1:1 Izrailiin haan, Davidyn hovguun Solomony surgaalt ugs ni 2 Mergen uhaan ba sahilga batyg medeh, Bilig uhaany ugsiig oilgoh, 3 Zov, unen, shudarga zuilsiig uildseneer Sahilga bat bolon hersuu baidald suraltsah, 4 Genen negend hersuu baidlyg, Ider negend bodlogotoi uildel ba medlegiig ogohoor; 5 Mergen negen ni sonsoj, medlegee teleh, Uhaalag negen ni mergen zovlogoog avahyn tuld; 6 Surgaalt ugs hiigeed surgaalt zuirleluud ba Mergen uhaantnuudyn ugs hiigeed onisogo taavruudyg ni uhaj oilgohyn tuld yum. 7 EZENees emeehui ni medlegiin ehlel mon. Harin munhguud surgamj ba mergen uhaanyg ul toomsorlodog. 8 Huu mini, etsgiinhee surgamjiig sons. Ehiinhee zaavryg buu ogoor. 9 Chuhamdaa ed l terguund chini niguulselt tsetsgiin titem, Huzuund chini chimeg bilee. 10 Huu mini, herev nugeltnuud chamaig uruu tatah gevees buu zovshoor. 11 Herev ted chamd "Bidentei yav, hen negnii tsusyg ursgahaar bugetsgeeye. Gemgui negniig ototsgooyo. 12 Tedniig Uhegsdiin oron met amidaar ni, Bas nuhend unagsad met buhleer ni zalgitsgaaya. 13 Bid unet erdenesiig torol torloor ni olj, Oron geree olzoor duurgeh bolno. 14 Bidentei hamt shavga haya. Tegvel bidnii huvid neg l horongozoori baih bolno" gevel, 15 Huu mini, tedentei hamt buu yav. Jimees ni holoo hol bailga. 16 Uchir ni tednii hol horon muu uruu uhashiideg bogood Ted tsus ursgah gej yaarch sandarna. 17 Chuhamdaa, shuvuug harsaar baital ni Omno ni tor tavih ni talaar hereg biz ee. 18 Harin ted oorsdiin tsusny toloo bugeh aj. Ted oorsdiin amiig otoh aj. 19 Iinhuu huchirhiilleer olj avah yumsyn toloo yavdag henii ch zam tiim boloi. Terhuu ed yums ni ezemshigchiinhee ami nasyg burelgene. 20 Mergen uhaan ni gudamjnuudad changaar zarlan duudaj, Olon holiin gazar duugaa ondorsgodog. 21 Shuutiant gudamjnuudyn gol gazruudad ter orilon hashhirdag bogood Hotyn daaman haalgan deer ooriinhoo ugsiig heldeg yum. 22 "Genen humuus ee, genen munhag baidlaa ta nar her udaan hairlah ve? Hedii hurtel basamjlagsad doog tohuu hiij, Munhag humuus medlegiig uzen yadah yum be? 23 Minii zemleld ergen hand. Haragtun, bi ta naryn deer sunsee byalhuulna, ta nart ugee meduulne. 24 Bi ta naryg duudsan, harin ta nar ul heregssen. Garaa sungahad mini hen chini ch anhaarsangui. 25 Ta nar buh zovlogoog mini ul oishoon, zemleliig mini es hussen. 26 Ta naryn gamshig suirel deer chini bi ineej, Aidas huidest nervegdeh tsagt chini bi eleg doog hiine. 27 Aidas huides shuurga met irj, gamshig hui salhi met nomorch, Zovlon zudguur, gai totgor ta nart irehed bi tiin handana. 28 Ter uyed ted namaig duudah bolovch bi hariu es ogno. Ted namaig hicheenguilen haih bolovch es olno. 29 Yaagaad gevel ted medlegiig uzen yadaj, EZENees emeehuig es songov. 30 Ted minii zovlogoog huleej avahgui, Minii buh zemleliig haihraagui. 31 Tiinhuu ted oorsdiin uilsiin ur jimsiig idej, Oorsdiin sedsen zuildee setgel hanamjtai baih bolno. 32 Uchir ni genen hunii guivamtgai baidal tedniig honoono. Munhgiin maadgar baidal tedniig ustgana. 33 Harin namaig sonsdog hun ayuulgui baij, Horon muutiin aidas huidesgui amar taivan amidarna". Huu mini, herev chi minii helehiig huleen avch, Minii tushaaluudyg dotroo nandignan hadgalbal.
2:1 Mergen uhaand anhaaran chih tavij tseejee tungaan bodoh uruu handuuldag bol, 3 Herev chi yalgah chadvaryn toloo changa duuddag, Uhaarahyn toloo duu hooloigoo ondorsgodog bol, 4 Herev chi tuuniig tsalin tsagaan mongo met erj, Nuutslagdsan erdene met haidag bol, 5 EZENees emeehuig chi uhaarna, Burhany medlegiig olj avna. 6 Uchir ni EZEN mergen uhaanyg ogdog bogood Tuunii amnaas uhaan hiigeed medleg gardag. 7 Ter tseh shuluun yavdalt hund saruul uhaanyg nootsoldog ba Unench shudargaar yavagchdyn huvid bambai mon. 8 Ter shudarga yosny jimiig hamgaaldag bogood Ooriinhoo burhanlag humuusiin zamyg sergiildeg yum. 9 Tegvel zov bolon shudarga yavdal, Tseh shuluun baidal ba sain saihan zam bolgonyg chi uhaarah bolno. 10 Uchir ni mergen uhaan chinii zurhend orj, Medleg setgeld chini taalamjtai baih bolno. 11 Hersuu chanar chamaig sergiileh bogood uhaan ni chamaig hamgaalna. 12 Ene ni chamaig horon muugiin zamaas, Gajsan zuilsiig yarigch hunees, 13 Haranhuin zamaar yavah gej tseh shuluun zamyg orhigsdoos, 14 Horon muut hiidgeeree baharhdag, Horon muutiin gajsan zuilsed bayasdag humuusees, 15 Hazgai murui zamtai humuusees bolon zamaasaa ergej butsdag humuusees, 16 Mon ugeeree uyaraan uruu tatagch sadar emees salgahyn tuld yum. 17 Ter em ider nasnyhaa haniig orhij, Burhanyhaa gereeg umartjee. 18 Uchir ni tuunii oron ger mohold shigdej, Zam ni uhegsed uruu hotolno. 19 Tuun uruu yavsan humuusees neg ni ch ergej irdeggui bogood Amiin zamd hurdeggui. 20 Tiimees chi sain sanaatnuudyn zamaar yavj, Shudarga zov humuusiin jimiig daga. 21 Uchir ni tseh shuluun hun l gazar delhii deer amidarch, Buruugui ni baisaar baih bolno. 22 Harin har sanaatan gazraas tastagdaj, Itgeliig evdegch hun gazryn horsnoos archigdana.
3:1 Huu mini, minii surgaalyg buu mart. Zurh chini tushaaluudyg maani sahih boltugai. 2 Uchir ni odruudiin hiigeed amid yavah on jiluudiin urt, Amar taivnyg ted chamd nemeh bolno. 3 Unen ba enerel chamaig buu orhig. Edgeeriig tseejniihee sambart bichij, huzuugeeree oroo. 4 Tiinhuu chi Burhany bolood humuusiin nudnii omno taalal hiigeed ner toriig olno. 5 Buh zurheeree EZENd itge. Ooriin oilgoltod buu tushigle. 6 Ooriin buh zamaaraa Tuuniig tanij med. Ter chinii zamyg shuluun bolgono. 7 Ooriinhoo nudnii omno buu mergen bai. EZENees emeej, horon muugaas erge. 8 Ene ni yasand chini shim tejeel, biyend chini amin dem bolno. 9 Buh buteegdehuuniihee deejeer bolon ed horongooroo EZENiig deedel. 10 Tegvel aguulah chini pig duurch, Torhnuud chini shine darsaar byalhana. 11 Huu mini, EZENii sahilgajuulaltyg buu durguits, zemleliig ni buu ogoor. 12 Uchir ni huugee taaldag etseg hunii adil EZEN hairladag hunee zemledeg yum shuu. 13 Mergen uhaanyg oldog hun, uhaaral avdag hun yerooltei yee. 14 Uchir ni mergen uhaany ashig bolboos tsalin tsagaan mongonii ashigaas ch iluu, Orlogo ni shijir altnyhaas ch iluu. 15 Ene ni erdenesees ch iluu nandin, chinii huseh yamar ch zuil tuuntei zuirleshgui. 16 Tuunii baruun gart ni urt udaan amidral zaldrah agaad zuun gart ni aldar suu bolon bayalag bui. 17 Mergen uhaany zam talaamjit bogood buh jim ni amar taivan. 18 Tuunees zuuragsdad ter ni amiin mod. Tuuniig ter darui baij avah hun bur yerooltei. 19 EZEN mergen uhaanaar gazryg bii bolgoj, Oyuun uhaanaar tengeriig togtoojee. 20 Tuunii meddegeer gunuud neegdej, uulnees shuuder unasan. 21 Huu mini, saruul mergen uhaan hiigeed hersuu uhaanyg sahij, Ene buhniig nudneesee buu salga. 22 Tiim baih bogoos edgeer ni setgeld chini ami, Huzuund chini goyol bolno. 23 Tegvel chi zamaaraa ayuulgui alhah bogood chinii hol budrehgui. 24 Chi hevteh uyedee ch aij emeehgui. Hevteh uyedee ch zuud noir chini saihan baih bolno. 25 Genetiin aimshgaas buu ai. Har sanaany hor honool ireh uyed ch buu ai. 26 Uchir ni EZEN chamd er zorig boloh bogood Holiig chini zangand orohoos hamgaalna. 27 Herev chinii huch hureh yum bol hurtvel zohih humuust ni sainyg ogohoos buu tatgalz. 28 Tuslah bolomjtoi atlaa horshdoo "Yavaad ir. Margaash bi ogiye" gej buu hel. 29 Hajuud chini amgalan amidrah horshiinhoo esreg horon muug buu sed. 30 Herev hun chamd horon muug uchruulaagui bol shaltgaanguigeer ter huntei buu margald. 31 Huchirhiilegch hund buu jotoorh. Tiim hunii ali ch zamyg buu songo. 32 Uchir ni muu zalitai hun EZENii huvid jigshuurtei. Harin Ter tseh shuluun huntei dotno baidag yum. 33 EZENii haraal har muu sanaatny ger deer baina. Harin er shudarga zov baigchiin oron geriig yeroono. 34 Hediigeer Ter doromjlogch humuusiig tohuurhdag bolovch Zovj zudregsded niguulslee ogdog. 35 Mergen humuus sain neriig ovlodog bol Munhguud muu nereeree sairhdag ajee.
4:1 Hovguud mini, etsgiinhee surgamjiig sons. Oyuun uhaanaas suraltsahyn tuld anhaaraltai baitsgaa. 2 Bi ta nart eruul saruul surgaalyg zaadag. Minii surgamjiig buu orhigduul. 3 Bi etsgiinhee huu, ehiinhee enhrii gants huu ni baihad 4 Etseg maani nadad surgaj, "Buh zurh setgeleeree minii ugnees zuurch av. Minii tushaaluudyg sahij, amidar. 5 Mergen uhaan bolon oyuun uhaanyg olj av. Amnaas mini garsan ugnees buu erge, buu mart. 6 Mergen uhaanyg buu ogoor. Ter chamaig hamgaalna. Mergen uhaanyg hairla. Ter chamaig sergiilne. 7 Mergen uhaany ehlel bolboos tuuniig olj avah, Olj avsan buhneeree uhaanyg olj avah yavdal boloi. 8 Mergen uhaanyg unelj tsegne. Ter chamaig orgomjilno. Her'ev chi tuuniig tevreh avaas ter chamaig aldarshuulna. 9 Mergen uhaan chinii terguun deer niguulsliin tsetsgiin titem tavina. Ter chamd goo uzesgelengiin titmiig orgon barina" gej helsen. 10 Huu mini, sons. Helj baigaag mini huleen av. Amidralyn chini on jiluud nemegdeh bolno. 11 Bi chamaig mergen uhaany zamaar hotolloo. Bi chamaig tseh shuluun jimeer daguulj yavsan. 12 Chamaig alhah uyed alhaa chini saadgui baina. Herev guih avaas chi buderch unahgui. 13 Surgamjiig zuuran bari. Aldaj ul bolno. Mergen uhaanyg hamgaal, Uchir ni ter bol chinii ami mon. 14 Har sanaatnuudyn jimd holoo buu tavi. Horon muu humuusiin zamaar alhaj bolohgui. 15 Tuunees zailshii. Tuugeer dairan garah ch hereggui. Tuunees ergen, hajuugaar ni ongor. 16 Uchir ni ted horon muug uildeegui tsagtaa noirsoj chaddaggui yum. Hen negniig budruulj unagaagui tsagt tednii noir ni huljdag. 17 Uchir ni ted har sanaany talhyg idej, Huchirhiilliin darsnaas uudag. 18 Harin shudarga zov humuusiin jim bolboos uuriin gegee met agaad, Ter ni odriig avchrah hurtel ulam tod gereltseer baih bolno. 19 Har sanaatny zam ni haranhui met buyuu. Ted yuund buderch baigaagaa ch ul medne. 20 Huu mini, minii ugend anhaarlaa handuul. Ugsiig maani chih tavin sons. 21 Tedniig haraanaasaa aldaj bolohgui. Tedniig or zurhendee hadgalj yav. 22 Uchir ni gevel minii ugs bol tedgeeriig olson negend ami bogood Ter hunii buh biyend eruul mend yum. 23 Yuuny turuund zurhee hamgaal. Uchir ni tuunees amiin bulguud undran gardag yum. 24 Mehlegch amyg tsaash tavi. Zali mehtei ugsiig ooroosoo holduul. 25 Nud chini omno baigaagaa tseh harag. Harts chini uragshaa egts tusag. 26 Holiinhoo doorh zamyg har. Tegvel buh zam chini daivshgui baih bolno. 27 Zuun, baruun talyn ali uruu ni ch buu guiv. Holoo horon muutaas zailuulj yav.
5:1 Huu mini, minii mergen uhaand anhaarlaa handuul. Minii uhaanyg chih tavin sons. 2 Ingeh ni chi hersuu uhaanyg ajiglaj, Uruul chini medlegiig nootslohiin tuld yum. 3 Uchir ni sadar emiin uruul zogiin balyg dusluuldag ba Tuunii yaria tosnoos ch iluu zoolon baidag yum. 4 Harin togsgold ni ter agi met gashuun agaad Hoyor taldaa irtei ild met hurts aj. 5 Ter emiin hol uhel uruu uruudan yavdag. Tuunii alhaa Uhegsdiin orond avaachna. 6 Ter em amiin jimiig bodoj tsegnedeggui. Tuunii zam muriisan bolovch ter uuniigee ch es medne. 7 Iimd, hovguud mini, namaig sons. Minii amnaas garah ugnees buu zor. 8 Ter emees hol bai. Geriinh ni uudeer ch oirhon yavj bolohgui. 9 Es tegvel chi ooriin huch tenheegee busdad, On jiluudee hargis negend ogoh bolno. 10 Chinii huchiig gadny humuus zavshij, Nor ih zutgeleer olson ed horongo chini hari hunii oron gert ochih bolno. 11 Etsest ni biye mahbod chini tamir tenheegee barahyn tsagt chi gaslan, 12 "Bi surgamjiig yamar ih uzen yaddag baiv aa! Minii zurh zemleliig ul oishoodog baiv. 13 Bi bagsh narynhaa duu hooloig sonsoj baigaagui, Mon surgagch humuusee ch chih tavin sonsoogui! 14 Bi tsuglaan bolon chuulgany dund suirliin irmeg deer irchiheed baina" gej helne. 15 Ooriinhoo usan sangaas uu. Ooriinhoo hudgaas undrah tsever usyg uu. 16 Chinii undarga gudamj uruu halij, Usny chini ursgal talbaigaar neg ursah yostoi gej uu? 17 Ene buhen ni gantshan chiniih baig! Uuniig gadny humuustei buu huvaalts. 18 Bulgiin chini undarga yeroogdoh boltugai! Zaluudaa gerlesen ehnertee bayarlan bayas. 19 Enhriihen maral bolon niguulselt sogootoi adil, ehneriin chini hoh yamar ch uyed setgeliig chini hangah boltugai. Tuunii hairand urgelj sergen hogj. 20 Uchir ni huu mini, chi sadar emtei biyeiin jargalyg edelj, Hari hunii tseejiig tevreh yostoi gej uu? 21 Uchir ni humuunii amidralyn zam EZENii melmiin omno il baidag yum. Humuunii zamyg Ter shirten harj baidag. 22 Ooriinh ni zui bus uildel ni har sanaatnyg barivchildag bogood Tereer ooriinhoo nugel hilentsiin uyaand huleestei baih aj. 23 Surgamj dutsanaas bolj ter uhne. Mon ooriin olon munhaglalaas bolj ter tooron odoh bolno.
6:1 Huu mini, herev chi horshiinhoo toloo batlan daalt gargaj, Gadny hunii toloo gar barin amlasan bol, 2 Amnyhaa ugeeree ooriigoo zangand oruulsan bogood ooriigoo barij ogson bol, 3 Minii huu, chi horshiinhoo gart negentee orson tul edgeeriig hiij, ooriigoo avar. Yavj, ooriigoo daruu bolgoj, horshoosoo shalan gui. 4 Nud chini noirond buu diildeg. Zovhi chini zuurmegleld buu avtag. 5 Anchny garaas zailagch zeer goroos met, Shuvuu barigchiin zanganaas tavigdsan jiguurten met ooriigoo avar. 6 Zalhuu mini, chi yav, shorgoolj yuu hiidgiig ajiglan har, uhaantai bai. 7 Tuund ahlagch, hargalzagch ba udirdagch gej baihgui atlaa, 8 ooriinhoo hool tejeelee zuny tsagt beldej, Urgats huraah tsagaar nootsoo tsugluuldag. 9 Zalhuu mini, chi hedii hurtel hevteh yum be? Noirnoosoo hezee sereh yum be? 10 "Jaahan untaadahya, jaahan dut hiigeedehiye, Jaahan amraadahya" geseer baital 11 Hooson yaduu baidal chini tenuulchin met, Gachaal chini zevseg agssan hun met cham uruu irne. 12 Horon muu hun amnaasaa gajsan ug unagan yavj, 13 Nudee irmen, holooroo dohio ogch, huruugaaraa zaan, 14 Zurhendee bui har sanaagaar urgelj horon muut sedej, Evdreltsliig taraadag yum. 15 Tiimees suirel ni genet irj, Ter darui tereer edgeshguigeer gemtene. 16 EZEN doorh zurgaan zuiliig uzen yaddag. Tiim ee, edgeer doloon zuil Tuund jigshil zevuutsel boldog. 17 Edgeer ni gevees Ihemseg harts, Hudalch hel, Gem zemgui tsusyg ursgagch gar, 18 Har buruu tolovlogoog sedegch zurh, Horon muu uruu turgen guigch hol, 19 Hudal chalchdag huuramch gerchlegch bolon Ah duusiin dund evdreltsliig taraagch zerguud boloi. 20 Huu mini, etsgiinhee tushaaluudyg sahi. Ehiinhee zaaj surgasnyg buu ogoor. 21 Tedgeeriig zurhneesee bainga uya, huzuundee zangid. 22 Ted chamaig yavahad chini udirdaj, Noirsohod chini hamgaalna. Serehed chini ted chamtai yarina. 23 Uchir ni tushaal ni denluu yum. Surgamj ni gerel yum. Sahilga batyn zemleluud ni ami amidralyn zam mon. 24 Ene ni chamaig horon muu emees bolon Sadar emiin uyan nailinhai helees hol bailgahyn tuld bilee. 25 Ter emiin goo uzesgeleng zurhendee buu hus. Tuunii zovhi ni ch chinii dur husliig buu bulaag. 26 Uchir ni sadar samuun emees bolj ter hun zusem talh boltloo turj horchiidog ba Zavhairagch em unet amiig avladag ajee. 27 Hun huvtssaa shataahguigeer gal ovortolj chadna gej uu? 28 Esvel holoo tulehguigeer haluun nuursen deeguur yavj chadna gej uu? 29 Horshiinhoo ehner uruu yavdag hun tiim baina. Horshiinhoo ehnert hurdeg hun bur shiitgegdehguigeer ongorohgui. 30 Olsgolongoo darahyn tuld hulgai hiideg hulgaichiig humuus harsan ch jigshihgui. 31 Harin barigdahdaa ter doloo dahin nugalan tolj, Ger ornyhoo hamag ed hogshloo ogoh yostoi. 32 Emegtei huntei zavhairagch hun uhaany gachaald avtdag negen baih bogood Zavhairsnaaraa ooriigoo honoodog. 33 Tereer sharh bolon gutamshgiig amsah ba ichguur ni hezee ch arilahgui. 34 Uchir ni hardalt ni er hunii hileng badraadag bogood Os honzon avah odroo ter ul orshoono. 35 Ter er yamar ch toloosiig huleej avahgui, Mon hichneen beleg selt ogloo ch setgeliig ni zasaj es chadna.
7:1 Huu mini, ugiig mini sahi. Tushaaluudyg mini dotroo nandignaj yav. 2 Minii tushaaluudyg sahij amidar. Minii surgaalyg nudnii tsetsgii met sahigtun. 3 Tedgeeriig huruunuuddaa oroo. Tedgeeriig tseejniihee sambart bich. 4 Bilig uhaand "Ta bol minii egch mon" gej helegtun. Oyuun uhaanyg dotnyhoo and bolgogtun. 5 Ene ni zavhai em bolon ugeeree zusardah emees chamaig hamgaalahyn tuld yum. 6 Neg udaa bi geriinhee tsonhny saraaljaar gadagsh hartal, 7 Genen tomoogui zaluusyn dund baigaa negen uhaan muutai zaluu nudend ortov. 8 Onooh zaluu ter emegtein gert oir baidag gudamjiig hondlon garch, ger uruu ni zuglev. 9 Ingehdee udshiin burii ba oroin tsagaar, shono dund, haranhuigaar ajee. 10 Emegtei ch tuuniig ugtan garch irlee. Yanhan met huvtsaslasan ba zurh ni zalihai bailaa. 11 Ter emegtei duu shuugiantai, tersluu negen bogood gertee ul togtono. 12 Ter emegtei odoo gudamjind bolon olon holiin gazart, Bulan buriin ard otoh aj. 13 Ter em tuuniig tevren avch, unseed, Ichguurgui nuureeree tuund, 14 "Nadad eviin tahil bii. Bi onoodor am tangargaa biyeluullee. 15 Tiimees chamaig uttahaar, chinii derged baihyg ermelzen husej, Bi garch ireed, chamtai uchirlaa. 16 Ongo alaglasan Yegipyetiin maalingan daavuun buteelguudeer bi or deree buteev. 17 Bi ooriinhoo orondoo mirr, aloye, shants zereg anhiluun unertenguudiig tsatsav. 18 Irzech. Ogloo hurtel hair durlalaa buren edeliye. 19 Uchir ni minii nohor gertee baihgui. Ter als holyn ayand mordson. 20 Nohor maani zoostoi huudiig avch odov. Tergel sar garah odor l butsaj irne" gev. 21 Ter olon uran ugeeree monooh eriig uruu tataj, Zoolon uruulaaraa tolgoig ni erguulj amjiv. 22 Ter darui monooh er nyadlagdah gej bui shar met, Urhind orson handgai met emegtein araas dagav. 23 Sumny zev tuunii elgiig nevt sulbeh hurtel, Urhind orohoor yaaran baigaa jiguurten met, Tiinhuu uuniig amiaraa tolno gedgee ter er es medne. 24 Iimd hovguud mini, namaig sons. Amnaas garah ugend mini anhaarlaa handuul. 25 Zurh setgel chini ter emiin zam uruu buu ergeg. Jim deer ni buu zogs. 26 Uchir ni tuund shidegdej hayagdsan olon hohirogchid bii bogood Tuund aluulsan humuus ni bugd too tomshgui ajee. 27 Tuunii ger Uhegsdiin orond hurdeg agaad uhliin tanhimuud uruu uruudah zam aj.
8:1 Mergen uhaan ni duuddaggui gej uu? Oyuun uhaan ni duutaa ondorsgodoggui gej uu? 2 Zamyn dergedeh ondorlogiin oroi deer, Jimuud niileh gazart ter zogsoj baidag. 3 Daaman haalganuudyn derged, hot uruu oroh gazart, Haalganuudyn uudend ch ter changaar hashhirna. 4 Ingehdee "Humuus ee, ta naryg bi duudaj baina. Minii duu hooloi hunii hovguuded handaj baina. 5 Genen humuus ee, eruul saruul uhaanyg oilgogtun. Munhag humuus ee, mergen uhaanyg medegtun. 6 Sonsogtun, uchir ni bi survaljit zuilsiig yarina. Bi zov zuilsiig yarihaar amaa neeh bolno. 7 Uchir yuu hemeevel minii am uneniig oguuldeg. Harin horon sanaag minii uruul jigshdeg bilee. 8 Amnaas mini garah buh ugs shudarga zov bogood Ter ugsiin dotor muriij hazaisan hiigeed gajsan yum ogt ugui bilee. 9 Ugs maani uhaaragch negend tov todorhoi bogood Medlegiig olj avagsdad zov yum. 10 Tsalin tsagaan mongiig bus, harin minii zaavryg avagtun. Shilj avsan altnaas medlegiig avsan ni deer. 11 Uchir ni mergen uhaan ni badmaargaas ch iluu unetei. Husej boloh yamar ch zuilsiig tuuntei zuirlehiin argagui. 12 Mergen uhaan boloh bi eruul saruul uhaantai hamt orshdog ba Medleg hiigeed hersuu uhaanyg oldog. 13 EZENees emeehui bol horon muug uzen yadah yavdal yum. Bardamnal, ihemseg zan, horon muu zam ba gajsan amyg bi jigshdeg. 14 Zovlogoo hiigeed eruul saruul mergen uhaan ni miniih. Bi bolboos oyuun uhaan mon. Huch ni miniih. 15 Haad nadaar haanchildag. Zahiragch nar nadaar shudarga baidlyg togtoodog. 16 Taij nar bolon yazguurtnuud, Zovoor shuudeg buh humuus nadaar zahirdag. 17 Namaig hairlagsdyg bi hairlana. Namaig hicheenguilen haidag ni namaig olno. 18 Bayalag, aldar suu, urgeljid baih horongo bolon shudarga zov ni nadad baigaa. 19 Minii ur jims altnaas ch, Ter ch baitugai shijir altnaas ch iluu deer. Minii ur ashig ni tsalin tsagaan mongonoos ch iluu deer. 20 Bi shudarga zoviin zamaar, shudarga baidlyn jimeer yavdag. 21 Ene ni namaig horongooroo hairlagsdad iveeliig hurteeh bogood Tednii erdenesiin sang duurgehiin tuld yum. 22 Ert tsagiin ajlaasaa omno, zamynhaa ehend EZEN namaig ezemshsen. 23 Ono monhoos, gazryn tsag hugatsaany ehlelees bi togtoogdson baisan. 24 Holgui gun ba usaar byalhah bulag baihgui baihad bi bii bolson. 25 Uulsyg bosgohoos omno hiigeed tolgodyn omno bi bii bolson. 26 Gazar delhii bolon talyg hiigeed Yertontsiin anhny toosontsryg ch Ter buteegeegui baihad Bi bii bolson yum. 27 Ter tengeriig togtoohod bolon gunii gadarguun deer hureeg siilehed, 28 Deer ni ogtorguig togtooh uyed, mon gunii bulguud bii bolohod, 29 Us ni Tuunii tushaalyg zorchihgui baihyn tuld tengist hil hyazgaaryg ni togtooj ogohod, Gazryn undes suuriig temdeglen togtooh uyed bi tend baisan yum. 30 Tegehed bi Tuunii hajuud uran darhan met baiv. Bi Tuunii odor tutmyn bayar bahdal baisan bogood Tuunii omno urgelj bayarlaj baiv. 31 Tuunii gazar boloh delhiid bayarlan, Humuusiin hovguudeer bahdan baiv. 32 Iimees hovguud mini, namaig sonsogtun. Uchir ni minii zamyg sahigsad yerooltei yee. 33 Surgamjiig dagaj, mergen baigtun. Tedgeeriig buu ul toomsorlo. 34 Haalgany mini derged odor bur haruuldan, Uudnii mini derged huleej, namaig sonsdog hun yerooltei yee. 35 Uchir ni namaig ologch ni amiig olj, EZENees taallyg ni hurtene. 36 Harin minii esreg nugel uilddeg hun ooriigoo gemteedeg. Namaig uzen yadagch buhen ni uhliig hairlagch boloi" gev.
9:1 Mergen uhaan ni baishingaa barij, doloon baganaa bosgov. 2 Tereer hool hunsee beltgej, darsaa hutgaj, bas shireegee zasav. 3 Ter zarts busguichuudee yavuulan, hotyn hamgiin ondor gazraas duudav. 4 Ingehdee "Genen negen ni naashaa ergegtun!" gedeg aj. Uhaan mohos negend tereer 5 "Naash ir, hool hunsnees mini zooglo. Hutgasan darsnaas mini uugtun. 6 Munhag yavdlaa orhin amid yav. Oyuun uhaany zamaar yav" gej heldeg. 7 Basamjlagchiig zalruuldag hun ner toroo gutaadag. Har sanaatang zemledeg hun oortoo doromjlolyg avdag. 8 Basamjlagch negniig buu zemle, Uchir ni ter chamaig uzen yadna. Mergen negniig zemle. Ter chamaig hairlana. 9 Mergen hund zaavar og. Tegvees ter hun ulam mergen bolno. Shudarga zov huniig surga. Tegvees ter hun medlegee arvijuulna. 10 EZENezs emeehui ni mergen uhaany ehlel mon. Ariun Negeniig tanij medeh ni oyuun uhaan mon. 11 Uchir ni odor honog chini nadaar urtsah bolno. Amidralyn on jiluud chamd nemegdeh bolno. 12 Herev chi mergen bol ooriinhoo l toloo mergen baigaa hereg. Herev chi basamjildag bol ooroo l uuniigee uureh bolno. 13 Munhag emegtei ni chimee duuliantai agaad yuu ch meddeggui, genen negen yum. 14 Tereer geriinhee uudend bolon hotyn ondorlog gazruudyn suudal deer suun, 15 Ongoron yavagsdyg, chigeeree tseh alhagsdyg duuddag yum. 16 Ter em "Genen negen ni naash ergegtun" gedeg aj. Uhaan mohos erd handan tereer, 17 "Hulgailsan us chiherleg. Nuutslan idsen talh amttai" gedeg. 18 Harin tend ni uhdluud baih bogood Ter emiin zochid giichid ni Uhegsdiin orny gund baidgiig monooh er meddeggui ajee.
10:1 Solomony surgaalt ugs. Mergen huu etsgiigee bayarluuldag bol munhag huu ehdee setgeliin zovlon boldog. 2 Shudarga busaar olj avsan yums ashgiig es avchirna. Harin shudarga zov baidal uhlees getelgedeg yum. 3 Shudarga zov hunii olsohiig EZEN es tevchdeg, Harin har sanaatny husleng tsaash tulhdeg. 4 Lazan gar yaduu zuduug avchirna, Hicheengui gar bayan bolgono. 5 Uhaant huu urgatsaa tsagt ni huraana, Harin urgats huraah tsagaar noirsogch huu ichguurt avtana. 6 Yerool ni shudarga zov hunii terguun deer orshino, Harin huchirhiilel ni har sanaatny amand nuutslagddag. 7 Shudarga zov hunii tuhai dursamj ni yerooltei bol Har sanaatny ner oi gutaana. 8 Mergen zurhtei hun zovlogoog huleej avdag bol Chalchaa munhag ni suireh bolno. 9 Unench shudarga zamaar alhagch ni ayuulaas angid yavdag bol Zamaasaa gajdag hun barigdah bolno. 10 Nudee irmegch ni gai totgoryg avchirdag. Chalchaa munhag ni suireh bolno. 11 Shudarga zov hunii am amidralyn undarga bol Huchirhiilel ni har sanaatny amand nuutslagddag. 12 Uzen yadalt ni evdreltsliig toruuldeg bol Hair buh nugel hilentsiig daldaldag. 13 Gyarhai negnii amnaas mergen uhaan oldono. Harin uhaan dutsan negend nuruun dunduuraa tatuulah savaa oldono. 14 Mergen humuus medlegiig huri mtluuldag. Harin munhgiin am ni suirel avchirdag. 15 Bayan hunii horongo oort ni behlegdsen tsaiz boldog bol Yaduusyn gachaal zudguur ni tedend balgas boldog. 16 Shudarga zov hunii atsag hols ni amidral bol Har sanaatny orlogo ni shiitgel. 17 Surgamjiig sahidag hun amiin zam deer baina. Harin zemleliig heregsdeggui hun toorch oddog. 18 Uzen yadaltaa nuutsaldag hun hudalch mon. Hov taraagch hun munhag negen mon. 19 Ug olshrohod nugel zailshgui, Harin amaa zahirdag hun mergen negen yum. 20 Shudarga zov hunii hel tsalin tsagaan mongo met bol Har sanaatny zurh ochuuhen une tsenetei aj. 21 Shudarga zov negnii yaria olon huniig tejeedeg bol Munhag humuus uhaan dutsanaas uhdeg. 22 EZENii yerool bayan bolgodog bogood Ter haruuslyg es avchirna. 23 Muu uiddel ni munhag negend zugaa boldog bol Uhaant negen mergen uhaand bayarladag. 24 Har sanaatan aidag zuilteigee dairaldana. Shudarga zov hunii husel biyelegdene. 25 Hui salhi shuuraad ongorohod, muu hun alga bolno. Harin shudarga zov hund monhiin suuri baidag. 26 Zalhuu hun ajild zaragsdyn huvid humsny zavsar shaasan huls, Nud uruu suunaglah utaa met buyuu. 27 EZENees emeehui ni amidralyg urtasgadag bol Har sanaatny on jiluud boginosdog. 28 Shudarga zov hunii itgel naidvar ni bayar bayasgalan bol Har sanaatny naidvar mohdog. 29 EZENii zam ni shudarga zov negend omog tushig, Harin zui busyg uildegsded suirel ajee. 30 Shudarga zov hun hezee ch ganhdaggui. Harin har sanaatai hun delhiig ovlohgui. 31 Shudarga zov hunii am mergen uhaanyg anhiluulna. Harin horlogchiin hel ogtlogdono. 32 Shudarga zov negnii am zovshoorohuits zuiliig gargadag bol Horon negnii am hor honooliig gargadag.
11:1 Aldaatai densleh ni EZENii zevuutsliig toruuldeg. Harin zov densleh ni Tuund taalamjtai ajee. 2 Bardam zan ner hugalna. Daruu zan bolboos mergen uhaan. 3 Tseh shuluun humuusiig unench shudarga baidal ni udirddag bol Itgelgui humuusiig hudal huurmag baidal ni honoodog aj. 4 Ed bayalag ni uur hilengiin odor yamar ch tus bolohgui. Harin zov shudarga baidal ni uhlees choloolno. 5 Gemgui hunii zov shudarga baidal ooriinh ni zamyg tegsh bolgodog. Harin har sanaatan ooriinhoo har sanaand oichdog. 6 Tseh shuluun huniig zov shudarga baidal ni avarna. Harin itgelgui hun suvdag setgeldee barigdana. 7 Har sanaatan uhehed itgel naidvar ni or morgui alga boldog. Tiim hunii huch chadaldaa naidsan goridlogo ni ch tasarna. 8 Shudarga zov negen hund baidlaas gardag bol Har sanaatai hun orond niordog. 9 Burhangui hun amaaraa horshoo honoono. Harin zov shudarga hun medlegeer avragdana. 10 Shudarga zov humuus devjin deeshleh tsagt hotol olnooroo bayarlana. Horon sanaatan mohoh tsagt tend bayar hoor bolno. 11 Shuluun shudarga humuusiin yerooloor hot ni devjin deeshildeg bol Har sanaatny am tuuniig doosh nuraadag. 12 Horshdoo zevuutsegch ni uhaanaar dutmag baigaa hereg. Harin uhaalag negen duugui baina. 13 Zadgai amtai hun nuutsyg zadruuldag bol Itgel huleesen hun uil hergiig nuutsaldag yum. 14 Udirdlaga muu baih avaas ard tumen ni unana. Harin olon zovlogch nartai baih avaas yalaltad hurne. 15 Hari hunii toloo batlan daagch ni uuniihee toloo uneheer zovno. Harin daalt gargahyg ul husegch ni ayuulgui baina. 16 Niguulsengui emegtei hundetgeliig huleene. Sharguu daichin er bayalgiig olno. 17 Enerengui hun setgelee tetgedeg bol Hertsgii shiruun hun setgeldee gai zovlon huraana. 18 Horon sanaatai hun huuramch holsoo hurtene. Harin shudarga zoviig tarigch negen jinhene shagnalyg hurtene. 19 Shudarga zoviig tuushtai dagagch ni amind hurne. Horon muug dagan moshgogch ni ooriin uhel uruutaa temuulne. 20 Zorgooroo avirlagch hun EZENii jigshliig toruuldeg bol Gemguigeer alhdag negen Tuunii taalald niitsdeg. 21 Har sanaatan zailshgui shiitguulne. Harin shudarga zov hunii ur udam ni choloologdono. 22 Uzesgelentei atlaa hongon huumgai emegtei ni Gahain honshoort zuusen altan garhi met ajguu. 23 Shudarga zov hunii husel ni urgelj sain saihan yum. Harin horon hunii husel uur hilen aj. 24 Haramguigeer ogdog atlaa iluug hurtdeg hun bii. Harin nariilagch hun ter hereeree hoosordog. 25 Haramgui setgelten devjin deeshildeg. Busdyg tenhruulegch ooroo tenhreh bolno. 26 Ur buudaigaa nuuj nootsoldog negniig humuus zuhne. Harin tuuniigee zarj hudadadag negend yerool orshino. 27 Sainyg haigch negen iveel omgoolliig olno. Harin horon muu ni tuuniig haigch negen deer irne. 28 Ooriinhoo bayalagt naidagch negen unana. Harin shudarga zov hun nogoon navch lugaa adil hogjin devjine. 29 Ooriin gertee gai totgor uchruuldag hun salhiig ovlono. Mohos hun mergen hunii zarts bolno. 30 Shudarga zov hunii ur jims ni amiin mod yum. Mergen hun setgeliig baildan daguulna. 31 Shudarga zov hun hurteh yostoigoo gazar deer hurtdeg bol Har sanaatan hiigeed nugelten ni hed dahin iluu hariugaa hurteh bol doo!
12:1 Juramt baidadd durtai hun medlegt durtai. Harin zemleliig uzen yadagch ni munhag boloi. 2 Sain hun EZENees taallyg hurtene. Ov mehteng Ter shiitgene. 3 Har sanaa hunii orshihuin tulguur bolj chadaagui yum. Harin shudarga zoviin undes hezeed heveer uldene. 4 Sain ehner nohortoo titem yum. Harin nohroo ichguurt oruuldag ehner tuunii yasan dahi idee beer met buyuu. 5 Shudarga zov hunii bodol sanaa zov baidag. Harin har sanaatny zovlogoo ni huuramch aj. 6 Har sanaatny ugs ni tsus ursgahaar bugdeg. Harin tseh shuluun humuusiin am tedniig avarna. 7 Horon sanaatnuud suirch ustan uldehgui. Harin shudarga zov hunii oron ger ni uldene. 8 Hun bilig uhaany hereer hundetguulen magtuuldag bol Guivuulagch negen gaduurhagdana. 9 Talhaar tarchig atlaa ooriigoo orgomjilsnoos, Hen ch bish atlaa zartstai baisan ni havigui deer. 10 Zov shudarga hun malynhaa toloo sanaa tavidag bol Har sanaatny ninjin setgel ni ch hahir aj. 11 Ooriin gazar deer hodolmorlogch ni talh tariagaarelbeg delbeg baih bolno. Harin utgagui yumny araas hootsoldogch ni eruul uhaany gachaald orson hereg. 12 Horon sanaa bol oodgui hunii olz omog yum. Harin shudarga zov hunii undes ni ur jims urguulna. 13 Horon muu hun uruulynhaa nugeld urhiduuldag bol Shudarga zov hun zovlongoos zaildag. 14 Helsen ugsiinhee ur jimsnii ulmaas hun sain saihnaar tsadna. Hunii garaas garah uils butsaj oort ni irne. 15 Munhgiin zam ooriinh nudend ni zov haragddag. Harin mergen negen zovlogoog sonsdog yum. 16 Munhgiin utsaar ter doroo medegdene. Harin hersuu negen doromjlolyg ongoroono. 17 Uneniig yaridag hun zov yumyg helj bui hereg. Harin huuramch gerchleld zali meh baidag. 18 Ildeer durehtei adil bodlogogui yaridag hun baidag bol Mergen hunii hel ilaarshlyg avchirdag. 19 Unench am monh nastai bol hudalch hel agshin zuuryn nastai. 20 Har sanaa ni horon muut sedegsdiin zurhend orshdog. Harin amar taivnyg delgeruulegchded bayar bayasgalan baidag. 21 Zov shudarga hund hor honool tohioldohgui. Harin horon sanaatan gai totgoroor duurdeg. 22 Hudalch uruul EZENii zevuutsliig toruuldeg bol Itgelteigeer uiddegsed Tuunii taalald niitsdeg. 23 Hersuu hun medlegee uzuulen bolgodoggui. Harin munhag humuusiin zurh munhag yavdlaa zarlan tunhagladag. 24 Hicheel zutgeltei hunii gar udirdan daguuldag bol Lazan gar albadlagyn ajilchin bolgoj orhino. 25 Zurhen deh shanalal huniig daramtaldag bol Eyeldeg ut tuuniig bayarluuldag. 26 Zov shudarga hun ooriin horshdoo gazarchin boldog bol Har sanaatai humuusiin zam busdyg tooruuldeg. 27 Zalhuu hun angiin mahaa sharahgui. Harin hunii unet omch horongo bol hicheengui baih yavdal bilee. 28 Zov shudarga hunii zam deer ami bii. Tuunii zam deer uhel baihgui.
13:1 Mergen huu etsgiinhee surgamjiig avdag. Harin basamjlagch ni zemleliig ul sonsono. 2 Ooriin amnaasaa garah ur jimsneesee hun sain saihnyg amsdag. Harin itgel evdegchiin huslen ni huchirhiilel bilee. 3 Amaa zahiragch negen amia hamgaaldag yum. Amaa aihtar tom angalzuulagch hun suireh bolno. 4 Zalhuu hun husdeg bolovch yuug ch hurtdeggui. Harin hicheengui hunii husel biyelne. 5 Zov shudarga hun hudal huurmag zuiliig uzen yaddag bol Har sanaatai hun ichguur, gutamshigtai zuilsiig hiideg. 6 Zov shudarga baidal gemgui negniig omgoolon hamgaaldag bol Har sanaa ni nugeltniig nirgedeg. 7 Yuu ch ugui atlaa ooriigoo bayan bolgodog negen baina. Aguu bayalagtai atlaa ooriigoo yaduu bolgodog oor negen ch baih yum. 8 Hunii bayalag ooriinh ni amiig zoliosolj magadgui. Harin yaduu hun ayuul zanalyg ul sonsono. 9 Zov shudarga hunii gerel hurts gereltdeg. Harin har sanaatny denluu bohdog. 10 Ih zan margaan metgeltseend l hurgedeg. Harin zovlogoog avagsdad mergen uhaan baina. 11 Luivraar olson ed horongo horogdono. Harin huch hodolmor shingesen bol arvijna. 12 Huleegdsen itgel naidvar zurhiig ovchluuldeg bol Biyelsen husel amiin mod boloi. 13 Ugiig ul toomsorlogch negen ooriigoo orond unagaj bui hereg. Zarlig tushaalaas emeegch negen shagnal hurtene. 14 Mergen hunii surgaal amidralyn undarga bogood Uhliin zanganaas holduuldag. 15 Sain oilgolt hundetgeliig toruuldeg. Harin itgel evdegchiin zam berh ajee. 16 Hersuu hun bolgon uhaanaar uilddeg bol Munhag hun munhag yavdlaaraa sairhdag. 17 Har sanaatai elch gai zovlond unana. Harin itgelt elch ilaarshlyg avchirna. 18 Sahilgyg ul oishoogchiin deer yaduural ba gutamshig irne. Harin zemleliig oishoogch hun ner hundtei bolno. 19 Biyelsen husel ni setgeld amtat buram aj. Harin munhag humuus buzar muugaas holdohyg jigshin zevuutsdeg aj. 20 Mergen humuustei hamt yavagch ni mergen bolno. Harin munhag humuustei nohorlogch ni hohirol amsana. 21 Gai zovlon nugeltnuudiig moshgodog. Devjin deeshleh ni shudarga zov humuusiin shagnal yum. 22 Sain hun ur ach nartaa ov uldeedeg. Nugeltnii ed bayalag shudarga zov hunii toloo hurimtlagddag. 23 Yaduu hunii tarian talbaid ur taria arvin urgaj boloh ch gesen Shudarga bus baidal tuuniig hoosruulna. 24 Savaanaas heltruulegch ni huugee ul hairlagch yum. Harin humuujuulehdee hicheengui negen huugee hairladag hun mon. 25 Shudarga zov hund hool huns hangalttai baidag bol Har sanaatai hunii hodood honholzono.
14:1 Mergen emegtei oron geree tovhnuuldeg bol Munhag emegtei ooriin garaar oron geree nuraadag. 2 Tseh shuluunaar alhagch negen EZENees emeedeg. Harin zamaasaa gajigch hun Tuuniig jigshdeg. 3 Munhgiin aman dotor nuruun dunduur ni tatah savaa bii. Harin mergen humuusiin uruul oorsdiig ni hamgaaldag. 4 Shar baihgui gazar tejeeliin tevsh hooson. Gevch sharyn huchiig ashiglaval orlogo nemegddeg. 5 Itgemjit gerch hudal yarihgui. Harin huuramch gerch hudal ugs ursgana. 6 Basamjlagch hun mergen uhaanyg erj haidag bolovch yuug ch olohgui. Harin medleg ni gyarhai negend hyalbar ajguu. 7 Munhag hunees hol bai. Es tegvel chi medlegiin ugsiig olj es chadna. 8 Hersuu hunii mergen uhaan bolboos ooriinhoo zamyg oilgoh yavdal mon. Harin munhag humuusiin munhaglal bolboos zali meh yum. 9 Munhguud nugliig basamjildag. Harin tseh shuluun humuusiin dund sain sanaa bii. 10 Zurh bur oor ooriin zovlong medne. Gadny hun bayar bayasgalang ni ul huvaaltsana. 11 Har sanaatai hunii baishin nurj, Tseh shuluun hunii ovoohoi sunderlene. 12 Hund zov met sanagdavch togsgol ni uhel uruu hotoldog zam baidag. 13 Ineegchiin dotorh zurh ovdson ch baij boloh yum. Hoor bayaslyn togsgol ni ui gashuu ch baij bolno. 14 Zamaasaa gajigch hun hiisen uiliinhee ur jimseer duurne. Harin sain hun ooriin hiisen uilsdee setgel hanah bolno. 15 Genen hun yum bugded itgedeg. Harin hersuu hun ooriin alhmuuddaa hyanamgai handdag. 16 Mergen hun bolgoomjildog ba horon muugaas zaildag. Harin munhag hun omog bardam ba bolgoomjgui baidag. 17 Turgen zantai hun munhag uiliig uilddeg. Horon muut sedegch hun uzen yadagddag. 18 Genen negen munhag yavdlyg ovlodog bol Hersuu negen medlegeer shagnagdana. 19 Horon muu ni sainy omno sogdoj, Har sanaatan shudarga zov hunii haalgany omno sohroh bolno. 20 Yaduu hunees horsh ni hurtel zugtdag bol Bayan hund olon naiz nohod baidag. 21 Horshoo gaduurhagch ni nugel uildej bui hereg. Harin yaduu hund niguulsengui handagch hun yerooltei. 22 Horon muug sedegch nar tooroldohgui gej uu? Harin sainyg sedegch nart unen ba enerel baih bolno. 23 Hodolmor buhen ashig avchirna. Harin demii hooson yaria yaduurald l hurgene. 24 Mergen humuusiin titem ni tednii bayalag bol Munhguudyn munhag yavdal tednii munhaglal yum. 25 Unench gerch amiig avardag. Harin hudlyg ursgadag hun meheldeg. 26 EZENees emeehuid bat itgel bii bogood Tereer Ooriin huuhduuded horgodoh gazar boldog. 27 EZENees emeehui ni amiin undarga boloi. Enehuu eh bulag ni uhliin zangyg zailuulah bolomjtoi. 28 Tumen olon ni haany sur huch bol Tsoon arduud ni noyony mohos baidal yum. 29 Uurlahdaa udaan hun mash ih uhaantai. Turgen zantai hun munhag yavdlyg orgodog. 30 Amar taivan zurh biye mahbodod amiig ogdog bol Husel tachaal yasan dahi idee beer yum. 31 Yaduu huniig darladag negen Buteegchiig ni buruutgaj bui hereg. Harin ugeegui hund ninjin setgel gargagch Buteegchiig ni hundetgej bui hereg yum. 32 Horon sanaatan muu uiliinhee toloo hosor hayagdah bol Shudarga zov hun uhsen ch horgodoh gazartai. 33 Mergen uhaan gyarhai hunii zurhend orshdog bogood Munhguudyn dundaas ch teneguuded ooriigoo meduuldeg. 34 Zov shudarga baidal uls undestniig aldarshuulna. Harin nugel hilents ard tumniig gutaana. 35 Haany taalal mergen zartsad hurteegddeg bol Uur hilen ni haany neriig hugalagchid onogdono.
15:1 Eyeldeg hariult uur hileng zailuulna. Harin huiten tsevdeg ugs uur hileng hodolgono. 2 Mergen hunii hel medlegiig zuuchildag bol Munhag am munhaglal ursgadag. 3 EZENii melmii haa ch baidag ba Horon muug hiigeed sainyg hardag. 4 Anagaadag hel amiin mod yum. Harin hazaargui hel sunsiig busniuddag. 5 Munhag hun etsgiinhee surgamjiig es toomsorlodog. Harin zemleliig huleen avdag ni hersuu hun mon. 6 Shudarga zov hunii gert ulemj ih bayalag baidag. Harin horon sanaatny orlogo gai zovlon bilee. 7 Mergen hunii uruul medlegiig delgeruuldeg bol Munhguudyn zurh tiim bish yum. 8 Har sanaatny orgol EZENii huvid jigshuurtei yum. Harin tseh shuluun hunii zalbiral Tuunii taalald niitsdeg. 9 Har sanaatny zam EZENii huvid jigshuurtei bolovch Shudarga zoviin araas yavagchdyg Ter hairladag. 10 Hatuu shiitgel zamaasaa gajigch nart zoriulagdjee. Zemleliig uzen yadagch ni uhne. 11 Uhegsdiin oron hiigeed Suirel EZENii omno il baidag bol Humuusiin zurh setgel bur ch il baih bus uu? 12 Basamjlagch negen ooriig ni zemlegchiig hairladaggui. Tereer mergen hun uruu zuglehgui. 13 Zurh jargaltai bol nuur tsarai hogjiltei. Harin zurh gutrah uyed suns emtrene. 14 Gyarhai hunii oyuun uhaan medlegiig erj haidag. Harin munhguudyn am munhaglalyg l zooglodog. 15 Zovj shanalsan humuusiin buh l odruud muu muuhai. Harin henii zurh hogjiltei baina, Tuund nair naadam ul tasarna. 16 Asar ih horongotei setgel tugshij suusnaas, Baga saga yumtai EZENees emeej suusan ni havyui deer. 17 Uzen yadaltaar bordson targan sharyn mahnaas, Hair bui gazryn ovson hool ni deer. 18 Hurts zantai hun heruuliig odoodog bol Uurlahdaa udaan hun heruul margaanyg namjaadag. 19 Zalhuugiin zam uurgenen hashaa met aj. Shudarga humuusiin zam shuluun aj. 20 Mergen huu etsgiigee bayarluuldag. Harin munhag hun ehiigee basamjildag. 21 Uhaanaar tarchig hund munhag uil uildeh ni bayar hoor boldog bol Uhaaragch hun tseh zamaar yavdag. 22 Zovlogoo dutsanaas tolovlogoo butelguitne. Harin olon zovlogchtei bol butemjtei. 23 Onovchtoi hariult huniig bayartai bolgodog. Tsagaa olson ug yuutai saihan be! 24 Amiin zam mergen huniig deeshee daguuldag yum. Ene ni tuuniig door bui Uhegsdiin ornoos hol yavuulahyn tuld yum. 25 EZEN bardam hunii geriig nuraana. Harin belevsen emegtein hil hyazgaaryg Ter togtooj ogno. 26 Horon muu tolovlogoonuud EZENii huvid jigshuurtei bol Zov ugs Tuund taalamjtai. 27 Huuli busaar ashig oldog negen ger buldee gai zovlon avchirdag. Harin heel hahuuliig uzen yadagch ni amitai. 28 Shudarga zov hunii zurh yaaj hariulahaa tsegnedeg. Harin har sanaatai hunii am horon muugaar booljino. 29 EZEN har sanaatnaas hol baidag atlaa Shudarga zov hunii zalbirlyg sonsdog. 30 Dulaahan harts zurhiig bayarluuldag. Sain medee yasand em boldog. 31 Henii chih ami ogogch zemleliig sonsono, Ter hun mergediin dund amidarna. 32 Hen sahilgyg ul oishoono, Ter ooriigoo jigshij baigaa hereg. Harin zemleliig sonsdog hun uhaanyg olj avna. 33 EZENees emeehui ni hund mergen uhaanyg surgadag. Daruu zan ni aldar hundiin omno irne.
16:1 Zurh setgeliin bodol hund hariyaalagddag bolovch, Helnii hariult EZENees irdeg yum. 2 Humuunii hamag zam ooriinh ni nudend tsever haragddag bol EZEN uchir shaltgaanaar ni tsegnen uzdeg. 3 Ajil uilsee EZENd daatga tegvel bodson sanasan chini biyelne. 4 EZEN yum buhniig tus tusyn zorilgotoigoor buteejee. Ter ch baitugai har sanaatnuud horon muugiin odort zoriulagdsan aj. 5 Bardam zurhtei hun bur EZENii huvid jigshil yum. Tiim negen zailshgui shiitguulne. 6 Unen ba hair enerel nugliig tsagaatgadag. EZENees emeehui ni horon muugaas holduulna. 7 Humuunii zam EZENii taalald niitseh tsagt Tereer tuunii daisnuudyg ni hurtel tuuntei ev tunjintei bailgadag. 8 Zui busaar oloh ulemj ih orlogoos zov shudargaar oloh baga ni deer. 9 Hun oyuun uhaandaa ooriin zamyg tolovlodog bol EZEN tuunii alhaa gishgeeg chigluuldeg. 10 Haany amnaas tengerleg shiidver gardag. Shuuh tsagt tuunii am aldaa gargah yosgui. 11 Zov dens ba hemjuur EZENd hariyaalagddag. Uutan dotorh buh tuuhai Tuuniih yum. 12 Haan shiree zov shudargad tulguurladag uchraas Horon muu yavdaltai holbogdoh ni haany huvid jigshuurtei yum. 13 Shudarga zov uruul haand taalagddag. Unen yaridag huniig haan hairladag. 14 Haany uur hilen uhliin elch met buyuu. Harin mergen hun tuuniig taitgaruuldag. 15 Haany nuurend gerelteh gerel dotor amidral bui. Tuunii taalal ni havryn boroony uul met buyuu. 16 Alt avsnaas mergen uhaanyg oloh ni iluu deer. Mon uhaanyg avah ni mongonoos ch iluu unetei. 17 Tseh shuluun humuusiin zam bol oorsdiigoo horon muugaas holduulah yavdal bilee. Ooriin zamyg anhaaraltai ajigladag hun amia hamgaalna. 18 Suirliin omno bardam zan yavdag bol Buderch unahyn omno deerelhuu zan yavdag. 19 Bardam humuustei olz huvaasnaas, Dord humuusiin dund daruu sunstei baisan ni havigui deer. 20 Ugend anhaarlaa handuuldag hun sain saihnyg olno. EZENd itgegch hun yerooltei! 21 Zurhendee mergen hun uhaalag hemeegdene. Amtat ug yaria yatgalgyg ulam nemegduulne. 22 Ooriig ni ezemshigch hund uhaan bol amiin undarga yum. Harin munhag hunii sahilga ni munhaglal yum. 23 Mergen hunii zurh amaa surgadag bogood Uruuldaa yatgalgyg nemdeg. 24 Taalamjit ugs zogiin baltai sarhinag ajguu. Ter ni setgeld amtat buram ba yasand em boloi. 25 Hund zov met sanagdavch, Togsgol ni uhel uruu hotoldog zam baidag. 26 Hodolmorlogch hunii hoolloh husel ooriinh ni toloo ajilladag. Tuunii olsgolon baidal ni tuuniig hotoldog. 27 Har sanaat hun horon muug uhaj gargadag. Tuunii ugs durelzeh gal met boloi. 28 Zamaasaa gajigch hun evdreltsliig taridag. Hov jiv taraagch hun dotny and nohdiig salgadag. 29 Huchirhiilegch hun horshoo uruu tataj, Sain bish zamaar daguuldag. 30 Nudee irmegch hun gajsan zuilsiig seddeg. Homhiigoo zuugch hun horon muug guitselduuddeg. 31 Buural tolgoi bol addryn titem yum. Uuniig zov shudarga amidral dotor oldog. 32 Uurlahdaa udaan hun hatan zorigtnoos deer. Sunsee zahirdag hun hotyg ezlegchees deer. 33 Shavga hayavch shiidver bur ni EZENees irdeg.
17:1 Idee budaagaar duuren bolovch heruul uruultai ger ornoos Amar taivan orchind hatsan talhny helterhii deer. 2 Mergen uhaantai zarts gutamshigtai huug zahirch, Ah duusiin dundah ov horongonoos hurtene. 3 Galyn doloor mongo ba altyg tsevershuuldeg bol EZEN humuunii zurhiig shalgadag. 4 Horon muug uildegch ni har sanaatai uruulyg sonsdog. Hudalch hun evden suitgegch helend anhaarlaa handuulna. 5 Yaduu huniig eleglegch Buteegchiig ni doromjilj bui hereg. Gai gamshigt bayasagch ni shiitgel avna. 6 Otgosiin titem bolboos ur ach nar ni yum. Etseg hun hovguudiinhee aldar sur ni yum. 7 Deeguur yaria munhag hund ul tohirno. Zahiragch hund hudal heleh ni bur ch zohisgui. 8 Heel hahuuli ni tuuniig ogogchiin nudend sahius yum. Tereer haashaa ch handsan amjilt oldog aj. 9 Nugel hilentsiig daldlagch hairyg erdeg. Harin hergiig dahin dahin yaridag hun dotny and nohdiig salgadag. 10 Uhaantai hund handsan zemleliin noloo ni mulguu huniig zuun udaa tsohisnoos ch iluu yum. 11 Tersluu hun zovhon horon muug erdeg. Tiimees tuunii esreg dogshin elch ilgeegdeh bolno. 12 Munhag yavdaldaa jivsen munhagtai uchirsnaas Bambaruushnaasaa hagatssan baavgaitai taaraldsan ni deer. 13 Sainyg saaraar hariulagch hunii gerees buzar muu ul salna. 14 Evdreltsliin ehlel bolboos us dalang tsomlohtei adil agaad Daamjrahaas ni omno heruuliig zogsoogtun. 15 Har sanaatnyg zovtgogch ba zov shudarga huniig buruutgagchiin ali ali ni EZENii jigshliig toruuldeg. 16 Mergen uhaanyg hudaldan avah huselgui uchraas Munhgiin gar deer mongo baigaad ch yaah bilee? 17 And naizuud yamar ch uyed biye biyenee hairladag. Ah duu nar hetsuu tsagt dem bolohyn toloo tordog. 18 Uhaanaar homs hun gar barin amlaj, Horshiinhoo batlan daagch boldog. 19 Heruul shuugiand durtai hun gem nugeld ch durtai. Ooriigoo doviilgogch ni suirliig urij bui hereg. 20 Zalit zurhtei hun sainyg olohgui. Mehlegch heltei hun gai zovlond orno. 21 Munhgiig toruulsen hun oortoo gashuudlyg avchirna. Munhgiin etseg bayar bayasgalangui. 22 Bayar hoortei zurh bol sain em. Harin emtersen suns yasyg huvhairuulna. 23 Shudarga zamyg zavhruulahyn tuld Har sanaatai hun heel hahuuliig ovortolj avdag. 24 Mergen uhaan ni uhaantai hunii orshihuid baidag. Harin munhgiin nud delhiin togsgol deer tusna. 25 Munhag huu etsgiigee halagluulna. Tereer toruulsen ehdee ch ui gashuu yum. 26 Zov shudarga negniig torgoh ni sain hereg bishiin adil Unench shudarga uilsiinh ni toloo tushmediig tseerluuleh ni sain hereg bish ee. 27 Helj bui ugendee hyanamgai hun medlegtei yum. Uhaantai humuun uujim dotortoi. 28 Munhag hun ch gesen chimeegui baih avaas mergen hund tootsogdono. Tereer amaa hamhiad suuval hersuu negend tootsogdono.
18:1 Adair hun huviin huslee erj haidag ba Hamag saruul uhaany esreg terselne. 2 Munhag hun uhaand bayarladaggui. Harin bodol sanaagaa haruulahyg l ermelzdeg. 3 Har sanaatan irehed jigshuur bas irne. Gutamshgiin hamt ichguur irne. 4 Humuunii amnaas garah ugs guniin us met bogood Mergen uhaany undarga ni shorjignon ursah gorhi met buyuu. 5 Har sanaatai negend tal zasah ba Zov negniig tulhehiin ali ali ni saingui aj. 6 Munhgiin uruul ni evdreltsliig avchirna. Tuunii am ni tsohiltyg uridag. 7 Munhgiin am ooriig ni suitgene. Tuunii uruul setgeliig ni urhidna. 8 Am helee biluudegchiin ugs amtat idee budaa met ba Tedgeer ugs hodoodny muhart ch hurne. 9 Ajildaa hicheel zutgel gargadaggui hun Uren taran hiigch negnii ah duu ni mon. 10 EZENii ner bat boh tsamhag bogood Shudarga zov hun tiishee guigeed, tend ayuulgui baina. 11 Bayan hunii ed horongo ni tuund behlelt buhii hot ba Ooriinh ni tosooldgoor ondor hana met ajee. 12 Suirliin omno humuunii zurh ihemseg baidag bol Hundleliin omno daruu zan baidag. 13 Sonsohoosoo omno hariu heleh ni Hund oort ni munhag hereg ba ichguur bilee. 14 Humuunii suns ovchniig ch tesverledeg. Harin tsohorson sunsiig hen tenhruulj chadah bilee? 15 Hersuu hunii oyuun bodol medlegiig ezemshdeg. Mergen hunii chih medlegiig erj haidag. 16 Beleg ogson hunii omno bolomj neegdej, Ter ni tuuniig erhem negentei uchruulna. 17 Oor negen irj, tuuniig shalgaahaas naash hereg yavdlaa turuulj helsen hunii l zov shig baidag. 18 Shavga hayah ni zorchildooniig etsesleh bogood Erh medeltnuudiin hoorondohyg shiiddeg. 19 Gomdson ah duug butsaj erguuleh ni Huchirheg hotyg ezlen avahaas ch iluu hetsuu. Heruul margaan ni shiltgeenii tugjeetei haalga met ajee. 20 Amnyhaa ur jimseer humuunii hodood duureh bogood Tereer uruulaasaa gargah buteegdehuuneer tsadna. 21 Ami ba uhel ni hel yariany huchind baidag. Tuund durtai hun edgeeriin ur jimsiig hurtdeg. 22 Ehneriig oldog hun sainyg olj, EZENees taallyg huleen avdag. 23 Yaduu hun orshool guidag bol Bayan hun taagui hariult ogdog. 24 Denduu olon naiztai hun suireld ortdog ch, Ah duugees chini ch dotno baij chadah and nohor bii shuu.
19:1 Gajsan yariatai munhag negen baisnaas Yaduu atlaa unench shudarga baidal dotroo yavdag negen baih ni deer. 2 Bas medleggui baih ni hunii huvid sain hereg bish. Yaaruu hun hii gishgedeg yum. 3 Humuunii munhaglal zamyg ni balladag bogood Tuunii zurh setgel EZENii esreg hilegnen dairna. 4 Ed bayalag olon naizuudtai bolgodog. Harin yaduu hun naiz nohdoosoo salsan baidag. 5 Huuramch gerch zaaval shiitgel huleene. Hudal heldeg hun ch bas zugtaj chadahgui. 6 Olon humuus erh medeltnuudiin iveeld bagtahyg sanaarhdag agaad Beleg selt ogdog negend hun bur naiz nohod ajee. 7 Yaduu hunii buh ah duus tuuniig uzen yaddag baihad Naiz nohod ni tuunees yamar ih holdoh bol doo! Ter tedniig ugeeree tsaraichlavch, ted ul oldono. 8 Mergen uhaanyg olj avdag negen setgelee hairlana. Uhaanyg deedeldeg negen sainyg olno. 9 Huuramch gerch zaaval shiitgel huleene. Hudal heldeg hun mohoh bolno. 10 Tansag baidal munhagt ul zohino. Zarts hun noyodyg zahirah ni bur ch zohimjgui. 11 Humuunii hersuu baidal tuuniig uurandaa udaan baihad surgadag. Gem buruug harahgui ongoroh ni tuunii aldar suu bilee. 12 Haany hilegneh ni arslangiin arhirahtai adil bolovch Taalal ni ovson deerh shuuder met buyuu. 13 Munhag hovguun etsgiinhee suirel ni yum. Heruulch ehner tasraltgui duslah ustai adil buyuu. 14 Oron bair bolon ed horongo ni etsgees ovlon irdeg bol Uhaalag ehner EZENees irdeg ajee. 15 Zalhuural huniig gun noirond avtuulna. Lazan hun olsgolond nervegdene. 16 Tushaalyg sahigch hun setgelee hamgaalna. Harin ooriin zamyg haihardaggui hun uheh bolno. 17 Yaduu hund haramguigeer ogogch hun EZENd zeeluulj baigaa hereg. Ter hunii sain uiliinh ni toloo EZEN butsaaj tolno. 18 Naidlaga baigaa tsagt huugee humuujuul. Tuunii uhliig buu hus. 19 Ih uur hilentei hun ur dagavryg ni hurteh bolno. Herev ta tuuniig avarval dahin avrah hereg garna. 20 Zovlogoog sonsoj, sahilgyg huleej av. Tegvees amidralynhaa buh odruuded mergen baih bolno. 21 Humuunii zurhend olon sanaa baidag bolovch EZENii zovlogoo baisaar baih bolno. 22 Hun ninjin setgeliig husdeg. Hudalch baisnaas yaduu baisan ni deer. 23 EZENees emeehui ni ami uruu hotolno. Tiin baivaas ter hun amar taivan noirsoh bogood horon muud oroogdohgui. 24 Zalhuu hun tavgand hurgesen garaa amandaa hurgehdee hurtel zalhuurna. 25 Basamjlagchiig buruutgaval, genen negen ni hersuu bolj medne. Harin uhaantnyg zemlevel ter surgamjiig olj avna. 26 Etsgiigee deeremdej, ehiigee hooj yavuuldag hovguun bolboos Ichguur sonjuurgui negen mon. 27 Huu mini, sahilga batyg ul sonsvol chi medlegiin ugnees holdoh bolno. 28 Guivuulan gerchlegch zov shudargyg doromjildog. Har sanaatny am shudarga bus yavdlyg taraadag. 29 Basamjlagchdad shiitgel bolon munhguudyn nuruund zoriulsan tsohilt belen bii.
20:1 Dars bol basamjlagch, sarhad bol agsamnagch, edgeert sogtuursan hen bolovch mergen bish. 2 Haany hilegnel bolboos arslangiin arhiralt met bogood Tuuniig uurluulah hun bur amidralaa aldana. 3 Evdreltslees zailshiih ni humuund hundetgel yum. Harin yamar ch munhag hun heruul hiine. 4 Zalhuu hun gazraa tsagt ni hagalahgui. Tiimees urgats huraah uyed ter yuu ch ugui hotsorno. 5 Humuunii zurhen deh tolovlogoo gun us met bogood Uhaantai hun terhuu usyg gadagsh gargana. 6 Ihenh humuus oor oorsdiin unen zoviig tunhagladag ch Itgel naidvartai negniig hen olj chadah ve? 7 Shudarga zov hun gem zemgui yavdag. Tiim hunii ur huuhded yerool orshino. 8 Zov shudargyn shireend zalragch haan hartsaaraa hamag horon muu zuiliig hoodog. 9 Hen "Bi zurh setgelee tseverlev. Bi nutel hilentseesee ariusav" hemeen helj chadah bilee? 10 Zoruutei hemjuur ba densnii ali aliig ni EZEN jigshdeg. 11 Ooriinhoo uilseeree ba handlaga ni ariun bolon zov baival zaluu hun ooriigoo haruuldag. 12 Sonsoh chih bolon harah nudnii ali aliig ni EZEN buteesen. 13 Noiryg buu hairla, es tegvel chi yaduu bolno. Nudee nee, tegvel chi hool hunseer elbeg delbeg baina. 14 Hudaldan avagch ni "Ene ni ch muu. Ter ni ch muu" gej oolj goldog atlaa Avaad yavsnyhaa daraa tuugeeree sairhdag. 15 Alt bolon too tomshgui erdenes baidag bolovch Medlegiig yarih uruul bolboos hamgiin nandin zuil yum. 16 Gadny hunii omnoos am garagchiin deeliig tailj av. Hari hunii omnoos gargah toloosiig tuunees garguul. 17 Buruu zamaar olj avsan talh hund amttai baij boloh yum. Gevch etsest ni tuunii am hairgaar duureh bolno. 18 Tolovlogoo zohiohdoo zovlogoo av. Mergen udirdamjiin daguu dait. 19 Tsuurhal taraaj yavdag hun nuutsyg zadruuldag. Tiimees hov jivtei buu orootsold. 20 Etseg ehiigee zuhdeg hunii denluu tuner haranhuid bohno. 21 Ehendee uter turgen olddog ov zalgamjlal ni etsestee yeroogdohgui. 22 "Horon muugiin hariug bi ogno doo" gej buu yari. EZENiig hulee, Ter chamaig avarna. 23 Zoruutei densiig EZEN jigshine. Huurmag jin sain zuil bish ee. 24 Humuunii alhaa gishgeeg EZEN zaldag. Tegvel humuun ooriinhoo zamyg herhen medej chadah bilee? 25 "Ene bol ariun" hemeen hurdan huumgai heleed, Tangaraglasnyhaa daraa lavlan ergetsuuleh ni humuunii huvid havh yum. 26 Mergen haan har sanaatnuudyg shigshij, Tednii deer teermiin chuluu erguulne. 27 Hunii suns bol tuunii dotoodyn muhart buig ch nyagtlan uzdeg EZENii denluu bilee. 28 Unen hiigeed shudarga zan haanyg hamgaaldag bogood Tereer haan shireegee zov shudargaar baridag. 29 Zaluusyn aldar suu ni tednii huch tenhee. Otgosiin hundlel ni tednii buural us. 30 Sharhny orom ni horon muug tseverledeg. Mon tsohiltuud ni zurhnii muhart ch hurne.
21:1 Haany zurh EZENii mutart atgaastai baigaa usny ursgal met yum. Ter hussen tsagtaa ursgalyg oorchildog. 2 Hun buriin zam ooriinh ni nudend zov haragddag, Harin EZEN humuunii zurhiig denselne. 3 Shudarga hiigeed zoviig uildeh ni EZENd orgoloos ch iluu taalagddag. 4 Ihemseg harts bolon bardam zurh bolboos har sanaatai humuusiin denluu bogood nugel ajee. 5 Hicheel zutgeltei hunii tolovlogoonuud uneheer ashig tusaa ogno. Harin adguu hun uneheer yaduurald hurne. 6 Hudalch heleer erdenesiig olj avah yavdal ni Nuugeed ongoroh uul ba uhliin zanga met buyuu. 7 Har sanaatnuud shudarga uildlees tatgalzdag tul Tednii huchirhiilel oorsdiig ni ugui hiine. 8 Gemt hunii zam tahir baidag. Harin gemgui hunii huvid gevel tuunii handlaga ni zov shuluun. 9 Heruulch ehneriin hamt baishing huvaaltsan suusnaas Deevriin buland amidarsan ni deer. 10 Har sanaatny setgel horon muug mash ih husne. Horsh ni tuunii nudnees enerliig olj harahgui. 11 Basamjlagch hun shiitgegdehed genen negen mergen boldog. Harin mergen negniig surgamjlaval ter medlegiig olj avna. 12 Shudarga zov negen ni har sanaatai hunii geriig ajigladag bogood Har sanaatnyg mohol uruu avchirna. 13 Yaduugiin hashhirahyg es sonsogch ni Negen tsagt ooroo hashhirah bolovch hariug es sonsono. 14 Sem ogson beleg uur hileng darna. Ovort ni hiisen heel hahuuli ihed hilegnuulne. 15 Zoviig uildeh ni zov shudarga hund bayar hoor bol Gem buruug hiigchded ene ni aidas boldog. 16 Uhaany zamaas toorson hun uhegsdiin tsuglaand bairaa ezelne. 17 Zugaa tsengeld durlagch hun yaduurna. Dars ba tosond durlagch hun bayan bolohgui. 18 Har sanaatai hun zov shudarga negnii tolooh zolios bogood Zalihai hun tseh shuluun negnii orond baih bolno. 19 Heruulch, uur utsaartai emegteitei hamt baisnaas tsold amidarsan ni deer. 20 Mergen hunii gert unet erdenes ba tos bii. Harin munhag hun edgeeriig zalgidag. 21 Zov shudarga ba uneniig haidag hun ni Ami, zov shudarga, hundetgeliig oldog. 22 Mergen hun huchtenuudiin hot uruu ch dairch, Tednii naidaj baisan bat hermiig ch nuraana. 23 Am helee zahirdag hun ayuulaas setgelee hamgaalna. 24 Ichguurgui bardam zangaar uildegch negnii ner gevees "Bardam", "Ih zant", "Basamjlagch" zereg ni aj. 25 Zalhuugiin huslen tuuniig uheld hurgene. Uchir ni tuunii gar ajillahaas tatgalzdag. 26 Tereer buhel odorjingoo shunahairan husne. Harin shudarga zov hun gar tatalgui ogdog. 27 Har sanaatny orgol ni ch buzar bol Horon muu sanaa ovorlon ogson tuunii orgol yamar ih buzar zuil baih bilee! 28 Huuramch gerch mohoh bolno. Harin uneniig sonsogch hun monhod yarih bolno. 29 Har sanaatai hun dogshin dur isgene. Harin shudarga shuluun hun zamaa tseh bailgahyg hicheene. 30 EZENiig eserguutsdeg mergen uhaan, oyuun uhaan, zovlogoo gej yer baihgui. 31 Huleg moridyg tulaand mordohod belen bolgoson ch Yalalt ni EZENii gart baidag.
22:1 Sain ner ni aguu bayalgaas ch deer. Taalal ni alt mongonoos ch deer. 2 Bayan ba yaduu hunii niitleg zuil gevees Hen heniig ni EZEN buteesen yavdal yum. 3 Hersuu hun horon muug olj haraad, tuunees zaildag. Harin genen hun tuun uruu yavsaar, tegsniihee toloo shiitgegddeg. 4 Daruu zan hiigeed EZENees emeehuin shagnal bolboos Ami, aldar hund, ed bayalag yum. 5 Zamaasaa gajsan hunii zamd uurgene ba zanga bii. Ooriigoo hamgaaldag hun tedgeerees holuur yavdag. 6 Yavah yostoi zamaar ni zamnuulahyn tuld huuhdiig surga. Tereer otolson ch ter zamyg orhihgui. 7 Bayan hun yaduu huniig zahirdag. Orton zeelduulegchiinhee zarts boldog. 8 Shudarga bus yavdlyg tarialagch ni hov hoosong huraana. Tuunii uur hilengiin savaa mod ch alga bolno. 9 Ogoomor setgeltei hun yeroogdoh bolno. Uchir ni tiim hun yaduust hoolnoosoo ogdog. 10 Basamjlagchiig holduul. Tegvel evdreltsel zailj odon, heruul bolon ul hundetgeh baidal ch alga bolno. 11 Tsever zurh setgeliig hairlagch bolon ug yaria ni niguulsengui negend Haan hun hurtel and nohor boldog. 12 EZENii melmii medlegiig hamgaaldag. Harin Ter zalihai hunii ugsiig ul toomsorlodog. 13 Lazan hun "Gadaa arslan baina. Bi gudamjind garval aluulah baih" gedeg. 14 Sadar emiin am gun tsoonog yum. EZENd haraagdsan hun ter tsoonogt unana. 15 Munhag baidal huuhdiin zurhend uyaastai baidag. Sahilgyn savaa mod tuuniig munhaglalaas holduulna. 16 Oortoo iluug olohyn tuld yaduug zovoodog hun bolon bayand byalduuchlagch hun uguiren hoosorno. 17 Chih tavin mergediin ugsiig sons. Minii medlegt uhaanaa handuul. 18 Herev chi edgeeriig tseejindee hadgalj, ene buhniig uruulan deeree belen bailgah avaas taalamjtai baih bolno. 19 Tiinhuu chamaig EZENd itgeesei gesendee bi uuniig onoodor zaalaa. 20 Bi chamd zoriulj, mergen uhaany hiigeed zovlomj ugs boloh guchin zuir ug bichij uldeesen bish uu? 21 Ingesen ni unenii ugsiig chamd meduulj, Chamaig ilgeesen negend chi zov hariu ogch chadahyn tuld yum shuu. 22 Yaduu huniig yaduu gej buu deeremd. Zovj zudersen negniig daaman haalgan deer buu darla! 23 Uchir ni EZEN yaduu humuusiin heregt sanaa tavih bogood Tedniig deeremdegchdiin amiig avna. 24 Uur hilend barigdsan huntei bolon turgen zantai huntei buu niil. 25 Es tegvees chi tuun shig bolj, ooriigoo zangand oruulj magadgui shuu. 26 Busdyn omnoos gar barin amlaj, Mon ortei hunii toloo batlan daalt gargadag hun baih hereggui. 27 Herev chamd orond ni ogoh zuil baihgui yum bol Untaj bui or devsgeriig chini yaagaad ter avah yostoi yum be? 28 Etseg ovgodiinhoo togtooson ertnii hil hyazgaaryg buu oorchil. 29 Ajildaa chadmag huniig chi harsan uu? Tiim hun haadyn omno zogsono. Ter ner torgui humuusiin omno zogsohgui.
23:1 Zahiragchiin hamt zoog barihaar suuhdaa ooriinhoo omno yuu baigaag saitar ajigla. 2 Zoogloh ih huslen baigaa bol hooloindoo hutga tulga. 3 Tuunii amttanyg buu hus. Uchir ni ter hool ni huurmag yum. 4 Bayan bolohyn tuld noir hoolgui zutgeh hereggui. Ene bodloo orhi. 5 Nud chini ed horongond tusmagts ter ni alga bolno. Uchir ni gevees ed horongond jiguur urgadag bogood Ter ni tengert nisen duuleh burged met ajguu. 6 Haramch hunii talhnaas buu id, amttanyg ni buu hus. 7 Uchir ni ter dotroo boddogtoigoo adil yum. "Id! Uu!" gej ter hun heldeg bolovch Zurh setgel ni chamaas hol baidag yum. 8 Chi idsen umh hooloo booljij gargah bolno. Nairsag ugs chini ch talaar ongorno. 9 Munhgiin chihend yum duulgaad hereggui. Uchir ni tereer mergen ugsiig chini ogt haihrahgui. 10 Uridyn hil zaagaa buu oorchil. Onchin yerooson hunii gazart haldaj ul bolno. 11 Uchir ni tednii Zoligch ulemj huchtei. Tereer tednii omnoos chamaig eserguutsne. 12 Zurh setgelee sahilgad, chihee medlegiin utend handuul. 13 Huuhdeesee sahilga batyg holduulj bolohgui. Chi tuuniig savaagaar janchlaa geed huuhed chini uhchihgui. 14 Chi huuheddee savaany amt uzuulj bai. Tuunii sunsiig Uhegsdiin ornoos avar. 15 Huu mini, herev zurh chini mergen baival Minii zurh ch gesen bayar jargaltai baih bolno. 16 Mon uruul chini zov zuilsiig yarihad, Bi uneheer bayarlah bolno. 17 Chinii zurh nugeltnuuded buu ataarhag. Harin EZENees yamagt emeej amidar. 18 Ireedui gej uneheer bii. Itgel naidvar chini or tas martagdahgui bilee. 19 Huu mini, sonsood, mergen baigtun. Zurhee zov zam deer bailga. 20 Darsyg het ih uudag, esvel mahyg het ih iddeg humuusees zai bari. 21 Uchir ni darsyg hetruulj uugsad ba tsadahaa es medegsed ni uguiren hoosroh bogood Noirmog baidal tedniig noorhoi huvtsastai hotsroono. 22 Torson etsgee sons. Ehiigee otlohod ni buu ul toomsorlooroi. 23 Uneniig hudaldaj avsugai. Harin zarj ul bolno. Terchlen mergen uhaan, zaavar bolon oyuun uhaanyg olj av. 24 Zov shudarga hunii etseg unenhuu bayarlana. Mergen huug olj avsan hun tuundee jargana. 25 Etseg, eh chini jargalyg edleh boltutai. Chamaig toruulsen ter emegtei bayar hoortei baih boltugai. 26 Huu mini, zurh setgelee nadad og. Nud chini zamyg mini ajiglaad bayarlag. 27 Uchir ni sadar samuun em bolboos gun tsoonog bogood Zavhai em bolboos nariin hudag aj. 28 Ter deeremchin met hen negniig otoj humuusiin dundah itgelgui humuusiig olshruuldag. 29 Hen zolgui ve? Hen zoviurlana ve? Hen heruul hiine ve? Hen gomdono ve? Hen shaltgaanguigeer sharh sorvi olov? Hen ulaan nudlev? 30 Ted bol darstai zuuraldagsad ba holimog darsyg amtlahaar odogsod yum. 31 Ulaan baihad ni, Ayagan dotor hoosron shuugij baihad ni, Dooshoo zoolon ursaj baihad ni, Dars uruu buu har. 32 Etsest ni ter hort mogoi shig hatgah bolno. 33 Nud chini eldviin yum uzej, uhaan sanaa chini samuurna. 34 Chi tengisiin mandal deer hevtej baigaa, esvel Usan ongotsny shurgaagny uzuur deer noirsoj baigaa hun shig baih bolno. 35 Tiinhuu chi "Ted namaig zodoj l baisan. Bi bertsengui. Nudeed l baisan. Bi medeegui. Bi hezee sereh bol? Dahiad uuh yumsan" gej helne.
24:1 Horon muu humuust buu ataarh. Tedentei hamt baihyg buu hus. 2 Uchir ni ted huchirhiilliig seddeg bogood Tednii uruul ni gai zovlongiin ugsiig l yarina. 3 Ger oron mergen uhaanaar sunderlej, oyuun uhaanaar togtdog. 4 Medlegiin hucheer yeroonuud chini erhem nandin bayalgaar duurne. 5 Mergen hun chadaltai. Uhaantai hun huchee batatgana. 6 Mergen udirdamjiin daguu chi dait. Olon zovlogchiin dotor yalalt bii. 7 Mergen uhaan ni munhagt denduu ondor yum. Tereer haalgany derged amaa neehgui. 8 Horon muug hiiheer tolovlodog negniig humuus horlogch gej duudna. 9 Munhaglalyg sedeh ni nugel. Basamjlagch negend humuus durguitsdeg. 10 Herev chi berh tsagt sul doroi baivaas huch tenhee chini sul aj. 11 Uhedd barigdsan humuusiig avar. Alagdah gazrynhaa zug geldreh humuusiig butsaaj avchir. 12 "Bid ene talaar medeegui" gej chi helj baigaa bol Zurhiig Denslegch uuniig anhaaraddaa avahgui gej uu? Sunsiig chini hamgaalagch ene buhniig medehgui gej uu? Mon hiisen uiliinh ni hariug Ter humuund ogohgui gej uu? 13 Zogiin bal id, uchir ni ter sain yum. Sarhinagiin bal tun amttai shuu. 14 Mergen uhaan ni setgedd chini uuntei adil gedgiig med. Herev tuuniig oloh avaas chamd ireedui baigaa bogood Itgel naidvar chini or tas martagdahgui. 15 Har sanaatan chi, Zov shudarga hunii ger orny esreg sanaa ovorlood buu otoj hevt. Aljaalaa taildag gazryg ni buu suitge. 16 Uchir ni zov shudarga hun doloo budrevch sehne. Harin har sanaatai hun gai tohioh tsagt negmoson buderne. 17 Chinii daisan unahad bayarlah hereggui. Budrehed ni zurh chini buu bayarlag. 18 Es tegvees EZEN uuniig haraad, taalahgui tul, Daisnaas chini uur hilengee butsaan avch yuu magad. 19 Horon muut uildegsdees bolj setgeldee buu tavguirh. Har sanaatand buu ataarh. 20 Uchir ni horon muu hun ireeduigui. Har sanaatny denluu bohno. 21 Huu mini, EZENees bolon haanaas emeegtun. Tedniig eserguutsegch nartai buu niil. 22 Uchir ni tednii gamshguud genet garch irne. Hen henees ni ireh evdrel suirliig hen medeh bilee? 23 Edgeer ni ch gesen mergen humuusiin ugs yum. Shuuh deer tal zasah ni sain zuil bish. 24 Har sanaatai hund "Chiniih zov shudarga" gej helegchiig humuus zuheh bogood Uls undestneeree tuund zevuutsne. 25 Harin har sanaatnyg zemlegchded talarhal baih bolno. Tednii deer sain yerool orshino. 26 Zov hariult ogson hun uruul deer unsej bui hereg. 27 Baishin barihaasaa omno gadnah ajlaa tsegtselj, Heer tald bui yumsaa belen bolgo. 28 Shaltgaanguigeer horshiinhoo esreg gerchilj bolohgui. Uruulaaraa buu mehel. 29 "Ter nadad yaaj handsan shig bi mon tuund tegj handana. Ter shangaa hurtene dee" gej buu hel. 30 Zalhuugiin tarian talbai bolon uhaangui hunii usan uzmiin tsetserlegiin dergeduur bi ongorov. 31 Tegtel buh talbai ni hogiin urgamald barigdsan, Halgaigaar duursen ba chuluun hashaa ni nursan bailaa. 32 Bi haruutaa l ene dur zurgiig oor deeree tusgaj uzeed, endees surgamj avav. 33 "Jaahan untchihya. Jaahan dug hiichihiye. Garaa jaahan amraaya" geseer baital 34 yaduural chini hulgaich met irj, huslen chini zevseglesen hun met boloh vii.
25:1 Edgeer ni bas Solomony surgaalt ugs yum. Enehuu surgaalt ugsiig Iudagiin haan Hyezyekiagiin humuus negtgen siiruulev. 2 Hereg yavdlyg nuutslah ni Burhany suu aldar. Harin tedgeeriig olj ilruuleh ni haadyn suu aldar. 3 Tenger ni ondort, gazar ni nam dord zoriulagdsan met haadyn zurh setgel oilgogdoshgui. 4 Mongiig holitsnoos ni tsevershuul. Tegvel mongonii darhny urlah sav belen bolno. 5 Haany omnoos har sanaatnyg holduulsugai. Tegvees haan shiree ni zov shudargad tulguurlan bosno. 6 Haany omno ooriigoo buu orgomjil. Augaa humuusiin bairand buu zogs. 7 Nudend chini uzegdej bui noyodyn omno chi dord orsnoos, "Deeshee morilogtun" gej helegdsen ni deer biz ee. 8 Hen negniig shuun heleltseheer buu yaar. Herev tegvel horsh chini chamaig evgui baidadd oruulbal chi yaah yum be? 9 Ooriin hergee horshteigoo l shiid. Busdyn nuutsyg buu zadruul. 10 Es tegvel uuniig sonsson hun chamaig buruutgah vii. Chinii tuhai horon muu medee haayaagui tarna shuu. 11 Tsagaa olson zov ug bolboos mongon hee ugalzny dund shigtgesen altan alim met buyuu. 12 Mergen zemlegchiin ugs bolboos Chih tavin sonsogch negend shijir altan goyol ba altan eemeg met buyuu. 13 Itgelt elch bolboos ooriig ni yavuulagsdad urgatsyn uyeerh huryn seruu tatalt met baidag. Tereer ezdiinhee setgeliig tenhruulne. 14 Ul ogdog atlaa belguudeeree sairhagch bolboos hurgui uul ba salhi met buyuu. 15 Zahiragch huniig tevcheereer yatgaj bolno. Uyan hatan hel yasyg ch hugalj chadna. 16 Chi zogiin bal olson uu? Hetruuleed booljihguin tuld heregtseenii hereer l tuuniig id. 17 Horshiinhoo gert tsoohon och. Es tegvel geriin ezen chamaas zalhaj, chamaig uzen yadah bolno. 18 Horshiinhoo esreg hudal meduuleg ogdog hun bolboos Ild, hurts uzuurtei sum, shiidem met buyuu. 19 Hetsuu tsagt itgelgui hund naidah ni yanginah shud, dogolon hol met buyuu. 20 Zovj shanalsan zurhend duu duuldag hun bolboos sharhan deer davs uiruuleh met, esvel huiten odor huvtssaa tailaad yavah hun met buyuu. 21 Herev daisan chini olsson bol tuund ideh hool og. Tsangasan bol uuh yum og. 22 Uchir ni ingesneer chi tuunii tolgoi deer shataj bui nuurs ovoolj baina gesen ug bogood EZEN chamaig shagnana. 23 Umraas uleeh salhi hur boroo avchirdag. Hov jivtei hel uurtai tsaraig avchirna. 24 Heruulch ehneriin hamt baishing huvaaltsan suusnaas deevriin buland amidarsan ni havyui deer. 25 Yadarch tuildsan setgeld huiten us yamar baidag shig als holyn gazraas ireh sain medee tiim baina. 26 Shudarga zov hun har sanaatny omno nugeld unah ni bohirdson hudag bogood Bulingartsan bulag met buyuu. 27 Zogiin balyg hetruulj ideh ni sain zuil bish. Aldar neriinhee hoinoos hootsoldoh ni ch aldar bish ee. 28 Ooriinhoo sunsiig zahirdaggui hun bol Ergen toirondoo herem bosgoogui, nursan hot met buyuu.
26:1 Zun tsas oroh ba urgats huraah uyeer boroo orohyn adil Munhag hund hundetgel uzuuleh ni ul zohino. 2 Dalavchaa deveh bor shuvuu bolon nisen odoh haraatsaitai adil shaltgaangui haraal namjdaggui. 3 Tashuur morind, hazaar iljgend zoriulagddag bol Savaa ni munhguudyn nuruund zoriulagdjee. 4 Munhagt munhgaar ni buu hariul. Es tegvel chi tuuntei adil bolno. 5 Munhag hun ooriigoo tsetsen mergend tootsohgui baihyn tuld tuund munhgaar ni hariultyg og. 6 Munhgiin garaar zurvas hurguulegch ni holoo tairch, huchirhiilliig uuj bui hereg. 7 Munhgiin aman dahi surgaalt ugs ni suungi hunii heregtseegui holtei adil boloi. 8 Munhag huniig orgomjlogch ni duuguurt chuluu hiij buitai adil boloi. 9 Munhgiin aman dahi surgaalt ugs ni sogtuugiin gart shaasan yergyestei adil boloi. 10 Munhgiig bolon ongoron yavagsdyg duudaj holsoldog hun bol Hun buriig sharhduuldag harvaachtai adil yum. 11 Nohoi booljsoo doloodogchlon munhag hun munhaglalaa davtana. 12 Ooroo ooriinhoo nudend mergen baidag huniig chi uzsen uu? Munhag hund tiim negnees ch iluu zasrah naidlaga bii. 13 Zalhuu hun "Zamd arslan baina. Zadgai talbaid dogshin arslan baina" gedeg. 14 Haalga nugasaaraa neegdej haagddag shig Zalhuu hun oron deeree ergej horvoono. 15 Zalhuu hun ayagand garaa hurgeed, Erguuleed amandaa hurgeh gej tsohorno. 16 Munhag ni ooriigoo uhaalag hariu ogch chadah doloon hunees ch iluu mergen hemeedeg. 17 Oort ni hamaagui heruul margaand hondlongoos oroltsogch bolboos Nohoig chihnees ni zuurch avagchtai adil buyuu. 18 Galtai mod bolon uhliin numyg shidegch galzuu hun baidag. 19 Horshiigoo mehelchiheed, "Bi togloson yum" geh hun tiim negentei adil buyuu. 20 Tulee dutagdval gal untarna. Hov jiv zoogch baihgui bol heruul margaan namjina. 21 Modny nuurs ulaissan tsogiig bii bolgoj, Tulee ni galyg ordohiin adil heruulch hun evdreltsliig odoono. 22 Hov zoogchiin ugs tansag idee budaa met baih bogood hodoodny muhart ch hurne. 23 Durelzeh uruul ba horon zurh bolboos Mongonii holitsoor ongolson shavar sav suulga met buyuu. 24 Uzen yaddag hun tuuniigee uruulaaraa nuudag ch zali mehee zurhendee hadgaldag. 25 Ter hun niguulsengui yarisan ch tuund buu itge. Uchir ni zurhend ni doloon jigshuurt zuil baidag. 26 Hediigeer tuunii uzen yadalt ni bagany tsaana halhlagddag ch Tuunii har sanaa ni tsutlaragsdyn omno ilchlegdene. 27 Nuhiig uhagch hun ooroo tuun uruugaa unana. Oodoo shidsen chuluu ooriin tolgoi deer unana. 28 Hudalch hel huuragdagsdyg uzen yaddag. Byalduuch am suirliig avchirdag.
27:1 Margaashaar buu sairh. Uchir ni margaash yuu bolohyg chi ul medne. 2 Ooriin chini am bus harin oor hun, uruul chini bus harin gadny hun chamaig magtag. 3 Had chuluu hund ba els ch jin tatna. Harin munhgiin odoon hatgalga edgeer hoyoroos ch hund aj. 4 Hilen bol hertsgii, uur bol orshoolgui. Harin hen ataarhlyg tesverlen zogsoj chadah ve? 5 Daldlagdsan hairaas il zemlel ni havigui deer. 6 And nohriin chini uchruulah sharh itgemjtei, Harin daisny chini unselt zali mehtei yum. 7 Tsatgalan hun zogiin balyg ch husdeggui. Harin olsson hund gashuun yum ch amttai sanagddag. 8 Ger ornoosoo holdogch hun bolboos uuree orhison jiguurten met buyuu. 9 Anhiluun unert tos ba surchig ni zurhiig bayasgadag bol Hunii zovlogoo and nohort ni amtat buram met buyuu. 10 Ooriin and nohriig bolon etsgiinhee and nohriig buu orhi. Gai gamshig chamd tohioldohod ah duugiinhee geriig buu zori. Hol suutaa ahaas chini oir bui horsh chini deer. 11 Huu mini, mergen baij, zurhiig mini bayarluul. Ene ni namaig muulagchid hariu barij chadahyn tuld yum. 12 Hersuu hun horon muug haraad tuunees zailj chaddag bol Genen hun ni ugtan yavsaar baigaad shangaa hurtdeg. 13 Gadny huniig batlan daagchiin deeliig tailj av. Zavhai emegtein omnoos or toloosiig ni garguulj av. 14 Ogloo ertlen changa duugaar and nohroo yeroodog hun Tuund haraal helj baigaatai adil tootsogdono. 15 Gemergen em bolboos borooshson odor us tasraltgui duslahtai adil buyuu. 16 Tiim emegteig nomhtgoh ni salhiig zogsooh bolon garaaraa tosyg atgaj avahtai adil buyuu. 17 Tomor tomriig irledeg. Tiinhuu hun hunee hurtsaldag. 18 Injriin modyg archlagch ur jimsiig ni ideh bolno. Ezendee sanaa tavigch ni hundlegdene. 19 Usny mandald hun tsaraigaa harahyn adil humuunii zurh tuunii dur torhiig haruulna. 20 Uhegsdiin oron ba Suirel hezee ch tsaddaggui shig humuunii nud hezee ch hanahgui. 21 Mongo ba altyg galyn doloor tsevershuuldeg bol humuuniig oort ni niitssen magtaalaar shalgana. 22 Ur tariatai hamt munhgiig uurand hiigeed nuduureer nudsen ch munhag ni ul arilna. 23 Mal surgiinhee baidlyg sain med. Honin suregtee anhaaral sain tavi. 24 Uchir ni ed bayalag monh bish. Haany titem ch uye damjihgui. 25 Ovs baihgui bolohod, shine nogoo tsuhuij, uulan deerh ovs tsutluulagdaj, 26 Hurgany aris chini huvtsas bolj, yamaanuud chini chamd gazryn ortgiig ogno. 27 Chamaig bolon ger buliig chini hoollohoor bas zarts ohidyg chini tejeeheer chamd yamaany suu elbeg delbeg baih bolno.
28:1 Hen ch mordoj moshgoogui baihad har sanaatan zugtdag bol Zov shudarga hun arslan met zorigtoi. 2 Huuli zahiramjiig biyeluulehees tatgalzdag uls oron olon zahiragchidtai baidag. Harin uhaalag agaad medlegtei hunii huchind uls oron udaan togtono. 3 Egel dord humuusiig zovoodog yaduu hun hool huns uldeelgui tarialang usand avtuulah aadar borootoi adil ajee. 4 Huuliig orhigduuldag humuus har sanaatnyg magtdag. Harin huuliig sahigsad har sanaatnyg eserguutsdeg. 5 Har sanaatnuud shudarga yosyg oilgohgui. Harin EZENiig haigch nar buh yumyg oilgodog. 6 Zamaas gajsan bayan baisnaas unench shudarga dotor alhagch yaduu baisan ni deer. 7 Huuliig sahigch ni hersuu huu mon. Harin hovdog humuustei nohorlogch ni ooriinhoo etsgiig gutaadag. 8 Mongo huuleh zamaar omch horongoo arvijuulagch ni Yaduusyg niguulsdeg negnii toloo uuniig huraaj bui hereg. 9 Huuliig ul sonsdog hunii zalbiral ni ch hurtel jigshuurtei. 10 Tseh shuluun yavagsdyg horon muu zamd hotlogch etgeed ni ooriinhoo uhsan nuhend ooroo unana. Harin gem zemgui hun sainyg ovlono. 11 Bayan hun ooriigoo mergend tootsdog bol uhaantai yaduu hun tuuniig shalgadag. 12 Shudarga zov humuus yalahad, augaa aldar suu baina. Harin har sanaatnuud garch ireh tsagt humuus nuutdana. 13 Gem nuglee nuun daldlagch hezee ch amjiltad hurehgui. Harin gem nuglee huleen zovshoorch, tedgeeriig martdag hun hair enerliig hurtene. 14 EZENees yamagt emeedeg hund yerool orshino. Harin zurhee hatuuruuldag hun gai gamshigt orootsoldono. 15 Horon sanaatai zahiragch yaduust handahdaa arhirah arslan ba dairah baavgai met yum. 16 Havchin darladag zahiragch uhaanaar dutmag baidag. Harin shudarga busaar olsnyg uzen yaddag hunii odor honog urtsana. 17 Hunii tsusyg ursgasan heregt buruutgagdsan hun uhen uhtelee orgodol bosuul baina. Tiim huniig buu demj. 18 Gem zemgui alhdag hun avragdah bolno. Harin zamaasaa gajsan hun negmoson unana. 19 Ooriinhoo gazryg hagalagch hun talh tariagaar arvin baih bolno. Harin hooson moroodluudiig moshgogch hun yaduurlaar arvin baih bolno. 20 Itgeltei hun yerooloor byalhah bolno. Harin bayajih gej yaarch tevddeg hund zaaval shiitgel irne. 21 Tal zasah ni sain zuil bish. Uchir ni hun zusem talhny toloo nugel uilddeg. 22 Horon muu nudtei hun ed bayalgiin araas yaaravchildag bolovch Yaduural gadaa ni irchiheed buig ul anzaardag. 23 Heleeree zusarddag hunees zemlegch hun iluu ih magtaalyg etsest ni hurtdeg. 24 Etseg ehee tsolomchihood, "Ene bol nugel bish" hemeen helegch bolboos Suitgegch hunii hamsaatan yum. 25 Omog bardam hun evdreltsliig odoodog. Harin EZENd itgegch hun hogjin devshih bolno. 26 Ooriin zurhendee itgedeg hun munhag. Harin mergen hun ayuulaas zaildag. 27 Yaduust ogdog hun hezee ch, yuugaar ch dutagdahgui. Harin yaduu hunees nudee buruulagch hun zuhegdene. 28 Har sanaatai humuus garch ireh tsagt humuus nuugdana. Harin tedniig unah tsagt shudarga zov humuus olshirno.
29:1 Olon zemluulevch huzuu ni hoshson heveer baigch hun Neg l odor edgeshguigeer oi chih bolno. 2 Zov shudarga hun devjih tusam ard tumen bayar jargaltai baidag. Harin har sanaatai hun udirdvaas ard olon halaglana. 3 Mergen uhaand durtai hun etsgee bayarluuldag. Harin sadar emstei nohtsogch ed horongoo barj duusna. 4 Shudarga yosoor damjuulan haan uls ornyg togtvorjuuldag. Harin heel hahuuli avdag hun uls ornoo nuraadag. 5 Horshdoo byalduuchiddag hun ooriigoo urhidaj bui hereg. 6 Horon muu hun nugel hilentsdee urhiduuldag. Harin zov shudarga hun duulj bayasdag. 7 Zov shudarga hun yaduusyn erhiin toloo sanaa tavidag bol Har sanaatai hun uuniig ul oilgono. 8 Jigshigchid hotod uimeen samuun degdeedeg. Harin mergen humuus uur hileng zailuulna. 9 Mergen hun munhagtai margaj baihad Munhag ni hilegnedeg, esvel elegledeg bogood zogsohgui. 10 Tsus ursgagch nar gemgui huniig uzen yaddag bol Tseh shuluun humuus tuunii amind sanaa tavina. 11 Munhag hun uur utsaaraa barij ul chadna. Harin mergen hun uuryg baridag. 12 Udirdagch hun hudal huurmagt anhaarlaa handuulbaas Buh shadar uilchlegchid ni har sanaatnuud bolj huvirna. 13 Yaduu hun ba darlagch hoyoryn niitleg zuil gevel EZEN ted hoyoryn hoyoulangiinh ni nudend gerel tusgadag. 14 Herev haan yaduusyg shudargaar shuuh avaas haan shiree ni monhod togtono. 15 Savaa, zemlel hoyoulaa mergen uhaanyg ogno. Harin dur zorgooroo aashlagch huuhed ehiigee ichguurt oruulna. 16 Har sanaatai humuus olshroh tusam gem nugel ihesne. Harin zov shudarga hun tednii suirliig uzne. 17 Huugee sahilgajuul. Tegvees huu chini chamd taivshralyg ogoh agaad Setgeliig chini bayarluulah bolno. 18 Alsyn haraa baihgui bol ard tumen deg juramgui baina. Harin huuliig sahigch ni jargaltai bilee. 19 Zartsyg zovhon ugeeree zaavarlaj bolohgui. Uchir ni tereer oilgoson ch hariu uildel hiihgui. 20 Heleh ugendee yaaruu negniig chi hardag biz ee? Munhag negend tiim hunees ch iluu zasrah naidvar bii. 21 Herev hun zartsaa bagaas ni erhluuleh yum bol Etsest ni ter tuunii huu bolchih vii. 22 Uurtai hun evdreltsliig odoono. Turgen zantai hun gem nugeld avtana. 23 Bardam zan ni huniig dord bolgono. Harin daruu suns hundetgel huleedeg. 24 Hulgaichtai hamsagch bolboos amia uzen yadaj baigaa hereg yum. Ter haraal zuhliig sonsdog ch meduuleg es ogno. 25 Hunii aidas bolboos zanga yum. Harin EZENd itgedeg hun orgomjlogdono. 26 Olon hun udirdagchiin iveeld bagtahyg zoridog. Harin humuund heregtei zov shudarga yos EZENees irdeg. 27 Shudarga bus hun zov shudarga hund jigshigdene. Mon shuluun shudargaar alhdag hun ch har sanaatand jigshigddeg.
30:1 Iakyeny hovguun Aguryn aildsan ugs buyuu esh uzuulleg. Tereer edgeeriig Itiyel ba Ukald ulamjiljee. 2 Humuunees hamgiin munhag ni gevel bi l baij taarna. Hunii uhaan nadad baihgui. 3 Bi mergen uhaand ch suraltssangui. Ariun Negenii tuhai medleg ch nadad alga. 4 Hen tenger ood odood buuj irev ee? Hen salhiig gartaa atgaj baiv aa? Hen usyg deeldee orooj chadav aa? Hen delhiin hamag hyazgaaryg buteev ee? Tuunii ner bolon Huugiinh ni ner hen be? Ta l uneheer medne! 5 Burhany ug bur sorigdson. Tereer Ooriinh ni dotor horgodogsdod bambai yum. 6 Tuunii ugen deer buu nem. Tegvees Ter chamaig buruutgaj, chi hudalch boloh vii. 7 Hoyor zuiliig bi Tanaas guij baina. Namaig amid seruun baih zuur nadad buu tatgalzaarai. 8 Zali meh bolon hudlyg nadaas hol bailgaach. Namaig hooson yaduu ch bus, bayan targan ch bus bailgaach. Nadad onogdoh huvi boloh hunsiig ogch hairlaach. 9 Uchir ni bi onogdoh yostoigoosoo iluug hurtej, "EZEN gej hen yum be?" geed, Tanaas nyatsaj butsahgui baihyn tuld, Esvel yaduuran, hulgai hiij, Burhanyhaa neriig buzar lahgui baihyn tuld bilee. 10 Ezniih ni nuuren deer zartsyg ni buu gutge. Tegvees ezen ni chamaig haraan zuhej, chi buruutan boloh vii. 11 Etsgiigee zuhej, ehiigee ul yeroodog humuus baidag. 12 Ooriinhoo nudend tsever hemeedeg atlaa Hir burtgaasaa tseverlegdeegui humuus ch bas bii. 13 Basamjilsan nudtei ba deeguur hartstai ch negen bii. 14 Gazar deerees zovj shanalagsdyg, Humuusiin dundaas yaduusyg zalgihaar shud ni ild shig agaad Eruunuuded ni hutga shig shudtei hun ch bii. 15 Shunalyn tulam hoyor ohintoi bogood Ted bainga l "Og, Og" getsgeedeg. Hanaj tsaddaggui gurvan zuil "Odoo bolloo" gej heldeggui dorov deh zuil bii. 16 Edgeer ni Uhegsdiin oron, Ur huuhedgui hevlii, Us uuj hanadaggui gazar hiigeed "Odoo bolson" hemeen heldeggui gal zereg yum. 17 Etsgiigee basamjilj, Ehdee zevuutsegchiin nudiig hon heree tonshij, tas shuvuu idne. 18 Minii huvid uhaarshgui gaihamshigtai gurvan zuil baina. Dorov dehiig ni bur ch oilgohgui yum. 19 Edgeer ni Tengert halin niseh burgediin zam, Hadan deeguur murilzah mogoin zam, Tengisiin dund hovoh holog ongotsny zam, Busgui huntei hanilsan eriin huvi tavilan boloi. 20 Sadar samuun emiin zam ni gevees ter idej, Amaa archaad "Bi yamar ch buruugui" gedeg. 21 Gurvan zuiliin door delhii chichirch, Dorov dehiig ni daadaggui. 22 Edgeer ni Haan shireend zalarsan zarts, Hooloor hangaluun munhag, 23 Hair setgelguigeer nohort garsan ba Ezegteinhee orond ezegtei boloh shivegchin zereg ajguu. 24 Delhii deer ochuuhen atlaa unenhuu mergen dorvon zuil bii. 25 Shorgoolj bol tom amitan bish ch gesen zuny tursh hool hunsee bazaana. 26 Dorgo bol huchtei amitan bish ch gesen had chuluun dotor uuree zasna. 27 Tsartsaand haan baihgui ch ted bugd deg juramtai. 28 Gurveliig garaaraa barij chadah ch ter ni haany ordond baih ajee. 29 Alhah gishgehdee surleg gurav buyuu bur dorov bii. 30 Henii ch omnoos uhardaggui araatny dund huchirheg arslan, 31 Azargan tahia, uhna ba daichin baatruudtaigaa hamt bui haan boloi. 32 Ooriigoo orgomjilj munhag zan gargasan, esvel horon muug sedsen bol garaa aman deeree tavi. 33 Suunees tsotsgii, daraa ni tsotsgiin tos yalgardag. Hamar dunduur delsvees tsus goojno. Tuunchlen uurandaa avtah yavdal evdreltsliig bii bolgodog.
31:1 Haan Lyemuyeliin ugs buyuu eh ni tuund aildsan surgaal. 2 Huu mini, hevliin ur mini, minii amlaltyn huu, 3 Emegtei hunii toloo huchee barj ul bolno. Haadyg suitgegch nart husel zorigoo ezemduulj ul bolno. 4 Lyemuyel mini, haan hun dars uuh ni zohisgui zuil mon. Udirdagch hun sarhdyg husen temuuleh ni zohisgui. 5 Uchir ni ted uuj sogtuuran togtoolyg umartaj, Zovj zudersen olny erh ashgiig ulandaa gishgeh vii. 6 Yadarch tuildsan humuust sarhdyg bari. Gashuun amidraltai humuust darsyg bari. 7 Ter uuj, yaduu zuduu baidlaa martan, Zovlon zudguuree dahij buu sanag. 8 Helgui humuus bolon zolgui buh humuusiin toloo amaa nee. 9 Amaa neej, zov shudargaar shuuj, Yaduus ba gai zovlond unagsdyn erhiig hamgaal. 10 Hen arvan huruu tegsh ehner olj chadah ve? Tiim ehner erdenesees ch unetei. 11 Nohor ni tuund buren itgeh bogood yuutaar ch ul dutna. 12 Ter buh l amidralynhaa tursh nohortoo muug bus, zovhon sainyg l uilddeg. 13 Noos ba maalingan daavuug ter songon avch, garaa humhilgui ajilladag. 14 Hudaldaachny holog ongotsnuud met ter hool hunsee hol gazraas zoodog. 15 Ter uur tsaihaas omno bosoj, ger buldee und tsaig beltgej, Shivegchin busguichuuldee hiih yostoig ni huvaarildag. 16 Ter gazryg uzeed, hudaldan avch, Orlogooroo usan uzmiin mod tarialdag. 17 Ter ajildaa hicheengui, shalamgai bogood Tuunii gar ulam huchtei bolno. 18 Ajil uils ni butemjtei baigaad ter uramshina. Denluu ni shonojingoo asdag. 19 Gartaa eeruul barij, huruugaaraa shalamgai ajillana. 20 Yaduu hund garaa sungadag. Gachigdaj dutagdsan humuust tusaldag. 21 Tsas hayalahad ger buliinhee toloo sanaa zovoh zuilgui baidag. Uchir ni geriinhen ni dulaan huvtssaar hangagdsan bilee. 22 Ter orondoo buteeleg urlaj, Yorog daavuun ba nil yagaan ongotei huvtsas omsson baidag. 23 Nohor ni hotyn daaman haalgan deer nutgiin ahlagch naryn dund suuj baihdaa hundlegddeg. 24 Ter yorog daavuun deel hiij, hudalddag bogood Byes daavuug hudaddaachdad niiluuldeg. 25 Ter huch chadal ba hundetgeleer huvtsaslasan bogood Ineemsegleleer ireeduigee ugtana. 26 Ter mergen ugeer yarij, enerliig surgadag. 27 Ter ger orondoo sanaa tavih bogood zalhuurahyg ul medne. 28 Ur huuhduud ni osoj ondiigood, tuuniig yeroono. Er nohor ni ch gesen tuuniig magtan 29 "Olon emegteichuud sain uil hiideg ch chi tednees iluu bilee" hemeene. 30 Dur bulaam baidal huuramch bogood goo uzesgelen ch hooson. Harin EZENees emeegch emegtei l magtaal avah uchirtai. 31 Ajil uilsiinh ni ur jimsiig tuund og. Ajil uils ni daaman haalgan deer tuund hundetgeliig avchrah boltugai.