The Old Testament of the Holy Bible

Tibirik 1

1 Di sibungas-i di tika Tapa napa rangit ngga ong, 2 ong ati dŭh biyŭn gayŭn ka puno ngga karŭm patŭ', ka Roh Tapa ngukap di tunduh piin. 3 Ka Tapa nang, “Isa-i agi jawa,” ka jawa sawŭ agi. 4 Ka Tapa kiris jawa anŭ kana, ka Tapa kutung jawa so karŭm. 5 Ka Tapa kadŭn jawa “Sandu” ka karŭm, “Singarŭm.” Singumi andu ripuan ka isan isan nusak, ka-i dog kadŭn andu adi ndi. 6-7 Ka Tapa nang, “Isa-i kayuh adi mun sakŭb agi adi kutung piin bada sidŭrŭ duwŭh yŭn,” ka-i sawŭ agi. Sawŭ meh Tapa napa kayuh mun sakŭb adi nyidŭrŭ piin adi di ribo-i, so piin adi di sambu-i. 8 Ka Tapa kadŭn sakŭb anŭ “Rangit.” Singumi andu ripuan, ka isan isan nusak, ka anŭ inŭh andu adi duwŭh. 9 Ka Tapa nang, “Isa-i piin adi di ribo rangit tikuruk di ndi yŭn, isa tana tatŭng.” Ka-i sawŭ jadi simŭnŭ. 10 Ka Tapa kadŭn tana anŭ “Deyŭh,” ka piin adi mbŭh tikuruk Ayŭh kadŭn “Rawŭt.” Ka Tapa munos asŭng-I kiris anŭ adi mbŭh jadi. 11 Ka Tapa nang, “Isa-i tana piruah barang masam kayuh adi timbu di tana; anŭ adi bisa buān buwa adi bisirah, ka tŭngŭn tŭngŭn kayuh adi buān buwa.” Ka-i sawŭ jadi simŭnŭ. 12 Ngapŭi tana piruah barang masam kayuh adi timbu di tana; Ka asŭng Tapa munos kiris anŭ adi mbŭh jadi. 13 Jadi singumi andu ripuan ka isan isan nusak; anŭ inŭh andu adi taruh. 14 Ka Tapa nang, “Isa jawa timbur di rangit ka nyidŭrŭ sandu so singarŭm ka kiren tipuh sinde andu, sawa, ka gawai adat dog piguru. 15 Ngara re nyirinyak di rangit yŭn nggen jawa di ong.” Ka-i sawŭ jadi simŭnŭ. 16 Ka Tapa napa duwŭh tibande jawa anŭ: batŭh andu adi nguasa sandu, ka jawa buran adi nguasa ngarŭm; ayŭh napa gŭh sigara bitang bitang. 17 Ka Tapa na ngara di rangit da nggen jawa di ong, 18 bada nguasa sandu ngga ngarŭm, ka nyidŭrŭ jawa so karŭm. Ka Tapa munos asŭng-I kiris anŭ adi mbŭh jadi. 19 Jadi singumi andu ripuan ka isan isan nusak, ka anŭ inŭh andu adi pat. 20 Ka Tapa nang, “Isa-i rawŭt brisi ngga bagŭ masam dāng adi udip, ka isa au-tarun brisi ngga dudu manuk.” 21 Ngapŭi Tapa napa sigara dāng dāng-bās adi udip darŭm rawŭt, ka sigara dāng dāng adi kimitak darŭm piin ngga sigara manuk manuk. Ka Tapa munos asŭng-I kiris anŭ adi mbŭh jadi. 22 Ka Tapa nyiberkat ngara ka bada ngara adi udip darŭm piin papah ka bitambah bagŭ, ka ngisi rawŭt, ka bada gŭh sigara manuk papah bitambah bagŭ di darŭm ong. 23 Jadi singumi andu ripuan, ka isan isan nusak; anŭ inŭh andu adi rimŭh. 24 Ka Tapa nang, “Isa-i tana piruah barang masam pimudip dāng: dāng kudip ngga dāng tarun, adi baga ngga adi sŭ.” Ka-i sawŭ jadi simŭnŭ. 25 Tapa napa sopŭrŭg ngara anŭ, ka asŭng-I raru munos kiris ngara. 26 Tapa nang, “Ja ata napa manusia; raŭn gayŭn ngara re brimun ngga jata. Ngara re nguasa iken, manuk, ngga sopŭrŭg dāng kudip ngga dāng tarun, adi bās ngga adi sŭ.” 27 Jadi Tapa napa manusia nunda gayŭn adŭp-I. Ayŭh napa ngara, dari ngga dayung. 28 Ka Tapa nyiberkat ngara ka nang di ngara, “Mira biranak meh angān ka papah, isa sesang ngan udip di ndi ong ong ka nguasa-i. Aku bada angān nguasa sopŭrŭg iken, manuk manuk, ngga sopŭrŭg dāng tarun. 29 Aku mbŭh nggen di angān barang masam ruwang kayuh ngga barang masam buwa kayuh jadi pinguman ngan; 30 pak yŭn sopŭrŭg dāng tarun, ngga sopŭrŭg manuk, Aku mbŭh nggen barang masam kupai ngga kayuh adi pidawŭn jadi pinguman ngara.” Ka-i sawŭ jadi simŭnŭ. 31 Ka Tapa kiris barang masam kayuh adi-I mbŭh napa, ka asŭng-I mbŭh raru munos. Singumi andu ripuan, ka isan isan nusak. Anŭ inŭh andu adi nŭm.

Tibirik 2

1 Jadi rangit ngga ong mbŭh kamas. 2 Ngga andu adi ju sopŭrŭg kayuh adi Tapa napa mbŭh kamas ka Ayŭh mbŭh rŭŭ so kraja-I. 3 TUHAN Tapa nyiberkat andu adi ju anŭ ka bada-i jadi andu adi grua, amai di andu anŭ Ayŭh mbŭh ngamas pingandai-I ka rŭŭ so kraja. 4 Simŭnŭ inŭh rangit ngga ong dog napa. Kan TUHAN Tapa napa rangit ngga ong, 5 gibabŭ mating kayuh timbu di tana ka mating ruwang kayuh timbu, amai TUHAN Tapa gibayuh nggen ujen, ka mating manusia re sita tana; 6 adŭ-i piin adi ruah so darŭm tana adi misa-i. 7 TUHAN Tapa tambit tana ka kakuk-i bada jadi manusia, f ka rasu ngasŭng asŭng adi nggen udip ka darŭm rubang undung-i, ka manusia anŭ rasu udip. 8 Muko anŭ TUHAN Tapa ndai ndi teya di Eden, tura ka timor, ka diginŭ Ayŭh na manusia adi-I ko napa. 9 TUHAN Tapa napa barang masam tŭngŭn kayuh adi ramus bada timbu diginŭ ka buān buwa adi kana. Di yun teya anŭ agi ndi tŭngŭn pimuruh adi nggen udip ka ndi tŭngŭn pimuruh adi nggen pinyipuan pasar kana ngga arap. 10 Ndi sungi aman di teya Eden ka misa teya anŭ; sungi anŭ agi bisakap pat di sapa teya Eden. 11 Sungi adi ndi dŭn Pishon, ka-i aman maning rais Havilah. 12 (Tigŭrŭ mas bisa dog dapŭd di tarun tana anŭ; ka simŭnŭ gŭh wangi ngga batuh batuh brega.) 13 Sungi adi duwŭh dŭn Gihon, aman maning rais Cush. 14 Sungi adi taruh dŭn Tigris, aman tura ka timor Assyria, ka sungi adi pat dŭn-i Euphrates. 15 Komŭnŭ TUHAN Tapa na manusia di teya Eden da sita ka nguan-i. 16 TUHAN Tapa pesan manusia, nang-I, “Kuu siŭn man tadŭ tadŭ buwa pimuruh di teya ati, 17 adŭ-i tŭngŭn anŭ adi nggen pinyipuan pasar kana ngga arapg kuu dŭh siŭn man; kambŭi kuu man kuu re kabŭs andu anŭ gŭh.” 18 Jadi TUHAN Tapa nang, “Dŭh kana manusia ati rŭŭ sadi. Aku re napa ayō-i adi situgu ngga ayŭh, da turung ayŭh.” 19 TUHAN Tapa tambit tana, rasu Ayŭh napa sopŭrŭg dāng ngga manuk ka taban ngara ka yŭn manusia anŭ da tingga ka nggen dŭn ngara; simŭnŭ inŭh ngara dapŭd dŭn ngara. 20 Jadi manusia nggen dŭn di sopŭrŭg manuk ngga dāng; pak sopŭrŭg ngara dŭh bisa jadi ayō-i adi bisa turung ayŭh. 21 Jadi TUHAN Tapa bada dari anŭ bŭŭs rŭrŭ, ka sitadŭn ayŭh bŭŭs, Tapa tambit ndi turang tirasah-i ka bada arok-i marit. 22 Ngga turang tirasah anŭ Tapa pijadi ndi naan dayung ka taban ayŭh ka yŭn dari anŭ. 23 Rasu dari anŭ nang, “Siati inŭh kada ku adi brimun ngga adŭp ku. Turang so turang ku, isin so isin ku. ‘Dayung’ inŭh dŭn-i, amai-i dog tambit so pŭrŭng dari.” 24 abab anŭ meh dari tingge sindŭ sama-i ka rŭŭ ngga sawŭn-i; ka ngara duwŭh jadi ndi pŭrŭng. 25 Dari ngga dayung anŭ sitabet sitagor, pak ngara dŭh puan mangŭh.

Tibirik 3

1 Jadi jippŭh inŭh dāng adi raru pitar adi TUHAN Tapa mbŭh napa. Jippŭh siken di dayung anŭ, “Sawŭ kah Tapa agi kidaan di angān da dŭh man buwa so tadŭ tadŭ tŭngŭn kayuh di teya ati?” 2 “Kieh bisa man buwa so tadŭ tadŭ tŭngŭn kayuh di teya ati,” dayung anŭ nam, 3 “adŭ-i so ndi tŭngŭn kayuh anŭ adi di yun teya. Tapa kidaan di kieh da dŭh man bait tama-i; kambŭi kieh man bait tama-i, kieh re kabŭs.” 4 Jippŭh anŭ nam, “Anŭ dŭh-i sawŭ; angān dŭh re kabŭs. 5 Tapa nang sakanŭ, amai Ayŭh puan nang kan angān man-i angān re mun Tapa ka puan kayuh adi kana ngga kayuh adi arap.” 6 Dayung anŭ kiris munki raru sangŭn tŭngŭn kayuh anŭ buang buwa-i tatŭng sidi dog man. Ayŭh birundeng munki sawŭ pinyikana-i kambŭi nŭŭh jadi bijak. Jadi ayŭh tambit kada buwa-i ka man. Komŭnŭ ayŭh nggen kada-i di banŭh-i, ka ayŭh sua gŭh man-i. 7 Dŭh tui ripas ngara ko man-i pikir ngara rasu tikuka ka rada adŭp-i mbŭh sitabet sitagor; jadi ngara nyapit ka nyiit dawŭn ara ngga nutu adŭp-i. 8 Singumi andu anŭ ngara dingah TUHAN Tapa panu di teya, ka ngara samah bisukan so Ayŭh di karu tŭngŭn kayuh. 9 Pak TUHAN Tapa bagan dari anŭ, “Diki kuu?” 10 Ayŭh nam, “Aku agi dingah Kaam di teya; pak aku taru ka bisukan so Kaam amai aku sitagor.” 11 Tapa siken, “Asi kidaan di kuu nang kuu sitagor? Agi kah kuu man buwa kayuh anŭ adi Aku mbŭh kijaman kuu man?” 12 Dari anŭ nam, “Dayung adi Kaam bada jadi ayō ku nggen di aku buwa kayuh anŭ, ka aku agi man-i.” 13 TUHAN Tapa siken dayung, “Mani kuu ndai kayuh mun anŭ?” Ayŭh nam, “Jippŭh nyibudo aku da man-i.” 14 Komŭnŭ TUHAN Tapa nang di jippŭh, “Kuu re dog ukum sitagar pingandai mu anŭ; kuu sadi adŭ so dāng dāng bŭkŭn dŭh siŭn dŭh gŭrŭng pangu ati: So madin kuu re panu ngga tain mu, ka kuu re man sapok dabu tana sitŭkŭd udip mu. 15 ku re bada kuu ngga dayung anŭ tiru di dingan ngan; bara sesang-i ngga tung jamu re jadi pinganyu. Anak sukuh-i re mŭmŭs ubak mu ka kuu re kuut tiga ngara.” 16 Ka Ayŭh nang di dayung, “Aku re nambah pinyusah mu di tika kuu bite samŭn sarang andam biranak mu. Pak sunggu mŭnŭ, kuu re babŭ biyŭn pinyiripong di banŭh mu, ka re nundok di ayŭh.” 17 Ka Ayŭh nang di dari anŭ, “Kuu mbŭh dingah pinganang sawŭn mu ka mbŭh man buwa adi Aku ko kijaman kuu man. Sabab kayuh adi kuu mbŭh ndai, tana re dog pangu. Kuu re bandar nyiraja nyiran adŭp mu sitŭkŭd umbur mu. 18 Tana re piruah uduh ngga tŭngŭn reja, ka kuu re man anak anak kayuh adi timbu di tarun. 19 Kuu re nyiraja jera ndŭg ka mudas ngga mu dapŭd pinguman, ndŭg ka kuu pari ka tana adi so mu dog napa. Kuu dog napa so tana, ka kuu re pari jadi tana.” 20 Adam kadŭn sawŭn-i Eve, amai ayŭh jadi sindŭ sopŭrŭg manusia. 21 Ka TUHAN Tapa ndai piraka so kurit dāng yŭn Adam ngga sawŭn-i. 22 Komŭnŭ TUHAN Tapa nang, “Madin manusia mbŭh brimun ngga ata ka biyŭn pinyipuan pasar kayuh adi kana ngga kayuh adi arap. Ngara dŭh siŭn dog nyibandar tambit buwa kayuh anŭ adi nggen udip, man-i, ka udip adu adu.” 23 Jadi TUHAN Tapa pibu ngara so Teya Eden ka bada ngara biteya birŭmŭh di tana adi so ngara dog napa. 24 Komŭnŭ di parad tura ka timor teya anŭ Ayŭh na cherubim ka ndi pedang apui adi bipusing nura ndi tarun tarun. Anŭ ngga bitan tadŭ tadŭ daya mandŭg nyindŭk tŭngŭn kayuh adi nggen udip.

Tibirik 4

1 Jadi Adam nyibŭŭs ngga sawŭn-i Eve, ka-i bite. Ayŭh biranak ndi anak dari; ka-i rasu nang, “Ngga pinurung TUHAN aku mbŭh dapŭd anak ati.” Ka-i kadŭn ayŭh Cain. 2 Ripas anŭ, ayŭh biranak ndi anak dari dinge, adi-i kadŭn Abel. Abel jadi pingingat-biri, pak Cain jadi daya birŭmŭh. 3 Mua tian-i ripas anŭ, Cain tambit kada buwa pingatŭm-i, ka jugan ndu sadis ka TUHAN. 4 Ka Abel taban gŭh anak bungas so biri biri-i, siŭ-i ka nggen tatad-i adi siabo kana ndu sadis. Yang TUHAN mbŭh raru munos di Abel ngga di sadis-i, 5 pak-I abah di Cain samŭn sadis adi jugan-i. Cain mbŭh raru baji buang nyibanyu. 6 Jadi TUHAN minyu ngga Cain, nang-I, “Mani kuu baji? Mani kuu nyibanyu? 7 Kambŭi kuu mbŭh ndai kayuh adi kana, tatu kuu tawŭh; pak sabab kuu mbŭh ndai kayuh adi arap, dosa mbŭh tuman kuu ka re ngarah kuu. Ayŭh raan nguasa kuu, pak kuu dŭh siŭn dŭh ngarah ayŭh.” 8 Ripas anŭ, Cain minyu ngga sude-i Abel, “Ja ata ruah panu.” Kan ngara mbŭh di sapa tarun, Cain siŭ sude-i. 9 TUHAN siken Cain, “Diki sude mu Abel?” Ayŭh nam, “Dŭh aku puan. Aku tukang kingat jaga ayŭh kah?” 10 Ka TUHAN nang, “Mani kuu mbŭh ndai kayuh adi raru sipŭ-i? Deya sude mu mbŭh bagan Aku so tana, sak sirŭŭn bagan mite baras. 11 Kuu mbŭh dog pangu ka re dŭh tia tungang purun kayuh di tana. Tana mbŭh nyŭp deya sude mu, keya ka mbŭh kanga baba-i taŭ deya-i di tika kuu siŭ ayŭh. 12 Kan kuu birŭmŭh bait biteya, tana dŭh re bada kayuh adi purun mu timbu. Pinyirŭŭ mu dŭh re bituku, ka re bigandon di ndi abong tarun.” 13 Ka Cain nang di TUHAN, “Ukum anŭ mbŭh rabis so adi tungang aku gŭrŭng. 14 Kaam pibu aku so tarun tana ati, ka dŭh an tia kiris aku. Aku re dŭh bituku pinyirŭŭ ku ka re bigandon di ndi abong tarun; ka daya adi bidapŭd ngga aku re siŭ aku.” 15 Pak TUHAN nam ka nang di ayŭh, “Dŭh. Daya adi siŭ kuu re dog ukum baras ju rupet bās dŭ so ukum adi nyatŭk kuu.” Sabab anŭ meh, TUHAN na tandā di Cain, isa-i kan daya bidapŭd ngga ayŭh, daya dŭh siŭ ayŭh. 16 Jadi Cain birakang ngga TUHAN ka rŭŭ di ndi tarun tana adi dŭn “Bigandon,” tura ka timor di sapa Eden. 17 Cain ngga sawŭn-i biyŭn ndi anak dari ka kadŭn-i Enoch. Komŭnŭ Cain pijog ndi kupo ka kadŭn-i Enoch, tunda dŭn anak-i. 18 Enoch biyŭn ndi anak dari dŭn Irad, adi jadi sama Mehujael, ka Mehujael biyŭn ndi anak dari dŭn Methushael, adi jadi sama Lamech. 19 Lamech biyŭn duwŭh sawŭn, Adah ngga Zillah. 20 Adah biranak Jabal, adi jadi tayung-babuk daya adi kudip dāng ka rŭŭ di bari. 21 Sude dari Jabal inŭh Jubal, adi tayung-babuk sopŭrŭg daya adi pandai mambak kachapi ngga sitaboi. 22 Zillah biranak Tubal Cain, adi ndai barang masam pingakas so timaga ngga basi. Sude dayung Tubal Cain inŭh Naamah. 23 Lamech nang di so-duwŭh sawŭn-i, “Adah, Zillah, dingah aku minyu: Aku agi siŭ ndi naan daya adi mara amai ayŭh mukong aku. 24 Kambŭi daya adi siŭ Cain dog ukum baras ju rupet bās dŭ so ukum adi nyatŭk Cain, ju puru-ju rupet baras ukum di daya anŭ adi siŭ aku.” 25 Adam ngga sawŭn-i biyŭn ndi dinge anak dari. Ka sawŭn-i nang, “Tapa mbŭh nggen di aku anak dari ngga gati Abel adi dog siŭ Cain.” Ngapŭi ayŭh kadŭn anak anŭ Seth. 26 Seth biyŭn ndi anak dari adi-i kadŭn Enosh. So jaman anŭ daya piguru nyambah TUHAN ngga adŭn-I adi kudus.

Tibirik 5

1 Ati inŭh susud sesang Adam. (Di andu Tapa napa manusia, Ayŭh napa ngara nunda gayŭn adŭp-I. 2 Ayŭh napa ngara dari ngga dayung, nyiberkat ngara, ka kadŭn ngara “Manusia.”) 3 Kan umbur Adam mbŭh 130 sawa, ayŭh biyŭn ndi anak dari mun adŭp-i, adi-i kadŭn Seth. 4 Ripas anŭ, umbur Adam bitambah 800 sawa dinge. Ayŭh biyŭn dinge anak anak adi bŭkŭn 5 ka kabŭs kan umbur-i mbŭh 930. 6 Kan umbur Seth mbŭh 105 sawa, ayŭh biyŭn ndi anak dari dŭn Enosh, 7 ka udip sitian 807 sawa dinge. Ayŭh biyŭn anak anak adi bŭkŭn dinge 8 ka kabŭs kan umbur-i mbŭh 912 sawa. 9 Kan umbur Enosh mbŭh 90 sawa, ayŭh biyŭn ndi anak dari adi-i kadŭn Kenan, 10 ka udip sitian 815 sawa dinge. Ayŭh biyŭn dinge anak anak adi bŭkŭn, 11 ka kabŭs kan umbur-i mbŭh 905 sawa. 12 Kan umbur Kenan mbŭh 70 sawa, ayŭh biyŭn ndi anak dari dŭn Mahalalel, 13 ka udip sitian 840 sawa dinge. Ayŭh biyŭn anak anak adi bŭkŭn dinge, 14 ka kabŭs kan umbur-i mbŭh 910 sawa. 15 Kan umbur Mahalalel mbŭh 65 sawa, ayŭh biyŭn ndi anak dari dŭn Jared, 16 ka udip sitian 830 sawa dinge. Ayŭh biyŭn anak anak adi bŭkŭn dinge, 17 ka kabŭs kan umbur-i mbŭh 895 sawa. 18 Kan umbur-i mbŭh 162 sawa, Jared biyŭn ndi anak dari dŭn Enoch, 19 ka udip sitian 800 sawa dinge. Ayŭh biyŭn anak anak adi bŭkŭn dinge 20 ka kabŭs kan umbur-i mbŭh 962 sawa. 21 Kan umbur Enoch mbŭh 65 sawa, ayŭh biyŭn ndi anak dari dŭn Methuselah. 22 Ripas anŭ, Enoch udip nanyam ka pinyiraan Tapa 300 sawa, ka biyŭn anak anak adi bŭkŭn dinge. 23 Ayŭh udip ndŭg umbur-i 365 sawa. 24 Sitŭkŭd umbur-i ayŭh udip nanyam ka pinyiraan Tapa, ka komŭnŭ ayŭh miyap dog tambit Tapa. 25 Kan umbur Methuselah mbŭh 187 sawa, ayŭh biyŭn ndi anak dari dŭn Lamech, 26 ka udip sitian 782 sawa dinge. Ayŭh biyŭn anak anak adi bŭkŭn 27 ka kabŭs kan umbur-i mbŭh 969 sawa. 28 Kan umbur Lamech mbŭh 182 sawa, ayŭh biyŭn ndi anak dari 29 ka nang, “So adŭp tana adi Tapa mbŭh mangu, anak ati re taban saduh yŭn ta so sopŭrŭg kraja jera ta.” Ngapŭi meh ayŭh kadŭn anak anŭ Noah. 30 Lamech pijuu udip 595 dinge. Ayŭh biyŭn anak anak adi bŭkŭn 31 ka kabŭs kan umbur-i mbŭh 777 sawa. 32 Ripas umbur Noah mbŭh 500 sawa, ayŭh biyŭn taruh madis anak dari, Shem, Ham, ka Japheth.

Tibirik 6

1 Kan manusia dŭ dŭ papah di ndi ong ong, ka anak anak dayung dog biranak, 2 kada so malaikat kiris dayung dayung anŭ ramus, ka tambit ndu sawŭn sinadan adi raan ngara. 3 TUHAN nang, “Aku dŭh re bada manusia udip adu adu; ngara inŭh manusia ka taŭn re kabŭs. So madin umbur ngara dŭh re rabis so 120 sawa.” 4 Di jaman anŭ, ka ripas anŭ gŭh, agi grigasi di ong adi sesang dayung dayung manusia ngga bara malaikat. u Ngara anŭ pimagan ka timagah di jaman jah. 5 Kan TUHAN kiris munki masam ginaka-i manusia di ong ka munki masam pikir-kira ngara mbŭh adu adu arap, 6 Ayŭh jadi susah kira adŭp-I mbŭh napa ngara ka na ngara di ong. Ayŭh mbŭh raru nyesar 7 ka-I nang, “Aku re pirarap bara daya adi ko Ku napa, samŭn sigara dāng ngga manuk, amai nyesar nyam Ku ko napa ngara.” 8 Pak TUHAN munos asŭng di Noah. 9-10 Ati inŭh dundan Noah. Ayŭh biyŭn taruh madis anak dari, Shem, Ham ngga Japheth. Noah nundok di Tapa ka taŭn ayŭh sadi adŭ daya adi kana di jaman adŭp-i. Ayŭh udip nanyam ka pinyiraan Tapa, 11 pak barang naan daya adi bŭkŭn mbŭh sadi arap di batŭh Tapa, ka pinyiganas mbŭh agi di barang yŭn-i. 12 Tapa tingga ong ka kiris-i arap, amai pimudip sopŭrŭg manusia mbŭh sadi arap. 13 Tapa nang di Noah, “Aku mbŭh natu adŭp Ku re pirarap sopŭrŭg manusia. Aku re kubo pirusak ngara, sabab ong ati mbŭh puno ngga pinyiganas ngara. 14 Kuu ndai ndi batra so betang betang kayuh adi kana; ndai birit birit di darŭm-i ka madad-i ngga tar di darŭm ngga di sapa. 15 Ndai-i da 133 mita ambu, 22 mita buka-i, ka 13 mita bigatung. 16 Ndai tanja di batra anŭ ka kidŭm 44 sentimita di asah tanjav ngga sindung. Ndai batra anŭ bada bitakah taruh ka ndai ndi tiban di sindung-i. 17 Aku re pait uba ka ong da pirusak barang masam kayuh adi udip. Barang masam kayuh di ong re abo kabŭs, 18 pak Aku re ndai simanya Ku ngga kuu. Mŭrŭt ka darŭm batra ngga sawŭn mu, anak anak dari mu, samŭn sawŭn sawŭn ngara. 19-20 Taban mŭrŭt ka darŭm batra ndi dari ndi dayung so barang masam dāng ka barang masam manuk, isa-i ngara dŭh rarap. 21 Taban barang masam pinguman yŭn adŭp mu ka yŭn ngara.” 22 Noah ndai sopŭrŭg anŭ nanyam pinyibada Tapa.

Tibirik 7

1 Tapa nang di Noah, “Mŭrŭt meh ka darŭm Batra ngga sopŭrŭg rawang mu; Aku puan kaŭs-i kuu sadi adŭ di ndi ong ong ati adi nundok di Aku. 2 Tambit ngga adŭp mu ju pasang so barang masam dāng adi bisig ka ndi pasang adŭ so barang masam dāng adi kais. 3 Tambit gŭh ju pasang so barang masam manuk. Ndai simŭnŭ isa barang masam dāng ngga manuk bisa udip, ka papah dinge di ong. 4 Dŭm ju andu so madin Aku re bada andu ujen pat puru andu ngga pat puru ngarŭm, ngga pirusak sopŭrŭg kayuh adi udip adi Aku ko napa.” 5 Noah ndai sopŭrŭg kayuh nanyam pinyibada TUHAN. 6 Noah mbŭh nŭm ratus sawa umbur-i, di andu uba bās ngapuh ong. 7 Ayŭh ngga sawŭn-i, bara anak dari-i adi taruh madis ngga sawŭn ngara, samah mŭrŭt ka darŭm batra nyiramat adŭp ngara so uba bās. 8 Ndi dari ndi dayung so barang masam dāng ngga manuk, bisig bait kais, 9 samah mŭrŭt ngga Noah ka darŭm Batra nanyam pinyibada Tapa. 10 Ju andu ripas anŭ uba mandŭg. 11 Kan Noah mbŭh nŭm ratus sawa umbur-i dog ngga simŭng ju andu buran duwŭh, sopŭrŭg rubang piin di darŭm tana bubus, ka sopŭrŭg tiban piin di rangit tikuka, 12 ka ujen rabu nyatŭk tana pat puru andu pat puru ngarŭm. 13 Di andu anŭ gŭh Noah ngga sawŭn-i mŭrŭt ka darŭm Batra ayō taruh madis anak dari-i, Shem, Ham, ka Japheth ngga sawŭn ngara. 14 Sua mŭrŭt ngga ngara inŭh barang masam dāng: dāng kudip ngga dāng tarun; adi sŭ ngga adi baga; ngga barang masam manuk. 15 Ndi dari ndi dayung so barang masam dāng samah mŭrŭt ka darŭm batra ngga Noah, 16 nanyam ka pinyibada Tapa. Kan sopŭrŭg mbŭh mŭrŭt, TUHAN tŭŭp tiban batra. 17 Uba pijuu maad ndŭg pat puru andu, ka piin jadi sadang tŭrŭp-i yŭn batra anŭ tipuang. 18 Piin jadi dŭ dŭ tŭrŭp, ka Batra biranyut di tunduh-i. 19 Piin mbŭh jadi raru tŭrŭp ndŭg ka-i mbŭh ngapuh darŭd darŭd adi siabo bigatung; 20 Gibabŭ gŭh uba tipaad, ndŭg ka-i ju mita rabis bigatung so tibung tibung darŭd. 21 Sopŭrŭg adi udip di ong, manuk, dāng ka manusia abo kabŭs. 22 Sopŭrŭg adi ngasŭng di ong abo kabŭs. 23 Tapa pirusak sopŭrŭg adi udip di ong, manusia, dāng, ka manuk. Kaŭs-i adi dŭm inŭh Noah ngga sinadan adi agi ngga ayŭh darŭm batra. 24 Uba nŭnŭng ndŭg siratus rimŭh puru andu.

Tibirik 8

1 Tapa dŭh kambŭt Noah ngga sopŭrŭg dāng adi agi ngga ayŭh di darŭm batra; ayŭh bada sabak poh, ka piin mupok simŭp. 2 Rubang rubang piin di ribo tana, ka tiban tiban uba di rangit mbŭh bitŭŭp. Ujen ko. 3 Piin mupok simŭp darŭm 150 andu. 4 Ngga andu adi simŭng ju darŭm buran adi ju batra anŭ nyasang di darŭd di apan Ararat. 5 Piin tanŭ ka simŭp, ka ngga sibungas andu darŭm buran simŭng tibung tibung darŭd mbŭh tatŭng. 6 Ripas pat puru andu Noah kuka pinjan. 7 Ka piruah ndi manuk kak. Manuk anŭ dŭh pari, pak adu adu mikabur ndŭg ka piin mbŭh badŭh bandar. 8 Di tipuh anŭ gŭh, Noah piruah ndi manuk asang amai an puan sawŭ mbŭh simŭp kah bayuh piin, 9 pak amai piin gibabŭ agi di tunduh tana, manuk anŭ dŭh dapŭd tarun adi re-i yŭn mbap. Ayŭh mikabur pari ka batra, ka Noah nyapai tambit-i. 10 Noah kajŭn ju andu dinge ka piruah manuk asang anŭ dinge. 11 Manuk anŭ pari ka yŭn-i ngga singumi andu taban dawŭn kayuh kanā di tukuk-i. So nŭ meh Noah puan nang piin mbŭh sawŭ simŭp. 12 Ayŭh kajŭn ju andu dinge adi ngga-i piruah dinge manuk asang anŭ; kari ati manuk anŭ dŭh pari. 13 Kan Noah mbŭh 601 sawa umbur-i, di sibungas andu darŭm sibungas buran, piin uba mbŭh badŭh. Noah kadi tanja batra, ka tingga abong tarun, ka kiris tana mbŭh re an badŭh. 14 Ngga andu adi duwŭh puru-ju darŭm buran duwŭh, tarun tana sawŭ mbŭh badŭh bandar. 15 Tapa nang di Noah, 16 “Ruah meh so batra anŭ ngga sawŭn mu samŭn anak anak dari mu ngga bara sawŭn ngara. 17 Taban sopŭrŭg manuk ngga dāng ruah, isa ngara bisa papah ka ngisi ndi tarun tana.” 18 Jadi Noah ruah so batra taban sawŭn-i, samŭn anak anak dari-i ka bara sawŭn ngara. 19 Sopŭrŭg dāng ka manuk ruah so batra nanyam ka tibaran masam adŭp-i. 20 Noah ndai ndi mija-sambah yŭn TUHAN; ayŭh tambit ndi pŭrŭng dāng ngga manuk adi bisig so barang masam-i, ka badang pŭrŭng pŭrŭng-i di tunduh mija-sambah anŭ ndu sadis. 21 Tapa mbŭh raru munos asŭng-I kan-I kadŭk dagŭn sadis anŭ, ka-i nang di adŭp-I, “Dŭh Aku re tia mangu ong sitagar kraja pingandai manusia; Aku puan so andu ngara gi-sŭ mara pikir-kira ngara taŭn mbŭh arap. Aku dŭh re tia pirusak tadŭ tadŭ kayuh adi udip, mun ati. 22 Sitŭkŭd ong agi, taŭn re agi tipuh nyipurun ngga tipuh ngatŭm. Ka re ari agi tipuh madud ngga tipuh paras, tipuh raga ngga tipuh birujen, sandu ngga singarŭm.”

Tibirik 9

1 Tapa nyiberkat Noah ngga bara anak dari-i, “Biranak bagŭ meh, isa bara sesang ngan udip di ndi ong ong. 2 Sopŭrŭg dāng, manuk, ka iken re udip darŭm taru di angān. Ngara mbŭh di ribo kuasa ngan. 3 Ngara siŭn jadi pinguman ngan, samŭn anak anak kayuh barŭm adi timbu; Aku nggen sopŭrŭg-i di angān ndu pinguman. 4 Ndi kayuh adi angān dŭh siŭn man, anŭ inŭh dagin adi babŭ bideya. Aku kijaman angān man-i sabab asŭng agi darŭm deya. 5 Kambŭi agi daya tambit asŭng manusia, ayŭh dŭh siŭn dŭh dog ukum. Aku gŭh re nggen ukum kabŭs di tadŭ tadŭ dāng adi tambit asŭng manusia. 6 Manusia dog napa nunda gayŭn Tapa, ngapŭi asi asi adi siŭ tadŭ tadŭ so ngara re dog siŭ daya bŭkŭn. 7 “Angān dŭh siŭn dŭh biyŭn bagŭ anak, isa bara sesang ngan udip di ndi ong ong.” 8 Tapa nang di Noah ka di bara anak dari-i, 9 “Aku madin ndai simanya Ku ngga angān ka ngga bara sesang ngan, 10 ka ngga sopŭrŭg kayuh adi udip, sopŭrŭg manuk ngga dāng; barang pŭrŭng adi ruah ngga kuu so batra. 11 Ngga pinganang sakati Aku ndai simanya Ku ngga angān: Aku bijanji re dŭh tia bada sopŭrŭg kayuh adi udip dog pirusak ngga uba; uba re dŭh tia pirusak ong. 12 Ndu tandā simanya anŭ, adi tan adu adu, adi ndai Ku ngga angān ka ngga sopŭrŭg kayuh adi udip, 13 Aku na bawŭh panah Ku di abun. Anŭ re jadi tandā simanya Ku ngga ong. 14 Niap kari Aku nutu rangit ngga abun, ujen bukang agi tatŭng, 15 Aku re ingat janji Ku ngga angān ka ngga sopŭrŭg dāng amai uba dŭh re tia pirusak sopŭrŭg kayuh adi udip. 16 Kan ujen bukang tatŭng di abun, Aku re kiris-i ka ingat simanya Ku adi tan adu adu adi Aku ko ndai ngga sopŭrŭg kayuh adi udip di tunduh tana. 17 Anŭ inŭh tandā janji adi Aku ndai ngga sopŭrŭg kayuh adi udip.” 18 Bara anak dari Noah adi samah ruah ngga ayŭh so batra inŭh Shem, Ham, ka Japheth. (Ham inŭh sama Canaan.) 19 So-taruh madis anak Noah anŭ mbŭh jadi tayung-babuk sopŭrŭg daya di ong. 20 Noah, daya adi biteya birŭmŭh, inŭh sibungas manusia adi ndai teya anggor. 21 Ripas-i ko nok kada wain anŭ, ayŭh mabuk, kubo pirudos piraka-i, ka guring sitagor darŭm bari. 22 Kan Ham, adi sama Canaan, kiris sama-i sitagor, ayŭh ruah ka sapa ka kidaan di jurud-i adi duwŭh madis. 23 Komŭnŭ Shem ngga Japheth tambit ndi jipo-ambu ka murai-i di kawin ngara. Ngara panu sikanang mŭrŭt ka darŭm bari sama ngara ka nabun ayŭh, buang bada jawin ngara nura tarun bŭkŭn siŭn ngara dŭh kiris ayŭh sitagor. 24 Kan Noah mbŭh rada adŭp-i ka puan kayuh adi anak sibusu-i mbŭh ndai di adŭp-i, 25 ayŭh nang, “Pangu nyatŭk Canaan! Ayŭh re jadi urun bara kaka-i. 26 Nggen puji di TUHAN, adi Tapa Shem! Canaan re jadi urun Shem. 27 Isa-i Tapa nyiberkat Japheth ngga tarun tana adi bayah yŭn-i rŭŭ. Isa-i sesang Japheth rŭŭ samah ngga sesang Shem! Canaan re jadi urun Japheth.” 28 Ripas uba bās anŭ Noah udip 350 sawa dinge 29 ka kabŭs kan umbur-i mbŭh 950 sawa.

Tibirik 10

1 Ati inŭh sesang bara anak dari Noah; Shem, Ham, ngga Japheth. Ngara ati adi taruh madis biyŭn anak anak dari ripas uba anŭ. 2 Bara anak dari Japheth inŭh Gomer, Magog, Madai, Javan, Tubal, Meshech, ngga Tiras. Ngara inŭh tayung-babuk bara daya adi tarik dŭn ngara. 3 Sesang Gomer inŭh daya Ashkenaz, Riphath, ngga Togarmah. 4 Sesang Javan inŭh daya Elishah, Spain, Cyprus, ka Rhodes; 5 ngara inŭh tayung-babuk daya adi rŭŭ di bŭngŭn rawŭt ka di anak anak purau. Ngara inŭh sesang Japheth, udip nanyam ka tibaran tibaran-asar ngara ngga rais ngara; barang tibaran minyu piminyu adŭp-i. 6 Bara anak Ham: Cush, Egypt, Libya, ngga Canaan. Ngara inŭh tayung-babuk bara daya adi tarik dŭn ngara. 7 Sesang Cush inŭh daya Seba, Havilah, Sabtah, Raamah, ngga Sabteca. Sesang Raamah inŭh daya Sheba ngga Dedan. 8 Cush biyŭn ndi anak dari dŭn Nimrod. Ayŭh inŭh sibungas pinyerang adi timagah di ong. 9 Ngga pinurung TUHAN ayŭh jadi pingasū adi timagah; anŭ meh sabab daya ari nang, “Isa-i TUHAN bada kuu jadi pingasū adi timagah mun Nimrod!” 10 Jadi sibungas rais adi dog mritah-i inŭh Babylon, Erech, ka Accad, so taruh-i di Babylonia. 11 So tarun tana anŭ, ayŭh di ka Assyria, ka pijog kupo Nineveh, Rehoboth Ir, Calah, 12 ngga Resen adi di asah Nineveh ngga kupo bās Calah. 13 Bara sesang Egypt inŭh daya Lydia, Anam, Lehab, Naphtuh, 14 Pathrus, Casluh, ngga daya Crete, adi tayung-babuk daya Philistine. 15 Anak anak dari Canaan inŭh Sidon adi pinuai, ngga Heth adi sude-i. Ngara inŭh tayung-babuk bara daya adi tarik dŭn ngara. 16 Canaan gŭh adi tayung-babuk daya Jebus, Amor ngga Girgash, 17 daya Hivi, Arki, ngga Sini, 18 daya Arvad, Zemar, ngga Hamath. Barang tibaran-asar daya Canaan papah 19 ndŭg baat rais ngara piguru so Sidon ka siratan nuju Gerar sindŭk Gaza, ka timor nuju Sodom, Gomorrah, Admah, ngga Zeboiim sindŭk Lasha. 20 Ngara inŭh sesang Ham adi masin masin rŭŭ di rais adŭp ngara ka masin masin minyu piminyu adŭp-i. 21 Jadi Shem, adi kaka pinuai Japheth inŭh babuk daya Hebrew. 22 Bara anak dari Shem inŭh Elam, Asshur, Arpachshad, Lud, ngga Aram. Ngara inŭh tayung-babuk bara daya adi tarik dŭn ngara. 23 Sesang Aram inŭh daya Uz, Hul, Gether, ngga Meshek. 24 Arpachshad inŭh sama Shelah, adi sama Eber. 25 Ka Eber biyŭn duwŭh anak dari: Ndi dŭn Peleg, amai di jaman-i pimudip manusia di ong taŭn-i birutung rutung; ka sianŭ ndi dŭn Joktan. 26 Sesang Joktan inŭh daya Almodad, Sheleph, Hazarmaveth, Jerah, 27 Hadoram, Uzal, Diklah, 28 Obal, Abimael, Sheba, 29 Ophir, Havilah ngga Jobab. Sopŭrŭg ngara inŭh sesang Joktan. 30 Tarun tana adi yŭn ngara rŭŭ, bayah-i inŭh so Mesha ndŭg Sephar di rais tarun tana sandah tura ka timor. 31 Ngara inŭh sesang Shem adi udip ngga barang tibaran-asar ngara ngga rais ngara; barang tibaran-asar minyu piminyu adŭp-i. 32 Sopŭrŭg ngara inŭh sesang Noah, so bangsa ndi ndŭg bangsa andi, nanyam taris asar ngara. Sopŭrŭg bangsa di ong inŭh sesang bara anak dari Noah ripas uba bās anŭ.

Tibirik 11

1 Sibungas-i, bara daya di ndi ong ong biyŭn ndi piminyu ka pakai ndi masam bang bang piminyu. 2 Darŭm ngara bigandon di tarun tana di timor, ngara ndŭg tarun tana rabak di Babylonia ka rŭŭ diginŭ. 3 Ngara nang dupan adŭp ngara, “Ja ata ndai batuh batā! Ata badang-i da riang.” Jadi ngara biyŭn batuh batuh batā ka biyŭn gŭh tar ngga pirakat batuh batā anŭ. 4 Ngara nang, “Ja ata ndai ndi kupo ngga tawā-i adi bigatung ndŭg rangit, isa ata tungang bada dŭn ta timagah ka dŭh re papar sasah di ndi ong ong.” 5 Komŭnŭ TUHAN mūn di tingga kupo ngga tawā adi ngara ko ndai, 6 ka nang, “Ngara ati, adi taŭn-i ndi bangsa daya adi minyu ndi masam piminyu; ati gi-sibungas kayuh adi ngara re ndai. Dŭh tui ngara re tungang ndai tadŭ tadŭ kayuh adi ngara raan! 7 Ja ata mūn di ngarut piminyu ngara isa ngara dŭh mirati dingan-i.” 8 Jadi TUHAN mesak ngara bada papar sasah di ndi ong ong ka ngara dŭh pijuu ndai kupo anŭ. 9 Kupo anŭ dog kadŭn Babylon, sabab diginŭ TUHAN ngarut piminyu sopŭrŭg daya, ka so nŭ Ayŭh mesak ngara bada papar sasah di ndi ong ong. 10 Ati inŭh bara sesang Shem. Duwŭh sawa ripas uba bās anŭ, kan Shem mbŭh 100 sawa umbur-i, ayŭh biyŭn ndi anak dari dŭn Arpachshad. 11 Ripas anŭ, ayŭh udip 500 sawa dinge ka biyŭn anak anak adi bŭkŭn. 12 Kan Arpachshad mbŭh 35 sawa umbur-i, ayŭh biyŭn ndi anak dari dŭn Shelah; 13 ripas anŭ, ayŭh udip 403 sawa dinge ka biyŭn anak anak adi bŭkŭn. 14 Kan Shelah mbŭh 30 sawa umbur-i, ayŭh biyŭn ndi anak dari dŭn Eber; 15 ripas anŭ, ayŭh udip 403 sawa dinge ka biyŭn anak anak adi bŭkŭn. 16 Kan Eber mbŭh 34 sawa umbur-i, ayŭh biyŭn ndi anak dari dŭn Peleg; 17 ripas anŭ, ayŭh udip 430 sawa dinge ka biyŭn anak anak adi bŭkŭn. 18 Kan Peleg mbŭh 30 sawa umbur-i, ayŭh biyŭn ndi anak dari dŭn Reu; 19 ripas anŭ, ayŭh udip 209 sawa dinge ka biyŭn anak anak adi bŭkŭn. 20 Kan Reu mbŭh 32 sawa umbur-i, ayŭh biyŭn ndi anak dari dŭn Serug; 21 ripas anŭ, ayŭh udip 207 sawa dinge ka biyŭn anak anak adi bŭkŭn. 22 Kan Serug mbŭh 30 sawa umbur-i, ayŭh biyŭn ndi anak dari dŭn Nahor; 23 ripas anŭ, ayŭh udip 200 sawa dinge ka biyŭn anak anak adi bŭkŭn. 24 Kan Nahor mbŭh 29 sawa umbur-i, ayŭh biyŭn ndi anak dari dŭn Terah; 25 ripas anŭ, ayŭh udip 119 sawa dinge ka biyŭn anak anak adi bŭkŭn. 26 Ripas Terah mbŭh 70 sawa umbur-i, ayŭh jadi sama Abram, Nahor, ka Haran. 27 Ati inŭh bara sesang Terah, adi sama Abram, Nahor, ka Haran. Haran inŭh sama Lot, 28 ka Haran kabŭs di kupo adŭp-i Ur di Babylon, darŭm sama-i gibabŭ udip. 29 Abram tambit Sarai ndu sawŭn, ka Nahor tambit Milcah, anak dayung Haran, adi gŭh sama Iscah. 30 Sarai Aboh 31 Terah taban anak dari-i Abram, sukuh-i Lot, adi anak dari Haran, ka iban dayung-i Sarai, sawŭn Abram, ngga bu so kupo Ur di Babylonia di ka tana Canaan. Ngara bu jeh ka Haran ka rŭŭ diginŭ. 32 Terah kabŭs diginŭ kan umbur-i mbŭh 205 sawa.

Tibirik 12

1 TUHAN nang di Abram, “Tingge rais mu, jurud madis mu ka ramin sama mu, ka di ka tarun tana adi Aku re kiren di kuu. 2 Aku re nggen bagŭ sesang di kuu, ka ngara re jadi bangsa adi bās. Aku re nyiberkat kuu ka re bada dŭn mu timagah, isa kuu jadi daya adi biberkat yŭn bangsa bŭkŭn. 3 Aku re nyiberkat ngara adi nyiberkat kuu, pak Aku re mangu ngara adi mangu kuu. Ka so kuu Aku re nyiberkat sopŭrŭg bangsa bŭkŭn.” 4 Kan Abram mbŭh ju puru-rimŭh sawa umbur-i, ayŭh matak bu so Haran, nimun adi TUHAN mbŭh kidaan di ayŭh; ka Lot sua matak ngga ayŭh. 5 Abram taban sawŭn-i Sarai, Lot adi anak jurud-i, ka sopŭrŭg buat-rata samŭn sopŭrŭg daya urun adi ngara miris di Haran, ka ngara matak bu ka Canaan. Kan ngara mbŭh ndŭg Canaan, 6 Abram panu mutas tarun tana anŭ ndŭg ka ayŭh mandŭg ka yŭn tŭngŭn kayuh pirapu' di Moreh, tarun anŭ adi kudus di Shechem. (Di jaman anŭ daya Canaan babŭ rŭŭ di abong anŭ.) 7 TUHAN nandŭng di Abram ka nang di ayŭh, “Ati inŭh tarun tana adi Aku re nggen di bara sesang mu.” Komŭnŭ Abram ndai ndi mija-sambah yŭn TUHAN diginŭ, adi ko nandŭng di ayŭh. 8 Ripas anŭ, ayŭh bu bipindah di ka siratan ka rais tarun tana sandah di tura ka timor kupo Bethel ka bibari di asah Bethel parad tura ka barat ngga Ai di parad ka timor. Diginŭ gŭh ayŭh ndai ndi mija-sambah ka nyambah TUHAN. 9 Komŭnŭ ayŭh bipindah bu so tarun ndi di ka tarun andi nuju parad siratan Canaan. 10 Pak agi apag di Canaan, ka-i mbŭh sera ndŭg ka Abram pijuu panu nuju siratan ndŭg Egypt, ka rŭŭ diginŭ nyitiro. 11 Kan ayŭh re mutas baat di ka Egypt, ayŭh nang di sawŭn-i Sarai, “Kuu inŭh dayung adi ramus. 12 Kan daya Egypt kiris kuu, ngara re nang kuu sawŭn ku, ka re siŭ aku ka tandah kuu udip. 13 Kidaan di ngara nang adŭp mu sude dayung ku; isa ngara dŭh siŭ aku pak ngasi aku sitagar kuu.” 14 Jadi kan ayŭh mbŭh mutas baat di ka Egypt, daya Egypt sawŭ kiris sawŭn-i ramus. 15 Kada so daya pritah adi mbŭh kiris ayŭh kidaan di raja nang ayŭh sawŭ ramus; jadi ayŭh dog taban ka istana raja. 16 Sabab Sarai raja kana ngga Abram ka nggen di Abram kaban biri ngga kaban kambing, sapi sapi, kaldi, daya urun, ka onta. 17 Pak sabab raja mbŭh tambit Sarai, TUHAN pait andam adi raru bisā da dog ayŭh samŭn bara daya-i di istana. 18 Komŭnŭ raja bagan Abram ka siken ayŭh, “Ani anŭ mbŭh kuu ndai di aku? Mani kuu dŭh kidaan di aku nang ayŭh sawŭn mu? 19 Mani kuu nang ayŭh sude mu, ka bada aku tambit ayŭh jadi sawŭn ku? Ati sawŭn mu; tambit ayŭh ngga bu so ti!” 20 Raja nggen pritah di daya daya-i, ka ngara taban Abram ngga ruah so rais anŭ, samŭn sawŭn-i ka sopŭrŭg kayuh adi ayŭh dapu.

Tibirik 13

1 Abram panu ka utara ruah so Egypt di ka parad siratan tarun tana Canaan ngga sawŭn-i ka ngga sopŭrŭg buat-rata adi-i dapu, ka Lot sua ngga ayŭh. 2 Abram inŭh daya adi raru kaya; ayŭh biyŭn bagŭ biri, kambing, ka sapi, samŭn mas pirak. 3 Ayŭh tingge tarun anŭ, bipindah so tarun ndi di ka tarun andi nuju Bethel. Ayŭh mandŭg ka tarun tana adi di asah Bethel ngga Ai, tarun adi ko-i yŭn bibari dawŭ-i, 4 ka mbŭh pijog ndi mija-sambah. Diginŭ ayŭh nyambah TUHAN. 5 Lot biyŭn gŭh biri, kambing ngga sapi, ka rawang adŭp-i samŭn daya-gaji. 6 Ngapŭi tarun tana kupai mbŭh dŭh sadang yŭn duwŭh rawang anŭ briyŭn rŭŭ, amai dāng ngara mbŭh raru bagŭ. 7 Ka kaii timbur di dupan daya adi jaga dāng Abraham ngga daya adi jaga dāng Lot. (Di tipuh anŭ daya Canaan ngga daya Periz gibabŭ rŭŭ di tarun tana anŭ.) 8 Jadi Abram nang di Lot, “Ata ati bikada, ka daya mu ngga daya ku dŭh patut bikaii. 9 Ngapŭi ata birakang adŭ. Mien tadŭ tadŭ parad tarun tana adi raan mu. Kuu di ka parad ndi, aku di ka parad andi.” 10 Lot tingga ndi abong tarun anŭ, ka-i kiris ndi tarun tarun Rubān Jordan ndŭg abong Zoar biyŭn bagŭ piin, mun Teya TUHAN, puan kah mun tarun tana Egypt. (Anŭ inŭh tipuh adi diŭ so TUHAN pirabur kupo Sodom ngga kupo Gomorrah.) 11 Jadi Lot kubo ngaku Rubān Jordan, ka bipindah jeh ka parad timor. Simŭnŭ inŭh gaya ngara duwŭh birakang. 12 Abram rŭŭ di tana Canaan, ka Lot rŭŭ di gadung kupo kupo di rubān anŭ, ka bibari sindŭk Sodom, 13 adi puno ngga daya ginaka ngga adi bidosa rawan TUHAN. 14 Ripas Lot mbŭh bu, TUHAN nang di Abram, “So tarun adi yŭn mu madin, nakit meh tingga sopŭrŭg parad tarun. 15 Aku re nggen di kuu ngga di sopŭrŭg sesang mu, sopŭrŭg tarun tana adi kuu kiris anŭ, ka-i re adu adu jadi tung jamu. 16 Aku re nggen bagŭ turap sesang di kuu ndŭg ka mating daya re tungang mirang sopŭrŭg ngara; nimun dabu tana dŭh tungang dog mirang simŭnŭ gŭh ngara dŭh tungang dog mirang! 17 Panu meh di tingga ndi abong tarun tana anŭ, sabab Aku taŭn re kubo nggen-i di kuu.” 18 Ngapŭi Abram mindah bari-i ka rŭŭ sindŭk dudu tŭngŭn kayuh pirapu' Mamre di Hebron, ka diginŭ gŭh ayŭh pijog ndi mija-sambah yŭn TUHAN.

Tibirik 14

1 Pat naan raja, Amraphel so Babylonia, Arioch so Ellasar, Chedorlaomer so Elam, ka Tidal so Goiim, 2 matak biperang rawan rimŭh naan raja adi bŭkŭn: Bera so Sodom, Birsha so Gomorrah, Shinah so Admah, Shemeber so Zeboiim, ka raja so Bela (puan kah Zoar.) 3 Rimŭh naan raja anŭ bipambit ka nguruk adŭp-i di Rubān Siddim, adi madin dog kadŭn Rawŭt Pide. 4 Ngara mbŭh dog nguasa Chedorlaomer sitŭkŭd simŭng duwŭh sawa, pak ngga sawa adi simŭng taruh ngara rawan ayŭh. 5 Ngga sawa adi simŭng pat, raja Chedorlaomer ngga bara pambit-i ngarah Rephaim di Ashteroth Karnaim, daya Zuzim di Ham, daya Emim di rabak Kiriathaim, 6 samŭn daya Hor di darŭd Edom, tadak ngara ndŭg tarun tana Elparan di bŭngŭn tarun tana-pajam. 7 Komŭnŭ ngara pari ka mandŭg ka Kadesh (nganŭ dog kadŭn Enmishpat.) Ngara sirabut sopŭrŭg tarun tana daya Amalek ka ngarah daya Amor adi rŭŭ di Hazazon Tamar. 8 Komŭnŭ raja raja so Sodom, Gomorrah, Admah, Zeboiim, ka Bela taban bara soldadu ngara ka biperang di gadung Rubān Siddim, 9 rawan raja raja Elam, Goiim, Babylonia, ka Ellasar; rimŭh naan raja rawan pat naan raja. 10 Rubān anŭ mbŭh puno ngga rubang tar, ka kan raja Sodom ngga raja Gomorrah bu mangān perang anŭ, ngara rabu ka darŭm rubang anŭ, pak raja adi taruh naan anŭ ruah ka bu di ka darŭd. 11 Raja anŭ adi pat naan tambit sopŭrŭg kayuh adi agi di Sodom ngga Gomorrah, samŭn dudu pinguman taban ngga bu. 12 Lot, anak jurud Abram mbŭh rŭŭ di Sodom, ka ngara taban ayŭh ngga bu, samŭn sopŭrŭg buat rata-i. 13 Pak ndi naan daya dapŭd pirupas adŭp-i ka kidaan sopŭrŭg kayuh anŭ di Abram, adi daya Hebrew, adi rŭŭ sindŭk tŭngŭn kayuh pirapu' adi dog dapu Mamre daya Amor. Mamre ngga jurud-i Eshcol ngga Aner inŭh pambit Abram. 14 Kan Abram dingah anak jurud-i mbŭh dog nakap, ayŭh nguruk sopŭrŭg daya-i adi pandai birawan. Prungun-i 318 naan, ka tadak raja anŭ adi pat naan jeh ndŭg Dan. 15 Diginŭ ayŭh kutung bara-i ngga tibaran, nyerang pinganyu singarŭm, ka ngarah ngara. Ayŭh tadak ngara ndŭg Hobah, di utara Damascus, 16 ka tambit pari sopŭrŭg kayuh adi muko dog sirapas. Ayŭh taban mari gŭh anak jurud-i Lot, ngga buat rata-i, samŭn bara dayung ngga bara daya-takap adi bŭkŭn. 17 Kan Abram mbŭh mari ripas pimanang-i rawan Chedorlaomer samŭn raja raja adi bŭkŭn, raja so Sodom mandŭg di bidapŭd ngga ayŭh di Rubān Shaveh (adi dog kadŭn Rubān Raja gŭh). 18 Melchizedek adi raja so Salem, ka adi imam gŭh yŭn Tapa adi Sambu Sopŭrŭg, taban ruti ngga wain ka Abram, 19 nyiberkat ayŭh, ka nang, “Isa-i Tapa adi Sambu Sopŭrŭg, adi napa rangit ngga ong, nyiberkat Abram! 20 Isa-i Tapa adi Sambu Sopŭrŭg, adi bada kuu manang rawan pinganyu mu, dog muji!” Ka Abram nggen di Melchizedek ndi utung-so-simŭng so sopŭrŭg kayuh sirapas adi mbŭh-i dapŭd tambit pari. 21 Raja Sodom nang di Abram, “Nyikŭn nŭh adŭ sopŭrŭg kayuh sirapas anŭ, pak nggen pari ka aku sopŭrŭg daya ku.” 22 Abram nam, “Aku ngga siabo atin ku bipayu di sirung jawin TUHAN, Tapa adi Sambu Sopŭrŭg, Pinapa rangit ngga ong, 23 aku dŭh re nyikŭn tadŭ tadŭ kayuh adi kuu dapu; ndŭg ka sirah tiburi bait taris kasut mu aku dŭh re nyikŭn. Isa andu bŭkŭn, kuu dŭh bisa nang, ‘Aku inŭh adi bada Abram kaya.’ 24 Aku dŭh re tambit ani ani yŭn adŭp ku, adŭ anŭ adi bara daya ku ko pakai. Pak bada bara pambit ku, Aner, Eshcol ka Mamre, tambit utung ngara.”

Tibirik 15

1 Ripas anŭ, Abram kiris kayuh keya ka darŭm pŭmŭh ka dingah TUHAN nang di adŭp-i, “Dŭhnyah taru, Abram, Aku re grindung kuu so pinyusah ka re nggen di kuu upah bās.” 2 Pak Abram nam, “TUHAN Raja, ani kana-i re upah Mai di aku, amai aku dŭh biyŭn anak? Daya adi re jadi pimunān ku kaŭs-i Eliezer so Damascus. 3 Kaam dŭh nggen anak di aku, ka ndi naan so urun ku re dapu buat-rata ku.” 4 Komŭnŭ ayŭh dingah TUHAN minyu ngga adŭp-i dinge: “Eliezer, urun mu anŭ dŭh re dapu buat-rata mu; anak dari adŭp mu re jadi pimunān mu.” 5 TUHAN taban ayŭh ngga ruah ka sapa ka nang, “Tingga rangit ka suba mirang dudu bitang; kuu re biyŭn bagŭ sesang mun anŭ gŭh.” 6 Abram na pinyabah-i di TUHAN, ka sabab anŭ meh TUHAN mbŭh raru munos asŭng-I di ayŭh ka ngitong ayŭh tŭnggŭn. 7 Komŭnŭ TUHAN nang di ayŭh, “Aku ati TUHAN, adi mbŭh taban kuu ngga ruah so Ur di Babylonia, ka re nggen di kuu tarun tana ati bada jadi tung jamu.” 8 Pak Abram siken, “TUHAN Raja, simuki aku re puan nang tana ati re jadi tung jaku?” 9 TUHAN nam, “Taban ka yŭn Ku ndi dayung sapi, ndi kambing, ka ndi dari biri, barang pŭrŭng ngara adi taruh sawa umbur-i, samŭn ndi manuk tikukur ngga ndi manuk asang.” 10 Abram taban dāng dāng anŭ ka Tapa, mire nyinuwŭh pŭrŭng dāng anŭ ka tipan pire pire anŭ da situra ngga pire pire adŭp-i, biratan duwŭh baris; pak ayŭh dŭh mire manuk manuk anŭ. 11 Dudu manuk volcha mandŭg mūn ka mbap di tunduh dagin dagin dāng anŭ, pak Abram krutak kasig ngara da bu. 12 Kan batŭh andu mbŭh simŭdŭp, Abram guring rasu bŭŭs rŭrŭ, ka yang adi taru ngga tikŭnŭd kirurung ayŭh. 13 TUHAN nang di ayŭh, “Bara sesang mu re jadi bara daya saruh di tarun tana daya; ngara re jadi urun diginŭ ka re dog pijera sitadŭn pat ratus sawa. 14 Pak Aku re ngukum bangsa anŭ adi piurun ngara, ka kan ngara bu so tarun tana daya anŭ, ngara re taban bagŭ buat-rata. 15 Adŭp mu re udip ndŭg ka minyamba, re kabŭs ngga sanang, ka re dog kubur. 16 Ripas pat turap udip di tarun tana daya, nŭ ka sesang mu re pari mari kamati, amai Aku dŭh re pibu daya Amor ndŭg ka ngara mbŭh jadi ruai arap adi ngga ngara dŭh siŭn dŭh dog ukum.” 17 Kan batŭh andu mbŭh simŭdŭp ka andu mbŭh karŭm, ndi priok apui adi birasuh ka ndi siru' adi bijireb gŭgŭh nandŭng mutas so asah pire pire pŭrŭng dāng anŭ. 18 Komŭnŭ TUHAN ndai simanya-I diginŭ ngga Abram. Ayŭh nang, “Aku bijanji an nggen di bara sesang mu sopŭrŭg tarun tana ati so siri baat Egypt ndŭg Yang Euphrates, 19 samŭn tarun tana daya Ken, daya Keniz, daya Kadmon, 20 daya Hitti, daya Periz, daya Rephaim, 21 daya Amor, daya Canaan, daya Girgash, ka daya Jebus.”

Tibirik 16

1 Sarai, adi sawŭn Abram, dŭh biranak. Sarai agi ndi naan dayung urun bangsa daya Egypt dŭn Hagar, 2 ka-i nang di Abram, “TUHAN mbŭh bitan aku biranak. Kana kuu nyibŭŭs ngga urun ku adŭ. Kadŭ ayŭh bisa dapŭd anak yŭn ku.” Abram situju ngga pinganang Sarai. 3 Jadi Sarai nggen Hagar di banŭh-i da jadi dayung nyikŭn-i. (Nganŭ Abram mbŭh simŭng sawa rŭŭ di tarun tana Canaan.) 4 Abram nyibŭŭs ngga Hagar, ka ayŭh bite. Kan ayŭh kinyam adŭp-i mbŭh bite, ayŭh jadi sambuh ka ngamun Sarai. 5 Jadi Sarai nang di Abram, “Sitagar mu inŭh Hagar ngamun aku. Adŭp ku nggen ayŭh di kuu, ka tan ayŭh mbŭh bite ayŭh ari ngamun aku. Isa-i TUHAN tingga asi so ata duwŭh adi batur, kuu kah aku!” 6 Abram nam, “Sawŭ, ayŭh anŭ urun mu, ka di ribo kuasa mu; sikamun kamun mu ngga ayŭh.” Jadi Sarai mbŭh barang ka mun-i ngga Hagar ndŭg ka ayŭh bu adŭ. 7 Malaikat TUHAN bidapŭd ngga Hagar sindŭk rubang piin di tarun tana-pajam, di aran nuju Shur, 8 ka nang, “Hagar urun Sarai, so ki kuu ka re kamaki kuu?” Ayŭh nam, “Aku bu so ramin tuan ku Sarai.” 9 Malaikat TUHAN nang, “Pari ka babŭ bituan di ayŭh.” 10 Komŭnŭ ayŭh nang, “Aku re bada sesang mu papah ndŭg ka-i dŭh tungang dog mirang. 11 Kuu re biyŭn ndi anak dari, ka re kadŭn ayŭh Ishmael, amai TUHAN mbŭh dingah pinyusah mu. 12 Pak anak dari mu re udip keya ka kaldi tarun; ayŭh re rawan daya, ka daya re rawan ayŭh. Ayŭh re udip jo so jurud madis-i.” 13 Hagar siken darŭm asŭng-i, “Aku mbŭh sawŭ kiris Tapa kani, ka babŭ udip re piagah pasar Ayŭh?” Ngapŭi ayŭh kadŭn TUHAN, adi muko minyu ngga adŭp-i, “Tapa adi Kiris.” 14 Ngapŭi daya kadŭn prigi anŭ di asah Kadesh ngga Bered “Prigi Nyanŭ adi Udip adi Kiris Aku.” 15 Hagar biranak ndi anak dari yŭn Abram ka kadŭn-i Ishmael. 16 Nganŭ Abram mbŭh 86 sawa.

Tibirik 17

1 Kan Abram mbŭh prii puru-prii sawa umbur-i, TUHAN pinandŭng adŭp-i di ayŭh ka nang, “Aku ati Tapa Bisa-pŭrŭg. Nundok di Aku ka ndai kayuh adi batur. 2 Aku re ndai simanya Ku ngga kuu ka nggen di kuu bagŭ sesang.” 3 Abram mutu ubak-i ndŭg ka jawin-i dog tana, ka Tapa nang, 4 “Aku ndai simanya ati ngga kuu: Aku bijanji kuu re jadi babuk yŭn bagŭ bangsa. 5 Dŭn mu dŭh tia Abram, pak Abraham, sabab Aku bada kuu jadi pingubak bagŭ bangsa. 6 Aku re nggen di kuu bagŭ sesang, ka kada so ngara anŭ re jadi raja. Kuu re biyŭn raru bagŭ sesang ndŭg ka ngara anŭ re jadi bagŭ bangsa.” 7 “Aku re kingat janji Ku di kuu ka di sesang mu di turap turap adi re, da jadi simanya adi tan adu adu. Aku re jadi Tapa mu ka Tapa bara sesang mu. 8 Aku re nggen di kuu ka di sesang mu tana ati adi yŭn mu madin jadi daya pinami. Ndi tarun tana Canaan re adu adu dog dapu bara sesang mu, ka Aku re jadi Tapa ngara.” 9 Tapa nang di Abraham, “Kuu dŭh siŭn dŭh gŭh an situju samah sita simanya anŭ ngga Aku, adŭp mu ngga bara sesang mu ndŭg turap adi re. 10 Kuu ngga sesang mu dŭh siŭn dŭh gŭh an situju nyunat barang naan anak dari ngan. 11-12 So madin kuu dŭh siŭn dŭh nyunat barang naan anak dari kan umbur ngara mbŭh mai andu, samŭn urun urun adi dog biranak di ramin mu, samŭn urun urun adi miris mu so daya pinami. Anŭ meh adi re jadi tandā simanya adi Aku mbŭh ndai ngga kuu. 13 Barang naan dŭh siŭn dŭh dog nyunat, ka ati re jadi tandā pŭrŭng adi kiren simanya Ku ngga kuu agi tan adu adu. 14 Tadŭ tadŭ dari adi dŭh dog nyunat dŭh re dog nyirundeng daya Ku, sabab ayŭh dŭh sita simanya anŭ ngga Aku.” 15 Tapa nang di Abraham, “Kuu dŭh siŭn tia bagan sawŭn mu Sarai; so madin dŭn-i inŭh Sarah. 16 Aku re nyiberkat ayŭh, ka Aku re nggen di kuu ndi anak dari so ayŭh. Aku re nyiberkat ayŭh, ka ayŭh re jadi sindŭ dudu bangsa, ka re agi raja raja so turap sesang-i.” 17 Abraham mutu ubak-i ndŭg ka jawin-i dog tana, pak tawŭh kan ayŭh pikir darŭm asŭng-i, “Tungang kah daya biyŭn anak kan umbur-i mbŭh siratus sawa? Tungang kah Sarah biyŭn anak kan umbur-i mbŭh prii puru sawa?” 18 Ayŭh siken di Tapa, “Mani dŭh bada Ishmael jadi pimunān ku?” 19 Pak Tapa nang, “Dŭh. Sawŭn mu Sarah re biranak ndi anak dari, ka kuu re kadŭn ayŭh Isaac. Aku re adu adu sita simanya Ku ngga ayŭh ka ngga bara sesang-i. Anŭ inŭh simanya adi tan adu adu. 20 Aku mbŭh dingah pimite mu pasar Ishmael, Aku re nyiberkat ayŭh ka bada ayŭh biyŭn bagŭ anak ka bagŭ sesang. Ayŭh re jadi sama ngara adi simŭng duwŭh naan pingubak tibaran-asar, ka Aku re bada bara sesang-i jadi bangsa adi bās. 21 Pak Aku re ingat simanya Ku ngga anak dari mu Isaac, adi re dog biranak so Sarah ngga arong munti sawa, sawa bauh.” 22 Kan Tapa muko minyu ngga Abraham, Tapa tingge ayŭh. 23 Andu anŭ gŭh Abraham tunda pinganang Tapa, ka nyunat anak dari-i Ishmael, ka sopŭrŭg dari adi bŭkŭn adi agi di rawang-i, samŭn bara urun-i adi dog biranak di ramin-i samŭn ngara anŭ adi-i ko miris. 24 Abraham mbŭh 99 sawa umbur-i adi ngga-i dog nyunat, 25 ka anak dari-i Ishmael 13 sawa. 26 So-duwŭh ngara dog nyunat di andu anŭ, 27 samah ngga sopŭrŭg urun Abraham.

Tibirik 18

1 TUHAN pinandŭng adŭp-I di Abraham di yŭn tŭngŭn kayuh pirapu' Mamre. Darŭm Abraham guru di baŭm tiban bari-i sitadŭn sura paras di andu anŭ, 2 ayŭh pakat ubak-i ka kiris taruh naan daya mijog diginŭ. Kan-i kiris ngara anŭ, ayŭh bikaduh ruah di kambat ngara. Mutu ubak-i ndŭg ka jawin-i dog tana, 3 ayŭh nang, “Tuan, turung dŭhnyah murah adŭ ramin ku; aku an ngidang angān. 4 Isa aku di tambit piin ngga ngu kaja ngan; angān bisa rŭŭ digiti di ribo tŭngŭn kayuh ati. 5 Aku re tambit gŭh kada pinguman isa-i nyibake angān kan angān pijuu pimanu ngan. Angān mbŭh stabi di aku amai tungang nyasa di bari ku; ngapŭi meh, bada aku ngidang angān.” Ngara nam, “Bisa; trima kaseh di kuu.” 6 Abraham bigaut mŭrŭt ka darŭm bari-i ka nang di Sarah, “Rikas tambit ndi kandi tibaduk mu adi siabo kana ka ndai ruti.” 7 Ka adŭp-i bikaduh di ka kaban dāng-i ka tambit ndi anak sapi adi gamu buang mara ka nggen-i di daya-gaji bada rikas sidia. 8 Ayŭh tambit kada krim, sisuh, ka dagin, ka na pinguman anŭ di sirung jawin ngara. Di ribo tŭngŭn kayuh anŭ ayŭh ngidang ngara, ka ngara man. 9 Komŭnŭ ngara siken di ayŭh, “Diki sawŭn mu Sarah?” Ayŭh nam, “Agi ayŭh diginŭ di darŭm bari.” 10 Ndi so ngara nang, “Prii buran so madin aku re mandŭg dinge, ka sawŭn mu Sarah re biyŭn ndi anak dari.” Sarah agi di punok-i sindŭk tiban bari, nyiringa. 11 Abraham ngga Sarah taŭn mbŭh minyamba ka Sarah mbŭh dŭh tia kais nandā buran-i. 12 Sarah tawŭh darŭm asŭng-i, “Madin aku mbŭh minyamba, tungang kah aku re pidundong pinyiraan ku babŭ puan dari? Ka dinge, banŭh ku mbŭh minyamba gŭh.” 13 Jadi TUHAN siken di Abraham, “Mani Sarah tawŭh buang nang, ‘Bisa kah aku biyŭn anak darŭm aku mbŭh minyamba?’ 14 Paŭh mbar kah kayuh di TUHAN? Nimun adi muko Aku nang, prii buran so madin Aku re mandŭg dinge, ka Sarah re biyŭn ndi anak dari.” 15 Sabab Sarah mbŭh taru, ayŭh miman, “Mating aku tawŭh.” “Kuu sawŭ agi tawŭh,” Ayŭh nam. 16 Jadi ngara anŭ bu panu di ka tarun tana adi yŭn ngara dapŭd nyirangga rais Sodom, ka Abraham nguru ngara ndŭg atang aran. 17 Ka TUHAN nang darŭm asŭng-I, “Aku dŭh re sukan so Abraham kayuh adi re Ku ndai. 18 Sesang-i re jadi bangsa adi bās ka bake ka so ayŭh Aku re nyiberkat sopŭrŭg bangsa. 19 Aku mbŭh mien ayŭh siŭn-i bisa pesan bara anak dari-i ngga bara sesang-i da nundok di Aku ka ndai kayuh adi batur ka patut. Kambŭi ngara ndai simŭnŭ, Aku re ndai barang masam kayuh yŭn-i nanyam adi muko Aku janji.” 20 Komŭnŭ TUHAN nang di Abraham, “Mbŭh agi pinganang adi raru bat nyarah Sodom ngga Gomorrah, ka taŭn sawŭ dosa ngara anŭ mbŭh raru bās. 21 Aku dŭh siŭn dŭh mūn di tingga nang ka sawŭ kah dŭh pinganang anŭ adi Aku mbŭh dingah.” 22 Komŭnŭ duwŭh naan ngara anŭ bu ka panu nuju kupo Sodom, pak TUHAN babŭ ngga Abraham. 23 Abraham nyindŭk TUHAN ka siken, “Re Mai pirabur kah daya adi dŭh sarah ngga adi sarah? 24 Kambŭi agi 50 naan daya adi dŭh sarah di kupo anŭ, re Mai kubo pirabur kah kupo anŭ? Dŭh kah Kaam tandah adŭ ngga nyiramat ngara adi 50 naan? 25 Tatu Kaam dŭh re siŭ ngara adi dŭh sarah samah ngga ngara adi sarah. Dŭh-i bisa jadi simŭnŭ! Kaam dŭh bisa ndai simŭnŭ. Kambŭi Kaam sawŭ ndai simŭnŭ, gŭt-i daya adi dŭh sarah sua dog pirabur samah ngga daya adi sarah. Dŭh-i bisa jadi simŭnŭ. Arang ong ati an miratak ukum ngga tŭnggŭn.” 26 TUHAN nam, “Kambŭi Aku tungang dapŭd 50 naan daya adi dŭh sarah di Sodom, Aku bisa tandah adŭ kupo anŭ amai sabab ngara.” 27 Abraham minyu dinge: “Turung apun aku, amai aku pagan babŭ minyu ngga Kaam, TUHAN. Aku ati taŭn manusia ka dŭh patut nang ani ani. 28 Pak kadŭ-i 45 naan adŭ kani daya adi dŭh sarah, dŭh 50. Re Mai kubo pirabur kah kupo anŭ sabab-i mbŭh kurang 5?” TUHAN nam, “Aku dŭh re pirabur kupo anŭ kambŭi Aku tungang dapŭd 45 naan daya adi dŭh sarah.” 29 Abraham minyu dinge: “Kadŭ-i 40 naan adŭ kani.” Ayŭh nam, “Aku dŭh re pirabur-i kambŭi agi 40 naan.” 30 Abraham nang, “Turung dŭhnyah tuas TUHAN, pak aku dŭh siŭn dŭh minyu dinge. Munki kambŭi agi 30 naan adŭ?” Ayŭh nam, “Aku dŭh re pirabur-i kambŭi Aku dapŭd 30 naan.” 31 Abraham nang, “Turung apun pinyipagan ku adi babŭ an minyu ngga TUHAN. Simuki meh kambŭi 20 naan adŭ dog dapŭd?” Ayŭh nang, “Aku dŭh re pirabur kupo anŭ kambŭi Aku tungang dapŭd 20 naan.” 32 Abraham nang, “Turung dŭhnyah tuas TUHAN, amai aku babŭ an minyu dŭm ndi sidah. Simuki kambŭi 10 naan adŭ dog dapŭd?” Ayŭh nang, “Aku dŭh re pirabur-i kambŭi agi 10 naan.” 33 Ripas-I muko minyu ngga Abraham, TUHAN bu, ka Abraham maad.

Tibirik 19

1 Kan duwŭh naan malaikat anŭ ndŭg kupo Sodom singumi andu anŭ, Lot agi guru di tiban-bās kupo. Kan-i kiris ngara mandŭg, ayŭh rasu makat di bidapŭd ngga ngara. Ayŭh mutu ubak-i ka ngara, 2 ka nang, “Tuan, aku an ngidang angān. Turung mŭrŭt ramin ku. Angān bisa ngu kaja ngan ka nyirŭmŭn. Sipagi isan isan angān bisa awar makat ka pijuu pimanu ngan.” Pak ngara nam, “Dŭh, kieh re nyirŭmŭn digiti di pakan kupo.” 3 Ayŭh darah mite, ka sikasŭn-i ngara mŭrŭt ramin-i. Lot bada bara daya gaji-i ndai ruti ka sidia pinguman adi sidi yŭn pinyandong-i. Kan-i mbŭh sidia, ngara man. 4 Sibayuh pinyandong anŭ bŭŭs, bara daya so Sodom kirurung ramin anŭ. Sopŭrŭg dari so kupo, adi mara ngga adi minyamba, mbŭh agi diginŭ. 5 Ngara bagan Lot ka siken, “Diki daya adi mandŭg nyirŭmŭn di ramin mu ngarŭm ati? Taban ngara ngga ruah!” Bara dari so Sodom an nyiket ngara. 6 Lot ruah ka sapa ka tŭŭp tiban. 7 Ayŭh nang di ngara, “Bara dingan, aku mite angān turung dŭhnyah ndai urah ginaka adi mun anŭ! 8 Dingah, aku biyŭn duwŭh madis anak dayung bujang tibŭn. Aku bisa nggen ngara di angān, ka angān bisa sikamun kamun ngan ngga ngara. Pak dŭhnyah ida ida ngga dari adi duwŭh naan anŭ; ngara duwŭh pinyandong ku, ka aku dŭh siŭn dŭh jaga ngara.” 9 Pak ngara nang, “Dŭhnyah matŭn kieh, tami! Asi kuu nak kidaan di kieh kayuh adi patut ami ndai? Bu, dŭhnyah matŭn kieh; kieh ndai di kuu kayuh adi rabis arap so anŭ adi kieh an ndai di ngara rai-i.” Ngara turak Lot ka bŭngŭn ka tudu tiban an nyirubuh-i. 10 Pak dari adi duwŭh naan anŭ, so darŭm, tarik Lot ka darŭm ramin, ka tŭŭp tiban. 11 Ka ngara bada sopŭrŭg dari anŭ adi di sapa karak, isa ngara dŭh puan diki tiban. 12 Ngara adi duwŭh naan anŭ nang di Lot, “kambŭi kuu biyŭn anak anak dari, anak anak dayung, iban iban dari, puan kah madis madis adi bŭkŭn adi rŭŭ di kupo ati, taban ngara ngga bu so ti, 13 sabab kieh re pirabur tarun ati. TUHAN mbŭh dingah pinganang raru bat nyarah bara daya ati ka mbŭh pait kieh da pirabur Sodom.” 14 Lot kidaan di duwŭh naan dari adi re sawŭn anak anak dayung-i, ka nang, “Rikas, ja ata bu so ti; TUHAN re pirabur tarun ati.” Pak ngara pikir ayŭh bitapat. 15 Ngga arong siri jawa duwŭh naan malaikat anŭ suba bada Lot rikas. “Rikas!” ngara nang. “Taban sawŭn mu ngga anak dayung mu adi duwŭh madis ngga bu so ti, isa angān dŭh kabŭs kan kupo ati dog pirabur.” 16 Lot sais. TUHAN masi di ayŭh; jadi ngara tambit tangan-i, sawŭn-i ka duwŭh madis anak dayung-i ka kayak ngara ngga ruah so kupo anŭ. 17 Ndi so malaikat anŭ nang, “Nyiramat adŭp ngan! Dŭhnyah kimat punok ka dŭhnyah rŭŭ di rubān. Bikaduh ka sandah ajeh, isa angān dŭh kabŭs.” 18 Pak Lot nam, “Dŭh, turung dŭhnyah bada kieh di kamanŭ, tuan. 19 Kaam mbŭh raru kana ngga aku ka mbŭh nyiramat aku. Pak sandah ajeh paŭh jo; pinyirusag re nyandat aku, ka aku re kabŭs sibayuh aku ndŭg nŭ. 20 Kiris mai kah anak kupo ajeh? Anŭ agi mua sindŭk-i. Bada aku di kamanŭ. Kaam kiris gŭh tarun anŭ sŭ, ka aku bisa siramat diginŭ.” 21 Malaikat nam, “Bisa, aku situju. Aku dŭh re pirabur kupo anŭ. 22 Rikas! bikaduh meh! Aku dŭh bisa ndai ani ani sibayuh angān mbŭh ndŭg nŭ.” Sabab Lot nang-i sŭ, kupo anŭ mbŭh dog kadŭn Zoar. 23 Batŭh andu aŭn makat kan Lot ndŭg Zoar. 24 Gŭgŭh TUHAN buān apui mirirang ka kupo Sodom ngga Gomorrah 25 ka pirabur-i samŭn arong rubān anŭ, samŭn sopŭrŭg daya adi agi diginŭ, ka samŭn sopŭrŭg kayuh adi udip di tarun tana anŭ. 26 Pak sawŭn Lot kimat punok ka rasu marui jadi uros garo. 27 Awar isan isan andu jawa ndi, Abraham rikas di ka tarun adi yŭn-i ko mijog di sirung jawin TUHAN. 28 Ayŭh nyirangga tingga kupo Sodom ngga Gomorrah samŭn rubān anŭ ka kiris asuh makat so tarun tana anŭ, mun jambung asuh so tibande buwang apui. 29 Pak di tipuh Tapa pirabur kupo kupo anŭ di rubān adi yŭn Lot ko rŭŭ, Ayŭh ingat Abraham ka bada Lot bu so nŭ di nyiramat adŭp-i. 30 Sabab Lot mbŭh taru rŭŭ di Zoar, ayŭh ngga duwŭh madis anak dayung-i maad sandah anŭ ka rŭŭ darŭm tang. 31 Anak pinuai dayung nang di sude-i, “Sama ta mbŭh dŭ dŭ minyamba, ka mating dari di ndi ong ong re sawŭn ata isa ata biyŭn anak. 32 Ja ata bada sama mabuk, isa ata bisa nyibŭŭs ngga ayŭh, ka dapŭd anak so ayŭh.” 33 Ngarŭm anŭ ngara bada sama ngara nok wain, ka anak pinuai dayung nyibŭŭs ngga ayŭh. Ayŭh mbŭh ruai mabuk, dŭh rada kayuh adi jadi. 34 Ngga andu jawa, anak pinuai anŭ nang di sude-i, “Aku muko nyibŭŭs ngga ayŭh singumi. Ja ata bada ayŭh mabuk dinge ngarŭm ati, ka kuu nyibŭŭs ngga ayŭh, isa so-duwŭh ta dapŭd anak so ayŭh.” 35 Jadi ngarŭm anŭ ngara bada ayŭh mabuk, ka sude-i nyibŭŭs ngga ayŭh. Babŭ gŭh ayŭh ruai nang mabuk-i ndŭg ka dŭh rada kayuh adi jadi. 36 Simŭnŭ inŭh meh so-duwŭh anak dayung Lot bite da sama adŭp ngara. 37 Anak pinuai dayung biranak anak dari ka kadŭn-i Moab Ayŭh inŭh babuk daya Moab adi madin. 38 Anak sibusu gŭh dapŭd anak dari, adi-i kadŭn Benammi. Ayŭh inŭh babuk daya Ammon adi madin.

Tibirik 20

1 Abraham bipindah so Mamre di ka parad siratan tarun tana Canaan ka rŭŭ di asah Kadesh ngga Shur. Ripas anŭ, darŭm ayŭh gibabŭ rŭŭ di Gerar, 2 ayŭh agi nang sawŭn-i Sarah sude dayung-i. Jadi Raja Abimelech di Gerar bada Sarah dog taban ka yŭn adŭp-i. 3 Ndi ngarŭm Tapa pinandŭng adŭp-I di ayŭh darŭm pŭmŭh ka nang, “Kuu re kabŭs, amai kuu mbŭh tambit dayung ati, adi mbŭh banan.” 4 Pak Abimelech gibayuh nyindŭk Sarah, ka ayŭh nang, “TUHAN aku dŭh sarah! Kaam raan pirabur aku ngga bara daya ku kah? 5 Adŭp Abraham agi nang Sarah sude dayung-i, ka adŭp Sarah sakanŭ gŭh. Aku ndai kayuh ati ngga pikir-kira atin adi bisig, ka aku mating ndai sarah.” 6 Tapa nam ayŭh darŭm pŭmŭh-i, “Sawŭ, Aku puan nang kuu mbŭh ndai simŭnŭ ngga pikir-kira atin adi bisig; ngapŭi meh Aku bitan kuu so ndai dosa rawan Aku ka dŭh bada kuu tama ayŭh. 7 Pak madin, nggen dayung anŭ pari ka banŭh-i. Ayŭh anŭ nabi, ka ayŭh re bidua yŭn mu, isa kuu dŭh kabŭs. Pak kambŭi kuu dŭh nggen ayŭh pari, Aku bakan kuu nang kuu re kabŭs, kuu ngga sopŭrŭg daya mu.” 8 Awar isan isan kan andu mbŭh jawa, Abimelech bagan sopŭrŭg pinurung-i ka kidaan di ngara pasar kayuh adi mbŭh jadi, ka ngara mbŭh samah taru. 9 Komŭnŭ Abimelech bagan Abraham ka siken di ayŭh, “Ani ati adi mbŭh mu ndai di kieh? Ani sarah adi mbŭh ku ndai di kuu adi bada kuu taban pinyusah ati di aku ngga di rais ku? Kuu mbŭh ndai di aku kayuh adi kuu dŭh patut ndai. 10 Ani sabab kuu ndai kayuh mun ati?” 11 Abraham nam, “Aku pikir mating daya digiti adi biyŭn atin taru di Tapa ka ngga simŭnŭ tatu ngara re siŭ aku yŭn tambit sawŭn ku. 12 Ayŭh taŭn sawŭ sude dayung ku. Ayŭh anak dayung sama ku, pak dŭh so sindŭ ku, jadi aku sawŭn ayŭh. 13 Jadi kan Tapa mbŭh pait aku bada bu so ramin sama ku di ka tarun tana rais bŭkŭn, aku nang di ayŭh, ‘Kuu bisa kiren munki masam nundok kuu di aku darŭm kuu kidaan di barang naan daya aku ati kaka dari mu.’” 14 Komŭnŭ Abimelech nggen Sarah pari ka Abraham, ka nganŭ gŭh ayŭh nggen di Abraham biri, sapi, ka daya urun. 15 Ayŭh nang di Abraham, “Ta sopŭrŭg-i tarun tana ku; rŭŭ di tadŭ yŭn kuu raan.” 16 Komŭnŭ ayŭh nang di Sarah, “Aku nggen di kaka dari mu siribu kiping pirak adi jadi tandā di sopŭrŭg daya adi agi ngga kuu nang kuu dŭh sarah; barang naan daya re puan kuu mating ndai sarah.” 17-18 Sabab kayuh adi mbŭh jadi di Sarah, adi sawŭn Abraham, TUHAN mbŭh bada tadŭ tadŭ dayung di istana Abimelech aboh. Jadi Abraham bidua yŭn Abimelech ka Tapa pibua ayŭh. Tapa pibua gŭh sawŭn-i ka bara urun dayung-i, isa ngara dapŭd mira biranak dinge.

Tibirik 21

1 TUHAN nyiberkat Sarah, nanyam janji-i ngga ayŭh, 2 ka ayŭh bite ka biranak ndi anak dari yŭn Abraham kan ayŭh mbŭh minyamba. Anak dari anŭ dog biranak di tika adi Tapa ko nang ayŭh taŭn re dog biranak. 3 Abraham kadŭn ayŭh Isaac, 4 ka kan Isaac mbŭh mai andu umbur-i, Abraham nyunat ayŭh, nanyam ka pesan Tapa. 5 Abraham mbŭh 100 sawa umbur-i kan Isaac dog biranak. 6 Ka Sarah nang, “Tapa mbŭh nggen pinyigaŭn adi bada aku tawŭh. Sopŭrŭg daya adi dingah kayuh ati re sua tawŭh ngga aku.” 7 Komŭnŭ ayŭh nang, “Asi re kidaan di Abraham nang aku re mira biranak? Ka aku meh mbŭh biranak ndi anak dari yŭn-i, darŭm ayŭh mbŭh minyamba.” 8 Anak anŭ masang baga, ka kan ayŭh mbŭh dŭh tia sisuh di sindŭ-i, Abraham ndai gawai bās. 9 Agi ndi andu, Ishmael anak Abraham ngga dayung bangsa Egypt adi dŭn Hagar agi birubi ngga Isaac anak Sarah. 10 Kan Sarah kiris ngara duwŭh birubi, ayŭh nang di Abraham. “Pibu dayung urun anŭ ngga anak-i Ishmael so ti. Amai anak dari urun anŭ dŭh bisa sua dapŭd ani ani utung so buat-rata mu adi anak ku Isaac re dapu.” 11 Pinganang Sarah nyusah atin Abraham, amai Ishmael taŭn mbŭh anak adŭp-i gŭh. 12 Pak Tapa minyu di Abraham, “Dŭhnyah kuu susah pasar anak mu Ishmael ngga urun mu Hagar. Tunda adŭ pinganang Sarah, amai so Isaac inŭh kuu re dapŭd bara sesang adi Aku muko janji di kuu. 13 Aku re nggen bagŭ anak gŭh di anak dayung urun mu anŭ isa ngara bisa jadi ndi bangsa. Ayŭh anak mu gŭh.” 14 Awar isan isan andu jawa ndi, Abraham nggen pinguman ngga piin ndi bŭrŭh-kurit ndu Hagar inged-i. Ayŭh na Ishmael di punok Hagar yŭn kabis ka bada ngara bu. Hagar bu ka bigandon di tarun tana-pajam Beersheba. 15 Kan piin inged-i mbŭh abo nok-i, ayŭh pasan ka tingge anak-i di ribo anak tŭngŭn kayuh, 16 ka guru atur 100 mita jo-i so ayŭh. Ayŭh minyu darŭm asŭng-i, “Dŭh aku raan kiris anak ku kabŭs.” Darŭm ayŭh guru diginŭ, ayŭh rasu sien. 17 Tapa dingah anak anŭ sien, ka malaikat Tapa minyu so rangit ngga Hagar, “Mani kuu susah Hagar? Dŭhnyah taru. Tapa mbŭh dingah anak mu sien. 18 Makat meh ka di tambit anak anŭ ka nyaduh ayŭh. Aku re ndai ndi bangsa adi bās so sesang-i.” 19 Jadi Tapa kuka batŭh Hagar ka ayŭh kiris ndi prigi. Ayŭh di ngisi bŭrŭh-kurit anŭ ngga piin, ka nggen piin anŭ di anak-i. 20 Tapa agi ngga anak anŭ sitadŭn ayŭh masang baga bigatung; ayŭh rŭŭ di tarun tana-pajam Paran ka jadi pingasū adi raru pandai. 21 Sindŭ-i dapŭd ndi naan dayung daya Egypt ka nggen di ayŭh ndu sawŭn. 22 Di tipuh anŭ Abimelech ayō Phicol, adi pingibās bara soldadu-i, di tudu Abraham ka nang di ayŭh, “Tapa agi ngga kuu darŭm sopŭrŭg kayuh adi kuu ndai. 23 Sabab anŭ bipayu meh digiti di sirung jawin Tapa, nang adŭp mu dŭh re nipu aku, anak anak ku, ka bara sesang ku. Aku mbŭh tian-ti tŭtŭd ngga kuu. Ngapŭi bijanji meh ngga aku nang adŭp mu re tŭtŭd ngga aku ka ngga rais ati adi yŭn mu rŭŭ.” 24 Abraham nang, “Aku bijanji.” 25 Abraham ngadu di Abimelech pasar ndi prigi adi daya-gaji Abimelech mbŭh ngaku. 26 Abimelech nang, “Aku dŭh puan asi adi mbŭh ndai simŭnŭ. Kuu mating kidaan di aku; muran aku dingah pasar kayuh anŭ.” 27 Komŭnŭ Abraham nggen di Abimelech kada biri ngga sapi, ka ngara duwŭh rasu ndai pekat-janji. 28 Abraham nyidŭrŭ 7 anak biri so kaban biri-i, 29 ka Abimelech siken di ayŭh, “Mani kuu ndai simŭnŭ?” 30 Abraham nam, “Trima 7 anak biri ati. Darŭm kuu trima-i, kuu ngaku aku ati adi kareh prigi ati.” 31 Ngapŭi meh tarun anŭ dog kadŭn Beersheba, amai diginŭ inŭh ngara duwŭh ndai payu-i. 32 Ripas ngara muko ndai pekat-janji anŭ di Beersheba, Abimelech ngga Phicol pari ka Philistia. 33 Komŭnŭ Abraham purun ndi tŭngŭn tamarisk di Beersheba ka nyambah TUHAN, adi Tapa adi udip adu adu. 34 Abraham rŭŭ di Philistia mua tian-i.

Tibirik 22

1 Mua tian ripas anŭ, TUHAN suba Abraham; Ayŭh bagan, “Abraham!” Ka Abraham nam, “Ta aku!” 2 “Taban anak mu,” Tapa nang, “Kaŭs kaŭs anak dari mu, Isaac, adi kuu raru rindu, ka di ka tarun tana Moriah. Diginŭ di tibung darŭd adi re Aku kiren di kuu, jugan ayŭh ndu sadis ka Aku.” 3 Awar isan isan andu jawa ndi Abraham mutah uwang adi re ngga bisadis, na-i di tunduh kaldi-i, ka taban Isaac samŭn duwŭh naan daya gaji-i. Ngara piguru panu di ka tarun anŭ adi Tapa ko kidaan di ayŭh. 4 Ngga andu adi taruh Abraham kiris tarun anŭ so jo. 5 Komŭnŭ ayŭh nang di daya gaji-i, “Rŭŭ digiti ngga kaldi ati. Kieh duwŭh manak re di kamajeh di bisambah, muko anŭ kieh re pari ka yŭn ngan.” 6 Abraham bada Isaac gŭrŭng uwang adi re ngga bisadis, ka adŭp-i taban sinda ngga bam apui re ngga ndai apui. Darŭm ngara samah samah panu, 7 Isaac minyu, “Sama!” Ayŭh nam, “Ani, nak?” Isaac siken, “Kaam taban bam apui ngga uwang, pak diki anak biri adi re mai ndu sadis?” 8 Abraham nam, “Adŭp Tapa re nggen.” Ngara duwŭh manak pijuu pimanu ngara. 9 Kan ngara mbŭh ndŭg tarun adi Tapa muko kidaan, Abraham nugung batuh ndu mija-sambah, ka tipan uwang di tunduh-i. Ayŭh mŭŭng anak-i ka na ayŭh di tunduh uwang di tunduh mija-sambah. 10 Komŭnŭ ayŭh tambit sinda re ngga siŭ ayŭh. 11 Pak malaikat TUHAN bagan ayŭh so rangit, “Abraham, Abraham!” Ayŭh nam, “Ta digiti aku.” 12 “Dŭhnyah bada anak anŭ kinaman bait ida ida ngga ayŭh,” ayŭh nang. “So madin aku puan nang kuu stabi ka taru di Tapa, amai kuu dŭh tungang siŭt kaŭs kaŭs anak dari mu so Ayŭh.” 13 Abraham bigiring ka kiris ndi dari biri, tanduk-i nyasang di randa daan anak kayuh. Ayŭh di tambit ka jugan-i ndu sadis badang ngga gati anak-i. 14 Abraham kadŭn tarun anŭ, “TUHAN nggen” . Ka ndŭg andu ati daya nang, “Di darŭd TUHAN, Ayŭh nggen” . 15 Malaikat TUHAN bagan Abraham so rangit adi piduwŭh saba. 16 “Aku ndai ndi payu ngga adŭn adŭp Ku adi TUHAN nang Aku re manŭn nyiberkat kuu. Sabab kuu mbŭh ndai simŭnŭ ka dŭh siŭt kaŭs kaŭs anak dari mu so Aku, 17 Aku bipayu Aku re bada bara sesang mu bagŭ keya ka bitang di rangit, puan kah sumat di pang rawŭt. Bara sesang mu re ngarah pinganyu ngara. 18 Sopŭrŭg bangsa re bada Aku nyiberkat adŭp ngara nimun Aku mbŭh nyiberkat sesang mu, amai kuu tunda pesan ku.” 19 Abraham pari ka yŭn daya gaji-i, ka ngara samah samah panu di ka Beersheba, di yŭn Abraham rŭŭ. 20 Mua tian ripas anŭ Abraham dingah agah Milcah mbŭh biranak mai madis anak dari yŭn jurud-i Nahor: 21 Uz anak pinuai, Buz sude-i, Kemuel sama Aram, 22 Chesed, Hazo, Pildash, Jidlaph, ka Bethuel, 23 adi Sama Rebecca. Milcah biranak mai madis anak dari ati yŭn Nahor adi jurud Abraham. 24 Reumah, dayung nyikŭn Nahor, biranak Tebah, Gaham, Tahash, ka Maacah.

Tibirik 23

1 Sarah udip ndŭg ka umbur-i mbŭh 127 sawa. 2 Ayŭh kabŭs di Hebron di tana Canaan, ka Abraham ngurid di pinyikabŭs-i. 3 Ayŭh tingge tarun adi yŭn tadang sawŭn-i, di ka yŭn bara daya Hitti, ka nang, 4 “Aku ati daya pinami rŭŭ bigaur ngga angān; jua di aku kada tana, yŭn ku bisa kubur sawŭn ku.” 5 Ngara nam, 6 “Dingah kieh, tuan. Di kieh kaam mbŭh keya ka pingubak adi bikuasa; kubur sawŭn mai di kubur ami adi siabo kana. Tadŭ tadŭ kieh taŭn raan nggen ngga sanang asŭng ndi kubur di kaam, adi yŭn mai bisa kubur ayŭh.” 7 Ka Abraham mutu ubak-i ka ngara 8 buang nang, “Kambŭi angān raan bada aku kubur sawŭn ku digiti, turung mite Ephron anak dari Zohar, 9 da jua di aku tang Machpelah di tura ka bŭngŭn tana-i. Bada ayŭh jua-i di aku ngga sipuno rega-i, digiti di sirung jawin ngan, isa aku bisa dapu-i ndu tana kubur.” 10 Adŭp Ephron mbŭh agi guru ngga bara daya Hitti di tarun adi yŭn daya tikuruk di tiban-bās kupo; ayŭh nam di sirung jawin sopŭrŭg daya adi agi tikuruk diginŭ. 11 “Dingah, tuan; aku re nggen di kaam sopŭrŭg tana anŭ samŭn tang anŭ adi agi dieh. Digiti di sirung jawin bara daya ku, aku nggen-i di kaam, isa kaam bisa kubur sawŭn mai.” 12 Pak Abraham mutu ubak-i ka bara daya Hitti 13 ka nang di Ephron, isa sopŭrŭg daya tungang dingah, “Aku mite kuu nakit dingah. Aku re miris sopŭrŭg tana anŭ. Trima pinyibayar ku, ka aku re kubur sawŭn ku diginŭ.” 14 Ephron nam, 15 “Tuan, rega tana 400 kiping pirak adŭ. Dŭhsah paŭh nyirundeng kayuh adi mun anŭ. Kubur nŭh sawŭn mai diginŭ.” 16 Abraham situju ka nimbang kiang rega adi Ephron ko nyabŭt di sirung jawin daya bagŭ, anŭ inŭh 400 kiping pirak nanyam ka timbang adi pakai daya dagang. 17 Simŭnŭ inŭh gaya rata adi Ephron ko dapu di Machpelah, tura ka timor Mamre, jadi rata Abraham. Anŭ samŭn teya ka tang adi agi dieh, ka sopŭrŭg tŭngŭn kayuh di tana anŭ ndŭg ka bŭngŭn tarun maning tana anŭ. 18 Bara daya Hitti adi agi tikuruk diginŭ mbŭh kadŭn anŭ rata Abraham. 19 Jadi Abraham kubur sawŭn-i Sarah di tang anŭ di tana Canaan. 20 Simŭnŭ inŭh tarun tana anŭ adi ko dog dapu daya Hitti, samŭn tang anŭ adi agi dieh, jadi rata Abraham ndu tana kubur.

Tibirik 24

1 Madin Abraham mbŭh raru minyamba, ka TUHAN mbŭh nyiberkat ayŭh di tadŭ tadŭ kayuh adi ndai-i. 2 Ayŭh minyu di daya gaji-i adi tuuh dŭ ka adi nguasa sopŭrŭg kayuh-i, “Na tangan mu di asah pŭŭh ku, ka bipayu. 3 Aku raan kuu bipayu darŭm adŭn TUHAN, Tapa shorga ngga ong, kuu dŭh mien sawŭn yŭn anak dari ku so bara daya digiti adi di Canaan. 4 Kuu dŭh siŭn dŭh mari ka rais adi yŭn ku dog biranak ka tambit ndi naan dayung yŭn anak ku Isaac ndu sawŭn so dupan bara madis ku.” 5 Pak daya-gaji anŭ siken, “Simuki meh kambŭi dayung anŭ abah tingge ramin-i ka tunda aku ka tarun tana ati? Bisa aku bada anak mai mari ka tarun tana adi so mai mandŭg?” 6 Abraham nam, “Dŭhnyah sikari kari bada anak ku pari kamanŭ! 7 TUHAN, adi Tapa rangit mbŭh tambit aku so ramin sama ku ka so tarun tana bara madis ku, ka Ayŭh mbŭh bipayu an nggen tarun tana ati di bara sesang ku. Ayŭh re pait malaikat-i diŭ so kuu isa kuu tungang dapŭd dayung diginŭ yŭn Isaac ndu sawŭn. 8 Kambŭi dayung anŭ dŭh raan mandŭg tunda kuu, kuu re rupas so payu ati. Pak kuu dŭhnyah sikari kari taban anak ku pari kamanŭ.” 9 Komŭnŭ daya-gaji anŭ na tangan-i di asah pŭŭh Abraham adi tuan-i, ka bipayu an ndai nanyam pinyibada Abraham. 10 Daya-gaji anŭ adi adŭp-i gŭh adi nguasa buat-rata Abraham, tambit simŭng onta tuan-i ka panu di ka kupo adi yŭn Nahor rŭŭ tura ka utara Mesopotamia. 11 Kan-i mbŭh ndŭg nŭ, ayŭh bada onta onta-i sidikang sindŭk prigi di sapa kupo anŭ. Nganŭ mbŭh sindŭk karŭm, tika adi ngga bara dayung ruah di pēn piin. 12 Ayŭh bidua, “TUHAN, Tapa tuan ku Abraham, nggen di aku pimujur di pingandu ku andu ati ka ingat janji Mai di tuan ku. 13 Aku madin di prigi ati adi yŭn bara dayung adi mara so kupo re mandŭg di pēn piin. 14 Aku re nang di ndi naan so ngara, ‘Turung bisor sapang mu, aku an nok.’ Kambŭi ayŭh nang, ‘Nah nok, ka aku re nggen gŭh piin di onta onta mai,’ aku harap ayŭh inŭh sianŭ adi Kaam mbŭh mien yŭn urun Mai Isaac. Kambŭi mun anŭ, aku puan nang Kaam sawŭ ingat janji Mai di tuan ku.” 15 Gibayuh abo dua-i, Rebecca mandŭg gŭrŭng sapang piin di kawin-i. Ayŭh anŭ anak dayung Bethuel adi anak dari jurud Abraham, Nahor ngga sawŭn-i Milcah. 16 Dayung anŭ raru ramus buang gi-mara ka gibabŭ tibŭn. Ayŭh di ka prigi anŭ, ngisi sapang-i ka rasu pari. 17 Daya-gaji anŭ bikaduh di tudu ayŭh ka nang, “Turung nggen di aku piin nok so sapang mu.” 18 Ayŭh nang, “Nok, tuan,” buang rasu bisor sapang anŭ so kawin-i buang gibabŭ digen-i darŭm ayŭh nok. 19 Kan ayŭh muko nok, dayung anŭ nang, “Aku re nggen gŭh piin yŭn onta onta mai ka bada-i nok sikiang kiang ngara raan.” 20 Ayŭh rasu ren piin ka darŭm durang piin dāng anŭ, ka bikaduh di ka prigi di pēn tambah-i, ndŭg ka sopŭrŭg onta anŭ sadi ko nok. 21 Daya-gaji anŭ pirŭngŭt pak nyibatŭh ayŭh, amai an puan kambŭi TUHAN sawŭ mbŭh pimujur pingandu-i. 22 Kan dayung anŭ muko nggen nok di dāng dāng-i, daya anŭ tambit ndi sisin mas adi raru brega ka na-i di undung dayung anŭ ka kasŭk gŭh duwŭh garang mas adi baga di tangan-i. 23 Daya-gaji anŭ nang, “Turung kidaan di aku asi sama mu. Agi kah tarun yŭn bara daya ku bisa nyirŭmŭn di ramin-i?” 24 Ayŭh nam, “Sama ku inŭh Bethuel anak Nahor ngga Milcah.” 25 “Gi-babŭ siriyang gandom samŭn pinguman dāng di ramin ami, ka agi gŭh tarun yŭn angān bisa nyirŭmŭn.” 26 Komŭnŭ daya anŭ sidikang ka nyambah TUHAN. 27 Ayŭh nang, “Puji ka TUHAN, Tapa tuan ku Abraham adi mbŭh sawŭ ingat janji-I di tuan ku. TUHAN mbŭh taban aku radus ndŭg ramin madis tuan ku.” 28 Dayung bujang anŭ bikaduh di ka ramin sindŭ-i ka kubo kidaan kayuh adi mbŭh jadi. 29 Rebecca biyŭn ndi kaka dari adi dŭn Laban, ka ayŭh bikaduh ka sapa di ka prigi adi yŭn daya-gaji Abraham kajŭn. 30 Laban kiris sisin di undung ka garang di tangan sude-i, ka agi gŭh dingah sude-i kidaan kayuh adi-i ko dingah so daya-gaji anŭ. Ayŭh di ka yŭn daya-gaji Abraham adi mijog ngga onta onta-i di bŭngŭn prigi, 31 ka nang, “Ja maad ka arŭn. Kuu inŭh daya adi TUHAN ko nyiberkat. Mani kuu mijog digiti di sapa? Aku biyŭn birit adi mbŭh dog sidia yŭn mu di ramin ku, ka agi gŭh tarun yŭn onta onta mu.” 32 Daya-gaji anŭ mŭrŭt ramin, ka Laban kuka kadi kayuh so tunduh onta onta anŭ ka paan-i ngga siriyang gandom ka uduh. Ka-i taban piin ngga ngu kaja yŭn daya-gaji Abraham ngga bara-i. 33 Kan pinguman mbŭh dog taban, daya-gaji anŭ nang, “Aku dŭh re man ndŭg ka aku muko nang kayuh adi an aku nang.” Laban nang, “Minyu garang.” 34 Ayŭh piguru minyu, “Aku inŭh daya-gaji Abraham.” 35 “TUHAN mbŭh bana nyiberkat tuan ku ka bada ayŭh jadi daya kaya. Ayŭh mbŭh nggen di ayŭh kaban biri, kaban kambing, sapi sapi, pirak, mas, bara dayung urun ngga dari urun, onta ngga kaldi. 36 Sarah, adi sawŭn tuan ku, mbŭh biranak ndi anak dari yŭn-i darŭm nyamba-i, ka tuan ku mbŭh nggen di anak-i sopŭrŭg kayuh adi ayŭh dapu. 37 Tuan ku bada aku bijanji ngga payu an tunda pinyipesan-i. Ayŭh nang, ‘Dŭhnyah mien sawŭn yŭn anak ku Isaac so bara dayung adi so tarun tana Canaan. 38 Pak di ka yŭn daya sama ku, ka bara madis ku, ka mien ndi dayung ndu-i sawŭn.’ 39 Ka aku siken tuan ku, ‘Simuki kambŭi dayung anŭ abah sua mari tunda aku?’ 40 Ayŭh nam, ‘TUHAN adi ari yŭn ku nundok re pait malaikat-i ngga kuu ka pimujur pingandu mu. Kuu re tambit yŭn anak dari ku ndi dayung ndu-i sawŭn so tibaran daya adŭp ku, ka so tibaran manak sama ku. 41 Agi ndi adŭ aran ngga mu bisa rupas so payu mu: kambŭi kuu di ka yŭn bara madis ku ka ngara tirawan kuu, nŭ kuu bisa rupas.’ 42 “Kan aku ndŭg prigi andu ati, aku bidua, ‘TUHAN, Tapa tuan ku Abraham, turung pimujur pingandu ku. 43 Ta aku digiti di prigi. Kan ndi naan dayung adi gi-mara ruah di pēn piin, aku re mite so ayŭh nok piin so sapang-i. 44 Kambŭi ayŭh situju, ka an gŭh nggen piin di onta onta ku, isa-i ayŭh meh garang adi Kaam mbŭh mien da jadi sawŭn yŭn anak dari tuan ku.’ 45 Darŭm aku gibabŭ bidua darŭm asŭng ku, Rebecca mandŭg gŭrŭng sapang di kawin-i mūn di pēn piin di prigi. Aku nang di ayŭh, ‘Turung nggen nok di aku.’ 46 Ayŭh rasu bisor sapang piin so kawin-i ka nang, ‘Nah nok, ka aku re nggen gŭh piin di onta onta mai.’ Aku sawŭ nok ka-i nggen gŭh piin di onta onta ku. 47 Aku siken di ayŭh, ‘Asi sama mu?’ Ka-i nam, ‘Sama ku inŭh Bethuel anak Nahor ngga Milcah.’ Komŭnŭ aku na sisin di undung-i ka garang di tangan-i. 48 Aku sidikang ka nyambah TUHAN, aku muji TUHAN adi Tapa tuan ku Abraham, adi mbŭh taban aku radus ka yŭn jurud tuan ku, adi yŭn aku tungang dapŭd anak dayung-i yŭn anak dari tuan ku. 49 Jadi madin, kambŭi kaam raan ndai kana di tuan ku ka pimunos asŭng-i, turung kidaan di aku; kambŭi dŭh, an kidaan gŭh, isa aku bisa natu ani re ku ndai.” 50 Laban ngga Bethuel nam, “Amai kayuh ati mandŭg so TUHAN, ata dŭh bisa ndai pikir-kira ta. 51 Ta Rebecca, taban ayŭh ngga mari. Isa-i jadi sawŭn anak tuan mu nanyam adi adŭp TUHAN muko nang.” 52 Kan daya-gaji Abraham dingah sakanŭ, ayŭh mutu ubak-i ka nyambah TUHAN. 53 Ka-i pisapa piraka samŭn pimakai mas ngga pirak ka nggen-i di Rebecca, ka-i nggen gŭh pinganggen adi brega di kaka ngga di sindŭ Rebecca. 54 Komŭnŭ daya-gaji Abraham ngga bara-i man nok, ka nyirŭmŭn diginŭ. Kan ngara makat bŭŭs isan isan, daya-gaji Abraham nang, “Bada meh aku mari ka yŭn tuan ku.” 55 Pak kaka dari-i ngga sindŭ-i nang, “Bada ayŭh rŭŭ ngga kieh dawŭ-i ndi minggu puan kah simŭng andu; ripas anŭ ayŭh bisa mari tunda angān.” 56 Pak ayŭh nang, “Dŭhnyah bitan kieh, TUHAN mbŭh bada pimanu ku mujur; bada adŭ aku pari ka yŭn tuan ku.” 57 Ngara nam, “Kana ata bagan adŭp Rebecca, ka siken ani pikir kira-i.” 58 Jadi ngara bagan Rebecca ka siken, “An kah kuu sua matak samah daya ati?” Ayŭh nam, “Aku raan.” 59 Jadi ngara bada Rebecca samŭn ndi naan nyamba daya-gaji rawang ngara matak samah daya-gaji Abraham ngga bara-i. 60 Ka ngara nyiberkat Rebecca sakati: “Isa-i kuu, sude, jadi sindŭ bijuta juta daya! Isa-i bara sesang mu ngarah kupo kupo bara pinganyu ngara!” 61 Komŭnŭ Rebecca ngga bara dayung-i adi gi-mara sidia adŭp ngara ka nunggang onta ngara re sua panu ngga daya-gaji Abraham. Ngara samah matak. 62 Isaac di ka tarun tana-pajam “Prigi Nyanŭ adi Udip adi Kiris Aku,” ka mbŭh rŭŭ di tura ka siratan rais Canaan. 63 Ngga arong ripas kumbeng ayŭh panu di arong tana anŭ, ka kiris dudu onta mandŭg. 64 Kan Rebecca kiris Isaac, ayŭh mūn so onta-i 65 ka siken daya-gaji Abraham, “Asi daya ajeh adi panu di arong tana ajeh tudu ata?” Daya-gaji anŭ nam, “Ayŭh anŭ tuan ku.” Ka Rebecca tambit taŭb so tungo-i ngga nutu jawin-i. 66 Daya-gaji anŭ nyidundan di Isaac sopŭrŭg kayuh adi-i mbŭh ndai. 67 Komŭnŭ Isaac taban Rebecca ngga mŭrŭt ka darŭm bari adi ko yŭn sindŭ-i Sarah rŭŭ dawŭ-i, ka Rebecca meh jadi sawŭn-i. Isaac raru awang Rebecca, ka simŭnŭ inŭh ayŭh dog nyaduh di pinyikabŭs sindŭ-i.

Tibirik 25

1 Abraham sawan dinge ngga dayung bŭkŭn adi dŭn Keturah. 2 Sawŭn-i anŭ biranak yŭn-i Zimran, Jokshan, Medan, Midian, Ishbak, ka Shuah. 3 Jokshan inŭh sama Sheba ngga Dedan, ka bara sesang Dedan inŭh daya Asshurim, daya Letushim, ngga daya Leummim. 4 Anak anak dari Midian inŭh Ephah, Epher, Hanoch, Abida, ka Eldaah. Sopŭrŭg ngara inŭh bara sesang Keturah. 5 Abraham tingge sopŭrŭg buat rata-i di Isaac; 6 pak sitadŭn ayŭh gibabŭ udip, ayŭh nggen pinganggen di bara anak dari-i adi so bara sawŭn-i adi bŭkŭn. Komŭnŭ ayŭh pait bara anak dari-i anŭ da rŭŭ di tarun tana di Timor, jo so anak-i Isaac. 7-8 Abraham kabŭs kan ayŭh mbŭh sukup minyamba 175 sawa. 9 Anak-i Isaac ngga Ishmael kubur ayŭh di Tang Machpelah, di tana tura ka timor Mamre adi ko dog dapu Ephron anak dari Zohar daya Hitti. 10 Tana anŭ inŭh adi Abraham ko miris so daya Hitti; ngara duwŭh, Abraham ngga sawŭn-i Sarah dog kubur diginŭ. 11 Ripas pinyikabŭs Abraham, Tapa nyiberkat anak-i Isaac, adi rŭŭ sindŭk “Prigi Nyanŭ adi Udip adi Kiris Aku.” 12 Ishmael, adi Hagar daya Egypt adi urun Sarah, biranak yŭn Abraham, 13 biyŭn bara anak dari, dog nyusud nanyam ka pinyibranak ngara: Nebaioth, Kedar, Adbeel, Mibsam, 14 Mishma, Dumah, Massa, 15 Hadad, Tema, Jetur, Naphish, ka Kedemah. 16 Ngara inŭh tayung-babuk simŭng duwŭh tibaran-asar, ka dŭn dŭn ngara mbŭh dog pakai ngga kadŭn anak anak kupo ka tarun tarun tana adi yŭn ngara bibari. 17 Ishmael agi 137 sawa umbur-i kan ayŭh kabŭs. 18 Bara sesang Ishmael rŭŭ di tarun tana di asah Havilah ngga Shur, parad tura ka timor Egypt di aran nuju Assyria. Ngara rŭŭ birijo so bara sesang Abraham adi bŭkŭn. 19 Ati inŭh dundan Isaac adi anak Abraham. 20 Isaac mbŭh pat puru sawa umbur-i kan ayŭh tambit Rebecca ndu sawŭn, anak dayung Bethuel (daya Aram so Mesopotamia) ka jurud dayung Laban. 21 Sabab Rebecca dŭh biyŭn anak, Isaac bidua ka TUHAN yŭn-i. TUHAN nam pimite-i, ka Rebecca meh rasu bite. 22 Rebecca re biranak anak apid, ka sibayuh ngara dog biranak, ngara siraru birawan ngga dingan-i darŭm ite sindŭ-i. Rebecca nang, “Mani kah kayuh mun ati bisa jadi di aku?” Jadi ayŭh di siken TUHAN rati-i. 23 TUHAN nang di ayŭh, “Duwŭh bangsa agi di darŭm ite mu; Kuu re biranak duwŭh bangsa daya adi dŭh bisa bigaur. Ndi re bake dŭ so sianŭ ndi; Adi tuuh re bituan di sianŭ adi mara.” 24 Tipuh adi ngga-i biranak mbŭh mandŭg, ka-i ruwan anak apid. 25 Adi diŭ ruah agi bireh, ka kurit-i mun jipo-ambu adi piburuh, jadi ayŭh dog kadŭn Esau. 26 Adi numbor duwŭh ruah bidigen tagap di tiga Esau, ka ayŭh dog kadŭn Jacob. Isaac mbŭh nŭm puru sawa umbur-i kan ngara dog biranak. 27 So-duwŭh anak anŭ mbŭh baga, ka Esau jadi daya adi pandai ngasū, daya adi rindu pimudip di sapa tarun, pak Jacob inŭh daya adi dŭh piminyu ka raan dŭ rŭŭ di arŭn. 28 Isaac rindu dŭ di Esau, sabab ayŭh gagā man dagin dāng adi Esau dapŭd, pak Rebecca rindu dŭ di Jacob. 29 Ndi andu darŭm Jacob aŭn tanŭk sup ruwang kasang, Esau mari ngasū. Ayŭh mbŭh sibŭrŭk 30 ka nang di Jacob, “Aku sibŭrŭk; nggen di aku kada pinguman adi bireh anŭ.” (Anŭ meh sabab ayŭh dog kadŭn Edom. 31 Jacob nam, “Aku an nggen di kuu kambŭi kuu nggen pangkat mu adi anak pinuai di aku.” 32 Esau nang, “Bisa! Re ku ngga mani pangkat pinuai ku anŭ; aku mbŭh re kabŭs sikirau tong-i!” 33 Jacob nam, “Kuu an diŭ bipayu adŭp mu re nggen pangkat mu anŭ di aku.” Esau bipayu ka nggen pangkat-i anŭ di Jacob. 34 Komŭnŭ Jacob nggen di ayŭh ruti ngga kada sup anŭ. Ayŭh man ka nok, komŭnŭ ayŭh makat ka bu. Esau mbŭh taran pangkat-i adi anak pinuai.

Tibirik 26

1 Agi dinge apag di tarun tana anŭ, nimun anŭ adi mbŭh jadi di jaman Abraham. Isaac di ka Gerar, di bidapŭd ngga Abimelech, raja daya Philistine. 2 TUHAN ko nandŭng di Isaac nang, “Dŭhnyah di ka Egypt; rŭŭ di tarun tana ati di yŭn Aku bada kuu rŭŭ. 3 Rŭŭ digiti, ka Aku re agi ngga kuu ka nyiberkat kuu. Aku re nggen sopŭrŭg tarun tana ati di kuu, ngga di bara sesang mu. Aku re ingat janji adi Aku ko ndai ngga sama mu Abraham. 4 Aku re bada sesang mu bagŭ keya ka bitang di rangit; ka re nggen di ngara sopŭrŭg tarun tana ati. Sopŭrŭg bangsa re mite Aku nyiberkat ngara nimun Aku ko nyiberkat bara sesang mu. 5 Aku re nyiberkat kuu, sabab Abraham nundok di Aku ka sita sopŭrŭg ukum-adat ngga pesan Ku.” 6 Jadi Isaac rŭŭ di Gerar. 7 Kan bara dari diginŭ siken pasar sawŭn-i, ayŭh nang di ngara ayŭh sude dayung-i. Ayŭh dŭh an ngaku Rebecca sawŭn-i, sabab ayŭh taru ngara siŭ adŭp-i yŭn an tambit Rebecca, adi taŭn dayung adi raru ramus. 8 Kan Isaac mbŭh mua tian-i rŭŭ diginŭ, Raja Abimelech nyingo so pinjan ka kiris Isaac ngga Rebecca biawang. 9 Abimelech bada daya di bagan Isaac ka nang, “Jadi sibatur-i ayŭh anŭ sawŭn mu! Mani kuu nang ayŭh sude dayung mu?” Ayŭh nam, “Aku pikir adŭp ku re dog siŭ kambŭi aku nang ayŭh sawŭn ku.” 10 “Ani ati mbŭh mu ndai di kieh?” Abimelech nang. “Ndi so bara daya ku bo tipia tungang bŭŭs ngga sawŭn mu, ka kuu inŭh adi re dapu tanggong sarah ami.” 11 Abimelech bakan sopŭrŭg daya: “Asi asi adi ida ida ngga daya ati bait ngga sawŭn-i, daya anŭ re dog ukum kabŭs.” 12 Isaac nyipurun di tarun tana anŭ, ka di sawa anŭ pingatŭm-i siratus rupet bagŭ so anŭ adi purun-i, sabab Tapa mbŭh nyiberkat ayŭh. 13 Pimudip-i makin mujur ndŭg ka ayŭh mbŭh jadi daya kaya. 14 Sabab ayŭh biyŭn bagŭ kaban biri ngga sapi ka bagŭ daya-gaji, daya Philistine mbŭh sina di ayŭh. 15 Jadi ngara napuk sopŭrŭg prigi adi bara daya-gaji sama-i Abraham ko kareh di tipuh ayŭh gibabŭ udip. 16 Komŭnŭ Abimelech nang di Isaac, “Bu so rais ami. Kuu mbŭh jadi rabis bikuasa so kieh.” 17 Jadi Isaac bu ka bibari di Rubān Gerar, di yŭn-i rŭŭ mua tian-i. 18 Ayŭh kareh dinge dudu prigi anŭ adi ko dog kareh di jaman sama-i Abraham ka adi ko dog napuk daya Philistine ripas Abraham kabŭs. Isaac kadŭn dudu prigi anŭ ngga dŭn dŭn anŭ adi ko sama-i ngga kadŭn-i. 19 Daya-gaji Isaac kareh prigi di rubān anŭ ka dapŭd piin dieh. 20 Pingingat-biri so Gerar bikaii ngga pingingat-biri Isaac, nang, “Piin ati kieh dapu.” Jadi Isaac kadŭn prigi anŭ “Kaii.” 21 Bara daya-gaji Isaac kareh dinge prigi adi bŭkŭn, ka agi dinge kaii pasar anŭ dinge, jadi ayŭh kadŭn prigi anŭ “Bipinganyu.” 22 Ayŭh bu so nŭ ka kareh dinge prigi adi bŭkŭn. Mating kaii pasar ati ndi, jadi ayŭh kadŭn-i “Sanang” Ayŭh nang, “TUHAN mbŭh bada ata sanang rŭŭ di tarun tana ati buang re mujur dieh.” 23 Isaac bu di ka Beersheba. 24 Ngarŭm anŭ TUHAN nandŭng di ayŭh ka nang, “Aku ati Tapa sama mu Abraham. Dŭhnyah taru; Aku agi ngga kuu. Aku re nyiberkat kuu ka nggen di kuu bagŭ sesang sabab janji Ku ngga urun Ku Abraham.” 25 Isaac ndai mija-sambah diginŭ ka nyambah TUHAN. Komŭnŭ ayŭh pijog bari-i diginŭ, ka daya gaji-i kareh prigi adi bŭkŭn. 26 Abimelech mandŭg so Gerar ngga Ahuzzath adi tukang pitayan ayŭh, ka Phicol adi pingibās bara soldadu-i, di bidapŭd ngga Isaac. 27 Jadi Isaac siken, “Mani angān bisa di dapŭd aku madin; dawŭ-i angān dŭh kana ngga aku ka bada aku bu so rais ngan?” 28 Ngara nam, “Madin kieh puan nang TUHAN agi ngga kuu, ka kieh pikir taŭn patut ata bipayu ndai yŭn adŭp ta pekat-janji, 29 adi yŭn-i kuu dŭh bisa ida ida ngga kieh nimun kieh dŭh bisa ida ida ngga kuu. Kieh ko kana ngga kuu ka bada kuu bu ngga damai. Madin mbŭh giranan inŭh TUHAN agi ngga kuu.” 30 Isaac ndai gawai yŭn ngara, ka ngara man nok. 31 Awar isan isan andu jawa ndi barang naan ngara ndai janji-i ka ngabŭt-i ngga payu. Isaac nggen siramat panu di ngara, ka ngara birakang buang mbŭh bidingan. 32 Di Andu anŭ gŭh bara daya-gaji Isaac mandŭg ka kidaan di ayŭh pasar prigi adi ko ngara kareh. Ngara nang, “Kieh mbŭh dapŭd piin.” 33 Ayŭh kadŭn prigi anŭ “Payu.” Simŭnŭ inŭh kupo Beersheba dapŭd dŭn-i. 34 Kan Esau mbŭh pat puru sawa umbur-i, ayŭh sawŭn duwŭh naan dayung daya Hitti, Judith anak Beeri, ngga Basemath anak Elon. 35 Ngara anŭ bada pimudip Isaac ngga Rebecca sangsara.

Tibirik 27

1 Isaac madin mbŭh minyamba, ka mbŭh karak. Ayŭh bagan anak pinuai-i Esau ka nang di ayŭh, “Nak.” “Ani, ma,” ayŭh nam. 2 Isaac nang, “Kuu kiris aku mbŭh minyamba, ka dŭm dŭh tui re kabŭs. 3 Tambit bawŭh ngga reja reja-panah mu, di ka tarun ka siŭ ndi dāng yŭn ku. 4 Tanŭk pinguman anŭ adi sidi kinyam ku, ka taban-i ka yŭn ku. Kan aku muko man-i, aku re nggen sikasŭn berkat ku di kuu diŭ so aku kabŭs.” 5 Sitadŭn Isaac minyu ngga Esau, Rebecca agi nyiringa. Jadi kan Esau mbŭh matak di jiroh dāng, 6 Rebecca nang di Jacob, “Aku agi bauh ko dingah sama mu nang di Esau, 7 ‘Jiroh dāng yŭn ku ka tanŭk-i yŭn ku. Ripas aku ko man-i, aku re nggen berkat ku di kuu di sirung jawin TUHAN diŭ so ku kabŭs.’ 8 Nak,” Rebecca pijuu minyu, “Dingah aku, ka ndai kayuh adi aku bada kuu ndai. 9 Di ka kaban dāng ka mien duwŭh anak kambing adi gamu, isa aku tanŭk pinguman anŭ adi sama mu raru suka man. 10 Kuu bisa taban-i ka yŭn-i da man, ka ayŭh re nggen berkat-i di kuu diŭ so-i kabŭs.” 11 Pak Jacob nang di sindŭ-i, “Kaam puan Esau daya adi piburuh, ka aku daya adi biyŭn kurit duduh. 12 Sama ku re tama aku ka dapŭd aku nipu adŭp-i; ndong ka aku bada adŭp ku dog pangu adŭ ka dŭh meh dog nyiberkat.” 13 Sindŭ-i nam, “Isa-i tadŭ tadŭ pangu di tunduh mu nyatŭk aku, nak; ndai adŭ sak adi kidaan ku, ka panu meh di tambit anak anak kambing anŭ yŭn ku.” 14 Jadi Jacob di tambit anak anak kambing anŭ ka taban-i ka sindŭ-i, ka ayŭh tanŭk pinguman anŭ nanyam adi sama-i suka. 15 Komŭnŭ Rebecca tambit piraka Esau adi siabo kana, adi nyikŭn-i darŭm arŭn, ka kasŭk-i di Jacob. 16 Ayŭh na anyit kambing di tangan Jacob ka di arong tungo-i adi dŭh piburuh. 17 Rebecca nggen di Jacob pinguman adi sidi anŭ ngga ruti adi-i ko ndai. 18 Ka Jacob di ka yŭn sama-i ka nang, “Ma!” “Ani nak” , ayŭh nam. “Aki ndi so anak ku kuu?” 19 Jacob nam, “Aku ati anak pinuai mai Esau; Aku muko ndai kayuh adi kaam bada aku ndai. Turung makat ka guru, ka man pinguman dagin ati adi aku taban ka kaam, isa kaam bisa nggen berkat mai di aku.” 20 Isaac nang, “Simuki kuu rikas raru dapŭd-i, nak?” Jacob nam, “TUHAN adi Tapa mai turung aku dapŭd-i.” 21 Isaac nang di Jacob, “Kamati, sindŭk aku, isa aku bisa tama kuu. Kuu sawŭ Esau kah?” 22 Jacob sigen adŭp-i sindŭk sama-i, adi tama ayŭh ka nang, “Sirŭŭn mu sak sirŭŭn Jacob, pak tangan mu nyam tangan Esau.” 23 Ayŭh dŭh natŭng Jacob amai tangan-i piburuh nyam tangan Esau. Ayŭh mbŭh re nggen berkat-i di Jacob, 24 pak-i siken dinge, “Kuu sawŭ Esau kah?” “Aku inŭh Esau,” ayŭh nam. 25 Isaac nang, “Taban kamati pinguman dagin anŭ. Ripas aku ko man-i, aku re nggen berkat ku di kuu.” Jacob taban pinguman anŭ ka yŭn sama-i, ka taban gŭh wain da-i nok. 26 Komŭnŭ sama-i nang di ayŭh, “Kamati sindŭk aku ka sium aku, nak.” 27 Darŭm-i nyindŭk re sium ayŭh, Isaac kadŭk piraka-i; ka-i nggen berkat-i di ayŭh. Jacob nang, “Dagŭn anak ku adi buuh ramak agi buuh dagŭn tarun adi TUHAN mbŭh nyiberkat. 28 Isa-i Tapa nggen di kuu sipot-abun so rangit ka bada tana ŭmŭh mu damŭn! Isa-i Ayŭh nggen bagŭ gandom ngga wain di kuu! 29 Isa-i bangsa bangsa daya jadi urun mu, ka isa-i daya daya nundok di kuu. Isa-i kuu mritah sopŭrŭg madis mu, ka isa-i sesang sindŭ mu nundok di kuu. Isa-i daya adi mangu kuu dog pangu, ka daya adi nyiberkat kuu dog nyiberkat.” 30 Kan Isaac muko nyiberkat Jacob, ka kan ayŭh mbŭh ruah so yŭn sama-i, nganŭ gŭh Esau mari ngasū. 31 Ayŭh tanŭk gŭh pinguman adi sidi anŭ ka taban-i ka yŭn sama-i. Ayŭh nang, “Makat, ma, man pinguman dagin ati adi aku taban ka kaam, isa kaam bisa nggen berkat mai di aku.” 32 “Asi kuu?” Isaac siken ayŭh. “Aku ati anak pinuai mai Esau,” Ayŭh nam. 33 Kan Isaac dingah sakanŭ, ndi pŭrŭng ganan-i kimŭtŭr, ka-i siken, “Asi meh sianŭ adi muko siŭ dāng ka taban-i ka yŭn ku? Aku muko man-i diŭ so kuu mandŭg; ka aku muko gŭh nggen sikasŭn berkat ku di ayŭh, adi re adu adu tung jangi.” 34 Kan Esau dingah sakanŭ, ayŭh nangŭng sien ka nang, “Nggen gŭh di aku berkat mai, ma!” 35 Isaac nam, “Sude mu mbŭh mandŭg ka nipu aku, ka mbŭh tambit berkat adi re ku nggen di kuu.” 36 Esau nang, “Ati mbŭh piduwŭh saba ayŭh nipu aku. Ngapŭi ka dŭn-i Jacob. Ayŭh muko tambit so aku hak ku adi anak pinuai, ka madin ayŭh mbŭh tambit dinge so aku berkat ku. Mating kah berkat nitah mai yŭn ku?” 37 Isaac nam, “Aku mbŭh bada ayŭh jadi tuan di tunduh mu, ka mbŭh bada sopŭrŭg madis-i jadi urun-i. Aku mbŭh nggen di ayŭh gandom ngga wain. Madin mbŭh mating tia kayuh adi bisa aku ndai yŭn mu, nak!” 38 Esau darah mite so sama-i, “Ndi anŭ adŭ kah berkat mai, ma? Nyiberkat aku gŭh.” Ayŭh rasu sien. 39 Komŭnŭ Isaac nang di ayŭh, “Mating sipot-abun so rangit yŭn mu, Mating tana ŭmŭh adi damŭn yŭn mu. 40 Kuu re udip ngga pedang mu, pak jadi urun sude mu. Di tipuh kuu birawan, kuu re rupas so kuasa-i.” 41 Esau tiru di Jacob amai sama-i muko nggen berkat-i di ayŭh. Ayŭh nang darŭm asŭng-i, “Tipuh adi ngga muās pinyikabŭs sama ku mbŭh sindŭk; nganŭ aku re siŭ Jacob.” 42 Pak kan Rebecca dingah pasar kayuh adi Esau re ndai, ayŭh bagan Jacob ka nang, “Ingat, jurud mu Esau an maras dendam ka re siŭ kuu. 43 Ndai kayuh adi aku bada kuu ndai. Rikas bu ka yŭn jurud ku Laban di Haran, 44 ka rŭŭ ngga ayŭh mua tian-i, ndŭg ka jurud mu anŭ mbŭh dŭh tia baji 45 buang kambŭt kayuh adi kuu ko ndai di tunduh-i. Komŭnŭ aku re pait daya da taban kuu ngga pari kamati. Aku dŭh raan so-duwŭh anak ku kabŭs darŭm ndi andu.” 46 Rebecca nang di Isaac, “Aku mbŭh raru dŭh suka bara sawŭn Esau adi daya pinami. Kambŭi Jacob sawŭn gŭh dayung daya Hitti mbŭh kana dŭ inŭh aku kabŭs.”

Tibirik 28

1 Isaac bagan Jacob, tabi ayŭh, ka nang di ayŭh, “Dŭhnyah sawŭn dayung daya Canaan. 2 Pati ka nŭŭh di ka Mesopotamia, ka rais adŭp babai mu Bethuel, ka sawŭn ndi so bara dayung bujang diginŭ, adi pinanak samba mu Laban. 3 Isa-i Tapa Bisa-pŭrŭg nyiberkat pinyisawan mu ka nggen di kuu bagŭ anak, isa kuu jadi sama yŭn bagŭ bangsa! 4 Isa-i Ayŭh nyiberkat kuu samŭn bara sesang mu, nimun Ayŭh mbŭh nyiberkat Abraham, ka isa-i kuu dapu tarun tana ati adi yŭn mu ko rŭŭ ka adi Tapa ko nggen di Abraham!” 5 Isaac bada Jacob di ka Mesopotamia, ka yŭn Laban adi anak Bethuel daya Aram, ka kaka Rebecca, adi sindŭ Jacob ngga Esau. 6 Esau dingah Isaac mbŭh nyiberkat Jacob ka bada ayŭh di ka tarun tana Mesopotamia di jiroh dayung ndu sawŭn. Ayŭh dingah gŭh nang di andu Isaac nyiberkat Jacob ayŭh pesan Jacob da dŭh sawŭn dayung daya Canaan. 7 Ayŭh puan gŭh nang Jacob sawŭ tunda pinganang sindŭ sama-i ka di ka Mesopotamia. 8 Esau mirati nang sama-i Isaac dŭh nyibandar ayŭh sawŭn dayung daya Canaan. 9 Jadi ayŭh di ka yŭn Ishmael anak Abraham, ka sawŭn anak-i adi dŭn Mahalath jurud Nebaioth. 10 Jacob bu so Beersheba ka panu nuju Haran. 11 Kan batŭh andu mbŭh simŭdŭp ayŭh ndŭg tarun yŭn adi kudus ka nyirŭmŭn diginŭ. Ayŭh guring ka bŭŭs sangan ubak-i di tunduh batuh. 12 Ayŭh nyipŭmŭh ka kiris ndi tungoh tipijog so tana ndŭg rangit, ka bara malaikat mūn maad dieh. 13 Ka diginŭ TUHAN agi mijog sindŭk ayŭh, ka nang, “Aku ati TUHAN adi Tapa Abraham ngga Isaac, Aku re nggen di kuu ngga di bara sesang mu tarun tana ati adi yŭn mu guring. 14 Ngara re bagŭ keya ka dabu tana. Ngara re bada tarun tana ngara bayah ka barang parad, ka so kuu ngga sesang mu Aku re nyiberkat sopŭrŭg bangsa. 15 Ingat, Aku re agi ngga kuu ka grindung kuu di tadŭ ka kuu di, ka Aku re taban kuu pari ka tarun tana ati. Aku dŭh re tingge kuu ndŭg ka Aku muko ndai sopŭrŭg kayuh adi Aku ko janji di kuu.” 16 Jacob burah ka nang, “TUHAN agi digiti! Ayŭh agi di tarun ati; muran aku puan!” 17 Ayŭh mbŭh taru ka nang, “Tikŭnŭd nyam nŭŭh di tarun ati! Ati tatu ramin Tapa, tiban mŭrŭt shorga.” 18 Jacob makat isan isan andu jawa ndi, tambit batuh anŭ adi ko-i yŭn mangan ubak-i, ka pijog-i da jadi pinatŭng. Komŭnŭ ayŭh ren inyo kanā di tunduh-i ngga nitah-i yŭn Tapa. 19 Ayŭh kadŭn tarun anŭ Bethel (Kupo di tarun tana anŭ dawŭ-i dŭn Luz.) 20 Muko anŭ Jacob bipayu ngga TUHAN: “Kambŭi Kaam agi ngga aku ka grindung aku sitadŭn pimanu ku ati ka nggen di aku pinguman ngga pimakai, 21 ka kingat aku ndŭg ka aku mari ka ramin sama ku ngga siramat, nŭ ka Kaam jadi Tapa ku. 22 Batuh pinatŭng ati adi ko aku pijog digiti re jadi tarun adi yŭn Kaam dog nyambah, ka aku re nggen ndi utung-so-simŭng so tadŭ tadŭ kayuh adi Kaam nggen di aku.”

Tibirik 29

1 Jacob pijuu pimanu-i ka di ka tarun tana tura ka Timor. 2 Gŭgŭh ka ayŭh dapŭd ndi prigi di tarun ka agi taruh kaban biri guring maning prigi anŭ. Dāng dāng anŭ dog nggen nok so prigi anŭ adi agi tibande tŭtŭp batuh dieh. 3 Kan sopŭrŭg kaban dāng kudip mbŭh tikuruk diginŭ, bara pingingat-biri sigen batuh anŭ ka nggen nok di dāng dāng anŭ. Komŭnŭ ngara sigen batuh anŭ pari ka yŭn-i. 4 Jacob siken bara pingingat-biri anŭ, “Dingan, so ki angān?” Ngara nam, “So Haran.” 5 Ayŭh siken, “Puan ngan kah Laban sukuh Nahor?” “Puan.” 6 Ayŭh siken, “Sanang kah ayŭh?” Ngara nam, “Sanang ayŭh.” “Tingga, no anak dayung-i Rachel taban dāng dāng-i.” 7 Jacob nang, “San andu gibabŭ jawa, ka gibayuh gŭh jam adi ngga kaban dāng kudip dog pibŭrŭt, mani angān dŭh nggen nok di dāng anŭ, ka taban ngara pari ka tarun tana kupai?” 8 Ngara nam, “Kieh dŭh bisa ndai simŭnŭ ndŭg ka sopŭrŭg dāng mbŭh tikuruk digiti ka batuh anŭ muko dog sigen so baba prigi; ripas anŭ nŭ kieh bisa nggen nok di kaban dāng.” 9 Atan Jacob gibabŭ minyu ngga ngara, Rachel mandŭg gŭh taban kaban dāng-i. 10 Kan Jacob kiris Rachel ngga kaban dāng sama-i Laban, ayŭh di ka prigi anŭ, sigen batuh so baba prigi ka nggen nok di biri biri. 11 Komŭnŭ ayŭh sium Rachel buang sien amai gaŭn. 12 Jacob kidaan di Rachel, “Aku ati madis sama mu, anak Rebecca.” Rachel bikaduh di kidaan di sama-i; 13 ka kan ayŭh dingah pasar Jacob adi anak jurud-i, ayŭh bikaduh di tudu ayŭh, dakŭp ka sium ayŭh, ka taban ayŭh ka ramin-i. Kan Jacob muko kidaan di Laban sopŭrŭg kayuh adi mbŭh jadi, 14 Laban nang, “Sawŭ inŭh kuu isin ngga deya adŭp ku.” Jacob rŭŭ diginŭ ripuan buran. 15 Laban nang di Jacob, “Kuu dŭh patut nyiraja braŭn yŭn ku sitagar kuu madis ku. Kiang-ki gaji raan mu?” 16 Laban biyŭn duwŭh madis anak dayung; adi tuuh dŭn Leah, ka adi mara Rachel. 17 Leah ramus batŭh-i, pak Rachel piayong buang ramus. 18 Jacob awang Rachel, ngapŭi ayŭh nang, “Singadu aku nyiraja yŭn mai ju sawa kambŭi kaam raan bada aku sawŭn Rachel.” 19 Laban nam, “Raan dŭ aku nggen ayŭh di kuu so aku nggen di daya bŭkŭn; rŭŭ digiti ngga aku.” 20 Jacob nyiraja ju sawa ramŭn gŭh raan dapŭd Rachel, pak tipuh anŭ di ayŭh nyam adi kudu kudu andu adŭ, amai ayŭh awang Rachel. 21 Komŭnŭ Jacob nang di Laban, “Tipuh-i mbŭh mandŭg; bada meh aku sawŭn anak mai.” 22 Jadi Laban ndai gawai sawan ka bagan barang naan daya. 23 Pak ngarŭm anŭ Laban ton Leah ka yŭn Jacob, dŭh Rachel, ka Jacob nyibŭŭs ngga Leah. ( 24 Laban nggen ndi urun dayung adi dŭn Zilpah di Leah da jadi pinguses-i.) 25 Kan andu mbŭh jawa, Jacob rada nang anŭ Leah. Ayŭh di ka yŭn Laban ka nang, “Mani kaam simuti ngga aku? Aku mbŭh nyiraja amai raan dapu Rachel. Mani kaam nipu aku?” 26 Laban nam, “Nanyam adat digiti dŭh nŭŭh bisa bada anak dayung adi sude diŭ banan so kaka-i. 27 Kajŭn ndŭg tipuh gawai sawan ati adi ndi minggu mbŭh ripuan nŭ ka aku nggen Rachel di kuu, kambŭi kuu raan nyiraja yŭn ku dŭm ju sawa dinge.” 28 Jacob situju, ka kan gawai sawan anŭ mbŭh ripuan Laban nggen Rachel di Jacob da jadi sawŭn-i. ( 29 Laban nggen ndi urun dayung-i dŭn Bilhah di Rachel da jadi pinguses-i.) 30 Jacob nyibŭŭs gŭh ngga Rachel, ka ayŭh rindu Rachel rabis dŭ so Leah. Ka ayŭh nyiraja yŭn Laban ju sawa dinge. 31 Kan TUHAN kiris pinyirindu di Leah kurang dŭ so di Rachel, Ayŭh bada Leah mira biranak, pak Rachel gibabŭ dŭh. 32 Leah bite ka biranak ndi anak dari. Ayŭh nang, “TUHAN mbŭh kiris pinyusah ku, jadi madin banŭh ku re rindu aku.” Ka-i kadŭn anak anŭ Reuben. 33 Ayŭh bite dinge ka biranak ndi anak dari dinge. Ayŭh nang, “TUHAN mbŭh nggen anak ati di aku gŭh, amai Ayŭh mbŭh dingah aku dŭh dog rindu” ; ka-i kadŭn anak anŭ Simeon. 34 Ka ayŭh bite dinge ka biranak ndi anak dari dinge. Ayŭh nang, “Madin banŭh ku re rabis rakat di aku amai aku mbŭh biranak yŭn-i taruh madis anak dari.” Ka-i kadŭn anak anŭ Levi. 35 Komŭnŭ ayŭh bite dinge ka biranak ndi anak dari dinge. Ka-i nang, “Kari ati aku re muji TUHAN; ” Ka-i kadŭn anak dari-i anŭ Judah. Ripas anŭ ayŭh dŭh tia biranak.

Tibirik 30

1 Pak Rachel dŭh mira biranak ngga Jacob, sabab anŭ meh ayŭh biyŭn atin sina di kaka-i ka nang di Jacob, “Nggen anak di aku, kambŭi dŭh aku kabŭs.” 2 Jacob baji di Rachel ka nang, “Aku dŭh Tapa. Ayŭh inŭh adi bitan kuu mira biranak.” 3 Rachel nang, “Ta urun ku Bilhah; nyibŭŭs ngga ayŭh, isa ayŭh bisa biranak yŭn ku. Simŭnŭ aku bisa jadi sindŭ so ayŭh.” 4 Jadi ayŭh nggen Bilhah di banŭh-i, ka ayŭh nyibŭŭs ngga Bilhah. 5 Bilhah bite ka biranak yŭn Jacob ndi anak dari. 6 Rachel nang, “Tapa mbŭh nyibandar pinyiraan ku. Ayŭh agi dingah dua pimite ku ka nggen anak dari di aku” ; jadi ayŭh kadŭn anak anŭ Dan. 7 Bilhah bite dinge ka biranak anak dari dinge yŭn Jacob. 8 Rachel nang, “Aku mbŭh bandar bandar sitama ngga kaka ku, ka aku mbŭh dapŭd manang; ” jadi ayŭh kadŭn anak anŭ Naphtali. 9 Kan Leah rada adŭp-i mbŭh dŭh tia biranak, ayŭh nggen urun-i Zilpah di Jacob ndu sawŭn-i. 10 Komŭnŭ Zilpah biranak ndi anak dari yŭn Jacob. 11 Leah nang, “Aku mbŭh utung” ; jadi ayŭh kadŭn anak anŭ Gad. 12 Zilpah biranak dinge anak dari yŭn Jacob, 13 ka Leah nang, “Aku mbŭh raru gaŭn! Madin bara dayung re bagan aku gaŭn” ; jadi ayŭh kadŭn anak anŭ Asher. 14 Di tipuh ngatŭm gandom, Reuben di ka ŭmŭh ka dapŭd uduh-uri, adi taban-i ka yŭn sindŭ-i Leah. Rachel nang di Leah, “Nggen di aku kada uduh-uri anak mu.” 15 Leah nam, “Dŭh kah-i sadang kuu mbŭh tambit banŭh ku? Madin uduh-uri anak ku kuu suba an tambit gŭh.” Rachel nang, “Kambŭi kuu raan nggen uduh-uri anak mu di aku, kuu siŭn nyibŭŭs ngga Jacob sikambŭh.” 16 Kan Jacob maad so ŭmŭh singumi andu, Leah ruah tudu ayŭh ka nang, “Kuu re nyibŭŭs ngga aku ngarŭm ati, amai aku muko bayar ngga uduh-uri anak ku.” Jadi ayŭh nyibŭŭs ngga Leah ngarŭm anŭ. 17 Tapa mbŭh dingah dua Leah, ka ayŭh bite ka biranak anak dari adi numbor rimŭh yŭn Jacob. 18 Leah nang, “Tapa mbŭh nggen upah ku, sabab aku mbŭh nggen urun dayung ku di banŭh ku” ; jadi ayŭh kadŭn anak dari anŭ Issachar. 19 Leah bite dinge ka biranak anak dari adi numbor nŭm yŭn Jacob. 20 Ayŭh nang, “Tapa mbŭh nggen pinganggen adi raru kana di aku. Madin banŭh ku re trima aku, amai aku mbŭh biranak yŭn-i nŭm madis anak dari” ; jadi ayŭh kadŭn anak anŭ Zebulun. 21 Ripas anŭ ayŭh biranak anak dayung, adi-i kadŭn Dinah. 22 Komŭnŭ Tapa ingat Rachel; Ayŭh dingah dua-i ka bada ayŭh dapŭd mira biranak. 23 Rachel bite ka biranak anak dari. Ayŭh nang, “Tapa mbŭh kadi mangŭh ku amai Ayŭh nggen anak dari di aku. 24 Isa-i TUHAN nggen di aku anak dari dinge” ; jadi ayŭh kadŭn anak dari anŭ Joseph. 25 Ripas Joseph mbŭh dog biranak, Jacob nang di Laban, “Bada meh aku matak, siŭn aku bisa pari ka tarun tana adŭp ku. 26 Nggen di aku so-duwŭh sawŭn ku ngga bara anak ku adi mbŭh jadi upah ku nyiraja yŭn mai, siŭn aku bisa bu so ti. Kaam puan munki masam kana kraja ku yŭn mai.” 27 Laban nang di ayŭh, “Dingah dawŭ-i: Aku mbŭh puan so kuasa nanung, TUHAN mbŭh nyiberkat pimudip ku sitagar kuu. 28 Kidaan kiang-ki patut gaji mu, ka aku re bayar-i.” 29 Jacob nam, “Kaam puan munki masam aku mbŭh nyiraja yŭn kaam, ka munki masam kaban dāng mai mbŭh papah bagŭ di ribo pinyita ku. 30 Sibayuh aku mandŭg kayuh mai nisŭ, pak madin kaam mbŭh kaya, ka TUHAN mbŭh nyiberkat kaam di barang yŭn aku di. Madin tika mbŭh mandŭg adi ngga aku jiroh tung jaku.” 31 “Ani re aku ngga bayar kuu?” Laban siken ayŭh. Jacob nam, “Aku dŭh raan gaji. Aku raan pijuu kingat jaga kaban dāng mai, kambŭi kaam situju: 32 Bada aku di ka yŭn sopŭrŭg kaban dāng mai andu ati ka tambit sinadan anak biri adi singŭt ka barang kambing adi mara adi biritik puan kah bikurau buruh-i. Anŭ adŭ gaji adi raan ku. 33 Andu bŭkŭn kaam bisa sanang puan kambŭi aku ndai kayuh ngga atin batur. Kan kaam mandŭg di pirasa gaji ku, kambŭi aku biyŭn kambing adi dŭh bikurau puan kah biritik buruh-i puan kah tadŭ biri adi dŭh singŭt, kaam re puan nang-i mbŭh dog naku.” 34 Laban nam ayŭh, “Aku situju. Ata bisa ndai nanyam adi nang mu.” 35 Pak di andu anŭ Laban nyidŭrŭ sinadan dari kambing adi bijaran ka adi biritik buruh-i ka sopŭrŭg dayung kambing adi bikurau ngga adi biritik puan kah adi agi buda dieh; ayŭh kadi gŭh sinadan biri adi singŭt. Ayŭh bada anak anak dari-i jaga dāng dāng anŭ, 36 ka taban kaban dāng anŭ ngga bu jo so Jacob adi juan pimanu-i taruh andu. Jadi madin Jacob adŭ-i kingat jaga tadŭh kaban dāng Laban adi agi dŭm. 37 Jacob ndu daan daan kayuh udip so tŭngŭn kayuh poplar, almond, ka so tŭngŭn kayuh saja ka kupak kada kurit so sopŭrŭg daan kayuh anŭ da bijaran buda. 38 Ayŭh na dudu daan kayuh anŭ nura kaban kaban dāng di durang durang piin nok ngara. Ayŭh na diginŭ, amai dāng dāng anŭ sawan kan ngara mandŭg di nok. 39 Jadi kan dudu kambing sawan di jawin dudu daan kayuh anŭ, ngara biranak anak anak kambing adi bibana, adi bikurau, ka adi biritik buruh-i. 40 Jacob nyidŭrŭ biri biri so dudu kambing ka bada ngara situra ngga kaban dāng adi bibana ngga adi singŭt buruh-i adi Laban dapu. Simŭnŭ ayŭh bisa pijadi kaban dāng adŭp-i ka muwang da sidŭrŭ so tung Laban. 41 Kan dāng dāng adi tiranah sawan, Jacob na dudu daan kayuh anŭ nura ngara di bŭngŭn durang durang piin, isa ngara bisa sawan di karu daan daan kayuh anŭ. 42 Pak ayŭh dŭh na dudu daan kayuh anŭ nura dāng dāng adi nyibudur. Jadi meh sopŭrŭg dāng adi Laban dapu mbŭh sadi nyibudur, ka sopŭrŭg dāng adi Jacob dapu mbŭh sadi tiranah. 43 Simŭnŭ inŭh aran Jacob jadi kaya. Ayŭh biyŭn bagŭ kaban dāng, urun, onta, ka kaldi.

Tibirik 31

1 Jacob agi dingah anak anak dari Laban minyu, “Jacob mbŭh kubo tambit sopŭrŭg kayuh adi sama dapu. Ayŭh mbŭh dapŭd buat rata-i so anŭ adi sama ta dapu.” 2 Ayŭh ngatin gŭh Laban mbŭh dŭh tia rapat mun adi mbŭh ngga adŭp-i. 3 TUHAN nang di Jacob, “Pari ka tarun tana sama mu ka yŭn bara madis mu. Aku re agi ngga kuu.” 4 Jadi Jacob pait pinganang ka Rachel ngga Leah bada dapŭd adŭp-i di tarun yŭn kaban dāng-i. 5 Ayŭh nang di ngara, “Aku ngatin sama ngan mbŭh dŭh tia rapat mun adi mbŭh ngga aku; pak Tapa sama ku agi ngga aku. 6 So-duwŭh ngan puan nang aku mbŭh nyiraja yŭn sama ngan ngga siabo tungang ku. 7 Pak ayŭh nipu aku ka ngubah kiang gaji ku pisimŭng kari. Sunggu mŭnŭ, Tapa dŭh bada ayŭh ida ida ngga aku. 8 Tiap kari Laban nang, ‘Kambing adi bikurau buruh-i inŭh gaji mu,’ sopŭrŭg kaban kambing biranak anak adi bikurau. Kan ayŭh nang, ‘Kambing adi bijaran buruh-i inŭh gaji mu,’ sopŭrŭg kaban kambing biranak anak adi bijaran. 9 Tapa mbŭh tambit kaban kaban dāng so sama ngan ka mbŭh nggen-i di aku. 10 “Di tipuh dāng sawan aku agi nyipŭmŭh. Aku kiris bara dari kambing adi sawan sadi bijaran, biritik ka bikurau buruh-i. 11 Malaikat Tapa minyu di aku darŭm pŭmŭh, ‘Jacob!’ ‘Ani,’ aku nam. 12 ‘Tingga,’ ayŭh nang, ‘sopŭrŭg dari kambing adi sawan sadi bijaran, biritik ngga bikurau buruh-i. Aku bada-i jadi simŭnŭ sabab aku kiris sopŭrŭg kayuh adi Laban mbŭh ndai di kuu. 13 Aku ati Tapa adi nandŭng di kuu di Bethel, di yŭn mu nitah ndi batuh ka nginyo-i ngga inyo kanā da jadi batuh pinatŭng, ka di yŭn mu bipayu ngga Aku. Madin sidia adŭp mu ka pari ka tarun tana adi yŭn mu dog biranak.’” 14 Rachel ngga Leah nam Jacob, “Mbŭh mating inŭh utung buat-rata re kieh dapŭd so sama ami. 15 Ayŭh ndai di tunduh kieh keya ka kieh ati daya tami. Ayŭh jua kieh, ka mbŭh kubo pakai sopŭrŭg duit anŭ adi taŭn mbŭh rega ami. 16 Pak sopŭrŭg rata, adi TUHAN ko tambit so sama ami, inŭh ata ngga anak ta dapu. Ndai nanyam adi Tapa ko kidaan di kuu.” 17-18 Jadi Jacob sidia adŭp-i re pari ka tarun tana sama-i di Canaan. Ayŭh bada bara anak sawŭn-i guru di tunduh onta, ka bada sopŭrŭg dāng-i diŭ panu di jawin-i taban sopŭrŭg buat-rata adi-i dapŭd so Mesopotamia. 19 Tagan Laban di gumbak buruh biri biri-i, Rachel naku dudu tibudo rawang adi Sama-i dapu. 20 Jacob nipu tua-i Laban darŭm-i dŭh kidaan adŭp-i re bu. 21 Ayŭh taban sopŭrŭg buat-rata adŭp-i, ka rasu bu ngga bigaut. Ayŭh mutas Yang Euphrates ka kadŭg aran adi nuju rais tarun tana sandah Gilead. 22 Taruh andu ripas anŭ, agah ndŭg Laban nang Jacob mbŭh bu. 23 Laban ngga bara daya-i tadak Jacob ju andu ndŭg ka ayŭh nyandat ayŭh di rais tarun tana sandah Gilead. 24 Ngarŭm anŭ darŭm pŭmŭh Tapa mandŭg ka yŭn Laban ka nang di ayŭh, “Nakit nŭh, dŭhnyah pirawan ayŭh bait sibarang minyu ngga ayŭh.” 25 Jacob bibari di darŭd, ka Laban bibari gŭh ngga bara madis-i di arong anŭ di rais tarun tana sandah Gilead. 26 Laban nang di Jacob, “Mani kuu nipu aku ka taban anak anak dayung ku ngga bu mun dayung dog nakap darŭm perang? 27 Mani kuu nipu aku ka bu dŭh kidaan di aku? Kambŭi kuu kidaan di aku, aku bisa nguru kuu ngga atin pawŭn, pakai ragu tamburin ka kachapi. 28 Kuu dŭh bada aku sium anak sukuh ku bait nggen siramat panu di anak anak dayung ku. Pingandai adi raru budo inŭh anŭ. 29 Aku biyŭn kuasa bada kuu kinaman, pak ngarŭm singumi Tapa sama mu bakan aku da dŭh pirawan kuu. 30 Aku puan, kuu taŭn gruwŭn an pari ka ramin sama mu, pak mani kuu naku tibudo rawang ku?” 31 Jacob nam tua-i, “Aku taru kaam sirapas anak anak dayung mai so aku. 32 Pak kambŭi kaam dapŭd tadŭ tadŭ daya digiti adi naku tibudo rawang mai daya anŭ bisa dog ukum kabŭs. Digiti di sirung jawin bara daya ta ndu saksi, jiroh tadŭ tadŭ kayuh adi kaam dapu, kambŭi agi, kaam bisa tambit-i.” Jacob dŭh puan Rachel agi tambit tibudo sama-i. 33 Laban di jiroh di bari Jacob; komŭnŭ ayŭh di ka bari Leah, samŭn bari duwŭh naan urun dayung, pak mating tibudo rawang-i dog dapŭd. Komŭnŭ ayŭh mŭrŭt bari Rachel. 34 Rachel ko tambit tibudo rawang anŭ ka na-i darŭm kandi tapas-pinyiguru pinunggang onta, ka guru di tunduh-i. Laban jiroh darŭm sopŭrŭg bari, pak dŭh tungang dapŭd tibudo rawang-i. 35 Rachel nang di sama-i, “Dŭhnyah kaam tuas di aku; aku dŭh tungang mijog di sirung jawin mai amai aku kais nandā buran ku.” Laban nakit jiroh pak dŭh gŭh dapŭd tibudo rawang-i. 36 Jacob mbŭh ruai nang tuas-i. “Ani sarah mbŭh aku ndai?” ayŭh siken buang tuas. “Ani sarah ku adi bada kaam tadak aku? 37 Amai madin kaam mbŭh kisak kambur sopŭrŭg kayuh adi aku dapu, ani meh kayuh rawang mai mbŭh mai dapŭd? Na digiti di yŭn daya mai ngga daya ku bisa tingga-i, ka bada ngara kidaan asi so ata duwŭh adi batur. 38 Aku ko rŭŭ ngga kaam sitŭkŭd duwŭh puru sawa; biri ngga kambing mai bŭn re dŭh biranak ka papah, ka aku bŭn gŭh man dagin dari biri so kaban dāng mai. 39 Tiap kari biri mai dog siŭ dāng tarun, aku adi ari dapu tanggong. Aku bŭn taban-i ka kaam ka kidaan nang-i dŭh sitagar sarah ku. Kaam bada aku nubos ani ani kayuh adi dog naku sandu bait singarŭm. 40 Ari jera dog sura sandu, ka singarŭm dog adud. Aku dŭh tungang bŭŭs. 41 Simŭnŭ inŭh pimudip ku duwŭh puru sawa rŭŭ ngga kaam. Simŭng pat sawa aku nyiraja yŭn ku dapŭd duwŭh madis anak dayung mai. Ka nŭm sawa yŭn dapŭd kaban dāng mai. Pak kaam ngubah kiang gaji ku pisimŭng kari. 42 Kambŭi Tapa sama ku, Tapa Abraham ngga Isaac, mating ngga aku, kaam tatu ko bada aku bu bŭrŭh-beyang. Pak Tapa agi kiris pinyusah ku ka kraja adi ko aku ndai, ka singumi Ayŭh mbŭh nang kaam.” 43 Laban nam Jacob, “Dayung dayung adi mara anŭ anak ku, anak anak ngara aku dapu. Kaban dāng anŭ tung jaku gŭh. Sibatur-i, sopŭrŭg kayuh adi kuu kiris digiti inŭh aku dapu. Pak amai mating aran ku re tambit anak anak dayung ku ngga anak anak ngara, 44 aku mbŭh sidia an ndai ndi pekat-janji ngga kuu. Ja ata nugung batuh ndu ta pingingat, isa ata dŭh kambŭt pekat-janji ta.” 45 Jacob tambit ndi batuh ka pijog-i ndu batuh pinatŭng. 46 Ayŭh kidaan di bara daya-i da nguruk batuh ka nugung-i. Komŭnŭ ngara guru man nok di bŭngŭn tugung batuh anŭ. 47 Laban kadŭn-i Jegar Sahadutha, pak Jacob kadŭn-i Galeed. 48 Laban nang di Jacob, “Tugung batuh ati jadi pingingat di ata duwŭh.” Anŭ meh sabab tarun anŭ dog kadŭn Galeed. 49 Laban gŭh nang, “Isa-i Tapa nyibatŭh ata darŭm ata birakang ngga dingan ta.” Ka tarun anŭ dog kadŭn Mizpah. 50 Laban nang dinge, “kambŭi kuu ida ida ngga anak anak dayung ku, bait sawŭn dayung bŭkŭn, sawŭ sunggu aku dŭh puan, ingat, Tapa inŭh adi ari agi nyibatŭh ata. 51 Ati batuh adi aku ko nugung yŭn ata duwŭh, ka ati batuh pinatŭng. 52 Soduwŭh-i, tugung batuh ati ngga batuh pinatŭng ati inŭh jadi pingingat yŭn ta. Aku dŭh siŭn panu rewan tugung batuh ati di nyerang kuu, ka kuu dŭh gŭh siŭn panu rewan-i bait rewan batuh pinatŭng ati di nyerang aku. 53 Tapa Abraham ngga Tapa Nahor re tukang tingga asi so ata duwŭh adi batur.” Komŭnŭ, di sirung jawin Tapa adi sama-i Isaac nyambah, Jacob bipayu an sita janji-i. 54 Ayŭh siŭ ndi dāng ndu sadis di darŭd anŭ ka ayŭh bagan daya daya-i ngga sua man. Ripas ko man, ngara nyirŭmŭn di darŭd anŭ. 55 Awar isan isan andu jawa ndi Laban sium bara sukuh-i ngga anak anak dayung-i buang nggen siramat panu ka pari ka ramin adŭp-i.

Tibirik 32

1 Buang Jacob gibabŭ panu di aran, kudu kudu naan malaikat agi bidapŭd ngga ayŭh. 2 Kan ayŭh kiris ngara, ayŭh nang, “Ati inŭh bari Tapa,” jadi ayŭh kadŭn tarun anŭ Mahanaim. 3 Jacob pait bara pinyisung-i da diŭ so adŭp-i di ka yŭn kaka-i Esau di rais Edom. 4 Ayŭh ngajar ngara da minyu sakati: “Aku, Jacob adi urun mai, nggen puan di tuan ku Esau nang aku agi rŭŭ ngga Laban ka aku mbŭh raru tui dŭh mari. 5 Aku biyŭn sapi, kaldi, biri, kambing ka urun. Aku pait pinganang ka kaam tuan amai harap kaam re dŭh tia mandam atin di aku.” 6 Kan bara pinyisung anŭ pari ka yŭn Jacob, ngara nang di ayŭh, “Kieh di ka yŭn kaka mai Esau, ka ayŭh madin mbŭh aŭn panu re bidapŭd ngga kaam. Ayŭh taban 400 naan daya.” 7 Jacob mbŭh ruai taru buang gapang atin-i. Ayŭh kutung bara daya adi ayō-i da jadi duwŭh tibaran, samŭn bara biri, sapi, kambing, ka onta-i. 8 Ayŭh pikir, “Kambŭi Esau mandŭg ka nyerang tibaran adi ndi, tibaran adi duwŭh bisa bu nyiramat adŭp-i.” 9 Ka Jacob bidua, “O Tapa babai ku Abraham, ka Tapa sama ku Isaac, dingah aku! Kaam bada aku, TUHAN, pari ka rais adŭp ku, ka yŭn bara madis ku, ka bada aku mujur darŭm pimudip ku. 10 Aku adi urun mai mbŭh raru dŭh patut kambat mandis ngga pinyitŭtŭd mai. Dawŭ-i di andu aku mutas yang Jordan mating ani ani taban ku kaŭs-i ndi sikud, ka madin aku mbŭh mari ngga duwŭh tibaran ati. 11 Aku bidua mite Kaam, tak aku so baji kaka ku Esau. Aku taru ayŭh mandŭg di nyerang ka siŭ sopŭrŭg kieh, samŭn dayung ngga anak anak-sŭ. 12 Ingat Kaam mbŭh bijanji re bada pimudip ku mujur ka nggen bagŭ sesang di aku rabis so tungang daya mirang, keya ka sumat di pang rawŭt.” 13-15 Ripas ko nyirŭmŭn diginŭ, Jacob mien so kaban dāng-i ndu pinganggen yŭn kaka-i Esau: 200 dayung kambing ngga 20 dari-i. 200 dayung biri ngga 20 dari-i. 30 onta adi gibabŭ nyisuh anak-i, 40 dayung sapi ngga 10 dari-i, 20 dayung kaldi ngga 10 dari-i. 16 Ayŭh kutung dudu dāng-i bada bikaban ka na ndi naan daya gaji-i di barang kaban da jaga. Ayŭh nang di ngara, “Panu angān diŭ so aku, ka ndai asah di barang kaban dāng adi diŭ ngga adi sundis.” 17 Ayŭh pesan daya-gaji adi diŭ sakati, “Kan kaka ku Esau bidapŭd ngga kuu ka siken, ‘Asi tuan mu? Re kamaki kuu? Asi dapu dāng dāng anŭ adi kuu nguru?’ 18 Kuu dŭh siŭn dŭh nam, ‘Urun mai Jacob inŭh adi dapu dāng dāng ati, ka ayŭh mbŭh pait-i ndu pinganggen ka tuan-i Esau. Adŭp Jacob agi panu sundis so kieh.’” 19 Sakanŭ gŭh ayŭh pesan daya gaji-i adi numbor duwŭh ka numbor taruh, ka adi bŭkŭn adi jaga barang kaban dāng-i: “Angān dŭh siŭn dŭh nang sakati di Esau kan angān bidapŭd ngga ayŭh. 20 Angān dŭh siŭn dŭh nang, ‘Sawŭ urun mai Jacob agi tunda punok ami.’” Jacob nang darŭm asŭng-i, “Aku re tungang kadud atin-i ngga dudu pinganggen, ka kan aku bidapŭd ngga ayŭh aku harap ayŭh apun aku.” 21 Ayŭh pait dudu pinganggen anŭ diŭ so adŭp-i, ka adŭp-i nyirŭmŭn ngarŭm anŭ di yŭn ngara bibari. 22 Ngarŭm anŭ gŭh Jacob makat, tambit duwŭh naan sawŭn-i, duwŭh naan dayung nyikŭn-i, ka simŭng madis anak-i, ka mutas Yang Jabbok. 23 Ripas ayŭh muko bada ngara mutas, ayŭh bada dog taban mutas gŭh sopŭrŭg kayuh adi-i dapu, 24 pak adŭp-i dŭh sua, ka rŭŭ diginŭ sadi-i. Ka agi ndi naan daya mandŭg ka bigire ngga ayŭh ndŭg siri jawa. 25 Kan daya anŭ kinyam adŭp-i dŭh tungang ngarah Jacob, ayŭh ani' Jacob di tigang ka puun sape-i sitiked. 26 Daya anŭ nang, “Pasan aku, andu mbŭh re jawa.” Jacob nam, “Abah aku, kambŭi kaam dŭh nyiberkat aku.” 27 “Asi dŭn mu?” daya anŭ siken. “Jacob,” ayŭh nam. 28 Daya anŭ nang, “Dŭn mu dŭh re tia Jacob. Kuu mbŭh bigire ngga Tapa ka ngga manusia, ka kuu mbŭh manang; sabab anŭ kuu re dog kadŭn Israel.” 29 Jacob nang, “Kidaan meh dŭn mai di aku.” Pak daya anŭ nam, “Mani kuu sah an puan dŭn ku?” Komŭnŭ ayŭh nyiberkat Jacob. 30 Jacob nang, “Aku muko situra jawin kiris Tapa, ka aku gibabŭ udip.” Ngapŭi ayŭh kadŭn tarun anŭ Peniel. 31 Batŭh andu aŭn makat kan Jacob bu so Peniel, buang-i nyitijong naman tigang-i. 32 Ndŭg andu ati bara sesang Israel dŭh siŭn man isin adi ngagit turang tigang ngga turang pŭŭh dāng, amai di isin anŭ inŭh Jacob dog ani'.

Tibirik 33

1 Jacob kiris Esau mandŭg ngga pat ratus naan daya-i, jadi ayŭh kutung bara anak-i bada panu samah ngga sindŭ ngara Leah, Rachel, ngga duwŭh naan dayung nyikŭn-i. 2 Ayŭh bada dayung nyikŭn-i ngga anak anak ngara panu diŭ, komŭnŭ Leah ngga anak anak-i, ka sikasŭn-i Rachel ngga Joseph tura ka punok. 3 Jacob panu diŭ so ngara ka mutu ubak-i pikuju kari buang-i tudu kaka-i. 4 Pak Esau bikaduh tudu ayŭh, dakŭp ayŭh, ka sium ayŭh. So-duwŭh ngara sien. 5 Kan Esau kimat bait tauh-i ka kiris bara dayung ngga bara anak ngara, ayŭh siken, “Asi ngara ati ayō mu?” “Ngara, tuan, inŭh bara anak ku adi Tapa ngga raru mandis-I mbŭh nggen di aku,” Jacob nam. 6 Komŭnŭ dayung nyikŭn-i adi duwŭh naan mandŭg ngga bara anak ngara ka mutu ubak ngara; 7 komŭnŭ Leah ngga jangi anak, ka sikasŭn-i Joseph ngga Rachel mandŭg gŭh ka mutu ubak ngara. 8 Esau siken, “Tibaran asi meh garang anŭ adi muko aku dapŭd? Ani rati anŭ?” Jacob nam, “Anŭ ngga aku bada atin mu dŭh mandam di aku.” 9 Pak Esau nang, “Sude ku, jaku mbŭh sadang; nyikŭn adŭ anŭ adi tung jamu.” 10 Jacob nang, “Dŭh simŭnŭ, kambŭi kuu mbŭh kana ngga aku, aku mite kuu kambat adŭ pinganggen ku. Tingga raŭn mu adŭ mbŭh keya ka tingga jawin Tapa, amai kuu mbŭh raru kana ngga aku. 11 Turung trima pinganggen ku adi aku mbŭh taban ka kuu. Tapa mbŭh raru mandis ngga aku ka mbŭh nggen di aku sopŭrŭg adi aku biguna.” Jacob darah ngasu ayŭh ndŭg ka ayŭh trima adŭ. 12 Esau nang, “Ja meh garang panu. Aku re panu diŭ so kuu.” 13 Jacob nam, “Kuu puan nang bara anak anak ati ramah, ka aku an rada gŭh biri ngga kaban dāng adi mira sŭ. Kambŭi ngara dog takan da panu ndi andu dinge, ndi kaban anŭ re abo kabŭs. 14 Turung panu diŭ so aku. Aku bisa tunda kuu ngga situngang tungang ku taban kaban dāng ngga bara anak-sŭ ati ndŭg ka aku nyandat kuu di Edom.” 15 Esau nam, “Bada garang aku tingge kada so bara daya ku ngga kuu.” Pak Jacob nam, “Dŭhsah ndai simŭnŭ; aku batur ku raan bada asŭng mu sanang.” 16 Jadi andu anŭ Esau panu pari ka Edom. 17 Pak Jacob di ka Sukkoth, di yŭn-i pijog ramin-i ka sidangak yŭn dāng kudip-i. Anŭ sabab tarun anŭ dog kadŭn Sukkoth. 18 Darŭm-i pari so Mesopotamia Jacob mandŭg ngga siramat ka kupo Shechem di tarun tana Canaan ka bibari di tana sindŭk kupo anŭ. 19 Ayŭh miris supek tana anŭ so sesang Hamor sama Shechem ngga rega siratus kiping pirak. 20 Ayŭh pijog ndi mija-sambah diginŭ ka kadŭn-i El, Tapa Israel.

Tibirik 34

1 Ndi andu Dinah, anak dayung Jacob ngga Leah, di muah ka yŭn kada dayung daya Canaan. 2 Kan anak Hamor adi dŭn Shechem, pingubak bara daya Hivi di tarun tana anŭ kiris ayŭh, Shechem nakap ayŭh ka miragag ayŭh. 3 Pak ayŭh kiris dayung anŭ raru ramus ka awang ayŭh, ka suba bada ayŭh awang adŭp-i. 4 Ayŭh kidaan di sama-i, “Aku raan kaam tambit Dinah yŭn ku ndu sawŭn.” 5 Jacob dingah anak dayung-i dog pimangŭh, pak sabab bara anak dari-i mbŭh abo di tarun ngga dāng kudip-i, ayŭh dŭh ndai ani ani ndŭg ka ngara mbŭh mari. 6 Hamor, adi sama Shechem, di bisatur ngga Jacob, 7 di tika bara anak Jacob aŭn mari so tarun. Kan ngara dingah kayuh adi mbŭh jadi, ngara mbŭh raru gŭgŭh buang raru baji di Shechem di pingandai-i anŭ, miragag anak Jacob ngga pimangŭh daya Israel. 8 Hamor nang di ayŭh, “Anak ku Shechem mbŭh raru awang anak mu; turung bada ayŭh tambit anak mu ndu sawŭn. 9 Ja ata ndai pekat-janji isa dari dayung so tibaran ngan ngga so tibaran ami bisa banan sawan. 10 Ka angān bisa rŭŭ digiti di rais ami ngga kieh; angān bisa rŭŭ di tadŭ yŭn nanyam pinyiraan ngan, bijua bijaja ka biyŭn buat-rata.” 11 Komŭnŭ Shechem nang di sama Dinah samŭn di bara jurud dari-i, “Turung nggen pimite ku ati, ka aku re nggen di angān ani ani adi raan ngan. 12 Kidaan di aku ani pinganggen adi angān raan, ka natap rega sikiang adi raan ngan yŭn Dinah ndu ku sawŭn; aku an nggen tadŭ tadŭ kayuh adi angān mite, atas angān an bada aku sawŭn ayŭh.” 13 Sabab Shechem mbŭh pimangŭh jurud ngara Dinah, bara anak dari Jacob nam Shechem ngga sama-i Hamor, pakai aran tipu. 14 Ngara nang di ayŭh, “Kieh dŭh tungang bada jurud dayung ami banŭh dari adi dŭh bisunat; anŭ re nggen mangŭh di kieh. 15 Kieh bisa situju adŭ-i kambŭi sopŭrŭg dari ngan dog nyunat mun kieh. 16 Simŭnŭ ka kieh bisa situju di banan sawan dari dayung so tibaran ngan ngga so tibaran ami. Kieh bisa rŭŭ di ruang ngan ka jadi ndi tibaran daya ngga angān. 17 Pak kambŭi angān dŭh trima atur ami ati ka dŭh dog nyunat, kieh re taban Dinah ngga bu so tarun ati.” 18 Atur anŭ agi kana sak-i di Hamor ngga di anak-i Shechem, 19 anŭ sabab bujang dari anŭ dŭh taran masā pak rasu ndai nimun adi muko dog nyabŭt amai-i awang anak dayung Jacob. Shechem inŭh daya adi raru dog stabi di rawang-i. 20 Hamor ngga anak-i Shechem di ka tarun adi yŭn daya tikuruk di tiban-bās kupo ka minyu ngga bara daya di kupo anŭ: 21 “Bara daya anŭ kana; bada ngara rŭŭ di ruang ta ka panu kamati kamanŭ dŭh dog mito. Tarun tana ati agi sadang bayah yŭn ngara sua rŭŭ dieh. Ata bisa sawŭn anak dayung ngara ka ngara bisa sawŭn anak dayung ta. 22 Pak ngara anŭ situju rŭŭ bigaur jadi ndi tibaran ngga ata kambŭi ata nyunat sopŭrŭg dari ta mun ngara. 23 Dŭh kah kaban dāng ngara ka sopŭrŭg kayuh adi bŭkŭn jadi tung jata gŭh? Ja ata samah samah situju bada ngara rŭŭ bigaur ngga ata.” 24 Sopŭrŭg daya di kupo anŭ situju di pinganang Hamor ngga Shechem, ka sopŭrŭg dari ngara dog nyunat. 25 Taruh andu ripas anŭ, kan bara dari gibabŭ naman sunat ngara, duwŭh madis so bara anak Jacob, Simeon ngga Levi, adi jurud Dinah, tambit pedang ngara ka di ka kupo anŭ ngga gaya adi dŭh daya puan ka siŭ sopŭrŭg dari, 26 samŭn Hamor ngga anak-i Shechem. Komŭnŭ ngara tambit Dinah ngga bu so ramin Shechem. 27 Ripas muko siŭ ngara, anak dari Jacob adi bŭkŭn di sirapas kayuh kayuh di kupo anŭ ngga maras mangŭh adi muko dog ndai di tunduh jurud dayung ngara. 28 Ngara sirapas biri biri, sapi sapi, kaldi, samŭn kayuh kayuh bŭkŭn adi agi darŭm kupo anŭ bait di teya. 29 Ngara tambit sopŭrŭg kayuh adi brega, nakap sopŭrŭg dayung, samŭn bara anak-sŭ, ka taban ngga bu tadŭ tadŭ kayuh adi agi darŭm ramin. 30 Jacob nang di Simeon ngga Levi, “Angān mbŭh taban pinyusah ka aku; madin bara daya Canaan ngga bara daya Periz, samŭn ngara adi bŭkŭn di tarun tana ati re tiru kiris aku. Ata dŭh bagŭ; ka kambŭi ngara nguruk adŭp-i rawan aku ka nyerang aku, sopŭrŭg rawang ta ati re rarap.” 31 Pak ngara nam, “Kieh dŭh an tandah jurud dayung ami dog ndai mun dayung sundar.”

Tibirik 35

1 Tapa nang di Jacob, “Di rikas ka Bethel ka rŭŭ diginŭ. Ndai ndi mija-sambah diginŭ yŭn Ku, Tapa adi ko nandŭng di kuu kan kuu bu mangān kaka mu Esau.” 2 Jadi Jacob nang di rawang-i ka di sopŭrŭg adi agi ngga ayŭh, “Taran sopŭrŭg tibudo tapa saruh adi angān nyikŭn; pibisig adŭp ngan ka nēn piraka bisig. 3 Ata re bu so tarun ati di ka Bethel, di yŭn aku re pijog ndi mija-sambah yŭn Tapa adi ko turung aku di tipuh aku dog pinyusah ka adi agi ngga aku di tadŭ yŭn aku ko di.” 4 Jadi ngara nggen di Jacob sopŭrŭg tibudo tapa saruh adi ngara biyŭn samŭn dudu sigating adi ngara pakai. Ayŭh kubur sopŭrŭg-i di ribo tŭngŭn oak sindŭk Shechem. 5 Kan Jacob ngga bara anak-i mbŭh sidia re panu, sopŭrŭg daya adi rŭŭ di kupo kupo maning anŭ mbŭh raru taru, ka ngara dŭh tadak ngara. 6 Jacob ngga sopŭrŭg daya-i mandŭg di Luz, adi madin dog kadŭn Bethel, di tarun tana Canaan. 7 Diginŭ Jacob pijog ndi mija-sambah ka kadŭn tarun anŭ Tapa Bethel, sabab diginŭ Tapa mbŭh pinandŭng adŭp-I di ayŭh di andu-i bu mangān kaka-i. 8 Tukang pinguses Rebecca adi dŭn Deborah kabŭs diginŭ ka dog kubur di ribo tŭngŭn oak di tura ka siratan Bethel. Anŭ sabab-i dog kadŭn “Tŭngŭn Oak Pimuās.” 9 Di tika Jacob pari so Mesopotamia, Tapa nandŭng di ayŭh dinge ka nyiberkat ayŭh. 10 Tapa nang di ayŭh, “Dŭn mu inŭh Jacob, pak so madin kuu dog kadŭn Israel.” Jadi Tapa kadŭn ayŭh Israel. 11 Ka Tapa nang di ayŭh, “Aku ati Tapa Bisa-pŭrŭg. Biyŭn bagŭ anak meh. Bangsa bangsa re mandŭg so kuu, ka kuu re jadi babuk bara raja. 12 Aku re nggen di kuu tarun tana adi muko Aku nggen di Abraham ngga Isaac, ka Aku re nggen-i gŭh di sesang mu.” 13 Komŭnŭ Tapa bu tingge ayŭh. 14 Diginŭ di yŭn Tapa ko minyu ngga ayŭh, Jacob pijog batuh pinatŭng ka ren wain ngga inyo kanā di tunduh-i ngga nyikudus-i. 15 Ayŭh kadŭn tarun anŭ Bethel. 16 Jacob ngga rawang-i bu so Bethel, ka kan ngara gibabŭ mua juan-i so Ephrath, tipuh mbŭh mandŭg yŭn Rachel re biranak, pak anak-i raru mbar ruah, 17 Di jam sarang andam biranak bisikŭh, dayung pinading-i nang di ayŭh, “Dŭhnyah taru, Rachel; dari anak mu.” 18 Pak Rachel taŭn mbŭh kirarah, ka darŭm mbŭh re patŭd asŭng-i, ayŭh kadŭn anak-i Benoni, pak sama-i kadŭn ayŭh Benjamin. 19 Kan Rachel mbŭh kabŭs, tadang-i dog kubur di pang aran nuju Ephrath, adi madin mbŭh dog kadŭn Bethlehem. 20 Jacob pijog batuh pinatŭng diginŭ, ka-i babŭ nandā kubur Rachel ndŭg andu ati. 21 Jacob pijuu pimanu-i ka bibari di parad mandi sirangga Eder. 22 Sitadŭn Jacob rŭŭ di tarun tana anŭ, Reuben raban ngga Bilhah, ndi so dayung nyikŭn sama-i; Jacob raru baji kan-i dingah kayuh anŭ. Jacob biyŭn simŭng-duwŭh madis anak dari. 23 Anak dari Leah inŭh Reuben (anak pinuai Jacob), Simeon, Levi, Judah, Issachar, ka Zebulun. 24 Anak dari Rachel inŭh Joseph ngga Benjamin. 25 Anak dari Bilhah urun Rachel, inŭh Dan ngga Naphtali. 26 Anak dari Zilpah urun Leah, inŭh Gad ngga Asher. Ngara dog biranak di Mesopotamia. 27 Jacob di ka yŭn Sama-i Isaac di Mamre, sindŭk Hebron, tarun tana adi yŭn Abraham ngga Isaac ko rŭŭ. 28 Isaac udip ndŭg 180 sawa 29 ka kabŭs darŭm-i mbŭh sukup minyamba; ka anak dari-i Esau ngga Jacob kubur ayŭh.

Tibirik 36

1 Ati inŭh bara sesang Esau adi dog kadŭn gŭh Edom. 2 Esau sawŭn dayung dayung daya Canaan: Adah, anak dayung Elon daya Hitti; Oholibamah, anak dayung so anak dari Anah adi daya Hivi so Zibeon; 3 ka Basemath, adi anak dayung Ishmael ka jurud dayung Nebaioth. 4 Adah biranak Eliphaz; Basemath biranak Reuel; 5 ka Oholibamah biranak Jeush, Jalam, ka Korah. Sopŭrŭg anak dari anŭ dog biranak yŭn Esau di tarun tana Canaan. 6 Komŭnŭ Esau taban bara sawŭn-i, bara anak-i dari dayung, ka sopŭrŭg daya di ramin-i samŭn sopŭrŭg kaban dāng-i ka sopŭrŭg buat-rata adi ayŭh dapu di tarun tana Canaan, ka birakang so sude-i Jacob di ka tarun tana adi bŭkŭn. 7 Ayŭh bu so nŭ amai tarun tana adi yŭn-i ngga Jacob rŭŭ dŭh sadang yŭn ngara kudip adŭp-i; ngara biyŭn raru bagŭ dāng, ngga sabab anŭ ngara dŭh bisa briyŭn rŭŭ. 8 Jadi Esau rŭŭ di rais tarun tana sandah Edom. 9 Ati inŭh bara sesang Esau, adi babuk daya Edom. 10-13 Sawŭn Esau adi dŭn Adah biranak yŭn-i ndi anak dari dŭn Eliphaz, ka Eliphaz biyŭn rimŭh madis anak dari: Teman, Omar, Zepho, Gatam, ka Kenaz. Ka so sawŭn-i adi bŭkŭn, adi dŭn Timna, ayŭh dapŭd gŭh dinge ndi anak dari dŭn Amalek. Sawŭn Esau adi dŭn Basemath biranak yŭn-i ndi anak dari, Reuel, ka Reuel biyŭn pat madis anak dari: Nahath, Zerah, Shammah, ka Mizzah. 14 Sawŭn Esau adi dŭn Oholibamah, anak dayung Anah adi anak dari Zibeon, biranak yŭn-i taruh madis anak dari: Jeush, Jalam, ka Korah. 15 Ati inŭh bara tibaran-asar adi mandŭg so Esau. Anak pinuai dari Esau adi dŭn Eliphaz inŭh babuk bara tibaran-asar ati: Teman, Omar, Zepho, Kenaz, 16 Korah, Gatam, ka Amalek. Sopŭrŭg ngara bara sesang so sawŭn Esau adi dŭn Adah. 17 Anak dari Esau adi dŭn Reuel jadi babuk bara tibaran-asar ati: Nahath, Zerah, Shammah, ka Mizzah. Sopŭrŭg ngara bara sesang so sawŭn Esau adi dŭn Basemath. 18 Bara tibaran-asar adi mandŭg so Esau ngga sawŭn-i adi dŭn Oholibamah, anak dayung Anah inŭh Jeush, Jalam, ka Korah. 19 Sopŭrŭg tibaran-asar anŭ mandŭg so Esau. 20-21 Tibirik daya-asar tarun tana Edom birutung jadi tibaran tibaran-asar tunda susud bara sesang Seir adi daya Hor: Lotan, Shobal, Zibeon, ka Dishan. 22 Lotan inŭh babuk manak Hori ngga Heman. (Lotan biyŭn jurud dayung adi dŭn Timna.) 23 Shobal inŭh babuk manak Alvan, Manahath, Ebal, Shepho, ka Onam. 24 Zibeon biyŭn duwŭh madis anak dari, Aiah ngga Anah. (Anah ati inŭh adi dapŭd rubang rubang piin paras di tarun tana-pajam di tika ayŭh kingat jaga bara kaldi sama-i.) 25-26 Anah inŭh sama Dishon, adi babuk manak Hemdan, Eshban, Ithran, ka Cheran. Anah biyŭn gŭh anak dayung dŭn Oholibamah. 27 Ezer inŭh babuk manak Bilhan, Zaavan, ka Akan. 28 Dishan inŭh babuk manak Uz ngga Aran. 29-30 Ngara ati inŭh bara tibaran-asar daya Hor di tarun tana Edom: Lotan, Shobal, Zibeon, Anah, Dishon, Ezer, ka Dishan. 31-39 Sibayuh bara raja agi di Israel, bara raja ati inŭh adi mritah tarun tana Edom bigati gati: Bela anak Beor so Dinhabah. Johab anak Zerah so Bozrah. Husham so tarun tana Teman. Hadad anak Bedad so Avith (ayŭh ngarah daya Midian darŭm perang di rais Moab). Samlah so Masrekah. Shaul so Rehoboth-di-tunduh-piin-Sungi. Baal Hanan anak Achbor. Hadad so Pau (sawŭn-i inŭh Mehetabel, anak Matred ka sukuh Mezahab). 40-43 Esau babuk tibaran tibaran-asar Edom: Timna, Alvah, Jetheth, Oholibamah, Elah, Pinon, Kenaz, Teman, Mibzar, Magdiel, ka Iram. Jadi abong tarun tana adi yŭn tibaran tibaran-asar anŭ rŭŭ mbŭh dog ngatŭn tunda ka dŭn tibaran-asar ngara.

Tibirik 37

1 Jacob gibabŭ rŭŭ di tarun tana Canaan, adi yŭn sama-i ko rŭŭ dawŭ-i, 2 ka ati inŭh dundan rawang Jacob. Joseph, bujang dari adi simŭng ju sawa, sua kingat biri ka kambing ayō bara jurud-i adi bara anak dari Bilhah ngga Zilpah, dayung nyikŭn sama-i. Ayŭh agi ngadu di sama-i tadŭ tadŭ pingandai arap adi bara jurud-i ndai. 3 Jacob rindu Joseph rabis dŭ so bara anak dari-i adi bŭkŭn, sabab ayŭh dog biranak yŭn-i kan ayŭh mbŭh minyamba. Ayŭh ndai jipo-ambu adi ambu tangan-i yŭn Joseph. 4 Kan bara jurud-i kiris sama ngara rindu Joseph rabis dŭ so ayŭh rindu ngara, ngara tiru kiris sude ngara ndŭg ka ngara dŭh raan kana minyu kirakar ngga ayŭh. 5 Ndi sidah Joseph nyipŭmŭh, ka kan ayŭh kidaan pasar pŭmŭh-i di bara jurud-i, ngara jadi rabis dinge tiru di ayŭh. 6 Ayŭh nang, “Dingah pŭmŭh ku ati. 7 Sopŭrŭg ta mbŭh samah agi di ŭmŭh mŭtŭs tŭngŭn gandom, nganŭ bŭtŭs tung jaku makat ka mijog tŭnggŭn. Sinadan bŭtŭs tung jangān kirurung maning ka mutu nura tung jaku.” 8 Bara jurud-i siken ayŭh, “Kuu natis adŭp mu re jadi raja ka mritah kieh kah?” Jadi ngara mbŭh jadi rabis dinge tiru di ayŭh sabab pŭmŭh-i ka sabab kayuh adi-i nang pasar ngara. 9 Komŭnŭ Joseph biyŭn dinge pŭmŭh adi bŭkŭn ka ayŭh kidaan di bara jurud-i, “Aku agi pŭmŭh adi bŭkŭn. Aku pŭmŭh adŭp ku kiris batŭh andu, buran, ka simŭng ndi bitang mutu nura aku.” 10 Ayŭh agi gŭh kidaan pŭmŭh anŭ di sama-i, ka sama-i pirangi ayŭh: “Pŭmŭh ani anŭ adi sakanŭ? Kuu natis sindŭ mu, jurud mu, ka aku re nundok di kuu?” 11 Bara jurud Joseph mbŭh samah sina di ayŭh, pak sama-i gibabŭ bipikir pasar pŭmŭh anŭ. 12 Ndi andu kan bara jurud Joseph mbŭh matak ka Shechem di kingat kaban dāng sama ngara, 13 Jacob nang di Joseph, “Aku raan bada kuu di ka Shechem, adi yŭn bara jurud mu agi kingat kaban dāng ta.” Joseph nam, “Aku ja sidia garang nŭh.” 14 Sama-i nang di ayŭh, “Panu di tingga bara jurud mu sanang kah dŭh ngara, ka munki gŭh ngga kaban dāng; komŭnŭ kuu pari ka kidaan di aku.” Jadi sama-i bada ayŭh matak so Rubān Hebron. Joseph ndŭg Shechem 15 ka mbŭh bigandon barang barang ka-i di rais anŭ kan ndi naan daya kiris ayŭh ka siken ayŭh, “Ani jiroh mu?” 16 “Aku jiroh bara jurud ku, adi kingat kaban dāng ngara,” ayŭh nam. “Bisa kah turung kidaan di aku diki ngara?” 17 Daya anŭ nang, “Ngara mbŭh bu so ti. Aku agi dingah ngara nang adŭp ngara re di ka Dothan.” Jadi Joseph matak di nudug bara jurud-i ka dapŭd ngara di Dothan. 18 Ngara kiris ayŭh so jo, ka sibayuh ayŭh ndŭg ngara, ngara mbŭh bipekat an siŭ ayŭh. 19 Ngara nang dupan adŭp ngara, “Sipŭmŭh mandŭg. 20 Ja ata siŭ ayŭh ka taran tadang-i ka darŭm ndi so dudu rubang prigi adi badŭh. Ata bisa nang dāng tarun siŭ ayŭh. Komŭnŭ ata tingga ani re jadi so pŭmŭh-i.” 21 Kan Reuben dingah ngara nang sakanŭ, ayŭh suba an nyiramat Joseph so tangan ngara. “Dŭhnyah ata siŭ ayŭh,” ayŭh nang. 22 “Taran ayŭh ka darŭm prigi di tarun tana-pajam ati; pak dŭhnyah bada ayŭh kinaman.” Reuben nang sakanŭ amai an nyiramat ayŭh so ngara ka bada ayŭh pari ka sama-i. 23 Kan Joseph mbŭh ndŭg ngara, ngara nyirugut jipo ambu-i adi ambu tangan-i. h 24 Komŭnŭ ngara muak ayŭh ka taran ayŭh ka darŭm prigi adi badŭh. 25 Darŭm ngara guru man, gŭgŭh agi ndi tibaran daya Ishmael mandŭg so Gilead re di ka Egypt. Onta onta ngara kabis rapah ngga dambar. 26 Judah nang di bara jurud-i, “Ani re ata dapŭd kambŭi ata siŭ jurud ta ka nutu pingandai sarah ta anŭ? 27 Ja ata jua ayŭh ka daya daya Ishmael anŭ, ka dŭhsah na tangan di ayŭh; mŭnŭ jurud ta garang ayŭh nŭh, ka isin ngga deya adŭp ta gŭh.” Ngara samah situju. 28 Jadi kan bara daya Midian adi bidagang mandŭg murah, ngara adi bijurud anŭ tarik Joseph so rubang prigi ka jua ayŭh, yŭn duwŭh puru kiping duit pirak, di daya Ishmael adi taban ayŭh ka Egypt. 29 Kan Reuben pari di ka rubang prigi ka kiris Joseph mbŭh mating diginŭ, ayŭh nyiratak jipo-i darŭm susah. 30 Ayŭh di pari ka yŭn bara jurud-i ka nang, “Anak anŭ mating diginŭ! Simuki meh kayuh ati te?” 31 Jadi ngara siŭ ndi kambing ka gurai jipo-ambu Joseph di deya-i. 32 Ngara taban jipo-ambu anŭ ka yŭn sama ngara ka nang, “Kieh dapŭd ati. Anak mai kah dapu jipo-ambu ati?” 33 Jacob natŭng jipo-ambu anŭ ka nang, “Yŭh, jipo-i inŭh anŭ! Dāng tarun mbŭh siŭ ayŭh. Anak ku Joseph mbŭh dog man dāng tarun!” 34 Jacob darŭm susah nyiratak jipo-i, ka kasŭk banang guni ka ngurid anak-i Joseph mua tian-i. 35 Sopŭrŭg anak dari ngga anak dayung-i mandŭg di nyaduh ayŭh, pak ayŭh abah dog nyaduh. Ayŭh nang, “Aku re ngurid anak ku ndŭg ka aku mūn ka sibayan.” Jadi ayŭh babŭ ngurid anak-i Joseph. 36 Di tika anŭ, di Egypt, daya Midian mbŭh jua Joseph di Potiphar, ndi naan so bara pinurung Raja diginŭ, adi pingubak bara adi tukang jaga Istana.

Tibirik 38

1 Ngga arong tika anŭ Judah tingge bara jurud-i di rŭŭ ngga ndi naan daya dŭn Hirah, adi mandŭg so kupo Adullam. 2 Diginŭ Judah bidapŭd ngga ndi naan dayung daya Canaan anak Shua. Ayŭh tambit ayŭh ndu sawŭn. 3 Dayung anŭ biranak yŭn-i ndi anak dari adi-i kadŭn Er. 4 Ayŭh bite dinge ka biranak anak dari dinge ka kadŭn-i Onan. 5 Gibabŭ gŭh ayŭh biranak anak dari dinge ka kadŭn-i Shelah. Judah di kupo Achzib di andu anak-i anŭ dog biranak. 6 Yŭn anak pinuai-i Er, Judah dapŭd ndi naan dayung adi dŭn Tamar ndu-i sawŭn. 7 Urah rakah Er ruai nang ginaka-i, ka dŭh-i pimunos asŭng TUHAN, jadi TUHAN tambit asŭng-i. 8 Ka Judah nang di Onan, sude Er, “Di nyibŭŭs ngga uban kaka mu. Ndai simŭnŭ, kuu adi jurud banŭh-i ngga pijadi sesang yŭn kaka mu.” 9 Pak Onan puan nang anak-i anŭ dŭh ayŭh re dapu, ngapŭi di tiap kari ayŭh nyibŭŭs ngga uban kaka-i, ayŭh bada piin bine-i ruah di sapa, isa kaka-i dŭh dapŭd sesang. 10 Urah-i anŭ bada asŭng TUHAN dŭh munos, ka TUHAN tambit asŭng-i gŭh. 11 Judah nang di iban-i Tamar, “Kiang kuu pari adŭ ka rŭŭ di ramin sama mu ka udip nimun dayung uban ndŭg ka anak ku Shelah mbŭh baga.” Ayŭh nang sakanŭ amai ayŭh taru te Shelah kabŭs mun kaka-i adi duwŭh madis. Jadi Tamar pari ka rŭŭ di ramin sama adŭp-i. 12 Dŭh tui ripas anŭ sawŭn Judah kabŭs. Kan tipuh adi ngga-i ngurid mbŭh ripuan, ayŭh ngga jerā-i Hirah daya so Adullam di ka Timnah, di yŭn-i gumbak buruh biri-i. 13 Daya kidaan di Tamar nang damŭh-i re di ka Timnah di gumbak buruh biri-i. 14 Jadi ayŭh rasu kadi piraka uban-i, nutu jawin-i ngga taŭb, ka guru di tiban-bās kupo Enaim, kupo di aran nuju Timnah. Ayŭh taŭn puan sibusu Judah adi dŭn Shelah mbŭh baga, pak gibayuh dog bada jadi banŭh-i. 15 Kan Judah kiris Tamar, ayŭh pikir ayŭh anŭ dayung sundar, amai jawin-i dog nutu. 16 Judah di tudu ayŭh adi guru di pang aran ka siken, “Kiang-ki aku patut bayar kuu?” (Ayŭh dŭh puan nang ayŭh anŭ iban-i.)Ayŭh nang, “Ani re mu nggen di aku?” 17 Judah nam, “Aku re nggen di kuu ndi anak kambing adi so kaban dāng ku.” Ayŭh nam, “Bisa, kambŭi kuu an nggen di aku kayuh ndu tandā janji ndŭg ka kuu pait anak kambing anŭ ka aku.” 18 “Ani an mu aku nggen di kuu ndu tandā janji?” ayŭh siken. Tamar nam, “Kukong chop-tandā mu anŭ ngga sikud adi di tangan mu.” Ayŭh nggen so-duwŭh anŭ di ayŭh. Komŭnŭ ngara rasu nyibŭŭs, ka ayŭh bite. 19 Tamar maad ka arŭn-i, kadi taŭb so jawin-i, ka pari kasŭk piraka uban-i. 20 Judah bada jerā-i Hirah di tŭd kambing anŭ ka tambit pari so dayung anŭ kayuh kayuh adi ndu-i tandā janji, pak Hirah dŭh tungang dapŭd dayung anŭ. 21 Hirah siken di daya di Enaim, “Diki dayung sundar anŭ adi ko guru di pang aran ati?” “Gi-bŭn dayung sundar agi digiti,” ngara nam. 22 Hirah pari ka kidaan di Judah, “Aku dŭh tungang dapŭd dayung anŭ. Bara daya di tarun anŭ nang gi-bŭn dayung sundar agi diginŭ.” 23 Judah nang, “Tandah ayŭh nyikŭn kayuh kayuh anŭ. Ata dŭh raan daya tawŭh adŭp ata. Aku raan bayar ayŭh, pak kuu dŭh tungang dapŭd ayŭh.” 24 Na ka taruh buran ripas anŭ agi daya kidaan di Judah, “Iban mu Tamar agi ndai urah keya ka dayung sundar ka madin mbŭh bite.” Judah nggen ukum, “Taban ayŭh ka sapa ka badang ayŭh ndŭg kabŭs.” 25 Darŭm Tamar dog taban ka sapa, ayŭh pait pinganang ka damŭh-i. “Aku bite da daya adi dapu kayuh kayuh ati. Tingga kayuh ati ka asi dapu-i. Kukong chop-tandā ngga sikud ati.” 26 Judah natŭng kayuh kayuh anŭ ka nang, “Ayŭh dŭh sarah. Aku sarah amai aku dŭh bada ayŭh banŭh anak ku Shelah.” Ka Judah dŭh tia nyibŭŭs ngga ayŭh dinge. 27 Kan tipuh adi ngga ayŭh biranak, ayŭh mbŭh dog puan re biranak anak apid. 28 Darŭm ayŭh aŭn naman andam sarang biranak, ndi so anak-i piruah tangan-i ka sapa, rasu pinading nakap ka mŭŭng tiburi bireh di tangan anŭ, ka nang, “Siati inŭh adi diŭ ruah.” 29 Pak anak anŭ pari pibŭrŭt tangan-i, ka apid-i diŭ ruah. Ka pinading anŭ nang, “Simŭnŭ kuu pirupas adŭp mu ka sapa dian-i!” Jadi ayŭh dog kadŭn Perez. 30 Komŭnŭ apid-i ruah adi dog mŭŭng tiburi bireh di tangan-i, ka ayŭh dog kadŭn Zerah.

Tibirik 39

1 Jadi daya Ishmael mbŭh taban Joseph ka Egypt ka jua ayŭh ka Potiphar, ndi so bara pinurung raja, adi pingubak ngara adi tukang jaga Istana. 2 Joseph mujur darŭm sopŭrŭg kayuh amai TUHAN agi ngga ayŭh. Ayŭh rŭŭ darŭm ramin tuan-i adi daya Egypt, 3 adi kiris TUHAN agi ngga Joseph ka mbŭh bada ayŭh mujur darŭm sopŭrŭg kayuh adi ndai-i. 4 Potiphar mbŭh raru munos asŭng-i di Joseph ka bada ayŭh jadi daya-gaji yŭn adŭp-i sadi; jadi ayŭh bada Joseph tukang kingat jaga ramin ngga sopŭrŭg kayuh adi-i dapu. 5 So nganŭ, sitagar Joseph, TUHAN nyiberkat abin ramin Potiphar, samŭn sopŭrŭg kayuh adi-i dapu bait di ramin puan kah di teya. 6 Potiphar mbas pasan sopŭrŭg kayuh ka darŭm tangan Joseph, ka dŭh-i mbit piduri di tadŭ kayuh adŭ-i pinguman-i. Pŭrŭng ganan Joseph tagap bake buang piayong, 7 ka mua tian-i ripas anŭ, sawŭn tuan-i piguru ripong di ayŭh ka mite ayŭh nyibŭŭs ngga adŭp-i. 8 Joseph abah ka nang di ayŭh, “Tingga, tuan ku dŭh mbit piduri di tadŭ tadŭ kayuh di ramin arŭn, sabab aku agi digiti. Ayŭh mbŭh bada aku nguasa sopŭrŭg kayuh adi-i dapu. 9 Aku biyŭn kuasa di ramin ati nimun ayŭh, ka ayŭh dŭh bidagis ngga tadŭ tadŭ kayuh adŭ-i kuu. Simuki aku re ndai kayuh adi raru sarah mun anŭ ka bidosa rawan Tapa?” 10 Sunggu-i barang andu mite Joseph nyibŭŭs ngga adŭp-i Joseph dŭh nurut pimite-i. 11 Pak ndi andu kan Joseph mŭrŭt ka darŭm ramin re ndai kraja-i, daya-gaji adi bŭkŭn mating diginŭ. 12 Sawŭn Potiphar nakap ayŭh di jipo ambu-i ka nang, “Ja guring ngga aku.” Pak Joseph pirupas adŭp-i ka bikaduh ruah ka sapa, tingge jipo ambu-i di tangan sawŭn Potiphar. 13 Kan sawŭn Potiphar kiris Joseph tingge jipo ambu-i buang mbŭh bu so ramin, 14 ayŭh bagan bara daya gaji-i ka nang, “Tingga ati! Daya Hebrew anŭ adi banŭh ku taban ka ramin ati mbŭh nggen mangŭh di ata. Ayŭh mŭrŭt birit ku ka suba an miragag aku, pak aku nyirais ngga situngang tungang ku. 15 Kan ayŭh dingah aku nyirais, ayŭh bikaduh ruah ka sapa, tingge jipo ambu-i di yŭn ku.” 16 Ayŭh nyikŭn jipo-ambu Joseph ndŭg ka tuan Joseph mbŭh mari. 17 Jadi kan banŭh-i mbŭh di arŭn, ayŭh kidaan sakanŭ gŭh: “Daya Hebrew anŭ, urun adi kuu taban kamati, mŭrŭt ka birit ku ka nggen mangŭh di aku. 18 Pak kan aku nyirais, ayŭh ruah ka sapa tingge jipo ambu-i di yŭn ku.” 19 Tuan Joseph mbŭh raru baji 20 ka bada Joseph dog nakap ka dog na darŭm ramin jer di yŭn raja kurung bara daya takap-i, ka diginŭ meh ayŭh rŭŭ. 21 Pak TUHAN agi ngga Joseph ka nyiberkat ayŭh, ka bada daya adi tukang jaga ramin jer kana ngga ayŭh. 22 Ayŭh bada Joseph nguasa sopŭrŭg daya-takap adi bŭkŭn ka bada ayŭh dapu tanggong di sopŭrŭg kayuh adi dog ndai di ramin jer. 23 Daya adi tukang jaga ramin jer dŭhsah ngatur tadŭ tadŭ kayuh adi darŭm pingatur Joseph, sabab TUHAN agi ngga Joseph ka bada ayŭh mujur di sopŭrŭg kayuh adi ndai-i.

Tibirik 40

1 Mua tian ripas anŭ, tukang pingidang wain raja di Egypt ngga pingubak tukang ndai ruti-i bada ayŭh baji. 2 Ayŭh baji ngga duwŭh naan pinurung-i anŭ 3 ka bada ngara dog kurung di ramin pingubak daya adi tukang jaga istana, samah di tarun yŭn Joseph dog kurung. 4 Ngara tui rŭŭ di ramin jer, ka pingubak daya adi tukang jaga istana anŭ bada Joseph jadi daya-gaji ngara. 5 Agi ndi ngarŭm meh, pingidang wain anŭ ngga pingubak tukang ndai ruti anŭ agi nyipŭmŭh ka pŭmŭh ngara dŭh brimun rati-i. 6 Kan Joseph mandŭg ka yŭn ngara ngga isan isan, ayŭh kiris ngara raru susah. 7 Joseph siken ngara, “Mani angān mun adi raru susah andu ati?” 8 Ngara nam ayŭh, “Kieh duwŭh agi nyipŭmŭh, ka digiti mating daya tukang kidaan rati-i.” Joseph nam, “Tapa inŭh adi nggen pimandai ngga kidaan rati pŭmŭh.” “Kidaan di aku pŭmŭh ngan.” 9 Pingidang wain nang, “Darŭm pŭmŭh ku aku kiris ndi tŭngŭn anggor di sirung jawin ku. 10 Tŭngŭn anggor anŭ biyŭn taruh daan-i. Darŭm-i pidawŭn ayŭh rasu bisera, ka buwa-i rasu masak. 11 Aku digŭng saker tuan raja; jadi aku tambit anggor anŭ ka mŭ ju-i ka darŭm saker anŭ ka nggen-i di ayŭh.” 12 Joseph nang, “Ati rati-i: taruh daan anŭ inŭh taruh andu. 13 Dŭm taruh andu so madin, raja re piruah kuu, re apun kuu ka re bada kuu pari ndai kraja mu. Kuu re nggen saker di ayŭh nimun dawŭ-i kuu jadi pingidang wain-i. 14 Pak turung ingat aku kan sopŭrŭg kayuh mbŭh kana yŭn mu, ka turung nyabŭt aku di raja isa aku tungang dog piruah so ramin jer ati. 15 Sibandar-i, aku dawŭ-i dog nakap so tarun tana daya Hebrew, ka digiti di Egypt aku mating ndai sarah adi yŭn aku patut dog na di ramin jer.” 16 Kan pingubak tukang ndai ruti dingah rati pŭmŭh pingidang wain anŭ agi kana sak-i, ayŭh nang di Joseph, “Jaku agi gŭh pŭmŭh; aku nyipŭmŭh aku agi taruh bakur di tunduh ubak ku. 17 Di darŭm bakur anŭ adi sikasŭn tunduh agi barang masam ruti yŭn raja, ka manuk manuk man-i.” 18 Joseph nam, “Ati rati-i: taruh bakur anŭ inŭh taruh andu. 19 Dŭm taruh andu so madin, raja re piruah kuu so ti ka re kapŭg ubak mu! Ayŭh re kideng tadang mu di ndi tiang, ka dudu manuk re man isin mu.” 20 Di andu pinyibranak-i taruh andu ripas anŭ raja ndai gawai ka bagan sopŭrŭg pinurung-i; ayŭh piruah so ramin jer pingidang wain-i ngga pingubak tukang ndai ruti-i ka taban ngara ka sirung jawin bara pinurung-i. 21 Pingidang wain anŭ raja bada pari ndai kraja-i, 22 pak pingubak tukang ndai ruti anŭ, ayŭh bada dog ukum kabŭs. Sopŭrŭg anŭ jadi nimun adi ko Joseph kidaan. 23 Pak pingidang wain anŭ mbŭh dŭh tia ingat Joseph. Ayŭh kambŭt Joseph.

Tibirik 41

1 Kan mbŭh ripuan duwŭh sawa, raja Egypt pŭmŭh adŭp-i mijog di tabing Yang Nile, 2 kan ju pŭrŭng sapi adi gamu buang jarŭh ka ramus makat so yang anŭ ka rasu man kupai. 3 Ripas anŭ makat gŭh ju pŭrŭng sapi adi bŭkŭn adi raru manyuh mirigung. Ngara anŭ mijog brindŭk ngga bara sapi adi bŭkŭn di tabing yang anŭ, 4 ka sapi adi manyuh kubo man sapi adi gamu. Komŭnŭ raja anŭ burah. 5 Ayŭh bŭŭs dinge ka dapŭd pŭmŭh adi bŭkŭn. Ju tundun gandom adi pigandŭ buang masak di ndi tŭngŭn. 6 Komŭnŭ ju tundun gandom adi bŭkŭn ruah gŭh, piraping ka mangas da sabak adi mandŭg so tarun tana-pajam. 7 Jadi tundun tundun gandom adi piraping kubo tŭrŭn tundun tundun adi pigandŭ. Raja anŭ burah ka rada adŭp-i nyipŭmŭh. 8 Ngga isan isan andu sipagi ayŭh mbŭh susah ka-i bagan sopŭrŭg pinanung ngga daya bijak di Egypt. Ayŭh kidaan di ngara pŭmŭh-i, pak mating so ngara dapŭd kidaan rati-i. 9 Komŭnŭ pingidang wain nang di raja, “Aku dŭh siŭn dŭh ngaku andu ati aku agi ndai sarah. 10 Kaam ko baji di pingubak tukang ndai ruti samŭn di aku, ka kaam kurung kieh di ramin pingubak daya adi tukang jaga istana. 11 Di ndi ngarŭm kieh agi samah nyipŭmŭh, pak pŭmŭh ami dŭh brimun rati-i. 12 Ngga kieh agi ndi naan pimara daya Hebrew, urun pingubak daya adi tukang jaga istana. Kieh nyidundan di ayŭh pŭmŭh ami ka ayŭh kidaan rati-i di kieh. 13 Kayuh adi-i kidaan jadi bitŭtŭk: kaam bada aku pari nyiraja mun adi mbŭh, pak kaam siŭ ayŭh adi tukang ndai ruti.” 14 Raja anŭ bada daya bagan Joseph, ka-i rasu dog taban ruah so ramin jer. Ripas-i muko bigumbak ka nukar piraka-i, ayŭh di ka yŭn raja. 15 Raja nang di ayŭh, “Aku agi pŭmŭh, pak mating daya tungang kidaan rati-i. Aku agi dog kidaan nang kuu pandai kidaan rati pŭmŭh.” 16 Joseph nam, “Dŭh aku pandai, Tuan Raja, pak Tapa tungang kidaan rati-i.” 17 Raja nang, “Aku pŭmŭh adŭp ku mijog di tabing Yang Nile, 18 kan ju pŭrŭng sapi adi gamu buang jarŭh ramus, makat so yang anŭ ka rasu man kupai. 19 Komŭnŭ ju sapi adi bŭkŭn makat gŭh so nŭ adi manyuh mirigung. Ngara anŭ mbŭh siabo abo arap sapi so adi mbŭh aku kiris di tadŭ yŭn di Egypt. 20 Sapi anŭ adi manyuh kubo man anŭ adi gamu, 21 pak mating daya tungang puan, amai tain ngara babŭ mun mun-i manyuh. Komŭnŭ aku burah. 22 Aku pŭmŭh gŭh adŭp ku agi kiris ju tundun gandom adi pigandŭ buang masak di ndi tŭngŭn. 23 Komŭnŭ ju tundun adi bŭkŭn ruah gŭh, adi piraping ka mangas da sabak so tarun tana-pajam, 24 ka tundun anŭ adi piraping kubo tŭrŭn anŭ adi pigandŭ. Aku kidaan pŭmŭh pŭmŭh ku anŭ di bara pinanung, pak mating katŭn ngara tungang kidaan rati-i di aku.” 25 Joseph nang di raja, “So-duwŭh pŭmŭh anŭ agi brimun rati-i; Tapa mbŭh kidaan di kaam kayuh adi re-I ndai. 26 Ju pŭrŭng sapi adi gamu anŭ inŭh ju sawa, ka ju tundun gandom adi pigandŭ anŭ gŭh ju sawa; rati-i agi samah. 27 Ju pŭrŭng sapi adi manyuh adi mandŭg sundis ka ju tundun gandom adi piraping ka mangas da sabak so tarun tana-pajam inŭh ju sawa apag. 28 Nimun adi nang ku di kaam, Tapa mbŭh kidaan di kaam kayuh adi re-I ndai. 29 Re agi, sitŭkŭd ju sawa, gandom raru bagŭ di ndi tarun tana Egypt. 30 Ripas anŭ re agi apag sitŭkŭd ju sawa, ka sopŭrŭg sawa adi ngga gandom raru bagŭ re dog kambŭt, sabab apag anŭ re pirusak rais. 31 Tipuh adi ngga gandom raru bagŭ re dog kambŭt, sabab ko anŭ apag re raru bisā. 32 Pŭmŭh mai adi piduwŭh saba rati-i Tapa mbŭh ngŭtŭ nang kayuh anŭ dŭh siŭn dŭh jadi, ka dŭm dŭh tui re jadi. 33 “Madin kaam patut mien daya adi bijak buang pitar ka bada ayŭh tukang nguasa rais. 34 Kaam dŭh siŭn dŭh gŭh tijuan bara pinurung adi bŭkŭn ka nguruk ndi utung so rimŭh so buwa buwa pimuruh darŭm ju sawa adi ngga gandom raru bagŭ. 35 Mritah ngara da nguruk sopŭrŭg pinguman darŭm sawa adi re mandŭg adi ngga gandom raru bagŭ, ka nggen di ngara kuasa da nyikŭn gandom di barang kupo ka jaga-i. 36 Pinguman anŭ an dog nyikŭn tah ju sawa apag adi re mandŭg nyatŭk Egypt. Kambŭi nŭŭh ndai simŭnŭ daya ratus dŭh re sikirau.” 37 Raja ngga bara pinurung-i nyibandar atur anŭ, 38 ka-i nang di ngara, “Ata dŭh tungang dapŭd daya adi patut dŭ so Joseph; ayŭh daya adi biyŭn roh Tapa di adŭp-i.” 39 Raja nang di Joseph, “Tapa mbŭh kiren sopŭrŭg kayuh ati di kuu, ngapŭi kuu tatŭng biyŭn pinyibijak ngga pitar dŭ so daya bŭkŭn. 40 Aku tijuan kuu da tukang nguasa rais ku, ka sopŭrŭg daya ku re nundok di kuu. Kuasa mu adŭ-i re numbor duwŭh so jaku. 41 Aku madin tijuan kuu jadi gabenor di ndi tarun tana Egypt.” 42 Raja pirudos sisin so trinju adŭp-i adi agi chop-tandā raja dieh ka kasŭk-i di trinju Joseph. Ayŭh kasŭk gŭh di Joseph jipo-ambu adi dog ndai so banang linen adi grua, ka na gŭh kukong mas di tungo-i. 43 Raja nggen di ayŭh krita kuda adi numbor duwŭh yŭn raja bada ayŭh pakai, ka bara pingibān-stabi panu diŭ, buang nyirais nang, “Nggen aran! Nggen aran!” Simŭnŭ inŭh Joseph dog tijuan jadi gabenor di ndi tarun tana Egypt. 44 Raja nang di ayŭh, “Aku ati raja, pak mating daya di ndi tarun tana Egypt re nyimau mau ndai kayuh kambŭi gibayuh dapŭd pinyibandar so kuu.” 45-46 Ayŭh kadŭn Joseph ngga dŭn daya Egypt, Zaphenath Paneah, ka nggen di ayŭh sawŭn, Asenath anak Potiphera adi imam di kupo Heliopolis. Joseph mbŭh taruh puru sawa umbur-i kan ayŭh piguru nyiraja yŭn raja Egypt. Ayŭh ruah so yŭn raja ka panu di ndi tarun tana rais anŭ. 47 Sitadŭn ju sawa adi ngga gandom raru bagŭ tana piruah raru bagŭ buwa pimuruh, 48 adi Joseph sun ka nyikŭn di barang kupo. Di barang kupo ayŭh nyikŭn pinguman so teya maning kupo anŭ. 49 Gandom mbŭh raru bagŭ jadi Joseph mbŭh dŭh tia nakar-i; mbŭh paŭh bagŭ keya ka sumat di pang rawŭt. 50 Diŭ so tipuh apag mandŭg, Joseph mbŭh biyŭn duwŭh madis anak dari so sawŭn-i Asenath. 51 Ayŭh nang, “Tapa mbŭh bada aku kambŭt sopŭrŭg pinyusah ku, samŭn rawang sama ku; ” jadi ayŭh kadŭn anak pinuai-i Manasseh. 52 Ayŭh nang gŭh, “Tapa mbŭh nggen di aku anak di tarun tana pinyusah ku” ; jadi ayŭh kadŭn anak-i adi numbor duwŭh Ephraim. 53 Ju sawa adi ngga gandom raru bagŭ di tarun tana Egypt mbŭh ndŭg pinŭbŭn-i, 54 ka ju sawa apag piguru, nanyam adi Joseph muko kidaan. Apag mbŭh agi di barang rais adi bŭkŭn, pak pinguman agi di ndi tarun tana Egypt. 55 Kan daya bangsa Egypt mbŭh piguru dŭh biyŭn pinguman, ngara mite pinguman so raja. Jadi ayŭh bada ngara di ka yŭn Joseph ka ndai anŭ adi-i bada ngara ndai. 56 Apag mbŭh dŭ dŭ bisā ka mbŭh di ndi tarun tarun tana rais, jadi Joseph kuka sopŭrŭg ramin adi yŭn gandom dog nyikŭn ka jua-i ka bara daya bangsa Egypt. 57 Daya so ndi ong ong mandŭg ka Egypt di miris gandom so Joseph, sabab di barang yŭn-i apag mbŭh raru bisā.

Tibirik 42

1 Kan Jacob dingah gandom bagŭ di Egypt, ayŭh nang di bara anak dari-i, “Mani angān dŭh adŭ ndai ani ani? 2 Aku dingah gandom agi di Egypt; di kamanŭ di miris gandom isa ata dŭh kabŭs sikirau.” 3 Jadi jurud tiri Joseph adi simŭng madis di ka Egypt di miris gandom, 4 pak Jacob dŭh bada Benjamin adi jurud pasid Joseph sua ngga ngara, amai taru ayŭh dog stika. 5 Bara anak Jacob ngga bara adi bŭkŭn mandŭg di miris gandom, sabab apag agi di ndi tarun tana Canaan. 6 Joseph adi jadi gabenor di tarun tana Egypt jua gandom ka barang bangsa adi mandŭg so ndi ong ong. Jadi bara jurud Joseph mandŭg ka mutu ubak ngara ka ayŭh. 7 Kan Joseph kiris bara jurud-i, ayŭh rasu natŭng ngara, pak ayŭh bada adŭp-i mun adi dŭh natŭng ngara. Ayŭh siken ngara ngga kasar, “So ki angān mandŭg?” “Kieh mandŭg so Canaan an miris pinguman,” ngara nam. 8 Sunggu Joseph natŭng bara jurud-i, ngara dŭh natŭng ayŭh. 9 Ayŭh ingat pŭmŭh pŭmŭh-i pasar ngara ka nang, “Angān ati pinyiong; angān mandŭg kamati batur an puan pinyiramah rais ami.” 10 “Dŭh, tuan,” ngara nam. “Kieh mandŭg keya ka urun mai, di miris pinguman. 11 Kieh ati bijurud. Kieh dŭh pinyiong, tuan, kieh ati daya kana.” 12 Joseph nang di ngara, “Dŭh! Angān ati mandŭg an puan pinyiramah rais ami.” 13 Ngara nam, “Tuan, kieh ati simŭng duwŭh madis bijurud so ndi sama di tarun tana Canaan. Ndi naan mbŭh kabŭs, ka sibusu ami agi ngga sama ami madin.” 14 Joseph nam, “Sawŭ sak adi nang ku. Angān ati pinyiong. 15 Aku re suba angān. Aku bipayu ngga dŭn raja angān dŭh bisa bu so ti, adŭ-i kambŭi sude sibusu ngan mandŭg kamati. 16 Ndi so angān dŭh siŭn dŭh di tambit ayŭh. Angān adi bŭkŭn re dog bitan ka dog nguan ndŭg ka pinganang ngan mbŭh dog puan nang batur ngga dŭh. Kambŭi dŭh, aku bipayu ngga dŭn raja angān ati taŭn pinyiong.” 17 Ko-i nang sakanŭ, ayŭh na ngara di ramin jer yŭn tipuh taruh andu. 18 Ngga andu adi taruh Joseph nang di ngara, “Aku ati daya adi taru di Tapa, aku bisa dŭh siŭ angān adŭ-i so ndi masam atur. 19 Ngga kiren adŭp ngan sawŭ daya adi kana, ndi naan so angān re rŭŭ di ramin jer adi yŭn angān ko dog kurung, ka angān adi bŭkŭn bisa pari taban gandom adi angān ko miris ka rawang ngan adi sikirau. 20 Jadi angān dŭh siŭn dŭh taban ka yŭn ku sude sibusu ngan. Simŭnŭ angān kiren pinganang ngan agi sawŭ ka aku dŭh re siŭ angān.” Ngara situju 21 ka nang dupan adŭp ngara, “Tingga, madin ata ja mbŭh susah da kraja pingandai adŭp ta di tunduh sude ta; ata kiris munki masam sangsara-i ayŭh andu-i mite masi so ata, pak ata dŭh mbit piduri. Anŭ sabab ata dog pinyusah ati madin.” 22 Reuben nang, “Aku ko kidaan di angān nang dŭhnyah ida ida ngga ayŭh, pak angān dŭh dingah kayuh nang ku. Jadi madin ata mbŭh trima baras pinyikabŭs-i.” 23 Joseph mirati kayuh nang ngara, pak ngara dŭh puan amai ngara minyu ngga ayŭh so baba daya adi tukang kidaan rati piminyu ngara. 24 Joseph bu so yŭn ngara ka rasu sien. Kan ayŭh mbŭh tungang minyu dinge, ayŭh pari, tambit Simeon, ka bada ayŭh dog mŭŭng di sirung jawin ngara. 25 Joseph nggen ukum bada sopŭrŭg guni jurud-i dog ngisi ngga gandom, ka na pari duit barang naan ngara ka darŭm guni ngara, ka nggen inged ngara. Ripas anŭ ko dog ndai, 26 bara jurud-i na guni gandom adi ngara ko miris di tunduh kaldi ngara, ka komŭnŭ ngara bu. 27 Di tarun yŭn ngara nyirŭmŭn, ndi naan so ngara kuka guni-i amai an paan kaldi-i, pak gŭt-i dapŭd duit adŭp-i di darŭm pak tura ka baba guni. 28 “Duit ku mbŭh dog pari ka adŭp ku,” ayŭh nang di bara jurud-i. “Ta di darŭm guni ku!” Ngara rasu kimŭtŭr taru buang nang dupan adŭp-i, “Ani meh ati adi Tapa mbŭh ndai di ata?” 29 Kan ngara mandŭg ka yŭn sama ngara di Canaan, ngara kidaan sopŭrŭg kayuh adi mbŭh jadi di ngara: 30 “Gabenor Egypt paŭh kasar minyu ngga kieh, buang napŭ kieh pinyiong mŭrŭt rais-i. 31 ‘Kieh dŭh pinyiong,’ kieh nam, ‘kieh ati daya kana. 32 Kieh agi simŭng duwŭh madis bijurud so ndi sama. Ndi naan mbŭh kabŭs, ka sibusu dari ami agi babŭ di Canaan di yŭn sama ami.’ 33 Daya anŭ nam, ‘Simuti inŭh aku re puan nang angān sawŭ ngga dŭh daya adi kana: Ndi so angān re rŭŭ digiti ngga aku; angān adi bŭkŭn bisa mari taban gandom ka rawang ngan adi mbŭh sikirau. 34 Taban sude sibusu ngan ka yŭn ku. Simŭnŭ inŭh aku bisa puan angān ati sawŭ dŭh pinyiong, pak daya kana; aku re nggen pari sude ngan ka angān, ka angān bisa rŭŭ digiti bidagang.’” 35 Kan ngara mbŭh kangan guni guni ngara, barang naan ngara dapŭd kambut duit ngara; ka kan ngara kiris duit anŭ, ngara ngga sama ngara Jacob mbŭh taru. 36 Sama ngara nang di ngara, “Angān re bada sopŭrŭg anak ku miyap kah? Joseph mbŭh mating; Simeon mbŭh mating gŭh; ka madin angān an taban Benjamin ngga bu. Aku ati adi kinyam susah!” 37 Reuben nang di Sama-i, “Kambŭi aku dŭh taban Benjamin ngga pari ka yŭn mai, kaam bisa siŭ anak dari ku adi duwŭh madis. Tandah ayŭh darŭm tangan ku; aku re taban ayŭh ngga pari ka kaam.” 38 Pak Jacob nang, “Anak ku dŭh dapŭd di ngga angān; kaka-i mbŭh kabŭs, ka ayŭh sadi adŭ adi dŭm. Darŭm angān panu te agi stika dog ayŭh rai-i. Aku mbŭh minyamba, ka pinyusah adi angān re taban ka aku re bada aku kabŭs.”

Tibirik 43

1 Apag di Canaan mbŭh makin bisā, 2 jadi kan gandom adi rawang Jacob mbŭh ko taban so Egypt mbŭh abo dog man, Jacob nang di bara anak dari-i, “Angān di pari ka Egypt di miris pinguman yŭn ta.” 3 Judah nang di ayŭh, “Daya anŭ agi bandar bakan kieh nang kieh dŭh re dog trima da bidapŭd ngga adŭp-i adŭ kambŭi kieh agi taban sude ami ngga kieh. 4 Kambŭi kaam raan bada sude ami sua di ngga kieh, kieh bisa matak di miris pinguman yŭn mai. 5 Kambŭi kaam abah, kieh dŭh re di, sabab daya anŭ mbŭh kidaan nang adŭp-i dŭh re trima kieh bidapŭd ngga adŭp-i kambŭi sude ami dŭh sua ngga kieh.” 6 Jacob nang, “Mani angān bana nyusah aku, sah kidaan di daya anŭ nang angān biyŭn sude adi bŭkŭn?” 7 Ngara nam, “Daya anŭ darah siken pasar kieh ngga rawang ami, ‘Sama ngan gibabŭ udip kah? Agi kah sude ngan adi bŭkŭn?’ Mating aran kieh re dŭh nam pinyiken-i. Mating kieh puan nang ayŭh re bada kieh taban sude ami?” 8 Judah nang di sama-i, “Bada adŭ anak mai anŭ tunda aku, ka kieh bisa rasu di madin. Simŭnŭ adŭ isa ata dŭh kabŭs sikirau. 9 Aku bipayu ngga asŭng adŭp ku raan dapu tanggong di ani ani adi jadi di ayŭh. Kambŭi aku dŭh taban ayŭh pari ka kaam ngga siramat, isa-i aku dapu tanggong. 10 Kambŭi ata dŭh tui nyikite, tatu-i madin mbŭh piduwŭh saba ata matak mari so nŭ.” 11 Sama ngara nang di ngara, “Kambŭi sakanŭ, taban garang kayuh kayuh adi siabo kana so rais ta. Misŭn-i ndu pinganggen ka gabenor: dambar, ju banyis, rapah rapah, kasang pistasio, ka buwa buwa almond. 12 Taban gŭh duwŭh rupet duit, amai angān dŭh siŭn dŭh pari duit anŭ adi dog pari darŭm guni ngan. Kadŭ-i kayuh adi mun anŭ pingandai saru. 13 Taban sude ngan ka rikas mari. 14 Isa-i Tapa Bisa-pŭrŭg bada daya anŭ biyŭn atin masi di angān, ka bada Benjamin ngga jurud ngan anŭ ndi pari ka angān. Ka aku ati, kambŭi anak ku dŭh siŭn dŭh dog tambit so aku, isa-i dog tambit adŭ.” 15 Jadi ngara adi bimadis taban pinganggen ngara ngga duwŭh rupet kiang duit, ka matak panu di ka Egypt taban Benjamin. Diginŭ ngara bidapŭd ngga Joseph. 16 Kan Joseph kiris Benjamin ayō ngara, ayŭh nang di daya-gaji adi tukang nguasa kayuh di ramin-i, “Taban ngara anŭ ka ramin ku. Ngara re man ayō aku ngga kumbeng. Siŭ ndi dāng ka tanŭk-i.” 17 Daya-gaji anŭ ndai nimun adi ko dog pesan ka taban ngara ngga di ka ramin Joseph. 18 Darŭm ngara dog taban ka ramin Joseph, ngara mbŭh samah taru ka nang, “Ata dog taban di kamati sabab duit anŭ adi mbŭh dog pari ka darŭm guni ta sibungas ata mandŭg kamati prajah. Ngara re nyirŭgŭh nyerang ata, tambit kaldi kaldi ta, ka bada ata jadi urun-i.” 19 Jadi di baŭm tiban ramin Joseph, ngara nang di daya-gaji, 20 “Tuan, kieh di kamati ndi sidah dawŭ-i, di miris pinguman. 21 Kan kieh rŭŭ ka bibari di atang aran darŭm pimari ami, kieh kuka guni guni ami, ka barang naan kieh agi dapŭd duit ami di darŭm pak tura ka baba guni ami. Kieh madin agi taban-i pari ka kaam. 22 Kieh agi gŭh taban duit adi re ami ngga miris pinguman. Kieh dŭh puan asi misŭn duit anŭ ka darŭm guni ami.” 23 Daya-gaji anŭ nang, “Dŭhnyah gapang. Dŭhnyah taru. Tapa ngan, adi Tapa sama ngan, kani adi misŭn duit anŭ darŭm guni guni ngan. Aku agi trima pinyibayar ngan.” Komŭnŭ ayŭh taban Simeon ka yŭn ngara. 24 Daya-gaji anŭ taban ngara ka darŭm arŭn. Ayŭh nggen piin ngga ngara ngu kaja ngara, ka-i paan bara kaldi ngara. 25 Ngara sidia pinganggen adi re ngara nggen di Joseph kan ayŭh maad ngga kumbeng, sabab ngara mbŭh dog kidaan nang ngara re bisamah ngga ayŭh. 26 Kan Joseph mbŭh ndŭg arŭn, ngara taban pinganggen ngara ka darŭm arŭn ka yŭn-i buang mutu ubak ngara ka ayŭh. 27 Ayŭh siken ngara bua sanang kah dŭh ka komŭnŭ nang, “Angān agi kidaan di aku pasar sama ngan adi mbŭh minyamba; munki ayŭh madin? Babŭ kah ayŭh udip buang bua sanang?” 28 Ngara nam, “Sama ami babŭ udip buang bua sanang.” Ka ngara sidikang samah mutu ubak ngara ka ayŭh. 29 Kan Joseph kiris sude-i Benjamin, ayŭh nang, “Jadi siati meh sude sibusu ngan, adi angān ko kidaan di aku. Tapa nyiberkat kuu, nak.” 30 Komŭnŭ Joseph rikas bu, amai atin-i mbŭh raru puno ngga masi di sude-i. Ayŭh mbŭh dŭm tadŭ re sien, jadi ayŭh mŭrŭt birit-i ka sien. 31 Ripas ayŭh ko kuas jawin-i, ayŭh ruah ka sapa, buang nyijŭn adŭp-i ayŭh bada pinguman dog ngidang. 32 Joseph dog ngidang di ndi mija ka bara jurud-i di mija adi bŭkŭn. Bara daya Egypt adi sua man diginŭ dog ngidang dŭh bigaur ngga ngara, amai ngara nyirundeng re nggen mangŭh di adŭp-i kambŭi man samah ngga daya Hebrew. 33 Ngara adi bijurud samah guru man di mija situra jawin ngga Joseph. Pinyiguru ngara nanyam ka susud umbur ngara so pinuai ndŭg sibusu. Kan ngara kiris susud pinyiguru ngara, ngara samah kimat dingan-i buang nginga. 34 Pinguman dog ngidang di ngara so mija Joseph, ka Benjamin dog ngidang pirimŭh rupet bagŭ dŭ so tung ngara adi bŭkŭn. Jadi ngara man nok ngga Joseph, buang gaŭn pawŭn.

Tibirik 44

1 Joseph bada daya-gaji adi tukang nguasa kayuh di ramin-i, “Ngisi guni ngara ngga sibagŭ bagŭ pinguman tungang ngara kabis, ka na duit barang naan ngara di darŭm baba guni-i. 2 Na makuk pirak ku ngga duit rega gandom di darŭm baba guni sude sibusu ngara.” Daya-gaji anŭ ndai nimun dog kidaan. 3 Awar isan isan andu jawa ndi ngara adi bijurud ati dog bada matak ngga kaldi ngara. 4 Kan ngara gi-dŭh jo so kupo anŭ, Joseph nang di daya-gaji adi tukang nguasa kayuh di ramin-i, “Rikas di tadak ngara. Kan kuu mbŭh ndŭg ngara, siken, ‘Mani angān maras kana ngga arap? 5 Mani angān naku makuk pirak tuan ku? Anŭ makuk adi ayŭh siraru pakai ngga nok ka ngga nanung. Angān mbŭh ndai sarah bās.’” 6 Kan daya-gaji anŭ nyandat ngara, ayŭh nang sak adi ko dog kidaan di ayŭh. 7 Ngara nam ayŭh, “Ani rati pinganang mai sakanŭ, tuan, adi bada kaam minyu sakanŭ? Kieh bipayu kieh mating ndai simŭnŭ. 8 Kaam puan kieh taban pari so tarun tana Canaan duit adi dog dapŭd darŭm guni ami. Simuki kieh re naku makuk pirak puan kah mas so ramin tuan mai? 9 Tuan, kambŭi agi so kieh ati dog dapŭd tambit kayuh anŭ isa-i ayŭh dog ukum kabŭs, ka sopŭrŭg ami adi bŭkŭn jadi urun mai.” 10 Ayŭh nang “Aku situju; pak kaŭs sianŭ adi tambit makuk pirak anŭ re jadi urun ku. Angān adi bŭkŭn bisa mari.” 11 Jadi ngara rasu mbas guni ngara di tana, ka samah kuka-i. 12 Daya-gaji Joseph nakit pirasa, piguru so adi pinuai ndŭg sibusu, ka makuk anŭ dog dapŭd darŭm guni Benjamin. 13 Ngara adi bijurud anŭ nyiratak piraka ngara darŭm susah. Na barang ngara di tunduh kaldi ngara, ka pari ka kupo anŭ. 14 Kan Judah ngga jurud-i mandŭg ka ramin Joseph, ayŭh gi-babŭ diginŭ. Ngara mutu ubak ngara ka ayŭh, 15 ka Joseph nang, “Ani anŭ ndai ngan? Dŭh kah angān puan nang daya mun aku ati bisa puan kayuh ndai ngan so kuasa nanung?” 16 “Ani bisa kieh nang di kaam, tuan?” Judah nam, “Simuki kieh re bikarit? Simuki kieh re nang adŭp ami dŭh sarah? Tapa mbŭh kiren arap ami. Sopŭrŭg kieh madin mbŭh urun mai, dŭh-i sianŭ adi dog dapŭd ngga makuk pirak anŭ adŭ.” 17 Joseph nam, “Dŭh! Aku dŭh bisa ndai simŭnŭ! Kaŭs-i sianŭ adi dog dapŭd ngga makuk anŭ adŭ re jadi urun ku. Angān adi bŭkŭn bisa mari ngga siramat ka yŭn sama ngan.” 18 Judah di nyindŭk Joseph ka nang. “Tuan, turung bada aku minyu ngga kaam. Dŭhnyah tuas di aku; kaam mbŭh keya ka adŭp raja. 19 Tuan, prajah kaam siken kieh, ‘Agi kah sama ngan puan kah jurud ngan adi bŭkŭn?’ 20 Kieh nam, ‘Kieh biyŭn sama adi mbŭh minyamba ka ndi naan sude, adi dog biranak yŭn-i darŭm-i mbŭh minyamba. Kaka-i mbŭh kabŭs, ka ayŭh inŭh adi babŭ udip adi dog biranak sindŭ-i; sama-i ruai rindu ayŭh.’ 21 Tuan, kaam bada kieh taban ayŭh ngga kamati, isa kaam bisa kiris ayŭh, 22 ka kieh nam nang anak anŭ dŭh bisa tingge sama-i; kambŭi ayŭh tingge sama-i, sama-i tatu re kabŭs. 23 Ka kaam nang, ‘Angān dŭh re bisa bidapŭd ngga aku dinge kambŭi jurud sibusu ngan dŭh sua mandŭg ngga angān.’ 24 “Kan kieh pari ka sama ami, kieh kidaan pinganang mai di ayŭh. 25 Komŭnŭ ayŭh bada kieh pari di miris pinguman. 26 Kieh nam, ‘Kieh dŭh bisa di; kieh dŭh bisa bidapŭd ngga daya anŭ kambŭi sude sibusu ami dŭh sua ngga kieh. Kieh dapŭd di adŭ-i kambŭi sude sibusu ami sua ngga kieh.’ 27 Sama ami nang di kieh, ‘Angān puan nang sawŭn ku Rachel kaŭs-i biranak yŭn ku duwŭh madis anak dari. 28 Ndi naan mbŭh tingge aku. Ayŭh anŭ tatu mbŭh dog man dāng tarun, amai aku mating tia kiris ayŭh so andu-i ruah panu. 29 Kambŭi angān tambit siati ndi so aku ka ayŭh dog stika, pinyusah adi angān ndai di tunduh ku re bada aku kabŭs, aku ati adi mbŭh minyamba.’ 30-31 “Jadi madin, tuan,” Judah pijuu minyu, “Kambŭi aku pari ka sama ku dŭh taban sude ami ati, ka darŭm-i kiris ayŭh mating sua mari, ayŭh re kabŭs. Asŭng sama ami bisangan di asŭng anak ati; ayŭh mbŭh minyamba ka pinyusah adi re kieh taban ka ayŭh taŭn re bada ayŭh kabŭs. 32 Nambah gŭh dinge, aku mbŭh bipayu ngga asŭng adŭp ku di sama ku yŭn anak ati. Aku kidaan nang kambŭi aku dŭh taban anak ati pari ka adŭp-i, aku re dapu tanggong sitŭkŭd umbur ku. 33 Jadi madin, tuan, aku adŭ rŭŭ digiti jadi urun mai ngga gati anak ati; bada ayŭh pari ngga bara kaka-i. 34 Simuki aku re pari ka sama ku kambŭi sude ami ati dŭh sua ngga aku? Aku dŭh raan bada pinyusah ati nyatŭk sama ku.”

Tibirik 45

1 Joseph mbŭh dŭh tan nyijŭn asŭng-i di sirung jawin bara daya gaji-i, jadi ayŭh bada sopŭrŭg ngara ruah so birit anŭ. Mating daya bŭkŭn ngga Joseph kan ayŭh kidaan asi adŭp-i di bara jurud-i. 2 Ayŭh sien bana ndŭg ka daya daya Egypt dingah, ka agah anŭ dog taban ka istana raja. 3 Joseph nang di bara jurud-i, “Aku ati Joseph. Gibabŭ udip kah sama ku?” Pak kan bara jurud-i dingah sakanŭ, ngara mbŭh raru taru ndŭg ka mbŭh dŭh tungang nam ayŭh. 4 Komŭnŭ Joseph nang di ngara, “Mandŭg kamati sindŭk aku.” Ngara nyindŭk ayŭh, ka-i nang di ngara, “Aku ati Joseph, jurud ngan adi angān ko jua ka Egypt. 5 Pak dŭhnyah susah pasar adŭp ngan adi ko jua aku kamati. Adŭp Tapa inŭh adi ko pait aku da di diŭ so angān yŭn nyiramat asŭng daya bagŭ. 6 Ati gi muran-i sawa adi duwŭh darŭm tipuh apag; re agi dŭm rimŭh sawa dinge daya re mating majak bait ngatŭm. 7 Tapa mbŭh pait aku kamati diŭ so angān yŭn nyiramat angān ngga aran adi saruh mun ati isa angān ngga bara sesang ngan dapŭd udip. 8 Jadi sibatur-i dŭh-i angān adi pait aku kamati, pak mbŭh adŭp Tapa. Ayŭh mbŭh bada aku jadi pinurung adi bās yŭn raja. Aku inŭh adi tukang nguasa rais-i; aku inŭh adi mritah ndi tarun tarun tana rais Egypt. 9 “Madin rikas pari ka yŭn sama ku ka kidaan di ayŭh nang ati inŭh pinganang so anak-i Joseph; ‘Tapa mbŭh bada aku mritah ndi tarun tana Egypt; rikas mandŭg kamati ka yŭn ku. 10 Angān bisa rŭŭ di tarun tana Goshen di yŭn ngan re dŭh jo so aku. Angān ngga bara anak ngan, sukuh ngan, biri ngan, kambing ngan, sapi ngan, ka sopŭrŭg kayuh adi angān biyŭn. 11 Kambŭi angān rŭŭ di Goshen, aku bisa jaga angān. Apag ati dŭm rimŭh sawa; ka aku dŭh raan angān ngga rawang ngan ka dāng ngan sikirau.’” 12 Joseph nang dinge, “Madin sopŭrŭg ngan samŭn kuu Benjamin, kiris aku ati inŭh sawŭ Joseph. 13 Kidaan di sama ku munki masam bās kuasa ku digiti di Egypt ka kidaan di ayŭh pasar kayuh adi angān mbŭh kiris. Komŭnŭ rikas taban ayŭh ngga kamati.” 14 Joseph dakŭp sude-i Benjamin ka rasu sien; Benjamin gŭh sien buang-i dakŭp ayŭh. 15 Komŭnŭ, buang babŭ sien, ayŭh dakŭp barang naan jurud-i ka sium ngara. Ko anŭ, bara jurud-i piguru minyu kirakar ngga ayŭh. 16 Kan agah mbŭh ndŭg istana nang bara jurud Joseph agi mandŭg, asŭng raja ngga bara pinurung-i mbŭh raru munos. 17 Raja nang di Joseph, “Kidaan di bara jurud mu da taban gandom di tunduh kaldi ngara ngga pari ka Canaan. 18 Bada ngara di tambit sama ngara samŭn rawang ngara ngga pari kamati. Aku re nggen di ngara tana adi siabo kana di Egypt, ka ngara re biyŭn rabis so sadang buwa pimuruh so tana anŭ. 19 Kidaan gŭh di ngara da taban so ti krita krita-sapi isa agi dog pakai sawŭn sawŭn ngara, bara anak-sŭ ngara ka sama ngara ngga kamati. 20 Ngara dŭhsah gapang pasar tingge barang barang ngara; tana adi siabo kana di Egypt re ngara dapu.” 21 Bara anak Jacob ndai nanyam adi ko dog kidaan. Joseph nggen krita krita-sapi adi ngga muat barang nunda ka pinyibada raja samŭn inged ngara di aran. 22 Ayŭh nggen gŭh di barang naan piraka kibarui ngara, pak tung Benjamin ayŭh nggen taruh ratus kiping pirak, ka rimŭh pasang piraka kibarui. 23 Ayŭh pait ka sama-i simŭng kaldi kabis barang masam kayuh adi siabo kana di Egypt, ka simŭng kaldi kabis gandom, ruti ka pinguman adi bŭkŭn ndu inged di aran. 24 Ayŭh di tingga bara jurud-i panu, buang nang di ngara. “Dŭhnyah bikaii di aran.” 25 Ngara bu so Egypt pari ka sama ngara Jacob di Canaan. 26 “Joseph babŭ udip!” ngara kidaan di ayŭh, “Ayŭh mritah di ndi tarun tana Egypt!” Jacob gŭgŭh buang dŭh sabah ngara. 27 Pak kan ngara kidaan di ayŭh sopŭrŭg kayuh adi Joseph ko nang di ngara, ka kiris krita krita-sapi adi Joseph pait ngga taban ayŭh ka Egypt, ka yang-i nak pari mua gŭh. 28 “Anak ku Joseph gibabŭ udip!” ayŭh nang. “Anŭ inŭh kayuh adi aku ruai raan! Aku dŭh siŭn dŭh di tingga ayŭh sibayuh aku kabŭs.”

Tibirik 46

1 Jacob misŭn sopŭrŭg buat rata-i adi agi ka di ka Beersheba, di yŭn-i jugan sadis ka Tapa sama-i Isaac. 2 Tapa minyu ngga ayŭh singarŭm keya ka darŭm pŭmŭh ka bagan, “Jacob Jacob!” “Ta aku digiti,” ayŭh nam. 3 “Aku ati Tapa, Tapa sama mu” , Ayŭh nang. “Dŭhnyah taru di ka Egypt; Aku re bada sesang mu jadi bangsa adi bās diginŭ. 4 Aku re sua ngga kuu di ka Egypt, ka Aku re taban bara sesang mu pari ka tarun tana ati dinge. Joseph re agi ngga kuu di andu mu kabŭs.” 5 Jacob matak so Beersheba. Bara anak dari-i na ayŭh ngga bara anak ngara adi gi-sŭ, ngga bara sawŭn ngara di darŭm krita krita-sapi adi raja Egypt ko pait. 6 Ngara taban dāng kudip ngara samŭn buat-rata adi ngara dapŭd di Canaan ka matak ka Egypt. Jacob taban sopŭrŭg sesang-i: 7 bara anak dari-i, bara sukuh dari-i, bara anak dayung-i, bara sukuh dayung-i. 8 Sopŭrŭg daya adi darŭm rawang Jacob adi sua di ka Egypt inŭh anak pinuai-i Reuben 9 ngga bara anak dari-i: Hanoch, Pallu, Hezron, ka Carmi. 10 Simeon, ngga bara anak dari-i: Jemuel, Jamin, Ohad, Jachin, Zohar, ka Shaul adi anak dari-i ngga dayung daya Canaan. 11 Levi ngga bara anak dari-i: Gershon, Kohath, ngga Merari. 12 Judah ngga bara anak dari-i: Shelah, Perez, ngga Zerah. (Anak Judah adi bŭkŭn, Er ngga Onan mbŭh kabŭs di rais Canaan.) Anak anak dari Perez inŭh Hezron ngga Hamul. 13 Issachar ngga bara anak dari-i: Tola, Puah, Jashub, ngga Shimron. 14 Zebulum ngga bara anak dari-i: Sered, Elon, ngga Jahleel. 15 Ngara inŭh bara anak dari adi dog biranak Leah yŭn Jacob di Mesopotamia, samŭn anak dayung-i Dinah. Prungun-i sesang Jacob ngga Leah agi 33 naan. 16 Gad ngga bara anak dari-i: Zephon, Haggi, Shuni, Ezbon, Eri, Arod ngga Areli. 17 Asher ngga bara anak dari-i: Imnah, Ishvah, Ishvi, Beriah, ngga jurud dayung ngara Serah. Anak dari Beriah inŭh Heber ngga Malchiel. 18 Ngara adi 16 naan anŭ inŭh sesang Jacob ngga Zilpah adi urun dayung adi Laban nggen di anak-i Leah. 19 Sawŭn Jacob, adi dŭn Rachel agi biranak 2 madis anak dari yŭn-i: Joseph ngga Benjamin. 20 Di Egypt, Joseph biyŭn 2 madis anak dari: Manasseh ngga Ephraim, adi dog biranak sawŭn-i Asenath, adi anak dayung Potiphera adi jadi imam di Heliopolis. 21 Bara anak dari Benjamin inŭh: Bela, Becher, Ashbel, Gera, Naaman, Ehi, Rosh, Muppim, Huppim, ngga Ard. 22 Ngara adi 14 naan anŭ inŭh sesang Jacob so sawŭn-i Rachel. 23 Dan ngga anak dari-i Hushim. 24 Naphtali ngga bara anak dari-i: Jahzeel, Guni, Jezer, ngga Shillem. 25 Ngara adi 7 naan anŭ inŭh sesang Jacob ngga Bilhah, dayung urun anŭ adi dog nggen Laban di anak-i Rachel. 26 Prungun tigŭrŭ sesang Jacob adi di ka rais Egypt agi 66 naan, dŭh ngitong samŭn iban iban dayung-i. 27 Duwŭh madis anak dari dog biranak yŭn Joseph di Egypt; sabab anŭ meh, sopŭrŭg sesang Jacob adi sua di ka Egypt agi 70 naan. 28 Jacob pait Judah da diŭ panu ka kidaan di Joseph da bidapŭd ngga bara adŭp-i di tarun tana Goshen. Kan ngara mbŭh ndŭg, 29 Joseph mŭrŭt krita kuda-i ka di ka Goshen di bidapŭd ngga sama-i. Kan ngara mbŭh bidapŭd, Joseph dakŭp sama-i ka sien mua tian-i. 30 Jacob nang di Joseph, “Mbŭh sadang ngga aku kabŭs madin amai aku mbŭh kiris kuu ka puan nang kuu gibabŭ udip.” 31 Jadi Joseph nang di bara jurud dari-i ngga di bara adi bŭkŭn adi mandŭg so rawang sama-i, “Aku dŭh siŭn dŭh di kidaan di raja nang bara jurud ku ngga sopŭrŭg rawang pinanak sama ku adi muko rŭŭ di Canaan mbŭh mandŭg ka yŭn ku. 32 Aku re kidaan di ayŭh nang angān pingingat-biri ngga sapi ka mbŭh taban kaban dāng ngan ka sopŭrŭg kayuh adi bŭkŭn adi angān dapu. 33 Kambŭi raja bagan angān ka siken ani kraja adi ngga angān kudip adŭp ngan, 34 angān dŭh siŭn dŭh kidaan nang so angān gi-sŭ angān jadi pingingat dāng nimun tayung-babuk ngan. Amai kambŭi angān sakanŭ ayŭh re bada angān rŭŭ di tarun tana Goshen.” Joseph minyu sakanŭ amai-i puan nang daya Egypt dŭh raan udip bigaur ngga daya adi jadi pingingat-biri.

Tibirik 47

1 Jadi Joseph taban 5 naan jurud-i ngga di ka yŭn raja. Ayŭh kidaan di raja, “Sama ku ngga bara jurud ku mbŭh mandŭg so Canaan ngga sopŭrŭg dāng adi ngara kudip ngga sopŭrŭg kayuh adi ngara dapu. Ngara madin mbŭh di tarun tana Goshen.” 2 Komŭnŭ ayŭh kidaan jurud jurud-i anŭ di raja. 3 Raja siken ngara, “Ani kraja adi ngga angān kudip adŭp ngan?” “Kieh ati pingingat-biri, tuan, nimun tayung-babuk ami jah,” ngara nam. 4 “Kieh mbŭh mandŭg di rŭŭ di rais ati, sabab di tarun tana Canaan apag mbŭh raru bisā, ndŭg ka kupai mating re dāng ami man. Turung nyibandar kieh rŭŭ di tarun tana Goshen.” 5 Ka raja nang di Joseph, “Amai madin sama ngga bara jurud mu mbŭh mandŭg, 6 tana Egypt mbŭh tung ngara. Bada ngara rŭŭ di tarun tana Goshen, parad tana adi siabo kana. Ka kambŭi agi so ngara adi tungang, bada ngara anŭ jadi tukang kingat jaga dāng adŭp ku gŭh.” 7 Komŭnŭ Joseph taban sama-i Jacob ka kidaan ayŭh di raja. Jacob nggen berkat-i di raja, 8 ka raja siken ayŭh, “Mbŭh kudu sawa umbur mu?” 9 Jacob nam, “Pimudip ku adi bigandon mbŭh ripuan 130 sawa. Sawa anŭ dŭh bagŭ buang susah, dŭh mun sawa sawa di jaman tayung-babuk ku bigandon.” 10 Jacob nyiberkat raja, ka komŭnŭ ayŭh bu. 11 Jadi Joseph natu pinyirŭŭ sama-i ngga bara jurud-i di Egypt, ka nggen di ngara tana adi siabo kana sindŭk kupo Rameses, nanyam ka pesan raja. 12 Joseph nggen pinguman di sama-i, bara jurud-i ka sopŭrŭg adi bŭkŭn adi darŭm rawang sama-i, samŭn adi siabo mara. 13 Apag mbŭh raru bisā ndŭg ka pinguman mbŭh mating di tadŭ yŭn-i, ka daya di Egypt ngga di Canaan mbŭh jadi ramah da sibŭrŭk. 14 Buang daya miris gandom Joseph nguruk sopŭrŭg duit anŭ ka taban-i ka istana. 15 Kan sopŭrŭg duit di Egypt ngga di Canaan mbŭh abo dog pakai ngga miris pinguman, daya daya Egypt mandŭg tudu Joseph ka nang, “Nggen di kieh pinguman! Dŭhnyah tandah kieh kabŭs sikirau. Turung kieh! Duit ami mbŭh abo.” 16 Joseph nam, “Taban dāng kudip ngan ngga nyambi pinguman kambŭi duit ngan mbŭh abo.” 17 Jadi ngara taban dāng kudip ngara ka yŭn Joseph, ka ayŭh nggen pinguman di ngara ngga nyambi kuda, biri, kambing, sapi, ka kaldi ngara. Di sawa anŭ ayŭh nggen di ngara pinguman ngga nyambi sopŭrŭg dāng ngara. 18 Sawa adi ndi ngara mandŭg ka ayŭh ka nang, “Kieh dŭh an miman so kaam, tuan, nang duit ami mbŭh abo ka kaban dāng ami mbŭh sopŭrŭg-i jadi tung jamai. Mbŭh mating tia kayuh re kieh nggen di kaam, adŭ-i pŭrŭng ngga tana ami. 19 Dŭhnyah tandah kieh kabŭs sikirau. Turung kieh! Dŭhnyah bada tana ami matung. Miris kieh ngga tana ami ngga nyambi pinguman. Kieh bisa jadi urun raja, ka ayŭh bisa dapu tana ami. Nggen gandom di kieh isa kieh udip, ka bine isa kieh bisa purun di tana ami.” 20 Joseph miris sopŭrŭg tana di Egypt yŭn raja. Barang naan daya Egypt dŭh siŭn dŭh jua tana-i amai apag mbŭh raru bisā; ka sopŭrŭg tana jadi tana raja. 21 Joseph bada jadi urun sopŭrŭg daya di tarun tana Egypt. 22 Kaŭs tana adi-i dŭh miris inŭh tana adi dog dapu bara imam. Ngara dŭhsah jua tana ngara, amai raja agi nggen duit di ngara ndu biranja. 23 Joseph nang di bara daya, “Madin aku mbŭh miris angān samŭn tana ngan yŭn raja. Ta bine, purun nŭh di tana ngan. 24 Di tipuh ngatŭm angān dŭh siŭn dŭh nggen ndi utung so rimŭh ka raja. Tadŭh anŭ angān siŭn pakai ndu bine ka pinguman yŭn adŭp ngan ka rawang ngan.” 25 Ngara nam, “Kaam mbŭh nyiramat asŭng ami; kaam mbŭh raru mandis ngga kieh, tuan. Kieh siŭn jadi urun raja.” 26 Jadi Joseph pijadi ndi ukum-adat yŭn rais Egypt nang ndi utung so rimŭh so pingatŭm patut dog dapu raja. Ukum-adat anŭ gibabŭ dog pakai ndŭg andu ati. Adŭ-i tana bara imam dŭh jadi buat-rata raja. 27 Bara daya Israel rŭŭ di tarun tana Goshen di Egypt di yŭn ngara jadi kaya ka biyŭn bagŭ anak. 28 Jacob rŭŭ di Egypt 17 sawa, ndŭg ka umbur-i mbŭh 147. 29 Kan tipuh mbŭh sindŭk adi ngga-i re kabŭs, ayŭh bagan anak-i Joseph ka nang di ayŭh, “Na tangan mu di asah pŭŭh ku, ka bipayu nang adŭp mu dŭh re kubur aku di Egypt. 30 Aku an dog kubur briyŭn ngga nyamba ku. Taban tadang ku ruah so Egypt ka kubur aku di yŭn ngara dog kubur.” Joseph nam, “Aku re ndai nimun adi nang mai.” 31 Jacob nang, “Bipayu adŭp mu re ndai simŭnŭ.” Joseph bipayu, ka Jacob mutu ubak-i bidua diginŭ di ambok-i.

Tibirik 48

1 Agi mua tian-i ripas anŭ Joseph dog kidaan nang sama-i mbŭh birandam. Jadi ayŭh taban anak-i adi duwŭh madis, Manasseh ngga Ephraim, ngga di munan Jacob. 2 Kan Jacob dog kidaan nang anak-i Joseph mbŭh mandŭg di dapŭd adŭp-i, ayŭh ngga situngang-i nyana makat ka guru di ambok-i. 3 Jacob nang di Joseph, “Tapa Bisa-pŭrŭg agi nandŭng di aku di Luz di tarun tana Canaan ka nyiberkat aku. 4 Ayŭh nang di aku, ‘Aku re nggen di kuu bagŭ anak, isa sesang mu jadi bagŭ bangsa; Aku re nggen tarun tana ati di bara sesang mu isa-i adu adu jadi bisaka ngara.’” 5 Jacob pijuu nang, “Joseph, so-duwŭh madis anak mu, adi dog biranak yŭn mu di Egypt diŭ so aku mandŭg kamati, mbŭh tung jaku; Ephraim ngga Manasseh mbŭh keya ka anak ku Reuben ngga Simeon. 6 Kambŭi kuu biyŭn dinge anak dari, ngara dŭh re dog nyirundeng anak ku; bisaka adi ngara dapŭd re mandŭg so ka Ephraim ngga Manasseh. 7 Aku ngatur simuti amai sindŭ mu Rachel. Ruai ku ngurid, ayŭh kabŭs di tarun tana Canaan dŭh jo so Ephrath, darŭm aku mbŭh pari so Mesopotamia. Aku kubur ayŭh diginŭ di bŭngŭn aran di ka Ephrath.” (Ephrath madin dog kadŭn Bethlehem.) 8 Kan Jacob kiris anak Joseph, ayŭh siken, “Asi anak anak dari ati?” 9 Joseph nam, “Ngara ati inŭh anak ku, adi Tapa mbŭh nggen di aku digiti di Egypt.” Jacob nang, “Taban ngara kamati isa aku nyiberkat ngara.” 10 Batŭh Jacob mbŭh kabur sabab umbur-i, ka piningga-i dŭh paŭh tawas. Joseph taban anak-i ka yŭn sama-i, ka sama-i dakŭp ka sium ngara. 11 Jacob nang di Joseph, “Aku dŭh pikir adŭp ku re tungang kiris kuu dinge, pak madin tanŭ ka Tapa mbŭh bada aku kiris bara anak mu.” 12 Komŭnŭ Joseph tambit ngara so kŭkŭn Jacob ka mutu ubak-i ka ayŭh. 13 Joseph na Ephraim di tura ka bait Jacob ka Manasseh di tura ka tauh-i. 14 Pak Jacob nyiparang tangan-i, ka na tangan tauh-i di tunduh ubak Ephraim, sunggu ayŭh mara dŭ, ka tangan bait-i di tunduh ubak Manasseh, adi tuuh dŭ. 15 Komŭnŭ ayŭh nyiberkat Joseph: “Isa-i Tapa, adi yŭn nyamba ku Abraham ngga Isaac bituan, nyiberkat ngara duwŭh madis ati! Isa-i Tapa, adi mbŭh nyiruton aku ndŭg andu ati, nyiberkat ngara! 16 Isa-i malaikat, adi mbŭh nyiramat aku so barang masam pinyusah, nyiberkat ngara! Isa-i dŭn ku ka dŭn nyamba ku Abraham ka Isaac adu adu dog kingat so ngara duwŭh madis ati! Isa-i ngara biyŭn bagŭ anak, bagŭ sesang!” 17 Joseph dŭh sanang asŭng-i kan-i kiris sama-i na tangan tauh-i di tunduh ubak Ephraim; jadi ayŭh tambit tangan sama-i so ubak Ephraim an na-i di tunduh ubak Manasseh. 18 Ayŭh nang di sama-i, “Dŭh-i simŭnŭ, sama. Siati ndi inŭh pinuai; na tangan tauh mai di tunduh ubak-i.” 19 Sama-i abah, buang nang, “Aku puan, nak, aku puan. Sesang Manasseh gŭh re jadi bara daya adi bās. Pak sude-i re jadi bās dŭ so ayŭh, ka bara sesang-i re jadi bangsa bangsa adi bās.” 20 Jadi ayŭh nyiberkat ngara di andu anŭ, nang-i, “Bara daya Israel re pakai dŭn ngan kan ngara nyiberkat daya. Ngara re nang, ‘Isa-i Tapa bada kuu mun Ephraim ngga Manasseh.’” Simŭnŭ inŭh Jacob bada Ephraim bās dŭ so Manasseh. 21 Komŭnŭ Jacob nang di Joseph, “Kuu puan gŭh, aku mbŭh re kabŭs, pak Tapa re agi ngga kuu ka re taban kuu pari ka rais tayung-babuk mu. 22 Di kuu inŭh aku nggen ka dŭh di tadŭ tadŭ jurud mu, Shechem, tana adi damŭn anŭ adi aku tambit so daya Amor ngga pedang ka ngga bawŭh panah ku.”

Tibirik 49

1 Jacob bagan bara anak dari-i ka nang, “Mandŭg tikuruk kamati, ka aku re kidaan kayuh adi re jadi di angān jŭ: 2 “Mandŭg ka dingah meh, bara anak Jacob. Dingah sama ngan Israel. 3 “Reuben, kuu adi anak pinuai ku, kuu inŭh pinyibake kuka sibungas anak ku darŭm tuuh ku, anak adi siabo traŭn ngga adi siabo bake di dupan bara anak dari ku. 4 Kuu inŭh adi keya ka uba adi daras, pak kuu dŭh re jadi adi siabo biguna, amai kuu nyibŭŭs ngga dayung nyikŭn kuka dŭh stabi di ambok sama mu. 5 “Simeon ngga Levi agi bijurud. Ngara pakai sinyata ngga ndai pito. 6 Aku dŭh re sua di pinganang bisukan ngara, dŭh gŭh aku re sua di udung ngara, amai ngara siŭ daya ngga bajika ngara bada bajang dari sapi ndu rubi. 7 Pangu nyatŭk baji ngara, sabab-i mbŭh raru mangah, ka di atin gaok ngara, sabab-i paŭh dŭh biyŭn masi. Aku re bada ngara papar sasah di ndi tarun tana Israel. Aku re mesak ngara dupan adŭp-i. 8 “Judah, bara jurud mu re nganju kuu. Kuu nakap pinganyu mu di tungo-i. Bara jurud dari mu re nundok di kuu. 9 Judah agi keya ka singah, Siŭ dangah-i ka pari ka sarin-i, Nyiriat buang rasu guring. Mating daya pagan ngaso ayŭh. 10 Judah re digŭng sikud-pinyipritah raja, ka bara sesang-i re ari mritah. Bara bangsa re jugan ka ayŭh takŭd buang mutu ubak ngara amai nundok di ayŭh. 11 Ayŭh nyirunggo kaldi-i adi mara di tŭngŭn anggor, di tŭngŭn anggor adi siabo kana. Ayŭh ngu piraka-i darŭm wain adi bireh mun deya. 12 Batŭh-i bireh amai ko nok wain, jipŭh-i buda amai ko nok sisuh. 13 “Zebulum re rŭŭ sindŭk rawŭt. Tabing-i re kapar yŭn birabuh. Abong tarun tana-i re ndŭg Sidon. 14 “Issachar mbŭh dŭh mbŭh so kaldiadi guring tŭnggŭn di asah kandi tapas-pinyiguru pinunggang kuda. 15 Pak ayŭh kiris tarun anŭ adi yŭn-i guring kana, ka tarun tana anŭ sangŭn. Jadi ayŭh mutu yŭn re kabis barangka dog takan da nyiraja mun urun. 16 “Dan re mritah daya-i. Ngara re mun tibaran tibaran-asar Israel adi bŭkŭn. 17 Dan re jadi jippŭh di pang aran, jippŭh adi bisā di bŭngŭn aran, adi matuk tiga kuda, isa pinunggang-i sidakak. 18 “Aku kajŭn pinyirupas so Kaam, TUHAN. 19 “Gad re dog nyerang bara pirupak, pak ayŭh re bigiring ka tadak ngara. 20 “Tana Asher re piruah pinguman adi kana. Ayŭh re piruah pinguman situgu yŭn raja. 21 “Naphtali inŭh peyu adi dŭh dog kurung, adi ruwan anak anak adi raru ramus. 22 “Joseph inŭh keya ka kaldi tarun di bŭngŭn rubang piin, anak kaldi tarun di sigŭn sandah. 23 Pinganyu-i bandar bandar nyerang ayŭh, ka tadak ayŭh ngga bawŭh ka reja-panah. 24 Pak jangi bawŭh babŭ kana, ka tangan-i tanŭ ka jadi bake ngga kuasa Tapa Jacob, adi Bikuasa, ngga Pingingat-biri adi jadi Pinyigrindung Israel. 25 Tapa sama mu inŭh adi turung kuu, Tapa Bisa-pŭrŭg adi nyiberkat kuungga ujen so sambu, piin adi so rasan tana, ka kuu re biyŭn bagŭ sapi ka biyŭn bagŭ anak. 26 Re biyŭn bagŭ gandom ngga bunga, angān re dŭh kurang dudu darŭd adi jah, kayuh kayuh sangŭn so sandah adi tan adu adu. Isa-i dudu berkat anŭ mbap di tunduh ubak Joseph, di arŭ-i adi ko dog mien so dupan bara jurud-i. 27 “Benjamin inŭh keya ka kasongtarun adi ruai mangah. Isan ngga singumi andu ayŭh siŭ ka man.” 28 Ngara inŭh simŭng duwŭh tibaran-asar Israel, ka anŭ inŭh piminyu pinganang adi nang sama ngara darŭm-i nang piminyu pinganang adi nugu ngga birakang, di barang naan anak dari-i. 29 Komŭnŭ Jacob pesan bara anak dari-i, “Madin aku re kabŭs nimun bara daya ku, kubur aku di yŭn bara nyamba ku dog kubur, di tang anŭ di tana Ephron daya Hitti, 30 di Machpelah, tura ka timor Mamre di tarun tana Canaan. Abraham miris tang ngga tana anŭ so Ephron ndu tana kubur. 31 Diginŭ inŭh yŭn ngara kubur Abraham ngga sawŭn-i Sarah; ka diginŭ gŭh ngara kubur Isaac ngga sawŭn-i Rebecca; ka diginŭ gŭh aku kubur Leah. 32 Tana ngga tang anŭ adi agi dieh dog miris so daya Hitti. Kubur aku diginŭ.” 33 Kan Jacob muko piruah pinganang-i sakanŭ di bara anak dari-i, ayŭh guring ka rasu kabŭs.

Tibirik 50

1 Joseph rasu mutu di tunduh jawin sama-i, sien ka sium ayŭh. 2 Komŭnŭ Joseph nggen ukum bada tadang sama-i dog namu. 3 Pat puru andu ngara namu tadang-i, tipuh adi nanyam kanyet daya namu tadang. Daya Egypt ngurid ayŭh ju puru andu. 4 Kan tipuh ngurid mbŭh ripuan, Joseph nang di pinurung pinurung raja, “Turung taban pinganang ati ka raja: 5 ‘Di tika sama ku mbŭh sindŭk re kabŭs, ayŭh bada aku bijanji ngga adŭp-i aku re kubur ayŭh di kubur adi-i muko sidia di tarun tana Canaan. Turung bada aku di kubur sama ku; komŭnŭ aku re pari.’” 6 Raja nam, “Di nŭh kubur sama mu, nimun adi ko kuu janji.” 7 Jadi Joseph matak di kubur sama-i. Sopŭrŭg pinurung raja, bara nyamba di istana, ka sopŭrŭg daya adi bās di Egypt sua matak ngga Joseph. 8 Rawang adŭp-i, bara jurud-i, ka rawang sama-i adi bŭkŭn sua di ngga ayŭh. Adŭ-i bara anak-sŭ ngga biri, kambing, ka sapi, babŭ di tarun tana Goshen. 9 Bara adi pimanu krita kuda ngga bara adi nunggang kuda agi gŭh sua; anŭ mbŭh dudu bara bara manusia. 10 Kan ngara mbŭh ndŭg tarun adi yŭn daya ngiik di Atad tura ka timor Jordan, ngara muās mua tian-i, ka Joseph nguru bara daya ngurid sitian ju andu. 11 Kan bara daya Canaan kiris bara daya ngurid di Atad, ngara nang, “Ruai nang grua-i adat ngurid daya Egypt!” Anŭ meh sabab tarun anŭ dog kadŭn Abel Mizraim. 12 Simŭnŭ inŭh bara anak dari Jacob ndai nanyam adi ko-i pesan di ngara; 13 ngara taban tadang-i ka Canaan ka kubur-i di tang di Machpelah di tura ka timor Mamre di tana adi Abraham ko miris so Ephron adi daya Hitti ndu tana kubur. 14 Ripas Joseph ko kubur sama-i, ayŭh pari ka Egypt ngga bara jurud-i ka sopŭrŭg daya adi agi sua ngga ayŭh di nyikubur. 15 Ripas sama-i mbŭh kabŭs, bara jurud Joseph nang, “Munki kambŭi Joseph babŭ tiru di ata ka bisatur re maras ata amai sopŭrŭg sarah adi ata ko ndai di tunduh ayŭh?” 16 Jadi ngara pait pinganang ka Joseph: “Diŭ so sama ta kabŭs, 17 ayŭh kidaan di kuu, ‘Turung apun sarah adi bara jurud mu ko ndai di tunduh mu.’ Jadi turung apun sarah ami adi bara urun Tapa sama mu ko ndai di tunduh mu.” Joseph sien kan ayŭh trima pinganang anŭ. 18 Komŭnŭ adŭp bara adi bijurud anŭ mandŭg ka mutu ubak ngara di sirung jawin-i. “Ta kieh di sirung jawin mai nimun urun mai,” ngara nang. 19 Pak Joseph nang di ngara, “Dŭhnyah taru; aku dŭh bisa bada adŭp ku keya ka Tapa. 20 Angān ko bipekat ndai arap di tunduh aku, pak Tapa mbŭh marik-i da jadi kayuh kana, isa bagŭ daya dapŭd dog nyiramat nimun adi mbŭh jadi madin. 21 Mating kayuh re ngan taru. Aku re kingat angān ngga bara anak ngan.” Jadi ayŭh bijanji ngga ngara pakai pinganang adi nyaduh ngara. 22 Joseph babŭ rŭŭ di Egypt ngga rawang sama-i; ayŭh mbŭh siratus simŭng sawa umbur-i kan ayŭh kabŭs. 23 Ayŭh tui udip ka kiris bara anak ngga anak sukuh Ephraim. Ayŭh sipŭt gŭh kambat bara anak Machir adi anak Manasseh ka darŭm rawang anŭ. 24 Ayŭh nang di bara jurud-i, “Aku mbŭh re kabŭs, pak Tapa taŭn tatu re kingat angān ka taban angān ngga ruah so tarun tana ati di ka tarun tana adi ko-I bijanji an nggen di Abraham, Isaac, ka Jacob.” 25 Komŭnŭ Joseph mite bara daya-i bipayu. “Bijanji ngga aku,” ayŭh nang, “di andu Tapa taban angān ka tarun tana anŭ, angān re taban tadang ku.” 26 Jadi Joseph kabŭs di Egypt kan umbur-i mbŭh siratus simŭng sawa. Ngara namu tadang-i ka na-i darŭm arung.

Pinyiruah 1

1 Bara anak Jacob adi di ka Egypt ngga ayŭh, barang naan ngga rawang adŭp-i, inŭh 2 Reuben, Simeon, Levi, Judah, 3 Issachar, Zebulun, Benjamin, 4 Dan, Naphtali, Gad, ka Asher. 5 Prungun ngara adi tigŭrŭ sesang Jacob agi ju puru naan. Anak dari-i Joseph taŭn mbŭh diŭ agi di Egypt. 6 Mua tian-i ripas anŭ, Joseph ngga bara jurud-i samŭn sopŭrŭg adi so turap anŭ kabŭs, 7 pak bara sesang ngara, daya Israel, biyŭn bagŭ anak ka papah ka jadi raru bagŭ buang bake, ndŭg ka Egypt mbŭh puno da ngara. 8 Komŭnŭ ndi naan raja, adi dŭh puan Joseph, makat ka nguasa Egypt. 9 Ayŭh nang di bara daya-i, “Bara daya Israel mbŭh raru bagŭ buang bake; ngara re jadi pinyusah di ata. 10 Di tipuh perang kadŭ ngara re mbit parad ka pinganyu ta an rawan bara ta, ka re bu so rais ta. Ata patut jiroh aran ngga bada ngara dŭh tanŭ ka bitambah rabis bagŭ.” 11 Ngapŭi meh bara daya Egypt bada bara pinguasa urun takan ngara da ndai kraja ngga piramah simangi ngara. Bara daya Israel dog piurun bada pijog kupo Pithom ngga kupo Rameses da jadi kupo pinyirikŭn gandom ngga kayuh kayuh bŭkŭn yŭn raja. 12 Pak makin ka daya Egypt kinanyuh bara daya Israel, makin ka ngara rabis daras papah di ndi tarun tana anŭ. Bara daya Egypt timbur taru di bara daya Israel, 13-14 ka takan ngara da ndai kraja urun adi raru sangsara. Ngara bada ngara ndai kraja piramin ngga biteya birŭmŭh yŭn ngara ka dŭh biyŭn masi di ngara. 15 Komŭnŭ raja daya Egypt minyu di Shiprah ngga Puah, duwŭh naan dayung pinading adi ari turung bara dayung Hebrew. 16 “Kan angān turung dayung Hebrew biranak,” ayŭh nang di ngara, “siŭ anak anŭ kambŭi-i anak dari; pak tandah bada udip kambŭi-i anak dayung.” 17 Pak duwŭh naan dayung pinading anŭ dayung adi taru di Tapa, ka dŭh ngara tunda pinganang raja. Ngara nyibireu pinganang raja, ka tanŭ ka kudip anak pira adi dari. 18 Jadi raja bada pinading pinading anŭ mandŭg ka yŭn adŭp-i ka-i siken di ngara, “Mani angān ndai simŭnŭ? Mani angān tandah bara anak pira dari udip?” 19 Ngara nam raja anŭ, “Dayung daya Hebrew dŭh mun dayung daya Egypt. Ngara sanang biranak; sibayuh kieh ndŭg nŭ anak ngara mbŭh diŭ ruah.” 20-21 Sabab dayung dayung pinading anŭ taru di Tapa, Tapa kana ngga ngara, ka mbŭh nggen di ngara masin masin rawang adŭp ngara. Ka bara daya Israel tanŭ ka bitambah papah, ka jadi bake. 22 Rango ka raja piruah ukum ka sopŭrŭg rayat-i: “Tambit sopŭrŭg anak dari daya Hebrew adi bauh dog biranak ka taran ngara ka Yang Nile, pak tandah sopŭrŭg anak dayung udip.”

Pinyiruah 2

1 Di tipuh anŭ ndi naan dari so tibaran-asar Levi sawan sawŭn ndi naan dayung so tibaran-asar adŭp-i. 2 Dayung anŭ biranak yŭn-i ndi anak dari. Kan dayung anŭ kiris sipira anŭ raru ramus, ayŭh sukan-i sitian taruh buran. 3 Pak kan ayŭh mbŭh dŭh tungang re adu adu sukan-i, ayŭh tambit bakur adi dog nganyam so tŭngŭn tŭngŭn reed ka dog madad ngga tar da panet, isa piin dŭh tambus; ayŭh na sipira anŭ di darŭm-i ka pasan di randa uduh di tabing Yang Nile. 4 Kaka dayung sipira anŭ agi mijog so jo, tukang nyibatŭh kayuh adi re jadi di ayŭh. 5 Di tika anŭ, anak dayung raja Pharaoh di mūn mamuh ka Yang Nile, atan bara dayung adi daya gaji-i panu di tabing yang anŭ. Ayŭh gŭgŭh kiris ndi bakur di randa uduh. Ayŭh bagan ndi naan dayung urun-i da di tambit. 6 Anak raja rasu kuka bakur anŭ ka kiris sipira dari. Sipira anŭ sien, ka ayŭh masi kiris buang nang, “Ati ndi so anak daya Hebrew,” ayŭh nang. 7 Komŭnŭ kaka dayung sipira anŭ siken, “Bisa kah aku bagan ndi dayung daya Hebrew da mira sipira ati yŭn mai?” 8 “Bisa,” ayŭh nam. Rasu kaka sipira anŭ di bagan sindŭ adŭp sipira anŭ. 9 Anak raja kidaan di dayung anŭ, “Tambit sipira ati ka mira-i yŭn ku; aku re bayar kuu.” Rasu ayŭh tambit ka mira anak anŭ. 10 Andu bŭkŭn, kan sipira anŭ mbŭh mua baga, ayŭh taban-i ka yŭn anak dayung raja, adi ngakat ayŭh jadi anak adŭp-i. Anak raja anŭ nang, “Aku tambit ayŭh so piin, aku re kadŭn ayŭh Moses.” 11 Kan Moses mbŭh baga tuuh ayŭh panu muah tudu bangsa adŭp-i, daya Hebrew, ka kiris munki masam ngara dog takan da kraja jera. Ayŭh kiris gŭh daya Egypt siŭ ndi naan daya Hebrew, ndi naan so daya adŭp Moses. 12 Moses kimat bait tauh-i, ka kan ayŭh kiris daya mating kiris adŭp-i, ayŭh siŭ daya Egypt anŭ ka sukan tadang-i di sumat. 13 Andu anŭ ndi ayŭh ruah dinge ka kiris duwŭh naan daya Hebrew bikaii. Moses nyara sianŭ adi sarah, “Mani kuu kijera dingan mu adi samah daya Hebrew?” 14 Daya anŭ nam, “Asi bada kuu jadi pinguasa ka akim ami? Kuu re siŭ aku kah nimun kuu ko siŭ daya Egypt anŭ?” Moses mbŭh jadi taru ka minyu darŭm asŭng-i, “Daya mbŭh puan kayuh adi muko aku ndai.” 15-16 Kan raja dingah pasar kayuh adi mbŭh jadi ayŭh jiroh aran ngga re siŭ Moses. Pak Moses mbŭh bu ka rŭŭ di tarun tana Midian. Ndi andu darŭm Moses aŭn guru di bŭngŭn prigi, ju madis anak dayung Jethro adi imam di Midian, mandŭg di pēn piin ngga ngisi durang biri ka kambing sama-i. 17 Pak kada pingingat-biri adi bŭkŭn pibu bara anak dayung Jethro. Komŭnŭ Moses di turung ngara ka nggen piin di dāng dāng ngara. 18 Kan ngara maad ka yŭn sama ngara, ayŭh siken, “Mani angān awar maad andu ati?” 19 “Ndi naan daya Egypt turung kieh so dog mito pingingat pingingat-biri adi bŭkŭn,” ngara nam, “ka ayŭh turung gŭh kieh nggen piin di dāng dāng ta.” 20 “Diki ayŭh?” ayŭh siken bara anak dayung-i. “Mani angān tingge ayŭh? Panu di bagan ayŭh da bisamah ngga ata.” 21 Jadi Moses natu pikir kira-i an rŭŭ diginŭ, ka Jethro nggen anak dayung-i Zipporah da jadi sawŭn-i, 22 adi biranak yŭn-i ndi anak dari. Moses nang darŭm asŭng-i, “Aku daya pinami di tarun tana ati, kana aku kadŭn ayŭh Gershom.” 23 Kudu kudu sawa ripas anŭ raja Egypt kabŭs, pak bara daya Israel gibabŭ sangsara dog piurun. Darŭm nyidaing ngara mite turung. Ka sidaing ngara maad ka Tapa, 24 adi dingah ka ingat simanya-I ngga Abraham, Isaac, ka Jacob. 25 Tapa kiris munki masam bara daya Israel dog piurun ka mbŭh masi di ngara.

Pinyiruah 3

1 Ndi andu kan Moses nguan biri ka kambing damŭh-i Jethro, imam di Midian, ayŭh taban kaban dāng anŭ ngga mutas tarun tana-pajam di ka Sinai, darŭd kudus. 2 Diginŭ malaikat nandŭng di ayŭh mun jireb apui di anak tŭngŭn kayuh. Moses kiris apui bijagu di anak tŭngŭn kayuh anŭ, pak-i dŭh sau. 3 “Saruh kayuh ati,” ayŭh nang darŭm asŭng-i. “Mani anak tŭngŭn kayuh anŭ dŭh sau? Aku re di nyindŭk tingga.” 4 Kan TUHAN kiris Moses mandŭg nyindŭk, Ayŭh bagan Moses so ruang anak tŭngŭn kayuh anŭ, “Moses Moses.” Moses nam, “Ani, ta aku.” 5 Tapa nang, “Dŭhnyah mandŭg nyindŭk. Kadi kasut mu, amai kuu mijog di tana kudus. 6 Aku Tapa tayung-babuk mu, Tapa Abraham, Isaac ka Jacob,” Moses rasu nutu jawin-i, amai taru tingga Tapa. 7 Jadi TUHAN nang, “Aku mbŭh kiris daya Ku dog pijera di Egypt. Aku mbŭh dingah sidaing ngara bagan mite pinyirupas so tangan bara pinguasa urun adi nguasa ngara. Aku puan sopŭrŭg pinyusah ngara. 8 Ngapŭi Aku mandŭg re pirupas ngara so daya Egypt ka taban ngara ruah so Egypt ka tarun tana adi bayah, adi kaya ka damŭn, adi yŭn daya Canaan, daya Hitti, daya Amor, daya Periz, daya Hivi, ka daya Jebus rŭŭ madin. 9 Aku sawŭ mbŭh dingah sidaing daya Ku, ka Aku mbŭh kiris munki masam ngara dog kinanyuh daya Egypt. 10 Ngapŭi madin Aku pait kuu ka raja Egypt isa kuu taban daya Ku ngga ruah so rais-i.” 11 Pak Moses nang di Tapa, “Aku ati daya saja adŭ. Simuki aku re bidapŭd ngga raja ka taban daya Israel ngga bu ruah so Egypt?” 12 Tapa nam, “Aku re agi ngga kuu, ka kan kuu mbŭh taban daya Israel ngga ruah so Egypt, kuu re nyambah Aku di darŭd ati. Anŭ re jadi tandā adi kiren Aku mbŭh pait kuu.” 13 Pak Moses nam, “Kan aku di ka daya Israel ka kidaan di ngara, nang ‘Tapa tayung-babuk ngan adi pait aku ka angān,’ tatu ngara siken aku, ‘Asi dŭn-I?’ Jadi sakaki aku re nam ngara?” 14 Tapa nam, “Aku ati inŭh Aku. Kuu dŭh siŭn dŭh kidaan di ngara, ‘Sianŭ adi adŭn Aku ati inŭh Aku mbŭh pait aku ka angān.’ 15 Kidaan di bara daya Israel nang Aku, adi TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngara, Tapa Abraham, Isaac ka Jacob inŭh adi pait kuu ka ngara. Anŭ inŭh dŭn Ku ndŭg situi tui; anŭ inŭh dŭn adi turap bauh re pakai ngga kadŭn Aku. 16 Panu di nguruk sopŭrŭg pinguru daya Israel ka kidaan di ngara nang Aku, adi TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngara, Tapa Abraham, Isaac, ka Jacob, mbŭh nandŭng di kuu. Kidaan di ngara nang Aku mbŭh mandŭg ka ngara ka mbŭh kiris kayuh adi daya Egypt ndai di tunduh ngara. 17 Aku mbŭh natu adŭp Ku re taban ngara ngga bu so Egypt di yŭn ngara dog kinanyuh; Aku re taban ngara ka tarun tana adi kaya ka damŭn, anŭ inŭh tarun tana daya Canaan, daya Hitti, daya Amor, daya Periz, daya Hivi ngga daya Jebus. 18 “Daya Ku re dingah kayuh adi nang mu di ngara. Jadi kuu dŭh siŭn dŭh di ngga bara pinguru Israel ka yŭn raja Egypt ka nang di ayŭh, ‘TUHAN, adi Tapa daya Hebrew, mbŭh pinandŭng adŭp-I di kieh. Madin nyibandar kieh panu taruh andu ka tarun tana-pajam di jugan sadis ka TUHAN, adi Tapa ami.’ 19 Aku puan raja Egypt dŭh re bada angān di kambŭi ayŭh dŭh dog takan. 20 Pak Aku re pakai kuasa Ku ka re ngukum Egypt ngga pingandai adi bisā diginŭ. Ripas anŭ ayŭh re bada angān panu. 21 Aku re bada daya Egypt biradat di kuu isa kan daya Ku bu so nŭ, ngara dŭh re bada ngara bu bŭrŭh-beyang. 22 Barang naan dayung daya Israel re di ka rasū ngara samŭn ka tadŭ tadŭ dayung daya Egypt adi rŭŭ di ramin-i ka mite piraka, pimakai mas ngga pirak. Daya Israel re bada anak ngara dari bait dayung pakai kayuh kayuh anŭ ngga taban bu pinyikaya daya Egypt.”

Pinyiruah 4

1 Komŭnŭ Moses nam TUHAN, “Pak munki kambŭi bara daya Israel dŭh sabah aku ka dŭh an dingah kayuh nang ku. Ani re ku ndai kambŭi ngara nang Kaam mating pinandŭng adŭp Mai di aku?” 2 Jadi TUHAN siken ayŭh, “Ani anŭ adi kuu digŭng?” “Sikud nŭh,” ayŭh nam. 3 TUHAN nang, “Taran sikud anŭ ka tana.” Kan Moses sawŭ taran-i ka tana, sikud anŭ marui jadi jippŭh, ka Moses bu mangān-i. 4 Komŭnŭ TUHAN nang di Moses, “Mutu ka nakap di koi-i.” Jadi Moses mutu ka nakap jippŭh anŭ, ka nganŭ gŭh ayŭh rasu marui pari jadi sikud. 5 TUHAN nang, “Ndai simŭnŭ ngga kiren di daya Israel nang TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngara, adi Tapa Abraham, Isaac, ngga Jacob, mbŭh nandŭng di kuu.” 6 TUHAN minyu dinge di Moses, “Kasŭk tangan mu ka darŭm jipo-ambu mu.” Moses ndai nanyam dog bada; ka kan ayŭh piruah tangan-i ka sapa, tangan-i anŭ biritik buda mun salju dog andam kurit. 7 Ka TUHAN nang, “Kasŭk tangan mu dinge ka darŭm jipo-ambu mu.” Ayŭh kasŭk, ka kan ayŭh piruah tangan-i kari ati, tangan-i anŭ bua, nimun parad ganan-i adi bŭkŭn. 8 TUHAN nang, “Kambŭi ngara dŭh an sabah di pinganang mu puan kah dŭh bisaya da sibungas pingandai-nginga adi kuu ko ndai, kadŭ ati ndi re bada ngara sabah. 9 Kambŭi sunggu so-duwŭh pingandai-nginga anŭ dog ndai ka ngara babŭ gŭh dŭh sabah di kuu, ka kambŭi ngara abah dingah di pinganang mu, tambit piin so Yang Nile ka ren-i di tana. Piin anŭ re marui jadi deya.” 10 Pak Moses nang, “Dŭh, TUHAN, dŭhnyah pait aku. Aku dŭh daya adi siradik minyu, ka taŭn gi-bŭn so sibungas Kaam minyu ngga aku. Aku daya adi bawa minyu, sitanah buang taru.” 11 TUHAN nang di ayŭh, “Asi garang nggen baba di manusia? Asi bada ayŭh bangam puan kah dŭh pandai minyu? Asi bada ayŭh kiris tarun puan kah bada ayŭh karak? Aku inŭh, adi TUHAN. 12 Panu madin! Aku re turung kuu minyu, ka Aku re kidaan di kuu kayuh adi re mu nang.” 13 Pak Moses nam, “Dŭh, TUHAN, turung pait daya bŭkŭn.” 14 TUHAN mbŭh baji di Moses ka nang, “Munki ngga jurud mu Aaron, adi daya Levi? Aku puan ayŭh pandai minyu. Sibandar-i ayŭh madin darŭm pimanu-i di dapŭd kuu ka re raru gaŭn bidapŭd ngga kuu. 15 Kuu bisa minyu di ayŭh ka kidaan di ayŭh ani kayuh adi patut dog nang. Aku re turung so-duwŭh ngan minyu, ka Aku re kidaan di so-duwŭh ngan kayuh adi re angān ndai. 16 Ayŭh re jadi tukang minyu yŭn mu ka re minyu di bara daya bagŭ yŭn mu. Kuu re keya ka Tapa, amai kidaan di ayŭh kayuh adi re-i nang. 17 Taban sikud anŭ ngga panu; amai ngga sikud anŭ kuu re ndai pingandai-nginga.” 18 Ripas anŭ Moses pari ka yŭn Jethro, adi damŭh-i, ka nang di ayŭh, “Turung bada aku pari ka yŭn bara madis ku di Egypt, an puan gibabŭ udip kah dŭh ngara.” Jethro bada ka nggen siramat panu di ayŭh. 19 Sitadŭn Moses gibabŭ di Midian, TUHAN nang di ayŭh, “Panu meh pari ka Egypt, amai sopŭrŭg ngara adi an siŭ kuu mbŭh abo kabŭs.” 20 Jadi Moses taban sawŭn-i ka bara anak dari-i; bada ngara guru di tunduh kaldi, ka rasu matak ayō ngara ka Egypt. Ayŭh taban sikud adi Tapa ko kidaan di ayŭh da taban. 21 TUHAN nang di Moses dinge, “Amai madin kuu pari ka Egypt, kuu dŭhnyah dŭh ndai sopŭrŭg pingandai-nginga adi Aku muko nggen kuasa di kuu ngga ndai, di sirung jawin raja. Pak Aku re bada atin raja anŭ baking, ka ayŭh dŭh re bada daya Israel bu so Egypt. 22 Nganŭ kuu dŭh siŭn dŭh kidaan di ayŭh nang Aku, adi TUHAN, nang, ‘Israel inŭh anak pinuai Ku. 23 Aku muko kidaan di kuu da pirupas anak Ku, isa ayŭh nyambah Aku, pak kuu abah bada. Madin Aku re siŭ anak pinuai dari mu.’” 24 Di tarun yŭn ngara bibari di atang aran nuju Egypt, TUHAN bidapŭd ngga Moses ka suba re siŭ ayŭh. 25-26 Nganŭ Zipporah, adi sawŭn Moses, tambit batuh adi reja, ka kapŭg tŭbŭn kurit buat anak dari-i, ka tama kaja Moses ngga kurit anŭ. Sabab di adat bisunat ayŭh nang di Moses, “Kuu banŭh deya di aku.” Ngga sabab anŭ meh TUHAN dŭh siŭ Moses. 27 Di tika anŭ gŭh TUHAN agi minyu di Aaron, “Panu di ka tarun tana-pajam di bidapŭd ngga Moses.” Jadi ayŭh di ka bidapŭd ngga Moses di darŭd kudus; ka kan ngara mbŭh bidapŭd ngga dingan-i, Aaron sium ayŭh. 28 Komŭnŭ Moses kidaan di Aaron sopŭrŭg kayuh adi TUHAN ko kidaan di ayŭh di andu Ayŭh bada ayŭh pari ka Egypt; Moses kidaan gŭh di Aaron pasar pingandai-nginga adi TUHAN ko bada ayŭh ndai. 29 Jadi Moses ngga Aaron matak ka Egypt ka bagan sopŭrŭg pinguru daya Israel da tikuruk. 30 Aaron kidaan di ngara sopŭrŭg kayuh adi TUHAN ko kidaan di Moses, ka diginŭ gŭh Moses ndai sopŭrŭg pingandai-nginga di sirung jawin bara daya. 31 Ngara sabah, ka kan ngara dingah nang TUHAN mbŭh mandŭg ka ngara ka mbŭh kiris munki masam ngara dog pijera, ngara mutu ubak ngara ka nyambah.

Pinyiruah 5

1 Jadi Moses ngga Aaron di ka yŭn raja Egypt ka nang, “TUHAN adi Tapa Israel, nang, ‘Bada bara daya Ku ruah so Egypt, isa ngara bisa nyambah Aku di tarun tana-pajam.’” 2 “Asi TUHAN anŭ?” raja siken. “Re ngga mani aku tunda pinganang-I ka bada daya Israel bu ruah so ti? Aku dŭh puan TUHAN anŭ; ka aku dŭh re bada daya Israel ruah so rais ati.” 3 Moses ngga Aaron nam, “Tapa daya Hebrew mbŭh pinandŭng adŭp-I di kieh. Turung bada kieh panu taruh andu ka tarun tana-pajam siŭn kieh bisa jugan sadis ka TUHAN adi Tapa ami. Kambŭi kieh dŭh ndai simŭnŭ, Ayŭh re siŭ kieh ngga andam puan kah ngga perang.” 4 Raja nang di Moses ngga Aaron, “Ani rati pingandai ngan anŭ adi re bada bara daya tingge kraja ngara? Bada bara urun anŭ pari di nyiraja! 5 Bara ngan mbŭh jadi raru bagŭ so daya Egypt. Jadi madin angān raan ko nyiraja!” 6 Di andu anŭ gŭh raja pesan bara daya Egypt adi pinguasa urun ngga daya Israel adi jadi mandor: 7 “Dŭh tia nggen di bangsa anŭ siriyang ngga ndai batuh batā. Bada adŭp ngara di jiroh-i. 8 Pak bada ngara babŭ ndai batuh batuh batā kiang adi mbŭh ngara ndai, ndi batuh batā dŭh gŭh siŭn kurang. Ngara gibabŭ me nyiraja, ngapŭi meh ngara ari mite aku nyibandar ngara ruah di jugan sadis ka Tapa ngara! 9 Bada ngara bandar bandar nyiraja ka nggen bagŭ kraja di ngara, isa ngara dŭh paya dingah dundan kadong.” 10 Bara pinguasa urun ngga bara daya Israel adi jadi mandor samah ruah ka nang di bara daya Israel, “Raja nang ayŭh dŭh re tia sidia yŭn ngan siriyang. 11 Ayŭh nang adŭp ngan dŭh siŭn dŭh ndu-i di tadŭ tadŭ yŭn angān tungang dapŭd-i, pak angān dŭh siŭn dŭh ndai batā kiang adi mbŭh.” 12 Jadi bara daya panu di ndi tarun tana Egypt jiroh siriyang. 13 Bara pinguasa urun mbŭh situngang tungang ngara takan bara daya ndai batuh batuh batā da kiang adi mbŭh barang andu nimun di tipuh siriyang dog nggen di ngara. 14 Daya Egypt adi pinguasa urun kijera bara daya Israel adi jadi mandor, adi ngara mbŭh tijuan bada nguasa kraja. Ngara nang, “Mani angān dŭh ndai batuh batuh batā bada nyikiang ngga anŭ adi angān ko ndai dawŭ-i?” 15 Ripas anŭ bara mandor di mingungut di sirung jawin raja, “Mani kaam ndai simuti di kieh, Tuan Raja? 16 Kieh dŭh dog nggen siriyang, pak kieh gibabŭ dog bada ndai batuh batā! Ka madin kieh dog kijera, pak adŭp pinurung mai inŭh adi sarah.” 17 Raja nam bara mandor, “Angān taŭn daya tibanga ka dŭh an nyiraja, ngapŭi ka angān mite aku piruah adŭp ngan da di jugan sadis ka TUHAN. 18 Pari di nyiraja madin! Angān dŭh re dog nggen siriyang, pak angān dŭh siŭn dŭh ndai batuh batā da kiang adi mbŭh.” 19 Madin bara mandor rada adŭp ngara darŭm susah kan ngara dog kidaan bada ndai batuh batā barang andu da kiang adi mbŭh. 20 Darŭm ngara ruah bu so yŭn raja, ngara bidapŭd ngga Moses ka Aaron, adi mbŭh agi kajŭn ngara. 21 Ngara nang di Moses ngga Aaron, “TUHAN mbŭh kiris kayuh adi angān mbŭh ndai ka re ngukum angān amai angān mbŭh bada raja ngga bara pinurung-i tiru di kieh. Angān mbŭh nggen di ngara aran ngga siŭ kieh.” 22 Komŭnŭ Moses pari ka TUHAN ka nang, “TUHAN, mani Kaam kinanyuh daya Mai? Mani Kaam pait aku kamati? 23 So sibungas aku di bidapŭd ngga raja di minyu yŭn Mai, ayŭh mbŭh bana kinanyuh ngara. Ka Kaam mating ndai ani ani ngga turung ngara!”

Pinyiruah 6

1 Jadi TUHAN nang di Moses, “Madin kuu re kiris kayuh adi re Ku ndai di raja. Aku re takan ayŭh bada piruah daya Ku. Sawŭ, Aku re takan ayŭh da pibu ngara so rais-i.” 2 Tapa minyu di Moses nang-I, “Aku ati TUHAN. 3 Aku nandŭng di Abraham, di Isaac, ka di Jacob nimun Tapa Bisa-pŭrŭg, pak Aku dŭh bada ngara puan Aku ngga adŭn kudus Ku, adi TUHAN. 4 Aku muko gŭh ndai simanya Ku ngga ngara, bijanji an nggen di ngara tarun tana Canaan, tarun tana adi ngara ko yŭn rŭŭ dawŭ-i di jaman ngara gibabŭ daya pinami diginŭ. 5 Madin Aku mbŭh dingah sidaing bara daya Israel adi daya Egypt mbŭh piurun, ka Aku mbŭh ingat simanya Ku. 6 Ngapŭi kidaan di daya Israel nang Aku kidaan di ngara, ‘Aku ati TUHAN; Aku re pirupas angān so dog piurun daya Egypt. Aku re pakai tangan Ku adi bikuasa ngga ngukum ngara; komŭnŭ Aku nyiramat angān. 7 Aku re bada angān jadi daya adŭp Ku ka Aku re jadi Tapa ngan. Angān re puan nang Aku ati TUHAN adi Tapa ngan kan Aku pirupas angān so dog piurun di Egypt. 8 Aku re taban angān ka tarun tana adi Aku mbŭh bipayu an nggen di Abraham, di Isaac ka di Jacob. Aku re nggen-i di angān ndu bisaka ngan. Aku ati TUHAN.’” 9 Moses kidaan pinganang anŭ di daya Israel, pak ngara dŭh raan dingah ayŭh amai mbŭh jimŭ bada jera-birasa darŭm ngara jadi urun. 10 Komŭnŭ TUHAN nang di Moses, 11 “Panu ka kidaan di raja daya Egypt nang ayŭh dŭh siŭn dŭh bada bara daya Israel bu so rais-i.” 12 Pak Moses nam, “Adŭp daya Israel dŭh gŭh an dingah kayuh adi nang ku, taya ka adŭp raja? Aku ati daya adi dŭh pandai minyu.” 13 TUHAN pesan di Moses ngga Aaron: “Kidaan di daya Israel ngga di raja Egypt nang Aku nggen ukum bada angān duwŭh nguru daya Israel ruah so Egypt.” 14 Reuben, anak pinuai Jacob, biyŭn pat madis anak dari: Hanoch, Pallu, Hezron, ngga Carmi; ngara inŭh tayung-babuk bara manak adi tarik dŭn ngara. 15 Simeon biyŭn nŭm madis anak dari: Jemuel, Jamin, Ohad, Jachin, Zohar, ngga Shaul adi anak-i ngga dayung daya Canaan; ngara inŭh tayung-babuk bara manak adi tarik dŭn ngara. 16 Levi biyŭn taruh madis anak dari: Gershon, Kohath, ngga Merari. Ngara inŭh tayung-babuk bara manak adi tarik dŭn ngara. Levi udip 137 sawa. 17 Gershon biyŭn duwŭh madis anak dari: Libni ngga Shimei, ka ngara biyŭn bagŭ sesang. 18 Kohath biyŭn pat madis anak dari: Amram, Izhar, Hebron, ngga Uzziel. Kohath udip 133 sawa. 19 Merari biyŭn duwŭh madis anak dari: Mahli ngga Mushi. Ngara inŭh bara manak Levi ngga bara sesang ngara. 20 Amram sawŭn sude sama-i Jochebed, adi biranak Aaron ngga Moses. Amram udip 137 sawa. 21 Izhar biyŭn taruh madis anak dari: Korah, Nepheg, ka Zichri. 22 Uzziel biyŭn taruh madis gŭh anak dari: Mishael, Elzaphan, ka Sithri. 23 Aaron sawŭn Elisheba, anak dayung Amminadab adi jurud dayung Nahshon. Elisheba biranak Nadab, Abihu, Eleazar, ngga Ithamar. 24 Korah biyŭn taruh madis anak dari: Assir, Elkanah, ka Abiasaph. Ngara inŭh tayung-babuk bara kaum manak Korah. 25 Eleazar adi anak dari Aaron sawŭn ndi naan so bara anak dayung Putiel, adi biranak yŭn-i Phinehas. Ngara inŭh pingubak bara rawang ngga pingubak bara manak tibaran-asar Levi. 26 Aaron ngga Moses inŭh daya adi yŭn TUHAN nang, “Nguru tibaran tibaran-asar Israel ruah so Egypt.” 27 Ngara inŭh daya adi kidaan di raja Egypt da pirupas bara daya Israel. 28 Kan TUHAN minyu ngga Moses di tarun tana Egypt, 29 Ayŭh nang, “Aku ati TUHAN. Kidaan di raja Egypt sopŭrŭg kayuh adi Aku kidaan di kuu.” 30 Pak Moses nam, “Kaam puan aku dŭh daya adi pandai minyu; re ngga mani raja dingah kayuh adi nang ku?”

Pinyiruah 7

1 TUHAN nang, “Aku re bada kuu keya ka Tapa di batŭh raja, ka jurud mu Aaron re minyu ngga ayŭh keya ka nabi mu. 2 Kidaan di Aaron sopŭrŭg kayuh adi Aku kidaan di kuu, ka ayŭh re kidaan di raja bada piruah bara daya Israel so rais-i. 3-4 Pak Aku re bada raja baking, ka dŭh re dingah pinganang mu, sunggu munki masam bagŭ kayuh adi pitaru Aku ndai di Egypt. Komŭnŭ Aku re bada ukum adi bisā nyatŭk Egypt ka taban bara tibaran-asar daya Ku ruah so nŭ. 5 Daya Egypt re puan meh nang Aku ati TUHAN, kan Aku pakat tangan Ku rawan ngara ka taban daya Israel ruah so rais ngara.” 6 Moses ngga Aaron ndai nimun adi TUHAN ko pesan. 7 Di tika ngara minyu ngga raja, Moses mbŭh 80 sawa umbur-i, ka Aaron mbŭh 83 sawa. 8 TUHAN nang di Moses ngga Aaron, 9 “Kambŭi raja mite angān ndai pingandai-nginga ngga nyibandar adŭp ngan, kidaan di Aaron da taran sikud-i di sirung jawin raja, ka sikud anŭ re marui jadi jippŭh.” 10 Jadi Moses ngga Aaron di ka yŭn raja ka ndai nimun TUHAN mbŭh pesan di ngara. Aaron taran sikud-i di sirung jawin raja, ngga di sirung jawin bara pinurung-i, ka-i marui jadi jippŭh. 11 Komŭnŭ raja bagan bara daya bijak-i samŭn bara pinanung, ka ngga pimandai-i ngara ndai simŭnŭ gŭh. 12 Ngara taran sikud ngara, ka sikud ngara marui jadi jippŭh. Pak sikud Aaron tŭrŭn sikud ngara. 13 Pak raja gibabŭ gŭh baking ka, sak adi TUHAN ko nang, raja dŭh an dingah pinganang Moses ngga Aaron. 14 Jadi TUHAN nang di Moses, “Raja mbŭh paŭh baking buang dŭh gŭh an bada daya Israel ruah so rais-i. 15 Ngapŭi di bidapŭd ngga ayŭh isan isan kan ayŭh mūn di ka Yang Nile. Taban sikud anŭ adi ko jadi Jippŭh ka kajŭn ayŭh di pang piin. 16 Ka kidaan di raja, ‘TUHAN, adi Tapa daya Hebrew, pait aku bada kidaan di kaam da piruah bara daya-I so rais ati, isa ngara bisa nyambah Ayŭh di tarun tana-pajam. Pak mbŭh ndŭg madin kaam dŭh an dingah pinganang-I. 17 Jadi madin, Tuan Raja, TUHAN nang kaam re puan asi Ayŭh so kayuh adi re-I ndai. Tingga, Aku re masut tunduh piin di yang ati ngga sikud ati, ka piin re marui jadi deya. 18 Iken re kabŭs, ka piin re buuh, ka daya Egypt dŭh re dapŭd nok piin-i.’” 19 Ka TUHAN nang di Moses, “Bada Aaron tambit ka pakat sikud-i, tiju sopŭrŭg tŭngŭn piin ngga parit, pagong ngga prigi, isa piin marui jadi deya, di ndi tarun tana Egypt samŭn sopŭrŭg piin adi darŭm tong kayuh, ngga adi darŭm gabuk ngga darŭm tipayan batuh.” 20 Moses ngga Aaron ndai nimun adi TUHAN ko pesan. Di sirung jawin raja ngga bara pinurung-i, Aaron pakat sikud-i ka masut tunduh piin Yang Nile, ka sopŭrŭg piin darŭm-i marui jadi deya. 21 Iken darŭm piin abo kabŭs, ka piin mbŭh raru buuh ndŭg ka daya Egypt dŭh tungang nok piin-i. Deya mbŭh di barang ka yŭn-i di Egypt. 22 Komŭnŭ bara pinanung raja ndai simŭnŭ gŭh so ka pimandai ngara, ka raja babŭ baking nimun adi mbŭh. Nimun adi TUHAN ko nang, raja abah dingah pinganang Moses ngga Aaron. 23 Ayŭh tanŭ ka-i pari adŭ maad ka istana buang dŭh adŭ mbit piduri. 24 Sopŭrŭg daya Egypt kareh rubang di pang Yang Nile jiroh piin nok, sabab ngara mbŭh dŭh adŭ tungang nok piin so adŭp Yang Nile. 25 Ju andu ripuan ripas TUHAN ko masut piin.

Pinyiruah 8

1 Komŭnŭ TUHAN nang di Moses, “Di ka yŭn raja ka kidaan di ayŭh TUHAN agi nang, ‘Bada daya Ku ruah, isa ngara bisa nyambah Aku. 2 Kambŭi kuu abah, Aku re muno rais mu ngga tigarag. 3 Yang Nile re puno da tigarag ndŭg ka sopŭrŭg-i re ruah di ka istana mu, birit mu, ambok mu, ramin ramin bara pinurung mu ka sopŭrŭg daya mu, ka simŭnŭ gŭh di oven-tana samŭn di kuari mu. 4 Dudu tigarag anŭ re minyakir ka pŭrŭng ganan mu, di bara daya mu, ka di bara pinurung mu.’” 5 TUHAN nang di Moses, “Kidaan di Aaron da pakat sikud-i di tunduh tŭngŭn tŭngŭn piin, parit ka tapo tapo piin, ka bada bara tigarag makat ka muno tarun tana Egypt.” 6 Jadi Aaron pakat sikud-i di tunduh piin, ka bara tigarag mandŭg ka muno tarun tana Egypt. 7 Pak bara pinanung anŭ ndai simŭnŭ gŭh so ka pimandai ngara, bada dudu tigarag ruah ka ndi tarun tana. 8 Raja bagan Moses ngga Aaron ka nang di ngara, “Bidua ka TUHAN bada kadi sopŭrŭg tigarag ati, ka aku re piruah bara daya ngan, isa ngara bisa jugan sadis ka TUHAN.” 9 Moses nam, “Aku re bidua yŭn mai ngga sanang asŭng ku. Miratak adŭ jam ngga ku bidua yŭn mai, yŭn pinurung mai, ka yŭn bara daya mai. Tigarag re mating tia adŭ-i di Yang Nile.” 10 Raja nam, “Bidua yŭn ku sipagi.” Moses nam, “Aku re ndai nanyam pimite mai, isa kaam puan nang mating tapa adi bŭkŭn adi mun TUHAN adi Tapa ami. 11 Tigarag re bu so yŭn mai, so bara pinurung mai, so bara daya mai, ka re mating tia adŭ-i di Yang Nile.” 12 Komŭnŭ Moses ngga Aaron bu so yŭn raja, ka Moses bidua ka TUHAN bada kadi dudu tigarag adi ko-I taban ka yŭn raja. 13 TUHAN ndai nanyam pimite Moses, jadi dudu tigarag adi agi di darŭm ramin, di badag, ka di ŭmŭh ngga teya abo kabŭs. 14 Bara daya Egypt nguruk tadang tigarag bada bitugung ndŭg ka tarun tana mbŭh buuh mangas da-i. 15 Kan raja kiris dudu tigarag mbŭh abo kabŭs ayŭh pari baking dinge ka, sak adi TUHAN ko nang, ayŭh dŭh an dingah pinganang Moses ngga Aaron. 16 TUHAN nang di Moses, “Kidaan di Aaron bada mupu tana ngga sikud-i isa runas dabu tana di ndi tarun tana Egypt marui jadi biyas.” 17 Jadi Aaron mupu tana ngga sikud-i, ka sawŭ dabu tana di ndi tarun tana Egypt marui jadi biyas ka mbap di daya ngga di dāng dāng. 18 Bara pinanung suba pakai pimandai ngara ngga nimbur biyas, pak ngara dŭh tungang. Mbŭh barang ka yŭn-i biyas agi, 19 ka bara pinanung anŭ nang di raja, “Tapa inŭh adi ndai kayuh ati!” Pak raja gibabŭ baking ka, sak adi TUHAN ko nang, ayŭh abah dingah pinganang Moses ngga Aaron. 20 TUHAN nang di Moses, “Awar isan isan andu sipagi di bidapŭd ngga raja darŭm-i mūn ka piin, ka kidaan di ayŭh TUHAN nang, ‘Bada daya Ku ruah isa ngara bisa nyambah Aku. 21 Aku bakan kuu kambŭi kuu abah dingah pinganang Ku, Aku re bada dudu tura mandŭg ka kuu, ka bara pinurung mu, samŭn ka bara daya mu. Ramin ramin daya Egypt samŭn badag badag ngara re puno da tura. 22 Pak Aku re tandah abong Goshen, adi yŭn daya Ku rŭŭ, da mating tura dieh. Aku re ndai simŭnŭ isa kuu puan nang Aku adi TUHAN adi bikuasa di tarun tana ati. 23 Aku re ndai pingatŭn di asah daya daya Ku ngga daya daya mu. Pingandai-nginga ati re jadi di andu sipagi.’” 24 TUHAN pait bara tura ka istana raja, samŭn ramin ramin bara pinurung-i. Ndi tarun tana Egypt mbŭh abo rusag bada tura. 25 Komŭnŭ raja bagan Moses ngga Aaron, ka nang, “Jugan sadis ka Tapa ngan digiti darŭm rais ati.” 26 Moses nam, “Dŭh-i batur simŭnŭ, amai bara daya Egypt taŭn re tuas kiris kieh nyadis dāng adi kieh jugan ka TUHAN adi Tapa ami. Kambŭi kieh pakai dāng ndu sadis ka bara daya Egypt kiris kieh ndai simŭnŭ, tatu ngara re manjan kieh ngga batuh ndŭg ka kieh kabŭs. 27 Kieh dŭh siŭn dŭh panu taruh andu ka tarun tana-pajam, di jugan sadis ami ka TUHAN adi Tapa ami, nanyam adi mbŭh-I pesan di kieh.” 28 Raja nang, “Aku re bada angān di jugan sadis ka TUHAN adi Tapa ngan di tarun tana-pajam, atas angān dŭh paŭh jo. Bidua yŭn aku.” 29 Moses nam, “Kan aku mbŭh panu, aku re rasu bidua ka TUHAN bada dudu tura andu sipagi bu so yŭn mai, so bara pinurung mu, ka so bara daya mai. Pak kaam dŭh siŭn tia nipu kieh, bait kijaman kieh di bisadis ka TUHAN.” 30 Moses bu so yŭn raja ka bidua ka TUHAN, 31 ka TUHAN rasu ndai nanyam pimite Moses. Bara tura bu so yŭn raja, samŭn so yŭn bara pinurung-i, ka bara daya-i; ndi mating gŭh tura dŭm. 32 Pak kari ati gibabŭ gŭh raja baking, ka dŭh-i bada daya Israel ruah.

Pinyiruah 9

1 TUHAN nang di Moses, “Di ka yŭn raja ka kidaan di ayŭh nang TUHAN adi Tapa daya Hebrew nang, ‘Bada daya Ku ruah isa ngara bisa nyambah Aku. 2 Kambŭi kuu gibabŭ gŭh abah bada ngara ruah, 3 Aku re ngukum kuu ngga andam adi raru bisā-i, bada nyatŭk sopŭrŭg dāng mu: kuda, kaldi, onta, sapi, biri, ka kambing kambing. 4 Aku re ndai pingatŭn di asah dāng daya Israel ngga dāng daya Egypt, ka dāng dāng daya Israel dŭh re sua kabŭs. 5 Aku adi TUHAN mbŭh natu andu sipagi andu adi ngga Aku ndai simŭnŭ.’” 6 Andu anŭ ndi TUHAN ndai nimun adi ko-I nang, ka sawŭ sopŭrŭg dāng daya Egypt abo kabŭs, pak ndi mating gŭh dāng daya Israel kabŭs. 7 Raja siken pasar kayuh adi mbŭh jadi, ka dog kidaan nang ndi mating gŭh dāng daya Israel kabŭs. Pak ayŭh baking ka abah bada daya Israel ruah. 8 Komŭnŭ TUHAN nang di Moses ngga Aaron, “Tambit kudu kudu agŭm apŭk so buwang apui; Moses siŭn nabur-i di au-tarun di sirung jawin raja. 9 Dabu apŭk anŭ re mingare mun runas di ndi tarun tana Egypt, ka di barang ka yŭn-i re jadi pirakis adi pupus di pŭrŭng ganan daya Egypt samŭn di dāng dāng ngara.” 10 Jadi ngara tambit apŭk ka mijog di sirung jawin raja, ka Moses taran apŭk anŭ ka au-tarun, ka pijadi pirakis adi pupus di pŭrŭng ganan daya ngga di dāng. 11 Bara pinanung mbŭh dŭh tungang situra jawin ngga Moses amai ndi ganan ganan ngara mbŭh puno da pirakis, nimun bara daya Egypt adi bŭkŭn. 12 Pak TUHAN bada raja anŭ baking ka, sak adi TUHAN ko nang, raja abah dingah pinganang Moses ngga Aaron. 13 Komŭnŭ TUHAN nang di Moses, “Awar isan isan andu sipagi kuu di bidapŭd ngga raja ka kidaan di ayŭh nang TUHAN adi Tapa daya Hebrew nang, ‘Bada daya Ku ruah isa ngara bisa nyambah Aku. 14 Kari ati Aku dŭh re ngukum bara pinurung mu ngga bara daya mu adŭ, pak Aku re ngukum kuu ani, isa kuu puan nang mating adi bŭkŭn mun Aku di ndi ong ong. 15 Kambŭi Aku pakat tangan Ku ka kudog kuu samŭn daya daya mu ngga andam, taŭn angān madin mbŭh abo binasa. 16 Pak ngga Aku kiren kuasa Ku di kuu, Aku mbŭh tandah kuu udip isa Adŭn Ku dog puan di ndi ong ong. 17 Pak kuu gibabŭ gŭh dŭh tigŭgŭs ka dŭh raan piruah daya Ku. 18 Munti andu, andu sipagi Aku re ndai ujen batuh, anŭ inŭh adi bŭn daya Egypt kinyam so jah. 19 Madin nggen ukum bada sopŭrŭg dāng ngga tadŭ tadŭ-i adi bŭkŭn adi agi di sapa dog pibŭrŭt ka darŭm kandang. Ujen batuh re rabu nyatŭk daya ngga dāng adi babŭ di sapa, ka sopŭrŭg-i re kabŭs.’” 20 Agi kada so bara pinurung raja mbŭh taru sabab kayuh adi TUHAN mbŭh nang, ka ngara taban ngga mŭrŭt bara urun ngara samŭn dāng dāng ngara, isa sopŭrŭg-i siramat. 21 Adi bŭkŭn adi dŭh mbit piduri di pinyibakan TUHAN tandah bara urun ka dāng ngara di sapa. 22 Komŭnŭ TUHAN nang di Moses, “Pakat tangan mu ka rangit ka ujen batuh re rabu di ndi tarun tana Egypt ka nyatŭk bara daya, dāng dāng, samŭn kayuh kayuh adi timbu di sapa tarun.” 23 Jadi Moses pakat sikud-i tiju rangit, ka TUHAN pait dudū ngga ujen batuh; ka kijat gŭh nimbak tana. TUHAN pait 24 ujen batuh adi raru bangat ka kijat adi prikirab digiti diginŭ. Anŭ inŭh ujen batuh adi raru bisā adi rais Egypt gi-muran kinyam so jah. 25 Di ndi tarun tana Egypt ujen batuh pirusak sopŭrŭg kayuh adi timbu di sapa tarun samŭn sopŭrŭg daya ngga sopŭrŭg dāng. Ayŭh pirusak sopŭrŭg anak kayuh di barang ka yŭn-i samŭn dudu tŭngŭn kayuh. 26 Gadung tana Goshen adŭ adi yŭn bara daya Israel rŭŭ, adi dŭh dog ujen batuh. 27 Raja bagan Moses ngga Aaron ka nang, “Kari ati aku mbŭh bidosa; TUHAN inŭh adi batur, ka daya daya ku samŭn adŭp ku inŭh adi sarah. 28 Bidua ka Tapa! Kieh mbŭh sadang jera da dudū ngga ujen batuh! Aku bijanji an bada angān ruah, ka angān dŭhsah tia rŭŭ digiti.” 29 Moses nang di raja, “Darŭm aku mbŭh ruah so kupo, aku re pakat tangan ku bidua ka TUHAN. Dudū re ko, ka ujen batuh re saya, isa kaam puan nang ong ati taŭn TUHAN dapu. 30 Pak aku puan nang kaam ngga bara pinurung mai gibabŭ dŭh taru TUHAN Tapa.” 31 Tŭngŭn flex ngga tŭngŭn jeri mbŭh abo muba ka riyŭk, sabab jeri mbŭh masak, ka flex gibabŭ musu. 32 Pak gandom dŭh rusak amai sundis masak. 33 Moses bu so yŭn raja, ruah so kupo, ka pakat tangan-i buang bidua ka TUHAN. Rasu dudū ngga ujen batuh rŭŭ. 34 Kan raja kiris kayuh adi mbŭh jadi, ayŭh bidosa dinge. Ayŭh ngga bara pinurung-i baking dinge mun adi mbŭh 35 ka, sak adi ko TUHAN diŭ kidaan so baba Moses, raja dŭh raan bada bara daya Israel ruah.

Pinyiruah 10

1 Komŭnŭ TUHAN nang di Moses, “Di dapŭd raja, Aku muko bada ayŭh ngga bara pinurung-i jadi baking, isa Aku bisa ndai pingandai-nginga Ku di ruang ngara 2 ka isa kuu bisa kidaan di bara anak sukuh mu munki masam Aku nyibudo bara daya Egypt kan Aku ndai pingandai-nginga. Sopŭrŭg ngan re puan nang Aku ati TUHAN.” 3 Jadi Moses ngga Aaron di dapŭd raja ka nang di ayŭh, “TUHAN, adi Tapa daya Hebrew, nang, ‘Ndŭg sinde kuu dŭh an nundok di Aku? Bada daya Ku ruah isa ngara bisa nyambah Aku. 4 Kambŭi kuu gibabŭ gŭh dŭh raan bada ngara ruah, Aku re bada dudu kadis mandŭg ka rais mu andu sipagi. 5 Sakan raru bagŭ-i kadis anŭ, tana re abo dog nutu-i. Kadis re man sopŭrŭg kayuh adi dŭh rusak da ujen batuh, samŭn tŭngŭn tŭngŭn kayuh adi dŭm. 6 Kadis re ngisi istana mu, samŭn ramin bara pinurung mu, ka ramin bara daya mu. Kadis re rabis arap so tadŭ tadŭ kayuh adi tayung-babuk mu ko kiris.’” Komŭnŭ Moses bigiring ka bu. 7 Bara pinurung minyu di raja, “Ndŭg sinde daya anŭ nyusah ata? Bada adŭ daya Israel ruah isa ngara bisa nyambah TUHAN adi Tapa ngara. Dŭh kah kaam rada nang Egypt mbŭh rusag?” 8 Jadi Moses ngga Aaron dog bada pari ka yŭn raja, ka-i nang di ngara, “Angān bisa ruah ka nyambah TUHAN adi Tapa ngan. Pak sibatur-i asi meh so angān adi re di?” 9 Moses nang, “Sopŭrŭg kieh re di, samŭn bara anak ka bara nyamba ami. Kieh re taban bara anak dari ngga anak dayung ami, bara biri ngga kambing ami ka bara sapi ami, sabab kieh dŭh siŭn dŭh kuka gawai ngga kibās TUHAN.” 10 Raja nang, “Aku bipayu ngga adŭn TUHAN aku dŭh re bada angān taban bara dayung ngan ka bara anak ngan! Mbŭh giranan inŭh angān ati mbŭh bipekat an rawan pritah ku. 11 Dŭh! Bara dari adŭ bisa di ka nyambah TUHAN kambŭi anŭ pinyiraan ngan.” Nganŭ meh Moses ngga Aaron dog kasig so yŭn raja. 12 Komŭnŭ TUHAN nang di Moses, “Pakat tangan mu tiju tarun tana Egypt isa dudu kadis mandŭg. Ngara re man sopŭrŭg kayuh adi timbu, sopŭrŭg kayuh adi dŭh rusak da ujen batuh.” 13 Jadi Moses pakat sikud-i ka TUHAN bada sabak so timor mandŭg ka poh tarun tana rais ndi andu ndi ngarŭm anŭ. Ngga isan isan dudu kadis mbŭh agi. 14 Kadis mbŭh raru bagŭ mandŭg ka mbap di ndi tarun tarun tana rais. Gi-bŭn daya kiris kadis raru bagŭ mun anŭ, diŭ so anŭ bait ripas anŭ. 15 Kadis mbŭh mingare nutu ndi tarun tarun ndŭg ka tana singŭt da-i; ngara man sopŭrŭg kayuh adi dŭh rusak da ujen batuh, samŭn buwa bawa di atuh kayuh. Mating kayuh barŭm di tadŭ tadŭ atuh tŭngŭn kayuh bait anak anak kayuh-udip dŭm di ndi tarun tana Egypt. 16 Komŭnŭ raja bigaut bagan Moses ngga Aaron, ka nang, “Aku mbŭh bidosa rawan TUHAN adi Tapa ngan, ka rawan angān gŭh. 17 Apun dosa ku kari ati adŭ ka bidua ka TUHAN adi Tapa ngan bada kadi ukum adi bisā ati so aku.” 18 Moses bu so yŭn raja ka bidua ka TUHAN. 19 Ka TUHAN nukar sabak so timor da jadi sabak adi raru daras so barat, adi poh dudu kadis anŭ ka Tanjung Suez. Ndi mating gŭh kadis dŭm di Egypt. 20 Pak TUHAN bada raja baking, ka-i dŭh bada bara daya Israel ruah. 21 Komŭnŭ TUHAN nang di Moses, “Pakat tangan mu tiju rangit, ka karŭm adi karŭm patŭ' re kinarŭm ndi tarun tana Egypt.” 22 Moses pakat tangan-i nuju rangit, ka ndi tarun tana Egypt mbŭh karŭm patŭ' sitadŭn taruh andu. 23 Bara daya Egypt mbŭh dŭh tungang kiris dingan-i, ka mating so ngara ruah ka sapa sitadŭn taruh andu anŭ. Pak daya daya Israel biyŭn jawa di tarun yŭn ngara rŭŭ. 24 Raja bagan Moses ka nang, “Angān bisa ruah di nyambah TUHAN; taban anak sawŭn ngan. Pak biri, kambing, ngga sapi ngan dŭh siŭn dŭh babŭ digiti.” 25 Moses nam, “Jadi kaam meh garang adi re nggen di kieh dāng dāng adi re kieh ndu sadis samŭn sadis badang adi re kieh jugan ka TUHAN adi Tapa ami. 26 Dŭh, kieh re taban dāng dāng ami; ndi dŭh gŭh kieh re tingge. Adŭp ami dŭh siŭn dŭh mien dāng adi re kieh ngga nyambah TUHAN adi Tapa ami. Ka sibayuh kieh ndŭg nŭ, kieh dŭh siŭn puan dāng aki ndi re kieh nyadis yŭn-I.” 27 TUHAN bada raja baking, ka ayŭh dŭh an bada ngara ruah. 28 Raja nang di Moses, “Bu so ti! Dŭhnyah bada aku kiris kuu dinge! Kambŭi aku kiris kuu dinge, kuu re kabŭs!” 29 “Batur pinganang mai,” Moses nam. “Kaam dŭh re kiris aku dinge.”

Pinyiruah 11

1 Komŭnŭ TUHAN nang di Moses, “Aku re pait dŭm ndi sidah adŭ ukum di raja Egypt ngga di bara daya-i. Ripas anŭ ayŭh re bada angān ruah so rais-i. Sibandar-i ayŭh re pibu sopŭrŭg ngan so tarun ati. 2 Jadi madin, minyu ngga sopŭrŭg daya Israel ka kidaan di sopŭrŭg ngara da mite so bara rasū ngara pimakai mas ngga pirak.” 3 TUHAN bada bara daya Egypt stabi di bara daya Israel. Sawŭ, bara pinurung raja ngga sopŭrŭg daya nyirundeng Moses daya adi raru bās. 4 Komŭnŭ Moses nang di raja, “TUHAN nang, ‘Ngga arong sitŭrŭp ngarŭm Aku re kudak Egypt, 5 ka barang naan anak pinuai dari di Egypt re kabŭs, piguru so anak dari adŭp raja adi jadi pimunān raja, ndŭg ka anak dari dayung urun adi ngisar gandom. Anak bungas sopŭrŭg dāng kudip re kabŭs gŭh. 6 Re agi sien bana di ndi tarun tana Egypt; gi-bŭn-i mun anŭ ka dŭh-i re tia. 7 Pak di dupan daya Israel mating ani ani har, bait-i kasong ngakang daya Israel puan kah ngakang dāng ngara. Simŭnŭ meh kuu re puan nang Aku adi TUHAN adi ndai pingatŭn di asah daya Egypt ngga daya Israel.’” 8 Ngga kubo pinganang-i Moses nang, “Sopŭrŭg pinurung mai re di ka aku ka re mutu ubak ngara ka aku, ka ngara re mite aku taban sopŭrŭg daya ku ngga bu. Ripas anŭ, aku re bu.” Ka Moses bu so yŭn raja ngga atin adi raru tuas. 9 TUHAN mbŭh nang di Moses, “Raja re babŭ dŭh raan dingah pinganang mu, isa Aku bisa nambah pingandai-nginga Ku di Egypt.” 10 Moses ngga Aaron ndai sopŭrŭg pingandai-nginga anŭ di sirung jawin raja, pak TUHAN bada ayŭh baking ka abah-i bada daya Israel ruah so rais-i.

Pinyiruah 12

1 TUHAN minyu di Moses ngga Aaron di Egypt: 2 “Buran ati jadi sibungas buran darŭm sawa yŭn ngan. 3 Nggen ajar ati di barang naan daya Israel: ngga andu adi simŭng darŭm buran ati barang naan pingubak rawang dŭh siŭn dŭh an mien bait-i anak biri puan kah anak kambing yŭn rawang-i. 4 Kambŭi rawang-i paŭh sŭ re tungang nyidah man ndi pŭrŭng dāng anŭ, ayŭh ngga rawang adi ngga-i bisindŭk bisa kutung-i, nanyam ka kudu naan ka kiang-ki dapŭd ndi naan man. 5 Angān bisa mien bait-i anak biri puan kah anak kambing, pak-i dŭh siŭn dŭh an dari adi ndi sawa umbur-i buang adi pidanah. 6 Angān an jaga dāng anŭ ndŭg ka andu adi simŭng pat darŭm buran anŭ. Ka ngga singumi andu anŭ barang naan daya Israel an siŭ-i. 7 Ngara siŭn tambit kada deya dāng anŭ ka susen-i di uros tiban ka di sambu tiban ramin ngara adi yŭn ngara man dāng anŭ. 8 Ngarŭm anŭ dagin dāng anŭ an dog manggang ka dog man ngga dawŭn kayuh adi pa'it, ka ngga ruti adi dŭh biragi. 9 Dŭhnyah man dagin anŭ mata puan kah man-i dog tanŭk ngga piin, pak man-i mŭrŭng dog manggang, samŭn ubak, kaja, ka isi pŭrŭng-i. 10 Angān dŭh siŭn kidŭm-i ndŭg isan isan; kambŭi agi dŭm, angān dŭh siŭn dŭh badang-i ndŭg ka rŭpŭg. 11 Angān an bigaut man buang mbŭh kibarui adŭp ngan yŭn re panu, kasut di kaja ngan, ka sikud di tangan ngan. Anŭ inŭh Gawai Paska ngga angān kibās Aku, adi TUHAN. 12 “Ngarŭm anŭ Aku re panu kudak Egypt, siŭ barang anak pinuai dari daya Egypt samŭn anak bungas dari dāng ngara, ka ngukum sopŭrŭg tapa Egypt. Aku ati TUHAN. 13 Deya dāng adi susen ngan di uros uros tiban re jadi tandā ramin adi yŭn ngan rŭŭ. Kan Aku kiris deya anŭ, Aku re nandan angān ka dŭh re ngukum angān darŭm Aku panu ngukum daya Egypt. 14 Angān dŭh siŭn dŭh sita andu anŭ da jadi andu gawai adat adi jadi pingingat di angān pasar kayuh adi Aku adi TUHAN mbŭh ndai. Angān an adu adu sita-i.” 15 TUHAN nang, “Yŭn Tipuh ju andu angān dŭh siŭn man ruti adi biragi, adŭ-i man anŭ adi dŭh biragi. Ngga andu adi ndi angān an taran sopŭrŭg ragi so arŭn ngan, amai kambŭi asi asi adi man ruti adi biragi darŭm tipuh ju andu anŭ, ayŭh dŭh re tia dog nyirundeng daya Ku. 16 Di andu adi ndi, ka dinge di andu adi ju, angān an tikuruk yŭn bisambah. Dŭhnyah nyiraja di andu anŭ, adŭ-i ndai pinguman ngan. 17 Sita gawai anŭ amai di andu anŭ Aku mbŭh taban tibaran-asar ngan ruah so Egypt. Angān dŭh siŭn dŭh an adu adu sita andu anŭ ngga gawai. 18 So ngga singumi andu andu adi simŭng-pat darŭm buran adi ndi ndŭg ka singumi andu andu adi duwŭh puru ndi, angān dŭh siŭn man ruti adi biragi. 19-20 Sitadŭn ju andu ragi dŭh siŭn dog dapŭd darŭm arŭn ngan, amai asi asi so angān, bait-i daya asar puan kah daya pinami, man ruti adi biragi, ayŭh dŭh re tia dog nyirundeng daya Ku.” 21 Moses bagan sopŭrŭg pinguru Israel, ka nang di ngara, “Barang naan siŭn mien ndi anak biri puan kah anak kambing ka siŭ-i, isa rawang ngan bisa sita Gawai Paska. 22 Tambit tugu hyssop ka siruman-i di makuk adi agi deya dāng dieh ka susen deya anŭ di uros tiban ka di parang sambu tiban ramin ngan. Ndi naan so angān dŭh gŭh siŭn ruah so ramin ndŭg andu sipagi. 23 Kan TUHAN panu kudak tarun tana Egypt di siŭ bara daya Egypt, Ayŭh re kiris deya di parang ka di uros tiban, ka dŭh-I re bada Malaikat Pinyikabŭs mŭrŭt ramin ngan ka siŭ angān. 24 Angān ngga bara anak ngan dŭh siŭn dŭh an adu adu tunda atur ati. 25 Kan angān mŭrŭt tarun tana adi TUHAN mbŭh bijanji an nggen di angān, angān dŭh siŭn dŭh sita adat ati. 26 Kan bara anak ngan siken angān, ‘Ani rati adat ati?’ 27 Angān nam, ‘Ati inŭh sadis Gawai Paska ngga kibās TUHAN, sabab Ayŭh mbŭh nandan ramin ramin daya Israel di Egypt. Ayŭh siŭ bara daya Egypt, pak ata Ayŭh dŭh siŭ.’” Bara daya Israel sidikang ka nyambah. 28 Jadi ngara di ka ndai nanyam adi TUHAN mbŭh pesan di Moses ngga Aaron. 29 Ngga sitŭrŭp ngarŭm TUHAN siŭ sopŭrŭg anak pinuai dari di Egypt, piguru so anak pinuai dari adŭp raja adi jadi pimunān raja, ndŭg ka anak dari daya-takap adi di darŭm gerok; sopŭrŭg anak bungas dāng dog siŭ gŭh. 30 Ngarŭm anŭ, raja ngga bara pinurung-i ngga sopŭrŭg daya Egypt adi bŭkŭn mbŭh abo burah. Mbŭh agi sien bana di ndi tarun tana Egypt, sabab di barang ramin adi agi anak dari agi gŭh anak dari kabŭs. 31 Di ngarŭm anŭ gŭh raja bagan Moses ngga Aaron ka nang, “Bu so ti angān ngga bara daya Israel ngan! Bu so rais ati; bu di nyambah TUHAN, nimun adi ko angān mite. 32 Taban bara biri, kambing ngga sapi ngan ka bu. Bidua gŭh mite berkat yŭn aku.” 33 Bara daya Egypt ngasu bara daya Israel rikas bu tingge rais ngara; ngara nang, “Sopŭrŭg ami re kabŭs kambŭi angān dŭh bu.” 34 Jadi ngara ngisi kuari ngga tibaduk dŭh biragi, marut ngga banang ka na di kawin ngara. 35 Bara daya Israel ndai nanyam adi Moses ko kidaan, ngara mite mas, pirak samŭn dudu piraka so bara daya Egypt. 36 TUHAN bada bara daya Egypt stabi di ngara ka nggen tadŭ tadŭ kayuh adi ngara mite. Simŭnŭ inŭh daya Israel taban ngga bu pinyikaya daya Egypt. 37 Bara daya Israel makat bidayŭh bu so Rameses di ka Sukkoth. Kurang rabis agi 600, 000 naan dari, dŭh ngitong bara dayung ngga anak-anya. 38 Agi gŭh bara bara daya bŭkŭn taban biri, kambing, ka sapi matak ngga ngara. 39 Ngara ndai ruti adi dŭh biragi so tibaduk adi ngara taban so Egypt, amai ngara dog pibu so Egypt ngga bigaut, ndŭg ka ngara mbŭh dŭh sipŭt sidia pinguman puan kah ndai tibaduk adi biragi. 40 Daya Israel rŭŭ di Egypt sitŭkŭd 430 sawa. 41 Di andu 430 sawa anŭ mbŭh ripuan, sopŭrŭg tibaran-asar daya TUHAN mbŭh bu so Egypt. 42 Anŭ inŭh ngarŭm adi ngga TUHAN bijaga amai taban ngara ruah so Egypt; ngarŭm anŭ gŭh mbŭh dog nitah adu adu yŭn TUHAN adi ngga daya Israel dŭh siŭn dŭh an bijaga. 43 TUHAN nang di Moses ngga Aaron, “Ati inŭh atur-adat yŭn Gawai Paska: Daya bangsa bŭkŭn dŭh siŭn sua man pinguman Gawai Paska. 44 Pak tadŭ tadŭ urun adi angān muko miris bisa sua man kambŭi angān muko diŭ nyunat ayŭh. 45 Daya adi rŭŭ nupang puan kah adi man gaji dŭh gŭh bisa sua man. 46 Sopŭrŭg pinguman anŭ dŭh siŭn dŭh dog man di darŭm ramin adi yŭn-i muko dog sidia, ka dŭh bisa dog taban ka sapa, ka dŭhnyah mata tadŭ tadŭ turang dāng anŭ. 47 Barang naan daya Israel dŭh siŭn dŭh sita gawai ati. 48 Pak dari adi dŭh dog nyunat taŭn dŭh bisa sua man. Kambŭi agi daya so bangsa bŭkŭn adi mbŭh sua rŭŭ di ruang ngan, ka raan sua sita Gawai Paska yŭn stabi di TUHAN, angān dŭh siŭn dŭh diŭ nyunat sopŭrŭg anak dari adi agi di rawang-i. Ayŭh bisa dog bada jadi keya ka daya asar Israel, ka bisa sua sita gawai anŭ. 49 Atur-adat ati inŭh yŭn daya asar Israel ka yŭn daya adi so bangsa bŭkŭn adi sua rŭŭ di ruang ngan.” 50 Sopŭrŭg daya Israel tunda ka ndai sopŭrŭg kayuh adi TUHAN ko pesan di Moses ngga Aaron. 51 Di andu anŭ TUHAN taban tibaran tibaran-asar Israel ngga ruah so Egypt.

Pinyiruah 13

1 TUHAN nang di Moses, 2 “Nitah yŭn Ku sopŭrŭg anak pinuai dari, amai barang naan anak pinuai dari daya Israel ka barang pŭrŭng anak bungas dari dāng Aku dapu.” 3 Moses nang di bara daya, “Ingat andu ati, andu adi ngga angān ruah so Egypt, tarun adi yŭn ngan jadi urun. Ati inŭh andu adi ngga TUHAN taban angān ruah pakai kuasa-I adi raru bās. Ruti adi biragi dŭh siŭn dog man. 4 Angān ruah so Egypt di andu ati darŭm sibungas buran, buran Abib. 5 TUHAN mbŭh bipayu ngga tayung-babuk ngan, an nggen di angān tarun tana daya Canaan, daya Hitti, daya Amor, daya Hivi, ka daya Jebus. Kan Ayŭh taban angān ngga mŭrŭt tarun tana anŭ adi kaya ka damŭn, angān dŭh siŭn dŭh an sita gawai ati darŭm buran ndi barang sawa. 6 Sitŭkŭd ju andu angān dŭh siŭn dŭh man ruti adi dŭh biragi, ka ngga andu adi ju an agi gawai ngga kibās TUHAN. 7 Sitŭkŭd ju andu angān dŭh siŭn man ruti adi dog ndai ngga ragi; Dŭhnyah nyikŭn ragi di tadŭ yŭn-i di rais ngan. 8 Kan gawai anŭ piguru, kidaan rati-i di bara anak ngan nang angān ndai simŭnŭ sabab kayuh adi TUHAN mbŭh ndai yŭn ngan darŭm angān ruah so rais Egypt. 9 Pinyita gawai ati inŭh jadi pingingat, keya ka kayuh adi dog mŭŭng di tangan ngan puan kah di arŭ ngan; ayŭh bada angān ingat nang angān an adu adu nyabŭt ka birajar Ukum-adat TUHAN, sabab TUHAN mbŭh taban angān ngga ruah so Egypt pakai kuasa bās-I. 10 Sita gawai ati di andu adi mbŭh dog miratak barang sawa. 11 “TUHAN re taban angān ka tarun tana daya Canaan adi muko-I bipayu an nggen di angān ka di bara tayung-babuk ngan. Kan Ayŭh nggen-i di angān, 12 angān dŭh siŭn dŭh jugan ka TUHAN barang naan anak pinuai dari ngan. Barang pŭrŭng anak bungas dari dāng ngan TUHAN dapu, 13 pak angān dŭh siŭn dŭh jugan anak biri ngga miris pari barang pŭrŭng anak bungas kaldi. Kambŭi angān dŭh raan miris pari kaldi anŭ, angān mata tungo-i. Angān dŭh siŭn dŭh miris pari barang naan anak pinuai dari ngan. 14 Jŭ, kan anak dari ngan siken ani rati pinyita gawai ati simuti, angān nam ayŭh nang, ‘Ngga kuasa bās-I TUHAN mbŭh taban ata ruah so Egypt, tarun yŭn ata ko jadi urun. 15 Kan raja Egypt baking ka abah bada ata ruah so rais-i, TUHAN siŭ barang naan anak pinuai dari di Egypt, manusia ngga dāng. Anŭ meh sabab ata nyadis barang pŭrŭng anak bungas dari dāng ka TUHAN, pak miris pari anak pinuai dari ta. 16 Pinyita gawai ati inŭh pingingat, keya ka kayuh adi dog mŭŭng di tangan ta puan kah di arŭ ta; ayŭh re bada ata ingat TUHAN mbŭh taban ata ngga ruah so Egypt pakai kuasa bās-I.’” 17 Kan raja Egypt bada daya Israel ruah, Tapa dŭh taban ngara kadŭg aran tabing rawŭt Philistia, sunggu-i aran anŭ purok. Tapa pikir, “Aku dŭh raan ngara nukar pikir-i ka raan pari ka Egypt kan ngara kiris re agi biperang.” 18 Ngapŭi meh TUHAN taban ngara kadŭg aran adi bikaring so tarun tana-pajam nuju Rawŭt Bireh. Bara daya Israel mbŭh bisinyata sidia re biperang. 19 Moses taban tadang Joseph nanyam adi Joseph ko bipayu ngga daya Israel. Joseph mbŭh nang, “Kan Tapa piruah angān, angān dŭh siŭn dŭh taban tadang ku ngga ruah so tarun ati.” 20 Bara daya Israel matak so Sukkoth ka bibari di Etham, di bŭngŭn tarun tana-pajam. 21 Sandu TUHAN panu diŭ di jawin ngara darŭm tŭngŭn abun, kiren aran di ngara; ka singarŭm darŭm tŭngŭn apui Ayŭh panu diŭ di jawin ngara nggen jawa di ngara, isa ngara bisa panu sandu ngga singarŭm. 22 Tŭngŭn abun ari agi diŭ di jawin ngara sandu, ka tŭngŭn apui singarŭm.

Pinyiruah 14

1 Komŭnŭ TUHAN nang di Moses, 2 “Kidaan di daya Israel bada pari ka bibari nura Pi Hahiroth, di asah Migdol ngga Rawŭt Bireh, sindŭk Baal Zephon. 3 Raja Egypt re pikir daya Israel bigandon di gadung rais ka taru mutas tarun tana-pajam. 4 Aku re bada ayŭh baking, ka ayŭh re tadak angān, ka pimanang Ku ngarah raja ngga bara tibaran soldadu-i re taban bragah ka adŭp Ku. Nganŭ daya Egypt re puan nang Aku ati TUHAN.” Daya Israel ndai nimun adi mbŭh dog kidaan. 5 Kan raja Egypt mbŭh dog kidaan nang daya Israel mbŭh bu, ayŭh ngga bara pinurung-i ngubah pikir-i, “Ani ati ndai ta? Ata mbŭh tandah daya Israel bu, ngara adi urun ta!” 6 Raja bada krita kuda perang-i ngga bara soldadu-i sidia. 7 Ayŭh matak ngga bara adi pakai krita kuda, samŭn nŭm ratus ngara adi siabo pandai birawan, dog nguru pingubak ngara. 8 TUHAN bada raja baking, ka ayŭh rasu tadak bara daya Israel, adi mbŭh ruah darŭm pimanang. 9 Bara soldadu daya Egypt, ngga sopŭrŭg kuda ngara, krita kuda ngga bara adi tukang pimanu-i, tadak ka nyandat ngara di tarun yŭn ngara mbŭh bibari di bŭngŭn Rawŭt Bireh sindŭk Pi Hahiroth ngga Baal Zephon. 10 Kan bara daya Israel kiris raja ngga bara soldadu-i mandŭg di nyerang ngara, ngara mbŭh tikaran ka mite turung so TUHAN. 11 Ngara nang di Moses, “Mating kah kubur di Egypt? Kuu mbŭh taban kieh kamati an bada kieh kabŭs di tarun tana-pajam kah? Tingga meh, ani mbŭh jadi darŭm kuu taban kieh ngga ruah so Egypt! 12 Dŭh kah kieh muko kidaan di kuu sibayuh ata ruah so Egypt nang kayuh adi mun ati re jadi? Kieh muko kidaan di kuu bada tandah adŭ kieh jadi urun daya Egypt. Mbŭh kana dŭ nŭŭh jadi urun di Egypt so nŭŭh kabŭs digiti di tarun tana-pajam.” 13 Moses nam, “Dŭhnyah taru! Nyiriang simangi ngan, ka angān re kiris kayuh adi TUHAN re ndai ngga nyiramat angān di andu ati; angān dŭh re tia kiris bara daya Egypt anŭ. 14 Adŭp TUHAN re birawan yŭn ngan. Angān dŭhsah ndai ani ani.” 15 TUHAN nang di Moses, “Mani kuu mite turung? Kidaan di bara daya da masang panu. 16 Pakat sikud mu tiju rawŭt. Piin rawŭt re tipire, ka bara daya Israel re tungang panu mutas rawŭt di tunduh tana badŭh. 17 Aku re bada bara daya Egypt anŭ raru baking ndŭg ka ngara re tadak ngara mŭrŭt rawŭt, ka Aku re dapŭd bragah so pimanang Ku ngarah raja, bara soldadu-i, bara krita kuda-i, ka ngara adi pimanu krita krita kuda-i. 18 Kan Aku mbŭh ngarah ngara, daya Egypt re puan nang Aku ati TUHAN.” 19 Malaikat Tapa, adi panu diŭ di jawin bara soldadu Israel, sigen adŭp-i ka punok. Tŭngŭn abun trigen gŭh ndŭg ka-i mbŭh di 20 asah bara daya Egypt ngga bara daya Israel. Abun anŭ kinarŭm daya Egypt, pak nggen jawa di daya Israel, ka so-duwŭh tibaran soldadu anŭ dŭh tungang nyindŭk dingan-i di ngarŭm anŭ. 21 Moses pakat tangan-i tiju rawŭt, ka TUHAN turak piin rawŭt ngga sabak adi daras so timor. Sabak anŭ poh ndi ngarŭm ngarŭm ka bada rawŭt badŭh jadi deyŭh. Rawŭt mbŭh tipire, 22 ka bara daya Israel panu mutas rawŭt di tunduh tana badŭh, ka piin adi tipire jadi keya ka sindung di so-duwŭh parad-i. 23 Bara daya Egypt tadak ngara ka tunda ngara mŭrŭt rawŭt ngga sopŭrŭg kuda ngara samŭn krita krita kuda samŭn ngara adi pimanu krita kuda. 24 Sindŭk siri jawa TUHAN tingga bara soldadu Egypt so tŭngŭn apui ngga tŭngŭn abun ka bada ngara kandang-kandŭ taru. 25 Ayŭh bada kaja kaja krita kuda ngara bakŭt panu, ndŭg ka ngara mbŭh briyuh buang mbar re panu. Bara daya Egypt anŭ nang, “TUHAN mbŭh birawan ngga ata yŭn daya Israel. Ja bu so ti!” 26 TUHAN nang di Moses, “Pakat tangan mu tiju rawŭt, ka piin re pari ka ngapuh bara daya Egypt ngga sopŭrŭg krita kuda ka ngara adi pimanu krita kuda.” 27 Sawŭ meh Moses pakat tangan-i tiju rawŭt, ka isan isan anŭ piin mbŭh pari mun adi mbŭh. Bara daya Egypt suba bu mangān piin, pak TUHAN pirŭnggŭd ngara di rawŭt. 28 Piin pari ka ngapuh krita krita kuda, bara adi pimanu krita kuda, ka sopŭrŭg bara soldadu Egypt adi tunda daya Israel ka darŭm rawŭt; ndi mating gŭh ngara dŭm. 29 Pak bara daya Israel panu mutas rawŭt di tunduh tana badŭh, ngga piin di so-duwŭh parad ngara jadi keya ka sindung. 30 Di andu anŭ TUHAN nyiramat daya Israel so daya Egypt, ka daya Israel kiris ngara prigure kabŭs di pang rawŭt. 31 Kan daya Israel kiris kuasa bās adi TUHAN pakai ngga ngarah bara daya Egypt, ngara mbŭh taru di TUHAN; ka mbŭh biyŭn pinyabah di TUHAN ka di Moses adi urun-I.

Pinyiruah 15

1 Komŭnŭ Moses ngga bara daya Israel nang ragu ati ka TUHAN: “Aku an nang ragu ka TUHAN, sabab Ayŭh mbŭh dapŭd pimanang adi bibragah; Ayŭh mbŭh taran bara kudangga pinunggang-i ka darŭm rawŭt. 2 TUHAN inŭh pingibān ku adi tagap; Ayŭh inŭh sianŭ adi mbŭh nyiramat aku. Ayŭh inŭh Tapa ku, ka aku re kibās Ayŭh, Tapa sama ku, ka aku re biragu kibās Ayŭh. 3 TUHAN inŭh pimagan; TUHAN inŭh adŭn-I. 4 “Ayŭh taran bara soldadu Egypt ngga krita kuda ngara di rawŭt; bara pingubak soldadu Egyptadi siabo pandai mbŭhrŭnggŭd di Rawŭt Bireh. 5 Rawŭt bās mbŭh ngapuh ngara; ngara timŭtŭm ka rasan-i mun batuh. 6 “Tangan tauh Mai, TUHAN, mbŭh raru bikuasa; tangan Mai bada pinganyu randŭk. 7 Darŭm pimanang bās Kaammbŭh ngarah pinganyu Mai; baji Mai bijireb ka sigot ngarakeya ka siriyang dog badang. 8 Kaam poh tunduh rawŭt ka piin makat bigatung; ka mijog tŭnggŭn keya ka sindung; rasan rawŭt jadi badŭh buang riang. 9 Pinganyu nang, ‘Aku re tadak ka nakap ngara; aku re kutung pinyikaya ngara ka tambit sopŭrŭg adi aku raan; aku re nyitak pedang ku ka tambit sopŭrŭg anŭ adi ngara biyŭn.’ 10 Pak Kaam poh ndi sidah, TUHAN, ka bara daya Egypt rasu rŭnggŭd; ngara timŭtŭm keya ka timah kadarŭm piin adi raru tŭrŭp. 11 “TUHAN, asi adi dupan bara tapa re mun Kaam? Asi re mun Kaam, bibragah buang kudus? Asi re bisa ndai pingandai-nginga ka pingandai bās mun jamai? 12 Kaam ton tangan tauh Mai, ka tana tŭrŭn pinganyu ami. 13 Tŭtŭd ngga janji Mai, Kaam ngurudaya adi Kaam mbŭh nyiramat; ngga kuasa Mai Kaam nguru ngaraka yŭn tana kudus Mai. 14 Bara bangsa bŭkŭn mbŭh dingah, ka ngara kimŭtŭr darŭm taru; daya Philistia mbŭh tikaran. 15 Bara pinguru di Edom mbŭh tikaran; bara dari daya Moab adi bake mbŭh kimŭtŭr taru; daya Canaan mbŭh dŭh tia pagan. 16 Taru mbŭh nyatŭk ngara. Ngara kiris pinyibake Mai, O TUHAN, ka ngara mijog dŭh bigaya buang tarundŭg ka daya Mai mbŭh panu murah, daya adi Kaam mbŭh pirupas so jadi urun. 17 Kaam taban ngara ngga mŭrŭt ka na ngara di darŭd Mai, tarun adi Kaam, TUHAN, mbŭh mien ndu yŭn pinyirŭŭ Mai, Ramin adi Kaam mbŭh pijog. 18 Kaam, TUHAN, re adu adu jadi Raja.” 19 Daya Israel panu mutas rawŭt di tunduh tana badŭh. Pak kan krita krita kuda ngga bara kuda ka bara adi pimanu krita kuda mŭrŭt rawŭt, TUHAN bada piin pari, ka-i ngapuh ngara. 20 Nabi Miriam, kaka dayung Aaron, tambit tamburin, ka sopŭrŭg dayung tunda ayŭh mambak tamburin ka bitanda. 21 Miriam biragu yŭn ngara: “Biragu ka TUHAN, amaiAyŭh mbŭh manang darŭm bragah. Ayŭh mbŭh taran bara kuda ngga pinunggang-i ka darŭm rawŭt.” 22 Komŭnŭ Moses nguru daya Israel bu so Rawŭt Bireh mŭrŭt tarun tana-pajam Shur. Ngara panu taruh andu di tarun tana-pajam, ka mating dapŭd piin. 23 Komŭnŭ ngara mandŭg di tarun adi dŭn Marah, pak piin diginŭ mbŭh raru pa'it; dŭh ngara tungang nok-i. Anŭ sabab tarun anŭ dog kadŭn Marah. 24 Daya bagŭ ngadu ka Moses, siken, “Ani re ata nok?” 25 Moses bandar bandar bidua ka TUHAN, ka TUHAN kiren di ayŭh ndi apŭg kayuh, adi Moses rasu taran ka darŭm piin, ka piin anŭ rasu bisa dog nok. Diginŭ TUHAN nggen ukum-adat bada ngara tunda, ka diginŭ gŭh Ayŭh suba ngara. 26 Ayŭh nang, “Kambŭi angān an tunda pinganang Ku ngga ndai anŭ adi Aku nang batur ka sita pesan Ku, Aku dŭh re ngukum angān ngga tadŭ mun andam anŭ adi Aku ko bada dog daya Egypt. Aku ati TUHAN adi pibua angān.” 27 Bu so nŭ, ngara mandŭg ka Elim. Diginŭ agi simŭng duwŭh rubang piin ngga ju puru tŭngŭn kurma; diginŭ ngara bibari sindŭk piin.

Pinyiruah 16

1 Sopŭrŭg daya Israel matak so Elim, ka di andu adi simŭng-rimŭh darŭm buran adi duwŭh ripas ngara mbŭh ruah so Egypt, ngara mandŭg ka tarun tana-pajam Sin, adi di asah Elim ngga Sinai. 2 Diginŭ di tarun tana-pajam sopŭrŭg ngara mingungut di Moses ngga Aaron 3 nang, “Kana dŭ kambŭi TUHAN pati ka siŭ kieh di Egypt. Diginŭ kieh bisa piji ka guru man dagin ngga sikiang kiang pinguman kieh raan. Pak kuu mbŭh taban kieh ruah ka tarun tana-pajam ati bada kieh kabŭs sikirau adŭ.” 4 TUHAN nang di Moses, “Madin Aku re bada pinguman rabu mun ujen so rangit yŭn sopŭrŭg ngan. Daya dŭh siŭn dŭh an ruah barang andu di nguruk sadang kiang-i yŭn man di andu anŭ. Simŭnŭ Aku bisa suba ngara, an kah abah ngara tunda pingatur Ku. 5 Di andu adi nŭm ngara an taban duwŭh rupet so adi ari ngara tambit ka sidia-i.” 6 Jadi Moses ngga Aaron nang di sopŭrŭg daya Israel, “Singumi andu ati angān re puan nang TUHAN inŭh adi taban angān ngga ruah so Egypt. 7 Ngga isan isan angān re kiris jawa bragah TUHAN. Ayŭh mbŭh dingah angān mingungut rawan adŭp-I, sawŭ, rawan Ayŭh, sabab kieh ati batur ami tunda pingatur-I adŭ.” 8 Komŭnŭ Moses nang, “Adŭp TUHAN inŭh adi re nggen di angān dagin yŭn singumi andu, ka ngga sibagŭ ruti nanyam raan ngan yŭn isan isan, sabab Ayŭh mbŭh dingah munki masam angān mingungut rawan Ayŭh. Kan angān mingungut rawan kieh, angān mbŭh mingungut rawan TUHAN.” 9 Moses nang di Aaron, “Kidaan di sopŭrŭg daya Israel bada mandŭg ka mijog di sirung jawin TUHAN, sabab Ayŭh mbŭh dingah ngara mingungut.” 10 Darŭm Aaron minyu di sopŭrŭg daya Israel, ngara bigiring nura tarun tana-pajam, ka gŭgŭh agi jawa bragah TUHAN nyirinyak di abun. 11 TUHAN nang di Moses, 12 “Aku mbŭh dingah bara daya Israel mingungut. Kidaan di ngara nang ngga singumi andu re agi dagin re ngara man, ka ngga isan isan ngara re man sikiang kiang ruti adi ngara raan. Ngara re puan nang Aku, adi TUHAN, inŭh Tapa ngara.” 13 Ngga singumi andu ndi kaban manuk pŭpŭng mandŭg, ka tarun adi yŭn ngara bibari puno da-i, ka ngga isan isan agi sipot-abun di tarun yŭn ngara bibari. 14 Kan sipot-abun anŭ mbŭh miyap, di tunduh tarun tana-pajam agi kayuh prisupek ka ride mun abun adi maku di tunduh tana. 15 Kan daya Israel kiris-i, ngara dŭh puan ani kayuh anŭ ka samah siken dingan-i, “Kayuh ani ati?” Moses nang di ngara, “Ati inŭh pinguman adi TUHAN mbŭh nggen di angān da man. 16 TUHAN mbŭh pesan nang barang naan angān an nguruk-i nanyam raan ngan, anŭ inŭh duwŭh lita yŭn barang naan di rawang-i.” 17 Bara daya Israel ndai simŭnŭ, agi adi nguruk rabis, agi adi nguruk nisŭ. 18 Kan ngara nakar-i, ngara adi nguruk bagŭ dŭh biyŭn rabis so patut, ka ngara adi nguruk nisŭ dŭh biyŭn paŭh nisŭ. Barang naan mbŭh nguruk nanyam kiang adi patut-i nguruk. 19 Moses nang di ngara, “Dŭhnyah tadŭ tadŭ so angān nyikŭn-i yŭn andu sipagi.” 20 Pak kada so ngara dŭh dingah pinganang Moses ka mbŭh nyikŭn kada-i. Andu jawa ndi ayŭh mbŭh ngŭrŭd buang buuh madam, ka Moses baji di ngara. 21 Barang isan ngara nguruk bagŭ kiang nanyam biguna ngara; ka kan batŭh andu mbŭh makin paras, anŭ adi dŭm di tana riris. 22 Di andu adi nŭm ngara nguruk duwŭh rupet pinguman, pat lita yŭn barang naan. Sopŭrŭg pinguru daya Israel mandŭg ka kidaan di Moses pingandai ngara, 23 ka ayŭh nang di ngara, “TUHAN mbŭh pesan nang andu sipagi inŭh andu kudus yŭn rŭŭ, dog nitah yŭn-I. Pak andu ati angān bisa manggang ani adi angān raan manggang ka tanŭk ngga piin ani adi angān raan tanŭk ngga piin. Anŭ adi dŭm nitah yŭn andu sipagi.” 24 Nimun adi ko Moses pesan, ngara nyikŭn anŭ adi dŭm yŭn andu sipagi. Pinguman anŭ dŭh bangŭs ka dŭh gŭh ngŭrŭd. 25 Moses nang, “Man pinguman ati andu ati, sabab andu ati inŭh andu Sabbath, andu rŭŭ adi dog nitah yŭn TUHAN, ka angān dŭh re dapŭd pinguman di sapa tarun yŭn bibari. 26 Angān dŭh siŭn dŭh nguruk pinguman darŭm nŭm andu, pak di andu adi ju, andu rŭŭ, mating re dog nguruk.” 27 Di andu adi ju agi kada daya ruah an nguruk pinguman, pak ngara dŭh dapŭd ani ani. 28 Jadi TUHAN nang di Moses, “Ndŭg sinde angān dŭh an dingah pinganang Ku? 29 Ingat Aku ati, adi TUHAN, mbŭh nggen di angān andu rŭŭ so kraja, ka anŭ inŭh sabab andu adi nŭm Aku ari nggen sukup pinguman yŭn tipuh duwŭh andu. Barang naan an rŭŭ di yŭn adŭp-i di andu adi ju ka dŭh ruah so arŭn-i.” 30 Jadi sopŭrŭg daya dŭh nyiraja di andu adi ju. 31 Daya Israel kadŭn pinguman anŭ manna. Anŭ inŭh mun ruwang kayuh adi anŭk ka buda, ka nyam biskit adi dog ndai ngga ju banyis. 32 Moses nang, “TUHAN mbŭh pesan ata da kidŭm kada manna yŭn bara sesang ta isa ngara bisa kiris pinguman adi-I nggen di ata di tarun tana-pajam di andu Ayŭh piruah ata so Egypt.” 33 Moses nang di Aaron, “Tambit ndi tipayan, na duwŭh lita manna dieh, ka na-i di sirung jawin TUHAN, nyikŭn yŭn bara sesang ta.” 34 Nimun TUHAN ko pesan di Moses, Aaron na-i di jawin Pati Simanya, yŭn dog nyikŭn. 35 Daya Israel man manna sitŭkŭd pat puru sawa so andu anŭ, ndŭg ka ngara mbŭh ndŭg tarun tana Canaan, di yŭn ngara bituku rŭŭ. ( 36 Takar yŭn kayuh badŭh adi kanyet ka patut dog pakai di jaman anŭ inŭh duwŭh puru lita.)

Pinyiruah 17

1 Sopŭrŭg daya Israel bu so tarun tana-pajam Sin, masang so tarun ndi di ka tarun andi nanyam dog pesan TUHAN. Ngara bibari di Rephidim, pak di tarun anŭ mating piin re ngara nok. 2 Ngara mingungut di Moses buang nang, “Nggen di kieh piin nok.” Moses nam, “Mani angān mingungut? Mani angān suba TUHAN?” 3 Pak ngara mbŭh ruai badŭh asŭng ka gibabŭ mingungut di Moses. Ngara nang, “Mani kaam taban kieh ruah so Egypt? An siŭ kieh ngga bara anak ami samŭn dāng kudip ami kah?” 4 Moses bandar bandar bidua ka TUHAN ka nang, “Simuki gaya ku ngga bara daya ati? Ngara batang an manjan aku ngga batuh.” 5 TUHAN nang di Moses, “Taban kada pinguru daya Israel ngga adŭp mu ka panu diŭ di jawin bara daya bagŭ. Taban sikud anŭ adi ko kuu ngga masut piin Yang Nile. 6 Aku re mijog di tunduh ndi batuh di jawin mu di Darŭd Sinai. Mupu batuh anŭ, ka piin re rasu ruah so dieh yŭn bara daya nok.” Moses ndai simŭnŭ di sirung jawin bara pinguru daya Israel. 7 Tarun anŭ dog kadŭn Massah ngga Meribah, amai daya Israel mingungut buang suba TUHAN di andu ngara siken, “Agi kah TUHAN ngga ata?” 8 Daya Amalek mandŭg ka nyerang daya Israel di Rephidim. 9 Moses nang di Joshua, “Mien kada dari ngga di rawan daya Amalek sipagi. Aku re mijog di tibung sandah buang digen sikud adi Tapa bada aku taban.” 10 Joshua ndai nimun Moses ko pesan ka matak di rawan daya Amalek, sitadŭn Moses, Aaron ngga Hur maad ka mijog di tibung sandah. 11 Atas Moses gibabŭ pakat tangan-i daya Israel manang birawan, pak kan ayŭh bisor tangan-i daya Amalek piguru manang birawan. 12 Kan tangan Moses mbŭh kawŭk, Aaron ngga Hur tambit ndi batuh yŭn Moses guru buang mijog ngapid ayŭh pakat tangan-i. Ngara duwŭh nukang tangan Moses ndŭg ka batŭh andu simŭdŭp. 13 Simŭnŭ inŭh Joshua ngarah daya Amalek. 14 Komŭnŭ TUHAN nang di Moses, “Nuris pasar pimanang ati darŭm surat isa-i bisa adu adu dog ingat. Kidaan di Joshua nang Aku re pirarap daya Amalek.” 15 Moses pijog ndi mija-sambah ka kadŭn-i “TUHAN inŭh Binira ku.” 16 Ayŭh nang, “Katuh bada bigatung binira TUHAN! TUHAN re babŭ pijuu rawan daya Amalek!”

Pinyiruah 18

1 Jethro, adi damŭh Moses, ka adi imam gŭh di Midian, mbŭh dingah pasar sopŭrŭg kayuh adi Tapa mbŭh ndai yŭn Moses ka yŭn daya Israel, darŭm Ayŭh taban ngara ruah so Egypt. 2 Jadi ayŭh mandŭg ka Moses, taban sawŭn Moses, adi ko dog tingge, 3 ngga anak dari-i adi duwŭh madis, Gershom ngga Eliezer. (Moses agi nang, “Aku mbŭh jadi daya pinami di tarun tana saruh” ; sabab anŭ ayŭh kadŭn ndi anak dari-i Gershom. 4 Moses muko gŭh nang, “Tapa sama ku mbŭh turung aku ka nyiramat aku so dog siŭ raja Egypt” . Ngga sabab anŭ gŭh ayŭh kadŭn anak dari-i sianŭ ndi Eliezer. 5 Jethro ngga sawŭn Moses ngga anak dari-i adi duwŭh madis mandŭg ka tarun tana-pajam di yŭn Moses bibari di darŭd kudus. 6 Jethro muko gŭh pait pinganang ka Moses nang adŭp-i re mandŭg, 7 jadi Moses ruah di kambat ayŭh, ka mutu ka ayŭh ka sium ayŭh. Ngara samah bisiken pasar bua sanang dingan-i, ka komŭnŭ ngara mŭrŭt ka darŭm bari Moses. 8 Moses nyidundan di Jethro sopŭrŭg adi TUHAN mbŭh ndai di tunduh raja ngga daya Egypt ngga piruah daya Israel. Ayŭh nyuse gŭh pasar jera ngara di pimanu ngara ka munki TUHAN mbŭh nyiramat ngara. 9 Kan Jethro dingah sopŭrŭg kayuh anŭ, ayŭh raru gaŭn 10 ka nang, “Puji ka TUHAN adi mbŭh nyiramat angān so raja ngga so daya Egypt! Puji ka TUHAN adi mbŭh piruah daya-i so dog piurun! 11 Madin aku puan nang TUHAN sawŭ bās dŭ so sopŭrŭg tapa adi bŭkŭn, amai Ayŭh mbŭh ndai simŭnŭ di tika daya Egypt dŭh stabi di daya Israel.” 12 Komŭnŭ Jethro tambit sadis an-i mŭrŭng badang, ngga sadis adi bŭkŭn an-i jugan ka TUHAN; ka Aaron ngga bara pinguru daya Israel samah ngga ayŭh di man pinguman kudus anŭ ngga nyambah Tapa. 13 Di andu jawa ndi, Moses mbŭh ngatur kaii daya bagŭ, ka ayŭh mbŭh dŭh paya so isan isan ndŭg karŭm. 14 Kan Jethro kiris sopŭrŭg kayuh adi Moses patut ndai, ayŭh siken, “Ani sopŭrŭg ati adi ndai mu yŭn daya bagŭ? Mani kuu ndai sopŭrŭg ati sadi adŭp mu, ka daya bagŭ mijog digiti so isan isan ndŭg karŭm an bisiken ngga kuu?” 15 Moses nam, “Aku dŭh siŭn dŭh ndai ati, amai daya bagŭ mandŭg tudu aku an birajar pasar pinyiraan Tapa. 16 Kan duwŭh naan daya bikaii, ngara mandŭg ka yŭn ku, ka aku kidaan asi so ngara adi batur, ka aku kidaan di ngara pesan ngga ukum-adat Tapa.” 17 Jadi Jethro nang, “Sarah pingandai mu simŭnŭ. 18 Kuu re pirarah adŭp mu, samŭn bara daya anŭ. Kuu dŭh re nyawa sadi adŭp mu ndai simŭnŭ. 19 Madin, bada aku nggen kada pinyitayan adi kana di kuu, ka Tapa re agi ngga kuu. Taŭn patut kuu jadi pingarun daya bagŭ di Tapa, ka taban kaii ngara ka Ayŭh. 20 Kuu patut ngajar pesan Tapa di ngara ka kidaan munki ngara patut udip ka ani adi patut ngara ndai. 21 Pak nambah anŭ, kuu patut mien kada daya adi bisa jadi pinguru bara daya: pinguru biribu naan daya, biratus naan daya, rimŭh puru ka simŭng naan daya. Ngara dŭh siŭn dŭh daya adi taru di Tapa, adi bisa dog sabah ka dŭh dapŭd dog nyuap. 22 Bada ngara jadi akim adi tatap yŭn daya bagŭ. Ngara bisa taban ka yŭn mu sopŭrŭg kayuh adi mbar dog ngatur, pak sopŭrŭg kaii adi sŭ adŭp ngara patut ngatur. Simŭnŭ kuu pijangan kraja mu, amai ngara agi turung kuu. 23 Kambŭi kuu ndai simŭnŭ nimun adi Tapa pesan, kuu dŭh re pirarah adŭp mu, ka sopŭrŭg daya anŭ bisa maad darŭm kaii ngara mbŭh tirase dog ngatur.” 24 Moses trima ajar Jethro 25 ka mien daya daya adi patut so dupan sopŭrŭg daya Israel. Ayŭh tijuan ngara bada jadi pinguru adi digen siribu, siratus, rimŭh puru, ka simŭng naan daya. 26 Kraja ngara inŭh jadi akim adi tatap yŭn daya bagŭ, ka taban kaii adi mbar dog ngatur ka yŭn Moses, pak adŭp ngara matŭd itong yŭn kaii adi sŭ. 27 Komŭnŭ Moses nggen siramat panu di Jethro, ka Jethro pari ka ramin adŭp-i.

Pinyiruah 19

1-2 Bara daya Israel bu so Rephidim, ka di andu adi ndi darŭm buran adi taruh ripas ngara mbŭh bu so Egypt ngara mandŭg ka tarun tana-pajam Sinai. Diginŭ ngara bibari di sigŭn Darŭd Sinai, 3 ka Moses maad darŭd an bidapŭd ngga Tapa. TUHAN bagan ayŭh so darŭd ka bada ayŭh kidaan di daya Israel, adi sesang Jacob: 4 “Angān mbŭh kiris kayuh adi Aku, adi TUHAN, mbŭh ndai di tunduh daya Egypt ka munki Aku mbŭh taban angān keya ka beuh taban anak-i di urad-i, ka taban angān kamati ka yŭn adŭp Ku. 5 Madin, kambŭi angān tunda pinganang Ku ka sita simanya Ku, angān re jadi daya Ku. Ndi ong ong ati mbŭh tung jaku, pak angān re jadi daya adi Aku ko mien, 6 daya adi dog nitah ka Aku sadi, ka angān re jadi bara imam yŭn Ku.” 7 Jadi Moses mūn so darŭd anŭ ka bagan bara pinguru da tikuruk ka kidaan di ngara sopŭrŭg kayuh adi TUHAN ko pesan di ayŭh. 8 Komŭnŭ sopŭrŭg daya samah nam, “Kieh re ndai sopŭrŭg kayuh adi TUHAN mbŭh nang,” ka Moses kidaan-i di TUHAN. 9 TUHAN nang di Moses, “Aku re mandŭg ka kuu darŭm abun, isa daya dingah Aku minyu ngga kuu ka re so madin sabah di kuu.” Moses kidaan di TUHAN pinyinam daya, 10 ka TUHAN nang di ayŭh, “Di ka bara daya bagŭ ka kidaan di ngara da pibisig adŭp ngara andu ati ngga andu sipagi. Ngara dŭh siŭn dŭh ngu piraka ngara 11 ka sidia adŭp ngara yŭn girundi. Di andu anŭ Aku re mūn ka Darŭd Sinai, di yŭn sopŭrŭg daya tungang kiris Aku. 12 Ndai siri baat maning darŭd adi daya dŭh siŭn kabang, ka kidaan di ngara da dŭh maad darŭd bait nyindŭk-i. Asi asi adi kabang baat, ayŭh re dog ukum kabŭs; 13 ayŭh dŭh siŭn dŭh dog manjan ngga batuh puan kah dog nimbak ngga reja-panah, buang mating daya re nyingŭg ayŭh. Atur ati yŭn manusia ngga dāng; ngara dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs. Pak di tika trompet dog mambak, nganŭ daya bisa maad darŭd.” 14 Komŭnŭ Moses mūn so darŭd ka kidaan di bara daya da sidia adŭp ngara. Jadi ngara ngu piraka ngara, 15 ka Moses nang di ngara, “Sidia ngga andu girundi ka dŭhnyah diŭ nyibŭŭs ngga sawŭn ngan.” 16 Isan isan andu adi taruh agi dudū ngga kijat, abun adi tabar tatŭng di tibung darŭd, ka jawŭn trompet adi raru bana dog dingah. Sopŭrŭg daya di bari kimŭtŭr taru. 17 Moses taban ngara ngga ruah so bari di bidapŭd ngga Tapa; ka ngara mijog di sigŭn darŭd. 18 Darŭd Sinai mbŭh dog nutu asuh, sabab TUHAN mbŭh mūn ka tunduh-i darŭm apui. Asuh anŭ maad ka rangit mun asuh so buwang apui, ka sopŭrŭg daya mbŭh bana kimŭtŭr taru. 19 Jawŭn trompet anŭ dŭ dŭ bana. Moses minyu, ka Tapa nam ayŭh ngga jawŭn dudū. 20 TUHAN mūn ka tibung Darŭd Sinai ka bagan Moses da maad ka tibung darŭd. Moses maad 21 ka TUHAN nang di ayŭh, “Di mūn ka bakan bara daya da dŭh mutas baat di tingga Aku; kambŭi ngara mutas-i, bagŭ ngara re kabŭs. 22 Ka bara imam adi mandŭg nyindŭk Aku dŭh siŭn dŭh an pibisig adŭp-i; Aku ngukum ngara rai-i.” 23 Moses nang di TUHAN, “Bara daya dŭh dapŭd maad, sabab Kaam mbŭh pesan kieh da nyirundeng darŭd ati kudus buang ndai baat maning-i.” 24 TUHAN nam, “Di mūn ka taban Aaron ngga pari kamati. Pak bara imam ngga bara daya dŭh siŭn mutas baat di tingga Aku; Aku ngukum ngara rai-i.” 25 Moses rasu mūn ka sagān ka yŭn bara daya ka kidaan di ngara kayuh adi TUHAN mbŭh nang.

Pinyiruah 20

1 Tapa minyu, ka ati inŭh bang bang pinganang-I: 2 “Aku ati TUHAN adi Tapa ngan adi taban angān ruah so Egypt, adi yŭn ngan ko jadi urun. 3 “Dŭhnyah nyambah tapa bŭkŭn, adŭ-i Aku. 4 “Dŭhnyah ndai tibudo yŭn adŭp ngan tunda gayŭn tadŭ tadŭ kayuh di rangit bait di ong, puan kah di piin di ribo tana. 5 Dŭhnyah mutu ubak ngan ka tadŭ tadŭ tibudo puan kah nyambah-i, sabab Aku ati TUHAN adi Tapa ngan, ka Aku dŭh raan dog nyambah samah ngga tapa bŭkŭn. Aku ngukum sinadan daya adi tiru di Aku samŭn sesang sesang ngara ndŭg turap adi taruh ngga turap adi pat. 6 Pak Aku kiren pinyirindu Ku di biribu ribu turap manusia adi rindu di Aku ka tunda ukum-adat Ku. 7 “Dŭhnyah pakai adŭn Ku yŭn kayuh adi arap, amai Aku, TUHAN adi Tapa ngan, re ngukum tadŭ tadŭ daya adi sarah pakai adŭn Ku. 8 “Sita andu Sabbath ka bada-i jadi kudus. 9 Angān biyŭn nŭm andu adi ngga angān ndai kraja ngan, 10 pak andu adi ju inŭh andu rŭŭ so kraja adi dog nitah ka Aku. Di andu anŭ mating daya siŭn nyiraja, bait-i adŭp ngan, anak ngan, urun ngan, dāng ngan, puan kah daya pinami adi rŭŭ di rais ngan. 11 Darŭm nŭm andu Aku, adi TUHAN, napa ong, rangit, rawŭt, ka sopŭrŭg kayuh adi di darŭm-i, pak di andu adi ju Aku rŭŭ so kraja. Anŭ meh sabab Aku, adi TUHAN, nyiberkat andu Sabbath ka bada-i jadi kudus. 12 “Stabi di sindŭ sama ngan, isa angān bisa udip tui di tarun tana adi Aku nggen di angān. 13 “Dŭhnyah siŭ daya. 14 “Dŭhnyah tanggah. 15 “Dŭhnyah naku. 16 “Dŭhnyah nggen taksi kadong pasar tadŭ daya. 17 “Dŭhnyah ripong di ramin daya; dŭhnyah ripong di sawŭn-i, urun-i, sapi sapi-i, kaldi-i, puan kah tadŭ tadŭ kayuh adi ayŭh dapu.” 18 Kan bara daya dingah dudū ka jawŭn trompet ka kiris kijat ngga darŭd birasuh, ngara kimŭtŭr taru ka mijog jo so nŭ. 19 Ngara nang di Moses, “Kambŭi kaam minyu ngga kieh, kieh an dingah; pak kieh taru, kambŭi Tapa minyu ngga kieh, kieh kabŭs.” 20 Moses nam, “Dŭhnyah taru; Tapa mbŭh mandŭg adŭ-I an suba angān, buang an bada angān gibabŭ tunda pinganang-I, isa angān dŭh bidosa.” 21 Pak bara daya gibabŭ mijog jo so nŭ, ka adŭp Moses sadi di nyindŭk abun adi karŭm anŭ adi yŭn Tapa. 22 TUHAN pesan di Moses da kidaan di daya Israel: “Angān mbŭh kiris munki Aku, adi TUHAN, minyu di angān so rangit. 23 Dŭhnyah ndai yŭn adŭp ngan tapa so pirak puan kah so mas, adi nyambah ngan nimun angān nyambah Aku. 24 Ndai mija-sambah so tana yŭn Ku, ka di tunduh-i nyadis biri ngga sapi ngan ndu sadis adi mŭrŭng dog badang ka ndu sadis bidingan. Di barang yŭn adi mbŭh Aku nitah yŭn ngan nyambah Aku, Aku re mandŭg ka angān ka nyiberkat angān. 25 Kambŭi angān ndai mija-sambah so batuh yŭn Ku, dŭhnyah ndai-i so batuh adi muko dog mŭŭt, sabab kan angān pakai pŭŭt di batuh, angān bada-i dŭh tipakai yŭn Ku. 26 Dŭhnyah ndai yŭn Ku mija-sambah adi bisubang ngga maad-i. Kambŭi angān ndai simŭnŭ angān re pirapa adŭp ngan darŭm angān maad-i.

Pinyiruah 21

1 Nggen di daya Israel ukum ukum-adat ati: 2 Kambŭi angān miris urun, ayŭh siŭn bituan di angān sitŭkŭd nŭm sawa. Ngga sawa adi ju ayŭh siŭn dog pirupas dŭh ngga bibayar. 3 Kambŭi ayŭh bayuh sawan darŭm ayŭh jadi urun ngan, ayŭh dŭh siŭn taban sawŭn-i kan ayŭh bu; pak kambŭi ayŭh mbŭh sawan di andu ayŭh jadi urun ngan, ayŭh siŭn taban sawŭn-i. 4 Kambŭi tuan-i nggen di ayŭh dayung jadi sawŭn-i ka dayung anŭ biranak anak dari puan kah anak dayung yŭn-i, dayung anŭ ngga bara anak-i anŭ dog dapu tuan-i, ka adŭp dari anŭ patut bu sadi adŭp-i. 5 Pak kambŭi urun anŭ kidaan adŭp-i rindu tuan-i, sawŭn-i, ka bara anak-i ka dŭh raan dog pirupas so jadi urun, 6 tuan-i siŭn taban ayŭh ka yŭn bisambah. Diginŭ ayŭh bada ayŭh mijog minyandis di tiban puan kah di uros tiban ka tabŭk kajit-i diginŭ. So nganŭ ayŭh jadi urun-i sitŭkŭd udip-i. 7 “Kambŭi daya jua anak dayung-i da jadi urun, anak dayung anŭ dŭh siŭn dog pirupas, nimun urun dari. 8 Kambŭi ayŭh dog jua ka daya adi raan sawŭn ayŭh, pak dŭh suka ayŭh, dayung anŭ patut dog jua pari ka sama-i; tuan-i dŭh siŭn jua ayŭh ka daya pinami, sabab ayŭh dŭh kana ngga ayŭh. 9 Kambŭi daya miris dayung urun an-i nggen di anak dari-i, ayŭh siŭn bada dayung anŭ jadi keya ka anak adŭp-i. 10 Kambŭi daya sawan dinge, ayŭh dŭh siŭn dŭh nggen di sawŭn numbor ndi-i kiang pinguman ngga piraka samŭn hak di tadŭ kayuh nimun adi mbŭh. 11 Kambŭi ayŭh dŭh ndai simŭnŭ di dayung anŭ, ayŭh dŭh siŭn dŭh ngga dŭh bibayar pirupas dayung anŭ. 12 “Asi asi adi mukong ka siŭ daya dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs. 13 Pak kambŭi ayŭh siŭ daya ngga dŭh singaja, ayŭh bisa bu di ka tarun adi Aku re mien yŭn mu, ka diginŭ ayŭh re siramat. 14 Pak kan daya baji ka singaja-i siŭ daya, ayŭh dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs, sunggu bait kani ayŭh di ka mija-sambah Ku yŭn pinyigrindung. 15 “Asi asi adi mukong sama-i puan kah sindŭ-i dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs. 16 “Asi asi adi nakap daya yŭn re jua puan kah re ndu urun, dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs. 17 “Asi asi adi mangu sindŭ-i puan kah sama-i dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs. 18-19 “Kambŭi agi daya bikaii ka agi adi nuku dingan-i ngga batuh puan kah mukut ayŭh, pak dŭh siŭ ayŭh, daya anŭ dŭh dog ukum. Kambŭi sianŭ adi dog nuku biragan ka guring di ambok, pak ripas anŭ tungang makat ka panu pakai sikud, daya adi ko nuku ayŭh dŭh siŭn dŭh bayar gati rugi ka kingat jaga ayŭh ndŭg ka ayŭh mbŭh bua. 20 “Kambŭi daya adi dapu urun mukong urun-i ngga kayuh, bait-i dari puan kah dayung, ka urun anŭ nyan yŭn-i kabŭs, daya adi dapu urun anŭ patut dog ukum. 21 Pak kambŭi urun anŭ dŭh kabŭs ndi puan kah duwŭh andu ripas anŭ, tuan anŭ dŭh dog ukum. Urun anŭ keya ka rata di ayŭh, ka jadi ukum di ayŭh kambŭi-i kabŭs. 22 “Kambŭi agi daya bikaii ka bada ndi naan dayung adi bite kinaman ndŭg ka bubu, pak dŭh rabis so anŭ, sianŭ adi bada ayŭh kinaman patut dog ukum sikiang nanyam pimite banŭh dayung anŭ, buang nanyam ka adi dog nyibandar bara akim. 23 Pak kambŭi dayung anŭ biragan, ukum-i inŭh asŭng gati asŭng, 24 batŭh gati batŭh, jipŭh gati jipŭh, tangan gati tangan, kaja gati kaja, 25 raus gati raus, tawan gati tawan, pŭmŭs gati pŭmŭs. 26 “Kambŭi agi daya mukong dari urun puan kah dayung urun-i di batŭh ndŭg ka karak, ayŭh patut pirupas urun-i anŭ ngga bayar batŭh-i. 27 Kambŭi ayŭh bada jipŭh-i pata, ayŭh patut pirupas urun-i anŭ ngga bayar jipŭh-i. 28 “Kambŭi dari sapi nanduk daya da kabŭs, sapi anŭ patut dog manjan ngga batuh, ka dagin-i dŭh siŭn dog man; pak daya adi dapu sapi anŭ dŭh dog ukum. 29 Pak kambŭi dari sapi anŭ mbŭh kanyet nyerang daya, ka daya adi dapu-i mbŭh dog bakan pak dŭh kurung-i, ka tipia sapi anŭ nanduk daya da kabŭs, sapi anŭ patut dog manjan ngga batuh, ka daya adi dapu-i dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs gŭh. 30 Pak, kambŭi daya adi dapu-i dog nyibandar bada bayar ngga nyiramat asŭng adŭp-i, ayŭh dŭh siŭn dŭh bayar ngga puno ukum-i nanyam dog miratak. 31 Kambŭi dari sapi siŭ anak daya, dari bait dayung, simŭnŭ gŭh dog ngatur. 32 Kambŭi dari sapi siŭ dari urun puan kah dayung urun, daya adi dapu sapi anŭ patut bayar daya adi dapu urun anŭ taruh puru kiping pirak, ka sapi anŭ an dog manjan ngga batuh ndŭg kabŭs. 33 “Kambŭi daya kadi tŭtŭp rubang puan kah kareh rubang ka dŭh nutu-i, ka ndi dari sapi puan kah kaldi rabu ka darŭm-i, 34 ayŭh dŭh siŭn dŭh bayar di daya adi dapu dāng anŭ ka bisa tambit dāng adi kabŭs anŭ. 35 Kambŭi dari sapi daya siŭ dari sapi daya bŭkŭn, ngara duwŭh patut jua anŭ adi udip ka kutung rega-i; ngara patut gŭh kutung dagin dāng anŭ adi mbŭh kabŭs. 36 Pak kambŭi mbŭh dog puan nang dari sapi anŭ taŭn mbŭh kanyet nyerang dari sapi adi bŭkŭn ka sianŭ adi dapu-i dŭh kurung-i, ayŭh dŭh siŭn dŭh an gati ngga dari sapi adi udip, pak ayŭh bisa tambit anŭ adi mbŭh kabŭs.

Pinyiruah 22

1 “Kambŭi daya naku sapi puan kah biri ka siŭ puan kah jua-i, ayŭh dŭh siŭn dŭh gati ngga rimŭh pŭrŭng sapi yŭn ndi sapi ka pat pŭrŭng biri yŭn ndi biri. 2-4 Ayŭh dŭh siŭn dŭh gati kayuh adi-i ko naku. Kambŭi ayŭh dŭh biyŭn ani ani, ayŭh dŭh siŭn dŭh dog jua jadi urun ngga gati kayuh adi-i ko naku. Kambŭi dāng adi dog naku, bait-i sapi, kaldi, puan kah biri, dog dapŭd babŭ udip darŭm tangan-i, ayŭh gati ngga duwŭh pŭrŭng yŭn ndi pŭrŭng. “Kambŭi ndi naan pinaku dog nakap darŭm-i mŭrŭt ramin singarŭm ka dog siŭ, sianŭ adi siŭ ayŭh dŭh sarah. Pak kambŭi kayuh ati jadi ngga jawa sandu, ayŭh sarah. 5 “Kambŭi daya bada dāng dāng-i man uduh di teya adŭp-i puan kah di teya anggor, ka ngara mirarat ka man pimuruh di teya daya bŭkŭn, ayŭh dŭh siŭn dŭh an pakai pimuruh so teya adŭp-i puan kah teya anggor ngga gati rugi. 6 “Kambŭi daya ndai apui di tana adŭp-i ka-i minyawit tunda uduh di ka teya daya, ka man tŭngŭn tŭngŭn gandom adi aŭn timbu puan kah adi muko dog kapŭg ka dog nguruk, sianŭ adi ndai apui anŭ dŭh siŭn dŭh bayar gati rugi. 7 “Kambŭi ndi naan daya situju an nyikŭn duit daya bŭkŭn puan kah tadŭ tadŭ kayuh brega ka-i dog naku so ramin-i, pinaku anŭ, kambŭi dog dapŭd, patut bayar duwŭh rupet. 8 Pak kambŭi pinaku anŭ dŭh tungang dog dapŭd, sianŭ adi nyikŭn kayuh kayuh anŭ adi brega patut dog taban ka yŭn bisambah ka diginŭ ayŭh dŭh siŭn dŭh bipayu adŭp-i mating naku kayuh adi-i nyikŭn anŭ. 9 “Di kaii jeja ka buat-rata, bait-i sapi, kaldi, biri, piraka, puan kah tadŭ tadŭ kayuh adi manyap, duwŭh naan ngara anŭ adi samah nang adŭp-i dapu patut dog taban ka yŭn bisambah. Sianŭ adi Tapa nang sarah patut bayar duwŭh rupet di sianŭ adi dŭh sarah. 10 “Kambŭi daya situju an nyikŭn kaldi, sapi, biri, puan kah tadŭ tadŭ dāng yŭn daya, ka dāng anŭ kabŭs puan kah biragan puan kah dog sirapas pinganyu, ka kambŭi saksi mating, 11 daya anŭ dŭh siŭn dŭh di ka tarun yŭn bisambah ka bipayu adŭp-i mating naku dāng daya anŭ. Kambŭi dāng anŭ dŭh dog naku, daya adi dapu dāng anŭ patut trima adŭ pinyirugi-i, ka sianŭ adi nyikŭn dāng anŭ dŭhsah bayar gati rugi; 12 pak kambŭi dāng anŭ sawŭ dog naku, daya anŭ dŭh siŭn dŭh an bayar gati rugi di daya adi dapu dāng anŭ. 13 Kambŭi dāng anŭ dog siŭ dāng tarun, sianŭ adi tukang nyikŭn-i an taban isin puan kah turang-i ndu saksi; ayŭh dŭhsah bayar gati rugi yŭn kayuh adi dog siŭ dāng tarun. 14 “Kambŭi daya nginjam dāng daya bŭkŭn ka dāng anŭ biragan puan kah kabŭs di tika daya adi dapu mating kiris, ayŭh dŭh siŭn dŭh an bayar gati rugi. 15 Pak kambŭi kayuh anŭ jadi di tika daya adi dapu-i agi, ayŭh dŭhsah bayar. Kambŭi-i dāng adi dog nyewa, rugi anŭ mbŭh dog bayar ngga rega sewa. 16 “Kambŭi dari piripong dayung tibŭn adi gibayuh bitunang, dari anŭ dŭh siŭn dŭh an bayar ayŭh ngga duit sawan ka sawŭn ayŭh. 17 Pak kambŭi sama dayung anŭ dŭh an bada ayŭh sawŭn anak-i, ayŭh dŭh siŭn dŭh bayar gati rugi di sama-i sikiang duit rega anak dayung tibŭn adi re banan. 18 “Nggen ukum kabŭs di tadŭ dayung adi ndai biruri karŭm. 19 “Nggen ukum kabŭs di dari adi birambang ngga dāng. 20 “Nggen ukum kabŭs di daya adi jugan sadis di tadŭ tadŭ tapa adi bŭkŭn, ripas so Aku adi TUHAN. 21 “Dŭhnyah ida ida puan kah kinanyuh daya pinami; ingat adŭp ngan ko daya pinami gŭh di Egypt. 22 Dŭhnyah ida ida ngga dayung uban puan kah anak tumang. 23 Kambŭi angān ida ida ngga ngara, Aku, adi TUHAN, re nam ngara kan ngara bagan mite turung so Aku, 24 ka Aku re baji ka siŭ angān darŭm perang. Sawŭn ngan re uban, ka anak ngan re tumang. 25 “Kambŭi angān nginjam duit di tadŭ tadŭ daya Ku adi sirata, dŭhnyah bada adŭp ngan mun daya adi tukang nginjam duit di daya yŭn an dapŭd anak duit. 26 Kambŭi angān tambit jipo daya ndu tandā janji ayŭh re bayar angān, angān dŭh siŭn dŭh nggen-i pari ka ayŭh sibayuh batŭh andu simŭdŭp, 27 sabab kaŭs-i anŭ adŭ kayuh adi pakai-i ngga nyiparas adŭp-i. Ani dinge re-i pakai ngga bŭŭs? Kan ayŭh bagan mite turung so Aku, Aku re nam ayŭh sabab Aku ati raru masi. 28 “Dŭhnyah nang pinganang arap rawan Tapa, ka dŭhnyah mangu tadŭ tadŭ pinguru ngan. 29 “Nggen di Aku pinganggen so gandom ngan, wain, ka inyo kanā ngan di tika adi mbŭh dog natu. “Nggen di Aku anak pinuai dari ngan. 30 Nggen di Aku anak bungas sapi ka anak bungas biri ngan. Bada sibungas anak dari-i rŭŭ ngga sindŭ-i sitŭkŭd ju andu, ka di andu adi mai jugan-i ka Aku. 31 “Angān inŭh daya Ku, jadi angān dŭh siŭn man dagin tadŭ tadŭ dāng adi dog siŭ dāng tarun; nggen dagin anŭ di kasong.

Pinyiruah 23

1 Dŭhnyah pigarau agah adi dŭh sawŭ, ka dŭhnyah gŭh nggen taksi kadong amai ramŭn an turung daya adi sarah. 2 Dŭhnyah tunda parad daya bagŭ di pingandai adi sarah, puan kah kan ngara nggen taksi adi rawan pinyitŭnggŭn. 3 Dŭhnyah marad ka daya sirata sabab ayŭh daya sirata darŭm ayŭh dog bisara. 4 “Kambŭi tipia angān kiris sapi puan kah kaldi pinganyu ngan ruah, tambit ka tŭd dāng anŭ ka yŭn-i. 5 Kambŭi kaldi-i rabu dog maret barang, turung ayŭh bada kaldi anŭ makat; dŭhnyah radus panu adŭ. 6 Kambŭi daya sirata dog bisara di yŭn daya bisara, dŭhnyah matŭn pinyitŭnggŭn so ayŭh. 7 Dŭhnyah nyarah daya kambŭi ayŭh dŭh sawŭ sarah, ka dŭhnyah gŭh nggen ukum kabŭs di tunduh daya adi dŭh sarah, amai Aku re ngukum tadŭ daya adi ndai pingandai arap adi mun anŭ. 8 Dŭhnyah trima suap, amai suap nutu batŭh daya so kayuh adi batur ka pirusak daya adi dŭh biyŭn sarah. 9 Dŭhnyah ida ida ngga daya pinami; angān mbŭh puan nyamki jadi daya pinami, amai adŭp ngan ko jadi daya pinami di Egypt. 10 “Sitŭkŭd nŭm sawa birŭmŭh biteya di tana ngan, ka ngatŭm buwa adi-i piruah. 11 Pak di sawa adi ju, dŭhnyah birŭmŭh di tana anŭ; dŭhnyah ndu tadŭ tadŭ kayuh adi timbu dieh. Daya sirata siŭn man tadŭ tadŭ kayuh adi timbu dieh, ka dāng dāng tarun siŭn gŭh tambit tadŭh-i. Ndai simŭnŭ gŭh ngga teya anggor ngan ka tŭngŭn kanā ngan. 12 “Nyiraja nŭm andu darŭm ndi minggu, pak dŭhnyah nyiraja di andu adi ju, isa urun ngan ngga daya pinami adi nyiraja yŭn ngan samŭn dāng ngan bisa rŭŭ di andu anŭ. 13 “Tunda meh sopŭrŭg kayuh adi Aku adi TUHAN ngan mbŭh nang di angān. Dŭhnyah bidua ka tapa bŭkŭn; nyabŭt dŭn ngara dŭhnyah gŭh. 14 “Bigawai pitaruh saba darŭm ndi sawa ngga kibās Aku. 15 Darŭm buran Abib, anŭ inŭh buran adi ngga angān ruah so Egypt, sita Gawai Ruti dŭh-Biragi nanyam adi Aku muko pesan di angān. Dŭhnyah man ruti adi dog ndai ngga ragi sitadŭn ju andu adi ngga gawai anŭ dog sita. Dŭhnyah dŭh taban sadis kan angān mandŭg di nyambah Aku. 16 “Sita Gawai Pingatŭm kan angān piguru ngatŭm buwa pimuruh ngan. “Sita Gawai Bari-Dawŭn di tipuh jaya, kan angān sun buwa so teya anggor ngga risŭn kanā ngan. 17 Barang sawa di tipuh taruh gawai anŭ, sopŭrŭg ngan adi dari dŭh siŭn dŭh mandŭg di nyambah Aku, adi TUHAN Tapa ngan. 18 Dŭhnyah jugan ruti adi biragi kan angān nyadis dāng ka Aku. Ramak dāng dāng adi mbŭh dog nyadis yŭn Ku darŭm so-taruh gawai ati, dŭh siŭn dog nyikŭn ndŭg isan isan andu jawa ndi. 19 “Barang sawa taban ka darŭm ramin TUHAN adi Tapa ngan buwa bungas adi siabo kana adi angān ngatŭm. “Dŭhnyah tanŭk anak biri puan kah anak kambing darŭm sisuh sindŭ-i. 20 “Aku re pait ndi naan malaikat bada panu diŭ so angān da grindung angān di aran, ka nguru angān ka tarun anŭ adi Aku mbŭh sidia. 21 Dingah ayŭh ka tunda pinganang-i. Dŭhnyah rawan ayŭh, amai Aku mbŭh pait ayŭh, ka ayŭh dŭh re apun daya adi birawan. 22 Pak Kambŭi angān tunda pinganang-i ka ndai sopŭrŭg kayuh adi Aku pesan, Aku re rawan sopŭrŭg pinganyu ngan. 23 Malaikat Ku re diŭ panu so angān ka re taban angān mŭrŭt tarun tana daya Amor, daya Hitti, daya Periz, daya Canaan, daya Hivi, ngga daya Jebus, ka Aku re pirabur ngara. 24 Dŭhnyah mutu ubak ngan ka tapa tapa ngara puan kah nyambah-i, ka dŭhnyah gŭh tunda adat pinyabah ngara. Pirabur sopŭrŭg tapa ngara, ka mata sopŭrŭg uros-batuh pirapu' ngara. 25 Kambŭi angān nyambah Aku adi TUHAN ngga Tapa ngan, Aku re nyiberkat angān ngga pinguman ngga piin ka kadi sopŭrŭg andam udar ngan. 26 Di tarun tana ngan mating dayung re bubu puan kah aboh. Aku re nggen umbur adi ambu di angān. 27 “Aku re bada daya daya adi rawan angān taru di Aku; Aku re bada riruk daya adi angān rawan, ka Aku re bada sopŭrŭg pinganyu ngan bu taru angān. 28 Aku re bada pinganyu ngan kandang-kandŭ taru. Aku re pibu daya Hivi, daya Canaan, ka daya Hitti darŭm angān masang panu. 29 Aku dŭh re pibu ngara darŭm tipuh ndi sawa, amai kambŭi Aku ndai simŭnŭ tarun tana anŭ re engan, ka dāng dāng tarun re jadi paŭh bagŭ ka nyusah angān. 30 Pak Aku re mupok pibu ngara ndŭg ka angān mbŭh bitambah bagŭ, sadang kiang ngga dapu tarun tana anŭ. 31 Aku re nambah buka baat tana ngan da bayah so Tanjung Aqaba ndŭg rawŭt Mediterranean, ka so tarun tana-pajam ndŭg Yang Euphrates. Aku re bada angān bikuasa di tunduh bara daya adi rŭŭ di tarun tana anŭ, ka angān re pibu ngara darŭm angān masang. 32 Dŭhnyah ndai tadŭ mun pekat-janji ngga ngara puan kah ngga tapa tapa ngara. 33 Dŭhnyah bada ngara anŭ rŭŭ di rais ngan, amai kambŭi ngara rŭŭ bigaur ngga angān, ngara bisa bada angān bidosa rawan Aku. Kambŭi angān nyambah tapa ngara, anŭ re jadi jarat adi bisa kudog adŭp angān.”

Pinyiruah 24

1 TUHAN nang di Moses, “Maad ka darŭd tudu Aku, kuu ngga Aaron, Nadab, Abihu, ngga ju puru naan pinguru daya Israel; ka mutu nyambah Aku, kan angān gi-mua juan ngan so Aku. 2 Kuu sadi adŭ adi siŭn mandŭg nyindŭk Aku. Ngara adi bŭkŭn dŭh siŭn. Bara daya bagŭ dŭh sikari kari siŭn maad darŭd ati.” 3 Moses di ka nyuse sopŭrŭg pesan ngga sopŭrŭg atur-adat TUHAN di sopŭrŭg daya, ka sopŭrŭg daya samah nam, “Kieh re ndai sopŭrŭg kayuh adi TUHAN mbŭh kidaan.” 4 Moses nuris sopŭrŭg pesan TUHAN. Isan isan andu jawa ndi Moses ndai ndi mija-sambah di sigŭn darŭd ka pijog simŭng duwŭh batuh baga; batuh batuh anŭ sirati-i simŭng duwŭh tibaran-asar Israel. 5 Komŭnŭ ayŭh pait bara dari adi mara bada badang sadis ka TUHAN, ka nyadis kudu kudu sapi ndu sadis bidingan. 6 Moses tambit sitangah utung so deya dāng anŭ ka na-i darŭm kudu kudu makuk; ka tadŭh anŭ ayŭh ngga naui mija-sambah anŭ. 7 Komŭnŭ ayŭh tambit surat simanya, di yŭn sopŭrŭg pesan TUHAN mbŭh dog nuris, ka basa-i ngga sirŭŭn bana di bara daya. Ka bara daya nang, “Kieh an tunda pinganang TUHAN ka ndai sopŭrŭg kayuh adi Ayŭh mbŭh pesan.” 8 Komŭnŭ Moses tambit deya adi darŭm makuk makuk anŭ ka masik-i di daya bagŭ. Ayŭh nang, “Ati inŭh deya adi natu simanya adi TUHAN mbŭh ndai ngga angān kan Ayŭh nggen sopŭrŭg pesan ati.” 9 Moses, Aaron, Nadab, Abihu, ngga ju puru naan pinguru daya Israel maad darŭd, 10 ka ngara kiris Tapa daya Israel. Di yŭn-I mijog agi kayuh mun aran batuh nilam, adi biru mun rangit. 11 Tapa dŭh bada bara pinguru Israel anŭ kinaman. Ngara kiris Tapa, ka komŭnŭ samah man nok. 12 TUHAN nang di Moses, “Mandŭg tudu Aku di darŭd, ka sitadŭn kuu digiti, Aku re nggen di kuu duwŭh kiping batuh adi yŭn Aku muko nuris sopŭrŭg ukum-adat ngga ngajar bara daya.” 13 Moses ngga pinurung-i Joshua sidia adŭp-i, ka Moses piguru maad darŭd kudus anŭ. 14 Moses nang di bara pinguru, “Kajŭn digiti ndŭg ka kieh pari. Aaron ngga Hur agi digiti ngga angān. Kambŭi agi daya biyŭn kaii ngga dingan-i, ngara siŭn turung di ngatur.” 15 Moses maad Darŭd Sinai, ka abun nutu darŭd anŭ. 16-17 Jawa bragah TUHAN mūn ka darŭd anŭ. Di piningga daya Israel, jawa anŭ mun jireb apui adi sakŭt di tibung darŭd anŭ. Abun anŭ nutu darŭd nŭm andu. Ka di andu adi ju TUHAN bagan Moses so abun. 18 Moses maad ka sambu darŭd ka mŭrŭt abun anŭ, ka rŭŭ diginŭ pat puru andu pat puru ngarŭm.

Pinyiruah 25

1 TUHAN nang di Moses, 2 “Kidaan di daya Israel da jugan pinganggen ka Aku. Kambat tadŭ mun pinganggen adi daya raan nggen. 3 Pinganggen anŭ inŭh mas, pirak, ka timaga; 4 banang linen; buruh biri adi biru, adi bēng, ka adi bireh; banang adi dog ndai so buruh kambing; 5 kurit dari biri adi dog nyamŭk bireh; birurang adi duduh; kayuh acacia; 6 inyo yŭn prita; rapah rapah adi ngga gaur inyo kudus ka yŭn kimanyan adi buuh ramak; 7 batuh akek bireh ka batuh batuh brega adi bŭkŭn adi re dog pirakat di efod Imam Bās ka di tutu sudo-i. 8 Daya bagŭ dŭh siŭn dŭh ndai Bari yŭn Ku, isa Aku bisa rŭŭ bigaur ngga ngara. 9 Ndai Bari anŭ ka sopŭrŭg pingakas-i nanyam suto adi Aku re kiren di kuu. 10 “Ndai ndi pati so kayuh acacia, adi 110 sentimita ambu-i, 66 sentimita buka-i, ka 66 sentimita bigatung-i. 11 Marut darŭm ka sapa-i ngga tigŭrŭ mas ka ndai jiri-i so mas maning-i. 12 Ndai pat sigarong pinawid so mas ka pirakat-i di so-pat kaja-i, samŭn duwŭh sigarong di so-duwŭh parad-i. 13 Ndai pinawid pinawid so kayuh acacia ka marut-i ngga mas 14 ka kasŭk pinawid pinawid anŭ di rubang sigarong sigarong anŭ di so-duwŭh parad pati anŭ. 15 Pinawid anŭ an dog tandah di rubang sigarong ka dŭh siŭn dog kadi. 16 Komŭnŭ misŭn di darŭm pati anŭ duwŭh kiping batuh adi Aku re nggen di kuu, adi yŭn Pinyipesan agi dog nuris. 17 “Ndai ndi sakŭb yŭn pati anŭ so tigŭrŭ mas, adi 110 sentimita anjong-i ka 66 sentimita buka-i. 18 Ndai duwŭh cherubim so mas adi dog maba, 19 ndi yŭn barang parad tŭbŭn sakŭb pati anŭ. Ndai so-duwŭh cherubim anŭ bada sinyadi ngga adŭp sakŭb. 20 Ngatur cherubim cherubim anŭ da situra jawin ngga dingan-i di tunduh sakŭb, ka urad ngara adi tiburai an nutu sakŭb pati anŭ. 21 Misŭn so-duwŭh kiping batuh anŭ di darŭm Pati ka nutu-i ngga sakŭb anŭ. 22 Aku re bidapŭd ngga kuu diginŭ, ka so sambu sakŭb di asah duwŭh cherubim anŭ Aku re nggen di kuu ukum ukum-adat Ku yŭn daya Israel. 23 “Ndai ndi mija so kayuh acacia, adi 88 sentimita anjong-i, 44 sentimita buka-i, ka 66 sentimita bigatung-i. 24 Marut mija anŭ ngga tigŭrŭ mas ka ndai jiri mas maning-i. 25 Ndai triding mija anŭ da 7. 5 sentimita tabar-i ka ndai jiri-i so mas da maning triding-i. 26 Ndai pat sigarong so mas yŭn mija anŭ: ka pirakat-i di so-pat sikuh di yŭn kaja-i. 27 Sigarong adi yŭn kasŭk pinawid adi re ngga tawid mija anŭ an dog pirakat sindŭk triding-i. 28 Ndai pinawid so kayuh acacia ka marut-i ngga mas. 29 Ndai pinggen, saker, gabuk, ka makuk adi re dog pakai yŭn sadis wain. Sopŭrŭg pimakai anŭ an dog ndai so tigŭrŭ mas. 30 Mija anŭ an dog na di tura ka jawin Pati Simanya, ka di tunduh-i an ari agi ruti kudus adi dog jugan ka Aku. 31 “Ndai ndi rika prita so tigŭrŭ mas. Ndai bangan-i ka betang-i ngga mas adi dog maba; butik bunga pingabuh-i samŭn pusu pusu ngga rarak bunga, an da sinyadi ngga adŭp rika. 32 Nŭm daan-i siŭn dog nganjak di tigang-i, taruh di bait, taruh di tauh. 33 Barang daan anŭ inŭh an biyŭn taruh butik bunga dog ndai mun gaya rarak almond ka agi pusu ngga rarak-i. 34 Rawas rika prita anŭ an biyŭn pat butik bunga dog ndai mun rarak almond ngga pusu ka rarak-i. 35 Diginŭ an agi ndi pusu di ribo so-taruh anjak daan-i. 36 Sinadan pusu, daan rawas, ka rika prita an dog ndai so mas adi dog maba da sinyadi ngga abuh-i. 37 Ndai ju prita yŭn rika prita anŭ ka pijog isa-i nyekar tura ka jawin. 38 Ndai dudu satip ka par par-i so tigŭrŭ mas. 39 Pakai 35 kilogram tigŭrŭ mas ngga ndai rika prita anŭ samŭn sopŭrŭg pingakas-i. 40 Nakit ndai sopŭrŭg-i nanyam suto anŭ adi Aku muko kiren di kuu di darŭd.

Pinyiruah 26

1 “Ndai tura ka darŭm Bari TUHAN, Bari Ku, pakai simŭng rambar banang linen adi duduh adi nakit dog nanun ngga tiburi buruh biri adi biru, bēng ka bireh, ka ngabuh-i ngga butik butik gayŭn cherubim. 2 Bada-i nyimati, ambu-i 12 mita, ka ramba-i 2 mita. 3 Nyiit bada bitubu rimŭh rambar da jadi ndi tŭngŭn banang; ka ndai simŭnŭ gŭh ngga anŭ adi rimŭh adi bŭkŭn. 4 Ndai kajit kajit-i pakai banang adi biru di bŭngŭn rambar di tura ka sapa di barang tŭngŭn banang. 5 Ndai rimŭh puru kajit di rambar banang adi numbor ndi di sibungas tŭngŭn banang, ka rimŭh puru kajit di sikasŭn rambar di tŭngŭn banang adi numbor duwŭh. 6 Ndai rimŭh puru sikait mas ngga tubu duwŭh tŭngŭn banang anŭ da jadi ndi. 7 “Ndai tutu Bari TUHAN ngga simŭng ndi rambar banang adi dog ndai so buruh kambing. 8 Ndai sopŭrŭg-i bada nyimati, 13 mita ambu, ka 2 mita ramba. 9 Nyiit bada bitubu rimŭh rambar bada jadi ndi tŭngŭn banang, ka adi nŭm rambar samah gŭh an dog ndai simŭnŭ. Ngupet nyinuwŭh rambar adi numbor nŭm da nutu rawa Bari TUHAN. 10 Pirakat rimŭh puru kajit di bŭngŭn sikasŭn rambar ndi tŭngŭn banang, ka rimŭh kajit di bŭngŭn tŭngŭn banang anŭ ndi. 11 Ndai rimŭh puru sikait timaga ka na-i di kajit kajit anŭ ngga tubu so-duwŭh tŭngŭn banang anŭ bada jadi ndi tutu. 12 Kideng rambun banang adi sitangah tura ka punok Bari. 13 Rambun banang adi 50 sentimita an dog kideng da kirurung Bari ngga nutu-i. 14 “Ndai duwŭh dinge tutu, ndi so kurit dari biri adi dog nyamŭk bireh, ka ndi dog ndai ngga birurang adi duduh, ndu tutu di tura ka tunduh. 15 “Ndai sibukah sibukah nyipijog yŭn Bari so kayuh acacia. 16 Barang sibukah an 4 mita ambu-i, ka 66 sentimita buka-i, 17 ngga sikuan sikuan adi sipasang, isa dudu sibukah anŭ bisa mijog bitubu. Sopŭrŭg sibukah an biyŭn sikuan. 18 Ndai duwŭh puru sibukah di tura ka siratan Bari, 19 ka pat puru bangan pirak siŭn dog na di punda-i; duwŭh bangan yŭn barang sibukah adi ngga mangan sikuan. 20 Ndai duwŭh puru sibukah tura ka utara Bari 21 ka pat puru bangan pirak, duwŭh di punda barang sibukah. 22 Yŭn punok Bari tura ka barat ndai nŭm sibukah, 23 ka duwŭh sibukah yŭn barang sikuh-i. 24 Sibukah sibukah sikuh an dog tubu di sagān ka dog tubu ndŭg sambu. Sibukah anŭ adi duwŭh yŭn sikuh an dog ndai simŭnŭ. 25 Jadi mai sibukah ngga simŭng nŭm bangan pirak-i, duwŭh di punda barang sibukah. 26 “Ndai simŭng rimŭh parang so kayuh acacia; rimŭh yŭn sibukah tura ka parad ndi Bari. 27 Rimŭh yŭn sibukah di parad anŭ ndi, ka rimŭh yŭn sibukah di tŭbŭn tura ka barat, di tura ka punok. 28 Parang yun an dog na di sitangah ajog sibukah, so ndi tŭbŭn Bari ndŭg tŭbŭn anŭ ndi. 29 Sibukah an dog marut ngga mas ka dog pirakat sigarong mas dieh ngga bitan parang, adi an dog marut gŭh ngga mas. 30 Pijog Bari anŭ nanyam ka suto adi Aku ko kiren di kuu di darŭd. 31 “Ndai tabir so banang linen adi duduh adi dog nanun ngga buruh biri adi biru, bēng ka adi bireh. Ngabuh-i ngga butik butik gayŭn cherubim. 32 Kideng-i di pat tiang kayuh acacia adi ko dog marut ngga mas, adi agi sikait dieh, ka dog piguru di pat bangan pirak. 33 Na tabir anŭ di ribo jari sikait di ribo tanja Bari, ka na di punok tabir anŭ Pati Simanya adi agi duwŭh kiping batuh darŭm-i. Tabir anŭ re ngga nyidŭrŭ Yŭn Kudus so Yŭn adi Siabo Kudus. 34 Na sakŭb Pati Simanya. 35 Di sapa Yŭn adi Siabo Kudus na ndi mija tura ka utara Bari, ka rika prita tura ka siratan. 36 “Yŭn tiban Bari, ndai tabir so banang linen adi duduh adi dog nanun ngga buruh biri adi biru, bēng, ngga bireh ka dog ngabuh ngga butik bunga jiit. 37 Yŭn tabir ati, ndai rimŭh tiang so kayuh acacia adi dog marut ngga mas ka an agi sikait mas dieh; ndai rimŭh bangan timaga yŭn tiang tiang anŭ.

Pinyiruah 27

1 “Ndai ndi mija-sambah so kayuh acacia. Bada-i misagi, 2. 2 mita ambu ka 2. 2 mita buka-i, ka 1. 3 mita bigatung. 2 Ndai junggir di tunduh so-pat sikuh-i. Junggir anŭ an sinyadi ngga mija-sambah anŭ ka dog marut ngga timaga. 3 Ndai priok yŭn na apŭk adi pirinyo, ndai sanduk, makuk, sikait, ka tipaku apui. Sopŭrŭg pingakas ati an dog ndai so timaga. 4 Ndai ndi radai timaga ka na pat sigarong pinawid timaga di sikuh sikuh-i. 5 Na radai timaga anŭ di sagān triding mija-sambah, di sitangah ajog mija-sambah anŭ. 6 Ndai pinawid so kayuh acacia ka marut-i ngga timaga, 7 ka kasŭk-i di sigarong adi di sikuh mija-sambah kan-i dog tawid. 8 Ndai mija-sambah anŭ so papan ka bada-i bigagong, nanyam suto adi mbŭh Aku kiren di kuu di darŭd. 9 “Yŭn Bari-Ku, ndai buwang ngga tabir banang linen adi duduh. Buwang di tura ka siratan an 44 mita ambu-i, 10 dog pijog ngga duwŭh puru tiang timaga di duwŭh puru bangan adi dog ndai so timaga, ngga sikait ka anak parang adi dog ndai so pirak. 11 Ndai simŭnŭ gŭh ngga buwang tabir di tura ka utara. 12 Di parad tura ka barat banang tabir anŭ an 22 mita ambu-i, ngga simŭng tiang ka simŭng bangan. 13 Parad tura ka timor adi so nŭŭh mŭrŭt ruah, buka buwang anŭ an 22 mita gŭh. 14-15 Di barang parad tiban anŭ, banang tabir an 6. 6 mita, pakai taruh tiang ngga taruh bangan. 16 Jadi ndu tiban-i, tabir anŭ an 9 mita ambu-i, dog ndai so banang linen adi duduh ka adi dog nanun ngga buruh biri adi biru, bēng, ka adi bireh, ka dog ngabuh ngga butik bunga jiit. Anŭ an dog pijog ngga pat tiang di pat bangan. 17 Sopŭrŭg tiang adi maning buwang anŭ an dog tubu ngga anak parang pirak, ka dudu sikait anŭ an dog ndai so pirak, ka bangan-i dog ndai so timaga. 18 Jadi buwang anŭ an 44 mita ambu-i, 22 mita buka-i, ka 2. 2 mita bigatung. Banang tabir anŭ an dog ndai so banang linen adi duduh, ka bangan-i an dog ndai so timaga. 19 Sopŭrŭg pingakas adi dog pakai darŭm Bari TUHAN ka pagu pagu yŭn Bari TUHAN ka yŭn buwang an dog ndai so timaga. 20 “Bada daya Israel taban ka kuu inyo kanā adi siabo kana yŭn prita anŭ, isa-i bisa dog tung barang singumi andu. 21 Aaron ngga anak anak dari-i an pijog prita anŭ di darŭm Bari-Ku, tura ka sapa tabir adi di jawin Pati Simanya. Diginŭ di yŭn Ku, prita anŭ an sakŭt so singumi andu ndŭg isan isan. Pesan ati an adu adu dog sita daya Israel ngga bara sesang ngara.

Pinyiruah 28

1 “Bagan kaka mu Aaron ngga bara anak-i, Nadab, Abihu, Eleazar, ka Ithamar. Nyidŭrŭ ngara so bara daya Israel, isa ngara bisa jadi imam yŭn Ku. 2 Ndai piraka imam yŭn jurud mu Aaron, ngga ngabuh ayŭh da tatŭng dog stabi. 3 Bagan sopŭrŭg daya adi Aku ko nggen pimandai ngga ndai kraja, ka bada ngara ndai piraka Aaron, siŭn ayŭh dog garar jadi imam yŭn Ku. 4 Kidaan di ngara da ndai tutu-sudo, efod, jipo-ambu, jipo adi biyŭn butik bunga jiit, bubok, ka bŭŭng kupong. Ngara an ndai piraka piraka imam anŭ yŭn jurud mu Aaron ngga bara anak dari-i, isa ngara bisa jadi imam yŭn Ku. 5 Ngara adi ndai sopŭrŭg kayuh anŭ an pakai banang buruh biri adi biru, bēng, ka bireh, tiburi mas, ka banang linen adi duduh. 6 “Ngara an ndai efod anŭ so banang buruh biri adi biru, bēng, ka bireh, tiburi mas, ka banang linen adi duduh, adi dog ngabuh ngga butik bunga jiit. 7 Duwŭh song kawin yŭn efod anŭ an dog pirakat di so-duwŭh parad tura ka tigang. 8 Abŭt kupong adi nakit dog nanun so kayuh adi samah mun anŭ an dog pirakat da sinyadi ngga efod anŭ. 9 Tambit duwŭh sirah batuh akek bireh ka mŭŭt dieh dŭn bara anak Jacob adi simŭng-duwŭh naan, 10 nanyam susud ngara bijurud. Nŭm di batuh ndi, ka nŭm di batuh anŭ ndi. 11 Bada ndi naan tukang batuh-brega da mŭŭt di duwŭh batuh anŭ dŭn bara anak Jacob, ka pirakat batuh batuh anŭ di sinangan mas. 12 Na batuh batuh anŭ di song kawin efod ngga kiren simŭng duwŭh tibaran-asar daya Israel. Simŭnŭ Aaron re taban dŭn dŭn ngara di kawin-i, isa Aku, adi TUHAN re adu adu ingat ngara adi daya Ku. 13 Ndai duwŭh sinangan mas, 14 ka duwŭh parik adi dog ndai so tigŭrŭ mas, ka dog nyarat da mun taris, ka pirakat-i di sinangan mas anŭ. 15 “Ndai ndi tutu-sudo yŭn Imam Bās, pakai-i ngga jiroh pinyiraan Tapa. Anŭ an dog ndai so kayuh kayuh anŭ adi dog pakai ngga ndai efod ka adi samah butik bunga jiit-i. 16 Tutu-sudo anŭ an misagi kan dog ngupet nyinuwŭh, an 22 sentimita ambu, ka 22 sentimita ramba-i. 17 Ndai pat baris batuh batuh brega di tunduh-i; di baris adi numbor ndi na ndi batuh delima, ndi batuh topaz, ka ndi batuh garnet; 18 Di baris adi numbor duwŭh, na ndi batuh zamrud, ndi batuh nilam, ka ndi batuh itan; 19 Di baris numbor taruh, na ndi batuh firus, ndi batuh akek ka ndi batuh kecubung. 20 Ka di baris numbor pat na ndi batuh beril, ndi batuh akek bireh ka ndi batuh jasper. Sopŭrŭg anŭ an dog pirakat di sinangan mas. 21 Di barang sirah batuh adi simŭng duwŭh anŭ an dog mŭŭt dŭn barang ndi naan so bara anak Jacob, ngga ngarun tibaran-asar daya Israel. 22 Yŭn tutu-sudo, ndai parik so tigŭrŭ mas ka bada-i bikaring mun taris. 23 Ndai duwŭh sigarong mas ka pirakat-i di so-duwŭh sikuh tura ka sambu tutu-sudo anŭ, 24 ka mŭŭng so-duwŭh parik mas anŭ di duwŭh sigarong anŭ. 25 Mŭŭng so-duwŭh tŭbŭn parik anŭ di duwŭh sinangan mas anŭ, komŭnŭ pirakat-i di tura ka jawin di song kawin efod anŭ. 26 Komŭnŭ, ndai duwŭh sigarong mas ka pirakat-i di sikuh sigŭn tutu-sudo parad ka darŭm ngapid efod anŭ. 27 Ndai dinge duwŭh sigarong mas, ka pirakat-i di sigŭn song efod tura ka jawin sindŭk tigurang-i, ka di sambu abŭt kupong adi nakit dog nanun. 28 Mŭŭng sigarong tutu-sudo di sigarong efod ngga taris adi biru, isa tutu-sudo tagap di sambu abŭt kupong ka dŭh bisa rudos. 29 “Kan Aaron mŭrŭt ka Yŭn Kudus, ayŭh an pakai tutu-sudo anŭ adi yŭn dŭn dŭn tibaran-asar daya Israel dog mŭŭt, isa Aku adi TUHAN ari ingat daya Ku. 30 Na Urim ngga Thummim di tutu-sudo anŭ, isa Aaron taban-i kan ayŭh mandŭg ka yŭn kudus Ku. Di tika adi mun anŭ ayŭh dŭh siŭn dŭh an ari nēn tutu-sudo anŭ, isa ayŭh bisa kidaan pinyiraan Ku di daya Israel. 31 “Jipo-ambu adi dog nēn tura ka darŭm efod, an dog ndai so tigŭrŭ banang buruh biri adi biru. 32 An agi rubang yŭn ubak, ka rubang tungo an dog nyigiren isa dŭh tatas. 33-34 Di sigŭn jipo-ambu anŭ na abuh tunda gayŭn buwa delima pakai banang buruh biri adi biru, adi bēng, ka adi bireh; bisarŭt ngga anak anak ruseng mas. 35 Aaron an pakai jipo-ambu anŭ darŭm-i nyiraja jadi imam. Kan ayŭh di ka yŭn Ku di Yŭn Kudus puan kah kan ayŭh ruah so nŭ, jawŭn ruseng anŭ re dog dingah daya, ka ayŭh dŭh re dog siŭ. 36 “Ndai ndi abuh so tigŭrŭ mas ka mŭŭt di tunduh-i, ‘Kudus yŭn TUHAN.’ 37 Mŭŭng abuh anŭ tura ka jawin bubok pakai taris adi biru. 38 Aaron an pakai-i di arŭ-i, isa Aku, adi TUHAN, bisa trima sopŭrŭg pinganggen adi daya Israel nitah ka Aku, sunggu-i ngara bo agi adi ndai sarah darŭm jugan-i ka Aku. 39 “Nanun jipo Aaron ngga bubok-i so banang linen adi duduh, ka mŭnŭ gŭh bŭŭng kupong dog ngabuh ngga butik bunga jiit. 40 “Ndai jipo, bŭŭng kupong ka tupi yŭn bara anak dari Aaron, ngga ngabuh ngara da tatŭng dog stabi. 41 Kasŭk piraka anŭ di jurud mu Aaron, samŭn bara anak dari-i. Ripas anŭ, garar ka nyikudus ngara ngga inyo kanā isa ngara bisa jadi imam yŭn Ku. 42 Ndai sinjang rajut yŭn ngara so banang linen; ambu-i an so kupong nutu pŭŭh, ngga nutu pinyidasa ngara. 43 Aaron ngga bara anak dari-i dŭh siŭn dŭh ari pakai sinjang rajut anŭ kan ngara di ka Bari-Ku, puan kah kan ngara tudu mija-sambah di ndai kraja imam di Yŭn Kudus, isa ngara dŭh tatŭng rapā ka dog siŭ. Ati inŭh atur adat adi tatap yŭn Aaron ngga bara sesang-i.

Pinyiruah 29

1 “Ati inŭh kayuh adi kuu patut ndai di Aaron ngga bara anak dari-i ngga nyikudus ngara da jadi imam yŭn Ku. Tambit ndi pŭrŭng anak dari sapi ka duwŭh pŭrŭng dari biri adi pidanah. 2 Pakai tibaduk gandom adi siabo kana, pak dŭh biragi, ka ndai ruti adi bigaur ngga inyo kanā, kada-i dŭh, ka kada-i mun biskit adi dog susen inyo dieh. 3 Na sopŭrŭg anŭ di darŭm bakur ka jugan-i ka Aku kan kuu nyadis dari sapi ka duwŭh dari biri anŭ. 4 “Taban Aaron ngga bara anak-i ka tiban Bari-Ku, ka bada ngara mamuh pakai adat mamuh. 5 Komŭnŭ kibarui Aaron ngga piraka Imam: jipo, jipo-ambu adi dog nunduh ngga efod, ka tutu-sudo, ngga abŭt kupong. 6 Bada ayŭh pakai bubok anŭ ka mŭŭng dieh tandā pinyikudus anŭ adi dog mŭŭt ‘Kudus yŭn TUHAN’ dieh. 7 Komŭnŭ tambit inyo kudus, ka ren di ubak-i, ngga nginyo ayŭh. 8 “Taban bara anak dari-i ka kasŭk jipo di ngara; 9 Bada ngara pakai bŭŭng kupong anŭ ka mŭŭng tupi di ubak ngara. Simŭnŭ inŭh kuu garar Aaron ngga bara anak dari-i. Ngara ngga bara sesang ngara re adu adu jadi imam yŭn Ku. 10 “Taban dari sapi anŭ ka rawa Bari-Ku ka bada Aaron ngga bara anak dari-i na tangan ngara di tunduh ubak-i. 11 Siŭ dari sapi anŭ di yŭn kudus Ku di tiban Bari Ku. 12 Tambit kada deya dari sapi anŭ ka ngga trinju tangan mu nyatek ka na-i di junggir mija-sambah. Komŭnŭ ren tadŭh deya anŭ di sigŭn mija-sambah anŭ. 13 Ko anŭ, kadi sopŭrŭg ramak adi marut isi pŭrŭng, parad atin adi siabo kana, ka so-duwŭh atin tipareng-i adi agi ramak dieh, ka badang sopŭrŭg anŭ di tunduh mija-sambah ndu sadis ka Aku. 14 Pak badang sopŭrŭg isin dari sapi anŭ, kurit, ka kuboi di sapa tarun yŭn bibari. Anŭ inŭh sadis ngga taran dosa bara imam. 15 “Tambit ndi dari biri so dupan dari biri anŭ ka bada Aaron ngga bara anak-i na tangan ngara di tunduh ubak-i. 16 Siŭ biri anŭ, taŭ deya-i ngga nyijuh so-pat parad mija-sambah anŭ. 17 Ndai bagŭ tatad so pŭrŭng dari biri anŭ; ngu isi isi pŭrŭng-i samŭn kaja kaja-i, ka nugung sopŭrŭg anŭ di tunduh ubak-i samŭn tatad adi bŭkŭn. 18 Badang pŭrŭng dari biri anŭ di tunduh mija-sambah ndu sadis pinguman. Dagŭn sadis anŭ pimunos asŭng Ku. 19 “Tambit dari biri anŭ adi bŭkŭn, anŭ inŭh dari biri adi dog pakai ngga pimanu adat nitah. Bada Aaron ngga bara anak-i na tangan ngara di tunduh ubak-i. 20 Siŭ biri anŭ, ka tambit kada deya-i ka susen-i di dawŭn kajit tauh Aaron samŭn tung bara anak-i, ka susen gŭh di sindŭ trinju tangan tauh samŭn di sindŭ trinju kaja tauh ngara. Komŭnŭ nŭŭh nyijuh tadŭh deya anŭ di so-pat parad mija-sambah. 21 Tambit kada deya anŭ adi agi di tunduh mija-sambah, kada inyo kudus, ka masik-i di tunduh Aaron ka di piraka-i ka ndai simŭnŭ gŭh di bara anak-i ka di piraka ngara. Aaron, ngga bara anak-i, ka piraka ngara re dog nitah yŭn Ku. 22 “Nading kadi sopŭrŭg ramak dari biri anŭ, koi-i adi piramak, ka ramak adi marut isi pŭrŭng, parad atin adi siabo kana, so-duwŭh atin tipareng adi agi ramak dieh, ka pŭŭh tauh-i. 23 Tambit so darŭm bakur ruti anŭ adi mbŭh dog jugan ka Aku, ndi baru ruti so barang masam ruti adi agi diginŭ: ndi baru ruti adi mbŭh dog ndai ngga inyo kanā ka ndi adi dŭh dog gaur ngga inyo kanā ka ndi biskit. 24 Na sopŭrŭg pinguman anŭ di tangan Aaron ngga bara anak-i ka bada ngara jugan-i ka Aku ndu pinganggen adi grua. 25 Komŭnŭ tambit pinguman anŭ so ngara ka badang-i di tunduh mija-sambah, nunduh sadis badang, ndu sadis pinguman ka Aku. Dagŭn sadis anŭ pimunos asŭng Ku. 26 “Tambit sudo dari biri anŭ ka jugan-i ka Aku ndu pinganggen adi grua. Sudo anŭ inŭh tung jangān. 27 “Kan imam dog garar, sinadan isin sudo ngga pŭŭh dari biri adi dog pakai di pinyigarar an dog jugan ka Aku ndu pinganggen adi grua ka dog nyidŭrŭ yŭn bara imam. 28 Pingatur Ku adi tatap inŭh kan daya ndai sadis bidingan, sudo ka pŭŭh dāng anŭ dog dapu bara imam. Anŭ inŭh pinganggen daya di Aku, adi TUHAN. 29 “Piraka imam adi Aaron dapu an dog nggen di bara anak dari-i ripas ayŭh kabŭs, siŭn ngara nen-i di andu ngara dog garar. 30 Anak Aaron adi gati ayŭh jadi imam adi mŭrŭt ka darŭm Bari-Ku ka adi ndai kraja di Yŭn Kudus siŭn nēn piraka anŭ sitŭkŭd ju andu. 31 “Tambit isin dari biri anŭ adi ko dog pakai di pinyigarar Aaron ngga bara anak-i ka rabus-i di tarun yŭn adi kudus. 32 Ngara an man dagin anŭ di tiban Bari-Ku ngga ruti anŭ adi dŭm darŭm bakur. 33 Ngara siŭn man tadŭ tadŭ pinguman adi ko dog pakai di adat pingapun sarah di andu pinyigarar ngara. Kaŭs-i bara imam adŭ adi siŭn man pinguman anŭ, amai-i kudus. 34 Kambŭi agi dagin puan kah ruti dŭm dŭh abo dog man ngga isan isan, pinguman anŭ an dog badang bada rŭpŭg; dŭh siŭn dog man, amai-i kudus. 35 “Ndai adat pinyigarar yŭn Aaron ngga bara anak-i sitŭkŭd ju andu nanyam adi ko Aku kidaan di kuu. 36 Barang andu kuu dŭh siŭn dŭh jugan ndi dari sapi ndu sadis taran dosa. Anŭ re pibisig mija-sambah. Komŭnŭ nginyo mija-sambah ngga inyo kanā ngga bada-i kudus. 37 Ndai simŭnŭ barang andu sitŭkŭd ju andu. Simŭnŭ mija-sambah re jadi batur batur kudus, ka tadŭ tadŭ daya puan kah tadŭ tadŭ kayuh adi tama mija-sambah anŭ re binasa da kuasa pinyikudus-i. 38 “Barang andu ka adu adu, nyadis di tunduh mija-sambah anŭ duwŭh pŭrŭng anak biri adi ndi sawa umbur-i. 39 Nyadis ndi pŭrŭng anak biri isan isan ka ndi ngga arong singumi andu. 40 Samah ngga anak biri adi sibungas-i jugan gŭh ndi kilogram tibaduk gandom adi siabo kana ngga ndi lita tigŭrŭ inyo kanā. Ren ndi lita wain ndu sadis. 41 Nyadis anak biri anŭ adi numbor duwŭh ngga singumi andu, ka jugan samah ngga kiang adi tejah gŭh tibaduk gandom, inyo kanā, ka wain bada nyikiang sukad-i ngga anŭ adi mbŭh dog jugan ngga isan isan. Anŭ inŭh sadis pinguman adi dog jugan ka Aku, adi TUHAN, ka dagŭn-i pimunos asŭng Ku. 42 Kuu ngga bara sesang mu an ari jugan sadis badang anŭ ka Aku, di tiban Bari-Ku. Diginŭ Aku re bidapŭd ngga bara daya Ku ka minyu di kuu. 43 Diginŭ Aku re bidapŭd ngga bara daya Israel, ka sekar jawa bragah Ku re bada tarun anŭ kudus. 44 Aku re bada Bari anŭ ka mija-sambah anŭ kudus, ka Aku re nyidŭrŭ Aaron ka bara anak dari-i da jadi imam yŭn Ku. 45 Aku re rŭŭ bigaur ngga bara daya Israel, ka re jadi Tapa ngara. 46 Ngara re puan nang Aku ati TUHAN adi Tapa ngara adi ko taban ngara ngga ruah so Egypt isa Aku bisa rŭŭ di ruang ngara. Aku TUHAN adi Tapa ngara.

Pinyiruah 30

1 “Ndai ndi kija so kayuh acacia yŭn badang kimanyan. 2 Ndai-i bada misagi pat, anŭ inŭh 45 sentimita anjong-i ka 45 sentimita buka-i, ka 90 sentimita bigatung. Junggir-i di so-pat sikuh-i dŭh siŭn dŭh sinyadi ngga mija anŭ. 3 Nurap tunduh-i, tigang-i, ka junggir-i ngga tigŭrŭ mas, ka ndai jiri bŭngŭn-i ngga mas. 4 Ndai duwŭh sigarong pinawid so mas di punda jiri bŭngŭn anŭ yŭn kasŭk pinawid di so-duwŭh parad-i. 5 Pinawid anŭ an dog ndai so kayuh acacia ka marut-i ngga mas. 6 Na mija ati di sapa tabir adi dog kideng di jawin Pati Simanya. Anŭ inŭh tarun adi yŭn Aku re bidapŭd ngga kuu. 7 Barang isan kan Aaron mandŭg di sidia prita, ayŭh dŭh siŭn dŭh badang kimanyan adi buuh ramak di tunduh-i. 8 Ayŭh dŭh siŭn dŭh ndai simŭnŭ gŭh kan-i tung prita ngga siri ngumi. Kraja ati adi badang kimanyan an adu adu dog ndai so turap ndi ndŭg turap andi. 9 Dŭhnyah badang di tunduh mija ati kimanyan adi dŭh siŭn dog pakai, tadŭ tadŭ sadis dāng, puan kah sadis ruwang kayuh, ka dŭhnyah gŭh ren sadis wain dieh. 10 Ndi sidah ndi sawa, Aaron dŭh siŭn dŭh pimanu adat pibisig mija anŭ ka susen so-pat junggir anŭ ngga deya dāng adi dog nyadis ngga taran dosa. Kraja ati dŭh siŭn dŭh dog ndai barang sawa ndŭg situi tui. Mija ati an jadi adi siabo kudus, adi angān mbŭh nitah ka Aku, adi TUHAN.” 11 TUHAN nang di Moses, 12 “Kan kuu mirang daya Israel, barang naan dŭh siŭn dŭh bayar takŭd yŭn adŭp-i, isa pinyirusag dŭh mandŭg nyatŭk ayŭh sitadŭn pimirang anŭ dog ndai. 13 Barang naan adi dog mirang dŭh siŭn dŭh bayar kiang adi mbŭh dog natu, nanyam ka kiang adi dog miratak di Bari-Ku. Barang naan dŭh siŭn dŭh bayar kiang anŭ ndu pinganggen ka Aku. 14 Barang naan adi mbŭh dog mirang, anŭ inŭh sopŭrŭg dari adi mbŭh duwŭh puru sawa ngga adi rabis so anŭ umbur-i, dŭh siŭn dŭh bayar kiang anŭ ka Aku. 15 Daya kaya dŭh siŭn bayar rabis ka daya sirata dŭh siŭn bayar kurang, kan ngara bayar kiang anŭ yŭn asŭng ngara. 16 Nguruk duit anŭ so daya Israel, ka pakai-i ngga sita Bari-Ku. Suke anŭ inŭh dog pakai ngga bayar asŭng ngara, ka Aku re ingat ka grindung ngara.” 17 TUHAN nang di Moses. 18 “Ndai ndi sambong so timaga. Piguru-i di asah Bari-Ku ngga mija-sambah, ka na piin di darŭm-i. 19 Aaron ngga bara anak dari-i siŭn pakai piin anŭ ngga ngu kaja ngga tangan ngara 20 diŭ so ngara mŭrŭt Bari-Ku puan kah tudu mija-sambah re jugan sadis pinguman. Kambŭi ngara ndai simŭnŭ ngara dŭh re dog siŭ. 21 Ngara dŭh siŭn dŭh ngu kaja ngga tangan ngara, isa ngara dŭh kabŭs. Ati inŭh atur adi ngara ngga sesang ngara dŭh siŭn dŭh tunda ndŭg situi tui.” 22 TUHAN nang di Moses, 23 “Tambit rapah rapah adi siabo kana: 6 kilogram ju myrrh, 3 kilogram kurit kayuh adi buuh ramak, 3 kilogram tabuh wangi, 24 6 kilogram kayuh cassia, (dog nimbang nanyam ka timbang adi dog miratak di Bari-Ku), nambah ngga 4 lita inyo kanā, 25 ka ndai inyo kudus, bigaur mun wangi. 26 Pakai inyo anŭ ngga nginyo Bari-Ku, Pati Simanya, 27 mija ngga sopŭrŭg pingakas-i, rika prita ngga sopŭrŭg pingakas-i, ka mija adi yŭn kimanyan dog badang, 28 mija adi yŭn badang sadis, ngga sopŭrŭg pingakas-i, ngga sambong-pinyingu samŭn bangan-i. 29 Simŭnŭ nitah sopŭrŭg kayuh anŭ isa-i jadi kayuh adi sukup kudus, ka tadŭ tadŭ daya puan kah tadŭ tadŭ kayuh adi tama kayuh kayuh kudus anŭ re binasa da kuasa pinyikudus-i. 30 Komŭnŭ, nginyo Aaron ngga bara anak dari-i, ka garar ngara jadi bara imam yŭn Ku. 31 Kidaan di daya Israel, ‘Inyo kudus anŭ dŭh siŭn dŭh adu adu dog pakai ngga ndai kraja Ku. 32 Inyo anŭ dŭh siŭn dog pakai ngga nginyo daya braŭn, ka angān dŭh siŭn nanya pinyigaur-i ngga ndai kayuh bŭkŭn. Inyo anŭ inyo kudus, ka angān dŭh siŭn dŭh sita-i nimun inyo kudus. 33 Asi asi adi ndai inyo bada mun inyo anŭ puan kah pakai-i di tunduh tadŭ tadŭ daya adi dŭh imam, daya anŭ dŭh re tia dog nyirundeng ndi naan so daya Ku.’” 34 TUHAN nang di Moses, “Tambit bada nyikiang rapah rapah adi buuh ramak: pŭtŭk myrrh, kabang rukan, pŭtŭk raksamala, ngga tigŭrŭ kimanyan. 35 Pakai rapah rapah anŭ ngga ndai kimanyan, bada bigaur mun wangi. Na garo ngga bada-i bisig ka kudus. 36 Pŭh kada-i bada anŭk mun tibaduk ka taban-i ka darŭm Bari-Ku ka ngabu-i di jawin Pati Simanya. Kimanyan anŭ dŭh siŭn dŭh jadi kayuh adi siabo kudus. 37 Dŭhnyah nanya pinyigaur anŭ ngga ndai kimanyan adi re adŭp ngan pakai. Bada-i jadi kayuh kudus adi muko angān nitah ka Aku. 38 Asi asi adi ndai kimanyan adi mun anŭ an-i pakai ndu wangi, daya anŭ dŭh re tia dog nyirundeng ndi naan so daya Ku.”

Pinyiruah 31

1 TUHAN nang di Moses, 2 “Aku mbŭh mien Bezalel, anak Uri, adi sukuh Hur, so tibaran-asar Judah, 3 ka Aku mbŭh ngisi ayŭh ngga kuasa Ku. Aku mbŭh nggen di ayŭh pinyimirati, pimandai ngga pinyibisa yŭn barang masam kraja pingandai bibutik 4 ngga-i mutik ka mŭŭt masam masam butik ka bunga di mas, pirak, ngga timaga, 5 ngga kapŭg batuh batuh brega adi re dog pirakat; ngga mŭŭt apŭg kayuh; ka ngga ndai barang masam kraja pingandai bibutik. 6 Aku mbŭh mien gŭh Oholiab anak Ahisamach, so tibaran-asar Dan, da nyiraja samah ngga ayŭh. Aku muko gŭh nggen pinyibisa di sopŭrŭg ngara adi bŭkŭn adi re turung ngara di sopŭrŭg kayuh nimun adi Aku ko pesan di kuu: 7 Bari TUHAN, Pati Simanya ngga tŭtŭp-i, sopŭrŭg pingakas adi dog pakai darŭm Bari TUHAN, 8 mija ngga pingakas-i; rika prita adi dog ndai so tigŭrŭ mas samŭn sopŭrŭg pingakas-i, mija adi yŭn badang kimanyan, 9 mija-sambah adi yŭn sadis badang, sambong-pinyingu ngga bangan-i, 10 piraka simayang imam yŭn Aaron ngga bara anak dari-i, adi ngara nēn kan ngara ndai kraja imam; 11 inyo kudus, ngga kimanyan adi buuh ramak yŭn birit adi dog kadŭn Yŭn Kudus. Kan ngara ndai sopŭrŭg kayuh anŭ, ngara dŭh siŭn dŭh tunda gaya anŭ adi Aku muko pesan di kuu.” 12 TUHAN pesan Moses, 13 da kidaan di daya Israel, “Sita Andu Sabbath, andu Aku rŭŭ, amai andu anŭ jadi tandā yŭn Ku ngga angān ndŭg situi tui, ngga kiren Aku adi TUHAN mbŭh bada angān jadi daya Ku. 14 Angān dŭh siŭn dŭh sita andu rŭŭ anŭ amai-i kudus. Asi asi adi dŭh sita-i, ka nyiraja di andu anŭ, dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs. 15 Angān biyŭn nŭm andu adi ngga angān ndai kraja ngan, pak andu adi ju inŭh andu rŭŭ adi kudus, amai anŭ Andu adi mbŭh dog nitah ka Aku. Asi asi adi nyiraja di Andu anŭ dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs. 16 Daya Israel dŭh siŭn dŭh sita andu anŭ ndu tandā simanya Ku. 17 Anŭ inŭh tandā adi tatap yŭn daya Israel ngga Aku, amai Aku adi TUHAN, mbŭh napa rangit ngga ong darŭm nŭm andu, ka andu adi ju Aku rŭŭ so kraja Ku.” 18 Kan Tapa muko minyu ngga Moses di Darŭd Sinai, Ayŭh nggen di Moses duwŭh kiping batuh adi yŭn-I mbŭh nuris Pinyipesan.

Pinyiruah 32

1 Kan bara daya kiris Moses babŭ mating mūn so darŭd, pak mbŭh tui rŭŭ diginŭ, ngara mandŭg tikuruk maning Aaron, ka nang di ayŭh, “Ata dŭh puan ani mbŭh jadi di Moses, adi mbŭh taban ata ngga ruah so Egypt. Kiang nŭŭh ndai adŭ ndi tapa da nguru ata.” 2 Aaron nang di ngara, “Kadi sigating sigating mas adi sawŭn ngan, anak dari ngan, ka anak dayung ngan pakai, ka taban-i ka yŭn ku.” 3 Jadi sopŭrŭg daya kadi sigating mas ngara ka taban-i ka yŭn Aaron. 4 Aaron tambit sigating sigating anŭ, piriris-i ka ren-i di suan, ka ndai ndi tibudo anak dari sapi mas. Ka bara daya nang, “O Israel, ati inŭh tapa ta adi mbŭh taban ata ngga ruah so Egypt!” 5 Komŭnŭ Aaron ndai ndi mija-sambah tura ka jawin sapi mas anŭ, ka kidaan di bara daya, “Sipagi re agi gawai ngga kibās TUHAN.” 6 Awar isan isan andu jawa ndi ngara taban kada dāng yŭn badang ndu sadis, ka adi bŭkŭn yŭn man ndu sadis bidingan. Bara daya guru man ngga nok, ka piguru ndai rubi adi kais. 7 TUHAN nang di Moses, “Rikas mūn meh ka sagān, amai bara daya mu adi kuu mbŭh taban ngga ruah so Egypt agi ndai sarah ka nyibireu Aku. 8 Ngara mbŭh tingge atur atur adi Aku muko bada ngara tunda; ngara mbŭh ndai sapi so mas adi dog piriris ka nyambah-i, ka jugan sadis dieh. Ngara mbŭh nang anŭ inŭh tapa ngara adi mbŭh taban ngara ngga ruah so Egypt. 9 Aku puan munki masam baking-i ngara. 10 Jadi madin, dŭhnyah suba bitan Aku. Aku mbŭh baji di ngara, ka Aku re pirabur ngara. Pak Aku re bada kuu ngga bara sesang mu jadi bangsa adi bās.” 11 Pak Moses mite so TUHAN adi Tapa-i ka nang, “TUHAN mani Kaam mbŭh paŭh baji di daya daya Mai adi Kaam mbŭh piruah so Egypt ngga pinyibake ka kuasa bās Mai? 12 Patut kah daya Egypt nang Kaam taban daya Mai ngga ruah so Egypt, yŭn re an siŭ ngara di arong darŭd ka pirarap ngara? Dŭhnyah tia baji; ngubah pikir Mai ka dŭhnyah taban pinyirusag ati ka daya Mai. 13 Ingat urun urun Mai Abraham, Isaac, ka Jacob. Ingat janji adi Kaam muko ndai di ngara, an nggen di ngara sikiang kiang bagŭ sesang, bagŭ keya ka bitang di rangit, ka nggen di sesang ngara tana adi Kaam muko bijanji re jadi bisaka ngara adu adu.” 14 Jadi TUHAN ngubah pikir-I ka dŭh taban pinyirusag anŭ ka daya-I, pinyirusag adi ko-I nang. 15 Moses mūn so darŭd, taban duwŭh kiping batuh adi yŭn Pinyipesan dog nuris di so-duwŭh parad-i. 16 Adŭp Tapa ko ndai kiping kiping batuh anŭ, ka mbŭh nuris Pinyipesan dieh. 17 Joshua dingah bara daya nyirais ka nang di Moses, “Aku dingah sak daya biperang di yŭn ta bibari.” 18 Moses nang, “Anŭ dŭh sak sirais daya manang biperang, dŭh gŭh sirais daya arah biperang; anŭ sak jawŭn daya biragu.” 19 Kan Moses mbŭh sindŭk yŭn ngara bibari ka kiris tibudo sapi ka bara daya birajang, ayŭh mbŭh raru baji. Diginŭ di sigŭn darŭd, ayŭh taran so-duwŭh kiping batuh anŭ adi-i gŭrŭng; kiping batuh anŭ pape. 20 Ayŭh tambit tibubo sapi anŭ adi ngara ko ndai, piriris-i, ka nginges-i da mun tibaduk, ka gaur-i ngga piin. Komŭnŭ ayŭh bada daya Israel nok-i. 21 Ayŭh nang di Aaron, “Ani kayuh adi bara daya ati ndai di kuu ka kuu tandah ngara ndai dosa adi raru sipŭ mun anŭ?” 22 Aaron nam, “Dŭhnyah tuas di aku. Kaam puan munki masam ngara ati taŭn bigŭtŭ an ndai arap. 23 Ngara nang di aku, ‘Kieh mbŭh dŭh puan ani mbŭh jadi di daya anŭ, Moses, adi taban kieh ngga ruah so Egypt; ngapŭi ndai meh ndi tapa yŭn ami da nguru kieh.’ 24 Aku bada ngara taban ka yŭn ku pimakai mas ngara; ka sinadan adi biyŭn, pirudos so adŭp-i ka nggen-i di aku. Aku taran pimakai mas anŭ ka apui, ka timbur meh tibudo sapi ati!” 25 Moses kiris Aaron mbŭh tandah adŭ bara daya dŭh tungang dog jaga, ka ndai kayuh adi kiren adŭp ngara budo bawa di sirung jawin pinganyu ngara. 26 Jadi ayŭh mijog di rawa tarun yŭn ngara bibari ka nyirais nang, “Barang naan daya adi mbit parad ka TUHAN, mandŭg kamati.” Jadi sopŭrŭg daya Levi mandŭg maning ayŭh, 27 ka-i nang di ngara, “TUHAN Tapa daya Israel bada barang naan angān nakin pedang ngan ka mŭrŭt sopŭrŭg bari, piguru so rawa ati ndŭg rawa ajeh ndi, ka siŭ bara jurud ngan, jerā ngan, ka rasū ngan.” 28 Bara daya Levi tunda pinganang anŭ, ka siŭ kurang rabis taruh ribu naan adi dari di andu anŭ. 29 Moses nang di bara daya Levi, “Andu ati angān mbŭh garar adŭp ngan jadi imam yŭn TUHAN darŭm angān siŭ anak anak dari ngan, ka jurud ngan. Simŭnŭ TUHAN mbŭh nggen berkat-I di angān.” 30 Andu anŭ ndi Moses nang di bara daya, “Angān mbŭh ndai dosa adi raru sipŭ. Pak madin aku re maad darŭd dinge ka yŭn TUHAN; kadŭ aku tungang dapŭd pingapun so Ayŭh yŭn dosa ngan.” 31 Moses sawŭ di pari ka yŭn TUHAN, ka nang, “Ngara anŭ mbŭh ndai dosa adi raru sipŭ-i. Ngara mbŭh agi ndai tapa so mas ka nyambah-i. 32 Turung apun dosa ngara; pak kambŭi Kaam abah ka nŭh kadi adŭ jaku dŭn so surat adi yŭn Mai nuris dŭn bara daya Mai.” 33 TUHAN nam, “Ngara anŭ adi mbŭh bidosa rawan Aku inŭh adi dapu dŭn adi re Aku kadi so surat Ku. 34 Panu madin, di nguru bara daya anŭ ka tarun adi muko Aku kidaan di kuu. Ingat malaikat Ku re agi nguru angān, pak tipuh re mandŭg kan Aku re ngukum ngara amai dosa ngara.” 35 Jadi TUHAN pait andam da dog bara daya, sabab ngara mbŭh takan Aaron ndai tibudo anak sapi anŭ so mas.

Pinyiruah 33

1 TUHAN nang di Moses, “Tingge tarun ati, kuu ngga bara daya adi kuu taban ngga ruah so Egypt; di ka tarun tana adi Aku ko bijanji an nggen di Abraham, Isaac, ka Jacob ka di bara sesang ngara. 2 Aku re pait malaikat da nguru angān, ka Aku re pibu daya Canaan, daya Amor, daya Hitti, daya Periz, daya Hivi, ka daya Jebus. 3 Angān re di ka tarun tana adi kaya ka damŭn. Pak Aku dŭh re panu ngga angān, amai angān daya adi baking; Aku pirabur angān di atang aran rai-i.” 4 Kan bara daya dingah sakanŭ, ngara rasu susah mun daya ngurid ka dŭh tia pakai mas pirak ngara. 5 Amai TUHAN mbŭh pesan Moses da kidaan di ngara, “Angān daya adi baking. Kambŭi Aku panu ngga angān tatu Aku re pirabur angān. Kadi so adŭp ngan mas pirak ngan, ka Aku re natu simuki Aku re ngga angān.” 6 Jadi ripas ngara mbŭh bu so Darŭd Sinai, bara daya Israel mbŭh dŭh tia pakai mas ngga pirak. 7 Niap kari daya Israel bibari, Moses ari pijog Bari adi kudus anŭ mua juan-i di sapa tarun yŭn bibari. Bari anŭ dog kadŭn Bari TUHAN, ka asi asi adi raan bidapŭd ka bisiken ngga TUHAN, ayŭh di kamanŭ. 8 Niap kari Moses di kamanŭ, bara daya mijog di baŭm tiban bari adŭp ngara, tingga Moses panu ndŭg ka ayŭh mbŭh mŭrŭt ka darŭm-i. 9 Kan Moses mbŭh mŭrŭt, tŭngŭn abun mūn ka rŭŭ di baŭm tiban Bari TUHAN, ka TUHAN minyu ngga Moses so abun anŭ. 10 Kan bara daya kiris tŭngŭn abun anŭ di baŭm tiban Bari TUHAN, ngara mutu ubak. 11 TUHAN minyu situra jawin ngga Moses mun daya minyu ngga jerā-i. Komŭnŭ Moses pari ka yŭn ngara bibari. Pak sianŭ adi mara, adi pinurung-i, Joshua anak Nun, rŭŭ di Bari TUHAN. 12 Moses kidaan di TUHAN, “Taŭn Kaam mbŭh kidaan di aku da nguru bara daya ati ka tarun tana anŭ. Pak Kaam dŭh kidaan asi re Mai pait ayō aku. Kaam mbŭh nang Kaam puan aku ka asŭng Mai munos di aku. 13 Madin kambŭi Kaam sawŭ, kidaan di aku atur-pinyiraan Mai, isa aku bisa babŭ bituan di Kaam ka pimunos asŭng Mai. Ingat meh gŭh Kaam mbŭh mien bangsa ati da jadi tung jamai.” 14 TUHAN nang, “Aku re panu ngga angān, ka nggen pimanang di angān.” 15 Moses nam, “Kambŭi Kaam dŭh panu ngga kieh, dŭhnyah bada kieh bu so tarun ati. 16 Simuki daya re bisa puan nang Kaam munos asŭng di daya Mai ka di aku kambŭi Kaam dŭh panu ngga kieh? Kambŭi Kaam agi ngga kieh, kieh tungang dog ngatŭn so tadŭ tadŭ bangsa bŭkŭn di ong.” 17 TUHAN nang di Moses, “Aku re ndai nanyam ka pimite mu, amai Aku puan kuu, ka asŭng Ku munos di kuu.” 18 Komŭnŭ Moses mite, “TUHAN turung bada aku tingga jawa bragah Mai.” 19 TUHAN nam, “Aku re bada jawa bragah Ku murah di sirung jawin mu ka di sirung jawin mu Aku re kidaan adŭn kudus Ku. Aku adi TUHAN, ka Aku kiren pinyirindu ngga pinyirasi Ku di daya adi Aku mbŭh mien. 20 Aku dŭh re bada kuu tingga jawin Ku, amai mating daya adi tingga jawin Ku re tungang udip, 21 pak digiti agi yŭn adi sindŭk Aku yŭn mu bisa mijog di tunduh batuh. 22 Kan sekar jawa bragah Ku murah kuu, Aku re na kuu di sapad batuh, ka nutu kuu ngga tangan Ku ndŭg ka Aku mbŭh murah rewan kuu. 23 Ripas anŭ Aku re kadi tangan Ku, ka kuu re kiris punok Ku adŭ, dŭh jawin Ku.”

Pinyiruah 34

1 TUHAN nang di Moses, “Ndai duwŭh kiping batuh da mun adi sibungas-i, ka Aku re nuris dieh bang piminyu adi Aku ko nuris di kiping anŭ adi diŭ adi kuu ko mape. 2 Sidia adŭp mu isan isan andu sipagi, maad ka tibung Darŭd Sinai ka bidapŭd ngga Aku diginŭ. 3 Mating daya siŭn maad ayō kuu; mating daya siŭn dog kiris di tadŭ yŭn di darŭd anŭ; ka mating biri puan kah sapi siŭn man kupai di sigŭn darŭd anŭ.” 4 Jadi Moses ndai duwŭh kiping batuh, ka isan isan andu jawa ndi ayŭh taban-i ngga maad Darŭd Sinai, nanyam adi TUHAN mbŭh bada. 5 TUHAN mūn darŭm abun, ka mijog sindŭk Moses diginŭ, Ayŭh rasu kidaan adŭn kudus-I, adi TUHAN. 6 TUHAN murah sirung jawin Moses ka nang, “Aku adi TUHAN, ka Aku kiren pinyirindu ngga pinyirasi ka dŭh udah tuas, ka adi kiren pinyirindu bās ngga pinyitŭtŭd. 7 Aku ingat janji Ku yŭn biribu ribu turap manusia, ka apun arap ngga dosa; pak Aku dŭh re kambŭt ngukum sesang manusia ndŭg taruh ngga pat turap amai dosa pimas ngara.” 8 Moses bigaut mutu ubak-i nyambah. 9 Moses nang, “TUHAN, kambŭi asŭng Mai sawŭ munos di aku, aku mite Kaam sua panu ngga kieh. Ngara ati daya baking, pak apun sarah ngga dosa ami, ka trima kieh jadi daya Mai.” 10 TUHAN nang di Moses, “Madin Aku ndai simanya ngga daya Israel. Di sirung jawin ngara Aku re ndai kayuh bās, adi bŭn dog ndai di tadŭ tadŭ yŭn di ong di dupan tadŭ tadŭ bangsa. Sopŭrŭg daya re kiris munki masam bās kayuh adi Aku, adi TUHAN, tungang ndai sabab Aku re ndai kayuh bās yŭn mu. 11 Tunda ukum-adat adi Aku ko nggen di kuu andu ati. Aku re pibu daya Amor, daya Canaan, daya Hitti, daya Periz, daya Hivi, ka daya Jebus sitadŭn angān masang panu. 12 Dŭhnyah kuu ndai tadŭ masam pekat ngga daya di rais anŭ adi angān re mŭrŭt, amai anŭ bisa jadi jarat di angān. 13 Pati ka nŭŭh nyirubuh adŭ mija mija-sambah ngara. Uros uros-batuh pirapu' ngara angān an pirusak, ka tandā tandā pinatŭng tapa Asherah ngara angān an tabŭng. 14 “Dŭhnyah nyambah tadŭ tadŭ tapa bŭkŭn, sabab Aku adi TUHAN, dŭh raan kiris angān nyambah tapa adi bŭkŭn. 15 Dŭhnyah ndai tadŭ pekat ngga daya di rais anŭ, sabab kan ngara nyambah tapa tapa adat karŭm ngara ka jugan sadis ka tapa tapa anŭ, ngara re ngaja angān da sua, ka angān meh re ripong di pinguman adi ngara ko jugan ka tapa tapa ngara. 16 Anak dari ngan bo tipia raan sawŭn dayung ngara, adi re taban ngara da dŭh tŭtŭd di Aku ka nyambah tapa tapa bŭkŭn. 17 “Dŭhnyah ndai tibudo so basi ka nyambah-i. 18 “Sita Gawai Ruti dŭh-Biragi. Nanyam adi Aku ko pesan di kuu, man ruti dŭh-biragi ju andu darŭm buran Abib, amai di buran anŭ angān ruah so Egypt. 19 “Sopŭrŭg anak pinuai dari ngga anak bungas dāng kudip adi dari inŭh Aku dapu, 20 pak angān an jugan anak biri ngga nubos barang pŭrŭng anak bungas kaldi. Kambŭi dŭh ndai simŭnŭ, mata tungo kaldi anŭ. Angān dŭh siŭn dŭh an nubos anak pinuai ngan. “Mating daya siŭn bidapŭd ngga Aku kambŭi dŭh taban sadis. 21 “Angān biyŭn nŭm andu ngga ndai kraja ngan, pak dŭhnyah nyiraja di andu adi ju, dŭh gŭh di tipuh majak puan kah di tipuh ngatŭm. 22 “Sita Gawai Pingatŭm kan angān piguru ngatŭm buwa bungas gandom ngan. Sita Gawai Bari-dawŭn di tipuh jaya kan angān nguruk buwa pimuruh ngan. 23 “Pitaruh saba darŭm ndi sawa sopŭrŭg dari ngan dŭh siŭn dŭh mandŭg di nyambah Aku, adi TUHAN, adi Tapa daya Israel. 24 Ripas Aku muko pibu bangsa bangsa bŭkŭn ka nambah tarun tana ngan, mating daya re suba nyerang rais ngan darŭm tipuh taruh gawai anŭ. 25 “Dŭhnyah jugan ruti adi biragi kan angān nyadis dāng ka Aku. Dŭhnyah nyikŭn ndŭg isan isan andu jawa ndi kada dagin dāng adi angān ko siŭ yŭn Gawai Paska. 26 “Barang sawa angān an taban ka ramin TUHAN buwa bungas adi siabo kana adi angān ngatŭm. “Dŭhnyah tanŭk anak biri puan kah anak kambing darŭm sisuh sindŭ-i.” 27 TUHAN nang di Moses, “Nuris pinganang anŭ, amai bisangan di pinganang anŭ Aku ndai simanya ngga kuu ka ngga daya Israel.” 28 Moses rŭŭ diginŭ ngga TUHAN pat puru andu pat puru ngarŭm dŭh man dŭh nok. Ayŭh nuris di kiping kiping batuh anŭ pinganang simanya, anŭ inŭh Simŭng Pinyipesan. 29 Kan Moses mūn so darŭd Sinai taban Simŭng Pinyipesan anŭ, jawin-i nyirinyak amai ayŭh ko minyu ngga TUHAN. Pak adŭp-i dŭh rada. 30 Aaron ngga sopŭrŭg daya samah tingga Moses ka kiris jawin-i nyirinyak, ka sopŭrŭg daya taru nyindŭk ayŭh. 31 Pak Moses bagan ngara, ka Aaron ngga sopŭrŭg pinguru daya Israel di ka ayŭh, ka Moses minyu ngga ngara. 32 Ripas anŭ, sopŭrŭg daya Israel tikuruk maning ayŭh; Moses nggen di ngara sopŭrŭg ukum-adat adi TUHAN ko nggen di ayŭh di Darŭd Sinai. 33 Kan Moses muko minyu ngga ngara, ayŭh nutu jawin-i ngga taŭb. 34 Kan Moses di ka Bari TUHAN di minyu ngga TUHAN, ayŭh kadi taŭb anŭ. Kan ayŭh ruah, ayŭh kidaan di daya Israel sopŭrŭg kayuh adi TUHAN ko pesan di ayŭh da kidaan, 35 ka ngara kiris jawin-i nyirinyak. Komŭnŭ ayŭh pari na taŭb anŭ di jawin-i ndŭg ka andu adi ngga-i di minyu ngga TUHAN dinge.

Pinyiruah 35

1 Moses bagan sopŭrŭg daya Israel bada tikuruk ka nang di ngara, “Ati inŭh kayuh adi TUHAN mbŭh pesan di angān da ndai: 2 Angān biyŭn nŭm andu ngga angān ndai kraja ngan, pak andu adi ju taŭn-i andu adi kudus, andu ngga rŭŭ so kraja ka mbŭh dog nitah ka Aku adi TUHAN. Asi asi adi nyiraja andu anŭ dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs. 3 Dŭhnyah gŭh tung apui di arŭn ngan di andu Sabbath.” 4 Moses nang di sopŭrŭg daya Israel, “Ati inŭh kayuh adi TUHAN ko pesan: 5 Jugan pinganggen ka TUHAN. Barang naan daya adi raan ndai simŭnŭ siŭn taban pinganggen mas, pirak puan kah timaga; 6 banang linen adi duduh; banang buruh biri adi biru, adi bēng, adi bireh; banang adi dog ndai so buruh kambing; 7 kurit dari biri adi dog nyamŭk bireh; birurang adi duduh; kayuh acacia; 8 inyo yŭn prita; rapah rapah yŭn inyo kudus ka yŭn kimanyan adi buuh ramak; 9 batuh batuh akek bireh ngga batuh batuh bŭkŭn adi brega adi re dog pirakat di efod ka di tapas-sudo Imam Bās. 10 “Sopŭrŭg ngara adi pandai bitukang so dupan ngan an samah mandŭg ka ndai barang masam kayuh adi TUHAN ko pesan: 11 Bari TUHAN, tutu-i ka tutu sapa-i, dudu sikait-i ka sibukah-i, parang-i, tiang-i, ka bangan-i; 12 Pati Simanya, pinawid-i, tŭtŭp-i, ka banang tabir adi ngga matŭn-i; 13 mija, pinawid-i, ka sopŭrŭg pingakas-i; ruti adi dog jugan ka Tapa; 14 rika prita ngga da jawa-i tatŭng ka pingakas-i; prita prita ngga inyo-i; 15 mija adi yŭn badang kimanyan ka pinawid-i; inyo kudus; kimanyan adi buuh ramak; banang tabir yŭn tiban Bari TUHAN; 16 Mija-sambah adi yŭn badang sadis, ngga radai timaga-i dog piguru dieh, pinawid-i, ka sopŭrŭg pingakas-i; sambong-pinyingu ngga bangan-i; 17 banang banang tabir adi ngga muwang, tiang tiang ka bangan-i; banang tabir yŭn tiban buwang; 18 pagu pagu-i ka taris yŭn Bari TUHAN ka buwang; 19 piraka piraka adi sangŭn adi bara imam nēn kan ngara ndai kraja di Yŭn Kudus, ka piraka kudus yŭn Aaron adi imam ka yŭn bara anak-i.” 20 Sopŭrŭg daya Israel bu maad, 21 ka barang naan adi raan, taban pinganggen ngara ka TUHAN ngga ndai Bari TUHAN. Ngara taban tadŭ tadŭ kayuh adi biguna ngga bisambah ka ngga ndai piraka imam. 22 Sopŭrŭg adi raan, dari bait dayung, taban krusang, sigating, sisin, kukong, ka barang masam pimakai mas ka nitah-i ka TUHAN. 23 Barang naan daya adi biyŭn banang linen adi duduh, banang buruh biri adi biru, adi bēng, ka adi bireh; banang adi dog ndai so buruh kambing; kurit dari biri adi dog nyamŭk bireh; puan kah birurang adi duduh, taban sopŭrŭg-i. 24 Sopŭrŭg adi tungang nggen pirak puan kah timaga taban pinganggen ngara ka TUHAN, ka sopŭrŭg adi biyŭn kayuh kayuh acacia adi bisa dog pakai ngga ndai tadŭ tadŭ kraja, taban sopŭrŭg-i. 25 Sopŭrŭg bara dayung adi pandai bijiit taban tiburi linen adi duduh ka tiburi buruh biri adi biru, adi bēng ka adi bireh, adi ngara ko ndai. 26 Ngara ndai gŭh tiburi so buruh kambing. 27 Bara pinguru taban batuh akek bireh ka batuh batuh brega adi bŭkŭn adi re dog pirakat di efod ka tutu-sudo 28 ka rapah rapah ka inyo yŭn prita prita, ka yŭn inyo kudus, ka yŭn kimanyan adi buuh ramak. 29 Sopŭrŭg daya Israel adi raan, taban pinganggen ngara ka TUHAN yŭn kraja pingandai adi Ayŭh ko pesan di Moses da ndai. 30 Moses nang di daya Israel, “TUHAN mbŭh mien Bezalel, anak Uri ka sukuh Hur, so tibaran-asar Judah. 31 Tapa mbŭh ngisi ayŭh ngga kuasa-I ka mbŭh nggen di ayŭh pimandai, pinyibisa, ka pinyimirati yŭn barang masam kraja pingandai bibutik, 32 yŭn ngatur butik butik adi grua ka ndai-i ngga mas, pirak ka timaga; 33 yŭn mire kapŭg batuh brega adi re dog pirakat; ka yŭn mŭŭt mutik kayuh; ka yŭn barang masam kraja pingandai bibutik adi bŭkŭn. 34 TUHAN mbŭh nggen di ayŭh ka di Oholiab anak Ahisamach, so tibaran-asar Dan, pinyibisa adi ngga ngajar pimandai ngara di daya bŭkŭn. 35 TUHAN mbŭh nggen di ngara pimandai di barang masam kraja daya adi tukang mŭŭt, adi tukang mutik, ka adi tukang nanun linen adi duduh; buruh biri adi biru, adi bēng, ka adi bireh; ka banang adi bŭkŭn. Ngara pandai ndai barang masam kraja ka samah pandai mutik.

Pinyiruah 36

1 “Bezalel, Oholiab, ka sopŭrŭg tukang adi TUHAN mbŭh nggen pimandai ngga pinyimirati, adi puan munki ndai sopŭrŭg kayuh adi biguna ngga pijog Bari TUHAN, an ndai sopŭrŭg-i nanyam adi TUHAN mbŭh pesan.” 2 Moses bagan Bezalel ngga Oholiab, samŭn sopŭrŭg adi bŭkŭn adi pandai adi TUHAN mbŭh nggen pimandai ka adi raan turung, ka Moses bada ngara piguru nyiraja. 3 Ngara trima so Moses, sopŭrŭg pinganggen adi bara daya Israel mbŭh taban ngga ndai Bari TUHAN. Pak daya Israel adu adu taban ka Moses pinganggen ngara barang isan. 4 Komŭnŭ ngara anŭ adi bitukang adi ndai kraja anŭ di 5 ka kidaan di Moses, “Bara daya mbŭh taban kayuh rabis so adi patut ngga ndai kraja adi TUHAN mbŭh pesan.” 6 Jadi Moses pait pinganang ka bara daya da dŭh tia taban pinganggen yŭn Bari TUHAN; sawŭ meh bara daya dŭh tia taban. 7 Anŭ adi mbŭh dog taban mbŭh rabis so sadang ngga ngamas kraja anŭ. 8 Bara adi rabis pandai, di dupan ngara adi bitukang, ndai Bari TUHAN. Ngara ndai-i pakai simŭng rambar banang linen adi dog nanun ngga buruh biri adi biru, adi bēng, ka adi bireh ka adi dog ngabuh ngga butik butik gayŭn cherubim. 9 Barang rambar anŭ nyimati, 12 mita ambu, ka 2 mita buka-i. 10 Ngara nyiit bada bitubu rimŭh rambar bada jadi ndi tŭngŭn banang, ka simŭnŭ gŭh ngga adi bŭkŭn adi rimŭh. 11 Ngara ndai kajit ngga banang adi biru di sigŭn rambar anŭ tura ka sapa di so-duwŭh tŭngŭn banang anŭ. 12 Ngara pirakat rimŭh puru kajit di sibungas rambar di sibungas tŭngŭn banang ka rimŭh puru kajit gŭh di sikasŭn rambar di sikasŭn tŭngŭn banang anŭ ndi. 13 Ngara ndai rimŭh puru sikait mas adi ngga tubu so-duwŭh tŭngŭn banang anŭ da jadi ndi. 14 Komŭnŭ ngara ndai tutu Bari TUHAN pakai simŭng ndi rambar banang adi dog ndai so buruh kambing. 15 Ngara ndai sopŭrŭg rambar anŭ da nyimati, 13 mita ambu, ka 2 mita ramba-i. 16 Ngara nyiit bada bitubu rimŭh rambar bada jadi ndi tŭngŭn banang, ka adi nŭm dinge di ndi tŭngŭn anŭ ndi. 17 Ngara ndai rimŭh puru kajit di bŭngŭn sikasŭn rambar banang di ndi tŭngŭn, ka rimŭh puru gŭh kajit di bŭngŭn tŭngŭn anŭ ndi. 18 Ngara ndai rimŭh puru sikait so timaga, ngga tubu so-duwŭh tŭngŭn banang anŭ, bada-i jadi ndi tutu. 19 Ngara ndai duwŭh dinge tutu adi bŭkŭn adi dog ndai so kurit dari biri ka dog nyamŭk bireh, ka adi ndi so birurang adi duduh bada jadi turap tutu tura ka tunduh. 20 Ngara ndai sibukah sibukah nyipijog yŭn Bari TUHAN so kayuh acacia. 21 Sopŭrŭg sibukah an 4 mita bigatung, ka 66 sentimita buka-i, 22 ngga ndi pasang sikuan, isa sibukah sibukah anŭ bisa dog tubu. Sopŭrŭg sibukah an biyŭn sikuan. 23 Ngara ndai duwŭh puru sibukah yŭn parad tura ka siratan, 24 ka pat puru bangan pirak di punda-i, duwŭh bangan yŭn barang sibukah ngga bitan sikuan-i. 25 Ngara ndai duwŭh puru sibukah yŭn parad Bari TUHAN tura ka utara, 26 ka pat puru bangan pirak, duwŭh di punda barang sibukah. 27 Yŭn punok Bari TUHAN, tura ka barat, ngara ndai nŭm sibukah 28 ka duwŭh sibukah yŭn sikuh sikuh-i. 29 Sikuh sikuh sibukah anŭ dog tubu di sagān ka bigagit gagit ndŭg sambu-i. Sibukah adi duwŭh adi pijadi duwŭh sikuh anŭ dog ndai simŭnŭ. 30 Ngapŭi agi mai sibukah, ka simŭng nŭm bangan pirak, duwŭh di punda barang sibukah. 31 Ngara ndai simŭng rimŭh parang so kayuh acacia, rimŭh yŭn sibukah sibukah di ndi parad Bari TUHAN, 32 rimŭh yŭn sibukah di parad tura ka mandi, ka rimŭh yŭn sibukah tura ka barat, di punok. 33 Parang yun dog ndai di sitangah ajog sibukah anŭ, ka dog nganjak so tŭbŭn ndi Bari TUHAN ndŭg tŭbŭn mandi. 34 Ngara marut sibukah sibukah ngga mas ka pirakat-i ngga dudu sigarong mas ngga bitan dudu parang adi dog marut ngga mas gŭh. 35 Ngara ndai ndi tabir banang linen adi duduh, dog nanun ngga buruh biri adi biru, adi bēng, ka adi bireh ka ngabuh-i ngga butik butik gayŭn cherubim. 36 Ngara ndai pat tiang so kayuh acacia ngga pijog tabir anŭ, ka tiang tiang anŭ dog marut ngga mas, ka pirakat dieh sikait mas. Komŭnŭ, ngara ndai pat bangan pirak yŭn piguru tiang tiang anŭ. 37 Yŭn tiban Bari TUHAN anŭ ngara ndai tabir so banang linen adi duduh, ka adi dog nanun ngga buruh biri adi biru, adi bēng, ngga adi bireh ka ngabuh-i ngga butik bunga jiit. 38 Yŭn tabir anŭ ngara ndai rimŭh tiang adi biyŭn sikait dieh, ka marut tibung-i ka anak anak parang-i ngga mas, ka ndai rimŭh bangan so timaga yŭn tiang tiang anŭ.

Pinyiruah 37

1 Bezalel ndai Pati Simanya so kayuh acacia 110 sentimita ambu-i, ka 66 sentimita buka-i, ka 66 sentimita bigatung-i. 2 Ayŭh marut sapa ngga darŭm-i ngga tigŭrŭ mas, ka na jiri mas maning-i. 3 Ayŭh ndai pat sigarong pinawid so mas, ka pirakat-i di so-pat kaja-i, ngga duwŭh sigarong di barang parad. 4 Ayŭh ndai pinawid so kayuh acacia, ka marut-i ngga mas, 5 ka ton-i di sigarong di so-duwŭh parad pati anŭ. 6 Ayŭh ndai tŭtŭp-i so tigŭrŭ mas, 110 sentimita ambu, ka buka-i 66 sentimita. 7 Ayŭh ndai duwŭh cherubim so mas adi dog maba, 8 da biraku duwŭh tŭbŭn tŭtŭp anŭ, isa-i sinyadi ngga tŭtŭp anŭ. 9 Cherubim cherubim anŭ nura dingan-i di tunduh tŭtŭp anŭ, ka urad urad-i tiburai nutu tŭtŭp anŭ. 10 Ayŭh ndai mija anŭ so kayuh acacia, ambu-i 88 sentimita, buka-i 44 sentimita, ka bigatung-i 66 sentimita. 11 Ayŭh marut-i ngga tigŭrŭ mas, ka ndai so mas jiri bŭngŭn-i. 12 Ayŭh ndai triding-i, ka tabar-i 7. 5 sentimita ka ndai jiri ngga mas maning triding anŭ. 13 Ayŭh ndai pat sigarong pinawid so mas, ka pirakat-i di so-pat sikuh di yŭn kaja mija anŭ. 14 Sigarong adi yŭn kasŭk pinawid ngga tawid mija anŭ dog pirakat sindŭk triding-i. 15 Ayŭh ndai pinawid so kayuh acacia ka marut-i ngga mas. 16 Ayŭh ndai so tigŭrŭ mas pinggen, saker, tipayan ka makuk yŭn sadis wain. 17 Ayŭh ndai rika prita so tigŭrŭ mas. Ayŭh ndai kaja ngga tŭngŭn-i so mas adi dog maba; abuh bunga samŭn pusu ngga rarak-i sinyadi ngga rika prita anŭ. 18 Nŭm anjak sakap so tŭngŭn-i, taruh sakap di barang parad. 19 Barang sakap anŭ adi nŭm agi abuh bunga dieh adi mun rarak bunga almond adi biyŭn pusu ka dawŭn rarak. 20 Tŭngŭn rika prita anŭ biyŭn pat abuh bunga adi mun rarak bunga almond adi biyŭn pusu ka dawŭn rarak. 21 Agi ndi pusu di punda barang daan sakap sakap anŭ. 22 Pusu pusu, daan sakap sakap anŭ, ngga rika prita anŭ sinyadi ndi tŭngŭn dog ndai so tigŭrŭ mas adi dog maba. 23 Ayŭh ndai ju prita yŭn ndi rika prita anŭ, ka-i ndai gŭh dudu satip ngga par par so tigŭrŭ mas. 24 Ayŭh pakai 35 kilogram tigŭrŭ mas ngga ndai rika prita anŭ samŭn pingakas pingakas-i. 25 Ayŭh ndai ndi mija so kayuh acacia yŭn badang kimanyan. Mija anŭ inŭh misagi, 45 sentimita ambu, ka buka-i 45 sentimita, ka 90 sentimita bigatung-i. Junggir-i di so-pat sikuh-i sinyadi ngga mija anŭ. 26 Ayŭh marut tunduh-i samŭn pat tigang-i ka junggir-i ngga tigŭrŭ mas, ka ndai jiri-i so mas maning-i. 27 Ayŭh ndai duwŭh sigarong pinawid so mas di sagān jiri-i di so-duwŭh parad tigang-i, yŭn kasŭk pinawid adi ngga-i dog tawid. 28 Ayŭh ndai pinawid anŭ so kayuh acacia ka marut-i ngga mas. 29 Ayŭh ndai gŭh inyo kudus samŭn tigŭrŭ kimanyan adi buuh ramak adi dog gaur mun wangi.

Pinyiruah 38

1 Yŭn badang sadis, ayŭh ndai mija-sambah so kayuh acacia. Mija-sambah anŭ misagi, 2. 2 mita ambu-i, 2. 2 mita buka-i, ka 1. 3 mita bigatung-i. 2 Ayŭh ndai junggir junggir-i di sambu so-pat sikuh-i, siŭn-i sinyadi ngga adŭp mija-sambah anŭ. Ayŭh marut mija-sambah anŭ ngga timaga. 3 Ayŭh ndai gŭh sopŭrŭg pingakas mija-sambah anŭ: priok, sanduk, makuk, sikait, ka tipaku tipaku apui. Sopŭrŭg pingakas pingakas anŭ dog ndai so timaga. 4 Ayŭh ndai radai timaga adi na-i di sagān triding mija-sambah, di sitangah ajog mija-sambah anŭ. 5 Ayŭh ndai pat sigarong pinawid ka pirakat-i di so-pat sukuh-i. 6 Ayŭh ndai gŭh pinawid so kayuh acacia, ka marut-i ngga timaga, 7 ka kasŭk-i di sigarong sigarong adi agi di so-duwŭh parad mija-sambah. Mija-sambah anŭ mbŭh dog ndai so papan kayuh ka bigagong darŭm-i. 8 Ayŭh ndai sambong ngga bangan timaga-i so siramin adi dog dapu bara dayung adi nyiraja di tiban Bari TUHAN. 9 Yŭn Bari TUHAN ayŭh ndai buwang so banang tabir linen adi duduh. Di parad ka siratan banang tabir anŭ agi 44 mita ambu-i, 10 adi dog pijog pakai duwŭh puru betang tiang timaga di duwŭh puru bangan timaga, ngga sikait sikait ka anak anak parang adi dog ndai so pirak. 11 Buwang anŭ agi brimun ngga anŭ adi di parad ka utara. 12 Tura ka parad adi di barat banang banang tabir agi 22 mita ambu-i, ngga simŭng tiang ka simŭng gŭh bangan-i samŭn sikait sikait ka anak parang adi dog ndai so pirak. 13 Di parad tura ka timor, adi yŭn tiban, buwang anŭ agi 22 mita buka-i. 14-15 Di barang parad tiban anŭ agi 6. 6 mita ambu banang tabir, ngga taruh tiang ka taruh bangan-i. 16 Sopŭrŭg banang tabir adi dog pakai ndu buwang dog ndai so banang linen adi duduh. 17 Sopŭrŭg bangan adi yŭn pijog tŭngŭn tiang mbŭh dog ndai so timaga, ka sikait sikait, anak parang, ka sakŭb tipuran tiang mbŭh dog ndai so pirak. Sopŭrŭg tiang adi maning buwang dog tubu ngga anak anak parang pirak. 18 Banang tabir yŭn tiban buwang mbŭh dog ndai so banang linen adi dog nanun ngga buruh biri adi biru, bēng, bireh ka dog ngabuh ngga butik bunga jiit. Ambu-i agi 9 mita ka bigatung-i 2 mita, brimun ngga banang tabir buwang. 19 Banang tabir anŭ dog pijog pakai pat tŭngŭn tiang di pat bangan timaga. Sopŭrŭg sikait-i, sakŭb tipuran tiang, ka anak parang mbŭh dog ndai so pirak. 20 Sopŭrŭg pagu yŭn Bari TUHAN samŭn anŭ adi dog pakai yŭn buwang mbŭh dog ndai so timaga. 21 Ati inŭh kiang prungun basi basi adi dog pakai ngga ndai Bari TUHAN, adi yŭn duwŭh kiping batuh dog nyikŭn adi yŭn Simŭng Pinyipesan mbŭh dog nuris. Adŭp Moses mbŭh nggen ukum bada susud prungun-i dog ndai, ka mbŭh dog ndai daya Levi adi nyiraja di ribo pingatur Ithamar adi anak dari imam Aaron. 22 Bezalel, anak dari Uri ka adi sukuh Hur so tibaran-asar Judah, mbŭh ndai barang masam kayuh anŭ adi TUHAN mbŭh pesan. 23 Pinurung-i, Oholiab anak Ahisamach, adi so tibaran-asar Dan, inŭh adi jadi tukang mŭŭt, tukang mutik, ka tukang nanun banang linen adi duduh ka banang buruh biri adi biru, adi bēng, ka adi bireh. 24 Sopŭrŭg mas anŭ adi mbŭh dog nitah ka TUHAN yŭn Bari TUHAN bat-i 1, 000 kilogram, dog nimbang nanyam ka timbang adi dog miratak di Bari TUHAN. 25 Pirak adi dog dapŭd so pimirang daya Israel agi 3, 430 kilogram, dog nimbang nanyam ka timbang adi dog miratak di Bari TUHAN. 26 Prungun kiang-i mbŭh nyikiang ngga anŭ adi mbŭh dog bayar sopŭrŭg daya adi mbŭh nggen dŭn ngara. Barang naan daya bayar kiang adi mbŭh dog natu, ka dog nimbang nanyam ka timbang adi dog miratak di Bari TUHAN. Diginŭ mbŭh agi 603, 550 naan bara dari so umbur duwŭh puru sawa bait tuuh dŭ adi muko nggen dŭn ngara di tika pimirang. 27 So pirak, 3, 400 kilogram dog pakai ngga ndai siratus bangan yŭn Bari TUHAN ka yŭn banang tabir, 34 kilogram yŭn tiap bangan. 28 Ngga tadŭh pirak adi 30 kilogram Bezalel ndai anak anak parang, sikait sikait yŭn tiang tiang, ka ngga ndai sakŭb sakŭb tipuran-i. 29 Timaga adi mbŭh dog nitah ka TUHAN bat-i agi 2, 425 kilogram. 30 Ngga timaga anŭ Bezalel ndai bangan bangan yŭn tiburong tiban Bari TUHAN, mija-sambah timaga samŭn radai timaga-i, ka sopŭrŭg pingakas-i, 31 bangan bangan buwang anŭ, ka yŭn tiburong tiban buwang, ka sopŭrŭg pagu yŭn Bari TUHAN ka yŭn buwang adi maning-I.

Pinyiruah 39

1 Ngga banang buruh biri adi biru, bēng, ka bireh, ngara ndai piraka adi sangŭn adi re bara imam nēn kan ngara nyiraja di Yŭn Kudus. Ngara ndai piraka imam yŭn Aaron, nanyam adi TUHAN ko pesan di Moses. 2 Ngara ndai efod so banang linen adi duduh, banang buruh biri adi biru, adi bēng, ka adi bireh, ka tiburi mas. 3 Ngara maba ka pijadi kiping kiping mas ka kapŭg-i bada ride sirah tŭngŭn tŭngŭn-i isa-i bisa dog naris di banang linen adi duduh ka di buruh biri adi biru, adi bēng, ka adi bireh. 4 Ngara ndai duwŭh song kawin yŭn efod ka nyiit-i di so-duwŭh parad tigang-i isa-i bisa dog ngabŭt di pŭrŭng. 5 Ka abŭt kupong adi nakit dog nanun ngga banang linen ka buruh biri gŭh dog pirakat di efod anŭ da sinyadi, nanyam adi TUHAN ko pesan di Moses. 6 Ngara sidia batuh batuh akek bireh ka pirakat-i di sinangan mas; dŭn dŭn simŭng duwŭh madis anak Jacob nakit dog mŭŭt di tunduh batuh batuh anŭ. 7 Batuh batuh anŭ dog pirakat ngara di song kawin efod ngga ngarun simŭng duwŭh tibaran-asar daya Israel, nanyam adi TUHAN ko pesan di Moses. 8 Jadi ngara ndai tutu-sudo so samah banang ngga anŭ adi ngga ndai efod ka adi samah butik bunga jiit-i. 9 Ayŭh agi misagi ka tikupet nyinuwŭh, 22 sentimita ambu ka 22 sentimita ramba. 10 Ngara pirakat 4 baris batuh batuh brega dieh: di baris adi sibungas-i, ngara pirakat ndi rubi, ndi topaz, ka ndi garnet, 11 di baris adi numbor duwŭh, ndi zamrud, ndi nilam, ka ndi itan; 12 di baris adi numbor taruh, ndi firus, ndi akek, ka ndi kecubung; 13 ngga di baris adi numbor pat, ndi beril, ndi akek bireh, ka ndi jasper. Sopŭrŭg anŭ dog pirakat di sinangan mas. 14 Di tiap batuh anŭ adi 12 agi dog mŭŭt dŭn anak anak Jacob ngga ngarun 12 tibaran-asar daya Israel. 15 Yŭn tutu-sudo anŭ ngara ndai parik so tigŭrŭ mas adi dog ngaring bada mun taris. 16 Ngara ndai duwŭh sinangan mas ka duwŭh sigarong mas, ka pirakat sigarong mas anŭ adi 2 di sikuh tutu-sudo anŭ tura ka sambu. 17 Ngara ngabŭt duwŭh parik mas anŭ di duwŭh sigarong mas, 18 ka ngabŭt tŭbŭn parik anŭ adi duwŭh di duwŭh tigurang ka ngga simŭnŭ meh pirakat-i di song kawin efod tura ka jawin. 19 Ngara ndai duwŭh sigarong mas ka pirakat-i tura ka sagān bŭngŭn tutu-sudo, di sigŭn tura ka darŭm sindŭk efod anŭ. 20 Ngara ndai duwŭh dinge sigarong mas ka pirakat-i di sagān song kawin anŭ adi duwŭh tura ka jawin, sindŭk tigurang-i di sambu abŭt kupong adi nakit dog nanun. 21 Nimun adi TUHAN ko pesan di Moses, ngara mŭŭng sigarong tutu-sudo anŭ di sigarong efod ngga taris adi biru, isa tutu-sudo bisangan di sambu abŭt kupong anŭ ka dŭh rudos. 22 Jipo-ambu adi dog nunduh efod dog ndai so tigŭrŭ banang buruh biri adi biru. 23 Rubang adi yŭn tungo dog nyigiren ngga jiit banang tanun ngga bada-i dŭh udah tatas. 24-26 Maning sigŭn-i ngara ngabuh ngga buwa buwa delima adi dog ndai so banang linen adi duduh ka so banang buruh biri adi biru, adi bēng, ka adi bireh; bisarŭt diginŭ agi anak anak ruseng adi dog ndai so tigŭrŭ mas, nimun adi TUHAN ko pesan di Moses. 27 Ngara ndai gŭh jipo yŭn Aaron ngga bara anak-i, 28 ka bubok, tupi, ka sinjang rajut banang linen, 29 ka bŭŭng kupong so banang linen adi duduh ka so banang buruh biri adi biru, adi bēng, ka bireh, adi dog ngabuh ngga butik bunga jiit, nimun adi TUHAN ko pesan di Moses. 30 Ngara ndai abuh bubok adi tandā pinyikudus, so tigŭrŭ mas ka mbŭh dog mŭŭt dieh: “Kudus yŭn TUHAN.” 31 Ngara mŭŭng tandā anŭ di tura ka jawin bubok ngga bŭŭng adi biru, nimun adi TUHAN ko pesan di Moses. 32 Sopŭrŭg kraja pingandai di Bari TUHAN mbŭh kamas. Daya Israel mbŭh ndai sopŭrŭg kayuh nimun adi TUHAN ko pesan di Moses. 33 Ngara taban ka yŭn Moses Bari TUHAN samŭn pingakas-i, sikait-i, sibukah-i, parang-i, tiang-i ka bangan-i; 34 tutu adi dog ndai so kurit dari biri adi dog nyamŭk bireh; tutu adi dog ndai so birurang adi duduh; ka banang tabir. 35 Pati Simanya adi agi darŭm-i duwŭh kiping batuh anŭ, pinawid-i ngga tŭtŭp-i. 36 Mija ngga sopŭrŭg pingakas-i, ngga ruti adi dog jugan ka Tapa; 37 rika prita adi dog ndai so tigŭrŭ mas ngga prita prita-i; sopŭrŭg pingakas-i, ka inyo prita; 38 mija-sambah mas; inyo kudus; kimanyan adi buuh ramak; banang tabir yŭn tiban Bari TUHAN, 39 Mija-sambah timaga ngga radai timaga-i, pinawid-i, ngga sopŭrŭg pingakas-i; sambong-pinyingu ngga bangan-i; 40 banang tabir buwang ka tiang tiang-i ka bangan bangan-i; tabir tiban buwang ngga taris taris-i; pagu pagu Bari TUHAN, sopŭrŭg pingakas adi dog pakai darŭm Bari TUHAN; 41 Piraka adi imam nēn kan ngara ndai kraja di Yŭn Kudus; piraka piraka adi kudus yŭn imam Aaron samŭn bara anak-i. 42 Daya Israel mbŭh ndai sopŭrŭg kraja nimun adi TUHAN ko pesan di Moses. 43 Moses piruh sopŭrŭg kayuh adi ngara ko ndai, ka kiris sopŭrŭg-i mbŭh dog ndai nanyam adi TUHAN ko pesan. Jadi Moses nyiberkat ngara.

Pinyiruah 40

1 TUHAN nang di Moses, 2 “Pijog Bari TUHAN ngga andu adi ndi darŭm buran ndi. 3 Na di darŭm-i Pati Simanya, adi brisi ngga Simŭng Pinyipesan ka na tabir di jawin-i. 4 Taban ngga mŭrŭt mija ka na sopŭrŭg pingakas di tunduh-i. Taban gŭh rika prita ka piguru prita prita di tunduh-i. 5 Na mija mas adi yŭn badang kimanyan di jawin Pati Simanya ka kideng tabir di tiban Bari TUHAN. 6 Na mija-sambah adi yŭn badang sadis di rawa Bari TUHAN. 7 Na sambong-pinyingu di asah Bari TUHAN ngga mija-sambah ka ngisi-i ngga piin. 8 Ndai buwang kirurung tarun anŭ, ka kideng tabir di tiban-i. 9 “Komŭnŭ nyikudus Bari TUHAN ngga sopŭrŭg pingakas pakai inyo kudus, ka sopŭrŭg-i re jadi kudus. 10 Muko anŭ, nyikudus mija-sambah ngga sopŭrŭg pingakas-i ngga inyo kudus isa-i jadi sukup kudus. 11 Nyikudus gŭh sambong-pinyingu ngga bangan-i tunda gaya anŭ. 12 “Taban Aaron ngga bara anak-i ka baŭm tiban Bari TUHAN, ka bada ngara pibisig adŭp ngara ngga adat mamuh. 13 Kasŭk piraka imam di Aaron, ka nginyo ayŭh, ka ngga gaya anŭ ayŭh dog nyikudus yŭn ndai kraja Ku. 14 Taban bara anak-i ka kasŭk jipo anŭ di ngara. 15 Komŭnŭ nginyo ngara, nimun kuu nginyo sama ngara, isa ngara bisa jadi imam yŭn Ku. Dog nginyo simŭnŭ re bada ngara adu adu jadi imam.” 16 Moses ndai sopŭrŭg anŭ nanyam adi TUHAN ko pesan di ayŭh. 17 Sabab anŭ meh, ngga sibungas andu darŭm sibungas buran darŭm sawa adi duwŭh ripas ngara ruah so Egypt, Bari TUHAN mbŭh dog pijog. 18 Moses piguru bangan bangan-i, pijog turang turang bari, pasang parang, ka pijog tiang tiang-i. 19 Ayŭh na banang tutu di tunduh Bari TUHAN, ka nunduh-i ngga tutu tura ka tunduh, nanyam adi TUHAN ko pesan. 20 Komŭnŭ ayŭh tambit duwŭh kiping batuh anŭ ka na-i di darŭm Pati Simanya. Ayŭh kasŭk pinawid di sigarong Pati anŭ, ka na tŭtŭp-i. 21 Komŭnŭ ayŭh na Pati anŭ darŭm Bari TUHAN ka kideng tabir. Simŭnŭ ayŭh matŭn Pati Simanya, nimun adi TUHAN ko pesan. 22 Moses na mija di darŭm Bari TUHAN, tura ka utara di sapa tabir, 23 ka na di tunduh-i ruti adi dog jugan ka TUHAN, nimun adi TUHAN ko pesan. 24 Ayŭh na gŭh rika prita di darŭm Bari TUHAN tura ka siratan bistatang ngga mija anŭ, 25 ka diginŭ, di yŭn TUHAN, ayŭh tung prita prita anŭ nimun adi TUHAN ko pesan. 26 Ayŭh na mija mas anŭ di darŭm Bari TUHAN di jawin tabir, 27 ka badang kimanyan adi buuh ramak, nimun adi TUHAN ko pesan. 28 Ayŭh kideng tabir di tiban Bari TUHAN, 29 ka diginŭ di jawin tabir ayŭh na mija-sambah yŭn badang sadis. Di tunduh mija-sambah anŭ ayŭh nyadis sadis badang ngga sadis ruwang kayuh, nimun adi TUHAN ko pesan. 30 Ayŭh na sambong-pinyingu di asah Bari TUHAN ngga mija-sambah, ka ngisi-i ngga piin. 31 Moses, Aaron, ngga bara anak dari-i ngu kaja ngga tangan ngara diginŭ 32 kan ngara re mŭrŭt Bari TUHAN bait tudu mija-sambah, nimun adi TUHAN ko pesan. 33 Moses pijog buwang kirurung Bari TUHAN ka mija-sambah, ka kideng tabir di tiban buwang anŭ. Simŭnŭ ayŭh ngamas sopŭrŭg kraja anŭ. 34 Komŭnŭ abun nutu Bari TUHAN ka jawa bragah TUHAN ngisi-i. 35 Sabab anŭ, Moses dŭh bisa mŭrŭt Bari TUHAN. 36 Daya Israel bipindah so nŭ adŭ-i kan abun makat so Bari TUHAN. 37 Ngara dŭh mindah bari ngara atas abun gibabŭ diginŭ. 38 Sitadŭn ngara bigandon ngara ari kiris abun TUHAN di tunduh Bari anŭ sandu, ka jireb apui nyirungan-i singarŭm.

Leviticus 1

1 TUHAN bagan Moses so darŭm Bari TUHAN ka nggen di ayŭh atur adat ati 2 adi daya Israel an ari sita kan ngara jugan sadis ngara. Kan angān jugan sadis dāng, ayŭh an ndi so sapi ngan puan kah biri ngan puan kah kambing ngan. 3 Kambŭi angān jugan ndi so sapi ngan ndu sadis badang, angān dŭh siŭn dŭh taban dari sapi adi pidanah. Angān dŭh siŭn dŭh an taban-i ka baŭm tiban Bari TUHAN isa TUHAN trima angān. 4 Angān an na tangan ngan di tunduh ubak dāng anŭ, ka-i re dog trima jadi sadis ngga taran dosa ngan. 5 Angān an siŭ dari sapi anŭ diginŭ, ka bara imam adi so asar Aaron an jugan deya dāng anŭ ka TUHAN, ka komŭnŭ naui-i di so-pat parad mija-sambah adi di rawa tiban Bari TUHAN. 6 Komŭnŭ angān an nganyit dāng anŭ, ka natad-i, 7 ka bara imam an ngatur uwang di tunduh mija-sambah ka pisakŭt-i. 8 Ngara an na di apui tatad tatad dāng anŭ, samŭn ubak ngga ramak-i. 9 Angān dŭh siŭn dŭh an ngu isi pŭrŭng samŭn kaja kaja-i, ka imam adi dapu kraja di tika anŭ an mŭrŭng badang sadis anŭ di tunduh mija-sambah. Dagŭn sadis pinguman anŭ pimunos asŭng TUHAN. 10 Kambŭi angān jugan ndi so biri ngan puan kah kambing ngan, dāng anŭ dŭh siŭn dŭh dari adi pidanah. 11 Angān an siŭ dāng anŭ di parad mija-sambah tura ka utara, ka bara imam an naui deya dāng anŭ di so-pat parad mija-sambah. 12 Ripas angān muko natad-i, imam adi dapu kraja di tika anŭ an na sopŭrŭg tatad anŭ di tunduh apui samŭn ubak ngga ramak ramak-i. 13 Angān dŭh siŭn dŭh an ngu isi pŭrŭng dāng anŭ, samŭn kaja kaja-i, ka imam anŭ re jugan sadis anŭ ka TUHAN, ka badang sadis anŭ di tunduh mija-sambah. Dagŭn sadis pinguman anŭ pimunos asŭng TUHAN. 14 Kambŭi angān jugan ndi manuk ndu sadis badang, manuk anŭ dŭh siŭn dŭh an manuk asang puan kah manuk tikukur. 15 Imam anŭ an jugan-i di mija-sambah, mŭrŭs tungo-i ka badang ubak-i di tunduh mija-sambah. Deya-i an dog taran di tigang mija-sambah. 16 Ayŭh an kadi kukon manuk anŭ ka taran samŭn isi-i tura ka timor parad mija-sambah di yŭn apŭk dog na. 17 Ayŭh an digen so-duwŭh urad manuk anŭ ka nyiratak pŭrŭng-i, pak dŭh bada urad-i pata; komŭnŭ badang abo abo pŭrŭng-i di mija-sambah. Dagŭn sadis pinguman anŭ pimunos asŭng TUHAN.

Leviticus 2

1 Kan tadŭ tadŭ so angān jugan sadis ruwang kayuh ka TUHAN, dŭh siŭn dŭh sibungas-i angān an ngisar-i da jadi tibaduk. Angān dŭh siŭn dŭh na inyo kanā ka kimanyan di tunduh-i, 2 ka taban-i ka yŭn bara imam adi sesang Aaron. Imam adi dapu kraja di tika anŭ an tambit ndi agŭm so tibaduk anŭ ngga inyo kanā samŭn sopŭrŭg kimanyan, ka badang-i di tunduh mija-sambah jadi tandā sopŭrŭg kayuh anŭ mbŭh dog jugan ka TUHAN. Dagŭn sadis pinguman anŭ pimunos asŭng TUHAN. 3 Jadi tadŭh sadis ruwang kayuh anŭ bara imam dapu; anŭ kayuh adi raru kudus, amai-i mbŭh dog tambit so pinguman adi mbŭh dog jugan ka TUHAN. 4 Kambŭi pinganggen anŭ ruti adi dog ndai ngga oven-tana, dŭhsah-i biragi. Bait-i ruti adi bibaru adi dog ndai so tibaduk bigaur ngga inyo kanā, puan kah biskit adi dog susen inyo kanā dieh. 5 Kambŭi pinganggen anŭ ruti adi dog mipi di darŭm kuari adi dadas, ruti anŭ an bigaur ngga inyo kanā pak dŭhsah biragi. 6 Nyiratak-i bada anŭk ka ren inyo kanā di tunduh-i kan angān jugan-i. 7 Kambŭi pinganggen anŭ ruti adi dog mipi di darŭm kuari, ayŭh an dog ndai so tibaduk ngga inyo kanā. 8 Taban ndu pinganggen ka TUHAN ka nggen di imam adi re taban-i ka mija-sambah. 9 Imam anŭ re tambit pire-i ndu tandā-i muko dog jugan ka TUHAN, ka ayŭh re badang-i di tunduh mija-sambah. Dagŭn sadis pinguman anŭ pimunos asŭng TUHAN. 10 Jadi tadŭh pinganggen anŭ bara imam dapu; pinganggen anŭ raru kudus, amai-i dog tambit so pinguman adi muko dog jugan ka TUHAN. 11 Sadis ruwang kayuh adi angān jugan ka TUHAN dŭh siŭn dog ndai ngga ragi; angān dŭh siŭn pakai ragi puan kah ju banyis di pinguman adi dog jugan ka TUHAN. 12 Pinganggen buwa bungas adi siabo kana adi angān ngatŭm barang sawa an dog taban ka yŭn TUHAN, pak-i dŭh yŭn dog badang di tunduh mija-sambah. 13 Na garo di barang sadis ruwang kayuh, sabab garo inŭh tandā simanya ngan ngga Tapa. (Angān dŭh siŭn dŭh na garo di sopŭrŭg sadis ngan anŭ.) 14 Kan angān taban ka yŭn TUHAN pinganggen buwa bungas adi siabo kana adi angān ngatŭm, jugan anŭ adi muko dog nyirandang, puan kah anŭ adi muko dog pŭh bada anŭk. 15 Na inyo kanā ka na kimanyan di tunduh-i. 16 Imam anŭ re badang kada tibaduk anŭ samŭn inyo ndu tandā sopŭrŭg-i mbŭh dog jugan, ka sopŭrŭg kimanyan, ndu sadis pinguman ka TUHAN.

Leviticus 3

1 Kan angān jugan ndi so sapi ngan ndu sadis bidingan, sapi anŭ an dari bait dayung adi pidanah. 2 Angān an na tangan ngan di tunduh ubak dāng anŭ ka siŭ-i di rawa tiban Bari TUHAN. Bara imam adi so asar Aaron an naui deya dāng anŭ di so-pat parad mija-sambah 3 ka jugan tatad tatad dāng anŭ nimun adi dog nyabŭt digiti ndu sadis pinguman ka TUHAN: sopŭrŭg ramak di isi pŭrŭng-i, 4 atin tipareng-i ngga ramak adi agi dieh, ka parad atin adi siabo kana. 5 Bara imam an badang sopŭrŭg-i di tunduh mija-sambah ngga sadis sadis badang. Dagŭn sadis pinguman anŭ pimunos asŭng TUHAN. 6 Kambŭi biri puan kah kambing dog pakai ndu sadis bidingan, anŭ bisa dari bait dayung, pak dŭh siŭn dŭh adi pidanah. 7 Kambŭi angān jugan biri, 8 angān an na tangan ngan di tunduh ubak-i, ka siŭ-i di rawa Bari TUHAN. Bara imam an naui deya-i di so-pat parad mija-sambah, 9 ka jugan tatad tatad dāng anŭ nanyam adi dog nyabŭt digiti, ndu sadis pinguman ka TUHAN: ramak ramak-i, koi adi piramak dog kapŭg di siri turang udug-i, ka sopŭrŭg ramak ramak adi marut isi isi pŭrŭng-i, 10 atin tipareng ngga ramak adi agi dieh, ka parad atin adi siabo kana. 11 Imam adi dapu kraja di tika anŭ an badang sopŭrŭg-i di tunduh mija-sambah ndu sadis pinguman ka TUHAN. 12 Kambŭi angān jugan kambing, 13 angān an na tangan ngan di tunduh ubak-i, ka siŭ-i di rawa Bari TUHAN. Bara imam an naui deya-i di so-pat parad mija-sambah, 14 ka jugan tatad tatad-i nanyam adi dog nyabŭt digiti ndu sadis pinguman ka TUHAN: sopŭrŭg ramak-i adi marut isi isi pŭrŭng-i, 15 atin tipareng samŭn ramak ramak adi agi dieh, ka parad atin adi siabo kana. 16 Imam an badang sopŭrŭg-i di tunduh mija-sambah ndu sadis pinguman ka TUHAN. Sopŭrŭg ramak-i TUHAN dapu. 17 Daya Israel dŭh siŭn man tadŭ tadŭ ramak puan kah deya; ati inŭh atur adi sopŭrŭg daya Israel, diki diki ngara rŭŭ, an adu adu tunda.

Leviticus 4

1 TUHAN pesan Moses 2 da kidaan di bara daya Israel nang tadŭ tadŭ daya adi ndai dosa ka miranggar ndi so pesan TUHAN ngga dŭh singaja, an sita atur adat ati. 3 Kambŭi Imam Bās ndai dosa, ka bada sopŭrŭg daya sua sarah, ayŭh an taban dari sapi adi gi-mara ka pidanah, ka nyadis-i ka TUHAN yŭn dosa-i. 4 Ayŭh an taban dari sapi anŭ ka rawa tiban Bari TUHAN, na tangan-i di tunduh ubak-i, ka siŭ-i diginŭ di rawa Bari anŭ. 5 Komŭnŭ Imam Bās anŭ an taban kada deya dari sapi anŭ ka darŭm Bari anŭ. 6 Ayŭh siŭn siruman trinju-i di deya anŭ, ka masik-i di jawin tabir kudus anŭ ju kari. 7 Komŭnŭ, ayŭh an susen kada deya anŭ di junggir adi di sikuh mija-sambah kimanyan di darŭm Bari TUHAN. Ayŭh siŭn ren tadŭh deya anŭ di sigŭn mija-sambah adi yŭn badang sadis, adi di rawa tiban Bari TUHAN. 8 So dari sapi anŭ ayŭh an kubo tambit ramak ramak-i, ramak ramak adi marut isi isi pŭrŭng-i, 9 ka atin tipareng samŭn ramak ramak adi agi dieh, ka parad atin adi siabo kana. 10 Imam anŭ an taban ramak ramak anŭ ka badang-i di tunduh mija-sambah adi yŭn badang sadis badang, mun adi ko-i ndai ngga ramak dāng adi dog siŭ yŭn sadis bidingan. 11 Pak ayŭh an tambit kurit-i, sopŭrŭg isin-i, ubak-i, kaja kaja-i ngga isi isi pŭrŭng-i, samŭn kuboi kuboi-i, 12 Kubo taban-i ka sapa tarun yŭn bibari adi taŭn dog nitah yŭn-i, ka diginŭ ayŭh siŭn badang-i di tunduh apui uwang. 13 Kambŭi-i sopŭrŭg daya Israel adi bidosa ka mbŭh sarah amai miranggar ndi so pesan TUHAN ngga dŭh singaja, 14 ka kan dosa anŭ mbŭh dog puan, daya Israel an taban ndi dari sapi adi gi-mara ndu sadis taran dosa. Ngara siŭn taban-i ka rawa Bari TUHAN. 15 Bara pinguru daya Israel an na tangan ngara di tunduh ubak dāng anŭ, ka siŭ-i diginŭ gŭh. 16 Imam Bās siŭn taban kada deya sapi anŭ ka darŭm Bari TUHAN, 17 siruman trinju-i dieh ka masik-i di jawin tabir ju kari. 18 Ayŭh siŭn susen kada deya anŭ di junggir di sikuh sikuh mija-sambah kimanyan di darŭm Bari TUHAN, ka ren tadŭh deya anŭ di sigŭn mija-sambah adi yŭn badang sadis, adi agi di rawa tiban Bari TUHAN. 19 Komŭnŭ, ayŭh siŭn tambit sopŭrŭg ramak-i ka badang-i di tunduh mija-sambah. 20 Ayŭh siŭn ndai simŭnŭ gŭh di dari sapi anŭ, nimun ayŭh mbŭh ndai di dari sapi yŭn sadis taran dosa, ka ngga gaya adi mun anŭ ayŭh ndai sadis yŭn dosa bara daya, ka ngara re dog apun. 21 Komŭnŭ, ayŭh siŭn taban dari sapi anŭ ka sapa tarun yŭn bibari ka badang-i, nimun ayŭh badang dari sapi adi dog jugan yŭn dosa adŭp-i. Ati sadis ngga taran dosa daya Israel. 22 Kambŭi-i pinguru tibaran-asar adi ndai dosa ka mbŭh sarah amai miranggar ndi so pesan TUHAN ngga dŭh singaja, 23 ka kan ayŭh rasu rada sarah-i, ayŭh siŭn taban ndu pinganggen ndi dari kambing adi pidanah. 24 Ayŭh an na tangan-i di tunduh ubak dāng anŭ ka siŭ-i di tigang mija-sambah, tura ka utara di yŭn dāng dāng dog siŭ yŭn sadis badang. Ati inŭh sadis ngga taran dosa. 25 Imam siŭn siruman trinju-i di deya dāng anŭ, ka susen-i di junggir adi di sikuh sikuh mija-sambah, ka ren tadŭh deya anŭ di sigŭn mija-sambah. 26 Komŭnŭ, ayŭh siŭn badang sopŭrŭg ramak dāng anŭ, nimun ayŭh badang ramak ramak dāng adi dog siŭ yŭn sadis bidingan. Simŭnŭ inŭh imam jugan sadis ngga taran dosa pinguru tibaran-asar, ka ayŭh re dog apun. 27 Kambŭi tadŭ tadŭ so angān adi daya saja ndai dosa ka mbŭh sarah amai miranggar ndi so pesan TUHAN ngga dŭh singaja, 28 ka kan ayŭh rasu rada sarah-i, ayŭh siŭn taban ndu pinganggen ndi dayung kambing adi pidanah. 29 Ayŭh an na tangan-i di tunduh ubak dāng anŭ, ka siŭ-i di tigang mija-sambah tura ka utara, di yŭn dāng yŭn sadis badang dog siŭ. 30 Imam an siruman trinju-i di deya dāng anŭ ka susen-i di junggir adi di sikuh sikuh mija-sambah, ka ren tadŭh deya anŭ di sigŭn mija-sambah. 31 Komŭnŭ, ayŭh kadi ramak ramak-i, nimun ayŭh kadi ramak ramak dāng adi mbŭh dog siŭ yŭn sadis bidingan, ka-i badang ramak ramak anŭ di tunduh mija-sambah, isa dagŭn-i pimunos asŭng TUHAN. Simŭnŭ inŭh imam jugan sadis yŭn dosa daya anŭ ka ayŭh bisa dog apun. 32 Kambŭi angān taban ndi biri yŭn sadis taran dosa, anŭ dŭh siŭn dŭh an dayung adi pidanah. 33 Angān an na tangan ngan di tunduh ubak dāng anŭ, ka siŭ-i di parad tura ka utara mija-sambah adi yŭn dāng yŭn sadis badang dog siŭ. 34 Imam siŭn siruman trinju-i di deya dāng anŭ, susen-i di junggir adi di sikuh sikuh mija-sambah ka ren tadŭh deya anŭ di sigŭn mija-sambah. 35 Komŭnŭ, ayŭh siŭn kubo kadi ramak ramak-i nimun ayŭh kadi ramak ramak biri adi mbŭh dog siŭ yŭn sadis bidingan, ka badang ramak ramak anŭ di tunduh mija-sambah, samah ngga sadis pinguman adi dog jugan ka TUHAN. Simŭnŭ inŭh imam jugan sadis yŭn taran dosa ngan, ka angān siŭn dog apun.

Leviticus 5

1 Sadis taran dosa dog biguna yŭn sarah adi mun ati: Kambŭi angān dog bagan bada nggen taksi di yŭn daya bisara ka dŭh nggen puan pasar kayuh adi angān mbŭh kiris ka dingah, angān re dapu tanggong di sarah anŭ. 2 Kambŭi angān ngga dŭh singaja tama tadŭ kayuh adi kais nanyam ka adat, mun tadang dāng, angān mbŭh kais ka sarah darŭm angān rada pingandai ngan anŭ. 3 Kan angān ngga dŭh singaja tama tadŭ kayuh adi kais nanyam ka adat, adi so pŭrŭng ganan manusia, ani bait ani, angān mbŭh sarah darŭm angān rada pingandai ngan anŭ. 4 Kambŭi angān nyimau mau adŭ bipayu yŭn tadŭ tadŭ kayuh, angān mbŭh sarah darŭm angān rada pingandai ngan anŭ. 5 Kambŭi angān mbŭh sarah, angān dŭh siŭn dŭh ngaku sarah anŭ. 6 Ngga ngukum adŭp ngan sabab sarah ngan, angān dŭh siŭn dŭh taban ka TUHAN ndi dayung biri, puan kah kambing ndu pinganggen. Imam siŭn jugan sadis anŭ yŭn dosa ngan. 7 Kambŭi angān dŭh tungang jugan biri puan kah kambing, angān siŭn taban ka yŭn TUHAN ngga nubos dosa ngan duwŭh manuk asang puan kah tikukur, ndi yŭn sadis taran dosa, ndi yŭn sadis badang. 8 Angān siŭn taban-i ka imam, ka ayŭh re diŭ jugan manuk anŭ yŭn sadis taran dosa. Ayŭh re mata tungo-i pak dŭh bada ubak-i patŭd, 9 ka masik kada deya-i di tigang mija-sambah. Tadŭh deya anŭ siŭn dog paman di sigŭn mija-sambah. Ati inŭh sadis ngga taran dosa. 10 Komŭnŭ, ayŭh siŭn jugan manuk anŭ ndi ndu sadis badang, nanyam atur-adat. Simŭnŭ inŭh imam jugan sadis yŭn dosa ngan; ka angān siŭn dog apun. 11 Kambŭi angān dŭh tungang jugan duwŭh manuk asang puan kah duwŭh tikukur, angān siŭn taban ndi kilogram tibaduk yŭn sadis taran dosa. Angān dŭh siŭn na inyo kanā puan kah kimanyan di tunduh-i, sabab-i sadis taran dosa, dŭh sadis ruwang kayuh. 12 Angān siŭn taban-i ka yŭn imam, ka ayŭh re tambit tibaduk anŭ ndi agŭm ndu tandā-i muko dog jugan ka TUHAN; ayŭh re badang-i di tunduh mija-sambah ndu sadis pinguman. Anŭ inŭh sadis ngga taran dosa. 13 Simŭnŭ inŭh imam siŭn jugan sadis anŭ yŭn dosa ngan, ka angān siŭn dog apun. Imam anŭ dapu tadŭh tibaduk anŭ, nimun gaya atur sadis ruwang kayuh. 14 TUHAN nggen atur-adat ati di Moses: 15 Kambŭi tadŭ tadŭ so angān ngga dŭh singaja dŭh nggen pinganggen anŭ adi kudus ka TUHAN, angān siŭn taban ndi dari biri puan kah kambing adi pidanah ndu sadis bayar gati rugi ka TUHAN. Rega-i siŭn dog ngŭtŭ nanyam ka anŭ adi mbŭh dog miratak di Bari TUHAN. 16 Angān dŭh siŭn dŭh ndai pinyibayar ngga 20 piratus tambah-i yŭn kayuh adi gibayuh angān bayar. Angān siŭn nggen-i ka imam, ka ayŭh re jugan dāng anŭ ndu sadis taran dosa ngan, ka angān siŭn dog apun. 17 Kambŭi tadŭ tadŭ so angān ngga dŭh singaja miranggar pesan TUHAN, angān mbŭh sarah ka dŭh siŭn dŭh dog ukum. 18 Angān dŭh siŭn dŭh taban ka yŭn imam ndu sadis bayar gati rugi ndi dari biri puan kah kambing adi pidanah. Rega-i siŭn dog ngŭtŭ nanyam ka anŭ adi mbŭh dog miratak di Bari TUHAN. Imam siŭn jugan sadis anŭ yŭn dosa adi angān ndai dŭh ngga singaja, ka angān siŭn dog apun. 19 Anŭ inŭh sadis bayar gati rugi yŭn dosa adi angān ndai rawan TUHAN.

Leviticus 6

1 TUHAN nggen atur-adat ati di Moses: 2 Sadis dŭh siŭn dŭh an dog jugan kambŭi tadŭ so angān bidosa rawan TUHAN darŭm angān abah pari kayuh adi ngga dingan ngan adi samah daya Israel muko tingge di angān ndu-i jamen kayuh, puan kah darŭm angān naku tadŭ kayuh so ayŭh, puan kah nipu ayŭh 3 puan kah kadong pasar kayuh adi mbŭh manyap ka bipayu nang adŭp ngan dŭh tungang dapŭd-i. 4-5 Angān adi bidosa amai dapŭd kayuh ngga aran adi sarah anŭ patut bayar tadŭ tadŭ kayuh anŭ. Di andu angān dog dapŭd sarah, angān dŭh siŭn dŭh bayar ngga puno di daya adi dapu, ngga 20 piratus tambah-i. 6 Angān siŭn taban ka yŭn imam ndu sadis bayar gati rugi ka TUHAN ndi dari biri puan kah kambing adi pidanah. Rega-i siŭn dog ngŭtŭ nanyam ka anŭ adi mbŭh dog miratak di Bari TUHAN. 7 Imam siŭn jugan sadis yŭn dosa ngan, ka angān siŭn dog apun. 8 TUHAN pesan di Moses 9 bada nggen di Aaron ngga di bara anak dari-i atur-adat ati yŭn sadis badang: Sadis badang siŭn dog tandah di tunduh mija-sambah ndi ngarŭm, ka apui-i dog tandah sakŭt. 10 Komŭnŭ, imam adi nēn jipo-ambu linen-i ngga sinjang rajut banang linen, siŭn kadi apŭk adi prinyo adi dog tingge di tunduh mija-sambah ka na-i di bŭngŭn mija-sambah. 11 Komŭnŭ ayŭh siŭn kibarui piraka-i, ka taban apŭk anŭ ngga ka sapa tarun yŭn bibari adi taŭn dog nitah yŭn-i. 12-13 Apui adi di tunduh mija-sambah an adu adu sakŭt, dŭh siŭn tandah-i pura. Barang isan imam an na uwang dieh, ngatur sadis badang di tunduh-i, ka badang ramak adi so sadis bidingan. 14 Ati atur-adat pasar sadis ruwang kayuh. Imam so asar Aaron siŭn jugan sadis ruwang kayuh ka TUHAN di jawin mija-sambah. 15 Komŭnŭ ayŭh siŭn tambit tibaduk anŭ ndi agŭm, ngga inyo, ka ngga kimanyan adi di tunduh-i, ka badang-i di tunduh mija-sambah jadi tandā sopŭrŭg-i muko dog jugan ka TUHAN. Dagŭn sadis anŭ pimunos asŭng TUHAN. 16-17 Bara imam siŭn man tadŭh-i. Tibaduk anŭ siŭn dog ndai bada jadi ruti dŭh biragi ka dog man di tarun yŭn adi kudus, di badag Bari TUHAN. TUHAN mbŭh nggen-i di bara imam jadi utung ngara ndu sadis pinguman. Sadis anŭ raru kudus, brimun ngga sadis taran dosa, ka sadis bayar gati rugi. 18 Sinadan sesang Aaron adi dari siŭn ndŭg jŭ man pinguman anŭ jadi utung sadis pinguman adi mbŭh dog jugan ka TUHAN. Tadŭ tadŭ daya bŭkŭn adi tama sadis pinguman re binasa da kuasa pinyikudus-i. 19 TUHAN nggen di Moses atur-adat ati 20 yŭn pinyigarar imam so asar Aaron: Di andu ayŭh dog garar, ayŭh siŭn jugan ndu sadis ka TUHAN ndi kilogram tibaduk (nyikiang ngga sadis ruwang kayuh adi dog jugan barang andu), sitangah ngga isan isan, sitangah ngga singumi andu. 21 Tibaduk anŭ siŭn dog gaur ngga inyo ka tanŭk di kuari adi dadas, komŭnŭ dog nyiratak, ka dog jugan ndu sadis ruwang kayuh, ka dagŭn-i pimunos asŭng TUHAN. 22 Sadis anŭ siŭn dog jugan barang naan so sesang Aaron adi jadi Imam Bās. Sadis anŭ siŭn mŭrŭng dog badang ndu sadis ka TUHAN. 23 Nisit dŭh gŭh sadis ruwang kayuh adi imam jugan siŭn dog man; sopŭrŭg-i dŭh siŭn dŭh dog badang bada rŭpŭg. 24 TUHAN pesan Moses 25 da nggen di Aaron ngga di bara anak dari-i atur-adat ati yŭn sadis taran dosa: Dāng adi ndu sadis taran dosa siŭn dog siŭ di tura ka utara mija-sambah, di yŭn dāng dāng yŭn sadis badang dog siŭ. Anŭ inŭh sadis adi raru kudus. 26 Imam adi nyadis dāng anŭ siŭn man-i di tarun yŭn adi kudus, di badag Bari TUHAN. 27 Tadŭ tadŭ daya puan kah kayuh bŭkŭn adi tama dagin dāng anŭ re binasa da kuasa pinyikudus-i. Kambŭi agi pimakai adi dog ndai so banang bitameg da deya dāng anŭ, pimakai anŭ dŭh siŭn dŭh dog ngu di tarun yŭn adi kudus. 28 Tadŭ priok tana adi yŭn dagin anŭ dog tanŭk ngga piin dŭh siŭn dŭh dog mape; ka kan priok basi dog pakai, priok anŭ dŭh siŭn dŭh dog marus ka musor ngga piin. 29 Tadŭ tadŭ dari adi so rawang imam siŭn man sadis anŭ; sadis anŭ inŭh raru kudus. 30 Pak kambŭi deya dāng anŭ agi dog taban ka darŭm Bari TUHAN, ka dog pakai di adat taran dosa, dāng anŭ dŭh siŭn dog man, ka-i dŭh siŭn dŭh dog badang bada rŭpŭg.

Leviticus 7

1 Ati inŭh atur-adat yŭn sadis bayar gati rugi, sadis adi raru kudus. 2 Dāng adi dog pakai yŭn sadis anŭ siŭn dog siŭ di tura ka utara mija-sambah, di yŭn dāng dāng yŭn sadis badang dog siŭ, ngga deya-i siŭn dog nimba di so-pat parad mija-sambah anŭ. 3 Sopŭrŭg ramak-i siŭn dog kadi ka dog jugan di tunduh mija-sambah: mun koi-i adi piramak, ramak adi marut sopŭrŭg isi pŭrŭng, 4 atin tipareng samŭn ramak-i, ngga parad atin adi siabo kana. 5 Imam siŭn badang sopŭrŭg ramak anŭ di tunduh mija-sambah ndu sadis pinguman ka TUHAN. Anŭ inŭh sadis bayar gati rugi. 6 Tadŭ tadŭ dari adi so rawang imam bisa man sadis anŭ, pak-i dŭh siŭn dŭh dog man di tarun yŭn adi kudus, amai-i raru kudus. 7 Jadi atur-adat pasar sadis taran dosa ngga sadis bayar gati rugi agi brimun: isin dāng anŭ dog dapu imam adi jugan sadis anŭ. 8 Kurit dāng adi dog jugan ndu sadis badang dog dapu imam anŭ adi jugan-i. 9 Sopŭrŭg sadis ruwang kayuh adi ko dog ndai ngga oven-tana, puan kah adi ko dog nyirandang, puan kah adi dog mipi mbŭh tung imam adi jugan-i ka Tapa. 10 Pak sopŭrŭg sadis ruwang kayuh adi dŭh dog tanŭk, bait-i gaur inyo bait-i badŭh, dog dapu bara imam so asar Aaron ka dŭh siŭn dŭh dog kutung di dupan ngara bada nyikiang. 11 Ati atur-adat yŭn sadis bidingan adi dog jugan ka TUHAN. 12 Kambŭi angān jugan sadis anŭ ndu sadis trima kaseh ka Tapa, angān siŭn jugan, samah ngga dāng anŭ adi re dog nyadis, ndi pinganggen ruti adi dŭh biragi, bait-i ruti adi bibaru adi bigaur ngga inyo kanā, puan kah biskit adi dog susen inyo kanā dieh, puan kah kue adi dog ndai so tibaduk adi bigaur ngga inyo kanā. 13 Nambah ka anŭ, angān siŭn jugan baru baru ruti adi dog ndai ngga ragi. 14 Angān siŭn jugan ndi utung so barang masam ruti ruti anŭ jadi pinganggen adi grua ka TUHAN; anŭ dog dapu imam anŭ adi tambit deya dāng anŭ ka naui-i di mija-sambah. 15 Dagin dāng anŭ dŭh siŭn dŭh dog man di andu dāng anŭ dog nyadis; ka dŭh siŭn kidŭm ndŭg isan isan andu jawa ndi. 16 Kambŭi daya taban sadis bidingan ngga pijadi payu, puan kah ndu sadis adi dog jugan so pinyiraan atin adŭp, dŭh sopŭrŭg-i siŭn dog man di andu-i dog jugan, pak kambŭi agi tadŭh-i ayŭh siŭn dog man di andu sipagi. 17 Pak tadŭh dagin adi dŭm ndŭg andu adi taruh dŭh siŭn dŭh dog badang bada rŭpŭg. 18 Kambŭi agi so dagin anŭ dog man di andu adi taruh, Tapa dŭh re trima sadis anŭ. Sadis anŭ dŭh re jadi berkat di angān pak mbŭh dog nyirundeng kais, ka asi asi adi man-i re dapu tanggong di sarah anŭ. 19 Kambŭi dagin anŭ adi dog nyingŭg tadŭ tadŭ kayuh adi kais nanyam ka adat, dagin anŭ dŭh siŭn dog man, ka dŭh siŭn dŭh dog badang. Tadŭ tadŭ so angān adi bisig nanyam ka adat siŭn man dagin anŭ, 20 pak kambŭi tadŭ so angān adi kais man dagin anŭ, angān dŭh re tia dog kadŭn daya Tapa. 21 Ka dinge kambŭi angān man dagin adi ko dog jugan anŭ ripas ko tama tadŭ kayuh adi kais nanyam ka adat, bait so manusia puan kah so dāng, angān dŭh re tia dog kadŭn daya Tapa. 22 TUHAN nggen di Moses atur-adat ati 23 yŭn daya Israel: Ramak sapi, biri, puan kah kambing, dŭh siŭn dog man. 24 Ramak dāng adi kabŭs sadi-i, puan kah adi kabŭs dog siŭ dāng tarun, dŭh siŭn dog man, pak-i siŭn dog pakai yŭn tadŭ tadŭ kayuh bŭkŭn. 25 Tadŭ tadŭ so angān adi man ramak dāng adi muko dog jugan ndu sadis pinguman ka TUHAN, re dŭh tia dog kadŭn daya Tapa. 26 Diki diki daya Israel rŭŭ, ngara dŭh siŭn man deya manuk puan kah deya dāng. 27 Asi asi adi rawan atur-adat ati re dŭh tia dog kadŭn daya Tapa. 28 TUHAN nggen atur-adat ati di Moses 29 yŭn daya Israel: Kan tadŭ so angān jugan sadis bidingan, angān dŭh siŭn dŭh jugan pire-i ndu pinganggen adi grua ka TUHAN; 30 taban-i ngga tangan adŭp ngan ndu sadis pinguman. Angān siŭn taban ramak dāng anŭ samŭn sudo-i ka jugan-i ndu pinganggen adi grua ka TUHAN. 31 Imam siŭn badang ramak anŭ di tunduh mija-sambah, pak sudo-i dog dapu bara imam. 32 Sape tauh kaja dāng anŭ siŭn dog nggen ndu pinganggen adi grua 33 ka imam anŭ adi jugan deya ngga ramak dāng yŭn sadis bidingan. 34 Isin sudo dāng anŭ inŭh pinganggen adi grua, ka sape tauh kaja-i mbŭh pinganggen adi dog nitah adi TUHAN mbŭh tambit so daya Israel ka nggen di bara imam. Anŭ kayuh adi dŭh siŭn dŭh daya Israel adu adu nggen di bara imam. 35 Anŭ inŭh utung sadis pinguman dog jugan ka TUHAN adi dog nggen di Aaron ngga bara anak dari-i di andu ngara dog garar jadi imam. 36 Di andu anŭ, TUHAN pesan daya Israel bada nggen di ngara utung pinganggen anŭ. Atur-adat ati dŭh siŭn dŭh daya Israel adu adu tunda. 37 Jadi anŭ inŭh atur-adat yŭn sadis badang, sadis ruwang kayuh, sadis taran dosa, sadis bayar gati rugi, sadis pinyigarar ngga sadis bidingan. 38 Pinyipesan ati dog nggen TUHAN di Moses di Darŭd Sinai, di tarun tana-pajam, di andu ayŭh bada daya Israel jugan sadis ka TUHAN.

Leviticus 8

1 TUHAN nang di Moses, 2 “Taban Aaron ngga bara anak dari-i ngga di ka tiban Bari Ku, ka taban gŭh piraka imam, inyo kudus, anak dari sapi adi re ndu sadis taran dosa, duwŭh dari biri, ka bakur adi brisi ngga ruti adi dŭh biragi. 3 Komŭnŭ bagan sopŭrŭg daya Israel bada mandŭg tikuruk diginŭ.” 4 Moses ndai nanyam adi TUHAN ko pesan, ka kan sopŭrŭg daya Israel mbŭh tikuruk, 5 ayŭh nang di ngara, “Kayuh adi aku re ndai madin inŭh kayuh adi TUHAN ko pesan.” 6 Moses taban Aaron ngga bara anak dari-i ka sirung jawin daya bagŭ, ka rasu bada ngara ndai adat mamuh di adŭp ngara. 7 Ayŭh kasŭk jipo ngga jipo-ambu di Aaron, ka na bŭŭng kupong di kupong-i. Ayŭh kasŭk gŭh efod di Aaron ka ngabŭt kupong-i ngga song-i. 8 Ayŭh kasŭk gŭh tutu-sudo di Aaron, ka na Urim ngga Thummim darŭm tutu-sudo anŭ. 9 Ayŭh na bubok di ubak Aaron, ka di tura ka jawin bubok anŭ ayŭh na abuh mas, tandā pinyikudus, nimun adi TUHAN ko pesan di Moses. 10 Komŭnŭ Moses tambit inyo kudus ka nginyo Bari TUHAN samŭn sopŭrŭg kayuh adi darŭm-i; simŭnŭ inŭh ayŭh mbŭh nyikudus sopŭrŭg kayuh anŭ ka TUHAN. 11 Ayŭh tambit kada inyo anŭ ka masik-i pikuju kari di mija-sambah ngga di sopŭrŭg pingakas-i, ka di sambong ngga bangan-i, siŭn kayuh anŭ gŭh dog nyikudus yŭn TUHAN. 12 Ayŭh ren inyo kudus di tunduh ubak Aaron ngga garar ayŭh. 13 Ko anŭ, Moses taban bara anak dari Aaron ka kasŭk jipo di ngara ka bŭŭng kupong di kupong ngara, ka na tupi di ubak ngara nanyam anŭ adi TUHAN ko pesan. 14 Komŭnŭ Moses taban anak dari sapi ndu sadis taran dosa, ka Aaron ngga bara anak dari-i na tangan ngara di tunduh ubak-i. 15 Moses siŭ sapi anŭ ka tambit kada deya-i, ka ngga trinju-i susen-i di sopŭrŭg junggir adi di sikuh mija-sambah ngga nyikudus-i. Komŭnŭ ayŭh ren tadŭh deya di sigŭn mija-sambah. Simŭnŭ ayŭh mbŭh nyikudus ka pibisig-i. 16 Moses tambit sopŭrŭg ramak so isi pŭrŭng dāng anŭ, parad atin adi siabo kana, atin tipareng samŭn ramak adi marut-i, ka badang sopŭrŭg anŭ di tunduh mija-sambah. 17 Ayŭh tambit tadŭh pŭrŭng anak sapi anŭ, samŭn kurit, isin ngga kuboi-i, ka badang-i di sapa tarun yŭn bibari nanyam adi TUHAN ko pesan. 18 Muko anŭ, Moses taban dari biri ndu sadis badang; ka Aaron ngga bara anak dari-i na tangan ngara di tunduh ubak-i. 19 Moses siŭ biri anŭ, ka naui deya-i di so-pat parad mija-sambah anŭ. 20-21 Ayŭh natad biri anŭ, ngu isi pŭrŭng-i ka kaja-i ngga piin, ka badang ubak-i, ramak-i, ngga sopŭrŭg tatad-i adi bŭkŭn di tunduh mija-sambah, nanyam adi TUHAN ko pesan. Sadis badang anŭ inŭh sadis pinguman, ngga dagŭn-i pimunos asŭng TUHAN. 22 Komŭnŭ Moses tambit dari biri dinge, yŭn pinyigarar imam, ka Aaron ngga bara anak dari-i na tangan ngara di tunduh ubak-i. 23 Moses siŭ biri anŭ, ka tambit kada deya-i ka susen-i di dawŭn kajit tauh Aaron, di sindŭ tangan tauh-i, ka di sindŭ kaja tauh-i. 24 Komŭnŭ Moses taban bara anak dari Aaron ka jawin ka susen kada deya anŭ di dawŭn kajit tauh ngara, sindŭ tangan tauh ngara, ka sindŭ kaja tauh ngara. Komŭnŭ Moses naui tadŭh deya anŭ di so-pat parad mija-sambah anŭ. 25 Ayŭh tambit ramak-i, koi-i adi piramak, ka sopŭrŭg ramak adi marut isi pŭrŭng-i ka parad atin-i adi siabo kana, atin tipareng-i samŭn ramak adi marut-i, ka sape tauh-i. 26 Komŭnŭ ayŭh tambit ndi baru ruti so bakur adi brisi ngga ruti adi dŭh biragi adi muko dog nitah ka TUHAN, ndi baru ruti adi dog ndai ngga inyo, ka ndi biskit, ka na-i di tunduh ramak ngga sape tauh biri anŭ. 27 Moses na sopŭrŭg pinguman anŭ di tangan Aaron ngga bara anak dari-i, ka ngara jugan-i ndu pinganggen adi grua ka TUHAN. 28 Komŭnŭ Moses tambit pinguman anŭ so ngara, rasu badang-i di tunduh mija-sambah, di tunduh sadis badang, ndu sadis pinyigarar. Anŭ inŭh sadis pinguman, ka dagŭn-i pimunos asŭng TUHAN. 29 Komŭnŭ Moses tambit isin sudo dāng anŭ rasu jugan-i ndu pinganggen adi grua ka TUHAN. Anŭ inŭh mbŭh utung Moses so dari biri adi dog jugan yŭn pinyigarar imam. Moses ndai sopŭrŭg anŭ nanyam adi TUHAN ko pesan. 30 Moses tambit kada inyo kudus ka kada deya so tunduh mija-sambah ka masik-i di Aaron ngga bara anak dari-i ka di piraka ngara. Simŭnŭ inŭh ayŭh mbŭh garar ngara ka nyikudus piraka ngara yŭn TUHAN. 31 Moses nang di Aaron ngga di bara anak dari-i. “Taban dagin ati ka rawa tiban Bari TUHAN, tanŭk ngga piin ka man-i diginŭ ngga ruti adi darŭm bakur sadis pinyigarar nanyam adi TUHAN ko pesan. 32 Badang sopŭrŭg dagin bait ruti adi dŭm. 33 Angān dŭh siŭn makat bu so rawa tiban Bari TUHAN darŭm tipuh ju andu ndŭg ka sopŭrŭg adat pinyigarar ngan mbŭh abo dog sita. 34 TUHAN mbŭh pesan ata da ndai sopŭrŭg anŭ adi ata mbŭh ndai andu ati, ngga taran dosa ngan. 35 Angān dŭh siŭn dŭh rŭŭ di rawa tiban Bari TUHAN sandu singarŭm ndŭg ju andu ndai kraja adi TUHAN ko pesan. Kambŭi angān dŭh tunda atur anŭ, angān re kabŭs. Ati inŭh kayuh adi TUHAN ko pesan di aku.” 36 Ngapŭi Aaron ngga bara anak dari-i ndai sopŭrŭg kayuh adi TUHAN ko pesan so Moses.

Leviticus 9

1 Di andu ripas adat pinyigarar mbŭh kamas, Moses bagan Aaron ngga bara anak dari-i, samŭn bara pinguru daya Israel. 2 Ayŭh nang di Aaron, “Tambit ndi dari sapi adi gi-mara, ngga ndi dari biri adi pidanah, ka jugan-i ka TUHAN. Dari sapi anŭ ndu sadis taran dosa, ka biri anŭ ndu sadis badang. 3 Komŭnŭ kidaan di bara daya Israel bada tambit ndi dari kambing yŭn sadis taran dosa, ka ndi anak sapi ngga ndi anak biri samah ndi sawa umbur-i ka adi pidanah yŭn sadis badang, 4 ka ndi sapi ngga ndi biri yŭn sadis bidingan. Ngara an nyadis dāng dāng anŭ ka TUHAN biramah ngga sadis ruwang kayuh adi bigaur ngga inyo. Ngara dŭh siŭn dŭh ndai simŭnŭ sabab TUHAN re nandŭng di ngara andu ati.” 5 Ngara taban ka rawa Bari TUHAN sopŭrŭg kayuh nanyam adi Moses muko kidaan di ngara, ka sopŭrŭg daya Israel mbŭh tikuruk diginŭ re nyambah TUHAN. 6 Moses nang, “TUHAN mbŭh pesan angān bada ndai sopŭrŭg anŭ, isa jawa bragah-I nyirinyak nandŭng di angān.” 7 Komŭnŭ ayŭh nang di Aaron, “Di ka mija-sambah, ka jugan sadis taran dosa samŭn sadis badang ngga taran dosa mu samŭn dosa bara daya bagŭ. Jugan sadis anŭ ngga taran dosa bara daya, nanyam adi TUHAN ko pesan.” 8 Aaron di ka mija-sambah ka siŭ dari sapi anŭ adi gi-mara yŭn sadis taran dosa adŭp-i. 9 Bara anak dari-i taban ka yŭn-i deya dāng anŭ, ka ayŭh siruman trinju-i dieh, ka susen kada deya anŭ di junggir adi di sikuh sikuh mija-sambah, ka ren tadŭh deya anŭ di sigŭn mija-sambah anŭ. 10 Komŭnŭ ka ayŭh badang di tunduh mija-sambah ramak ramak-i, atin tipareng-i ka parad atin-i adi siabo kana, nanyam adi TUHAN ko pesan di Moses. 11 Pak ayŭh badang dagin ngga kurit-i di sapa tarun yŭn bibari. 12 Ayŭh siŭ dāng adi ndu sadis badang yŭn adŭp-i. Bara anak dari-i taban ka yŭn-i deya dāng anŭ ka ayŭh naui-i di so-pat parad mija-sambah. 13 Ngara taban gŭh ka yŭn-i ubak ngga tatad tatad dāng anŭ ka ayŭh badang-i di tunduh mija-sambah. 14 Komŭnŭ ayŭh ngu isi isi pŭrŭng-i, samŭn sape-i, ka badang-i di tunduh mija-sambah nunduh sadis adi bŭkŭn. 15 Ripas anŭ, ayŭh jugan pinganggen bara daya. Ayŭh tambit kambing adi re dog jugan ngga taran dosa bara daya, siŭ-i, ka jugan-i, nimun adi ko-i ndai di sadis taran dosa adŭp-i. 16 Ayŭh taban gŭh dāng adi ndu sadis badang, ka jugan-i nunda ka atur-adat. 17 Ayŭh jugan sadis ruwang kayuh ka tambit ndi agŭm tibaduk ka badang-i di tunduh mija-sambah. (Ati inŭh ngga nambah sadis badang adi dog ndai barang andu.) 18 Ayŭh siŭ dari sapi ngga dari biri ndu sadis bidingan yŭn bara daya bagŭ. Bara anak dari-i taban ka yŭn-i deya dāng dāng anŭ, ka ayŭh naui-i di so-pat parad mija-sambah. 19 Aaron na tatad adi piramak so dari sapi ngga dari biri anŭ 20 di tunduh sudo so-duwŭh dāng anŭ, ka taban sopŭrŭg-i ka mija-sambah. Ayŭh badang ramak-i di tunduh mija-sambah 21 ka jugan sudo sudo samŭn sape sape tauh-i ndu pinganggen adi grua ka TUHAN yŭn bara imam, nanyam adi Moses ko kidaan. 22 Kan Aaron muko ndai sopŭrŭg sadis anŭ, ayŭh pakat tangan-i nura daya bagŭ ka nyiberkat ngara. Komŭnŭ, ayŭh mūn ka sagān. 23 Moses ngga Aaron mŭrŭt Bari TUHAN, ka kan ngara ruah, ngara nyiberkat daya bagŭ. Ka jawa bragah TUHAN nyirinyak nandŭng di sopŭrŭg daya. 24 Gŭgŭh ka TUHAN pait apui ka-i badang sadis badang anŭ, samŭn parad parad adi piramak, di tunduh mija-sambah. Kan bara daya kiris kayuh anŭ, sopŭrŭg ngara nyirais ka mutu ubak nyambah.

Leviticus 10

1 Anak Aaron adi dŭn Nadab ngga Abihu masin masin tambit tipaku apui, na bam apui dieh, nambah kimanyan, ka jugan-i ka TUHAN. Pak apui anŭ dŭh kudus amai TUHAN dŭh bada ngara jugan-i. 2 Gŭgŭh TUHAN pait apui da badang ngara ndŭg ka kabŭs di darŭm Bari TUHAN. 3 Komŭnŭ Moses nang di Aaron, “Ati inŭh kayuh adi TUHAN mbŭh kidaan kan-I nang, ‘Sopŭrŭg daya adi bituan di Aku, dŭh siŭn dŭh an stabi di pinyikudus Ku; Aku re pinandŭng bragah Ku di daya Ku.’” Pak Aaron pirŭŭ adŭp-i adŭ. 4 Moses bagan Mishael ngga Elzaphan anak Uzziel, tua dari Aaron, ka nang di ngara, “Mandŭg kamati ka tawek tadang madis ngan ngga bu so Bari TUHAN, ka na-i di sapa tarun yŭn bibari.” 5 Jadi ngara mandŭg ka bidigŭng di piraka tadang tadang anŭ ngara tawek-i ka sapa tarun yŭn bibari nunda ka adi Moses ko pesan. 6 Komŭnŭ Moses nang di Aaron ngga anak-i Eleazar ngga Ithamar, “Dŭhnyah tandah ubok ngan dŭh dog nyinod, puan kah nyiratak piraka ngan ngga kiren adŭp ngan ngurid. Kambŭi angān ndai simŭnŭ, angān re kabŭs, ka TUHAN re baji di sopŭrŭg daya Israel. Pak sopŭrŭg daya Israel adi bŭkŭn bisa ngurid di pinyikabŭs anŭ adi jadi so apui adi TUHAN mbŭh pait. 7 Dŭhnyah tagan tiban Bari TUHAN, angān kabŭs rai-i, sabab angān muko dog nyikudus ngga inyo kudus TUHAN.” Sawŭ meh ngara ndai nimun adi Moses ko kidaan. 8 TUHAN nang di Aaron, 9 “Kuu ngga anak anak dari mu dŭh siŭn mŭrŭt Bari Ku ripas ko nok wain, puan kah nok adi bisā; kambŭi angān ndai simŭnŭ, angān re kabŭs. Ati inŭh ukum-adat adi sopŭrŭg sesang ngan patut sita. 10 Angān dŭh siŭn dŭh ngatŭn kayuh adi TUHAN dapu, so anŭ adi mbŭh kanyet dog pakai, so kayuh adi bisig ngga anŭ adi kais. 11 Angān dŭh siŭn dŭh an ngajar bara daya Israel sopŭrŭg ukum-adat adi ko Aku nggen di angān so Moses.” 12 Moses nang di Aaron ngga anak-i adi dŭm duwŭh madis Eleazar ngga Ithamar, “Tambit tadŭh sadis ruwang kayuh so pinguman adi muko dog jugan ka TUHAN, ka ndai ruti adi dŭh biragi, ka man-i sindŭk mija-sambah, sabab sadis anŭ inŭh raru kudus. 13 Man-i di tarun yŭn adi kudus, amai anŭ inŭh utung yŭn mu ngga bara anak dari mu so sadis pinguman adi mbŭh dog jugan ka TUHAN. Anŭ inŭh kayuh adi TUHAN ko pesan di aku. 14 Pak kuu ngga bara rawang mu bisa man isin sudo ngga sape-i adi ko dog jugan ndu pinganggen adi grua ngga pinganggen ka TUHAN adi dog nitah yŭn bara imam. Angān siŭn man-i di tadŭ yŭn adi bisig nanyam ka adat. Sopŭrŭg pinganggen anŭ mbŭh dog nggen di angān ngga bara anak ngan jadi utung adi angān dapu so sadis bidingan daya Israel. 15 Ngara siŭn taban sape anŭ samŭn isin sudo anŭ di tipuh ramak-i dog jugan ndu sadis pinguman ka TUHAN. Sopŭrŭg anŭ, angān ngga bara anak ngan adu adu dapu, nanyam ka adi TUHAN ko pesan.” 16 Moses siken pasar kambing adi mbŭh dog nitah ndu sadis taran dosa, pak ayŭh dog kidaan nang dāng anŭ mbŭh dog badang. Anŭ bada ayŭh baji di Eleazar ngga Ithamar, ka ayŭh babŭ siken, 17 “Mani angān dŭh man sadis taran dosa anŭ di tarun yŭn adi kudus? Anŭ kayuh adi raru kudus, ka TUHAN mbŭh nggen-i di angān isa angān pakai-i ngga taran dosa daya Israel. 18 Amai angān dŭh taban deya-i ngga mŭrŭt ka Bari TUHAN, angān patut man sadis anŭ diginŭ gŭh, nanyam adi aku ko pesan.” 19 Aaron nam, “Kambŭi aku man sadis taran dosa anŭ andu ati, re TUHAN nyibandar kah? Bara daya mbŭh jugan sadis taran dosa ka TUHAN andu ati, ka ngara taban gŭh sadis badang, pak kayuh adi raru arap ati mbŭh dog aku.” 20 Kan Moses dingah pinganang anŭ, asŭng-i puas.

Leviticus 11

1 TUHAN nggen di Moses ngga Aaron atur-adat ati 2-3 yŭn daya Israel: Angān siŭn man tadŭ tadŭ dāng deyŭh adi tipire tinjug-i ka adi ngunyai pinguman so kundi-i, 4-6 pak angān dŭh siŭn man onta, dŭngŭn batuh, ka rebit. Dāng dāng ati dŭh siŭn dŭh dog nyirundeng kais; ngara ngunyai pinguman so kundi-i, pak tinjug-i dŭh tipire. 7 Dŭhnyah man ayo. Ngara dŭh siŭn dŭh dog nyirundeng kais; tinjug ngara tipire pak ngara dŭh ngunyai pinguman so kundi-i. 8 Dŭhnyah man dāng dāng anŭ puan kah tama tadang-i, dāng dāng anŭ kais. 9 Angān siŭn man tadŭ tadŭ iken adi bisirimed ngga bisisik, 10-12 pak tadŭ tadŭ dāng adi udip darŭm piin adi dŭh bisirimed ngga bisisik dŭh siŭn dog man. Dāng dāng adi mun anŭ dŭh siŭn dŭh dog nyirundeng kais. Angān dŭh siŭn man puan kah tama tadang-i. Angān dŭh siŭn man tadŭ tadŭ dāng adi dŭh bisirimed ngga dŭh bisisik adi udip darŭm piin. 13-19 Angān dŭh siŭn man tadŭ tadŭ manuk ati: beuh, bo, beuh-sise, manuk nasar, manuk gagak, manuk volcha, manuk kak; manuk onta; manuk iken rawŭt, barang masam bangau, manuk undan, manuk kosa, kadā; 20 Sopŭrŭg anak kayuh piurad inŭh kais, 21 adŭ-i adi minyakir. 22 Angān siŭn man kadis baga, kadis sikirik, puan kah kadis biasa. 23 Pak sopŭrŭg adi sŭ ka piurad, samŭn adi bigawang dŭh siŭn dŭh dog nyirundeng kais. 24-28 Kambŭi angān tama tadang dāng dāng ati, angān re kais ndŭg singumi andu: sopŭrŭg dāng adi bitinjug, pak adŭ-i adi tipire tinjug-i ka ngunyai pinguman so kundi-i ka sopŭrŭg dāng adi biyŭn pat kaja adi bisirŭh. Kambŭi angān gŭrŭng puan kah tawid tadang dāng ati, angān dŭh siŭn dŭh ngu piraka ngan, pak angān gibabŭ gŭh kais ndŭg singumi andu. 29-30 Barang masam babu, bait tibug dŭh siŭn dŭh dog nyirundeng kais. 31 Asi asi adi tama tadang dāng anŭ re kais ndŭg singumi andu. 32 Kambŭi tadang tadang dāng anŭ rabu nyatŭk tadŭ tadŭ kayuh, kayuh anŭ jadi kais; bait-i pimakai adi dog ndai so kayuh, ka piraka, birurang, puan kah guni, dŭh kira ani guna-i; kayuh anŭ patut dog kurom darŭm piin, pak-i gibabŭ kais ndŭg singumi andu. 33 Ka kan tadang dāng dāng anŭ rabu nyatŭk priok tana, sopŭrŭg isi priok anŭ mbŭh jadi kais, ka angān dŭh siŭn dŭh mape priok anŭ. 34 Tadŭ tadŭ pinguman adi bisa dog man, pak muko dog nyijuh piin adi so priok adi kais, re jadi kais; ka tadŭ tadŭ mun piin nok adi darŭm priok anŭ mbŭh jadi kais gŭh. 35 Ani bait ani adi yŭn tadang kayuh ko rabu inŭh kais. Tuku apui tana puan kah oven-tana dŭh siŭn dŭh dog mape, 36 pak rubang piin ngga tong piin dŭh kais, sunggu tadŭ tadŭ kayuh bŭkŭn adi muko dog tadang anŭ mbŭh jadi kais. 37 Kambŭi ndi so tadang anŭ rabu nyatŭk bine adi re dog purun, ruwang bine anŭ gibabŭ bisig. 38 Pak kambŭi bine anŭ dog kurom darŭm piin, ka ndi so tadang anŭ rabu nyatŭk-i, ruwang bine anŭ jadi kais. 39 Kambŭi tadŭ tadŭ dāng adi bisa dog man kabŭs, tadŭ tadŭ daya adi tama tadang-i re jadi kais ndŭg singumi andu. 40 Ka kambŭi tadŭ so angān man tatad dāng anŭ, angān dŭh siŭn dŭh ngu piraka ngan, pak angān re gibabŭ kais ndŭg singumi andu. Tadŭ tadŭ angān adi gŭrŭng tadang dāng anŭ dŭh siŭn dŭh ngu piraka ngan, pak angān gibabŭ kais ndŭg singumi andu. 41 Angān dŭh siŭn man tadŭ tadŭ dāng adi sŭ adi panu di tana, 42 bait-i adi bigawang, puan kah panu ngga pat kaja, puan kah adi bagŭ kaja-i. 43 Dŭhnyah kinais adŭp ngan man tadŭ mun dāng anŭ. 44 Aku ati TUHAN adi Tapa ngan, ka angān dŭh siŭn dŭh bada adŭp ngan adu adu kudus, amai Aku ati kudus. 45 Aku ati TUHAN adi taban angān ngga ruah so Egypt isa Aku bisa jadi Tapa ngan. Angān dŭh siŭn dŭh kudus, amai Aku ati kudus. 46 Anŭ inŭh ukum-adat pasar dāng dāng ngga manuk manuk; pasar sopŭrŭg kayuh adi udip darŭm piin, ngga sopŭrŭg adi udip di deyŭh. 47 Angān dŭh siŭn dŭh an nakit ngatŭn ani adi sŭn adat nang bisig ngga ani adi kais, di dupan dāng adi siŭn dog man ngga dāng adi dŭh siŭn dog man.

Leviticus 12

1 TUHAN nggen di Moses atur-adat ati 2 yŭn daya Israel: Sitŭkŭd ju andu ripas dayung biranak anak dari, nanyam ka adat, ayŭh mbŭh kais keya ka di tipuh ayŭh kais nandā buran-i. 3 Di andu adi mai anak anŭ siŭn dog nyunat. 4 Komŭnŭ ripas taruh puru taruh andu dinge ka ayŭh mbŭh bisig nanyam ka adat so deya bisirŭn-i; ayŭh dŭh siŭn tama tadŭ tadŭ kayuh adi kudus, puan kah mŭrŭt Bari TUHAN ndŭg ka tipuh adat pibisig-i mbŭh ripuan. 5 Sitŭkŭd simŭng-pat andu ripas dayung biranak anak dayung, ayŭh gibabŭ kais nanyam ka adat, keya ka di tipuh ayŭh kais nandā buran-i. Komŭnŭ ripas nŭm puru nŭm andu dinge ka ayŭh mbŭh bisig nanyam ka adat so deya bisirŭn-i. 6 Kan tipuh adat pibisig-i mbŭh abo dog pimanu, bait-i yŭn anak dari puan kah yŭn anak dayung, dayung anŭ siŭn taban ka yŭn imam di tiban Bari TUHAN ndi anak biri adi gi-ndi sawa umbur-i yŭn sadis badang, ka ndi manuk asang puan kah tikukur yŭn sadis taran dosa. 7 Imam anŭ siŭn jugan sadis-i ka TUHAN, ka pimanu adat adi ngga kadi pinyikais-i, ka ayŭh re jadi bisig nanyam ka adat. Ati inŭh kayuh adi dayung dŭh siŭn dŭh ndai ripas-i biranak. 8 Kambŭi dayung anŭ dŭh tungang nggen ndi anak biri, ayŭh siŭn taban duwŭh manuk asang puan kah duwŭh tikukur, ndi yŭn sadis badang, ka ndi yŭn sadis taran dosa, ka imam siŭn pimanu adat ngga kadi pinyikais-i, ka ayŭh re jadi bisig nanyam ka adat.

Leviticus 13

1 TUHAN nggen di Moses ngga Aaron atur-adat ati. 2 Kambŭi tadŭ so angān biyŭn bakang puan kah pirakis, puan kah bŭ adi bisa marui jadi andam kurit adi bisā, daya anŭ siŭn dog taban ka yŭn imam adi so asar Aaron. 3 Imam anŭ siŭn piruh bakang anŭ, ka kambŭi buruh adi timbu dieh mbŭh marui buda ka bakang anŭ rōng buang tŭrŭp dŭ so kurit di bŭngŭn-i, anŭ inŭh andam kurit adi bisā. Ka imam anŭ siŭn pikadŭn daya anŭ kais. 4 Pak kambŭi bakang anŭ buda ka dŭh rōng ka dŭh tŭrŭp dŭ so kurit di bŭngŭn-i, ka buruh dieh dŭh marui buda, imam anŭ siŭn pijo daya anŭ so daya bagŭ sitŭkŭd ju andu. 5 Imam anŭ siŭn piruh daya anŭ dinge di andu adi ju, ka kambŭi di pikir-i, bakang anŭ mun mun-i, ka dŭh rarā, ayŭh siŭn pijo daya anŭ so daya bagŭ sitŭkŭd ju andu dinge. 6 Imam anŭ siŭn piruh daya anŭ di andu adi ju dinge; ka kambŭi bakang anŭ mbŭh asab ka dŭh rarā, ayŭh siŭn pikadŭn daya anŭ bisig nanyam ka adat, amai anŭ mbŭh bakang braŭn adŭ. Daya anŭ siŭn ngu piraka-i ka jadi bisig nanyam ka adat. 7 Pak kambŭi bakang anŭ pari bŭ ka rarā ripas imam muko piruh ayŭh ka pikadŭn ayŭh bisig, daya anŭ dŭh siŭn dŭh pari ka imam anŭ. 8 Imam anŭ siŭn piruh ayŭh dinge, ka kambŭi bakang anŭ mbŭh rarā dinge, imam siŭn pikadŭn ayŭh kais; anŭ inŭh mbŭh andam kurit adi bisā. 9 Kambŭi tadŭ so angān biyŭn andam kurit adi bisā, daya anŭ siŭn dog taban ka yŭn imam, 10 adi re piruh ayŭh. Kan agi bakang adi buda di kurit-i, adi bada buruh buda, ka puno ngga pinana, 11 anŭ mbŭh andam kurit adi bisā. Imam anŭ siŭn pikadŭn daya anŭ kais; daya anŭ dŭhsah dog pijo so daya bagŭ, amai ayŭh mbŭh giranan kais. 12 Kambŭi andam kurit anŭ papah ka raput pŭrŭng-i so ubak ndŭg kaja, 13 imam siŭn piruh daya anŭ dinge. Kambŭi ayŭh kiris nang sawŭ mbŭh raput pŭrŭng-i, ayŭh siŭn pikadŭn daya anŭ bisig nanyam ka adat. Kambŭi kurit daya anŭ mbŭh marui buda ndi tarun tarun, daya anŭ bisig nanyam ka adat. 14 Pak so andu bakang adi bipuse timbur, daya anŭ mbŭh kais. 15 Imam anŭ siŭn piruh daya anŭ dinge, ka kambŭi ayŭh kiris bakang adi bipuse, ayŭh siŭn pikadŭn daya anŭ kais. Bakang adi bipuse inŭh andam kurit adi bisā, ka daya anŭ inŭh mbŭh kais. 16 Pak kan bakang anŭ bua ka pari buda dinge, daya anŭ siŭn di ka yŭn imam, 17 adi re piruh ayŭh dinge. Kambŭi bakang anŭ marui buda, daya anŭ mbŭh bisig nanyam ka adat, ka imam siŭn pikadŭn ayŭh bisig. 18 Kambŭi tadŭ so angān biyŭn pirakis adi mbŭh bua, 19 ka kan bŭ adi buda puan kah tapo adi bireh buda timbur di arok pirakis anŭ, daya anŭ siŭn di ka yŭn imam. 20 Imam anŭ siŭn piruh daya anŭ, ka kambŭi tapo anŭ mun adi rōng ka tŭrŭp so kurit adi di bŭngŭn-i, ka buruh dieh marui buda, ayŭh siŭn pikadŭn daya anŭ kais. Anŭ inŭh andam kurit adi bisā adi piguru so pirakis anŭ. 21 Pak kambŭi imam piruh ka dapŭd nang buruh di bakang anŭ dŭh marui buda, buang rōng-i dŭh tŭrŭp so kurit adi di bŭngŭn-i, pak mara bireh, imam anŭ siŭn pijo daya anŭ sitŭkŭd ju andu. 22 Kambŭi tapo anŭ rarā, imam siŭn pikadŭn daya anŭ kais; daya anŭ mbŭh dog andam kurit adi bisā. 23 Pak kambŭi tapo anŭ dŭh birubah ka dŭh gŭh rarā, anŭ mbŭh arit pirakis adi mbŭh bua, ka imam siŭn pikadŭn daya anŭ bisig nanyam ka adat. 24 Kambŭi daya raus, ka raus anŭ marui buda puan kah bireh buda, 25 imam siŭn piruh daya anŭ. Kambŭi buruh adi di tapo anŭ mbŭh marui buda, ka mbŭh rōng tŭrŭp dŭ so kurit adi di bŭngŭn-i, anŭ inŭh andam kurit adi bisā adi mbŭh timbur so raus anŭ; ka imam siŭn pikadŭn daya anŭ kais. 26 Pak kambŭi buruh dieh dŭh marui buda, ka rōng-i dŭh tŭrŭp so kurit adi di bŭngŭn-i, ka dŭh gŭh takod singŭt, imam siŭn pijo daya anŭ sitŭkŭd ju andu. 27 Imam siŭn piruh daya anŭ dinge di andu adi ju, ka kambŭi-i rarā, anŭ mbŭh andam kurit adi bisā, ka imam siŭn pikadŭn daya anŭ kais. 28 Pak kambŭi tapo anŭ dŭh birubah ka dŭh gŭh rarā, buang mara bireh, anŭ dŭh andam kurit adi bisā. Imam siŭn pikadŭn daya anŭ bisig nanyam ka adat, amai-i arit raus adŭ. 29 Kan tadŭ so angān, dari bait dayung, biyŭn bakang di ubak puan kah di raang, 30 imam siŭn piruh-i. Kambŭi-i mun adi tŭrŭp dŭ so kurit adi di bŭngŭn-i ka buruh dieh sia ka jarang, anŭ inŭh andam kurit adi bisā, ka ayŭh siŭn pikadŭn daya anŭ kais. 31 Kambŭi di tika imam piruh daya anŭ, ka bakang anŭ dŭh rōng tŭrŭp dŭ so kurit adi di bŭngŭn-i, pak buruh adi tiranah mating dieh, ayŭh siŭn pijo daya anŭ sitŭkŭd ju andu. 32 Imam siŭn piruh bakang anŭ di andu adi ju, ka kambŭi-i dŭh rarā ka mating buruh adi sia dieh, buang dŭh gŭh rōng tŭrŭp dŭ so kurit adi di bŭngŭn-i, 33 daya anŭ siŭn nundo ubak-i pak kidŭm ubok adi di bŭngŭn bakang anŭ. Imam siŭn pijo daya anŭ sitŭkŭd ju andu dinge. 34 Di andu adi ju, imam siŭn piruh bakang anŭ dinge; ka kambŭi-i dŭh rarā ka dŭh gŭh rōng tŭrŭp dŭ so kurit adi di bŭngŭn-i, ayŭh siŭn pikadŭn daya anŭ bisig nanyam ka adat. Daya anŭ siŭn ngu piraka-i ka ayŭh re jadi bisig. 35 Pak kambŭi bakang anŭ rarā ripas ayŭh muko dog pikadŭn bisig, 36 imam siŭn piruh ayŭh dinge. Kambŭi bakang anŭ rarā, imam dŭhsah jiroh buruh adi sia dieh; mbŭh giranan daya anŭ kais. 37 Pak kambŭi di pikir imam bakang anŭ dŭh rarā, ka buruh adi tiranah agi timbu dieh, bakang anŭ mbŭh bua, ka imam siŭn pikadŭn daya anŭ bisig nanyam ka adat. 38 Kan tadŭ so angān dari bait dayung biyŭn tapo tapo adi buda di kurit-i, 39 imam siŭn piruh daya anŭ. Kambŭi tapo tapo anŭ dŭh paŭh takod buda, anŭ kaŭs-i takar adi timbur di kurit-i; daya anŭ inŭh bisig nanyam ka adat. 40-41 Kambŭi ubok daya ruruh di tura ka punok puan kah di tura ka jawin ubak-i, anŭ dŭh bada ayŭh kais. 42 Pak kambŭi bakang adi bireh buda timbur di yŭn anŭ adi badu, anŭ inŭh andam kurit adi bisā. 43 Imam siŭn piruh daya anŭ, ka kambŭi agi bakang adi bireh buda dieh, 44 imam siŭn pikadŭn daya anŭ kais, amai andam kurit adi bisā anŭ di ubak-i. 45 Kambŭi daya dog andam kurit adi bisā, daya anŭ dŭh siŭn dŭh nēn piraka adi ranjang rasas, dŭhsah nyinod ubok-i, nutu jawin-i di tura ka sagān, ka ngga sirŭŭn bana nang, “Kais kais!” 46 Daya anŭ taŭn babŭ kais sitŭkŭd ayŭh babŭ dog andam anŭ, ka ayŭh dŭh siŭn dŭh rŭŭ di sapa tarun yŭn bibari, jo so daya bŭkŭn. 47 Kambŭi agi kurat andam di piraka, bait-i di piraka adi dog ndai so buruh biri puan kah so banang linen, 48 puan kah di tadŭ supek banang linen puan kah di supek banang adi dog ndai so buruh biri, puan kah di birurang, puan kah di tadŭ kayuh adi dog ndai so birurang, 49 kambŭi-i barŭm puan kah bireh, anŭ inŭh kurat andam adi papah ka dŭh siŭn dŭh dog kiren di imam. 50 Imam siŭn piruh-i ka nyidŭrŭ nyikŭn-i sitŭkŭd ju andu. 51 Ayŭh siŭn piruh-i dinge di andu adi ju, ka kambŭi kurat anŭ agi papah, kayuh anŭ mbŭh kais. 52 Imam siŭn badang-i amai-i kurat andam adi papah, ka dŭh siŭn dŭh dog badang ngga apui. 53 Pak kambŭi, di tipuh kayuh anŭ dog piruh, ka imam anŭ dapŭd kurat anŭ dŭh papah di kayuh anŭ, 54 ayŭh siŭn bada kayuh anŭ dog ngu ka dog nyidŭrŭ bada pagŭng sitŭkŭd ju andu dinge. 55 Komŭnŭ ayŭh siŭn piruh-i, ka kambŭi kurat anŭ dŭh birubah kala-i sunggu-i dŭh papah, kayuh anŭ babŭ kais; angān dŭh siŭn dŭh badang kayuh anŭ bait-i adi madam tura ka jawin puan kah tura ka punok. 56 Pak kambŭi di tika imam piruh-i dinge, kala anŭ mbŭh asab, ayŭh siŭn nyiratak kadi-i so piraka puan kah birurang anŭ. 57 Jadi, kambŭi kurat anŭ timbur dinge, kurat anŭ mbŭh papah dinge, ka daya adi dapu kayuh anŭ siŭn badang-i. 58 Kambŭi ayŭh ngu kayuh anŭ, ka tapo anŭ tikadi, ayŭh siŭn ngu-i dinge, ka kayuh anŭ re jadi bisig nanyam ka adat. 59 Ati inŭh ukum-adat pasar kurat andam adi di piraka, dŭh puan nang di piraka adi dog ndai so buruh biri puan kah so banang linen, puan kah adi dog adŭp banang linen puan kah banang buruh biri, puan kah tadŭ kayuh adi dog ndai so birurang; simŭnŭ inŭh pingatur-i jeja ka kayuh adi bisig ngga kais nanyam ka adat.

Leviticus 14

1 TUHAN nggen di Moses, 2 atur-adat ati yŭn adat pibisig daya adi mbŭh bua so andam kurit adi bisā: Andu adi ngga daya re dog pikadŭn bisig daya anŭ dŭh siŭn dŭh dog taban ka yŭn imam. 3 Jadi imam anŭ siŭn taban daya anŭ ngga ka sapa tarun yŭn bibari ka piruh ayŭh. Kambŭi andam anŭ sawŭ mbŭh bua, 4 imam anŭ siŭn bada duwŭh manuk adi bisig nanyam ka adat dog taban ka yŭn adŭp-i, samŭn supek kayuh sedar, taris adi bireh, ka anak tugu kayuh hyssop. 5 Komŭnŭ, ayŭh bada ndi so manuk anŭ dog siŭ da nyirungan makuk tana adi birisi ngga piin bisig adi so rubang piin. 6 Ayŭh siŭn tambit manuk anŭ adi ndi ka siruman-i biramah ngga supek sedar, taris anŭ adi bireh ka samah tugu hyssop, di deya manuk anŭ adi muko dog siŭ. 7 Ayŭh masik deya anŭ pikuju kari di daya anŭ adi an dog pibisig so andam kurit-i ka pikadŭn ayŭh mbŭh bisig. Ka imam anŭ piruah manuk anŭ adi udip bada mikabur bu. 8 Daya anŭ siŭn ngu piraka-i, kubo gumbak ubok-i ka mamuh; nŭ ka ayŭh sawŭ mbŭh bisig nanyam ka adat. Ayŭh siŭn mŭrŭt tarun yŭn bibari, pak ayŭh dŭh siŭn dŭh an rŭŭ di sapa bari-i sitŭkŭd ju andu. 9 Ngga andu adi ju, ayŭh siŭn nundo ubak-i dinge, gumbak gagap-i, buruh kaning-i, samŭn buruh buruh adi agi di pŭrŭng-i. Ayŭh siŭn ngu piraka-i ka mamuh, ko anŭ nŭ ka ayŭh jadi bisig nanyam ka adat. 10 Di andu adi mai ayŭh siŭn taban duwŭh anak biri adi dari ngga ndi anak biri adi dayung samah mbŭh ndi sawa umbur-i ka adi pidanah, taruh kilogram tibaduk adi dog gaur ngga inyo kanā, ka ndi utung so taruh sukad lita inyo kanā. 11 Imam siŭn taban ayŭh samŭn dudu pinganggen anŭ ka tiban Bari Tuhan. 12 Komŭnŭ imam siŭn tambit ndi so dari biri anŭ, samŭn ndi utung so taruh sukad lita inyo anŭ, ka jugan-i ndu sadis bayar gati rugi. Ayŭh siŭn jugan-i ndu pinganggen adi grua ka TUHAN. 13 Ayŭh siŭn siŭ anak biri anŭ di tarun yŭn adi kudus adi yŭn dāng dāng dog siŭ ndu sadis taran dosa ka sadis badang. Ayŭh dŭh siŭn dŭh ndai simŭnŭ sabab sadis bayar gati rugi, nimun ka sadis taran dosa, mbŭh tah tung imam, ka mbŭh raru kudus. 14 Imam siŭn tambit kada deya biri anŭ ka susen-i di dawŭn kajit tauh, di sindŭ trinju tangan tauh, ka di sindŭ kaja tauh daya adi an dog pikadŭn bisig nanyam ka adat. 15 Imam siŭn tambit kada inyo kanā ka ren-i di pura tangan bait adŭp-i, 16 njug trinju tangan tauh-i dieh, ka masik-i pikuju kari di darŭm Bari TUHAN. 17 Ayŭh siŭn tambit kada inyo adi di pura tangan-i ka kada deya biri ka susen-i di dawŭn kajit tauh, di sindŭ trinju tangan tauh, ka di sindŭ kaja tauh daya adi an dog pikadŭn bisig. 18 Ayŭh siŭn gurai tadŭh inyo anŭ adi agi di pura tangan-i di tunduh ubak daya anŭ. Simŭnŭ inŭh ayŭh siŭn pimanu adat pibisig. 19 Komŭnŭ, imam siŭn jugan sadis taran dosa, ka pimanu adat pibisig. Ripas anŭ, ayŭh siŭn siŭ dāng anŭ yŭn sadis badang, 20 ka jugan-i samah ngga sadis ruwang kayuh di tunduh mija-sambah. Simŭnŭ inŭh imam anŭ siŭn pimanu adat pibisig, ka daya anŭ siŭn jadi bisig. 21 Kambŭi daya anŭ sirata ka dŭh tungang nggen dinge, ayŭh siŭn taban yŭn adat pibisig-i ndi anak biri adi dari ndu sadis bayar gati rugi, pinganggen adi grua ka TUHAN yŭn imam. Ayŭh siŭn taban gŭh ndi kilogram tibaduk dog gaur ngga inyo kanā yŭn sadis ruwang kayuh samŭn ndi utung so taruh sukad lita inyo kanā. 22 Ayŭh siŭn taban gŭh duwŭh manuk asang, puan kah duwŭh pŭrŭng manuk tikukur, ndi yŭn sadis taran dosa, ka ndi yŭn sadis badang. 23 Di andu adi mai adat pibisig-i ayŭh siŭn taban manuk manuk anŭ ka imam di tiban Bari TUHAN. 24 Imam siŭn tambit anak biri anŭ samŭn inyo kanā ka jugan-i ndu pinganggen adi grua ka TUHAN, ka anŭ mbŭh tah tung imam anŭ. 25 Ayŭh siŭn siŭ anak biri anŭ ka tambit kada deya-i ka susen-i di sagān dawŭn kajit tauh daya anŭ, di sindŭ tangan tauh-i, ka di sindŭ kaja tauh-i gŭh. 26 Imam siŭn ren kada inyo di pura tangan bait adŭp-i, 27 ka ngga trinju tangan tauh-i ayŭh masik kada deya anŭ pikuju kari diginŭ di darŭm Bari TUHAN. 28 Imam siŭn susen kada inyo anŭ di yŭn-i ko susen deya: di sagān dawŭn kajit tauh daya anŭ, di sindŭ trinju tangan tauh-i, ka di sindŭ kaja tauh-i gŭh. 29 Jadi tadŭh inyo adi agi di pura tangan-i, imam siŭn susen di tunduh ubak daya anŭ; ka simŭnŭ inŭh imam anŭ pimanu adat pibisig. 30 Komŭnŭ, ayŭh siŭn jugan ndi so manuk asang puan kah manuk tikukur anŭ 31 ndu sadis taran dosa, ka manuk anŭ ndi siŭn dog pakai ndu sadis badang adi imam badang samah ngga sadis ruwang kayuh. Simŭnŭ inŭh imam anŭ pimanu adat pibisig. 32 Ati inŭh ukum-adat yŭn daya adi mbŭh dog andam kurit adi bisā, pak adi dŭh tungang nggen nanyam ka anŭ adi patut dog jugan yŭn adat pibisig-i. 33 TUHAN nggen di Moses ngga Aaron, 34 atur-adat ati pasar ramin adi dog kurat adi papah: (Atur-adat ati siŭn dog pakai ripas daya Israel mŭrŭt tarun tana Canaan adi TUHAN an nggen di ngara ndu bisaka.) 35 Kambŭi daya nang TUHAN mbŭh pait kurat bada timbu di ramin-i, ayŭh dŭh siŭn dŭh di kidaan di imam. 36 Imam anŭ siŭn bada sopŭrŭg kayuh adi agi darŭm ramin anŭ dog kadi na ka sapa, diŭ so-i mŭrŭt di piruh kurat anŭ; sopŭrŭg kayuh anŭ dog kadŭn kais rai-i. Ko anŭ, ka ayŭh mŭrŭt ramin anŭ 37 ka piruh kurat anŭ. Kambŭi agi tapo tapo adi barŭm puan kah bireh adi man sindung ramin anŭ, 38 ayŭh siŭn ruah so ramin anŭ, ka ngabŭt-i yŭn tipuh ju andu. 39 Di andu adi ju, ayŭh pari di piruh-i. Kambŭi kurat anŭ papah, 40 ayŭh siŭn bada batuh batuh anŭ adi yŭn kurat anŭ dog dapŭd, dog kadi ka taran ka tarun adi kais di sapa kupo. 41 Ripas anŭ, sopŭrŭg sindung di parad ka darŭm dog ngiis ka sapok samen an dog taran di tarun adi kais di sapa kupo. 42 Komŭnŭ batuh batuh adi bŭkŭn siŭn dog pakai ngga gati adi muko dog kadi, ka samen adi bauh siŭn dog pakai ngga nutu sindung anŭ. 43 Kambŭi kurat timbur dinge di ramin anŭ, ripas batuh sindung anŭ muko dog kadi, ka ramin anŭ muko gŭh dog ngiis ka dog nyamen bauh, 44 imam siŭn di pirasa. Kambŭi kurat anŭ papah, ramin anŭ kais. 45 Ramin anŭ dŭh siŭn dŭh dog nyirubuh, batuh batuh-i, kayuh kayuh-i, samŭn sopŭrŭg samen dŭh siŭn dŭh dog taban ruah ka sapa kupo, ka taran di tarun adi kais. 46 Tadŭ tadŭ daya adi mŭrŭt ramin anŭ darŭm-i gibabŭ dog ngabŭt jadi kais ndŭg ka singumi andu. 47 Tadŭ tadŭ daya adi guring puan kah man darŭm ramin anŭ dŭh siŭn dŭh ngu piraka-i. 48 Kambŭi di tika imam mandŭg di pirasa ramin anŭ, ka kurat mating timbur dinge ripas-i muko dog nyamen bauh, imam anŭ siŭn pikadŭn ramin anŭ bisig, sabab kurat anŭ mbŭh abo dog kadi. 49 Ngga pimanu adat pibisig di ramin anŭ, imam siŭn tambit duwŭh pŭrŭng manuk, kada supek kayuh sedar, taris bireh, ka tugu hyssop. 50 Ayŭh siŭn siŭ ndi so manuk anŭ da nyirungan makuk tana adi birisi ngga piin bisig adi so rubang piin. 51 Komŭnŭ ayŭh siŭn tambit supek kayuh sedar, tugu hyssop, taris bireh, samŭn manuk anŭ adi babŭ udip ka siruman sopŭrŭg-i di deya manuk anŭ adi ko dog siŭ ka di piin bisig anŭ. Ka ayŭh siŭn masik ramin anŭ pikuju kari. 52 Simŭnŭ ayŭh pibisig ramin anŭ ngga deya manuk, piin bisig, manuk adi udip, supek kayuh sedar, tugu hyssop, ka taris bireh. 53 Komŭnŭ, ayŭh siŭn piruah manuk anŭ bada mikabur ka sapa kupo di ka darŭm tarun. Simŭnŭ inŭh ayŭh pimanu adat pibisig yŭn ramin anŭ, ka-i jadi bisig nanyam ka adat. 54 Ati inŭh ukum-adat yŭn andam kurit adi bisā; 55-56 bakang, pirakis, bŭ bŭ; ka pasar kurat di piraka puan kah di ramin. 57 Ukum-adat ati natu kidaan pasar kayuh adi kais ngga adi dŭh kais.

Leviticus 15

1 TUHAN nggen di Moses ngga Aaron atur-adat ati 2 yŭn daya Israel: Kan buat dari bijire, jire anŭ inŭh kais, 3 bait-i bijire puan kah bitabat bada-i. 4 Tadŭ tadŭ ambok adi yŭn dari anŭ guru puan kah guring inŭh kais. 5 Tadŭ tadŭ daya adi tama ambok-i 6 puan kah guru di tadŭ kayuh di arok dari anŭ guru dŭh siŭn dŭh ngu piraka-i ka mamuh adŭp-i, ka ayŭh gibabŭ kais ndŭg singumi andu. 7 Daya adi tama daya adi bijire buat-i dŭh siŭn dŭh ngu piraka-i, ka mamuh adŭp-i; ka ayŭh gibabŭ kais ndŭg singumi andu. 8 Kambŭi daya anŭ adi bijire buat-i nyiruja daya adi bisig nanyam ka adat, daya anŭ dŭh siŭn dŭh ngu piraka-i, ka mamuh adŭp-i, ka ayŭh gibabŭ kais ndŭg singumi andu. 9 Tadŭ tadŭ tapas-pinyiguru pinunggang kuda bait tadŭ yŭn guru adi muko dari anŭ guru dieh inŭh kais. 10 Tadŭ daya adi tama tadŭ kayuh adi dari anŭ ko yŭn guru inŭh kais ndŭg singumi andu. Tadŭ daya adi kabis puan kah gŭrŭng tadŭ kayuh adi dari anŭ muko yŭn guru, dŭh siŭn dŭh ngu piraka-i, mamuh adŭp-i; ka ayŭh gibabŭ kais ndŭg singumi andu. 11 Kambŭi dari adi bijire buat-i anŭ tama ndi naan so angān sibayuh ayŭh ngu tangan-i; angān dŭh siŭn dŭh ngu piraka ngan ka mamuh adŭp ngan; ka angān gibabŭ kais ndŭg singumi andu. 12 Tadŭ tadŭ priok tana adi dari anŭ tama dŭh siŭn dŭh dog mape, ka tadŭ makuk adi dog ndai so kayuh adi ayŭh muko tama dŭh siŭn dŭh dog ngu. 13 Ripas dari anŭ mbŭh bua ka dŭh tia bijire buat-i, ayŭh dŭh siŭn dŭh kajŭn sitian ju andu dawŭ-i, komŭnŭ ka ayŭh ngu piraka-i ka mamuh adŭp-i ngga piin bisig adi so rubang piin, komŭnŭ ayŭh jadi bisig nanyam ka adat. 14 Di andu adi mai, ayŭh siŭn tambit duwŭh manuk asang puan kah duwŭh manuk tikukur ka taban ka tiban Bari TUHAN ka nggen di imam. 15 Imam anŭ siŭn jugan ndi so manuk anŭ yŭn sadis taran dosa, ka manuk anŭ adi ndi yŭn sadis badang. Simŭnŭ inŭh ayŭh pimanu adat pibisig yŭn dari anŭ. 16 Kan dari kinyam piin bine-i ruah, ayŭh dŭh siŭn dŭh mamuh ndi pŭrŭng ganan-i, ka ayŭh gibabŭ kais ndŭg singumi andu. 17 Tadŭ kayuh adi dog ndai so banang puan kah birurang adi dog niteg piin bine anŭ dŭh siŭn dŭh dog ngu, ka-i gibabŭ kais ndŭg singumi andu. 18 Ripas ko nyibŭŭs ngga dingan-i, dari ngga dayung dŭh siŭn dŭh mamuh, ka ngara gibabŭ kais ndŭg singumi andu. 19 Kan dayung kais nandā buran-i, ayŭh kais ndŭg ju andu. Tadŭ daya adi tama ayŭh inŭh kais ndŭg singumi andu. 20 Tadŭ tadŭ kayuh adi yŭn-i guru puan kah guring di tipuh ayŭh kais nandā buran-i inŭh kais. 21-23 Tadŭ daya adi tama ambok-i puan kah tadŭ kayuh adi yŭn-i guru dŭh siŭn dŭh ngu piraka-i ka mamuh, ka ayŭh gibabŭ kais ndŭg singumi andu. 24 Kambŭi dari nyibŭŭs ngga ayŭh di tipuh ayŭh dog buran-i, dari anŭ mbŭh sua kais da pinyikais-i ka gibabŭ kais sitŭkŭd ju andu, ka tadŭ ambok adi yŭn dari anŭ guring inŭh kais. 25 Kambŭi deya dayung anŭ babŭ ruah kudu kudu andu ripas tipuh ayŭh kais nandā buran-i puan kah deya-i dŭh rŭŭ ruah ripas tipuh nimun biasa ayŭh kais nandā buran-i, ayŭh babŭ kais sitŭkŭd deya anŭ babŭ ruah, nimun di tipuh ayŭh kais nandā buran-i. 26 Tadŭ ambok adi yŭn-i guring ka tadŭ kayuh adi yŭn-i guru di tipuh anŭ inŭh kais. 27 Tadŭ daya adi tama kayuh kayuh anŭ dŭh siŭn dŭh ngu piraka-i ka mamuh; daya anŭ kais ndŭg singumi andu. 28 Ripas deya-i mbŭh rŭŭ, dayung anŭ dŭh siŭn dŭh kajŭn ju andu; ko anŭ ka ayŭh re bisig nanyam ka adat. 29 Di andu adi mai ayŭh siŭn taban duwŭh manuk asang puan kah duwŭh manuk tikukur ka yŭn imam di tiban Bari TUHAN. 30 Imam anŭ siŭn jugan ndi so manuk anŭ ndu sadis taran dosa, ka anŭ ndi ndu sadis badang; ngga simŭnŭ ayŭh pimanu adat pibisig yŭn-i. 31 TUHAN kidaan di Moses da bakan daya Israel pasar pinyikais ngara, isa ngara dŭh nyembar Bari TUHAN, adi mbŭh di tura ka yun tarun yŭn ngara bibari. Kambŭi ngara nyembar-i, ngara re dog siŭ. 32 Anŭ inŭh atur-adat pasar dari adi bijire buat-i ka pasar dari adi ruah piin bine-i, 33 ka pasar dayung di tipuh kais nandā buran-i, ka pasar dari adi nyibŭŭs ngga dayung adi kais nanyam ka adat.

Leviticus 16

1 TUHAN minyu di Moses ripas pinyikabŭs anak dari Aaron adi duwŭh madis amai jugan apui adi dŭh kudus ka TUHAN. 2 Ayŭh nang, “Kidaan di jurud mu Aaron nang, adŭ-i di tipuh adi patut ayŭh siŭn mŭrŭt ka Yŭn adi Siabo Kudus di punok tabir, amai diginŭ inŭh Aku nandŭng darŭm abun nyirungan tŭtŭp Pati Simanya. Kambŭi ayŭh miranggar atur anŭ, ayŭh re kabŭs. 3 Ayŭh siŭn mŭrŭt ka Yŭn adi Siabo Kudus adŭ-i ripas ayŭh muko taban ndi pŭrŭng dari sapi adi gi-mara yŭn sadis taran dosa ka ndi dari biri yŭn sadis badang.” 4 Komŭnŭ TUHAN nggen atur adat ati: Diŭ so Aaron mŭrŭt ka Yŭn adi Siabo Kudus, ayŭh dŭh siŭn dŭh mamuh ka kasŭk piraka imam: jipo-ambu linen ngga sinjang rajut, abŭt kupong ngga bubok. 5 Bara daya Israel siŭn nggen di Aaron duwŭh dari kambing yŭn sadis taran dosa, ka ndi dari biri yŭn sadis badang. 6 Ayŭh siŭn jugan dari sapi ndu sadis ngga taran dosa adŭp-i ngga dosa rawang-i. 7 Komŭnŭ ayŭh siŭn tambit dari kambing anŭ adi duwŭh ka taban-i ka tiban Bari TUHAN. 8 Diginŭ ayŭh siŭn taran dadu pakai duwŭh batuh, ndi dog nandā, “Yŭn TUHAN” ka anŭ ndi dog nandā “Yŭn Azazel.” 9 Aaron siŭn nyadis kambing anŭ adi dog mien pakai taran-dadu yŭn TUHAN ka jugan-i yŭn sadis taran dosa. 10 Kambing anŭ adi dog mien yŭn Azazel siŭn dog jugan udip udip-i ka TUHAN, rasu dog pirupas bada bu ka yŭn Azazel, siŭn taran dosa daya bagŭ. 11 Kan Aaron nyadis dari sapi anŭ ndu sadis taran dosa adŭp-i ngga rawang-i, 12 ayŭh siŭn tambit tipaku apui adi brisi ngga bam apui adi so mija-sambah ngga duwŭh agŭm kimanyan adi anŭk, ka taban mŭrŭt ka Yŭn adi Siabo Kudus. 13 Ka diginŭ di sirung jawin TUHAN ayŭh siŭn na kimanyan di bam apui, ka asuh kimanyan anŭ re grindung tŭtŭp Pati Simanya isa ayŭh dŭh kiris-i ka dŭh kabŭs. 14 Ayŭh siŭn tambit kada deya sapi anŭ ka pakai trinju-i ngga masik-i di parad ka jawin tŭtŭp anŭ, ka masik kada-i pikuju kari di parad ka jawin adŭp Pati Simanya. 15 Ripas anŭ ayŭh siŭn siŭ kambing anŭ yŭn sadis taran dosa daya bagŭ, ka taban deya-i mŭrŭt ka Yŭn adi Siabo Kudus, ka masik-i di tunduh tŭtŭp anŭ ka di parad ka jawin adŭp Pati Simanya anŭ nimun ayŭh mbŭh masik deya sapi tejah. 16 Simŭnŭ inŭh ayŭh pimanu adat pibisig yŭn Yŭn adi Siabo Kudus so pinyikais daya Israel ngga so sopŭrŭg dosa ngara. Ayŭh dŭh siŭn dŭh ndai anŭ di Bari TUHAN, amai-i mijog di ruang tarun yŭn daya Israel bibari, adi mbŭh kais nanyam ka adat. 17 So jam adi ngga Aaron mŭrŭt Yŭn adi Siabo Kudus pimanu adat pibisig ndŭg ka ayŭh ruah so nŭ, daya dŭh siŭn agi di darŭm Bari TUHAN. Kan ayŭh mbŭh ngamas adat pibisig yŭn adŭp-i, rawang-i, ka yŭn sopŭrŭg daya Israel, 18 ayŭh dŭh siŭn dŭh ruah di ka yŭn mija-sambah yŭn sadis badang ka pibisig-i. Ayŭh dŭh siŭn dŭh tambit kada deya sapi ngga kada deya kambing ka susen-i di sopŭrŭg junggir adi di barang sikuh mija-sambah anŭ. 19 Ayŭh siŭn pakai trinju-i ngga masik kada deya anŭ pikuju kari di tunduh mija-sambah. Simŭnŭ inŭh ayŭh pibisig-i so dosa daya Israel, ka bada-i kudus. 20 Kan Aaron mbŭh ngamas pimanu adat pibisig yŭn Yŭn adi Siabo Kudus, yŭn tarun tarun bŭkŭn darŭm Bari TUHAN, ka yŭn mija-sambah, ayŭh siŭn jugan ka TUHAN kambing anŭ adi gibabŭ udip adi dog mien yŭn Azazel. 21 Ayŭh siŭn na so-duwŭh tangan-i di tunduh ubak kambing anŭ ka ngaku di tunduh-i sopŭrŭg arap, dosa ngga sopŭrŭg pinyakar adi arap adi muko daya Israel ndai, ngga mindah sopŭrŭg sarah anŭ ka ubak kambing anŭ. Komŭnŭ kambing anŭ siŭn dog taban ndi naan daya adi ko dog tijuan, ngga bu ka tarun tana-pajam. 22 Kambing anŭ re gŭrŭng sopŭrŭg dosa ngara ngga di ka tarun tana-pajam adi mating daya rŭŭ dieh. 23 Komŭnŭ Aaron siŭn mŭrŭt Bari TUHAN, kadi piraka imam adi ko-i kasŭk di adŭp-i diŭ so-i mŭrŭt ka Yŭn adi Siabo Kudus, ka tingge-i diginŭ. 24 Ayŭh dŭh siŭn dŭh mamuh adŭp-i di tarun yŭn adi kudus rasu kasŭk piraka adŭp-i. Ripas anŭ, ayŭh siŭn ruah ka sapa ka jugan sadis badang ngga kadi dosa adŭp-i ngga dosa daya bagŭ. 25 Ayŭh siŭn badang di tunduh mija-sambah ramak dāng anŭ adi muko dog nitah yŭn sadis taran dosa. 26 Daya anŭ adi dog tijuan da taban kambing ngga bu ka tarun tana-pajam ka yŭn Azazel, dŭh siŭn dŭh ngu piraka-i ka mamuh adŭp-i diŭ so-i pari maad ka tarun yŭn daya bibari. 27 Sapi ngga kambing anŭ adi deya-i dog pakai yŭn sadis taran dosa adi dog taban ka Yŭn adi Siabo Kudus ngga taran dosa, siŭn dog taban ka sapa tarun yŭn bibari ka dog badang bada rŭpŭg. Sopŭrŭg kurit-i, isin-i, ka kuboi-i an dog badang gŭh. 28 Daya adi badang kayuh anŭ dŭh siŭn dŭh ngu piraka-i, ka mamuh adŭp-i diŭ so-i pari maad ka tarun yŭn bibari. 29 Atur-adat ati dŭh siŭn dŭh adu adu dog sita: Di andu adi simŭng darŭm buran adi ju, daya Israel ngga daya pinami adi rŭŭ bigaur ngga ngara dŭh siŭn dŭh bipusa ka dŭh siŭn ndai tadŭ tadŭ mun kraja. 30 Di andu anŭ, ngara dŭh siŭn dŭh pimanu adat adi ngga pibisig adŭp-i, isa ngara jadi bisig nanyam ka adat. 31 Andu anŭ siŭn jadi andu adi raru kudus, andu adi ngga ngara bipusa ka dŭh ndai tadŭ mun kraja. Atur-adat ati dŭh siŭn dŭh adu adu dog sita. 32 Imam bās, adi ko dog garar ngga adat adi batur ngga gati sama-i, siŭn pimanu adat pibisig. Ayŭh siŭn nēn piraka imam-i. 33 Ayŭh siŭn pimanu adat pibisig ngga pibisig Yŭn adi Siabo Kudus, tarun tarun bŭkŭn darŭm Bari TUHAN, mija-sambah, imam imam, ka sopŭrŭg daya Israel. 34 Atur-adat ati dŭh siŭn dŭh adu adu dog sita. Adat ati dŭh siŭn dŭh dog pimanu ndi sidah darŭm ndi sawa ngga pibisig daya Israel so sopŭrŭg dosa ngara. Jadi Moses ndai nimun TUHAN mbŭh pesan.

Leviticus 17

1 TUHAN pesan Moses 2 da nggen di Aaron ngga anak anak-i ka sopŭrŭg daya Israel atur-adat ati: 3-4 Tadŭ tadŭ daya Israel adi siŭ sapi, biri puan kah kambing ndu sadis ka TUHAN, di tadŭ yŭn ripas so di tiban Bari TUHAN mbŭh miranggar Ukum-adat. Ngara mbŭh piruah deya ka mbŭh dŭh tia dog nyirundeng daya Tapa. 5 Rati pesan ati inŭh: daya Israel madin an taban ka TUHAN dāng dāng adi siraru ngara siŭ di sapa rais. Ngara madin siŭn taban dāng dāng anŭ ka imam di tiban Bari TUHAN ka siŭ-i ndu sadis bidingan. 6 Imam siŭn naui deya anŭ di barang parad mija-sambah di tiban Bari, ka badang ramak-i siŭn-i piruah dagŭn adi pimunos asŭng TUHAN. 7 Daya Israel dŭh siŭn tia dŭh tŭtŭd di TUHAN, anŭ inŭh siŭ dāng ngara di sapa tarun ndu sadis yŭn umot-kambing. Daya Israel dŭh siŭn dŭh an adu adu sita atur-adat ati. 8 Tadŭ tadŭ daya Israel puan kah daya pinami adi rŭŭ di ruang daya Israel, adi jugan sadis badang puan kah tadŭ tadŭ sadis adi bŭkŭn 9 ndu pinganggen ka TUHAN di tarun bŭkŭn ripas so tiban Bari TUHAN re dŭh tia dog nyirundeng daya Tapa. 10 Kambŭi tadŭ tadŭ daya Israel, puan kah daya pinami adi rŭŭ di ruang daya Israel man dagin dāng adi gibabŭ bideya, TUHAN re rawan ngara anŭ ka dŭh an ngaku ngara daya-I. 11 Asŭng sopŭrŭg kayuh adi udip agi di deya-i, sabab anŭ meh TUHAN mbŭh pesan nang sopŭrŭg deya an dog ren di tunduh mija-sambah ngga taran dosa daya bagŭ. Deya, adi taŭn asŭng, taran dosa daya. 12 Anŭ inŭh sabab TUHAN mbŭh kidaan di daya Israel nang ngara, puan kah daya pinami adi rŭŭ di ruang ngara, dŭh siŭn man dagin adi gibabŭ bideya. 13 Kambŭi tadŭ tadŭ daya Israel, puan kah daya pinami adi rŭŭ di ruang daya Israel, nakap dāng puan kah manuk adi bisig nanyam ka adat, ngara dŭh siŭn dŭh basen deya-i di tana ka napuk-i ngga tana. 14 Asŭng sopŭrŭg kayuh adi udip taŭn di deya, sabab anŭ meh TUHAN mbŭh kidaan di daya Israel nang ngara dŭh siŭn man tadŭ tadŭ dagin adi gibabŭ bideya, ka tadŭ tadŭ daya adi man dagin adi gibabŭ bideya mbŭh dŭh tia dog nyirundeng daya-I. 15 Tadŭ tadŭ daya, daya Israel puan kah daya pinami, adi man dagin dāng adi kabŭs sadi adŭp-i, puan kah adi kabŭs dog siŭ dāng tarun, dŭh siŭn dŭh ngu piraka-i, ka mamuh adŭp-i, ka kajŭn ndŭg singumi andu sibayuh ngara pari jadi bisig nanyam ka adat. 16 Kambŭi ngara dŭh tunda atur-adat anŭ, ngara re dapu tanggong di sarah anŭ.

Leviticus 18

1 TUHAN kidaan di Moses 2 da minyu di daya Israel nang, “Aku ati TUHAN adi Tapa ngan. 3 Dŭhnyah tunda urah-rakah daya Egypt, rais adi yŭn angān ko rŭŭ, puan kah urah-rakah daya di tarun tana Canaan, tarun adi ka Aku aŭn taban angān madin. 4 Tunda Ukum-adat Ku ka ndai nimun pesan Ku. Aku ati adi TUHAN Tapa ngan. 5 Tunda urah ngga ukum-adat adi Aku nggen di angān; angān re nyiramat asŭng ngan kambŭi angān ndai simŭnŭ. Aku ati TUHAN.” 6 TUHAN nggen atur-adat ati: Dŭhnyah nyibŭŭs ngga tadŭ tadŭ jurud madis ngan. 7 Dŭhnyah nyibŭŭs ngga sindŭ ngan ngga pimangŭh sama ngan. Dŭhnyah pimangŭh sindŭ adŭp ngan. 8 Dŭhnyah nyibŭŭs ngga tadŭ tadŭ sawŭn sama ngan adi bŭkŭn ngga pimangŭh ayŭh. 9 Dŭhnyah nyibŭŭs ngga jurud ngan adi dayung, puan kah jurud tiri ngan adi dayung, bait-i dog kudip samah puan kah dŭh di rawang ngan. 10 Dŭhnyah nyibŭŭs ngga sukuh ngan adi dayung; anŭ re nggen mangŭh di adŭp ngan. 11 Dŭhnyah nyibŭŭs ngga jurud dayung ngan adi dog biranak so sindŭ puan kah sama adi dŭh samah ngga adŭp ngan; ayŭh anŭ mbŭh jurud adŭp ngan gŭh. 12-13 Dŭhnyah nyibŭŭs ngga tua dayung ngan, bait-i sude dayung sama ngan puan kah sude dayung sindŭ ngan. 14 Dŭhnyah nyibŭŭs ngga sawŭn tua dari ngan; ayŭh anŭ mbŭh tua ngan gŭh. 15 Dŭhnyah nyibŭŭs ngga iban dayung ngan, 16 puan kah ngga sawŭn jurud dari ngan. 17 Dŭhnyah nyibŭŭs ngga anak dayung puan kah sukuh dayung nyamba dayung adi muko kuu ngga nyibŭŭs amai bikada kani kuu ngga ngara; gŭt kuu mbŭh raban meh rai-i. 18 Dŭhnyah tambit ndu sawŭn sude bait kaka sawŭn mu sitŭkŭd sawŭn mu gibabŭ udip. 19 Dŭhnyah nyibŭŭs ngga dayung adi aŭn kais nandā buran-i, amai ayŭh mbŭh kais nanyam ka adat. 20 Dŭhnyah nyibŭŭs ngga sawŭn daya; anŭ re bada kuu kais nanyam ka adat. 21 Dŭhnyah nggen tadŭ tadŭ anak ngan ndu sadis ka tapa Molech, sabab anŭ re nggen mangŭh di adŭn Tapa adi TUHAN. 22 Mating dari siŭn bisiket ngga dari. Tapa tiru di kayuh anŭ. 23 Mating dari bait dayung siŭn birambang ngga dāng. Urah arap adi mun anŭ bada angān jadi kais nanyam ka adat. 24 Dŭhnyah kinais adŭp ngan ngga tadŭ pingandai adi mun anŭ, amai simŭnŭ inŭh bangsa adi muko rŭŭ di Canaan kinais adŭp-i. Anŭ inŭh sabab TUHAN pibu ngara so nŭ, isa angān bisa mŭrŭt ka rŭŭ diginŭ. 25 Kraja pingandai ngara kinais tarun tana anŭ; sabab anŭ TUHAN ngukum tarun tana anŭ ka bada-i tirawan daya adi rŭŭ diginŭ. 26-27 Ngara ndai sopŭrŭg pingandai kais anŭ ngga bada tarun tana anŭ kais, pak angān dŭh siŭn ndai simŭnŭ. Sopŭrŭg ngan, daya Israel bait daya pinami adi rŭŭ di ruang ngan, dŭh siŭn dŭh sita ukum adat ngga pesan TUHAN, 28 isa tarun tana anŭ dŭh tirawan angān nimun-i mbŭh tirawan bangsa adi muko rŭŭ diginŭ dawŭ-i. 29 Angān puan nang asi asi adi ndai tadŭ mun pingandai kais anŭ re dŭh tia dog nyirundeng ndi so daya Tapa. 30 Ka TUHAN nang, “Tunda pesan adi Aku nggen ka dŭhnyah tunda kraja pingandai daya adi muko rŭŭ di tarun tana anŭ diŭ so angān, ka dŭhnyah kinais adŭp ngan ngga tadŭ pingandai adi mun anŭ. Aku ati TUHAN adi Tapa ngan.”

Leviticus 19

1 TUHAN kidaan di Moses 2 da minyu di sopŭrŭg daya Israel, “Jadi kudus meh angān amai Aku adi TUHAN Tapa ngan taŭn kudus. 3 Barang naan angān dŭh siŭn dŭh stabi di sindŭ sama ngan, ka dŭh siŭn dŭh sita andu Sabbath nanyam adi mbŭh Aku pesan. Aku ati TUHAN adi Tapa ngan. 4 “Dŭhnyah nyipunok Aku ka manyah tibudō; dŭhnyah ndai tapa so basi ka nyambah-i. Aku ati TUHAN adi Tapa ngan. 5 “Kan angān siŭ dāng yŭn sadis bidingan, sita atur-adat adi muko Aku nggen di angān ka Aku re kambat sadis ngan anŭ. 6 Dagin-i dŭh siŭn dŭh dog man di andu dāng anŭ dog siŭ puan kah di andu sipagi. Kambŭi agi dŭm di andu girundi dagin anŭ dŭh siŭn dŭh dog badang bada rŭpŭg, 7 amai-i kais nanyam ka adat, ka kambŭi daya man-i, Aku dŭh re trima sadis anŭ. 8 Tadŭ daya adi man-i mbŭh sarah amai ayŭh mbŭh bada kayuh adi muko dog jugan ka Aku jadi kayuh braŭn, ka ayŭh dŭh re tia dog nyirundeng daya Ku. 9 “Kan angān ngatŭm ŭmŭh ngan, dŭhnyah kapŭg anŭ adi di irah ŭmŭh, ka dŭhnyah pari di sun reru. 10 Dŭhnyah pari ka kudak teya anggor ngan di sun reru puan kah anŭ adi mbŭh rabu. Tingge nŭh yŭn daya adi sirata ngga daya pinami. Aku ati TUHAN adi Tapa ngan. 11 “Dŭhnyah naku puan kah ngakar puan kah kadong. 12 Dŭhnyah bijanji ngga adŭn Ku kambŭi angān dŭh re sita janji ngan anŭ; amai anŭ nggen mangŭh di adŭn Ku. Aku ati TUHAN adi Tapa ngan. 13 “Dŭhnyah mirupak puan kah kinanyuh tadŭ daya. Dŭhnyah bitan gaji daya adi nyiraja yŭn ngan, ndi ngarŭm dŭhnyah gŭh. 14 Dŭhnyah mangu daya adi bangam puan kah na kayuh di aran daya adi karak ngga bada ayŭh sikak. Tunda pinganang Ku; Aku ati TUHAN adi Tapa ngan. 15 “Ndai anŭ adi batur ka dŭhnyah marad kan angān ngatur har daya; dŭhnyah marad ngga tadŭ daya, bait-i daya sirata puan kah daya kaya. 16 Dŭhnyah pigarau pinganang kadong pasar daya; ka kan daya dog bisara dŭhnyah nggen taksi kadong adi re bada ayŭh dog ukum kabŭs. Aku ati TUHAN adi Tapa ngan. 17 “Dŭhnyah bidendam ngga tadŭ daya, pak nyirase garog ngan ngga ngara, isa angān dŭh bidosa sabab ngara. 18 Dŭhnyah maras dendam di tadŭ daya bait adu adu tiru di daya, pak rindu daya nimun angān rindu adŭp ngan. Aku ati TUHAN. 19 “Tunda pesan Ku. Dŭhnyah pisawan duwŭh masam dāng adi angān kudip. Dŭhnyah purun duwŭh masam bine darŭm ndi ŭmŭh. Dŭhnyah nēn piraka adi dog ndai so duwŭh masam tiburi. 20 “Kambŭi dayung urun adi mbŭh traŭn dayung nyikŭn ndi naan dari ka gibayuh dog bayar yŭn dog pirupas, ka kambŭi dari adi bŭkŭn nyibŭŭs ngga ayŭh, ngara duwŭh siŭn dog ukum, pak dŭh dog ukum kabŭs amai dayung anŭ dayung urun. 21 Dari anŭ siŭn taban dari biri ka tiban Bari Ku ndu sadis bayar gati rugi, 22 ka ngga dari biri anŭ imam siŭn pimanu adat pibisig ngga kadi dosa dari anŭ, ka Tapa re apun ayŭh. 23 “Di tika angān mandŭg mŭrŭt tarun tana Canaan ka purun tadŭ masam tŭngŭn pimuruh, nyirundeng meh buwa kayuh anŭ agi kais nanyam ka adat sitadŭn sibungas tipuh taruh sawa. Darŭm tipuh anŭ angān dŭh siŭn man-i. 24 Di sawa adi pat sopŭrŭg buwa-i siŭn dog jugan ndu tandā trima kaseh ngan di Aku, adi TUHAN. 25 Pak di sawa adi rimŭh angān siŭn man buwa-i. Kambŭi angān ndai simŭnŭ, tŭngŭn tŭngŭn kayuh ngan re buān rabis bagŭ buwa. Aku ati TUHAN adi Tapa ngan. 26 “Dŭhnyah man tadŭ dagin adi gibabŭ bideya. Dŭhnyah ndai biruri karŭm. 27 Dŭhnyah kapŭg ubok di panding ngan bait mŭpŭd gagap ngan 28 puan kah mringai bait nidi pŭrŭng ganan ngan kan muās daya kabŭs. Aku ati TUHAN. 29 “Dŭhnyah pimangŭh anak anak dayung ngan bada ngara jadi dayung sundar bari-sambah; kambŭi angān ndai simŭnŭ, angān re tunda tapa tapa bŭkŭn ka tarun tana anŭ re puno ngga kraja pingandai kais. 30 Sita andu Sabbath, ka stabi di tarun adi yŭn Aku dog nyambah. Aku ati TUHAN. 31 “Dŭhnyah mite pinyitayan so daya adi bisiken ngga roh daya adi mbŭh kabŭs. Kambŭi angān ndai simŭnŭ angān re jadi kais nanyam ka adat. Aku ati TUHAN adi Tapa ngan. 32 “Kiren adŭp nŭŭh biradat di daya adi mbŭh minyamba ka stabi di ngara. Ngga stabi tunda pinganang Ku; Aku ati TUHAN. 33 “Dŭhnyah kinanyuh daya pinami adi rŭŭ di tarun tana ngan. 34 Ndai di ngara nimun angān ndai di daya Israel, ka rindu ngara nimun angān rindu adŭp ngan. Ingat adŭp ngan muko jadi daya pinami gŭh di Egypt. Aku ati TUHAN adi Tapa ngan. 35 “Dŭhnyah ngakar tadŭ daya pakai pingŭkŭd, timbang, ka takar adi sarah. 36 Pakai dasin adi batur, timbang adi batur, ka pingŭkŭd adi batur. Aku ati TUHAN adi Tapa ngan, ka Aku adi taban angān ngga ruah so Egypt. 37 Tunda sopŭrŭg ukum-adat ngga pesan Ku. Aku ati TUHAN.”

Leviticus 20

1 TUHAN kidaan di Moses, 2 da minyu di daya Israel, “Asi asi so angān puan kah daya pinami adi rŭŭ bigaur ngga angān nggen tadŭ tadŭ anak-i yŭn dog pakai ngga nyambah tapa Molech siŭn dog manjan sopŭrŭg daya Israel ngga batuh ndŭg ka kabŭs. 3 Kambŭi tadŭ so angān nggen ndi naan so anak-i ka Molech ka nyembar Bari Ku, buang pimangŭh adŭn kudus Ku, Aku re ngukum ayŭh ka dŭh re nyirundeng ayŭh daya Ku. 4 Pak kambŭi bara daya Israel dŭh piduri kayuh adi ayŭh mbŭh ndai, ka dŭh siŭ ayŭh, 5 adŭp Aku re mandŭg di ngukum ayŭh samŭn sopŭrŭg di rawang-i samŭn sopŭrŭg ngara adi sua dŭh tŭtŭd di Aku amai nyambah Molech. Aku re dŭh tia nyirundeng ngara daya Ku. 6 “Kambŭi tadŭ so angān mite pinyitayan so daya adi bisiken ngga roh daya adi mbŭh kabŭs, Aku re ngukum ayŭh ka re dŭh tia nyirundeng ayŭh daya Ku. 7 Bada adŭp ngan kudus, sabab Aku ati TUHAN adi Tapa ngan. 8 Tunda ukum-adat Ku, sabab Aku ati TUHAN adi bada angān kudus.” 9 TUHAN nggen atur-adat ati: Asi asi angān adi mangu sama ngan puan kah sindŭ ngan siŭn dog nggen ukum kabŭs; angān dapu tanggong di pinyikabŭs adŭp ngan. 10 Kambŭi daya tanggah ngga sawŭn dingan-i adi daya Israel, so-duwŭh dari ngga dayung anŭ siŭn dog ukum kabŭs. 11 Daya adi raban ngga ndi naan so bara sawŭn nyama-i, mbŭh pimangŭh sama-i, jadi so-duwŭh dari ngga dayung anŭ siŭn dog ukum kabŭs. Ngara tanggong di pinyikabŭs adŭp ngara. 12 Kambŭi daya raban ngga iban dayung-i, so-duwŭh ngara siŭn dog ukum kabŭs. Ngara mbŭh raban, ka tanggong di pinyikabŭs adŭp ngara. 13 Kambŭi dari bisiket ngga dari adi bŭkŭn, ngara mbŭh ndai kayuh adi sipŭ, ka so-duwŭh ngara siŭn dog ukum kabŭs. Ngara tanggong di pinyikabŭs adŭp ngara. 14 Kambŭi dari sawŭn dayung samŭn sindŭ-i, so-taruh ngara siŭn dog badang ndŭg ka kabŭs, amai kayuh adi ngara ndai sawŭ mbŭh raru sipŭ. Kayuh adi mun anŭ dŭh patut jadi di dupan ngan. 15 Kambŭi dari birambang ngga dāng, ayŭh ngga dāng anŭ siŭn dog siŭ. 16 Kambŭi dayung suba an bada dāng nyirambang adŭp-i, dayung ngga dāng anŭ siŭn dog ukum kabŭs. Ngara tanggong di pinyikabŭs adŭp ngara. 17 Kambŭi dari sawŭn sude dayung adŭp-i, puan kah sude tiri-i, ngara an dog pimangŭh di sirung jawin daya bagŭ, ka dog pibu so dupan bara daya Israel. Ayŭh muko raban ngga sude-i, jadi dŭh siŭn dŭh dapu tanggong di sarah anŭ. 18 Kambŭi dari nyibŭŭs ngga dayung adi gi-aŭn kais nandā buran-i, so-duwŭh ngara an dog pibu so dupan bara daya Israel, amai ngara mbŭh miranggar atur-adat pasar kayuh adi kais nanyam ka adat. 19 Kambŭi ndi naan dari raban ngga tua-i adi dayung, so-duwŭh ngara dŭh siŭn dŭh dapu tanggong di sarah anŭ. 20 Kambŭi daya raban ngga sawŭn tua-i, ayŭh pimangŭh tua-i, jadi ayŭh ngga dayung anŭ siŭn dog ukum; mating katŭn so ngara duwŭh re biyŭn anak. 21 Kambŭi daya tambit sawŭn jurud-i ndu sawŭn, ngara re dŭh mira biranak ndŭg ka kabŭs. Dari anŭ mbŭh ndai kayuh adi kais nanyam ka adat ka mbŭh pimangŭh jurud-i. 22 TUHAN nang, “Sita sopŭrŭg ukum-adat samŭn pesan Ku, isa angān dŭh dog tirawan tarun tana Canaan adi ka Aku taban angān. 23 Dŭhnyah tunda adat bara daya adi rŭŭ diginŭ; Aku aŭn pibu ngara anŭ isa angān bisa mŭrŭt tarun tana anŭ. Ngara mbŭh kinuas Aku ngga sopŭrŭg kraja pingandai ngara adi arap. 24 Pak Aku mbŭh bijanji re nggen di angān tarun tana anŭ adi kaya ngga damŭn ndu bisaka ngan, ka Aku taŭn re nggen-i di angān. Aku ati TUHAN adi Tapa ngan, ka Aku mbŭh nyidŭrŭ angān so bangsa bangsa bŭkŭn. 25 Anŭ sabab-i angān dŭh siŭn dŭh an nakit ngatŭn dāng ngga manuk adi bisig ngga kais nanyam ka adat. Dŭhnyah man dāng bait manuk adi kais. Aku mbŭh kadŭn-i kais. Kambŭi angān man-i angān re kais. 26 Angān dŭh siŭn dŭh kudus ka mbŭh tung jaku, sabab Aku ati TUHAN ka Aku ati kudus. Aku mbŭh nyidŭrŭ angān so bangsa bangsa bŭkŭn, isa Aku sadi adŭ dapu angān. 27 “Tadŭ tadŭ dari bait dayung adi bisiken ngga roh roh daya adi mbŭh kabŭs siŭn dog manjan ngga batuh ndŭg ka kabŭs; tadŭ tadŭ so angān adi ndai kayuh anŭ dapu tanggong di pinyikabŭs adŭp-i.”

Leviticus 21

1 TUHAN pesan Moses da kidaan di bara imam adi so asar Aaron, “Imam dŭh siŭn kinais adŭp-i sua di ka adat nyikubur kan madis-i kabŭs, 2 adŭ-i kambŭi sianŭ adi kabŭs sindŭ-i puan kah sama-i, anak dari-i, anak dayung-i, jurud dari-i, 3 puan kah jurud dayung-i adi dŭh banan adi rŭŭ di arŭn-i. 4 Ayŭh dŭh siŭn kinais adŭp-i, di pinyikabŭs ngara adi ngga-i bimadis so ka banan sawan. 5 “Imam dŭh siŭn gumbak tadŭ tadŭ parad ubak-i puan kah mŭpŭd gagap-i, puan kah nidi pŭrŭng ganan-i, ngga kiren adŭp-i ngurid. 6 Ayŭh dŭh siŭn dŭh an bada adŭp-i kudus, ka dŭhnyah pimangŭh adŭn Ku. Ayŭh an jugan sadis pinguman ka Aku, ka sabab anŭ ayŭh dŭh siŭn dŭh an kudus. 7 Imam dŭh siŭn sawŭn dayung adi muko jadi dayung sundar, puan kah dayung adi dŭh tibŭn, puan kah dayung adi mbŭh dog taran banŭh-i; ayŭh inŭh kudus. 8 Daya dŭh siŭn dŭh an nyirundeng nang imam kudus, amai ayŭh adi jugan sadis pinguman ka Aku. Aku ati TUHAN, ka Aku inŭh kudus, ka Aku bada bara daya Ku kudus. 9 Kambŭi anak dayung imam jadi dayung sundar, ayŭh pimangŭh sama-i; dayung anŭ an dog badang ndŭg ka kabŭs. 10 “Inyo kudus muko dog ren di tunduh ubak imam bās, ka ayŭh muko dog nyikudus, ka bisa nēn piraka imam, sabab anŭ ayŭh dŭh siŭn tandah ubok-i binyas binyas, puan kah nyiratak piraka-i ngga kiren adŭp-i ngurid. 11-12 Ayŭh muko dog garar yŭn Ku, ka dŭh siŭn kinais adŭp-i, ka dŭh gŭh patut nyembar Bari kudus Ku darŭm-i bu so nŭ ka radus mŭrŭt ramin adi agi tadang daya dieh, bait-i tadang sama-i puan kah sindŭ-i. 13 Ayŭh patut sawŭn dayung adi tibŭn, 14 ka dŭh dayung uban, puan kah dayung adi mbŭh dog taran banŭh-i, puan kah dayung adi muko jadi sundar. Ayŭh patut sawŭn dayung adi tibŭn adi so tibaran adŭp-i; 15 amai bara anak-i adi patut jadi kudus, re jadi kais nanyam ka adat rai-i. Aku ati TUHAN, ka Aku inŭh adi nyidŭrŭ ayŭh da jadi Imam Bās.” 16 TUHAN pesan Moses, 17 da kidaan di Aaron, “Mating katŭn so bara sesang mu adi kika pŭrŭng ganan-i siŭn jugan sadis pinguman ka Aku. Atur ati re simŭnŭ adu adu. 18 Daya adi kika pŭrŭng ganan-i dŭh siŭn jugan sadis: daya adi karak, adi bajang, puan kah adi bawa; 19 dŭh-i siŭn daya adi mabŭs tangan-i puan kah daya adi kipang; 20 dŭh-i siŭn daya adi mudug puan kah adi sŭ mun baji; dŭh-i siŭn daya adi dog andam batŭh puan kah andam kurit; ka dŭh-i siŭn daya adi muko dog nuroi. 21 Sesang Aaron adi agi kika di pŭrŭng ganan-i dŭh siŭn jugan sadis pinguman ka Aku. 22 Daya adi mun anŭ siŭn man pinguman adi dog jugan ka Aku, sadis pinguman adi kudus ngga anŭ adi raru kudus, 23 pak sabab ayŭh agi kika di pŭrŭng ganan-i, ayŭh dŭh siŭn mandŭg nyindŭk tabir kudus, puan kah tudu mija-sambah. Ayŭh dŭh siŭn kinais kayuh kayuh anŭ adi kudus, sabab Aku ati TUHAN ka Aku bada sopŭrŭg kayuh anŭ kudus.” 24 Anŭ inŭh kayuh adi Moses nang di Aaron, ngga di anak anak dari-i, ngga di sopŭrŭg daya Israel.

Leviticus 22

1 TUHAN pesan di Moses, 2 da kidaan di Aaron ngga di anak anak dari-i, “Angān sikari kari dŭhnyah pimangŭh adŭn Ku adi kudus, ngapŭi angān an stabi di sopŭrŭg sadis kudus adi daya Israel nitah ka Aku. Aku ati TUHAN. 3 Kambŭi tadŭ tadŭ so sesang ngan sitadŭn-i gibabŭ kais nanyam ka adat, mandŭg nyindŭk sadis kudus adi daya Israel mbŭh nitah ka Aku, ayŭh dŭhnyah tia ndai kraja di mija-sambah. Atur ati an adu adu dog tunda. Aku ati TUHAN. 4 “Daya adi so sesang Aaron adi dog andam kurit adi bisā puan kah adi bijire buat-i dŭh siŭn man sadis kudus ndŭg ka ayŭh mbŭh bisig nanyam ka adat. Tadŭ tadŭ imam mbŭh jadi kais kambŭi-i tama kayuh adi kais adi ko dog tadang, puan kah kambŭi piin bine-i ruah, 5 puan kah kambŭi ayŭh agi tama dāng bait manusia adi kais. 6 Tadŭ tadŭ imam adi mbŭh kais taŭn babŭ kais ndŭg singumi andu, ka sunggu-i simŭnŭ ayŭh gibabŭ dŭh siŭn man sadis kudus ndŭg ka ayŭh muko mamuh. 7 Ripas batŭh andu mbŭh simŭdŭp ka ayŭh mbŭh jadi bisig, ka ayŭh bisa man sadis kudus anŭ, adi taŭn mbŭh pinguman-i. 8 Ayŭh dŭh siŭn man dagin dāng adi kabŭs sadi-i, puan kah adi dog siŭ dāng tarun; anŭ re bada ayŭh kais. Aku ati TUHAN. 9 “Sopŭrŭg imam siŭn sita atur atur-adat adi Aku muko nggen; amai kambŭi dŭh, ngara sarah ka re kabŭs, sabab ngara nyibireu atur-adat kudus. Aku ati TUHAN, ka Aku adi bada ngara kudus. 10 “Adŭ-i daya so rawang imam adi siŭn man tadŭ tadŭ sadis kudus; mating daya bŭkŭn siŭn, bait-i daya adi rŭŭ ngga imam, puan kah daya gaji-i. 11 Pak urun urun imam adi adŭp imam miris pakai duit adŭp-i, puan kah urun adi dog biranak di ramin-i, bisa sua man pinguman adi imam kambat. 12 Anak dayung imam, kambŭi-i banŭh daya adi dŭh imam, dŭh siŭn man tadŭ tadŭ sadis kudus. 13 Pak dayung adi mbŭh kabŭs banŭh-i, puan kah adi dog taran banŭh-i buang dŭh biyŭn anak ka pari rŭŭ di ramin sama-i adi imam ka bisangan di ayŭh, bisa man pinguman adi sama-i kambat. Adŭ-i daya so rawang imam bisa man pinguman anŭ. 14 “Kambŭi tadŭ daya adi dŭh so rawang imam, tipasu man tadŭ tadŭ sadis kudus, ayŭh dŭh siŭn dŭh bayar ngga puno ka imam anŭ, ka nambah duwŭh puru piratus dinge. 15 Imam dŭh siŭn nyembar sadis kudus, 16 anŭ inŭh bada daya adi dŭh dog nyibandar sua man-i; anŭ bisa jadi sarah ka taban ukum di ngara. Aku ati TUHAN, ka Aku adi bada sadis anŭ kudus.” 17 TUHAN pesan Moses, 18 da nggen di Aaron ngga di anak anak dari-i samŭn sopŭrŭg daya Israel, atur-adat ati: Kan tadŭ daya Israel, puan kah tadŭ daya pinami adi rŭŭ di Israel, jugan sadis badang, bait-i ngga pijadi payu, puan kah ndu sadis adi dog jugan so pinyiraan atin adŭp, dāng anŭ dŭh siŭn dŭh an adi pidanah. 19 Ngga bada sadis anŭ dog trima, dāng anŭ dŭh siŭn dŭh dari adi pidanah. 20 Kambŭi angān jugan dāng adi dŭh pidanah, TUHAN dŭh re trima-i. 21 Kan tadŭ daya jugan sadis bidingan ka TUHAN, bait-i ngga pijadi payu, puan kah ndu sadis adi dog jugan so pinyiraan atin adŭp, dāng anŭ dŭh siŭn dŭh an adi pidanah kambŭi ayŭh raan-i dog trima. 22 Dŭhnyah jugan ka TUHAN tadŭ tadŭ dāng adi karak, puan kah adi bajang puan kah adi muko daya kapŭg kaja tangan-i bait pŭrŭng-i, puan kah bijire bakang-i, puan kah adi mirakis puan kah bibagi. Dŭhnyah jugan dāng dāng adi mun anŭ di tunduh mija-sambah ndu sadis pinguman. 23 Yŭn sadis adi dog jugan so pinyiraan atin adŭp, angān siŭn jugan dāng adi baruh puan kah adi dŭh paŭh ramus pidanah, pak dŭh-i dog trima kan ndu sadis adi ngga pijadi payu. 24 Dŭhnyah jugan ka TUHAN tadŭ tadŭ dāng adi mbŭh rusak girander-i, dŭh puan nang tawan puan kah pŭmŭs puan kah patŭd. Kayuh adi mun anŭ dŭh dog nyibandar di tarun tana ngan. 25 Dŭhnyah jugan dāng adi dog dapŭd so tami ndu sadis pinguman. Dāng adi mun anŭ inŭh dog nyirundeng dŭh pidanah ka dŭh dog trima. 26-27 Anak sapi, puan kah anak biri, puan kah anak kambing adi bauh dog biranak, dŭh siŭn dog tambit so sindŭ-i sitŭkŭd ju andu. Pak ripas tipuh anŭ ayŭh siŭn dog trima ndu sadis pinguman. 28 Dŭhnyah bijabag nyadis sapi ngga anak-i, biri ngga anak-i, puan kah kambing ngga anak-i darŭm ndi andu. 29 Kan angān jugan sadis trima kaseh ka TUHAN, tunda atur isa angān dog trima. 30 Kubo man sadis ngan di andu anŭ gŭh. Dŭhnyah bada dŭm ndŭg isan isan andu jawa ndi. 31 TUHAN nang, “Tunda pesan Ku; Aku ati TUHAN. 32 Dŭhnyah pimangŭh adŭn Ku adi kudus; sopŭrŭg daya Israel dŭh siŭn dŭh ngaku Aku kudus. Aku ati TUHAN, ka Aku adi bada angān kudus; 33 ka Aku taban angān ruah so Egypt, jadi Tapa ngan. Aku ati TUHAN.”

Leviticus 23

1 TUHAN nggen di Moses 2 atur-adat ati yŭn gawai adat, di tika daya Israel tikuruk simayang: 3 Angān biyŭn nŭm andu ngga ndai kraja ngan, pak ingat andu adi ju, andu Sabbath, adi ngga angān rŭŭ. Di andu anŭ dŭhnyah nyiraja, pak tikuruk simayang. Sabbath inŭh andu adi dog nitah yŭn TUHAN, dŭh kira diki diki angān rŭŭ. 4 Piagah gawai gawai adat ati di tipuh adi mbŭh dog miratak: 5 Gawai Paska, dog sita ngga stabi di TUHAN, piguru so simŭdŭp batŭh andu dog ngga andu adi simŭng-pat darŭm sibungas buran. 6 Ngga andu adi simŭng-rimŭh di tipuh Gawai Ruti dŭh-Biragi, ka sitŭkŭd ju andu angān dŭh siŭn man ruti adi biragi. 7 Di sibungas andu darŭm tipuh anŭ angān siŭn tikuruk simayang, ka dŭhnyah ndai kraja adi angān ndai barang andu. 8 Jugan sadis pinguman ngan ka TUHAN yŭn tipuh ju andu. Di andu adi ju angān siŭn tikuruk simayang dinge, pak dŭhnyah ndai kraja adi angān ndai barang andu. 9-10 Kan di tipuh angān mŭrŭt ka tarun tana adi TUHAN nggen di angān, ka angān ngatŭm buwa gandom ngan, taban sibungas bŭtŭs jangut ngan ka imam. 11 Imam re jugan-i ndu pinganggen adi grua ka TUHAN, isa angān bisa dog trima. Imam anŭ re jugan pinganggen anŭ ka TUHAN ripas andu Sabbath. 12 Andu adi ngga angān jugan sadis gandom, andu anŭ gŭh nyadis ndi anak biri adi dari adi ndi sawa umbur-i buang adi pidanah ndu sadis badang. 13 Samah ngga sadis anŭ angān siŭn jugan duwŭh kilogram tibaduk bigaur ngga inyo kanā ndu sadis pinguman. Dagŭn sadis anŭ pimunos asŭng TUHAN. Pak angān siŭn jugan gŭh samah ngga sadis anŭ ndi lita wain. 14 Dŭh diŭ man sibungas buwa gandom ngan, puan kah adi mata, adi dog nyirandang puan kah adi dog ndai bada jadi ruti, kambŭi gibayuh dog jugan ka Tapa. Atur-adat ati an adu adu dog sita sesang ngan. 15 Mirang bada sukup ju minggu so andu ripas andu Sabbath adi ngga angān taban bŭtŭs buwa gandom ngan yŭn jugan ka TUHAN. 16 Ngga andu adi rimŭh-puru, anŭ inŭh ripas Sabbath adi ju, jugan dinge ka TUHAN sadis gandom adi bauh. 17 Barang rawang an taban duwŭh baru ruti ka jugan-i ka TUHAN ndu pinganggen adi grua. Ndi baru ruti an dog ndai so duwŭh kilogram tibaduk bigaur ngga ragi ka dog jugan ka TUHAN ndu pinganggen buwa bungas adi siabo kana adi mbŭh dog ngatŭm. 18 Jadi samah ngga ruti anŭ daya Israel siŭn gŭh jugan ju anak biri adi gi-ndi sawa umbur-i, ndi dari sapi, ka duwŭh dari biri; sopŭrŭg dāng anŭ an adi pidanah. Dāng dāng anŭ siŭn dog jugan ndu sadis badang ka TUHAN, samŭn sadis ruwang kayuh ngga sadis wain. Dagŭn sadis anŭ pimunos asŭng TUHAN. 19 Ka dinge jugan ndi dari kambing ndu sadis taran dosa, ka duwŭh anak biri adi dari adi ndi sawa umbur-i ndu sadis bidingan. 20 Imam anŭ siŭn jugan baru ruti anŭ samŭn duwŭh anak biri anŭ ndu pinganggen adi grua ka TUHAN yŭn bara imam. Sopŭrŭg sadis anŭ kudus. 21 Di andu anŭ angān dŭhnyah ndai kraja adi angān ndai barang andu, pak tikuruk simayang. Bara sesang ngan siŭn adu adu sita atur-adat ati, dŭh puan nang diki diki ngara rŭŭ. 22 Kan angān ngatŭm ŭmŭh ngan, dŭhnyah ngatŭm anŭ adi di bŭngŭn irah, ka dinge dŭhnyah pari di sun reru; tandah anŭ yŭn daya adi sirata ka yŭn daya pinami. TUHAN inŭh Tapa ngan. 23-24 Di sibungas andu darŭm buran adi ju, sita andu adi dog nitah ngga rŭŭ, ka samah tikuruk simayang kan trompet jawŭn. 25 Jugan sadis pinguman ka TUHAN, ka dŭhnyah ndai kraja adi angān ndai barang andu. 26-27 Andu adi simŭng darŭm buran adi ju, inŭh andu adat sawa adi siŭn dog pimanu ngga taran dosa daya bagŭ. Di andu anŭ dŭhnyah sikari kari man tadŭ kayuh. Mandŭg tikuruk simayang buang jugan sadis pinguman ka TUHAN. 28 Dŭhnyah ndai tadŭ mun kraja di andu anŭ, amai anŭ inŭh andu adi ngga angān pimanu adat adi ngga taran dosa. 29 Tadŭ daya adi man tadŭ kayuh di andu anŭ, re dŭh tia dog nyirundeng daya Tapa. 30 Jadi kambŭi agi daya ndai tadŭ masam kraja di andu anŭ, adŭp Tapa re siŭ daya anŭ. 31 Atur-adat ati inŭh yŭn sopŭrŭg sesang ngan, dŭh puan nang diki diki ngara rŭŭ. 32 So simŭdŭp batŭh andu di andu adi numbor prii darŭm buran anŭ ndŭg simŭdŭp batŭh andu di andu adi simŭng, sita andu anŭ bada jadi andu adi dog nitah ngga rŭŭ, ka dŭh man ani ani. 33-34 Gawai Bari-Dawŭn piguru so andu adi simŭng-rimŭh darŭm buran ju ka dog pijuu ndŭg ju andu. 35 Di sibungas andu darŭm tipuh anŭ, mandŭg tikuruk simayang, ka dŭhnyah ndai kraja adi angān ndai barang andu. 36 Barang andu sitŭkŭd ju andu, angān siŭn jugan sadis pinguman. Ngga andu adi mai angān siŭn mandŭg dinge tikuruk simayang ka jugan sadis pinguman. Anŭ inŭh andu adi ngga angān simayang, ka angān dŭhnyah ndai tadŭ mun kraja. ( 37 Ati inŭh gawai adat adi ngga angān kibās TUHAN darŭm angān tikuruk simayang buang jugan sadis pinguman, sadis badang, sadis ruwang kayuh, sadis sadis, samŭn sadis wain, nanyam adi dog guna barang andu. 38 Gawai gawai anŭ inŭh ngga nambah andu andu Sabbath adi ari angān sita; ka dudu sadis anŭ inŭh ngga nambah pinganggen adi angān ari jugan, mun sadis adi ngga bada payu bitŭtŭk, ka sadis adi dog jugan ka TUHAN so pinyiraan atin adŭp.) 39 Kan angān muko ngatŭm ŭmŭh ngan, sita gawai pingatŭm yŭn tipuh ju andu, piguru so andu adi simŭng-rimŭh darŭm buran ju. Sibungas andu inŭh dog nitah jadi andu ngga rŭŭ. 40 Di andu anŭ tambit buwa pimuruh ngan adi siabo kana, tambit gŭh daan daan kurma ka daan dawŭn kayuh adi pidawŭn, ka pinguru ndai gawai adat adi ngga kibās TUHAN adi Tapa ngan. 41 Sita gawai anŭ sitŭkŭd ju andu. Atur-adat ati siŭn adu adu dog sita bara sesang ngan. 42 Sopŭrŭg daya Israel siŭn rŭŭ di bari-dawŭn ju andu, 43 isa bara sesang ngan puan nang TUHAN mbŭh bada daya Israel rŭŭ di bari-dawŭn kan Ayŭh taban ngara ruah so Egypt. Ayŭh inŭh TUHAN adi Tapa ngan. 44 Simŭnŭ inŭh Moses nggen di daya Israel atur-adat ngga sita gawai gawai adat ngga kibās TUHAN.

Leviticus 24

1 TUHAN kidaan di Moses 2 da nggen atur ati ka daya Israel: Taban aŭn inyo kanā adi siabo kana yŭn dudu prita di darŭm Bari TUHAN isa prita ari sakŭt. 3 Barang singumi andu Aaron siŭn tung prita prita anŭ ka bada-i adu adu sakŭt ndŭg isan isan, darŭm Bari TUHAN di sapa tabir adi di jawin Pati Simanya di Yŭn adi Siabo Kudus. Atur-adat ati an adu adu dog sita. 4 Aaron siŭn sita prita prita adi di rika prita adi dog ndai so tigŭrŭ mas, ka dŭh siŭn dŭh bada-i sakŭt barang singumi andu darŭm Bari TUHAN. 5 Tambit simŭng-duwŭh kilogram tibaduk ka ndai simŭng-duwŭh baru ruti. 6 Tipan baru ruti anŭ bada duwŭh jari, nŭm di barang jari, di tunduh mija adi dog marut ngga tigŭrŭ mas, adi darŭm Bari TUHAN. 7 Na kada aŭn kimanyan di tunduh barang jari, ngga nandā ruti anŭ sadis pinguman ka TUHAN. 8 Barang andu Sabbath, yŭn adu adu, ruti anŭ dŭh siŭn dŭh dog na di darŭm Bari TUHAN. Ati inŭh kayuh adi Israel dŭh siŭn dŭh ndai adu adu. 9 Ruti anŭ mbŭh tung Aaron ngga bara sesang-i, ka ngara siŭn man-i di tarun yŭn adi kudus, amai-i kada so sadis pinguman adi raru kudus adi mbŭh dog jugan ka TUHAN yŭn bara imam. 10-11 Agi ndi naan dari adi daya Egypt sama-i, ka sindŭ-i daya Israel dŭn Shelomith, anak Dibri so tibaran-asar Dan. Di tarun yŭn bibari dari anŭ bikaii ngga ndi naan daya Israel. Sitadŭn kaii anŭ ayŭh mangu TUHAN, jadi ngara taban ayŭh ka yŭn Moses, 12 jaga ayŭh, ka kajŭn TUHAN kidaan di ngara simuki re ngga ayŭh. 13 TUHAN nang di Moses, 14 “Taban daya anŭ ruah so tarun yŭn bibari. Barang naan daya adi agi dingah ayŭh bipangu siŭn na tangan-i di tunduh ubak daya anŭ ngga kidaan ayŭh sarah, komŭnŭ sopŭrŭg daya Israel siŭn manjan ayŭh ngga batuh ndŭg kabŭs. 15 Komŭnŭ, kidaan di daya Israel nang tadŭ tadŭ daya adi mangu Tapa dŭh siŭn dŭh dog ndai simŭnŭ, 16 dog ukum kabŭs. Tadŭ tadŭ daya Israel puan kah daya pinami adi rŭŭ di Israel, adi mangu TUHAN dŭh siŭn dŭh dog manjan sopŭrŭg daya Israel ngga batuh ndŭg kabŭs. 17 “Tadŭ daya adi siŭ daya siŭn dog ukum kabŭs, 18 ka tadŭ daya adi siŭ dāng daya bŭkŭn dŭh siŭn dŭh an gati-i. Rati-i inŭh asŭng gati asŭng. 19 “Kambŭi tadŭ so angān bada daya biragan, anŭ adi angān ndai di ayŭh re dog ndai gŭh di angān. 20 Kambŭi angān bada turang daya pata, tung jangān turang siŭn dog mata gŭh; kambŭi angān bada ndi batŭh daya karak, ndi so tung jangān re dog bada karak gŭh. Kambŭi angān mata ndi jipŭh daya, ndi so tung jangān re dog mata gŭh. Ani ani adi ndai ngan di daya ngga bada ayŭh mandam re dog maras di angān. 21 Asi asi adi siŭ dāng siŭn gati-i, pak asi asi adi siŭ manusia re dog ukum kabŭs. 22 Ukum-adat ati yŭn sopŭrŭg ngan, daya Israel ngga daya pinami adi rŭŭ bigaur ngga angān, amai Aku ati TUHAN adi Tapa ngan.” 23 Kan Moses muko nang sakanŭ di daya Israel, ngara taban daya anŭ ruah ka sapa tarun yŭn bibari ka manjan ayŭh ngga batuh ndŭg kabŭs. Simŭnŭ inŭh daya Israel ndai nanyam adi TUHAN ko pesan di Moses.

Leviticus 25

1 TUHAN minyu ngga Moses di Darŭd Sinai ka pesan ayŭh 2 da nggen di daya Israel atur-adat ati: Kan angān mŭrŭt tarun tana adi TUHAN nggen di angān, angān kibās TUHAN kan angān dŭh ngŭmŭh tana anŭ di barang sawa adi ju. 3 Angān siŭn ngŭmŭh tana ngan, kapŭg daan daan tŭngŭn adi arap di teya anggor ngan, ka ngatŭm buwa buwa pimuruh darŭm tipuh nŭm sawa. 4 Pak ngga sawa di ju inŭh sawa adi ngga tana anŭ dŭh siŭn dog ngŭmŭh, sawa adi dog nitah yŭn TUHAN. Dŭhnyah biteya birŭmŭh, bait kapŭg daan daan anggor adi arap darŭm sawa adi ju. 5 Dŭhnyah ngatŭm buwa gandom adi timbu sadi-i, ka dŭhnyah gŭh ngatŭm buwa anggor adi ruah so tŭngŭn adi dŭh dog kapŭg daan-i adi arap, amai sawa adi ju inŭh sawa adi ngga tana dŭh siŭn dog ngŭmŭh. 6 Sunggu tana anŭ dŭh dog ngŭmŭh sitadŭn sawa anŭ, ayŭh re piruah pinguman yŭn ngan, yŭn urun ngan, yŭn daya-gaji ngan, ka yŭn daya pinami adi rŭŭ ngga ngan, 7 dāng adi kudip ngan, ka dāng tarun di tarun tana ngan. Ka tadŭ masam buwa adi tana anŭ piruah bisa dog man. 8 Mirang ju kari ju sawa, prungun-i pat puru prii sawa. 9 Komŭnŭ, ngga andu adi simŭng darŭm buran ju, anŭ inŭh Andu Pingapun Dosa, pait ndi naan daya bada mambak trompet di ndi tarun tarun tana anŭ. 10 Simŭnŭ inŭh angān bisa puan nang sawa adi numbor rimŭh-puru dog nyidŭrŭ yŭn sopŭrŭg daya adi rŭŭ di tana anŭ. Darŭm sawa anŭ sopŭrŭg rata adi muko dog jua an dog pari ka daya adi sibungas dapu-i, puan kah ka sesang-i, ka tadŭ daya adi muko dog jua jadi urun siŭn dog pari gŭh ka manak adŭp-i. 11 Angān dŭh siŭn nyipurun di teya teya ngan, puan kah ngatŭm buwa gandom adi timbu sadi-i, puan kah nguruk buwa anggor adi dŭh dog kapŭg daan-i adi arap. 12 Ndi sawa sawa anŭ inŭh jadi kudus yŭn ngan, ka angān siŭn man ani ani kayuh adi adŭp tarun tana anŭ piruah yŭn ngan. 13 Darŭm sawa anŭ sopŭrŭg rata adi muko dog jua siŭn dog pari ka daya adi sibungas dapu-i. 14 Ngapŭi kan di tika angān jua puan kah miris tana so dupan adŭp ngan daya Israel, dŭhnyah nipu dingan ngan. 15 Rega-i an dog natu nanyam kiang sawa adi ngga tana anŭ tungang piruah buwa pimuruh diŭ so Sawa Pinyipari adi re. 16 Kambŭi bagŭ sawa-i, rega-i siŭn bigatung dŭ, pak kambŭi sawa-i kurang, rega-i kurang gŭh, sabab anŭ adi dog jua inŭh kiang buwa pimuruh adi tana anŭ tungang piruah. 17 Dŭhnyah ngakar dingan adŭp ngan adi daya Israel, pak taru meh TUHAN. 18 Tunda sopŭrŭg ukum-adat ngga pesan TUHAN, isa angān udip ngga siramat di tarun tana anŭ. 19 Tana anŭ re piruah buwa buwa pimuruh, ka angān re biyŭn sopŭrŭg adi angān raan man ka re udip ngga siramat. 20 Pak agi daya an siken ani garang re nŭŭh man sitadŭn sawa adi ju, kan tana dŭh dog ngŭmŭh ka buwa buwa mating dog ngatŭm. 21 TUHAN re nyiberkat tana anŭ di sawa adi nŭm ka-i re piruah sukup pinguman yŭn tipuh duwŭh sawa. 22 Kan angān nyipurun darŭm sawa adi mai, angān re gibabŭ man anŭ adi dapŭd ngan darŭm sawa adi nŭm, ka angān re gibabŭ biyŭn sukup pinguman ndŭg ka buwa buwa adi angān purun sawa anŭ dog ngatŭm. 23 Sikari kari dŭhnyah piruro jua tana ngan, amai dŭh inŭh angān adi dapu-i; TUHAN adi dapu-i, ka angān inŭh keya ka daya pinami adi nginjam pakai-i. 24 Kan tana dog jua, hak daya adi sibungas dapu-i an miris pari patut dog stabi. 25 Kambŭi tadŭ so angān daya Israel jadi sirata ka dŭh siŭn dŭh jua tana ngan, jurud madis ngan adi siabo sindŭk ngga angān patut miris pari tana anŭ. 26 Kambŭi angān dŭh biyŭn jurud madis adi re miris pari tana anŭ, kadŭ-i andu bŭkŭn angān jadi kaya ka biyŭn sukup duit ngga miris-i pari ka adŭp ngan. 27 Kambŭi simŭnŭ angān dŭh siŭn dŭh bayar ka sianŭ adi miris-i ngga kiang adi patut ngga utung adi re dog dapŭd sibayuh Sawa Pinyipari adi re mandŭg. Simŭnŭ angān tungang tambit pari tana ngan. 28 Pak kambŭi angān dŭh biyŭn sukup duit ngga miris pari tana anŭ, tana anŭ taŭn gibabŭ di ribo kuasa sianŭ adi muko miris-i ndŭg ka Sawa Pinyipari adi re mandŭg. Di Sawa Pinyipari anŭ adi re mandŭg meh tana anŭ re dog pari ka sianŭ adi sibungas dapu-i. 29 Kambŭi angān jua ramin adi di darŭm kupo adi bikuta, angān siŭn miris pari ramin anŭ darŭm sibungas tipuh ndi sawa, ngitong so andu buran adi ngga-i dog jua. 30 Pak kambŭi angān dŭh miris pari ramin anŭ darŭm tipuh sawa anŭ, hak ngga angān miris-i re manyap, ka ramin anŭ jadi rata adi ruro yŭn sianŭ adi muko miris-i, ngga bara sesang-i. Ramin anŭ dŭh re dog pari darŭm Sawa Pinyipari. 31 Pak ramin ramin adi darŭm kupo adi dŭh bikuta an dog nyirundeng keya ka tana sapa tarun. Daya adi sibungas dapu-i biyŭn hak miris-i pari, ka-i dŭh siŭn dŭh dog pari darŭm Sawa Pinyipari. 32 Saja-i simŭnŭ, daya Levi biyŭn hak miris pari buat-rata ngara di tadŭ nga-i di kupo kupo adi ngara dapu. 33 Kambŭi ndi ramin di ndi so kupo kupo anŭ dog jua daya Levi ka dŭh dog miris pari, ramin anŭ dŭh siŭn dŭh dog pari darŭm Sawa Pinyipari, sabab ramin ramin adi daya Levi dapu di darŭm kupo kupo ngara inŭh rata ruro adŭp ngara di dupan daya Israel. 34 Pak tarun tana kupai adi maning kupo daya Levi taŭn dŭh siŭn dog jua; anŭ inŭh mbŭh adu adu buat-rata ngara. 35 Kambŭi tadŭ daya Israel adi rŭŭ bisindŭk ngga angān jadi sirata ka dŭh tungang nyiran adŭp-i, angān dŭh siŭn dŭh nggen di ngara nimun angān nggen di daya-gaji ngan, isa ngara bisa babŭ bisindŭk ngga angān. 36 Dŭhnyah mite so daya Israel anak duit ngan puan kah tadŭ mun utung so kayuh adi dog nginjam, pak nurut pinyiraan Tapa ka bada ngara rŭŭ sindŭk angān. 37 Dŭhnyah bada ngara bayar anak duit adi angān nginjam di ngara, ka dŭhnyah gŭh jiroh utung so pinguman adi angān jua di ngara. 38 Ati inŭh pesan TUHAN adi Tapa ngan, adi piruah angān so Egypt siŭn-I nggen di angān tarun tana Canaan ka jadi Tapa ngan. 39 Kambŭi agi daya Israel adi rŭŭ sindŭk angān jadi raru sirata ndŭg ka jua adŭp-i jadi urun ngan, angān dŭh siŭn bada ayŭh ndai kraja urun. 40 Ayŭh siŭn rŭŭ ngga angān keya ka daya-gaji adŭ, ka nyiraja yŭn ngan ndŭg ka Sawa Pinyipari adi re mandŭg. 41 Di tipuh anŭ ngara ngga bara anak ngara siŭn pari ka rawang adŭp ngara samŭn ka buat-rata tayung-babuk ngara. 42 Daya Israel inŭh bara urun TUHAN, ka Ayŭh adi taban ngara ruah so Egypt; ngara dŭh siŭn dog jua jadi urun. 43 Dŭhnyah kasar ngga ngara, pak taru meh Tapa ngan. 44 Kambŭi angān biguna di urun, angān siŭn miris so bangsa bangsa bŭkŭn adi maning angān. 45 Angān siŭn gŭh miris anak anak daya pinami adi rŭŭ bigaur ngga angān. Anak anak adi mun anŭ adi dog biranak di tarun tana ngan siŭn jadi keya ka buat-rata ngan. 46 Angān siŭn gŭh nggen ngara ndu bisaka ka bara anak ngan, adi ngara dŭh siŭn dŭh yŭn bituan sitŭkŭd umbur ngara. Pak angān dŭh siŭn kasar ngga tadŭ tadŭ dingan ngan adi samah daya Israel. 47 Nyamtadar-i, kambŭi ndi naan daya pinami adi rŭŭ bigaur ngga angān jadi kaya, ka agi kada daya Israel jadi sirata ka jua adŭp-i jadi urun di daya pinami anŭ, puan kah di ndi naan daya so rawang daya pinami anŭ. 48 Ripas ayŭh muko dog jua, ayŭh gibabŭ biyŭn hak dog miris pari. Ndi so jurud-i puan kah 49 tua samba-i puan kah bitungar-i, puan kah dingan madis-i siŭn miris ayŭh pari; bait kah kambŭi ayŭh biyŭn duit, ayŭh bisa bayar yŭn pirupas adŭp-i. 50 Ayŭh dŭh siŭn dŭh an bisiken ngga sianŭ adi ko miris adŭp-i, ka ngara dŭh siŭn dŭh an mirang sawa so sibungas andu adi ngga ayŭh jua adŭp-i ndŭg ka Sawa Pinyipari adi re mandŭg, ka ngŭtŭ rega yŭn pinyirupas-i nanyam ka gaji adi dog bayar ka daya-gaji. 51-52 Ayŭh dŭh siŭn dŭh an pari kada rega-i nunda ka kiang sawa adi dŭm, 53 keya ka daya adi nyiraja burong sawa ka dog bayar gaji di tŭbŭn sawa. Tuan-i dŭh siŭn kasar ngga ayŭh. 54 Kambŭi ayŭh dŭh dog pirupas nunda ka ndi so aran anŭ, ayŭh ngga bara anak-i dŭh siŭn dŭh dog pirupas darŭm Sawa Pinyipari adi re mandŭg. 55 Tadŭ tadŭ daya Israel dŭh siŭn ruro jadi urun, sabab daya Israel taŭn mbŭh jadi urun TUHAN. Ayŭh piruah ngara so Egypt; Ayŭh inŭh TUHAN adi Tapa ngara.

Leviticus 26

1 TUHAN nang, “Dŭhnyah ndai tibudo puan kah pijog patong, uros batuh, puan kah batuh adi dog mŭŭt ka nyambah-i. Aku TUHAN adi Tapa ngan. 2 Sita gawai gawai adat ka stabi di tarun yŭn Aku dog nyambah. Aku ati TUHAN. 3 “Kambŭi angān udip nanyam ka ukum-adat Ku ka tunda pesan Ku, 4 Aku re pait ujen ka angān di tipuh-i adi batur, isa tana piruah buwa buwa pimuruh ka tŭngŭn tŭngŭn kayuh buān. 5 Buwa buwa pimuruh ngan re ruai pisŭng ndŭg ka angān re gibabŭ ngatŭm gandom kan-i mbŭh tika ngga sun buwa anggor, ka angān re gibabŭ sun buwa anggor kan-i mbŭh tika purun gandom. Angān re biyŭn sopŭrŭg anŭ adi angān raan man, ka angān re rŭŭ ngga siramat di tarun tana ngan. 6 “Aku re bada angān udip bamai di tarun tana ngan, ka angān re bŭŭs buang mating taru di tadŭ daya. Aku re kadi dāng dāng adi mangah so tarun tana anŭ, ka perang gŭh re mating tia. 7 Angān re manang ngarah pinganyu ngan; 8 rimŭh naan adŭ angān re tungang ngarah siratus naan pinganyu, ka siratus naan re tungang ngarah simŭng ribu naan pinganyu. 9 Aku re nyiberkat angān ka nggen bagŭ anak di angān; Aku re ingat simanya adi Aku muko ndai ngga angān. 10 Buwa pingatŭm ngan re bagŭ, ka re sadang yŭn sitŭkŭd ndi sawa, ka angān re taran tadŭh pingatŭm adi amba ramŭn an biyŭn sadang tarun yŭn nyikŭn buwa pingatŭm adi bauh. 11 Aku re rŭŭ di ruang ngan darŭm Bari Ku, ka Aku dŭh re tagan angān. 12 Aku re agi ngga angān; Aku re jadi Tapa ngan, ka angān re jadi daya Ku. 13 Aku, TUHAN Tapa ngan, taban angān ngga ruah so Egypt isa angān dŭh tia jadi urun. Aku pirusak kuasa anŭ adi ngabŭt angān, ka bada angān udip darŭm sanang, dŭh di ribo kuasa daya.” 14 TUHAN nang, “Kambŭi angān abah tunda pesan Ku, angān re dog ukum. 15 Kambŭi angān abah tunda ukum-adat Ku, ka miranggar simanya adi Aku mbŭh ndai ngga angān, 16 Aku re ngukum angān. Aku re taban pinyirusag ka angān, mun andam andam adi dŭh tikuri ka sungoh adi bisa bada angān karak ka adi re kirŭpŭt pimudip ngan. Angān re nyipurun, pak-i dŭh re jadi guna di angān, amai pinganyu ngan re ngarah angān ka re man kayuh adi angān purun. 17 Aku re rawan angān, isa angān dog ngarah. Sinadan daya adi tiru di angān re mritah angān. Angān re taru ka re bikaduh pŭn daya mating tadak angān. 18 “Sunggu kambŭi sopŭrŭg kayuh anŭ mbŭh dog angān ka angān gibabŭ gŭh abah dingah pinganang Ku, Aku re nambah ukum ngan ju rupet. 19 Aku re pirabur uap-sambuh ngan. Ujen re mating, ka tana ngan re jadi badŭh ka riang mun basi. 20 Angān re bandar bandar nyiraja pak sopŭrŭg-i re jadi au-tarun, sabab tana ngan dŭh re piruah buwa bawa pimuruh ka tŭngŭn tŭngŭn kayuh dŭh re buān. 21 “Kambŭi angān gibabŭ nyipunok Aku ka abah dingah pinganang Ku, Aku re nambah dinge ukum ngan ju rupet. 22 Aku re pait dāng dāng mangah ka ruang ngan, ka-i re siŭ bara anak ngan, siŭ dāng kudip ngan, ka kidŭm angān bada nisŭ ndŭg ka aran aran ngan re dŭh tia dog kadŭg. 23 “Kambŭi sunggu sopŭrŭg ukum anŭ mbŭh nyatŭk angān, ka angān gibabŭ dŭh an dingah pinganang Ku, pak pijuu rawan Aku, 24 nganŭ Aku re rawan angān ka ngukum angān ju rupet rabis mandam so adi mbŭh. 25 Aku re taban perang ka angān ngga ngukum angān amai angān miranggar simanya ta, ka kambŭi angān tikuruk re magŭng adŭp ngan darŭm kupo ngan, Aku re pait andam adi dŭh tikuri ka ruang ngan, ka angān re nyerah adŭp ngan ka pinganyu ngan. 26 Aku re ngurang pinguman ngan, isa simŭng naan dayung re samah pakai ndi oven-tana ngga ndai ruti adi ngara biyŭn. Ngara re kutung ruti anŭ, ka kan-i mbŭh abo man ngan, angān re babŭ sibŭrŭk. 27 “Kambŭi sunggu sopŭrŭg anŭ mbŭh nyatŭk angān ka angān gibabŭ rawan Aku ka abah dingah pinganang Ku, 28 nganŭ ngga baji Ku Aku re rawan angān ka nambah ukum ngan dinge ju rupet rabis mandam so adi mbŭh. 29 Sibŭrŭk ngan re raru bisā ndŭg ka angān re man bara anak adŭp ngan. 30 Aku re pirabur tarun yŭn angān bisambah di sandah, nyirubuh mija mija kimanyan ngan, ka taran tadang ngan di tunduh dudu tibudo ngan adi mbŭh tumbang. Adi raru sipŭ-i, 31 Aku re nyirubuh kupo kupo ngan, ka pirabur tarun yŭn angān bisambah, ka dŭh re kambat sadis sadis ngan. 32 Aku re kubo pirusak tana ngan ndŭg ka bara pinganyu adi ngisi-i re gŭgŭh kiris pinyirusak-i. 33 Aku re taban perang ka angān ka bada angān papar sasah ka tarun tarun tana rais daya tami. Tarun tana ngan re dog tagan ka kupo kupo ngan re asur. 34-35 Jadi, di tipuh anŭ, sitadŭn angān dog taran ka rais pinganyu ngan, tana adi angān abah tandah bada rŭŭ-paya re dapŭd sukup paya darŭm-i dog tagan. 36 “Aku re bada sinadan angān adi dog taran ka rais daya ruai taru ndŭg ka jawŭn dawŭn dog poh sabak re bada angān bikaduh. Angān re bikaduh keya ka dog tadak darŭm biperang, ka angān re rabu pŭn ka pinganyu mating sindŭk angān. 37 Angān re sikak sikakong dingan ngan pŭn ka daya mating tadak angān, ka angān dŭh re tungang rawan tadŭ tadŭ pinganyu. 38 Angān re kabŭs di rais adi yŭn angān dog taran, ka dog kubur di rais pinganyu ngan. 39 Angān adi nisŭ adi gibabŭ udip di rais pinganyu ngan re udip sangsara amai dosa adŭp ngan ngga dosa tayung-babuk ngan. 40 “Pak bara sesang ngan re ngaku dosa ngara ngga dosa dosa tayung-babuk ngara, adi nyipunok Aku ka adi rawan Aku, 41 ka bada Aku rawan ngara ka bada ngara dog taran ka rais pinganyu ngara. Ngga pinŭbŭn-i di tika bara sesang ngan mbŭh pirapat adŭp ngara ka mbŭh trima ukum yŭn dosa ngga kraja ngara adi birawan, 42 Aku re ingat simanya Ku ngga Jacob ngga Isaac ka ngga Abraham, ka Aku re pibauh janji Ku an nggen tarun tana anŭ di daya Ku. 43 Pak diŭ so anŭ, rais anŭ dŭh siŭn dŭh dog kangan so daya adi rŭŭ dieh, isa-i bisa rŭŭ-paya ngga sukup, ka ngara dŭh siŭn dŭh trima ukum ngga sukup-i amai mbŭh tirawan ukum-adat ngga pesan Ku. 44 Pak sunggu mŭnŭ, di tika ngara gibabŭ di rais pinganyu ngara, Aku dŭh re tagan bait pirabur ngara. Anŭ bisa pirusak simanya Ku ngga ngara, ka Aku ati TUHAN Tapa ngara. 45 Aku re pibauh simanya adi Aku muko ndai ngga tayung-babuk ngara di tika Aku kiren di sopŭrŭg bangsa kuasa Ku darŭm Aku taban daya Ku ruah so Egypt, siŭn Aku adi TUHAN, bisa jadi Tapa ngara.” 46 Sopŭrŭg anŭ inŭh pesan ngga ukum-adat adi TUHAN nggen di Moses di Darŭd Sinai yŭn daya Israel.

Leviticus 27

1 TUHAN nggen di Moses 2 atur-adat ati yŭn daya Israel: Kan tadŭ so angān mbŭh dog nggen ka TUHAN ngga pijadi payu, daya anŭ siŭn dog pirupas ngga rega nimun adi dog nyusud simuti, 3-7 nanyam ka anŭ adi mbŭh dog miratak di Bari TUHAN: -- 60 sawa ka sambu: dari: 15 kiping duit pirakdayung: 10 kiping duit pirak-- di asah 20--60 sawa: dari: 50 kiping duit pirakdayung: 30 kiping duit pirak-- di asah 5--20 sawadari: 20 kiping duit pirakdayung: 10 kiping duit pirak-- di ribo 5 sawa: dari: 5 kiping duit pirakdayung: 3 kiping duit pirak. 8 Kambŭi tadŭ so angān bipayu ka paŭh sirata re bayar nanyam ka adi mbŭh dog miratak, daya anŭ siŭn taban ayŭh ka imam, ka imam siŭn ngurang rega bada nanyam ka adi tungang daya anŭ bayar. 9 Kambŭi payu ngan agi jeja ka dāng adi bisa dog trima ndu sadis ka TUHAN, taŭn barang pinganggen adi dog jugan ka TUHAN inŭh kudus, 10 ka angān dŭh siŭn gati dāng anŭ ngga dāng bŭkŭn. Kambŭi angān ndai simŭnŭ, so-duwŭh dāng anŭ mbŭh tung TUHAN. 11 Pak kambŭi payu ngan agi jeja ka dāng adi kais nanyam ka adat, adi dŭh bisa dog trima ndu sadis ka TUHAN, angān siŭn taban dāng anŭ ka imam. 12 Imam anŭ siŭn miratak rega-i, nanyam arap kana-i, ka rega anŭ re dŭh siŭn dog ngubah. 13 Kambŭi angān raan miris-i pari, angān dŭh siŭn dŭh bayar rega anŭ ngga tambah 20 piratus. 14 Kan tadŭ so angān nyikudus ramin ngan ka TUHAN, imam siŭn miratak rega-i nanyam arap kana-i, ka rega anŭ dŭh siŭn dog ngubah. 15 Kambŭi angān raan miris ramin ngan pari, angān dŭh siŭn dŭh bayar rega-i ngga tambah 20 piratus. 16 Kambŭi tadŭ so angān nyikudus pire tana ngan ka TUHAN, rega-i siŭn nanyam kiang bine adi sadang dog nabur dieh, mun simŭng kiping pirak yŭn barang 20 kilogram jeri. 17 Kambŭi tana anŭ rasu dog nyikudus ripas Sawa Pinyipari, rega puno-i an dog bayar. 18 Kambŭi angān nyikudus-i di tadŭ nga-i ripas anŭ, imam anŭ siŭn natu rega-i nanyam ka sawa sawa adi dŭm diŭ so Sawa Pinyipari adi re mandŭg, ka nganŭ rega re kurang dŭ. 19 Kambŭi angān raan miris pari tana ngan anŭ, angān dŭh siŭn dŭh bayar rega-i ngga tambah 20 piratus. 20 Kambŭi angān jua tana anŭ ka daya bŭkŭn sibayuh-i dog miris pari so TUHAN, angān mbŭh kinanyap hak ngan ngga miris-i pari. 21 Ngga Sawa Pinyipari adi re mandŭg tana anŭ re jadi rata adi ruro yŭn TUHAN, ka re dog dapu bara imam. 22 Kambŭi angān nyikudus ka TUHAN tana adi angān muko miris, 23 imam siŭn natu rega-i nanyam kiang sawa adi agi ndŭg Sawa Pinyipari adi re mandŭg, ka angān dŭh siŭn dŭh bayar rega-i di andu anŭ gŭh; duit anŭ TUHAN dapu. 24 Ngga Sawa Pinyipari tana anŭ siŭn dog pari ka daya adi sibungas dapu-i puan kah ka bara sesang-i. 25 Sopŭrŭg rega siŭn dog ngŭtŭ nanyam ka anŭ adi dog miratak di Bari TUHAN. 26 Anak bungas dāng taŭn mbŭh TUHAN dapu, ngapŭi mating daya siŭn jugan-i ka Ayŭh ndu sadis adi dog jugan so pinyiraan atin adŭp. Anak sapi, anak biri puan kah anak kambing taŭn-i mbŭh TUHAN dapu, 27 pak anak bungas dāng adi kais nanyam ka adat siŭn dog miris pari ngga rega adi muko dog miratak di Bari TUHAN, ngga 20 piratus yŭn tambah bayar-i. Kambŭi-i dŭh dog miris pari, anak dāng anŭ siŭn dog jua ka daya bŭkŭn ngga rega adi dog miratak di Bari TUHAN. 28 Ndi so angān dŭh gŭh siŭn jua puan kah miris pari kayuh adi angān muko ngga siabo atin nitah ka TUHAN, bait-i manusia, dāng, puan kah tana. Kayuh anŭ mbŭh ruro TUHAN dapu. 29 Manusia adi muko dog nitah ngga siabo atin sirabi ka dŭh siŭn dog miris pari; ngara dŭh siŭn dŭh dog siŭ. 30 Ndi utung so simŭng so sopŭrŭg buwa tana, bait gandom puan kah buwa kayuh, mbŭh TUHAN dapu. 31 Kambŭi angān raan miris pari tadŭ tadŭ so kayuh anŭ, angān dŭh siŭn dŭh bayar kiang rega adi muko dog miratak di Bari TUHAN ngga 20 piratus tambah-i. 32 Ndi so barang simŭng pŭrŭng dāng kudip mbŭh TUHAN dapu. Di tika dāng dog mirang, barang pŭrŭng numbor 10 TUHAN dapu. 33 Angān dŭh siŭn ngatur dāng ngan isa sinadan adi arap dog mien, ka angān dŭh siŭn nyambi dāng dāng anŭ. Kambŭi angān nyambi ndi pŭrŭng dāng ngga ndi dāng adi bŭkŭn, so-duwŭh dāng anŭ dog dapu TUHAN, ka-i dŭh siŭn dog miris pari. 34 Anŭ inŭh pesan adi TUHAN nggen di Moses di Darŭd Sinai yŭn daya Israel.

Pinyikiang 1

1 Di sibungas andu darŭm buran adi duwŭh darŭm sawa adi duwŭh ripas daya Israel bu so Egypt, TUHAN minyu di Moses darŭm Bari-I di Tarun tana-pajam Sinai. Ayŭh nang, 2 “Kuu ngga Aaron siŭn mirang kiang daya Israel nanyam manak ngga rawang. Nuris dŭn sopŭrŭg dari 3 adi duwŭh puru sawa umbur-i bait adi tuuh so anŭ, adi mbŭh bisa jadi soldadu. 4 Bada ndi naan pingubak manak so barang tibaran-asar turung kuu.” 5-16 Ati inŭh bara dari, bara pinguru darŭm tibaran tibaran-asar ngara, adi dog mien so dupan bara daya Israel yŭn kraja anŭ: - Tibaran-asar - Pingubak - Reuben - Elizur anak Shedeur - Simeon - Shelumiel anak Zurishaddai - Judah - Nahshon anak Amminadab - Issachar - Nethanel anak Zuar - Zebulun - Eliab anak Helon - Ephraim - Elishama anak Ammihud - Manasseh - Gamaliel anak Pedahzur - Benjamin - Abidan anak Gideoni - Dan - Ahiezer anak Ammishaddai - Asher - Pagiel anak Ochran - Gad - Eliasaph anak Deuel - Naphtali - Ahira anak Enan 17 Ngga pinurung so ngara adi simŭng-duwŭh naan anŭ Moses ngga Aaron 18 bagan bada tikuruk sopŭrŭg daya Israel di sibungas andu darŭm buran duwŭh ka pibŭrŭt dŭn dŭn ngara nanyam ka manak ngga rawang. Dŭn dŭn bara dari adi mbŭh duwŭh puru sawa umbur-i bait adi tuuh so anŭ dog nuris ka dog mirang, 19 nimun adi TUHAN muko pesan. Di Tarun tana-pajam Sinai, Moses pibŭrŭt dŭn bara daya. 20-46 Bara dari adi duwŭh sawa umbur-i bait adi tuuh so anŭ adi mbŭh patut jadi soldadu dog pibŭrŭt dŭn-i nanyam ka manak ngga rawang, piguru so tibaran-asar Reuben adi anak pinuai Jacob. Ati inŭh prungun ngara: - Tibaran-asar - Kiang Kudu naan Daya - Reuben - 46, 500 naan - Simeon - 59, 300 naan - Gad - 45, 650 naan - Judah - 74, 600 naan - Issachar - 54, 400 naan - Zebulum - 57, 400 naan - Ephraim - 40, 500 naan - Manasseh - 32, 200 naan - Benjamin - 35, 400 naan - Dan - 62, 700 naan - Asher - 41, 500 naan - Naphtali - 53, 400 naan - Prungun: - 603, 550 47 Dŭn dŭn daya Levi dŭh dog pibŭrŭt samah ngga tibaran tibaran-asar adi bŭkŭn, 48 sabab TUHAN muko nang di Moses, 49 “Kan angān mirang bara dari adi patut jadi soldadu, dŭhnyah mirang samŭn tibaran-asar Levi. 50 Simudan, bada daya Levi tukang nguasa Bari Ku samŭn sopŭrŭg pingakas-i. Ngara siŭn taban-i samŭn pingakas-i, nyiraja darŭm-i, ka bibari maning-i. 51 Kan angān mindah bari bari ngan, daya Levi siŭn natas Bari-Ku ka pijog-i dinge di barang tarun yŭn bibari adi bauh. Tadŭ daya adi nyindŭk Bari-Ku siŭn dog ukum kabŭs. 52 Bara daya Israel adi bŭkŭn siŭn bibari, barang naan darŭm tibaran adŭp-i ka di ribo binira adŭp-i. 53 Pak daya Levi siŭn bibari kirurung Bari-Ku, isa mating daya mandŭg nyindŭk ka bada baji Ku nyatŭk barang naan daya Israel.” 54 Jadi daya Israel ndai sopŭrŭg anŭ nanyam adi TUHAN muko pesan di Moses.

Pinyikiang 2

1 TUHAN nggen atur ati di Moses ngga Aaron: 2 Kan daya Israel pijog bari, barang naan dari an ndai bari-i nanyam uruk ngga binira manak adŭp-i. Ngara an bibari kirurung Bari TUHAN. 3-9 Di tura ka timor, ngara adi di ribo binira-uruk Judah siŭn bibari darŭm tibaran adŭp ngara, di ribo pinguru pinguru ngara: - Tibaran-asar - Pinguru - Kiang Kudu naan Daya - Judah - Nahshon anak Amminadab - 74, 600 - Issachar - Nethanel anak Zuar - 54, 400 - Zebulun - Eliab anak Helon - 57, 400 - Prungun: - 186, 400 Tibaran di ribo uruk Judah inŭh adi matak diŭ. 10-16 Di tura ka siratan, ngara adi di ribo binira-uruk Reuben siŭn bibari darŭm tibaran adŭp ngara, di ribo pinguru pinguru ngara: - Tibaran-asar - Pinguru - Kiang Kudu naan Daya - Reuben - Elizur anak Shedeur - 46, 500 - Simeon - Shelumiel anak Zurishaddai - 59, 300 - Gad - Eliasaph anak Deuel - 45, 650 - Prungun: - 151, 450 Tibaran di ribo uruk Reuben inŭh adi numbor duwŭh matak. 17 Komŭnŭ, di asah duwŭh uruk tibaran ngga sikasŭn duwŭh uruk tibaran, daya Levi an panu taban Bari TUHAN. Barang uruk tibaran an panu nanyam ka atur adi ngga ngara bibari; masin masin di yŭn adŭp-i ka di ribo binira adŭp-i. 18-24 Di tura ka barat, ngara adi di ribo binira-uruk Ephraim siŭn bibari darŭm tibaran adŭp ngara, di ribo pinguru pinguru ngara: - Tibaran-asar - Pinguru - Kiang Kudu naan Daya - Ephraim - Elishama anak Ammihud - 40, 500 - Manasseh - Gamaliel anak Pedahzur - 32, 200 - Benjamin - Abidan anak Gideoni - 35, 400 - Prungun: - 108, 100 Tibaran di ribo uruk Ephraim inŭh adi numbor taruh matak. 25-31 Di tura ka utara, ngara adi di ribo binira-uruk Dan siŭn bibari darŭm tibaran adŭp ngara, di ribo pinguru pinguru ngara: - Tibaran-asar - Pinguru - Kiang Kudu naan Daya - Dan - Ahiezer anak Ammishaddai - 62, 700 - Asher - Pagiel anak Ochran - 41, 500 - Naphtali - Ahira anak Enan - 53, 400 - Prungun: - 157, 600 Tibaran di ribo uruk Dan inŭh adi sikasŭn matak. 32 Prungun daya Israel adi dog nuris dŭn ngara nanyam uruk ngga tibaran inŭh 603, 550. 33 Nimun TUHAN muko pesan di Moses, daya Levi dŭh dog pibŭrŭt dŭn ngara samah ngga bara daya Israel adi bŭkŭn. 34 Jadi daya Israel ndai sopŭrŭg kayuh adi TUHAN muko pesan di Moses. Ngara bibari nanyam binira adŭp ngara, ka panu ngga manak adŭp ngara.

Pinyikiang 3

1 Ati inŭh rawang Aaron ngga Moses di tika TUHAN minyu ngga Moses di Darŭd Sinai. 2 Aaron biyŭn pat madis anak dari: Nadab, adi pinuai, Abihu, Eleazar, ka Ithamar. 3 Ngara mbŭh dog nginyo ka dog garar jadi imam, 4 pak Nadab ngga Abihu dog siŭ kan ngara jugan apui adi dŭh kudus ka TUHAN di Tarun tana-pajam Sinai. Ngara dŭh biyŭn anak, jadi Eleazar ngga Ithamar meh jadi imam di jaman Aaron. 5 TUHAN nang di Moses, 6 “Taban kamati tibaran-asar Levi ka tijuan ngara bada jadi tukang batu Aaron adi imam. 7 Ngara re nyiraja di Bari Ku ka ndai kraja ngara yŭn bara imam ka gŭh yŭn sopŭrŭg daya Israel. 8 Ngara re nguasa sopŭrŭg pingakas di darŭm Bari Ku ka ndai kraja yŭn sopŭrŭg daya Israel. 9 Kaŭs kraja daya Levi inŭh batu Aaron ngga anak anak-i. 10 Kuu siŭn tijuan Aaron ngga anak anak-i da ndai kraja imam; tadŭ tadŭ daya bŭkŭn adi suba an ndai kraja imam re dog ukum kabŭs.” 11 TUHAN nang di Moses, 12-13 “Madin daya Levi mbŭh tung jaku. Di tika Aku siŭ bara anak pinuai daya Egypt, Aku nyikudus yŭn adŭp Ku anak pinuai dari di barang rawang daya Israel, samŭn anak bungas barang masam dāng kudip. Pak madin Aku tambit daya Levi jadi tung jaku ngga gati anak anak pinuai dari daya Israel; daya Levi re jadi tung jaku. Aku ati TUHAN.” 14 Di Tarun tana-pajam Sinai TUHAN pesan Moses 15 da pibŭrŭt dŭn dŭn daya Levi nanyam ka manak ngga rawang, tambit dŭn barang naan anak dari adi mbŭh ndi buran umbur-i puan kah rabis so anŭ, 16 ka Moses sawŭ ndai simŭnŭ. 17-20 Levi biyŭn taruh madis anak dari: Gershon, Kohath, ka Merari, adi tayung-babuk manak manak adi tarik dŭn ngara. Gershon biyŭn duwŭh madis anak dari: Libni ngga Shimei; Kohath biyŭn pat madis anak dari: Amram, Izhar, Hebron, ka Uzziel; ka Merari biyŭn duwŭh madis anak dari: Mahli ngga Mushi. Ngara inŭh tayung-babuk manak manak adi tarik dŭn ngara. 21 Manak Gershon inŭh rawang rawang Libni ngga Shimei. 22 Prungun bara dari adi ndi buran umbur-i puan kah rabis, adi dog nuris dŭn-i inŭh 7, 500. 23 Manak ati siŭn bibari di tura ka barat di punok Bari TUHAN, 24 ngga Eliasaph anak Lael adi jadi pingubak manak anŭ. 25 Ngara inŭh dapu tanggong di Bari TUHAN, sindung adi tura ka darŭm, sindung adi tura ka sapa, tabir tiban, 26 tabir yŭn badag adi maning Bari TUHAN ngga mija-sambah, ka tabir tiban badag. Ngara inŭh adi dapu tanggong di sopŭrŭg kraja pingandai adi bigagit ngga kayuh kayuh anŭ. 27 Manak Kohath inŭh bara rawang Amram, Izhar, Hebron, ka Uzziel. 28 Prungun bara anak dari adi ndi buran umbur-i puan kah rabis, adi dog nuris dŭn-i inŭh 8, 600. 29 Manak ati siŭn bibari di tura ka siratan Bari TUHAN, 30 ngga Elizaphan anak Uzziel adi jadi pingubak-i. 31 Ngara dapu tanggong di Pati Simanya, mija, rika prita, mija mija-sambah, pingakas pingakas adi imam pakai di Yŭn Kudus, ka tabir adi di tiban Yŭn adi Siabo Kudus. Ngara inŭh adi dapu tanggong di sopŭrŭg kraja pingandai adi bigagit ngga kayuh kayuh anŭ. 32 Pingubak daya Levi inŭh Eleazar anak imam Aaron. Ayŭh inŭh adi jaga ngara adi ndai kraja di Yŭn Kudus. 33 Manak Merari inŭh rawang Mahli ngga Mushi. 34 Prungun bara dari adi ndi buran umbur-i puan kah rabis, adi mbŭh dog nuris dŭn-i inŭh 6, 200. 35 Manak ati siŭn bibari tura ka utara Bari TUHAN, ngga Zuriel adi anak Abihail jadi pingubak-i. 36 Ngara mbŭh dog tijuan bada dapu tanggong di sibukah Bari TUHAN, dudu parang, tiang, bangan, ka sopŭrŭg pingakas-i. Ngara inŭh adi dapu tanggong di sopŭrŭg kraja pingandai adi bigagit ngga kayuh kayuh anŭ. 37 Ngara gŭh dapu tanggong di dudu tiang, bangan, pagu, ka taris yŭn badag sapa. 38 Moses ngga Aaron ka anak anak dari-i siŭn bibari di jawin Bari TUHAN tura ka timor. Ngara inŭh adi dapu tanggong di simayang adi dog ndai darŭm Yŭn Kudus yŭn bara daya Israel. Tadŭ tadŭ daya bŭkŭn adi suba an ndai simŭnŭ patut dog ukum kabŭs. 39 Prungun bara anak dari daya Levi adi ndi buran umbur-i puan kah rabis adi Moses mbŭh nuris dŭn ngara nanyam ka tibaran manak nunda ka pesan TUHAN inŭh 22, 000. 40-41 TUHAN nang di Moses, “Sopŭrŭg anak pinuai dari daya Israel inŭh tung jaku. Sabab anŭ, pibŭrŭt dŭn dŭn barang naan anak pinuai dari daya Israel, adi ndi buran umbur-i puan kah rabis. Pak ngga gati ngara Aku ngaku sopŭrŭg daya Levi yŭn adŭp Ku! Aku ati TUHAN! Aku ngaku gŭh dāng kudip daya Levi ngga gati sopŭrŭg anak bungas dāng kudip daya Israel.” 42 Moses ndai nanyam adi mbŭh dog kidaan, ka pibŭrŭt dŭn dŭn sopŭrŭg anak pinuai dari 43 adi ndi buran umbur-i bait rabis. Prungun-i mbŭh 22, 273. 44 TUHAN nang di Moses, 45 “Madin nitah daya Levi yŭn Ku ngga gati sopŭrŭg anak pinuai dari daya Israel, ka nitah dāng kudip daya Levi ngga gati anak bungas dāng kudip daya Israel. 46 Amai anak anak pinuai daya Israel bagŭ, agi-i 273 naan bagŭ dŭ so anak pinuai daya Levi, angān dŭh siŭn dŭh miris pari rabis-i. 47 Yŭn barang naan ngara bayar rimŭh kiping pirak, nanyam ka anŭ adi dog miratak di Bari TUHAN, 48 ka nggen duit anŭ di Aaron ngga anak anak dari-i.” 49 Moses ndai nimun adi mbŭh dog kidaan ka tambit 50 1, 365 kiping pirak 51 ka nggen-i di Aaron ngga anak anak dari-i.

Pinyikiang 4

1 TUHAN kidaan di Moses 2 da mirang daya Levi adi manak Kohath pakai atur nanyam ka tibaran anak manak ngga rawang, 3 ka pibŭrŭt dŭn sopŭrŭg dari adi asah taruh puru ngga rimŭh puru sawa umbur-i adi mbŭh tibirang nyiraja di Bari TUHAN. 4 Kraja ngara inŭh ngatur kayuh kayuh adi raru kudus. 5 TUHAN nggen di Moses pinganang sakati: Kan-i mbŭh tika bari bari dog natas, Aaron ngga anak anak dari-i siŭn mŭrŭt Bari TUHAN, kadi tabir di tura ka jawin Pati Simanya ka pakai-i ngga nutu Pati anŭ. 6 Ngara siŭn nutu-i ngga birurang adi duduh, ka mamad banang adi biru di tunduh-i, ka kasŭk pinawid dieh. 7 Ngara siŭn mamad banang biru di tunduh mija anŭ yŭn na ruti adi dog jugan ka TUHAN, ka na dieh kada pinggen, makuk makuk kimanyan, makuk makuk adi ngga jugan pinganggen, ka sapang sapang yŭn sadis wain. Ruti an ari agi di tunduh mija anŭ. 8 Ngara siŭn mamad banang bireh di tunduh sopŭrŭg kayuh anŭ, ka nutu-i ngga birurang adi duduh, ka kasŭk pinawid dieh. 9 Ngara siŭn tambit banang biru ngga nutu rika prita samŭn prita-i, satip satip, par par samŭn bŭrŭh bŭrŭh inyo kanā. 10 Ngara siŭn mbos-i samŭn sopŭrŭg pingakas-i ngga birurang adi duduh, ka na-i di tunduh raras ngga gŭrŭng. 11 Komŭnŭ ngara siŭn mamad banang biru di tunduh mija-sambah mas, ka nutu-i ngga birurang adi duduh ka kasŭk pinawid dieh. 12 Ngara siŭn tambit sopŭrŭg pingakas adi dog pakai di Yŭn Kudus, mbos-i ngga banang biru, nutu-i ngga birurang adi duduh, ka na-i di tunduh raras ngga gŭrŭng. 13 Ngara siŭn kadi ŭbŭ ŭbŭ adi pirinyo so tunduh mija-sambah ka mamad banang adi bēng di tunduh-i. 14 Ngara siŭn na di tunduh-i sopŭrŭg pingakas adi dog pakai di tika simayang: tipaku apui, sikait, sanduk, ka sambong. Komŭnŭ ngara siŭn nutu-i ngga birurang adi duduh ka kasŭk pinawid dieh. 15 Kan-i mbŭh tika adi ngga bari dog natas, manak Kohath siŭn mandŭg di gŭrŭng kayuh kayuh kudus anŭ adŭ-i kan Aaron ngga anak anak dari-i muko nutu-i samŭn sopŭrŭg pingakas-i. Manak Kohath dŭh siŭn tama kayuh kudus anŭ; ngara kabŭs rai-i. Anŭ inŭh tah kraja pingandai manak Kohath kan Bari TUHAN dog mindah. 16 Eleazar anak dari imam Aaron dapu tanggong ngatur Bari TUHAN, samŭn inyo yŭn dudu prita, kimanyan, sadis ruwang kayuh, inyo kudus, ka sopŭrŭg kayuh bŭkŭn di Bari TUHAN adi muko dog nyikudus yŭn TUHAN. 17 TUHAN nang di Moses ngga Aaron, 18 “Dŭhnyah tandah manak Kohath 19 kabŭs sitagar mandŭg nyindŭk kayuh kayuh kudus anŭ. Ngga bada kayuh dŭh jadi simŭnŭ, Aaron ngga anak anak dari-i siŭn mŭrŭt ka kidaan di barang naan ngara kraja-i, ka kidaan kayuh adi re barang naan tunduk. 20 Pak kambŭi daya Kohath mŭrŭt Bari TUHAN ka kiris bara imam ngatur kayuh kayuh anŭ adi kudus yŭn re mindah, ngara re kabŭs.” 21 TUHAN kidaan di Moses, 22 da mirang daya Levi adi manak Gershon pakai atur nanyam ka tibaran anak manak ngga rawang, 23 ka pibŭrŭt dŭn sopŭrŭg dari adi asah taruh puru ngga rimŭh puru sawa umbur-i adi mbŭh tibirang nyiraja di Bari TUHAN. 24 Ngara inŭh adi tukang gŭrŭng kayuh kayuh ati: 25 Bari TUHAN, sindung di tura ka darŭm ngga anŭ di tura ka sapa, anŭ inŭh birurang adi duduh di tunduh-i, tabir yŭn tiban bari, 26 tabir tabir ngga taris taris yŭn badag adi maning Bari TUHAN samŭn mija-sambah, tabir yŭn tiban badag, ka sopŭrŭg pingakas adi ngga pijog kayuh kayuh anŭ. Ngara inŭh adi dapu tanggong di sopŭrŭg kraja pingandai adi bigagit ngga kayuh kayuh anŭ. 27 Moses ngga Aaron an nakit ingat bada daya Gershon ndai sopŭrŭg kraja anŭ ka taban sopŭrŭg kayuh adi Aaron ngga anak anak dari-i ngatur yŭn ngara. 28 Anŭ inŭh tah kraja pingandai manak Gershon di Bari TUHAN; ngara siŭn ndai kraja ngara so pingatur Ithamar anak dari imam Aaron. 29 TUHAN kidaan di Moses da mirang daya Levi adi manak Merari pakai atur nanyam ka tibaran anak manak ngga rawang, 30 ka pibŭrŭt dŭn sopŭrŭg dari adi asah taruh puru ngga rimŭh puru sawa umbur-i adi mbŭh tibirang nyiraja di Bari TUHAN. 31 Ngara dapu tanggong tukang gŭrŭng sibukah, parang, tiang, ka bangan bangan Bari TUHAN, 32 ka mŭnŭ gŭh tiang tiang, bangan bangan, pagu pagu ka dudu taris yŭn dog pakai di badag maning Bari TUHAN, ka samŭn sopŭrŭg pingakas adi ngga pijog-i. Barang naan dog nitah kayuh adi-i gŭrŭng. 33 Anŭ inŭh tah kraja pingandai manak Merari di Bari TUHAN; ngara siŭn ndai kraja ngara so pingatur Ithamar anak dari Imam Aaron. 34-48 Ngga tunda pinganang Moses, Aaron ngga bara pinguru daya Israel, mirang taruh tibaran manak Levi, Kohath, Gershon, ka Merari. Ngara ndai simŭnŭ pakai atur nanyam ka tibaran anak manak ngga rawang ka pibŭrŭt dŭn dŭn bara dari adi asah taruh puru ngga rimŭh puru sawa umbŭr-i adi mbŭh tibirang nyiraja di Bari TUHAN. Kiang kudu naan ngara agi simuti: - Manak - Kiang Kudu naan Daya - Kohath - 2, 750 - Gershon - 2, 630 - Merari - 3, 200 - Prungun: - 8, 580 49 Barang naan mbŭh dog pibŭrŭt dŭn-i nanyam adi TUHAN muko pesan di Moses; ka ngga pesan TUHAN adi muko dog nggen so Moses, barang naan muko dog nitah pinanggong bait-i di kraja-i puan kah tukang gŭrŭng kayuh.

Pinyikiang 5

1 TUHAN nang di Moses, 2 “Pesan daya Israel da pibu so tarun yŭn bibari barang naan daya adi dog andam kurit adi bisā, puan kah buat-i bijire, ka barang naan daya adi kais amai ko tama tadang. 3 Pibu sopŭrŭg ngara adi kais nanyam ka adat, isa ngara dŭh nyembar bari, adi yŭn Aku rŭŭ ngga bara daya Ku.” 4 Daya daya Israel sawŭ ndai simŭnŭ ka pibu sopŭrŭg ngara so tarun yŭn bibari. 5 TUHAN nggen di Moses 6 atur ati yŭn daya Israel. Kan tadŭ tadŭ so angān adi dŭh tŭtŭd di TUHAN ka ndai sarah di daya, 7 angān dŭh siŭn dŭh an ngaku sarah ngan ka bayar gati rugi ngga sipuno-i, ngga 20 piratus tambah-i, di sianŭ adi yŭn angān ndai sarah. 8 Pak kambŭi daya anŭ mbŭh kabŭs ka dŭh biyŭn jurud madis-i adi bisindŭk ngga adŭp-i adi bisa kambat bayar gati rugi, pinyibayar anŭ an dog nggen di TUHAN yŭn imam. Pinyibayar anŭ inŭh ngga nambah dari biri adi dog pakai ngga pimanu adat pibisig yŭn daya adi sarah. 9 Simŭnŭ gŭh barang pinganggen adi grua adi daya daya Israel jugan ka TUHAN dog dapu imam adi kambat kayuh anŭ. 10 Barang naan imam siŭn dapu pinganggen adi dog nggen di ayŭh. 11 TUHAN pesan Moses 12-14 bada nggen di daya daya Israel atur ati. Nyamtadar-i dari mise sawŭn-i, nang ayŭh dŭh tŭtŭd ngga adŭp-i ka mbŭh nyibŭŭs ngga dari bŭkŭn. Banŭh-i dŭh puan sawŭ kah dŭh kayuh anŭ, amai kadŭ sawŭn-i mbŭh sukan urah-i, buang gŭh dinge saksi mating, ka dayung anŭ mating gŭh dog nakap darŭm-i ndai urah-i. Puan kah kadŭ banŭh-i mise sawŭn-i, pŭn ka sawŭn-i mating ndai sarah. 15 Sawŭ bait dŭh, daya anŭ an taban sawŭn-i ka yŭn imam. Ayŭh an taban gŭh pinganggen, ndi kilogram tibaduk jeri, pak dŭh na inyo kanā bait kimanyan dieh, amai anŭ mbŭh pinganggen so banŭh adi mise, ngga jiroh sawŭ kah dŭh sawŭn-i ndai sarah. 16 Imam anŭ an taban dayung anŭ ka bada ayŭh mijog di jawin mija-sambah. 17 Ayŭh an ren kada piin kudus ka darŭm makuk tana ka tambit kada dabu so yŭn bidigang di Bari TUHAN ka na-i di piin ngga bada-i pa'it. 18 Komŭnŭ ayŭh siŭn mesak ubok dayung anŭ ka na pinganggen tibaduk anŭ di tangan-i. Di tangan adŭp-i imam anŭ siŭn digŭng makuk piin anŭ adi pa'it adi taban pangu. 19 Komŭnŭ imam anŭ bada dayung anŭ situju di payu adi ayŭh nang sakati: “Kambŭi kuu mating tanggah, pangu adi piin ati taban dŭh re nyatŭk kuu. 20 Pak kambŭi kuu agi tanggah, 21 isa-i TUHAN bada dŭn mu madam di dupan bara daya mu. Isa-i Ayŭh bada buat mu kŭrŭng ka tain mu bakak. 22 Isa-i piin ati mŭrŭt tain mu ka bada-i bakak ka bada buat mu kŭrŭng.” Dayung anŭ siŭn nam, “Aku situju; isa-i TUHAN ndai simŭnŭ.” 23 Komŭnŭ imam siŭn nuris bang pangu anŭ ka ngu turis anŭ darŭm makuk piin anŭ adi pa'it. 24 Diŭ so-i bada dayung anŭ nok piin anŭ, adi bisa bada ayŭh sangsara, 25 imam an tambit pinganggen tibaduk so tangan dayung anŭ, katuh-i ka jugan-i ka TUHAN, ka pasan-i di mija-sambah. 26 Komŭnŭ ayŭh siŭn tambit ndi agŭm so tibaduk anŭ ndu tandā sopŭrŭg-i mbŭh dog jugan ka badang-i di tunduh mija-sambah. Sikasŭn-i, ayŭh bada dayung anŭ nok piin anŭ. 27 Kambŭi ayŭh agi tanggah, piin anŭ re bada ayŭh sangsara; tain-i re bakak ka buat-i re kŭrŭng. Dŭn-i re madam di dupan bara daya adŭp-i. 28 Pak kambŭi ayŭh dŭh sarah, ayŭh dŭh re sangsara ka re tungang mira biranak. 29-30 Anŭ inŭh ukum-adat yŭn banŭh adi mise, adi pikir sawŭn-i agi tanggah. Dayung anŭ an dog bada mijog di jawin mija-sambah, ka imam an pimanu adat anŭ. 31 Banŭh dŭh sarah; kambŭi dayung anŭ sarah, ayŭh dŭh siŭn dŭh dapu tanggong di sarah-i.

Pinyikiang 6

1 TUHAN pesan Moses 2 da nggen atur ati di daya Israel. Tadŭ tadŭ so angān, dari bait dayung, adi bipayu jadi daya nazir buang nitah adŭp-i ka TUHAN 3 an pijo adŭp-i so wain ngga nok adi bisā. Ayŭh dŭh siŭn nok tadŭ masam nok adi dog ndai so anggor bait man buwa anggor puan kah buwa anggor adi pisŭk. 4 Sitŭkŭd ayŭh babŭ daya nazir, ayŭh dŭh siŭn man tadŭ kayuh adi mandŭg so tŭngŭn anggor, ndŭg ka ruwang ngga kurit anggor dŭh gŭh. 5 Sitŭkŭd ayŭh di ribo payu daya nazir, ayŭh dŭh siŭn kapŭg ubok-i puan kah bigumbak. Ayŭh mbŭh dog ngabŭt ngga payu anŭ sitian ayŭh mbŭh nitah adŭp-i ka TUHAN, buang kasān ubok-i. 6-7 Ubok-i inŭh tandā ayŭh mbŭh nitah adŭp-i ka Tapa, ngapŭi ayŭh dŭhnyah nyembar adŭp-i di nyindŭk tadang, bait-i tadang sama-i, sindŭ-i, jurud dari-i, puan kah jurud dayung-i. 8 Sitŭkŭd ayŭh daya nazir, ayŭh mbŭh dog nyikudus yŭn TUHAN. 9 Kambŭi ubok-i adi muko dog nyikudus dog nyembar sabab ayŭh tipia ngapid daya adi gŭgŭh kabŭs, ayŭh dŭh siŭn dŭh an kajŭn ndŭg ju andu mbŭh ripuan ngga-i siŭn nundo ubak-i. Simŭnŭ ayŭh jadi bisig nanyam ka adat. 10 Di andu adi mai ayŭh siŭn taban duwŭh manuk asang puan kah duwŭh manuk tikukur ka yŭn imam di tiban Bari TUHAN. 11 Imam siŭn jugan ndi ndu sadis taran dosa ndi ndu sadis badang, ngga pimanu adat pibisig yŭn-i adi mbŭh nyindŭk tadang. Di andu anŭ gŭh ayŭh siŭn pari nyikudus ubok-i 12 ka pari nitah ka TUHAN tipuh-i jadi daya nazir. Tipuh adi mbŭh ripas dŭh tia dog kira, sabab ubok-i mbŭh dog nyembar. Ndu sadis bayar gati rugi ayŭh siŭn taban ndi anak biri adi ndi sawa umbur-i. 13 Kan tipuh payu nazir-i mbŭh ripuan, ayŭh an pimanu adat ati. Ayŭh siŭn di ka tiban Bari TUHAN 14 ka nggen ka TUHAN taruh pŭrŭng dāng adi pidanah: ndi adi ndi sawa anak dari biri yŭn sadis badang, ndi adi ndi sawa anak dayung biri yŭn sadis taran dosa, ka ndi dari biri yŭn sadis bidingan. 15 Ayŭh siŭn jugan gŭh ndu sadis ndi bakur ruti adi dŭh biragi: baru ruti adi tabar adi dog ndai so tibaduk bigaur ngga inyo kanā ka biskit adi dog susen inyo kanā dieh, ngga nambah sadis gandom ngga sadis wain nimun adi mbŭh dog miratak. 16 Imam an nggen sopŭrŭg kayuh anŭ ka TUHAN ka jugan sadis taran dosa ngga sadis badang. 17 Ayŭh an nyadis dari biri anŭ ka TUHAN ndu sadis bidingan, ka jugan-i ngga bakur ruti anŭ; ayŭh an jugan gŭh sadis gandom ka sadis wain. 18 Di rawa tiban Bari TUHAN daya nazir anŭ an gumbak ubok-i ka na-i di apui di yŭn sadis bidingan dog badang. 19 Komŭnŭ, kan kawin dari biri anŭ mbŭh dog tanŭk, imam an tambit-i ka na-i, samah ngga ndi baru ruti adi tabar ngga ndi biskit so bakur anŭ, di tangan daya nazir anŭ. 20 Ko anŭ, imam an jugan-i ndu pinganggen adi grua ka TUHAN; kayuh anŭ inŭh pinganggen adi kudus yŭn imam, ngga nambah sudo ngga sape dari biri, adi nanyam ka ukum-adat, mbŭh tah tung imam. Ripas anŭ, daya nazir bisa nok wain anŭ. 21 Anŭ inŭh atur-adat yŭn daya daya nazir; pak kambŭi ndi naan daya nazir bijanji an jugan rabis so adi dog miratak payu-i, ayŭh dŭh siŭn dŭh pijadi-i nimun adi ayŭh mbŭh bijanji. 22 TUHAN pesan Moses 23 da kidaan di Aaron ngga di anak anak dari-i da pakai bang pinganang ati ngga nyiberkat daya Israel: 24 Isa-i TUHAN nyiberkat angān ka kingat angān; 25 Isa-i TUHAN mandis ka masi di angān; 26 Isa-i TUHAN kana ngga angān ka nggen di angān damai. 27 Ka TUHAN nang, “Kambŭi ngara nyabŭt adŭn Ku ngga nyiberkat daya Israel, Aku re nyiberkat ngara.”

Pinyikiang 7

1 Kan Bari TUHAN mbŭh abo dog pijog Moses, ayŭh nginyo ka nyikudus Bari anŭ ngga sopŭrŭg pingakas-i, samŭn mija-sambah ngga sopŭrŭg pingakas-i. 2 Komŭnŭ pingubak manak adi pinguru tibaran-asar Israel, anŭ inŭh ngara adi pimanu pimirang, 3 taban pinganggen ngara ka TUHAN: nŭm tibande krita-sapi ngga simŭng duwŭh dari sapi, ndi tibande krita-sapi so barang duwŭh naan pinguru ngga ndi dari sapi so barang naan pinguru. Ripas ngara ko nggen-i 4 TUHAN nang di Moses, 5 “Kambat pinganggen anŭ ngga ndai kraja di Bari Ku; nggen-i di daya Levi nanyam ka kraja adi patut ngara ndai.” 6 Jadi Moses nggen krita krita-sapi ngga dari dari sapi anŭ di daya Levi. 7 Ayŭh nggen duwŭh krita-sapi ka pat dari sapi di bara daya Gershon, 8 ka pat krita-sapi ngga mai dari sapi di bara daya Merari. Sopŭrŭg kraja ngara an dog ndai di ribo kuasa Ithamar anak Aaron. 9 Pak Moses dŭh nggen tibande krita-sapi bait sapi di bara daya Kohath, sabab kayuh kayuh kudus adi ngara jaga re agi dog taban ngara di kawin ngara. 10 Bara pinguru gŭh taban dudu pinganggen ngga sita gawai atur adat nyikudus mija-sambah. Kan ngara mbŭh sidia re jugan pinganggen ngara di mija-sambah, 11 TUHAN nang di Moses, “Kidaan di ngara nang barang andu darŭm tipuh simŭng duwŭh andu ndi naan so bara pinguru an jugan pinganggen-i yŭn atur adat nyikudus mija-sambah.” 12-83 Ngara jugan pinganggen ngara nunda ka susud atur ati: - Andu - Tibaran-asar - Pinguru - Sibungas-i - Judah - Nahshon anak Amminadab - Adi duwŭh - Issachar - Nethanel anak Zuar - Adi taruh - Zebulun - Eliab anak Helon - Adi pat - Reuben - Elizur anak Shedeur - Adi rimŭh - Simeon - Shelumiel anak Zurishaddai - Adi nŭm - Gad - Eliasaph anak Deuel - Adi ju - Ephraim - Elishama anak Ammihud - Adi mai - Manasseh - Gamaliel anak Pedahzur - Adi prii - Benjamin - Abidan anak Gideoni - Adi simŭng - Dan - Ahiezer anak Ammishaddai - Adi simŭng ndi - Asher - Pagiel anak Ochran - Adi simŭng duwŭh - Naphtali - Ahira anak Enan Pinganggen adi barang naan taban agi brimun: ndi makuk pirak adi bat-i 1. 5 kilogram, ka ndi sambong adi bat-i 800 gram, nanyam ka timbang adi dog miratak di Bari TUHAN, soduwŭh-i puno ngga tibaduk bigaur ngga inyo yŭn sadis ruwang kayuh; ndi pinggen mas adi bat-i 110 gram, ka puno ngga kimanyan; ndi anak dari sapi, ndi dari biri, ka ndi anak biri adi ndi sawa umbur-i, yŭn sadis badang; ndi kambing yŭn sadis taran dosa; ka duwŭh dari sapi, rimŭh dari biri, ka rimŭh anak biri adi ndi sawa umbur-i, yŭn sadis bidingan. 84-88 Prungun pinganggen adi dog taban simŭng duwŭh pinguru yŭn atur adat nyikudus mija-sambah inŭh simuti: -- 12 makuk pirak ngga 12 sambong pirak adi prungun bat-i 27. 6 kilogram, -- 12 pinggen mas adi prungun bat-i 1. 32 kilogram, ka puno ngga kimanyan, -- 12 pŭrŭng dari sapi, 12 pŭrŭng dari biri, 12 anak biri adi ndi sawa umbur-i, samah ngga sadis ruwang kayuh, yŭn sadis badang. -- 12 kambing yŭn sadis taran dosa, -- 24 dari sapi, 60 dari biri, 60 kambing, 60 anak biri adi ndi sawa umbur-i, yŭn sadis bidingan. 89 Kan Moses mŭrŭt Bari TUHAN di minyu ngga TUHAN, ayŭh dingah TUHAN minyu ngga adŭp-i so sambu tutu adi di tunduh Pati Simanya, di asah duwŭh cherubim.

Pinyikiang 8

1 TUHAN nang di Moses, 2 “Kidaan di Aaron nang kan ayŭh piguru ju prita di rika prita, ayŭh patut bada jawa-i nyekar ka jawin.” 3 Aaron ndai nimun adi dog bada ka bada prita prita anŭ nyekar so ka jawin rika prita. 4 So sambu ndŭg sagān rika prita anŭ dog ndai so mas adi dog maba, nanyam suto adi TUHAN mbŭh kiren di Moses. 5 TUHAN nang di Moses, 6 “Nyidŭrŭ daya Levi so daya Israel ka pibisig ngara 7 simuti: masik ngara ngga piin adi ngga pibisig ngara ka bada ngara gumbak ndi ganan ganan ngara ka bada ngara ngu piraka ngara. Komŭnŭ ngara re bisig nanyam ka adat. 8 Komŭnŭ ngara an taban ndi anak sapi ngga sadis ruwang kayuh nanyam adi mbŭh dog miratak bigaur ngga inyo kanā; ka kuu an taban dari sapi adi bŭkŭn yŭn sadis taran dosa. 9 Komŭnŭ nguruk sopŭrŭg daya Israel ka bada daya Levi mijog di jawin Bari Ku. 10 Daya Israel siŭn na tangan ngara di tunduh ubak daya Levi, 11 ka nganŭ Aaron siŭn nitah daya Levi ka Aku ndu pinganggen adi grua so bara daya Israel, isa ngara bisa ndai kraja Ku. 12 Komŭnŭ daya Levi siŭn na tangan ngara di tunduh ubak so-duwŭh dari sapi; ndi an dog jugan ndu sadis taran dosa ka anŭ ndi ndu sadis badang, ngga pimanu adat pibisig yŭn daya Levi. 13 “Nitah daya Levi ndu pinganggen adi grua ka Aku, ka bada Aaron ngga anak anak dari-i jadi pinguru ngara. 14 Nyidŭrŭ daya Levi simŭnŭ so bara daya Israel, isa ngara bisa jadi tung jaku. 15 Ripas kuu muko pibisig ka nitah daya Levi, ngara re tibirang nyiraja di Bari Ku. 16 Aku mbŭh ngaku ngara ngga gati sopŭrŭg anak pinuai dari daya Israel, ka ngara mbŭh tung jaku sadi adŭ. 17 Di andu Aku siŭ sopŭrŭg anak pinuai di Egypt, Aku nyikudus barang anak pinuai darŭm rawang daya Israel, ka barang anak bungas dāng kudip. 18 Aku madin mbŭh ngaku daya Levi ngga gati anak pinuai daya Israel, 19 ka Aku mbŭh nggen daya Levi di Aaron ngga di anak anak dari-i, ndu pinganggen so bara daya Israel, da nyiraja di Bari Ku yŭn daya Israel ka grindung bara daya Israel so pinyirusag adi bisa dog ngara kambŭi ngara mandŭg paŭh nyindŭk Yŭn Kudus.” 20 Jadi Moses, Aaron, ngga sopŭrŭg daya Israel nitah bara daya Levi, nimun adi TUHAN mbŭh pesan di Moses. 21 Daya Levi pibisig adŭp ngara ka ngu piraka ngara, ka Aaron nitah ngara ndu pinganggen adi grua ka TUHAN. Ayŭh pimanu gŭh adat pibisig di ngara. 22 Bara daya ndai sopŭrŭg-i nimun adi TUHAN mbŭh pesan di Moses yŭn daya Levi. Ngapŭi meh daya Levi mbŭh jadi tibirang nyiraja di Bari TUHAN di ribo Aaron ngga anak anak dari-i. 23 TUHAN nang di Moses, 24 “So umbur duwŭh puru-rimŭh sawa barang naan daya Levi an ndai kraja-i di Bari Ku, 25 ka kan umbur-i mbŭh rimŭh puru sawa ayŭh siŭn ko nyiraja. 26 Ripas anŭ, ayŭh siŭn turung dingan-i daya Levi di kraja ngara di Bari Ku, pak ayŭh dŭh siŭn ndai kraja sadi adŭp-i. Simŭnŭ inŭh kuu siŭn ngatur tah kraja daya Levi.”

Pinyikiang 9

1 TUHAN nang di Moses di Tarun tana-pajam Sinai darŭm sibungas buran darŭm sawa adi duwŭh ripas daya Israel bu so Egypt. Ayŭh nang, 2-3 “Di andu adi simŭng pat darŭm buran ati, piguru so batŭh andu simŭdŭp, daya Israel an sita gawai Paska nanyam ka sopŭrŭg atur ngga atur-adat adi mbŭh dog ndai yŭn gawai anŭ.” 4 Jadi Moses kidaan di bara daya bada sita gawai Paska, 5 ka ngga singumi andu di andu adi simŭng pat darŭm sibungas buran ngara ndai simŭnŭ di Tarun tana-pajam Sinai. Bara daya ndai sopŭrŭg kayuh nanyam ka pesan TUHAN di Moses. 6 Pak diginŭ agi kada daya adi mbŭh kais nanyam ka adat sabab ngara mbŭh tama tadang, ka dŭh tungang sita gawai Paska di andu anŭ. Ngara di ka Moses ngga Aaron 7 ka nang, “Kieh ati mbŭh kais sabab kieh mbŭh tama tadang, pak mani kieh dog kijaman jugan sadis ka TUHAN samah bara daya Israel adi bŭkŭn?” 8 Moses nam, “Kajŭn ndŭg ka aku mbŭh kambat pinganang so TUHAN.” 9 TUHAN kidaan di Moses 10 da nang di daya Israel, “Kan tadŭ so angān puan kah sesang ngan kais amai ko tama tadang, puan kah adi jo darŭm pimanu-i, pak babŭ an sita gawai Paska, 11 ayŭh dog nyibandar sita-i ndi buran ripas anŭ, ngga singumi andu di andu adi simŭng pat darŭm buran adi duwŭh. Ayŭh an sita-i pakai ruti dŭh-biragi ngga dawŭn dawŭn kayuh adi pa'it. 12 Ayŭh dŭh siŭn tandah tadŭ tadŭ pinguman anŭ ndŭg andu jawa ndi, ka ayŭh dŭh siŭn mata turang tadŭ tadŭ dāng anŭ. Ayŭh patut sita gawai Paska nanyam ka sopŭrŭg atur adat-i. 13 Pak kambŭi tadŭ tadŭ so angān bisig nanyam ka adat ka dŭh jo darŭm pimanu ka dŭh sita gawai Paska, daya anŭ dŭh re tia dog nyirundeng daya Ku, sabab ayŭh dŭh jugan sadis-i ka Aku di tika adi mbŭh dog natu. Ayŭh dŭh siŭn dŭh dapu tanggong di sarah adŭp-i. 14 “Kambŭi daya pinami adi rŭŭ di ruang ngan raan sita gawai Paska, ngara dŭh siŭn dŭh sita-i nanyam ka sopŭrŭg atur ngga atur-adat. Ukum-adat anŭ taŭn yŭn sopŭrŭg daya, bait-i daya Israel puan kah daya pinami.” 15-16 Di andu Bari TUHAN dog pijog, abun mandŭg ka nutu-i. Singarŭm abun anŭ mun apui. 17 Niap kari abun anŭ makat, bara daya Israel natas bari ngara, ka bibari bauh di tarun bŭkŭn adi yŭn abun anŭ mūn. 18 Bara daya natas bari nanyam ka pesan TUHAN, ka nanyam ka pinyipesan-I gŭh ngara pijog-i dinge. Sitŭkŭd abun anŭ gibabŭ rŭŭ nyirungan Bari TUHAN, ngara rŭŭ bibari diginŭ gŭh. 19 Kan abun anŭ tui rŭŭ nyirungan Bari TUHAN, ngara tunda pinganang TUHAN ka dŭh bipindah so nŭ. 20 Agi andu abun anŭ yŭn yŭn nyirungan Bari TUHAN batur duwŭh taruh andu adŭ; mŭnŭ bait kani, pinyirŭŭ ngara puan kah makat bipindah, mbŭh nanyam ka pesan TUHAN. 21 Agi andu-i abun anŭ diginŭ batur so singumi andu ndŭg isan isan andu jawa ndi adŭ; ka ngara rasu makat mindah adŭp ngara atas abun anŭ makat. Niap kari abun anŭ makat, ngara makat bipindah gŭh. 22 Bait-i duwŭh andu, ndi buran, ndi sawa, puan kah rabis tui-i, sitŭkŭd abun anŭ gibabŭ nyirungan Bari TUHAN, ngara dŭh bipindah; pak kan-i makat, ngara bipindah gŭh. 23 Ngara pijog bari ka natas-i nanyam ka pesan TUHAN so baba Moses.

Pinyikiang 10

1 TUHAN nang di Moses, 2 “Ndai duwŭh trompet so pirak adi dog maba ngga bagan daya bada tikuruk ka ngga piguru natas bari. 3 Kan so-duwŭh trompet anŭ tui dog mambak, sopŭrŭg daya Israel siŭn tikuruk maning kuu di rawa tiban Bari Ku. 4 Pak kan ndi adŭ trompet dog mambak, anŭ ngga bagan pinguru manak manak adŭ bada tikuruk maning kuu. 5 Kan jawŭn-i purok adŭ, tibaran tibaran-asar adi bibari tura ka timor siŭn makat ka piguru panu. 6 Kan jawŭn anŭ adi purok dog mambak piduwŭh kari, tibaran tibaran-asar adi bibari tura ka siratan siŭn makat ka piguru panu. Jadi jawŭn adi purok dog mambak ngga bada daya natas bari, 7 pak ngga bagan sopŭrŭg daya Israel bada tikuruk, jawŭn adi tui siŭn dog mambak. 8 Trompet trompet siŭn dog mambak anak anak Aaron, adi bara imam. “Atur ati an adu adu dog sita. 9 Kan angān biperang di tarun tana ngan, tak adŭp ngan so pinganyu adi nyerang angān; mambak trompet anŭ kan re biperang. Aku, TUHAN adi Tapa ngan, re turung angān ka nyiramat angān so pinganyu ngan. 10 Simŭnŭ gŭh di tipuh pawŭn, mun di tika Gawai Anak Buran ngga di tika gawai gawai adat adi bŭkŭn; angān siŭn mambak trompet trompet kan angān jugan sadis badang ngga sadis bidingan. Jadi Aku re turung angān. Aku ati TUHAN adi Tapa ngan.” 11 Di andu adi duwŭh puru darŭm buran adi duwŭh darŭm sawa adi duwŭh ripas bara daya bu so Egypt, abun anŭ adi nyirungan Bari TUHAN makat, 12 ka bara daya Israel piguru pimanu ngara ruah so Tarun tana-pajam Sinai. Abun anŭ rŭŭ di tarun tana-pajam Paran. 13 Ngara piguru matak so ka pesan TUHAN so baba Moses, 14 ka niap saba ngara matak, ngara siraru pakai atur simuti: Ngara adi di ribo binira-uruk adi dog nguru tibaran-asar Judah diŭ panu, tibaran tunda tibaran, dog nguru Nahshon anak Amminadab. 15 Nethanel anak Zuar, jadi pinguru tibaran-asar Issachar, 16 ka Eliab anak Helon, jadi pinguru tibaran-asar Zebulun. 17 Kan Bari TUHAN dog natas, bara manak Gershon ngga Merari, adi gŭrŭng-i, siŭn panu gŭh. 18 Komŭnŭ, ngara adi di ribo binira-uruk adi dog nguru tibaran-asar Reuben panu, tibaran tunda tibaran, dog nguru Elizur anak Shedeur. 19 Shelumiel anak Zurishaddai jadi pinguru tibaran-asar Simeon, 20 ka Eliasaph anak Deuel jadi pinguru tibaran-asar Gad. 21 Komŭnŭ Levi adi manak Kohath piguru panu, taban kayuh kayuh kudus. Kan ngara mbŭh ndŭg tarun yŭn bibari anŭ ndi, Bari TUHAN taŭn mbŭh dog pijog. 22 Ripas anŭ, ngara adi di ribo binira-uruk adi dog nguru tibaran-asar Ephraim siŭn panu, tibaran tunda tibaran, dog nguru Elishama anak Ammihud. 23 Gamaliel anak Pedahzur jadi pinguru tibaran-asar Manasseh, 24 ka Abidan anak Gideoni jadi pinguru tibaran-asar Benjamin. 25 Sikasŭn-i, ngara adi di ribo binira-uruk adi dog nguru tibaran-asar Dan, adi jadi tukang jaga tura ka punok sopŭrŭg uruk, siŭn panu, tibaran tunda tibaran dog nguru Ahiezer anak Ammishaddai. 26 Pagiel anak Ochran jadi pinguru tibaran-asar Asher, 27 ka Ahira anak Enan jadi pinguru tibaran-asar Naphtali. 28 Anŭ, inŭh gaya pingatur darŭm pimanu, tibaran tunda tibaran, niap saba bara daya Israel natas bari ka bipindah. 29 Moses nang di sike-i Hobab anak Jethro daya Midian, “Ata re matak ka tarun adi TUHAN nang adŭp-I re nggen di ata. Ayŭh mbŭh bijanji an bada Israel mujur, jadi ja meh tunda kieh, ka kieh re bada kuu sua dapu pimujur ami.” 30 Hobab nam, “Dŭh, aku re pari ka tarun tana asar adŭp ku.” 31 “Turung dŭhnyah tingge kieh,” Moses nang. “Kuu puan diki bisa bibari di tarun tana-pajam, ka kuu inŭh adi bisa nguru kieh. 32 Kambŭi kuu sua ngga kieh, kieh re samah ngga kuu sopŭrŭg berkat adi TUHAN nggen di kieh.” 33 Kan bara daya bu so Sinai, darŭd kudus, ngara panu sitian taruh andu. Pati Simanya TUHAN taŭn ari dog taban diŭ so ngara, jiroh tarun yŭn ngara bibari. 34 Darŭm ngara bipindah so barang tarun yŭn bibari, abun TUHAN agi nyirungan ngara sandu. 35 Niap saba Pati Simanya dog pakat ngga panu, Moses nang, “Makat TUHAN; mesak pinganyu Mai ka bada ngara adi tiru di Kaam babak bu!” 36 Ka niap saba-i rŭŭ, ayŭh nang, “Pari, TUHAN, ka yŭn biribu ribu rawang daya Israel.”

Pinyikiang 11

1 Bara daya piguru mingungut di TUHAN pasar pinyusah ngara. Kan TUHAN dingah ngara, Ayŭh jadi baji ka pait apui bada nyatŭk ngara. Apui anŭ bijagu di ruang ngara ka man ndi bŭngŭn tarun yŭn bibari. 2 Bara daya mite turung so Moses; ayŭh bidua ka TUHAN, ka apui anŭ pura. 3 Ngapŭi tarun anŭ dog kadŭn Taberah, sabab diginŭ apui TUHAN agi bijagu di ruang ngara. 4 Daya daya pinami agi sua bigandon ngga bara daya Israel. Ngara mbŭh raru kirarŭn an man dagin, ka adŭp daya daya Israel gŭh mbŭh piguru mingungut, nang: “Kasi kambŭi ata biyŭn dagin! 5 Di Egypt ata ari man iken sikiang adi ata raan, buang-i dŭh mbar rega-i. Ingat meh timun, simaka, ka tŭngŭn bang, bang bireh, ka bang buda adi ata ari biyŭn diginŭ? 6 Pak madin mating tia pinyibake ta. Mbŭh mating ani ani re ata man tia, adŭ-i manna adi barang andu ata man!” 7 (Manna inŭh mun ruwang adi siit, buda sia kala-i. 8-9 Manna rabu di tarun yŭn bibari singarŭm samah sipot-abun. Ngga isan isan bara daya ruah di sun-i, ngisar bait pŭh-i da jadi tibaduk, ka komŭnŭ tanŭk-i ka bada-i jadi kue-pipi. Sap-i nyam ruti adi dog ndai ngga inyo kanā.) 10 Moses dingah sopŭrŭg daya mingungut darŭm ngara mijog darŭm tibaran di rawa bari bari ngara. Ayŭh raru susah amai TUHAN mbŭh baji di ngara, 11 ka-i nang di TUHAN, “Mani Kaam simuti ngga aku? Mani Kaam dŭh sanang asŭng di aku? Mani Kaam bada aku dapu tanggong sopŭrŭg daya ati? 12 Aku mating napa bait biranak ngara! Mani Kaam bada aku mun adi mira ngara, puko ngara mun anak pira di ka tarun tana adi Kaam mbŭh bijanji di tayung-babuk ngara? 13 So ki aku re dapŭd dagin sadang yŭn sopŭrŭg daya anŭ? Ngara marar sien sien mite dagin. 14 Dŭh aku tungang sadi adŭp ku dapu tanggong bara daya anŭ; mbŭh dŭh aku tan! 15 Kambŭi Kaam re adu adu simuti ngga aku, masi di aku ka siŭ adŭ aku, isa aku dŭh tia kinyam andam ati adi Kaam nggen di aku.” 16 TUHAN nang di Moses, “Nguruk ju puru naan ngara adi dog stabi, adi traŭn tungang jadi pinguru bara daya Israel; taban ngara ka Aku di Bari Ku, ka bada ngara mijog diginŭ ngapid kuu. 17 Aku re mūn ka minyu ngga kuu diginŭ, ka Aku re tambit kada roh adi Aku ko nggen di kuu ka nggen-i di ngara. Simŭnŭ ngara re bisa turung kuu di pinanggong mu di bara daya ati; simŭnŭ kuu dŭh re tia gŭrŭng-i sadi adŭp mu. 18 Madin kidaan di bara daya, ‘Pibisig adŭp ngan yŭn andu sipagi; agi dagin re ngan man. TUHAN mbŭh dingah sien ngan buang angān ingat munki masam kirarŭn angān an man dagin, ka nang adŭp ngan biyŭn sukup di andu angān babŭ di Egypt. Madin TUHAN re nggen dagin di angān ka angān dŭh siŭn dŭh man-i. 19 Angān re man-i dŭh ndi duwŭh andu adŭ, puan kah rimŭh andu, puan kah simŭng andu, puan kah duwŭh puru andu, 20 pak sitŭkŭd ndi buran, ndŭg ka-i ruah so kajit ngan, ndŭg ka angān an nguta da-i. Kayuh anŭ re jadi simŭnŭ sabab angān tirawan TUHAN adi agi ngga angān digiti ka mbŭh mingungut nang adŭp ngan patut dŭh bu so Egypt.’” 21 Moses nang di TUHAN, “Madin Aku nguru 600, 000 naan daya, ka Kaam nang adŭp Mai re nggen dagin sadang man ngara sitŭkŭd ndi buran? 22 Sadang kah dudu sapi ngga biri biri dog siŭ ngga pimunos ngara? Sadang kah sopŭrŭg iken di rawŭt yŭn ngara?” 23 “Agi kah pinyikurang di kuasa Ku?” TUHAN nam. “Kuu re kiris sawŭ kah dŭh kayuh adi Aku muko nang jadi bitŭtŭk!” 24 Jadi Moses di ruah ka kidaan di bara daya kayuh adi TUHAN mbŭh nang. Ayŭh nguruk ju puru naan pinguru ka bada ngara mijog maning Bari TUHAN. 25 Komŭnŭ TUHAN mūn darŭm abun ka minyu ngga ayŭh. Ayŭh tambit kada roh adi-I ko nggen di Moses ka nggen-i di ju puru naan bara pinguru anŭ. Kan roh anŭ mbŭh mūn di tunduh ngara, ngara nyirais sak bara nabi, pak dŭh tui. 26 Duwŭh naan so bara pinguru anŭ adi ju puru naan, Eldad ngga Medad, babŭ di tarun yŭn bibari ka dŭh sua di ka Bari TUHAN. Diginŭ di yŭn bibari roh mandŭg ka ngara, ka ngara gŭh nyirais sak nabi. 27 Ndi naan dari adi mara mandŭg ka kidaan di Moses kayuh adi mbŭh jadi di Eldad ngga Medad. 28 Komŭnŭ Joshua anak Nun, adi jadi pinurung Moses so-i gi-mara, minyu ka nang di Moses, “Bada ngara pajam, tuan!” 29 Moses nam, “Bipikir kah kuu di kayuh ati? Kasi kambŭi TUHAN an nggen Roh-I di sopŭrŭg daya-I ka bada sopŭrŭg ngara nyirais sak bara nabi!” 30 Komŭnŭ Moses ngga bara pinguru Israel anŭ pari ka tarun yŭn bibari. 31 Ka gŭgŭh TUHAN pait sabak adi taban manuk manuk pŭpŭng so rawŭt, mikabur kurang so ndi mita so tana. Dudu manuk anŭ mbap di tunduh bari bari samŭn di ndi tarun tana maning anŭ ka mingare ndŭg ka bikilo-kilo mita bayah-i di barang parad. 32 Jadi ndi andu andu anŭ, ndi ngarŭm ngarŭm, ka ndi andu andu anŭ ndi, bara daya nyiraja nakap manuk pŭpŭng; mating adi nguruk kurang so siribu kilogram pŭrŭng manuk. Ngara tipan-i yŭn dawan da pisŭk maning sopŭrŭg parad tarun yŭn bibari. 33 Sitadŭn dagin gibabŭ bagŭ yŭn ngara, TUHAN jadi baji ngga bara daya ka bada sesak-andam nyerang ngara. 34 Tarun anŭ rasu dog kadŭn Kibroth Hattaavah (rati-i “Kubur bara daya adi Kirarŭn”), sabab diginŭ ngara kubur bara daya adi kirarŭn an man dagin. 35 So nŭ bara daya bipindah ka Hazeroth, ka bibari diginŭ.

Pinyikiang 12

1 Moses mbŭh sawŭn dayung daya Cush, ka Miriam ngga Aaron ngamun ayŭh sitagar anŭ. 2 Ngara nang, “Agi kah TUHAN kaŭs-i minyu so baba Moses adŭ? Dŭh kah Ayŭh agi gŭh minyu so baba ta?” TUHAN dingah kayuh adi ngara nang. 3 (Moses inŭh daya adi pirapat adŭp-i. Ayŭh pirapat adŭp-i rabis so daya bŭkŭn adi di ong.) 4 Ka gŭgŭh TUHAN minyu di Moses, Aaron ka Miriam, “Aku raan angān taruh mandŭg ka Bari Ku.” Ngara di, 5 ka TUHAN mūn darŭm tŭngŭn abun, mijog di rawa Bari TUHAN, ka bagan, “Aaron! Miriam!” Ngara duwŭh di nyindŭk, 6 ka TUHAN nang, “Dingah kayuh adi re Ku nang! Kan bara nabi agi di ruang ngan, Aku pinandŭng adŭp Ku di ngara keya ka darŭm pŭmŭh ka minyu ngga ngara darŭm pŭmŭh. 7 Pak-i dŭh simŭnŭ kan Aku minyu ngga urun Ku Moses; Aku mbŭh bada ayŭh jadi pinguru sopŭrŭg bara daya Ku Israel. 8 Jadi Aku minyu ngga ayŭh situra jawin, ngga tarang ka dŭh bipatun; ayŭh mbŭh kiris gŭh gayŭn Ku! Birani angān minyu rawan urun Ku Moses?” 9 TUHAN mbŭh baji di ngara; ka darŭm-I bu 10 ka buang abun bu so Bari TUHAN, kurit Miriam mbŭh rasu puno ngga andam kurit adi bisā buang marui jadi buda mun salju. Kan Aaron kimat ayŭh ka kiris ayŭh puno ngga andam kurit anŭ, 11 ayŭh nang di Moses, “Tuan, turung dŭhnyah pijera kieh ngga ukum ati sitagar dosa bawa ami ati. 12 Dŭhnyah bada ayŭh keya ka sipira dog biranak kabŭs ngga sitangah pŭrŭng ganan-i madam.” 13 Jadi Moses bidua ka TUHAN, nang-i, “O Tapa, pibua ayŭh!” 14 TUHAN nam, “Kambŭi sama-i nyiruja jawin-i, ayŭh an nyijŭn mangŭh-i sitŭkŭd ju andu. Jadi meh bada ayŭh dog na di sapa tarun yŭn bibari sitŭkŭd ndi minggu, ka ripas anŭ ayŭh bisa dog bada pari mŭrŭt.” 15 Miriam dog na di sapa tarun yŭn bibari sitŭkŭd ju andu, ka bara daya dŭh mindah ndŭg ka ayŭh mbŭh dog bada pari mŭrŭt. 16 Komŭnŭ ngara bipindah so Hazeroth ka bibari di tarun tana-pajam Paran.

Pinyikiang 13

1 TUHAN nang di Moses, 2 “Mien ndi naan so bara pinguru so barang simŭng duwŭh tibaran-asar ka pait ngara jadi pinyiong bada pirasa tarun tana Canaan adi re Aku nggen di bara daya Israel.” 3-15 Moses ndai nimun pesan TUHAN ka so tarun tana-pajam Paran, ayŭh pait bara pinguru nanyam adi dog nuris digiti: - Tibaran-asar - Pinguru - Reuben - Shammua anak Zaccur - Simeon - Shaphat anak Hori - Judah - Caleb anak Jephunneh - Issachar - Igal anak Joseph - Ephraim - Hoshea anak Nun - Benjamin - Palti anak Raphu - Zebulun - Gaddiel anak Sodi - Manasseh - Gaddi anak Susi - Dan - Ammiel anak Gemalli - Asher - Sethur anak Michael - Naphtali - Nahbi anak Vophsi - Gad - Geuel anak Machi 16 Ngara anŭ inŭh bara pinyiong adi Moses pait bada pirasa tarun tana anŭ. Ayŭh nukar dŭn Hoshea anak Nun bada dŭn Joshua. 17 Di andu Moses pait ngara, ayŭh nang di ngara, “Panu angān ka utara di ka siratan tarun tana Canaan, nuju rais tarun tana sandah. 18 Di nyibatŭh munki rais anŭ, ka tingga bagŭ ngga dŭh daya adi rŭŭ diginŭ, ka munki pinyibake ngara. 19 Ngatin, kana ngga dŭh tana anŭ, ka tingga, rŭŭ di anak anak kupo di sapa tarun puan kah di kupo kupo adi bikuta ngara anŭ. 20 Ngatin gŭh tana ngara, damŭn kah dŭh, bagŭ kah dŭh tŭngŭn kayuh diginŭ. Ka ingat, dŭh kambŭt taban buwa buwa kayuh so nŭ.” (Anŭ mbŭh tipuh kan buwa buwa anggor mbŭh piguru re masak.) 21 Jadi ngara anŭ rasu matak nuju utara ka di pirasa tarun tana anŭ, so tarun tana-pajam Sin di tura ka siratan ndŭg Rehob, sindŭk Ateng Hamath di utara. 22 Ngara diŭ di ka siratan tarun tana anŭ ka mandŭg ka Hebron, di yŭn tibaran manak Ahiman, Sheshai, ngga Talmai adi bara sesang bangsa daya grigasi adi dog kadŭn Anakim rŭŭ. (Hebron inŭh kupo adi dog pijog ju sawa diŭ so Zoan di Egypt.) 23 Ngara mandŭg ka Rubān Eshcol, ka diginŭ ngara kapŭg ndi daan adi biyŭn ndi tibande tundun buwa anggor adi raru bat ndŭg ka duwŭh naan daya tawid-i ngga kayuh. Ngara taban gŭh ngga mari kada buwa delima ngga buwa ara. 24 (Tarun anŭ dog kadŭn Rubān Eshcol sabab ndi tibande tundun buwa anggor adi daya Israel ko kapŭg diginŭ.) 25 Ripas ko nyibatŭh tarun tana anŭ pat puru andu, bara pinyiong anŭ pari 26 ka Moses ngga Aaron, samŭn sopŭrŭg daya Israel di Kadesh di tarun tana-pajam Paran. Ngara kidaan sopŭrŭg kayuh adi ngara muko kiris, ka kiren buwa buwa kayuh adi ngara taban ngga mari. 27 Ngara kidaan di Moses, “Kieh ko pirasa tarun tana anŭ ka mbŭh dapŭd-i kaya buang damŭn. Ta ati kada buwa so nŭ. 28 Pak daya adi rŭŭ diginŭ agi raru bake, ka kupo kupo ngara agi bayah buang bikuta; nambah anŭ dinge kieh kiris sesang grigasi diginŭ. 29 Bara daya Amalek rŭŭ di tura ka siratan tarun tana anŭ; daya Hitti, daya Jebus, ngga daya Amor rŭŭ di rais tarun tana sandah; ka bara daya Canaan rŭŭ di pang rawŭt Mediterranean, ka mapang Yang Jordan.” 30 Caleb bada bara daya adi mingungut rawan Moses pajam, ka nang, “Ata patut nyerang madin ka tambit tarun tana anŭ. Ata sukup bake di nyerang ka sirabut tarun tana anŭ.” 31 Pak bara dari adi agi sua di kamanŭ ngga Caleb nang, “Dŭh, ata dŭh sukup bake re di nyerang ngara; daya diginŭ rabis bake so ata.” 32 Jadi ngara pigarau agah adi dŭh batur di dupan daya Israel pasar tarun tana adi ngara ko pirasa. Ngara nang, “Tarun tana anŭ dŭh gŭh tungang piruah sukup pinguman yŭn bara daya adi rŭŭ diginŭ. Barang naan daya adi kieh kiris mbŭh raru bigatung. 33 Kieh agi gŭh kiris bara grigasi diginŭ, adi bara sesang Anak. Kieh nyam adi raru sŭ mun kadis, ka tatu simŭnŭ inŭh kieh dog kiris ngara.”

Pinyikiang 14

1 Ndi ngarŭm ngarŭm bara daya sien darŭm susah. 2 Ngara mingungut rawan Moses ngga Aaron, ka nang, “Kana dŭ nŭŭh kabŭs di Egypt bait digiti di tarun tana-pajam! 3 Mani TUHAN taban ata ka tarun tana anŭ? Ata re dog siŭ darŭm perang, ka bara anak sawŭn ta re dog tambit pinganyu. Dŭh kah-i kana dŭ nŭŭh pari ka Egypt?” 4 Jadi ngara nang dupan adŭp ngara, “Ja mien ndi naan pinguru ka ata pari ka Egypt!” 5 Komŭnŭ Moses ngga Aaron mutu ubak ngara ka tana di jawin sopŭrŭg daya. 6 Ka Joshua anak Nun ngga Caleb anak Jephunneh, duwŭh naan so bara pinyiong, nyiratak piraka ngara darŭm susah 7 ka nang di bara daya, “Tarun tana adi kieh ko pirasa inŭh tana adi raru mandis. 8 Kambŭi TUHAN munos asŭng-I di ata, Ayŭh re taban ata kamanŭ ka nggen di ata tana adi kaya ka damŭn anŭ. 9 Dŭhnyah rawan TUHAN ka dŭhnyah taru di bara daya adi rŭŭ diginŭ. Ata re sanang ngarah ngara. TUHAN agi ngga ata ka mbŭh ngarah tapa tapa adi grindung ngara; ka dŭhnyah meh taru.” 10 Sopŭrŭg daya Israel raan manjan ngara ngga batuh, pak gŭgŭh bara daya agi kiris sekar jawa bragah TUHAN nyirinyak nandŭng nyirungan Bari TUHAN. 11 TUHAN nang di Moses, “Ndŭg sinde bara daya ati babŭ tirawan Aku? Ndŭg sinde ngara abah bisaya di Aku, sunggu Aku mbŭh ari ndai pingandai-nginga di ruang ngara? 12 Aku re pait sesak-andam ka pirabur ngara, pak Aku re bada kuu jadi sama bangsa adi bās dŭ ka rabis bake so ngara!” 13 Pak Moses nang di TUHAN, “Kaam taban bara daya ati ruah so Egypt ngga kuasa adŭp Mai. Kan daya daya Egypt dingah kayuh adi Kaam ndai di daya Mai, 14 ngara re kidaan-i di daya adi rŭŭ di tarun tana ati. Ngara mbŭh dingah nang Kaam, TUHAN, agi giranan nandŭng kan abun Mai rŭŭ nyirungan kieh, ka Kaam mbŭh panu diŭ so kieh darŭm tŭngŭn abun sandu ka tŭngŭn apui singarŭm. 15 Madin kambŭi Kaam siŭ sopŭrŭg daya Mai, bangsa bangsa adi mbŭh dingah adŭn Mai adi timagah re nang 16 Kaam siŭ daya Mai di tarun tana-pajam sabab Kaam mbŭh dŭh tungang taban ngara ka tarun tana adi Kaam mbŭh bijanji an nggen di ngara. 17 Jadi madin, TUHAN, aku bidua, kiren di kieh kuasa Mai ka ndai kayuh adi Kaam ko bijanji kan Kaam nang, 18 ‘Aku adi TUHAN, dŭh re udah baji, ka Aku kiren pinyirindu adi bās ngga pinyitŭtŭd ka apun dosa ngga urah adi birawan. Pak Aku dŭh re kambŭt ngukum bara pinanak ngga bara sukuh ndŭg taruh ngga pat turap sitagar dosa pimas pimas ngara.’ 19 Ka madin, TUHAN, nanyam ka pinyirindu Mai adi raru bās ka adi dŭh bisa birubah, apun, aku mite, dosa ngara, nimun Kaam mbŭh ari apun ngara so andu ngara bu so Egypt.” 20 TUHAN nam, “Aku re apun ngara, nimun pimite mu. 21 Pak Aku bijanji ngga adŭp Ku adi udip ka ngga adŭp Ku adi bikuasa di ong, 22 mating so bara daya ati re mŭrŭt tarun tana anŭ. Ngara mbŭh kiris sekar jawa bragah Ku ka pingandai-nginga adi Aku ndai di Egypt ka di tarun tana-pajam, pak ngara mbŭh siraru kinuas Aku ka dŭh an tunda pinganang Ku. 23 Ngara dŭh re mŭrŭt tana anŭ adi Aku ko bijanji an nggen di tayung-babuk ngara. Mating so ngara adi tirawan Aku re mŭrŭt tana anŭ. 24 Pak amai urun Ku Caleb biyŭn pikir-kira bŭkŭn buang mbŭh tŭtŭd di Aku, Aku re taban ayŭh ka tana anŭ adi-i ko pirasa, ka bara sesang-i re dapu tarun tana anŭ 25 adi biyŭn dudu rubān adi yŭn daya Amalek ngga daya Canaan madin rŭŭ. Pari sipagi ka panu ka tarun tana-pajam nuju Tanjung Aqaba.” 26 TUHAN nang di Moses ngga Aaron, 27 “Ndŭg sinde bara daya adi ginaka ati babŭ mingungut rawan Aku? Aku mbŭh dingah ngara mingungut! 28 Madin nggen di ngara pinyinam ati: ‘Aku bipayu ngga adŭp Ku adi udip, Aku re ndai di angān nimun pimite ngan. Aku ati adi TUHAN, mbŭh minyu. 29 Angān re kabŭs ka tadang ngan re mingare di ndi tarun tana-pajam. Sabab angān mbŭh mingungut rawan Aku, mating so angān adi mbŭh rabis duwŭh puru sawa umbur-i re dapŭd mŭrŭt tarun tana anŭ. 30 Aku muko bijanji an bada angān rŭŭ diginŭ, pak mating so angān re tungang, adŭ-i Caleb ngga Joshua. 31 Angān nang bara anak ngan re dog nakap pinganyu, pak Aku re taban ngara ka tana anŭ adi abah ngan, ka-i re jadi tarun yŭn ngara rŭŭ. 32 Angān re kabŭs di tarun tana-pajam ati. 33 Bara anak ngan re bigandon di tarun tana-pajam sitŭkŭd pat puru sawa; re sangsara sitagar angān adi paŭh dŭh tŭtŭd di Aku, ndŭg ka sikasŭn daya so dupan ngan mbŭh kabŭs. 34 Angān re kinyam sarang dosa ngan sitŭkŭd pat puru sawa, anŭ inŭh ndi sawa yŭn barang pat puru andu adi taran ngan di nyibatŭh tana anŭ. Angān re puan nyam ani Aku baji ngga angān! 35 Aku bipayu Aku re ndai simŭnŭ di tunduh ngan daya ginaka adi mbŭh bipekat rawan Aku. Digiti di tarun tana-pajam barang naan angān re kabŭs. Aku adi TUHAN, mbŭh minyu.’” 36-37 Bara daya adi Moses ko pait da pirasa tarun tana anŭ nggen pinganang adi sarah adi bada bara daya mingungut rawan TUHAN. Ngapŭi TUHAN bada ngara dog andam, ka ngara kabŭs. 38 So prungun simŭng duwŭh naan pinyiong anŭ, adŭ-i Joshua ngga Caleb adi gibabŭ udip. 39 Kan Moses kidaan di bara daya Israel kayuh adi TUHAN ko nang, ngara mbŭh raru susah. 40 Awar isan isan andu jawa ndi ngara matak di nyerang rais tarun tana sandah, nang, “Madin ata mbŭh sidia an di ka tarun adi TUHAN muko kidaan di ata. Ata ngaku adŭp ta mbŭh bidosa.” 41 Pak Moses nang, “Jadi mani garang angān dŭh tunda pinganang TUHAN madin? Angān dŭh re manang! 42 Dŭhnyah di. TUHAN mating ngga angān; pinganyu re ngarah angān. 43 Kan angān situra ngga daya daya Amalek ngga daya daya Canaan, angān re kabŭs darŭm perang; TUHAN dŭh re ayō angān, sabab angān abah tunda Ayŭh.” 44 Pak babŭ gŭh ngara birani di maad rais tarun tana sandah, sunggu Pati Simanya TUHAN ngga adŭp Moses dŭh sua ngga ngara. 45 Komŭnŭ daya daya Amalek ngga daya daya Canaan adi rŭŭ diginŭ nyerang ngara ka ngarah ngara, ka tadak ngara jeh ndŭg Hormah.

Pinyikiang 15

1 TUHAN nggen di Moses 2 atur-adat ati yŭn daya Israel sita kan ngara mbŭh di tarun tana adi-I re nggen di ngara: 3 Ndi dari sapi, ndi dari biri, ndi biri puan kah kambing bisa dog jugan ka TUHAN ndu sadis badang, puan kah ndu sadis ngga pijadi payu, puan kah ndu sadis adi dog jugan so pinyiraan atin adŭp, puan kah ndu sadis adi angān ndai di tika gawai adat; dagŭn sadis pinguman anŭ pimunos asŭng TUHAN. 4-5 Asi so angān adi jugan biri puan kah kambing ndu sadis badang ka TUHAN siŭn taban samah ngga barang pŭrŭng dāng anŭ ndi kilogram tibaduk bigaur ngga ndi lita inyo kanā ndu sadis ruwang kayuh, samah ngga ndi lita wain. 6 Kan dari biri dog jugan ndu sadis, duwŭh kilogram tibaduk bigaur ngga inyo kanā an dog jugan ndu sadis ruwang kayuh, 7 samah ngga ndi lita sitangah wain. Dagŭn sadis sadis anŭ pimunos asŭng TUHAN. 8 Kan dari sapi dog jugan ndu sadis badang ka TUHAN, puan kah ndu sadis adi ngga pijadi payu, puan kah ndu sadis bidingan, 9 ka taruh kilogram tibaduk bigaur ngga duwŭh lita inyo kanā an dog jugan, 10 samah ngga duwŭh lita wain. Dagŭn sadis anŭ pimunos asŭng TUHAN. 11 Anŭ inŭh kayuh adi siŭn dog jugan samah ngga dari sapi, dari biri, biri, puan kah kambing. 12 Kan rabis so ndi dāng dog jugan, sadis tibaduk an dog nambah nanyam adi patut yŭn sukad-i. 13 Sopŭrŭg daya Israel siŭn ndai simŭnŭ kan ngara jugan sadis pinguman, adi dagŭn-i pimunos asŭng TUHAN. 14 Ka kambŭi di tika daya pinami adi rŭŭ di ruang ngan, bait-i nyitiro puan kah adi ruro, ndai sadis pinguman, adi dagŭn-i pimunos asŭng TUHAN; ngara siŭn samah sita atur-adat anŭ. 15 Atur anŭ an adu adu dog sita ngan, ngga daya pinami adi rŭŭ di ruang ngan. Angān ngga ngara mbŭh brimun di batŭh TUHAN; 16 ukum-adat ngga atur-adat taŭn mbŭh yŭn ngan ngga ngara. 17 TUHAN nggen di Moses 18 atur-adat ati yŭn daya Israel da sita di tarun tana adi-I re nggen di ngara: 19 Kan angān man pinguman adi dog purun di tarun tana anŭ, kada-i siŭn dog nitah ndu pinganggen adi grua ka TUHAN. 20 Kan angān ndai ruti, sibungas baru so sibungas ruti adi dog ndai so gandom adi bauh siŭn dog jugan ndu pinganggen adi grua ka TUHAN. Anŭ siŭn dog jugan nimun pinganggen grua ngan adi angān ndai so gandom adi angān ngiik. 21 Pinganggen adi grua anŭ an adu adu dog nggen ka TUHAN so ruti adi angān ndai. 22 Pak nyamtadar-i agi daya dŭh saji dŭh sita kada atur-adat adi TUHAN mbŭh nggen di Moses. 23 Ka nyamtadar-i jŭ bara daya Israel dŭh ndai sopŭrŭg kayuh adi TUHAN ko pesan so baba Moses. 24 Kambŭi sarah anŭ timbur sabab daya Israel dŭh puan atur atur-adat, ngara siŭn jugan dari sapi ndu sadis badang, adi dagŭn-i pimunos asŭng TUHAN, samah ngga sadis tibaduk adi ko dog ngŭtŭ ka sadis wain. Nambah ka anŭ, ngara siŭn jugan ndi dari kambing ndu sadis taran dosa. 25 Imam an pimanu adat pibisig yŭn daya Israel, adi ngga ngara siŭn dog apun, sabab sarah anŭ dŭh saji dog ndai ka ngara taban sadis taran dosa ndu sadis pinguman ka TUHAN. 26 Sopŭrŭg daya Israel ngga daya pinami adi rŭŭ di ruang ngara re dog apun, sabab barang naan daya sua darŭm sarah. 27 Kambŭi agi so angān dŭh saji ndai dosa, angān siŭn jugan ndu sadis taran dosa ndi anak dayung kambing adi ndi sawa umbur-i. 28 Di mija-sambah imam siŭn pimanu adat pibisig ngga pibisig angān so dosa, ka angān re dog apun. 29 Atur-adat anŭ mbŭh yŭn sopŭrŭg daya adi dŭh saji ndai dosa, bait-i daya Israel puan kah daya pinami adi rŭŭ ngga angān. 30 Pak daya adi saji-i ndai dosa, bait daya Israel puan kah daya pinami, mbŭh nggen mangŭh di TUHAN, ka ayŭh siŭn dog ukum kabŭs, 31 sabab ayŭh mbŭh tirawan pinganang TUHAN ka mbŭh saji-i miranggar ndi so pinyipesan-I. Ayŭh dapu tanggong di pinyikabŭs adŭp-i. 32 Agi ndi sidah, sitadŭn daya daya Israel gibabŭ bigandon di tarun tana-pajam, ndi naan daya dog dapŭd ndu uwang di andu Sabbath. 33 Ayŭh dog taban ka yŭn Moses, Aaron, samŭn sopŭrŭg daya Israel, 34 ka dog jaga, sabab gibayuh puan re simuki ngga ayŭh. 35 Komŭnŭ TUHAN nang di Moses, “Daya anŭ dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs; sopŭrŭg daya Israel siŭn manjan ayŭh ngga batŭh ndŭg kabŭs di sapa tarun yŭn bibari.” 36 Jadi sopŭrŭg daya Israel taban daya anŭ ka sapa tarun yŭn bibari ka manjan ayŭh ngga batŭh ndŭg kabŭs, nimun pesan so TUHAN. 37 TUHAN pesan Moses 38 bada nang di bara daya Israel: “Ndai jabuh taris di sigŭn piraka ngan ka mŭŭng taris adi biru di barang jabuh taris. Angān an adu adu ndai simŭnŭ. 39 Jabuh taris anŭ re jadi tandā pingingat, ka tiap kari angān kiris-i, angān re ingat sopŭrŭg pesan Ku ka tunda-i; simŭnŭ angān dŭh re bu so Aku ka ndai pinyiraan adŭp ngan. 40 Jabuh taris anŭ re bada angān ingat ka sita sopŭrŭg pesan Ku; angān re jadi tung jaku ngga sipuno-i. 41 Aku ati TUHAN adi Tapa ngan; Aku taban angān ruah so Egypt isa Aku jadi Tapa ngan. Aku ati adi TUHAN.”

Pinyikiang 16

1-2 Korah anak Izhar, adi daya Levi so manak Kohath, rawan Moses. Adi samah ngga ayŭh inŭh taruh naan so tibaran-asar Reuben, anŭ inŭh Dathan ngga Abiram, adi bara anak dari Eliab, ngga On adi anak dari Peleth, samŭn 250 naan daya Israel adi bŭkŭn, bara pinguru adi traŭn, ka adi adŭp daya Israel muko mien. 3 Ngara tikuruk di yŭn Moses ngga Aaron ka nang di ngara, “Angān mbŭh rabis so patut! Sopŭrŭg daya Israel mbŭh tung TUHAN, ka TUHAN mbŭh agi ngga sopŭrŭg ta. Mani meh kaam, Moses, katuh adŭp mai bada bigatung so bara daya TUHAN?” 4 Kan Moses dingah pinganang anŭ, ayŭh sipŭŭb di tana ka bidua. 5 Komŭnŭ ayŭh nang di Korah ngga di bara pinunda-i, “Isan isan andu sipagi TUHAN re kiren di ata asi tung Jangi; Ayŭh re bada sianŭ adi-I dapu, anŭ inŭh, sianŭ adi-I mbŭh mien, mandŭg ka yŭn adŭp-I sindŭk mija-sambah. 6-7 Isan isan sipagi kuu ngga bara pinunda mu taban tipaku apui, na bam apui ngga kimanyan dieh, ka taban-i ka mija-sambah. Nganŭ ata bisa tingga asi so ata adi TUHAN mbŭh mien. Angān daya Levi inŭh adi mbŭh rabis so patut!” 8 Moses pijuu minyu ngga Korah. “Dingah, angān daya Levi! 9 Angān nyirundeng ati kayuh adi sŭ kah, Tapa Israel mbŭh nyidŭrŭ angān so bara daya Israel adi bŭkŭn, isa angān bisa tudu Ayŭh, ndai kraja ngan darŭm Bari TUHAN, ka ndai kraja ngan yŭn bara daya Israel? 10 Ayŭh mbŭh bada kuu ngga sopŭrŭg daya Levi dapŭd utung kraja anŭ, ka madin kuu suba an jadi imam gŭh kah! 11 Kan kuu mingungut rawan Aaron, sibatur-i kuu ngga bara pinunda mu mbŭh rawan TUHAN.” 12 Komŭnŭ Moses bagan Dathan ngga Abiram, pak ngara nang, “Kieh dŭh re mandŭg! 13 Dŭh kah-i sadang kaam mbŭh taban kieh ngga ruah so tana damŭn Egypt an siŭ kieh digiti di tarun tana-pajam? Kaam raan mritah kieh gŭh kah? 14 Kaam manŭn dŭh taban kieh ka tarun tana damŭn anŭ puan kah nggen di kieh ŭmŭh ngga teya anggor ndu rata ami, ka madin kaam mbŭh suba an nipu kieh. Kieh dŭh re mandŭg!” 15 Moses tuas ka nang di TUHAN, “Dŭhnyah kambat tadŭ tadŭ sadis adi ngara anŭ jugan. Aku mating ndai sarah di tadŭ tadŭ ngara; ndi pŭrŭng kaldi ngara mating gŭh aku tambit.” 16 Moses nang di Korah, “Sipagi kuu ngga 250 pinunda mu dŭh siŭn dŭh mandŭg ka Bari TUHAN; Aaron an agi gŭh diginŭ. 17 Barang naan angān an taban tipaku apui, na kimanyan dieh, ka komŭnŭ jugan-i di mija-sambah.” 18 Jadi barang naan ngara taban tipaku apui, na bam apui dieh ka kimanyan di tunduh-i, ka mijog di rawa tiban Bari TUHAN ngga Moses ka Aaron. 19 Jadi Korah nguruk sopŭrŭg daya Israel, ka ngara mijog nura Moses ngga Aaron di rawa tiban Bari TUHAN. Ka gŭgŭh jawa bragah TUHAN nandŭng di sopŭrŭg daya Israel; 20 ka TUHAN nang di Moses ngga Aaron, 21 “Pijo adŭp ngan so bara daya anŭ; Aku re pirabur ngara madin tong-i.” 22 Pak Moses ngga Aaron mutu ubak ngara ka nang, “O Tapa, Kaam inŭh atak sopŭrŭg kayuh adi udip. Kan ndi naan so kieh bidosa, di sopŭrŭg daya Israel kah Kaam baji?” 23 TUHAN nang di Moses, 24 “Kidaan di bara daya bada bu jo so bari Korah, Dathan, ka Abiram.” 25 Komŭnŭ Moses, ayō bara pinguru Israel, di ka yŭn Dathan ngga Abiram. 26 Ayŭh nang di bara daya, “Bu jo so bari bari daya ati adi ginaka ka dŭhnyah tama tadŭ tadŭ kayuh adi ngara dapu. Angān sua dog pirabur ngga ngara rai-i sitagar dosa ngara.” 27 Jadi ngara bu jo so bari bari Korah, Dathan, ka Abiram. Dathan ngga Abiram mbŭh ruah ka mijog di rawa tiban bari adŭp ngara, samah ngga bara anak sawŭn ngara. 28 Moses nang di bara daya, “Simuti inŭh angān re puan nang TUHAN mbŭh pait aku bada ndai sopŭrŭg kayuh ati, ka dŭh-i so ka pinyiraan adŭp ku aku ndai sopŭrŭg-i. 29 Kambŭi ngara anŭ kabŭs sadi adŭp-i dŭh sabab ukum so Tapa, sirati-i TUHAN dŭh pait aku. 30 Pak kambŭi TUHAN ndai kayuh adi saruh, ka tana tikuka ka tŭrŭn ngara ngga sopŭrŭg adi ngara dapu, ka ngara udip udip ngara mūn ka ong daya adi mbŭh kabŭs, angān re puan nang ngara mbŭh tirawan TUHAN.” 31 Kan ayŭh muko minyu, tana di yŭn Dathan ngga Abiram mijog tipire ka tikuka 32 ka tŭrŭn ngara ngga bara rawang ngara, ngga sopŭrŭg pinunda Korah ngga kayuh kayuh adi ngara dapu. 33 Jadi ngara mūn udip udip ngara ka ong daya adi mbŭh kabŭs, samŭn kayuh kayuh adi ngara dapu. Tana napuk ngara ka tŭrŭn ngara. 34 Sopŭrŭg daya Israel adi agi diginŭ babak bu kan dingah sirais ngara. Ngara nyirais nang, “Bu! Ata dog tŭrŭn tana gŭh rai-i!” 35 Komŭnŭ TUHAN pait apui ka sigot sopŭrŭg ngara anŭ adi 250 naan adi ko jugan kimanyan. 36 Komŭnŭ TUHAN nang di Moses, 37 “Kidaan di Eleazar anak dari imam Aaron bada kadi dudu tipaku apui timaga so tadang ngara adi dog man apui, ka nabur ŭbŭ adi darŭm tipaku anŭ di tarun bŭkŭn, amai tipaku apui anŭ kudus. 38 Dudu tipaku anŭ jadi kudus di andu-i dog jugan di mija-sambah TUHAN. Ngapŭi meh tambit dudu tipaku apui anŭ so daya daya adi dog ukum kabŭs sitagar dosa ngara, maba-i bada mapet ride, ka ndai ndu tutu mija-sambah. Tutu anŭ re jadi pinyibakan di sopŭrŭg daya Israel.” 39 Jadi Imam Eleazar tambit dudu tipaku apui anŭ ka maba-i da mapet ka ride ndu tutu mija-sambah. 40 Kayuh anŭ jadi pinyibakan di daya daya Israel nang mating daya adi dŭh so sesang Aaron bisa mandŭg ka mija-sambah di badang kimanyan yŭn TUHAN. Te ayŭh dog pirabur rai-i mun Korah ngga bara daya-i. Sopŭrŭg anŭ mbŭh dog ndai nimun TUHAN ko pesan Eleazar so Moses. 41 Andu adi ndi sopŭrŭg daya Israel mingungut rawan Moses ngga Aaron ka nang, “Kuu mbŭh siŭ kada daya TUHAN.” 42 Ripas sopŭrŭg ngara mbŭh tikuruk an nyakar Moses ngga Aaron, ngara bigiring nura Bari TUHAN ka kiris abun mbŭh nutu-i, ka jawa bragah TUHAN gŭh mbŭh tatŭng. 43 Moses ngga Aaron di ka mijog di rawa Bari TUHAN, 44 ka TUHAN nang di Moses, 45 “Pijo adŭp ngan so bara daya anŭ, ka Aku re pirabur ngara di yŭn ngara mijog!” Ngara duwŭh mutu ubak ngara, 46 ka Moses nang di Aaron, “Tambit tipaku apui mu, na bam apui so mija-sambah dieh, ka na kada kimanyan di tunduh bam apui anŭ. Komŭnŭ rikas taban-i ka yŭn bara daya ka pimanu adat pibisig yŭn ngara. Rikas! TUHAN mbŭh raru baji, buang sesak-andam mbŭh piguru.” 47 Aaron ndai nimun dog bada, tambit tipaku apui-i ka bikaduh ka yun bara daya adi mbŭh tikuruk. Kan ayŭh kiris sesak-andam mbŭh piguru, ayŭh na kimanyan di tunduh bam apui ka pimanu adat pibisig yŭn bara daya. 48 Pingandai Aaron pirŭŭ sesak-andam anŭ, ka ayŭh mbŭh mijog di asah daya adi udip ngga adi kabŭs. 49 Kiang daya adi mbŭh kabŭs inŭh 14, 700, dŭh ngitong ngara adi kabŭs samah ngga Korah. 50 Kan sesak-andam anŭ mbŭh rŭŭ, Aaron pari ka yŭn Moses di tiban Bari TUHAN.

Pinyikiang 17

1 TUHAN nang di Moses, 2 “Kidaan di daya Israel da nggen di kuu simŭng duwŭh sikud, ndi so barang pinguru tibaran-asar. Di barang sikud nuris dŭn daya adi dapu-i 3 ka komŭnŭ nuris dŭn Aaron di sikud adi ngarun Levi. Ndi sikud yŭn barang pinguru tibaran-asar. 4 Taban dudu sikud anŭ ka Bari Ku, ka na-i di jawin Pati Simanya, di yŭn Aku bidapŭd ngga kuu. 5 Ka sikud sianŭ adi Aku muko mien re prisok. Simŭnŭ Aku bisa bada daya Israel dŭh tia mingungut rawan kuu.” 6 Jadi Moses minyu di daya daya Israel, ka barang naan pinguru ngara nggen sikud-i di ayŭh, ndi yŭn ndi tibaran-asar, simŭng duwŭh sopŭrŭg-i, ka sikud Aaron agi dog nguruk ngga tung ngara. 7 Moses rasu na sopŭrŭg sikud anŭ di Bari TUHAN, di jawin Pati Simanya TUHAN. 8 Andu adi ndi, kan Moses di mŭrŭt ka darŭm Bari TUHAN, ayŭh kiris sikud Aaron, adi ngarun tibaran-asar Levi, mbŭh prisok. Sikud anŭ musu, mirarak, ka piruah asak buwa almond! 9 Moses tambit sopŭrŭg sikud anŭ ka kiren-i di daya daya Israel. Ngara kiris ani adi mbŭh jadi, ka barang naan pinguru tambit pari sikud adŭp-i. 10 TUHAN nang di Moses, “Na sikud Aaron pari di jawin Pati Simanya. Sikud-i anŭ re jadi pinyibakan di daya daya Israel adi an birawan, nang ngara re kabŭs kambŭi ngara dŭh ko mingungut.” 11 Moses ndai nimun TUHAN ko pesan. 12 Bara daya Israel nang di Moses, “Kambŭi sakanŭ, mŭmbŭh inŭh ata! 13 Kambŭi daya adi mandŭg nyindŭk Bari TUHAN dŭh siŭn dŭh kabŭs, mbŭh payah inŭh sopŭrŭg ta!”

Pinyikiang 18

1 TUHAN nang di Aaron, “Kuu, anak anak dari mu, ngga daya Levi dŭh siŭn dŭh dog ukum kambŭi angān ndai sarah darŭm angān nyiraja darŭm Bari Ku; pak adŭ-i kuu ngga anak anak dari mu re dog ukum kambŭi ndai sarah darŭm ndai kraja imam. 2 Taban mŭrŭt jurud madis mu, adi tibaran-asar Levi, da nyiraja ngga angān ka turung kuu sitadŭn kuu ngga anak anak dari mu nyiraja di Bari Ku. 3 Di ribo kuu ngara an pijadi kraja ngara samŭn pinanggong ngara di Bari Ku, pak ngara dŭh siŭn nyingŭg kayuh kayuh kudus di Yŭn Kudus puan kah mija-sambah. Kambŭi ngara miranggar atur anŭ, kuu ngga ngara re dog ukum kabŭs. 4 Ngara siŭn nyiraja ngga kuu ka pijadi pinanggong ngara yŭn sopŭrŭg kraja pingandai di Bari Ku, pak daya adi dŭh dog nggen hak ndai kraja diginŭ dŭh siŭn nyiraja ngga kuu. 5 Kuu ngga anak anak dari mu adŭ adi bisa ndai kraja di Yŭn Kudus ngga di mija-sambah, isa baji Ku dŭh tia nyatŭk daya Israel. 6 Aku inŭh adi mien jurud madis mu daya Levi so dupan daya Israel ndu pinganggen ka kuu. Ngara mbŭh dog nitah ka Aku, isa ngara dapŭd ndai kraja ngara di Bari Ku. 7 Pak kuu ngga anak anak dari mu sadi adŭ siŭn pijadi sopŭrŭg pinanggong imam tura ka mija-sambah ka kayuh adi di Yŭn adi Siabo Kudus. Kayuh kayuh anŭ inŭh pinanggong mu, sabab Aku mbŭh nggen di kuu kraja imam. Tadŭ daya adi dŭh dog nggen hak mandŭg nyindŭk kayuh kayuh adi kudus anŭ dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs.” 8 TUHAN nang di Aaron, “Ingat Aku mbŭh nggen di kuu sopŭrŭg pinganggen adi grua adi dog jugan ka Aku adi dŭh dog badang jadi sadis. Aku nggen-i di kuu ka di bara sesang mu ndu utung ngan ndŭg situi tui. 9 So sadis adi siabo kudus adi dŭh dog badang di tunduh mija-sambah, anŭ mbŭh tung jamu: sadis ruwang kayuh, sadis taran dosa, ka sadis bayar gati rugi. Sopŭrŭg kayuh adi dog jugan ka Aku ndu sadis adi kudus, inŭh kuu ngga anak anak dari mu dapu. 10 Angān dŭh siŭn dŭh man kayuh kayuh anŭ di yŭn kudus, ka kaŭs-i dari adŭ adi bisa man-i; nyirundeng-i kayuh kudus. 11 “Ngga nambah anŭ, tadŭ tadŭ pinganggen adi grua adi bŭkŭn adi daya daya Israel jugan ka Aku siŭn jadi tung jamu. Aku nggen-i di kuu, di anak anak dari mu, ka di anak anak dayung mu yŭn situi tui. Barang naan di rawang mu adi bisig nanyam ka adat siŭn man-i. 12 “Aku nggen di kuu pinganggen buwa bungas adi siabo kana adi daya Israel nggen di Aku barang sawa, mun inyo kanā, wain, ka gandom. 13 Sopŭrŭg anŭ mbŭh tung jamu. Barang naan di rawang mu adi bisig nanyam ka adat siŭn man-i. 14 “Sopŭrŭg kayuh di Israel adi mbŭh dog nitah ka Aku mbŭh tung jamu. 15 “Barang naan anak pinuai puan kah anak bungas dāng adi daya daya Israel jugan ka Aku mbŭh tung jamu. Pak kuu dŭh siŭn dŭh an nubos anak pinuai, ka dŭh siŭn dŭh gŭh an nubos barang anak bungas dāng adi kais nanyam ka adat. 16 Anak-sŭ an dog nubos kan umbur-i mbŭh ndi buran pakai rimŭh kiping pirak adi mbŭh dog ngŭtŭ, nanyam ka rega adi dog miratak di Bari Ku. 17 Pak anak bungas sapi, biri, ka kambing bisa dŭh dog nubos; anŭ taŭn mbŭh tung jaku ka siŭn dog nyadis. Naui deya dāng dāng anŭ di mija-sambah ka badang ramak-i ndu sadis pinguman, ka dagŭn-i pimunos asŭng Ku. 18 Dagin dāng dāng anŭ mbŭh jamu, mun isin sudo ngga sape tauh adi taŭn mbŭh pinganggen adi grua. 19 “Aku re nggen di kuu, di anak anak dari mu, ka di anak anak dayung mu, yŭn adu adu, sopŭrŭg pinganggen adi grua adi bara daya Israel jugan ka Aku. Anŭ inŭh simanya adi dŭh siŭn dog kabang adi Aku ndai ngga kuu ka ngga sesang sesang mu.” 20 TUHAN nang di Aaron, “Kuu dŭh re kambat buat-rata adi bisa jadi bisaka yŭn turap bauh, ka mating utung tana Israel re dog nggen di kuu. Aku, adi TUHAN, inŭh utung mu.” 21 TUHAN nang, “Aku mbŭh nggen di daya Levi barang pinganggen ndi utung-so-simŭng adi daya Israel jugan ka Aku. Anŭ inŭh ndu pinyibayar yŭn kraja ngara adi sita Bari Ku. 22 Daya daya Israel adi bŭkŭn dŭh siŭn tudu Bari Ku amai simŭnŭ ngara tŭd adŭp-i ka ukum kabŭs. 23 So madin kaŭs-i daya Levi adi re sita Bari Ku ka re dapu tanggong ngga sipuno-i di kraja anŭ. Ati inŭh atur adi dŭh siŭn dog nukar, yŭn bara sesang mu ani. Daya Levi dŭh siŭn biyŭn rata adi ruro ngara dapu di Israel, 24 sabab Aku mbŭh nggen di ngara ndu utung ngara pinganggen ndi utung-so-simŭng adi daya Israel nggen di Aku ndu pinganggen adi grua. Anŭ sabab Aku mbŭh kidaan di ngara nang ngara dŭh re biyŭn rata adi ruro ngara dapu di Israel.” 25 TUHAN Pesan di Moses, 26 da kidaan di daya Levi: “Kan angān kambat so daya Israel pinganggen ndi utung-so-simŭng adi TUHAN nggen di angān ndu utung bās ngan, angān dŭh siŭn dŭh nggen ndi utung-so-simŭng so pinganggen anŭ ndu pinganggen adi grua ka TUHAN. 27 Pinganggen adi grua anŭ bisa dog nyirundeng brinyam ngga sadis gandom bauh ngga wain bauh adi daya adi biteya birŭmŭh jugan. 28 Ngga aran ati angān an gŭh nggen pinganggen adi grua ka TUHAN so sopŭrŭg pinganggen ndi utung-so-simŭng adi angān trima so daya Israel. Angān siŭn nggen pinganggen adi grua ati ka TUHAN di Aaron adi imam. 29 Nggen pinganggen so anŭ adi siabo kana adi angān mbŭh trima. 30 Kan angān muko nggen anŭ adi siabo kana, angān bisa nyikŭn tadŭh-i, nimun daya adi biteya birŭmŭh nyikŭn tadŭh tung jangi ripas-i muko jugan jangi pinganggen. 31 Angān ngga rawang rawang ngan bisa man tadŭh anŭ di tadŭ yŭn-i, sabab anŭ mbŭh gaji ngan adi nyiraja di Bari TUHAN. 32 Angān dŭh sarah kan angān man-i, atas angān muko jugan anŭ adi siabo kana ka TUHAN. Pak dŭhnyah nyembar pinganggen adi kudus anŭ so daya Israel darŭm angān man-i diŭ so adi siabo kana dog jugan; kambŭi angān ndai simŭnŭ, angān re dog ukum kabŭs.”

Pinyikiang 19

1 TUHAN pesan di Moses ngga Aaron, 2 bada nggen ka bara daya Israel atur-adat ati: Taban ka yŭn Moses ngga Aaron ndi dayung sapi adi bireh ka adi ramus buang pidanah ka adi bŭn dog bada ndai kraja, 3 ka ngara re nggen-i di imam Eleazar. Dāng anŭ an dog taban ka sapa tarun yŭn bibari ka dog siŭ di sirung jawin-i. 4 Komŭnŭ Eleazar an tambit kada deya dāng anŭ ka ngga trinju-i masik-i pikuju kari nura Bari TUHAN. 5 Ndi pŭrŭng pŭrŭng dāng anŭ, kurit, dagin, deya ngga kuboi-i an dog badang di sirung jawin imam anŭ. 6 Komŭnŭ ka ayŭh an tambit kada kayuh sedar, ndi tugu hyssop, ka taris adi bireh, ka taran-i di apui. 7 Ripas anŭ, imam anŭ an ngu piraka-i ka mŭbŭh adŭp-i ngga piin, komŭnŭ nŭ ayŭh bisa mŭrŭt tarun yŭn bibari; pak ayŭh gibabŭ kais nanyam ka adat ndŭg singumi andu. 8 Daya adi badang dayung sapi anŭ dŭh siŭn dŭh gŭh an ngu piraka-i ka mŭbŭh adŭp-i ngga piin, pak ayŭh gŭh babŭ kais nanyam ka adat ndŭg singumi andu. 9 Jadi ndi naan daya adi bisig nanyam ka adat an nguruk dabu apŭk sapi anŭ ka na-i di tarun adi bisig nanyam ka adat di sapa tarun yŭn bibari, di yŭn-i dog nyikŭn yŭn daya Israel pakai ngga sidia piin ngga kadi pinyikais nanyam ka adat. Atur adat anŭ dog pimanu ngga taran dosa. 10 Daya adi tukang nguruk dabu apŭk anŭ dŭh siŭn dŭh an ngu piraka-i, pak ayŭh babŭ kais nanyam ka adat ndŭg singumi andu. Atur-adat ati re adu adu simŭnŭ yŭn bara daya Israel samŭn daya pinami adi rŭŭ di ruang ngara. 11 Sinadan daya adi tama tadang mbŭh jadi kais nanyam ka adat darŭm tipuh ju andu. 12 Ayŭh dŭh siŭn dŭh an pibisig adŭp-i ngga piin pinyibisig di andu adi taruh ngga di andu adi ju; simŭnŭ ka ayŭh bisig. Pak kambŭi ayŭh dŭh pibisig adŭp-i di andu adi taruh ngga andu adi ju anŭ, ayŭh taŭn mbŭh dŭh bisig. 13 Sinadan daya adi tama tadang ka dŭh pibisig adŭp-i taŭn babŭ kais, amai piin pinyibisig gibayuh dog mŭbŭh di tunduh-i. Ayŭh nyembar Bari TUHAN, ka ayŭh re dŭh tia dog nyirundeng daya Tapa. 14 Kambŭi agi daya kabŭs di darŭm bari, jadi tadŭ tadŭ daya adi agi di darŭm bari anŭ di tipuh pinyikabŭs anŭ, puan kah agi daya mŭrŭt ka darŭm-i sua jadi kais nanyam ka adat darŭm tipuh ju andu. 15 Tadŭ tadŭ sapang puan kah priok adi agi di darŭm bari anŭ adi dŭh dog nutu sua gŭh jadi kais. 16 Kambŭi daya tama daya adi mbŭh dog siŭ puan kah adi kabŭs sadi adŭp-i di sapa tarun, puan kah tama turang daya adi mbŭh kabŭs, puan kah kubur, ayŭh mbŭh jadi kais darŭm tipuh ju andu. 17 Ngga kadi pinyikais anŭ, tambit kada dabu apŭk dayung sapi bireh adi mbŭh dog badang ngga taran dosa, na-i di darŭm priok ka gaur ngga piin adi bisig. 18 Yŭn har adi sibungas-i, daya adi bisig nanyam ka adat an tambit ndi tugu hyssop, siruman-i di piin anŭ, ka masik bari anŭ, sopŭrŭg kayuh adi agi di darŭm-i, ngga sopŭrŭg daya adi agi diginŭ. Yŭn har adi numbor duwŭh, daya adi bisig nanyam ka adat an masik piin anŭ di tunduh ngara adi mbŭh tama turang daya adi mbŭh kabŭs puan kah tadang daya puan kah kubur. 19 Di andu adi taruh ngga di andu adi ju daya adi bisig nanyam ka adat an masik piin anŭ di tunduh daya adi kais. Di andu adi ju ayŭh an pibisig daya anŭ, adi, muko ngu piraka-i ka mŭbŭh adŭp-i ngga piin, jadi bisig nanyam ka adat ngga simŭdŭp batŭh andu. 20 Daya adi mbŭh jadi kais nanyam ka adat, ka dŭh pibisig adŭp-i taŭn babŭ kais, sabab piin pinyibisig babŭ dŭh dog mŭbŭh di tunduh-i. Ayŭh nyembar Bari TUHAN, ka mbŭh dŭh tia dog nyirundeng daya Tapa. 21 Angān an adu adu sita atur adat ati. Sianŭ adi tukang masik piin pinyibisig dŭh siŭn dŭh gŭh ngu piraka-i. Tadŭ tadŭ daya adi tama piin anŭ taŭn babŭ kais nanyam ka adat ndŭg singumi andu. 22 Tadŭ tadŭ kayuh adi daya adi kais tama mbŭh jadi kais gŭh; ka tadŭ tadŭ daya bŭkŭn adi tama kayuh anŭ, jadi kais ndŭg singumi andu.

Pinyikiang 20

1 Darŭm sibungas buran sopŭrŭg daya Israel di ka tarun tana-pajam Zin ka bibari di Kadesh. Diginŭ Miriam kabŭs ka dog kubur. 2 Mating piin di tarun yŭn ngara bibari, jadi bara daya mandŭg tikuruk maning Moses ngga Aaron, 3 buang mingungut: “Mbŭh kana dŭ ata pati ka samah kabŭs ngga bara dingan ta daya Israel di rawa Bari TUHAN. 4 Mani angān taban kieh di ka tarun tana-pajam ati? Isa kieh kabŭs digiti samah ngga dāng dāng ami kah? 5 Mani angān taban kieh ngga bu so Egypt di ka tarun tana ati adi ruai arap, buang mating ani ani timbu dieh? Gandom mating, tŭngŭn ara mating, tŭngŭn anggor mating, tŭngŭn delima mating. Piin re nŭŭh nok mating gŭh!” 6 Moses ngga Aaron bu so yŭn bara daya ka mijog di tiban Bari TUHAN. Ngara mutu ubak ngara, ka jawa bragah TUHAN nandŭng di ngara. 7 TUHAN nang di Moses, 8 “Tambit sikud anŭ adi di jawin Pati Simanya, komŭnŭ kuu ngga Aaron nguruk sopŭrŭg daya Israel. Diginŭ di sirung jawin sopŭrŭg ngara minyu di batuh ajeh, ka piin re minapus ruah so dieh. Simŭnŭ kuu re piruah piin so batuh anŭ yŭn bara daya samŭn dāng dāng ngara bada nok.” 9 Moses di ka tambit sikud anŭ nimun TUHAN mbŭh bada. 10 Ayŭh ngga Aaron nguruk sopŭrŭg daya Israel di jawin batuh anŭ, ka Moses nang, “Dingah angān adi an birawan! Patut kah kieh piruah piin so batuh ati yŭn ngan?” 11 Komŭnŭ Moses pakat sikud anŭ ka mupu batuh anŭ piduwŭh kari ngga sikud anŭ, ka piin bagŭ ruah so dieh, ka sopŭrŭg daya samŭn dāng nok-i. 12 Pak TUHAN nang Moses ngga Aaron. Ayŭh nang, “Sabab angān dŭh biyŭn puno pinyabah di Aku ngga ngaku kuasa Ku adi kudus di sirung jawin daya Israel, angān dŭh re nguru ngara ka tarun tana adi Aku mbŭh bijanji an nggen di ngara.” 13 Kayuh anŭ jadi di Meribah adi yŭn daya Israel mingungut rawan TUHAN, ka di yŭn-I kiren di ngara nang adŭp-I kudus. 14 Moses pait bara pinyisung so Kadesh ka yŭn raja di Edom. Ngara nang, “Pinganang ati so bara madis mai, tibaran-asar daya Israel. Kaam puan pinyusah adi mbŭh dog kieh, 15 munki tayung-babuk ami di ka Egypt, di yŭn ami rŭŭ bisawa sawa. Daya Egypt kinanyuh bara tayung-babuk ami, samŭn kieh, 16 ka kieh sien bagan TUHAN bada turung kieh. Ayŭh dingah sien ami ka pait ndi naan malaikat, adi taban kieh ruah so Egypt. Madin kieh mbŭh di Kadesh, anak kupo di baat tarun tana ngan. 17 Turung nyibandar kieh mutas tarun tana ngan. Kieh ngga dāng kudip ami batur panu kadŭg aran adŭ ka kieh dŭh re digang ŭmŭh puan kah teya anggor ngan, ka kieh dŭh gŭh re nok piin so prigi ngan. Kieh re adu adu panu di aran bās adŭ, ndŭg ka kieh mbŭh ruah so tarun tana ngan.” 18 Pak daya Edom nam, “Kieh dŭh re bada angān panu mutas rais ami! Kambŭi angān suba mutas, kieh re ruah di nyerang angān.” 19 Daya Israel nang, “Kieh re adu adu panu di aran bās adŭ, ka kambŭi kieh puan kah dāng ami nok piin ngan, kieh re bayar. Kaŭs kieh raan panu mutas adŭ.” 20 Daya Edom nang dinge, “Dŭh bisa!” ka ngara matak taban bara soldadu adi bās re an nyerang daya Israel. 21 Sabab daya Edom abah bada daya Israel panu mutas tarun tana ngara, daya Israel biruit kadŭg aran adi bŭkŭn adŭ. 22 Sopŭrŭg daya Israel bu so Kadesh ka mandŭg ka Darŭd Hor, 23 di baat Edom. Diginŭ TUHAN nang di Moses ngga Aaron, 24 “Aaron dŭh re mŭrŭt tarun tana adi Aku mbŭh bijanji an nggen di Israel; ayŭh re kabŭs, sabab angān duwŭh mbŭh rawan pinganang Ku di Meribah. 25 Taban Aaron ngga anak dari-i Eleazar ka maad Darŭd Hor, 26 ka diginŭ pirukos jipo-ambu imam Aaron, ka kasŭk-i di Eleazar. Aaron re kabŭs diginŭ.” 27 Moses ndai nimun pinyibada TUHAN. Ngara maad Darŭd Hor dog kiris sopŭrŭg daya Israel, 28 ka Moses pirukos jipo-ambu imam Aaron ka kasŭk-i di Eleazar. Diginŭ di tibung darŭd Aaron kabŭs, ka Moses ngga Eleazar mūn pari. 29 Sopŭrŭg daya Israel mbŭh puan nang Aaron mbŭh kabŭs, ka sopŭrŭg ngara ngurid ayŭh sitŭkŭd taruh puru andu.

Pinyikiang 21

1 Kan raja daya Canaan di Arad di tura ka siratan tarun tana Canaan dingah daya daya Israel re mandŭg so tura ka Atharim, ayŭh nyerang ngara ka nakap kada ngara. 2 Komŭnŭ bara daya Israel ndai payu ngara ngga TUHAN: “Kambŭi Kaam raan bada kieh ngarah bara daya ati, kieh re kubo nitah ngara ngga kupo kupo ngara ka Kaam ka re pirabur ngara.” 3 TUHAN dingah ngara ka turung ngara ngarah daya daya Canaan. Jadi daya daya Israel pirarap ngara ngga kupo kupo ngara, ka kadŭn tarun anŭ Hormah. 4 Daya daya Israel bu tingge Darŭd Hor kadŭg aran adi nuju Tanjung Aqaba amai an panu maning tarun tana Edom. Pak darŭm pimanu ngara mbŭh dŭh tan nŭtŭd adŭp-i, 5 ka minyu rawan Tapa ngga Moses. Ngara mingungut, “Mani kaam taban kieh ngga ruah so Egypt da kabŭs di tarun tana-pajam ati, di yŭn mating pinguman puan kah piin? Dŭh kieh tan man pinguman ati adi bidab!” 6 Komŭnŭ TUHAN pait dudu jippŭh adi raru bisā ka ruang daya bagŭ, ka bagŭ daya Israel dog nyingŭt ka kabŭs. 7 Bara daya mandŭg ka yŭn Moses, ka nang, “Kieh mbŭh bidosa kan kieh minyu rawan TUHAN ka rawan kaam. Jadi madin bidua ka TUHAN bada kadi dudu jippŭh ati.” Jadi Moses bidua yŭn bara daya bagŭ. 8 Komŭnŭ TUHAN bada Moses ndai jippŭh so timaga, ka na-i di ndi tiang, isa tadŭ daya adi muko dog nyingŭt bisa tingga-i ka dapŭd bua. 9 Jadi Moses ndai jippŭh so timaga ka na-i di tiang. Tadŭ daya adi mbŭh dog nyingŭt tingga jippŭh timaga anŭ ka rasu bua. 10 Daya Israel pijuu pimanu ngara ka bibari di Oboth. 11 Ripas ngara tingge tarun anŭ, ngara bibari di tibawang Abarim di tarun tana-pajam tura ka timor tarun tana Moab. 12 Komŭnŭ ngara bibari di Rubān Zered. 13 So nŭ ngara pijuu panu dinge ka bibari di tura ka utara Yang Arnon, di tarun tana-pajam adi bayah-i ndŭg tarun tana daya Amor. (Arnon inŭh baat di asah daya Moab ngga daya Amor.) 14 Ngapŭi darŭm Surat Pasar Perang TUHAN agi dog nuris “. . . kupo Waheb di arong gadung Suphah, ngga rubān rubān; 15 ngga ired rubān rubān adi bayah-i ndŭg kupo Ar nuju baat tarun tana Moab.” 16 So nŭ, ngara pijuu pimanu ngara ndŭg tarun adi dog kadŭn Prigi, di yŭn TUHAN nang di Moses, “Nguruk bara daya, ka Aku re nggen di ngara piin nok.” 17 Di tipuh anŭ daya Israel nang ragu ati: “Prigi, piruah piin ngan; ka kieh re ngadā-i ngga ragu. 18 Prigi adi dog kareh bara pinguasaka adi dog kareh bara pinguru daya, dog kareh ngga sikud-pinyipritah rajaka ngga sikud ngara.” Ngara panu so tarun tana-pajam di ka Mattanah, 19 ka so nŭ ngara pijuu panu ndŭg Nahaliel, ka so Nahaliel di ka Bamoth, 20 ka so Bamoth di ka rubān di tarun tana daya Moab, di ribo tibung Darŭd Pisgah, nura ninjau tarun tana-pajam. 21 Komŭnŭ daya Israel pait pinyisung ka Sihon adi raja daya Amor ka nang: 22 “Bada kieh mutas tarun tana ngan. Kieh ngga dāng kudip ami dŭh re miriseu so aran ka kudak ŭmŭh puan kah teya anggor ngan, ka kieh dŭh gŭh re nok piin so prigi ngan; kieh re adu adu di aran bās adŭ ndŭg ka kieh mbŭh ruah so tarun tana ngan.” 23 Pak Sihon abah nyibandar daya Israel panu mutas tarun tana-i. Ayŭh nguruk bara soldadu-i ka matak ka Jahaz di tarun tana-pajam ka nyerang bara daya Israel. 24 Pak daya Israel siŭ raru bagŭ pinganyu darŭm perang, ka mŭrŭt tarun tana ngara, piguru so Yang Arnon di utara Jabbok, anŭ inŭh ndŭg daya Ammon, amai baat daya Ammon mbŭh nakit dog jaga. 25 Ngapŭi daya Israel sirabut sopŭrŭg kupo daya Amor, samŭn Heshbon ngga sopŭrŭg anak kupo adi maning tarun tana anŭ, ka rŭŭ dieh. 26 Heshbon inŭh sindŭ kupo raja Sihon adi daya Amor, adi ko biperang ngga raja Moab adi diŭ, ka ko tambit sopŭrŭg tana-i ndŭg Yang Arnon. 27 Ngapŭi bara adi tukang bipatun matun, “Mandŭg ka Heshbon, ka kupo Raja Sihon! Kieh raan kiris-i pari dog pijog bauh mun amba-i. 28 Muko ndi sidah so kupo Heshbonbara soldadu Sihon masang mun apui; ayŭh nyirubuh kupo Ar di Moabka man dudu tirunduk di sijo Arnon. 29 Munki raru sipŭ-i di angān, daya Moab! Angān adi nyambah Chemosh mbŭh dog nyirubuh! Tapa ngan mbŭh bada bara dari ngan jadi daya adi bu mangān rais adŭp-i, ka bara dayung jadi daya-takap raja daya Amor. 30 Pak madin sesang ngara mbŭh dog siŭ, ndi aran aran so Heshbon ndŭg Dibon, so Nashim ndŭg Nophah, sindŭk Medeba.” 31 Jadi bara daya Israel rŭŭ di tarun tana Amor, 32 ka Moses pait daya bada jiroh aran adi kana dŭ ngga nyerang kupo Jazer. Daya Israel sirabut kupo anŭ samŭn anak anak kupo adi maning anŭ, ka pibu daya Amor adi rŭŭ dieh. 33 Komŭnŭ daya Israel biruit ka aran nuju Bashan, ka Og adi raja di Bashan matak ngga bara soldadu-i di nyerang ngara di Edrei. 34 TUHAN nang di Moses, “Dŭhnyah taru ayŭh. Aku re nggen di kuu pimanang. Kuu re ngarah ayŭh, sopŭrŭg daya-i ngga tana-i. Ndai di ayŭh anŭ adi kuu mbŭh ndai di Sihon, raja daya Amor adi mritah di Heshbon.” 35 Jadi daya Israel siŭ Og, bara anak dari-i, ngga sopŭrŭg daya-i, dŭh kidŭm asi asi. Komŭnŭ ngara ngisi tarun tana anŭ.

Pinyikiang 22

1 Bara daya Israel pijuu pimanu ngara ka bibari di rabak Moab tura ka timor Yang Jordan, bistatang ngga Jericho. 2 Kan raja daya Moab, Balak anak Zippor, dingah kayuh adi daya Israel mbŭh ndai di daya Amor ka munki masam bagŭ-i daya Israel, 3 ayŭh ngga sopŭrŭg daya-i mbŭh jadi taru. 4 Bara daya Moab nang di bara pinguru daya Midian, “Dudu bara daya ati re rikas mandŭg di pirusak sopŭrŭg kayuh adi maning ata, keya ka dari sapi man kupai di tarun tana kupai.” Jadi Raja Balak 5 pait pinyisung bada bagan Balaam anak Beor, adi agi di Pethor sindŭk Yang Euphrates di tarun tana Amaw. Ngara taban ka ayŭh pinganang ati so Balak: “Aku raan kuu puan nang ndi bangsa bangsa mbŭh mandŭg so Egypt; daya-i mbŭh papah barang ka yŭn-i ka raan tambit tana ami. 6 Ngara mbŭh raru bagŭ so kieh, ngapŭi turung mandŭg ka mangu ngara yŭn ku. Komŭnŭ kadŭ kieh tungang ngarah ka pibu ngara so tana ami. Aku puan nang kan kuu nyiberkat daya, daya anŭ dapŭd berkat; ka kan kuu mangu daya, daya anŭ dog nyatŭk pangu.” 7 Jadi pinguru daya Moab ngga Midian taban duit upah ngga bayar pangu anŭ, di ka yŭn Balaam, ka nggen di ayŭh pinganang Balak. 8 Balaam nang di ngara, “Nyirŭmŭn ngarŭm ati digiti, ka sipagi aku re kidaan di angān ani bait ani adi TUHAN kidaan di aku.” Jadi bara pinguru daya Moab nyirŭmŭn di ramin Balaam. 9 Tapa mandŭg tudu Balaam ka siken, “Asi ngara ati adi nyirŭmŭn di ramin mu?” 10 Ayŭh nam, “Raja Balak so Moab mbŭh pait ngara bada kidaan di aku 11 nang bara daya adi mandŭg so Egypt mbŭh agi di barang ka yŭn-i. Ayŭh mite aku mangu ngara yŭn adŭp-i, isa ayŭh tungang rawan ka pibu ngara so tana-i.” 12 Tapa nang di Balaam. “Dŭhnyah tunda ngara, ka dŭhnyah mangu daya Israel, amai ngara mbŭh dapŭd berkat so Aku.” 13 Isan isan andu jawa ndi, Balaam di ka yŭn bara pinyisung Balak ka nang, “Pari adŭ angān; TUHAN dŭh raan bada aku sua ngga angān.” 14 Jadi ngara pari ka yŭn Balak ka kidaan di ayŭh nang Balaam abah sua mandŭg ayō ngara. 15 Komŭnŭ Balak pait rabis bagŭ bara pinguru adi rabis bās dŭ pangkat so ngara anŭ adi diŭ tejah. 16 Ngara di ka yŭn Balaam ka nggen di ayŭh pinganang so Balak: “Turung dŭhnyah bada tadŭ kayuh matŭn kuu mandŭg ka yŭn ku! 17 Aku re nggen di kuu bagŭ upah ka ndai tadŭ kayuh adi kuu mite. Turung mandŭg ka mangu bara daya anŭ yŭn ku.” 18 Pak Balaam nam, “Sunggu kambŭi Balak nggen di aku sopŭrŭg pirak ngga mas adi darŭm istana-i, aku dŭh bisa nyibireu pesan TUHAN adi Tapa ku, pasar har adi siabo sŭ bait kani. 19 Pak turung nyirŭmŭn digiti, nimun ngara anŭ adi bŭkŭn, isa aku bisa puan nang agi puan kah mating kayuh adi TUHAN an kidaan di aku.” 20 Ngarŭm anŭ Tapa mandŭg ka yŭn Balaam ka nang, “Kambŭi bara daya anŭ mbŭh mandŭg an mite kuu tunda adŭp-i, sidia adŭp mu ka di, pak ndai anŭ adi Aku bada kuu ndai adŭ.” 21 Jadi isan isan andu jawa ndi Balaam na tapas-pinyiguru di tunduh kaldi-i ka matak samah bara pinguru daya Moab. 22 Tapa mbŭh tuas nang Balaam sah di, ka darŭm Balaam panu nunggang kaldi-i, ayō duwŭh naan daya gaji-i, malaikat TUHAN mijog di aran tarang aran-i. 23 Kan kaldi anŭ kiris malaikat mijog di aran buang digen pedang, ayŭh biruit bu so aran ka di ka ŭmŭh. Balaam madŭs kaldi-i ka taban-i pari ka aran. 24 Komŭnŭ malaikat anŭ mijog di ateng aran di asah duwŭh teya anggor adi agi sindung batuh di barang parad. 25 Kan kaldi kiris malaikat anŭ, ayŭh sigen adŭp-i ka panu ngisi sindung ka ngites kaja Balaam. Balaam madŭs kaldi anŭ dinge. 26 Nganŭ malaikat di ka jawin, ka mijog di tarun adi sikidŭn buang mating aran ngga biruit ka bait ka tauh. 27 Kari ati, kan kaldi kiris malaikat anŭ, ayŭh guring adŭ. Balaam mbŭh raru tuas ka piguru madŭs kaldi ngga sikud-i. 28 Komŭnŭ TUHAN nggen kuasa di kaldi anŭ bada pandai minyu, ka-i nang di Balaam, “Ani mbŭh ku ndai di kaam? Mani kaam mbŭh pitaruh kari madŭs aku?” 29 Balaam nam, “Amai kuu mbŭh bada aku mun daya budo! Kambŭi aku agi pedang, taŭn muko aku siŭ kuu.” 30 Kaldi anŭ nam, “Dŭh kah aku ati kaldi anŭ adi ari mai nunggang tian ti? Mbŭh kah aku simuti ngga kaam dawŭ-i?” “Bŭn” ayŭh nam. 31 Komŭnŭ TUHAN bada Balaam kiris malaikat anŭ mijog diginŭ ngga pedang-i; ka Balaam nyipŭŭb di tana nyambah. 32 Malaikat anŭ siken, “Mani kuu mbŭh pitaruh kari madŭs kaldi mu mun anŭ? Aku mbŭh mandŭg di tarang aran mu, amai kuu taŭn dŭh patut ndai pimanu ati. 33 Kaldi mu kiris aku ka biruit pitaruh kari. Kambŭi ayŭh dŭh biruit, tatu Aku muko siŭ kuu ka tandah kaldi mu udip.” 34 Balaam nam, “Aku mbŭh bidosa. Aku dŭh puan kaam agi mijog di aran tarang aku; pak madin kambŭi kaam nang aku dŭh patut pijuu pimanu ati, aku re pari maad.” 35 Pak malaikat anŭ nang, “Panu adŭ ngga ngara, pak minyu nang anŭ adi aku bada kuu nang.” Jadi Balaam pijuu panu ngga ngara. 36 Kan Balak dingah Balaam agi mandŭg, ayŭh ruah di kambat ayŭh di Ar, kupo adi di pang Yang Arnon di baat tarun tana Moab. 37 Balak nang di ayŭh, “Mani kuu dŭh mandŭg sibungas aku bagan kuu? Kuu pikir aku dŭh tungang ngupah kuu ngga sukup kah?” 38 Balaam nam, “Dŭh kah aku agi mandŭg? Pak madin, ani kuasa ku? Kaŭs aku bisa nang anŭ adi Tapa bada aku nang.” 39 Jadi Balaam di ngga Balak ka kupo Huzoth, 40 di yŭn Balak simareh dudu sapi ngga dudu biri, ka nggen kada dagin-i di Balaam ngga bara pinguru adi agi sua ngga ayŭh. 41 Ngga isan isan andu jawa ndi Balak taban Balaam ngga di ka Bamoth Baal, di yŭn Balaam dapŭd kiris kada uruk bara daya Israel.

Pinyikiang 23

1 Ayŭh nang di Balak, “Pijog ju mija-sambah digiti yŭn ku, ka taban ka yŭn ku ju dari sapi ka ju dari biri.” 2 Balak ndai nimun adi mbŭh dog bada, ka ayŭh ngga Balaam nyadis ndi dari sapi ngga ndi dari biri di tunduh barang mija-sambah. 3 Komŭnŭ Balaam nang di Balak, “Mijog digiti sindŭk sadis adi kuu badang, atan aku di tingga re bidapŭd kah dŭh TUHAN ngga aku. Aku re kidaan di kuu ani bait ani adi Ayŭh pinandŭng di aku.” Jadi ayŭh di sadi-i ka tibung ndi sandah, 4 ka Tapa bidapŭd ngga ayŭh. Balaam nang di Ayŭh, “Aku mbŭh pijog ju mija-sambah ka nyadis ndi dari sapi ngga ndi dari biri di tunduh barang mija.” 5 TUHAN kidaan di Balaam kayuh adi patut-i nang, ka bada ayŭh pari ka yŭn Balak bada nggen pinganang-I di ayŭh. 6 Jadi ayŭh pari ka dapŭd Balak gibabŭ mijog sindŭk sadis adi-i badang, samah ngga bara pinguru daya Moab. 7 Balaam minyu pinganang binabi-i: “Balak adi raja daya Moab mbŭh taban akuso Syria, so darŭd tura ka timor. ‘Mandŭg minyu yŭn ku,’ ayŭh nang, ‘Mangu daya Israel.’ 8 Simuki aku bisa mangu kayuh adi Tapa dŭh mangu, bait minyu pasar pinyirusag kan TUHAN dŭh nang ani ani? 9 So tunduh batuh batuh adi bigatung aku tungang kiris ngara; aku tungang nyibatŭh ngara so dudu sandah. Ngara inŭh ndi bangsa adi udip sadi; ngara puan adŭp-i mbŭh dog nyiberkat rabis so bangsa bangsa bŭkŭn. 10 Sesang sesang daya Israel keya ka dabu; ngara mbŭh raru bagŭ ka dŭh batah dog mirang. Bada aku nŭbŭn pimudip ku nimun ndi so daya TUHAN; bada aku kabŭs ngga sanang nimun daya tŭnggŭn.” 11 Komŭnŭ Balak nang di Balaam, “Ani ati ndai mu di aku? Aku taban kuu kamati di mangu bara pinganyu ku, pak gŭt kuu nyiberkat ngara?” 12 Ayŭh nam, “Aku nang kayuh kaŭs-i kayuh adi TUHAN bada aku nang.” 13 Komŭnŭ Balak nang di Balaam, “Ja tunda aku di ka tarun bŭkŭn adi so mu bisa kiris kada daya Israel adŭ. Mangu ngara yŭn ku so nŭ.” 14 Ayŭh taban Balaam ngga di ka tana Zophim di tibung Darŭd Pisgah. Diginŭ ayŭh pijog gŭh jŭ mija-sambah, ka nyadis ndi dari sapi ka ndi dari biri di tunduh barang mija-sambah anŭ. 15 Balaam nang di Balak, “Mijog digiti sindŭk sadis badang mu, ka aku re di kamajeh bidapŭd ngga Tapa.” 16 Tapa bidapŭd ngga Balaam, ka kidaan di ayŭh kayuh adi patut-i nang, ka bada ayŭh pari ka yŭn Balak ka nggen pinganang-I di ayŭh. 17 Jadi ayŭh pari ka dapŭd Balak gibabŭ mijog sindŭk sadis badang-i, samah ngga bara pinguru daya Moab. Balak siken ani kayuh adi TUHAN mbŭh nang, 18 ka Balaam minyu pinganang binabi-i: “Mandŭg, Balak anak Zippor, ka dingah kayuh adi re ku nang. 19 Tapa dŭh manusia, adi minyu kadong; Ayŭh dŭh manusia adi an ngubah pikir-i. Ani bait ani adi Ayŭh bijanji, Ayŭh ndai; Ayŭh minyu, ka-i jadi. 20 Aku mbŭh dog ngajar bada nyiberkat, ka kan Tapa nyiberkat, aku dŭh bisa tarik pari berkat anŭ. 21 Aku mbŭh diŭ kiris pimudip Israel adi sundis andu, dŭh re dŭh bituah buang dŭh re dog pinyusah. TUHAN adi Tapa ngara agi ngga ngara; ngara ngaku Ayŭh anŭ Raja ngara. 22 Tapa mbŭh taban ngara ruah so Egypt; Ayŭh birawan yŭn ngara keya ka dari sapi tarun. 23 Mating uri karŭm, mating pingandai siher, adi bisa dog pakai ngga rawan bangsa Israel. Madin daya re nang pasar Israel, ‘Tingga kayuh adi Tapa mbŭh ndai!’ 24 Bangsa Israel mbŭh keya ka singah adi bake: ayŭh dŭh re rŭŭ ndŭg ka-i muko nyirigat ka man, ndŭg ka-i muko nok deya ngara adi-i muko siŭ.” 25 Komŭnŭ Balak nang di Balaam, “Kuu abah mangu daya Israel, pak piji ka nŭŭh dŭhnyah nyiberkat ngara!” 26 Balaam nam, “Dŭh kah aku muko kidaan di kuu nang aku dŭh siŭn dŭh ndai sopŭrŭg kayuh adi TUHAN kidaan di aku?” 27 Balak nang, “Ja tunda aku, ka aku re taban kuu ka tarun adi bŭkŭn. Kadŭ Tapa re an bada kuu mangu ngara yŭn ku so nŭ.” 28 Jadi ayŭh taban Balaam ka tibung Darŭd Peor adi nura tarun tana-pajam. 29 Balaam nang di ayŭh, “Pijog ju mija-sambah digiti yŭn ku, ka taban yŭn ku ju dari sapi ka ju dari biri.” 30 Balak ndai nimun adi mbŭh dog bada ka nyadis ndi dari sapi ka ndi dari biri di barang mija-sambah anŭ.

Pinyikiang 24

1 Jadi madin Balaam mbŭh puan nang TUHAN taŭn raan ayŭh nyiberkat daya Israel, ngapŭi ayŭh dŭh tia di jiroh pinyipuan jang, nimun dawŭ-i. Ayŭh bigiring nura tarun tana-pajam 2 ka kiris daya Israel bibari ka kutung adŭp ngara nanyam ka tibaran-asar. Roh Tapa nguasa ayŭh, 3 ka ayŭh minyu pinganang binabi-i: “Pinganang so Balaam anak Beor, pinganang daya anŭ adi tungang tirase tingga, 4 adi tungang dingah kayuh adi Tapa nang. Ngga batŭh adi bidarang aku kiris keya ka darŭm pŭmŭhkayuh so Tapa adi Bisa-pŭrŭg. 5 Bari daya Israel ramus, 6 Mun ated baris tŭngŭn kurma, puan kah teya di pang sungi, mun tŭngŭn gaharu adi TUHAN purun, puan kah tŭngŭn sedar di pang piin. 7 Ngara re dapŭd bagŭ piin ujen, ka purun bine-i di tana adi sadang bisa. Raja ngara re bās dŭ so Agag, ka pritah-i re mukap bayah. 8 Tapa taban ngara ruah so Egypt; Ayŭh birawan yŭn ngara keya ka dari sapi tarun. Ngara tŭrŭn pinganyu ngara, pirandŭk turang ngara, ka mata reja reja-panah ngara. 9 Bangsa Israel keya ka singah adi bake; kan-i bŭŭs, mating daya birani kies-i. Asi asi adi nyiberkat Israel re dog nyiberkat, ka asi asi adi mangu Israel re dog mangu.” 10 Darŭm tuas-i Balak nyiriang pupung-i, ka nang di Balaam, “Aku bagan kuu bada mangu pinganyu ku, pak gŭt kuu mbŭh pitaruh kari nyiberkat ngara. 11 Madin maad adŭ nŭh! Aku bijanji an ngupah kuu, pak TUHAN mbŭh kinarang kuu so dapŭd upah anŭ.” 12 Balaam nam, “Aku muko kidaan di pinyisung adi pait mu ka aku nang 13 kambŭi kuu nggen di aku sopŭrŭg mas ngga pirak di darŭm Istana bait kani, aku dŭh bisa nyibireu pesan TUHAN ka ndai tadŭ kayuh so ka pinyiraan adŭp ku. Kaŭs aku bisa nang anŭ adi TUHAN bada aku nang.” 14 Balaam nang di Balak, “Madin aku pari ka daya adŭp ku. Pak diŭ so aku panu, aku bakan kuu di kayuh adi re daya Israel ndai di tunduh daya mu darŭm tipuh adi re mandŭg.” 15 Komŭnŭ ayŭh minyu pinganang binabi-i: “Pinganang Balaam anak Beor, pinganang daya anŭ adi tungang tirase tingga, 16 adi tungang dingah kayuh adi Tapa nangka trima pinyipuan adi mandŭg so Ayŭh adi Sambu Sopŭrŭg. Ngga batŭh adi bidarang aku kiris keya ka darŭm pŭmŭhkayuh so Tapa adi Bisa-pŭrŭg. 17 Aku tingga tipuh adi re mandŭg, ka aku kiris bangsa daya Israel. Ndi naan raja, keya ka bitang adi nyirinyak, re makat so bangsa anŭ. Keya ka suat bitang ayŭh re mandŭg so Israel. Ayŭh re pirandŭk bara pinguru Moabka ngarah sopŭrŭg daya Seth adi miruap ka ganas. 18 Ayŭh re ngarah pinganyu-i di Edomka bada tarun tana ngara jadi bisaka-i, sitadŭn Israel pijuu pimanang-i. 19 Bangsa Israel re bidigang di tunduh ngaraka pirarap ngara adi gibabŭ udip.” 20 Komŭnŭ keya ka darŭm pŭmŭh Balaam kiris daya Amalek, ka minyu pinganang-binabi ati: “Amalek inŭh daya adi bake dŭ so sopŭrŭg bangsa, pak pinŭbŭn-i re rarap adu adu.” 21 Ka keya ka darŭm pŭmŭh ayŭh kiris daya Ken, ka minyu pinganang-binabi ati: “Tarun adi yŭn ngan rŭŭ agi pagŭng, pagŭng keya ka sarin adi dog ndai di sandah batuh, 22 pak angān daya Ken re dog piraburkan angān dog nakap daya Assyria.” 23 Balaam minyu pinganang-binabi ati: “Asi dudu daya anŭ adi tikuruk di tura ka utara? 24 Bara pinyerang re birayar so Cyprus; ngara re ngarah Assyria ngga Eber, pak ngara, gŭh, re rarap adu adu.” 25 Komŭnŭ Balaam sidia adŭp-i ka mari ka arŭn adŭp-i, ka Balak mari gŭh.

Pinyikiang 25

1 Kan bara daya Israel mbŭh pijog bari ngara di gadung Rubān Acacia, bara dari ngara mbŭh piguru ndai pingandai kais ngga bara dayung daya Moab adi agi diginŭ. 2 Bara dayung anŭ bagan ngara ka gawai sadis adi yŭn tapa daya Moab dog nyambah. Daya daya Israel sua man pinguman ngara ka sua nyambah tapa 3 Baal di Peor. Jadi TUHAN mbŭh baji di ngara, 4 ka nang di Moses, “Tambit sopŭrŭg pinguru Israel ka siŭ ngara darŭm jawa sandu, ka komŭnŭ Aku re dŭh tia baji di bara daya.” 5 Moses nang di bara akim anŭ, “Barang naan angān an siŭ barang naan daya di tibaran-asar ngan adi mbŭh nyambah Baal di Peor.” 6 Ndi naan so daya Israel taban dayung daya Midian ngga mŭrŭt bari adŭp-i ka mbŭh giranan dog kiris Moses ngga sopŭrŭg daya Israel, atan ngara gibabŭ ngurid di tiban Bari TUHAN. 7 Kan Phinehas, anak dari Eleazar ka sukuh Aaron adi mbŭh jadi imam, kiris kayuh anŭ, ayŭh makat ka bu tingge uruk daya bagŭ. Ayŭh tambit ndi jarok, 8 tunda dari ngga dayung anŭ ka darŭm bari ka tabŭk so-duwŭh ngara anŭ ngga jarok. Simŭnŭ inŭh sesak-andam adi pirabur daya Israel dog pirŭŭ, 9 pak mbŭh agi 24, 000 naan daya kabŭs bada-i. 10 TUHAN nang di Moses, 11 “Sabab kayuh adi Phinehas mbŭh ndai, Aku dŭh tia baji di daya Israel. Ayŭh dŭh raan tandah daya nyambah tapa adi bŭkŭn adŭ-i Aku, anŭ sabab Aku dŭh pirabur ngara darŭm baji Ku. 12 Jadi kidaan di Phinehas nang Aku ndai simanya ngga ayŭh adi re adu adu dog ingat. 13 Ayŭh ngga bara sesang-i re adu adu jadi imam, amai ayŭh dŭh an tandah Israel nyambah tapa adi bŭkŭn so Aku, buang mbŭh ndai aran yŭn pingapun dosa bara daya.” 14 Dŭn dari daya Israel anŭ adi dog siŭ ngga dayung daya Midian inŭh Zimri anak dari Salu, adi pingubak rawang darŭm tibaran-asar Simeon. 15 Dŭn dayung anŭ inŭh Cozbi. Zur, sama-i, inŭh pingubak ndi tibaran so manak daya Midian. 16 TUHAN pesan Moses, 17 “Nyerang daya Midian ka siŭ sopŭrŭg ngara, 18 amai arap adi ngara ndai di angān kan ngara nipu angān di Peor, ka sabab Cozbi, adi dog siŭ di tipuh sesak-andam anŭ di Peor.”

Pinyikiang 26

1 Ripas sesak-andam anŭ TUHAN nang di Moses ngga Eleazar anak dari Aaron, 2 “Ndai pimirang nanyam ka rawang yŭn sopŭrŭg daya Israel, yŭn sopŭrŭg dari adi umbur duwŭh puru sawa bait adi tuuh so anŭ adi tungang jadi soldadu.” 3-4 Moses ngga Eleazar tunda pinganang TUHAN ka nguruk sopŭrŭg dari adi umbur duwŭh puru ngga ka sambu. Ngara tikuruk di rabak Moab di pah mandi Yang Jordan bistatang ngga Jericho. Ngara ati inŭh daya daya Israel adi mbŭh ruah so Egypt: 5 Tibaran-asar Reuben (Reuben inŭh anak pinuai dari Jacob): bara manak Hanoch, Pallu, 6 Hezron ngga Carmi. 7 Kiang bara manak anŭ agi 43, 730 naan dari. 8 Bara sesang Pallu inŭh Eliab, 9 ngga bara anak dari-i Nemuel, Dathan ka Abiram. (Dathan ngga Abiram inŭh dog mien sopŭrŭg daya Israel. Ngara rawan ngamun Moses ngga Aaron, ka tunda bara pinunda Korah kan ngara rawan TUHAN. 10 Tana tipire ka tŭrŭn ngara, ka ngara kabŭs samah ngga Korah ngga bara pinunda-i kan apui badang 250 naan ngara adi dari. Kayuh anŭ mbŭh jadi pinyibakan yŭn daya bagŭ. 11 Pak bara anak dari Korah dŭh dog siŭ.) 12 Tibaran-asar Simeon: bara manak Nemuel, Jamin, Jachin, 13 Zerah, ka Shaul. 14 Kiang bara manak ati agi 22, 200 naan dari. 15 Tibaran-asar Gad: bara manak Zephon, Haggi, Shuni, 16 Ozni, Eri, 17 Arod, ka Areli. 18 Kiang bara manak ati agi 40, 500 naan dari. 19-21 Tibaran-asar Judah: bara manak Shelah, Perez, Zerah, Hezron, ka Hamul. (Duwŭh madis anak dari Judah, Er ngga Onan, mbŭh kabŭs di tarun tana Canaan.) 22 Kiang bara manak ati agi 76, 500 naan dari. 23 Tibaran-asar Issachar: bara manak Tola, Puah, 24 Jashub, ka Shimron. 25 Kiang bara manak ati agi 64, 300 naan dari. 26 Tibaran-asar Zebulun: bara manak Sered, Elon, ka Jahleel. 27 Kiang bara manak ati agi 60, 500 naan dari. 28 Tibaran-asar Joseph, adi sama duwŭh madis anak dari, Manasseh ngga Ephraim. 29 Tibaran-asar Manasseh. Machir anak dari Manasseh inŭh sama Gilead, ka bara manak ati tarik asar ngara so Gilead: 30 bara manak Iezer, Helek, 31 Asriel, Shechem, 32 Shemida, ka Hepher. 33 Zelophehad anak dari Hepher, dŭh biyŭn anak dari, pak bara anak dayung adŭ. Dŭn ngara inŭh Mahlah, Noah, Hoglah, Milcah, ka Tirzah. 34 Kiang bara manak ati agi 52, 700 naan dari. 35 Tibaran-asar Ephraim: bara manak Shuthelah, Becher, ngga Tahan. 36 Bara manak Eran tarik asar ngara so Shuthelah. 37 Kiang bara manak ati agi 32, 500 naan dari. Anŭ inŭh bara manak adi sesang Joseph. 38 Tibaran-asar Benjamin: bara manak Bela, Ashbel, Ahiram, 39 Shephupham, ngga Hupham. 40 Bara manak Ard ngga Naaman tarik asar ngara so Bela. 41 Kiang bara manak ati agi 45, 600 naan dari. 42 Tibaran-asar Dan: adi manak Shuham, 43 kiang ngara ati agi 64, 400 naan dari. 44 Tibaran-asar Asher: bara manak Imnah, Ishvi, ngga Beriah. 45 Bara manak Heber ngga Malchiel tarik asar ngara so Beriah. 46 Asher biyŭn ndi anak dayung dŭn Serah. 47 Kiang bara manak ati agi 53, 400 naan dari. 48 Tibaran-asar Naphtali: bara manak Jahzeel, Guni, 49 Jezer, ngga Shillem. 50 Prungun bara manak anŭ agi 45, 400 naan dari. 51 Jadi prungun bara dari daya Israel agi 601, 730 naan. 52 TUHAN nang di Moses, 53 “Kutung tarun tana yŭn barang tibaran-asar, nanyam ka kiang kudu naan darŭm ndi tibaran. 54-56 Kutung tana anŭ pakai dadu, ka nggen baga utung di tibaran adi baga, ka sŭ utung di tibaran adi sŭ.” 57 Tibaran-asar Levi inŭh bara manak Gershon, Kohath, ka Merari. 58 Bara sesang ngara yŭh gŭh bara anak manak Libni, Hebron, Mahli, Mushi, ka Korah. Kohath inŭh sama Amram, 59 adi tambit Jochebed anak dayung Levi ndu sawŭn, adi dog biranak di Egypt. Jochebed biranak yŭn Amram duwŭh madis anak dari, Aaron ngga Moses, ka ndi anak dayung dŭn Miriam. 60 Aaron biyŭn pat madis anak dari, Nadab, Abihu, Eleazar, ngga Ithamar. 61 Nadab ngga Abihu kabŭs kan ngara jugan apui adi dŭh kudus ka TUHAN. 62 Bara anak dari daya Levi adi umbur ndi buran ngga ka sambu, kiang ngara agi 23, 000 naan. Ngara dog mirang sidŭrŭ so bara daya Israel adi bŭkŭn, amai ngara dŭh dog nggen buat-rata di Israel. 63 Sopŭrŭg manak anŭ mbŭh dog mirang Moses ngga Eleazar di tika ngara ndai pimirang yŭn bara daya Israel di rabak Moab di pah mandi Yang Jordan bistatang ngga Jericho. 64 Ndi naan mating gŭh dari dŭm so sinadan ngara anŭ adi Moses ngga Aaron muko pibŭrŭt di sibungas pimirang adi dog ndai di tarun tana-pajam di Sinai. 65 TUHAN mbŭh nang sopŭrŭg ngara anŭ taŭn re kabŭs di tarun tana-pajam, adŭ-i Caleb anak dari Jephunneh ngga Joshua adi anak dari Nun adi babŭ udip.

Pinyikiang 27

1 Mahlah, Noah, Hoglah, Milcah, ka Tirzah inŭh bara anak dayung Zelophehad adi anak dari Hepher. Hepher anak dari Gilead, Gilead anak dari Machir, Machir anak dari Manasseh, Manasseh anak dari Joseph. 2 Ngara di ka mijog di sirung jawin Moses, imam Eleazar, bara pinguru, ka sopŭrŭg daya Israel di rawa Bari TUHAN ka nang, 3 “Sama ami kabŭs di tarun tana-pajam dŭh biyŭn anak dari. Ayŭh dŭh ndi so bara pinunda Korah, adi rawan TUHAN; ayŭh kabŭs sabab dosa adŭp-i. 4 Mani dŭn sama ami re manyap so Israel batur sitagar ayŭh dŭh biyŭn anak dari? Nggen di kieh utung di buat-rata samah ngga jurud madis sama ami.” 5 Moses taban har anŭ ka TUHAN, 6 ka TUHAN nang di ayŭh, 7 “kayuh adi bara anak dayung Zelophehad mite inŭh batur; nggen di ngara utung buat-rata nanyam patut nimun jurud madis sama ngara. Bisaka so sama ngara patut dog nggen di ngara. 8 Kidaan di bara daya Israel nang kan daya kabŭs dŭh biyŭn anak dari, anak-i adi dayung siŭn dapu buat rata-i. 9 Kambŭi ayŭh dŭh biyŭn anak dayung, jurud jurud dari-i siŭn dapu buat rata-i anŭ. 10 Kambŭi ayŭh dŭh biyŭn jurud jurud dari, jurud jurud dari sama-i siŭn dapu buat rata-i anŭ. 11 Kambŭi ayŭh dŭh biyŭn jurud jurud dari ka dŭh gŭh biyŭn tua tua ka samba samba adi dari, jurud jurud madis-i adi bŭkŭn adi siabo sindŭk siŭn dapu-i ka siŭn dapu-i keya ka buat-rata adŭp-i. Daya Israel an sita atur ati keya ka atur ukum-adat, nimun Aku, adi TUHAN, mbŭh pesan di kuu.” 12 TUHAN nang di Moses, “Di maad Darŭd Abarim ka nyirangga so nŭ tarun tana adi Aku re nggen di bara daya Israel. 13 Ripas kuu kiris-i, kuu re kabŭs nimun kaka mu Aaron, 14 amai so-duwŭh ngan ko rawan pesan Ku di tarun tana-pajam Zin. Di tika sopŭrŭg daya Israel mingungut rawan Aku di Meribah, kuu abah ngaku kuasa Ku adi kudus di sirung jawin ngara.” (Meribah inŭh ndi rubang piin di Kadesh di tarun tana-pajam Zin.) 15 Moses bidua, 16 “TUHAN Tapa, adi atak pimudip, aku mite Kaam tijuan ndi naan daya adi bisa nguru bara daya ati, 17 ka adi bisa mritah ngara di tika biperang, isa bara daya Israel Mai dŭh keya ka bara biri adi dŭh biyŭn pingingat.” 18 TUHAN nang di Moses, “Tambit Joshua anak Nun, daya adi pandai ndai kayuh, ka na so-duwŭh tangan mu di tunduh ubak-i. 19 Bada ayŭh mijog di sirung jawin imam Eleazar ka di sirung jawin sopŭrŭg daya Israel, ka diginŭ di sirung jawin sopŭrŭg ngara, kidaan nang ayŭh adi gati kuu. 20 Nggen di ayŭh kada kuasa mu, isa sopŭrŭg daya Israel dingah pinganang-i. 21 Ayŭh re bisangan di imam Eleazar adi puan pinyiraan Ku pakai urim ngga Thummim. Simŭnŭ inŭh Eleazar re ngatur Joshua ngga sopŭrŭg daya Israel, di tadŭ tadŭ gaya aran pimudip ngara.” 22 Moses ndai nimun TUHAN muko pesan di ayŭh. Ayŭh bada Joshua mijog di sirung jawin imam Eleazar ngga sopŭrŭg daya Israel. 23 Nimun TUHAN muko pesan, Moses na tangan-i di tunduh ubak Joshua ka kidaan di daya bagŭ nang ayŭh adi re gati adŭp-i.

Pinyikiang 28

1 TUHAN pesan Moses 2 da ngajar daya Israel ari jugan sadis pinguman adi pimunos asŭng TUHAN di tipuh adi mbŭh dog miratak. 3 Ati inŭh sadis sadis pinguman adi an dog jugan ka TUHAN: yŭn sadis badang adi barang andu, duwŭh anak dari biri adi mbŭh ndi sawa umbur-i, adi pidanah. 4 Jugan ndi ngga isan isan, ka jugan anŭ ndi ngga singumi andu, 5 barang pŭrŭng samah ngga 1 kilogram tibaduk adi bigaur ngga 1 lita inyo kanā adi siabo kana. 6 Anŭ inŭh sadis barang andu adi kubo dog badang, adi sibungas-i dog jugan di Darŭd Sinai ndu sadis pinguman; dagŭn-i pimunos asŭng TUHAN. 7 Ndu sadis wain samah ngga sibungas biri, ren di mija-sambah 1 lita wain. 8 Ngga singumi andu jugan anak biri adi numbor duwŭh mun gaya sadis adi isan isan dog jugan, samah ngga sadis wain-i. Anŭ gŭh sadis pinguman adi pimunos asŭng TUHAN. 9 Di andu Sabbath jugan duwŭh anak dari biri adi ndi sawa umbur-i ka adi pidanah, 2 kilogram tibaduk bigaur ngga inyo kanā ndu sadis ruwang kayuh, ngga sadis wain. 10 Sadis badang anŭ an dog jugan barang andu Sabbath ngga nambah sadis adi barang andu samah ngga sadis wain. 11 Jugan sadis badang ka TUHAN barang puun buran: duwŭh anak dari sapi, ndi dari biri, ju anak dari biri adi ndi sawa umbur-i; sopŭrŭg-i an adi pidanah. 12 Ndu sadis tibaduk, jugan tibaduk adi bigaur ngga inyo kanā: samah ngga barang dari sapi, 3 kilogram tibaduk; samah ngga dari biri, 4 kilogram tibaduk; 13 ka samah ngga barang pŭrŭng anak biri, 1 kilogram tibaduk. Sadis sadis badang anŭ inŭh sadis pinguman, ka dagŭn-i pimunos asŭng TUHAN. 14 Sadis wain adi mbŭh dog ngŭtŭ an 2 lita ngga barang pŭrŭng dari sapi; 1 lita sitangah ngga ndi dari biri; 1 lita ngga barang pŭrŭng anak dari biri. Anŭ inŭh atur-adat yŭn sadis badang yŭn andu adi sibungas darŭm barang buran sitŭkŭd sawa. 15 Ngga nambah sadis adi dog jugan barang andu adi samah ngga sadis wain, jugan ndi dari kambing ndu sadis taran dosa. 16 Gawai Paska adi ngga kibās TUHAN siŭn dog sita ngga andu adi simŭng-pat darŭm sibungas buran. 17 Ngga andu adi simŭng-rimŭh gawai adat piguru ka sitadŭn ju andu darŭm gawai anŭ, ruti adi dog ndai dŭh ngga ragi adŭ siŭn dog man. 18 Ngga sibungas andu gawai anŭ angān an tikuruk simayang, ka mating kraja siŭn dog ndai. 19 Jugan sadis badang ndu sadis pinguman ka TUHAN: duwŭh dari sapi adi gi-mara, ndi dari biri, ka ju anak dari biri adi mbŭh ndi sawa umbur-i; sopŭrŭg-i an adi pidanah. 20 Jugan sadis tibaduk nanyam adi mbŭh dog ngŭtŭ: 3 kilogram tibaduk adi mbŭh dog gaur ngga inyo kanā samah ngga barang pŭrŭng sapi, 2 kilogram tibaduk samah ngga dari biri, 21 ka 1 kilogram tibaduk samah ngga barang pŭrŭng anak biri. 22 Jugan gŭh 1 dari kambing ndu sadis taran dosa, ka simŭnŭ meh pimanu adat pibisig yŭn daya bagŭ. 23 Jugan sopŭrŭg anŭ ngga nambah sadis badang adi dog ndai barang isan isan. 24 Simŭnŭ gŭh, sitian ju andu jugan ka TUHAN sadis pinguman adi dagŭn-i pimunos asŭng-I. Jugan-i ngga nambah sadis badang ngga sadis wain adi ari dog ndai barang isan isan. 25 Tikuruk simayang di andu adi ju, ka dŭhnyah ndai tadŭ mun kraja. 26 Ngga sibungas andu Gawai Pingatŭm, di tika angān jugan sadis gandom bauh ka TUHAN, angān an tikuruk simayang, ka dŭhnyah ndai tadŭ mun kraja. 27 Jugan sadis badang adi dagŭn-i pimunos asŭng TUHAN: duwŭh dari sapi adi gi-mara, ndi dari biri, ka ju anak dari biri adi mbŭh ndi sawa umbur-i; sopŭrŭg-i an adi pidanah. 28 Jugan sadis tibaduk nanyam adi mbŭh dog ngŭtŭ: 3 kilogram tibaduk adi mbŭh dog gaur ngga inyo kanā samah ngga barang pŭrŭng sapi, 2 kilogram tibaduk samah ngga dari biri, 29 ka 1 kilogram tibaduk samah ngga barang pŭrŭng anak biri. 30 Jugan gŭh 1 dari kambing ndu sadis taran dosa, ka simŭnŭ meh pimanu adat pibisig yŭn daya bagŭ. 31 Jugan sopŭrŭg anŭ ngga sadis wain, ngga nambah sadis badang samah ngga sadis ruwang kayuh adi ari dog ndai barang andu.

Pinyikiang 29

1 Ngga sibungas andu darŭm buran adi ju, angān an mandŭg tikuruk simayang, ka dŭh siŭn nyiraja. Di andu anŭ trompet an dog mambak. 2 Jugan sadis badang ka TUHAN, adi dagŭn-i pimunos asŭng-I: ndi dari sapi adi gi-mara, ndi dari biri, ka ju anak dari biri adi ndi sawa umbur-i; sopŭrŭg-i an adi pidanah. 3 Jugan sadis tibaduk nanyam adi mbŭh dog ngŭtŭ: 3 kilogram tibaduk bigaur ngga inyo kanā samah ngga dari sapi. 2 kilogram tibaduk ngga dari biri, 4 ka 1 kilogram ngga barang pŭrŭng anak biri. 5 Jugan gŭh ndi dari kambing ndu sadis taran dosa; simŭnŭ meh pimanu adat pibisig yŭn daya bagŭ. 6 Jugan anŭ ngga nambah sadis badang adi ari dog ndai di sibungas andu darŭm buran samah ngga sadis ruwang kayuh, ngga sadis badang adi dog ndai barang andu samah ngga sadis ruwang kayuh ngga sadis wain. Dudu sadis pinguman ati inŭh adi dagŭn-i pimunos asŭng TUHAN. 7 Tikuruk simayang ngga andu adi simŭng darŭm buran adi ju. Dŭhnyah man, ka dŭhnyah gŭh nyiraja. 8 Jugan sadis badang ka TUHAN, adi dagŭn-i pimunos asŭng-I: ndi dari sapi adi gi-mara, ndi dari biri, ka ju anak dari biri adi ndi sawa umbur-i; sopŭrŭg-i an adi pidanah. 9 Jugan sadis tibaduk nanyam adi dog ngŭtŭ: 3 kilogram tibaduk adi bigaur ngga inyo kanā, samah ngga dari sapi, 2 kilogram tibaduk samah ngga dari biri, 10 ngga 1 kilogram tibaduk samah ngga barang pŭrŭng anak dari biri anŭ. 11 Jugan gŭh ndi dari kambing ndu sadis taran dosa, ngga nambah kambing adi dog jugan di adat pibisig yŭn daya bagŭ, ngga sadis badang adi ari dog ndai barang isan isan samah ngga sadis ruwang kayuh ngga sadis wain. 12 Tikuruk simayang ngga andu adi simŭng-rimŭh darŭm buran adi ju. Sita gawai anŭ ngga kibās TUHAN sitian ju andu ka dŭhnyah nyiraja. 13 Di sibungas andu anŭ jugan sadis pinguman ka TUHAN, adi dagŭn-i pimunos asŭng-I: simŭng-taruh sapi adi gi-mara, duwŭh dari biri, ngga simŭng-pat anak dari biri adi ndi sawa umbur-i; sopŭrŭg-i an adi pidanah. 14 Jugan sadis tibaduk nanyam adi mbŭh dog ngŭtŭ: 3 kilogram tibaduk adi bigaur ngga inyo kanā samah ngga barang dari sapi, 2 kilogram tibaduk samah ngga barang dari biri, 15 ngga 1 kilogram tibaduk samah ngga barang pŭrŭng anak biri, samŭn sadis wain nanyam adi mbŭh dog miratak. 16 Jugan gŭh ndi dari kambing ndu sadis taran dosa. Jugan sadis sadis anŭ ngga nambah sadis badang adi dog ndai barang isan isan samah ngga sadis ruwang kayuh ngga sadis wain. 17 Di andu adi duwŭh jugan simŭng-duwŭh dari sapi adi gi-mara, duwŭh dari biri, ngga simŭng-pat anak dari biri adi ndi sawa umbur-i; sopŭrŭg-i an adi pidanah. 18-19 Jugan sadis sadis anŭ samah ngga sopŭrŭg sadis adi bŭkŭn adi mbŭh dog miratak yŭn andu adi sibungas-i. 20 Di andu adi taruh jugan simŭng-ndi dari sapi adi gi-mara, duwŭh dari biri, ngga simŭng-pat anak dari biri adi ndi sawa umbur-i; sopŭrŭg-i an adi pidanah. 21-22 Jugan sadis sadis anŭ samah ngga sopŭrŭg sadis adi bŭkŭn adi mbŭh dog miratak yŭn andu adi sibungas-i. 23 Di andu adi pat, jugan simŭng dari sapi adi gi-mara, duwŭh dari biri, ngga pat anak dari biri adi ndi sawa umbur-i; sopŭrŭg-i an adi pidanah. 24-25 Jugan sadis sadis anŭ samah ngga sopŭrŭg sadis adi bŭkŭn adi mbŭh dog miratak yŭn andu adi sibungas-i. 26 Di andu adi rimŭh jugan prii dari sapi adi gi-mara, duwŭh dari biri, ka simŭng-pat anak dari biri adi ndi sawa umbur-i; sopŭrŭg-i an adi pidanah. 27-28 Jugan sadis sadis anŭ samah ngga sopŭrŭg sadis adi bŭkŭn adi mbŭh dog miratak yŭn andu adi sibungas-i. 29 Di andu adi nŭm jugan mai dari sapi adi gi-mara, duwŭh dari biri, ngga simŭng-pat anak dari biri adi ndi sawa umbur-i; sopŭrŭg-i an adi pidanah. 30-31 Jugan sadis sadis anŭ samah ngga sopŭrŭg sadis adi bŭkŭn adi mbŭh dog miratak yŭn andu adi sibungas-i. 32 Di andu adi ju jugan ju dari sapi adi gi-mara, duwŭh dari biri, ngga simŭng-pat anak dari biri adi ndi sawa umbur; sopŭrŭg-i an adi pidanah. 33-34 Jugan sadis sadis anŭ samah ngga sopŭrŭg sadis adi bŭkŭn adi mbŭh dog miratak yŭn andu adi sibungas-i. 35 Ngga andu adi mai tikuruk simayang ka dŭhnyah nyiraja. 36 Jugan sadis badang ndu sadis pinguman ka TUHAN, adi dagŭn-i pimunos asŭng-I: ndi dari sapi adi gi-mara, ndi dari biri, ngga ju anak dari biri adi ndi sawa umbur-i; sopŭrŭg-i an adi pidanah. 37-38 Jugan sadis sadis anŭ samah ngga sopŭrŭg sadis adi bŭkŭn adi mbŭh dog miratak yŭn andu adi sibungas-i. 39 Anŭ inŭh atur-adat jeja ka sadis badang, sadis ruwang kayuh, sadis wain, ka sadis bidingan adi angān patut jugan ka TUHAN di tipuh gawai gawai adi mbŭh dog ngŭtŭ. Sopŭrŭg anŭ inŭh ngga nambah sadis adi angān jugan ngga pijadi payu, puan kah ndu sadis adi dog jugan so pinyiraan atin adŭp. 40 Jadi Moses kidaan di daya Israel sopŭrŭg kayuh adi TUHAN muko pesan di ayŭh.

Pinyikiang 30

1 Moses nggen atur ati di bara pinguru tibaran-asar Israel. 2 Kan daya bipayu an nggen kayuh di TUHAN puan kah bipayu pijo adŭp-i so ndi masam kayuh, ayŭh dŭh siŭn kadong janji-i, pak dŭh siŭn dŭh ndai nanyam adi muko-i nang. 3 Kambŭi ndi naan dayung adi gi-mara adi gibabŭ udip rŭŭ di ramin sama-i, bipayu an nggen kayuh di TUHAN puan kah bipayu pijo adŭp-i so ndi masam kayuh, 4 ayŭh dŭh siŭn dŭh ndai sopŭrŭg-i nanyam payu puan kah nanyam janji-i kambŭi sama-i puan ayŭh agi ndai simŭnŭ ka dŭh gŭh kijaman. 5 Pak kambŭi sama-i kijaman ayŭh sita payu anŭ kan ayŭh puan, dayung anŭ bisa dŭhsah sita-i. TUHAN re apun ayŭh, amai sama-i abah bada ayŭh sita-i. 6 Kambŭi dayung adi dŭh banan agi bipayu, singaja puan kah nyimau, puan kah bijanji pijo adŭp-i so ndi masam kayuh, komŭnŭ ka-i banan 7 dayung anŭ dŭh siŭn dŭh ndai nimun adi ayŭh mbŭh bipayu puan kah mbŭh bijanji kambŭi banŭh-i puan ayŭh agi ndai simŭnŭ ka dŭh gŭh kijaman. 8 Pak kambŭi banŭh dayung anŭ kijaman ayŭh pijadi payu-i kan ayŭh puan, dayung anŭ bisa dŭhsah sita-i. TUHAN re apun ayŭh. 9 Dayung uban, puan kah adi mbŭh birakang ngga banŭh-i dŭh siŭn dŭh sita payu-i puan kah janji-i adi pijo adŭp-i so ndi masam kayuh. 10 Kambŭi dayung adi mbŭh banan bipayu puan kah bijanji pijo adŭp-i so ndi masam kayuh, 11 ayŭh dŭh siŭn dŭh ndai sopŭrŭg-i adi ayŭh bipayu re ndai puan kah bijanji re ndai, kambŭi banŭh-i dŭh kijaman kan ayŭh puan. 12 Pak kambŭi banŭh-i kijaman ayŭh sita payu-i kan ayŭh puan, ayŭh bisa dŭhsah sita-i. TUHAN re apun ayŭh, amai banŭh-i kijaman ayŭh sita-i. 13 Banŭh-i biyŭn hak natu bait kadi tadŭ tadŭ payu puan kah janji adi ayŭh ndai. 14 Pak kambŭi banŭh-i dŭh kijaman, di andu ayŭh puan, dayung anŭ dŭh siŭn dŭh ndai sopŭrŭg-i nanyam adi mbŭh-i bipayu puan kah bijanji. Banŭh-i mbŭh natu payu anŭ darŭm-i dŭh kijaman di andu ayŭh puan. 15 Pak kambŭi banŭh-i kadi payu anŭ sundis andu, banŭh-i re dapu tanggong kan payu anŭ dŭh dog sita. 16 Anŭ inŭh atur-adat adi TUHAN mbŭh nggen di Moses jeja ka payu adi dog ndai dayung adi dŭh banan adi udip rŭŭ di ramin sama-i, puan kah dog ndai dayung adi mbŭh banan.

Pinyikiang 31

1 TUHAN nang di Moses, 2 “Kuu re kabŭs, pak kuu an diŭ ngukum bara daya Midian amai kayuh adi ngara ko ndai di daya Israel.” 3 Jadi Moses nang di daya bagŭ, “Sidia adŭp ngan yŭn biperang, isa angān bisa nyerang daya Midian ka ngukum ngara amai kayuh adi ngara ko ndai di TUHAN. 4 So barang tibaran-asar Israel pait siribu naan dari bada biperang.” 5 Jadi siribu naan dari mbŭh dog mien so barang tibaran-asar, ngga prungun simŭng-duwŭh ribu naan dari mbŭh sidia yŭn biperang. 6 Moses bada ngara matak biperang di ribo kuasa Phinehas adi anak dari imam Eleazar, adi taban kayuh kayuh kudus so Bari TUHAN samŭn trompet trompet yŭn pakai di tika biperang. 7 Ngara nyerang daya Midian, nimun TUHAN ko pesan di Moses, ka siŭ sopŭrŭg adi dari, 8 samŭn rimŭh naan raja daya Midian: Evi, Rekem, Zur, Hur, ka Reba. Ngara siŭ gŭh Balaam anak dari Beor. 9 Daya Israel nakap bara dayung daya Midian samŭn bara anak-sŭ, tambit sapi sapi ngga biri biri ngara, sirapas sopŭrŭg pinyikaya ngara, 10 ka sigot sopŭrŭg kupo samŭn bari ngara. 11 Ngara taban ngga bu sopŭrŭg kayuh adi mbŭh ngara sirapas, daya daya-takap samŭn dāng dāng, 12 ka taban-i ka yŭn Moses, imam Eleazar ngga sopŭrŭg daya Israel adi agi di tarun yŭn bibari di rabak Moab di pah mandi Yang Jordan, bistatang ngga Jericho. 13 Moses, Eleazar, ngga sopŭrŭg pinguru daya Israel adi bŭkŭn ruah so tarun yŭn bibari di bidapŭd ngga bara soldadu. 14 Moses rasu tuas di bara pingubak, pingibās soldadu, ka bara soldadu, adi mbŭh mari ko biperang. 15 Ayŭh siken ngara, “Mani angān dŭh siŭ sopŭrŭg dayung ati? 16 Ingat ngan, bara dayung inŭh adi tunda ajar Balaam di Beor adi bada daya Israel dŭh tŭtŭd di TUHAN. Anŭ inŭh adi taban sesak-andam ka bara daya TUHAN. 17 Jadi madin siŭ sopŭrŭg anak dari samŭn bara dayung adi dŭh tia tibŭn, 18 pak tambit yŭn adŭp ngan sopŭrŭg dayung tibŭn, bait-i anak dayung puan kah adi mbŭh sadang banan. 19 Jadi madin angān adi mbŭh siŭ daya bait adi mbŭh tama tadang dŭh siŭn dŭh rŭŭ di sapa tarun yŭn bibari sitŭkŭd ju andu. Di andu adi taruh ka di andu adi ju pibisig adŭp ngan samŭn bara dayung adi angān mbŭh nakap. 20 Angān dŭh siŭn dŭh gŭh pibisig barang piraka ngga sopŭrŭg kayuh adi dog ndai so birurang, so buruh kambing, puan kah so kayuh.” 21 Imam Eleazar nang di bara dari adi mbŭh mari biperang, “Ati inŭh atur-adat adi TUHAN mbŭh nggen di Moses. 22-23 Kayuh kayuh adi dŭh re dog badang mun mas, pirak, timaga, basi, tin, puan kah timah, an dog ngasap ngga apui ngga pibisig-i. Sopŭrŭg adi bŭkŭn an dog pibisig ngga piin adat pibisig. 24 Di andu adi ju angān dŭh siŭn dŭh ngu piraka ngan; simŭnŭ angān jadi bisig nanyam ka adat ka bisa mŭrŭt ka tarun yŭn bibari.” 25 TUHAN nang di Moses. 26 “Kuu ngga Eleazar, samŭn bara pinguru daya Israel adi bŭkŭn, an ngitong sopŭrŭg kayuh adi ko dog sirapas, samŭn bara daya-takap ka dāng dāng. 27 Kutung nyinuwŭh sopŭrŭg-i, ndi utung yŭn bara soldadu ka ndi utung yŭn bara daya Israel adi bŭkŭn. 28 So utung adi bara soldadu dapu, tambit yŭn suke ka TUHAN ndi naan so rimŭh ratus naan daya-takap, ka simŭnŭ gŭh ngga sapi, kaldi, biri, ka kambing. 29 Nggen-i ka Imam Eleazar ndu pinganggen adi grua ka TUHAN. 30 So utung adi bara daya Israel adi bŭkŭn dapu, tambit yŭn TUHAN ndi naan so barang rimŭh puru naan daya-takap, ka simŭnŭ gŭh ngga sapi, kaldi, biri, ka kambing. Nggen-i di bara daya Levi adi sita Bari TUHAN.” 31 Moses ngga Eleazar ndai nimun adi TUHAN mbŭh pesan di Moses. 32-35 Ati inŭh susud kayuh adi mbŭh dog sirapas bara soldadu, ngga nambah anŭ adi ngara mbŭh tambit: 675, 000 biri ngga kambing, 72, 000 sapi, 61, 000 kaldi, ka 32, 000 dayung tibŭn. 36-40 Sitangah utung bara soldadu inŭh 337, 500 biri ngga kambing, so anŭ 675 ndu suke ka TUHAN; 36, 000 sapi yŭn bara soldadu, so anŭ 72 ndu suke ka TUHAN; 30, 500 kaldi yŭn bara soldadu, so anŭ 61 ndu suke ka TUHAN; ka 16, 000 bara dayung tibŭn yŭn bara soldadu, so anŭ 32 ndu suke ka TUHAN. 41 Jadi Moses nggen di Eleazar suke anŭ ndu pinganggen adi grua ka TUHAN, nimun adi TUHAN ko pesan. 42-46 Utung yŭn bara daya Israel brimun ngga tung bara soldadu: 337, 500 biri ngga kambing, 36, 000 sapi, 30, 500 kaldi, ka 16, 000 naan dayung tibŭn. 47 So utung ati Moses tambit ndi so barang rimŭh puru naan daya-takap ngga dāng, ka nimun TUHAN ko pesan, nggen-i ka bara daya Levi adi sita Bari TUHAN. 48 Komŭnŭ bara pingubak adi ko nguasa bara soldadu di ka yŭn Moses 49 ka nang, “Tuan, kieh mbŭh ngitong bara soldadu di ribo ami, ka ndi naan mating gŭh manyap. 50 Jadi kieh taban pimakai mas, garang tangan, garang kaja, sisin, sigating, ka kukong adi kieh ko sirapas. Kieh jugan-i ka TUHAN ndu pinyibayar yŭn asŭng ami, isa TUHAN grindung kieh.” 51 Moses ngga Eleazar kambat mas anŭ, adi mbŭh sopŭrŭg-i pimakai mas. 52 Prungun pinganggen so bara pingubak soldadu agi rabis 200 kilogram. 53 Ngara adi dŭh pingubak nyikŭn tung ngara kayuh sirapas. 54 Jadi Moses ngga Eleazar taban mas anŭ ka Bari TUHAN, isa TUHAN grindung daya Israel.

Pinyikiang 32

1 Tibaran-asar Reuben ngga tibaran-asar Gad biyŭn bagŭ dāng kudip. Kan ngara kiris tarun tana Jazer ngga Gilead raru kana yŭn kudip dāng, 2 ngara di ka yŭn Moses, Eleazar, ka pinguru pinguru daya Israel adi bŭkŭn ka nang, 3-4 “Tarun tana adi TUHAN turung bara daya Israel ngisi, mun kupo kupo Ataroth, Dibon, Jazer, Nimrah, Heshbon, Elealeh, Sibmah, Nebo, ka Beon, inŭh tarun tana adi kana yŭn kudip dāng, ka kieh gŭh biyŭn bagŭ dāng kudip. 5 Turung nggen di kieh tarun tana anŭ ndu utung rata ami, ka dŭhnyah bada kieh mutas Yang Jordan ka rŭŭ dijeh.” 6 Moses nam, “Angān raan rŭŭ digiti sitadŭn bara daya Israel adi bŭkŭn matak di biperang kah? 7 Birani angān suba an kijaman daya Israel mutas Yang Jordan di ka tarun tana adi TUHAN mbŭh nggen di ngara? 8 Anŭ inŭh kayuh adi bara sama ngan ndai di tika aku pait ngara so Kadesh Barnea da di pirasa tarun tana anŭ. 9 Ngara panu jeh ndŭg Rubān Eshcol ka kiris tarun tana anŭ; pak kan ngara pari, ngara kijaman bara daya Israel mŭrŭt tarun tana anŭ adi TUHAN mbŭh nggen di ngara. 10 TUHAN baji andu anŭ ka rasu bijanji: 11 ‘Aku bipayu, amai ngara dŭh tŭtŭd di Aku, mating so ngara bara dari adi duwŭh puru sawa umbur-i bait adi tuuh so anŭ adi ruah so Egypt re mŭrŭt tarun tana adi Aku ko bijanji an nggen di Abraham, Isaac, ka Jacob.’ 12 Sopŭrŭg ngara, adŭ-i Caleb anak Jephunneh adi daya Keniz ngga Joshua anak Nun; ngara duwŭh babŭ tŭtŭd di TUHAN. 13 TUHAN baji di ngara anŭ ka bada ngara bigandon di tarun tana-pajam sitŭkŭd pat puru sawa ndŭg ka turap anŭ adi bada asŭng-I dŭh munos mbŭh abo kabŭs. 14 Ka madin angān mbŭh mun bara sama ngan, turap daya bidosa adi bauh adi re taban baji TUHAN ka daya Israel dinge. 15 Kambŭi angān bara daya Reuben ngga daya Gad dŭh tŭtŭd di Ayŭh madin, Ayŭh re tagan dinge bara daya Israel di tarun tana-pajam, ka angān meh adi re dapu tanggong di pinyirusag adi re nyatŭk ngara.” 16 Ngara tudu Moses ka nang, “Diŭ so kayuh bŭkŭn bada kieh ndai buwang batuh yŭn biri biri ami ka kupo kupo adi bikuta yŭn bara sawŭn ngga anak anak ami. 17 Komŭnŭ kieh re sidia sua matak ngga bara daya Israel adi bŭkŭn di biperang ndŭg ka mbŭh natu ngara dapŭd tana adi re ngara dapu anŭ. Darŭm simŭnŭ, bara anak ngga bara sawŭn ami bisa rŭŭ digiti darŭm kupo kupo adi bikuta, siramat so daya tarun tana ati. 18 Kieh dŭh re mari ndŭg ka sopŭrŭg daya Israel mbŭh batur dapu tarun tana anŭ adi mbŭh dog nitah yŭn ngara. 19 Kieh dŭh re sua dapu tana ngara adi di pah mandi Yang Jordan, amai kieh mbŭh kambat jami utung digiti di timor Yang Jordan.” 20 Moses nam, “Kambŭi angān sawŭ re ndai simŭnŭ, madin digiti di sirung jawin TUHAN sidia meh adŭp ngan yŭn matak di biperang. 21 Sopŭrŭg ngara adi dapŭd biperang an mutas Yang Jordan, ka di ribo kuasa TUHAN ngara siŭn nyerang pinganyu ami ndŭg ka TUHAN mbŭh ngarah ngara 22 ka tambit tarun tana anŭ. Ripas anŭ, angān bisa mari, sabab simŭnŭ angān re pijadi kayuh adi angān patut ndai di sirung jawin TUHAN ka di bara daya Israel adi bŭkŭn. Komŭnŭ TUHAN re natu nang tarun tana ati di tura ka timor Jordan sawŭ mbŭh tung jangān. 23 Pak kambŭi angān dŭh ndai simŭnŭ, ingat meh angān mbŭh bidosa rawan TUHAN. Ingat gŭh, angān re dog ukum amai dosa ngan anŭ. 24 Pijog meh kupo kupo ngan samŭn buwang buwang yŭn biri biri ngan, pak ndai anŭ adi angān mbŭh bijanji re ndai!” 25 Bara daya Gad ngga bara daya Reuben nang, “Tuan, kieh re ndai nimun adi pesan mai. 26 Bara anak sawŭn ami ngga sapi ka biri ami re babŭ digiti di kupo kupo Gilead. 27 Pak sopŭrŭg ami mbŭh sidia yŭn re biperang di ribo pritah TUHAN. Kieh re mutas Yang Jordan ka biperang, nimun adi muko mai nang.” 28 Jadi Moses nggen pesan ati di Eleazar, Joshua, ka di bara pinguru Israel adi bŭkŭn: 29 “Kambŭi bara daya Gad ngga bara daya Reuben mutas Yang Jordan sidia yŭn re biperang nimun adi mbŭh TUHAN pesan ka kambŭi ngga pinurung ngara angān tungang ngarah ka tambit tarun tana anŭ, nggen di ngara tarun tana Gilead ndu bisaka ngara. 30 Pak kambŭi ngara dŭh mutas Yang Jordan ka sua di biperang ngga angān, ngara patut sua kambat utung tana di tarun tana Canaan, nimun angān gŭh.” 31 Bara daya Gad ngga bara daya Reuben nam, “Tuan, kieh re ndai nimun adi TUHAN mbŭh pesan. 32 Di ribo pritah-I kieh re mutas di ka tarun tana Canaan ka sua biperang, isa kieh bisa babŭ dapu tana ami digiti di timor Jordan.” 33 Jadi Moses nggen di tibaran tibaran-asar Gad ngga Reuben ka sitangah di tibaran-asar Manasseh sopŭrŭg tarun tana adi dog nguasa Sihon raja daya Amor ka Og raja rais Bashan, samŭn kupo kupo ka rais adi maning anŭ. 34 Tibaran-asar Gad pari pijog kuta kuta kupo Dibon, Ataroth, Aroer, 35 Atroth Shophan, Jazer, Jogbehah, 36 Beth Nimrah, ka Beth Haran. 37 Tibaran-asar Reuben pari pijog kupo kupo Heshbon, Elealeh, Kiriathaim, 38 Nebo, Baal Meon (dŭn ati mbŭh dog nukar), ka Sibmah. Ngara nggen dŭn bauh di kupo kupo adi ngara pari pijog. 39 Manak Machir adi anak Manasseh nyerang tarun tana Gilead ka rasu ngisi-i, ka pibu bara daya Amor adi rŭŭ diginŭ. 40 Jadi Moses nggen tarun tana Gilead di manak Machir, ka ngara rasu rŭŭ diginŭ. 41 Jair, adi so tibaran-asar Manasseh nyerang ka tambit kada anak anak kupo ka kadŭn-i “Anak anak kupo Jair.” 42 Nobah nyerang ka sirabut Kenath samŭn anak anak kupo-i, ka kadŭn-i Nobah tunda dŭn adŭp-i.

Pinyikiang 33

1 Ati dundan pasar tarun tarun adi yŭn bara daya Israel bibari ripas ngara mbŭh ruah so Egypt nanyam ka tibaran tibaran-asar ngara di ribo pinguru Moses ngga Aaron. 2 Nimun adi TUHAN mbŭh pesan, Moses nuris dŭn tarun tarun anŭ niap saba ngara pijog bari. 3 Daya Israel bu so Egypt di andu adi simŭng-rimŭh darŭm sibungas buran, andu adi ripas sibungas Gawai Paska. Di ribo pinyigrindung TUHAN ngara bu tingge kupo Rameses di sirung jawin bara daya Egypt, 4 adi aŭn kubur bara anak-pinuai dari ngara adi TUHAN mbŭh siŭ. Darŭm ndai simŭnŭ TUHAN kiren adŭp-I rabis bikuasa so bara tapa Egypt. 5 Daya Israel bu tingge Rameses ka bibari di Sukkoth. 6 Ripas anŭ ngara bibari di Etham di bŭngŭn tarun tana-pajam. 7 So nŭ ngara pari ka Pi Hahiroth, tura ka timor Baal Zephon, ka bibari sindŭk Migdol. 8 Ngara bu so Pi Hahiroth ka mutas Rawŭt Bireh di ka tarun tana-pajam Shur. Ripas taruh andu bigandon ngara bibari di Marah. 9 So nŭ ngara di ka Elim, di yŭn ngara bibari, sabab diginŭ agi simŭng duwŭh rubang piin ka ju puru tŭngŭn kurma. 10 Ngara bu so Elim ka bibari sindŭk Tanjung Suez. 11 Ripas anŭ ngara bibari di tarun tana-pajam Sin. 12 Komŭnŭ ngara bibari di Dophkah, 13 ka ripas anŭ di Alush. 14 Komŭnŭ di Rephidim, di yŭn mating piin re ngara nok. 15-37 So Rephidim ndŭg Darŭd Hor ngara bibari di tarun tarun ati: tarun tana-pajam Sinai, Kibroth Hattaavah (puan kah “Kubur bara daya adi kirarŭn”), Hazeroth, Rithmah, Rimmon Perez, Libnah, Rissah, Kehelathah, Darŭd Shepher, Haradah, Makheloth, Tahath, Terah, Mithkah, Hashmonah, Moseroth, Bene Jaakan, Hor Haggidgad, Jotbathah, Abronah, Eziongeber, tarun tana-pajam Zin (anŭ inŭh, Kadesh), ka Darŭd Hor, di bŭngŭn tarun tana Edom. 38-39 Nimun TUHAN ko pesan, imam Aaron maad Darŭd Hor. Kan umbur-i mbŭh 123 sawa ayŭh kabŭs diginŭ andu adi ndi darŭm buran rimŭh darŭm sawa adi pat puru ripas bara daya Israel ruah so Egypt. 40 Raja di Arad di siratan Canaan dingah bara daya Israel mandŭg. 41-49 So Darŭd Hor ndŭg rabak Moab bara daya Israel ndai bari ngara di tarun tarun ati: Zalmonah, Punon, Oboth, tibawang Abarim di tarun tana Moab, Dibon Gad, Almon Diblathaim, tarun tana Darŭd Abarim sindŭk Darŭd Nebo ka di rabak tarun tana Moab di pah mandi Yang Jordan bistatang ngga Jericho, di asah Beth Jeshimoth ngga Rubān Acacia. 50 Diginŭ di rabak Moab di pah mandi Yang Jordan bistatang ngga Jericho TUHAN nggen di Moses 51 atur ati: “Kan angān mutas Yang Jordan mŭrŭt tarun tana Canaan, 52 angān dŭh siŭn dŭh pibu sopŭrŭg daya adi rŭŭ di tarun tana anŭ. Pirusak sopŭrŭg tibudo batuh ngga tibudo basi ngara samŭn sopŭrŭg tarun yŭn ngara bisambah. 53 Ngisi tarun tana anŭ ka rŭŭ diginŭ, sabab Aku nggen-i di angān. 54 Kutung tarun tana anŭ dupan tibaran tibaran-asar ngga manak manak pakai dadu. Nggen utung baga di manak adi baga, ka utung siit di manak adi siit. 55 Pak kambŭi angān dŭh pibu daya adi rŭŭ diginŭ, ngara anŭ adi dŭm diginŭ re jadi pinyusah keya ka taŭn di batuh ngan ka reja di tigang ngan, ka re makat rawan angān. 56 Kambŭi angān dŭh pibu ngara, Aku re pirabur angān, nimun Aku mbŭh sidia an pirabur ngara.”

Pinyikiang 34

1 TUHAN nggen di Moses 2 atur-adat ati yŭn bara daya Israel: “Kan angān mŭrŭt Canaan, tarun tana adi Aku nggen di angān, baat baat tarun tana ngan re simuti: 3 Ambu baat re so tarun tana-pajam Zin tura ka siratan nŭdŭs baat Edom. Anŭ re piguru di tura ka timor di tŭbŭn Rawŭt Pide di siratan. 4 Komŭnŭ adu adu nuju Ateng Akrabbim ka mutas Zin jeh ka siratan ndŭg Kadesh Barnea. Komŭnŭ biruit ka utara tura ka barat nuju Hazar Addar ka komŭnŭ ndŭg Azmon, 5 di yŭn-i re biruit nuju rubān di baat Egypt ndŭg Rawŭt Mediterranean. 6 “Baat di tura ka barat inŭh re Rawŭt Mediterranean. 7 “Baat di tura ka utara re tunda siri Mediterranean ndŭg Darŭd Hor 8 ka so nŭ ndŭg Ateng Hamath. Anŭ re adu adu ka Zedad 9 ndŭg Ziphron, ka re sikasŭn-i ndŭg Hazar Enan. 10 “Baat tura ka timor re tunda siri Hazar Enan ndŭg Shepham. 11 So nŭ-i re mūn ka siratan ka Harbel, tura ka timor Ain, ka radus ndŭg tarun tana sandah tura ka timor tabing Danu Galilee, 12 komŭnŭ nuju siratan kadŭg Yang Jordan ndŭg Rawŭt Pide. “Anŭ inŭh pat siri baat tana ngan.” 13 Jadi Moses nang di bara daya Israel, “Anŭ inŭh tana adi angān re dapu pakai taran dadu, tana adi TUHAN mbŭh nitah yŭn prii sitangah tibaran-asar. 14 Tibaran-asar Reuben ngga tibaran-asar Gad ka sitangah so tibaran-asar Manasseh di tura ka timor mbŭh dapŭd tung ngara utung tana, adi dog kutung nanyam ka rawang ngara, 15 di tura ka timor Yang Jordan bistatang ngga Jericho.” 16 TUHAN nang di Moses, 17 “Imam Eleazar ngga Joshua anak Nun re tukang kutung tana yŭn bara daya Israel. 18 So barang tibaran-asar bada ndi naan pinguru turung ngara kutung-i.” 19-28 Ati inŭh bara daya adi TUHAN mbŭh mien: - Tibaran-asar - Pinguru - Judah - Caleb anak Jephunneh - Simeon - Shelumiel anak Ammihud. - Benjamin - Elidad anak Chislon - Dan - Bukki anak Jogli - Manasseh - Hanniel anak Ephod - Ephraim - Kemuel anak Shiphtan - Zebulun - Elizaphan anak Parnach - Issachar - Paltiel anak Azzan - Asher - Ahihud anak Shelomi - Naphtali - Pedahel anak Ammihud 29 Anŭ inŭh bara daya adi TUHAN tijuan bada kutung tana bisaka yŭn bara daya Israel di tarun tana Canaan.

Pinyikiang 35

1 Di rabak Moab bŭngŭn Yang Jordan bistatang ngga Jericho, TUHAN nang di Moses, 2 “Kidaan di bara daya Israel nang so utung tana adi ngara trima, ngara dŭh siŭn dŭh an nggen di bara daya Levi kada kupo yŭn ngara rŭŭ, samŭn tarun tana kupai adi maning kupo anŭ. 3 Kupo kupo anŭ inŭh re yŭn bara daya Levi, re yŭn ngara rŭŭ. Tarun tana kupai inŭh re yŭn dudu sapi ngara samŭn yŭn sopŭrŭg dāng ngara adi bŭkŭn. 4 Tarun tana kupai anŭ an 450 mita bayah-i di barang parad piguru so sindung kupo, 5 isa tarun tana anŭ misagi 900 mita di barang parad, ngga adŭp kupo anŭ di yun-i. 6 Angān an nggen di bara daya Levi nŭm kupo pinyigrindung, di yŭn daya bu bisukan kan ayŭh ko siŭ daya ngga dŭh singaja. Ngga nambah anŭ, nggen di ngara 42 kupo adi bŭkŭn, 7 samŭn tarun tana kupai, siŭn prungun-i 48 kupo. 8 Kiang kupo adi patut dog nggen di daya Levi dog natu nanyam ka pinyibagŭ kupo ngga pinyibayah abong tarun yŭn barang tibaran-asar anŭ.” 9 TUHAN kidaan di Moses, 10 da nang di bara daya Israel: “Kan angān mutas Yang Jordan ka mŭrŭt tarun tana Canaan, 11 angān an mien kupo kupo pinyigrindung yŭn bisukan, di yŭn tadŭ tadŭ daya adi ko siŭ dingan-i dŭh ngga singaja bisa bisukan. 12 Diginŭ daya anŭ siramat so madis sianŭ adi mbŭh kabŭs, adi jiroh aran an maras dendam. Mating daya adi dog nyarah nang mbŭh kinanyap asŭng daya siŭn dog nggen ukum kabŭs kambŭi dŭh dog bisara di sirung jawin daya bagŭ. 13 Mien nŭm kupo, 14 taruh di tura ka timor Yang Jordan, ka taruh di tarun tana Canaan. 15 Sopŭrŭg anŭ inŭh kupo pinyigrindung yŭn daya daya Israel puan kah daya daya pinami bisukan, adi rŭŭ nupang puan kah rŭŭ ruro di Israel. Asi asi daya adi siŭ daya dŭh ngga singaja, bisa bu bisukan di tadŭ tadŭ kupo anŭ. 16-18 “Pak kambŭi agi so angān pakai basi, puan kah batuh, puan kah kayuh ngga siŭ daya, ayŭh mbŭh sarah ka dŭh siŭn dŭh dog nggen ukum kabŭs. 19 Jurud madis sianŭ adi kabŭs mbŭh dapu tanggong nggen ukum kabŭs di daya anŭ. Kambŭi ayŭh dapŭd daya anŭ, ayŭh siŭn siŭ daya anŭ. 20 “Kambŭi agi so angān tiru di daya ka turak ayŭh bada kabŭs rabu, puan kah kabŭs dog jakad-i ngga kayuh, 21 puan kah kabŭs dog mukut-i, daya anŭ mbŭh sarah ka dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs. Madis sianŭ adi kabŭs adi siabo sindŭk, dapu tanggong nggen ukum kabŭs di daya anŭ. Kambŭi ayŭh dapŭd daya anŭ, ayŭh siŭn siŭ daya anŭ. 22 “Pak nyamtadar-i ndi naan daya siŭ daya adi-i dŭh tiru ka dŭh ngga singaja, bait-i dog turak puan kah dog jakad-i ngga kayuh. 23 Bait nyamtadar-i, angān dŭh kiris, angān jakad batuh ka siŭ daya adi angān dŭh biyŭn atin re an kinaman adi dŭh gŭh pinganyu ngan. 24 Di har adi mun anŭ, bara daya Israel siŭn tingga asi sarah ngga dŭh, so parad ngan ka dŭh so parad madis sianŭ adi kabŭs adi mbŭh raru raan maras dendam. 25 Kaŭs angān mbŭh sarah amai mbŭh kinanyap asŭng daya, ka bara daya Israel patut nyiramat angān so dog siŭ madis sianŭ adi kabŭs, ka pari angān ka kupo pinyigrindung anŭ adi yŭn ngan ko bu bisukan. Angān dŭh siŭn dŭh rŭŭ diginŭ ndŭg ka Imam Bās adi di tika anŭ mbŭh kabŭs. 26 Kambŭi angān bu so kupo pinyigrindung anŭ adi yŭn angān ko bisukan 27 ka kambŭi madis sianŭ adi kabŭs dapŭd angān ka siŭ angān, pingandai-i anŭ adi maras dendam dŭh sarah. 28 Tadŭ tadŭ so angān adi sarah amai mbŭh kinanyap asŭng daya dŭh siŭn dŭh bisukan di kupo pinyigrindung anŭ ndŭg ka pinyikabŭs Imam Bās, ka ripas anŭ angān bisa mari ka ramin adŭp ngan. 29 Atur atur-adat ati inŭh yŭn ngan ngga bara sesang ngan, di tadŭ tadŭ yŭn ngan rŭŭ. 30 “Ngara adi dog dapŭd sarah amai ko siŭ daya ka dog nggen ukum kabŭs adŭ-i so ka taksi duwŭh naan puan kah bagŭ saksi; taksi so ndi naan saksi dŭh-i sadang ngga nyarah yŭn re nggen ukum kabŭs. 31 Pinyiŭ dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs. Ngara dŭh tungang pirupas adŭp-i so ukum ati ngga bibayar pakai duit. 32 Kambŭi ngara ko bu bisukan di kupo pinyigrindung anŭ, dŭhnyah bada ngara bayar yŭn-i dapŭd mari ka ramin adŭp-i diŭ so pinyikabŭs Imam Bās. 33 Kambŭi angān ndai simŭnŭ, angān mbŭh nyembar tarun tana adi yŭn ngan rŭŭ. Siŭ daya inŭh nyembar tarun tana, ka adŭ-i so ka pinyikabŭs-i inŭh adat pibisig bisa dog pimanu yŭn tarun tana adi yŭn daya ko dog siŭ. 34 Dŭhnyah nyembar tarun tana adi yŭn ngan rŭŭ, sabab Aku ati TUHAN ka Aku rŭŭ di dupan daya Israel.”

Pinyikiang 36

1 Pingubak pingubak rawang manak Gilead, adi anak dari Machir ka sukuh Manasseh anak Joseph, di ka yŭn Moses ka bara pinguru adi bŭkŭn. 2 Ngara nang, “TUHAN ko pesan kaam da kutung tana di daya Israel pakai taran dadu. Ayŭh gŭh ko pesan kaam da nggen bisaka madis ami Zelophehad di bara anak dayung-i. 3 Pak ingat, kambŭi ngara banŭh bara dari so tibaran-asar adi bŭkŭn, bisaka ngara re dog dapu tibaran-asar anŭ, ka prungun adi dog nitah yŭn ami re jadi nisŭ. 4 Darŭm Sawa Pinyipari, kan sopŭrŭg buat-rata adi mbŭh dog jua dog pari ka sibungas daya adi dapu-i, buat-rata bara anak dayung Zelophehad re mŭrŭt tibaran-asar bara dari adi ngara banŭh. Ngga simŭnŭ meh buat-rata anŭ re manyap so tibaran-asar ami.” 5 Jadi Moses nggen di daya Israel pesan ati so TUHAN. Ayŭh nang, “Kayuh adi tibaran-asar Manasseh nang inŭh batur, 6 ka ngapŭi meh TUHAN nang bara anak dayung Zelophehad siŭn banŭh tadŭ tadŭ daya ngara raan pak di dupan tibaran-asar adŭp ngara. 7 Buat-rata barang naan daya Israel re babŭ darŭm tibaran-asar adŭp-i. 8 Barang naan dayung adi trima bisaka darŭm tibaran-asar Israel dŭh siŭn dŭh banŭh dari so tibaran-asar anŭ. Ngga simŭnŭ inŭh sopŭrŭg daya Israel re dapu bisaka so tayung-babuk ngara, 9 ka buat-rata anŭ dŭh re bu so tibaran-asar ndi di ka tibaran-asar andi. Barang tibaran-asar re adu adu dapu buat-rata adŭp-i.” 10-11 Jadi Mahlah, Tirzah, Hoglah, Milcah, ka Noah, adi bara anak dayung Zelophehad, ndai nimun adi TUHAN mbŭh pesan di Moses, ka banŭh bitungar adŭp ngara. 12 Ngara banan darŭm manak manak tibaran-asar Manasseh anak Joseph, ka buat-rata ngara babŭ darŭm tibaran-asar sama ngara. 13 Anŭ inŭh atur ngga atur atur-adat adi TUHAN nggen di bara daya Israel so ka Moses di rabak Moab di pah mandi Yang Jordan, bistatang ngga Jericho.

Ditronomi 1

1 Darŭm surat ati inŭh pinganang Moses di sopŭrŭg daya Israel darŭm ngara di tarun tana-pajam di timor Yang Jordan. Ngara agi di Rubān Jordan sindŭk Suph, di asah kupo Paran di ndi parad ngga kupo kupo Tophel, Laban, Hazeroth, ngga Dizahab di parad mandi. ( 2 An simŭng ndi andu panu so Darŭd Sinai di ka Kadesh Barnea kadŭg rais tarun tana sandah Edom.) 3 Di sibungas andu darŭm buran simŭng ndi, darŭm sawa adi pat puru ripas ngara bu so Egypt, Moses kidaan di daya Israel sopŭrŭg kayuh adi TUHAN ko pesan ayŭh da kidaan di ngara. 4 Anŭ inŭh ripas TUHAN muko ngarah Sihon adi raja daya Amor, adi mritah di kupo Heshbon, ngga Og adi raja Bashan adi mritah di kupo Ashtaroth ngga kupo Edrei. 5 Anŭ inŭh darŭm daya Israel di timor Yang Jordan di tarun tana Moab, Moses piguru kidaan rati ukum-adat ngga ajar Tapa. Ayŭh nang, 6 “Darŭm ata gibabŭ di Darŭd Sinai, TUHAN adi Tapa ta nang di ata, ‘Angān mbŭh sukup tui rŭŭ di darŭd ati. 7 Natas bari ka bipindah so ti. Di ka rais tarun tana sandah daya Amor ka sopŭrŭg tarun tana adi maning anŭ, ka Rubān Jordan, ka rais tarun tana sandah ngga rabak rabak, ka utung rais tura ka siratan, ngga tabing Rawŭt Mediterranean. Di ka tarun tana Canaan, mutas dudu darŭd Lebanon jeh ndŭg Yang Euphrates. 8 Sopŭrŭg anŭ inŭh tarun tana adi Aku, adi TUHAN, mbŭh bijanji an nggen di babuk ngan Abraham, Isaac ngga Jacob, ka di bara sesang ngara. Panu meh ka ngisi tarun tana anŭ.’” 9 Moses nang di bara daya, “Sitadŭn ata gibabŭ di Darŭd Sinai, aku agi kidaan di angān, ‘Pinanggong ku nguru angān agi raru bat di aku. Dŭh-i kayuh adi aku bisa sadi ndai. 10 TUHAN adi Tapa ngan mbŭh bada angān raru bagŭ mun bitang di rangit. 11 Isa-i TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngan, bada angān bitambah siribu kari bagŭ ka mujur nimun adi muko-I janji! 12 Pak simuki aku sadi re tungang nura pinanggong ngatur kaii ngan? 13 Mien kada daya adi bijak, adi mirati, ka adi mbŭh pandai ndai kraja so barang tibaran-asar, ka aku re bada ngara tukang ngatur angān.’ 14 Angān mbŭh situju nang anŭ inŭh atur adi kana. 15 Jadi aku tambit ngara adi bijak ka pinguru adi mbŭh pandai adi angān mien so tibaran tibaran-asar ngan, ka aku mbŭh bada ngara tukang ngatur angān. Kada ngara tukang ngatur siribu naan daya, kada siratus naan, kada rimŭh puru, ka kada simŭng naan. Aku tijuan gŭh pinurung yŭn barang tibaran-asar. 16 “Di tipuh anŭ aku ngajar ngara. ‘Dingah nŭh kaii adi timbur di ruang bara daya ngan. Nyirase kaii ngga aran adi tŭnggŭn, bait-i dog ka daya adŭp ngan puan kah daya pinami adi rŭŭ di ruang ngan. 17 Dŭhnyah marad kan matŭd itong. Ngatur sarah barang naan daya dŭh mien asi asi ngara. Dŭhnyah taru di tadŭ daya, amai pimatŭd itong ngan agi mandŭg so Tapa. Kambŭi agi har adi raru mbar angān ngatur, taban-i ka ku, ka aku re ngatur-i.’ 18 Nganŭ gŭh, aku agi nggen ajar yŭn sopŭrŭg kayuh bŭkŭn adi patut angān ndai. 19 “Ata ndai anŭ adi TUHAN Tapa ta mbŭh pesan bada ata ndai. Ata bu tingge Darŭd Sinai ka panu mutas tarun tana-pajam adi bayah ka adi pitaru, nuju rais tarun tana sandah daya Amor. Kan ata mbŭh ndŭg Kadesh Barnea, 20-21 aku agi kidaan di angān, ‘Angān madin mbŭh ndŭg rais tarun tana sandah daya Amor, adi TUHAN Tapa ta, Tapa tayung-babuk ta, nggen di ata. Tingga, no rah-i. Panu ka ngisi-i nimun adi-I mbŭh pesan. Dŭhnyah gapang bait taru.’ 22 “Pak angān agi mandŭg tudu aku ka nang, ‘Ja ata pait pinyiong diŭ so ata, isa ngara nyibatŭh tarun tana anŭ, isa ngara kidaan aran adi kana kadŭg ta buang munki kupo kupo diginŭ.’ 23 “Anŭ sak kayuh adi kana ndai nŭh, jadi aku mien simŭng duwŭh naan daya, ndi naan so barang tibaran-asar. 24 Ngara matak ka rais tarun tana sandah jeh ndŭg Rubān Eshcol di pirasa-i. 25 Ngara tambit kada buwa kayuh so rais anŭ ngga mari ka kidaan nang tarun tana anŭ adi TUHAN adi Tapa ta nggen di ata agi raru mandis. 26 “Pak angān rawan pesan TUHAN adi Tapa ngan, ka dŭh raan mŭrŭt tarun tana anŭ. 27 Angān mingungut dupan adŭp ngan: ‘TUHAN tiru di ata. Ayŭh taban ata ruah so Egypt batur ngga-I ton ata ka darŭm tangan bara daya Amor, isa ngara siŭ ata. 28 Mani ata sah mŭrŭt kamanŭ? Ata taru. Ngara adi pait ta kidaan di ata nang daya adi rŭŭ di tarun tana anŭ agi baga bigatung buang bake so ata, ka nang ngara rŭŭ darŭm kupo kupo adi bikuta bigatung ndŭg rangit. Ngara kiris grigasi diginŭ!’ 29 “Pak aku nang di angān, ‘Dŭhnyah taru bara daya anŭ. 30 TUHAN adi Tapa ngan re nguru angān, ka re birawan yŭn ngan nimun adi muko angān kiris Ayŭh birawan yŭn ngan di Egypt, 31 ka di tarun tana-pajam. Angān muko kiris simuki Ayŭh nguru angān ngga siramat ndi aran aran ndŭg tarun ati, nimun sama daya kabis anak adŭp-i.’ 32 Pak sunggu aku nang sakanŭ, angān babŭ dŭh sabah di TUHAN, 33 pŭn ka Ayŭh adi ari panu diŭ so angān jiroh tarun yŭn angān bibari. An kiren aran di angān, Ayŭh panu diŭ di jawin ngan darŭm tŭngŭn apui singarŭm, ka darŭm tŭngŭn abun sandu. 34 “TUHAN dingah angān mingungut ka-I jadi baji, ka Ayŭh bipayu nang, 35 ‘Ndi naan so angān so turap ati adi arap dŭh gŭh re mŭrŭt tarun tana mandis anŭ adi Aku ko bijanji an nggen di tayung-babuk ngan. 36 Adŭ-i Caleb anak Jephunneh adi bisa mŭrŭt kamanŭ. Ayŭh agi sawŭ tŭtŭd di Aku, ka Aku re nggen di ayŭh ngga di bara sesang-i tarun tana anŭ adi muko-i pirasa.’ 37 Sitagar angān TUHAN baji gŭh di aku ka nang, ‘Kuu Moses, dŭh gŭh re mŭrŭt tarun tana anŭ. 38 Pak nyiriang atin pinurung mu, Joshua anak Nun. Ayŭh re nguru Israel ngisi tarun tana anŭ.’ 39 “Komŭnŭ TUHAN nang di sopŭrŭg ta, ‘Bara anak ngan adi gibabŭ mara, adi gibayuh puan katŭn kayuh adi batur ngga adi sarah, re mŭrŭt tarun tana anŭ -- bara anak ngan adi nang ngan re dog nakap bara pinganyu ngan. Aku re nggen tarun tana anŭ di ngara, ka ngara re ngisi-i. 40 Pak adŭp ngan, bigiring ka pari di ka tarun tana-pajam kadŭg aran nuju Tanjung Aqaba.’ 41 “Angān nam, ‘Moses, kieh mbŭh bidosa rawan TUHAN. Pak madin kieh re nyerang nimun adi TUHAN Tapa ta mbŭh pesan di ata.’ Nganŭ barang naan angān mbŭh sidia re matak biperang, pikir sanang re nyerang rais tarun tana sandah anŭ. 42 “Pak TUHAN nang di aku, ‘Bakan ngara bada dŭhnyah nyerang, amai Aku dŭh re agi ngga ngara, ka pinganyu ngara re ngarah ngara.’ 43 Aku kidaan di angān kayuh adi TUHAN mbŭh nang, pak angān dŭh piduri. Angān rawan Ayŭh, ka ngga atin sambuh ngan angān matak ka rais tarun tana sandah di biperang. 44 Nganŭ bara daya Amor adi rŭŭ di tarun tana sandah anŭ ruah di rawan angān mun dudu banyis. Ngara tadak angān ndŭg Hormah ka ngarah angān di rais tarun tana sandah Edom. 45 Ka angān nyirais mite turung so TUHAN, pak Ayŭh dŭh raan dingah angān, ka dŭh piduri angān. 46 “Ripas anŭ ata rŭŭ tui di Kadesh.

Ditronomi 2

1 Pinŭbŭn-i ata matak ka panu pari ka tarun tana-pajam kadŭg aran adi nuju Tanjung Aqaba, nimun adi TUHAN ko pesan, ka raru tui ata bigandon di rais tarun tana sandah Edom. 2 “Komŭnŭ TUHAN kidaan di aku, 3 nang ata mbŭh sukup tui bigandon di sandah sandah anŭ ka ata mbŭh patut matak nuju utara. 4 Ayŭh kidaan di aku da nggen di angān atur ati: ‘Angān mbŭh re panu mutas rais tarun tana sandah Edom, tarun tana madis-jo ngan adi bara sesang Esau. Ngara re taru di angān, 5 pak angān dŭhnyah biperang ngga ngara, sabab Aku dŭh re nggen di angān tana ngara, ndi mita misagi dŭh gŭh. Aku mbŭh nggen Edom di bara sesang Esau. 6 Angān bisa miris pinguman ka piin so ngara.’ 7 “Ingat munki TUHAN adi Tapa ngan mbŭh nyiberkat angān darŭm sopŭrŭg kayuh adi angān ndai. Ayŭh mbŭh kingat angān sitadŭn angān bigandon di tarun tana-pajam ati adi raru bayah. Ayŭh agi ngga angān sitadŭn pat puru sawa, ka angān mbŭh biyŭn sopŭrŭg kayuh adi angān biguna. 8 “Jadi ata pijuu pimanu ta ka tingge aran adi so kupo kupo Elath ngga Eziongeber di ka Rawŭt Pide, ka biruit ka utara-timor nuju Moab. 9 TUHAN nang di aku, ‘Dŭhnyah mito daya Moab adi sesang Lot, puan kah biperang rawan ngara. Aku mbŭh nggen di ngara kupo Ar, ka Aku dŭh re nggen di angān tadŭ tadŭ so tana ngara.’” ( 10 Agi ndi bangsa grigasi adi raru bake dŭn Emim ko dawŭ-i rŭŭ di kupo Ar. Ngara anŭ bigatung mun daya Anak, bangsa grigasi gŭh. 11 Mun daya Anak ngara dog kadŭn Rephaim gŭh; pak bara daya Moab kadŭn ngara daya Emim. 12 Bara daya Hori ko dawŭ-i rŭŭ di Edom, pak bara sesang Esau pibu ngara, pirabur bangsa ngara, ka rŭŭ diginŭ, mun bara daya Israel ripas anŭ pibu bara pinganyu ngara so tarun tana adi TUHAN mbŭh nggen di ngara.) 13 “Komŭnŭ ata mutas Yang Zered nanyam adi TUHAN ko kidaan di ata. 14 Nganŭ mbŭh 38 sawa ripas ata bu tingge Kadesh Barnea. Sopŭrŭg dari adi tungang biperang so turap anŭ mbŭh kabŭs, nimun adi TUHAN ko diŭ nang. 15 TUHAN uris uris rawan ngara ndŭg ka Ayŭh mbŭh kubo pirarap ngara. 16 “Ripas ngara mbŭh abo kabŭs, 17 TUHAN nang di ata, 18 ‘Andu ati angān re mutas tarun tana Moab so ka Ar. 19 Angān re sindŭk tarun tana daya Ammon, adi bara sesang Lot. Dŭhnyah mito ngara bait biperang rawan ngara, sabab Aku dŭh re nggen di angān tadŭ tadŭ tana adi Aku ko nggen di ngara.’” ( 20 Abong tarun tana anŭ dog kadŭn gŭh tarun tana daya Rephaim, nunda dŭn bara daya adi ko rŭŭ diginŭ; bara daya Ammon kadŭn ngara daya Zamzummim. 21 Ngara bigatung mun daya Anakim. Ngara bagŭ, ka ngara bangsa adi bake. Pak TUHAN pirarap ngara, isa bara daya Ammon tambit tana ngara ka rŭŭ dieh. 22 TUHAN mbŭh ndai simŭnŭ gŭh yŭn daya Edom, adi sesang Esau, adi rŭŭ di rais tarun tana sandah Edom. TUHAN pirarap daya Hor, isa daya Edom bisa tambit tarun tana ngara ka rŭŭ diginŭ ndŭg andu ati. 23 Tarun tana adi di bŭngŭn Rawŭt Mediterranean mbŭh dog ngisi daya so purau Crete. Ngara muko pirarap daya Awim adi tibirik daya-asar tarun tana anŭ, ka mbŭh tambit tarun tana ngara ndŭg kupo Gaza jeh di siratan.) 24 “Ripas ata ko mutas Moab, TUHAN kidaan di ata, ‘Madin, matak meh di mutas Yang Arnon. Aku na di ribo kuasa ngan Sihon daya Amor adi raja so Heshbon samŭn tarun tana-i. Nyerang ayŭh, ka piguru ngisi tarun tana-i. 25 Piguru so andu ati, Aku re bada daya di barang yŭn-i taru di angān. Barang naan daya re kimŭtŭr taru kan dŭn ngan dog nyabŭt.’ 26 “Komŭnŭ aku pait bara pinyisung so tarun tana-pajam Kedemoth ka yŭn Raja Sihon di Heshbon ngga pinganang ngaja bidamai: 27 ‘Nyibandar kieh mutas rais mu. Kieh re panu radus adŭ ka dŭh re miriseu so aran raya. 28 Kieh re bayar pinguman adi kieh man, ka piin adi kieh nok. Kaŭs kayuh adi kieh raan inŭh mutas rais mu, 29 ndŭg ka kieh mutas Yang Jordan ka mŭrŭt tarun tana adi TUHAN adi Tapa ami nggen di kieh. Bara sesang Esau adi rŭŭ di Edom, ngga daya daya Moab adi rŭŭ di Ar, mbŭh nyibandar kieh panu mutas tarun tana ngara.’ 30 “Pak Raja Sihon abah bada ata mutas rais-i. TUHAN adi Tapa ngan mbŭh bada ayŭh baking buang abah dingah pinganang, isa ata tungang ngarah ayŭh ka tambit tarun tana-i, adi ata taŭn babŭ ngisi. 31 “Komŭnŭ TUHAN nang di aku, ‘Tingga, Aku mbŭh na Raja Sihon ngga tarun tana-i ka darŭm kuasa ngan; tambit tana-i ka ngisi-i.’ 32 Sihon ruah ngga sopŭrŭg bara soldadu-i di rawan ata sindŭk kupo Jahaz, 33 pak TUHAN adi Tapa ta na ayŭh di ribo kuasa ta, ka ata siŭ ayŭh, bara anak dari-i, ka sopŭrŭg soldadu-i. 34 Nganŭ gŭh ata sirabut ka pirabur barang kupo ka siŭ barang naan daya, dari dayung samŭn anak-anya. Ndi naan mating gŭh ata kidŭm. 35 Ata tambit dāng dāng kudip ngara ka mirupak kupo kupo ngara. 36 TUHAN adi Tapa ta bada ata nyerang ka tambit sopŭrŭg kupo piguru so Aroer di bŭngŭn Rubān Arnon, ngga kupo anŭ adi di yun rubān anŭ, jeh ndŭg Gilead. Mating kupo adi biyŭn sindung adi dŭh ata tungang pirusak. 37 Pak ata dŭh di nyindŭk tarun tana daya Ammon, puan kah ka tabing Yang Jabbok, puan kah ka kupo kupo di rais tarun tana sandah, puan kah ka tadŭ tadŭ tarun bŭkŭn adi TUHAN adi Tapa ta dŭh pesan ata bada di.

Ditronomi 3

1 “Komŭnŭ, ata pijuu pimanu ta ka utara nuju tarun tana Bashan, ka Raja Og makat ngga bara soldadu-i di nyerang ata sindŭk kupo Edrei. 2 Pak TUHAN nang di aku, ‘Dŭhnyah taru ayŭh. Aku re nggen ayŭh samŭn bara soldadu-i ngga sopŭrŭg tarun tana-i di angān. Ndai di ayŭh nimun adi angān mbŭh ndai di raja Sihon adi daya Amor adi mritah di Heshbon.’ 3 “Jadi TUHAN na gŭh Raja Og ngga bara daya-i ka darŭm kuasa ta, ka ata siŭ sopŭrŭg ngara. 4 Di tipuh anŭ gŭh ata sirabut sopŭrŭg kupo-i; ndi mating gŭh adi ata dŭh sirabut. Prungun-i nŭm puru kupo adi mbŭh ata tambit -- ndi tarun tarun tana Argob, adi yŭn Raja Og so Bashan mritah. 5 Sopŭrŭg kupo anŭ mbŭh dog nyindung ngga sindung kuta adi bigatung, tiban tiban-bās kupo ngga parang parang adi ngga ngabŭt tiban, ka bagŭ gŭh anak kupo adi dŭh biyŭn sindung. 6 Ata pirabur sopŭrŭg kupo, ka siŭ sopŭrŭg dari ka dayung, samŭn anak-anya, nimun adi ata mbŭh ndai di kupo kupo adi dog dapu Raja Sihon so Heshbon. 7 Ata tambit sopŭrŭg dāng kudip ka mirupak kupo kupo ngara. 8 “Di tika anŭ gŭh ata tambit so so-duwŭh raja daya Amor anŭ tarun tana di tura ka timor Yang Jordan, so Yang Arnon ndŭg Darŭd Hermon. ( 9 Darŭd Hermon, dog kadŭn daya Sidon, inŭh Sirion, ka daya Amor kadŭn-i Senir.) 10 Ata kubo tambit tarun tana Raja Og so Bashan: kupo kupo adi agi di tarun tana adi rata buang bayah bigatung, gadung tarun tana Gilead ngga Bashan ka jeh ndŭg kupo kupo di Selecah ngga Edrei di tura ka timor.” ( 11 Raja Og inŭh adi sikasŭn so daya Rephaim. Arung-i, dog ndai so batuh, buka-i 2 mita ka anjong-i kurang rabis 4 mita, nanyam ka pingŭkŭd adi siraru dog pakai di jaman anŭ. Arung anŭ gibabŭ dapŭd dog kiris di Rabbah, kupo daya Ammon.) 12 “Kan ata mbŭh tambit tarun tana anŭ, aku nggen di tibaran-asar Reuben ngga tibaran-asar Gad gadung tarun tana tura ka utara kupo Aroer sindŭk Yang Arnon, samŭn kada rais tarun tana sandah Gilead, samŭn kupo kupo adi agi dieh. 13 Yŭn sitangah tibaran-asar Manasseh aku nggen tadŭh tarun tana Gilead samŭn sopŭrŭg tana Bashan adi yŭn Og ko mritah, anŭ inŭh ndi tarun tana Argob.” (Bashan mbŭh dog puan nang tarun tana daya Rephaim. 14 Jair, so tibaran-asar Manasseh, tambit ndi tarun tana Argob, anŭ inŭh Bashan, jeh ndŭg baat Geshur ngga Maacah. Ayŭh kadŭn anak anak kupo anŭ tunda dŭn adŭp-i, ka gibabŭ dog kadŭn kupo kupo Jair.) 15 “Aku nggen tarun tana Gilead ka manak Machir so tibaran-asar Manasseh. 16 Ka di tibaran-asar Reuben ngga tibaran-asar Gad aku nggen tarun tana so Gilead ndŭg Yang Arnon. Jadi yun Yang Arnon inŭh baat ngara tura ka siratan, ka baat ngara tura ka utara inŭh Yang Jabbok, adi kada-i jadi baat daya Ammon. 17 Di tura ka barat, buka tarun tana ngara jeh ndŭg Yang Jordan so Danu Galilee di tura ka utara mūn ka Rawŭt Pide tura ka siratan, ka ndŭg sigŭn Darŭd Pisgah tura ka timor. 18 “Di tipuh anŭ gŭh aku pitayan ngara: ‘TUHAN adi Tapa ta mbŭh nggen di angān tarun tana anŭ tura ka timor Yang Jordan, bada angān ngisi. Ngapŭi meh nggen sinyata di bara soldadu ngan ka mutas Yang Jordan diŭ so tibaran tibaran-asar Israel adi bŭkŭn, yŭn turung ngara ngisi tarun tana ngara. 19 Adŭ-i bara sawŭn ngan, bara anak ngan, samŭn dāng kudip ngan -- aku puan angān biyŭn bagŭ dāng kudip -- bisa dog tingge di kupo kupo adi muko aku nggen di ngan. 20 Turung bara daya Israel adi bŭkŭn ndŭg ka ngara mbŭh ngisi tarun tana adi TUHAN nggen di ngara tura ka barat Yang Jordan, ka ndŭg ka TUHAN mbŭh bada ngara rŭŭ diginŭ ngga damai, nimun ka adi muko-I ndai yŭn ngan digiti. Ripas anŭ, angān bisa pari ka tarun tana ati adi aku mbŭh nggen di angān.’ 21 “Komŭnŭ Aku pitayan Joshua: ‘Kuu muko kiris sopŭrŭg kayuh adi TUHAN adi Tapa ngan muko ndai di tunduh duwŭh naan raja, Sihon ngga Og; ka Ayŭh re ndai simŭnŭ gŭh di barang naan daya adi dapu tarun tana adi angān nyerang. 22 Dŭhnyah taru ngara, amai TUHAN adi Tapa ngan re birawan yŭn ngan.’ 23 “Di tipuh anŭ aku mbŭh bandar bandar bidua, 24 ‘TUHAN Raja, aku puan nang Kaam mbŭh kiren di aku batur-i puun sibungas pingandai Mai adi bās ngga saruh adi re Mai ndai. Mating tapa adi bŭkŭn di rangit puan kah di ong adi bisa ndai kayuh adi raru bās adi Kaam mbŭh ndai! 25 Bada aku mutas Yang Jordan, TUHAN, ka tingga tarun tana adi damŭn anŭ di parad mandi, rais tarun tana sandah adi sangŭn anŭ, ka Darŭd Darŭd Lebanon.’ 26 “Pak sabab bara ngan, TUHAN mbŭh baji di aku, ka dŭh an nggen pimite ku. Ayŭh nang, ‘Mbŭh inŭh! Dŭh tia nang anŭ dinge! 27 Di ka tibung Darŭd Pisgah ka tingga tura ka utara ngga tura ka siratan, tura ka timor ngga tura ka barat. Nakit tingga kayuh adi kuu kiris, sabab kuu manŭn dŭh re mutas Yang Jordan. 28 Kidaan di Joshua kayuh adi dŭh siŭn dŭh ayŭh ndai, ka turung bada ayŭh bake buang birani, sabab ayŭh re nguru bara daya mutas ka pah mandi di ngisi tarun tana adi kuu kiris.’ 29 “Jadi ata mbŭh babŭ di gadung rubān adi bistatang ngga kupo Bethpeor.”

Ditronomi 4

1 Komŭnŭ Moses nang di bara daya, “Sita sopŭrŭg ukum-adat adi aku ko ngajar di angān, ka angān re udip ka ngisi tarun tana adi TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngan, nggen di angān. 2 Dŭhnyah nambah di kayuh adi aku ko pesan di angān, ka dŭhnyah kadi ani ani so dieh. Tunda pesan TUHAN adi Tapa ngan, adi aku muko nggen di angān. 3 Adŭp ngan muko kiris kayuh adi TUHAN mbŭh ndai di Darŭd Peor. Ayŭh pirarap barang naan daya adi nyambah Baal diginŭ, 4 pak sinadan angān adi tŭtŭd di TUHAN adi Tapa ngan, gibabŭ udip ndŭg andu ati. 5 “Aku mbŭh ngajar sopŭrŭg ukum-adat di angān, nimun adi TUHAN adi Tapa ku muko bada. Sita-i di tarun tana adi angān re nyerang ka ngisi. 6 Sita-i ngga atin tŭtŭd, ka simŭnŭ angān re kiren di bangsa bangsa bŭkŭn munki masam bijak angān. Kan ngara dingah sopŭrŭg ukum-adat anŭ, ngara re nang, ‘Sawŭ bijak ngga mirati bangsa adi bās anŭ!’ 7 “Mating bangsa bŭkŭn adi raru bās bait kani, biyŭn tapa adi raru sindŭk di tipuh ngara biguna dieh mun TUHAN adi Tapa ta ngga ata. Ayŭh nam ata kan ata mite turung. 8 Mating bangsa bŭkŭn, adi raru bās bait kani, biyŭn ukum-adat adi raru tŭnggŭn mun anŭ adi aku mbŭh ngajar di angān andu ati. 9 Ari bijaga! Ingat batur batur ka dŭhnyah kambŭt, sitŭkŭd udip ngan, kayuh adi angān muko kiris ngga batuh adŭp ngan. Kidaan di bara anak ngan ngga di bara anak sukuh ngan, 10 pasar andu adi ngga angān mijog di sirung jawin TUHAN adi Tapa ngan di Darŭd Sinai, di tika Ayŭh nang di aku, ‘Nguruk bara daya. Aku raan ngara dingah kayuh adi re Ku nang, isa ngara bisa birajar dingah pinganang Ku sitŭkŭd ngara udip, ka isa ngara ngajar bara anak ngara bada ndai simŭnŭ gŭh.’ 11 “Kidaan di bara anak ngan simuki angān di ka mijog di sigŭn darŭd anŭ adi dog nutu asuh tabar adi singŭt ngga apui adi bijagu ndŭg rangit. 12 Kidaan di ngara simuki TUHAN mbŭh minyu ngga angān so apui anŭ, simuki angān dingah Ayŭh minyu pak dŭh tungang kiris Ayŭh darŭm raŭn gayŭn-I. 13 Ayŭh mbŭh kidaan di angān ani kayuh adi angān dŭh siŭn dŭh ndai ngga sita simanya adi muko-I ndai ngga angān -- angān dŭh siŭn dŭh tunda sopŭrŭg Simŭng Pinyipesan, adi Ayŭh mbŭh nuris di duwŭh kiping batuh. 14 TUHAN mbŭh bada aku ngajar sopŭrŭg ukum-adat adi angān dŭh siŭn dŭh tunda di tarun tana adi angān mbŭh re nyerang ka ngisi. 15 “Kan TUHAN minyu ngga angān so apui di Darŭd Sinai, angān mating kiris raŭn gayŭn kayuh. Yŭn kana adŭp ngan, nakit ingat 16 dŭhnyah angān ndai dosa, anŭ inŭh ndai yŭn adŭp ngan tibudo darŭm tadŭ mun gayŭn, bait-i mun dari puan kah dayung, 17 mun dāng puan kah manuk, 18 dāng adi bigawang, puan kah iken. 19 Dŭhnyah dog pinyisuba an nyambah ka bituan di kayuh adi angān kiris di rangit -- batŭh andu, buran ngga bitang bitang. TUHAN adi Tapa ngan mbŭh nggen kayuh kayuh anŭ ka sopŭrŭg daya bŭkŭn, bada ngara nyambah. 20 Pak angān inŭh daya adi Ayŭh mbŭh piruah so Egypt, buwang apui adi bijagu anŭ. Ayŭh taban angān ruah, yŭn bada angān jadi daya adŭp-I, mun angān madin. 21 Sitagar angān, TUHAN adi Tapa ngan mbŭh baji di aku, ka mbŭh bipayu nang aku dŭh re mutas Yang Jordan ka mŭrŭt tarun tana damŭn anŭ adi nggen-I di angān. 22 Aku re kabŭs di tarun tana ati ka ruro dŭh re mutas Yang anŭ, pak angān aŭn re mutas ka ngisi tarun tana damŭn anŭ. 23 Ingat batur batur dŭhnyah angān kambŭt simanya adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh ndai ngga angān. Tunda pinyipesan-I dŭh ndai yŭn adŭp ngan tadŭ masam tibudo. 24 Sabab TUHAN adi Tapa ngan agi keya ka jireb apui adi bijagu; Ayŭh dŭh raan dog nyambah bigaur ngga tapa tapa adi bŭkŭn. 25 “Kan angān mbŭh tui rŭŭ di tarun tana anŭ ka mbŭh biyŭn bagŭ anak ngga sukuh, dŭhnyah bidosa ndai tadŭ masam tibudo. Anŭ inŭh sarah di batŭh TUHAN ka re bada Ayŭh baji. 26 Aku bagan rangit ngga tana jadi saksi rawan angān andu ati nang, kambŭi angān nyibireu aku, angān re miyap so tarun tana anŭ. Angān dŭh re tui rŭŭ di tarun tana di pah mandi Yang Jordan adi angān re ngisi. Angān re abo dog pirabur. 27 TUHAN re bada angān papar sasah di dupan bangsa bangsa bŭkŭn, ka raru nisŭ adŭ bara ngan re udip. 28 Diginŭ angān re bituan di masam masam tapa adi dog ndai ngga tangan manusia, tapa adi dog ndai so kayuh ngga batuh, tapa adi dŭh kiris tarun puan kah dŭh dingah ani ani, dŭh man puan kah dŭh kadŭk kayuh. 29 Diginŭ angān re jiroh TUHAN adi Tapa ngan, ka kambŭi angān jiroh Ayŭh ngga siabo atin ngan, angān re dapŭd ayŭh. 30 Kan angān dog pinyusah ka sopŭrŭg anŭ dog angān, nŭ ka angān re rango pari ka TUHAN ka dingah pinganang-I. 31 Ayŭh inŭh Tapa adi masi. Ayŭh dŭh re tagan angān puan kah pirabur angān, ka Ayŭh dŭh re kambŭt simanya adi adŭp-I muko ndai ngga tayung-babuk ngan. 32 “Pari ingat kayuh adi jah, jaman adi ngga angān gibayuh dog biranak, ndŭg ka jaman Tapa napa manusia di ong. Di ndi ong ong, mbŭh kah kayuh adi raru grua mun ati jadi? Mbŭh kah daya dingah kayuh adi mun ati? 33 Mbŭh kah daya gibabŭ udip ripas muko dingah tapa minyu ngga ngara so jireb apui, nimun ka angān gibabŭ udip? 34 Agi kah tapa adi pagan tambit daya so bangsa bŭkŭn ka bada ngara jadi daya adŭp-i, nimun adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh ndai yŭn ngan di Egypt? Angān mbŭh kiris ngga batŭh adŭp ngan Ayŭh pakai kuasa bās-I ngga pinyibake-I. Ayŭh nimbur sesak-andam ngga perang. Ayŭh ndai pingandai-nginga ngga pingandai saruh, ka bada kayuh adi bisā timbur. 35 TUHAN mbŭh kiren di angān kayuh anŭ, ngga kiren di angān nang adŭp-I sadi adŭ Tapa, mating adi bŭkŭn. 36 Ayŭh bada angān dingah sirŭŭn-I so rangit isa Ayŭh bisa pitayan angān, ka digiti di ong Ayŭh bada angān kiris apui-I adi kudus adi so-I minyu ngga angān. 37 Sabab Ayŭh rindu tayung-babuk ngan, Ayŭh mien angān, ka ngga kuasa-I adi bās Ayŭh mbŭh taban angān ngga ruah so Egypt. 38 Darŭm angān masang panu, Ayŭh pibu bangsa bangsa adi bās dŭ ka bake dŭ so angān, isa Ayŭh bisa taban angān ngga mŭrŭt tarun tana ngara, ka nggen di angān tarun tana ngara, tana adi angān babŭ dapu madin. 39 Jadi ingat andu ati ka dŭhnyah kambŭt: TUHAN inŭh Tapa di rangit ngga di ong. Mating tapa adi bŭkŭn. 40 Tunda sopŭrŭg ukum adat-I adi muko aku nggen di angān andu ati, isa angān ngga bara sesang ngan dapŭd sanang. Angān re babŭ rŭŭ di tarun tana adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān, bada angān adu adu dapu.” 41 Komŭnŭ Moses nitah taruh kupo tura ka timor Yang Jordan 42 yŭn daya bu bisukan ka siramat kambŭi ayŭh ko siŭ daya ngga dŭh singaja, daya adi dŭh gŭh pinganyu-i. Ayŭh siŭn bu bisukan di ndi so taruh kupo anŭ di yŭn-i dŭh dog siŭ. 43 Yŭn tibaran-asar Reuben kupo adi mun anŭ agi di Bezer, di gadung tarun tana-pajam adi rata buang bayah bigatung; yŭn tibaran-asar Gad inŭh Ramoth, di tarun tana Gilead; ka tah yŭn tibaran-asar Manasseh inŭh Golan, di tarun tana Bashan. 44 Moses nggen ukum-adat ka ajar Tapa di daya Israel. 45-46 Anŭ inŭh ripas ngara mbŭh ruah so Egypt ka mbŭh di rubān tura ka timor Yang Jordan, bistatang ngga kupo Bethpeor, adi ngga-i nggen di ngara ukum-adat anŭ. Anŭ inŭh tarun tana adi dawŭ-i dog dapu Raja Sihon adi daya Amor, adi mritah di kupo Heshbon. Moses ngga daya Israel ngarah ayŭh di tika ngara ruah so Egypt. 47 Ngara ngisi tarun tana-i samŭn tarun tana Raja Og so Bashan, adi daya Amor ka raja anŭ ndi adi rŭŭ di timor Yang Jordan. 48 Tarun tana anŭ bayah-i so kupo Aroer di bŭngŭn Yang Arnon jeh ka utara ndŭg Darŭd Sirion, anŭ inŭh Darŭd Hermon. 49 Anŭ mbŭh samŭn sopŭrŭg gadung tarun tana di timor Yang Jordan, jeh ka siratan ndŭg Rawŭt Pide, ka tura ka timor sigŭn Darŭd Pisgah.

Ditronomi 5

1 Moses bagan bada mandŭg tikuruk sopŭrŭg daya Israel ka nang di ngara, “Angān daya Israel, dingah sopŭrŭg ukum-adat adi aku nggen di angān andu ati. Birajar nŭh ka nakit ingat adŭp nŭh tunda-i. 2 Di Darŭd Sinai TUHAN adi Tapa ta ndai simanya, 3 dŭh ngga tayung-babuk ta adŭ, pak ngga sopŭrŭg ta adi udip andu ati. 4 Di sambu darŭd anŭ TUHAN minyu di angān situra jawin so darŭm apui. 5 Nganŭ aku mijog di asah angān ngga TUHAN, kidaan di angān kayuh adi nang-I, amai angān taru di apui anŭ ka dŭh raan maad ka sambu darŭd anŭ. “TUHAN nang, 6 ‘Aku ati TUHAN adi Tapa ngan, adi pirupas angān so Egypt, adi yŭn ngan ko jadi urun. 7 “ ‘Dŭhnyah nyambah tapa bŭkŭn, adŭ-i Aku. 8 “ ‘Dŭhnyah ndai tibudo yŭn adŭp ngan tunda gayŭn tadŭ tadŭ kayuh di rangit bait di ong, puan kah di piin di ribo tana. 9 Dŭhnyah mutu ubak ngan ka tadŭ tadŭ tibudo puan kah nyambah-i, sabab Aku ati TUHAN adi Tapa ngan ka Aku dŭh raan angān biyŭn tapa adi bŭkŭn. Aku ngukum daya adi tiru di Aku samŭn sesang sesang ngara ndŭg turap adi taruh ngga turap adi pat. 10 Pak Aku kiren pinyirindu Ku di biribu ribu turap manusia adi rindu di Aku ka tunda ukum-adat Ku. 11 “ ‘Dŭhnyah pakai adŭn Ku yŭn kayuh adi arap, amai Aku, TUHAN adi Tapa ngan, re ngukum tadŭ tadŭ daya adi nyiraba Adŭn Ku. 12 “ ‘Sita andu Sabbath ka bada-i jadi kudus, amai Aku, TUHAN adi Tapa ngan, mbŭh pesan angān. 13 Angān biyŭn nŭm andu adi ngga angān ndai kraja ngan, 14 pak andu adi ju inŭh andu rŭŭ so kraja adi dog nitah ka Aku. Di andu anŭ mating daya siŭn nyiraja, bait-i adŭp ngan, anak ngan, urun ngan, dāng ngan, puan kah daya pinami adi rŭŭ di rais ngan. 15 Ingat adŭp ngan ko jadi urun di Egypt, ka Aku, TUHAN adi Tapa ngan mbŭh piruah angān ngga kuasa bās ka pinyibake Ku. Anŭ sabab Aku pesan angān bada sita andu Sabbath. 16 “ ‘Stabi di sindŭ sama ngan, nimun Aku, TUHAN adi Tapa ngan, pesan angān, isa angān sanang ka isa angān tui udip di tarun tana adi Aku nggen di angān. 17 “ ‘Dŭhnyah siŭ daya. 18 “ ‘Dŭhnyah tanggah. 19 “ ‘Dŭhnyah naku. 20 “ ‘Dŭhnyah nggen taksi kadong pasar tadŭ daya. 21 “ ‘Dŭhnyah ripong di sawŭn daya; dŭhnyah ripong di ramin-i, tana-i, urun-i, sapi sapi-i, kaldi-i, puan kah tadŭ tadŭ kayuh bŭkŭn adi ayŭh dapu.’ 22 “Anŭ inŭh Pinyipesan adi TUHAN mbŭh nggen di sopŭrŭg ngan di tika angān tikuruk di darŭd anŭ. Kan Ayŭh minyu ngga sirŭŭn adi bana so darŭm apui ka so abun adi tabar, Ayŭh nggen Pinyipesan anŭ ka mating adi bŭkŭn. Muko anŭ Ayŭh nuris-i di duwŭh kiping batuh ka nggen-i di aku. 23 “Kan apui sakŭt di ndi darŭd darŭd anŭ ka angān dingah sirŭŭn so yŭn karŭm anŭ, bara pinguru ngga bara pingubak tibaran tibaran-asar ngan mandŭg ka yŭn ku 24 ka nang, ‘TUHAN adi Tapa ta mbŭh kiren di ata kuasa ngga bragah-I kan ata dingah Ayŭh minyu so darŭm apui! Andu ati ata mbŭh kiris nang daya tatu bisa gibabŭ udip, sunggu Tapa muko minyu ngga ngara. 25 Pak mani ata birani ton apŭg asŭng ta dinge? Apui adi bās anŭ re pirabur ata. Ata manŭn re kabŭs kan ata dingah TUHAN adi Tapa ta minyu dinge. 26 Mbŭh kah tadŭ tadŭ manusia gibabŭ udip ripas muko dingah Tapa adi udip minyu so darŭm apui? 27 Di pari, Moses, ka nyiringa sopŭrŭg kayuh adi TUHAN adi Tapa ta nang. Muko anŭ, pari ka kidaan di kieh kayuh adi nang-I di kuu. Kieh an dingah ka tunda-i.’ 28 “Kan TUHAN dingah anŭ, Ayŭh nang di aku, ‘Aku mbŭh dingah kayuh adi nang ngara, ka pinganang ngara agi batur. 29 Kasi kah kambŭi ngara ari mun anŭ! Kasi kah kambŭi ngara ari stabi di Aku ka tunda sopŭrŭg pesan Ku, isa ngara ngga bara sesang ngara adu adu sanang. 30 Di kidaan di ngara bada pari ka bari ngara. 31 Pak kuu, Moses, rŭŭ digiti ngga Aku, ka Aku re nggen di kuu sopŭrŭg ukum-adat ngga pesan Ku. Ngajar sopŭrŭg-i di ngara isa ngara tunda-i di tarun tana adi Aku nggen di ngara.’ 32 “Angān daya Israel, ingat nakit angān dŭh siŭn dŭh ndai sopŭrŭg kayuh adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh pesan di angān. Dŭhnyah nyibireu tadŭ tadŭ ukum adat-I. 33 Tunda sopŭrŭg-i, isa angān sanang ka isa angān tui udip di tarun tana adi angān re ngisi.

Ditronomi 6

1 “Ati inŭh sopŭrŭg ukum-adat adi TUHAN adi Tapa ngan pesan aku bada ngajar angān. Tunda-i di tarun tana adi angān mbŭh re mŭrŭt ka ngisi. 2 Sitŭkŭd angān udip, angān ngga sesang ngan an stabi di TUHAN adi Tapa ngan, ka tunda sopŭrŭg ukum adat-I adi aku nggen di angān, isa angān udip tui di tarun tana anŭ. 3 Dingah nŭh ukum-adat anŭ, angān daya Israel, ka tunda-i! Simŭnŭ angān re sanang, ka jadi bangsa adi bake ka rŭŭ di tarun tana adi kaya ka damŭn anŭ, nimun adi TUHAN adi Tapa tayung-babuk ta mbŭh bijanji. 4 “Israel, ingat ati! TUHAN -- ka TUHAN sadi adŭ -- inŭh Tapa ta. 5 Rindu TUHAN adi Tapa ngan ngga siabo atin ngan, ngga siabo simangi ngan, ka ngga siabo tungang ngan. 6 Mba ngapŭh kambŭt pesan anŭ adi nggen ku di angān andu ati. 7 Ngajar-i di bara anak ngan. Pari pari nyabŭt-i di tika angān di arŭn ka di tika angān birarang, di tika angān rŭŭ-paya, ka di tika angān nyiraja. 8 Mŭŭng-i di tangan ngan ka nen-i di arŭ ngan ndu pingingat. 9 Nuris-i di uros tiban ramin ngan ka di tiban buwang ramin ngan. 10 “Nimun adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh bijanji di tayung-babuk ngan, Abraham, Isaac, ka Jacob, Ayŭh re nggen di angān tarun tana ngga kupo kupo-i adi bayah ka mujur adi dŭh adŭp ngan pijog. 11 Ramin ramin re puno bada kayuh kayuh adi kana adi dŭh so tangan adŭp ngan, ka re bagŭ prigi adi angān dŭh kareh, ka teya anggor ngga risŭn kanā adi dŭh angān purun. Kan TUHAN taban angān mŭrŭt tarun tana anŭ, ka angān re biyŭn sopŭrŭg adi angān raan man, 12 nakit ingat dŭhnyah angān kambŭt TUHAN adi piruah angān so Egypt, adi yŭn ngan ko jadi urun. 13 Stabi di TUHAN adi Tapa ngan, nyambah Ayŭh sadi adŭ, ka ndai janji ngan darŭm adŭn-I sadi adŭ. 14 Dŭhnyah nyambah tapa tapa adi bŭkŭn, tadŭ tadŭ tapa daya adi rŭŭ maning angān. 15 Kambŭi angān nyambah tapa tapa adi bŭkŭn, baji TUHAN re nyatŭk angān keya ka apui, ka re pirarap angān, amai TUHAN adi Tapa ngan, adi agi di ruang ngan, dŭh raan dog nyambah bigaur ngga tapa tapa adi bŭkŭn. 16 “Dŭhnyah suba TUHAN adi Tapa ngan, nimun anŭ adi ndai ngan di Massah. 17 Ingat nakit angān dŭh siŭn dŭh tunda sopŭrŭg ukum-adat adi Ayŭh muko nggen di angān. 18 Ndai anŭ adi TUHAN nang batur ka kana, ka angān re sanang. Angān re tungang dapu tarun tana damŭn anŭ adi TUHAN mbŭh bijanji an nggen di tayung-babuk ngan, 19 ka angān re pibu pinganyu ngan, nimun adi muko-I bijanji ngga angān. 20 “Di tika adi re mandŭg, bara anak ngan re siken di angān, ‘Mani TUHAN adi Tapa ta pesan ata bada tunda sopŭrŭg ukum-adat anŭ?’ 21 Jadi kidaan di ngara nang, ‘Ata ko jadi urun raja di Egypt, ka TUHAN muko piruah ata ngga kuasa bās-I. 22 Ngga batŭh adŭp ta ata kiris Ayŭh ndai pingandai-nginga ngga pingandai adi bisā di bara daya Egypt ka di raja ngara ka di sopŭrŭg pinurung-i. 23 Ayŭh pirupas ata so Egypt ka taban ata kamati ka nggen tarun tana ati di ata nimun adi Ayŭh muko bijanji di tayung-babuk ta. 24 Komŭnŭ TUHAN adi Tapa ta pesan ata bada tunda sopŭrŭg ukum-adat anŭ ka stabi di Ayŭh. Kambŭi ata ndai simŭnŭ, Ayŭh re ari nguan bangsa ta ka bada-i mujur. 25 Kambŭi ata tŭtŭd tunda sopŭrŭg adi Tapa mbŭh pesan di ata, Ayŭh re munos asŭng-I di ata.’

Ditronomi 7

1 “TUHAN adi Tapa ngan re taban angān mŭrŭt tarun tana adi angān re ngisi, ka Ayŭh re pibu bagŭ bangsa so dieh. Buang angān masang, Ayŭh re pibu ju bangsa adi bās dŭ ka bake dŭ so angān: bara daya Hitti, daya Girgash, daya Amor, daya Canaan, daya Periz, daya Hivi, ngga daya Jebus. 2 Kan TUHAN adi Tapa ngan na bara daya anŭ ka darŭm kuasa ngan ka angān ngarah ngara, angān dŭh siŭn dŭh siŭ sopŭrŭg ngara. Dŭhnyah bipambit ngga ngara puan kah kiren masi di ngara. 3 Dŭhnyah banan sawan ngga tadŭ tadŭ ngara anŭ, ka dŭhnyah gŭh bada anak anak ngan banan sawan ngga tadŭ tadŭ so anak ngara, 4 sabab simŭnŭ ngara re bada bara anak ngan bu so TUHAN di nyambah tapa tapa bŭkŭn. Kambŭi kayuh jadi simŭnŭ, TUHAN re baji di angān ka rasu pirabur angān. 5 Ngapŭi meh, nyirubuh mija mija-sambah ngara, mapar bada randŭk uros uros-batuh pirapu' ngara, tabŭng tandā tandā pinatŭng tapa Asherah ka sigot tibudo tibudo ngara. 6 Ndai anŭ amai angān dog dapu TUHAN adi Tapa ngan. So sopŭrŭg daya adi di ong ati Ayŭh mbŭh mien angān adŭ bada jadi daya tah yŭn adŭp-I. 7 “TUHAN rindu angān, ka mien angān dŭh sabab angān bagŭ dŭ so daya bangsa bŭkŭn; angān ko bangsa adi rabis sŭ di ong. 8 Pak TUHAN rindu angān ka raan sita janji adi Ayŭh muko ndai ngga tayung-babuk ngan. Ngapŭi Ayŭh nyiramat angān ngga pinyibake-I adi bās ka pirupas angān so jadi urun raja Egypt. 9 Ingat nang TUHAN adi Tapa ngan adŭ adi Tapa ka Ayŭh taŭn tŭtŭd. Ayŭh re sita simanya-I ka kiren pinyirindu-I adi dŭh bisa birubah di siribu turap daya adi rindu Ayŭh ka tunda pinyipesan-I, 10 pak Ayŭh dŭh re ngang ngukum sinadan daya adi tiru di Ayŭh. 11 Jadi meh, tunda kayuh adi muko dog ngajar di angān; tunda sopŭrŭg ukum-adat adi aku mbŭh nggen di angān andu ati. 12 “Kambŭi angān dingah pesan ati ka tunda-i ngga atin tŭtŭd, taŭn TUHAN adi Tapa ngan re babŭ sita simanya-I ngga angān, ka re kiren pinyirindu-I adi dŭh bisa birubah, nimun adi Ayŭh mbŭh janji di tayung-babuk ngan. 13 Ayŭh re rindu angān ka nyiberkat angān, isa angān bitambah bagŭ ka biyŭn bagŭ anak; Ayŭh re nyiberkat tana ngan, isa angān dapŭd bagŭ gandom, wain, ka inyo kanā; ka Ayŭh re nyiberkat angān ngga bagŭ sapi ka biri. Ayŭh re nggen di angān sopŭrŭg berkat ati di tarun tana adi Ayŭh muko bijanji di bara tayung-babuk ngan an nggen di angān. 14 Mating bangsa daya di ong re raru biberkat mun angān. Mating so angān re jadi aboh, ka sopŭrŭg dāng kudip ngan re papah. 15 TUHAN re grindung angān so sopŭrŭg andam, ka Ayŭh dŭh re bada nyatŭk angān tadŭ mun andam adi bisā adi muko angān kinyam di Egypt, pak Ayŭh re bada-i nyatŭk sopŭrŭg pinganyu ngan. 16 Pirusak barang bangsa adi TUHAN adi Tapa ngan na di darŭm kuasa ngan, ka dŭhnyah kiren pinyirasi di ngara. Dŭhnyah nyambah tapa tapa ngara, amai anŭ kayuh adi bisa pirabur angān. 17 “Dŭhnyah pikir nang bara daya anŭ bagŭ dŭ so adŭp ngan, ka angān dŭh tungang pibu ngara. 18 Dŭhnyah taru ngara; ingat kayuh adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh ndai di tunduh raja Egypt ngga sopŭrŭg rayat-i. 19 Ingat nŭh sesak-andam adi angān mbŭh kiris ngga batŭh adŭp ngan, pingandai-nginga, ngga pingandai saruh, ka kuasa bās ngga pinyibake adi ngga TUHAN adi Tapa ngan pirupas angān. Simŭnŭ Ayŭh pirabur daya Egypt, simŭnŭ gŭh Ayŭh re pirabur sopŭrŭg daya anŭ adi angān taru madin. 20 Ayŭh re bada ngara kandang-kandŭ taru ka re pirabur sinadan ngara adi bu bisukan. 21 Ngapŭi dŭhnyah taru bara daya anŭ. TUHAN adi Tapa ngan agi ngga angān; Ayŭh inŭh Tapa adi bās ka Ayŭh inŭh adi patut ata taru. 22 Ayŭh re birunyet pibu bangsa bangsa anŭ darŭm angān masang. Angān dŭh re tungang kubo siŭ sopŭrŭg ngara jam anŭ, amai, kambŭi angān ndai simŭnŭ, dāng dāng tarun re papah ka jadi pinyusah di angān. 23 TUHAN re na pinganyu ngan di darŭm kuasa ngan ka bada ngara kandang-kandŭ taru ndŭg ka ngara abo dog pirabur. 24 Ayŭh re na raja raja ngara ka darŭm kuasa ngan. Angān re siŭ ngara, ka ngara re dog kambŭt. Mating daya re tungang pirŭŭ angān; angān re pirabur barang naan ngara. 25 Sigot dudu tibudo ngara. Dŭhnyah ripong di pirak puan kah mas adi dog na di tibudo tibudo anŭ, ka dŭhnyah gŭh tambit-i yŭn adŭp ngan. Kambŭi angān ndai simŭnŭ, angān re dog nyatŭk pinyusah, amai TUHAN tiru di pingandai nyambah tibudo. 26 Dŭhnyah taban tadŭ tadŭ so tibudo anŭ ka darŭm ramin ngan, amai te pangu anŭ adi nyatŭk ngara nyatŭk gŭh angān rai-i. Angān dŭh siŭn dŭh tiru ka ngamun tibudo tibudo anŭ, amai-i mbŭh dog mangu TUHAN.

Ditronomi 8

1 “Tunda ngga atin tŭtŭd sopŭrŭg ukum-adat adi aku mbŭh nggen di angān andu ati, isa angān udip, bitambah bagŭ ka ngisi tarun tana adi TUHAN ko janji di tayung-babuk ngan. 2 Ingat simuki TUHAN adi Tapa ngan mbŭh nguru angān di pimanu adi raru jo mutas tarun tana-pajam pat puru sawa; bada angān jera ngga-I suba angān, yŭn-I an puan kayuh adi re ngan ndai, ka re ngan tunda kah dŭh pinyipesan-I. 3 Ayŭh bada angān sibŭrŭk, ka komŭnŭ Ayŭh nggen manna di angān bada man, pinguman adi angān ngga tayung-babuk ngan bŭn man diŭ so anŭ. Ayŭh ndai simŭnŭ ngga ngajar angān bada dŭhnyah bisangan di ruti adŭ ngga kudip adŭp ngan, pak di sopŭrŭg kayuh adi TUHAN nang. 4 Sitadŭn pat puru sawa anŭ, piraka ngan dŭh bayu, kaja ngan dŭh gŭh bŭ. 5 Ingat nŭh TUHAN adi Tapa ngan ngajar ka ngukum angān keya ka pimas daya ngajar ka ngukum bara anak ngara. 6 Ngapŭi meh, ndai nimun TUHAN mbŭh pesan: udip nanyam ka ukum adat-I ka tunda pinganang-I. 7 TUHAN adi Tapa ngan taban angān ngga mŭrŭt tarun tana adi damŭn, tarun tana adi agi bagŭ sungi ngga rubang piin, ka sungi sungi di ribo tana adi minapus di dau dau ka di dudu sandah, 8 tarun tana adi piruah gandom ngga jeri, buwa anggor, buwa ara, buwa delima, buwa kanā ngga ju banyis. 9 Diginŭ angān dŭh re sibŭrŭk puan kah biguna di ani ani. Batuh batuh-i agi basi dieh, ka so sandah sandah-i angān bisa dapŭd timaga. 10 Angān re biyŭn sopŭrŭg adi raan ngan man, ka angān re nggen trima kaseh ka TUHAN adi Tapa ngan amai tana damŭn anŭ adi Ayŭh mbŭh nggen di angān. 11 “Dŭhnyah angān ngapŭh kambŭt TUHAN adi Tapa ngan. Dŭhnyah dŭh tunda tadŭ tadŭ ukum adat-I adi aku nggen di angān andu ati. 12 Kan angān mbŭh biyŭn sopŭrŭg adi raan ngan man ka mbŭh pijog ramin ramin adi kana yŭn rŭŭ, 13 ka kan sapi ngga biri ngan, mas ngga pirak, ka sopŭrŭg buat-rata ngan adi bŭkŭn mbŭh bitambah, 14 nakit ingat dŭhnyah angān jadi gambung ka kambŭt TUHAN adi Tapa ngan adi piruah angān so Egypt, adi yŭn ngan ko jadi urun. 15 Ayŭh nguru angān mutas tarun tana-pajam adi bayah ka adi pitaru adi yŭn dudu jippŭh adi bisā ngga dudu rikara. Di tarun tana anŭ adi badŭh ka mating piin Ayŭh bada piin ruah aman so panggar batuh yŭn ngan. 16 Di tarun tana-pajam Ayŭh nggen manna di angān bada man, pinguman adi tayung-babuk ngan bŭn man. Ayŭh bada pimudip ngan jera ngga-I suba angān, isa di pinŭbŭn-i Ayŭh bisa nyiberkat angān ngga kayuh kayuh adi kana. 17 Ngapŭi meh, angān dŭh siŭn pikir adŭp ngan mbŭh jadi kaya so ka kuasa ngga pinyibake adŭp ngan. 18 Ingat nŭh meh TUHAN adi Tapa ngan adi nggen kuasa di angān bada angān jadi kaya. Ayŭh ndai simŭnŭ amai Ayŭh gibabŭ tŭtŭd andu ati di simanya adi Ayŭh mbŭh ndai ngga bara tayung-babuk ngan. 19 Dŭhnyah kambŭt TUHAN adi Tapa ngan puan kah nyambah ka bituan di tapa tapa adi bŭkŭn. Kambŭi angān ndai simŭnŭ, aku bakan angān andu ati, angān manŭn re dog pirabur. 20 Kambŭi angān dŭh tunda pinganang TUHAN, angān manŭn re dog pirabur keya ka dudu bangsa anŭ adi Ayŭh re pirabur darŭm angān masang.

Ditronomi 9

1 “Dingah, bara daya Israel! Madin angān mbŭh re mutas Yang Jordan ka ngisi tarun tana anŭ adi dog dapu bangsa bangsa adi rabis bās ka rabis bake so angān. Kupo kupo ngara bayah ka biyŭn sindung sindung adi bigatung ndŭg rangit. 2 Bara ngara anŭ bigatung buang bake; ngara anŭ mun grigasi, ka angān mbŭh dingah gŭh nang mating daya tungang rawan ngara. 3 Pak madin adŭp ngan re kiris TUHAN adi Tapa ngan re panu diŭ so angān mun apui adi bijagu. Ayŭh re ngarah ngara buang angān masang, isa angān pibu ngara ka rikas pirabur ngara, nanyam janji-I. 4 “Ripas TUHAN adi Tapa ngan muko pibu ngara yŭn ngan, mba ngapŭh minyu dupan adŭp ngan nang Ayŭh mbŭh taban angān mŭrŭt ka tarun tana anŭ yŭn dapu-i amai angān daya adi patut dapu-i. Dŭh-i simŭnŭ, TUHAN re pibu ngara anŭ yŭn ngan sabab ngara anŭ arap. 5 Dŭh inŭh sabab angān kana ka ndai kayuh adi batur TUHAN re bada angān dapu tarun tana ngara. Ayŭh re pibu ngara anŭ sabab ngara anŭ arap, ka sabab Ayŭh raan ingat janji adi ko-I ndai ngga babuk ngan Abraham, Isaac ka Jacob. 6 Angān bisa natu nang TUHAN taŭn dŭh nggen di angān tarun tana anŭ adi damŭn sabab angān patut dapu-i. Dŭh, angān ati daya adi baking. 7 “Dŭhnyah kambŭt munki angān bada TUHAN adi Tapa ngan baji, di tarun tana-pajam. So andu adi ngga angān ruah so Egypt ndŭg ka andu adi ngga angān ndŭg tarun ati, angān mbŭh rawan Ayŭh. 8 Di Darŭd Sinai gŭh angān bada TUHAN baji, raru baji adi ngga-I pirabur angān. 9 Aku maad ka sambu darŭd di kambat duwŭh kiping batuh; duwŭh kiping batuh anŭ inŭh tandā simanya adi TUHAN mbŭh ndai ngga angān. Aku rŭŭ diginŭ pat puru andu ngga pat puru ngarŭm, ka dŭh man dŭh nok ani ani. 10 Nganŭ TUHAN nggen di aku duwŭh kiping batuh adi yŭn-I mbŭh nuris ngga tangan adŭp-I kayuh adi mbŭh-I nang di angān so jireb apui di andu angān tikuruk di sigŭn darŭd anŭ. 11 Sawŭ, ripas pat puru andu ngga pat puru ngarŭm anŭ, TUHAN nggen di aku duwŭh kiping batuh anŭ, adi tandā simanya. 12 “Komŭnŭ, TUHAN nang di aku, ‘Rikas mūn ka sigŭn darŭd, sabab bara daya mu, adi kuu mbŭh taban ngga ruah so Egypt, mbŭh pirusak adŭp ngara ka ndai kayuh adi arap. Ngara mbŭh nyibireu kayuh adi Aku pesan ngara da ndai, ka mbŭh ndai tibudo yŭn adŭp ngara.’ 13 “TUHAN nang gŭh di aku, ‘Aku puan nang munki raru baking-i ngara ati. 14 Dŭhnyah suba pirŭŭ Aku. Aku taŭn an pirabur ngara, isa mating daya re tia ingat ngara. Komŭnŭ Aku re bada kuu jadi sama yŭn bangsa adi rabis bagŭ daya-i ka adi rabis bake so ngara.’ 15 “Komŭnŭ Aku mūn darŭd anŭ taban duwŭh kiping batuh anŭ di yŭn simanya dog nuris. Jireb apui ruah so darŭd. 16 Aku kiris angān mbŭh nyibireu pesan TUHAN adi Tapa ngan mbŭh nggen di angān, ka angān mbŭh bidosa rawan Ayŭh amai angān mbŭh ndai yŭn adŭp ngan ndi tibudo so basi, darŭm gayŭn anak sapi. 17 Ngapŭi di sirung jawin ngan, aku taran ka mape kiping batuh anŭ bada randŭk. 18 Komŭnŭ ndi sidah dinge aku nyipŭŭb di sirung jawin TUHAN sitian pat puru andu pat puru ngarŭm ka dŭh man bait nok. Aku ndai simŭnŭ sabab angān mbŭh bidosa rawan TUHAN ka mbŭh bada Ayŭh baji. 19 Aku taru kiris baji TUHAN adi bisā, sabab Ayŭh mbŭh sukup baji an pirabur angān; pak sikari anŭ dinge TUHAN babŭ dingah aku. 20 TUHAN mbŭh sukup baji gŭh di Aaron ka an siŭ ayŭh, jadi aku bidua yŭn Aaron di tipuh anŭ gŭh. 21 Aku tambit kayuh anŭ adi pingandai dosa ngan, anŭ inŭh tibudo anak sapi basi anŭ, ka taran-i ka darŭm apui. Komŭnŭ aku mape-i bada randŭk ka mupu-i bada jadi dabu, ka taran dabu-i ka sungi adi aman so darŭd. 22 “Angān bada gŭh TUHAN adi Tapa ngan baji di tika angān di Taberah, Massah, ka di Kibroth Hattaavah. 23 Kan Ayŭh bada angān makat so Kadesh Barnea ngga pinganang bada angān tambit tarun tana adi Ayŭh nggen di angān, angān rawan Ayŭh; angān dŭh harap di Ayŭh ka angān nyibireu Ayŭh. 24 So sibungas aku puan angān, angān taŭn ari an rawan TUHAN. 25 “Jadi aku nyipŭŭb di sirung jawin TUHAN, pat puru andu ngga pat puru ngarŭm anŭ, sabab aku puan nang TUHAN taŭn mbŭh bigŭtŭ an pirabur angān. 26 Jadi aku bidua, ‘TUHAN Raja, dŭhnyah pirabur daya adŭp Mai, daya adi Kaam mbŭh piruah so Egypt pakai pinyibake ngga kuasa Mai adi bās. 27 Ingat urun urun Mai Abraham, Isaac ka Jacob, ka dŭhnyah mbit piduri di pinyibaking, urah ginaka ka dosa bara daya ati. 28 Amai te ka daya Egypt nang Kaam mbŭh dŭh tungang nguru bara daya Mai di ka tarun tana adi Kaam mbŭh bijanji an nggen di ngara rai-i. Ngara re nang Kaam taban daya Mai ka tarun tana-pajam an siŭ ngara, sabab Kaam tiru di ngara. 29 Amai mŭnŭ, ngara ati inŭh adi Kaam mbŭh mien bada jadi daya adŭp Mai, ka adi Kaam mbŭh taban ngga ruah so Egypt pakai kuasa ngga pinyibake Mai adi bās.’

Ditronomi 10

1 “Komŭnŭ TUHAN nang di aku, ‘Ndai duwŭh kiping batuh bada mun anŭ adi sibungas-i, ka ndai gŭh pati so kayuh yŭn nyikŭn-i. Maad ka yŭn Ku di sambu darŭd, 2 ka Aku re nuris di duwŭh kiping batuh anŭ kayuh adi Aku muko nuris di kiping kiping anŭ adi kuu ko mape, ka komŭnŭ kuu siŭn nyikŭn-i di darŭm pati anŭ.’ 3 “Jadi aku ndai ndi pati so kayuh acacia, ka ndai duwŭh kiping batuh mun anŭ adi sibungas-i ka taban-i ngga maad darŭd. 4 Komŭnŭ TUHAN nuris di kiping kiping batuh anŭ piminyu pinganang brisak ngga anŭ adi sibungas-I nuris, anŭ inŭh Simŭng Pinyipesan adi-I mbŭh nggen di angān di tika Ayŭh minyu so jireb apui di andu angān tikuruk di sigŭn darŭd. TUHAN nggen kiping kiping batuh anŭ di aku, 5 ka aku rasu mūn so darŭd. Jadi nanyam adi TUHAN muko pesan, aku na kiping kiping batuh anŭ di darŭm pati adi aku muko ndai, ka-i mbŭh diginŭ so andu anŭ ndŭg andu ati.” ( 6 Bara daya Israel makat panu so dudu prigi adi dog dapu daya Jaakan, ka panu ka Moserah. Diginŭ Aaron kabŭs ka dog kubur, ka anak dari-i Eleazar gati ayŭh jadi imam. 7 So nŭ ngara makat di ka Gudgodah, komŭnŭ di ka Jotbathah tarun adi yŭn bagŭ piin. 8 Di darŭd anŭ TUHAN tijuan bara dari so tibaran-asar Levi bada dapu tanggong jaga Pati Simanya ka ndai kraja bara imam yŭn-I ka nggen berkat darŭm adŭn-I. Ka anŭ taŭn gibabŭ kraja ngara. 9 Anŭ sabab-i tibaran-asar Levi dŭh sua dapŭd utung tana mun tibaran tibaran-asar adi bŭkŭn; kayuh adi ngara mbŭh trima inŭh hak jadi bara imam TUHAN, nanyam ka adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh janji.) 10 “Aku rŭŭ di darŭd pat puru andu ngga pat puru ngarŭm, nimun adi sibungas-i. TUHAN dingah dinge pimite ku, ka situju dŭh re pirabur angān. 11 Komŭnŭ Ayŭh bada aku matak ka nguru angān, isa angān dapŭd tambit tarun tana adi muko-I janji di tayung-babuk ngan.” 12 “Madin, angān daya Israel, dingah nŭh kayuh adi TUHAN adi Tapa ngan mite so angān: Nyambah TUHAN ka ndai sopŭrŭg anŭ adi-I pesan. Rindu Ayŭh, bituan di Ayŭh ngga siabo atin ngan, 13 ka tunda sopŭrŭg ukum adat-I. Aku nggen-i di angān andu ati yŭn utung di adŭp ngan. 14 Rangit adi siabo bigatung TUHAN gŭh dapu. Ong ati tung jangi gŭh ngga sopŭrŭg kayuh adi agi dieh. 15 Pak pinyirindu TUHAN di tayung-babuk ngan taŭn raru tagap ndŭg ka Ayŭh mien dŭh daya bŭkŭn pak angān bada jadi daya-I, ka angān taŭn babŭ daya adi-I mbŭh mien. 16 Ngapŭi meh, so madin tunda pinganang TUHAN, ka dŭh tia baking. 17 TUHAN adi Tapa ngan inŭh bikuasa di tunduh sopŭrŭg tapa ka di tunduh sopŭrŭg kuasa. Ayŭh inŭh bās ka bikuasa, ka Ayŭh inŭh adi patut ata dingah. Ayŭh dŭh marad di pingatur-I, ka Ayŭh dŭh trima suap. 18 Ayŭh raan natu bara anak tumang ngga bara dayung uban dog nimbang ngga nakit; Ayŭh rindu bara daya pinami adi rŭŭ bigaur ngga bangsa ta, ka nggen di ngara pinguman ngga pimakai. 19 Ngapŭi meh, kiren pinyirindu di bara daya pinami, sabab adŭp ngan jah ko gŭh jadi daya pinami di Egypt. 20 Stabi di TUHAN adi Tapa ngan, ka nyambah Ayŭh sadi adŭ. Tŭtŭd di Ayŭh ka ndai janji ngan darŭm adŭn-I sadi adŭ. 21 Muji Ayŭh -- Ayŭh inŭh Tapa ngan, ka angān mbŭh kiris ngga batuh adŭp ngan kayuh kayuh bās ngga kayuh kayuh saruh adi mbŭh-I ndai yŭn ngan. 22 Di andu Tayung-babuk ngan di ka Egypt, ngara agi ju puru naan adŭ. Pak madin TUHAN adi Tapa ngan mbŭh bada angān jadi raru bagŭ mun bitang bitang di rangit.

Ditronomi 11

1 “Rindu TUHAN adi Tapa ngan ka ari tunda sopŭrŭg ukum adat-I. 2 Ingat andu ati kayuh adi angān mbŭh birajar pasar TUHAN so ka kayuh adi angān mbŭh kinyam ngga so. Angān inŭh, dŭh-i bara anak ngan, adi mbŭh kinyam kayuh anŭ. Angān kiris bās TUHAN, kuasa-I, pinyibake-I, 3 ngga pingandai nginga-I. Angān mbŭh kiris kayuh adi mbŭh-I ndai di raja Egypt ngga di ndi tarun tana rais-i. 4 Angān mbŭh kiris munki TUHAN pirarap soldadu Egypt, samŭn kuda kuda ngga krita kuda ngara, bada rŭnggŭd di Rawŭt Bireh, kan ngara tadak angān. 5 Angān puan ani kayuh adi TUHAN mbŭh ndai yŭn ngan di tarun tana-pajam diŭ so angān ndŭg tarun ati. 6 Angān ingat kayuh adi mbŭh-I ndai di tunduh Dathan ngga Abiram, adi anak anak Eliab so tibaran-asar Reuben. Di sirung jawin sopŭrŭg daya, tana tikuka ka tŭrŭn ngara, samŭn rawang ngga bari bari ngga sopŭrŭg daya-gaji ka dāng kudip ngara. 7 Sawŭ, angān inŭh adi mbŭh kiris sopŭrŭg kayuh bās anŭ adi TUHAN mbŭh ndai. 8 “Tunda sopŭrŭg kayuh adi Aku mbŭh pesan di angān andu ati. Simŭnŭ angān dapŭd mutas yang anŭ ka ngisi tarun tana anŭ adi angān mbŭh re mŭrŭt. 9 Angān re tui udip di tarun tana anŭ adi kaya ngga damŭn adi TUHAN mbŭh bijanji an nggen di tayung-babuk ngan ngga di bara sesang ngara. 10 Tarun tana adi angān re ngisi dŭh mun tarun tana Egypt adi yŭn ngan muko rŭŭ dawŭ-i. Diginŭ, kan angān purun bine, angān an bandar bandar nyiraja ndai parit ngga tambit piin ka teya ngan. 11 Pak tarun tana adi angān re mŭrŭt inŭh tarun tarun tana darŭd ngga rubān, tarun tana adi dog misa ujen. 12 TUHAN adi Tapa ngan kingat jaga tarun tana anŭ sitŭkŭd sawa. 13 “Ngapŭi, tunda sopŭrŭg pesan adi aku mbŭh nggen di angān andu ati; rindu TUHAN adi Tapa ngan ka bituan di Ayŭh ngga siabo abo atin ngan. 14 Kambŭi angān ndai simŭnŭ, Ayŭh re pait ujen ka tarun tana ngan di tipuh ujen dog biguna, di tipuh jaya ngga di tipuh bunga, isa gandom, wain, ngga inyo kanā, agi yŭn guna ngan, 15 ka kupai yŭn dāng kudip ngan. Angān re biyŭn sikiang kiang pinguman adi raan ngan. 16 Dŭhnyah bada adŭp ngan miriseu so TUHAN ka nyambah ka bituan di tapa tapa adi bŭkŭn. 17 Kambŭi angān ndai simŭnŭ, TUHAN re baji di angān. Ayŭh re bitan ujen, ka tana ngan re raru badŭh ndŭg ka kayuh adi purun ngan dŭh bisa timbu. Ka angān re kabŭs sikirau diginŭ, sunggu tarun tana anŭ raru kana adi nggen-I di angān. 18 “Ingat sopŭrŭg pesan anŭ ka na-i darŭm atin ngan. Mŭŭng-i di tangan ngan, ka na-i di arŭ ngan ndu pingingat. 19 Ngajar-i di bara anak ngan. Kirakar pasar-i di tika angān di arŭn ka di tika angān panu ruah, di tika angān rŭŭ ka di tika angān nyiraja. 20 Nuris-i di uros tiban ramin ngan, ka di tiban buwang ramin ngan. 21 Kambŭi angān ndai simŭnŭ, angān ngga bara anak ngan re tui udip di tarun tana adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh bijanji an nggen di tayung-babuk ngan. Angān re rŭŭ diginŭ sitian rangit babŭ agi di sambu tana. 22 “Tunda ngga atin tŭtŭd sopŭrŭg kayuh adi aku mbŭh pesan di angān: Rindu TUHAN adi Tapa ngan, ndai sopŭrŭg kayuh adi-I pesan, ka tŭtŭd di Ayŭh. 23 Komŭnŭ darŭm angān panu masang, Ayŭh re pibu sopŭrŭg bangsa anŭ, ka angān re ngisi tarun tana bangsa bangsa adi bās dŭ ka adi bikuasa dŭ so angān. 24 Sopŭrŭg tarun tana adi angān kudak re jadi tung jangān. Buka tarun tana ngan re so tarun tana-pajam tura ka siratan jeh ndŭg Darŭd Darŭd Lebanon tura ka utara, ka so Yang Euphrates di timor jeh ndŭg Rawŭt Mediterranean di barat. 25 Kamaki maki angān panu di tarun tana anŭ, TUHAN adi Tapa ngan re bada daya taru di angān, nimun adi muko-I janji, ka mating daya re tungang pirŭŭ angān. 26 “Andu ati aku bada angān mien aki ndi, berkat kah pangu -- 27 berkat, anŭ inŭh kambŭi angān tunda sopŭrŭg pesan TUHAN adi Tapa ngan adi aku nggen di angān andu ati; 28 pak pangu, anŭ inŭh kambŭi angān dŭh tunda sopŭrŭg pesan anŭ ka di nyambah tapa tapa adi bŭkŭn adi angān bŭn nyambah dawŭ-i. 29 Kan TUHAN taban angān ka tarun tana adi angān re ngisi, angān an piagah berkat so Darŭd Gerizim ka pangu so Darŭd Ebal. ( 30 So-duwŭh darŭd anŭ agi di tura ka barat Yang Jordan di tarun tana daya Canaan adi rŭŭ di gadung Rubān Jordan. Darŭd darŭd anŭ nura barat, dŭh jo so dudu tŭngŭn kayuh pirapu' Moreh sindŭk kupo Gilgal.) 31 Angān madin mbŭh aŭn re mutas Yang Jordan ka ngisi tarun tana adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān. Kan angān tambit-i ka rŭŭ diginŭ, 32 ingat nakit angān tunda sopŭrŭg ukum-adat adi aku nggen di angān andu ati.”

Ditronomi 12

1 “Ati inŭh ukum ukum-adat adi angān dŭh siŭn dŭh tunda sitŭkŭd angān udip di tarun tana adi TUHAN, Tapa tayung-babuk ngan, nggen di angān. Dingah nŭh Ayŭh! 2 Di tarun tana adi angān tambit, pirabur sopŭrŭg tarun adi yŭn daya nyambah tapa ngara di darŭd adi bigatung, tunduh sandah sandah, ka di ribo tŭngŭn tŭngŭn kayuh. 3 Nyirubuh mija mija-sambah ngara ka pirandŭk dudu uros uros-batuh pirapu' ngara. Badang tandā tandā pinatŭng tapa Asherah ngara, ka tabŭng tibudo tibudo ngara, isa sopŭrŭg-i dŭh tia dog nyambah di tarun tarun anŭ. 4 “Dŭhnyah nyambah TUHAN adi Tapa ngan mun gaya ngara anŭ nyambah tapa tapa ngara. 5 So abong tarun tana sopŭrŭg tibaran-asar ngan TUHAN re mien tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ adi yŭn bara daya siŭn di ka sirung jawin-I ka nyambah Ayŭh. 6 Diginŭ angān siŭn jugan dudu sadis ngan adi an dog badang ngga sadis ngan adi bŭkŭn, pinganggen ndi utung-so-simŭng ngga pinganggen ngan adi bŭkŭn, pinganggen adi angān bijanji an jugan ka TUHAN, sadis adi dog jugan so pinyiraan atin adŭp, ka anak bungas sapi ngga anak bungas biri ngan. 7 Diginŭ, di sirung jawin TUHAN adi Tapa ngan, adi mbŭh nyiberkat angān, angān ngga rawang rawang ngan re man ka angan kayuh kana adi angān dapŭd so kraja ngan. 8 “Kan tipuh anŭ mbŭh mandŭg, angān dŭh siŭn ndai nimun adi mbŭh ngan ndai tian ti. Ndŭg madin angān mbŭh bisambah nanyam adi raan ngan, 9 sabab angān gibayuh mŭrŭt tarun tana anŭ adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān, adi yŭn angān bisa udip bamai. 10 Kan angān mutas Yang Jordan, TUHAN re bada angān ngisi ka rŭŭ di tarun tana anŭ, Ayŭh re bada sopŭrŭg ngan siramat so sopŭrŭg pinganyu ngan, ka angān re udip bamai. 11 TUHAN re mien ndi adŭ tarun adi yŭn adŭp-I re dog nyambah, ka diginŭ angān dŭh siŭn dŭh taban ka yŭn-I sopŭrŭg kayuh adi aku mbŭh pesan di angān: sadis ngan adi re dog badang ngga sadis ngan adi bŭkŭn, pinganggen ndi utung-so-simŭng ngan ngga pinganggen ngan adi bŭkŭn, ka pinganggen adi grua adi angān mbŭh bijanji an jugan ka TUHAN. 12 Gaŭn meh diginŭ di sirung jawin-I, samah ngga bara anak ngan, daya-gaji ngan, ngga bara daya Levi adi rŭŭ di kupo kupo ngan; ingat nŭh bara daya Levi dŭh re biyŭn tana adi tah tung adŭp ngara. 13 Angān dŭh siŭn jugan sadis ngan di tadŭ tadŭ yŭn angān raan. 14 Angān dŭh siŭn dŭh jugan sadis adŭ-i di ndi yŭn anŭ adi TUHAN re mien di tarun tana so ndi tibaran-asar ngan. Diginŭ adŭ angān siŭn jugan sadis sadis ngan adi patut dog badang, ka ndai sopŭrŭg kayuh adi bŭkŭn adi aku muko pesan di angān. 15 “Pak angān siŭn siŭ ka man dāng dāng ngan di tadŭ tadŭ yŭn ngan rŭŭ. Angān siŭn man sikiang adi TUHAN nggen di angān. Sopŭrŭg ngan, bait bisig puan kah kais nanyam ka adat, siŭn man-i, nimun angān man dagin peyu bait jerak. 16 Pak angān dŭh siŭn man deya-i; angān dŭh siŭn dŭh basen-i di tana keya ka basen piin. 17 Mating kayuh adi jugan ngan ka TUHAN siŭn dog man di tarun adi yŭn ngan rŭŭ: pinganggen ndi utung-so-simŭng so gandom ngan dŭh gŭh, wain, puan kah inyo kanā ngan dŭh gŭh, puan kah anak bungas sapi ngga biri ngan, pinganggen adi angān muko bijanji an jugan ka TUHAN, sadis adi dog jugan so pinyiraan atin adŭp, puan kah tadŭ tadŭ pinganggen adi bŭkŭn. 18 Angān ngga bara anak ngan, samah ngga bara daya-gaji ngan ngga bara daya Levi adi rŭŭ di kupo kupo ngan, siŭn man dudu sadis anŭ adŭ-i di sirung jawin TUHAN adi Tapa ngan di tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ yŭn bisambah adi dog mien adŭp TUHAN adi Tapa ngan. Ka angān patut gaŭn diginŭ amai sopŭrŭg kayuh adi angān muko ndai. 19 Nakit ingat gŭh, dŭhnyah dŭh mbit piduri di bara daya Levi sitŭkŭd angān udip di tarun tana ngan. 20 “Kan TUHAN adi Tapa ngan pikambang tarun tana ngan, nimun adi Ayŭh mbŭh janji, angān siŭn man dagin di tadŭ nga angān raan. 21 Kambŭi tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ yŭn bisambah mbŭh raru jo, angān bisa di tadŭ nga angān raan, siŭ tadŭ tadŭ sapi puan kah biri adi TUHAN muko nggen di angān, ka siŭn man dagin anŭ di arŭn ngan, nimun adi aku muko kidaan di angān. 22 Tadŭ tadŭ angān, adi bisig puan kah kais nanyam ka adat, siŭn man dagin anŭ, nimun ayŭh man dagin peyu puan kah dagin jerak. 23 Adŭ angān dŭhnyah man dagin adi gibabŭ agi deya dieh, amai asŭng agi darŭm deya, ka angān dŭh siŭn man asŭng ngga dagin anŭ. 24 Dŭhnyah deya jadi pinguman ngan; angān patut basen-i di tana keya ka basen piin. 25 Kambŭi angān tunda pesan anŭ, TUHAN re munos asŭng-I, ka angān ngga bara sesang ngan re sanang. 26 Taban ka tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ yŭn bisambah dudu sadis ngan ngga dudu pinganggen adi angān muko janji yŭn TUHAN. 27 Jugan diginŭ dudu sadis adi re kubo dog badang di mija-sambah TUHAN. Jugan gŭh dudu sadis anŭ adi re ngan man dagin-i ka deya-i ren di tunduh mija-sambah. 28 Tunda ngga atin tŭtŭd sopŭrŭg adi aku muko pesan di angān, ka angān ngga bara sesang ngan re adu adu sanang, sabab angān ndai kayuh adi batur ka adi pimunos asŭng TUHAN adi Tapa ngan. 29 “TUHAN adi Tapa ngan re pirabur sinadan bangsa adi angān nyerang tana-i, ka angān re ngisi-i ka rŭŭ dieh. 30 Ripas TUHAN pirabur bangsa bangsa anŭ, ingat dŭhnyah sikari kari angān tunda kraja pingandai adat ngara, sabab anŭ re pirabur angān. Dŭhnyah suba an puan gaya ngara nyambah tapa tapa ngara, amai ramŭn raan tunda gaya ngara. 31 Dŭhnyah nyambah TUHAN adi Tapa ngan mun gaya ngara nyambah tapa ngara; amai darŭm ngara nyambah tapa ngara, ngara ndai sopŭrŭg kayuh adi sipŭ adi TUHAN tiru. Ngara nyadis gŭh anak anak ngara di apui di tunduh mija-sambah ngara. 32 “Ndai sopŭrŭg kayuh adi aku muko pesan di angān. Dŭhnyah nambah tadŭ tadŭ kayuh, puan kah kadi tadŭ tadŭ kayuh so pesan anŭ.

Ditronomi 13

1 “Kadŭ nabi nabi puan kah ngara adi tukang kidaan rati pŭmŭh re bijanji nang adŭp-i re ndai pingandai-nginga puan kah pingandai saruh, 2 ngga-i nyikuro angān bada nyambah ka bituan di tapa tapa adi angān bŭn nyambah dawŭ-i. Sunggu bait kani janji ngara jadi bitŭtŭk, 3 dŭhnyah piduri ngara. TUHAN adi Tapa ngan mbŭh pakai ngara ngga suba angān, an tingga nang ka sawŭ rindu ngan kah TUHAN ngga siabo atin ngan. 4 Tunda TUHAN ka stabi di ayŭh; nurut pinganang-I ka sita pinyipesan-I; nyambah Ayŭh ka tŭtŭd di Ayŭh. 5 Pak siŭ ngara adi tukang kidaan rati pŭmŭh bait nabi nabi adi bada angān rawan TUHAN adi pirupas angān so Egypt, di yŭn angān ko jadi urun. Daya adi mun anŭ arap; ngara suba bada angān miriseu so aran pimudip adi TUHAN mbŭh pesan di angān. Ngara dŭh siŭn dŭh dog siŭ, ngga kadi adŭp ngan so arap adi mun anŭ. 6 “Ndŭg ka adŭp jurud ngan, puan kah anak dari ngan, puan kah anak dayung ngan, puan kah sawŭn ngan adi angān rindu, puan kah dingan ngan adi raru rapat ngga angān bisa gŭh darŭm bisukan ngatat angān bada nyambah tapa tapa adi bŭkŭn, adi angān ngga tayung-babuk ngan bŭn nyambah. 7 Kada so ngara bisa gŭh ngasu angān bada nyambah tapa tapa ngara adi rŭŭ sindŭk angān puan kah tapa tapa ngara adi rŭŭ jo so angān. 8 Pak dŭhnyah bada tadŭ so ngara nyikuro angān; dŭhnyah dingah pinganang ngara. Dŭhnyah masi di ngara, ka dŭhnyah gŭh grindung ngara. 9 Siŭ ngara! Diŭ nŭŭh manjan ngara ngga batuh, ka komŭnŭ tandah sopŭrŭg daya bŭkŭn manjan gŭh ngara. 10 Manjan ngara ngga batuh ndŭg ka kabŭs! Ngara mbŭh suba an bada angān miriseu so TUHAN adi Tapa ngan adi piruah angān so Egypt adi yŭn ngan ko jadi urun. 11 Komŭnŭ sopŭrŭg daya Israel re dingah kayuh adi mbŭh jadi; ngara re taru, ka ndi naan mating gŭh re tia ndai kayuh adi arap mun anŭ dinge 12 “Kan angān rŭŭ darŭm kupo kupo adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān, angān re dingah 13 nang kada daya adi dŭh biguna so bangsa ngan mbŭh bada miriseu kada daya so kupo ngara bada nyambah tapa tapa adi adŭp ngan bŭn nyambah dawŭ-i. 14 Kambŭi angān dingah kayuh adi sakanŭ, nakit nyuki dawŭ-i; ka kambŭi kayuh arap anŭ sawŭ, 15 angān bisa siŭ sopŭrŭg daya adi di kupo anŭ samŭn sopŭrŭg dāng kudip ngara. Pirabur kupo anŭ. 16 Nguruk sopŭrŭg buat-rata daya daya adi rŭŭ diginŭ ka nugung-i di pakan kupo. Komŭnŭ sigot kupo anŭ ngga sopŭrŭg kayuh adi darŭm-i ndu sadis ka TUHAN adi Tapa ngan. Anŭ dŭh siŭn dŭh adu adu nyibawang ka dŭh tia pari dog pijog. 17 Dŭhnyah tambit yŭn adŭp ngan tadŭ tadŭ kayuh adi mbŭh dog ngŭtŭ dŭh siŭn dŭh dog pirabur; ka TUHAN re dŭh tia raru baji ka re kiren masi-I di angān. Ayŭh re masi di angān ka re bada angān jadi daya adi raru bagŭ, nimun adi Ayŭh muko janji di tayung-babuk ngan, 18 kambŭi angān tunda sopŭrŭg pesan adi aku nggen di angān andu ati, buang ndai anŭ adi Ayŭh raan.

Ditronomi 14

1 “Angān inŭh daya TUHAN adi Tapa ngan. Jadi kan angān ngurid daya kabŭs, dŭhnyah nidi ganan ngan puan kah nundo bangap ngan, mun anŭ adi daya bŭkŭn ndai. 2 Angān dog dapu TUHAN adi Tapa ngan; Ayŭh mbŭh mien angān bada jadi daya adŭp-I so dudu bangsa daya adi udip di ong. 3 “Dŭhnyah man tadŭ tadŭ kayuh adi TUHAN mbŭh nang kais. 4 Angān siŭn man dāng dāng ati: sapi, biri, kambing, 5 peyu, biri tarun, kambing tarun, bait jerak; 6 tadŭ tadŭ dāng adi tipire siruh tinjug-i buang adi ngunyai pinguman so kundi-i. 7 Pak mating dāng siŭn dog man adŭ-i adi tipire siruh tinjug-i buang adi ngunyai pinguman so kundi-i. Angān dŭh siŭn man onta, rebit, puan kah dŭngŭn batuh. Dāng dāng anŭ dŭh siŭn dŭh dog nyirundeng kais; ngara ngunyai pinguman so kundi pak-i dŭh biyŭn siruh tinjug adi tipire. 8 Dŭhnyah man ayo. Dāng anŭ dŭh siŭn dŭh dog nyirundeng kais. Dāng anŭ tipire siruh tinjug-i, pak dŭh ngunyai pinguman so kundi-i. Dŭhnyah man tadŭ tadŭ so dudu dāng anŭ, puan kah tama tadang-i. 9 “Angān siŭn man tadŭ tadŭ masam iken adi bisirimed ngga adi bisisik, 10 pak tadŭ tadŭ dāng adi udip darŭm piin adi dŭh bisirimed ngga bisisik dŭh siŭn dog man. Dāng anŭ kais. 11 “Angān siŭn man tadŭ tadŭ manuk adi bisig. 12-18 Pak ati inŭh manuk manuk adi angān dŭh siŭn man: beuh, bo, beuh sise, kak, manuk gagak, manuk volcha, manuk camar, manuk onta, manuk iken rawŭt, bangau, manuk undan, manuk kosa, ka kadā. 19 “Sopŭrŭg anak kayuh piurad inŭh kais; dŭhnyah man-i. 20 Angān siŭn man kada-i adi bisig. 21 “Dŭhnyah man tadŭ tadŭ dāng adi kabŭs sadi adŭp-i. Angān siŭn bada daya pinami adi rŭŭ di ruang ngan man-i, puan kah jua-i ka ngara adi bŭkŭn. Pak angān dog dapu TUHAN adi Tapa ngan. Angān daya-I. “Dŭhnyah tanŭk anak biri puan kah anak kambing darŭm sisuh nyindŭ-i. 22 “Nyidŭrŭ ndi utung-so-simŭng so buwa tana ngan barang sawa. 23 Komŭnŭ di ka tarun anŭ adi ndi adŭ adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh mien yŭn adŭp-I dog nyambah; ka diginŭ di sirung jawin-I man pinganggen ndi utung-so-simŭng anŭ so gandom, wain, ngga inyo kanā, ngga anak bungas sapi ngga biri ngan. Ndai simŭnŭ isa angān bisa birajar ari stabi di TUHAN adi Tapa ngan. 24 Kambŭi tarun adi yŭn bisambah mbŭh paŭh jo so arŭn ngan, adi ka angān taban pinganggen ndi utung-so-simŭng so buwa tana adi TUHAN mbŭh nggen di angān, ka nŭŭh ndai kayuh ati: 25 Jua buwa tana ngan ka taban rega-i di ka tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ yŭn bisambah. 26 Pakai duit anŭ ngga miris tadŭ tadŭ kayuh adi raan ngan, mun dagin sapi, dagin anak biri, wain, ka nok adi bisā; ka diginŭ di sirung jawin TUHAN adi Tapa ngan, angān ngga bara rawang ngan siŭn man ka nyipawŭn adŭp ngan. 27 “Dŭhnyah dŭh rada bara daya Levi adi rŭŭ di kupo kupo ngan; ngara dŭh biyŭn buat-rata adŭp ngara. 28 Di tŭbŭn barang taruh sawa taban pinganggen ndi utung so simŭng so sopŭrŭg buwa pimuruh ngan ka nyikŭn-i di darŭm kupo kupo ngan. 29 Pinguman anŭ inŭh yŭn bara daya Levi amai ngara dŭh biyŭn buat-rata, ka gŭh yŭn daya pinami, anak tumang ka dayung uban adi rŭŭ di kupo kupo ngan. Ngara siŭn mandŭg ka tambit sikiang adi ngara biguna. Ndai simŭnŭ, ka TUHAN adi Tapa ngan re nyiberkat angān di sopŭrŭg kayuh adi angān ndai.

Ditronomi 15

1 “Di tŭbŭn barang sawa adi ju angān an kinating utang utang ngara adi nginjam duit ngan. 2 Simuti inŭh kayuh siŭn dog ndai. Barang naan so angān adi mbŭh nginjam duit di tadŭ tadŭ dingan ngan an kinating utang anŭ; angān dŭh siŭn nageh duit anŭ, amai adŭp TUHAN inŭh adi mbŭh kadŭn ka kinating utang anŭ. 3 Angān bisa nageh kayuh adi daya pinami nginjam, pak angān dŭh siŭn nageh kayuh adi daya bangsa adŭp ngan nginjam so angān. 4 “TUHAN adi Tapa ngan re nyiberkat angān di tarun tana adi-I nggen di angān. Ndi so angān mating gŭh re jadi sirata 5 kambŭi angān tunda pinganang-I ka nakit sita sopŭrŭg kayuh adi aku pesan di angān andu ati. 6 TUHAN re nyiberkat angān, nimun adi muko-I janji. Angān re nginjam duit di bagŭ bangsa, pak angān dŭh re nginjam so daya; angān re nguasa bagŭ bangsa, pak mating bangsa re nguasa angān. 7 “Kambŭi di tadŭ tadŭ kupo di tarun tana adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān agi dingan ngan adi sutok, mba ngapŭh angān bidagis ka abah turung ngara. 8 Angān patut turung ngara ka nginjam di ngara sikiang adi raan-i. 9 Dŭhnyah angān, amai sawa adi ngga utang dog kinating mbŭh sindŭk, abah nginjam kayuh di ngara. Dŭhnyah bada pikir adi arap mun anŭ mŭrŭt atin ngan. Kambŭi angān abah, ngara re ngadu ka TUHAN, ka angān meh re sawŭ sarah. 10 Nggen di ngara ngga sanang asŭng, ka TUHAN re nyiberkat angān di sopŭrŭg kayuh adi angān ndai. 11 Taŭn re agi kada daya Israel adi sirata ka adi sutok, jadi aku pesan angān bada dŭhnyah bidagis ngga ngara. 12 “Kambŭi tadŭ tadŭ dingan ngan, dari puan kah dayung jua adŭp-i di angān yŭn jadi urun, angān an pirupas ayŭh kan ayŭh mbŭh nyiraja yŭn ngan sitŭkŭd nŭm sawa. Kan-i mbŭh sawa adi ju, angān dŭh siŭn dŭh pirupas ayŭh. 13 Kan angān pirupas ayŭh, dŭhnyah bada ayŭh bu bŭrŭh-beyang. 14 Nggen di ayŭh ngga sanang asŭng kayuh adi TUHAN mbŭh nggen di angān, mun biri, gandom, ka wain. 15 Ingat adŭp ngan muko jadi urun di Egypt, ka TUHAN adi Tapa ngan mbŭh pirupas angān; anŭ inŭh sabab-i aku madin nggen di angān pesan ati. 16 “Pak kadŭ urun ngan abah bu, amai ayŭh rindu angān ngga rawang ngan ka raan dŭ babŭ rŭŭ ngga angān. 17 Kambŭi simŭnŭ taban ayŭh di ka tiban ramin ngan ka diginŭ tabŭk kajit-i, nŭ ka ayŭh bisa jadi urun ngan sitŭkŭd umbur-i. Simŭnŭ gŭh ngga urun ngan adi dayung. 18 Dŭhnyah mingungut kan angān pirupas urun ngan; mŭnŭ mbŭh nŭm sawa gŭh ayŭh nyiraja yŭn ngan ngga sitangah gaji daya-gaji. Ndai simŭnŭ, ka TUHAN adi Tapa ngan re nyiberkat angān di sopŭrŭg kayuh adi angān ndai. 19 “Nitah yŭn TUHAN adi Tapa ngan sopŭrŭg anak bungas dari sapi ngga anak bungas dari biri ngan; dŭhnyah bada tadŭ tadŭ sapi anŭ ndai kraja ngan ka dŭhnyah gutin buruh tadŭ tadŭ biri anŭ. 20 Barang sawa angān ngga rawang ngan an man-i di sirung jawin TUHAN di tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ yŭn bisambah. 21 Pak kambŭi agi kayuh kika di pŭrŭng dāng anŭ, bait-i bajang, puan kah karak, puan kah agi arap-i adi bŭkŭn adi mbŭh raru, dŭhnyah angān nyadis-i ka TUHAN adi Tapa ngan. 22 Angān siŭn man dāng dāng adi mun anŭ di arŭn ngan. Sopŭrŭg ngan bait-i adi bisig puan kah adi kais nanyam ka adat, bisa man dāng dāng anŭ nimun angān man peyu puan kah jerak. 23 Pak dŭhnyah deya-i angān ndu pinguman; basen deya anŭ di tana mun angān basen piin.

Ditronomi 16

1 “Stabi di TUHAN adi Tapa ngan darŭm angān sita Gawai Paska darŭm buran Abib; amai di ngarŭm darŭm buran anŭ Ayŭh piruah angān so Egypt. 2 Di ka tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ yŭn bisambah ka diginŭ siŭ ndi so biri ngan puan kah sapi yŭn biruman Gawai Paska ngga nggen stabi di TUHAN adi Tapa ngan. 3 Darŭm biruman anŭ, dŭhnyah man ruti adi dog ndai ngga ragi. Sitŭkŭd ju andu angān an man ruti adi dŭh dog ndai ngga ragi, nimun adi man ngan di andu angān bigaut ruah so Egypt. Man ruti anŭ, ka ruti anŭ re dog kadŭn ruti jera-birasa, isa sitŭkŭd umbur ngan angān re ingat andu anŭ adi ngga angān ruah so Egypt, tarun yŭn jera-birasa anŭ. 4 Darŭm tipuh ju andu, ndi naan daya dŭh gŭh di tarun tana ngan siŭn nyikŭn ragi di arŭn-i; ka dagin dāng adi mbŭh dog siŭ sibungas singumi andu adi ndi anŭ dŭh siŭn dŭh dog man ngarŭm anŭ gŭh. 5-6 “Siŭ dāng Gawai Paska di tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ yŭn bisambah, ka dŭh di tarun bŭkŭn darŭm tarun tana adi TUHAN adi Tapa ngan re nggen di angān. Siŭ dāng anŭ kan batŭh andu mbŭh simŭdŭp, tika adi ngga angān bu so Egypt. 7 Tanŭk ngga piin dagin anŭ ka man-i di tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ yŭn bisambah; ka ngga jawa isan isan angān pari ka ramin ngan. 8 Sitŭkŭd nŭm andu angān siŭn man ruti adi dŭh biragi, ka andu adi ju angān an tikuruk nyambah TUHAN adi Tapa ngan, ka dŭhnyah nyiraja di andu anŭ. 9 “Mirang ju minggu so tipuh adi ngga angān piguru ngatŭm gandom ngan, 10 komŭnŭ sita Gawai Pingatŭm ngga kibās TUHAN adi Tapa ngan, ka nggen di Ayŭh sadis so pinyiraan atin adŭp bada situgu ngga berkat adi Ayŭh muko nggen di angān. 11 Gaŭn meh di sirung jawin TUHAN, samah ngga bara anak ngan, daya-gaji ngan, ngga bara daya Levi, daya pinami, bara anak tumang, ngga bara dayung uban adi rŭŭ di kupo kupo ngan. Ndai kayuh anŭ di tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ yŭn bisambah. 12 Nakit ingat adŭp ngan sawŭ tunda sopŭrŭg pesan ati; dŭhnyah kambŭt adŭp ngan muko jadi urun di Egypt. 13 “Ripas angān muko ngiik sopŭrŭg gandom ngan, ka muko gŭh mŭ sopŭrŭg buwa anggor ngan, sita Gawai Bari-Dawŭn sitŭkŭd ju andu. 14 Darŭm gawai anŭ, pirami adŭp ngan ngga bara anak ngan, daya daya-gaji ngan, daya Levi, daya pinami, bara anak tumang, samŭn bara dayung uban adi rŭŭ di kupo kupo ngan. 15 Kibās TUHAN adi Tapa ngan ngga gawai anŭ sitŭkŭd ju andu di tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ yŭn bisambah. Gaŭn meh, amai TUHAN mbŭh nyiberkat pingatŭm ngga kraja pingandai ngan. 16 “Sopŭrŭg dari bangsa ngan an mandŭg di nyambah TUHAN pitaruh kari darŭm ndi sawa di tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ yŭn bisambah: di tipuh Gawai Paska, Gawai Pingatŭm ka Gawai Bari-Dawŭn. Barang naan dari an taban pinganggen, 17 nanyam tungang-i, bada situgu ngga berkat adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh nggen di ayŭh. 18 “Tijuan bara akim ngga bara pinurung adi bŭkŭn di barang kupo adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān. Bara daya anŭ siŭn ngatur har daya ngga tŭnggŭn. 19 Ngara dŭh siŭn taban atin adi bidikok puan kah marad kambŭi matŭd itong; ka ngara dŭh siŭn trima suap, amai anŭ bada karak batŭh daya adi bijak ngga adi batur, ka bada ngara matŭd itong ngga aran adi sarah. 20 Ari ndai kraja adi kana ngga tŭnggŭn, isa angān tungang ngisi tarun tana adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān ka isa angān babŭ adu adu rŭŭ diginŭ. 21 “Kan angān ndai mija-sambah yŭn TUHAN adi Tapa ngan, dŭhnyah na uros kayuh anŭ adi jadi tandā pinatŭng tapa Asherah sindŭk-i. 22 Ka dŭhnyah gŭh pijog tadŭ tadŭ uros batuh yŭn bisambah tibudo; TUHAN tiru di kayuh adi mun anŭ.

Ditronomi 17

1 “Dŭhnyah nyadis ka TUHAN adi Tapa ngan sapi puan kah biri adi dŭh ramus pidanah; TUHAN tiru di pingandai adi mun anŭ. 2 “Nyamtadar-i angān dingah darŭm ndi so kupo kupo ngan kada dari puan kah dayung mbŭh bidosa rawan TUHAN ka miranggar simanya-I, 3 anŭ inŭh nyambah ka bituan di tapa bŭkŭn, batŭh andu, buran, ka bitang, adi sitiked so pesan-I. 4 Kambŭi angān dingah kayuh anŭ, nyuki-i nakit nakit. Kambŭi kayuh arap anŭ sawŭ agi jadi di Israel, 5 taban adŭp ngara anŭ ngga ruah ka sapa kupo ka manjan ngara ngga batuh ndŭg kabŭs. 6 Pak sunggu mŭnŭ, ngara bisa dog ukum kabŭs adŭ-i kambŭi agi duwŭh puan kah rabis daya bisaksi rawan ngara. Ngara dŭh siŭn dog ukum kabŭs kambŭi ndi naan adŭ saksi. 7 Bara saksi siŭn jakad sibungas batuh di ngara; komŭnŭ sopŭrŭg daya adi bŭkŭn siŭn manjan ngara gŭh ngga batuh. Simŭnŭ inŭh angān kadi arap anŭ so ruang ngan. 8 “Kadŭ agi kada har adi raru mbar re bara akim ngatur, mun har pasar hak di buat-rata, puan kah har pasar pŭrŭng ganan adi biragan, puan kah har pasar aki ndi siŭ daya ngga aki ndi kinanyap asŭng daya ngga dŭh singaja. Kan har adi mun anŭ timur, di ka tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ yŭn bisambah adi dog mien TUHAN adi Tapa ngan, 9 ka nggen har anŭ ka bara imam adi so asar Levi samŭn ka akim adi agi kŭkŭn kraja-i di tipuh anŭ, ka bada ngara nyirase har anŭ. 10 Ngara anŭ re nggen pimatŭd pikir-kira ngara, ka angān an ndai nanyam adi kidaan ngara di angān. 11 Trima itong adi ngara matŭd ka tunda atur-adat adi ngara nggen ngga sipuno-i. 12 Tadŭ tadŭ daya adi pagan rawan pinganang akim bait pinganang imam adi ndai kraja-i di tipuh anŭ dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs. Simŭnŭ inŭh angān bisa kadi arap anŭ so Israel. 13 Jadi barang naan daya re dingah ka jadi taru, ka mating katŭn daya re pagan ndai sarah adi mun anŭ. 14 “Ripas angān mbŭh tambit tarun tana adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān ka mbŭh bituku rŭŭ diginŭ, angān re natu adŭp ngan biyŭn raja mun sopŭrŭg bangsa bŭkŭn adi maning angān. 15 Angān an nakit natu daya adi angān mien bada jadi raja inŭh daya adi adŭp TUHAN mbŭh mien. Ayŭh dŭh siŭn dŭh daya bangsa adŭp ngan, ka mba ngapŭh bada daya pinami jadi raja ngan. 16 Raja anŭ dŭhsah biyŭn paŭh bagŭ kuda yŭn bara soldadu-i, ka ayŭh dŭhnyah gŭh bada daya-i di ka Egypt miris kuda, sabab TUHAN mbŭh minyu nang daya-I re dŭh tia pari kamanŭ. 17 Raja anŭ dŭh siŭn biyŭn bagŭ sawŭn, amai anŭ bisa bada ayŭh nyibireu TUHAN; ka ayŭh dŭh siŭn bada adŭp-i kaya ngga mas pirak. 18 Kan ayŭh jadi raja, ayŭh an biyŭn ndi surat ukum-adat ngga ajar Tapa adi dog mbit so anŭ adi dog nyikŭn bara imam so asar Levi. 19 Ayŭh siŭn nyikŭn surat anŭ sindŭk adŭp-i ka ari basa-i sitŭkŭd ayŭh udip, isa ayŭh bisa birajar stabi di TUHAN ka tunda ngga atin tŭtŭd sopŭrŭg kayuh adi dog pesan darŭm surat anŭ. 20 Anŭ re bada ayŭh dŭh pikir adŭp-i kana dŭ so daya Israel adi bŭkŭn, ka isa ayŭh dŭh nyibireu kayuh adi TUHAN pesan. Simŭnŭ inŭh ayŭh re bisawa sawa mritah, ka bara sesang-i re biturap turap mritah Israel.

Ditronomi 18

1 “Bara imam adi so tibaran-asar Levi dŭh siŭn sua dapu utung tana di Israel. Ngara udip so pinganggen ngga sadis sadis adi dog jugan ka TUHAN. 2 Ngara dŭh siŭn sua dapu utung tana nimun tibaran-asar adi bŭkŭn. Tung ngara utung inŭh jadi imam TUHAN, nimun adi mbŭh TUHAN janji. 3 “Kan di tika sapi bait biri dog nyadis, bara imam an dog nggen kawin, siraka, ka tain dāng anŭ. 4 Ngara siŭn trima sibungas utung so gandom, wain, inyo kanā, ka buruh biri. 5 Amai so sopŭrŭg tibaran-asar ngan, TUHAN mbŭh mien tibaran-asar Levi bada jadi bara imam-I ndŭg situi tui. 6 “Tadŭ tadŭ daya Levi, adi raan, siŭn mandŭg so tadŭ kupo darŭm Israel di ka tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ yŭn bisambah 7 ka siŭn ndai kraja imam diginŭ nimun imam TUHAN adi Tapa-i, nimun bara Levi adi bŭkŭn adi ndai kraja ngara diginŭ. 8 Ayŭh siŭn trima pinguman nyikiang ngga imam adi bŭkŭn, ka ayŭh siŭn nyikŭn ani bait ani kayuh adi rawang-i pait ka ayŭh. 9 “Kan angān mbŭh mŭrŭt tarun tana adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān, dŭhnyah tunda pingandai arap adi dog ndai bangsa bangsa bŭkŭn adi rŭŭ diginŭ. 10 Dŭhnyah nyadis anak adŭp ngan di apui di tunduh mija-sambah ngan; ka dŭhnyah tandah bangsa adŭp ngan ndai pingandai nanung, puan kah sabah di pinyipuan jang bait pinganang dukun, 11 puan kah barang masam uri karŭm, ka dŭhnyah tandah ngara bisiken ngga roh daya adi mbŭh kabŭs. 12 TUHAN adi Tapa ngan tiru di daya adi ndai kraja pingandai arap anŭ, ka anŭ inŭh sabab-I pibu bangsa bangsa anŭ so tarun tana anŭ darŭm angān masang mŭrŭt-i. 13 Angān dŭh siŭn dŭh sukup tŭtŭd di TUHAN.” 14 Komŭnŭ Moses nang, “Di tarun tana adi angān re ngisi, daya diginŭ tunda pinganang bara pinanung ka sabah di pinyipuan jang, pak TUHAN adi Tapa ngan dŭh nyibandar angān ndai simŭnŭ. 15 Ka Ayŭh re pait ka yŭn ngan ndi naan nabi mun aku, so ruang bangsa adŭp ngan, ka angān dŭh siŭn dŭh tunda pinganang-i. 16 “Di andu adi ngga angān tikuruk di Darŭd Sinai, angān mite adŭp ngan dŭh tia dingah TUHAN minyu, bait tingga Ayŭh nandŭng darŭm jireb apui, amai angān taru adŭp ngan kabŭs. 17 Jadi TUHAN nang di aku, ‘Raru bijak pimite ngara. 18 Aku re pait ndi naan nabi adi mun kuu ka yŭn ngara so ruang bangsa adŭp ngara. Aku re kidaan di ayŭh kayuh adi re-i nang, ka ayŭh re kidaan di ngara sopŭrŭg kayuh adi Aku pesan. 19 Ayŭh re minyu ngga adŭn Ku, ka Aku re ngukum tadŭ tadŭ daya adi abah tunda pinganang-i. 20 Pak kambŭi agi nabi pagan minyu ngga adŭn Ku darŭm Aku mating pesan ayŭh da ndai simŭnŭ, ayŭh dŭh siŭn dŭh kabŭs. Simŭnŭ gŭh ngga tadŭ tadŭ nabi adi minyu ngga dŭn tapa tapa adi bŭkŭn.’ 21 “Kadŭ angān re nginga simuki re ngatŭn pinganang nabi dŭh mandŭg so TUHAN. 22 Kambŭi nabi minyu ngga adŭn TUHAN, ka kayuh adi nang-i dŭh jadi bitŭtŭk, angān puan nang anŭ dŭh pinganang so TUHAN. Nabi anŭ mbŭh minyu so ka pinyiraan atin adŭp-i, ka angān dŭh siŭn taru di ayŭh.”

Ditronomi 19

1 “Ripas TUHAN adi Tapa ngan mbŭh pirabur bangsa daya adi dapu tarun tana adi-I nggen di angān, ka ripas angān mbŭh tambit kupo kupo ngga ramin ramin ngara ka mbŭh bituku rŭŭ diginŭ, 2-3 kutung nyitaruh tarun tana anŭ, ka barang utung an biyŭn ndi kupo adi udah dog tudu. Jadi daya adi ko siŭ daya bisa bu bisukan di tadŭ tadŭ kupo anŭ yŭn dapŭd pinyigrindung. 4 Kambŭi angān tipasu siŭ daya adi dŭh pinganyu ngan, angān siŭn bu di bisukan di tadŭ tadŭ kupo anŭ di yŭn angān re siramat. 5 Nyamtadar-i, kambŭi angān duwŭh naan biayo di ka tarun, ndu kayuh, ka darŭm ndi naan so angān aŭn bitabŭng ka ubak kapak rudos ka siŭ dingan ngan, angān siŭn bu di bisukan di ndi so kupo kupo anŭ taruh di yŭn angān re siramat. 6 Kambŭi ndi adŭ kupo anŭ, ka kadŭ juan-i paŭh jo, ka madis sianŭ adi mbŭh kabŭs an maras dendam nyandat angān, ka darŭm baji tuas-i siŭ angān adi dŭh sarah. Amai sawŭ ngga dŭh singaja angān siŭ daya adi dŭh pinganyu ngan. 7 Anŭ inŭh sabab aku bada angān nitah taruh kupo. 8 “Kan TUHAN adi Tapa ngan nambah tarun tana ngan bada bayah, nimun adi-I mbŭh kidaan di tayung-babuk ngan, ka nggen gŭh di angān sopŭrŭg tarun tana anŭ adi Ayŭh mbŭh bijanji, 9 angān an mien taruh kupo dinge. (Ayŭh taŭn an nggen tarun tana anŭ kambŭi angān ndai sopŭrŭg kayuh adi aku pesan di angān andu ati, ka kambŭi angān rindu TUHAN adi Tapa ngan ka udip nanyam ka ajar-I.) 10 Ndai simŭnŭ, isa daya adi dŭh sarah dŭh kabŭs, ka isa angān dŭh gŭh sarah sitagar daya dog siŭ darŭm tarun tana adi TUHAN nggen di angān. 11 “Pak nyamtadar-i, angān singaja siŭ daya ngga baji tuas, ka rasu bu bisukan di tadŭ tadŭ kupo anŭ yŭn dog grindung. 12 Di har anŭ, pinguru pinguru kupo adŭp ngan siŭn bada angān dog tambit ka dog nyerah ka bara madis sianŭ adi angān ko siŭ, siŭn ngara maras dendam. Simŭnŭ angān dog ukum kabŭs. 13 Re mating pinyirasi di angān. Israel dŭh siŭn dŭh dog pibisig so bara pinyiŭ, isa angān udip darŭm sanang. 14 “Dŭhnyah sigen tandā baat tana dingan ngan, adi mbŭh tui muko dog ngŭtŭ di tarun tana adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān. 15 “Ndi naan saksi dŭh-i sadang ngga natu daya sawŭ sarah; an sikurang kurang-i duwŭh naan saksi adi bisa natu daya sawŭ sarah. 16 Kambŭi agi daya amai an kandam dingan-i ka napŭ dingan-i, 17 ngara duwŭh dŭh siŭn dŭh di ka tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ yŭn bisambah ka diginŭ bisara di sirung jawin imam puan kah akim adi aŭn kŭkŭn kraja-i di tipuh anŭ. 18 Bara akim re nakit nyuki ka pirasa har ngara; ka kambŭi sianŭ dog dapŭd napŭ dingan-i, 19 ayŭh siŭn kambat ukum sianŭ adi dog napŭ sarah. Simŭnŭ inŭh bangsa ngan bisa taran arap adi mun anŭ. 20 Barang naan daya re dingah kayuh adi mbŭh jadi, ka re jadi taru, ka mating daya re tia birani ndai arap adi mun anŭ. 21 Di har adi mun anŭ dŭhnyah kiren masi; ukum anŭ inŭh asŭng gati asŭng, batŭh gati batŭh, jipŭh gati jipŭh, tangan gati tangan, ka kaja gati kaja.”

Ditronomi 20

1 “Kan angān matak di biperang rawan pinganyu ngan ka kiris dudu krita kuda ngga dudu kuda ka bara soldadu adi bās dŭ so tung adŭp ngan, dŭhnyah taru ngara, TUHAN adi Tapa ngan adi piruah angān so Egypt re agi ngga angān. 2 Diŭ so angān piguru biperang, ndi naan imam siŭn mandŭg di ka jawin ka nang di bara soldadu ngan, 3 ‘Bara daya Israel, dingah! Andu ati angān re biperang. Dŭhnyah taru di bara pinganyu ngan, bait ramah simangi, puan kah kandang-kandŭ taru. 4 TUHAN adi Tapa ngan re matak ayō angān, ka Ayŭh re nggen di angān pimanang.’ 5 “Komŭnŭ bara pingubak soldadu re minyu ngga bara soldadu-i, nang, ‘Agi kah daya digiti adi muran ko pijog ramin-i, pak gibayuh man siramat ramin-i anŭ? Kambŭi agi, ayŭh siŭn mari. Amai sibia ayŭh kabŭs dog siŭ darŭm perang, daya bŭkŭn meh re man siramat ramin-i anŭ. 6 Agi kah daya digiti adi muran ko ndai teya anggor-i, pak gibayuh tungang ngatŭm buwa-i? Kambŭi agi, ayŭh siŭn mari ka arŭn-i. Amai sibia ayŭh kabŭs darŭm perang, daya bŭkŭn meh re dapŭd utung so buwa anŭ. 7 Agi kah daya digiti adi muko bitunang yŭn re sawan? Kambŭi agi, ayŭh siŭn maad ka arŭn-i. Amai sibia ayŭh kabŭs darŭm perang, daya bŭkŭn meh re sawŭn tunang-i.’ 8 “Bara pingubak gŭh re nang di bara soldadu-i, ‘Agi kah digiti daya adi mbŭh ramah simangi-i buang taru? Kambŭi agi, ayŭh siŭn maad ka arŭn-i. Amai kambŭi dŭh, ayŭh re bada bara adi bŭkŭn ramah simangi gŭh.’ 9 Kan bara pingubak muko minyu di bara soldadu, bara pinguru an dog mien gŭh yŭn barang tibaran. 10 “Darŭm angān masang re nyerang kupo, angān siŭn diŭ nggen pluang di daya kupo anŭ bada nyerah adŭp-i. 11 Kambŭi ngara kuka tiban kupo ka nyerah adŭp-i, ngara sopŭrŭg re jadi urun ngan ka adi re angān takan da ndai kraja yŭn ngan. 12 Pak kambŭi daya di kupo anŭ dŭh raan nyerah adŭp-i, ka raan dŭ birawan, kirurung kupo anŭ ngga bara soldadu ngan. 13 Ka kan TUHAN adi Tapa ngan bada angān nyerang kupo anŭ, siŭ sopŭrŭg dari darŭm kupo anŭ. 14 Angān siŭn tambit yŭn adŭp ngan bara dayung, anak-anya, dāng kudip, ka barang kayuh adi darŭm kupo anŭ. Angān siŭn pakai barang kayuh adi dog dapu pinganyu ngan. TUHAN mbŭh nggen-i di angān. 15 Simŭnŭ inŭh angān patut ndai di kupo kupo anŭ adi jo so tarun tana adi re yŭn ngan rŭŭ. 16 “Pak kan angān sirabut kupo kupo adi darŭm tarun tana adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān, siŭ barang naan daya. 17 Pirarap sopŭrŭg daya: daya Hitti, daya Amor, daya Canaan, daya Periz, daya Hivi, ka daya Jebus, nimun adi TUHAN mbŭh mritah angān bada ndai. 18 Siŭ ngara, isa ngara dŭh bada angān bidosa rawan TUHAN, anŭ inŭh ngajar angān ndai sopŭrŭg kayuh adi sipŭ anŭ adi ngara ndai kan ngara nyambah tapa tapa ngara. 19 “Kan angān suba sirabut kupo, dŭhnyah tabŭng tŭngŭn tŭngŭn pimuruh, sunggu bait kani angān raru tui nyikapung kupo anŭ. Man buwa-i, pak dŭhnyah pirusak tŭngŭn-i; tŭngŭn tŭngŭn pimuruh anŭ dŭh pinganyu ngan. 20 Angān siŭn tabŭng tŭngŭn tŭngŭn kayuh bŭkŭn ka pakai-i ngga nyikapung kupo anŭ ndŭg ka angān mbŭh dapŭd sirabut-i.

Ditronomi 21

1 “Nyamtadar ndi naan daya dog dapŭd kabŭs dog siŭ di sapa tarun darŭm tana adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān, ka angān dŭh puan asi siŭ ayŭh. 2 Bara pinguru ngga akim akim ngan an ruah ka ngŭkŭd juan so yŭn tadang anŭ ngga barang kupo adi maning arong anŭ. 3 Komŭnŭ, bara pinguru so kupo adi siabo sindŭk so tarun yŭn tadang anŭ dog dapŭd, an mien ndi anak sapi adi bŭn dog pakai da ndai kraja. 4 Ngara an taban anak sapi anŭ ka ndi tarun yŭn sindŭk sungi adi dŭh bisa badŭh, ka di yŭn tana adi bŭn dog majak ka bŭn gŭh kayuh dog purun dieh, ka diginŭ ngara siŭn mata tungo dāng anŭ. 5 Imam imam so asar Levi an sua di ka tarun anŭ, amai ngara anŭ inŭh adi ngatur har bisara adi bigagit ngga pinyiganas ngga pinyiŭ. TUHAN adi Tapa ngan mbŭh mien ngara da ndai kraja yŭn-I ka nyiberkat daya ngga adŭn-I. 6 Komŭnŭ sopŭrŭg pinguru so kupo anŭ adi siabo sindŭk so tarun adi yŭn tadang daya anŭ dog dapŭd an ngu tangan ngara nyirungan sapi anŭ 7 buang nang, ‘Kieh mating siŭ daya ati, ka kieh dŭh gŭh puan asi siŭ ayŭh. 8 TUHAN, apun daya Mai Israel, adi Kaam mbŭh piruah so Egypt. Apun kieh ka dŭhnyah bada kieh dapu tanggong di pinyikabŭs daya adi dog siŭ dŭh biyŭn sarah.’ 9 Amai angān ndai nimun adi TUHAN raan, angān dŭh re dapu tanggong di pinyikabŭs daya anŭ adi dog siŭ. 10 “Kan TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān pimanang darŭm perang ka angān nakap pinganyu ngan, 11 ka kadŭ angān kiris dayung adi ramus adi angān suka ka raan tambit ayŭh ndu sawŭn. 12 Taban ayŭh ka ramin ngan, di yŭn-i re gumbak ubok-i, kapŭg siruh-i, 13 ka nyambi piraka-i. Ayŭh an rŭŭ di arŭn ngan ka ngurid pimas pimas-i ndi buran; ripas anŭ angān siŭn sawŭn ayŭh. 14 Komŭnŭ, kambŭi angān mbŭh dŭh tia siŭt ayŭh, angān bisa pirupas ayŭh. Amai angān mbŭh takan ayŭh da nyibŭŭs ngga adŭp ngan, angān dŭh siŭn bada ayŭh mun daya urun ka jua ayŭh. 15 “Nyamtadar-i ndi naan daya biyŭn duwŭh sawŭn, ka so-duwŭh ngara biranak yŭn-i anak anak dari, pak anak pinuai dari dŭh so dayung adi-i rindu dŭ. 16 Kan daya anŭ ndai pikir-i simuki ayŭh re kutung buat rata-i di dupan bara anak-i, ayŭh dŭh siŭn marad di pingatur-i di anak adi so sawŭn adi-i raru suka ka nggen di anak anŭ utung rata adi taŭn mbŭh tah anak pinuai. 17 Ayŭh siŭn nggen duwŭh rupet utung di anak pinuai dari-i, saja ayŭh dŭh so sawŭn adi-i rindu dŭ. Daya anŭ dŭh siŭn dŭh an puan anŭ anak pinuai dari-i ka nggen di ayŭh utung adi taŭn mbŭh hak-i. 18 “Nyamtadar ndi naan daya biyŭn ndi anak dari adi baking ka an birawan, anak adi an nyibireu piminyu pinganang pimas-i, pŭn ari dog kijera pimas-i. 19 Pimas-i an taban ayŭh ka yŭn pinguru pinguru kupo di yŭn-i rŭŭ ka bada ayŭh dog bisara. 20 Ngara an nang di pinguru pinguru anŭ, ‘Anak ami baking, an birawan ka abah dingah pinganang ami; ayŭh nyiraba duit ka pimabuk.’ 21 Komŭnŭ bara dari so kupo anŭ siŭn manjan ayŭh ngga batuh ndŭg kabŭs, ngga simŭnŭ angān re tungang kadi arap adi mun anŭ. Barang naan daya di Israel re dingah kayuh adi mbŭh jadi ka re jadi taru. 22 “Kambŭi ndi naan daya dog nggen ukum kabŭs amai kraja pingandai adi raru sarah ka pŭrŭng-i dog kideng di tiang, 23 tadang anŭ dŭh siŭn babŭ diginŭ ripuan ndi ngarŭm. Ayŭh dŭh siŭn dŭh dog kubur di andu anŭ gŭh, sabab tadang daya adi bikideng di tiang taban pangu Tapa di tarun tana anŭ. Kubur tadang daya anŭ isa angān dŭh nyembar tarun tana adi TUHAN nggen di angān.

Ditronomi 22

1 “Kambŭi angān kiris sapi puan kah biri daya Israel rupas, dŭhnyah tandah-i; taban-i pari ka daya adi dapu-i. 2 Pak kambŭi daya adi dapu-i rŭŭ jo so nŭ, puan kah kambŭi angān dŭh puan asi dapu-i, angān siŭn taban-i ngga maad. Kan daya adi dapu-i mandŭg di jiroh-i, nggen-i pari ka adŭp-i. 3 Ndai simŭnŭ gŭh kambŭi angān dapŭd kaldi, supek piraka, puan kah tadŭ tadŭ kayuh adi daya Israel mbŭh bada manyap. 4 “Kambŭi kaldi puan kah sapi daya Israel rabu, dŭhnyah tandah; turung ayŭh pakat dāng anŭ bada mijog. 5 “Dayung dŭh siŭn nēn piraka dari, ka dari dŭh siŭn nēn piraka dayung. TUHAN adi Tapa ngan tiru di daya adi ndai simŭnŭ. 6 “Kambŭi angān tipia dapŭd sarin manuk di atuh kayuh puan kah di tana, ka agi sindŭ manuk anŭ ngŭkŭp turoh-i puan kah ngga anak-i, angān dŭh siŭn tambit sindŭ manuk anŭ. 7 Angān bisa tambit anak manuk anŭ, pak angān dŭh siŭn dŭh tandah sindŭ manuk anŭ, isa pimudip ngan tui buang mujur. 8 “Kan angān pijog ramin bauh, angān an nakit ingat ndai buwang maning bŭngŭn tibung ramin. Jadi angān dŭh re dapu tanggong kambŭi daya rabu puan kah kabŭs rabu so dieh. 9 “Dŭhnyah purun tadŭ tadŭ pimuruh di ndi teya bigaur ngga tŭngŭn tŭngŭn anggor ngan; kambŭi angān ndai simŭnŭ, angān dog kijaman sun buwa buwa anggor bait buwa buwa pimuruh ngan anŭ. 10 “Dŭhnyah bada birapid sapi ngga kaldi di ndi bajak, ngga majak tana ngan. 11 “Dŭhnyah nēn banang adi dog nanun so buruh biri bigaur ngga banang linen. 12 “Nyiit jabuh taris di so-pat sikuh piraka ngan. 13 “Nyamtadar-i ndi naan dari sawŭn ndi naan dayung adi gibabŭ mara, ka ripas anŭ ayŭh dŭh tia suka ayŭh. 14 Jadi dari anŭ nang barang ka sak pinganang kadong ngga nyarah dayung anŭ, napŭ ayŭh dŭh dayung tibŭn di andu ngara sawan. 15 “Kambŭi har anŭ agi timur, pimas dayung anŭ siŭn taban tapas ambok sawan ngara adi agi takar titeg deya dieh adi natu ayŭh dayung tibŭn, ka kiren-i di pinguru pinguru kupo di yŭn bisara. 16 Sama dayung anŭ an kidaan di ngara, ‘Aku nggen anak dayung ku di dari ati bada ayŭh sawŭn, ka madin ayŭh dŭh suka ayŭh. 17 Ayŭh barang ka sak-i nang pinganang kadong ngga napŭ ayŭh, nang ayŭh dŭh dayung tibŭn di andu ngara sawan. Pak ta rah-i taksi adi natu anak ku dayung tibŭn. Tingga no takar titeg deya di tapas ambok ngara!’ 18 Komŭnŭ bara pinguru kupo siŭn tambit banŭh dayung anŭ ka madŭs ayŭh. 19 Bara pinguru anŭ siŭn ngukum gŭh ayŭh bada bayar siratus kiping duit pirak ka nggen duit anŭ di sama dayung anŭ, sabab dari anŭ mbŭh nggen mangŭh di dayung daya Israel. Nambah ka anŭ, dayung anŭ siŭn babŭ jadi sawŭn-i, ka ayŭh dŭh siŭn taran ayŭh sitŭkŭd adŭp-i udip. 20 “Pak kambŭi dayung anŭ sawŭ dŭh dayung tibŭn sak adi nang dari anŭ, ka mating taksi adi nang ayŭh dayung tibŭn, 21 bara pinguru anŭ an taban dayung anŭ ngga ruah ka rawa ramin sama-i, di yŭn bara dari so kupo anŭ manjan ayŭh ngga batuh ndŭg kabŭs. Ayŭh mbŭh ndai kayuh adi nggen mangŭh di dupan bangsa ta, anŭ inŭh nurut pinyiripong pŭrŭng diŭ so ayŭh banan, darŭm ayŭh gibabŭ rŭŭ di ramin sama-i. Simŭnŭ inŭh angān taran kraja arap anŭ. 22 “Kambŭi ndi naan daya dog dapŭd nurut pinyiripong pŭrŭng-i ngga sawŭn daya, so-duwŭh ngara an dog siŭ. Simŭnŭ angān taran kraja arap anŭ. 23 “Kambŭi ndi naan daya di kupo dog dapŭd nurut pinyiripong pŭrŭng-i ngga dayung adi mbŭh bitunang ngga dari bŭkŭn, 24 angān siŭn taban so-duwŭh ngara ngga ruah ka sapa kupo, ka manjan ngara ngga batuh ndŭg ka kabŭs. Dayung anŭ patut kabŭs sabab ayŭh dŭh nyirais mite turung pŭn ka-i darŭm kupo adi yŭn sirais-i tungang dog dingah. Ka dari anŭ patut kabŭs sabab ayŭh nurut pinyiripong pŭrŭng-i ngga dayung adi mbŭh agi tunang-i. Simŭnŭ angān taran kraja arap anŭ. 25 “Nyamtadar-i ndi naan dari di sapa kupo miragag ndi naan dayung adi mbŭh bitunang. Kaŭs-i dari anŭ adŭ adi dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs; 26 mating ani ani siŭn dog dayung anŭ sabab ayŭh dŭh ndai sarah adi yŭn-i patut dog ukum kabŭs. Har anŭ brimun ngga ndi naan daya nyerang ka siŭ daya bŭkŭn. 27 Dayung anŭ adi mbŭh bitunang dog miragag di sapa kupo, ka sunggu ayŭh nyirais mite turung, daya mating turung ayŭh. 28 “Nyamtadar ndi naan daya dog nakap miragag ndi naan dayung adi gibayuh bitunang, 29 ayŭh dŭh siŭn dŭh bayar sama dayung anŭ duit sawan sikiang rimŭh puru kiping duit pirak, ngga tambit dayung anŭ ndu sawŭn-i, sabab ayŭh mbŭh takan dayung anŭ yŭn-i pimunos pinyiraan pŭrŭng. Ayŭh dŭh siŭn taran dayung anŭ sitŭkŭd adŭp-i gibabŭ udip. 30 “Daya dŭh siŭn nggen mangŭh di sama-i, nyibŭŭs ngga tadŭ tadŭ sawŭn sama-i.

Ditronomi 23

1 “Mating daya adi muko dog nuroi puan kah adi muko dog kapŭg buat-i siŭn dog pibŭrŭt ka darŭm tibaran daya TUHAN. 2 “Mating daya adi dog biranak di sapa adat banan sawan puan kah tadŭ tadŭ sesang daya adi mun anŭ, ndŭg ka adi so turap simŭng bait kani, siŭn dog pibŭrŭt ka darŭm tibaran daya TUHAN. 3 “Mating daya Ammon puan kah daya Moab, puan kah tadŭ tadŭ so sesang ngara, ndŭg ka turap adi simŭng bait kani, siŭn dog pibŭrŭt ka darŭm tibaran daya TUHAN. 4 Ngara abah nggen di angān pinguman bait piin di tika angān ruah so Egypt; ka ngara ngupah Balaam anak Beor, so kupo Pethor di Mesopotamia, da mangu angān. 5 Pak TUHAN adi Tapa ngan dŭh raan dingah Balaam, tanŭ ka Ayŭh marik pangu-i bada jadi berkat, sabab Ayŭh rindu angān. 6 Sitŭkŭd angān gibabŭ ndi bangsa, dŭhnyah ndai tadŭ tadŭ kayuh ngga turung bangsa bangsa anŭ puan kah ngga bada ngara mujur. 7 “Dŭhnyah ngamun daya Edom; ngara anŭ madis ngan. Ka dŭhnyah ngamun daya Egypt; angān muko dawŭ-i rŭŭ di tarun tana ngara. 8 Piguru so turap adi taruh sesang ngara anŭ siŭn dog pibŭrŭt ka darŭm tibaran daya TUHAN. 9 “Kan angān bibari di tipuh perang, angān dŭh siŭn dŭh kingat jaga adŭp ngan so tadŭ kayuh adi bisa bada angān jadi kais nanyam ka adat. 10 Kambŭi daya jadi kais amai ayŭh nyibubot da pŭmŭh darŭm-i bŭŭs singarŭm, ayŭh an ruah di ka sapa tarun yŭn bibari ka rŭŭ diginŭ. 11 Sindŭk singumi andu ayŭh an mamuh adŭp-i, ka ngga simŭdŭp batŭh andu ayŭh siŭn pari ka darŭm bari. 12 “Angān an biyŭn di sapa tarun yŭn bibari, tarun yŭn bijamban. 13 Kan angān raan bijamban, angān an taban apŭg kayuh ngga kareh rubang ka ngga napuk-i. 14 Bada bari ngan bisig nanyam ka adat, amai TUHAN adi Tapa ngan agi ngga angān darŭm bari ngan, grindung angān ka nggen pimanang di angān rawan pinganyu ngan. Dŭhnyah ndai pingandai adi dŭh tatu adi bisa bada TUHAN nyipunok angān. 15 “Kambŭi daya urun bu so tuan adi dapu ngara ka mandŭg ka yŭn ngan mite pinyigrindung, dŭhnyah pibu ngara bada pari. 16 Ngara siŭn rŭŭ di tadŭ kupo ngan adi ngara mien, ka angān dŭhnyah ida ida ngga ngara. 17 “Mating daya Israel, dari bait dayung siŭn jadi sundar bari-sambah. 18 Ka dinge, mating duit adi dog dapŭd so kraja pingandai adi mun anŭ siŭn dog taban ka darŭm Ramin TUHAN adi Tapa ngan ngga pijadi payu. TUHAN tiru di sundar bari-sambah. 19 “Kan angān nginjam duit, puan kah pinguman, puan kah tadŭ tadŭ kayuh ka dingan ngan adi samah daya Israel, dŭhnyah mite anak duit so ngara. 20 Angān siŭn mite anak duit so kayuh adi angān nginjam ka daya pinami, pak dŭh so kayuh adi angān nginjam ka daya Israel. Tunda atur ati, ka TUHAN adi Tapa ngan re nyiberkat sopŭrŭg kayuh adi angān ndai di tarun tana adi angān re ngisi. 21 “Kan angān muko bipayu ngga TUHAN adi Tapa ngan, dŭhnyah dŭh ndai kayuh adi angān muko bijanji an ndai; TUHAN re digŭng payu ngan anŭ, ka-i re jadi dosa kambŭi angān dŭh ndai-i. 22 Dŭh nŭŭh bidosa dŭh ndai payu ngga TUHAN, 23 pak kambŭi angān ngaŭn asŭng ndai payu ngan, dŭhnyah dŭh sita payu ngan anŭ. 24 “Kan angān panu mutas teya anggor daya, angān bisa man sikiang buwa anggor angān raan, pak angān dŭh siŭn na-i darŭm bakur ngga taban bu. 25 Kan angān panu mutas teya gandom daya, angān bisa man sikiang gandom adi angān tungang muas ngga tangan ngan, pak angān dŭh siŭn kapŭg tundun-i ngga gayang pingatŭm.

Ditronomi 24

1 “Nyamtadar-i ndi naan daya sawŭn ndi naan dayung, ka dŭh tui ripas anŭ ayŭh matŭd pikir-i dŭh raan dayung anŭ, sabab ayŭh mbŭh puan kayuh adi dŭh-i suka pasar dayung anŭ. Jadi ayŭh nuris surat birakang ka nggen-i di dayung anŭ, ka pibu ayŭh so ramin-i. 2 Ka nyamtadar-i, dayung anŭ banan, banŭh dari bŭkŭn, 3 ka dari anŭ gŭh matŭd pikir-i dŭh raan ayŭh, ka nuris gŭh surat birakang, nggen di ayŭh ka pibu ayŭh so ramin-i. Ka nyamtadar-i gŭh banŭh-i adi numbor duwŭh kabŭs. 4 Di so-duwŭh har anŭ, banŭh dayung anŭ adi sibungas dŭh siŭn sawŭn ayŭh dinge. Ayŭh siŭn nyirundeng dayung anŭ mbŭh sembar. Kambŭi ayŭh sawŭn ayŭh dinge, anŭ mbŭh kayuh adi nggen mangŭh di TUHAN. Angān dŭh siŭn ndai dosa adi sipŭ mun anŭ di tarun tana adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān. 5 “Kan dari gi-bauh ko sawan, ayŭh dŭh siŭn dog pibŭrŭt bada jadi soldadu, puan kah tadŭ tadŭ kraja daya ratus; ayŭh patut dog pirupas so ndai kraja sitian ndi sawa; isa-i bisa rŭŭ di arŭn ka pigaŭn sawŭn-i. 6 “Kan angān nginjam kayuh di daya, angān dŭh siŭn tambit kisar batuh-i adi ngga-i ngisar gandom-i ndu jamen. Amai kambŭi simŭnŭ, angān mbŭh tambit so rawang anŭ pimakai adi ngga ngara ndai pinguman adi ngga ngara kudip adŭp-i. 7 “Kambŭi angān nakap dingan ngan adi samah daya Israel bada jadi urun puan kah jua bada jadi urun, angān dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs. Simŭnŭ inŭh angān taran arap adi mun anŭ. 8 “Kan angān naman andam kurit adi bisā, angān dŭh siŭn dŭh ndai nimun adi bara imam so asar Levi mbŭh kidaan di angān. Tunda atur adi aku mbŭh nggen di ngara. 9 Ingat kayuh adi TUHAN adi Tapa ngan ndai di Miriam darŭm angān mandŭg so Egypt. 10 “Kan angān nginjam kayuh ngan di daya, dŭhnyah mŭrŭt arŭn-i di tambit jipo adi-i re nggen di angān ndu jamen; 11 kajŭn di sapa ka tandah ayŭh taban-i ka yŭn ngan. 12 Kambŭi ayŭh daya sirata, dŭhnyah nyikŭn-i ndŭg ripuan ngarŭm. 13 Pari jipo anŭ barang ngumi, isa agi ngga-i sitabun bŭŭs singarŭm. Simŭnŭ ayŭh re raru sanang asŭng di angān, ka TUHAN adi Tapa ngan re munos asŭng-I di angān. 14 “Dŭhnyah ngakar daya-gaji adi sirata ka adi sutok bagŭ kayuh, bait-i daya Israel puan kah daya pinami adi rŭŭ darŭm ndi so dudu kupo ngan. 15 Barang andu diŭ so batŭh andu simŭdŭp bayar gaji ngara yŭn kraja adi ngara ndai di andu anŭ; ngara biguna di duit anŭ ka taŭn mbŭh harap adŭp-i re trima-i. Kambŭi angān dŭh bayar ngara, ngara re sien ngadu angān ka TUHAN, ka angān meh re bidosa amai sarah ngan anŭ. 16 “Pimas daya dŭh siŭn dog ukum kabŭs sabab sarah adi dog ndai anak ngara; ka anak-anya dŭh siŭn dog ukum kabŭs sabab sarah adi dog ndai pimas ngara; daya siŭn dog ukum kabŭs adŭ-i yŭn sarah adi adŭp-i mbŭh ndai. 17 “Dŭhnyah sirapas hak daya pinami ngga hak bara anak tumang; ka dŭhnyah gŭh tambit piraka dayung uban ndu jamen duit adi-i nginjam. 18 Ingat adŭp ngan muko jadi urun di Egypt ka TUHAN adi Tapa ngan mbŭh pirupas angān; anŭ sabab aku mbŭh nggen di angān pesan ati. 19 “Kan angān sun buwa buwa pimuruh ngan, ka kambŭt taban kada-i, dŭhnyah pari di tambit-i; tandah nŭh adŭ yŭn bara daya pinami, anak tumang, ngga dayung uban; isa TUHAN adi Tapa ngan nyiberkat angān di sopŭrŭg kayuh adi ndai ngan. 20 Kan angān muko ndi sidah ndu buwa kanā ngan, dŭhnyah pari di ndu tadŭh-i; anŭ mbŭh tah tung daya pinami, anak tumang ngga bara dayung uban. 21 Kan angān muko ndi sidah ndu buwa anggor ngan, dŭhnyah pari ka teya anggor di sun buwa adi dog tingge; anŭ mbŭh tah tung daya pinami, anak tumang, ngga bara dayung uban. 22 Dŭhnyah kambŭt adŭp ngan muko jadi urun di Egypt; anŭ sabab aku nggen pesan anŭ di angān.

Ditronomi 25

1 “Nyamtadar-i duwŭh naan daya Israel di ka yŭn bisara an nyirase kaii ngara, ka ndi naan dog dapŭd dŭh sarah, sianŭ ndi dog dapŭd sarah. 2 Kambŭi sianŭ adi sarah dog ukum padŭs, akim siŭn bada ayŭh nyipŭŭb ka bada daya madŭs ayŭh. Pikudu kari ayŭh dog madŭs inŭh nanyam ka sarah adi ko-i ndai. 3 Ayŭh siŭn dog madŭs 40 kari, ka dŭh siŭn rabis so anŭ; rabis so anŭ re pimangŭh ayŭh di sirung jawin daya bagŭ. 4 “Dŭhnyah mŭŭng baba sapi kan angān bada-i ngiik gandom. 5 “Kambŭi duwŭh naan dari adi bijurud rŭŭ samah, ka ndi naan so ngara anŭ kabŭs ka mating anak dari tingge-i; sawŭn nyanŭ adi mbŭh kabŭs dŭh siŭn banan ka banŭh dari bŭkŭn di sapa rawang anŭ. Jurud dari nyanŭ adi mbŭh kabŭs patut sawŭn dayung uban anŭ. 6 Ka pinuai anak dari ngara re dog nyirundeng anak dari nyanŭ adi mbŭh kabŭs, isa taris asar-i bisa babŭ darŭm Israel. 7 Pak kambŭi jurud nyanŭ adi mbŭh kabŭs abah sawŭn dayung uban anŭ, dayung uban anŭ siŭn di bidapŭd ngga bara pinguru kupo ka nang, ‘Jurud banŭh ku dŭh raan ndai kayuh adi patut-i ndai; ayŭh abah pakat sesang jurud-i di dupan daya Israel.’ 8 Komŭnŭ bara pinguru kupo bisa bagan dari anŭ ka minyu ngga ayŭh. Kambŭi ayŭh abah gŭh sawŭn dayung uban anŭ, 9 dayung uban anŭ siŭn di ka yŭn-i di sirung jawin pinguru pinguru kupo anŭ, kadi ndi kasut-i, nyiruja jawin-i, ka nang, ‘Simuti inŭh kayuh di dari adi abah pakat sesang jurud-i.’ 10 Rawang-i re dog kadŭn darŭm Israel ‘rawang daya adi ko dog kadi kasut-i.’ 11 “Kambŭi duwŭh naan dari birawan, ka sawŭn ndi naan suba turung banŭh-i buang rasu ngagŭm sikawa dari anŭ ndi, 12 dŭhnyah masi di dayung anŭ; kapŭg tangan-i. 13-14 “Dŭhnyah nipu kan angān nimbang bait nakar kayuh. 15 Pakai timbang ngga takar adi batur, isa angān tui udip di tarun tana adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān. 16 TUHAN tiru di daya adi nipu. 17 “Ingat kayuh adi daya Amalek ndai di tunduh ngan darŭm angān mandŭg so Egypt. 18 Ngara dŭh taru di Tapa, ngapŭi ngara nyerang angān so punok ngan darŭm angān mbŭh raru kawŭk buang sarsor, ka siŭ sopŭrŭg ngan adi panu sundis di aran. 19 Sabab anŭ meh, kan TUHAN muko nggen tarun tana anŭ di angān, ka bada angān siramat so sopŭrŭg pinganyu ngan adi rŭŭ maning angān, angān dŭh siŭn dŭh kubo siŭ daya Amalek, isa daya mating tia ingat ngara. Dŭhnyah angān kambŭt!

Ditronomi 26

1 “Ripas angān mbŭh mŭrŭt ka ngisi tarun tana adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān, ka mbŭh tatu rŭŭ diginŭ, 2 barang naan angān dŭh siŭn dŭh na darŭm bakur buwa bungas adi angān ngatŭm, ka taban-i ka tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ yŭn bisambah. 3 Tudu imam anŭ adi agi nyiraja di tipuh anŭ, ka nang di ayŭh, ‘Madin aku ngaku di sirung jawin TUHAN adi Tapa ku amai aku mbŭh mŭrŭt tarun tana adi Ayŭh mbŭh bijanji di tayung-babuk ta an nggen di ata.’ 4 “Imam anŭ re tambit bakur anŭ so angān ka piguru-i di jawin mija-sambah TUHAN adi Tapa ngan. 5 Komŭnŭ, di sirung jawin TUHAN, angān an nyabŭt pinganang ati: ‘Babuk ku inŭh daya Aram adi bigandon, adi taban rawang-i di ka Egypt ka rŭŭ diginŭ. Nisŭ adŭ ngara di andu ngara bipindah kamanŭ, pak ngara jadi bangsa adi bās buang bake. 6 Daya Egypt pijera kieh ka takan kieh nyiraja mun urun. 7 Ka kieh bagan mite turung so TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ami. Ayŭh dingah kieh ka kiris kieh dog pijera, dog kinanyuh, ka dog kisiis. 8 Ngga kuasa-I adi bās ka pinyibake-I Ayŭh piruah kieh so Egypt. Ayŭh ndai pingandai-nginga ngga pingandai saruh, ka bada kayuh adi pitaru jadi. 9 Ayŭh taban kieh kamati ka nggen tana ati adi kaya ka damŭn di kieh. 10 Sabab anŭ meh, madin aku mandŭg taban ka yŭn TUHAN buwa bungas kayuh adi aku ngatŭm adi Ayŭh mbŭh nggen di aku.’ “Komŭnŭ na bakur anŭ di sirung jawin TUHAN, ka nyambah Ayŭh diginŭ. 11 Nggen trima kaseh meh angān sabab kayuh kayuh kana adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh nggen di angān ngga di rawang ngan; ka bada daya Levi ngga daya pinami adi rŭŭ di ruang ngan sua pawŭn ngga angān. 12 “Barang sawa adi taruh nggen pinganggen, anŭ inŭh ndi utung-so-simŭng so buwa pingatŭm ngan di daya Levi, di daya pinami, di anak tumang, ngga dayung uban, isa di barang kaum re agi sukup pinguman. Kan angān muko ndai simŭnŭ, 13 minyu di TUHAN, ‘Mating pinganggen ndi utung-so-simŭng anŭ adi kudus dŭm di arŭn ku; aku mbŭh nggen di daya Levi, di daya pinami, di anak tumang, ka di dayung uban, nanyam adi Kaam ko pesan di aku. Aku mating nyibireu bait kambŭt tadŭ tadŭ pesan Mai jeja ka pinganggen ndi utung-so-simŭng anŭ. 14 Di tika aku ngurid aku mating man-i; di tika aku kais nanyam ka adat aku mating taban-i ngga ruah so ramin ku; ka aku mating nggen-i ndu sadis yŭn daya kabŭs. Aku tunda pinganang Mai, O TUHAN; Aku mbŭh ndai sopŭrŭg-i nanyam ka pesan Mai jeja ka pinganggen ndi utung-so-simŭng anŭ. 15 Tingga ka sagān so yŭn kudus Mai di shorga, ka nyiberkat daya Mai Israel. Nyiberkat gŭh tarun tana adi kaya ka damŭn adi Kaam mbŭh nggen di kieh, nimun adi Kaam mbŭh bijanji di tayung-babuk ami.’ 16 “Andu ati TUHAN adi Tapa ngan pesan angān da tunda sopŭrŭg ukum adat-I; tunda meh ngga sukup atin sabah ka ngga siabo atin ngan. 17 Andu ati angān mbŭh ngaku TUHAN adi Tapa ngan; angān mbŭh bijanji an tunda pinganang-I, sita sopŭrŭg ukum adat-I, ka ndai sopŭrŭg adi-I pesan. 18 Andu ati TUHAN mbŭh trima angān jadi daya adŭp-I nanyam ka janji-I; ka Ayŭh pesan angān bada tunda sopŭrŭg pinyipesan-I. 19 Ayŭh re bada angān jadi bās dŭ so tadŭ tadŭ bangsa bŭkŭn adi Ayŭh mbŭh napa, ka angān re nggen puji ngga stabi di adŭn-I. Angān re jadi daya adŭp-I, nimun janji-I.”

Ditronomi 27

1 Komŭnŭ Moses, samah ngga bara pinguru Israel, nang di bara daya, “Tunda sopŭrŭg ajar adi aku nggen di angān andu ati. 2 Di andu angān mutas Yang Jordan ka mŭrŭt tarun tana adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān, angān an nugung batuh batuh baga, ka nutu ka pijarŭh-i ngga samen, 3 ka nuris di tunduh batuh batuh anŭ sopŭrŭg ukum-adat ngga ajar ati. Kan angān mbŭh mŭrŭt tarun tana adi kaya ngga damŭn anŭ adi TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngan, mbŭh bijanji an nggen di angān, 4 ka angān taŭn mbŭh di parad mandi Yang Jordan, angān an nugung batuh batuh anŭ di tibung Darŭd Ebal, nimun adi kidaan ku di angān andu ati, ka nutu ka pijarŭh-i ngga samen. 5 Pijog ndi mija-sambah diginŭ so batuh batuh adi bŭn dog mŭŭt ngga pingakas basi, 6 sabab tadŭ tadŭ mija-sambah adi angān pijog yŭn TUHAN adi Tapa ngan dŭh siŭn dŭh dog ndai so batuh adi dŭh dog mŭŭt. Diginŭ angān siŭn jugan sadis sadis adi main badang, 7 ka diginŭ angān siŭn nyadis ka man sadis bidingan ngga atin trima kaseh di sirung jawin TUHAN adi Tapa ngan. 8 Di tunduh tugung batuh anŭ nuris bada bitarang barang bang piminyu ukum-adat Tapa.” 9 Komŭnŭ Moses, samah ngga bara imam adi so asar Levi, nang di bara daya Israel, “Nakit dingah, angān daya Israel, kayuh adi nang ku. Andu ati angān mbŭh jadi daya TUHAN adi Tapa ngan; 10 ngapŭi tunda meh pinganang-I ka sita sopŭrŭg ukum adat-I adi aku nggen di angān andu ati.” 11 Komŭnŭ Moses nang di bara daya Israel, 12 “Ripas angān muko mutas Yang Jordan, bara tibaran-asar ati an mijog di tibung Darŭd Gerizim kan berkat dog nyabŭt yŭn bara daya: Simeon, Levi, Judah, Issachar, Joseph ka Benjamin. 13 Ka bara tibaran-asar adi re mijog di tibung Darŭd Ebal kan pangu dog nyabŭt: Reuben, Gad, Asher, Zebulun, Dan ka Naphtali. 14 Bara daya Levi re nyabŭt pinganang ati ngga sirŭŭn bana: 15 “ ‘Pangu Tapa nyatŭk tadŭ tadŭ daya adi ndai tibudo so batuh, so kayuh, puan kah so basi, ka nyambah-i darŭm bisukan; TUHAN tiru di pingandai nyambah tibudo’. “Ka sopŭrŭg daya re nam, ‘Amen!’ 16 “ ‘Pangu Tapa nyatŭk tadŭ tadŭ daya adi dŭh stabi di sindŭ sama-i.’ “Ka sopŭrŭg daya re nam, ‘Amen!’ 17 “ ‘Pangu Tapa nyatŭk tadŭ tadŭ daya adi ngana tandā baat dingan-i.’ “Ka sopŭrŭg daya re nam, ‘Amen!’ 18 “ ‘Pangu Tapa nyatŭk tadŭ tadŭ daya adi taban daya adi karak kadŭg aran adi sarah.’ “Ka sopŭrŭg daya re nam, ‘Amen!’ 19 “ ‘Pangu Tapa nyatŭk tadŭ tadŭ daya adi sirapas hak daya pinami, anak tumang, ka dayung uban.’ “Ka sopŭrŭg daya re nam, ‘Amen!’ 20 “ ‘Pangu Tapa nyatŭk tadŭ tadŭ daya adi pimangŭh sama-i, anŭ inŭh nurut pinyiripong pŭrŭng-i ngga tadŭ tadŭ so bara sawŭn nyama-i.’ “Ka sopŭrŭg daya re nam, ‘Amen!’ 21 “ ‘Pangu Tapa nyatŭk tadŭ tadŭ daya adi birambang ngga dāng.’ “Ka sopŭrŭg daya re nam, ‘Amen!’ 22 “ ‘Pangu Tapa nyatŭk tadŭ tadŭ daya adi raban ngga jurud dayung-i, puan kah ngga jurud tiri-i adi dayung.’ “Ka sopŭrŭg daya re nam, ‘Amen!’ 23 “ ‘Pangu Tapa nyatŭk tadŭ tadŭ daya adi raban ngga dinŭh-i.’ “Ka sopŭrŭg daya re nam, ‘Amen!’ 24 “ ‘Pangu Tapa nyatŭk tadŭ tadŭ daya adi siŭ daya darŭm bisukan.’ “Ka sopŭrŭg daya re nam, ‘Amen!’ 25 “ ‘Pangu Tapa nyatŭk tadŭ tadŭ daya adi trima duit upah yŭn siŭ daya adi dŭh sarah.’ “Ka sopŭrŭg daya re nam, ‘Amen!’ 26 “ ‘Pangu Tapa nyatŭk tadŭ tadŭ daya adi dŭh tunda sopŭrŭg ukum-adat ngga ajar Tapa.’ “Ka sopŭrŭg daya re nam, ‘Amen!’

Ditronomi 28

1 “Kambŭi angān tunda pinganang TUHAN adi Tapa ngan buang tŭtŭd sita sopŭrŭg pinyipesan-I adi aku nggen di angān andu ati, Ayŭh re bada angān rabis bās so tadŭ tadŭ bangsa adi bŭkŭn adi di ong ati. 2 Tunda pinganang TUHAN adi Tapa ngan ka sopŭrŭg berkat ati re jadi tung jangān: 3 “TUHAN re nyiberkat kupo ngga ŭmŭh ngan. 4 “TUHAN re nyiberkat angān bada biyŭn bagŭ anak, bada buwa pimuruh ngan bagŭ, ka bada sapi ngga biri ngan bagŭ. 5 “TUHAN re nyiberkat buwa gandom ngan samŭn pinguman adi angān ndai so gandom anŭ. 6 “TUHAN re nyiberkat sopŭrŭg kayuh adi angān ndai. 7 “TUHAN re ngarah bara pinganyu ngan kan ngara nyerang angān. Ngara re nyerang angān so ndi parad, pak ngara re bu so barang parad. 8 “TUHAN adi Tapa ngan re nyiberkat sopŭrŭg kraja pingandai ngan, ka ngisi panggau ngan ngga gandom. Ayŭh re nyiberkat angān di tarun tana adi Ayŭh nggen di angān. 9 “Kambŭi angān tunda pinganang TUHAN adi Tapa ngan ka ndai sopŭrŭg kayuh adi Ayŭh pesan, Ayŭh re bada angān jadi daya adŭp-I nanyam ka adi-I muko janji: 10 Komŭnŭ sopŭrŭg bangsa di ong re kiris angān mbŭh dog mien TUHAN bada jadi daya adŭp-I ka ngara re taru di angān. 11 TUHAN re bada angān biyŭn bagŭ anak, bagŭ dāng kudip, ka bagŭ buwa pimuruh di tana adi mbŭh-I bijanji ngga tayung-babuk ngan an nggen di angān. 12 Ayŭh re pait ujen di tipuh-i so yŭn pinyirikŭn-I di rangit ka nyiberkat sopŭrŭg kraja pingandai ngan, isa angān dapŭd nginjam ka bagŭ bangsa, pak angān dŭhsah nginjam so tadŭ tadŭ ngara. 13 TUHAN adi Tapa ngan re bada angān jadi pinguru di dupan sopŭrŭg bangsa, ka dŭh jadi pinunda; angān re ari mujur ka bŭn re rabu kambŭi angān tŭtŭd tunda sopŭrŭg pinyipesan-I adi aku nggen di angān andu ati. 14 Pak angān sikari kari dŭhnyah nyibireu sopŭrŭg pinyipesan-I, puan kah nyambah ka bituan di tapa tapa adi bŭkŭn. 15 “Pak kambŭi angān nyibireu TUHAN adi Tapa ngan ka dŭh tŭtŭd sita sopŭrŭg pesan ngga ukum adat-I adi aku nggen di angān andu ati, sopŭrŭg kayuh arap ati re nyatŭk angān. 16 “TUHAN re mangu kupo kupo ngan ngga ŭmŭh ngan. 17 “TUHAN re mangu buwa buwa gandom ngan, ngga pinguman adi ndai ngan so gandom anŭ. 18 “TUHAN re mangu angān bada dŭh biyŭn bagŭ anak, dŭh biyŭn bagŭ buwa pimuruh, ka dŭh biyŭn bagŭ sapi ngga biri. 19 “TUHAN re mangu barang kayuh adi angān ndai. 20 “Kambŭi angān ndai kayuh adi arap ka nyipunok TUHAN, Ayŭh re taban ka angān pinyirusag, pinyiriruk, ngga pinyusah di barang kayuh adi angān ndai, ndŭg ka angān rasu rarap dog pirabur. 21 Ayŭh re pait andam bigati gati ka angān ndŭg ka ndi naan mating gŭh angān re dŭm di tarun tana anŭ adi angān re ngisi. 22 TUHAN re ngukum angān ngga andam adi bisa sawit, ngga andam bakak ngga sungoh; Ayŭh re pait raga ngga sabak adi paras da pirusak anŭ adi angān purun di ŭmŭh ngan. Pinyirusag anŭ re nyatŭk angān ndŭg ka angān kabŭs. 23 Ujen re mating, ka tana ngan re riang mun basi. 24 Ngga gati ujen TUHAN re pait sabak ribut dabu ngga sabak ribut sumat, ndŭg ka angān abo dog pirabur. 25 “TUHAN re bada pinganyu ngan manang rawan angān. Angān re nyerang pinganyu ngan so ndi parad pak angān re bu mangān ngara so barang parad, ka sopŭrŭg bangsa di ndi ong ong re kimŭtŭr taru kan ngara kiris kayuh adi jadi di angān. 26 Kan angān kabŭs manuk manuk ngga dāng tarun re mandŭg di man tadang ngan; ka ndi naan mating gŭh daya re kasig ngara. 27 TUHAN re pait pirakis ka angān nimun adi muko-I ndai di tunduh daya Egypt. Ayŭh re bada pŭrŭng ganan ngan puno da bakang buang bibagi adi tii, ka re dŭh tungang dog nguri. 28 TUHAN re bada angān mapung braŭg; Ayŭh re bada angān karak ka angān re jadi riruk. 29 Angān re kāp tarun darŭm jawa sandu, mun daya karak, ka angān taŭn dŭh re tungang dapŭd aran ngan. Angān dŭh re mujur di tadŭ tadŭ kayuh adi angān ndai. Angān re ari dog kinanyuh ka dog mirupak, ka mating daya re mandŭg di turung angān. 30 “Angān re bitunang ngga dayung adi mara, pak daya bŭkŭn re sawŭn ayŭh. Angān re pijog ramin, pak re rangun dŭh rŭŭ dieh. Angān re ndai teya anggor pak re rangun dŭh man buwa-i. 31 Sapi ngan re dog simareh di sirung jawin ngan, pak angān dŭh re tungang man dagin-i. Kaldi ngan re dog tarik ngga bu di sirung jawin ngan, ka-i dŭh re dog nggen pari ka angān. Biri ngan re dog nggen di pinganyu ngan, ka ndi naan mating gŭh daya re turung angān. 32 Anak anak dari ngga anak anak dayung ngan re dog nggen bada jadi urun di daya pinami di sirung jawin ngan. Barang andu angān re tingga ndŭg ka batŭh ngan mandam, asa asa kajŭn bara anak ngan pari. 33 Bangsa tami re tambit sopŭrŭg buwa pimuruh ngan adi angān ko bandar bandar nyiraja sita-i, ka adŭp ngan dŭh trima ani ani adŭ-i dog kinanyuh ka dog pijera. 34 Udip sangsara ngan re bada pikir ngan manyap. 35 TUHAN re bada kaja ngan puno da bakang adi majot ka adi dŭh tikuri; pŭrŭng ganan ngan re puno ngga pirakis so ubak ndŭg kaja ngan. 36 “TUHAN re taban angān ngga raja ngan ngga bu ka tarun tana tami, adi taŭn gi-bŭn angān ngga tayung-babuk ngan yŭn rŭŭ dawŭ-i; diginŭ angān re bituan di tapa tapa adi dog ndai so kayuh ngga batuh. 37 Di rais adi yŭn TUHAN re bada angān papar sasah, bara daya re gŭgŭh kiris kayuh adi mbŭh jadi di angān; ngara re napat angān ka tawŭh angān. 38 “Angān re nabur bagŭ bine, pak nisŭ adŭ re angān ngatŭm, sabab dudu kadis re di man buwa buwa pimuruh ngan. 39 Angān re ndai teya anggor ka nakit kingat jaga-i pak angān dŭh re sun buwa-i puan kah nok wain so buwa-i, amai ŭrŭd re man tŭngŭn-i. 40 Tŭngŭn kanā re timbu di barang yŭn-i di tarun tana ngan pak angān dŭh tungang re biyŭn inyo kanā, amai buwa kanā anŭ re abo ruruh. 41 Angān re biyŭn bagŭ anak dari ngga anak dayung pak ngara re mating, amai ngara re dog taban ngga bu jadi daya-takap. 42 Sopŭrŭg tŭngŭn kayuh adi angān purun ngga buwa buwa pimuruh ngan re dog man kadis. 43 “Bara daya pinami adi rŭŭ di tarun tana ngan re dŭ dŭ bikuasa, darŭm angān re dŭ dŭ dŭh bikuasa. 44 Ngara re biyŭn duit bisa ngara nginjam di angān, pak angān re dŭh biyŭn ani ani re angān nginjam di ngara. Pinŭbŭn-i ngara re jadi pinguasa ngan. 45 “Sopŭrŭg pinyirusag anŭ re mandŭg ka angān, ka re nyatŭk angān ndŭg ka angān mbŭh rarap, sabab angān nyibireu TUHAN adi Tapa ngan ka dŭh gŭh sita ukum-adat adi Ayŭh mbŭh nggen di angān. 46 Anŭ re jadi tandā ukum Tapa di tunduh ngan ngga di bara sesang ngan ndŭg situi tui. 47 TUHAN mbŭh nyiberkat angān di barang ka mun aran pimudip ngan, pak angān dŭh an bituan di Ayŭh ngga sanang asŭng ka ngga atin pawŭn. 48 Jadi meh, angān re bituan di bara pinganyu ngan adi TUHAN re pait da rawan angān. Angān re sibŭrŭk, badŭh asŭng ka sitabet sitagor -- jadi daya sirata. TUHAN re bandar bandar kinanyuh angān ndŭg ka angān rarap. 49 TUHAN re taban ndi bangsa so bŭngŭn ong da rawan angān, bangsa adi dŭh angān puan piminyu-i. Ngara re nyambar angān mun beuh nyambar nakap dangah-i. 50 Ngara re raru garang ka dŭh biyŭn masi di tadŭ tadŭ daya, adi mara bait adi minyamba. 51 Ngara re man dāng kudip ngan samŭn buwa buwa pimuruh ngan, ka angān re kabŭs sikirau. Ngara dŭh re kidŭm yŭn ngan gandom, wain, inyo kanā, sapi puan kah biri, ka angān re kabŭs. 52 Ngara re nyerang barang kupo adi agi di tarun tana adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān, ka sindung sindung kuta adi bigatung adi angān harap dŭh re rubuh, re rubuh. 53 “Kan bara pinganyu ngan nyikapung kupo kupo ngan, angān re ruai sibŭrŭk ndŭg ka angān man anak anak ngan adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh nggen di angān. 54-55 Dari adi siabo duduh di tipuh dog nyikapung, re man gŭh kada anak adŭp-i sabab ayŭh dŭh biyŭn pinguman. Ayŭh dŭh kutung ngga bara jurud madis-i, bait sawŭn adi-i rindu, puan kah anak anak-i adi babŭ udip. 56-57 Dayung adi siabo duduh ani, adi ko raru kaya ndŭg ka bŭn panu kaja ka barang yŭn, re ndai simŭnŭ gŭh. Kan pinganyu nyikapung kupo-i, ayŭh re darŭm raru sibŭrŭk re naku man anak adi bauh-i ko ruwan, samŭn pasid-i. Ayŭh dŭh samah-i ngga banŭh adi-i rindu bait ngga tadŭ tadŭ anak-i adi bŭkŭn. 58 “Kambŭi angān dŭh tŭtŭd tunda sopŭrŭg ajar Tapa adi dog nuris di surat ati, ka kambŭi angān dŭh stabi di Adŭn TUHAN adi Tapa ngan adi raru biragah ngga adi dog taru, 59 Ayŭh re pait ka angān, ngga sesang ngan, barang masam andam adi dŭh tikuri ngga sesak-andam adi dŭh bisa dog pirŭŭ. 60 Ayŭh re taban ka angān dinge sopŭrŭg andam adi bisā adi angān ko taru ka kiris di Egypt, ka angān dŭh re tungang bua. 61 Ayŭh re pait gŭh barang masam andam ngga sesak-andam adi dŭh dog nyabŭt darŭm surat Tapa ati adi brisi ngga ukum-adat ngga ajar-I, ka angān re dog pirabur. 62 Sunggu angān mbŭh raru bagŭ keya ka dudu bitang di rangit, kada so angān adŭ adi re babŭ udip, sabab angān nyibireu TUHAN adi Tapa ngan. 63 Nimun ka TUHAN ngga sanang asŭng-I bada angān mujur, ka bada gŭh angān papah bagŭ, simŭnŭ gŭh Ayŭh re ngga sanang asŭng-I pirabur angān ndŭg ka rŭpŭg. Angān re dog dimbut so tarun tana adi angān re ngisi. 64 “TUHAN re bada angān papar sasah di ruang sopŭrŭg bangsa di ndi ong ong, ka diginŭ angān re bituan di tapa tapa adi dog ndai so kayuh ngga batuh, tapa tapa adi angān ngga tayung-babuk ngan bŭn nyambah dawŭ-i. 65 Re mating damai yŭn ngan di tadŭ tadŭ yŭn-i, ka mating tarun adi re angān kadŭn tung adŭp ngan; TUHAN re batur batur pijera angān ngga pinyigapang, ngga mating pingarap, ka ngga pinyusah. 66 Pimudip ngan re ari an dog pinyusah. Sandu singarŭm angān re taru, ka angān re adu adu taru pinyikabŭs darŭm angān udip. 67 Atin ngan re simabog da taru di barang ka mun kayuh adi angān kiris. Barang isan angān re gruwŭn singumi andu; barang singumi andu angān re gruwŭn isan isan. 68 TUHAN re bada angān pari ka Egypt pakai kapar, sunggu Ayŭh muko nang angān taŭn dŭh tia re pari kamanŭ. Diginŭ angān re suba jua adŭp ngan jadi urun di pinganyu ngan, pak mating daya re raan miris angān.”

Ditronomi 29

1 Ati inŭh gaya atur simanya adi TUHAN pesan di Moses bada ndai ngga daya Israel di tarun tana Moab; sopŭrŭg anŭ inŭh ngga nambah simanya anŭ adi TUHAN mbŭh ndai ngga ngara di Darŭd Sinai. 2 Moses bagan bada tikuruk sopŭrŭg daya Israel, ka nang di ngara, “Adŭp ngan ko kiris kayuh adi TUHAN mbŭh ndai di raja Egypt, di bara pinurung-i, ka di ndi tarun tana rais-i. 3 Angān mbŭh kiris sesak-andam, pingandai nginga ngga pingandai-bās adi TUHAN mbŭh ndai. 4 Pak ndŭg ka andu ati Ayŭh dŭh bada angān mirati kayuh adi angān muko kinyam. 5 Sitŭkŭd pat puru sawa TUHAN taban angān panu mutas tarun tana-pajam, ka piraka ngan dŭh tungang rutus, kasut ngan dŭh tungang rusak. 6 Angān dŭh biyŭn ruti re ngan man, bait wain puan kah nok adi bisā re ngan nok, pak TUHAN mbŭh nggen di angān kayuh adi raan ngan ngga ngajar angān nang adŭp-I inŭh adi Tapa ngan. 7 Ka kan ata mbŭh ndŭg tarun ati, Raja Sihon so Heshbon ngga Raja Og so Bashan mandŭg di nyerang ata. Pak ata ngarah ngara, 8 tambit tarun tana ngara ka kutung-i di dupan tibaran-asar Reuben ngga tibaran-asar Gad, ka di sitangah tibaran-asar Manasseh. 9 Tunda nakit gaya atur simanya ati, isa angān jadi mujur di barang kayuh adi angān ndai. 10 “Andu ati angān mijog di sirung jawin TUHAN adi Tapa ngan, sopŭrŭg ngan -- bara pinguru ngan, bara pingubak ngan, bara dari ngan, 11 bara dayung ngan, bara anak-anya, ngga bara daya pinami adi rŭŭ di ruang ngan adi kapŭg uwang ka muat piin yŭn ngan. 12 Angān tikuruk digiti andu ati di ngabŭt adŭp ngan ngga simanya adi TUHAN adi Tapa ngan ndai ngga angān ka bidigŭng tagap di gaya atur-i, 13 isa madin TUHAN bisa natu angān jadi daya-I ka Ayŭh jadi Tapa ngan, nanyam adi-I muko bijanji ngga angān ngga tayung-babuk ngan, Abraham, Isaac ka Jacob. 14 Dŭh-i ngga angān sadi adŭ TUHAN ndai simanya ati, ka samŭn gaya atur-i. 15 Ayŭh ndai-i ngga sopŭrŭg ta adi agi digiti di sirung jawin-I andu ati, ka ngga sopŭrŭg sesang ta adi gibayuh dog biranak. 16 “Angān ingat munki pimudip ngan di Egypt ka nyamki bigandon mutas tarun tana daya bangsa bŭkŭn. 17 Angān mbŭh kiris tibudo tibudo ngara adi sipŭ anŭ, adi dog ndai so kayuh, batuh, pirak, ka mas. 18 Nakit ingat, dari, dayung, rawang puan kah tibaran-asar adi agi sua mijog digiti andu ati dŭh siŭn nyipunok TUHAN adi Tapa ta ka nyambah tapa tapa daya bangsa bŭkŭn. Anŭ re jadi keya ka uat anak kayuh-udip adi timbu jadi kayuh adi pa'it ka adi birasun. 19 Nakit ingat, dŭh siŭn agi andu ati digiti daya adi dingah gaya atur anŭ, pak sabah nang adŭp-i dŭh re mani mani kambŭi ngga atin baking-i tunda aran adŭp-i sadi. Kraja adi mun anŭ re pirusak sopŭrŭg ngan, adi kana ngga adi arap. 20 TUHAN dŭh re apun daya adi mun anŭ; pak tanŭ ka baji TUHAN re bijagu nyatŭk ayŭh, ka sopŭrŭg pinyirusag adi dog nuris di surat ati re nyatŭk ayŭh, ndŭg ka TUHAN mbŭh kinating ayŭh. 21 TUHAN re bada daya anŭ jadi suto di sopŭrŭg tibaran-asar Israel, ka re bada pinyirusag nyatŭk ayŭh nanyam ka sopŭrŭg pangu adi agi di simanya adi dog nuris di surat ati adi brisi ngga ajar TUHAN. 22 “Di bara turap adi re, sesang sesang ngan ngga bara pinami adi mandŭg so tarun tana adi jo re kiris pinyirusag ngga sangsara adi TUHAN mbŭh taban ka tarun tana ngan. 23 Tana ŭmŭh ngan re matung, dog nutu mirirang ka garo; mating kayuh bisa dog purun, ndŭg ka uduh abah gŭh timbu dieh. Tarun tana ngan re keya ka kupo Sodom, kupo Gomorrah, kupo Admah ngga kupo Zeboiim, adi TUHAN ko pirabur kan-I mbŭh raru baji. 24 Jadi ndi ong ong re siken, ‘Mani kah TUHAN ndai kayuh adi mun anŭ di tarun tana ngara? Ani bada Ayŭh raru baji?’ 25 Ka pinyinam-i re sakati, ‘Ayŭh raru baji sabab bara daya TUHAN tirawan simanya adi ngara muko ndai ngga Ayŭh adi Tapa tayung-babuk ngara, di tika Ayŭh taban ngara ruah so Egypt. 26 Ngara bituan di tapa tapa bŭkŭn adi ngara bŭn nyambah dawŭ-i; tapa adi TUHAN mbŭh nagah ngara nyambah. 27 Ngapŭi TUHAN baji di bara daya-I ka taban ka tarun tana ngara sopŭrŭg pinyirusag adi dog nuris di surat ati. 28 TUHAN mbŭh raru baji, ndŭg ka Ayŭh kadi ngara so tarun tana ngara ka taran ngara ka tarun tana tami, ka diginŭ inŭh ngara ndŭg andu ati.’ 29 “Agi kayuh adi TUHAN adi Tapa ta sukan so ata; pak Ayŭh mbŭh kiren ukum adat-I, ka ata ngga bara sesang ta an tunda-i adu adu.

Ditronomi 30

1 “Aku muko bada angān mien: berkat kah pangu. Kan sopŭrŭg kayuh ati mbŭh jadi di angān, ka angān mbŭh rŭŭ bigaur ngga bangsa bangsa adi yŭn TUHAN adi tapa ngan mbŭh bada angān papar sasah, angān re ingat aku ko bada angān ndai pimien ngan. 2 Kambŭi angān ngga bara sesang ngan raan pari ka TUHAN ka ngga siabo abo atin ngan tunda pinyipesan-I adi aku nggen di angān andu ati, 3 TUHAN adi Tapa ngan re masi di angān. Ayŭh re taban angān ngga pari so bangsa bangsa adi yŭn-I mbŭh bada angān papar sasah, ka Ayŭh re bada angān mujur dinge. 4 Sunggu kambŭi angān papar sasah jeh ndŭg bŭngŭn ong, TUHAN adi Tapa ngan re nguruk angān ka taban angān ngga pari, 5 isa angān bisa pari dapu tarun tana adi tayung-babuk ngan ko yŭn rŭŭ. Ka Ayŭh re bada angān jadi rabis mujur ka rabis bagŭ so tayung-babuk ngan jah. 6 TUHAN adi Tapa ngan re nggen di angān ngga bara sesang ngan atin adi raan tunda pinganang-I, isa angān bisa rindu Ayŭh ngga siabo atin ngan, ka angān re gibabŭ rŭŭ di tarun tana anŭ. 7 Ayŭh re marik sopŭrŭg pangu anŭ bada nyatŭk bara pinganyu ngan, adi ko tiru di angān ka kinanyuh angān, 8 ka angān re tunda pinganang-I dinge ka sita sopŭrŭg pinyipesan-I adi aku nggen di angān andu ati. 9 TUHAN re bada angān mujur di sopŭrŭg kayuh adi angān ndai; angān re biyŭn bagŭ anak ka bagŭ dāng kudip, ka ŭmŭh ŭmŭh ngan re piruah bagŭ buwa. Ayŭh re ngga sanang asŭng bada angān mujur nimun Ayŭh muko bada tayung-babuk ngan mujur, 10 pak angān an tunda pinganang-I ka sita sopŭrŭg ukum adat-I adi mbŭh dog nuris di surat ati adi brisi ngga ajar-I. Angān an pari ka Ayŭh ngga siabo atin ngan. 11 “Pesan adi aku nggen di angān andu ati dŭh inŭh paŭh mbar dog tunda ka dŭh-i kayuh adi dŭh angān tungang nyapai. 12 Pesan anŭ dŭh jeh di rangit. Angān dŭhsah siken, ‘Asi re di ka sambu ka taban-i mūn ka yŭn ta, isa ata dapŭd dingah-i ka tunda-i?’ 13 Pesan anŭ dŭh di pah mandi rawŭt. Angān dŭhsah siken, ‘Asi re di mutas rawŭt di tambit-i yŭn ta, isa ata tungang dingah-i ka tunda-i?’ 14 Pesan anŭ digiti, agi ngga angān. Angān tungang nyabŭt-i ngga baba ngan, angān tungang ingat-i ngga atin ngan, ngapŭi tunda nŭh meh pesan anŭ. 15 “Andu ati aku bada angān mien: pinyikana kah arap, udip kah pinyikabŭs. 16 Kambŭi angān tunda pesan TUHAN adi Tapa ngan, adi aku nggen di angān andu ati, kambŭi angān rindu Ayŭh, tunda pinganang-I, ka sita sopŭrŭg ukum adat-I, angān sawŭ re mujur ka jadi bangsa daya adi bagŭ. TUHAN adi Tapa ngan re nyiberkat angān di tarun tana adi angān re ngisi. 17 Pak kambŭi angān nyibireu ka abah dingah, ka miriseu nyambah tapa adi bŭkŭn, 18 angān re dog pirabur! Aku bakan angān digiti madin. Angān dŭh re tui udip di tarun tana di pah mandi Yang Jordan adi angān re ngisi. 19 Aku madin bada angān mien: udip kah pinyikabŭs, berkat Tapa kah pangu Tapa, ka aku bagan rangit ngga tana bada nyaksi pimien ngan. Mien nŭh udip. 20 Rindu TUHAN adi Tapa ngan, tunda ka tŭtŭd di Ayŭh, ka angān ngga bara sesang ngan re tui udip di tarun tana adi Ayŭh mbŭh bijanji an nggen di babuk ngan, Abraham, Isaac ngga Jacob.”

Ditronomi 31

1 Moses pijuu minyu di bara daya Israel, 2 ka nang, “Umbur ku madin mbŭh siratus duwŭh puru sawa ka aku mbŭh dŭh tia re tungang jadi pinguru ngan. Ka dinge, TUHAN mbŭh kidaan di aku nang aku dŭh re mutas Yang Jordan. 3 TUHAN adi Tapa ngan re panu diŭ di jawin ngan, ka re siŭ bangsa bangsa adi rŭŭ diginŭ, isa angān dapŭd ngisi tarun tana ngara; ka Joshua inŭh adi re jadi pinguru ngan nimun adi TUHAN ko kidaan. 4 TUHAN re siŭ ngara, nimun Ayŭh mbŭh ngarah Sihon ngga Og, raja raja daya Amor, ka pirabur rais ngara. 5 TUHAN re bada angān manang rawan ngara, ka angān siŭn ndai di tunduh ngara nimun adi muko aku kidaan di angān. 6 Angān dŭh siŭn dŭh birani ka dŭhnyah bada atin ngan arot. Dŭhnyah taru ngara. Tapa ngan, adi adŭp-I TUHAN, re agi ngga angān. Ayŭh dŭh re tandah angān puan kah tagan angān.” 7 Komŭnŭ Moses bagan Joshua ka nang di ayŭh di sirung jawin sopŭrŭg daya Israel, “Kuu dŭh siŭn dŭh birani ka dŭhnyah bada atin mu arot; kuu inŭh adi re nguru bara daya ati di ngisi tarun tana anŭ adi TUHAN mbŭh bijanji an nggen di tayung-babuk ngara. 8 Adŭp TUHAN re nguru angān ka re agi ngga angān. Ayŭh dŭh re tandah angān puan kah tagan angān, jadi dŭhnyah jimŭ puan kah taru.” 9 Jadi Moses nuris ukum-adat Tapa ka nggen-i di bara imam so asar Levi adi tukang jaga Pati Simanya TUHAN, ka di bara pinguru Israel. 10 Ayŭh pesan ngara, “Di tŭbŭn barang ju sawa, kan sawa adi ngga utang daya dog kinating mandŭg, basa ukum-adat ati bada bana di tipuh Gawai Bari-Dawŭn. 11 Basa-i di bara daya Israel kan ngara mandŭg di nyambah TUHAN adi Tapa ngan di tarun yŭn anŭ adi ndi adŭ yŭn bisambah. 12 Bagan bada tikuruk sopŭrŭg dari dayung, bara anak-anya ngga bara pinami adi rŭŭ di kupo kupo ngan, isa barang pŭrŭng daya dapŭd dingah ka birajar stabi di TUHAN adi Tapa ngan ka tunda ajar-I ngga atin tŭtŭd. 13 Ngga aran anŭ bara sesang ngan adi bŭn dingah Ukum-Adat TUHAN adi Tapa ngan, re dingah-i. Ka simŭnŭ inŭh ngara re birajar tunda pinganang-I sitŭkŭd ngara udip di tarun tana adi angān re ngisi di pah mandi Yang Jordan.” 14 Komŭnŭ TUHAN nang di Moses, “Kuu dŭm dŭh tui re kabŭs. Bagan Joshua ka taban ayŭh ka Bari Ku, isa Aku bisa nggen pinganang di ayŭh.” Moses ngga Joshua di ka Bari TUHAN, 15 ka TUHAN nandŭng di ngara diginŭ di darŭm tŭngŭn abun adi mijog sindŭk tiban Bari TUHAN. 16 TUHAN nang di Moses, “Kuu dŭm dŭh tui re kabŭs, ka ripas pinyikabŭs mu bara daya re dŭh tia tŭtŭd di Aku ka miranggar simanya adi Aku muko ndai ngga ngara. Ngara re tagan Aku ka nyambah tapa tapa adi dog nyambah di tarun tana adi ngara re ngisi. 17 Kan kayuh adi mun anŭ jadi Aku re baji di ngara; ka Aku re tagan ngara, ka ngara re rarap. Bagŭ mun pinyirusag re dog ngara, ka ngara re rada nang sopŭrŭg kayuh anŭ nyatŭk ngara sabab Aku, adi Tapa ngara, mbŭh dŭh tia ngga ngara. 18 Aku re abah turung ngara, sabab ngara mbŭh ndai pingandai adi arap ka nyambah tapa tapa adi bŭkŭn. 19 “Jadi madin, nuris ragu ati. Ngajar-i di daya Israel, isa-i jadi taksi Ku di ngara. 20 Aku re taban ngara ka tarun tana anŭ adi kaya ngga damŭn, nimun adi Aku muko janji di tayung-babuk ngara. Diginŭ ngara re biyŭn sopŭrŭg pinguman adi ngara raan, ka ngara re udip darŭm sanang. Pak ngara re nyipunok Aku ka nyambah tapa tapa adi bŭkŭn. Ngara re tirawan Aku ka miranggar simanya Ku, 21 ka bagŭ mun pinyirusag adi raru arap re nyatŭk ngara. Pak ragu ati re babŭ dog nang, ka jadi taksi Ku di ngara. Ka madin gŭh, diŭ so Aku taban ngara mŭrŭt tarun tana adi Aku mbŭh bijanji an nggen di ngara, Aku mbŭh puan kayuh adi ngara pikir.” 22 Di andu anŭ gŭh Moses nuris ragu anŭ ka ngajar-i di bara daya Israel. 23 Komŭnŭ TUHAN minyu di Joshua anak Nun ka nang di ayŭh, “Kuu dŭh siŭn bada atin mu arot pak birani. Kuu re nguru daya Israel ka tarun tana adi Aku mbŭh bijanji an nggen di ngara, ka Aku re agi ngga kuu.” 24 Moses nuris Ukum-adat Tapa ngga nakit so puun ndŭg tŭbŭn-i. 25 Kan mbŭh abo nuris-i, ayŭh nang di bara imam so asar Levi, adi tukang jaga Pati Simanya TUHAN, 26 “Tambit surat ati adi yŭn Ukum-adat Tapa dog nuris, ka na-i sindŭk Pati Simanya TUHAN adi Tapa ngan, isa-i babŭ diginŭ ndu taksi di daya-I. 27 Aku puan ngara anŭ baking buang an birawan. Ngara mbŭh rawan TUHAN sitadŭn aku udip, ka ngara re rabis an birawan kan aku mbŭh kabŭs. 28 Nguruk sopŭrŭg pinguru tibaran-asar ngan samŭn bara pinurung di sirung jawin ku, isa aku bisa kidaan di ngara sopŭrŭg kayuh ati; aku re bagan rangit ngga tana bada jadi saksi ku di ngara. 29 Aku puan nang kan aku mbŭh kabŭs bara daya re jadi ginaka ka tirawan kayuh adi aku muko ngajar di ngara. Ka di tipuh adi re mandŭg ngara re dog nyatŭk pinyirusag, sabab ngara re bada TUHAN baji ngga pingandai adi TUHAN mbŭh kijaman ngara ndai.” 30 Komŭnŭ Moses nang nyidayŭh ndi tŭngŭn ragu anŭ bada sopŭrŭg daya Israel dingah.

Ditronomi 32

1 “Tana ngga rangit, dingah pinganang ku, dingah nakit nakit kayuh adi nang ku. 2 Ajar ku re rabu mun sirah ujenka jadi keya ka sipot-abun di tunduh tana. Pinganang ku re rabu mun ujen di tunduh anak anak kayuh-udip, mun ujen adi duduh di tunduh kupai adi dŭdŭt. 3 Aku re muji adŭn TUHAN, ka daya-I re kibās Ayŭh di barang yŭn. 4 “TUHAN inŭh pingibān ngan adi bikuasa, sukup kana ka tŭnggŭn darŭm sopŭrŭg kayuh, Tapa ngan inŭh tŭtŭd ngga sawŭ, Ayŭh ndai kayuh adi batur ngga patut. 5 Pak angān dŭh tŭtŭd, dŭh tibirang jadi daya-I, bangsa adi bidosa buang pinipu. 6 Simŭnŭ kah angān patut ngga TUHAN, angān adi budo, adi dŭh biyŭn pikir? Ayŭh anŭ Sama ngan, Pinapa ngan, Ayŭh ndai angān jadi ndi bangsa. 7 “Ingat kayuh adi mbŭh ripas, di jaman jah; mite pimas pimas ngan kidaan kayuh adi mbŭh jadi; mite bara adi mbŭh minyamba kidaan kayuh adi mbŭh ripas. 8 Ayŭh adi di Sambu Sopŭrŭg pirutung tarun tana di sopŭrŭg bangsa, Ayŭh ngatur tarun adi yŭn ngara rŭŭ. Ayŭh tijuan yŭn barang bangsa malaikat adi jadi pinyigrindung, 9 pak sesang JacobAyŭh mien yŭn adŭp-I. 10 “Ayŭh dapŭd ngara bigandon di tarun tana-pajam, tarun adi maput, adi yŭn sabak marar poh. Tarun yŭn adi-I grindung ka kingat jaga, nimun Ayŭh grindung ka kingat jaga adŭp-I. 11 Keya ka manuk beuh ngajar anak-i mikabur, nakit nakap ngara ngga urad-i merarai, TUHAN kingat jaga Israel isa ngara dŭh rabu. 12 TUHAN sadi adŭp-I nguru daya-I, dŭh ngga pinurung so tapa tapa bŭkŭn. 13 “Ayŭh bada ngara mritah di tarun tana darŭd, ka ngara man kayuh adi timbu di ŭmŭh. Ngara dapŭd ju banyis tarun so apad apad batuh; tŭngŭn tŭngŭn kanā ngara raru mandis timbu di tana adi pibatuh. 14 Ngara dapŭd bagŭ sisuh so sapi ngga kambing ngara; ngara biyŭn biri, kambing ngga sapi adi gamu, gandom adi siabo kana ngga wain adi raru sidi. 15 “Daya TUHAN jadi kaya, pak raru an birawan; ngara gamu ka badŭg ngga pinguman. ngara tagan Tapa adi Pinapa ngara, ka tirawan pinyikudip ngara adi bikuasa. 16 Ngara nyambah tibudo, ngga bada TUHAN jadi sina; arap adi ngara ndai bada Ayŭh baji. 17 Ngara bisadis ka tapa tapa adi dŭh sawŭ, tapa tapa bauh adi tayung-babuk ngara bŭn puan, tapa tapa adi Israel bŭn bituan dieh. 18 Ngara kambŭt Tapa adŭp ngara, pinyikudip ngara adi bikuasa, sianŭ adi bada ngara udip. 19 “Kan TUHAN kiris kayuh anŭ, Ayŭh raru bajika tirawan bara anak dari ngga anak dayung-I. 20 ‘Aku dŭh re tia turung ngara,’ Ayŭh nang, ‘Aku an tingga ani re jadi di ngara, ngara anŭ daya adi baking ngga dŭh tŭtŭd. 21 Amai sabab tibudo ngara, ngara mbŭh bada Aku baji, Aku sina sabab tibudo adi ngara kadŭn tapa, tapa tapa adi dŭh sawŭ tapa. Jadi Aku re pakai bangsa adi dŭh sawŭ bangsa ngga bada ngara baji; Aku re bada ngara sina di bangsa adi budo. 22 Baji Ku re bijagu mun apui, ka sigot barang masam kayuh di tunduh tana. Baji Ku re ndŭg ong di sagān ka nyau uat dudu darŭd. 23 “ ‘Aku re bada pinyirusag adi dŭh bisa abo nyatŭk ngaraka pakai sopŭrŭg reja-panah Ku rawan ngara. 24 Ngara re kabŭs amai sikirau ngga sungoh; ngara re kabŭs bada andam adi bisā. Aku re pait dāng tarun bada nyerang ngara, ka jippŭh jippŭh adi bisā bada nyingŭt ngara. 25 Perang re taban pinyikabŭs di aran aran raya; pinyitaru re nyatŭk ramin arŭn daya. Dari dayung adi babŭ mara re kabŭs; anak pira ngga nyamba nyamba dŭh re dog murau. 26 Sibatur-i Aku bisa pirarap ngara, isa mating daya re ingat rada ngara. 27 Pak Aku dŭh bisa bada pinganyu ngara mingangŭnka nang adŭp ngara mbŭh ngarah daya Ku, amai pŭn ka adŭp Ku inŭh adi pirabur ngara.’ 28 “Israel inŭh bangsa adi dŭh biyŭn atin; ngara manŭn dŭh biyŭn pinyibijak. 29 Ngara dŭh tungang rada ani sabab ngara dog ngarah; ngara dŭh tungang mirati ani mbŭh jadi. 30 Mani siribu naan daya tungang dog ngarah ndi naan daya, ka simŭng ribu dog ngarah duwŭh naan? TUHAN, adi Tapa ngara, mbŭh tagan ngara; Tapa ngara adi bikuasa mbŭh dŭh tia piduri ngara. 31 Pinganyu ngara puan nang tapa adŭp ngara ramah, dŭh bikuasa mun Tapa Israel. 32 Pinganyu ngara arap mun Sodom ngga Gomorrah, keya ka tŭngŭn anggor adi buān buwa adi pa'it ngga birasun, 33 keya ka wain adi dog ndai so rasun jippŭh. 34 “TUHAN ingat kayuh adi pinganyu ngara mbŭh ndai; Ayŭh kajŭn tipuh adi batur ngga-I ngukum ngara. 35 TUHAN re maras ka ngukum ngara; tipuh re mandŭg kan ngara re rabu; andu pinyirusag ngara mbŭh sindŭk. 36 TUHAN re nyiramat daya-Ikan Ayŭh kiris pinyibake ngara mbŭh mating; Ayŭh re biyŭn masi di ngara adi bituan di Ayŭh, kan Ayŭh kiris ngara mbŭh raru dŭh bigaya. 37 Komŭnŭ TUHAN re siken daya-I, ‘Diki dudu tapa anŭ adi bikuasa adi angān sabah? 38 Angān paan ngara ngga aŭn anŭ adi kana so dudu sadis ngan, ka jugan wain ka ngara da nok. Bada ngara mandŭg ka turung angān madin; bada ngara nyiramat angān. 39 “ ‘Aku, ka Aku sadi adŭ adi Tapa; mating tapa adi bŭkŭn adi sawŭ. Aku siŭ ka Aku kudip; Aku bada tawan ka Aku bada bua, ka mating daya bisa matah kayuh adi ndai Ku. 40 Siragi Aku ati Tapa adi udip, Aku pakat tangan Ku ka Aku bipayu 41 Aku re ngasa pedang Ku adi mikirabka nakit tingga bada pinyitŭnggŭn dog pimanu. Aku re maras bara pinganyu Kuka ngukum ngara adi tiru di Aku. 42 Reja-panah Ku re bititeg ngga deya ngara, ka pedang Ku re siŭ sopŭrŭg adi rawan Aku. Aku dŭh re kidŭm daya adi birawan rawan Aku; daya adi mbŭh tawan ngga daya-takap sirabi ka re kabŭs.’ 43 “O bangsa bangsa, angān dŭh siŭn dŭh muji daya TUHAN. Ayŭh ngukum sopŭrŭg daya adi siŭ ngara; Ayŭh maras bara pinganyu-Ika apun dosa daya-I.” 44 Moses ngga Joshua nang nyidayŭh ragu anŭ, isa daya Israel bisa dingah-i. 45 Kan Moses muko nggen ajar Tapa ka daya bagŭ, 46 ayŭh nang, “Nakit ingat ka tunda sopŭrŭg pesan adi nggen ku di angān andu ati. Pesan anak anak ngan bada sita-i, isa ngara bisa ngga atin tŭtŭd tunda sopŭrŭg ajar Tapa. 47 Ajar ajar ati dŭh-i pinganang au-tarun, pak aŭn asŭng udip ngan. Tunda nŭh ka angān re tui udip di tarun tana adi di pah mandi Yang Jordan adi angān re ngisi.” 48 Di andu anŭ gŭh TUHAN nang di Moses, 49 “Di ka Darŭd Abarim di tarun tana Moab bistatang ngga kupo Jericho; maad Darŭd Nebo ka tingga tarun tana Canaan adi Aku re nggen di daya Israel. 50 Kuu re kabŭs di darŭd anŭ nimun jurud mu Aaron kabŭs di Darŭd Hor, 51 sabab so-duwŭh ngan dŭh tŭtŭd di Aku di sirung jawin daya Israel. Di tika angān sindŭk batŭh piin di Meribah, adi sindŭk kupo Kadesh di tarun tana-pajam Zin, angān dŭh nggen stabi di Aku di sirung jawin daya bagŭ. 52 Kuu re tingga tarun tana anŭ so jo, pak kuu dŭh re sua mŭrŭt tarun tana anŭ adi Aku re nggen di daya Israel.”

Ditronomi 33

1 Ati inŭh berkat adi Moses, urun Tapa, nggen di daya Israel diŭ so ayŭh kabŭs. 2 TUHAN mandŭg so Darŭd Sinai; Ayŭh makat mun batŭh andu nyirungan Edom, ka nyekar di tunduh daya-I so Darŭd Paran. Simŭng ribu naan malaikat agi ngga Ayŭh; jireb apui di tangan tauh-I. 3 TUHAN rindu daya-I ka grindung ngara adi-I dapu. Sabab anŭ meh ata sidikang di kaja-Ika tunda pinyipesan-I. 4 Ata tunda Ukum-adat adi Moses nggen di ata, bisaka bās bangsa ta. 5 TUHAN jadi raja daya-I Israel, kan tibaran tibaran-asar ngga bara pinguru ngara tikuruk. 6 Pasar tibaran-asar Reuben, Moses nang: “Isa-i Reuben dŭh rarap, Sunggu daya ngara nisŭ.” 7 Pasar tibaran-asar Judah, ayŭh nang: “TUHAN, dingah sirŭŭn ngara mite turung; pari nyindi ngara ngga tibaran tibaran-asar adi bŭkŭn. Birawan yŭn ngara, TUHAN, ka turung ngara rawan pinganyu ngara.” 8 Pasar tibaran-asar Levi, ayŭh nang: “Kaam, TUHAN, kiren pinyiraan Mai so kuasa Urim ngga Thummim so ka urun Mai daya Levi adi tŭtŭd; Kaam mbŭh suba ngara di Massahka di piin Meribah Kaam mbŭh natu ngara sawŭ. 9 Ngara mbŭh kiren pinyitŭtŭd-i adi bās di Kaamso di pimas, jurud ngga di bara anak ngara. Ngara tunda pesan Mai. Ka tŭtŭd di simanya Mai. 10 Ngara re ngajar daya Mai bada tunda Ukum-adat Mai; ngara re jugan sadis di mija-sambah Mai. 11 TUHAN, turung tibaran-asar ngara bada bitambah bake; bada munos asŭng Mai di kraja pingandai ngara. Pirandŭk sopŭrŭg pinganyu ngara; bada ngara dŭh tia makat.” 12 Pasar tibaran-asar Benjamin, ayŭh nang: “Ati inŭh tibaran-asar adi TUHAN rindu ka grindung; Ayŭh kingat jaga ngara sitian tian-i. Ka Ayŭh rŭŭ di ruang ngara.” 13 Pasar tibaran-asar Joseph, ayŭh nang: “Isa-i TUHAN nyiberkat tana ngara ngga ujenka ngga piin so ribo tana. 14 Isa-i tana ngara dog nyiberkat ngga buwa buwa adi masak da sura, kaya ngga buwa buwa adi siabo kana di barang tipuh jajak. 15 Isa-i sandah tibawang amba ngarapuno ngga buwa buwa adi siabo kana. 16 Isa-i tana ngara brisi ngga sopŭrŭg kayuh adi kana, dog nyiberkat ngga mandis TUHAN, adi muko minyu so anak tŭngŭn kayuh adi bijagu apui dieh. Isa-i sopŭrŭg berkat ati mandŭg ka tibaran-asar Joseph, sabab ayŭh mbŭh jadi pinguru di dupan adŭp ngara adi bijurud. 17 Joseph biyŭn pinyibake dari sapi, ka biyŭn tanduk dari sapi tarun, tanduk-i inŭh sesang manasseh adi biribu ribu, ka sesang Ephraim bipuru ribu. Ngga ngara Ayŭh nanduk bagŭ bangsa daya, ka turak ngara ndŭg bŭngŭn ong.” 18 Pasar tibaran-asar Zebulum ngga Issachar, ayŭh nang: “Isa-i Zebulum mujur di dagang ngara di rais tami, ka isa-i pinyikaya Issachar bitambah bagŭ darŭm rais adŭp-i. 19 Ngara bagan daya pinami bada mandŭg ka darŭd ngara; diginŭ ngara jugan sadis adi batur. Ngara dapŭd pinyikaya ngara so rawŭtka so sumat adi di tabing rawŭt.” 20 Pasar tibaran-asar Gad, ayŭh nang: “Puji ka TUHAN, adi bada tarun tana ngara bayah. Gad kajŭn mun singahan nyiratak tangan bait nyirigat kurit ubak. 21 Ngara tambit yŭn adŭp-i tarun tana adi siabo kana; tah utung bara pinguru dog nggen di ngara. Ngara tunda pesan ngga ukum-adat TUHANkan bara pinguru Israel mbŭh mandŭg tikuruk.” 22 Pasar tibaran-asar Dan, ayŭh nang: “Dan inŭh singah adi gibabŭ mara; ayŭh mirupat ruah so Bashan.” 23 Pasar tibaran-asar Naphtali, ayŭh nang: “Naphtali mbŭh raru biberkat bada mandis TUHAN; bayah tarun tana ngara inŭh so Danu Galilee ndŭg siratan.” 24 Pasar tibaran-asar Asher, ayŭh nang: “Asher mbŭh dog nyiberkat rabis dŭ sotibaran-asar adi bŭkŭn. Isa-i ayŭh dog nyirot bara jurud-i, ka isa-i tung jangi tana puno ngga risŭn kanā. 25 Isa-i tung jangi kupo dog grindung ngga tibanbuwang basi, ka isa-i ayŭh ari udip ngga siramat.” 26 Angān daya Israel, mating tapa bŭkŭn re mun Tapa ngan, panu darŭm bragah mutas rangit, panu tambus abun di turung angān. 27 Tapa taŭn siraru jadi pinyigrindung ngan; Tangan-I adu adu jadi pinyibatu ngan. Ayŭh pibu pinganyu ngan darŭm angān masang, ka kidaan di angān bada siŭ ngara. 28 Jadi bara sesang Jacob udip darŭm damai, pagŭng di tarun tana adi puno ngga gandom ka wain, ka tana anŭ dog misa sipot-abun so rangit. 29 O Israel, mbŭh raru gaŭn inŭh angān! Mating daya bŭkŭn mun angān, bangsa adi dog nyiramat TUHAN. Adŭp TUHAN inŭh pinangin ngga pedang ngan, adi grindung ka nggen pimanang di angān. Pinganyu ngan re mandŭg mite masi, ka angān re bidigang di tunduh ngara.

Ditronomi 34

1 Moses maad so rabak Moab ka Darŭd Nebo, di ka tibung Darŭd Pisgah tura ka timor kupo Jericho, ka diginŭ TUHAN kiren di ayŭh ndi abong abong tarun tana anŭ: so gadung tana Gilead jeh ka utara ndŭg kupo Dan; 2 gadung tarun tana Naphtali; gadung tarun tana Ephraim ngga Manasseh, gadung tarun tana Judah jeh ndŭg Rawŭt Mediterranean di tura ka barat, 3 parad tarun tana Judah di tura ka siratan; ka rabak adi bayah-i so Zoar ndŭg Jericho, adi kupo tŭngŭn kurma. 4 Ka TUHAN nang di Moses, “Anŭ inŭh tarun tana adi Aku mbŭh bijanji di Abraham, Isaac, ngga Jacob an nggen di sesang ngara. Aku mbŭh bada kuu ninjau-i adŭ, pak Aku dŭh re bada kuu di kamanŭ.” 5 Jadi Moses, adi urun TUHAN, kabŭs diginŭ di tarun tana Moab nimun adi TUHAN muko kidaan. 6 TUHAN kubur ayŭh di rubān di Moab, bistatang ngga kupo Bethpeor, pak ndŭg andu ati mating daya puan diki sibatur yŭn-i dog kubur. 7 Moses mbŭh siratus duwŭh puru sawa umbur-i adi ngga-i kabŭs; ayŭh gibabŭ gures bake, ka piningga-i babŭ kana. 8 Daya Israel ngurid ayŭh taruh puru andu di rabak tarun tana Moab. 9 Joshua anak Nun brisi ngga pinyibijak, sabab Moses mbŭh tijuan ayŭh bada gati adŭp-i. Daya Israel tunda pinganang Joshua ka sita pesan adi TUHAN muko nggen di ngara so Moses. 10 So jaman anŭ, mating nabi mun Moses di Israel; TUHAN minyu situra jawin ngga ayŭh. 11 Mating nabi bŭkŭn mbŭh ndai pingandai-nginga ngga pingandai-saruh mun anŭ adi TUHAN bada Moses ndai ngga rawan raja di Egypt, pinurung-i ka rais-i. 12 Mating nabi adi bŭkŭn tungang ndai pingandai bās ngga adi pitaru mun adi Moses mbŭh ndai di sirung jawin sopŭrŭg daya Israel.

Joshua 1

1 Ripas Moses adi urun TUHAN mbŭh kabŭs, TUHAN minyu di pinurung Moses, Joshua anak Nun. 2 Ayŭh nang, “Urun Ku Moses mbŭh kabŭs. Sidia meh madin, kuu ngga sopŭrŭg daya Israel, ka mutas Yang Jordan mŭrŭt tarun tana adi Aku nggen di angān. 3 Nimun adi Aku mbŭh kidaan di Moses, Aku nggen di kuu ngga di sopŭrŭg daya Ku sopŭrŭg tarun tana adi angān re kudak anŭ. 4 Bayah tarun tana ngan anŭ inŭh so tarun tana-pajam tura ka siratan ndŭg dudu darŭd Lebanon di tura ka utara; so tibande Yang Euphrates tura ka timor, mutas rais Hitti, ndŭg Rawŭt Mediterranean tura ka barat. 5 Joshua, mating daya re tungang ngarah kuu sitŭkŭd kuu udip. Aku re agi ngga kuu nimun Aku agi ngga Moses. Aku re ari agi ngga kuu; Aku dŭh re tagan kuu. 6 Kuu dŭh siŭn dŭh birani ka dŭhnyah bada atin mu arot, amai kuu adi re jadi pinguru ngara ati darŭm ngara ngisi tarun tana adi Aku mbŭh bijanji di tayung-babuk ngara. 7 Bada adŭp mu birani, ka dŭhnyah atin mu arot; ka nakit ingat tunda sopŭrŭg Ukum-adat adi urun Ku Moses mbŭh nggen di kuu. Dŭhnyah kambŭt tadŭ tadŭ pinganang-i isa angān mujur di barang ka yŭn angān panu. 8 Nakit ingat surat Ukum adat an ari dog basa darŭm angān tikuruk simayang. Birajar-i sandu singarŭm, ka nakit tunda barang kayuh adi dog nuris dieh. Simŭnŭ inŭh angān re sanang buang mujur. 9 Ingat Aku mbŭh pesan di kuu nang kuu dŭh siŭn dŭh birani buang dŭhnyah bada atin mu arot! Dŭhnyah taru puan kah jimŭ; Aku, TUHAN adi Tapa mu, agi ngga kuu di barang ka yŭn kuu panu.” 10 Komŭnŭ Joshua ngatur bara pinguru bada 11 di ka yŭn bibari ka kidaan di bara daya, “Sidia pinguman, sabab dŭm taruh andu angān re mutas Yang Jordan di ngisi tarun tana adi TUHAN adi Tapa ngan nggen di angān.” 12 Joshua nang di tibaran tibaran-asar Reuben, Gad, ka sitangah so tibaran-asar Manasseh, 13 “Ingat Moses adi urun TUHAN mbŭh kidaan di angān nang TUHAN adi Tapa ngan an nggen di angān tarun tana di tura ka timor Yang Jordan yŭn ngan rŭŭ. 14 Bara sawŭn ngan, bara anak ngan, ngga dudu dāng kudip ngan kajŭn digiti, pak bara soldadu ngan adi mbŭh sidia yŭn biperang, re mutas di ka pah mandi diŭ so bara daya Israel adi bŭkŭn amai re turung ngara 15 ndŭg ka ngara mbŭh ngisi tarun tana tura ka barat Jordan adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh nggen di ngara. Kan TUHAN mbŭh bada sopŭrŭg tibaran-asar daya Israel siramat, nŭ ka angān bisa pari ka natu pinyirŭŭ ngan digiti di tarun tana adŭp ngan di tura ka timor Yang Jordan, adi Moses, urun TUHAN mbŭh nggen di angān.” 16 Ngara nam Joshua, “Kieh re ndai sopŭrŭg kayuh adi kaam kidaan di kieh, ka re di ka barang yŭn kaam pait kieh. 17 Kieh re tunda pinganang mai, nimun kieh ko ari tunda pinganang Moses, ka isa-i TUHAN adi Tapa mai agi ngga kaam, nimun Ayŭh ko agi ngga Moses! 18 Asi asi adi pagan kinabah kuasa mai, puan kah nyibireu tadŭ tadŭ pingatur mai re dog ukum kabŭs. Kaam dŭh siŭn dŭh birani ka dŭhnyah bada atin mai arot!”

Joshua 2

1 Komŭnŭ Joshua pait duwŭh naan pinyiong so bari ngara di Acacia, ngga pinganang bada ngara pirasa tarun tana Canaan darŭm bisukan, rabis-i kupo Jericho. Kan ngara ndŭg kupo anŭ, ngara nyirŭmŭn di ramin dayung sundar adi dŭn Rahab. 2 Raja di Jericho mbŭh agi dingah kada daya Israel mandŭg ngarŭm anŭ di nyibatŭh rais ngara, 3 jadi ayŭh pait pinganang ka Rahab: “Bara dari adi di ramin mu inŭh mandŭg di nyibatŭh ndi tarun tarun tana rais ati! Taban ngara ngga ruah!” 4-6 Rahab nam, “Agi daya mandŭg ka ramin ku, pak aku dŭh puan so ki pimandŭg ngara. Ngara bu kan batŭh andu mbŭh simŭdŭp diŭ so tiban-bās kupo dog tŭŭp. Aku dŭh siken re kamaki ngara, pak kambŭi angān rikas tadak ngara, angān tungang nyandat ngara.” (Nganŭ Rahab muko taban duwŭh naan pinyiong anŭ ngga di ka tibung ramin-i ka sukan ngara di rasan tugung tugu flex adi taŭn muko-i diŭ nugung diginŭ.) 7 Bara daya raja anŭ ruah so kupo, ka tiban-bās kupo dog tŭŭp. Ngara jiroh bara pinyiong daya Israel ndŭg tarun adi agi aran mutas Yang Jordan. 8 Diŭ so bara pinyiong anŭ bŭŭs ngarŭm anŭ, Rahab di ka tibung ramin 9 ka nang di ngara, “Aku puan nang TUHAN mbŭh nggen tarun tana ati di angān. Barang naan daya darŭm rais ati raru taru angān; 10 Kieh agi dingah TUHAN nyibadŭh Rawŭt Bireh yŭn ngan di tika angān bu ruah so Egypt. Kieh agi gŭh dingah angān siŭ Sihon ngga Og, duwŭh naan raja daya Amor tura ka timor Yang Jordan. 11 Kieh mbŭh raru taru kan kieh dingah agah anŭ; pinyipagan sopŭrŭg ami mbŭh miyap sabab angān. TUHAN adi Tapa ngan inŭh Tapa di rangit di sambu ka digiti di ong. 12 Ngapŭi madin bipayu meh darŭm adŭn-I nang angān re kana buang nakit ngga bara di rawang ku, nimun aku mbŭh kana ngga angān, ka nggen di aku tandā adi ngga ku bisa sabah di angān. 13 Bijanji ngga aku nang adŭp ngan re nyiramat sindŭ sama ku, bara jurud dari ngga jurud dayung ku samŭn rawang rawang ngara! Dŭhnyah bada kieh dog siŭ!” 14 Bara pinyiong anŭ nang di ayŭh, “Isa-i Tapa tambit asŭng ami kambŭi kieh dŭh ndai nimun adi kieh muko nang! Kambŭi kuu dŭh kidaan di tadŭ daya pasar kieh ati, kieh bijanji ngga kuu kieh re nakit ngga angān kan TUHAN nggen di kieh tarun tana ati.” 15 Rahab rŭŭ di ramin adi dog ndai sinyadi ngga sindung kupo, jadi ayŭh bisor pinyiong anŭ so pinjan ramin-i pakai taris. 16 Ayŭh nang di ngara, “Di ka rais tarun tana sandah, te bara daya raja dapŭd angān rai-i. Bisukan diginŭ taruh andu ndŭg ka ngara mbŭh pari. Ripas anŭ angān bisa pijuu pimanu ngan.” 17 Pinyiong pinyiong anŭ nang di ayŭh, “Kieh re ingat janji adi kuu muko ndai ngga kieh. 18 Ati inŭh kayuh adi kuu dŭh siŭn dŭh ndai. Kan kieh nyerang tarun tana ngan, mŭŭng taris bireh ati di pinjan adi so mu bisor kieh. Bagan sindŭ ngga sama mu, bara jurud dari mu, ngga sopŭrŭg manak di rawang sama mu bada tikuruk di ramin mu. 19 Asi asi adi ruah so ramin anŭ, pinyikabŭs-i inŭh so sarah adŭp-i, ka kieh dŭh re dapu tanggong; pak kambŭi agi daya adi darŭm ramin mu kinaman, kieh siŭn dapu tanggong. 20 Sunggu mŭnŭ, kambŭi kuu kidaan di tadŭ daya pasar kieh, kieh re pasan janji ami ati.” 21 Ayŭh situju, ka bada ngara panu. Kan ngara mbŭh bu, ayŭh mŭŭng taris bireh anŭ di pinjan. 22 Pinyiong pinyiong anŭ di ka tarun tana sandah ka bisukan. Bara daya raja jiroh ngara sitŭkŭd taruh andu di sapa tarun tana rais pak dŭh tungang dapŭd ngara, jadi ngara pari ka Jericho. 23 Komŭnŭ pinyiong adi duwŭh naan anŭ mūn so dudu sandah anŭ, mutas sungi, ka pari ka yŭn Joshua. Ngara kidaan di Joshua sopŭrŭg kayuh adi mbŭh jadi, 24 ka komŭnŭ nang, “Kieh mbŭh puan nang TUHAN mbŭh sawŭ nggen ndi tarun tarun tana rais anŭ di ata. Sopŭrŭg daya diginŭ mbŭh raru taru di ata.”

Joshua 3

1 Ngga andu jawa ndi, Joshua ngga sopŭrŭg daya Israel awar makat, tingge tarun yŭn ngara bibari di Acacia, di ka abong Yang Jordan, adi yŭn ngara bibari buang kajŭn tika re mutas. 2 Taruh andu ripas anŭ bara pinguru panu di tarun yŭn bibari 3 ka kidaan di daya bagŭ, “Kambŭi angān kiris bara imam gŭrŭng Pati Simanya TUHAN adi Tapa ngan, makat meh ka tunda ngara. 4 Angān gi-bŭn di ka abong ati, jadi ngara re kiren aran di angān. Pak dŭhnyah nyindŭk Pati Simanya; bada sitangah batuh juan ngan jo so punok Pati Simanya.” 5 Joshua nang di daya bagŭ, “Pibisig adŭp ngan, amai andu sipagi TUHAN re ndai pingandai-nginga di ruang ngan.” 6 Komŭnŭ ayŭh kidaan di bara imam bada tambit Pati Simanya ka taban-i ngga panu diŭ so bara daya bagŭ. Ngara ndai nimun adi ayŭh mbŭh kidaan. 7 TUHAN nang di Joshua, “Kayuh adi re Ku ndai andu ati re bada sopŭrŭg daya Israel piguru stabi di kuu keya ka di daya adi raru bās, ka ngara re rada nang Aku agi ngga kuu nimun Aku ari agi ngga Moses. 8 Kidaan di bara imam adi tawid Pati Simanya nang, kan ngara mbŭh ndŭg sungi, ngara dŭh siŭn dŭh mūn ka piin ka rŭŭ mijog sindŭk tabing.” 9 Komŭnŭ Joshua nang di daya bagŭ, “Mandŭg kamati, ka nyiringa di kayuh adi TUHAN adi Tapa ngan nang. 10 Buang angān masang panu, Ayŭh tatu re pibu daya Canaan, daya Hitti, daya Hivi, daya Periz, daya Girgash, daya Amor, ka daya Jebus. Angān re puan nang Tapa adi udip agi di ruang ngan 11 kan Pati Simanya TUHAN adi nguasa ndi ong ong mutas Yang Jordan diŭ so angān. 12 Jadi madin, mien simŭng duwŭh naan daya, ndi naan so barang tibaran-asar Israel. 13 Kan bara imam, adi tawid Pati Simanya TUHAN adi nguasa ndi ong ong, na kaja ngara di piin, piin Yang Jordan re ngŭndŭr, ka piin adi aman so sijo re tikandang ka tipaad di ndi yŭn.” 14-15 Nganŭ mbŭh tipuh ngatŭm, ka sungi anŭ mbŭh uba. Kan bara daya bu so yŭn bibari re mutas Yang Jordan, bara imam panu diŭ so ngara, tawid Pati Simanya. Ka kan bara imam na kaja ngara di sungi, 16 piin rasu ngŭndŭr ka tipaad mudek ndŭg Adam, kupo adi sindŭk Zarethan. Piin adi aman ka Rawŭt Pide mbŭh patŭd bandar, ka daya Israel rasu tungang mutas sungi sindŭk Jericho. 17 Atan bara daya panu mutas di tana badŭh, bara imam adi tawid Pati Simanya mijog di tana badŭh di yun Yang Jordan ndŭg ka sopŭrŭg daya mbŭh abo mutas.

Joshua 4

1 Kan ndi bangsa anŭ mbŭh abo mutas Yang Jordan, TUHAN nang di Joshua, 2 “Mien simŭng duwŭh naan daya, ndi naan so barang tibaran-asar, 3 ka bada ngara tambit simŭng duwŭh panggar batuh so yun Yang Jordan, so yŭn anŭ adi bara imam ko yŭn mijog. Kidaan di ngara bada taban dudu batuh anŭ ka na-i di tarun adi yŭn angān bibari ngarŭm ati.” 4 Komŭnŭ Joshua bagan simŭng duwŭh naan daya anŭ adi ayŭh ko mien, 5 ka nang di ngara, “Mūn ka Yang Jordan di jawin Pati Simanya TUHAN adi Tapa ngan. Barang naan angān masin masin taban ndi batuh di kawin, anŭ inŭh, ndi batuh yŭn ndi tibaran-asar Israel. 6 Batuh batuh anŭ re ngga bada daya Israel ingat pasar kayuh adi TUHAN mbŭh ndai. Jŭ, kan bara anak sukuh ngan siken ani rati batuh anŭ di angān, 7 angān bisa kidaan di ngara nang piin Yang Jordan ngŭndŭr kan Pati Simanya TUHAN mutas-i. Batuh batuh anŭ re ari bada daya Israel ingat kayuh adi mbŭh jadi digiti.” 8 Bara dari anŭ ndai kayuh adi Joshua mbŭh bada ngara ndai. Nimun adi TUHAN mbŭh pesan di Joshua, ngara tambit simŭng duwŭh panggar batuh so yun Yang Jordan, anŭ inŭh, ndi yŭn ndi tibaran-asar daya Israel, taban-i ka yŭn ngara bibari, ka na-i diginŭ. 9 Joshua nugung gŭh simŭng duwŭh panggar batuh di yun Yang Jordan, di yŭn bara imam adi tawid Pati Simanya TUHAN ko yŭn mijog. (Batuh batuh anŭ gibabŭ diginŭ madin.) 10 Bara imam mijog di yun Yang Jordan ndŭg ka sopŭrŭg kayuh mbŭh kamas dog ndai, kayuh adi TUHAN mbŭh pesan Joshua da kidaan di bara daya da ndai. Anŭ, kayuh adi Moses mbŭh pesan. Daya Israel bigaut mutas sungi anŭ. 11 Kan sopŭrŭg daya mbŭh di pah mandi Yang Jordan, bara imam adi tawid Pati Simanya TUHAN panu diŭ di jawin daya bagŭ. 12 Bara daya adi so tibaran-asar Reuben ngga tibaran-asar Gad, ngga sitangah bara so tibaran-asar Manasseh, mbŭh sidia yŭn re biperang, mutas diŭ so bara adi bŭkŭn, nimun adi Moses ko kidaan di ngara. 13 Di sirung jawin TUHAN agi pat puru ribu naan bara dari adi mbŭh sidia re biperang, mutas di ka rabak sindŭk Jericho. 14 Kayuh adi TUHAN ndai di andu anŭ bada daya Israel stabi di Joshua keya ka di daya adi raru bās. Ngara stabi di ayŭh sitŭkŭd ayŭh udip, nimun ngara mbŭh stabi di Moses. 15 Komŭnŭ TUHAN bada Joshua 16 kidaan di bara imam adi tawid Pati Simanya da ruah so Yang Jordan. 17 Joshua kidaan di ngara, 18 ka kan bara imam mbŭh ndŭg tabing sungi, piin sungi anŭ pari aman, ka pari ngapuh tabing-i. 19 Daya Israel mutas Yang Jordan ngga andu adi simŭng darŭm sibungas buran, ka bibari di Gilgal tura ka timor Jericho. 20 Diginŭ Joshua nugung batuh anŭ adi simŭng duwŭh panggar adi dog tambit so Yang Jordan. 21 Ka ayŭh nang di daya Israel, “Jŭ, kan bara anak sukuh ngan siken ani rati batuh batuh ati, 22 angān kidaan di ngara pasar daya Israel mutas Yang Jordan panu di tunduh tana badŭh. 23 Kidaan di ngara nang TUHAN adi Tapa ngan nyibadŭh piin Yang Jordan yŭn ngan ndŭg ka angān mbŭh abo mutas, nimun Ayŭh muko nyibadŭh Rawŭt Bireh yŭn ta. 24 Sabab anŭ barang naan daya di ong re puan munki masam bās-i kuasa TUHAN, ka angān re adu adu stabi TUHAN adi Tapa ngan.”

Joshua 5

1 Sopŭrŭg raja daya Amor adi rŭŭ di tura ka barat Yang Jordan ngga sopŭrŭg raja daya Canaan adi rŭŭ mapang Rawŭt Mediterranean mbŭh dingah pasar muki TUHAN mbŭh nyibadŭh Yang Jordan ndŭg ka bara daya Israel mbŭh mutas-i. Ngara jadi taru ka pinyibirani ngara mbŭh miyap bada daya Israel. 2 Komŭnŭ TUHAN kidaan di Joshua, “Ndai kudu kudu sinda so batuh ka nyunat daya Israel.” 3 Jadi Joshua ndai nimun TUHAN mbŭh pesan, ka ayŭh nyunat daya Israel di tarun adi dog kadŭn Sandah Sunat. 4-6 Di tika daya Israel bu so Egypt, sopŭrŭg dari taŭn muko dog nyunat. Pak sitadŭn pat puru sawa anŭ adi ngga ngara bigandon di tarun tana-pajam, mating anak pira dari dog nyunat. Ka dinge, di tŭbŭn jaman anŭ sopŭrŭg dari, adi gi-piaŭn bisa matak biperang di tika ngara bu so Egypt, mbŭh abo kabŭs amai ngara nyibireu TUHAN. Nimun adi TUHAN mbŭh bipayu, ngara dŭh siŭn kiris tarun tana anŭ adi kaya ngga damŭn, adi Ayŭh ko janji di tayung-babuk ngara. 7 Bara anak dari ngara bŭn dog nyunat, ka-i mbŭh turap bauh anŭ inŭh adi Joshua nyunat. 8 Ripas ngara mbŭh bisunat, barang naan darŭm ndi bangsa anŭ rŭŭ di bari ndŭg ka tawan ngara mbŭh bua. 9 TUHAN nang di Joshua, “Andu ati Aku mbŭh kadi so angān mangŭh anŭ adi angān dapŭd so jadi urun di Egypt.” Anŭ sabab tarun anŭ dog kadŭn Gilgal, ka-i babŭ ndŭg andu ati. 10 Sitadŭn daya Israel bibari di Gilgal, di rabak sindŭk Jericho, ngara sita Gawai Paska ngga singumi andu simŭng pat andu buran anŭ. 11 Ngga andu anŭ ndi andu adi sibungas ngara man pinguman so pimuruh adi ngara purun di Canaan: sirandang gandom ngga ruti dŭh biragi. 12 Manna mbŭh dŭh tia rabu ka tana, ka daya Israel mbŭh dŭh gŭh tia biyŭn-i. So nganŭ ngara man pinguman adi dog purun di Canaan. 13 Darŭm Joshua gibabŭ sindŭk Jericho, gŭgŭh ka ayŭh kiris ndi naan daya mijog di sirung jawin-i, digŭng pedang. Joshua panu tudu ayŭh ka siken, “Kuu ndi naan so bara soldadu ami kah ndi naan so pinganyu ami?” 14 Ayŭh nang, “Aku dŭh ndi so bara soldadu ngan, ka dŭh gŭh pinganyu ngan. Aku agi digiti jadi pingibās soldadu TUHAN.” Joshua sipŭŭb di tana nyambah ka nang, “Aku ati urun mai, tuan. Ani raan mai aku ndai?” 15 Pingibās soldadu TUHAN nang di ayŭh, “Kadi kasut mu; kuu mijog di tana kudus.” Ka Joshua ndai nimun dog bada.

Joshua 6

1 Tiban-bās Jericho dog tŭŭp ka dog jaga isa daya Israel dŭh tungang mŭrŭt. Mating daya tungang mŭrŭt puan kah ruah so kupo anŭ. 2 TUHAN nang di Joshua, “Aku na Jericho ka darŭm tangan mu, samŭn raja-i ngga sopŭrŭg soldadu-i adi pagan. 3 Kuu ngga bara soldadu mu an panu maning kupo anŭ ndi sidah ndi andu yŭn tipuh nŭm andu. 4 Ju naan imam, barang naan digen ndi trompet, an panu diŭ di jawin Pati Simanya. Ngga andu adi ju kuu ngga bara soldadu mu an panu maning kupo anŭ pikuju kari darŭm bara imam mambak trompet ngara. 5 Komŭnŭ ngara an mambak trompet ngga jawŭn adi tui. Kan angān dingah jawŭn anŭ, sopŭrŭg daya an nyirais bana, ka sindung sindung kupo anŭ re rubuh. Nganŭ bara soldadu siŭn nyurong mŭrŭt ka darŭm kupo anŭ.” 6 Joshua bagan bara imam ka nang di ngara, “Tawid Pati Simanya, ka ju naan angān siŭn panu diŭ di jawin-i digen trompet.” 7 Komŭnŭ ayŭh mritah bara daya da piguru panu maning kupo anŭ, ngga ndi tibaran soldadu adi panu diŭ di jawin Pati Simanya TUHAN. 8-9 Jadi, nimun adi Joshua mbŭh ngatur, ndi tibaran soldadu piguru panu di jawin bara imam adi mambak trompet; di punok ngara, bara imam adi tawid Pati Simanya, dog tunda ndi tibaran soldadu. Sitadŭn anŭ, trompet taŭn dŭh rŭŭ rŭŭ jawŭn. 10 Pak Joshua muko mritah bara daya bada dŭh nyirais, dŭh minyu ndi bang piminyu ndŭg ka ayŭh mbŭh bada. 11 Jadi Joshua bada tibaran anŭ taban Pati Simanya TUHAN maning kupo anŭ ndi sidah. Komŭnŭ ngara maad ka tarun yŭn bibari ka nyirŭmŭn diginŭ. 12-13 Joshua awar makat andu jawa ndi, ka anŭ mbŭh saba adi duwŭh adi ngga bara imam ngga bara soldadu panu maning kupo anŭ nimun adi muko ngara ndai di andu adi diŭ: tibaran soldadu adi diŭ panu di jawin; komŭnŭ, bara imam adi ju naan adi mambak ju trompet; komŭnŭ, bara imam adi tawid Pati Simanya TUHAN; ka sikasŭn-i, ndi tibaran soldadu di punok. Sitadŭn anŭ, dudu trompet anŭ dŭh rŭŭ rŭŭ dog mambak. 14 Di andu anŭ adi duwŭh, ngara panu maning kupo anŭ ndi sidah adŭ. Komŭnŭ ngara pari, maad ka bari. Ngara ndai simŭnŭ birijut nŭm andu. 15 Ngga andu adi ju, ngara makat ngga arong siri jawa, ka panu maning kupo anŭ pikuju kari nimun adi mbŭh -- andu anŭ adŭ ngara panu maning kupo anŭ pikuju kari. 16 Kari adi ju, kan bara imam mbŭh re mambak trompet ngara, Joshua bada bara daya nyirais, ka-i nang, “TUHAN mbŭh nggen kupo ati di angān! 17 Kupo anŭ ngga sopŭrŭg kayuh adi darŭm-i dŭh siŭn dŭh kubo dog pirabur ndu pinganggen ka TUHAN. Adŭ-i Rahab, dayung sundar anŭ ngga ramin arŭn-i siŭn dog tandah, amai ayŭh muko sukan pinyiong ta. 18 Pak angān dŭhnyah tambit tadŭ kayuh adi re dog pirabur; kambŭi angān tambit, angān re taban pinyusah ngga pinyirusag ka bari bari daya Israel. 19 Sopŭrŭg kayuh adi dog ndai so pirak, mas, timaga, puan kah basi mbŭh dog nitah yŭn TUHAN. Kayuh kayuh anŭ re dog na di darŭm pinyirikŭn-rata TUHAN.” 20 Jadi bara imam mambak trompet. Ka kan bara daya bagŭ dingah-i, ngara rasu nyirais, ka sindung kupo rubuh. Komŭnŭ sopŭrŭg bara soldadu Israel rasu maad sandah ka nyerang kupo anŭ ka sirabut-i. 21 Ngara siŭ barang naan daya di darŭm kupo ngga pedang, dari dayung adi gi-mara ngga adi mbŭh minyamba. Ngara siŭ gŭh sapi, biri ngga kaldi. 22 Joshua kidaan di duwŭh naan ngara anŭ adi muko jadi pinyiong, “Di ka ramin dayung sundar anŭ, ka taban ayŭh ngga rawang-i ngga ruah, nimun adi angān muko bijanji ngga ayŭh.” 23 Jadi ngara taban Rahab ngga ruah, samŭn sindŭ sama-i, bara jurud dari-i, ngga sopŭrŭg adi bŭkŭn darŭm rawang-i. Ngara taban sopŭrŭg ngara, bara jurud madis ngga bara urun, ngga di ka tarun yŭn adi siramat sindŭk tarun yŭn daya Israel bibari. 24 Komŭnŭ ngara sigot kupo anŭ ndŭg ka rŭpŭg, samŭn barang masam kayuh adi darŭm-i, adŭ-i kayuh kayuh adi dog ndai so mas, pirak, timaga, ngga basi, adi ngara tambit ka na di darŭm pinyirikŭn-rata TUHAN. 25 Pak Joshua dŭh siŭ Rahab, adi dayung sundar anŭ, ngga sopŭrŭg jurud madis-i, amai ayŭh muko sukan duwŭh naan pinyiong anŭ adi ayŭh pait ka Jericho. (Sesang Rahab rŭŭ di Israel ndŭg andu ati.) 26 Di tipuh anŭ Joshua piruah pinganang pinyibakan: “Tadŭ tadŭ daya adi suba an pari pijog kupo Jericho re dog nyatŭk pangu TUHAN. Asi asi adi juman puun pinagap rasan-i re kinanyap anak pinuai dari-i. Asi asi adi pijog tiban kuta-i re kinanyap anak sibusu-i.” 27 Jadi TUHAN agi ngga Joshua, ka dŭn-i mbŭh raru timagah di ndi tarun tarun tana rais anŭ.

Joshua 7

1 Pinyipesan TUHAN di Israel bada dŭh tambit so Jericho tadŭ tadŭ kayuh adi re dog pirabur dŭh dog tunda. Ndi naan daya dŭn Achan nyibireu atur anŭ, ka TUHAN meh raru baji di bara daya Israel. (Achan inŭh anak Carmi ka sukuh Zabdi, so manak Zerah, so tibaran-asar Judah.) 2 Joshua pait kada daya so Jericho di ka Ai, kupo tura ka timor Bethel, sindŭk Bethaven, bada pirasa tarun tana anŭ. Muko ndai simŭnŭ, 3 ngara pari ka kidaan di Joshua: “Dŭhsah sopŭrŭg daya matak di nyerang Ai. Pait duwŭh puan kah taruh ribu naan adŭ. Dŭhnyah pait sopŭrŭg bara soldadu bada di kamanŭ di biperang. Dŭh kupo anŭ bayah.” 4 Jadi kurang rabis taruh ribu naan daya Israel adi matak nyerang, pak daya so kupo anŭ ngarah ngara bada ngundur. 5 Daya Ai tadak ngara so tiban-bās kupo ndŭg kwari kwari batuh, ka siŭ kurang rabis taruh puru nŭm naan ngara di aran mūn sandah. Jadi daya Israel mbŭh ramah simangi buang mbŭh raru taru. 6 Joshua ngga bara pinguru Israel nyiratak piraka ngara darŭm susah ka sipŭŭb nura Pati Simanya ndŭg singumi andu anŭ, ka di ubak ngara agi dabu tana ngga nandā adŭp ngara susah. 7 Ka Joshua nang, “TUHAN Raja! Mani Kaam taban kieh mutas Yang Jordan? Batur ngga Mai ton kieh di daya Amor adŭ kah? An bada kieh kabŭs adŭ kah? Mani dŭh bada kieh pati ka rŭŭ di pah majeh Yang Jordan adŭ? 8 Ani bisa ku nang, O TUHAN, amai madin Israel mbŭh ngundur bada pinganyu? 9 Daya Canaan ngga sopŭrŭg daya bŭkŭn adi di rais ati re dingah pasar kayuh anŭ. Ngara re kirurung kieh ka siŭ barang naan kieh! Simuki meh Kaam re tak bragah adŭn Mai?” 10 Ka TUHAN nang di Joshua, “Makat! Mani kuu guring di tana mun anŭ? 11 Israel mbŭh bidosa! Ngara mbŭh miranggar pekat-janji adi Aku bada ngara tunda. Ngara mbŭh tambit kada kayuh adi patut dog pirabur. Ngara mbŭh naku kayuh anŭ, kadong pasar kayuh anŭ, ka gaur-i ngga pimakai adŭp ngara. 12 Anŭ inŭh sabab daya Israel dŭh tungang rawan pinganyu ngara. Ngara ngundur so pinganyu ngara amai adŭp ngara mbŭh dog nyatŭk ukum yŭn dog siŭ! Aku dŭh re tia rŭŭ ngga angān kambŭi angān dŭh pirabur kayuh kayuh anŭ adi dŭh angān patut tambit! 13 Makat! Pibisig sopŭrŭg ngara, ka bada ngara sidia yŭn re tikuruk bidapŭd ngga Aku. Kidaan di ngara bada sidia andu sipagi, amai Aku, TUHAN adi Tapa Israel re an minyu sakati: ‘Israel, angān mbŭh biyŭn kayuh kayuh adi Aku muko bada angān pirabur! Angān dŭh re tungang rawan pinganyu ngan kambŭi angān bayuh kubo pirabur dudu kayuh anŭ.’ 14 Ngapŭi meh, kidaan di ngara nang ngga isan isan andu sipagi ngara re dog taban ka jawin ka yŭn Ku, nanyam ka tibaran-asar ngara masin masin. Tibaran-asar adi Aku mien re di ka jawin, nanyam ka manak ngara masin masin. Manak adi Aku mien re di ka jawin, nanyam ka rawang ngara masin masin. Rawang adi Aku mien re di ka jawin, barang naan bitunda ndi ngga ndi. 15 Sianŭ adi dog bagan ka dog dapŭd nyikŭn kayuh kayuh anŭ adi patut dog pirabur re dog badang, samŭn rawang-i ngga sopŭrŭg kayuh adi-i dapu, amai ayŭh mbŭh nggen mangŭh di Israel ka mbŭh miranggar simanya Ku.” 16 Awar isan isan andu jawa ndi, Joshua taban daya Israel ka yŭn TUHAN nanyam ka tibaran-asar ngara masin masin, ka tibaran-asar Judah meh dog mien. 17 Joshua taban tibaran-asar Judah mandŭg ka jawin, nanyam ka manak ngara masin masin, ka manak Zerah meh dog mien. Komŭnŭ ayŭh taban manak Zerah mandŭg ka jawin nanyam ka rawang ngara masin masin, ka rawang Zabdi dog mien. 18 Ayŭh taban rawang Zabdi ka jawin, barang naan bitunda ndi ngga ndi, ka Achan, adi anak Carmi ka sukuh Zabdi, dog mien. 19 Joshua nang di ayŭh, “Nak, kidaan ngga sawŭ digiti, di sirung jawin TUHAN, adi Tapa Israel, ka kidaan di aku madin kayuh adi ko mu ndai. Dŭhnyah miman so aku.” 20 “Sawŭ inŭh,” Achan nam. “Aku mbŭh bidosa rawan TUHAN, adi Tapa Israel, ka ati inŭh kayuh adi aku mbŭh ndai. 21 Bigaur ngga dudu kayuh adi kieh sirapas, aku agi dapŭd ndi jipo Babylonia adi raru ramus, pirak sindŭk 2 kilogram bat-i, ka ndi panggar mas adi rabis sitangah kilogram bat-i. Aku raru ripong di kayuh kayuh anŭ, ka aku tambit-i. Kaam bisa dapŭd dudu kayuh anŭ dog napuk darŭm tana darŭm bari ku, ka pirak anŭ agi di rasan-i.” 22 Jadi Joshua pait kada daya. Ngara bikaduh di ka bari anŭ ka dapŭd sopŭrŭg kayuh anŭ sawŭ agi dog napuk diginŭ, ka pirak anŭ sawŭ agi di rasan-i. 23 Ngara taban dudu kayuh anŭ ruah so bari, taban-i ka yŭn Joshua ngga sopŭrŭg daya Israel, ka pasan di sirung jawin TUHAN. 24 Joshua ngga sopŭrŭg daya Israel muak Achan, tambit pirak anŭ, jipo anŭ, panggar mas anŭ, samŭn bara anak dari ngga anak dayung-i, dudu sapi, kaldi, biri, ngga sopŭrŭg buat rata-i, ka taban ngara di ka ndi rubān adi dŭn Rubān Pinyusah. 25 Ka Joshua nang, “Mani kuu taban pinyusah adi mun ati ka kieh? Madin TUHAN re taban pinyusah ka kuu!” Sopŭrŭg daya meh manjan Achan ngga batuh ndŭg kabŭs; ngara manjan ka badang gŭh rawang-i samŭn buat rata-i. 26 Ngara nugung batuh di tunduh tadang Achan; tugung batuh anŭ gibabŭ diginŭ ndŭg andu ati. Anŭ meh sabab tarun anŭ gibabŭ dog kadŭn Rubān Pinyusah. Muko anŭ TUHAN mbŭh dŭh tia baji.

Joshua 8

1 TUHAN nang di Joshua, “Taban sopŭrŭg soldadu ka di ka kupo Ai. Dŭhnyah taru bait jimŭ. Aku re nggen di angān pimanang, ngarah raja di Ai; bara daya-i, kupo-i, ngga tana-i re jadi tung jangān. 2 Angān siŭn ndai di kupo Ai ngga raja-i nimun anŭ adi muko angān ndai di Jericho ngga raja-i, pak kari ati angān siŭn tambit buat-rata so dieh samŭn dāng kudip yŭn adŭp ngan. Sidia meh yŭn re nyerang kupo anŭ pakai gaya adi nyirŭgŭh so punok-i.” 3 Jadi Joshua sidia adŭp-i re di nyerang kupo Ai ngga sopŭrŭg soldadu-i. Ayŭh mien taruh puru ribu naan bara soldadu-i adi pagan ka pait ngara bada matak singarŭm 4 ngga atur ati: “Bisukan di parad mandi kupo anŭ, pak dŭhnyah paŭh jo; ka sidia yŭn re nyerang. 5 Aku ngga bara ku re masang tudu kupo anŭ. Kan daya Ai ruah di rawan kieh, kieh re bu, nimun adi mbŭh ata ndai sibungas-i. 6 Ngara re tadak kieh ndŭg ka ngara mbŭh jo so kupo. Ngara re pikir kieh bu mangān ngara, nimun adi mbŭh ata ndai dawŭ-i. 7 Nganŭ meh angān ruah so tarun yŭn ngan bisukan ka sirabut kupo anŭ. TUHAN adi Tapa ngan re nggen-i di angān. 8 Ripas angān muko sirabut kupo anŭ, angān rasu sigot-i, nimun adi mbŭh TUHAN pesan. Anŭ inŭh atur yŭn ngan.” 9 Jadi Joshua bada ngara matak, ka ngara di ka tarun adi yŭn bisukan ka kajŭn diginŭ, tura ka barat Ai, di asah Ai ngga Bethel. Ngarŭm anŭ Joshua nyirŭmŭn di yŭn ngara bibari. 10 Awar Isan isan, Joshua makat ka bagan bara soldadu-i bada tikuruk. Ka Joshua ngga bara pinguru Israel nguru ngara matak di ka kupo Ai. 11 Bara soldadu adi ayō Joshua masang panu nuju tiban-bās kupo Ai ka bibari di parad ka utara, ka agi rubān di asah ngara ngga kupo Ai. 12 Ayŭh taban 5000 naan bara-i ka bada ngara bisukan di parad ka barat kupo anŭ, di asah Ai ngga Bethel. 13 Bara soldadu dog ngatur yŭn biperang, anŭ inŭh bara adi so bari mbit tura ka utara kupo, ka bara adi bŭkŭn mbit tura ka barat. Joshua nyirŭmŭn di rubān ngarŭm anŭ. 14 Kan raja kupo Ai kiris bara soldadu Joshua, ayŭh ngga bara daya-i bigaut matak ka Rubān Jordan di nyerang bara daya Israel di tarun adi yŭn ngara ko ngarah ngara dawŭ-i, dŭh rada adŭp ngara re dog nyerang so punok. 15 Joshua ngga bara-i ndai adŭp ngara bada mun adi ngundur, bu nuju tarun tana-matung. 16 Sopŭrŭg daya adi darŭm kupo Ai mbŭh dog bada tadak ngara, ka darŭm ngara tadak Joshua, ngara mbŭh makin dŭ dŭ jo so kupo. 17 Barang naan dari darŭm kupo Ai mbŭh ruah tadak bara daya Israel, ka kupo Ai mbŭh rapā, amai mating daya jaga-i. 18 Ka TUHAN nang di Joshua, “Tiju Ai ngga jarok mu; Aku nggen-i di kuu.” Joshua ndai nimun dog bada, 19 ka kan ayŭh pakat tangan-i, bara soldadu-i adi bisukan rasu ruah, bikaduh ka darŭm kupo ka sirabut-i. Ngara rasu sigot kupo anŭ. 20 Kan bara daya so kupo Ai kimat punok, ngara kiris asuh bijambung ka rangit. Mbŭh mating gaya ngara re bikaduh bu amai bara daya Israel adi ko bu ka tarun tana-matung madin mbŭh pari di nyerang ngara. 21 Kan Joshua ngga bara-i kiris bara adi bŭkŭn mbŭh sirabut kupo Ai ka mbŭh sigot-i, ngara pari ka piguru siŭ bara daya Ai. 22 Bara daya Israel adi darŭm kupo Ai ruah ka sua nyerang ngara. Jadi daya Ai mbŭh dog nyikapung bara daya Israel, ka sopŭrŭg daya Ai abo dog siŭ. Ndi naan mating tungang bu ka ndi naan mating gŭh udip 23 adŭ-i raja Ai. Ayŭh dog nakap ka dog taban ka yŭn Joshua. 24 Bara daya Israel siŭ barang naan pinganyu di tarun tana-matung di yŭn ngara ko dog tadak. Komŭnŭ ngara pari ka kupo Ai ka siŭ barang naan daya diginŭ. 25-26 Joshua gibabŭ tiju kupo Ai ngga jarok-i, ka dŭh pasan-i ndŭg ka barang naan daya diginŭ mbŭh dog siŭ. Sopŭrŭg daya adi rŭŭ di Ai dog siŭ andu anŭ; prungun-i agi 12, 000 naan dari ngga dayung. 27 Bara daya Israel tambit yŭn adŭp ngara dāng kudip ngga buat buat-rata adi dog sirapas di kupo anŭ, nimun adi ko TUHAN kidaan di Joshua. 28 Jadi Joshua sigot kupo Ai ka tandah-i jadi tibawang ndŭg andu ati. 29 Ayŭh kideng raja Ai di atuh kayuh ka tandah tadang-i diginŭ ndŭg singumi andu. Ngga simŭdŭp batŭh andu Joshua nggen ukum bada tadang-i dog kadi, ka-i dog taran dŭh jo so tiban-bās kupo. Ngara nugung tibande batuh di tunduh tadang-i, adi gibabŭ diginŭ ndŭg andu ati. 30 Komŭnŭ Joshua pijog ndi mija-sambah yŭn TUHAN, adi Tapa Israel, di Darŭd Ebal. 31 Ayŭh pijog-i nanyam atur adi Moses, adi urun TUHAN mbŭh nggen di bara daya Israel, nimun adi dog nang di Ukum-adat Moses: “mija-sambah dog ndai so batuh adi dŭh dog mŭŭt ngga pingakas basi.” Di tunduh-i ngara jugan sadis badang ka TUHAN, ka ngara jugan gŭh sadis bidingan ngara. 32 Di tunduh mija-sambah anŭ, ka di sirung jawin bara daya Israel, Joshua nuris di batuh batuh anŭ Ukum-adat nimun adi Moses ko nuris. 33 Bara daya Israel, ngga bara pinguru ngara, bara pingubak, ka bara akim, samŭn bara daya pinami adi rŭŭ bigaur ngga ngara, mijog di duwŭh parad Pati Simanya TUHAN, nura bara imam adi so asar Levi adi tawid-i. Sitangah so bara daya Israel mijog nyipunok Darŭd Gerizim, ka sitangah adi bŭkŭn mijog nyipunok Darŭd Ebal. Moses adi urun TUHAN muko pesan ngara bada ndai simŭnŭ kan-i mbŭh tipuh adi ngga ngara kambat berkat. 34 Joshua basa meh tŭngŭn ukum-adat anŭ ngga sirŭŭn bana, samŭn pinganang berkat ngga pinganang pangu, nimun adi mbŭh dog nuris darŭm surat Ukum-adat. 35 Barang Pinyipesan Moses dog basa Joshua di sirung jawin daya bagŭ adi agi tikuruk diginŭ, samŭn bara dayung ngga anak-anya, ngga bara daya pinami adi agi rŭŭ bigaur ngga ngara.

Joshua 9

1 Pimanang daya Israel darŭm perang mbŭh dog puan bara raja adi rŭŭ tura ka barat Jordan -- di gadung sandah, di sigŭn dudu sandah, ka di ndi abong tarun rabak mapang Rawŭt Mediterranean jeh ka utara ndŭg Lebanon. Ngara anŭ inŭh raja daya Hitti, raja daya Amor, raja daya Canaan, raja daya Periz, raja daya Hivi, ngga raja daya Jebus. 2 Ngara anŭ bipekat ka nguruk adŭp-i yŭn re rawan Joshua ngga bara daya Israel. 3 Pak bara daya Gibeon adi daya Hivi, mbŭh dingah kayuh adi Joshua mbŭh ndai di Jericho ngga di Ai, 4 ka ngara rasu ndai pikir-i an nipu ayŭh. Ngara matak ka taban di tunduh kaldi pinguman darŭm guni adi mbŭh tiratak ngga bŭrŭh-kurit adi bitapung. 5 Ngara nēn piraka adi mbŭh ranjang rasas ka kasut adi dog napung. Ngara taban ruti adi mbŭh badŭh ka bikurat. 6 Ngara di ka tarun yŭn bibari di Gilgal ka nang di Joshua ngga di bara daya Israel, “Kieh mandŭg so tarun adi jo. Kieh raan angān ndai ndi pekat-damai ngga kieh.” 7 Pak bara daya Israel nang, “Re ngga mani kieh ndai pekat-damai ngga angān? Kadŭ-i angān rŭŭ di arong ati.” 8 Ngara nang di Joshua, “Kieh ati urun mai.” Joshua siken ngara, “Asi angān? So ki pimandŭg ngan?” 9 Ka ngara kidaan di ayŭh dundan sakati: “Kieh mandŭg so tarun tana adi raru jo, tuan, sabab kieh mbŭh dingah pasar TUHAN adi Tapa ngan. Kieh mbŭh dingah barang masam kayuh adi-I mbŭh ndai di Egypt 10 samŭn kayuh adi mbŭh-I ndai di duwŭh naan raja daya Amor tura ka timor Jordan, anŭ inŭh Raja Sihon so Heshbon ngga Raja Og so Bashan, adi rŭŭ di Ashtaroth. 11 Bara pinguru ami samŭn sopŭrŭg daya adi rŭŭ di tarun tana ami bada kieh sidia pinguman yŭn pimanu ami di dapŭd kaam. Kieh mbŭh dog kidaan bada jadi urun mai ka mite kaam ndai ndi pekat-damai ngga kieh. 12 Tingga masam ruti ami. Di andu kieh tingge ramin arŭn ami di tudu kaam, ruti ati babŭ ngumat. Pak tingga! Madin ayŭh mbŭh badŭh ka bikurat. 13 Di andu kieh ngisi bŭrŭh-kurit ati, ayŭh babŭ bauh, pak tingga! Madin ayŭh mbŭh tiratak. Piraka ngga kasut ami mbŭh rusak sabab pimanu adi jo.” 14 Bara daya Israel trima kada pinguman so ngara pak dŭh bisiken ngga TUHAN pasar kayuh anŭ. 15 Joshua ndai pekat-damai ngga daya Gibeon ka dŭh siŭ ngara. Bara pinguru daya Israel bipayu an sita pekat-damai anŭ. 16 Taruh andu ripas pekat-damai anŭ mbŭh dog ndai, bara daya Israel puan nang ngara anŭ sawŭ rŭŭ di arong anŭ dŭh jo so ngara. 17 Jadi bara daya Israel matak ka panu, ka taruh andu ripas anŭ ngara mandŭg ka kupo kupo adi yŭn ngara anŭ rŭŭ: Gibeon, Chephirah, Beeroth, ka Kiriath Jearim. 18 Pak bara daya Israel dŭh dapŭd siŭ ngara, sabab bara pinguru ngara muko bipayu ngga ngara ngga adŭn TUHAN, adi Tapa Israel. Sopŭrŭg daya Israel mbŭh mingungut di bara pinguru pasar kayuh anŭ, 19 pak ngara nam, “Ata muko bipayu ngga ngara ngga adŭn TUHAN adi Tapa Israel. Madin ata dŭh bisa ida ida ngga ngara. 20 Ata dŭh siŭn dŭh tandah ngara udip amai janji ta; kambŭi dŭh, Tapa re ngukum ata. 21 Tandah ngara udip, pak ngara re tukang kapŭg uwang ka muat piin yŭn ta.” Anŭ inŭh adi bara pinguru mbŭh kira. 22 Joshua bada bara daya Gibeon dog taban ka yŭn adŭp-i; ka-i siken ngara, “Mani angān nipu kieh, nang adŭp ngan mandŭg so tarun adi raru jo pŭn ka angān rŭŭ di arong ati? 23 Sabab angān mbŭh ndai simŭnŭ, Tapa mbŭh ngukum angān. Angān re adu adu jadi urun, tukang kapŭg uwang ka muat piin yŭn ramin Tapa ku.” 24 Ngara nam, “Kieh ndai-i, tuan, sabab kieh mbŭh puan nang taŭn-i sawŭ inŭh TUHAN adi Tapa mai mbŭh pesan urun-I Moses bada kubo nggen tarun tana ati ka kaam ka siŭ sopŭrŭg daya adi rŭŭ dieh buang mai masang biperang. Kieh ndai simŭnŭ sabab kieh taru kaam; kieh siŭt asŭng ami. 25 Madin kieh mbŭh di darŭm kuasa mai; ndai di kieh nimun adi batur di pikir mai.” 26 Jadi anŭ inŭh kayuh adi Joshua mbŭh ndai: ayŭh grindung ngara ka dŭh bada daya Israel siŭ ngara. 27 Pak simŭnŭ gŭh ayŭh bada ngara jadi urun tukang kapŭg uwang ka muat piin yŭn daya Israel ka yŭn mija-sambah TUHAN. Ndŭg andu ati ngara babŭ ndai kraja anŭ di tarun adi TUHAN mbŭh mien yŭn adŭp-I dog nyambah.

Joshua 10

1 Adonizedek, raja di Jerusalem, dingah Joshua mbŭh sirabut ka pirabur Ai ka mbŭh siŭ raja-i, nimun adi mbŭh-i ndai di Jericho ngga di raja-i. Ayŭh dingah gŭh daya di Gibeon mbŭh ndai pekat-damai ngga daya Israel ka mbŭh rŭŭ bigaur ngga ngara. 2 Daya di Jerusalem mbŭh gŭgŭh kan ngara dingah, sabab Gibeon inŭh bayah nyimati ngga tadŭ tadŭ kupo adi biyŭn raja. Ayŭh bayah dŭ so Ai, ka bara soldadu-i pandai biperang. 3 Jadi Adonizedek pait pinganang ati ka Raja Hoham di Hebron, ka Raja Piram di Jarmuth, ka Raja Japhia di Lachish, samŭn Raja Debir di Eglon: 4 “Mandŭg ka turung aku nyerang Gibeon, sabab daya-i mbŭh ndai pekat-damai ngga Joshua ka ngga daya Israel.” 5 Rimŭh naan raja Amor anŭ, anŭ inŭh raja so Jerusalem, Hebron, Jarmuth, Lachish, ka so Eglon. Ngara nguruk adŭp-i ka kirurung Gibeon, ka nyerang-i. 6 Daya Gibeon pait pinganang ka Joshua adi nganŭ bibari di Gilgal: “Dŭhnyah tandah kieh, tuan! Mandŭg rikas di turung kieh! Nyiramat kieh! Sopŭrŭg raja Amor di rais tarun tana sandah mbŭh nguruk adŭp-i ka mbŭh nyerang kieh!” 7 Jadi Joshua ngga sopŭrŭg bara soldadu-i, samŭn bara soldadu adi siabo pandai biperang matak so Gilgal. 8 TUHAN nang di Joshua, “Dŭhnyah taru ngara. Aku mbŭh nggen di kuu pimanang. Ndi naan so ngara anŭ dŭh gŭh re tungang ngarah kuu.” 9 Ndi ngarŭm ngarŭm Joshua ngga bara soldadu-i panu so Gilgal di ka Gibeon, ka ngara nyerang bara daya Amor darŭm ngara dŭh rada. 10 TUHAN bada daya Amor kandang-kandŭ taru kan kiris bara soldadu Israel. Daya Israel siŭ ngara di Gibeon ka tadak ngara mūn ateng darŭd di Beth Horon; adu adu nyerang ndŭg ka siratan jeh di Azekah ngga Makkedah. 11 Darŭm daya Amor bikaduh mūn ateng darŭd mangān soldadu daya Israel, TUHAN bada ujen batuh adi baga rabu nyatŭk ngara ndi aran aran ndŭg Azekah. Bagŭ dŭ kabŭs dog ujen batuh so adi kabŭs da daya Israel. 12 Di andu adi ngga TUHAN nggen pimanang di daya Israel, anŭ inŭh ngarah daya Amor, Joshua minyu ngga TUHAN. Di sirung jawin bara daya Israel ayŭh nang, “Batŭh andu, nŭnŭng nyirungan Gibeon; Buran, rŭŭ nyirungan Rubān Aijalon.” 13 Batŭh andu nŭnŭng ka buran dŭh trigen ndŭg ka bangsa anŭ mbŭh ngarah pinganyu-i. Anŭ agi dog nuris di Surat Jashar. Batŭh andu nŭnŭng di yun rangit ka dŭh mūn ndi andu andu anŭ. 14 Gi-bŭn, so jah ndŭg ka madin, andu adi mun anŭ, adi ngga TUHAN tunda pinganang manusia. TUHAN birawan ngarun daya Israel! 15 Ripas anŭ, Joshua ngga bara soldadu-i pari ka yŭn ngara bibari di Gilgal. 16 Pak rimŭh naan raja Amor anŭ rupas ka bu bisukan di darŭm tang di Makkedah. 17 Agi daya dapŭd ngara, ka Joshua dog kidaan tarun yŭn ngara bisukan. 18 Ayŭh nang, “Biraring batuh batuh adi baga ka baba tang anŭ. Bada kada soldadu jaga diginŭ, 19 pak adŭp ngan dŭhnyah rŭŭ diginŭ. Adu adu tadak pinganyu ka nyerang ngara so punok. Dŭhnyah bada ngara pari ka kupo kupo ngara! TUHAN adi Tapa ngan mbŭh nggen di angān pimanang, ngarah ngara.” 20 Joshua ngga bara daya Israel siŭ ngara, sunggu agi adi bŭkŭn tungang nyiramat adŭp-i di darŭm kupo ka dŭh dog siŭ. 21 Komŭnŭ sopŭrŭg soldadu Joshua siramat pari ka yŭn-i di yŭn bibari di Makkedah. Mating daya di ndi tarun tana anŭ birani minyu nyarah daya Israel. 22 Komŭnŭ Joshua nang, “Kadi batuh batuh so baba tang anŭ ka taban raja adi rimŭh naan anŭ ka yŭn ku.” 23 Jadi baba tang anŭ dog kuka, ka raja raja anŭ adi so Jerusalem, Hebron, Jarmuth, Lachish, ka Eglon, dog taban ruah 24 ka dog taban ka yŭn Joshua. Jadi Joshua bagan sopŭrŭg daya Israel da tudu adŭp-i ka mritah bara pingubak adi ko sua biperang ayō ayŭh da na kaja ngara di tungo bara raja anŭ. Ka ngara ndai nimun dog bada. 25 Komŭnŭ Joshua nang di bara pingubak, “Dŭhnyah taru puan kah jimŭ. Angān dŭh siŭn dŭh birani ka dŭhnyah atin ngan arot, sabab ati inŭh kayuh adi TUHAN re ndai di tunduh sopŭrŭg pinganyu ngan.” 26 Jadi Joshua siŭ raja raja anŭ ka kideng ngara di rimŭh tŭngŭn kayuh, di yŭn tadang ngara dog tandah ndŭg singumi andu. 27 Kan batŭh andu mbŭh simŭdŭp Joshua nggen pinganang, ka tadang ngara dog bisor ka dog taran ka darŭm tang adi ko ngara yŭn bisukan. Batuh batuh adi baga dog na di baba tang anŭ ngga nabat-i, ka-i babŭ diginŭ madin. 28 Joshua nyerang ka sirabut kupo Makkedah samŭn raja-i andu anŭ. Ayŭh bada barang naan daya di kupo anŭ dog siŭ; ndi naan mating gŭh dog kidŭm. Ayŭh ndai di raja Makkedah nimun ayŭh mbŭh ndai di raja Jericho. 29 Ripas anŭ, Joshua ngga bara soldadu-i matak so Makkedah di ka Libnah ka nyerang-i. 30 TUHAN nggen gŭh di bara daya Israel pimanang sirabut kupo anŭ ka ngarah raja-i. Ngara dŭh kidŭm asi asi, pak siŭ barang naan daya adi agi diginŭ. Ngara ndai di raja anŭ nimun ngara mbŭh ndai di raja Jericho. 31 Ripas anŭ, Joshua ngga bara soldadu-i matak so Libnah di ka Lachish, kirurung ka nyerang-i. 32 TUHAN nggen di bara daya Israel pimanang, ngarah Lachish di andu adi duwŭh darŭm tipuh biperang anŭ. Nimun adi mbŭh ngara ndai di Libnah, ngara dŭh kidŭm asi asi, pak siŭ barang naan daya di kupo anŭ. 33 Raja Horam so Gezer mandŭg di turung Lachish, pak Joshua ngarah ayŭh ngga bara soldadu-i ka dŭh tandah asi asi udip. 34 Komŭnŭ, Joshua ngga bara soldadu-i matak so Lachish di ka Eglon, kirurung ka nyerang-i. 35 Ngara sirabut kupo anŭ andu anŭ gŭh ka siŭ barang naan daya adi agi diginŭ, nimun ngara mbŭh ndai di Lachish. 36 Ripas anŭ, Joshua ngga bara soldadu-i matak dinge so Eglon, maad di ka gadung sandah di ka Hebron, nyerang-i 37 ka sirabut-i. Ngara siŭ raja-i ngga barang naan daya di kupo anŭ samŭn di anak anak kupo adi maning anŭ. Joshua pirabur kupo anŭ, nimun adi mbŭh-i ndai di Eglon. Ndi naan daya mating gŭh dŭm. 38 Komŭnŭ Joshua ngga bara soldadu-i pari ka Debir ka nyerang-i. 39 Ayŭh sirabut-i, samŭn raja-i ka sopŭrŭg anak anak kupo adi sindŭk anŭ. Ngara siŭ barang naan daya adi agi diginŭ. Joshua ndai di Debir ngga di raja-i nimun adi mbŭh-i ndai di Hebron ngga di Libnah ngga raja-i. 40 Joshua sirabut ndi tarun tarun tana anŭ. Ayŭh ngarah raja raja rais tarun tana sandah, ired ired tura ka timor, ka sigŭn sandah tura ka barat, samŭn tarun tana adi badŭh di rais tura ka siratan. Ndi naan mating gŭh dog tandah; barang naan dog siŭ. Anŭ inŭh adi TUHAN Tapa daya Israel mbŭh pesan. 41 Joshua ngarah ndi tarun tarun tana so Kadesh Barnea di tura ka siratan ndŭg Gaza sindŭk bŭngŭn rawŭt, samŭn sopŭrŭg tarun tana Goshen, ka jeh ka utara ndŭg Gibeon. 42 Joshua ngarah sopŭrŭg raja anŭ ka tambit tarun tana ngara darŭm ndi sidah matak, sabab TUHAN, adi Tapa Israel, agi birawan yŭn Israel. 43 Ripas anŭ, Joshua ngga bara soldadu-i pari ka yŭn ngara bibari di Gilgal.

Joshua 11

1 Kan agah pasar pimanang daya Israel mbŭh ndŭg Raja Jabin di Hazor, ayŭh pait pinganang ka Raja Jobab di Madon, ka raja raja di Shimron ngga Achshaph, 2 samŭn raja raja di rais tarun tana sandah di utara, di Rubān Jordan di siratan Danu Galilee, di sigŭn sigŭn sandah, ka di pang rawŭt sindŭk Dor. 3 Ayŭh pait gŭh pinganang ka daya Canaan di so-duwŭh parad yang Jordan, ka daya Amor, daya Hitti, daya Periz, daya Jebus di rais tarun tana sandah, samŭn daya Hivi adi rŭŭ di sigŭn Darŭd Hermon di tarun tana Mizpah. 4 Ngara mandŭg ngga sopŭrŭg bara soldadu ngara -- bara soldadu adi kiang dudu sirah sumat di pang rawŭt. Ngara biyŭn bagŭ gŭh kuda ngga krita kuda. 5 Sopŭrŭg bara raja anŭ nguruk adŭp-i ka samah mandŭg di bibari di Sungi Merom yŭn re biperang ngga daya Israel. 6 TUHAN nang di Joshua, “Dŭhnyah taru ngara anŭ. Sipagi ngga arong munti andu, sopŭrŭg ngara re abo dog siŭ Ku yŭn Israel. Angān siŭn bada kuda kuda ngara bajang ka sigot krita krita kuda ngara.” 7 Jadi Joshua ngga sopŭrŭg soldadu-i nyerang ngara di Sungi Merom darŭm ngara dŭh rada. 8 TUHAN nggen pimanang di Israel ngarah ngara. Bara daya Israel nyerang ka tadak ngara jeh ndŭg Misrephoth Maim ngga Sidon tura ka utara, jeh ndŭg Rubān Mizpah tura ka timor. Perang anŭ dŭh rŭŭ rŭŭ ndŭg ka ndi naan pinganyu ngara mating gŭh dŭm. 9 Joshua ndai di ngara nimun adi TUHAN mbŭh pesan: ayŭh bada kuda kuda ngara bajang ka sigot krita krita kuda ngara. 10 Komŭnŭ Joshua pari, sirabut kupo Hazor ka siŭ raja-i. (Di jaman anŭ, Hazor inŭh kupo adi pritah-i adi siabo bake so sopŭrŭg pritah adi bŭkŭn.) 11 Ngara siŭ barang naan daya diginŭ; ndi naan mating gŭh dog kidŭm, ka kupo anŭ dog sigot. 12 Joshua sirabut sopŭrŭg kupo anŭ ngga raja raja-i, siŭ barang naan daya, nimun adi Moses, adi urun TUHAN mbŭh pesan. 13 Sunggu mŭnŭ, daya Israel dŭh sigot tadŭ tadŭ kupo adi dog pijog di anak sandah, adŭ-i Hazor adi dog sigot Joshua. 14 Daya Israel tambit sopŭrŭg kayuh adi brega, ngga dāng kudip so kupo kupo anŭ ka nyikŭn-i yŭn adŭp ngara. Pak ngara siŭ barang naan daya. Ndi naan mating gŭh dog kidŭm. 15 TUHAN mbŭh nggen pinyipesan-I di urun-I Moses, Moses mbŭh nggen-i di Joshua, ka Joshua tunda sopŭrŭg-i. Ayŭh ndai barang masam kayuh adi TUHAN pesan di Moses. 16 Joshua sirabut sopŭrŭg tarun tana anŭ -- rais tarun tana sandah ka sigŭn sigŭn sandah, tura ka utara ngga siratan, sopŭrŭg abong Goshen ngga rais adi badŭh tura ka siratan, samŭn Rubān Jordan. 17-18 Tarun tana anŭ, buka-i inŭh so Darŭd Halak di siratan sindŭk Edom, ka jeh ndŭg Baalgad di utara, di rubān Lebanon tura ka siratan Darŭd Hermon; Joshua biperang ngga raja raja tarun tana anŭ mua tian-i, pak ayŭh nakap ka siŭ sopŭrŭg ngara. 19 Kupo adi ndai damai ngga Israel adŭ-i Gibeon, adi yŭn kada daya Hivi rŭŭ. Sopŭrŭg kupo adi bŭkŭn mbŭh dog ngarah darŭm perang. 20 TUHAN mbŭh bada ngara bigŭtŭ an biperang ngga daya Israel, isa ngara rarap ka dog siŭ dŭh ngga masi. Anŭ inŭh kayuh adi TUHAN mbŭh pesan di Moses. 21 Di tika anŭ Joshua pirarap bangsa grigasi adi dog kadŭn Anakim adi rŭŭ di rais tarun tana sandah -- di Hebron, Debir, Anab, ka di sopŭrŭg rais tarun tana sandah Judah ngga Israel. Joshua pirarap ngara samŭn kupo kupo ngara. 22 Mating daya Anakim dŭm di tarun tana Israel, pak sunggu mŭnŭ, agi kada ngara dŭm di Gaza, Gath, ka Ashdod. 23 Joshua sirabut ndi abong tarun tana anŭ, nimun adi TUHAN mbŭh pesan di Moses. Joshua nggen tarun tana anŭ di daya Israel siŭn ngara dapu, ka kutung-i dupan ngara, nanyam ka tibaran-asar. Daya Israel rŭŭ so biperang, ka rais ngara mbŭh darŭm damai.

Joshua 12

1 Daya Israel taŭn muko sirabut ka ngisi tarun tana tura ka timor yang Jordan, so Rubān Arnon ndŭg Rubān Jordan jeh ndŭg Darŭd Hermon di tura ka utara. Ngara ngarah duwŭh naan raja. 2 Ndi naan dŭn Sihon, raja Amor adi mritah di Heshbon. Sitangah tarun tana Gilead mŭrŭt pritah-i: so Aroer (di bŭngŭn Rubān Arnon) so kupo adi di yun rubān anŭ, jeh ndŭg Yang Jabbok, adi baat Ammon; 3 samŭn Rubān Jordan so Danu Galilee ka siratan nuju Beth Jeshimoth (tura ka timor Rawŭt Pide) ka nuju sigŭn Darŭd Pisgah. 4 Ngara ngarah gŭh raja Og so Bashan, ndi naan so sikasŭn bara daya Rephaim. Ayŭh mritah di Ashtaroth ngga Edrei. 5 Tarun adi-i mritah inŭh samŭn Darŭd Hermon, Salecah, ngga sopŭrŭg tarun tana Bashan jeh ndŭg baat Geshur ngga Maacah, samŭn sitangah tarun tana Gilead, jeh ndŭg tarun tana Raja Sihon di Heshbon. 6 Duwŭh naan raja anŭ ko dog ngarah Moses ngga bara daya Israel. Moses, adi urun TUHAN, nggen tarun tana ngara di tibaran-asar Reuben ngga tibaran-asar Gad, ka di sitangah tibaran-asar Manasseh, siŭn jadi utung ngara. 7 Joshua ngga bara daya Israel ngarah sopŭrŭg raja di tarun tana tura ka barat yang Jordan, so Baalgad di rubān Lebanon ndŭg Darŭd Halak di siratan sindŭk Edom. Joshua kutung tarun tana anŭ dupan tibaran tibaran-asar Israel ka nggen-i di ngara ndu bisaka. 8 Tarun tana anŭ inŭh samŭn rais tarun tana sandah, sigŭn sandah tura ka barat, Rubān Jordan ngga sigŭn sigŭn sandah-i, ired ired sandah tura ka timor, ngga tarun tana badŭh tura ka siratan. Tarun tana anŭ, dawŭ-i mbŭh tarun yŭn rŭŭ daya Hitti, daya Amor, daya Canaan, daya Periz, daya Hivi, ngga daya Jebus. 9 Daya Israel ngarah raja raja di kupo kupo ati: Jericho, Ai (sindŭk Bethel), 10 Jerusalem, Hebron, 11 Jarmuth, Lachish, 12 Eglon, Gezer, 13 Debir, Geder, 14 Hormah, Arad, 15 Libnah, Adullam, 16 Makkedah, Bethel, 17 Tappuah, Hepher, 18 Aphek, Lasharon, 19 Madon, Hazor, 20 Shimron Meron, Achshaph, 21 Taanach, Megiddo, 22 Kedesh, Jokneam (di Carmel), 23 Dor (di bŭngŭn rawŭt), Goiim (di Galilee), 24 ka Tirzah -- 31 naan raja sopŭrŭg-i.

Joshua 13

1 Joshua madin mbŭh raru minyamba. TUHAN nang di ayŭh, “Kuu mbŭh raru minyamba, pak raru bagŭ tarun tana adi babŭ an dog tambit; 2 sopŭrŭg tarun tana Philistia ngga Geshur, 3 samŭn sopŭrŭg tarun tana Avvim tura ka siratan. (Tarun tana so sungi Shihor, di baat Egypt, jeh ndŭg baat Ekron tura ka utara mbŭh dog nyirundeng tarun tana daya Canaan. Raja raja daya Philistia rŭŭ di Gaza, Ashdod, Ashkelon, Gath, ngga Ekron.) 4 Gibabŭ bagŭ tana rais daya Canaan, ka Mearah (adi dog dapu daya Sidon) jeh ndŭg Aphek, di arong baat daya Amor; 5 tarun tana daya Gebal; ndi tarun tarun tana Lebanon ndŭg timor, so Baalgad, di tura ka siratan Darŭd Hermon, ndŭg Ateng Hamath. 6 Anŭ samŭn sopŭrŭg tarun tana daya Sidon, adi rŭŭ di rais tarun tana sandah di asah dudu Darŭd Lebanon ngga Misrephoth Maim. Aku re pibu sopŭrŭg ngara anŭ kan bara daya Israel nyerang ngara. Kuu dŭh siŭn dŭh kutung tarun tana anŭ dupan bara daya Israel, nimun adi Aku muko pesan di kuu. 7 Ngapŭi kutung meh tarun tana anŭ dupan tibaran-asar adi dŭm prii, ngga di sitangah tibaran-asar Manasseh, yŭn jadi tana adi ngara dapu.” 8 Tibaran-asar Reuben ngga tibaran-asar Gad samŭn sitangah tibaran-asar Manasseh anŭ ndi mbŭh kambat tana adi Moses, adi urun TUHAN, mbŭh nggen di ngara. Tana anŭ inŭh di tura ka timor Yang Jordan. 9 Buka tarun tana ngara inŭh jeh ndŭg Aroer (di bŭngŭn Rubān Arnon), samŭn kupo adi di yun rubān anŭ samŭn sopŭrŭg tarun tana adi rata buang bayah bigatung so Medeba ndŭg Dibon. 10 Ka-i jeh ndŭg arong baat Ammon samŭn sopŭrŭg kupo adi muko dog mritah raja Sihon adi daya Amor, adi muko mritah di Heshbon. 11 Samŭn tarun tana Gilead, gadung Geshur ngga Maacah, ndi abong abong Darŭd Hermon, samŭn ndi abong abong Bashan, jeh ndŭg Selecah. 12 Anŭ samŭn tarun tana adi dog mritah Og, sikasŭn raja adi so daya Rephaim, adi muko mritah di Ashtaroth ngga Edrei. Moses muko ngarah ngara ka pibu ngara. 13 Sunggu mŭnŭ bara daya Israel dŭh pibu bara daya Geshur ngga daya Maacah; ngara gibabŭ rŭŭ di Israel. 14 Moses dŭh nggen tana di tibaran-asar Levi. Nimun adi TUHAN muko kidaan di Moses, adŭ ngara bisa trima ndu utung ngara inŭh ndi utung so sadis adi dog badang di tunduh mija-sambah yŭn TUHAN adi Tapa daya Israel. 15 Moses mbŭh nggen kada so tarun tana anŭ ka bara rawang tibaran-asar Reuben bada jadi utung ngara. 16 Bayah tarun tana ngara inŭh ndŭg Aroer (di bŭngŭn Rubān Arnon) samŭn kupo adi di yun rubān anŭ, ka samŭn sopŭrŭg tarun tana adi rata buang bayah bigatung maning Medeba. 17 Anŭ samŭn Heshbon ngga kupo kupo adi di tarun tana adi rata buang bayah bigatung: Dibon, Bamoth Baal, Beth Baalmeon, 18 Jahaz, Kedemoth, Mephaath, 19 Kiriathaim, Sibmah, Zereth Shahar di tunduh sandah di darŭm rubān anŭ, 20 Bethpeor, ired ired Darŭd Pisgah, ngga Beth Jeshimoth. 21 Anŭ samŭn sopŭrŭg kupo adi di tarun tana adi rata buang bayah bigatung, samŭn ndi abong abong tarun tana darŭm pritah raja Sihon adi daya Amor adi muko mritah di Heshbon. Moses ngarah ayŭh samŭn bara pinguasa di Midian: Evi, Rekem, Zur, Hur ngga Reba. Sopŭrŭg ngara anŭ muko mritah tarun tana anŭ yŭn Raja Sihon. 22 Samah ngga ngara anŭ adi dog siŭ daya Israel inŭh ndi naan daya adi pandai kidaan nasip, dŭn Balaam anak Beor. 23 Yang Jordan inŭh baat di tura ka barat yŭn tibaran-asar Reuben. Sopŭrŭg anŭ inŭh kupo kupo ngga anak anak kupo adi dog nggen di bara rawang tibaran-asar Reuben, bada jadi utung ngara. 24 Moses muko gŭh nggen kada so tarun tana anŭ ka bara rawang tibaran-asar Gad, bada jadi utung ngara. 25 Tarun tana ngara inŭh samŭn Jazer ka sopŭrŭg kupo di gadung Gilead, sitangah so tarun tana Ammon jeh ndŭg Aroer di tura ka timor Rabbah. 26 Bayah tarun tana ngara inŭh so Heshbon jeh ndŭg Ramath Mizpeh ngga Betonim, so Mahanaim jeh ndŭg baat Lodebar. 27 Di Rubān Jordan, anŭ samŭn Beth Haram, Bethnimrah, Sukkoth, ngga Zaphon, kada so tarun tana adi dog mritah Raja Sihon so Heshbon. Baat ngara di tura ka barat inŭh Yang Jordan jeh ndŭg Danu Galilee di tura ka utara. 28 Anŭ inŭh dudu kupo ngga anak anak kupo adi dog nggen di bara rawang tibaran-asar Gad, bada jadi utung ngara. 29 Moses muko nggen kada tarun tana anŭ di bara rawang sitangah so tibaran-asar Manasseh, bada jadi utung ngara. 30 Bayah tarun tana ngara inŭh ndŭg Mahanaim, ka samŭn sopŭrŭg abong Bashan -- ka ndi tarun tana adi dog mritah Og, raja so Bashan, samŭn nŭm puru anak anak kupo Jair di Bashan. 31 Anŭ samŭn tarun tana Gilead, samŭn Ashtaroth ngga Edrei, adi jadi sindŭ sindŭ kupo di tarun tana adi dog mritah raja Og di Bashan. Sopŭrŭg anŭ mbŭh dog nggen di sitangah bara rawang adi sesang Machir anak Manasseh. 32 Simŭnŭ inŭh Moses kutung tarun tana di tura ka timor Jericho ngga Jordan di tika ayŭh gibabŭ di tarun tana rabak Moab. 33 Pak Moses dŭh pirutung tarun tana di tibaran-asar Levi. Ayŭh kidaan di ngara nang tung ngara utung inŭh sadis adi dog jugan ka TUHAN adi Tapa Israel.

Joshua 14

1 Ati inŭh gaya tarun tana Canaan di tura ka barat Jordan dog kutung dupan bara daya Israel. Eleazar adi jadi imam, Joshua anak Nun, ngga bara pinguru rawang tibaran tibaran-asar Israel bikutung tarun tana anŭ dupan bara daya bagŭ. 2 Nimun adi TUHAN mbŭh pesan di Moses, tarun tana yŭn prii ngga sitangah tibaran tibaran-asar tura ka barat Jordan dog natu pakai taran dadu. 3-4 Moses taŭn muko nggen tarun tana di tura ka timor Jordan di duwŭh ngga sitangah tibaran tibaran-asar adi bŭkŭn. (Bara sesang Joseph mbŭh dog kutung jadi duwŭh tibaran-asar: Manasseh ngga Ephraim.) Sunggu simŭnŭ, Moses dŭh pirutung tibaran-asar Levi ngga tarun tana. Adŭ ngara dog nggen kupo kupo yŭn ngara rŭŭ, ngga tarun tana kupai yŭn sapi sapi ngga biri biri ngara. 5 Daya Israel bikutung tarun tana anŭ nanyam adi TUHAN mbŭh pesan di Moses. 6 Ndi andu kada daya so tibaran-asar Judah mandŭg tudu Joshua di Gilgal. Ndi so ngara anŭ adi dŭn Caleb, anak Jephunneh daya Keniz, nang di ayŭh, “Kaam puan kayuh adi TUHAN mbŭh nang, di Kadesh Barnea, pasar kaam ngga aku di Moses, adi urun Tapa. 7 Umbur ku mbŭh pat puru sawa di tika Moses adi urun TUHAN, pait aku so Kadesh Barnea bada di pirasa tarun tana ati. Aku taban pinyiripot adi sawŭ ka ayŭh, 8 pak bara daya adi sua ngga aku pitaru bara daya ta. Pak aku tŭtŭd tunda TUHAN adi Tapa ku. 9 Amai aku mbŭh ndai simŭnŭ, Moses bijanji ngga aku nang bara anak ku ngga adŭp ku taŭn sawŭ re trima tarun tana adi muko ku kudak jadi utung jami. 10 Pak madin, tingga meh, mbŭh pat puru-rimŭh sawa so andu TUHAN muko nang kayuh anŭ di Moses. Anŭ inŭh di tipuh bara daya Israel bigandon mutas tarun tana-pajam, ka TUHAN, nanyam janji-I, mbŭh bada aku babŭ udip ndŭg madin. Tingga aku! Aku madin mbŭh mai puru-rimŭh sawa 11 ka gibabŭ tagap bake nimun adŭp ku di tika Moses pait aku. Aku gibabŭ sukup bake sua matak biperang puan kah ndai tadŭ tadŭ kayuh. 12 Ngapŭi meh, nggen di aku rais tarun tana sandah anŭ adi TUHAN mbŭh bijanji an nggen di aku di andu aku ngga bara daya ku nggen pinyiripot ami pasar tarun tana anŭ. Kieh kidaan di kaam nang bangsa grigasi adi dog kadŭn Anakim agi rŭŭ diginŭ darŭm kupo kupo adi bikuta. Kadŭ-i TUHAN re agi ngga aku, ka aku re pibu ngara so nŭ nanyam adi TUHAN muko nang.” 13 Joshua nyiberkat Caleb anak Jephunneh ka nggen di ayŭh kupo Hebron jadi utung-i. 14 Hebron gibabŭ dog dapu bara sesang Caleb anak Jephunneh adi daya Keniz, sabab ayŭh tŭtŭd tunda TUHAN adi Tapa Israel. 15 Diŭ so anŭ, Hebron dog kadŭn kupo Arba (Arba inŭh ndi naan adi siabo timagah so tibaran Anakim.)Madin tarun tana anŭ mbŭh darŭm damai amai mating tia perang.

Joshua 15

1 Bara rawang tibaran-asar Judah trima tung ngara utung tana nanyam ka adi dog nyuse digiti: Bayah tarun tana anŭ inŭh ndŭg siratan nuju tŭbŭn tarun tana-pajam Zin, jeh di siratan di baat Edom. 2 Baat parad ka siratan anŭ piguru so tŭbŭn Rawŭt Pide di siratan, 3 jeh nuju siratan so Ateng Akrabbim ka ndŭg Zin. Ayŭh mūn nuju siratan so Kadesh Barnea, murah Hezron ndŭg Addar, biruit nuju Karka, 4 ka pijuu ndŭg Azmon, ka tunda tŭngŭn sungi di baat Egypt ndŭg Rawŭt Mediterranean, adi tŭbŭn baat anŭ. Anŭ inŭh baat Judah di parad ka siratan. 5 Baat adi parad ka timor inŭh Rawŭt Pide, mudek jeh ndŭg atak sungi adi jadi nangŭh Yang Jordan. Baat adi parad ka utara piguru so nŭ, 6 nuju Beth Hoglah ka pijuu ndŭg dūg tarun di tura ka utara adi nura Rubān Jordan. Komŭnŭ ayŭh maad nuju Batuh Bohan (Bohan inŭh anak dari Reuben), 7 so Rubān Pinyusah ndŭg Debir, komŭnŭ biruit ka utara nuju Gilgal, adi nura Ateng Adummim parad tura ka siratan rubān anŭ. Komŭnŭ ka-i nuju rubang rubang piin Enshemesh ka tambus Enrogel, 8 ka maad mutas Rubān Hinnom tura ka parad siratan sandah adi yŭn kupo daya Jebus adi dŭn Jerusalem mbŭh mijog. Baat anŭ pijuu ndŭg tibung sandah anŭ di tura ka barat Rubān Hinnom, di tŭbŭn Rubān Rephaim adi parad ka utara. 9 So nŭ baat anŭ ndŭg rubang rubang piin Nephtoah ka ruah tambus kupo kupo adi sindŭk Darŭd Ephron. Diginŭ ayŭh biruit nuju Baalah (puan kah Kiriath Jearim), 10 di yŭn-i maning parad ka barat Baalah nuju rais tarun tana sandah Edom, ka kadŭg parad utara Darŭd Jearim (puan kah Chesalon), mūn nuju Beth Shemesh ka murah Timnah. 11 Baat anŭ jeh ndŭg sandah tura ka utara Ekron, biruit nuju Shikkeron, murah Darŭd Baalah, ka pijuu ndŭg Jamnia. Tŭbŭn baat anŭ inŭh di Rawŭt Mediterranean, 12 adi jadi baat tura ka barat. Di darŭm gadung baat baat anŭ bara rawang tibaran-asar Judah agi rŭŭ. 13 Nanyam ka adi TUHAN muko pesan di Joshua, kada so tarun tana Judah mbŭh dog nggen di Caleb anak Jephunneh, so tibaran-asar Judah. Ayŭh trima Hebron, kupo adi dog dapu Arba, sama Anak. 14 Caleb pibu bara sesang Anak so kupo anŭ -- bara manak Sheshai, Ahiman, ngga Talmai. 15 So nŭ ayŭh di nyerang bara daya adi rŭŭ di Debir. (Dawŭ-i kupo anŭ dog kadŭn Kiriath Sepher.) 16 Caleb nang, “Aku re nggen anak dayung ku Achsah ndu sawŭn dari adi tungang sirabut kupo Kiriath Sepher.” 17 Othniel, anak dari jurud Caleb adi dŭn Kenaz sirabut kupo anŭ, ka sawŭ Caleb nggen anak dayung-i Achsah di ayŭh ndu sawŭn. 18 Di andu ngara sawan Othniel ngasu dayung anŭ bada mite ndi engan tana so sama-i. Ayŭh mūn so kaldi-i, ka Caleb siken ayŭh ani raan-i. 19 Ayŭh nam, “Aku raan tarun adi biyŭn piin dieh. Tarun tana adi kaam mbŭh nggen di aku inŭh di tarun tana adi badŭh.” Jadi Caleb nggen di ayŭh atak piin adi di sijo ngga di saba. 20 Ati inŭh tarun tana adi bara rawang tibaran-asar Judah trima jadi utung ngara. 21 Kupo kupo jeh tura ka siratan adi ngara dapu, anŭ adi sindŭk baat ngga Edom inŭh Kabzeel, Eder, Jagur, 22 Kinah, Dimonah, Adadah, 23 Kedesh, Hazor, Ithnan, 24 Ziph, Telem, Bealoth, 25 Hazor Hadattah, Kerioth Hezron (puan kah Hazor), 26 Amam, Shema, Moladah, 27 Hazar Gaddah, Heshmon, Bethpelet, 28 Hazar Shual, Beersheba, Biziothiah, 29 Baalah, Iim, Ezem, 30 Eltolad, Chesil, Hormah, 31 Ziklag, Madmannah, Sansannath, 32 Lebaoth, Shilhim, Ain, ngga Rimmon: prungun-i agi duwŭh puru-prii kupo, samŭn anak anak kupo adi maning-i. 33 Jadi kupo kupo adi di sigŭn dudu sandah anŭ inŭh Eshtaol, Zorah, Ashnah, 34 Zanoah, Engannim, Tappuah, Enam, 35 Jarmuth, Adullam, Socoh, Azekah, 36 Shaaraim, Adithaim, Gederah ngga Gederothaim: Prungun-i agi simŭng pat kupo, samŭn anak anak kupo adi maning-i. 37 Agi gŭh Zenan, Hadashah, Migdalgad, 38 Dilean, Mizpah, Joktheel, 39 Lachish, Bozkath, Eglon, 40 Cabbon, Lahmam, Chitlish, 41 Gederoth, Bethdagon, Naamah, ngga Makkedah: simŭng nŭm kupo samŭn anak anak kupo adi maning-i. 42 Ka agi gŭh Libnah, Ether, Ashan, 43 Iphtah Ashnah, Nezib, 44 Keilah, Achzib, ngga Mareshah: prii kupo, samŭn anak anak kupo adi maning-i. 45 Agi dinge Ekron ngga kupo kupo-i ngga anak anak kupo-i, 46 ka sopŭrŭg kupo ngga anak anak kupo sindŭk Ashdod, so Ekron ndŭg Rawŭt Mediterranean. 47 Ka agi gŭh Ashdod ngga Gaza, samŭn kupo kupo-i ngga anak anak kupo-i, jeh ndŭg sungi di baat Egypt ngga tabing Rawŭt Mediterranean. 48 Di rais tarun tana sandah agi Shamir, Jattir, Socoh, 49 Dannah, Kiriath Sepher (puan kah Debir), 50 Anab, Eshtemoa, Anim, 51 Goshen, Holon, ka Giloh: simŭng ndi kupo samŭn anak anak kupo adi maning-i. 52 Ka agi gŭh Arab, Dumah, Eshan, 53 Janim, Beth Tappuah, Aphekah, 54 Humtah, Hebron, ka Zior: prii kupo, samŭn anak anak kupo adi maning-i. 55 Agi gŭh Maon, Carmel, Ziph, Juttah, 56 Jezreel, Jokdeam, Zanoah, 57 Kain, Gibeah, ngga Timnah: simŭng kupo samŭn anak anak kupo adi maning-i. 58 Agi gŭh Halhul, Bethzur, Gedor, 59 Maarath, Bethanoth, ngga Eltekon: nŭm kupo, ngga anak anak kupo adi maning-i. 60 Ka agi gŭh Kiriath Baal (puan kah Kiriath Jearim) ngga Rabbah: duwŭh kupo, samŭn anak anak kupo maning-i. 61 Di tarun tana-pajam agi Beth Arabah, Middin, Secacah, 62 Nibshan, Kupo Garo, ngga Engedi: nŭm kupo samŭn anak anak kupo adi maning-i. 63 Pak bara daya Judah dŭh tungang pibu bara daya Jebus, adi rŭŭ di Jerusalem. Bara daya Jebus gibabŭ rŭŭ diginŭ ngga bara daya Judah.

Joshua 16

1 Baat di parad ka siratan adi dog nitah yŭn sesang sesang Joseph piguru so yang Jordan sindŭk Jericho, di ndi tarun yŭn tura ka timor rubang rubang piin di Jericho, ka tambus tarun tana-pajam. Ayŭh piguru so Jericho nuju rais tarun tana sandah jeh ndŭg Bethel. 2 So Bethel ndŭg Luz, ka masang ndŭg Ataroth Addar, di yŭn daya Archi rŭŭ. 3 Komŭnŭ ayŭh masang nuju abong tarun tana daya Japhlet, ka jeh ndŭg saba Beth Horon. So nŭ nuju Gezer ndŭg Rawŭt Mediterranean. 4 Bara sesang Joseph, anŭ inŭh tibaran-asar Ephraim ngga tibaran-asar Manasseh barat, trima tarun tana anŭ jadi utung ngara. 5 Ati inŭh tarun tana bara rawang tibaran-asar Ephraim: baat ngara piguru so Ataroth Addar nuju timor jeh ndŭg Sijo Beth Horon, 6 ka so nŭ nuju Rawŭt Mediterranean. Michmethath inŭh tura ka utara ngara. So ka timor tarun anŭ, baat anŭ nikok nuju Taanath Shiloh, ka radus kadŭg tura ka timor di ka Janoah. 7 Komŭnŭ ayŭh mūn so Janoah di ka Ataroth ngga Naarah, ndŭg Jericho ka ndŭg yang Jordan. 8 So Tappuah radus ka barat di ka sungi Kanah ndŭg Rawŭt Mediterranean. Anŭ inŭh tarun tana adi dog nggen ka bara rawang tibaran-asar Ephraim jadi utung ngara, 9 samŭn kada kupo ngga anak anak kupo adi agi darŭm baat Manasseh, pak dog nggen ka daya Ephraim. 10 Pak ngara dŭh pibu bara daya Canaan adi rŭŭ di Gezer. Ngapŭi meh daya Canaan rŭŭ di ruang daya Ephraim ndŭg andu ati, pak ngara dog takan bada jadi urun.

Joshua 17

1 Pire tana tura ka barat yang Jordan mbŭh dog pirutung yŭn kada rawang adi sesang anak pinuai Joseph adi dŭn Manasseh. Machir, adi sama Gilead, inŭh anak pinuai Manasseh buang pimagan perang; jadi Gilead ngga Bashan di tura ka timor yang Jordan mbŭh dog pirutung yŭn-i. 2 Tarun tana tura ka barat yang Jordan mbŭh dog pirutung yŭn bara rawang Manasseh adi bŭkŭn: Abiezer, Helek, Asriel, Shechem, Hepher ngga Shemida. Ngara inŭh bara sesang dari so Manasseh anak Joseph, ka ngara mbŭh pingubak rawang rawang anŭ gŭh. 3 Zelophehad, anak Hepher, adi anak Gilead, adi anak Machir, adi anak Manasseh, dŭh biyŭn anak dari, pak anak anak dayung adŭ. Dŭn ngara inŭh Mahlah, Noah, Hoglah, Milcah, ngga Tirzah. 4 Ngara di ka yŭn Eleazar adi imam, ka yŭn Joshua anak Nun, ka yŭn bara pinguru, ka nang, “TUHAN muko pesan Moses bada nggen di kieh ngga di bara madis ami adi dari, pire tana yŭn jadi utung ami.” Ngapŭi, nimun adi TUHAN mbŭh pesan, ngara ngga bara madis ngara dog pirutung tarun tana. 5 Sabab anŭ meh Manasseh trima simŭng utung tarun tana, nambah Gilead ngga Bashan adi di tura ka timor yang Jordan, 6 amai bara sesang-i adi dayung ngga adi dari mbŭh samah dog pirutung. Tarun tana Gilead mbŭh dog pirutung ka bara sesang Manasseh adi bŭkŭn. 7 Tarun tana Manasseh piguru so Asher ndŭg Michmethath, di timor Shechem. Baat tana anŭ ndŭg siratan, adi pibŭrŭt bara daya Entappuah. 8 Tarun tana adi maning Tappuah dog dapu Manasseh, pak kupo Tappuah, adi di baat, dog dapu bara sesang Ephraim. 9 Baat anŭ mūn ka sungi Kanah. Kupo kupo adi di siratan sungi anŭ dog dapu Ephraim, sunggu-i darŭm tarun tana Manasseh. Baat Manasseh pijuu mapang tura ka utara sungi anŭ ndŭg Rawŭt Mediterranean. 10 Ephraim tura ka siratan, ka Manasseh tura ka utara, ka Rawŭt Mediterranean jadi baat ngara tura ka barat. Asher agi di utara barat ka Issachar di utara timor. 11 Di darŭm tarun tana Issachar ngga Asher, Manasseh dapu kupo Beth Shan ngga Ibleam, samŭn anak anak kupo adi maning-i, samŭn Dor (anŭ adi di pang rawŭt), Endor, Taanach, Megiddo, ngga anak anak kupo adi maning-i. 12 Pak daya Manasseh dŭh tungang pibu daya adi taŭn mbŭh agi rŭŭ di kupo kupo anŭ; jadi daya Canaan meh gibabŭ agi rŭŭ diginŭ. 13 Di tika daya Israel jadi rabis bake, ngara dŭh pibu daya Canaan so tarun tana ngara, pak ngara takan ngara bada nyiraja yŭn ngara. 14 Bara sesang Joseph nang di Joshua, “Mani kaam mbŭh nggen tana ndi utung adŭ di kieh bada dapu? Kieh ati mbŭh raru bagŭ amai TUHAN mbŭh nyiberkat kieh.” 15 Joshua nam, “Kambŭi angān mbŭh raru bagŭ, ka rais tarun tana sandah Ephraim mbŭh raru sŭ yŭn ngan, di meh ka darŭm tarun ka raba sayan yŭn adŭp ngan di tarun tana daya Periz ngga daya Rephaim.” 16 Ngara nam, “Rais tarun tana sandah anŭ dŭh sadang yŭn ami, pak bara daya Canaan adi rŭŭ di tana rabak biyŭn krita kuda adi dog ndai so basi, bait-i ngara adi rŭŭ di Beth Shan ngga anak anak kupo adi maning-i puan kah ngara adi rŭŭ di Rubān Jezreel.” 17 Joshua nang di tibaran-asar Ephraim ngga tibaran-asar Manasseh Barat, “Sawŭ bagŭ angān, ka angān mbŭh raru bake gŭh. Angān re trima rabis so ndi utung. 18 Rais tarun tana sandah anŭ re jadi tung jangān. Sawŭ sunggu-i gibabŭ tarun, angān re sayan-i ka dapu-i so bŭngŭn ndi ndŭg bŭngŭn andi. Jeja ka daya Canaan anŭ, angān re pibu ngara so nŭ, sunggu ngara daya adi bake ka biyŭn krita krita kuda adi dog ndai so basi.”

Joshua 18

1 Ripas ngara muko sirabut tarun tana Canaan, sopŭrŭg kaum Israel tikuruk di Shiloh ka rasu pijog Bari TUHAN. 2 Gibabŭ agi dŭm ju tibaran-asar daya Israel adi gibayuh dog pirutung tarun tana. 3 Jadi Joshua nang di daya Israel, “Ndŭg sinde angān re kajŭn diŭ so angān mŭrŭt ka tambit tarun tana adi TUHAN, Tapa tayung-babuk ngan, muko nggen di angān? 4 Taban ka yŭn ku taruh naan daya so barang tibaran-asar. Aku re pait ngara bada di ngawah ndi tarun tarun tana rais ati ka ngŭkŭd tarun tana adi ngara raan dapu. Ko anŭ ngara pari ka yŭn ku. 5 Tarun tana anŭ re dog pirutung nyikiju; Judah siŭn rŭŭ di tarun tana adŭp-i di siratan, ka Joseph di tarun tana adŭp-i di utara. 6 Nuris ruru tarun tana anŭ adi ju utung ka taban-i ka yŭn ku. Komŭnŭ aku re taran dadu ngga bisiken ngga TUHAN Tapa ta yŭn ngan. 7 Bara daya Levi, sunggu mŭnŭ, dŭh re sua trima utung tana ngga angān, amai tung ngara utung inŭh jadi imam TUHAN. Tibaran-asar Gad, Reuben, ngga Manasseh timor muko gŭh trima tung ngara utung tana di tura ka timor yang Jordan, adi Moses, adi urun TUHAN, muko nggen di ngara.” 8 Ngara adi dog mien anŭ matak di kudak ka ngŭkŭd tarun tana anŭ ripas Joshua muko nggen atur ati di ngara: “Panu kudak ndi abong abong tarun tana anŭ ka ngŭkŭd-i, ka pari ka yŭn ku. Komŭnŭ digiti di Shiloh, aku re bisiken ngga TUHAN yŭn ngan pakai taran dadu.” 9 Jadi ngara matak ka kudak ndi abong abong tarun tana anŭ, ka nuris munki ngara kutung tarun tana anŭ nyikiju, buang nuris susud kupo kupo. Komŭnŭ ngara pari ka yŭn Joshua di yŭn bibari di Shiloh. 10 Joshua taran dadu ngga bisiken ngga TUHAN yŭn ngara, ka pirutung barang tibaran-asar Israel adi dŭm ngga pire tarun tana anŭ. 11 Abong tarun tana adi dog dapu bara rawang tibaran-asar Benjamin inŭh adi sibungas-i dog pirutung. Tarun tana ngara inŭh di asah tibaran-asar Judah ngga tibaran-asar Joseph. 12 Di utara, baat ngara piguru so yang Jordan ka maad ired di utara Jericho ka biruit nuju barat kadŭg rais tarun tana sandah jeh ndŭg tarun tana-pajam Bethaven. 13 Baat anŭ nuju ired sandah di tura ka siratan Luz (adi dŭn Bethel gŭh), ka mūn nuju Ataroth Addar, di darŭd tura ka siratan di Saba Beth Horon. 14 Baat anŭ pijuu ka biruit nuju siratan piguru so tura ka barat darŭd anŭ ka nuju Kiriath Baal (puan kah Kiriath Jearim) adi tibaran-asar Judah dapu. Anŭ inŭh baat tura ka barat. 15 Baat di siratan, piguru so bŭngŭn Kiriath Jearim ka nuju Rubang Rubang piin Nephtoah. 16 So nŭ baat anŭ mūn ka sigŭn darŭd adi muā Rubān Hinnom, di tŭbŭn Rubān Rephaim tura ka utara. Komŭnŭ baat anŭ nuju siratan kadŭg Rubān Hinnom, tura ka siratan dūg Jebus nuju Enrogel. 17 So nŭ ka-i biruit ka utara nuju Enshemesh ka pijuu ndŭg Geliloth bistatang ngga Ateng Adummim. Baat anŭ mūn so nŭ nuju Batuh Bohan (Bohan inŭh anak dari Reuben), 18 ka murah tura ka utara dūg anŭ adi nura Rubān Jordan. So nŭ baat anŭ mūn ka mŭrŭt rubān anŭ, 19 murah utara dūg Beth Hoglah ndŭg utara suak di Rawŭt Pide, adi yŭn Yang Jordan minangŭh. Anŭ inŭh baat adi di siratan. 20 Yang Jordan jadi baat tura ka timor. Anŭ inŭh baat baat tarun tana adi bara rawang tibaran-asar Benjamin trima jadi utung ngara. 21 Kupo kupo adi dog dapu bara rawang tibaran-asar Benjamin inŭh Jericho, Beth Hoglah, Emek Keziz, 22 Beth Arabah, Zemaraim, Bethel, 23 Awim, Parah, Ophrah, 24 Chepharammoni, Ophni, ngga Geba: simŭng duwŭh kupo, ngga anak anak kupo adi maning-i. 25 Diginŭ agi gŭh Gibeon, Ramah, Beeroth, 26 Mizpah, Chephirah, Mozah, 27 Rekem, Irpeel, Taralah, 28 Zela, Haeleph, Jebus (puan kah Jerusalem), Gibeah ngga Kiriath Jearim: Simŭng pat kupo, ngga anak anak kupo adi maning-i. Anŭ inŭh tana adi bara rawang tibaran-asar Benjamin trima jadi utung ngara.

Joshua 19

1 Utung tarun tana adi numbor duwŭh inŭh yŭn bara rawang tibaran-asar Simeon. Abong tana anŭ mbŭh mŭrŭt tarun tana adi mbŭh dog pirutung ka tibaran-asar Judah. 2 Anŭ samŭn Beersheba, Sheba, Moladah, 3 Hazar Shual, Balah, Ezem, 4 Eltolad, Bethul, Hormah, 5 Ziklag, Beth Marcaboth, Hazar Susah, 6 Beth Lebaoth, ngga Sharuhen: simŭng taruh kupo, samŭn anak anak kupo adi maning-i. 7 Nambah anŭ, Ain, Rimmon, Ether, ngga Ashan: pat kupo, samŭn anak anak kupo adi maning-i. 8 Ka samŭn sopŭrŭg anak anak kupo maning kupo kupo anŭ jeh ndŭg Baalath Beer (puan kah Ramah), di tura ka siratan. Anŭ inŭh tarun tana adi bara rawang tibaran-asar Simeon trima jadi utung ngara. 9 Amai utung Judah mbŭh rabis bayah yŭn ngara, kada-i mbŭh dog nggen di tibaran-asar Simeon. 10 Utung tarun tana adi numbor taruh inŭh yŭn bara rawang tibaran-asar Zebulum. Tarun tana adi ngara trima inŭh jeh ndŭg Sarid. 11 So nŭ, baat radus ka barat nuju Mareal, ndŭg Dabbesheth ngga sungi anŭ di tura ka timor Jokneam. 12 So parad mandi Sarid baat anŭ nuju timor ndŭg baat Chisloth Tabor, radus ndŭg Daberath ka maad ndŭg Japhia. 13 So nŭ, pijuu tura ka timor ndŭg Gath-Hepher, ngga Ethkazin, ka biruit nuju Neah ka radus ndŭg Rimmon. 14 Di utara, baat anŭ biruit nuju Hannathon radus ndŭg Rubān Iphtahel. 15 Anŭ samŭn Kattath, Nahalal, Shimron, Idalah, ngga Bethlehem: simŭng duwŭh kupo, samŭn anak anak kupo adi maning-i. 16 Kupo kupo anŭ ngga anak anak kupo-i inŭh di darŭm tarun tana adi bara rawang tibaran-asar Zebulum mbŭh trima jadi utung ngara. 17 Utung tarun tana adi numbor pat inŭh yŭn bara rawang tibaran-asar Issachar. 18 Darŭm gadung rais anŭ inŭh kupo Jezreel, Chesulloth, Shunem, 19 Hapharaim, Shion, Anaharath, 20 Rabbith, Kishion, Ebez, 21 Remeth, Engannim, Enhaddah, ngga Bethpazzez. 22 Baat anŭ dog gŭh Tabor, Shahazumah, ngga Beth Shemesh, ka ndŭg Yang Jordan. Anŭ samŭn simŭng nŭm kupo samŭn anak anak kupo adi maning-i. 23 Kupo kupo anŭ ngga anak anak kupo-i inŭh darŭm tarun tana adi bara rawang tibaran-asar Issachar mbŭh trima jadi utung ngara. 24 Utung tarun tana adi numbor rimŭh inŭh yŭn bara rawang tibaran-asar Asher. 25 Darŭm gadung rais anŭ inŭh Helkath, Hali, Beten, Achshaph, 26 Allam Melech, Amad, ngga Mishal. Di tura ka barat baat anŭ inŭh samŭn Carmel ngga Shihor Libnath. 27 So nŭ baat anŭ biruit nuju timor, nuju Bethdagon, samŭn Zebulun ngga Rubān Iphtahel kadŭg tura ka utara nuju Bethemek ngga Neiel. Baat anŭ pijuu ka utara nuju Cabul, 28 Ebron, Rehob, Hammon, ngga Kanah, jeh ndŭg Sidon. 29 So nŭ baat anŭ biruit nuju Ramah ndŭg kupo Tyre adi bikuta; so nŭ ayŭh biruit nuju Hosah ka ndŭg Rawŭt Mediterranean. Anŭ samŭn Mahalab, Achzib, 30 Ummah, Aphek, ngga Rehob: duwŭh puru duwŭh kupo samŭn anak anak kupo adi maning-i. 31 Kupo kupo anŭ samŭn anak anak kupo-i inŭh darŭm tarun tana adi bara rawang tibaran-asar Asher mbŭh trima jadi utung ngara. 32 Utung tarun tana adi mumbor nŭm inŭh yŭn bara rawang tibaran-asar Naphtali. 33 Baat rais anŭ piguru so Heleph ndŭg tŭngŭn oak di Zaanannim, ka pijuu ka Adaminekeb ngga Jamnia, jeh ndŭg Lakkum, ka ndŭg Yang Jordan. 34 So nŭ baat anŭ biruit ka barat nuju Aznoth Tabor, ka so nŭ ndŭg Hukkok, dog Zebulun di siratan, Asher di barat, ka Jordan di timor. 35 Kupo kupo adi bikuta inŭh Ziddim, Zer, Hammath, Rakkath, Chinnereth, 36 Adamah, Ramah, Hazor, 37 Kedesh, Edrei, Enhazor, 38 Yiron, Migdalel, Horem, Bethanath, ngga Beth Shemesh: simŭng prii kupo samŭn anak anak kupo adi maning-i. 39 Kupo kupo anŭ samŭn anak anak kupo-i inŭh darŭm tarun tana adi bara rawang tibaran-asar Naphtali mbŭh trima jadi utung ngara. 40 Utung tarun tana adi mumbor ju inŭh yŭn bara rawang tibaran-asar Dan. 41 Darŭm gadung rais anŭ inŭh kupo Zorah, Eshtaol, Irshemesh, 42 Shaalbim, Aijalon, Ithlah, 43 Elon, Timnah, Ekron, 44 Eltekeh, Gibbethon, Baalath, 45 Jehud, Beneberak, Gathrimmon, 46 Mejarkon, ngga Rakkon, samŭn tarun tana adi maning Joppa. 47 Di andu daya Dan dog tambit tarun tana-i, ngara di ka Laish ka nyerang-i. Ngara sirabut-i, siŭ bara daya-i, ka tambit-i yŭn adŭp ngara. Ngara rŭŭ diginŭ ka nukar dŭn kupo anŭ Laish bada-i dog kadŭn Dan, tarik dŭn babuk adŭp ngara Dan. 48 Kupo kupo anŭ ngga anak anak kupo-i inŭh darŭm tarun tana adi bara rawang tibaran-asar Dan mbŭh trima jadi utung ngara. 49 Kan daya Israel muko bikutung tarun tana, ngara nggen di Joshua anak Nun ndi pire tarun tana ndu utung adŭp-i. 50 Nimun adi TUHAN muko pesan, ngara nggen di Joshua kupo adi muko-i mite: Timnah Serah, di rais tarun tana sandah Ephraim. Ayŭh pari pijog kupo anŭ ka rŭŭ diginŭ. 51 Imam Eleazar, Joshua anak Nun, ngga bara pinguru bara rawang so tibaran tibaran-asar Israel mbŭh bikutung tarun tana pakai taran dadu ngga bisiken ngga TUHAN di Shiloh, di tiban Bari TUHAN. Simŭnŭ ngara kubo bikutung tarun tana.

Joshua 20

1 Komŭnŭ TUHAN kidaan di Joshua, 2 da nang di daya Israel, “Mien kupo kupo pinyigrindung adi Aku muko bada Moses kidaan di angān. 3 Kambŭi tadŭ so angān tipia siŭ daya dŭh ngga singaja, ayŭh bisa bu kamanŭ mangān daya adi an maras dendam. 4 Ayŭh siŭn bu tudu ndi so tadŭ tadŭ kupo anŭ, ka radus di ka tarun yŭn bisara adi di tiban-bās kupo, ka nyuse di pinguru pinguru kupo kayuh adi mbŭh jadi. Komŭnŭ ngara re trima ayŭh mŭrŭt kupo anŭ ka nggen di ayŭh tarun yŭn rŭŭ diginŭ. 5 Ka kambŭi daya adi an maras dendam nudug ayŭh kamanŭ, daya kupo anŭ dŭh siŭn nyerah ayŭh ka daya anŭ. Ngara dŭh siŭn dŭh grindung ayŭh amai ayŭh siŭ daya dŭh ngga singaja ka dŭh sabab baji. 6 Ayŭh siŭn rŭŭ di kupo anŭ ndŭg ka ayŭh muko bisara di sirung jawin daya bagŭ, ka ndŭg ka daya adi jadi Imam Bās darŭm kupo anŭ di tipuh anŭ mbŭh kabŭs. Muko anŭ, nŭ ka ayŭh siŭn mari ka kupo adŭp-i, adi so-i bu.” 7 Jadi sabab anŭ meh di tura ka barat yang Jordan ngara miratak kupo Kadesh adi di Galilee, di rais tarun tana sandah Naphtali; kupo Shechem, di rais tarun tana sandah Ephraim; ka kupo Hebron, di rais tarun tana sandah Judah. 8 Di tura ka timor yang Jordan, di darŭd tarun tana-pajam adi rata buang bayah bigatung, ngara mien kupo Bezer di tarun tana Reuben; Ramoth di Gilead, di tarun tana Gad; ka Golan di Bashan, di tarun tana Manasseh. 9 Sopŭrŭg kupo pinyigrindung anŭ mbŭh dog mien yŭn sopŭrŭg daya Israel, ka yŭn sopŭrŭg daya pinami adi rŭŭ di ruang ngara. Tadŭ tadŭ daya adi siŭ daya dŭh ngga singaja siŭn dapŭd pinyigrindung diginŭ so sianŭ adi an maras dendam; ngara dŭh bisa dog siŭ sibayuh ngara bisara di sirung jawin daya bagŭ.

Joshua 21

1 Pinguru pinguru bara rawang daya Levi di bidapŭd ngga imam Eleazar, Joshua anak Nun ngga bara pingubak rawang so sopŭrŭg tibaran-asar Israel. 2 Di Shiloh di tarun tana Canaan ngara nang di ngara, “TUHAN mbŭh pesan so baba Moses nang kieh an dog nggen kupo kupo yŭn ami rŭŭ, samŭn tarun tana kupai maning-i yŭn dāng kudip ami.” 3 Jadi nanyam adi TUHAN mbŭh pesan, daya Israel nggen di daya Levi kada kupo ngga tarun tarun tana kupai so tarun tana adi ngara dapu. 4 Bara rawang daya Levi adi so manak Kohath inŭh adi sibungas dog pirutung kupo kupo anŭ. Bara rawang adi sesang imam Aaron mbŭh dog pirutung simŭng taruh kupo so tarun tana Judah, Simeon, ngga Benjamin. 5 Manak Kohath adi bŭkŭn dog pirutung simŭng kupo so tarun tana Ephraim, Dan, ngga Manasseh Barat. 6 Manak Gershon dog pirutung simŭng taruh kupo so tarun tana Issachar, Asher, Naphtali, ngga Manasseh Timor. 7 Bara rawang so manak Merari dog pirutung simŭng duwŭh kupo so tarun tana Reuben, Gad, ngga Zebulun. 8 Pakai taran dadu, daya Israel pirutung kupo kupo ngga tarun tarun tana kupai-i ka bara daya Levi, nimun adi TUHAN mbŭh pesan so baba Moses. 9 Anŭ inŭh dŭn dŭn kupo adi so tarun tana Judah ngga Simeon adi mbŭh dog nggen 10 di bara sesang Aaron adi manak Kohath, adi sesang Levi. Utung ngara inŭh adi sibungas dog ndai. 11 Ngara dog nggen kupo Arba (Arba inŭh sama Anak), adi madin dog kadŭn Hebron, di rais tarun tana sandah Judah, samŭn tarun tana kupai adi maning-i. 12 Pak tana tana kupo anŭ samŭn anak anak kupo-i taŭn mbŭh diŭ dog nggen di Caleb anak Jephunneh jadi utung-i. 13 Ngga nambah Hebron, (ndi so kupo pinyigrindung), kupo kupo ati mbŭh dog nggen di bara sesang imam Aaron: Libnah, 14 Jattir, Eshtemoa, 15 Holon, Debir, 16 Ain, Juttah, ngga Beth Shemesh, samŭn tarun tarun tana kupai-i: prii kupo so tibaran-asar Judah ngga Simeon. 17 Adi so tarun tana Benjamin ngara dog nggen pat kupo: Gibeon, Geba, 18 Anathoth, ngga Almon, samŭn tarun tarun tana kupai-i. 19 Simŭng taruh kupo sopŭrŭg-i, samŭn tarun tarun tana kupai-i, dog nggen di bara imam, adi bara sesang Aaron. 20 Bara rawang daya Levi adi bŭkŭn adi manak Kohath dog nggen kada kupo so tarun tana Ephraim. 21 Ngara dog nggen pat kupo: Shechem, samŭn tarun tarun tana kupai di rais tarun tana sandah Ephraim (ndi so kupo pinyigrindung), Gezer, 22 Kibzaim, ngga Beth Horon, samŭn tarun tarun tana kupai-i. 23 So tarun tana Dan ngara dog nggen pat kupo: Eltekeh, Gibbethon, 24 Aijalon, ngga Gathrimmon, samŭn tarun tarun tana kupai-i. 25 So tarun tana Manasseh Barat ngara dog nggen duwŭh kupo: Taanach ngga Gathrimmon, samŭn tarun tarun tana kupai-i. 26 Bara rawang so manak Kohath trima simŭng kupo sopŭrŭg-i, samŭn tarun tarun tana kupai-i. 27 Tibaran daya Levi adi bŭkŭn, adi manak Gershon, trima so tarun tana Manasseh timor duwŭh kupo: Golan di Bashan (ndi so kupo pinyigrindung) ngga Beeshterah, samŭn tarun tarun tana kupai-i. 28 So tarun tana Issachar ngara trima pat kupo: Kishion, Daberath, 29 Jarmuth, ngga Engannim, samŭn tarun tarun tana kupai-i. 30 So tarun tana Asher ngara trima pat kupo: Mishal, Abdon, 31 Helkath, ngga Rehob, samŭn tarun tarun tana kupai-i. 32 So tarun tana Naphtali ngara trima taruh kupo: Kedesh di Galilee, ka samŭn tarun tarun tana kupai-i, (ndi so kupo pinyigrindung), Hammoth Dor, ngga Kartan, samŭn tarun tarun tana kupai-i. 33 Bara rawang so manak Gershon trima prungun simŭng taruh kupo samŭn tarun tarun tana kupai-i. 34 Bara daya Levi adi bŭkŭn, adi manak Merari, trima so tarun tana Zebulum pat kupo: Jokneam, Kartah, 35 Dimnah, ngga Nahalal, samŭn tarun tarun tana kupai-i. 36 So tarun tana Reuben ngara trima pat kupo: Bezer, Jahaz, 37 Kedemoth, ngga Mephaath, samŭn tarun tarun tana kupai-i. 38 So tibaran-asar Gad ngara trima pat kupo: Ramoth di Gilead, samŭn tarun tarun tana kupai-i (ndi so kupo pinyigrindung), Mahanaim, 39 Heshbon, ngga Jazer, samŭn tarun tarun tana kupai-i. 40 Jadi manak Merari dog nggen prungun simŭng duwŭh kupo. 41-42 So tarun tana adi daya Israel dapu, prungun-i pat puru mai kupo, samŭn tarun tarun tana kupai adi maning-i, dog nggen di bara daya Levi. 43 Jadi TUHAN nggen di daya Israel sopŭrŭg tana anŭ adi Ayŭh muko bijanji ngga tayung-babuk ngara an nggen di ngara. Kan ngara mbŭh tambit tana anŭ, ngara rŭŭ diginŭ. 44 TUHAN nggen di ngara damai di ndi tarun tana anŭ, nimun adi Ayŭh mbŭh bijanji ngga tayung-babuk ngara. Ndi mating gŭh so bara pinganyu ngara adi re tungang ngarah ngara, sabab TUHAN mbŭh nggen pimanang di bara daya Israel ngarah sopŭrŭg pinganyu ngara. 45 TUHAN bada bitŭtŭk sopŭrŭg janji adi Ayŭh mbŭh ndai ngga daya Israel.

Joshua 22

1 Komŭnŭ Joshua bagan bada tikuruk bara daya so tibaran-asar Reuben, Gad, ngga Manasseh Timor. 2 Ayŭh nang di ngara, “Angān mbŭh ndai barang masam kayuh adi Moses urun TUHAN bada angān ndai, ka angān mbŭh tunda sopŭrŭg pesan ku. 3 Adi mbŭh tian ti ndi sidah gi-bŭn gŭh angān tandah dingan ngan daya Israel sadi darŭm pinyusah. Angān mbŭh nakit nakit tunda pesan TUHAN adi Tapa ngan. 4 Madin, nimun Ayŭh mbŭh bijanji, TUHAN adi Tapa ngan mbŭh nggen damai di bara daya Israel adi bŭkŭn. Di meh mari ka tarun tana adi angān mbŭh ngaku yŭn adŭp ngan, tana adi parad ka timor yang Jordan, adi Moses, urun TUHAN, mbŭh nggen di angān. 5 Ingat nakit nŭh adŭp ngan tunda ukum-adat adi Moses mbŭh pesan angān bada tunda: rindu TUHAN adi Tapa ngan, ndai pinyiraan-I, tunda Pinyipesan-I, tŭtŭd di Ayŭh, ka bituan di Ayŭh ngga siabo atin ka ngga siabo simangi ngan.” 6-8 Joshua bada ngara mari ngga pinganang berkat sakati: “Angān mari taban adŭp ngan raru kaya, biyŭn bagŭ dāng kudip, pirak, mas, timaga, basi, ka bagŭ piraka. Kutung ngga bara dingan ngan adi samah tibaran-asar kayuh adi angān mbŭh tambit so pinganyu ngan.” Ka ngara meh mari. Moses mbŭh nggen tarun tana di parad timor Jordan yŭn sitangah tibaran-asar Manasseh, pak di sitangah anŭ ndi Joshua nggen tarun tana di tura ka barat yang Jordan, simŭnŭ gŭh di bara tibaran-asar adi bŭkŭn. 9 Jadi daya adi so tibaran-asar Reuben, Gad, ngga Manasseh Timor mari. Ngara tingge daya Israel adi bŭkŭn di Shiloh di tarun tana Canaan ka matak ka tarun tana adŭp ngara, tarun tana Gilead, adi ngara mbŭh tambit nimun adi TUHAN mbŭh pesan ngara so baba Moses. 10 Kan tibaran tibaran-asar Reuben, Gad, ngga Manasseh Timor mbŭh ndŭg Geliloth, gibabŭ di parad barat yang Jordan, ngara pijog mija-sambah adi bās ka grua di tabing yang anŭ. 11 Daya Israel adi bŭkŭn dog kidaan. “Dingah! Daya adi so tibaran-asar Reuben, Gad, ngga Manasseh Timor mbŭh pijog mija-sambah di Geliloth, di pah mandi yang Jordan!” 12 Kan daya Israel dingah sakanŭ, sopŭrŭg daya Israel samah mandŭg ka Shiloh an di biperang rawan tibaran tibaran-asar timor. 13 Pak diŭ so ngara matak, ngara pait Phinehas, anak imam Eleazar, ka yŭn daya tibaran-asar Reuben, Gad, ngga Manasseh Timor di tarun tana Gilead. 14 Simŭng naan pinguru samah di ngga Phinehas, ndi naan so barang tibaran-asar di tura ka barat ka barang naan pingubak rawang so barang manak anŭ. 15 Ngara mandŭg ka tarun tana Gilead, di dapŭd bara daya Reuben, Gad, ngga Manasseh Timor, 16 ka minyu yŭn sopŭrŭg daya TUHAN, ngara nang di ngara, “Mani angān ndai kayuh adi arap ati rawan Tapa Israel? Angān mbŭh rawan TUHAN darŭm angān pijog mija-sambah anŭ yŭn adŭp ngan! Angān mbŭh dŭh tia tunda Ayŭh! 17 Ingat nŭh dosa ta di Peor, di andu TUHAN ngukum daya-I ngga sesak-andam? Ata gibabŭ kinaman sabab anŭ. Dŭh kah dosa anŭ mbŭh sadang? 18 Angān re abah tunda Ayŭh madin kah? Kambŭi angān rawan TUHAN andu ati, Ayŭh re baji di barang naan ata di Israel sipagi. 19 Jadi madin, kambŭi tarun tana ngan dŭh kana yŭn ngan bisambah, mandŭg ka tarun tana TUHAN, di yŭn Bari-I. Mite kada tarun tana so kieh. Pak dŭhnyah rawan TUHAN bait kieh, anŭ inŭh pijog mija-sambah ngga nambah mija-sambah TUHAN Tapa ta. 20 Ingat munki Achan anak Zerah dŭh an tunda pinganang pasar kayuh adi mbŭh dog ngŭtŭ dŭh siŭn dŭh dog pirabur; sopŭrŭg kaum Israel dog ukum sabab anŭ. Dŭh-i Achan sadi adŭ adi kabŭs sitagar dosa-i.” 21 Daya so tibaran-asar Reuben, Gad, ngga Manasseh Timor nam bara pingubak rawang tibaran-asar so barat: 22 “Adi Siabo Bikuasa inŭh Tapa! Ayŭh inŭh TUHAN! Adi Siabo Bikuasa inŭh Tapa! Ayŭh inŭh TUHAN! Ayŭh puan ani sabab kieh ndai simŭnŭ, ka kieh raan angān sua puan! Kambŭi kieh rawan TUHAN ka dŭh sabah di Ayŭh, dŭhnyah tandah kieh udip! 23 Kambŭi kieh nyibireu TUHAN ka pijog mija-sambah yŭn adŭp ami yŭn badang sadis puan kah yŭn sadis ruwang kayuh puan kah yŭn sadis bidingan, isa-i adŭp TUHAN ngukum kieh. 24 Pinŭtŭn ami dŭh-i simŭnŭ! Kieh ndai simuti sabab kieh taru di sundis andu-i sesang ngan re nang di sesang ami, ‘Re angān ngga mani TUHAN, adi Tapa Israel? 25 Ayŭh bada yang Jordan jadi baat di asah kieh ngga angān daya Reuben ngga daya Gad. TUHAN inŭh Tapa daya Israel, dŭh inŭh Tapa ngan.’ Komŭnŭ sesang ngan kadŭ re bada sesang ami dŭh tia nyambah TUHAN. 26 Jadi kieh pijog mija-sambah, dŭh yŭn badang sadis puan kah yŭn jugan pinganggen, 27 pak isa-i jadi tandā yŭn daya ami ngga daya ngan, ka yŭn turap turap adi sundis ripas ata, nang kieh sawŭ nyambah TUHAN di Bari kudus-I ngga pinganggen adi dog badang ka ngga sadis sadis adi bŭkŭn ngga sadis bidingan. Anŭ, isa sesang sesang ngan dŭh nang tung jami dŭh yŭn TUHAN. 28 Nanyam ka pikir-kira ami, kambŭi kayuh anŭ jadi bitŭtŭk di sundis andu, sesang ami bisa nang, ‘Tingga! Tayung-babuk ami pijog mija-sambah adi brimun ngga tung TUHAN. Dŭh-i yŭn badang sadis puan kah yŭn bisadis, pak isa-i jadi tandā di daya ami ngga di daya ngan.’ 29 Kieh tatu dŭh re rawan TUHAN, dŭh re dŭh tia tunda Ayŭh darŭm kieh pijog mija-sambah yŭn badang sadis, bait-i yŭn sadis ruwang kayuh, bait-i yŭn bisadis. Kieh dŭh re pijog tadŭ tadŭ mija-sambah adi bŭkŭn so tung TUHAN Tapa ta adi agi mijog di rawa Bari-I.” 30 Imam Phinehas ngga simŭng naan pinguru bara daya Israel adi agi ngga ayŭh, pingubak pingubak rawang tibaran-asar so barat, dingah kayuh adi daya tibaran-asar Reuben, Gad, ngga Manasseh Timor nang, ka ngara mbŭh munos asŭng-i. 31 Phinehas, anak imam Eleazar, nang di ngara, “Madin ata puan TUHAN agi ngga ata. Angān mating rawan Ayŭh, ka angān mbŭh nyiramat daya Israel so ukum TUHAN.” 32 Komŭnŭ Phinehas ngga bara pinguru anŭ bu so yŭn daya Reuben ngga Gad di tarun tana Gilead ka pari ka Canaan, ka yŭn daya Israel, ka kidaan pasar kayuh anŭ di ngara. 33 Bara daya Israel mbŭh munos asŭng-i ka kibās Tapa. Ngara dŭh tia minyu pasar matak nyerang di pirabur tarun tana adi yŭn daya Reuben ngga Gad rŭŭ. 34 Daya Reuben ngga Gad nang, “Mija-sambah ati jadi saksi di sopŭrŭg ta nang TUHAN inŭh Tapa.” Ngapŭi ngara kadŭn-i “Saksi.”

Joshua 23

1 Mua tian ripas anŭ TUHAN bada Israel siramat so bara pinganyu ngara. Di tipuh anŭ Joshua mbŭh raru minyamba, 2 jadi ayŭh bagan sopŭrŭg daya Israel, bara nyamba, bara pinguru, bara akim, ka bara pingubak Israel, ka nang, “Madin aku mbŭh raru minyamba. 3 Angān mbŭh kiris sopŭrŭg kayuh adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh ndai di tunduh sopŭrŭg bangsa ati yŭn ngan. TUHAN adi Tapa ngan mbŭh biperang yŭn ngan. 4 Aku mbŭh pirutung ndu utung bara tibaran-asar ngan tarun tana bangsa bangsa ati adi gibabŭ dŭm, simŭnŭ gŭh tarun tana bangsa adi aku muko ngarah, so Yang Jordan adi di Timor ndŭg ka Rawŭt Mediterranean di tura ka barat. 5 TUHAN adi Tapa ngan re bada ngara ngundur so angān, ka Ayŭh re pibu ngara darŭm angān masang. Angān re dapu tana ngara, nanyam adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh bijanji re nggen di angān. 6 Ngapŭi nakit nakit ingat ka tunda sopŭrŭg kayuh adi mbŭh dog nuris darŭm surat Ukum-adat Moses. Ka dŭhnyah nyibireu tadŭ tadŭ-i darŭm surat anŭ, 7 ka angān manyah bigaur ngga ngara adi gibabŭ agi dŭm di ruang ngan, puan kah nyabŭt dŭn tapa tapa ngara, puan kah pakai dŭn tapa ngara ngga bipayu, puan kah nyambah tapa ngara, puan kah mutu ubak ka tapa ngara. 8 Angān patut tŭtŭd di TUHAN, nimun adi mbŭh ndŭg madin. 9 TUHAN mbŭh pibu bangsa bangsa adi bās ngga adi bake darŭm angān masang, ka mating adi tungang rawan angān. 10 Tadŭ tadŭ so angān tungang bada siribu naan daya bu, sabab TUHAN adi Tapa ngan inŭh adi birawan yŭn ngan, nimun adi Ayŭh mbŭh janji. 11 Amai anŭ meh, angān an nakit ngga siabo asŭng rindu TUHAN adi Tapa ngan. 12 Kambŭi angān dŭh tŭtŭd pak tunda bangsa bangsa adi babŭ agi rŭŭ di ruang ngan ka sawan banan ngga ngara, 13 angān re tatu puan nang TUHAN Tapa ngan re dŭh tia pibu bangsa bangsa anŭ darŭm angān masang. Bangsa bangsa anŭ re jadi pinyusah di angān keya ka jarat bait rubang, ka re mandam nyam pasut di punok ngan puan kah reja di batŭh ngan. Ka anŭ re tui ndŭg ka angān mbŭh mating tia dŭm di tarun tana adi kana ati adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh nggen di angān. 14 “Madin tipuh adi ngga aku kabŭs mbŭh mandŭg. Barang naan angān mbŭh puan darŭm asŭng ngga simangi nang TUHAN adi Tapa ngan mbŭh nggen di angān sopŭrŭg kayuh adi kana nanyam ka janji-I. Barang janji adi Ayŭh mbŭh ndai mbŭh dog sita; ndi mating gŭh adi dŭh bitŭtŭk. 15 Pak nimun Ayŭh mbŭh sita barang janji adi Ayŭh mbŭh ndai ngga angān, simŭnŭ gŭh Ayŭh re pimanu sopŭrŭg pinyibisā-i. 16 Kambŭi angān dŭh sita simanya adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh pesan angān da sita ka kambŭi angān bituan ka nyambah tapa tapa adi bŭkŭn, darŭm baji-I Ayŭh re ngukum angān, ka angān re rasu mating tia dŭm rŭŭ di tana adi kana ati adi Ayŭh mbŭh nggen di angān.”

Joshua 24

1 Joshua bagan bada tikuruk sopŭrŭg tibaran-asar Israel di Shechem. Ayŭh bagan bara nyamba, bara pinguru, bara akim, samŭn bara pingubak Israel, ka ngara tikuruk di sirung jawin Tapa. 2 Joshua minyu di bara daya, “Ati inŭh kayuh adi TUHAN, Tapa Israel raan nang: ‘Jah-i tayung-babuk ngan rŭŭ di pah mandi Yang Euphrates ka nyambah tapa tapa bŭkŭn. Ndi so bara tayung-babuk ngan anŭ inŭh Terah, sama Abraham ngga Nahor. 3 Komŭnŭ Aku taban Abraham, adi babuk ngan, so tarun tana adi di pah mandi Yang Euphrates, ka taban ayŭh ngga mutas ndi tarun tarun tana Canaan. Aku nggen di ayŭh bagŭ sesang. Aku nggen di ayŭh Isaac, 4 ka di Isaac Aku nggen Jacob ngga Esau. Aku nggen di Esau rais tarun tana sandah Edom jadi utung-i, pak babuk ngan Jacob ngga bara anak-i di ka Egypt. 5 Ripas anŭ Aku pait Moses ngga Aaron, ka Aku taban pinyusah bās ka Egypt. Pak Aku taban angān ngga ruah so nŭ; 6 Aku taban bara tayung-babuk ngan ngga ruah so Egypt, ka bara daya Egypt tadak ngara pakai krita kuda ngga bara soldadu pinunggang kuda. Pak kan tayung-babuk ngan mbŭh ndŭg Rawŭt Bireh, 7 ngara bagan mite turung so Aku, ka Aku na karŭm di asah ngara ngga bara daya Egypt. Aku bada piin rawŭt ngapuh bara daya Egypt ka pirŭnggŭd ngara. Angān puan kayuh adi Aku muko ndai di Egypt. “ ‘Angān raru tui rŭŭ di tarun tana-pajam. 8 Komŭnŭ Aku taban angān ka tarun tana daya Amor, adi rŭŭ tura ka timor Yang Jordan. Ngara rawan angān, pak Aku bada angān manang rawan ngara. Angān tambit tarun tana ngara, ka Aku pirabur ngara darŭm angān masang. 9 Komŭnŭ Raja so Moab adi dŭn Balak anak Zippor makat rawan angān. Ayŭh pait pinganang ka Balaam anak Beor, ka bada ayŭh mangu angān. 10 Pak Aku dŭh dingah pimite Balaam, jadi ayŭh nyiberkat angān, ka ngga simŭnŭ inŭh Aku nyiramat angān so Balak. 11 Angān mutas yang Jordan ka mandŭg ka Jericho. Bara daya adi di Jericho rawan angān, simŭnŭ gŭh daya Amor, daya Periz, daya Canaan, daya Hitti, daya Girgash, daya Hivi, ka daya Jebus. Pak Aku nggen di angān pimanang ngarah ngara. 12 Darŭm angān masang, Aku bada ngara kandang-kandŭ taru, adi bada duwŭh naan raja daya Amor bu. Dŭh-i pedang ngga bawŭh panah ngan adi bada angān manang rawan ngara. 13 Aku nggen di angān tana adi bŭn angān birŭmŭh dieh ka kupo kupo adi dŭh angān pijog. Madin angān mbŭh rŭŭ diginŭ man buwa anggor so tŭngŭn adi dŭh angān purun, ka buwa kanā so tŭngŭn adi dŭh angān purun.’ 14 “Ngapŭi meh madin,” Joshua pijuu nang, “Stabi di TUHAN ka bituan di Ayŭh ngga batur sawŭ ka ngga puno pinyabah. Taran sopŭrŭg tapa adi tayung-babuk ngan nyambah di Mesopotamia ka di Egypt, ka bituan di TUHAN adŭ. 15 Kambŭi angān dŭh raan bituan di Ayŭh, natu pikir-kira ngan andu ati, asi adi re ngan yŭn bituan; tapa tapa adi tayung-babuk ngan nyambah di Mesopotamia, puan kah tapa tapa daya Amor adi muko dapu tarun tana adi yŭn ngan rŭŭ madin. Pak aku ngga rawang ku, kieh re bituan di TUHAN.” 16 Bara daya nam, “Kieh dŭh re tingge TUHAN ka nyambah tapa tapa adi bŭkŭn! 17 TUHAN adi Tapa ami mbŭh taban bara tayung-babuk ami samŭn kieh ngga ruah so Egypt di yŭn ami dog piurun, ka kieh mbŭh kiris masam masam pingandai-nginga adi Ayŭh mbŭh ndai. Ayŭh bada kieh siramat darŭm kieh masang panu di barang yŭn, mutas rais rais daya bangsa bŭkŭn. 18 Darŭm kieh panu masang ka tarun tana ati, TUHAN pibu sopŭrŭg daya Amor adi rŭŭ digiti. Ngapŭi kieh re bituan di TUHAN; Ayŭh inŭh Tapa ami.” 19 Joshua nang di bara daya, “Pak kadŭ angān dŭh re tungang bituan di TUHAN. Ayŭh inŭh Tapa adi kudus ka dŭh re apun dudu dosa ngan. Ayŭh dŭh re tandah angān bituan di tapa tapa saruh, 20 ka kambŭi angān tingge Ayŭh amai an bituan di tapa adi saruh, Ayŭh re rawan angān ka ngukum angān. Ayŭh re pirabur angān sunggu Ayŭh ko kana ngga angān.” 21 Bara daya nang di Joshua, “Dŭh! Kieh taŭn re bituan di TUHAN.” 22 Joshua kidaan di ngara, “Adŭp ngan jadi saksi yŭn adŭp ngan; angān mbŭh ngaku adŭp ngan raan bituan di TUHAN.” “Sawŭ,” ngara nang, “kieh jadi saksi yŭn adŭp ami.” 23 “Taran meh garang sopŭrŭg tapa saruh ngan anŭ,” Joshua nang, “ka bipayu adŭp ngan re tŭtŭd di TUHAN, adi Tapa Israel.” 24 Ka bara daya nang di Joshua, “Kieh re bituan di TUHAN adi Tapa ami. Kieh re tunda pinyipesan-I.” 25 Jadi Joshua ndai simanya yŭn bara daya di andu anŭ, ka diginŭ di Shechem ayŭh nggen di ngara ukum ukum-adat ngga atur atur adi ngara patut tunda. 26 Joshua nuris pesan pesan anŭ di surat Ukum-adat Tapa. Komŭnŭ ayŭh tambit tibande batuh ka pijog-i di ribo tŭngŭn oak di yŭn adi mbŭh dog nitah yŭn TUHAN. 27 Ayŭh nang di sopŭrŭg daya, “Batuh ati re jadi saksi yŭn ta. Batuh ati muko dingah sopŭrŭg pinganang adi TUHAN mbŭh nang di ata. Ngapŭi-i jadi saksi di tunduh ngan, isa angān dŭh rawan Tapa ngan.” 28 Komŭnŭ Joshua bada bara daya maad, ka barang naan pari ka tarun tana adŭp-i masin masin. 29 Ripas anŭ, urun TUHAN, Joshua anak Nun kabŭs aŭn umbur siratus simŭng sawa. 30 Ngara kubur ayŭh di tarun tana adŭp-i di Timnath Serah di rais tarun tana sandah Ephraim tura ka utara Darŭd Gaash. 31 Sitadŭn Joshua udip, daya Israel bituan di TUHAN, ka ripas pinyikabŭs-i ngara babŭ mun anŭ sitŭkŭd bara pinguru anŭ gibabŭ udip adi muko kiris barang masam kayuh adi TUHAN ndai yŭn Israel. 32 Tadang Joseph, adi bara daya Israel taban so Egypt, mbŭh dog kubur di Shechem di supek tana adi Jacob miris so bara anak Hamor adi sama Shechem, rega siratus kiping pirak. Tarun tana anŭ mbŭh jadi bisaka bara sesang Joseph. 33 Eleazar anak Aaron kabŭs ka dog kubur di Gibeah, kupo di rais tarun tana sandah Ephraim adi ko dog nggen di anak-i Phinehas.

Akim 1

1 Ripas pinyikabŭs Joshua daya Israel siken di TUHAN, “Aki ndi so bara tibaran-asar ami adi patut diŭ matak di nyerang bara daya Canaan?” 2 Ka TUHAN nam, “Tibaran-asar Judah patut diŭ. Aku nggen di ngara kuasa ngga sirabut tarun tana anŭ.” 3 Daya Judah nang di daya Simeon, “Matak ngga kieh ka tarun tana adi mbŭh dog pirutung ka kieh, ka ata samah samah rawan bara daya Canaan. Muko anŭ kieh re matak ngga angān ka tarun tana adi mbŭh dog pirutung ka angān.” Ka tibaran-asar Simeon 4 ngga Judah meh samah matak biperang. TUHAN nggen di ngara pimanang ngarah bara daya Canaan ngga bara daya Periz. Ngara ngarah simŭng ribu naan soldadu di Bezek. 5 Ngara dapŭd Adonibezek diginŭ ka rawan ayŭh. 6 Ayŭh bu, pak ngara tadak ayŭh, nakap ayŭh, ka kapŭg so-duwŭh sindŭ tangan ngga so-duwŭh sindŭ kaja-i. 7 Adonibezek nang, “Ju puru naan raja adi dog kapŭg sindŭ tangan ngga sindŭ kaja ngara sun tatuh di ribo mija ku. Tapa mbŭh ndai di aku kayuh adi aku mbŭh ndai di ngara.” Ayŭh dog taban ka Jerusalem, ka diginŭ ayŭh kabŭs. 8 Daya Judah nyerang Jerusalem ka sirabut-i. Ngara siŭ bara daya adi darŭm-i, ka sigot kupo anŭ. 9 Muko anŭ, ngara di nyerang daya Canaan adi rŭŭ di rais tarun tana sandah, di sigŭn sandah, ka di tarun tana adi badŭh di tura ka siratan. 10 Ngara masang tudu daya Canaan adi rŭŭ di kupo Hebron adi ko dog kadŭn Kiriath Arba. Diginŭ ngara ngarah bara manak Sheshai, Ahiman, ngga Talmai. 11 So nŭ bara daya Judah masang di nyerang kupo Debir, adi di jaman anŭ dog kadŭn Kiriath Sepher. 12 Ndi naan so ngara, adi dŭn Caleb, nang, “Aku re nggen anak dayung ku Achsah ndu sawŭn di dari adi tungang sirabut Kiriath Sepher.” 13 Othniel, anak sude Caleb adi dŭn Kenaz, sirabut kupo anŭ, jadi Caleb nggen di ayŭh anak dayung-i Achsah ndu sawŭn-i. 14 Di andu pinyisawan ngara, Othniel ngasu sawŭn-i mite ndi engan tana so sama-i. Ayŭh mūn so kaldi adi nunggang-i, ka Caleb siken ayŭh ani raan-i. 15 Ayŭh nam, “Aku raan tana adi biyŭn rubang piin. Tana adi kaam mbŭh nggen di aku inŭh di tarun tana badŭh.” Jadi Caleb nggen di ayŭh tana adi biyŭn rubang rubang piin di sijo ngga di saba. 16 Jadi bara sesang damŭh Moses, adi daya Ken, samah ngga daya Judah bipindah so Jericho, anŭ inŭh kupo adi biyŭn bagŭ tŭngŭn kurma, di ka tarun tana-matung di tura ka siratan Arad di tarun tana Judah. Diginŭ ngara rŭŭ bigaur ngga daya Amalek. 17 Daya Judah matak ngga daya Simeon ka samah samah ngara ngarah daya Canaan adi rŭŭ di kupo Zephath. Ngara mangu kupo anŭ, nyirubuh ka kadŭn-i Hormah. 18-19 TUHAN turung daya Judah, ka ngara tambit rais tarun tana sandah; pak ngara dŭh sirabut Gaza, Ashkelon, bait Ekron, ngga abong tarun tana adi maning anŭ. Ngara adi rŭŭ di pang rawŭt biyŭn krita kuda adi dog ndai so basi, ka anŭ sabab daya Judah dŭh tungang pibu ngara. 20 Jadi, nimun adi Moses muko pesan, Hebron dog nggen di Caleb, adi mbŭh pibu taruh manak adi so sesang Anak so dieh. 21 Pak daya tibaran-asar Benjamin dŭh pibu daya Jebus adi rŭŭ di Jerusalem, sabab anŭ meh daya Jebus babŭ diginŭ ndŭg madin, bigaur ngga daya Benjamin. 22-23 Tibaran-asar Ephraim ngga Manasseh matak di nyerang kupo Bethel, adi dog kadŭn Luz di jaman anŭ. TUHAN agi turung ngara. Ngara pait pinyiong ka kupo anŭ. 24 Ka bara pinyiong anŭ kiris ndi naan daya ruah so kupo anŭ, ka nang di ayŭh, “Turung kidaan di kieh aran mŭrŭt kupo ati, ka kieh dŭh re ida ida ngga kuu.” 25 Ka ayŭh kidaan di ngara aran mŭrŭt kupo; ka daya Ephraim ngga Manasseh siŭ sopŭrŭg daya adi darŭm kupo anŭ, adŭ-i daya anŭ ngga rawang-i. 26 Ripas anŭ ayŭh di ka tarun tana daya Hitti, ka pijog ndi kupo diginŭ, ka kadŭn-i Luz. Anŭ meh dŭn-i ndŭg andu ati. 27 Tibaran-asar Manasseh dŭh pibu daya adi rŭŭ di kupo Beth Shan, Taanach, Dor, Ibleam, Megiddo, ngga anak anak kupo adi sindŭk anŭ; daya Canaan gibabŭ rŭŭ diginŭ. 28 Kan bara daya Israel jadi rabis bake, ngara takan daya Canaan bada nyiraja yŭn adŭp ngara, pak babŭ gŭh dŭh pibu ngara. 29 Tibaran-asar Ephraim dŭh pibu daya Canaan adi rŭŭ di kupo Gezer, ka daya Canaan meh babŭ rŭŭ diginŭ bigaur ngga ngara. 30 Tibaran-asar Zebulum dŭh pibu daya adi rŭŭ di kupo Kidron ngga Nahalal, ka daya Canaan meh babŭ rŭŭ bigaur ngga ngara, ka dog takan bada nyiraja yŭn daya Zebulum. 31 Tibaran-asar Asher dŭh pibu daya adi rŭŭ di kupo Acco, Sidon, Ahlab, Achzib, Helbah, Aphek, ngga Rehob. 32 Daya Asher rŭŭ ngga daya Canaan adi daya asar rais anŭ, amai ngara dŭh pibu ngara so nŭ. 33 Tibaran-asar Naphtali dŭh pibu daya adi rŭŭ di kupo Beth Shemesh ngga Bethanath. Daya Naphtali rŭŭ bigaur ngga daya Canaan adi daya asar rais anŭ, pak takan ngara bada nyiraja yŭn ngara. 34 Bara daya Amor pibu daya tibaran-asar Dan ka rais tarun tana sandah ka dŭh bada ngara pari ka tarun tana rabak. 35 Bara daya Amor babŭ rŭŭ di Aijalon, Shaalbim, ngga di Darŭd Heres, pak tibaran-asar Ephraim ngga Manasseh nguasa ngara ka takan ngara bada nyiraja yŭn ngara. 36 Di utara Sela, baat daya Edom mutas Ateng Akrabbim.

Akim 2

1 Malaikat TUHAN matak so Gilgal di ka Bochim ka nang di bara daya Israel. “Aku tambit angān ngga ruah so Egypt ka taban angān ka tarun tana adi Aku muko bijanji di tayung-babuk ngan an nggen. Aku nang, ‘Simanya Ku ngga angān dŭh Aku re miranggar. 2 Angān dŭh siŭn ndai tadŭ tadŭ simanya ngga daya adi rŭŭ di tarun tana anŭ. Angān dŭh siŭn dŭh nyirubuh mija-sambah ngara.’ Pak gŭt angān dŭh ndai kayuh adi Aku bada angān ndai. Angān mbŭh ndai kayuh adi Aku bŭn bada! 3 Ngapŭi madin, Aku dŭh re pibu bara daya anŭ darŭm angān masang. Ngara re jadi pinganyu ngan, ka angān re ripong di tapa ngara.” 4 Kan malaikat anŭ muko nang sopŭrŭg kayuh anŭ, sopŭrŭg daya Israel rasu sien, 5 anŭ meh sabab tarun anŭ dog kadŭn Bochim. Diginŭ ngara jugan sadis ka TUHAN. 6 Joshua bada bara daya Israel matak, ka barang naan ngara matak di tambit tung adŭp-i utung tana. 7 Sitadŭn Joshua gibabŭ udip daya Israel bituan di TUHAN; ndŭg ka ripas pinyikabŭs-i ngara babŭ mun anŭ sitŭkŭd bara pinguru anŭ gibabŭ udip adi muko kiris ngga batŭh adŭp ngara sopŭrŭg pingandai bās adi TUHAN mbŭh ndai yŭn Israel. 8 Urun TUHAN, Joshua anak Nun, kabŭs kan umbur-i mbŭh siratus simŭng sawa. 9 Ayŭh dog kubur di utung tana adŭp-i di Timnah Serah di rais tarun tana sandah Ephraim tura ka utara Darŭd Gaash. 10 Sopŭrŭg adi darŭm turap takar anŭ kabŭs gŭh, ka turap bauh kambŭt TUHAN ngga sopŭrŭg kayuh adi Ayŭh mbŭh ndai yŭn Israel. 11 Komŭnŭ, daya Israel bidosa rawan TUHAN ka piguru bituan di Baal. 12 Ngara mbŭh dŭh tia nyambah TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngara, Tapa adi muko taban ngara ruah so Egypt, ka piguru nyambah tapa tapa bŭkŭn, anŭ inŭh tapa bangsa daya adi rŭŭ maning ngara. Ngara mutu ubak ngara ka tapa tapa bangsa bŭkŭn ngga bada TUHAN baji. 13 Ngara mbŭh dŭh tia nyambah TUHAN pak bituan di Baal ngga Astart. 14 Ngapŭi TUHAN jadi raru baji di Israel ka bada bara pirupak nyerang ka mirupak ngara. TUHAN bada bara pinganyu adi maning ngara ngarah ngara. Daya Israel mbŭh dŭh tia tungang grindung adŭp-i. 15 Barang saba ngara matak biperang, TUHAN rawan ngara, nimun adi ko-I kidaan di ngara. Ngara mbŭh darŭm susah bās. 16 Muko anŭ, TUHAN tijuan bara pinguru adi bisa nyiramat daya Israel so bara pirupak. 17 Pak bara daya Israel dŭh dingah pinganang bara pinguru ngara. Israel mbŭh dŭh tŭtŭd di TUHAN ka nyambah tapa tapa bŭkŭn. Bara babuk ngara tunda pesan TUHAN, pak turap bauh anŭ rikas raru dŭh tia ndai simŭnŭ. 18 Kan TUHAN nggen di Israel pinguru, TUHAN turung pinguru anŭ, ka nyiramat daya Israel so pinganyu ngara sitŭkŭd pinguru anŭ gibabŭ udip. TUHAN masi di ngara amai sidaing ngara sitagar sangsara ngga jera-birasa. 19 Pak kan bara pinguru anŭ kabŭs, daya Israel rasu pari ka aran pimudip amba ngara ka jadi rabis arap so turap adi diŭ. Ngara ari an nyambah tapa tapa bŭkŭn, ka andŭh andŭh tunda aran arap ngara. 20 Sabab anŭ TUHAN baji di Israel ka nang, “Bangsa ati mbŭh miranggar simanya adi Aku mbŭh bada tayung-babuk ngara sita. Amai ngara mbŭh nyibireu Aku, 21 Aku re dŭh tia pibu tadŭ tadŭ bangsa adi gibabŭ darŭm tarun tana ati di andu Joshua kabŭs. 22 Aku re pakai ngara ngga tingga nang an kah abah bara daya Israel tunda aran Ku, nimun tayung-babuk ngara.” 23 Sabab anŭ meh TUHAN nyibandar bangsa bangsa bŭkŭn anŭ babŭ rŭŭ di tarun tana anŭ. TUHAN dŭh bada Joshua manang rawan ngara, ka dŭh gŭh pibu ngara ripas Joshua kabŭs.

Akim 3

1 Ngapŭi meh TUHAN kidŭm kada bangsa di tarun tana anŭ ngga suba daya Israel adi mating sua kinyam perang di Canaan. 2 Ayŭh ndai simŭnŭ adŭ-i ngga ngajar barang turap bauh daya Israel pasar perang, rabis-i ngara adi gi-bŭn sua biperang. 3 Anŭ adi gibabŭ di tarun tana anŭ inŭh rimŭh kupo daya Philistine, sopŭrŭg daya bangsa Canaan, daya bangsa Sidon, ka daya bangsa Hivi adi rŭŭ di gadung Darŭd Lebanon so Darŭd Baal Hermon ndŭg Ateng Hammath. 4 Ngara anŭ inŭh ngga suba daya Israel, ngga tingga re daya Israel tunda ka dŭh pesan adi TUHAN ko nggen di tayung-babuk ngara so baba Moses. 5 Sabab anŭ meh daya Israel rŭŭ bigaur ngga daya Canaan, daya Hitti, daya Amor, daya Periz, daya Hivi, ka daya Jebus. 6 Ngara banan sawan ngga bangsa bangsa anŭ ka sua nyambah tapa tapa ngara. 7 Daya Israel mbŭh kambŭt TUHAN adi Tapa ngara; ngara bidosa rawan Ayŭh ka nyambah tibudo tibudo Baal ngga Asherah. 8 Jadi TUHAN raru baji di daya Israel ka bada Cushan Rishathaim adi Raja Mesopotamia piurun ngara. Ngara dog mritah raja anŭ sitŭkŭd mai sawa. 9 Komŭnŭ daya Israel mite turung so TUHAN, ka Ayŭh pait daya da pirupas ngara. Ayŭh anŭ Othniel, anak Caleb adi sude Kenaz. 10 Roh TUHAN nguasa ayŭh, ka ayŭh jadi pinguru Israel. Othniel di matak biperang, ka TUHAN bada ayŭh manang rawan raja Mesopotamia. 11 Ka damai meh agi di tarun tana anŭ sitŭkŭd pat puru sawa. Ripas anŭ Othniel kabŭs. 12 Daya Israel bidosa rawan TUHAN dinge. Sabab anŭ TUHAN bada Raja Eglon so Moab bake dŭ so Israel. 13 Eglon bipambit ngga daya Ammon ka daya Amalek; ngara ngarah Israel ka sirabut Jericho, kupo tŭngŭn kurma. 14 Daya Israel dog mritah Eglon sitian simŭng mai sawa. 15 Komŭnŭ daya Israel mite turung so TUHAN, ka Ayŭh pait daya da pirupas ngara. Ayŭh anŭ Ehud, daya adi sibait ndai kayuh, adi anak Gera, so tibaran-asar Benjamin. Daya Israel pait Ehud di ka Raja Eglon di Moab da taban takŭd ka ayŭh. 16 Ehud mbŭh ndai yŭn adŭp-i pedang adi duwŭh siid-i, sindŭk rimŭh puru sentimita ambu-i. Ayŭh nakin-i tura ka tauh-i ka dog nutu piraka-i. 17 Komŭnŭ ayŭh taban takŭd anŭ ka Eglon, adi mbŭh taŭn daya adi raru gamu. 18 Kan Ehud muko nggen takŭd anŭ di ayŭh, ayŭh bada ngara adi kabis-i pari maad. 19 Pak adŭp Ehud, so arong batuh batuh adi dog mŭŭt di Gilgal, pari ka Eglon, ka nang, “Tuan Raja, aku agi taban agah ka kaam, agah adi dŭh daya bŭkŭn siŭn puan.” Jadi raja mritah bara daya gaji-i, “Tandah kieh sadi digiti!” Ka ngara sopŭrŭg samah ruah ka sapa. 20 Komŭnŭ, darŭm raja aŭn guru sadi diginŭ darŭm birit adi madud di tibung ramin, Ehud di ka yŭn-i ka nang, “Aku agi pinganang so Tapa yŭn mai.” Raja rasu mijog. 21 Ngga tangan bait-i Ehud nyitak pedang so tura ka tauh-i ka tabŭk tain raja ngga pedang anŭ. 22 Pedang anŭ abo mŭrŭt, samŭn ubak-i ka dog marut ramak. Ehud dŭh tarik-i so tain raja, ka-i birambus ka punok di asah kaja-i. 23 Komŭnŭ Ehud ruah ka sapa, tŭŭp tiban tiban, ngabŭt sopŭrŭg-i, 24 ka bu. Bara daya-gaji mandŭg ka kiris tiban tiban dog ngabŭt, pak ngara pikir raja agi di darŭm, bijamban. 25 Ngara kajŭn nanyam patut-i, pak kan ayŭh gibabŭ dŭh kuka tiban, ngara tambit kusi ka kuka-i. Ka diginŭ meh ngara kiris tuan ngara mbŭh gatang gatang di tunduh samen, kabŭs. 26 Ehud bu sitadŭn ngara kajŭn. Ayŭh bu murah batuh batuh adi dog mŭŭt, di ka Seirah. 27 Kan ayŭh mbŭh ndŭg nŭ di rais tarun tana sandah Ephraim, ayŭh mambak trompet ngga bagan bara daya Israel bada matak biperang; komŭnŭ ayŭh nguru ngara mūn dudu sandah anŭ. 28 Ayŭh kidaan di ngara, “Tunda aku! TUHAN mbŭh nggen di angān pimanang ngarah pinganyu ngan, daya Moab.” Jadi ngara tunda Ehud mūn ka sirabut tarun adi yŭn daya daya Moab re mutas Jordan; ngara dŭh nyibandar tadŭ tadŭ so bara pinganyu mutas. 29 Di andu anŭ ngara siŭ kurang rabis simŭng ribu naan soldadu daya Moab adi siabo bake ka adi pandai birawan; ndi mating gŭh so ngara tungang pirupas adŭp-i. 30 Di andu anŭ daya Israel ngarah daya Moab, ka mbŭh agi damai di tarun tana anŭ sitŭkŭd mai puru sawa. 31 Pinguru adi bauh inŭh Shamgar anak Anath. Ayŭh gŭh pirupas Israel, kan-i siŭ nŭm ratus daya Philistine pakai basi adi ambu anŭ adi ngga nguru sapi.

Akim 4

1 Ripas Ehud kabŭs, daya Israel bidosa rawan TUHAN. 2 Jadi TUHAN bada ngara dog ngarah Jabin, adi raja daya Canaan adi mritah di kupo Hazor. Pingibās soldadu-i inŭh Sisera, adi rŭŭ di Harosheth-Hagoyim. 3 Jabin biyŭn prii ratus krita kuda adi dog ndai so basi, ka mritah daya Israel ngga gaok ka ganas sitian duwŭh puru sawa. Komŭnŭ daya Israel mite turung so TUHAN. 4 Deborah, adi sawŭn Lappidoth, inŭh nabi, ka ayŭh mbŭh jadi akim yŭn daya Israel di tika anŭ. 5 Ayŭh ari guru di ribo ndi tŭngŭn kurma di asah Ramah ngga Bethel di rais tarun tana sandah Ephraim, ka daya Israel ari di kamanŭ di dingah pinganang pitayan so ayŭh. 6 Agi ndi sidah ayŭh bagan Barak anak Abinoam so kupo Kedesh di Naphtali, ka nang di ayŭh, “TUHAN, adi Tapa Israel, mbŭh nggen pesan ati di kuu: ‘Taban simŭng ribu naan daya so tibaran-asar Naphtali ngga Zebulum ka nguru ngara ka Darŭd Tabor. 7 Aku re bada Sisera, adi pingibās soldadu Jabin, rawan kuu di Yang Kishon. Ayŭh re taban krita krita kuda ngga bara soldadu, pak Aku re nggen di kuu pimanang ngarah ayŭh.’” 8 Komŭnŭ Barak nam, “Aku an di kambŭi kaam di ngga aku, pak kambŭi kaam dŭh, aku dŭh gŭh an di.” 9 Ayŭh nam, “Sa-i, aku re di ngga kuu, pak kuu dŭh re dapu dŭn di pimanang anŭ, sabab TUHAN re nyerah Sisera ka tangan dayung.” Jadi Deborah matak di ka Kedesh ngga Barak. 10 Barak bagan tibaran-asar Zebulum ngga Naphtali da di ka Kedesh, ka simŭng ribu naan bara dari tunda ayŭh. Deborah sua matak ngga ayŭh. 11 Di tika anŭ Heber adi daya Ken mbŭh pijog bari-i dŭh jo so Kedesh sindŭk tŭngŭn oak di Zanannim. Ayŭh mbŭh bipindah jo so bara daya Ken, adi bara sesang Hobab, adi sike dari Moses. 12 Kan Sisera dingah Barak mbŭh di ka Darŭd Tabor, 13 ayŭh nguruk prii ratus krita kuda-i adi dog ndai so basi samŭn sopŭrŭg soldadu-i, ka pait ngara so Harosheth-Hagoyim ka Yang Kishon. 14 Komŭnŭ Deborah nang di Barak, “Panu! TUHAN agi ngga kuu! Andu ati Ayŭh mbŭh nggen di kuu pimanang ngarah Sisera.” Jadi Barak mūn so Darŭd Tabor ngga simŭng ribu naan soldadu-i. 15 Kan Barak nyerang ngga bara soldadu-i, TUHAN bada Sisera ngga bara krita kuda samŭn bara soldadu-i jadi kandang-kandŭ. Sisera mūn so krita kuda-i ka bikaduh bu. 16 Barak tadak krita krita kuda samŭn bara soldadu anŭ ndŭg Harosheth-Hagoyim, ka sopŭrŭg soldadu Sisera dog siŭ. Ndi naan mating gŭh dŭm. 17 Sisera bu ka bari Jael, sawŭn Heber adi daya Ken, sabab Raja Jabin di Hazor agi darŭm bidamai ngga rawang Heber. 18 Jael ruah di bidapŭd ngga Sisera ka nang di ayŭh, “Mŭrŭt, tuan; mŭrŭt ka darŭm bari ku. Dŭhnyah taru.” Jadi ayŭh mŭrŭt, ka Jael sukan ayŭh di punok tabir. 19 Ayŭh nang di Jael, “Turung nggen di aku piin adud; badŭh asŭng ku.” Jael kuka ndi bŭrŭh-kurit adi brisi ngga sisuh, nggen-i di ayŭh bada nok, ka pari sukan ayŭh. 20 Komŭnŭ ayŭh nang di Jael, “Mijog di tiban bari, ka kambŭi agi daya mandŭg ka siken agi kah mating daya digiti, kidaan nang mating.” 21 Sisera mbŭh raru kawŭk ka-i bŭŭs, ka rasu rŭrŭ. Jael tambit pabā ngga ndi pagu bari, pirŭngŭt tudu ayŭh, ka ngga pabā anŭ ayŭh maba pagu anŭ di ubak tura ka panding-i, birambus ndŭg tana. 22 Kan Barak mandŭg jiroh Sisera, Jael ruah tudu ayŭh ka nang, “Mandŭg kamati! Aku an kiren di kuu daya adi kuu jiroh.” Jadi ayŭh mŭrŭt tunda ayŭh, ka kiris Sisera mbŭh gandar gandar di tana kabŭs, ngga pagu bari birambus di ubak-i. 23 Di andu anŭ Tapa nggen di daya Israel pimanang ngarah Jabin, raja daya Canaan. 24 Ngara nyerang ayŭh ndŭg ka ayŭh mbŭh makin ramah, ka pinŭbŭn-i ngara siŭ ayŭh.

Akim 5

1 Di andu anŭ, Deborah ngga Barak adi anak Abinoam nang ragu ati: Puji ka TUHAN! 2 Bara pinguru Israel mbŭh bigŭtŭ raan biperang; bara daya bagŭ ngaŭn asŭng raan sua. 3 Dingah, angān bara raja! Nakit dingah, angān adi mritah! Aku re biragu ka main musikka Tapa Israel adi TUHAN. 4 O TUHAN, di tika Kaam bu so darŭd Seir, di tika Kaam ruah so abong tarun tana Edom, tana bigugoh, ka ujen rabu so rangit, sawŭ, piin dog basen so kruman. 5 Darŭd darŭd bigugoh di sirung jawin TUHAN Sinai, di sirung jawin TUHAN, adi Tapa Israel. 6 Di jaman Shamgar anak Anath, di jaman Jael, bara daya dŭh tia ated ated mutas tarun tana rais, ka daya bagŭ mbŭh pakai aran patas. 7 Kupo kupo daya Israel dog tagan, O Deborah; mating daya dieh ndŭg ka kaam mandŭg, mandŭg keya ka sindŭ yŭn Israel. 8 Komŭnŭ perang agi di tarun tanadi tika Israel mien tapa tapa bauh. So bara dari adi pat puru ribu naan di Israel, agi kah daya digen jarok puan kah pinangin? 9 Atin ku agi ngga bara pingibās Israel, ngga dudu daya adi ngaŭn asŭng raan sua biperang. Puji ka TUHAN! 10 Kidaan pasar kayuh anŭ, angān adi nunggang kaldi buda, adi guru di tunduh tapas-pinyiguru, ka angān adi dŭh siŭn dŭh bidayŭhka tadŭ yŭn. 11 Dingah! Jawŭn dudu daya maning prigi prigikidaan pasar pimanang TUHAN, pimanang daya Israel! Komŭnŭ bara daya TUHAN baris mūn so kupo kupo ngara. 12 Makat meh, Deborah, makat meh! Makat meh! Nang ndi ragu! makat meh! Makat, Barak anak Abinoam, taban meh bara daya-takap mu! 13 Komŭnŭ, ngara adi tŭtŭd mūn mandŭg tudu bara pingubak ngara; bara daya TUHAN mandŭg tudu Ayŭh, sidia re biperang. 14 Ngara mandŭg so Ephraim di ka rubān di punok tibaran-asar Benjamin ngga bara daya-i. Bara pingibās soldadu mandŭg mūn so Machir. bara pingubak soldadu mandŭg mūn so Zebulum. 15 Bara pinguru Issachar mandŭg ayō Deborah; sawŭ, Issachar mandŭg ka simŭnŭ gŭh Barak, ka ngara tunda ayŭh di ka rubān. Pak tibaran-asar Reuben mbŭh pape; ngara mbŭh dŭh tungang natu adŭp-ire mandŭg kah dŭh. 16 Mani ngara abah sua, ka dog tingge samah biri biri? Dingah bara pingingat-biri bagan kaban biri? Sawŭ, tibaran-asar Reuben mbŭh pape; ngara mbŭh dŭh tungang natu adŭp-ire mandŭg kah dŭh. 17 Tibaran-asar Gad rŭŭ di tura ka timor Jordan, ka tibaran-asar Dan babŭ rŭŭ sindŭk kapar kapar. Tibaran-asar Asher rŭŭ di arong bŭngŭn rawŭt; ngara babŭ di arong tabing rawŭt. 18 Pak daya Zebulum ngga Naphtaliruban asŭng ngara di tarun yŭn biperang. 19 Di Taanach, sindŭk sungi Megiddo, bara raja mandŭg di birawan; bara raja Canaan birawan, pak ngara mating taban pirak ngga bu. 20 Bitang bitang birawan so rangit; buang mutas rangit, ngara rawan Sisera. 21 Piin uba di Kishon paman ngara ngga bu --uba Yang Kishon adi daras aman. Aku re panu, masang, ngga pinyibake! 22 Komŭnŭ bara kuda mandŭg bikaduh, sigudab di tana ngga tinjug-i. 23 “Mangu Meroz” malaikat TUHAN nang, “pangu, pangu nyatŭk ngara adi rŭŭ diginŭ. Ngara dŭh mandŭg di turung TUHAN, nimun soldadu adi birawan yŭn-I.” 24 Adi bituah dŭ so dayung bŭkŭn inŭh Jael, adi sawŭn Heber daya Ken --dayung adi siabo bituah adi rŭŭ di bari. 25 Sisera mite piin, pak Jael nggen sisuh di ayŭh; Jael taban yŭn-i kada krim darŭm makuk adi raru ramus. 26 Ayŭh digen pagu bari di ndi tangan, ka pabā di tangan-i anŭ ndi; ayŭh maba pagu anŭ di ubak tura ka pandingSisera ka mape tikurok-i; ayŭh bada pagu anŭ tambus ubak-i. 27 Ayŭh rabu sagan karŭb-i, tumbang ka radus sipŭŭb di kaja Jael. Di kaja Jael ayŭh rabu sagan karŭb-ika tumbang; tumbang ka tana, kabŭs. 28 Sindŭ Sisera nyingo so pinjan; ayŭh nŭkŭn tingga so kirarai pinjan, Ayŭh nang, “Mani krita kuda-i paŭh rambat mandŭg? Mani bara kuda-i paŭh sais mari?” 29 Bara dayung adi nguan ayŭh adi raru bijak nam ayŭh, ka ayŭh pari pari nang di adŭp-i, 30 “Ngara gi-aŭn jiroh kayuh adi re-i sirapas ka kutung, ndi puan kah duwŭh naan dayung yŭn barang naan soldadu, banang adi grua yŭn Sisera, adi birabuh kana yŭn tungo rani.” 31 Ngapŭi isa-i sopŭrŭg pinganyu Mai kabŭs mun anŭ, O TUHAN, pak isa-i sopŭrŭg jerā Mai nyirinyak mun batŭh andu makat! Ka rais anŭ darŭm damai sitŭkŭd pat puru sawa.

Akim 6

1 Jadi daya Israel bidosa dinge rawan TUHAN, ka Ayŭh bada daya Midian mritah ngara sitŭkŭd ju sawa. 2 Bara daya Midian bake dŭ so Israel, ka daya Israel bisukan mangān ngara darŭm tang ka di tarun bŭkŭn adi siramat di arong sandah. 3 Tiap kari daya Israel nyipurun, daya Midian mandŭg samah ngga daya Amalek samŭn tibaran tibaran-asar so tarun tana-pajam ka nyerang ngara. 4 Ngara bibari di tarun tana anŭ ka pirusak sopŭrŭg pimuruh daya Israel jeh ndŭg arong gadung Gaza di siratan. Ngara sirapas sopŭrŭg biri, sapi, ngga kaldi, ka dŭh kidŭm ani ani kayuh adi ngga bara daya Israel kudip adŭp-i. 5 Ngara mandŭg taban dāng kudip ngara ngga bari bari, bara bara ngara mun dudu kadis. Ngara ngga dudu onta ngara mbŭh dŭh tungang dog mirang. Ngara mandŭg ka pirusak tarun tana adŭ, 6 ka daya Israel dŭh biyŭn aran re rawan ngara. 7 Jadi daya Israel mite turung so TUHAN rawan daya Midian, 8 ka Ayŭh pait ka yŭn ngara ndi naan nabi adi taban pinganang ati so TUHAN, adi Tapa Israel: “Aku mbŭh taban angān ruah so jadi urun di Egypt. 9 Aku pirupas angān so daya Egypt ka so daya adi rawan angān di tarun tana ati. Aku pibu ngara darŭm angān masang nyerang ngara, ka Aku nggen di angān tarun tana ngara. 10 Aku kidaan di angān nang, Aku ati TUHAN adi Tapa ngan, ka angān dŭh siŭn nyambah tapa tapa daya Amor adi dapu tarun tana ati adi yŭn ngan rŭŭ madin. Pak angān dŭh dingah pinganang Ku.” 11 Komŭnŭ malaikat TUHAN mandŭg ka anak kupo Ophrah, ka guru di ribo tŭngŭn oak adi Joash dapu, daya adi so manak Abiezer. Anak-i Gideon bisukan ngiik gandom di tarun yŭn mŭ anggor, isa daya Midian dŭh kiris adŭp-i. 12 Malaikat TUHAN nandŭng di ayŭh diginŭ ka nang: “TUHAN agi ngga kuu, kuu daya adi pagan buang bake!” 13 Gideon nang di ayŭh, “Kambŭi aku siŭn siken, tuan, mani ka sopŭrŭg kayuh ati jadi di kieh pŭn ka TUHAN agi ngga kieh? Ani mbŭh jadi di sopŭrŭg pingandai saruh adi tayung-babuk ami mbŭh nyidundan di kieh TUHAN ari ndai -- simuki Ayŭh taban ngara ruah so Egypt? TUHAN mbŭh tagan kieh ka tandah kieh darŭm tangan daya Midian.” 14 Jadi TUHAN mritah Gideon, “Panu ngga siabo pinyibake mu, ka pirupas Israel so daya Midian. Adŭp Ku inŭh pait kuu.” 15 Gideon nam, “Pak TUHAN, simuki aku re tungang pirupas Israel? Manak adi so aku mandŭg inŭh adi siabo rumuh darŭm tibaran-asar Manasseh, ka aku ati daya adi siabo sŭ pangkat darŭm rawang ku.” 16 TUHAN nam ayŭh, “Kuu tungang amai Aku re turung kuu. Kuu re sanang ngarah daya Midian, keya ka ngarah ndi naan daya.” 17 Gideon nam, “Kambŭi asŭng Mai munos di aku, kiren garang tandā di aku nang Kaam ati sawŭ TUHAN adi minyu ngga aku. 18 Turung dŭhnyah diŭ bu ndŭg ka aku mbŭh taban yŭn Mai pinganggen pinguman.” Ayŭh nang, “Aku re kajŭn ndŭg ka kuu mbŭh pari kamati.” 19 Jadi Gideon maad ka arŭn-i rasu tanŭk ndi pŭrŭng anak kambing ka pakai simŭng kilogram tibaduk ngga ndai ruti dŭh biragi. Ayŭh na dagin anŭ di darŭm bakur ka ju dagin anŭ darŭm priok branga, taban-i ka yŭn malaikat TUHAN di ribo tŭngŭn oak anŭ, ka nggen-i di ayŭh. 20 Malaikat anŭ kidaan di ayŭh, “Na dagin ngga ruti anŭ di tunduh batuh ati, ka ren ju dagin anŭ di tunduh-i.” Gideon ndai simŭnŭ. 21 Komŭnŭ malaikat TUHAN pakat tangan-i ka njug dagin ngga ruti anŭ ngga tŭbŭn sikud adi digen-i. Apui ruah so batuh anŭ ka badang dagin ngga ruti anŭ. Komŭnŭ malaikat anŭ miyap. 22 Gideon rasu natŭng anŭ malaikat TUHAN adi ayŭh kiris, ka ayŭh nang darŭm taru, “TUHAN Raja! Aku mbŭh situra jawin kiris malaikat Mai.” 23 Pak TUHAN nang di ayŭh, “Damai, Dŭhnyah taru. Kuu dŭh re kabŭs.” 24 Gideon pijog ndi mija-sambah diginŭ ka kadŭn-i “TUHAN inŭh Damai.” (Mija-sambah anŭ gibabŭ di Ophrah, adi dog dapu manak Abiezer.) 25 Ngarŭm anŭ TUHAN kidaan di Gideon, “Tambit dari sapi sama mu ngga anŭ ndi adi ju sawa umbur-i; nyirubuh mija-sambah adi sama mu pijog yŭn Baal, ka tabŭng tandā pinatŭng tapa Asherah, adi ngapid-i. 26 Pijog ndi mija-sambah adi nakit dog ndai yŭn TUHAN adi Tapa mu di tibung sandah ati. Komŭnŭ tambit dari sapi adi numbor duwŭh anŭ ka mŭrŭng badang-i ndu sadis, ka pakai ndu uwang tandā pinatŭng Asherah adi muko mu tabŭng tejah.” 27 Jadi Gideon mien simŭng naan daya gaji-i ka ndai nanyam adi TUHAN mbŭh bada. Ayŭh dŭh pagan ndai-i sandu amai raru taru di rawang adŭp-i ka di daya daya kupo anŭ, ngapŭi ayŭh ndai-i singarŭm. 28 Kan daya kupo isan makat andu jawa ndi, ngara kiris mija-sambah Baal ngga tandā pinatŭng Asherah mbŭh dog tabŭng, ka dari sapi adi numbor duwŭh muko dog badang di tunduh mija-sambah adi dog pijog diginŭ. 29 Ngara bisiken ngga dingan-i, “Asi ndai ati?” Ngara nyuki pingandai anŭ ka dog kidaan nang Gideon anak Joash adi ndai-i. 30 Ka ngara nang di Joash, “Taban anak mu ruah kamati, isa kieh siŭ ayŭh! Ayŭh nyirubuh mija-sambah Baal, ka tabŭng tandā pinatŭng Asherah adi ngapid-i.” 31 Pak Joash nang di sopŭrŭg ngara adi natang nyangang ayŭh, “Angān bikarit ngarun Baal kah? Angān nyibandar ayŭh kah? Asi asi adi ngarun ayŭh re dog siŭ diŭ so andu jawa sipagi. Kambŭi Baal sawŭ tapa, bada ayŭh nyibandar adŭp-i. Mija sambah-i inŭh adi mbŭh dog nyirubuh.” 32 So nganŭ Gideon mbŭh dog kadŭn Jerubbaal amai Joash nang, “Bada Baal nyibandar adŭp-i; mija sambah-i inŭh adi mbŭh dog nyirubuh.” 33 Komŭnŭ sopŭrŭg daya Midian, daya Amalek, ngga tibaran tibaran-asar so tarun tana-pajam mandŭg tikuruk, mutas Yang Jordan ka bibari di Rubān Jezreel. 34 Roh TUHAN nguasa Gideon, ka ayŭh mambak trompet ngga bagan bara dari so manak Ahiezer bada tunda adŭp-i. 35 Ayŭh pait bara pinyisung ka abong abong so-duwŭh tarun tana Manasseh bada ngara tunda adŭp-i. Ayŭh pait bara pinyisung ka tibaran-asar Asher, Zebulum, Naphtali, ka ngara gŭh mandŭg an tunda ayŭh. 36 Komŭnŭ Gideon nang di Tapa, “Kaam nang adŭp Mai re pakai aku bada pirupas daya Israel. 37 Madin aku na buruh biri di tunduh tana adi yŭn ami ngiik gandom. Kambŭi ngga isan isan andu sipagi sipot-abun agi di tunduh buruh biri anŭ adŭ pak dŭh di tunduh tana, nganŭ aku re puan nang Kaam sawŭ re pakai aku ngga pirupas daya Israel.” 38 Anŭ inŭh kayuh adi sawŭ mbŭh jadi. Kan Gideon makat isan isan andu jawa ndi, ayŭh mŭrŭs buruh biri anŭ ka piin sipot-abun sadang ndi makuk ruah so dieh. 39 Ka Gideon nang di Tapa, “Dŭhnyah tuas di aku, bada aku minyu dŭm ndi sidah. Turung bada aku ndai ndi pinyisuba dinge ngga buruh biri anŭ. Saba ati, bada buruh biri anŭ badŭh, ka bada tana anŭ bisa.” 40 Ngarŭm anŭ Tapa bada kayuh anŭ jadi simŭnŭ. Isan isan andu sipagi, buruh biri anŭ badŭh, pak tana bisa bada sipot-abun.

Akim 7

1 Agi ndi sidah, Gideon ngga sopŭrŭg daya-i makat isan isan ka bibari sindŭk Rubang piin Harod. Bara daya Midian bibari di rubān tura ka utara ngara sindŭk Sandah Moreh. 2 TUHAN nang di Gideon, “Bara dari adi ayō mu mbŭh raru bagŭ re Ku yŭn nggen pimanang ngarah daya Midian. Ngara re pikir ngara manang so pinyibake adŭp ngara, ka dŭh re nyibragah Aku. 3 Kidaan di daya bagŭ, ‘Barang naan adi pinakut patut pari ka ramin-i, ka kieh rŭŭ digiti di Darŭd Gilead.’” Jadi duwŭh puru-duwŭh ribu naan daya bu mari, pak simŭng ribu adi dŭm. 4 Komŭnŭ TUHAN nang di Gideon, “Gibabŭ bagŭ daya mu. Taban ngara ngga mūn ka tŭngŭn piin, ka diginŭ aku re nyidŭrŭ ngara yŭn mu. Kambŭi Aku kidaan di kuu daya adi patut di ngga kuu, ayŭh dŭh siŭn dŭh di. Kambŭi Aku kidaan di kuu daya adi dŭh siŭn di ngga kuu, ayŭh dŭh siŭn di.” 5 Gideon taban bara daya-i mūn ka tŭngŭn piin, ka TUHAN kidaan di ayŭh, “Nyidŭrŭ barang naan daya adi nyarek piin ngga jura-i mun kasong, so barang naan daya adi sidikang ngga karŭb-i nok.” 6 Agi taruh ratus naan bara dari adi nyarek piin adi dog nyauk ngga tangan-i. Sopŭrŭg adi bŭkŭn sidikang ngga karŭb-i nok. 7 TUHAN nang di Gideon, “Aku re nyiramat angān ka nggen pimanang di angān ngarah daya Midian ngga taruh ratus naan bara dari adi nyarek piin anŭ. Kidaan di barang naan adi bŭkŭn bada mari.” 8 Jadi Gideon bada sopŭrŭg daya Israel mari, adŭ-i ngara adi taruh ratus naan, adi tambit sopŭrŭg inged ngga trompet so ngara. Bari daya Midian agi di sagān ngara di rubān. 9 Ngarŭm anŭ TUHAN nang di Gideon, “Makat meh ka nyerang bari bari daya Midian; Aku nggen di kuu pimanang ngarah ngara. 10 Pak kambŭi kuu taru di nyerang; mūn ka yŭn bari bari anŭ ngga daya-gaji mu Purah. 11 Kuu re dingah kayuh adi ngara nang, komŭnŭ kuu re jadi pagan di nyerang.” Jadi Gideon ngga daya gaji-i Purah mūn ka sagān ndŭg bŭngŭn tarun yŭn pinganyu bibari. 12 Bara daya Midian, daya Amalek, ngga daya tibaran tibaran-asar so tarun tana-pajam mbŭh raru bagŭ di ndi tarun tarun rubān anŭ mun dudu kadis, ka ngara biyŭn raru bagŭ onta keya ka sirah sumat di pang rawŭt. 13 Kan Gideon mbŭh ndŭg nŭ, ayŭh dingah ndi naan daya kidaan di dingan-i pasar pŭmŭh-i. Daya anŭ nang, “Aku pŭmŭh ndi baru ruti jeri biraring ka darŭm yŭn ta bibari ka numbong ndi bari. Bari anŭ rubuh.” 14 Dingan-i nam, “Anŭ inŭh pedang daya Israel anŭ, Gideon anak Joash! Dŭh rati-i kayuh bŭkŭn! Tapa mbŭh nggen di ayŭh pimanang ngarah daya Midian ngga sopŭrŭg soldadu ta!” 15 Kan Gideon dingah pŭmŭh daya anŭ ngga rati-i, ayŭh rasu sidikang ka nyambah TUHAN. Komŭnŭ ayŭh pari ka yŭn bara daya Israel bibari ka nang, “Makat meh! TUHAN mbŭh nggen di angān pimanang ngarah bara soldadu daya Midian!” 16 Ayŭh kutung bara daya-i adi taruh ratus naan nyitaruh, ka nggen di barang naan ngara ndi trompet ngga ndi gabuk adi agi prita-siru' di darŭm-i. 17 Ayŭh kidaan di ngara, “Kan aku mbŭh ndŭg bŭngŭn tarun yŭn pinganyu bibari, nyibatŭh aku, ka ndai anŭ adi aku ndai. 18 Kan aku ngga bara ku mambak trompet, angān mambak gŭh tung jangān maning bari bari pinganyu buang nyirais nang, ‘Yŭn TUHAN ka yŭn Gideon!’” 19 Gideon ngga bara-i adi siratus naan mandŭg ka bŭngŭn tarun yŭn pinganyu bibari dŭh tui diŭ so sitŭrŭp ngarŭm, ripas daya adi tukang jaga mbŭh bigati. Komŭnŭ ngara mambak trompet ka mape gabuk adi ngara digen, 20 ka ngara anŭ adi duwŭh tibaran ndai simŭnŭ gŭh. Sopŭrŭg ngara digen prita-siru' di tangan bait ngara, trompet di tangan tauh ngara, ka nyirais nang, “Pedang yŭn TUHAN ka yŭn Gideon!” 21 Barang naan masin masin tambit yŭn mijog maning tarun yŭn pinganyu bibari, ka sopŭrŭg soldadu pinganyu babak bu nyirais. 22 Sitadŭn bara daya Gideon mambak trompet, TUHAN bada bara soldadu pinganyu nyerang bara adŭp-i ngga pedang. Ngara bikaduh nuju Zarethan jeh ndŭg Beth Shittah, jeh ndŭg kupo Abel Meholah sindŭk Tabbath. 23 Bara dari so tibaran-asar Naphtali, Asher, ngga so-duwŭh parad so tibaran-asar Manasseh dog bagan, ka ngara tadak bara daya Midian. 24 Gideon pait bara pinyisung bada di ka ndi abong abong rais tarun tana sandah Ephraim da nang, “Mandŭg mūn ka rawan daya Midian. Jaga di Yang Jordan ngga di sungi sungi jeh ndŭg Bethbarah, ka dŭhnyah bada daya Midian mutas.” Bara daya so tibaran-asar Ephraim dog bagan, ka ngara jaga di Yang Jordan ka di sungi sungi jeh ndŭg Bethbarah. 25 Ngara nakap pingubak daya Midian adi duwŭh naan, Oreb ngga Zeeb; ngara siŭ Oreb di Batuh Oreb, ka Zeeb di Tarun yŭn mŭ Anggor Zeeb. Ngara adu adu tadak daya Midian ka taban ubak Oreb ngga ubak Zeeb ka yŭn Gideon adi mbŭh di tura ka timor Jordan.

Akim 8

1 Jadi daya Ephraim nang di Gideon, “Mani kuu dŭh bagan kieh di tika kuu matak rawan daya Midian? Mani kuu simŭnŭ ngga kieh?” Ngara bandar bandar mingungut pasar anŭ. 2 Pak ayŭh kidaan di ngara, “Kayuh adi aku tungang ndai inŭh au-tarun kambŭi danding ngga kayuh adi angān mbŭh ndai. Kayuh adi nisŭ adi angān daya Ephraim mbŭh ndai inŭh brega dŭ so kayuh adi sopŭrŭg daya manak ku mbŭh ndai. 3 Amai sawŭ gŭh, so kuasa Tapa angān siŭ pingubak daya Midian anŭ adi duwŭh naan, Oreb ngga Zeeb. Ani meh adi aku mbŭh ndai re ngga danding anŭ?” Kan ayŭh muko nang sakanŭ, ngara mbŭh dŭh tia paŭh tuas. 4 Di tika anŭ Gideon ngga bara-i adi taruh ratus naan mbŭh ndŭg ka mbŭh mutas Yang Jordan. Ngara mbŭh raru kawŭk, pak gibabŭ tadak bara pinganyu. 5 Kan ngara mbŭh ndŭg Sukkoth, ayŭh nang di bara daya kupo anŭ, “Turung nggen di bara daya ku pinguman. Ngara mbŭh raru kawŭk, ka aku ati aŭn tadak Zebah ngga Zalmunna, adi raja raja daya Midian.” 6 Pak bara pinguru kupo Sukkoth nang, “Ani pada kieh nggen pinguman di bara soldadu mu? Kuu gibayuh nakap Zebah ngga Zalmunna.” 7 Jadi Gideon nang, “Kana! Kan TUHAN muko nggen Zebah ngga Zalmunna di aku, aku re madŭs angān ngga tŭngŭn reja ka bakah pireja so tarun tana-pajam!” 8 Gideon pijuu pimanu-i ndŭg Penuel, ka ndai pimite adi sakanŭ gŭh di daya diginŭ, pak daya di Penuel nggen pinyinam adi brisak ngga daya di Sukkoth. 9 Jadi ayŭh nang di ngara, “Aku re pari mandŭg kamati siramat buang bua sanang; ka kan aku pari, aku re nyirubuh tawā kupo ati.” 10 Zebah ngga Zalmunna agi di Karkor ngga bara soldadu ngara. Sopŭrŭg bara soldadu tibaran tibaran-asar daya adi so tarun tana-pajam agi simŭng rimŭh ribu naan adŭ adi dŭm. Siratus duwŭh puru ribu naan adi mbŭh kabŭs dog siŭ. 11 Gideon pijuu pimanu-i kadŭg aran adi di bŭngŭn tarun tana-pajam, tura ka timor Nobah ngga Jogbehah, ka nyirŭgŭh nyerang bara soldadu pinganyu diginŭ. 12 Raja Midian adi duwŭh naan anŭ, Zebah ngga Zalmunna, bu, pak ayŭh tadak ka nakap ngara, ka bada sopŭrŭg soldadu ngara kandang-kandŭ taru. 13 Kan Gideon pari so perang kadŭg aran Ateng Heres, 14 ayŭh nakap ndi naan bujang dari so Sukkoth ka siken ayŭh. Bujang dari anŭ nuris yŭn Gideon dŭn dŭn ju puru ju naan pinguru di Sukkoth. 15 Komŭnŭ Gideon di ka yŭn bara pinguru di Sukkoth ka nang, “Ingat angān muko abah turung aku? Angān nang adŭp ngan dŭh tungang nggen pinguman di bara soldadu ku adi mbŭh raru kawŭk amai aku gibayuh nakap Zebah ngga Zalmunna. Ta ngara duwŭh!” 16 Ka ayŭh tambit tŭngŭn reja ka bakah pireja so tarun tana-pajam ka pakai-i ngga kijera bara pinguru kupo Sukkoth. 17 Ayŭh nyirubuh gŭh tawā kupo Penuel ka siŭ bara dari kupo anŭ. 18 Komŭnŭ Gideon siken Zebah ngga Zalmunna, “Munki meh bara dari adi angān siŭ di Tabor?” Ngara nam, “Mun kuu -- barang naan ngara mun anak raja.” 19 Gideon nang, “Ngara anŭ jurud dari ku, bara anak sindŭ adŭp ku. Aku bipayu, kambŭi angān dŭh siŭ ngara, aku dŭh gŭh siŭ angān.” 20 Komŭnŭ Gideon nang di Jether, anak pinuai dari-i, “Siŭ meh ngara!” Pak anak anŭ dŭh nyitak pedang-i. Ayŭh taru, amai ayŭh paŭh gi-mara. 21 Komŭnŭ Zebah ngga Zalmunna nang di Gideon, “Adŭp mu siŭ kieh. Anŭ inŭh kraja dari.” Jadi Gideon siŭ ngara ka tambit sopŭrŭg abuh adi agi di tungo onta onta ngara. 22 Ripas anŭ, daya Israel nang di Gideon, “Jadi pimritah ami, kaam ngga bara sesang mai ripas kaam. Kaam mbŭh nyiramat kieh so daya Midian.” 23 Gideon nam, “Aku dŭh re jadi pimritah ngan, anak dari ku dŭh gŭh. TUHAN inŭh adi re jadi pimritah ngan.” 24 Pak ayŭh pijuu nang, “Bada aku mite ndi masam kayuh so angān. Barang naan angān nggen di aku dudu sigating adi angān mbŭh sirapas so pinganyu.” (Bara daya Midian, mun daya tibaran tibaran-asar so tarun tana-pajam, taŭn pakai sigating mas.) 25 Bara daya bagŭ nam, “Ngga sanang asŭng kieh re nggen kayuh anŭ di kaam.” Ngara mamad banang, ka barang naan ngara na dudu sigating adi muko dog sirapas so pinganyu. 26 Dudu sigating mas adi ngara nggen di Gideon agi duwŭh puru kilogram bat-i, pak anŭ dŭh dog mirang samŭn abuh abuh, kukong kukong, piraka piraka adi bēng adi bara raja Midian pakai, ka abuh abuh adi dog nyikakong di tungo onta onta ngara. 27 Gideon ndai ndi tibudo ngga mas mas anŭ, ka pijog-i di kupo adŭp-i, Ophrah. Sopŭrŭg daya Israel mbŭh tagan Tapa, ka di kamanŭ nyambah tibudo anŭ. Anŭ inŭh mbŭh jadi jarat di Gideon ngga di rawang-i. 28 Jadi Midian mbŭh dog ngarah daya Israel ka mbŭh dŭh tia jadi pinyusah di ngara. Tarun tana mbŭh bamai sitian pat puru sawa, ndŭg ka Gideon kabŭs. 29 Gideon pari ka ramin adŭp-i di Ophrah ka rŭŭ diginŭ. 30 Ayŭh biyŭn ju puru madis anak dari, amai ayŭh biyŭn bagŭ sawŭn. 31 Ayŭh biyŭn gŭh ndi naan dayung nyikŭn-i di Shechem; adi biranak ndi anak dari yŭn-i, ka ayŭh kadŭn-i Abimelech. 32 Gideon anak Joash kabŭs kan umbur-i mbŭh sadang nyamba-i, ka dog kubur di darŭm kubur sama-i Joash, di Ophrah, kupo manak Abiezer. 33 Ripas pinyikabŭs Gideon daya Israel mbŭh dŭh tia tŭtŭd di Tapa ka nyambah tapa tapa Baal. Ngara pijadi Baal-Berith tapa ngara, 34 ka dŭh tia bituan di TUHAN adi Tapa ngara, adi muko nyiramat ngara so sopŭrŭg pinganyu adi maning ngara. 35 Ngara dŭh gŭh rada rawang Gideon di sopŭrŭg kayuh adi kana adi ayŭh muko ndai yŭn Israel.

Akim 9

1 Abimelech, adi anak Gideon, di ka Shechem, di yŭn sopŭrŭg jurud madis sindŭ-i rŭŭ, ka kidaan di ngara 2 bada siken daya di Shechem, “Aki adi raan ngan? Raan sopŭrŭg anak Gideon adi ju puru naan mritah angān puan kah bada ndi naan adŭ? Ingat nŭh Abimelech inŭh isin ngga deya adŭp ngan.” 3 Jurud madis sindŭ Abimelech minyu di bara daya di Shechem pasar kayuh anŭ yŭn-i, ka bara daya di Shechem matŭd rundeng ngara an tunda Abimelech sabab ayŭh madis ngara. 4 Ngara nggen di ayŭh 70 kiping pirak adi so bari-sambah Baal-Berith, ka ngga duit anŭ ayŭh ngupah ndi tibaran daya arap bada tunda adŭp-i. 5 Ayŭh di ka ramin sama-i di Ophrah, ka diginŭ di tunduh ndi tibande batuh ayŭh siŭ bara jurud-i adi anak Gideon adi ju puru naan. Pak Jotham, anak sibusu Gideon, bisukan ka dŭh dog siŭ. 6 Komŭnŭ sopŭrŭg daya di Shechem ngga di Bethmillo tikuruk ka di ka yŭn tŭngŭn oak pirapu' di Shechem, di yŭn ngara garar Abimelech jadi raja. 7 Kan Jotham dingah pasar kayuh anŭ, ayŭh di ka mijog di tibung Darŭd Gerizim ka nyirais nang di ngara, “Dingah kayuh nang ku, angān daya Shechem, ka Tapa re dingah angān! 8 Agi ndi andu, tŭngŭn tŭngŭn kayuh tikuruk ka mien raja yŭn adŭp ngara. Ngara nang di tŭngŭn kanā, ‘Jadi raja ami.’ 9 Tŭngŭn kanā nam, ‘Kambŭi aku mritah angān, aku tatu dŭh re tia piruah inyo, adi ngga kibās tapa tapa ngga manusia.’ 10 Ka tŭngŭn tŭngŭn kayuh anŭ nang di tŭngŭn ara, ‘Kuu nŭh jadi raja ami.’ 11 Pak tŭngŭn ara nam, ‘Kambŭi aku mritah angān, aku tatu dŭh re tia piruah buwa ku adi sidi.’ 12 Jadi tŭngŭn tŭngŭn kayuh anŭ nang di tŭngŭn anggor, ‘Kuu nŭh jadi raja ami.’ 13 Pak tŭngŭn anggor anŭ nam, ‘Kambŭi aku mritah angān, aku tatu dŭh re tia piruah ju anggor ku adi bada tapa tapa ngga manusia gaŭn.’ 14 Sabab anŭ meh sopŭrŭg tŭngŭn kayuh anŭ nang di tŭngŭn reja, ‘Kuu adŭ nŭh jadi raja ami.’ 15 Tŭngŭn reja nam, ‘Kambŭi angān tŭk sawŭ raan bada aku jadi raja ngan, mandŭg garang ka nyayung adŭp ngan di sayung ku. Kambŭi angān dŭh, apui re bijagu ruah so daan ku adi pireja ka badang sopŭrŭg tŭngŭn sedar di Lebanon.’ 16 “Jadi madin,” Jotham pijuu minyu, “Sawŭ batur ngga tŭnggŭn kah atin ngan di tika angān bada Abimelech jadi raja? Agi kah angān biyŭn stabi di pinyikana Gideon, ka nakit ngga rawang-i, nimun kraja pingandai kana-i patut dog rapas. 17 Ingat nŭh sama ku biperang yŭn ngan. Ayŭh mbŭh ruban asŭng-i nyiramat angān so daya daya Midian. 18 Pak andu ati angān mbŭh rawan rawang sama ku. Angān siŭ bara anak-i adi ju puru naan di tunduh ndi tibande batuh -- ka sitagar Abimelech, anak-i adi dog biranak so daya gaji-i, adi madis ngan, angān mbŭh bada ayŭh jadi raja di Shechem. 19 Jadi madin, kambŭi kayuh adi ndai ngan andu ati di Gideon ngga di rawang-i sawŭ batur ngga tŭnggŭn, gaŭn meh garang ngga Abimelech ka bada ayŭh samah gaŭn ngga angān. 20 Pak kambŭi dŭh, isa-i apui bijagu ruah so Abimelech ka badang sopŭrŭg daya di Shechem ngga di Bethmillo. Isa-i apui bijagu ruah so bara daya Shechem ngga Bethmillo ka badang Abimelech.” 21 Ka sabab ayŭh taru kaka-i Abimelech, Jotham bu ka di rŭŭ di Beer. 22 Abimelech mritah Israel taruh sawa. 23 Komŭnŭ Tapa bada Abimelech ngga daya daya di Shechem tiru di dingan-i; ka ngara makat rawan Abimelech. 24 Anŭ mbŭh jadi isa Abimelech ngga daya daya Shechem, adi ngatat ayŭh bada siŭ anak anak Gideon adi ju puru naan, dog ukum yŭn sarah adŭp ngara. 25 Bara daya di Shechem bada daya tuman Abimelech di tibung tibung darŭd, ka mirupak barang naan daya adi murah tarun anŭ. Abimelech dog kidaan pasar kayuh anŭ. 26 Jadi Gaal adi anak Ebed mandŭg ka Shechem ngga bara jurud dari-i, ka daya daya di Shechem na atin sabah ngara di ayŭh. 27 Sopŭrŭg ngara di ka teya anggor ngara ka ngatŭm buwa anggor, ndai wain ngga ju anggor, ka ngara kuka gawai. Ngara di ka bari-sambah tapa ngara, di yŭn ngara man nok ka ndai tapat di tunduh Abimelech. 28 Gaal nang, “Ata ati daya adi rŭŭ di Shechem. Mani ata bituan di Abimelech? Asi ayŭh? Anak Gideon! Ka Zebul di ribo kuasa-i, pak mani ata bituan di ayŭh? Nundok di babuk ngan Hamor, ayŭh adi puun manak ngan! 29 Kasi kambŭi aku adi jadi pinguru bara daya ati! Aku kadi Abimelech! Aku kidaan di ayŭh, ‘Nguruk bara soldadu mu, mandŭg ruah ka birawan!’” 30 Zebul, adi mritah di kupo anŭ, jadi raru baji kan-i dingah pinganang Gaal. 31 Ayŭh pait bara pinyisung bada di bidapŭd ngga Abimelech di Arumah bada nang, “Gaal anak Ebed ngga bara jurud-i mbŭh mandŭg ka Shechem, ka ngara dŭh re bada kuu mŭrŭt kupo. 32 Ngapŭi madin, kuu ngga bara daya mu patut matak singarŭm ka bisukan di arong teya. 33 Makat isan isan andu sipagi kan batŭh andu mbŭh nusak ka nyirŭgŭh nyerang kupo anŭ. Komŭnŭ kan Gaal ngga bara daya-i ruah rawan kuu, rawan ngara ngga situngang tungang mu!” 34 Abimelech ngga sopŭrŭg bara daya-i matak singarŭm ka bisukan di sapa Shechem darŭm pat tibaran. 35 Kan Abimelech ngga bara daya-i kiris Gaal ruah ka mijog di rawa tiban-bās kupo, ngara makat ruah so tarun adi yŭn ngara bisukan. 36 Gaal kiris ngara ka nang di Zebul, “Tingga! Agi bara daya mandŭg mūn so tibung tibung darŭd!” “Anŭ dŭh manusia,” Zebul nam. “Anŭ inŭh singangi adŭ di tibung tibung darŭd.” 37 Gaal nang dinge, “Tingga! Agi bara daya mūn dūg darŭd ka ndi tibaran mandŭg kadŭg aran adi so tŭngŭn oak adi daya adi pandai kidaan nasip dapu!” 38 Komŭnŭ Zebul nang di ayŭh, “Diki meh sopŭrŭg piminyu ranggung mu? Kuu inŭh adi nang mani ata sah bituan di Abimelech. Ngara anŭ inŭh bara daya adi kuu muko bandar bandar ngamun. Panu meh ruah di rawan ngara.” 39 Gaal taban bara daya di Shechem ruah di rawan Abimelech. 40 Abimelech tadak Gaal, ka Gaal bikaduh mangān ayŭh. Bagŭ adi mbŭh biragan, ka di tiban-bās kupo ani. 41 Abimelech rŭŭ di Arumah, ka Zebul pibu Gaal ngga bara jurud dari-i so Shechem, isa ngara dŭh tia rŭŭ diginŭ. 42 Andu adi ndi Abimelech mbŭh dog kidaan nang bara daya di Shechem mbŭh birundeng re di ruah ka teya, 43 jadi ayŭh taban bara daya-i, kutung ngara bada jadi taruh tibaran, ka bisukan di arong teya, kajŭn. Kan ayŭh kiris daya ruah so kupo, ayŭh ruah so yŭn-i bisukan di siŭ ngara. 44 Darŭm Abimelech ngga tibaran-i bikaduh tudu tiban-bās kupo ka jaga-i, tibaran adi duwŭh anŭ di nyerang bara daya anŭ di arong teya ka siŭ sopŭrŭg ngara. 45 Ngara birawan ndi andu andu. Abimelech sirabut kupo anŭ, ka siŭ bara daya-i, nyirubuh kupo anŭ, ka nabur garo di tana. 46 Kan sopŭrŭg pinguru di kuta di Shechem dingah pasar kayuh anŭ, ngara bisukan di birit bās di ribo bari-sambah El-Berith. 47 Abimelech mbŭh dog kidaan nang ngara agi tikuruk diginŭ, 48 jadi ayŭh maad Darŭd Zalmon ngga bara daya-i. Diginŭ ayŭh tambit kapak, kapŭg ndi daan kayuh, ka gŭrŭng-i. Ayŭh bada bara daya-i rikas ndai simŭnŭ gŭh. 49 Jadi barang naan ngara japa daan kayuh, ka tunda Abimelech nugung daan daan kayuh di baŭm tiban birit bās di ribo bari-sambah anŭ. Ngara sigot-i, samŭn daya adi darŭm-i, ka sopŭrŭg daya adi darŭm birit anŭ kabŭs -- kurang rabis siribu naan bara dari ngga bara dayung. 50 Komŭnŭ Abimelech di ka Thebez, kirurung kupo anŭ, ka sirabut-i. 51 Diginŭ agi tawā adi raru tagap, ka barang naan dari ngga dayung darŭm kupo anŭ, samŭn bara pinguru, bikaduh di kamanŭ. Ngara ngabŭt adŭp ngara di darŭm-i ka maad ka tibung-i. 52 Di tika Abimelech mandŭg di nyerang tawā anŭ, ayŭh di ka tiban-i di sigot tawā anŭ. 53 Pak ndi naan dayung buān batuh kisar so sambu bada nyatŭk ubak-i ka tikurok-i pape. 54 Ka ayŭh bigaut bagan ndi naan bujang dari adi tukang taban sinyata-i ka kidaan di ayŭh, “Nyitak pedang mu ka siŭ aku. Aku dŭh raan daya nang aku kabŭs dog siŭ dayung.” Ka bujang dari anŭ tabŭk ayŭh ngga pedang-i, ka ayŭh kabŭs. 55 Kan bara daya Israel kiris Abimelech mbŭh kabŭs, sopŭrŭg ngara mari. 56 Simŭnŭ inŭh Tapa maras Abimelech sabab sarah-i di tunduh sama-i, anŭ inŭh siŭ jurud-i adi ju puru naan. 57 Tapa bada gŭh daya Shechem sangsara sabab udip ginaka ngara, nimun adi Jotham anak Gideon muko nang di andu ayŭh mangu ngara.

Akim 10

1 Ripas pinyikabŭs Abimelech, Tola anak dari Puah ka sukuh Dodo, mandŭg di pirupas Israel. Ayŭh anŭ so tibaran-asar Issachar ka rŭŭ di Shamir di rais tarun tana sandah Ephraim. 2 Ayŭh jadi pinguru Israel sitian duwŭh puru-taruh sawa. Komŭnŭ ayŭh kabŭs ka dog kubur di Shamir. 3 Ripas Tola, Jair jadi pinguru Israel. Ayŭh nguru Israel sitian duwŭh puru-duwŭh sawa. 4 Ayŭh biyŭn taruh puru anak dari adi nunggang taruh puru kaldi. Ngara biyŭn taruh puru kupo di tarun tana Gilead, adi gibabŭ dog kadŭn anak anak kupo Jair. 5 Jair kabŭs ka dog kubur di Kamon. 6 Ndi sidah dinge bara daya Israel bidosa rawan TUHAN amai nyambah Baal ngga Astart; ngara nyambah gŭh tapa tapa so Syria, so Sidon, so Moab, so Ammon, ka so Philistia. Ngara mbŭh tagan TUHAN ka mbŭh dŭh tia nyambah Ayŭh. 7 Jadi TUHAN baji di daya Israel, ka bada daya Philistine ngga daya Ammon ngarah ngara. 8 Sitian simŭng mai sawa ngara pijera ka kisiis sopŭrŭg daya Israel adi rŭŭ di rais Amor di parad tura ka timor Yang Jordan di Gilead. 9 Bara daya Ammon mutas gŭh Yang Jordan di nyerang tibaran-asar Judah, Benjamin, ngga Ephraim, ndŭg ka daya Israel mbŭh raru susah. 10 Komŭnŭ daya Israel bagan ka mite turung so TUHAN, “Kieh mbŭh bidosa rawan Kaam, amai kieh mbŭh tingge Kaam, adi Tapa ami, ka nyambah tapa tapa Baal.” 11 TUHAN nggen di ngara pinyinam sakati: “Daya Egypt, daya Amor, daya Ammon, daya Philistine, 12 daya Sidon, daya Amalek, ngga daya Maon pijera angān dawŭ-i, ka angān bagan ka mite turung so Aku. Mating kah Aku nyiramat angān so ngara? 13 Pak angān gibabŭ tingge Aku ka nyambah tapa tapa bŭkŭn, jadi Aku dŭh re nyiramat angān dinge. 14 Panu di bagan tapa tapa adi angān mbŭh mien. Bada ngara pirupas angān kan angān dog pinyusah.” 15 Pak daya Israel nang di TUHAN, “Kieh mbŭh bidosa. Ndai tadŭ mun-i nanyam raan Mai, atas Kaam nyiramat kieh andu ati.” 16 Jadi ngara kubo taran tapa tapa saruh ngara ka nyambah TUHAN; ka Ayŭh dŭh munos yang-I kiris pinyusah Israel. 17 Komŭnŭ bara soldadu daya Ammon mbŭh sidia yŭn re biperang ka bibari di Gilead. Daya Israel mandŭg tikuruk ka bibari di Mizpah di Gilead. 18 Diginŭ bara daya ngga bara pinguru tibaran tibaran-asar Israel siken dupan adŭp-i, “Asi adi re nguru ata biperang rawan daya Ammon? Sianŭ adi birani nguru siŭn jadi pinguru yŭn barang naan daya di Gilead.”

Akim 11

1 Jephthah, ndi naan soldadu adi pagan, inŭh anak so dayung sundar. Sama-i so Gilead 2 biyŭn anak anak dari adi bŭkŭn so sawŭn-i, ka kan ngara mbŭh baga, ngara takan Jephthah bada bu so arŭn. Ngara nang di ayŭh, “Kuu dŭh bisa dapŭd ani ani utung so sama ami; kuu anak so dayung bŭkŭn.” 3 Jephthah bu so yŭn bara jurud-i ka rŭŭ di tarun tana Tob. Diginŭ ayŭh nguruk tibaran daya adi dŭh biguna, ka di mirupak ayō ayŭh. 4 Mua tian-i ripas anŭ daya Ammon matak biperang rawan Israel. 5 Kan kayuh jadi simŭnŭ, bara pinguru Gilead di tambit Jephthah pari so tarun tana Tob. 6 Ngara kidaan di ayŭh, “Mandŭg ka jadi pinguru ami, isa kieh tungang rawan daya Ammon.” 7 Pak Jephthah nam, “Angān ko ruai tiru di aku ndŭg ka angān takan aku bada bu so ramin sama ku. Mani mandŭg tudu aku madin, yŭn angān mbŭh dog pinyusah?” 8 Ngara nang di Jephthah, “Kieh madin nyigura kuu sabab kieh raan kuu sua ngga kieh di rawan daya daya Ammon ka mritah sopŭrŭg daya di Gilead.” 9 Jephthah nang di ngara, “Kambŭi angān taban aku mari da rawan daya daya Ammon ka TUHAN nggen di aku pimanang, aku re jadi pimritah ngan.” 10 Ngara nam, “Kieh situju. TUHAN inŭh saksi ami.” 11 Jadi Jephthah di ngga bara pinguru Gilead, ka bara daya bada ayŭh jadi pimritah ngga pinguru ngara. Jephthah piruah pinganang janji-i di sirung jawin TUHAN di Mizpah. 12 Komŭnŭ Jephthah pait pinyisung-i ka raja daya Ammon bada nang, “Ani kaii mu ngga kieh? Mani kuu nyerang rais ami?” 13 Raja daya Ammon nam pinyisung Jephthah, “Di tika bara daya Israel ruah so Egypt, ngara tambit tana ku so Yang Arnon ndŭg Yang Jabbok ngga Yang Jordan. Madin angān dŭh siŭn dŭh pari-i ngga aran damai.” 14 Jephthah pait bara pinyisung pari ka raja daya Ammon 15 ngga pinyinam sakati: “Dŭh-i sawŭ daya Israel adi tambit tana Moab bait tana Ammon. 16 Simuti inŭh ayŭh: di tika bara daya Israel ruah so Egypt, ngara panu so tarun tana-pajam di ka Tanjung Aqaba ka tambus Kadesh. 17 Komŭnŭ ngara pait pinyisung ka raja di Edom bada mite pinyibandar yŭn panu mutas tarun tana-i. Pak raja di Edom dŭh nyibandar ngara. Ngara agi gŭh mite so raja Moab, pak ayŭh dŭh gŭh nyibandar ngara panu mutas tarun tana-i. Ngapŭi bara daya Israel rŭŭ di Kadesh. 18 Komŭnŭ ngara pijuu panu mutas tarun tana-pajam, nganing tarun tana Edom samŭn tarun tana Moab ndŭg ka ngara tambus tura ka timor Moab, di pah mandi Yang Arnon. Ngara bibari diginŭ, pak ngara dŭh mutas Yang Arnon sabab-i mbŭh baat tana Moab. 19 Komŭnŭ daya Israel pait pinyisung ka Sihon, daya Amor adi raja di Heshbon, ka mite ayŭh pinyibandar ngara mutas rais-i yŭn mŭrŭt tarun tana adŭp ngara. 20 Pak Sihon dŭh nyibandar Israel ndai simŭnŭ. Ayŭh taban sopŭrŭg bara soldadu-i, bibari di Jahaz, ka nyerang Israel. 21 Pak TUHAN, adi Tapa Israel, nggen pimanang di daya Israel, ngarah Sihon ngga bara soldadu-i. Jadi daya Israel dapu sopŭrŭg tarun tana daya Amor adi rŭŭ di rais anŭ. 22 Ngara ngisi sopŭrŭg tarun tana daya Amor so Arnon di tura ka siratan ndŭg Jabbok di tura ka utara ka so tarun tana-pajam tura ka timor ndŭg Jordan tura ka barat. 23 Jadi TUHAN, adi Tapa Israel, inŭh adi pibu daya daya Amor yŭn daya-I, bara daya Israel. 24 Kuu re suba tambit-i pari kah? Kuu bisa nyikŭn sopŭrŭg kayuh adi Chemosh tapa ngan mbŭh nggen di angān. Pak kieh taŭn re dapu sopŭrŭg anŭ adi TUHAN, Tapa ami, mbŭh tambit yŭn ami. 25 Kuu pikir adŭp mu kana dŭ so Balak anak Zippor, adi raja daya Moab kah? Ayŭh gi-bŭn natang Israel, dŭh kah? Agi kah ayŭh matak biperang rawan kieh? 26 Mbŭh sitian taruh ratus sawa Israel rŭŭ di Heshbon ngga Aroer, ka di anak anak kupo adi maning-i, ka sopŭrŭg kupo di tabing Yang Arnon. Tian-ti mani kuu dŭh tambit-i pari? 27 Dŭh, aku gi-mating ndai sarah di kuu. Kuu inŭh adi sarah darŭm kuu an biperang ngga aku. TUHAN inŭh akim. Ayŭh re natu andu ati asi adi sarah, daya Israel puan kah daya Ammon.” 28 Pak raja daya Ammon dŭh mbit piduri di pinganang anŭ so Jephthah. 29 Komŭnŭ roh TUHAN nguasa Jephthah. Ayŭh di mutas Gilead ngga Manasseh ka pari ka Mizpah di Gilead ka radus panu ka Ammon. 30 Jephthah bijanji ngga TUHAN: “Kambŭi Kaam nggen di aku pimanang ngarah daya Ammon, 31 aku re badang ndu sadis sibungas daya adi ruah so ramin ku adi nyupat aku mari so pimanang ku. Aku re jugan ndu sadis ka Kaam daya anŭ.” 32 Jadi Jephthah mutas sungi anŭ di rawan daya Ammon, ka TUHAN nggen di ayŭh pimanang. 33 Ayŭh nyerang ngara piguru so Aroer ndŭg gadung tarun adi maning Minnith; duwŭh puru kupo sopŭrŭg-i, jeh ndŭg Abel Keramim. Bagŭ raru daya Ammon dog siŭ, ka dog ngarah Israel. 34 Kan Jephthah pari, mari ka Mizpah, anak dayung-i ruah di nyupat ayŭh, bitanda buang mambak tamburin. Ayŭh anŭ kaŭs-i ndi anak-i. 35 Kan Jephthah kiris ayŭh, ayŭh nyiratak piraka-i darŭm susah buang nang, “O Anak dayung ku! Kuu kinaman atin ku? Mani gŭt-i dŭh siŭn dŭh kuu adi kinaman atin ku? Aku mbŭh bipayu ngga TUHAN, ka aku dŭh bisa tarik-i pari!” 36 Anak dayung anŭ kidaan di ayŭh, “Kambŭi kaam mbŭh ndai payu ngga TUHAN, ndai adŭ di tunduh ku kayuh adi kaam muko nang, amai sawŭ gŭh TUHAN mbŭh bada kaam maras pinganyu mai, daya Ammon.” 37 Ayŭh nang dinge di sama-i, “Ndi adŭ kayuh mite ku so kaam. Tandah aku sitian duwŭh buran, isa aku bisa bigandon ngga bara dingan ku di gadung darŭd ka ngurid adŭp ku dŭh siŭn dŭh kabŭs gibabŭ dayung tibŭn.” 38 Sama-i bada ayŭh di sitian tipuh duwŭh buran. Ayŭh ngga bara dingan-i di maad darŭd darŭd ka ngurid adŭp-i re kabŭs bayuh banan ka dŭh biyŭn anak. 39 Ripas duwŭh buran anŭ, ayŭh pari ka yŭn sama-i. Sama-i ndai nimun adi-i ko bijanji ngga TUHAN, ka ayŭh kabŭs darŭm-i gibabŭ dayung tibŭn. Simŭnŭ meh adat anŭ piguru di Israel, 40 bara dayung Israel ari ruah yŭn tipuh pat andu barang sawa di ngurid anak dayung Jephthah so Gilead.

Akim 12

1 Daya Ephraim mbŭh sidia re biperang; ngara mutas Yang Jordan di ka Zaphon ka nang di Jephthah, “Mani angān mutas baat di rawan daya Ammon dŭh kidaan di kieh bada sua ngga angān? Kieh re badang ramin ngan samah ngga adŭp ngan!” 2 Pak Jephthah kidaan di ngara, “Bara daya ku ngga aku agi kaii bās ngga daya Ammon. Aku agi bagan angān, pak angān dŭh an mandŭg di turung aku pirupas adŭp ku so ngara. 3 Kan aku kiris angān dŭh re mandŭg, aku ruban asŭng adŭp ku mutas baat di rawan ngara, ka TUHAN nggen di aku pimanang ngarah ngara. Jadi mani meh angān mandŭg an rawan aku madin?” 4 Komŭnŭ Jephthah taban sopŭrŭg daya Gilead, ka rawan bara soldadu Ephraim ka ngarah ngara. (Bara daya Ephraim ko nang, “Angān daya Gilead di Ephraim ngga Manasseh, angān daya adi kadi adŭp ngan so tibaran-asar Ephraim!”) 5 Ngga bada daya Ephraim dŭh dapŭd pirupas adŭp ngara, daya daya Gilead sirabut tarun tarun adi yŭn Jordan dapŭd dog mutas. Kan tadŭ tadŭ daya Ephraim suba an pirupas adŭp-i, ayŭh an mite pinyibandar diŭ so-i mutas, ka daya Gilead meh re siken, “Kuu daya Ephraim kah?” Kambŭi ayŭh nang, “Dŭh,” 6 ngara an bada ayŭh nang “Shibboleth.” Pak ayŭh nang “Sibboleth,” sabab ayŭh dŭh pandai nyabŭt-i ngga batur. Ka ngara meh an nakap ayŭh ka siŭ ayŭh diginŭ di ndi so anŭ adi yŭn mutas Yang Jordan. Di tika anŭ pat puru duwŭh ribu naan daya Ephraim dog siŭ. 7 Jephthah jadi pinguru Israel sitŭkŭd nŭm sawa. Komŭnŭ ayŭh kabŭs ka dog kubur di kupo adŭp-i di Gilead. 8 Ripas Jephthah, Ibzan so Bethlehem jadi pinguru Israel. 9 Ayŭh biyŭn taruh puru naan anak dari ka taruh puru naan anak dayung. Ayŭh bada anak anak dayung-i banan ngga daya daya so manak bŭkŭn ka taban dayung dayung mara so sapa manak adŭp-i bada jadi sawŭn bara anak adŭp-i. Ibzan jadi pinguru Israel sitŭkŭd ju sawa, 10 komŭnŭ ayŭh kabŭs ka dog kubur di Bethlehem. 11 Ripas Ibzan, Elon so Zebulun jadi pinguru Israel sitŭkŭd simŭng sawa. 12 Komŭnŭ ayŭh kabŭs ka dog kubur di Aijalon di tarun tana Zebulun. 13 Ripas Elon, Abdon anak Hillel so Pirathon jadi pinguru Israel. 14 Ayŭh biyŭn pat puru naan anak dari ka taruh puru naan sukuh dari, ka barang naan biyŭn kaldi adŭp-i. Abdon jadi pinguru Israel sitŭkŭd mai sawa, 15 komŭnŭ ayŭh kabŭs ka dog kubur di Pirathon di tarun tana Ephraim di rais tarun tana sandah Amalek.

Akim 13

1 Daya Israel bidosa dinge rawan TUHAN, ka Ayŭh bada daya Philistine mritah ngara sitŭkŭd pat puru sawa. 2 Di jaman anŭ agi ndi naan daya dŭn Manoah so kupo Zorah. Ayŭh anŭ ndi naan daya so tibaran-asar Dan. Sawŭn-i aboh. 3 Malaikat TUHAN nandŭng di sawŭn-i ka nang, “Kuu mbŭh bŭn tungang biyŭn anak, pak dŭm dŭh tui kuu re bite ka biranak ndi anak dari. 4 Pak ingat, dŭhnyah nok tadŭ tadŭ wain puan kah nok nok adi bisā, puan kah man tadŭ tadŭ pinguman adi dog nagah daya man, 5 ka ripas anak mu mbŭh dog biranak, kuu dŭh siŭn kapŭg ubok-i, amai piguru so andu pinyibranak-i ayŭh mbŭh dog nitah ka TUHAN, jadi daya Nazir. Ayŭh re piguru pinyirupas yŭn daya Israel so daya Philistine.” 6 Muko anŭ, dayung anŭ di ka kidaan di banŭh-i, “Ndi naan daya Tapa agi mandŭg tudu aku, taru nŭŭh kiris, mun malaikat Tapa. Aku dŭh siken so ki pimandŭg-i, ka ayŭh dŭh gŭh kidaan dŭn-i di aku. 7 Pak ayŭh agi kidaan di aku nang aku re bite ka re biranak ndi anak dari. Ayŭh kidaan di aku bada dŭhnyah nok tadŭ tadŭ wain puan kah nok nok adi bisā puan kah man pinguman adi dog nagah daya man, amai anak anŭ re dog nitah ka TUHAN jadi daya Nazir sitŭkŭd umbur-i” . 8 Komŭnŭ Manoah bidua ka TUHAN, “TUHAN, turung bada daya Tapa anŭ adi pait Mai pari ka yŭn ami isa-i kidaan kayuh adi patut ami ndai yŭn anak anŭ kan ayŭh mbŭh dog biranak.” 9 Tapa ndai nimun pimite Manoah, ka malaikat-I anŭ pari tudu dayung anŭ darŭm-i guru di ŭmŭh. Banŭh-i Manoah mating ngga ayŭh diginŭ. 10 Jadi ayŭh rasu makat ka bikaduh di kidaan di banŭh-i, “Tingga! Daya anŭ adi mandŭg tudu aku prajah mbŭh agi nandŭng dinge di aku!” 11 Manoah rasu makat ka tunda sawŭn-i. Ayŭh tudu daya anŭ ka siken, “Kaam kah daya anŭ adi minyu ngga sawŭn ku prajah?” “Aku inŭh anŭ,” ayŭh nam. 12 Komŭnŭ Manoah nang, “Kan pinganang mai anŭ jadi bitŭtŭk, ani dŭh siŭn dŭh anak anŭ ndai? Pimudip adi munki tung jangi” 13 Malaikat TUHAN nam, “Sawŭn mu dŭh siŭn dŭh ndai nimun adi muko aku kidaan di ayŭh. 14 Ayŭh dŭh siŭn man tadŭ tadŭ kayuh adi mandŭg so tŭngŭn anggor; ayŭh dŭh siŭn nok tadŭ tadŭ wain puan kah nok nok adi bisā, puan kah man pinguman adi dog nagah daya man. Ayŭh dŭh siŭn dŭh ndai sopŭrŭg anŭ adi aku muko kidaan di ayŭh.” 15-16 Dŭh puan nang ayŭh anŭ malaikat TUHAN, Manoah nang di ayŭh, “Turung dŭhnyah diŭ bu. Kieh re tanŭk ndi anak kambing yŭn mai.” Pak malaikat anŭ nang, “Kambŭi aku kajŭn, dŭh gŭh aku re man pinguman ngan. Pak kambŭi angān raan sidia-i, angān siŭn badang-i ndu sadis ka TUHAN.” 17 Manoah nam, “Kidaan dŭn mai di kieh, isa kieh bisa nggen stabi di kaam kan pinganang mai jadi bitŭtŭk.” 18 Ka malaikat anŭ siken, “Mani angān an puan dŭn ku? Dŭn ku inŭh dŭn adi saruh.” 19 Jadi Manoah tambit ndi anak kambing ngga kada ruwang kayuh, ka jugan-i di tunduh mija-sambah batuh ka TUHAN adi ndai pingandai pingandai saruh. 20-21 Ka sitadŭn jireb apui bijagu ka sambu so tunduh mija-sambah, Manoah ngga sawŭn-i kiris malaikat TUHAN maad ka rangit darŭm jireb apui anŭ. Manoah rasu rada nang daya anŭ malaikat TUHAN, ka ayŭh ngga sawŭn-i rasu sipŭŭb di tana, nyambah. Ngara bŭn kiris malaikat anŭ dinge. 22 Manoah nang di sawŭn-i, “Ata tatu re kabŭs amai ata mbŭh kiris Tapa?” 23 Pak sawŭn-i nam, “Kambŭi TUHAN sawŭ raan siŭ ata, Ayŭh dŭh kambat sadis ta; ka Ayŭh dŭh gŭh an kiren sopŭrŭg kayuh ati di ata bait kidaan kayuh adi mun ati di tipuh ati.” 24 Jadi dayung anŭ biranak ndi anak dari, ka kadŭn ayŭh Samson. Anak anŭ masang baga bigatung ka TUHAN nyiberkat ayŭh. 25 Ka kuasa TUHAN piguru nyibake ayŭh sitadŭn ayŭh rŭŭ di Bari Dan di asah Zorah ngga Eshtaol.

Akim 14

1 Ndi andu, Samson matak di ka Timnah, ka diginŭ ayŭh kiris ndi naan dayung bujang daya Philistine. 2 Ayŭh mari ka arŭn ka kidaan di sindŭ sama-i, “Aku agi kiris ndi naan bujang dayung daya Philistine di Timnah adi ripong ku kiris. Siken ayŭh yŭn ku; aku raan tambit ayŭh ndu sawŭn.” 3 Pak sindŭ sama-i siken ayŭh, “Mani kuu sah di ka dupan daya Philistine di jiroh dayung ndu mu sawŭn? Dŭh kah kuu tungang dapŭd dayung so manak adŭp ta, di dupan sopŭrŭg daya bangsa adŭp ta?” Pak Samson kidaan di sama-i, “Ayŭh inŭh dayung adi raan ku angān tambit yŭn ku. Ayŭh dog di batŭh ku.” 4 Sindŭ sama Samson dŭh puan nang TUHAN inŭh adi ngatur Samson bada ndai simŭnŭ, amai TUHAN taŭn mbŭh jiroh aran adi ngga-i bisa rawan daya Philistine. Di jaman anŭ daya Philistine inŭh adi mritah Israel. 5 Jadi Samson matak di ka Timnah ayō sindŭ sama-i. Ka darŭm ngara panu mutas teya anggor diginŭ, ayŭh dingah singah adi mara ngŭr. 6 Ka gŭgŭh kuasa TUHAN nyibake Samson, ka-i nyiratak adŭ singah anŭ nyinuwŭh ngga tangan-i, mun nyiratak anak kambing. Pak ayŭh dŭh kidaan di pimas-i kayuh adi ndai-i. 7 Muko anŭ ayŭh di tudu ka minyu ngga dayung anŭ. Ayŭh suka dayung anŭ. 8 Duwŭh taruh andu ripas anŭ, Samson pari di sawŭn ayŭh. Di atang aran, ayŭh nyipang, di tingga singah adi ko-i siŭ. Ayŭh mbŭh raru gŭgŭh kan-i kiris dudu banyis ngga ju banyis darŭm tadang singah anŭ. 9 Ka-i nyauk ngga tangan-i, ka man-i buang-i panu. Ayŭh taban kada ju banyis anŭ ka yŭn sindŭ sama-i. Ngara man-i, pak Samson dŭh kidaan di ngara nang adŭp-i tambit ju banyis anŭ so tadang singah. 10 Sama Samson di ka ramin dayung anŭ, ka Samson kuka gawai diginŭ. Anŭ inŭh ndi masam adat yŭn bujang dari. 11 Kan daya Philistine kiris ayŭh, ngara pait taruh puru naan bujang dari bada rŭŭ ngga ayŭh. 12-13 Samson nang di ngara, “Aku re nang ndi atau di angān, ka kambŭi angān tungang kidaan rati-i diŭ so ju andu adi ngga ata sita gawai ati ripuan, aku an nggen di angān taruh puru rambar banang linen adi jarŭh ngga taruh puru pasang piraka adi ramus.” “Nang garang atau mu di kieh,” ngara nang. “Kieh an dingah.” 14 Ayŭh nang, “So sianŭ adi man mandŭg kayuh man; So sianŭ adi bake mandŭg kayuh adi nyibanyis.” Taruh andu ripas anŭ, ngara gibabŭ dŭh tungang dapŭd rati atau anŭ. 15 Di andu adi pat ngara nang di sawŭn Samson, “Mujuk banŭh mu, isa-i kidaan rati atau-i. Kambŭi kuu dŭh, kieh re sigot ramin sama mu, samŭn adŭp mu darŭm-i. Angān duwŭh bagan kieh kamati amai raan mirupak kieh, dŭh kah?” 16 Jadi sawŭn Samson di tudu ayŭh buang sien nang di ayŭh, “Kuu dŭh sawŭ awang aku! Kuu tiru di aku! Kuu nggen atau di dingan dingan ku, ka dŭh kidaan rati-i di aku!” Ayŭh nang di sawŭn-i, “Tingga, di sindŭ sama ku dŭh gŭh aku kidaan. Re ngga mani aku kidaan di kuu?” 17 Sawŭn-i sien pasar kayuh anŭ sitadŭn ju andu gawai anŭ. Pak di andu adi ju, Samson kidaan di sawŭn-i rati atau anŭ, amai mbŭh anŭ anŭ nang sawŭn-i. Ka sawŭn Samson kidaan rati atau anŭ di daya Philistine. 18 Jadi, di andu adi ju, diŭ so Samson di mŭrŭt ka darŭm birit bŭŭs, bara dari kupo anŭ nang di ayŭh: “Ani adi nyibanyis dŭ so ju banyis? Ani adi bake dŭ so dāng singah?” Samson nam, “Kambŭi angān dŭh ko diŭ majak tana ngga sapi ku, tatu angān dŭh tungang puan rati atau ku.” 19 Ka gŭgŭh kuasa TUHAN nyibake Samson, ka ayŭh matak di ka kupo Ashkelon, di yŭn-i siŭ taruh puru naan daya, ka pirukos piraka ngara, ka nggen di ngara anŭ adi muko kidaan rati atau-i tejah. Muko anŭ, ayŭh mari ka ramin sama-i buang raru baji pasar kayuh adi mbŭh jadi, 20 ka sawŭn Samson dog nggen di jerā-i anŭ adi muko ngapid ayŭh di tika sawan-i.

Akim 15

1 Dŭh tui ripas anŭ, Samson matak di munan sawŭn-i darŭm tipuh daya ngatŭm gandom, taban anak kambing yŭn-i. Ayŭh kidaan di sama sawŭn-i, “Aku raan mŭrŭt birit sawŭn ku.” Pak sama sawŭn-i abah bada ayŭh mŭrŭt ka darŭm birit sawŭn-i. 2 Ayŭh kidaan di Samson, “Aku batur batur pikir kuu mbŭh tiru di ayŭh, ngga aku muko nggen ayŭh di jerā mu. Pak sude-i no, ramus dŭ. Kuu bisa tambit ayŭh adŭ, ngga gati sawŭn mu.” 3 Samson nang, “Saba ati, aku dŭh re dapu tanggong di kayuh adi ndai ku di tunduh daya Philistine.” 4 Jadi ayŭh matak ka nakap taruh ratus pŭrŭng dāng bisirŭh. Ayŭh bada bigembar duwŭh dāng dāng anŭ, mŭŭng-i di koi-i bada bigagit, ka prita-siru' ayŭh na di buku-i. 5 Komŭnŭ Samson tung prita-siru' anŭ ngga apui ka piruah dudu bisirŭh anŭ darŭm ŭmŭh gandom daya Philistine. Simŭnŭ ayŭh sigot dŭh gandom adi muko dog ngatŭm adŭ, pak samŭn anŭ adi gibabŭ di tŭngŭn-i. Risŭn risŭn kanā daya dog sigot gŭh. 6 Kan bara daya Philistine siken asi ndai kayuh anŭ, ngara dog kidaan nang Samson adi ndai-i amai damŭh-i, daya so Timnah, mbŭh nggen sawŭn Samson di jerā Samson. Jadi daya Philistine di ka badang dayung anŭ ndŭg ka kabŭs ka badang ramin sama-i. 7 Samson nang di ngara, “Mun anŭ pingandai ngan kawang! Aku bipayu aku dŭh re ko ndŭg ka aku mbŭh maras angān!” 8 Samson bandar bandar nyerang ka siŭ bagŭ bara ngara anŭ. Komŭnŭ ayŭh di ka rŭŭ di darŭm tang di sandah batuh di Etam. 9 Daya Philistine mandŭg ka bibari di tarun tana Judah, ka nyerang kupo Lehi. 10 Bara daya Judah siken ngara, “Mani angān nyerang kieh?” Ngara nam, “Kieh mandŭg an nakap Samson ka ndai di ayŭh nimun adi ayŭh mbŭh ndai di kieh.” 11 Jadi taruh ribu naan bara daya Judah di ka tang di sandah batuh di Etam ka nang di Samson, “Dŭh kah kuu puan nang daya Philistine adi mritah ata? Mani kuu ndai simuti di kieh?” Ayŭh nam, “Aku ndai di ngara nimun adi ngara mbŭh ndai di aku.” 12 Ngara nang di ayŭh, “Kieh mandŭg kamati an muak kuu, isa kieh bisa nggen kuu di ngara.” Samson nang, “Bijanji ngga aku adŭp ngan dŭh re siŭ aku.” 13 “Kieh bijanji,” ngara nang, “Kaŭs kieh re muak kuu ka nggen kuu di ngara. Kieh dŭh re siŭ kuu.” Jadi ngara muak ayŭh ngga duwŭh tŭngŭn taris adi gi-bauh, ka taban ayŭh ngga pari so sandah batuh anŭ. 14 Kan ayŭh mbŭh ndŭg Lehi, bara daya Philistine bikaduh mandŭg tudu ayŭh, buang nyirais. Gŭgŭh kuasa TUHAN nyibake ayŭh, ka ayŭh matŭd taris adi ngga mŭŭng birungo ngga tangan-i keya ka matŭd tiburi adi dog badang. 15 Komŭnŭ Samson dapŭd siraka kaldi adi bauh kabŭs. Ayŭh mutu ka tambit siraka anŭ ka pakai-i ngga siŭ siribu naan daya. 16 Ka Samson biragu, “Ngga turang siraka kaldi aku siŭ siribu naan daya; Ngga turang siraka kaldi aku nugung tadang ngara bada bitugung.” 17 Ripas anŭ, Samson taran turang siraka kaldi anŭ. Tarun adi yŭn kayuh anŭ jadi dog kadŭn Ramath Lehi. 18 Komŭnŭ Samson raru badŭh asŭng-i, ka ayŭh bagan ka TUHAN ka nang, “Kaam mbŭh nggen di aku pimanang bās ati; ka madin aku re kabŭs badŭh asŭng ka dog nakap bara daya Philistine adi dŭh puan Kaam kah?” 19 Jadi Tapa kuka tarun adi bigagong darŭm tana di Lehi, ka piin ruah so darŭm-i. Samson nok piin anŭ, ka yang-i jadi mua ranyah. Jadi rubang piin anŭ dog kadŭn Hakkore, ka gibabŭ agi diginŭ di Lehi. 20 Samson jadi pinguru Israel sitŭkŭd duwŭh puru sawa darŭm daya Philistine nguasa tarun tana anŭ.

Akim 16

1 Ndi andu Samson di ka kupo daya Philistine di Gaza, di yŭn-i bidapŭd ngga ndi naan dayung sundar, ka nyibŭŭs ngga ayŭh. 2 Daya daya di Gaza dingah Samson agi diginŭ, jadi ngara kirurung tarun anŭ ka tuman ayŭh ndi ngarŭm ngarŭm di tiban-bās kupo. Ngara pirŭngŭt ndi ngarŭm ngarŭm buang bipikir dupan adŭp ngara, “Ata kajŭn ndŭg siri jawa, komŭnŭ ata siŭ ayŭh.” 3 Pak Samson diginŭ ndŭg sitŭrŭp ngarŭm adŭ. Komŭnŭ ayŭh makat ka di dimbut tiban-bās kupo, sopŭrŭg-i samŭn uros uros ngga parang abŭt-i. Ayŭh na sopŭrŭg-i di kawin-i ka gŭrŭng-i ngga bu jeh ndŭg tibung sandah adi nura Hebron. 4 Ripas anŭ, Samson awang ndi naan dayung dŭn Delilah, adi rŭŭ di Rubān Sorek. 5 Rimŭh naan raja Philistine di tudu Delilah ka nang, “Nyikuro Samson isa ayŭh kidaan di kuu mani ayŭh raru bake, ka simuki kieh bisa ngarah ayŭh, muak ayŭh, ka bada ayŭh dŭh dapŭd ndai ani ani. Barang naan kieh re nggen di kuu siribu siratus kiping pirak.” 6 Jadi Delilah nang di Samson, “Turung kidaan di aku ani bada kuu raru bake. Kambŭi daya an muak kuu ka bada kuu dŭh dapŭd ndai ani ani, ani patut-i ndai?” 7 Samson nam, “Kambŭi daya muak aku ngga ju tŭngŭn taris panah adi bauh adi gibayuh pisŭk, aku bisa jadi ramah mun daya bŭkŭn.” 8 Jadi raja raja Philistine taban ju taris bawŭh panah adi gibayuh pisŭk, ka Delilah muak Samson ngga taris anŭ. 9 Ayŭh muko bada kada daya kajŭn di darŭm birit adi bŭkŭn, jadi ayŭh nyirais nang, “Samson! Bara daya Philistine mandŭg!” Pak Samson matŭd adŭ taris taris bawŭh panah anŭ mun tiburi patŭd kan-i dog jireb apui. Jadi gibayuh meh ngara puan rusia pinyibake-i. 10 Delilah nang di Samson, “Tingga, kuu bada aku mun daya budo; kuu dŭh kidaan kayuh adi sawŭ di aku. Turung kidaan di aku simuki daya bisa muak kuu.” 11 Samson kidaan di ayŭh, “Kambŭi daya muak aku ngga taris bauh adi gibayuh dog pakai, aku bisa jadi ramah mun daya bŭkŭn.” 12 Jadi Delilah tambit kada taris adi bauh ka muak Samson. Komŭnŭ ayŭh nyirais, “Samson! Bara daya Philistine mandŭg!” Bara daya anŭ agi kajŭn di birit adi bŭkŭn. Pak ayŭh matŭd adŭ dudu taris anŭ so tangan-i mun matŭd tiburi. 13 Delilah nang di Samson, “Kuu gibabŭ ndai aku mun daya budo, amai kuu gibabŭ dŭh kidaan kayuh adi sawŭ di aku. Kidaan di aku simuki daya bisa muak kuu.” Samson kidaan di ayŭh, “Kambŭi kuu nganyam so-ju sarat ubok ku di sinangan tanun ka nyisŭt ngga pagu sinangan, aku bisa jadi ramah mun daya bŭkŭn.” 14 Jadi Delilah bada ayŭh bŭŭs, tambit so-ju sarat ubok-i ka nganyam-i di sinangan tanun ka nyisŭt-i ngga pagu sinangan, ka nyirais nang, “Samson! Daya Philistine mandŭg!” Pak Samson burah ka tarik pirudos ubok-i so sinangan. 15 Jadi ayŭh nang di Samson, “Simuki kuu bisa nang adŭp mu awang aku, kan di atin mu kuu dŭh sawŭ? Kuu mbŭh bada aku mun daya budo pitaruh kari, ka kuu gibabŭ dŭh kidaan di aku ani anŭ adi bada kuu raru bake.” 16 Barang andu ayŭh dŭh rŭŭ rŭŭ siken ayŭh ndŭg ka Samson mbŭh kawŭk ka reju dingah ayŭh nang anŭ anŭ; 17 ngga pinŭbŭn-i ayŭh mbŭh kidaan adŭ ani anŭ adi bada ayŭh raru bake: “Ubok ku gi-bŭn dog kapŭg,” ayŭh nang. “Aku ati mbŭh dog nitah ka Tapa jadi daya Nazir so andu aku dog biranak. Kambŭi ubok ku dog kapŭg, pinyibake ku manyap, ka aku jadi ramah mun daya bŭkŭn.” 18 Kan Delilah kiris Samson mbŭh kidaan rusia-i, ayŭh pait pinganang ka raja raja daya Philistine ka nang, “Pari dŭm ndi sidah. Ayŭh muko kidaan rusia-i di aku.” Jadi ngara mandŭg ka taban duit adi ngara ko janji. 19 Delilah bada Samson bŭŭs di kŭkŭn-i, ka bagan ndi naan daya, adi kapŭg so-ju sarat ubok Samson. Komŭnŭ Delilah rasu pijera Samson, amai ayŭh mbŭh dŭh tia bake. 20 Komŭnŭ ayŭh nyirais, “Samson! Bara daya Philistine mandŭg!” Samson burah ka bipikir, “Aku re pirupas adŭp ku mun adi barang nga-i.” Ayŭh dŭh puan nang TUHAN mbŭh tingge adŭp-i. 21 Daya Philistine nakap ayŭh ka tuket so-duwŭh ruwang batŭh-i. Ngara taban ayŭh ka Gaza, nyirunggo ayŭh ngga parik timaga, ka bada ayŭh ndai kraja ngisar di yŭn ngisar di ramin jer. 22 Pak ubok-i piguru timbu dinge. 23 Bara raja daya Philistine mandŭg tikuruk ka kuka gawai ka jugan sadis bās ka tapa ngara, Dagon. Ngara biragu, “Tapa ta mbŭh nggen di ata pimanang ngarah pinganyu ta Samson!” 24-25 Ngara nyipawŭn adŭp ngara, ka nang, “Bagan Samson, ka bada ayŭh ndai rubi yŭn ta!” Kan ngara taban Samson ruah so ramin jer, ngara bada ayŭh ndai rubi yŭn ngara, ka bada ayŭh mijog di asah duwŭh tiang bās. Kan bara daya kiris ayŭh, ngara biragu muji tapa ngara: “Tapa ta mbŭh nggen di ata pimanang ngarah pinganyu ta, adi ko pirusak tarun tana ta ka siŭ bagŭ daya ta!” 26 Samson nang di ndi naan anak dari adi kayak ayŭh, “Bada aku tama tiang tiang anŭ adi nukang ramin ati. Aku an minyandis dieh.” 27 Ramin anŭ mbŭh puno bada bara daya, dari ngga dayung. So-rimŭh raja daya Philistine agi diginŭ, ka agi taruh ribu naan dari dayung di tibung ramin, tingga Samson ndai rubi-i yŭn ngara. 28 Komŭnŭ Samson bidua, “TUHAN Raja, turung ingat meh aku; turung O Tapa, nggen pinyibake di aku dŭm ndi sidah ati adŭ, isa ngga ndi pingandai ku adi re ku ndai aku dapŭd maras daya Philistine adi muko tuket ruwang batŭh ku.” 29 Jadi Samson na so-duwŭh tangan-i di so-duwŭh tiang bās adi nukang ramin anŭ; ndi tangan di ndi tiang, ayŭh turak-i bada nyatŭk ngara, 30 ka nyirais, “Bada aku kabŭs ngga daya Philistine!” Ayŭh turak ngga siabo tungang-i, ka ramin anŭ rubuh nyatŭk so-rimŭh raja anŭ ngga barang naan daya adi bŭkŭn. Samson siŭ bagŭ dŭ daya di pinyikabŭs-i so anŭ adi siŭ-i darŭm-i gibabŭ udip. 31 Bara jurud dari-i ngga sopŭrŭg adi bŭkŭn so rawang-i mandŭg di tambit tadang-i. Ngara taban ayŭh ngga mari ka kubur ayŭh di asah Zorah ngga Eshtaol di darŭm kubur sama-i Manoah. Ayŭh jadi pinguru Israel sitian duwŭh puru sawa.

Akim 17

1 Agi ndi naan daya dŭn Micah, rŭŭ di rais tarun tana sandah Ephraim. 2 Ayŭh kidaan di sindŭ-i, “Di andu daya naku siribu siratus kiping pirak so kaam, kaam mangu pinaku anŭ. Aku agi dingah kaam ndai simŭnŭ. Tingga, di aku inŭh duit anŭ. Aku inŭh sianŭ adi naku-i.” Sindŭ-i nang, “Isa-i TUHAN nyiberkat kuu, nak!” 3 Ayŭh pari duit anŭ ka sindŭ-i, ka sindŭ-i nang, “Ngga bada pangu anŭ dŭh nyatŭk anak adŭp ku, aku jugan pirak ati ka TUHAN. Isa-i dog pakai ngga marut tibudo adi dog ndai so kayuh. Jadi madin aku re nggen pari dudu kiping pirak anŭ ka kuu.” 4 Pak ayŭh pari-i ka sindŭ-i. Sindŭ-i taban duwŭh ratus kiping pirak ka nggen-i di tukang basi, adi ndai tibudo so kayuh ka marut-i ngga pirak anŭ. Tibudo anŭ dog na-i di ramin Micah. 5 Micah anŭ biyŭn tarun yŭn adŭp-i bisambah. Ayŭh ndai kudu kudu tidudo samŭn efod, ka tijuan ndi naan so bara anak dari-i bada jadi imam. 6 Di jaman anŭ Israel dŭh biyŭn raja; barang naan daya mbŭh ndai barang masam kayuh nanyam pinyiraan adŭp-i. 7 Di jaman anŭ gŭh agi ndi naan bujang dari daya Levi adi muko rŭŭ di kupo Bethlehem di Judah. 8 Ayŭh bu so Bethlehem di jiroh tarun bŭkŭn yŭn-i rŭŭ. Darŭm-i panu, ayŭh tambus ramin Micah di rais tarun tana sandah Ephraim. 9 Micah siken ayŭh, “So ki kuu?” Ayŭh nam, “Aku daya Levi so Bethlehem di Judah. Aku jiroh tarun yŭn rŭŭ.” 10 Micah nang, “Rŭŭ ngga aku. Jadi tukang pitayan yŭn ku ka jadi imam ku, ka aku re nggen di kuu simŭng kiping pirak ndi sidah barang sawa, piraka, ka pinguman mu.” 11 Bujang dari Levi anŭ situju rŭŭ ngga Micah ka jadi keya ka anak di ayŭh. 12 Micah tijuan ayŭh bada jadi imam-i, ka ayŭh rŭŭ di ramin Micah. 13 Micah nang, “Amai madin aku biyŭn daya Levi jadi imam ku, aku puan nang TUHAN re kana ngga aku.”

Akim 18

1 Jadi, mating raja di Israel di jaman anŭ. Di jaman anŭ, daya tibaran-asar Dan aŭn jiroh tarun tana re-i ngaku ka yŭn rŭŭ, sabab ngara gibayuh trima utung tana mun tibaran tibaran-asar Israel adi bŭkŭn. 2 Jadi daya tibaran-asar Dan mien rimŭh naan daya adi birani so sopŭrŭg rawang darŭm tibaran-asar anŭ ka pait ngara so kupo Zorah ngga Eshtaol bada nyiong tarun tana anŭ. Kan ngara mbŭh ndŭg rais tarun tana sandah Ephraim, ngara nyandong ramin Micah. 3 Sitadŭn ngara diginŭ, ngara natŭng piminyu bujang dari daya Levi anŭ; ka ngara di tudu ayŭh ka siken, “Ani ndai mu digiti? Asi taban kuu kamati?” 4 Ayŭh nam, “Aku mbŭh agi pekat-janji ngga Micah adi bayar gaji ku jadi imam-i.” 5 Ngara nang di ayŭh, “Turung siken di Tapa nang kah re mujur kah dŭh pimanu ami.” 6 Imam anŭ nam, “Mating ani ani re angān yŭn gapang. TUHAN agi kingat jaga angān di pimanu ngan.” 7 Jadi ngara anŭ adi rimŭh naan makat ka panu di ka kupo Laish. Ngara kiris pinyirŭŭ ngara diginŭ agi pagŭng mun pinyirŭŭ daya Sidon. Ngara daya adi udip bamai, dŭh bidudu, dŭh pinyikaii, ka biyŭn sopŭrŭg kayuh adi biguna-i. Ngara rŭŭ jo so daya Sidon ka dŭh bigaur ngga tadŭ tadŭ daya bŭkŭn. 8 Kan ngara adi rimŭh naan mbŭh pari ka Zorah ngga Eshtaol bara daya siken ani pinyidapŭd ngara so pimanu ngara. 9 “Ja meh,” ngara nam, “Ata di nyerang Laish. Kieh muko kiris tarun tana anŭ, ka-i mbŭh raru damŭn. Dŭhnyah paya paya rŭŭ digiti; rikas! Ata di sirabut tana anŭ! 10 Kan angān ndŭg nŭ, angān re kiris daya diginŭ dŭh puan kayuh adi re jadi. Rais anŭ raru bayah, ka-i biyŭn barang masam kayuh adi daya raan, ka Tapa mbŭh nggen-i di angān.” 11 Jadi nŭm ratus naan daya so tibaran-asar Dan makat so Zorah ngga Eshtaol, sidia yŭn biperang. 12 Ngara matak ka bibari di tura ka barat Kiriath Jearim di Judah. Anŭ sabab tarun anŭ gibabŭ dog kadŭn Bari Dan. 13 Ngara pijuu panu so nŭ ka mandŭg ka ramin Micah di rais tarun tana sandah Ephraim. 14 Komŭnŭ ngara adi rimŭh naan anŭ adi muko nyiong rais adi maning Laish nang di dingan-i, “Puan ngan kah darŭm ndi so dudu ramin ati, agi ndi tibudo kayuh adi bibarut ngga pirak? Agi gŭh dudu tibudo adi bŭkŭn ngga ndi efod. Ani meh sŭn ngan nang patut ata ndai?” 15 Jadi ngara di mŭrŭt ramin Micah, adi yŭn bujang dari daya Levi rŭŭ, ka siken munki pinyirŭŭ-i diginŭ. 16 Sitadŭn anŭ, bara soldadu daya tibaran-asar Dan adi nŭm ratus naan anŭ, adi mbŭh sidia yŭn biperang, agi mijog di tiban buwang ramin anŭ. 17 Pinyiong anŭ adi rimŭh naan radus mŭrŭt ramin anŭ ka tambit tibudo kayuh adi bibarut ngga pirak, tibudo tibudo adi bŭkŭn, ngga efod anŭ, sitadŭn imam mijog di tiban buwang ngga bara soldadu bisinyata adi nŭm ratus naan anŭ. 18 Kan bara pinyiong anŭ mŭrŭt ka darŭm ramin Micah ka tambit kayuh kayuh kudus anŭ, imam anŭ siken ngara, “Ani anŭ ndai ngan?” 19 Ngara nang di ayŭh, “Pirŭŭ adŭp nŭh. Dŭhnyah nang ani ani. Matak ngga kieh ka jadi imam ka tukang pitayan yŭn ami. Dŭh kah kuu raan dŭ jadi imam yŭn sopŭrŭg tibaran-asar Israel so mu jadi imam yŭn rawang daya ndi naan?” 20 Anŭ bada imam anŭ raru gaŭn, ka-i tambit kayuh kayuh anŭ ka panu tunda ngara. 21 Komŭnŭ ngara pijuu pimanu ngara, ngga bara anak anak ngara, dāng kudip ngara, ka ngga sopŭrŭg buat-rata ngara, diŭ di tura ka jawin. 22 Ngara mbŭh panu mua juan-i so ramin anŭ kan Micah ngaja bara rasū-i di nyerang ngara. Micah ngga bara-i nyandat bara daya Dan, 23 ka nyirais di ngara. Bara daya Dan bigiring ka siken Micah, “Ani har? Mani angān mbŭh raru bagŭ mun anŭ?” 24 Micah nam, “Ani rati pinganang ngan anŭ? ‘Ani har?’ Angān tambit imam ku ngga tapa tapa adi adŭp ku mbŭh ndai, ka rasu bu! Ani agi dŭm yŭn ku!” 25 Bara daya Dan nang di ayŭh, “Kana dŭ kuu dŭhsah nang ani ani, kambŭi kuu dŭh raan ngara ati baji di kuu ka nyerang kuu. Kuu ngga sopŭrŭg di rawang mu abo kabŭs rai-i.” 26 Komŭnŭ bara daya Dan pijuu pimanu ngara. Micah kiris ngara bake dŭ so adŭp-i; sabab anŭ ayŭh pari maad ka ramin adŭp-i. 27-28 Ripas bara daya Dan muko tambit imam anŭ ngga kayuh kayuh adi Micah muko ndai, ngara di nyerang Laish, kupo daya adi bamai, daya adi dŭh bidudu, adi samah di rubān anŭ ngga kupo Bethrehob. Ngara siŭ bara daya adi rŭŭ di kupo anŭ ka sigot kupo anŭ. Mating daya mandŭg di turung ngara, amai Laish mbŭh raru jo so Sidon, ka ngara dŭh gŭh bigaur ngga tadŭ tadŭ daya bŭkŭn. Daya Dan pari pijog kupo anŭ ka rŭŭ diginŭ. 29 Ngara nukar dŭn Laish ka kadŭn-i Dan, tarik dŭn babuk ngara Dan, adi anak Jacob. 30 Bara daya Dan pijog tibudo anŭ yŭn nyambah, ka Jonathan, adi anak Gershom ka sukuh Moses, jadi imam yŭn bara daya Dan, ka bara sesang-i jadi imam ngara ndŭg ka andu adi ngga bangsa ngara dog nakap ka dog taran ka rais tami. 31 Tibudo adi Micah ndai gibabŭ diginŭ sitian Bari adi yŭn Tapa dog nyambah babŭ mijog di Shiloh.

Akim 19

1 Di jaman Israel gibayuh biyŭn raja, agi ndi naan daya Levi rŭŭ jeh di rais tarun tana sandah Ephraim. Ayŭh tambit ndi naan dayung adi gi-mara so Bethlehem di Judah jadi dayung nyikŭn-i. 2 Pak komŭnŭ dayung anŭ baji di ayŭh ka mari ka ramin sama-i di Bethlehem, ka rŭŭ diginŭ pat buran. 3 Jadi dari anŭ ndai pikir-i an tudu ayŭh ka nyikuro ayŭh bada pari ka yŭn adŭp-i. Ayŭh taban daya gaji-i ngga duwŭh kaldi. Dayung anŭ bada dari anŭ mŭrŭt ka darŭm arŭn, ka kan sama dayung anŭ kiris ayŭh, ayŭh kambat ayŭh ngga atin gaŭn. 4 Sama dayung anŭ bitan ayŭh, jadi ayŭh rŭŭ diginŭ taruh andu. Ngara man nok ka ayŭh nyirŭmŭn diginŭ. 5 Isan isan andu adi pat, ngara awar makat ka mbŭh sidia re an matak. Pak sama dayung anŭ nang di daya Levi anŭ, “Guru man dawŭ-i, bada adŭp nŭh bisoh. Kuu bisa panu te.” 6 Jadi ngara duwŭh anŭ guru, ka samah man nok. Komŭnŭ sama dayung anŭ nang di daya Levi anŭ, “Turung nyirŭmŭn dinge ka nyipawŭn adŭp mu.” 7 Daya Levi anŭ makat an panu, pak sama dayung anŭ ngasu ayŭh bada nyirŭmŭn, jadi ayŭh nyirŭmŭn dinge diginŭ. 8 Awar isan isan andu jawa adi rimŭh ayŭh makat re an panu, pak sama dayung anŭ nang, “Man dawŭ-i. Kajŭn ndŭg ripas kumbeng ka nŭh panu.” Ka ngara duwŭh man samah. 9 Kan daya Levi anŭ, dayung nyikŭn-i, ngga daya gaji-i makat dinge re panu, sama dayung anŭ nang di ayŭh, “Tingga, madin andu mbŭh re karŭm; kana dŭ angān nyirŭmŭn adŭ. Dŭm dŭh tui andu re karŭm. Rŭŭ digiti ka nyipawŭn adŭp ngan. Sipagi angān bisa awar makat, panu mari.” 10-11 Pak daya Levi anŭ abah nyirŭmŭn dinge diginŭ, ka ayŭh ngga dayung nyikŭn-i panu adŭ, ngga daya-gaji ngara ka ngga duwŭh kaldi anŭ adi mbŭh dog na tapas-pinyiguru dieh. Andu mbŭh rambat kan ngara mbŭh re ndŭg Jebus, (anŭ inŭh Jerusalem). Ka daya-gaji anŭ nang di tuan-i, “Mani ata dŭh rŭŭ adŭ ka nyirŭmŭn di kupo daya Jebus ati?” 12-13 Pak tuan-i nang, “Ata dŭh re nyasa rŭŭ di kupo daya adi dŭh daya Israel. Ata an radus adŭ panu jo nisit, ka nyirŭmŭn di Gibeah puan kah di Ramah.” 14 Jadi ngara murah kupo Jebus ka pijuu pimanu ngara. Batŭh andu mbŭh simŭdŭp kan ngara ndŭg Gibeah, di tarun tana tibaran-asar Benjamin. 15 Ngara biruit so aran bās, amai an nyirŭmŭn di kupo anŭ. Ngara mŭrŭt kupo ka guru di pakan kupo, pak mating daya raan tambit ngara bada nyandong ramin-i. 16 Sitadŭn ngara diginŭ, ndi naan nyamba dari mari so ŭmŭh-i. Daya anŭ, asar-i inŭh so rais tarun tana sandah Ephraim, pak madin ayŭh rŭŭ di Gibeah. (Daya bŭkŭn adi rŭŭ diginŭ inŭh so tibaran-asar Benjamin.) 17 Nyamba dari anŭ kiris daya Levi anŭ di pakan kupo ka siken ayŭh, “So ki kuu mandŭg? Re di kamaki kuu?” 18 Daya Levi anŭ nam, “Kieh bauh mandŭg so Bethlehem di tarun tana Judah, ka madin kieh darŭm pimanu ami re pari ka ramin adŭp ami jeh di rais tarun tana sandah Ephraim. Mating daya an bada kieh nyirŭmŭn di ramin-i, 19 sunggu kieh biyŭn pinguman ngga kupai yŭn kaldi kaldi ami, samŭn ruti ngga wain yŭn dayung nyikŭn ku ka yŭn adŭp ku ngga daya-gaji ku. Kieh biyŭn sopŭrŭg-i adi kieh biguna.” 20 Nyamba dari anŭ nang, “Mandŭg ka ramin ku! Aku bisa nggen di angān kayuh adi raan ngan. Dŭhnyah nyirŭmŭn di pakan kupo.” 21 Jadi ayŭh taban ngara ngga maad ka ramin adŭp-i, ka paan kaldi ngara. Ngara nyandong ramin-i, ngu kaja ngara ka guru man. 22 Ngara aŭn nyipawŭn adŭp-i ka gŭgŭh mandŭg bara dari adi sumbang urah mandŭg so kupo anŭ ka kirurung ramin anŭ ka piguru gutog tiban. Ngara nang di nyamba dari anŭ, “Taban ngga ruah dari anŭ adi mari ayō kuu! Kieh raan bisiket ngga ayŭh!” 23 Pak nyamba dari anŭ ruah ka sapa ka nang di ngara. “Dŭhnyah! Turung dŭhnyah ndai pingandai arap, adi kais mun anŭ! Ayŭh anŭ jerā ku. 24 Tingga! Agi dayung nyikŭn-i ngga anak dayung adŭp ku adi bujang tibŭn. Aku bisa taban ngara ngga ruah, ka angān bisa tambit ngara, ka pimunos adŭp ngan ngga ngara. Pak dŭhnyah ndai pingandai adi raru sipŭ anŭ di daya ati!” 25 Pak bara dari anŭ dŭh dingah pinganang-i. Jadi daya Levi anŭ tambit dayung nyikŭn-i anŭ, ka turak ayŭh ka sapa yŭn ngara. Ngara miragag dayung anŭ ka pijera ayŭh ndi ngarŭm ngarŭm anŭ ka dŭh rŭŭ rŭŭ ndŭg ka andu jawa. 26 Nga siri jawa, dayung anŭ mandŭg ka tumbang di bŭŭn tiban nyamba dari anŭ adi yŭn banŭh-i. Ayŭh gibabŭ diginŭ kan andu mbŭh jawa. 27 Banŭh-i makat isan isan anŭ, ka kan ayŭh kuka tiban amai re pijuu panu, ayŭh dapŭd dayung nyikŭn-i guring di rawa tiban buang tangan-i nyapai tiban. 28 Ayŭh nang, “Makat, ja meh panu.” Pak dayung anŭ dŭh nam. Jadi ayŭh tunduk tadang dayung anŭ ka na-i nyiparang kaldi-i, ka piguru panu mari ka ramin adŭp-i. 29 Kan ayŭh mbŭh ndŭg ramin-i, ayŭh mŭrŭt arŭn ka tambit sinda. Ayŭh kapŭg tadang dayung nyikŭn-i anŭ simŭng duwŭh tatad, ka pait ndi ndi tatad ka barang tibaran-asar Israel adi simŭng duwŭh. 30 Barang naan daya adi kiris tatad anŭ nang, “Kieh gi-bŭn dingah kayuh adi mun ati! Mating kayuh adi mun ati mbŭh jadi ngitong so andu daya Israel ruah so Egypt! Ata dŭh siŭn dŭh bisatur ani re ata ndai?”

Akim 20

1 Sopŭrŭg daya Israel, so Dan di tura ka utara ndŭg Beersheba di tura ka Siratan, samŭn adi so tarun tana Gilead di tura ka timor, nam pinyibagan anŭ. Ngara tikuruk darŭm ndi tibaran bās di sirung jawin TUHAN di Mizpah. 2 Bara pinguru sopŭrŭg tibaran-asar Israel agi darŭm udung bās bara daya TUHAN anŭ. Ka mbŭh agi pat ratus ribu naan soldadu adi panu kaja. 3 Sitadŭn anŭ daya so tibaran-asar Benjamin dingah sopŭrŭg daya Israel adi bŭkŭn anŭ agi tikuruk di Mizpah. Bara daya Israel siken, “Kidaan di kieh munki sarah anŭ jadi?” 4 Daya Levi adi dapu dayung nyikŭn adi dog siŭ anŭ nam, “Aku ngga dayung nyikŭn ku di ka kupo Gibeah di tarun tana Benjamin amai re nyirŭmŭn diginŭ. 5 Bara daya di Gibeah mandŭg ngarŭm anŭ an tambit aku, ka kirurung ramin adi yŭn ami nyirŭmŭn. Ngara an siŭ aku; pak gŭt-i ngara miragag dayung nyikŭn ku ndŭg ka-i kabŭs. 6 Aku tambit tadang-i ka kapŭg-i simŭng duwŭh tatad, ka pait ndi ndi tatad ka barang tibaran-asar Israel. Ngara anŭ mbŭh ndai pingandai sarah adi raru sipŭ di ruang ta. 7 Sopŭrŭg ngan digiti mbŭh bara daya Israel. Ani re ata ndai pasar kayuh ati?” 8 Sopŭrŭg daya samah makat mijog, ka nang, “Mating so ata re mari ka bari bait ka ramin adŭp-i. 9 Ati inŭh kayuh adi re ata ndai; ata re taran dadu, ka mien kada daya bada nyerang Gibeah. 10 Ndi utung so simŭng bara dari di Israel re tukang sidia pinguman yŭn bara soldadu, adi bŭkŭn re di ngukum Gibeah sabab pingandai sarah adi raru sipŭ ati adi ngara mbŭh ndai di ruang Israel.” 11 Sabab anŭ, sopŭrŭg dari di Israel nguruk adŭp ngara ngga ndi pinŭtŭn: nyerang kupo Gibeah. 12 Jadi tibaran tibaran-asar Israel pait bara pinyisung ka sopŭrŭg tarun tana tibaran-asar Benjamin bada nang, “Ani meh pingandai sarah ati adi angān mbŭh ndai? 13 Nyerah ka kieh ngara adi sumbang urah anŭ di Gibeah, isa kieh bisa siŭ ngara ka kadi arap ati so Israel.” Pak daya Benjamin dŭh tambit piduri di pinganang bara daya Israel adi bŭkŭn anŭ. 14 So sopŭrŭg kupo tibaran-asar Benjamin, ngara di ka Gibeah re biperang rawan daya Israel adi bŭkŭn anŭ. 15-16 Sopŭrŭg soldadu adi mandŭg so sopŭrŭg kupo daya Benjamin di andu anŭ adŭ agi duwŭh puru nŭm ribu naan bara dari. Nambah anŭ, bara daya di kupo Gibeah mbŭh nguruk ju ratus naan bara dari adi muko nakit dog mien adi sibait. Barang naan ngara pandai nyitamŭng kayuh adi mati ndi sirah ubok ngga batuh ka bŭn re aset. 17 Tibaran tibaran-asar Israel adi bŭkŭn mbŭh nguruk pat ratus ribu naan soldadu adi mbŭh pandai birawan. 18 Bara daya Israel di ka tarun adi yŭn bisambah di Bethel, ka diginŭ ngara siken di Tapa, “Tibaran-asar aki adi patut diŭ matak nyerang daya Benjamin?” TUHAN nam, “Tibaran-asar Judah.” 19 Jadi tibaran tibaran-asar Israel matak ngga isan isan andu jawa ndi, ka bibari sindŭk kupo Gibeah. 20 Ngara matak di nyerang bara soldadu daya Benjamin, ka ngatur bara soldadu-i di yŭn adi nura kupo anŭ. 21 Bara soldadu daya Benjamin ruah so kupo, ka diŭ so andu ripuan ngara mbŭh siŭ duwŭh puru duwŭh ribu naan soldadu daya Israel. 22-23 Komŭnŭ daya Israel di ka tarun yŭn bisambah ka muās bara soldadu adi mbŭh kabŭs, di sirung jawin TUHAN ndŭg singumi andu. Ngara siken di TUHAN, “Patut kah kieh matak dinge di nyerang jurud madis ami bara daya Benjamin?” TUHAN nam, “Patut.” Pinganang anŭ mirasang bara soldadu daya Israel, ka ngara ngatur bara soldadu-i dinge di yŭn anŭ nimun di andu adi diŭ. 24 Ngara makat di nyerang bara soldadu daya Benjamin, adi piduwŭh saba. 25 Ka piduwŭh saba anŭ gŭh bara daya Benjamin ruah so kupo Gibeah, ka saba anŭ ngara siŭ simŭng mai ribu naan soldadu Israel adi mbŭh pandai birawan. 26 Komŭnŭ sopŭrŭg daya Israel di ka Bethel ka muās diginŭ. Ngara tikuruk diginŭ di sirung jawin TUHAN, ka bipusa ndŭg singumi andu. Ngara jugan sadis bidingan ka mŭrŭng badang kada sadis di sirung jawin TUHAN. 27-28 Pati Simanya Tapa agi diginŭ di Bethel di jaman anŭ, ka Phinehas, adi anak Eleazar, ka sukuh Aaron adi jaga-i. Daya Israel siken di TUHAN, “Patut kah dŭh kieh makat dinge di rawan jurud madis ami daya Benjamin, puan kah dŭhsah tia?” TUHAN nam, “Di rawan ngara. Sipagi Aku re nggen pimanang di angān, ngarah ngara.” 29 Jadi bara daya Israel ngatur kada soldadu bada bisukan maning Gibeah, 30 Komŭnŭ di andu adi taruh dinge ngara matak di nyerang bara soldadu daya Benjamin, ka ngatur bara soldadu ngara bada nura kupo Gibeah nimun adi mbŭh. 31 Bara daya Benjamin ruah di birawan ka mbŭh jo ka sapa kupo. Nimun adi mbŭh, ngara piguru siŭ daya Israel di sapa kupo, di aran nuju Bethel ngga di aran nuju Gibeah. Ngara siŭ kurang rabis taruh puru naan daya Israel. 32 Bara daya Benjamin nang, “Ata mbŭh ngarah ngara dinge.” Pak bara soldadu daya Israel taŭn muko bisatur an ngundur isa daya Benjamin tadak ngara di aran aran jeh di sapa kupo Gibeah. 33 Jadi kan tibaran bās soldadu Israel mbŭh ngundur ka pari nguruk adŭp-i di Baaltamar, bara soldadu Israel adi bisukan maning Gibeah rasu ruah so tarun yŭn ngara bisukan di tarun adi pibatuh di sapa kupo. 34 Simŭng ribu naan bara dari, adi mbŭh nakit dog mien so dupan bara daya Israel, nyerang Gibeah. Ka diginŭ so-duwŭh parad, daya Israel ngga daya Benjamin samah bandar bandar birawan. Bara daya Benjamin dŭh rada adŭp-i re dog ngarah. 35 TUHAN nggen pimanang di Israel ngarah bara soldadu daya Benjamin. Bara daya Israel siŭ 25, 100 naan pinganyu di andu anŭ, 36 ka bara daya Benjamin rada adŭp-i mbŭh arah. Tibaran bās soldadu Israel ngundur mangān soldadu daya Benjamin amai ngara bisangan di bara soldadu adŭp ngara adi bisukan maning kupo Gibeah. 37 Ngara anŭ rikas tudu kupo Gibeah ka rasu mŭrŭt ka darŭm-i ka siŭ barang naan daya diginŭ. 38 Tibaran adi bās soldadu Israel ngga adi bisukan mbŭh agi bipekat nggen tandā. Kan ngara kiris jambung asuh makat so darŭm kupo, 39 bara soldadu Israel adi birawan di sapa tarun dŭh siŭn dŭh pari. Nganŭ bara daya Benjamin muko siŭ taruh puru naan daya Israel. Ngara nang dupan adŭp ngara, “Sawŭ, ata mbŭh ngarah ngara dinge.” 40 Komŭnŭ tandā anŭ tatŭng; jambung asuh makat so darŭm kupo. Bara soldadu daya Benjamin kimat punok, ka mbŭh inga inga kiris kupo ngara mbŭh simadum ngga jireb apui. 41 Komŭnŭ bara soldadu Israel pari, ka bara soldadu Benjamin mbŭh kandang-kandŭ taru, amai mbŭh rada adŭp ngara re arah. 42 Ngara ngundur so bara soldadu Israel jeh nuju sapa rais, pak ngara mbŭh dŭh tungang pirupas adŭp ngara. Ngara mbŭh tikapung di asah tibaran bās soldadu Israel ngga bara soldadu adi mbŭh aŭn ruah so darŭm kupo, ka ngara meh mbŭh sawŭ batur dog ngarah. 43 Bara soldadu daya Israel mbŭh mirakap bara pinganyu, ka ngara dŭh rŭŭ rŭŭ tadak buang siŭ bara soldadu daya Benjamin ndŭg ndi tarun di tura ka timor Gibeah. 44 Simŭng mai ribu naan soldadu Benjamin adi siabo pandai mbŭh dog siŭ. 45 Adi bŭkŭn bu nuju sapa rais di ka Batuh Rimmon. Rimŭh ribu naan ngara dog siŭ di aran. Soldadu Israel adu adu tadak ngara adi bŭkŭn ndŭg Gidom, ka siŭ duwŭh ribu naan ngara. 46 Prungun-i, agi duwŭh puru rimŭh ribu naan soldadu daya Benjamin dog siŭ di andu anŭ; sopŭrŭg-i soldadu adi pagan. 47 Pak nŭm ratus naan ngara adi tungang bu pirupas adŭp-i di ka sapa rais di ka Batuh Rimmon, ka ngara rŭŭ diginŭ sitian pat buran. 48 Bara soldadu Israel pari di rawan tadŭh bara soldadu daya Benjamin, ka siŭ sopŭrŭg ngara, dari dayung ngga anak-anya, ngga dāng dāng ani. Ngara sigot barang kupo adi di tarun tana anŭ.

Akim 21

1 Kan bara daya Israel mbŭh tikuruk di Mizpah, ngara ndai payu ngga TUHAN: “Mating so kieh re nyibandar dari daya Benjamin sawŭn anak dayung ami.” 2 Madin daya Israel di ka Bethel ka guru diginŭ di sirung jawin Tapa ndŭg singumi andu. Ngara muās ngga bana: 3 “TUHAN Tapa Israel, mani kayuh ati jadi simuti? Mani tibaran-asar Benjamin mbŭh re miyap so Israel?” 4 Isan isan andu jawa ndi bara daya makat ka pijog ndi mija-sambah diginŭ. Ngara jugan sadis bidingan ka mŭrŭng badang kada sadis. 5 Ngara siken, “Agi kah tibaran so barang tibaran-asar Israel adi mating mandŭg tikuruk di sirung jawin TUHAN di Mizpah?” (Ngara mbŭh bipayu nang kambŭi agi tadŭ tadŭ daya mating sua di ka Mizpah re dog ukum kabŭs.) 6 Daya Israel mbŭh susah kira jurud ngara daya Benjamin ka nang, “Andu ati, Israel mbŭh kinanyap ndi tibaran-asar so Israel. 7 Ani re ta ndai ngga jiroh sawŭn yŭn bara dari daya Benjamin adi dŭm? Ata mbŭh bipayu ngga TUHAN nang ata dŭh re nggen anak anak dayung ta di ngara.” 8 Kan ngara siken pasar agi ngga mating so tibaran-asar Israel adi mating sua tikuruk di Mizpah, ngara dapŭd ndi naan mating gŭh so Jabesh di Gilead sua di kamanŭ; 9 kan dŭn dŭn bara soldadu dog bagan ndi naan daya so Jabesh mating gŭh nam. 10 Jadi bara adi mbŭh tikuruk mritah simŭng duwŭh ribu naan bara soldadu adi siabo pagan, “Panu di siŭ sopŭrŭg daya di Jabesh, samŭn bara dayung ngga anak-anya. 11 Siŭ sopŭrŭg dari, ka sopŭrŭg dayung adi dŭh tibŭn.” 12 Ngara dapŭd pat ratus dayung bujang tibŭn dupan bara daya di Jabesh, adi ngara taban ka tarun yŭn bibari di Shiloh di tarun tana Canaan. 13 Komŭnŭ bara adi agi tikuruk anŭ pait pinganang ka bara daya Benjamin adi agi di Batuh Rimmon, mite dŭh tia biperang. 14 Bara daya Benjamin pari, ka bara daya Israel adi bŭkŭn anŭ nggen di ngara bara dayung adi so Jabesh adi ngara dŭh siŭ. Pak bara dayung anŭ dŭh sadang bagŭ yŭn ngara. 15 Bara daya mbŭh raru susah di bara daya Benjamin sabab TUHAN mbŭh kadi bŭŭng bisindi tibaran tibaran-asar Israel. 16 Jadi bara pinguru di tika tikuruk anŭ nang, “Mbŭh mating tia bara dayung di tibaran-asar Benjamin. Simuki meh ata re jiroh dayung yŭn bara dari adi dŭm anŭ? 17 Israel dŭh siŭn kinanyap ndi so simŭng duwŭh tibaran asar-i. Ata dŭh siŭn dŭh jiroh aran ngga kudip tibaran-asar Benjamin, 18 pak ata dŭh bisa bada ngara tambit anak dayung ta, sabab ata muko ndai pangu di tunduh tadŭ tadŭ daya adi nyibandar daya Benjamin tambit anak dayung-i ndu sawŭn.” 19 Komŭnŭ ngara bipikir, “Gawai sawa TUHAN di Shiloh mbŭh sindŭk.” (Shiloh inŭh tura ka utara Bethel, tura ka siratan Lebonah, ka tura ka timor aran di asah Bethel ngga Shechem.) 20 Ngara nang di bara daya Benjamin, “Panu di bisukan di arong teya anggor 21 ka bijaga. Kan bara dayung bujang di Shiloh ruah re bitanda di tika gawai, angān ruah so teya anggor. Barang naan angān sirapas dayung ndu sawŭn so tibaran dayung anŭ ka taban-i pari ngga adŭp ngan ka tarun tana Benjamin. 22 Kambŭi sama puan kah jurud dari ngara mandŭg ka angān ka matah, angān bisa kidaan di ngara, ‘Turung bada kieh tambit ngara, amai kieh dŭh tambit ngara so angān darŭm biperang, bada jadi sawŭn ami. Ka amai angān dŭh nggen ngara di kieh, angān dŭh miranggar payu ngan.’” 23 Bara daya Benjamin ndai nimun dog bada; barang naan ngara mien yŭn adŭp-i dayung so bara dayung bujang adi bitanda di Shiloh ka taban dayung anŭ ngga bu. Komŭnŭ ngara pari ka tarun tana adŭp ngara, pari pijog kupo kupo ngara, ka rŭŭ diginŭ. 24 Nganŭ gŭh bara daya Israel bu, barang naan pari ka tibaran-asar adŭp-i, ka rawang ngga tana adŭp-i. 25 Di jaman anŭ gi-mating raja di Israel. Barang naan daya ndai tadŭ mun kayuh nanyam pinyiraan adŭp-i.

Ruth 1

1-2 Jah, di jaman Israel gibayuh biyŭn raja, agi apag di tarun tana anŭ. Jadi ndi naan dari dŭn Elimelech, adi so manak Ephrath adi rŭŭ di Bethlehem di Judah, bipindah ngga sawŭn-i Naomi ngga duwŭh madis anak dari ngara Mahlon ngga Chilion di rŭŭ nyitiro di rais Moab. Sitadŭn ngara mbŭh diginŭ, 3 Elimelech kabŭs tingge Naomi sadi rŭŭ ngga anak-i adi duwŭh madis, 4 adi sawŭn dayung daya Moab, Orpah ngga Ruth. Atur simŭng sawa ripas anŭ 5 Mahlon ngga Chilion kabŭs gŭh, ngga Naomi mbŭh rŭŭ udip sadi, dŭh biyŭn banŭh dŭh biyŭn anak. 6 Mua tian ripas anŭ, Naomi dingah TUHAN mbŭh nyiberkat daya-I ngga bagŭ buwa pimuruh adi kana. Jadi Naomi makat ka bipisŭn yŭn re bu so Moab ngga iban dayung-i adi duwŭh naan. 7 Ngara samah matak ka Judah, pak darŭm ngara panu, 8 ayŭh nang di ngara, “Pari adŭ angān, ka rŭŭ ngga sindŭ ngan. Isa-i Tuhan mandis ngga angān nimun angān mbŭh mandis ngga aku ka ngga ngara adi mbŭh kabŭs. 9 Ka isa-i Tuhan ngatur angān duwŭh bada banan bauh ka biyŭn ramin arŭn adŭp ngan.” Jadi Naomi sium ngara ka kidaan adŭp-i panu di ngara. Pak gŭt ngara sien 10 ka nang di ayŭh, “Abah! Kieh an panu tunda kaam di ka yŭn bangsa adŭp mai.” 11 “Angān dŭh siŭn dŭh pari, nak,” Naomi nam. “Mani angān raan tunda aku? Angān pikir aku re tungang biyŭn anak re ngan banŭh dinge kah? 12 Mari ka rawang adŭp ngan, amai aku ati paŭh mbŭh minyamba ka dŭh re dapŭd banan dinge. Ka kambŭi aku dapŭd gŭh nyamtadar-i, ka banan sikambŭh ka dapŭd anak anak dari, 13 tungang kah angān kajŭn ndŭg ka ngara mbŭh baga? Dŭh kah anŭ re kinarang angān banŭh dari bŭkŭn? Angān puan-i dŭh bisa jadi simŭnŭ. Tuhan mbŭh ngukum aku, ka aku raru masi di angān duwŭh.” 14 Ngara duwŭh sien dinge. Komŭnŭ Orpah sium dinŭh-i, kidaan adŭp-i panu ka rasu mari ka ramin adŭp-i, pak Ruth abah birakang ngga dinŭh-i. 15 Jadi Naomi nang di ayŭh, “Ruth, sawŭn jurud mu mbŭh pari di ka yŭn daya adŭp-i ka tapa adŭp-i. Panu mari tunda ayŭh.” 16 Pak Ruth nam, “Dŭhnyah bada aku bu so kaam! Bada aku tunda kaam. Aku raan tunda kaam ka barang yŭn mai; di tadŭ yŭn mai rŭŭ, diginŭ gŭh aku re. Bangsa mai bangsa ku, ka Tapa mai Tapa ku. 17 Diki kaam kabŭs, diginŭ gŭh aku re, ka diginŭ inŭh yŭn aku re dog kubur. Isa-i ukum TUHAN adi bisā nyatŭk aku kambŭi aku bada tadŭ tadŭ kayuh bada aku birakang so kaam, adŭ-i pinyikabŭs!” 18 Kan Naomi kiris Ruth mbŭh bigŭtŭ raan tunda adŭp-i, ayŭh dŭh tia nang ani ani. 19 Ngara panu adŭ meh ndŭg ka ngara mbŭh ndŭg Bethlehem. Kan ngara mbŭh ndŭg nŭ, sopŭrŭg daya darŭm kupo guga, ka bara dayung siken, “Sawŭ Naomi kah anŭ?” 20 “Dŭhnyah bagan aku Naomi,” ayŭh nam; “Bagan aku Marah, amai Tapa Bisa-pŭrŭg mbŭh bada pimudip ku raru jera. 21 Di andu aku bu tingge tarun ati dawŭ-i, aku biyŭn bagŭ kayuh, pak madin Tuhan mbŭh taban aku pari dŭh biyŭn ani ani. Mani bagan aku Naomi, kan TUHAN Bisa-pŭrŭg mbŭh nunggu aku ka bada aku susah?” 22 Simŭnŭ inŭh Naomi pari so Moab ayō Ruth, iban dayung-i daya Moab. Kan ngara mandŭg ka Bethlehem, nganŭ mbŭh tika ngatŭm jeri.

Ruth 2

1 Naomi biyŭn ndi naan madis adi kaya buang adi dog stabi daya, dŭn Boaz. Ayŭh so rawang banŭh-i Elimelech. 2 Ndi andu, Ruth nang di Naomi, “Bada aku matak ka ŭmŭh ka ngatŭm reru jeri adi bara adi ngatŭm mbŭh tingge. Tatu aku re dapŭd daya adi re bada aku nyiraja ayō adŭp-i.” Naomi nam, “Panu, nak.” 3 Jadi Ruth matak ka ŭmŭh ka panu tunda punok daya adi ngatŭm, sun reru ngara. Tipia gŭh Ruth di ŭmŭh Boaz. 4 Dŭh tui ripas anŭ, adŭp Boaz mandŭg so Bethlehem, ka nggen tabi di bara adi nyiraja. “TUHAN agi ngga angān!” ayŭh nang. “TUHAN nyiberkat kaam!” ngara nam. 5 Boaz siken di sianŭ adi tukang jaga bara adi nyiraja, “Asi dayung adi gi-mara ajeh?” 6 Daya anŭ nam, “Ayŭh anŭ pinami so Moab, adi mari ayō Naomi. 7 Ayŭh mite aku bada adŭp-i tunda bara adi ngatŭm ka sun reru. Ayŭh nyiraja so jŭjah, ka madin ayŭh bauh rŭŭ nyitiro di bari.” 8 Komŭnŭ Boaz nang di Ruth, “Bada aku pitayan kuu. Dŭhnyah ngatŭm di tarun bŭkŭn adŭ-i di ŭmŭh ati. Nyiraja ngga bara dayung adi digiti. 9 Ngatin diki ngara ngatŭm ka tunda ngara. Aku muko mritah bara dari adi nyiraja bada dŭh mito kuu. Ka kan kuu badŭh asŭng, di nok so tipayan piin adi ngara muko ngisi.” 10 Ruth mutu ubak-i ka nang di Boaz, “Mani kaam sah mbit bat pasar aku? Mani kaam sah raru mandis ngga daya pinami?” 11 Boaz nam, “Aku mbŭh dingah pasar sopŭrŭg kayuh adi kuu mbŭh ndai yŭn dinŭh mu sitian banŭh mu mbŭh kabŭs. Aku puan nang kuu mbŭh tingge sindŭ sama mu ngga rais adŭp mu, ka mbŭh mandŭg ka rŭŭ ngga bangsa daya adi dŭh mu puan. 12 Isa-i TUHAN ngupah kuu sabab kayuh adi mbŭh mu ndai. Isa-i kuu dapŭd upah ngga sipuno-i so TUHAN adi Tapa Israel, adi kuu mbŭh tudu yŭn pinyigrindung.” 13 Ruth nam, “Kaam mbŭh raru mandis ngga aku, tuan. Kaam mbŭh nyaduh atin ku darŭm mai minyu duduh ngga aku, pŭn ka aku dŭh ndi so daya-gaji mai.” 14 Di tika guru man, Boaz nang di Ruth, “Ja man. Man, njug ruti anŭ di sambar.” Jadi Ruth guru man ayō bara adi nyiraja, ka Boaz jugan ka ayŭh sirandang gandom. Ayŭh man ndŭg bisoh, ka pinguman-i gibabŭ bagŭ dŭm. 15-16 Ripas Ruth mbŭh makat re di ngatŭm, Boaz nang di bara adi ngatŭm, “Tandah ayŭh ngatŭm di aŭn jeri, ka dŭhnyah nyara ayŭh. Nambah ka anŭ, tarik kada tundun aŭn jeri so bŭtŭs-i ka tandah isa agi nguruk-i.” 17 Jadi Ruth ngatŭm di ŭmŭh anŭ ndŭg singumi andu. Ka kan ayŭh ngiik jeri ayŭh kiris adŭp-i agi dapŭd prungun jeri-i sindŭk simŭng kilogram. 18 Ayŭh taban jeri anŭ ngga mari ka kupo ka kiren kiang pingandu-i di dinŭh-i. Ayŭh nggen gŭh di dinŭh-i tadŭh pinguman adi-i nyikŭn ripas muko man. 19 Naomi siken ayŭh, “Diki kuu ngatŭm jeri ati andu ati? Ŭmŭh asi adi yŭn mu nyiraja? Isa-i Tapa nyiberkat dari anŭ adi mandis ngga kuu!” Jadi Ruth kidaan di Naomi nang adŭp-i agi nyiraja di ŭmŭh ndi naan daya dŭn Boaz. 20 “Isa-i TUHAN nyiberkat Boaz!” Naomi nang. “TUHAN taŭn ari ingat janji-I ngga daya adi udip ngga adi mbŭh kabŭs.” Naomi pijuu nang, “Daya anŭ inŭh kada ta, ndi so ngara adi patut biyŭn pinanggong di tunduh ata.” 21 Komŭnŭ Ruth nang, “Adi siabo kana inŭh ayŭh bada aku babŭ sua ngatŭm ngga bara daya-i ndŭg ka pinangŭh.” 22 Naomi nang di Ruth, “Sawŭ nak, kana dŭ inŭh kuu nyiraja biayo ngga bara dayung anŭ di ŭmŭh Boaz. Kambŭi kuu di ka ŭmŭh daya bŭkŭn, kadŭ-i kuu dog mito daya.” 23 Jadi Ruth nyiraja biayo ngga ngara sun jeri ngga gandom ndŭg ka sopŭrŭg-i mbŭh abo dog ngatŭm. Ka Ruth gibabŭ rŭŭ samah ngga dinŭh-i.

Ruth 3

1 Mua tian ripas anŭ Naomi nang di Ruth, “Aku dŭh siŭn dŭh jiroh banŭh yŭn mu, isa kuu bisa biyŭn ramin arŭn adŭp mu. 2 Ingat daya anŭ adi dŭn Boaz, adi biyŭn bara dayung adi ngga mu samah nyiraja, inŭh madis ta. Dingah ati. Singumi andu ati ayŭh re ngiik jeri. 3 Mamuh adŭp mu, pakai wangi, ka nēn piraka mu adi siabo ramus. Komŭnŭ di ka yŭn-i ngiik, pak dŭhnyah bada ayŭh puan adŭp mu agi diginŭ ndŭg ka ayŭh muko man nok. 4 Nakit nyibatŭh diki ayŭh guring, ka kan ayŭh mbŭh bŭŭs rŭrŭ, pakat putong-i ka guring di sigŭn kaja-i. Ayŭh re kidaan di kuu kayuh adi re mu ndai.” 5 Ruth nam, “Aku re ndai sopŭrŭg adi nang mai.” 6 Jadi Ruth di ka tarun adi yŭn daya ngiik ka ndai nimun adi ko dinŭh-i kidaan di ayŭh. 7 Kan Boaz muko man nok, ayŭh gaŭn asŭng-i. Ayŭh di ka yŭn tugung jeri ka guring diginŭ rasu bŭŭs. Ruth pirŭngŭt di ka yŭn-i, pakat putong anŭ ka guring di sigŭn kaja-i. 8 Di ngarŭm anŭ Boaz gŭgŭh rada tarun ka bigiring ka mbŭh nginga kiris dayung agi guring di sigŭn kaja-i. 9 “Asi kuu?” Boaz siken. “Aku Ruth, tuan,” ayŭh nam. “Sabab kaam mbŭh madis adi sindŭk ka patut biyŭn pinanggong di tunduh aku, ngapŭi turung sawŭn adŭ aku.” 10 “TUHAN nyiberkat kuu,” Boaz nang. “Ngga pingandai mu adi mun ati madin, kuu mbŭh kiren stabi bisaya adi bās dŭ so anŭ adi kuu mbŭh ndai di dinŭh mu, amai kuu bisa gŭh di jiroh dari adi gi-mara, adi kaya puan kah adi sirata, pak kuu dŭh. 11 Jadi madin dŭhnyah gapang Ruth. Aku re ndai ani ani adi kuu mite; amai barang naan daya di kupo mbŭh puan nang kuu ati dayung adi kana. 12 Taŭn sawŭ aku ati madis adi sindŭk ka biyŭn pinanggong di tunduh mu, pak agi dari adi bŭkŭn adi rabis sindŭk so aku. 13 Rŭŭ digiti ndŭg ripuan ngarŭm ati, ka isan isan sipagi ata di natu raan kah abah dari anŭ biyŭn pinanggong di tunduh mu. Kambŭi ayŭh raan, kana; pak kambŭi ayŭh abah, aku bipayu di TUHAN adi udip, aku re dapu pinanggong ati. Madin, guring ka rŭŭ digiti ndŭg isan isan sipagi.” 14 Jadi Ruth guring di sigŭn kaja Boaz, pak Ruth makat diŭ so andu batur jawa amai abah dog kiris daya, sabab Boaz dŭh raan tadŭ tadŭ daya puan nang Ruth agi diginŭ. 15 Boaz nang di ayŭh, “Kadi jipo mu ka mamad-i digiti.” Ruth ndai simŭnŭ ka Boaz ren jeri sindŭk duwŭh puru kilogram dieh ka-i turung ayŭh pakat bakot jeri anŭ, na di kawin-i. Komŭnŭ ayŭh maad taban jeri anŭ ka kupo. 16 Kan ayŭh ndŭg ramin-i, dinŭh-i siken di ayŭh, “Munki meh angān duwŭh, nak?” Ruth kidaan di ayŭh sopŭrŭg kayuh adi Boaz ndai yŭn-i. 17 Ruth nambah nang, “Ayŭh kidaan di aku nang aku dŭh siŭn pari ka yŭn mai bŭrŭh-beyang. Anŭ sabab-i nggen di aku jeri ati.” 18 Naomi nang di ayŭh, “Kuu an tŭtŭd, Ruth, ndŭg ka kuu mbŭh kiris pinŭbŭn-i. Boaz dŭh re rŭŭ-paya andu ati ndŭg ka ayŭh mbŭh bada kayuh ati tirase.”

Ruth 4

1 Boaz di ka tarun adi yŭn daya tikuruk di tiban-bās kupo ka guru diginŭ. Komŭnŭ madis Elimelech adi rabis sindŭk, daya adi Boaz muko nyabŭt, agi murah, ka Boaz bagan ayŭh, “Mandŭg kamati, jerā ku, ka sua guru.” Ka ayŭh mandŭg ka sua guru. 2 Boaz bagan simŭng naan pinguru kupo ka bada ngara sua guru. Kan ngara mbŭh guru, 3 Boaz minyu, nang di madis-i anŭ, “Amai madin Naomi mbŭh pari so Moab, ayŭh raan jua tana adi dog dapu madis ta Elimelech. 4 Ka aku pikir kuu patut puan pasar kayuh ati. Jadi madin, kambŭi kuu raan-i, kuu miris-i di sirung jawin ngara ati adi agi guru digiti. Pak kambŭi kuu abah miris-i, kidaan nang abah, sabab daya adi biyŭn hak diŭ miris-i inŭh kuu; komŭnŭ, ka-i aku.” Daya anŭ nam, “Aku raan miris-i.” 5 Boaz nang, “Kana, kambŭi kuu miris tana anŭ so Naomi, kuu an miris Ruth gŭh, adi dayung uban so Moab, isa tana anŭ tungang babŭ di rawang dari anŭ adi mbŭh kabŭs.” 6 Dari anŭ nam, “Kambŭi sakanŭ, dŭh garang aku jadi miris tana anŭ, amai gŭt-i bara anak adŭp ku dŭh re sua dapu-i. Kuu adŭ miris-i; abah aku.” 7 Di jaman anŭ, kan daya an nyirase har bijua, puan kah har pasar nyambi buat-rata, taŭn-i adat yŭn daya adi jua pirudos kasut-i so kaja-i ka nggen-i di daya adi miris. Simŭnŭ bara daya Israel natu nang kayuh anŭ mbŭh tirase. 8 Jadi kan ayŭh nang di Boaz, “Kuu adŭ miris-i,” ayŭh pirudos kasut-i so kaja-i ka nggen-i di Boaz. 9 Komŭnŭ, Boaz nang di bara pinguru samŭn daya adi bŭkŭn adi agi diginŭ, “Angān jadi saksi andu ati nang aku mbŭh miris so Naomi barang masam kayuh adi dog dapu Elimelech ngga anak dari-i Chilion ngga Mahlon. 10 Ngga nambah anŭ, Ruth adi daya Moab, dayung uban Mahlon, jadi sawŭn ku. Ati re bada buat-rata anŭ gibabŭ darŭm rawang dari anŭ adi mbŭh kabŭs, ka taris asar rawang-i re babŭ di dupan bara daya-i ngga di darŭm kupo adŭp-i. Angān jadi saksi di kayuh ati andu ati.” 11 Bara pinguru ngga adi bŭkŭn nang, “Sawŭ, kieh inŭh jadi saksi. Isa-i TUHAN bada sawŭn mu jadi mun Rachel ngga Leah adi biranak bagŭ anak yŭn Jacob. Isa-i kuu jadi kaya darŭm manak Ephrath ka jadi timagah di Bethlehem. 12 Isa-i bara anak adi TUHAN re nggen di kuu so dayung adi mara ati bada rawang mu mun rawang Perez, adi anak Judah ngga Tamar.” 13 Jadi Boaz taban Ruth ngga maad jadi sawŭn-i. TUHAN nyiberkat ayŭh, ka ayŭh bite ka biyŭn ndi anak dari. 14 Bara dayung nang di Naomi, “Puji ka TUHAN! Ayŭh mbŭh nggen di kuu ndi sukuh dari andu ati adi re kingat jaga kuu. Isa-i anak dari ati jadi timagah di Israel. 15 Iban dayung mu rindu kuu, ka mbŭh kana ngga kuu rabis so ju naan anak dari. Madin ayŭh mbŭh nggen di kuu ndi sukuh dari adi re taban pimudip bauh yŭn mu ka re kingat jaga kuu kan kuu mbŭh minyamba.” 16 Naomi tambit anak anŭ, dakŭp-i, ka nakit kingat jaga ayŭh. 17 Bara dayung adi rasū ngara kadŭn anak anŭ Obed. Ngara kidaan di barang naan daya, “Naomi mbŭh biyŭn ndi anak dari!” Obed jadi sama Jesse, ka Jesse jadi sama David. 18-22 Anŭ inŭh taris rawang so Perez ndŭg David: Perez, Hezron, Ram, Amminadab, Nahshon, Salmon, Boaz, Obed, Jesse, David.

1 Samuel 1

1 Agi ndi naan daya dŭn Elkanah, adi so tibaran-asar Ephraim. Ayŭh rŭŭ di kupo Ramah di rais tarun tana sandah Ephraim. Ayŭh inŭh anak dari Jeroham ka sukuh Elihu, so rawang Tohu kada manak Zuph. 2 Elkanah biyŭn duwŭh sawŭn, Hannah ngga Peninnah. Peninnah biyŭn anak, pak Hannah dŭh. 3 Barang sawa Elkanah matak so Ramah di nyambah ka jugan sadis ka TUHAN Bisa-pŭrŭg di Shiloh, adi yŭn Hophni ngga Phinehas, anak Eli adi duwŭh madis jadi imam TUHAN. 4 Barang saba Elkanah jugan sadis-i, ayŭh nggen ndi utung so dagin sadis anŭ ka Peninnah, ka ndi utung ka barang naan bara anak-i. 5 Ka sunggu ayŭh raru rindu Hannah ayŭh nggen ndi utung adŭ di ayŭh, sabab TUHAN mbŭh bitan ayŭh biyŭn anak. 6 Peninnah adi sawŭn Elkanah anŭ ndi, ari nyusah ka pimangŭh ayŭh, amai TUHAN bitan ayŭh biyŭn anak. 7 Kayuh anŭ simŭnŭ bisawa sawa; ka kan di tika ngara di ka ramin TUHAN, Peninnah ari kinuas Hannah ndŭg ka ayŭh sien ka dŭh an man ani ani. 8 Banŭh-i Elkanah siken ayŭh, “Hannah, mani kuu sien? Mani kuu abah man? Mani kuu ari susah? Dŭh kah aku ati mbŭh nyam ka adi rabis so simŭng anak dari di kuu?” 9-10 Ndi andu, ripas ngara muko man di ramin TUHAN di Shiloh, Hannah makat. Ayŭh mbŭh raru susah, ka ayŭh bandar bandar sien buang-i bidua ka TUHAN. Di tika anŭ, Eli adi imam agi guru di yŭn adŭp-i sindŭk tiban. 11 Hannah bipayu nang, “O TUHAN adi Bisa-pŭrŭg, tingga aku ati adi urun Mai! Tingga pinyusah ku ka ingat aku! Dŭhnyah kambŭt aku! Kambŭi Kaam nggen anak dari di aku, aku bijanji aku re nitah ayŭh ka Kaam sitŭkŭd umbur-i ka ayŭh re bŭn kapŭg ubok-i.” 12 Mua tian-i Hannah bidua ka TUHAN, ka Eli ngatin bibis-i. 13 Hannah pirŭngŭt bidua; bibis-i biguyut, pak sirŭŭn-i dŭh dog dingah. Jadi Eli pikir ayŭh mabuk, 14 ka nang di ayŭh, “Dŭhnyah kuu mabuk digiti! Dŭh tia nok ka nakit ngga adŭp mu!” 15 “Dŭh, aku dŭh mabuk, tuan,” ayŭh nam. “Mating aku nok! Aku susah, ka aku bidua, kidaan pinyusah ku ka TUHAN. 16 Dŭhnyah pikir aku ati dayung adi dŭh biguna. Aku bidua mun ati sabab aku mbŭh raru susah.” 17 Eli nang di ayŭh, “Kambŭi sakanŭ, maad kuu darŭm damai, ka isa-i Tapa Israel nggen di kuu kayuh adi mite mu so Ayŭh.” 18 “Isa-i kaam ari bipikir kana pasar aku,” Hannah nam. Komŭnŭ ayŭh bu, mbŭh an man, ngga dŭh tia susah. 19 Isan isan andu jawa ndi, Elkanah ngga rawang-i awar makat, ka kan muko nyambah TUHAN, ngara mari ka Ramah. Elkanah nyibŭŭs ngga sawŭn-i Hannah, ka TUHAN nam dua-i. 20 Sawŭ meh Hannah bite, ka biranak ndi anak dari. Ayŭh kadŭn anak-i anŭ Samuel, ka kidaan rati-i, “Aku mite ayŭh so TUHAN.” 21 Tipuh mbŭh mandŭg dinge adi ngga Elkanah ngga rawang-i patut di ka Shiloh ka jugan sadis sawa ka TUHAN ngga sadis adi grua adi ayŭh muko bijanji an jugan. 22 Pak saba anŭ Hannah dŭh sua. Ayŭh kidaan di banŭh-i, “Kan anak ta ati mbŭh dŭh tia nyisuh, aku re taban ayŭh ka ramin TUHAN, di yŭn-i re rŭŭ sitŭkŭd umbur-i.” 23 Elkanah nam, “Kana gŭh, ndai nanyam patut sŭn adŭp mu nang. Rŭŭ di arŭn ka sita ayŭh ndŭg ka ayŭh mbŭh dŭh tia nyisuh. Ka isa-i TUHAN bada janji mu jadi bitŭtŭk.” Jadi Hannah rŭŭ di arŭn ka sita anak-i. 24 Kan anak anŭ mbŭh dŭh tia nyisuh, Hannah taban-i ngga di ka Shiloh, samŭn ndi pŭrŭng dari sapi adi gi-taruh sawa umbur-i, simŭng kilogram tibaduk, ngga ndi bŭrŭh-kurit puno ngga wain. Ayŭh taban Samuel, adi gibabŭ sŭ, di ka ramin TUHAN di Shiloh. 25 Ripas ngara muko siŭ dari sapi anŭ, ngara taban anak anŭ ka yŭn Eli. 26 Hannah nang di Eli, “Tuan, ingat mai kah aku? Aku inŭh dayung anŭ adi kiris mai mijog digiti, bidua ka TUHAN. 27 Aku mite anak ati so Ayŭh, ka Ayŭh mbŭh nggen di aku kayuh adi aku mite. 28 Jadi aku nyerah ayŭh ka TUHAN. Sitŭkŭd umbur-i ayŭh re dog dapu TUHAN.” Komŭnŭ ngara nyambah TUHAN diginŭ.

1 Samuel 2

1 Hannah bidua, “TUHAN mbŭh bada atin ku gaŭn; munki raru gaŭn aku amai kayuh adi Ayŭh mbŭh ndai! Aku tawŭh pinganyu ku; munki raru gaŭn atin ku amai Tapa mbŭh turung aku! 2 “Mating adi bŭkŭn re kudus mun TUHAN, mating adi bŭkŭn mun Ayŭh, Tapa ta sadi adŭ tungang grindung ata. 3 Pirŭŭ pinganang miruap ngan; bada pajam pinganang sambuh ngan. amai TUHAN inŭh Tapa adi puan, ka Ayŭh tingga arap kana di sopŭrŭg kraja pingandai daya. 4 Dudu bawŭh panah bara soldadu adi bake mbŭh pata, pak daya adi dŭh sinunuh jadi makin bake, 5 Daya adi muko ari bisoh man madin mbŭh bikuri jiroh man, pak adi sibŭrŭk mbŭh dŭh tia sibŭrŭk, dayung adi aboh mbŭh biranak ju madis anak, pak sindŭ adi biyŭn bagŭ anak mbŭh piasi adŭp-i sadi, dŭh biyŭn anak. 6 TUHAN siŭ ka Ayŭh gŭh adi pari kudip; Ayŭh pait daya ka ong daya adi mbŭh kabŭs ka taban ngara ngga pari dinge. 7 Ayŭh bada kada daya sirata ka adi bŭkŭn Ayŭh bada kaya; Ayŭh pirapat kada daya ka adi bŭkŭn Ayŭh bada bās. 8 Ayŭh pakat daya sirata so dabu runas ka katuh adi dog ngamun so sangsara ngara. Ayŭh bada ngara jadi dingan bara raja ka piguru ngara di tarun yŭn adi dog stabi. Pinagap-rasan ong ati inŭh TUHAN dapu; di tunduh-i Ayŭh mbŭh pijog ong. 9 “Ayŭh grindung pimudip daya-I adi tŭtŭd, pak adi ginaka miyap darŭm karŭm; manusia dŭh-i mujur bada pinyibake adŭp-i. 10 Pinganyu TUHAN re dog pirabur; Ayŭh re bidudū rawan ngara so rangit. TUHAN inŭh arang yŭn ndi ong ong; Ayŭh re nggen kuasa ka raja-I. Ayŭh re nggen pimanang di raja adi-I mien.” 11 Komŭnŭ Elkanah pari mari ka Ramah, pak anak dari anŭ Samuel tingge di Shiloh ka bituan di TUHAN di ribo Imam Eli. 12 Anak anak Eli inŭh daya adi ginaka. Ngara dŭh piduri TUHAN, 13 bait atur-adat pasar kayuh adi bisa imam mite so daya bagŭ. Gŭt-i kan daya jugan sadis, daya-gaji imam ari mandŭg taban sirapang adi bisakap taruh. Sitadŭn dagin anŭ gi-aŭn dog tanŭk, 14 ayŭh ari kujok sirapang anŭ ka darŭm priok, ka ani bait ani adi rakat di sirapang anŭ kan-i dog tarik so priok mbŭh jadi utung adi dog dapu imam. Sopŭrŭg daya Israel adi mandŭg ka Shiloh di jugan sadis mbŭh dog ndai simŭnŭ. 15 Nambah ka anŭ, diŭ so ramak dog kadi ka dog badang, daya-gaji imam ari mandŭg ka nang di sianŭ adi jugan sadis, “Nggen di aku kada dagin re imam manggang. Ayŭh dŭh trima dagin adi muko dog tanŭk ngga piin so kuu, ayŭh raan ata-i adŭ.” 16 Kambŭi daya anŭ nam, “Bada kieh ndai anŭ adi batur ka badang ramak anŭ diŭ; komŭnŭ, kuu bisa tambit anŭ adi raan mu,” daya-gaji imam ari nang, “Dŭh! Nggen-i di aku madin! Kambŭi kuu dŭh, aku re sirapas-i so kuu!” 17 Dosa anak anak Eli mbŭh raru sipŭ di batŭh TUHAN, sabab ngara dŭh stabi di sadis adi dog jugan ka TUHAN. 18 Sitadŭn tipuh anŭ, Samuel pijuu bituan di TUHAN, nēn efod adi dog ndai so banang linen. 19 Barang sawa, sindŭ-i ndai anak jipo-ambu ka taban ka yŭn-i di tika ayŭh tunda banŭh-i di jugan sadis sawa. 20 Komŭnŭ Eli ari nyiberkat Elkanah ngga sawŭn-i, ka nang di Elkanah, “Isa-i TUHAN nggen di kuu anak anak adi bŭkŭn so sawŭn mu ati ngga gati sianŭ adi angān mbŭh nitah ka TUHAN.” Ripas anŭ, ngara pari ka Ramah. 21 TUHAN nyiberkat Hannah, ka ayŭh biranak taruh madis anak dari dinge ka duwŭh madis anak dayung. Samuel masang baga bigatung sitadŭn ayŭh bituan di TUHAN. 22 Eli madin mbŭh raru minyamba. Ayŭh mbŭh dŭh ko ko dingah pasar barang masam kayuh adi bara anak dari-i ndai di tunduh daya daya Israel, ka ngara gŭh agi bŭŭs ngga bara dayung adi nyiraja di rawa tiban Bari TUHAN. 23 Jadi ayŭh nang di ngara, “Mani angān ndai kayuh adi mun anŭ? Barang naan daya kidaan di aku pasar pingandai arap ngan. 24 Dŭh tia, nak! Mbŭh raru sipŭ-i kayuh adi daya TUHAN mbŭh nyidundan pasar angān. 25 Kambŭi daya bidosa rawan dingan-i, Tapa bisa grindung sianŭ adi sarah; pak asi bisa grindung daya adi bidosa rawan TUHAN?” Pak ngara dŭh raan dingah pinganang sama-i, amai TUHAN mbŭh natu re siŭ ngara. 26 Anak anŭ Samuel masang baga ka dog rindu TUHAN ngga daya bagŭ. 27 Ndi naan nabi mandŭg tudu Eli taban pinganang ati so TUHAN. “Di tika babuk ngan Aaron ngga rawang-i jadi urun raja Egypt, Aku pinandŭng adŭp Ku di Aaron. 28 So sopŭrŭg tibaran-asar Israel, Aku mbŭh mien rawang-i bada jadi bara imam Ku da ndai kraja di mija-sambah, badang kimanyan, ka nēn efod kan bisiken pasar kayuh ngga Aku. Ka Aku nggen di ngara hak tambit utung ngara so sadis sadis adi dog badang di mija-sambah. 29 Ngga mani meh angān ripong kiris sadis ngga pinganggen adi daya Ku jugan ka Aku? Mani, Eli, kuu stabi dŭ di anak anak mu so kuu stabi di Aku darŭm kuu tandah ngara pigamu adŭp-i ngga tatad tatad adi siabo kana so sopŭrŭg sadis adi daya Ku jugan ka Aku?” 30 Aku, adi TUHAN Tapa Israel, muko bijanji jah nang rawang mu ngga manak mu re adu adu jadi imam yŭn Ku. Pak madin Aku nang Aku dŭh tia raan-i simŭnŭ! Aku re stabi di sinadan daya adi stabi di Aku, ka ngara adi ngamun Aku re dog ngamun. 31 Dingah, tipuh re mandŭg adi ngga Aku re siŭ sopŭrŭg dari adi gi-mara di rawang ngga manak mu, isa mating dari di rawang mu re udip ndŭg ka nyamba-i. 32 Kuu re jadi susah, ka tingga ngga sina di sopŭrŭg berkat adi Aku re nggen di daya Israel adi bŭkŭn, pak ndi naan mating gŭh darŭm rawang mu re udip ndŭg ka nyamba-i. 33 Sunggu mŭnŭ, Aku re kidŭm ndi naan so sesang mu bada udip, ka ayŭh re nyiraja jadi imam yŭn Ku. Pak ayŭh re karak ka mating tia pingarap-i, ka sopŭrŭg sesang mu adi bŭkŭn re dog pijera ndŭg kabŭs. 34 Di tika anak dari mu Hophni ngga Phinehas samah kabŭs darŭm ndi andu, anŭ re kiren di kuu nang sopŭrŭg kayuh adi Aku muko nang re jadi bitŭtŭk, 35 Aku re mien ndi naan imam adi re tŭtŭd di Aku ka adi re ndai sopŭrŭg kayuh adi Aku bada ayŭh ndai. Aku re nggen di ayŭh sesang sesang adi re nyiraja jadi imam yŭn raja adi Aku mien. 36 Tadŭ tadŭ so sesang mu adi gibabŭ udip re tudu imam anŭ ka mite duit ngga pinguman so ayŭh, ka mite adŭp-i turung bara imam, ramŭn gŭh ngga dapŭd pinguman.”

1 Samuel 3

1 Di jaman anŭ, di tika anak anŭ Samuel bituan di TUHAN di ribo pingatur Eli, pinganang dŭh bagŭ mandŭg so TUHAN, ka kayuh adi dog kiris keya ka darŭm pŭmŭh raru jarang gŭh mandŭg so Ayŭh. 2 Jadi, ndi ngarŭm Eli, adi madin mbŭh batang karak, bŭŭs di birit adŭp-i, 3 ka Samuel bŭŭs darŭm ramin TUHAN, briyŭn ngga Pati Simanya. Diŭ so siri jawa buang prita Bari TUHAN gibabŭ sakŭt, 4 TUHAN bagan Samuel. Ayŭh nam, “Ani, tuan!” 5 rasu bikaduh tudu Eli ka nang, “Kaam bagan aku, ta aku.” Pak Eli nam, “Aku mating bagan kuu; pari di bŭŭs.” Ka Samuel pari ka ambok-i 6-7 TUHAN bagan Samuel dinge. Anak anŭ dŭh puan nang TUHAN bagan adŭp-i, amai TUHAN gi-bŭn minyu ngga ayŭh. Jadi ayŭh makat, di ka yŭn Eli, ka nang, “Kaam bagan aku, ta aku.” Pak Eli nam, “Nak, aku mating bagan kuu; pari di bŭŭs.” 8 TUHAN bagan Samuel saba adi taruh; ayŭh makat, di ka yŭn Eli, ka nang, “Kaam bagan aku, ta aku.” Jadi Eli rada meh nang TUHAN inŭh adi bagan anak anŭ, 9 jadi ayŭh nang di anak anŭ, “Pari di bŭŭs; ka kambŭi Ayŭh bagan kuu dinge, nang, ‘Minyu, TUHAN, urun Mai agi nyiringa.’” Jadi Samuel pari di ka ambok-i. 10 TUHAN mandŭg ka mijog diginŭ, ka bagan sakanŭ gŭh dinge, “Samuel! Samuel!” Samuel nam, “Minyu; urun Mai agi nyiringa.” 11 TUHAN nang di ayŭh, “Agi andu Aku re ndai kayuh adi raru sipŭ di tunduh daya Israel ndŭg ka barang naan daya adi dingah-i re gŭgŭh. 12 Di andu anŭ Aku re ndai sopŭrŭg kayuh adi muko Aku nang Aku re ndai di tunduh rawang Eli, so sibungas ndŭg sikasŭn-i. 13 Aku muko kidaan di ayŭht nang Aku re ngukum rawang-i ndŭg jŭ amai anak anak dari-i muko minyu arap rawan Aku. Eli puan ngara agi ndai simŭnŭ, pak ayŭh dŭh kijaman ngara. 14 Ngapŭi Aku bipayu kidaan di rawang Eli nang mating sadis puan kah pinganggen re tungang kadi dosa adi raru sipŭ anŭ.” 15 Samuel babŭ di ambok ndŭg jawa; komŭnŭ ayŭh makat ka kuka tiban tiban ramin TUHAN. Ayŭh taru re kidaan di Eli kayuh adi-i kiris ka dingah adi keya ka darŭm pŭmŭh. 16 Eli bagan ayŭh, “Samuel, anak ku!” “Ani, tuan,” Samuel nan. 17 “Ani nang TUHAN di kuu?” Eli siken. “Dŭhnyah miman tadŭ tadŭ kayuh so aku. Tapa re bandar bandar ngukum kuu kambŭi kuu dŭh kidaan di aku sopŭrŭg kayuh adi nang-I.” 18 Jadi Samuel kidaan di ayŭh sopŭrŭg-i. Sopŭrŭg-i ayŭh dŭh miman. Eli nang, “Ayŭh anŭ TUHAN; Ayŭh re ndai tadŭ mun kayuh adi sŭn-i nang kana.” 19 Buang Samuel masang baga bigatung, TUHAN agi ngga ayŭh ka bada bitŭtŭk barang masam kayuh adi Samuel nang. 20 Jadi sopŭrŭg daya Israel, so bŭngŭn ndi ndŭg bŭngŭn andi rais anŭ, puan nang Samuel inŭh sawŭ nabi TUHAN. 21 TUHAN pijuu pinandŭng adŭp-I di Shiloh, di yŭn-I ko pinandŭng adŭp-I di Samuel ka ko minyu ngga ayŭh. Ka kan Samuel minyu, sopŭrŭg Israel nyiringa.

1 Samuel 4

1 Di tipuh anŭ bara soldadu daya Philistine mbŭh tikuruk re biperang rawan soldadu daya Israel, jadi bara soldadu daya Israel mbŭh matak di rawan ngara. Bara soldadu daya Israel mbŭh pijog bari ngara di Ebenezer, ka bara soldadu daya Philistine pijog tung ngara di Aphek. 2 Bara soldadu daya Philistine nyerang bara soldadu daya Israel, ka ripas bisaad ngara mbŭh ngarah bara soldadu daya Israel ka mbŭh siŭ kurang rabis pat ribu naan daya di tarun yŭn biperang. 3 Kan bara soldadu daya Israel adi gibabŭ udip pari ka tarun yŭn ngara bibari, bara pinguru Israel nang, “Mani TUHAN bada soldadu daya Philistine ngarah ata andu ati? Ja ata di tambit Pati Simanya TUHAN so Shiloh, isa Ayŭh bisa sua ngga ata ka nyiramat ata so bara pinganyu ta.” 4 Jadi ngara pait pinyisung ka Shiloh bada di tambit Pati Simanya TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi bitakta di tunduh cherubim. Ka anak Eli adi duwŭh madis, Hophni ngga Phinehas, mandŭg taban Pati Simanya anŭ. 5 Kan Pati Simanya mbŭh mandŭg, bara soldadu Israel bandar bandar nyirais ngga gaŭn ndŭg ka tana bigugoh. 6 Bara soldadu Philistine dingah sirais ngara ka nang, “Dingah dudu sirais anŭ di bari daya Hebrew! Ani meh rati-i?” Kan ngara mbŭh puan nang Pati Simanya TUHAN mbŭh agi ndŭg bari bara soldadu Hebrew, 7 ngara mbŭh taru ka nang, “Agi tapa mandŭg ka bari ngara! Mbŭh arah meh ata! Mating kayuh mun ati jadi di ata dawŭ-i! 8 Asi tungang nyiramat ata so tapa tapa adi bikuasa anŭ? Anŭ inŭh tapa tapa adi muko siŭ bara daya Egypt di tarun tana-pajam! 9 Dŭhnyah taru, angān soldadu daya Philistine! Birawan mun dari! Kambŭi dŭh, ata re jadi urun daya Hebrew, nimun ngara muko jadi urun ta dawŭ-i. Ngapŭi birawan mun dari nŭŭh!” 10 Bara soldadu daya Philistine bandar bandar birawan ka ngarah bara soldadu daya Israel. Bara soldadu daya Israel bu pari ka bari ngara, amai ngara mbŭh bana arah. Agi 30, 000 naan soldadu daya Israel dog siŭ. 11 Pati Simanya Tapa mbŭh dog sirapas, ka anak Eli, Hophni ngga Phinehas, mbŭh dog siŭ. 12 Ndi naan daya so tibaran-asar Benjamin bikaduh so tarun adi yŭn biperang di ka Shiloh, ka mbŭh ndŭg nŭ andu anŭ gŭh. Ngga kiren atin susah-i ayŭh nyiratak piraka-i ka na tana di ubak-i. 13 Eli, adi mbŭh raru gapang pasar Pati Simanya anŭ, agi guru di baku di pang aran nyidŭngŭ. Dari anŭ piagah agah anŭ di barang yŭn darŭm kupo, ka barang naan daya sien buang taru. 14 Eli dingah dudu anŭ ka siken, “Dudu ani anŭ sakanŭ?” Daya anŭ rikas tudu Eli ka kidaan agah anŭ di ayŭh. ( 15 Nganŭ Eli mbŭh prii puru mai sawa umbur-i, ka mbŭh batang karak bandar.) 16 Daya anŭ nang, “Aku bu pirupas adŭp ku so bisaad anŭ ka mbŭh bikaduh ndi aran aran kamati andu ati.” Eli siken ayŭh, “Ani mbŭh jadi, nak?” 17 Daya anŭ adi taban agah nam, “Bara soldadu Israel mbŭh bu mangān bara soldadu Philistine. Ata mbŭh bana dog ngarah! Ka dinge, anak mai Hophni ngga Phinehas mbŭh dog siŭ, ka Pati Simanya Tapa mbŭh dog sirapas!” 18 Kan dari anŭ nyabŭt Pati Simanya, Eli rabu sidakak so baku-i sindŭk tiban-bās kupo. Ayŭh mbŭh paŭh minyamba buang gamu, ka pinyirabu-i bada tungo-i pata ka-i kabŭs. Ayŭh jadi pinguru di Israel sitian pat puru sawa. 19 Iban Eli, sawŭn Phinehas, mbŭh bite, ka tipuh adi ngga-i re biranak mbŭh raru sindŭk. Kan-i dingah Pati Simanya Tapa mbŭh dog sirapas, ka damŭh-i ngga banŭh-i mbŭh kabŭs, ayŭh rasu naman tain-i ka biranak. 20 Darŭm ayŭh mbŭh re kabŭs, bara dayung adi turung ayŭh nang di ayŭh, “Dŭhnyah taru! Dari anak mu!” Pak ayŭh dŭh piduri kayuh adi nang ngara ka dŭh nam ngara. 21 Ayŭh kadŭn anak dari-i Ichabod, nang-i, “Bragah Tapa mbŭh tingge Israel” -- rati-i Pati Simanya mbŭh dog sirapas, ka damŭh-i ngga banŭh-i mbŭh kabŭs. 22 Ayŭh nang, “Bragah Tapa mbŭh tingge Israel, amai Pati Simanya Tapa mbŭh dog sirapas.”

1 Samuel 5

1 Ripas daya Philistine sirapas Pati Simanya anŭ, ngara gŭrŭng-i so Ebenezer ngga di ka kupo adŭp ngara Ashdod. 2 Ngara taban-i ngga mŭrŭt bari-sambah tapa ngara Dagon, ka piguru-i ngapid patong Dagon. 3 Awar isan isan andu jawa ndi bara daya Ashdod kiris patong Dagon tumbang sipŭŭb di tunduh tana nura Pati Simanya TUHAN. Ngara pakat-i ka pijog-i di yŭn adŭp-i. 4 Awar Isan isan andu jawa andi, ngara kiris dinge patong anŭ tumbang nura Pati Simanya anŭ. Saba anŭ ubak-i ngga so-duwŭh tangan-i pata ka mbŭh gandar gandar di pinutug tiban; pŭrŭng-i adŭ dŭm. ( 5 Anŭ sabab ndŭg andu ati bara imam Dagon, samŭn bara daya adi mandŭg bisambah di Ashdod kabang yŭn anŭ ka dŭh raan bidigang dieh.) 6 TUHAN mbŭh bandar bandar ngukum ka pitaru bara daya Ashdod. Ayŭh ngukum ngara samŭn ngara anŭ adi rŭŭ maning tarun tana anŭ; Ayŭh bada ngara dog andam kibŭ 7 Kan ngara mbŭh kiris kayuh adi mbŭh jadi, ngara nang, “Tapa Israel mbŭh ngukum ata samŭn tapa ta Dagon. Ata dŭh bisa bada Pati Simanya anŭ babŭ digiti.” 8 Ngapŭi ngara pait pinyisung bada di bagan so-rimŭh raja daya Philistine da tikuruk ka siken ngara, “Re simuki ata ngga Pati Simanya Tapa Israel?” Bara raja anŭ nam, “Taban-i ka Gath.” Jadi ngara taban-i ka Gath, ndi so kupo daya Philistine adi bŭkŭn. 9 Pak kan Pati Simanya anŭ mbŭh ndŭg nŭ, TUHAN ngukum gŭh ngara di kupo anŭ ngga bada ngara anŭ raru taru ka susah. Ayŭh ngukum ngara ngga andam pirakis, adi papah di sopŭrŭg daya darŭm kupo anŭ, nyamba ngga adi mara. 10 Jadi ngara pait Pati Simanya anŭ ka Ekron, ndi so kupo daya Philistine adi bŭkŭn dinge. Pak kan-i mbŭh ndŭg nŭ, bara daya mbŭh bago, nang, “Ngara mbŭh taban Pati Simanya Tapa Israel ngga kamati amai raan siŭ sopŭrŭg ta!” 11 Jadi ngara bagan dinge sopŭrŭg raja daya Philistine ka nang, “Nggen pari Pati Simanya daya Israel ka yŭn adŭp-i, isa-i dŭh siŭ kieh ngga bara rawang ami.” Bara daya di kupo anŭ mbŭh taru ka susah sabab Tapa mbŭh bandar bandar ngukum ngara. 12 Ngara adi dŭh kabŭs gŭh dog andam pirakis ndŭg ka bara daya di kupo anŭ mbŭh mite turung so tapa tapa ngara.

1 Samuel 6

1 Kan Pati Simanya TUHAN mbŭh ju buran di Philistia, 2 bara daya bagŭ bagan bara imam ngga bara pinanung ka siken, “Simuki ata re ngga Pati Simanya TUHAN anŭ? Kambŭi ata pari-i ka yŭn adŭp-i, ani patut ata pait samah-i?” 3 Ngara nam, “Kambŭi angān pari Pati Simanya Tapa Israel, angān dŭh siŭn dŭh pait-i ngga pinganggen ka Ayŭh ngga nubos dosa ngan. Pati Simanya anŭ dŭh siŭn pari dŭh ngga pinganggen. Simŭnŭ angān bisa dog pibua, ka angān re puan mani Ayŭh dŭh ko ko ngukum angān.” 4 “Ani pinganggen patut ami pait ka Ayŭh?” daya bagŭ siken. Ngara nam, “Rimŭh panggar suto-gayŭn pirakis mas ngga rimŭh pŭrŭng suto-gayŭn babu mas, ndi yŭn barang naan raja Philistine adi rimŭh naan. Sesak-andam anŭ mbŭh dog sopŭrŭg ngan samŭn rimŭh naan raja anŭ. 5 Angān dŭh siŭn dŭh ndai suto-gayŭn pirakis ngga suto-gayŭn babu anŭ adi nyerang rais ngan, ka angān dŭh siŭn dŭh nggen stabi di Tapa Israel. Kadŭ Ayŭh an ko ngukum angān, tapa tapa ngan ngga tana ngan. 6 Mani angān sah paŭh baking mun raja Egypt ngga bara daya-i? Dŭhnyah kambŭt munki Tapa nyibudo ngara ndŭg ka ngara mbŭh nyibandar daya Israel bu so Egypt. 7 Ngapŭi meh, sidia ndi krita-sapi adi bauh ngga duwŭh sapi adi gi-bŭn dog bada nyiraja; ngatur ngara di krita-sapi anŭ yŭn-i tarik, ko anŭ taban anak anak sapi ngga pari ka kandang-i. 8 Tambit Pati Simanya TUHAN, na-i di krita-sapi anŭ, ka na di darŭm ndi pati adi ngapid Pati Simanya anŭ suto-gayŭn pirakis mas ngga suto-gayŭn babu mas anŭ adi angān re pait ndu pinganggen ka TUHAN ngga nubos dosa ngan. Bada krita-sapi ngga sapi sapi anŭ panu ka tandah-i panu sadi adŭp-i. 9 Komŭnŭ, ngatin pimanu-i; kambŭi pimanu-i nuju kupo Beth Shemesh, sirati-i taŭn Tapa Israel adi pait sesak-andam adi bisā anŭ bada dog ata. Pak kambŭi dŭh, ata re puan nang Tapa Israel dŭh inŭh adi pait andam anŭ. Anŭ mbŭh andam adi tipia timbur sadi adŭp-i.” 10 Ngara ndai nimun adi mbŭh dog kidaan: ngara tambit sapi sapi anŭ ka ngatur-i di krita-sapi yŭn re tarik, ka kurung anak anak-i darŭm kandang. 11 Ngara na Pati Simanya anŭ darŭm krita-sapi, samah ngga pati adi brisi ngga suto-gayŭn babu mas ngga suto-gayŭn pirakis mas anŭ. 12 Sapi sapi anŭ piguru panu di aran nuju Beth Shemesh, panu radus tŭnggŭn kamanŭ ka dŭh biruit bu so aran. Sapi sapi anŭ pira-muu adŭp-i buang panu. Raja Philistine adi rimŭh naan tunda sapi sapi anŭ panu jeh ndŭg baat Beth Shemesh. 13 Bara daya Beth Shemesh agi aŭn ngatŭm gandom di rubān, kan ngara kiris Pati Simanya anŭ. Ngara mbŭh ruai gaŭn kan ngara kiris-i. 14 Krita sapi anŭ rŭŭ sindŭk ndi tibande batuh di ŭmŭh ndi naan daya dŭn Joshua, adi rŭŭ di Beth Shemesh. Bara daya japa krita-sapi anŭ adi dog ndai so kayuh ka siŭ sapi sapi anŭ ka jugan-i ndu sadis badang ka TUHAN. 15 Bara daya Levi tunduk Pati Simanya samŭn pati anŭ adi brisi ngga suto-gayŭn pirakis mas ngga suto-gayŭn babu mas, ka pasan dudu kayuh anŭ di tunduh tibande batuh anŭ. Komŭnŭ daya Beth Shemesh jugan sadis sadis badang ngga sadis sadis adi bŭkŭn ka TUHAN. 16 Raja Philistine adi rimŭh naan nyibatŭh ngara ndai anŭ ka komŭnŭ ngara pari ka Ekron andu anŭ gŭh. 17 Bara daya Philistine pait rimŭh panggar suto-gayŭn pirakis mas anŭ ka TUHAN ndu pinganggen ngga nubos dosa ngara, ndi panggar yŭn barang kupo anŭ adi rimŭh: Ashdod, Gaza, Ashkelon, Gath, ngga Ekron. 18 Ngara pait gŭh rimŭh panggar suto-gayŭn babu mas anŭ: ndi yŭn barang kupo adi dog mritah rimŭh naan raja Philistine, kupo kupo adi bikuta ngga anak anak kupo adi dŭh bikuta. Tibande batuh anŭ adi di ŭmŭh Joshua daya Beth Shemesh, adi yŭn ngara pasan Pati Simanya gibabŭ agi diginŭ jadi saksi kayuh adi mbŭh jadi. 19 TUHAN siŭ 70 naan daya Beth Shemesh sabab ngara tingga darŭm Pati Simanya anŭ. Ka daya ngurid amai TUHAN mbŭh bada raru bagŭ daya kabŭs di dupan ngara. 20 Jadi meh, bara daya Beth Shemesh nang, “Asi re tan nyindŭk TUHAN, Tapa kudus? Kamaki ata patut pait Ayŭh ngga ata pijo Ayŭh so adŭp ta?” 21 Ngara pait pinyisung ka daya di Kiriath Jearim bada nang di ngara, “Daya Philistine mbŭh pari Pati Simanya TUHAN. Mandŭg kamati di tambit-i.”

1 Samuel 7

1 Jadi daya di Kiriath Jearim tambit Pati Simanya TUHAN ka taban-i ka ramin ndi naan daya dŭn Abinadab adi rŭŭ di tibung sandah. Ngara nyikudus anak dari-i Eleazar ka bada ayŭh jadi tukang jaga Pati Simanya. Samuel Mritah Israel 2 Pati Simanya TUHAN anŭ agi di Kiriath Jearim mua tian-i, kurang rabis duwŭh puru sawa. Sitadŭn anŭ sopŭrŭg daya Israel bagan mite turung so TUHAN. 3 Samuel nang di daya Israel, “Kambŭi angān an pari ka TUHAN ngga siabo atin ngan, angān dŭh siŭn dŭh taran sopŭrŭg tapa saruh ngga gayŭn gayŭn tapa Astart. Nitah adŭp ngan ngga sipuno puno-i ka TUHAN ka nyambah Ayŭh sadi adŭ, ka Ayŭh re piruah angān so kuasa daya Philistine.” 4 Jadi bara daya Israel taran sopŭrŭg tibudo Baal ngga Astart, ka nyambah TUHAN sadi adŭ. 5 Komŭnŭ Samuel bagan sopŭrŭg daya Israel bada tikuruk di Mizpah, nang, “Aku re bidua ka TUHAN yŭn ngan diginŭ.” 6 Jadi sopŭrŭg ngara tikuruk di Mizpah. Ngara pēn piin ka ren-i ndu sadis pinganggen ka TUHAN ka bipusa ndi andu andu anŭ. Ngara nang “Ata mbŭh bidosa rawan TUHAN.” (Mizpah inŭh tarun adi yŭn Samuel nyirase kaii daya Israel.) 7 Kan daya Philistine dingah daya Israel mbŭh tikuruk di Mizpah, raja daya Philistine adi rimŭh naan makat ngga bara daya ngara an di nyerang daya Israel. Bara daya Israel dingah ka jadi taru, 8 ka nang di Samuel, “Adu adu bidua ka TUHAN adi Tapa ta bada nyiramat ata so daya Philistine.” 9 Samuel siŭ ndi anak biri ka mŭrŭng badang-i ndu sadis ka TUHAN. Komŭnŭ ayŭh bidua ka TUHAN bada turung Israel, ka TUHAN nam pimite-i. 10 Sitadŭn Samuel jugan sadis anŭ, bara daya Philistine piguru nyerang ngara; pak nganŭ gŭh TUHAN bidudū so rangit rawan ngara. Bara daya Philistine mbŭh sukup riruk buang kandang-kandŭ babak bu taru. 11 Bara soldadu daya Israel masang so Mizpah ka tadak daya Philistine batang re jeh ndŭg Bethcar, buang siŭ ngara ndi aran aran. 12 Jadi Samuel tambit ndi batuh, pijog-i di asah Mizpah ngga Shen, ka nang, “TUHAN mbŭh ngga siabo asŭng-I turung ata” -- ka kadŭn batuh anŭ “Batuh Pinurung.” 13 Jadi daya Philistine mbŭh dog ngarah, ka TUHAN bada ngara dŭh tungang nyerang tarun tana Israel sitadŭn Samuel udip. 14 Sopŭrŭg kupo adi daya Philistine ko sirabut di asah Ekron ngga Gath mbŭh dog pari ka Israel; ka Israel meh mbŭh pari biyŭn sopŭrŭg tarun tana-i. Ka bara daya Israel ngga bara daya Canaan gŭh mbŭh udip bamai. 15 Samuel mritah Israel sitŭkŭd umbur-i. 16 Barang sawa ayŭh panu ka Bethel, Gilgal, ngga Mizpah, ka diginŭ ayŭh ari nyirase kaii daya. 17 Komŭnŭ ayŭh ari pari ka ramin adŭp-i di Ramah, di yŭn-i ndai kraja-i jadi akim. Di Ramah ayŭh pijog ndi mija-sambah ka TUHAN.

1 Samuel 8

1 Kan Samuel mbŭh minyamba, ayŭh tijuan anak anak dari-i jadi akim di Israel. 2 Adi pinuai, dŭn-i Joel, ka sude-i dŭn Abijah; ngara jadi akim di Beersheba. 3 Pak ngara dŭh tunda danding sama ngara; ngara gruwŭn adŭp-i dapŭd duit adŭ, sabab anŭ meh ngara trima suap ka dŭh nyirase har daya ngga batur. 4 Komŭnŭ sopŭrŭg pinguru Israel mandŭg tikuruk, di ka yŭn Samuel di Ramah, 5 ka nang di ayŭh, “Tingga, kaam mbŭh jadi makin minyamba, ka anak anak mai mbŭh dŭh tunda danding mai. Ngapŭi meh, tijuan ndi naan raja yŭn ami, isa kieh biyŭn raja mun rais adi bŭkŭn.” 6 Samuel mbŭh dŭh munos asŭng-i di pimite ngara; jadi ayŭh bidua ka TUHAN, 7 ka TUHAN nang, “Dingah nŭh barang masam kayuh adi daya nang di kuu. Dŭh-i kuu adi ngara mbŭh tirawan; Aku ati inŭh adi abah ngara trima bada jadi raja ngara. 8 So jaman Aku taban ngara ruah so Egypt, ngara mbŭh nyipunok Aku ka nyambah tapa tapa adi bŭkŭn; ka madin ngara mbŭh ndai di kuu kayuh adi ngara ari ndai di Aku. 9 Ngapŭi-i meh, dingah nŭh pinganang ngara, pak bakan ngara ka kidaan munki raja re ngga ngara.” 10 Samuel kidaan di bara daya adi mite raja, sopŭrŭg kayuh adi TUHAN muko kidaan di ayŭh. 11 “Simuti inŭh raja ngan re ngga angān,” Samuel nang di ngara. “Ayŭh re bada anak anak dari ngan jadi soldadu; kada so ngara re jadi soldadu adi pimanu krita kuda perang, ka adi bŭkŭn jadi soldadu pinunggang kuda, ka adi bŭkŭn re tukang bikaduh di jawin krita kuda perang-i. 12 Ayŭh re bada kada so ngara jadi pingubak adi nguasa siribu naan soldadu, ka adi bŭkŭn nguasa rimŭh puru naan. Anak anak dari ngan re dog bada majak ŭmŭh-i, ngatŭm buwa di ŭmŭh-i, ka ndai sinyata ngga pingakas yŭn krita kuda perang-i. 13 Bara anak dayung ngan re tukang ndai wangi yŭn-i, ka nyiraja jadi tukang tanŭk ngga tukang ndai ruti. 14 Ayŭh re tambit teya ngan adi siabo kana, teya anggor, ngga teya kanā, ka nggen-i di bara pinurung-i. 15 Ayŭh re tambit ndi utung-so-simŭng gandom ngga buwa anggor ngan yŭn bara pinurung istana-i ngga bara daya gaji-i. 16 Ayŭh re tambit daya daya-gaji ngan ngga dāng kudipt ngan adi siabo kana, samŭn kaldi ngan, ka bada ngara nyiraja yŭn adŭp-i. 17 Ayŭh re tambit ndi utung-so-simŭng so biri biri ngan. Ka adŭp ngan re jadi urun-i. 18 Kan tipuh anŭ mbŭh mandŭg, angān re mingungut pasar raja ngan anŭ, adi adŭp ngan muko mien; pak TUHAN dŭh re piduri pingadu ngan.” 19 Bara daya bagŭ abah dingah pinganang Samuel, pak tanŭ ka nang, “Dŭh! Kieh raan raja, 20 isa kieh mun bangsa daya bŭkŭn, biyŭn raja adŭp ami adi mritah kieh ka nguru kieh matak biperang.” 21 Samuel nyiringa barang sak kayuh adi ngara nang, komŭnŭ di kidaan ka TUHAN. 22 TUHAN nam, “Ndai nŭh anŭ adi ngara raan, ka nggen raja di ngara.” Komŭnŭ Samuel kidaan di sopŭrŭg daya Israel bada mari ka ramin ngara.

1 Samuel 9

1 Agi ndi naan daya adi kaya buang stabi daya dieh, dŭn Kish, so tibaran-asar Benjamin; ayŭh anŭ anak Abiel ka sukuh Zeror, ka so rawang Becorath, adi kada manak Aphiah. 2 Ayŭh biyŭn ndi anak dari dŭn Saul, bujang adi piayong buang piaŭn. Ayŭh anŭ bigatung dŭ ajog-i so daya bŭkŭn di Israel buang piayong dŭ gŭh. 3 Agi ndi sidah, kudu kudu kaldi adi dog dapu Kish rupas, jadi ayŭh nang di Saul, “Taban ndi naan so daya daya-gaji adi bŭkŭn ngga di jiroh kaldi kaldi anŭ.” 4 Ngara di jiroh mutas rais tarun tana sandah Ephraim ngga di abong Shalishah, pak dŭh tungang dapŭd. Ngara panu jeh di ka abong Shaalim, pak kaldi kaldi anŭ mating diginŭ. Komŭnŭ ngara mutas tarun tana Benjamin, pak babŭ gŭh dŭh dapŭd-i. 5 Kan ngara mbŭh ndŭg abong tarun Zuph, Saul nang di daya gaji-i, “Ja gŭh ata mari, te ka sama ku mbŭh dŭh tia bipikir pasar kaldi anŭ ka piguru gapang di ata.” 6 Daya-gaji anŭ nam, “Kajŭn dawŭ! Di kupo ati agi ndi naan daya adi kudus, adi raru stabi daya dieh sabab sopŭrŭg kayuh adi nang-i jadi bitŭtŭk. Ja di ka yŭn-i, amai kadŭ ayŭh bisa kidaan di ata tarun yŭn ata bisa dapŭd kaldi kaldi anŭ.” 7 “Kambŭi ata di ka yŭn-i, ani re ta nggen di ayŭh?” Saul siken. “Pinguman mbŭh mating tia darŭm kandi ta, ka ata dŭh gŭh biyŭn ani ani re ata nggen di ayŭh, dŭh kah?” 8 Daya-gaji anŭ nam, “Aku agi ndi kiping duit pirak. Aku bisa nggen-i di ayŭh, ka ayŭh re kidaan di ata tarun yŭn ata bisa dapŭd kaldi kaldi anŭ.” 9-11 Saul nam, “Kana garang! Ja ata di.” Jadi ngara di meh ka kupo anŭ adi yŭn daya kudus anŭ rŭŭ. Darŭm ngara maad sandah nuju kupo anŭ, ngara bidapŭd ngga kudu kudu naan bujang dayung re di pēn piin. Ngara siken so bara dayung anŭ, “Agi kah sitingga di kupo?” (Di jaman anŭ, nabi dog kadŭn sitingga; jadi kambŭi daya an siken kayuh di Tapa, daya nang, “Ja ata di dapŭd sitingga”) 12-13 “Agi ayŭh,” bara dayung anŭ nam. “Sibatur-i, ayŭh agi panu di jawin diŭ so angān. Kambŭi angān rikas panu, angān re nyandat ayŭh. Angān re dapŭd ayŭh, kan angān mbŭh mŭrŭt kupo. Ayŭh mandŭg ka kupo andu ati sabab daya re jugan sadis di mija-sambah di tibung sandah. Bara daya adi dog bagan dŭh re piguru man ndŭg ka ayŭh mbŭh mandŭg, sabab ayŭh re nyiberkat sadis anŭ diŭ. Kambŭi angān di madin, angān re dapŭd ayŭh diŭ so-i maad sandah anŭ di man.” 14 Jadi Saul ngga daya gaji-i di ka kupo, ka darŭm ngara mŭrŭt, ngara kiris Samuel panu nuju ngara re di ka tarun yŭn bisambah. 15 Di andu adi diŭ so anŭ, TUHAN agi kidaan di Samuel, 16 “Sipagi ngga arong munti andu Aku re pait ka yŭn mu ndi naan daya so tibaran-asar Benjamin; nginyo ayŭh ngga nandā ayŭh adi jadi raja daya Ku. Ayŭh re pirupas ngara so daya Philistine. Aku mbŭh kiris daya Ku sangsara ka mbŭh dingah sien ngara mite turung.” 17 Kan Samuel kiris Saul, TUHAN nang di ayŭh, “Siati inŭh daya adi Aku ko kidaan di kuu. Ayŭh re mritah daya Ku.” 18 Komŭnŭ Saul di tudu Samuel, adi mbŭh sindŭk tiban-bās kupo, ka siken, “Kidaan di aku, diki sitingga rŭŭ?” 19 Samuel nam, “Aku ati inŭh ayŭh. Panu angān diŭ di ka tarun yŭn bisambah. Angān duwŭh re man ngga aku andu ati. Isan isan sipagi aku re nam sopŭrŭg pinyiken mu, komŭnŭ kuu bisa mari. 20 Jeja ka kaldi kaldi anŭ adi mbŭh taruh andu manyap, dŭhnyah gapang; kaldi kaldi anŭ mbŭh dog dapŭd. Pak asi meh sianŭ adi daya Israel mbŭh raru raan? t Kuu inŭh -- kuu ngga rawang sama mu.” 21 Saul nam, “Aku ati so tibaran-asar Benjamin, tibaran-asar adi siabo sŭ di Israel, ka rawang ku inŭh adi siabo dŭh biyŭn dŭn darŭm tibaran-asar anŭ. Mani meh kaam sakanŭ minyu ngga aku?” 22 Komŭnŭ Samuel taban Saul ngga daya gaji-i ka darŭm ndi birit adi bayah ka bada ngara duwŭh guru di yŭn adi numbor ndi di mija bara daya adi muko dog bagan. Kurang rabis, agi taruh puru naan daya mbŭh guru diginŭ. 23 Samuel nang di daya tukang tanŭk, “Taban pire dagin anŭ adi aku muko nggen di kuu, adi aku mbŭh bada kuu nyidŭrŭ nyikŭn.” 24 Jadi daya tukang tanŭk taban pire dagin pŭŭh adi siabo kana anŭ ka nggen-i di Saul. Samuel nang, “Tingga, ati inŭh pire adi mbŭh dog nitah yŭn mu. Man nŭh. Aku muko nitah-i yŭn mu isa kuu man-i madin ngga ngara ati adi muko dog bagan.” Ka Saul meh man ngga Samuel di andu anŭ. 25 Kan ngara mbŭh mūn so tarun yŭn bisambah di ka kupo, ngara mamad ambok yŭn Saul di tibung ramin, 26 ka ayŭh bŭŭs diginŭ. Ngga siri jawa Samuel bagan Saul di tibung ramin, “Makat meh, aku re nguru angān matak.” Saul makat, ka ayŭh ngga Samuel samah matak. 27 Kan ngara mbŭh ndŭg bŭngŭn kupo, Samuel nang di Saul, “Bada daya-gaji mu panu diŭ.” Daya-gaji anŭ panu diŭ, ka Samuel pijuu minyu, “Rŭŭ digiti nyitiro dawŭ-i, ka aku re kidaan di kuu kayuh adi Tapa ko nang.”

1 Samuel 10

1 Samuel tambit ndi anak gabuk adi brisi ngga inyo kanā, ka ren inyo anŭ di tunduh ubak Saul, sium ayŭh, ka nang, “TUHAN nginyo kuu bada jadi raja daya-I Israel. Kuu re mritah daya-I ka grindung ngara so sopŭrŭg pinganyu ngara. Ka ati inŭh tandā di kuu nang TUHAN mbŭh mien kuut bada jadi raja daya-I: 2 kan kuu mbŭh tingge aku andu ati, kuu re bidapŭd ngga duwŭh naan daya sindŭk kubur Rachel di Zelzah di tarun tana Benjamin. Ngara re kidaan di kuu nang kaldi kaldi adi jiroh mu mbŭh dog dapŭd, ka sama mu dŭh tia gapang pasar-i pak gapang pasar kuu; ka ayŭh mbŭh pari pari siken, ‘Ani re ku ndai ngga aku bisa dapŭd anak ku?’ 3 Kuu re pijuu panu so nŭ ndŭg ka kuu mandŭg di ndi tŭngŭn kayuh pirapu' di Tabor, di yŭn mu re dapŭd taruh naan daya aŭn panu di aran re di jugan sadis ka Tapa di Bethel. Ndi naan so ngara re taban taruh anak kambing, ka sianŭ ndi re taban taruh baru ruti, ka adi ndi dinge re taban bŭrŭh-kurit brisi ngga wain. 4 Ngara re tabi kuu ka nggen di kuu duwŭh baru ruti, adi kuu dŭh siŭn dŭh trima. 5 Komŭnŭ kuu re di ka Sandah Tapa di Gibeah; diginŭ agi bari daya Philistine. Di tiban mŭrŭt kupo kuu re bidapŭd ngga ndi tibaran nabi mūn so mija-sambah di tibung sandah, mambak kachapi, gendang, tirari ngga gambus. Ngara re birajang buang nyirais. 6 Ka gŭgŭh roh TUHAN re nguasa kuu, ka kuu re sua birajang ka nyirais ka re birubah, dŭh mun adŭp mu adi mbŭh. 7 Kan kayuh anŭ jadi, ndai tadŭ tadŭ kayuh adi Tapa bada kuu ndai. 8 Kuu re di ka Gilgal diŭ so aku. Diginŭ aku re bidapŭd ngga kuu ka jugan sadis badang ngga sadis bidingan. Kajŭn diginŭ ju andu ndŭg ka aku mandŭg ka kidaan di kuu kayuh adi kuu patut ndai.” 9 Kan Saul mbŭh re panu tingge Samuel, Tapa nggen di Saul tibiat adi bauh. Ka barang masam kayuh adi Samuel muko kidaan di ayŭh jadi bitŭtŭk di andu anŭ. 10 Kan Saul ngga daya gaji-i mandŭg di Gibeah, ndi tibaran nabi bidapŭd ngga ayŭh. Gŭgŭh meh roh Tapa nguasa ayŭh, ka ayŭh sua birajang ka nyirais ngga ngara. 11 Kan daya adi taŭn puan ayŭh so dawŭ-i, kiris ayŭh sua ndai simŭnŭ, ngara bisiken dupan adŭp-i, “Ani mbŭh jadi di anak Kish? Ayŭh mbŭh jadi nabi kah?” 12 t Ndi naan daya adi rŭŭ di arong anŭ siken, “Bara nabi adi bŭkŭn anŭ -- sŭn ngan nang, asi sama ngara?” Simŭnŭ inŭh meh ruru pinganang anŭ timbur, “Ndŭg ka Saul mbŭh jadi nabi gŭh kah?” 13 Kan Saul muko birajang ka nyirais, ayŭh di ka mija-sambah di tibung sandah. 14 Tua Saul kiris ayŭh ngga daya gaji-i, ka siken, “So ki angān?” “Jiroh kaldi kaldi adi manyap,” Saul nam. “Kan kieh dŭh tungang dapŭd, kieh di ka yŭn Samuel.” 15 “Ani nang-i di angān meh?” Tua Saul siken. 16 “Ayŭh kidaan di kieh nang dāng dāng anŭ mbŭh dog dapŭd.” Saul nam -- pak ayŭh dŭh kidaan di tua-i kayuh adi Samuel muko kidaan pasar adŭp-i re jadi raja. 17 Samuel bagan daya bagŭ bada tikuruk di sirung jawin TUHAN di Mizpah, 18 ka nang di ngara, “TUHAN adi Tapa Israel, nang, ‘Aku mbŭh taban angān ruah so Egypt ka pirupas angān so bangsa Egypt ngga sopŭrŭg daya bangsa bŭkŭn adi kinanyuh angān. 19 Aku ati Tapa ngan, adi pirupas angān so sopŭrŭg susah ngga jera ngan, pak andu ati angān mbŭh tirawan Aku ka mbŭh mite Aku bada nggen raja di angān. Kana, nguruk garang adŭp ngan di sirung jawin TUHAN nanyam ka tibaran tibaran-asar ngga manak manak ngan.’” 20 Komŭnŭ Samuel ngatur bada barang tibaran-asar mandŭg ka jawin, ka TUHAN mien tibaran-asar Benjamin. 21 Komŭnŭ Samuel bada bara rawang so tibaran-asar Benjamin mandŭg ka jawin, ka rawang Matri dog mien. Komŭnŭ bara dari so rawang Matri mandŭg ka jawin, ka Saul anak Kish dog mien. Ngara jiroh ayŭh, pak kan ngara dŭh tungang dapŭd ayŭh, 22 ngara siken so TUHAN, “Gibabŭ agi kah daya bŭkŭn?” TUHAN nam, “Saul agi dijeh, bisukan di dudu barang.” 23 Jadi ngara bikaduh ka taban Saul ngga ruah ka yŭn daya bagŭ, ka ngara kiris ayŭh bigatung dŭ so daya bŭkŭn. 24 Samuel nang di daya bagŭ, “Ta siati inŭh daya adi TUHAN muko mien! Mating daya bŭkŭn di ruang ta mun ayŭh.” Sopŭrŭg daya nyirais nang, “Siramat ambu umbur ka tuan raja!” 25 Samuel kidaan di bara daya rati hak ngga kraja pingandai raja, ka nuris-i darŭm surat, adi nyikŭn-i di tarun yŭn adi kudus. Komŭnŭ ayŭh bada barang naan daya maad. 26 Saul gŭh mari ka ramin adŭp-i di Gibeah. Kada bara dari adi bake, adi muko Tapa tama atin-i, sua ngga ayŭh. 27 Pak kada daya adi dŭh biguna nang, “Ani bisa daya anŭ ndai yŭn ta?” Ngara ngamun Saul ka dŭh taban tadŭ mun pinganggen ka yŭn-i.

1 Samuel 11

1 Atur ndi buran ripas anŭ Raja Nahash so Ammon nguru bara soldadu-i nyerang kupo Jabesh di tarun tana Gilead ka nyikapung-i. Bara daya Jabesh nang di Nahash, “Ndai pekat-damai ngga kieh, ka kieh bisa trima kaam jadi pimritah ami.” 2 Nahash nam, “Aku bisa ndai pekat-damai ngga angān adŭ-i kambŭi aku tuket ruwang batŭh tauh barang naan daya ngga pimangŭh sopŭrŭg Israel.” 3 Bara pinguru Jabesh nang, “Nggen di kieh ju andu ngga ami pait pinyisung di ndi tarun tana Israel. Kambŭi mating daya turung kieh, kieh re nyerah adŭp ami ka kaam.” 4 Bara pinyisung mandŭg ka Gibeah, di yŭn Saul rŭŭ, ka kan ngara kidaan agah anŭ, bara daya rasu sien ka muās. 5 Saul bauh mandŭg so ŭmŭh taban dari sapi-i, ka siken, “Ani har? Mani sopŭrŭg daya sien?” Ngara kidaan di ayŭh kayuh adi bara pinyisung so Jabesh mbŭh kidaan. 6 Kan Saul dingah kayuh anŭ, roh Tapa nguasa ayŭh, ka ayŭh mbŭh raru bangok. 7 Ayŭh tambit duwŭh dari sapi, natad-i, ka pait bara pinyisung da taban dudu tatad anŭ ka ndi tarun tana Israel ngga pinyibakan sakati: “Asi asi adi dŭh tunda Saul ngga Samuel matak biperang re dog ndai simuti dari sapi-i!” Daya Israel taru kayuh adi TUHAN re ndai, ka sopŭrŭg ngara, dŭh kira ani ani, mandŭg di tikuruk. 8 Saul bada ngara tikuruk di Bezek: 300, 000 so Israel ka 30, 000 so Judah. 9 Ngara nang di bara pinyisung so Jabesh, “Kidaan di daya ngan diŭ so kumbeng sipagi ngara re dog nyiramat.” Kan daya Jabesh kambat pinganang anŭ, ngara mbŭh raru gaŭn 10 ka nang di Nahash, “Sipagi kieh re nyerah adŭp ami ka kaam, ka kaam bisa ndai barang ka mun kaam raan ngga kieh.” 11 Ngarŭm anŭ Saul kutung daya-i da jadi taruh tibaran, ka ngga siri jawa ngara rasu di ka tarun yŭn daya Ammon bibari ka nyerang ngara. Ngga arong kumbeng ngara siŭ ngara. Adi babŭ udip mingare di barang yŭn, barang naan bu sadi adŭp-i. 12 Komŭnŭ daya Israel nang di Samuel, “Diki ngara adi nang Saul dŭh siŭn jadi raja ta? Nyerah ngara ka kieh isa kieh siŭ ngara!” 13 Pak Saul nang, “Mating daya siŭn dog siŭ andu ati, amai andu ati TUHAN nyiramat daya Israel.” 14 Ka Samuel nang di ngara, “Ja sopŭrŭg ta di ka Gilgal ka natu Saul ati raja ta.” 15 Jadi sopŭrŭg ngara di ka Gilgal, ka diginŭ di yŭn kudus ngara natu Saul raja ngara. Ngara jugan sadis bidingan, ka Saul ngga sopŭrŭg daya Israel bigawai man siramat yŭn pingandai ngara andu anŭ.

1 Samuel 12

1 Jadi Samuel nang di daya Israel, “Aku mbŭh ndai kayuh adi angān bada aku ndai. Aku mbŭh nggen di angān raja da mritah angān, 2 ka madin angān mbŭh biyŭn ayŭh da nguru angān. Ka aku ati, aku mbŭh minyamba ka ubok ku mbŭh buda, ka bara anak dari ku agi ngga angān. Aku jadi pinguru ngan so aku gi-mara ndŭg madin. 3 Ta aku. Kambŭi aku agi ndai sarah, angān bisa nyarah aku di sirung jawin TUHAN ka di sirung jawin raja adi-I mbŭh mien. Mbŭh kah aku tambit sapi daya bait kaldi daya? Mbŭh kah aku nipu bait kinanyuh daya? Kambŭi aku agi ndai kayuh anŭ, aku bisa bayar pari.” 4 Bara daya nam, “Mating, kaam mating nipu bait kinanyuh kieh; kaam mating tambit kayuh so tadŭ daya.” 5 Samuel nam, “TUHAN ngga raja adi Ayŭh mbŭh mien inŭh saksi andu ati angān nang aku mating ndai sarah.” “Sawŭ, TUHAN inŭh saksi ami,” ngara nam. 6 Samuel pijuu minyu, “TUHAN inŭh adi mien Moses ngga Aaron adi taban tayung-babuk ngan ruah so Egypt. 7 Mijog di yŭn ngan madin, ka aku re nyarah angān di sirung jawin TUHAN isa angān ingatt sopŭrŭg pingandai bās TUHAN adi ngga-I nyiramat angān ngga tayung-babuk ngan. 8 Kan Jacob ngga rawang-i di ka Egypt ka daya Egypt kinanyuh ngara, tayung-babuk ngan bagan ka TUHAN mite turung, ka Ayŭh pait Moses ngga Aaron, adi taban ngara ruah so Egypt ka bada ngara rŭŭ di tarun tana ati. 9 Pak daya kambŭt TUHAN adi Tapa ngara, jadi Ayŭh bada daya Philistine ngga raja so Moab ngga Sisera adi pingibās bara soldadu so kupo Hazor, biperang rawan ka ngarah tayung-babuk ngan. 10 Komŭnŭ ngara bagan ka TUHAN mite turung ka nang, ‘Kieh mbŭh bidosa, sabab kieh nyipunok kaam, TUHAN, ka nyambah tibudo Baal ngga Astart. Pirupas kieh so pinganyu ami, ka kieh re nyambah Kaam!’ 11 Ka TUHAN pait Gideon, Barak, Jephthah, ka sikasŭn-i aku. Barang naan kieh pirupas angān so pinganyu ngan, ka angān udip ngga siramat. 12 Pak kan angān kiris Raja Nahash so Ammon re nyerang angān, angān abah di TUHAN jadi raja ngan ka nang di aku, ‘Kieh raan biyŭn raja da mritah kieh.’ 13 “Madin angān mbŭh biyŭn raja adi adŭp ngan mbŭh mien; angān mite ayŭh, ka madin TUHAN mbŭh nggen ayŭh di angān. 14 Angān re sanang kambŭi angān stabi di TUHAN adi Tapa ngan, bituan di Ayŭh, dingah pinganang-I, ka tunda pinyipesan-I, ka kambŭi angān ngga raja ngan tŭtŭd di Ayŭh. 15 Pak kambŭi angān dŭh dingah pinganang TUHAN ka nyibireu pinyipesan-I, Ayŭh re rawan angān samŭn raja ngan. 16 Ngapŭi meh, mijog diginŭ, ka angān re kiris kayuh bās adi TUHAN re ndai. 17 Ati mbŭh tipuh raga, dŭh kah? Pak aku re bidua, ka TUHAN re pait dudū ngga ujen. Kan kayuh anŭ jadi, angān re rada angān agi ndai dosa bās rawan TUHAN kan angān mite Ayŭh nggen raja di angān.” 18 Jadi Samuel bidua, ka di andu anŭ gŭh TUHAN pait dudū ngga ujen. Ka sopŭrŭg daya mbŭh taru di TUHAN ngga di Samuel, 19 ka ngara nang di Samuel, “Turung, tuan, bidua ka TUHAN adi Tapa mai, mite kieh dŭh kabŭs. Kieh rada madin, samŭn dosa ami adi bŭkŭn, kieh mbŭh bidosa darŭm kieh mite raja.” 20 “Dŭhnyah taru,” Samuel nam. “Sunggu angān mbŭh ndai pingandai adi sarah mun anŭ, dŭhnyah angān nyipunok TUHAN, pak bituan di Ayŭh ngga siabo atin ngan. 21 Dŭhnyah tunda tapa tapa adi dŭh sawŭ; ngara dŭh dapŭd turung angān bait nyiramat angān, amai ngara dŭh sawŭ. 22 TUHAN mbŭh bipayu, ka Ayŭh dŭh re tagan angān, amai Ayŭh mbŭh natu re bada angān jadi daya-I. 23 Ka aku ati, bidosa rawan TUHAN inŭh aku kambŭi aku dŭh bidua yŭn ngan. Aku re ngajar angān ndai kayuh adi kana ngga adi batur. 24 Dingah pinganang TUHAN ka tŭtŭd bituan di Ayŭh ngga siabo atin ngan. Ingat kayuh bās adi Ayŭh mbŭh ndai yŭn ngan. 25 Pak kambŭi angān ngandŭ ndai dosa, angān ngga raja ngan re binasa.”

1 Samuel 13

1 2 Saul mien 3, 000 naan daya Israel, 2, 000 naan so ngara rŭŭ ngga ayŭh di Michmash samŭn di rais tarun tana sandah Bethel. Ayŭh pait 1, 000 naan ayō anak-i Jonathan ka Gibeah, di tarun tana tibaran-asar Benjamin. Adi bŭkŭn Saul bada mari. 3 Jonathan siŭ pingibās soldadu daya Philistinet di Geba, ka sopŭrŭg daya Philistine mbŭh dingah kayuh adi mbŭh jadi. Komŭnŭ Saul pait pinyisung bada mambak trompet di ndi tarun tarun tana rais ngga bagan bara daya Hebrew bada matak biperang. 4 Sopŭrŭg daya Israel dog kidaan nang Saul agi siŭ pingibās soldadu daya Philistine ka daya Philistine mbŭh tiru di ngara. Jadi bara daya makat ka sua ngga Saul di Gilgal. 5 Daya Philistine tikuruk re rawan daya Israel; ngara biyŭn 30, 000 krita kuda perang, 6, 000 soldadu pinunggang kuda, ka dudu soldadu kiang sirah sumat di pang rawŭt. Ngara matak ka Michmash, tura ka timor Bethaven, ka bibari diginŭ. 6 Komŭnŭ ngara nyerang daya Israel, serang bās adi bada daya Israel dŭh bigaya. Kada daya Israel bisukan di tang ka di rubang batuh di darŭd, di arong batuh, di rubang ka darŭm prigi; 7 adi bŭkŭn mutas Yang Jordan di ka tarun tana Gad ngga Gilead. Saul babŭ di Gilgal, ka daya adi agi ngga ayŭh mbŭh kimŭtŭr taru. 8 Ayŭh kajŭn Samuel ju andu, nanyam ka pingatur Samuel ngga ayŭh, pak Samuel babŭ gŭh dŭh mandŭg ka Gilgal. Daya mbŭh piguru tagan Saul, 9 ka ayŭh nang di ngara, “Taban ka yŭn ku sadis badang ngga sadis bidingan.” Ayŭh jugan sadis badang, 10 ka kan-i mbŭh re kamas, Samuel mandŭg. Saul di tudu ayŭh ka kambat ayŭh, 11 pak Samuel nang, “Ani anŭ ndai mu?” Saul nam, “Bara daya mbŭh bu tangan aku, ka kaam mating gŭh mandŭg di tika kaam nang adŭp mai re mandŭg; ka nambah anŭ, daya Philistine mbŭh tikuruk di Michmash. 12 Jadi aku pikir, ‘Daya Philistine re nyerang aku digiti di Gilgal, ka aku mating jugan sadis ngga mite turung so TUHAN.’ Ngapŭi aku takan adŭp ku jugan sadis ati.” 13 “Anŭ mbŭh kraja budo,” Samuel nam. “Kuu dŭh tunda pesan TUHAN adi Tapa mu mbŭh nggen di kuu. Kambŭi kuu tunda, tatu Ayŭh mbŭh bada kuu ngga bara sesang mu mritah Israel adu adu. 14 Pak madin pinyipritah mu dŭh re tan tui. Sabab kuu tirawan Ayŭh, TUHAN re jiroh ndi naan daya adi-I raan ka bada ayŭh jadi pimritah daya-I.” 15 Samuel bu so Gilgal di pijuu pimanu-i. Bara adi bŭkŭn tunda Saul sua ngga bara soldadu-i. Ngara matak so Gilgalt di ka Gibeah di tarun tana Benjamin. Saul pirasa bara soldadu-i; agi 600 naan sopŭrŭg-i. 16 Saul, anak-i Jonathan, ngga bara-i bibari di Geba di tarun tana Benjamin; daya Philistine bibari di Michmash. 17 Soldadu daya Philistine matak di mirupak so tarun yŭn ngara bibari ngga taruh tibaran: ndi tibaran matak nuju Ophrah di tarun tana Shual, 18 anŭ ndi matak nuju Beth Horon, ka adi ndi matak nuju baat adi nura Rubān Zeboim ngga tarun tana-pajam. 19 Di jaman anŭ mating tukang basi di Israel sabab daya Philistine dŭh nyibandar daya Hebrew ndai pedang ka jarok. 20 (Siraru-i daya Israel di ka daya Philistine kambŭi ngara an ngasa sinda bajak, sakor, kapak, ka gayang; 21 ndi anak kiping duit yŭn upah ngasa kapak ka yŭn upah ndai basi adi ngga nguru sapi, ka duwŭh kiping yŭn upah ngasa sinda bajak puan kah sakor.) 22 Ka di andu biperang, bara soldadu Israel dŭh biyŭn pedang puan kah jarok, kaŭs-i adŭp Saul ngga anak-i Jonathan adŭ biyŭn. 23 Daya Philistine pait ndi tibaran soldadu bada jaga ateng Michmash.

1 Samuel 14

1 Ndi andu Jonathan nang di bujang dari adi tukang taban sinyata-i, “Ja ata di ka bari daya Philistine.” Pak Jonathan dŭh nggen puan di sama-i Saul, 2 adi bibari di ribo tŭngŭn delima di Migron, dŭh jo so Gibeah; agi nŭm ratus naan daya ayō ayŭh. 3 (Imam adi taban efod inŭh Ahijah, anak Ahitub adi jurud Ichabod, adi anak Phinehas ka sukuh Eli, adi imam TUHAN di Shiloh.) Daya dŭh puan Jonathan mbŭh bu so nŭ. 4 Di ateng Michmash, adi Jonathan re mutas siŭn-i dapŭd ndŭg bari daya Philistine, diginŭ agi duwŭh tibande batuh adi rasing, ndi mijog di so-duwŭh parad ateng anŭ: ndi dog kadŭn Bozez ka anŭ ndi Seneh. 5 Ndi tura ka utara ateng anŭ, nura Michmash, ka anŭ ndi tura ka siratan, nura Geba. 6 Jonathan nang di bujang dari anŭ, “Ja ata di ka bari daya Philistine, daya adi dŭh puan Tapa. Kadŭ TUHAN re turung ata; kambŭi Ayŭh turung, Ayŭh re nggen di ata pimanang, nisŭ bait kani bara ta.” 7 Bujang dari anŭ nam, “Sŭn adŭp mai nang, aku agi ngga kaam.” 8 “Ja garang,” Jonathan nam. “Ata di mutas ka bada daya Philistine kiris ata. 9 Kambŭi ngara bada ata kajŭn ngara mandŭg ka yŭn ta, ata bisa dŭhsah mutas. 10 Pak kambŭi ngara bada ata tudu ngara, ata di, sabab anŭ tandā TUHAN mbŭh nggen di ata pimanang ngarah ngara.” 11 Jadi ngara bada daya Philistine kiris ngara, ka daya Philistine nang, “Tingga! Kada daya Hebrew mandŭg so rubang adi yŭn ngara bisukan!” 12 Komŭnŭ ngara nyirais nang di Jonathan ngga bujang dari anŭ, “Mandŭg kamati! Agi kayuh raan ami kidaan di angān!” Jonathan nang di bujang dari anŭ, “Tunda aku. TUHAN mbŭh nggen di Israel pimanang ngarah ngara.” 13 Jonathan sigawang maad ateng anŭ, ka bujang dari anŭ tunda ayŭh. Jonathan nyerang daya daya Philistine anŭ ka ngara tumbang dog pukong-i, ka bujang dari anŭ siŭ ngara. 14 Di sibungas bisaad anŭ Jonathan ngga bujang dari anŭ siŭ kurang rabis duwŭh puru naan daya di tarun yŭn adi kurang rabis sitangah hektar bayah-i. 15 Sopŭrŭg daya Philistine di sapa rais mbŭh taru; bara adi tukang mirupak ngga bara soldadu di tarun yŭn bibari mbŭh kimŭtŭr taru; tana bigugoh, ka sopŭrŭg mbŭh kandang-kandŭ. 16 Daya Saul adi bijaga di Gibeah di tarun tana Benjamin kiris bara daya Philistine mbŭh kandang-kandŭ bikaduh. 17 Jadi Saul nang di daya-i, “Mirang bara soldadu yŭn tingga asi adi mating.” Ngara mirang ka puan Jonathan ngga bujang dari adi tukang taban sinyata-i mating diginŭ. 18 “Taban efod kamati,” Saul nang di imam Ahijah. (Di andu anŭ imam Ahijah taban-i di jawin daya Israel.) 19 Sitadŭn Saul minyu di imam anŭ, daya Philistine mbŭh makin rabis kandang-kandŭ, ka Saul nang di ayŭh, “Mbŭh dŭh ata sipŭt bisiken ngga TUHAN!” 20 Komŭnŭ ayŭh ngga bara daya-i masang ka yŭn bisaad anŭ. Diginŭ ngara kiris daya Philistine mbŭh bana kandang-kandŭ ka mbŭh bisaad dupan adŭp-i. 21 Kada daya Hebrew, adi rŭŭ bigaur ngga daya Philistine ka mbŭh sua matak biperang ayō ngara, pari mŭrŭt tibaran Saul ngga Jonathan. 22 Daya daya Israel adi bisukan di arong sandah Ephraim, dingah daya Philistine mbŭh bu, ka ngara sua gŭh nyerang daya Philistine, 23 bisaad ndi aran aran jeh ndŭg Bethaven. TUHAN nyiramat Israel di andu anŭ. 24 Daya Israel ramah amai sibŭrŭk andu anŭ, sabab Saul, ngga payu, ko mritah: “Pangu re nyatŭk daya adi man andu ati, sibayuh aku maras pinganyu ku.” Ndi andu andu anŭ mating daya man ani ani. 25 Sopŭrŭg ngara mandŭg ka tarun yŭn adi bagŭ tŭngŭn kayuh dieh ka dapŭd ju banyis di barang yŭn. 26 Di tarun yŭn anŭ bagŭ ju banyis, pak mating daya man-i amai taru pangu Saul. 27 Pak Jonathan mating dingah sama-i pirawan daya bagŭ ngga pangu; ngapŭi ayŭh pakai sikud adi taban-i, tabŭk mara banyis anŭ ka ngga sikud anŭ ayŭh tambit ka man-i. Ayŭh rasu kinyam yang-i raru ranyah buang bitambah bake. 28 Pak ndi naan so bara daya-i nang, “Sopŭrŭg kieh ramah amai sibŭrŭk, pak sama mu pirawan kieh, ‘Pangu re nyatŭk daya adi man tadŭ tadŭ kayuh andu ati.’” 29 Jonathan nam, “Mbŭh raru sipŭ inŭh kayuh adi sama ku ndai di bara daya ta! Tingga munki masam ranyah-i aku amai aku muko man ju banyis! 30 Munki masam kana-i kambŭi di andu ati daya ta man pinguman adi ngara taban kan ngara ngarah pinganyu. Suba kira munki masam bagŭ-i daya Philistine ngara dapŭd siŭ!” 31 Di andu anŭ daya Israel ngarah daya Philistine, bisaad ndi aran aran so Michmash ndŭg Aijalon. Nganŭ meh daya Israel mbŭh raru ramah amai sibŭrŭk, 32 jadi ngara bigaut ka yŭn kayuh adi ngara muko sirapas so pinganyu, tambit biri ka sapi, simareh diginŭ gŭh ka man dagin anŭ gibabŭ bideya. 33 Saul dog kidaan, “Tingga, bara daya mbŭh bidosa rawan TUHAN. Ngara man dagin adi gibabŭ agi deya dieh.” “Angān dŭh tŭtŭd di TUHAN!” Saul nang ngga sirŭŭn bana. “Biraring tibande batuh kamati ka yŭn ku.” 34 Komŭnŭ ayŭh nang, “Di ka yŭn bara daya ka kidaan di ngara bada taban sapi ngga biri ngara kamati; Ngara dŭh siŭn dŭh simareh-i ka man-i digiti. Ngara dŭh siŭn bidosa rawan TUHAN, anŭ inŭh man dagin adi gibabŭ agi deya dieh.” Jadi ngarŭm anŭ sopŭrŭg ngara taban dāng adi ngara ko sirapas ka simareh-i diginŭ. 35 Saul pijog ndi mija-sambah yŭn TUHAN, adi sibungas-i pijog. 36 Saul nang di bara daya-i, “Ja di mūn ka nyerang daya Philistine singarŭm, mirupak ngara ndŭg isan isan, ka siŭ sopŭrŭg ngara.” “Ndai anŭ adi kaam pikir kana ka patut,” ngara nam. Pak imam nam, “Ja ata di bisiken ngga TUHAN diŭ.” 37 Jadi Saul siken Tapa, “Bisa aku nyerang daya Philistine? Re Mai nggen kah di kieh pimanang?” Pak Tapa dŭh nam di andu anŭ. 38 Komŭnŭ Saul nang di bara pinguru daya-i, “Mandŭg kamati ka jiroh ani dosa adi ko dog ndai andu ati. 39 Aku bijanji ngga adŭn TUHAN adi udip, adi nggen pimanang di Israel, sianŭ adi sarah re dog nggen ukum kabŭs, sunggu bait kani ayŭh anak ku Jonathan.” Pak mating daya nang ani ani. 40 Komŭnŭ Saul nang di ngara, “Sopŭrŭg ngan mijog diginŭ, ka Jonathan ngga aku mijog digiti.” “Ndai adŭ nanyam pinyiraan mai,” ngara nam. 41 Saul nang di TUHAN, adi Tapa Israel, “TUHAN, mani Kaam dŭh nam aku andu ati? TUHAN, Tapa Israel, nam aku ngga adŭn batuh kudus. Kambŭi Jonathan puan kah aku adi sarah, nam ngga batuh Urim; pak kambŭi daya Mai Israel adi sarah, nam ngga batuh Thummim.” Pinyinam TUHAN kiren Jonathan ngga Saul adi sarah, ka daya Israel dŭh sarah. 42 Komŭnŭ Saul nang, “Asi so anak ku Jonathan ngga aku adi sarah.” Ka pinyinam kiren Jonathan adi sarah. 43 Komŭnŭ Saul siken Jonathan, “Ani anŭ mbŭh mu ndai?” Jonathan nam, “Aku agi kija nisit ju banyis ngga sikud adi digŭng ku ati. Aku mbŭh sidia an kabŭs.” 44 Saul nang di ayŭh, “Isa-i Tapa ngukum aku kambŭi kuu dŭh dog nggen ukum kabŭs!” 45 Pak bara daya nang di Saul, “Patut kah Jonathan dog nggen ukum kabŭs? Dŭh ka ayŭh adi bada Israel dapŭd pimanang bās ati? Kieh bipayu ngga adŭn TUHAN ndi sirah ubok-i dŭh gŭh re tikadi so ubak-i. Kayuh adi-i ndai andu ati inŭh so pinurung Tapa.” Jadi bara daya nyiramat Jonathan so ukum kabŭs. 46 Ripas anŭ, Saul dŭh tia tadak daya Philistine, ka ngara pari ka tarun tana adŭp ngara. 47 Kan Saul jadi raja Israel, ayŭh biperang ngga sopŭrŭg pinganyu-i di barang yŭn: daya Moab, daya Ammon, ka daya Edom, raja raja so Zobah, ka daya Philistine. Kan ayŭh biperang ayŭh manang. 48 Ayŭh biperang ngga birani ka ngarah daya Amalek ani. Ayŭh nyiramat daya Israel so sopŭrŭg serang. 49 Anak Saul inŭh Jonathan, Ishvi, ngga Malchishua. Anak pinuai dayung-i Merab, ka sianŭ adi mara Michal. 50 Sawŭn-i Ahinoam, anak Ahimaaz; pingibās soldadu-i inŭh Abner adi bitungar-i, adi anak sude sama-i Ner. 51 Kish adi sama Saul ngga Ner adi sama Abner inŭh anak Abiel. 52 Sitŭkŭd ayŭh udip, Saul bandar bandar biperang ngga daya Philistine. Ngapŭi kan ayŭh dapŭd daya adi bake buang birani, ayŭh tambit daya anŭ bada sua ngga bara soldadu-i.

1 Samuel 15

1 Samuel nang di Saul, “Aku inŭh adi TUHAN pait bada nginyo kuu jadi raja daya-I Israel. Madin dingah kayuh adi TUHAN Bisa-pŭrŭg nang. 2 Ayŭh re ngukum daya Amalek amai tayung-babuk ngara nyerang daya Israel di tika ngara ruah so Egypt. 3 Panu di nyerang daya Amalek ka pirusak sopŭrŭg kayuh adi ngara biyŭn. Dŭhnyah kidŭm ani ani; siŭ sopŭrŭg dari, dayung, anak-anya, anak pira, sapi, biri, onta, ka kaldi ngara.” 4 Saul bagan bada tikuruk bara soldadu-i ka pirasa ngara di Telem: agi 200, 000 naan soldadu so Israel ka 10, 000 naan so Judah. 5 Komŭnŭ ayŭh ngga bara daya-i di ka kupo daya Amalek ka tuman di sungi adi mbŭh badŭh. 6 Ayŭh pait pinganang pinyibakan ka daya Ken, daya adi kana tayung babuk-i ngga daya Israel di tika ngara ruah so Egypt: “Panu ka tingge daya Amalek, isa angān dŭh dog siŭ samah ngga ngara.” Jadi daya Ken bu. 7 Saul ngarah daya Amalek, bisaad ndi aran aran so Havilah ndŭg Shur, tura ka timor Egypt; 8 ayŭh nakap Raja Agag, raja daya Amalek ka siŭ sopŭrŭg daya Amalek. 9 Pak Saul ngga daya-i dŭh siŭ Agag, ka dŭh siŭ biri ngga sapi adi gamu, ngga anak sapi ngga anak biri adi gamu, puan kah tadŭ kayuh adi kana; ngara pirabur adi dŭh biguna ngga adi dŭh brega. 10 TUHAN nang di Samuel, 11 “Aku nyesar aku bada Saul jadi raja; ayŭh nyipunok aku ka mbŭh nyibireu pesan ku.” Samuel baji ka ndi ngarŭm ngarŭm ayŭh bidua ka TUHAN. 12 Awar isan isan andu jawa ndi ayŭh di jiroh Saul. Ayŭh dingah Saul mbŭh di ka kupo Carmel, di yŭn-i muko pijog batuh-pingingat yŭn adŭp-i, ka komŭnŭ mbŭh di ka Gilgal. 13 Samuel di ka Saul, adi tabi ayŭh, nang, “TUHAN agi ngga kaam, Samuel! Aku mbŭh tunda pesan TUHAN.” 14 Samuel siken, “Mani meh, aku dingah sapi pira-muu adŭp-i ka biri pira-mre adŭp-i?” 15 Saul nam, “Daya ku tambit-i so daya Amalek. Ngara mbŭh tambit biri ngga sapi adi gamu yŭn re jugan ndu sadis ka TUHAN adi Tapa mai, ka adi bŭkŭn kieh mbŭh kubo pirabur.” 16 “Kajŭn dawŭ,” Samuel nang, “aku re kidaan di kuu kayuh adi TUHAN kidaan di aku singumi.” “Kidaan di aku,” Saul nang. 17 Samuel nam, “Sunggu kuu nyirundeng adŭp mu dŭh biguna, kuu inŭh pinguru tibaran tibaran-asar Israel. TUHAN nginyo kuu jadi raja Israel, 18 ka Ayŭh mritah kuu bada di pirabur daya Amalek adi ginaka anŭ. Ayŭh bada kuu biperang ngga ngara ndŭg ka kuu mbŭh siŭ sopŭrŭg ngara. 19 Mani meh, kuu dŭh tunda pinganang-I? Mani kuu bigaut di sirapas rata ngara, ka ndai kayuh adi dŭh pimunos asŭng TUHAN?” 20 “Aku agi tunda pinganang TUHAN,” Saul nam. “Aku matak nimun adi muko-I kidaan di aku, taban Raja Agag ngga pari, ka siŭ sopŭrŭg daya Amalek. 21 Pak daya ku dŭh siŭ sopŭrŭg dāng kudip; ngara mbŭh mien biri ngga sapi adi gamu ka taban-i ka Gilgal an ngara jugan ndu sadis ka TUHAN adi Tapa mai.” 22 Samuel nang, “Aki ndi TUHAN raan: nurut pinganang TUHAN kah pinganggen ngga sadis? Kana dŭ nurut pinganang-I so nŭŭh jugan biri adi gamu ka Ayŭh. 23 Rawan Ayŭh inŭh brinyam arap-i ngga pingandai siher; ka pinyigambung inŭh dosa, brinyam ngga nyambah tibudo. Sabab kuu tirawan pesan TUHAN, Ayŭh mbŭh tirawan kuu jadi raja.” 24 “Sawŭ, aku mbŭh bidosa,” Saul nam. “Aku mbŭh nyibireu pesan TUHAN samŭn atur adat-I. Aku taru daya ku ka mbŭh ndai kayuh adi ngara raan. 25 Pak madin aku mite, apun dosa ku ka pari ngga aku, isa aku dapŭd nyambah TUHAN.” 26 “Aku dŭh re pari ngga kuu,” Samuel nam. “Kuu tirawan pesan TUHAN, ka Ayŭh mbŭh tirawan kuu jadi raja Israel.” 27 Komŭnŭ Samuel bigiring ka bu, pak Saul nakap jipo-i, ka-i tiratak. 28 Samuel nang di ayŭh, “TUHAN mbŭh nyiratak pritah Israel so kuu andu ati ka nggen-i di daya bŭkŭn adi rabis kana so kuu. 29 Tapa bās Israel dŭh kadong bait ka nukar pikir-I. Ayŭh dŭh manusia -- Ayŭh dŭh nukar pikir-I.” 30 “Aku mbŭh bidosa,” Saul nam. “Pak piji ka kiren stabi di aku di sirung jawin bara pinguru daya ku ka di sirung jawin sopŭrŭg Israel. Pari ngga aku isa aku dapŭd nyambah TUHAN adi Tapa mai.” 31 Jadi Samuel pari ngga ayŭh, ka Saul nyambah TUHAN. 32 “Taban Agag ka yŭn ku,” nang Samuel. Agag mandŭg, kimŭtŭr taru, nang darŭm asŭng-i, “Raru pa'it kayuh dŭn kabŭs!” 33 Samuel nang, “Nimun pedang mu mbŭh bada bagŭ sindŭ daya dŭh biyŭn anak, simŭnŭ inŭh sindŭ mu madin re dŭh biyŭn anak.” Ka ayŭh japa Agag bada prisupek di jawin mija-sambah di Gilgal. 34 Komŭnŭ Samuel di ka Ramah, ka Raja Saul mari ka ramin adŭp-i di Gilgal. 35 Sitŭkŭd Samuel udip, ayŭh bŭn tia kiris Saul; ayŭh susah amai TUHAN nyesar ko bada Saul jadi raja Israel.

1 Samuel 16

1 TUHAN nang di Samuel, “Ndŭg sinde kuu re susah pasar Saul? Aku mbŭh tirawan ayŭh jadi raja Israel. Madin di tambit inyo kanā ka di ka Bethlehem, ka yŭn ndi naan daya dŭn Jesse, sabab aku mbŭh mien ndi naan so anak anak dari-i bada jadi raja.” 2 “Simuki aku re ndai simŭnŭ?” Samuel siken. “Kambŭi Saul puan, tatu ayŭh re siŭ aku!” TUHAN nam, “Taban anak sapi ka kidaan nang kuu agi diginŭ amai an jugan sadis ka TUHAN. 3 Bagan Jesse bada sua ka yŭn jugan sadis anŭ, ka Aku re kidaan di kuu kayuh adi re mu ndai. Kuu re nginyo bada jadi raja daya adi aku kidaan di kuu.” 4 Samuel ndai nanyam adi TUHAN mbŭh kidaan di ayŭh, ka di ka Bethlehem di yŭn bara pinguru kupo bidapŭd ngga ayŭh. Buang kimŭtŭr taru ngara siken, “Taban damai kah pimandŭg mai ati, sitingga?” 5 Samuel nam, “Taban damai. Aku mandŭg di jugan sadis ka TUHAN. Pibisig adŭp ngan ka sua ngga aku.” Ayŭh kidaan gŭh bada Jesse ngga bara anak dari-i pibisig adŭp ngara. Ka-i bagan ngara bada sua di ka yŭn jugan sadis. 6 Kan ngara mbŭh ndŭg, Samuel kiris anak dari Jesse adi dŭn Eliab ka nang darŭm asŭng-i, “Dari ati adi mijog digiti di sirung jawin TUHAN inŭh tatu adi TUHAN mbŭh mien.” 7 Pak TUHAN nang di Samuel, “Dŭhnyah piduri ayŭh bigatung bait ramus. Aku dŭh raan ayŭh, amai Aku dŭh mien mun manusia mien. Manusia tingga sapa pŭrŭng ganan, pak Aku tingga darŭm atin daya.” 8 Komŭnŭ, Jesse bagan anak-i Abinadab ka taban ayŭh ka yŭn Samuel. Pak Samuel nang, “Dŭh. Ayŭh dŭh gŭh TUHAN mien.” 9 Komŭnŭ Jesse taban anak-i Shammah, ka Samuel nang, “Ayŭh dŭh gŭh TUHAN mien.” 10 Simŭnŭ inŭh Jesse mbŭh taban ju madis anak dari-i ka yŭn Samuel. Ka Samuel nang di ayŭh, “Dŭh, mating katŭn so ngara ati adi TUHAN mien.” 11 Komŭnŭ Samuel siken di ayŭh, “Agi kah anak dari mu adi bŭkŭn?” Jesse nam, “Dŭm adi sibusu, pak ayŭh aŭn kingat biri.” Samuel nang, “Bada ayŭh mandŭg kamati. Ata gi-dŭh re jugan sadis kambŭi ayŭh gibayuh mandŭg.” 12 Jadi Jesse bagan ayŭh. Ayŭh bujang dari adi ramus buang tiranah, ka batŭh-i ramus. TUHAN nang di Samuel, “Yŭh inŭh siati - nginyo ayŭh!” 13 Samuel tambit inyo kanā ka nginyo David di sirung jawin bara jurud dari-i. Rasu roh TUHAN nguasa David so andu anŭ. Komŭnŭ Samuel pari ka Ramah. 14 Roh TUHAN bu so Saul, ka roh arap adi dog pait TUHAN mito ayŭh. 15 Bara daya gaji-i nang di ayŭh, “Kieh puan nang roh arap adi mbŭh dog pait Tapa agi mandŭg mito kaam. 16 Kidaan di kieh, tuan, isa-i kieh di jiroh daya adi pandai main kachapi. Ka kan roh arap anŭ mŭrŭt kaam, daya anŭ bisa main kachapi-i, ka kaam bisa jadi sanang dinge.” 17 Saul nang di ngara, “Panu garang di jiroh daya adi pandai ka taban ayŭh ka yŭn ku.” 18 Ndi naan so daya gaji-i nang, “Jesse, so kupo Bethlehem adi biyŭn ndi anak dari adi pandai main musik. Ayŭh inŭh dari adi ramus buang pagan, soldadu adi kana, buang-i siradik gŭh minyu. TUHAN agi ngga ayŭh.” 19 Sawŭ meh Saul pait pinyisung ka yŭn Jesse, bada nang, “Pait ka yŭn ku anak mu David, sianŭ adi kingat biri.” 20 Jesse pait David bada di ka yŭn Saul taban ndi kambing adi gi-mara, ndi kaldi kabis ruti ngga ndi bŭrŭh-kurit adi puno ngga wain. 21 David mandŭg ka yŭn Saul ka rasu nyiraja yŭn-i. Saul raru rindu ayŭh ka mien ayŭh bada jadi tukang taban sinyata-i. 22 Komŭnŭ, Saul pait pinganang ka Jesse: “Aku rindu David. Bada ayŭh rŭŭ digiti ka nyiraja yŭn ku.” 23 So nganŭ meh, kan roh arap adi mbŭh dog pait Tapa mandŭg di mito Saul, David tambit kachapi-i, ka main-i ngga piramŭn Saul, ka roh arap bu, ka Saul rasu dapŭd sanang dinge.

1 Samuel 17

1 Daya Philistine mbŭh tikuruk re biperang di Socoh, kupo di Judah. Ngara bibari di tarun yŭn adi dog kadŭn Ephes Dammim, di asah Socoh ngga Azekah. 2 Saul ngga bara daya Israel tikuruk ka bibari di rubān Elah, di yŭn ngara sidia re biperang ngga daya Philistine. 3 Daya Philistine biratan di ndi sandah ka daya Israel di sandah anŭ ndi, ka rubān di asah ngara. 4 Ndi naan daya dŭn Goliath, so kupo Gath, ruah so bari daya Philistine di natang daya Israel. Ajog-i sindŭk taruh mita bigatung 5 ka nēn jipo perang timaga adi kurang rabis rimŭh-puru ju kilogram bat-i, ngga tupi timaga. 6 Kaja-i dog tak ngga barut-timaga, ka ngumban sigaru timaga di kawin-i. 7 Jarok-i mati tan sinangan pinanun banang, ka ubak jarok-i adi dog ndai so basi agi kurang rabis ju kilogram bat-i. Ndi naan soldadu panu di jawin-i taban pinangin-i. 8 Goliath mijog ka bagan daya Israel, nang, “Ani ndai ngan diginŭ, biratan an biperang kah? Aku ati daya Philistine, angān bara urun Saul! Mien ndi naan so bara ngan bada rawan aku. 9 Kambŭi ayŭh manang ka siŭ aku, kieh jadi urun ngan; pak kambŭi aku manang ka siŭ ayŭh, angān jadi urun ami. 10 Digiti ka madin ati gŭh aku natang angān bara soldadu daya Israel. Aku mite angān mien daya bada rawan aku!” 11 Kan Saul ngga bara daya-i dingah sakanŭ, ngara mbŭh taru. 12 David inŭh anak Jesse adi daya Ephrath so Bethlehem di Judah. Jesse biyŭn mai madis anak dari, ka di tipuh Saul jadi raja, Jesse mbŭh minyamba. 13 So-taruh pinuai anak dari Jesse mbŭh sua di biperang ayō Saul. Adi pinuai-i inŭh Eliab, adi numbor duwŭh inŭh Abinadab, ka adi numbor taruh inŭh Shammah. 14 David inŭh sibusu anak dari-i, ka sitadŭn so-taruh madis kaka dari-i rŭŭ ngga Saul, 15 David ari pari ka Bethlehem di kingat biri sama-i. 16 Barang isan ngga singumi andu darŭm pat puru andu Goliath natang daya Israel. 17 Ndi andu Jesse nang di David, “Tambit simŭng kilogram sirandang gandom ngga simŭng baru ruti ati, ka rikas taban-i ka yŭn bara kaka mu di yŭn ngara bibari. 18 Ka taban simŭng mbos chis ati yŭn pingibās soldadu. Siken ani agah bara kaka mu ka taban pari kayuh ngga kiren kuu agi dapŭd ngara, ka ngara agi sanang gŭh. 19 Raja Saul, bara kaka mu, ka sopŭrŭg daya Israel adi bŭkŭn inŭh di Rubān Elah biperang ngga daya Philistine.” 20 Isan isan andu jawa ndi David awar makat, bada daya bŭkŭn turung jaga biri-i, taban pinguman anŭ ka panu nunda ka adi Jesse muko kidaan di ayŭh. Ayŭh ndŭg bari anŭ batur biramah ngga daya Israel ruah di ka tarun yŭn ngara biperang, buang ngab sirais perang. 21 Bara soldadu Philistine ngga bara soldadu daya Israel mbŭh biratan di yŭn adŭp-i masin masin, ka situra jawin sidia re biperang. 22 David tingge pinguman anŭ di daya adi tukang jaga barang, ka bikaduh di ka tarun yŭn biperang di dapŭd bara kaka-i, buang siken ani agah ngara. 23 Darŭm-i minyu ngga ngara, Goliath ruah so uruk bara adŭp-i ka natang daya Israel nimun adi mbŭh. Ka David dingah ayŭh. 24 Kan daya Israel kiris Goliath, ngara bu amai taru. 25 “Tingga daya anŭ!” ngara nang dupan adŭp-i. “Dingah tatang-i! Raja Saul muko bijanji an nggen upah di daya adi tungang siŭ ayŭh; raja gŭh an nggen anak dayung-i di ayŭh ndu sawŭn ka re bada rawang sama-i dŭh bayar suke.” 26 David siken bara daya adi sindŭk ayŭh, “Ani upah daya adi siŭ daya Philistine anŭ ka pirupas Israel so dog pimangŭh? Buang ja, asi daya Philistine anŭ adi dŭh puan Tapa, adi natang bara soldadu Tapa adi udip?” 27 Ngara kidaan di ayŭh ani re dog ndai yŭn daya adi tungang siŭ Goliath. 28 Eliab, adi kaka pinuai David, dingah David minyu ngga bara daya diginŭ. Ayŭh tuas di David ka nang, “Ani ndai mu digiti? Asi kingat biri mu di tarun tana-pajam? Kuu dŭh tria! Kuu mandŭg kamati batur an tingga daya bisaad!” 29 “Ani sarah ku?” David siken. “Dŭh kah aku bisa siken?” 30 Ayŭh bigiring ka siken ndi naan dinge pasar kayuh adi-i siken tejah, ka tiap kari ayŭh siken, pinyinam-i brisak. 31 Kada daya dingah kayuh adi nang David, ka kidaan di Saul, adi rasu bada ayŭh dog taban ka yŭn adŭp-i. 32 David nang di Saul, “Tuan Raja, daya dŭh patut taru daya Philistine anŭ! Aku raan di rawan ayŭh.” 33 “Dŭhnyah,” Saul nam. “Simuki kuu re rawan ayŭh? Kuu anak daya, ka ayŭh mbŭh tui jadi soldadu sitŭkŭd umbur-i!” 34 “Tuan Raja,” David nang, “Aku kingat biri sama ku. Tiap kari singah puan kah buāng tambit anak biri, 35 aku tadak-i, rawan-i, ka tambit pari anak biri ku. Ka kambŭi singah puan kah buāng tudu aku, aku nakap-i di tungo ka mukong-i ndŭg kabŭs. 36 Aku muko siŭ singah ngga buāng, aku re ndai simŭnŭ gŭh di daya Philistine anŭ adi dŭh puan Tapa, adi natang bara soldadu Tapa adi udip. 37 TUHAN mbŭh nyiramat aku so singah ngga buāng; ayŭh gŭh re nyiramat aku so daya Philistine anŭ.” “Sŭn adŭp mu nang,” Saul nam. “Panu, TUHAN agi ngga kuu.” 38 Ayŭh nggen piraka perang adŭp-i di David, anŭ inŭh ndi jipo basi, ka David nēn-i. Saul kasŭk tupi timaga di ubak David. 39 David ngumban pedang Saul nunduh jipo perang anŭ ka suba panu, pak ayŭh dŭh tungang, sabab ayŭh dŭh kanyet pakai pimakai adi mun anŭ. “Aku dŭh re tungang birawan pakai pimakai ati,” ayŭh nang di Saul. “Dŭh aku kanyet pakai-i.” Jadi ayŭh kadi-i. 40 Ayŭh tambit sikud pingingat biri-i ka komŭnŭ sun rimŭh anak batuh adi bŭrŭng so sungi ka na-i darŭm kambut-i. Taban sitamŭng adi mbŭh-i sidia, ayŭh di ka yŭn Goliath. 41 Daya Philistine anŭ panu nuju David, ka daya adi tukang digŭng pinangin-i panu diŭ di jawin. Ayŭh panu di nyindŭk David, 42 ka kan ayŭh kiris David, ayŭh tawŭh amai David paŭh gibabŭ anak daya, buang adi nak ramus ayong-i. 43 Ayŭh nang di David, “Re mu ngga mani sikud anŭ? Kuu pikir aku ati kasong kah?” Ka ayŭh mangu David ngga adŭn tapa-i. 44 “Mandŭg kamati,” ayŭh natang David, “ka aku re nggen tadang mu di manuk manuk ngga dāng da man.” 45 David nam, “Kuu mandŭg rawan aku ngga pedang, jarok, sigaru, pak aku mandŭg rawan kuu ngga adŭn TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa bara soldadu daya Israel, adi kuu mbŭh pimangŭh. 46 Andu ati TUHAN re na kuu ka darŭm tangan ku; aku re ngarah kuu ka kapŭg ubak mu. Ka aku re nggen tadang bara soldadu daya Philistine di manuk manuk ngga dāng da man. Komŭnŭ ndi ong ong re puan nang Israel biyŭn Tapa, 47 ka barang naan digiti re kiris TUHAN dŭh biguna di pedang ngga jarok ngga nyiramat daya-I. Ayŭh ari manang darŭm biperang, ka Ayŭh re na sopŭrŭg ngan ka darŭm tangan ami.” 48 Goliath piguru panu nuju David dinge, ka David rikas bikaduh nuju parad daya Philistine di rawan ayŭh. 49 Ayŭh pŭs tangan-i ka darŭm kambut-i ka tambit anak batuh, ka nyitamŭng-i ka Goliath. Batuh anŭ dog arŭ-i ka tikurok-i pape, ka Goliath tumbang sipŭŭb di tana. 50 Ka simŭnŭ meh, dŭh ngga pedang, David ngarah ka siŭ Goliath ngga sitamŭng ka batuh! 51 Ayŭh bikaduh ka yŭn-i, mijog nyirungan ayŭh, tambit pedang Goliath so sibong-i, ka kapŭg ubak-i ka siŭ ayŭh. Kan bara daya Philistine kiris pimagan ngara mbŭh kabŭs, ngara bikaduh bu. 52 Daya Israel ngga Judah ngāb ka bikaduh tadak ngara ndi aran aran ndŭg Gath ka ndŭg tiban-bās kupo Ekron. Daya Philistine rabu biragan di ndi aran aran nuju Shaaraim, jeh ndŭg Gath ngga Ekron. 53 Kan daya Israel pari ko tadak daya Philistine, ngara tambit dudu kayuh di bari ngara. 54 David tambit ubak Goliath ka taban-i ka Jerusalem, pak ayŭh nyikŭn sinyata Goliath di bari adŭp-i. 55 Di tika Saul kiris David ruah di rawan Goliath, ayŭh siken Abner, adi pingibās bara soldadu-i, “Abner, anak asi ayŭh?” “Dŭh aku puan, Tuan Raja,” Abner nam. 56 “Panu di siken,” Saul mritah ayŭh. 57 Jadi kan David pari ka bari ripas-i ko siŭ Goliath, Abner taban ayŭh ka yŭn Saul. David gibabŭ digŭng ubak Goliath. 58 Saul siken ayŭh, “Bujang dari, anak asi kuu?” “Aku anak urun mai Jesse so Bethlehem,” David nam.

1 Samuel 18

1 Saul ngga David muko kirakar. Ripas anŭ, Jonathan, anak Saul, mbŭh ruai titarik atin-i di David ka rindu ayŭh nimun rindu adŭp-i. 2 Saul, so nganŭ, bada David rŭŭ ngga adŭp-i ka dŭh bada ayŭh mari ka ramin sama-i. 3 Jonathan bipayu adŭp-i bidingan tui ngga David sabab-i ruai rindu ayŭh. 4 Ayŭh kadi jipo-ambu adi-i nēn ka nggen-i di David, samŭn piraka perang-i, ka pedang-i, bawŭh panah, ngga abŭt kupong. 5 David mujur di barang kraja pingandai adi Saul pait ayŭh da ndai, ka Saul bada ayŭh jadi pingubak yŭn bara soldadu-i. Anŭ pimunos asŭng daya Saul samŭn bara pingubak soldadu adi bŭkŭn. 6 Darŭm David pari ripas ko siŭ Goliath ka darŭm bara soldadu mari, bara dayung so barang kupo di Israel ruah di dapŭd Raja Saul. Ngara nang ragu gaŭn, bitanda, ka mambak tamburin ngga gambus. 7 Darŭm pawŭn bara dayung biragu, “Saul mbŭh siŭ biribu ribu naan pinganyu, pak David mbŭh siŭ bipuru-puru ribu naan pinganyu.” 8 Saul dŭh suka dingah, ka ayŭh jadi raru baji. Ayŭh nang, “Yŭn David ngara nang bipuru-puru ribu, pak yŭn ku ngara nang biribu ribu. Dŭh tui ngara re bada ayŭh jadi raja!” 9 So nganŭ meh ayŭh dŭh kana ngga David. 10 Andu anŭ ndi roh arap so Tapa tapŭ mandŭg di nguasa ayŭh, ka ayŭh gimaga darŭm ramin-i mun daya gira. David main kachapi-i, nimun adi barang andu-i main, ka Saul digŭng jarok. 11 “Aku re nyigaru ayŭh bada rakat di sindung anŭ,” Saul nang darŭm asŭng-i, ka ayŭh nyigaru David ngga jarok-i piduwŭh kari; pak David ari rikas sigen adŭp-i. 12 Saul taru David sabab TUHAN agi ngga ayŭh pak mbŭh tagan adŭp-i. 13 Jadi Saul pait ayŭh bada nguasa siribu soldadu. David nguru daya-i darŭm biperang 14 ka mbŭh mujur di sopŭrŭg kraja-i, sabab TUHAN agi ngga ayŭh. 15 Saul ngatin anŭ ka mbŭh rabis taru di ayŭh. 16 Pak barang naan daya di Israel ngga Judah rindu David sabab ayŭh pinguru adi pandai nguru ngara. 17 Komŭnŭ Saul nang di David, “Merab anak dayung ku. Aku re nggen ayŭh di kuu ndu sawŭn kambŭi kuu bituan di aku nimun soldadu adi pagan ka tŭtŭd, ka biperang yŭn TUHAN.” (Saul pikir darŭm ndai simŭnŭ daya Philistine re siŭ David, ka adŭp-i dŭhsah.) 18 David nam, “Asi aku ka ani rawang ku ka aku bisa jadi iban raja?” 19 Pak kan tipuh adi ngga Merab dog nggen di David, Merab dog nggen di ndi naan dari dŭn Adriel so Meholah. 20 Anak Saul adi dŭn Michal, awang David, ka kan Saul dingah, ayŭh munos asŭng-i. 21 Ayŭh nang darŭm asŭng-i, “Aku re nggen Michal di David; aku re pakai ayŭh ngga kudog David, ka bada ayŭh dog siŭ daya Philistine.” Jadi mbŭh piduwŭh saba anŭ Saul nang di David, “Kuu re jadi iban ku.” 22 Ayŭh mritah pinurung pinurung-i da minyu darŭm bisukan ngga David, nang, “Raja munos asŭng-i di kuu ka sopŭrŭg pinurung-i rindu kuu; ati inŭh tika adi kana ngga mu sawŭn anak dayung-i.” 23 Jadi ngara kidaan di David, ka-i nam, “Jadi iban raja inŭh kayuh adi raru bās, raru bās-i yŭn daya adi mun nŭŭh ati adi sirata ka dŭh biguna.” 24 Bara pinurung anŭ kidaan di Saul kayuh adi David mbŭh nang, 25 ka Saul mritah ngara da kidaan di David: “Kayuh adi raja raan ndu upah sawŭn anak-i inŭh kurit-tŭbŭn buat siratus naan daya Philistine adi mbŭh dog siŭ, adi ngga maras dendam di pinganyu-i.” (Simŭnŭ inŭh pusar Saul, aran ngga-i bada David dog siŭ daya Philistine.) 26 Pinurung pinurung anŭ kidaan di David kayuh adi Saul nang, ka David mbŭh raru gaŭn amai re jadi iban raja. Diŭ so andu pinyisawan ngara, 27 David ngga bara daya-i matak ka siŭ duwŭh ratus naan daya Philistine. Ayŭh taban kurit-tŭbŭn buat ngara ka yŭn raja ka mirang sopŭrŭg-i di sirung jawin raja, ngga-i bisa jadi iban-i. Jadi Saul bada anak dayung-i banan ngga David. 28 Saul puan nang TUHAN agi ngga David ka anak dayung-i awang David. 29 Jadi ayŭh jadi rabis taru di David ka mbŭh jadi pinganyu-i sitŭkŭd-i udip. 30 Bara soldadu daya Philistine ari mandŭg di biperang, pak tiap kari ngara biperang David siraru dŭ manang so pingubak pingubak soldadu Saul adi bŭkŭn. Sabab anŭ meh David jadi timagah.

1 Samuel 19

1 Saul kidaan di anak-i Jonathan samŭn di sopŭrŭg pinurung-i nang adŭp an siŭt David. Pak Jonathan mbŭh ruai siŭ David, 2 jadi ayŭh nang di David, “Sama ku suba re siŭ kuu. Turung nakit ngga adŭp mu isan isan sipagi; di bisukan di tarun yŭn adi dŭh daya puan ka rŭŭ diginŭ. 3 Aku re ruah ka sapa tarun ngga sama ku di ka yŭn mu bisukan, ka aku re minyu ngga ayŭh pasar kuu. Kambŭi agi ani ani, aku re kidaan di kuu.” 4 Jonathan nganju David di sirung jawin Saul, nang-i, “Tuan, dŭhnyah ida ida ngga urun mai David. Ayŭh bŭn ndai sarah di kaam; tibarik kayuh adi mbŭh-i ndai siraru jadi pinurung bās di kaam. 5 Ayŭh ruban asŭng di andu ayŭh siŭ Goliath, ka TUHAN nggen pimanang bās di Israel. Kan kaam kiris-i, adŭp mai munos asŭng. Mani, meh, kaam raan ida ida ngga daya adi dŭh sarah ka siŭ David ngga dŭh biyŭn pada?” 6 Saul dingah pinganang Jonathan ka bipayu ngga adŭn TUHAN ayŭh dŭh re siŭ David. 7 Jadi Jonathan bagan David ka kidaan di ayŭh sopŭrŭg-i; komŭnŭ ayŭh taban ayŭh ka yŭn Saul, ka David bituan di raja Saul nimun adi mbŭh. 8 Biperang ngga daya Philistine timbur dinge. David nyerang ngara ka bana ngarah ngara ndŭg ka ngara babak bu. 9 Ndi andu, roh arap so TUHAN nguasa Saul. Ayŭh guru di ramin-i ka jarok di tangan-i, ka David agi diginŭ, main kachapi-i. 10 Saul suba nyigaru David bada rakat di sindung ngga jarok-i, pak David sigen adŭp-i, ka jarok anŭ rakat di sindung. David bikaduh bu nyiramat adŭp-i. 11 Ngarŭm anŭ gŭh Saul pait kada daya bada nyibatŭh ramin David ka siŭ ayŭh andu jawa ndi. Michal, adi sawŭn David, bakan ayŭh, “Kambŭi kuu dŭh bu ngarŭm ati, sipagi kuu kabŭs.” 12 Michal bisor ayŭh so pinjan, ka ayŭh bu pirupas adŭp-i. 13 Komŭnŭ Michal tambit tibudo rawang-i, piguring-i di ambok, na batar adi dog ndai so buruh kambing tura ka ubak-i, ka nutu-i ngga putong. 14 Kan daya Saul mandŭg an di nakap David, Michal kidaan di ngara nang ayŭh sungoh. 15 Pak Saul bada ngara pari di tingga David. Ayŭh mritah ngara, “Taban ayŭh kamati samŭn ambok-i, ka aku siŭ ayŭh.” 16 Ngara mŭrŭt ramin ka dapŭd tibudo rawang di ambok ka batar buruh kambing di tura ka ubak-i. 17 Saul siken Michal, “Mani kuu nyibudo aku mun ati, bada pinganyu ku rupas?” Ayŭh nam, “Ayŭh nang adŭp-i re siŭ aku kambŭi aku dŭh turung ayŭh pirupas adŭp-i.” 18 David bu ka di ka yŭn Samuel di Ramah ka kidaan di ayŭh sopŭrŭg kayuh adi Saul mbŭh ndai di adŭp-i. Komŭnŭ ayŭh di ngga Samuel ka Naioth ka rŭŭ diginŭ. 19 Saul agi dog kidaan nang David agi di Naioth di Ramah, 20 jadi ayŭh pait kada daya bada nakap ayŭh. Ngara kirist tibaran nabi bitanda buang nyirais, ayō Samuel adi pinguru ngara. Komŭnŭ roh Tapa nguasa daya Saul, ka ngara piguru sua bitanda ka nyirais. 21 Kan Saul dingah kayuh anŭ, ayŭh pait bagŭ dinge pinyisung, ka ngara gŭh piguru bitanda ka nyirais. Ayŭh pait bara pinyisung, adi pitaruh saba, ka simŭnŭ gŭh kayuh jadi di ngara. 22 Komŭnŭ adŭp-i matak ka Ramah. Kan ayŭh mandŭg ka tibande prigi di Secu, ayŭh siken diki Samuel ngga David, ka dog kidaan nang ngara di Naioth. 23 Darŭm ayŭh panu kamanŭ, roh Tapa nguasa ayŭh gŭh, ka ayŭh bitanda ka nyirais ndi aran aran ndŭg Naioth. 24 Ayŭh kadi piraka-i ka bitanda ka nyirais di sirung jawin Samuel, ka guring sitagor ndi andu andu anŭ ka ndi ngarŭm ngarŭm anŭ. (Simŭnŭ inŭh pinganang ati timbur, “Saul mbŭh jadi nabi gŭh kah?”)

1 Samuel 20

1 Komŭnŭ David bu so Naioth di Ramah di ka yŭn Jonathan. “Ani mbŭh aku ndai?” ayŭh siken. “Ani sarah ku? Ani sarah mbŭh aku ndai adi bada sama mu an siŭ aku?” 2 Jonathan nam, “Tapa dŭh re bada kuu dog siŭ! Sama ku kidaan di aku sopŭrŭg kayuh adi-i ndai, biguna bait dŭh, ka dŭh-i sukan so aku. Har anŭ dŭh-i sawŭ!” 3 Pak David nam, “Sama mu puan munki masam kuu ruai rindu aku, ka ayŭh mbŭh ndai pikir-i dŭh re bada kuu puan kayuh adi re-i ndai, sabab te kuu naman. Aku bipayu di kuu ngga adŭn TUHAN dŭm dŭh tui aku re kabŭs!” 4 Jonathan nang, “Aku re ndai ani ani adi raan mu.” 5 “Sipagi inŭh Gawai Anak Buran,” David nam, “ka aku sipatut-i sua man ngga raja. Pak kambŭi-i kana di pikir mu, aku re di bisukan di sapa tarun ndŭg singumi andu, andu girundi. 6 Kambŭi sama mu kiris aku mating sua guru man ngga ayŭh, kidaan di ayŭh aku muko mite pinyibandar so kuu nang aku an rikas mari ka Bethlehem, amai ati mbŭh tipuh adi ngga rawang ku jugan sadis adi ndi sawa ndi sidah. 7 Kambŭi ayŭh nang, ‘Dŭh har,’ aku siramat; pak kambŭi ayŭh baji, kuu puan nang ayŭh taŭn gruwŭn raan ida ida ngga aku. 8 Turung ndai simŭnŭ yŭn ku, ka ingat janji kudus adi kuu mbŭh ndai ngga aku. Pak kambŭi aku sarah, adŭp mu siŭ aku! Dŭhsah taban aku ka yŭn-i” 9 “Dŭhnyah pikir kayuh adi sakanŭ!” Jonathan nam. “Kambŭi aku sawŭ puan sama ku raan siŭ kuu, kuu pikir aku dŭh re kidaan?” 10 David rasu siken, “Asi meh re kidaan di aku kambŭi sama mu nam kuu ngga baji?” 11 “Ja di ka sapa tarun,” Jonathan nam. Ka ngara di, 12 ka Jonathan nang di David, “Isa-i TUHAN adi Tapa Israel jadi saksi ta! Ngga arong munti andu sipagi ka di andu girundi aku re siken sama ku. Kambŭi gaya-i ngga kuu kana, aku re pait pinganang ka kuu. 13 Pak kambŭi ayŭh taŭn raan kinaman kuu, isa-i TUHAN siŭ aku kambŭi aku dŭh nggen puan di kuu ka bada kuu bu ngga siramat! 14 Ka kambŭi aku gibabŭ udip, turung ingat janji kudus mu buang tŭtŭd ngga aku; pak kambŭi aku kabŭs, 15 kiren pinyitŭtŭd adi mun anŭ di rawang ku adu adu. Ka kan TUHAN mbŭh pirarap sopŭrŭg pinganyu mu, 16 isa-i janji ta duwŭh dŭh patŭd. Kambŭi-i patŭd, TUHAN re ngukum kuu.” 17 Ndi sidah dinge Jonathan bada David bijanji adŭp-i rindu ayŭh, amai Jonathan rindu David nimun-i rindu adŭp-i. 18 Komŭnŭ Jonathan nang di ayŭh, “Amai sipagi inŭh Gawai Anak Buran, taŭn-i re tatŭng kambŭi kuu mating mandŭg di sua guru man ngga raja. 19 Andu girundi taŭn-i re rabis tatŭng kuu mating mandŭg; jadi di ka tarun yŭn mu bisukan andu anŭ, bisukan di punok tugung batuh diginŭ. 20 Nganŭ aku re nimbak taruh reja-panah dieh, bada-i mun kayuh adi sawŭ dog nŭtŭn. 21 Komŭnŭ aku re bada daya-gaji ku di jiroh-i. Ka kambŭi aku nang di ayŭh, ‘Tingga, reja-panah anŭ tura ka parad mati mu; tambit-i,’ rati-i kuu siramat ka bisa ruah. Aku bipayu ngga adŭn TUHAN adi udip kuu manŭn dŭh re mani mani. 22 Pak kambŭi aku nang di ayŭh, ‘Reja-panah anŭ tura ka parad majeh mu,’ kuu bu, sabab TUHAN bada kuu bu. 23 Ka jeja ka janji adi ata muko samah ndai ngga dingan ta, TUHAN re natu ata samah ingat-i ndŭg jŭ.” 24 Jadi David bisukan di sapa tarun. Di tika Gawai Anak Buran, Raja Saul mandŭg re di man 25 ka guru di tarun yŭn-i ari guru sindŭk sindung. Abner guru sindŭk ayŭh, ka Jonathan guru situra jawin ngga ayŭh. Tarun yŭn David guru mating daya dieh, 26 pak Saul mating nang ani ani andu anŭ, sabab ayŭh pikir, “Agi kayuh mbŭh jadi di ayŭh, buang-i ayŭh dŭh bisig nanyam ka adat.” 27 Di andu anŭ ndi, andu adi ripas Gawai Anak Buran, tarun yŭn David guru babŭ engan, ka Saul siken Jonathan, “Mani David mating mandŭg sua guru man andu mijah ngga andu ati?” 28 Jonathan nam, “Ayŭh mite aku nyibandar adŭp-i di ka Bethlehem. 29 ‘Turung bada aku di,’ ayŭh nang, ‘sabab rawang ami man siramat gawai sadis di kupo, ka jurud ku bada aku dŭh siŭn dŭh mandŭg. Ka kambŭi kuu jerā ku, bada aku di isa aku bidapŭd ngga bara madis ku.’ Anŭ sabab ayŭh mating sua guru man di mija mai.” 30 Saul mbŭh raru bangok di Jonathan ka nang di ayŭh, “Batur mun sindŭ mu kuu! Madin aku puan kuu marad ka David ka mbŭh pimangŭh adŭp mu ngga sindŭ mu anŭ! 31 Dŭh kah kuu puan nang sitŭkŭd David udip, kuu dŭh re dapŭd jadi raja rais ati? Madin, panu ka taban ayŭh kamati -- ayŭh dŭh siŭn dŭh kabŭs!” 32 “Ani pada ayŭh kabŭs?” Jonathan nam. “Ani sarah-i?” 33 Nganŭ, Saul nyigaru Jonathan ngga jarok-i an siŭ ayŭh, ka Jonathan rada sama-i taŭn sawŭ raan siŭ David. 34 Jonathan makat, bu so mija buang baji ka dŭh man ani ani andu anŭ -- andu adi duwŭh di Gawai Anak Buran. Ayŭh mbŭh raru susah pasar David adi sama-i Saul mbŭh pimangŭh. 35 Isan isan andu jawa ndi, Jonathan di ka sapa tarun di dapŭd David, nanyam ka pekat ngara. Ayŭh taban ndi naan anak-anya dari ngga adŭp-i 36 ka nang di ayŭh, “Bikaduh ka jiroh reja-panah adi aku nimbak.” Anak anŭ bikaduh, ka Jonathan nimbak ndi reja-panah bada rewan ayŭh. 37 Kan anak anŭ mbŭh ndŭg tarun adi yŭn reja-panah anŭ rabu, Jonathan nang di ayŭh ngga sirŭŭn bana, “Reja-panah anŭ rabu jeh dijeh! 38 Dŭh nŭŭh mijog diginŭ! Rikas!” Anak anŭ tambit reja-panah anŭ ka pari ka yŭn tuan-i, 39 dŭh puan ani rati-i; kaŭs-i Jonathan ngga David adŭ puan. 40 Jonathan nggen sinyata-i di anak anŭ ka bada ayŭh taban-i pari ka kupo. 41 Ripas anak anŭ mbŭh bu, David makat so punok tugung batuh, sidikang ka mutu ubak-i pitaruh kari. Ayŭh ngga Jonathan sien buang sium dingan-i; susah David bās dŭ so tung Jonathan. 42 Komŭnŭ Jonathan nang di David, “Tapa agi ngga kuu. TUHAN re natu kuu ngga aku, samŭn sesang mu ngga jaku, adu adu ingat janji kudus adi ata duwŭh mbŭh ndai.” Komŭnŭ David bu, ka Jonathan pari ka kupo.

1 Samuel 21

1 David di ka yŭn imam Ahimelech di Nob. Ahimelech kimŭtŭr buang-i ruah di dapŭd ayŭh ka siken, “Mani kuu mandŭg kamati sadi adŭp mu?” 2 “Aku mandŭg so pinyibada raja,” David nam. “Ayŭh bada aku dŭh kidaan di tadŭ tadŭ daya pingandu ku. Aku mbŭh kidaan di bara daya ku bada bidapŭd ngga aku di ndi yŭn. 3 Ka madin, ani pinguman biyŭn mu? Nggen di aku rimŭh baru ruti puan kah tadŭ tadŭ kayuh adi kuu biyŭn.” 4 Imam anŭ nam, “Aku dŭh biyŭn ruti biasa, adŭ-i ruti kudus; kuu bisa tambit kambŭi daya mu gi-mating nyibŭŭs ngga dayung bauh bauh ati.” 5 “Taŭn ngara gi-mating nyibŭŭs ngga dayung,” David nam. “Daya ku ari bada adŭp ngara bisig nanyam ka adat, ka di tika ngara panu ndai kraja biasa ani. Jung meh madin amai matak di ndai kraja adi raru raru biguna, kieh pijo adŭp ami so dayung!” 6 Jadi imam anŭ nggen di David ruti kudus anŭ, sabab ruti adi-i biyŭn kaŭs-i ruti adi dog jugan ka Tapa, adi muko dog kadi so mija kudus ka dog gati ngga tibŭn ruti. ( 7 Pingubak pingingat dāng Saul, adi mandŭg so Edom, tipia agi gŭh diginŭ andu anŭ, re pijadi kraja pingandai adat adi dŭh siŭn dŭh dog ndai.) 8 David nang di Ahimelech, “Agi kah jarok bait pedang adi tungang kuu nggen di aku? Raja mritah aku bada rikas panu ndŭg ka aku dŭh sipŭt tambit pedang bait sinyata ku adi bŭkŭn.” 9 Ahimelech nam, “Aku biyŭn pedang Goliath daya Philistine, adi kuu ko siŭ di ruban Elah. Pedang anŭ agi di punok efod ajeh, dog marut ngga banang. Kambŭi kuu raan, kuu bisa tambit-i -- anŭ adŭ sinyata adi agi digiti!” “Nggen-i di aku,” David nang, “Mating pedang bŭkŭn adi re rabis kana so anŭ.” 10 David rasu bu, mangān Saul, ka di ka Raja Achish di Gath. 11 Pinurung raja nang di Achish, “Dŭh kah ati David, raja di rais adŭp-i? Pasar siati inŭh bara dayung biragu, buang ngara bitanda, ‘Saul mbŭh siŭ biribu ribu naan pinganyu, pak David mbŭh siŭ bipuru-puru ribu naan pinganyu.’” 12 Pinganang ngara mŭrŭt atin David, ngga bada ayŭh raru taru di Raja Achish. 13 Jadi kan ngara mbŭh di arong anŭ, David ngakar jadi daya adi dŭh tirase atŭk-i, ka ngakar mun daya gira kan ngara suba bitan ayŭh. Ayŭh nyuteng tiban tiban-bās kupo ka rayang-i aman di gagap-i. 14 Jadi Achish nang di bara pinurung-i, “Tingga! Daya anŭ gira! Mani taban ayŭh ka yun ku? 15 Dŭh ka aku mbŭh biyŭn bagŭ daya gira? Mani taban adi bŭkŭn dinge bada nyusah aku ngga urah-i adi mun anŭ di ramin ku?”

1 Samuel 22

1 David bu so kupo Gath, di ka tāng sindŭk anak kupo Adullam. Kan bara jurud dari-i ngga bara adi bŭkŭn so rawang-i dingah ayŭh diginŭ, ngara tudu ayŭh. 2 Daya adi dog kinanyuh, adi birutang, puan kah adi dŭh munos asŭng-i, di ka yŭn-i. Agi pat ratus naan sopŭrŭg ngara, ka ayŭh jadi pinguru ngara. 3 David pijuu pimanu-i so nŭ di ka Mizpah di Moab ka nang di raja so Moab, “Turung bada sindŭ sama ku mandŭg ka rŭŭ ngga kaam ndŭg ka aku mbŭh puan ani re Tapa ndai yŭn ku.” 4 Jadi David tingge sindŭ sama-i di yŭn raja di Moab, ka ngara rŭŭ diginŭ sitŭkŭd David bisukan di tāng. 5 Komŭnŭ nabi Gad mandŭg ka yŭn David ka nang, “Dŭhnyah rŭŭ digiti; rikas bu di ka tarun tana Judah.” Ka David bu di ka tuān Hereth. 6 Ndi andu Saul agi di Gibeah, guru di ribo tŭngŭn kayuh tamarisk di sandah; jarok di tangan-i, ka sopŭrŭg pingubak soldadu-i mijog maning ayŭh. Ayŭh agi dog kidaan nang David ngga bara daya-i mbŭh dog kiris, 7 ka-i nang di bara pingubak soldadu-i, “Dingah, angān daya Benjamin! Di pikir ngan, re David nggen kah dŭh tarun tana ŭmŭh ngga teya anggor di sopŭrŭg ngan, ka bada angān jadi pingubak soldadu yŭn bara soldadu-i? 8 Anŭ kah sabab angān bipekat rawan aku? Ndi mating gŭh angān kidaan di aku nang anak adŭp ku mbŭh bipambit ngga David. Mating angān piduri aku ka kidaan di aku nang David, adi ndi so daya ku, madin jiroh aran an siŭ aku, ka anak adŭp ku mbŭh ngatat ayŭh!” 9 Doeg agi mijog diginŭ ngga pingubak pingubak soldadu Saul, “Aku agi kiris David di andu ayŭh di ka Ahimelech anak Ahitub di Nob. 10 Ahimelech siken TUHAN kayuh adi David patut ndai, ka komŭnŭ ayŭh nggen di David pinguman ngga pedang Goliath daya Philistine.” 11 Jadi Raja Saul bada daya kidaan di Ahimelech samŭn sopŭrŭg madis-i, adi jadi imam di Nob, da mandŭg tudu adŭp-i. 12 Saul nang di Ahimelech, “Dingah, Ahimelech!” “Ani tuan,” ayŭh nam. 13 Saul siken ayŭh, “Mani kuu ngga David bipekat rawan aku? Mani kuu nggen di David pinguman ngga pedang, ka bisiken ngga Tapa yŭn-i? Madin ayŭh mbŭh kajŭn pluang ngga siŭ aku!” 14 Ahimelech nam, “David inŭh adi siabo tŭtŭd pingubak soldadu adi kaam biyŭn! Ayŭh iban adŭp mai, pingubak bara pingibān mai, ka dog stabi barang naan daya di istana. 15 Sawŭ, aku bisiken ngga Tapa yŭn-i, ka anŭ dŭh-i muran-i. Jeja ka bipekat rawan kaam, Tuan Raja dŭh siŭn nyarah aku puan kah tadŭ tadŭ daya di rawang ku. Aku dŭh puan har anŭ!” 16 Raja nang, “Ahimelech, kuu ngga sopŭrŭg madis mu dŭh siŭn dŭh kabŭs.” 17 Komŭnŭ ayŭh nang di pingubak soldadu adi mijog sindŭk ayŭh, “Siŭ imam imam TUHAN! Ngara mbŭh bipekat ngga David ka dŭh kidaan di aku nang ayŭh mbŭh bu, pŭn ka ngara puan.” Pak bara pingubak anŭ abah pakat tangan ngara siŭ imam imam TUHAN. 18 Jadi Saul nang di Doeg, “Kuu siŭ ngara!” -- ka Doeg siŭ sopŭrŭg ngara. Di andu anŭ ayŭh siŭ mai puru-rimŭh naan imam adi tibirang taban efod. 19 Saul mritah gŭh bada sopŭrŭg adi rŭŭ di Nob, kupo bara imam, dog siŭ: bara dari ngga dayung, anak-anya ngga anak pira, sapi, kaldi, samŭn biri -- sopŭrŭg dog siŭ. 20 Pak Abiathar, ndi naan so anak Ahimelech, tungang pirupas adŭp-i, ka di ka yŭn David. 21 Ayŭh kidaan munki Saul siŭ bara imam TUHAN. 22 David nang di ayŭh, “Kan aku kiris Doeg andu anŭ, aku puan nang ayŭh taŭn re kidaan di Saul. Jadi aku inŭh adi dapu tanggong di pinyikabŭs sopŭrŭg madis mu. 23 Rŭŭ ngga aku ka dŭhnyah taru. Saul raan siŭ so-duwŭh ta, pak kuu re siramat ayō aku digiti.”

1 Samuel 23

1 David dingah daya Philistine nyerang kupo Keilah ka mbŭh naku gandom adi bauh ko dog ngatŭm. 2 Jadi ayŭh siken TUHAN, “Bisa kah aku di nyerang daya Philistine?” “Bisa,” TUHAN nam. “Nyerang ngara ka nyiramat Keilah.” 3 Pak daya David nang di ayŭh, “Digiti di Judah mbŭh sadang gŭh kayuh adi ata taru. Re rabis mandam kambŭi ata di ka Keilah ka nyerang bara soldadu daya Philistine!” 4 Jadi David siken di TUHAN dinge, ka TUHAN nang di ayŭh, “Panu di nyerang Keilah, sabab Aku re nggen di kuu pimanang ngarah daya Philistine.” 5 Jadi David ngga daya-i di ka Keilah ka nyerang daya Philistine; ngara siŭ bagŭ daya Philistine ka tambit dāng kudip ngara. Ka simŭnŭ inŭh David nyiramat kupo anŭ. 6 Di andu Abiathar anak Ahimelech bu ka tunda David di Keilah, ayŭh taban efod. 7 Saul agi dog kidaan nang David mbŭh di ka Keilah, ka-i nang, “Tapa mbŭh na ayŭh ka darŭm tangan ku. David mbŭh tikapung amai mŭrŭt kupo adi bikuta, ka tiban-i adi bisa dog ngabŭt.” 8 Jadi Saul taban bara soldadu-i ngga matak di nyerang Keilah ka nyikapung David ngga daya-i. 9 Kan David dingah Saul re nyerang adŭp-i, ayŭh nang di imam Abiathar, “Taban efod ngga kamati.” 10 Komŭnŭ David nang, “TUHAN, adi Tapa Israel, aku mbŭh dingah Saul re mandŭg ka Keilah ka pirubuh-i sitagar aku adi urun Mai. 11 Re daya kupo Keilah nyerah kah aku ka Saul? Re sawŭ mandŭg ka Saul, sak adi dingah ku? TUHAN, adi Tapa Israel, aku mite Kaam nam aku!” TUHAN nam, “Saul sawŭ re mandŭg.” 12 “Re daya Keilah nyerah kah aku ngga daya ku ka Saul?” David siken dinge. “Ngara re nyerah,” TUHAN nam. 13 Jadi David ngga daya-i, adi agi kurang rabis nŭm ratus naan sopŭrŭg ngara, rasu bu so Keilah ka adu adu panu tambus tarun ndi ka tarun andi. Kan Saul dingah David mbŭh bu so Keilah, ayŭh dŭh jadi kamanŭ. 14 David bisukan di tarun tana sandah, di tarun tana-pajam sindŭk Ziph. Saul taŭn ari raan dapŭd ayŭh, pak Tapa dŭh nyerah ayŭh ka darŭm tangan-i. 15 David taru amai Saul mbŭh bigŭtŭ an siŭ ayŭh. David agi di Horesh, di tarun tana-pajam sindŭk Ziph. 16 Jonathan di ka yŭn-i diginŭ ka natu ngga ayŭh pinyigrindung Tapa, 17 nang-i di ayŭh, “Dŭhnyah taru. Sama ku Saul dŭh re tungang ida ida ngga kuu. Ayŭh puan nang kuu inŭh adi re jadi raja Israel ka aku ati adi re darŭm pangkat numbor duwŭh di ribo mu.” 18 Ngara duwŭh ndai janji kudus re ari tŭtŭd ngga dingan-i. David rŭŭ di Horesh, ka Jonathan mari ka ramin-i. 19 Agi kada daya so Ziph di ka yŭn Saul di Gibeah ka nang, “David agi bisukan di tarun tana ami di Horesh di darŭd Hachilah, di parad siratan tarun tana-pajam Judea. 20 Kieh puan, Tuan Raja garis an nakap ayŭh; mandŭg ka tarun tana ami, ka kieh re turung kaam nakap ayŭh.” 21 Saul nam, “Isa-i TUHAN nyiberkat angān amai angān mandis ngga aku! 22 Panu dinge dŭm ndi sidah, ka natu tarun yŭn-i ka asi adi mbŭh kiris ayŭh diginŭ. Aku dingah ayŭh anŭ ruai nang pitar. 23 Jiroh sopŭrŭg tarun yŭn-i bisukan ka rasu pari di kidaan di aku. Komŭnŭ aku re di ngga angān, ka kambŭi ayŭh gibabŭ di abong anŭ, aku re jiroh ayŭh, singadu aku kasau ndi tarun tana Judah.” 24 Jadi ngara bu ka pari ka Ziph diŭ so Saul. David ngga daya-i agi di tarun tana-pajam Maon, di rubān adi pajam di parad tura ka siratan tarun tana-pajam Judea. 25 Saul ngga daya-i matak di jiroh David, pak David agi dingah ka bu di ka sandah pibatuh di tarun tana-pajam Maon ka rŭŭ diginŭ. Kan Saul dingah, ayŭh di nudug David. 26 Saul ngga daya-i di ndi parad sandah anŭ, sidŭrŭ so yŭn David ngga daya-i adi di parad mandi sandah anŭ. Ngara mbŭh bigaut bu so Saul ngga daya-i, adi mbŭh sindŭk re nyandat ka nakap ngara. 27 Nganŭ gŭh ndi naan pinyisung mandŭg ka nang di Saul, “Rikas mari! Daya Philistine nyerang rais ta!” 28 Jadi Saul dŭh tia tadak David ka mari di rawan daya Philistine. Ngapŭi meh tarun anŭ dog kadŭn Sandah Sidŭrŭ. 29 David bu di ka tarun tana Engedi, di yŭn-i rŭŭ bisukan.

1 Samuel 24

1 Kan Saul mari muko biperang rawan daya Philistine, ayŭh dog kidaan nang David agi di tarun tana-pajam sindŭk Engedi. 2 Saul taban taruh ribu naan soldadu-i adi siabo pandai birawan so dupan daya Israel ka matak di jiroh David ngga bara daya-i di timor Batuh Kambing Tarun. 3 Ayŭh mandŭg di ndi tāng adi sindŭk kandang kandang biri di bŭngŭn aran ka mŭrŭt di bijamban. Tāng anŭ tipia tāng adi yŭn David ngga daya-i bisukan jeh tura ka darŭm-i. 4 Ngara nang di ayŭh, “Ati inŭh pluang mai! TUHAN mbŭh kidaan di kaam nang adŭp-I re na pinganyu mai di tangan mai ka kaam bisa ndai di ayŭh nanyam pinyiraan mai.” David sigawang di ka yŭn Saul, ka Saul dŭh rada ayŭh kapŭg sigŭn jipo ambu-i. 5 Pak komŭnŭ pikir-kira atin David dŭh sanang ripas-i muko ndai simŭnŭ, 6 ka ayŭh nang di daya-i, “Isa-i TUHAN pijo aku so ndai sarah di tunduh tuan ku adi adŭp TUHAN mbŭh mien bada jadi raja! Aku manŭn dŭh siŭn ida ida ngga ayŭh, sabab ayŭh raja adi dog mien adŭp TUHAN!” 7 Jadi David nŭtŭd atin bara daya-i ka dŭh nyibandar ngara nyerang Saul. Saul makat, ruah bu so tāng anŭ, ka radus pijuu pimanu-i. 8 Komŭnŭ David ruah tunda punok-i, ka bagan ayŭh, “Tuan Raja!” Saul bigiring, ka David mutu ubak-i ka tana ngga stabi 9 ka nang, “Mani kaam dingah pinganang daya adi nang aku suba an kinaman kaam? 10 Adŭp mai bisa tingga, tejah di darŭm tāng TUHAN mbŭh na kaam ka darŭm tangan ku. Kada daya ku bada aku siŭ kaam, pak aku masi di kaam ka nang aku dŭh siŭn kinaman kaam, sabab kaam inŭh daya adi TUHAN mbŭh mien bada jadi raja. 11 Tingga, ma, tingga supek jipo-ambu mai di tangan ku! Muko aku siŭ kaam kambŭi aku raan, pak kaŭs aku kapŭg supek ati adŭ. Ati inŭh kayuh adi bisa natu di kaam nang aku taŭn dŭh biyŭn pikir-kira adi an rawan kaam puan kah an kinaman kaam. Kaam ngasū aku yŭn re siŭ aku, pŭn ka aku mating ndai sarah di kaam. 12 Isa-i TUHAN tingga asi so ata duwŭh manak adi sarah! Isa-i Ayŭh ngukum kaam sabab pingandai mai di tunduh aku, amai aku manŭn dŭh re kinaman kaam. 13 Kaam puan pinganang nyamba jah adi nang, ‘Arap inŭh dog ndai daya adi arap.’ Ngapŭi aku dŭh re kinaman kaam. 14 Tingga kayuh adi raja Israel suba an siŭ! Tingga kayuh adi-i tadak! Tadang kasong, kutid! 15 TUHAN re tingga asi so ata duwŭh manak adi sarah. Isa-i Ayŭh nakit tingga kayuh ati, grindung aku, ka nyiramat aku so kaam.” 16 Kan David muko minyu, Saul nang, “Sawŭ kuu kah anŭ David, anak ku?” Ka ayŭh piguru sien. 17 Komŭnŭ ayŭh nang di David, “Batur kuu, ka aku inŭh adi sarah. Kuu mbŭh raru kana ngga aku darŭm aku mbŭh ndai sarah di kuu! 18 Andu ati kuu mbŭh kiren munki masam kana kuu ngga aku, sabab kuu dŭh siŭ aku, sunggu TUHAN mbŭh na aku ka darŭm tangan mu. 19 Jarang raru daya pirupas pinganyu-i buang bada-i dŭh kinaman ripas-i muko nakap. TUHAN nyiberkat kuu amai kayuh adi mbŭh mu ndai andu ati! 20 Madin aku puan nang kuu re jadi raja Israel ka pritah anŭ re adu adu di ribo pinyipritah mu. 21 Pak bijanji ngga aku ngga adŭn TUHAN kuu dŭh re siŭ bara sesang ku, isa dŭn ku ngga dŭn rawang ku dŭh re manyap.” 22 David bijanji adŭp-i re ndai simŭnŭ. Komŭnŭ Saul mari ka ramin-i, ka David ngga bara daya-i pari ka tarun yŭn ngara bisukan.

1 Samuel 25

1 Samuel kabŭs, ka sopŭrŭg daya Israel mandŭg tikuruk di muās ayŭh. Ngara kubur ayŭh di badag ramin-i di Ramah. Ripas anŭ, David di ka tarun tana-pajam Paran. 2-3 Agi ndi naan daya so manak Caleb dŭn Nabal, so kupo Maon, ka adi dapu ndi engan tana sindŭk kupo Carmel. Ayŭh daya kaya, biyŭn taruh ribu biri ka siribu kambing. Sawŭn-i Abigail ramus buang pitar, pak Nabal daya adi gŭtŭh. Nabal gumbak buruh biri-i di Carmel, 4 ka David, di tarun tana-pajam, agi dingah pasar anŭ, 5 jadi ayŭh pait simŭng naan dari bujang ngga pinganang bada di ka Carmel, di jiroh Nabal, ka nggen tabi-i di ayŭh. 6 Ayŭh ngajar ngara bada nang di Nabal: “David pait tabi ka kaam, ka rawang mai, ngga ka sopŭrŭg adi agi ngga kaam. 7 Ayŭh dingah kaam gumbak buruh biri mai, ka ayŭh raan kaam puan nang pingingat pingingat-biri mai agi ngga kieh ka kieh mating ida ida ngga ngara. Mating kayuh adi ngara dapu dog naku sitadŭn ngara agi ngga kieh di Carmel. 8 Bisa siken ngara, ka ngara re kidaan di kaam. Kieh mandŭg di tika gawai, ka David mite kaam trima kieh ngga sanang asŭng. Turung nggen kayuh adi kaam biyŭn di kieh urun mai ka di David adi jerā mai.” 9 Daya David nggen pinganang anŭ di Nabal pakai dŭn David. Komŭnŭ ngara kajŭn diginŭ, 10 ka Nabal nam, “David? Asi ayŭh? Bŭn aku dingah asi daya anŭ! Sapa rais mbŭh puno ngga dudu urun adi bu so tuan-i madin! 11 Aku dŭh re tambit ruti ngga piin, samŭn dāng adi aku mbŭh simareh yŭn ngara adi tukang gumbak buruh biri, ka nggen-i di daya adi mandŭg so abong adi dŭh aku puan!” 12 Daya David pari ka kidaan di ayŭh kayuh adi Nabal ko nang. 13 “Nakin pedang ngan!” ayŭh mritah ngara, ka sopŭrŭg ngara nakin pedang ngara. David nakin gŭh jangi pedang ka matak ngga pat ratus naan daya-i, tingge duwŭh ratus naan bada jaga barang ngara. 14 Ndi naan so daya-gaji Nabal nang di Abigail, adi sawŭn Nabal, “Agi kaam dingah? David pait kada pinyisung-i so tarun tana-pajam ngga pinganang tabi yŭn tuan ami, pak ayŭh pimangŭh ngara. 15 Pŭn ka ngara mbŭh raru mandis ngga kieh; ngara bŭn mito kieh, ka sitadŭn kieh ngga ngara di teya, mating kayuh ami dog naku. 16 Ngara grindung kieh sandu singarŭm kieh nguan kaban biri sindŭk ngara. 17 Turung bipikir pasar kayuh ati ka matŭd pikir mai yŭn ani patut dog ndai. Kayuh bisa jadi pinyirusag di tuan ami ka di sopŭrŭg rawang-i. Ayŭh anŭ paŭh kapang ka dŭh raan dingah kayuh nang daya!” 18 Abigail rikas tambit 200 baru ruti, duwŭh bŭrŭh-kurit puno ngga wain, rimŭh pŭrŭng asak biri, 17 kilogram sirandang gandom, 100 tundun buwa anggor adi pisŭk, 200 kiping kue pisŭk buwa ara, ka na-i di tunduh kaldi. 19 Komŭnŭ ayŭh nang di daya daya gaji-i anŭ, “Angān panu diŭ, te aku tunda angān.” Pak ayŭh mating nang ani ani di banŭh-i. 20 Ayŭh nunggang kaldi-i panu di tikok aran di sigŭn sandah kan gŭgŭh ayŭh bidapŭd ngga David ngga bara daya-i panu mandŭg nuju ayŭh. 21 David aŭn bipikir, “Mani aku sah grindung buat-rata Nabal di tarun tana-pajam ati? Ndi mating gŭh kayuh adi ayŭh dapu dog naku, ka simuti meh ayŭh maras pingandai kana ku adi turung ayŭh! 22 Isa-i Tapa siŭ aku kambŭi aku dŭh siŭ barang naan ngara anŭ diŭ so isan isan sipagi!” 23 Kan Abigail kiris David, ayŭh rikas mūn ka mŭŭb di tana 24 di kaja David, ka nang di ayŭh, “Turung, tuan, dingah kayuh adi re ku nang! Isa-i aku adi tanggong sarah anŭ. 25 Turung dŭhnyah piduri Nabal. Ayŭh anŭ mating kana-i! Ayŭh batur sak rati dŭn-i gŭh sibudo! Aku mating diginŭ kan daya-gaji mai mandŭg, tuan. 26 TUHAN inŭh adi bada kaam dŭh maras ka siŭ bara pinganyu mai. Ka madin aku bipayu di kaam ngga adŭn TUHAN adi udip, bara pinganyu mai ngga sopŭrŭg adi raan kinaman kaam re dog ukum mun Nabal. 27 Turung, tuan, trima pinganggen ati adi taban ku yŭn mai, ka nggen-i di bara daya mai. 28 Turung apun aku, tuan, kambŭi aku agi ndai sarah. TUHAN re bada kaam jadi raja, ka simŭnŭ gŭh bara sesang mai, sabab kaam biperang yŭn-I; ka kaam dŭh re ndai pingandai arap sitŭkŭd udip mai. 29 Kambŭi daya nyerang kaam ka suba an siŭ kaam, TUHAN adi Tapa mai re grindung kaam, keya ka daya nguan jaga rata adi brega. Jeja ka pinganyu mai, Ayŭh re taran ngara, keya ka daya nyitamŭng batuh ngga sitamŭng. 30 Ka kan TUHAN mbŭh ndai sopŭrŭg kayuh kana adi Ayŭh mbŭh bijanji di kaam ka mbŭh bada kaam jadi raja Israel, 31 nganŭ kaam dŭh re nyesar puan kah susah, tuan, amai kaam mating siŭ daya ngga dŭh biyŭn pada puan kah sabab baras dendam. Ka kan TUHAN nyiberkat kaam, tuan, turung dŭhnyah kambŭt aku.” 32 David nang di ayŭh, “Puji ka TUHAN, adi Tapa Israel, adi pait kuu andu ati bada bidapŭd ngga aku! 33 Aku nggen trima kaseh di Tapa amai pikir kana mu ka amai kayuh adi kuu mbŭh ndai andu ati adi bada aku dŭh siŭ daya puan kah maras dendam. 34 TUHAN mbŭh bitan aku so kinaman kuu. Pak aku bipayu ngga adŭn Tapa Israel kambŭi kuu dŭh rikas mandŭg di bidapŭd ngga aku, sopŭrŭg daya Nabal taŭn mbŭh kabŭs ngga isan isan sipagi!” 35 Komŭnŭ David trima kayuh adi-i taban yŭn-i ka nang di ayŭh, “Panu, pari maad ka dŭhnyah gapang. Aku re ndai nimun adi kuu raan.” 36 Abigail pari maad ka yŭn Nabal. Ayŭh agi di arŭn, aŭn guru man pinguman adi situgu ngga paan raja. Ayŭh mabuk buang asŭng-i sanang, jadi Abigail dŭh nang ani ani di ayŭh ndŭg andu jawa ndi. 37 Komŭnŭ, kan ayŭh mbŭh bua so mabuk-i, Abigail kidaan sopŭrŭg-i di ayŭh. Tipia meh ayŭh dog nyerang andam atin ndŭg ka ndi pŭrŭng ganan-i mabŭs. 38 Kira ka simŭng andu ripas anŭ, TUHAN tambit asŭng-i ka ayŭh kabŭs. 39 Kan David dingah Nabal mbŭh kabŭs, ayŭh nang, “Puji ka TUHAN! Ayŭh mbŭh maras Nabal amai-i pimangŭh aku, ka mbŭh bitan aku adi urun-I so ndai sarah. TUHAN mbŭh ngukum Nabal amai arap-i.” Komŭnŭ David pait pinganang ka Abigail yŭn re tambit ayŭh ndu sawŭn. 40 Bara daya gaji-i di ka yŭn Abigail di Carmel ka nang di ayŭh, “David pait kieh bada taban kuu ka yŭn adŭp-i jadi sawŭn-i.” 41 Abigail mutu ubak-i ka nang, “Aku urun David, sidia an ngu kaja bara daya gaji-i.” 42 Ayŭh makat ka rasu nunggang kaldi-i. Ayō bara pinguses-i adi rimŭh naan, ayŭh matak tunda bara daya-gaji David, ka jadi sawŭn-i. 43 Diŭ so anŭ David taŭn mbŭh sawan ngga Ahinoam so Jezreel, ka madin Abigail gŭh jadi sawŭn-i. 44 Di tika anŭ, Saul mbŭh nggen anak dayung-i Michal, adi ko jadi sawŭn David, di Palti anak Laish, so kupo Gallim.

1 Samuel 26

1 Agi kudu kudu naan daya so Ziph mandŭg ka Saul di Gibeah ka kidaan di ayŭh nang David agi bisukan di Darŭd Hachilah di bŭngŭn tarun tana-pajam Judea. 2 Saul rasu di ngga taruh ribu naan soldadu adi siabo pandai birawan di dupan daya Israel ka tarun tana-pajam Ziph di jiroh David, 3 ka bibari di bŭngŭn aran di Darŭd Hachilah. David gibabŭ di tarun tana-pajam, ka kan ayŭh dingah nang Saul mbŭh mandŭg di jiroh adŭp-i, 4 ayŭh pait pinyiong ka mbŭh puan nang Saul sawŭ agi diginŭ. 5 Ayŭh rasu di ka dapŭd tarun anŭ adi yŭn Saul ngga Abner anak Ner, adi pingibās bara soldadu Saul, bŭŭs. Saul bŭŭs di darŭm bari, ka bara daya-i bibari maning ayŭh. 6 Komŭnŭ David siken Ahimelech adi daya Hitti, ka Abishai adi jurud Joab (sindŭ ngara Zeruiah), “Asi so angān duwŭh adi re di ayō aku ka bari Saul?” “Aku,” Abishai nam. 7 Jadi ngarŭm anŭ David ngga Abishai mŭrŭt bari Saul ka dapŭd Saul bŭŭs di yun bari ka jarok-i dog juman di tana sindŭk ubak-i. Abner ngga bara soldadu bŭŭs maning ayŭh. 8 Abishai nang di David, “Tapa mbŭh na pinganyu mai ka darŭm tangan mai ngarŭm ati. Bada aku juman jarok adŭp-i di sudo-i da tambus ndŭg tana. Ndi sidah dang gŭh aku juman, dŭhsah piduwŭh kari!” 9 Pak David nang, “Kuu dŭh siŭn ida ida di tunduh-i! TUHAN re manŭn ngukum daya adi ida ida ngga raja adi-I mbŭh mien. 10 Ngga adŭn TUHAN adi udip,” David nang, “Aku puan nang adŭp TUHAN re siŭ Saul, bait-i di tipuh-i kabŭs sadi adŭp-i puan kah di tipuh biperang. 11 TUHAN kijaman aku siŭ daya adi-I mbŭh bada jadi raja! Ata tambit jarok ngga bŭrŭh piin-i adŭ ka bu” 12 Jadi David tambit jarok ngga bŭrŭh piin batur so bŭngŭn ubak Saul, ka ayŭh ngga Abishai bu so nŭ. Mating daya kiris bait puan kayuh adi mbŭh jadi puan kah burah, amai TUHAN bada sopŭrŭg ngara rŭrŭ bŭŭs. 13 Komŭnŭ David mutas di ka parad mandi rubān di ka tibung sandah, yŭn adi juan-i mua siramat, 14 ka nyirais nang di bara soldadu Saul ngga Abner, “Abner! Tungang kuu dingah aku?” “Asi anŭ nyirais ka bada raja burah?” Abner siken. 15 David nam, “Abner, dŭh kah kuu daya adi timagah di Israel? Mani meh kuu dŭh jaga tuan raja mu? Tejah agi daya mŭrŭt bari an siŭ tuan mu. 16 Kuu dŭh ndai kraja mu, Abner! Aku bipayu ngga adŭn TUHAN sopŭrŭg ngan patut kabŭs, sabab angān dŭh jaga tuan ngan adi TUHAN mbŭh bada jadi raja. Tingga! Diki jarok raja? Diki bŭrŭh piin adi ko sindŭk ubak-i?” 17 Saul natŭng sirŭŭn David ka siken, “David, kuu kah anŭ, nak?” “Aku, Tuan Raja,” David nam. 18 Ka-i nang, “Mani tuan, kaam babŭ tadak aku, urun mai? Ani mbŭh aku ndai? Ani sarah mbŭh aku ndai? 19 Tuan Raja, dingah kayuh adi re ku nang. Kambŭi TUHAN inŭh adi bada kaam simŭnŭ ngga aku, ndi sadis bisa bada Ayŭh nukar pikir-I. Pak kambŭi-i so manusia, isa-i pangu TUHAN nyatŭk ngara. Amai ngara mbŭh pibu aku so tarun tana TUHAN di ka rais adi yŭn aku kaŭs tungang nyambah tapa tapa saruh adŭ. 20 Dŭhnyah bada aku dog siŭ di tarun tana daya tami, jo so TUHAN. Mani raja Israel sah mandŭg di siŭ kutid mun aku ati? Mani ayŭh sah ngasū aku mun ngasū siok tarun?” 21 Saul nam, “Aku mbŭh sarah. Mari, David, anak ku! Aku dŭh re ida ida ngga kuu dinge. Singumi kuu dŭh siŭ aku. Aku mbŭh sawŭ budo! Aku mbŭh ndai kayuh adi raru sipŭ!” 22 David nam, “Ta ati jarok mai, Tuan Raja. Bada ndi so daya mai mandŭg kamati di tambit-i. 23 TUHAN ngupah daya adi tŭtŭd ka adi tŭnggŭn. Andu ati Ayŭh na kaam ka darŭm tangan ku, pak aku dŭh ida ida ngga kaam, kaam adi TUHAN mbŭh bada jadi raja. 24 Nimun aku tandah kaam udip andu ati, isa-i TUHAN ndai simŭnŭ gŭh ngga aku ka pirupas aku so pinyusah!” 25 Saul nang di David, “Tapa nyiberkat kuu, nak! Kuu re mujur darŭm sopŭrŭg kayuh adi ndai mu!” Jadi David pijuu pimanu-i, ka Saul pari ka ramin-i.

1 Samuel 27

1 David nang darŭm asŭng-i, “Ndi andu Saul re siŭ aku. Kana dŭ aku bu ka Philistia. Komŭnŭ Saul re dŭh tia jiroh aku di Israel, ka aku re siramat.” 2 Jadi David ngga bara daya-i adi nŭm ratus naan bigaut di ka yŭn Achish anak Maoch, adi raja di Gath. 3 David ngga bara daya-i rŭŭ diginŭ di Gath ngga rawang ngara. David taban duwŭh naan sawŭn-i, Ahinoam so Jezreel, ngga Abigail, uban Nabal, so Carmel. 4 Kan Saul dingah David mbŭh bu ka Gath, ayŭh dŭh tia jiroh ayŭh. 5 David nang di Achish, “Kambŭi kaam jerā ku, bada aku biyŭn ndi kupo yŭn aku rŭŭ. Dŭhsah aku rŭŭ ngga kaam di sindŭ kupo, tuan.” 6 Jadi Achish nggen di ayŭh kupo Ziklag, ka sabab anŭ meh Ziklag dog dapu raja raja Judah so andu anŭ. 7 David rŭŭ di Philistia sitŭkŭd simŭng nŭm buran. 8 Di tipuh anŭ, siraru-i David ngga bara daya-i di nyerang daya Geshur, daya Girzi, ka daya Amalek, adi taŭn mbŭh raru tui rŭŭ di abong anŭ. Ayŭh mŭrŭt tarun tana ngara jeh ndŭg Shur, ndi abong abong tarun ndŭg Egypt, 9 siŭ sopŭrŭg dari ngga dayung ka sirapas biri, sapi, kaldi, onta; ndŭg ka piraka dog sirapas gŭh. Komŭnŭ, siraru-i, ayŭh pari ka Achish, 10 adi an siken, “Diki kuu mirupak kari ati?” ka David nam ka kidaan nang ayŭh di ka parad tura ka siratan Judah, puan kah di ka tarun tana manak Jerahmeel, puan kah di ka tarun tana adi yŭn daya Ken rŭŭ. 11 David siŭ barang naan daya, dari dayung, isa mating daya adi tungang pari ka Gath ka kidaan ani sibandar-i kayuh adi David ngga bara daya-i mbŭh ndai. Anŭ inŭh kayuh adi David ndai sitŭkŭd ayŭh rŭŭ di Philistia. 12 Pak Achish sabah di David ka nang darŭm asŭng-i, “David ruai dog tiru daya Israel adi daya adŭp-i, ngga bada ayŭh re bituan di aku sitŭkŭd umbur-i.”

1 Samuel 28

1 Mua tian-i ripas anŭ daya Philistine nguruk bara soldadu-i amai re nyerang daya Israel, ka Achish nang di David, “Taŭn kuu mbŭh mirati nang adŭp mu ngga bara daya mu re biperang ayō aku.” 2 “Taŭn-i,” David nam. “Te adŭp mai re kiris kayuh adi bisa aku ndai, aku adi urun mai.” Achish nang, “Kana! Aku re bada kuu jadi pingibān ku adi tatap.” Saul Bisiken ngga Daya adi Minyu ngga Simangi Daya adi Mbŭh Kabŭs 3 Madin Samuel mbŭh kabŭs, ka sopŭrŭg daya Israel muko muās ayŭh ka mbŭh kubur ayŭh di kupo adŭp-i Ramah. Saul muko takan sopŭrŭg daya adi pandai kidaan nasip ngga daya adi pandai minyu ngga simangi daya adi mbŭh kabŭs bada bu so Israel. 4 Bara soldadu daya Philistine tikuruk ka bibari sindŭk kupo Shunem; Saul nguruk bara daya Israel ka bibari di Darŭd Gilboa. 5 Kan Saul kiris bara soldadu daya Philistine, ayŭh mbŭh ruai taru, 6 ka ayŭh rasu siken TUHAN ani re-i ndai. Pak TUHAN taŭn dŭh adŭ nam ayŭh, bait-i pakai pŭmŭh, puan kah pakai Urim ngga Thummim, puan kah so baba nabi. 7 Komŭnŭ Saul mritah bara pinurung-i, “Jiroh yŭn ku ndi naan dayung adi pandai minyu ngga simangi daya adi mbŭh kabŭs, ka aku re di ka bisiken ngga ayŭh.” “Agi ndi naan di Endor,” ngara nam. 8 Jadi Saul nyibabā adŭp-i; ayŭh nēn piraka bŭkŭn, ka kan andu mbŭh karŭm ayŭh di ngga duwŭh naan daya-i ka yŭn dayung anŭ. “Siken roh roh yŭn ku ka kidaan di aku kayuh adi re jadi,” ayŭh nang di dayung anŭ. “Bagan simangi daya adi aku nyabŭt dŭn-i.” 9 Dayung anŭ nam, “Tatu kuu puan ani kayuh adi Saul mbŭh ndai; ayŭh mbŭh pibu daya adi pandai kidaan nasip ngga daya adi pandai minyu ngga simangi daya adi mbŭh kabŭs so Israel. t Mani, meh, kuu suba an kudog aku ka bada aku dog siŭ?” 10 Komŭnŭ Saul bipayu, “Ngga adŭn TUHAN adi udip aku bijanji kuu dŭh re dog ukum kambŭi kuu ndai kayuh ati.” 11 “Asi re ku bagan yŭn mu?” dayung anŭ siken. “Samuel,” ayŭh nam. 12 Kan dayung anŭ kiris Samuel, ayŭh nyirais ka nang di Saul, “Mani kaam nipu aku? Kaam Raja Saul!” 13 “Dŭhnyah taru!” raja nang di ayŭh. “Ani kiris mu?” “Aku kiris roh makat so tana,” ayŭh nam. 14 “Munki ayŭh?” Saul siken. “Ayŭh mun nyamba dari,” ayŭh nam. “Ayŭh pakai jipo-tunduh.” Saul rasu puan nang anŭ Samuel, ka ayŭh mutu ubak-i ka tana ngga stabi. 15 Samuel nang di Saul, “Mani kuu ngaso aku? Mani kuu bada aku pari?” Saul nam, “Aku ati mbŭh dog pinyusah bās! Daya Philistine mbŭh biperang ngga aku, ka Tapa mbŭh tagan aku. Ayŭh dŭh an nam aku tia, bait-i so baba nabi, puan kah so pŭmŭh. Ngapŭi aku bagan kaam, isa kaam kidaan di aku kayuh adi dŭh siŭn dŭh aku ndai.” 16 Samuel nang, “Mani kuu sah bagan aku pŭn ka TUHAN mbŭh tagan kuu ka mbŭh jadi pinganyu mu? 17 TUHAN mbŭh ndai di kuu kayuh adi mbŭh-I bada aku kidaan di kuu: Ayŭh mbŭh kadi pritah Israel so kuu ka mbŭh nggen-i di David. 18 Kuu nyibireu pinganang TUHAN ka dŭh kubo siŭ daya Amalek samŭn sopŭrŭg kayuh adi ngara dapu. Anŭ inŭh sabab TUHAN simuti ngga kuu madin. 19 Ayŭh re nyerah kuu ngga Israel ka tangan daya Philistine. Sipagi kuu ngga anak anak dari mu re sua ngga aku, ka TUHAN gŭh re nyerah bara soldadu Israel ka daya Philistine.” 20 Saul rasu tumbang ka gatang gatang di tana, ruai taru bada kayuh adi Samuel mbŭh nang. Ayŭh ramah, sabab ayŭh dŭh man ndi andu andu ngga ndi ngarŭm ngarŭm. 21 Dayung anŭ tudu ayŭh ka kiris ayŭh mbŭh ruai taru, ka nang di ayŭh, “Tuan, aku mbŭh ton apŭg asŭng ku ndai kayuh adi kaam bada. 22 Madin turung ndai nanyam pimite ku. Bada aku sidia pinguman yŭn mai. Kaam dŭh siŭn dŭh man isa kaam bake yŭn pimanu mai.” 23 Saul abah ka nang adŭp-i dŭh re man ani ani. Pak bara pingubak soldadu-i sua gŭh ngasu ayŭh bada man. Tŭbŭn tŭbŭn-i ayŭh nurut; ayŭh makat ka guru di tunduh pangō. 24 Dayung anŭ rasu siŭ anak sapi adi-i mbŭh nyikumō. Komŭnŭ ayŭh tambit kada tibaduk, kunyu-i, ka ndai ruti adi dŭh biragi. 25 Ayŭh ngidang Saul ngga bara pingubak soldadu-i, ka ngara man. Komŭnŭ ngara bu ngarŭm anŭ gŭh.

1 Samuel 29

1 Daya Philistine taban sopŭrŭg soldadu ngara bada tikuruk di Aphek, ka bara daya Israel bibari di rubang piin di Rubān Jezreel. 2 Rimŭh naan raja daya Philistine anŭ ruah baris ngga tibaran tibaran soldadu adi siratus ngga adi siribu naan. David ngga bara-i baris tura ka punok ayō Raja Achish. 3 Bara pingibās soldadu daya Philistine kiris ngara ka siken, “Ani ndai daya Hebrew ati digiti?” Achish nam, “Ati inŭh David, pinurung Raja Saul di Israel. Ayŭh agi ngga aku mbŭh mua tian-i. Gi-bŭn aku kiris ayŭh ndai sarah so andu-i mandŭg ka yŭn ku.” 4 Pak bara pingibās soldadu daya Philistine anŭ tuas di Achish ka nang di ayŭh, “Bada daya anŭ pari ka kupo anŭ adi kuu mbŭh nggen di ayŭh. Dŭhnyah bada ayŭh sua matak biperang ayō ata. Ani re rabis kana adi ngga-i tambit atin tuan-i, kambŭi-i dŭh pinyikabŭs bara soldadu ta? 5 Buang ja, David garang anŭ nŭh, sianŭ adi bara dayung biragu nang, darŭm ngara bitanda, ‘Saul mbŭh siŭ biribu ribu naan pinganyu, pak David mbŭh siŭ bipuru-puru ribu naan pinganyu.’” 6 Achish bagan David ka nang di ayŭh, “Aku bipayu ngga adŭn Tapa Israel adi udip nang kuu tian-ti tŭtŭd ngga aku; ka aku taŭn ngga sanang asŭng raan bada kuu sua ngga aku di perang ati. Gi-bŭn aku kiris kuu ndai sarah so andu mu mandŭg ka yŭn ku. Pak raja raja adi bŭkŭn dŭh nyibandar kuu sua. 7 Maad adŭ kuu; ka dŭhnyah ndai ani ani adi bisa bada ngara dŭh munos asŭng di kuu.” 8 David nam, “Ani sarah ku, tuan? Kambŭi, sak adi nang mai, kaam gi-bŭn kiris aku ndai sarah so andu aku piguru bituan di kaam, ani meh sarah aku sua ngga kaam rawan pinganyu mai, kaam adi tuan ka raja ku?” 9 “Sawŭ,” Achish nam. “Aku nyirundeng kuu tŭtŭd keya ka malaikat Tapa. Pak raja raja adi bŭkŭn nang kuu dŭh siŭn sua ngga kieh di biperang. 10 Ngapŭi meh, David, isan isan sipagi sopŭrŭg ngan adi bu so Saul ka mbŭh mandŭg ka yŭn ku, dŭh siŭn dŭh makat awar ka bu diŭ so andu jawa.” 11 Jadi David ngga bara daya-i matak awar isan isan andu jawa ndi pari ka Philistia. Bara soldadu daya Philistine pijuu pimanu ngara ka Jezreel.

1 Samuel 30

1 Duwŭh andu ripas anŭ David ngga bara daya-i mandŭg ka Ziklag. Daya Amalek mbŭh mirupak di tura ka siratan Judah ka nyerang Ziklag. Ngara mbŭh sigot kupo Ziklag 2 ka nakap sopŭrŭg dayung. Ngara dŭh siŭ barang naan daya, pak taban ngara ngga bu kan ngara bu tingge kupo anŭ. 3 Kan David ngga bara daya-i ndŭg nŭ, ngara dapŭd kupo mbŭh dog sigot ka bara sawŭn ngara, anak anak dari ngara, samŭn anak anak dayung ngara mbŭh dog taban ngga bu. 4 David ngga bara daya-i sien ka dŭh ko ko sien ndŭg ka ngara mbŭh raru kawŭk. 5 Duwŭh naan sawŭn David, Ahinoam ngga Abigail, mbŭh dog taban gŭh ngga bu. 6 David madin mbŭh dog pinyusah bās, sabab bara daya-i mbŭh baji di ayŭh amai anak anak ngara mbŭh mating, ka ngara mbŭh re an manjan ayŭh ngga batuh. Pak TUHAN Tapa nŭtŭd atin-i. 7 David nang di imam Abiathar adi anak Ahimelech, “Taban ka yŭn ku efod,” ka Abiathar taban-i ka yŭn-i. 8 David siken TUHAN, “Bisa kah aku tadak bara pirupak anŭ? Bisa kah aku nakap ngara?” Ayŭh nam, “Tadak ngara; kuu re nakap ngara ka nyiramat bara adi dog nakap.” 9 Jadi David ngga nŭm ratus daya-i matak, ka kan ngara mandŭg di Sungi Besor, kada so ngara rŭŭ diginŭ. 10 David pijuu pimanu-i ngga pat ratus naan daya-i. Duwŭh ratus naan adi bŭkŭn mbŭh raru kawŭk re mutas sungi, jadi ngara dŭh sua. 11 Bara daya David dapŭd ndi naan daya Egypt di sapa tarun ka taban ayŭh ka yŭn David. Ngara nggen di ayŭh pinguman ngga piin, 12 kada pisŭk buwa ara, ka duwŭh tundun pisŭk buwa anggor. Ripas ayŭh muko man, yang-i mbŭh pari ranyah, amai ayŭh mbŭh taruh andu dŭh man dŭh nok. 13 David siken ayŭh, “Asi tuan mu, ka so ki kuu mandŭg?” “Aku daya Egypt, urun daya Amalek,” ayŭh nam. “Tuan ku tagan aku taruh andu adi mbŭh ripas amai aku mandam?” 14 Kieh ko mirupak tarun tana daya Chereth di parad tura ka siratan Judah samŭn tarun tana manak Caleb, ka Ziklag kieh sigot.” 15 “An kah kuu nguru aku ka yŭn pirupak anŭ?” David siken ayŭh. Ayŭh nam, “Aku an kambŭi kaam bijanji ngga adŭn Tapa kaam dŭh re siŭ aku bait nyerah aku ka tuan ku.” 16 Ka ayŭh nguru David ka yŭn ngara. Bara pirupak anŭ mbŭh mingare guru, man, nok, pawŭn amai dudu kayuh adi ngara mbŭh sirapas so Philistia ngga Judah. 17 Ngga siri jawa andu jawa ndi David nyerang ngara ka bisaad ndŭg singumi andu. Ndi naan mating so ngara rupas kaŭs-i ngara adi pat ratus naan adi nunggang onta adŭ dapŭd bu. 18 David nyiramat barang naan daya ka sopŭrŭg kayuh adi daya Amalek muko sirapas, samŭn sawŭn-i adi duwŭh naan; 19 sopŭrŭg dog dapŭd. David tambit pari sopŭrŭg anak dari ngga anak dayung bara daya-i, samŭn sopŭrŭg kayuh adi daya Amalek muko sirapas. 20 Ayŭh dapŭd gŭh pari sopŭrŭg biri ngga dāng kudip adi bŭkŭn. Bara daya-i bada dāng kudip panu diŭ di jawin ngara ka nang, “Ati tung David!” 21 Komŭnŭ David di pari ka yŭn duwŭh ratus naan daya-i adi dŭh sua matak ngga ayŭh amai mbŭh raru kawŭk ka adi kajŭn di Sungi Besor. Ngara di nyupat David ngga bara daya-i, ka David tudu ngara ka tabi ngara ngga sanang asŭng. 22 Pak agi adi arap ngga adi sibut adi muko matak ngga David nang, “Ngara mating sua ngga ata, ngga sabab anŭ ngara dŭh re dog nggen kayuh adi dog sirapas. Ngara bisa tambit sawŭn sawŭn ngara ngga anak anak ngara, ka bu.” 23 Pak David nam, “Angān bara dingan ku, angān dŭh siŭn simŭnŭ ngga kayuh adi TUHAN mbŭh nggen di ata! Ayŭh grindung ata ka bada ata manang ngarah bara pirupak anŭ. 24 Mating daya re situju ngga kayuh adi nang ngan! Sopŭrŭg dŭh siŭn dŭh dapŭd utung: sianŭ adi ningge ka jaga barang ta patut dapŭd utung adi brimun ngga tung sianŭ adi sua matak biperang.” 25 David ndai atur anŭ, adi dog tunda di Israel so andu anŭ ndŭg madin. 26 Kan David pari ka Ziklag, ayŭh pait kada so kayuh sirapas anŭ ka bara dingan-i, adi bara pinguru di Judah, ngga pinganang, “Ati inŭh pinganggen yŭn ngan so dudu kayuh sirapas adi kieh tambit so pinganyu TUHAN.” 27 Ayŭh pait-i ka daya di Bethel, ka daya di Ramah di parad tura ka siratan Judah, ka daya di kupo kupo Jattir, 28 Aroer, Siphmoth, Eshtemoa, 29 ngga kupo Racal; ka manak Jerahmeel, ka daya Ken, 30 ka daya di kupo kupo Hormah, Borashan, Athach, 31 ngga Hebron. Ayŭh pait-i ka barang yŭn adi ayŭh ngga bara daya-i muko yŭn bigandon.

1 Samuel 31

1 Bara daya Philistine bisaad ngga bara daya Israel di Darŭd Gilboa. Bagŭ daya Israel dog siŭ diginŭ, ka adi bŭkŭn, samŭn Raja Saul ngga anak anak dari-i, bu pirupas adŭp ngara. 2 Pak bara daya Philistine nyandat ngara ka siŭ anak anak Saul adi taruh madis, Jonathan, Abinadab, ka Malchishua. 3 Pinganyu bana nyerang Saul, ka reja reja-panah so pinganyu dog ayŭh ka ayŭh mbŭh bana biragan. 4 Ayŭh nang di sianŭ adi tukang digŭng sinyata-i, “Nyitak pedang mu ka siŭ aku, isa daya Philistine ati adi dŭh puan Tapa dŭh tawŭh aku ka siŭ aku.” Pak daya anŭ mbŭh ruai dŭh birani re ndai simŭnŭ. Jadi Saul nyitak pedang adŭp-i ka sagan adŭp-i dieh. 5 Daya anŭ adi tukang digŭng sinyata Saul kiris Saul mbŭh kabŭs, sagan gŭh adŭp-i di pedang adŭp-i ka samah kabŭs ngga Saul. 6 Ka simŭnŭ inŭh Saul, ngga taruh madis anak dari-i, samŭn dari adi tukang digŭng sinyata-i, kabŭs. Sopŭrŭg daya adi ayō Saul kabŭs andu anŭ. 7 Kan daya daya Israel adi di parad mandi rubān Jezreel ka adi di parad tura ka timor Yang Jordan dingah bara soldadu Israel mbŭh bu mangān pinganyu ka Saul ngga anak anak dari-i mbŭh dog siŭ, ngara bu tagan kupo kupo ngara. Ka daya Philistine mandŭg ka ngisi-i. 8 Di andu ripas biperang daya Philistine di mirupak sinyata daya Israel adi mbŭh kabŭs, ka ngara dapŭd tadang Saul ngga tadang tadang taruh madis anak-i prigure di Darŭd Gilboa. 9 Ngara kapŭg ubak Saul, pirukos jipo perang-i, ka bada bara pinyisung taban-i ka ndi tarun tarun tana Philistia ngga piagah agah kana di tibudo tibudo ngara samŭn di daya ngara. 10 Komŭnŭ ngara na sinyata-i di bari-sambah tapa Astart, ka tadang-i ngara masak di sindung kupo Beth Shan. 11 Kan daya di kupo Jabesh di Gilead dingah kayuh adi daya Philistine mbŭh ndai di tadang Saul, 12 ngara adi siabo birani matak ka panu ndi ngarŭm ngarŭm nuju Beth Shan. Ngara tambit tadang Saul ngga tadang tadang anak-i ka taban-i pari ka Jabesh, ka badang-i diginŭ. 13 Komŭnŭ ngara nguruk turang ngara ka kubur-i di ribo ndi tŭngŭn kayuh tamarisk di kupo, ka bipusa ju andu.

2 Samuel 1

1 Ripas Saul mbŭh kabŭs David pari ko ngarah daya Amalek ka rŭŭ di Ziklag duwŭh andu. 2 Ngga andu jawa ndi, ndi naan bujang dari mandŭg so bari Saul. Ngga kiren adŭp-i susah, ayŭh nyiratak piraka-i ka na tana di ubak-i. Ayŭh di ka yŭn David ka mutu ubak-i ka tana ngga stabi. 3 David siken ayŭh, “So ki kuu?” “Aku bu so tarun yŭn daya Israel bibari,” ayŭh nam. 4 “Kidaan di aku ani mbŭh jadi,” David nang. “Bara soldadu ta bu so yŭn biperang,” ayŭh nam, “ka bagŭ so bara ta mbŭh dog siŭ. Saul ngga anak-i Jonathan mbŭh dog siŭ gŭh.” 5 “So ki kuu puan Saul ngga Jonathan mbŭh kabŭs?” David siken ayŭh. 6 Ayŭh nam, “Aku tipia agi di Darŭd Gilboa, ka aku kiris Saul minyandis di jarok-i buang dudu krita kuda ngga bara soldadu pinunggang kuda pinganyu aŭn mbŭh re sindŭk ayŭh. 7 Komŭnŭ ayŭh bigiring ka kiris aku, ka bagan aku. Aku nam, ‘Ani, tuan!’ 8 Ayŭh siken asi aku, ka aku kidaan adŭp ku daya Amalek. 9 Komŭnŭ ayŭh nang, ‘Kamati, siŭ aku! Aku mbŭh bana biragan, ka mbŭh re kabŭs.’ 10 Jadi aku di ka yŭn-i ka siŭ ayŭh, sabab aku puan mŭnŭ re kabŭs gŭh ayŭh pasu-i tumbang. Komŭnŭ aku tambit makota so ubak-i ka garang so tangan-i, ka mbŭh taban-i ka yŭn mai, tuan.” 11 Darŭm susah David nyiratak piraka-i, ka simŭnŭ gŭh bara daya-i adi agi diginŭ. 12 Ngara muās ka ngurid buang bipusa ndŭg singumi andu yŭn Saul ngga Jonathan ka yŭn Israel, adi daya TUHAN, sabab mbŭh raru bagŭ mbŭh kabŭs darŭm biperang. 13 David siken bujang dari anŭ adi taban agah anŭ, “So ki kuu?” Ayŭh nam, “Aku daya Amalek, pak aku rŭŭ di rais ngan.” 14 David siken ayŭh, “Simuki kuu bisa birani siŭ raja adi TUHAN ko mien?” 15 Komŭnŭ David bagan ndi naan so bara daya-i ka nang, “Siŭ ayŭh!” Daya anŭ japa daya Amalek anŭ ka siŭ ayŭh, 16 ka David nang di daya Amalek anŭ, “Ati sarah adŭp mu. Kuu nunggu adŭp mu darŭm kuu ngaku adŭp mu siŭ daya adi TUHAN ko mien bada jadi raja.” 17 David nang ragu puās ati yŭn Saul ngga anak-i Jonathan, 18 ka nggen ukum bada-i dog ngajar di sopŭrŭg daya Israel. (Ragu ati agi dog nuris darŭm Surat Jashar.) 19 “Di sandah sandah di Israel bara pinguru ta kabŭs! Bara soldadu ta adi siabopagan mbŭh dog siŭ! 20 Dŭhnyah pigarau-i di Gathpuan kah di aran aran di Ashkelon. Dŭhnyah bada bara dayung daya Philistia gaŭn; dŭhnyah bada bara dayung daya adi dŭh puan Tapa pawŭn. 21 “Isa-i mating sipot-abun bait ujen rabu di sandah Gilboa; Isa-i tana ŭmŭh ngara ari matung! Amai pinangin pimagan mbŭh mingare diginŭ; pinangin Saul mbŭh dŭh tia dog ngusu ngga inyo. 22 Bawŭh panah Jonathan ko raru bisā-i, pedang Saul ko dŭh biyŭn pinyirasi, japa daya adi bake, siŭ pinganyu. 23 “Saul ngga Jonathan sanang nŭŭh rindu; udip samah, kabŭs samah; raju so beuh, bake so singah. 24 “Bara dayung Israel, ngurid Saul! Ayŭh kibarui angān ngga piraka adi birehka ngabuh angān ngga batuh brega mas pirak. 25 “Bara soldadu adi pagan mbŭh kabŭs, ngara dog siŭ darŭm perang. Jonathan dog siŭ di sandah. 26 “Aku nyibara kuu, Jonathan, adi jurud ku; kuu inŭh adi aku ruai siŭt! Pinyirindu mu di aku mbŭh sukup bās-i. kana dŭ so pinyirindu dayung. 27 Bara soldadu adi pagan mbŭh kabŭs, sinyata ngara dog tagan ka jadi dŭh biguna.”

2 Samuel 2

1 Ripas anŭ, David siken TUHAN, “Bisa aku di ka mritah ndi so kupo kupo di Judah?” “Bisa,” TUHAN nam. “Aki ndi?” David siken. “Hebron,” TUHAN nang. 2 Jadi David di ka Hebron, taban duwŭh naan sawŭn-i: Ahinoam, adi so Jezreel, ngga Abigail, uban Nabal, adi so Carmel. 3 Ayŭh taban gŭh bara daya-i ngga rawang ngara, ka ngara piramin di kupo kupo maning Hebron. 4 Komŭnŭ bara daya Judah mandŭg ka Hebron ka nginyo David jadi raja Judah. Kan David dingah bara daya di Jabesh di Gilead mbŭh kubur Saul, 5 ayŭh pait kada daya kamanŭ ngga pinganang: “Isa-i TUHAN nyiberkat angān amai angān mbŭh kiren pinyitŭtŭd ngan di raja ngan darŭm angān kubur ayŭh. 6 Ka madin isa-i TUHAN kana buang tŭtŭd ngga angān. Aku mŭnŭ gŭh re kana ngga angān sabab kayuh adi angān mbŭh ndai. 7 Jadi bake ka pagan meh! Saul adi raja ngan mbŭh kabŭs, ka daya Judah mbŭh nginyo aku bada jadi raja ngara.” 8 Pingibās bara soldadu Saul, Abner anak Ner, mbŭh bu ngga Ishbosheth anak Saul, mutas yang Jordan di ka Mahanaim. 9 Diginŭ Abner bada Ishbosheth jadi raja di tarun tana Gilead, Asher, Jezreel, Ephraim, ka Benjamin, ka samŭn ndi tarun tana Israel. 10 Ayŭh mbŭh pat puru sawa umbur-i kan ayŭh dog garar jadi raja Israel, ka ayŭh mritah sitŭkŭd duwŭh sawa. Pat tibaran-asar Judah tŭtŭd dŭ di David, 11 ka so Hebron ayŭh mritah Judah sitŭkŭd ju sawa sitangah. 12 Abner ngga bara pinurung Ishbosheth di ka kupo Gibeon so Mahanaim. 13 Joab, anak Zeruiah, ngga soldadu David adi bŭkŭn bidapŭd ngga ngara di pagong, di yŭn sopŭrŭg ngara samah guru, ndi tibaran tura ka parad ndi ka anŭ ndi tura ka parad andi. 14 Abner nang di Joab, “Ja ata bada soldadu adi mara so barang parad biraruh pakai sinyata.” “Bisa,” Joab nam. 15 Jadi simŭng duwŭh naan daya, ngarun Ishbosheth ngga tibaran-asar Benjamin, biraruh rawan simŭng duwŭh naan daya David. 16 Barang naan nakap rawan-i di ubak ka tabŭk pedang-i di tigang rawan-i, ndŭg ka sopŭrŭg ngara adi duwŭh puru-pat naan samah tumbang ka kabŭs. Ngapŭi tarun anŭ dog kadŭn “Tana Pedang.” 17 Komŭnŭ ngara adi bŭkŭn samah makat ka bisaad, ka Abner ngga bara daya Israel dog ngarah bara soldadu David. 18 Taruh madis anak Zeruiah agi diginŭ: Joab, Abishai, ngga Asahel. Asahel, adi tungang bikaduh raju mun jerak, 19 rasu tadak Abner, nŭtŭn tudu ayŭh. 20 Abner kimat punok ka nang, “Kuu kah anŭ, Asahel?” “Aku,” ayŭh nam. 21 “Dŭhnyah tadak aku!” Abner nang. “Tadak ndi naan so bara soldadu ka nŭh tambit kayuh adi-i biyŭn.” Pak Asahel babŭ gŭh tadak ayŭh. 22 Abner nang dinge di ayŭh, “Dŭhnyah tadak aku! Dŭhnyah takan aku siŭ kuu? Simuki aku re tungang situra jawin ngga kaka mu Joab?” 23 Pak Asahel ngandŭ; jadi Abner, nyipunok tabŭk jarok-i, miratos tain-i ka punok. Asahel tumbang rasu kabŭs, ka barang naan adi kiris tadang-i rŭŭ ka mijog diginŭ. 24 Pak Joab ngga Abishai rasu tadak Abner, ka arong singumi andu ngara mandŭg ka sandah Ammah, adi tura ka timor Giah di aran nuju tarun tana-pajam Gibeon. 25 Bara daya adi so tibaran-asar Benjamin tikuruk maning Abner dinge ka samah sidia kajŭn di tibung ndi sandah. 26 Abner nyirais nang di Joab, “Sah kah ata adu adu bisaad? Dŭh kah kuu puan nang pinŭbŭn-i re jadi dendam adŭ? Kieh ati ndi bangsa ngga kuu. Ndŭg sinde kuu re tandah bara daya mu tadak kieh?” 27 “Aku bipayu ngga adŭn Tapa adi udip,” Joab nam, “kambŭi kuu dŭh minyu tejah, bara daya ku manŭn re adu adu tadak kuu ndŭg isan isan sipagi.” 28 Jadi Joab mambak trompet-i ndu tandā di bara daya-i bada dŭh tia tadak bara daya Israel; ka ngara meh rasu ko bisaad. 29 Abner ngga bara daya-i panu kadŭg rubān Jordan ndi ngarŭm anŭ; ngara mutas Yang Jordan, ka ripas ko panu ndi isan isan andu jawa ndi, ngara mbŭh pari ka Mahanaim. 30 Kan Joab mbŭh dŭh tia tadak ngara, ayŭh nguruk sopŭrŭg daya-i ka kiris simŭng-prii naan ngara mbŭh mating, samŭn Asahel. 31 Bara daya David mbŭh siŭ 360 naan daya Abner so tibaran-asar Benjamin. 32 Joab ngga bara daya-i tambit tadang Asahel ka kubur-i di kubur rawang di Bethlehem. Komŭnŭ ngara panu ndi ngarŭm anŭ ka ngga siri jawa ngara mbŭh pari ka Hebron.

2 Samuel 3

1 Bara daya adi batu rawang Saul ngga bara daya adi batu David babŭ biperang mua tian-i. Darŭm David jadi makin bake, pinganyu-i jadi makin ramah. 2 Bara anak dari adi nŭm madis ati, nunda ka susud pinyibranak ngara, inŭh dog biranak yŭn David di Hebron: Amnon, sindŭ-i Ahinoam so Jezreel; 3 Chileab, sindŭ-i Abigail, uban Nabal, so Carmel; Absalom, sindŭ-i Maacah, anak dayung Raja Talmai so Geshur; 4 Adonijah, sindŭ-i Haggith; Shephatiah, sindŭ-i Abital; 5 Ithream, sindŭ-i Eglah. Sopŭrŭg anak dari anŭ dog biranak di Hebron. 6 Darŭm bara daya David ngga bara daya adi tŭtŭd di rawang Saul babŭ biperang, Abner jadi makin bikuasa di dupan bara pinunda Saul. 7 Agi ndi andu meh Ishbosheth anak Saul nyarah Abner amai bŭŭs ngga dayung nyikŭn Saul Rizpah, adi anak Aiah. 8 Anŭ bada Abner raru tuas. “Kuu pikir aku raan nyipunok Saul ka batu Judah kah?” ayŭh nang. “So sibungas-i aku tŭtŭd di sama mu Saul, bara jurud-i, bara dingan-i, ka aku mbŭh nyiramat kuu so dog ngarah David; pak andu ati kuu nyarah aku jeja ka dayung! 9-10 TUHAN bijanji nang adŭp-I re tambit pritah so Saul ngga bara sesang-i ka re bada David jadi raja yŭn Israel ngga Judah, so bŭngŭn rais parad ndi ndŭg parad andi. Isa-i Tapa siŭ aku kambŭi aku dŭh bada kayuh anŭ jadi bitŭtŭk!” 11 Ishbosheth ruai taru Abner, ka dŭh-i birani nang ani ani. 12 Abner pait pinyisung ka David, adi di tika anŭ agi di Hebron, bada nang, “Asi re mritah tarun tana ati? Ndai pekat-janji ngga aku, ka aku re turung kaam tambit sopŭrŭg Israel ka parad mai.” 13 “Kana!” David nam. “Aku re ndai pekat-janji ngga kuu adŭ-i pakai ndi masam aran: kuu dŭh siŭn dŭh taban anak dayung Saul ka yŭn ku kan kuu mandŭg di dapŭd aku.” 14 Ka David pait gŭh pinyisung ka Ishbosheth bada nang, “Pari sawŭn ku Michal ka aku. Siratus kurit-tŭbŭn buat daya Philistine ko ku kapŭg ngga miris ayŭh ndu sawŭn.” 15 Jadi Ishbosheth bada Michal dog tambit so banŭh-i Paltiel anak Laish. 16 Paltiel tunda Michal ndi aran aran ndŭg kupo Bahurim, sien buang-i panu. Pak kan Abner nang, “Pari maad kuu,” ayŭh sawŭ pari. 17 Abner di ka yŭn bara pinguru Israel ka nang di ngara, “Mbŭh tui angān raan bada David jadi raja ngan. 18 Madin inŭh mbŭh tipuh-i angān bada bitŭtŭk kayuh adi TUHAN muko nyabŭt di angān, ‘Aku re pakai urun Ku David ngga nyiramat daya Ku so daya Philistine ka so sopŭrŭg pinganyu ngara adi bŭkŭn.’” 19 Abner minyu gŭh di bara daya so tibaran-asar Benjamin ka komŭnŭ di ka Hebron di kidaan di David kayuh adi bara daya Benjamin ngga bara daya Israel mbŭh situju an ndai. 20 Kan Abner mandŭg ka yŭn David di Hebron ngga duwŭh puru naan daya-i, David kuka gawai yŭn ngara. 21 Abner kidaan di David, “Aku madin re matak di ngaja sopŭrŭg Israel ka darŭm pinyipritah mai, Tuan Raja. Ngara re trima kaam jadi raja ngara, ka kaam re mritah ndi tarun tana rais Israel, nanyam patut ngga pinyiraan mai.” David natu Abner siramat ka nyibandar ayŭh matak. 22 Ko anŭ Joab ngga bara daya David adi bŭkŭn pari ko mirupak, taban mua kiang kayuh sirapas. Pak Abner mating di Hebron ngga David, sabab David mbŭh bada ayŭh matak buang natu pimanu-i siramat. 23 Kan Joab ngga bara daya-i mandŭg, ayŭh dog kidaan nang Abner agi mandŭg di bidapŭd ngga David ka mbŭh matak ngga pimanu adi dog natu siramat. 24 Jadi Joab di ka yŭn raja ka nang di ayŭh, “Ani anŭ mbŭh mai ndai? Abner agi dapŭd kaam, ka mani kaam pirupas ayŭh? 25 Ayŭh mandŭg kamati di nipu kaam ka raan puan sopŭrŭg kayuh adi kaam ndai ka kamaki kaam panu. Adŭp mai tatu puan!” 26 Ripas-i ruah so yŭn David, Joab pait bara pinyisung ka Abner, ka ngara taban ayŭh pari so prigi Sirah; pak David dŭh puan ani ani pasar kayuh anŭ. 27 Kan Abner mbŭh ndŭg Hebron, Joab taban ayŭh ka bŭngŭn di tiban-bās kupo, mun adi re an minyu ngga ayŭh sadi adŭp-i, pak diginŭ ayŭh tabŭk ayŭh di tain-i. Simŭnŭ inŭh meh Abner dog siŭ Joab sabab ayŭh muko siŭ sude-i Asahel. 28 Kan David dingah har anŭ, ayŭh nang, “TUHAN puan nang rayat ku ngga aku dŭh sarah di pinyikabŭs Abner adi dog siŭ daya. 29 Isa-i ukum nyatŭk Joab ngga sopŭrŭg rawang-i! Di barang turap re agi dari di rawang-i adi dog andam buat-i adi bijire puan kah andam kurit adi bisā, puan kah dari adi kaŭs-i tungang ndai pingandai dayung, puan kah adi dog siŭ darŭm perang, puan kah adi dŭh biyŭn sukup pinguman!” 30 Jadi Joab ngga jurud-I Abishai mbŭh maras dendam yŭn sude ngara Asahel adi dog siŭ Abner di tika bisaad di Gibeon. 31 Komŭnŭ David mritah Joab ngga bara daya-i bada nyiratak piraka ngara, pakai banang guni, ka muās Abner. Ka di tika nyikubur, Raja David panu di punok tunda arung. 32 Abner dog kubur di Hebron, ka raja muās bana di kubur, ka simŭnŭ gŭh bara daya. 33 David nang ragu puās ati yŭn Abner: “Mani Abner sah kabŭs mun sibudo? 34 Tangan-i dŭh dog mŭŭng, Ka kaja-i dŭh dog muak; Ayŭh kabŭs mun adi dog siŭ daya adi ganas!” Ka bara daya muās dinge. 35 Ndi andu andu anŭ daya suba bada David man, pak ayŭh mbŭh bipayu nang, “Isa-i Tapa siŭ aku kambŭi aku man sibayuh andu karŭm!” 36 Ngara dingah kayuh nang-i ka dŭh mito ayŭh. Sawŭ, sopŭrŭg kayuh adi raja ndai pimunos asŭng rayat-i. 37 Sopŭrŭg daya David samŭn sopŭrŭg daya Israel puan nang raja mating sua siŭ Abner. 38 Raja nang di bara pinurung-i, “Dŭh kah angān rada nang andu ati inŭh andu adi ngga pinguru adi bās di Israel mbŭh kabŭs? 39 Sunggu aku raja adi dog mien Tapa, aku kinyam adŭp ku ramah andu ati. Di aku, anak anak Zeruiah anŭ mbŭh raru ganas. Isa-i TUHAN ngukum bara adi ginaka anŭ nanyam ka pingandai ngara.”

2 Samuel 4

1 Kan anak Saul Ishbosheth dingah Abner dog siŭ di Hebron, ayŭh mbŭh taru, ka sopŭrŭg daya Israel gŭgŭh. 2 Ishbosheth biyŭn duwŭh naan pingubak soldadu adi pinguru tibaran tibaran soldadu adi tukang mirupak; ndi naan dŭn Baanah, sianŭ ndi dŭn Rechab. Ngara duwŭh madis anŭ anak Rimmon, so Beeroth so tibaran-asar Benjamin. (Beeroth dog ngitong ndi so utung rais Benjamin. 3 Tibirik daya-asar rais anŭ mbŭh bu ka Gittaim, adi yŭn ngara rŭŭ ndŭg andu ati.) 4 Sesang Saul adi bŭkŭn inŭh Mephibosheth anak Jonathan. Ayŭh anŭ rimŭh sawa umbur-i di andu sama-i Jonathan ngga Saul dog siŭ. Kan agah pasar pinyikabŭs ngara dog taban so Jezreel, pinyude-i taban ayŭh ngga bu; pak sitagar paŭh bigaut ayŭh rabu so tangan-i, ka ayŭh meh mbŭh bajang. 5 Rechab ngga Baanah di ka ramin Ishbosheth, darŭm ayŭh aŭn rŭŭ-paya arong kumbeng. 6 Dayung adi tukang jaga tiban mbŭh nundu darŭm-i sun kirŭh gandom ka mbŭh rasu bŭŭs, jadi Rechab ngga Baanah naku mŭrŭt. 7 Kan ngara mbŭh di darŭm ramin, ngara di ka birit Ishbosheth, di yŭn-i rŭrŭ bŭŭs, ka siŭ ayŭh. Komŭnŭ ngara kapŭg ubak-i, taban-i ngga bu, ka panu ndi ngarŭm ngarŭm kadŭg rubān Jordan. 8 Ngara taban ubak anŭ ka Raja David di Hebron ka nang di ayŭh, “Ta ati ubak Ishbosheth, anak pinganyu mai Saul, adi suba an siŭ kaam. Andu ati TUHAN mbŭh nyibandar Tuan Raja maras dendam di Saul ngga di bara sesang-i.” 9 David nam ngara, “Aku mbŭh bipayu ngga adŭn TUHAN adi udip, adi mbŭh nyiramat aku so sopŭrŭg pinyusah! 10 Pinyisung adi mandŭg ka yŭn ku di Ziklag ka kidaan di aku pasar pinyikabŭs Saul, pikir adŭp-i taban agah kana. Aku nakap ayŭh ka bada ayŭh dog siŭ. Anŭ upah adi aku nggen di ayŭh yŭn agah kana anŭ! 11 Jung ka rabis bisā-i upah yŭn daya adi arap adi siŭ daya adi dŭh sarah adi bŭŭs di ramin adŭp-i! Aku madin re maras di tunduh ngan sarah adi angān muko ndai di tunduh ayŭh ka re kadi angān so jawin ong!” 12 David nggen ukum bada bara soldadu-i siŭ Rechab ngga Baanah ka kapŭg kaja tangan ngara ka tangid-i sindŭk ndi pagong di Hebron. Ngara tambit ubak Ishbosheth ka kubur-i di kubur Abner di Hebron.

2 Samuel 5

1 Komŭnŭ sopŭrŭg tibaran-asar Israel di ka yŭn David di Hebron ka nang di ayŭh, “Kieh ati isin ngga deya adŭp mai. 2 Dawŭ-i, di tipuh Saul gibabŭ raja ami, kaam nguru daya Israel darŭm perang, ka TUHAN bijanji ngga kaam nang kaam re nguru daya-I ka jadi raja ngara.” 3 Jadi sopŭrŭg pinguru Israel mandŭg ka yŭn Raja David di Hebron. Ayŭh ndai pambit kudus ngga ngara, ngara nginyo ayŭh, ka ayŭh jadi raja Israel. 4 David mbŭh 30 sawa di andu ayŭh jadi raja, ka ayŭh mritah pat puru sawa. 5 Ayŭh guru di Hebron mritah Judah sitŭkŭd ju sawa sitangah, ka di Jerusalem mritah sopŭrŭg Israel ngga Judah sitŭkŭd 33 sawa. 6 Tipuh mbŭh mandŭg adi ngga Raja David ngga bara soldadu-i matak di nyerang Jerusalem. Bara daya Jebus, adi rŭŭ diginŭ, pikir David dŭh re tungang ngarah kupo anŭ, nang di ayŭh, “Kuu dŭh re tungang mŭrŭt kamati; Daya adi karak ngga adi kipang tungang gŭh bitan kuu mŭrŭt kamati.” ( 7 Pak David sawŭ tungang ngarah kuta Zion, ka-i dog kadŭn “Kupo David.”) 8 Di andu anŭ David nang di bara daya-i, “Agi kah daya adi tiru di bara daya Jebus mun aku tiru di ngara, ndŭg ka an siŭ ngara? Kambŭi agi, angān bisa di so rubang piin ka nyerang ngara adi karak ngga adi kipang.” (Ngapŭi meh agi dog nang, “Adi karak ngga adi kipang dŭh bisa mŭrŭt ramin TUHAN.”) 9 Ripas-i ko sirabut kuta anŭ, David rŭŭ diginŭ ka kadŭn-i “Kupo David.” Ayŭh pijog kupo maning-i, piguru so tana ngisi di parad tura ka timor sandah anŭ. 10 Ayŭh makin tui makin bake, sabab TUHAN adi Tapa Bisa-pŭrŭg agi ngga ayŭh. 11 Raja Hiram so Tyre pait bara daya dagang-i ka yŭn David; ayŭh nggen di ayŭh kayuh kayuh sedar ngga bara tukang kayuh ka tukang tukang batuh bada turung pijog istana. 12 Simŭnŭ inŭh meh David puan nang TUHAN mbŭh bada ayŭh jadi raja Israel ka mbŭh bada pritah-i mujur yŭn kana bara daya-I. 13 Ripas-i bipindah so Hebron ka Jerusalem, David tambit yŭn adŭp-i rabis bagŭ dayung nyikŭn samŭn adi ndu-i sawŭn, ka biyŭn tambah anak dari ngga anak dayung. 14 Ngara ati adi dog biranak yŭn-i di Jerusalem inŭh: Shammua, Shobab, Nathan, Solomon, 15 Ibhar, Elishua, Nepheg, Japhia, 16 Elishama, Eliada, ngga Eliphelet. 17 Bara daya Philistine mbŭh dog kidaan nang David mbŭh jadi raja Israel, jadi bara soldadu ngara matak re di nakap ayŭh. Kan David dingah anŭ, ayŭh di ka ndi tarun yŭn adi bikuta. 18 Bara daya Philistine mbŭh ndŭg Rubān Rephaim ka rŭŭ diginŭ. 19 David siken TUHAN, “Bisa kah aku nyerang bara daya Philistine anŭ? Re Mai nggen kah pimanang di aku?” “Bisa, nyerang nŭh!” TUHAN nam. “Aku re bada kuu manang!” 20 Jadi David di ka Baal Perazim ka diginŭ ayŭh ngarah bara daya Philistine. Ayŭh nang, “TUHAN mbŭh nyarab pinyibake pinganyu ku mun uba nyarab tadŭ kayuh di tipuh uba.” Jadi meh tarun anŭ dog kadŭn Baal Perazim. 21 Kan bara daya Philistine mbŭh bu, ngara tingge tibudo tibudo ngara, ka David ngga bara daya-i taban-i ngga bu. 22 Komŭnŭ bara daya Philistine pari ka Rubān Rephaim ka rŭŭ diginŭ dinge. 23 David siken TUHAN dinge, ka Ayŭh nam, “Dŭhnyah nyerang ngara so ti, pak di ka parad tura ka majeh sindŭk dudu tŭngŭn kayuh balsam, ka sidia di nyerang ngara so nŭ. 24 Kan angān dingah jawŭn daya baris di tibung tŭngŭn tŭngŭn kayuh, nganŭ angān nyerang amai Aku re agi panu diŭ so angān di ngarah bara soldadu daya Philistine.” 25 David ndai nimun TUHAN ko pesan di ayŭh, ka mbŭh tungang kasig bara daya Philistine so Geba bada pari ka Gezer.

2 Samuel 6

1 David bagan dinge bara soldadu di Israel adi siabo pandai birawan, ka prungun-i agi 30, 000 naan. 2 Ayŭh nguru ngara ka Baalah di Judah, siŭn taban so nŭ Pati Simanya Tapa, adi dog kadŭn TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi bitakta di tunduh cherubim. 3 Ngara tambit-i so ramin Abinadab di tunduh sandah ka na-i di tunduh tibande krita-sapi adi tibŭn. Uzzah ngga Ahio, anak anak dari Abinadab, adi tukang taban krita-sapi anŭ, 4 ngga Ahio adi panu di jawin-i. 5 David ngga sopŭrŭg daya Israel birajang buang biragu ngga situngang tungang ngara ngga kibās TUHAN. Ngara main kachapi, gambus, gendang, kelentung, ngga sigager. 6 Darŭm ngara mandŭg ka tarun yŭn ngiik di Nacon, sapi anŭ sikak, ka Uzzah rasu digŭng Pati Simanya anŭ. 7 Jam anŭ gŭh TUHAN baji di Uzzah ka siŭ ayŭh sabab ayŭh dŭh biyŭn stabi. Uzzah kabŭs diginŭ sindŭk Pati Simanya anŭ, 8 ka sabab anŭ inŭh tarun anŭ dog kadŭn Perez Uzzah so andu anŭ. David mbŭh raru tuas sabab TUHAN ngga baji-I mbŭh ngukum Uzzah. 9 Komŭnŭ David taru TUHAN ka nang, “Simuki meh aku re taban Pati Simanya anŭ madin?” 10 Jadi ayŭh ndai pikir-i dŭh re taban-i ka Jerusalem. Ayŭh taban-i ka ramin Obed Edom daya adi so kupo Gath. 11 Pati Simanya agi diginŭ taruh buran, ka TUHAN nyiberkat Obed Edom ngga rawang-i. 12 Raja David dingah sitagar Pati Simanya anŭ TUHAN mbŭh nyiberkat Obed Edom ngga sopŭrŭg kayuh adi-i biyŭn; jadi ayŭh tambit Pati Simanya anŭ so ramin Obed ka taban-i ka Jerusalem ngga gawai bās. 13 Kan bara daya anŭ adi taban Pati Simanya anŭ mbŭh panu nŭm sakong, David bada ngara rŭŭ atan adŭp-i jugan ndu sadis ka TUHAN ndi dari sapi ngga ndi anak sapi adi gamu. 14 David, nēn batur-i banang linen adŭ di kupong-i, birajang ngga situngang tungang-i ngga kibās TUHAN. 15 Ka sawŭ ayŭh ngga sopŭrŭg daya Israel taban Pati Simanya ndŭg Jerusalem ngga sirais gaŭn ka ngga jawŭn dudu trompet. 16 Darŭm Pati anŭ dog taban mŭrŭt kupo, Michal, anak dayung Saul, nyingo so pinjan ka kiris Raja David birajang buang-i mirupat mirupat ngga rajang kudus, ka ayŭh mbŭh dŭh raru munos asŭng-i kiris. 17 Ngara taban Pati anŭ ka na-i di tarun yŭn adŭp-i darŭm Bari Tuhan adi David mbŭh pijog yŭn-i. Komŭnŭ ayŭh jugan sadis ngga sadis bidingan ka TUHAN. 18 Kan ayŭh muko jugan sadis sadis anŭ, ayŭh nyiberkat bara daya ngga adŭn TUHAN Bisa-pŭrŭg 19 ka kutung pinguman di sopŭrŭg ngara. Ayŭh nggen ndi baru ruti di barang naan dari ngga dayung di Israel, ndi pire asak dagin, ngga kada buwa anggor adi pisŭk. Komŭnŭ ngara maad ka arŭn adŭp ngara. 20 Ripas anŭ, kan David maad di nggen tabi di rawang adŭp-i, Michal ruah di tudu ayŭh. “Raja Israel mbŭh bandar bandar bada adŭp-i dog stabi andu ati!” ayŭh nang. “Ayŭh pirapa adŭp-i mun daya budo di sirung jawin bara daya-gaji dayung pinurung-i!” 21 David nam, “Aku birajang ngga kibās TUHAN, adi mbŭh mien aku bada gati sama mu ngga rawang-i, da jadi pinguru daya-I Israel. Ka aku re babŭ birajang ngga kibās TUHAN, 22 ka re pimangŭh adŭp ku rabis so adi mbŭh. Kuu bisa nang aku au-tarun, pak bara dayung anŭ stabi di aku!” 23 Michal, anak Saul, dŭh biyŭn anak sitŭkŭd umbur-i.

2 Samuel 7

1 Raja David rŭŭ di Istana-i, ka TUHAN grindung ayŭh so sopŭrŭg pinganyu-i. 2 Komŭnŭ raja nang di nabi Nathan, “Tingga, aku rŭŭ di ramin dog ndai so kayuh sedar, pak Pati Simanya Tapa dog nyikŭn darŭm bari!” 3 Nathan nam, “Ndai tadŭ tadŭ kayuh adi kaam raan, sabab TUHAN agi ngga kaam.” 4 Pak ngarŭm anŭ TUHAN nang di Nathan, 5 “Panu di kidaan di urun Ku David nang Aku nang di ayŭh, ‘Dŭh-i kuu adi re pijog ramin yŭn Ku. 6 So jaman Aku pirupas daya Ku Israel so Egypt ndŭg madin, Aku bŭn rŭŭ di ramin; Aku bigandon, Aku rŭŭ di bari. 7 Di tipuh Aku bigandon ngga bara daya Ku Israel Aku bŭn siken tadŭ tadŭ pinguru adi Aku muko mien mani ngara bŭn pijog yŭn Ku ramin adi dog ndai so kayuh sedar.’ 8 “Jadi kidaan di urun Ku David nang Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, nang di ayŭh, ‘Aku tambit kuu so yŭn mu kingat biri di arong teya ka bada kuu jadi pimritah yŭn bara daya Ku Israel. 9 Aku agi ngga kuu di barang ka yŭn mu mbŭh di, ka Aku muko ngarah sopŭrŭg pinganyu mu di barang saba kuu nyurong di nyerang. Aku re bada kuu timagah mun pinguru pinguru adi bās di ong. 10-11 Aku mbŭh mien tarun yŭn bara daya Ku Israel ka mbŭh bada ngara rŭŭ diginŭ, di yŭn ngara dŭh re tia dog kinanyuh. So sibungas ngara mŭrŭt tarun tana anŭ, ngara ari dog nyerang bara daya adi ganas, pak-i dŭh re tia mun anŭ. Aku bijanji Aku re grindung kuu so sopŭrŭg pinganyu mu ka re nggen di kuu sesang. 12 Kan kuu kabŭs ka dog kubur ngga bara tayung-babuk mu, Aku re bada ndi so bara anak mu jadi raja ka re bada pritah-i tagap. 13 Ayŭh inŭh adi re pijog ramin yŭn Ku, ka Aku re natu takta-i re tan adu adu yŭn barang turap sesang-i. 14 Aku re jadi Sama-i, ka ayŭh re jadi anak Ku. Kan ayŭh ndai sarah, Aku re ngukum ayŭh nimun sama ngukum anak-i. 15 Pak Aku dŭh re ko batu ayŭh mun Aku ko batu Saul, adi Aku kadi isa kuu dapŭd jadi raja. 16 Kuu re adu adu biyŭn bara sesang, ka Aku re bada pritah mu tan adu adu. Taris asar pinyipritah mu re dŭh mungan.’” 17 Nathan kidaan di David sopŭrŭg kayuh adi Tapa ko pinandŭng di ayŭh. 18 Komŭnŭ David di ka Bari TUHAN, guru ka bidua, “TUHAN Raja, aku dŭh sukup kana yŭn sopŭrŭg kayuh adi Kaam mbŭh ndai di aku, simŭnŭ gŭh rawang ku. 19 Madin tanŭ ka Kaam mbŭh ndai rabis so anŭ, TUHAN raja; Kaam mbŭh bijanji pasar bara sesang ku yŭn sawa sawa adi re. Ka Kaam mbŭh bada ndi naan daya kiris kayuh ati, TUHAN Raja! 20 Ani meh re ku nang dinge! Kaam puan aku, adi urun Mai. 21 Kaam ndai simŭnŭ so ka pinyiraan ngga pinŭtŭn adŭp Mai; Kaam mbŭh ndai sopŭrŭg pingandai bās anŭ ngga Mai ngajar aku. 22 Kaam adi raru bās, TUHAN Raja! Mating Tapa bŭkŭn adi re mun Kaam; tian-ti kieh mbŭh puan nang Kaam sadi adŭ Tapa. 23 Mating bangsa bŭkŭn re mun Israel, adi Kaam pirupas so jadi urun bada jadi daya adŭp Mai. Kayuh adi bās buang raru kana adi Kaam ndai yŭn ngara mbŭh bada Kaam timagah di ndi ong ong. Kaam pibu bangsa bangsa bŭkŭn ngga tapa tapa ngara darŭm daya Mai masang darŭm pimanu ngara, daya adi Kaam pirupas so Egypt bada jadi daya adŭp Mai. 24 Kaam mbŭh bada Israel adu adu jadi daya adŭp Mai, ka Kaam, TUHAN, mbŭh jadi Tapa ngara. 25 “Ka madin, TUHAN Tapa, pijadi yŭn adu adu janji adi Kaam mbŭh ndai pasar aku ngga bara sesang ku, ka ndai kayuh adi Kaam nang adŭp Mai re ndai. 26 Adŭn Mai re jadi timagah, ka daya re adu adu nang, ‘TUHAN Bisa-pŭrŭg inŭh Tapa Israel.’ Ka Kaam re bada takta ku tan adu adu yŭn barang turap sesang ku. 27 TUHAN Bisa-pŭrŭg, Tapa Israel! Aku birani bidua simŭnŭ ka Kaam, sabab Kaam mbŭh pinandŭng sopŭrŭg kayuh ati di aku, adi urun Mai, ka mbŭh kidaan di aku nang Kaam re bada sesang sesang ku jadi raja. 28 “Ka madin, TUHAN Raja, Kaam inŭh Tapa; Kaam ari ingat janji Mai, ka Kaam mbŭh ndai janji adi raru kana di aku. 29 Aku mite Kaam nyiberkat bara sesang ku isa ngara adu adu kinyam masi Mai. Kaam, TUHAN Raja, mbŭh bijanji an nggen ati, siŭn berkat Mai adu adu di tunduh bara sesang ku.”

2 Samuel 8

1 Mua tian ripas anŭ Raja David nyerang daya Philistine dinge, ngarah ngara, ka sirabut tana ngara. 2 Komŭnŭ ayŭh ngarah daya Moab. Ayŭh bada daya daya-takap guring di tana ka siŭ duwŭh naan so barang taruh naan ngara. Jadi daya Moab trima ayŭh jadi raja ngara ka bayar suke di ayŭh. 3 Komŭnŭ ayŭh ngarah Hadadezer anak Rehob, raja di Zobah di rais Syria. Di tika anŭ Hadadezer aŭn matak re pari nguasa tarun tana tura ka sijo Yang Euphrates. 4 David nakap 1, 700 naan soldadu-i adi pinunggang kuda ka 20, 000 naan soldadu-i adi panu kaja. Ayŭh bada bajang sopŭrŭg kuda adŭ-i anŭ adi sadang kiang-i ngga tarik siratus krita kuda. 5 Kan bara daya Syria so Damascus pait ndi bara tibaran soldadu bada turung Raja Hadadezer, David nyerang ngara ka siŭ 22, 000 naan ngara. 6 Komŭnŭ ayŭh pijog bari bara soldadu di tarun tana ngara, ka ngara trima ayŭh jadi raja ngara ka bayar suke di ayŭh. TUHAN bada David manang biperang di barang yŭn. 7 David tambit dudu pinangin mas bara pinurung Hadadezer ka taban-i ka Jerusalem. 8 Ayŭh tambit gŭh raru bagŭ kiang timaga so Betah ngga Berothai, kupo kupo adi dog mritah Hadadezer. 9 Raja Toi di Hamath dingah David muko ngarah sopŭrŭg bara soldadu Hadadezer. 10 Jadi ayŭh pait anak-i Joram bada tabi Raja David ka nganju ayŭh amai pimanang-i ngarah Hadadezer, adi taŭn tian-ti ari biperang gŭh ngga ayŭh. Joram taban ka yŭn David pinganggen adi dog ndai so mas, pirak, ka timaga. 11 Raja David nitah sopŭrŭg-i yŭn dog pakai di tika simayang, samŭn pirak ngga mas adi-i tambit so bangsa bangsa adi-i ko ngarah -- 12 mun Edom, Moab, Ammon, Philistia, ngga Amalek, simŭnŭ gŭh kada kayuh adi-i ko sirapas so Hadadezer. 13 David jadi rabis timagah di andu ayŭh pari ko siŭ 18, 000 naan daya Edom di Rubān Garo. 14 Ayŭh pijog bari bara soldadu di ndi tarun tana Edom, ka bara daya diginŭ trima ayŭh jadi raja ngara. TUHAN bada David manang biperang di barang yŭn-i. 15 David mritah di ndi tarun tana Israel ka natu sopŭrŭg rayat-i dog sita brinyam ka ngga tŭnggŭn. 16 Joab, Zeruiah adi sindŭ-i, inŭh pingibās bara soldadu; Jehoshaphat anak Ahilud inŭh tukang jaga rekod; 17 Zadok anak Ahitub ngga Ahimelech anak Abiathar jadi imam; Seraiah jadi tukang pinuris; 18 Benaiah anak Jehoiada jadi pingubak bara pingibān David; ka bara anak David jadi imam.

2 Samuel 9

1 Ndi andu David siken, “Agi kah daya so rawang Saul adi babŭ udip? Kambŭi agi, aku re kana ngga ayŭh amai Jonathan adi ko kana ngga aku.” 2 Agi ndi naan daya-gaji rawang Saul dŭn Ziba, ka ayŭh dog kidaan bada di ka yŭn David. “Kuu kah Ziba?” raja siken. “Aku, tuan,” ayŭh nam. 3 Raja siken ayŭh, “Agi kah daya so rawang Saul adi babŭ udip adi bisa aku stabi buang kana ngga, nimun muko aku bijanji ngga Tapa?” Ziba nam, “Babŭ agi ndi naan, anak Jonathan. Ayŭh bajang.” 4 “Diki ayŭh?” raja siken. “Di ramin Machir anak Ammiel di Lodebar,” Ziba nam. 5 Jadi Raja David bada daya di bagan ayŭh. 6 Kan Mephibosheth, adi anak Jonathan ngga sukuh Saul, mbŭh mandŭg, ayŭh mutu ubak-i di sirung jawin David ngga stabi. David nang, “Mephibosheth,” ka ayŭh nam, “Ani, tuan.” 7 “Dŭhnyah taru,” David nang di ayŭh. “Aku re kana ngga kuu amai sama mu Jonathan. Aku re nggen pari ka kuu sopŭrŭg tana adi babai mu Saul ko dapu, ka kuu re ari sua man ngga aku.” 8 Mephibosheth mutu ubak-i dinge ka nang, “Aku ati mbŭh keya ka tadang kasong, tuan! Mani kaam sah kana ngga aku?” 9 Komŭnŭ raja bagan Ziba, daya-gaji Saul, ka nang, “Aku nggen di Mephibosheth adi sukuh tuan mu, sopŭrŭg kayuh adi Saul ngga rawang-i ko dapu. 10 Kuu, bara anak dari mu, ngga bara daya-gaji mu re biteya birŭmŭh di tana anŭ yŭn rawang tuan mu Saul ka ngatŭm buwa-i, ngga kudip ngara. Pak adŭp Mephibosheth re ari sua man di mija ku.” (Ziba biyŭn simŭng rimŭh naan anak dari ka duwŭh puru naan daya-gaji.) 11 Ziba nam, “Aku re ndai sopŭrŭg kayuh adi Tuan Raja bada.” Jadi Mephibosheth man di mija raja, nimun anak raja. 12 Mephibosheth biyŭn ndi naan anak dari dŭn Mica. Sopŭrŭg ngara di rawang Ziba jadi daya-gaji Mephibosheth. 13 Jadi Mephibosheth, adi bajang so-duwŭh kaja-i, rŭŭ di Jerusalem, ari man ayō raja.

2 Samuel 10

1 Mua tian ripas anŭ Raja Nahash so Ammon kabŭs, ka anak-i Hanun jadi raja. 2 Raja David nang, “Aku dŭh siŭn dŭh bijerā ngga Hanun, nimun sama-i ko bijerā ngga aku.” Jadi David pait kudu kudu naan pinyisung-i bada di kidaan adŭp-i masi dingah pinyikabŭs sama-i. Kan ngara mbŭh ndŭg Ammon, 3 pinguru pinguru daya Ammon nang di raja, “Kaam pikir amai stabi-i di sama mu, David pait ngara anŭ bada kidaan di kuu atin masi-i di pinyikabŭs sama mu? Manŭn dŭh! Ayŭh pait ngara kamati bada nyibatŭh kupo ta, isa ayŭh tungang nyerang ata!” 4 Hanun nakap pinyisung pinyisung David, gumbak ndi parad gagap ngara, kapŭg piraka ngara kŭd kupong, ka pibu ngara. 5 Ngara mbŭh raru mangŭh re pari ka kupo adŭp ngara. Kan David dingah kayuh adi mbŭh jadi, ayŭh pait pinganang di ngara bada rŭŭ di Jericho ka dŭhsah diŭ pari ndŭg ka gagap ngara mbŭh pari timbu. 6 Daya Ammon rada adŭp ngara mbŭh bada David jadi pinganyu ngara, jadi ngara ngupah 20, 000 naan soldadu daya Syria so Bethrehob ngga Zobah, 12, 000 naan daya so Tob, samŭn raja so Maacah ngga 1, 000 daya-i. 7 David dingah kayuh anŭ ka pait Joab ngga sopŭrŭg bara tibaran soldadu-i da di nyerang ngara. 8 Bara daya Ammon matak ka kajŭn di jawin tiban sindŭ kupo ngara, Rabbah, atan adi bŭkŭn, bara daya Syria ngga bara daya so Tob ngga Maacah, kajŭn di sapa tarun tana rais. 9 Joab kiris bara soldadu pinganyu re nyerang ngara so tura ka jawin ngga so tura ka punok, jadi ayŭh mien bara soldadu Israel adi siabo pandai birawan ka bada ngara kajŭn di ndi yŭn nura bara soldadu daya Syria. 10 Ayŭh bada bara soldadu-i adi bŭkŭn dog nguru jurud-i Abishai, adi bada ngara kajŭn di ndi yŭn nura bara soldadu daya Ammon. 11 Joab nang di ayŭh, “Kambŭi kuu kiris bara soldadu daya Syria mbŭh re ngarah aku, mandŭg di turung aku, ka kambŭi bara soldadu daya Ammon mbŭh re ngarah kuu, aku di turung kuu. 12 Dŭhnyah taru! Ata bandar bandar biperang yŭn daya ta ka yŭn kupo kupo Tapa ta. Ka isa-i TUHAN ndai nanyam ka pinyiraan-i!” 13 Joab ngga bara daya-i nyurong di nyerang, ka bara soldadu daya Syria bu. 14 Kan bara soldadu daya Ammon kiris bara soldadu daya Syria bu, ngara bu mangān Abishai ka pari mŭrŭt kupo. Jadi Joab mari ko rawan daya Ammon, pari ka Jerusalem. 15 Bara daya Syria rada adŭp ngara mbŭh dog ngarah bara daya Israel, jadi ngara bagan sopŭrŭg bara soldadu ngara bada tikuruk. 16 Raja Hadadezer bagan bara soldadu daya Syria adi ko kajŭn tura ka timor Yang Euphrates, ka ngara mandŭg ka Helam dog nguru Shobach, pingibās bara soldadu Raja Hadadezer so Zobah. 17 Kan David dingah, ayŭh nguruk bara soldadu Israel, mutas Yang Jordan, ka matak ka Helam, di yŭn bara soldadu daya Syria mbŭh kajŭn ayŭh. Bisaad piguru, 18 ka bara soldadu daya Israel rawan ngara bada ngundur. David ngga bara soldadu-i siŭ 700 naan soldadu daya Syria adi tukang pimanu krita kuda ka 40, 000 naan soldadu adi nunggang kuda, ka ngara bada biragan Shobach adi pingibās soldadu pinganyu, adi kabŭs di yŭn biperang. 19 Kan bara raja adi di ribo Hadadezer kinyam adŭp ngara dog ngarah daya Israel, ngara bidamai ngga ngara ka nundok di ribo kuasa ngara. Daya Syria mbŭh taru re turung daya Ammon tia.

2 Samuel 11

1 Di tipuh bunga, tipuh adi ngga raja raja matak biperang, David pait Joab ngga bara pingubak soldadu-i ngga bara tibaran soldadu daya Israel; ngara ngarah bara daya Ammon ka nyikapung kupo Rabbah. Adŭp David rŭŭ di Jerusalem. 2 Ndi andu, sindŭk singumi andu, David makat ko mŭnyŭp ka panu di tibung istana. Darŭm ayŭh panu diginŭ, ayŭh kiris ndi naan dayung mamuh. Dayung anŭ raru ramus. 3 Jadi ayŭh pait ndi naan daya bada di siken asi dayung anŭ, ka rasu dog kidaan nang anŭ Bathsheba, anak Eliam ka sawŭn Uriah adi daya Hitti. 4 David pait kudu kudu naan daya bada di tambit ayŭh. Ngara taban dayung anŭ ka yŭn David ka-i nyibŭŭs ngga ayŭh. (Bathsheba bauh ko ndai adat pibisig di adŭp-i, ripas kais-i.) Komŭnŭ ayŭh pari ka ramin adŭp-i. 5 Ripas anŭ ayŭh kinyam adŭp-i bite ka pait pinganang ka David, bada ayŭh puan. 6 Komŭnŭ David pait pinganang ka Joab: “Bada Uriah daya Hitti anŭ mandŭg ka yŭn ku.” Jadi Joab pait Uriah ka yŭn David. 7 Kan Uriah mandŭg, David siken agah Joab ngga bara soldadu, ka munki biperang anŭ madin. 8 Komŭnŭ ayŭh nang di Uriah, “Panu maad ka rŭŭ dawŭ-i.” Uriah ruah, ka David pait pinganggen ka ramin-i. 9 Pak Uriah dŭh maad; ayŭh bŭŭs di tiban Istana ngga bara pingibān raja. 10 Kan David dingah Uriah dŭh maad ka ramin-i, ayŭh siken, “Kuu mbŭh tui dŭh mari; mani kuu dŭh maad ka arŭn mu?” 11 Uriah nam, “Bara soldadu daya Israel ngga Judah jeh di yŭn biperang, ka Pati Simanya agi ngga ngara; pingibās ku Joab ngga bara bara pingubak soldadu aŭn bibari di sapa tarun. Simuki aku re maad ka ramin ku, di man, nok, ka bŭŭs ngga sawŭn ku? Ngga adŭn mai aku dŭh re ndai simŭnŭ!” 12 Jadi David nang, “Rŭŭ digiti garang ndŭg andu mbŭh ripuan, ka sipagi kuu bisa pari.” Jadi Uriah rŭŭ di Jerusalem andu anŭ ngga andu anŭ ndi. 13 David bada ayŭh sua man singumi andu ka bada ayŭh mabuk. Pak babŭ gŭh Uriah dŭh maad ka ramin adŭp-i ngarŭm anŭ; ayŭh bŭŭs di tunduh putong-i di darŭm birit bara pingibān Istana. 14 Isan isan andu jawa ndi David nuris surat ka Joab ka bada Uriah tukang taban-i. 15 Ayŭh nuris: “Di yŭn bisaad, na Uriah di tura ka jawin, komŭnŭ ngundur ka tandah ayŭh dog siŭ.” 16 Jadi darŭm Joab aŭn nyikapung kupo pinganyu, ayŭh bada Uriah di ka tarun yŭn adi-i puan nang yŭn pinganyu raru bake. 17 Bara soldadu pinganyu ruah so kupo ka bisaad ngga bara soldadu Joab; agi kada so bara pingubak soldadu David dog siŭ, simŭnŭ gŭh adŭp Uriah. 18 Komŭnŭ Joab pait pinganang ka David kidaan di ayŭh pasar perang anŭ. 19 Ayŭh pitayan pinyisung-i, “Ripas kuu muko kidaan di raja sopŭrŭg kayuh pasar perang anŭ, 20 kadŭ ayŭh re baji ka siken kuu, ‘Mani angān nyindŭk kupo anŭ darŭm angān rawan ngara? Dŭh kah angān puan nang ngara bisa nimbak angān ngga reja-panah so sindung kupo? 21 Dŭh kah angān ingat munki Abimelech anak Gideon dog siŭ? So sindung kupo di Thebez, ndi naan dayung siŭ ayŭh ngga batuh kisar adi-i buān bada nyatŭk ayŭh. Mani meh angān di nyindŭk sindung kupo?’ Kambŭi raja siken kuu sakanŭ, kidaan di ayŭh, ‘Pingubak soldadu mai, Uriah, mbŭh dog siŭ gŭh.’” 22 Jadi pinyisung anŭ matak di ka yŭn David ka kidaan di ayŭh kayuh adi Joab bada ayŭh kidaan. 23 Ayŭh nang, “Bara pinganyu raru bake so kieh ka ruah so kupo di rawan kieh di sapa tarun, pak kieh bada ngara ngundur pari ndŭg tiban-bās kupo. 24 Komŭnŭ ngara nimbak kieh ngga reja reja-panah so sindung kupo, ka kada so pingubak soldadu mai Tuan Raja mbŭh dog siŭ; Uriah adi pingubak soldadu mai mbŭh dog siŭ gŭh.” 25 David nang di pinyisung anŭ, “Ngatat Joab ka kidaan di ayŭh bada dŭhnyah susah, amai mŭnŭ dŭh gŭh nŭŭh bisa kidaan asi re kabŭs darŭm biperang. Kidaan di ayŭh bada bandar nyerang kupo anŭ ka sirabut-i.” 26 Kan Bathsheba dingah banŭh-i mbŭh dog siŭ, ayŭh ngurid banŭh-i. 27 Kan tipuh ngurid mbŭh ripuan, David bada ayŭh dog taban ka istana; ayŭh jadi sawŭn-i ka biranak ndi anak dari yŭn-i. Pak TUHAN dŭh munos asŭng-i di kayuh adi David mbŭh ndai.

2 Samuel 12

1 TUHAN pait nabi Nathan ka yŭn David. Nathan di ka yŭn-i ka nang, “Agi duwŭh naan daya rŭŭ di ndi kupo; ndi naan kaya, ndi naan sirata. 2 Adi kaya biyŭn bagŭ sapi ngga biri, 3 darŭm sianŭ adi sirata biyŭn ndi anak biri adŭ, adi-i ko miris. Ayŭh nakit sita-i, ka-i baga di arŭn-i samah ngga bara anak adŭp-i. Agi andu ayŭh paan-i ngga pinguman adŭp-i, bada-i nok so saker adŭp-i, ka kŭkŭn-i. Anak biri anŭ mbŭh keya ka anak dayung-i. 4 Agi ndi sidah ndi naan daya muah ka ramin daya kaya anŭ. Daya kaya anŭ dŭh raan siŭ ndi so dāng adŭp-i ngga ndai pinguman yŭn daya anŭ; ayŭh tambit anak biri daya sirata anŭ ngga sidia pinguman yŭn dingan-i anŭ.” 5 David mbŭh raru baji di daya kaya anŭ ka nang, “Aku bipayu ngga adŭn TUHAN daya adi ndai kayuh anŭ dŭh siŭn dŭh kabŭs! 6 Amai pingandai-i mbŭh raru sarah, ayŭh dŭh siŭn dŭh bayar pari pat rupet kayuh adi-i ko tambit.” 7 “Kuu inŭh daya anŭ,” Nathan nang di David. “Ka ati inŭh kayuh adi TUHAN Tapa Israel nang: ‘Aku bada kuu jadi raja Israel ka mbŭh nyiramat kuu so tangan Saul. 8 Aku ko nggen di kuu pritah-i samŭn bara sawŭn-i; Aku bada kuu jadi raja Israel ngga Judah. Kambŭi ati dŭh sadang, Aku bisa nggen di kuu duwŭh rupet. 9 Mani kuu dŭh dingah pinganang Ku? Mani kuu ndai kayuh arap adi mun anŭ? Kuu bada Uriah dog siŭ darŭm perang; kuu bada daya Ammon siŭ ayŭh, ka komŭnŭ kuu tambit sawŭn-i! 10 Madin, di barang turap kada so sesang mu re kabŭs dog siŭ sabab kuu dŭh dingah pinganang Ku ka mbŭh tambit sawŭn Uriah. 11 Aku bipayu di tunduh adŭp mu Aku re bada daya so rawang adŭp mu taban pinyusah ka kuu. Kuu re kiris-i kan Aku tambit bara sawŭn mu so kuu ka nggen ngara di dari bŭkŭn; ka ayŭh re nyibŭŭs ngga ngara darŭm jawa sandu. 12 Kuu ndai dosa darŭm bisukan, pak Aku re bada kayuh anŭ jadi darŭm jawa sandu di batŭh sopŭrŭg daya Israel.’” 13 “Aku mbŭh bidosa rawan TUHAN,” David nang. Nathan nam, “TUHAN mbŭh apun kuu; kuu dŭh re kabŭs. 14 Pak sabab pingandai mu anŭ adi dŭh stabi di TUHAN, anak mu re kabŭs.” 15 Komŭnŭ Nathan pari ka ramin adŭp-i. TUHAN bada anak adi sawŭn Uriah mbŭh biranak yŭn David bana birandam. 16 David bidua ka Tapa mite anak anŭ bua. Ayŭh dŭh an man tadŭ tadŭ kayuh, ka barang ngarŭm di birit-i ayŭh guring di samen. 17 Bara pinurung-i di istana di ka yŭn-i ka suba bada ayŭh makat, pak ayŭh abah buang abah man ani ani ayō ngara. 18 Ndi minggu ripas anŭ, anak anŭ kabŭs, ka bara pinurung David taru kidaan di ayŭh. Ngara nang, “Sitadŭn anak anŭ gibabŭ udip, David dŭh an nam ata kan ata minyu ngga ayŭh. Simuki ata re kidaan di ayŭh nang anak-i mbŭh kabŭs? Te ayŭh ida ida ngga adŭp-i!” 19 Kan David kiris ngara sigayas dupan adŭp ngara, ayŭh rasu puan anak anŭ mbŭh kabŭs. Jadi ayŭh siken ngara, “Mbŭh kabŭs kah anak ku anŭ?” “Mbŭh kabŭs,” ngara nam. 20 David makat so samen, mamuh, nyinod ubok-i, ka nyambi piraka-i. Komŭnŭ ayŭh di ka ramin TUHAN di simayang. Kan ayŭh pari ka istana, ayŭh mite pinguman ka rasu man kan-i mbŭh dog ngidang. 21 “Kieh dŭh mirati kayuh ati,” bara pinurung-i nang di ayŭh. “Sitadŭn anak anŭ gibabŭ udip, kaam sien buang dŭh an man; pak kan ayŭh mbŭh kabŭs, kaam makat ka man!” 22 “Sawŭ,” David nam, “Aku sawŭ bipusa ka sien sitadŭn ayŭh gibabŭ udip. Aku pikir TUHAN an masi di aku ka dŭh bada anak anŭ kabŭs. 23 Pak madin ayŭh mbŭh kabŭs, ani sah aku bipusa? Bisa kah aku bada ayŭh pari udip? Ndi andu adŭp ku re di ka tarun adi yŭn-i anŭ, pak ayŭh dŭh bisa pari ka aku.” 24 David nyaduh sawŭn-i Bathsheba. Ayŭh nyibŭŭs ngga ayŭh, ka ayŭh biranak ndi anak dari, adi David kadŭn Solomon. TUHAN rindu anak anŭ 25 ka pesan Nathan bada kadŭn anak anŭ Jedidiah, sabab TUHAN rindu ayŭh. 26 Di tipuh anŭ Joab pijuu biperang an sirabut Rabbah, sindŭ kupo Ammon, ka mbŭh sindŭk re dapŭd sirabut-i. 27 Ayŭh pait pinyisung ka David bada kidaan: “Aku mbŭh nyerang Rabbah ka mbŭh sirabut pagong tibŭn-piin. 28 Madin kaam bisa nguruk bara soldadu mai, ka adŭp mai nyerang kupo anŭ ka sirabut-i. Dŭh aku raan dapŭd dŭn ko sirabut-i.” 29 Jadi David nguruk bara soldadu-i, di ka Rabbah, nyerang-i, ka ngarah-i. 30 So ubak tibudo Molech tapa daya Ammon David tambit ndi makota mas adi kira ka 35 kilogram bat-i ka adi biyŭn batuh brega dieh. David tambit batuh brega anŭ ka na-i di makota adŭp-i. Ayŭh tambit gŭh mua kiang kayuh sirapas so kupo anŭ 31 ka bada bara daya so kupo anŭ nyiraja ngga grigaji, sakor basi, kapak basi, ka takan ngara bada nyiraja di yŭn daya ndai batuh batā. Ayŭh ndai simŭnŭ gŭh ngga bara daya di sopŭrŭg kupo bŭkŭn di Ammon. Komŭnŭ ayŭh ngga bara soldadu-i pari ka Jerusalem.

2 Samuel 13

1 Anak David adi dŭn Absalom biyŭn sude dayung adi ramus, buang gibayuh banan. Amnon, ndi so bara anak David adi bŭkŭn, awang ayŭh. 2 Amnon ruai awang Tamar ndŭg ka birandam, amai rah gaya-i mating aran-i tungang dapu ayŭh. Ayŭh dayung tibŭn, ka dŭh dog bada bidapŭd ngga dari. 3 Pak ayŭh biyŭn ndi naan jerā dŭn Jonadab, adi pitar darŭm atin arap-i, anak Shammah jurud David. 4 Jonadab nang di Amnon, “Kuu inŭh anak raja, pak mani barang andu aku kiris kuu susah. Ani har?” “Aku awang Tamar, sude Absalom adi madis ku,” ayŭh nam. 5 Jonadab nang di ayŭh, “Kuu ngakar sungoh ka di guring. Kan sama mu mandŭg tudu kuu, nang di ayŭh, ‘Turung bada sude ku Tamar mandŭg di sabu aku. Aku raan ayŭh ndai pinguman digiti di yŭn aku tungang kiris ayŭh, ka komŭnŭ adŭp-i ngidang aku.’” 6 Jadi Amnon ngakar sungoh ka di guring. Raja David tudu ayŭh, ka Amnon nang di ayŭh, “Turung bada Tamar mandŭg ka ndai kue digiti di yŭn aku tungang kiris ayŭh, ka komŭnŭ adŭp-i ngidang aku.” 7 Jadi David pait pinganang ka Tamar di istana: “Di ka ramin Amnon ka ndai pinguman yŭn-i.” 8 Tamar di kamanŭ ka kiris Amnon guring di pangō. Ayŭh tambit kada tibaduk, kunyu-i, ka ndai kue diginŭ di yŭn Amnon tungang kiris ayŭh. Ayŭh ndai kue 9 ka kadi-i so kuari ka ngidang Amnon, pak ayŭh abah man. Amnon nang, “Bada sopŭrŭg daya bu” Ngara duwŭh mbŭh sadi diginŭ. 10 Komŭnŭ Amnon nang di ayŭh, “Taban kue anŭ kamati di pangō ku ka adŭp mu sabu aku.” Ayŭh tambit kue anŭ ka di ka yŭn-i. 11 Darŭm Tamar sabu ayŭh, ayŭh tama Tamar ka nang, “Ja guring ngga aku!” 12 “Abah aku,” Tamar nang. “Dŭhnyah takan aku ndai kayuh adi pimangŭh adŭp nŭh! Arap pingandai adi mun anŭ! 13 Simuki aku re kiren raŭn ku di sirung jawin daya bagŭ te? Mun kuu, kuu re dog ngamun di dupan daya Israel. Turung kidaan di raja, ayŭh tatu bisa nggen aku di kuu.” 14 Pak Amnon dŭh an tunda pinganang-i; ka amai ayŭh bake so Tamar, ayŭh muak ayŭh ka miragag ayŭh. 15 Komŭnŭ Amnon biyŭn atin ruai tiru di Tamar; ayŭh tiru di Tamar madin rabis dŭ so pinyiawang-i di ayŭh dawŭ-i. Amnon nang di ayŭh, “Bu so ti!” 16 “Dŭh,” ayŭh nam. “Bada aku bu mun anŭ inŭh kayuh adi rabis sarah so kayuh adi kuu bauh ko ndai!” Pak Amnon dŭh piduri kayuh adi nang-i; 17 ayŭh bagan daya gaji-i buang nang, “Taban dayung ati bu so ti! Taran ayŭh ka sapa ka ngusi tiban!” 18 Daya-gaji na ayŭh ka sapa ka ngusi tiban. Tamar nēn jipo-ambu adi ambu tangan-i, siraru-i piraka adi anak raja adi bayuh banan pakai di jaman anŭ. 19 Ayŭh ngabu apŭk di ubak-i, nyiratak jipo ambu-i anŭ, ka ngga tangan-i nutu jawin-i ayŭh bu buang sien. 20 Kan jurud dari-i Absalom kiris ayŭh, Absalom siken, “Agi kah Amnon ngaso kuu? Ko sien, sude, dŭhnyah bada kayuh adi mun anŭ bana nyusah kuu. Ayŭh anŭ kaka mu, ka dŭhnyah kidaan di tadŭ tadŭ daya pasar kayuh anŭ.” Jadi Tamar rŭŭ di ramin Absalom, susah buang nyadi adŭp-i. 21 Kan Raja David dingah kayuh adi mbŭh jadi, ayŭh mbŭh ruai bangok. 22 Absalom mbŭh raru tiru di Amnon amai-i ko miragag sude-i Tamar ndŭg ka dŭh an minyu ngga ayŭh. 23 Duwŭh sawa ripas anŭ Absalom gumbak buruh biri-i di Baal Hazor, dŭh jo so kupo Ephraim, ka ayŭh bagan sopŭrŭg anak dari raja bada di kamanŭ. 24 Ayŭh di ka yŭn Raja David ka nang, “Tuan Raja, aku ndai gawai gumbak buruh biri ku. Bisa kah kaam ngga bara pinurung mai mandŭg ka gawai anŭ?” 25 “Dŭh tungang nak,” raja nam. “Dŭh gŭh-i kana di kuu kambŭi sopŭrŭg ami di.” Absalom darah mite, pak raja babŭ gŭh nang adŭp-i dŭh tungang di; gŭgŭh-i bada Absalom maad adŭ. 26 Pak Absalom nang, “Kambŭi sakanŭ, piji ka kaam bada jurud ku Amnon di?” “Ani sah ayŭh di?” raja siken. 27 Pak Absalom darah mite ndŭg ka David bada adŭ Amnon ngga sopŭrŭg jurud-i adi bŭkŭn di ngga Absalom. Absalom ndai gawai bās adi situgu yŭn raja 28 ka muko nakit kidaan di daya gaji-i: “Nakit ngatin sinde Amnon nok bagŭ, ka komŭnŭ kan aku nggen pinganang ku, angān siŭ ayŭh. Dŭhnyah taru. Adŭp ku re dapu tanggong. Dŭhnyah taru, ndai adŭ!” 29 Jadi bara daya-gaji tunda pinganang Absalom ka siŭ Amnon. Sopŭrŭg anak David adi bŭkŭn maad kuda ngara adi pinakan kaldi ka babak bu. 30 Atan ngara babŭ di aran mbŭh re ndŭg arŭn, David agi dog kidaan: “Absalom mbŭh siŭ sopŭrŭg anak mai; ndi naan mating gŭh dŭm!” 31 Raja rasu mijog, nyiratak piraka-i darŭm susah, ka taran adŭp-i ka tana. Bara daya-gaji adi agi diginŭ nyiratak gŭh piraka ngara. 32 Pak Jonadab, anak jurud David, Shammah, nang, “Tuan Raja, ngara dŭh siŭ sopŭrŭg anak mai. Kaŭs-i Amnon adŭ adi kabŭs. Kaam bisa puan so Absalom adi muko nang adŭp-i muko ndai pikir-i re ndai simŭnŭ so andu Amnon miragag sude-i Tamar. 33 Jadi dŭhnyah sabah agah adi nang sopŭrŭg anak mai mbŭh dog siŭ; kaŭs-i Amnon adŭ adi dog siŭ.” 34 Sitadŭn anŭ, Absalom mbŭh bu di bisukan. Nganŭ gŭh soldadu adi aŭn bijaga kiris bara daya bagŭ mandŭg mūn sandah di aran so Horonaim. Ayŭh di ka yŭn raja ka kidaan kayuh adi-i kiris. 35 Jonadab nang di David, “Anŭ bara anak mai mandŭg, sak adi nang ku tejah.” 36 Dŭh tui ripas ayŭh ko nang sakanŭ, bara anak David mŭrŭt; ngara rasu sien, ka David ngga bara pinurung-i samah nyisakuk sien. 37-38 Absalom bu ka di ka yŭn raja Talmai anak Ammihud di Geshur, ka rŭŭ diginŭ tian taruh sawa. David tui muās anak-i Amnon; 39 pak kan ayŭh muko ngurid Amnon, ayŭh jabŭng di anak-i Absalom.

2 Samuel 14

1 Joab puan raja David mbŭh raru jabŭng di Absalom, 2 jadi ayŭh bada daya bagan ndi naan dayung adi pitar adi rŭŭ di Tekoa. Kan ayŭh mbŭh mandŭg, ayŭh nang di ayŭh, “Kuu ngakar mun daya ngurid; nēn piraka ngurid mu, ka dŭhnyah nyinod ubok mu. Bada adŭp mu mun daya adi mbŭh tui ngurid. 3 Di ka yŭn raja ka nang di ayŭh kayuh adi kidaan ku di kuu.” Jadi Joab kidaan di ayŭh kayuh adi patut-i nang. 4 Dayung anŭ di ka yŭn raja, mutu ubak-i ngga stabi, ka nang, “Turung aku, Tuan Raja!” 5 “Ani raan mu?” raja siken ayŭh. “Aku ati dayung uban adi sirata, tuan,” ayŭh nam. “Banŭh ku mbŭh kabŭs. 6 Tuan, aku biyŭn duwŭh madis anak dari; ndi andu ngara duwŭh bikaii di sapa tarun, ka diginŭ mating daya ngasah ngara, ka ndi naan so ngara siŭ dingan-i. 7 Ka madin, tuan, sopŭrŭg jurud madis ku nyusah aku ka mite aku nyerah anak dari ku ka ngara, siŭn ngara siŭ ayŭh amai ko siŭ sude-i. Kambŭi ngara siŭ ayŭh, aku mbŭh re dŭh biyŭn anak dari. Ngara re pirusak sikasŭn pingarap ku, ka banŭh ku re dŭh biyŭn anak dari adi re gati ayŭh.” 8 “Panu maad kuu,” raja nam, “aku re ngatur har anŭ.” 9 “Tuan Raja,” ayŭh nang, “Ani bait ani kayuh adi kaam ndai, aku ngga rawang ku dapu tanggong kambŭi agi ani ani pinyusah dog kaam; kaam ngga rawang mai dŭh sarah.” 10 Raja nam, “Kambŭi agi daya nyusah kuu, taban ayŭh ka yŭn ku, ka ayŭh dŭh re tia nyusah kuu.” 11 Dayung anŭ nang, “Tuan Raja, turung bidua ka TUHAN adi Tapa mai, isa jurud madis ku adi an maras dendam yŭn anak ku adi dog siŭ dŭh ndai sarah adi rabis arap, anŭ inŭh siŭ anak ku anŭ ndi.” “Aku bijanji ngga adŭn TUHAN adi udip,” David nam, “anak mu dŭh re mani mani.” 12 “Turung, Tuan Raja, bada aku nang dŭm ndi dinge kayuh,” dayung anŭ nang. “Nang,” ayŭh nam. 13 Ayŭh nang di raja, “Mani kaam ndai sarah adi mun anŭ di tunduh daya Tapa? Kaam dŭh bada anak dari adŭp mai mari ripas ko dog taran ka tarun tana bangsa bŭkŭn, ka kaam mbŭh nunggu adŭp mai ngga pinganang adi adŭp mai mbŭh piruah tejah. 14 Sopŭrŭg ta re kabŭs; ata mbŭh keya ka piin adi babas di tana, adi dŭh bisa dog tambit pari. Adŭp Tapa dŭh gŭh bada daya adi mbŭh kabŭs pari udip dinge, pak raja bisa piji ka bada daya adi dog taran ka rais tami pari. 15 Tuan Raja, aku mbŭh mandŭg di minyu ngga kaam sabab daya nyusah aku. Aku pikir aku patut minyu ngga kaam, ka harap kaam dapŭd ndai nanyam pimite ku. 16 Aku pikir kaam an dingah kayuh nang ku ka nyiramat aku so daya anŭ adi an siŭ anak ku samŭn adŭp ku buang an kadi kieh so tana adi Tapa mbŭh nggen di daya-I. 17 Aku nang darŭm asŭng ku, janji mai tuan, bisa bada aku siramat, sabab raja mbŭh keya ka malaikat Tapa ka dapŭd ngatŭn kayuh adi kana so kayuh adi arap. Isa-i TUHAN adi Tapa mai agi ngga kaam!” 18 Raja nam, “Aku an siken ndi kayuh so kuu, ka kuu dŭhnyah sukan kayuh so aku.” “Siken, Tuan Raja,” ayŭh nam. 19 “Kayuh adi ndai mu ati so pingatur Joab kah?” raja siken ayŭh. Ayŭh nam, “Aku bipayu ngga sopŭrŭg kayuh kudus, Tuan Raja, mating aran aku re dŭh nam pinyiken mai. Taŭn-i Joab adi pinurung mai inŭh adi kidaan di aku kayuh adi bada-i aku ndai ka nang. 20 Pak ayŭh ndai simŭnŭ ngga nyirase kayuh anŭ. Tuan Raja inŭh bijak mun malaikat Tapa ka puan ani ani adi jadi.” 21 Ripas anŭ raja nang di Joab, “Aku mbŭh ndai pikir ku an ndai kayuh adi raan mu. Panu di tambit pimara anŭ, Absalom, ka taban ayŭh pari kamati.” 22 Joab sidikang di tana di sirung jawin David darŭm stabi, ka nang, “Tapa nyiberkat kaam, Tuan Raja! Aku puan kaam munos asŭng di aku, sabab kaam mbŭh nyibandar pimite ku.” 23 Joab matak ka Geshur ka taban Absalom pari ka Jerusalem. 24 Pak raja ko nggen ukum nang Absalom dŭh bisa rŭŭ di istana. “Aku dŭh raan kiris ayŭh,” raja nang. Jadi Absalom rŭŭ di ramin adŭp-i ka dŭh-i bidapŭd ngga raja. 25 Di Israel mating daya timagah ramus mun Absalom; so ubak ndŭg tŭbŭn trinju kaja-i mating arap. 26 Ubok-i tabar, ari-i kapŭg ndi sawa ndi sidah kan-i mbŭh paŭh ambu buang bat. Ayŭh dŭh siŭn dŭh duwŭh kilogram nanyam adi patut yŭn raja. 27 Absalom biyŭn taruh madis anak dari ka ndi naan anak dayung dŭn Tamar, dayung adi raru ramus. 28 Absalom rŭŭ duwŭh sawa di Jerusalem dŭh bidapŭd raja. 29 Sabab anŭ ayŭh bada Joab di ka yŭn adŭp-i, an bada ayŭh di ka yŭn raja yŭn adŭp-i; pak Joab abah mandŭg. Absalom bagan ayŭh dinge, ka Joab babŭ gŭh dŭh an mandŭg. 30 Jadi Absalom nang di bara daya gaji-i, “Tingga, ŭmŭh Joab dŭh jo so jaku, ka agi jeri dog purun dieh. Panu di badang-i.” Jadi ngara matak ka badang ŭmŭh-i anŭ. 31 Joab di ka yŭn ramin Absalom ka nang, “Mani daya daya-gaji mu badang ŭmŭh ku?” 32 Absalom nam, “Sabab kuu dŭh an mandŭg kan aku bagan kuu. Aku raan kuu di ka yŭn raja ka minyu yŭn ku: ‘Mani aku bu so Geshur ka rŭŭ digiti? Mbŭh kana dŭ inŭh aku rŭŭ diginŭ.’” Absalom pijuu nang, “Aku raan kuu ngatur pimanu ku di bidapŭd ngga raja, ka kambŭi aku sarah, ayŭh bisa nggen ukum kabŭs di aku.” 33 Jadi Joab di ka yŭn Raja David ka kidaan di ayŭh kayuh adi Absalom ko nang. Raja bagan Absalom. Absalom mandŭg ka yŭn-i ka mutu ubak-i di sirung jawin-i. Raja kambat ayŭh ngga sium.

2 Samuel 15

1 Ripas anŭ, Absalom sidia krita kuda ka kuda kuda yŭn adŭp-i, ka rimŭh puru naan daya adi tukang nguru adŭp-i. 2 Ayŭh ari makat awar ka di mijog di bŭngŭn aran di tiban-bās kupo. Kan tadŭ tadŭ daya murah re bada raja ngatur kaii-i, Absalom bagan ayŭh ka siken so ki ayŭh. Ka ripas daya anŭ ko kidaan di ayŭh so tibaran-asar aki ndi ayŭh, 3 Absalom ari nang, “Ukum-adat tura ka parad mu, pak mating pingarun raja adi tukang dingah pinyusah mu.” 4 Ka ayŭh ari gŭh nang, “Kasi kah aku ati akim! Kambŭi daya mandŭg ka yŭn ku taban kaii puan kah pimite-i, aku bisa turung ayŭh.” 5 Kan daya mandŭg tudu Absalom ka mutu ubak ka ayŭh, Absalom ari tudu daya anŭ, dakŭp ayŭh, ka sium ayŭh. 6 Absalom ndai simŭnŭ di barang naan daya Israel adi mandŭg an ngadu kayuh ka raja, ngapŭi meh ngara nundok di ayŭh. 7 Kan-i mbŭh ripas pat sawa, Absalom nang di Raja David, “Tuan, bada aku di ka Hebron di sita janji adi aku muko ndai ngga TUHAN. 8 Sitadŭn aku rŭŭ di Geshur di Syria, aku bijanji ngga TUHAN nang kambŭi Ayŭh bada aku pari ka Jerusalem, aku an nyambah Ayŭh di Hebron.” 9 “Kuu bisa di,” raja nang di ayŭh. Jadi Absalom di ka Hebron. 10 Pak ayŭh pait pinyisung ka sopŭrŭg daya Israel bada nang, “Kan angān dingah jawŭn trompet, angān nyirais nang, ‘Absalom mbŭh jadi raja di Hebron!’” 11 Mbŭh agi duwŭh ratus naan daya adi muko dog bagan Absalom mbŭh sua ngga ayŭh so Jerusalem; ngara dŭh puan ani ani pasar pekat anŭ pak matak ngga sanang asŭng. 12 Ka sitadŭn Absalom jugan sadis, ayŭh pait daya ka kupo Gilo bada bagan Ahithophel, ndi naan daya adi tukang pitayan yŭn Raja David. Pekat rawan raja mbŭh jadi rabis bake, ka bara pinunda Absalom mbŭh bitambah bagŭ. 13 Ndi naan pinyisung kidaan di David, “Bara daya Israel mbŭh bipekat ngga Absalom.” 14 Jadi David nang di sopŭrŭg pinurung-i adi agi ngga ayŭh di Jerusalem, “Ata dŭh siŭn dŭh bu madin kambŭi ata an nyiramat adŭp ta so Absalom! Rikas! Kambŭi dŭh ayŭh re rikas ndŭg ti ka ngarah ka siŭ barang naan ata di kupo!” 15 “Sawŭ ayŭh, Tuan Raja,” ngara nam. “Kieh mbŭh sidia an ndai ani ani adi bada mai.” 16 Jadi raja bu, ayō sopŭrŭg rawang-i ka bara pinurung-i, adŭ-i simŭng naan dayung nyikŭn, adi-i tingge bada sita istana. 17 Darŭm raja ngga sopŭrŭg daya-i bu so kupo, ngara nyasa di sikasŭn ramin. 18 Sopŭrŭg pinurung-i mijog sindŭk ayŭh darŭm bara pingibān raja murah di ka jawin. Nŭm ratus naan soldadu adi tunda ayŭh so Gath murah gŭh, 19 ka raja nang di Ittai, pingubak ngara, “Mani angān sua ngga kieh? Pari ka di rŭŭ ngga raja adi bauh. Kuu daya pinami, daya nupang jo so rais adŭp mu. 20 Kuu gibayuh tui rŭŭ digiti, jadi simuki aku re bada kuu sua bigandon ngga aku? Pimanu adŭp ku dŭh gŭh aku puan. Panu pari, taban sopŭrŭg daya mu; ka mite TUHAN mandis ka tŭtŭd ngga kuu.” 21 Pak Ittai nam, “Tuan Raja, aku bipayu di kaam ngga adŭn TUHAN aku re ari sua ngga kaam ka tadŭ yŭn mai di, ndŭg ka kabŭs bait kani.” 22 “Kana!” David nam. “Pijuu garang panu!” Jadi Ittai di ngga sopŭrŭg daya-i samŭn bara rawang ngara. 23 Bara daya sien darŭm bara pinunda David matak. Raja mutas sungi Kidron, dog tunda bara daya-i, ka samah panu nuju tarun tana-pajam. 24 Zadok adi imam agi diginŭ, ka ayō ayŭh agi bara daya Levi, tawid Pati Simanya kudus. Ngara piguru-i ka dŭh pakat-i dinge ndŭg ka sopŭrŭg daya mbŭh abo bu tingge kupo anŭ. Imam Abiathar agi gŭh diginŭ. 25 Komŭnŭ raja nang di Zadok, “Taban Pati Simanya anŭ pari ka kupo. Kambŭi TUHAN munos asŭng-I di aku, ndi andu Ayŭh re bada aku pari di tingga-i samŭn tarun adi yŭn-i dog na. 26 Pak kambŭi Ayŭh dŭh munos asŭng-I di aku, isa-i Ayŭh ndai di tunduh aku ani ani adi raan-I.” 27 Ayŭh pijuu nang di Zadok, “Tingga, taban anak mu Ahimaaz ngga Jonathan adi anak Abiathar ngga pari ka kupo buang dŭh bidudu. 28 Sitadŭn kuu diginŭ, aku re kajŭn di yŭn mutas sungi di tarun tana-pajam ndŭg ka aku mbŭh dingah agah so kuu.” 29 Jadi Zadok ngga Abiathar taban Pati Simanya anŭ pari ka Jerusalem ka rŭŭ diginŭ. 30 David maad Sandah Kanā buang sien; ayŭh dŭh bikasut ka ubak-i dŭh dog nutu, tandā ayŭh susah. Sopŭrŭg adi tunda ayŭh nutu ubak buang ngara sien gŭh. 31 Kan David dog kidaan nang Ahithophel mbŭh tunda Absalom, ayŭh bidua, “Turung, TUHAN, bada pinyitayan Ahithophel marui jadi au-tarun!” 32 Kan David mbŭh ndŭg tibung sandah, di tarun yŭn bisambah, jerā adi bisa-i sabah, Hushai daya Archi bidapŭd ngga ayŭh taban piraka-i tiratak ka ubak-i kais da tana. 33 David nang di ayŭh, “Dŭh re jadi kana di aku kambŭi kuu sua ngga aku, 34 pak kuu bisa turung aku darŭm kuu pari ka kupo ka kidaan di Absalom nang kuu re so madin bituan di ayŭh nimun kuu mbŭh tŭtŭd bituan di sama-i. Ka ngga situngang tungang mu matah pinyitayan adi Ahithophel nggen. 35 Imam Zadok ngga imam Abiathar re agi diginŭ; kidaan di ngara sopŭrŭg kayuh adi kuu dingah di istana raja. 36 Agi anak anak ngara ayō ngara, ka kuu bisa pait ngara ka aku taban agah sopŭrŭg kayuh adi kuu mbŭh dingah.” 37 Jadi Hushai, adi jerā David, pari ka kupo, pak di tika Absalom aŭn mandŭg kamanŭ.

2 Samuel 16

1 Kan David mbŭh mua juan-i rewan tibung sandah anŭ, ayŭh tipia bidapŭd ngga Ziba, daya-gaji Mephibosheth, adi agi taban ndi pasang kaldi kabis 200 baru ruti, siratus bŭtŭs buwa anggor adi pisŭk, siratus bŭtŭs buwa adi tibŭn, ka ndi bŭrŭh-kurit adi puno ngga wain. 2 Raja David siken ayŭh, “Re mu simuki ngga sopŭrŭg kayuh anŭ?” Ziba nam, “Kaldi kaldi ati inŭh yŭn rawang Tuan Raja, ruti ngga buwa ati inŭh yŭn bara daya mai man, ka wain ati inŭh re ngara nok kan ngara mbŭh kawŭk di tarun tana-pajam.” 3 “Diki Mephibosheth, sukuh tuan mu Saul?” raja siken ayŭh. “Ayŭh rŭŭ di Jerusalem,” Ziba nam, “sabab ayŭh puan nang bara daya Israel re nggen pari di ayŭh pritah babai-i Saul.” 4 Raja nang di Ziba, “Sopŭrŭg kayuh adi Mephibosheth dapu inŭh jamu.” “Aku ati daya-gaji mai,” Ziba nam. “Isa-i aku ari pimunos asŭng mai Tuan Raja.” 5 Kan Raja David mbŭh ndŭg Bahurim, ndi so bara madis Saul, Shimei anak Gera, mandŭg di tudu ayŭh buang-i mangu ayŭh. 6 Shimei rasu migarang batuh ka David samŭn bara pinurung-i, sunggu David dog kirurung bara daya-i ka bara pingibān-i. 7 Shimei mangu ayŭh ka nang, “Bu so ti! Bu so ti! Pinyiŭ! Pinyamun! 8 Kuu tambit pritah Saul, ka madin Tapa mbŭh ngukum kuu amai daya darŭm rawang Saul bagŭ muko mu siŭ. TUHAN mbŭh nggen pritah mu ka anak mu Absalom, ka kuu inŭh mbŭh rusag, kuu adi pinyiŭ!” 9 Abishai, adi sama-i Zeruiah, nang di raja, “Tuan Raja, mani kaam tandah kasong ati mangu kaam? Bada aku di kamanŭ ka kapŭg ubak-i!” 10 “Ati dŭh har mu,” raja nang di Abishai ka di jurud-i Joab. “Kambŭi ayŭh mangu aku sabab TUHAN bada ayŭh ndai simŭnŭ, mating daya biyŭn kuasa re siken mani ayŭh ndai simŭnŭ?” 11 Ka David nang di Abishai ka di sopŭrŭg bara pinurung-i, “Anak adŭp ku an siŭ aku; jadi simuki meh angān re gŭgŭh kiris urah daya Benjamin ati? TUHAN bada ayŭh mangu aku; tandah ayŭh ka awang adŭp-i ndai simŭnŭ. 12 Kadŭ TUHAN re kiris pinyusah ku ka nggen di aku berkat ngga gati pangu-i.” 13 Jadi David ngga bara daya-i pijuu pimanu ngara. Shimei tunda ngara, panu kadŭg bŭngŭn sandah; ayŭh mangu buang migarang batuh ngga tana ka ngara buang-i panu. 14 Raja ngga sopŭrŭg daya-i mbŭh raru kawŭk kan ngara mbŭh ndŭg Jordan, ka diginŭ ngara rŭŭ ka guru. 15 Absalom ngga sopŭrŭg daya Israel adi ngga ayŭh mŭrŭt Jerusalem, ka Ahithophel agi gŭh ngga ngara. 16 Kan Hushai, jerā adi David sabah, bidapŭd ngga Absalom, ayŭh nyirais nang, “Siramat ambu umbur ka tuan raja! Siramat ambu umbur ka tuan raja!” 17 “Munki meh pinyitŭtŭd mu madin di jerā mu David?” Absalom siken ayŭh. “Mani kuu dŭh tunda ayŭh?” 18 Hushai nam, “Simuki aku re bisa tunda ayŭh? Aku tunda sianŭ adi TUHAN mbŭh mien, adi bara daya ati mbŭh mien, ka adi sopŭrŭg daya Israel mbŭh mien. Aku re babŭ ngga kaam. 19 Asi boh re ku yŭn bituan, kambŭi dŭh di anak tuan ku? Nimun aku muko bituan di sama mu, simŭnŭ gŭh madin aku bituan di kaam.” 20 Komŭnŭ Absalom bigiring nura Ahithophel ka nang, “Madin ata mbŭh digiti, ani meh pinyitayan mu yŭn kieh?” 21 Ahithophel nam, “Panu di guring ngga dayung dayung nyikŭn sama mu adi-i tingge bada jaga istana. Simŭnŭ bara daya di Israel re puan nang sama mu mbŭh nyirundeng kuu pinganyu-i, ka bara pinunda mu re rabis dog ngatat.” 22 Jadi ngara ndai bari yŭn Absalom di tibung istana, ka di sirung jawin daya bagŭ Absalom nyibŭŭs ngga dayung dayung nyikŭn sama-i. 23 Tadŭ tadŭ pinyitayan so Ahithophel di jaman anŭ dog trima keya ka pinganang so adŭp Tapa; So-duwŭh ngara, David ngga Absalom tunda-i.

2 Samuel 17

1 Dŭh tui ripas anŭ, Ahithophel nang di Absalom, “Bada aku mien simŭng duwŭh ribu naan daya, ka sikambŭh aku matak di nyerang David. 2 Aku re nyerang ayŭh darŭm ayŭh mbŭh kawŭk buang dŭh bigaya. Ayŭh re taru, ka sopŭrŭg daya-i re bu. Aku re siŭ kaŭs-i raja 3 ka komŭnŭ sopŭrŭg daya-i aku re taban ka kuu, nimun pingaten dayung pari ka banŭh-i. Kuu raan siŭ ndi naan daya adŭ; bara adi bŭkŭn dŭh re mani mani.” 4 Pinyitayan anŭ sak adi kana di Absalom ka di sopŭrŭg pinguru daya Israel. 5 Absalom nang, “Bagan Hushai, ata suba dingah tung jangi pinganang.” 6 Kan Hushai mandŭg, Absalom nang di ayŭh, “Anŭ inŭh pinyitayan adi Ahithophel mbŭh nggen di kieh; bisa kah kieh tunda-i? Kambŭi dŭh, kuu kidaan di kieh ani patut ami ndai.” 7 Hushai nam, “Pinyitayan adi Ahithophel nggen di angān saba ati dŭh-i kana. 8 Kuu puan nang sama mu David ngga bara daya-i daya adi pandai birawan; tambah dinge ngara mangah keya ka sindŭ buāng adi mbŭh asa anak-i. Sama mu soldadu adi pandai birawan ka dŭh-i rŭŭ briyŭn ngga daya-i singarŭm. 9 Madin tong-i kadŭ ayŭh mbŭh bisukan di darŭm tang puan kah di tarun bŭkŭn. Pasu David nyerang daya mu, asi asi adi dingah taŭn re nang daya mu mbŭh arah. 10 Ka daya adi siabo pagan mun singah meh re taru sabab sopŭrŭg daya di Israel puan nang sama mu soldadu adi timagah ka bara daya-i taŭn daya adi pandai birawan. 11 Jadi pinyitayan ku inŭh kuu taban sopŭrŭg daya Israel so bŭngŭn rais ndi ndŭg bŭngŭn rais andi bada tikuruk, ka kiang ngara kiang sumat di pang rawŭt, ka adŭp mu taban ngara di biperang. 12 Kieh re jiroh David di barang yŭn-i, ka nyerang ayŭh diŭ so-i puan ani kayuh adi jadi. Mating re dŭm bait-i ayŭh puan kah daya-i. 13 Kambŭi ayŭh bu ka darŭm kupo, sopŭrŭg daya ta re taban taris ka tarik kupo anŭ ka darŭm dau di sagān. Ndi panggar batuh mating gŭh re dŭm di tibung sandah anŭ.” 14 Absalom ngga sopŭrŭg daya Israel nang, “Pinyitayan Hushai agi kana dŭ so tung Ahithophel.” TUHAN mbŭh natu nang pinyitayan Ahithophel dŭh bisa dog pakai, isa pinyirusag nyatŭk Absalom. 15 Ripas anŭ Hushai kidaan di imam Zadok ngga Imam Abiathar pinyitayan adi-i ko nggen di Absalom ngga di bara pinguru Israel ka pasar pinyitayan so Ahithophel. 16 Hushai nang, “Rikas, madin! Pait pinganang ka David bada dŭh nyirŭmŭn di pang sungi anŭ di tarun tana-pajam, pak rikas mutas yang Jordan, isa ayŭh ngga bara daya-i dŭh dog nakap ka dog siŭ.” 17 Jonathan anak Abiathar ngga Ahimaaz anak Zadok agi kajŭn di rubang piin Enrogel, di sapa Jerusalem, sabab ngara dŭh raan dog kiris mŭrŭt kupo anŭ. Ndi naan daya-gaji adi dayung, siraru-i di ka kidaan di ngara kayuh adi mbŭh jadi, ka komŭnŭ ngara di kidaan di Raja David. 18 Pak ndi andu ndi naan anak dari tipia kiris ngara, ka-i rasu kidaan di Absalom; jadi ngara rikas di bisukan di ramin ndi naan daya dŭn Bahurim. Ayŭh biyŭn ndi prigi sindŭk ramin-i, ka ngara duwŭh mūn ka darŭm-i. 19 Sawŭn daya anŭ tambit ndi kayuh adi ngga nutu, mamad-i di baba prigi anŭ ka ren gandom di tunduh-i, isa daya dŭh rada ani ani dieh. 20 Bara pinurung Absalom mandŭg ka ramin daya anŭ ka siken di dayung anŭ, “Diki Ahimaaz ngga Jonathan?” “Ngara mbŭh mutas yang anŭ,” ayŭh nam. Bara pinurung anŭ jiroh ngara pak dŭh tungang dapŭd, jadi ngara pari ka Jerusalem. 21 Kan ngara mbŭh bu, Ahimaaz ngga Jonathan ruah so prigi anŭ ka rasu di kidaan di Raja David. Ngara kidaan di ayŭh kayuh adi Ahithophel mbŭh ndai ngga rawan ayŭh ka nang, “Rikas mutas Yang anŭ.” 22 Jadi David ngga bara daya-i rasu mutas yang Jordan, ka ngga isan isan sopŭrŭg ngara mbŭh ndŭg parad mandi-i. 23 Kan Ahithophel kinyam pinyitayan-i dŭh dog tunda, ayŭh na tapas-pinyiguru di tunduh kaldi-i ka pari ka kupo adŭp-i. Ripas-i muko nyirase sopŭrŭg kayuh-i, ayŭh tangid adŭp-i. Ayŭh dog kubur di kubur rawang-i. 24 David mbŭh ndŭg kupo Mahanaim di tika Absalom ngga bara daya Israel mbŭh mutas yang Jordan. ( 25 Absalom mbŭh bada Amasa jadi pingubak bara soldadu gati Joab. Amasa inŭh anak Jether daya Ishmael; sindŭ-i Abigail, adi anak Nahash ka sude dayung Zeruiah adi sindŭ Joab.) 26 Absalom ngga bara daya-i bibari di tarun tana Gilead. 27 Kan David mbŭh ndŭg Mahanaim, ayŭh bidapŭd ngga Shobi anak Nahash so kupo Rabbah di Ammon, ka bidapŭd ngga Machir anak Ammiel so Lodebar, ka bidapŭd ngga Barzillai so Rogelim di Gilead. 28-29 Ngara taban makuk, priok tana, ngga ambok, samŭn pinguman yŭn David ngga bara daya-i: gandom, jeri, pinguman, sirandang gandom, kasang, kasang bireh, ju banyis, chis, krim ngga kudu kudu pŭrŭng biri. Ngara puan David ngga bara daya-i re sibŭrŭk, badŭh asŭng, ka kawŭk di tarun tana-pajam.

2 Samuel 18

1 Raja David taban sopŭrŭg daya-i bada tikuruk, kutung ngara darŭm bagŭ uruk; siribu ngga siratus darŭm ndi uruk ka tijuan pinurung yŭn barang uruk. 2 Komŭnŭ ayŭh pait ngara darŭm taruh tibaran, ngga Joab ka Abishai adi jurud Joab samŭn Ittai so Gath; barang naan dog tijuan jadi pingubak ndi tibaran. Ka Raja nang di bara daya-i, “Adŭp ku re sua ngga angān.” 3 “Kaam dŭh siŭn sua ngga kieh,” ngara nam. “Di pinganyu, kambŭi kieh bu puan kah sitangah so kieh kabŭs mating bŭkŭn-i; pak kaam keya ka simŭng ribu kieh. Kana dŭ kambŭi kaam rŭŭ digiti darŭm kupo ka pait pinyibatu ka kieh.” 4 “Aku re ndai nanyam adi kana sŭn angān nang,” raja nam. Komŭnŭ ayŭh mijog di bŭngŭn tiban-bās kupo atan bara soldadu-i baris ruah darŭm uruk adi siribu ngga adi siratus. 5 Ayŭh nggen ukum di Joab, Abishai, ngga Ittai: “Amai aku, dŭhnyah ida ida ngga pimara anŭ, Absalom.” Ka sopŭrŭg tibaran soldadu anŭ dingah David nggen pesan anŭ ka bara pingubak soldadu-i. 6 Bara soldadu David di ka sapa rais ka bisaad ngga daya Israel di Tarun Ephraim. 7 Bara daya Israel dog ngarah bara soldadu David; mbŭh ruai nang arap-i ngara arah amai duwŭh puru ribu naan daya kabŭs di andu anŭ. 8 Bisaad anŭ minyawit ka barang yŭn di sapa rais, ka bagŭ dŭ daya kabŭs di darŭm tarun so di yŭn biperang. 9 Tipia Absalom bidapŭd ngga kudu kudu naan daya David. Absalom nunggang kuda-i adi pinakan kaldi, ka darŭm-i bikaduh so ribo tŭngŭn kayuh oak, ubak Absalom rakat di karu daan-i. Kuda-i radus bu tingge Absalom bikideng diginŭ. 10 Ndi naan so daya David kiris ayŭh ka kidaan di Joab, “Tuan, aku kiris Absalom bikideng di tŭngŭn kayuh oak!” 11 Joab nam, “Kambŭi kuu kiris ayŭh, mani kuu dŭh siŭ ayŭh diginŭ? Aku bisa nggen di kuu simŭng kiping pirak ngga ndi abŭt kupong.” 12 Pak daya anŭ nam, “Sunggu kuu nggen di aku siribu kiping pirak bait kani, aku dŭh re an pakat trinju ku rawan anak raja. Sopŭrŭg ta muko dingah raja pesan kaam ngga Abishai samŭn Ittai, ‘Amai aku, dŭhnyah ida ida ngga Absalom, pimara anŭ.’ 13 Ka kambŭi aku dŭh tunda pinganang raja ka siŭ Absalom, ka raja puan pasar-i amai ayŭh taŭn dingah agah pasar barang masam kayuh, tatu kaam dŭh re ngibān aku.” 14 “Aku dŭh re saat jam birundeng ngga kuu,” Joab nang. Ayŭh tambit taruh jarok ka jakad-i ka sudo Absalom darŭm ayŭh gibabŭ udip, bikideng di tŭngŭn kayuh oak anŭ. 15 Komŭnŭ simŭng naan soldadu Joab mandŭg ka piradus siŭ ayŭh. 16 Joab mambak trompet ngga bada perang ko, ka bara tibaran soldadu-i pari ko tadak bara daya Israel. 17 Ngara tambit tadang Absalom, taran-i ka darŭm rubang adi tŭrŭp di darŭm tarun anŭ, ka nutu-i ngga tibande tugung batuh. Sopŭrŭg daya Israel bu ka kupo adŭp ngara. 18 Di tika ayŭh gibabŭ udip, Absalom agi pijog ndi batuh pinatŭng yŭn adŭp-i di Rubān Raja, sabab ayŭh dŭh biyŭn anak dari adi re kudip asar-i. Jadi ayŭh kadŭn batuh anŭ ngga dŭn adŭp-i, ka ndŭg andu ati batuh pinatŭng anŭ traŭn dog kadŭn Batuh Pinatŭng Absalom. 19 Ripas anŭ Ahimaaz anak Zadok nang di Joab, “Bada aku di ka yŭn raja taban agah kana nang TUHAN mbŭh nyiramat ayŭh so bara pinganyu-i.” 20 “Dŭhsah,” Joab nang, “andu ati kuu dŭh re taban agah kana. Andu bŭkŭn kuu bisa, pak dŭh andu ati, amai anak raja mbŭh kabŭs.” 21 Komŭnŭ ayŭh nang di urun-i adi daya Ethiopia, “Di ka yŭn raja ka kidaan kayuh adi kuu mbŭh kiris.” Urun anŭ mutu ubak-i ka bikaduh di. 22 Ahimaaz darah, “Aku dŭh piduri ani adi mbŭh jadi; turung bada aku sua taban agah.” “Mani kuu raan ndai simŭnŭ nak?” Joab siken. “Mating upah re mu dapŭd so kayuh anŭ.” 23 “Tadŭ mun-i,” Ahimaaz nang dinge, “Aku raan di.” “Panu garang,” Joab nang. Jadi Ahimaaz bikaduh di ka tambus rubān Jordan, ka rasu rewan urun anŭ. 24 David guru di asah tiban-bās kupo adi tura ka darŭm ngga adi tura ka sapa. Ndi naan adi tukang nyirangga maad ka sambu sindung kupo ka mijog di tibung tiban-bās kupo; ayŭh kiris ndi naan daya bikaduh sadi. 25 Ayŭh bagan ka kidaan di raja, ka raja nang, “Kambŭi ayŭh sadi, ayŭh taban agah kana.” Daya anŭ bikaduh dŭ dŭ sindŭk. 26 Komŭnŭ daya adi tukang nyirangga anŭ kiris adi bŭkŭn bikaduh sadi gŭh, ka ayŭh nang di daya adi tukang jaga tiban-bās kupo, “Tingga! Agi dinge adi bŭkŭn bikaduh mandŭg kamati sadi-i!” Raja nam, “Sianŭ ndi gŭh taban agah kana.” 27 Daya adi tukang nyirangga nang, “Aku kiris sianŭ adi diŭ mun Ahimaaz.” “Ayŭh daya kana,” raja nang, “taban agah kana.” 28 Ahimaaz nggen pinganang tabi ngga sirŭŭn bana di raja, taran adŭp-i ka tana, ka nang, “Puji ka TUHAN adi Tapa mai, adi mbŭh nggen di kaam pimanang ngarah bara daya adi rawan Tuan Raja!” 29 “Siramat kah Absalom, pimara anŭ?” raja siken. Ahimaaz nam, “Tuan, kan pinurung mai Joab pait aku, aku kiris pito, pak aku dŭh puan ani sabab-i.” 30 “Mijog diginŭ,” raja nang di ayŭh; ka ayŭh di mijog diginŭ. 31 Komŭnŭ daya Ethiopia anŭ adi urun mandŭg ka nang di raja, “Aku agi agah kana yŭn Tuan Raja! Andu ati TUHAN mbŭh nggen pimanang di kaam, ngarah sopŭrŭg daya adi rawan kaam!” 32 “Siramat kah Absalom, pimara anŭ?” raja siken. Urun anŭ nam, “Batang ku an bada kayuh adi jadi di ayŭh jadi di sopŭrŭg pinganyu mai, tuan, ka di sopŭrŭg adi rawan kaam.” 33 Raja mbŭh raru susah. Ayŭh di ka birit adi tura ka tiban-bās kupo ka sien. Buang ayŭh di kamanŭ, ayŭh nang, “O anak ku! Anak ku Absalom! Absalom, anak ku! Kana dŭ inŭh aku adi kabŭs gati kuu! Absalom, anak ku!”

2 Samuel 19

1 Joab dog kidaan nang Raja David muās buang ngurid Absalom. 2 Sabab anŭ meh pinyigaŭn pimanang ngara rawan pinganyu mbŭh marui jadi susah yŭn sopŭrŭg tibaran soldadu David di andu anŭ, sabab ngara dingah raja ngurid anak-i. 3 Ngara pari ka kupo ngara pajam mun bara soldadu adi mangŭh amai bu mangān perang. 4 Raja nutu jawin-i ka sien bana, “O anak ku! Anak ku Absalom! Absalom, anak ku!” 5 Joab di ka ramin raja ka nang di ayŭh, “Andu ati kaam mbŭh pimangŭh bara daya mai, bara daya adi ko nyiramat asŭng mai ka asŭng bara anak dari mai ngga anak dayung mai samŭn bara sawŭn mai ka bara dayung nyikŭn mai. 6 Kaam rawan daya adi rindu di kaam, pak batu daya adi tiru di kaam! Mbŭh giranan kaam dŭh biguna di bara pingubak soldadu mai ngga bara soldadu mai. Kiris ku kaam sanang dŭ kambŭi Absalom udip ka sopŭrŭg kieh kabŭs. 7 Panu madin di nyaduh bara daya mai. Aku bipayu ngga adŭn TUHAN kambŭi kaam dŭh ndai simŭnŭ, ndi naan mating gŭh ngara re agi ngga kaam sipagi. Anŭ pinyusah adi re rabis arap so anŭ adi kaam muko kinyam darŭm sitŭkŭd udip mai.” 8 Muko anŭ raja makat, ka di guru sindŭk tiban-bās kupo. Bara daya-i dingah ayŭh agi diginŭ, ka sopŭrŭg ngara mandŭg tikuruk maning ayŭh. Sitadŭn anŭ sopŭrŭg daya Israel mbŭh bu ka kupo adŭp ngara. 9 Sopŭrŭg daya Israel darŭm ndi rais rais bikaii dupan adŭp ngara. “Raja David mbŭh nyiramat ata so bara pinganyu ta,” ngara nang di dingan adŭp ngara. “Ayŭh nyiramat ata so daya Philistia, pak madin ayŭh mbŭh bu mangān Absalom ka mbŭh mating di rais. 10 Ata mbŭh nginyo Absalom jadi raja ta, pak ayŭh mbŭh dog siŭ darŭm perang. Jadi mani meh daya dŭh suba taban Raja David pari?” 11 Agah pasar kayuh adi daya Israel nang mbŭh ndŭg Raja David. Jadi ayŭh pait imam Zadok ngga imam Abiathar bada siken bara pinguru di Judah, “Mani angān raan jadi sikasŭn daya adi turung taban raja pari ka istana-i? 12 Angān bara madis ku, isin kurit adŭp ku; mani angān raan jadi sikasŭn daya adi taban aku pari?” 13 David agi gŭh kidaan di ngara bada nang di Amasa, “Kuu madis ku. So madin kuu daya adi aku tijuan bada jadi pingubak bara soldadu gati Joab. Isa-i Tapa siŭ aku kambŭi aku dŭh!” 14 Pinganang David mbŭh tarik atin sopŭrŭg daya di Judah, ka ngara pait pinganang ka ayŭh bada ayŭh pari ngga sopŭrŭg pinurung-i. 15 Di aran darŭm ayŭh pari, raja bidapŭd ngga bara daya Judah di Yang Jordan, adi mbŭh mandŭg ka Gilgal re nguru ayŭh mutas yang anŭ. 16 Di tika anŭ gŭh Shimei adi daya Benjamin anak Gera so Bahurim bigaut di ka Jordan di bidapŭd ngga Raja David. 17 Ayŭh taban siribu daya so tibaran-asar Benjamin. Ka Ziba, daya-gaji rawang Saul, mandŭg gŭh ngga jangi simŭng rimŭh naan anak dari samŭn duwŭh puru naan daya-gaji; ngara ndŭg Jordan diŭ so raja. 18 Ngara mutas yang anŭ re nguru tibaran raja mutas ka ndai tadŭ kayuh adi raja raan. Darŭm raja aŭn sidia re mutas, Shimei taran adŭp-i di sirung jawin-i 19 ka nang, “Tuan Raja, turung kambŭt sarah ku adi aku ndai di andu kaam bu so Jerusalem. Dŭhnyah ingat sarah ku anŭ, bait bipikir pasar-i dinge. 20 Aku puan, tuan, aku mbŭh bidosa, ka anŭ inŭh sabab aku adi siabo diŭ so tibaran-asar adi tura ka utara adi bidapŭd ngga kaam andu ati Tuan Raja.” 21 Abishai anak Zeruiah minyu, nang-i: “Shimei patut dog ukum kabŭs sabab ayŭh mangu daya adi TUHAN mbŭh mien bada jadi raja.” 22 Pak David nang di Abishai ngga di jurud-i Joab, “Dŭhsah sua nang ani ani. Angān re ndai pinyusah di aku kah? Aku inŭh raja Israel madin, ka mating daya Israel re dog ukum kabŭs andu ati.” 23 Ka-i nang di Shimei, “Aku bijanji kuu dŭh re dog ukum kabŭs.” 24 Komŭnŭ Mephibosheth, sukuh Saul, mandŭg di bidapŭd ngga raja. Ayŭh dŭh ngu kaja-i, gumbak gagap-i bait ngu piraka-i so andu raja bu so Jerusalem ndŭg andu ayŭh pari ngga siramat. 25 Kan Mephibosheth mandŭg so Jerusalem di bidapŭd ngga raja, raja nang di ayŭh, “Mephibosheth, kuu mating sua ngga aku. Mani?” 26 Ayŭh nam, “Kaam puan aku bajang, Tuan Raja. Aku kidaan di daya-gaji ku bada na tapas-pinyiguru di tunduh kaldi ku siŭn aku bisa sua matak ngga kaam, pak ayŭh tingge aku. 27 Ayŭh napŭ aku di sirung jawin Tuan Raja, pak kaam mbŭh keya ka malaikat Tapa. Ngapŭi ndai adŭ nanyam adi kaam kira patut dog ndai di tunduh aku. 28 Sopŭrŭg rawang sama ku taŭn patut dog ukum kabŭs di tangan Tuan Raja, pak kaam mbŭh nyibandar aku man di mija mai. Aku dŭh re tia birani mite tadŭ tadŭ kayuh so Tuan Raja.” 29 Raja nam, “Kuu dŭhsah tia nang ani ani dinge. Aku mbŭh ndai pikir ku, kuu ngga Ziba re samah dapu buat-rata Saul.” 30 “Bada Ziba dapu sopŭrŭg-i,” Mephibosheth nam. “Sanang inŭh atin ku Tuan Raja mbŭh mari ngga siramat.” 31 Barzillai, so Gilead, agi gŭh mandŭg so Rogelim re nguru raja mutas yang Jordan. 32 Barzillai mbŭh minyamba, mai puru sawa umbur-i. Ayŭh raru kaya ka mbŭh tukang nggen pinguman di David di andu ayŭh di Mahanaim. 33 Raja nang di ayŭh, “Sua ngga aku di ka Jerusalem; aku re kingat kuu diginŭ.” 34 Pak Barzillai nam, “Aku dŭh re tui udip; dŭhsah aku tunda Tuan Raja di ka Jerusalem? 35 Aku mbŭh mai puru sawa umbur ku, ka pŭrŭng ku mbŭh madŭd. Aku dŭh tungang kija kayuh man ngga kayuh nok tia, ka dŭh gŭh aku tungang dingah sirŭŭn bara pinyanyi. Ndong ka aku nyusah Tuan Raja adŭ te. 36 Aku dŭh patut re trima upah bās adi mun anŭ. Kiang aku sua nguru kaam ndŭg parad mandi yang Jordan adŭ. 37 Komŭnŭ bada aku pari ka ramin adŭp ku ka kabŭs sindŭk kubur pimas adŭp ku. Ta ati anak dari ku Chimham, ayŭh bisa bituan di kaam. Tuan Raja bisa taban ayŭh, ka ndai yŭn-i ani adi kaam pikir patut.” 38 Raja nam, “Aku re taban ayŭh ka ndai yŭn-i ani adi patut nanyam pinyiraan mu. Ka aku re ndai yŭn mu tadŭ tadŭ kayuh adi mite mu.” 39 Komŭnŭ David ngga sopŭrŭg daya-i mutas yang Jordan. Ayŭh sium Barzillai ka nyiberkat ayŭh, ka Barzillai mari ka ramin adŭp-i. 40 Kan raja mbŭh mutas, dog nguru sopŭrŭg daya Judah ngga sitangah daya Israel, ayŭh radus di ka Gilgal, ka Chimham sua ngga ayŭh. 41 Komŭnŭ sopŭrŭg daya Israel di ka yŭn raja ka nang, “Tuan Raja, mani bara jurud ami, daya Judah, pikir adŭp ngara biyŭn hak taban kaam ngga bu ka nguru kaam, rawang mai, ka bara daya mai mutas yang Jordan?” 42 Bara daya Judah nam, “Kieh ndai simŭnŭ amai raja inŭh ndi so bara ami. Jadi mani kayuh ati bisa bada angān tuas? Ayŭh mating bayar pinguman so kieh, mating gŭh ayŭh nggen di kieh tadŭ tadŭ kayuh.” 43 Daya Israel nam, “Kieh biyŭn simŭng rupet hak rabis dŭ so tung jangān di Raja David, sunggu ayŭh ndi so angān bait kani. Mani angān kinabah kieh? Dŭhnyah kambŭt kieh adi diŭ minyu pasar an taban raja pari!” Pak daya Judah mbŭh rabis gaok so daya Israel darŭm ngara minyu pasar hak ngara.

2 Samuel 20

1 Di Gilgal agi ndi naan daya adi dŭh biguna dŭn Sheba anak Bikri, so tibaran-asar Benjamin. Ayŭh mambak trompet ka nyirais nang, “Dŭhsah piduri David! Dŭhsah tunda ayŭh! O daya Israel, maad adŭ ata!” 2 Jadi daya Israel tingge David ka tunda Sheba, pak daya Judah babŭ an bituan di David ka tunda ayŭh panu so Jordan ndŭg Jerusalem. 3 Kan David mbŭh ndŭg istana di Jerusalem, ayŭh bada simŭng naan dayung nyikŭn-i adi ko-i tingge bada jaga istana dog kurung. Ayŭh nyiran ngara, pak dŭh-i nyibŭŭs ngga ngara. Ngara dog kurung sitŭkŭd umbur ngara mun dayung uban. 4 Raja nang di Amasa, “Bagan bara daya Judah bada tikuruk ka pari kamati ayō ngara girundi.” 5 Amasa matak di bagan ngara, pak ayŭh dŭh pari di tika adi raja muko miratak. 6 Jadi raja nang di Abishai, “Sheba re nyusah ata rabis so Absalom. Taban bara daya ku ngga di jiroh ayŭh, te ayŭh tambit kada kupo adi bikuta ka rupas so tangan ta rai-i.” 7 Jadi bara daya Joab, ngga bara pingibān raja, ngga sopŭrŭg soldadu adi bŭkŭn matak so Jerusalem ngga Abishai di nudug Sheba. 8 Kan ngara mbŭh ndŭg ndi tibande batuh di Gibeon, Amasa bidapŭd ngga ngara. Joab mbŭh nēn piraka perang buang nakin pedang. Darŭm ayŭh masang, pedang-i rudos so sibong-i. 9 Joab nang di Amasa, “Ani agah mu, dingan?” ka digen gagap-i ngga tangan tauh-i re sium ayŭh. 10 Amasa dŭh rada pedang adi di tangan Joab anŭ ndi, ka Joab tabŭk ayŭh di tain-i, ka isi tain-i bubus ruah ka tana. Jam anŭ gŭh ayŭh kabŭs, ka Joab dŭhsah tabŭk ayŭh dinge. Komŭnŭ Joab ngga jurud-i Abishai di tadak Sheba. 11 Ndi so bara daya Joab mijog sindŭk tadang Amasa ka nyirais nang, “Barang naan daya adi raan tunda Joab ngga David patut tunda Joab!” 12 Tadang Amasa, bigurai ngga deya adŭp-i, guring di yun aran. Ndi naan so daya Joab kiris bara daya sadi rŭŭ, ayŭh tarik kadi tadang anŭ so aran taban ka darŭm tarun ka nutu-i ngga banang. 13 Ripas tadang anŭ muko dog kadi so aran, sopŭrŭg bara daya tunda Joab di tadak Sheba. 14 Sheba panu mutas tarun tana sopŭrŭg tibaran-asar Israel ka mandŭg ka kupo Abel Beth Maacah, ka sopŭrŭg manak Bikri mbŭh tikuruk ka tunda ayŭh ka darŭm kupo. 15 Bara daya Joab dingah Sheba agi diginŭ, ngara rasu di nyikapung kupo anŭ. Ngara nugung tana di tura ka sapa sindung kupo yŭn minyakŭh ka kareh tana di ribo sindung isa-i rubuh. 16 Agi ndi naan dayung adi bijak di kupo anŭ. Ayŭh nyirais nang so darŭm kupo, “Dingah, dingah dawŭ-i! Kidaan di Joab bada kamati; aku raan minyu ngga ayŭh.” 17 Joab di, ka dayung anŭ siken, “Kuu Joab kah?” “Aku, Joab,” ayŭh nam. “Dingah tuan,” ayŭh nang. “Aku dingah,” ayŭh nam. 18 Ayŭh nang, “Ndun jah ngara siraru nang, ‘Panu ka kupo Abel yŭn dapŭd pinyinam’ -- ka anŭ inŭh kayuh adi ngara ndai. 19 Tung jami kupo inŭh kupo bās, ndi so anŭ adi siabo bamai ka pagŭng di Israel. Mani kuu suba an pirubuh-i? Kuu raan nyirubuh kayuh adi TUHAN dapu kah?” 20 “Manŭn dŭh!” Joab nam. “Aku dŭh re pirusak bait pirabur kupo ngan! 21 Anŭ dŭh kayuh adi raan ami ndai. Ndi naan daya dŭn Sheba anak Bikri, adi mandŭg so rais tarun tana sandah Ephraim, ngasu daya bada rawan pinyipritah Raja David. Nyerah ayŭh ka aku, ka aku re bu so kupo ati.” “Kieh re taran ubak-i ka yŭn mu so tibung sindung kupo ati,” dayung anŭ nam. 22 Komŭnŭ ayŭh di ka yŭn bara daya kupo anŭ yŭn re ndai simŭnŭ; ayŭh sawŭ kapŭg ubak Sheba ka taran-i ka yŭn Joab so tibung sindung kupo. Joab mambak trompet ngga kidaan nang bara daya-i bisa bu tingge kupo anŭ. Ngara bu maad, ka Joab pari ka Jerusalem ka yŭn raja. 23 Joab inŭh pingubak bara soldadu Israel; Benaiah anak Jehoiada inŭh tukang ngatur bara pingibān David; 24 Adoniram inŭh tukang ngatur daya ndai kraja takan; Jehoshaphat anak Ahilud inŭh tukang jaga rekod; 25 Sheva inŭh tukang pinuris. Zadok ngga Abiathar inŭh imam, 26 ka Ira adi so kupo Jair gŭh ndi so bara imam David.

2 Samuel 21

1 Di jaman pinyipritah David agi apag adi bisā sitŭkŭd taruh sawa. Jadi David siken TUHAN pasar anŭ, ka TUHAN nang, “Saul ngga rawang-i mbŭh sarah amai ko siŭ daya; ayŭh nggen ukum kabŭs di daya Gibeon.” 2 (Daya Gibeon dŭh daya Israel; ngara anŭ inŭh tibaran daya Amor adi sŭ adi daya Israel muko bijanji an ngibān, pak Saul ko suba an pirarap ngara amai ruai an pimaju Israel ngga Judah.) 3 Jadi David bagan daya Gibeon ka nang di ngara, “Ani patut aku ndai di angān? Aku raan ndai kayuh adi ngga aku ngarun sarah ku di tunduh ngan, isa angān nyiberkat daya TUHAN.” 4 Ngara nam, “Kaii ami ngga rawang Saul dŭh bisa dog nyirase ngga mas pirak, pak kieh dŭh gŭh raan siŭ tadŭ tadŭ daya Israel.” “Ani meh garang raan ngan aku ndai yŭn ngan?” David siken. 5 Ngara nam, “Saul ko raan pirarap kieh isa kieh mating di tadŭ tadŭ yŭn di Israel. 6 Ngapŭi nyerah di kieh ju naan sesang-i adi dari, isa kieh tangid ngara di sirung jawin TUHAN di Gibeah, kupo adŭp Saul, raja adi adŭp TUHAN ko mien.” “Aku re nyerah ngara ka angān,” raja nam. 7 Amai sabab payu adi ayŭh ngga Jonathan ko ndai ayŭh dŭh bada Mephibosheth anak Jonathan dog siŭ, adi sukuh Saul. 8 Pak, ayŭh nyerah Armoni ngga Mephibosheth, duwŭh madis sukuh Aiah adi Rizpah biranak yŭn Saul; Ayŭh nyerah gŭh rimŭh madis sukuh Saul so anak dayung-i Merab, adi-i biranak yŭn Adriel anak Barzillai so Meholah. 9 David nyerah ngara ka daya Gibeon. Daya Gibeon tangid ngara di darŭd di sirung jawin TUHAN -- ju naan ngara samah kabŭs. Kan re ripuan tipuh bunga sindŭk tipuh ngatŭm jeri, ngara dog ukum kabŭs. 10 Komŭnŭ Rizpah dayung nyikŭn Saul anak Aiah, pakai banang guni ngga ndai sidangak yŭn adŭp-i di tunduh batuh di yŭn tadang ngara, ka-i rŭŭ diginŭ so piguru ngatŭm ndŭg ka ujen tipuh jaya mandŭg. Ngga sandu ayŭh kasig manuk manuk so tadang ngara, ka singarŭm ayŭh ngibān tadang so dāng dāng tarun. 11 Kan David dingah kayuh adi Rizpah ndai, 12 ayŭh di ka tambit turang turang Saul ngga Jonathan so daya Jabesh di Gilead. (Ngara ko naku-i so pakan kupo Beth Shan, di yŭn bara daya Philistia ko tangid tadang ngara di andu ngara siŭ Saul di Darŭd Gilboa.) 13 David tambit turang turang Saul ngga Jonathan buang nguruk turang turang ngara adi ju naan adi ko dog tangid. 14 Komŭnŭ ngara kubur turang turang Saul ngga Jonathan di kubur Kish adi sama Saul, di Zela di tarun tana Benjamin, nanyam ka pesan raja. Ka ripas anŭ, Tapa nam dua ngara yŭn rais anŭ. 15 Daya Philistine ngga daya Israel biperang dinge, ka David ngga bara daya-i matak di rawan ngara. Agi ndi sidah di tika bisaad David jadi raru kawŭk. 16 Ndi naan grigasi dŭn Ishbibenob, adi taban jarok timaga kira ka 3. 5 kilogram bat-i buang nakin pedang bauh, pikir adŭp-i re tungang siŭ David. 17 Pak Abishai anak Zeruiah mandŭg di turung David, nyerang grigasi anŭ, ka siŭ ayŭh. Komŭnŭ bara daya David bada David bijanji dŭh tia sua tunda ngara biperang. “Kaam inŭh pingarap Israel; kieh dŭh raan kaam dog siŭ,” ngara nang di ayŭh. 18 Ripas anŭ agi biperang ngga daya Philistine di Gob; nganŭ Sibbecai so Hushah siŭ ndi naan grigasi dŭn Saph. 19 Agi dinge biperang ngga daya Philistine di Gob, ka Elhanan anak Jair so Bethlehem siŭ Goliath so Gath. Tan jarok Goliath anŭ mati parang sinangan tanun. 20 Ripas anŭ agi dinge biperang di Gath, di yŭn ndi naan grigasi adi raru gagā birawan. Ayŭh anŭ biyŭn nŭm trinju di soduwŭh tangan-i ka nŭm trinju kaja di soduwŭh kaja-i. 21 Ayŭh pimangŭh bara daya Israel, ka Jonathan, adi anak Shammah jurud David, siŭ ayŭh. 22 So-pat ngara anŭ sesang bara grigasi so Gath, adi dog siŭ David ngga bara daya-i.

2 Samuel 22

1 Ripas TUHAN nyiramat David so bara pinganyu-i, David nang ragu ati ka TUHAN: 2 TUHAN inŭh adi grindung aku; ayŭh inŭh kuta ku adi tagap. 3 Tapa ku inŭh pinyigrindung ku, aku siramat ngga Ayŭh. Ayŭh grindung aku keya ka pinangin; Ayŭh tak aku ka bada aku siramat. Ayŭh inŭh pinyikudip ku, Ayŭh grindung aku ka nyiramat aku so daya adi ganas. 4 Aku bagan TUHAN, ka Ayŭh nyiramat aku so bara pinganyu ku. Muji meh TUHAN! 5 Girumbang pinyikabŭs mbŭh kirurung aku; Girumbang pinyirusag mbŭh nyarab aku. 6 Pinyusah pinyikabŭs mbŭh kirurung aku, ka kubur mbŭh tŭŭn jarat-i yŭn kudog aku. 7 Darŭm pinyusah ku aku bagan TUHAN; Aku bagan Tapa ku yŭn mite turung. Darŭm Ramin-I Ayŭh dingah sirŭŭn ku; Ayŭh nyiringa aku bagan mite turung. 8 Komŭnŭ tana kimŭtŭr ka bigŭgŭs; Pimŭnŭs rangit bigagar ka biguyutamai Tapa mbŭh baji! 9 Asuh bijambung ruah so undung-I, jireb apui ngga bam apui ruah so baba-I. 10 Ayŭh kuka rangit ka mūn, ngga kruman adi singŭt di ribo kaja-I. 11 Ayŭh mikabur raju di tunduh dāng-I adi piurad; Ayŭh nyisayar di tunduh urad sabak. 12 Ayŭh marut adŭp-I ngga karŭm; Abun tabar adi puno ngga piin, kirurung Ayŭh; 13 bam apui bijireb so kijat adi di sirung jawin-I. 14 Muko mŭnŭ TUHAN bidungam so rangitka sirŭŭn Tapa Bisa-pŭrŭg mbŭh dog dingah. 15 Ayŭh nimbak reja panah-I ka mesak pinganyu-I; ngga kirab kijat Ayŭh bada ngara babak bu. 16 Rasan rawŭt mbŭh badŭh, ka pimŭnŭs tana mbŭh tatŭngkan TUHAN nang pinganyu-Ika ngŭr ngara darŭm baji-I. 17 TUHAN ton tangan-I so sambu ka digen aku; Ayŭh tarik aku so piin adi tŭrŭp. 18 Ayŭh nyiramat aku so pinganyu ku adi bakeka so ngara adi tiru di aku; amai ngara mbŭh paŭh bake yŭn ku rawan. 19 Di tika aku dog pinyusah, ngara nyerang aku, pak TUHAN grindung aku. 20 Ayŭh piruah aku so dog pinyusah; Ayŭh nyiramat aku amai asŭng-I munos di aku. 21 TUHAN ngupah aku amai aku ndai kayuh adi batur; Ayŭh nyiberkat aku amai aku dŭh biyŭn sarah. 22 Aku mbŭh tunda ukum-adat TUHAN; aku gi-dŭh bu so Tapa ku. 23 Aku mbŭh sita sopŭrŭg ukum adat-I; aku bŭn nyibireu pinyipesan-I. 24 Ayŭh puan nang aku dŭh sarah, ka aku mbŭh pijo adŭp ku so ndai sarah. 25 Ngapŭi Ayŭh ngupah aku amai aku ndai anŭ adi batur, amai Ayŭh puan aku dŭh biyŭn sarah. 26 O TUHAN, Kaam tŭtŭd ngga sinadan daya adi tŭtŭd ngga Kaam, ka sukup kana ngga ngara adi kana. 27 Kaam kiren adŭp Mai bisig di sinadan ngara adi bisig, pak gaok ngga ngara adi ginaka. 28 Kaam nyiramat ngara adi pirapat adŭp-i, pak Kaam pirapat ngara adi sambuh. 29 Kaam, TUHAN, inŭh jawa ku; Kaam ngarah karŭm ku. 30 Kaam nggen pinyibake di aku ngga nyerang pinganyu ku; ka kuasa ngga ngarah kuta ngara. 31 Tapa ati -- munki raru kana kraja pingandai-I, pinganang-I dapŭd dog sabah! Ayŭh keya ka pinanginyŭn sopŭrŭg adi jiroh pinyigrindung-I. 32 TUHAN sadi adŭ adi Tapa; Tapa sadi adŭ adi pingibān ta. 33 Tapa ati inŭh kuta ku adi tagap; Ayŭh bada aran ku siramat. 34 Ayŭh bada kaja ku daras bikaduh keya ka peyu; Ayŭh bada aku siramat di tarun tana darŭd. 35 Ayŭh pirates aku yŭn biperang, isa aku bisa pakai bawŭhpanah adi bagŭg. 36 O TUHAN, Kaam grindung ka nyiramat aku; pinurung Mai mbŭh bada aku jadi bās. 37 Kaam mbŭh kingat aku so dog takap, ka aku bŭn rabu. 38 Aku tadak pinganyu ku ka ngarah ngara; aku dŭh rŭŭ ndŭg ka aku mbŭh pirabur ngara. 39 Aku mukong ngara ndŭg ka ngara dŭh tungang makat; ngara tumbang arah di sirung jawin ku. 40 Kaam nggen di aku pinyibake yŭn biperang, ka pimanang ngarah pinganyu ku. 41 Kaam bada pinganyu ku bikaduh mangān aku; Aku pirabur ngara adi tiru di aku 42 Ngara jiroh pinurung, pak mating daya nyiramat ngara; ngara bagan TUHAN, pak Ayŭh dŭh nam ngara. 43 Aku pirandŭk ngara, ka ngara jadi mun dabu; aku bidigang di tunduh ngara keya ka tawang di aran kupo. 44 Kaam nyiramat aku so daya ku adi gagā birawan; ka bada aku jadi pimritah bangsa bangsa; daya adi aku puan madin mbŭh jadi rayat ku. 45 Daya pinami nundok di aku; kan dingah aku, ngara tunda pinganang ku. 46 Pinyipagan ngara mbŭh miyapka mandŭg buang kimŭtŭr ruah so kuta kuta ngara. 47 TUHAN udip! Muji meh pingibān ku! piagah bās Tapa adi bake adi nyiramat aku! 48 Ayŭh nggen di aku pimanang ngarah pinganyu ku; Ayŭh na bangsa bangsa di ribo aku. 49 ka nyiramat aku so pinganyu ku. O TUHAN, Kaam nggen di aku pimanang ngarah pinganyu ku, ka grindung aku so daya adi ganas. 50 Jadi aku muji Kaam di ruang bangsa bangsa; aku nang ragu puji ka Kaam. 51 Tapa nggen pimanang adi bās di raja-I; Ayŭh kiren pinyirindu adi dŭh bisa birubah di sianŭ adi-I mbŭh mien, di David ngga di bara sesang-i ndŭg situi tui.

2 Samuel 23

1 David anak Jesse inŭh daya adi Tapa mbŭh bada jadi bās, adi Tapa Jacob mbŭh mien bada jadi raja, ka adi mbŭh nimbur ragu ragu adi ramus yŭn Israel. Ati inŭh sikasŭn piminyu pinganang David. 2 Roh TUHAN minyu so aku, pinganang-I di bibis ku. 3 Tapa Israel mbŭh minyu, pinyigrindung Israel nang di aku: “Raja adi mritah ngga pinŭnggŭn, adi mritah darŭm nundok di Tapa, 4 mbŭh keya ka batŭh andu nyekar di rangit kan abun mating dieh, keya ka sekar batŭh andu adi bada kupai mikirab ripas ujen.” 5 Ngga simŭnŭ inŭh Tapa re nyiberkat bara sesang ku, sabab Ayŭh mbŭh ndai simanya adi tan adu adu ngga aku, pekat-janji adi dŭh bisa dog miranggar, janji adi dŭh bisa dog ngubah. Anŭ adŭ adi raan ku; anŭ adi re jadi pimanang ku, ka Tapa re bada-i jadi bitŭtŭk. 6 Pak daya adi dŭh taru di Tapa mbŭh keya ka dudu reja adi dog taran; mating daya bisa tama-i ngga tangan. 7 Kuu dŭh siŭn dŭh pakai pingakas basi puan kah jarok; ngara re abo dog badang. 8 Ati inŭh dŭn dŭn bara soldadu David adi timagah: adi diŭ inŭh Josheb anak Basshebeth so Tachemon, adi jadi pingubak “Ngara adi Taruh” ; Ayŭh birawan ngga jarok-i rawan mai ratus naan daya ka siŭ sopŭrŭg ngara darŭm ndi sidah bisaad. 9 Adi numbor duwŭh timagah so ngara anŭ adi taruh naan inŭh Eleazar anak Dodo, so manak Ahoh. Ndi andu ayŭh ngga David rawan daya Philistine adi mbŭh agi tikuruk re biperang. Bara daya Israel ngundur, 10 pak ayŭh dŭh ngundur; ayŭh rawan daya Philistine ndŭg ka tangan-i mbŭh bagŭg ka dŭh tungang pirupas pedang adi ngagŭm-i. TUHAN dapŭd pimanang bās andu anŭ. Kan muko bisaad, daya Israel pari ka tarun yŭn Eleazar ka pirukos jipo perang so tadang tadang daya adi mbŭh kabŭs. 11 Adi numbor taruh timagah so ngara anŭ adi taruh naan inŭh Shammah anak Agee, so Harar. Daya Philistine mbŭh agi tikuruk di Lehi, di yŭn teya kasang bireh. Daya Israel bu mangān daya Philistine. 12 Pak Shammah dŭh ngundur so teya anŭ, ngibān-i, ka siŭ bara daya Philistine. TUHAN mbŭh dapŭd pimanang bās andu anŭ. 13 Sindŭk tipuh daya re piguru ngatŭm, taruh naan soldadu so “Ngara adi Taruh Puru” mūn di ka Tang Adullam, tarun adi yŭn David, sitadŭn ndi tibaran daya Philistine bibari di Rubān Rephaim. 14 Di tipuh anŭ David agi di sandah adi bikuta, ka bara daya Philistine mbŭh agi ngisi kupo Bethlehem. 15 David timbur jabŭng ka nang, “Kasi ka daya agi an taban piin nok ku so prigi adi ngapid tiban-bās kupo Bethlehem!” 16 Taruh naan soldadu anŭ adi timagah nyurong mŭrŭt tarun yŭn daya Philistine bibari ka nyauk piin so prigi anŭ di Bethlehem, ka taban-i ngga pari ka nggen di David bada nok. Pak David abah nok-i; ayŭh ren-i di tana ndu sadis ka TUHAN 17 ka nang, “TUHAN, aku dŭh bisa nok piin ati! Anŭ mbŭh keya ka nok deya ngara adi muko ruban asŭng-i!” Raja David dŭh adŭ an nok-i. Anŭ inŭh pingandai so pinyipagan ngara adi taruh naan soldadu adi timagah. 18 Jurud Joab adi dŭn Abishai (sindŭ ngara inŭh Zeruiah) inŭh pinguru “Ngara adi Taruh Puru adi Timagah anŭ” . Ayŭh pakai jarok-i ngga rawan 300 naan daya, ka siŭ ngara, ka jadi timagah di dupan “Ngara adi Taruh Puru” . 19 Ayŭh inŭh adi siabo timagah di dupan “Ngara adi Taruh Puru” buang jadi pinguru ngara, pak ayŭh dŭh timagah mun “Ngara adi Taruh” . 20 Benaiah anak Jehoiada, so Kabzeel inŭh ndi naan soldadu adi timagah gŭh; bagŭ pingandai adi kiren pinyipagan-i, samŭn siŭ duwŭh naan pimagan daya Moab. Ndi sidah ayŭh mūn ka darŭm rubang tana di tika salju ka siŭ ndi singah. 21 Ayŭh agi gŭh siŭ ndi naan daya Egypt, tibande dari adi kaŭs sinyata-i inŭh jarok. Benaiah nyerang ayŭh ngga pakung, sirapas jarok so tangan daya Egypt anŭ ka siŭ ayŭh ngga jarok adŭp-i. 22 Anŭ inŭh pingandai Benaiah adi kiren pinyipagan-i. Ayŭh ndi naan so “Ngara adi Taruh Puru” . 23 Ayŭh timagah gŭh di dupan adŭp ngara, pak dŭh timagah mun “Ngara adi Taruh” . David bada ayŭh jadi pingubak bara pingibān-i. 24-39 Ati inŭh ngara adi bŭkŭn adi so “Ngara adi Taruh Puru” : Asahel, jurud JoabElhanan anak Dodo so BethlehemShammah ngga Elika so HarodHelez so PeletIra anak Ikkesh so TekoaAbiezer so AnathothMebunnai so HushahZalmon so AhohMaharai anak NetophahHeleb anak Baanah so NetophahIttai anak Ribai so Gibeah di tarun tana tibaran-asar BenjaminBenaiah so PirathonHiddai so rubān rubān sindŭk GaashAbialbon so ArabahAzmaveth so BahurimEliahba so ShaalbonBara anak dari JashenJonathanShammah so HararAhiam anak Sharar so HararEliphelet anak Ahasbai so MaacahEliam anak Ahithophel so GiloHezro so CarmelPaarai so ArabIgal anak Nathan so ZobahBani so GadZelek so AmmonNaharai so Beeroth, tukang taban sinyata JoabIra ngga Gareb so JattirUriah daya HittiSopŭrŭg-i agi taruh puru-ju naan soldadu adi timagah.

2 Samuel 24

1 TUHAN baji dinge di daya Israel, ka Ayŭh bada David taban pito di ngara. TUHAN nang di ayŭh, “Panu di mirang daya Israel ngga daya Judah.” 2 Jadi David nggen ukum di Joab, adi pingibās bara soldadu-i: “Panu ngga bara pinguru soldadu mu ka yŭn sopŭrŭg tibaran-asar Israel so bŭngŭn rais ndi ndŭg bŭngŭn rais di parad mandi, ka mirang sopŭrŭg daya. Aku raan puan kiang ngara.” 3 Pak Joab nam raja, “Tuan Raja, isa-i TUHAN adi Tapa mai bada daya Israel siratus rupet bagŭ so adi madin, ka isa-i kaam gibabŭ udip kan Ayŭh ndai simŭnŭ. Pak mani Tuan Raja an ndai pimirang ati?” 4 Pak raja bada Joab ngga bara pingubak soldadu-i tunda pinganang-i; ngara ruah so yŭn-i ka matak di mirang daya Israel. 5 Ngara mutas Yang Jordan ka bibari di tura ka siratan kupo Aroer adi di yun rubān; di tarun tana Gad. So nŭ ngara masang ka utara nuju Jazer, 6 ka radus ndŭg Gilead ngga Kadesh, di tarun tana daya Hitti. Komŭnŭ ngara masang ka Dan, ka so Dan ngara di ka Sidon adi di barat. 7 Komŭnŭ ngara masang ka siratan nuju kupo Tyre adi bikuta, ka ndŭg sopŭrŭg kupo daya Hivi ngga daya Canaan, ka sikasŭn-i ndŭg Beersheba, adi di tura ka siratan Judah. 8 Jadi kan mbŭh ripuan prii buran ngga duwŭh puru andu, ngara pari ka Jerusalem, muko panu di ndi tarun tarun tana rais. 9 Ngara di kidaan ka raja prungun sopŭrŭg dari adi mbŭh bisa jadi soldadu: 800, 000 naan di Israel, ka 500, 000 naan di Judah. 10 Pak ripas David muko ndai pimirang anŭ, pikir-kira atin-i nyirisut ayŭh, ka ayŭh nang di TUHAN, “Aku mbŭh raru bidosa darŭm aku ndai simŭnŭ! Turung apun aku. Aku mbŭh ndai kayuh adi raru budo.” 11-12 TUHAN nang di Gad, nabi adi nyiraja yŭn David, “Panu di kidaan di David nang Aku bada ayŭh mien taruh masam kayuh ati. Aku re ndai tadŭ tadŭ-i adi ayŭh mien.” Isan isan andu jawa ndi, ripas David mbŭh makat bŭŭs, 13 Gad di ka yŭn-i, kidaan pinganang TUHAN, ka siken, “Aki ndi meh re mai mien? Apag taruh sawa di rais mai, puan kah taruh buran bu mangān pinganyu mai, puan kah taruh andu sesak-andam dog rais mai? Nakit pikir, ka kidaan di aku pinyinam mai adi re aku taban ka TUHAN.” 14 David nam, “Aku mbŭh birisut! Pak aku dŭh raan dog ngukum manusia. Isa-i adŭp Tapa adŭ adi ngukum ata, amai Ayŭh inŭh adi raru masi.” 15 Jadi TUHAN pait sesak-andam bada dog Israel, adi piguru so isan isan anŭ ndŭg ka tipuh adi Ayŭh mbŭh mien. So bŭngŭn rais ndi ndŭg bŭngŭn rais di parad mandi, 70, 000 daya Israel kabŭs. 16 Kan malaikat TUHAN mbŭh ngaŭn re pirabur Jerusalem, TUHAN nukar pikir-I pasar ngukum daya ka nang di malaikat anŭ adi tukang siŭ ngara, “Sadang! Mbŭh ayŭh!” Nganŭ malaikat mbŭh di tarun yŭn ngiik adi dog dapu Araunah, adi daya Jebus. 17 David kiris malaikat anŭ adi aŭn siŭ daya, ka nang di TUHAN, “Aku inŭh adi sarah. Aku inŭh adi ndai sarah. Ani sarah mbŭh bara daya anŭ ndai? Kaam patut ngukum aku ngga rawang ku.” 18 Di andu anŭ gŭh Gad di ka yŭn David ka nang di ayŭh, “Di ka tarun yŭn ngiik adi dog dapu Araunah ka pijog ndi mija-sambah yŭn TUHAN.” 19 David tunda pinganang TUHAN ka di nanyam ka adi Gad muko kidaan di ayŭh. 20 Araunah tingga ka sagān ka kiris raja ngga bara pinurung-i mandŭg tudu adŭp-i. Ayŭh mutu ubak-i nura David 21 ka siken, “Tuan Raja, mani kaam kamati?” David nam, “Di miris tarun yŭn mu ngiik ka pijog ndi mija-sambah yŭn TUHAN, ngga pirŭŭ sesak-andam ati.” 22 “Tambit adŭ, Tuan Raja,” Araunah nang, “ka jugan ka TUHAN tadŭ tadŭ kayuh adi raan mai. Ta ati dari dari sapi kaam bisa badang ndu sadis di mija-sambah; Ati parang parang punggo ngga papan ngiik ndu uwang.” 23 Araunah nggen sopŭrŭg-i di raja ka nang di ayŭh, “Isa-i TUHAN adi Tapa mai trima sadis mai.” 24 Pak raja nam, “Dŭh, aku raan miris-i. Aku dŭh re jugan ka TUHAN adi Tapa ku sadis adi dŭh biyŭn rega di aku.” Jadi ayŭh miris tarun yŭn ngiik anŭ samŭn dari dari sapi anŭ ngga 50 kiping pirak. 25 Komŭnŭ ayŭh pijog ndi mija-sambah yŭn TUHAN ka jugan sadis badang ngga sadis bidingan. TUHAN nam dua-i, ka sesak-andam di Israel ko.

1 Raja 1

1 Raja David madin mbŭh raru minyamba, ka sunggu daya gaji-i nabun ayŭh ngga putong adi biturap turap, ayŭh dŭh gŭh tungang kinyam paras. 2 Ngapŭi bara pinurung-i di istana nang di ayŭh, “Tuan Raja, bada kieh jiroh bujang dayung bada rŭŭ ngga kaam ka kingat jaga kaam. Ayŭh siŭn guring ngapid kaam isa kaam paras.” 3 Bujang dayung adi ramus mbŭh dog jiroh di ndi tarun tana Israel, ka ngara mbŭh dapŭd ndi naan dayung adi ramus anŭ di Shechem adi dŭn Abishag, ka taban ayŭh ka yŭn raja. 4 Ayŭh inŭh raru ramus. Ayŭh rŭŭ nguan raja ka kingat jaga ayŭh, pak raja David dŭh nyibŭŭs ngga ayŭh. 5-6 Jadi madin amai Absalom mbŭh kabŭs, Adonijah, anak dari David ngga Haggith, anak adi tuuh dŭ so jurud dari-i adi bŭkŭn adi gibabŭ udip. Ayŭh inŭh dari adi raru ramus. David gi-bŭn nyarah ayŭh di tadŭ kayuh, ka ayŭh taŭn gruwŭn adŭp-i jadi raja. Ayŭh agi sidia yŭn adŭp-i krita krita kuda, ka dudu kuda, ka biyŭn 50 naan soldadu adi tukang nguru ayŭh di tika panu. 7 Ayŭh minyu ngga Joab (sindŭ-i Zeruiah) ka ngga Abiathar adi imam, ka ngara samah situju an batu ayŭh. 8 Pak Zadok adi imam, Benaiah adi anak Jehoiada, Nathan adi nabi, Shimei, Rei, ka pingibān David dŭh sua mŭrŭt parad Adonijah. 9 Ndi andu Adonijah jugan sadis biri, dari sapi, ka anak anak sapi di Batuh Jippŭh, sindŭk rubang piin Enrogel. Ayŭh bagan bara anak dari Raja David adi bŭkŭn ka bara pinurung raja adi so Judah, bada mandŭg ka gawai sadis anŭ, 10 pak ayŭh dŭh bagan sude tiri dari-i Solomon puan kah Nathan adi nabi, puan kah Benaiah, puan kah pingibān raja. 11 Komŭnŭ Nathan di ka Bathsheba adi sindŭ Solomon ka siken ayŭh, “Agi kuu dingah Adonijah adi anak Haggith mbŭh bada adŭp-i jadi raja? Ka raja David dŭh puan ani ani pasar kayuh anŭ! 12 Kambŭi kuu raan nyiramat adŭp mu ngga asŭng anak mu Solomon, kana kuu 13 rikas di ka yŭn Raja David ka siken ayŭh, ‘Tuan Raja, dŭh kah kaam muko bipayu ngga aku nang anak ku Solomon re gati kaam jadi raja? Ka simuki meh Adonijah adi mbŭh jadi raja?’” 14 Ka Nathan nang dinge, “Nganŭ, darŭm kuu babŭ minyu ngga Raja David, aku re mŭrŭt ka natu dundan mu.” 15 Jadi Bathsheba di bidapŭd ngga raja di birit-i. Ayŭh mbŭh raru minyamba, ka Abishag, dayung so Shunem, aŭn sita ayŭh. 16 Bathsheba mutu ubak-i nura raja, ka ayŭh siken, “Ani bisa aku ndai yŭn mu?” 17 Ayŭh nam, “Tuan Raja, kaam muko bipayu ngga aku ngga adŭn TUHAN adi Tapa mai nang anak ku Solomon re jadi raja gati kaam. 18 Pak Adonijah mbŭh jadi raja, ka kaam dŭh puan ani ani pasar kayuh anŭ. 19 Ayŭh mbŭh jugan sadis dari dari sapi, biri, ka anak anak sapi adi gamu, ka ayŭh mbŭh bagan bara anak dari mai, ka Abiathar adi imam, ka Joab adi pingibās bara soldadu mai di ka gawai, pak ayŭh dŭh bagan anak mai Solomon. 20 Tuan Raja, sopŭrŭg daya Israel mbŭh kajŭn kaam kidaan asi re gati kaam jadi raja. 21 Kambŭi kaam dŭh, pasu kaam mbŭh kabŭs anak ku Solomon ngga aku re dog kadŭn daya arap.” 22 Ayŭh gibabŭ minyu kan Nathan mandŭg ka Istana. 23 Raja dog kidaan nang nabi agi diginŭ, ka Nathan mŭrŭt ka mutu ubak-i nura raja. 24 Komŭnŭ ayŭh nang, “Tuan Raja, agi kah kaam piagah nang Adonijah re gati kaam jadi raja? 25 Andu ati ayŭh mbŭh matak di jugan sadis dari dari sapi, biri, ngga anak anak sapi. Ayŭh mbŭh bagan bara anak dari mai, Joab adi pingibās bara soldadu mai, samŭn Abiathar adi imam, ka bauh tejah ngara bigawai ngga ayŭh buang nyirais nang, ‘Siramat ambu umbur Raja Adonijah.’ 26 Pak ayŭh dŭh bagan aku, tuan, puan kah Zadok adi imam, puan kah Benaiah, puan kah Solomon. 27 Agi kah Tuan Raja nyibandar sopŭrŭg kayuh anŭ ka dŭh adŭ kidaan di bara pinurung mai di istana asi re gati kaam jadi raja?” 28 Raja David nang, “Bada Bathsheba pari mŭrŭt” -- ka ayŭh mandŭg ka mijog nura ayŭh. 29 Komŭnŭ ayŭh nang di ayŭh, “Aku bijanji di kuu ngga adŭn TUHAN adi udip, adi muko pirupas aku so sopŭrŭg pinyusah ku, 30 andu ati aku re ingat janji ku di kuu ngga adŭn TUHAN, adi Tapa Israel, nang anak mu Solomon re gati aku jadi raja.” 31 Bathsheba mutu ubak-i ka nang, “Tabi tuan ku!” 32 Komŭnŭ Raja David bagan Zadok, Nathan, ngga Benaiah. Kan ngara mbŭh mŭrŭt, 33 ayŭh nang di ngara, “Taban bara pinurung ku adi bŭkŭn ayō angān; bada anak ku Solomon nunggang kuda adŭp ku adi pinakan kaldi, ka nguru ayŭh mūn di ka rubang piin Gihon, 34 di yŭn Zadok ngga Nathan siŭn nginyo ayŭh jadi raja Israel. Komŭnŭ mambak trompet ka nyirais nang, ‘Siramat ambu umbur raja Solomon!’ 35 Tunda ayŭh pari kamati kan ayŭh pari di guru di takta ku. Ayŭh re gati aku jadi raja, sabab ayŭh inŭh adi aku mien bada jadi pimritah yŭn Israel ngga Judah.” 36 “Isa-i jadi simŭnŭ,” nam Benaiah, “ka isa-i TUHAN adi Tapa mai natu-i. 37 Nimun TUHAN muko agi ngga Tuan Raja, isa-i Ayŭh agi gŭh ngga Solomon, ka bada pinyipritah-i rabis mujur so tung jamai.” 38 Jadi Zadok, Nathan, Benaiah, ngga pingibān raja piguru Solomon di tunduh kuda Raja David adi pinakan kaldi, ka nguru ayŭh ka rubang piin Gihon. 39 Zadok tambit bŭrŭh inyo kanā adi-i taban so Bari Tuhan, ka nginyo Solomon. Ngara mambak trompet, ka sopŭrŭg daya nyirais nang, “Siramat ambu umbur Raja Solomon!” 40 Komŭnŭ sopŭrŭg ngara tunda ayŭh pari, nyirais ngga gaŭn buang mambak tirari, ndai dudu ndŭg ka tana gimŭgŭs. 41 Darŭm Adonijah ngga sopŭrŭg pingabang-i mbŭh re ko bigawai, ngara dingah sirais ngga jawŭn kayuh dog mambak. Ka kan Joab dingah trompet, ayŭh nang, “Ani rati dudu anŭ di darŭm kupo?” 42 Diŭ so-i muko minyu, Jonathan, adi anak imam Abiathar, mandŭg. “Mŭrŭt,” Adonijah nang. “Kuu daya adi kana -- tatu kuu taban agah kana.” 43 “Dŭh,” Jonathan nam. “Tuan Raja David mbŭh bada Solomon dog garar jadi raja. 44 Ayŭh bada Zadok, Nathan, Benaiah, ngga bara pingibān raja nguru ayŭh. Ngara bada ayŭh nunggang kuda raja adi pinakan kaldi, 45 ka Zadok ngga Nathan nginyo ayŭh jadi raja di rubang piin Gihon. Komŭnŭ ngara mŭrŭt kupo, nyirais ngga gaŭn, ka bara daya madin mbŭh guga. Anŭ inŭh dudu adi kuu dingah tejah. 46 Solomon inŭh adi jadi raja madin. 47 Ngga nambah anŭ, bara pinurung istana mbŭh di bidapŭd ngga Tuan Raja David, ka nang, ‘Isa-i Tapa mai bada pinyipritah Solomon rabis mujur so tung jamai.’ Komŭnŭ Raja David mutu simayang di ambok-i 48 ka bidua, ‘Ja ata muji TUHAN, adi Tapa Israel, adi mbŭh bada ndi so sesang ku gati aku jadi raja andu ati, ka mbŭh bada aku tungang kiris-i!’” 49 Komŭnŭ bara pingabang Adonijah jadi taru, ka sopŭrŭg ngara makat ka bu, masin masin kadŭg aran adŭp-i. 50 Adonijah, darŭm ruai taru Solomon, di ka Bari TUHAN ka bidigŭng di sikuh sikuh mija-sambah. 51 Raja Solomon mbŭh dog kidaan nang Adonijah taru di ayŭh ka mbŭh bidigŭng di sikuh sikuh mija-sambah ka agi nang, “Aku raan Raja Solomon diŭ bipayu di aku nang ayŭh dŭh re siŭ aku.” 52 Solomon nam, “Kambŭi ayŭh tŭtŭd, ndi sirah ubok-i dŭh gŭh re dog nyingŭg; pak kambŭi ayŭh dŭh, ayŭh re dog siŭ.” 53 Komŭnŭ Raja Solomon bada daya taban Adonijah mūn so mija-sambah anŭ. Adonijah di ka yŭn raja ka mutu ubak-i nura ayŭh, ka raja nang di ayŭh, “Maad ka arŭn mu.”

1 Raja 2

1 Kan David mbŭh sindŭk re kabŭs, ayŭh bagan anak-i Solomon ka nggen di ayŭh sikasŭn ajar-i: 2 “Tika adi ngga aku kabŭs mbŭh sindŭk. Kuu dŭh siŭn bada atin mu arot pak birani, 3 ka ndai kayuh adi TUHAN adi Tapa mu pesan kuu bada ndai. Tunda sopŭrŭg ukum-adat ngga pinyipesan-I, nimun adi mbŭh dog nuris darŭm Ukum-adat Moses, isa di barang yŭn kuu di, kuu mujur di barang masam kayuh adi ndai mu. 4 Kambŭi kuu tunda pinganang-I, TUHAN re sita janji adi-I ndai di tika Ayŭh kidaan di aku nang sesang ku re mritah Israel sitian ngara nakit tunda ngga tŭtŭd pinyipesan-I ngga siabo atin ka asŭng ngara. 5 “Agi ndi dinge. Kuu ingat kayuh adi Joab ndai di aku; ayŭh siŭ duwŭh naan pingibās bara soldadu Israel, Abner anak Ner ngga Amasa anak Jether. Kuu ingat munki ayŭh siŭ ngara di tika bamai ngga maras dendam yŭn pinyikabŭs adi ngara ndai di tika biperang. Ayŭh siŭ daya adi dŭh sarah ka madin aku inŭh adi dapu tanggong kayuh adi-i mbŭh ndai, ka aku gŭh adi sangsara. 6 Kuu puan ani patut kuu ndai; kuu dŭh siŭn bada ayŭh kabŭs sadi adŭp-i. 7 “Pak kiren mandis mu di bara anak Barzillai so Gilead ka nakit kingat ngara, sabab ngara mandis ngga aku di tika aku bu so jurud mu Absalom. 8 “Agi dinge ndi naan, Shimei anak Gera, so kupo Bahurim di tarun tana Benjamin. Ayŭh ko bandar bandar mangu aku di andu aku di ka Mahanaim, pak kan ayŭh bidapŭd ngga aku di Yang Jordan, aku bipayu di ayŭh ngga adŭn TUHAN nang aku dŭh re siŭ ayŭh. 9 Pak kuu dŭh siŭn tandah ayŭh dŭh dog ukum. Kuu puan ani patut kuu ndai, ka kuu dŭh siŭn dŭh nggen ukum kabŭs di ayŭh.” 10 David kabŭs ka dog kubur di Kupo David. 11 Ayŭh jadi raja di Israel 40 sawa, mritah ju sawa di Hebron ka 33 sawa di Jerusalem. 12 Solomon gati sama-i David jadi raja, ka kuasa-i jadi raja mbŭh nakit dog natu. 13 Komŭnŭ Adonijah, Haggith adi sindŭ-i, di ka Bathsheba, adi sindŭ Solomon. “Kuu muah ngga atin kana kah?” ayŭh siken. “Ngga atin kana,” ayŭh nam, 14 ka komŭnŭ ayŭh nang, “Aku agi kayuh an ku mite so kaam.” “Ani anŭ?” ayŭh siken. 15 Ayŭh nam, “Kaam puan nang aku patut jadi raja ka sopŭrŭg daya di Israel mbŭh puan. Pak gŭt-i dŭh jadi simŭnŭ, ka jurud ku inŭh adi mbŭh jadi raja, sabab-i pinyiraan TUHAN. 16 Ka madin aku biyŭn ndi pimite; turung dŭhnyah turak pimite ku.” “Ani anŭ?” Bathsheba siken. 17 Ayŭh nam, “Turung bada raja Solomon -- aku puan ayŭh dŭh re turak pimite mai -- isa-i nyibandar aku tambit Abishag, dayung so Shunem, ndu ku sawŭn.” 18 “Bisa,” ayŭh nam. “Aku re minyu ngga raja yŭn mu.” 19 Jadi Bathsheba di ka yŭn raja di minyu ngga ayŭh yŭn Adonijah. Raja mijog kambat sindŭ-i ka mutu ubak-i ka ayŭh. Komŭnŭ ayŭh guru di takta-i ka bada ndi dinge takta adi bŭkŭn dog taban mŭrŭt adi yŭn sindŭ-i guru tura ka tauh-i. 20 Ayŭh nang, “Aku agi ndi pimite adi sŭ; turung dŭhnyah turak pimite ku.” “Ani anŭ, sindŭ?” ayŭh siken. “Aku dŭh re turak pimite mai.” 21 Ayŭh nam, “Bada jurud mu Adonijah tambit Abishag ndu sawŭn.” 22 “Mani kaam mite aku nggen Abishag di ayŭh?” raja siken. “Mbŭh kana dŭ kaam mite aku nggen takta gŭh di ayŭh. Mŭnŭ kaka ku gŭh ayŭh, ka Abiathar adi imam ngga Joab mbŭh di parad-i gŭh!” 23 Komŭnŭ Solomon bipayu ngga adŭn TUHAN, “Isa-i Tapa siŭ aku kambŭi aku dŭh bada Adonijah bayar ngga asŭng-i amai pimite-i anŭ! 24 TUHAN mbŭh nakit piguru aku di takta sama ku David; ayŭh mbŭh ingat janji-I ka mbŭh nggen pritah-i di aku ka di bara sesang ku. Aku bipayu ngga adŭn TUHAN, Adonijah re dog siŭ andu ati!” 25 Jadi Raja Solomon nggen pinganang-i di Benaiah, adi ruah ka siŭ Adonijah. 26 Komŭnŭ Raja Solomon nang di Abiathar adi imam, “Di ka kupo adŭp mu di Anathoth. Kuu patut dog nggen ukum kabŭs, pak aku dŭh re siŭ kuu madin, amai kuu tukang jaga Pati Simanya TUHAN sitadŭn kuu agi ngga sama ku David, ka sua kinyam sopŭrŭg pinyusah-i.” 27 Komŭnŭ Solomon pirupas ayŭh so kraja-i adi jadi imam TUHAN, ka ngga simŭnŭ ayŭh bada jadi bitŭtŭk kayuh adi TUHAN mbŭh nang di Shiloh pasar imam Eli ngga bara sesang-i. 28 Joab dingah kayuh adi mbŭh jadi. (Ayŭh mbŭh batu Adonijah, pak dŭh Absalom.) Jadi ayŭh bu di ka Bari TUHAN ka bidigŭng di sikuh mija-sambah. 29 Kan agah anŭ mbŭh ndŭg Raja Solomon nang Joab mbŭh bu di ka Bari TUHAN ka mbŭh di mija-sambah, Solomon pait daya ka Joab bada siken mani ayŭh bu di ka mija-sambah. Joab nam nang ayŭh bu di ka TUHAN sabab ayŭh taru Solomon. Jadi Raja Solomon pait Benaiah bada di siŭ Joab. 30 Ayŭh di ka Bari TUHAN ka nang di Joab, “Raja bada kuu ruah.” “Abah,” Joab nam. “Aku raan kabŭs digiti.” Benaiah pari ka yŭn raja ka kidaan di ayŭh kayuh adi Joab mbŭh nang. 31 “Ndai nimun adi mbŭh Joab nang,” Solomon nam. “Siŭ ayŭh ka kubur ayŭh. Simŭnŭ aku, puan kah tadŭ tadŭ so sesang David re dŭh tia dapu tanggong di kraja pingandai Joab adi muko siŭ daya adi dŭh sarah. 32 TUHAN re ngukum Joab amai pingandai-i anŭ adi siŭ daya dŭh so pinyipuan sama ku David. Joab siŭ duwŭh naan daya adi dŭh sarah adi kana dŭ so adŭp-i: Abner, pingibās bara soldadu Israel, ka Amasa, pingibās bara soldadu Judah. 33 Ukum amai duwŭh naan ngara adi dog siŭ anŭ re adu adu nyatŭk Joab ngga bara sesang-i. Pak TUHAN re ari bada sesang sesang David adi guru di takta-i mujur.” 34 Jadi Benaiah di ka Bari TUHAN ka siŭ Joab. Joab dog kubur sindŭk ramin-i di sapa kupo. 35 Raja bada Benaiah jadi pingibās bara soldadu-i ngga gati Joab ka bada Zadok adi imam gati Abiathar. 36 Komŭnŭ raja bagan Shimei ka nang di ayŭh, “Pijog ndi ramin yŭn adŭp mu digiti di Jerusalem. Rŭŭ dieh ka dŭhnyah bu so kupo. 37 Kambŭi kuu bu ka mutas sungi Kidron, kuu re manŭn dog siŭ -- ka adŭp mu dapu tanggong di pinyikabŭs mu.” 38 “Bisa, Tuan Raja,” Shimei nam. “Aku re ndai nimun adi kaam bada.” Jadi ayŭh rŭŭ tui di Jerusalem. 39 Pak taruh sawa ripas anŭ, duwŭh naan urun Shimei bu di ka yŭn raja Gath, Achish anak Maacah. Kan Shimei dingah ngara di Gath, 40 ayŭh na tapas-pinyiguru di tunduh kaldi-i ka di ka yŭn Raja Achish di Gath, di jiroh urun urun-i anŭ. Ayŭh dapŭd ngara ka taban ngara ngga mari. 41 Kan Solomon dingah kayuh adi Shimei mbŭh ndai, 42 ayŭh bagan ayŭh ka nang, “Aku bada kuu bijanji ngga adŭn TUHAN adŭp mu dŭh re ruah so Jerusalem. Ka aku bakan kuu nang kambŭi kuu ruah, kuu manŭn re dog siŭ. Dŭh kah kuu ko situju ka nang adŭp mu re tunda pinganang ku? 43 Mani, meh, kuu dŭh tunda janji mu ka nyibireu pesan ku? 44 Kuu puan sopŭrŭg sarah adi kuu mbŭh ndai di tunduh sama ku. TUHAN re ngukum kuu amai pingandai mu anŭ. 45 Pak Ayŭh re nyiberkat aku ka bada pritah David adu adu pagŭng.” 46 Komŭnŭ raja nggen pinganang-i di Benaiah bada di siŭ Shimei. Solomon madin mbŭh sukup bikuasa darŭm pritah-i.

1 Raja 3

1 Solomon ndai pambit ngga raja Egypt darŭm-i tambit anak dayung-i ndu sawŭn. Ayŭh taban dayung anŭ ngga rŭŭ di Kupo David ndŭg ka ayŭh mbŭh ngamas pijog istana-i, Ramin TUHAN, ka sindung maning Jerusalem. 2 Ramin TUHAN gibayuh dog pijog yŭn TUHAN, ka sabab anŭ daya gibabŭ jugan sadis di barang mija-sambah di barang yŭn-i agi. 3 Solomon rindu TUHAN ka tunda ajar sama-i David, pak ayŭh gŭh simareh bagŭ dāng ka jugan-i ndu sadis di barang ka mun mija-sambah. 4 Agi ndi sidah ayŭh di ka Gibeon di jugan sadis sabab diginŭ agi ndi mija-sambah adi siabo timagah. Dawŭ-i ayŭh muko jugan bagŭ sadis badang diginŭ. 5 Ngarŭm anŭ TUHAN nandŭng di ayŭh darŭm pŭmŭh ka siken ayŭh, “Ani raan mu Aku nggen di kuu?” 6 Solomon nam, “Kaam ari kiren pinyirindu bās di sama ku David, adi urun Mai, ka ayŭh kana, tŭtŭd, ka tŭnggŭn ngga Kaam. Ka Kaam mbŭh adu adu kiren di ayŭh pinyirindu mai adi bās adi dŭh bisa birubah darŭm Kaam nggen di ayŭh anak adi andu ati mritah gati ayŭh. 7 O TUHAN Tapa, Kaam mbŭh bada aku gati sama ku jadi raja, sunggu aku gi-raru mara ka dŭh puan simuki nŭŭh mritah. 8 Ta aku di dupan daya adi Kaam mbŭh mien jadi daya Mai, daya adi raru bagŭ ndŭg ka dŭh tungang dog mirang. 9 Ngapŭi nggen di aku pinyibijak adi aku biguna ngga mritah daya Mai ngga pinyitŭnggŭn ka ngga ngatŭn kayuh adi kana ngga adi arap. Kambŭi dŭh, simuki aku re bisa mritah daya Mai adi bās ati?” 10 TUHAN munos asŭng-I di Solomon amai-i mite kayuh anŭ, 11 ngapŭi Ayŭh nang di ayŭh, “Sabab kuu mbŭh mite pinyibijak pakai mu mritah ngga pinyitŭnggŭn, ka dŭh mite udip tui yŭn adŭp mu, puan kah pinyikaya, puan kah pinyikabŭs pinganyu mu, 12 Aku re nggen pimite mu. Aku re nggen di kuu bagŭ dŭ pinyibijak ngga pinyimirati so tung daya adi mbŭh ka so tung ngara adi re. 13 Aku gŭh re nggen di kuu kayuh adi kuu dŭh mite: sitŭkŭd kuu udip kuu re biyŭn pinyikaya ngga stabi, rabis so anŭ adi raja bŭkŭn biyŭn. 14 Ka kambŭi kuu tunda pinganang Ku ka sita ukum ukum-adat Ku ka pesan Ku, mun Sama mu David, Aku re bada umbur mu ambu.” 15 Solomon burah ka rada Tapa mbŭh minyu ngga adŭp-i darŭm pŭmŭh. Komŭnŭ ayŭh di ka Jerusalem ka mijog di jawin Pati Simanya TUHAN ka jugan sadis badang ngga sadis bidingan ka TUHAN. Ripas anŭ ayŭh ndai gawai yŭn bara pinurung-i. 16 Ndi andu duwŭh naan dayung sundar mandŭg di bidapŭd ngga raja Solomon. 17 Ndi naan so ngara nang, “Tuan Raja, aku ngga dayung ati samah rŭŭ darŭm ndi ramin, ka aku biranak ndi anak dari sitadŭn ayŭh agi diginŭ. 18 Duwŭh andu ripas anak ku mbŭh dog ruwan, ayŭh biranak gŭh janji ndi anak dari. Kaŭs-i kieh duwŭh adŭ di ramin -- mating daya bŭkŭn. 19 Jadi ndi ngarŭm di tika bŭŭs ayŭh ngga dŭh singaja bigiring ka maret anak-i, ka-i kabŭs. 20 Ayŭh makat ngarŭm anŭ, tambit anak ku so yŭn ku darŭm aku aŭn bŭŭs, ka taban-i ka ambok adŭp-i; komŭnŭ ayŭh na anak adŭp-i adi mbŭh kabŭs di ambok ku. 21 Ngga isan isan, kan aku burah ka re paan anak ku, aku kiris-i kabŭs. Aku nakit tingga ka kiris-i dŭh anak ku.” 22 Pak dayung anŭ ndi nang, “Dŭh! Anak anŭ adi udip inŭh tung jaku, ka anŭ adi kabŭs inŭh tung jamu!” Dayung anŭ adi diŭ tejah nam, “Dŭh! Anak anŭ adi kabŭs inŭh jamu, ka anŭ adi udip inŭh jaku!” Ka ngara mbŭh bikarit di sirung jawin raja. 23 Komŭnŭ Raja Solomon nang, “Barang naan so angān duwŭh nang anak anŭ adi udip tung adŭp-i, ka anak anŭ adi mbŭh kabŭs dŭh tung adŭp-i.” 24 Ayŭh mite pedang, ka kan pedang anŭ mbŭh dog nggen di ayŭh, 25 ayŭh nang, “Mire anak anŭ adi udip nyinuwŭh ka kutung pire-i di barang naan dayung anŭ.” 26 Ka sindŭ anŭ adi sawŭ dapu anak anŭ adi udip, amai atin-i puno ngga pinyirindu di anak-i, nang di raja, “Turung, Tuan Raja, dŭhnyah siŭ anak anŭ! Nggen adŭ di dayung anŭ.” Pak dayung anŭ ndi nang, “Dŭhnyah nggen anak anŭ di tadŭ tadŭ kieh; Mire nyinuwŭh adŭ anak anŭ.” 27 Komŭnŭ Solomon nang, “Dŭhnyah siŭ anak anŭ! Nggen-i di dayung adi diŭ tejah -- ayŭh inŭh adi sawŭ sindŭ anak anŭ.” 28 Kan daya Israel dingah gaya Solomon matŭd itong, sopŭrŭg ngara mbŭh puno ngga stabi di ayŭh, amai ngara puan nang Tapa mbŭh nggen di ayŭh pinyibijak ngga nyirase kaii daya ngga tŭnggŭn.

1 Raja 4

1 Solomon jadi raja yŭn sopŭrŭg tarun tana rais Israel, 2 ka ati inŭh bara pinurung-i: Imam: Azariah anak Zadok 3 Bara tukang pinuris-i: Elihoreph ngga Ahijah, anak anak ShishaAdi tukang jaga rekod: Jehoshaphat anak Ahilud 4 Pingibās bara soldadu: Benaiah anak JehoiadaImam: Zadok ngga Abiathar 5 Pingubak Gabenor utung tarun tana: Azariah anak NathanTukang Pitayan Raja: Imam Zabud anak Nathan 6 Adi tukang nguasa daya daya-gaji istana: AhisharAdi tukang jaga kraja takan: Adoniram anak Abda 7 Solomon tijuan simŭng duwŭh naan daya jadi gabenor utung tarun tana di Israel. Ngara tukang piruah biranja so tarun tana adŭp ngara yŭn raja ngga rawang-i. Barang naan tanggong biranja yŭn ndi buran darŭm ndi sawa. 8 Ati inŭh dŭn dŭn ngara adi simŭng duwŭh naan ngga utung tarun tana adi ngara nguasa: Benhur: rais tarun tana sandah Ephraim 9 Bendeker: Kupo Makaz, Shaalbim, Beth Shemesh, Elon, ngga Beth Hanan 10 Benhesed: kupo Arubboth ngga Socoh ngga sopŭrŭg tarun tana Hepher 11 Benabinadab, adi sawŭn anak dayung Solomon Taphath: Ndi tarun tarun gadung Dor 12 Baana anak Ahilud: kupo Taanach, Megiddo, ngga sopŭrŭg gadung tarun sindŭk Beth Shan, sindŭk kupo Zarethan, tura ka siratan kupo Jezreel, jeh ndŭg kupo Abel Meholah ngga kupo Jokmeam 13 Bengeber: kupo Ramoth di Gilead, ngga anak anak kupo di Gilead adi dog dapu manak Jair, sesang Manasseh, ka gadung Argob di Bashan; nŭm puru kupo adi bayah sopŭrŭg-i, bisindung kuta ka ngga parang timaga di tiban tiban-bās kupo 14 Ahinadab anak Iddo: utung tarun tana Mahanaim 15 Ahimaaz, adi sawŭn Basemath, ndi dinge anak Solomon: tarun tana Naphtali 16 Baana anak Hushai: gadung tarun Asher ngga kupo Bealoth 17 Jehoshaphat anak Paruah: tarun tana Issachar 18 Shimei anak Ela: tarun tana Benjamin 19 Geber anak Uri: gadung Gilead, adi muko dog mritah Raja Sihon daya Amor ngga Raja Og daya BashanRipas so ngara anŭ adi simŭng duwŭh naan, agi ndi naan adi gabenor adi tukang jaga ndi tarun tarun tana anŭ. 20 Daya Judah ngga daya Israel mbŭh raru bagŭ, keya ka sumat di pang rawŭt; ngara man, nok, buang gaŭn. 21 Pritah Solomon nyinŭn sopŭrŭg bangsa piguru so Yang Euphrates ndŭg Philistia ngga baat Egypt. Ngara bayar suke di ayŭh ka nundok di ayŭh sitŭkŭd umbur-i. 22 Pinguman adi Solomon biguna barang andu inŭh 5, 000 lita tibaduk adi anŭk ka 10, 000 lita tibaduk adi kasar; 23 simŭng pŭrŭng sapi adi dog paan di kandang, ka duwŭh puru sapi adi man di tana kupai, ka siratus pŭrŭng biri, ngga peyu, jerak, dari peyu raking, ngga siok. 24 Solomon mritah ndi tarun tana tura ka barat Yang Euphrates, so Tiphsah di Euphrates jeh ndŭg barat kupo Gaza. Sopŭrŭg raja adi di tura ka barat Euphrates mbŭh di ribo-i, ka ayŭh bidamai ngga sopŭrŭg rais adi maning ayŭh. 25 Sitŭkŭd ayŭh udip, daya di Judah ngga di Israel udip ngga siramat, barang rawang biyŭn teya anggor ngga risŭn ara adŭp-i. 26 Solomon biyŭn 40, 000 kandang yŭn nyikŭn kuda kuda krita kuda-i ngga 12, 000 kuda yŭn soldadu pinunggang kuda. 27 Simŭng duwŭh naan gabenor-i, masin masin nanyam buran adi mbŭh dog natu yŭn-i, piruah biranja yŭn Raja Solomon samŭn sopŭrŭg adi man di istana; ngara ari piruah sopŭrŭg-i ngga sukup. 28 Barang naan gabenor piruah so utung adŭp-i jeri ngga siriyang, di yŭn-i dog biguna yŭn kuda kuda krita kuda ka di tadŭ yŭn pinguman dāng dog biguna. 29 Tapa nggen di Solomon pinyibijak ngga pinyipitar adi saruh, ka pinyipuan adi dŭh tungang dog kira. 30 Solomon bijak dŭ so daya bijak di Timor puan kah so daya bijak di Egypt. 31 Ayŭh adi siabo bijak so sopŭrŭg daya: bijak dŭ so Ethan daya Ezrah, so Heman, so Calcol ngga Darda, adi anak anak Mahol, ka ayŭh mbŭh timagah di barang rais adi maning ayŭh. 32 Ayŭh nimbur 3, 000 pinganang pitas ka siribu rabis ragu. 33 Ayŭh minyu pasar tŭngŭn tŭngŭn kayuh ngga anak anak kayuh-udip, piguru so sedar Lebanon ndŭg hyssop adi timbu di sindung; ayŭh minyu pasar dāng, manuk, dāng adi bigawang, ka iken. 34 Bara Raja di ndi ong ong dingah pasar pinyibijak-i ka pait daya bada dingah ayŭh.

1 Raja 5

1 Raja Hiram so Tyre taŭn-i mbŭh jerā David, ka kan ayŭh dingah Solomon mbŭh gati sama-i David jadi raja ayŭh pait bara pingarun ka yŭn-i. 2 Solomon pait pinganang ati ka Hiram: 3 “Kuu puan nang sabab sama ku David dŭh siŭn dŭh matak di biperang rawan bara pinganyu so rais rais adi kirurung ayŭh, ayŭh mbŭh dŭh adŭ tungang pijog Ramin yŭn nyambah TUHAN adi Tapa-i ndŭg ka TUHAN mbŭh nggen di ayŭh pimanang ngarah sopŭrŭg pinganyu-i. 4 Pak madin TUHAN adi Tapa ku mbŭh nggen udip bamai yŭn ku di sopŭrŭg parad baat tana ku. Aku dŭh biyŭn pinganyu ka mating tia serang so barang yŭn. 5 TUHAN bijanji ngga sama ku David, ‘Anak mu, adi Aku re bada jadi raja ripas kuu, re pijog Ramin yŭn Ku.’ Ka aku madin mbŭh natu adŭp ku re pijog Ramin yŭn nyambah TUHAN adi Tapa ku. 6 Aku mite kuu pait daya ka Lebanon bada tabŭng tŭngŭn tŭngŭn kayuh sedar yŭn ku. Bara daya ku re sua nyiraja ngga ngara, ka aku re bayar gaji ngara sikiang kuu miratak. Amai kuu mbŭh puan, daya ku dŭh pandai bitabŭng mun daya mu.” 7 Hiram mbŭh raru munos asŭng-i kan ayŭh trima pinganang so Solomon, ka ayŭh nang, “Puji ka TUHAN andu ati amai mbŭh nggen di David anak adi bijak bada gati ayŭh jadi raja yŭn bangsa adi bās anŭ!” 8 Komŭnŭ Hiram pait pinganang ati ka Solomon: “Aku mbŭh trima pinganang mu ka mbŭh sidia an ndai nanyam pimite mu. Aku re sidia tŭngŭn tŭngŭn kayuh sedar yŭn mu samŭn tŭngŭn kayuh sipres. 9 Bara daya ku re taban betang betang kayuh so Lebanon di ka rawŭt, ka re mŭtŭs-i jadi rating bada tipuang ka paman-i mapang tabing ndŭg tarun adi kuu mien. Diginŭ daya ku re natas bŭŭng-i ka daya mu bisa tambit-i. Tah tung jamu kraja, aku mite kuu sidia pinguman yŭn bara daya ku.” 10 Jadi Hiram nggen di Solomon sopŭrŭg tŭngŭn kayuh sedar ngga betang kayuh sipres nanyam adi raan-i, 11 ka Solomon nggen di Hiram 322, 500 kilogram gandom ngga 400, 000 lita tigŭrŭ inyo kanā barang sawa ngga paan daya-i. 12 TUHAN ingat janji-I ka nggen di Solomon pinyibijak. Hiram ngga Solomon udip bidamai ka mbŭh ndai pekat-damai ngga dingan-i. 13 Raja Solomon tijuan 30, 000 naan daya yŭn kraja takan so barang yŭn di Israel, 14 ka bada Adoniram tukang nguasa ngara. Ayŭh kutung ngara nyitaruh, 10, 000 naan darŭm ndi tibaran, ka barang tibaran nyiraja sitŭkŭd ndi buran di Lebanon ka rŭŭ duwŭh buran di arŭn. 15 Solomon gŭh biyŭn 80, 000 naan daya di rais tarun tana sandah tukang kapŭg batuh, ka 70, 000 naan tukang muat batuh, 16 ka ayŭh na 3, 300 naan mandor bada ngatur ka tukang jaga kraja ngara. 17 So ukum Raja Solomon ngara kapŭg panggar panggar batuh ramus ndu pinagap-rasan Ramin TUHAN. 18 Bara tukang Solomon ngga bara tukang Hiram ngga daya so kupo Byblos sidia batuh batuh anŭ samŭn betang betang kayuh anŭ ngga pijog Ramin TUHAN.

1 Raja 6

1 Pat ratus mai puru sawa ripas daya Israel bu so Egypt, darŭm sawa adi pat di jaman pinyipritah Solomon di Israel, ngga buran adi duwŭh, buran Ziv, Solomon piguru nyiraja pijog Ramin TUHAN. 2 Tura ka darŭm, anjong-i 27 mita, buka-i 9 mita, ka bigatung-i 13. 5 mita. 3 Birit-mŭrŭt inŭh 4. 5 mita ambu-i, 9 mita buka-i, nyimati ngga buka adŭp Ramin anŭ. 4 Sindung Ramin anŭ biyŭn bagŭ pinjan dieh, masip tura ka sapa so anŭ adi tura ka darŭm. 5 Di sapa sindung, tigang ngga punok Ramin TUHAN, mbŭh dog pijog birit birit anjung adi taruh takah bigatung-i -- barang takah agi 2. 2 mita bigatung. 6 Barang birit di takah sagān agi 2. 2 mita buka-i, barang birit di takah rapŭt agi 2. 7 mita buka-i, ka barang birit di takah sambu agi 3. 1 mita buka-i. Sindung Ramin TUHAN adi bibatŭn ngga anjung anŭ mbŭh ride dŭ so anŭ adi di takah anŭ adi di ribo-i isa giragar birit anŭ bisa dog sangan adŭ di tunduh sindung adi di ribo-i, isa dŭhsah nyirubong sindung yŭn kasŭk tŭbŭn giragar. 7 Dudu batuh adi dog pakai ngga pijog Ramin TUHAN dog ndu ka dog mŭŭt di kwari isa ratok rago pabā ngga kapak ngga pingakas basi adi bŭkŭn dŭh dog dingah di tarun adi yŭn Ramin TUHAN dog pijog. 8 Tiban adi so nŭŭh mŭrŭt takah sagan birit birit anjung anŭ agi di tura ka siratan Ramin TUHAN, ka agi tungoh maad ka takah duwŭh ngga ka takah taruh. 9 Jadi Raja Solomon ngamas pijog Ramin TUHAN. Ayŭh ndai dek-i pakai kayuh sedar ndu papan ngga giragar-i. 10 Birit birit anjung anŭ adi bitakah taruh, 2. 2 mita bigatung barang takah, mbŭh dog pijog bitubu ngga sindung sapa Ramin TUHAN pakai giragar so betang kayuh sedar. 11 TUHAN nang di Solomon, 12 “Kambŭi kuu tunda sopŭrŭg ukum-adat ngga pinyipesan ku, Aku re ndai yŭn mu kayuh adi Aku mbŭh bijanji di sama mu David. 13 Aku re rŭŭ di ruang daya Ku Israel darŭm Ramin adi kuu pijog ati, ka Aku dŭh re tagan ngara.” 14 Jadi Solomon ngamas pijog Ramin TUHAN. 15 Sindung Ramin TUHAN tura ka darŭm dog nurap ngga kiping papan sedar so yŭn bidigang ndŭg dek-i, ka papan yŭn bidigang dog ndai so tŭngŭn kayuh sipres. 16 Ndi birit adi di darŭm-i, dog kadŭn Yŭn adi Siabo Kudus dog ndai di parad ka punok Ramin TUHAN. Ambu birit anŭ agi 9 mita ka dog nyindung ngga papan sedar so yŭn bidigang ndŭg dek. 17 Birit adi di jawin Yŭn adi Siabo Kudus mbŭh 18 mita ambu-i. 18 Papan sedar adi nurap sindung mbŭh dog mŭŭt gambar buwa buwa rigo ngga bunga bunga. Ndi tarun tarun darŭm Ramin TUHAN mbŭh puno adŭ dog nurap ngga sedar, isa batuh batuh sindung dog matŭn ka dŭh tungang dog kiris. 19 Ndi birit di darŭm dog ndai tura ka punok Ramin TUHAN, adi yŭn Pati Simanya re dog piguru. 20 Birit anŭ mbŭh 9 mita ambu-i, 9 mita buka-i, ka 9 mita bigatung-i, ka ndi tarun tarun dog nurap ngga tigŭrŭ mas. Mija-sambah dog nurap ngga kiping papan sedar. 21 Sindung darŭm Ramin TUHAN dog nurap ngga mas, ka parik parik mas dog na bada nyikutang bŭŭn tiban birit adi di tura ka darŭm, adi dog nurap ngga mas gŭh. 22 Ndi tarun tarun darŭm Ramin TUHAN mbŭh dog nurap ngga mas, samŭn mija-sambah adi di darŭm Yŭn adi Siabo Kudus. 23 Duwŭh cherubim mbŭh dog mŭŭt so betang kayuh kanā ka dog piguru di Yŭn adi Siabo Kudus. Soduwŭh-i 4. 4 mita bigatung-i. 24-26 Soduwŭh-i nyimati buang brimun. Barang pŭrŭng-i biyŭn duwŭh urad. Ndi urad 2. 2 mita ambu-i, ka juan asah barang tŭbŭn urad agi 4. 4 mita so anŭ ndi. 27 Ngara dog pijog bada bidindar darŭm Yŭn adi Siabo Kudus, isa duwŭh urad ngara adi tiburai bitatok ngga tung dingan-i, ka duwŭh urad adi bŭkŭn nyindong sindung birit anŭ. 28 So-duwŭh cherubim anŭ bibarut ngga mas. 29 Sindung birit bās samŭn sindung birit adi tura ka darŭm mbŭh dog ngabuh ngga gayŭn cherubim, gayŭn tŭngŭn kurma, ngga gayŭn bunga, adi dog mŭŭt. 30 Ndŭg ka yŭn bidigang dog nurap ngga mas 31 Tiban brembang adi dog ndai so tŭngŭn kayuh kanā mbŭh dog na di piburong tiban Yŭn adi Siabo Kudus, ka-i masip di sambu-i 32 Tiban brembang anŭ dog ngabuh ngga gayŭn cherubim, gayŭn tŭngŭn kurma, ka gayŭn bunga, adi dog mŭŭt dieh. Sindung, cherubim, ka tŭngŭn tŭngŭn kurma dog marut ngga mas. 33 Yŭn tiban adi so nŭŭh mŭrŭt ka darŭm birit bās, sibukah tiban adi misagi pat mbŭh dog ndai so tŭngŭn kayuh kanā. 34 Agi duwŭh tiban brembang adi dog ndai so tŭngŭn kayuh sipres 35 ka dog ngabuh ngga gayŭn cherubim, gayŭn tŭngŭn kurma, ngga gayŭn bunga, adi dog mŭŭt ka dog marut ngga mas. 36 Ndi badag tura ka darŭm agi dog ndai di jawin Ramin TUHAN, adi dog kirurung ngga sindung adi dog na ndi turap parang parang kayuh sedar di barang asah taruh panggar batuh adi bisandug. 37 Pinagap-rasan Ramin TUHAN dog na darŭm buran adi duwŭh, anŭ inŭh buran Ziv, darŭm sawa adi pat Solomon mritah Israel. 38 Darŭm buran adi mai, anŭ inŭh buran Bul, darŭm sawa adi simŭng ndi Solomon mritah Israel, Ramin TUHAN mbŭh kamas, batur nanyam adi mbŭh dog ngatur. Ju sawa Solomon ndai Ramin TUHAN.

1 Raja 7

1 Solomon pijog gŭh Istana yŭn adŭp-i; sitian simŭng taruh sawa ayŭh pijog Istana anŭ. 2-3 Birit-bās Tuān Lebanon inŭh 44 mita ambu-i, 22 mita buka-i, ka 13. 5 mita bigatung. Ayŭh biyŭn taruh baris uros sedar, simŭng rimŭh di barang jari, ngga parang kayuh sedar bisangan dieh. Dek dog ndai so kayuh sedar, nyirungan birit pinyirikŭn, adi dog nugu uros anŭ. 4 Darŭm barang duwŭh parad sindung agi taruh baris pinjan. 5 Sibukah tiban ngga pinjan inŭh nganjong, ka taruh baris pinjan di barang sindung anŭ nura baris parad mandi. 6 Birit Tiang bās anŭ inŭh 22 mita ambu-i ka 13. 5 mita buka-i. Awah-i dog nutu, dog nugu ngga tiang bās. 7 Birit Takta, inŭh dog kadŭn Birit-bās Bisara, di yŭn Solomon matŭd itong, biyŭn sindung dog nurap ngga kiping papan sedar so yŭn bidigang ndŭg kasu kasu. 8 Ramin adŭp Solomon, di badag anŭ ndi di punok Birit-bās Bisara, dog ndai brimun ngga anŭ. Ayŭh pijog gŭh yŭn sawŭn-i ramin mun anŭ gŭh, adi anak raja Egypt. 9 Sopŭrŭg ramin anŭ samŭn badag-i adi bayah anŭ dog ndai so batuh batuh ramus so pinagap-rasan ndŭg tŭbŭn tanja. Batuh batuh anŭ dog ndai di kwari, adi dog kapŭg nanyam besan-i. Ka punda ngga tunduh-i dog pijarŭh ngga grigaji. 10 Pinagap pinagap-rasan ramin anŭ dog ndai so panggar panggar batuh adi dog sidia di kwari, agi adi 3. 5 mita ambu-i ka adi bŭkŭn 4 mita ambu-i. 11 Di tunduh-i inŭh batuh adi bŭkŭn, adi ko dog ngŭkŭd, samŭn parang kayuh sedar. 12 Badag istana, badag Ramin TUHAN adi tura ka darŭm, ngga birit-mŭrŭt Ramin TUHAN biyŭn sindung adi agi ndi turap parang parang kayuh sedar di tunduh barang taruh sandug batuh. 13 Raja Solomon bada daya bagan ndi naan daya dŭn Huram, tukang timaga adi rŭŭ di kupo Tyre. 14 Sama-i, adi mbŭh tui mating, inŭh so Tyre, ka mbŭh tukang timaga gŭh adi mbŭh sukup pandai. Sindŭ-i so tibaran-asar Naphtali. Huram inŭh daya adi pitar buang tukang timaga adi mbŭh tui ka pandai. Ayŭh trima pimite Raja Solomon adi bada ayŭh jadi tukang ngatur sopŭrŭg kraja timaga. 15 Huram ndai duwŭh tiang bās so timaga, soduwŭh-i 8 mita bigatung ka 5. 3 mita pinyidakŭp-i ka pijog soduwŭh-i di tiban Ramin TUHAN. 16 Ayŭh ndai gŭh duwŭh ubak tiang so timaga, soduwŭh-i 2. 2 mita bigatung, adi re dog na di tibung tiang bās anŭ. 17 Tibung so-duwŭh tiang bās anŭ dog ngabuh ngga butik adi birasŭk rasŭk mun parik basi, 18 ka duwŭh baris buwa delima adi dog ndai so timaga. 19 Duwŭh ubak anŭ dog ndai mun bunga lili, 1. 8 mita bigatung, 20 ka dog na di tunduh kŭt adi bŭrŭng adi di tunduh butik adi mun parik basi. Agi 200 buwa delima di duwŭh baris di barang ubak tiang. 21 Huram pijog duwŭh tiang bās anŭ di jawin tiban Ramin TUHAN: anŭ adi tura ka siratan dog kadŭn Jachin, ka anŭ ndi adi tura ka utara dog kadŭn Boaz. 22 Ubak tiang adi mun lili anŭ inŭh di tibung tiang tiang bās anŭ. Ngga simŭnŭ meh kraja pingandai di tiang tiang bās anŭ mbŭh kamas. 23 Huram ndai ndi tong adi bŭrŭng so timaga, 2, 2 mita tŭrŭp-i, 4. 4 mita pimutas baba-i, ka 13. 2 mita pinyidakŭp-i. 24 Maning sapa bibis tong anŭ inŭh duwŭh baris buwa rigo timaga, adi dog ndai sinyadi ngga tong anŭ. 25 Tong anŭ dog sangan di tunduh simŭng duwŭh dari sapi timaga adi jawin-i nura sapa, taruh nura ka utara, taruh nura ka barat, taruh nura ka siratan, taruh nura ka timor. 26 Bŭngŭn tong anŭ inŭh 75 milimita tabar-i. Bibis-i mun bibis saker, mirimbeh ka sapa mun dawŭn rarak bunga lili. Isi tong anŭ na ka 40, 000 lita. 27 Huram agi gŭh ndai simŭng krita timaga; barang krita timaga anŭ agi 1. 8 mita ambu-i, 1. 8 mita buka-i, ka 1. 3 mita bigatung-i. 28 Sopŭrŭg-i dog ndai so kiping papan adi misagi ka dog ngatŭp ngga sibukah, 29 ngga gayŭn singah, gayŭn dari sapi, ngga gayŭn cherubim di tunduh atŭp; ka di tunduh sibukah, nyirungan ka di ribo singah ngga dari sapi, agi gayŭn kayuh bikaring dog mŭŭt. 30 Barang krita anŭ biyŭn pat kaja timaga adi bisa bipusing ka parang-i timaga gŭh. Di so-pat sikuh-i agi bangan timaga yŭn na sambong; bangan anŭ dog ngabuh ngga gayŭn kayuh bikaring adi dog mŭŭt. 31 Agi gŭh sibukah adi bŭrŭng di tibung yŭn piguru sambong anŭ. Sibukah anŭ mininggir 45 sentimita so tunduh krita anŭ, ka 18 sentimita mūn sibukah anŭ. Agi gŭh abuh adi dog mŭŭt maning-i. 32 Kaja krita anŭ inŭh 66 sentimita bigatung-i; kaja krita anŭ inŭh di punda tain krita anŭ. Ka parang kaja-i sinyadi ngga adŭp krita anŭ. 33 Kaja krita anŭ mun kaja krita kuda perang. Parang-i, turang kaja, spok, ngga pasid kaja mbŭh sopŭrŭg-i dog ndai so timaga. 34 Agi pat tangan di sagān sikuh barang krita, adi mbŭh sinyadi ngga krita anŭ. 35 Maning tibung barang krita anŭ agi pingŭnggŭng adi 22 sentimita ramba-i; bangan-i ka atŭp-i dog ndai sinyadi ngga krita anŭ. 36 Bangan ka atŭp dog ngabuh ngga gayŭn cherubim, singah, tŭngŭn kurma, di tadŭ yŭn adi agi yŭn na-i, ngga gayŭn kayuh bikaring dog mŭŭt maning-i. 37 Simŭnŭ inŭh dudu krita anŭ dog ndai; sopŭrŭg-i brimun ka nyimati. 38 Huram agi gŭh ndai simŭng sambong, yŭn barang krita anŭ. Barang sambong anŭ agi 1. 8 mita pimutas baba-i, ka dapŭd ngisi kurang rabis 800 lita. 39 Ayŭh na rimŭh krita anŭ di tura ka siratan Ramin TUHAN, ka rimŭh adi bŭkŭn di tura ka utara; tong anŭ ayŭh na di sikuh tura ka siratan-timor Ramin TUHAN. 40-45 Huram agi gŭh ndai dudu priok, sanduk, ka makuk. Ayŭh kubo ndai kraja-i yŭn Raja Solomon yŭn Ramin TUHAN. Jadi ati inŭh kayuh adi muko-i ndai: Duwŭh tiang bāsDuwŭh ubak tiang adi mun makuk di tibung tiang tiang bāsButik adi birasŭk rasŭk mun parik basi di ubak ubak soduwŭh tiang bās anŭ400 buwa delima timaga, di duwŭh baris, siratus darŭm ndi baris, kirurung butik di barang ubak tiang tiang bāsSimŭng krita timagaSimŭng tibande sambongNdi tongSimŭng duwŭh dari sapi timaga adi yŭn sangan tong anŭDudu priok, sanduk, ka makukSopŭrŭg pingakas anŭ yŭn Ramin TUHAN, adi Huram ndai yŭn Raja Solomon, mbŭh timaga adi muko nakit dog pijarŭh. 46 Raja bada sopŭrŭg-i dog ndai di tunduh tana-riyat di asah Sukkoth ngga Zarethan, di rubān Jordan. 47 Solomon dŭh nimbang sopŭrŭg kayuh anŭ adi dog ndai so timaga, amai-i mbŭh raru bagŭ, ka simŭnŭ inŭh timbang-i bŭn dog puan. 48 Solomon agi gŭh ndai pingakas mas yŭn Ramin TUHAN: mija-sambah, mija adi yŭn na ruti adi dog jugan ka Tapa. 49 Simŭng rika prita adi dog pijog di jawin Yŭn adi Siabo Kudus, rimŭh tura ka siratan ka rimŭh tura ka utara; dudu bunga, prita, ngga satip; 50 saker, pimura prita, makuk, pinggen adi yŭn na kimanyan, ka tipaku adi dog pakai ngga taban bam apui; ka tieng tiban Yŭn adi Siabo Kudus ka tiban parad ka sapa Ramin TUHAN. Sopŭrŭg pingakas anŭ dog ndai so mas. 51 Kan Raja Solomon mbŭh ngamas ndai sopŭrŭg kraja di Ramin TUHAN, ayŭh na di birit pinyirikŭn Ramin TUHAN sopŭrŭg kayuh anŭ adi sama-i David mbŭh nitah ka TUHAN -- mun pirak, mas, ka kayuh kayuh adi bŭkŭn.

1 Raja 8

1 Komŭnŭ Raja Solomon bagan sopŭrŭg pinguru tibaran-asar ngga manak manak Israel bada mandŭg ka yŭn adŭp-i di Jerusalem siŭn tambit Pati Simanya so Zion, Kupo David, ka taban-i ka Ramin TUHAN. 2 Sopŭrŭg ngara tikuruk di tika Gawai Bari-Dawŭn darŭm buran adi ju, darŭm buran Ethanim. 3 Kan sopŭrŭg pinguru mbŭh tikuruk, bara imam pakat Pati Simanya 4 ka taban-i ka Ramin TUHAN. Bara daya Levi ngga bara imam mindah gŭh Bari TUHAN ngga sopŭrŭg pingakas-i ka Ramin TUHAN. 5 Raja Solomon ngga sopŭrŭg daya Israel tikuruk di jawin Pati Simanya ka nyadis dudu dudu biri ngga sapi -- raru bagŭ ka dŭh batah dog mirang. 6 Komŭnŭ bara imam taban Pati Simanya ka darŭm Ramin TUHAN ka na-i di Yŭn adi Siabo Kudus, di ribo patong cherubim. 7 Urad cherubim anŭ tiburai nutu pati ngga pinawid-i. 8 Tŭbŭn tŭbŭn pinawid dapŭd dog kiris daya adi mijog di jawin Yŭn adi Siabo Kudus, pak dŭh so parad bŭkŭn. (Pinawid anŭ babŭ diginŭ ndŭg andu ati.) 9 Mating kayuh di darŭm Pati Simanya anŭ adŭ-i duwŭh kiping batuh adi Moses muko na darŭm-i andu-i di Darŭd Sinai, di yŭn TUHAN ndai simanya ngga daya Israel darŭm ngara ruah so Egypt. 10 Darŭm bara imam ruah so darŭm Ramin TUHAN, Ramin anŭ rasu dog ngisi ngga abun 11 nyirinyak ngga sekar jawa bragah TUHAN, ka ngara dŭh dapŭd pari mŭrŭt ka darŭm-i di ndai kraja ngara. 12 Komŭnŭ Solomon bidua: “Kaam, TUHAN, mbŭh na batŭh andu di rangit, pak Kaam mbŭh raan dŭ rŭŭ darŭm abun adi karŭm. 13 Madin aku mbŭh pijog ramin adi grua yŭn Mai, tarun yŭn Mai rŭŭ ndŭg situi tui.” 14 Buang daya mijog diginŭ, Raja Solomon bigiring ka nura ngara, ka ayŭh mite Tapa nyiberkat ngara. 15 Ayŭh nang, “Puji ka TUHAN adi Tapa Israel! Ayŭh mbŭh ingat janji adi-I ndai ngga sama ku David, kan-I nang, 16 ‘So andu adi ngga Aku taban daya Ku ruah so Egypt, Aku gibayuh mien kupo di ndi tarun tana Israel adi yŭn ramin patut dog pijog adi yŭn Aku patut dog nyambah. Pak aku mien kuu, David, bada mritah daya Ku.’” 17 Solomon pijuu minyu, “Sama ku David taŭn muko bisatur raan pijog ramin yŭn nyambah TUHAN adi Tapa Israel, 18 pak TUHAN nang di ayŭh, ‘Mbŭh raru kana kuu biyŭn pinyiraan an pijog ramin yŭn Ku, 19 pak kuu taŭn re dŭh pijog-i. Anak mu, anak adŭp mu, adi re pijog ramin Ku.’ 20 “Ka madin TUHAN mbŭh ingat janji-I. Aku mbŭh gati sama ku jadi raja Israel, ka aku mbŭh pijog ramin yŭn nyambah TUHAN adi Tapa Israel. 21 Aku gŭh mbŭh ndai di Ramin TUHAN tarun yŭn na Pati Simanya adi brisi ngga kiping kiping batuh simanya adi TUHAN mbŭh ndai ngga tayung tayung-babuk ta di andu Ayŭh taban ngara ngga ruah so Egypt.” 22 Komŭnŭ di sirung jawin daya, Solomon di ka mijog di jawin mija-sambah, di yŭn-i pakat soduwŭh tangan-i 23 ka bidua, “TUHAN adi Tapa Israel, mating tapa bŭkŭn mun Kaam di rangit puan kah di ong! Kaam sita simanya Mai ngga daya Mai ka kiren di ngara pinyirindu Mai kan ngara nundok di Kaam ngga siabo atin ngara. 24 Kaam ingat janji adi Kaam mbŭh ndai ngga sama ku David; andu ati sopŭrŭg bang piminyu Mai mbŭh jadi bitŭtŭk. 25 Ka madin, TUHAN adi Tapa Israel, aku bidua mite Kaam ingat gŭh janji Mai adi bŭkŭn adi Kaam mbŭh ndai ngga sama ku di andu Kaam kidaan nang taŭn re ari agi ndi naan so sesang-i re jadi raja ka mritah Israel, atas ngara nakit tunda pinganang Mai nimun adŭp-i. 26 Jadi madin, O Tapa Israel, bada jadi bitŭtŭk kayuh adi Kaam mbŭh bijanji di sama ku David, adi urun Mai. 27 “Pak dapŭd kah Kaam, O Tapa, sawŭ rŭŭ di ong? Rangit dŭh sadang bayah yŭn Mai, jadi simuki Ramin adi aku mbŭh pijog re sadang yŭn Mai? 28 TUHAN adi Tapa ku, aku ati urun Mai. Dingah dua ku, ka nggen pimite ku andu ati. 29 Grindung Ramin ati sandu ngga singarŭm, tarun yŭn adi Kaam mbŭh mien yŭn Kaam dog nyambah. 30 Dingah dua ku ngga dua daya Mai kan ngara nura tarun ati buang simayang. So ramin Mai di shorga dingah kieh ka apun kieh. 31 “Kan daya dog nyarah amai ndai sarah di daya bŭkŭn ka dog taban ka mija-sambah Mai di Ramin ati ka bipayu ayŭh dŭh sarah, 32 o TUHAN, dingah so shorga ka natu sawŭ ngga dŭh urun Mai anŭ sarah. Ngukum sianŭ adi sawŭ sarah nimun patut, ka pirupas sianŭ adi dŭh sarah. 33 “Kan daya Mai Israel dog ngarah bara pinganyu ngara sabab ngara mbŭh bidosa rawan Kaam, ka komŭnŭ kan ngara pari ka Kaam ka mandŭg ka Ramin ati ngga atin rapat-i bidua mite apun so Kaam, 34 dingah ngara so shorga. Apun dosa daya Mai, ka taban ngara pari ka tarun tana adi Kaam mbŭh nggen di tayung-babuk ngara. 35 “Kan Kaam bitan ujen amai daya Mai mbŭh bidosa rawan Kaam, ka komŭnŭ kan ngara marik pimudip ngara pari ka Kaam di Ramin ati, ngga atin rapat bidua ka Kaam, 36 dingah ngara so shorga. Apun dosa raja ka dosa daya Israel. Ngajar ngara bada ndai kayuh di batur. Komŭnŭ, O TUHAN, pait ujen di tarun tana Mai ati, adi Kaam mbŭh nggen di daya Mai ndu bisaka. 37 “Kan agi apag di tarun tana puan kah sesak-andam, puan kah pimuruh dog pirusak sabak adi paras, puan kah kadis, puan kah kan daya Mai dog nyerang pinganyu, puan kah kan agi andam di ruang ngara, 38 dingah dua ngara. Kambŭi agi so daya Mai Israel, adi mbŭh ndŭg atin ngara bana susah payah, pakat tangan-i nura Ramin ati, 39 dingah dua ngara. Dingah ngara so yŭn pinyirŭŭ Mai di shorga, apun ngara, ka turung ngara. Kaam sadi adŭ adi puan pikir-kira atin manusia. Ndai di barang naan ngara nanyam patut ayŭh trima, 40 isa daya Mai nundok di Kaam sitŭkŭd ngara rŭŭ di tarun tana adi Kaam mbŭh nggen di tayung-babuk ami. 41-42 “Kan daya tami adi rŭŭ di tarun tana adi mua juan-i dingah pasar bās Mai ngga pasar barang masam kayuh bās adi Kaam mbŭh ndai yŭn daya Mai, ka mandŭg di nyambah Kaam ka bidua di Ramin ati, 43 dingah dua-i. So shorga, di yŭn Mai rŭŭ, dingah ka ndai yŭn-i kayuh adi ayŭh mite Kaam ndai, isa sopŭrŭg daya di ong bisa puan Kaam ka nundok di Kaam, nimun daya Mai Israel nundok di Kaam. Ka ngara re puan nang Ramin ati adi aku mbŭh pijog inŭh tarun yŭn Kaam dog nyambah. 44 “Kan Kaam mritah daya Mai bada di biperang rawan pinganyu ngara ka ngara bidua ka Kaam, di tadŭ yŭn ngara, nura kupo ati adi Kaam mbŭh mien ngga Ramin ati adi aku mbŭh pijog yŭn Mai, 45 dingah dua ngara. Dingah ngara so shorga, ka nggen di ngara pimanang. 46 “Kan daya Mai bidosa rawan Kaam -- ka mating daya dŭh bidosa -- ka darŭm baji Mai Kaam bada pinganyu ngara ngarah ngara ka taban ngara jadi daya-takap di ka tarun tana bŭkŭn, sunggu tarun tana anŭ jo bait kani, 47 dingah dua daya Mai. Kambŭi diginŭ di tarun tana anŭ ngara marik pimudip ngara pari ka Kaam ka bidua ka Kaam, ngaku munki masam bidosa buang ginaka ngara, dingah dua ngara, O TUHAN. 48 Kambŭi di tarun tana anŭ ngara sawŭ ka ngga siabo atin marik pimudip ngara pari ka Kaam, ka bidua ka Kaam buang ngara nura tarun tana ati adi Kaam mbŭh nggen di tayung-babuk ami, kupo ati adi Kaam mbŭh mien, ka Ramin ati adi aku mbŭh pijog yŭn Mai, 49 dingah dua ngara. So yŭn pinyirŭŭ Mai di shorga dingah ngara ka masi di ngara. 50 Apun sopŭrŭg dosa ngara ka atin ngara adi raan birawan rawan Kaam, ka bada pinganyu ngara mandis ngga ngara. 51 Ngara inŭh daya Mai, adi Kaam mbŭh taban ruah so Egypt, buwang rubang apui adi bijagu anŭ. 52 “TUHAN Raja, isa-i Kaam ari tingga ngga masi daya Mai Israel ngga raja ngara, ka dingah dua ngara di tadŭ nga ngara bagan mite turung so Kaam. 53 Kaam mbŭh mien ngara so dupan dudu daya bada jadi daya Mai, sak adi nang Mai so baba Moses adi urun Mai di andu Kaam taban tayung-babuk ami ruah so Egypt.” 54 Kan Solomon muko bidua ka TUHAN, ayŭh mijog di jawin mija-sambah, di yŭn-i sidikang buang pakat tangan-i. 55 Ngga sirŭŭn bana ayŭh mite Tapa nyiberkat sopŭrŭg daya adi tikuruk diginŭ. Ayŭh nang, 56 “Puji ka TUHAN adi mbŭh nggen di daya-I damai, nimun adi ko-I janji. Sopŭrŭg kayuh kana adi-I bijanji so Moses mbŭh jadi bitŭtŭk. 57 Isa-i TUHAN adi Tapa ta agi ngga ata, nimun Ayŭh muko agi ngga tayung-babuk ta; isa-i Ayŭh dŭh tingge ata, bait tagan ata; 58 isa-i Ayŭh bada ata nundok di adŭp-I, isa ata ari udip nanyam ka pinyiraan-I, ka sita sopŭrŭg ukum ukum-adat ngga pesan adi-I muko nggen di tayung-babuk ta. 59 Isa-i TUHAN adi Tapa ta ingat di tadŭ nga-i dua ngga pimite ati adi aku mbŭh ndai di sirung jawin-I. Isa-i Ayŭh ari masi di daya Israel ngga di raja ngara, nanyam ka pingandai ngara barang andu. 60 Jadi sopŭrŭg bangsa di ong re puan nang TUHAN sadi inŭh Tapa -- mating adi bŭkŭn. 61 Isa-i angān, daya-I, ari tŭtŭd di TUHAN adi Tapa ta, sita sopŭrŭg ukum-adat ngga pinyipesan-I, nimun adi angān ndai andu ati.” 62 Komŭnŭ Raja Solomon ngga sopŭrŭg daya diginŭ jugan sadis ka TUHAN. 63 Ayŭh nyadis 22, 000 pŭrŭng sapi ka 120, 000 pŭrŭng biri ndu sadis bidingan. Jadi raja ngga sopŭrŭg daya nyikudus Ramin TUHAN. 64 Di andu anŭ gŭh ayŭh nyiberkat yun badag, tarun yŭn di jawin Ramin TUHAN, ka komŭnŭ diginŭ ayŭh jugan sadis adi mŭrŭng dog badang, sadis tibaduk, ngga ramak dāng dāng sadis bidingan. Ayŭh ndai simŭnŭ sabab mija-sambah timaga mbŭh raru sŭ yŭn sopŭrŭg sadis anŭ. 65 Diginŭ di Ramin TUHAN, Solomon ngga sopŭrŭg daya Israel bigawai man siramat Bari-Dawŭn ju andu. Daya mbŭh raru bagŭ so barang ka yŭn jeh so Ateng Hamath di utara ngga so baat Egypt di siratan. 66 Di andu adi mai Solomon bada daya maad. Ngara muji ayŭh ka mari gaŭn sabab sopŭrŭg berkat adi TUHAN mbŭh nggen di urun-I David ngga di daya-I Israel.

1 Raja 9

1 Ripas Raja Solomon muko pijog Ramin TUHAN ngga istana ka sopŭrŭg kayuh bŭkŭn adi ayŭh raan ndai, 2 TUHAN nandŭng dinge di ayŭh, mun adi mbŭh di Gibeon. 3 TUHAN nang di ayŭh, “Aku dingah dua mu. Aku nyiberkat Ramin adi kuu mbŭh pijog ndu tarun yŭn Aku dog nyambah adu adu. Aku re nguan-i ka ari grindung-i. 4 Kambŭi kuu bituan di Aku ngga atin-tŭnggŭn ka ngga pinyitŭnggŭn, nimun sama mu, ka kambŭi kuu tunda ukum ukum-adat Ku ka ndai sopŭrŭg kayuh adi Aku mbŭh pesan bada kuu ndai, 5 Aku re ingat janji adi aku mbŭh ndai di sama mu di andu Aku kidaan di ayŭh nang Israel re ari dog mritah sesang sesang-i. 6 Pak kambŭi kuu puan kah sesang sesang mu dŭh tia tunda Aku, kambŭi kuu nyibireu ukum-adat ngga pesan adi Aku mbŭh nggen di kuu, ka nyambah tapa tapa bŭkŭn, 7 Aku re kadi daya Ku Israel so tarun tana adi Aku mbŭh nggen di ngara. Aku re tagan gŭh Ramin ati adi Aku mbŭh nyiberkat ndu tarun yŭn Aku dog nyambah. Daya di barang yŭn re tawŭh ka ngamun Israel. 8 Ramin ati re jadi tugung rakang tibawang, ka barang naan daya adi murah re gŭgŭh buang nginga. ‘Mani TUHAN ndai simŭnŭ di tarun tana ngga di Ramin ati?’ ngara re siken. 9 Daya re nam, ‘Ayŭh simŭnŭ amai ngara tagan TUHAN adi Tapa ngara, adi ko taban tayung-babuk ngara ngga ruah so Egypt. Ngara tunda tapa tapa bŭkŭn ka nyambah-i. Anŭ inŭh sabab TUHAN mbŭh taban pinyirusag ati ka ngara.’” 10 Solomon pijog Ramin TUHAN ngga Istana-i ju sawa. 11 Raja Hiram so Tyre muko nggen di ayŭh sopŭrŭg kayuh sedar ngga kayuh sipres ka sopŭrŭg mas adi ayŭh raan yŭn kraja anŭ. Ripas-i mbŭh kamas, Raja Solomon nggen di Hiram duwŭh puru kupo di gadung tarun tana Galilee. 12 Hiram di tingga kupo kupo anŭ, ka dŭh munos asŭng-i kiris. 13 Jadi ayŭh nang di Solomon, “Ati kah kupo kupo adi kuu nggen di aku!” Sabab anŭ meh tarun tana anŭ babŭ dog kadŭn Cabul. 14 Hiram muko pait rabis so 4, 000 kilogram mas ka Solomon. 15 Raja Solomon pakai kraja takan ngga pijog Ramin TUHAN ka istana, ka ngisi tana di parad tura ka timor kupo, ka pijog sindung kupo. Ayŭh pakai kraja takan gŭh ngga pijog kupo Hazor, Megiddo, ka Gezer. 16 (Raja Egypt muko nyerang Gezer ka sirabut-i, siŭ sopŭrŭg daya-i ka sigot-i. Komŭnŭ ayŭh nggen-i ndu pinganggen sawan di anak dayung-i di andu-i banan ngga Solomon. 17 Solomon pari pijog-i.) Pakai kraja takan, Solomon pijog gŭh Beth Horon Saba, 18 Baalath, Tamar di tarun tana-pajam Judah, 19 kupo kupo di yŭn nyikŭn biranja man, kupo kupo yŭn nyikŭn dudu kuda ngga krita kuda, ka barang masam kayuh bŭkŭn adi raan-i pijog di Jerusalem, di Lebanon, ka di tarun yŭn adi bŭkŭn adi di ribo pritah-i. 20-21 Yŭn kraja takan Solomon pakai bara sesang daya Canaan adi daya Israel dŭh siŭ di andu ngara tambit tana ngara. Nambah ngara inŭh daya Amor, daya Hitti, daya Periz, daya Hivi, ngga daya Jebus. Sesang sesang ngara anŭ babŭ jadi urun ndŭg andu ati. 22 Solomon dŭh piurun daya Israel; ngara jadi soldadu-i, pingubak soldadu, pingibās soldadu, pinguru krita kuda, ka bara soldadu pinunggang kuda. 23 Agi 550 naan pinurung adi tukang ngatur kraja takan adi ndai barang mun kraja piramin yŭn Solomon. 24 Solomon ngisi tana di parad tura ka timor kupo, ripas sawŭn-i, adi anak raja Egypt, mbŭh bipindah so Kupo David di ka istana adi Solomon mbŭh pijog yŭn-i. 25 Taruh kari darŭm ndi sawa Solomon jugan sadis badang ngga sadis bidingan di tunduh mija-sambah adi ayŭh mbŭh pijog yŭn TUHAN. Ayŭh badang kimanyan yŭn TUHAN. Simŭnŭ Solomon ngamas kraja-i pijog Ramin TUHAN. 26 Raja Solomon ndai gŭh dudu kapar di Eziongeber, adi sindŭk Elath, di tabing Tanjung Aqaba, di tarun tana Edom. 27 Raja Hiram pait kudu kudu naan daya adi kanyet buang pandai nyiraja di kapar bada nyiraja ayō daya Solomon. 28 Ngara birayar ka tarun tana Ophir, ka taban mari rabis so 14, 000 kilogram mas yŭn Solomon.

1 Raja 10

1 Rani so Sheba dingah pasar timagah Solomon, matak di ka Jerusalem amai an suba ayŭh ngga bagŭ pinyiken adi mbar dog nam. 2 Ayŭh taban bagŭ pinurung-i, samŭn onta onta adi kabis rapah, batuh brega, ka dudu mas. Kan ayŭh ngga Solomon bidapŭd, ayŭh siken barang masam kayuh adi ayŭh tungang siken. 3 Solomon nam sopŭrŭg-i; mating pinyiken adi re paŭh mbar nam-i. 4 Rani so Sheba dingah pinyibijak Solomon ka kiris istana adi mbŭh-i pijog. 5 Ayŭh kiris pinguman adi dog ngidang di mija-i, ramin ramin bara pinurung-i, ka atur kraja pingandai bara pinurung istana ka piraka kraja adi ngara nēn, bara daya-gaji adi nguan ayŭh di tika biruman, ka dudu sadis adi ayŭh jugan di Ramin TUHAN. Sopŭrŭg anŭ bada rani anŭ ngasŭng ka inga inga. 6 Ayŭh nang di Solomon, “Kayuh adi aku dingah so rais adŭp ku pasar kuu ngga pasar pinyibijak mu inŭh sawŭ! 7 Pak aku dŭh sabah ndŭg ka adŭp ku mbŭh kiris-i ngga batŭh adŭp ku. Ka bagŭ adi gibayuh aku dingah; pinyibijak mu ngga pinyikaya mu agi rabis so adi mbŭh dog kidaan di aku. 8 Bituah inŭh bara sawŭn mu! Ka munki masam bituah inŭh bara daya-gaji mu, adi ari agi ngga kuu ka mbŭh raru utung dapŭd dingah pinganang bijak mu! 9 Puji ka TUHAN adi Tapa mu! Ayŭh mbŭh kiren munki masam munos asŭng-I di kuu; ngapŭi meh Ayŭh mbŭh bada kuu jadi raja Israel. Sabab pinyirindu-I di Israel tan adu adu, Ayŭh mbŭh bada kuu jadi raja isa kuu dapŭd pimanu ukum-adat ngga pinyitŭnggŭn.” 10 Ayŭh nggen di Raja Solomon pinganggen adi taban-i: mas adi mbŭh rabis so 4, 000 kilogram ngga dudu rapah samŭn batuh brega. Kiang rapah adi ayŭh nggen di Solomon mbŭh raru bagŭ so anŭ adi ko Solomon trima tian-ti. 11 (Dudu kapar Hiram, adi taban mas so Ophir, agi gŭh taban mua kiang kayuh junipa ngga batuh batuh brega. 12 Solomon pakai kayuh ngga ndai atag di Ramin TUHAN ka di istana, ka ndai gŭh kachapi ngga gambus yŭn bara pimain musik. Anŭ mbŭh kayuh junipa adi siabo kana adi dog taban ka Israel; mating tia adi mun anŭ tungang dog kiris dinge.) 13 Raja Solomon nggen di Rani so Sheba barang masam kayuh adi-i mite, ngga nambah pinganggen adi bŭkŭn adi mbŭh-i nggen di ayŭh. Komŭnŭ rani anŭ ngga bara pinurung-i pari ka tarun tana Sheba. 14 Barang sawa Raja Solomon kambat sindŭk 23, 000 kilogram mas 15 nambah suke adi dog bayar daya daya dagang, utung utung so dagang, ka takŭd so raja raja Arab ngga takŭd so bara gabenor utung tarun tana Israel. 16 Solomon ndai 200 tibande pinangin, ka barang pinangin mbŭh dog marut ngga mas sindŭk 7 kilogram. 17 Ayŭh gŭh ndai 300 anak anak pinangin, ka marut sopŭrŭg-i ngga sindŭk 2 kilogram mas. Ayŭh na sopŭrŭg pinangin anŭ di Birit-bās Tuān Lebanon. 18 Ayŭh gŭh bada ndi takta adi baga dog ndai ngga bŭbŭt gajah ka dog marut ngga tigŭrŭ mas. 19-20 Takta anŭ biyŭn nŭm subang tungoh ngga maad-i, ngga patong singah di barang bŭngŭn subang; prungun-i simŭng duwŭh singah. Di punok takta anŭ agi patong ubak dari sapi, ka di tigang duwŭh tangan takta agi patong singah. Mating pritah adi bŭkŭn biyŭn takta mun anŭ. 21 Sopŭrŭg saker Solomon dog ndai so mas, ka sopŭrŭg pingakas di Birit-bās Tuān Lebanon dog ndai so tigŭrŭ mas. Mating pirak dog pakai, amai-i dŭh kayuh adi dog nyirundeng brega di jaman Solomon. 22 Ayŭh biyŭn dudu kapar baga adi birayar di rawŭt samah ngga dudu kapar Hiram. Ndi sidah darŭm taruh sawa dudu kapar-i anŭ pari, taban mas, pirak, bŭbŭt gajah, ka kiyad. 23 Raja Solomon kaya dŭ ka bijak dŭ so tadŭ tadŭ raja adi bŭkŭn, 24 ka ndi ong ong raan mandŭg di dingah pinyibijak adi Tapa mbŭh nggen di ayŭh. 25 Barang naan adi mandŭg ka yŭn-i nggen pinganggen -- barang masam kayuh adi dog ndai so pirak ngga mas, ka taris, sinyata, rapah, kuda, ka kuda pinakan kaldi. Kayuh anŭ simŭnŭ barang sawa. 26 Solomon nguruk 1, 400 krita kuda ka 12, 000 kuda yŭn soldadu pinunggang kuda. Kada so ngara anŭ ayŭh na di Jerusalem ka adi bŭkŭn ayŭh na di kupo kupo bŭkŭn. 27 Di jaman pinyipritah-i pirak inŭh kayuh braŭn di Jerusalem, keya ka batuh; ka kayuh sedar inŭh kayuh adi raru bagŭ keya ka tŭngŭn kayuh sycomore di sigŭn sandah di Judah. 28 Bara pinurung raja yŭn dagang, ngatur kuda kuda adi dog jua so Musri ngga Cilicia, 29 ngga krita krita kuda adi dog jua so Egypt. Ka komŭnŭ ngara jua kuda kuda ngga krita krita kuda anŭ ka raja raja Hitti ngga raja raja Syria, ngga rega 150 kiping pirak yŭn barang kuda, ka 600 kiping pirak yŭn barang krita kuda.

1 Raja 11

1 Solomon awang bagŭ dayung tami. Nambah anak raja so Egypt ayŭh sawŭn gŭh dayung dayung daya Hitti ngga dayung dayung so Moab, Ammon, Edom, ka Sidon. 2 Ayŭh sawŭn ngara anŭ sunggu TUHAN muko pesan daya Israel bada dŭh banan sawan ngga bangsa bangsa anŭ, sabab ngara re bada bara daya Israel nyambah tapa tapa bŭkŭn. 3 Solomon sawŭn 700 anak raja ka biyŭn gŭh 300 dayung nyikŭn. Ngara anŭ bada ayŭh kambŭt Tapa 4 ka kan ayŭh mbŭh minyamba ngara mbŭh bada ayŭh nyambah tapa tapa saruh. Ayŭh dŭh tŭtŭd di TUHAN adi Tapa-i, dŭh mun sama-i David. 5 Ayŭh nyambah Astart, tapa daya Sidon, ka Molech adi tapa daya Ammon, tapa adi sipŭ anŭ. 6 Ayŭh bidosa rawan TUHAN ka dŭh tŭtŭd di Ayŭh, dŭh mun sama-i David. 7 Di darŭd tura ka timor Jerusalem ayŭh ndai ndi tarun yŭn nyambah Chemosh, adi sipŭ tapa daya Moab, ka tarun yŭn nyambah Molech adi sipŭ tapa daya Ammon. 8 Ayŭh gŭh pijog tarun yŭn bisambah di yŭn sopŭrŭg sawŭn-i adi daya tami badang kimanyan ka jugan sadis ka tapa ngara. 9-10 Sunggu TUHAN adi Tapa Israel muko nandŭng di Solomon piduwŭh kari ka mbŭh pesan ayŭh bada dŭh nyambah tapa saruh, Solomon dŭh dingah pinganang TUHAN, ka tanŭ ka ayŭh kambŭt Ayŭh. Jadi TUHAN mbŭh baji di Solomon 11 ka nang di ayŭh, “Sabab kuu mbŭh singaja miranggar simanya mu ngga Aku ka nyibireu pesan ku, Aku bipayu Aku re kadi pritah ati so kuu ka nggen-i di ndi so pinurung mu. 12 Pak amai David adi sama mu, Aku dŭh re ndai simŭnŭ di jaman mu. Aku re kajŭn ndŭg ka anak mu jadi raja. 13 Ka Aku dŭh re kubo kadi pritah anŭ so ayŭh; Aku re kidŭm yŭn-i ndi tibaran-asar amai David adi urun Ku, ka amai Jerusalem, kupo adi mbŭh Aku bada jadi kupo adŭp Ku.” 14 Jadi TUHAN bada Hadad, adi so rawang raja di Edom, jadi pinganyu Solomon. 15-16 Mua tian dawŭ-i, kan David muko ngarah rais Edom, Joab adi pingibās bara soldadu-i di kamanŭ di kubur daya. Ayŭh ngga bara daya-i rŭŭ di Edom nŭm buran, ka di tipuh anŭ ngara siŭ sopŭrŭg dari di Edom 17 adŭ-i Hadad ngga kudu kudu naan daya-gaji sama-i adi daya Edom, adi bikaduh bu ka Egypt. (Nganŭ Hadad gibabŭ sŭ.) 18 Ngara bu so Midian di ka Paran, di yŭn agi kudu kudu naan daya bŭkŭn sua ngga ngara. Komŭnŭ ngara matak di ka Egypt ka di bidapŭd ngga raja, adi nggen di Hadad kada tana, ramin ngga pinguman. 19 Hadad bijerā ngga raja, ka raja nggen sude sawŭn-i, adi jurud Rani di Tahpenes, di Hadad ndu sawŭn. 20 Ayŭh biranak yŭn-i ndi anak dari, Genubath, adi dog sita rani di istana ndŭg-i baga, bigaur ngga anak anak raja adi bŭkŭn. 21 Kan agah mbŭh ndŭg Hadad di Egypt nang David mbŭh mating ka Joab adi pingibās bara soldadu mbŭh kabŭs, Hadad nang di raja, “Bada aku pari ka rais adŭp ku.” 22 “Mani?” raja siken. “Agi aku kambŭt nggen kayuh di kuu? Anŭ kah sabab kuu raan mari?” “Bada adŭ aku mari,” Hadad nam raja. Ka ayŭh mari ka rais adŭp-i. Di jaman-i jadi raja di Edom, Hadad mbŭh daya adi raru arap, pinganyu bās Israel. 23 Tapa gŭh bada Rezon anak Eliada jadi pinganyu Solomon. Rezon ko bikaduh bu so tuan-i, Raja Hadadezer di Zobah, 24 ka mbŭh jadi pinguru ndi anak tibaran pinyamun. (Kayuh anŭ jadi simŭnŭ ripas David ko ngarah Hadadezer ka ko siŭ bara pambit-i daya Syria.) Rezon ngga bara daya-i matak ka rŭŭ di Damascus, di yŭn bara daya-i bada ayŭh jadi raja Syria. 25 Ayŭh jadi pinganyu Israel di jaman Solomon. 26 Ndi naan dinge adi jadi pinganyu Raja Solomon inŭh ndi naan so bara pinurung adŭp-i, Jeroboam anak Nebat, so Zeredah di Ephraim. Sindŭ-i inŭh dayung uban dŭn Zeruah. 27 Ati inŭh dundan daya makat rawan Solomon. Solomon ngisi tana di tura ka timor Jerusalem ka nyurat sindung kupo. 28 Jeroboam inŭh daya pimara adi gagah nyiraja, ka kan Solomon kiris munki ayŭh bandar nyiraja, ayŭh bada ayŭh jadi tukang ngatur kraja takan di tarun tana tibaran-asar Manasseh ngga Ephraim. 29 Ndi andu, darŭm Jeroboam panu so Jerusalem, nabi Ahijah, so Shiloh, bidapŭd ngga ayŭh sadi di aran di sapa rais. 30 Ahijah kadi jipo-ambu adi-i nēn, nyiratak-i bada jadi simŭng duwŭh supek, 31 ka nang di Jeroboam, “Tambit simŭng supek yŭn adŭp mu, sabab TUHAN, adi Tapa Israel, nang di kuu, ‘Aku re kadi so Solomon pritah-i, ka Aku re nggen di kuu simŭng tibaran-asar. 32 Solomon re dapu ndi tibaran-asar, amai David adi urun Ku, ka amai Jerusalem, kupo adi Aku mbŭh mien bada jadi tung jaku so ndi tarun tarun tana Israel. 33 Aku re ndai simŭnŭ sabab Solomon mbŭh tirawan Aku ka mbŭh nyambah tapa tapa saruh: Astart, tapa daya Sidon; Chemosh, tapa daya Moab; ka Molech, adi tapa daya Ammon. Solomon mbŭh nyibireu Aku; ayŭh mbŭh sarah, ka dŭh sita ukum ukum-adat Ku ngga pesan Ku, dŭh mun sama-i David. 34 Pak Aku dŭh re tambit sopŭrŭg pritah anŭ so Solomon, ka Aku re bada ayŭh bikuasa sitŭkŭd umbur-i. Aku re ndai simŭnŭ amai David adi urun Ku, adi Aku mbŭh mien ka adi tunda ukum ukum-adat Ku ngga pesan Ku. 35 Aku re tambit pritah anŭ so anak Solomon ka re nggen simŭng tibaran-asar di kuu, 36 pak Aku re bada anak Solomon dapu ndi tibaran-asar, isa Aku tungang adu adu biyŭn sesang urun Ku David mritah Jerusalem, kupo adi Aku mbŭh mien ndu tarun yŭn Aku dog nyambah. 37 Jeroboam, Aku re bada kuu jadi raja di Israel, ka kuu re mritah sopŭrŭg tarun tana adi kuu raan. 38 Kambŭi kuu batur batur nundok di Aku, udip nanyam ka ukum-adat Ku, ka ndai kayuh adi Aku bada kuu ndai, nimun urun Ku David, Aku re ari agi ngga kuu. Aku re bada kuu jadi raja di Israel ka re natu nang sesang mu re mritah gati kuu, nimun adi ko Aku ngatur yŭn David. 39 Sabab dosa Solomon Aku re ngukum bara sesang David, pak dŭh re adu adu.’” 40 Jadi Solomon raan siŭ Jeroboam kan kayuh anŭ mbŭh ndŭg kajit-i, pak ayŭh bu di ka Raja Shishak di Egypt ka rŭŭ diginŭ ndŭg ka Solomon mbŭh kabŭs. 41 Sopŭrŭg kayuh bŭkŭn adi Solomon ndai, pasar pinyipritah ngga pinyibijak-i, mbŭh dog nuris darŭm Surat Dundan Solomon. 42 Ayŭh jadi raja di Jerusalem, mritah sopŭrŭg tarun tana Israel sitŭkŭd 40 puru sawa. 43 Ayŭh kabŭs ka dog kubur di Kupo David, ka anak-i Rehoboam gati ayŭh jadi raja.

1 Raja 12

1 Rehoboam di ka Shechem, di yŭn sopŭrŭg daya Israel di tura ka Utara mbŭh tikuruk re bada ayŭh jadi raja. 2 Kan Jeroboam anak Nebat, adi mbŭh bu ka Egypt mangān Raja Solomon, dingah agah anŭ, ayŭh pari so Egypt. 3 Daya tibaran-asar di tura ka utara bagan ayŭh, ka komŭnŭ sopŭrŭg ngara samah di ka Rehoboam ka nang di ayŭh, 4 “Sama mu Solomon pijera kieh ngga kraja bat. Kambŭi kuu pijangan kraja ami anŭ ka bada pimudip ami sanang, kieh re jadi rayat adi tŭtŭd yŭn mu.” 5 “Pari kamati darŭm taruh andu ka aku re nggen pinyinam ku di angān,” ayŭh nam. Ka ngara bu. 6 Raja Rehoboam bisiken ngga bara nyamba adi muko jadi tukang pitayan yŭn sama-i Solomon. “Ani pinyinam sŭn angān nang aku patut nggen di ngara anŭ?” ayŭh siken. 7 Ngara nam, “Kambŭi kuu raan digŭng daya anŭ ngga nakit, kuu nggen pimite ngara, ka ngara re ari tŭtŭd bituan di kuu.” 8 Pak ayŭh nyibireu pinyitayan bara nyamba anŭ ka di ka yŭn ngara adi tuba takar adŭp-i adi madin mbŭh jadi tukang pitayan yŭn adŭp-i. 9 “Ani pinyitayan ngan yŭn ku?” ayŭh siken. “Ani sŭn angān nang aku patut nang di ngara anŭ adi bada aku pijangan kraja ngara?” 10 Ngara nam, “Ati inŭh kayuh adi kuu patut kidaan di ngara: ‘Anak trinju ku tabar dŭ so kupong sama ku!’ 11 Kidaan di ngara, ‘Sama ku bada angān bandar nyiraja, pak aku re bada kraja ngan rabis bat. Ayŭh madŭs angān ngga pasut; aku re madŭs angān ngga pasut adi pireja basi!’” 12 Taruh andu ripas anŭ Jeroboam ngga sopŭrŭg daya pari ka yŭn Raja Rehoboam, nimun adi muko-i kidaan di ngara. 13 Raja nyibireu pinyitayan bara nyamba, ka ayŭh minyu kasar ngga ngara, 14 nimun adi bara adi mara anŭ muko pitayan di ayŭh. Ayŭh nang, “Sama ku bada angān bandar nyiraja; Aku re bada kraja ngan rabis bat. Ayŭh madŭs angān ngga pasut; aku re madŭs angān ngga pasut adi pireja basi!” 15 Anŭ mbŭh nanyam ka pinyiraan TUHAN, bada jadi bitŭtŭk kayuh adi-I nang di Jeroboam anak Nebat so baba nabi Ahijah so Shiloh. Anŭ inŭh sabab raja dŭh nggen pimite bara daya. 16 Kan bara daya kiris raja dŭh piduri kayuh adi nang ngara, ngara nyirais, “Re ata ngga mani David ngga rawang-i! Ani mbŭh ngara ndai yŭn ta? Bara daya Israel, ja ata maad! Tandah Rehoboam sadi jaga adŭp-i!” Jadi daya Israel rawan pritah, 17 tingge Rehoboam jadi raja yŭn daya adi rŭŭ di utung tarun tana Judah adŭ. 18 Komŭnŭ Raja Rehoboam pait Adoniram, adi tukang ngatur kraja takan, bada di ka bara daya Israel, pak ngara manjan ayŭh ngga batuh ndŭg kabŭs. Sabab anŭ, Rehoboam rikas tambit krita kuda-i ka bu di ka Jerusalem. 19 So nganŭ daya Israel di pritah tura ka utara rawan taris asar pinyipritah David. 20 Kan daya israel dingah Jeroboam mbŭh pari so Egypt, ngara mite ayŭh sua tikuruk ngga bara daya ka bada ayŭh jadi raja Israel. Kaŭs tibaran-asar Judah adŭ adi babŭ tŭtŭd ngga sesang Raja David. 21 Kan Rehoboam mandŭg ka Jerusalem, ayŭh bagan bada tikuruk 180, 000 bara soldadu adi siabo pandai birawan so tibaran-asar Judah ngga Benjamin. Ayŭh raan matak biperang ka pari tambit kuasa-i adi mritah tibaran-asar Israel adi di tura ka utara. 22 Pak Tapa kidaan di nabi Shemaiah 23 bada nggen pinganang ati di Rehoboam ka di sopŭrŭg daya so tibaran-asar Judah ngga Benjamin: 24 “Dŭhnyah nyerang jurud madis adŭp ngan, adi daya Israel. Maad adŭ, sopŭrŭg ngan. Kayuh adi mbŭh jadi inŭh nanyam ka pinyiraan Ku.” Ngara sopŭrŭg tunda pinganang TUHAN ka mari maad ka ramin adŭp ngara. 25 Raja Jeroboam, adi raja Israel, ndai sindung kupo Shechem di rais tarun tana sandah Ephraim ka rŭŭ diginŭ mua tian-i. Komŭnŭ ayŭh bu ka ndai sindung kupo Penuel. 26-27 Ayŭh pikir, “Nanyam kayuh adi jadi madin, kambŭi daya ku di ka Jerusalem ka jugan sadis ka TUHAN di Ramin TUHAN diginŭ, ngara tatu re nundok di Raja Rehoboam di Judah ka re siŭ aku.” 28 Ripas-i ko bipikir sakanŭ, ayŭh ndai duwŭh anak dari sapi so mas ka nang di bara daya-i, “Angān mbŭh raru tui ari di bisambah di Jerusalem. Daya Israel, ta digiti tapa tapa adi muko taban angān ngga ruah so Egypt!” 29 Ayŭh na ndi anak dari sapi mas di Bethel ka ndi di Dan. 30 Jadi bara daya mbŭh bidosa, matak di bisambah di Bethel ngga di Dan. 31 Jeroboam pijog gŭh tarun tarun yŭn bisambah di tibung tibung sandah, ka mien daya bada jadi imam so rawang adi dŭh tibaran-asar Levi. 32 Jeroboam gŭh piguru gawai adat di andu adi simŭng-rimŭh darŭm buran mai, mun anŭ adi di Judah. Di tunduh mija-sambah di Bethel ayŭh jugan sadis ka anak dari sapi mas anŭ adi-i ko ndai, ka ayŭh bada agi di Bethel dudu imam bada nyiraja di tarun tarun yŭn bisambah adi-i ko pijog. 33 Ka di andu adi simŭng-rimŭh darŭm buran mai, andu adi adŭp-i muko miratak, ayŭh di ka Bethel ka jugan sadis di tunduh mija-sambah ngga sita gawai adi adŭp-i muko piguru yŭn daya Israel.

1 Raja 13

1 So ka pinyibada TUHAN, ndi naan nabi so Judah di ka Bethel, ka ndŭg nŭ darŭm Jeroboam mijog sindŭk mija-sambah jugan sadis. 2 Nanyam ka pesan TUHAN, nabi anŭ nyarah mija-sambah anŭ: “O mija-sambah, mija-sambah, ati inŭh pinganang TUHAN: Ndi naan anak daya, adi re dog kadŭn Josiah, re dog biranak so rawang David. Ayŭh re simareh di tunduh mu bara imam adi nyiraja di tarun yŭn nyambah tibudo, ka adi jugan sadis di tunduh mu. Ayŭh re badang turang manusia di tunduh mu.” 3 Ka nabi anŭ pijuu nang, “Mija-sambah ati re rubuh, ka dudu apŭk di tunduh-i re mingare. Komŭnŭ kuu re puan nang TUHAN mbŭh minyu so baba ku.” 4 Kan Raja Jeroboam dingah pinganang anŭ, ayŭh tiju ayŭh buang nyirais nang, “Nakap ayŭh!” Jam anŭ gŭh tangan raja bagŭg, dŭh-i tungang tarik-i pari. 5 Mija-sambah anŭ rasu rubuh ka apŭk mingare di tana, nimun adi muko nabi diŭ kidaan ngga adŭn TUHAN. 6 Raja Jeroboam nang di nabi anŭ, “Turung bidua yŭn ku di TUHAN adi Tapa mu, ka bada Ayŭh pibua tangan ku!” Nabi anŭ bidua ka TUHAN, ka tangan raja bua. 7 Komŭnŭ raja nang di nabi anŭ, “Maad ka arŭn ku, ata bisamah. Aku re ngupah kuu amai kayuh adi kuu muko ndai.” 8 Nabi anŭ nam, “Sunggu bait kani kuu nggen di aku sitangah pinyikaya mu, aku dŭh re tunda kuu, di man bait di nok tadŭ tadŭ kayuh ngga kuu. 9 TUHAN mbŭh pesan aku bada dŭh man bait nok kayuh, ka dŭh siŭn mari kadŭg aran adi so aku mandŭg.” 10 Jadi ayŭh dŭh pari kadŭg aran adi so-i mandŭg, pak kadŭg aran bŭkŭn. 11 Di tika anŭ, agi ndi naan nabi adi minyamba rŭŭ di Bethel. Bara anak dari-i mandŭg ka kidaan di ayŭh kayuh adi nabi so Judah muko ndai di Bethel andu anŭ ka kayuh adi-i muko nang di Raja Jeroboam. 12 “Aran aki kadŭg-i kan-i bu?” nyamba nabi anŭ siken ngara. Ngara tiju yŭn-i aran anŭ 13 ka ayŭh bada ngara na tapas-pinyiguru di tunduh kaldi yŭn-i. Ngara sawŭ na, ka ayŭh matak 14 kadŭg aran anŭ tunda nabi so Judah anŭ ka dapŭd ayŭh guru di ribo tŭngŭn oak. “Kuu kah nabi so Judah?” ayŭh siken. “Aku,” nabi anŭ nam. 15 “Ja maad di bisamah ngga aku,” ayŭh nang. 16 Pak nabi so Judah anŭ nam, “Aku dŭh dapŭd tunda kuu bait mŭrŭt ramin mu. Ka aku dŭh dapŭd man bait nok tadŭ tadŭ kayuh digiti ngga kuu, 17 sabab TUHAN mbŭh pesan aku bada dŭh ndai simŭnŭ, ka dŭh siŭn pari kadŭg aran adi so aku mandŭg.” 18 Komŭnŭ nyamba nabi so Bethel anŭ nang di ayŭh, “Aku nabi gŭh mun kuu, ka so ka pesan TUHAN malaikat kidaan di aku bada taban kuu ngga maad ka arŭn ku.” Pak nyamba nabi anŭ kadong. 19 Jadi nabi so Judah anŭ maad ngga nyamba nabi anŭ ka ramin-i ka bisamah ngga ayŭh. 20 Darŭm ngara man, pinganang TUHAN mandŭg ka nyamba nabi anŭ, 21 ka ayŭh nang di nabi so Judah anŭ, “TUHAN nang kuu nyibireu pinganang-I, dŭh ndai kayuh nanyam adi muko-I pesan. 22 Gŭt-i kuu mbŭh pari ka man di tarun adi Ayŭh muko nagah. Sabab anŭ kuu re dog siŭ, ka tadang mu dŭh re dog kubur di kubur rawang adŭp mu.” 23 Ripas ngara ko man, nyamba nabi anŭ na tapas-pinyiguru di tunduh kaldi yŭn nabi so Judah anŭ, 24 ka ayŭh matak. Di aran, singah nakap ka siŭ ayŭh. Tadang-i guring di aran, ka kaldi ngga singah anŭ mijog sindŭk-i. 25 Kudu kudu naan daya murah ka kiris tadang di aran, ka singah adi mijog sindŭk-i. Ngara radus panu ka Bethel ka kidaan kayuh adi ngara mbŭh kiris. 26 Kan nyamba nabi anŭ dingah, ayŭh nang, “Anŭ inŭh nabi adi nyibireu pesan TUHAN! Ka TUHAN mbŭh bada singah di nakap ka siŭ ayŭh, sak adi muko TUHAN nang.” 27 Komŭnŭ ayŭh nang di bara anak dari-i, “Na tapas-pinyiguru di tunduh kaldi ku.” Ngara sawŭ na, 28 ka ayŭh matak ka dapŭd tadang nabi anŭ di aran ngga kaldi ka singah anŭ babŭ mijog sindŭk-i. Singah anŭ dŭh man tadang anŭ bait nakap kaldi anŭ. 29 Nyamba nabi anŭ tambit tadang anŭ, na-i di tunduh kaldi anŭ, ka taban-i ngga pari ka Bethel yŭn muās-i ka kubur-i. 30 Ayŭh kubur-i di kubur rawang adŭp-i, ka ayŭh ngga bara anak dari-i muās-i, nang, “O jurud ku, jurud ku!” 31 Ripas pinyikubur, nabi anŭ nang di bara anak dari-i, “Kan aku kabŭs, kubur aku digiti sindŭk ayŭh. 32 Pinganang adi-i piruah so ka pesan TUHAN pasar mija-sambah di Bethel ka pasar sopŭrŭg tarun yŭn bisambah di kupo kupo di Samaria re tatu jadi bitŭtŭk.” 33 Raja Jeroboam, di Israel gibabŭ dŭh tingge pingandai arap-i, ka babŭ mien imam imam so rawang daya saja bada nyiraja di mija-sambah adi-i muko ndai. Ayŭh garar tadŭ daya adi raan jadi imam. 34 Dosa-i anŭ pirabur taris asar pinyipritah-i.

1 Raja 14

1 Di tika anŭ anak Raja Jeroboam birandam. 2 Jeroboam nang di sawŭn-i, “Nyibabā adŭp mu isa daya dŭh natŭng kuu; di ka Shiloh di yŭn ndi naan nabi dŭn Ahijah rŭŭ, ayŭh adi ko nang aku re jadi raja Israel. 3 Taban ka yŭn-i simŭng baru ruti, kada kue, ka ndi gabuk ju banyis. Siken di ayŭh ani re jadi di anak ta; ayŭh re kidaan di kuu.” 4 Jadi ayŭh di ka ramin Ahijah di Shiloh. Ahijah mbŭh minyamba ka dŭh tungang kiris tarun. 5 TUHAN muko kidaan di ayŭh nang sawŭn Jeroboam re mandŭg an siken pasar anak-i adi birandam. Ka TUHAN mbŭh kidaan di ayŭh ani re-i nang. Kan sawŭn Jeroboam mandŭg, ayŭh ngakar jadi daya bŭkŭn. 6 Pak kan Ahijah dingah ayŭh mŭrŭt tiban, ayŭh nang, “Mŭrŭt. Aku puan kuu sawŭn Jeroboam. Mani kuu ngakar jadi daya bŭkŭn? Aku agi agah arap yŭn mu. 7 Panu di kidaan Jeroboam nang ati inŭh kayuh adi TUHAN, adi Tapa Israel, nang di ayŭh: ‘Aku mien kuu so dupan bara daya bagŭ ka bada kuu jadi raja yŭn daya Ku Israel. 8 Aku tambit pritah so sesang David ka nggen-i di kuu. Pak kuu dŭh mun urun Ku David, adi mbŭh sukup tŭtŭd di aku, tunda pesan Ku, ka ndai kaŭs kayuh adi nanyam ka pinyiraan Ku. 9 Kuu mbŭh ndai dosa adi mbŭh bās dŭ so tung ngara adi mritah diŭ so kuu. Kuu mbŭh tirawan Aku ka mbŭh bada Aku baji darŭm kuu ndai tibudo ka gayŭn so basi bada daya nyambah. 10 Sabab anŭ aku re pirabur taris asar pinyipritah mu ka re siŭ sopŭrŭg sesang mu adi dari, mara bait minyamba. Aku re bada rawang mu miyap; ngara re dog pisen mun sapok. 11 Asi asi so rawang mu adi kabŭs darŭm kupo re dog man kasong, ka asi asi adi kabŭs di sapa rais re dog man manuk volcha. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.’” 12 Ahijah pijuu nang di sawŭn Jeroboam, “Kuu bisa mari madin. Kan kuu mbŭh ndŭg kupo, anak mu re kabŭs. 13 Sopŭrŭg daya Israel re muās ayŭh ka re kubur ayŭh. Ayŭh sadi adŭ so rawang Jeroboam adi re nakit dog kubur, sabab di ayŭh sadi adŭ TUHAN, adi Tapa Israel, munos asŭng-I. 14 TUHAN re na ndi naan raja bada mritah Israel adi re matŭd taris asar pinyipritah Jeroboam. 15 TUHAN re ngukum Israel; Israel re biguyut mun tŭngŭn reed biguyut di sungi. Ayŭh re dimbut daya Israel so tarun tana adi kana ati adi Ayŭh muko nggen di tayung-babuk ngara, ka Ayŭh re bada ngara papar sasah ndŭg pah majeh Yang Euphrates, sabab ngara bada Ayŭh baji darŭm ngara ndai tibudo tapa Asherah. 16 TUHAN re tagan Israel sabab Jeroboam mbŭh bidosa ka mbŭh taban Israel bidosa.” 17 Sawŭn Jeroboam pari ka Tirzah. Di jam ayŭh mŭrŭt ramin-i, anak-i kabŭs. 18 Daya Israel muās ayŭh ka kubur ayŭh, nimun adi muko TUHAN nang so baba urun-I, nabi Ahijah. 19 Sopŭrŭg kayuh adi Raja Jeroboam muko ndai, samŭn manang biperang ka munki ayŭh mritah, sopŭrŭg-i dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 20 Jeroboam mritah 22 sawa. Ayŭh kabŭs ka dog kubur, ka anak-i Nadab gati ayŭh jadi raja. 21 Anak Solomon, Rehoboam, mbŭh 41 sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja Judah, ka mritah simŭng ju sawa di Jerusalem, kupo adi TUHAN muko mien so dudu tarun tana Israel ndu tarun yŭn Ayŭh dog nyambah. Sindŭ Rehoboam inŭh Naamah so Ammon. 22 Daya Judah mbŭh bidosa rawan TUHAN, ka mbŭh bada TUHAN baji di ngara amai pingandai ngara adi rabis arap so sopŭrŭg pingandai adi tayung-babuk ngara muko ndai. 23 Ngara pijog tarun yŭn nyambah tapa-kadong, ka pijog uros uros-batuh ngga tandā tandā pinatŭng tapa Asherah di sandah ka di ribo tŭngŭn kayuh adi biyŭn sayung-i. 24 Adi mbŭh rabis arap-i, agi bara dari ngga bara dayung adi jadi sundar di tarun tarun yŭn bisambah adat karŭm. Daya Judah mbŭh ndai barang masam kayuh adi nggen mangŭh adi dog ndai daya adi TUHAN muko pibu dawŭ-i so tarun tana anŭ darŭm daya Israel masang mŭrŭt-i. 25 Di sawa adi rimŭh darŭm pinyipritah Rehoboam, Raja Shishak so Egypt nyerang Jerusalem. 26 Ayŭh tambit sopŭrŭg rata so Ramin TUHAN ngga so Istana, samŭn pinangin pinangin mas adi Solomon ko ndai. 27 Ngga gati-i, Raja Rehoboam ndai dudu pinangin so timaga ka bada-i dog jaga bara soldadu adi tukang jaga tiban istana. 28 Tiap kari raja di ka Ramin TUHAN, bara soldadu anŭ adi tukang jaga taban dudu pinangin anŭ, komŭnŭ pari-i ka birit daya adi tukang jaga. 29 Sopŭrŭg kayuh adi bŭkŭn adi Raja Rehoboam ndai mbŭh dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah. 30 Darŭm tipuh anŭ Rehoboam ngga Jeroboam taŭn marar biperang ngga dingan-i. 31 Rehoboam kabŭs ka dog kubur di kubur raja di Kupo David, ka anak-i Abijah gati ayŭh jadi raja.

1 Raja 15

1 Di sawa adi simŭng mai darŭm pinyipritah Raja Jeroboam di Israel, Abijah jadi raja di Judah. 2 Ayŭh mritah taruh sawa di Jerusalem. Sindŭ-i Maacah, anak Absalom. 3 Mun sama-i ayŭh bidosa ka dŭh tŭtŭd di TUHAN adi Tapa-i, dŭh mun babuk-i David. 4 Pak amai David, TUHAN adi Tapa-i nggen di Abijah anak dari adi re mritah gati ayŭh di Jerusalem ka bada Jerusalem pagŭng. 5 TUHAN ndai simŭnŭ sabab David muko ndai kayuh adi pimunos asŭng-I ka bŭn nyibireu pinyipesan-I, adŭ-i sarah-i di tunduh Uriah adi daya Hitti. 6 Perang adi piguru di jaman Rehoboam ngga Jeroboam babŭ ndŭg jaman Abijah. 7 Ka barang masam kayuh adi bŭkŭn adi Abijah ndai mbŭh dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah. 8 Abijah kabŭs ka dog kubur di Kupo David, ka anak-i Asa gati ayŭh jadi raja. 9 Di sawa adi duwŭh puru darŭm pinyipritah Raja Jeroboam di Israel, Asa jadi raja di Judah. 10 Ayŭh mritah 41 sawa di Jerusalem. Simbuk-i Maacah, anak Absalom. 11 Asa ndai kayuh adi pimunos asŭng TUHAN, nimun babuk-i David. 12 Ayŭh taran so rais sopŭrŭg dari sundar ngga dayung sundar adi nyiraja di tarun yŭn bisambah adat karŭm. Ayŭh kadi gŭh sopŭrŭg tibudo adi raja raja adi diŭ so ayŭh mbŭh ndai. 13 Ayŭh bisor gŭh simuk-i Maacah so pangkat-i adi jadi nyamba rani, sabab ayŭh muko ndai tibudo tapa Asherah, tapa pimuah. Asa tabŭng tibudo anŭ ka badang-i di rubān Kidron. 14 Sunggu Asa dŭh nyirubuh sopŭrŭg tarun yŭn bisambah adat karŭm, ayŭh babŭ tŭtŭd di TUHAN sitŭkŭd udip-i. 15 Ayŭh na di darŭm Ramin TUHAN sopŭrŭg kayuh adi sama-i mbŭh nitah ka Tapa, samŭn pingakas mas pirak adi adŭp-i mbŭh nitah. 16 Raja Asa di Judah ngga Raja Baasha di Israel taŭn marar biperang ngga dingan-i sitŭkŭd pinyipritah ngara. 17 Baasha nyerang Judah ka piguru ndai sindung kuta Ramah ngga nabat pimanu daya ruah mŭrŭt Judah. 18 Jadi Raja Asa tambit sopŭrŭg pirak mas adi dog tingge di Ramin TUHAN ngga di istana, ka bada kada pinurung-i taban-i ka Damascus, ka yŭn Raja Benhadad di Syria, adi anak Tabrimmon ka sukuh Hezion, ngga pinganang sakati: 19 “Ja ata bipambit, nimun sama ta dawŭ-i. Ati, pirak ngga mas, inŭh pinganggen ku di kuu. Madin matŭd pambit mu ngga Raja Baasha di Israel, isa ayŭh kadi bara soldadu-i so tarun tana ku.” 20 Raja Benhadad situju ngga pinganang Asa ka pait bara pingubak soldadu-i ngga bara soldadu ngara bada nyerang kupo kupo Israel. Ngara sirabut Ijon, Dan, Abel Beth Maacah, gadung tarun sindŭk Danu Galilee, ka sopŭrŭg tarun tana Naphtali. 21 Kan Raja Baasha dingah kayuh adi mbŭh jadi, ayŭh ko ndai sindung kuta Ramah, rasu bu ka Tirzah. 22 Komŭnŭ Raja Asa nggen ukum di ndi tarun tana Judah bada barang naan daya, dŭh siŭn dŭh, tambit so Ramah dudu batuh ngga dudu betang kayuh adi Baasha pakai ngga ndai sindung kuta Ramah. Ngga preka piramin anŭ Asa ndai sindung kuta Mizpah ngga Geba, kupo di tarun tana daya tibaran-asar Benjamin. 23 Sopŭrŭg kayuh bŭkŭn adi Raja Asa ndai, pingandai-i adi pagan ka kupo kupo adi-i ndai sindung kuta-i, mbŭh sopŭrŭg dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah. Pak kan ayŭh mbŭh minyamba ayŭh bajang bada andam kaja. 24 Asa kabŭs ka dog kubur di kubur raja di Kupo David, ka anak-i Jehoshaphat gati ayŭh jadi raja. 25 Di sawa adi duwŭh darŭm pinyipritah Raja Asa di Judah, anak Raja Jeroboam, Nadab, jadi raja di Israel, ka ayŭh mritah duwŭh sawa. 26 Mun sama-i, ayŭh bidosa rawan TUHAN ka mbŭh taban Israel bidosa. 27 Baasha anak Ahijah, so tibaran-asar Issachar, bipekat rawan Nadab ka siŭ ayŭh darŭm Nadab ngga bara soldadu-i aŭn nyikapung kupo Gibbethon di Philistia. 28 Kayuh anŭ jadi di sawa adi taruh darŭm pinyipritah Raja Asa di Judah. Ka Baasha meh gati Nadab jadi raja di Israel. 29 Kan ayŭh mbŭh jadi raja, ayŭh rasu siŭ sopŭrŭg daya so rawang Jeroboam. Nanyam ka pinganang TUHAN so baba urun-I nabi Ahijah so Shiloh, sopŭrŭg daya so rawang Jeroboam dog siŭ; ndi naan mating gŭh udip. 30 Kayuh anŭ jadi simŭnŭ sabab Jeroboam bada TUHAN adi Tapa Israel baji, amai dosa adi-i ndai samŭn anŭ adi-i bada daya Israel ndai. 31 Sopŭrŭg kayuh bŭkŭn adi Nadab ndai mbŭh dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 32 Raja Asa di Judah ngga Raja Baasha di Israel taŭn marar biperang ngga dingan-i sitŭkŭd pinyipritah ngara. 33 Di sawa adi taruh darŭm pinyipritah Raja Asa di Judah, Baasha anak Ahijah jadi raja di ndi tarun tana Israel. Ayŭh mritah di Tirzah 24 sawa. 34 Mun Raja Jeroboam adi diŭ so ayŭh, ayŭh bidosa rawan TUHAN, ka mbŭh taban Israel bidosa.

1 Raja 16

1 TUHAN nang di nabi Jehu anak Hanani ka nggen di ayŭh pinganang ati yŭn Baasha: 2 “Dawŭ-i kuu daya saja, pak Aku bada kuu jadi pinguru daya Ku Israel. Ka madin kuu mbŭh bidosa mun Jeroboam ka mbŭh taban daya Ku bidosa. Dosa ngara mbŭh bada Aku baji, 3 ka sabab anŭ aku re kinanyap kuu ngga rawang mu, nimun adi muko Aku ndai di Jeroboam. 4 Asi asi so rawang mu adi kabŭs darŭm kupo re dog man kasong, ka asi asi adi kabŭs di sapa rais re dog man manuk volcha.” 5 Sopŭrŭg kayuh bŭkŭn adi Baasha ndai mbŭh dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 6 Baasha kabŭs ka dog kubur di Tirzah, ka anak-i Elah gati ayŭh jadi raja. 7 Pinganang TUHAN pasar Baasha ngga rawang-i dog nggen nabi Jehu sabab dosa adi Baasha mbŭh ndai rawan TUHAN. Ayŭh bada TUHAN baji dŭh sabab pingandai arap-i mun Raja Jeroboam adŭ pak sabab ayŭh muko siŭ sopŭrŭg daya so rawang Jeroboam. 8 Di sawa adi duwŭh puru-nŭm darŭm pinyipritah Raja Asa di Judah, Elah anak Baasha jadi raja di Israel. Ayŭh mritah di Tirzah duwŭh sawa. 9 Zimri, ndi naan so bara pingubak soldadu-i adi tukang nguasa sitangah so dudu krita kuda raja, bipekat rawan ayŭh. Ndi andu di Tirzah, Elah mabuk di ramin Arza, adi tukang kingat kayuh di istana. 10 Zimri mŭrŭt ramin anŭ, siŭ Elah, ka gati ayŭh jadi raja. Kayuh anŭ simŭnŭ darŭm sawa adi duwŭh puru-ju darŭm pinyipritah Raja Asa di Judah. 11 Kan ayŭh mbŭh jadi raja ayŭh rasu siŭ sopŭrŭg daya so rawang Baasha. Barang madis adi dari ka jerā dog siŭ gŭh. 12 Sabab anŭ, nanyam ka kayuh adi TUHAN muko nang pasar Baasha so baba nabi Jehu, Zimri siŭ sopŭrŭg daya so rawang Baasha. 13 Sabab pingandai nyambah tibudo ka mbŭh taban Israel bidosa, Baasha ngga anak-i Elah mbŭh bada TUHAN, adi Tapa Israel, baji. 14 Sopŭrŭg kayuh bŭkŭn adi Elah ndai dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 15 Di sawa adi duwŭh puru-ju darŭm pinyipritah Raja Asa di Judah, Zimri mritah Israel di Tirzah ju andu. Bara soldadu daya Israel aŭn nyikapung kupo Gibbethon di Philistia, 16 ka kan ngara dingah Zimri mbŭh bipekat rawan raja ka mbŭh siŭ ayŭh, di jam anŭ gŭh ngara bada pingibās ngara Omri jadi raja Israel. 17 Omri ngga bara soldadu-i bu so Gibbethon di nyikapung Tirzah. 18 Kan Zimri kiris kupo mbŭh dog ngarah, ayŭh mŭrŭt kuta adi tura ka darŭm istana, sigot istana samŭn adŭp-i. 19 Kayuh anŭ jadi simŭnŭ sabab dosa-i adi rawan TUHAN. Mun Jeroboam raja adi ayŭh gati, ayŭh bada TUHAN baji ngga dosa adi-i mbŭh ndai ka sabab ayŭh gŭh taban Israel bidosa. 20 Sopŭrŭg kayuh bŭkŭn adi ayŭh ndai, samŭn pekat-i anŭ, mbŭh dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 21 Daya Israel mbŭh pape nyinuwŭh: kada so ngara raan bada Tibni anak Ginath jadi raja, adi bŭkŭn raan bada Omri. 22 Sikasŭn-i, ngara adi raan bada Omri manang; Tibni kabŭs ka Omri jadi raja. 23 Jadi di sawa adi taruh puru-ndi darŭm pinyipritah Raja Asa di Judah, Omri jadi raja di Israel. Ayŭh mritah duwŭh puru sawa. Nŭm sawa diŭ so anŭ ayŭh mritah di Tirzah, 24 ka komŭnŭ ayŭh miris sandah Samaria ngga rega 6, 000 kiping pirak so ndi naan daya dŭn Shemer. Omri nyindung sandah anŭ ngga sindung kuta, pijog ndi kupo diginŭ, ka kadŭn-i Samaria, tarik dŭn Shemer, daya adi diŭ dapu sandah anŭ. 25 Omri bidosa rawan TUHAN rabis dŭ so raja raja adi diŭ so ayŭh. 26 Mun Jeroboam adi diŭ so ayŭh, ayŭh bada TUHAN, adi Tapa Israel, baji, amai dosa-i adi taban daya Israel nyambah tibudo. 27 Sopŭrŭg kayuh bŭkŭn adi Omri ndai ngga sopŭrŭg adi tungang-i pijadi mbŭh dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 28 Omri kabŭs ka dog kubur di Samaria, ka anak-i Ahab gati ayŭh jadi raja. 29 Di sawa adi taruh puru-mai darŭm pinyipritah Raja Asa di Judah, Ahab anak Omri jadi raja Israel. Ayŭh mritah di Samaria duwŭh puru duwŭh sawa. 30 Ayŭh bidosa rawan TUHAN rabis dŭ so raja raja adi diŭ so ayŭh. 31 Adi bada ayŭh rabis bidosa so Raja Jeroboam inŭh ayŭh sawŭn Jezebel, adi anak dayung Raja Ethbaal di Sidon, ka nyambah Baal. 32 Ayŭh pijog bari-sambah yŭn Baal di Samaria, ndai mija-sambah yŭn-i, ka na-i di darŭm bari-sambah anŭ. 33 Ayŭh gŭh pijog ndi uros gayŭn tapa Asherah. Ayŭh mbŭh bada TUHAN, adi Tapa Israel, baji, amai pingandai adi rabis arap so anŭ adi sopŭrŭg raja adi diŭ so ayŭh mbŭh ndai. 34 Di jaman pinyipritah-i, Hiel so Bethel pari pijog Jericho. Nanyam adi muko TUHAN diŭ kidaan so baba Joshua anak Nun, anak pinuai Hiel adi dŭn Abiram kabŭs kan Hiel na pinagap-rasan kupo Jericho, ka anak sibusu-i Segub kabŭs kan ayŭh ndai tiban-bās kupo.

1 Raja 17

1 Ndi naan nabi dŭn Elijah, so Tishbe di Gilead, nang di Raja Ahab, “Ngga adŭn TUHAN, Tapa Israel adi udip, adi aku yŭn bituan, aku kidaan di kuu re mating sipot-abun bait ujen sitŭkŭd duwŭh puan kah taruh sawa ndŭg ka andu adi ngga aku kidaan-i re agi.” 2 Komŭnŭ TUHAN nang di Elijah, 3 “Bu so tarun ati di ka timor ka bisukan di sungi Cherith, tura ka timor Jordan. 4 Di sungi anŭ re agi piin nok yŭn mu, ka Aku re bada manuk kak taban pinguman yŭn mu diginŭ.” 5 Elijah tunda pinganang TUHAN, ayŭh di ka rŭŭ di sungi Cherith. 6 Ayŭh nok piin so sungi anŭ, ka manuk kak taban ruti ngga dagin barang andu ngga singumi andu. 7 Mua tian ripas anŭ sungi anŭ badŭh sabab kurang ujen. 8 Komŭnŭ TUHAN nang di Elijah, 9 “Di ka kupo Zarephath madin, sindŭk Sidon ka rŭŭ diginŭ. Aku muko pesan ndi naan dayung uban adi rŭŭ diginŭ bada nggen man di kuu.” 10 Jadi Elijah di ka Zarephath, ka darŭm ayŭh mandŭg di tiban-bās kupo, ayŭh kiris ndi naan dayung uban ndu uwang. “Turung taban piin nok yŭn ku,” ayŭh nang di dayung anŭ. 11 Ka darŭm ayŭh panu di tambit-i, ayŭh bagan nang, “Ka turung gŭh taban ruti.” 12 Ayŭh nam, “Ngga adŭn TUHAN adi udip adi Tapa mai, aku bipayu aku dŭh biyŭn ruti. Kaŭs aku biyŭn ndi agŭm tibaduk darŭm makuk ka nisit inyo kanā darŭm gabuk. Aku mandŭg kamati di ndu uwang re aku ngga sidia anŭ adi nisit yŭn anak ku ngga adŭp ku. Anŭ inŭh mbŭh sikasŭn pinguman ami, ka ripas anŭ kieh tatu re kabŭs sikirau.” 13 “Dŭhnyah susah,” Elijah nang di ayŭh. “Panu di sidia pinguman ngan. Pak diŭ ndai ndi baru ruti adi siit so anŭ adi kuu biyŭn ka taban-i ka yŭn ku, ka komŭnŭ ndai adi bŭkŭn yŭn adŭp mu ngga anak mu. 14 Amai anŭ inŭh kayuh adi TUHAN, adi Tapa Israel, nang: ‘Tibaduk dŭh re abo so darŭm makuk anŭ, ka inyo kanā gŭh dŭh re abo so darŭm gabuk anŭ diŭ so andu anŭ adi ngga TUHAN pait ujen.’” 15 Dayung uban anŭ di ka ndai nimun adi Elijah mbŭh kidaan di ayŭh, ka sopŭrŭg ngara mbŭh biyŭn sadang pinguman yŭn barang andu. 16 Nimun adi TUHAN muko bijanji so Elijah, tibaduk dŭh abo so darŭm makuk anŭ ka inyo kanā dŭh abo so darŭm gabuk anŭ. 17 Kudu kudu andu ripas anŭ anak dayung uban anŭ mandam; andam-i anŭ dŭ dŭ sera, ka rango ayŭh kabŭs. 18 Ayŭh nang di Elijah, “Daya Tapa, mani kaam ndai simuti di aku? Kaam mandŭg kamati batur bada Tapa rada dosa ku, ka anŭ meh sabab anak ku kabŭs?” 19 “Taban ka yŭn ku anak mu anŭ,” Elijah nang. Ayŭh tambit anak anŭ so puko sindŭ-i, taban ayŭh ngga maad ka birit di yŭn rŭŭ di sambu, ka piguring ayŭh di ambok-i. 20 Komŭnŭ ayŭh bana bidua, “O TUHAN Tapa ku mani Kaam ndai simuti di dayung uban anŭ? Ayŭh muko raru kana mbŭh sita aku, ka madin Kaam siŭ anak-i!” 21 Komŭnŭ Elijah mutu nŭnggŭn pŭrŭng-i di tunduh anak anŭ pitaruh kari ka bidua, “O TUHAN Tapa ku, pari kudip anak ati!” 22 TUHAN nam dua Elijah; anak anŭ piguru ngasŭng dinge ka udip. 23 Elijah taban anak anŭ ka sagān ka yŭn sindŭ-i ka nang di ayŭh, “Tingga, udip anak mu!” 24 Ayŭh nam, “Madin aku puan nang kaam sawŭ daya Tapa ka TUHAN sawŭ minyu so kaam!”

1 Raja 18

1 Mua tian-i ripas anŭ, darŭm sawa adi taruh tipuh raga, TUHAN nang di Elijah, “Panu di bidapŭd ngga Raja Ahab, amai aku re pait ujen.” 2 Jadi Elijah matak. Apag di Samaria mbŭh bisā, 3 ka Ahab bagan Obadiah bada mŭrŭt, adi tukang kingat kayuh di istana. (Obadiah inŭh daya adi tŭtŭd nyambah TUHAN, 4 ka di tika Jezebel siŭ bara nabi TUHAN, Obadiah tambit siratus naan ngara ka sukan ngara di tāng, ka kutung ngara duwŭh tibaran ngga rimŭh puru naan darŭm ndi tibaran, ka nggen man nok di ngara.) 5 Ahab nang di Obadiah, “Ja ata di tingga barang rubang piin ka barang dau di rais ati nang ka tungang kah dŭh ata dapŭd sadang kupai ngga kudip kuda ngga kuda pinakan kaldi. Kadŭ ata dŭhsah siŭ dāng ta.” 6 Ngara situju gŭh birakang ka prisadi panu di parad tarun tana adi patut dog kasau ka pirasa. 7 Darŭm Obadiah aŭn panu, ayŭh bidapŭd ngga Elijah. Ayŭh natŭng ayŭh, mutu ubak-i nura ayŭh, ka siken, “Kaam kah anŭ, tuan?” 8 “Aku ati, Elijah,” ayŭh nam. “Panu di kidaan di raja adi tuan mu nang aku agi digiti.” 9 Obadiah nam, “Ani anŭ adi mbŭh ku ndai adi bada kaam simuti ngga aku isa Raja Ahab siŭ aku? 10 Ngga adŭn TUHAN adi udip, adi Tapa mai, aku bipayu raja mbŭh bada daya jiroh kaam di barang rais di ong. Kan pimritah di barang rais kidaan nang kaam mating di rais-i, Ahab siraru bada pimritah anŭ bipayu nang kaam sawŭ dŭh tungang dog dapŭd di rais-i. 11 Ka madin kaam bada aku di ka yŭn-i ka kidaan nang kaam agi digiti? 12 Munki kambŭi roh TUHAN tambit ka taban kaam ka tarun adi dŭh daya puan, kan aku mbŭh matak. Komŭnŭ, kan aku kidaan di Ahab nang kaam agi digiti ka ayŭh dŭh tungang dapŭd kaam, ayŭh re siŭ aku. Ingat aku ati daya adi tŭtŭd nyambah TUHAN so aku gi-sŭ. 13 Mating kah kaam dingah di andu Jezebel siŭ bara nabi TUHAN aku sukan siratus naan ngara di darŭm tāng, duwŭh tibaran ngga rimŭh puru naan darŭm ndi tibaran, ka nggen man nok di ngara? 14 Jadi simuki kaam re bisa mritah aku bada di ka yun raja ka kidaan nang kaam agi digiti? Ayŭh tatu re siŭ aku!” 15 Elijah nam, “Ngga adŭn TUHAN adi udip, adi yŭn ku bituan, aku bijanji aku re bidapŭd ngga raja andu ati.” 16 Jadi Obadiah di ka yŭn Raja Ahab ka kidaan di ayŭh, ka Ahab matak di bidapŭd ngga Elijah. 17 Kan Ahab kiris ayŭh, ayŭh nang, “Anŭ inŭh ayŭh, pimito di Israel!” 18 “Aku dŭh pimito,” Elijah nam. “Kuu kidŭ-i. Kuu ngga sama mu. Kuu nyibireu pesan TUHAN ka nyambah tibudo Baal. 19 Madin mritah sopŭrŭg daya Israel bada bidapŭd ngga aku di Darŭd Carmel. Taban 450 naan nabi Baal ngga 400 naan nabi tapa Asherah adi dog sita Rani Jezebel.” 20 Jadi Ahab bagan sopŭrŭg daya Israel ngga bara nabi Baal bada tikuruk di Darŭd Carmel. 21 Elijah di ka yŭn bara daya ka nang, “Ndŭg sinde angān gibabŭ ndai pikir ngan? Kambŭi TUHAN inŭh Tapa, nyambah Ayŭh; pak kambŭi Baal inŭh Tapa, nyambah Baal!” Bara daya dŭh nang ani ani. 22 Komŭnŭ Elijah nang, “Dŭm aku sadi adŭ nabi TUHAN, pak digiti agi 450 naan nabi Baal. 23 Taban kamati duwŭh pŭrŭng dari sapi. Bada bara nabi Baal tambit ndi, siŭ ka natad-i, ka na-i di tunduh uwang -- pak dŭhnyah tung apui. Aku re ndai simŭnŭ gŭh ngga dari sapi anŭ ndi. 24 Komŭnŭ bada bara nabi Baal bidua ka tapa ngara, ka aku bidua ka TUHAN, ka sianŭ adi nggen apui ngga-i nam -- Ayŭh inŭh Tapa.” Bara daya situju. 25 Komŭnŭ Elijah nang di bara nabi Baal, “Amai angān mbŭh raru bagŭ, angān diŭ tambit dari sapi anŭ ka sidia-i. Bidua ka tapa ngan, pak dŭhnyah tung apui di tugung uwang anŭ.” 26 Ngara tambit dari sapi anŭ adi dog nggen di ngara, sidia-i, ka bidua ka Baal ndŭg kumbeng. Ngara nyirais, “Nam kieh, Baal!” buang birajang nganing mija-sambah adi ngara ko pijog. Pak mating pinyinam. 27 Ngga arong kumbeng Elijah piguru napat ngara: “Bana bidua! Ayŭh anŭ tapa! Kadŭ ayŭh nyipŭmŭh puan kah bijamban, puan kah di ka tarun bŭkŭn! Bŭŭs kani ayŭh. Angān an di kies ayŭh!” 28 Bara nabi anŭ bidua rabis bana buang nidi adŭp ngara ngga sinda ka bade, nanyam adat ngara, ndŭg ka deya ruah. 29 Ngara babŭ ndai simŭnŭ ndŭg ka yun kumbeng, pak mating pinyinam so tapa ngara; angū-i mating gŭh. 30 Komŭnŭ Elijah nang di bara daya, “Mandŭg kamati sindŭk aku,” ka ngara sopŭrŭg mbŭh tikuruk maning ayŭh. Ayŭh piguru pari pijog mija-sambah TUHAN adi muko dog nyirubuh. 31 Ayŭh tambit simŭng duwŭh batuh, ndi yŭn barang tibaran-asar adi simŭng duwŭh so asar bara anak Jacob, daya adi TUHAN muko kadŭn Israel. 32 Ngga dudu batuh anŭ ayŭh pari pijog mija-sambah ngga nyambah TUHAN. Ayŭh kareh anak parit maning-i, tŭrŭp sadang yŭn kurang rabis 14 lita piin. 33 Komŭnŭ ayŭh na uwang di tunduh mija-sambah anŭ. Ayŭh nang, “Ngisi pat tipayan ngga piin ka ren-i di tunduh sadis ngga uwang anŭ.” Ngara ndai nanyam adi dog kidaan, 34 Ayŭh nang, “Ndai dinge” -- ka ngara ndai dinge. “Ndai dŭm ndi sidah,” ayŭh nang -- ka ngara ndai gŭh simŭnŭ. 35 Piin aman maning mija-sambah ka ngisi parit anŭ. 36 Di tika adi ngga jugan sadis ripas kumbeng Nabi Elijah di ka mija-sambah ka bidua, “O TUHAN adi Tapa Abraham, Isaac, ngga Jacob, kiren madin adŭp Mai sawŭ Tapa Israel ka aku ati urun Mai adi ndai simuti so ka pesan Mai. 37 Nam aku, TUHAN, nam aku, isa bara daya ati puan nang Kaam, TUHAN inŭh Tapa, ka Kaam inŭh taban ngara ngga pari ka adŭp Mai.” 38 TUHAN pait apui ka-i badang sadis, uwang, ngga batuh, ka nyau tana ka nyibadŭh piin di parit anŭ. 39 Kan bara daya kiris kayuh anŭ, ngara mŭŭb di tana ka nang, “TUHAN inŭh Tapa; TUHAN sadi adŭ Tapa!” 40 Elijah nggen ukum, “Nakap bara nabi Baal; dŭhnyah bada tadŭ tadŭ so ngara bu!” Bara daya nakap sopŭrŭg ngara, ka Elijah taban ngara ka Yang Kishon ka siŭ ngara. 41 Komŭnŭ Elijah nang di Raja Ahab, “Madin, man meh. Aku dingah jawŭn ujen mbŭh sindŭk.” 42 Atan Ahab di man, Elijah maad ka tibung Darŭd Carmel, di yŭn-i mutu ubak-i rapat ndŭg karŭb-i. 43 Ayŭh nang di daya gaji-i, “Maad ka sambu ka tingga rawŭt ajeh.” Daya-gaji maad ka sambu ka kan-i pari, ayŭh nang, “Aku mating kiris ani ani.” Pitaruh kari Elijah bada ayŭh di tingga. 44 Adi pitaruh kari ayŭh pari, ayŭh nang, “Aku kiris abun adi siit, siit so tangan manusia, makat so rawŭt.” Elijah mritah dinge daya gaji-i, “Di ka yŭn Raja Ahab ka kidaan di ayŭh bada mŭrŭt krita kuda-i ka mari diŭ so ujen matŭn ayŭh.” 45 Dŭh tui rangit mbŭh singŭt bada kruman, sabak bangat poh, ka ujen bangat mbŭh piguru rabu. Ahab mŭrŭt krita kuda-i ka mari ka Jezreel. 46 TUHAN nguasa Elijah; ayŭh ngabŭt piraka-i di kupong-i ka bikaduh diŭ so Ahab ndi aran aran ndŭg Jezreel.

1 Raja 19

1 Raja Ahab kidaan di sawŭn-i Jezebel sopŭrŭg kayuh adi Elijah muko ndai ka munki ayŭh siŭ sopŭrŭg nabi Baal. 2 Ayŭh pait pinganang ka Elijah: “Isa-i tapa siŭ aku kambŭi di andu sipagi aku dŭh ndai di kuu kayuh adi kuu mbŭh ndai di bara nabi anŭ.” 3 Elijah mbŭh taru, ka bikaduh bu taru adŭp-i dog siŭ; ayŭh taban daya gaji-i di ka Beersheba di Judah. Tingge daya gaji-i diginŭ, 4 Elijah panu ndi andu andu di ka tarun tana-pajam. Ayŭh rŭŭ ka guru di sayung tŭngŭn kayuh ka mite adŭp-i kabŭs adŭ. “Dŭh aku tan, TUHAN,” ayŭh nang darŭm dua-i. “Tambit adŭ asŭng ku; mbŭh kana dŭ aku kabŭs!” 5 Ayŭh guring di ribo tŭngŭn kayuh ka rasu bŭŭs. Gŭgŭh agi malaikat tama ayŭh ka nang, “Makat meh man.” 6 Ayŭh tingga bait tauh-i, ka kiris ndi baru ruti ngga ndi gabuk piin sindŭk ubak-i. Ayŭh man ka nok, ka pari guring. 7 Malaikat TUHAN pari ka kies ayŭh dinge, nang, “Makat ka man, isa kuu bake darŭm pimanu mu adi jo te.” 8 Elijah makat, man ka nok, ka pinguman anŭ bada ayŭh sukup bake yŭn pimanu 40 andu nuju Sinai, darŭd kudus. 9 Diginŭ ayŭh mŭrŭt ndi tāng ka nyirŭmŭn. Gŭgŭh TUHAN minyu ngga ayŭh, “Elijah, ani ndai mu diginŭ?” 10 Ayŭh nam, “TUHAN adi Tapa Bisa-pŭrŭg, aku siraru bituan di Kaam -- Kaam sadi adŭ. Pak daya Israel mbŭh miranggar simanya adi ngara mbŭh ndai ngga Kaam, nyirubuh mija-sambah Mai, ka siŭ sopŭrŭg nabi Mai. Dŭm aku sadi adŭ adi babŭ udip -- ka ngara suba an siŭ aku!” 11 “Panu di mijog nura Aku di tibung darŭd,” TUHAN nang di ayŭh. Komŭnŭ TUHAN murah ka bada sabak adi daras bana poh ka mire dudu sandah ka mape dudu batuh -- pak TUHAN mating di sabak anŭ. Sabak ko poh, ka rasu agi tana-bigugoh -- pak TUHAN mating di tana-bigugoh anŭ. 12 Ripas tana-bigugoh, rasu agi apui -- pak TUHAN mating di apui anŭ. Ka ripas apui anŭ, rasu agi sak sirŭŭn sigayas. 13 Kan Elijah dingah, ayŭh nutu jawin-i ngga jipo-i ka ruah ka sapa di mijog di rawa tāng. Ka agi sirŭŭn nang di ayŭh, “Elijah, ani ndai mu diginŭ!” 14 Ayŭh nam, “TUHAN adi Tapa Bisa-pŭrŭg, aku mbŭh siraru bituan di Kaam -- Kaam sadi adŭ. Pak daya Israel mbŭh miranggar simanya adi ngara mbŭh ndai ngga Kaam, nyirubuh mija-sambah Mai, ka siŭ sopŭrŭg nabi Mai. Dŭm aku sadi adŭ adi babŭ udip -- ka ngara suba an siŭ aku.” 15 TUHAN nang, “Pari ka tarun tana-pajam sindŭk Damascus, komŭnŭ di mŭrŭt kupo ka nginyo Hazael bada jadi raja di Syria; 16 nginyo Jehu anak Nimshi bada jadi raja Israel, ka nginyo Elisha anak Shaphat so Abel Meholah bada gati kuu jadi nabi. 17 Tadŭ tadŭ daya adi bu taru adŭp-i dog siŭ Hazael re dog siŭ Jehu, ka tadŭ tadŭ daya adi bu taru adŭp-i dog siŭ Jehu re dog siŭ Elisha. 18 Pak aku re kidŭm ju ribu naan daya udip di Israel -- sopŭrŭg ngara adi tŭtŭd di Aku ka adi dŭh mutu ubak-i ka Baal bait sium tibudo-i.” 19 Elijah bu ka dapŭd Elisha aŭn majak ngga ndi kaban dari sapi. Di jawin-i agi simŭng-ndi tibaran, ka ayŭh majak ngga tibaran adi sikasŭn sundis. Elijah kadi jipo-i ka kasŭk-i di Elisha. 20 Elisha rasu tingge dudu sapi-i anŭ, bikaduh tudu Elijah, buang nang, “Bada aku di sium sindŭ sama ku, kidaan adŭp ku re panu ka komŭnŭ aku tunda kaam.” Elijah nam, “Bisa, panu pari. Aku dŭh kijaman kuu!” 21 Komŭnŭ Elisha di ka kaban dari sapi-i, siŭ-i, ka tanŭk dagin-i, pakai parang-punggo bajak ndu uwang. Ayŭh nggen dagin anŭ di bara daya, ka ngara man. Komŭnŭ ayŭh di tunda Elijah jadi pinurung-i.

1 Raja 20

1 Raja Benhadad so Syria nguruk sopŭrŭg soldadu-i, ka 32 naan raja adi bŭkŭn batu ayŭh ngga dudu kuda ngga krita kuda. Ayŭh matak, kirurung kupo Samaria, ka nyerang-i. 2 Ayŭh pait bara pinyisung ka darŭm kupo bada bidapŭd ngga Raja Ahab adi raja Israel ka nang, “Raja Benhadad mite kuu nyerah 3 di ayŭh pirak ngga mas, bara dayung mu ka bara anak mu adi siabo bake.” 4 “Kidaan di tuan ku, Raja Benhadad, nang aku situju. Ayŭh siŭn tambit aku ngga sopŭrŭg kayuh adi aku dapu,” Ahab nam. 5 Ripas anŭ bara pinyisung anŭ pari ka yŭn Ahab ngga pimite adi bŭkŭn so Benhadad: “Aku muko pait pinganang mite kuu nggen di aku pirak ngga mas, bara dayung mu ngga bara anak mu. 6 Pak madin, aku re pait bara pinurung ku bada di grundak istana mu ngga ramin ramin pinurung mu, ka tambit sopŭrŭg kayuh adi ngara nyirundeng brega. Ngara re agi diginŭ munti andu sipagi.” 7 Raja Ahab bagan bada mŭrŭt sopŭrŭg pinguru rais ka nang, “Kiris ngan daya anŭ re pirabur ata. Ayŭh pait pinganang mite aku nggen bara sawŭn ngga bara anak ku, pirak ngga mas, ka aku situju.” 8 Bara pinguru ngga bara daya nam, “Dŭhnyah piduri ayŭh; dŭhnyah nurut ayŭh.” 9 Jadi Ahab nam bara pinyisung Benhadad, “Kidaan di tuan ku adi raja nang aku situju ngga sibungas pimite-i, pak aku dŭh situju ngga pimite-i adi numbor duwŭh.” Bara pinyisung anŭ bu ka komŭnŭ pari dinge ngga pinganang adi bŭkŭn 10 so Benhadad: “Aku re taban sukup bagŭ soldadu ngga di nyirubuh kupo mu ka taban ngga bu rapuh rapuh-i ngga tangan ngara. Isa-i tapa tapa siŭ aku kambŭi aku dŭh ndai simŭnŭ!” 11 Raja Ahab nam, “Kidaan di Raja Benhadad nang soldadu adi sawŭ, minyu gambung ripas biperang, dŭh sibayuh biperang.” 12 Benhadad kambat pinyinam Ahab darŭm ayŭh ngga bara pambit-i, bara raja adi bŭkŭn, nok di bari ngara. Ayŭh mritah bara soldadu-i bada sidia yŭn re nyerang kupo anŭ, ka ngara mbŭh rasu sidia. 13 Atan anŭ, ndi naan nabi di tudu Raja Ahab ka nang, “TUHAN nang, ‘Dŭhnyah taru bara tibaran soldadu anŭ! Aku re bada kuu manang ngarah ngara andu ati, ka kuu re puan nang Aku ati TUHAN.’” 14 “Asi re tukang nguru nyerang?” Ahab siken. Nabi anŭ nam, “TUHAN nang bara soldadu adi mara adi di ribo bara gabenor utung tarun tana rais re nguru.” “Asi re tukang piguru perang?” Ahab siken. “Kuu,” nabi anŭ nam. 15 Jadi raja bagan sopŭrŭg bara soldadu adi mara adi di ribo bara pingibās utung tarun tana rais, 232 naan prungun ngara. Komŭnŭ ayŭh bagan sopŭrŭg bara tibaran soldadu, ka prungun ngara anŭ agi 7, 000 naan. 16 Serang anŭ piguru ngga arong yun kumbeng, darŭm Benhadad ngga bara pambit-i mbŭh mabuk di bari bari ngara. 17 Bara soldadu adi mara anŭ masang diŭ. Bara adi tukang nyibatŭh adi dog pait Benhadad kidaan di ayŭh nang agi ndi tibaran soldadu mandŭg so Samaria. 18 Ayŭh nggen ukum, “Nakap ngara ka dŭhnyah siŭ, bait-i ngara mandŭg an birawan puan kah an mite bidamai.” 19 Bara soldadu adi mara anŭ nguru serang, dog tunda bara tibaran soldadu Israel, 20 ka barang naan siŭ sianŭ adi-i rawan. Bara daya Syria babak bu, dog tadak bara soldadu daya Israel, pak Benhadad bu nunggang kuda, ayō kada soldadu pinunggang kuda. 21 Raja Ahab sua ruah, sirapas dudu kuda ngga krita krita kuda, ka bana ngarah bara soldadu daya Syria. 22 Komŭnŭ nabi anŭ di ka yŭn Raja Ahab ka nang, “Panu pari ka nyibake bara soldadu mu, ka bisatur nakit, sabab raja Syria re pari nyerang di tipuh bunga adi re.” 23 Bara pinurung Raja Benhadad nang di ayŭh, “Bara tapa Israel inŭh tapa darŭd, anŭ inŭh sabab bara daya Israel tungang ngarah ata. Pak ata tatu tungang ngarah ngara kambŭi ata biperang ngga ngara di rabak. 24 Madin, gati bara raja adi taruh puru-duwŭh naan anŭ ngga bara pingibās soldadu. 25 Komŭnŭ bagan bada tikuruk bara tibaran soldadu kiang anŭ adi mbŭh tingge kaam, ngga kuda kuda ka krita krita kuda adi kiang anŭ gŭh. Ata re rawan bara soldadu daya Israel di tarun tana rabak, ka kari ati ata re ngarah ngara.” Raja Benhadad situju ka tunda pinyitayan ngara. 26 Di tipuh bunga anŭ ndi, ayŭh bagan bara soldadu-i ka baris matak di ka kupo Aphek di nyerang bara daya Israel. 27 Bara soldadu daya Israel mbŭh dog bagan ka mbŭh sidia ngga pingakas perang. Ngara baris ruah ka bibari ngga duwŭh tibaran nura bara soldadu daya Syria. Bara soldadu daya Israel mun duwŭh anak kaban kambing dog danding ngga bara soldadu daya Syria, adi mbŭh muno sapa tarun tana rais. 28 Ndi naan nabi di ka yŭn Raja Ahab ka nang, “Ati inŭh kayuh adi TUHAN nang: ‘Sabab daya Syria nang Aku tapa sandah ka dŭh tapa rabak, Aku re nggen pimanang di angān ngarah bara tibaran soldadu ngara, ka kuu ngga daya mu re puan nang Aku ati TUHAN.’” 29 Ju andu soldadu daya Syria ngga soldadu daya Israel rŭŭ di bari ngara, nura dingan-i. Di andu adi ju ngara piguru bisaad, ka soldadu daya Israel siŭ siratus ribu daya Syria. 30 Adi dŭm babak bu di ka kupo Aphek, di yŭn sindung kupo tumbang nyatŭk ngara. Benhadad gŭh bu di ka kupo anŭ ka bisukan darŭm birit tura ka punok ndi ramin. 31 Bara pinurung-i di ka yŭn-i ka nang, “Kieh dingah raja raja daya Israel biyŭn pinyirasi. Nyibandar kieh di ka yŭn raja Israel ngga banang guni dog marut di kupong ami ka taris ngarung tungo ami, amai kadŭ ayŭh dŭh re siŭ kaam.” 32 Jadi ngara marut banang guni di kupong ngara ka taris dog ngarung di tungo ngara, rasu di ka yŭn Ahab ka nang, “Urun mai Benhadad mite kaam masi di adŭp-i ka dŭh siŭ ayŭh.” Ahab nam, “Gibabŭ udip kah ayŭh? Kana! Ayŭh inŭh keya ka jurud di aku!” 33 Bara pinurung Benhadad aŭn kajŭn tandā adi kana, ka kan Ahab nang “jurud” , ngara rasu bidigŭng di pinganang anŭ, ka nang, “Sak adi nang mai, Benhadad inŭh jurud mai!” “Taban ayŭh ka yŭn ku,” Ahab mritah ngara. Kan Benhadad mandŭg, Ahab bagan ayŭh bada maad krita kuda ngga ayŭh. 34 Benhadad nang di ayŭh, “Aku re pari nggen di kuu kupo kupo adi sama ku muko tambit so sama mu, ka kuu bisa gŭh pijog yŭn adŭp mu ndi tarun yŭn bidagang di Damascus, nimun anŭ adi sama ku muko pijog di Samaria.” Ahab nam, “Amai-i simŭnŭ garang, aku re pirupas kuu.” Ayŭh ndai pekat-damai ngga ayŭh ka bada ayŭh matak. 35 So ka pesan TUHAN ndi naan so tibaran nabi mritah ndi naan so adŭp ngara bada mukong adŭp-i. Pak ayŭh abah, 36 jadi ayŭh nang di ayŭh, “Sabab kuu mbŭh nyibireu pesan TUHAN, singah re siŭ kuu kan kuu mbŭh bu so yŭn ku.” Ka kan ayŭh bu, singah rasu mandŭg ka siŭ ayŭh. 37 Komŭnŭ nabi adi diŭ anŭ di ka yŭn daya bŭkŭn ka nang, “Mukong aku!” Daya anŭ sawŭ ndai simŭnŭ; ayŭh bana mukong ayŭh ndŭg ka ayŭh mandam. 38 Nabi anŭ marut jawin-i ngga banang, ngga nyibabā adŭp-i, di mijog di bŭngŭn aran, kajŭn raja Israel murah. 39 Darŭm raja Israel murah, nabi anŭ bagan ka nang, “Tuan Raja, aku agi sua biperang kan ndi naan soldadu taban ka yŭn ku pinganyu adi mbŭh dog nakap ka nang, ‘Jaga daya ati; kambŭi ayŭh rupas, kuu re tanggong ngga asŭng adŭp mu, puan kah bayar ukum taruh ribu kiping pirak.’ 40 Pak aku raru dŭh paya bada kayuh bŭkŭn, ka daya anŭ rupas.” Raja nam, “Kuu mbŭh nggen ukum di adŭp mu, ka kuu re bayar ukum anŭ.” 41 Komŭnŭ nabi anŭ nyiratak banang anŭ so jawin-i, ka nganŭ raja rasu natŭng ayŭh ndi naan so bara nabi. 42 Nabi anŭ nang di raja, “Ati inŭh pinganang TUHAN: ‘Sabab kuu bada daya anŭ rupas adi Aku bada kuu siŭ, kuu re bayar ngga asŭng adŭp mu, ka bara tibaran soldadu mu re dog pirabur amai muko bada bara tibaran soldadu-i rupas.’” 43 Raja pari ka Samaria, susah buang bipito.

1 Raja 21

1 Sindŭk istana Raja Ahab di Jezreel agi ndi teya anggor adi dog dapu ndi naan daya dŭn Naboth. 2 Ndi andu Ahab nang di Naboth, “Bada aku dapu teya anggor mu. Teya anggor mu sindŭk istana ku, ka aku raan pakai-i ndu teya kudos. Aku bisa nggen di kuu teya anggor adi kana dŭ, puan kah, kambŭi kuu raan, aku bisa bayar kuu ngga rega adi patut.” 3 “Aku dapu teya anggor ati so tayung-babuk ku,” Naboth nam. “TUHAN kijaman aku nggen kayuh rawang ku di kaam!” 4 “Ahab maad, susah buang tuas amai kayuh adi Naboth mbŭh nang di ayŭh. Ayŭh guring di ambok, nura sindung, ka dŭh raan man. 5 Sawŭn-i Jezebel tudu ayŭh ka siken, “Mani kuu raru susah? Mani kuu abah man?” 6 Ayŭh nam, “Sabab kayuh adi Naboth nang di aku. Aku mite adŭp ku miris teya anggor-i, puan kah, kambŭi ayŭh raan, nggen di ayŭh adi bŭkŭn ngga gati-i, pak ayŭh kidaan di aku nang aku dŭh siŭn dapu-i!” 7 “Kuu ati raja kah ani?” Jezebel nam. “Makat so ambok, bada sanang asŭng mu ka nŭŭh di man. Aku re tambit yŭn mu teya anggor Naboth!” 8 Komŭnŭ ayŭh nuris kada surat, na tandā tangan-i di tunduh dŭn Ahab, sagan chop tandā-i dieh, ka pait-i ka bara pinurung rais ngga bara pingibās di kupo Jezreel. 9 Surat anŭ nang: “Kidaan di sopŭrŭg daya bada bipusa ndi andu, bagan bara daya bada tikuruk, ka nggen di Naboth yŭn guru adi dog stabi. 10 Bada duwŭh taruh naan daya adi arap nyarah ayŭh amai mbŭh mangu Tapa ngga raja. Komŭnŭ taban ayŭh ka sapa kupo ka manjan ayŭh ngga batuh ndŭg kabŭs.” 11 Bara pinurung anŭ ngga bara pingibās di kupo Jezreel ndai nimun adi Jezebel mbŭh pesan. 12 Ngara kidaan di bara daya bada bipusa ndi andu, bagan bara daya bada tikuruk, ka nggen di Naboth yŭn guru adi dog stabi. 13 Duwŭh naan daya adi arap anŭ nyarah ayŭh di sirung jawin daya bagŭ, nang ayŭh mbŭh mangu Tapa ngga raja, ka ayŭh meh dog taban ka sapa kupo ka dog manjan ngga batuh ndŭg kabŭs. 14 Pinganang dog pait ka Jezebel: Naboth mbŭh kabŭs.” 15 Kan Jezebel mbŭh kambat pinganang anŭ, ayŭh nang di Ahab, “Naboth mbŭh kabŭs. Panu meh di dapu teya anggor anŭ adi ayŭh abah jua di kuu.” 16 Jam anŭ gŭh Ahab di ka teya anggor anŭ di dapu-i. 17 Komŭnŭ TUHAN nang di Elijah, nabi so Tishbe, 18 “Di ka yŭn Raja Ahab di Samaria. Kuu re dapŭd ayŭh di teya anggor Naboth, re dapu teya anggor anŭ. 19 Kidaan di ayŭh Aku adi TUHAN, nang di ayŭh, ‘Muko siŭ daya, kuu re dapu gŭh kah rata-i?’ Kidaan di ayŭh ati pinganang Ku: ‘Di tarun yŭn kasong nyarek deya Naboth diginŭ gŭh-i re nyarek deya mu!’” 20 Kan Ahab kiris Elijah, ayŭh nang, “Madin kuu mbŭh dapŭd aku, pinganyu!” “Sawŭ,” Elijah nam. “Kuu mbŭh siraru ndai sarah di sirung jawin TUHAN. 21 Jadi TUHAN nang di kuu, ‘Aku re taban pinyirusag ka kuu. Aku re ngukum kuu. Aku re siŭ kuu ngga barang naan anak dari di rawang mu, mara bait tuuh. 22 Rawang mu re mun rawang Raja Jeroboam anak Nebat ka mun rawang Raja Baasha anak Ahijah, sabab kuu mbŭh bada Aku baji darŭm kuu taban daya Israel bidosa.’ 23 Ka pasar Jezebel, TUHAN nang kasong re man tadang-i di kupo Jezreel. 24 Tadŭ tadŭ so madis mu adi kabŭs darŭm kupo re dog man kasong, ka tadŭ tadŭ so ngara adi kabŭs di sapa rais re dog man manuk volcha.” 25 (Mating daya bŭkŭn mbŭh ndai sarah di sirung jawin TUHAN mun Ahab -- sopŭrŭg anŭ mbŭh so ka pingasu sawŭn-i Jezebel. 26 Sarah-i adi raru sipŭ inŭh ayŭh nyambah tibudo, mun daya Amor, adi TUHAN muko pibu so tarun tana anŭ darŭm daya Israel masang mŭrŭt dawŭ-i.) 27 Kan Elijah muko minyu, Ahab nyiratak piraka-i, pirukos-i, ka kasŭk banang guni. Ayŭh abah man, ka bŭŭs nēn banang guni, ka panu susah buang bipito. 28 TUHAN nang di nabi Elijah, 29 “Kiris mu kah munki Ahab pirapat adŭp-i di sirung jawin Ku? Amai ayŭh mbŭh mun anŭ, Aku dŭh re taban pinyirusag di tunduh-i sitadŭn ayŭh udip; pak di jaman anak-i Aku re taban pinyirusag ka rawang-i.”

1 Raja 22

1 Israel ngga Syria bidamai sitŭkŭd duwŭh sawa, 2 pak di sawa adi taruh Raja Jehoshaphat so Judah matak di bidapŭd ngga Raja Ahab so Israel. 3 Ahab siken bara pinurung-i, “Mani ata gi-mating ndai ani ani ngga tambit pari Ramoth di Gilead so raja Syria? Ramoth inŭh tung jata!” 4 Ahab siken Jehoshaphat, “An kah kuu matak ngga aku di nyerang Ramoth?” “Aku mbŭh sidia kambŭi kuu ngaja,” Jehoshaphat nam, “ka simŭnŭ gŭh bara soldadu ku ngga bara soldadu ku adi pinunggang kuda. 5 Pak ata an diŭ bisiken ngga TUHAN.” 6 Jadi Ahab bagan bara nabi bada mŭrŭt, agi 400 naan ngara, ka siken ngara, “Patut kah aku di nyerang Ramoth?” “Nyerang nŭh,” ngara nam. “TUHAN re nggen di kaam pimanang.” 7 Pak Jehoshaphat siken, “Mating kah nabi adi bŭkŭn adi so ta bisa bisiken ngga TUHAN?” 8 Ahab nam, “Agi dŭm ndi naan, Micaiah anak Imlah. Pak aku tiru di ayŭh, sabab ayŭh bŭn minyu-binabi pasar kayuh adi kana yŭn ku. Taŭn-i marar kayuh adi arap adŭ.” “Kuu dŭh patut minyu sakanŭ!” Jehoshaphat nam. 9 Komŭnŭ Ahab bagan pinurung istana ka kidaan di ayŭh bada rikas di bagan Micaiah. 10 Ngara duwŭh, nēn piraka raja ngara, guru di takta ngara di tarun yŭn daya ngiik di sapa tiban-bās kupo Samaria, ka sopŭrŭg nabi anŭ minyu-binabi nura ngara. 11 Ndi naan so ngara, Zedekiah anak Chenaanah, ndai ndi tanduk basi ka nang di Ahab, “Ati kayuh adi TUHAN nang: ‘Ngga ati kuu re rawan daya Syria ka batur batur ngarah ngara.’” 12 Sopŭrŭg nabi anŭ nang sakanŭ. “Matak di nyerang Ramoth ka angān re manang,” ngara nang, “TUHAN re nggen di angān pimanang.” 13 Atan anŭ, pinurung adi mbŭh matak di bagan Micaiah nang di ayŭh, “Sopŭrŭg nabi adi bŭkŭn mbŭh minyu-binabi pasar pimanang raja, ka kaam patut gŭh nang sakanŭ.” 14 Pak Micaiah nam, “Ngga adŭn TUHAN adi udip aku bijanji aku re nang kayuh adi Ayŭh bada aku nang!” 15 Kan ayŭh mbŭh mandŭg ka yŭn Raja Ahab, raja siken ayŭh, “Micaiah, patut kah kieh duwŭh Raja Jehoshaphat matak di nyerang Ramoth?” “Nyerang nŭh!” Micaiah nam. “Sawŭ kuu re manang. TUHAN re nggen pimanang di kuu.” 16 Pak Ahab nam, “Kan kuu minyu ngga aku ngga adŭn TUHAN, kidaan nŭh kayuh adi sawŭ! Pikudu kari aku kidaan di kuu?” 17 Micaiah nam, “Aku kiris bara tibaran soldadu Israel basak basik di arong dudu sandah mun dudu biri dŭh biyŭn pingingat-biri. Ka TUHAN nang, ‘Ngara dŭh biyŭn pinguru; bada ngara mari ngga siramat.’” 18 Ahab nang di Jehoshaphat, “Dŭh kah aku muko kidaan di kuu nang ayŭh bŭn minyu-binabi pasar kayuh adi kana yŭn ku? Taŭn-i marar kayuh adi arap adŭ!” 19 Micaiah pijuu nang: “Madin dingah kayuh adi TUHAN nang! Aku kiris TUHAN guru di takta-I di shorga, ngga sopŭrŭg malaikat-I mijog sindŭk Ayŭh. 20 TUHAN siken, ‘Asi re kadong Ahab isa ayŭh matak ka dog siŭ di Ramoth?’ Kada malaikat nang ndi masam kayuh, ka adi bŭkŭn nang kayuh bŭkŭn, 21 ndŭg ka ndi naan roh di ka jawin, tudu TUHAN, ka nang, ‘Aku re kadong ayŭh.’ 22 ‘Munki?’ TUHAN siken. Roh anŭ nam, ‘Aku re di ka bada bara nabi Ahab kadong ayŭh.’ TUHAN nang, ‘Panu di kadong ayŭh. Sawŭ kuu re tungang kadong ayŭh.’” 23 Ka Micaiah kubo pinganang-i: “Ati kayuh adi mbŭh jadi. TUHAN mbŭh bada bara nabi mu kadong kuu. TUHAN mbŭh natu kuu re dog nyatŭk pinyirusag!” 24 Komŭnŭ nabi Zedekiah tudu Micaiah, napar jawin-i, ka siken, “So sinde roh TUHAN mbŭh bu so aku ka minyu di kuu?” 25 “Kuu re puan di andu kuu di bisukan di birit tura ka punok,” Micaiah nam. 26 Komŭnŭ Raja Ahab mritah ndi naan so bara pingubak soldadu-i, “Nakap Micaiah ka taban ayŭh ka yŭn Amon, gabenor kupo, komŭnŭ di ka Anak-raja Joash. 27 Kidaan di ngara bada na ayŭh darŭm jer ka nggen di ayŭh ruti ngga piin ndŭg ka aku mbŭh pari ngga siramat.” 28 “Kambŭi kaam pari ngga siramat” Micaiah nang, “rati-i TUHAN mating minyu so aku!” Ka ayŭh pijuu nang, “Dingah, sopŭrŭg ngan, kayuh adi aku mbŭh nang!” 29 Komŭnŭ Raja Ahab so Israel ngga Raja Jehoshaphat so Judah di nyerang kupo Ramoth di Gilead. 30 Ahab nang di Jehoshaphat, “Darŭm ata matak di biperang, aku re nyibabā adŭp ku, pak kuu nēn piraka raja mu.” Jadi raja Israel nyibabā adŭp-i darŭm-i matak di biperang. 31 Raja so Syria muko nggen ukum bada 32 naan pingubak krita krita kuda-i nyerang kaŭs-i raja Israel. 32 Jadi kan ngara kiris Raja Jehoshaphat, ngara sopŭrŭg pikir anŭ raja Israel, jadi ngara nyerang ayŭh. Pak kan ayŭh nyirais, 33 ngara rada anŭ dŭh raja Israel, ka ngara dŭh nyerang ayŭh. 34 Tipia, ndi naan soldadu daya Syria nimbak reja-panah ka dog Raja Ahab, tambus asah tubu piraka perang-i. “Aku mbŭh biragan!” ayŭh nang di sianŭ adi tukang pimanu krita kuda-i. “Biruit ka bu so yŭn biperang ati!” 35 Atan bisaad anŭ, Raja Ahab babŭ di krita kuda-i, nura bara soldadu daya Syria. Deya so tawan-i aman ka misa rasan krita kuda, ka ngga arong singumi andu ayŭh kabŭs. 36 Sindŭk singumi andu pinganang mbŭh dog nggen di barang naan soldadu samŭn bara pingubak: “Barang naan soldadu siŭn mari ka rais ngga kupo adŭp-i!” 37 Jadi Raja Ahab meh mbŭh kabŭs. Tadang-i dog taban ka Samaria ka dog kubur. 38 Krita kuda-i dog ngu di pagong di Samaria, di yŭn kasong nyarek deya-i ka di yŭn dayung sundar mamuh, sak adi nang TUHAN. 39 Sopŭrŭg kayuh bŭkŭn adi Raja Ahab ndai, samŭn dundan pasar istana-i adi dog ngabuh ngga bŭbŭt gajah ka kupo kupo adi-i pijog, mbŭh dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 40 Kan ayŭh mbŭh kabŭs anak-i Ahaziah gati ayŭh jadi raja. 41 Di sawa adi pat darŭm pinyipritah Raja Ahab di Israel, Jehoshaphat anak Asa jadi raja di Judah 42 kan umbur-i 35 sawa. Ayŭh mritah Jerusalem 25 sawa. Sindŭ-i Azubah, anak Shilhi. 43 Mun sama-i Asa adi diŭ so ayŭh, ayŭh ndai kayuh adi batur di batuh TUHAN; pak tarun yŭn bisambah dŭh dog nyirubuh, ka daya gibabŭ jugan sadis ka badang kimanyan dieh. 44 Jehoshaphat bidamai ngga raja Israel. 45 Sopŭrŭg kayuh bŭkŭn adi Jehoshaphat mbŭh ndai, sopŭrŭg kraja pagan-i ngga perang-i, mbŭh dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah. 46 Ayŭh siŭ sopŭrŭg dari ngga dayung sundar adi nyiraja di yŭn bisambah adat karŭm adi dŭm so jaman sama-i Asa. 47 Tarun tana Edom dŭh biyŭn raja. Tarun tana anŭ dog mritah pinurung adi dog tijuan raja di Judah. 48 Raja Jehoshaphat ndai dudu kapar ngga birayar di rawŭt bās pakai ngga di ka Ophir di tambit mas; pak kapar kapar anŭ rusak di Eziongeber ka bŭn-i birayar. 49 Komŭnŭ Raja Ahaziah so Israel mite bara daya-i birayar ngga daya Jehoshaphat, pak Jehoshaphat abah. 50 Jehoshaphat kabŭs ka dog kubur di kubur raja di Kupo David, ka anak-i Jehoram gati ayŭh jadi raja. 51 Di sawa adi simŭng ju darŭm pinyipritah Raja Jehoshaphat di Judah, Ahaziah anak Ahab jadi raja di Israel. Ayŭh mritah di Samaria duwŭh sawa. 52 Ayŭh bidosa rawan TUHAN, tunda arap sama-i Ahab, sindŭ-i Jezebel, ka Raja Jeroboam, adi taban Israel bidosa. 53 Ayŭh nyambah ka bituan di Baal, ka mun sama-i adi diŭ so ayŭh, ayŭh bada TUHAN, adi Tapa Israel, baji.

2 Raja 1

1 Ripas Ahab adi Raja Israel mbŭh kabŭs, rais Moab rawan Israel. 2 Raja Ahaziah di Israel rabu so awah di sambu istana-i di Samaria ka mbŭh bana biragan. Ayŭh pait kada pinyisung bada di bisiken ngga Baalzebub, tapa di kupo Philistine di Ekron, an puan re bua kah dŭh ayŭh. 3 Pak malaikat TUHAN pesan Elijah, nabi di Tishbe, bada di bidapŭd ngga bara pinyisung Raja Ahaziah ka siken ngara, “Mani angān an di bisiken ngga Baalzebub, tapa di Ekron? Angān pikir Tapa mating di Israel kah? 4 Kidaan di raja kayuh adi TUHAN nang, ‘Kuu dŭh re bua so andam mu anŭ; kuu re kabŭs!’” Elijah ndai nanyam ka pesan TUHAN, 5 ka bara pinyisung anŭ pari ka yŭn raja. “Mani angān pari?” ayŭh siken. 6 Ngara nam, “Kieh bidapŭd ngga ndi naan daya adi bada kieh pari ka kidaan di kaam kayuh adi TUHAN nang, ‘Mani kuu pait pinyisung bada di bisiken ngga Baalzebub, tapa di Ekron? Angān pikir Tapa mating di Israel kah? Kuu dŭh re bua so andam mu anŭ; kuu re kabŭs!’” 7 “Munki daya anŭ?” raja siken. 8 “Ayŭh nēn jipo adi dog ndai so kurit dāng, dog ngabŭt ngga abŭt birurang,” ngara nam. “Elijah anŭ!” raja nang. 9 Komŭnŭ ayŭh pait ndi naan pingubak soldadu ngga 50 naan daya bada di tambit Elijah. Pingubak anŭ dapŭd ayŭh guru di ndi sandah ka nang di ayŭh, “Daya Tapa, raja bada kaam mūn.” 10 “Kambŭi aku ati daya Tapa,” Elijah nam, “Isa-i apui mūn so shorga ka siŭ kuu ngga bara daya mu!” Nganŭ gŭh apui mūn so rangit ka siŭ pingubak anŭ ngga bara daya-i. 11 Raja pait ndi naan dinge pingubak ngga 50 naan daya, adi maad sandah anŭ ka nang di Elijah, “Daya Tapa, raja bada kaam mūn so nŭ madin!” 12 “Kambŭi aku ati daya Tapa,” Elijah nam, “Isa-i apui mūn so shorga ka siŭ kuu ngga bara daya mu!” Nganŭ apui Tapa mūn so rangit ka siŭ pingubak anŭ ngga bara daya-i. 13 Raja rasu pait ndi naan pingubak ngga 50 naan daya. Ayŭh maad sandah anŭ, sagan karŭb-i di sirung jawin Elijah ka bandar mite, “Daya Tapa, masi di aku ka di bara daya ku. Dŭhnyah siŭ kieh! 14 Pingubak adi duwŭh anŭ ngga bara daya ngara dog siŭ apui so rangit; pak turung masi di aku!” 15 Malaikat TUHAN nang di Elijah, “Mūn ngga ayŭh, ka dŭhnyah taru.” Jadi Elijah di ka yŭn raja ayō pingubak anŭ 16 ka-i nang di ayŭh, “Ati inŭh kayuh adi TUHAN nang: ‘Sabab kuu pait pinyisung bada di siken Baalzebub, tapa di Ekron -- mun adi mating Tapa di Israel yŭn bisiken -- kuu dŭh re bua; kuu re kabŭs!’” 17 Ahaziah kabŭs, sak adi TUHAN muko kidaan so Elijah. Ahaziah dŭh biyŭn anak dari, jadi jurud dari-i Joram gati ayŭh jadi raja di sawa adi duwŭh darŭm pinyipritah Jehoram anak Jehoshaphat, raja di Judah. 18 Sopŭrŭg kayuh adi bŭkŭn adi Raja Ahaziah mbŭh ndai dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel.

2 Raja 2

1 Tipuh mbŭh mandŭg adi ngga TUHAN taban Elijah maad ka shorga darŭm sabak biriyung. Elijah ngga Elisha matak so Gilgal, 2 ka di aran Elijah nang di Elisha, “Rŭŭ digiti; TUHAN mbŭh mritah aku bada di ka Bethel.” Pak Elisha nam, “Aku bipayu ngga atin tŭtŭd ku di TUHAN adi udip ngga di kaam aku dŭh re tingge kaam.” Jadi ngara duwŭh di ka Bethel. 3 Ndi tibaran nabi adi rŭŭ diginŭ di ka Elisha ka siken ayŭh, “Puan mu kah TUHAN re tambit tuan mu so kuu andu ati?” “Aku puan,” Elisha nam. “Pak dŭhsah ata minyu pasar kayuh anŭ.” 4 Komŭnŭ Elijah nang di Elisha, “Rŭŭ digiti; TUHAN mbŭh mritah aku bada di ka Jericho,” Pak Elisha nam, “Aku bipayu ngga atin tŭtŭd ku di TUHAN adi udip ngga di kaam aku dŭh re tingge kaam.” Jadi ngara duwŭh di ka Jericho. 5 Ndi tibaran nabi adi rŭŭ diginŭ di ka yŭn Elisha ka siken ayŭh, “Puan mu kah TUHAN re tambit tuan mu so kuu andu ati?” “Aku puan,” Elisha nam. “Pak dŭhsah ata minyu pasar kayuh anŭ.” 6 Komŭnŭ Elijah nang di Elisha, “Rŭŭ digiti; TUHAN mbŭh mritah aku bada di ka Yang Jordan.” Pak Elisha nam, “Aku bipayu ngga atin tŭtŭd ku di TUHAN adi udip ngga di kaam aku dŭh re tingge kaam.” Jadi ngara duwŭh samah di, 7 ka 50 naan so tibaran nabi anŭ tunda ngara di ka Jordan. Elijah ngga Elisha rŭŭ di bŭngŭn Yang Jordan, ka 50 naan nabi anŭ mijog mua juan so ngara. 8 Komŭnŭ Elijah kadi jipo-i, marut-i, ka pakai-i ngga masut piin; piin tipire nyinuwŭh, ka ayŭh ngga Elisha mutas di ka parad mandi di tunduh tana badŭh. 9 Diginŭ, Elijah nang di Elisha, “Kidaan di aku ani raan mu aku ndai yŭn mu diŭ so aku dog taban ngga bu.” “Nggen di aku kuasa mai isa aku tungang gati kaam,” Elisha nam. 10 “Anŭ inŭh pimite adi mbar dog nggen,” Elijah nam. “Pak kuu re kambat-i kambŭi kuu kiris aku darŭm aku dog tambit so kuu; kambŭi kuu dŭh kiris aku, kuu dŭh re kambat-i.” 11 Ngara babŭ minyu darŭm ngara panu. Komŭnŭ ndi krita kuda apui dog tarik kuda adi bijagu apui dieh mandŭg ka asah ngara duwŭh, ka Elijah dog taban ka shorga darŭm sabak biriyung. 12 Elisha kiris-i ka nyirais bagan Elijah, “Sama ku, sama ku! Pingibān Israel adi bake! Kaam mbŭh mating!” Ka ayŭh mbŭh dŭh tia kiris Elijah dinge. Ngga atin susah, Elisha nyiratak jipo-i nyinuwŭh. 13 Komŭnŭ ayŭh tambit jipo Elijah adi rabu ka pari di mijog di bŭngŭn Yang Jordan. 14 Ayŭh masut piin ngga jipo Elijah, ka nang, “Diki TUHAN, adi Tapa Elijah?” Ka-i masut piin dinge, ka-i tipire nyinuwŭh, ka ayŭh panu di ka parad mandi Yang Jordan. 15 50 naan nabi so Jericho anŭ kiris ayŭh ka nang, “Kuasa Elijah mbŭh di Elisha!” Ngara tudu ayŭh ka mutu ubak nura ayŭh, 16 ka nang, “Digiti agi rimŭh puru naan kieh, sopŭrŭg dari adi bake. Bada kieh di jiroh tuan mai. Kadŭ roh TUHAN mbŭh taban ayŭh bu ka tingge ayŭh di arong darŭd puan kah di arong rubān.” “Dŭh, angān dŭhsah di,” Elisha nam. 17 Pak ngara darah ndŭg ka ayŭh nurut ka bada ngara di. 50 naan nabi anŭ matak di jiroh Elijah di barang yŭn di tarun adi bigatung ngga adi rapat taruh andu, pak dŭh dapŭd ayŭh. 18 Komŭnŭ ngara pari ka yŭn Elisha, adi mbŭh kajŭn di Jericho, ka ayŭh nang di ngara, “Dŭh kah aku muko kidaan di angān nang dŭhsah di?” 19 Kudu kudu naan daya di ka yŭn Elisha ka nang, “Nimun adi mbŭh kaam puan, tuan, kupo ati kana, pak piin-i dŭh kana ka bisa bada dayung bubu.” 20 “Na garo di makuk adi bauh, ka taban-i ka yŭn ku,” ayŭh bada ngara. Ngara taban-i ka yŭn-i, 21 ka ayŭh di ka rubang piin, taran garo anŭ di piin, ka nang, “Ati inŭh kayuh adi TUHAN nang: ‘Aku bada piin ati bisig, ka-i re dŭh tia bada daya kabŭs puan kah bubu.’” 22 Ka so nganŭ piin anŭ mbŭh bisig, nimun adi Elisha muko nang. 23 Elisha bu so Jericho di ka Bethel, ka di aran agi kada anak dari adi gi-mara ruah so ndi kupo ka napat ayŭh. “Bu so ti, sirakas!” ngara nyirais nang. 24 Elisha bigiring, tirek ngara, ka mangu ngara ngga adŭn TUHAN. Komŭnŭ duwŭh sindŭ buāng ruah so darŭm tarun ka nyirigat nyiratak 42 naan anak dari anŭ. 25 Elisha di ka Darŭd Carmel, ka ripas anŭ pari ka Samaria.

2 Raja 3

1 Di sawa adi simŭng mai darŭm pinyipritah Raja Jehoshaphat di Judah, Joram anak Ahab jadi raja di Israel. Ayŭh mritah di Samaria simŭng duwŭh sawa. 2 Ayŭh bidosa rawan TUHAN, pak ayŭh dŭh arap mun sama-i, puan kah sindŭ-i Jezebel. Ayŭh kadi patong adi sama-i ngga sindŭ-i mbŭh pijog ngga nyambah Baal. 3 Pak, mun Raja Jeroboam anak Nebat adi diŭ so ayŭh, ayŭh taban Israel bidosa, ka dŭh-i an ko ndai simŭnŭ. 4 Raja Mesha di Moab kudip biri, ka barang sawa ayŭh pait ndu takŭd ka raja Israel 100, 000 biri, ka buruh biri so 100, 000 biri. 5 Pak kan Raja Ahab di Israel kabŭs, Mesha rawan Israel. 6 Raja Joram rasu bu so Samaria ka nguruk bara soldadu-i. 7 Ayŭh pait pinganang ka Raja Jehoshaphat di Judah: “Raja di Moab mbŭh rawan aku; an kah kuu sua ngga aku biperang rawan ayŭh?” “An,” Raja Jehoshaphat nam. “Aku mbŭh sidia an turung kuu, ka simŭnŭ gŭh bara daya ku ngga ngara adi pinunggang kuda. 8 So ki ata matak di nyerang?” “Ata kadŭg aran adi jo, mutas tarun tana-pajam Edom,” Joram nam. 9 Jadi Raja Joram ngga raja so Judah ngga raja so Edom matak di nyerang. Ripas baris ju andu, piin ngara abo, mating tia yŭn ngara samŭn dāng dāng ngara. 10 “Mŭmbŭh ata ati!” Raja Joram nang. “TUHAN mbŭh ngatur bada ata dog nyerah ka darŭm tangan raja Moab!” 11 Raja Jehoshaphat siken, “Agi kah nabi digiti adi so ta bisa bisiken ngga TUHAN?” Ndi naan pingubak soldadu Joram nam, “Elisha anak Shaphat agi digiti. Ayŭh anŭ muko jadi pinurung Elijah.” 12 “Ayŭh anŭ nabi adi sawŭ,” Raja Jehoshaphat nang. Jadi taruh naan raja anŭ di ka yŭn Elisha. 13 “Re ku ngga mani turung angān?” Elisha nang di raja Israel. “Panu di bisiken ngga bara nabi anŭ adi yŭn sama mu ngga sindŭ mu bisiken.” “Dŭh!” Joram nam. “Tapa inŭh adi mbŭh ngatur re nyerah kieh ka darŭm tangan raja Moab.” 14 Elisha nam, “Ngga adŭn TUHAN, adi aku yŭn bituan, aku bipayu kambŭi dŭh sitagar pambit mu Raja Jehoshaphat so Judah, aku dŭh an turung kuu. 15 Madin di bagan pimain musik.” Darŭm daya anŭ mambak kachapi-i, kuasa TUHAN mandŭg ka Elisha, 16 ka ayŭh nang, “Ati inŭh kayuh adi TUHAN nang: ‘Kareh parit di tana rasan sungi adi badŭh ati. 17 Sunggu angān dŭh re kiris ujen puan kah sabak, sungi ati re brisi ngga piin, ka angān, ngga dāng dāng ngan, ka dāng adi taban barang ngan re biyŭn sukup piin nok.’” 18 Ka Elisha pijuu nang, “Pak ati kayuh adi ruai sanang dog ndai TUHAN. Ayŭh gŭh re nggen pimanang di angān ngarah daya Moab. 19 Angān re ngarah sopŭrŭg kupo ngara adi ramus ka adi bikuta; angān re tabŭng sopŭrŭg tŭngŭn pimuruh ngara, nabat sopŭrŭg atak piin ngara, ka pirusak sopŭrŭg tana mandis ngara pakai dudu batuh adi angān nambun dieh.” 20 Isan isan andu jawa ndi, di tika jugan sadis isan isan, piin aman mandŭg so parad Edom, ka ngapuh tana sungi anŭ adi badŭh. 21 Kan bara daya Moab dingah taruh naan raja anŭ mandŭg di nyerang ngara, sopŭrŭg daya adi tungang digŭng sinyata, so adi minyamba ndŭg ka adi siabo mara, dog bagan bada bijaga di baat. 22 Kan ngara makat isan isan andu jawa ndi, batŭh andu nyekar piin, bada-i bireh mun deya. 23 “Deya anŭ!” ngara sigara. “Kadŭ-i bara soldadu pinganyu ta taruh naan raja anŭ mbŭh bisaad dupan adŭp-i! Ja di sirapas kayuh so bari ngara!” 24 Pak kan ngara mbŭh ndŭg tarun yŭn ngara bibari, bara daya Israel nyerang ngara ka tadak ngara. Daya Israel adu adu tadak ka siŭ ngara 25 ka pirabur kupo kupo ngara. Darŭm ngara murah tana adi mandis, barang naan daya Israel taran batuh dieh ndŭg ka sopŭrŭg tana abo titambun. Ngara gŭh nabat atak atak piin ka tabŭng tŭngŭn tŭngŭn pimuruh. Sikasŭn-i kaŭs sindŭ kupo Kir Heres adŭ adi dŭm, ka bara soldadu nyikapung ka nyerang-i. 26 Kan raja Moab rada adŭp-i mbŭh arah biperang, ayŭh taban 700 soldadu-i adi pakai pedang ka suba nyurong miradak bara soldadu pinganyu ka bu di ka raja Syria, pak ayŭh dŭh tungang. 27 Jadi ayŭh tambit anak pinuai-i adi re gati ayŭh jadi raja, ka nyadis ayŭh di sindung kupo ndu sadis ka tapa Moab. Bara daya Israel mbŭh taru ka rasu ngundur bu so kupo anŭ ka pari ka rais adŭp ngara.

2 Raja 4

1 Ndi naan dayung uban, so tibaran nabi, di ka yŭn Elisha ka nang, “Tuan, banŭh ku mbŭh kabŭs! Kaam puan gŭh, ayŭh daya adi tŭtŭd di Tapa, pak madin ndi naan daya adi so-i nginjam duit mbŭh mandŭg an tambit duwŭh madis anak dari ku bada jadi urun ngga bayar utang banŭh ku.” 2 “Ani raan mu aku ndai yŭn mu?” ayŭh siken. “Kidaan di aku, ani biyŭn mu di ramin mu?” “Mating kayuh biyŭn ku, adŭ-i ndi anak gabuk inyo kanā,” ayŭh nam. 3 “Di ka yŭn rasū mu ka nginjam engan gabuk sikiang kiang tungang mu dapŭd,” Elisha kidaan di ayŭh. 4 “Komŭnŭ kuu ngga anak anak dari mu mŭrŭt ramin, tŭŭp tiban, ka ngisi inyo di darŭm dudu gabuk anŭ. Nguruk anŭ adi mbŭh puno.” 5 Jadi dayung anŭ di ka ramin-i ngga anak anak dari-i, tŭŭp tiban, tambit anak gabuk inyo kanā anŭ, ka ren-i di darŭm dudu gabuk anŭ, adi anak anak-i tukang jugan di ayŭh. 6 Kan ngara mbŭh ngisi sopŭrŭg gabuk anŭ, ayŭh siken agi kah mating dŭm. “Anŭ inŭh adi sikasŭn-i,” ndi naan so anak-i nam. Ka inyo kanā anŭ mbŭh dŭh tia bititeg. 7 Ayŭh pari ka yŭn Elisha. Nabi anŭ nang di ayŭh, “Jua inyo kanā anŭ ka bayar nŭh sopŭrŭg utang mu, ka re bagŭ tadŭh-i dŭm sadang ngga mu ngga anak anak mu kudip adŭp ngan.” 8 Ndi andu Elisha di ka Shunem, di yŭn ndi naan dayung adi kaya rŭŭ. Ayŭh bagan ayŭh ngga bisamah, ka so nganŭ kan ayŭh di ka Shunem ayŭh ari di man di ramin dayung anŭ. 9 Ayŭh nang di banŭh-i, “Tatu daya anŭ adi ari mandŭg kamati inŭh daya kudus. 10 Ja ata ndai ndi birit di sambu, na ndi pangō, ndi mija, ndi baku, ka ndi prita dieh, ka ayŭh bisa rŭŭ diginŭ kan ayŭh mandŭg ka yŭn ta.” 11 Ndi andu Elisha pari ka Shunem ka maad ka birit-i di sambu di guring. 12 Ayŭh kidaan di daya gaji-i Gehazi bada bagan dayung anŭ. Kan ayŭh mandŭg, 13 ayŭh nang di Gehazi, “Siken di ayŭh ani raan-i aku ndai yŭn-i ngga maras budi-i adi sidia sopŭrŭg kayuh ati yŭn ta. Kadŭ ayŭh raan aku minyu yŭn-i mite kayuh so raja bait so pingibās soldadu.” “Aku mbŭh biyŭn sopŭrŭg kayuh adi aku raan digiti di dupan bara daya ku,” ayŭh nam. 14 Elisha siken Gehazi, “Ani meh re aku ndai yŭn-i?” Ayŭh nam, “Ayŭh dŭh biyŭn anak dari, ka banŭh-i mbŭh minyamba.” 15 Elisha nang, “Bada ayŭh kamati.” Ayŭh mandŭg ka mijog di baŭm tiban, 16 ka Elisha nang di ayŭh, “Ngga munti sawa, sawa bauh kuu re puko ndi anak dari.” “Adoh!” ayŭh nam. “Turung, tuan, dŭhnyah kadong aku. Kaam ati daya Tapa!” 17 Pak, sak adi muko Elisha nang, mŭnŭ sawa darŭm sawa anŭ ndi, ayŭh biranak ndi anak dari. 18 Kudu kudu sawa ripas anŭ, di tika ngatŭm, ngga arong isan isan anak anŭ di ka yŭn sama-i, adi mbŭh di teya ngga bara adi tukang ngatŭm. 19 Gŭgŭh ayŭh nyirais nang di sama-i, “Ubak ku mandam! Ubak ku mandam!” “Taban anak anŭ maad ka yŭn sindŭ-i,” sama-i nang di daya-gaji. 20 Daya-gaji taban ayŭh maad ka yŭn sindŭ-i. Sindŭ-i kŭkŭn ayŭh ndŭg kumbeng, ka dŭh tui ayŭh rasu kabŭs. 21 Ayŭh tunduk ayŭh ka birit Elisha, piguring ayŭh di pangō, rasu bu ka tŭŭp tiban. 22 Komŭnŭ ayŭh bagan banŭh-i ka nang di ayŭh, “Bada daya gaji di tambit kaldi. Aku raan di ka yŭn nabi Elisha. Aku re rikas pari.” 23 “Mani kuu sah di andu ati?” banŭh-i siken. “Ati dŭh andu Sabbath puan kah Gawai Anak Buran.” “Dŭh mani,” ayŭh nam. 24 Komŭnŭ ayŭh bada kaldi anŭ dog na tapas yŭn guru dieh, ka nang di daya-gaji, “Bada kaldi panu ngga sirikas rikas-i, dŭhnyah bada sitanah, adŭ-i kambŭi aku bada.” 25 Ka ayŭh matak, di ka Darŭd Carmel, tarun yŭn Elisha. Darŭm-i gibabŭ jo Elisha mbŭh kiris ayŭh mandŭg, ka nang di daya gaji-i Gehazi, “Tingga -- dayung adi so Shunem mandŭg! 26 Rikas di tudu ayŭh ka siken ani agah-i, ani agah banŭh-i ngga anak-i.” Ayŭh kidaan di Gehazi nang sopŭrŭg kayuh agi tirase, 27 pak kan ayŭh mbŭh ndŭg Elisha ayŭh mutu ubak nura ayŭh ka tama kaja-i. Gehazi re turak ayŭh, pak Elisha nang, “Tandah ayŭh. Dŭh kah kuu kiris ayŭh raru susah? Ka TUHAN mating kidaan di aku ani ani.” 28 Dayung anŭ nang di ayŭh, “Tuan, agi kah aku mite anak dari so kaam? Dŭh kah aku agi kidaan di kaam nang dŭhnyah kies pinyiraan atin ku?” 29 Elisha kimat Gehazi ka nang, “Rikas! Tambit sikud ku ka rasu panu. Dŭhnyah rŭŭ ka bitabi ngga daya adi kuu dapŭd di aran, ka kambŭi daya minyu ngga kuu, dŭhsah nam. Panu radus di ka ramin anŭ ka digen sikud ku di tunduh anak anŭ.” 30 Dayung anŭ nang di Elisha, “Aku bipayu ngga atin tŭtŭd ku di TUHAN adi udip ngga di kaam aku dŭh re tingge kaam!” Jadi ngara duwŭh samah pari. 31 Gehazi matak diŭ ka pakat sikud Elisha di tunduh anak anŭ, pak mating sak asŭng-i ka dŭh gŭh biguyut. Jadi ayŭh pari ka Elisha ka nang, “Anak anŭ dŭh burah.” 32 Kan Elisha mbŭh ndŭg, ayŭh di sadi ka darŭm birit ka kiris tadang anak anŭ dog piguring di tunduh pangō. 33 Ayŭh tŭŭp tiban ka bidua ka TUHAN. 34 Komŭnŭ ayŭh sipŭŭb di tunduh anak anŭ, bada baba-i, batŭh-i, tangan-i dog baba, batŭh, tangan anak anŭ. Darŭm ayŭh sipŭŭb di tunduh anak anŭ, pŭrŭng ganan anak anŭ makin ngumat. 35 Elisha makat, panu matak mari darŭm birit anŭ, ka komŭnŭ pari di mutu di tunduh anak anŭ dinge. Anak anŭ pasin ju kari ka rasu bidarang. 36 Elisha bagan Gehazi ka kidaan di ayŭh bada bagan sindŭ anak anŭ. Kan Ayŭh mŭrŭt, ayŭh nang di ayŭh, “Ta anak mu.” 37 Ayŭh sipŭŭb di kaja Elisha, jawin-i di tana; komŭnŭ ayŭh tambit anak-i ka ruah so birit anŭ. 38 Agi ndi sidah, di tika apag di ndi tarun tana anŭ, Elisha pari so Gilgal. Darŭm ayŭh ngajar ndi tibaran nabi, ayŭh bada daya gaji-i tanŭk pinguman di ndi tibande priok yŭn ngara. 39 Ndi naan so ngara di ngutan kudos tarun. Ayŭh dapŭd tŭngŭn bakah tarun, nyaked sikiang kiang buwa rigo ayŭh tungang taban. Ayŭh taban-i mari ka nyirib-i ka tanŭk-i gaur pinguman darŭm priok anŭ, dŭh puan buwa ani anŭ. 40 Komŭnŭ pinguman anŭ dog ngidang, pak kan ngara kija-i, ngara sigara di Elisha, “Birasun pinguman ati!” Ngara abah man-i. 41 Elisha mite tibaduk, na-i darŭm priok, ka nang, “Kisak meh pinguman yŭn ngara.” Ka mating tia kika-i. 42 Di andu bŭkŭn, ndi naan daya mandŭg so Baal Shalishah, taban ka yŭn Elisha duwŭh puru baru ruti dog ndai so sibungas jeri adi dog ngatŭm sawa anŭ, ngga tundun gandom adi bauh. Elisha kidaan di daya gaji-i bada paan bara nabi ngga pinguman anŭ, 43 pak ayŭh nam, “Dang kah ati sŭn mai nang ngga paan siratus naan daya?” Elisha nam, “Nggen di ngara bada man, sabab TUHAN nang ngara re man-i ka re agi kada-i dŭm.” 44 Jadi daya-gaji anŭ na pinguman anŭ di sirung jawin ngara, ka, sak adi TUHAN muko nang, sopŭrŭg ngara man ka agi kada-i dŭm.

2 Raja 5

1 Naaman, adi pingibās bara soldadu Syria, adi ruai dog stabi ka ruai timagah di batŭh raja Syria, sabab so Naaman TUHAN mbŭh nggen pimanang di bara soldadu Syria. Ayŭh anŭ soldadu adi pagan, pak ayŭh naman andam kurit adi bisā. 2 Di ndi serang ngara rawan Israel, bara soldadu daya Syria agi taban ndi naan anak dayung daya Israel, adi jadi daya-gaji sawŭn Naaman. 3 Ndi andu ayŭh nang di sawŭn Naaman, “Kasi kambŭi tuan raan di ka ndi naan nabi adi rŭŭ di Samaria! Ayŭh bisa pibua ayŭh so andam-i.” 4 Kan Naaman dingah, ayŭh di ka yŭn raja ka kidaan di ayŭh kayuh adi anak dayung anŭ mbŭh nang. 5 Raja nang, “Di ka yŭn raja Israel ka nggen surat di ayŭh.” Jadi Naaman matak, taban 30, 000 kiping pirak, 6, 000 kiping mas, ka simŭng piraka kibarui adi grua. 6 Pinganang di surat adi-i taban agi sakati: “Surat ati kidaan asi pingubak soldadu ku Naaman. Aku raan kuu pibua ayŭh so andam-i.” 7 Kan raja Israel basa surat anŭ, ayŭh nyiratak piraka-i darŭm baji ka nang, “Simuki raja Syria bisa mite aku pibua daya ati? Ayŭh pikir aku ati Tapa, biyŭn kuasa bada daya udip ka bada daya kabŭs. Mbŭh tatŭng ayŭh raan piguru kaii ngga aku!” 8 Kan nabi Elisha dingah kayuh adi mbŭh jadi, ayŭh pait pinganang ka raja: “Mani kuu susah? Bada daya anŭ ka yŭn ku, ka aku re kiren di ayŭh agi ndi naan nabi di Israel!” 9 Jadi Naaman di ngga dudu kuda-i samŭn krita kuda-i ka rŭŭ di tiban ramin Elisha. 10 Elisha pait ndi naan daya gaji bada kidaan di ayŭh da mamuh ju kari di Yang Jordan, ka ayŭh re bua so andam-i anŭ. 11 Pak Naaman bu buang tuas, nang, “Aku pikir ayŭh re piji ka mandŭg ka yŭn ku, bidua ka TUHAN adi Tapa-i, pakat tangan-i di tunduh yŭn adi mandam, ka pibua aku! 12 Yang Abana ngga yang Pharpar, dŭh kah-i kana dŭ so tadŭ tadŭ sungi di Israel? Aku bisa mamuh diginŭ, ka bua so andam ku!” 13 Daya gaji-i di ka yŭn-i ka nang, “Tuan, kambŭi nabi anŭ bada kaam ndai kayuh adi mbar, kaam patut ndai-i. Mani kaam dŭh mamuh adŭ, sak adi nang-i, ka bua so andam mai anŭ?” 14 Jadi Naaman di ka Yang Jordan, kurom adŭp-i diginŭ ju kari, sak adi Elisha muko kidaan, ka ayŭh rasu bua so andam-i anŭ. Pŭrŭng ganan-i rasu tatŭng tagap buang ramus, mun pŭrŭng ganan anak daya. 15 Ayŭh pari ka Elisha ngga sopŭrŭg daya-i ka nang, “Madin aku puan nang mating tapa adi bŭkŭn adŭ-i Tapa Israel. Turung, tuan, trima pinganggen ati so aku.” 16 Elisha nam, “Ngga adŭn TUHAN adi udip, adi yŭn ku bituan, aku bipayu aku dŭh re trima pinganggen.” Naaman darah bada ayŭh trima-i, pak ayŭh abah. 17 Jadi Naaman nang, “Kambŭi kaam abah trima pinganggen ku, nggen garang di aku tana sikiang adi tungang kuda pinakan kaldi taban, isa aku taban tana anŭ ngga mari, sabab so madin aku dŭh re jugan sadis puan kah sadis badang ka tadŭ tadŭ tapa adŭ-i ka TUHAN. 18 Jadi aku harap TUHAN re apun aku kan aku nguru raja ku di bisambah di bari-sambah Rimmon, tapa rais Syria. Tatu TUHAN re apun aku!” 19 “Panu kuu ngga damai,” Elisha nang. Ka Naaman matak. Ayŭh mbŭh mua juan-i panu, 20 kan Gehazi adi daya-gaji Elisha nang darŭm asŭng-i, “Tuan ku bada Naaman bu dŭh bayar ani ani! Ayŭh patut trima kayuh adi daya Syria anŭ an nggen di ayŭh. Ngga adŭn TUHAN adi udip, aku re tadak ayŭh ka tambit kayuh so ayŭh.” 21 Jadi ayŭh matak di tunda Naaman. Kan Naaman kiris daya tadak adŭp-i, ayŭh mūn so krita kuda-i an dapŭd ayŭh, ka siken, “Ani har?” 22 “Mating har,” Gehazi nam. “Pak tuan ku pait aku bada kidaan di kuu nang bauh tejah duwŭh naan so tibaran nabi di rais tarun tana sandah Ephraim mandŭg, ka ayŭh raan kuu nggen di ngara taruh ribu kiping pirak ngga duwŭh piraka kibarui adi grua.” 23 “Bisa!” Naaman nam, ka takan Gehazi bada trima nŭm ribu kiping pirak. Ayŭh ngisi pirak anŭ di duwŭh kambut, mŭŭng-i, nggen-i ngga duwŭh piraka kibarui adi grua di duwŭh naan urun-i, ka pait-i diŭ so Gehazi. 24 Kan ngara mbŭh ndŭg sandah adi yŭn Elisha rŭŭ, Gehazi tambit duwŭh kambut anŭ ka taban-i ngga mŭrŭt ramin. Komŭnŭ ayŭh bada daya-gaji Naaman pari. 25 Ayŭh mŭrŭt ramin, ka Elisha siken ayŭh, “So ki kuu?” “Mating aku kamaki maki, tuan,” ayŭh nam. 26 Pak Elisha nang, “Dŭh kah aku agi diginŭ kan daya anŭ mūn so krita kuda-i di dapŭd kuu? Ati dŭh tipuh adi ngga trima duit puan kah piraka, teya kanā ngga teya anggor, biri ngga sapi sapi, puan kah daya-gaji! 27 Ka madin andam Naaman re dog kuu, ka kuu ngga sesang mu re dog andam anŭ adu adu!” Kan Gehazi bu so nŭ, ayŭh mbŭh dog andam anŭ -- kurit-i mbŭh buda mun salju.

2 Raja 6

1 Ndi andu tibaran bara nabi adi di ribo Elisha ngadu di ayŭh, “Tarun yŭn ata rŭŭ paŭh sŭ! 2 Nyibandar kieh di ka Jordan ka tabŭng tŭngŭn kayuh, isa kieh bisa pijog tarun yŭn rŭŭ diginŭ.” “Bisa,” Elisha nam. 3 Ndi naan so ngara ngaja ayŭh sua matak ngga ngara; ayŭh situju, 4 ka ngara samah matak. Kan ngara mbŭh ndŭg Jordan, ngara piguru nyiraja. 5 Darŭm ndi naan so ngara tabŭng tŭngŭn kayuh, gŭgŭh ka ubak kapak-i rudos ka rabu ka darŭm piin. “Ani re ku ndai, tuan?” ayŭh nang di Elisha. “Kapak anŭ kapak dog nginjam!” 6 “Diki-i rabu?” Elisha siken. Daya anŭ tiju tarun yŭn-i rabu, ka Elisha kapŭg rangas, taran-i ka darŭm piin, bada ubak kapak anŭ tipuang. 7 “Tambit meh,” Elisha nang di ayŭh, ka daya anŭ nyapai ka tambit-i. 8 Raja Syria biperang ngga Israel. Ayŭh bisiken ngga bara pinurung-i ka mien tarun yŭn-i re ndai bari-i. 9 Pak Elisha pait pinganang ka raja Israel, bakan ayŭh bada dŭh nyindŭk tarun anŭ, sabab bara daya Syria agi tuman ngara diginŭ. 10 Jadi raja Israel bakan daya-i adi rŭŭ di tarun anŭ, ka ngara mbŭh bijaga. Ka Elisha, agi pikudu kari, bakan raja. 11 Sitagar anŭ raja Syria mbŭh ruai baji; ayŭh bagan bara pingubak soldadu-i ka siken ngara, “Asi so angān adi parad ka raja Israel?” 12 Ndi naan so ngara nam, “Mating, Tuan Raja. Nabi Elisha kidaan di raja Israel kayuh adi kaam mbŭh nang, ndŭg ka anŭ adi kaam nang darŭm birit ani.” 13 “Jiroh diki yŭn-i,” raja mritah ngara, “Ka aku re di nakap ayŭh.” Kan ayŭh mbŭh dog kidaan nang Elisha agi di Dothan, 14 ayŭh pait bara soldadu kamanŭ ngga dudu kuda ka krita krita kuda. Ngara ndŭg kupo anŭ singarŭm ka kirurung-i. 15 Awar isan isan, daya-gaji Elisha makat, ruah ka sapa ramin, ka kiris bara soldadu Syria ngga dudu kuda ka krita krita kuda kirurung kupo anŭ. Ayŭh pari mŭrŭt ka yŭn Elisha ka nang, “Mŭmbŭh ata, tuan! Ani meh re ata ndai?” 16 “Dŭhnyah taru,” Elisha nam. “Bagŭ dŭ tura ka parad ta so tura ka parad ngara.” 17 Komŭnŭ ayŭh bidua, “O TUHAN, kuka batŭh-i ka bada ayŭh kiris!” TUHAN nam dua-i, ka daya-gaji Elisha nyigura ka kiris bŭngŭn sandah puno bada dudu kuda ka krita krita kuda adi agi apui dieh mbŭh maning Elisha. 18 Kan bara soldadu daya Syria nyerang, Elisha bidua, “O TUHAN, bada ngara ati karak!” TUHAN nam dua-i ka bada ngara karak. 19 Komŭnŭ Elisha di ka yŭn ngara ka nang, “Angān mbŭh kadŭg aran adi sarah; ati dŭh inŭh kupo adi angān jiroh. Tunda aku, ka aku re taban angān ka yŭn daya adi angān jiroh.” Ka ayŭh taban ngara ka Samaria. 20 Kan ngara mbŭh mŭrŭt kupo, Elisha bidua, “Kuka batŭh ngara, TUHAN, isa ngara kiris tarun.” TUHAN nam dua-i. Ayŭh bada ngara kiris tarun dinge, ka ngara kiris tarun ka rada adŭp-i di darŭm kupo Samaria. 21 Kan raja Israel kiris bara soldadu daya Syria anŭ, ayŭh siken Elisha, “Bisa kah aku siŭ ngara, tuan? Bisa kah aku siŭ ngara?” 22 “Dŭhnyah,” Elisha nam. “Sopŭrŭg soldadu adi kuu nakap darŭm biperang kuu dŭh siŭn siŭ. Bada ngara man nok, komŭnŭ bada ngara pari ka yŭn raja ngara.” 23 Jadi raja Israel nggen man bās di ngara. Ka ripas ngara mbŭh man nok, ayŭh bada ngara pari ka yŭn raja Syria. So nganŭ daya Syria dŭh tia nyerang tarun tana Israel. 24 Dŭh tui ripas anŭ Raja Benhadad, raja Syria nguru sopŭrŭg bara tibaran soldadu-i rawan Israel ka kirurung kupo Samaria. 25 Sitagar dog nyikapung pinguman mbŭh raru kurang di kupo anŭ ndŭg ka rega ubak kaldi mbŭh 80 kiping pirak, ka 200 gram taki manuk asang mbŭh 5 kiping pirak rega-i. 26 Ndi andu kan raja Israel panu murah di tunduh sindung kupo, ndi naan dayung bagan, “Turung aku, Tuan Raja!” 27 Ayŭh nam, “Kambŭi TUHAN dŭh an turung kuu, pinurung ani meh re aku nggen? Agi kah gandom puan kah wain ku? 28 Ani pinyusah mu?” Dayung anŭ nam, “Di andu adi mbŭh ripas dayung ati ngaja aku man anak ku, ka komŭnŭ man anak adŭp-i andu andi. 29 Jadi kieh tanŭk anak ku ka man-i. Di andu andi aku kidaan di ayŭh nang kieh re man anak-i, pak ayŭh mbŭh sukan-i!” 30 Kan raja dingah har anŭ, ayŭh nyiratak piraka-i darŭm susah, ka daya adi sindŭk sindung anŭ tungang kiris ayŭh nēn banang guni dog nurap piraka-i. 31 Ayŭh nang, “Isa-i Tapa siŭ aku kambŭi Elisha dŭh dog kapŭg ubak-i sibayuh andu ati ripuan!” 32 Ka ayŭh pait pinyisung-i bada di tambit Elisha. Nganŭ Elisha agi di ramin-i ngga kudu kudu naan nyamba adi muah tudu ayŭh. Diŭ so pinyisung raja mandŭg, Elisha muko kidaan di bara nyamba anŭ, “Pinyiŭ anŭ mbŭh pait daya bada siŭ aku! Jadi kan ayŭh mbŭh ndŭg ti, tŭŭp tiban ka dŭhnyah bada ayŭh mŭrŭt. Adŭp raja agi dŭh jo tunda punok-i.” 33 Bayuh abo pinganang-i, kan raja mbŭh mandŭg ka nang, “TUHAN inŭh adi taban pinyusah ati ka ata! Re ngga mani aku sah tia kajŭn Ayŭh ndai kayuh?”

2 Raja 7

1 Elisha nam, “Dingah kayuh adi TUHAN mbŭh nang! Munti andu sipagi kuu re dapŭd miris di Samaria taruh kilogram gandom adi siabo kana puan kah nŭm kilogram jeri ngga rega ndi kiping pirak.” 2 Pinurung rapat raja nang di Elisha, “Dŭh-i bisa jadi, dŭh gŭh kambŭi adŭp TUHAN bait kani rasu pait gandom madin!” “Kuu re kiris-i jadi, pak kuu dŭh re man tadŭ tadŭ so pinguman anŭ,” Elisha nam. 3 Pat naan daya adi naman andam kurit adi bisā agi mijog di sapa tiban-bās kupo Samaria, ka nang di dingan-i, “Ani sah ata kajŭn digiti ndŭg ka ata kabŭs? 4 Mating guna-i ata mŭrŭt kupo, sabab ata re kabŭs sikirau diginŭ; pak kambŭi ata rŭŭ digiti ata re kabŭs gŭh. Ngapŭi ja ata di ka tarun yŭn daya Syria bibari. Ngara taŭn an siŭ ata, pak kadŭ dŭh.” 5 Jadi, darŭm andu mbŭh piguru re karŭm, ngara di ka tarun yŭn daya Syria bibari, pak kan ngara mbŭh ndŭg nŭ, mating daya diginŭ. 6 TUHAN mbŭh bada daya Syria dingah kayuh sak jawŭn tibaran bara soldadu adi raru bagŭ mandŭg, ngga dudu kuda ka krita krita kuda, ka daya Syria pikir raja Israel muko ngupah raja daya Hitti ngga raja daya Egypt samŭn bara soldadu ngara da nyerang ngara. 7 Jadi singumi andu anŭ daya Syria babak bu, tagan dudu bari ngara, kuda kuda, samŭn dudu kaldi, ka tandah bari ngara mun mun-i. 8 Kan pat naan ngara anŭ mbŭh ndŭg bŭngŭn tarun yŭn bibari, ngara mŭrŭt ndi bari, man nok kayuh adi agi diginŭ, tambit pirak, mas, ka piraka adi tungang ngara dapŭd, ka bu di sukan-i. Komŭnŭ ngara pari, mŭrŭt bari adi bŭkŭn, ka ndai simŭnŭ gŭh. 9 Pak ngara rasu nang di dingan-i, “Ata dŭh patut ndai simuti! Ati agah kana ka ata dŭh patut dŭh kidaan-i di dingan ta. Kambŭi kajŭn andu sipagi, tatu ata re dog ukum. Ja ata di madin ka kidaan di bara pinurung raja!” 10 Jadi ngara bu so tarun yŭn daya Syria bibari anŭ, pari ka Samaria ka bagan soldadu adi tukang jaga tiban-bās kupo: “Kieh di ka tarun yŭn daya Syria bibari ka mating kiris asi asi bait dingah sirŭŭn daya. Dudu kuda ngga kaldi dog nyirunggo, ka dudu bari mun mun-i dog tingge daya Syria.” 11 Soldadu anŭ kidaan agah anŭ, ka-i mbŭh ndŭg istana. 12 Andu gibabŭ karŭm, pak raja makat so ambok-i ka nang di bara pinurung-i, “Aku an kidaan di angān akar daya Syria! Ngara puan pasar apag digiti, jadi ngara mbŭh tingge tarun yŭn ngara bibari ka bisukan di sapa tarun tana rais. Ngara pikir ata re tingge kupo di jiroh pinguman, ka ngara re nakap ata ka sirabut kupo.” 13 Ndi naan so bara pinurung-i nang, “Daya di kupo ati taŭn re kabŭs garang-i nŭh, mun ngara adi mbŭh tui kabŭs. Jadi suba ata pait kudu kudu naan daya ngga rimŭh kuda adi dŭm, isa ata bisa puan ani adi mbŭh jadi.” 14 Jadi ngara mien kudu kudu naan daya, ka raja pait ngara ngga duwŭh krita kuda ngga pinganang bada tingga ani adi mbŭh jadi di bara soldadu daya Syria. 15 Ngara matak jeh ndŭg Yang Jordan, ka di aran ngara kiris dudu piraka ngga pingakas adi daya Syria mbŭh tingge darŭm ngara babak bu. Komŭnŭ ngara pari ka kidaan di raja. 16 Daya Samaria rikas ruah di sirapas dudu kayuh di bari daya Syria. Ka, sak adi TUHAN muko nang, 3 kilogram gandom adi siabo kana puan kah 6 kilogram jeri dog jua ngga rega ndi kiping pirak. 17 Pak tipia gŭh raja Israel muko bada pinurung-i adi siabo rapat ngga adŭp-i jaga tiban-bās kupo. Pinurung rapat-i anŭ dog digang bara daya ndŭg ka kabŭs, sak adi Elisha muko diŭ kidaan di andu raja di bidapŭd ngga ayŭh. 18 Elisha muko kidaan di raja nang di tipuh anŭ, andu adi ndi, 3 kilogram gandom adi siabo kana puan kah 6 kilogram jeri re dog jua di Samaria ngga rega ndi kiping pirak, 19 adi pinurung raja anŭ mbŭh nam, “Dŭh-i bisa jadi, dŭh gŭh kambŭi adŭp TUHAN bait kani rasu pait gandomn madin!” Ka Elisha gŭh mbŭh nam, “Kuu re kiris-i jadi, pak kuu dŭh re man tadŭ tadŭ so pinguman anŭ.” 20 Ka anŭ inŭh meh kayuh adi jadi di ayŭh -- ayŭh kabŭs, dog digang bara daya di tiban-bās kupo.

2 Raja 8

1 Jadi Elisha muko kidaan di dayung adi rŭŭ di Shunem, adi anak dari-i ayŭh muko bada pari udip, nang TUHAN re pait apag di tarun tana Israel sitŭkŭd ju sawa, ka ayŭh ngga rawang-i dŭh siŭn dŭh bu ka rŭŭ di tarun bŭkŭn. 2 Ayŭh tunda pinganang Elisha ka mbŭh taban rawang-i ngga rŭŭ di Philistia yŭn ju sawa anŭ. 3 Di tŭbŭn ju sawa anŭ, ayŭh pari ka Israel ka di bidapŭd ngga raja, an mite ramin ngga tana-i dog pari ka adŭp-i. 4 Ayŭh dapŭd raja anŭ minyu ngga Gehazi adi daya gaji Elisha; raja an puan pasar pingandai-nginga Elisha. 5 Darŭm Gehazi kidaan di raja munki Elisha bada daya adi kabŭs pari udip, dayung anŭ ndai pimite-i di raja. Gehazi nang di raja, “Tuan Raja, ta ayŭh dayung anŭ ka ta anak-i adi Elisha mbŭh bada pari udip!” 6 Darŭm-i nam pinyiken raja, dayung anŭ natu dundan Gehazi anŭ sawŭ, ka nganŭ raja bagan ndi naan pinurung-i ka bada ayŭh pari ka dayung anŭ sopŭrŭg kayuh adi ayŭh dapu, samŭn rega buwa buwa pimuruh adi dog ngatŭm sitadŭn ju sawa anŭ adi ngga-i rŭŭ di rais bŭkŭn. 7 Elisha di ka Damascus di tipuh Benhadad adi Raja Syria birandam. Kan raja anŭ dog kidaan nang Elisha agi diginŭ, 8 ayŭh nang di Hazael, ndi naan so pinurung-i, “Taban pinganggen ka nabi anŭ, ka bada ayŭh siken so TUHAN, re bua kah dŭh aku so andam ku.” 9 Jadi Hazael na di tunduh 40 onta barang masam kayuh adi grua so Damascus ka di ka yŭn Elisha. Kan Hazael bidapŭd ngga ayŭh, ayŭh nang, “Urun mai Raja Benhadad bada aku di ka yŭn mai yŭn siken re bua kah dŭh ayŭh so andam-i.” 10 Elisha nam, “TUHAN mbŭh pinandŭng di aku nang ayŭh re kabŭs; pak kidaan di ayŭh nang ayŭh re bua.” 11 Komŭnŭ Elisha tirek ngga raŭn adi raru arap-i ndŭg ka Hazael mbŭh dŭh gimanyam. Elisha rasu sien. 12 “Mani kaam sien, tuan?” Hazael siken. “Sabab aku puan kayuh adi raru sipŭ adi kuu re ndai di tunduh daya Israel,” Elisha nam. “Kuu re sigot kuta kuta ngara, siŭ bara anak dari ngara adi piaŭn, mukong anak-anya ngara ndŭg kabŭs, ka nyeja tain dayung ngara adi bite.” 13 “So ki aku re dapŭd kuasa ngga ndai simŭnŭ?” Hazael siken. “Aku ati daya saja!” “TUHAN mbŭh kiren di aku nang kuu re jadi raja Syria,” Elisha nam. 14 Hazael pari ka yŭn Benhadad, adi siken ayŭh, “Ani meh nang Elisha?” Hazael nam, “Ayŭh kidaan di aku nang kaam taŭn re bua.” 15 Pak di andu anŭ ndi Hazael tambit putong, kurom-i di piin, ka pakai-i ngga nutu jawin raja bada ayŭh kabŭs aka. Ka Hazael mbŭh gati Benhadad jadi raja di Syria. 16 Di sawa adi simŭng rimŭh Joram adi anak Ahab jadi raja di Israel, Jehoram anak Jehoshaphat jadi raja di Judah 17 kan umbur-i mbŭh 32 sawa. Ayŭh mritah di Jerusalem mai sawa. 18 Sawŭn-i anak Ahab, ka mun rawang Ahab ayŭh tunda urah arap raja Israel. Ayŭh bidosa rawan TUHAN, 19 pak TUHAN dŭh raan pirabur Judah, amai Ayŭh mbŭh bijanji ngga urun-i David nang sesang-i re adu adu mritah. 20 Di jaman pinyipritah Jehoram, Edom makat rawan Judah ka rasu pijog pritah adŭp-i. 21 Jadi Jehoram ngga sopŭrŭg krita kuda-i matak ka Zair, di yŭn ngara dog kirurung bara soldadu daya Edom. Singarŭm ayŭh ngga bara pingubak krita krita kuda-i dapŭd pirupas adŭp ngara, ka bara soldadu-i mbŭh tibasak pari ka ramin arŭn adŭp ngara. 22 So nganŭ Edom mbŭh dŭh tia bisangan di pritah Judah. Di jaman anŭ gŭh kupo Libnah makat birawan, raan pirupas adŭp-i. 23 Sopŭrŭg pingandai Jehoram adi bŭkŭn mbŭh dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah. 24 Jehoram kabŭs ka dog kubur di kubur raja di Kupo David, ka anak-i Ahaziah gati ayŭh jadi raja. 25 Di sawa adi simŭng duwŭh Joram adi anak Ahab jadi raja di Israel, Ahaziah anak Jehoram mbŭh jadi raja di Judah 26 kan umbur-i mbŭh 22 sawa, ka ayŭh mritah di Jerusalem ndi sawa. Sindŭ-i inŭh Athaliah, anak Raja Ahab ka sukuh Raja Omri di Israel. 27 Amai Ahaziah bimadis ngga Raja Ahab so banan sawan, ayŭh mbŭh bidosa rawan TUHAN, nimun rawang Raja Ahab. 28 Raja Ahaziah bipambit ngga Raja Joram so Israel biperang rawan Raja Hazael so Syria. Duwŭh parad bara soldadu anŭ bisaad di Ramoth di Gilead, ka Joram biragan. 29 Ayŭh pari ka kupo Jezreel di yŭn-i kajŭn tawan-i bua, ka Ahaziah di kamanŭ di munan ayŭh.

2 Raja 9

1 Di tika anŭ nabi Elisha bagan ndi naan so bara nabi adi mara ka nang di ayŭh, “Sidia adŭp mu ka nŭh di ka Ramoth di Gilead. Taban gabuk inyo kanā ati. 2 Kan kuu mbŭh ndŭg nŭ, jiroh Jehu, anak Jehoshaphat ka sukuh Nimshi. Taban ayŭh ka ndi birit jo so bara dingan-i, 3 ren inyo kanā ati di ubak-i, ka nang, ‘TUHAN mbŭh nang Ayŭh nginyo kuu jadi raja Israel.’ Komŭnŭ kuu bu so nŭ ngga sirikas rikas mu.” 4 Nabi adi mara anŭ di ka Ramoth, 5 di yŭn-i dapŭd pingubak pingubak soldadu aŭn tikuruk kirakar. Ayŭh nang, “Tuan, aku agi taban agah yŭn mai.” Jehu siken, “Aki ndi so kieh adi kuu ngga minyu?” “Ngga kaam, tuan,” ayŭh nam. 6 Komŭnŭ ngara duwŭh mŭrŭt birit, ka nabi adi mara anŭ ren inyo kanā anŭ di ubak Jehu ka nang di ayŭh, “TUHAN, adi Tapa Israel nang: ‘Aku nginyo kuu jadi raja daya Ku Israel. 7 Kuu di siŭ raja adi tuan mu, anak Ahab anŭ, isa Aku bisa ngukum Jezebel amai-i mbŭh siŭ bara nabi ngga bara urun Ku adi bŭkŭn. 8 Sopŭrŭg rawang Ahab ngga bara sesang-i dŭh siŭn dŭh kabŭs; Aku re siŭ barang naan anak dari darŭm rawang-i, mara bait minyamba. 9 Aku re ndai di rawang-i mun Aku mbŭh ndai di bara rawang Jeroboam ngga Baasha adi duwŭh naan raja Israel. 10 Jezebel dŭh re dog kubur; tadang-i re dog man dudu kasong di tarun tana Jezreel.’” Ripas muko nang sakanŭ, nabi adi mara anŭ ruah so birit anŭ ka bigaut bu. 11 Jehu pari ka yŭn bara dingan-i adi bara pingubak adi bŭkŭn, adi siken ayŭh, “Ani har? Ani raan sigira anŭ so kuu?” “Angān puan kayuh raan-i,” Jehu nam. 12 “Dŭh kieh puan!” Ngara nam. “Kidaan di kieh ani nang-i!” “Ayŭh kidaan di aku nang TUHAN nang: ‘Aku nginyo kuu jadi raja Israel.’” 13 Nganŭ gŭh bara dingan Jehu mamad jipo ngara di ubak tungoh yŭn Jehu mijog, buang mambak trompet, ka nyirais nang, “Jehu inŭh raja!” 14-15 Komŭnŭ Jehu bipekat yŭn re rawan Raja Joram, adi agi di Jezreel, di yŭn-i kajŭn adŭp-i bua so tawan adi-i dapŭd darŭm biperang di Ramoth rawan Raja Hazael so Syria. Jadi Jehu nang di bara dingan-i bara pingubak adi bŭkŭn, “Kambŭi angān parad ka aku ingat meh dŭhnyah bada tadŭ tadŭ daya ruah so Ramoth di bakan daya di Jezreel.” 16 Komŭnŭ Jehu mŭrŭt krita kuda-i ka matak ka Jezreel. Joram bayuh bua, ka Raja Ahaziah so Judah agi diginŭ, munan ayŭh. 17 Ndi naan soldadu adi jaga di tawā di Jezreel kiris Jehu ngga bara daya-i mandŭg. “Aku kiris daya mandŭg!” ayŭh nyirais nang. Joram nam, “Pait ndi naan pinunggang kuda bada tingga nang ka daya kana ka pinganyu anŭ.” 18 Pinyisung ruah di tudu Jehu ka nang di ayŭh, “Raja raan puan kadŭ-i kuu mandŭg keya ka jerā.” “Ani kuu sah puan!” Jehu nam. “Sua ngga tibaran ku!” Soldadu adi tukang jaga di tawā kidaan nang pinyisung anŭ mbŭh ndŭg tibaran anŭ pak dŭh pari. 19 Pinyisung adi bŭkŭn dinge dog pait, adi siken Jehu sakanŭ gŭh. Babŭ gŭh Jehu nam, “Ani kuu sah puan! Sua ngga tibaran ku!” 20 Soldadu adi tukang jaga anŭ kidaan gŭh dinge nang pinyisung anŭ mbŭh ndŭg tibaran anŭ pak dŭh pari. Ka ayŭh nang gŭh, “Pingubak tibaran anŭ nambang krita kuda-i mun daya gira, batur mun Jehu!” 21 “Sidia krita kuda ku,” Raja Joram mritah. Ka-i mbŭh dog sidia, ka ayŭh ngga Raja Ahaziah ruah, masin masin nambang krita kuda adŭp-i, di tudu Jehu. Ngara bidapŭd ngga ayŭh di teya Naboth. 22 “Kuu mandŭg ngga damai kah?” Joram siken ayŭh. “Simuki re agi damai,” Jehu nam, “darŭm ata gibabŭ ndai pingandai siher ka nyambah tibudo adi sindŭ mu Jezreel piguru?” 23 “Ahaziah, ati inŭh birawan rawan pritah,” Joram nyirais nang buang-i nguit krita kuda-i ka rasu bu. 24 Jehu pakat bawŭh-i, ka ngga situngang tungang-i nimbak reja-panah bada dog punok Joram ka tambus ndŭg atin-i. Joram tumbang darŭm krita kuda-i ka kabŭs, 25 ka Jehu nang di pinurung-i Bidkar, “Tambit tadang-i ka taran di teya Naboth. Ingat di andu kuu ngga aku samah tunda Ahab adi sama Raja Joram, TUHAN mbŭh minyu sakati di Ahab: 26 ‘Aku kiris Naboth ngga anak anak dari-i dog siŭ mijah. Ka Aku bipayu Aku re ngukum kuu digiti di teya ati gŭh.’ Ngapŭi meh, tambit tadang Joram ka taran-i di teya Naboth, ngga bada payu TUHAN jadi bitŭtŭk.” 27 Raja Ahaziah kiris kayuh adi mbŭh jadi, ayŭh bu pakai krita kuda-i nuju kupo Beth Haggan dog tadak Jehu. “Siŭ ayŭh gŭh!” Jehu mritah bara soldadu-i, ka ngara bada ayŭh biragan darŭm ayŭh nambang krita kuda-i di aran ndŭg Gur, sindŭk kupo Ibleam. Pak ayŭh tungang nyana pijuu jeh ndŭg kupo Megiddo, adi yŭn-i kabŭs. 28 Bara pinurung-i taban tadang-i pari ka Jerusalem darŭm krita kuda ka kubur ayŭh di kubur raja di Kupo David. 29 Ahaziah jadi raja di Judah darŭm sawa adi simŭng ndi di jaman Joram anak Ahab jadi raja di Israel. 30 Jehu mandŭg di Jezreel. Jezebel, mbŭh dingah kayuh adi mbŭh jadi, nakit ngudat batŭh-i, nyinod ubok-i, ka mijog tingga aran so pinjan istana. 31 Darŭm Jehu mŭrŭt tiban-bās kupo, Jezebel nyirais nang, “Kuu Zimri! Kuu pinyiŭ! Mani kuu kamati?” 32 Jehu nyigura ka nyirais nang, “Asi adi parad ka aku?” Duwŭh taruh naan pinurung istana tingga ka sagān so pinjan, 33 ka Jehu nang di ngara, “Buan ayŭh ka sagān!” Ngara buan Jezebel ka sagān, ka deya-i tipasik di sindung ngga di dudu kuda. Jehu bada kuda kuda ngga krita kuda-i panu di tunduh tadang Jezebel, 34 mŭrŭt ka darŭm istana, ka man. Nganŭ meh ayŭh nang, “Tambit dayung adi tio anŭ ka kubur ayŭh; mŭnŭ anak raja gŭh ayŭh.” 35 Pak ngara adi ruah re kubur ayŭh mating dapŭd ani ani, adŭ-i tikurok ka turang kaja ngga tangan-i. 36 Kan ngara kidaan kayuh anŭ di Jehu, ayŭh nang, “Ati inŭh kayuh adi TUHAN muko nang re jadi, di andu Ayŭh minyu so baba Elijah adi urun-i: ‘Kasong re man tadang Jezebel di tarun tana Jezreel. 37 Rapuh tadang-i re mingare mun taki, ndŭg ka dŭh tungang dog natŭng.’”

2 Raja 10

1 Bara sesang Raja Ahab agi 70 naan rŭŭ di kupo Samaria. Jehu nuris surat ka pait-i ka bara pinguasa di kupo, ka bara pingibās, ka bara adi kingat jaga bara sesang Ahab. Sakati pinganang darŭm surat anŭ: 2 “Angān adi kingat bara sesang raja ka angān biyŭn dudu krita kuda ngga dudu kuda, dudu sinyata, ka kupo kupo adi bikuta. Jadi meh, kan angān mbŭh trima surat ati, 3 angān an mien ndi naan so dudu sesang raja adi situgu ka patut, ka bada-i jadi raja. Angān an birawan ngibān ayŭh.” 4 Bara pimritah Samaria mbŭh raru taru. “Simuki ata re tungang rawan Jehu, sadang gŭh Raja Joram ngga Raja Ahaziah dŭh gŭh tungang?” 5 Jadi sianŭ adi tukang kingat kayuh di istana ngga pinurung adi tukang ngatur kupo, samah ngga bara pingibās ngga bara adi tukang kingat jaga bara sesang Ahab, pait pinganang ati ka Jehu: “Kieh ati urun mai ka kieh mbŭh sidia an ndai nanyam pinyiraan mai. Pak kieh dŭh re tijuan asi asi jadi raja; ndai adŭ anŭ adi kaam pikir patut.” 6 Jehu nuris dinge surat ka ngara: “Kambŭi angān parad ka aku, ka mbŭh sidia an tunda pingatur ku, taban ka yŭn ku di Jezreel dudu ubak bara sesang Ahab jam ati andu sipagi.” 70 puru naan sesang Raja Ahab mbŭh di ribo pinyijaga bara pingibās Samaria, adi nyiran ngara. 7 Kan surat Jehu mbŭh dog trima, bara pinguru Samaria siŭ sopŭrŭg sesang Ahab adi 70 naan anŭ, na ubak ngara darŭm bakur, ka pait-i ka yŭn Jehu di Jezreel. 8 Kan Jehu dog kidaan nang ubak ubak sesang Ahab mbŭh dog taban, ayŭh mritah bada sopŭrŭg-i dog nugung duwŭh tugung di tiban-bās kupo ka dog tandah diginŭ ndŭg isan isan andu jawa ndi. 9 Ngga isan isan andu jawa ndi anŭ, Jehu di ka tiban-bās kupo anŭ, ka nang di dudu daya adi agi diginŭ, “Aku inŭh adi bipekat rawan Raja Joram ka siŭ ayŭh; angān dŭh dapu tanggong di kayuh anŭ. Pak asi siŭ sopŭrŭg ngara ati? 10 Ati mbŭh kiren nang sopŭrŭg adi TUHAN mbŭh nang pasar bara sesang Ahab dŭh re dŭh jadi bitŭtŭk. TUHAN mbŭh ndai kayuh adi-I mbŭh bijanji so baba nabi Elijah.” 11 Komŭnŭ Jehu siŭ sopŭrŭg madis Ahab adi rŭŭ di Jezreel, ka sopŭrŭg pingubak di ribo-i, bara dingan-i, ka bara imam-i. Ndi naan mating gŭh ngara dŭm. 12 Jehu bu so Jezreel, di ka Samaria. Di aran, di tarun yŭn adi dog kadŭn “Bari Pingingat-biri,” 13 ayŭh dapŭd kudu kudu naan madis Ahaziah raja Judah, ka siken ngara, “Asi angān?” “Bara madis Ahaziah,” ngara nam. “Kieh re di ka Jezreel di nggen tabi di bara anak Rani Jezreel ngga bara rawang raja adi bŭkŭn.” 14 Jehu mritah bara daya-i, “Nakap ngara ka dŭhnyah diŭ siŭ!” Bara daya Jehu nakap ngara, ka ayŭh bada ngara dog siŭ sindŭk ndi rubang di arong anŭ. Ngara anŭ agi 42 naan, ka ndi naan mating gŭh ngara dŭm. 15 Jehu matak dinge, ka di aran ayŭh bidapŭd ngga Jonadab anak Rechab. Jehu tabi ayŭh ka nang, “Ata duwŭh samah pikir-kira. An kuu batu aku?” “Aku an,” Jonadab nam. “Ton tangan mu ka aku garang,” Jehu nam. Ngara duwŭh bidigŭng tangan, ka Jehu turung tarik ayŭh ka darŭm krita kuda-i, 16 buang nang, “Tunda aku ka tingga ngga batŭh adŭp mu munki masam tŭtŭd aku di TUHAN.” Ka ngara samah pakai krita kuda anŭ di ka Samaria. 17 Kan ngara mbŭh ndŭg nŭ, Jehu siŭ sopŭrŭg madis Ahab, ndi naan mating gŭh dog kidŭm. Anŭ inŭh kayuh adi TUHAN mbŭh kidaan di Elijah nang re jadi. 18 Jehu bagan sopŭrŭg daya Samaria bada mandŭg tikuruk ka nang, “Raja Ahab dŭh bandar bituan di tapa Baal, pak aku re rabis bandar bituan di ayŭh. 19 Bagan bada tikuruk sopŭrŭg nabi Baal, sopŭrŭg adi nyambah ayŭh, ka sopŭrŭg imam-i. Sopŭrŭg dŭh siŭn dŭh mandŭg. Aku re jugan sadis bās ka Baal, ka asi asi adi dŭh mandŭg re dog siŭ.” (Ati inŭh akar Jehu ngga-i re siŭ sopŭrŭg adi nyambah Baal.) 20 Komŭnŭ Jehu nang, “Piagah ka miratak andu ngga nyambah Baal!” Ka-i sawŭ dog ndai simŭnŭ, 21 ka Jehu pait pinganang di ndi tarun tana Israel. Sopŭrŭg adi nyambah Baal mandŭg; ndi naan mating gŭh dŭh mandŭg. Sopŭrŭg ngara mŭrŭt bari-sambah Baal, ka-i mbŭh brisi ndŭg barang parad. 22 Komŭnŭ Jehu mritah imam adi tukang jaga jipo-ambu bada taban jipo jipo-ambu ngga ruah ka nggen di ngara. 23 Ripas anŭ, adŭp Jehu mŭrŭt bari-sambah ngga Jonadab anak Rechab ka nang di bara daya adi agi diginŭ, “Ingat, kaŭs daya adi nyambah Baal adŭ bisa mŭrŭt, ka daya adi nyambah TUHAN dŭh siŭn.” 24 Komŭnŭ ayŭh ngga Jonadab mŭrŭt di jugan sadis sadis ngga sadis badang ka Baal. Ayŭh muko bada 80 puru naan daya-i sidia di sapa bari-sambah ka mbŭh kidaan di ngara nang: “Angān siŭ sopŭrŭg ngara anŭ; asi asi so angān adi bada ndi naan so ngara rupas re bayar ngga asŭng adŭp-i!” 25 Kan Jehu muko jugan sadis sadis anŭ, ayŭh nang di bara daya-i anŭ, “Di mŭrŭt ka siŭ sopŭrŭg ngara; dŭhnyah bada asi asi so ngara rupas!” Ngara nyitak pedang ngara ka rasu mŭrŭt, siŭ sopŭrŭg ngara, ka tarik tadang ngara ka sapa. Komŭnŭ ngara mŭrŭt ka darŭm birit adi tura ka darŭm bari-sambah anŭ, 26 taban ngga ruah uros pirapu' adi agi diginŭ, ka badang-i. 27 Jadi ngara pirusak uros pirapu' samŭn bari-sambah anŭ, ka bada-i jadi bandong -- adi babŭ ndŭg andu ati. 28 Simŭnŭ inŭh Jehu pirarap sambah Baal di Israel. 29 Pak ayŭh bidosa mun Raja Jeroboam, adi taban Israel bidosa nyambah anak anak dari sapi mas adi-i pijog di Bethel ngga Dan. 30 TUHAN nang di Jehu, “Kuu mbŭh ndai di tunduh Ahab sopŭrŭg kayuh adi Aku bada kuu ndai. Jadi Aku bijanji ngga kuu nang sesang mu ndŭg turap pat re jadi raja Israel.” 31 Pak Jehu dŭh tunda ngga siabo asŭng-i ukum-adat TUHAN, adi Tapa Israel. Tibarik ayŭh tunda urah Jeroboam, adi taban Israel bidosa. 32 Di tipuh anŭ TUHAN piguru bada sŭ tarun tana Israel. Raja Hazael so Syria ngarah sopŭrŭg tarun tana daya Israel 33 adi tura ka timor Yang Jordan, jeh ndŭg kupo Aroer di Yang Arnon -- samŭn tarun tana Gilead ngga Bashan, di yŭn tibaran-asar Gad, Reuben, ngga tibaran-asar Manasseh Timor rŭŭ. 34 Sopŭrŭg pingandai Jehu adi bŭkŭn, samŭn kraja pingandai pagan-i, agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 35 Ayŭh kabŭs ka dog kubur di Samaria, ka anak-i Jehoahaz gati ayŭh jadi raja. 36 Jehu mritah Samaria darŭm-i jadi raja Israel sitŭkŭd 28 sawa.

2 Raja 11

1 Kan Athaliah, adi sindŭ Raja Ahaziah, dingah anak-i kabŭs dog siŭ, ayŭh nggen ukum bada barang naan darŭm rawang raja dog siŭ. 2 Kaŭs-i Joash, adi anak dari Ahaziah, adi tungang pirupas adŭp-i. Ayŭh dŭm tadŭ re dog siŭ ngga bara adi bŭkŭn, pak tua dayung-i Jehosheba, adi anak Raja Jehoram ka sude tiri sama-i Ahaziah, adi nyiramat ayŭh. Ayŭh taban ayŭh ngga pinyude-i ka darŭm birit bŭŭs di darŭm Ramin TUHAN ka sukan ayŭh so Athaliah, isa ayŭh dŭh dog siŭ. 3 Nŭm sawa Jehosheba sita ka nyiran anak dari anŭ, ka sukan ayŭh darŭm Ramin TUHAN, sitadŭn Rani Athaliah mritah Judah. 4 Pak di sawa adi simŭng ju Jehoiada adi imam bagan bara pingubak adi ngatur bara pingibān raja ngga bara pingibān istana, ka kidaan di ngara bada mandŭg ka Ramin TUHAN, di yŭn-i bada ngara bipayu ka situju di kayuh adi ayŭh re ndai. Ayŭh kiren di ngara Joash, anak Raja Ahaziah, 5 ka mritah ngara sakati: “Kan angān mandŭg di ndai kraja ngan di andu Sabbath, kutung adŭp ngan bada taruh tibaran: tibaran adi ndi jaga istana; 6 tibaran adi duwŭh jaga Tiban Sur; ka tibaran adi taruh jaga tiban adi di punok bara adi bigati jaga. 7 Duwŭh tibaran adi dŭh nyiraja andu Sabbath an jaga di Ramin TUHAN, grindung raja. 8 Ngga pedang ngan mbŭh dog nyitak, angān an jaga Raja Joash ka nguan ayŭh di tadŭ ka-i panu. Asi asi adi nyindŭk angān patut dog siŭ.” 9 Bara pingubak anŭ tunda pinganang Jehoiada ka taban bara soldadu ngara ka yŭn-i -- ngara adi dŭh nyiraja di andu Sabbath ngga ngara adi nyiraja. 10 Ayŭh nggen dudu jarok di bara pingubak anŭ ka dudu pinangin adi Raja David dapu adi dog nyikŭn di darŭm Ramin TUHAN, 11 ka ayŭh bada ngara ngga pedang muko dog nyitak kirurung jaga di rawa Ramin TUHAN, grindung raja. 12 Komŭnŭ Jehoiada taban Joash ruah ka sapa, na makota di ubak-i, ka nggen di ayŭh ndi surat ukum-adat pasar pinyipritah raja. Komŭnŭ Joash dog nginyo jadi raja ka rasu dog kidaan di daya bagŭ. Bara daya nupap tangan buang nyirais nang, “Siramat ambu umbur ka tuan raja!” 13 Rani Athaliah dingah tarā bara soldadu ngga bara daya; ayŭh rikas di ka Ramin TUHAN, di yŭn bara daya bagŭ tikuruk. 14 Diginŭ ayŭh kiris raja bauh mijog sindŭk tiang bās di tiban mŭrŭt Ramin TUHAN, nanyam ka adat. Ayŭh dog kirurung bara pingubak ngga bara adi mambak trompet, ka bara daya nyirais ngga gaŭn buang mambak trompet. Athaliah nyiratak jipo-i darŭm susah ka nyirais nang, “Pingandai ngan ati rawan pritah!” 15 Jehoiada dŭh raan Athaliah dog siŭ di badag Ramin TUHAN, ayŭh nang di bara pingubak soldadu: “Taban ayŭh ruah so asah baris bara adi tukang jaga, ka siŭ tadŭ tadŭ daya adi suba an nyiramat ayŭh.” 16 Ngara nakap ayŭh, taban ayŭh ka istana, ka diginŭ di Tiban, adi dog kadŭn Tiban Kuda, ngara siŭ ayŭh. 17 Imam Jehoiada bada Raja Joash ngga bara daya bagŭ ndai ndi simanya ngga TUHAN nang ngara re jadi daya TUHAN. Ayŭh ndai gŭh ndi simanya yŭn raja ngga bara daya. 18 Komŭnŭ bara daya di ka bari-sambah Baal ka nyirubuh-i. Ngara pirandŭk mija mija-sambah ngga dudu tibudo, ka siŭ Mattan, adi imam Baal, di jawin mija-sambah. Jehoiada bada bara soldadu jaga di Ramin TUHAN, 19 ka komŭnŭ ayŭh, bara pingubak, bara pingibān raja, ngga pingibān istana, nguru raja panu so Ramin TUHAN di ka istana, dog tunda bara daya bagŭ. Joash mŭrŭt Tiban Pingibān ka guru di takta. 20 Sopŭrŭg daya mbŭh raru gaŭn, kupo mbŭh pajam, amai madin Athaliah mbŭh dog siŭ di istana. 21 Joash jadi raja Judah kan umbur-i ju sawa.

2 Raja 12

1 Di sawa adi ju darŭm pinyipritah Jehu adi raja Israel, Joash jadi raja Judah. Ayŭh mritah di Jerusalem 40 puru sawa. Sindŭ-i Zibiah, so kupo Beersheba. 2 Sitŭkŭd umbur-i ayŭh ndai kayuh adi pimunos asŭng TUHAN, sabab Jehoiada adi imam mbŭh ngajar ayŭh. 3 Pak, tarun yŭn bisambah adat karŭm gibayuh dog nyirubuh, ka bara daya gibabŭ jugan sadis ka badang kimanyan diginŭ. 4 Joash bagan bara imam ka mritah ngara bada nguruk duit adi dog bayar ngga bisadis di Ramin TUHAN, samŭn duit suke adi dog bayar ngga ndai sadis adi barang andu, ngga duit adi dog nggen braŭn. 5 Barang naan imam dapu tanggong yŭn duit adi daya adŭp-i bayar, ka duit anŭ dŭh siŭn dŭh dog pakai ngga nyurat Ramin TUHAN, nimun patut. 6 Pak ndŭg sawa adi 23 darŭm pinyipritah Joash bara imam anŭ gibayuh nyurat Ramin TUHAN. 7 Jadi Joash bagan Jehoiada ngga bara imam adi bŭkŭn ka siken ngara, “Mani angān dŭh nyurat Ramin TUHAN? So madin angān dŭh siŭn nyikŭn duit adi angān trima anŭ; angān dŭh siŭn dŭh nyerah-i, isa Ramin TUHAN dapŭd dog nyurat.” 8 Bara imam situju di pingatur anŭ, ka situju gŭh adŭp ngara dŭhsah nyurat Ramin TUHAN. 9 Komŭnŭ Jehoiada tambit ndi pati, ndai rubang di tŭtŭp-i, ka na-i sindŭk mija-sambah, tura ka tauh adi so daya mŭrŭt Ramin TUHAN. Bara imam adi jaga di tiban na darŭm-i sopŭrŭg duit adi dog nggen daya. 10 Kan duit mbŭh raru bagŭ darŭm pati anŭ, tukang pinuris yŭn raja ngga Imam Bās mandŭg, piriris pirak anŭ, ka nimbang-i. 11 Ripas nuris kiang-i adi mbŭh batur, ngara nggen pirak anŭ ka sianŭ adi nguasa kraja nyurat Ramin TUHAN. Ngara anŭ inŭh adi bayar gaji tukang kayuh, gaji ngara adi tukang pijog, 12 gaji ngara adi tukang batuh, adi tukang mŭŭt, adi tukang miris betang kayuh ngga batuh adi ngga nyurat, ka bayar gŭh sopŭrŭg kayuh adi bŭkŭn. 13 Duit anŭ dŭh dog pakai ngga bayar kraja ndai saker pirak, makuk, trompet, puan kah pingakas adi ngga sita prita, puan kah tadŭ tadŭ pimakai adi dog ndai so pirak bait mas. 14 Sopŭrŭg-i dog pakai ngga bayar gaji bara adi nyiraja ka ngga miris preka piramin adi ngga nyurat. 15 Bara daya adi tukang nguasa kraja an daya adi sukup jujur, isa dŭhsah siken ngara munki dudu duit anŭ dog pakai. 16 Duit adi dog nggen yŭn sadis bayar gati rugi ngga yŭn sadis taran dosa dŭh dog na darŭm pati anŭ. Duit anŭ dog dapu bara imam. 17 Di tika anŭ Raja Hazael adi raja Syria, nyerang ka ngarah kupo Gath; muko anŭ ayŭh ndai pikir-i an di nyerang Jerusalem. 18 Raja Joash di Judah tambit sopŭrŭg pinganggen adi bara raja adi diŭ so adŭp, Jehoshaphat, Jehoram, ngga Ahaziah mbŭh nitah ka TUHAN, nambah anŭ ngga dudu pinganggen so adŭp-i samŭn sopŭrŭg mas so pinyirikŭn Ramin TUHAN ngga di darŭm istana, ka pait sopŭrŭg-i ndu pinganggen ka Raja Hazael, adi rasu taban bara soldadu-i bu so Jerusalem. 19 Sopŭrŭg pingandai Raja Joash adi bŭkŭn agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah. 20-21 Kada so bara pinurung Raja Joash bipekat rawan ayŭh, ka duwŭh naan so ngara, Jozacar anak Shimeath ngga Jehozabad anak Shomer, siŭ ayŭh di ramin adi dog pijog di tana ngisi di parad timor Jerusalem, di aran adi mūn ka Silla. Joash dog kubur di kubur raja di Kupo David, ka anak-i Amaziah gati ayŭh jadi raja.

2 Raja 13

1 Di sawa adi 23 darŭm pinyipritah Joash anak Ahaziah raja di Judah, Jehoahaz anak Jehu jadi raja di Israel, ka ayŭh mritah di Samaria simŭng ju sawa. 2 Mun Raja Jeroboam adi diŭ so ayŭh, ayŭh bidosa rawan TUHAN ka taban Israel ngga bidosa; bŭn-i pasan urah arap-i. 3 Jadi TUHAN baji di Israel, ka Ayŭh tandah Raja Hazael so Syria ngga anak-i Benhadad ari ngarah Israel. 4 Komŭnŭ Jehoahaz bidua ka TUHAN, ka TUHAN, kiris munki masam arap raja Syria kinanyuh bara daya Israel, nam dua-i. 5 TUHAN pait ndi naan pinguru ka Israel, adi pirupas ngara so daya Syria, ka daya Israel meh rasu udip darŭm damai, mun adi dawŭ-i. 6 Pak ngara dŭh pasan dosa adi Raja Jeroboam mbŭh taban ngara ndai; ngara babŭ ndai-i; ka uros gayŭn tapa Asherah babŭ di Samaria. 7 Bara soldadu bisinyata Jehoahaz mating tia dŭm, adŭ-i 50 naan adi bara soldadu pinunggang kuda, simŭng krita kuda, ka 10, 000 soldadu adi panu kaja, sabab raja Syria mbŭh siŭ adi bŭkŭn, adi-i digang ka pirandŭk mun dabu tana. 8 Sopŭrŭg pingandai Jehoahaz adi bŭkŭn samŭn pingandai pagan-i agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 9 Ayŭh kabŭs ka dog kubur di Samaria, ka anak-i Jehoash gati ayŭh jadi raja. 10 Di sawa adi 37 darŭm pinyipritah Joash Raja di Judah, Jehoash anak Jehoahaz jadi raja di Israel, ka ayŭh mritah Samaria simŭng nŭm sawa. 11 Ayŭh gŭh bidosa rawan TUHAN ka mbŭh tunda suto arap Raja Jeroboam, adi taban Israel bidosa. 12 Sopŭrŭg pingandai Jehoash adi bŭkŭn, samŭn pinyipagan-i darŭm perang rawan Raja Amaziah so Judah, agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 13 Jehoash kabŭs ka dog kubur di kubur raja di Samaria, ka anak-i Jeroboam II gati ayŭh jadi raja. 14 Nabi Elisha mbŭh bana birandam, ka darŭm ayŭh mbŭh sindŭk re kabŭs Raja Jehoash so Israel di munan ayŭh. “Sama ku, sama ku!” ayŭh nang buang-i sien. “Kaam inŭh pingibān adi raru bake yŭn Israel!” 15 “Di tambit ndi bawŭh ngga kada reja-panah,” Elisha mritah ayŭh. Jehoash rasu di tambit-i, 16 ka Elisha bada ayŭh sidia yŭn re nimbak-i. Raja sawŭ ndai simŭnŭ, ka Elisha na tangan-i di tunduh tangan raja. 17 Komŭnŭ, tunda pinganang nabi anŭ, raja kuka pinjan adi nura Syria. “Nimbak meh reja-panah!” Elisha nang. Kan raja nimbak reja-panah anŭ, nabi nang, “Kuu inŭh reja-panah TUHAN, adi ngga-I re manang ngarah Syria. Kuu re biperang rawan daya Syria ndŭg ka kuu mbŭh ngarah ngara.” 18 Komŭnŭ Elisha bada raja tambit reja-panah adi bŭkŭn ka mupu tana pakai-i. Raja mupu tana pitaruh kari, ka komŭnŭ rŭŭ. 19 Anŭ bada Elisha tuas, ka nang di raja, “Kuu patut mupu pirimŭh puan kah pikinŭm kari, simŭnŭ kuu dapŭd batur batur manang ngarah daya Syria; pak kuu batur re ngarah ngara pitaruh kari adŭ.” 20 Elisha kabŭs ka dog kubur. Barang sawa tibaran pirupak so Moab nyerang tana Israel. 21 Agi ndi sidah, di tika nyikubur, ndi so dudu tibaran pirupak anŭ tatŭng, ka bara daya taran adŭ tadang anŭ ka darŭm kubur Elisha ka bikaduh bu. Kan tadang anŭ dog turang Elisha, daya anŭ pari udip dinge ka rasu mijog. 22 Raja Hazael so Syria kinanyuh daya Israel sitadŭn pinyipritah Jehoahaz, 23 pak TUHAN mandis ka masi di ngara. Ayŭh dŭh raan ngara dog pirabur, pak turung ngara, sabab simanya-I ngga Abraham, Isaac, ka Jacob. Ayŭh bŭn kambŭt daya-I. 24 Di tika Hazael adi raja Syria kabŭs, anak-i Benhadad jadi raja. 25 Komŭnŭ Raja Jehoash so Israel ngarah Benhadad pitaruh kari ka pari tambit kupo kupo adi ko dog tambit Benhadad di jaman pinyipritah Jehoahaz, adi sama Jehoash.

2 Raja 14

1 Di sawa adi duwŭh darŭm pinyipritah Jehoash anak Jehoahaz, jadi raja di Israel, Amaziah anak Joash jadi raja di Judah 2 kan umbur-i 25. Ayŭh mritah di Jerusalem 29 sawa. Sindŭ-i inŭh Jehoaddin, so Jerusalem. 3 Ayŭh ndai kayuh adi pimunos asŭng TUHAN, pak ayŭh dŭh mun babuk-i Raja David; ayŭh ndai kayuh adi sama-i Joash mbŭh ndai. 4 Ayŭh dŭh nyirubuh tarun yŭn bisambah adat karŭm, ka daya gibabŭ jugan sadis ka badang kimanyan diginŭ. 5 Kan pinyipritah Amaziah mbŭh sukup tagap, ayŭh siŭ sopŭrŭg pinurung adi ko siŭ sama-i, raja adi mritah sibayuh adŭp-i. 6 Amaziah dŭh siŭ anak ngara pak tunda kayuh adi TUHAN mbŭh pesan di Ukum-adat Moses: “Pimas dŭh siŭn dog nggen ukum kabŭs amai sarah adi anak ngara ko ndai, ka anak dŭh siŭn dog nggen ukum kabŭs amai sarah adi pimas ngara ko ndai; daya siŭn dog nggen ukum kabŭs amai sarah adi adŭp ngara mbŭh ndai.” 7 Amaziah siŭ 10, 000 soldadu daya Edom di Rubān Garo; ayŭh sirabut kupo Sela darŭm biperang ka kadŭn-i Joktheel, dŭn-i adi babŭ ndŭg andu ati. 8 Komŭnŭ Amaziah pait bara pinyisung ka Jehoash adi raja Israel, natang ayŭh mite biperang. 9 Pak Raja Jehoash pait pinyinam-i: “Agi ndi sidah, tŭngŭn reja di Darŭd Lebanon pait pinganang ka tŭngŭn sedar: ‘Nyibandar anak dayung mu banan ngga anak dari ku.’ Pak dāng tarun murah ka bidigang di tŭngŭn reja anŭ. 10 Amaziah, kuu mbŭh ngarah daya Edom, ka kuu madin mbŭh raru gambung. Kuu patut mbŭh puas asŭng ngga pimanang mu anŭ ka rŭŭ di arŭn. Mani sah jiroh pito adi re taban pinyirusag di adŭp mu ka di daya mu?” 11 Pak Amaziah dŭh mbit piduri di pinganang anŭ, ka Raja Jehoash ruah ngga bara soldadu-i di rawan ayŭh di Beth Shemesh di Judah. 12 Soldadu Amaziah arah, ka sopŭrŭg ngara babak bu pari ka ramin adŭp-i. 13 Jehoash tambit Amaziah jadi daya-takap, masang ka Jerusalem ka nyirubuh sindung kupo so parad Tiban Ephraim ndŭg tiban adi dog kadŭn Tiban Sikuh, kira ka 200 mita jo-i. 14 Ayŭh tambit sopŭrŭg pirak ngga mas adi tungang-i dapŭd, sopŭrŭg pingakas Ramin TUHAN samŭn sopŭrŭg rata istana, ka taban-i ngga pari ka Samaria. Ayŭh taban gŭh kudu kudu naan daya ndu daya-tubos. 15 Barang masam pingandai Jehoash adi bŭkŭn, samŭn pinyipagan-i darŭm perang rawan Raja Amaziah so Judah, agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 16 Jehoash kabŭs ka dog kubur di kubur raja di Samaria, ka anak-i Jeroboam II gati ayŭh jadi raja. 17 Amaziah, raja Judah udip simŭng rimŭh sawa ripas Jehoash raja Israel mbŭh kabŭs. 18 Barang masam pingandai Amaziah adi bŭkŭn agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah. 19 Di Jerusalem mbŭh agi daya bipekat an siŭ Amaziah, jadi ayŭh bu di ka kupo Lachish, pak pinganyu-i tunda ayŭh ka siŭ ayŭh diginŭ. 20 Tadang-i dog na di tunduh kuda ka dog taban pari ka Jerusalem ka dog kubur di kubur raja di Kupo David. 21 Daya di Judah garar anak-i Uzziah adi simŭng nŭm sawa umbur-i jadi raja. 22 Uzziah pari sirabut Elath ripas sama-i mbŭh kabŭs. 23 Di sawa adi simŭng-nŭm darŭm pinyipritah Amaziah anak Joash, jadi raja Judah, Jeroboam anak Jehoash jadi raja di Israel. Ayŭh mritah di Samaria 41 sawa. 24 Ayŭh bidosa rawan TUHAN, tunda suto arap Raja Jeroboam anak Nebat, adi taban Israel bidosa. 25 Ayŭh pari sirabut sopŭrŭg tarun tana adi taŭn muko dawŭ-i tung Israel, so Ateng Hamath di tura ka utara ndŭg Rawŭt Pide di tura ka siratan. Anŭ inŭh kayuh adi TUHAN, adi Tapa Israel, mbŭh bijanji, an nggen, so baba urun-I nabi Jonah anak Amittai so Gath Hepher. 26 TUHAN kiris sangsara daya Israel mbŭh raru sipŭ; ka taŭn mating adŭ daya turung ngara. 27 Pak dŭh-i pinŭtŭn TUHAN an pirarap Israel, jadi Ayŭh nyiramat ngara ngga pritah Raja Jeroboam II. 28 Barang masam pingandai Jeroboam II adi bŭkŭn, pinyipagan-i darŭm bisaad, ka munki ayŭh sirabut pari Damascus ngga Hamath yŭn Israel, agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 29 Jeroboam kabŭs ka dog kubur di kubur raja, ka anak-i Zechariah gati ayŭh jadi raja.

2 Raja 15

1 Di sawa adi 27 darŭm pinyipritah Jeroboam II raja di Israel, Uzziah anak Amaziah jadi raja di Judah 2 kan umbur-i simŭng nŭm sawa. Ayŭh mritah di Jerusalem 52 sawa. Sindŭ-i inŭh Jecoliah so Jerusalem. 3 Tunda suto danding sama adŭp-i, ayŭh ndai kayuh adi pimunos asŭng TUHAN. 4 Pak tarun tarun yŭn bisambah adat karŭm dŭh dog nyirubuh, ka daya gibabŭ jugan sadis ka badang kimanyan diginŭ. 5 TUHAN kudog Uzziah ngga andam kurit adi bisā sitŭkŭd umbur-i. Ayŭh rŭŭ di ramin sadi adŭp-i, dŭh tia ndai kraja, sitadŭn anak-i Jotham mritah rais. 6 Barang masam pingandai Uzziah adi bŭkŭn agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah. 7 Uzziah kabŭs ka dog kubur di tana kubur raja di Kupo David, ka anak-i Jotham gati ayŭh jadi raja. 8 Di sawa 38 darŭm pinyipritah Uzziah raja di Judah, Zechariah anak Jeroboam II jadi raja di Israel. Ayŭh mritah di Samaria nŭm buran. 9 Ayŭh, mun bara raja adi diŭ so adŭp-i, bidosa rawan TUHAN. Ayŭh tunda suto danding adi arap so Raja Jeroboam anak Nebat, adi taban Israel bidosa. 10 Shallum anak Jabesh bipekat rawan Raja Zechariah, siŭ ayŭh di Ibleam, ka gati ayŭh jadi raja. 11 Barang masam pingandai Zechariah agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 12 Jadi meh janji adi TUHAN mbŭh ndai ngga Raja Jehu mbŭh jadi bitŭtŭk: “Sesang mu, ndŭg turap pat, re jadi raja Israel.” 13 Di sawa adi 39 darŭm pinyipritah Uzziah raja di Judah, Shallum anak Jabesh jadi raja di Israel. Ayŭh mritah di Samaria ndi buran. 14 Menahem anak Gadi matak so Tirzah di ka Samaria, siŭ Shallum, ka gati ayŭh jadi raja. 15 Barang masam pingandai Shallum adi bŭkŭn agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 16 Darŭm Menahem matak so Tirzah, ayŭh pirabur kupo Tappuah, bara daya adi rŭŭ diginŭ, ka samŭn tarun tana adi maning anŭ, sabab kupo anŭ dŭh an nyerah ka ayŭh. Ayŭh nyeja tain sopŭrŭg dayung adi bite. 17 Di sawa adi 39 darŭm pinyipritah Uzziah raja di Judah, Menahem anak Gadi jadi raja di Israel. Ayŭh mritah di Samaria simŭng sawa. 18 Ayŭh bidosa rawan TUHAN, ka ndŭg andu adi ngga-i kabŭs ayŭh tunda suto danding adi arap so Raja Jeroboam anak Nebat, adi taban daya Israel bidosa ndŭg andu adi ngga-i kabŭs. 19 Tiglath Pileser, adi raja-empaya Assyria, nyerang Israel, ka Menahem nggen di ayŭh 34, 000 kilogram pirak ramŭn an dapŭd batu so ayŭh ngga nagap kuasa Menahem di Israel. 20 Menahem dapŭd kiang duit anŭ so bara daya kaya di Israel amai ayŭh takan barang naan ngara nggen 50 kiping pirak. Ka Tiglath Pileser meh pari ka rais adŭp-i. 21 Barang masam pingandai Menahem adi bŭkŭn agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 22 Ayŭh kabŭs ka dog kubur, ka anak-i Pekahiah gati ayŭh jadi raja. 23 Di sawa 50 darŭm pinyipritah Uzziah raja di Judah, Pekahiah anak Menahem jadi raja di Israel. Ayŭh mritah di Samaria duwŭh sawa. 24 Ayŭh bidosa rawan TUHAN, tunda suto danding adi arap so Raja Jeroboam anak Nebat, adi taban Israel bidosa. 25 Ndi naan pingubak soldadu Pekahiah, Pekah anak Remaliah, bipekat ngga 50 puru naan daya so Gilead, siŭ Pekahiah di kuta adi tura ka darŭm istana di Samaria, ka gati ayŭh jadi raja. 26 Barang masam pingandai Pekahiah adi bŭkŭn agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 27 Di sawa adi 52 darŭm pinyipritah Uzziah raja di Judah, Pekah anak Remaliah jadi raja di Israel. Ayŭh mritah di Samaria duwŭh puru sawa. 28 Ayŭh bidosa rawan TUHAN, tunda suto danding adi arap so Raja Jeroboam anak Nebat, adi taban Israel bidosa. 29 Di jaman Pekah jadi raja, Tiglath Pileser, adi raja-empaya Assyria, sirabut kupo kupo di Ijon, Abel Beth Maacah, Janoah, Kedesh, ka Hazor, samŭn tarun tana Gilead, Galilee, ka Naphtali, ka tambit daya ka Assyria jadi daya-takap. 30 Di sawa adi duwŭh puru darŭm pinyipritah Jotham anak Uzziah raja di Judah, Hoshea anak Elah bipekat rawan Raja Pekah, siŭ ayŭh, ka gati ayŭh jadi raja. 31 Barang masam pingandai Pekah adi bŭkŭn agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 32 Di sawa adi duwŭh darŭm pinyipritah Pekah anak Remaliah, raja Israel, Jotham anak Uzziah jadi raja di Judah 33 kan umbur-i 25 sawa. Ayŭh mritah di Jerusalem simŭng nŭm sawa. Sindŭ-i inŭh Jerusha, anak Zadok. 34 Tunda suto danding sama-i Uzziah, Jotham ndai kayuh adi pimunos asŭng TUHAN. 35 Pak tarun tarun yŭn bisambah adat karŭm dŭh dog nyirubuh, ka daya gibabŭ jugan sadis ka badang kimanyan diginŭ. Jotham inŭh adi pijog Tiban Utara Ramin TUHAN. 36 Barang masam pingandai Jotham adi bŭkŭn agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah. 37 Sitadŭn ayŭh jadi raja inŭh sibungas TUHAN pait Raja Rezin so Syria ngga Raja Pekah so Israel bada nyerang Judah. 38 Jotham kabŭs ka dog kubur di kubur raja di Kupo David, ka anak-i Ahaz gati ayŭh jadi raja.

2 Raja 16

1 Di sawa adi simŭng ju darŭm pinyipritah Pekah anak Remaliah, raja Israel, Ahaz anak Jotham jadi raja di Judah 2 kan umbur-i duwŭh puru sawa. Ayŭh mritah di Jerusalem simŭng nŭm sawa. Ayŭh dŭh tunda suto danding adi kana so babuk-i Raja David. Ayŭh ndai kayuh adi dŭh pimunos asŭng TUHAN adi Tapa-i 3 ka tunda suto danding adi arap so bara raja Israel. Ayŭh nyadis anak adŭp-i ndu sadis badang ka tibudo, nanya adat sipŭ daya adi TUHAN muko pibu so tarun tana anŭ darŭm daya Israel masang mŭrŭt dawŭ-i. 4 Di tarun tarun yŭn bisambah adat karŭm, di sandah, ka di barang ribo sayung tŭngŭn kayuh, Ahaz jugan sadis ka badang kimanyan. 5 Rezin raja Syria ngga Pekah raja Israel nyerang Jerusalem ka nyikapung-i, pak dŭh tungang ngarah Ahaz. 6 (Di tika anŭ gŭh, raja so Edom tungang bada adŭp-i pari nguasa kupo Elath, ka pibu daya Judea adi rŭŭ diginŭ. Daya Edom rŭŭ di Elath, ka gibabŭ diginŭ.) 7 Ahaz pait kudu kudu naan daya ka Tiglath Pileser, adi raja-empaya Assyria, ngga pinganang: “Aku ati urun mai adi tŭtŭd. Mandŭg di nyiramat aku so raja Syria ngga Israel, adi aŭn nyerang aku.” 8 Ahaz tambit pirak ngga mas so Ramin TUHAN ngga pinyirikŭn-rata istana ka pait-i ndu pinganggen ka raja-empaya. 9 Tiglath Pileser, nam pimite Ahaz, matak ngga bara soldadu-i di nyerang Damascus, sirabut-i, siŭ Raja Rezin, ka taban bara daya ka Kir jadi daya-takap. 10 Kan Raja Ahaz di ka Damascus an dapŭd Tiglath Pileser adi raja-empaya, ayŭh kiris mija-sambah diginŭ ka pait suto-i ka Uriah adi imam, samŭn munki-i patut dog ndai. 11 Jadi Uriah pijog ndi mija-sambah adi batur brimun ngga anŭ, ka pijadi-i diŭ so Ahaz pari. 12 Kan ayŭh pari so Damascus, Ahaz kiris mija-sambah anŭ mbŭh jadi, 13 jadi ayŭh badang sadis dāng ngga sadis ruwang kayuh di tunduh-i, ka ren sadis wain ngga deya so sadis bidingan di tunduh-i. 14 Mija-sambah timaga adi dog nitah ka TUHAN agi di asah mija-sambah adi bauh ngga Ramin TUHAN, jadi Ahaz mindah-i ka parad tura ka utara mija-sambah adi bauh. 15 Komŭnŭ ayŭh mritah Uriah: “Pakai mija-sambah bauh ku ati ngga jugan sadis badang isan isan samŭn sadis ruwang kayuh singumi andu, ngga jugan sadis badang ngga sadis ruwang kayuh adi dog jugan raja ngga daya bagŭ, ka yŭn jugan sadis wain bara daya. Ren di tunduh-i deya sopŭrŭg dāng adi dog nyadis. Pak tandah mija-sambah timaga anŭ yŭn aku bisiken pasar kayuh adi re ku ndai.” 16 Uriah ndai nimun adi mbŭh raja pesan. 17 Raja Ahaz nyidŭrŭ krita krita timaga adi dog pakai di Ramin TUHAN ka kadi dudu sambong so tunduh-i; ayŭh tambit gŭh tong timaga so tunduh tunduh simŭng duwŭh dari sapi timaga, ka na-i di tunduh batuh pinagap-rasan. 18 Ka ngga pimunos asŭng raja-empaya Assyria, Ahaz kadi gŭh so Ramin TUHAN takah yŭn takta raja ka tŭŭp tiban adi so raja panu di ka Ramin TUHAN. 19 Barang masam pingandai Raja Ahaz adi bŭkŭn agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah. 20 Ahaz kabŭs ka dog kubur di kubur raja di Kupo David, ka anak-i Hezekiah gati ayŭh jadi raja.

2 Raja 17

1 Di sawa adi simŭng duwŭh darŭm pinyipritah Ahaz raja di Judah, Hoshea anak Elah jadi raja di Israel. Ayŭh mritah di Samaria prii sawa. 2 Ayŭh bidosa rawan TUHAN, pak dŭh paŭh sipŭ mun bara raja adi mritah Israel diŭ so adŭp-i. 3 Shalmaneser, adi raja-empaya Assyria, biperang ngga ayŭh; Hoshea nyerah adŭp-i ka Shalmaneser ka bayar takŭd ka ayŭh barang sawa. 4 Pak ndi sidah Hoshea pait pinyisung ka So, raja Egypt, mite turung so ayŭh, ka dŭh tia bayar takŭd ka Assyria. Kan Shalmaneser dingah kayuh anŭ, ayŭh nakap Hoshea ka na ayŭh darŭm jer. 5 Komŭnŭ Shalmaneser nyerang Israel ka nyikapung Samaria. Di sawa adi taruh darŭm-i dog nyikapung, 6 anŭ inŭh sawa adi prii darŭm pinyipritah Hoshea, raja-empaya Assyria sirabut Samaria, taban bara daya Israel ka Assyria jadi daya-takap, ka na kada ngara di kupo Halah, kada sindŭk Yang Habor di utung tarun tana Gozan, ka kada di kupo kupo di Media. 7 Samaria rabu sabab daya Israel bidosa rawan TUHAN adi Tapa ngara, adi ko pirupas ngara so raja Egypt ka adi ko taban ngara ruah so Egypt. Ngara nyambah tapa tapa bŭkŭn, 8 tunda adat daya adi TUHAN muko pibu darŭm daya-I masang mŭrŭt rais anŭ, ka tunda adat adi dog nggen raja raja Israel. 9 Daya Israel ndai kayuh adi TUHAN adi Tapa ngara dŭh nyibandar. Ngara pijog tarun tarun yŭn bisambah adat karŭm di sopŭrŭg kupo ngara, so anak anak kupo ndŭg kupo kupo adi siabo bayah. 10 Di sopŭrŭg sandah ka di barang ribo sayung tŭngŭn kayuh ngara pijog uros uros batuh pirapu' ngga gayŭn gayŭn tapa Asherah, 11 ka ngara badang kimanyan di tunduh sopŭrŭg mija-sambah adat karŭm, tunda adat daya adi TUHAN muko pibu so tarun tana anŭ. Ngara kinuas TUHAN ngga sopŭrŭg pingandai arap ngara 12 ka dŭh tunda pesan TUHAN adi nagah ngara nyambah tibudo. 13 TUHAN mbŭh pait bara pinyisung-I ngga bara nabi bada bakan Israel ngga Judah: “Dŭh tia udip ginaka pak tunda pesan Ku, adi agi darŭm Ukum-adat adi Aku muko nggen di tayung-babuk ngan ka adi Aku mbŭh nggen di angān so urun urun Ku adi bara nabi.” 14 Pak ngara dŭh dingah pinganang; ngara baking mun tayung-babuk ngara, adi dŭh sabah di TUHAN adi Tapa ngara. 15 Ngara abah tunda ajar-I, ngara dŭh sita simanya adi Ayŭh muko ndai ngga tayung-babuk ngara, ka ngara dŭh piduri pinyibakan-I. Ngara nyambah tibudo adi au-tarun ka mbŭh jadi au-tarun adŭp ngara. Ngara tunda adat bangsa bangsa adi maning ngara, nyibireu pesan TUHAN adi nagah ngara ndai simŭnŭ. 16 Ngara miranggar sopŭrŭg ukum-adat TUHAN adi Tapa ngara, ka mbŭh ndai patong dari sapi basi an ngara nyambah; ngara gŭh ndai uros gayŭn tapa Asherah, nyambah bitang samŭn tapa Baal. 17 Ngara nyadis anak anak dari ngga anak anak dayung adŭp ngara ndu sadis badang ka tapa adat karŭm. Ngara bisiken ngga daya adi pandai minyu ngga simangi daya adi mbŭh kabŭs samŭn ngara adi pandai kidaan nasip. Ngara mbŭh bigŭtŭ ndai kayuh adi sarah di sirung jawin TUHAN, ka mbŭh kinuas Ayŭh. 18 TUHAN baji di daya Israel ka mbŭh taran ngara so tarun tana adi-I nggen di ngara, kidŭm kaŭs pritah Judah. 19 Pak daya Judah dŭh gŭh tunda ukum ukum-adat TUHAN adi Tapa ngara; ngara nanya adat adi daya Israel mbŭh tunda. 20 TUHAN tirawan sopŭrŭg daya Israel, ngukum ngara ka nyerah ngara ka tangan pinganyu ngara adi gaok, ndŭg ka ngara mbŭh mating di tana adi Ayŭh muko nggen di ngara. 21 Ripas TUHAN muko nyidŭrŭ Israel so Judah, daya Israel bada Jeroboam anak Nebat jadi raja ngara. Jeroboam bada ngara nyipunok TUHAN ka taban ngara ndai dosa adi sipŭ. 22 Ngara tunda Jeroboam ka adu adu ndai sopŭrŭg dosa adi ayŭh mbŭh ndai. 23 Pinŭbŭn-i TUHAN taran ngara so tarun tana adi-I muko nggen di ngara, nimun Ayŭh muko bakan ngara so baba urun-I bara nabi. Jadi daya Israel dog taran ka Assyria, di yŭn ngara gibabŭ madin. 24 Raja-empaya Assyria taban daya so kupo kupo di Babylon, Cuth, Iwah, Hamath, ka Sepharvaim, ka bada ngara rŭŭ di kupo kupo di Samaria, ngga gati daya Israel adi mbŭh dog taran. Ngara dapu kupo kupo anŭ ka rŭŭ diginŭ. 25 Darŭm sibungas sawa ngara rŭŭ diginŭ, ngara dŭh nyambah TUHAN, ka Ayŭh pait singah bada siŭ kada ngara. 26 Raja-empaya Assyria dog kidaan nang daya adi-i bada rŭŭ di Samaria dŭh puan ukum-adat tapa tarun tana anŭ, ngapŭi tapa anŭ pait singah bada siŭ ngara. 27 Jadi raja-empaya pesan: “Bada pari ndi naan so bara imam adi ata tambit jadi daya-takap. Bada ayŭh pari ka rŭŭ diginŭ, siŭn-i ngajar daya pasar ukum-adat tapa tarun tana anŭ.” 28 Jadi ndi naan imam daya Israel adi muko dog taban bu so Samaria pari ka rŭŭ di Bethel, di yŭn-i ngajar daya atur ngga nyambah TUHAN. 29 Pak daya adi rŭŭ di Samaria gibabŭ ndai tibudo adŭp ngara, ka na-i di bari-sambah adi daya Israel muko pijog. Barang tibaran ndai tibudo di kupo di yŭn adŭp-i rŭŭ: 30 Daya Babylon ndai tibudo tapa Succoth Benoth; daya Cuth, tibudo Nergal; daya Hamath, tibudo Ashima; 31 daya Iwah, tibudo Nibhaz ngga Tartak; ka daya Sepharvaim nyadis anak anak adŭp ngara ndu sadis badang ka tapa ngara, Adrammelech ngga Anammelech. 32 Ngara anŭ nyambah gŭh TUHAN ka mien so dupan adŭp ngara tadŭ tadŭ daya bada jadi imam di barang yŭn bisambah adat karŭm ka adi tukang jugan sadis yŭn ngara diginŭ. 33 Jadi ngara nyambah TUHAN, pak ngara nyambah gŭh tapa adŭp ngara nanyam ka adat rais adi so ngara mandŭg. 34 Ngara gibabŭ sita adat amba ngara ndŭg andu ati. Ngara dŭh nyambah TUHAN, ka dŭh gŭh tunda ukum ukum-adat ngga pesan adi-I mbŭh nggen di bara sesang Jacob, adi-I kadŭn Israel. 35 TUHAN mbŭh ndai ndi simanya ngga ngara ka mbŭh pesan ngara: “Dŭhnyah nyambah tapa bŭkŭn; dŭhnyah mutu ubak ngan ka ngara bait bituan di ngara, bait jugan sadis ka ngara. 36 Angān dŭh siŭn dŭh tunda pinganang Ku, adi TUHAN, adi taban angān ruah so Egypt ngga kuasa bās ka pinyibake. Angān dŭh siŭn dŭh mutu ubak ngan ka Aku ka jugan sadis ka Aku. 37 Angān dŭh siŭn dŭh ari sita ukum ukum-adat ngga pesan adi Aku muko nuris yŭn ngan. Angān dŭh siŭn nyambah tapa bŭkŭn, 38 ka angān dŭh siŭn kambŭt simanya adi Aku mbŭh ndai ngga angān. 39 Angān dŭh siŭn dŭh nyambah Aku, TUHAN adi Tapa ngan, ka Aku re pirupas angān so pinganyu ngan.” 40 Pak ngara dŭh dingah pinganang, ka babŭ tunda adat amba ngara. 41 Jadi sunggu ngara nyambah TUHAN, ngara babŭ gŭh nyambah tibudo ngara; ka ndŭg andu ati bara sesang ngara babŭ ndai simŭnŭ.

2 Raja 18

1 Di sawa adi taruh darŭm pinyipritah Hoshea anak Elah, raja di Israel, Hezekiah anak Ahaz jadi raja di Judah 2 kan umbur-i 25 sawa. Ayŭh mritah di Jerusalem 29 sawa. Sindŭ-i inŭh Abijah, anak Zechariah. 3 Tunda suto danding babuk-i David, ayŭh ndai kayuh adi pimunos asŭng TUHAN. 4 Ayŭh nyirubuh tarun yŭn bisambah adat karŭm, mapar uros uros batuh pirapu', ka nyirubuh gayŭn gayŭn tapa Asherah. Ayŭh pirandŭk gŭh jippŭh timaga adi Moses ndai, adi dog kadŭn Nehushtan, amai ndŭg jaman anŭ daya Israel badang kimanyan ngga nggen stabi dieh. 5 Hezekiah sabah di TUHAN, adi Tapa Israel; Judah bŭn biyŭn raja adi bŭkŭn mun ayŭh, bait-i adi diŭ so ayŭh puan kah adi sundis so ayŭh. 6 Ayŭh tŭtŭd di TUHAN ka bŭn-i nyibireu Ayŭh; ayŭh nakit sita sopŭrŭg pesan adi TUHAN muko nggen di Moses. 7 Jadi TUHAN agi ngga ayŭh, ka ayŭh mujur di sopŭrŭg kayuh adi ndai-i. Ayŭh rawan raja-empaya Assyria ka abah-i nundok di ayŭh. 8 Ayŭh ngarah daya Philistine, ka mirupak tarun tana ngara, so anak kupo ndŭg kupo adi siabo bayah, samŭn Gaza ngga utung tarun tana adi maning-i. 9 Di sawa adi pat darŭm pinyipritah Hezekiah -- adi sawa adi ju darŭm pinyipritah Raja Hoshea di Israel -- Shalmaneser, adi raja-empaya Assyria, nyerang Israel ka nyikapung Samaria. 10 Taruh sawa ripas anŭ, Samaria dog ngarah. Anŭ inŭh di sawa adi nŭm darŭm pinyipritah Hezekiah, ka di sawa adi prii darŭm pinyipritah Hoshea. 11 Raja-empaya Assyria tambit bara daya Israel ka Assyria jadi daya-takap ka bada kada so ngara rŭŭ di kupo Halah, kada sindŭk Yang Habor di gadung tarun tana Gozan, ka kada di kupo kupo Media. 12 Samaria rabu sabab daya Israel dŭh an dingah pinganang TUHAN adi Tapa ngara, ka miranggar simanya adi-I ndai ngga ngara ka nyibireu sopŭrŭg ukum-adat adi dog nggen Moses, adi urun TUHAN. Ngara dŭh an dingah pinganang buang dŭh tŭtŭd. 13 Di sawa adi simŭng pat darŭm pinyipritah Hezekiah, Sennacherib, adi raja-empaya Assyria, nyerang kupo kupo Judah adi bikuta ka ngarah sopŭrŭg-i. 14 Hezekiah pait pinganang ka Sennacherib, adi di tika anŭ agi di Lachish: “Aku mbŭh sarah; turung dŭh tia nyerang. Aku re nggen tadŭ tadŭ kayuh adi kuu mite.” Pinyinam raja-empaya inŭh ayŭh mite Hezekiah nggen di ayŭh 10, 000 kilogram pirak ka siribu kilogram mas. 15 Hezekiah pait ka ayŭh sopŭrŭg pirak adi di Ramin TUHAN ka adi di pinyirikŭn-rata istana; 16 ayŭh kadi gŭh mas so tiban tiban Ramin TUHAN ka mas adi-i ngga marut uros tiban. Sopŭrŭg anŭ ayŭh pait ka Sennacherib. 17 Raja-empaya Assyria pait ndi tibaran bara soldadu adi raru bagŭ so Lachish bada nyerang Hezekiah di Jerusalem; bara tibaran soldadu anŭ dog nguru taruh naan pingubak soldadu adi bās pangkat. Kan ngara mbŭh mandŭg di Jerusalem, ngara rŭŭ di aran di yŭn bara tukang banang nyiraja, sindŭk aran-piin adi so piin aman so pagong di sijo. 18 Komŭnŭ ngara bagan Raja Hezekiah, ka taruh naan pinurung-i ruah di bidapŭd ngga ngara: Eliakim anak Hilkiah, adi tukang kingat kayuh di istana; Shebna, adi tukang pinuris; ka Joah anak Asaph, adi tukang jaga rekod. 19 Ndi naan so pingubak soldadu daya Assyria kidaan di ngara nang raja-empaya raan puan ani anŭ adi bada Raja Hezekiah dŭh biyŭn atin taru. 20 Ayŭh mite puan, “Agi kah angān pikir pinganang dapŭd gati pimandai ngga pinyibake bara soldadu? Asi di pikir ngan re an turung angān rawan Assyria? 21 Angān harap Egypt re an turung angān, pak anŭ re keya ka pakai tŭngŭn reed ndu sikud. Anŭ re pata ka tabŭk tangan ngan. Mun anŭ inŭh raja Egypt kan daya bisangan di ayŭh.” 22 Pingubak soldadu daya Assyria nang dinge, “Puan kah angān re nang adŭp ngan bisangan di TUHAN adi Tapa ngan? Bari-sambah ngga mija mija-sambah TUHAN inŭh adi Hezekiah muko nyirubuh, kan ayŭh kidaan di bara daya Judah ngga Jerusalem bada bisambah di mija-sambah di Jerusalem adŭ. 23 Aku an bitawar ngga angān pakai dŭn raja-empaya. Aku re nggen di angān duwŭh ribu kuda kambŭi angān tungang dapŭd kiang anŭ pinunggang bada nunggang-i! 24 Pingubak soldadu Assyria adi siabo sŭ pangkat-i dŭh gŭh angān re tungang rawan, makat ka angān harap daya Egypt pait ka angān krita krita kuda ngga dudu soldadu pinunggang kuda! 25 Angān pikir aku nyerang ka pirabur rais ngan dŭh so ka pinurung TUHAN kah? Adŭp TUHAN inŭh adi bada aku nyerang ka pirabur-i.” 26 Komŭnŭ Eliakim, Shebna, ka Joah kidaan di bara pingubak soldadu anŭ, “Minyu piminyu Aram ngga kieh, tuan. Kieh mirati piminyu anŭ. Dŭhnyah minyu ngga kieh pakai piminyu Hebrew amai sopŭrŭg daya adi di sambu sindung mirati-i.” 27 Ayŭh nam, “Angān pikir raja-empaya pait aku bada minyu ngga angān ka ngga raja ngan adŭ kah? Dŭh, aku minyu ngga ngara adi guru di sambu sindung anŭ ani, adi re man tadang adŭp-i ka nok kasing adŭp-i, mun adŭp ngan gŭh re.” 28 Komŭnŭ pingubak soldadu anŭ nyirais minyu darŭm piminyu Hebrew, “Dingah kayuh adi raja-empaya Assyria nang di angān! 29 Ayŭh bakan angān bada dŭh tandah Hezekiah nipu angān. Hezekiah dŭh dapŭd nyiramat angān. 30 Ka dŭhnyah tandah ayŭh mujuk angān bada bisangan di TUHAN. Dŭhnyah pikir TUHAN re nyiramat angān, ka pirŭŭ bara tibaran soldadu Assyria so sirabut kupo ngan. 31 Dŭhnyah dingah Hezekiah. Raja-empaya Assyria mritah angān bada ruah so kupo ka nyerah adŭp ngan. Sopŭrŭg ngan re dog nyibandar man buwa anggor so tŭngŭn anggor adŭp ngan, ka man buwa ara so tŭngŭn ara adŭp ngan, ka nok piin so prigi adŭp ngan -- 32 ndŭg ka raja-empaya mbŭh bada angān rŭŭ di rais adi batur mun tung jangān, adi agi teya anggor so angān dapŭd wain ka ndai ruti so gandom; anŭ inŭh tarun tana kanā, inyo kanā, ka ju banyis. Kambŭi angān ndai kayuh adi-i pesan, angān dŭh re kabŭs, pak dog tandah udip. Dŭhnyah tandah Hezekiah nyibudo angān nang TUHAN re nyiramat angān. 33 Agi kah tapa tapa bangsa bŭkŭn nyiramat rais ngara so raja-empaya Assyria? 34 Diki meh ngara madin, tapa Hamath ngga tapa Arpad? Diki tapa Sepharvaim, Hena, ka Iwah? Agi kah adi mbŭh nyiramat Samaria? 35 Mbŭh kah tapa tapa sopŭrŭg rais anŭ nyiramat rais ngara so raja-empaya ami? Jadi ani meh bada angān pikir TUHAN dapŭd nyiramat Jerusalem?” 36 Bara daya bagŭ pajam, amai Raja Hezekiah mbŭh bada ngara pajam; ngara dŭh nang ani ani. 37 Komŭnŭ Eliakim, Shebna, ka Joah nyiratak piraka ngara darŭm susah. Ngara di ka yŭn raja ka kidaan kayuh adi pingubak soldadu daya Assyria mbŭh nang.

2 Raja 19

1 Kan Raja Hezekiah dingah pinganang ngara, ayŭh nyiratak jipo-i darŭm susah, kasŭk banang guni, rasu di ka Ramin TUHAN. 2 Ayŭh pait Eliakim, adi tukang kingat kayuh di istana, Shebna, adi tukang pinuris, ka imam imam adi mbŭh tuuh da di ka yŭn nabi Isaiah anak Amoz. Ngara gŭh nēn banang guni. 3 Ati inŭh pinganang adi ayŭh bada ngara kidaan di Isaiah: “Andu ati inŭh andu sangsara; ata mbŭh dog ukum ka dog pimangŭh. Ata keya ka dayung adi mbŭh re biranak, pak dŭh dapŭd biranak amai mbŭh raru ramah. 4 Raja-empaya Assyria mbŭh pait pingubak soldadu-i adi siabo bās pangkat-i bada ngamun Tapa adi udip. Isa-i TUHAN adi Tapa mai dingah pinganang pimangŭh anŭ ka ngukum ngara adi nang pinganang anŭ. Ka bidua meh yŭn daya ta adi gibabŭ udip.” 5 Kan Isaiah trima pinganang anŭ so Raja Hezekiah, 6 ayŭh pait pinganang sakati ngga nam: “TUHAN nang di kuu bada dŭhnyah tandah daya Assyria pirawan kuu, ngga pinganang ngara adi nang Ayŭh dŭh dapŭd nyiramat kuu. 7 TUHAN re bada raja-empaya anŭ dingah agah-sabak adi re bada ayŭh pari ka rais adŭp-i, ka diginŭ TUHAN re bada ayŭh dog siŭ.” 8 Pingubak anŭ dingah raja-empaya mbŭh bu so Lachish ka mbŭh biperang rawan kupo Libnah adi dŭh jo so nŭ. Jadi ayŭh matak kamanŭ di bisiken ngga ayŭh. 9 Pinganang mbŭh agi ndŭg daya Assyria nang bara soldadu Egypt, dog nguru Raja Tirhakah so Ethiopia mbŭh mandŭg di nyerang ngara. Kan raja-empaya dingah, ayŭh pait surat ka Hezekiah raja Judah 10 nang, “Tapa adi kuu sabah mbŭh kidaan di kuu nang kuu dŭh re rabu ka darŭm tangan ku, pak dŭhnyah kuu budo. 11 Kuu muko dingah kayuh adi raja-empaya Assyria mbŭh ndai di tadŭ tadŭ rais adi ayŭh an pirabur. Kuu pikir kuu re tungang pirupas adŭp mu? 12 Bara tayung-babuk ku muko pirabur kupo kupo Gozan, Haran, ka Rezeph, ka siŭ daya Betheden adi rŭŭ di Telassar, ka mating tapa ngara tungang nyiramat ngara. 13 Diki meh raja raja kupo Hamath, Arpad, Sepharvaim, Hena, ka Iwah?” 14 Raja Hezekiah tambit surat anŭ so pinyisung ka basa-i. Komŭnŭ ayŭh di ka Ramin TUHAN, na-i diginŭ di sirung jawin TUHAN, 15 ka bidua, “O TUHAN, adi Tapa Israel, bitakta di tunduh cherubim, Kaam sadi adŭ Tapa, mritah sopŭrŭg pritah di ong. Kaam napa ong ngga rangit. 16 Madin, TUHAN, tingga kayuh adi mbŭh jadi di kieh. Dingah sopŭrŭg kayuh adi Sennacherib nang ngga pimangŭh Kaam, Tapa adi udip. 17 Sopŭrŭg ami puan, TUHAN, nang raja raja-empaya Assyria mbŭh pirabur bagŭ bangsa, ka bada rais rais ngara rusak, 18 ka badang tapa tapa ngara -- adi tapa au-tarun, gayŭn adi dog ndai tangan manusia so kayuh ngga batuh. 19 Madin, TUHAN adi Tapa ami, pirupas kieh so daya Assyria, isa sopŭrŭg bangsa di ong puan nang Kaam sadi adŭ, o TUHAN, adi Tapa.” 20 Komŭnŭ Isaiah pait pinganang ka Raja Hezekiah yŭn pinyinam di dua-i nang 21 TUHAN muko nang, “Kupo Jerusalem tawŭh kuu, Sennacherib, ka ngamun kuu. 22 Asi anŭ sŭn mu nang, adi kuu pimangŭh ka napat? Kuu dŭh biradat di Aku, adi Tapa kudus Israel. 23 Kuu pait bara pinyisung mu bada minyu gambung di Aku nang ngga sopŭrŭg krita kuda mu kuu mbŭh ngarah darŭd darŭd Lebanon adi siabo bigatung. Kuu minyu gambung nang diginŭ kuu tabŭng tŭngŭn tŭngŭn sedar adi siabo bigatung samŭn tŭngŭn sipres adi siabo kana, ka nang adŭp mu mbŭh tambus yun tuān adi jera daya mŭrŭt. 24 Kuu minyu gambung nang adŭp mu kareh prigi ka nok piin di rais tami ka kaja bara soldadu mu bidigang di Yang Nile ndŭg badŭh. 25 “Bŭn kah kuu dingah Aku ati inŭh adi ngatur kayuh anŭ ndun jah? Ka madin Aku mbŭh ndai-i. Aku nggen di kuu kuasa ngga nyirubuh kupo kupo adi bikuta bada jadi tugung rapuh batuh. 26 Daya adi rŭŭ diginŭ mbŭh dŭh dapŭd ndai ani ani; ngara mbŭh taru buang riruk. Ngara mbŭh keya ka kupai di ŭmŭh, ka keya ka uduh adi timbu di tibung ramin dog poh sabak timor adi paras. 27 “Pak Aku puan sopŭrŭg kayuh pasar kuu, kayuh adi kuu ndai ka kamaki kuu panu. Aku puan munki kuu magā rawan Aku. 28 Aku mbŭh dingah pasar magā mu samŭn gambung mu anŭ, ka madin Aku re na sikait di undung mu ka basi-gŭngŭm di baba mu, ka taban kuu pari kadŭg aran adi so mu mandŭg.” 29 Komŭnŭ Isaiah nang di Raja Hezekiah, “Ati inŭh tandā yŭn kayuh adi re jadi. Sawa ati ngga sawa bauh kuu re man kaŭs-i gandom tarun, pak darŭm sawa adi ripas anŭ kuu re dapŭd purun gandom ka ngatŭm-i, ka purun anggor ka man buwa-i. 30 Ngara adi di Judah adi gibabŭ udip re mujur mun anak anak kayuh-udip adi piruat tŭrŭp di tana ka buān bagŭ buwa. 31 Di Jerusalem ngga di Sandah Zion re agi daya adi gibabŭ udip, sabab TUHAN mbŭh natu bada-i jadi simŭnŭ. 32 “Ati inŭh kayuh adi TUHAN mbŭh nang pasar raja-empaya Assyria: ‘Ayŭh dŭh re tungang mŭrŭt kupo ati, bait nimbak reja-panah dieh, ka mating tugung tana dog ndai re ngga kirurung-i. 33 Ayŭh re pari kadŭg aran adi so-i mandŭg, buang-i dŭh mŭrŭt kupo ati. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 34 Aku re tak kupo ati ka grindung-i, yŭn stabi adŭp Ku ka sabab janji adi Aku muko ndai ngga urun Ku David.’” 35 Ngarŭm anŭ ndi naan malaikat TUHAN di ka tarun yŭn daya Assyria bibari ka siŭ 185, 000 naan soldadu. Ka ngga isan isan, ngara mbŭh sadi prigure kabŭs! 36 Komŭnŭ Sennacherib adi raja-empaya Assyria ngundur so nŭ ka pari ka Nineveh. 37 Ndi andu, kan ayŭh bisambah di bari-sambah tapa-i Nisroch, duwŭh madis anak-i, Adrammelech ngga Sharezer, siŭ ayŭh ngga pedang, ka rasu bu ka tarun tana Ararat. Esarhaddon, anak-i adi bŭkŭn, gati ayŭh jadi raja-empaya.

2 Raja 20

1 Di tika anŭ Raja Hezekiah birandam ka mbŭh sindŭk re kabŭs. Nabi Isaiah anak Amoz di ka yŭn-i ka nang di ayŭh, “TUHAN nang di kuu bada ngamas sopŭrŭg kayuh bada tirase, sabab kuu dŭh re bua. Sidia adŭp mu re kabŭs.” 2 Hezekiah marik jawin-i ka sindung ka bidua: 3 “Ingat, TUHAN, aku mbŭh bituan di Kaam ngga atin tŭtŭd ka stabi, ka aku mbŭh siraru bandar bandar ndai kayuh adi Kaam bada aku ndai.” Ka-i nyisakuk sien. 4 Isaiah bu so yŭn raja, pak diŭ so-i mutas awah yun istana, TUHAN bada ayŭh 5 pari ka yŭn Hezekiah, pimritah daya TUHAN, ka nang di ayŭh, “Aku, TUHAN, adi Tapa babuk mu David, mbŭh dingah dua mu ka kiris randang batŭh mu. Aku re pibua kuu, ka andu adi taruh kuu re di ka Ramin TUHAN. 6 Aku re nambah simŭng rimŭh sawa umbur mu dinge. Aku re pirupas kuu ngga kupo Jerusalem ati so raja-empaya Assyria. Aku re tak kupo ati, yŭn stabi adŭp Ku ka sabab janji adi Aku mbŭh ndai ngga urun Ku David.” 7 Komŭnŭ Isaiah kidaan di urun raja bada mipis buwa ara ka nape-i di pirakis raja, isa ayŭh bua. 8 Raja Hezekiah siken, “Ani tandā adi bisa kiren nang TUHAN re pibua aku ka andu adi taruh aku re tungang di ka Ramin TUHAN?” 9 Isaiah nam, “TUHAN re nggen di kuu tandā ngga kiren Ayŭh sawŭ re ndai nanyam ka janji-I. Jadi madin, aki adi raan mu: singangi so batŭh andu di subang tungoh anŭ masang sijawin simŭng subang puan kah sikanang simŭng subang?” 10 Hezekiah nam, “Sanang nŭŭh bada singangi so batŭh andu anŭ masang simŭng subang! Bada-i sikanang simŭng subang.” 11 Isaiah bidua ka TUHAN, ka TUHAN bada singangi anŭ masang sikanang simŭng subang di tungoh anŭ adi dog pijog Raja Ahaz. 12 Kira ka di tika anŭ raja so Babylonia, Merodach, anak Baladan, dingah Raja Hezekiah agi birandam, jadi ayŭh pait surat ka ayŭh samŭn ndi pinganggen. 13 Hezekiah kambat bara pinyisung anŭ ka kiren kaya raja-i di ngara -- pirak, mas, ngga rapah rapah ka wangi, samŭn sopŭrŭg pingakas perang-i. Mating kayuh di birit pinyirikŭn-i bait di tadŭ tadŭ yŭn darŭm pritah-i adi dŭh-i kiren di ngara. 14 Komŭnŭ nabi Isaiah di ka Raja Hezekiah ka siken, “So ki bara daya ati mandŭg ka ani nang ngara di kuu?” Hezekiah nam, “Ngara mandŭg so rais adi raru jo, so Babylonia.” 15 “Ani mbŭh ngara kiris di darŭm istana?” “Ngara kiris sopŭrŭg kayuh. Mating kayuh adi darŭm birit pinyirikŭn adi dŭh aku kiren di ngara.” 16 Jadi Isaiah nang di raja, “TUHAN adi Bisa-pŭrŭg nang 17 tika re mandŭg adi ngga sopŭrŭg kayuh darŭm istana mu, sopŭrŭg adi tayung tayung-babuk mu mbŭh nyikŭn ndŭg andu ati, re dog taban ngga bu ka Babylonia. Mating kayuh re dŭm. 18 Kada so bara sesang adŭp mu re dog taban ngga bu ka re dog nuroi yŭn dog bada nyiraja di istana raja Babylonia.” 19 Sŭn Raja Hezekiah nang, rati pinganang anŭ inŭh damai ngga pinyipagŭng rais di jaman adŭp-i, jadi ayŭh nam, “Pinganang so TUHAN adi kaam nggen di aku anŭ inŭh kana.” 20 Barang masam pingandai Raja Hezekiah adi bŭkŭn, pingandai pagan-i, samŭn munki ayŭh ndai pagong piin ngga aran piin ngga pibŭrŭt piin ka darŭm kupo, mbŭh dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah. 21 Hezekiah kabŭs, ka anak-i Manasseh gati ayŭh jadi raja.

2 Raja 21

1 Manasseh mbŭh simŭng duwŭh sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja Judah. Ayŭh mritah di Jerusalem 55 sawa. Sindŭ-i inŭh Hephzibah. 2 Tunda pingandai arap bangsa adi TUHAN muko pibu dawŭ-i darŭm daya-I masang mŭrŭt rais anŭ, Manasseh bidosa rawan TUHAN. 3 Ayŭh pari pijog tarun yŭn bisambah adat karŭm adi sama-i Hezekiah muko nyirubuh; ayŭh pijog mija mija-sambah yŭn nyambah Baal ka ndai uros gayŭn tapa Asherah, nimun adi Ahab raja Israel mbŭh ndai. Manasseh nyambah gŭh bitang. 4 Ayŭh pijog mija-sambah adat karŭm darŭm Ramin TUHAN, tarun yŭn adi TUHAN muko kidaan nang tarun yŭn adŭp-I dog nyambah. 5 Di duwŭh badag Ramin TUHAN ayŭh pijog mija mija-sambah yŭn nyambah bitang. 6 Ayŭh nyadis anak adŭp-i ndu sadis badang. Ayŭh nanung ka ndai biruri karŭm ka bisiken ngga daya adi pandai kidaan nasip ka ngara adi pandai minyu ngga simangi daya adi mbŭh kabŭs. Ayŭh mbŭh bana bidosa rawan TUHAN ka mbŭh kinuas Ayŭh. 7 Ayŭh na tandā pinatŭng tapa Asherah di Ramin TUHAN, tarun yŭn adi TUHAN muko kidaan di David ngga di anak-i Solomon: “Digiti di Jerusalem, di Ramin Ku ati, inŭh tarun yŭn adi Aku mbŭh mien so dudu tarun tana simŭng duwŭh tibaran-asar Israel ndu tarun yŭn Aku dog nyambah. 8 Ka kambŭi daya Israel tunda sopŭrŭg pesan Ku ka sita sopŭrŭg Ukum-adat adi urun Ku Moses nggen di ngara, Aku dŭh re tandah ngara dog pibu so tarun tana adi Aku nggen di tayung-babuk ngara.” 9 Pak daya Judah dŭh tunda pinganang TUHAN, ka Manasseh mbŭh taban ngara rabis bidosa so bangsa adi TUHAN muko pibu dawŭ-i darŭm daya-I masang mŭrŭt rais anŭ. 10 So baba urun urun-I adi bara nabi TUHAN nang, 11 “Raja Manasseh mbŭh ndai kayuh kayuh adi raru sipŭ, kayuh adi mbŭh rabis sipŭ so adi mbŭh daya Canaan ndai; ka ngga dudu tibudo-i ayŭh mbŭh taban daya Judah bidosa. 12 Jadi Aku, TUHAN adi Tapa Israel, re pait pinyirusag bada nyatŭk Jerusalem ngga Judah; pinyirusag adi re bada daya bangap bangap. 13 Aku re ngukum Jerusalem mun Aku ngukum Samaria, mun Aku ngukum Raja Ahab ngga bara sesang-i. Aku re siŭ sopŭrŭg adi rŭŭ di Jerusalem keya ka pibisig pinggen ka marik-i bada badŭh. 14 Aku re tagan ngara adi gibabŭ udip, ka re nggen ngara ka pinganyu adŭp ngara, adi re ngarah ngara ka pirinda tana ngara. 15 Aku re ndai simŭnŭ di daya Ku sabab ngara mbŭh bidosa rawan Aku ka mbŭh kinuas Aku so jaman tayung-babuk ngara ruah so Egypt ndŭg andu ati.” 16 Manasseh siŭ bagŭ daya adi dŭh sarah ndŭg ka aran aran di Jerusalem mbŭh puno ngga deya; ayŭh ndai simŭnŭ buang-i taban daya Judah nyambah tibudo, ngga bada ngara bidosa rawan TUHAN. 17 Sopŭrŭg pingandai Manasseh adi bŭkŭn, samŭn dosa adi-i ndai, agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah. 18 Manasseh kabŭs ka dog kubur di teya istana, teya Uzza, ka anak-i Amon gati ayŭh jadi raja. 19 Amon mbŭh 22 sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja di Judah. Ayŭh mritah di Jerusalem duwŭh sawa. Sindŭ-i inŭh Meshullemeth, anak Haruz, so kupo Jotbah. 20 Mun sama-i Manasseh, ayŭh bidosa rawan TUHAN; 21 ayŭh nanya gaya sama-i, ka ayŭh nyambah tibudo adi sama-i nyambah. 22 Ayŭh tirawan TUHAN, adi Tapa tayung babuk-i, ka nyibireu pesan TUHAN. 23 Pinurung pinurung-i bipekat rawan ayŭh ka siŭ ayŭh di istana. 24 Bara daya Judah siŭ ngara adi siŭ Amon ka bada anak-i Josiah jadi raja. 25 Sopŭrŭg pingandai Amon adi bŭkŭn agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah. 26 Amon dog kubur di kubur di teya Uzza, ka anak-i Josiah gati ayŭh jadi raja.

2 Raja 22

1 Josiah mbŭh mai sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja di Judah. Ayŭh mritah di Jerusalem 31 sawa. Sindŭ-i inŭh Jedidah, anak Adaiah, so kupo Bozkath. 2 Josiah ndai kayuh adi pimunos asŭng TUHAN; ayŭh tunda suto danding babuk-i Raja David, batur batur tunda sopŭrŭg ukum-adat Tapa. 3 Di sawa adi simŭng mai darŭm pinyipritah-i, Raja Josiah pait Shaphan adi tukang pinuris, adi anak Azaliah ka sukuh Meshullam, bada di ka Ramin TUHAN ngga pingatur sakati: 4 “Di ka Imam Bās Hilkiah ka tambit pinyiripot pasar kiang duit adi imam imam adi jaga di tiban Ramin TUHAN muko sun so bara daya. 5 Kidaan di ayŭh bada nggen duit anŭ di ngara adi nguasa kraja nyurat Ramin TUHAN. Ngara an bayar 6 gaji tukang kayuh, gaji tukang pijog, samŭn gaji ngara adi tukang batuh, ka miris betang kayuh ngga batuh adi dog pakai di kraja nyurat. 7 Daya adi tukang nguasa kraja inŭh daya adi sukup jujur, ka tandah adŭp ngara ngatur munki duit dog pakai.” 8 Shaphan nggen pingatur anŭ ka Hilkiah, ka Hilkiah kidaan di ayŭh nang surat Ukum-adat mbŭh-i dapŭd di darŭm Ramin TUHAN. Hilkiah nggen di ayŭh surat anŭ, ka Shaphan basa-i. 9 Komŭnŭ ayŭh pari ka yŭn raja ka ripot: “Aku muko tambit duit anŭ so Ramin TUHAN ka mbŭh nggen-i ka ngara adi nguasa kraja nyurat.” 10 Komŭnŭ ayŭh nang, “Aku agi surat adi dog nggen Hilkiah di aku.” Ka ayŭh basa-i bana di sirung jawin raja. 11 Kan raja dingah kayuh adi dog basa darŭm surat anŭ, ayŭh nyiratak jipo-i darŭm susah, 12 ka mritah Hilkiah adi imam, Ahikam anak Shaphan, Achbor anak Micaiah, Shaphan adi tukang pinuris, ka Asaiah adi pinurung raja sakati: 13 “Panu di bisiken ngga TUHAN yŭn ku ka yŭn sopŭrŭg daya Judah pasar ajar adi di darŭm surat ati. TUHAN baji di ata sabab tayung-babuk ta dŭh ndai kayuh adi sŭn surat ati nang dŭh siŭn dŭh dog ndai.” 14 Hilkiah, Ahikam, Achbor, Shaphan, ka Asaiah matak di bisiken ngga ndi naan dayung dŭn Huldah, nabi adi rŭŭ di parad Jerusalem adi bauh. (Banŭh-i Shallum, anak Tikvah ka sukuh Harhas, adi nguasa jipo-ambu Ramin TUHAN.) Ngara nyuse di ayŭh kayuh adi mbŭh jadi, 15 ka ayŭh kidaan di ngara bada pari ka yŭn raja ka nggen di ayŭh 16 pinganang ati adi so TUHAN: “Aku re ngukum Jerusalem ka sopŭrŭg daya-i, sak adi dog nuris darŭm surat adi raja muko basa. 17 Ngara mbŭh tirawan Aku ka mbŭh jugan sadis ka tapa bŭkŭn, ka mbŭh kinuas Aku ngga sopŭrŭg kayuh adi ngara mbŭh ndai. Jerusalem mbŭh kinuas Aku, ka baji Ku dŭh re ko. 18 Di adŭp raja, ati inŭh kayuh adi Aku, adi TUHAN adi Tapa Israel, nang: kuu mbit bat di kayuh adi dog nuris darŭm surat anŭ, 19 ka kuu mbŭh marik pimudip mu pari ka Aku ka pirapat adŭp mu di sirung jawin Ku, nyiratak jipo mu buang sien, kan kuu dingah munki Aku re ngukum Jerusalem ngga daya-i. Aku re bada-i jadi tarun yŭn adi raru sipŭ, ka dŭn-i daya re pakai ndu pangu. Pak Aku mbŭh dingah dua mu, 20 ka ukum adi Aku re bada nyatŭk Jerusalem dŭh re mandŭg ndŭg ka ripas kuu mbŭh kabŭs. Aku re bada kuu kabŭs ngga sanang.” Ngara anŭ pari ka yŭn Raja Josiah ngga pinganang anŭ.

2 Raja 23

1 Raja Josiah bagan sopŭrŭg pinguru Judah ngga Jerusalem, 2 ka ngara samah di ka Ramin TUHAN, ayō bara imam ngga bara nabi ka sopŭrŭg daya, adi kaya ngga adi sirata. Di sirung jawin ngara, raja basa bana sopŭrŭg isi surat simanya anŭ adi ko dog dapŭd di Ramin TUHAN. 3 Ayŭh mijog sindŭk tiang bās adi taŭn mbŭh dog sidia yŭn raja, ka ndai simanya ngga TUHAN an tŭtŭd di Ayŭh, an sita ukum ukum-adat ngga pesan ngga siabo atin-i ka ngga siabo asŭng-i, ka ndai nanyam ka adi mbŭh dog miratak yŭn simanya anŭ, nimun adi mbŭh dog nuris darŭm surat anŭ. Ka sopŭrŭg daya bijanji an sita simanya anŭ. 4 Komŭnŭ Josiah mritah Imam Bās Hilkiah, imam imam adi pinurung-i, ngga bara adi tukang jaga di tiban Ramin TUHAN bada piruah sopŭrŭg kayuh adi dog pakai ngga nyambah Baal so darŭm Ramin TUHAN, tibudo tapa Asherah, ngga tibudo tibudo bitang. Raja badang sopŭrŭg kayuh anŭ di sapa kupo sindŭk rubān Kidron, ka komŭnŭ taban dabu-i ka Bethel. 5 Ayŭh taran so kraja sopŭrŭg imam adi raja raja Judah ko garar bada jugan sadis di tunduh mija mija-sambah adat karŭm di kupo kupo Judah ka di tarun tarun sindŭk Jerusalem -- sopŭrŭg imam adi jugan sadis ka Baal, ka batŭh andu, buran, ong ong bŭkŭn di rangit, samŭn bitang bitang. 6 Ayŭh kadi so Ramin TUHAN tandā pinatŭng tapa Asherah, taban-i ruah so kupo di ka rubān Kidron, badang-i, nginges ŭbŭ-i bada jadi dabu, ka nabur-i di kubur-ratus. 7 Ayŭh nyirubuh birit birit di Ramin TUHAN adi yŭn bara sundar rŭŭ. (Diginŭ inŭh bara dayung nanun piraka adi dog pakai ngga nyambah Asherah.) 8 Ayŭh taban ka Jerusalem imam imam so kupo kupo Judah, ka di ndi tarun tarun tana rais ayŭh nyembar mija mija-sambah adi yŭn ngara jugan sadis. Ayŭh nyirubuh gŭh mija mija-sambah adi dog nitah yŭn umot-kambing sindŭk tiban adi dog pijog Joshua, adi gabenor kupo, tura ka bait tiban-bās adi so daya mŭrŭt kupo. 9 Bara imam anŭ dŭh dog nyibandar nyiraja di Ramin TUHAN, pak siŭn man ruti dŭh-biragi adi dog nitah yŭn dingan ngara adi samah bara imam. 10 Raja Josiah nyembar gŭh Topheth, tarun yŭn bisambah adat karŭm di Rubān Hinnom, isa daya dŭh dapŭd nyadis anak dari bait anak dayung ngara ndu sadis badang ka tapa Molech. 11 Ayŭh kadi gŭh kuda kuda adi bara raja Judah ko nitah yŭn nyambah batŭh andu, ka badang krita krita kuda adi dog pakai yŭn bisambah anŭ. (Sopŭrŭg anŭ agi dog nyikŭn di badag Ramin TUHAN, sindŭk tiban ka dŭh jo so birit adi yŭn Nathan Melech, pinurung adi bās pangkat, rŭŭ.) 12 Mija mija-sambah adi raja raja Judah muko pijog di tibung istana nyirungan birit birit Raja Ahaz, Raja Josiah nyirubuh, samŭn mija mija-sambah adi dog pijog Raja Manasseh di duwŭh badag Ramin TUHAN; ayŭh pirandŭk mija mija-sambah anŭ ka taran-i ka Rubān Kidron. 13 Josiah nyembar mija-sambah adi Raja Solomon pijog di timor Jerusalem, tura ka siratan Sandah Kanā, adi ngga nyambah tibudo tibudo adi sipŭ anŭ -- Astart adi tapa tapa Sidon, Chemosh adi tapa Moab, ka Molech adi tapa Ammon. 14 Raja Josiah mapar bada asur uros uros batuh pirapu', nyirubuh tandā tandā pinatŭng tapa Asherah, ka tana adi yŭn ngara dog pijog ayŭh nambun ngga turang turang manusia. 15 Josiah nyirubuh gŭh tarun yŭn bisambah di Bethel adi dog pijog Raja Jeroboam anak Nebat, adi taban Israel bidosa. Josiah nyirubuh mija-sambah, pirandŭk batuh-i, ka mupu-i bada jadi dabu; ayŭh badang gŭh uros gayŭn Asherah. 16 Komŭnŭ Josiah tingga bait tauh-i ka kiris kada kubur di sandah; ayŭh bada turang turang dog kadi so darŭm kubur ka badang-i di tunduh mija-sambah. Simŭnŭ ayŭh nyembar mija-sambah anŭ, pingandai adi nabi muko ninjau jah di tika gawai kan Raja Jeroboam mijog sindŭk mija-sambah anŭ. Raja Josiah tingga bait tauh-i ka kiris kubur nabi anŭ adi ko ninjau sakanŭ. 17 “Kubur asi anŭ?” ayŭh siken. Bara daya Bethel nam, “Anŭ kubur nabi adi mandŭg so Judah adi ko ninjau kayuh adi kaam ndai di mija-sambah ati.” 18 “Dŭhnyah ngaso-i,” Josiah nang. “Turang-i dŭh siŭn dog mindah.” Jadi turang-i dŭh dog mindah, ka simŭnŭ gŭh turang nabi adi mandŭg so Samaria. 19 Di barang kupo di Israel Raja Josiah nyirubuh sopŭrŭg tarun yŭn bisambah adat karŭm adi ko dog pijog raja raja Israel, adi ko kinuas TUHAN. Ayŭh ndai di sopŭrŭg mija-sambah anŭ nimun adi mbŭh-i ndai di dudu anŭ di Bethel. 20 Ayŭh siŭ sopŭrŭg imam adat karŭm di tunduh mija-sambah adi yŭn ngara nyiraja, ka ayŭh badang turang manusia di barang mija-sambah. Komŭnŭ ayŭh pari ka Jerusalem. 21 Raja Josiah mritah bara daya bada sita gawai Paska ngga kibās TUHAN adi Tapa ngara, nanyam ka adi mbŭh dog nuris darŭm surat simanya. 22 Gi-mating Paska mun anŭ dog sita tadŭ tadŭ raja di Israel bait di Judah, so jaman akim mritah Israel. 23 Ka madin meh, di sawa adi simŭng mai darŭm pinyipritah Josiah, Paska dog sita di Jerusalem. 24 Ngga bada pagŭng ukum ukum-adat adi dog nuris darŭm surat adi Imam Bās mbŭh dapŭd di Ramin TUHAN, Raja Josiah kadi so Jerusalem ngga so kada tarun yŭn di Judah sopŭrŭg daya adi pandai minyu ngga simangi daya adi mbŭh kabŭs ka ngara adi pandai kidaan nasip, ka sopŭrŭg tapa rawang, tibudo tibudo, ngga sopŭrŭg kayuh pakai bisambah adat karŭm. 25 Diŭ so ayŭh mating raja mun ayŭh, adi bituan di TUHAN ngga siabo asŭng-i, ngga siabo pikir kira-i, ka ngga siabo tungang-i, tunda sopŭrŭg Ukum-adat Moses. Ripas ayŭh mating gŭh mun ayŭh. 26 Pak baji TUHAN adi keya ka apui mbŭh bijagu re nyatŭk Judah amai kayuh adi Raja Manasseh mbŭh ndai, ka madin baji anŭ gibayuh pura. 27 TUHAN nang, “Aku re ndai di Judah kayuh adi Aku muko ndai di Israel: Aku re taran daya Judah so tarun tana adi Aku muko nggen di ngara, ka Aku re nyipunok Jerusalem, kupo adi Aku mien, ngga Ramin Ku, tarun yŭn adi ko Aku nang tarun yŭn Aku patut dog nyambah.” 28 Sopŭrŭg pingandai Raja Josiah adi bŭkŭn agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah. 29 Sitadŭn Josiah jadi raja, Raja Neco so Egypt taban bara soldadu ka Yang Euphrates bada turung raja-empaya Assyria. Raja Josiah suba pirŭŭ bara soldadu Egypt di Megiddo pak adŭp-i dog siŭ. 30 Bara pinurung-i na tadang-i di krita kuda ka taban-i pari ka Jerusalem, di yŭn-i dog kubur di kubur raja. Daya Judah mien Joahaz anak Josiah ka nginyo ayŭh jadi raja. 31 Joahaz mbŭh 23 sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja di Judah. Ayŭh mritah di Jerusalem taruh buran. Sindŭ-i inŭh Hamutal, anak dayung Jeremiah so kupo Libnah. 32 Tunda suto danding bara tayung babuk-i, ayŭh bidosa rawan TUHAN. 33 Pinyipritah-i mungan kan Raja Neco so Egypt tambit ayŭh jadi daya-takap di Riblah, di tarun tana Hamath, ka bada Judah bayar 3, 400 kilogram pirak ngga 34 kilogram mas ndu takŭd. 34 Raja Neco bada Eliakim anak Josiah jadi raja di Judah gati Josiah, ka nukar dŭn-i jadi Jehoiakim. Joahaz dog taban Raja Neco ka Egypt, ka diginŭ ayŭh kabŭs. 35 Raja Jehoiakim sun suke so bara daya nanyam tungang daya nggen, ngga nyukup kiang adi ngga bayar takŭd yŭn raja di Egypt. 36 Jehoiakim mbŭh 25 sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja di Judah. Ayŭh mritah di Jerusalem simŭng ndi sawa. Sindŭ-i inŭh Zebidah, anak Pedaiah so kupo Rumah. 37 Tunda suto danding bara tayung babuk-i, Jehoiakim bidosa rawan TUHAN.

2 Raja 24

1 Sitadŭn Jehoiakim jadi raja, Raja Nebuchadnezzar so Babylonia nyerang Judah, ka sitŭkŭd taruh sawa Jehoiakim dog takan nundok di pinyipritah-i. Komŭnŭ ayŭh rawan Nebuchadnezzar. 2 TUHAN pait pirupak adi bisinyata so Babylonia, Syria, Moab, ngga Ammon bada rawan Jehoiakim yŭn pirabur Judah, nanyam adi mbŭh TUHAN nang so baba urun-I bara nabi. 3 Kayuh anŭ jadi simŭnŭ nanyam ka pinganang TUHAN, ngga taran daya Judah so tarun tana adi-I mbŭh nggen di ngara, sabab sopŭrŭg dosa adi Raja Manasseh mbŭh ndai, 4 ka rabis-i sabab sopŭrŭg daya adi dŭh sarah adi-i ko siŭ. TUHAN dŭh dapŭd apun Manasseh amai sarah-i anŭ. 5 Barang masam pingandai Jehoiakim adi bŭkŭn agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah. 6 Jehoiakim kabŭs, ka anak-i Jehoiachin gati ayŭh jadi raja. 7 Raja Egypt ngga bara soldadu-i dŭh tia ruah so Egypt di biperang dinge, sabab raja Babylonia madin mbŭh nguasa sopŭrŭg tarun tana adi muko dog dapu Egypt, so Yang Euphrates ndŭg baat tana Egypt. 8 Jehoiachin mbŭh simŭng mai sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja di Judah. Ayŭh mritah di Jerusalem taruh buran. Sindŭ-i inŭh Nehushta, anak dayung Elnathan so Jerusalem. 9 Tunda suto danding sama-i, Jehoiachin bidosa rawan TUHAN. 10 Di jaman pinyipritah-i bara soldadu Babylonia, dog nguru bara pingubak soldadu Nebuchadnezzar, nyerang Jerusalem ka nyikapung-i. 11 Adŭp Nebuchadnezzar mandŭg ka Jerusalem di tika kupo anŭ dog nyikapung, 12 ka Raja Jehoiachin, ayō sindŭ-i, anak anak dari-i, bara pingubak-i, ka sopŭrŭg pinurung-i di istana, nyerah adŭp ngara ka daya Babylonia. Di sawa adi mai darŭm pinyipritah-i, Nebuchadnezzar nakap Jehoiachin jadi daya-takap 13 ka taban bu ka Babylonia sopŭrŭg rata adi darŭm Ramin TUHAN ka adi darŭm istana. Nanyam adi muko TUHAN diŭ kidaan, Nebuchadnezzar pirusak sopŭrŭg pingakas mas adi Raja Solomon ndai yŭn pakai di Ramin TUHAN. 14 Nebuchadnezzar taban bara daya Jerusalem ngga bu jadi daya-takap, sopŭrŭg anak raja, ka sopŭrŭg pinguru; 10, 000 naan prungun ngara. Ayŭh taban ngga bu gŭh bara tukang adi pandai, samŭn tukang basi, tingge kaŭs-i daya adi sirata di Judah. 15 Nebuchadnezzar taban Jehoiachin ka Babylonia jadi daya-takap, samŭn sindŭ Jehoiachin, bara sawŭn-i, bara pinurung-i, ka bara daya bās di Judah. 16 Nebuchadnezzar taban ngga bu sopŭrŭg daya adi pandai ka Babylonia, 7, 000 prungun ngara, ka 1, 000 tukang adi pandai, samŭn bara tukang basi. Sopŭrŭg ngara inŭh daya adi tagap bake, dapŭd jadi soldadu. 17 Nebuchadnezzar bada Mattaniah, adi tua Jehoiachin, jadi raja di Judah ka nukar dŭn-i jadi Zedekiah. 18 Zedekiah mbŭh 21 sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja di Judah. Ayŭh mritah di Jerusalem simŭng ndi sawa. Sindŭ-i inŭh Hamutal, anak Jeremiah so kupo Libnah. 19 Raja Zedekiah bidosa rawan TUHAN, mun Raja Jehoiakim. 20 TUHAN mbŭh ruai baji di daya di Jerusalem ngga di Judah, jadi Ayŭh dŭh tia piduri ngara.

2 Raja 25

1 Zedekiah rawan Raja Nebuchadnezzar so Babylonia, jadi Nebuchadnezzar mandŭg ngga sopŭrŭg bara soldadu-i ka nyerang Jerusalem di andu adi simŭng darŭm buran simŭng di sawa adi prii darŭm pinyipritah Zedekiah. Ngara bibari di sapa kupo, pijog sindung sindung ngga nyikapung-i, 2 ka nyikapung-i ndŭg sawa adi simŭng ndi darŭm pinyipritah Zedekiah. 3 Di andu adi prii darŭm buran pat sawa anŭ, di tipuh apag adi bisā ndŭg ka daya dŭh biyŭn kayuh man, 4 pinganyu miratos sindung kuta kupo. Sunggu bara daya Babylonia kirurung kupo, sopŭrŭg soldadu bu singarŭm. Ngara bu so teya raja, ka ruah so tiban-bās adi di asah duwŭh sindung anŭ, ka bu nuju Rubān Jordan. 5 Pak bara soldadu Babylonia tadak Raja Zedekiah, nakap ayŭh di rabak sindŭk Jericho, ka sopŭrŭg soldadu-i tagan ayŭh. 6 Zedekiah dog taban ka yŭn Raja Nebuchadnezzar, di kupo Riblah, ka diginŭ Nebuchadnezzar miratak ukum di tunduh ayŭh. 7 Di sirung jawin adŭp Zedekiah, anak anak dari-i dog siŭ. Komŭnŭ Nebuchadnezzar bada ruwang batŭh Zedekiah dog kadi, muak ayŭh ngga parik basi, ka taban ayŭh ka Babylon. 8 Di andu adi ju darŭm buran rimŭh darŭm sawa adi prii darŭm pinyipritah Nebuchadnezzar so Babylonia, Nebuzaradan adi tukang pitayan raja ka adi pingibās soldadu-i, mŭrŭt Jerusalem. 9 Ayŭh sigot Ramin TUHAN, istana, ngga ramin ramin bara daya adi bās di Jerusalem, 10 ka bara soldadu-i nyirubuh sindung sindung kupo. 11 Komŭnŭ Nebuzaradan taban bu ka Babylonia bara daya adi dŭm di kupo, bara tukang adi pandai, samŭn ngara adi muko nyerah adŭp-i jadi soldadu Babylonia. 12 Pak ayŭh kidŭm di Judah kada ngara adi siabo sirata, adi dŭh biyŭn buat-rata, ka bada ngara nyiraja di teya anggor ka di ŭmŭh. 13 Bara daya Babylonia pirandŭk tiang tiang bās timaga ka krita krita timaga adi di darŭm Ramin TUHAN, samŭn tibande tong timaga, ka ngara taban sopŭrŭg timaga ka Babylon. 14 Ngara taban ngga bu gŭh sanduk ngga bŭrŭh ŭbŭ adi dog pakai di tika pibisig mija-sambah, pingakas adi ngga sita prita, makuk ngga taŭ deya so sadis, ka makuk timaga yŭn badang kimanyan, ka sopŭrŭg pimakai adi bŭkŭn adi dog ndai so timaga, adi dog pakai ngga bisambah di Ramin TUHAN. 15 Ngara tambit barang masam kayuh adi dog ndai so mas ngga pirak, samŭn anak anak makuk ngga tipaku adi ngga taban bam apui. 16 Kayuh kayuh timaga adi Raja Solomon mbŭh ndai yŭn Ramin TUHAN -- tiang tiang bās, krita krita timaga, ngga tibande tong -- mbŭh raru bat re nŭŭh nimbang. 17 Duwŭh tiang bās anŭ brimun: barang tiang 8 mita bigatung, ka ubak tiang di tunduh-i, 1. 3 mita bigatung. Maning ubak ubak tiang anŭ agi radai timaga dog ngabuh ngga buwa delima adi dog ndai so timaga. 18 Nambah ka anŭ, Nebuzaradan, adi pingibās soldadu, taban ngga bu jadi bara daya-takap Seraiah adi Imam Bās, Zephaniah adi numbor duwŭh imam, ngga taruh naan pinurung adi pangkat baga di Ramin TUHAN. 19 So kupo ayŭh tambit pingibās adi ko nguasa bara soldadu, rimŭh naan daya adi gibabŭ agi di kupo adi tukang pitayan raja, ngga pinurung pingibās soldadu, adi tukang nguasa rekod soldadu, ngga 60 naan daya adi bŭkŭn adi bās pangkat-i. 20 Nebuzaradan taban ngara ka yŭn Raja Babylonia, adi di tika anŭ agi di kupo Riblah 21 di tarun tana Hamath. Diginŭ raja bada ngara dog kijera ka dog siŭ. Jadi simŭnŭ inŭh daya Judah dog taban ngga bu, ka dog taran so rais adŭp ngara. 22 Raja Nebuchadnezzar so Babylonia bada Gedaliah, anak Ahikam ka sukuh Shaphan, jadi gabenor di Judah, ka bada ayŭh tukang nguasa sopŭrŭg ngara adi gibayuh dog taban ngga bu ka Babylonia. 23 Kan bara pingubak soldadu Judea ngga bara soldadu adi gibayuh nyerah adŭp ngara dingah kayuh anŭ, ngara di bidapŭd ngga Gedaliah di Mizpah. Bara pingubak anŭ inŭh Ishmael anak Nethaniah, Johanan anak Kareah, Seraiah anak Tanhumeth, so kupo Netophah, ngga Jezaniah so Maacah. 24 Gedaliah nang di ngara, “Dŭhnyah taru di bara pingibās Babylonia. Rŭŭ di tarun tana ati, bituan di raja Babylonia, ka angān dŭh re mani mani.” 25 Pak darŭm buran adi ju sawa anŭ, Ishmael, anak Nethaniah ka sukuh Elishama, adi asar raja, di ka Mizpah ngga simŭng naan daya, nyerang Gedaliah ka siŭ ayŭh. Ayŭh siŭ gŭh daya daya Israel samŭn daya daya Babylonia adi agi diginŭ ngga ayŭh. 26 Komŭnŭ sopŭrŭg daya Israel, kaya bait sirata, samah ngga bara pingubak soldadu, bu di ka Egypt, sabab ngara taru daya Babylonia. 27 Di sawa adi ngga-i jadi raja Babylonia, Evilmerodach mandis ngga Jehoiachin adi raja Judah ka pirupas ayŭh so ramin jer. Kayuh anŭ jadi di andu adi 27 darŭm buran simŭng duwŭh di sawa adi 37 ripas Jehoiachin mbŭh dog taban ngga bu jadi daya-takap. 28 Evilmerodach kana ngga ayŭh, ka nggen di ayŭh pangkat adi rabis bās so anŭ adi-i nggen di raja raja adi bŭkŭn adi samah dog taran ngga ayŭh di Babylonia. 29 Jadi Jehoiachin dog nyibandar dŭh tia nēn piraka-i adi-i nēn di ramin jer ka sitŭkŭd umbur-i ari sua guru man ayō raja. 30 Barang andu, sitŭkŭd ayŭh babŭ udip, ayŭh ari dog nggen duit ngga miris biranja yŭn adŭp-i.

1 Kronikel 1

1 Adam inŭh sama Seth, Seth inŭh sama Enosh, Enosh inŭh sama Kenan, 2 Kenan inŭh sama Mahalalel, Mahalalel inŭh sama Jared. 3 Jared inŭh sama Enoch, adi sama Methuselah; Methuselah inŭh sama Lamech, 4 adi sama Noah. Noah biyŭn taruh madis anak dari: Shem, Ham, ngga Japheth. 5 Bara anak dari Japheth inŭh Gomer, Magog, Madai, Javan, Tubal, Meshech, ngga Tiras -- adi tayung-babuk bara daya adi tarik dŭn ngara. 6 Bara sesang Gomer inŭh daya Ashkenaz, daya Riphath, ngga daya Togarmah. 7 Bara sesang Javan inŭh daya Elishah, daya Elishah, daya Spain, daya Cyprus, ngga daya Rhodes. 8 Bara anak dari Ham inŭh Cush, Egypt, Libya, ngga Canaan. Ngara inŭh tayung-babuk bara daya adi tarik dŭn ngara. 9 Bara sesang Cush inŭh daya Seba, Havilah, Sabtah, Raamah, ngga Sabteca. Bara sesang Raamah inŭh daya Sheba ngga Dedan. 10 (Cush biyŭn ndi anak dari dŭn Nimrod, adi sibungas pinyerang adi timagah darŭm ong.) 11 Bara sesang Egypt inŭh daya Lydia, daya Anam, daya Lehab, daya Naphtuh, 12 daya Pathrus, daya Casluh, ngga daya Crete (adi so daya Philistine timbur). 13 Anak anak dari Canaan inŭh: Sidon, adi anak pinuai, ngga Heth. Ngara inŭh tayung-babuk bara daya adi tarik dŭn ngara. 14 Canaan gŭh tayung-babuk daya Jebus, daya Amor, daya Girgash, 15 daya Hivi, daya Arki, daya Sini, 16 daya Arvad, daya Zemar, ngga daya Hamath. 17 Anak anak dari Shem inŭh Elam, Asshur, Arpachshad, Lud, Aram, Uz, Hul, Gether, ka Meshek. Ngara inŭh tayung-babuk bara daya adi tarik dŭn ngara. 18 Arpachshad inŭh sama Shelah, adi sama Eber. 19 Eber biyŭn duwŭh madis anak dari; ndi naan dŭn Peleg, sabab di jaman anŭ bangsa bangsa di ong mbŭh tibarai, ka sianŭ ndi dog kadŭn Joktan. 20 Bara sesang Joktan inŭh bara daya Almodad, daya Sheleph, daya Hazarmaveth, daya Jerah, 21 daya Hadoram, daya Uzal, daya Diklah, 22 daya Ebal, daya Abimael, daya Sheba, 23 daya Ophir, daya Havilah ngga daya Jobab. 24 Taris rawang so Shem ndŭg Abram inŭh simuti: Shem, Arpachshad, Shelah, 25 Eber, Peleg, Reu, 26 Serug, Nahor, Terah, 27 ka Abram (adi dog kadŭn gŭh Abraham). 28 Abraham biyŭn duwŭh madis anak dari, Isaac ngga Ishmael. 29 Bara anak dari Ishmael jadi bara pingubak simŭng duwŭh tibaran-asar: Nebaioth (adi tarik dŭn anak pinuai dari Ishmael), Kedar, Adbeel, Mibsam, 30 Mishma, Dumah, Massa, Hadad, Tema, 31 Jetur, Naphish, ka Kedemah. 32 Abraham biyŭn ndi naan dayung nyikŭn dŭn Keturah, adi biranak yŭn-i nŭm madis anak dari: Zimran, Jokshan, Medan, Midian, Ishbak, ka Shuah. Jokshan biyŭn anak anak dari: Sheba ngga Dedan. 33 Midian biyŭn rimŭh anak dari: Ephah, Epher, Hanoch, Abida, ngga Eldaah. 34 Anak Abraham Isaac biyŭn duwŭh madis anak dari, Esau ngga Jacob. 35 Bara anak Esau inŭh Eliphaz, Reuel, Jeush, Jalam, ka Korah. 36 Eliphaz jadi babuk bara tibaran-asar ati: Teman, Omar, Zephi, Gatam, Kenaz, Timna, ngga Amalek. 37 Ka Reuel jadi babuk bara tibaran-asar Nahath, Zerah, Shammah, ka Mizzah. 38-42 Tibirik daya-asar Edom inŭh mandŭg so ngara ati adi bara anak Seir: Lotan, adi babuk bara manak Hori ngga Homam. (Lotan biyŭn sude dayung dŭn Timna.) Shobal, adi babuk bara manak Alvan, Manahath, Ebal, Shephi, ngga Onam. Zibeon, adi biyŭn duwŭh madis anak dari, Aiah ngga Anah. Anah inŭh sama Dishon, ka Dishon inŭh babuk bara manak Hamran, Eshban, Ithran, ngga Cheran. Ezer, adi babuk bara manak Bilhan, Zaavan, ngga Jaakan. Dishan, adi babuk bara manak Uz ngga Aran. 43-50 Ati inŭh bara raja adi bigati gati mritah di tarun tana Edom, di jaman Israel gibayuh biyŭn raja: Bela anak Beor so Dinhabah Johab anak Zerah so Bozrah Husham so utung rais Teman Hadad anak Bedad so Avith (ayŭh ngarah bara daya Midia di perang di rais Moab) Samlah so Masrekah Shaul so Rehoboth-di-tunduh-piin-Sungi Baal Hanan anak Achbor Hadad so Pau (sawŭn-i Mehetabel, anak dayung Matred ka sukuh Mezahab) 51 Daya Edom pape jadi bara tibaran-asar ati: Timna, Alvah, Jetheth, 52 Oholibamah, Elah, Pinon, 53 Kenaz, Teman, Mibzar, 54 Magdiel, ka Iram.

1 Kronikel 2

1 Jacob biyŭn simŭng duwŭh madis anak dari: Reuben, Simeon, Levi, Judah, Issachar, Zebulun, 2 Dan, Joseph, Benjamin, Naphtali, Gad, ngga Asher. 3 Judah biyŭn rimŭh madis anak dari. So sawŭn-i Bathshua, adi daya Canaan, ayŭh biyŭn taruh madis anak dari: Er, Onan, ngga Shelah. Anak pinuai-i, Er, mbŭh ruai arap, ka sabab anŭ TUHAN siŭ ayŭh. 4 So iban-i adi dayung Tamar, Judah biyŭn duwŭh madis dinge anak dari, Perez ngga Zerah. 5 Perez biyŭn duwŭh madis anak dari, Hezron ngga Hamul. 6 Jurud-i Zerah biyŭn rimŭh madis anak dari: Zimri, Ethan, Heman, Calcol ngga Darda. 7 Achan, adi anak dari Carmi, ndi naan so bara sesang Zerah, taban pinyirusag ka Israel darŭm ayŭh nyikŭn kayuh sirapas adi mbŭh dog nitah yŭn Tapa. 8 Ethan biyŭn ndi anak dari, Azariah. 9 Hezron biyŭn taruh madis anak dari: Jerahmeel, Ram, ngga Caleb. 10 Taris rawang so Ram ndŭg Jesse agi simuti: Ram, Amminadab, Nahshon (daya adi traŭn so tibaran-asar Judah), 11 Salmon, Boaz, 12 Obed, ka Jesse. 13 Jesse biyŭn ju madis anak dari: nyusud ngara nanyam ka umbur: Eliab, Abinadab, Shammah, 14 Nethanel, Raddai, 15 Ozem, ka David. 16 Ayŭh biyŭn duwŭh madis anak dayung, Zeruiah ngga Abigail. Anak dayung Jesse adi dŭn Zeruiah biyŭn taruh madis anak dari: Abishai, Joab, ka Asahel. 17 Anak dayung Jesse anŭ ndi adi dŭn Abigail banŭh Jether, sesang Ishmael, ka ngara biyŭn ndi anak dari dŭn Amasa. 18 Caleb anak Hezron sawŭn Azubah ka biyŭn ndi anak dayung dŭn Jerioth. Ayŭh biyŭn taruh madis anak dari: Jesher, Shobab, ka Ardon. 19 Ripas pinyikabŭs Azubah, Caleb sawŭn Ephrath, ka ngara biyŭn ndi anak dari adi dŭn Hur. 20 Anak dari Hur inŭh Uri, ka sukuh dari-i inŭh Bezalel. 21 Kan Hezron mbŭh 60 sawa umbur-i, ayŭh sawŭn anak dayung Machir adi jurud Gilead. Ngara biyŭn ndi anak dari dŭn Segub, 22 ka Segub biyŭn ndi anak dari dŭn Jair. Jair mritah 23 kupo darŭm tarun tana Gilead. 23 Pak pritah Geshur ngga Aram ngarah 60 kupo diginŭ, samŭn anak anak kupo Jair ngga Kenath, ngga kupo kupo adi sindŭk anŭ. Sopŭrŭg daya adi rŭŭ diginŭ inŭh bara sesang Machir, adi sama Gilead. 24 Ripas Hezron kabŭs, anak-i Caleb sawŭn Ephrath, adi uban sama-i. Ngara duwŭh biyŭn ndi anak dari dŭn Ashhur, adi pijog kupo Tekoa. 25 Jerahmeel, adi anak pinuai dari Hezron, biyŭn rimŭh madis anak dari: Ram adi pinuai, Bunah, Oren, Ozem, ngga Ahijah. 26-27 Ram biyŭn taruh madis anak dari: Maaz, Jamin, ngga Eker. Jerahmeel biyŭn sawŭn adi bŭkŭn, adi dŭn Atarah, ka ngara biyŭn ndi anak dari dŭn Onam. 28 Onam biyŭn duwŭh madis anak dari, Shammai, ngga Jada, ka Shammai gŭh biyŭn duwŭh madis anak dari, Nadab ngga Abishur. 29 Abishur sawŭn dayung dŭn Abihail, ka ngara biyŭn duwŭh madis anak dari, Ahban ngga Molid. 30 Jurud Abishur adi dŭn Nadab biyŭn duwŭh madis anak dari, Seled, ngga Appaim, pak Seled kabŭs ka dŭh biyŭn anak dari. 31 Appaim inŭh sama Ishi, Ishi inŭh sama Sheshan, ka Sheshan inŭh sama Ahlai. 32 Jada, adi jurud Shammai, biyŭn duwŭh madis anak dari, Jether ngga Jonathan, pak Jether kabŭs ka dŭh biyŭn anak dari. 33 Jonathan biyŭn duwŭh madis anak dari, Peleth ngga Zaza. Sopŭrŭg ngara inŭh sesang Jerahmeel. 34 Sheshan dŭh biyŭn anak dari, adŭ-i anak anak dayung. Ayŭh biyŭn ndi daya-gaji adi daya Egypt, dŭn Jarha. 35 Di Jarha ayŭh nggen ndi naan anak dayung-i ndu sawŭn, ka ngara biyŭn ndi anak dari dŭn Attai. 36 Susud taris rawang so Attai ndŭg Elishama inŭh simuti: Attai, Nathan, Zabad, 37 Ephlal, Obed, 38 Jehu, Azariah, 39 Helez, Eleasah, 40 Sismai, Shallum, 41 Jekamiah, ka Elishama. 42 Anak pinuai dari Caleb, adi jurud Jerahmeel inŭh Mesha. Mesha inŭh sama Ziph. Ziph inŭh sama Mareshah adi sama Hebron. 43 Hebron biyŭn pat madis anak dari: Korah Tappuah, Rekem, ka Shema. 44 Shema inŭh sama Raham ka babai Jorkeam. Rekem adi jurud Shema inŭh sama Shammai, 45 adi sama Maon, ka Maon sama Bethzur. 46 Caleb biyŭn ndi naan dayung nyikŭn dŭn Ephah. Ka Ephah biranak yŭn-i taruh madis anak dari dinge: Haran, Moza, ngga Gazez. Haran gŭh biyŭn ndi anak dari dŭn Gazez. 47 (Ndi naan daya adi dŭn Jahdai biyŭn nŭm madis anak dari: Regem, Jotham, Geshan, Pelet, Ephah, ka Shaaph.) 48 Caleb biyŭn dayung nyikŭn adi bŭkŭn, Maacah, adi biranak yŭn-i duwŭh madis anak dari: Sheber ngga Tirhanah. 49 Ripas anŭ ayŭh biranak duwŭh madis dinge anak dari: Shaaph, adi pijog kupo Madmannah; ka Shevah, adi pijog kupo Machbenah ngga Gibea. Nambah ka anŭ, Caleb biyŭn ndi anak dayung dŭn Achsah. 50 Ngara ati gŭh bara sesang Caleb: Hur inŭh anak pinuai Caleb ngga sawŭn-i Ephrath. Anak Hur adi dŭn Shobal pijog kupo Kiriath Jearim, 51 anak dari-i adi numbor duwŭh adi dŭn Salma pijog kupo Bethlehem, ka anak-i adi numbor taruh adi dŭn Hareph pijog kupo Bethgader. 52 Shobal adi pijog kupo Kiriath Jearim, inŭh babuk daya Haroeh, sitangah bara daya adi rŭŭ di kupo Menuhoth, 53 ka ati inŭh bara manak adi rŭŭ di Kiriath Jearim: daya Ithri, daya Puthi, daya Shumath, ngga daya Mishra. (Daya adi rŭŭ di kupo Zorah ngga kupo Eshtaol inŭh bara manak anŭ.) 54 Salma, adi pijog kupo Bethlehem, inŭh babuk daya Netophath, daya Atroth Beth Joab, ngga daya Zor, adi ndi so so-duwŭh manak adi rŭŭ di Manahath. 55 (Manak bara daya adi pandai nuris ka pandai kopi surat rŭŭ di kupo Jabez: daya Tirath, daya Shimeath, ngga daya Sucath. Ngara inŭh daya Ken adi mbŭh banan sawan ngga daya Rechab.)

1 Kronikel 3

1-3 Ati inŭh susud, nanyam ka umbur ngara, bara anak David adi dog biranak yŭn-i di Hebron: Amnon, ka sindŭ-i Ahinoam so JezreelDaniel, ka sindŭ-i Abigail so CarmelAbsalom, ka sindŭ-i Maacah adi anak raja Talmai so GeshurAdonijah, ka sindŭ-i HaggithShephatiah, ka sindŭ-i AbitalIthream, ka sindŭ-i Eglah 4 So-nŭm ngara anŭ dog biranak di Hebron sitadŭn ju sawa sitangah David mritah diginŭ. Di Jerusalem ayŭh mritah sitŭkŭd 33 sawa, 5 ka diginŭ bagŭ anak dari dog biranak yŭn-i. Sawŭn-i Bathsheba, anak Ammiel, biranak yŭn-i pat madis anak dari: Shimea, Shobab, Nathan, ngga Solomon. 6 Ayŭh biyŭn prii madis anak dari adi bŭkŭn: Ibhar, Elishua, Elpelet, 7 Nogah, Nepheg, Japhia, 8 Elishama, Eliada, ngga Eliphelet. 9 Nambah sopŭrŭg anak dari-i anŭ, David biyŭn gŭh anak anak dari so dayung dayung nyikŭn-i. Ayŭh biyŭn gŭh anak dayung, Tamar. 10 Ati inŭh susud taris sesang Raja Solomon, nyusud so sama ndŭg anak: Solomon, Rehoboam, Abijah, Asa, Jehoshaphat, 11 Jehoram, Ahaziah, Joash, 12 Amaziah, Uzziah, Jotham, 13 Ahaz, Hezekiah, Manasseh, 14 Amon, ngga Josiah. 15 Josiah biyŭn pat madis anak dari: Johanan, Jehoiakim, Zedekiah, ngga Joahaz. 16 Jehoiakim biyŭn duwŭh madis anak dari: Jehoiachin ngga Zedekiah. 17 Ati inŭh bara sesang Raja Jehoiachin, adi dog tambit daya Babylonia jadi daya-takap. Jehoiachin biyŭn ju madis anak dari: Shealtiel, 18 Malchiram, Pedaiah, Shenazzar, Jekamiah, Hoshama, ngga Nedabiah. 19 Pedaiah biyŭn duwŭh madis anak dari: Zerubbabel ngga Shimei. Zerubbabel inŭh sama duwŭh madis anak dari: Meshullam ngga Hananiah, ka ndi anak dayung dŭn Shelomith. 20 Zerubbabel biyŭn rimŭh madis dinge anak dari adi bŭkŭn: Hashubah Ohel, Berechiah, Hasadiah, ngga Jushab Hesed. 21 Hananiah biyŭn duwŭh madis anak dari, Pelatiah ngga Jeshaiah. Jeshaiah inŭh sama Rephaiah adi sama Arnan, Arnan sama Obadiah, Obadiah sama Shecaniah. 22 Shecaniah biyŭn ndi anak dari dŭn Shemaiah, ka rimŭh sukuh dari: Hattush, Igal, Bariah, Neariah, ngga Shaphat. 23 Neariah biyŭn taruh madis anak dari: Elioenai, Hizkiah, ngga Azrikam. 24 Elioenai biyŭn ju madis anak dari: Hodaviah, Eliashib, Pelaiah, Akkub, Johanan, Delaiah, ngga Anani.

1 Kronikel 4

1 Ati inŭh kada so sesang Judah: Perez, Hezron, Carmi, Hur, ngga Shobal. 2 Shobal inŭh sama Reaiah, Reaiah sama Jahath, Jahath sama Ahumai ngga Lahad, adi babuk daya adi rŭŭ di Zorah. 3-4 Hur inŭh anak pinuai Caleb ngga sawŭn-i Ephrath, ka sesang-i inŭh adi pijog kupo Bethlehem. Hur biyŭn taruh madis anak dari: Etam, Penuel, ngga Ezer. Etam biyŭn taruh madis anak dari: Jezreel, Ishma, ngga Idbash, ka ndi anak dayung dŭn Hazzelelponi. Penuel pijog kupo Gedor, ka Ezer pijog kupo Hushah. 5 Ashhur, adi pijog kupo Tekoa, biyŭn duwŭh sawŭn: Helah ngga Naarah. 6 Ayŭh ngga Naarah biyŭn pat madis anak dari; Ahuzzam, Hepher, Temeni, ngga Haahashtari. 7 Ashhur ngga Helah biyŭn taruh madis anak dari: Zereth, Izhar, ngga Ethnan. 8 Koz inŭh sama Anub ngga Zobebah, ka babuk manak manak daya adi sesang Aharhel anak Harum. 9 Agi ndi naan daya dŭn Jabez, adi ruai dog stabi di rawang-i. Sindŭ-i kadŭn ayŭh Jabez, sabab pinyibranak-i mbŭh ruai mandam. 10 Jadi Jabez bidua ka Tapa Israel, “Nyiberkat aku, Tapa, ka nggen di aku bagŭ tana. Rŭŭ ngga aku ka pijo aku so kayuh adi arap adi bisa bada aku mandam.” Ka Tapa nggen di ayŭh kayuh adi-i mite. 11 Caleb, adi jurud Shuhah, biyŭn ndi anak dari adi dŭn Mehir. Mehir inŭh sama Eshton, 12 Eshton biyŭn taruh madis anak dari: Bethrapha, Paseah, ngga Tehinnah. Tehinnah inŭh adi pijog kupo Nahash. Sesang sesang ngara anŭ rŭŭ di Recah. 13 Kenaz biyŭn duwŭh madis anak dari: Othniel ngga Seraiah. Othniel biyŭn gŭh duwŭh madis anak dari: Hathath ngga Meonothai. 14 Meonothai inŭh sama Ophrah. Seraiah inŭh sama Joab, adi sibungas daya rŭŭ di Rubān Tukang, di yŭn sopŭrŭg daya adi pandai bitukang rŭŭ. 15 Caleb adi anak Jephunneh biyŭn taruh madis anak dari: Iru, Elah, ngga Naam. Ka Elah inŭh sama Kenaz. 16 Jehallelel biyŭn pat madis anak dari: Ziph, Ziphah, Tiria, ngga Asarel. 17-18 Ezrah biyŭn pat madis anak dari: Jether, Mered, Epher, ngga Jalon. Mered sawŭn Bithiah anak raja Egypt, ka ngara biyŭn ndi anak dayung dŭn Miriam, ka duwŭh anak dari dŭn Shammai ngga Ishbah. Ishbah pijog kupo Eshtemoa. Mered gŭh sawŭn ndi naan dayung so tibaran-asar Judah, ka ngara biyŭn taruh madis anak dari: Jered, adi pijog kupo Gedor; Heber, adi pijog kupo Soco; ka Jekuthiel, adi pijog kupo Zanoah. 19 Hodiah sawŭn jurud dayung Naham. Sesang ngara inŭh tayung-babuk manak Garm, adi rŭŭ di kupo Keilah, ka manak Maacath, adi rŭŭ di kupo Eshtemoa. 20 Shimon biyŭn pat madis anak dari: Amnon, Rinnah, Benhanan, ngga Tilon. Ishi biyŭn duwŭh madis anak dari: Zoheth ngga Benzoheth. 21 Shelah inŭh ndi naan so bara anak dari Judah. Er inŭh ndi naan so bara sesang-i, adi pijog kupo Lecah; Laadah, pijog kupo Mareshah; manak bara pinanun banang linen, adi rŭŭ di kupo Beth Ashbea; 22 Jokim ngga bara daya adi rŭŭ di kupo Cozeba; ka Joash ngga Saraph, adi sawŭn dayung dayung daya Moab ka komŭnŭ rŭŭ di Bethlehem. (Rekod ati dog tambit so rapi-surat adi raru amba.) 23 Ngara jadi daya adi tukang ndai priok di ribo kuasa raja adi rŭŭ di kupo Netaim ngga kupo Gederah. 24 Simeon biyŭn rimŭh madis anak dari: Nemuel, Jamin, Jarib, Zerah, ngga Shaul. 25 Anak Shaul inŭh Shallum, sukuh-i inŭh Mibsam, ka sukuh sit-i inŭh Mishma. 26 Komŭnŭ so Mishma taris sesang-i mūn ndŭg Hammuel, Zaccur, ngga Shimei. 27 Shimei biyŭn simŭng nŭm madis anak dari ka nŭm madis anak dayung, pak bara madis-i dŭh biyŭn bagŭ anak, ka tibaran-asar Simeon dŭh papah bagŭ mun tibaran-asar Judah. 28 Ndŭg jaman Raja David, sesang Simeon rŭŭ di kupo kupo ati: Beersheba, Moladah, Hazarshual, 29 Bilhah, Ezem, Tolad, 30 Bethuel, Hormah, Ziklag, 31 Beth Marcaboth, Hazarsusim, Bethbiri, ngga Shaaraim. 32 Ngara gŭh rŭŭ di rimŭh anak kupo adi bŭkŭn: Etam, Ain, Rimmon, Tochen, ngga Ashan, 33 ngga anak anak kupo adi maning tarun anŭ, jeh ndŭg kupo Baalath di siratan-barat. Ka anŭ inŭh rekod adi ngara nyikŭn pasar rawang rawang ngara samŭn tarun tana adi yŭn ngara rŭŭ. 34-38 Bara dari ati inŭh bara pinguru manak: Meshobab, Jamlech, Joshah anak Amaziah, Joel, Jehu (anak Joshibiah, Joshibiah anak Joshah, Joshah anak Seraiah, ka Seraiah anak Asiel), Elioenai, Jaakobah, Jeshohaiah, Asaiah, Adiel, Jesimiel, Benaiah, Ziza (adi anak Shiphi, ka Shiphi anak Allon, ka Allon sesang Jedaiah, Shimri, ngga Shemaiah). Sabab rawang ngara babŭ papah, 39 ngara matak ka barat ka mbŭh sindŭk kupo Gerar ka paan dāng kudip ngara di tarun tana kupai di bŭngŭn rubān di yŭn kupo anŭ mijog. 40 Ngara dapŭd bagŭ tarun tana mandis diginŭ adi sapa tarun tana rais adi pajam buang bamai. Daya adi ko rŭŭ diginŭ dawŭ-i inŭh daya Ham. 41 Di jaman pinyipritah Hezekiah adi Raja Judah, bara daya adi dog nyabŭt tejah mandŭg ka Gerar ka nyirubuh bari bari ngga bari-dawŭn daya adi rŭŭ diginŭ. Ngara pibu bara daya anŭ so nŭ ka adŭp ngara rŭŭ diginŭ sabab diginŭ bagŭ tarun-tana kupai yŭn biri ngara. 42 Rimŭh ratus naan adi bŭkŭn so tibaran-asar Simeon matak ka Edom di tura ka timor. Ngara dog nguru bara anak dari Ishi: Pelatiah, Neariah, Rephaiah, ngga Uzziel. 43 Diginŭ ngara siŭ bara daya Amalek adi dŭm, ka adŭp ngara so nganŭ rŭŭ diginŭ.

1 Kronikel 5

1 Ati inŭh bara sesang Reuben, adi pinuai ngara adi bara anak dari Jacob. (Sabab ayŭh agi raban ngga ndi naan dayung nyikŭn sama-i, hak yŭn anak pinuai mbŭh dog kadi so ayŭh ka dog nggen di Joseph. 2 Tibaran-asar Judah, inŭh adi jadi siabo bake ka adi piruah pimritah yŭn sopŭrŭg tibaran-asar.) 3 Reuben, adi anak pinuai Jacob, biyŭn pat madis anak dari: Hanoch, Pallu, Hezron ngga Carmi. 4-6 Ati inŭh bara sesang Joel so turap ndi ndŭg turap andi: Shemaiah, Gog, Shimei, Micah, Reaiah, Baal, ka Beerah adi pinguru tibaran-asar, adi Tiglath Pileser adi raja-empaya Assyria mbŭh nakap ka taban ngga bu jadi daya-takap. 7 Di rekod rawang agi simuti susud bara pinguru manak tibaran-asar Reuben: Jeiel, Zechariah, 8 ngga Bela, adi anak Azaz ka sukuh Shema, so manak Joel. Manak ati rŭŭ di tarun tana maning Aroer, ndŭg Nebo ngga Baal Meon di utara. 9 Ngara biyŭn raru bagŭ biri ngga sapi sapi di tarun tana Gilead; sabab anŭ meh ngara ngisi tarun tana anŭ ka mirarat jeh ka timor ndŭg tarun tana pajam adi bayah-i ndŭg Yang Euphrates. 10 Di jaman Raja Saul tibaran-asar Reuben nyerang daya Hagri, siŭ ngara darŭm biperang, ka ngisi tarun tarun tana ngara di parad tura ka timor Gilead. 11 Tibaran-asar Gad rŭŭ di parad tura ka utara Reuben di tarun tana Bashan jeh ndŭg Salecah di parad timor. 12 Joel inŭh babuk sibungas manak, ka Shaphan inŭh babuk manak adi numbor duwŭh. Janai ngga Shaphat inŭh babuk manak manak adi bŭkŭn di Bashan. 13 Bara adi bŭkŭn darŭm tibaran-asar anŭ mandŭg so ju manak ati: Michael, Meshullam, Sheba, Jorai, Jacan, Zia, ka Eber. 14 Ngara inŭh sesang Abihail anak Huri; tayung-babuk ngara inŭh: Abihail, Huri, Jaroah, Gilead, Michael, Jeshishai, Jahdo, Buz. 15 Ahi, anak Abdiel ka sukuh Guni, inŭh pingubak manak manak anŭ. 16 Ngara rŭŭ di tarun tana Bashan ngga Gilead, di kupo kupo diginŭ ka di ndi tarun tarun tana kupai Sharon. 17 (Dudu rekod ati dog nguruk di jaman Jotham adi raja Judah, ngga Jeroboam II adi raja Israel.) 18 Darŭm tibaran-asar Reuben, Gad ngga Manasseh Timor agi 44, 760 naan soldadu, adi mbŭh sukup pandai pakai pinangin, pedang ngga bawŭh panah. 19 Ngara matak di biperang rawan tibaran-asar Hagri, samŭn tibaran-asar Jetur, Naphish, ngga Nodab. 20 Ngara na pinyabah ngara di Tapa ka bidua mite turung so Ayŭh, ka Tapa nam dua ngara ka bada ngara manang rawan daya Hagri samŭn pambit ngara. 21 Ngara sirapas so pinganyu 50, 000 onta, 250, 000 biri, 2, 000 kaldi, ka nakap 100, 000 naan pinganyu. 22 Ngara siŭ bagŭ pinganyu, sabab perang anŭ mbŭh so ka pinyiraan Tapa. Ka ngara babŭ rŭŭ di tarun tana anŭ ndŭg ka andu adi ngga ngara dog taran so rais. 23 Daya Manasseh Timor rŭŭ di tarun tana Bashan ndŭg Baal Hermon, Senir, ngga Darŭd Hermon, jeh di utara, buang bara daya ngara daras papah. 24 Ngara ati inŭh bara pingubak manak manak ngara: Epher, Ishi, Eliel, Azriel, Jeremiah, Hodaviah, ka Jahdiel. Ngara inŭh soldadu pimagan, ka bara pinguru adi timagah darŭm manak manak ngara. 25 Pak ngara dŭh tŭtŭd di TUHAN adi Tapa tayung-babuk ngara. Ngara tagan Ayŭh ka nyambah tapa tapa bangsa adi Ayŭh mbŭh pibu so tarun tana anŭ. 26 Sabab anŭ meh Tapa bada Pul adi Raja-empaya Assyria (adi dog kadŭn gŭh Tiglath Pileser) nyerang rais ngara. Ayŭh taban bu tibaran-asar Reuben, Gad, ngga Manasseh Timor ka bada ngara rŭŭ di Halah, Habor, ka Hara, ka arong bŭngŭn Yang Gozan.

1 Kronikel 6

1 Levi biyŭn taruh madis anak dari: Gershon, Kohath, ngga Merari. 2 Kohath biyŭn pat madis anak dari: Amram, Izhar, Hebron, ngga Uzziel. 3 Amram biyŭn duwŭh madis anak dari, Aaron ngga Moses, ka ndi anak dayung dŭn Miriam. Aaron biyŭn pat madis anak dari: Nadab, Abihu, Eleazar, ngga Ithamar. 4 Bara sesang Eleazar so turap ndi ndŭg turap andi agi simuti: Phinehas, Abishua, 5 Bukki, Uzzi, 6 Zerahiah, Meraioth, 7 Amariah, Ahitub, 8 Zadok, Ahimaaz, 9 Azariah, Johanan, 10 Azariah (adi nyiraja di Ramin TUHAN adi Raja Solomon pijog di Jerusalem), 11 Amariah, Ahitub, 12 Zadok, Shallum, 13 Hilkiah, Azariah, 14 Seraiah, Jehozadak. 15 Raja Nebuchadnezzar taban bu Jehozadak samŭn bara daya Judah ka bara daya Jerusalem adi bŭkŭn kan TUHAN taran ngara ka rais bŭkŭn. 16 Levi biyŭn taruh madis anak dari: Gershon, Kohath, ngga Merari. 17 Barang naan ngara biyŭn anak anak dari: Gershon sama Libni ngga Shimei; 18 Kohath sama Amram, Izhar, Hebron, ngga Uzziel; 19 ka Merari sama Mahli ngga Mushi. 20 Ati inŭh bara sesang Gershon so turap ndi ndŭg turap andi: Libni, Jahath, Zimmah, 21 Joah, Iddo, Zerah, Jeatherai. 22 Ati inŭh bara sesang Kohath so turap ndi ndŭg turap andi: Amminadab, Korah, Assir, 23 Elkanah, Ebiasaph, Assir, 24 Tahath, Uriel, Uzziah, Shaul. 25 Elkanah biyŭn duwŭh madis anak dari, Amasai ngga Ahimoth. 26 Ati inŭh bara sesang Ahimoth so turap ndi ndŭg turap andi: Elkanah, Zophai, Nahath, 27 Eliab, Jeroham, Elkanah. 28 Samuel biyŭn duwŭh madis anak dari: Joel adi pinuai, ka Abijah adi sude-i. 29 Ati inŭh bara sesang Merari so turap ndi ndŭg turap andi: Mahli, Libni, Shimei, Uzzah, 30 Shimea, Haggiah, Asaiah. 31 Ati inŭh bara daya adi Raja David tijuan bada ngatur ragu di tarun yŭn bisambah di Jerusalem, ripas Pati Simanya mbŭh dog mindah kamanŭ. 32 Ngara ati bikires ndai kraja di Bari TUHAN di jaman sibayuh Raja Solomon pijog Ramin TUHAN. 33 Taris rawang ngara adi digŭng kraja anŭ agi simuti: Manak Kohath: Heman, adi pinguru sibungas tibaran pinyanyi, inŭh anak Joel. Taris rawang-i dog nyusud pari ka Jacob inŭh simuti: Heman, Joel, Samuel, 34 Elkanah, Jeroham, Eliel, Toah, 35 Zuph, Elkanah, Mahath, Amasai, 36 Elkanah, Joel, Azariah, Zephaniah, 37 Tahath, Assir, Ebiasaph, Korah, 38 Izhar, Kohath, Levi, Jacob. 39 Asaph inŭh pinguru tibaran pinyanyi adi numbor duwŭh. Taris rawang-i dog nyusud pari ka Levi inŭh simuti: Asaph Berechiah, Shimea, 40 Michael, Baaseiah, Malchijah, 41 Ethni, Zerah, Adaiah, 42 Ethan, Zimmah, Shimei, 43 Jahath, Gershon, Levi. 44 Ethan adi manak Merari inŭh pinguru bara pinyanyi adi numbor taruh. Taris rawang-i dog nyusud pari ka Levi inŭh simuti: Ethan, Kishi, Abdi, Malluch, 45 Hashabiah, Amaziah, Hilkiah, 46 Amzi, Bani, Shemer, 47 Mahli, Mushi, Merari, Levi. 48 Bara daya Levi adi bŭkŭn dog nggen sopŭrŭg kraja adi bŭkŭn di tarun yŭn bisambah. 49 Aaron ngga bara sesang-i tukang badang kimanyan ka jugan sadis adi ko dog badang di tunduh mija-sambah. Ngara dapu tanggong di sopŭrŭg pingandai sambah di Yŭn adi Siabo Kudus samŭn di sadis sadis adi ngga Tapa apun dosa Israel. Ngara ndai sopŭrŭg anŭ nanyam ka atur adi dog nggen Moses, urun Tapa. 50 Ati inŭh taris bara sesang Aaron: Eleazar, Phinehas, Abishua, 51 Bukki, Uzzi, Zerahiah, 52 Meraioth, Amariah, Ahitub, 53 Zadok, Ahimaaz. 54 Ati inŭh tarun tana adi dog nggen di bara sesang Aaron adi manak Kohath. Ngara trima sibungas utung tana adi dog nggen di daya Levi. 55 Anŭ mbŭh samŭn Hebron di tarun tana Judah ngga tarun tana kupai adi maning anŭ. 56 Pak teya ngga anak anak kupo adi maning kupo anŭ mbŭh dog nggen di Caleb anak Jephunneh. 57-59 Kupo kupo ati dog nggen di bara sesang Aaron: Hebron, kupo pinyigrindung, Jattir, ka kupo kupo Libnah, Eshtemoa, Hilen, Debir, Ashan, ka Beth Shemesh, ngga tarun tana kupai-i. 60 Di tarun tana Benjamin ngara dog nggen kupo kupo ati ngga tarun tana kupai-i: Geba, Alemeth, ngga Anathoth. Jadi prungun kupo di yŭn sopŭrŭg rawang ngara rŭŭ agi simŭng taruh. 61 Simŭng kupo di tarun tana Manasseh Barat mbŭh dog nggen di bara manak Kohath, nanyam ka rawang, pakai taran-dadu. 62 Di manak Gershon, nanyam ka rawang, mbŭh dog nggen simŭng taruh kupo di tarun tarun tana Issachar, Asher, Naphtali, ngga tarun tana Manasseh Timor di Bashan. 63 Simŭnŭ gŭh, simŭng duwŭh kupo di tarun tarun tana Reuben, Gad, ngga Zebulum mbŭh dog nggen di manak Merari, nanyam ka rawang. 64 Simŭnŭ inŭh daya Israel nggen kupo yŭn daya Levi rŭŭ, samŭn tarun tana kupai adi maning-i. 65 (Kupo kupo di tarun tana Judah, Simeon, ngga Benjamin, adi dog nyabŭt anŭ mbŭh dog nggen pakai taran-dadu.) 66 Kada rawang manak Kohath mbŭh dog nggen kupo ngga tarun tana kupai di tarun tana Ephraim: 67 Shechem, adi kupo pinyigrindung, di arong sandah Ephraim, Gezer; 68 Jokmeam, Beth Horon, 69 Aijalon, ngga Gath Rimmon. 70 Di tarun tana Manasseh Barat ngara mbŭh dog nggen kupo Aner ngga kupo Bileam samŭn tarun tana kupai adi maning-i. 71 Bara rawang manak Gershon mbŭh dog nggen kupo kupo ati, ngga tarun tana kupai adi maning-i: Di tarun tana Manasseh Timor: Golan di Bashan, ngga Ashtaroth. 72 Di tarun tana Issachar: Kedesh, Daberath, 73 Ramoth, ngga Anem. 74 Di tarun tana Asher: Mashal, Abdon, 75 Hukok, ngga Rehob. 76 Di tarun tana Naphtali: Kedesh di Galilee, Hammon, ngga Kiriathaim. 77 Rawang rawang manak Merari adi bŭkŭn dog nggen kupo kupo ati ngga tarun tana kupai adi maning-i: Di tarun tana Zebulun: Rimmono ngga Tabor. 78 Di tarun tana Reuben, tura ka timor Yang Jordan, jeh ripas Jericho: Bezer di tarun tana adi rata buang bayah bigatung, Jahzah, 79 Kedemoth, ngga Mephaath. 80 Di tarun tana Gad: Ramoth di Gilead, Mahanaim, 81 Heshbon, ngga Jazer.

1 Kronikel 7

1 Issachar biyŭn pat madis anak dari: Tola, Puah, Jashub, ngga Shimron. 2 Tola biyŭn nŭm madis anak dari: Uzzi, Rephaiah, Jeriel, Jahmai, Ibsam, ngga Shemuel. Ngara inŭh pingubak rawang manak Tola buang soldadu adi timagah. Di jaman Raja David prungun sesang ngara inŭh 22, 600 naan. 3 Uzzi biyŭn ndi anak dari, Izrahiah: Izrahiah ngga pat madis anak dari-i, Michael, Obadiah, Joel, ngga Isshiah, inŭh pingubak pingubak rawang. 4 Ngara biyŭn raru bagŭ sawŭn ngga bara anak, ndŭg ka sesang sesang ngara tungang piruah 36, 000 naan dari yŭn jadi soldadu. 5 Nanyam ka rekod sopŭrŭg rawang so tibaran-asar Issachar, 87, 000 naan dari adi dapŭd jadi soldadu. 6 Benjamin biyŭn taruh madis anak dari: Bela, Becher, ngga Jediael. 7 Bela biyŭn rimŭh madis anak dari: Ezbon, Uzzi, Uzziel, Jerimoth, ngga Iri. Ngara inŭh pingubak rawang manak anŭ ka mbŭh bara soldadu adi timagah. Bara sesang ngara biyŭn 22, 034 naan dari adi dapŭd jadi soldadu. 8 Becher biyŭn prii madis anak dari: Zemirah, Joash, Eliezer, Eleoenai, Omri, Jeremoth, Abijah, Anathoth, ngga Alemeth. 9 Nanyam ka rekod bara sesang ngara, nanyam ka rawang, agi 20, 200 naan dari adi dapŭd jadi soldadu. 10 Jediael biyŭn ndi anak dari, Bilhan, ka Bilhan biyŭn ju madis anak dari: Jeush, Benjamin, Ehud, Chenaanah, Zethan, Tarshish, ngga Ahishahar. 11 Ngara inŭh pingubak rawang manak anŭ buang soldadu adi timagah. Bara sesang ngara biyŭn 17, 200 naan dari adi dapŭd jadi soldadu. 12 Shuppim ngga Huppim gŭh so tibaran-asar anŭ. Dan biyŭn ndi anak dari, Hushim. 13 Naphtali biyŭn pat madis anak dari: Jahziel, Guni, Jezer, ngga Shallum. (Ngara inŭh sesang Bilhah. 14 So dayung nyikŭn-i adi dayung daya Aram, Manasseh biyŭn duwŭh madis anak dari, Asriel ngga Machir. Machir inŭh sama Gilead. 15 Machir dapŭd duwŭh naan dayung yŭn Huppim ngga Shuppim ndu sawŭn, Dŭn jurud dayung-i inŭh Maacah. Anak dari Machir adi numbor duwŭh inŭh Zelophehad, ka ayŭh biyŭn anak anak dayung adŭ. 16 Maacah, adi sawŭn Machir, biranak duwŭh madis anak dari, adi ngara kadŭn Peresh ngga Sheresh. Peresh biyŭn duwŭh madis anak dari, Ulam ngga Rakem, 17 ka Ulam biyŭn ndi anak dari dŭn Bedan. Sopŭrŭg ngara inŭh sesang Gilead, adi anak Machir ka sukuh Manasseh. 18 Hammolecheth adi jurud dayung Gilead biyŭn taruh madis anak dari: Ishod, Abiezer, ngga Mahlah. 19 (Shemida biyŭn pat madis anak dari: Ahian, Shechem, Likhi, ngga Aniam.) 20 Ati inŭh bara sesang Ephraim so turap ndi ndŭg turap andi: Shuthelah, Bered, Tahath, Eleadah, Tahath, 21 Zabad, Shuthelah. Ephraim biyŭn duwŭh madis anak dari adi bŭkŭn: Ezer ngga Elead, adi dog siŭ kan ngara suba naku dāng kudip tibaran daya adi rŭŭ di Gath. 22 Sama ngara Ephraim tui ngurid ngara, ka bara madis-i mandŭg di nyaduh ayŭh. 23 Ayŭh mŭrŭt tudu sawŭn-i dinge, ka sawŭn-i bite ka biranak ndi anak dari. Ngara kadŭn anak anŭ Beriah, sabab pinyusah adi mbŭh nyatŭk rawang ngara. 24 Ephraim biyŭn ndi anak dayung dŭn Sheerah. Sheerah pijog kupo Beth Horon Sijo ngga Beth Horon Saba, ngga kupo Uzzen Sheerah. 25 Ephraim biyŭn gŭh ndi anak dari dŭn Rephah; ka susud bara sesang-i inŭh simuti: Resheph, Telah, Tahan, 26 Ladan, Ammihud, Elishama, 27 Nun, Joshua. 28 Tarun tana adi ngara tambit ka rŭŭ dieh inŭh samŭn Bethel ngga kupo kupo adi maning-i, jeh ndŭg Naaran di parad ka timor ka jeh ndŭg Gezer di parad ka barat ngga kupo kupo maning anŭ. Anŭ mbŭh samŭn kupo Shechem ngga kupo Ayyah, ngga anak anak kupo maning anŭ. 29 Bara sesang Manasseh nguasa kupo kupo Beth Shan, Taanach, Megiddo, ngga Dor, samŭn anak anak kupo maning anŭ. Sopŭrŭg anŭ inŭh tarun tana adi yŭn bara sesang Joseph anak Jacob rŭŭ. 30 Ati inŭh bara sesang Asher. Ayŭh biyŭn pat madis anak dari: Imnah, Ishvah, Ishvi, ngga Beriah; ka ndi anak dayung dŭn Serah. 31 Beriah biyŭn duwŭh madis anak dari: Heber ngga Malchiel. (Malchiel inŭh adi pijog kupo Birzaith.) 32 Heber biyŭn taruh madis anak dari: Japhlet, Shomer, ngga Hotham; ka ndi anak dayung dŭn Shua. 33 Japhlet biyŭn gŭh taruh madis anak dari: Pasach, Bimhal, ngga Ashvath. 34 Jurud dari-i Shomer biyŭn taruh madis anak dari: Rohgah, Jehubbah, ngga Aram. 35 Jurud dari-i Hotham biyŭn pat madis anak dari: Zophah, Imna, Shelesh, ngga Amal. 36 Bara sesang Zophah inŭh Suah, Harnepher, Shual, Beri, Imrah, 37 Bezer, Hod, Shamma, Shilshah, Ithran, ngga Beera. 38 Bara sesang Jether inŭh Jephunneh, Pispa, ngga Ara, 39 ka bara sesang Ulla inŭh Arah, Hanniel, ngga Rizia. 40 Sopŭrŭg ngara anŭ inŭh sesang Asher. Ngara inŭh pingubak rawang, soldadu adi timagah darŭm biperang, ka pinguru adi pagan. Bara sesang Asher biyŭn 26, 000 naan dari adi dapŭd jadi soldadu.

1 Kronikel 8

1 Benjamin biyŭn rimŭh madis anak dari: Nanyam susud so adi pinuai, ngara inŭh Bela, Ashbel, Aharah, 2 Nohah, ngga Rapha. 3 Bara sesang Bela inŭh Addar, Gera, Abihud, 4 Abishua, Naaman, Ahoah, 5 Gera, Shephuphan, ngga Huram. 6-7 Bara sesang Ehud inŭh Naaman, Ahijah, ngga Gera. Ngara inŭh pingubak dudu rawang adi rŭŭ di Geba, pak adi mbŭh dog pibu bada rŭŭ di Manahath. Gera, adi sama Uzza ngga Ahihud, inŭh adi nguru ngara bipindah. 8-9 Shaharaim taran duwŭh naan sawŭn-i, Hushim ngga Baara. Ripas anŭ, kan ayŭh mbŭh rŭŭ di rais Moab, ayŭh sawŭn Hodesh ka biyŭn ju madis anak dari: Jobab, Zibia, Mesha, Malcam, 10 Jeuz, Sachia, ngga Mirmah. Sopŭrŭg anak dari-i jadi pingubak rawang. 11 Ayŭh gŭh biyŭn duwŭh madis anak dari-i so sawŭn-i Hushim: Abitub ngga Elpaal. 12 Elpaal biyŭn taruh madis anak dari: Eber, Misham, ngga Shemed. Shemed inŭh adi pijog kupo Ono ngga kupo Lod samŭn anak anak kupo adi maning anŭ. 13 Beriah ngga Shema inŭh pingubak rawang rawang adi rŭŭ di kupo Aijalon, ka pibu daya adi rŭŭ di kupo Gath. 14 Bara sesang Beriah inŭh Ahio, Shashak, Jeremoth, 15 Zebadiah, Arad, Eder, 16 Michael, Ishpah, ngga Joha. 17 Bara sesang Elpaal inŭh Zebadiah, Meshullam, Hizki, Heber, 18 Ishmerai, Izliah, ngga Jacob. 19 Bara sesang Shimei inŭh Jakim, Zichri, Zabdi, 20 Elienai, Zillethai, Eliel, 21 Adaiah, Beraiah, ngga Shimrath. 22 Bara sesang Shashak inŭh Ishpan, Eber, Eliel, 23 Abdon, Zichri, Hanan, 24 Hananiah, Elam, Anthothijah, 25 Iphdeiah, ngga Penuel. 26 Bara sesang Jeroham inŭh Shamsherai, Shehariah, Athaliah, 27 Jaareshiah, Elijah, ngga Zichri. 28 Ngara anŭ inŭh, nanyam ka susud taris tibaran-asar, pingubak rawang ka pinguru adi rŭŭ di Jerusalem. 29 Jeiel pijog kupo Gibeon ka rŭŭ diginŭ. Dŭn sawŭn-i Maacah, 30 ka anak pinuai dari-i, Abdon. Anak anak dari-i adi bŭkŭn inŭh Zur, Kish, Baal, Ner, Nadab, 31 Gedor, Ahio, Zecher, 32 ngga Mikloth, adi sama Shimeah. Sesang ngara rŭŭ di Jerusalem bisindŭk ngga rawang adi bŭkŭn adi so manak anŭ gŭh. 33 Ner inŭh sama Kish, ka Kish inŭh sama Raja Saul. Saul biyŭn pat madis anak dari: Jonathan, Malchishua, Abinadab, ngga Eshbaal. 34 Jonathan inŭh sama Meribbaal adi sama Micah. 35 Micah biyŭn pat madis anak dari: Pithon, Melech, Tarea, ngga Ahaz. 36 Ahaz inŭh sama Jehoaddah, adi sama taruh madis anak dari: Alemeth, Azmaveth, ngga Zimri. Zimri inŭh sama Moza, 37 Moza inŭh sama Binea, Binea sama Raphah, Raphah sama Eleasah, ka Eleasah sama Azel. 38 Azel biyŭn nŭm madis anak dari: Azrikam, Bocheru, Ishmael, Sheariah, Obadiah, ngga Hanan. 39 Eshek adi jurud dari Azel biyŭn taruh madis anak dari: Ulam, Jeush, ngga Eliphelet. 40 Bara anak dari Ulam inŭh bara soldadu adi pagan buang pandai nimbak reja-panah. Ayŭh biyŭn 150 madis anak dari samŭn bara sukuh-i. Sopŭrŭg dŭn adi mbŭh dog nyabŭt anŭ inŭh bara adi so tibaran-asar Benjamin.

1 Kronikel 9

1 Sopŭrŭg daya Israel dog nuris dŭn ngara nanyam ka rawang ngara, ka anŭ mbŭh dog rekod darŭm Surat bara Raja Israel. Daya Judah mbŭh dog taban ngga bu ka Babylon, dog ukum amai dosa ngara. 2 Ngara adi diŭ pari ka tana adŭp ngara di kupo kupo inŭh samŭn daya saja, bara imam, bara daya Levi, ka ngara adi nyiraja di Ramin TUHAN. 3 Daya so tibaran tibaran-asar Judah, Benjamin, Ephraim, ka Manasseh pari di rŭŭ di Jerusalem. 4-6 Agi 690 rawang so tibaran-asar Judah rŭŭ di Jerusalem. Bara sesang anak dari Judah adi dŭn Perez dog nguru Uthai, adi anak Ammihud ka sukuh Omri. Bara tayung babuk-i adi bŭkŭn inŭh samŭn Imri ngga Bani. Bara sesang anak dari Judah adi dŭn Shelah dog nguru Asaiah, adi pingubak rawang-i. Bara sesang anak dari Judah adi dŭn Zerah dog nguru Jeuel. 7-8 Ngara ati inŭh bara daya so tibaran-asar Benjamin adi rŭŭ di Jerusalem: Salu anak Meshullam, adi anak Hodaviah anak Hassenuah, Ibneiah anak Jeroham, Elah, anak Uzzi ka sukuh Michri, Meshullam anak Shephatiah, adi anak Reuel anak Ibnijah. 9 Agi 956 rawang so tibaran-asar anŭ rŭŭ diginŭ. Sopŭrŭg dari adi mbŭh dog nyabŭt anŭ inŭh pingubak bara rawang. 10-12 Ati bara imam adi rŭŭ di Jerusalem: Jedaiah, Jehoiarib, ngga Jachin. Azariah anak Hilkiah (pingubak di Ramin TUHAN), ka tayung babuk-i inŭh samŭn Meshullam, Zadok, Meraioth, ngga Ahitub. Adaiah anak Jeroham, ka tayung babuk-i inŭh samŭn Pashhur ngga Malchijah. Maasai anak Adiel, adi tayung babuk-i inŭh samŭn Jahzerah, Meshullam, Meshillemith, ngga Immer. 13 Prungun bara imam adi jadi pingubak rawang inŭh 1, 760 naan. Ngara anŭ raru pandai darŭm barang masam kraja adi dog ndai darŭm Ramin TUHAN. 14-16 Ati bara daya Levi adi rŭŭ di Jerusalem: Shemaiah anak Hasshub; ka tayung babuk-i inŭh samŭn Azrikam ngga Hashabiah, so manak Merari. Bakbakkar, Heresh, ngga Galal. Mattaniah anak Mica, ka tayung babuk-i inŭh samŭn Zichri ngga Asaph. Obadiah anak Shemaiah, adi tayung babuk-i inŭh samŭn Galal ngga Jeduthun. Berechiah, anak Asa ka sukuh Elkanah, adi rŭŭ di tarun tana kupo Netophah. 17 Ngara ati adi tukang jaga Ramin TUHAN ka rŭŭ di Jerusalem: Shallum, Akkub, Talmon, ngga Ahiman. Shallum pingubak ngara. 18 Ndŭg jaman anŭ, ngara adi so manak ngara dog bada jadi tukang jaga di parad tura ka timor Tiban Rajat Diŭ so anŭ ngara jaga di tiban di parad daya Levi bibari. 19 Shallum, anak Kore ka sukuh Ebiasaph, samah bara dingan-i adi so manak Korah, adi dapu tanggong jaga tiban Bari TUHAN, nimun tayung-babuk ngara di jaman ngara nyiraja di bari TUHAN. 20 Phineas anak Eleazar ko tukang ngatur ngara di kraja. Isa-i TUHAN agi ngga ayŭh! 21 Zechariah anak Meshelemiah ko gŭh tukang jaga tiban Bari TUHAN. 22 Prungun ngara, 212 naan dog mien jadi daya tukang jaga tiban-bās. Dŭn ngara dog pibŭrŭt nanyam ka anak anak kupo adi so ngara mandŭg. Raja David ngga nabi Samuel inŭh adi bada tayung-babuk ngara dapu tanggong di kraja anŭ. 23 Ngara ngga sesang ngara pijuu jaga tiban tiban-bās Ramin TUHAN. 24 Agi 4 tiban-bās: ndi di parad tura ka utara, ndi di parad tura ka siratan, ndi di parad tura ka timor, ka ndi di parad tura ka barat; ka barang tiban-bās biyŭn ndi naan pingubak daya adi tukang jaga. 25 Bara adi tukang jaga anŭ dog turung madis madis ngara, adi rŭŭ di anak anak kupo ka adi bikires jaga ju andu darŭm ndi saba. 26 Pat naan pingubak ngara adi tukang jaga anŭ inŭh daya Levi ka biyŭn pinanggong adi tatap. Ngara gŭh dapu tanggong yŭn birit birit darŭm Ramin TUHAN ka yŭn dudu barang adi dog nyikŭn diginŭ. 27 Ngara rŭŭ sindŭk Ramin TUHAN, sabab kraja ngara inŭh tukang jaga-i ka tukang kuka tiban tiban bās-i barang isan. 28 Bara daya Levi adi bŭkŭn dapu tanggong di dudu pingakas adi dog pakai di tika bisambah. Ngara pirasa pingakas anŭ kan-i dog piruah yŭn pakai, ka kan-i dog pari yŭn nyikŭn. 29 Ngara adi bŭkŭn tukang sita pingakas kudus adi bŭkŭn, samŭn tibaduk, wain, inyo kanā, kimanyan, ka rapah rapah. 30 Pak kraja pingandai adi gaur rapah rapah inŭh tung bara imam. 31 Ndi naan daya Levi dŭn Mattithiah, anak pinuai Shallum, so manak Korah, inŭh dapu tanggong sidia pinganggen adi dog ndai. 32 Bara manak Kohath inŭh dapu tanggong sidia ruti kudus yŭn Ramin TUHAN barang andu Sabbath. 33 Agi kada rawang daya Levi dapu tanggong jadi pinyanyi di Ramin TUHAN. Bara pingubak rawang anŭ rŭŭ di kudu kudu ramin di Ramin TUHAN dŭh ndai kraja bŭkŭn, sabab ngara nyiraja sandu ngga singarŭm. 34 Bara daya adi ko dog nyabŭt anŭ inŭh bara pingubak rawang daya Levi. Ngara pinguru nanyam ka susud taris tibaran-asar ngara adi rŭŭ di Jerusalem. 35 Jeiel pijog kupo Gibeon ka rŭŭ diginŭ. Dŭn sawŭn-i Maacah. 36 Anak pinuai-i Abdon, ka bara anak dari-i adi bŭkŭn inŭh, Zur, Kish, Baal, Ner, Nadab, 37 Gedor, Ahio, Zechariah, ngga Mikloth, 38 adi sama Shimeah. Bara sesang ngara rŭŭ di Jerusalem, bisindŭk ngga rawang manak ngara adi bŭkŭn. 39 Ner inŭh sama Kish, ka Kish inŭh sama Saul. Saul biyŭn pat madis anak dari: Jonathan, Malchishua, Abinadab, ngga Eshbaal. 40 Jonathan inŭh sama Meribbaalt adi sama Micah. 41 Micah biyŭn pat madis anak dari: Pithon, Melech, Tarea, ngga Ahaz. 42 Ahaz inŭh sama Jarah, adi sama taruh madis anak dari: Alemeth, Azmaveth, ngga Zimri. Zimri inŭh sama Moza, ka 43 Moza sama Binea, Binea sama Rephaiah Rephaiah sama Eleasah, ka Eleasah sama Azel. 44 Azel biyŭn nŭm madis anak dari: Azrikam, Bocheru, Ishmael, Sheariah, Obadiah, ngga Hanan.

1 Kronikel 10

1 Bara daya Philistine biperang rawan bara daya Israel di Darŭd Gilboa. Bagŭ daya Israel dog siŭ diginŭ, ka adi bŭkŭn, samŭn adŭp Raja Saul ngga bara anak dari-i babak bu. 2 Pak bara daya Philistine tadak ka nyandat ngara ka siŭ taruh madis anak Saul, Jonathan, Abinadab ngga Malchishua. 3 Bisaad anŭ mbŭh makin bisā maning Saul, ka ayŭh dog tabŭk reja reja-panah pinganyu, ka mbŭh bana biragan. 4 Saul nang di bujang dari anŭ adi tukang digŭng sinyata perang-i, “Nyitak pedang mu ka siŭ aku isa daya Philistine adi dŭh puan Tapa dŭh tawŭh aku.” Pak dari bujang anŭ mbŭh raru dŭh birani re ndai simŭnŭ. Jadi Saul nyitak pedang adŭp-i ka sagan adŭp-i dieh. 5 Bujang dari anŭ kiris Saul kabŭs, ayŭh sagan gŭh adŭp-i di pedang-i ka kabŭs. 6 Jadi Saul ngga anak anak dari-i adi taruh madis mbŭh samah kabŭs ka mating sesang-i tia mritah. 7 Kan bara daya Israel adi rŭŭ di Rubān Jezreel dingah agah bara soldadu Israel mbŭh babak bu ka Saul ngga anak anak-i mbŭh kabŭs, ngara babak bu tagan kupo kupo ngara. Komŭnŭ bara daya Philistine mandŭg ka ngisi kupo kupo anŭ. 8 Ndi andu ripas biperang anŭ, bara daya Philistine matak di mirupak sinyata daya adi mbŭh kabŭs, ka ngara dapŭd tadang Saul ngga tadang bara anak-i prigure di Darŭd Gilboa. 9 Ngara kapŭg ubak Saul, pirukos jipo perang-i so pŭrŭng-i, ka pait bara pinyisung bada taban-i ka barang yŭn di Philistia, piagah agah kana di tibudo tibudo ngga di bara daya ngara. 10 Ngara na sinyata Saul di ndi so dudu bari-sambah ngara ka tangid ubak-i di bari-sambah Dagon adi tapa ngara 11 Kan bara daya di Jabesh di tarun tana Gilead dingah kayuh adi daya Philistine mbŭh ndai di tunduh Saul, 12 bara dari adi pagan matak di tambit tadang Saul ngga tadang bara anak-i ka taban-i ka Jabesh. Ngara kubur ngara di ribo tŭngŭn oak ka bipusa ju andu. 13 Saul kabŭs sabab ayŭh dŭh tŭtŭd di TUHAN. Ayŭh nyibireu pesan TUHAN; ayŭh bisiken ngga roh roh daya adi mbŭh kabŭs 14 ka dŭh bisiken ngga TUHAN. Ngapŭi TUHAN siŭ ayŭh ka nggen pritah-i ka David anak Jesse.

1 Kronikel 11

1 Sopŭrŭg daya Israel di ka yŭn David di Hebron ka nang di ayŭh, “Kieh ati madis adŭp mai. 2 Dawŭ-i, sirabi ka di tika Saul gibabŭ jadi raja ta, kaam nguru daya Israel darŭm perang, ka TUHAN Tapa mai bijanji ngga kaam nang kaam re nguru daya-I ka jadi raja ngara.” /p>

3 Jadi sopŭrŭg pinguru daya Israel mandŭg ka yŭn David di Hebron. Ka ayŭh ndai pambit kudus ngga ngara, ngara nginyo ayŭh, ka ayŭh jadi raja Israel, nimun adi TUHAN muko bijanji so baba Samuel. 4 Raja David ngga sopŭrŭg daya Israel matak ka nyerang kupo Jerusalem. Di tika anŭ kupo anŭ dog kadŭn Jebus, ka daya Jebus inŭh adi tibirik daya-asar tarun tana anŭ, ka gibabŭ inŭh ngara diginŭ. 5 Daya Jebus kidaan di David nang ayŭh dŭh re tungang mŭrŭt kupo anŭ, pak David tungang sirabut kuta Zion ngara, ka-i rasu dog kadŭn “Kupo David” . 6 David nang, “Sibungas daya adi siŭ daya Jebus re jadi pingibās soldadu yŭn bara tibaran soldadu ku!” Joab, adi Zeruiah dŭn sindŭ-i, nguru serang anŭ ka jadi pingibās soldadu. 7 Sabab David mŭrŭt ka rŭŭ darŭm kuta anŭ, kuta anŭ dog kadŭn “Kupo David” . 8 Ayŭh pari pijog kupo anŭ, piguru so tarun adi dog ngisi ngga tana, di tura ka timor sandah, ka Joab pari pijog parad adi bŭkŭn. 9 David masang dŭ dŭ bake, sabab TUHAN Bisa-pŭrŭg agi ngga ayŭh. 10 Ati inŭh susud dŭn bara soldadu David adi timagah. Samah ngga bara daya Israel adi bŭkŭn, ngara turung ayŭh jadi raja, nimun adi TUHAN muko janji, ka ngara batu pritah-i. 11 Sibungas-i Jashobeam so manak Hachmon, adi pinguru “Ngara adi Taruh” . Ayŭh pakai jarok-i ngga rawan 300 naan daya ka siŭ sopŭrŭg ngara darŭm ndi bisaad. 12 Komŭnŭ, ndi naan dinge adi timagah di dupan “Ngara adi Taruh” inŭh Eleazar anak Dodo, so manak Ahoh. 13 Ayŭh parad ka David rawan daya Philistine di Ateng Dammim. Ayŭh di ŭmŭh jeri kan bara daya Israel piguru bikaduh bu, 14 jadi ayŭh ngga bara soldadu-i di yun ŭmŭh anŭ bandar bandar bisaad ngga daya Philistine. TUHAN nggen di ayŭh pimanang bās. 15 Ndi andu taruh naan so bara pinguru soldadu adi 30 naan anŭ di ka tibande batuh di yŭn David rŭŭ sindŭk tāng Adullam, sitadŭn ndi tibaran daya Philistine bibari di Rubān Rephaim. 16 Di tika anŭ David agi di tunduh sandah adi bikuta, ka mbŭh agi tibaran so daya Philistine ngisi Bethlehem. 17 David timbur jabŭng ka nang, “Kasi ka kambŭi agi daya raan tambit piin nok yŭn ku so prigi adi sindŭk tiban-bās di Bethlehem!” 18 Taruh naan soldadu adi timagah anŭ naku mŭrŭt tambus tarun yŭn daya Philistine bibari, nyauk piin so prigi anŭ, ka taban-i ka yŭn David. Pak ayŭh dŭh an nok-i; ayŭh basen-i ndu sadis ka TUHAN 19 ka nang, “Aku dŭh bisa nok piin ati! Anŭ mbŭh keya ka nok deya ngara adi mbŭh rubān asŭng-i di tambit piin ati!” Jadi David dŭh adŭ nok piin anŭ. Anŭ inŭh pingandai pagan taruh naan soldadu adi timagah anŭ. 20 Abishai adi jurud Joab inŭh pinguru “Ngara adi Taruh Puru adi Timagah anŭ” . Ayŭh pakai jarok-i ngga rawan 300 naan daya ka siŭ ngara, ka jadi timagah di dupan “Ngara adi Taruh Puru” . 21 Ayŭh inŭh adi siabo timagah di dupan “Ngara adi Taruh Puru” buang jadi pingubak ngara, pak ayŭh dŭh timagah mun “Ngara adi Taruh” . 22 Benaiah anak Jehoiada so Kabzeel inŭh soldadu adi timagah; ayŭh ndai bagŭ pingandai pagan, samŭn siŭ duwŭh naan pimagan bās daya Moab. Ayŭh muko ndi sidah mūn ka darŭm rubang tana di andu salju ka siŭ singah. 23 Ayŭh agi gŭh siŭ ndi naan tibande daya Egypt, 2 mita bigatung, adi bisinyata jarok adi raru baga. Benaiah nyerang ayŭh pakai pukong, sirabut jarok so tangan-i ka siŭ ayŭh ngga jarok anŭ. 24 Anŭ inŭh pingandai pingandai pagan Benaiah, adi ndi naan so “Ngara adi Taruh Puru” . 25 Ayŭh adi traŭn dŭ di dupan “Ngara adi Taruh Puru” , pak dŭh timagah mun “Ngara adi Taruh” . David bada ayŭh jadi pingubak bara pingibān-i. 26-47 Bara soldadu adi bŭkŭn adi traŭn inŭh: Asahel, sude Joab, Elhanan anak Dodo so Bethlehem, Shammoth so Harod, Helez so Pelet, Ira anak Ikkesh so Tekoa, Abiezer so Anathoth, Sibbecai so Hushah, Ilai so Ahoh, Maharai so Netophah, Heled anak Baanah so Netophah, Ithai anak Ribai so Gibeah di Benjamin, Benaiah so Pirathon, Hurai so dudu rubān sindŭk Gaash, Abiel so Arbah, Azmaveth so Bahurum, Eliahba so Shaalbon, Hashem so Gizon, Jonathan anak Shagee so Harar, Ahiam anak Sachar so Harar, Eliphal anak Ur, Hepher so Mecherah, Ahijah so Pelon, Hezro so Carmel, Naarai anak Ezbai, Joel jurud Nathan, Mibhar anak Hagri, Zelek so Ammon, Naharai, adi tukang taban sinyata Joab, so Beeroth, Ira ngga Gareb so Jattir, Uriah daya Hitti, Zabad anak Ahlai, Adina anak Shiza (ndi naan pinguru so tibaran-asar Reuben, ngga tibaran adŭp-i adi 30 naan soldadu), Hanan anak Maacah, Joshaphat so Mithan, Uzzia so Ashterah, Shamma ngga Jeiel, duwŭh madis anak Hotham, so Aroer, Jediael ngga Joha, duwŭh madis anak Shimri, so Tiz, Eliel so Mahavah, Jeribai ngga Joshaviah, duwŭh madis anak Elnaam, Ithmah so Moab, Eliel, Obed, ngga Jaasiel so Zobah.

1 Kronikel 12

1 David rŭŭ di Ziklag, adi ka-i bu ka bisukan so Raja Saul. Diginŭ, bagŭ soldadu adi mbŭh pandai birawan ka adi bisa dog sabah sua ngga ayŭh, 2 adi so tibaran-asar Benjamin, adi so Saul gŭh. Ngara pandai sibait ngga sitauh nimbak reja-panah ka nyitamŭng batuh. 3-7 Ngara di ribo kuasa Ahiezer ngga Joash, duwŭh madis anak Shemaah, so Gibeah. Ngara ati inŭh bara soldadu anŭ: Jeziel ngga Pelet, duwŭh madis anak Azmaveth. Beracah ngga Jehu so Anathoth. Ishmaiah so Gibeon, soldadu adi timagah ka ndi naan so pinguru pinguru “Ngara adi Taruh Puru” . Jeremiah, Jahaziel, Johanan, ngga Jozabad, so Gederah. Eluzai, Jerimoth, Bealiah, Shemariah, ngga Shephatiah, so Hariph. Elkanah, Isshiah, Azarel, Joezer, ngga Jashobeam, so manak Korah. Joelah ngga Zebadiah, duwŭh madis anak Jeroham, so Gedor. 8 Ati inŭh dŭn ngara adi timagah, bara soldadu adi pandai birawan so tibaran-asar Gad adi sua ngga bara soldadu David di tika ayŭh di kuta di tarun tana-pajam. Ngara mbŭh sukup pandai pakai pinangin ngga jarok, raŭn ngara mangah mun singah ka raju bikaduh mun peyu darŭd. 9-13 Ati inŭh dŭn ngara nanyam ka pangkat ngara: Ezer, Obadiah, Eliab, Mishmannah, Jeremiah, Attai, Eliel, Johanan, Elzabad, Jeremiah, ngga Machbannai. 14 Kada so ngara anŭ, so tibaran-asar Gad, inŭh pingubak soldadu adi bās pangkat-i adi nguasa siribu naan bara soldadu, ka adi bŭkŭn pingubak adi sŭ pangkat-i adi nguasa siratus naan. 15 Darŭm sibungas buran darŭm sawa, di tika Yang Jordan apuh ndŭg tabing-i bada uba, ngara mutas yang anŭ, ka bada daya adi rŭŭ di rubān di parad timor ngga parad barat yang anŭ babak bu. 16 Agi ndi sidah kada daya so tibaran-asar Benjamin ngga Judah matak di ka kuta adi yŭn David rŭŭ. 17 David ruah di bidapŭd ngga ngara ka nang, “Kambŭi angān mandŭg ka aku keya ka jerā an turung aku, angān dog trima digiti. Sua ngga kieh! Pak kambŭi pinŭtŭn ngan an jua aku ka pinganyu ku, sunggu aku mating ida ida ngga angān, Tapa tayung-babuk ta re puan ka re ngukum angān.” 18 Roh Tapa nguasa ndi naan so ngara, Amasai, adi ripas anŭ jadi pingubak “Ngara adi Taruh Puru” , ka ayŭh nang, “David anak Jesse, kieh ati pinunda mai! Kieh mite kaam ngga ngara adi turung kaam mujur! Tapa agi parad ka kaam.” David trima ngara ka bada ngara jadi pingubak di bara tibaran soldadu-i. 19 Kada soldadu so tibaran-asar Manasseh di ka parad David di tika ayŭh ngga bara daya Philistine di rawan Raja Saul. Sibatur-i ayŭh dŭh turung daya Philistine, amai raja ngara taru ayŭh nipu ngara darŭm adŭp-i babŭ parad ka Saul, jadi ngara pait ayŭh pari ka Ziklag. 20 Ngara ati inŭh bara soldadu so Manasseh adi di ka parad David di tika ayŭh pari: Adnah, Jozabad, Jediael, Michael, Jozabad, Elihu, ngga Zillethai. Di Manasseh barang naan ngara mbŭh pingubak siribu naan soldadu. 21 Ngara jadi pingubak bara soldadu David, sabab ngara inŭh bara soldadu adi traŭn amai pandai birawan. Ripas anŭ ngara jadi pingubak di bara tibaran soldadu Israel. 22 Batang an barang andu daya bauh mŭrŭt tibaran soldadu David, ka dŭh tui bara tibaran soldadu-i jadi raru bagŭ. 23-37 Di tika David di Hebron, bagŭ soldadu adi mbŭh pandai birawan sua ngga bara tibaran soldadu-i turung ayŭh jadi raja gati Saul, nimun adi mbŭh TUHAN janji. Kiang ngara agi simuti: Judah: 6, 800 naan ngga sukup pingakas perang, pinangin ka jarok; Simeon: 7, 100 naan adi mbŭh sukup pandai birawan; Levi: 4, 600 naan daya. Bara pinunda Jehoiada adi ndi naan sesang Aaron: 3, 700 naan daya; Zadok, pimara adi sukup pandai birawan, bara madis-i: 22 naan daya; Benjamin (So tibaran-asar adŭp Saul): 3, 000 naan daya (bagŭ dŭ daya Benjamin babŭ tŭtŭd di Saul); Ephraim: 20, 800 naan daya adi timagah di tibaran manak adŭp ngara; Manasseh Barat: 18, 000 naan daya adi dog mien bada di pakat David jadi raja; Issachar: 200 naan pinguru samah ngga bara daya di ribo ngara (bara pinguru ati puan kayuh adi patut daya Israel ndai ka puan tika adi siabo kana ngga ndai-i); Zebulun: 50, 000 naan daya adi tŭtŭd di David ka adi bisa dog sabah ka adi mbŭh sidia an birawan. Ngara mbŭh sukup pandai birawan pakai barang masam pingakas perang; Naphtali: 1, 000 naan pinguru, samah ngga 37, 000 naan daya adi pakai pinangin ka bisinyata jarok; Dan: 28, 600 naan daya adi mbŭh pandai birawan; Asher: 40, 000 naan daya adi mbŭh sidia yŭn biperang; Tibaran-asar so timor Jordan -- Reuben, Gad, ngga Manasseh Timor: 120, 000 naan daya adi mbŭh pandai birawan pakai barang masam pingakas perang. 38 Sopŭrŭg soldadu anŭ, mbŭh sidia yŭn biperang, di ka Hebron, bigŭtŭ an bada David jadi raja sopŭrŭg Israel. Sopŭrŭg daya Israel adi bŭkŭn mbŭh ndi atin yŭn ndi pinŭtŭn anŭ. 39 Ngara rŭŭ taruh andu diginŭ ngga David, biruman birunok ngga pinguman ka piin nok adi daya Israel adi bŭkŭn mbŭh sidia yŭn ngara. 40 Jeh so tibaran tibaran-asar di utara, mun Issachar, Zebulun, ngga Naphtali, daya mandŭg taban dudu kaldi, onta onta, kuda kuda pinakan kaldi, ngga dari dari sapi adi kabis pinguman -- tibaduk, buwa ara, buwa anggor adi pisŭk, wain, ngga inyo kanā. Ngara gŭh taban sapi sapi ngga biri an ngara siŭ ka man. Sopŭrŭg anŭ kiren atin pawŭn rayat di ndi tarun tarun tana rais.

1 Kronikel 13

1 Raja David bisiken ngga sopŭrŭg pingubak soldadu adi nguasa siribu soldadu ndi naan ngga adi nguasa siratus soldadu ndi naan. 2 Komŭnŭ ayŭh kidaan di sopŭrŭg daya Israel, “Kambŭi angān situju ka kambŭi-i pinyiraan adŭp TUHAN adi Tapa ta, ja ata pait pinyisung ka bara daya ta adi bŭkŭn, ka bara imam, ka bara daya Levi di kupo kupo ngara, ka kidaan di ngara bada tikuruk digiti ngga ata. 3 Komŭnŭ ata re di tambit Pati Simanya Tapa, adi dŭh dog piduri sitadŭn Saul jadi raja.” 4 Bara daya munos asŭng ngga atur anŭ ka mbŭh samah situju. 5 Jadi David bada tikuruk bara daya Israel so ndi tarun tana rais, so baat ngga Egypt di tura ka siratan ndŭg Ateng Hamath di tura ka Utara, yŭn re an tambit Pati Simanya so Kiriath Jearim ka taban-i ka Jerusalem. 6 David ngga bara daya di ka kupo Baalah, anŭ inŭh, di ka Kiriath Jearim, di tarun tana Judah, di tambit Pati Simanya Tapa, adi dog kadŭn TUHAN bitakta di tunduh cherubim. 7 Di ramin Abinadab ngara piruah Pati Simanya ka na-i di tunduh ndi krita-sapi adi tibŭn. Uzzah ngga Ahio adi tukang taban krita-sapi anŭ, 8 sitadŭn David ngga bara daya bandar bandar birajang kibās Tapa. Ngara biragu ka mambak kachapi, gendang, sigager, ka trompet. 9 Darŭm ngara mandŭg ka tarun yŭn ngiik di Chidon, sapi adi tarik krita anŭ sikak, ka Uzzah ton tangan-i ka digŭng Pati Simanya anŭ. 10 Jam anŭ gŭh TUHAN rasu baji di Uzzah ka siŭ ayŭh amai tama pati anŭ. Ayŭh kabŭs diginŭ di sirung jawin TUHAN, 11 ka tarun anŭ meh mbŭh dog kadŭn Perez Uzzah so andu anŭ. David mbŭh raru baji sabab TUHAN mbŭh ngukum Uzzah darŭm baji. 12 Komŭnŭ David taru di Tapa ka nang, “Simuki meh aku re taban Pati Simanya anŭ?” 13 Jadi David dŭh taban-i ka Jerusalem. Ayŭh tingge-i adŭ di ramin ndi naan daya dŭn Obed Edom, daya asar kupo Gath. 14 Pati anŭ diginŭ sitŭkŭd taruh buran, ka TUHAN nyiberkat rawang Obed ka sopŭrŭg kayuh adi-i dapu.

1 Kronikel 14

1 Raja Hiram so Tyre pait pinyisung ka David; ayŭh nggen di ayŭh kayuh sedar, tukang batuh ngga tukang kayuh ngga re pijog istana. 2 Simŭnŭ meh David puan nang TUHAN mbŭh tijuan adŭp-i jadi raja Israel ka mbŭh bada pritah-i mujur yŭn kana daya-I. 3 Diginŭ di Jerusalem, David mbit ndu sawŭn bagŭ dayung ka mbŭh biyŭn bagŭ anak dari ngga anak dayung. 4 Ati inŭh bara anak-i adi dog biranak di Jerusalem: Shammua, Shobab, Nathan, Solomon, 5 Ibhar, Elishua, Elpelet, 6 Nogah, Nepheg, Japhia, 7 Elishama, Beeliada, ngga Eliphelet. 8 Kan daya Philistine dingah David mbŭh dog garar jadi raja yŭn ndi tarun tarun tana rais Israel, bara tibaran soldadu ngara matak an di nakap ayŭh. Jadi David ruah di dapŭd ngara. 9 Daya Philistine mandŭg di rubān Rephaim ka piguru mirupak. 10 David siken Tapa, “Bisa kah aku nyerang daya Philistine? Re Mai nggen kah pimanang di aku?” TUHAN nam, “Bisa kuu nyerang ngara ka Aku re nggen di kuu pimanang!” 11 Jadi David nyerang ngara di Baal Perazim ka ngarah ngara. Ayŭh nang, “Tapa mbŭh bada aku nyurong tambus pinyibake bara tibaran soldadu pinganyu keya ka uba.” Jadi tarun anŭ dog kadŭn Baal Perazim. 12 Kan daya Philistine babak bu, ngara tingge dudu tibudo ngara, ka David nggen ukum bada-i dog sigot. 13 Dŭh tui ripas anŭ, daya Philistine pari ka rubān anŭ ka piguru mirupak dinge. 14 David bisiken dinge ngga TUHAN, adi nam, “Dŭhnyah nyerang ngara so ti, pak panu maning ka nyerang ngara so parad mandi, sindŭk tŭngŭn tŭngŭn kayuh balsam. 15 Kan angān dingah jawŭn daya baris di tibung tŭngŭn kayuh, angān nyerang, amai Aku re baris diŭ so angān di ngarah bara tibaran soldadu daya Philistine anŭ.” 16 David ndai kayuh adi Tapa mbŭh pesan. Ayŭh tadak bara soldadu daya Philistine so Gibeon ndŭg Gezer. 17 So nganŭ, David jadi rabis timagah, ka TUHAN bada sopŭrŭg bangsa taru di ayŭh.

1 Kronikel 15

1 Yŭn guna adŭp-i, David pijog dudu ramin di kupo David. Ayŭh gŭh sidia tarun yŭn Pati Simanya Tapa ka ndai bari yŭn-i. 2 Komŭnŭ ayŭh nang, “Kaŭs daya Levi adŭ adi patut tawid Pati Simanya, sabab ngara inŭh adi TUHAN mbŭh mien bada tawid-i ka adi adu adu bituan di Ayŭh.” 3 Jadi David bagan sopŭrŭg daya Israel bada mandŭg ka Jerusalem amai an taban Pati Simanya ka tarun yŭn adi mbŭh-i sidia. 4 Komŭnŭ ayŭh bagan bara sesang Aaron ngga bara daya Levi. 5 So manak Kohath adi daya Levi mandŭg Uriel, adi nguasa 120 naan so manak-i; 6 so manak Merari mandŭg Asaiah, adi nguasa 220 naan; 7 so manak Gershon, Joel, adi nguasa 130 naan; 8 so manak Elizaphan, Shemaiah, adi nguasa 200 naan; 9 so manak Hebron, Eliel, adi nguasa 80 naan; 10 ka so manak Uzziel, Amminadab, adi nguasa 112 naan. 11 David bada mŭrŭt bara imam Zadok ngga Abiathar ngga nŭm naan daya Levi, Uriel, Asaiah, Joel, Shemaiah, Eliel, ngga Amminadab. 12 Ayŭh nang di bara daya Levi, “Angān inŭh pinguru manak daya Levi. Pibisig adŭp ngan ngga dingan ngan adi samah daya Levi, isa angān bisa taban Pati Simanya TUHAN adi Tapa Israel ka tarun yŭn adi aku mbŭh sidia yŭn-i. 13 Sabab angān mating ngga kieh prajah ka tukang tawid-i, TUHAN adi Tapa ta ngukum kieh amai kieh dŭh nyambah Ayŭh nimun patut.” 14 Komŭnŭ bara imam daya Levi pibisig adŭp ngara siŭn ngara dapŭd mindah Pati Simanya TUHAN adi Tapa Israel. 15 Bara daya Levi tawid-i pakai pinawid di tunduh kawin ngara, nimun adi mbŭh TUHAN pesan so baba Moses. 16 David mritah bara pinguru daya Levi bada tijuan tadŭ tadŭ daya Levi da biragu ka main ragu gaŭn pakai kachapi ngga sigager. 17-21 So manak manak bara pinyanyi, ngara mien kudu kudu naan daya bada main sigager timaga: Heman anak Joel, madis-i Asaph anak Berechiah, ngga Ethan anak Kushaiah, so manak Merari. Ngga turung ngara, bara daya Levi adi bŭkŭn dog mien bada main kachapi adi bigatung jawŭn-i: Zechariah, Jaaziel, Shemiramoth, Jehiel, Unni, Eliab, Maaseiah, ngga Benaiah. Ngara mien dinge bara daya Levi adi bŭkŭn bada main kachapi adi rapat jawŭn-i: Mattithiah, Eliphelehu, Mikneiah, Azaziah, ngga bara adi tukang jaga Ramin TUHAN, Obed Edom ngga Jeiel. 22 Sabab pimandai-i di musik, Chenaniah dog mien bada nguasa bara manak Levi adi tukang main musik. 23-24 Berechiah ngga Elkanah, samah ngga Obed Edom ngga Jehiah, mbŭh dog mien bada tukang jaga Pati Simanya. Bara imam Shebaniah, Joshaphat, Nethanel, Amasai, Zechariah, Benaiah, ngga Eliezer mbŭh dog mien bada tukang mambak trompet di jawin Pati Simanya. 25 Jadi Raja David, bara pinguru Israel, ngga bara pingibās soldadu di ka ramin Obed Edom di tambit Pati Simanya, ka ngara ndai gawai bās. 26 Ngara nyadis ju dari sapi ka ju biri, amai Tapa mbŭh turung bara daya Levi adi tawid Pati Simanya anŭ. 27 David nēn piraka ambu adi dog ndai so banang linen adi jarŭh, ka simŭnŭ gŭh bara adi tukang main musik, Chenaniah adi pinguru ngara, ka bara daya Levi adi tawid Pati anŭ. David nēn gŭh efod banang linen. 28 Jadi sopŭrŭg daya Israel samah taban Pati Simanya anŭ ka Jerusalem ngga sirais gaŭn, jawŭn trompet, jawŭn tanduk, ka jawŭn sigager, ngga jawŭn musik dog mambak ngga kachapi. 29 Darŭm Pati anŭ dog taban mŭrŭt kupo, Michal, anak dayung Saul, nyingo so pinjan ka kiris Raja David birajang buang-i mirupat mirupat ngga gaŭn, ka ayŭh mbŭh raru dŭh munos asŭng-i kiris.

1 Kronikel 16

1 Ngara na Pati Simanya anŭ di darŭm bari adi David muko sidia. Komŭnŭ ngara jugan sadis ngga sadis bidingan ka Tapa. 2 Ripas David muko jugan dudu sadis anŭ, ayŭh nyiberkat bara daya ngga adŭn TUHAN 3 ka kutung pinguman di sopŭrŭg ngara. Ayŭh nggen di barang naan, dari ngga dayung, di Israel ndi baru ruti, ndi pire asak dagin; ka kada buwa anggor adi pisŭk. 4 David tijuan kudu kudu naan daya Levi bada nguru bara daya simayang nyambah TUHAN, adi Tapa Israel, di jawin Pati Simanya, buang biragu ka muji Ayŭh. 5 Asaph dog tijuan jadi pinguru, ngga Zechariah adi pinurung-i. Jeiel, Shemiramoth, Jehiel, Mattithiah, Eliab, Benaiah, Obed Edom, ngga Jeiel tukang main kachapi. Asaph tukang mambak sigager, 6 ka duwŭh imam, Benaiah ngga Jahaziel, tukang mambak trompet barang andu di jawin Pati Simanya. 7 Ka nganŭ inŭh sibungas David bada Asaph ngga bara dingan-i adi samah daya Levi jadi daya tukang nang ragu puji ka TUHAN. 8 Nggen trima kaseh ka TUHAN, ka piagah bās-I; kidaan di barang bangsa kayuh adi mbŭh-I ndai. 9 Nang ragu puji ka TUHAN; kidaan kayuh saruh adi mbŭh-I ndai. 10 Gaŭn amai ata mbŭh tung jangi; sopŭrŭg adi nyambah Ayŭh patut gaŭn! 11 Di ka TUHAN yŭn mite turung, ka nyambah Ayŭh adu adu. 12-13 Angān bara sesang Jacob, urun Tapa, bara sesang Israel, adi Tapa mien, ingat pingandai-nginga adi Tapa ndaingga pinyipatŭd itong adi-I nggen. 14 TUHAN inŭh Tapa ta; pinyipesan-I inŭh yŭn ndi ong ong. 15 Dŭhnyah kambŭt simanya Tapa, adi-I bada tan adu adu, 16 simanya adi-I ndai ngga Abraham, janji adi-I ndai ngga Isaac. 17 TUHAN ndai simanya ngga Jacob, simanya adi re tan adu adu. 18 “Aku re nggen di kuu tana Canaan,” Ayŭh nang. “Tana anŭ re jadi bisaka yŭn mu.” 19 Daya Tapa dŭh bagŭ, ngara daya saruh di tana Canaan. 20 Ngara bigandon so rais ndi ka rais andi, so pritah ndi ka pritah andi. 21 Pak Tapa dŭh bada daya kinanyuh ngara; an grindung ngara, Ayŭh bakan bara raja: 22 “Dŭhnyah ida ida ngga bara urun adi mbŭh Aku mien; dŭhnyah bada bara nabi Ku kinaman.” 23 Nang ragu yŭn TUHAN, sopŭrŭg daya di ong! Piagah barang andu agah kana pasar Ayŭh mbŭh nyiramat ata. 24 Piagah bragah-I di bangsa bangsa, pingandai bās-I di sopŭrŭg daya. 25 TUHAN inŭh bās ka adi rabis patut dog muji; Ayŭh dŭh siŭn dŭh dog stabi rabis so sopŭrŭg tapa adi bŭkŭn. 26 Bara tapa sopŭrŭg bangsa inŭh tibudo adŭ, pak TUHAN napa rangit bās. 27 Bragah ngga pinyibake kirurung Ayŭh, kuasa ngga pawŭn ngisi yŭn pinyirŭŭ-I. 28 Muji meh TUHAN, sopŭrŭg daya di ong, muji bragah-I ka pinyibake-I. 29 Muji meh adŭn TUHAN adi bibragah; taban pinganggen ngga mŭrŭt yŭn pinyirŭŭ-I. Mutu ubak ngan ka Ayŭh adi Kudus kan Ayŭh nandŭng; 30 kimŭtŭr di sirung jawin-I, sopŭrŭg ong! Ong mbŭh dog bada tagap ka dŭh dapŭd dog ngugoh. 31 Gaŭn meh, ong ngga rangit! Kidaan di bangsa bangsa TUHAN inŭh raja. 32 Magā meh, rawŭt, ngga barang masam dāng darŭm kuu; gaŭn meh, ŭmŭh, ngga barang masam pimuruh darŭm kuu! 33 Tŭngŭn tŭngŭn kayuh di tarun re nyirais ngga gaŭnkan TUHAN mandŭg di mritah ong. 34 Nggen trima kaseh ka TUHAN, sabab Ayŭh inŭh kana; pinyirindu-I tan adu adu. 35 Nang di Ayŭh, “Nyiramat kieh, O Tapa adi pinyikudip ami; nguruk kieh; pirupas kieh so kuasa bangsa bangsa, isa kieh bisa nggen trima kasehka muji adŭn Mai adi kudus.” 36 Puji ka TUHAN, adi Tapa Israel! Muji meh Ayŭh madin ngga ndŭg situi tui! Komŭnŭ sopŭrŭg daya nang, “Amen” , ka muji TUHAN. 37 Raja David tijuan Asaph ngga bara dingan-i adi samah daya Levi bada tukang nguasa simayang adi dog ndai di tarun yŭn Pati Simanya dog nyikŭn. Ngara an ndai kraja ngara diginŭ barang andu. 38 Obed Edom anak Jeduthun ngga 68 naan daya manak adŭp-i turung ayŭh. Hosah ngga Obed Edom tukang nguasa bara adi tukang jaga tiban buwang. 39 Zadok adi imam ngga bara dingan-i adi bara imam, inŭh tukang nguasa simayang nyambah TUHAN di tarun yŭn bisambah di Gibeon. 40 Barang isan ngga singumi andu ngara badang sadis di tunduh mija-sambah nanyam ka atur adi mbŭh dog nuris darŭm Ukum-adat adi TUHAN nggen di Israel. 41 Diginŭ ayō ngara inŭh Heman ngga Jeduthun ngga bara adi bŭkŭn adi mbŭh dog mien bada nang ragu puji ka TUHAN amai pinyirindu-I adi tan adu adu. 42 Heman ngga Jeduthun gŭh tukang ngatur trompet ngga sigager ka pingakas pingakas musik adi bŭkŭn adi dog mambak kan ragu puji dog nang. Bara so manak Jeduthun tukang jaga tiban tiban buwang. 43 Komŭnŭ barang naan mari ka ramin adŭp-i, ka David mari ka ramin adŭp-i yŭn re rŭŭ mua tian-i ngga rawang adŭp-i.

1 Kronikel 17

1 Raja David madin mbŭh rŭŭ di istana-i. Ndi andu ayŭh bagan nabi Nathan ka nang di ayŭh, “Ta digiti aku rŭŭ di ramin dog ndai so kayuh sedar, pak Pati Simanya TUHAN dog nyikŭn darŭm bari!” 2 Nathan nam, “Ndai adŭ kayuh adi kuu raan, amai Tapa agi ngga kuu.” 3 Pak ngarŭm anŭ Tapa nang di Nathan, 4 “Panu ka kidaan di urun Ku David nang Aku nang di ayŭh, ‘Dŭh-i kuu adi re pijog ramin yŭn Ku. 5 So andu Aku pirupas daya Israel so Egypt ndŭg madin, Aku gi-bŭn rŭŭ di ramin; Aku ari rŭŭ di bari ka bipindah so tarun ndi di ka tarun andi. 6 Sitadŭn aku bigandon ngga daya Israel Aku bŭn siken di tadŭ tadŭ pinguru adi Aku mbŭh tijuan mani ngara dŭh pijog ramin yŭn Ku so kayuh sedar.’ 7 “Jadi kidaan meh di urun Ku David nang Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, nang di ayŭh, ‘Aku tambit kuu so yŭn mu nguan biri di tarun tana kupai ka bada kuu jadi pimritah daya Ku Israel. 8 Aku agi ngga kuu di barang yŭn mu panu, ka Aku muko ngarah sopŭrŭg pinganyu mu darŭm kuu masang panu. Aku re bada kuu timagah mun bara pinguru adi bās di ong. 9-10 Aku mbŭh mien ndi tana yŭn daya Ku Israel ka mbŭh bada ngara rŭŭ diginŭ, di yŭn ngara re rŭŭ buang dŭh tia dog kinanyuh. So jaman ngara mŭrŭt tarun tana anŭ ngara ari dog nyerang daya di ganas, pak-i dŭh re tia simŭnŭ. Aku bijanji re ngarah sopŭrŭg pinganyu mu ka re nggen di kuu sesang. 11 Kan kuu kabŭs ka dog kubur ngga tayung-babuk mu, Aku re bada ndi so bara anak mu jadi raja ka re bada pritah-i tagap. 12 Ayŭh inŭh adi re pijog ramin yŭn Ku, ka aku re natu takta-i re tan adu adu yŭn barang turap sesang-i. 13 Aku re jadi sama-i ka ayŭh re jadi anak Ku. Aku dŭh re ko batu ayŭh mun Aku ko batu Saul, adi Aku kadi isa kuu dapŭd jadi raja. 14 Aku re bada ayŭh nguasa daya Ku ngga pritah Ku ndŭg situi tui. Takta-i re tan adu adu yŭn barang turap sesang-i.’” 15 Nathan kidaan di David sopŭrŭg kayuh adi Tapa mbŭh pinandŭng di ayŭh. 16 Komŭnŭ Raja David mŭrŭt Bari TUHAN, guru ka bidua, “Aku ati ngga rawang ku dŭh inŭh sukup kana yŭn kayuh adi Kaam mbŭh ndai yŭn ku, TUHAN Tapa. 17 Ka Kaam tanŭ ka mbŭh ndai adi rabis kana so anŭ; Kaam mbŭh bijanji pasar bara sesang ku yŭn sawa sawa adi re, ka Kaam, TUHAN Tapa, mbŭh ndai aku bada mun daya adi bās. 18 Ani dinge bisa aku nang di Kaam! Kaam puan sopŭrŭg kayuh pasar aku, pak Kaam mbŭh nggen stabi di aku, adi urun Mai. 19 Anŭ mbŭh so ka pinyiraan ngga pinŭtŭn Mai Kaam ndai simuti yŭn ku ka kiren munki masam bās ku di jaman adi re. 20 TUHAN, mating inŭh adi bŭkŭn re mun Kaam; kieh taŭn mbŭh puan nang Kaam sadi adŭ Tapa. 21 Mating bangsa bŭkŭn di ong mun Israel, adi Kaam pirupas so jadi urun siŭn jadi daya Mai. Kayuh bās ngga kayuh saruh adi Kaam mbŭh ndai yŭn ngara mbŭh bada adŭn Mai timagah di ndi ong ong. Kaam pirupas daya Mai so Egypt ka pibu bangsa bangsa bŭkŭn darŭm daya Mai masang darŭm pimanu ngara. 22 Kaam mbŭh bada daya Israel adu adu jadi daya adŭp Mai, ka Kaam, TUHAN, mbŭh jadi Tapa ngara. 23 “Ka madin, O TUHAN, pijadi yŭn adu adu janji Mai pasar aku ka pasar sesang ku, ka ndai kayuh anŭ adi Kaam nang adŭp Mai re ndai. 24 Adŭn Mai re jadi bās, ka daya re adu adu nang, ‘TUHAN Bisa-pŭrŭg inŭh Tapa Israel.’ Ka Kaam re bada takta ku tan adu adu yŭn barang turap sesang ku. 25 Aku birani bidua sakanŭ ka Kaam, Tapa ku, sabab Kaam mbŭh pinandŭng sopŭrŭg kayuh anŭ di aku, adi urun Mai, ka mbŭh kidaan di aku Kaam re bada bara sesang ku jadi raja. 26 Kaam, TUHAN, inŭh Tapa, ka Kaam mbŭh bijanji kayuh adi grua ati yŭn ku. 27 Aku mite Kaam nyiberkat bara sesang ku isa ngara bisa adu adu kinyam pinyirasi Mai. Kaam, TUHAN, mbŭh nyiberkat ngara, ka berkat Mai re agi ngga ngara ndŭg situi tui.”

1 Kronikel 18

1 Mua tian ripas anŭ Raja David nyerang daya Philistine ka ngarah ngara. Ayŭh tambit so ngara kupo Gath samŭn anak anak kupo adi maning anŭ. 2 Ayŭh gŭh ngarah daya Moab, adi trima ayŭh jadi raja ngara ka bayar suke di ayŭh. 3 Ripas anŭ, David nyerang Raja Hadadezer, adi pimritah di Zobah, sindŭk tarun tana Hamath di tarun tana rais Syria, sabab Hadadezer suba an nguasa tarun tana sindŭk sijo Yang Euphrates. 4 David sirapas siribu krita kuda-i, 7, 000 soldadu-i adi pinunggang kuda, ka 20, 000 soldadu-i adi panu kaja. Ayŭh nyikŭn sukup kuda yŭn siribu krita kuda ka bada bajang sopŭrŭg adi bŭkŭn. 5 Kan bara daya Syria so Damascus pait ndi bara tibaran soldadu bada turung Raja Hadadezer, David nyerang-i ka siŭ 22, 000 naan daya. 6 Komŭnŭ ayŭh pijog bari bara tibaran soldadu di tarun tana ngara, ka ngara trima ayŭh jadi raja ngara ka bayar suke di ayŭh. TUHAN bada David manang biperang di tadŭ tadŭ yŭn. 7 David sirapas pinangin pinangin mas Hadadezer adi dog pakai bara pinurung Hadadezer ka taban-i ka Jerusalem. 8 Ayŭh gŭh tambit raru bagŭ timaga so Tibhath ngga Kun, kupo kupo adi dog mritah Hadadezer. (Ripas anŭ Solomon pakai timaga anŭ ngga ndai tong, tiang bās, ka pingakas pingakas timaga yŭn Ramin TUHAN.) 9 Raja Toi, pimritah di Hamath dingah David mbŭh ngarah sopŭrŭg bara tibaran soldadu Hadadezer. 10 Jadi ayŭh pait anak-i Joram bada tabi Raja David ka nganju ayŭh amai pimanang-i ngarah Hadadezer adi taŭn tian-ti ari biperang gŭh ngga ayŭh. Joram taban ka yŭn David pinganggen adi dog ndai so mas, pirak, ka timaga. 11 Raja David nitah sopŭrŭg-i yŭn dog pakai di tika simayang, samŭn pirak ngga mas adi-i tambit so bangsa bangsa adi-i ko ngarah -- Edom, Moab, Ammon, Philistia, ngga Amalek. 12 Abishai, adi Zeruiah dŭn sindŭ-i, ngarah daya Edom di Rubān Garo ka siŭ 18, 000 naan ngara. 13 Ayŭh pijog bari bara tibaran soldadu di ndi tarun tana Edom, ka daya diginŭ nundok di Raja David. TUHAN bada David manang biperang di tadŭ tadŭ yŭn. 14 David mritah di ndi tarun tana Israel ka natu sopŭrŭg rayat-i dog sita brinyam ka ngga batur. 15 Joab, adi jurud Abishai, jadi pingibās bara soldadu; Jehoshaphat anak Ahilud jadi tukang jaga rekod; 16 Zadok anak Ahitub ngga Ahimelech anak Abiathar jadi imam; Seraiah jadi tukang pinuris; 17 Benaiah anak Jehoiada jadi tukang nguasa bara pingibān David; ka bara anak dari David jadi pinurung adi siabo bās pangkat nyiraja di ribo David.

1 Kronikel 19

1 Mua tian ripas anŭ Raja Nahash, pimritah daya Ammon kabŭs, ka anak-i Hanun gati ayŭh jadi raja. 2 Raja David nang, “Aku dŭh siŭn dŭh bijerā ngga Hanun, nimun sama-i ko bijerā ngga aku dawŭ-i.” Jadi David pait kudu kudu naan pinyisung-i bada di kidaan adŭp-i masi dingah pinyikabŭs sama-i. Kan ngara mbŭh ndŭg Ammon ka bidapŭd ngga Raja Hanun, 3 pinguru pinguru daya Ammon nang di raja, “Kaam pikir amai stabi-i di sama mu, David pait ngara anŭ bada kidaan di kuu atin masi-i di pinyikabŭs sama mu? Manŭn dŭh! Ayŭh pait ngara kamati bada nyibatŭh kupo ta, isa ayŭh tungang sirabut-i!” 4 Hanun nakap pinyisung pinyisung David, gumbak ndi parad gagap ngara, kapŭg piraka ngara kŭd kupong, ka pibu ngara. 5 Ngara mbŭh raru mangŭh re pari ka kupo adŭp ngara. Kan David dingah kayuh adi mbŭh jadi, ayŭh pait pinganang ka ngara bada rŭŭ di Jericho ka dŭhsah diŭ pari ndŭg ka gagap ngara mbŭh pari timbu. 6 Raja Hanun ngga bara daya Ammon rada adŭp ngara mbŭh bada David jadi pinganyu, jadi ngara bayar 34, 000 kilogram pirak ngga nyewa krita krita kuda ka bara soldadu adi pakai krita kuda so sijo Mesopotamia ka so Maacah ngga Zobah di rais Syria. 7 32, 000 krita kuda adi ngara nyewa ngga bara tibaran soldadu raja Maacah mandŭg ka bibari sindŭk Medeba. Daya Ammon gŭh ruah so sopŭrŭg kupo ngara ka sidia re biperang. 8 Kan David dingah kayuh adi mbŭh jadi, ayŭh bada Joab matak ngga bara bara tibaran soldadu. 9 Bara daya Ammon mandŭg ka kajŭn di tiban-bās kupo Rabbah, sindŭ kupo ngara, ka raja raja adi mandŭg an turung, kajŭn di sapa tarun tana rais. 10 Joab kiris bara soldadu pinganyu re nyerang ayŭh so jawin ngga so punok, jadi ayŭh mien bara soldadu Israel adi siabo pandai birawan ka na ngara di tarun yŭn adi nura bara daya Syria. 11 Ayŭh na kada soldadu-i di ribo sude-i Abishai adi pingibās soldadu, adi na ngara di tarun yŭn adi nura bara daya Ammon. 12 Joab nang di ayŭh, “Kambŭi kuu kiris daya Syria tatŭng bake dŭ so aku, mandŭg di turung aku, ka kambŭi daya Ammon tatŭng bake dŭ so kuu, aku mandŭg di turung kuu. 13 Dŭhnyah taru! Ata biperang yŭn bara daya ta ka yŭn kupo kupo Tapa ta. Ka isa-i jadi nanyam pinyiraan TUHAN.” 14 Joab ngga bara daya-i masang di nyerang, ka bara daya Syria babak bu. 15 Kan bara daya Ammon kiris bara daya Syria babak bu, ngara bu so Abishai ka mŭrŭt kupo. Komŭnŭ Joab pari ka Jerusalem. 16 Bara daya Syria kinyam adŭp ngara mbŭh dog ngarah daya Israel, ka ngara taban bara soldadu so rais Syria di parad tura ka timor Yang Euphrates ka na ngara di ribo kuasa Shobach, adi pingibās bara tibaran soldadu Raja Hadadezer, pimritah di Zobah. 17 Kan David dingah, ayŭh nguruk bara soldadu Israel, mutas yang Jordan, ka na ngara di tarun yŭn nura bara daya Syria. Perang piguru, 18 ka bara daya Israel bada bara tibaran soldadu Syria ngundur. David ngga bara daya-i siŭ 7, 000 naan bara soldadu adi pakai krita kuda ka 40, 000 naan soldadu adi panu kaja. Ngara gŭh siŭ Pingibās soldadu Syria, Shobach. 19 Kan raja raja di ribo Hadadezer kinyam adŭp ngara mbŭh dog ngarah Israel, ngara bidamai ngga David ka trima ayŭh jadi raja ngara. So nganŭ bara daya Syria dŭh tia turung daya Ammon.

1 Kronikel 20

1 Di tipuh bunga, tipuh adi ngga raja raja matak biperang, Joab nguru bara tibaran soldadu ruah di nyerang tana Ammon; Raja David, rŭŭ di Jerusalem. Ngara nyikapung kupo Rabbah, nyerang-i, ka pirubuh-i. 2 Tibudo daya Ammon, Molech biyŭn ndi makota adi bat-i kurang rabis 34 kilogram. Di makota anŭ agi ndi batuh brega, adi David tambit ka na di makota adŭp-i. Ayŭh gŭh tambit raru bagŭ kayuh sirapas so kupo anŭ. 3 Ayŭh tambit bara daya kupo anŭ ka bada ngara nyiraja pakai grigaji, sakor basi, ka kapak basi. Ayŭh simŭnŭ gŭh ngga daya di sopŭrŭg kupo Ammon adi bŭkŭn. Komŭnŭ ayŭh ngga bara daya-i pari ka Jerusalem. 4 Ripas anŭ, agi dinge biperang ngga daya Philistine di Gezer. Di tika anŭ Sibbecai so Hushah siŭ ndi naan daya grigasi dŭn Sippai, ngga bada bara daya Philistine arah. 5 Agi dinge biperang ngga daya Philistine, ka Elhanan anak Jair siŭ Lahmi, jurud Goliath so Gath. Tan jarok-i mati parang sinangan tanun. 6 Agi dinge biperang di Gath, di yŭn ndi naan grigasi adi biyŭn nŭm trinju di soduwŭh tangan-i ka nŭm trinju kaja di soduwŭh kaja-i. Ayŭh anŭ sesang grigasi adi jah. 7 Ayŭh pimangŭh bara daya Israel, ka Jonathan, adi anak Shammah jurud David, siŭ ayŭh. 8 Ngara taruh anŭ, adi dog siŭ David ngga bara dingan-i, inŭh sesang grigasi di Gath.

1 Kronikel 21

1 Shetan raan mito daya Israel, jadi ayŭh bada David ndai pikir-i an ndai pimirang. 2 David pesan Joab ngga pingubak pingubak adi bŭkŭn, “Panu di tingga bara daya Israel, so bŭngŭn ndi rais ndŭg bŭngŭn andi, ka mirang bara daya. Aku raan puan kiang-ki ngara.” 3 Joab nam, “Isa-i TUHAN bada daya Israel siratus kari rabis bagŭ so kiang ngara adi madin! Tuan Raja, sopŭrŭg ngara inŭh urun mai. Mani kaam raan ndai pimirang? Te, kambŭi agi kayuh sarah, barang naan daya Israel meh re dapu tanggong.” 4 Pak raja bada Joab tunda pesan anŭ. Joab ruah, panu di ndi tarun tarun tana rais Israel, ka komŭnŭ pari ka Jerusalem. 5 Ayŭh kidaan di Raja David prungun sopŭrŭg dari adi mbŭh bisa jadi soldadu: 1, 100, 000 naan di Israel, ka 470, 000 naan di Judah. 6 Sabab Joab dŭh situju ngga pesan David, ayŭh dŭh mirang daya darŭm tibaran-asar Levi ngga tibaran-asar Benjamin. 7 Tapa dŭh munos asŭng-I di kayuh adi mbŭh jadi, jadi Ayŭh ngukum Israel. 8 David nang di Tapa, “Aku mbŭh raru bidosa ndai anŭ! Turung apun aku. Aku raru budo.” 9 Komŭnŭ TUHAN nang di Gad, nabi adi ari minyu ngga David, 10 “Panu di kidaan di David nang Aku bada ayŭh mien ndi so taruh kayuh ati. Aku re ndai anŭ adi-i mien.” 11 Gad di ka yŭn David, kidaan di ayŭh kayuh adi TUHAN ko nang, ka siken “Aki ndi? 12 Taruh sawa apag? Puan kah taruh buran bu mangān bara tibaran soldadu pinganyu mu? Puan kah taruh andu TUHAN nyerang kuu ngga pedang-I ka pait sesak-andam di tana mu, pakai malaikat-I adi tukang taban pinyikabŭs di ndi tarun tana Israel? Ani pinyinam re aku taban ka TUHAN?” 13 David nam Gad, “Aku mbŭh raru susah! Pak aku dŭh raan dog ukum bara daya. Kana dŭ inŭh adŭp TUHAN adi ngukum aku, sabab Ayŭh inŭh adi raru masi.” 14 Jadi TUHAN pait sesak-andam bada nyatŭk daya Israel, ka 70, 000 naan ngara kabŭs. 15 Komŭnŭ Ayŭh pait ndi naan Malaikat bada nyirubuh Jerusalem, pak Ayŭh nukar pikir-I ka nang di malaikat anŭ, “Mbŭh! Sadang anŭ!” Malaikat anŭ mijog di tarun yŭn ngiik tung Araunah, adi ndi naan daya Jebus. 16 David kiris malaikat mijog di au-tarun, digŭng pedang-i, sidia re nyirubuh Jerusalem. Komŭnŭ David ngga bara pinguru -- sopŭrŭg mbŭh nēn banang guni -- mutu ubak ngara, buang jawin ngara dog tana. 17 David bidua, “O Tapa, aku inŭh adi sarah. Aku inŭh adi bada pimirang anŭ dog ndai. Ngara ati dŭh sarah. TUHAN, adi Tapa ku, ngukum aku ngga rawang ku, ka dŭhnyah ngukum daya Mai.” 18 Malaikat TUHAN kidaan di Gad bada pesan David bada pijog ndi mija-sambah ka TUHAN di tarun yŭn ngiik tung Araunah. 19 David tunda pesan TUHAN ka rasu matak di ndai simŭnŭ, nimun adi Gad mbŭh kidaan di ayŭh. 20 Diginŭ di tarun yŭn ngiik Araunah ngga pat madis anak dari-i aŭn ngiik gandom, ka kan ngara kiris malaikat anŭ, anak anak dari anŭ bikaduh bu ka bisukan. 21 Kan Araunah kiris Raja David mandŭg, ayŭh bu so yŭn ngiik ka mutu ubak-i, buang jawin-i ndŭg tana. 22 David nang di ayŭh, “Jua di aku tarun yŭn ngiik ati, isa aku bisa pijog ndi mija-sambah ka TUHAN, ngga pirŭŭ sesak-andam ati. Aku re bayar kuu ngga rega-i adi patut.” 23 “Tambit adŭ, Tuan Raja,” Araunah nang, “ka ndai ani ani adi kaam raan. Ati dudu dari sapi bisa dog nyadis di tunduh mija-sambah, ka ati papan-ngiik ndu uwang, ka gandom ndu sadis. Aku nggen sopŭrŭg-i di kaam.” 24 Pak raja nam, “Dŭh, Aku re bayar kuu ngga rega-i adi patut. Aku dŭh re jugan ndu sadis ka TUHAN kayuh adi kuu dapu, anŭ inŭh kayuh adi dŭh aku bayar.” 25 Jadi David bayar Araunah 600 duit mas rega tarun yŭn ngiik anŭ. 26 Ayŭh pijog ndi mija-sambah yŭn TUHAN diginŭ ka jugan sadis badang ngga sadis bidingan. Ayŭh bidua, ka ngga nam ayŭh TUHAN pait apui so shorga da badang sadis sadis anŭ di tunduh mija-sambah. 27 TUHAN kidaan di malaikat bada na pedang-i di sibong-i, ka malaikat anŭ sawŭ ndai simŭnŭ. 28 David kiris TUHAN mbŭh nam dua-i, jadi ayŭh jugan sadis di tunduh mija-sambah di yŭn Araunah ngiik. 29 Bari TUHAN adi Moses mbŭh pijog di tarun tana-pajam, ka mija-sambah di yŭn sadis dog badang babŭ di tarun yŭn bisambah di Gibeon di tika anŭ; 30 pak David dŭh dapŭd di kamanŭ di nyambah Tapa, sabab ayŭh taru pedang malaikat anŭ.

1 Kronikel 22

1 Jadi David nang, “Digiti inŭh Ramin TUHAN Tapa re dog pijog. Digiti inŭh mija-sambah di yŭn daya Israel an jugan sadis badang.” 2 Raja David nggen ukum bada sopŭrŭg daya tami adi rŭŭ di tarun tana Israel tikuruk, ka ayŭh bada ngara nyiraja. Kada so ngara mŭŭt batuh re pakai ngga pijog Ramin TUHAN. 3 Ayŭh sidia raru bagŭ basi ngga ndai pasak samŭn apit yŭn tiban buwang, samŭn timaga adi raru bagŭ ndŭg ka mating daya tungang nimbang-i. 4 Ayŭh ngatur bada daya Tyre ngga daya Sidon nggen di ayŭh dudu kayuh sedar. 5 David bipikir, “Ramin TUHAN adi anak ku an pijog dŭh siŭn dŭh an adi grua ka adi timagah di ndi ong ong. Pak ayŭh gi-mara buang bayuh sukup pinyipuan di kayuh ati, jadi aku dŭh siŭn dŭh sidia.” Jadi David mbŭh nguruk raru bagŭ preka piramin sibayuh ayŭh kabŭs. 6 Ayŭh bagan anak-i Solomon ka pesan ayŭh bada pijog Ramin TUHAN, adi Tapa Israel. 7 David nang di ayŭh, “Nak, aku raan pijog ndi ramin ngga stabi di TUHAN adi Tapa ku. 8 Pak TUHAN kidaan di aku nang aku mbŭh siŭ raru bagŭ daya ka mbŭh raru siraru biperang. Ngapŭi meh Ayŭh dŭh nyibandar aku pijog ramin yŭn-I. 9 Sawŭ, ayŭh mbŭh bijanji ngga aku. Ayŭh nang, ‘Kuu re biyŭn ndi anak dari adi re mritah darŭm damai, sabab Aku re bada ayŭh dŭh dog nyusah bara pinganyu-i. Dŭn-i inŭh re Solomon sabab darŭm pinyipritah-i Aku re nggen di Israel damai ngga pinyipagŭng. 10 Ayŭh re pijog ramin yŭn Ku. Ayŭh re jadi anak Ku, ka Aku re jadi Sama-i. Takta-i ngga barang turap sesang-i re mritah Israel ndŭg situi tui.’” 11 David pijuu nang, “Madin, nak, isa-i TUHAN adi Tapa mu agi ngga kuu, ka isa-i Ayŭh ingat janji-I an bada kuu mujur pijog ramin yŭn-I. 12 Ka isa-i TUHAN adi Tapa mu nggen di kuu pinyipitar ngga pinyibijak isa kuu bisa mritah Israel nanyam ka Ukum adat-I. 13 Kambŭi kuu tunda sopŭrŭg ukum-adat adi TUHAN nggen di Moses yŭn Israel, kuu re mujur. Kuu dŭh siŭn dŭh birani ka dŭhnyah atin mu arot, ka dŭhnyah taru tadŭ tadŭ kayuh. 14 Pasar Ramin TUHAN anŭ, aku mbŭh bandar bandar nguruk rabis so 3, 400 tan mas ngga rabis so 34, 000 tan pirak ngga pijog-i. Ngga nambah anŭ, agi timaga ngga basi adi mbŭh dŭh nyawa dog nimbang. Aku gŭh mbŭh sidia kayuh ka batuh, pak kuu dŭh siŭn dŭh jiroh tambah-i. 15 Kuu biyŭn bagŭ daya adi bitukang. Agi adi nyiraja di kwari batuh, agi adi tukang batuh ngga tukang kayuh, ka bagŭ gŭh tukang adi bŭkŭn 16 mun tukang mas, tukang pirak, tukang timaga, ka tukang basi. Piguru meh kraja anŭ madin, ka isa-i TUHAN agi ngga kuu.” 17 David pesan sopŭrŭg pinguru Israel bada turung Solomon. 18 Ayŭh nang, “TUHAN adi Tapa mu agi ngga kuu ka mbŭh nggen di kuu damai di ndi tarun tana rais mu. Ayŭh muko bada aku ngarah sopŭrŭg daya adi muko dawŭ-i rŭŭ di tarun tana ati, ka ngara madin mbŭh nundok di kuu ka di TUHAN. 19 Madin bituan meh di TUHAN adi Tapa mu ngga siabo atin ka ngga siabo simangi mu. Piguru pijog Ramin TUHAN, isa kuu dapŭd na di darŭm-i Pati Simanya TUHAN samŭn sopŭrŭg kayuh kudus adi dog pakai ngga nyambah Ayŭh.”

1 Kronikel 23

1 Kan David mbŭh minyamba, ayŭh bada anak-i Solomon jadi raja Israel. 2 Raja David bada tikuruk sopŭrŭg pinguru daya Israel ka sopŭrŭg imam ngga daya Levi. 3 Ayŭh ndai pimirang yŭn sopŭrŭg dari daya Levi adi 30 sawa ka sambu. Prungun-i 38, 000 naan. 4 Raja tijuan 24, 000 naan daya bada ngatur kraja pijog Ramin TUHAN, 6, 000 naan adi tukang sita rekod ka tukang bisara daya. 5 4, 000 naan adi tukang jaga, ka 4, 000 naan adi tukang muji TUHAN ngga pingakas musik adi dog sidia raja. 6 David kutung bara daya Levi bada jadi taruh tibaran, nanyam ka manak manak ngara: Gershon, Kohath, ka Merari. 7 Gershon biyŭn duwŭh madis anak dari: Ladan ngga Shimei. 8 Ladan biyŭn taruh madis anak dari: Jehiel, Zetham, ngga Joel. 9 Ngara inŭh pingubak bara manak sesang Ladan. (Shimei biyŭn taruh madis anak dari: Shelomoth, Haziel, ngga Haran.) 10-11 Shimei biyŭn pat madis anak dari, nyusud nanyam ka umbur ngara: Jahath, Zina, Jeush, ngga Beriah. Jeush ngga Beriah dŭh biyŭn bagŭ sesang, jadi ngara dog ngitong keya ka ndi manak. 12 Kohath biyŭn pat madis anak dari: Amram, Izhar, Hebron, ngga Uzziel. 13 Anak dari pinuai-i, Amram, inŭh sama Aaron ngga Moses. (Aaron ngga bara sesang-i mbŭh dog nyidŭrŭ bada adu adu tukang nguasa kayuh kayuh kudus, badang kimanyan yŭn TUHAN di tika simayang, bituan di Ayŭh, ka nyiberkat bara daya ngga adŭn-I. 14 Pak anak anak Moses, adi urun Tapa, mbŭh dog nyinŭn ngga bara daya Levi.) 15 Moses biyŭn duwŭh madis anak dari, Gershom ngga Eliezer. 16 Pinguru di dupan anak anak Gershom inŭh Shebuel. 17 Eliezer biyŭn ndi anak adŭ, Rehabiah, pak Rehabiah biyŭn bagŭ sesang. 18 Anak dari Kohath adi numbor duwŭh, Izhar, biyŭn ndi anak dari, Shelomith, adi jadi pingubak manak. 19 Anak dari Kohath adi numbor taruh, Hebron, biyŭn pat madis anak dari: Jeriah, Amariah, Jahaziel, ngga Jekameam. 20 Anak dari Kohath adi numbor pat, Uzziel, biyŭn duwŭh madis anak dari, Micah ngga Isshiah. 21 Merari biyŭn duwŭh madis anak dari, Mahli ngga Mushi. Mahli gŭh biyŭn duwŭh madis anak dari, Eleazar ngga Kish, 22 pak Eleazar kabŭs ka dŭh biyŭn anak dari, adŭ-i anak dayung. Anak anak dayung-i banŭh bitungar ngara, anak anak dari Kish. 23 Anak dari Merari adi numbor duwŭh, Mushi, biyŭn taruh madis anak dari: Mahli, Eder, ngga Jeremoth. 24 Ngara inŭh sesang Levi, nanyam ka manak ngga rawang, barang naan ngara dog pibŭrŭt nanyam ka dŭn ngara. Barang naan sesang-i, adi umbur duwŭh puru sawa ka sambu, biyŭn utung kraja di Ramin TUHAN. 25 David nang, “TUHAN adi Tapa Israel mbŭh nggen damai di bara daya-I, ka adŭp-I re rŭŭ di Jerusalem ndŭg situi tui. 26 Jadi mbŭh dŭhsah meh daya Levi tia taban Bari TUHAN samŭn sopŭrŭg pingakas adi dog pakai ngga simayang.” 27 Nanyam ka sikasŭn pingatur so David sopŭrŭg daya Levi dog pibŭrŭt bada nyiraja kan umbur ngara mbŭh duwŭh puru sawa, 28 ka dog nggen kraja ati: an turung bara imam adi sesang Aaron darŭm simayang di Ramin TUHAN, an sita badag badag ngga birit birit Ramin TUHAN, ka sita bada dŭh sembar sopŭrŭg kayuh adi kudus; 29 an dapu tanggong di ruti adi dog jugan ka Tapa, tibaduk adi dog pakai ngga bisadis, ruti adi dŭh biragi, ruti sadis adi ko dog ndai, ka tibaduk adi dog gaur ngga inyo kanā; an nimbang ka nakar pinganggen adi dog taban ka Ramin TUHAN; 30 ka an muji ka nyibragah TUHAN barang isan ngga singumi andu 31 ka di tadŭ tadŭ tika sadis dog badang yŭn TUHAN di andu Sabbath, di Gawai Anak Buran, ka di gawai gawai adi bŭkŭn. Atur agi dog ndai ngga ngatŭn kudu naan daya Levi tiap kari dog tijuan bada ndai kraja anŭ. Bara daya Levi dog tijuan bada adu adu ndai kraja simayang nyambah TUHAN. 32 Ngara dog tijuan bada sita Bari TUHAN ngga Ramin TUHAN, ka dog tijuan bada turung madis ngara, bara imam adi sesang Aaron, di tarun yŭn bisambah.

1 Kronikel 24

1 Ati inŭh tibaran tibaran sesang Aaron. Aaron biyŭn pat madis anak dari: Nadab, Abihu, Eleazar, ngga Ithamar. 2 Nadab ngga Abihu kabŭs diŭ so sama ngara, ka dŭh biyŭn sesang, jadi jurud ngara Eleazar ngga Ithamar jadi imam. 3 Raja David kutung bara sesang Aaron ngga tibaran nanyam ka kraja ngara. Di pingatur anŭ ayŭh dog turung Zadok, adi sesang Eleazar, ka Ahimelech, adi sesang Ithamar. 4 Bara sesang Eleazar dog kutung nŭm tibaran, darŭm bara sesang Ithamar dog kutung mai tibaran, sabab bagŭ dŭ pingubak rawang adi dari di dupan bara sesang Eleazar. 5 Amai mbŭh agi pinurung pinurung Ramin TUHAN ngga pinguru adat di dupan bara sesang Eleazar ngga Ithamar, kutung kraja inŭh pakai taran dadu. 6 Bara sesang Eleazar ngga sesang Ithamar bikires taran dadu. Komŭnŭ ngara dog pibŭrŭt Shemaiah anak Nethanel daya Levi, adi tukang pinuris. Raja, bara pinurung-i, imam Zadok, Ahimelech anak Abiathar, ngga bara pingubak rawang imam samŭn rawang daya Levi, jadi saksi. 7-18 Ati inŭh susud 24 tibaran rawang adi dog nggen utung utung kraja nunda ka numbor ngara: - 1. - Jehoiarib - 2. - Jedaiah - 3. - Harim - 4. - Seorim - 5. - Malchijah - 6. - Mijamin - 7. - Hakkoz - 8. - Abijah - 9. - Jeshua - 10. - Shecaniah - 11. - Eliashib - 12. - Jakim - 13. - Huppah - 14. - Jeshebeab - 15. - Bilgah - 16. - Immer - 17. - Hezir - 18. - Happizzez - 19. - Pethahiah - 20. - Jehezkel - 21. - Jachin - 22. - Gamul - 23. - Delaiah - 24. - Maaziah 19 Ngara dog pibŭrŭt nanyam ka utung utung kraja ngara ngga mŭrŭt Ramin TUHAN ka ndai kraja adi dog piguru babuk ngara Aaron, nanyam ka pesan TUHAN adi Tapa Israel. 20 Ati dinge adi bŭkŭn bara pingubak rawang sesang Levi: Jehdeiah, adi sesang Amram so Shebuel; 21 Isshiah, adi sesang Rehabiah; 22 Jahath, adi sesang Izhar so Shelomith; 23 Jeriah, Amariah, Jehaziel, ngga Jekameam, adi bara anak Hebron, nyusud nanyam ka umbur ngara; 24 Shamir, adi sesang Uzziel so Micah; 25 Zechariah, adi sesang Uzziel so Isshiah, adi jurud Micah; 26 Mahli, Mushi, ngga Jaaziah, adi sesang Merari. 27 Jaaziah biyŭn taruh madis anak dari: Shoham, Zaccur, ngga Ibri. 28-29 Mahli biyŭn duwŭh madis anak dari, Eleazar ngga Kish. Eleazar dŭh biyŭn anak dari, pak Kish biyŭn ndi anak dari, Jerahmeel. 30 Mushi biyŭn taruh madis anak dari: Mahli, Eder, ngga Jeremoth. Anŭ inŭh bara rawang daya Levi. 31 Pingubak barang rawang ngga ndi naan so jurud-i adi mara taran dadu ngga puan utung utung kraja ngara, nimun madis ngara, adi bara imam sesang Aaron, mbŭh ndai. Raja David, Zadok, Ahimelech, ngga bara pingubak rawang imam samŭn rawang daya Levi jadi saksi.

1 Kronikel 25

1 Raja David ngga bara pinguru daya Levi mien bara manak daya Levi ati bada nguru simayang: Asaph, Heman, ngga Jeduthun. Ngara dog tijuan bada piagah pinganang so Tapa, buang kachapi ngga sigager dog mambak. Ati inŭh susud dŭn daya adi dog mien bada nguru simayang, samŭn kraja adi barang tibaran ndai: 2 Pat madis anak dari Asaph: Zaccur, Joseph, Nethaniah, ngga Asharelah. Ngara di ribo kuasa Asaph, adi piagah pinganang so Tapa tiap kari raja pesan. 3 Nŭm madis anak dari Jeduthun: Gedaliah, Zeri, Jeshaiah, Shimei, Hashabiah, ngga Mattithiah. Di ribo kuasa sama ngara ngara piagah pinganang so Tapa, buang kachapi dog mambak, ka nang ragu puji ngga trima kaseh ka TUHAN. 4 Simŭng pat madis anak dari Heman: Bukkiah, Mattaniah, Uzziel, Shebuel, Jerimoth, Hananiah, Hanani, Eliathah, Giddalti, Romamti Ezer, Joshbekashah, Mallothi, Hothir, ngga Mahazioth. 5 Tapa nggen di Heman adi nabi raja, ngara adi simŭng pat madis anak dari anŭ samŭn taruh madis anak dayung, nanyam ka janji-I, amai an nggen kuasa di Heman. 6 Sopŭrŭg anak dari-i tukang mambak sigager ngga kachapi di ribo kuasa sama-i, di tika simayang di Ramin TUHAN. Ka Asaph, Jeduthun, ngga Heman ndai kraja ngara nanyam ka atur so raja. 7 Sopŭrŭg ngara adi 24 naan anŭ inŭh daya adi sukup pandai; ka dingan ngara adi samah daya Levi inŭh bara adi muko dog ngajar jadi daya tukang main musik. 288 naan prungun sopŭrŭg ngara. 8 Ngga natu utung utung kraja ngara, sopŭrŭg ngara an taran dadu, bait-i ngara mara puan kah minyamba, daya adi sukup pandai puan kah adi muran birajar. 9-31 Ngara adi 288 naan dog nyidŭrŭ nanyam ka rawang jadi 24 tibaran, ka simŭng duwŭh naan darŭm ndi tibaran, ngga ndi naan pinguru adi nguasa ndi tibaran. Ati inŭh susud dŭn ngara dog nggen kraja nunda ka numbor ngara: - 1. - Joseph adi so rawang Asaph - 2. - Gedaliah - 3. - Zaccur - 4. - Zeri - 5. - Nethaniah - 6. - Bukkiah - 7. - Asharelah - 8. - Jeshaiah - 9. - Mattaniah - 10. - Shimei - 11. - Uzziel - 12. - Hashabiah - 13. - Shebuel - 14. - Mattithiah - 15. - Jerimoth - 16. - Hananiah - 17. - Joshbekashah - 18. - Hanani - 19. - Mallothi - 20. - Eliathah - 21. - Hothir - 22. - Giddalti - 23. - Mahazioth - 24. - Romamti Ezer

1 Kronikel 26

1 Ati inŭh utung utung kraja yŭn bara daya Levi adi jadi tukang jaga Ramin TUHAN. So manak Korah inŭh Meshelemiah anak Kore, so rawang Asaph. 2 Ayŭh biyŭn ju madis anak dari, dog nyusud nanyam ka umbur: Zechariah, Jediael, Zebadiah, Jathniel, 3 Elam, Jehohanan, ngga Eliehoenai. 4 Simŭnŭ gŭh Obed Edom, adi Tapa nyiberkat ngga mai madis anak dari, dog nyusud nanyam ka umbur: Shemaiah, Jehozabad, Joah, Sachar, Nethanel, 5 Ammiel, Issachar, ngga Peullethai. 6-7 Anak pinuai Obed Edom, Shemaiah, biyŭn nŭm madis anak dari: Othni, Rephael, Obed, Elzabad, Elihu, ngga Semachiah. Ngara inŭh daya adi bās darŭm manak ngara sabab pimandai ngara; rabis-i ngara adi sikasŭn duwŭh naan di susud anŭ. 8 Rawang Obed Edom biyŭn 62 naan daya adi ruai pandai yŭn kraja anŭ. 9 Rawang Meshelemiah biyŭn mai naan daya adi pandai. 10 So manak Merari inŭh Hosah, adi biyŭn pat madis anak dari: Shimri (sama-i bada ayŭh jadi pinguru, sunggu ayŭh dŭh anak pinuai), 11 Hilkiah, Tebaliah, ngga Zechariah. Prungun-i inŭh simŭng taruh naan so rawang Hosah adi jadi tukang jaga Ramin TUHAN. 12 Bara adi tukang jaga Ramin TUHAN dog kutung ngga tibaran, nanyam ka rawang, ka ngara dog nggen utung kraja di Ramin TUHAN, nimun daya Levi adi bŭkŭn. 13 Barang rawang, dŭh kira baga sŭ, taran dadu ngga puan aki tiban re-i jaga. 14 Shelemiah taran dadu ka dog tiban tura ka timor, ka anak-i Zechariah, daya adi ari pitayan ngga pinganang adi kana, taran dadu ka dog tiban tura ka utara. 15 Obed Edom dog tiban tura ka siratan, ka anak anak-i birit birit pinyirikŭn. 16 Shuppim ngga Hosah dog tiban tura ka barat ngga Tiban Shallecheth di aran maad ka sambu. Kraja jaga anŭ dog ngatur simuti: 17 Di parad ka timor, nŭm naan tukang jaga barang andu, di parad ka utara, pat naan, ka di parad ka siratan, pat naan. Pat naan dog bada jaga birit birit pinyirikŭn barang andu, duwŭh naan di barang birit. 18 Sindŭk pavilion tura ka barat agi pat naan tukang jaga di aran, ka duwŭh naan di pavilion anŭ. 19 Anŭ inŭh utung kraja tukang jaga yŭn manak Korah ngga manak Merari. 20 Bara daya Levi adi bŭkŭn dog nggen kraja tukang ngatur pinyirikŭn-rata Ramin TUHAN ngga birit birit pinyirikŭn pinganggen adi mbŭh dog nitah ka Tapa. 21 Ladan, ndi naan so anak anak Gershon, inŭh babuk bagŭ tibaran rawang, samŭn rawang anak-i Jehiel. 22 Duwŭh madis anak Ladan adi bŭkŭn, Zetham ngga Joel, tukang ngatur pinyirikŭn-rata Ramin TUHAN samŭn birit birit pinyirikŭn. 23 Kraja dog kutung gŭh di dupan bara sesang Amram, Izhar, Hebron, ngga Uzziel. 24 Shebuel, so manak Gershom adi anak Moses, inŭh pingubak tukang ngatur pinyirikŭn-rata Ramin TUHAN. 25 So Eliezer adi jurud Gershom ayŭh bikada ngga Shelomith. Eliezer inŭh sama Rehabiah, adi sama Jeshiah, sama Joram, sama Zichri, sama Shelomith. 26 Shelomith ngga bara adi so rawang-i dog bada tukang ngatur sopŭrŭg pinganggen adi dog nitah Raja David ngga bara pingubak rawang, pinguru tibaran manak, ka pingubak tibaran bara soldadu. 27 Ngara taban kada kayuh sirapas adi ngara dapŭd di tika biperang ka nitah-i yŭn pakai di Ramin TUHAN. 28 Shelomith ngga rawang-i tukang ngatur sopŭrŭg kayuh adi mbŭh dog nitah yŭn pakai di Ramin TUHAN, samŭn dudu pinganggen adi dog taban nabi Samuel, Raja Saul, Abner anak Ner, ka Joab anak Zeruiah. 29 Sesang Izhar, anŭ inŭh Chenaniah ngga bara anak dari-i, dog nggen kraja pritah: tukang ngatur ka nyikŭn rekod ka tukang nggen bisara yŭn daya Israel. 30 Sesang Hebron, anŭ inŭh Hashabiah ngga 1, 700 naan madis-i, sopŭrŭg adi traŭn, dog nggen kraja tukang ngatur sopŭrŭg kayuh adat ngga kayuh pritah parad barat Yang Jordan. 31 Jeriah inŭh pinguru bara sesang Hebron. Di sawa adi 40 darŭm pinyipritah David, susud taris rawang sesang Hebron dog nyasat, ka soldadu soldadu adi traŭn so rawang anŭ agi dog dapŭd rŭŭ di Jazer di tarun tana Gilead. 32 Raja David mien 2, 700 naan pingubak rawang adi traŭn so dupan bara madis Jeriah ka bada ngara tukang ngatur sopŭrŭg adat ngga kayuh pritah di Israel parad timor Yang Jordan -- tarun tana Reuben, Gad, ngga Manasseh Timor.

1 Kronikel 27

1 Ati inŭh susud bara pingubak rawang daya Israel ngga pinguru pinguru manak ngga pingibās pingibās soldadu adi ndai kraja pritah. Barang buran darŭm ndi sawa agi ndi tibaran adi nyiraja di ribo ndi naan pingubak yŭn buran anŭ. Barang tibaran biyŭn 24, 000 naan daya. 2-15 Ati inŭh bara pingubak yŭn barang buran: Sibungas buran: Jashobeam anak Zabdiel (ayŭh ndi naan so manak Perez, kada so tibaran-asar Judah). Buran numbor duwŭh: Dodai, adi sesang Ahohi (Mikloth adi numbor duwŭh-i). Buran numbor taruh: Benaiah anak Jehoiada adi imam; ayŭh pinguru “Ngara adi Taruh Puru” (anak dari-i Amizzabad gati ayŭh jadi pingubak tibaran anŭ). Buran numbor pat: Asahel, jurud Joab (anak-i Zebadiah gati ayŭh). Buran numbor rimŭh: Shamhuth, adi sesang Izhar. Buran numbor nŭm: Ira anak Ikkesh so Tekoa. Buran numbor ju: Helez, adi daya Ephraim so Pelon. Buran numbor mai: Sibbecai so Hushah (ayŭh ndi naan so manak Zerah, kada so tibaran-asar Judah). Buran numbor prii: Abiezer so Anathoth di tarun tana tibaran-asar Benjamin. Buran numbor simŭng: Maharai so Netophah (ayŭh ndi naan so manak Zerah). Buran numbor simŭng ndi: Benaiah so Pirathon di tarun tana tibaran-asar Ephraim. Buran numbor simŭng duwŭh: Heldai so Netophah (ayŭh sesang Othniel). 16-22 Ati inŭh susud bara pingubak tibaran-asar Israel adi Ndai Kraja Pritah: - Tibaran-asar - Pingubak - Reuben - Eliezer anak Zichri - Simeon - Shephatiah anak Maacah - Levi - Hashabiah anak Kemuel - Aaron - Zadok - Judah - Elihu, ndi naan so jurud jurud Raja David - Issachar - Omri anak Michael - Zebulun - Ishmaiah anak Obadiah - Naphtali - Jeremoth anak Azriel - Ephraim - Hoshea anak Azaziah - Manasseh Barat - Joel anak Pedaiah - Manasseh Timor - Iddo anak Zechariah - Benjamin - Jaasiel anak Abner - Dan - Azarel anak Jeroham 23 Raja David dŭh ndai pimirang yŭn bara daya adi gi-mara so duwŭh puru sawa umbur-i, sabab janji TUHAN adi an bada daya Israel bagŭ mun bitang di rangit. 24 Joab, adi Zeruiah dŭn sindŭ-i, piguru ndai pimirang, pak ayŭh dŭh kubo ndai-i. Tapa ngukum Israel sabab pimirang anŭ, jadi kiang prungun-i dŭh dog nuris darŭm rekod pritah Raja David. 25-31 Ati inŭh susud ngara adi ngatur buat-rata raja: Birit pinyirikŭn raja ngga di Jerusalem: Azmaveth anak Adiel. Birit pinyirikŭn di sapa Jerusalem: Jonathan anak Uzziah. Bara tukang teya: Ezri anak Chelub. Teya anggor: Shimei so Ramah. Tarun yŭn nyikŭn wain: Zabdi so Shepham. Risŭn kanā ngga risŭn tŭngŭn sycomore (di sigŭn sandah parad barat): Baal Hanan so Geder. Pinyirikŭn inyo kanā: Joash. Sapi sapi di tarun tana rabak Sharon: Shirtai so Sharon. Sapi sapi di rubān: Shaphat anak Adlai. Onta: Obil, daya Ishmael. Kaldi: Jehdeiah so Meronoth. Biri ngga kambing: Jaziz, daya Hagri. 32 Jonathan, adi tua Raja David, inŭh daya adi pandai pitayan buang-i daya adi baga sikura-i. Ayŭh ngga Jehiel anak Hachmoni tukang ngajar anak anak raja. 33 Ahithophel inŭh tukang pitayan raja, ka Hushai daya Archi inŭh jerā raja ka adi tukang pitayan. 34 Ripas Ahithophel kabŭs, Abiathar ngga Jehoiada anak Benaiah jadi tukang pitayan. Joab inŭh pingibās bara tibaran soldadu raja.

1 Kronikel 28

1 Raja David pesan sopŭrŭg pingibās Israel bada mandŭg tikuruk di Jerusalem. Jadi sopŭrŭg pingubak tibaran-asar, pingubak adi ndai kraja pritah, pinguru pinguru manak, bara adi ngatur buat-rata ngga dāng kudip adi dog dapu raja ngga bara anak dari-i -- sawŭ sopŭrŭg pinurung istana, pingibās soldadu, ngga daya bās -- tikuruk di Jerusalem. 2 David mijog nura ngara ka minyu: “Dingah pinganang ku, bara dingan ku. Aku raan pijog ndi ramin adi tatap yŭn Pati Simanya, adi bangan kaja TUHAN adi Tapa ta. Aku mbŭh sidia bagŭ kayuh ngga pijog ndi ramin yŭn nyambah Ayŭh, 3 pak Ayŭh dŭh nyibandar aku pijog-i, sabab aku ati soldadu ka mbŭh siŭ bagŭ daya. 4 TUHAN, adi Tapa Israel, mien aku ngga bara sesang ku bada mritah Israel ndŭg situi tui. Ayŭh mien tibaran-asar Judah bada piruah pinguru, ka so Judah Ayŭh mien rawang sama ku. So rawang anŭ nanyam ka pinyiraan adŭp-I Ayŭh mien aku ka bada aku jadi raja yŭn sopŭrŭg Israel. 5 Ayŭh nggen di aku bagŭ anak dari, ka so dupan ngara Ayŭh mbŭh mien Solomon bada mritah Israel, adi pritah TUHAN. 6 “TUHAN nang di aku, ‘Anak mu Solomon inŭh adi re pijog ramin yŭn Ku. Aku mbŭh mien ayŭh jadi anak ku, ka Aku re jadi sama-i. 7 Aku re bada pritah-i tan adu adu kambŭi ayŭh adu adu nakit tunda sopŭrŭg ukum ukum-adat ngga pesan Ku nimun adi mbŭh.’ 8 “Jadi madin, bara dingan ku, di sirung jawin Tapa ta ka di sirung jawin bara daya Israel ati adi daya TUHAN, aku mite ngga siabo asŭng ku angān nakit nakit tunda sopŭrŭg kayuh adi TUHAN adi Tapa ta mbŭh pesan di ata, isa angān dapŭd adu adu dapu tana adi kana ati ka isa angān dapŭd nggen-i di turap turap adi re ndŭg situi tui.” 9 Ka di Solomon ayŭh nang, “Nak, aku mite ngga siabo asŭng ku kuu ngaku Tapa adi Tapa sama mu ka bituan di Ayŭh ngga atin tagap ka ngga siabo pikir-kira mu. Ayŭh puan sopŭrŭg pikir-kira ngga pinyiraan ta. Kambŭi kuu jiroh Ayŭh, kuu re dapŭd Ayŭh; pak kambŭi kuu nyipunok Ayŭh, Ayŭh re tangan kuu ndŭg situi tui. 10 Kuu dŭh siŭn dŭh ingat Ayŭh mbŭh mien kuu bada pijog ramin kudus-I. Pijog-i, ngga siabo atin mu.” 11 David nggen di Solomon suto munki Ramin TUHAN an dog pijog, munki birit birit pinyirikŭn ngga sopŭrŭg birit adi bŭkŭn an dog ndai, samŭn Yŭn adi Siabo Kudus, di yŭn dosa dog apun. 12 Ayŭh nggen gŭh di ayŭh suto, nanyam pikir kira-i, munki badag-i ka munki birit birit adi maning badag anŭ an dog ndai, samŭn birit birit pinyirikŭn yŭn pingakas ngga pinganggen adi dog nitah ka TUHAN. 13 David nggen gŭh suto munki ngatur bara imam ngga bara daya Levi yŭn kraja adi ngara ndai, yŭn kraja darŭm Ramin TUHAN, ka kraja adi kingat sita sopŭrŭg pingakas simayang. 14 Ayŭh ngajar kiang-ki pirak ngga mas an dog pakai ngga ndai pingakas anŭ, 15 ngga ndai prita ngga rika prita, 16 ngga ndai mija pirak, ka ngga ndai barang mija mas di yŭn baru ruti adi dog jugan ka Tapa dog na. 17 Ayŭh ngajar gŭh kiang-ki tigŭrŭ mas an dog pakai ngga ndai sirapang, makuk, ka tipayan, ka kiang-ki pirak ngga mas ngga ndai pinggen, 18 ka kiang-ki tigŭrŭ mas ngga ndai mija-sambah di yŭn kimanyan dog badang ka ngga ndai krita yŭn cherubim cherubim adi tiburai urad-i nyayung Pati Simanya. 19 Raja David nang, “Sopŭrŭg anŭ agi di suto adi dog nuris nanyam ka ajar adi adŭp TUHAN mbŭh nggen di aku yŭn tunda.” 20 Raja David nang di anak-i Solomon, “Kuu dŭh siŭn bada atin mu arot pak birani. Piguru kraja anŭ ka dŭhnyah bada ani ani matŭn kuu. TUHAN Tapa, adi aku nyambah, re agi ngga kuu. Ayŭh dŭh re tagan kuu, pak re rŭŭ ngga kuu ndŭg ka kuu mbŭh ngamas kraja adi ngga pijadi ramin-I. 21 Bara imam ngga bara daya Levi mbŭh dog nggen kraja adi re ngara ndai darŭm Ramin TUHAN. Bara tukang adi pandai di barang masam kraja mbŭh graŭh an turung kuu, ka sopŭrŭg daya ngga pinguru pinguru ngara mbŭh sidia an tunda pinganang mu.”

1 Kronikel 29

1 Raja David kidaan di bara daya bagŭ anŭ: “Anak ku Solomon inŭh adi Tapa mbŭh mien, pak ayŭh gibabŭ mara buang kurang pinyipuan. Kraja adi re dog ndai inŭh kraja bās, amai-i dŭh istana yŭn manusia pak ramin yŭn TUHAN Tapa. 2 Aku mbŭh ngga situngang tungang ku sidia bagŭ preka piramin yŭn ramin anŭ -- mas, pirak, timaga, basi, betang betang kayuh, batuh adi brega, batuh ngga ndai mosek, ka bagŭ batuh mabel. 3 Ngga nambah anŭ, aku mbŭh nggen pirak ngga mas so buat-rata adŭp ku sabab pinyirindu ku di ramin Tapa. 4 Aku mbŭh nggen rabis so siratus tan mas adi siabo ramus ka simŭnŭ gŭh duwŭh ratus pat puru tan tigŭrŭ pirak ngga ngabuh sindung sindung Ramin TUHAN 5 ka yŭn kayuh kayuh adi bara tukang adi pandai re ndai. Ka asi meh dinge adi raan nggen pinganggen ka TUHAN?” 6 Komŭnŭ bara pingubak manak, pingubak tibaran-asar, bara pingibās bara tibaran soldadu, ka bara pingubak adi ngatur buat-rata raja kidaan adŭp ngara raan nggen 7 kayuh kayuh ati yŭn kraja pijog Ramin TUHAN: rabis 170 tan mas, rabis 340 tan pirak, sindŭk 620 tana timaga, ka rabis 3, 400 tan basi. 8 Ngara adi biyŭn batuh brega nggen-i di Jehiel bada pibŭrŭt-i di pinyirikŭn-rata Ramin TUHAN. Jehiel manak Gershon inŭh daya Levi. 9 Bara daya mbŭh nggen ka TUHAN ngga siabo asŭng ngara, ka ngara mbŭh sanang asŭng amai raru bagŭ mbŭh dog nggen. Raja David gŭh mbŭh raru sanang asŭng-i. 10 Diginŭ di sirung jawin daya bagŭ Raja David muji TUHAN. Ayŭh nang, “TUHAN Tapa Jacob adi babuk ami, isa-i Kaam dog muji ndŭg situi tui! 11 Kaam inŭh bās ka bikuasa, bibragah, sangŭn, ka adi siabo bigatung. Sopŭrŭg kayuh di shorga ngga di ong inŭh jamai, ka Kaam inŭh raja, pimritah sopŭrŭg kayuh. 12 Sopŭrŭg pinyikaya mandŭg so Kaam; Kaam mritah sopŭrŭg kayuh ngga pinyibake ka kuasa Mai; ka Kaam inŭh adi tungang bada tadŭ daya bās ka bake. 13 Madin, Tapa ami, kieh nggen di Kaam trima kaseh, ka kieh muji adŭn Mai adi bibragah. 14 “Aku ngga daya ku sawŭ dŭh tungang nggen di Kaam sopŭrŭg kayuh, sabab sopŭrŭg kayuh inŭh pinganggen so Kaam. Ka kieh mbŭh nggen pari ka Kaam kayuh adi taŭn mbŭh tung adŭp Mai. 15 Kaam puan, O TUHAN, nimun tayung-babuk ami, kieh udip mbŭh keya ka daya tami ka daya saruh. Pimudip ami keya ka singangi, ka kieh dŭh tungang pirupas adŭp ami so pinyikabŭs. 16 O TUHAN, Tapa ami, kieh mbŭh nguruk sopŭrŭg kayuh ati ngga pijog ramin yŭn Mai isa kieh dapŭd kibās adŭn kudus Mai. Sopŭrŭg-i mandŭg so Kaam ka sopŭrŭg-i mbŭh tung adŭp Mai. 17 Aku puan nang Kaam suba atin barang naan daya, ka taŭn munos asŭng di daya adi jujur. Ngga atin jujur ka tŭnggŭn aku mbŭh ngga siabo asŭng nggen sopŭrŭg ati ka Kaam, ka aku mbŭh kiris munki masam daya Mai adi agi tikuruk digiti ngga sanang asŭng taban sadis ka Kaam. 18 TUHAN Tapa bara babuk ami Abraham, Isaac, ngga Jacob, nagap daya Mai bada adu adu mun ati ka bada ngara adu adu tŭtŭd di Kaam. 19 Nggen di anak ku Solomon atin adi sukup raan tunda pinganang Mai ka pijog ramin simayang ati pakai sopŭrŭg kayuh adi mbŭh aku sidia ati.” 20 Komŭnŭ David mritah bara daya, “Muji TUHAN adi Tapa ngan!” Ka sopŭrŭg daya muji TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngara, ka ngara mutu rapat ubak ngara nggen stabi di TUHAN ka simŭnŭ gŭh di raja. 21 Andu anŭ ndi ngara siŭ dāng ndu sadis, nitah-i ka TUHAN, ka komŭnŭ nggen-i di bara daya da man. Ngga nambah anŭ, ngara nyadis siribu dari sapi, siribu dari biri, ka siribu anak biri, adi ngara mŭrŭng badang di mija-sambah. Ngara taban gŭh sadis wain. 22 Di andu anŭ ngara man nok ngga gaŭn di sirung jawin TUHAN. Ngara kadŭn dinge di sirung jawin daya bagŭ nang Solomon inŭh raja. Ngga adŭn TUHAN, ngara nginyo ayŭh jadi pimritah ka Zadok jadi imam. 23 Ngga gati Raja David adi sama-i, Solomon maad takta adi dog pijog TUHAN. Ayŭh raja adi mujur, ka sopŭrŭg daya di Israel nundok di ayŭh. 24 Sopŭrŭg pingubak adi ndai kraja pritah ngga bara soldadu, ndŭg ka sopŭrŭg anak dari David adi bŭkŭn bijanji adŭp ngara nundok di Solomon adi jadi raja. 25 TUHAN bada Solomon bās di batŭh sopŭrŭg Israel, ka bada ayŭh bibragah dŭ so raja raja adi bŭkŭn adi mbŭh mritah Israel. 26 David anak Jesse mritah sopŭrŭg Israel 27 40 sawa. Ayŭh mritah di Hebron ju sawa ka di Jerusalem 33 sawa. 28 Ayŭh kabŭs minyamba, kaya buang dog stabi, ka anak-i Solomon gati ayŭh jadi raja. 29 Dundan Raja David so sibungas ndŭg pinŭbŭn-i agi dog nuris darŭm rekod ngara adi taruh naan nabi, Samuel, Nathan, ngga Gad. 30 Rekod anŭ kidaan munki ayŭh mritah, munki bikuasa ayŭh, samŭn sopŭrŭg kayuh adi jadi di ayŭh, di Israel, di pritah pritah adi maning Israel.

2 Kronikel 1

1 Solomon, anak Raja David, nagap adŭp-i mritah Israel, ka TUHAN adi Tapa-i nyiberkat ayŭh ka bada ayŭh raru bikuasa. 2 Raja Solomon nggen ukum bada sopŭrŭg pingubak adi nguasa bara tibaran soldadu adi siribu naan ngga bara tibaran adi siratus naan, sopŭrŭg pingubak adi ndai kraja pritah, sopŭrŭg pingubak rawang, ka barang naan rayat, 3 bada di ayō adŭp-i ka tarun yŭn bisambah di Gibeon. Ngara di kamanŭ sabab anŭ inŭh tarun yŭn Bari TUHAN, adi Moses, urun TUHAN, muko pijog di tarun tana-pajam. 4 (Pati Simanya, nganŭ, mbŭh di Jerusalem, dog nyikŭn darŭm bari adi Raja David mbŭh pijog di andu ayŭh mindah Pati anŭ so Kiriath Jearim.) 5 Mija-sambah timaga adi dog ndai Bezalel anak Uri ka sukuh Hur, agi gŭh di Gibeon di jawin Bari TUHAN. Raja Solomon ngga sopŭrŭg daya nyambah TUHAN diginŭ. 6 Di jawin Bari anŭ raja nyambah TUHAN buang jugan sadis di tunduh mija-sambah timaga; ayŭh siŭ siribu dāng ka mŭrŭng badang-i di tunduh mija-sambah anŭ. 7 Ngarŭm anŭ Tapa nandŭng di Solomon ka siken, “Ani raan mu Aku nggen di kuu?” 8 Solomon nam, “Kaam ari kiren pinyirindu bās di sama ku David, ka madin Kaam mbŭh bada aku gati ayŭh jadi raja. 9 O TUHAN Tapa, pijadi janji adi Kaam mbŭh ndai ngga sama ku. Kaam mbŭh bada aku jadi raja bara daya adi raru bagŭ ka adi dŭh tungang dog mirang, 10 nggen di aku pinyibijak ngga pinyipuan adi aku biguna ngga mritah ngara. Kambŭi dŭh simuki aku re tungang mritah bara daya Mai ati adi raru bagŭ?” 11 Tapa nam Solomon, “Kuu mbŭh mien kayuh adi batur. Kuu dŭh mite pinyikaya, puan kah rata, puan kah mite adŭp mu timagah, puan kah mite pinyikabŭs bara pinganyu mu, puan kah udip tui. Kuu mite pinyibijak ngga pinyipuan isa kuu dapŭd mritah daya Ku, ka kuu gŭh mbŭh Aku bada jadi raja. 12 Aku re nggen di kuu pinyibijak ngga pinyipuan. Ka ngga nambah anŭ, Aku re nggen di kuu rabis bagŭ pinyikaya, rata, ka re bada kuu timagah dŭ so tadŭ tadŭ raja adi mbŭh ngga adi re.” 13 Jadi Solomon bu so tarun yŭn bisambah di Gibeon, di yŭn Bari TUHAN, ka pari ka Jerusalem. Diginŭ ayŭh mritah Israel. 14 Ayŭh ndai 1, 400 krita kuda ngga 12, 000 kuda yŭn soldadu pinunggang kuda. Kada so anŭ ayŭh nyikŭn di Jerusalem, ka adi bŭkŭn ayŭh nyikŭn di kupo kupo bŭkŭn. 15 Di jaman pinyipritah-i pirak ngga mas mbŭh jadi kayuh braŭn di Jerusalem, keya ka batuh; ka kayuh sedar mbŭh raru bagŭ mun kayuh sycomore saja. 16 Bara pinurung raja yŭn dagang, ngatur kuda kuda adi dog jua so Musri ngga Cilicia, 17 ngga krita krita kuda adi dog jua so Egypt. Ka komŭnŭ ngara jua kuda kuda ngga krita krita kuda anŭ ka raja Hitti ngga raja Syria, ngga rega 150 kiping pirak yŭn barang pŭrŭng kuda, ka 600 kiping pirak yŭn barang krita kuda.

2 Kronikel 2

1 Raja Solomon natu adŭp-i an pijog ramin yŭn nyambah TUHAN, ka pijog gŭh istana yŭn adŭp-i. 2 Ayŭh bada 70, 000 naan daya tukang muat preka piramin, ka 80, 000 naan daya tukang kapŭg batuh. Ka 3, 600 naan adi bŭkŭn adi jadi mandor. 3 Solomon pait pinganang ka Raja Hiram di Tyre; “Ndai kraja dagang ngga aku mun kuu muko ndai ngga sama ku, Raja David, kan kuu jua kayuh sedar ngga pijog istana-i. 4 Aku pijog ndi ramin ngga stabi di TUHAN adi Tapa ku. Anŭ re tarun yŭn adi kudus di yŭn ku ngga daya ku nyambah Ayŭh buang badang kimanyan adi buuh ramak, di yŭn ami re ari jugan ruti kudus, ka yŭn ami jugan sadis badang barang isan isan ngga singumi andu, samŭn di andu Sabbath, di andu gawai Anak Buran, ka di andu adi bās adi bŭkŭn ngga stabi di TUHAN adi Tapa ami. Ayŭh mbŭh pesan Israel bada adu adu ndai simŭnŭ. 5 Aku mbŭh bisatur an pijog ndi ramin adi bās, sabab Tapa ami inŭh bās dŭ so tapa adi bŭkŭn. 6 Pak mating daya sawŭ re tungang pijog ramin yŭn Tapa, sabab sopŭrŭg rangit dŭh gŭh re sadang yŭn pinyirŭŭ-I. Simuki meh aku re dapŭd pijog anŭ adi rabis so adi bisa aku yŭn badang kimanyan ka Tapa? 7 Madin pait ka aku daya adi sukup pandai mŭŭt, di kraja mas, pirak, timaga, ka basi, ka di kraja ndai banang adi biru, bēng, bireh. Ayŭh re nyiraja ngga bara tukang so Judah ngga Jerusalem adi sama ku David mbŭh mien. 8 Aku puan munki masam pandai tukang tukang kayuh mu, ka pait meh ka aku kayuh sedar, kayuh sipres, kayuh junipa so Lebanon. Aku mbŭh sidia an pait bara daya bada turung kuu 9 sidia bagŭ betang kayuh, sabab Ramin TUHAN adi re ku pijog inŭh bayah buang grua. 10 Ndu biranja ngara, aku re pait ka kuu duwŭh ribu tan gandom, duwŭh ribu tan jeri, pat ratus ribu lita wain, ka pat ratus ribu lita inyo kanā.” 11 Raja Hiram pait surat ngga nam Solomon. Ayŭh nuris, “Sabab TUHAN rindu daya-I, Ayŭh mbŭh bada kuu jadi raja ngara. 12 Puji ka TUHAN adi Tapa Israel, Pinapa rangit ngga ong! Ayŭh mbŭh nggen di Raja David anak adi bijak, puno ngga atin mirati ka pimandai, adi madin bisatur an pijog ramin yŭn TUHAN ka istana yŭn adŭp-i. 13 Aku pait ka yŭn mu ndi naan tukang adi bijak buang sukup pandai dŭn Huram. 14 Sindŭ-i inŭh ndi naan so tibaran-asar Dan ka sama-i daya asar kupo tyre. Ayŭh pandai ndai kayuh so mas, pirak, timaga, basi, batuh, ka kayuh. Ayŭh pandai ndai banang biru, bēng, ka bireh, samŭn banang linen. Ayŭh pandai ndai bagŭ masam butik ka dapŭd ndai tadŭ mun butik adi dog kidaan di ayŭh. Bada ayŭh nyiraja ngga bara tukang mu ka ngga ngara adi ko nyiraja ngga sama mu, Raja David. 15 Ka pait meh gandom, jeri, wain, ka inyo kanā anŭ adi kuu mbŭh janji. 16 Di darŭd Lebanon kieh re tabŭng tŭngŭn sedar yŭn mu, mŭtŭs-i bada jadi rating, ka paman-i di rawŭt ndŭg Joppa. So nŭ kuu bisa taban-i ka Jerusalem.” 17 Raja Solomon ndai pimirang yŭn sopŭrŭg daya tami adi rŭŭ di tana Israel, brimun ngga pimirang adi sama-i David mbŭh ndai. Agi 153, 600 naan daya tami adi rŭŭ tatap diginŭ. 18 Ayŭh tijuan 70, 000 naan ngara bada muat preka piramin ka 80, 000 naan tukang kapŭg batuh di darŭd, ka tijuan 3, 600 naan mandor bada kingat kraja ndŭg jadi.

2 Kronikel 3

1 Raja David, sama Solomon, mbŭh sidia tarun yŭn Ramin TUHAN. Anŭ inŭh di Jerusalem, di Darŭd Moriah, di yŭn TUHAN nandŭng di David, tarun yŭn adi Araunah daya Jebus muko pakai ndu tarun yŭn ngiik. Raja Solomon piguru pijog 2 darŭm buran adi duwŭh sawa adi pat ayŭh jadi raja. 3 Ramin TUHAN adi Raja Solomon pijog inŭh 27 mita ambu ka 9 mita bayah. 4 Birit-mŭrŭt nyimati bayah-i ngga Ramin TUHAN, 9 mita, ka 54 mita bigatung. Darŭm birit anŭ dog nurap ngga tigŭrŭ mas. 5 Birit bās dog nurap ngga kayuh sedar ka dog nurap ngga mas, di yŭn agi butik tŭngŭn tŭngŭn kurma ngga butik adi mun parik basi. 6 Raja ngabuh Ramin TUHAN ngga batuh adi ramus ka adi grua ka ngga mas adi dog taban so tarun tana Parvaim. 7 Ayŭh pakai mas ngga nurap sindung, kasu kasu, pinutug tiban, ka tiban tiban Ramin TUHAN. Di sindung bara tukang ndai butik cherubim. 8 Birit tura ka darŭm, adi dog kadŭn Yŭn adi Siabo Kudus, 9 mita ambu ngga 9 mita bayah, adi nyimati ngga Ramin TUHAN. Rabis 20 tan mas dog pakai ngga nurap sindung Yŭn adi Siabo Kudus; 9 570 gram mas dog pakai ngga ndai pasak, ka sindung di birit birit di sambu gŭh dog nurap ngga mas. 10 Raja gŭh nggen ukum bada bara tukang ndai duwŭh cherubim so basi, nurap-i ngga mas, ka na-i di Yŭn adi Siabo Kudus, 11-13 di yŭn-i mijog birapid nura tiban. Soduwŭh cherubim anŭ biyŭn duwŭh urad, soduwŭh urad-i 2. 2 mita ambu, adi tiburai ndŭg ka bitatok di yun birit anŭ ka ndŭg soduwŭh parad sindung, nyayung buka birit anŭ 9 mita bayah. 14 Tabir yŭn Yŭn adi Siabo Kudus anŭ dog ndai so banang linen ka so banang banang adi bŭkŭn, adi dog nyamŭk biru, bēng, ka bireh, ngga butik cherubim dog ndai dieh. 15 Raja ndai duwŭh tiang bās; soduwŭh tiang anŭ 15. 5 mita bigatung, ka dog na di jawin Bari TUHAN. Soduwŭh-i biyŭn ubak tiang 2. 2 mita bigatung. 16 So-duwŭh tibung tiang anŭ dog ngabuh ngga butik adi birasŭk rasŭk mun parik basi ka siratus buwa delima adi dog ndai so timaga. 17 Tiang tiang bās anŭ dog pijog di bŭngŭn tiban Ramin TUHAN: anŭ adi tura ka siratan dog kadŭn Jachin, ka anŭ adi tura ka utara dog kadŭn Boaz.

2 Kronikel 4

1 Raja Solomon biyŭn ndi mija-sambah Timaga, adi 9 mita misagi ka 4. 5 mita bigatung. 2 Ayŭh gŭh ndai tong timaga, 2. 2 mita tŭrŭp-i, 4. 4 mita pimutas baba-i, ka 13. 2 mita pinyidakŭp-i. 3 Maning sapa bibis tong anŭ agi duwŭh jari abuh, bisarŭt duwŭh. Abuh anŭ darŭm gayŭn dari sapi, adi dog ndai sinyadi ngga tong anŭ. 4 Tong anŭ dog sangan di tunduh simŭng duwŭh sapi timaga adi jawin-i nura sapa, taruh nura ka utara, taruh nura ka barat, taruh nura ka siratan, taruh nura ka timor. 5 Bŭngŭn tong anŭ 75 milimita tabar-i. Bibis tong anŭ mun bibis saker, mirimbeh ka sapa mun dawŭn rarak bunga. Tong anŭ tungang ngisi kurang rabis 60, 000 lita. 6 Ngara gŭh ndai simŭng sambong, rimŭh an dog na di tura ka siratan Ramin TUHAN ka rimŭh an dog na di tura ka utara. Dudu sambong anŭ an dog pakai yŭn ngu tatad dāng adi dog badang ndu sadis. Piin adi darŭm tabande tong inŭh yŭn bara imam ngu tangan ngara. 7-8 Ngara ndai simŭng rika-mas prita nanyam ka suto adi muko dog natu, ka simŭng mija, ka na sopŭrŭg anŭ di birit bās Ramin TUHAN, rimŭh rika prita ngga rimŭh mija di barang parad. Ngara ndai gŭh siratus makuk mas. 9 Ngara ndai badag tura ka darŭm yŭn bara imam, ka simŭnŭ gŭh badag tura ka sapa. Rubek tiban yŭn tiban tiban di asah duwŭh badag anŭ dog ndai so timaga. 10 Tong anŭ dog na sindŭk sikuh Ramin TUHAN tura ka siratan-timor. 11-16 Huram gŭh ndai priok, sanduk, ngga makuk. Ayŭh ngamas ndai sopŭrŭg kayuh ati adi-i mbŭh bijanji ngga Raja Solomon an ndai yŭn Ramin TUHAN: Duwŭh tiang bās. Duwŭh ubak adi mun makuk di tibung tiang tiang bās anŭ. Butik adi birasŭk rasŭk mun parik basi di ubak ubak soduwŭh tiang bās anŭ. 400 buwa delima timaga dog ngatur duwŭh baris kirurung butik di barang ubak tiang tiang bās. Simŭng krita timaga. Simŭng sambong. Tong. Simŭng duwŭh dari sapi adi yŭn sangan tong anŭ. Dudu priok, sanduk, ka sirapang. Huram ndai sopŭrŭg kayuh anŭ so timaga adi ko dog ngusu so pinyibada Raja Solomon, yŭn pakai di Ramin TUHAN. 17 Raja bada sopŭrŭg anŭ dog ndai di tana-riyat di asah Sukkoth ngga Zeredah di Rubān Jordan. 18 Mbŭh raru bagŭ kayuh anŭ dog ndai ndŭg ka mating daya puan kiang-ki prungun timaga dog pakai. 19 Raja Solomon gŭh bada pingakas pingakas Ramin TUHAN dog ndai so mas: mija-sambah ka mija mija yŭn ruti adi dog jugan ka Tapa; 20 rika rika prita ngga prita dog ndai so tigŭrŭ mas adi an dog tung di jawin Yŭn adi Siabo Kudus, nanyam adi mbŭh dog ngatur; 21 abuh abuh bunga, prita, ka satip; 22 pimura prita, makuk, pinggen yŭn kimanyan, ka tipaku ngga taban bam apui. Sopŭrŭg kayuh anŭ dog ndai so tigŭrŭ mas. Tura ka sapa tiban Ramin TUHAN ngga tiban tiban Yŭn adi Siabo Kudus dog nurap ngga mas.

2 Kronikel 5

1 Kan Raja Solomon ngamas ndai sopŭrŭg kraja yŭn Ramin TUHAN, ayŭh nyikŭn di birit birit pinyirikŭn Ramin TUHAN sopŭrŭg kayuh adi sama-i David mbŭh nitah ka TUHAN -- pirak, mas, ka kayuh kayuh adi bŭkŭn. 2 Komŭnŭ Raja Solomon bagan sopŭrŭg pinguru tibaran-asar ngga manak Israel bada tikuruk di Jerusalem, amai re tambit Pati Simanya TUHAN so Zion, Kupo David, ka Ramin TUHAN. 3 Sopŭrŭg ngara tikuruk di tika Gawai Bari-dawŭn. 4 Kan sopŭrŭg pinguru mbŭh tikuruk, daya daya Levi pakat Pati Simanya 5 ka tawid-i ka Ramin TUHAN. Bara imam ngga daya Levi mindah gŭh Bari TUHAN ngga sopŭrŭg pingakas-i ka Ramin TUHAN. 6 Raja Solomon ngga sopŭrŭg daya Israel tikuruk di jawin Pati Simanya ka nyadis raru bagŭ biri ngga sapi sapi ndŭg ka mbŭh dŭh tungang dog mirang. 7 Komŭnŭ bara imam tawid Pati Simanya anŭ ka darŭm Ramin TUHAN ka na-i di darŭm Yŭn adi Siabo Kudus, di ribo cherubim. 8 Urad cherubim adi tiburai, nutu Pati anŭ samŭn pinawid. 9 Tŭbŭn pinawid anŭ dapŭd dog kiris so jawin Yŭn adi Siabo Kudus, pak dŭh so yŭn adi bŭkŭn. (Pinawid anŭ babŭ diginŭ madin.) 10 Mating kayuh bŭkŭn darŭm Pati Simanya anŭ adŭ-i duwŭh kiping batuh adi Moses ko na diginŭ dawŭ-i di Darŭd Sinai, di andu TUHAN ndai simanya ngga daya Israel darŭm ngara ruah so Egypt. 11-14 Sopŭrŭg imam adi agi diginŭ, dŭh kira tibaran aki ndi, mbŭh pibisig adŭp ngara. Ka sopŭrŭg daya Levi adi pimain musik, anŭ inŭh Asaph, Heman, ngga Jeduthun, ngga bara so manak ngara, nēn piraka banang linen. Daya Levi mijog sindŭk parad timor mija-sambah ngga sigager ka kachapi, ka ayō ngara agi 120 naan imam mambak trompet. Sirŭŭn bara pinyanyi birasŭk dog kayak ngga jawŭn trompet, sigager, ka pingakas pimain adi bŭkŭn, darŭm ngara nyanyi muji TUHAN nang: “Muji meh TUHAN, sabab Ayŭh kana, Ka pinyirindu-I inŭh tan adu adu.” Darŭm bara imam ruah so Ramin TUHAN, gŭgŭh abun adi jawa ngisi-i ngga jawa bragah TUHAN, ndŭg ka ngara dŭh tungang pijuu simayang.

2 Kronikel 6

1 Komŭnŭ Raja Solomon bidua, “TUHAN, Kaam raan dŭ rŭŭ darŭm abun adi karŭm. 2 Madin aku mbŭh pijog ramin adi grua yŭn Mai, tarun yŭn Kaam rŭŭ ndŭg situi tui.” 3 Sopŭrŭg daya Israel mijog diginŭ. Raja bigiring nura ngara ka mite Tapa nyiberkat ngara. 4 Ayŭh nang, “Puji ka TUHAN adi Tapa Israel! Ayŭh mbŭh bada bitŭtŭk janji adi-I ndai ngga sama ku David kan Ayŭh nang di ayŭh, 5 ‘So andu adi ngga Aku taban daya Ku ruah so Egypt ndŭg madin, Aku gi-bŭn mien kupo aki ndi di tana Israel ndu tarun yŭn pijog ramin adi yŭn Aku dog nyambah, ka Aku mating mien asi asi daya bada nguru daya Ku Israel. 6 Pak Aku mbŭh mien Jerusalem ndu tarun yŭn Aku dog nyambah, ka kuu, David, re mritah daya Ku.’” 7 Ka Solomon pijuu minyu, “Sama ku David bisatur an pijog ndi ramin yŭn nyambah TUHAN adi Tapa Israel, 8 pak TUHAN nang di ayŭh, ‘Batur pinyiraan mu adi raan pijog ndi ramin yŭn Ku, 9 pak kuu dŭh re pijog-i. Anak mu, anak adŭp mu, adi re pijog ramin Ku.’ 10 “Madin TUHAN mbŭh bada bitŭtŭk janji-I: Aku mbŭh gati sama ku jadi raja Israel, ka aku mbŭh pijog ndi ramin yŭn nyambah TUHAN adi Tapa Israel. 11 Aku mbŭh na Pati Simanya di darŭm Ramin TUHAN, adi brisi ngga kiping kiping batuh simanya adi TUHAN mbŭh ndai ngga daya Israel.” 12 Komŭnŭ di sirung jawin daya bagŭ Solomon di ka mijog di jawin mija-sambah ka pakat tangan-i bidua. 13 (Solomon muko ndai ndi takah timaga, na-i di yun badag anŭ. Takah anŭ 2. 2 mita misagi ka 1. 3 mita bigatung. Ayŭh maad takah anŭ, sidikang di yŭn daya bagŭ dapŭd kiris ayŭh, ka pakat tangan-i ka shorga.) 14 Ayŭh bidua, “TUHAN adi Tapa Israel, di rangit bait di ong mating tapa mun Kaam. Kaam bada bitŭtŭk simanya Mai ngga daya Mai ka kiren pinyirindu Mai kan ngara nundok di Kaam ngga siabo atin ngara. 15 Kaam mbŭh bada bitŭtŭk janji adi Kaam mbŭh ndai ngga sama ku David; andu ati sopŭrŭg bang piminyu mbŭh jadi bitŭtŭk. 16 Madin, TUHAN Tapa Israel, bada bitŭtŭk gŭh janji adi bŭkŭn adi Kaam mbŭh ndai ngga sama ku kan Kaam kidaan di ayŭh nang re ari agi so bara sesang-i jadi raja Israel, atas ngara nakit tunda Ukum-adat Mai mun adŭp-i 17 Jadi madin, TUHAN Tapa Israel, bada jadi bitŭtŭk sopŭrŭg kayuh adi Kaam mbŭh bijanji ngga urun Mai David. 18 “Pak bisa kah Kaam, O Tapa, sawŭ rŭŭ di ong di dupan manusia? Kambŭi rangit adi siabo bigatung dŭh sadang bayah yŭn Mai, simuki meh ramin ati adi aku mbŭh pijog? 19 TUHAN Tapa ku, aku ati urun Mai. Dingah dua ku ka nggen pimite ku. 20 Grindung Ramin ati sandu ngga singarŭm. Kaam mbŭh bijanji nang ati inŭh yŭn Mai dog nyambah, ka dingah meh aku kan aku nura Ramin ati ka bidua. 21 Dingah dua ku samŭn dua daya Mai Israel kan ngara nura tarun yŭn ati ka bidua. So yŭn pinyirŭŭ Mai di shorga dingah kieh ka apun kieh. 22 “Kan daya dog nyarah amai mbŭh sarah di tunduh daya bŭkŭn ka dog taban ka mija-sambah Mai di Ramin ati bada bipayu adŭp-i dŭh sarah, 23 O TUHAN, dingah so shorga ka natu aki ndi urun Mai adi sarah. Ngukum sianŭ adi sarah nanyam patut ka pirupas sianŭ adi dŭh sarah. 24 “Kan daya Mai dog ngarah pinganyu sabab ngara mbŭh bidosa rawan Kaam ka kan ngara pari ka Kaam ka mandŭg ka Ramin ati, ngga atin rapat bidua ka Kaam mite apun, 25 dingah ngara so shorga. Apun dosa daya Mai ka taban ngara pari ka tarun tana adi Kaam muko nggen di ngara ka di tayung-babuk ngara. 26 “Kan Kaam bitan ujen sabab daya Mai mbŭh bidosa rawan Kaam ka komŭnŭ kan ngara marik pimudip ngara pari ka Kaam ka nura Ramin ati, ngga atin rapat bidua ka Kaam, 27 O TUHAN, dingah ngara so shorga ka apun dosa bara urun Mai, adi daya Israel, ka ngajar ngara bada ndai kayuh adi batur. Komŭnŭ nggen ujen di tarun tana Mai ati, adi Kaam mbŭh nggen di daya Mai ndu bisaka. 28 “Kan apag agi di tarun tana ati, puan kah sesak-andam, puan kah pimuruh dog pirusak sabak adi paras bait dudu kadis; puan kah kan daya Mai dog nyerang pinganyu bait andam, 29 dingah dua ngara. Kambŭi agi daya di dupan daya Mai Israel, ngga atin susah, pakat tangan-i nuju Ramin ati buang bidua, 30 dingah dua-i. Dingah ngara so yŭn pinyirŭŭ Mai di shorga ka apun ngara. Kaam sadi adŭ adi puan isi atin manusia. Ndai di tunduh barang naan daya nanyam patut, 31 isa daya Mai taru ka tŭtŭd di Kaam ka tunda pinganang Mai sitian ngara rŭŭ di tarun tana adi Kaam mbŭh nggen di tayung-babuk ngara. 32 “Kan daya tami adi rŭŭ di tarun jo dingah munki masam bās ka bikuasa Kaam ka munki masam Kaam sidia an ndai kayuh, ka komŭnŭ ngara mandŭg ka Ramin ati ka bidua ka Kaam, 33 dingah dua ngara. So shorga, di yŭn pinyirŭŭ Mai, dingah ngara ka ndai kayuh adi ngara mite Kaam ndai, isa sopŭrŭg daya di ong bisa puan Kaam ka nundok di Kaam, mun daya Mai Israel. Komŭnŭ ngara re puan nang Ramin ati adi mbŭh aku pijog inŭh tarun yŭn Mai dog nyambah. 34 “Kan Kaam mritah daya Mai bada di biperang rawan pinganyu ngara ka ngara bidua ka Kaam, di tadŭ yŭn ngara, nura kupo ati adi Kaam mbŭh mien ka Ramin ati adi aku mbŭh pijog yŭn Mai, 35 dingah dua ngara. Dingah ngara so shorga ka nggen di ngara pimanang. 36 “Kan daya Mai bidosa rawan Kaam -- ka mating daya adi dŭh bidosa -- ka ngga baji Mai Kaam bada pinganyu ngara ngarah ngara ka taban ngara jadi daya-takap ka tarun tana bŭkŭn, sunggu-i tarun tana anŭ jo, 37 dingah dua daya Mai. Kambŭi di tarun tana anŭ ngara marik pimudip ngara pari ka Kaam ka bidua ka Kaam, ngaku munki masam bidosa ka ginaka ngara, dingah dua ngara, O TUHAN. 38 Kambŭi di tarun tana anŭ ngara sawŭ ka ngga siabo asŭng ngara marik pimudip ngara pari Kaam ka bidua ka Kaam darŭm ngara nura tarun tana ati adi Kaam mbŭh nggen di tayung-babuk ngara, kupo ati adi Kaam mbŭh mien, ka Ramin ati adi aku mbŭh pijog yŭn Mai, 39 dingah dua ngara. So yŭn pinyirŭŭ Mai di shorga dingah ngara ka masi di ngara ka apun sopŭrŭg dosa daya Mai. 40 “Madin, O Tapa ku, tingga kieh ka dingah dua adi dog jugan ka Kaam di ramin ati. 41 Makat meh madin, TUHAN Tapa, ka ngga Pati Simanya, adi tandā kuasa Mai, mŭrŭt ka Ramin ati ka rŭŭ digiti ndŭg situi tui. Nyiberkat bara imam Mai di sopŭrŭg pingandai ngara, ka isa-i sopŭrŭg daya Mai sanang sabab pinyikana Mai di ngara. 42 TUHAN Tapa, dŭhnyah tirawan raja adi Kaam mbŭh mien. Ingat pinyirindu Mai di urun Mai David.”

2 Kronikel 7

1 Kan Raja Solomon muko bidua, apui mūn so rangit ka badang sadis adi ko dog jugan, ka jawa bragah TUHAN ngisi Ramin TUHAN. 2 Sabab Ramin TUHAN mbŭh puno ngga jawa bragah TUHAN, bara imam dŭh tungang mŭrŭt-i. 3 Kan daya Israel kiris apui mūn so rangit ka jawa ngisi Ramin TUHAN, ngara sidikang di tarun yŭn mijog anŭ, nyambah Tapa ka muji Ayŭh amai pinyikana-I ngga pinyirindu-I adi tan adu adu. 4 Komŭnŭ Solomon ngga sopŭrŭg daya jugan sadis ka TUHAN. 5 Ayŭh nyadis 22, 000 pŭrŭng sapi ka 120, 000 biri ndu sadis bidingan. Simŭnŭ inŭh ayŭh ngga sopŭrŭg daya nyikudus Ramin TUHAN. 6 Bara imam mijog di tarun yŭn adi mbŭh dog nitah yŭn ngara, ka nura ngara inŭh bara daya Levi, muji TUHAN ngga pingakas musik adi Raja David mbŭh sidia buang ngara nang ragu, “Pinyirindu-I inŭh tan adu adu!” nimun adi mbŭh David ngatur. Bara imam anŭ mambak trompet atan bara daya mijog. 7 Solomon nitah yun badag, tarun yŭn di jawin Ramin TUHAN, ka komŭnŭ jugan sadis adi mŭrŭng dog badang diginŭ, sadis ruwang kayuh, ka ramak so sadis bidingan. Ayŭh ndai simŭnŭ sabab mija-sambah timaga adi-i ko ndai mbŭh raru sŭ yŭn sopŭrŭg sadis anŭ. 8 Solomon ngga sopŭrŭg daya Israel sita Gawai Bari-Dawŭn sitian ju andu. Raru bagŭ daya mandŭg jeh so Ateng Hamath di utara ngga baat Egypt di siratan. 9 Ngara bigawai sita ju andu mija-sambah dog nitah, ka komŭnŭ ngara bigawai ju andu dinge. Andu adi sikasŭn anŭ ngara tŭŭp gawai, 10 ka di andu anŭ ndi, 23 andu buran ju, Solomon bada bara daya maad. Ngara mbŭh raru sanang asŭng amai sopŭrŭg berkat adi TUHAN mbŭh nggen di daya-I Israel, di David, ka di Solomon. 11 Ripas Raja Solomon muko ngamas pijog Ramin TUHAN ngga istana, samŭn sopŭrŭg adi-i bisatur raan ndai yŭn soduwŭh-i, 12 TUHAN nandŭng di ayŭh singarŭm. Ayŭh nang di ayŭh, “Aku mbŭh dingah dua mu, ka Aku trima Ramin ati ndu tarun yŭn sadis dog jugan ka Aku. 13 Kan Aku bitan ujen, puan kah pait kadis bada man pimuruh, puan kah pait sesak-andam di daya Ku, 14 kambŭi ngara bidua ka Aku ka marik pimudip ngara pari ka Aku ka dŭh tia ndai arap, Aku re dingah ngara so shorga, apun dosa ngara, ka bada tana ngara pari damŭn. 15 Aku re nyibatŭh Ramin Ku ati ka sidia an dingah sopŭrŭg dua adi dog jugan digiti, 16 sabab Aku mbŭh mien-i ka nyikudus-i ndu tarun yŭn Aku dog nyambah ndŭg situi tui. Aku re ari nyibatŭh-i ka grindung-i. 17 Kambŭi kuu tŭtŭd bituan di Aku nimun sama mu David, sita ukum-adat Ku ka ndai sopŭrŭg kayuh adi Aku pesan di kuu, 18 Aku re pijadi janji adi Aku muko ndai ngga sama mu David kan Aku kidaan di ayŭh nang Israel re ari dog mritah sesang-i. 19 Pak kambŭi kuu ngga daya mu dŭh tunda ukum-adat ngga pesan Ku adi Aku mbŭh nggen di kuu, ka nyambah tapa bŭkŭn, 20 Aku re taran angān so tarun tana adi Aku nggen di angān, ka Aku re tagan Ramin ati adi Aku mbŭh nyikudus ndu tarun yŭn Aku dog nyambah. Daya di barang yŭn re tawŭh-i ka ngamun-i. 21 “Ramin ati madin grua sangŭn, pak di andu anŭ barang naan daya adi murah re inga inga ka re siken, ‘Mani TUHAN ndai simŭnŭ di tarun tana ati ngga di Ramin ati?’ 22 Daya re nam, ‘Sabab ngara tagan TUHAN adi Tapa ngara, adi taban tayung-babuk ngara ruah so Egypt. Ngara bituan di tapa tapa bŭkŭn ka nyambah-i. Ngapŭi TUHAN taban pinyirusag ati ka ngara.’”

2 Kronikel 8

1 Duwŭh puru sawa Solomon pijog Ramin TUHAN ngga istana-i. 2 Ayŭh gŭh pari pijog kupo kupo adi Raja Hiram mbŭh nggen di ayŭh, ka bada daya Israel rŭŭ diginŭ. 3 Ayŭh sirabut tarun tana Hamath ngga Zobah 4 ka pijog sindung kuta kupo Palmyra di tarun tana-pajam. Ayŭh pari pijog sopŭrŭg kupo-pinyirikŭn di Hamath ngga nyikŭn biranja man. 5 Solomon pari pijog gŭh kupo kupo ati: Beth Horon sijo ngga Beth Horon saba (kupo kupo adi bikuta ngga tiban tiban adi bisa dog nyikutang ngga parang), 6 kupo Baalath, sopŭrŭg kupo di yŭn-i nyikŭn biranja man, ka kupo kupo di yŭn dudu kuda ngga dudu krita kuda dog nyikŭn. Simŭnŭ gŭh ayŭh pijog ani ani adi-i raan di Jerusalem, di Lebanon, ka di ndi tarun tana adi-i mritah. 7-8 Solomon bada bara sesang daya Canaan, adi daya Israel dŭh siŭ di tipuh ngara tambit tarun tana ngara, ndai kraja takan. Samŭn daya Hitti, Amor, Periz, Hivi, ngga daya Jebus; sesang ngara babŭ jadi urun ndŭg andu ati. 9 Daya Israel dŭh dog bada ndai kraja takan, pak jadi soldadu, jadi pingubak, jadi pingubak krita kuda, ka jadi soldadu pinunggang kuda. 10 Agi 250 naan pingubak adi nguasa bara mandor kraja takan di barang masam kraja piramin. 11 Solomon mindah sawŭn-i, adi anak raja Egypt, so kupo David di ka ramin adi-i pijog yŭn-i. Ayŭh nang, “Ayŭh dŭh siŭn dŭh rŭŭ di istana Raja David adi raja Israel, sabab tarun adi ko yŭn Pati Simanya inŭh kudus.” 12 Solomon jugan sadis ka TUHAN di tunduh mija-sambah adi-i muko pijog di jawin Ramin TUHAN. 13 Ayŭh jugan sadis badang nanyam adi mbŭh dog miratak darŭm Ukum-adat Moses yŭn barang gawai adi tatap: andu Sabbath, Gawai Anak Buran, ka taruh gawai sawa -- Gawai Ruti dŭh-biragi, Gawai Pingatŭm, ka Gawai Bari-Dawŭn. 14 Nunda ka atur adi sama-i David muko miratak, ayŭh ngatur kraja barang andu bara imam ngga daya daya Levi adi turung imam biragu ka turung gŭh ngara ndai kraja. Ayŭh ngatur gŭh bara adi tukang jaga Ramin TUHAN ngga tibaran tibaran yŭn ndai kraja ngara di barang tiban, nanyam ka adi mbŭh dog pesan David, adi urun Tapa. 15 Pinyitayan adi David mbŭh nggen di bara imam ngga daya daya Levi jeja ka ramin pinyirikŭn ka har har adi bŭkŭn mbŭh abo dog tunda nanyam adi mbŭh dog ngatur. 16 Madin sopŭrŭg kraja piramin Solomon mbŭh abo dog ndai. So kraja na pinagap-rasan Ramin TUHAN ndŭg ka-i mbŭh batur mijog, sopŭrŭg kraja agi tirase buang kana. 17 Komŭnŭ Solomon di ka Eziongeber ngga Elath, pinyigŭn pinyigŭn di tabing Tanjung Aqaba, di tarun tana Edom. 18 Raja Hiram pait kapar kapar ka ayŭh di ribo kuasa bara pingubak adi di ribo adŭp-i ka dog taban bara adi mbŭh sukup pandai pimanu kapar. Ngara birayar ngga bara pingubak soldadu Solomon di ka tarun tana Ophir ka taban pari ka Solomon rabis so 15, 000 kilogram mas.

2 Kronikel 9

1 Rani so Sheba, dingah munki masam timagah Raja Solomon, matak ka Jerusalem an suba ayŭh ngga bagŭ pinyiken adi mbar dog nam. Ayŭh mandŭg ayō bagŭ pinurung, samŭn dudu onta kabis rapah, batuh brega, ka mua kiang mas. Kan ayŭh ngga Solomon bidapŭd, ayŭh siken barang masam kayuh adi ayŭh tungang siken. 2 Raja Solomon nam sopŭrŭg-i; mating adi raru mbar adi-i kidaan rati-i. 3 Rani so Sheba dingah pinyibijak Solomon ka kiris istana adi-i pijog. 4 Ayŭh kiris pinguman adi dog ngidang di tunduh mija-i, ramin ramin bara pinurung-i, atur kraja bara adi nyiraja darŭm istana ngga piraka adi ngara nēn, piraka bara daya-gaji adi ngidang ayŭh di tika gawai, ka sadis adi-i jugan di Ramin TUHAN. Sopŭrŭg anŭ bada rani anŭ ngasŭng ka inga inga. 5 Rani anŭ nang di raja, “Kayuh adi aku dingah so rais adŭp ku pasar kuu ka pasar pinyibijak mu inŭh sawŭ! 6 Aku dŭh sabah kayuh adi daya kidaan di aku ndŭg ka adŭp ku mbŭh kiris-i. Pak kayuh anŭ adi aku dingah dŭh-i tungang sitangah anŭ adi aku kiris madin. Kuu inŭh adi rabis bijak so adi dog kidaan daya. 7 Munki masam bituah inŭh ngara adi bituan di kuu, adi ari agi ngga kuu ka adi tungang dingah pinganang bijak mu! 8 Puji ka TUHAN adi Tapa mu! Ayŭh mbŭh kiren munki masam munos asŭng-I di kuu ka mbŭh bada kuu jadi raja, ka mritah ngga adŭn-I. Sabab Ayŭh rindu daya-I Israel ka raan adu adu kingat ngara, Ayŭh mbŭh bada kuu jadi raja ngara isa kuu dapŭd pimanu ukum-adat ka pinyitŭnggŭn.” 9 Rani anŭ nggen di Raja Solomon dudu pinganggen adi-i taban: rabis so 4, 000 kilogram mas ka rapah ngga batuh brega adi raru bagŭ. Gi-mating rapah adi re rabis kana so anŭ adi rani so Sheba mbŭh nggen di Raja Solomon. 10 (Bara daya Raja Hiram ngga Raja Solomon adi taban mas so Ophir, taban gŭh kayuh junipa ka batuh brega. 11 Solomon pakai kayuh ngga ndai tungoh Ramin TUHAN ka tungoh istana-i, ka ngga ndai kachapi ngga gambus yŭn bara pimain musik. Gi-mating kayuh mun anŭ dog kiris di tarun tana Judah diŭ so anŭ.) 12 Raja Solomon nggen di rani so Sheba tadŭ kayuh adi-i mite. Anŭ ngga nambah anŭ adi-i nggen di ayŭh ngga maras pinganggen adi-i taban ka ayŭh. Komŭnŭ ayŭh ngga bara pinurung-i pari ka tarun tana Sheba. 13 Barang sawa Raja Solomon kambat sindŭk 23, 000 kilogram mas, 14 nambah suke adi dog bayar bara daya dagang. Raja raja rais Arabia ngga bara gabenor utung tarun tana rais Israel gŭh taban ka yŭn-i pirak ngga mas. 15 Solomon ndai 200 pinangin adi baga, adi dog marut ngga kurang rabis 7 kilogram mas adi dog maba, 16 ka 300 pinangin adi siit, adi dog nurap ngga 3 kilogram mas adi dog maba. Ayŭh bada sopŭrŭg-i dog na darŭm Birit-bās Tuān Lebanon. 17 Raja gŭh bada ndi takta adi baga dog ndai so bŭbŭt gajah ka dog marut ngga tigŭrŭ mas. 18 Takta anŭ biyŭn nŭm subang tungoh ngga maad-i, ka agi bangan kaja dieh, dog marut ngga mas. Agi duwŭh tangan takta anŭ yŭn sangan tangan, ka patong singah agi di soduwŭh parad tigang-i. 19 Simŭng duwŭh patong singah di barang bŭngŭn subang tungoh. Mating pritah adi bŭkŭn biyŭn takta mun anŭ. 20 Sopŭrŭg saker Raja Solomon dog ndai so mas, ka sopŭrŭg pingakas di darŭm Birit-bās Tuān Lebanon dog ndai so tigŭrŭ mas. Pirak dŭh dog nyirundeng kayuh adi brega di jaman Solomon. 21 Ayŭh biyŭn kapar kapar baga adi birayar di rawŭt ngga dudu kapar Raja Hiram. Ndi sidah darŭm taruh sawa kapar kapar-i anŭ pari, taban mas, pirak, bŭbŭt gajah, ka kiyad. 22 Raja Solomon mbŭh kaya dŭ ka bijak dŭ so tadŭ tadŭ raja adi bŭkŭn di ong. 23 Sopŭrŭg ngara bisiken ngga ayŭh, an dingah pinyibijak adi Tapa mbŭh nggen di ayŭh. 24 Barang naan ngara taban pinganggen ka ayŭh -- barang masam kayuh adi dog ndai so pirak ngga mas, ka piraka, sinyata, rapah, kuda, ka kuda pinakan kaldi. Kayuh anŭ simŭnŭ barang sawa. 25 Raja Solomon gŭh biyŭn 4, 000 kandang yŭn nyikŭn krita krita kuda ka dudu kuda, ka biyŭn 12, 000 soldadu pinunggang kuda. Kada so anŭ ayŭh nyikŭn di Jerusalem ka adi bŭkŭn ayŭh na di kupo kupo bŭkŭn. 26 Ayŭh inŭh pimritah adi siabo bigatung so sopŭrŭg raja di tarun tana so Yang Euphrates ndŭg Philistia ka baat Egypt. 27 Di jaman pinyipritah-i pirak inŭh kayuh braŭn di Jerusalem, keya ka batuh; ka kayuh sedar mbŭh raru bagŭ mun kayuh sycomore saja di sigŭn sandah Judah. 28 Solomon miris dudu kuda so Musri ka so barang rais adi bŭkŭn. 29 Dundan Solomon adi bŭkŭn, so sibungas-i ndŭg pinŭbŭn-i agi dog nuris darŭm Surat Dundan Nabi Nathan, darŭm Surat Piminyu Binabi Ahijah so Shiloh, ka darŭm Surat Visi Nabi Iddo, adi agi gŭh pasar pinyipritah Jeroboam adi raja Israel. 30 Solomon jadi raja di Jerusalem, mritah ndi tarun tana Israel sitian pat puru sawa. 31 Ayŭh kabŭs ka dog kubur di kupo David, ka anak-i Rehoboam gati ayŭh jadi raja.

2 Kronikel 10

1 Rehoboam di ka Shechem, di yŭn sopŭrŭg daya di Israel utara mbŭh tikuruk an bada ayŭh jadi raja. 2 Kan Jeroboam anak Nebat, adi mbŭh bu ka Egypt mangān Raja Solomon, dingah agah anŭ, ayŭh pari ka ramin adŭp-i. 3 Daya so tibaran-asar adi tura ka utara bagan ayŭh, ka sopŭrŭg ngara samah matak ka yŭn Rehoboam ka nang di ayŭh, 4 “Sama mu pijera kieh ngga kraja bat. Kambŭi kuu pijangan kraja ami anŭ ka bada pimudip ami sanang, kieh re jadi rayat adi tŭtŭd yŭn mu.” 5 Rehoboam nam, “Nggen di aku taruh andu yŭn bipikir di kayuh anŭ. Ripas anŭ, angān bisa pari kamati.” Ka ngara bu. 6 Raja Rehoboam bisiken ngga bara nyamba adi muko jadi tukang pitayan yŭn sama-i Solomon. “Ani pinyinam sŭn angān nang aku patut nggen di ngara anŭ?” ayŭh siken. 7 Ngara nam, “Kambŭi kuu mandis ngga bara daya anŭ ka suba pimunos asŭng ngara ngga pinyinam adi kana, ngara re ari tŭtŭd bituan di kuu.” 8 Pak ayŭh nyibireu pinyitayan bara nyamba anŭ ka di ka yŭn ngara adi tuba takar adŭp-i adi madin mbŭh jadi tukang pitayan yŭn adŭp-i. 9 “Ani pinyitayan ngan yŭn ku?” ayŭh siken. “Ani sŭn angān nang aku patut nang di ngara anŭ adi bada aku pijangan kraja ngara?” 10 Ngara nam, “Ati inŭh kayuh adi kuu patut kidaan di ngara: ‘Anak trinju ku tabar dŭ so kupong sama ku!’ 11 Kidaan di ngara, ‘Sama ku bada angān bandar nyiraja, pak aku re bada kraja ngan rabis bat. Ayŭh madŭs angān ngga pasut; aku re madŭs angān ngga pasut pireja basi!’” 12 Taruh andu ripas anŭ Jeroboam ngga sopŭrŭg daya pari ka yŭn Raja Rehoboam, nimun adi muko-i kidaan di ngara. 13 Raja nyibireu pinyitayan bara nyamba ka minyu kasar ngga ngara, 14 nimun adi bara adi mara anŭ muko pitayan di ayŭh. Ayŭh nang, “Sama ku bada angān bandar nyiraja; Aku re bada kraja ngan rabis bat. Ayŭh madŭs angān ngga pasut; aku re madŭs angān ngga pasut pireja basi!” 15 Anŭ mbŭh pinyiraan TUHAN Tapa an bada bitŭtŭk kayuh adi-I nang di Jeroboam anak Nebat so baba nabi Ahijah so Shiloh. Anŭ inŭh sabab raja dŭh mbit piduri di pimite bara daya. 16 Kan bara daya kiris raja dŭh piduri kayuh adi ngara nang, ngara nyirais, “Re ata ngga mani David ngga rawang-i! Ani mbŭh ngara ndai yŭn ta? Bara daya Israel, ja ata maad! Tandah Rehoboam sadi jaga adŭp-i!” Jadi daya Israel rawan pritah, 17 tingge Rehoboam jadi raja yŭn daya adi rŭŭ di utung tarun tana Judah adŭ. 18 Komŭnŭ Raja Rehoboam pait Adoniram, adi tukang ngatur kraja takan, bada di ka bara daya Israel, pak ngara manjan ayŭh ngga batuh ndŭg kabŭs. Sabab anŭ, Rehoboam rikas tambit krita kuda-i ka bu di ka Jerusalem. 19 So nganŭ daya Israel di tura ka utara pritah israel rawan taris asar pinyipritah David.

2 Kronikel 11

1 Kan Raja Rehoboam mbŭh ndŭg Jerusalem, ayŭh bagan bada tikuruk 180, 000 naan bara soldadu adi siabo pandai birawan so tibaran-asar Benjamin ngga Judah. Ayŭh raan matak biperang ka pari tambit kuasa-i adi mritah tibaran-asar Israel adi di tura ka utara. 2 Pak TUHAN kidaan di nabi Shemaiah 3 bada nggen pinganang ati ka Raja Rehoboam ngga di sopŭrŭg daya so tibaran-asar Judah ngga Benjamin: 4 “Dŭhnyah nyerang bara dingan ngan adi samah daya Israel. Pari maad ka ramin adŭp ngan. Kayuh adi mbŭh jadi inŭh so ka pinyiraan Ku.” Ngara dingah pinganang TUHAN ka dŭh di matak rawan Jeroboam. 5 Rehoboam babŭ di Jerusalem ka mbŭh pijog sindung kuta yŭn kupo Judah ngga Benjamin: 6 Bethlehem, Etam, Tekoa, 7 Bethzur, Soco, Adullam, 8 Gath, Mareshah, Ziph, 9 Adoraim, Lachish, Azekah, 10 Zorah, Aijalon, ngga Hebron. 11 Ayŭh bada sopŭrŭg-i dog nyindung ngga sindung kuta ka tijuan ndi pingubak di barang kupo, ka di barang kupo anŭ ayŭh sidia pinguman, inyo kanā, ka wain, 12 samŭn dudu pinangin ngga jarok. Simŭnŭ inŭh ayŭh bada Judah ngga Benjamin di ribo kuasa-i. 13 So sopŭrŭg tarun tana Israel bara imam ngga bara daya Levi di ka siratan, ka Judah. 14 Bara daya Levi tagan tarun tana kupai ngga tana ngara adi bŭkŭn, ka bipindah ka Judah ngga Jerusalem, sabab Jeroboam adi raja Israel ngga ngara adi gati ayŭh dŭh nyibandar ngara jadi imam TUHAN. 15 Jeroboam tijuan imam imam adŭp-i bada nyiraja di tarun yŭn bisambah adat karŭm ka nyambah umot ka tibudo adi-i ndai tunda gayŭn anak dari sapi. 16 So sopŭrŭg tibaran-asar Israel daya adi sawŭ raan nyambah TUHAN, adi Tapa Israel, tunda bara daya Levi ka Jerusalem, siŭn ngara dapŭd jugan sadis ka TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngara. 17 Anŭ nyibake pritah Judah, ka sitian taruh sawa ngara batu pritah Rehoboam anak Solomon ka udip mun di jaman ngara udip di ribo kuasa Raja David ngga Raja Solomon. 18 Rehoboam sawŭn Mahalath, sama-i Jerimoth anak David, ka sindŭ-i Abihail anak Eliab ka sukuh Jesse. 19 Ngara biyŭn taruh madis anak dari, Jeush, Shemariah, ka Zaham. 20 Ripas anŭ ayŭh sawŭn Maacah anak dayung Absalom, ka ngara biyŭn pat madis anak dari: Abijah, Attai, Ziza, ka Shelomith. 21 Prungun-i, Rehoboam biyŭn simŭng mai sawŭn ka 60 dayung nyikŭn, ka biyŭn 28 madis anak dari ka 60 madis anak dayung. So sopŭrŭg sawŭn-i adi bŭkŭn ayŭh rindu dŭ Maacah, 22 ka ayŭh siŭt dŭ anak dari-i Abijah so sopŭrŭg anak-i adi bŭkŭn, mien ayŭh jadi sianŭ adi re gati adŭp-i jadi raja. 23 Ngga bijak-i Rehoboam kutung kraja di dupan bara anak-i, piguru ngara di ndi tarun tana Judah ngga Benjamin darŭm kupo kupo adi bikuta. Ayŭh ngga dŭh sibut nggen bagŭ pinguman di ngara ka jiroh bagŭ sawŭn yŭn ngara.

2 Kronikel 12

1 Kan pritah Rehoboam mbŭh tagap mijog ka adŭp-i mbŭh bitambah bikuasa, ayŭh ngga sopŭrŭg daya Israel nyipunok Ukum-adat TUHAN. 2 Di sawa adi rimŭh darŭm pinyipritah Rehoboam, ngara dog ukum TUHAN. Shishak adi raja Egypt nyerang Jerusalem 3 ayō bara tibaran soldadu-i adi 1, 200 naan adi pakai krita kuda, 60, 000 naan adi pinunggang kuda, ka ngga sopŭrŭg soldadu adi dŭh tungang dog mirang, samŭn adi so Libya, Sukki, ngga Ethiopia. 4 Ayŭh sirabut kupo kupo Judah adi bikuta ka masang jeh ka Jerusalem. 5 Shemaiah adi nabi di ka yŭn Raja Rehoboam ka bara pinguru Judah adi mbŭh tikuruk di Jerusalem bu mangān Shishak. Ayŭh nang di ngara, “Ati inŭh pinganang TUHAN di angān: ‘Angān mbŭh tagan Aku, jadi madin Aku mbŭh tagan angān ka darŭm tangan Shishak.’” 6 Raja ngga bara pinguru ngaku adŭp-i mbŭh bidosa, ka ngara nang, “Kayuh adi Tapa ndai inŭh batur.” 7 Kan TUHAN dingah pinganang ngara, Ayŭh minyu dinge di Shemaiah nang, “Sabab ngara ngaku dosa-i, Aku dŭh re pirabur ngara. Pak kan Shishak nyerang, Aku re tandah ngara nyiramat adŭp-i, ka Jerusalem dŭh re asur, 8 pak sunggu mŭnŭ Shishak re nyerang ngara, ka ngara re puan ani anŭ bituan di Aku ka ani anŭ bituan di pritah ong.” 9 Raja Shishak mandŭg ka Jerusalem ka tambit rata so Ramin TUHAN samŭn anŭ adi darŭm istana. Ayŭh tambit sopŭrŭg kayuh, samŭn dudu pinangin mas anŭ adi Raja Solomon ndai. 10 Ngga gati anŭ, Rehoboam ndai pinangin timaga ka nyerah-i ka darŭm tangan ngara adi tukang jaga tiban istana. 11 Tiap kari raja di ka Ramin TUHAN, bara adi tukang jaga taban pinangin pinangin anŭ, ka ko anŭ pari-i ka birit daya di tukang jaga. 12 Sabab ayŭh nundok di TUHAN, baji TUHAN dŭh bana nyatŭk ayŭh, ka kayuh mbŭh pari kana yŭn Judah. 13 Rehoboam mritah di Jerusalem ka kuasa raja-i mbŭh bitambah. Ayŭh mbŭh 41 sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja, ka ayŭh mritah sitian simŭng ju sawa di Jerusalem, kupo adi TUHAN mbŭh mien so ndi tarun tana Israel ndu tarun yŭn-I dog nyambah. Sindŭ Rehoboam inŭh Naamah, so tarun tana Ammon. 14 Raja Rehoboam ndai kayuh adi arap, sabab ayŭh dŭh an jiroh pinyiraan TUHAN. 15 Pingandai Rehoboam so sibungas ndŭg sikasŭn-i ka pasar rawang-i agi dog dapŭd darŭm Surat Dundan Nabi Shemaiah ka darŭm Surat Dundan Nabi Iddo. Rehoboam ngga Jeroboam taŭn ari biperang ngga dingan-i. 16 Rehoboam kabŭs ka dog kubur di kubur raja di Kupo David ka anak-i Abijah gati ayŭh jadi raja.

2 Kronikel 13

1 Di sawa adi simŭng mai darŭm pinyipritah Jeroboam adi raja Israel, Abijah jadi raja Judah, 2 ka ayŭh mritah sitian taruh sawa di Jerusalem. Sindŭ-i Micaiah anak Uriel, so kupo Gibeah. Abijah ngga Jeroboam biperang. 3 Abijah ndai bara tibaran soldadu 400, 000 naan, ka Jeroboam rawan ayŭh ngga bara tibaran soldadu 800, 000 naan. 4 So-duwŭh tibaran soldadu anŭ bisitura jawin di tarun tana sandah Ephraim. Raja Abijah maad Darŭd Zemaraim ka nyirais nang di Jeroboam ngga daya daya Israel: “Dingah aku!” ayŭh nang. 5 “Dŭh kah kuu puan TUHAN, adi Tapa Israel, mbŭh ndai simanya adi dŭh bisa dog miranggar ngga David, bada ayŭh ngga bara sesang-i adu adu jadi raja Israel? 6 Jeroboam anak Nebat rawan Solomon, adi raja-i. 7 Ripas anŭ ayŭh nguruk bara daya adi arap, ka matah Rehoboam anak Solomon, adi nganŭ paŭh gi-mara ka gibayuh sukup pandai re ngarah ngara. 8 Madin angān raan biperang rawan kuasa raja adi TUHAN mbŭh nggen di bara sesang David. Angān biyŭn bara tibaran soldadu adi raru bagŭ ka agi ngga angān anak sapi mas adi Jeroboam mbŭh ndai ndu tapa ngan. 9 Angān pibu imam imam TUHAN, adi sesang Aaron, ka angān pibu bara daya Levi. Ngga gati ngara angān tijuan imam imam pakai gaya bangsa bŭkŭn. Asi asi adi mandŭg taban dari sapi puan kah ju pŭrŭng biri dapŭd dog pibŭrŭt ngan jadi imam yŭn kayuh adi dŭh Tapa. 10 “Pak kieh gibabŭ bituan di TUHAN adi Tapa ami ka bŭn tagan Ayŭh. Imam imam adi bara sesang Aaron ndai kraja ngara, ka daya Levi turung ngara. 11 Barang isan ngga barang singumi andu ngara jugan ka Ayŭh kimanyan ngga sadis dāng adi mŭrŭng dog badang. Ngara jugan ruti di tunduh mija adi bisig nanyam ka adat, ka barang singumi andu ngara tung prita adi di tunduh rika-mas prita. Kieh ndai kayuh adi TUHAN mbŭh pesan, pak angān mbŭh tagan Ayŭh. 12 Adŭp Tapa inŭh pinguru ami ka bara imam-I agi digiti taban trompet, sidia re mambak-i ngga bagan kieh bada masang rawan angān. Daya Israel, dŭhnyah biperang rawan TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngan! Angān dŭh dapŭd manang!” 13 Atan anŭ Jeroboam muko pait kada bara soldadu-i bada nyerang bara tibaran soldadu Judah so punok, darŭm adi bŭkŭn nyerang so jawin. 14 Bara daya Judah tingga bait tauh ka kiris adŭp ngara mbŭh dog kirurung. Ngara bidua ka TUHAN mite turung, ka bara imam mambak trompet ngara. 15 Bara daya Judah ngāb, ka dog nguru Abijah, ngara nyerang; Tapa ngarah Jeroboam ngga bara tibaran soldadu Israel. 16 Bara daya Israel bu mangān daya Judah, ka Tapa tandah daya Judah ngarah ngara. 17 Abijah ngga bara tibaran soldadu-i bandar ngarah bara daya Israel -- sitangah juta bara soldadu Israel adi siabo pandai birawan dog siŭ. 18 Simŭnŭ inŭh daya Judah ngarah daya Israel, sabab ngara bisangan di TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngara. 19 Abijah tadak bara tibaran soldadu Jeroboam ka ngisi kada kupo-i: Bethel, Jeshanah, ka Ephron, samŭn anak anak kupo adi sindŭk barang kupo anŭ. 20 Jeroboam bŭn tungang dapŭd pari kuasa-i sitŭkŭd pinyipritah Abijah. Sikasŭn-i TUHAN ngukum ayŭh, ka ayŭh kabŭs. 21 Ka kuasa Abijah tanŭ ka bitambah. Ayŭh biyŭn simŭng pat sawŭn ka biyŭn 22 madis anak dari ka simŭng nŭm madis anak dayung. 22 Dundan Abijah adi bŭkŭn, kayuh adi-i nang ka kayuh adi-i ndai, agi dog nuris darŭm Surat Dundan Nabi Iddo.

2 Kronikel 14

1 Raja Abijah kabŭs ka dog kubur di kubur raja di Kupo David. Anak-i Asa gati ayŭh jadi raja, ka di ribo Asa tarun tana Judah kinyam udip damai sitŭkŭd simŭng sawa. 2 Asa pimunos asŭng TUHAN, adi Tapa-i, ngga pingandai adi batur ka kana. 3 Ayŭh kadi mija mija-sambah bangsa bŭkŭn ngga tarun yŭn bisambah adat karŭm, mape uros uros batuh pirapu' ka pitumbang tandā tandā pinatŭng tapa Asherah. 4 Ayŭh mritah daya Judah bada ndai pinyiraan TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngara, ka tunda ajar ngga pinyipesan-I. 5 Sabab ayŭh kadi tarun yŭn bisambah adat karŭm ka mija mija-sambah kimanyan so sopŭrŭg kupo di Judah, pritah mbŭh darŭm damai di ribo pinyipritah-i. 6 Ayŭh pijog kuta yŭn kupo kupo di Judah di jaman adŭp-i anŭ, ka darŭm kudu kudu sawa mating perang, sabab TUHAN nggen damai di ayŭh. 7 Ayŭh nang di daya Judah, “Ja ata ndai kuta ka tawā yŭn kupo kupo ati, ka tiban tiban adi bisa dog tŭŭp ka dog ngabŭt. Ata biyŭn kuasa di tarun tana ati sabab ata mbŭh ndai pinyiraan TUHAN adi Tapa ta. Ayŭh mbŭh grindung ata ka bada ata siramat di barang yŭn di tarun tana ati.” Sawŭ meh ngara ndai kraja pijog anŭ ka bada-i kamas ka kana. 8 Raja Asa biyŭn bara tibaran soldadu 300, 000 naan so Judah, bisinyata pinangin ngga jarok, ka 280, 000 naan daya so Benjamin, bisinyata pinangin ngga bawŭh panah. Sopŭrŭg ngara birani, buang sukup pandai birawan. 9 Ndi naan daya Ethiopia dŭn Zerah nyerang Judah ngga ndi juta bara tibaran soldadu ka 300 krita kuda ka masang jeh ndŭg Mareshah. 10 Asa ruah an rawan ayŭh, ka so-duwŭh parad sidia di Rubān Zephathah sindŭk Mareshah. 11 Asa bidua ka TUHAN adi Tapa-i, “O TUHAN, Kaam dapŭd turung bara tibaran soldadu adi ramah ngarah anŭ adi rabis bake. Turung kieh madin, O TUHAN Tapa ami, sabab kieh bisangan di Kaam, ka ngga adŭn Mai kieh mbŭh ruah di rawan soldadu ati adi raru bagŭ. TUHAN, Kaam inŭh Tapa; mating daya re birani nang adŭp-i an ngarah Kaam.” 12 TUHAN ngarah bara tibaran soldadu daya Ethiopia anŭ kan Asa ngga bara tibaran soldadu Judah nyerang ngara. Ngara babak bu, 13 ka Asa ngga bara soldadu-i tadak ngara jeh ndŭg Gerar. Raru bagŭ daya Ethiopia dog siŭ ndŭg ka bara tibaran soldadu ngara dŭh dapŭd birisang ka birawan. Ngara dog ngarah TUHAN ngga bara tibaran soldadu-I, ka bara tibaran soldadu anŭ taban ngga bu bagŭ kayuh sirapas. 14 Komŭnŭ ngara tungang nyerang kupo kupo di gadung tarun tana Gerar, sabab daya diginŭ mbŭh taru TUHAN. Tibaran bara soldadu mirupak sopŭrŭg kupo anŭ ka taban ngga bu raru bagŭ kayuh sirapas. 15 Ngara gŭh nyerang kudu kudu bari pingingat-biri, nakap raru bagŭ biri ka onta. Komŭnŭ ngara pari ka Jerusalem.

2 Kronikel 15

1 Roh Tapa mandŭg ka Azariah anak Oded, 2 ka ayŭh di bidapŭd ngga Raja Asa. Ayŭh nang, “Dingah aku, Raja Asa, ngga sopŭrŭg daya Judah ngga Benjamin! TUHAN agi ngga angān atas angān agi ngga Ayŭh. Kambŭi angān jiroh Ayŭh, Ayŭh re bada angān dapŭd adŭp-I, pak kambŭi angān tagan Ayŭh, Ayŭh re tagan angān. 3 Mbŭh raru tui daya Israel udip dŭh biyŭn Tapa adi sawŭ, dŭh biyŭn imam adi ngajar ngara, ka dŭh biyŭn ukum-adat. 4 Pak kan pinyusah mandŭg, ngara mite turung so TUHAN, adi Tapa Israel. Ngara jiroh Ayŭh ka dapŭd Ayŭh. 5 Di jaman anŭ mating daya tungang bijaruh ngga siramat, sabab pinyusah ngga pito agi di barang yŭn. 6 Ndi bangsa kinanyuh bangsa bŭkŭn, ka ndi kupo kinanyuh kupo bŭkŭn, sabab Tapa taban pito ngga pinyusah di ngara. 7 Pak angān dŭh siŭn dŭh bake ka dŭhnyah jimŭ. Kraja adi angān ndai re agi upah-i.” 8 Kan Asa dingah pinganang-binabi adi Azariah anak Oded mbŭh nang, ayŭh jadi birani. Ayŭh taran sopŭrŭg tibudo adi di tarun tana Judah ngga Benjamin ka sopŭrŭg tibudo adi di kupo kupo adi ayŭh mbŭh sirabut di tarun tana sandah rais Ephraim. Ayŭh gŭh ndai bada pari kana mija-sambah TUHAN adi agi di badag Ramin TUHAN. 9 Bagŭ daya mbŭh mandŭg ka parad Asa so Ephraim, so Manasseh, ka so Simeon, ka mbŭh rŭŭ darŭm pritah-i, sabab ngara mbŭh kiris TUHAN agi ngga ayŭh. Asa bagan sopŭrŭg ngara ngga daya Judah ngga daya Benjamin. 10 Ngara tikuruk di Jerusalem darŭm buran taruh di sawa simŭng-rimŭh darŭm pinyipritah Asa. 11 Di andu anŭ ngara jugan sadis ka TUHAN so kayuh sirapas adi ngara taban ngga mari: 700 pŭrŭng sapi ngga 7, 000 pŭrŭng biri. 12 Ngara ndai simanya adi ngga nang adŭp ngara situju an nyambah TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngara, ngga siabo atin ka ngga siabo asŭng ngara. 13 Tadŭ daya, mara bait minyamba, dari bait dayung, adi dŭh nyambah Ayŭh dŭh siŭn dŭh dog nggen ukum kabŭs. 14 Ngga sirŭŭn bana ngara bipayu ngga adŭn TUHAN nang adŭp ngara an sita simanya anŭ, ka komŭnŭ ngara nyirais ka mambak trompet. 15 Sopŭrŭg daya Judah gaŭn sabab ngara mbŭh ndai simanya anŭ ngga siabo atin ngara. Ngara sawŭ nyambah TUHAN, ka Ayŭh trima ngara ka nggen di ngara udip damai di ndi tarun tana rais ngara. 16 Raja Asa bisor gŭh simuk-i Maacah so pangkat-i adi jadi nyamba rani, sabab ayŭh muko ndai tibudo tapa Asherah, tapa pimuah. Asa pitumbang tibudo anŭ, japa-i bada anŭk, ka badang rapuh-i di rubān Kidron. 17 Sunggu Asa dŭh pirabur sopŭrŭg tarun yŭn bisambah adat karŭm di tarun tana anŭ, ayŭh babŭ tŭtŭd di TUHAN sitŭkŭd umbur-i. 18 Ayŭh na darŭm Ramin TUHAN sopŭrŭg kayuh adi sama-i Abijah mbŭh nitah ka Tapa, simŭnŭ gŭh ngga mas ka kayuh kayuh pirak adi adŭp-i mbŭh nitah. 19 Mating tia biperang ndŭg sawa adi 35 darŭm pinyipritah-i.

2 Kronikel 16

1 Di sawa adi 36 darŭm pinyipritah Asa adi raja Judah, Raja Baasha so Israel nyerang Judah ka piguru ndai sindung kuta Ramah ngga matŭd sopŭrŭg aran mŭrŭt bait aran ruah so Judah. 2 Jadi Asa tambit pirak ngga mas so pinyirikŭn Ramin TUHAN ngga istana ka pait-i ka Damascus ka Benhadad adi raja Syria, ngga pinganang ati: 3 “Ja ata bipambit, nimun sama ta dawŭ-i. Ati, pirak ngga mas, inŭh pinganggen ku di kuu. Madin matŭd pambit mu ngga Raja Baasha di Israel isa ayŭh kadi bara soldadu-i so tarun tana ku.” 4 Benhadad situju ngga pinganang Asa ka pait bara pingubak soldadu-i ngga bara soldadu ngara da nyerang kupo kupo Israel. Ngara sirabut Ijon, Dan, Abel Beth Maacah, ngga sopŭrŭg kupo Naphtali di yŭn biranja man dog nyikŭn. 5 Kan Raja Baasha dingah kayuh anŭ, ayŭh ko ndai sindung kuta Ramah ka tagan kraja piramin anŭ. 6 Komŭnŭ Raja Asa nguruk bara daya so ndi tarun tana Judah ka nggen ukum di ngara bada taban batuh ngga betang kayuh adi Baasha mbŭh pakai di Ramah, ka ngara pakai-i ngga ndai sindung kuta kupo Geba ngga Mizpah. 7 Di tika anŭ nabi Hanani di ka Raja Asa ka nang, “Sabab kuu bisangan di raja Syria ka dŭh bisangan di TUHAN adi Tapa mu, bara tibaran soldadu raja Israel mbŭh bu mangān kuu. 8 Dŭh kah daya Ethiopia ngga daya Libya biyŭn raru bagŭ bara tibaran soldadu ngga bagŭ krita kuda ngga soldadu pinunggang kuda? Pak sabab kuu bisangan di TUHAN, Ayŭh nggen di kuu pimanang ngarah ngara. 9 TUHAN ari nyibatŭh ndi ong ong, an nggen pinyibake di ngara adi tŭtŭd di adŭp-I. Kuu mbŭh ndai urah budo mu, ngapŭi meh so madin kuu re ari biperang.” 10 Anŭ bada Asa raru baji di nabi anŭ ka bada ayŭh dog muak ngga parik basi. Di tika anŭ gŭh Asa piguru kinanyuh kada rayat-i. 11 Sopŭrŭg kayuh adi jadi di jaman pinyipritah Asa so sibungas ndŭg pinŭbŭn-i agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah ngga Israel. 12 Di sawa adi 39 darŭm pinyipritah-i, Asa dog andam kaja adi raru bisā; pak dŭh gŭh ayŭh mite turung so TUHAN; ayŭh mite turung so doktor. 13 Duwŭh sawa ripas anŭ ayŭh kabŭs 14 ka dog kubur di darŭm kubur batuh adi-i ko mubo yŭn adŭp-i di Kupo David. Ngara pakai rapah ngga inyo wangi ngga sidia tadang-i yŭn kubur, ka ngara ndai tibande apui ngga ngurid ayŭh.

2 Kronikel 17

1 Jehoshaphat gati sama-i Asa jadi raja ka nyibake adŭp-i yŭn rawan Israel. 2 Ayŭh na bara soldadu di kupo kupo adi bikuta di Judah, di sapa tarun tana rais Judah, ka di kupo kupo adi Asa mbŭh sirabut di tarun tana Ephraim. 3 TUHAN nyiberkat Jehoshaphat sabab ayŭh tunda suto danding sibungas pimudip sama-i ka dŭh nyambah Baal. 4 Ayŭh bituan di Tapa sama-i, tunda pesan Tapa, ka dŭh mun gaya raja raja Israel. 5 TUHAN nagap pritah-i di Judah, ka sopŭrŭg daya nggen di ayŭh pinganggen, isa ayŭh jadi kaya ka dog stabi. 6 Ayŭh mingangŭn adŭp-i nyambah TUHAN ka nyirubuh sopŭrŭg tarun yŭn bisambah adat karŭm samŭn tandā tandā pinatŭng tapa Asherah di Judah. 7 Di sawa adi taruh darŭm pinyipritah-i ayŭh pait bara pinurung-i ati da ngajar di kupo kupo Judah: Benhail, Obadiah, Zechariah, Nethanel, ka Micaiah. 8 Ngara dog nguru prii naan daya Levi ka duwŭh naan imam. Daya Levi inŭh Shemaiah, Nethaniah, Zebadiah, Asahel, Shemiramoth, Jehonathan, Adonijah, Tobijah, ka Tobadonijah; ka imam imam inŭh Elishama ngga Jehoram. 9 Ngara taban surat Ukum-adat TUHAN ka matak tudu sopŭrŭg kupo di Judah, ngajar ukum-adat anŭ di daya. 10 TUHAN bada sopŭrŭg pritah adi maning Judah taru matak biperang rawan Raja Jehoshaphat. 11 Agi kada daya Philistine taban ka yŭn Jehoshaphat bagŭ kiang pirak samŭn pinganggen adi bŭkŭn, ka agi kada daya Arab taban ka yŭn-i 7, 700 biri ka 7, 700 kambing. 12 Jadi Jehoshaphat jadi bitambah bikuasa. Di ndi tarun tana Judah ayŭh pijog sindung kuta ka pijog kupo, 13 di yŭn-i nyikŭn raru bagŭ biranja man. Di Jerusalem ayŭh na dudu pingubak adi traŭn, 14 nanyam ka manak ngara. Adnah inŭh pingibās bara soldadu so manak Judah, ka ayŭh biyŭn 300, 000 naan soldadu di ribo-i. 15 Adi numbor duwŭh darŭm pangkat inŭh Jehohanan, ngga 280, 000 naan soldadu, 16 adi numbor taruh darŭm pangkat inŭh Amasiah anak Zichri, ngga 200, 000 naan soldadu. (Amasiah so pinyiraan adŭp-i raan bituan di TUHAN.) 17 Pingibās bara soldadu so manak Benjamin inŭh Eliada, soldadu adi traŭn; ayŭh nguasa 200, 000 naan soldadu adi bisinyata ngga pinangin ka bawŭh panah. 18 Adi numbor duwŭh-i inŭh Jehozabad ngga 180, 000 naan soldadu, adi mbŭh sukup bisinyata. 19 Ngara anŭ bituan di raja di Jerusalem; ripas so anŭ dinge ayŭh na bara soldadu adi bŭkŭn di kupo kupo adi bŭkŭn adi bikuta di ndi tarun tana Judah.

2 Kronikel 18

1 Kan Jehoshaphat adi raja Judah jadi kaya buang timagah, ayŭh ndai pambit ngga Ahab adi raja Israel pakai gaya banan sawan. 2 Kudu kudu sawa ripas anŭ Jehoshaphat di ka kupo Samaria di dapŭd Ahab. Yŭn stabi di Jehoshaphat ngga ngara adi ayō ayŭh, Ahab simareh mua kiang biri ngga sapi ngga bigawai. Ayŭh suba mujuk Jehoshaphat sua ngga adŭp-i nyerang kupo Ramoth di Gilead. 3 Ayŭh siken, “An kuu sua ngga aku nyerang Ramoth?” Jehoshaphat nam, “Aku sidia an sua ngga kuu, ka simŭnŭ gŭh bara tibaran soldadu ku. Kieh bisa samah matak ngga kuu.” 4 Komŭnŭ ayŭh nang dinge, “Pak diŭ so kayuh bŭkŭn, ata an bisiken ngga TUHAN.” 5 Jadi Ahab bagan bara nabi, agi 400 naan ngara, ka siken ngara, “Bisa kah dŭh aku matak di nyerang Ramoth?” “Nyerang nŭh,” ngara nam. “Tapa re nggen di kuu pimanang.” 6 Pak Jehoshaphat siken, “Agi kah nabi adi bŭkŭn adi so ta bisa bisiken ngga TUHAN?” 7 Ahab nam, “Agi adi bŭkŭn, Micaiah anak Imlah. Pak aku tiru di ayŭh sabab ayŭh bŭn minyu-binabi pasar kayuh kana yŭn aku; siraru-i kayuh adi arap.” “Kuu dŭh bisa nang sakanŭ!” Jehoshaphat nam. 8 Jadi Raja Ahab bagan pinurung istana ka kidaan di ayŭh bada di tambit Micaiah jam anŭ gŭh. 9 Duwŭh naan raja anŭ, nēn piraka raja, guru di takta ngara di tarun yŭn ngiik di sapa tiban-bās kupo Samaria, ka sopŭrŭg nabi minyu-binabi di sirung jawin ngara. 10 Ndi naan so ngara, Zedekiah anak Chenaanah, ndai tanduk tanduk basi ka nang di Ahab, “Ati inŭh kayuh adi TUHAN nang, ‘Ngga tanduk tanduk basi ati kuu re rawan daya Syria ndŭg ka ngara batur batur arah.’” 11 Sopŭrŭg nabi adi bŭkŭn nang sakanŭ gŭh. “Matak meh di nyerang Ramoth ka kuu re manang,” ngara nang. “TUHAN re nggen di kuu pimanang.” 12 Sitadŭn anŭ, pinurung adi matak di tambit Micaiah nang di Micaiah, “Sopŭrŭg nabi adi bŭkŭn mbŭh minyu-binabi nang raja re manang, ka kuu patut gŭh nang sakanŭ.” 13 Pak Micaiah nam, “Ngga adŭn TUHAN, aku re nang kayuh adi Tapa ku bada aku nang!” 14 Kan ayŭh mbŭh di sirung jawin Raja Ahab, raja siken ayŭh, “Micaiah, bisa kah dŭh kieh duwŭh Raja Jehoshaphat matak di nyerang Ramoth?” “Nyerang nŭh!” Micaiah nam. “Kuu taŭn re manang. TUHAN re nggen di kuu pimanang.” 15 Pak Ahab nam, “Kan kuu minyu ngga aku ngga adŭn TUHAN, kidaan di aku kayuh adi sawŭ! Pikudu kari aku mbŭh nang sakanŭ di kuu?” 16 Micaiah nam, “Aku tungang kiris bara tibaran soldadu Israel mingare di sandah mun biri dŭh biyŭn pingingat. Ka TUHAN nang, ‘Ngara ati dŭh biyŭn pinguru; tandah ngara mari ngga siramat.’” 17 Ahab nang di Jehoshaphat, “Aku kidaan di kuu, ayŭh bŭn minyu-binabi pasar kayuh kana yŭn ku; siraru-i kayuh adi arap!” 18 Micaiah minyu dinge, “Madin dingah kayuh adi TUHAN nang! Aku kiris TUHAN guru di takta-I di shorga, ngga sopŭrŭg malaikat-I mijog maning Ayŭh. 19 TUHAN siken, ‘Asi re mujuk Ahab isa ayŭh matak ka dog siŭ di Ramoth?’ Kada so bara malaikat anŭ nang ndi masam kayuh, ka adi bŭkŭn nang kayuh bŭkŭn, 20 ndŭg ka ndi naan roh di ka jawin, tudu TUHAN, ka nang, ‘Aku re mujuk ayŭh.’ ‘Munki?’ TUHAN siken. 21 Roh anŭ nam, ‘Aku re di ka bada sopŭrŭg nabi Ahab kadong.’ TUHAN nang, ‘Panu kuu ka mujuk ayŭh. Tungang kuu mujuk ayŭh.’” 22 Ngga kubo pinganang-i Micaiah nang, “Ati inŭh kayuh adi mbŭh jadi. TUHAN mbŭh bada bara nabi mu kadong kuu. Pak adŭp-I mbŭh natu nang kuu re dog nyatŭk pinyirusag!” 23 Komŭnŭ nabi Zedekiah tudu Micaiah, napar jawin-i, ka siken, “So sinde roh TUHAN bu so aku ka minyu di kuu?” 24 “Kuu re puan di andu kuu bu ka bisukan di ndi birit tura ka punok,” Micaiah nam. 25 Komŭnŭ Raja Ahab nggen ukum bada ndi naan so bara pingubak-i, “Nakap ayŭh ka taban ayŭh ka yŭn Amon adi gabenor kupo, ka komŭnŭ ka yŭn Joash adi anak-raja. 26 Kidaan di ngara bada taran ayŭh ka darŭm jer ka paan ayŭh ngga ruti ka piin adŭ ndŭg ka aku mbŭh pari ngga siramat.” 27 “Kambŭi kuu pari ngga siramat,” Micaiah nang, “rati-i TUHAN mating minyu so aku!” Ka-i nang dinge, “Dingah, barang naan angān, kayuh adi mbŭh ku nang!” 28 Komŭnŭ Ahab raja Israel ngga Jehoshaphat raja Judah matak di nyerang kupo Ramoth di Gilead. 29 Ahab nang di Jehoshaphat, “Darŭm ata matak biperang, aku re nyibabā adŭp ku, pak kuu nēn piraka raja mu.” Jadi raja Israel nyibabā adŭp-i darŭm-i matak di biperang. 30 Raja so Syria muko nggen ukum bada bara pingubak krita krita kuda-i nyerang kaŭs-i raja Israel. 31 Jadi kan ngara kiris Raja Jehoshaphat, ngara pikir ayŭh raja Israel, ka ngara nyerang ayŭh. Pak Jehoshaphat nyirais, ka TUHAN Tapa nyiramat ayŭh ka pijo ngara so ayŭh. 32 Bara pingubak krita kuda anŭ kiris ayŭh dŭh raja Israel, ngara dŭh tia tadak ayŭh. 33 Ndi naan soldadu daya Syria tipia nimbak reja-panah ka dog Raja Ahab, tambus asah tubu piraka perang-i. “Aku biragan!” ayŭh nang di sianŭ adi tukang pimanu krita kuda-i. “Biruit ka bu so yŭn biperang ati!” 34 Atan bisaad anŭ, Raja Ahab babŭ di krita kuda-i, nura bara soldadu daya Syria. Ngga arong singumi andu ayŭh kabŭs.

2 Kronikel 19

1 Jehoshaphat, adi raja Judah, pari ngga siramat ka istana-i di Jerusalem. 2 Ndi naan nabi, Jehu anak Hanani, di ka yŭn raja ka nang di ayŭh, “Patut kah kuu turung daya adi ginaka ka tambit parad ngara adi tiru di TUHAN? Kayuh adi kuu mbŭh ndai mbŭh bada TUHAN baji di kuu. 3 Pak sunggu mŭnŭ, agi kana mu. Kuu mbŭh kadi sopŭrŭg tandā pinatŭng tapa Asherah adi daya nyambah, ka kuu mbŭh suba tunda pinyiraan Tapa.” 4 Sunggu Raja Jehoshaphat rŭŭ di Jerusalem, ayŭh ari panu tudu bara daya-i, so Beersheba di tura ka siratan jeh ndŭg rais tarun tana sandah Ephraim di tura ka utara, amai raan bada daya pari ka TUHAN adi Tapa tayung-babuk ngara. 5 Ayŭh tijuan akim di barang kupo adi bikuta di Judah 6 ka pitayan ngara: “An nakit nakit darŭm angān miratak ukum di daya; kayuh adi angān ndai dŭh-i so manusia, pak so kuasa TUHAN; Ayŭh agi ngga angān darŭm angān nggen ukum. 7 Stabi di TUHAN ka ndai kraja ngan ngga nakit, sabab TUHAN adi Tapa ta abah di pingandai tipu, pingandai marad di pingatur yŭn daya, puan kah trima suap.” 8 Di Jerusalem Jehoshaphat tijuan daya Levi, imam imam, ka kada so daya bās ayŭh bada jadi akim di har miranggar Ukum-adat TUHAN, puan kah har kaii di dupan daya kupo. 9 Ayŭh nggen di ngara pinyitayan ati: “Angān dŭh siŭn dŭh ndai kraja ngan ngga taru di TUHAN, tŭtŭd tunda pinganang-I di barang masam kayuh ndai ngan. 10 Kan dingan ngan adi samah bangsa so tadŭ tadŭ kupo taban ka angān har siŭ daya, puan kah tadŭ tadŭ kraja pingandai adi miranggar ukum-adat puan kah Pinyipesan, angān dŭh siŭn dŭh ngajar ngara ngga nakit munki ngara ngga adŭp-i di tika bisara, isa ngara dŭh bidosa di sirung jawin TUHAN. Kambŭi dŭh, angān ngga dingan ngan adi samah bangsa re kinyam baji TUHAN. Pak kambŭi angān ndai kraja ngan nanyam patut, angān dŭh re sarah. 11 Amariah adi Imam Bās re biyŭn puno kuasa di har adat, ka Zebadiah anak Ishmael adi gabenor Judah, re biyŭn puno kuasa di sopŭrŭg har daya. Bara daya Levi biyŭn kuasa ngga tingga pimatŭd itong dog pimanu di yŭn bisara. Dŭhnyah taru pak tunda pinyitayan ati, ka isa-i TUHAN agi ngga daya adi batur!”

2 Kronikel 20

1 Mua tian ripas anŭ bara tibaran soldadu Moab ngga Ammon, samah ngga pambit ngara, daya Meun, nyerang Judah. 2 Kada pinyisung mandŭg ka kidaan di Raja Jehoshaphat: “Agi tibaran bara soldadu adi raru bagŭ so Edom mbŭh mandŭg so pah mandi Rawŭt Pide an nyerang kaam. Ngara mbŭh sirabut Hazazon Tamar.” (Anŭ inŭh dŭn adi bŭkŭn yŭn Engedi.) 3 Jehoshaphat mbŭh taru ka bidua ka TUHAN mite Ayŭh turung kidaan ani patut-i ndai. Komŭnŭ ayŭh nggen ukum bada sopŭrŭg daya bipusa di ndi tarun tana rais. 4 So barang kupo di Judah daya bigaut di ka Jerusalem mite turung so TUHAN, 5 ka ngara ngga bara daya Jerusalem tikuruk di badag bauh Ramin TUHAN. Raja Jehoshaphat mijog nura ngara 6 ka bidua bana, “O TUHAN adi Tapa tayung-babuk ami, Kaam mritah so shorga sopŭrŭg bangsa di ong. Kaam adi bikuasa ka bake, ka mating daya tungang rawan Kaam. 7 Kaam inŭh Tapa ami. Kan daya Mai Israel bipindah ka tarun tana ati, Kaam pibu daya adi rŭŭ digiti ka nggen tarun tana ati di bara sesang Abraham, adi dingan Mai, bada-i jadi tung ngara ndŭg situi tui. 8 Ngara mbŭh rŭŭ digiti ka mbŭh pijog ndi ramin yŭn nyambah Kaam, puan 9 nang kambŭi tadŭ tadŭ pinyirusag dog ngara ngga ngukum ngara -- perang, sesak-andam, puan kah apag -- ngara re mandŭg ka mijog di jawin ramin ati di yŭn Kaam dog nyambah. Ngara bisa bidua ka Kaam kan ngara dog pinyusah, ka Kaam re dingah ngara ka nyiramat ngara. 10 “Madin daya Ammon, Moab, ngga Edom mbŭh nyerang kieh. Di andu tayung-babuk ami ruah so Egypt, Kaam kijaman ngara mŭrŭt tarun tana anŭ, ngapŭi tayung-babuk ami batur-i nandan adŭ ngara ka dŭh siŭ ngara. 11 Simuti inŭh ngara maras kieh -- ngara mandŭg an pibu kieh so tarun tana adi Kaam mbŭh nggen di kieh. 12 Kaam adi Tapa ami! Ngukum ngara, amai kieh mbŭh dŭh bigaya di sirung jawin tibaran bara soldadu adi raru bagŭ anŭ adi nyerang kieh. Kieh dŭh puan ani re ami ndai, pak kieh nyigura ka Kaam mite turung.” 13 Sopŭrŭg daya Judah, ngga sawŭn ngara ngga anak ngara, mijog diginŭ di Ramin TUHAN. 14 Roh TUHAN mandŭg ka ndi naan daya Levi adi agi di dupan daya bagŭ. Dŭn-i inŭh Jahaziel anak Zechariah; ayŭh ndi naan so manak Asaph ka sesang Asaph so Mattaniah, Jeiel, ngga Benaiah. 15 Jahaziel nang, “Tuan Raja ngga sopŭrŭg daya Judah ngga Jerusalem, TUHAN nang angān dŭh siŭn susah puan kah taru nura tibaran bara soldadu adi raru bagŭ anŭ. Perang inŭh darŭm tangan Tapa, dŭh darŭm tangan ngan. 16 Nyerang ngara sipagi darŭm ngara maad ateng di Ziz. Angān re dapŭd ngara di tŭbŭn rubān adi nuju tarun tana-pajam sindŭk Jeruel. 17 Dŭhsah angān biperang. Kaŭs angān mbit ndi tarun yŭn ka kajŭn diginŭ; angān re kiris TUHAN nggen pimanang di angān. Daya Judah ngga Jerusalem, dŭhnyah ramah bait taru. Matak di biperang; TUHAN re agi ngga angān!” 18 Komŭnŭ Raja Jehoshaphat mutu rapat ubak-i, buang raŭn-i dog tana, ka sopŭrŭg daya mutu ngga ayŭh ka nyambah TUHAN. 19 Bara so manak Kohath ngga Korah adi daya Levi mijog ka ngga sirŭŭn bana nyirais muji TUHAN, adi Tapa Israel. 20 Awar isan isan andu jawa ndi bara daya ruah di ka tarun tana-pajam sindŭk Tekoa. Darŭm ngara matak, Jehoshaphat minyu di ngara ngga pinganang sakati: “Daya Judah ngga Jerusalem! Na pinyabah ngan di TUHAN adi Tapa ngan, ka Ayŭh re turung angān. Sabah kayuh adi bara nabi-I mbŭh kidaan di angān, ka angān re mujur di pingandai ngan.” 21 Ripas ko birundeng ngga bara daya, raja mritah kada bara pimain musik bada kasŭk jipo-ambu adi ngara nēn di tika kraja pingandai adat ka baris diŭ so bara tibaran soldadu, biragu: “Puji ka TUHAN! Pinyirindu-I inŭh tan adu adu!” 22 Kan ngara piguru biragu, TUHAN bada bara tibaran soldadu adi nyerang jadi kandang-kandŭ. 23 Bara daya Ammon ngga daya Moab nyerang bara tibaran soldadu daya Edom ka kubo siŭ ngara, ka komŭnŭ ngara bisaad dupan adŭp ngara. 24 Kan bara tibaran soldadu Judah mbŭh ndŭg tawā adi di tarun tana-pajam, ngara tingga parad pinganyu ka kiris ngara mbŭh abo prigure di tana, kabŭs. Ndi naan mating gŭh udip. 25 Jehoshaphat di sirapas rata ngga barang ngara, ka ngara dapŭd sapi, pinguman, piraka, ka kayuh kayuh adi bŭkŭn adi grua. Taruh andu ngara sun kayuh sirapas anŭ, pak mbŭh raru bagŭ ka ngara dŭh nyawa tambit sopŭrŭg-i. 26 Di andu adi pat ngara tikuruk di Rubān Beracah ka muji TUHAN amai sopŭrŭg adi mbŭh-I ndai. Ngapŭi rubān anŭ dog kadŭn “Beracah” . 27 Jehoshaphat taban bara soldadu-i pari ka Jerusalem ngga pimanang, sabab TUHAN mbŭh ngarah pinganyu ngara. 28 Kan ngara mbŭh ndŭg kupo, ngara baris ka Ramin TUHAN, ngga jawŭn kachapi ka trompet. 29 Sopŭrŭg bangsa adi dingah munki TUHAN mbŭh ngarah pinganyu Israel mbŭh raru taru, 30 jadi Jehoshaphat mritah darŭm damai, ka Tapa bada ndi tarun tana rais-i pagŭng. 31 Jehoshaphat jadi raja Judah so umbur-i 35 sawa ka mritah Jerusalem 25 sawa. Sindŭ-i inŭh Azubah, anak Shilhi. 32 Mun sama-i Asa adi diŭ so ayŭh, ayŭh ndai kayuh adi batur di batŭh TUHAN; 33 pak tarun yŭn bisambah adat karŭm dŭh dog nyirubuh. Daya gibayuh pari ngga siabo atin ngara nyambah Tapa tayung-babuk ngara. 34 Sopŭrŭg kayuh adi bŭkŭn adi Jehoshaphat ndai, so sibungas pinyipritah-i ndŭg pinŭbŭn-i agi dog nuris darŭm Surat Dundan Anak Hanani, adi kada so Surat Dundan bara Raja Israel. 35 Agi ndi sidah, Jehoshaphat raja Judah ndai pambit ngga Ahaziah raja Israel, adi mbŭh ndai bagŭ pingandai ginaka. 36 Di pinyigŭn Eziongeber ngara ndai kapar baga. 37 Pak Eliezer anak Dodavahu, so kupo Mareshah, bakan Jehoshaphat, “Sabab kuu mbŭh ndai pambit ngga Ahaziah, TUHAN re pirusak kayuh adi angān mbŭh ndai.” Ka kapar kapar anŭ rusak ka dŭh dapŭd birayar.

2 Kronikel 21

1 Jehoshaphat kabŭs ka dog kubur di kubur raja di kupo David ka anak-i Jehoram gati ayŭh jadi raja. 2 Jehoram anak Jehoshaphat raja Judah biyŭn nŭm madis jurud dari: Azariah, Jehiel, Zechariah, Azariahu, Michael, ka Shephatiah. 3 Sama ngara nggen di ngara mua kiang mas, pirak, ka buat-rata adi brega, ka bada barang naan ngara biraku jaga barang kupo adi bikuta di Judah. Pak sabab Jehoram anak pinuai, Jehoshaphat bada ayŭh gati adŭp-i. 4 Kan Jehoram mbŭh tatap guru di takta sama-i, ayŭh bada sopŭrŭg jurud dari-i dog siŭ, samŭn kada pingubak daya Israel. 5 Jehoram jadi raja kan umbur-i 32 sawa, ka ayŭh mritah di Jerusalem sitian mai sawa. 6 Ayŭh tunda suto udip ginaka Raja Ahab ka raja raja Israel adi bŭkŭn, sabab ayŭh mbŭh sawŭn ndi naan so anak dayung Ahab. Ayŭh mbŭh bidosa rawan TUHAN, 7 pak TUHAN dŭh raan pirusak taris asar pinyipritah David, sabab Ayŭh mbŭh bipayu ngga David ka bijanji nang bara sesang-i re adu adu mritah. 8 Di jaman pinyipritah Jehoram, daya Edom rawan pritah Judah ka pijog pritah adŭp ngara. 9 Jadi Jehoram ngga pingubak pingubak soldadu-i matak ngga krita krita kuda ka nyerang Edom. Diginŭ bara tibaran soldadu daya Edom nyikapung ngara, pak singarŭm ngara tungang pirupas adŭp ngara ka bu. 10 Edom mbŭh biyŭn pritah adŭp-i sadi ka dŭh tia di ribo Judah so nganŭ. Di darŭm tipuh anŭ gŭh, kupo Libnah gŭh rawan pritah, sabab Jehoram mbŭh tagan TUHAN, adi Tapa tayung babuk-i. 11 Ayŭh pijog tarun yŭn bisambah adat karŭm di tarun tana darŭd rais Judea ka taban daya Judah ngga daya Jerusalem bidosa rawan TUHAN. 12 Nabi Elijah pait surat ka Jehoram, ka isi-i agi sakati: “TUHAN, adi Tapa babuk mu David, ngukum kuu, sabab kuu dŭh tunda suto danding sama mu, Raja Jehoshaphat, bait babai mu, Raja Asa. 13 Tibarik-i kuu mbŭh tunda suto adi arap so raja raja Israel ka mbŭh taban daya Judah ngga daya Jerusalem dŭh tŭtŭd di Tapa, nimun Ahab ngga raja raja adi ripas ayŭh bada Israel dŭh tia tŭtŭd di Tapa. Kuu mbŭh siŭ jurud adŭp mu, adi kana dŭ so kuu. 14 Sabab anŭ meh, TUHAN re bandar bandar ngukum daya mu, bara anak mu, ka bara sawŭn mu, ka re pirabur buat-rata mu. 15 Adŭp mu re naman andam kuboi adi raru mandam ka adi re bitambah arap barang andu.” 16 Agi kada daya Philistine ngga daya Arab rŭŭ sindŭk tarun yŭn kada daya Ethiopia rŭŭ arong bŭngŭn rawŭt. TUHAN kiruyok atin ngara bada nyerang Jehoram. 17 Ngara nyerang Judah, sirapas sopŭrŭg kayuh adi darŭm istana raja, ka taban ngga bu sopŭrŭg sawŭn raja ngga anak anak raja, adŭ-i Ahaziah, adi anak sibusu-i. 18 Komŭnŭ ripas sopŭrŭg anŭ, TUHAN bada raja dog andam kuboi adi raru mandam. 19 Sindŭk duwŭh sawa andam anŭ dŭ dŭ bitambah arap ka pinŭbŭn-i raja kabŭs darŭm sangsara. Bara rayat-i mating ndai apui tabun ngga muās ayŭh nimun adi mbŭh dog ndai yŭn tayung babuk-i. 20 Jehoram jadi raja kan umbur-i 32 sawa ka mritah di Jerusalem sitian mai sawa. Mating daya nyibara ayŭh. Ngara kubur ayŭh darŭm kupo David pak dŭh di kubur raja.

2 Kronikel 22

1 Kada daya Arab mbŭh nyerang ka siŭ sopŭrŭg anak dari Raja Jehoram adŭ-i Ahaziah, adi anak sibusu-i. Jadi madin daya Jerusalem bada Ahaziah gati sama-i jadi raja. 2-3 Ahaziah jadi raja kan umbur-i 22 sawa, ka mritah di Jerusalem sitian ndi sawa. Ahaziah gŭh tunda suto rawang Raja Ahab, amai sindŭ-i Athaliah -- anak dayung Raja Ahab ka sukuh Omri raja Israel -- nggen di ayŭh ajar adi bada ayŭh arap. 4 Ayŭh bidosa rawan TUHAN, sabab ripas sama-i kabŭs kada so rawang Raja Ahab jadi tukang pitayan yŭn-i; ngara inŭh adi pirabu ayŭh. 5 Tunda ajar ngara, ayŭh sua ngga Joram adi raja Israel biperang rawan Hazael adi raja Syria. Bara tibaran soldadu anŭ biperang di Ramoth di Gilead, ka Joram biragan di tika bisaad anŭ. 6 Ayŭh pari ka kupo Jezreel di nguri adŭp-i, ka Ahaziah di kamanŭ di munan ayŭh. 7 Tapa bada tika anŭ adi ngga Ahaziah munan Joram jadi tika pinyirabu Ahaziah. Atan Ahaziah diginŭ, ayŭh ngga Joram dog natang ndi naan daya dŭn Jehu anak Nimshi, adi TUHAN mbŭh mien bada nyirubuh taris asar pinyipritah Ahab. 8 Darŭm Jehu matak di ndai kraja adi Tapa mbŭh bada ayŭh ndai di tunduh taris asar pinyipritah anŭ, ayŭh bidapŭd ngga ndi tibaran pinguru daya Judah ngga anak anak jurud Ahaziah adi ko matak samah Ahaziah. Jehu siŭ sopŭrŭg ngara. 9 Ahaziah dog jiroh, ka ayŭh dog dapŭd bisukan di Samaria. Ngara taban ayŭh ka Jehu ka siŭ ayŭh. Pak ngara kubur ayŭh ngga nakit amai stabi di babai-i Raja Jehoshaphat, adi muko situngang tungang-i bituan di TUHAN. Mating tia so rawang Ahaziah re dapŭd gati ayŭh jadi raja Judah. 10 Kan Athaliah adi sindŭ Raja Ahaziah puan pasar pinyikabŭs anak-i, ayŭh nggen ukum bada sopŭrŭg adi so rawang Raja Judah dog siŭ. 11 Ahaziah biyŭn ndi naan jurud tiri dayung, Jehosheba, adi mbŭh banŭh ndi naan imam adi dŭn Jehoiada. Ayŭh bisukan nyiramat ndi naan anak dari Ahaziah, Joash, taban ayŭh bu so dupan anak anak dari raja adi bŭkŭn adi re dog siŭ ka sukan ayŭh ngga ndi naan pinyude darŭm birit bŭŭs Ramin TUHAN. Darŭm-i dog sukan simŭnŭ, Jehosheba nyiramat ayŭh so dog siŭ di tangan Athaliah. 12 Sitŭkŭd nŭm sawa ayŭh rŭŭ diginŭ darŭm bisukan, sitadŭn Athaliah adi rani Judah mritah.

2 Kronikel 23

1 Ripas kajŭn nŭm sawa Jehoiada adi imam ndai pikir-i nang kayuh patut dog ndai. Ayŭh ndai ndi janji ngga rimŭh naan pingubak soldadu: Azariah anak Jeroham, Ishmael anak Jehohanan, Azariah anak Obed, Maaseiah anak Adaiah, ka Elishaphat anak Zichri. 2 Ngara di ka sopŭrŭg kupo di Judah ka taban pari ka Jerusalem bara daya Levi ngga sopŭrŭg pingubak manak. 3 Sopŭrŭg ngara tikuruk di Ramin TUHAN, ka diginŭ ngara ndai simanya ngga Joash, adi anak raja. Jehoiada nang di ngara, “Siati inŭh anak raja! Ayŭh patut jadi raja madin, nimun adi mbŭh TUHAN bijanji pasar bara sesang David. 4 Ati inŭh kayuh adi re ata ndai. Kan bara imam ngga bara daya Levi mbŭh mandŭg re ndai kraja ngara di andu Sabbath, ndi so taruh utung so ngara re jaga tiban Ramin TUHAN, 5 utung anŭ ndi re jaga istana raja, ka adi bŭkŭn re jaga di Tiban Pimŭnŭs. Sopŭrŭg daya re tikuruk di badag Ramin TUHAN. 6 Mating daya siŭn mŭrŭt Ramin TUHAN adŭ-i bara imam ngga daya daya Levi adi kraja. Ngara siŭn mŭrŭt amai ngara mbŭh dog garar, pak adi bŭkŭn dŭh siŭn dŭh tunda atur TUHAN ka rŭŭ di sapa. 7 Bara daya Levi siŭn mijog maning raja ka jaga ayŭh, buang digŭng pedang ngara adi mbŭh dog nyitak, ka tunda kamaki maki raja panu. Asi asi adi suba mŭrŭt Ramin TUHAN dŭh siŭn dŭh dog siŭ.” 8 Daya Levi ngga daya Judah ndai nimun ka pingatur Jehoiada. Ngara adi dŭh nyiraja di andu Sabbath anŭ dog bitan, ngga sabab anŭ pingubak pingubak biyŭn sopŭrŭg ngara, adi mandŭg di nyiraja ngga adi dŭh nyiraja. 9 Jehoiada nggen di pingubak pingubak anŭ dudu jarok ngga pinangin adi Raja David dapu dawŭ-i ka adi mbŭh dog nyikŭn di Ramin TUHAN. 10 Ayŭh bada ngara jaga, ngga pedang ngara dog nyitak, maning jawin Ramin TUHAN, grindung raja. 11 Komŭnŭ Jehoiada taban Joash ruah, na makota di ubak-i, ka nggen di ayŭh ndi surat ukum-adat pasar pinyipritah raja. Ka ayŭh meh dog garar jadi raja. Jehoiada adi imam ngga anak anak dari-i nginyo Joash, ka barang naan daya nyirais nang, “Siramat ambu umbur ka tuan raja!” 12 Athaliah dingah bara daya tarā yŭn raja, jadi ayŭh rikas di ka Ramin TUHAN, di yŭn bara daya bagŭ mbŭh tikuruk. 13 Diginŭ ayŭh kiris raja bauh di tiban mŭrŭt Ramin TUHAN, mijog sindŭk tiang bās adi dog sidia yŭn raja ka dog kirurung pingubak pingubak soldadu ngga daya adi tukang mambak trompet. Sopŭrŭg daya nyirais ngga gaŭn buang mambak trompet, ka bara pimain musik Ramin TUHAN ngga pingakas musik ngara nguru rami anŭ. Rani anŭ nyiratak jipo-i darŭm susah ka nyirais nang, “Pingandai ngan ati rawan pritah!” 14 Jehoiada dŭh raan Athaliah dog siŭ di badag Ramin TUHAN, jadi ayŭh bagan pingubak pingubak soldadu ka nang, “Taban ayŭh ruah so asah baris bara adi tukang jaga, ka siŭ tadŭ tadŭ daya adi suba an nyiramat ayŭh.” 15 Ngara nakap ayŭh, taban ayŭh ka istana, ka diginŭ di Tiban Kuda ngara siŭ ayŭh. 16 Jehoiada adi imam bada Raja Joash ngga sopŭrŭg daya samah ngga ayŭh ndai simanya nang adŭp ngara re jadi daya TUHAN. 17 Komŭnŭ sopŭrŭg ngara di ka bari-sambah Baal ka nyirubuh-i. Ngara pirandŭk mija mija-sambah ka tibudo tibudo diginŭ ka siŭ Mattan, adi imam Baal, di jawin mija mija-sambah. 18 Jehoiada bada bara imam ka daya daya Levi nguasa kraja darŭm Ramin TUHAN. Ngara an pimanu kraja adi dog nggen Raja David di ngara, ka tukang badang sadis adi dog jugan ka TUHAN nanyam Ukum-adat Moses. Ngara gŭh tukang nguasa musik ka atur gawai. 19 Jehoiada gŭh bada bara adi tukang jaga tiban Ramin TUHAN kijaman daya adi kais nanyam ka adat mŭrŭt. 20 Pingubak pingubak soldadu, daya daya adi bās, bara daya pritah ka sopŭrŭg daya adi bŭkŭn sua ngga Jehoiada baris taban raja so Ramin TUHAN di ka istana. Ngara mŭrŭt so tiban baga, ka raja di ka guru di takta-i. 21 Sopŭrŭg daya gaŭn, ka kupo mbŭh pajam amai Athaliah mbŭh dog siŭ.

2 Kronikel 24

1 Joash jadi raja Judah kan umbur-i ju sawa, ka ayŭh mritah di Jerusalem sitian 40 sawa. Sindŭ-i inŭh Zibiah so kupo Beersheba. 2 Ayŭh ndai kayuh adi pimunos asŭng TUHAN sitŭkŭd Jehoiada adi imam babŭ udip. 3 Jehoiada mien duwŭh naan dayung bada jadi sawŭn Raja Joash, ka ngara biranak yŭn-i anak anak dari ngga anak anak dayung. 4 Ripas ayŭh mbŭh mua tian-i jadi raja, ayŭh ndai pikir an nyurat Ramin TUHAN. 5 Ayŭh nggen ukum bada bara imam ngga daya daya Levi di ka kupo kupo di Judah ka nguruk sadang kiang duit so bara daya ngga nyurat Ramin TUHAN barang sawa. Ayŭh bada ngara bigaut, pak daya Levi nyikite, 6 jadi ayŭh bagan Jehoiada, adi pinguru ngara, ka siken, “Mani kuu dŭh bada bara daya Levi sun so Judah ngga Jerusalem suke adi Moses, adi urun TUHAN, mite bara daya bayar ngga sita Bari TUHAN?” 7 (Bara pinunda Athaliah, dayung adi ginaka anŭ, mbŭh pirusak Ramin TUHAN ka mbŭh pakai bagŭ kayuh kudus ngga nyambah Baal.) 8 Raja nggen ukum bada daya Levi ndai ndi kutak ngga nguruk pinganggen ka na-i di tiban Ramin TUHAN. 9 Ngara pait pinganang ka ndi tarun tana Jerusalem ngga Judah bada barang naan daya taban suke ka TUHAN, nimun adi ko Moses pesan, adi urun Tapa, di tarun tana-pajam. 10 Anŭ pimunos asŭng bara daya ngga pingubak pingubak ngara, ka ngara taban duit suke ngara ka ngisi kutak anŭ. 11 Barang andu daya Levi taban kutak anŭ ka pinurung raja adi nguasa-i. Kan-i mbŭh puno, tukang pinuris yŭn raja ngga pingarun Imam Bās piruah duit anŭ ka pari kutak anŭ ka tarun yŭn adŭp-i. Ka ngara meh mbŭh sun mua kiang duit. 12 Raja ngga Jehoiada nggen duit anŭ ka ngara adi nguasa kraja nyurat Ramin TUHAN, ka ngara ngupah tukang batuh, tukang kayuh, ka tukang basi bada ndai kraja nyurat anŭ. 13 Sopŭrŭg ngara bandar nyiraja ka bada Ramin TUHAN pari mun dawŭ-i, pidanah buang tagap. 14 Kan kraja nyurat anŭ mbŭh abo, mas ngga pirak adi dŭm dog nggen di raja ngga Jehoiada, adi pakai-i ngga ndai makuk ka pingakas pingakas adi bŭkŭn yŭn Ramin TUHAN. Sitadŭn Jehoiada babŭ udip, sadis ari dog jugan di Ramin TUHAN. 15 Kan ayŭh mbŭh raru minyamba ayŭh kabŭs darŭm umbur-i mbŭh 130 sawa. 16 Ngara kubur ayŭh di kubur raja di kupo David ngga nganang kraja pingandai-i yŭn daya Israel, yŭn Tapa, ka yŭn Ramin TUHAN. 17 Pak kan Jehoiada mbŭh kabŭs, bara pinguru Judah mujuk Raja Joash bada dingah pinganang adŭp ngara. 18 Ka daya mbŭh dŭh tia nyambah di Ramin TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngara, ka piguru nyambah tibudo ngga gayŭn tapa Asherah. Sarah ngara adi piguru dosa anŭ bada Tapa baji di Judah ngga Jerusalem. 19 TUHAN pait nabi nabi bada bakan ngara da pari ka adŭp-I, pak bara daya abah dingah. 20 Ka roh Tapa nguasa Zechariah anak Jehoiada adi imam. Ayŭh mijog di tarun yŭn daya bagŭ tungang kiris ayŭh ka nang, “TUHAN Tapa siken mani angān nyibireu pinyipesan-I ka mbŭh taban pinyirusag ka adŭp ngan! Angān tagan Ayŭh, jadi Ayŭh mbŭh tagan angān!” 21 Raja Joash sua bipekat rawan Zechariah, ka so bada raja bara daya manjan Zechariah ngga batuh ndŭg kabŭs di badag Ramin TUHAN. 22 Raja mbŭh kambŭt pingandai bās Jehoiada, adi sama Zechariah, mbŭh ndai yŭn-i, ka ayŭh bada Zechariah dog siŭ! Darŭm Zechariah mbŭh re patŭd asŭng-i, ayŭh nang, “Isa-i TUHAN kiris pingandai mu ka ngukum kuu!” 23 Di tipuh jaya sawa anŭ, daya Syria nyerang Judah ngga Jerusalem, siŭ sopŭrŭg pinguru, ka tambit raru bagŭ kayuh sirapas ka Damascus. 24 Bara tibaran soldadu Syria nisŭ, pak TUHAN bada ngara ngarah bara tibaran soldadu Judah adi bagŭ dŭ sabab ngara mbŭh tagan Ayŭh, adi TUHAN Tapa tayung-babuk ngara. Simŭnŭ inŭh Raja Joash dog ukum. 25 Ayŭh mbŭh bana biragan, ka kan pinganyu mbŭh bu, duwŭh naan so pinurung-i bipekat rawan ayŭh ka siŭ ayŭh di ambok-i ngga maras ayŭh adi mbŭh siŭ anak imam Jehoiada. Ayŭh dog kubur di Kupo David, pak dŭh di kubur raja. 26 (Ngara adi bipekat rawan ayŭh inŭh Zabad anak Shimeath adi dayung daya Ammon, ka Jehozabad anak Shimrith adi dayung daya Moab.) 27 Dundan pasar anak anak Joash, pinganang-binabi adi dog nang pasar ayŭh, ka pasar munki ayŭh nyurat Ramin TUHAN, agi dog nuris darŭm Surat Pinyiripot pasar Surat Dundan Bara Raja. Anak-i Amaziah gati ayŭh jadi raja.

2 Kronikel 25

1 Amaziah jadi raja kan umbur-i 25 sawa, ka ayŭh mritah di Jerusalem sitian 29 sawa. Sindŭ-i inŭh Jehoaddin so Jerusalem. 2 Ayŭh ndai kayuh adi pimunos asŭng TUHAN, pak dŭh ngga siabo asŭng-i. 3 Kan pinyipritah-i mbŭh sukup tagap, ayŭh siŭ sopŭrŭg pinurung adi ko siŭ sama-i. 4 Pak ayŭh dŭh siŭ anak anak ngara, amai tunda kayuh adi TUHAN muko pesan di Ukum-adat Moses: “Pimas dŭh siŭn dog siŭ sabab sarah adi anak ngara mbŭh ndai, ka anak dŭh siŭn dog siŭ sabab sarah adi pimas ngara mbŭh ndai; daya siŭn dog nggen ukum kabŭs amai sarah adi adŭp ngara mbŭh ndai.” 5 Raja Amaziah ngatur sopŭrŭg daya so tibaran-asar Judah ngga Benjamin bada jadi bara tibaran tibaran soldadu, nanyam ka manak adŭp ngara, ka tijuan pingubak yŭn barang tibaran adi biyŭn siribu naan soldadu ka barang tibaran adi biyŭn siratus naan soldadu. Anŭ inŭh samŭn sopŭrŭg daya adi mbŭh duwŭh puru sawa ngga adi tuuh so anŭ, 300, 000 naan sopŭrŭg ngara. Ngara inŭh sinadan adi dog mien, sidia yŭn biperang, sukup pandai pakai jarok ngga pinangin. 6 Ngga nambah anŭ, ayŭh ngupah 100, 000 naan soldadu so Israel ngga sindŭk 3, 400 kilogram pirak. 7 Pak ndi naan nabi di ka yŭn raja ka nang di ayŭh, “Dŭhnyah taban bara soldadu Israel ati ngga adŭp mu. TUHAN mating ngga ngara ati adi so Pritah Utara. 8 Kuu pikir ngara re bada kuu rabis bake darŭm perang, pak TUHAN inŭh adi biyŭn kuasa nggen pimanang puan kah bada daya dog ngarah, ka Ayŭh re bada pinganyu mu ngarah kuu.” 9 Amaziah siken nabi anŭ, “Pak simuki meh ngga sopŭrŭg pirak adi aku muko nggen ngga ngupah ngara?” Nabi anŭ nam, “TUHAN bisa nggen pari ka kuu rabis so anŭ!” 10 Jadi Amaziah bada bara soldadu anŭ mari. Ngara mari, buang raru baji di daya Judah. 11 Amaziah bada adŭp-i birani ka nguru bara tibaran soldadu-i ka Ruban Garo. Diginŭ ngara bisaad ka siŭ 10, 000 naan soldadu daya Edom 12 ka nakap 10, 000 naan adi bŭkŭn. Ngara taban bara daya-takap ka tibung jenjang di kupo Sela ka buan ngara, ka sopŭrŭg ngara kabŭs nyatŭk batuh di sigŭn jenjang. 13 Atan anŭ bara soldadu daya Israel, adi Amaziah dŭh bada tunda adŭp-i di biperang, nyerang kupo kupo Judah di asah Samaria ngga Beth Horon, siŭ 3, 000 naan daya, ka taban ngga bu mua kiang kayuh sirapas. 14 Kan Amaziah mari muko ngarah daya Edom, ayŭh taban mari tibudo tibudo ngara, pijog-i, nyambah-i, ka badang kimanyan yŭn-i. 15 Anŭ bada TUHAN baji, jadi Ayŭh pait ndi naan nabi ka Amaziah. Nabi anŭ nang, “Mani kuu nyambah tapa daya tami adi ngaŭn dŭh tungang nyiramat daya adŭp-i so kuasa mu?” 16 Diŭ so nabi anŭ kubo piminyu-i, Amaziah nang, “So sinde kieh bada kuu jadi tukang pitayan yŭn raja? Dŭh tia minyu, kambŭi dŭh aku bada kuu dog siŭ!” Nabi anŭ ko minyu, pak sibayuh anŭ ayŭh muko nang, “Madin aku puan nang Tapa mbŭh raan siŭ kuu sabab sopŭrŭg pingandai mu ati, buang kuu mbŭh nyibireu pinganang ku.” 17 Raja Amaziah so Judah ngga bara adi tukang pitayan-i bipekat rawan Israel. Ayŭh pait pinganang ka Jehoash adi raja Israel, adi anak Jehoahaz ka sukuh Jehu, natang ayŭh yŭn biperang. 18 Jehoash pait pinyinam-i ka Amaziah: “Agi ndi sidah, tŭngŭn reja di Darŭd Lebanon pait pinganang ka tŭngŭn sedar: ‘Nyibandar anak dayung mu banan ngga anak dari ku.’ Pak dāng tarun murah ka bidigang di tŭngŭn reja anŭ. 19 Amaziah, kuu mingangŭn adŭp mu mbŭh ngarah daya Edom, pak aku pitayan kuu bada rŭŭ di arŭn mu. Mani sah ndai pito adi re taban pinyirusag di adŭp mu ka di daya mu?” 20 Pak Amaziah abah dingah. Anŭ inŭh pinyiraan Tapa isa Amaziah dog ngarah, sabab ayŭh mbŭh nyambah tibudo daya Edom. 21 Jadi Jehoash raja Israel matak biperang rawan Amaziah raja Judah. Ngara bidapŭd di Beth Shemesh di Judah, 22 bara tibaran soldadu Judah dog ngarah, ka ngara bu ka ramin adŭp-i. 23 Jehoash nakap Amaziah ka taban ayŭh ka Jerusalem. Diginŭ ayŭh nyirubuh sindung kupo so Tiban Ephraim ndŭg Tiban Sikuh, juan-i sindŭk 200 mita. 24 Ayŭh sirapas ka taban bu ka Samaria sopŭrŭg mas ngga pirak adi di Ramin TUHAN, pingakas adi dog jaga sesang sesang Obed Edom, samŭn rata istana. Ayŭh taban gŭh kudu kudu naan daya ndu daya-tubos. 25 Amaziah raja Judah udip simŭng rimŭh sawa tui dŭ so Jehoash adi raja Israel. 26 Sopŭrŭg pingandai Amaziah so sibungas ndŭg ka pinŭbŭn pinyipritah-i agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah ngga Israel. 27 So tika adi ngga ayŭh rawan TUHAN, daya bipekat rawan ayŭh di Jerusalem. Pinŭbŭn-i ayŭh bu ka kupo Lachish, pak pinganyu-i tunda ayŭh kamanŭ ka siŭ ayŭh. 28 Tadang-i dog taban di tunduh kuda ka Jerusalem, ka ayŭh dog kubur di kubur raja di Kupo David.

2 Kronikel 26

1 Sopŭrŭg daya Judah mien Uzziah adi simŭng nŭm sawa umbur-i, anak Amaziah, bada gati sama-i jadi raja. 2 (Anŭ mbŭh ripas pinyikabŭs Amaziah, Uzziah pari sirapas Elath ka pari pijog kupo anŭ.) 3 Uzziah jadi raja kan umbur-i mbŭh simŭng nŭm sawa, ka ayŭh mritah di Jerusalem sitian 52 sawa. Sindŭ-i inŭh Jecoliah so Jerusalem. 4 Tunda suto danding sama-i, ayŭh ndai kayuh adi pimunos asŭng TUHAN. 5 Sitŭkŭd Zechariah, adi tukang pitayan ayŭh di adat, babŭ udip, ayŭh tŭtŭd bituan di TUHAN, ka Tapa nyiberkat ayŭh. 6 Uzziah matak biperang rawan daya Philistine. Ayŭh nyirubuh sindung kuta kupo kupo Gath, Jamnia, ngga Ashdod, ka pijog kupo bikuta sindŭk Ashdod ka di tarun bŭkŭn di tarun tana daya Philistine. 7 Tapa turung ayŭh ngarah daya Philistine, daya Arab adi rŭŭ di Gurbaal, ka daya Meun. 8 Daya Ammon bayar takŭd ka Uzziah, ka ayŭh jadi raru bikuasa ka timagah jeh ndŭg Egypt. 9 Uzziah pijog tawā di Tiban Sikuh ngga nagap kuta Jerusalem, di Tiban Rubān, ka di yŭn sindung biruit. 10 Ayŭh pijog gŭh tawā tawā kuta di sapa tarun tana rais ka kareh bagŭ prigi, sabab ayŭh biyŭn bagŭ dāng kudip di sigŭn sigŭn sandah tura ka barat ka di tarun tarun tana rabak. Sabab ayŭh rindu biteya, ayŭh ngatat daya ndai teya anggor di rais tarun tana sandah ka ngŭmŭh tana adi damŭn. 11 Ayŭh biyŭn tibaran bara soldadu adi raru bagŭ adi mbŭh sidia yŭn biperang. Kiang ngara agi dog nuris tukang pinuris-i Jeiel ngga Maaseiah di ribo kuasa Hananiah, adi ndi naan pinurung raja. 12 Bara tibaran soldadu anŭ dog nguru 2, 600 naan pingubak. 13 Di ribo ngara agi 307, 500 naan soldadu adi mbŭh sukup pandai birawan rawan pinganyu raja. 14 Uzziah sidia yŭn bara tibaran soldadu: pinangin, jarok, tupi basi, piraka perang, bawŭh ngga reja-panah, ka dudu batuh yŭn sitamŭng. 15 Di Jerusalem bara adi tukang ndai sinyata ndai pingakas ngga nimbak reja-panah ka ngga nyitamŭng tibande batuh so tawā ngga sikuh sindung kupo. Ayŭh mbŭh timagah di barang yŭn, ka ayŭh jadi raru bikuasa sabab Tapa turung ayŭh. 16 Pak kan Raja Uzziah bitambah bake, ayŭh bitambah sambuh, ka anŭ inŭh adi bada ayŭh rabu. Ayŭh dŭh tunda pesan TUHAN adi Tapa-i kan ayŭh mŭrŭt ka darŭm Ramin TUHAN ka badang kimanyan di tunduh mija-sambah kimanyan. 17 Azariah adi imam, dog tunda 80 naan imam adi birani, tunda raja 18 an bitan ayŭh. Ngara nang, “Uzziah! Kuu dŭh biyŭn hak badang kimanyan yŭn TUHAN. Kaŭs bara imam adi so asar Aaron adi mbŭh dog garar adŭ bisa. Ruah so yŭn kudus ati. Kuu mbŭh ndai sarah di TUHAN Tapa, ka kuu mbŭh dŭh tia biyŭn berkat-I.” 19 Uzziah mijog diginŭ di Ramin TUHAN sindŭk mija-sambah kimanyan ka digŭng kayuh adi ngga badang kimanyan. Ayŭh baji di bara imam anŭ, ka andam kurit adi bisā timbur di arŭ-i. 20 Azariah ngga imam imam adi bŭkŭn tingga arŭ raja buang susah, ka komŭnŭ takan ayŭh ruah so Ramin TUHAN. Ayŭh rikas ruah, sabab TUHAN mbŭh ngukum ayŭh. 21 Sitŭkŭd umbur-i pimudip Raja Uzziah mbŭh kais nanyam ka adat sabab andam-i anŭ. Dŭh tungang mŭrŭt Ramin TUHAN dinge, ayŭh rŭŭ di ramin adŭp-i, rŭŭ so sopŭrŭg kraja-i, sitadŭn anak-i Jotham mritah rais. 22 Nabi Isaiah anak Amoz nuris sopŭrŭg kayuh bŭkŭn adi Raja Uzziah mbŭh ndai di jaman pinyipritah-i. 23 Uzziah kabŭs ka dog kubur di tana kubur raja, pak sabab andam-i ayŭh dŭh dog kubur di anŭ adi tah yŭn kubur raja. Anak-i Jotham gati ayŭh jadi raja.

2 Kronikel 27

1 Jotham jadi raja kan umbur-i mbŭh 25 sawa, ka ayŭh mritah di Jerusalem sitian simŭng nŭm sawa. Sindŭ-i inŭh Jerushah, anak Zadok. 2 Ayŭh ndai kayuh adi pimunos asŭng TUHAN, batur nimun sama adŭp-i; pak dŭh mun sama-i adi bidosa amai badang kimanyan di Ramin TUHAN. Sunggu mŭnŭ, bara daya babŭ ndai dosa. 3 Jotham inŭh adi pijog Tiban Utara Ramin TUHAN ka nambah nyurat sindung kupo di tarun tana Jerusalem dŭn Ophel. 4 Di tarun tana darŭd Judah ayŭh pijog kupo kupo, ka di tuān ayŭh pijog kuta kuta ngga dudu tawā. 5 Ayŭh biperang rawan raja so Ammon ayō bara tibaran soldadu-i ka ngarah ngara. Komŭnŭ ayŭh takan bara daya Ammon bayar takŭd ati barang sawa sitŭkŭd taruh sawa: 3, 400 kilogram pirak, 1, 000 tan gandom, ka 1, 000 tan jeri. 6 Jotham bitambah bikuasa sabab ayŭh tŭtŭd di TUHAN adi Tapa-i. 7 Kraja pingandai Jotham adi bŭkŭn darŭm pinyipritah-i, perang-i, ka atur atur-i, sopŭrŭg mbŭh dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel ngga Judah. 8 Jotham mbŭh 25 sawa kan ayŭh jadi raja, ka ayŭh mritah di Jerusalem sitian simŭng nŭm sawa. 9 Ayŭh kabŭs ka dog kubur di Kupo David ka anak-i Ahaz gati ayŭh jadi raja.

2 Kronikel 28

1 Ahaz jadi raja kan umbur-i mbŭh duwŭh puru sawa, ka ayŭh mritah di Jerusalem sitian simŭng nŭm sawa. Ayŭh dŭh tunda suto adi kana so babuk-i Raja David; ayŭh ndai kayuh adi dŭh pimunos asŭng TUHAN 2 ka tunda suto danding raja raja Israel. Ayŭh ndai gayŭn gayŭn Baal so basi, 3 badang kimanyan di Rubān Hinnom, ka badang anak anak adŭp-i ndu sadis yŭn tibudo, nanya adat sipŭ daya adi TUHAN muko pibu so tarun tana anŭ di tipuh daya Israel masang mŭrŭt-i. 4 Di tarun yŭn bisambah adat karŭm, di sandah, ka di sayung barang tŭngŭn kayuh Ahaz jugan sadis ka badang kimanyan. 5-6 Sabab Raja Ahaz bidosa, TUHAN adi Tapa-i tandah raja Syria ngarah ayŭh ka taban raru bagŭ daya Judah jadi daya-takap ka Damascus. TUHAN gŭh tandah Pekah raja Israel, anak Remaliah, ngarah Ahaz ka siŭ 120, 000 naan soldadu daya Judah adi siabo pagan darŭm ndi andu. TUHAN adi Tapa tayung-babuk ngara, nyibandar kayuh anŭ jadi simŭnŭ, sabab daya Judah mbŭh tagan Ayŭh. 7 Ndi naan soldadu daya Israel dŭn Zichri siŭ Maaseiah adi anak Raja Ahaz, Azrikam adi ngatur kayuh di istana, ka Elkanah adi numbor duwŭh raja. 8 Sunggu bara daya Judah mbŭh samah bangsa ngga ngara, bara tibaran soldadu Israel nakap 200, 000 dayung ngga anak-anya jadi daya-takap ka taban ngara ka Samaria, samah ngga kayuh sirapas adi raru bagŭ. 9 Ndi naan nabi TUHAN dŭn Oded rŭŭ di kupo Samaria. Ayŭh bidapŭd ngga bara tibaran soldadu Israel pari ngga bara daya Judah adi daya-takap darŭm ngara mbŭh re mŭrŭt kupo, ka ayŭh nang, “TUHAN Tapa tayung-babuk ngan mbŭh baji di Judah ka tandah angān ngarah ngara, pak madin Ayŭh mbŭh dingah munki masam sipŭ angān siŭ ngara. 10 Ka madin angān re bada daya Jerusalem ngga Judah jadi bara urun ngan. Dŭh kah angān puan adŭp ngan mbŭh bidosa rawan TUHAN adi Tapa ngan? 11 Dingah aku! Bara daya-takap ati inŭh jurud adŭp ngan. Pirupas ngara, kambŭi dŭh TUHAN re baji ka ngukum angān.” 12 Pat naan pinguru Pritah Utara, Azariah anak Jehohanan, Berechiah anak Meshillemoth, Jehizkiah anak Shallum, ngga Amasa anak Hadlai sua gŭh matah kraja pingandai soldadu. 13 Ngara nang, “Dŭhnyah taban bara daya-takap anŭ kamati! Ata mbŭh bidosa rawan TUHAN ka mbŭh bada Ayŭh sukup baji yŭn-I re ngukum ata. Madin angān ndai kayuh adi kaŭs-i re nambah sarah ta.” 14 Jadi bara tibaran soldadu anŭ nyerah bara daya-takap anŭ ngga kayuh sirapas di bara daya ka di bara pinguru ngara, 15 ka ngara adi pat naan anŭ dog tijuan bada kutung piraka so dudu kayuh sirapas yŭn bara daya-takap anŭ. Ngara nggen piraka ngga kasut, nggen sadang kiang pinguman ka piin di ngara, ka susen inyo kanā di tawan ngara. Ngara adi mbŭh raru ramah re panu, dog na di tunduh kaldi, ka sopŭrŭg daya-takap anŭ dog taban pari ka tarun tana Judah, ka Jericho. Komŭnŭ bara daya Israel pari ka Samaria. 16-17 Daya Edom nyerang Judah dinge ka nakap bagŭ daya, jadi Raja Ahaz mite turung so Tiglath Pileser adi raja-empaya Assyria. 18 Di tipuh anŭ gŭh daya Philistine nyerang kupo kupo di sigŭn sigŭn sandah tura ka barat ngga tura ka siratan Judah. Ngara sirabut kupo Soco, Timnah, ngga Gimzo ngga anak anak kupo maning anŭ, ka rŭŭ tatap diginŭ. 19 Sabab Ahaz raja Judah dŭh stabi di hak rayat-i ka dŭh tŭtŭd di TUHAN, TUHAN bada pinyirusag nyatŭk Judah. 20 Raja-empaya Assyria dŭh turung ayŭh, pak matah ayŭh ka nyusah ayŭh. 21 Jadi Ahaz tambit mas so Ramin TUHAN, so istana ka so ramin bara pinguru rayat, ka nggen-i di raja-empaya, pak ndai simŭnŭ dŭh gŭh ngasi. 22 Kan kayuh mbŭh rabis arap, Raja Ahaz bidosa rawan TUHAN rabis so adi mbŭh. 23 Ayŭh jugan sadis ka tapa tapa daya Syria, adi ko ngarah ayŭh. Ayŭh nang, “Tapa tapa daya Syria mbŭh turung raja raja Syria, jadi kambŭi aku jugan sadis ka ngara, kadŭ ngara re turung gŭh aku.” Anŭ taban pinyirusag di ayŭh ngga di rayat-i. 24 Nambah ka anŭ, ayŭh tambit sopŭrŭg pingakas Ramin TUHAN ka mape-i bada randŭk. Ayŭh tŭŭp Ramin TUHAN ka pijog mija mija-sambah di barang yŭn di Jerusalem. 25 Di barang kupo ngga anak kupo di Judah, ayŭh pijog tarun yŭn bisambah adat karŭm, di yŭn kimanyan an dog badang yŭn tapa tapa saruh. Ngga kraja pingandai anŭ ayŭh bada TUHAN, adi Tapa tayung babuk-i, baji di adŭp-i. 26 Sopŭrŭg kraja pingandai di jaman pinyipritah-i, so sibungas ndŭg pinŭbŭn-i, agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Judah ngga Israel. 27 Raja Ahaz kabŭs ka dog kubur di Jerusalem, pak dŭh di kubur raja. Anak-i Hezekiah gati ayŭh jadi raja.

2 Kronikel 29

1 Hezekiah jadi raja Judah kan umbur-i 25 sawa, ka ayŭh mritah di Jerusalem sitian 29 sawa. Sindŭ-i inŭh Abijah, anak Zechariah. 2 Tunda suto danding babuk-i Raja David, ayŭh ndai kayuh adi pimunos asŭng TUHAN. 3 Sibungas buran ripas Hezekiah jadi raja, ayŭh pari kuka tiban tiban Ramin TUHAN ka bada-i dog nyurat. 4 Ayŭh bada tikuruk ndi tibaran imam ngga daya Levi di badag tura ka timor Ramin TUHAN 5 ka minyu ngga ngara diginŭ. Ayŭh nang, “Angān daya Levi an nyikudus adŭp ngan ka pibisig Ramin TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngan. Taran sopŭrŭg kayuh adi nyembar Ramin TUHAN. 6 Tayung-babuk ta dŭh tŭtŭd di TUHAN adi Tapa ta ka ndai kayuh adi dŭh pimunos asŭng-I. Ngara dŭh piduri tarun yŭn pinyirŭŭ-I. 7 Ngara tŭŭp tiban tiban Ramin TUHAN, tandah prita pura, ka dŭh badang kimanyan puan kah jugan sadis badang darŭm ramin-I adi Tapa Israel. 8 Sabab anŭ TUHAN mbŭh baji di Judah ngga Jerusalem, ka kayuh adi-I mbŭh ndai di tunduh ngara mbŭh bada sopŭrŭg daya gŭgŭh ka taru. 9 Bara babuk ta dog siŭ darŭm biperang, ka sawŭn ngga anak ta dog taban ngga bu jadi daya-takap. 10 “Aku mbŭh ndai pikir ku raan ndai ndi simanya ngga TUHAN, adi Tapa Israel, isa Ayŭh dŭh tia baji ngga ata. 11 Bara anak ku, dŭh taran masā. Angān inŭh adi TUHAN mbŭh mien bada badang kimanyan yŭn-I ka nguru bara daya nyambah adŭp-I.” 12-14 Ati inŭh bara daya Levi adi agi diginŭ: So manak Kohath, Mahath anak Amasai ngga Joel anak Azariah. So manak Merari, Kish anak Abdi ngga Azariah anak Jehallelel. So manak Gershon, Joah anak Zimnah ngga Eden anak Joah. So manak Elizaphan, Shimri ngga Jeuel. So manak Asaph, Zechariah ngga Mattaniah. So manak Heman, Jehuel ngga Shimei. So manak Jeduthun, Shemaiah ngga Uzziel. 15 Ngara nguruk dingan ngara adi samah daya Levi, ka sopŭrŭg ngara bada adŭp ngara bisig nanyam ka adat. Komŭnŭ, nimun adi mbŭh raja pesan di ngara, ngara piguru bada Ramin TUHAN bisig nanyam ka adat, nanyam ka Ukum-adat TUHAN. 16 Bara imam di ka darŭm Ramin TUHAN ka pibisig-i, ka ngara taban ruah ka badag sopŭrŭg kayuh adi kais nanyam ka adat. So nŭ bara daya Levi taban sopŭrŭg-i ka sapa kupo di ka Rubān Kidron. 17 Kraja anŭ piguru so andu adi ndi darŭm sibungas buran, ka andu adi mai ngara ngamas sopŭrŭg-i, samŭn birit-mŭrŭt Ramin TUHAN. Komŭnŭ ngara nyiraja mai andu dinge, ndŭg andu adi simŭng nŭm darŭm buran, sidia Ramin TUHAN yŭn simayang. 18 Bara daya Levi nggen ripot ati ka Raja Hezekiah: “Kieh muko pimanu adat pibisig yŭn Ramin TUHAN, samŭn mija-sambah yŭn sadis badang, mija yŭn ruti kudus, ka sopŭrŭg pingakas-i. 19 Kieh gŭh mbŭh taban pari sopŭrŭg pingakas adi Raja Ahaz tambit darŭm sawa anŭ adi ngga-i dŭh tŭtŭd di Tapa, ka kieh mbŭh pari nyikudus-i. Sopŭrŭg-i di jawin mija-sambah TUHAN.” 20 Ngga sirikas-i Raja Hezekiah bada tikuruk bara daya bās di kupo, ka samah ngara ayŭh di ka Ramin TUHAN. 21 Ndu sadis ngga taran dosa rawang raja ngga dosa bara daya Judah ka ngga pibisig Ramin TUHAN, ngara tambit ju dari sapi, ju biri, ju anak biri, ka ju kambing. Raja kidaan di bara imam, adi sesang Aaron, bada jugan dāng ndu sadis di tunduh mija-sambah. 22 Bara imam siŭ sapi diŭ, komŭnŭ biri, ka komŭnŭ anak biri, ka masik deya barang sadis di tunduh mija-sambah. 23 Sikasŭn-i ngara taban kambing anŭ ka raja ngga ka bara daya, adi na tangan ngara di tunduh dāng anŭ. 24 Komŭnŭ bara imam siŭ kambing anŭ ka ren deya-i di tunduh mija-sambah ndu sadis taran dosa yŭn sopŭrŭg daya, amai raja mbŭh pesan bada sadis badang ngga sadis taran dosa dog ndai yŭn sopŭrŭg daya Israel. 25 Raja tunda atur adi TUHAN mbŭh nggen di Raja David so baba Gad, nabi raja, ka so baba nabi Nathan; ayŭh nggen tarun yŭn di bara daya Levi di darŭm Ramin TUHAN, ngga kachapi ka sigager, 26 pingakas musik mun anŭ adi Raja David mbŭh pakai. Bara imam gŭh mijog diginŭ ngga trompet. 27 Hezekiah nggen ukum bada sadis badang dog jugan; ka darŭm anŭ dog piguru, bara daya biragu nang ragu puji ka TUHAN, ka bara pimain musik piguru mambak trompet ngga sopŭrŭg pingakas adi bŭkŭn. 28 Barang naan adi agi diginŭ sua simayang, ka adi biragu ngga ragu ragu adi bŭkŭn pijuu ndŭg ka sopŭrŭg sadis abo dog badang. 29 Komŭnŭ Raja Hezekiah ngga sopŭrŭg daya sidikang ka nyambah Tapa. 30 Raja ngga bara pinguru bangsa kidaan di daya Levi bada biragu ka TUHAN ragu puji adi dog nuris David ka adi dog nuris Asaph adi nabi. Jadi barang naan biragu ngga pawŭn buang ngara sidikang ka nyambah Tapa. 31 Hezekiah nang di sopŭrŭg daya, “Madin angān mbŭh bisig nanyam ka adat, taban meh sadis ndu sadis trima kaseh ka TUHAN.” Ngara ndai nimun dog bada, ka kada so ngara so ka pinyiraan adŭp ngara taban dāng an ngara nyadis ndu sadis badang. 32 Ngara taban 70 dari sapi, 100 biri, ka 200 anak biri ndu sadis badang ka TUHAN. 33 Ngara taban gŭh 600 dari sapi ka 3, 000 biri ndu sadis adi daya man. 34 Amai bara imam dŭh sukup bagŭ re tukang siŭ sopŭrŭg dāng anŭ, bara daya Levi turung ngara ndŭg ka kraja anŭ mbŭh kamas. Di tika anŭ bagŭ imam mbŭh bada adŭp ngara bisig nanyam ka adat. (Bara daya Levi rabis tŭtŭd so bara imam darŭm bada adŭp ngara bisig nanyam ka adat.) 35 Ngga nambah kraja jugan sadis adi mŭrŭng dog badang, bara imam dapu tanggong badang ramak adi dog jugan so sadis adi daya man, ka ren wain adi dog jugan ngga sadis badang. Jadi simayang di Ramin TUHAN dog piguru dinge. 36 Raja Hezekiah ngga bara daya mbŭh gaŭn, sabab Tapa mbŭh turung ngara ndai sopŭrŭg kayuh anŭ ngga rikas.

2 Kronikel 30

1-3 Bara daya gi-bŭn dapŭd sita Gawai Paska di tipuh adi batur, darŭm sibungas buran, sabab dŭh biyŭn sukup imam adi bisig nanyam ka adat ka dŭh bagŭ daya tikuruk di Jerusalem. Jadi Raja Hezekiah, bara pinurung-i, ngga bara daya di Jerusalem situju an sita-i darŭm buran adi duwŭh, ka raja pait pinganang ka sopŭrŭg daya Israel ngga Judah. Ayŭh pait gŭh surat ka tibaran tibaran-asar Ephraim ngga Manasseh, mite ngara mandŭg ka Ramin TUHAN di Jerusalem di sita gawai Paska ngga stabi di TUHAN, adi Tapa Israel. 4 Raja ngga bara daya mbŭh munos asŭng di pingatur ngara, 5 jadi ngara bagan sopŭrŭg daya Israel, so Dan di utara ndŭg Beersheba di siratan, bada sua mandŭg ka Jerusalem ka sita gawai Paska nanyam ka Ukum-adat, ngga bara daya rabis bagŭ so adi mbŭh. 6 Bara pinyisung matak so ka pinyibada raja ngga bara pinurung-i ka ndi tarun tana Judah ngga Israel ngga pinganang bagan: “Daya Israel, angān mbŭh siramat so serang daya Assyria. Pari meh madin ka TUHAN, adi Tapa Abraham, Isaac, ka Jacob, ka Ayŭh re pari ka angān. 7 Dŭhnyah mun tayung-babuk ka bara dingan ngan adi sama daya Israel adi dŭh tŭtŭd di TUHAN adi Tapa ngara. Nimun adi mbŭh angān kiris, Ayŭh bandar bandar ngukum ngara. 8 Dŭhnyah karas tangek mun ngara, pak nundok di TUHAN. Mandŭg ka Ramin TUHAN di Jerusalem, adi TUHAN Tapa ngan mbŭh bada adu adu kudus, ka nyambah Ayŭh isa Ayŭh dŭh tia baji di angān. 9 Kambŭi angān pari ka TUHAN, ngara adi mbŭh tambit madis ngan jadi daya-takap re masi di ngara ka bada ngara mari. TUHAN adi Tapa ngan inŭh mandis ka masi, ka kambŭi angān pari ka Ayŭh, Ayŭh re trima angān.” 10 Bara pinyisung anŭ matak ka barang kupo di tarun tana tibaran tibaran-asar Ephraim ngga Manasseh, ka jeh ka utara ndŭg tibaran-asar Zebulun, pak daya tawŭh ngara ka napat ngara. 11 Pak agi gŭh kada so tibaran-asar Asher, Manasseh, ngga Zebulun adi raan mandŭg ka Jerusalem. 12 Kuasa Tapa taŭn agi gŭh di Judah ka nyindi bara daya darŭm ngara raan tunda pinyiraan-I darŭm ngara nurut pinganang raja ngga bara pinurung-i. 13 Raru bagŭ daya tikuruk di Jerusalem darŭm buran adi duwŭh an sita Gawai Ruti dŭh-Biragi. 14 Ngara kadi sopŭrŭg mija-sambah adi muko dog pakai di Jerusalem ngga jugan sadis ka badang kimanyan ka taran-i ka rubān Kidron. 15 Ka ngga andu adi simŭng pat darŭm buran anŭ, ngara siŭ anak biri yŭn sadis Paska. Bara imam ngga daya Levi adi dŭh bisig nanyam ka adat mbŭh raru mangŭh ka rasu pibisig adŭp ngara siŭn ngara dapŭd jugan sadis badang di Ramin TUHAN. 16 Ngara tambit tarun yŭn ngara di Ramin TUHAN nanyam ka atur di Ukum-adat Moses, urun Tapa. Bara daya Levi nggen deya sadis ka bara imam, adi masik-i di tunduh mija-sambah. 17 Sabab bagŭ daya bayuh bisig nanyam ka adat, ngara dŭh dapŭd siŭ anak biri Paska. Sabab anŭ daya Levi siŭ-i yŭn ngara, ka jugan-i ka TUHAN. 18 Nambah ka anŭ, bagŭ ngara adi mandŭg so tibaran tibaran-asar Ephraim, Manasseh, Issachar, ngga Zebulun gibayuh pibisig adŭp ngara nanyam ka adat, jadi ngara sita Paska anŭ dŭh ngga sukup batur-i. Raja Hezekiah bidua yŭn ngara sakati: 19 “O TUHAN, Tapa tayung-babuk ami, ngga pinyikana Mai apun ngara adi nyambah Kaam ngga siabo atin ngara, sunggu ngara dŭh bisig nanyam ka adat.” 20 TUHAN nam dua Hezekiah; Ayŭh apun ngara anŭ ka dŭh ngukum ngara. 21 Ju andu bara daya adi tikuruk di Jerusalem sita Gawai Ruti dŭh-Biragi ngga sukup pawŭn, ka barang andu daya Levi muji TUHAN ngga situngang tungang ngara. 22 Hezekiah muji bara daya Levi amai pandai nguru simayang nyambah TUHAN. Ripas ju andu adi ngga ngara jugan sadis ngga muji TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngara, 23 ngara ndai pikir an pijuu gawai anŭ ju andu dinge. Jadi ngara bigawai ngga sukup pawŭn. 24 Raja Hezekiah nggen 1, 000 pŭrŭng dari sapi ngga 7, 000 pŭrŭng biri bada daya siŭ ka man, ka bara pinurung-i nggen di ngara siribu dinge dari sapi ka 10, 000 pŭrŭng biri. Raru bagŭ imam pimanu adat pibisig di tunduh adŭp ngara. 25 Jadi sopŭrŭg daya pawŭn -- daya Judah, bara imam, bara daya Levi, daya adi mandŭg so utara, ngga bara daya tami adi rŭŭ tatap di Israel ngga di Judah. 26 Kupo Jerusalem mbŭh sukup pawŭn, sabab so jaman Raja Solomon anak David, gi-bŭn kayuh mun anŭ dog ndai. 27 Bara imam ngga bara daya Levi mite TUHAN nyiberkat bara daya. So yŭn pinyirŭŭ-I di shorga Tapa dingah dua ngara ka trima-i.

2 Kronikel 31

1 Ripas gawai, sopŭrŭg daya Israel di ka barang kupo di Judah ka mapar uros uros batuh pirapu', ka pitumbang tandā tandā pinatŭng tapa Asherah, ka pirabur mija mija-sambah ka tarun tarun yŭn bisambah adat karŭm. Ngara ndai simŭnŭ di barang yŭn di Judah, ka di tarun tana Benjamin, Ephraim, ka Manasseh; komŭnŭ sopŭrŭg ngara mari. 2 Raja Hezekiah ngatur pari bara imam ngga bara daya Levi nanyam ka utung utung kraja ngara. Anŭ samŭn jugan sadis badang ngga sadis bidingan, mbit utung kraja simayang di Ramin TUHAN, ka nggen puji ngga trima kaseh di barang yŭn darŭm Ramin TUHAN. 3 So kaban dāng kudip ngga kaban biri-i ayŭh nggen dāng yŭn sadis badang di andu Sabbath, di tika Gawai Anak Buran, ka di tika gawai gawai adi bŭkŭn adi dog miratak Ukum-adat TUHAN. 4 Ngga nambah anŭ, raja bada daya Jerusalem taban pinganggen adi tah tung bara imam ngga daya Levi, isa ngara dapŭd nggen sopŭrŭg masā ngara nanyam adi mbŭh dog miratak Ukum-adat TUHAN. 5 Kan pinganang mbŭh dog nggen, bara daya Israel taban pinganggen gandom adi siabo kana, wain, inyo kanā, ju banyis, ka kayuh kayuh adi bŭkŭn so teya, ka ngara gŭh taban ndi utung so-simŭng so barang masam kayuh adi ngara biyŭn. 6 Sopŭrŭg daya adi rŭŭ di kupo kupo di Judah taban ndi utung-so-simŭng so sapi sapi ngga biri ngara, ka ngara taban gŭh bagŭ pinganggen, adi ngara jugan ka TUHAN adi Tapa ngara. 7 Pinganggen piguru mandŭg darŭm buran taruh ka bitambah bitugung pat buran ripas anŭ. 8 Kan Raja Hezekiah ngga bara pinurung-i kiris munki masam bagŭ kayuh adi mbŭh dog nggen, ngara muji TUHAN ka muji daya-I Israel. 9 Raja minyu di bara imam ka di bara daya Levi pasar pinganggen anŭ, 10 ka Azariah adi Imam Bās, adi sesang Zadok, nang di ayŭh, “So daya mbŭh piguru nggen pinganggen ngara ka Ramin TUHAN, kayuh man mbŭh sukup ka adi dŭm gŭh mbŭh raru bagŭ. Ata mbŭh biyŭn sopŭrŭg ati sabab TUHAN mbŭh nyiberkat daya-I.” 11 So ka pinyibada raja ngara sidia birit birit pinyirikŭn di tarun yŭn Ramin TUHAN 12 ka nyikŭn sopŭrŭg pinganggen samŭn anŭ adi ndi utung-so-simŭng darŭm-i. Ngara bada ndi naan daya Levi dŭn Conaniah jadi tukang nguasa ka bada jurud-i Shimei tukang turung ayŭh. 13 Simŭng naan daya Levi dog tijuan bada nyiraja di ribo ngara: Jehiel, Azaziah, Nahath, Asahel, Jerimoth, Jozabad, Eliel, Ismachiah, Mahath, ngga Benaiah. Sopŭrŭg anŭ dog ngatur so kuasa Raja Hezekiah ngga Azariah adi Imam Bās. 14 Kore anak Imnah, adi daya Levi adi pingubak daya adi tukang jaga di Tiban Timor Ramin TUHAN, inŭh tukang kambat pinganggen adi dog jugan ka TUHAN ka adi tukang kutung-i. 15 Di kupo kupo bŭkŭn di yŭn imam imam rŭŭ, ayŭh dog turung daya Levi adi bŭkŭn: Eden, Miniamin, Jeshua, Shemaiah, Amariah, ka Shecaniah. Ngara kutung pinguman bada brinyam di barang naan dingan ngara adi samah daya Levi nanyam ka kraja ngara, 16 dŭh nanyam ka manak. Ngara nggen utung di sopŭrŭg dari adi 30 sawa umbur-i ngga adi tuuh so anŭ adi biyŭn kraja barang andu di Ramin TUHAN nanyam ka utung kraja ngara. 17 Bara imam dog nggen kraja ngara nanyam ka manak, ka daya Levi adi duwŭh puru sawa ngga adi tuuh so anŭ dog nggen kraja ngara nanyam ka tibaran. 18 Dŭn ngara dog pibŭrŭt samah ngga dŭn sawŭn ngara, anak ngara, ka samŭn adi bŭkŭn adi bisangan di ngara, sabab ngara an sidia di tadŭ nga yŭn dog bada ndai kraja kudus ngara. 19 Di dupan bara imam adi rŭŭ di kupo kupo adi dog pirutung ka sesang Aaron, puan kah di tarun tana kupai maning kupo kupo anŭ, agi daya adi dapu tanggong kutung pinguman di sopŭrŭg dari di rawang imam samŭn di barang naan adi ko dog pibŭrŭt dŭn-i di manak Levi. 20 Di ndi tarun tana Judah, Raja Hezekiah ndai kayuh adi pimunos asŭng TUHAN adi Tapa-i. 21 Ayŭh mujur, sabab sopŭrŭg kayuh adi-i ndai di Ramin TUHAN bait adi nanyam ka Ukum-adat, ayŭh ndai ngga siabo asŭng ka ngga rindu di Tapa-i.

2 Kronikel 32

1 Ripas pingandai pingandai anŭ, adi ngga Raja Hezekiah bituan di TUHAN ngga tŭtŭd, Sennacherib adi raja-empaya Assyria, nyerang Judah. Ayŭh nyikapung kupo kupo adi bikuta ka nggen ukum bada bara tibaran soldadu-i nyirubuh ka mŭrŭt sindung kupo. 2 Kan Hezekiah kiris Sennacherib mbŭh re nyerang gŭh Jerusalem, 3-4 ayŭh ngga bara pinurung-i matŭd pikir an matŭd aran piin di sapa kupo, isa daya Assyria dŭh biyŭn piin kan ngara mbŭh sindŭk Jerusalem. Bara pinurung anŭ taban bara bara daya ruah ka nabat rubang rubang piin, isa piin mating aman so rubang rubang piin anŭ. 5 Raja nyurat sindung kuta, pijog tawā dieh, ngga bada-i rabis tagap, ka ndai sindung di tura ka sapa-i. Ngga nambah anŭ, ayŭh nyurat sindung adi dog pijog di tarun yŭn tana dog ngisi di tura ka timor parad Jerusalem adi amba. Ayŭh gŭh bada bagŭ jarok ngga pinangin dog ndai. 6 Ayŭh bada sopŭrŭg dari di kupo di ribo kuasa pingubak bara soldadu ka nggen ukum bada ngara tikuruk di pakan di tiban-bās kupo. Ayŭh nang di ngara, 7 “Angān dŭh siŭn dŭh birani ka dŭhnyah bada atin ngan arot. Dŭhnyah taru raja-empaya Assyria bait bara tibaran soldadu adi-i taban. Ata biyŭn kuasa adi rabis bās di parad ta so anŭ adi di parad-i. 8 Ayŭh biyŭn kuasa manusia, pak ata biyŭn TUHAN adi Tapa ta turung ata biperang.” Bara daya dog ngatat ngga pinganang anŭ adi so raja ngara. 9 Mua tian ripas anŭ, darŭm Sennacherib ngga bara tibaran soldadu-i gibabŭ di Lachish, ayŭh pait pinganang ati ka Hezekiah ngga daya Judah adi agi ngga ayŭh di Jerusalem: 10 “Aku, Sennacherib, adi Raja-empaya Assyria, siken ani anŭ adi bada angān birani babŭ rŭŭ di Jerusalem adi mbŭh dog nyikapung. 11 Hezekiah kidaan di angān nang TUHAN adi Tapa ngan re nyiramat angān so kuasa ami, pak Hezekiah kadong angān ka re bada angān kabŭs sikirau, dŭh man dŭh nok. 12 Ayŭh inŭh adi pirusak bari-sambah ngga mija-sambah ka komŭnŭ bada daya Judah ngga daya Jerusalem nyambah ka badang kimanyan di ndi mija-sambah adŭ. 13 Dŭh kah angān puan kayuh adi tayung-babuk ku ngga adi aku mbŭh ndai di daya bangsa bŭkŭn? Agi kah tapa so tadŭ tadŭ bangsa anŭ nyiramat daya-i so raja-empaya Assyria? 14 Sinde tapa tapa sopŭrŭg rais anŭ mbŭh nyiramat rais ngara so kieh? Jadi ani meh adi bada angān pikir Tapa ngan dapŭd nyiramat angān? 15 Dŭhnyah tandah Hezekiah nyibudo ka kadong angān mun anŭ. Dŭhnyah sabah ayŭh! Mating tapa bŭkŭn adi tungang nyiramat daya-i so raja-empaya Assyria. Ka simŭnŭ gŭh Tapa ngan anŭ dŭh re tungang nyiramat angān!” 16 Bara pinurung raja Assyria mbŭh nang gŭh kayuh adi raru sipŭ rawan TUHAN Tapa ka rawan Hezekiah, adi urun TUHAN. 17 Surat adi raja-empaya nuris mbŭh natang TUHAN, adi Tapa Israel. Surat anŭ nang, “Tapa tapa bangsa bŭkŭn bŭn nyiramat daya-i so kuasa ku, ka simŭnŭ gŭh Tapa Hezekiah dŭh re nyiramat daya-i so aku.” 18 Bara pinurung anŭ nyirais nang anŭ darŭm piminyu Hebrew ngga-i pirawan ka pijimŭ daya Jerusalem adi di tunduh sindung kupo, siŭn ngara sanang sirabut kupo anŭ. 19 Ngara minyu rawan Tapa Jerusalem mun ngara minyu rawan tapa tapa daya bangsa bŭkŭn, adi tibudo dog ndai manusia. 20 Komŭnŭ Raja Hezekiah ngga nabi Isaiah anak Amoz bidua ka Tapa mite turung so Ayŭh. 21 Komŭnŭ TUHAN pait ndi naan malaikat adi siŭ bara soldadu ngga pingubak pingubak bara tibaran soldadu Assyria. Ka raja-empaya pari ka Assyria mangŭh. Ndi andu kan ayŭh di ramin-sambah tapa-i, kada so bara anak dari-i siŭ ayŭh ngga pedang. 22 Simŭnŭ inŭh TUHAN nyiramat Raja Hezekiah ngga daya Jerusalem so kuasa Sennacherib, adi raja-empaya Assyria, ka so pinganyu pinganyu ngara adi bŭkŭn. Ayŭh bada ngara udip darŭm damai ngga sopŭrŭg rais adi maning anŭ. 23 Bagŭ daya mandŭg ka Jerusalem, taban pinganggen sadis ka TUHAN ngga pinganggen ka Hezekiah. So nganŭ sopŭrŭg bangsa bŭkŭn stabi di Hezekiah. 24 Kira ka di tipuh anŭ Raja Hezekiah birandam ka sindŭk re kabŭs. Ayŭh bidua, ka TUHAN nggen di ayŭh tandā nang ayŭh re bua. 25 Pak Hezekiah mbŭh raru sambuh ka dŭh biyŭn atin trima kaseh yŭn kayuh adi TUHAN mbŭh ndai di ayŭh, ka Judah ngga Jerusalem meh adi sangsara bada-i. 26 Pak sikasŭn-i, Hezekiah ngga bara daya Jerusalem pirapat adŭp ngara, ka TUHAN dŭh ngukum ngara adŭ-i ripas Hezekiah mbŭh kabŭs. 27 Raja Hezekiah jadi raru kaya, ka bara daya stabi di ayŭh. Ayŭh biyŭn birit birit pinyirikŭn dog ndai yŭn mas-i, pirak, batuh brega, rapah, pinangin, ka kayuh kayuh adi bŭkŭn adi brega. 28 Nambah ka anŭ, ayŭh bada ramin pinyirikŭn dog pijog yŭn nyikŭn gandom, wain, ka inyo kanā; kandang yŭn sapi sapi-i; ka buwang yŭn biri-i. 29 Nambah ka anŭ, Tapa nggen di ayŭh biri ngga sapi ngga raru bagŭ kaya raja-i adi bŭkŭn ndŭg ka ayŭh dapŭd pijog kupo kupo bŭkŭn. 30 Raja Hezekiah inŭh adi nabat aran piin so Rubang piin Gihon ka piruah piin bada aman so rubang di ribo tana ka darŭm kupo Jerusalem. Hezekiah mujur di sopŭrŭg kayuh adi ndai-i, 31 ndŭg ka kan bara pingarun adi daya Babylonia mandŭg di siken pasar kayuh saruh adi mbŭh jadi di tarun tana anŭ, Tapa tandah Hezekiah nggen pinyinam-i amai raan puan isi atin-i. 32 Sopŭrŭg pingandai Raja Hezekiah adi bŭkŭn ngga pinyitŭtŭd-i di TUHAN agi dog nuris darŭm Surat Visi Nabi Isaiah Anak Amoz ngga darŭm Surat Dundan bara Raja Judah ngga Israel. 33 Hezekiah kabŭs ka dog kubur di kubur raja adi tura ka sambu. Sopŭrŭg daya Judah ngga daya Jerusalem munāng ayŭh ngga stabi di tika ayŭh kabŭs. Anak-i Manasseh gati ayŭh jadi raja.

2 Kronikel 33

1 Manasseh, simŭng duwŭh sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja Judah, ka ayŭh mritah di Jerusalem sitian 55 sawa. 2 Tunda pingandai arap bangsa adi TUHAN pibu darŭm daya-I masang mŭrŭt rais anŭ, Manasseh bidosa rawan TUHAN. 3 Ayŭh pari pijog tarun yŭn bisambah adat karŭm adi sama-i Hezekiah muko nyirubuh. Ayŭh pijog mija mija-sambah ngga nyambah Baal, ndai gayŭn gayŭn tapa Asherah, ka nyambah bitang. 4 Ayŭh pijog mija mija-sambah adat karŭm darŭm Ramin TUHAN, tarun yŭn adi TUHAN nang yŭn nyambah adŭp-I ndŭg situi tui. 5 Di duwŭh badag Ramin TUHAN ayŭh pijog mija mija-sambah ngga nyambah bitang. 6 Ayŭh nyadis anak anak dari adŭp-i di Rubān Hinnom ndu sadis badang. Ayŭh nanung ka ndai biruri karŭm ka bisiken ngga daya adi pandai kidaan nasip ka ngara adi pandai minyu ngga simangi daya adi mbŭh kabŭs. Ayŭh mbŭh bana bidosa rawan TUHAN ka mbŭh kinuas Ayŭh. 7 Ayŭh na ndi gayŭn di Ramin TUHAN, tarun yŭn adi Tapa nang di David ngga di anak-i Solomon: “Digiti di Jerusalem, darŭm Ramin Ku ati, inŭh tarun yŭn adi Aku mbŭh mien so sopŭrŭg tarun tana simŭng duwŭh tibaran-asar Israel ndu tarun yŭn Aku dog nyambah. 8 Ka kambŭi daya Israel tunda sopŭrŭg pesan Ku ka sita sopŭrŭg Ukum-adat adi urun Ku Moses mbŭh nggen di ngara, Aku dŭh re bada ngara dog pibu so tana adi Aku mbŭh nggen di tayung-babuk ngara.” 9 Manasseh taban daya Judah rabis bidosa so bangsa bangsa adi TUHAN mbŭh pibu darŭm daya-I masang mŭrŭt rais anŭ. 10 Sunggu TUHAN bakan Manasseh ngga bara daya-i, ngara abah dingah pinyibakan anŭ. 11 Jadi TUHAN tandah bara pingubak bara tibaran soldadu Assyria nyerang Judah. Ngara nakap Manasseh, nyikait sikait di ayŭh, muak ayŭh ngga parik basi, ka taban ayŭh ka Babylon. 12 Darŭm sangsara ayŭh pirapat adŭp-i, pari ka TUHAN adi Tapa-i, ka bandar mite turung so Ayŭh. 13 Tapa trima ka nam dua Manasseh ka bada ayŭh pari ka Jerusalem di mritah dinge. Anŭ mbŭh kiren di Manasseh nang TUHAN inŭh sawŭ Tapa. 14 Ripas anŭ, di parad tura ka timor Kupo David, Manasseh bada rabis bigatung sindung adi tura ka sapa sindung kupo, so rubān adi sindŭk rubang piin Gihon nuju utara ka Tiban Iken ngga tarun yŭn kupo dŭn Ophel. Ayŭh gŭh bada ndi naan pingubak soldadu nguasa ndi tibaran soldadu di barang kupo adi bikuta di Judah. 15 Ayŭh kadi so Ramin TUHAN tapa tapa saruh ngga gayŭn adi ayŭh mbŭh na diginŭ, ka mija mija-sambah adat karŭm adi ko di tunduh sandah di yŭn Ramin TUHAN mijog ka di tarun bŭkŭn di Jerusalem; ayŭh taban sopŭrŭg kayuh anŭ ka sapa kupo ka taran-i. 16 Ayŭh gŭh ndai bada pari kana mija-sambah di yŭn TUHAN dog nyambah, ka ayŭh nyadis sadis bidingan ngga sadis trima kaseh di tunduh-i. Ayŭh nggen ukum bada sopŭrŭg daya Judah nyambah TUHAN adi Tapa Israel. 17 Sunggu daya babŭ jugan sadis di tarun tarun yŭn bisambah adi bŭkŭn, ngara jugan-i ka TUHAN adŭ. 18 Sopŭrŭg pingandai Manasseh adi bŭkŭn, dua adi-i ndai ka Tapa-i, ka pinganang so nabi nabi adi minyu ngga ayŭh ngga adŭn TUHAN, adi Tapa Israel, mbŭh dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel. 19 Dua raja samŭn pinyinam-i so Tapa, ka dundan pasar dosa adi ayŭh mbŭh ndai sibayuh ayŭh marik pimudip-i pari ka Tapa -- arap adi-i ndai, tarun tarun yŭn bisambah adat karŭm ngga tandā tandā pinatŭng tapa Asherah adi-i ndai ngga tibudo adi-i nyambah -- mbŭh dog nuris sopŭrŭg-i darŭm Surat Dundan bara Nabi. 20 Manasseh kabŭs ka dog kubur di istana, ka anak-i Amon gati ayŭh jadi raja. 21 Amon mbŭh 22 sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja Judah, ka ayŭh mritah di Jerusalem sitian duwŭh sawa. 22 Mun sama-i Manasseh, ayŭh bidosa rawan TUHAN, ka ayŭh nyambah tibudo adi sama-i ko nyambah. 23 Pak dŭh mun sama-i, ayŭh dŭh pirapat adŭp-i ka TUHAN; ayŭh mbŭh rabis bidosa so sama-i. 24 Bara pinurung Amon bipekat rawan ayŭh ka siŭ ayŭh di istana. 25 Daya Judah siŭ daya adi siŭ Amon ka bada anak-i Josiah jadi raja.

2 Kronikel 34

1 Josiah mbŭh mai sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja Judah, ka ayŭh mritah di Jerusalem sitian 31 sawa. 2 Ayŭh ndai kayuh adi pimunos asŭng TUHAN; ayŭh tunda suto danding so babuk-i Raja David, tunda ukum ukum-adat Tapa ngga siabo asŭng-i. 3 Di sawa adi mai darŭm pinyipritah Josiah, darŭm ayŭh gibabŭ mara, ayŭh piguru nyambah Tapa babuk-i David. Pat sawa ripas anŭ ayŭh piguru nyirubuh tarun yŭn bisambah adat karŭm, tandā tandā pinatŭng tapa Asherah, ngga sopŭrŭg tibudo adi bŭkŭn. 4 So ka pinyipesan-i mija mija-sambah adi yŭn Baal dog nyambah dog pirandŭk, ka mija mija-sambah kimanyan adi sindŭk-i dog nyirubuh. Ngara pirandŭk ka bada jadi dabu gayŭn Asherah ngga sopŭrŭg tibudo adi bŭkŭn ka komŭnŭ nabur dabu-i di kubur daya adi ko bisadis ka ngara. 5 Ayŭh badang turang turang bara imam adat karŭm di mija-sambah di yŭn ngara bisambah. Darŭm ndai simŭnŭ, ayŭh bada Judah ngga Jerusalem pari bisig nanyam ka adat. 6 Ayŭh ndai simŭnŭ gŭh di kupo kupo ka di tarun yŭn adi rusak di Manasseh, Ephraim, ngga Simeon, ka jeh ka utara ndŭg Naphtali. 7 Di ndi tarun tana Pritah Utara ayŭh pirandŭk mija mija-sambah ngga tandā tandā pinatŭng Asherah, pirandŭk bada jadi dabu tibudo tibudo, ka mape bada randŭk mija-sambah kimanyan. Komŭnŭ ayŭh pari ka Jerusalem. 8 Di sawa adi simŭng mai darŭm pinyipritah-i, ripas ayŭh muko pibisig rais ka Ramin TUHAN, anŭ inŭh pirŭŭ sambah adat karŭm, Raja Josiah pait taruh naan daya bada nyurat Ramin TUHAN Tapa: Shaphan anak Azaliah, Maaseiah, adi gabenor Jerusalem, ngga Joah anak Joahaz, pinurung adi bās pangkat. 9 Duit adi dog nguruk ngara adi tukang jaga di Ramin TUHAN, anŭ inŭh daya Levi, dog nyerah ka tangan Hilkiah adi Imam Bās. (Anŭ dog nguruk so daya Ephraim ngga Manasseh ka so ngara adi bŭkŭn di Pritah Utara, ka so daya Judah, Benjamin, ngga Jerusalem.) 10 Duit anŭ dog nyerah ka tangan ngara adi tukang nguasa kraja nyurat Ramin TUHAN, ka ngara nggen-i di 11 bara tukang kayuh ngga bara adi tukang pijog ngga miris batuh ka betang betang kayuh adi dog pakai ngga nyurat ramin adi raja raja Judah mbŭh tandah rusak. 12 Bara daya adi ndai kraja inŭh adi raru jujur. Ngara dog nguasa pat naan daya Levi: Jahath ngga Obadiah so manak Merari, ka Zechariah ngga Meshullam so manak Kohath. (Sopŭrŭg daya Levi inŭh daya adi sukup pandai main musik.) 13 Bara daya Levi adi bŭkŭn inŭh tukang nguasa kraja muat preka piramin ka tukang ngatur daya di barang masam kraja, ka adi bŭkŭn tukang nyikŭn rekod puan kah jadi daya adi tukang jaga. 14 Di tika duit dog taban ruah so birit pinyirikŭn, Hilkiah dapŭd ndi surat Ukum-adat TUHAN, ukum-adat adi Tapa mbŭh nggen di Moses. 15 Ayŭh nang di Shaphan, “Aku mbŭh dapŭd ndi surat Ukum-adat di Ramin TUHAN.” Ayŭh nggen-i di Shaphan surat anŭ, 16 ka Shaphan taban-i ka raja ka nang, “Kieh mbŭh ndai sopŭrŭg kayuh adi kaam bada. 17 Kieh mbŭh taban duit anŭ adi ko dog nyikŭn di Ramin TUHAN ka nyerah-i ka bara adi nyiraja samŭn ngara adi ngatur kraja ngara.” 18 Komŭnŭ ayŭh nang, “Ati surat adi Hilkiah mbŭh nggen di aku.” Ka ayŭh basa-i bana yŭn raja. 19 Kan raja dingah isi surat anŭ, ayŭh nyiratak piraka-i darŭm susah 20 ka nggen pinganang ati ka Hilkiah, ka Ahikam anak Shaphan, ka Abdon anak Micaiah, ka Shaphan, adi tukang pinuris, ka Asaiah, adi pinurung raja: 21 “Panu di bisiken ngga TUHAN yŭn ku ka yŭn bara daya adi babŭ di Israel ngga di Judah, pasar ajar di surat ati. TUHAN baji di ata sabab tayung-babuk ta dŭh tunda pinganang TUHAN ka dŭh ndai kayuh adi surat ati nang dŭh siŭn dŭh dog ndai.” 22 So ka pesan raja, Hilkiah ngga ngara adi bŭkŭn matak di bisiken ngga ndi naan dayung dŭn Huldah, nabi adi rŭŭ di parad Jerusalem adi bauh. (Banŭh-i Shallum, adi anak Tikvah ngga sukuh Harhas, inŭh adi tukang nguasa piraka ambu di Ramin TUHAN.) Ngara kidaan di ayŭh kayuh adi mbŭh jadi, 23 ka ayŭh bada ngara pari ka raja ka kidaan 24 pinganang ati so TUHAN: “Aku re ngukum Jerusalem ka sopŭrŭg daya-i ngga pangu adi dog nuris darŭm surat adi dog basa yŭn raja. 25 Ngara mbŭh tirawan Aku ka mbŭh jugan sadis ka tapa tapa bŭkŭn, ka mbŭh kinuas Aku ngga sopŭrŭg pingandai ngara. Jerusalem mbŭh kinuas Aku ka baji Ku dŭh re pura. 26 Ka yŭn adŭp raja, ati inŭh kayuh adi Aku, TUHAN Tapa Israel, nang: Kuu mbŭh dingah kayuh adi dog nuris darŭm surat anŭ, 27 ka kuu mbŭh marik pimudip mu pari ka Aku ka pirapat adŭp mu di sirung jawin Ku, nyiratak piraka mu ka sien, ka kuu dingah Aku re ngukum Jerusalem ngga daya-i. Aku mbŭh dingah dua mu, 28 ka ukum adi Aku re bada nyatŭk Jerusalem dŭh re mandŭg adŭ-i kan kuu mbŭh kabŭs. Aku re bada kuu kabŭs ngga sanang.” Ngara pari ka yŭn Raja Josiah ngga pinganang anŭ. 29 Raja Josiah bagan sopŭrŭg pinguru Judah ngga Jerusalem, 30 ka ngara samah di ka Ramin TUHAN, ayō bara imam ka bara daya Levi ka sopŭrŭg bara daya adi kaya bait sirata. Di sirung jawin sopŭrŭg ngara, raja bana basa sopŭrŭg isi surat simanya anŭ, adi dog dapŭd di Ramin TUHAN. 31 Ayŭh mijog sindŭk tiang bās adi taŭn yŭn raja ka ndai simanya ngga TUHAN an nurut pinganang-I, an sita ukum ukum-adat ngga pinyipesan-I ngga siabo atin ka ngga siabo simangi-i, ka ndai nanyam adi mbŭh dog nuris darŭm surat anŭ. 32 Ayŭh bada daya Benjamin ngga barang naan daya bŭkŭn adi agi di Jerusalem bijanji an sita simanya anŭ. Jadi daya Jerusalem tunda kayuh adi mbŭh dog miratak simanya adi ngara mbŭh ndai ngga Tapa tayung-babuk ngara. 33 Raja Josiah pirabur sopŭrŭg tibudo adi sipŭ anŭ adi di darŭm tarun tana Israel, ka sitian ayŭh udip, ayŭh bada daya bituan di TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngara.

2 Kronikel 35

1 Raja Josiah sita gawai Paska di Jerusalem ngga stabi di TUHAN; di andu adi simŭng pat darŭm sibungas buran ngara siŭ kudu kudu pŭrŭng dāng yŭn gawai anŭ. 2 Ayŭh nggen di bara imam kraja adi ngara patut ndai darŭm Ramin TUHAN ka ngatat ngara bada ndai-i ngga nakit. 3 Ayŭh gŭh nggen pinganang ati di bara daya Levi, adi guru Israel, adi mbŭh nitah adŭp ngara ka TUHAN: “Na Pati Simanya kudus anŭ di darŭm Ramin TUHAN adi Raja Solomon anak David mbŭh pijog. Angān dŭh re tia tawid-i so tarun ndi di ka tarun andi, pak angān an bituan di TUHAN adi Tapa ngan ka di bara daya-I Israel. 4 Tambit tarun yŭn ngan guru di Ramin TUHAN nanyam ka manak, ka nanyam ka pinanggong ngan adi mbŭh dog nggen Raja David ngga anak-i Raja Solomon di angān, 5 ka ngatur adŭp ngan isa kada so angān dapŭd turung barang rawang daya Israel. 6 Angān an siŭ anak biri ka kambing Paska. Pibisig adŭp ngan nanyam ka adat ka sidia sadis siŭn dingan ngan adi samah daya Israel bisa tunda atur adi TUHAN mbŭh nggen di Moses.” 7 So dupan dāng kudip adŭp-i, Raja Josiah nggen 30, 000 pŭrŭng biri, anak biri, ka anak kambing, ka 3, 000 dari sapi di bara daya-i bada pakai yŭn andu Paska. 8 Bara pinurung-i gŭh sua nggen pinganggen ngara ngga siabo asŭng ngara di bara daya, di bara imam, ka di bara daya Levi. Ka bara pinurung adi nguasa Ramin TUHAN -- Hilkiah, adi Imam Bās, Zechariah, ngga Jehiel -- nggen di bara imam 2, 600 pŭrŭng anak biri ka anak kambing ka 300 dari sapi yŭn sadis di tika gawai anŭ. 9 Bara pinguru daya Levi -- Conaniah, Shemaiah ngga jurud-i Nethanel, Hashabiah, Jeiel, ngga Jozabad -- nggen 5, 000 anak biri ngga anak kambing ka 500 dari sapi yŭn bara daya Levi bada jugan ndu sadis. 10 Kan barang masam kayuh mbŭh dog ngatur yŭn andu Paska, bara imam ngga bara daya Levi tambit tarun yŭn ngara nimun adi mbŭh dog pesan raja. 11 Ripas anak biri ka kambing mbŭh dog siŭ, bara daya Levi nganyit-i, ka bara imam masik deya-i di tunduh mija-sambah. 12 Komŭnŭ ngara kutung di dupan bara daya, nanyam ka tibaran tibaran rawang, dudu dāng yŭn sadis badang, isa ngara dapŭd jugan-i nanyam ka atur darŭm Ukum-adat Moses. 13 Bara daya Levi manggang sadis Paska di tunduh apui, nanyam ka atur-adat, ka tanŭk ngga piin sadis kudus di priok, priok biranga, kuari, ka rikas kutung dagin anŭ di bara daya. 14 Ripas anŭ, bara daya Levi kutung dagin di dupan ngara ka di bara imam adi so asar Aaron, amai bara imam mbit puno masā ndŭg singarŭm, badang dudu dāng adi muko dog mŭrŭng badang samŭn ramak so sadis sadis anŭ. 15 Bara pimain musik adi daya Levi so manak Asaph mbŭh di tarun yŭn adŭp ngara nanyam ka pingatur Raja David: Asaph, Heman, ngga Jeduthun, adi nabi yŭn raja. Bara adi tukang jaga di tiban tiban Ramin TUHAN dŭhsah tingge kraja ngara, sabab bara daya Levi adi bŭkŭn inŭh adi tukang sidia Paska yŭn ngara. 16 Ngapŭi meh, nimun adi mbŭh Raja Josiah pesan, sopŭrŭg kayuh mbŭh dog ndai di andu anŭ inŭh ngga nyambah TUHAN, sita Gawai Paska, ka jugan sadis badang di tunduh mija-sambah. 17 Sitian ju andu sopŭrŭg daya Israel adi agi diginŭ sita Paska ngga Gawai Ruti dŭh-Biragi. 18 So jaman nabi Samuel, Paska gi-bŭn dog sita mun anŭ. Mating raja raja adi diŭ so anŭ sita Paska mun anŭ adi dog sita Raja Josiah, bara imam, bara daya Levi, ka bara daya Judah, Israel, ka Jerusalem 19 di sawa adi simŭng mai darŭm pinyipritah Josiah. 20 Ripas Raja Josiah mbŭh ndai sopŭrŭg kayuh anŭ yŭn Ramin TUHAN. Neco raja Egypt taban bara tibaran soldadu-i biperang di Carchemish di Yang Euphrates. Josiah suba nyara ayŭh, 21 pak Neco pait pinganang ati ka Josiah: “Perang ati mating gagit-i ngga kuu, Raja Judah. Aku dŭh mandŭg di rawan kuu, pak di rawan pinganyu adŭp ku, ka Tapa mbŭh kidaan di aku bada rikas. Adŭp Tapa inŭh adi nguru aku, jadi dŭhnyah rawan aku. Kambŭi kuu rawan aku, Ayŭh re siŭ kuu.” 22 Pak Josiah mbŭh bigŭtŭ an matak biperang. Ayŭh abah dingah kayuh adi Tapa nang so baba Raja Neco, jadi ayŭh nyibabā adŭp-i ka matak di bisaad di rabak Megiddo. 23 Darŭm bisaad anŭ Raja Josiah dog nimbak ngga reja-panah soldadu Egypt. Ayŭh mritah urun urun-i, “Taban aku bu so ti; aku bana biragan!” 24 Ngara tambit ayŭh so darŭm krita kuda, na ayŭh di krita kuda adi bŭkŭn, ka taban ayŭh ka Jerusalem. Diginŭ ayŭh kabŭs ka dog kubur di kubur raja. Sopŭrŭg daya Judah ngga Jerusalem muās ayŭh di pinyikabŭs-i. 25 Nabi Jeremiah nimbur ndi ragu puās yŭn Raja Josiah. Di Israel, ndŭg madin ragu anŭ dog nang bara pinyanyi, dari bait dayung, kan ngara muās ayŭh. Ragu anŭ bisa dog dapŭd di uruk dudu ragu puās. 26 Sopŭrŭg kayuh adi Josiah mbŭh ndai -- atin rindu-i di TUHAN, atin tŭtŭd-i di Ukum-adat, 27 ka tung jangi dundan so sibungas-i ndŭg pinŭbŭn-i -- sopŭrŭg-i agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel ngga Judah.

2 Kronikel 36

1 Daya Judah mien Joahaz anak Josiah, ka nginyo ayŭh jadi raja di Jerusalem. 2 Joahaz mbŭh 23 sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja Judah, ka ayŭh mritah di Jerusalem sitian taruh buran. 3 Neco adi raja Egypt nakap ayŭh jadi daya-takap ka bada Judah bayar ndu takŭd 3, 400 kilogram pirak ngga 34 kilogram mas. 4 Neco bada Eliakim adi jurud Joahaz jadi raja Judah ka nukar dŭn-i jadi Jehoiakim. Joahaz dog taban Neco ka Egypt. 5 Jehoiakim mbŭh 25 sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja Judah. Ayŭh mritah di Jerusalem sitian simŭng ndi sawa. Ayŭh bidosa rawan TUHAN adi Tapa-i. 6 Nebuchadnezzar adi raja Babylonia nyerang Judah, nakap Jehoiakim, ka taban ayŭh ka Babylonia dog muak ngga parik basi. 7 Nebuchadnezzar taban ngga bu kada rata Ramin TUHAN ka na-i di istana adŭp-i di Babylon. 8 Sopŭrŭg kayuh adi Jehoiakim ndai, samŭn kraja pingandai-i adi sipŭ ngga adi arap, agi dog nuris darŭm Surat Dundan bara Raja Israel ngga Judah. Anak-i Jehoiachin gati ayŭh jadi raja. 9 Jehoiachin mbŭh simŭng mai sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja Judah. Ayŭh mritah di Jerusalem sitian taruh buran simŭng andu. Ayŭh gŭh bidosa rawan TUHAN. 10 Kan-i mbŭh tipuh bunga, Raja Nebuchadnezzar taban Jehoiachin ka Babylonia jadi daya-takap, ka taban ngga bu rata Ramin TUHAN. Komŭnŭ Nebuchadnezzar bada Zedekiah adi tua Jehoiachin jadi raja Judah ngga Jerusalem. 11 Zedekiah mbŭh 21 sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja Judah. Ayŭh mritah di Jerusalem sitian simŭng ndi sawa. 12 Ayŭh bidosa rawan TUHAN ka dŭh an pirapat adŭp-i dingah Nabi Jeremiah, adi minyu pinganang TUHAN. 13 Zedekiah rawan Raja Nebuchadnezzar, adi ko takan ayŭh bada bipayu ngga adŭn Tapa ayŭh re nundok di Raja Nebuchadnezzar. Ayŭh bagŭg abah marik pimudip-i pari ka TUHAN, adi Tapa Israel. 14 Nambah ka anŭ, bara pinguru Judah, bara imam, ngga bara daya tunda suto danding pimudip bidosa bangsa bangsa adi maning ngara adi nyambah tibudo. Ngara nyembar Ramin TUHAN, adi adŭp TUHAN mbŭh bada kudus. 15 TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngara, muko ari pait bara nabi bada bakan daya-I, sabab Ayŭh raan nyiramat ngara ngga Ramin TUHAN. 16 Pak ngara napat bara pinyisung Tapa, dŭh tambit piduri di pinganang-I ka tawŭh bara nabi-I, ndŭg ka pinŭbŭn-i TUHAN mbŭh raru baji di daya-I ka mating aran ngara re tungang pirupas adŭp-i so ukum-I. 17 Jadi TUHAN bada raja Babylonia nyerang ngara. Raja Babylonia siŭ bara dari Judah adi mara, di darŭm Ramin TUHAN ani. Ayŭh dŭh biyŭn masi di tadŭ tadŭ daya, mara bait tuuh, dari bait dayung, mandam bait dŭh mandam. Tapa nyerah sopŭrŭg ngara di ayŭh. 18 Raja Babylonia sirapas kayuh darŭm Ramin TUHAN, pinyirikŭn-rata Ramin TUHAN, ka pinyikaya raja samŭn tung bara pinurung-i, ka taban sopŭrŭg-i ka Babylon. 19 Ayŭh sigot Ramin TUHAN ngga kupo, samŭn sopŭrŭg istana ngga kaya raja-i, ka nyirubuh sindung kupo. 20 Ayŭh taban sopŭrŭg ngara adi babŭ udip ka Babylonia, di yŭn ngara jadi urun bituan di ayŭh ka di bara sesang-i ndŭg ka jaman Empaya Persia makat. 21 Jadi kayuh adi TUHAN muko diŭ kidaan so baba nabi Jeremiah mbŭh jadi bitŭtŭk: “Tarun tana ati re nyibawang sitian ju puru sawa, ngga gati ju puru sawa rŭŭ-paya Sabbath adi bŭn dog sita.” 22 Di sibungas sawa Cyrus so Persia jadi raja-empaya, TUHAN bada kayuh adi-I nang so baba nabi Jeremiah jadi bitŭtŭk. Ayŭh nguasa atin Cyrus bada nuris pesan ati ka bada-i dog basa di barang yŭn darŭm empaya-i: 23 “Ati inŭh pesan Cyrus, adi Raja-empaya Persia. TUHAN, Tapa adi pinguasa di Shorga, mbŭh bada aku jadi pimritah di ndi ong ong ka mbŭh nggen di aku pinanggong pijog Ramin yŭn-I di Jerusalem di tarun tana Judah. Madin, sopŭrŭg ngan adi daya Tapa, panu di kamanŭ, ka isa-i TUHAN adi Tapa ngan agi ngga angān.”

Ezra 1

1 Di sibungas sawa Cyrus adi raja-empaya Persia, TUHAN bada kayuh adi-I nang so baba nabi Jeremiah jadi bitŭtŭk. Ayŭh nguasa Cyrus bada nuris pesan ati ka bada-i dog basa di barang yŭn darŭm empaya-i: 2 “Ati inŭh pesan so Cyrus, adi Raja-empaya Persia. TUHAN, Tapa adi pinguasa di Shorga, mbŭh bada aku jadi pimritah di ndi ong ong ka mbŭh nggen di aku pinanggong pijog Ramin yŭn-I di Jerusalem di tarun tana Judah. 3 Isa-i Tapa agi ngga angān adi daya-I. Angān an di ka Jerusalem ka pari pijog Ramin TUHAN, adi Tapa Israel, Tapa adi dog nyambah di Jerusalem. 4 Kambŭi agi so dupan daya-I adi dog taran kamati biguna di pinurung, rasū ngara siŭn nggen di ngara pirak ngga mas, inged pinguman ka dāng ngga ngakut barang, samŭn pinganggen yŭn Ramin Tapa di Jerusalem.” 5 Komŭnŭ bara pingubak manak tibaran-asar Judah ngga Benjamin, bara imam ngga bara daya Levi, ngga barang naan daya adi Tapa mbŭh kuka atin-i sidia re matak ka pari pijog Ramin TUHAN di Jerusalem. 6 Sopŭrŭg rasū ngara nggen bagŭ kayuh ngga turung ngara: mun pingakas pirak, mas, inged pinguman, dāng ngga ngakut barang, buat-rata, ka pinganggen yŭn Ramin TUHAN. 7 Cyrus nggen pari di ngara makuk makuk ngga saker saker adi Nebuchadnezzar ko tambit so Ramin TUHAN di Jerusalem ka na-i di bari-sambah tapa adŭp-i. 8 Cyrus nyerah-i ka Mithredath, pingubak adi nguasa pinyirikŭn rata pritah, ka adi nyusud sopŭrŭg-i yŭn Sheshbazzar, adi gabenor Judah, 9-10 simuti: - makuk mas yŭn pinganggen - 30 - makuk pirak yŭn pinganggen - 1, 000 - makuk adi bŭkŭn - 29 - anak makuk mas - 30 - anak makuk pirak - 410 - pingakas adi bŭkŭn - 1, 000 11 Prungun-i agi, 5, 400 makuk mas ngga makuk pirak samŭn kayuh kayuh adi bŭkŭn adi Sheshbazzar taban kan ayŭh ngga bara daya adi dog taran matak ngga ayŭh so Babylon ka Jerusalem.

Ezra 2

1 Bara ngara adi ko dog taran bu tingge tarun tana utung rais Babylon pari ka Jerusalem ngga Judah, masin masin pari ka kupo adŭp ngara. Bara rawang ngara rŭŭ darŭm dog taran di Babylonia so jaman Raja Nebuchadnezzar taban ngara kamanŭ jadi daya-takap. 2 Pinguru ngara inŭh Zerubbabel, Joshua, Nehemiah, Seraiah, Reelaiah, Mordecai, Bilshan, Mispar, Bigvai, Rehum, ngga Baanah. Ati inŭh susud manak Israel, ngga kiang ngara adi so barang manak adi mari ripas ko dog taran: 3-20 Parosh -- 2, 172, Shephatiah -- 372, Arah -- 775, Pahath Moab (sesang Jeshua ngga Joab) -- 2, 812, Elam -- 1, 254, Zattu -- 945, Zaccai -- 760, Bani -- 642, Bebai -- 623, Azgad -- 1, 222, Adonikam -- 666, Bigvai -- 2, 056, Adin -- 454, Ater (adi dog kadŭn gŭh Hezekiah) -- 98, Bezai -- 323, Jorah -- 112, Hashum -- 223, Gibbar -- 95 21-35 Bara daya, adi tayung-babuk ngara ko rŭŭ di kupo kupo ati, mari gŭh: Bethlehem -- 123, Netophah -- 56, Anathoth -- 128, Azmaveth -- 42, Kiriath Jearim, Chephirah, ngga Beeroth -- 743, Ramah ngga Geba -- 621, Michmash -- 122, Bethel ngga Ai -- 223, Nebo -- 52, Magbish -- 156, Elam adi bŭkŭn -- 1, 254, Harim -- 320, Lod, Hadid, ngga Ono -- 725, Jericho -- 345, Senaah -- 3, 630 36-39 Ati susud bara manak imam adi mari ripas ko dog taran: Jedaiah (sesang Jeshua) -- 973, Immer -- 1, 052, Pashhur -- 1, 247, Harim -- 1, 017 40-42 Bara manak daya Levi adi mari ripas ko dog taran: Jeshua ngga Kadmiel (sesang Hodaviah) -- 74, Bara pimain musik Ramin TUHAN (sesang Asaph) -- 128, Bara adi tukang jaga Ramin TUHAN (bara sesang Shallum, Ater, Talmon, Akkub, Hatita, ngga Shobai) -- 139 43-54 Bara manak daya daya-gaji Ramin TUHAN adi mari ripas ko dog taran: Ziha, Hasupha, Tabbaoth, Keros, Siaha, Padon, Lebanah, Hagabah, Akkub, Hagab, Shamlai, Hanan, Giddel, Gahar, Reaiah, Rezin, Nekoda, Gazzam, Uzza, Paseah, Besai, Asnah, Meunim, Nephisim, Bakbuk, Hakupha, Harhur, Bazluth, Mehida, Harsha, Barkos, Sisera, Temah, Neziah, ngga Hatipha. 55-57 Bara manak daya daya-gaji Solomon adi mari ripas ko dog taran: Sotai, Hassophereth, Peruda, Jaalah, Darkon, Giddel, Shephatiah, Hattil, Pochereth Hazzebaim, ngga Ami. 58 Prungun bara sesang daya daya-gaji ramin TUHAN ngga bara daya-gaji Solomon adi mari ripas ko dog taran inŭh 392. 59-60 652 naan so manak Delaiah, Tobiah ngga Nekoda adi pari so kupo kupo Tel Melah, Tel Harsha, Cherub, Addan, ngga Immer; pak ngara dŭh tungang kidaan adŭp ngara sawŭ bara sesang daya Israel. 61-62 Bara manak imam ati dŭh tungang dapŭd rekod pasar tayung-babuk ngara: Habaiah, Hakkoz, ngga Barzillai. (Babuk bara imam so manak Barzillai sawŭn dayung so manak Barzillai so Gilead ka mbŭh ngakat dŭn manak damŭh-i.) Amai ngara dŭh tungang kidaan asi tayung-babuk ngara, ngara dŭh dog trima jadi imam. 63 Gabenor daya Jahudi kidaan di ngara nang ngara dŭh siŭn man pinguman adi dog jugan ka Tapa ndŭg ka mbŭh agi ndi naan imam adi dapŭd pakai Urim ngga Thummim. 64-67 Prungun bara daya adi dog taran mari -- inŭh 42, 360, Daya gaji adi dari ngga adi dayung -- 7, 337, Dari dayung adi Pimain Musik -- 200, Kuda -- 736, Kuda pinakan kaldi -- 245, Onta -- 435, Kaldi -- 6, 720 68 Kan bara adi ko dog taran mbŭh ndŭg Ramin TUHAN di Jerusalem, kada pinguru manak nggen so pinyiraan atin adŭp-i pinganggen ngga turung pari pijog Ramin TUHAN di yŭn amba-i. 69 Ngara nggen sikiang kiang ngara dapŭd nggen, ka prungun-i 500 kilogram mas, 2, 800 kilogram pirak, ka 100 jipo-ambu yŭn bara imam. 70 Bara imam, bara daya Levi, ka kada ngara adi mari anŭ rŭŭ di Jerusalem bait sindŭk-i; bara pimain musik, bara adi tukang jaga Ramin TUHAN, ka bara daya-gaji Ramin TUHAN rŭŭ di kupo kupo maning anŭ; ka bara daya Israel adi bŭkŭn rŭŭ di kupo kupo di yŭn tayung-babuk ngara ko rŭŭ.

Ezra 3

1 Ngga buran adi ju daya Israel mbŭh rŭŭ tatap di kupo kupo ngara. Komŭnŭ sopŭrŭg ngara tikuruk di Jerusalem, 2 ka Joshua anak Jehozadak, bara dingan-i adi samah imam, ka Zerubbabel anak Shealtiel, samah ngga madis-i, pari pijog mija-sambah Tapa Israel, isa ngara dapŭd badang sadis di tunduh-i nanyam ka atur adi dog nuris di Ukum-adat Moses, adi urun Tapa. 3 Sunggu bara adi mari ripas ko dog taran taru daya adi rŭŭ di tarun tana anŭ, ngara pari pijog mija-sambah di yŭn amba-i. Komŭnŭ ngara piguru dinge badang di tunduh-i sadis isan isan ngga sadis singumi andu. 4 Ngara sita Gawai Bari-Dawŭn nanyam ka atur-adat; barang andu ngara jugan sadis adi dog miratak yŭn andu anŭ; 5 nambah ka anŭ, ngara jugan sadis adi barang andu yŭn dog mŭrŭng badang ngga anŭ adi an dog jugan di tika Gawai Anak Buran ka di tika tika daya tikuruk adi ngga TUHAN dog nyambah, samŭn sopŭrŭg pinganggen adi dog jugan so ka pinyiraan atin adŭp. 6 Sunggu bara daya gibayuh piguru pari pijog Ramin TUHAN, ngara mbŭh piguru badang sadis ka TUHAN di andu adi ndi darŭm buran ju. 7 Bara daya nggen duit ngga bayar gaji tukang batuh ka tukang kayuh ka nggen pinguman, nok, ka inyo kanā adi re dog pait ka kupo kupo di Tyre ngga Sidon ngga nyambi kayuh kayuh sedar so Lebanon, adi re dog taban ka Joppa so aran rawŭt. Sopŭrŭg anŭ dog ndai so ka pinyibandar Cyrus, adi raja-empaya Persia. 8 Darŭm buran duwŭh darŭm sawa adi duwŭh ripas ngara mandŭg ka tibawang Ramin TUHAN di Jerusalem, ngara piguru ndai kraja anŭ. Zerubbabel, Joshua, ngga bara dingan ngara adi samah bangsa, bara imam, ka bara daya Levi, samŭn sopŭrŭg adi mbŭh mari ka Jerusalem ripas ko dog taran, sua darŭm kraja anŭ. Sopŭrŭg daya Levi adi duwŭh puru sawa umbur-i bait tuuh so anŭ mbŭh dog bada nguasa kraja pari pijog Ramin TUHAN. 9 Jeshua adi daya Levi ngga bara anak dari-i ka madis-i, ka Kadmiel ngga bara anak dari-i (adi manak Hodaviah) sua nguasa kraja pari pijog Ramin TUHAN. (Ngara dog turung bara daya Levi so manak Henadad.) 10 Kan bara tukang piramin piguru na pinagap-rasan Ramin TUHAN, bara imam nēn piraka imam ngara tambit tarun yŭn ngara ngga trompet di tangan ngara, ka bara daya Levi so manak Asaph mijog diginŭ digŭng sigager. Ngara muji TUHAN nanyam ka atur adi dog tunda so jaman Raja David. 11 Ngara nang ragu puji TUHAN, ka pari pari nang tibŭn ragu anŭ: “TUHAN inŭh kana, ka pinyirindu-I yŭn Israel inŭh tan adu adu.” Sopŭrŭg ngara nyirais ngga situngang tungang ngara, muji TUHAN, sabab kraja na pinagap-rasan mbŭh dog piguru. 12 Bagŭ imam, daya Levi, ngga pingubak manak, adi mbŭh minyamba adi ko kiris Ramin TUHAN adi sibungas-i, sien kan ngara tingga puun pinagap-rasan dog na. Pak adi bŭkŭn adi agi diginŭ nyirais amai gaŭn. 13 Mating daya tungang ngatŭn aki sirŭŭn sien aki sirais gaŭn, sabab dudu adi ndai ngara mbŭh raru bana ndŭg ka-i tungang dog dingah so jo.

Ezra 4

1 Bara pinganyu daya Judah ngga daya Benjamin dingah ngara adi mbŭh mari ripas ko dog taran pari pijog Ramin TUHAN, adi Tapa Israel. 2 Jadi ngara di ka yŭn Zerubbabel ka bara pingubak manak ka nang, “Bada kieh sua ngga angān pijog Ramin TUHAN. Kieh nyambah gŭh Tapa adi angān nyambah, ka kieh mbŭh jugan sadis ka Ayŭh so jaman Esarhaddon, adi raja-empaya Assyria, bada kieh rŭŭ digiti.” 3 Zerubbabel, Joshua, ngga bara pinguru manak nang di ngara, “Kieh dŭh biguna di pinurung ngan ngga pijog ramin yŭn TUHAN adi Tapa ami. Adŭp ami re pijog-i, nimun adi Cyrus, adi raja-empaya Persia, mbŭh pesan kieh.” 4 Ripas anŭ bara daya adi rŭŭ di tarun tana anŭ suba an pijimŭ ka pirawan daya Jahudi isa ngara dŭh pijuu kraja piramin ngara. 5 Ngara gŭh nyuap bara pinurung so pritah Persia bada katang kraja piramin anŭ. Ngara adu adu ndai simŭnŭ so jaman pinyipritah Cyrus ndŭg jaman pinyipritah Darius. 6 Di sibungas pinyipritah Xerxes adi raja-empaya, bara pinganyu daya adi rŭŭ di Judah ngga di Jerusalem nuris surat ngga nyarah ngara. 7 Agi dinge di jaman pinyipritah Artaxerxes adi raja-empaya Persia, Bishlam, Mithredath, Tabeel, ngga bara dingan-pekat ngara nuris surat ka raja-empaya. Surat anŭ dog nuris darŭm piminyu Aram ka an dog mindai kan dog basa. 8 Simŭnŭ gŭh Rehum, adi gabenor, ngga Shimshai, adi tukang pinuris utung rais, nuris surat ati ka Artaxerxes pasar Jerusalem: 9 “Surat ati so Rehum, adi gabenor, so Shimshai, adi tukang pinuris utung rais, ngga bara dingan-pekat ngara, bara akim, ka so sopŭrŭg bara pinurung adi bŭkŭn, adi daya asar so Erech, Babylon, ngga Susa di tarun tana Elam, 10 samah ngga bara daya adi bŭkŭn adi Ashurbanipal adi bās ngga adi bikuasa mindah ka kupo Samaria ngga di barang yŭn di utung rais Euphrates Barat.” 11 Ati inŭh isi surat anŭ: “Ka Raja Artaxerxes so urun urun-i adi bara daya di Euphrates Barat. 12 “Kieh raan Tuan Raja puan nang bara daya Jahudi adi mandŭg kamati so tarun tana mai adi bŭkŭn mbŭh rŭŭ di Jerusalem ka aŭn pari pijog kupo adi arap ka adi sipŭ anŭ. Ngara mbŭh piguru pari pijog sindung sindung ka mbŭh re rikas ngamas-i. 13 Tuan Raja, kambŭi kupo anŭ pari dog pijog ka sindung sindung-i mbŭh kamas, bara daya-i re dŭh tia bayar suke, ka pinyidapŭd pritah tuan raja re jadi nisŭ. 14 Madin, sabab Tuan Raja muko ndai kana di kieh, kieh dŭh raan kiris kayuh adi mun anŭ jadi, jadi kieh mite 15 kaam nggen ukum bada daya pirasa rekod tayung-babuk mai adi dog nyikŭn. Kaam re puan nang kupo anŭ taŭn ari an birawan ka so jah ari nyusah raja raja ngga pimritah di utung utung rais. Daya-i marar mbar dog mritah. Anŭ inŭh sabab kupo anŭ dog nyirubuh. 16 Ka kieh meh mbŭh puan nang kambŭi kupo anŭ mbŭh abo pari dog pijog ka sindung sindung-i mbŭh kamas, Tuan Raja re dŭh tia tungang nguasa utung rais Euphrates Barat dinge.” 17 Raja pait pinyinam-i ati: “Ka Rehum, adi gabenor, ka Shimshai, adi tukang pinuris utung rais, ngga bara dingan-pekat ngara adi rŭŭ di Samaria ka di tarun bŭkŭn di Euphrates Barat, tabi. 18 “Surat adi angān pait ka aku mbŭh dog mindai ka dog basa yŭn ku. 19 Aku mbŭh nggen ukum bada kayuh anŭ dog nyasat, ka-i sawŭ agi dog dapŭd nang so jaman jah, Jerusalem agi rawan pritah raja raja, ka-i ari gŭh puno ngga daya daya adi an birawan ka adi an ndai pito. 20 Raja raja adi bikuasa ko mritah diginŭ ka nguasa ndi tarun tarun utung rais Euphrates Barat, sun suke ngga takŭd so rayat. 21 Ngapŭi angān, patut piruah ukum bada ngara anŭ pirŭŭ kraja ngara adi pari pijog kupo anŭ ndŭg ka aku mbŭh nggen pesan bauh. 22 Dŭhnyah angān sais di har ati; abah aku bada pritah ku dapŭd bagŭ rugi.” 23 Kan surat anŭ adi so Artaxerxes dog basa di sirung jawin Rehum, Shimshai, ngga di sirung jawin bara dingan-pekat ngara, ngara rikas di ka Jerusalem ka takan bara daya Jahudi bada pirŭŭ kraja ngara adi pari pijog kupo anŭ. 24 Kraja pari pijog Ramin TUHAN mbŭh dog pirŭŭ ka babŭ mun mun-i simŭnŭ ndŭg ka sawa adi duwŭh darŭm pinyipritah Darius, adi raja-empaya Persia.

Ezra 5

1 Di tika anŭ duwŭh naan nabi, Haggai ngga Zechariah anak Iddo, piguru minyu ngga adŭn Tapa Israel di daya Jahudi adi rŭŭ di Judah ngga di Jerusalem. 2 Kan Zerubbabel anak Shealtiel ngga Joshua anak Jehozadak dingah pinganang ngara, ngara piguru pari pijog Ramin TUHAN di Jerusalem, ka soduwŭh nabi anŭ turung ngara. 3 Nganŭ gŭh gabenor Tattenai so Euphrates Barat, Shethar Bozenai, ngga bara dingan ngara adi pinurung pritah mandŭg ka Jerusalem ka siken: “Asi nggen di angān ukum bada pijog Ramin Simayang ati ka ngamas pingakas-i?” 4 Ngara gŭh siken dŭn sopŭrŭg daya adi turung pijog Ramin anŭ. 5 Pak Tapa taŭn agi grindung bara pinguru daya Jahudi, ka bara pinurung pritah Persia dŭh pirŭŭ kraja ngara ndŭg ka ngara mbŭh pait surat ka Darius ka dapŭd pinyinam so ayŭh. 6 Ati inŭh ripot adi ngara pait ka raja-empaya: 7 “Nuju Raja Darius, isa-i kaam mritah darŭm damai. 8 “Tuan Raja patut puan kieh agi di ka utung rais Judah ka kiris Ramin Simayang yŭn Tapa bās dog pari pijog ngga dudu tibande batuh ka ngga dudu parang kayuh dog nyindung darŭm sindung. Kraja anŭ dog ndai ngga nakit ka raju. 9 “Ka kieh siken di bara pinguru daya bada kidaan di kieh asi nggen di ngara kuasa ngga pari pijog Ramin Simayang anŭ ka ngamas pingakas-i. 10 Kieh gŭh siken dŭn ngara isa kieh bisa kidaan di kaam asi pinguru ngara di kraja anŭ. 11 “Ngara nam, ‘Kieh ati urun Tapa rangit ngga ong, ka kieh pari pijog Ramin TUHAN adi sibungas-i dog pijog ka dog ngamas raja Israel adi bikuasa bipuru puru sawa adi mbŭh ripas. 12 Pak sabab tayung-babuk ami bada Tapa adi pinguasa di shorga baji, Ayŭh bada ngara dog ngarah Raja Nebuchadnezzar so Babylonia, raja taris asar pinyipritah Chaldea. Ramin TUHAN dog nyirubuh, ka bara daya dog taran ka Babylonia. 13 Komŭnŭ di sibungas sawa darŭm pinyipritah Cyrus adi raja-empaya Babylonia, Cyrus piruah ukum bada Ramin TUHAN dog pari pijog. 14 Ayŭh pari pingakas mas ngga pirak adi dog pakai di Ramin TUHAN. Pingakas anŭ ko dog sirapas Nebuchadnezzar ka dog na di bari-sambah adŭp-i di Babylon. Cyrus nyerah pingakas pingakas anŭ ka tangan ndi naan daya dŭn Sheshbazzar, adi ayŭh tijuan bada jadi gabenor di Judah. 15 Raja bada ayŭh taban-i pari ka Ramin TUHAN di Jerusalem, ka pari pijog Ramin TUHAN di yŭn-i dog pijog dawŭ-i. 16 Jadi Sheshbazzar mandŭg di na puun pinagap-rasan yŭn Ramin TUHAN; kraja pari pijog babŭ ndŭg madin, pak Ramin TUHAN gibabŭ dŭh kamas.’ 17 “Madin, kambŭi-i kana di pikir Tuan Raja, bada daya pirasa di rekod raja di Babylon, sawŭ kah dŭh Cyrus nggen ukum bada Ramin TUHAN di Jerusalem pari dog pijog, ka kidaan di kieh munki atur mai di kayuh anŭ.”

Ezra 6

1 Jadi Darius, adi raja-empaya, piruah ukum bada daya pirasa rekod raja, adi dog nyikŭn di Babylon. 2 Pak-i di kupo Ecbatana di utung rais Media ndi surat-barun dog dapŭd, brisi ngga rekod sakati: 3 “Di sibungas sawa darŭm pinyipritah-i Raja Cyrus pesan bada Ramin TUHAN di Jerusalem pari dog pijog ndu tarun yŭn bisadis ka yŭn pinganggen dog badang. Ramin anŭ an 27 mita bigatung ka 27 mita bayah. 4 Sindung sindung an dog pijog ngga ndi tŭngŭn betang kayuh di tunduh barang taruh sandug batuh. Sopŭrŭg biranja an dog bayar ngga duit so pinyirikŭn rata pritah. 5 Simŭnŭ gŭh ngga pingakas mas ngga pirak adi Raja Nebuchadnezzar taban ngga bu ka Babylon so Ramin TUHAN di Jerusalem an dog pari ka yŭn adŭp-i.” 6 Komŭnŭ Darius pait pinyinam sakati: “Ka Tattenai, adi gabenor Euphrates Barat, Shethar Bozenai, ngga bara dingan ngan adi samah pinurung pritah di Euphrates Barat. “Tandah nŭh daya Jahudi, 7 ka dŭhnyah katang kraja ngara adi pari pijog Ramin anŭ. Tandah gabenor Judah ngga bara pinguru daya Jahudi pari pijog Ramin Tapa di tarun adi yŭn-i ko mijog dawŭ-i. 8 Jadi aku pesan angān bada turung ngara pari pijog-i. Biranja-i an rikas dog bayar ngga duit suke adi dog trima so Euphrates Barat, isa kraja anŭ dŭh matang. 9 Barang andu angān dŭh siŭn dŭh nggen di bara imam di Jerusalem tadŭ mun kayuh adi ngara kidaan di angān ngara biguna: dari dari sapi adi gibabŭ mara, biri, puan kah anak anak biri adi re dog badang ndu sadis ka Tapa adi pinguasa di Shorga, puan kah gandom, garo, wain, puan kah inyo kanā. 10 Kayuh anŭ an dog ndai isa ngara dapŭd jugan sadis adi Tapa adi pinguasa di Shorga trima, ka isa ngara bidua mite berkat-I yŭn ku ka yŭn anak anak dari ku. 11 Aku gŭh pesan angān nang kambŭi agi daya nyibireu ukum ati, parang kayuh re dog nyirakang so ramin ngara, ka re dog pirasing tŭbŭn-i di ndi parad, ka re ngga tabŭk bada birambus pŭrŭng-i. Ka ramin-i re jadi tugung sapok. 12 Isa-i Tapa adi mien Jerusalem ndu tarun yŭn-I dog nyambah ngarah tadŭ tadŭ raja puan kah bangsa adi nyibireu pesan ati ka adi suba an nyirubuh Ramin TUHAN. Aku, Darius, mbŭh piruah ukum ati. Ukum ati dŭh siŭn dŭh dog tunda.” 13 Ripas anŭ Tattenai, adi gabenor, Shethar Bozenai, ngga bara dingan ngara adi samah pinurung pritah ndai nimun adi mbŭh raja-empaya pesan. 14 Bara pinguru daya Jahudi mujur di kraja ngara pari pijog Ramin anŭ, dog ngatat nabi Haggai ngga Zechariah. Ngara ngamas Ramin anŭ nimun adi mbŭh dog pesan Tapa Israel, ka dog pesan Cyrus, Darius, ka Artaxerxes, adi raja raja-empaya Persia. 15 Ngara ngamas kraja pari pijog Ramin anŭ dog ngga taruh andu buran Adar di sawa adi nŭm darŭm pinyipritah Raja Darius. 16 Komŭnŭ daya Israel -- bara imam, bara daya Levi, ngga sopŭrŭg adi bŭkŭn adi mbŭh pari ripas ko dog taran -- nyikudus Ramin TUHAN ngga pawŭn. 17 Yŭn adat nyikudus anŭ ngara jugan siratus pŭrŭng dari sapi, 200 pŭrŭng biri, ka 400 anak biri ndu sadis, ka simŭng duwŭh kambing ndu sadis taran dosa, barang tibaran-asar kambat ndi pŭrŭng. 18 Ngara gŭh ngatur bara imam ngga bara daya Levi yŭn kraja ngara di Ramin TUHAN di Jerusalem, nanyam ka atur adi darŭm surat Moses. 19 Bara daya adi mbŭh pari ripas ko dog taran sita gawai Paska dog ngga simŭng pat andu buran ndi sawa anŭ ndi. 20 Sopŭrŭg imam ngga bara daya Levi mbŭh pibisig adŭp ngara ka mbŭh bisig nanyam ka adat. Bara daya Levi siŭ dāng yŭn sadis Paska yŭn man siramat bara daya adi mbŭh pari ripas ko dog taran, yŭn bara imam, ka yŭn adŭp ngara. 21 Sadis sadis anŭ dog man sopŭrŭg daya Israel adi mbŭh pari ripas ko dog taran ka dog man ngara adi mbŭh taran kraja pingandai adat karŭm bangsa bŭkŭn adi rŭŭ di tarun tana anŭ ka adi mbŭh mandŭg an nyambah TUHAN Tapa Israel. 22 Sitian ju andu ngara sita ngga pawŭn Gawai Ruti dŭh-Biragi. Ngara mbŭh raru pawŭn sabab TUHAN mbŭh bada raja-empaya Assyria kana ngga ngara, ndŭg ka batu ngara darŭm kraja ngara adi pari pijog Ramin TUHAN adi Tapa Israel.

Ezra 7

1 Kudu kudu sawa ripas anŭ, di tika Artaxerxes jadi raja-empaya Persia, agi ndi naan daya dŭn Ezra. Ayŭh anŭ ndi naan so sesang Aaron, adi Imam Bās. Taris tayung babuk-i agi simuti: Ezra inŭh anak Seraiah, anak Azariah, anak Hilkiah, 2 anak Shallum, anak Zadok, anak Ahitub, 3 anak Amariah, anak Azariah, anak Meraioth, 4 anak Zerahiah, anak Uzzi, anak Bukki, 5 anak Abishua, anak Phinehas, anak Eleazar, anak Aaron. 6-7 Ezra inŭh daya adi baga sikura-i ngga sukup pinyipuan pasar Ukum-adat adi TUHAN, adi Tapa Israel, mbŭh nggen di Moses. Sabab Ezra mbŭh dapŭd berkat so TUHAN adi Tapa-i, raja-empaya nggen di ayŭh sopŭrŭg kayuh adi-i mite. Di sawa adi ju darŭm pinyipritah Artaxerxes, Ezra matak so Babylonia di ka Jerusalem ngga ndi tibaran daya Israel samŭn bara imam, bara daya Levi, bara pimain musik Ramin TUHAN, bara adi tukang jaga Ramin TUHAN, ngga bara tukang. 8-9 Ngara bu so Babylonia ngga sibungas andu darŭm sibungas buran, ka dog turung Tapa ngara mandŭg di Jerusalem ngga andu adi ndi darŭm buran rimŭh. 10 Ezra mbŭh ngga siabo atin-i birajar Ukum-adat TUHAN, tunda-i, ka ngajar sopŭrŭg ukum-adat ngga atur adat di darŭm-i di daya Israel. 11 Artaxerxes nggen surat ati di Ezra, adi imam ka daya adi baga sikura-i, adi biyŭn sukup pinyipuan pasar ukum ukum-adat ngga pesan adi TUHAN mbŭh nggen di Israel: 12 “So Artaxerxes adi raja-empaya nuju Ezra adi imam, adi sukup pandai di Ukum-adat Tapa adi mritah di Shorga. 13 “Aku pesan bada sopŭrŭg daya Israel di darŭm empaya ku, bait-i bara imam, ngga bara daya Levi adi raan, bisa matak ngga kuu di ka Jerusalem. 14 Aku, ngga ju naan ngara adi tukang pitayan yŭn ku, pait kuu bada nyasat munki gaya kayuh di Jerusalem ngga di Judah siŭn dapŭd puan munki Ukum-adat Tapa mu, adi mbŭh dog nggen di kuu, dog tunda. 15 Kuu an taban pinganggen mas ngga pirak adi aku ngga bara adi tukang pitayan yŭn ku raan nggen di Tapa Israel, Tapa adi rŭŭ di Jerusalem. 16 Kuu an taban gŭh sopŭrŭg pirak ngga mas adi kuu ko nguruk so ndi utung utung rais Babylon ngga pinganggen adi bara daya Israel ngga imam imam ngara mbŭh nggen yŭn Ramin TUHAN adi Tapa ngara di Jerusalem. 17 “Angān an pakai duit anŭ ngga nakit ka miris dari sapi, dari biri, anak biri, gandom, ngga wain ka jugan-i di mija-sambah Ramin TUHAN di Jerusalem. 18 Kuu bisa pakai tadŭh pirak ngga mas anŭ yŭn tadŭ mun kayuh adi kuu ngga daya daya mu raan, nanyam pinyiraan Tapa mu. 19 Kuu an nyerah ka Tapa di Jerusalem sopŭrŭg pingakas adi muko dog nggen di kuu yŭn dog pakai darŭm Ramin TUHAN. 20 Ka tadŭ tadŭ kayuh bŭkŭn adi kuu biguna yŭn Ramin TUHAN, kuu siŭn mite so pinurung pinyirikŭn rata pritah. 21 “Aku pesan sopŭrŭg pinurung pinyirikŭn rata darŭm utung rais Euphrates Barat bada nggen di Ezra, adi imam adi sukup pandai di Ukum-adat Tapa adi pinguasa di Shorga, sopŭrŭg kayuh adi-i mite so angān, 22 ngga prungun ndŭg kiang: 3, 400 kilogram pirak, 10, 000 kilogram gandom, 2, 000 lita wain, 2, 000 lita inyo kanā, ka sikiang kiang garo adi dog biguna. 23 Angān dŭh siŭn dŭh an nakit darŭm angān nggen kayuh adi Tapa adi pinguasa di Shorga mite yŭn Ramin-I, isa Ayŭh dŭh baji di aku puan kah di ngara adi mritah ripas aku. 24 Angān dŭh siŭn nguruk suke so bara imam, bara daya Levi, bara pimain musik, bara adi tukang jaga, bara tukang, puan kah so tadŭ tadŭ daya adi agi gagit-i ngga Ramin TUHAN. 25 “Kuu, Ezra, ngga pinyibijak adi Tapa mu mbŭh nggen di kuu, an tijuan daya bada jadi pingubak ka akim da nguasa sopŭrŭg daya adi di Euphrates Barat adi udip tunda Ukum-adat Tapa mu. Kuu dŭh siŭn dŭh ngajar Ukum-adat anŭ di tadŭ tadŭ ngara adi gibayuh puan-i. 26 Kambŭi agi daya nyibireu ukum ukum-adat Tapa mu puan kah ukum ukum-adat empaya, daya anŭ an rikas dog ukum: bait-i dog nggen ukum kabŭs, puan kah dog taran ka rais tami, puan kah buat rata-i dog sirapas, puan kah dog jer.” 27 Ezra nang, “Puji ka TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ta! Ayŭh mbŭh kies atin raja-empaya bada stabi ka tambit bat di Ramin TUHAN di Jerusalem. 28 Ngga pinyirasi-mandis Tapa, aku mbŭh dapŭd pinyirindu so raja-empaya, so bara adi tukang pitayan yŭn-i, ka so sopŭrŭg pinurung-i adi bikuasa; TUHAN adi Tapa ku mbŭh nggen di aku atin pagan, ka aku mbŭh tungang bada bagŭ pingubak manak Israel mari samah ngga aku.”

Ezra 8

1 Ati inŭh susud dŭn bara pingubak manak adi dog taran ka Babylonia ka adi mari ngga Ezra ka Jerusalem di jaman Artaxerxes jadi raja-empaya: 2-14 Gershom, so manak PhinehasDaniel, so manak Ithamar, Hattush anak Shecaniah, so manak David, Zechariah, so manak Parosh, ngga 150 naan dari so manak-i (agi rekod pasar dŭn tayung-babuk ngara), Eliehoenai anak Zerahiah, so manak Pahath Moab, ngga 200 naan dari Shecaniah anak Jahaziel, so manak Zattu, ngga 300 naan dari, Ebed anak Jonathan, so manak Adin, ngga 50 naan dari, Jeshaiah anak Athaliah, so manak Elam, ngga 70 naan dari, Zebadiah anak Michael, so manak Shephatiah, ngga 80 naan dari, Obadiah anak Jehiel, so manak Joab, ngga 218 naan dari, Shelomith anak Josiphiah, so manak Bani, ngga 160 naan dari, Zechariah anak Bebai, so manak Bebai, ngga 28 naan dari, Johanan anak Hakkatan, so manak Azgad, ngga 110 naan dari, Eliphelet, Jeuel, ngga Shemaiah, so manak Adonikam, ngga 60 naan dari (ngara mari di tipuh ripas anŭ) Uthai ngga Zaccur, so manak Bigvai, ngga 70 naan dari 15 Aku nguruk sopŭrŭg ngara di pang sungi adi aman ka kupo Ahava, ka kieh bibari diginŭ taruh andu. Aku dapŭd di dupan tibaran anŭ kada imam, pak mating daya Levi. 16 Aku bagan prii naan pinguru: Eliezer, Ariel, Shemaiah, Elnathan, Jarib, Elnathan, Nathan, Zechariah, ka Meshullam, samŭn duwŭh naan gurū, Joiarib ngga Elnathan. 17 Aku bada ngara di ka yŭn Iddo, adi pingubak kaum di Casiphia, bada mite so ayŭh ngga bara dingan-i, anŭ inŭh bara daya-gaji Ramin TUHAN, bada nggen di kieh daya da nyiraja di Ramin TUHAN. 18 Ngga pinyirasi-mandis Tapa, ngara pait ka kieh Sherebiah daya adi pandai, adi daya Levi so manak Mahli, ngga simŭng mai anak dari-i ngga jurud dari-i mandŭg samah ayŭh. 19 Ngara gŭh pait Hashabiah ngga Jeshaiah so manak Merari, ngga duwŭh puru naan madis ngara. 20 Ngga nambah anŭ agi dinge 220 naan daya-gaji Ramin TUHAN adi tayung-babuk ngara Raja David ko tijuan bada turung daya Levi. Dŭn ngara agi dog nuris. 21 Di pang sungi Ahava aku nggen ukum bada sopŭrŭg kieh bipusa ka pirapat adŭp ami di sirung jawin Tapa ami ka mite Ayŭh nguru kieh di pimanu ami ka grindung kieh ngga anak anak ami samŭn buat-rata ami. 22 Aku mangŭh re mite so raja-empaya bara soldadu pinunggang kuda bada kingat jaga kieh so serang pinganyu di pimanu ami, sabab aku muko kidaan di ayŭh nang Tapa ami nyiberkat daya adi sabah di Ayŭh, pak ngukum daya adi dŭh tŭtŭd di Ayŭh. 23 Jadi kieh bipusa ka bidua mite Tapa grindung kieh, ka Ayŭh nam dua ami. 24 So dupan bara imam adi bikuasa dŭ aku mien Sherebiah, Hashabiah, ka simŭng naan adi bŭkŭn. 25 Komŭnŭ aku nimbang dudu pirak anŭ, mas anŭ, ka dudu pingakas adi raja-empaya, bara tukang pitayan yŭn-i ngga bara pinurung-i, ngga bara daya Israel mbŭh nggen yŭn dog pakai di Ramin TUHAN, ka aku nggen-i di bara imam. 26-27 Ati inŭh dudu kayuh anŭ adi aku nggen di ngara: pirak -- 22 tan100 pingakas pirak -- 70 kilogrammas -- 3, 400 kilogram20 makuk mas -- 8. 4 kilogram2 makuk timaga adi brega, brinyam rega-i ngga makuk mas 28 Aku nang di ngara, “Angān inŭh kudus yŭn TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ta, ka simŭnŭ inŭh sopŭrŭg pingakas pirak ngga mas adi dog taban ka yŭn-I ndu pinganggen so pinyiraan atin adŭp. 29 Nakit jaga-i ndŭg ka angān mbŭh ndŭg Ramin TUHAN. Diginŭ darŭm birit bara imam, nimbang-i ka nggen-i di bara pinguru imam ka pinguru daya Levi, ka di bara pinguru daya Israel di Jerusalem.” 30 Jadi bara imam ngga bara daya Levi nguasa pirak, mas, ngga dudu pingakas anŭ, re ngara taban ka Ramin TUHAN di Jerusalem. 31 Ngga andu adi simŭng duwŭh darŭm sibungas buran kieh matak so sungi Ahava di ka Jerusalem. Tapa ami agi ngga kieh ka grindung kieh so serang pinganyu ka so dog tuman di pimanu ami. 32 Kan kieh mbŭh ndŭg Jerusalem, kieh rŭŭ sitian taruh andu. 33 Komŭnŭ di andu adi pat kieh di ka Ramin TUHAN, nimbang pirak, mas, ka pingakas anŭ, ka nyerah-i ka Meremoth adi Imam, anak Uriah. Adi agi diginŭ ngga ayŭh inŭh Eleazar anak Phinehas ka duwŭh naan daya Levi, Jozabad anak Jeshua ka Noadiah anak Binnui. 34 Sopŭrŭg kayuh anŭ dog mirang ka dog nimbang, ka nganŭ gŭh mbŭh nakit dog rekod. 35 Sopŭrŭg ngara adi mbŭh mari ripas ko dog taran taban pinganggen yŭn dog badang ndu sadis ka Tapa Israel. Ngara jugan 12 dari sapi yŭn sopŭrŭg Israel, 96 dari biri, ka 77 anak biri; ngara jugan gŭh 12 kambing ngga pibisig adŭp ngara so dosa. Sopŭrŭg dāng anŭ dog badang ndu sadis ka TUHAN. 36 Ngara gŭh tambit surat adi raja-empaya mbŭh nggen di ngara ka nggen-i di gabenor gabenor ngga bara pinurung utung rais Euphrates Barat, adi rasu nggen pinyibatu ngara ka daya Israel ka yŭn bisambah di Ramin TUHAN.

Ezra 9

1 Ripas sopŭrŭg anŭ mbŭh dog ndai, kada so bara pinguru daya Israel mandŭg ka kidaan di aku nang bara daya, bara imam, ngga bara daya Levi dŭh pijo adŭp ngara so daya bangsa bŭkŭn adi udip maning ngara, anŭ inŭh daya Ammon, daya Moab, ngga daya Egypt puan kah daya Canaan, daya Hitti, daya Periz, daya Jebus, ka daya Amor. Ngara tunda pingandai sipŭ adi ngara anŭ ndai. 2 Bara dari daya Jahudi mbŭh sawŭn dayung daya bangsa bŭkŭn, ka daya adi Tapa dapu mbŭh kais. Bara pinguru ngga bara pinurung inŭh adi piguru pimudip adi dŭh tŭtŭd anŭ. 3 Kan aku dingah kayuh anŭ, aku nyiratak piraka ku darŭm susah, nyirugut ubok ngga gagap ku, ka guru ngga atin adi keya ka mbŭh asur. 4 Aku guru diginŭ susah ndŭg ka tika adi ngga jugan sadis singumi andu, ka bara daya piguru tikuruk maning aku -- sopŭrŭg ngara adi mbŭh taru sabab kayuh adi Tapa Israel mbŭh nang pasar dosa ngara, ngara adi mbŭh mari ripas ko dog taran. 5 Kan-i mbŭh tika adi ngga jugan sadis singumi andu, aku makat so yŭn aku guru darŭm susah, buang babŭ nēn piraka ku adi tiratak, aku sidikang ka simayang buang pakat tangan ku ka TUHAN adi Tapa ku. 6 Aku nang, “O Tapa, aku mbŭh raru mangŭh re pakat ubak ku nyigura Kaam. Dosa ami mbŭh bitugung, bigatung so ubak ami; sopŭrŭg-i mbŭh bitugung ndŭg rangit. 7 So jaman tayung-babuk ami ndŭg madin, kieh, adi daya Mai, mbŭh bana bidosa. Sabab dosa ami kieh, bara raja ami, ka bara imam ami mbŭh rabu ka darŭm tangan raja raja bangsa bŭkŭn, ka kieh mbŭh dog siŭ, dog mirupak, ka dog taban ngga bu jadi daya-takap. Kieh mbŭh dog pimangŭh, ka babŭ ndŭg madin. 8 Madin, gibayuh tui, O TUHAN adi Tapa ami, Kaam mbŭh raru mandis ngga kieh ka mbŭh pirupas kieh so dog piurun ka udip ngga siramat di tarun yŭn kudus ati. Kaam mbŭh pirupas kieh so pimudip urun ka mbŭh nggen di kieh pimudip bauh. 9 Kieh ko jadi urun, pak Kaam dŭh tingge kieh darŭm pimudip urun. Kaam bada raja-empaya Persia kana ngga kieh ka nyibandar kieh pijuu pimudip ami ka pari pijog Ramin Mai, adi mbŭh rubuh, ka dapŭd pinyigrindung digiti di Judah ngga di Jerusalem. 10 “Pak madin, O Tapa, ani re ami nang ripas sopŭrŭg kayuh anŭ adi mbŭh jadi? Kieh mbŭh pari nyibireu pesan 11 adi Kaam mbŭh nggen di kieh so urun Mai bara nabi. Ngara kidaan di kieh nang tarun tana adi kieh re ngisi inŭh dŭh bisig sabab daya adi rŭŭ dieh mbŭh kinais-i so bŭngŭn ndi ndŭg bŭngŭn andi ngga pimudip adi dŭh tatu buang sipŭ. 12 Ngara kidaan di kieh nang kieh dŭh siŭn banan sawan ngga ngara anŭ ka dŭh siŭn turung ngara mujur kambŭi kieh raan munos udip di tarun tana anŭ ka nggen-i di bara sesang ami bada adu adu dapu. 13 Sunggu ripas barang masam kayuh adi mbŭh nyatŭk kieh ngga ngukum kieh amai dosa ngga sarah ami, kieh puan Kaam, adi Tapa ami, mbŭh ngukum kieh kurang so adi patut kieh trima ka mbŭh nyibandar kieh babŭ udip. 14 Ka simuki meh kieh nyipunok dinge Pinyipesan Mai ka banan sawan ngga bangsa adi ginaka anŭ? Kambŭi simŭnŭ, Kaam tatu re raru baji ka pirabur kieh ndŭg ka ndi naan mating gŭh udip. 15 TUHAN adi Tapa Israel, Kaam inŭh batur, pak Kaam tandah kieh udip. Kieh ngaku sarah ami ka Kaam; kieh dŭh tibirang re mandŭg di situra jawin ngga Kaam.”

Ezra 10

1 Sitadŭn Ezra mutu ubak-i bidua di jawin Ramin TUHAN, sien ka ngaku sopŭrŭg dosa anŭ, ndi tibaran daya Israel -- dari, dayung, ngga anak-anya -- mandŭg ka tikuruk maning ayŭh, bandar bandar sien. 2 Ka Shecaniah anak Jehiel, so manak Elam, nang di Ezra, “Kieh mbŭh bidosa rawan Tapa amai kieh mbŭh sawŭn dayung bangsa bŭkŭn, pak sunggu mŭnŭ gibabŭ agi pingarap yŭn Israel. 3 Madin ata dŭh siŭn dŭh bipayu ngga Tapa an pibu bara dayung anŭ ngga bara anak ngara. Kieh re ndai kayuh adi kaam ka ngara adi bŭkŭn adi stabi di pesan Tapa mbŭh pitayan di kieh bada ndai. Kieh re tŭtŭd ngga Ukum-adat Tapa. 4 Kaam inŭh adi dapu tanggong ndai kayuh anŭ. Kieh tunda kaam; ndai ka ngamas meh anŭ adi patut kaam ndai.” 5 Jadi ngga-i piguru, Ezra bada bara pinguru imam, pinguru bara daya Levi, ka bara daya bŭkŭn, bipayu an ndai kayuh adi Shecaniah muko nang tejah. 6 Komŭnŭ ayŭh di so jawin Ramin TUHAN mŭrŭt ka birit Jehohanan anak Eliashib, ka nyirŭmŭn diginŭ susah pasar pimudip bara adi ko dog taran adi dŭh tŭtŭd anŭ. Ayŭh dŭh man nok. 7 Pinganang mbŭh dog pait di ndi tarun tana Jerusalem ngga Judah nang sopŭrŭg ngara adi mbŭh mari ripas ko dog taran an ngudung di Jerusalem 8 so ka pesan bara pinguru rayat. Kambŭi agi daya dŭh tungang mandŭg darŭm tipuh taruh andu, sopŭrŭg buat rata-i re dog sirapas, ka ayŭh re dŭh tia dog kadŭn ndi naan so daya kaum Israel. 9 Darŭm tipuh taruh andu anŭ, dog ngga andu adi duwŭh puru darŭm buran prii, sopŭrŭg dari adi rŭŭ darŭm abong tarun tana Judah ngga Benjamin mandŭg ka Jerusalem ka tikuruk di pakan Ramin TUHAN. Andu bangat ujen, ka sopŭrŭg mbŭh nitet amai madŭd buang sitagar udung adi dŭh siŭn dŭh anŭ. 10 Ezra adi imam mijog ka minyu di ngara. Ayŭh nang, “Angān mbŭh bidosa ka mbŭh nambah sarah Israel darŭm angān sawŭn dayung bangsa bŭkŭn. 11 Sabab anŭ, ngaku dosa ngan ka TUHAN, adi Tapa tayung-babuk ngan, ka ndai kayuh adi pimunos asŭng-I. Pijo adŭp ngan so daya bangsa bŭkŭn adi rŭŭ di tarun tana ta ka bada bu sawŭn ngan adi dayung bangsa bŭkŭn.” 12 Bara daya bagŭ nam ngga sirŭŭn bana, “Kieh re ndai ani ani adi Kaam bada.” 13 Pak ngara nang dinge, “Bara daya digiti mbŭh raru bagŭ ka ujen gŭh mbŭh raru bangat. Kieh dŭh tan mijog mun ati di sapa. Ati dŭh-i kayuh adi bisa dog ngatur ndi bait duwŭh andu, sabab kieh adi ndai dosa ati mbŭh raru bagŭ. 14 Bada bara pinurung rŭŭ di Jerusalem ka ngatur har ati. Komŭnŭ bada ngara adi sawŭn dayung bangsa bŭkŭn mandŭg di jam adi dog miratak, samŭn bara pinguru ngga akim kupo ngara. Simŭnŭ baji Tapa di har anŭ bisa dog kadi so ata.” 15 Mating daya nyakar atur anŭ, adŭ-i Jonathan anak Asahel ngga Jahzeiah anak Tikvah, adi dog batu Meshullam ngga Shabbethai, adi daya Levi. 16 Bara adi mari ripas ko dog taran trima atur anŭ, jadi Ezra adi imam tijuan kudu kudu naan daya so dupan bara pingubak manak ka rekod dŭn ngara. Di andu adi sibungas darŭm buran adi simŭng ngara piguru pirasa har anŭ, 17 ka darŭm tipuh taruh buran ngara pirasa har pasar sopŭrŭg dari adi biyŭn sawŭn so bangsa bŭkŭn. 18 Ati inŭh susud dŭn bara dari adi biyŭn sawŭn so bangsa bŭkŭn: Bara imam, dŭn ngara dog nyusud nanyam ka manak: Manak Joshua ngga bara jurud dari-i, bara anak Jehozadak: Maaseiah, Eliezer, Jarib, ngga Gedaliah. 19 Ngara bijanji an taran sawŭn ngara, ka ngara jugan dari biri ndu sadis ngga taran dosa ngara. 20 Manak Immer: Hanani ngga Zebadiah 21 Manak Harim: Maaseiah, Elijah, Shemaiah, Jehiel, ngga Uzziah 22 Manak Pashhur: Elioenai, Maaseiah, Ishmael, Nethanel, Jozabad, ngga Elasah 23 Daya daya Levi: Jozabad, Shimei, Kelaiah (dog kadŭn Kelita gŭh), Pethahiah, Judah, ngga Eliezer 24 So dupan bara pimain musik: Eliashib Bara adi tukang jaga Ramin TUHAN: Shallum, Telem, ngga Uri. 25 Adi bŭkŭn: Manak Parosh: Ramiah, Izziah, Malchijah, Mijamin, Eleazar, Malchijah, ngga Benaiah. 26 Manak Elam: Mattaniah, Zechariah, Jehiel, Abdi, Jeremoth, ngga Elijah. 27 Manak Zattu: Elioenai, Eliashib, Mattaniah, Jeremoth, Zabad, ngga Aziza. 28 Manak Bebai: Jehohanan, Hananiah, Zabbai, ngga Athlai 29 Manak Bani: Meshullam, Malluch, Adaiah, Jashub, Sheal, ngga Jeremoth. 30 Manak Pahath Moab: Adna, Chelal, Benaiah, Maaseiah, Mattaniah, Bezalel, Binnui, ngga Manasseh. 31-32 Manak Harim: Eliezer, Isshijah, Malchijah, Shemaiah, Shimeon, Benjamin, Malluch, ngga Shemariah. 33 Manak Hashum: Mattenai, Mattattah, Zabad, Eliphelet, Jeremai, Manasseh, ngga Shimei. 34-37 Manak Bani: Maadai, Amram, Uel, Benaiah, Bedeiah, Cheluhi, Vaniah, Meremoth, Eliashib, Mattaniah, Mattenai, ngga Jaasu. 38-42 Manak Binnui: Shimei, Shelemiah, Nathan, Adaiah, Machnadebai, Shashai, Sharai, Azarel, Shelemiah, Shemariah, Shallum, Amariah, ngga Joseph. 43 Manak Nebo: Jeiel, Mattithiah, Zabad, Zebina, Jaddai, Joel, ngga Benaiah 44 Sopŭrŭg ngara anŭ sawŭn dayung bangsa bŭkŭn. Ngara birakang ngga sawŭn ngara ka bada ngara bu samŭn anak anak ngara.

Nehemiah 1

1 Ati inŭh dundan pasar kayuh adi Nehemiah anak Hacaliah mbŭh ndai. Darŭm buran Kislev di sawa adi duwŭh puru di jaman Artaxerxes jadi raja-empaya Persia, aku, Nehemiah, mbŭh di Susa, sindŭ kupo empaya. 2 Hanani, ndi naan so jurud dari ku, mandŭg so Judah ngga tibaran adi bŭkŭn, ka aku siken ngara pasar Jerusalem ka pasar bara dingan ami adi samah daya Jahudi adi mbŭh mari ripas ko dog taran ka Babylonia. 3 Ngara kidaan di aku nang ngara adi gibabŭ udip ka adi mbŭh mari ka rais adŭp mbŭh udip jera ka daya bangsa bŭkŭn adi rŭŭ dŭh jo so ngara arap ngga ngara. Ngara gŭh kidaan di aku nang sindung sindung Jerusalem babŭ rusak ka tiban tiban-bās gibayuh pari dog ndai so andu-i dog sigot. 4 Kan aku dingah sopŭrŭg anŭ, aku guru ka sien. Barang andu aku sien ka dŭh raan man. Aku bidua ka Tapa, 5 “TUHAN Tapa adi pinguasa di Shorga! Kaam inŭh bās, ka kieh taru di Kaam. Ngga tŭtŭd Kaam ingat simanya Mai ngga ngara adi rindu di Kaam ka adi ndai kayuh adi Kaam pesan. 6 Tingga aku, TUHAN, ka dingah dua ku, darŭm aku bidua sandu ngga singarŭm yŭn bara urun Mai, daya Israel. Aku ngaku kieh, adi daya Israel, mbŭh bidosa. Tayung-babuk ku ngga adŭp ku mbŭh bidosa. 7 Kieh mbŭh raru ginaka ngga Kaam ka dŭh ndai kayuh adi Kaam pesan. Kieh mbŭh dŭh sita ukum ukum-adat adi Kaam mbŭh nggen di kieh so Moses, adi urun Mai. 8 Ingat meh madin kayuh adi Kaam mbŭh kidaan di Moses: ‘Kambŭi angān adi daya Israel dŭh tŭtŭd di Aku, Aku re bada angān papar sasah di dupan daya bangsa bŭkŭn. 9 Pak kambŭi angān marik pimudip ngan pari ka Aku ka ndai kayuh adi Aku mbŭh pesan di angān, Aku re taban angān pari ka tarun yŭn adi Aku mbŭh mien yŭn Aku dog nyambah, sunggu-i angān mbŭh dog bada papar sasah ndŭg bŭngŭn ong.’ 10 “TUHAN, ngara ati inŭh urun Mai, daya adŭp Mai. Kaam mbŭh nyiramat ngara ngga kuasa bās Mai ka ngga pinyibake. 11 Dingah meh dua ku, ka dua urun urun Mai adi bŭkŭn adi raan stabi di Kaam. Bada aku mujur andu ati ka bada raja-empaya masi di aku.” Dawŭ-i aku muko jadi tukang pingidang wain raja-empaya.

Nehemiah 2

1 Ndi andu, pat buran ripas anŭ, kan Artaxerxes adi raja-empaya aŭn man, aku taban wain ka yŭn-i. Ayŭh bŭn kiris raŭn ku susah, 2 jadi ayŭh siken, “Mani kuu mun adi raru susah? Dŭh kuu sungoh; tatu agi kayuh nyusah kuu.” Aku gŭgŭh 3 ka nam, “Tabi Tuan Raja! Simuki aku re dŭh susah kan kupo di yŭn tayung-babuk ku dog kubur mbŭh jadi tibawang ka tiban tiban-i mbŭh rusak bada apui?” 4 Raja siken, “Kambŭi sakanŭ, ani meh raan mu?” Aku bidua ka Tapa adi pinguasa di Shorga, 5 ka komŭnŭ aku nang di raja, “Kambŭi Tuan Raja dŭh baji di aku ka raan nggen pimite ku, bada aku di ka tarun tana Judah, kupo di yŭn tayung-babuk ku dog kubur, isa aku dapŭd pari pijog kupo anŭ.” 6 Ka raja, ngga rani adi guru ngapid ayŭh, nyibandar pimite ku. Ayŭh siken tian-ki aku re diginŭ, ka sinde aku pari; aku kidaan di ayŭh. 7 Komŭnŭ aku mite ayŭh ndai surat isa aku taban ka gabenor gabenor di utung rais Euphrates Barat, kidaan di ngara bada nyibandar aku panu di ka Judah. 8 Aku mite gŭh surat an ku taban ka Asaph adi tukang jaga tuān raja, kidaan di ayŭh bada nggen di aku betang betang kayuh ngga ndai tiban tiban-bās kuta adi ngibān Ramin TUHAN, ngga ndai sindung kupo, ka ngga ndai ramin adi re aku yŭn rŭŭ. Raja nggen di aku sopŭrŭg adi aku mite, sabab Tapa agi ngga aku. 9 Raja bada kada pingubak soldadu ngga ndi tibaran soldadu pinunggang kuda matak ayō aku, ka aku meh matak ka Euphrates Barat. Diginŭ aku nggen surat raja di bara gabenor. 10 Pak Sanballat, so kupo Beth Horon, ngga Tobiah, ndi naan pinurung di utung rais Ammon, dingah daya agi mandŭg an nyiraja yŭn kana daya Israel, mbŭh raru bangok. 11 Aku di ka Jerusalem, ka sitian taruh andu 12 aku dŭh kidaan di tadŭ tadŭ daya kayuh adi Tapa mbŭh bada aku ndai yŭn Jerusalem. Komŭnŭ ngga sitŭrŭp ngarŭm aku makat ka ruah ka sapa, taban kada dingan ku. Kaŭs dāng adi kieh taban inŭh kaldi adi aku nunggang. 13 Babŭ karŭm kan aku ruah so kupo tambus Tiban Rubān tura ka barat ka radus murah Sumbur Naga nuju Tiban Sapok. Darŭm aku panu, aku pirasa sindung sindung kupo adi rusak ka tiban tiban adi rusak bada apui. 14 Komŭnŭ di parad timor kupo anŭ aku panu ka Tiban Sumbur ngga Pagong Raja tura ka utara. Diginŭ mating aran re kaldi ku kadŭg amai sapok mbŭh raru bagŭ, 15 jadi aku mūn ka rubān Kidron ka pijuu panu, tingga sindung sindung kupo. Komŭnŭ aku pari kadŭg aran adi so aku mandŭg tejah ka pari ka darŭm kupo so Tiban Rubān. 16 Bara pinurung diginŭ dŭh puan kamaki aku di bait ani mbŭh aku ndai. Gibayuh gŭh aku nang ani ani di bara dingan ku adi samah daya Jahudi -- bara imam, bara pinguru, bara pinurung, ka tadŭ tadŭ daya adi re sua ndai kraja pari pijog Jerusalem. 17 Pak ko anŭ aku kidaan di ngara, “Tingga munki masam susah ata sabab Jerusalem mbŭh jadi tibawang ka tiban tiban-i mbŭh abo rusak! Ja ata pari pijog sindung kupo isa ata dŭh tia dog pimangŭh.” 18 Ka aku kidaan di ngara munki Tapa agi ngga aku ka turung aku, samŭn kayuh adi raja mbŭh nang di aku. Ngara nam, “Ja pari pijog-i!” Ka ngara mbŭh sidia re piguru kraja. 19 Kan Sanballat, Tobiah, ngga ndi naan daya Arab dŭn Geshem dingah kayuh adi re ami ndai, ngara tawŭh kieh ka nang, “Ani anŭ ndai ngan? Angān re rawan pritah raja-empaya kah?” 20 Aku nam, “Tapa adi pinguasa di Shorga re bada kieh mujur. Kieh ati urun-I, ka kieh re piguru pijog. Pak angān dŭh biyŭn hak bait rata di Jerusalem, ka angān dŭh biyŭn utung di dundan asar-i.”

Nehemiah 3

1 Simuti inŭh sindung kupo pari dog pijog. Imam Bās Eliashib ngga bara dingan-i adi samah imam pari pijog Tiban Biri, nyikudus-i, ka na sindung sindung tiban dieh. Ngara nyikudus sindung Jerusalem jeh ndŭg Tawā Siratus ngga Tawā Hananel. 2 Bara daya Jericho pijog tung ngara tŭtŭb tubu sindung anŭ. Zaccur anak Imri pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ. 3 Manak Hassenaah pijog Tiban Iken. Ngara na parang tiban ka sindung sindung tiban dieh, ka na abŭt parang sikutang ngga ngabŭt tiban anŭ. 4 Meremoth, adi anak Uriah, ka sukuh Hakkoz, pijog jangi tŭtŭb tubu sindung anŭ. Meshullam, adi anak Berechiah ka sukuh Meshezabel, pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ. Zadok anak Baana pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ. 5 Bara daya Tekoa pijog tung ngara tŭtŭb tubu sindung anŭ, pak bara pinguru kupo anŭ abah ndai kraja-bakar adi dog nggen di ngara so bada bara adi ngatur kraja. 6 Joiada anak Paseah ngga Meshullam anak Besodeiah pari pijog Tiban Jeshanah. Ngara na parang ka sindung sindung tiban dieh, ka na abŭt parang sikutang ngga ngabŭt tiban anŭ. 7 Melatiah so Gibeon, Jadon so Meronoth, ka bara daya so Gibeon ngga Mizpah pijog tung ngara tŭtŭb tubu sindung anŭ, jeh ndŭg ramin gabenor Euphrates Barat. 8 Uzziel anak Harhaiah, adi tukang mas, pijog jangi tŭtŭb tubu sindung anŭ. Hananiah, adi tukang ndai wangi, pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ, jeh ndŭg Sindung Bayah. 9 Rephaiah anak Hur, adi pimritah sitangah pire tarun tana Jerusalem pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ. 10 Jedaiah anak Harumaph pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ, adi sindŭk ramin adŭp-i. Hattush anak Hashabneiah pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ. 11 Malchijah anak Harim ngga Hasshub anak Pahath Moab pijog tung ngara tŭtŭb tubu sindung anŭ samŭn Tawā Apui. 12 Shallum anak Hallohesh, adi pimritah sitangah pire tarun tana Jerusalem, pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ (Bara anak dayung-i turung di kraja anŭ.) 13 Hanun ngga bara daya adi rŭŭ di kupo Zanoah pari pijog Tiban Rubān. Ngara na sindung sindung tiban dieh, ka na abŭt parang sikutang ngga ngabŭt tiban anŭ, ka nyurat 440 mita sindung anŭ, jeh ndŭg Tiban Sapok. 14 Malchijah anak Rechab, pimritah di tarun tana Beth Haccherem, pari pijog Tiban Sapok. Ayŭh na sindung sindung tiban dieh, ka na abŭt parang sikutang ngga ngabŭt tiban anŭ. 15 Shallum anak Colhozeh, pimritah di tarun tana Mizpah, pari pijog Tiban Sumbur. Ayŭh pibari tiban-bās anŭ, na sindung sindung tiban dieh, ka na abŭt parang sikutang ngga ngabŭt tiban anŭ. Di pagong Shelah ayŭh pijog sindung sindŭk teya raja, jeh ndŭg tungoh adi mūn so Kupo David. 16 Nehemiah anak Azbuk, pimritah sitangah pire tarun tana Bethzur, pijog jangi tŭtŭb tubu sindung anŭ, jeh ndŭg kubur David, pagong, ka ramin ramin soldadu. 17 Bara daya Levi ati pari pijog tung ngara tŭtŭb tŭtŭb tubu sindung: Rehum anak Bani pijog jangi tŭtŭb tubu sindung anŭ; Hashabiah, adi pimritah sitangah pire tarun tana Keilah, pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ. 18 Bavvai anak Henadad, pimritah di sitangah pire tarun tana Keilah adi bŭkŭn, pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ. 19 Ezer anak Jeshua, pimritah Mizpah, pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ adi di jawin tarun yŭn nyikŭn sinyata, jeh ndŭg tarun yŭn sindung anŭ biruit. 20 Baruch anak Zabbai pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ, jeh ndŭg tiban ramin Imam Bās Eliashib; 21 Meremoth anak Uriah ka sukuh Hakkoz, pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ, jeh ndŭg tŭbŭn ramin Eliashib. 22 Bara imam ati pari pijog tung ngara tŭtŭb tŭtŭb tubu sindung: Imam imam so tarun tarun maning Jerusalem pijog tung ngara tŭtŭb tubu anŭ; 23 Benjamin ngga Hasshub pijog tung ngara tŭtŭb tubu anŭ, adi di jawin ramin adŭp ngara; Azariah anak Maaseiah ka sukuh Ananiah, pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ adi di jawin ramin adŭp-i; 24 Binnui anak Henadad pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ, so ramin Azariah ndŭg sikuh sindung; 25-26 Palal anak Uzai pijog jangi tŭtŭb tubu sindung anŭ, piguru so sikuh sindung ngga tawā istana tura ka sambu sindŭk badag daya tukang jaga; Pedaiah anak Parosh pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ, ndŭg tarun yŭn tura ka timor sindŭk Tiban Piin ngga tawā adi ngibān Ramin TUHAN. (Anŭ sindŭk parad kupo dŭn Ophel, adi yŭn bara daya-gaji Ramin TUHAN rŭŭ.) 27 Bara daya so Tekoa pijog tung ngara tŭtŭb tubu sindung anŭ, tung ngara adi numbor duwŭh, so tarun yŭn adi bistatang ngga tawā baga adi ngibān Ramin TUHAN jeh ndŭg sindung adi sindŭk Ophel. 28 Ndi tibaran imam pijog tung ngara tŭtŭb tubu anŭ, nuju utara so Tiban Kuda; barang naan ngara pijog jangi utung di jawin ramin adŭp-i. 29 Zadok anak Immer pijog jangi tŭtŭb tubu sindung anŭ, adi di jawin ramin adŭp-i. Shemaiah anak Shecaniah, adi tukang jaga Tiban Timor, pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ. 30 Hananiah anak Shelemiah ka Hanun, adi anak Zalaph adi numbor nŭm, pijog tung ngara tŭtŭb tubu anŭ, tung ngara adi numbor duwŭh. Meshullam anak Berechiah pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ, adi di jawin ramin adŭp-i. 31 Malchijah, adi tukang mas, pijog jangi tŭtŭb tubu anŭ, jeh ndŭg ramin daya-gaji Ramin TUHAN ngga bara daya dagang, adi di bŭngŭn Tiban Miphkad, sindŭk birit di tibung sikuh sindung parad ka utara-timor. 32 Bara tukang mas ngga daya dagang pijog tung ngara tubu tŭtŭb anŭ, so birit adi di sikuh sindung jeh ndŭg Tiban Biri.

Nehemiah 4

1 Kan Sanballat dingah kieh daya Jahudi pari pijog sindung kupo, ayŭh baji ka piguru ngamun kieh. 2 Di jawin bara adi ayō ayŭh ngga bara soldadu daya Samaria ayŭh nang, “Ani anŭ adi bara daya Jahudi adi budo anŭ ndai? Ngara an pari pijog kupo anŭ kah? Ngara pikir ngara tungang ngamas kraja ngara darŭm ndi andu amai mbŭh jugan sadis kah? Dapŭd kah ngara pakai tugung batuh adi mbŭh sau anŭ ngga piramin?” 3 Tobiah mijog sindŭk ayŭh diginŭ, ka ayŭh sua minyu, “Sindung adi munki dapŭd ngara pijog? Dog nyingŭg kasong tarun, rubuh gŭh!” 4 Aku bidua, “Dingah ngara ngamun kieh, O Tapa! Isa kayuh adi ngara nang nyatŭk adŭp ngara. Isa sopŭrŭg kayuh adi ngara biyŭn dog sirapas so ngara, ka isa ngara dog taban ka rais tami jadi daya-takap. 5 Dŭhnyah apun arap adi ngara ndai ka dŭhnyah apun dosa ngara, amai ngara mbŭh pimangŭh kieh adi ndai kraja ati.” 6 Jadi kieh pijuu ndai kraja ami, ka dŭh tui sindung anŭ mbŭh sitangah re kamas, sabab bara ndai kraja ngga atin graŭh. 7 Sanballat, Tobiah, ngga bara daya Arab, Ammon, ka Ashdod dingah kieh mbŭh re rikas ngamas pari pijog sindung Jerusalem ka rubang rubang di sindung mbŭh abo dog nabat; ka ngara mbŭh raru baji. 8 Jadi sopŭrŭg ngara bipekat an nyerang Jerusalem ka ndai pito, 9 pak kieh bidua ka Tapa ami ka bada daya ami bijaga sandu ngga singarŭm. 10 Bara daya Judah nang ndi ragu: “Kieh bitambah ramah kabis pinyirabis; Mbŭh raru bagŭ sapok an dog taran. Simuki kieh re pijog sindung andu ati?” 11 Pinganyu ami pikir kieh dŭh kiris ngara bait dŭh puan ani ani ndŭg ka ngara mbŭh nyerang kieh, siŭ kieh ka katang kraja ami. 12 Pak daya daya Jahudi adi rŭŭ di dupan pinganyu ami ari bakan kieh pasar pusar adi bara pinganyu ami mbŭh ndai ngga rawan kieh. 13 Jadi aku bada rayat ku sidia adŭp ngara ngga pedang, jarok, ka bawŭh panah, ka ngatur ngara nanyam ka manak di punok sindung, di barang yŭn-i gibayuh kamas dog pijog. 14 Aku kiris rayat mbŭh susah, jadi aku nang di ngara ngga di bara pinguru ka pingubak ngara, “Dŭhnyah taru pinganyu ta. Ingat munki masam bās ka bikuasa inŭh TUHAN, ka birawan meh yŭn dingan ngan adi samah bangsa, yŭn anak ngan, sawŭn ngan, ka ramin arŭn ngan.” 15 Pinganyu ami dingah kieh mbŭh puan pasar pekat ngara, ka ngara mbŭh puan Tapa mbŭh ngarah pusar ngara. Komŭnŭ sopŭrŭg kieh pari ndai kraja ami, pari pijog sindung. 16 So nganŭ sitangah bara daya ku nyiraja, ka sitangah tukang bijaga, nēn piraka perang ka bisinyata jarok, pinangin, ka bawŭh panah. Ka bara pinguru ami nggen puno pinyibatu di ngara 17 adi pari pijog sindung kupo. Ngara adi tukang ngakut pakai ndi tangan ngga muat preka piramin, ka ndi tangan digŭng sinyata, 18 ka barang naan adi kraja bitakin pedang. Daya adi tukang mambak trompet ngga kidaan agi serang agi ngapid aku. 19 Aku kidaan di rayat ngga bara pinurung ka pinguru ngara, “Buka kraja ta ati paŭh bayah ka ambu, ka ata meh paŭh jo so dingan ta di sindung. 20 Kambŭi angān dingah trompet dog mambak, angān an tikuruk maning aku. Tapa ta re birawan yŭn ta.” 21 Jadi meh, barang andu so isan isan ndŭg ka bitang tatŭng singarŭm, sitangah so kieh nyiraja di sindung, darŭm sitangah adi bŭkŭn bijaga ngga jarok ngara. 22 Di tipuh anŭ aku kidaan di ngara adi nguasa kraja nang ngara ngga sopŭrŭg pinurung ngara an rŭŭ di Jerusalem singarŭm, isa kieh bisa jaga kupo singarŭm ka nyiraja sandu. 23 Aku dŭh nyambi piraka ku kan mbŭh singarŭm ani, simŭnŭ gŭh bara dingan ku ngga bara daya-gaji ku samŭn pingibān ku.

Nehemiah 5

1 Dŭh tui ripas anŭ bagŭ daya Jahudi, dari ngga dayung, piguru mingungut pasar dingan ngara adi samah daya Jahudi. 2 Kada nang, “Rawang ami baga, kieh biguna di gandom ngga kudip adŭp ami.” 3 Adi bŭkŭn nang, “Mating mun ami dŭh pirupas ŭmŭh ŭmŭh ami ngga teya anggor ngga ramin ami ramŭn an dapŭd gandom isa kieh dŭh sikirau.” 4 Agi gŭh adi bŭkŭn nang, “Kieh an nginjam duit ngga bayar suke ŭmŭh ngga teya anggor ami ka pritah. 5 Ata samah bangsa Jahudi. Dŭh kah brinyam anak ami ngga anak ngara? Pak kieh mbŭh bada anak ami jadi urun. Mbŭh agi anak anak dayung ami dog jua jadi urun. Kieh mbŭh dŭh bigaya sabab ŭmŭh ŭmŭh ami ngga teya anggor mai mbŭh dog tambit so kieh.” 6 Kan aku dingah har anŭ so ngara, aku mbŭh raru baji 7 ka ndai pikir an rikas ndai kayuh. Aku nyarah bara pinguru ngga bara pinurung rayat ka nang di ngara, “Angān kinanyuh dingan ngan adi samah daya Jahudi!” Aku bagan bara daya bagŭ bada mandŭg tikuruk yŭn ngatur har anŭ 8 ka nang, “Ngga situngang tungang ta, ata mbŭh miris pari bara madis ta adi samah daya Jahudi adi ko jua adŭp ngara di daya tami. Ka madin angān takan madis adŭp ngan jua adŭp ngara di angān, adi bangsa adŭp ngara!” Bara pinguru pirŭngŭt ka dŭh dapŭd nang ani ani. 9 Komŭnŭ aku nang, “Kayuh adi angān ndai inŭh sarah! Angān patut taru Tapa ka ndai kayuh adi batur. Simŭnŭ angān dŭh nggen di pinganyu ta, daya adi dŭh sabah di Tapa, aran ngga pimangŭh ata. 10 Aku mbŭh bada rayat nginjam duit ngga gandom so aku, ka simŭnŭ gŭh bara dingan ku ka ngara adi nyiraja yŭn ku. Madin isa-i ata samah kambŭt adŭ sopŭrŭg anŭ adi ata harap ata trima pari. 11 Kambŭt adŭ sopŭrŭg utang ngara -- duit, bait gandom, bait wain, bait inyo kanā. Ka rikas nggen pari teya teya ngara, teya anggor ngara, teya kanā ngara, ka ramin ramin ngara!” 12 Bara pinguru nam, “Kieh re ndai nanyam pinganang mai. Kieh re pari buat-rata ngara ka dŭh bada ngara bayar utang ngara.” Aku bagan bara imam ka bada bara pinguru anŭ bipayu di sirung jawin ngara an ingat janji adi ngara mbŭh ndai tejah. 13 Komŭnŭ aku tambit bŭŭng kupong so kupong ku ka nang buang aku ngambar-i, “Simuti inŭh Tapa ngga tadŭ tadŭ so angān adi dŭh ingat janji-i. Tapa re sirapas ramin ngan ka sopŭrŭg kayuh adi angān biyŭn, ka re bada angān dŭh biyŭn ani ani.” Barang naan daya adi agi diginŭ nang, “Amen!” ka muji TUHAN. Ka bara pinguru gŭh ndai nimun adi mbŭh ngara janji. 14 Darŭm tipuh simŭng duwŭh sawa anŭ aku jadi gabenor tana Judah, so sawa adi simŭng duwŭh Artaxerxes jadi raja-empaya ndŭg sawa adi 32 darŭm pinyipritah-i, bara madis ku ngga adŭp ku dŭh man pinguman adi dog nitah yŭn gabenor. 15 Sopŭrŭg gabenor adi diŭ so aku mbŭh jadi pinyirabis bat di rayat ka mbŭh mite 40 kiping duit pirak barang andu yŭn pinguman ngga wain. Bara pinurung ngara ani agi kinanyuh rayat. Pak aku dŭh an mun anŭ, sabab aku taru buang stabi di Tapa. 16 Aku mbŭh kubo na turang udas ku ngga pari pijog sindung kupo ka dŭh kira dapŭd buat-rata. Barang naan adi nyiraja yŭn ku sua di kraja pari pijog anŭ. 17 Aku ari bisamah man ngga 150 naan daya bangsa Jahudi ngga pinguru pinguru ngara, ka simŭnŭ gŭh sopŭrŭg daya bangsa bŭkŭn adi mandŭg ka yŭn ku so rais rais adi sindŭk. 18 Barang andu aku ngidang daya ngga ndi pŭrŭng sapi, nŭm pŭrŭng biri adi gamu, dudu siok, ka barang simŭng andu aku piruah tibŭn wain. Aku puan kayuh adi re nanuh rayat, jadi aku dŭh mite biranja man adi taŭn mbŭh dog nitah yŭn gabenor. 19 Aku bidua ka Kaam, O Tapa, nyiberkat aku amai pingandai kana adi mbŭh ku ndai yŭn bangsa ati.

Nehemiah 6

1 Sanballat, Tobiah, Geshem ngga bara pinganyu ami adi bŭkŭn dingah kieh mbŭh ngamas pijog sindung ka mating tia rubang dieh, sunggu kieh gibayuh na sindung sindung tiban di tiban-bās. 2 Jadi Sanballat ngga Geshem pait pinganang ka aku, suba mite aku bidapŭd ngga ngara di ndi kupo di Rabak Ono. Aku puan ngara suba an kinaman aku. 3 Aku pait pinyisung bada nang di ngara, “Aku aŭn ndai kraja adi dŭh siŭn dŭh dog ndai madin ka dŭh aku dapŭd mūn kamanŭ. Aku dŭh dapŭd tingge kraja ati ramŭn an dapŭd angān.” 4 Pikupat kari ngara pait pinganang anŭ anŭ, ka pikupat kari gŭh aku nam sakanŭ. 5 Komŭnŭ Sanballat pait ndi naan so bara daya gaji-i ngga pinganang adi numbor rimŭh, pak kari ati ngga surat adi tikuka. 6 Sakati surat anŭ: “Geshem kidaan di aku nang mbŭh agi dog dingah di dupan daya di rais rais adi maning ati nang kuu ngga bara daya Jahudi suba an rawan pritah ka anŭ inŭh sabab kuu pari pijog sindung kupo. Ayŭh gŭh nang kuu bipusar an bada adŭp mu jadi raja 7 ka nang kuu mbŭh ngatur bada kada nabi kidaan di daya bagŭ nang kuu inŭh raja Judah. Tuan Raja tatu re puan pasar kayuh anŭ, jadi aku pikir kana dŭ ata duwŭh bidapŭd ka kirakar pasar kayuh anŭ.” 8 Aku pait pinyinam ku ka ayŭh: “Sopŭrŭg anŭ adi kuu nang dŭh-i sawŭ. Anŭ dundan nimbur mu.” 9 Ngara suba pirawan kieh isa kraja ami matang. Aku bidua, “Tapa, bada aku bake!” 10 Darŭm tipuh anŭ aku di bidapŭd ngga Shemaiah, adi anak Delaiah ka sukuh Mehetabel, adi dŭh tungang tingge ramin-i. Ayŭh nang di aku, “Ata duwŭh dŭh siŭn dŭh bu di bisukan di Yŭn Kudus Ramin TUHAN ka ngabŭt sopŭrŭg tiban, sabab ngara re mandŭg di siŭ kuu. Tadŭ nga-i ngarŭm ati ngara re mandŭg di siŭ kuu.” 11 Aku nam, “Aku dŭh inŭh daya adi an bikaduh bu ka bisukan. Kuu pikir aku re tungang nyiramat adŭp ku bisukan di Ramin TUHAN? Abah aku.” 12 Kan aku nakit bipikir di kayuh anŭ, aku rada Tapa mating minyu ngga Shemaiah, pak Tobiah ngga Sanballat inŭh adi mbŭh nyuap ayŭh bada bakan aku sakanŭ. 13 Ngara ngupah ayŭh bada pirawan aku isa aku ndai dosa, amai darŭm ndai simŭnŭ ngara dapŭd pirusak dŭn ku ka pimangŭh aku. 14 Aku bidua, “Tapa, ingat kayuh adi Tobiah ngga Sanballat mbŭh ndai. Ngukum adŭ ngara. Ingat gŭh ndi naan dayung adi dŭn Noadiah ngga sopŭrŭg nabi adi bŭkŭn adi suba an pirawan aku.” 15 Ripas 52 andu sindung anŭ mbŭh kamas dog pijog di andu adi 25 darŭm buran Elul. 16 Kan pinganyu ami di rais rais maning kieh dingah, ngara rada adŭp ngara mbŭh mangŭh, amai barang naan daya puan nang kraja anŭ mbŭh kamas so ka pinurung adŭp Tapa. 17 Tian-ti bara pinguru daya Jahudi taŭn ari bipait surat ngga Tobiah. 18 Bagŭ daya Judah mŭrŭt parad-i sabab Shecaniah anak Arah adi damŭh-i inŭh daya Jahudi. Nambah ka anŭ, anak-i Jehohanan mbŭh sawŭn anak dayung Meshullam anak Berechiah. 19 Daya ari kidaan di aku sopŭrŭg pingandai kana Tobiah ka ari kidaan di ayŭh kayuh adi aku nang. Ka ayŭh dŭh ko ko pait surat ngga-i suba pirawan aku.

Nehemiah 7

1 Ka madin sindung kupo mbŭh kamas pari dog pijog, sindung sindung tiban-bās mbŭh dog na, ka bara tukang jaga ramin TUHAN, bara pinyanyi, ka bara daya Levi adi bŭkŭn mbŭh dog nggen kraja ngara. 2 Aku bada jurud ku Hanani mritah Jerusalem, ka Hananiah aku bada jadi pingibās soldadu kuta. Hananiah inŭh daya adi bisa dog sabah buang daya adi taru di Tapa. Mating daya bŭkŭn re mun ayŭh. 3 Aku kidaan di ngara bada dŭh kuka tiban tiban-bās Jerusalem isan isan kambŭi andu gibayuh sukup jawa. Ka aku bada ngara ngabŭt-i ngga parang sibayuh bara tukang jaga mari nyiraja singumi andu. Aku gŭh kidaan di ngara bada tijuan tukang jaga so dupan bara daya adi rŭŭ di Jerusalem ka kada so ngara anŭ patut dog nggen tarun yŭn bijaga; ka ngara adi bŭkŭn an panu bijaga maning ramin adŭp ngara. 4 Jerusalem inŭh kupo adi bayah, pak dŭh bagŭ daya rŭŭ dieh, ka gibayuh bagŭ ramin dog pijog dieh. 5 Tapa bada aku biyŭn atin raan nguruk bara daya ngga bara pinguru ka bara pinurung ngara ka pirasa rekod rawang ngara. Aku dapŭd rekod ngara adi diŭ pari so dog taran, ka ati inŭh kayuh adi dog nuris dieh: 6 Bagŭ daya adi dog taran bu tingge utung rais Babylon, mari ka Jerusalem ngga Judah, masin masin ka kupo adŭp-i. Rawang ngara ko rŭŭ di Babylonia, di yŭn ngara dog taran, so jaman Raja Nebuchadnezzar tambit ngara jadi daya-takap. 7 Pinguru ngara inŭh Zerubbabel, Joshua, Nehemiah, Azariah, Raamiah, Nahamani, Mordecai, Bilshan, Mispereth, Bigvai, Nehum, ngga Baanah. 8-25 Ati inŭh susud dŭn manak Israel, ngga kiang ngara so barang manak adi mari ripas ko dog taran: Parosh -- 2, 172Shephatiah -- 372Arah -- 652Pahath Moab (bara sesang Jeshua ngga Joab) -- 2, 818Elam -- 1, 254Zattu -- 845Zaccai -- 760Binnui -- 648Bebai -- 628Azgad -- 2, 322Adonikam -- 667Bigvai -- 2, 067Adin -- 655Ater (dog kadŭn gŭh Hezekiah) -- 98Hashum -- 328Bezai -- 324Hariph -- 112Gibeon -- 95 26-38 Bara daya adi tayung-babuk ngara ko rŭŭ di kupo kupo ati mari gŭh: Bethlehem ngga Netophah -- 188Anathoth -- 128Beth Azmaveth -- 42Kiriath Jearim, Chephirah, ngga Beeroth -- 743Ramah ngga Geba -- 621Michmash -- 122Bethel ngga Ai -- 123Nebo adi bŭkŭn -- 52Elam adi bŭkŭn -- 1, 254Harim -- 320Jericho -- 345Lod, Hadid, ngga Ono -- 721Senaah -- 3, 930 39-42 Ati inŭh susud dŭn bara manak imam adi mari ripas ko dog taran: Jedaiah (bara sesang Jeshua) -- 973Immer -- 1, 052Pashhur -- 1, 247Harim -- 1, 017 43-45 Bara manak daya Levi adi mari ripas ko dog taran: Jeshua ngga Kadmiel (bara sesang Hodaviah) -- 74Pimain musik Ramin TUHAN (bara sesang Asaph) -- 148Bara tukang jaga Ramin TUHAN (bara sesang Shallum, Ater, Talmon, Akkub, Hatita, ngga Shobai) -- 138 46-56 Bara manak daya-gaji Ramin TUHAN adi mari ripas ko dog taran: Ziha, Hasupha, Tabbaoth, Keros, Sia, Padon, Lebana, Hagaba, Shalmai, Hanan, Giddel, Gahar, Reaiah, Rezin, Nekoda, Gazzam, Uzza, Paseah, Besai, Meunim, Nephushesim, Bakbuk, Hakupha, Harhur, Bazlith, Mehida, Harsha, Barkos, Sisera, Temah, Neziah, ngga Hatipha. 57-59 Bara manak daya-gaji Solomon adi mari ripas ko dog taran: Sotai, Sophereth, Perida, Jaalah, Darkon, Giddel, Shephatiah, Hattil, Pochereth Hazzebaim, ngga Amon. 60 Prungun bara sesang daya-gaji Ramin TUHAN ngga bara daya-gaji Solomon adi mari ripas ko dog taran inŭh 392 naan. 61-62 Agi 642 naan so manak Delaiah, Tobiah, ka Nekoda adi mari so kupo Tel Melah, Tel Harsha, Cherub, Addon, ngga Immer; pak ngara dŭh tungang kidaan adŭp ngara sawŭ bara sesang Israel. 63-64 Bara manak imam ati dŭh tungang dapŭd rekod pasar tayung-babuk ngara: Habaiah, Hakkoz, ngga Barzillai. (Babuk bara imam so manak Barzillai sawŭn dayung so manak Barzillai so Gilead ka mbŭh ngakat dŭn manak damŭh-i.) Amai ngara dŭh tungang kidaan asi tayung-babuk ngara, ngara dŭh dog trima jadi imam. 65 Gabenor daya Jahudi kidaan di ngara nang ngara dŭh siŭn man pinguman adi dog jugan ka Tapa ndŭg ka mbŭh agi ndi naan imam adi dapŭd pakai Urim ngga Thummim. 66-69 Prungun bara daya adi mari ripas ko dog taran -- 42, 360Dari ngga dayung adi bara daya-gaji ngara -- 7, 337Dari ngga dayung adi bara pimain musik -- 245Kuda -- 736Kuda pinakan kaldi -- 245Onta -- 435Kaldi -- 6, 720 70-72 Bagŭ daya mbŭh nggen pinganggen ngga turung bayar biranja pari pijog Ramin TUHAN: - Gabenor - 8 kilogram mas - 50 makuk adat - 530 jipo-ambu imam - Pingubak manak - 168 kilogram mas - 1, 250 kilogram pirak - Bara daya bŭkŭn - 168 kilogram mas - 140 kilogram pirak - 67 jipo-ambu imam 73 Bara imam, bara daya Levi, bara tukang jaga Ramin TUHAN, bara pimain musik, daya daya saja, bara daya-gaji Ramin TUHAN -- sopŭrŭg daya Israel -- rŭŭ di anak anak kupo ngga di kupo kupo di Judah.

Nehemiah 8

1 Ngga buran adi ju daya Israel mbŭh tatap rŭŭ di kupo kupo adŭp ngara. Andu adi ndi darŭm buran anŭ ngara tikuruk di Jerusalem, di pakan adi sindŭk Tiban Piin. Ngara mite Ezra, adi imam ka adi sukup pandai di Ukum-adat adi TUHAN muko nggen di daya Israel so Moses, bada tambit surat Ukum-adat. 2 Jadi Ezra taban-i ka tarun yŭn bara daya mbŭh tikuruk -- bara dari, bara dayung ngga anak-anya adi mbŭh baga ka dapŭd mirati isi surat anŭ. 3 Diginŭ di pakan sindŭk tiban-bās ayŭh basa Ukum-adat anŭ di ngara so isan isan ndŭg kumbeng, adi ngara mbŭh nakit dingah. 4 Ezra mijog di ndi tarun yŭn adi dog ndai so kayuh yŭn daya mijog minyu. Bara daya ati mijog sindŭk ayŭh tura ka tauh-i: Mattithiah, Shema, Anaiah, Uriah, Hilkiah, ngga Maaseiah; ka ngara ati adi bŭkŭn mijog tura ka bait-i: Pedaiah, Mishael, Malchijah, Hashum, Hashbaddanah, Zechariah, ngga Meshullam. 5 Darŭm Ezra mijog diginŭ bigatung so bara daya, di yŭn sopŭrŭg daya tungang kiris ayŭh. Kan ayŭh kuka surat anŭ, sopŭrŭg ngara mijog. 6 Ezra nang, “Puji ka TUHAN, Tapa adi bās!” Sopŭrŭg daya pakat tangan ngara ka nam, “Amen! Amen!” Ngara sidikang ka bidua, mutu buang jawin ngara dog tana. 7 Komŭnŭ ngara makat ka mijog masin masin di yŭn adŭp-i, ka bara daya Levi ati kidaan rati Ukum-adat anŭ di ngara: Jeshua, Bani, Sherebiah, Jamin, Akkub, Shabbethai, Hodiah, Maaseiah, Kelita, Azariah, Jozabad, Hanan, ka Pelaiah. 8 Ngara mindai Ukum-adat Tapa ka kidaan rati-i isa bara daya dapŭd mirati. 9 Kan bara daya dingah Ukum-adat dog basa, ngara piguru sien. Jadi Nehemiah, adi gabenor, Ezra, adi imam ka adi sukup pandai di Ukum-adat, ka bara daya Levi adi kidaan rati Ukum-adat nang di sopŭrŭg daya, “Andu ati inŭh kudus di TUHAN adi Tapa ngan, ka angān dŭhsah susah bait sien. 10 Maad angān ka bigawai. Samah pinguman ngga wain ngan ngga ngara adi dŭh biyŭn sukup pinguman. Andu ati inŭh kudus di TUHAN ta, ka dŭhnyah susah. Pinyigaŭn adi TUHAN nggen di angān re bada angān bake.” 11 Bara daya Levi nyaduh bara daya ka kidaan di ngara bada dŭh susah di andu adi kudus anŭ. 12 Jadi sopŭrŭg daya maad ka arŭn adŭp ngara ka man nok darŭm pawŭn ka samah pinguman ngga dingan ngara, sabab ngara mirati kayuh adi mbŭh dog basa di sirung jawin ngara. 13 Andu anŭ ndi bara pingubak manak, samah ngga bara imam ngga bara daya Levi, di ka yŭn Ezra di birajar ajar Ukum-adat. 14 Ngara dapŭd Ukum-adat, adi TUHAN mbŭh nggen di Moses, mritah daya Israel bada rŭŭ di bari-dawŭn di tipuh Gawai Bari-Dawŭn. 15 Jadi ngara nggen atur ati ka pait-i di ndi tarun tana Jerusalem ngga kupo kupo ka anak anak kupo: “Panu ruah ka sandah ka tambit daan daan kayuh so tŭngŭn pain, tŭngŭn kanā, tŭngŭn kemunting, tŭngŭn kurma ngga tŭngŭn tŭngŭn kayuh adi bŭkŭn ngga ndai bari-dawŭn nanyam ka atur adi dog nuris darŭm Ukum-adat.” 16 Jadi bara daya tambit daan daan kayuh ka pijog bari-dawŭn di tibung ramin ngara, di badag ngara, di badag Ramin TUHAN, ka di pakan sindŭk Tiban Piin ka sindŭk Tiban Ephraim. 17 Sopŭrŭg daya adi mbŭh mari ripas ko dog taran pijog bari-dawŭn ka rŭŭ dieh. Anŭ inŭh sibungas-i dog ndai ngitong so jaman Joshua anak Nun, ka barang naan daya mbŭh graŭh buang pawŭn. 18 Barang andu, so sibungas andu gawai anŭ ndŭg sikasŭn andu-i, ngara basa Ukum-adat Tapa. Ngara bigawai ju andu, ka andu adi mai ngara tŭŭp gawai, nanyam adi mbŭh dog miratak darŭm Ukum-adat.

Nehemiah 9

1-2 Andu adi 24 darŭm buran anŭ, daya Israel tikuruk yŭn bipusa ngga kiren atin susah amai dosa ngara. Ngara mbŭh nyidŭrŭ adŭp ngara so sopŭrŭg daya tami. Ngara nēn banang guni ka na apŭk di ubak ndu tandā atin susah. Komŭnŭ ngara mijog ka piguru ngaku dosa adi ngara mbŭh ndai samŭn adi tayung-babuk ngara mbŭh ndai. 3 Kira ka taruh andu Ukum-adat TUHAN adi Tapa ngara dog basa di sirung jawin ngara, ka ripas anŭ ngara ngaku dosa ngara ka nyambah TUHAN adi Tapa ngara taruh jam. 4 Diginŭ agi tarun yŭn daya Levi mijog, di tunduh-i mbŭh mijog Jeshua, Bani, Kadmiel, Shebaniah, Bunni, Sherebiah, Bani, ngga Chenani. Ngara bidua bana ka TUHAN adi Tapa ngara. 5 Bara daya Levi ati bagan bara daya bada simayang: Jeshua, Kadmiel, Bani, Hashabneiah, Sherebiah, Hodiah, Shebaniah, ngga Pethahiah. Ngara nang: “Mijog ka nggen puji ka TUHAN adi Tapa ngan; muji Ayŭh ndŭg situi tui! Muji adŭn-I adi bibragah sopŭrŭg ngan, sunggu puji manusia dŭh re sukup bās.” 6 Komŭnŭ daya Israel nang dua ati: “Kaam, TUHAN, Kaam sadi adŭ TUHAN; Kaam napa rangit ka bitang bitang di rangit. Kaam napa tana ka rawŭt ka sopŭrŭg isi-i; Kaam bada sopŭrŭg kayuh udip. Kuasa kuasa di rangit mutu ka nyambah Kaam. 7 Kaam, TUHAN Tapa, mien Abramka taban ayŭh ruah so Ur di Babylonia; Kaam nukar dŭn-i jadi Abraham. 8 Kaam dapŭd ayŭh tŭtŭd di Kaam, ka Kaam ndai simanya ngga ayŭh. Kaam bijanji an nggen di ayŭh tana daya Canaan, tana daya Hitti ngga daya Amor, tana daya Periz, daya Jebus, ka dayaGirgash, bada jadi tana di yŭn bara sesang-i rŭŭ. Kaam ingat janji Mai, sabab Kaam inŭh tŭtŭd. 9 “Kaam ko kiris munki tayung-babuk ami sangsara di Egypt; Kaam dingah sirŭŭn ngara mite turung di Rawŭt Bireh. 10 Kaam ndai pingandai-nginga ngga rawan raja, ka rawan bara pinurung-i ka bara daya tarun tana-i, sabab Kaam puan munki daya Mai dog kinanyuh. Di tika anŭ Kaam bada adŭn Mai timagah, ndŭg andu ati. 11 Kaam mire rawŭt ka ndai aran yŭn daya Mai kadŭgka nguru ngara panu di tunduh tana badŭh. Daya adi tadak ngara rŭnggŭd di rawŭt tŭrŭp, nimun batuh timŭtŭm di rawŭt bās. 12 Ngga abun Kaam nguru ngara sandu, ka singarŭm Kaam pijawa aran ngara ngga apui. 13 Di Darŭd Sinai Kaam mūn so rangit; Kaam minyu di daya Maika nggen di ngara ukum-adat adi kana ngga ajar adi kana. 14 Kaam ngajar ngara bada sita andu Sabbath bada kudus, ka so urun Mai Moses Kaam nggen di ngara ukum ukum-adat Mai. 15 “Kan ngara sibŭrŭk, Kaam nggen di ngara pinguman so shorga, ka piin so batuh kan ngara badŭh asŭng. Kaam bada ngara nguasa tarun tanaadi Kaam ko bijanji an nggen di ngara. 16 Pak tayung-babuk ami bitambah sambuh ka bakingka abah tunda pesan Mai. 17 Ngara abah dingah pinganang; ngara kambŭt sopŭrŭg kayuh adi Kaam mbŭh ndai; ngara kambŭt pingandai-nginga adi Kaam mbŭh ndai. Darŭm sambuh, ngara mien ndi naan pingurubada taban ngara pari jadi urun di Egypt. Pak Kaam inŭh Tapa adi an apun; Kaam inŭh mandis buang rindu daya, ka sais baji. Masi Mai inŭh bās; Kaam dŭh tagan ngara. 18 Ngara ndai tibudo tunda gayŭn anak dari sapika nang-i tapa adi taban ngara ruah so Egypt! Munki masam-i ngara mbŭh ngamun Kaam, TUHAN! 19 Pak Kaam dŭh tagan ngara diginŭ di tarun tana-pajam, amai masi Mai inŭh bās. Kaam dŭh kadi abun puan kah apuiadi kiren aran di ngara sandu ka singarŭm. 20 Ngga pinyikana Mai Kaam kidaan di ngara kayuh adi patut ngara ndai; Kaam paan ngara ngga manna ka nggen piin nok di ngara. 21 Darŭm pat puru sawa di tarun tana-pajamKaam nggen di ngara sopŭrŭg kayuh adi ngara biguna; piraka ngara bŭn tiratak, ka kaja ngara dŭh bŭ ka mandam. 22 “Kaam nggen di ngara pimanang ngarahbangsa ngga pritah adi bibaat ngga tung ngara. Ngara ngarah tarun tana Heshbon, di yŭn Sihon mritah, ka tarun tana Bashan, di yŭn Og jadi raja. 23 Kaam nggen bagŭ anak di ngaramun dudu bitang di rangit, ka bada ngara sirabŭt tana ka rŭŭ diehadi Kaam mbŭh bijanji an nggen di tayung-babuk ngara. 24 Ngara tambit tarun tana Canaan; Kaam ngarah daya adi rŭŭ diginŭ. Kaam nggen di daya Mai kuasa ngga ndai ani ani adi ngara raandi daya ka raja raja di Canaan. 25 Daya Mai sirabut kupo kupo adi bikuta, tana adi damŭn, ramin ramin adi puno nggarata, prigi prigi adi ko dog kareh, tŭngŭn kanā, tŭngŭn kayuh, ka teya anggor. Ngara man sopŭrŭg anŭ adi ngara raan kambŭh bitambah gamu; ngara udip sanang ngga sopŭrŭg kayuh adi Kaam mbŭh nggen di ngara, 26 “Pak daya Mai rawan ka dŭh tŭtŭd di Kaam; ngara nyipunok Ukum-adat Mai. Ngara siŭ nabi nabi adi bakan ngara, adi kidaan di ngara bada pari ka Kaam. Ngara ari ngamun Kaam, 27 ka Kaam bada pinganyu ngara ngarah ka mritah ngara. Darŭm ngara susah ngara bagan Kaam mite turung, ka Kaam nam ngara so shorga. Darŭm masi bās Mai Kaam nggen pinguru di ngaraadi nyiramat ngara so pinganyu ngara. 28 Kan tarun tana ngara kinyam damai, ngara bidosa dinge, ka Kaam dinge bada pinganyu ngara ngarah ngara. Pak kan ngara marik pimudip ngara pari ka Kaam, ka mite Kaam nyiramat ngara, so shorga Kaam dingah, ka pari pariKaam nyiramat ngara ngga masi bās Mai. 29 Kaam bakan ngara bada tunda ajar Mai, pak ngga atin sambuh ngara tirawan ukum ukum-adat Mai, sunggu aran nuju udip inŭh so ka sita Ukum-adat Mai. Tangek buang baking, ngara abah dingah pinganang. 30 Barang sawa ngga tŭtŭd Kaam bakan ngara. Kaam bada bara nabi Mai minyu, pak daya Mai bangam, ka Kaam bada ngara dog ngarah daya bangsa bŭkŭn. 31 Pak sabab masi Mai adi bās, Kaam dŭh tagan ka pirabur ngara. Kaam inŭh Tapa adi mandis ka adi masi! 32 “O Tapa, adi Tapa ami, munki masam bās inŭh Kaam! Kaam inŭh adi dog taru buang bikuasa! Kaam tŭtŭd ingat janji simanya Mai. So jaman raja raja-empaya Assyria kinanyuh kieh, ndŭg madin, munki masam sangsara kieh! Raja raja ami, pinguru pinguru ami, baraimam ami, ka bara nabi ami, bara tayung-babuk ami, ka sopŭrŭg daya ami mbŭh sangsara. Ingat munki masam kieh mbŭh sangsara! 33 Dŭh inŭh sarah Kaam ngukum kieh; Kaam tŭtŭd ngga kieh, sunggukieh mbŭh bidosa. 34 Tayung-babuk ami, bara raja ami, barapinguru, ngga bara imam dŭh sita Ukum-adat Mai. Ngara dŭh dingah pesan ngga pinyibakan Mai. 35 Ngga berkat Mai, bara raja mritah daya Mai, kan ngara rŭŭ di tana bayah ngga damŭn anŭ adi Kaam mbŭh nggen di ngara; pak ngara dŭh raan taran udip bidosa ka bituan di Kaam. 36 Ka madin kieh jadi urun di tarun tana adi Kaam mbŭh nggen di kieh, tana damŭn ati adi nggen pinguman di kieh. 37 Kayuh adi tana ati piruah dog sirapas bara rajaadi Kaam bada nguasa kieh amai kieh bidosa. Ngara ndai ngga suka asŭng ngara di tunduh kieh ka di tunduh dāng kudip ami, ka kieh mbŭh bana susah!” 38 Sabab sopŭrŭg anŭ adi mbŭh jadi, kieh, daya Israel, ndai payu pekat-janji adi dog nuris, ka bara pinguru ami, bara daya Levi, ngga bara imam ami na chop-tandā ngara dieh.

Nehemiah 10

1 Adi diŭ na tandā tangan-i inŭh Gabenor Nehemiah, adi anak Hacaliah; ko anŭ, Zedekiah na tandā tangan-i. Ngara ati gŭh sua na tandā-tangan ngara: 2-8 Bara imam: Seraiah, Azariah, Jeremiah, Pashhur, Amariah, Malchijah, Hattush, Shebaniah, Malluch, Harim, Meremoth, Obadiah, Daniel, Ginnethon, Baruch, Meshullam, Abijah, Mijamin, Maaziah, Bilgai, ngga Shemaiah. 9-13 Bara daya Levi: Jeshua anak Azaniah, Binnui so manak Henadad, Kadmiel, Shebaniah, Hodiah, Kelita, Pelaiah, Hanan, Mica, Rehob, Hashabiah, Zaccur, Sherebiah, Shebaniah, Hodiah, Bani, ngga Beninu. 14-27 Bara pinguru daya: Parosh, Pahath Moab, Elam, Zattu, Bani, Bunni, Azgad, Bebai, Adonijah, Bigvai, Adin, Ater, Hezekiah, Azzur, Hodiah, Hashum, Bezai, Hariph, Anathoth, Nebai, Magpiash, Meshullam, Hezir, Meshezabel, Zadok, Jaddua, Pelatiah, Hanan, Anaiah, Hoshea, Hananiah, Hasshub, Hallohesh, Pilha, Shobek, Rehum, Hashabnah, Maaseiah, Ahiah, Hanan, Anan, Malluch, Harim, ngga Baanah. 28 Kieh, adi daya Israel, bara imam, bara daya Levi, bara tukang jaga Ramin TUHAN, bara pimain musik, bara daya-gaji Ramin TUHAN, ka sopŭrŭg adi bŭkŭn adi tunda Ukum-adat Tapa ka mbŭh pijo adŭp ngara so daya tami adi rŭŭ di tarun tana ami, kieh, ngga anak anak ami, sawŭn sawŭn ami ngga sopŭrŭg anak ami adi bŭkŭn adi mbŭh baga ka mirati kayuh ati, 29 madin ati sua ngga bara pinguru ami bipayu, bisa dog ukum pangu kambŭi kieh miranggar-i, an udip nanyam ka Ukum-adat Tapa, adi Tapa mbŭh nggen so urun-I Moses; kieh an tunda sopŭrŭg anŭ adi TUHAN, anŭ inŭh TUHAN ami, mbŭh pesan di kieh; ka kieh re sita sopŭrŭg ukum adat-I ka ndai sopŭrŭg anŭ nanyam adi mbŭh dog miratak darŭm-i. 30 Kieh dŭh re banan sawan ngga daya tami adi rŭŭ di tarun tana ami. 31 Kambŭi daya tami taban gandom bait tadŭ tadŭ kayuh adi bŭkŭn an-i jua di kieh di andu Sabbath puan kah di tadŭ tadŭ andu kudus adi bŭkŭn, kieh dŭh re miris-i so ngara. Barang sawa adi ju kieh re dŭh nyipurun di teya, ka kieh re kinating sopŭrŭg utang. 32 Barang sawa, barang naan kieh re nggen 5 gram pirak ngga turung bayar biranja Ramin TUHAN. 33 Kieh re nggen kayuh kayuh ati ngga bisambah di Ramin TUHAN: ruti kudus, sadis ruwang kayuh, dāng adi re dog badang barang andu ndu sadis, pinganggen kudus yŭn andu Sabbath, Gawai Anak Buran, ka gawai gawai adi bŭkŭn, pinganggen kudus adi bŭkŭn, sadis sadis ngga taran dosa daya Israel, ka tadŭ tadŭ kayuh adi bŭkŭn adi dog biguna yŭn Ramin TUHAN. 34 Kieh, adi daya Israel, bara imam, ngga bara daya Levi, re taran dadu ngga natu manak aki ndi adi re nggen uwang ngga badang sadis adi dog jugan ka TUHAN Tapa ami, nanyam adi mbŭh dog miratak darŭm Ukum-adat. 35 Kieh re taban ka Ramin TUHAN barang sawa pinganggen buwa bungas adi siabo kana adi kieh ngatŭm ngga buwa bungas pimuruh adi mbŭh masak. 36 Anak pinuai adi dog biranak yŭn barang naan ami kieh re taban ka yŭn imam di Ramin TUHAN ka diginŭ, nanyam adi mbŭh dog miratak Ukum-adat, dog nitah ka Tapa. Kieh re nyerah gŭh anak bungas sapi, anak bungas biri bait anak bungas kambing. 37 Kieh re taban ka yŭn imam di Ramin TUHAN pinguman ami adi dog pŭh so buwa bungas adi dog ngatŭm barang sawa samŭn pinganggen wain, inyo kanā, ka barang masam buwa pimuruh. Kieh re taban ka yŭn bara daya Levi, adi sun pinganggen di anak anak kupo teya ami, anŭ inŭh ndi utung-so-simŭng so buwa buwa pimuruh adi timbu di tana ami. 38 Bara imam adi so sesang Aaron an agi ngga bara daya Levi kan pinganggen ndi utung-so-simŭng dog sun, ka yŭn pakai di Ramin TUHAN bara daya Levi an taban ka birit-pinyirikŭn pinganggen ndi utung-so-simŭng so anŭ adi mbŭh dog sun. 39 Bara daya Israel ngga bara daya Levi an taban pinganggen gandom, wain, ka inyo kanā ka birit-pinyirikŭn di yŭn pingakas Ramin TUHAN dog nyikŭn ka di yŭn bara imam nyiraja, di yŭn bara adi tukang jaga Ramin TUHAN, ka bara pinyanyi yŭn Ramin TUHAN rŭŭ. Kieh dŭh re nyibireu ramin Tapa ami.

Nehemiah 11

1 Bara pinguru rŭŭ di Jerusalem, ka bara daya taran dadu ngga mien ndi rawang so barang simŭng rawang bada rŭŭ di kupo kudus Jerusalem, darŭm adi bŭkŭn rŭŭ di kupo kupo ngga anak anak kupo adi bŭkŭn. 2 Bara daya muji ngara adi nyerah adŭp ngara raan rŭŭ di Jerusalem. 3 Di anak anak kupo ngga di kupo kupo adi bŭkŭn bara daya Israel, bara imam, bara daya Levi, bara daya-gaji Ramin TUHAN, ka bara sesang daya-gaji Solomon rŭŭ di tana adŭp ngara di kupo kupo ngara. Ati inŭh susud dŭn daya adi bās so utung rais Judah adi rŭŭ di Jerusalem: 4 Daya so tibaran-asar Judah: Athaiah, anak Uzziah ka sukuh Zechariah. Tayung babuk-i adi bŭkŭn inŭh samŭn Amariah, Shephatiah, ngga Mahalalel, adi bara sesang Perez anak Judah. 5 Maaseiah, anak Baruch ka sukuh Colhozeh. Tayung babuk-i adi bŭkŭn inŭh samŭn Hazaiah, Adaiah, Joiarib, ngga Zechariah, bara sesang Shelah adi anak Judah. 6 So bara sesang Perez, 468 naan daya adi traŭn rŭŭ di Jerusalem. 7 Daya so tibaran-asar Benjamin: Sallu, adi anak Meshullam ka sukuh Joed. Tayung babuk-i adi bŭkŭn inŭh samŭn Pedaiah, Kolaiah, Maaseiah, Ithiel, ngga Jeshaiah. 8 Gabbai ngga Sallai, madis Sallu adi sindŭk. Prungun-i, 928 naan daya Benjamin rŭŭ di Jerusalem. 9 Joel anak Zichri inŭh pinguru ngara, ka Judah anak Hassenuah inŭh pingubak pinurung adi numbor duwŭh darŭm kupo. 10 Bara imam: Jedaiah anak Joiarib, ka Jachin. 11 Seraiah, anak Hilkiah ka sukuh Meshullam. Tayung babuk-i inŭh samŭn Zadok, Meraioth, ka Ahitub, adi imam bās. 12 Prungun-i, 822 naan daya so manak ati nyiraja di Ramin TUHAN. Adaiah, adi anak Jeroham ka sukuh Pelaliah. Tayung babuk-i inŭh samŭn Amzi, Zechariah, Pashhur, ngga Malchijah. 13 Prungun-i, 242 naan daya so manak ati inŭh pingubak rawang. Amashsai, anak Azarel ka sukuh Ahzai. Tayung babuk-i inŭh samŭn Meshillemoth ngga Immer. 14 Agi 128 daya so manak ati adi mbŭh soldadu adi traŭn. Pinguru ngara Zabdiel, ndi naan so rawang daya adi bās. 15 Bara daya Levi: Shemaiah, anak Hasshub ka sukuh Azrikam. Tayung babuk-i inŭh samŭn Hashabiah ngga Bunni. 16 Shabbethai ngga Jozabad, daya daya Levi adi traŭn adi nguasa kraja di sapa Ramin TUHAN. 17 Mattaniah, anak Mica ka sukuh Zabdi, sesang Asaph. Ayŭh tukang nguru bara pinyanyi di Ramin TUHAN nang ragu dua trima kaseh. Bakbukiah, adi gapit Mattaniah. Abda, anak Shammua ka sukuh Galal, sesang Jeduthun. 18 Prungun-i, 284 naan daya Levi rŭŭ di kupo kudus Jerusalem. 19 Bara tukang jaga Ramin TUHAN: Akkub, Talmon, ngga bara madis ngara, 172 naan sopŭrŭg ngara. 20 Bara daya Israel adi bŭkŭn ngga bara imam ka bara daya Levi rŭŭ di tana adŭp ngara di kupo kupo ngga anak anak kupo bŭkŭn di Judah. 21 Bara daya-gaji Ramin TUHAN rŭŭ di ndi parad Jerusalem dŭn Ophel ka nyiraja di ribo kuasa Ziha ngga Gishpa. 22 Adi tukang ngatur bara daya Levi adi rŭŭ di Jerusalem inŭh Uzzi, adi anak Bani ka sukuh Hashabiah. Tayung babuk-i inŭh samŭn Mattaniah ngga Mica, ka adŭp-i so manak Asaph, manak adi dapu tanggong ragu yŭn tika bisambah di Ramin TUHAN. 23 Agi atur-adat raja adi kidaan munki manak manak anŭ bikires tukang nguru nang ragu di Ramin TUHAN barang andu. 24 Pethahiah anak Meshezabel, so manak Zerah ka so tibaran-asar Judah, jadi tukang ngarun daya Israel di istana raja-empaya Persia. 25 Bagŭ daya rŭŭ di kupo kupo adi sindŭk teya adŭp-i. Ngara adi so tibaran-asar Judah rŭŭ di Kiriath Arba, Dibon, ka Jekabzeel, ka di anak anak kupo sindŭk kupo bayah anŭ. 26 Ngara gŭh rŭŭ di kupo Jeshua, Moladah, Bethpelet, 27 ka Hazarshual, ka di Beersheba ngga anak anak kupo maning anŭ. 28 Ngara rŭŭ di kupo Ziklag, di Meconah ngga anak anak kupo-i, 29 di Enrimmon, di Zorah, di Jarmuth, 30 di Zanoah, di Adullam, ka di anak anak kupo sindŭk kupo anŭ. Ngara rŭŭ di Lachish ka di teya sindŭk anŭ, ka di Azekah ngga di anak anak kupo-i. Anŭ inŭh, daya Judah rŭŭ di tarun tana di asah Beersheba di siratan ngga Rubān Hinnom di utara. 31 Daya so tibaran-asar Benjamin rŭŭ di Geba, Michmash, Ai, Bethel ka anak anak kupo sindŭk anŭ, 32 Anathoth, Nob, Ananiah, 33 Hazor, Ramah, Gittaim, 34 Hadid, Zeboim, Neballat, 35 Lod, ka Ono, ka di Rubān Tukang. 36 Kada tibaran daya Levi adi mbŭh rŭŭ di tarun tana Judah dog ngatur bada rŭŭ ngga daya Benjamin.

Nehemiah 12

1 Ati inŭh susud dŭn bara imam ka bara daya Levi adi mari ripas ko dog taran, ayō Zerubbabel anak Shealtiel ka ayō Joshua adi Imam bās: 2-7 Bara imam: Seraiah, Jeremiah, Ezra, Amariah, Malluch, Hattush, Shecaniah, Rehum, Meremoth, Iddo, Ginnethoi, Abijah, Mijamin, Maadiah, Bilgah, Shemaiah, Joiarib, Jedaiah, Sallu, Amok, Hilkiah, ngga Jedaiah. Ngara inŭh pinguru di dupan dingan ngara adi samah imam di jaman Joshua. 8 Bara daya Levi: Ngara adi tukang nguasa ragu trima kaseh: Jeshua, Binnui, Kadmiel, Sherebiah, Judah, ngga Mattaniah. 9 Ngara adi jadi pinyanyi pinyinam: Bakbukiah, Unno, ngga dingan ngara adi samah daya Levi. 10 Joshua inŭh sama Joiakim; Joiakim inŭh sama Eliashib; Eliashib inŭh sama Joiada; 11 Joiada inŭh sama Jonathan; ka Jonathan inŭh sama Jaddua. 12-21 Kan Joiakim mbŭh jadi Imam Bās, bara imam ati jadi pingubak pingubak manak imam: - Imam - Manak - Meraiah - Seraiah - Hananiah - Jeremiah - Meshullam - Ezra - Jehohanan - Amariah - Jonathan - Malluchi - Joseph - Shebaniah - Adna - Harim - Helkai - Meraioth - Zechariah - Iddo - Meshullam - Ginnethon - Zichri - Abijah - . . . - Miniamin - Piltai - Moadiah - Shammua - Bilgah - Jehonathan - Shemaiah - Mattenai - Joiarib - Uzzi - Jedaiah - Kallai - Sallai - Eber - Amok - Hashabiah - Hilkiah - Nethanel - Jedaiah 22 Rekod bara pingubak rawang daya Levi ngga pingubak rawang Imam agi dog nyikŭn di jaman Imam Imam Bās ati: Eliashib, Joiada, Jonathan, ngga Jaddua. Rekod anŭ kamas dog ndai di jaman Darius jadi raja-empaya Persia. 23 Bara pingubak rawang daya Levi, agi dog nuris darŭm rekod pritah adi kaŭs-i ndŭg jaman Jonathan, adi sukuh Eliashib. 24 Nanyam ka pesan Hashabiah, Sherebiah, Jeshua, Binnui, ka Kadmiel, bara daya Levi dog kutung darŭm tibaran. Duwŭh tibaran, di tiap saba, muji Tapa ngga gaya bibaras baras nunda ka atur adi dog nggen Raja David, adi urun Tapa. 25 Bara adi tukang jaga Ramin TUHAN ati tukang jaga birit birit-pinyirikŭn adi sindŭk tiban-bās Ramin TUHAN: Mattaniah, Bakbukiah, Obadiah, Meshullam, Talmon, ngga Akkub. 26 Ngara udip di jaman Joiakim, adi anak Joshua ka sukuh Jehozadak, ka di jaman Gabenor Nehemiah, ka di jaman Ezra, imam adi sukup pandai di Ukum-adat. 27 Kan sindung kupo Jerusalem dog nyikudus, bara daya Levi dog taban kamanŭ so yŭn ngara rŭŭ, isa ngara dapŭd sua darŭm kraja nyikudus anŭ buang nang ragu trima kaseh dog kayak ngga jawŭn sigager ka kachapi. 28 Bara pinyanyi adi so rawang Levi tikuruk so tarun tana di yŭn ngara rŭŭ maning Jerusalem ka so kupo kupo maning Netophah, 29 ka so Bethgilgal, Geba, ngga Azmaveth. 30 Bara imam ngga bara daya Levi pimanu adat pibisig di adŭp ngara, di bara daya, tiban tiban-bās, ka di sindung kupo. 31 Aku nguruk bara pinguru Judah di tibung sindung ka bada ngara tukang nguasa duwŭh tibaran adi baga da baris maning kupo nggen trima kaseh di Tapa. Sibungas tibaran di ka tura ka tauh sambu sindung anŭ nuju Tiban Sapok. 32 Hoshaiah panu di punok bara pinyanyi, dog tunda sitangah bara pinguru Judah. 33-35 Bara imam ati, mambak trompet, baris di punok ngara: Azariah, Ezra, Meshullam, Judah, Benjamin, Shemaiah, ngga Jeremiah. Zechariah, di punok anŭ, adi anak Jonathan ka sukuh Shemaiah. (Tayung babuk-i inŭh samŭn Mattaniah, Micaiah, ngga Zaccur, so manak Asaph.) 36 Ayŭh dog tunda bara so manak adŭp-i -- Shemaiah, Azarel, Milalai, Gilalai, Maai, Nethanel, Judah, ngga Hanani -- sopŭrŭg ngara taban pingakas musik adi mun anŭ adi dog mambak Raja David, adi urun Tapa. Ezra adi baga sikura-i nguru tibaran ati darŭm baris anŭ. 37 Di Tiban Sumbur ngara maad tungoh adi nuju kupo David, murah istana David, ka pari ka sindung di Tiban Piin, di parad tura ka timor kupo. 38 Tibaran ngara adi bŭkŭn adi nggen trima kaseh panu di ka bait di sambu sindung anŭ, ka aku tunda ngara samah ngga sitangah so bara daya bagŭ. Kieh baris murah Tawā Apui di ka Sindung Bayah, 39 ka so nŭ kieh panu murah Tiban Ephraim, Tiban Jeshanah, Tiban Iken, Tawā Hananel, ka Tiban Siratus, di ka Tiban Biri. Kieh rŭŭ sindŭk tiban-bās adi nuju Ramin TUHAN. 40 Ka so-duwŭh tibaran adi nggen trima kaseh ka Tapa bidapŭd di badag Ramin TUHAN. Nambah bara pinguru adi samah panu ngga aku, 41 tibaran ku agi bara imam, mambak trompet: Eliakim, Maaseiah, Miniamin, Micaiah, Elioenai, Zechariah, ngga Hananiah; 42 ka ngara dog tunda Maaseiah, Shemaiah, Eleazar, Uzzi, Jehohanan, Malchijah, Elam, ngga Ezer. Bara pinyanyi, dog nguru Jezrahiah, biragu bana ngga situngang tungang ngara. 43 Di andu anŭ bagŭ sadis dog jugan, ka bara daya mbŭh raru gaŭn sabab Tapa mbŭh bada ngara pawŭn. Bara dayung ngga anak-anya sua di gawai anŭ, ka dudu adi ngara ndai dapŭd dog dingah so jo. 44 Di tika anŭ bara daya agi dog tijuan bada nguasa birit birit-pinyirikŭn di yŭn pinganggen yŭn Ramin TUHAN dog nyikŭn, samŭn pinganggen ndi utung-so-simŭng ka buwa buwa bungas adi masak barang sawa. Ngara anŭ inŭh adi dapu tanggong sun so teya sindŭk barang kupo pinganggen yŭn bara imam ngga bara daya Levi nimun adi mbŭh dog miratak di Ukum-adat. Sopŭrŭg daya Judah munos asŭng di bara imam ngga bara daya Levi, 45 sabab ngara pimanu adat pibisig ngga pingandai adat adi bŭkŭn adi Tapa mbŭh pesan. Bara pinyanyi Ramin TUHAN ngga bara adi tukang jaga ndai gŭh kraja ngara nanyam ka adi dog miratak di atur-adat adi dog ndai Raja David ngga anak-i Solomon. 46 So jaman Raja David ngga pinyanyi Asaph adi jah, bara pinyanyi mbŭh nguru ragu puji ngga trima kaseh ka Tapa. 47 Di jaman Zerubbabel ka di jaman Nehemiah, sopŭrŭg daya Israel nggen pinganggen barang andu adi ngga batu bara pimain musik Ramin TUHAN ka bara adi tukang jaga Ramin TUHAN. Bara daya nggen pinganggen kudus ka bara daya Levi, ka bara daya Levi nggen kada-i nanyam adi mbŭh dog miratak ka bara imam.

Nehemiah 13

1 Kan Ukum-adat Moses dog basa bana yŭn daya bagŭ, ngara dingah pinganang adi nang daya Ammon ngga daya Moab dŭh siŭn bisindi ngga daya Tapa. 2 Kayuh anŭ simŭnŭ sabab daya Ammon ngga daya Moab dŭh nggen pinguman bait piin di daya Israel di tika ngara ruah so Egypt. Tibarik-i ngara ngupah Balaam bada mangu Israel, pak Tapa ta marik pangu anŭ bada jadi berkat. 3 Kan daya Israel dingah ukum-adat anŭ dog basa, ngara pibu so Israel sopŭrŭg daya tami. 4 Imam Eliashib, adi nguasa birit birit-pinyirikŭn Ramin TUHAN, mbŭh tian-ti bidingan rapat ngga Tobiah. 5 Ayŭh nyibandar Tobiah pakai birit adi bayah adi kaŭs-i yŭn nyikŭn sadis gandom ngga kimanyan, pingakas adi dog pakai di Ramin TUHAN, pinganggen yŭn bara imam, ka pinganggen ndi utung-so-simŭng so ruwang ruwang kayuh, wain, ka inyo kanā adi dog nggen di bara daya Levi, di bara pimain musik Ramin TUHAN, ka di bara adi tukang jaga Ramin TUHAN. 6 Sitadŭn-i mun anŭ, aku mating di Jerusalem, sabab di sawa adi 32 Artaxerxes jadi raja Babylon aku nggen pinyiripot ku di ayŭh. Ripas mua tian-i aku trima pinyibandar so ayŭh 7 ka aku pari ka Jerusalem. Diginŭ aku gŭgŭh kan aku kiris Eliashib mbŭh nyibandar Tobiah pakai birit di darŭm Ramin TUHAN. 8 Aku mbŭh baji ka taran ka sapa sopŭrŭg kayuh adi Tobiah dapu. 9 Aku nggen ukum bada birit anŭ dog pibisig nanyam ka adat ka simŭnŭ gŭh ngga pingakas Ramin TUHAN, pinganggen ruwang ruwang kayuh, ka kimanyan adi an dog na pari. 10 Aku dog kidaan gŭh nang bara pimain musik Ramin TUHAN mbŭh bu so Jerusalem di pari ka teya ngara, sabab daya mbŭh dŭh tia nggen sukup di ngara kayuh adi ngara biguna ngga nyiran adŭp ngara. 11 Aku nang bara pinurung amai ngara dŭh tia sita Ramin TUHAN. Ka aku taban bara daya Levi ngga bara pimain musik pari ka Ramin TUHAN ka bada ngara pari nyiraja. 12 Komŭnŭ sopŭrŭg daya Israel piguru pari taban ka birit-pinyirikŭn Ramin TUHAN pinganggen ngara ndi utung-so-simŭng so ruwang ruwang kayuh, wain, ka inyo kanā. 13 Aku tijuan ngara ati bada nguasa birit birit-pinyirikŭn: Shelemiah, adi imam; Zadok, adi sukup pandai di Ukum-adat; ka Pedaiah, adi daya Levi. Hanan, adi anak Zaccur ka sukuh Mattaniah, jadi gapit ngara. Aku puan ka sabah ngara daya adi jujur darŭm kutung biranja man di dingan ngara adi samah daya adi nyiraja. 14 Ingat, O Tapa ku, sopŭrŭg kayuh anŭ adi aku mbŭh ndai yŭn Ramin TUHAN ka yŭn bisambah diginŭ. 15 Di tika anŭ aku kiris daya di Judah mŭ anggor di andu Sabbath. Ngara adi bŭkŭn na ruwang ruwang kayuh, wain, buwa anggor, buwa ara, ka kayuh kayuh bŭkŭn di tunduh kaldi ngara ka taban-i ka Jerusalem; aku bakan ngara bada dŭh jua kayuh adi andu Sabbath. 16 Kada daya so kupo Tyre rŭŭ di Jerusalem, ka ngara taban iken ngga sopŭrŭg kayuh ka darŭm kupo an ngara jua di daya di andu Sabbath. 17 Aku nang bara pinguru daya Jahudi ka nang, “Tingga kraja arap ngan! Angān bada andu Sabbath dŭh kudus. 18 Anŭ inŭh kayuh adi bada Tapa ngukum tayung-babuk ngan kan Ayŭh pirabur kupo ati. Ka angān gibabŭ gŭh an nambah baji Tapa di tunduh Israel ngga pingandai adi nyembar andu Sabbath.” 19 Jadi aku nggen ukum bada tiban-bās kupo dog tŭŭp piguru di andu Sabbath, kan-i mbŭh singumi andu, ka dŭh siŭn dog kuka dinge ndŭg ka-i mbŭh ripas andu Sabbath. Aku tijuan kada daya bada jaga di tiban-bās isa daya dŭh taban kayuh ka darŭm kupo di andu Sabbath. 20 Ndi sidah puan kah piduwŭh kari daya dagang adi jua barang masam kayuh nyirŭmŭn di sapa sindung kupo ngarŭm andu Rimŭh. 21 Aku bakan ngara, “Mating guna-i angān kajŭn andu jawa diginŭ. Kambŭi angān babŭ ndai simŭnŭ, aku re bada angān dog nakap.” So andu anŭ ngara mating tia mandŭg di andu Sabbath. 22 Aku nggen ukum bada bara daya Levi pibisig adŭp ngara ka jaga tiban-bās isa andu Sabbath kudus. Ingat aku, O Tapa, yŭn ati ani, ka masi di aku amai pinyirindu bās Mai. 23 Di tika anŭ gŭh aku kiris bagŭ dari daya Jahudi sawŭn dayung daya Ashdod, Ammon, ka Moab. 24 Sitangah so bara anak ngara mbŭh minyu piminyu daya Ashdod ka piminyu piminyu adi bŭkŭn ka dŭh pandai minyu piminyu adŭp ami. 25 Aku nang ngara adi bara dari, mangu ngara, mukong ngara, ka nyirugut ubok ngara. Komŭnŭ aku bada ngara bipayu ngga adŭn Tapa ngara bait anak anak ngara dŭh re tia banan sawan ngga daya tami. 26 Aku nang, “Dayung tami inŭh adi bada Raja Solomon bidosa. Ayŭh daya adi bās so tadŭ tadŭ raja bangsa bŭkŭn. Tapa rindu ayŭh ka bada ayŭh jadi raja yŭn sopŭrŭg Israel, pak ayŭh rabu darŭm dosa adi mun anŭ. 27 Patut kah kieh tunda angān ka ndai sopŭrŭg pingandai adi sipŭ anŭ ka dŭh tŭtŭd di Tapa ta, banan sawan ngga dayung daya tami?” 28 Joiada inŭh anak Eliashib adi Imam Bās, pak ndi naan so anak anak Joiada sawŭn anak dayung Sanballat, so kupo Beth Horon, jadi aku bada Joiada bu so Jerusalem. 29 Ingat, O Tapa, munki masam ngara anŭ nyembar kraja imam ka simanya adi Kaam mbŭh ndai ngga bara imam ka bara daya Levi. 30 Aku pibisig daya Israel so sopŭrŭg kayuh adi mandŭg so bangsa bŭkŭn; aku ndai atur-adat yŭn bara imam ka yŭn bara daya Levi isa barang naan ngara puan kraja adŭp-i; 31 Aku ngatur bada uwang adi dog pakai ngga badang sadis dog taban di tika adi patut, ka tika adi ngga daya taban pinganggen ngara adi buwa bungas ngga buwa pimuruh adi mbŭh masak. Ingat sopŭrŭg ati, O Tapa, ka nyiberkat aku amai pingandai kana adi mbŭh ku ndai yŭn bangsa ati.

Esther 1

1-2 So takta-i di Susa adi sindŭ kupo di Persia, Raja Xerxes mritah 127 utung rais, so India ndŭg Ethiopia. 3 Di sawa adi taruh darŭm pinyipritah-i ayŭh ndai gawai bās yŭn sopŭrŭg bara pinurung-i ngga bara pingubak pingubak darŭm pritah-i. Bara tibaran soldadu Persia ngga Media mbŭh agi sua tikuruk, samŭn bara gabenor ngga bara pingibās so utung utung rais. 4 Sitian nŭm buran ayŭh kiren pinyikaya empaya ngga sopŭrŭg bragah ngga sangŭn-i. 5 Ripas anŭ, raja ndai gawai bās yŭn sopŭrŭg rayat adi rŭŭ di sindŭ kupo Susa, adi kaya ngga adi sirata. Ngara bigawai ndi minggu ka dog ndai di badag bunga istana raja. 6 Badag anŭ dog ngabuh ngga tabir banang linen adi biru ngga adi buda, dog mŭŭng ngga taris linen adi bēng di sigarong pirak di tiang tiang bās mabel. Dudu pangō adi dog marut ngga mas bait pirak agi dog na di badag, adi dog nutu ngga mabel buda, kristal bireh, kiruping-darŭm kirubung rukan, ka batuh adi bikala. 7 Raja piruah raru bagŭ wain adi dog ngidang ngga saker mas adi barang ka mun suan-i. 8 Daya bisa nok wain sikiang kiang ngara raan; ka raja mbŭh nggen ukum di bara daya-gaji istana nang daya siŭn nok sikiang kiang ngara raan. 9 Atan anŭ, di darŭm istana Rani Vashti ndai gawai yŭn bara dayung. 10 Di andu adi ju darŭm gawai-i anŭ raja mbŭh birunok ngga gaŭn pawŭn, jadi ayŭh bagan bada mŭrŭt ju naan eunuch adi daya-gaji yŭn adŭp-i, Mehuman, Biztha, Harbona, Bigtha, Abagtha, Zethar, ngga Carkas. 11 Ayŭh nggen ukum di ngara bada taban Rani Vashti mŭrŭt, nēn makota-i. Rani anŭ inŭh dayung adi ramus, ka raja raan kiren pinyiramus-i di bara pingubak ngga bara pingabang-i. 12 Pak kan daya daya-gaji anŭ kidaan di Rani Vashti pesan raja, ayŭh abah mandŭg. Anŭ bada raja raru bangok. 13 Raja ngga kanyet-i ari mite pikir-kira di har ukum-adat ngga atur, ayŭh bagan bara adi tukang pitayan yŭn-i, adi puan ani patut dog ndai. 14 Ngara adi ari-i yŭn mite pinyitayan inŭh Carshena, Shethar, Admatha, Tarshish, Meres, Marsena, ngga Memucan -- ju naan pinurung Persia ngga Media adi bās pangkat-i darŭm pritah. 15 Ayŭh nang di ngara anŭ, “Aku, Raja Xerxes, pait daya-gaji ku ka Rani Vashti ngga pesan, ka ayŭh abah tunda-i! Ani sŭn ukum-adat nang kayuh adi patut ata ndai di ayŭh?” 16 Komŭnŭ Memucan nang di raja ngga di bara pinurung-i: “Rani Vashti mbŭh nggen mangŭh dŭh di raja adŭ pak di bara pinurung-i -- sibatur-i di sopŭrŭg dari darŭm empaya! 17 Barang naan dayung darŭm empaya re dŭh stabi di banŭh ngara kan ngara dingah kayuh adi rani mbŭh ndai. Ngara re nang, ‘Raja Xerxes pesan Rani Vashti bada mandŭg ka yŭn adŭp-i, pak ayŭh abah.’ 18 Kan sawŭn sawŭn pinurung raja Persia ngga Media dingah pasar urah rani, ngara re kidaan di banŭh ngara diŭ so andu karŭm. Bara sawŭn di barang yŭn re dŭh stabi di banŭh ngara, ka bara banŭh re baji di sawŭn ngara. 19 Kambŭi-i kana di pikir Tuan Raja, piruah pinganang ukum adi kidaan nang Vashti re dŭh tia tatŭng di sirung jawin raja. Bada ukum anŭ dog nuris jadi ukum ukum-adat Persia ngga Media, isa-i dŭh bisa dog ngubah. Komŭnŭ bada dayung adi kana dŭ gati ayŭh jadi rani. 20 Kan pinganang ukum mai mbŭh dog puan di ndi tarun tana empaya adi bayah ati, barang naan dayung re stabi di banŭh ngara, bait-i ayŭh daya kaya puan kah daya sirata.” 21 Raja ngga bara pinurung-i situju di pikir-kira anŭ, ka raja ndai nimun adi mbŭh Memucan nang. 22 Di barang utung utung rais darŭm empaya ayŭh pait pinganang darŭm piminyu ngga turis adi dog pakai diginŭ, nang barang naan banŭh patut jadi pingubak rawang di ramin arŭn-i ka biyŭn sukup kuasa di ani ani pikir-kira adi dog ndai.

Esther 2

1 Ripas anŭ, sunggu raja mbŭh dŭh tia baji, ayŭh babŭ bipikir pasar kayuh adi Vashti mbŭh ndai ka pasar pinganang ukum adi mbŭh-i piruah da nyatŭk ayŭh. 2 Jadi agi kada adi tukang pitayan yŭn-i adi rapat ngga ayŭh, nang, “Mani kaam dŭh jiroh dayung dayung tibŭn adi ramus? 3 Kaam bisa tijuan pinurung pinurung di barang utung rais darŭm empaya ka nggen ukum bada ngara taban sopŭrŭg dayung adi ramus adi mara ka istana-dayung digiti di Susa, adi sindŭ kupo. Na ngara di ribo pinyita Hegai, ndi naan eunuch adi tukang kingat bara dayung mai, ka bada pinyiramus ngara dog sita. 4 Komŭnŭ tambit sianŭ adi mara adi siabo mai rindu ka bada ayŭh jadi rani ngga gati Vashti.” Raja pikir pinyitayan anŭ kana, ka ayŭh tunda-i. 5 Di Susa agi ndi naan daya Jahudi dŭn Mordecai anak Jair; ayŭh anŭ so tibaran-asar Benjamin ka sesang Kish ngga Shimei. 6 Kan Raja Nebuchadnezzar so Babylon taban Jehoiachin adi raja Judah ayō bara daya-takap adi bŭkŭn so Jerusalem, Mordecai mbŭh ndi naan so ngara. 7 Ayŭh biyŭn bitungar adi dŭn Esther, ka dŭn Hebrew-i inŭh Hadassah; ayŭh dayung adi ramus buang piayong. Kan sindŭ sama-i kabŭs, Mordecai tambit ayŭh ka nyiran ayŭh nimun anak adŭp-i. 8 Kan raja mbŭh piruah pinganang ukum-i adi bauh ka bagŭ dayung adi mara mbŭh dog taban ka Susa, Esther mbŭh ndi naan so ngara. Ayŭh gŭh mbŭh dog taban ka istana raja di ribo pinyita Hegai, adi nguasa istana-dayung. 9 Hegai rindu Esther, ka mbŭh kana ngga ayŭh. Ayŭh rikas piguru sita pinyiramus-i ka nambah pinyita anŭ ngga pinguman adi patut. Ayŭh nggen di ayŭh tarun yŭn adi siabo kana di istana-dayung ka tijuan ju naan dayung mara adi nakit dog mien so istana bada ngidang ayŭh. 10 Darŭm tipuh anŭ, amai Mordecai muko bakan ayŭh, Esther dŭh kidaan di tadŭ daya adŭp-i daya Jahudi. 11 Barang andu Mordecai panu matak mari di jawin badag istana-dayung anŭ, an puan munki ayŭh ka ani adi re jadi di ayŭh. 12 Pinyita pinyiramus dayung inŭh ndi sawa -- pisŭ ganan ngga inyo myrrh sitian ju buran ka ngga inyo balsam sitian nŭm buran ripas anŭ. Ko anŭ, barang naan dayung anŭ bikires kires dog taban ka yŭn Raja Xerxes. 13 Kan dayung panu so istana-dayung di ka istana, dayung anŭ an nēn tadŭ tadŭ piraka adi raan-i. 14 Ayŭh an di kamanŭ singumi andu, ka isan isan andu jawa ndi ayŭh an dog taban ka yŭn istana-dayung adi bŭkŭn di ribo pinyita Shaashgaz, ndi naan eunuch adi nguasa bara dayung nyikŭn raja. Ayŭh dŭh di ka yŭn raja dinge adŭ-i kambŭi raja mbŭh sukup rindu ayŭh ka bagan ayŭh pakai dŭn-i. 15 Tipuh mbŭh mandŭg adi ngga Esther di ka yŭn Raja. Esther -- anak Abihail ka bitungar Mordecai adi tambit ayŭh bada jadi anak adŭp-i; Esther -- dog nganju barang naan daya adi kiris ayŭh. Kan-i mbŭh idar-i, ayŭh nēn piraka adi Hegai, eunuch adi nguasa istana-dayung, pitayan ayŭh bada nēn. 16 Jadi di sawa adi ju darŭm pinyipritah Xerxes, darŭm buran simŭng, buran Tebeth, Esther dog taban ka yŭn Raja Xerxes di istana. 17 Raja rindu ayŭh rabis so tadŭ tadŭ dayung anŭ adi bŭkŭn, ka rabis so ngara adi bŭkŭn ayŭh mbŭh kana ngga ayŭh ka siŭt ayŭh. Ayŭh kasŭk makota di ubak-i ka bada ayŭh jadi rani gati Vashti. 18 Komŭnŭ raja ndai gawai bās yŭn Esther ka bagan sopŭrŭg pinurung ngga bara pingubak. Ayŭh bada daya primisi di ndi tarun tana empaya ka nggen raru bagŭ pinganggen. 19 Atan anŭ, Mordecai mbŭh dog tijuan raja bada jadi pingubak adi tukang ngatur kraja. 20 Ka Esther, ayŭh gi-dŭh bada daya puan adŭp-i daya Jahudi. Mordecai muko kidaan di ayŭh bada dŭh kidaan di tadŭ tadŭ daya, ka di kayuh anŭ ayŭh tunda pinganang-i, nimun ayŭh dingah pinganang-i di andu ayŭh gibabŭ anak daya di ribo pinyita-i. 21 Di tika Mordecai nyiraja di istana, Bigthana ngga Teresh, duwŭh naan eunuch istana adi jaga tiban birit raja, mandam atin-i di raja ka bipekat an siŭ ayŭh. 22 Mordecai puan pekat ngara ka kidaan di Rani Esther, adi rasu kidaan di raja kayuh adi Mordecai mbŭh puan. 23 Kan kayuh anŭ dog nyasat, ka dog dapŭd nang sawŭ, soduwŭh daya anŭ dog nggen ukum tangid ndŭg kabŭs. Raja nggen ukum bada har anŭ dog nuris darŭm rekod pritah.

Esther 3

1 Mua tian-i ripas anŭ Raja Xerxes paad pangkat ndi naan daya dŭn Haman bada jadi Pinguru Bās. Haman inŭh anak Hammedatha, sesang Agag. 2 Raja nggen ukum bada sopŭrŭg pinurung-i stabi di Haman, anŭ inŭh sidikang ka mutu ubak ka ayŭh. Sopŭrŭg ngara ndai simŭnŭ, adŭ-i Mordecai, adi abah ndai simŭnŭ. 3 Bara pinurung adi bŭkŭn siken mani ayŭh miranggar ukum raja; 4 barang andu ngara ngasu ayŭh, pak ayŭh dŭh piduri kayuh adi nang ngara. “Aku ati daya Jahudi,” ayŭh nang, “ka aku dŭh bisa mutu ubak ku ka Haman.” Jadi ngara kidaan di Haman pasar kayuh anŭ, an puan tungang kah dŭh ayŭh trima urah Mordecai. 5 Haman mbŭh raru baji kan ayŭh dingah Mordecai dŭh re sidikang ka mutu ubak-i ka ayŭh, 6 ka kan ayŭh dingah Mordecai anŭ daya Jahudi, ayŭh ndai pikir-i an ngukum dŭh-i Mordecai adŭ. Ayŭh bisatur an siŭ sopŭrŭg daya Jahudi adi darŭm Empaya Persia. 7 Di sawa adi simŭng duwŭh darŭm pinyipritah Raja Xerxes, darŭm sibungas buran, buran Nisan, Haman nggen ukum bada dadu dog taran (“purim” , ngara kadŭn-i) ngga natu andu ngga buran adi kana ngga pimanu pekat-i. Andu adi simŭng taruh darŭm buran simŭng duwŭh, buran Adar, inŭh andu adi-i mien. 8 Ka Haman kidaan di raja, “Agi ndi bangsa adi mbŭh mingare di ndi tarun tarun darŭm empaya mai, ka agi di barang utung rais. Ngara sita adat adi dŭh mun tung daya bŭkŭn. Nambah ka anŭ, ngara dŭh an tunda ukum ukum-adat empaya; jadi dŭh-i kana kambŭi kaam nurut ngara. 9 Kambŭi-i kana di pikir Tuan Raja, piruah ukum nang ngara anŭ an dog nggen ukum kabŭs. Kambŭi kaam ndai simŭnŭ, aku puan nang aku tungang pibŭrŭt 340, 000 kilogram pirak ka darŭm pinyirikŭn rata pritah ngga pimanu kraja darŭm empaya.” 10 Raja kadi sisin so trinju-i, adi siraru-i pakai ngga chop pinganang ukum, ka nggen-i di pinganyu daya Jahudi, Haman anak Hammedatha, adi sesang Agag. 11 Raja nang di ayŭh, “Bara daya anŭ samŭn duit ngara inŭh jamu; ndai ani ani adi kuu raan ngga ngara.” 12 Jadi di andu adi simŭng taruh darŭm sibungas buran, Haman bagan tukang pinuris raja ka kidaan pinganang ukum so raja adi-i bada ayŭh mindai ka darŭm barang piminyu ngga barang turis adi dog pakai darŭm empaya ka bada-i dog pait ka sopŭrŭg pimritah, bara gabenor, ngga bara pinurung. Pinganang ukum anŭ dog piruah pakai dŭn Raja Xerxes ka dog nandā ngga chop sisin-i dieh. 13 Daya daya adi tukang taban surat taban pinganang ukum anŭ ka barang utung rais darŭm empaya. Ukum anŭ brisi ngga atur adi nang darŭm ndi andu, andu adi simŭng taruh darŭm buran Adar, sopŭrŭg daya Jahudi -- mara bait minyamba, dayung bait anak-anya -- an dog siŭ. Ngara an dog siŭ ka dŭh kira masi, ka kayuh kayuh adi ngara dapu an dog sirapas. 14 Pinganang ukum anŭ an dog piagah di barang utung rais, isa barang naan daya sidia adŭp ngara kan andu anŭ mandŭg. 15 So ka pesan raja ukum mbŭh dog piruah darŭm sindŭ kupo Susa, ka daya adi tukang taban surat taban agah anŭ ka utung utung rais. Raja ngga Haman guru ka nok sitadŭn kupo Susa mbŭh bipito bada agah anŭ.

Esther 4

1 Kan Mordecai dingah sopŭrŭg kayuh anŭ adi mbŭh jadi, ayŭh nyiratak piraka-i amai susah. Komŭnŭ ayŭh nēn banang guni, ngabu apŭk di ubak-i, ka panu darŭm kupo buang bana sien, 2 ndŭg ka ayŭh mandŭg di tiban istana. Ayŭh dŭh mŭrŭt amai daya adi nēn banang guni taŭn dŭh siŭn mŭrŭt. 3 Di ndi tarun tana utung utung rais, di yŭn pinganang ukum raja mbŭh dog kidaan, diginŭ mbŭh agi puās adi raru bana di dupan daya Jahudi. Ngara bipusa, sien ka nyirais, ka bagŭ ngara mbŭh nēn banang guni ka guring di tunduh apuk. 4 Kan bara dayung Esther adi mara anŭ samŭn eunuch eunuch-i kidaan di ayŭh pasar kayuh adi Mordecai ndai, ayŭh mbŭh raru bipito. Ayŭh pait kada piraka ka yŭn Mordecai, pak ayŭh dŭh trima-i. 5 Komŭnŭ ayŭh bagan Hathach, ndi naan eunuch istana adi raja mbŭh tijuan bada jadi daya gaji-i, ka kidaan di ayŭh bada di ka Mordecai di siken ani har-i ka ani sabab-i mun anŭ. 6 Hathach di ka Mordecai di pakan kupo di tiban istana. 7 Mordecai kidaan di ayŭh sopŭrŭg kayuh adi mbŭh jadi di adŭp-i ka kiang duit adi Haman mbŭh bijanji an pibŭrŭt di pinyirikŭn rata pritah kambŭi sopŭrŭg daya Jahudi dog siŭ. 8 Ayŭh nggen di Hathach ndi kiping surat pinganang ukum adi muko dog piruah di Susa, adi nggen ukum bada sopŭrŭg daya Jahudi dog siŭ. Mordecai mite ayŭh taban-i ka Esther, kidaan rati kayuh kayuh anŭ di ayŭh, ka mite ayŭh di ka yŭn raja ka mite raja turung masi di daya-i, adi daya Jahudi. 9 Hathach sawŭ di, 10 ka Esther bada ayŭh taban pinganang ati ka yŭn Mordecai: 11 “Kambŭi agi daya, dari bait dayung, di ka badag adi tura ka darŭm di bidapŭd ngga raja dŭh sabab dog bagan, daya anŭ dŭh siŭn dŭh dog siŭ. Anŭ inŭh ukum-adat; barang naan daya, bara adi tukang pitayan yŭn raja ngga sopŭrŭg daya adi di utung utung rais, an puan-i. Ndi adŭ aran ngga pirupas adŭp so ukum-adat anŭ, anŭ inŭh kan raja tiju daya ngga sikud-pinyipritah mas-i. Pak madin mbŭh ndi buran raja mating bagan aku.” 12 Kan Mordecai trima pinganang Esther, 13 ayŭh nggen pinganang bakan ati: “Dŭhnyah kuu pikir adŭp mu mbŭh rŭŭ di istana ka kuu re siramat dŭ so daya Jahudi adi bŭkŭn. 14 Kambŭi kuu pirŭŭ adŭp mu di tika mun ati, pinurung babŭ gŭh re mandŭg so shorga yŭn daya Jahudi, ka ngara re siramat, pak kuu re kabŭs ka rawang sama mu re mating tia. Asi re puan, bait-i kuu dŭh patut jadi rani di tika adi mun ati!” 15 Esther pait pinyinam sakati ka Mordecai: 16 “Panu di bada sopŭrŭg daya Jahudi tikuruk di Susa. Bada ngara bipusa ka bidua yŭn ku. Dŭhnyah man bait nok tadŭ tadŭ kayuh sitŭkŭd taruh andu taruh ngarŭm. Bara dayung ku adi mara ngga adŭp ku re ndai simŭnŭ gŭh. Ripas anŭ, aku re di ka yŭn raja, sunggu-i miranggar ukum-adat aku ndai simŭnŭ. Kambŭi aku patut kabŭs amai aku ndai simŭnŭ, isa-i aku kabŭs.” 17 Mordecai panu di ndai sopŭrŭg anŭ adi Esther mbŭh bada ayŭh ndai.

Esther 5

1 Di andu adi taruh darŭm bipusa Esther nēn piraka rani-i; ayŭh di ka mijog di badag adi tura ka darŭm istana, nura birit takta. Raja agi diginŭ, guru di takta, nura tiban buwang. 2 Kan raja kiris Rani Esther mijog di sapa, ayŭh raru gaŭn kiris ayŭh, ka rasu tiju ayŭh ngga sikud-pinyipritah mas-i. Ayŭh mŭrŭt ka tama tŭbŭn sikud anŭ. 3 “Ani agah, Rani Esther?” raja siken. “Kidaan di aku ani raan mu, ka kuu re dapŭd-i -- sunggu bait kani pimite mu anŭ sitangah utung tarun tana empaya ku.” 4 Esther nam, “Kambŭi-i kana di pikir Tuan Raja, aku mite kuu ngga Haman jadi pingabang ku ngarŭm ati di gawai adi aku mbŭh sidia yŭn mu.” 5 Raja rasu nggen ukum bada daya bagan Haman da rikas mandŭg, isa ngara dapŭd samah trima pinyibagan Esther ka gawai anŭ. Jadi raja ngga Haman di ka gawai Esther. 6 Darŭm ngara nok wain raja siken di Esther, “Kidaan di aku ani raan mu, ka aku bisa nggen-i di kuu. Ani ani pimite mu aku re nggen, bait-i sitangah utung tarun tana empaya ku.” 7 Esther nam, 8 “Kambŭi Tuan Raja tŭk sawŭ an nggen pimite ku, aku raan kuu ngga Haman jadi pingabang ku di gawai adi aku mbŭh sidia yŭn mu di andu sipagi ani. Nganŭ aku re kidaan di kuu kayuh adi aku raan.” 9 Kan Haman bu so gawai anŭ ayŭh mbŭh raru gaŭn. Pak kan ayŭh kiris Mordecai di tiban istana, ka kan Mordecai dŭh makat ka nggen stabi di ayŭh adi aŭn murah, Haman raru baji di ayŭh. 10 Pak ayŭh dŭh ndai urah-i diginŭ; ayŭh radus maad. Komŭnŭ ayŭh bagan bara dingan-i ka ramin-i ka bada sawŭn-i Zeresh sua guru ngga ngara. 11 Ayŭh mingangŭn pasar kaya raja-i di sirung jawin ngara, kudu madis anak dari-i, munki raja paad pangkat-i, ka munki masam biguna ayŭh so bara pinurung raja adi bŭkŭn. 12 “Adi rabis so anŭ,” Haman pijuu minyu, “Rani Esther ndai gawai dŭh yŭn daya bŭkŭn pak yŭn kieh duwŭh raja, ka kieh duwŭh re dog bagan dinge sipagi. 13 Pak kayuh anŭ dŭh biyŭn rati di aku kambŭi aku babŭ kiris Mordecai guru di tiban istana.” 14 Jadi sawŭn-i ngga sopŭrŭg dingan-i nang, “Mani kuu dŭh pijog ndi tiang yŭn tangid daya, adi duwŭh puru mita bigatung? Isan isan andu sipagi kuu bisa mite raja nggen ukum bada Mordecai dog tangid dieh, ka ripas anŭ kuu bisa di ka gawai ngga atin gaŭn.” Haman pikir anŭ atur adi kana, jadi ayŭh bada tiang adi yŭn tangid daya dog pijog.

Esther 6

1 Ngarŭm anŭ raja dŭh tungang bŭŭs, jadi ayŭh mite rekod pritah empaya dog taban ka dog basa yŭn-i. 2 Anŭ adi ngara basa inŭh samŭn dundan pasar munki Mordecai dapŭd rusia daya bipekat an siŭ raja, anŭ inŭh pekat Bigthana ngga Teresh, duwŭh naan eunuch istana adi tukang jaga birit raja. 3 Raja siken, “Ani mbŭh ata ndai ngga stabi ka ngga ngupah Mordecai di kayuh anŭ?” Bara daya gaji-i nam, “Mating kayuh mbŭh dog ndai yŭn-i.” 4 “Asi so dupan bara pinurung ku adi agi di istana madin?” raja siken. Madin Haman aŭn mŭrŭt badag istana; ayŭh mandŭg amai re mite raja nggen ukum bada Mordecai dog tangid di tiang adi yŭn tangid daya, adi muran mbŭh kamas dog pijog. 5 Jadi bara daya-gaji nam, “Haman agi digiti, an bidapŭd ngga kaam.” “Bada ayŭh mŭrŭt,” raja nang. 6 Jadi Haman mŭrŭt, ka raja nang di ayŭh, “Agi daya adi aku raru raan nggen stabi dieh. Ani patut aku ndai yŭn daya anŭ?” Haman nang darŭm asŭng-i, “Asi boh dinge adi Tuan Raja raru raan nggen stabi dieh, kambŭi dŭh adŭp ku.” 7-8 Jadi ayŭh nang di raja, “Nggen ukum bada jipo-ambu adi grua adi mun tung jamai dog nggen di ayŭh. Nggen ukum bada abuh raja dog na di tunduh kuda adŭp mai. 9 Komŭnŭ bada ndi naan pingibās mai adi siabo bās pangkat-i kasŭk piraka anŭ di daya anŭ ka nguru ayŭh, guru di tunduh kuda, panu so pakan kupo. Bada pingibās anŭ piranggah buang ngara panu: ‘Tingga munki raja ngupah daya adi-i raan stabi dieh!’” 10 Komŭnŭ raja nang di Haman, “Rikas di tambit jipo-ambu anŭ samŭn kuda, ka nggen sopŭrŭg pingandai stabi anŭ di Mordecai adi daya Jahudi. Ndai sopŭrŭg anŭ sak adi mbŭh mu nang. Ayŭh agi guru di tiban istana.” 11 Jadi Haman tambit jipo-ambu anŭ samŭn kuda, ka ayŭh kasŭk jipo-ambu anŭ di Mordecai. Mordecai maad ka tunduh kuda anŭ, ka Haman nguru ayŭh panu so pakan kupo, piranggah di daya bagŭ buang ngara panu: “Tingga munki raja ngupah daya adi-i raan stabi dieh!” 12 Mordecai, ko anŭ, pari ka tiban istana, ka Haman bigaut maad ka arŭn adŭp-i, nutu jawin-i amai mangŭh. 13 Ayŭh kidaan di sawŭn-i ka di sopŭrŭg dingan-i sopŭrŭg kayuh adi mbŭh jadi di adŭp-i. Komŭnŭ sawŭn-i ngga bara dingan-i adi bijak anŭ nang di ayŭh, “Kuu mbŭh makin re arah bada Mordecai. Ayŭh anŭ daya Jahudi, ka kuu dŭh tungang ngarah ayŭh. Ayŭh tatu re ngarah kuu.” 14 Darŭm ngara babŭ minyu, eunuch istana mandŭg ngga bigaut an taban Haman di ka gawai Esther.

Esther 7

1 Komŭnŭ raja ngga Haman di man ayō Esther 2 adi piduwŭh saba. Darŭm ngara nok wain, raja siken ayŭh dinge, “Jadi meh, Rani Esther, ani raan mu? Kidaan di aku ka kuu re trima-i. Aku re nggen gŭh sitangah utung tarun tana empaya ku.” 3 Rani Esther nam, “Kambŭi-i kana di pikir Tuan Raja an nggen pimite ku, pimite ku inŭh dŭhnyah tandah aku ngga bara daya ku adi daya Jahudi dog siŭ. 4 Bara daya ku mbŭh dog jua yŭn dog siŭ. Kambŭi-i dŭh rabis so dog jua jadi urun, aku dŭh bidudu ka dŭh gŭh mito kuu; pak kieh mbŭh sindŭk dog pirarap!” 5 Komŭnŭ Raja Xerxes siken Rani Esther, “Asi anŭ adi birani ndai kayuh mun anŭ? Asi daya anŭ?” 6 Esther nam, “Pinganyu ami, adi kisiis kieh, inŭh daya adi arap ati, Haman!” Haman kimat raja ngga rani darŭm taru. 7 Raja makat buang-i raru baji, ruah so birit anŭ, di ka sapa di ka teya bunga istana. Haman puan raja re ngukum adŭp-i sabab har anŭ, jadi ayŭh babŭ diginŭ mite turung so Rani Esther bada nyiramat adŭp-i. 8 Haman aŭn mutu di tunduh pangō Esther mite masi so Esther, kan raja pari so teya bunga. Kiris anŭ, raja nyirais nang, “Daya ati re miragag rani digiti di jawin ku, darŭm istana ku kah?” Raja gibayuh ko minyu kan kudu kudu naan eunuch mbŭh nutu jawin Haman. 9 Komŭnŭ ndi naan so ngara, dŭn Harbonah, nang, “Haman mbŭh gŭh pijog ndi tiang sindŭk ramin-i yŭn tangid daya, re yŭn-i tangid Mordecai, adi mbŭh nyiramat asŭng Tuan Raja. Tiang anŭ inŭh duwŭh puru duwŭh mita bigatung!” “Tangid Haman di tiang anŭ!” Raja mritah ngara. 10 Jadi Haman dog tangid di tiang adi adŭp-i mbŭh pijog an-i yŭn tangid Mordecai. Komŭnŭ atin raja pari madŭd.

Esther 8

1 Di andu anŭ gŭh Raja Xerxes nggen di Esther sopŭrŭg rata Haman, adi pinganyu daya Jahudi. Esther kidaan di raja nang Mordecai bimadis ngga adŭp-i, ka so nganŭ Mordecai dog nyibandar bidapŭd ngga raja. 2 Raja kadi sisin adi agi chop tandā-i dieh (adi muko-i tambit pari so Haman) ka nggen-i di Mordecai. Esther bada Mordecai tukang nguasa rata Haman. 3 Komŭnŭ Esther minyu di raja dinge, mŭŭb di kaja raja ka sien. Ayŭh mite raja pirŭŭ pekat arap Haman, adi sesang Agag, adi mbŭh-i ndai rawan daya Jahudi. 4 Raja tiju ayŭh ngga sikud-pinyipritah mas-i, ka ayŭh mijog ka nang, 5 “Kambŭi-i kana di pikir Tuan Raja, ka kambŭi kuu siŭt aku, ka kambŭi batur di kira mu, turung piruah pinganang ukum ngga pirŭŭ surat Haman, adi anak Hammedatha adi sesang Agag, adi nggen ukum bada sopŭrŭg daya Jahudi adi darŭm empaya dog siŭ. 6 Simuki aku re tan kiris kayuh mun anŭ nyatŭk daya ku adi daya Jahudi, ka bara madis adŭp ku gŭh mbŭh dog siŭ?” 7 Raja Xerxes rasu nang di Rani Esther ngga Mordecai, adi daya Jahudi, “Tingga, aku mbŭh bada Haman dog tangid amai pekat-i rawan daya Jahudi, ka aku gŭh mbŭh nggen rata-i di Esther. 8 Pak pinganang ukum adi dog piruah ngga dŭn raja ka dog chop ngga chop-tandā raja dŭh dapŭd dog ngubah. Pak sunggu mŭnŭ, kuu bisa nuris surat ka bara daya Jahudi tadŭ tadŭ kayuh adi kuu raan; ka kuu bisa nuris-i pakai dŭn ku ka chop-i pakai chop tandā-raja.” 9 Kayuh anŭ jadi simŭnŭ di andu 23 darŭm buran adi taruh, buran Sivan. Mordecai bagan bara pinuris raja ka nggen pinganang adi ngara nuris ka pait ka bara daya Jahudi, ka bara gabenor, ka bara pingubak adi ngatur kraja, ka bara pinurung darŭm 127 utung rais so India ndŭg Ethiopia. 10 Mordecai nuris surat surat anŭ pakai dŭn Raja Xerxes, ka chop-i ngga chop-tandā raja. Surat surat anŭ dog taban bara adi nunggang kuda adi raju bikaduh, so kandang kuda raja. 11 Surat surat anŭ kidaan nang raja nyibandar bara daya Jahudi di barang kupo bada tikuruk yŭn nyiramat adŭp ngara. Kambŭi bara daya adi bisinyata so tadŭ tadŭ bangsa darŭm utung utung rais nyerang dari daya Jahudi, anak anak ngara, bait sawŭn ngara, daya Jahudi bisa rawan ka pirabur bara pinyerang anŭ. Ngara bisa siŭ barang naan ngara samŭn anak ngga sawŭn ngara, ka tambit rata ngara. 12 Ukum anŭ dŭh siŭn dŭh dog pimanu di ndi tarun tana Empaya Persia di andu adi muko dog miratak yŭn siŭ bara daya Jahudi, simŭng taruh andu buran Adar, buran adi simŭng duwŭh. 13 Ukum anŭ an dog piagah jadi ukum-adat ka dog kidaan di barang naan daya darŭm barang utung rais, isa bara daya Jahudi sidia adŭp ngara yŭn maras serang kan andu anŭ mandŭg. 14 So ka pesan adŭp raja bara pinunggang kuda anŭ nunggang kuda kuda raja ka matak ngga sirikas rikas ngara. Ukum anŭ gŭh dog kidaan di bara daya di Susa, adi sindŭ kupo. 15 Mordecai ruah so istana, nēn jipo-ambu raja adi biru ngga buda, ka jipo adi dog ndai so banang linen adi jarŭh, ka di ubak-i makota mas adi raru ramus. Komŭnŭ di aran aran di Susa dog dingah sirais gaŭn ngga tarā. 16 Diginŭ bara daya Jahudi mbŭh gaŭn buang raru sanang asŭng, amai anŭ mbŭh keya ka pimanang. 17 Di barang kupo ngga utung rais, di tadŭ yŭn pinganang ukum anŭ dog basa, bara daya Jahudi mbit primisi ka bigawai ngga gaŭn. Bagŭ daya bŭkŭn jadi daya bangsa Jahudi, sabab ngara mbŭh taru daya bangsa anŭ.

Esther 9

1 Kan-i mbŭh andu adi simŭng taruh darŭm buran Adar, andu adi ngga pinganang ukum raja dog pimanu, ka andu adi ngga pinganyu daya Jahudi harap adŭp-i nguasa daya Jahudi; gŭt-i daya Jahudi adi ngarah ngara. 2 Di tarun yŭn daya Jahudi di barang kupo darŭm empaya, bara daya Jahudi tikuruk sidia re nyerang tadŭ daya adi suba an kinaman ngara. Daya di barang yŭn taru ngara, ka mating daya dapŭd rawan ngara. 3 Sibatur-i, sopŭrŭg pinurung darŭm utung utung rais -- bara gabenor, bara pingubak adi tukang ngatur kraja, ngga bara pingarun raja -- turung daya Jahudi sabab ngara taru Mordecai. 4 Sopŭrŭg daya darŭm empaya mbŭh puan nang Mordecai madin mbŭh daya adi bikuasa di istana, buang kuasa-i anŭ taŭn mbŭh aŭn bitambah. 5 Jadi daya Jahudi dapŭd ndai ani ani ngara raan ngga bara pinganyu ngara. Ngara nyerang ngara ngga pedang ka siŭ ngara. 6 Di Susa, adi sindŭ kupo, bara daya Jahudi siŭ 500 naan daya. 7-10 Di dupan ngara adi dog siŭ inŭh simŭng madis anak Haman adi anak Hammedatha, adi pinganyu daya Jahudi: Parshandatha, Dalphon, Aspatha, Poratha, Adalia, Aridatha, Parmashta, Arisai, Aridai, ngga Vaizatha. Darŭm-i mun anŭ, mating buat-rata daya dog sirapas. 11 Di andu anŭ gŭh prungun daya adi dog siŭ di Susa dog kidaan di raja. 12 Ayŭh nang di Rani Esther, “Di Susa adŭ, daya Jahudi mbŭh siŭ rimŭh ratus naan daya, samŭn simŭng madis anak Haman. Munki meh di utung utung rais adi bŭkŭn! Ani raan mu madin? Kuu bisa biyŭn-i. Kidaan di aku ani dinge raan mu, ka aku re nggen-i di kuu.” 13 Esther nam, “Kambŭi-i kana di pikir Tuan Raja, bada bara daya Jahudi ndai dinge sipagi kayuh adi dog nyibandar ngara ndai andu ati. Ka nggen ukum bada tadang anak anak Haman adi simŭng madis dog tangid di tiang anŭ adi yŭn daya dog tangid.” 14 Raja nggen ukum bada pimite anŭ dog pimanu, ka pinganang ukum anŭ dog piruah di Susa. Tadang anak anak Haman adi simŭng madis dog tangid. 15 Di andu simŭng pat darŭm buran Adar bara daya Jahudi di Susa tikuruk dinge ka siŭ 300 naan dinge daya di kupo. Pak gibabŭ gŭh ngara dŭh sirapas buat-rata daya. 16 Daya Jahudi di utung utung rais gŭh tikuruk ka ngibān adŭp ngara. Ngara ngarah pinganyu ka siŭ 75, 000 naan daya adi tiru di ngara. Pak ngara dŭh gŭh sirapas buat-rata daya. 17 Anŭ inŭh di andu adi simŭng taruh darŭm buran Adar. Di andu anŭ ndi, di andu adi simŭng pat, mating tia bisiŭ, ka ngara bada-i jadi andu adi gaŭn yŭn bigawai. 18 Pak bara daya Jahudi di Susa bada andu adi simŭng-rimŭh andu primisi ngara ka bigawai andu anŭ, amai ngara ko siŭ pinganyu ngara andu adi simŭng taruh ngga andu adi simŭng pat ka rŭŭ di andu adi simŭng rimŭh. 19 Anŭ inŭh sabab bara daya Jahudi adi rŭŭ di anak anak kupo bigawai di andu adi simŭng pat darŭm buran Adar, andu adi ngga nggen pinganggen ka pinguman di dingan ngara. 20 Mordecai bada kayuh kayuh anŭ adi mbŭh jadi dog nuris ka dog pait ka sopŭrŭg daya Jahudi adi sindŭk ngga adi jo, di ndi tarun tana Empaya Persia, 21 bada ngara sita andu adi simŭng pat ngga andu adi simŭng-rimŭh darŭm buran Adar bada jadi andu primisi barang sawa. 22 Anŭ inŭh andu adi ngga daya Jahudi ngarah pinganyu ngara; anŭ inŭh buran adi ngga pimudip jera ngga sangsara dog marik jadi pimudip gaŭn ngga sanang. Ngara dog bada sita andu andu anŭ ngga gawai ka rami, nggen pinganggen pinguman di dingan ka di daya sirata. 23 Jadi daya Jahudi tunda atur so Mordecai, ka gawai anŭ jadi kayuh adi dog ndai barang sawa. 24 Haman anak Hammedatha adi sesang Agag ka pinganyu daya Jahudi muko taran dadu (puan kah “purim” , adi ngara kadŭn-i) ngga natu andu adi ngga pirabur daya Jahudi; ayŭh mbŭh bisatur an pirarap ngara. 25 Pak Esther di ka yŭn raja, ka raja piruah ukum adi dog nuris adi bada Haman kabŭs bada kayuh adi adŭp-i mbŭh ndai yŭn daya Jahudi. Ayŭh ngga bara anak-i dog tangid di uros adi yŭn tangid daya. 26 Anŭ meh sabab primisi anŭ dog kadŭn Purim. Sabab surat Mordecai ka sabab sopŭrŭg kayuh adi mbŭh jadi di tunduh ngara, 27 bara daya Jahudi mbŭh ndai atur yŭn adŭp ngara, bara sesang ngara, ka tadŭ daya adi raan jadi daya Jahudi, nang di tika adi patut barang sawa duwŭh andu primisi anŭ an ari dog sita nanyam ka pesan Mordecai. 28 Mbŭh dog natu nang barang rawang daya Jahudi darŭm turap bauh di barang utung rais ka di barang kupo patut ingat ka an adu adu sita andu andu gawai Purim. 29 Komŭnŭ Rani Esther, anak Abihail, ngga nambah tung Mordecai, nuris gŭh surat, yŭn nggen sukup kuasa-i ngga nyibandar surat Mordecai pasar Purim. 30 Surat anŭ dog pait nuju sopŭrŭg daya Jahudi, ka kada-i dog pait ka sopŭrŭg utung rais adi 127 darŭm Empaya Persia. Surat anŭ mite bara daya Jahudi udip darŭm damai buang siramat 31 ka pesan ngara ngga bara sesang ngara bada sita gawai Purim di tipuh adi patut, nimun ngara trima atur bipusa ka tika ngurid. Anŭ inŭh pesan so Mordecai ngga Rani Esther. 32 Pinyipesan Esther, adi natu atur pasar gawai Purim, inŭh dog nuris darŭm surat.

Esther 10

1 Raja Xerxes nggen kraja takan di bara daya adi rŭŭ di gadung tana sindŭk pang rawŭt darŭm empaya-i samŭn di ngara adi rŭŭ jo di deyŭh. 2 Sopŭrŭg pingandai-i adi bās ngga adi saruh, samŭn dundan pasar munki ayŭh paad pangkat Mordecai, agi dog nuris darŭm rekod bara raja Persia ngga Media. 3 Mordecai adi daya Jahudi inŭh adi numbor duwŭh darŭm pangkat ripas so adŭp Raja Xerxes. Ayŭh dog stabi ka dog rindu bara dingan-i adi samah daya Jahudi. Ayŭh ruban asŭng-i ndai kayuh yŭn kana adŭp daya-i ka ngga nyiramat sopŭrŭg sesang ngara.

Job 1

1 Agi ndi naan daya dŭn Job, rŭŭ di tarun tana Uz, adi nyambah Tapa ka tŭtŭd di Ayŭh. Ayŭh daya adi kana, adi raru nakit ngga adŭp-i dŭh ndai kayuh arap. 2 Ayŭh biyŭn ju anak dari ka taruh anak dayung, 3 ka biyŭn 7, 000 biri, 3, 000 onta, 1, 000 sapi, ka 500 kaldi. Ayŭh gŭh biyŭn raru bagŭ daya-gaji ka ayŭh inŭh daya adi siabo kaya di timor. 4 Anak anak Job bikires ndai gawai man, ka sopŭrŭg adi bŭkŭn ari mandŭg, ka ngara ari bagan jurud dayung ngara adi taruh madis bada sua ngga ngara. 5 Isan isan ripas barang gawai, Job an makat awar ka jugan sadis yŭn barang naan anak-i ngga pibisig ngara. Ayŭh ari ndai simŭnŭ sabab di pikir-i kadŭ agi anak-i dŭh rada adŭp-i mbŭh bidosa nang pinganang sarah rawan Tapa. 6 Kan andu mbŭh mandŭg adi ngga bara malaikat tikuruk di sirung jawin TUHAN, Shetan agi sua di dupan ngara. 7 TUHAN siken ayŭh, “Ani mbŭh mu ndai?” Shetan nam, “Aku agi panu kamati kamanŭ, bidandong di ong.” 8 “Agi kuu kiris urun Ku Job?” TUHAN siken. “Mating daya di ong re tŭtŭd buang kana mun ayŭh. Ayŭh nyambah Aku ka mbŭh kingat adŭp-i dŭh ndai kayuh arap.” 9 Shetan nam, “An kah Job nyambah Kaam kambŭi ayŭh dŭh dapŭd ani ani so kraja sambah-i anŭ? 10 Kaam ari grindung ayŭh, rawang-i, ka sopŭrŭg kayuh adi ayŭh dapu. Kaam nyiberkat sopŭrŭg kayuh ndai-i, ka Kaam mbŭh nggen di ayŭh sukup sapi ngga ngisi ndi tarun tarun tana rais. 11 Pak madin nyamtadar-i Kaam tambit sopŭrŭg kayuh adi-i dapu, ayŭh re bandar bandar mangu Kaam!” 12 “Bisa,” TUHAN nang di Shetan, “sopŭrŭg kayuh adi-i biyŭn inŭh darŭm tangan mu, pak kuu dŭh siŭn kinaman adŭp Job.” Jadi Shetan ruah so yŭn TUHAN. 13 Agi ndi andu kan anak anak Job bigawai di ramin kaka pinuai ngara, 14 ndi naan pinyisung bikaduh ka yŭn Job. “Kieh majak tana di ŭmŭh ngga sapi,” ayŭh nang, “ka agi dudu kaldi di tarun tana kupai dŭh jo so nŭ. 15 Gŭgŭh bara daya Sheba nyerang ka sirapas sopŭrŭg-i. Ngara siŭ sopŭrŭg daya-gaji mai adŭ-i aku. Aku sadi adŭ adi dapŭd pirupas adŭp ku ka di kidaan di kaam.” 16 Ayŭh gibabŭ minyu kan ndi naan dinge daya-gaji mandŭg ka nang, “Kijat nyatŭk biri biri samŭn ngara adi pingingat-biri ka siŭ sopŭrŭg ngara. Aku sadi adŭ adi dapŭd bikaduh bu ka di kidaan di kaam.” 17 Ayŭh gibabŭ minyu kan ndi naan dinge daya-gaji mandŭg ka nang, “Taruh tibaran pirupak daya Chaldea nyerang kieh, tambit onta onta, ka siŭ sopŭrŭg daya-gaji adŭ-i aku. Aku sadi adŭ adi dapŭd bikaduh bu ka di kidaan di kaam.” 18 Ayŭh gibabŭ minyu kan daya-gaji adi bŭkŭn mandŭg ka nang, “Bara anak mai aŭn bigawai di ramin kaka ngara, 19 kan sabak ribut mandŭg so tarun tana-pajam. Sabak anŭ poh ka nyirubuh ramin ka siŭ sopŭrŭg ngara. Aku sadi adŭ adi dapŭd bikaduh bu ka di kidaan di kaam.” 20 Ka Job rasu mijog ka nyiratak piraka-i darŭm susah. Ayŭh gumbak ubok-i ka suman adŭp-i di tana. 21 Ayŭh nang, “Aku dŭh biyŭn ani ani kan aku dog biranak, ka aku re kabŭs dŭh gŭh biyŭn ani ani. TUHAN nggen, ka madin Ayŭh mbŭh tambit pari. Isa-i adŭn-I dog muji!” 22 Sunggu sopŭrŭg kayuh anŭ mbŭh jadi, Job dŭh bidosa ka dŭh nyarah Tapa.

Job 2

1 Kan andu adi ngga bara malaikat tikuruk di sirung jawin TUHAN dinge, Shetan agi sua di dupan ngara. 2 TUHAN siken ayŭh, “So ki kuu?” Shetan nam, “Aku agi panu kamati kamanŭ, bidandong di ong.” 3 “Agi kuu kiris urun Ku Job?” TUHAN siken. “Mating daya di ong re tŭtŭd buang kana mun ayŭh. Ayŭh nyambah Aku ka mbŭh nakit ngga adŭp-i dŭh re ndai kayuh arap. Kuu ngasu Aku bada nyibandar kuu nyerang ayŭh ngga dŭh biyŭn pada, pak Job taŭn-i babŭ tŭtŭd.” 4 Shetan nam, “Daya dŭh re piduri ani ani ramŭn-i an dapŭd tui udip. 5 Pak nyamtadar-i Kaam kinaman pŭrŭng-i, ayŭh re tatu bandar bandar mangu Kaam!” 6 Jadi TUHAN nang di Shetan, “Bisa, ayŭh inŭh darŭm tangan mu, pak kuu dŭh siŭn siŭ ayŭh.” 7 Komŭnŭ Shetan ruah so yŭn TUHAN ka bada pŭrŭng ganan Job puno ngga gadag. 8 Job di guru sindŭk tugung sapok ka tambit ndi supek pape priok ngga ngikis gadag-i. 9 Sawŭn-i nang di ayŭh, “Gibabŭ kah kuu tŭtŭd di Tapa? Mangu adŭ Tapa ka kabŭs adŭ nŭŭh!” 10 Job nam, “Budo pinganang mu anŭ! Kan Tapa pait ka ata kayuh kana, ata trima-i. Simuki meh ata re mingungut kan Ayŭh pait ka ata pinyusah?” Sunggu Job sangsara, ayŭh mating nang ani ani rawan Tapa. 11 Taruh naan jerā Job anŭ, inŭh Eliphaz so kupo Teman, Bildad so tarun tana Shuah, ka Zophar so tarun tana Naamah. Kan ngara dingah munki masam Job mbŭh sangsara, ngara ndai pikir ngara ka mandŭg di nyaduh ayŭh. 12 Darŭm ngara gibabŭ jo ngara kiris Job, pak dŭh natŭng ayŭh. Kan ngara natŭng ayŭh, ngara rasu nangŭng sien, nyiratak piraka ngara darŭm susah buang taran dabu di au-tarun ka di tunduh ubak ngara. 13 Komŭnŭ ngara guru diginŭ di tana ayō ayŭh ju andu ju ngarŭm dŭh nang ani ani, sabab ngara kiris munki masam ayŭh mbŭh sangsara.

Job 3

1 Pinŭbŭn-i Job piguru minyu ka mangu andu adi ngga-i dog biranak. 2-3 O Tapa, mangu andu adi ngga aku dog biranak; mangu ngarŭm adi ngga aku piguru darŭm ite sindŭ ku! 4 Tapa, bada andu anŭ marui jadi karŭm. Dŭh tia ingat andu anŭ; dŭh tia bada jawa nyekar-i. 5 Bada-i jadi andu adi nyabūk ka karŭm patŭ'; nutu-i ngga abun, ka kadi jawa so batŭh andu. 6 Kadi ngarŭm anŭ so darŭm sawaka dŭhnyah bada-i tia dog mirang; 7 bada-i pajam muog, ngga mating pinyirami. 8 Kidaan di bara nyamba-biruri bada mangu andu anŭ, ngara adi pandai kies Leviathan. 9 Dŭhnyah bada bitang isan isan nyekar; dŭhnyah bada ngarŭm anŭ kiris jawa. 10 Mangu ngarŭm anŭ amai-i bada aku dog biranak, amai-i bada aku dog pinyusah ka sangsara. 11 Kasi ka aku kabŭs darŭm ite sindŭ kubait pati ka dŭh dog biranak. 12 Mani aku dog dakŭp sindŭ ku ka dog kŭkŭn-i? Mani ayŭh nyisuh aku di sudo-i? 13 Kambŭi aku kabŭs nganŭ, aku pati ka mbŭh rŭŭ-paya madin, 14 bŭŭs mun raja ka pimritahadi pari pijog istana jah. 15 Komŭnŭ aku bisa bŭŭs mun bara anak rajaadi ngisi ramin ngara ngga mas ka pirak, 16 puan kah bŭŭs mun tadang anak pira adi mbŭh kabŭs sibayuh dog ruwan. 17 Darŭm kubur, daya ginaka dŭh ndai arap, ka daya adi kawŭk nyiraja, dapŭd rŭŭ so kraja. 18 Sirabi ka daya-takap kinyam damai, dŭh dog nyungak ka dŭh dog takan ndai kraja. 19 Sopŭrŭg agi diginŭ, adi timagah ngga adi dŭh timagah, ka daya urun dŭh tia dog nguasa tuan ngara. 20 Mani tandah manusia udip darŭm sangsara? Mani nggen jawa di ngara adi susah? 21 Ngara kajŭn adŭp-i kabŭs, pak babŭ dŭh; ngara raan dŭ rubang kubur so tadŭ tadŭ rata. 22 Ngara dŭh sanang ndŭg ka ngara mbŭh kabŭs ka dog kubur; 23 Tapa bada ngara dŭh puan ani re jadi di ngara jŭ, ka nyikapung ngara di barang parad. 24 Puās mandŭg ka aku, dŭh-i pinguman, ka aku dŭh dapŭd ko nyidaing. 25 Sopŭrŭg kayuh adi aku taru mbŭh dog aku. 26 Aku dŭh kinyam damai, ka mating rŭŭ-paya, ka pinyusah ku dŭh bisa ko.

Job 4

1-2 Job, dŭh kah kuu tuas kambŭi aku minyu? Aku mbŭh dŭh tan re adu adu pirŭŭ adŭp ku. 3 Kuu mbŭh ngajar bagŭ dayaka mbŭh nggen pinyibake di tangan adi ramah. 4 Kan daya rabu, ramah ka kawŭk, pinganang mu ngatat ayŭh bada mijog. 5 Madin kuu inŭh adi dog nyatŭk pinyusah, ka kuu mbŭh tikaran nura-i. 6 Kuu nyambah Tapa, ka pimudip mu dŭh biyŭn sarah; ngapŭi kuu an biyŭn atin sabah ngga pingarap. 7 Suba kuu kira, mbŭh kah daya adi tŭnggŭn dog nyatŭk pinyusah. 8 Aku mbŭh kiris daya majak ŭmŭh pimudip arapka purun pimudip ginaka keya ka bine; madin ngara ngatŭm pimudip ginaka ngga arap. 9 Mun sabak ribut, Tapa pirabur ngara darŭm baji-I. 10 Ngara adi ginaka nyidaong ka ngŭr mun singah, pak Tapa bada ngara pajam ka mata jipŭh ngara. 11 Mun singah mating re-i siŭ ka man, ngara kabŭs, ka sopŭrŭg anak ngara basak basik. 12 Agi ndi sidah pinganang mandŭg ka akukeya ka dog sigayas di kajit ku. 13 Keya ka pŭmŭh adi arap ngaso aku bŭŭs. 14 Pŭrŭng ku kimŭtŭr ka bigagar; ndi pŭrŭng ganan ku kimŭtŭr ngga taru. 15 abus sabak murah jawin ku, ka buruh ku mijog amai taru. 16 Aku kiris kayuh mijog diginŭ; aku nakit tingga, pak aku dŭh puan ani anŭ. Komŭnŭ buang tarun pajam aku dingah sirŭŭn: 17 “Dapŭd kah daya jadi tŭnggŭn di batŭh Tapapuan kah jadi bisig di jawin Pinapa-I? 18 Tapa dŭh sabah bara urun-I di shorga; Ayŭh dapŭd malaikat malaikat-I sarah. 19 Kuu pikir Ayŭh re sabah kayuh adi dog ndai so tana, kayuh so dabu adi bisa dog pirandŭk mun brembang? 20 Daya anŭ udip isan isan, pak kabŭs dŭh dog puan ngga arong singumi andu. 21 Sopŭrŭg adi-i biyŭn manyap; ayŭh kabŭs, gibayuh sukup bijak.”

Job 5

1 Bagan, Job. Agi kah mating daya nam. Agi kah malaikat adi bisa mu yŭn nyigura? 2 Nyusah adŭp mu ngga atin baji ndŭg ka kuu kabŭs inŭh budo buang sipadin. 3 Aku mbŭh kiris daya budo adi mun adi siramat, pak aku rasu mangu ramin arŭn ngara. 4 Anak anak ngara dŭh siramat; mating daya an ngarun ngara di tarun yŭn bisara. 5 Daya adi sirata re man buwa pimuruh daya adi budondŭg ka gandom-i adi timbu di karu reja, ka daya adi gira rata re ripong di kaya raja-i. 6 Arap dŭh inŭh kayuh adi mandŭg so tana, dŭh gŭh pinyusah timbu so tana. 7 Adŭp manusia inŭh adi taban pinyusah ka adŭp-i, keya ka bŭtŭp apui adi mikabur so apui. 8 Kambŭi aku kuu, aku mite turung so Tapaka kidaan di Ayŭh sopŭrŭg pinyusah ku. 9 Ata dŭh dapŭd mirati pingandai bās-I, ka pingandai nginga-I mbŭh rabis so tungang ata kira. 10 Ayŭh nggen ujen di tanaka Ayŭh misa ŭmŭh. 11 Sawŭ, Tapa inŭh adi pakat daya adi dog ngamunka bada gaŭn daya adi susah. 12-13 Ayŭh pijimŭ pusar daya di pingakar, ka kudog daya adi bijak darŭm atur kraja adŭp ngara, isa mating kayuh ndai ngara mujur; 14 ndŭg ka yun andu ngara kāp tarun keya ka darŭm karŭm. 15 Pak Tapa nyiramat ngara adi sirata so pinyikabŭs; Ayŭh nyiramat daya adi susah so dog kinanyuh. 16 Ayŭh nggen pingarap di daya sirata ka bada pajam daya ginaka. 17 Sanang inŭh daya adi Tapa ngika! Dŭhnyah tuas kan Ayŭh ngajar kuu. 18 Tapa bada tawan, pak Ayŭh adi marut tawan anŭ; tangan-I kinaman kuu, ka tangan-I pibua kuu. 19 Ayŭh taŭn mbŭh sidia an grindung kuu so dog pinyusah; 20 kan tipuh apag mandŭg, Ayŭh re kudip kuu, ka darŭm perang Ayŭh grindung kuu so dog siŭ. 21 Tapa re pirupas kuu so dog kinarap; Ayŭh re nyiramat kuu kan pinyirusag mandŭg. 22 Kuu re tawŭh pinyiganas ka apagka dŭh taru dāng tarun. 23 Ŭmŭh adi kuu majak re dŭh pibatuh; dāng tarun dŭh re nyerang kuu. 24 Komŭnŭ kuu re siramat rŭŭ darŭm bari mu; kan kuu pirasa biri mu, kuu re kiris sopŭrŭg-i siramat. 25 Kuu re biyŭn bagŭ anaknimun dudu dawŭn kupai di tarun tana kupai. 26 Keya ka gandom adi masak dog ngatŭm di tipuh-i, kuu re udip ndŭg ka kuu mbŭh sukup minyamba. 27 Job, kieh mbŭh tui nakit pirati kayuh anŭ ka madin kieh mbŭh puan. Kayuh anŭ sawŭ, ka kuu an trima-i.

Job 6

1-2 Kambŭi pinyusah ku dog nimbang bat-i, 3 tatu-i bat dŭ so sumat di rawŭt, ngapŭi aku minyu ngga dŭh bipikir diŭ. 4 Tapa Bisa-pŭrŭg mbŭh tabŭk aku ngga reja-panah, ka rasun-i mbŭh ngukap darŭm pŭrŭng ku. Tapa nyerang aku, ka aku mbŭh raru taru. 5 Kaldi munos asŭng-i kan-i man kupai, ka sapi pajam kan-i man kupai pisŭk. 6 Pak asi raan man pinguman adi dŭh dog na garo dieh? Ani sap buda-turoh? 7 Mating pinyiraan ku di pinguman adi mun anŭ, ka sopŭrŭg kayuh adi aku man bada aku nguta. 8 Mani Tapa abah nggen kayuh adi aku mite? Mani Ayŭh abah nam dua ku? 9 Pati ka Ayŭh siŭ adŭ aku, simudan-i! 10 Kambŭi aku puan Ayŭh raan, aku minanjon angan, sunggu-i aku raru mandam. Aku puan Tapa inŭh kudus; aku bŭn matah pinyipesan-I. 11 Ani pinyibake re ku ngga gibabŭ udip? re ngga mani aku gibabŭ an udip kambŭi pingarap ku mating? 12 Aku dog ndai so batuh kah? Pŭrŭng ku timaga kah? 13 Mating pinyibake ku dŭm ngga nyiramat adŭp ku; mating tia yŭn aku mite turung. 14 Di tika pinyusah mun ati aku biguna di jerā adi tŭtŭd, bait aku tagan Tapa puan kah dŭh. 15 Pak angān, adi jerā ku, dŭh dapŭd dog sabah, keya ka anak sungi adi badŭh kan ujen mating rabu. 16 Anak sungi mbŭh bitabat bada salju ngga piin-maku, 17 pak di tika paras ngara miyap, ka rasan sungi badŭh ka mating kayuh dieh. 18 Bara pinunggang onta manyap jiroh piin; ngara bigandon ka kabŭs di tarun tana-pajam. 19 Bara pinunggang onta so Sheba ngga Tema jiroh piin, 20 pak ngara asa, sabab ngara muko ruai sabah adŭp-i re dapŭd. 21 Di aku angān keya ka nak sungi, angān taru kan angān kiris pinyusah ku. 22 Mbŭh kah aku mite pinganggen so angān, puan kah nyuap daya ngga ngarun aku, 23 puan kah nyiramat aku so pinganyu bait so ngara adi gaok ginaka? 24 Ngajar garang aku; kidaan di aku sarah ku. Aku bisa pajam ka dingah. 25 Pinganang adi so atin adi batur bisa dog sabah, pak angān minyu kayuh adi sipadin. 26 Angān pikir aku minyu au-tarun; ka mani meh angān nam pinganang susah ku? 27 Ndŭg ka angān taran dadu ngga dapŭd anak tumang jadi urun nganka jua jerā ngan ngga dapŭd pinyikaya! 28 Tingga jawin ku. Aku dŭh kadong angān. 29 Pinganang ngan paŭh mbŭh dŭh patut. Dŭh tia mun anŭ. Dŭhnyah nyarah aku. Aku dŭh sarah. 30 Pak angān babŭ pikir aku kadong, ka dŭh natŭng kayuh adi batur ngga adi sarah.

Job 7

1 Pimudip manusia inŭh keya ka kraja-takan soldadu, keya ka pimudip jera kraja-bakar, 2 keya ka urun natis sayung adi madŭd; keya ka daya adi nyiraja kajŭn gaji ngara. 3 Biburan buran udip ku dŭh biguna; barang ngarŭm aku susah. 4 Kan aku guring re bŭŭs, ngarŭm nyam adi raru tui; aku guring gurai marik adŭp ku ndi ngarŭm ngarŭm ka kajŭn andu jawa. 5 Pŭrŭng ganan ku puno bada ŭrŭd; ka-i raput bada tŭbŭ; ka-i bijire bada pinana. 6 Tipuh ku rikas mungan ngga mating tia pingarap, rikas dŭ so utos tanun taban tiburi. 7 Ingat, O Tapa, udip ku inŭh abus asŭng adŭ; pinyigaŭn ku mbŭh mungan. 8 Kaam kiris aku madin, pak re dŭh tia. Kambŭi Kaam jiroh aku, aku re mating tia. 9-10 Mun abun adi miyap ka mbŭh mating, daya kabŭs ka dŭh re pari; ngara dog kambŭt sopŭrŭg daya adi puan ngara. 11 Dŭh! Aku dŭh dapŭd pirŭŭ adŭp ku! Aku baji ka atin mandam ku dŭh aku re tungang nyijŭn. Aku dŭh siŭn dŭh minyu. 12 Mani Kaam kurung aku? Kaam pikir aku ati dāng-bās rawŭt? kah? 13 Aku guring ka suba rŭŭ so kawŭk ku; aku jiroh pinyaduh yŭn andam ku. 14 Pak Kaam pitaru aku ngga pŭmŭh; Kaam bada aku kiris kayuh adi bada aku tikaran 15 ndŭg ka aku mbŭh raan dŭ dog nyiapso aku udip darŭm pŭrŭng adi sangsara ati. 16 Aku mbŭh reju; aku mbŭh kawŭk udip. Tandah aku sadi. Pimudip ku mbŭh dŭh tia biyŭn rati. 17 Mani Kaam mbit bat di manusia? Mani Kaam pirati kayuh adi ngara ndai? 18 Kaam pirasa ngara barang isanka suba ngara barang jam darŭm ndi andu. 19 Abah kah Kaam kimat tarun bŭkŭnisa aku sipŭt tŭrŭn ruja ku? 20 Kinaman kah Kaam bada dosa ku, Kaam adi kurung aku? Mani Kaam pari pari mukong aku? Agi kah aku ati tanuh adi raru bat di Kaam? 21 Dŭh kah Kaam dapŭd apun dosa ku? Dŭh kah Kaam dapŭd kambŭt sarah ku? Dŭm dŭh tui aku re di darŭm kubur ku, ka aku re mating kan Kaam jiroh aku.

Job 8

1-2 Gibayuh kah kuu ko minyu nang au-tarun? 3 Tapa bŭn pirusak pinyitŭnggŭn; Ayŭh bŭn re dŭh ndai kayuh adi batur. 4 Anak anak mu tatu agi bidosa rawan Tapa, ngapŭi Ayŭh ngukum ngara nimun adi patut ngara trima. 5 Jiroh Tapa Bisa-pŭrŭg, ka mite Ayŭh masi di kuu; 6 kambŭi kuu sawŭ batur buang jujur, Tapa re mandŭg di turung kuuka ramin arŭn mu Ayŭh re pari ka kuu ndu upah. 7 Sopŭrŭg pinyikaya mu adi manyap re au-tarundanding ngga kayuh adi Tapa re nggen di kuu. 8 Tayung-babuk ta bijak, ngapŭi birajar so ngara. 9 Pimudip ta purok, ata dŭh puan ani ani; tipuh ta di ong mbŭh keya ka singangi. 10 Pak bada tayung-babuk adi bijak ngajar kuu; dingah kayuh adi ngara nang: 11 “Tŭngŭn reed dŭh dapŭd timbu di tarun yŭn adi mating piin; bŭn-i dog dapŭd di sapa tana padak. 12 Kambŭi piin badŭh, diŭ-i rayu so anak anak kayuh-udip adi bŭkŭn, darŭm-i gibabŭ sŭ ka dŭh bisa dog ndu yŭn pakai. 13 Daya adi dŭh puan Tapa inŭh keya ka tŭngŭn reed; pingarap ngara mating tia kan Tapa dog kambŭt. 14 Ngara bisangan di kayuh adi gayomun sarin taka. 15 Kambŭi ngara minyandis di sarin taka, tungang kah-i nan ngara? Kambŭi ngara bidawed di sirah tiburi, tungang kah-i turung ngara mijog?” 16 Daya adi ginaka timbu mun uduh di sura, mun uduh adi ngukap di ndi tarun tana teya. 17 Uat-i marut dudu batuhka rakat di barang batuh. 18 Pak ripas-i dog dimbutmating daya puan uduh ko timbu diginŭ. 19 Sawŭ, anŭ adŭ kayuh adi daya adi ginaka angan; adi bŭkŭn mandŭg ka tambit arok ngara. 20 Pak Tapa dŭh re tagan daya adi tŭtŭd, Ayŭh bŭn turung daya adi arap. 21 Ayŭh re bada kuu tawŭh ka nyirais dinge, 22 pak Ayŭh re pimangŭh ngara adi tiru di kuu, ka ramin arŭn daya adi ginaka re mating tia.

Job 9

1-2 Sawŭ, aku mbŭh dingah sopŭrŭg anŭ dawŭ-i. Pak munki manusia re tungang manang di har-i rawan Tapa? 3 Simuki manusia re bikarit ngga Ayŭh? Ayŭh bisa siken siribu pinyikenadi mating daya tungang nam. 4 Tapa inŭh raru bijak ka bikuasa; mating daya tungang rawan Ayŭh. 5 Ngga gŭgŭh-i Ayŭh sigen darŭdka ngga baji-I Ayŭh pirabur-i. 6 Tapa adi bada tana bigugoh ka adi bada tana bigŭgŭs; Ayŭh ngagar tiang tiang adi yŭn ong bisangan. 7 Ayŭh bitan batŭh andu nusak, ka bitan bitang bitang nyekar singarŭm. 8 Mating daya turung Tapa ndai rangitbait bidigang di punok dāng-bās rawŭt. 9 Tapa kideng bitang bitang di rangit; Bitang Sikara, Bitang Pite Piranuk, ka bitang bitang di Siratan. 10 Ata dŭh dapŭd mirati pingandai bās-I, ka pingandai nginga-I mbŭh rabis so tungang ata kira. 11 Tapa murah jawin ku, pak aku dŭh kiris Ayŭh. 12 Ayŭh tambit kayuh adi raan-I, ka mating daya dapŭd bitan Ayŭh; mating daya birani siken, “Ani ndai Mai?” 13 Baji Tapa dŭh tigŭngŭng. Ayŭh pirandŭk bara pinganyu-Iadi turung Rahab, adi dāng-bās rawŭt anŭ, matah Ayŭh. 14 Jadi sakaki meh aku re matah Tapa? 15 Sunggu aku dŭh sarah, anŭ adi tungang aku ndaikaŭs-i mite masi so Tapa adi arang ku. 16 Pak sunggu mŭnŭ, kambŭi Ayŭh nyibandar aku minyu, aku dŭh sabah Ayŭh re nyiringa aku. 17 Ayŭh bada sabak ribut mŭmŭs akungga mating pada-i. 18 Ayŭh dŭh bada aku tarik asŭng ku; pak Ayŭh mbŭh ngisi pimudip ku ngga pinyusah. 19 Kambŭi jeja ka pinyibake, Tapa inŭh adi bake dŭ? Kambŭi jeja ka bisara, asi tungang rawan Ayŭh? 20 Aku dŭh sarah ka aku tŭtŭd, pak pinganang ku sak pinganang daya adi sarah, ka sopŭrŭg kayuh nang ku sak adi nyarah aku. 21-22 Aku dŭh sarah, pak aku dŭh tia piduri. Aku mbŭh reju udip. Mating kayuh adi biguna tia; sarah bait dŭh sarah, Tapa taŭn re pirabur ata. 23 Kan daya adi dŭh sarah gŭgŭh kabŭs, Tapa tawŭh. 24 Tapa nggen ong di daya adi ginaka. Ayŭh bada sopŭrŭg akim karak. Ka kambŭi dŭh Tapa, asi meh? 25 Andu darŭm pimudip ku raru rikas bigati, pak bŭn adŭ kayuh kana dog aku. 26 Pimudip ku dŭh tui re mungan, raju mun beuh mūn nyambar nakap dangah-i. 27-28 Kambŭi aku sanyum, aku suba kambŭt sarang andam ku; sopŭrŭg pinyusah ku pari ka aku ka pitaru aku; aku puan Tapa nyarah aku. 29 Amai aku mbŭh dog nyarah, re ngga mani aku piduri tia? 30 Mating sabun dapŭd ngu dosa ku. 31 Tapa taran aku ka darŭm rubang adi puno ngga kayuh kais, ndŭg ka piraka ku mangŭh ngarun aku. 32 Kambŭi Tapa manusia, aku bisa nam Ayŭh; kieh bisa di ka tarun yŭn bisara di ngatur kaii ami. 33 Pak mating daya adi bisa jadi daya asah yŭn kieh duwŭh, mating daya adi tukang dingah kieh bikaritka tingga asi so kieh duwŭh adi sarah. 34 Dŭh tia ngukum aku, Tapa! dŭh tia pitaru aku! 35 Aku dŭh taru Ayŭh. Aku re minyusabab aku puan atin adŭp ku.

Job 10

1 Aku mbŭh reju udip. Dingah kayuh adi bandar bandar aku ngadu. 2 Dŭhnyah nyarah aku, O Tapa. Kidaan di aku ani sarah ku? 3 Patut kah Kaam gaok ngga aku? Ngamun kayuh adi adŭp Mai mbŭh ndai? Ka komŭnŭ angan atur kraja daya ginaka? 4 Mun piningga ami kah piningga Mai? 5 Pimudip Mai purok mun jami kah? 6 Komŭnŭ mani meh Kaam nudug sopŭrŭg dosa ku, ka nyuki barang masam sarah adi aku mbŭh ndai? 7 Kaam puan aku dŭh sarah, ka mating daya re nyiramat aku so Kaam. 8 Tangan Mai ndai aku, ka madin tangan anŭ pirabur aku. 9 Ingat adŭp Mai adi ndai aku so tana-riyat; Kaam re pirandŭk aku pari jadi dabu tana kah? 10 Kaam nggen di sama ku pinyibake ngga pijadi aku; Kaam pikambang aku darŭm ite sindŭ ku. 11 Kaam pijadi pŭrŭng ku ngga turang ngga uat, ka marut turang ku ngga isin ngga kurit. 12 Kaam mbŭh nggen di aku asŭng ka pinyirindu adi dŭh bisa birubah. 13 Pak madin aku puan nang so tika anŭKaam taŭn mbŭh bisukan bisatur an kandam aku. 14 Kaam taŭn mbŭh nyibatŭh aku kadŭ aku an ndai dosa, isa Kaam bisa abah apun aku. 15 Pasu aku ndai dosa, mbŭh payah inŭh aku, pak kan aku ndai kana, aku dŭh dapŭd puji. Aku mbŭh sangsara ka mbŭh raru mangŭh. 16 Kambŭi aku nak dapŭd mujur nisit, Kaam ngasū aku mun ngasū singah; Biar-i Kaam ndai pingandai-nginga ramŭn an bada aku kinaman. 17 Kaam ari biyŭn taksi ngga rawan aku; baji Mai di aku dŭ dŭ bitambah; Kaam dŭh ko ko nyerang aku. 18 Mani, Tapa, Kaam bada aku dog biranak? Aku patut mbŭh kabŭs diŭ so daya kiris aku. 19 Amai ruah so sarin ite radus di ka kuburtaŭn mbŭh kana dŭ so nŭŭh udip. 20 Dŭh kah pimudip ku mbŭh re mungan? Dŭhnyah mito aku tia! Tandah aku pimunos asŭng ku ngga tipuh adi dŭm ati. 21 Dŭm dŭh tui aku re bu ka aku dŭh re pari; di ka tarun yŭn adi karŭm buang nyabūk, 22 tarun tana adi karŭm, adi yŭn dudu singangi, tarun yŭn adi dŭh bituku biruru, di yŭn adŭp jawa inŭh adŭp karŭm.

Job 11

1-2 Mating kah daya re nam sopŭrŭg pinganang au-tarun anŭ? Bisa kah piminyu bagŭ kiren nŭŭh dŭh sarah? 3 Job, kuu pikir kieh re dŭh nam kuu kah? ka pinganang nyirimbe mu re dŭh dog nam kah? 4 Kuu nang adŭp mu minyu kayuh adi sawŭ; kuu nang adŭp mu bisig di batŭh Tapa. 5 Kasi ka Tapa nam kuu! 6 Ayŭh bisa kidaan di kuu rusia pikir kira-I; agi kayuh adi raru tŭrŭp so pinyipuan manusia. Tapa inŭh ngukum kuu kurang so adi kuu patut kinyam. 7 Dapŭd kah kuu mirati kayuh adi tŭrŭp pasar Tapa? 8 Pinyibijak Tapa inŭh bās dŭ so rangit adi bigatung, mating aran mu re tungang mirati-i. Tapa puan ong daya adi mbŭh kabŭs, pak kuu dŭh puan-i. 9 Bās Tapa inŭh bayah so ong, bayah so rawŭt. 10 Kambŭi Tapa nakap ka taban kuu ngga bisara, asi re bitan Ayŭh? 11 Tapa puan aki ndi daya adi dŭh biguna; Ayŭh kiris sopŭrŭg pingandai arap ngara. 12 Daya adi budo re piguru jadi bijakkan kaldi tarun re dog biranak rimon. 13 Bada bisig atin mu, Job. Pakat tangan mu bidua ka Tapa. 14 Taran kayuh adi arap ngga adi sarah so ramin arŭn mu. 15 Komŭnŭ kuu re pakat jawin mu dŭh ngga mangŭh; kuu re mijog tagap buang birani. 16 Komŭnŭ sopŭrŭg pinyusah mu re miyap so pikir mu, mun uba adi surud ka dog kambŭt. 17 Pimudip mu re jawa dŭ so sekar jawa di yun andu, ka tika karŭm pimudip re nyekar mun pinusak jawa andu. 18 Kuu re udip siramat ka puno ngga pingarap; Tapa re grindung kuu ka bada kuu rŭŭ darŭm damai. 19 Kuu dŭh re taru pinganyu mu; bagŭ daya re mite turung so kuu. 20 Pak daya adi ginaka re dŭh mirati ani adi mbŭh jadi di ngara. Ngara dŭh puan kamaki ngara re bisukan. Mating pingarap yŭn daya adi mun anŭ, adŭ-i kabŭs.

Job 12

1-2 Sawŭ, kuu inŭh sirŭŭn daya bagŭ. Kan kuu kabŭs, pinyibijak re kabŭs gŭh tunda kuu. 3 Pak aku mirati gŭh kayuh mun kuu; aku dŭh kurang so kuu; barang naan daya puan sopŭrŭg kayuh adi kuu muko nang. 4 Ndŭg ka bara jerā ku tawŭh aku madin; ngara tawŭh, sunggu aku tŭnggŭn ka dŭh biyŭn sarah; pak agi tika adi ngga Tapa mbŭh nam dua ku. 5 Kuu dŭh biyŭn pinyusah, pak kuu napat aku; kuu mukong daya adi aŭn re rabu. 6 Pak pinaku ngga daya adi arap udip dŭh dog mito, sunggu tapa ngara inŭh pinyibake adŭp ngara. 7 Manuk ngga dudu dāng adi bŭkŭn sirabi kabiyŭn bagŭ kayuh adi bisa ngara ngajar di kuu; 8 siken kayuh adi udip di tana ngga di rawŭt pinyibijak ngara. 9 Sopŭrŭg ngara puan nang tangan TUHAN adi ndai ngara. 10 Tapa inŭh adi ngatur pimudip sopŭrŭg kayuh adi-I napa; asŭng barang naan manusia inŭh darŭm tangan-I. 11 Pak mun jura mu gagā kija sap pinguman, simŭnŭ gŭh kajit mu gagā dingah bang piminyu. 12-13 Daya adi minyamba biyŭn pinyibijak, pak Tapa biyŭn pinyibijak ngga kuasa. Daya adi minyamba biyŭn pinyipitar; Tapa biyŭn pinyipitar ngga kuasa ngga-I ndai kayuh adi raan-I. 14 Kan Tapa nyirubuh, asi dapŭd pari pijog, ka asi dapŭd pirupas daya adi Tapa kurung? 15 Raga mandŭg kan Tapa bitan ujen; uba mandŭg kan Ayŭh pirupas piin. 16 Tapa inŭh bake ka ari manang; pinipu ngga daya adi dog nipu, soduwŭh ngara inŭh darŭm kuasa-I. 17 Ayŭh tambit pinyibijak bara pimritahka bada bara pinguru mun daya budo. 18 Ayŭh bisor raja raja ka bada ngara jadi daya-takap; 19 Ayŭh pirapat bara imam ngga bara daya adi bikuasa. 20 Ayŭh bada pajam ngara adi dog sabah, ka tambit pinyibijak so daya adi minyamba. 21 Ayŭh pimangŭh ngara adi bikuasaka bada mungan pinyibake bara pimritah. 22 Ayŭh kadi karŭm so tarun yŭn daya adi mbŭh kabŭs, ka bada tarun adi siabo karŭm jawa. 23 Ayŭh bada bangsa bake ka bās, pak komŭnŭ Ayŭh ngarah ka pirabur ngara. 24 Ayŭh bada bara pinguru ngara budoka bada ngara bigandon dŭh puan kamaki pinijū ngara; 25 ngara kāp tarun darŭm karŭm ka tibabeu mun daya mabuk wain.

Job 13

1-2 Sopŭrŭg kayuh adi angān nang, muko aku dingah dawŭ-i. Aku mirati sopŭrŭg-i. Aku bagŭ gŭh kayuh puan ku. Aku dŭh kurang so angān. 3 Pak kaii ku inŭh ngga Tapa, dŭh ngga angān; aku raan minyu ngga Ayŭh ka kiren di Ayŭh adŭp ku dŭh biyŭn sarah. 4 Angān kadong aku ngga nutu adŭp ngan dŭh puan ani ani; angān keya ka Doktor adi dŭh tungang pibua daya. 5 Dŭhsah nang ani ani, ka daya re nang angān bijak! 6 Dingah aku darŭm aku kidaan pinyusah ku. 7 Mani angān kadong? Angān pikir Tapa re trima pinganang kadong ngan kah? 8 Angān suba an nyibandar Ayŭh kah? Angān an ndai kana di Tapa, ka nyibandar har-I kah? 9 Kambŭi Tapa nakit tingga angān, ani pinyikana ngan re-I dapŭd? Angān pikir angān dapŭd nipu Tapa mun angān nipu daya bŭkŭn kah? 10 Sunggu angān sukan atin bidikok nganAyŭh babŭ gŭh kiris ka re ngukum angān. 11 ka kuasa-I re bada angān taru. 12 Pinganang pitas ngan inŭh au-tarun keya ka apŭk; pinganang ngan adi ngga angān nyibandar adŭp ngan inŭh keya ka tana-riyat adi udah pape. 13 Pirŭŭ adŭp ngan ka nggen di aku pluang ngga minyu, aku dŭh piduri ani re jadi di aku. 14 Aku mbŭh sidia an ruban asŭng. 15 Aku mbŭh dŭh biyŭn pingarap, munki meh kambŭi Tapa siŭ aku? Aku re kiren adŭp ku dŭh sarah di sirung jawin-I. 16 Kadŭ-i pinyibirani ku re nyiramat aku, amai mating daya ginaka re birani situra jawin ngga Tapa. 17 Madin dingah nakit pinganang ku, aku kidaan rati-i. 18 Aku mbŭh sidia re nyibandar adŭp ku, sabab aku puan adŭp ku batur. 19 Kaam re nyarah aku kah, Tapa? Kambŭi Kaam re ndai simŭnŭ, aku mbŭh sidia an bada adŭp ku pajam ka kabŭs. 20 Bada aku mite duwŭh masam kayuh; kambŭi Kaam situju, ka aku dŭh re suba sukan adŭp ku so Kaam; 21 dŭh tia ngukum aku, ka dŭhnyah bada atin taru ku di Kaam pijera aku. 22 Minyu diŭ, O Tapa, ka aku re nam. Puan kah aku minyu, ka Kaam nam aku. 23 Ani dosa ku ka ani sarah ku? Kidaan di aku munki aku sarah. 24 Mani Kaam mangān aku? Mani Kaam simuti ngga aku keya ka aku ati pinganyu? 25 Kaam suba an pirawan aku? Aku ati au-tarun ka dawŭn adŭ; Kaam nyerang aku adi keya ka ndi sirah siriyang. 26 Kaam nyarah aku ngga pinganang pa'it, ndŭg ka pasar kayuh adi aku mbŭh ndai darŭm aku gi-sŭ. 27 Kaam muak kaja ku ngga parik basi; Kaam pirati sakong ku, ka piruh inyŭk kaja ku. 28 Sabab anŭ, aku rubuh mun apŭg kayuh adi madam, mun jipo adi dog man gŭgŭt.

Job 14

1 Ata dog biranak ramah ka dŭh bigaya. Sopŭrŭg kinyam pimudip purok ka adi susah. 2 Ata timbu ka rayu mun bunga; ata miyap mun singangi. 3 An kah Kaam piji ka tingga aku, Tapa, puan kah taban aku ka yŭn bisara, yŭn Kaam tingga arap kana ku? 4 Mating kayuh bisig bisa mandŭgso tadŭ kayuh kais mun manusia. 5 Umbur manusia Kaam natu; kiang buran-i mbŭh Kaam miratak. Kaam mbŭh natu-i, ka-i dŭh dapŭd dog ngubah. 6 Tingga adŭ ngara ka dŭhnyah mito ngara; siŭn ngara dapŭd ngamas kraja di andu anŭ ngga atin sanang. 7 Agi pingarap yŭn tŭngŭn kayuh adi muko dog tabŭng; ayŭh bisa pari udip ka bikanjak. 8 Sunggu uat-i mbŭh tanŭ ka minyamba, ka tŭŭd-i kabŭs darŭm tana, 9 ngga piin ayŭh re timbu dinge. 10 Pak manusia kabŭs, ka anŭ inŭh pinŭbŭn ngara; kamaki ngara kan mbŭh tingge ong? 11 Mun sungi adi dŭh tia aman, ka danu adi mbŭh badŭh, 12 manusia kabŭs, dŭh re pari udip. Ngara manŭn dŭh re burah sitadŭn rangit babŭ agi; ngara manŭn dŭh re burah so bŭŭs ngara. 13 Kasi ka Kaam sukan aku darŭm ong daya adi mbŭh kabŭs; bada aku dog sukan ndŭg ka Kaam muko baji, komŭnŭ natu jam adi ngga Kaam ingat aku. 14 Kambŭi manusia kabŭs, dapŭd kah ngara pari udip? Pak aku re adu adu kajŭn, kajŭn ndŭg tika pinyusah ati mbŭh ripuan. 15 Komŭnŭ Kaam re bagan, ka aku re nam, ka Kaam re munos asŭng di aku, adi mbŭh Kaam napa. 16 Komŭnŭ Kaam re pirati barang sakong ku, pak Kaam dŭh re nudug dosa ku. 17 Kaam re apun ka pijo dosa ku; Kaam re ngutos sopŭrŭg sarah adi aku mbŭh ndai. 18 Agi tika-i darŭd rubuhka jenjang re trigen so yŭn-i. 19 Piin re piruruh batuh, ka ujen bangat re musor tana; ka simŭnŭ gŭh Kaam pirusak pingarap manusia adi ngga-i udip. 20 Kaam ngarah manusia ka taran ngara bada adu adu mating; kan ngara kabŭs, jawin ngara birubah. 21 Anak anak ngara jadi daya adi dog stabi, pak ngara dŭh puan, dŭh gŭh ngara puan sinde ngara dog pimangŭh. 22 Ngara kinyam andam darŭm pŭrŭng ngara adŭka pinyusah adi darŭm atin ngara.

Job 15

1-2 Pinganang au-tarun, Job! Pinganang au-tarun! 3 Mating daya bijak re minyu mun kuupuan kah nyibandar adŭp-i ngga pinganang adi dŭh biyŭn rati. 4 Kambŭi tunda ka gaya mu, mating meh daya re taru Tapa; mating daya raan bidua ka Ayŭh. 5 Udip ginaka mu mbŭh tatŭng so gaya kuu minyu; kuu pandai minyu ngga sukan arap mu. 6 Dŭhsah aku nyarah kuu; piminyu adŭp mu mbŭh nyarah kuu. 7 Kuu pikir adŭp mu sibungas manusia adi dog biranak kah? Agi kah kuu diginŭ di tika Tapa napa darŭd? 8 Agi kuu dingah atur adi Tapa ndai? Kuu sadi kah adi dapu pinyibijak manusia? 9 Mating kayuh adi kuu puan ka kieh dŭh puan. 10 Kieh birajar pinyibijak ami so ngara adi mbŭh buda ubok-i, ngara adi dog biranak diŭ so sama mu. 11 Tapa nggen di kuu saduh; mani dŭh trima-i? Kieh mbŭh minyu yŭn-I ngga pinganang adi sabar ka adi duduh. 12 Pak kuu nurut atin muka tirek kieh ngga baji. 13 Kuu baji di Tapa ka piruah pinganang adi sakanŭ rawan Ayŭh. 14 Dapŭd kah manusia jadi sawŭ bisig? Dapŭd kah manusia bamai ngga Tapa? 15 Ndŭg ka bara malaikat-I dŭh gŭh Tapa sabah; ngara dŭh gŭh bisig di sirung jawin-I. 16 Ka manusia nok arap keya ka nok piin adud; sawŭ, ngara mbŭh madam ka dŭh biguna. 17 Madin dingah, Job, kayuh adi aku puan. 18 Ngara adi bijak mbŭh ngajar pinyawŭ di akuadi ngara birajar so tayung-babuk ngara, ka mating rusia adi ngara sukan. 19 Di tika anŭ mating daya tami darŭm tarun tana ngara; mating daya re bada ngara tagan Tapa. 20 Daya ginaka adi kinanyuh daya bŭkŭnre sangsara sitŭkŭd umbur ngara. 21 Ngara re dingah sirŭŭn adi pitaru, ka bara pirupak re nyerang ngara di tika ngara pikir adŭp-i siramat. 22 Ngara mbŭh dŭh biyŭn pingarap ngga pirupas adŭp-i so pinyikarŭm, amai pinyiŭ adi pakai pedang mbŭh kajŭn an siŭ ngara, 23 ka manuk volcha mbŭh kajŭn an man tadang ngara. Ngara puan pimudip ngara jŭ inŭh karŭm; 24 pinyirusag, mun raja adi bikuasa, mbŭh kajŭn an nyerang ngara. 25 Simŭnŭ inŭh nasip ngaraadi rawan Tapaka natang Ayŭh adi Bisa-pŭrŭg. 26-27 Ngara sambuh ka an birawan; ngga atin baking ngara pakat pinangin ngara kamatak di rawan Tapa. 28 Ngara inŭh adi sirabut kupo kupoka adi sirapas ramin ramin adi dog tingge, pak perang re nyirubuh kupo kupo ngga ramin ramin anŭ. 29 Ngara dŭh re adu adu kaya; mating kayuh adi ngara dapu re tan tui. Ndŭg ka singangi ngara re miyap, 30 ka ngara re dŭh tungang pirupas adŭp ngara so pinyikarŭm. Ngara re mun tŭngŭn kayuhadi dog man apui dudu daan-i, adi re dog poh sabak rarak-i. 31 Kambŭi ngara sabah di kayuh adi dŭh biguna, ngara re trima gŭh kayuh adi dŭh biguna. 32 Diŭ so tipuh-i ngara re rayu, rayu mun daan adi re dŭh tia barŭm. 33 Ngara re mun tŭngŭn anggor adi manyap buwa-i adi gibayuh masak; mun tŭngŭn kanā adi rabu rarak-i. 34 Re mating sesang bara daya adi dŭh puan Tapa, ka Tapa re nyirubuh ramin adi dog pijog ngga suap. 35 Ngara inŭh adi ndai pinyusah ngga arap; atin ngara ari puno ngga tipu.

Job 16

1-2 Muko aku dingah pinganang adi sakanŭ dawŭ-i; pinganang saduh adi angān nggen kaŭs-i pijera aku. 3 Angān re adu adu minyu kah? Ani anŭ di atin ngan adi badaangān adu adu minyu? 4 Kambŭi angān aku, ka aku angān, aku bisa nang sopŭrŭg anŭ adi angān mbŭh nang. Aku bisa minyu bijak rawan angānka pirŭnggŭd angān ngga dudu buwa pinganang. 5 Aku bisa nagap angān ngga pinyitayanka adu adu minyu ngga nyaduh angān. 6 Pak kambŭi aku minyu, mating guna-i, ka kambŭi aku pirŭŭ adŭp ku, andam ku babŭ. 7 Kaam mbŭh piramah aku, Tapa; Kaam mbŭh bada rawang ku dog siŭ. 8 Kaam mbŭh muak aku; Kaam pinganyu ku. Aku mbŭh dŭm turang ngga kurit, ka daya nang anŭ mbŭh tandā aku sawŭ sarah. 9 Darŭm baji-I Tapa nyiratak aku; Ayŭh nyitŭrŭng aku ngga tiru. 10 Keya ka dāng mangah ngara bitanyeng kiren jipŭh tingga aku; ngara kirurung aku ka napar jawin ku. 11 Tapa mbŭh nggen aku ka darŭm tangan daya arap. 12 Dawŭ-i aku udip bamai, pak Tapa nakap aku di tungo kumukong aku ka sagan aku. Ayŭh pari pari mukong aku 13 ka nimbak aku ngga reja-panah so barang parad. Reja panah-I tabŭk aku ka bada aku biragan; taŭn dŭh adŭ Ayŭh biyŭn masi. 14 Ayŭh adu adu bada aku biragan; Ayŭh nyerang mun soldadu adi triyŭn. 15 Aku sien ka nēn piraka adi dog ndai so banang guni, ka aku guru digiti di tana, arah. 16 Aku mbŭh sien ndŭg ka jawin ku bireh, ka pundu batŭh ku mbŭh bŭ buang barŭm, 17 pak aku bŭn ndai pingandai ganas, ka dua ku ka Tapa inŭh ngga atin batur. 18 O Tana, dŭhnyah sukan sarah adi mbŭh dog ndai di tunduh aku! Dŭhnyah bada sien ku mite pinyitŭnggŭn dog pimanu dog pirŭŭ! 19 Agi daya di shorgaadi re nggen taksi nang aku dŭh sarah. 20 Bara jerā ku kinarap aku; aku sien di sirung jawin Tapa. 21 Aku raan daya minyu ngga Tapa yŭn ku, adi keya ka minyu yŭn dingan-i. 22 Sawa umbur ku mbŭh dŭh tia bagŭ, ka aku re kabŭs ka re mating.

Job 17

1 Pimungan udip ku mbŭh sindŭk. Aku mbŭh dŭh bake ngasŭng; ani dinge yŭn ku adŭ-i kubur. 2 Sopŭrŭg daya nyirimbe aku. 3 Aku ati jujur, Tapa. Sabah nŭh aku. Mating daya bŭkŭn re batu pinganang ku. 4 Kaam tŭŭp pikir dingan ku ka ngara mbŭh dŭh dapŭd bipikir; dŭhnyah tandah aku dog ngarah ngara. 5 Pitas amba nang daya jua dingan-i amai an dapŭd duit, pak bara anak-i adi re sangsara. 6 Ka madin daya pakai pitas anŭ ngga rawan aku; ngara mandŭg ka nyiruja jawin ku. 7 Pinyusah ku dŭm tadŭ re bada aku karak; kaja ngga tangan ku mbŭh ride mun singangi. 8 Ngara adi nang adŭp-i jujur mbŭh gŭgŭh, ka sopŭrŭg ngara nang aku daya adi dŭh sabah di Tapa. 9 Ngara adi nang adŭp-i daya adi dog stabimbŭh tanŭ ka agi aran-i nang adŭp-i batur. 10 Pak kambŭi ngara tungang mandŭg ka mijog di sirung jawin ku, aku dŭh re tungang dapŭd piji ka ndi naan so ngara adi bijak. 11 Tipuh ku mbŭh ripuan; pusar ku yŭn kayuh adi aku an ndai mbŭh dŭh jadi; pingarap ku mbŭh mating. 12 Pak bara jerā ku nang singarŭm inŭh sandu; ngara nang jawa sandu mbŭh sindŭk, pak aku puan aku gibabŭ darŭm karŭm. 13 Kayuh adi aku harap kaŭs-i ong daya adi mbŭh kabŭs, di yŭn aku re guring darŭm karŭm. 14 Aku re kadŭn kubur sama ku, ka dudu ŭrŭd adi man akuaku re kadŭn sindŭ ka bara jurud dayung ku. 15 Diki pingarap yŭn ku? Agi kah daya kiris-i? 16 Aku dŭh biyŭn pingarap tia kan aku di mūn ka ong daya adi mbŭh kabŭs.

Job 18

1-2 Job, dapŭd kah daya di mun kuu pirŭŭ adŭp mu? Kambŭi kuu ko minyu, kieh an minyu ngga kuu. 3 Ani anŭ adi bada kuu pikir kieh ati budo mun sapi? 4 Baji mu anŭ kaŭs-i kandam kuu. Bisa kah ong dog tagan sitagar baji mu? Bisa kah Tapa ngana darŭd ngga pimunos asŭng mu? 5 Pimudip daya ginaka adi keya ka jawa prita, re dog mura; apui-i re dŭh tia sakŭt. 6 Ngara re keya ka bari adi mbŭh pura prita-i. 7 Sakong ngara tagap, pak madin ngara re sikak; akar adŭp ngara re pirabu ngara. 8 Ngara panu ka darŭm jaring, ka kaja ngara rakat; 9 tiga ngara rakat di jarat ka ngara mbŭh dog mirakap. 10 Taris jarat dog sukan di tana; jarat muko dog tŭŭn di aran ngara. 11 Kayuh adi pitaru kirurung ngara; ka-i tunda ngara di barang sakong ngara. 12 Dawŭ-i ngara kaya, pak madin ngara sibŭrŭk; pinyirusag mijog kajŭn sindŭk ngara. 13 Andam adi bisā ngukap di pŭrŭng ganan ngaraka bada kaja ngga tangan ngara madam. 14 Ngara dog tarik so bari di yŭn ngara rŭŭ siramat, ka dog batak bada situra jawin ngga Raja Pinyikabŭs. 15 Madin daya bisa rŭŭ darŭm bari ngara, ripas mirirang muko pibisig ngara! 16 Uat ngga daan ngara mbŭh rayu ka badŭh. 17 Ngara mbŭh dŭh tia timagah di barang yŭn; mating daya tia ingat ngara. 18 Ngara re dog pibu so tarun tana daya adi udip, dog pibu so jawa ka darŭm karŭm. 19 Ngara dŭh biyŭn sesang, mating adi babŭ udip adi re ngakat dŭn ngara. 20 So timor ndŭg barat, sopŭrŭg adi dingah nasip ngaragŭgŭh ka kimŭtŭr taru. 21 Anŭ inŭh nasip daya di ginaka, nasip daya adi dŭh piduri Tapa.

Job 19

1-2 Mani angān dŭh ko ko pijera aku ngga pinganang ngan? 3 Pari pari angān pimangŭh akubuang dŭh puan mangŭh angān nyarah aku. 4 Sunggu aku ndai sarah bait kani, sarah ku anŭ dŭh re ndai har di angān. 5 Angān pikir angān kana dŭ so aku, ka nyirundeng pinyusah ku mbŭh tandā aku sawŭ sarah. 6 Dŭh kah angān puan Tapa inŭh adi nyarah aku? Ayŭh mbŭh tŭŭn jarat ngga nakap aku. 7 Aku matah pingandai ganas-I, pak mating daya dingah; mating daya dingah sien ku mite turung. 8 Tapa mbŭh nabat aran, ka aku dŭh dapŭd ruah; Ayŭh mbŭh sukan aran ku darŭm karŭm. 9 Ayŭh mbŭh tambit sopŭrŭg pinyikaya kuka pirusak dŭn kana ku. 10 Ayŭh mukong aku so barang parad. Ayŭh dimbut pingarap kuka tingge aku bada rayu ka kabŭs. 11 Tapa baji ka magā di aku; Ayŭh ndai di aku keya ka aku ati pinganyu-I. 12 Ayŭh pait bara tibaran soldadu-I bada nyerang aku; ngara kareh rubang yŭn kirurung ka nyikapung bari ku. 13 Tapa mbŭh bada rawang ku tagan aku; aku daya saruh di ngara adi puan aku; 14 bara madis ku ngga jerā ku mbŭh mating. 15 Ngara adi muko jadi pingabang di ramin ku mbŭh kambŭt aku; daya daya-gaji ku adi dayung ndai aku keya ka daya saruh ka daya tami. 16 Kan aku bagan daya-gaji ku, ayŭh dŭh namndŭg ka di tika aku mite turung so ayŭh. 17 Sawŭn ku dŭh tan kadŭk buuh asŭng ku, ka jurud jurud adŭp ku dŭh an nyindŭk aku. 18 Anak-anya ngamun aku ka tawŭh kan ngara kiris aku. 19 Bara jerā ku sidōt di aku; ngara adi aku siabo rindu mbŭh tingge aku. 20 Kurit ku bikideng di turang ku; aku mbŭh sindŭk re kabŭs. 21 Angān inŭh jerā ku! Masi di aku! Tangan Tapa mbŭh mukong aku. 22 Mani angān tunda Tapa kisiis aku? Gibayuh kah sadang angān pijera aku? 23 Kasi ka daya agi ingat pinganang kuka nuris-i darŭm surat! 24 Puan kah mŭŭt pinganang ku di batuhka nuris-i isa-i tan adu adu. 25 Pak aku puan di shorga agi Pinyikudip ku; adi re mandŭg di turung aku. 26 Sunggu kurit ku abo dog man andam, darŭm aku gibabŭ darŭm pŭrŭng ati aku re kiris Tapa. 27 Aku re kiris Ayŭh ngga batŭh adŭp ku, ka Ayŭh dŭh re keya ka daya saruh di aku. Aku jimŭ amai angān nang, 28 “Simuki ata pijera ayŭh?” Angān jiroh aran ngga nyerang aku. 29 Pak madin, taru meh pedang. Pedang anŭ re taban baji Tapa ka tunduh dosa, isa angān puan agi ndi Naan adi nggen bisara.

Job 20

1-2 Job, kuu kinuas aku. Mbŭh dŭh aku sabar re dŭh nam. 3 Pinganang mu nggen mangŭh, pak aku bisa nam kuu. 4 Tatu kuu mbŭh puan so jaman jah, di tika manusia sibungas-i dog na di ong, 5 mating daya ginaka re adu adu sanang. 6 Ngara bisa jadi bās, bigatung ndŭg rangit, raru bās ndŭg ka ubak ngara ndŭg abun, 7 pak ngara re dog poh mun dabu. Ngara adi mbŭh puan ngarare bipikir kamaki ngara di. 8 Ngara re miyap mun pŭmŭh, mun kayuh adi dog kiris singarŭm, ka dŭh re tia dog kiris. 9 Daya ginaka re miyap so tarun yŭn ngara rŭŭ; 10 ka bara anak ngara re gati kayuh adi ngara naku so daya sirata. 11 Andu ngara gi-mara pŭrŭng ganan ngara pidanah buang tagap bake, pak dŭm dŭh tui ngara re jadi dabu tana. 12-13 Udip ginaka sidi di ngarangara ngŭnggŭm kada-i ka nyisŭp sidi-i. 14 Pak darŭm tain pinguman anŭ marui pa'it, keya ka rasun adi bisa bada daya kabŭs. 15 Daya ginaka nguta pinyikaya adi ngara naku; Tapa tambit-i, samŭn anŭ adi darŭm tain ngara. 16 Kayuh adi dog tŭrŭn daya adi arap inŭh keya ka rasun; kayuh anŭ siŭ ngara mun singŭt jippŭh. 17 Ngara re dŭh kinyam buwa anggor adi raru bagŭ puan kah sisuh ngga ju banyis adi raru bagŭ. 18 Ngara re tingge sopŭrŭg adi mandŭg so turang udas ngara; ngara dŭh re biyŭn pluang kinyam pinyikaya ngara, 19 sabab ngara kinanyuh buang dŭh piduri daya adi sirataka sirapas ramin adi daya bŭkŭn pijog. 20 Ngara raan kayuh rabis so anŭ adi ngara mbŭh dapŭd. 21 Kan ngara man, mating adŭ tadŭh-i, pak madin pimudip mujur ngara mungan. 22 Di tika ngara mujurpinyusah ngga sangsara re nyatŭk ngara. 23 Isa-i ngara man sopŭrŭg adi ngara raan! Tapa re ngukum ngara darŭm bangok ngga baji-I. 24 Kan ngara suba pirupas adŭp ngara so pedang basi, bawŭh panah timaga re kudog ngara. 25 Reja-panah miratos pŭrŭng ngara; tukuk reja-panah re bititeg ngga deya, ka atin ngara re puno ngga taru. 26 Sopŭrŭg kayuh adi ngara nguruk dog pirabur; apui adi dŭh manusia tungman ngara samŭn sopŭrŭg rawang ngara. 27 Rangit kiren dosa ngara, ka ong nggen taksi rawan ngara. 28 Sopŭrŭg pinyikaya ngara re dog piraburdarŭm uba baji Tapa. 29 Anŭ inŭh nasip daya adi ginaka, nasip adi Tapa nitah yŭn ngara.

Job 21

1-2 Dingah kayuh adi aku nang; anŭ adŭ saduh adi aku mite so angān. 3 Nggen di aku pluang ngga minyu ka komŭnŭ, kambŭi angān raan, angān bisa nyirimbe aku. 4 Kaii ku dŭh-i ngga manusia; aku biyŭn sabab kambŭi aku dŭh sabar. 5 Tingga adŭ aku, mbŭh sadangngga bada batŭh ngan biringgo ka gŭgŭh? 6 Kan aku bipikir pasar kayuh adi mbŭh jadi di aku, aku kimŭtŭr buang taru. 7 Mani Tapa tandah daya adi arap tui udip, tandah ngara udip mujur ndŭg minyamba? 8 Ngara biranak mira ka nyukuh, ngara dapŭd kiris anak ngara masang bās baga bigatung. 9 Tapa dŭh pait pinyirusag ka ramin arŭn ngara; ngara udip dŭh darŭm taru. 10 Sawŭ, sopŭrŭg sapi ngara papahka dŭh susah biranak. 11 Anak ngara bikaduh ka birubi mun anak biri 12 ka bitanda tunda jawŭn kachapi ngga tirari. 13 Ngara udip ngga pimudip adi mujurka kabŭs dŭh ngga sangsara. 14 Daya ginaka bada Tapa pijo adŭp-I so ngara; ngara abah puan pinyiraan-I yŭn pimudip ngara. 15 Ngara nang mating guna-i bituan di Tapamating utung-i nŭŭh bidua ka Ayŭh. 16 Ngara nang ngara tungang gŭh dapŭd kayuh so pinyibake adŭp ngara, pak pikir-kira ngara adi sakanŭ aku dŭh trima. 17 Mbŭh kah jawa daya adi ginaka dog mura? Agi kah ngara dog nyatŭk pinyirusag? Mbŭh kah Tapa baji ngga daya ginaka ka ngukum ngara 18 ka poh ngara keya ka siriyang dog poh sabah, puan kah keya ka dabu dog poh sabak ribut? 19 Angān nang Tapa ngukum anak amai dosa sama-i. Dŭh! Isa Tapa ngukum daya adi bidosa; isa Ayŭh bada ngara rada Ayŭh ndai simŭnŭ sabab dosa ngara. 20 Daya bidosa patut trima ukum ngara; ngara patut kinyam baji Tapa Bisa-pŭrŭg. 21 Kan ata kabŭs, babŭ kah ata piduri sanang kah dŭh rawang ta? 22 Dapŭd kah manusia ngajar Tapa, adi tingga arap kana daya samŭn ngara adi di yŭn adi siabo bigatung? 23-24 Agi daya adi babŭ gures bake ndŭg andu adi ngga-i kabŭs; pinyikabŭs ngara sanang, pŭrŭng ganan ngara ramus pidanah. 25 Adi bŭkŭn taŭn dŭh adŭ sanang udip; ngara udip ka kabŭs ngga atin adi majot. 26 Pak sopŭrŭg manusia kabŭs ka dog kubur; sopŭrŭg dog man ŭrŭd. 27 Aku puan pikir-kira arap ngan. 28 Angān siken, “Diki ramin daya adi bās madin, ngara adi ndai pingandai arap?” 29 Mbŭh kah angān minyu ngga daya adi bigandon? Puan ngan kah pinyiripot adi ngara taban ngga mari? 30 Di andu Tapa baji ka ngukum daya, sŭn daya nang daya adi ginaka inŭh adi ari dog murau. 31 Mating daya adi tukang nyarah daya adi ginakapuan kah adi maras ngara amai kayuh adi ngara mbŭh ndai. 32 Kan ngara dog tawek ka kubur, ka kubur adi nakit dog jaga, 33 biribu ribu naan daya sua di nyikubur, ka tana gŭh nakit dog na di tunduh tadang ngara. 34 Ka angān! Angān suba an nyaduh aku ngga pinganang au-tarun! Sopŭrŭg pinyinam ngan inŭh pinganang kadong!

Job 22

1-2 Agi kah daya, samŭn adi siabo bijak, biguna yŭn Tapa? 3 Ani kana-i pingandai kana mu di Tapa? Agi kah pimudip tŭnggŭn mu nggen utung di Ayŭh? 4 Dŭh sabab kuu taru ka stabi di AyŭhTapa mbŭh nyarah kuu ka bada kuu dog bisara; 5 pak sabab kuu mbŭh raru bidosa, ka sabab sopŭrŭg sarah adi kuu mbŭh ndai. 6 Ngga bada jurud mu gati duit adi ayŭh ngutang so kuu, kuu sirapas piraka-i ka tandah ayŭh sitagor. 7 Kuu abah nggen piin di ngara adi badŭh asŭng, ka abah paan ngara adi sibŭrŭk. 8 Kuu pakai kuasa ngga pangkat mungga sirabut ndi tarun tana. 9 Dŭh-i kuu abah turung dayung uban adŭ, pak kuu mbŭh mirupak ka pijera anak tumang ani. 10 Jadi madin rubang jarat mbŭh kirurung kuu, ka gŭgŭh kuu re kinyam adŭp mu raru taru. 11 Jawa mbŭh jadi karŭm ka kuu re dŭh kiris tarun, ka uba re ngapuh kuu. 12 Dŭh kah Tapa rŭŭ di siabo bigatung shorgaka tingga dudu bitang di sagān, sunggu sopŭrŭg bitang mbŭh bigatung? 13 Pak kuu siken, “Tapa puan kah? Ayŭh dog sukan abun ka simuki re dapŭd tingga arap kana ta?” 14 Kuu pikir abun tabar matŭn piningga-I, darŭm Ayŭh panu di tunduh sakŭb rangit. 15 Kuu mbŭh natu adŭp mu an kadŭg aranadi daya arap ari kadŭg kah? 16 Diŭ so tika ngara mandŭg, ngara mbŭh dog taban uba ngga bu. 17 Ngara inŭh tibaran adi tirawan Tapaadi dŭh sabah Tapa dapŭd turung ngara. 18 Pak babŭ Tapa gŭh adi bada ngara mujur. Aku dŭh mirati pikir-kira daya ginaka. 19 Daya adi kana gaŭn ka daya adi dŭh sarah tawŭhkan ngara kiris daya ginaka dog ukum. 20 Sopŭrŭg kayuh adi daya ginaka dapu dog pirabur, ka apui man tadŭ tadŭ-i adi dŭm. 21 Madin, Job, bidamai meh ngga Tapaka dŭh tia bada Ayŭh jadi keya ka pinganyu mu; kambŭi kuu dŭh tia, Ayŭh re nyiberkat kuu. 22 Trima ajar adi-I nggen di kuu; nyikŭn pinganang-I darŭm atin mu. 23 Sawŭ, kuu dŭh siŭn dŭh pirapat adŭp mu pari ka Tapaka pirŭŭ sopŭrŭg kayuh arapadi dog ndai di ramin mu. 24 Taran mas mu; buan mas mu adi siabo brega ka rasan sungi adi mbŭh badŭh. 25 Bada Tapa Bisa-pŭrŭg jadi mas mu, ka bada Ayŭh jadi pirak, dog nugung yŭn mu. 26 Komŭnŭ kuu re ari sabah di Tapaka dapŭd Ayŭh atak pinyigaŭn mu. 27 Kan kuu bidua, Ayŭh re nam kuu, ka kuu re sita payu adi kuu mbŭh ndai. 28 Kuu re mujur darŭm sopŭrŭg kayuh adi kuu ndai, ka jawa re nyekar di aran mu. 29 Tapa bisor daya adi miruap ka nyiramat daya adi pirapat adŭp-i. 30 Ayŭh re nyiramat kuu kambŭi kuu dŭh sarah, kambŭi kuu ndai pinyiraan-I.

Job 23

1-2 Aku babŭ birawan ka matah Tapa; aku dŭh tungang nyijŭn sidaing ku. 3 Kasi ka aku puan tarun yŭn dapŭd Ayŭh, ka bisa di ka yŭn-I. 4 Aku bisa kidaan har ku di Ayŭhka minyu nyibandar adŭp ku. 5 Aku raan puan ani re-I nangka simuki Ayŭh nam aku. 6 Re Tapa pakai kah sopŭrŭg pinyibake-I ngga rawan aku? Dŭh, Ayŭh re dingah kan aku minyu. 7 Aku daya adi kana ka aku dapŭd minyu ngga Ayŭh pasar har ku; Ayŭh re kidaan aku dŭh sarah yŭn adu adu. 8 Aku agi jiroh di timor, pak Tapa mating diginŭ; aku mating dapŭd Ayŭh di andu aku jiroh Ayŭh di barat. 9 Tapa mbŭh ndai kraja-I di utara ka di siratan, pak babŭ gŭh aku dŭh kiris Ayŭh. 10 Pak Tapa puan kayuh adi ndai ku; kambŭi Ayŭh suba aku, Ayŭh re dapŭd aku bisig keya ka mas. 11 Aku tunda ngga tŭtŭd aran adi-I mien, ka bŭn miriseu so aran adi muko-I natu. 12 Aku ari ndai kayuh adi Tapa pesan; aku tunda pinyiraan-I, dŭh pinyiraan adŭp ku. 13 Ayŭh bŭn birubah. Mating daya dapŭd nyakar Ayŭhpuan kah matŭn Ayŭh ndai kayuh adi raan-I ndai. 14 Ayŭh re pijadi kayuh adi mbŭh-I ngatur yŭn ku; kayuh anŭ inŭh ndi so dudu anŭ adi mbŭh-I ngatur; 15 Aku kimŭtŭr taru di sirung jawin-I. 16-17 Tapa Bisa-pŭrŭg mbŭh ngarah atin pagan ku. Tapa inŭh, dŭh karŭm, adi bada aku taru; sunggu pinyikarŭm inŭh adi bada aku karak.

Job 24

1 Mani Tapa dŭh miratak andu ngga nggen bisara, isa daya adi natŭng Ayŭh kiris pinyitŭnggŭn? 2 Daya ngana batuh baat amai an dapŭd rabis tana; ngara naku biri biri ka kurung-i ngga kaban biri adŭp-i. 3 Ngara tambit kaldi kaldi adi anak tumang dapu, ka tambit dari sapi dayung uban ndu jamen utang-i. 4 Ngara nagah daya sirata dapŭd hak ngaraka daya adi dŭh biyŭn ani ani an dŭh an bu di bisukan. 5 Jadi daya sirata, mun kaldi tarun, jiroh pinguman di tarun tana-pajam; diginŭ adŭ ngara dapŭd pinguman yŭn bara anak ngara. 6 Ngara an dŭh an ngatŭm di ŭmŭh adi ngara dŭh dapu, ka sun buwa anggor di teya anggor daya ginaka. 7 Singarŭm ngara bŭŭs dŭh biyŭn putong, mating kayuh ngga bada ganan ngara paras. 8 Ngara bisa murō bada ujen di darŭdka ngara bijapit ngga dingan-i di apad ngga nyindung adŭp-i. 9 Daya arap piurun anak anak daya adi dŭh biyŭn samaka tambit anak anak daya sirata ngga bayar utang. 10 Pak daya sirata dŭh siŭn dŭh ruah dŭh nēn piraka; ngara sibŭrŭk di tika ngatŭm gandom. 11 Ngara mŭ kanā yŭn dapŭd inyo, ka mŭ buwa anggor yŭn dapŭd wain, pak adŭp ngara badŭh asŭng. 12 Darŭm kupo dapŭd dog dingah sidaing ngara adi biragan ngga adi mbŭh sindŭk re kabŭs, pak Tapa nyibireu dua ngara. 13 Agi daya adi tirawan jawa; ngara dŭh natŭng-i ka dŭh tunda aran-i. 14 Ngga siri jawa pinyiŭ makatka matak di siŭ daya sirata, ka singarŭm ayŭh naku. 15 Pinanggah kajŭn andu karŭm; ayŭh nutu jawin-i isa daya dŭh natŭng adŭp-i. 16 Singarŭm pinaku mŭrŭt ramin daya, pak sandu ngara bisukan ka pijo adŭp ngara so jawa. 17 Ngara taru jawa sandu, pak pinyikarŭm mating taru ngara dieh. 18 Daya ginaka dog taban uba ngga bu, ka tana adi yŭn ngara rŭŭ dog mangu Tapa; ngara dŭh tia matak di nyiraja di teya anggor ngara. 19 Nimun salju miyap bada paras ngga raga, simŭnŭ inŭh daya bidosa miyap dog tŭrŭn ong daya adi mbŭh kabŭs. 20 Sindŭ ngara dŭh gŭh ingat ngara madin; ngara dog man ŭrŭd ka dog pirabur mun tŭngŭn kayuh adi tumbang. 21 Ayŭh jadi simŭnŭ sabab ngara kinanyuh dayung ubanka dŭh masi di dayung adi aboh. 22 Tapa, ngga pinyibake-I, nyirubuh ngara adi bikuasa; Tapa ndai kraja-I, ka daya ginaka kabŭs. 23 Tapa tandah ngara udip siramat, pak adu adu nyibatŭh ngara. 24 Nyitiro adŭ daya ginaka mujur, muko anŭ ngara rayu mun uduh, mun tundun gandom adi muko dog kutas. 25 Dapŭd kah daya miman kayuh anŭ? Dapŭd kah daya kiren munki pinganang ku ati dŭh sawŭ?

Job 25

1-2 Tapa inŭh bikuasa; sopŭrŭg dŭh siŭn dŭh taru di Ayŭh; Ayŭh sita pinyidamai darŭm pritah shorga-I. 3 Dapŭd kah daya ngitong kudu naan malaikat adi bituan adi Ayŭh? Agi kah tarun adi yŭn jawa Tapa dŭh nyekar? 4 Agi kah daya tŭnggŭn puan kah bisig di batŭh Tapa? 5 Di batŭh Tapa, buran dŭh gŭh sukup jawa, ka bitang dŭh gŭh sukup tarang. 6 Ka munki meh manusia, ŭrŭd anŭ, kadis anŭ? Di batŭh Tapa, manusia dŭh biguna.

Job 26

1-2 Mbŭh tadah gŭh pinurung mu di akudaya adi sirata ka adi ramah! 3 Kuu nggen di aku pinyitayan adi raru kanaka kutung pinyipuan mu ngga sibudo mun aku ati! 4 Asi sŭn mu nang re dingah sopŭrŭg buwa pinganang mu anŭ? Asi turung kuu minyu sakanŭ? 5 Roh daya adi mbŭh kabŭs kimŭtŭrdi ong daya adi mbŭh kabŭs di ribo rawŭt. 6 Ong daya adi mbŭh kabŭs tikuka di sirung jawin Tapa, mating kayuh grindung-i so batŭh Tapa. 7 Tapa mamad rangit utaraka tangid ong di au-tarun. 8 Tapa inŭh adi ngisi abun ngga piinka bada-i dŭh bubus da bat-i. 9 Ayŭh sukan buran turak di abun. 10 Ayŭh kutung jawa ngga karŭmpakai pingukap siri di tunduh rawŭt. 11 Kan Ayŭh minyu ngga kasar di tiang tiang adi nukang rangit, uros uros anŭ bigagar ngga taru. 12 Pinyibake-I inŭh adi ngarah kuasa rawŭt; ngga pinyibijak-I Ayŭh pirandŭk dāng-bās Rawŭt anŭ, Rahab. 13 Sabak asŭng-I inŭh adi bada rangit tawas, ka tangan-I inŭh adi siŭ dāng-bās adi rupas anŭ. 14 Pak anŭ batur-i tandā kuasa-I adŭ, batur-i sigayas adi ata dingah adŭ. Mating daya dapŭd puan munki masam bās-i Tapa?

Job 27

1-2 Aku bipayu pakai adŭn Tapa Bisa-pŭrŭg adi udip, adi abah mbit bat di hak ku ka adi bada pimudip ku sangsara; 3 siragi-i Tapa nggen asŭng di aku, 4 baba ku dŭh re nang kayuh arap, jura ku dŭh re kadong. 5 Aku dŭh re nang angān batur; ndŭg ka aku kabŭs aku re nang adŭp ku dŭh sarah. 6 Aku dŭh re ko nang adŭp ku batur; pikir-kira atin ku dŭh nyarah aku. 7 Isa-i daya adi nyakar aku ka adi rawan akudog ukum mun daya adi ginaka ngga adi dŭh tŭnggŭn dog ukum. 8 Ani pingarap daya adi dŭh taru Tapakan Tapa tambit asŭng ngara? 9 Kan pinyusah mandŭg, re Tapa dingah kah sien ngara mite turung? 10 Sipatut-i ngara gruwŭn pinyigaŭn adi Ayŭh nggen; sipatut-i ngara adu adu bidua ka Ayŭh. 11 Isa-i aku ngajar angān munki masam bās kuasa Tapa, ka kidaan rati kayuh adi Tapa Bisa-pŭrŭg mbŭh ngatur. 12 Angān mbŭh kiris sopŭrŭg kayuh anŭ ngga batuh adŭp ngan; ka mani meh angān minyu nang kayuh au-tarun? 13 Simuti inŭh Tapa Bisa-pŭrŭgngukum daya ginaka, daya adi ganas. 14 Ngara bisa biyŭn bagŭ anak, pak sopŭrŭg re dog siŭ darŭm perang; anak anak ngara re bŭn biyŭn sukup pinguman. 15 Ngara adi babŭ udip re kabŭs bada andam, ka uban ngara re dŭh muās ngara. 16 Daya ginaka re biyŭn raru bagŭ pirak an ngara mirangka biyŭn rabis bagŭ piraka so tung daya bŭkŭn; 17 pak daya adi kana re pakai-i, ka daya jujur re tambit pirak anŭ. 18 Daya ginaka pijog ramin mun sarin taka puan kah mun bari urun adi jaga ŭmŭh. 19 Pinŭbŭn-i ngara re guring mun daya kaya, ka kan ngara burah, ngara re dapŭd pinyikaya ngara miyap. 20 Keya ka uba adi nyirŭgŭh mandŭg, pinyirusag nyatŭk ngara; sabak singarŭm re poh ngara; 21 sabak timor re dimbut ngara so ramin ngara; 22 sabak poh ngara ngga dŭh kira masidarŭm ngara suba bu mangān kuasa-i. 23 Sabak poh murah ngara keya ka daya nyirimbe ngara, kamaki maki ngara panu ngara dog pimangŭh.

Job 28

1 Agi tarun yŭn pirak dog kareh; agi tarun yŭn mas dog pibisig. 2 Basi dog kareh so tanaka batuh dog badang ngga piruah timaga. 3 Ngara mŭrŭt tarun yŭn adi siabo karŭm. Ngara tambus rasan tanaka kareh jiroh batuh darŭm karŭm patŭ'. 4 Jo so yŭn pinyirŭŭ dayadi tarun yŭn adi bŭn daya kadŭg, ngara kareh rubang yŭn ngara mŭrŭt. Diginŭ ngara nyiraja sadi adŭp ngara, bidigŭng di taris darŭm rubang. 5 Tana piruah pinguman, pak di ribo tana anŭsopŭrŭg kayuh adi pape ka adi randŭk. 6 Batuh tana agi nilam dieh, ka dabu tana agi mas dieh. 7 Mating beuh kiris aran di ka rubang anŭ, ka mating manuk volcha mikabur di tunduh-i. 8 Mating singah puan kah dāng adi mangahpanu di aran adi maput anŭ. 9 Ngara kareh batuh adi siabo riang, dimbut darŭd di uras-i. 10 Darŭm ngara mŭrŭt tambus darŭd batuh, ngara dapŭd batuh batuh brega. 11 Ngara kareh ndŭg atak sungika bada tatŭng kayuh adi dog sukan. 12 Pak diki pinyibijak bisa dog dapŭd? Diki meh ata bisa birajar yŭn dapŭd mirati-i? 13 Pinyibijak dŭh bisa dog dapŭd di dupan manusia; mating daya puan guna-i. 14 Pinyitŭrŭp rawŭt ngga rawŭt bāsnang pinyibijak mating di rasan adŭp-i. 15 Pinyibijak dŭh dapŭd dog miris ngga pirak ka mas. 16 Mas ngga batuh batuh bregadŭh dapŭd brinyam ngga pinyibijak. 17 Pinyibijak brega dŭ so mas, brega dŭ so gabuk mas puan kah saker kristal. 18 Pinyibijak brega dŭso batuh karang, so kristal, ka so mutiara. 19 Batuh topaz ngga tigŭrŭ masdŭh dapŭd danding rega pinyibijak. 20 Diki, meh, atak pinyibijak? Diki meh ata bisa birajar yŭn dapŭd mirati-i? 21 Mating kayuh adi ngasŭng dapŭd kiris-i, dŭh gŭh manuk adi mikabur. 22 Pinyikabŭs ngga pinyirusagnang adŭp-i dingah kaŭs agah-i adŭ. 23 Tapa sadi adŭ puan aran-i, puan tarun yŭn dapŭd pinyibijak, 24 Sabab Ayŭh kiris pinŭbŭn ong, kiris sopŭrŭg kayuh di ribo rangit. 25 Kan Tapa nggen pinyibake di sabakka natu pinyibayah rawŭt; 26 kan Tapa natu diki ujen rabu, ka aran adi abun-dudū so; 27 nganŭ Ayŭh kiris pinyibijak ka suba-i; Ayŭh nyibandar-i. 28 Tapa nang di manusia, “An bijak, angān dŭh siŭn dŭh stabi di TUHAN. An mirati, angān dŭh siŭn dŭh taran kayuh arap.”

Job 29

1 Job piguru minyu dinge. 2 Munki kambŭi pimudip ku pari mun amba-idi andu Tapa grindung aku. 3 Nganŭ Tapa ari agi ngga akuka nggen di aku jawa darŭm aku panu darŭm karŭm. 4 Anŭ inŭh tipuh adi ngga pimudip ku mujur, tipuh adi ngga Tapa jadi jerā ku ka grindung ramin ku. 5 Di tipuh anŭ Tapa Bisa-pŭrŭg agi ngga aku, ka aku dog kirurung sopŭrŭg anak ku. 6 Sapi ngga kambing ku piruah bagŭ sisuh, ka tŭngŭn tŭngŭn kanā ku timbu sunggu tana-i pibatuh. 7 Kan bara pingubak kupo tikurukka aku agi sua guru ngga ngara, 8 bara dari adi mara nggen aran di aku kan ngara kiris aku, ka bara nyamba mijog nggen stabi di aku. 9 Bara pinguru rayat pajam; 10 ndŭg ka daya adi raru dog biguna pajam gŭh. 11 Barang naan daya adi kiris aku bait dingah akubiyŭn kayuh kana an-i nang pasar kayuh adi mbŭh ku ndai. 12 Kan daya sirata bagan mite turung, aku turung ngara; aku turung anak tumang adi dŭh biyŭn daya yŭn-i nyigura. 13 Ngara adi raru susah nganju aku, ka aku turung dayung uban dapŭd pinyigrindung. 14 Aku ari mandis buang tŭnggŭn. 15 Aku inŭh batŭh yŭn daya adi karak, ka kaja yŭn daya adi bajang. 16 Aku keya ka sama di daya sirataka pingibān yŭn daya saruh adi dog har. 17 Aku nyirubuh kuasa daya adi gaokka daya adi ngara pijera aku pirupas so tangan ngara. 18 Aku ari harap umbur ku ambuka kabŭs di arŭn ngga sanang. 19 Aku keya ka tŭngŭn kayuh adi ari agi piin yŭn uat-ika adi ari bisa bada sipot-abun daan-i. 20 Barang naan daya ari muji aku, ka pinyibake ku bŭn re kurang. 21 Kan aku nggen pinyitayan, daya pajamka nakit dingah kayuh adi aku nang; 22 mating kayuh re ngara nang tia kan aku ko minyu. Pinganang ku duduh dog ngara; 23 barang naan trima pinganang ku anŭmun tukang teya trima ujen di tipuh bunga. 24 Aku sanyum kan ngara manyap pingarap; jawin ku adi gaŭn ngatat ngara. 25 Aku jadi pinguru ka tukang matŭd itong; aku nguru ngara nimun raja nguru bara soldadu-i, ka nyaduh ngara di tika ngara susah.

Job 30

1 Pak daya adi mara so aku pimangŭh aku! Sama ngara, dawŭ-i dŭh biguna, ndŭg ka aku abah bada ngara turung kasong ku jaga biri. 2 Ngara inŭh tibaran daya adi dŭh biguna, raru ramah re nyiraja yŭn ku. 3 Ngara raru sirata buang sibŭrŭkndŭg ka uat adi badŭh an gŭh ngara man, di tarun adi pajam. 4 Ngara dimbut anak anak kayuh-udip di tarun tana-pajam ka man-i, samŭn uat uat kayuh adi dŭh biyŭn sap! 5 Sopŭrŭg daya kasig ngara ngga sirais, keya ka nyirais tawa pinaku. 6 Ngara mbŭh dŭh siŭn dŭh rŭŭ darŭm tāng, darŭm rubang adi dog kareh di bŭngŭn jenjang. 7 Di tuān ngara nyidaong mun dudu dāngka bidakŭp ngga dingan-i di ribo randa kayuh. 8 Tibaran daya adi taŭn mbŭh dŭh adŭ biguna! Ngara dog kasig so rais ati. 9 Madin ngara mandŭg ka tawŭh aku; aku ati au-tarun ka kayuh tapat yŭn ngara. 10 Ngara tiru buang sidot di aku; ngara pikir adŭp-i mbŭh rabis kana so aku, ndŭg ka mandŭg ka nyiruja jawin ku. 11 Sabab Tapa mbŭh bada aku ramah buang dŭh bigaya, ngara nyerang aku ngga siabo atin baji ngara. 12 Ndi tibaran anŭ nyurong nyerang aku; rabu sigawang aku dog tawa ngara. 13 Ngara nŭpŭt aku ka bada aku rabu; ka mating daya kinarang ngara. 14 Ngara mape kuta kuka sopŭrŭg ngara mŭrŭt ka nyurong aku. 15 Aku mbŭh raru taru; dŭn kana ku mbŭh miyap mun abus sabak, ka udip mujur ku mbŭh miyap mun abun. 16 Madin aku mbŭh sindŭk re kabŭs; tipuh sangsara mbŭh kirurung aku. 17 Singarŭm turang ku mandam; andam adi man aku taŭn mbŭh dŭh adŭ rŭŭ. 18 Tapa nakap aku di tungo jipo kuka nyiriyŭk piraka ku. 19 Ayŭh taran aku di tawang; aku mbŭh keya ka kayuh kais. 20 Aku bagan Kaam, O Tapa, pak Kaam bŭn nam; ka kan aku bidua, Kaam dŭh piduri. 21 Kaam gaok ngga aku; Kaam kisiis aku ngga sopŭrŭg kuasa Mai. 22 Kaam tandah sabak poh taban aku bu; ka sabak ribut poh aku kamati kamanŭ. 23 Aku puan Kaam taban aku ka yŭn pinyikabŭs, tarun yŭn daya adi udip ngga kabŭs bidapŭd. 24 Mani Kaam nyerang daya adi mbŭh rubuh, adi dŭh bigaya adŭ-i mite masi? 25 Dŭh kah aku muās ngga daya adi susahka masi di ngara adi sirata? 26 Aku harap di pinyanang ngga jawa, pak gŭt-i pinyusah ngga karŭm mandŭg. 27 Aku mbŭh asur sabab susah buang mandam; barang andu aku mbŭh sangsara. 28 Udip ku mbŭh karŭm, dŭh biyŭn sekar jawa; aku mijog di sirung jawin daya bagŭ mite turung. 29 Sirŭŭn ku sak sirŭŭn daya susah ka maputkeya ka sidaong kasong tarun puan kah jawŭn manuk onta. 30 Kurit ku mbŭh marui singŭt; ganan ku mbŭh paras ngga sungoh. 31 Tarun yŭn adi ko aku yŭn dingah jawŭn gaŭn musik, madin mbŭh yŭn aku dingah kaŭs-i puās ngga sien.

Job 31

1 Aku mbŭh bipayu ka bijanjidŭh re tingga dayung. 2 Ani ndai Tapa Bisa-pŭrŭg di ata? Munki Ayŭh maras pingandai manusia? 3 Ayŭh pait pinyirusag ngga pinyirubuhdi ngara adi ndai sarah. 4 Tapa puan sopŭrŭg kayuh adi ndai ku; Ayŭh kiris barang sakong ku. 5 Aku bipayu aku bŭn arapka bŭn suba nipu daya. 6 Isa Tapa nimbang aku ngga timbang adi batur, ka Ayŭh re kiris munki masam aku dŭh sarah. 7 Kambŭi aku agi miriseu so aran adi baturpuan kah tandah adŭp ku ripong di kayuh arap, kambŭi tangan ku kais bada dosa, 8 bada meh pimuruh ku dog pirusak, puan kah bada daya bŭkŭn man pinguman adi aku purun. 9 Kambŭi aku agi ripong di sawŭn dingan ku, ka kajŭn, bisukan, di sapa tiban-i, 10 bada meh sawŭn adŭp ku tanŭk pinguman yŭn dari bŭkŭnka bŭŭs di ambok dari bŭkŭn. 11 Arap adi mun anŭ patut dog maras ngga pinyikabŭs. 12 Anŭ re keya ka apui bisā neraka, man sopŭrŭg kayuh adi aku dapu. 13 Kan tadŭ so urun ku mingungut rawan aku, aku dingah ayŭh ngadu ka nakit ngga ayŭh. 14 Kambŭi dŭh, simuki meh aku re situra jawin ngga Tapa? Ani re ku nang kan Tapa mandŭg di bisara aku? 15 Tapa adi napa akuinŭh Tapa adi napa urun ku. 16 Aku bŭn abah turung daya adi sirata; bŭn aku tandah dayung uban asa 17 puan kah tandah anak tumang sikirau darŭm aku biyŭn sukup pinguman. 18 Tian-ti aku udip aku sita ngara. 19 Kan aku dapŭd daya sirata, adi raru sirata ndŭg ka dŭh tungang miris piraka-i, 20 aku nggen di ayŭh piraka adi dog ndai so buruh biri, adi so kaban biri adŭp ku. Komŭnŭ ayŭh re muji aku ngga siabo atin-i. 21 Kambŭi aku mbŭh nipu anak tumang, amai puan adŭp ku re manang di yŭn bisara, 22 isa-i tangan ku dog mata; isa-i dog dimbut so kawin ku. 23 Sabab aku taru ukum Tapa, aku dŭh birani ndai kayuh adi mun anŭ. 24 Aku bŭn bisangan di buat-rata 25 puan kah mingangŭn di pinyikaya ku. 26 Aku bŭn nyambah batŭh andu adi nyekar jawapuan kah buran adi ramus. 27 Aku bŭn ripong di sopŭrŭg-ika bŭn sium tangan adŭp ku ngga stabi di sopŭrŭg-i. 28 Dosa adi mun anŭ patut dog ngukum ngga pinyikabŭs, amai anŭ nyibireu Tapa Bisa-pŭrŭg. 29 Aku bŭn gaŭn kan pinganyu ku sangsara, puan kah munos asŭng kan ngara dog nyatŭk pinyirusag; 30 aku bŭn bidosa, anŭ inŭh bidua mite ngara kabŭs. 31 Sopŭrŭg ngara adi nyiraja yŭn ku puannang aku ari kambat daya saruh di ramin ku. 32 Aku bada mŭrŭt ramin ku daya adi bigandonka bŭn tandah ngara bŭŭs di aran passar. 33 Daya bŭkŭn suba sukan dosa ngara, pak aku bŭn sukan jaku. 34 Aku bŭn taru kayuh adi daya an nang; aku bŭn pirŭŭ adŭp ku puan kah rŭŭ darŭm arŭnamai taru dog kinarap daya. 35 Abah kah daya dingah kayuh nang ku? Aku bipayu barang bang piminyu ku inŭh batur. Isa Tapa Bisa-pŭrŭg nam aku. Kambŭi pinganang adi ngga pinganyu ku nyarah akudog nuris isa aku dapŭd kiris-i, 36 aku bisa nēn-i di kawin kuka na-i di ubak ku ndu makota. 37 Aku an kidaan di Tapa sopŭrŭg kayuh adi aku mbŭh ndai, ka mijog migaŭng di sirung jawin-I. 38 Kambŭi tana adi aku majaktana adi aku tambit so daya adi dapu-i, 39 Kambŭi aku man pinguman adi dog purun diginŭpak bara tukang teya adi purun-i sikirau, 40 isa-i gandom ngga jeri adi dog purun diginŭ, dog gati ngga uduh ka tŭngŭn reja. Ndŭg ti adŭ pinganang Job.

Job 32

1 Sabab Job mbŭh bandar sabah adŭp-i dŭh sarah, ngara adi taruh naan ko adŭ nam ayŭh. 2 Pak ndi naan daya adi agi mijog diginŭ dŭn Elihu mbŭh dŭh tan nyijŭn atin baji-i, sabab Job nyibandar adŭp-i ka nyarah Tapa. (Elihu inŭh anak Barakel, sesang Buz, so manak Ram.) 3 Ayŭh tuas gŭh di jerā Job adi taruh naan anŭ. Ngara dŭh tungang nam Job, ka anŭ bada Tapa mun adi sarah. 4 Sabab Elihu adi siabo mara diginŭ, ayŭh kajŭn ndŭg sopŭrŭg daya muko minyu. 5 Kan ayŭh kiris ngara adi taruh dŭh tungang nam Job, ayŭh baji 6 ka piguru minyu. Aku mara, ka angān minyamba, jadi aku taru kidaan di angān kayuh adi aku pikir. 7 Aku nang darŭm asŭng ku angān patut minyu, nang angān adi tuuh patut kutung pinyibijak ngan. 8 Pak roh Tapa Bisa-pŭrŭg inŭhadi mandŭg ka manusia ka nggen di ngara pinyibijak. 9 Dŭh-i pinyituuh adi bada daya bijakpuan kah turung daya puan kayuh adi batur. 10 Jadi madin aku raan angān dingah aku; bada aku kidaan di angān kayuh adi aku pikir. 11 Aku dingah ngga sabar darŭm angān minyuka kajŭn sitadŭn angān jiroh pinganang bijak. 12 Aku nakit dingah ka kiris angān arah; pinganang Job adi sarah angān dŭh tungang nang sarah. 13 Simuki meh angān nang adŭp ngan mbŭh dapŭd pinyibijak? Tapa dŭh siŭn dŭh nam Job, amai angān dŭh dapŭd. 14 Job minyu ngga angān, dŭh ngga aku, pak aku dŭh re nam ayŭh mun angān nam ayŭh. 15 Buwa pinganang bada ngara dŭh dapŭd nang ani ani, Job; ngara dŭh dapŭd nam kuu. 16 Bisa kah aku adu adu kajŭn darŭm ngara mbŭh pajam? Ngara mijog diginŭ ngga dŭh biyŭn ani ani re nang. 17 Dŭh, aku re nggen pinyinam adŭp kuka kidaan di kuu kayuh adi aku pikir. 18 Aku dŭh dapŭd kajŭn tia. Aku dŭh dapŭd bitan pinganang ku. 19 Kambŭi aku dŭh dapŭd minyu, aku re rutop mun bŭrŭh-kurit adi puno ngga wain adi bauh. 20 Aku dŭh tan; aku an minyu. 21 Aku dŭh re marad ngga asi asi; aku dŭh re muji asi asi. 22 Aku dŭh pandai muji daya, ka Tapa re rikas ngukum aku kambŭi aku ndai simŭnŭ.

Job 33

1 Ka madin, Job, nakit dingahsopŭrŭg kayuh adi aku nang. 2 Aku mbŭh sidia an nang kayuh adi agi di pikir ku. 3 Sopŭrŭg buwa pinganang ku mandŭg so atin ku adi batur, ka aku minyu kayuh adi sawŭ. 4 Roh Tapa napa aku ka nggen di aku asŭng. 5 Nam aku kambŭi kuu dapŭd. Sidia karit mu. 6 Kuu ngga aku brimun di batŭh Tapa, soduwŭh ta dog napa so tana-riyat. 7 Ngapŭi kuu dŭhsah taru akupuan kah ani re ku ndai. 8 Ati inŭh kayuh adi aku dingah kuu nang: 9 “Aku dŭh sarah; mating kayuh sarah ndai ku. Aku bisig ka mating dosa ku. 10 Pak Tapa jiroh aran ngga nyerang akuka ndai di aku keya ka aku ati pinganyu. 11 Ayŭh mŭŭng parik basi di kaja ku; Ayŭh kiris barang sakong ku.” 12 Pak aku kidaan di kuu, Job, kuu sarah. Tapa inŭh bās so tadŭ tadŭ manusia. 13 Mani kuu nyarah Tapanang Ayŭh bŭn nam kan manusia ngadu? 14 Sunggu Tapa pari pari minyu, daya mating piduri kayuh nang-I. 15 Singarŭm kan daya bŭŭs, Tapa minyu darŭm pŭmŭh ka ngga kayuh adi tatŭng keya ka darŭm pŭmŭh. 16 Ayŭh bada ngara dingah kayuh adi nang-I, ka ngara taru bada pinyibakan-I. 17 Tapa minyu ngga bada ngara dŭh tia ndai dosaka ngga nyiramat ngara so jadi gambung. 18 Ayŭh dŭh re bada ngara dog pirabur; Ayŭh nyiramat ngara so adŭp pinyikabŭs. 19 Tapa nyibatur daya pakai andamka bada pŭrŭng ganan ngara mandam. 20 Ngara adi mandam abah man, ndŭg ka pinguman adi siabo sidi tungang bada ngara nguta. 21 Pŭrŭng ganan ngara jadi raru manyuh; turang ngara abo tatŭng; 22 ngara mbŭh sindŭk re di ka ong daya adi mbŭh kabŭs. 23 Kadŭ-i ndi naan malaikat re turung ngara, ndi so biribu ribu naan malaikat Tapa, adi kidaan bada ata ingat kayuh adi patut ata ndai. 24 Ngga masi malaikat re nang, “Pirupas ngara! Ngara dŭh re di ka ong daya adi mbŭh kabŭs. Ati inŭh tubos ngga pirupas ngara.” 25 Pŭrŭng ganan ngara re pari mara ka bake dinge; 26 kan ngara bidua, Tapa re nam; ngara re nyambah Tapa ngga gaŭn; Tapa re bada kayuh pari batur yŭn ngara. 27 Barang naan re nang di sirung jawin daya bagŭ, “Aku mbŭh bidosa. Aku mating ndai kayuh adi batur, pak Tapa apun aku. 28 Ayŭh dŭh tandah aku di ka ong daya adi mbŭh kabŭs, ka aku babŭ udip.” 29 Tapa pari pari ndai sopŭrŭg ati; 30 Ayŭh nyiramat asŭng daya, ka bada ngara udip sanang. 31 Madin, Job, dingah kayuh adi aku nang; pirŭŭ adŭp mu ka tandah aku minyu. 32 Pak kambŭi kuu biyŭn kayuh an mu nang, bada aku dingah; aku bisa ngaku nang kuu batur. 33 Pak kambŭi dŭh, pirŭŭ adŭp mu ka dingah aku, ka aku re ngajar kuu pinyibijak.

Job 34

1-2 Sopŭrŭg ngan raru bijak, raru pandai; dingah madin kayuh adi nang ku. 3 Angān puan pinguman sidi kan angān kija-i, ka pinganang bijak kan angān dingah-i. 4 Kayuh ati adŭp ta an natu sawŭ ngga dŭh. 5 Job nang adŭp-i dŭh sarah, ka nang Tapa dŭh kana ngga adŭp-i. 6 Ayŭh nang, “Simuki aku re kadong ka nang adŭp ku sarah? Aku mbŭh binasa, pak aku dŭh sarah.” 7 Mbŭh kah angān kiris daya mun Job? Ayŭh bŭn stabi di Tapa. 8 Ayŭh gagā biayo ngga daya arapka bijerā ngga daya bidosa. 9 Ayŭh nang mating guna-inŭŭh tunda pinyiraan Tapa. 10 Dingah aku, angān daya adi mirati! Bisa kah Tapa Bisa-pŭrŭg ndai kayuh adi sarah? 11 Ayŭh ngupah daya yŭn kayuh adi ngara ndaika ndai di ngara nanyam patut ngara trima. 12 Tapa Bisa-pŭrŭg dŭh ndai kayuh arap; Ayŭh bŭn re dŭh tŭnggŭn ngga tadŭ daya. 13 Agi kah Tapa dapŭd kuasa-I so daya bŭkŭn? Agi kah daya tijuan Ayŭh bada nguasa ong? 14 Kambŭi Tapa kadi asŭng manusia, 15 sopŭrŭg daya adi ngasŭng re kabŭska pari ka tana. 16 Madin dingah aku, kambŭi kuu bijak. 17 Kuu nyarah pinŭnggŭn Tapa kah? Kuu pikir Ayŭh tiru di pinyitŭnggŭn kah? 18 Tapa nyarah bara raja ngga bara pimritahkan ngara ndai sarah ka ginaka. 19 Ayŭh dŭh marad ka bara pimritahpuan kah nyibandar daya kaya so daya sirata, amai Ayŭh napa sopŭrŭg daya. 20 Agi daya re tapŭ kabŭs singarŭm. Tapa ngukum daya ka ngara binasa; Ayŭh sanang siŭ daya adi bikuasa ka bake. 21 Ayŭh kiris barang sakong ta. 22 Mating karŭm re sukup karŭmngga sukan daya bidosa so Tapa. 23 Tapa dŭhsah ngŭtŭ jam yŭn nggen bisara di manusia. 24 Ayŭh dŭhsah pirasakan-I an kadi bara pinguru ka gati ngara ngga daya bŭkŭn. 25 Sabab Ayŭh puan kayuh adi ngara ndaiAyŭh taran ngara ka pirandŭk ngara singarŭm. 26 Ayŭh ngukum bara daya bidosa di sirung jawin daya bagŭ, 27 sabab ngara mbŭh dŭh tia tunda Ayŭhka nyibireu sopŭrŭg pinyipesan-I. 28 Sitagar ngara daya sirata sien ka Tapa, ka Ayŭh dingah ngara bagan mite turung. 29 Kambŭi Tapa natu re dŭh ndai ani ani, mating daya dapŭd ngamun Ayŭh. Kambŭi Ayŭh sukan jawin-I, ata re dŭh bigaya. 30 Mating kayuh bisa bangsa ndaingga kinarang bara adi kinanyuh so nguasa ngara. 31 Job, muko kuu ngaku dosa mu di Tapaka bijanji dŭh re tia ndai dosa? 32 Muko kuu mite Tapa kiren sarah mu, muko kuu situju re dŭh tia ndai arap? 33 Amai kuu dŭh situju di pingandai Tapa, dapŭd kah kuu harap Ayŭh ndai kayuh adi kuu raan? Adŭp mu ndai pikir mu, dŭh aku; kidaan di kieh madin ani pikir mu. 34 Daya adi mirati taŭn re situju; ka daya bijak adi dingah aku re nang 35 Job minyu dŭh ngga atin mirati-ika mating kayuh adi nang-i biyŭn rati. 36 Suba nakit pikir sopŭrŭg kayuh adi Job nang; angān dapŭd kiris ayŭh minyu mun daya arap. 37 Ngga nambah dosa-i ayŭh anŭ daya adi an birawan; di jawin sopŭrŭg ta ayŭh napat Tapa ka dŭh ko ko minyu.

Job 35

1-2 Dŭh-i batur, Job, kuu nangadŭp mu dŭh sarah di batŭh Tapa, 3 puan kah siken Tapa, “Munki dosa ku nyatŭk Kaam? Ani mbŭh aku dapŭd so dŭh ndai dosa?” 4 Aku re nam kuu samŭn bara jerā mu. 5 Nyigura ka rangit! Tingga munki masam bigatung-i abun! 6 Kambŭi kuu bidosa, anŭ dŭh re bada Tapa kinaman. Kambŭi kuu ari ndai sarah, ani anŭ di Ayŭh? 7 Kuu turung Tapa darŭm kuu tŭnggŭn kah? Mating kayuh adi Tapa biguna so kuu. 8 Daya bŭkŭn sangsara amai dosa mu, ka pingandai kana mu turung ngara. 9 Kan daya dog kinanyuh, ngara nyidaing; ngara bagan mite daya nyiramat ngara. 10 Pak ngara dŭh pari ka Tapa, adi Pinapa ngara, adi nggen di ngara pingarap di tika ngara susah. 11 Ngara dŭh pari ka Tapa, adi bada ata bijak, rabis bijak so tadŭ tadŭ dāng bait manuk. 12 Ngara bagan mite turung, pak Tapa dŭh nam, amai ngara sambuh ka arap. 13 Dŭh-i biguna ngara bandar bagan; Tapa Bisa-pŭrŭg dŭh kiris bait dingah ngara. 14 Job, kuu nang adŭp mu dŭh kiris Tapa; pak kajŭn ngga sabar -- har mu mbŭh di jawin-I. 15 Kuu pikir Tapa dŭh ngukum, ka dŭh mbit bat di dosa. 16 Dŭh-i biguna kuu adu adu minyu; mbŭh tatŭng kuu dŭh mirati pinganang adŭp mu.

Job 36

1-2 Sabar ka dingah dawŭ-ikayuh adi aku nang ngga ngarun Tapa. 3 Pinyipuan ku tŭrŭp; aku re pakai kayuh adi aku puanngga kiren Tapa adi pinapa ku tŭnggŭn. 4 Mating kayuh adi aku nang dŭh sawŭ; di sirung jawin mu inŭh daya adi bijak. 5 Munki masam bake inŭh Tapa! Ayŭh dŭh ngamun daya; mating kayuh adi dŭh-I mirati. 6 Ayŭh dŭh bada daya adi bidosa adu adu udip, ka Ayŭh ari bada daya sirata dapŭd pinyitŭnggŭn. 7 Ayŭh grindung ngara adi tŭnggŭn; Ayŭh nyibandar ngara mritah mun rajaka tandah ngara adu adu dog stabi. 8 Pak kambŭi daya dog muak ngga parik basi, sangsara amai kayuh adi ngara mbŭh ndai, 9 Tapa kiren di ngara dosa ngara ngga atin gambung ngara. 10 Ayŭh bada ngara dingah pinyibakan-Ika dŭh tia bidosa pak pari ka adŭp-I. 11 Kambŭi ngara dingah pinganang Tapa ka bituan di Ayŭh, ngara re udip darŭm damai buang mujur sitŭkŭd umbur ngara. 12 Pak kambŭi dŭh, ngara re kabŭs darŭm bawa ngaraka mutas sungi mŭrŭt ong daya adi mbŭh kabŭs. 13 Ngara adi dŭh puan Tapa nyikŭn atin baji, ndŭg ka di tika dog ukum, ngara dŭh bidua mite turung. 14 Ngara kabŭs darŭm ngara babŭ mara, amai pimudip ngara puno ngga pingandai kais. 15 Pak Tapa ngajar daya ngga udip sangsaraka pakai pinyusah ngga kuka batŭh ngara. 16 Tapa pirupas kuu so pinyusah, ka bada kuu udip darŭm damai; pinguman bitugung di tunduh mija mu. 17 Pak madin kuu dog ukum nanyam patut ku trima. 18 Bijaga ka dŭhnyah bada suap nipu kuu, puan kah pinyikaya kinanyap kuu. 19 Mating guna kuu bagan mite turung; sopŭrŭg pinyibake mu dŭh dapŭd turung kuu madin. 20 Dŭhnyah natis andu adi raru karŭm, tika adi ngga bangsa bangsa rarap. 21 Bijaga ka dŭhnyah bigiring ka pingandai arap; sangsara mu inŭh ngga pijo kuu so kayuh adi mun anŭ. 22 Ingat munki masam bās inŭh kuasa Tapa; Ayŭh inŭh gurū adi siabo bās. 23 Mating daya dapŭd mritah Tapa ndai kayuhpuan kah nyarah ayŭh nang ndai pingandai arap. 24 Ayŭh ari dog muji amai kayuh adi ndai-I; kuu gŭh dŭh siŭn dŭh muji Ayŭh. 25 Barang naan daya mbŭh kiris kayuh adi-I mbŭh ndai; pak ata batur dapŭd tingga so jo. 26 Ata dŭh dapŭd puan bās-I ngga sipuno-ipuan kah mirang kiang sawa-I. 27 Tapa inŭh adi tambit piin so ongka bada-i jadi sirah ujen. 28 Ayŭh bada piin rabu so abunjadi ujen yŭn sopŭrŭg manusia. 29 Mating daya puan munki abun panupuan kah munki dudū jawŭnso rangit, di yŭn Tapa rŭŭ. 30 Ayŭh pijawa rangit ngga kijat, pak rasan rawŭt babŭ karŭm patŭ'. 31 Simŭnŭ inŭh Ayŭh paan manusiaka nggen raru bagŭ pinguman. 32 Ayŭh nakap kijat ngga tangan-Ika mritah-i bada nyatŭk kayuh adi dog nŭtŭn. 33 Dudū kidaan sabak ribut mbŭh sindŭk, ka bara sapi puan-i mbŭh mandŭg.

Job 37

1 Sabak ribut bada atin ku simadup. 2 Dingah, sopŭrŭg ngan, sirŭŭn Tapa, jawŭn dudū adi mandŭg so baba-I. 3 Di ndi rangit rangit Ayŭh na kijat, so tŭbŭn ndi ndŭg tŭbŭn andi ong. 4 Komŭnŭ jawŭn bās sirŭŭn-I dog dingah, jawŭn bās dudū buang kijat mikirab. 5 So ka pinyibada Tapa kayuh kayuh nginga jadi, kayuh kayuh saruh adi ata dŭh tungang mirati. 6 Ayŭh pesan salju bada rabu di tunduh ong, ka ujen adi raru bangat so pinyibada-I. 7 Ayŭh pirŭŭ kraja ta; Ayŭh kiren di ata kayuh adi dapŭd-I ndai. 8 Dāng tarun mŭrŭt rubang-i. 9 Sabak ribut mandŭg so siratan, ka sabak adi raru madud mandŭg so utara. 10 Sabak asŭng Tapa bada piin raru madud, ka bada-i jadi piin-maku. 11 Kijat mikirab so abun, 12 darŭm-i panu so ka pinyiraan Tapa. Ngara ndai sopŭrŭg adi Tapa bada, di barang yŭn di ndi ong ong. 13 Tapa pait ujen bada misa tana; Ayŭh bisa pait-i ngga ngukum ata, puan kah ngga ndai kana di ata. 14 Pajam dawŭ-i, Job, ka dingah; suba kira kayuh bās adi Tapa mbŭh ndai. 15 Puan mu munki Tapa pesanka bada kijat mikirab so abun? 16 Puan mu munki abun tipuang di rangit, kraja pingandai Tapa adi raru bās-i? 17 Dŭh, kaŭs-i kuu sangsara dog paraskan sabak siratan nyerang tana. 18 Dapŭd kuu turung Tapa mamad rangitka bada-i riang mun basi adi dog pijarŭh? 19 Ngajar kieh kayuh adi an kieh nang di Tapa; pikir ami mbŭh mapung; mating kayuh re kieh nang. 20 Aku dŭh mite adŭp ku minyu ngga Tapa; re ngga mani aku nggen di Ayŭh pluang ngga pirabur aku? 21 Ka madin jawa di rangit mbŭh raru jawa, bada batŭh ta siu; ka rangit mbŭh bisig dog poh sabak. 22 Sekar adi mun mas agi dog kiris di utara, ka bragah Tapa bada ata taru. 23 Kuasa Tapa inŭh raru bās ndŭg ka ata dŭh dapŭd nyindŭk Ayŭh; Ayŭh tŭnggŭn ka batur darŭm-I ngatur manusia. 24 Ngapŭi meh, barang naan manusia taru di Ayŭh, ka Ayŭh gŭh meh nyibireu ngara adi nang adŭp-i bijak.

Job 38

1 Komŭnŭ, so sabak ribut, TUHAN minyu di Job. 2 Asi kuu nak birani siken pinyibijak Kungga pinganang bawa ka au-tarun? 3 Madin sidia adŭp mu situra jawin ngga Akuka nam pinyiken Ku. 4 Agi kah kuu diginŭ di andu Aku napa ong? Kambŭi kuu raru pandai, nam Aku. 5 Asi adi natu bayah ong? Asi adi na taris pingŭkŭd maning-i? Puan mu kah sopŭrŭg pinyinam-i? 6 Ani bangan tiang tiang adi nukang ong? Asi adi na batuh pinagap ong? 7 Isan isan andu anŭ, bitang bitang samah nyanyi, ka bara malaikat nyirais ngga gaŭn. 8 Asi tŭŭp tiban ka bitan piin rawŭt kan-i bubus so ite ong? 9 Aku inŭh adi nutu rawŭt ngga abunka marut-i ngga karŭm. 10 Aku natu baat yŭn rawŭtka bitan piin-i ngga tiban adi dog ngabŭt ngga parang. 11 Aku kidaan dieh, “Ndŭg ti adŭ, ka dŭh re rabis jo so ti! Digiti girumbang mu dŭh siŭn dŭh rŭŭ.” 12 Job, mbŭh kah kuu darŭm pimudip mumritah andu bada isan isan? 13 Mbŭh kah kuu nggen ukum di isan isan bada nakap ongka ngugoh daya ginaka so tarun yŭn ngara bisukan? 14 Jawa sandu bada sandah ngga rubān tatŭngmun kuyud piraka, tarang mun inyŭk chop-tandā di tunduh tana-riyat. 15 Jawa sandu paŭh jawa yŭn daya ginakaka kinarang ngara ndai pingandai ganas. 16 Mbŭh kah kuu di ka rubang piin di rasan rawŭt? Mbŭh kah kuu panu di tunduh rasan rawŭt? 17 Mbŭh kah daya kidaan di kuu tibanadi ngabŭt ong karŭm daya adi mbŭh kabŭs? 18 Puan mu kah munki masam bayah-i ong? Nam aku kambŭi kuu puan sopŭrŭg-i. 19 Puan mu, so ki jawa mandŭgpuan kah ani atak karŭm? 20 Dapŭd kah kuu taban-i ka yŭn siri baat-i, puan kah taban soduwŭh-i pari ka yŭn pinyirŭŭ-i? 21 Aku puan kuu dapŭd, sabab kuu mbŭh tuuhka agi diginŭ di tika ong dog napa! 22 Mbŭh kah kuu di ka birit-pinyirikŭn, di yŭn Aku nyikŭn salju ngga ujen batuh? 23 Aku nyikŭn-i yŭn tika susah, yŭn tipuh bisaad ngga tipuh biperang. 24 Mbŭh kah kuu di ka tarun yŭn batŭh andu makat, puan kah di ka tarun yŭn adi so sabak timor poh? 25 Asi kareh aran piin yŭn ujen adi bangatka sidia aran yŭn kijat ngga sabak ribut? 26 Asi bada ujen rabu di tarun yŭn adi mating daya dieh? 27 Asi misa tana adi badŭh ka pisŭkisa kupai timbu dieh? 28 Agi kah sama ujen, bait sama sipot-abun? 29 Asi sindŭ piin-maku ngga abun adi maku, 30 adi bada piin jadi batuhka bada tunduh rawŭt maku? 31 Dapŭd kuu mŭŭng dudu bitang Pleiadesbait kuka bŭŭng adi nguruk Bitang Orion? 32 Dapŭd kuu nyiruton bitang bitang tipuhka ngatur pimanu bitang Buāng Bās ngga bitang Buāng Sŭ? 33 Puan mu kah ukum-adat adi nguasa rangit, ka dapŭd kah kuu bada-i mritah ong? 34 Dapŭd kah kuu nyirais nggen ukum di abunka bada-i misa kuu ngga ujen? 35 Ka kambŭi kuu mritah kijat bada mikirab, an kah-i di ka yŭn mu ka siken, “Ani dinge?” 36 Asi kidaan di manuk ibis kan Yang Nile re uba, puan kah adi kidaan di babang nang andu re ujen? 37 Asi adi sukup bijak an mirang abunka bada-i miringe ren ujen, 38 ujen adi nguruk dabu bada jadi takang tana? 39 Bisa kah kuu ngasū jiroh pinguman yŭn singah, ka pimunos anak singah adi sibŭrŭk 40 kan-i bisukan darŭm tang, puan kah kajŭn darŭm rubang? 41 Asi paan manuk kakkan-i mikabur jiroh man, kan anak-i mikiap mite man so Aku?

Job 39

1 Puan mu kah sinde kambing darŭd dog biranak? Agi kuu nguan peyu biranak? 2 Puan mu kah tian-ki kambing ngga peyu bite? Puan mu kah tika anak-i dog ruwan? 3 Puan mu kah sinde dāng dāng anŭ nikok kaja-i an biranakka ruwan anak-i ka darŭm ong? 4 Darŭm tarun anak dāng jadi baga ka bake; panu jo ka dŭh re pari. 5 Asi nggen di kaldi tarun udip bebas? Asi pirupas ngara ka bada ngara bidandong? 6 Aku nggen di ngara tarun tana-pajam bada jadi arŭn ngara, ka bada ngara udip di rabak garo. 7 Ngara pijo adŭp-i so kupo adi bidudu, ka mating daya tungang primon ngara ka bada ngara nyiraja. 8 Darŭd inŭh tarun tana kupai di yŭn ngara man, di yŭn anak kayuh-udip adi barŭm adi ngara jiroh. 9 An kah dari sapi tarun nyiraja yŭn mu? An kah-i nyirŭmŭn di kandang dāng mu? 10 Dapŭd kah sapi tarun dog mŭŭng ka dog takan bada majak? Puan kah bada-i tarik kayuh bat di ŭmŭh mu? 11 Dapŭd kah kuu bisangan di kaldi anŭ, adi raru bakeka harap ayŭh ndai kraja bakar mu? 12 Bisa kah kuu harap ayŭh sun buwa tana muka nguruk gandom so tarun yŭn kuu ngiik? 13 Munki masam raju-i kabap urad manuk onta! Pak mating manuk onta dapŭd mikabur mun bangau. 14 Manuk onta tingge turoh-i di tanaisa paras tana nyiparas-i. 15 Ayŭh dŭh puan nang-i bisa dog digangpuan kah dāng tarun mape-i. 16 Ayŭh bada-i mun adi dŭh turoh adŭp-i, ka dŭh piduri adŭp-i rugi. 17 Aku inŭh adi bada ayŭh budoka dŭh nggen pinyibijak di ayŭh. 18 Pak kan ayŭh bikaduh, ayŭh ngarah kuda ngga pinunggang kuda. 19 Kuu kah anŭ, Job, adi bada kuda raru bakeka adi nggen jari buruh di tungo-i? 20 Kuu kah adi bada kuda mirupat mun kadiska pirawan daya ngga jawŭn so undung-i? 21 Kuda sigudab ngga kaja-i di tana rubān; ngara bikaduh ka yŭn bisaad ngga situngang tungang-i. 22 Kuda dŭh puan ani rati taru, ka mating pedang adi dapŭd bada ngara ngundur. 23 Sinyata adi pinunggang ngara taban jawŭn ka mikirab di sura. 24 Kimŭtŭr buang graŭh, kuda nyurong; kan trompet dog mambak, ngara mbŭh briyuh. 25 Di barang jawŭn trompet ngara ndai jawŭn so undung-i; so jo ngara dapŭd kadŭk buuh bisaad, ka dingah bara pingubak soldadu nyirais mritah bara soldadu. 26 Agi kah beuh birajar mikabur so kuukan-i murai urad-i nyisayar ka siratan? 27 Agi kah beuh kajŭn pinyibada mungga ndai sarin jeh di tibung darŭd? 28 Ayŭh ndai arŭn-i di batuh adi siabo bigatungka bada tibung tibung adi reja jadi kuta-i. 29 So nŭ ayŭh ninjau ndi abong tarunjiroh kayuh an-i siŭ ka man. 30 Di tarun yŭn agi tadang, beuh agi tikuruk, ka anak anak beuh nok deya-i.

Job 40

1-2 Job, kuu ngamun Tapa Bisa-pŭrŭg; kuu re ngarah adŭp mu kah madin, puan kah re nam? 3-4 Aku mbŭh minyu mun daya budo, TUHAN. Simuki meh aku re nam? Aku dŭh re suba nang kayuh bŭkŭn. 5 Aku mbŭh nyabŭt kayuh rabis so patut. 6 Komŭnŭ so sabak ribut, TUHAN minyu di Job dinge. 7 Sidia adŭp mu situra jawin ngga Aku madin, ka nam pinyiken Ku. 8 Kuu suba an kiren Aku ati dŭh tŭnggŭn kah --nang Aku sarah ka adŭp mu batur? 9 Kuu bake mun Aku kah? Dapŭd sirŭŭn mu bidudū mun jaku? 10 Kambŭi dapŭd, mijog garang ka mingangŭn; kibarui adŭp mu ngga kuasa ka bragah. 11 Tingga ngara adi gambung; baji meh ka pirapat ngara. 12 Sawŭ, tingga ngara ka bisor ngara; pirandŭk daya ginaka di yŭn ngara mijog. 13 Kubur sopŭrŭg ngara di tana; kurung ngara darŭm ong daya adi mbŭh kabŭs. 14 Komŭnŭ Aku adi re diŭ muji kuuamai kuu manang so kuasa adŭp mu sadi. 15 Tingga dāng-bās Behemoth; Aku napa-i ka Aku napa kuu. Ayŭh man kupai mun sapi, 16 pak ani pinyibake di pŭrŭng-i, ka ani kuasa di isin-i! 17 Koi-i mijog mun tŭngŭn sedar, ka isin adi di kaja-i bake. 18 Turang-i bake mun timaga, ka kaja-i mun betang basi. 19 Anŭ inŭh dāng adi siabo bake! kaŭs Pinapa-i adi dapŭd ngarah ayŭh. 20 Kupai adi ngga paan-i timbudi sandah adi yŭn dāng ganas birubi. 21 Ayŭh guring di ribo randa reja, ka bisukan di karu tŭngŭn reed di padak. 22 Randa reja ngga tŭngŭn tŭngŭn poplar adi di bŭngŭn sungigrindung ayŭh ngga sayung-i. 23 Ayŭh dŭh taru piin Yang Jordan adi daras; ayŭh dŭh mani mani kan piin Jordan nimba jawin-i. 24 Asi dapŭd bada ayŭh karak ka nakap ayŭh? Puan kah dapŭd nakap tukuk-i ngga jarat?

Job 41

1 Dapŭd kah kuu nakap Leviathan ngga sibakid pisis ikenpuan kah mŭŭng jura-i ngga taris baga? 2 Dapŭd kah kuu mŭŭng taris baga di tukuk-ipuan kah tabŭk sikait di siraka-i? 3 Ayŭh re mite turung so kuu bada pirupas adŭp-i kah? Ayŭh re mite so kuu bada masi di adŭp-i kah? 4 Ayŭh re ndai pekat-janji ngga kuuka bijanji an bituan di kuu adu adu kah? 5 Kuu re mŭŭng ayŭh mun manuk adi kuu siŭt, mun kayuh adi ngga pirami bara daya-gaji mu adi dayung kah? 6 Daya pinakap iken re bitawar kah miris ayŭh? Daya dagang re natad kah ayŭh yŭn jua? 7 Dapŭd kah kuu tabŭk kurit-i ngga jarokpuan kah tabŭk ubak-i ngga sirapang? 8 Tama ayŭh ndi sidah ka kuu re dŭh tia; kuu dŭh re kambŭt adŭp mu ko birawan ngga ayŭh! 9 Asi asi adi kiris Leviathanre taru ka mijŭp. 10 Kan ayŭh dog kinuas, ayŭh mangah; mating daya pagan re situra jawin ngga ayŭh. 11 Asi dapŭd nyerang ayŭh ka dŭh mani mani? Mating daya di ndi ong ong dapŭd. 12 Aku an kidaan di kuu munki kaja Leviathanka nyuse munki masam bās ka bake ayŭh. 13 Mating daya dapŭd nyiratak jipo tunduh-ipuan kah tabŭk jipo-tabar adi-i nēn. 14 Asi dapŭd bada ayŭh kuka baba-i, adi puno ngga jipŭh adi tikaran nŭŭh kiris? 15 Punok-i inŭh puno ngga jari jari dudu pinangin, rakat diginŭ ka riang mun batuh. 16 Sopŭrŭg-i mbŭh bijapit, ndŭg ka sabak asŭng dŭh dapŭd mŭrŭt asah-i. 17 Sopŭrŭg-i kimŭŭtka dŭh re dapŭd dog nyirakang. 18 Kijat mikirab kan ayŭh pasin, ka batŭh-i bireh mun batŭh andu makat. 19 Jireb apui ruah so baba-i, ka rutop mun bunga apui. 20 Asuh ruah so undung-i, mun asuh so uduh sau di ribo priok. 21 Sabak asŭng-i bada apui sakŭt; jireb apui ruah so baba-i. 22 Tungo-i raru bikuasandŭg ka sopŭrŭg daya adi bidapŭd ngga ayŭh taru. 23 Di kurit-i mating tapo adi dŭdŭt; kurit-i riang ka riyat mun basi. 24 Atin batuh-i dŭh puan taru, riyat ka riang mun batuh kisar. 25 Kan ayŭh burah, adi siabo bake jadi taru; ngara dŭh bigaya amai taru. 26 Mating pedang adi dapŭd bada ayŭh tawan; mating jarok, reja-panah, puan kah sigaru adi dapŭd bada ayŭh kinaman. 27 Di ayŭh basi mbŭh keya ka tare siriyang, ka timaga mbŭh keya ka adām kayuh adi dŭdŭt. 28 Mating reja-panah adi dapŭd bada ayŭh bikaduh bu; batuh adi dog taran ka ayŭh mbŭh keya ka rapuh siriyang. 29 Di ayŭh pukong inŭh keya ka ndi sirah siriyang, ka ayŭh tawŭh kan daya jakad jarok. 30 Sisik di tain-i mun dudu supek pape priok adi reja; sisik anŭ ngireg tawang mun papan-ngiik. 31 Ayŭh bada rawŭt nyigurak mun piin paraska bada-i bibude mun inyo adi darŭm priok. 32 Ayŭh tingge arok-i mikiribka bada rawŭt bibude buda. 33 Di ong mating kayuh adi bisa nŭŭh ngga danding ayŭh; ayŭh anŭ dāng adi dŭh puan taru. 34 Dāng adi siabo sambuh mbŭh dog ngamun-i gŭh; ayŭh inŭh raja di tunduh sopŭrŭg dāng ganas.

Job 42

1 Komŭnŭ Job nam TUHAN. 2 Aku puan, TUHAN, Kaam inŭh adi dapŭd ndai sopŭrŭg kayuh; ani ani kayuh adi Kaam raan ndai dŭh dapŭd dog kinarang. 3 Kaam siken mani aku pagan suba pinyibijak Maidarŭm aku dŭh adŭ puan tarun. Aku minyu pasar kayuh adi aku dŭh mirati, pasar kayuh saruh adi dŭh aku puan. 4 Kaam bada aku dingah kan Kaam minyuka suba nam pinyiken Mai. 5 Dawŭ-i kaŭs aku puan kayuh adi daya kidaan di aku, pak madin aku mbŭh kiris Kaam ngga batŭh adŭp ku. 6 Ngapŭi aku mangŭh ngarun sopŭrŭg kayuh adi aku mbŭh nangka ngga atin nyesar aku ngabu dabu ngga apŭk di adŭp ku. 7 Ripas TUHAN muko minyu di Job, ayŭh nang di Eliphaz, “Kayuh adi urun Ku Job mbŭh nang pasar Aku inŭh sawŭ, pak Aku baji di kuu ngga di bara jerā mu amai dŭh nang kayuh adi sawŭ pasar Aku. 8 Madin taban ju dari sapi ngga ju dari biri ka yŭn Job ka jugan-i ndu sadis yŭn adŭp ngan. Job re bidua yŭn ngan, ka Aku re nam dua-i ka dŭh re pimangŭh angān, sunggu angān dŭh nang kayuh adi sawŭ pasar Aku, mun Job.” 9 Eliphaz, Bildad, ka Zophar ndai nimun TUHAN mbŭh kidaan di ngara, ka TUHAN nam dua Job. 10 Komŭnŭ, ripas Job muko bidua yŭn jerā-i adi taruh naan, TUHAN bada ayŭh pari mujur darŭm pimudip-i ka nggen di ayŭh duwŭh rupet kayuh adi ayŭh ko biyŭn dawŭ-i. 11 Sopŭrŭg jurud Job adi dari ngga adi dayung ka bara jerā-i adi dawŭ-i mandŭg ka yŭn-i ka biruman ngga ayŭh di ramin. Ngara nyaduh ayŭh amai sopŭrŭg pinyusah adi mbŭh nyatŭk ayŭh. Barang naan ngara nggen duit ngga sisin mas di ayŭh. 12 TUHAN nyiberkat pimudip Job adi madin rabis so pimudip-i adi mbŭh sibayuh ayŭh dog nyatŭk pinyusah. Job biyŭn 14, 000 pŭrŭng biri, 6, 000 onta, 2, 000 pŭrŭng sapi, ka 1, 000 kaldi. 13 Ayŭh, sama yŭn ju madis anak dari ka taruh madis anak dayung. 14 Ayŭh kadŭn anak pinuai dayung-i Jemimah, adi numbor duwŭh Keziah, ka adi mara dŭ Keren Happuch. 15 Mating dayung bŭkŭn di ndi ong ong adi ramus mun anak anak dayung Job. Sama ngara nggen di ngara ngga di anak anak dari-i buat-rata. 16 Job udip 140 sawa ripas anŭ, sukup tui ndŭg ka dapŭd kiris bara sukuh samŭn bara sukuh sit-i. 17 Ka komŭnŭ ayŭh kabŭs kan ayŭh mbŭh raru minyamba.

Mazmur 1

1 Sanang inŭh ngaraadi turak pinyitayan daya arap, adi dŭh tunda urah-rakah daya bidosapuan kah sua tunda ngara adi napat Tapa. 2 Pak, ngara dapŭd pinyigaŭndarŭm tunda Ukum-Adat TUHAN, ka ngara birajar-i sandu singarŭm. 3 Ngara keya ka dudu tŭngŭn kayuhadi timbu di pang anak sungi, adi buān buwa di tipuh adi batur, ka dawŭn dawŭn-i adi dŭh rayu. Ngara mujur di sopŭrŭg kayuh adingara ndai. 4 Pak bara daya arap manŭn dŭh keya ka anŭ; ngara keya ka aping adi dog poh sabak. 5 Bara daya bidosa re dog ukum Tapaka dog bada jo so bara daya adŭp Tapa. 6 Daya tŭnggŭn dog nyiruton ka dog grindung TUHAN, pak daya arap kadŭg aran adi re pirarap ngara.

Mazmur 2

1 Mani bangsa bangsa bisatur an birawan? Mani daya ndai pekat adi dŭh tipakai? 2 Bara raja birawan, bara pinguasa ngara samah bipekat rawan TUHANka rawan raja adi-I mien. 3 “Ja ata pirupas adŭp ta so kuasa ngara,” ngara nang; “Ja ata nyirubuh pinyipritah ngara.” 4 So takta-I di shorga TUHAN tawŭhka nyirimbe pusar ngara adi dŭh biguna. 5 Komŭnŭ Ayŭh bakan ngara darŭm bajika pitaru ngara ngga riyŭn-I. 6 “Di Zion, sandah kudus Ku,” Ayŭh nang, “Aku mbŭh piguru raja Ku.” 7 “Aku re piagah,” raja nang, “kayuh adi TUHAN mbŭh nang. Ayŭh nang di aku: “Kuu inŭh anak Ku; andu ati Aku jadi Sama mu. 8 Mite, ka Aku re nggen di kuu sopŭrŭg bangsa; ndi ong ong re jadi tung jamu. 9 Kuu re pirandŭk ngara pakai sikud basi; kuu re pirandŭk ngara bada asur keya ka priok tana.’” 10 Madin dingah pinyibakan ati, angān adi bara raja; birajar kayuh ati, angān pinguasa ong: 11 Bituan di TUHAN ngga taru; 12 kimŭtŭr ka mutu ubak ngan ka Ayŭh; kambŭi dŭh Ayŭh re rikas baji, ka angān re rasu kabŭs. Sanang inŭh sopŭrŭg adi tudu Ayŭh yŭn pinyigrindung.

Mazmur 3

1 Aku biyŭn bagŭ pinganyu, TUHAN, ruai bagŭ adi rawan aku! 2 Ngara ngitong aku ka nang, “Tapa dŭh re turung ayŭh.” 3 Pak Kaam, O TUHAN, adi ari jadi pinangin kuso pinyusah; Kaam nggen pimanang di akuka bada aku pagan dinge. 4 Aku bagan, mite turung so TUHAN, ka so sandah kudus-I Ayŭh nam aku. 5 Aku guring ka bŭŭs, ka ndi ngarŭm ngarŭm TUHAN grindung aku. 6 Aku dŭh taru ribu ribu pinganyuadi kirurung aku so barang parad. 7 Mandŭg, TUHAN! nyiramat aku, Tapa ku! Kaam ngukum sopŭrŭg pinganyu kuka tandah ngara bada dŭh tungang kinaman aku. 8 Pimanang mandŭg so TUHAN --isa-i Ayŭh nyiberkat bara daya-I.

Mazmur 4

1 Nam aku kan aku bidua, O Tapa, adi pingibān ku! Kan aku darŭm pito, Kaam turung aku. Mandis ngga aku madin ka dingah dua ku. 2 Re tian-ki angān pimangŭh Aku? Re tian-ki angān rindu kayuh adi dŭh bigunaka tadak kayuh adi dŭh batur? 3 Ingat nŭh TUHAN mbŭh mien daya adi tŭnggŭn yŭn adŭp-I, ka Ayŭh dingah kan aku bagan Ayŭh. 4 Kimŭtŭr taru ka dŭh tia bidosa; pikir tŭrŭp jeja ka kayuh anŭ, kan kuu pajam guring di ambok mu. 5 Jugan sadis adi batur ka TUHAN, ka sabah di Ayŭh. 6 Bagŭ daya bidua: “Nggen bagŭ berkat di kieh, O TUHAN. Tingga kieh ngga mandis Mai!” 7 Pak pinyigaŭn adi nggen Mai di akurabis dŭ so adi re ngara biyŭnsamŭn gandom ngga wain. 8 Kan aku guring, aku bŭŭs sanang; Kaam sadi, O TUHAN, adi bada aku sukup pagŭng.

Mazmur 5

1 Nyiringa pinganang ku, O TUHAN, ka dingah payah ku. 2 Dingah sirŭŭn ku mite turungTapa ku ka raja ku! Aku bidua ka Kaam, O TUHAN; 3 Ngga isan isan Kaam dingah sirŭŭn ku; di pinusak batŭh andu aku jugan dua ku ka kajŭn pinyinam Mai. 4 Kaam Tapa adi dŭh munos asŭng di pingandai sarah; Kaam dŭh raan kayuh arap di sirung jawin Mai. 5 Kaam dŭh tan kiris daya adi sambuh; Kaam tiru sopŭrŭg daya adi ginaka. 6 Kaam pirabur sopŭrŭg daya pingadongka ngamun daya adi gaok, adi pinipu. 7 Pak amai pinyirindu bās Maiaku dapŭd di ka ramin Mai; aku dapŭd nyambah di Ramin Mai adi kuduska mutu ubak ka Kaam ngga stabi. 8 TUHAN, aku biyŭn bagŭ pinganyu! Nguru aku ndai pinyiraan Mai; bada aran Mai sanang tunda ku. 9 Kayuh adi nang bara pinganyu ku dŭh dapŭd dog sabah; adŭ ngara raan pirabur. Pinganang ngara nganju ka duduhpak puno ngga pinŭtŭn arap. 10 Sān ka ngukum ngara, O Tapa; isa-i pekat adŭp ngara pirabur ngara. Pibu ngara so sirung jawin Maisabab dosa ngara adi bagŭka urah ngara adi birawan rawan Kaam. 11 Pak sopŭrŭg adi mbŭh pagŭng darŭm Kaam re gaŭn; ngara siŭn ari biragu amai gaŭn. Grindung ngara adi rindu Kaam; sabab Kaam ngara tŭk sawŭ sanang. 12 Kaam nyiberkat ngara adi tunda pinganang Mai, O TUHAN; pinyirindu Mai grindung ngara keya ka pinangin.

Mazmur 6

1 TUHAN dŭhnyah pirangi aku darŭm Kaam baji! Dŭhnyah ngukum aku darŭm baji Mai! 2 Aku ramah, O TUHAN; masi di aku! Nggen pinyibake di aku; aku ruai kawŭk 3 ka pimudip ku ati puno ngga susah. Dŭm tian-ki dinge, O TUHAN, Kaam babŭ dŭh turung aku? 4 Mandŭg ka nyiramat aku, TUHAN; ngga pinyirasi Mai pirupas aku so pinyikabŭs. 5 Di sibayan Kaam dŭh dog ingat; mating daya re muji Kaam diginŭ. 6 Aku mbŭh dŭh sinunuh amai pinyusah; barang ngarŭm ambok ku bisa da sien ku; batar ku dapop da randang batŭh. 7 Aku mbŭh dŭh tatu kiris; batŭh ku mbŭh raru bŭamai sien ku sabab bara pinganyu ku. 8 Bu so aku, angān daya adi arap! TUHAN dingah sien ku; 9 Ayŭh dingah sirŭŭn ku mite turungka re nam dua ku. 10 Bara pinganyu ku re mangŭh amai arah; darŭm riruk ngara re rikas dog pibu.

Mazmur 7

1 O TUHAN, Tapa ku, aku mandŭg ka Kaam yŭn pinyigrindung; pirupas aku ka nyiramat aku so ngara adi tadak aku, 2 kambŭi dŭh, ngara keya ka singah re taban aku ngga bu, di yŭn daya dŭh dapŭd nyiramat aku, ka diginŭ ngara re nyirigat nyiratak aku. 3-4 O TUHAN, Tapa ku, kambŭi aku mbŭh ndai sarah di daya; kambŭi aku mbŭh jua dingan kupuan kah dŭh biyŭn pada agi ginaka ngga pinganyu ku --kambŭi aku mbŭh ndai tadŭ tadŭ kayuh anŭ -- 5 bada bara pinganyu ku tadak ka nakap aku, tandah ngara japa ka siŭ akuka tandah aku di tunduh tana kabŭs! 6 Makat ngga baji Mai, O TUHAN! Rawan riyŭn bara pinganyu ku; makat meh ka turung aku! Pinyitŭnggŭn inŭh adi raan Mai, 7 ngapŭi nguruk sopŭrŭg daya bada maning Kaam, ka mritah ngara so sambu. 8 Kaam inŭh arang yŭn sopŭrŭg manusia. Tingga arap kana ku, O TUHAN; Kaam puan nang aku dŭh sarah. 9 Kaam inŭh Tapa adi tŭnggŭnka puan pikir-kira ngga pinyiraan ami. Pirŭŭ urah ginaka bara daya adi arapka ngupah ngara adi kana. 10 Tapa inŭh pinyigrindung ku; Ayŭh nyiramat ngara adi tundapinganang-I. 11 Tapa inŭh arang adi tŭnggŭnka ari ngukum ngara adi ginaka. 12 Kambŭi ngara dŭh ngubah urah ngara, Tapa re ngasa pedang-I. Ayŭh pawŭt bawŭh-I ka sidia-i yŭn nimbak; 13 Ayŭh tambit sinyata-I adi bisāka nŭtŭn reja panah-I adi bijagu apui dieh. 14 Tingga munki daya adi ginaka bipikir di kayuh arap; ngara bisatur an ndai pito ka pirates tipu. 15 Ngara tŭŭn jarat yŭn daya bŭkŭn, gŭt adŭp ngara dog. 16 Jadi ngara dog ngukum arap adŭp ngaraka mbŭh kinaman da urah ganas adŭp-i. 17 Aku jugan trima kaseh ka TUHAN amai pinyitŭnggŭn-I, Aku nang ragu puji ka TUHAN, adi Sambu Sopŭrŭg.

Mazmur 8

1 O TUHAN, TUHAN ami, Bās Mai dog kiris di ndi ong ong! Bragah Mai ndŭg rangit; 2 anŭ dog nyiragu bara anak-anya ngga sipira. Kaam siramat ka pagŭng so sopŭrŭg pinganyu Mai; Kaam pirŭŭ tadŭ daya adi matah Kaam. 3 Kan aku tingga rangit, adi mbŭh Mai napa, buran ka dudu bitang, adi mbŭh Mai na di yŭn-i -- 4 ani anŭ manusia, ka Kaam siŭt ngara; adi bisa kabŭs, ka Kaam kingat ngara? 5 Pak Kaam napa ngara bada kurang adŭ-i so adŭp Mai; Kaam na makota ngara ngga bragah ka stabi. 6 Kaam tijuan ngara pimritah di tunduh sopŭrŭg kayuh adi napa Mai; di tunduh sopŭrŭg kayuh adi dog napa: 7 biri ngga sapi, samŭn sopŭrŭg dāng tarun; 8 manuk manuk ngga ikenka dāng di rawŭt. 9 O TUHAN, TUHAN ami, Bās Mai dog kiris di ndi ong ong!

Mazmur 9

1 Aku re muji Kaam, TUHAN, ngga siabo atin ku; aku re kidaan sopŭrŭg kayuh-saruh adi mbŭh Mai ndai. 2 Aku re biragu ngga gaŭn sabab Kaam, Aku re biragu muji Kaam, Tapa Bisa-pŭrŭg. 3 Bara pinganyu ku bu pari kan Kaam nandŭng; ngara tumbang ka kabŭs. 4 Kaam dŭh marad pak tŭnggŭn di itong Mai, ka Kaam mbŭh kiren nang aku dŭh sarah. 5 Kaam mbŭh ngukum daya adi dŭh puan Kaamka pirabur daya adi ginaka; ngara re dŭh tia dog ingat. 6 Bara pinganyu ami mbŭh rarap. Kaam mbŭh pirabur kupo kupo ngara, ka ngara mbŭh dog kambŭt. 7 Pak TUHAN inŭh raja ndŭg situi tui; ka-I pijog takta-I yŭn nggen bisara. 8 Ayŭh mritah ong ngga pinŭnggŭn; Ayŭh tingga arap kana bangsa bangsa ngga pinyitŭnggŭn. 9 TUHAN inŭh pinyigrindung daya adi dog kinanyuh, yŭn adi pagŭng di tika susah. 10 Daya adi puan Kaam, TUHAN, re sabah di Kaam; Kaam dŭh tagan tadŭ daya adi mandŭg ka Kaam. 11 Biragu puji ka TUHAN, adi mritah di Zion! Kidaan di barang bangsa kayuh adi mbŭh-I ndai! 12 Tapa ingat ngara adi sangsara; Ayŭh dŭh kambŭt sien ngara, ka Ayŭh ngukum daya adi ndai sarah di tunduh ngara. 13 Masi di aku, O TUHAN! Tingga sangsara ku adi pinganyu ku ndai di tunduh ku! Pirupas aku so pinyikabŭs, O TUHAN, 14 isa aku muji Kaam di sirung jawin daya Jerusalemka kidaan di ngara sopŭrŭg kayuh kana adi Kaam mbŭh ndai. Aku re gaŭn ginanyŭn sabab Kaam mbŭh nyiramat aku. 15 Daya adi dŭh puan Kaam mbŭh kareh rubang ka rabu dieh; ngara mbŭh dog jarat adŭp ngara. 16 TUHAN mbŭh pinandŭng adŭp-I ngga ukum adat-I adi tŭnggŭn, ka daya ginaka dog nyijarat pingandai adŭp ngara. 17 Pinyikabŭs inŭh pimungan sopŭrŭg daya ginaka, pimungan sopŭrŭg adi tirawan Tapa. 18 Daya sirata dŭh re ari dog nyibireu; pingarap daya ramah dŭh re dog pirusak adu adu. 19 Mandŭg, TUHAN! Dŭhnyah tandah arap manusia mirarat! Taban ka sirung jawin Mai daya adi dŭh puan Kaamka kidaan sarah ngara. 20 Bada ngara taru, O TUHAN; bada ngara puan nang adŭp ngara adŭ-i manusia adi bisa kabŭs.

Mazmur 10

1 O TUHAN, mani Kaam paŭh jo? Mani Kaam sukan adŭp Mai kan kieh darŭm pito? 2 Daya adi ginaka mingangŭn ka kinanyuh daya sirata; nakap ngara di jarat adi adŭp ngara tŭŭn. 3 Daya ginaka mingangŭn di pinyiraan arap ngara; daya adi raka mangu ka tirawan TUHAN. 4 Daya ginaka dŭh piduri TUHAN; ngga uap-sambuh ngara, ngara pikir Tapa dŭh biguna. 5 Daya adi ginaka mujur di sopŭrŭg kayuh. Ngara dŭh dapŭd mirati ukum Tapa; ngara tawŭh pinganyu ngara. 6 Ngara nang di adŭp ngara, “Ata dŭh re arah; ata dŭh re dog nyatŭk pinyusah.” 7 Pinganang ngara puno ngga pangu, kadong, ka tatang; ngara rikas piruah pinganang tiru, ka pinganang adi arap. 8 Ngara sukan adŭp ngara di anak anak kupo, tuman daya adi dŭh sarah an-i siŭ. Ngara nyibatŭh daya adi rumuh; 9 ngara kajŭn di tarun yŭn ngara bisukan keya ka singah. Ngara tuman daya adi sirata; ngara nakap ngara ngga jarat ngara ka taban ngara ngga bu. 10 Adi rumuh mbŭh randŭk dog nyatŭk; pinyiganas mbŭh ngarah ngara. 11 Adi ginaka nang di adŭp ngara, “Tapa dŭh piduri! Ayŭh mbŭh tŭŭp batŭh-I ka dŭh kiris ata!” 12 O TUHAN, ngukum ngara adi ginaka! Ingat ngara adi sangsara! 13 Simuki daya adi ginaka re bisa ngamun Tapaka nang di adŭp ngara, “Ayŭh dŭh re ngukum aku” ? 14 Pak Kaam taŭn kiris; Kaam kiris pinyusah ngga sangsara dayaka ari sidia an turung. Adi dŭh biyŭn nasip bisangan di Kaam; Kaam ari turung daya adi sirata. 15 Mata kuasa daya ginaka ngga daya adi arap; ngukum ngara amai sarah adi mbŭh ngara ndaindŭg ka ngara dŭh tia ndai-i. 16 TUHAN inŭh raja adi ndŭg situi tui. Ngara adi nyambah tapa tapa adi bŭkŭnre miyap so tarun tana-I. 17 Kaam re dingah, O TUHAN, dua daya adi pirapat adŭp; Kaam re nggen pingatat di ngara. 18 Kaam re dingah sien daya adi dog kinanyuh ngga sien bara anak tumang; Kaam re ngibān ngara, isa manusia adi bisa kabŭs dŭh re tia pitaru ngara.

Mazmur 11

1 Aku sabah di TUHAN yŭn pinyigrindung. Munki masam budo-i kuu nang di aku, “Mikabur mun manuk di ka darŭd, 2 sabab daya ginaka mbŭh tarik bawŭh ka nŭtŭn reja-panah ngaraan nimbak daya kana so singangi kayuh. 3 Mating kayuh adi daya kana bisa ndaikan atur ngga ukum-adat mbŭh rubuh.” 4 TUHAN inŭh di ramin kudus-I; Ayŭh biyŭn takta-I di shorga. Ayŭh nyibatŭh daya di barang yŭn-ika puan kayuh adi ndai ngara. 5 Ayŭh piruh sopŭrŭg daya, adi kana ngga adi ginaka; daya gaok adi rindu pinyiganas Ayŭh tiru ngga siabo atin-I. 6 Ayŭh buan bam apui ka apui mirirang di tunduh daya adi ginaka; Ayŭh ngukum ngara ngga sabak paras. 7 TUHAN inŭh tŭnggŭn ka rindu pingandai kana; ngara adi ndai simŭnŭ re rŭŭ di sirung jawin-I.

Mazmur 12

1 Turung kieh, TUHAN! Mbŭh mating daya adi kana dŭm; daya adi jujur dŭh tia tungang dog dapŭd. 2 Sopŭrŭg ngara kadong dingan-i; ngara nipu dingan ngga pinganang nganju. 3 Bada pajam jura adi nganju, O TUHAN! Mapot baba sambuh ngara adi nang, 4 “Ngga pinganang ami kieh dapŭd kayuh adi raan ami. Kieh re nang kayuh adi kieh raan, ka mating daya dapŭd nagah kieh.” 5 “Pak madin aku re mandŭg,” nang TUHAN, “sabab ngara adi sirata dog kinanyuhka adi dog kisiis nyidaing amai mandam. Aku re nggen di ngara pinyipagŭng adi ngara gruwŭn.” 6 Janji TUHAN dapŭd dog sabah; sopŭrŭg-i manŭn keya ka pirakadi mbŭh dog pibisig ju kari ngga apui. 7-8 Daya ginaka mbŭh di barang yŭn, ka barang naan daya muji kayuh adi arap. Bada kieh adu adu siramat, O TUHAN, Ka pijo kieh so daya adi mun anŭ.

Mazmur 13

1 Ndŭg sinde Kaam kambŭt aku, TUHAN? Adu adu kah? Ndŭg sinde Kaam sukan adŭp Mai so aku? 2 Ndŭg sinde aku nyijŭn pinyusah? Ndŭg sinde atin ku susah sandu singarŭm? Ndŭg sinde pinganyu ku ngarah aku? 3 Tingga aku, O TUHAN Tapa ku, ka nam aku. Bada aku pari bake; dŭhnyah bada aku kabŭs. 4 Dŭhnyah bada pinganyu ku nang, “Kieh mbŭh ngarah ayŭh.” Dŭhnyah bada ngara gaŭn di pinyirabu ku. 5 Aku bisangan di pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah; Aku re gaŭn, sabab Kaam re nyiramat aku. 6 Aku re biragu ka Kaam, O TUHAN, sabab Kaam mbŭh kana ngga aku.

Mazmur 14

1 Sibudo nang di adŭp ngara, “Mating inŭh Tapa.” Sopŭrŭg ngara arap, ka ngara mbŭh ndai kayuh adi sipŭ; mating adŭ adi mbŭh ndai kayuh adi batur. 2 TUHAN tingga manusia so shorgaan puan agi kah mating adi bijak, agi kah mating adi nyambah Ayŭh. 3 Pak sopŭrŭg ngara mbŭh sarah; sopŭrŭg ngara mbŭh brimun arap. Mating adŭ adi ndai kayuh batur, Ndi naan mating gŭh. 4 “Dŭh kah ngara puan?” TUHAN siken. “Sopŭrŭg daya arap ati bawa kah? Ngara mirupak daya Ku ngga nyiran adŭp-i, ka ngara bŭn bidua ka Aku.” 5 Pak ngara re tikaran, amai Tapa inŭh agi ngga ngara adi tunda pinganang-I. 6 Ngara adi ndai kraja arap ngaso kayuh adi daya adi pirapat adŭp-i re ndai, pak TUHAN inŭh pinyigrindung ngara. 7 Aku bidua mite pimanangmandŭg ka Israel so Zion. Munki masam gaŭn inŭh daya Israel rekan TUHAN bada ngara mujur dinge!

Mazmur 15

1 TUHAN, asi re mŭrŭt Ramin Mai? Asi siŭn nyambah di Zion, sandah kudus Mai? 2 Ngara adi tunda pinganang Tapa darŭm sopŭrŭg kayuhka ari ndai kayuh adi batur; pinganang ngara agi batur ngga sawŭ, 3 ka dŭh-i kinarap daya bŭkŭn. Ngara dŭh ndai sarah di dingan ngara, dŭh gŭh pigarau arap rasū-i. 4 Ngara ngamun daya adi Tapa tirawan, pak stabi di ngara adi tunda pinganang TUHAN. Ngara ari ndai kayuh adi ngara bijanji, dŭh kira rugi. 5 Ngara nginjam duit ka daya ka dŭh kira anak duit, ka dŭh dapŭd dog nyuap da nggen taksi kadong rawan daya adi dŭh sarah. Asi asi adi ndai simŭnŭ re ari siramat.

Mazmur 16

1 Grindung aku, O Tapa; Aku sabah di Kaam yŭn ku dapŭd siramat. 2 Aku nang di TUHAN, “Kaam inŭh TUHAN ku; sopŭrŭg kayuh kana adi aku biyŭn mandŭg so Kaam.” 3 Mbŭh sukup kana-i daya TUHAN adi tŭtŭd! Pinyigaŭn bās ku inŭh kambŭi aku agi ngga ngara. 4 Ngara adi nyambah tapa tapa bŭkŭntaban bagŭ pinyusah di adŭp ngara. Aku dŭh re sua ngga ngara jugan sadis; aku dŭh re nyambah tapa tapa ngara. 5 TUHAN, Kaam sadi adŭ adi aku biyŭn, ka Kaam inŭh adi nggen di aku sopŭrŭg adi aku biguna; pimudip ku adi re inŭh di tangan Mai. 6 Munki masam grua-i pinganggen Mai di aku; mbŭh raru kana inŭh sopŭrŭg-i! 7 Aku muji TUHAN, sabab Ayŭh nyiruton aku, ka singarŭm pikir-kira atin ku agi bakan aku. 8 Aku ari puan TUHAN agi ngga aku; Ayŭh agi sindŭk, ka mating kayuh dapŭd ngugoh aku. 9 Ngapŭi aku munos asŭng buang gaŭn, ka aku kinyam adŭp ku pagŭng, 10 sabab Kaam grindung aku so kuasa pinyikabŭs. Aku mbŭh tŭtŭd bituan di Kaam, ka Kaam dŭh re tangan aku di sibayan. 11 Kaam re kiren di aku aran nuju udip adi sawŭ; Kaam adi agi ngga aku mbŭh bada aku gaŭnka adu adu pimunos atin ku.

Mazmur 17

1 Dingah, O TUHAN, di pimite ku yŭn pinŭnggŭn; mbit piduri di sien ku mite turung! Dingah dua ku adi aku jugan ngga atin adi sawŭ. 2 Kaam sadi adŭ adi bisa nang aku dŭh sarah, sabab Kaam puan kayuh adi batur. 3 Kaam puan atin ku. Kaam mbŭh mandŭg ka yŭn ku singarŭm; Kaam muko nakit piruh akuka dapŭd mating pinyiraan adi arap darŭm aku. 4 Aku mating minyu arap mun daya bŭkŭn; aku turut di pritah maika bŭn tunda aran ganas. 5 Aku mbŭh ari udip nanyam ka pinyiraan Maika bŭn aku miriseu. 6 Aku bidua ka Kaam, O Tapa, sabab Kaam nam aku; ngapŭi bigiring ka aku ka dingah pinganang ku. 7 Pinandŭng pinyirindu bās Mai ka nyiramat aku. Sindŭk Kaam aku siramat so pinganyu ku. 8 Grindung aku nimun Kaam kingat batŭh adŭp Mai; sukan aku di sayung ribo urad Mai 9 so serang daya arap. Pinganyu adi ganas kirurung aku; 10 ngara dŭh biyŭn masi ka minyu sambuh. 11 Ngara madin mbŭh maning aku, ari tunda aku, nyibatŭh pluang an pitumbang aku. 12 Ngara keya ka singah, tuman aku, raan nyirigat aku. 13 Mandŭg TUHAN! Rawan pinganyu ku ka ngarah ngara! Nyiramat aku so daya arap ngga pedang Mai; 14 nyiramat aku so ngara adi nugung buat-rata di ong. Ngukum ngara ngga sangsara adi Kaam mbŭh sidia yŭn ngara. Isa-i anak ngara biyŭn sukupka agi gŭh dŭm yŭn sukuh ngara! 15 Pak aku re kiris Kaam, sabab aku mating ndai sarah; ka kan aku burah, Kaam agi ngga aku bada aku gaŭn.

Mazmur 18

1 Aku rindu Kaam, TUHAN! Kaam inŭh adi pingibān ku. 2 TUHAN inŭh adi grindung aku; Ayŭh inŭh kuta ku adi tagap. Tapa ku inŭh pinyigrindung ku, ngga Ayŭh aku siramat. Ayŭh grindung aku keya ka pinangin; Ayŭh ngibān aku ka kingat aku. 3 Aku bagan, mite turung so TUHAN, ka Ayŭh nyiramat aku so bara pinganyu ku. Muji meh TUHAN! 4 Pinyikabŭs kirurung aku, pinyirusag paman ngapuh aku. 5 Pinyikabŭs sindŭk aku, ka kubur tŭŭn jarat-i yŭn kudog aku. 6 Di tika susah aku bagan TUHAN, aku bagan Tapa ku yŭn mite turung. Di Ramin-I Ayŭh dingah sirŭŭn ku; Ayŭh dingah sien ku mite turung. 7 Komŭnŭ tana bigagar ka bigugoh; ka sigŭn darŭd gimŭgŭs ka biguyut, amai Tapa mbŭh baji. 8 Asuh ruah so rubang undung-Ijireb apui ngga bam apui ruah so baba-I. 9 Ayŭh nyiratak rangit ka mūnngga kruman di ribo kaja-I. 10 Ayŭh mikabur raju nunggang cherubim, Ayŭh panu ngga urad sabak. 11 Ayŭh nutu adŭp-I ngga karŭm; abun tabar, puno ngga piin, kirurung Ayŭh. 12 Ujen batuh ka kirab apuimandŭg so kijat di sirung jawin-Ika miratos kruman. 13 Komŭnŭ TUHAN bidudū mandŭg so rangit; ka sirŭŭn-I adi Sambu Sopŭrŭg dog dingah. 14 Ayŭh nimbak reja panah-I ka bada bara pinganyu-I basak basik; ngga kirab kijat Ayŭh bada ngara bikaduh bu. 15 Rasan rawŭt tatŭng, ka pinagap-rasan tana tatŭng, kan Kaam nang bara pinganyu Mai, TUHAN, ka bidudū baji di ngara. 16 TUHAN nyapai so sambu ka digŭng aku; Ayŭh tarik aku so piin tŭrŭp. 17 Ayŭh pirupas aku so bara pinganyu ku adi bakeka so ngara adi tiru di aku --ngara ruai bake so aku. 18 Kan aku darŭm susah, ngara nyerang aku, pak TUHAN grindung aku. 19 Ayŭh turung aku ruah so kayuh arap; Ayŭh nyiramat aku sabab Ayŭh munos asŭng di aku. 20 TUHAN ngupah aku sabab aku ndai kayuh adi batur; Ayŭh nyiberkat aku sabab aku dŭh sarah. 21 Aku tunda ukum-adat TUHAN; aku mating nyipunok Tapa ku. 22 Aku agi sita sopŭrŭg ukum adat-I; aku bŭn dŭh tunda pinyipesan-I. 23 Ayŭh puan aku dŭh sarah, ka aku pijo adŭp ku so pingandai sarah. 24 Ka Ayŭh ngupah aku sabab aku ndai kayuh adi batur, sabab Ayŭh puan aku dŭh sarah. 25 O TUHAN, Kaam tŭtŭd ngga ngara adi tŭtŭd ngga Kaam; sukup kana ngga ngara adi sukup kana. 26 Kaam kiren adŭp Mai bisig di ngara adi bisig, pak gaok ngga ngara adi ginaka. 27 Kaam nyiramat ngara adi pirapat adŭp-i, pak Kaam pirapat ngara adi sambuh. 28 O TUHAN, Kaam nggen jawa di aku; Kaam kadi karŭm ku. 29 Kaam nggen pinyibake di aku ngga nyerang bara pinganyu kuka kuasa ngga ngarah kuta ngara. 30 Tapa ati -- munki masam sukup kana-i pingandai-I! pinganang-I bisa dog sabah! Ayŭh keya ka pinanginyŭn sopŭrŭg adi jiroh pinyigrindung. 31 TUHAN sadi adŭ Tapa; Tapa sadi adŭ pingibān ta. 32 Ayŭh Tapa adi bada aku bake, adi bada aran ku siramat. 33 Ayŭh bada kaja ku tagap mun kaja peyu; Ayŭh bada aku siramat di darŭd. 34 Ayŭh pirates aku yŭn biperang, isa aku dapŭd pakai bawŭh panah adi siabo bagŭg. 35 O TUHAN, Kaam grindung ka nyiramat aku; pinyita Mai bada aku timagah, ka kuasa Mai bada aku siramat. 36 Kaam kingat aku so dog takap. Ka aku gi-mating rabu. 37 Aku tadak pinganyu ku ka nakap ngara; aku dŭh re rŭŭ ndŭg ka aku mbŭh pirabur ngara. 38 Aku mukong ngara, ka ngara dŭh dapŭd makat, ngara tumbang arah di sirung jawin ku. 39 Kaam nggen pinyibake di aku yŭn biperangka pimanang ngarah bara pinganyu ku. 40 Ka bada pinganyu ku bikaduh bu so aku; aku pirabur ngara adi tiru di aku. 41 Ngara bagan mite turung, pak mating daya nyiramat ngara; ngara bagan TUHAN, pak Ayŭh dŭh nam. 42 Aku pirandŭk ngara ndŭg ka ngara mbŭh jadi keya ka runasadi dog poh sabak. Aku bidigang di tunduh ngara -- mun tana di aran. 43 Kaam nyiramat aku so daya adi gagā birawanka bada aku jadi pimritah bangsa; bara daya adi dŭh aku puan mbŭh madin jadi urun ku. 44 Bara pinami nundok di aku; kan ngara dingah aku, ngara tunda pinganang ku. 45 Pinyipagan ngara mating tiaka ruah so kuta kuta ngara buang kimŭtŭr. 46 TUHAN udip! Muji meh pingibān ku! Piagah bās Tapa adi nyiramat aku. 47 Ayŭh nggen di aku pimanang ngarah pinganyu ku; Ayŭh na bangsa bangsa di ribo kuasa ku 48 ka nyiramat aku so bara pinganyu aku. O TUHAN, Kaam nggen di aku pimanang ngarah pinganyu kuka grindung aku so daya ganas. 49 Ngapŭi aku muji Kaam di dupan dudu bangsa; aku biragu muji Kaam. 50 Tapa nggen pimanang bās di raja-I; Ayŭh kiren pinyirindu-I adi dŭh bisa birubah di sianŭ adi-I mien, di David ka di sesang-i adu adu.

Mazmur 19

1 Rangit kidaan bragah Tapa! Rangit piagah kayuh adi-I ndai! 2 Andu ndi kidaan-i di andu adi re; ngarŭm ndi kidaan-i di ngarŭm adi re. 3 Mating piminyu puan kah pinganang dog pakai, mating sirŭŭn dog dingah; 4 pak pinganang-I ngukap di ndi ong ongka dog dingah ndŭg ka bŭngŭn ong. Tapa ndai ramin yŭn batŭh andu di rangit; 5 ka-i ruah isan isan keya ka pingaten dari adi gaŭn, keya ka daya adi tukang sitama bikaduh graŭh an bikaduh. 6 Ka-i piguru so ndi bŭngŭn rangitka mutas ka parad andi. Mating kayuh dapŭd bisukan so paras-i. 7 Ukum-adat TUHAN inŭh siabo batur; ukum-adat anŭ nggen pinyibake bauh. Pesan TUHAN dapŭd dog sabah, nggen pinyibijak di daya adi dŭh biyŭn-i ngga sukup. 8 Ukum-adat TUHAN inŭh batur, ka ngara adi tunda-i agi sanang. Pesan TUHAN inŭh tŭnggŭnka nggen pinyimirati yŭn pikir-kira. 9 Puno stabi di TUHAN inŭh kana; ka-i re pijuu adu adu. Itong TUHAN agi tŭnggŭn; ka-i ari dŭh marad. 10 Ka-i rabis dog raan so tigŭrŭ masayŭh rabis nyibanyis so aŭn ju banyis. 11 Ka-i nggen pinyipuan di aku, adi urun Mai; aku dog ngupah amai tunda sopŭrŭg-i. 12 Mating daya tungang kiris sarah adŭp-i; pirupas aku, TUHAN, so sarah adi bisukan! 13 Bada aku siramat so dosa adi saji dog ndai gŭh; dŭhnyah bada-i nguasa aku. Komŭnŭ aku re sukup kanajo so arap dosa. 14 Isa-i pinganang ku, ka pikir-kira ku dog trima Mai. O TUHAN, pinyigrindung ku ngga pinubos ku!

Mazmur 20

1 Isa-i TUHAN nam kuu kan kuu darŭm susah! Isa-i Tapa Jacob grindung kuu! 2 Isa-i Ayŭh pait pinurung ka kuu so Ramin-Ika nggen pinyibatu di kuu so Sandah Zion. 3 Isa-i Ayŭh kambat sopŭrŭg pinganggen muka munos asŭng di sopŭrŭg sadis mu. 4 Isa-i Ayŭh nggen di kuu kayuh adi raan muka bada sopŭrŭg pusar mu mujur. 5 Komŭnŭ kieh re nyirais ngga gaŭn di pimanang muka pawŭn yŭn pimanang mu ngga muji Tapa. Isa-i TUHAN nam sopŭrŭg pimite mu. 6 Madin aku puan nang TUHAN nggen pimanang di raja adi-I mien; Ayŭh nam ayŭh so shorga kudus-Ika ngga kuasa-I nggen di ayŭh pimanang bās. 7 Kada so ngara sabah di krita kuda perang ngara, ka adi bŭkŭn di kuda ngara, pak ata sabah di kuasa TUHAN adi Tapa ta. 8 Daya adi mun anŭ re sikak ka rabu, pak ata re makat ka mijog tagap. 9 Nggen pimanang di raja, O TUHAN; nam kieh kan kieh bagan.

Mazmur 21

1 Raja munos asŭng, O TUHAN, sabab Kaam mbŭh nggen pinyibake di ayŭh; ayŭh gaŭn sabab Kaam mbŭh nggen di ayŭh pimanang. 2 Kaam mbŭh nggen di ayŭh kayuh adi ruai-i raan; Kaam mbŭh nam pimite-i. 3 Kaam mandŭg ka yŭn-i ngga berkat bāska na makota mas di ubak-i. 4 Ayŭh mite udip, ka Kaam nggen-i, udip adi tui. 5 Bragah-i bās sabab pinurung Mai; Kaam mbŭh bada ayŭh timagah buang bikuasa. 6 Berkat Mai agi ngga ayŭh ndŭg situi tuika Kaam agi ngga ayŭh mbŭh bada ayŭh gaŭn. 7 Raja sabah di TUHAN Bisa-pŭrŭg; ka sabab pinyirindu TUHAN adi dŭh bisa birubahAyŭh re ari siramat. 8 Raja re nakap sopŭrŭg pinganyu-i; ayŭh re nakap barang naan adi tiru di ayŭh. 9 Mun apui bijagu Ayŭh re pirabur ngarakan Ayŭh tatŭng. TUHAN re man ngara ngga baji-I, ka apui re man ngara. 10 Ndi mating gŭh sesang ngara re dŭm; raja re siŭ sopŭrŭg ngara. 11 Ngara bisatur, ka bipekat rawan ayŭh, pak ngara dŭh re tungang. 12 Ayŭh re nimbak ngara ngga reja panah-Ika bada ngara bikaduh bu. 13 Kieh muji Kaam, O TUHAN, amai pinyibake bās Mai! Kieh re biragu ka muji kuasa Mai.

Mazmur 22

1 Tapa ku, Tapa ku, mani Kaam tagan aku? Aku mbŭh bandar bagan mite turung, pak gibabŭ gŭh mating. 2 Sandu aku bagan Kaam, Tapa ku, pak Kaam dŭh nam; aku bagan singarŭm, pak dŭh tungang bŭŭs. 3 Pak Kaam inŭh kudus, Raja adi Israel muji. 4 Tayung-babuk ami bisangan di Kaam; ngara sabah di Kaam, ka Kaam nyiramat ngara. 5 Ngara bagan Kaam ka ngara rupas so pinyusah; ngara sabah di Kaam ka dŭh asa. 6 Pak aku dŭh tia manusia; aku ati ŭrŭd, dog ngamun ka dog pimangŭh sopŭrŭg daya! 7 Sopŭrŭg adi kiris aku mijŭh aku; ngara nyirimbe ka kuting ubak-i. 8 Ngara nang, “Kuu bisangan di TUHAN, mani meh Ayŭh dŭh nyiramat kuu? Kambŭi TUHAN suka kuu, mani Ayŭh dŭh turung kuu?” 9 Kaam inŭh adi piruah aku ngga siramat di andu pinyibranak ku, ka kan aku gibabŭ pira, Kaam inŭh adi sita aku. 10 Aku mbŭh bisangan di Kaam so andu pinyibranak ku, ka Kaam inŭh mbŭh Tapa ku. 11 Dŭhnyah bu so aku! Pinyusah mbŭh sindŭk, ka mating daya re turung. 12 Bagŭ pinganyu kirurung aku keya ka dari dari sapi; ka mbŭh maning aku, keya ka dari dari sapi adi mangah so tarun tana Bashan. 13 Ngara kuka baba-i mun singah, ngŭr nura aku. 14 Pinyibake ku mating tia, miyap mun piin babas di tana. Sopŭrŭg turang ku mbŭh rudos; atin ku keya ka dian adi riris. 15 Gungong ku badŭh mun runas, ka jura ku rakat di rangit baba ku. Kaam mbŭh tandah aku bada kabŭs di tana. 16 Tibaran daya arap agi maning aku; keya ka kaban kasong ngara nyindŭk aku; ngara nyirigat tangan ngga kaja ku. 17 Sopŭrŭg turang ku tungang dog kiris. Pinganyu ku tingga ka tirek aku. 18 Ngara taran dadu yŭn piraka kuka kutung-i dupan adŭp ngara. 19 O TUHAN, dŭhnyah jo so aku! Rikas mandŭg di nyiramat aku! 20 Nyiramat aku so pedang; nyiramat asŭng ku so dudu kasong anŭ. 21 Pirupas aku so dudu singah anŭ; aku raru rumuh di jawin dari sapi adi ganas anŭ. 22 Aku re kidaan di daya ku kayuh adi mbŭh Mai ndai; aku re muji Kaam di tika ngara tikuruk: 23 “Muji meh Ayŭh, angān adi urun TUHAN! Stabi di Ayŭh, angān adi sesang Jacob! Nyambah Ayŭh, angān daya Israel! 24 Ayŭh dŭh nyibireu daya sirata bait tandah ngara sangsara; Ayŭh dŭh mangān ngara, pak nam kan ngara mite turung.” 25 Di tika tikuruk bās aku re muji Kaam yŭn kayuh adi mbŭh Mai ndai; di sirung jawin ngara adi nyambah Kaamaku re jugan sadis adi aku mbŭh bijanji. 26 Daya sirata re man sikiang kiang ngara raan; ngara adi mandŭg ka TUHAN re muji Ayŭh. Isa-i ngara mujur adu adu! 27 Sopŭrŭg bangsa re ingat TUHAN. So barang yŭn di ong ngara re pari ka Ayŭh; sopŭrŭg bangsa re nyambah Ayŭh. 28 TUHAN inŭh raja, ka-I mritah barang bangsa. 29 Sopŭrŭg daya adi sambuh re mutu ubak ka Ayŭh; sopŭrŭg adi bisa kabŭs re mutu di sirung jawin-I. 30 Turap turap bauh re bituan di Ayŭh; ngara re minyu pasar TUHAN di turap bauh adi re. 31 Daya adi bayuh dog biranak re dog kidaan: “TUHAN nyiramat daya-I.”

Mazmur 23

1 TUHAN inŭh pingingat ku; aku biyŭn sopŭrŭg adi aku biguna. 2 Ayŭh bada aku guring di kupai barŭmka nguru aku ka piin adi tanang. 3 Ayŭh nggen pinyibake bauh di aku. Ayŭh kayak aku di aran adi batur, nanyam adi mbŭh-I janji. 4 Sunggu kambŭi aku panu nyuso karŭm patŭ', aku dŭh re taru, TUHAN, amai Kaam agi ngga aku. Sikud ngga pakung Mai grindung aku. 5 Kaam sidia biruman bās yŭn ku, di yŭn sopŭrŭg pinganyu ku dapŭd kiris aku; Kaam kambat aku mun pingabang adi dog stabika ngisi saker ku ndŭg bibis-i. 6 Aku puan pinyikana ngga pinyirindu Mai re agi ngga aku sitŭkŭd umbur ku; ka ramin Mai re jadi arŭn ku sitŭkŭd aku udip.

Mazmur 24

1 Ong ka sopŭrŭg adi agi dieh tung TUHAN; tana ka sopŭrŭg adi udip di tunduh-i tung jangi. 2 Ayŭh pijog-i di tunduh piin di ribo tana, ka na puun pinagap rasan-i di rasan rawŭt. 3 Asi biyŭn hak re maad sandah TUHAN? Asi siŭn mŭrŭt ka darŭm Ramin Mai adi kudus? 4 Ngara adi bisig darŭm pingandai ngga pikir-kira, adi dŭh nyambah tibudobait adi dŭh ndai janji kadong. 5 TUHAN re nyiberkat ka nyiramat ngara; Tapa re natu ngara dŭh sarah. 6 Ngara inŭh daya adi mandŭg ka Tapa, adi mandŭg ka nyambah Tapa Jacob. 7 Kuka tiban-bās kupo, kuka tiban jah, ka raja bās re mŭrŭt. 8 Asi raja bās anŭ? Ayŭh inŭh TUHAN, bake ka bikuasa, TUHAN, adi ari manang darŭm biperang. 9 Kuka tiban-bās kupo, kuka tiban jah, ka raja bās re mŭrŭt. 10 Asi raja bās anŭ? TUHAN adi manang -- Ayŭh inŭh raja bās!

Mazmur 25

1 Aku jugan dua ku ka Kaam, O TUHAN; di Kaam, Tapa ku, aku sabah. 2 Dŭhnyah tandah aku dog pimangŭh; dŭhnyah bada bara pinganyu ku tawŭh aku! 3 Ngara adi sabah di Kaam dŭh re arah, pak ngara adi rikas rawan Kaam inŭh. 4 Ngajar aku aran Mai, O TUHAN; bada aku puan-i. 5 Ngajar aku udip nanyam ka pinyiraan Mai, amai Kaam inŭh Tapa ku, adi nyiramat aku. Aku siraru sabah di Kaam. 6 Ingat, O TUHAN, mandis Mai ka pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubahadi Kaam mbŭh kiren so jah. 7 Apun dosa ngga sarah ku andu gi-mara. Darŭm pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah ngga pinyikana, ingat aku, O TUHAN! 8 Sabab TUHAN tŭnggŭn ka kana, Ayŭh ngajar daya adi bidosa aran adi patut ngara tunda. 9 Ayŭh nguru daya adi pirapat adŭp-i di aran adi baturka ngajar ngara pinyiraan-I. 10 Ngga pinyitŭtŭd ka pinyirindu Ayŭh ngurusopŭrŭg adi sita simanya-I ka adi tunda pinyipesan-I. 11 Digŭng janji Mai, TUHAN, ka apun dosa ku, amai dosa ku bagŭ. 12 Ngara adi taru di TUHANre birajar so Ayŭh aran adi patut ngara kadŭg. 13 Ngara re ari mujur, ka bara anak ngara re dapu tarun tana anŭ. 14 TUHAN inŭh jerā ngara adi tunda pinganang-Ika Ayŭh natu simanya-I ngga ngara. 15 Aku nyigura TUHAN yŭn pinurung di tadŭ nga-i, ka Ayŭh pirupas aku so pinyusah. 16 Kimat aku, TUHAN, ka masi di aku; sabab aku sadi ka ramah. 17 Pijangan atin ku so pinyusah kuka nyiramat aku so sopŭrŭg pinyusah ku. 18 Nimbang pinyusah ngga sangsara kuka apun sopŭrŭg dosa ku. 19 Tingga nŭh bagŭ pinganyu ku; tingga munki masam ngara tiru di aku. 20 Grindung aku ka nyiramat aku; dŭhnyah bada aku dog ngarah, aku mandŭg ka Kaam yŭn pinyigrindung. 21 Isa-i pinyikana ku ngga atin jujur ku grindung aku, sabab aku sabah di Kaam. 22 So barang pinyusah ngara, O Tapa, nyiramat daya Mai Israel!

Mazmur 26

1 Kadŭn aku dŭh sarah, O TUHAN, sabab aku ndai kayuh adi baturka ruai sabah di Kaam. 2 Piruh aku ka suba aku, O TUHAN; pirasa pinyiraan ka pikir-kira ku, 3 Pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah inŭh pinyiruton ku; pinyitŭtŭd Mai ari nyiruton aku. 4 Aku dŭh biayo ngga daya adi dŭh tipakai; aku dŭh bigaur ngga daya pingadong. 5 Aku dŭh suka bigaur ngga daya adi arapka pijo adŭp ku so daya ginaka. 6 TUHAN, aku ngu tangan ku, ngga kiren aku dŭh sarahka nganing mija-sambah Mai buang nyambah Kaam. 7 Aku nang ragu trima kasehka kidaan sopŭrŭg pingandai saruh Mai. 8 Aku rindu ramin adi yŭn Mai rŭŭ, O TUHAN, tarun yŭn adi puno ngga bragah Mai. 9 Dŭhnyah pirabur aku ngga daya bidosa; kadi aku so nasip daya pinyiŭ -- 10 ngara adi ari ndai arapka adi ari sidia an kambat suap. 11 Pak aku ati, aku ndai kayuh adi batur; masi di aku ka nyiramat aku! 12 Aku pagŭng so sopŭrŭg pinyusah; di uruk daya-I aku muji TUHAN.

Mazmur 27

1 TUHAN inŭh jawa ku ka pinyiramat ku; aku dŭh re taru asi asi. TUHAN grindung aku so sopŭrŭg pinyusah; aku dŭh re taru. 2 Kan daya arap nyerang aku ka suba an siŭ aku, ngara sikak ka rabu. 3 Sunggu kambŭi bara soldadu kirurung aku, aku dŭh re taru; sunggu kambŭi bara pinganyu nyerang aku, aku re babŭ sabah di Tapa. 4 Aku mbŭh mite ndi kayuh so TUHAN; ndi kayuh adŭ raan ku: rŭŭ di ramin TUHAN sitŭkŭd udip ku, nyaksi pinyikana-I, ka mite pinyiruton so Ayŭh. 5 Di tipuh pinyusah Ayŭh re grindung aku; Ayŭh re bada aku siramat di Ramin-Ika bada aku pagŭng di tunduh batuh adi bigatung. 6 Jadi aku re manang ngarah bara pinganyu ku adi kirurung aku. Ngga sirais gaŭn aku re jugan sadis di Ramin-I; aku re biragu, aku re muji TUHAN. 7 Dingah aku, TUHAN, kan aku bagan Kaam! Masi di aku ka nam aku! 8 Kan Kaam nang, “Mandŭg ka nyambah Aku,” aku nam, “Aku re mandŭg, TUHAN; 9 dŭhnyah sukan adŭp Mai so aku!” Dŭhnyah baji di aku; dŭhnyah pibu urun Mai. Kaam inŭh pinurung ku; dŭhnyah tingge aku, dŭhnyah tagan aku, O Tapa, adi pinyikudip ku. 10 Sindŭ sama ku kadŭ re tagan aku, pak TUHAN re kingat aku. 11 Ngajar aku, TUHAN, kayuh adi raan Mai aku ndai, ka nguru aku kadŭg aran adi siramat, sabab aku biyŭn bagŭ pinganyu. 12 Dŭhnyah tagan aku di tangan pinganyu ku, adi nyerang aku ngga pinganang kadong ka tatang. 13 Aku puan nang aku re kiris pinyikana TUHAN di tika aku udip di ong. 14 Sabah di TUHAN. Sabab meh, dŭhnyah jimŭ. Sabah di TUHAN.

Mazmur 28

1 O TUHAN, pingibān ku, aku bagan Kaam. Dingah sirŭŭn ku! Kambŭi Kaam dŭh nam aku, aku re sua ngga ngara mūn ka sibayan. 2 Dingah aku kan aku mite turung so Kaam, kan aku pakat tangan ku nuju Ramin Mai adi kudus. 3 Dŭhnyah ngukum aku ngga daya adi ginaka, ngga ngara adi ndai arap --ngara adi mandis pinganang-i, pak adi agi pinyitiru di atin-i. 4 Ngukum ngara amai kayuh adi ngara mbŭh ndai, amai arap adi mbŭh ngara ndai. Ngukum ngara amai sopŭrŭg pingandai ngara. Maras ngara ngga sipatut-i. 5 Ngara dŭh mbit bat di kayuh adi TUHAN mbŭh ndaipuan kah di kayuh adi mbŭh-I napa; jadi Ayŭh re ngukum ngaraka pirabur ngara adu adu. 6 Nggen puji ka TUHAN; Ayŭh mbŭh dingah sirŭŭn ku mite turung. 7 TUHAN grindung ka ngibān aku; aku sabah di Ayŭh. Ayŭh turung aku ka bada aku gaŭn; aku muji Ayŭh ngga ragu gaŭn. 8 TUHAN grindung daya-I; Ayŭh ngibān ka nyiramat raja adi-I mien. 9 Nyiramat daya Mai, TUHAN, ka nyiberkat ngara adi tung jamai. Jadi pingingat ngara, ka kingat ngara adu adu.

Mazmur 29

1 Muji TUHAN, angān bara di shorga; muji bragah ngga kuasa-I. 2 Muji adŭn bragah TUHAN; mutu di sirung jawin Ayŭh adi Kudus kan Ayŭh nandŭng. 3 Sirŭŭn TUHAN dog dingah di rawŭt; Tapa adi bibragah bidudū, ka angū sirŭŭn-I dog dingah di rawŭt. 4 Sirŭŭn TUHAN dog dingahpuno ngga kuasa ngga bragah. 5 Sirŭŭn TUHAN mata tŭngŭn tŭngŭn kayuh sedar, ndŭg ka tŭngŭn kayuh sedar di Lebanon. 6 Ayŭh bada darŭd darŭd di Lebanon mirajok mun anak sapika bada Darŭd Hermon mirupat mun anak dari sapi. 7 Sirŭŭn TUHAN bada kijat mikirab. 8 Sirŭŭn-I bada tarun tana-pajam biguyut; Ayŭh ngugoh tarun tana-pajam Kadesh. 9 Sirŭŭn TUHAN ngugoh tŭngŭn kayuh oak ka pirabu dawŭn dawŭn kayuhsitadŭn barang naan daya di Ramin TUHAN nyirais nang, “Bragah ka Tapa!” 10 TUHAN mritah rawŭt tŭrŭp; Ayŭh mritah nimun raja adu adu. 11 TUHAN nggen pinyibake di daya-Ika nyiberkat ngara ngga pimudip sanang.

Mazmur 30

1 Aku muji Kaam, TUHAN, sabab Kaam mbŭh nyiramat akuka dŭh bada pinganyu ku tawŭh aku. 2 Aku bagan mite turung so Kaam, O TUHAN, Tapa ku, ka Kaam pibua aku. 3 Kaam pijo aku so rubang kubur. Aku mbŭh re mūn ka sibayan, pak Kaam pari kudip aku. 4 Nang ragu puji ka TUHAN, sopŭrŭg daya-I adi tŭtŭd! Ingat kayuh adi Ayŭh adi Kudus mbŭh ndai, ka nggen trima kaseh di Ayŭh! 5 Baji-I dŭh tui, Pinyikana-I tan sitŭkŭd umbur. Randang batŭh kadŭ-i pripasor singarŭm, pak pinyigaŭn mandŭg isan isan. 6 Aku kinyam adŭp ku pagŭng ka nang, “Aku dŭh re tia dog ngarah.” 7 Kaam kana ngga aku, TUHAN; Kaam grindung aku keya ka kuta di darŭd. Pak komŭnŭ Kaam sukan adŭp Mai so aku, ka aku mbŭh taru. 8 Aku bagan Kaam, O TUHAN; aku bandar mite turung so Kaam: 9 “Ani utung re Mai dapŭd so pinyikabŭs ku? Ani utung re Mai dapŭd kambŭi aku mŭrŭt rubang kubur? Tungang kah daya adi mbŭh kabŭs muji Kaam? Tungang kah ngara piagah pinyitŭtŭd Mai? 10 Dingah aku, TUHAN, ka masi di aku! Turung aku, O TUHAN!” 11 Kaam mbŭh nukar pinyusah ku ngga tanda pinyipawŭn; Kaam mbŭh kadi pinyusah kuka kirurung aku ngga pawŭn. 12 Jadi aku dŭh re pajam; aku re nang ragu puji ka Kaam. TUHAN, Kaam inŭh Tapa ku; aku re nggen trima kaseh ka Kaam ndŭg situi tui.

Mazmur 31

1 Aku di ka Kaam, TUHAN, yŭn pinyigrindung; dŭhnyah bada aku dog ngarah. Kaam inŭh Tapa adi tŭnggŭn; nyiramat aku, aku bidua! 2 Dingah aku! Nyiramat aku madin! Jadi yŭn ku bisukan ka grindung aku; pingibān adi nyiramat aku. 3 Kaam inŭh yŭn ku bisukan ka ngibān aku; nyiruton ka nguru aku nanyam adi mbŭh Mai janji. 4 Bada aku siramat so jarat adi mbŭh dog tŭŭn ngga nakap ku; grindung aku so pinyusah. 5 Aku na adŭp ku ka darŭm tangan Mai. Kaam re nyiramat aku, TUHAN; Kaam Tapa adi tŭtŭd. 6 Kaam tiru di ngara adi nyambah tibudo, pak aku sabah di Kaam. 7 Aku re gaŭn ka pawŭnsabab pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah. Kaam kiris sangsara ku; Kaam puan pinyusah ku. 8 Kaam dŭh bada pinganyu ku nakap aku; Kaam mbŭh nyibandar aku panu di barang yŭn aku raan. 9 Masi di aku, TUHANamai aku darŭm susah; batŭh ku mbŭh kawŭk sabab ari sien; aku mbŭh kirarah. 10 Aku mbŭh rarah bada pinyusah, ka sien mbŭh bada udip ku purok. Aku ramah bada sopŭrŭg pinyusah ku; ndŭg ka turang ku jadi tare. 11 Sopŭrŭg pinganyu ku, ka rabis-i bara rasū ku, mbŭh ngamun aku; ngara adi puan aku mbŭh taru di aku; kan ngara kiris aku di aran, ngara bikaduh bu. 12 Sopŭrŭg daya mbŭh kambŭt aku, rah-i aku ati mbŭh kabŭs. Aku keya ka kayuh adi mbŭh dog taran. 13 Aku dingah bagŭ pinganyu sigayas; pinyitaru mbŭh sopŭrŭg-i maning aku. Ngara bisatur an rawan aku, bipekat an siŭ aku. 14 Pak atin sabah ku inŭh di Kaam, O TUHAN; Kaam inŭh Tapa ku. 15 Aku ari dog kingat Mai; nyiramat aku so pinganyu ku, so ngara adi kisiis aku. 16 Tingga urun Mai ngga mandis; nyiramat aku amai pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah. 17 Aku bagan Kaam, TUHAN; dŭhnyah bada aku dog pimangŭh. Isa-i bara adi ginaka dog pimangŭh; isa-i ngara pajam mūn ka sibayan. 18 Bada pajam ngara anŭ adi pingadong --sopŭrŭg adi sambuh ngga adi miruapadi ngamun daya tŭnggŭn. 19 Munki masam bās-i kayuh kanaadi nyikŭn Mai yŭn ngara adi stabi di Kaam! Barang naan puan munki masam kana-i Kaam, munki masam siramat-i ngara adi Kaam grindung adi sabah di Kaam. 20 Kaam sukan ngara di yŭn pinyirŭŭ Maiso pekat daya; darŭm pinyigrindung adi siramat Kaam sukan ngaraso dog pimangŭh pinganyu ngara. 21 Puji ka TUHAN! Munki masam mandis-i Ayŭh kiren pinyirindu-I yŭn kukan aku dog kirurung ka dog nyerang! 22 Aku taru ka bipikirnang Ayŭh mbŭh pibu aku so yŭn pinyirŭŭ-I. Pak Ayŭh dingah sirŭŭn ku, kan aku bagan mite turung so Ayŭh. 23 Rindu TUHAN sopŭrŭg daya-I adi tŭtŭd. TUHAN grindung daya adi tŭtŭd, pak maras ngara adi sambuh. 24 Jadi bake ka birani meh, sopŭrŭg ngan adi harap di TUHAN.

Mazmur 32

1 Sanang inŭh ngara adi dog apun dosa-i, adi dog apun pingandai sarah-i. 2 Sanang inŭh sianŭ adi TUHAN dŭh nyarah sitagar pingandai sarah-ika sianŭ adi dŭh pinipu. 3 Kan aku dŭh ngaku dosa ku, aku kawŭk amai sien ndi andu andu. 4 Sandu singarŭm Kaam ngukum aku, TUHAN; pinyibake ku mbŭh abo, mun sipot-abun badŭh bada paras sura. 5 Komŭnŭ aku ngaku dosa ku di Kaam; aku dŭh sukan pingandai sarah ku. Aku mbŭh natu an ngaku-i di Kaam, ka Kaam apun sopŭrŭg dosa ku. 6 Ngapŭi sopŭrŭg daya Mai adi tŭtŭd patut bidua ka Kaam di tipuh sutok; kan uba bās pinyusah mandŭg, ayŭh dŭh re ndŭg ngara. 7 Kaam inŭh yŭn ku bisukan; Kaam re nyiramat aku so pinyusah, aku bana biragu pasar pinyiramat Mai, sabab Kaam grindung aku. 8 TUHAN nang, “Aku re ngajar kuu aran adi patut kuu kadŭg; aku re ngajar ka pitayan kuu. 9 Dŭhnyah budo mun kuda puan kah mun kuda pinakan kaldi, adi dŭh siŭn dŭh an dog ngurungga basi-gŭngŭm ka taris ngga bada-i nurut.” 10 Adi ginaka re sangsara, pak ngara adi sabah di TUHANdog grindung pinyirindu-I adi dŭh bisa birubah. 11 Angān adi tŭnggŭn, jadi gaŭn ka pawŭnsabab kayuh adi TUHAN mbŭh ndai. Angān adi tunda pinganang-I, nyirais ngga gaŭn!

Mazmur 33

1 Sopŭrŭg ngan adi tŭnggŭn, nyirais ngga gaŭn amai kayuh adi TUHAN mbŭh ndai; muji Ayŭh, sopŭrŭg ngan adi tunda pinganang-I. 2 Nggen trima kaseh di TUHAN ngga kachapi, biragu ka Ayŭh ngga kayuh pimain bitaris. 3 Nang ragu bauh di Ayŭh, main kachapi ngga nakit, ka nyirais amai gaŭn! 4 Pinganang TUHAN agi sawŭka sopŭrŭg pingandai-I bisa yŭn bisangan. 5 TUHAN rindu kayuh adi tŭnggŭn ngga adi batur; ong puno ngga pinyirindu-I adi dŭh bisa birubah. 6 TUHAN mritah rangit bada jadi, ngga pinganang-I Ayŭh bada batŭh andu, buran ka bitang bitang jadi. 7 Ayŭh nguruk sopŭrŭg rawŭt di ndi yŭn-i; Ayŭh ngabŭt rasan rawŭt darŭm birit pinyirikŭn. 8 Nyambah TUHAN, ndi ong ong! stabi di Ayŭh, sopŭrŭg daya di ong! 9 Kan Ayŭh minyu, ong dog napa; ngga pinganang-I sopŭrŭg kayuh tatŭng. 10 TUHAN pijimŭ pinŭtŭn pingandai bangsa bangsa; Ayŭh bada ngara dŭh pimanu kayuh adi ngara mbŭh bisatur an ndai. 11 Pak atur TUHAN tan adu adu; pinŭtŭn-I tan ndŭg situi tui. 12 Sanang inŭh bangsa adi Tapa ngara inŭh TUHAN; sanang inŭh daya adi Ayŭh mbŭh mien jadi tung adŭp-I! 13 TUHAN tingga ka sagān so shorgaka kiris sopŭrŭg manusia. 14 So tarun yŭn-I mritah, Ayŭh tingga ka sagāntingga sopŭrŭg adi udip di ong. 15 Ayŭh ndai pikir-kira ngaraka puan sopŭrŭg kayuh adi ngara ndai. 16 Raja dŭh manang sabab kuasa bara soldadu-i; soldadu dŭh manang sabab pinyibake-i. 17 Kuda kuda perang dŭh tipakai ngga dapŭd manang; pinyibake kuda dŭh dapŭd nyiramat. 18 TUHAN nyibatŭh ngara adi dingah pinganang-I, ngara adi sabah di pinyirindu-I adi dŭh bisa birubah. 19 Ayŭh nyiramat ngara so pinyikabŭs; Ayŭh kudip ngara di tipuh apag. 20 Ata harap di TUHAN; Ayŭh inŭh adi grindung ka turung ata. 21 Ata gaŭn sabab Ayŭh; ata sabah di adŭn kudus-I. 22 Isa-i pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah agi ngga kieh, TUHAN, nimun kieh harap di Kaam.

Mazmur 34

1 Aku re ari nggen trima kaseh ka TUHAN; aku dŭh re ko muji Ayŭh. 2 Aku re muji Ayŭh yŭn kayuh adi mbŭh-I ndai; isa-i sopŭrŭg adi dog kinanyuh dingah ka gaŭn! 3 Piagah ngga aku bās TUHAN; ja ata samah muji adŭn-I. 4 Aku bidua ka TUHAN, ka Ayŭh nam aku; Ayŭh pirupas aku so sopŭrŭg taru ku. 5 Adi dog kisiis nyigura ka Ayŭh, ka mbŭh gaŭn; ngara dŭh re asa. 6 Adi sirata bagan Ayŭh, ka Ayŭh nam; Ayŭh nyiramat ngara so sopŭrŭg susah ngara. 7 Malaikat-I kingat ngara adi stabi di TUHANka pirupas ngara so pinyusah. 8 Adŭp ngan kira munki kana-i TUHAN. Sanang inŭh ngara adi mbŭh siramat darŭm Ayŭh. 9 Stabi di TUHAN, sopŭrŭg daya-I; ngara adi dingah pinganang-I re dapŭd sopŭrŭg adi ngara biguna. 10 Ndŭg ka singah re sibŭrŭk amai pinguman dŭh sadang, pak ngara adi tunda pinganang TUHAN dŭh re kurang kayuh. 11 Mandŭg bara jerā ku adi mara, ka dingah aku, ka aku re ngajar angān stabi di TUHAN. 12 Raan kah angān udip sanang? Raan kah angān udip tui ngga udip sanang? 13 Dŭhnyah garang piruah pinganang arapka pinganang kadong. 14 Pijo adŭp ngan so arap ka ndai kayuh kana; jiroh damai ngga sipuno atin ngan. 15 TUHAN nyibatŭh daya adi tŭnggŭnka dingah sien ngara; 16 pak Ayŭh matah ngara adi ndai arap, isa kan ngara kabŭs, ngara rikas dog kambŭt. 17 Daya adi tŭnggŭn bagan TUHAN, ka Ayŭh dingah; Ayŭh pirupas ngara so sopŭrŭg susah ngara. 18 TUHAN sindŭk ngara adi dog pijimŭ; Ayŭh nyiramat ngara adi manyap pingarap. 19 Daya adi kana sangsara amai pinyusah, pak TUHAN pirupas ngara so sopŭrŭg-i; 20 TUHAN bandar grindung ngara; ndi mating gŭh turang ngara pata. 21 Daya ginaka re kabŭs sabab arap ngara. Ngara adi tiru di daya tŭnggŭn re dog ukum. 22 TUHAN re nyiramat daya-I; ngara adi di ka yŭn-I yŭn pinyigrindung re siramat.

Mazmur 35

1 Matah ngara adi matah aku, TUHAN, ka rawan ngara adi rawan aku! 2 Tambit pinangin ngga piraka perang Maika mandŭg di turung aku. 3 Pakat jarok ngga kapak Maingga rawan ngara adi tadak aku. Bijanji ngga aku Kaam re nyiramat aku. 4 Isa-i ngara adi suba an siŭ akudog ngarah ka dog pimangŭh! Isa-i ngara adi bipekat rawan akubu buang riruk! 5 Isa-i ngara keya ka siriyang dog poh sabakdarŭm malaikat TUHAN tadak ngara! 6 Isa-i aran ngara karŭm ka jarŭhdarŭm malaikat TUHAN tadak ngara! 7 Mating pada ngara tŭŭn jarat yŭn kudog akuka kareh rubang tŭrŭp ngga nakap aku. 8 Pak pinyirusag re dog ngara sibayuh ngara ngŭ-i; ngara re dog jarat adŭp ngaraka rabu buang rusag! 9 Komŭnŭ aku re gaŭn sabab TUHAN; aku re gaŭn sabab TUHAN nyiramat aku. 10 Ngga siabo atin ku aku re nang di TUHAN, “Mating daya re keya ka Kaam. Kaam grindung daya adi ramah so daya adi bake, daya adi sirata so daya adi kinanyuh ngara.” 11 Saksi saksi adi arap nyarah akunyarah aku di sarah adi dŭh aku puan. 12 Ngara maras pinyikana ku ngga arap, ka aku mbŭh raru susah. 13 Pak kan ngara mandam, aku nēn piraka ngurid; aku pijo adŭp ku so pinguman; aku bidua ka mutu ubak ku; 14 nimun aku bidua yŭn jerā puan kah jurud ku. Aku mutu ubak ku amai ngurid, mun daya adi ngurid sindŭ-i. 15 Pak kan aku darŭm susah, sopŭrŭg ngara gaŭnka tikuruk maning aku ka napat aku; daya saruh mukong akuka adu adu mukong aku. 16 Mun ngara adi napat daya bajang, ngara tirek aku ngga tiru. 17 Ndŭg sinde, TUHAN, Kaam re tingga adŭ? Pirupas aku so serang ngara; nyiramat aku so singah singah anŭ! 18 Komŭnŭ aku re nggen trima kaseh ka Kaam di uruk daya Mai; aku re muji Kaam di sirung jawin sopŭrŭg ngara. 19 Dŭhnyah bada pinganyu ku, bara pingadong anŭ, tawŭh aku arah. Dŭhnyah bada ngara adi tiru di aku ngga dŭh biyŭn padatawŭh aku di punok ku. 20 Ngara minyu ngga gaya adi dŭh kana; pak ndai barang masam pinganang kadong pasar daya adi rindu damai. 21 Ngara nyarah aku ka nyirais nang, “Kieh kiris pingandai mu!” 22 Pak Kaam, O TUHAN, mbŭh kiris kayuh ati. Dŭhnyah pajam, TUHAN; dŭhnyah pijo adŭp Mai! 23 Burah meh, O TUHAN, ka ngibān aku; makat meh, Tapa ku, ka turung aku. 24 Kaam inŭh tŭnggŭn, O TUHAN, ka kiren aku dŭh sarah; dŭhnyah bada pinganyu ku tawŭh aku. 25 Dŭhnyah bada ngara nang di adŭp-i, “Kieh mbŭh ngarah ayŭh! Anŭ inŭh kayuh adi raan ta!” 26 Isa-i ngara adi tawŭh sangsara kubandar bandar dog ngarah ka riruk; isa-i ngara adi nang adŭp-i kana dŭ so akuraru mangŭh ka nyesar. 27 Isa-i ngara adi an kiris aku manangnyirais ngga gaŭn ka pari pari nang, “Munki masam bās-i TUHAN! Ayŭh munos asŭng kiris urun-I mujur.” 28 Komŭnŭ aku re piagah pinŭnggŭn Mai, ka aku re ndi andu andu muji Kaam.

Mazmur 36

1 Dosa minyu ngga daya ginaka darŭm atin-i; ngara tirawan Tapa ka dŭh taru di Ayŭh. 2 Sabab ngara mingangŭn, ngara pikir Tapa dŭh re dapŭd dosa ngara ka nyarah-i. 3 Piminyu ngara inŭh arap ka puno ngga kadong; ngara dŭh tia ndai pingandai bijak ngga pingandai kana. 4 Ngara bisatur kayuh adi arap di tika ngara guring di ambok; mating pingandai ngara kana, ka ngara bŭn taran tadŭ kayuh adi arap. 5 TUHAN, pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah mbŭh bigatung ndŭg rangit; pinyitŭtŭd Mai bigatung ndŭg rangit. 6 Pinŭnggŭn Mai tagap keya ka darŭd; ka pinyitŭnggŭn Mai keya ka pinyitŭrŭp rawŭt. Kaam kingat manusia ngga dāng. 7 O Tapa, munki masam brega-i pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah! Kieh dapŭd pinyigrindung di sayung ribo urad Mai. 8 Kieh bigawai ngga bagŭ pinguman adi Kaam mbŭh nggen; Kaam bada kieh nok so sungi pinyikana Mai. 9 Kaam inŭh atak sopŭrŭg udip, ka sabab jawa Mai kieh kiris jawa. 10 Pijuu rindu ngara adi puan Kaamka ndai kana di ngara adi tŭnggŭn. 11 Dŭhnyah bada daya adi sambuh nyerang akupuan kah bada daya adi ginaka bada aku bikaduh bu. 12 Tingga tarun yŭn daya adi arap mbŭh rabu. Diginŭ ngara guring, ka dŭh dapŭd makat.

Mazmur 37

1 Dŭhnyah susah pasar pingandai daya adi ginaka; dŭhnyah sina di ngara adi ndai sarah. 2 Ngara re miyap mun uduh adi mbŭh pisŭk; ngara re kabŭs mun anak kayuh adi rayu. 3 Sabah di TUHAN ka ndai pingandai kana; rŭŭ di tarun tana ati ka angān re siramat. 4 Jiroh udip sanang ngan di TUHAN, ka Ayŭh re nggen di angān pinyiraan atin ngan. 5 Nggen adŭp ngan di TUHAN; sabah di Ayŭh, ka Ayŭh re turung angān; 6 Ayŭh re bada pinŭnggŭn ngan nyirinyak mun batŭh andu di yun andu. 7 Tŭtŭd ka kajŭn TUHAN ndai kraja-I; dŭhnyah susah pasar ngara adi mujurpuan kah pasar ngara adi mujur di pusar arap ngara. 8 Dŭhnyah udah bipito puan kah baji; anŭ batur-i taban pinyusah adŭ. 9 Ngara adi sabah di TUHAN re dapu tarun tana ati, pak adi ginaka re dog pibu. 10 Dŭm dŭh tui adi ginaka re miyap; angān re jiroh ngara, pak angān dŭh re dapŭd ngara; 11 adi pirapat adŭp-i re dapu tarun tana atika kinyam udip mujur ngga damai. 12 Adi ginaka bipekat an rawan daya adi kanaka nyitŭrŭng ngara ngga atin tiru. 13 Pak TUHAN tawŭh daya adi ginaka, sabab Ayŭh puan ngara re rikas dog pirabur. 14 Adi ginaka nyitak pedang ngara ka pawŭt bawŭh panah ngaraan siŭ daya adi sirata ngga adi susah, an ninong ngara adi ndai kayuh adi batur; 15 pak ngara re dog siŭ ngga pedang adŭp ngara, ka bawŭh panah ngara re dog mata. 16 Nisit kayuh adi daya kana dapure rabis brega so pinyikaya sopŭrŭg daya adi ginaka, 17 sabab TUHAN re tambit pinyibake daya adi ginaka, pak grindung ngara adi kana. 18 TUHAN kingat jaga ngara adi tunda pinganang-I, ka tarun tana ati re jadi tung ngara ndŭg situi tui. 19 Ngara dŭh re sangsara di tika susah; ngara re biyŭn sukup di tipuh apag. 20 Pak daya adi ginaka re kabŭs; bara pinganyu TUHAN re miyap mun bunga tarun; ngara re miyap mun asuh. 21 Adi ginaka nginjam ka bŭn gati, pak daya kana nggen ngga atin mandis-i. 22 Ngara adi dog nyiberkat TUHAN re dapu tarun tana ati, pak ngara adi dog mangu-I re dog pibu. 23 TUHAN nyiruton daya di aran adi patut ngara kadŭgka grindung ngara adi pimunos asŭng-I. 24 Kambŭi ngara rabu, ngara dŭh re ruro, sabab TUHAN re turung ngara makat. 25 Aku minyamba madin; aku mbŭh tui udip, pak aku bŭn kiris daya kana dog tagan TUHANpuan kah anak anak ngara nyidaris mite pinguman. 26 Siraru ngara nggen bait nginjam kayuh ka daya bŭkŭn ngga sanang asŭng, ka anak anak ngara jadi berkat di ngara. 27 Marik pimudip ngan so kayuh adi arap ka ndai kayuh kana, ka sesang ngan re ari udip di tarun tana ati; 28 amai TUHAN rindu kayuh adi baturka dŭh tagan daya-I adi tŭtŭd. Ayŭh grindung ngara ndŭg situi tui, pak sesang daya adi ginaka re dog pibu. 29 Daya adi tŭnggŭn re dapu tarun tana atika adu adu rŭŭ dieh. 30 Pinganang daya adi kana inŭh bijak, ka ngara gŭh ari dŭh marad. 31 Ngara nyikŭn ukum-adat Tapa ngara darŭm atin ngaraka bŭn miriseu so ukum-adat anŭ. 32 Daya adi ginaka nyibatŭh daya adi kanaka suba an siŭ ngara; 33 pak TUHAN dŭh re tagan ngara ka darŭm tangan pinganyu ngarapuan kah bada ngara dog nunggu kan ngara dog taban ngga bisara. 34 Na pingarap ngan di TUHAN ka tunda pinyipesan-I; Ayŭh re nggen di angān tarun tana ati ngga-I stabi di angān, ka angān re kiris daya adi ginaka dog pibu. 35 Aku mbŭh kiris daya adi ginaka kinanyuh daya; ayŭh bada adŭp-i bigatung keya ka kayuh sedar di Lebanon; 36 ripas anŭ aku murah, ka ayŭh dŭh tia agi diginŭ; aku jiroh pak dŭh tungang dapŭd ayŭh. 37 Nyibatŭh daya adi kana, ka ngatin daya tŭnggŭn; daya pinyidamai biyŭn sesang, 38 pak daya adi bidosa abo dog pirabur, ka sesang ngara dog pirarap. 39 TUHAN nyiramat daya tŭnggŭnka grindung ngara di tipuh pito. 40 Ayŭh turung ngara ka pirupas ngara; Ayŭh nyiramat ngara so daya adi ginaka, sabab ngara tudu Ayŭh yŭn pinyigrindung.

Mazmur 38

1 O TUHAN, dŭhnyah ngukum aku darŭm Kaam baji! 2 Kaam mbŭh kinaman aku ngga reja-panah Mai; tangan Mai mukong aku. 3 Sabab baji Mai, aku mbŭh raru mandam; ndi pŭrŭng ganan ku mandam sabab dosa ku. 4 Aku rŭnggŭd darŭm uba dosa ku; dosa ku mbŭh raru bat. 5 Sabab aku budogadag ku buuh ka madam. 6 Aku mbŭh bana mudug; aku ngurid ndi andu andu. 7 Ganan ku paras amai sungohka aku mbŭh sindŭk re kabŭs. 8 Aku mbŭh raru kawŭk ka mbŭh keya ka asur; atin ku birisut, ka aku nyidaing bada andam ku. 9 O TUHAN, Kaam puan kayuh adi natis ku; Kaam dingah sopŭrŭg sidaing ku. 10 Atin ku simabog, pinyibake ku mbŭh mating, ka batŭh ku mbŭh kabur. 11 Bara dingan ngga rasū ku dŭh re nyindŭk aku, sabab gadag ku; ndŭg ka rawang ku pijo adŭp-i so aku. 12 Ngara adi raan siŭ aku tŭŭn jarat an kudog aku, ka ngara adi an kandam aku mbŭh bisatur an pirusak aku; ngara bŭn ko bipekat rawan aku. 13 Aku keya ka daya bangam dŭh dapŭd dingah, keya ka daya bawa dŭh tungang minyu. 14 Aku keya ka ngara adi dŭh an nam, sabab ngara dŭh dingah. 15 Pak aku sabah di Kaam, O TUHAN; ka Kaam, O TUHAN adi Tapa ku, re nam aku. 16 Dŭhnyah bada pinganyu ku gaŭn amai aku susah; dŭhnyah bada ngara mingangŭn amai aku arah! 17 Aku sindŭk re rabuka aku mbŭh dŭh ko ko mandam. 18 Aku ngaku dosa ku; atin ku susah amai sarah ku. 19 Pinganyu ku bua sanang ka bake; bagŭ adi tiru di aku ngga dŭh biyŭn pada. 20 Ngara adi maras kana ngga arapmbŭh rawan aku sabab aku suba ndai kayuh adi batur. 21 Dŭhnyah tagan aku, O TUHAN; dŭhnyah pijo adŭp Mai so aku, O Tapa ku! 22 Turung aku madin, O TUHAN adi pinyikudip ku!

Mazmur 39

1 Aku nang, “Aku re nakit ngga pingandai kuka dŭh re bada jura ku bada aku bidosa; aku dŭh re nang ani anisitadŭn daya arap agi sindŭk.” 2 Aku pajam, dŭh nang ani ani, ndŭg ka dŭh nyabŭt kayuh adi kana! Pak sangsara ku tanŭ ka sera, 3 ka atin ku puno ngga susah. Makin aku bipikir, makin aku susah; tanŭ ka aku mbŭh siken: 4 “TUHAN, ndŭg sinde aku udip? Sinde aku kabŭs? Kidaan di aku sinde sirikas-i aku kabŭs.” 5 Munki masam purok-i udip ku bada Mai! Di batŭh Mai tian-ki aku udip inŭh au-tarun. Sawŭ udip barang naan daya mating rabis-i so abus sabak, 6 mating rabis-i so singangi. Sopŭrŭg kayuh ndai ngara inŭh yŭn au-tarun; ngara nguruk buat-rata, pak dŭh puan asi re dapu-i. 7 Ani meh, garang, re ku harap, TUHAN? Aku na pingarap ku di Kaam. 8 Nyiramat aku so sopŭrŭg dosa ku, ka dŭhnyah bada daya budo tawŭh aku. 9 Aku re pajam, aku dŭh re nang ani ani, amai Kaam inŭh adi bada aku sangsara mun ati. 10 Dŭhnyah tia ngukum aku! aku mbŭh sindŭk re kabŭs bada pukong Mai. 11 Kaam ngukum dosa ami ngga baji Mai, ka keya ka brembang Kaam pirabur kayuh adi kieh rindu. Sawŭ kieh ati mbŭh dŭh mbŭh so abus sabak! 12 Dingah dua ku, TUHAN, ka dingah sien ku; mandŭg ka turung aku, kan aku muās. Mun sopŭrŭg tayung-babuk kuaku inŭh pingabang Mai adi nyitiro adŭ. 13 Tandah aku sadi isa aku dapŭd sanangsibayuh aku bu ka mating tia.

Mazmur 40

1 Aku ngga atin tŭtŭd kajŭn TUHAN turung; komŭnŭ Ayŭh dingah aku ka dingah sirŭŭn ku. 2 Ayŭh tarik aku so rubang adi arap, so tana-musōb. Ayŭh piguru aku di tunduh batuh ngga siramatka bada aku pagŭng. 3 Ayŭh ngajar aku nang ragu bauh, ragu puji ka Tapa ta. Bagŭ adi kiris kayuh ati re taruka re sabah di TUHAN. 4 Sanang inŭh ngara adi sabah di TUHAN, adi dŭh nyambah tibudopuan kah tunda ngara adi nyambah tapa-kadong. 5 Kaam mbŭh ndai bagŭ kayuh yŭn ami, O TUHAN Tapa ami; mating adi bŭkŭn re mun Kaam! Kaam mbŭh ndai bagŭ pusar adi kana yŭn ami. Aku dŭh dapŭd re nyuse sopŭrŭg-iamai-i raru bagŭ! 6 Kaam dŭh raan sadis ngga sadis ruwang kayuh; Kaam dŭh mite dāng adi mŭrŭng dog badang di tunduh mija-sambahpuan kah sadis adi ngga taran dosa. Pak, Kaam mbŭh nggen di aku kajit ngga dingah Kaam, 7 ka aku meh nam, “Ta digiti aku; ajar Mai yŭn ku agi di darŭm surat Ukum-adat. 8 Aku rindu ndai pinyiraan Mai, Tapa ku! Aku nyikŭn ajar Mai darŭm atin ku.” 9 Di tika daya Mai tikuruk, TUHAN, aku kidaan agah kana pasar Kaam nyiramat kieh. Kaam puan aku dŭh re ko kidaan-i. 10 Aku dŭh pajam pasar agah pinyiramat anŭ; aku ari minyu pasar pinyitŭtŭd ngga pinurung Mai. Di tika daya Mai tikuruk aku bŭn pajampasar pinyitŭtŭd ngga pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah. 11 TUHAN, aku puan Kaam dŭh re ko masi di aku. Pinyirindu ngga pinyitŭtŭd Mai re ari bada aku siramat. 12 Aku dog kirurung bagŭ pinyusah --raru bagŭ re nŭŭh mirang! Dosa ku mbŭh nyandat aku, ka aku mbŭh dŭh tia dapŭd kiris; ka-i rabis bagŭ so sirah ubok di ubak ku, ka pinyipagan ku mbŭh mating. 13 Nyiramat aku, TUHAN! Turung aku madin! 14 Isa-i ngara adi suba an siŭ akubatur dog ngarah ka riruk. Isa-i ngara adi gaŭn sabab susah kungundur ka mangŭh. 15 Isa-i ngara adi nyirimbe akugŭgŭh amai mbŭh arah. 16 Isa-i sopŭrŭg adi mandŭg ka yŭn Maigaŭn ka pawŭn. Isa-i sopŭrŭg adi munos asŭng amai pinyiramat Maisiraru nang, “Munki masam bās-i TUHAN!” 17 Aku ramah ka sirata, O TUHAN, pak Kaam dŭh kambŭt aku. Kaam inŭh pinyikudip ku ka Tapa ku --rikas turung aku!

Mazmur 41

1 Sanang inŭh ngara adi mbit bat daya sirata; TUHAN re turung ngara kan ngara dog susah. 2 TUHAN re grindung ngara ka kudip ngara; Ayŭh re bada ngara sanang di tarun tana ati; Ayŭh dŭh re tagan ngara ka darŭm tangan pinganyu ngara. 3 TUHAN re turung ngara kan ngara mandamka re pibua ngara. 4 Aku nang, “Aku mbŭh bidosa rawan Kaam TUHAN; masi di aku ka pibua aku.” 5 Pinganyu ku nang pinganang arap pasar aku. Ngara raan aku kabŭs ka dog kambŭt. 6 Ngara adi mandŭg ka yŭn ku dŭh bisa dog sabah; ngara nguruk agah arap pasar akuka komŭnŭ pigarau-i di barang yŭn. 7 Sopŭrŭg adi tiru di aku sigayas dupan adŭp ngara pasar aku, ngara pikir kayuh arap pasar aku. 8 Ngara nang, “Ayŭh bana birandam; Ayŭh dŭh re tia tungang makat so ambok.” 9 Ndŭg ka jerā ku adi ruai aku sabah, sianŭ adi ndi tubi kudos ngga aku, mbŭh rawan aku. 10 Masi di aku, TUHAN, ka pibua aku, ka aku re maras pinganyu ku. 11 Ngara dŭh re tungang ngarah aku, ka aku re puan nang Kaam munos asŭng di aku. 12 Kaam re turung aku, sabab aku ndai kayuh adi batur; Kaam re bada aku agi ngga adŭp Mai adu adu. 13 Puji ka TUHAN, adi Tapa Israel! Muji Ayŭh madin ka ndŭg situi tui!

Mazmur 42

1 Mun peyu natis piin sungi adi madŭd, simŭnŭ inŭh aku ngga Kaam, O Tapa. 2 Aku jabŭng di Kaam, Tapa adi udip; sinde aku dapŭd di nyambah di yŭn pinyirŭŭ Mai? 3 Sandu singarŭm aku sien, ka randang batŭh adŭ pinguman ku; pinganyu ku ari siken aku, “Diki Tapa mu?” 4 Atin ku majot kan aku ingat kayuh adi mbŭh, kan aku ayō daya bagŭ di ka ramin Tapaka nguru ngara darŭm ngara panu, tibaran adi gaŭn, biragu ka nyirais muji Tapa. 5 Mani aku raru susah? Mani aku raru bipito? Aku re na pingarap ku di Tapa, ka ndi sidah dinge aku re muji Ayŭh, pinyikudip ku ka Tapa ku. 6-7 Digiti di yŭn ku dog taran, atin ku majot, ngapŭi aku na pikir ku di Ayŭh. Ayŭh pait girumbang pinyusah ka simangi ku; aku dingah jawŭn riruk adi sak jawŭn uba, keya ka jawŭn piin ribuan nyatŭk Yang Jordanso Darŭd Hermon ngga Darŭd Mizar. 8 Isa-i TUHAN kiren pinyirindu-I adi dŭh bisa birubah sandu, isa aku bisa biragu yŭn-I singarŭm, dua ka Tapa pimudip ku. 9 Di Tapa, adi pingibān ku, aku nang, “Mani Kaam kambŭt aku? Mani aku dŭh siŭn dŭh babŭ sangsarabada gaok pinganyu ku?” 10 Aku mbŭh sangsara bada pinganang ngamun ngara, darŭm ngara dŭh ko ko siken aku, “Diki Tapa mu?” 11 Mani aku ruai susah? Mani aku ruai bipito? Aku re na pingarap ku di Tapa, ka ndi sidah dinge aku re muji Ayŭh, pinyikudip ku ka Tapa ku.

Mazmur 43

1 O Tapa, kiren aku dŭh sarah, ka ngibān aku so daya adi dŭh stabi di Tapa; pirupas aku so daya adi pingadong ngga adi arap! 2 Kaam inŭh pinyigrindung ku; mani Kaam mbŭh tagan aku? Mani aku dŭh siŭn dŭh babŭ sangsarabada gaok pinganyu ku? 3 Pait jawa Mai ngga pinyawŭ Mai; isa-i nyiruton akuka taban aku pari ka Zion, sandah kudus Mai. ka di Ramin Mai, adi yŭn Mai rŭŭ. 4 Komŭnŭ aku re di ka mija-sambah Mai, O Tapa; Kaam inŭh atak udip sanang ku. Aku re mambak kachapi ku ka nang ragu puji ka Kaam. O Tapa, Tapa ku. 5 Mani aku ruai susah? Mani aku ruai bipito? Aku re na pingarap ku di Tapa, ka ndi sidah dinge aku re muji Ayŭh, pinyikudip ku ka Tapa ku.

Mazmur 44

1 Ngga kajit ami kieh mbŭh dingah, O Tapa. Tayung-babuk ami mbŭh kidaan di kieh, pasar kayuh bās adi Kaam mbŭh ndai di jaman ngara, ndun jah: 2 simuki adŭp Mai pibu daya adi dŭh puan Kaamka piguru daya Mai di tarun tana ngara; simuki Kaam ngukum bangsa bangsa adi bŭkŭnka bada tung adŭp Mai mujur. 3 Daya Mai dŭh ngarah tarun tana anŭ ngga pedang; ngara dŭh dapŭd-i ngga kuasa adŭp ngara; pak ngga kuasa ka pinyibake Mai, ngga Kaam adi sawŭ agi ngga ngara, adi kiren Kaam rindu ngara. 4 Kaam inŭh raja ku ka Tapa ku; Kaam nggen pimanang di daya Mai, 5 ka ngga kuasa Mai kieh ngarah pinganyu ami. 6 Aku dŭh sabah di bawŭh panah kupuan kah di pedang ku ngga nyiramat adŭp ku; 7 pak Kaam mbŭh nyiramat kieh so bara pinganyu amika ngarah ngara adi tiru di kieh. 8 Kieh re ari muji Kaamka nggen trima kaseh di Kaam adu adu. 9 Pak madin Kaam mbŭh tirawan kieh ka tandah kieh dog ngarah; Kaam mbŭh dŭh tia ruah baris ngga bara soldadu ami. 10 Kaam bada kieh bikaduh bu so pinganyu ami, ka ngara tambit yŭn adŭp ngara kayuh adi kieh dapu. 11 Kaam tandah kieh dog ninong keya ka biri; Kaam bada kieh papar sasah di rais tami. 12 Kaam jua daya Mai ngga rega adi sŭ; rah-i ngara dŭh brega. 13 Bara rasū ami kiris kayuh adi mbŭh Mai ndai di kieh, ka ngara nyirimbe ka tawŭh kieh. 14 Kaam mbŭh bada kieh jadi kayuh rubi di dupan bangsa bangsa; ngara kuting ubak ngara ngga tiru. 15 Aku mangŭh barang andu; raŭn ku bireh bada mangŭh 16 amai pinganang ngamun ngga bakitso pinganyu ku ngga ngara adi tiru di aku. 17 Sopŭrŭg kayuh ati mbŭh jadi di kieh, sunggu kieh dŭh kambŭt Kaampuan kah miranggar simanya adi Kaam mbŭh ndai ngga kieh. 18 Kieh bŭn dŭh tŭtŭd di Kaam; kieh bŭn nyibireu pesan Mai. 19 Pak Kaam tagan kieh adi rumuh di dupan dāng tarun; Kaam tagan kieh di darŭm karŭm patŭ'. 20 Kambŭi kieh mbŭh dŭh tia nyambah Tapa ami, ka bidua ka tapa saruh, 21 Kaam tatu mbŭh tui puan, sabab Kaam puan pikir-kira ami adi bisukan. 22 Pak sitagar Kaam inŭh kieh marar dog siŭ, ngga bada kieh keya ka biri adi re dog ninong. 23 Makat, TUHAN! Mani Kaam bŭŭs? Makat meh! Dŭhnyah tirawan kieh adu adu! 24 Mani Kaam bisukan so kieh? Dŭhnyah kambŭt sangsara ngga pito ami! 25 Kieh rabu ka asur di tana; ka guring di tana mbŭh arah. 26 Mandŭg di turung kieh! Sabab pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah nyiramat kieh!

Mazmur 45

1 Atin ku puno ngga pinganang kana, darŭm aku nimbur ragu ati yŭn raja. Nimun pen pinuris adi pandaijura ku mbŭh sidia ngga patun. 2 Kaam inŭh dari adi siabo ramus; kaam inŭh daya adi siradik minyu. Tapa mbŭh siraru nyiberkat kaam. 3 Nakin pedang mai, raja adi bake; kaam inŭh bibragah ka bikuasa. 4 Panu meh ngga kuasa nuju pimanangyŭn ngibān pinyawŭ ngga pinyitŭnggŭn! Pinyibake mai re bada kaam dapŭd pimanang bās! 5 Reja-panah mai reja, ka-i tabŭk atin bara pinganyu mai; bangsa bangsa re rabu di kaja mai. 6 Takta adi Tapa mbŭh nggen di kaam re tan adu adu. Kaam mritah daya mai ngga pinyitŭnggŭn; 7 kaam rindu kayuh adi batur ka tiru kayuh adi arap. Sabab anŭ Tapa, Tapa mai, mbŭh mien kaamka mbŭh bada kaam sanang dŭ so tadŭ tadŭraja adi bŭkŭn. 8 Barung dagŭn myrrh ngga gaharu inŭh di piraka mai; bara pimain musik nyiramŭn kaam di istanaadi dog ngabuh ngga bŭbŭt bŭbŭt gajah. 9 Di dupan bara dayung di ramin mai agi bara anak dayung raja, ka mijog di tura ka tauh takta mai inŭh adi re jadi sawŭn mai, pakai pimakai mas adi grua. 10 Kuu adi re jadi sawŭn raja, dingah pinganang ku --kambŭt daya mu ngga bara madis mu. 11 Ramus mu re bada raja ripong di kuu; ayŭh inŭh tuan mu, jadi kuu dŭh siŭn dŭh nundok di ayŭh. 12 Daya so Tyre re taban pinganggen ka kuu; daya kaya re suba mbit atin mu. 13 Anak dayung raja mŭrŭt istana -- ayŭh adi raru ramus! Gaon-i dog nanun ngga tiburi mas. 14 Ngga gaon-i adi bagŭ masam kala-i ayŭh dog taban ka yŭn raja, dog tunda bara dingan-i adi dayung, ka ngara gŭh dog taban ka yŭn raja. 15 Gaŭn buang pawŭn asŭng ngara mandŭgka mŭrŭt istana raja. 16 Kaam, raja ku, re biyŭn bagŭ anak dariadi re gati tayung-babuk mai jadi raja, ka Kaam re bada ngara jadi pinguasa di ndi ong ong. 17 Ragu ku re bada kaam timagah adu adu, ka barang naan re muji kaam ndŭg situi tui.

Mazmur 46

1 Tapa inŭh pinyigrindung ta ka pinyibake ta, ari sidia an turung di tipuh susah. 2 Jadi ata dŭh re taru, sunggu bait kani tana bigugohka darŭd rabu ka rasan rawŭt; 3 sunggu bait kani rawŭt magā ngga girumbang bās, ka dudu sandah bigugoh bada-i. 4 Agi sungi adi taban pinyigaŭn ka kupo Tapa, ka ramin kudus-I adi Sambu Sopŭrŭg. 5 Tapa agi di kupo anŭ, ka-i dŭh re dog nyirubuh; di tika babŭ siri jawa Ayŭh re mandŭg di turung-i. 6 Bangsa bangsa mbŭh taru, pritah mbŭh bigugoh; Tapa bidudū, ka ong re riris. 7 TUHAN Bisa-pŭrŭg agi ngga ata; ka Tapa Jacob inŭh pinyigrindung ta. 8 Mandŭg ka tingga kayuh adi TUHAN mbŭh ndai. Tingga pingandai nginga adi Ayŭh mbŭh ndai di ong. 9 Ayŭh pirŭŭ perang di ndi ong ong; Ayŭh mata bawŭh panah, pirusak jarok, ka badang pinangin. 10 “Ko biperang,” Ayŭh nang, “ka puan meh Aku ati Tapa, bās di tunduh sopŭrŭg bangsa, ngga di ndi ong ong.” 11 TUHAN Bisa-pŭrŭg agi ngga ata; Tapa Jacob inŭh pinyigrindung ta.

Mazmur 47

1 Nupap tangan ngan amai gaŭn, sopŭrŭg bangsa! Muji Tapa ngga ragu adi bana! 2 TUHAN, adi Sambu Sopŭrŭg, patut dog taru; Ayŭh raja bās, mritah di ndi ong ong. 3 Ayŭh nggen di ata pimanang ngarah bagŭ daya; Ayŭh bada ata mritah bangsa bangsa daya. 4 Ayŭh mien tarun tana yŭn ata rŭŭ, ndu bisaka bās daya-I, adi-I rindu. 5 Tapa maad ka takta-I. Agi jawŭn sirais pinyigaŭn ngga jawŭn trompet, darŭm Ayŭh maad. 6 Nang ragu puji ka Tapa; nang ragu puji ka Raja ta! 7 Tapa inŭh Raja di ndi ong ong; muji Ayŭh ngga ragu! 8 Tapa guru di takta kudus-I; Ayŭh mritah sopŭrŭg bangsa. 9 Bara pinguasa bangsa tikurukngga daya Tapa Abraham. Rabis bikuasa so sopŭrŭg bara soldadu inŭh Ayŭh; bragah-I dog kibās.

Mazmur 48

1 TUHAN inŭh bās ka patut bana dog kibāsdi kupo bās Tapa ta, di tunduh sandah kudus-I. 2 Zion, sandah Tapa, inŭh bigatung ka sangŭn; kupo raja bās taban pawŭn di ndi ong ong. 3 Tapa mbŭh kiren nang pinyipagŭng agi ngga Ayŭhdi darŭm kuta kupo anŭ. 4 Bara raja samah tikurukka mandŭg di nyerang Sandah Zion. 5 Pak kan ngara kiris-i, ngara mbŭh nginga; ngara taru ka bikaduh bu. 6 Ngara mbŭh raru taru buang susah, mun dayung aŭn re ruwan anak-i, 7 mun kapar rusak dog maka sabak ribut. 8 Kieh mbŭh dingah kayuh adi Tapa mbŭh ndai, ka madin kieh mbŭh kiris-idi kupo Tapa ta, TUHAN adi Bisa-pŭrŭg; Ayŭh re bada kupo anŭ siramat adu adu. 9 Di darŭm Ramin Mai, O Tapa, kieh pikir pasar pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah. 10 Kaam dog kibās daya di barang yŭn, ka adŭn Mai dog kibās di ndi ong ong. Kaam mritah ngga pinyitŭnggŭn; 11 bada daya Zion gaŭn! Itong Mai batur jeja ka arap kana manusia; bada pinyigaŭn agi di kupo kupo Judah! 12 Daya Tapa, panu nganing Zion ka mirang dudu tawā; 13 pirati sindung sindung samŭn piruh dudu kuta, isa angān bisa kidaan di turap adi re: 14 “Tapa ati inŭh Tapa ta ndŭg situi tui; Ayŭh re adu adu nguru ata.”

Mazmur 49

1 Dingah ati, sopŭrŭg daya! Nyiringa, sopŭrŭg daya di barang yŭn, 2 bās ngga adi sŭ, kaya ngga adi sirata. 3 Pikir-kira ku re sanang daya mirati; aku re minyu pinganang bijak. 4 Aku re nakit pirati pinganang pitaska nyuse rati-i darŭm aku mambak kachapi. 5 Aku dŭh taru di tipuh pinyusahkan aku dog kirurung pinganyu, 6 ka ngara adi sabah di pinyikaya ngaraka mingangŭn di buat-rata bās ngara. 7 Daya dŭh dapŭd nubos adŭp-i; ayŭh dŭh dapŭd bayar Tapa rega asŭng-i, 8 sabab pinyibayar yŭn asŭng manusia mbŭh raru bās. Anŭ adi ngga-i bayar bŭn re sadang 9 ngga pijo adŭp-i so rubang kubur, isa adŭp-i udip adu adu. 10 Daya siŭn tingga, daya adi bijak re kabŭs gŭh, samŭn adi budo ngga adi bawa. Sopŭrŭg ngara tingge pinyikaya ngara di sesang sesang ngara. 11 Kubur ngara inŭh arŭn ngara ndŭg situi tui; diginŭ ngara rŭŭ adu adu, sunggu ngara dawŭ-i biyŭn tana adŭp ngara. 12 Mating pimudip bās daya re tungang nyiramat adŭp-i so kabŭs; ayŭh babŭ gŭh re kabŭs mun dāng. 13 Tingga ani jadi ngara adi sabah di adŭp-i, nasip ngara adi munos ngga buat-rata ngara -- 14 ngara mbŭh dog natu bada kabŭs mun biri, ka Pinyikabŭs re jadi pingingat ngara. Daya tŭnggŭn re mritah ngara, darŭm pŭrŭng ngara rikas madamdi sibayan jo so arŭn adŭp ngara. 15 Pak Tapa re pirupas aku; Ayŭh re nyiramat aku so kuasa pinyikabŭs. 16 Dŭhnyah mandam asŭng kan daya bŭkŭn jadi kaya, kan buat rata-i bitambah; 17 ayŭh dŭh dapŭd taban-i kan ayŭh kabŭs; buat rata-i dŭh re sua ngga ayŭh ndŭg rubang kubur-i. 18 Sunggu kambŭi ayŭh munos di pimudip-ika dog muji daya amai udip-i mujur, 19 ayŭh re sua ngga tayung tayung babuk-i, di yŭn karŭm patŭ' ruro. 20 Pimudip-i adi bās dŭh re tungang nyiramat ayŭh so pinyikabŭs; ayŭh babŭ gŭh re kabŭs mun dāng.

Mazmur 50

1 Tapa Bisa-pŭrŭg, adi TUHAN, minyu; Ayŭh bagan ndi ong ong so timor ndŭg barat. 2 Tapa nyekar so Zion, kupo adi sukup sangŭn. 3 Kan Tapa ta mandŭg, Ayŭh dŭh re pajam; jireb apui agi diŭ di jawin-I, sabak ribut agi maning Ayŭh. 4 Ayŭh bada rangit ngga ong jadi saksibada nyaksi Ayŭh nggen bisara di bara daya-I. 5 Ayŭh nang, “Bada tikuruk daya Ku adi tŭtŭd, ngara adi muko ndai simanya ngga Aku pakai sadis adi ngara jugan.” 6 Rangit piagah Tapa inŭh tŭnggŭn, amai adŭp-I inŭh arang. 7 “Dingah, daya Ku, ka Aku re minyu; Aku re nyarah kuu, Israel. Aku ati Tapa, adi Tapa ngan. 8 Aku dŭh nyarah angān amai sadis nganka sadis badang ngan adi angān ari taban ka yŭn Ku. 9 Aku dŭh biguna di dari sapi so teya teya nganpuan kah kambing adi so kaban-i; 10 sopŭrŭg dāng di tarun mbŭh jakusamŭn sapi di siribu sandah. 11 Sopŭrŭg manuk tarun mbŭh jakusamŭn sopŭrŭg adi udip di tana. 12 “Kambŭi Aku sibŭrŭk, Aku dŭh mite pinguman so angān, amai ong ngga barang kayuh adi agi dieh mbŭh jaku. 13 Agi kah Aku man dagin sapipuan kah nok deya kambing? 14 Bada pinganggen trima kaseh jadi sadis ngan ka Tapa, ka nggen di Ayŭh adi Bisa-pŭrŭg sopŭrŭg adi angān mbŭh bijanji an nggen. 15 Bagan Aku kan pinyusah mandŭg ka angān; Aku re nyiramat angān, ka angān re kibās Aku.” 16 Pak Tapa nang di ngara adi ginaka, “Angān dŭh biyŭn hak nyidayŭh Pinyipesan Ku. Angān dŭh biyŭn hak minyu pasar simanya Ku. 17 Angān abah bada Aku nyibatur adŭp ngan; angān tirawan pesan Ku. 18 Kan angān kiris pinaku, angān bijerā ngga ngara; angān bigaur ngga bara pinanggah. 19 “Angān ari minyu kayuh adi arap; angān bŭn ngang minyu kadong. 20 Angān sidia an nyarah madis adŭp nganka jiroh arap ngara. 21 Angān mbŭh ndai sopŭrŭg anŭ, ka Aku mbŭh mating nang ani ani, jadi angān pikir Aku mun angān. Pak madin Aku nyarah angānka bada sopŭrŭg-i tarang di angān. 22 “Dingah ati, angān adi nyipunok Aku, kambŭi dŭh Aku pirabur angān, ka mating daya re nyiramat angān. 23 Pinganggen trima kaseh inŭh sadis adi ngga stabi di Aku, ka Aku sawŭ re nyiramat daya adi stabi di Aku.”

Mazmur 51

1 Masi di aku, O Tapa, sabab pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah. Sabab masi bās Maitaran dosa ku! 2 Musor sopŭrŭg arap kuka bada aku bisig so dosa ku! 3 Aku natŭng sarah ku; ka ari rada dosa ku. 4 Aku mbŭh bidosa rawan Kaam -- rawan Kaam adŭ --ka mbŭh ndai anŭ adi Kaam nang arap. Ngapŭi Kaam batur kan Kaam nyarah aku; Kaam inŭh tŭnggŭn darŭm Kaam ngukum aku. 5 Aku ati arap so andu aku dog biranak; so aku di darŭm tain, aku mbŭh bidosa. 6 Atin tŭnggŭn ngga pinyawŭ inŭh adi raan Mai kiris; ngisi pikir ku ngga pinyibijak Mai. 7 Kadi dosa ku, ka aku re bisig; musor aku, ka aku re rabis buda so salju. 8 Bada aku dingah pawŭn ngga pinyigaŭn; ka sunggu Kaam mbŭh pirandŭk aku ka mata turang ku, aku re gaŭn dinge. 9 Dŭhnyah tingga dosa kupak taran sopŭrŭg arap ku. 10 Ndai atin bisig di aku, O Tapa, ka bada aku tŭtŭd dinge. 11 Dŭhnyah bada aku miyap so yŭn Mai; dŭhnyah kadi roh kudus Mai so aku. 12 Nggen di aku dinge pinyigaŭn adi mandŭg so pinyiramat Mai, ka bada aku raan tunda pinganang Mai. 13 Komŭnŭ aku re ngajar pesan Mai di ngara adi bidosa, ka ngara re pari ka Kaam. 14 Dŭhnyah bada aku kabŭs, O Tapa, ka nyiramat aku, ka aku re ngga atin gaŭn piagah pinŭnggŭn Mai. 15 Turung aku minyu, TUHAN, ka aku re kibās Kaam. 16 Kaam dŭh raan sadis, kambŭi aku jugan-i, Kaam dŭh re munos asŭng dieh; Kaam dŭh munos asŭng di sadis badang. 17 Sadis ku inŭh atin rapat ku, O Tapa; Kaam dŭh re tirawan atin rapat ngga atin kuadi raan marik pimudip ku pari ka Kaam. 18 O Tapa, mandis ngga Zion ka turung-i; pari pijog sindung Jerusalem. 19 Komŭnŭ Kaam re munos asŭng di sadis adi baturka di sadis badang ami; ka dari dari sapi re dog nyadis di tunduh mija-sambah Mai.

Mazmur 52

1 Mani kuu mingangŭn, kuu adi bās, di arap mu? Pinyitŭtŭd Tapa inŭh tan adu adu. 2 Kuu bisatur an pirusak daya bŭkŭn; jura mu inŭh reja keya ka siid sinda. Kuu ari napŭ daya. 3 Kuu rindu kayuh adi arap rabis dŭ so kayuh adi kanaka kayuh adi dŭh sawŭ rabis dŭ so kayuh adi sawŭ. 4 Kuu suka kinaman daya ngga pinganang mu, kuu adi pingadong! 5 Ngapŭi Tapa re pirabur kuu da rarap; Ayŭh re nakap kuu ka tarik kuu so ramin mu; Ayŭh re kadi kuu so ong daya adi udip. 6 Daya tŭnggŭn re kiris kayuh ati ka re taru; komŭnŭ ngara re tawŭh kuu ka nang, 7 “Tingga, siati inŭh daya adi dŭh bisangan di Tapa yŭn dapŭd pinyiramat, pak sabah di buat-rata adŭp-ika jiroh pinyipagŭng di kraja pingandai arap adŭp-i.” 8 Pak aku mbŭh keya ka tŭngŭn kanā udip di ramin Tapa; aku adu adu sabah di pinyirindu-I adi dŭh bisa birubah. 9 Aku re ari nggen trima kaseh di Kaam, Tapa, amai kayuh adi Kaam mbŭh ndai; di sirung jawin daya Maiaku re piagah nang Kaam ati kana.

Mazmur 53

1 Sibudo nang di adŭp ngara, “Mating Tapa.” Sopŭrŭg ngara mbŭh madam di pikir-kira ngara, ka ngara mbŭh ndai kayuh adi sipŭ; mating inŭh daya adi ndai kayuh adi batur. 2 Tapa tingga rayat manusia so shorgaan tingga agi kah mating daya adi bijak, adi nyambah Ayŭh. 3 Pak ngara sopŭrŭg mbŭh miriseu buang manyap; sopŭrŭg ngara mbŭh samah arap. Mating inŭh ngara adi ndai kayuh adi batur, ndi naan mating gŭh. 4 “Dŭh kah ngara puan?” Tapa siken. “Ngara adi arap ati dŭh puan kah? Ngara mirupak daya Ku ngga kudip adŭp-i, ka ngara bŭn bidua ka Aku.” 5 Pak komŭnŭ ngara re taru, ka bŭn inŭh ngara taru mun anŭ, amai Tapa re bada mingare turang bara pinganyu daya-I. Tapa mbŭh tirawan ngara, ka simŭnŭ inŭh Israel re batur batur ngarah ngara. 6 Aku bidua mite pimanangmandŭg ka Israel so Zion. Sanang inŭh daya Israel rekan Tapa bada ngara mujur dinge!

Mazmur 54

1 Nyiramat aku ngga kuasa Mai, O Tapa; pirupas aku ngga pinyibake Mai! 2 Dingah dua ku, O Tapa; nyiringa pinganang ku! 3 Bara daya adi sambuh mandŭg di nyerang aku; bara daya adi gaok mbŭh suba an siŭ aku --bara daya adi dŭh mbit piduri pasar Tapa. 4 Pak Tapa inŭh pinurung ku. TUHAN inŭh pingibān ku. 5 Isa-i Tapa pakai arap adŭp pinganyu ku ngga ngukum ngara. Ayŭh re pirabur ngara sabab Ayŭh inŭh tŭtŭd. 6 Aku re ngga sanang asŭng jugan sadis ka Kaam, O TUHAN; aku re nggen trima kaseh ka Kaamsabab Kaam inŭh kana. 7 Kaam mbŭh pirupas aku so sopŭrŭg susah ku, ka aku mbŭh kiris bara pinganyu ku dog ngarah.

Mazmur 55

1 Dingah dua ku, O Tapa; dŭhnyah abah nyiringa pimite ku! 2 Dingah aku ka nam aku; aku mbŭh raru jera da susah ku. 3 Aku raru taru amai pinganyu ku natang aku, aku randŭk dog kinanyuh daya adi ginaka. Ngara taban pinyusah ka aku; ngara baji di aku ka tiru di aku. 4 Aku raru taru, ka jawin pinyikabŭs pirandŭk aku. 5 Aku mbŭh taru buang kimŭtŭr; aku mbŭh tikaran. 6 Kambŭi bisa, aku raan biyŭn urad, mun manuk asang. Aku mikabur bu di jiroh yŭn rŭŭ-paya. 7 Aku mikabur ka tarun joka piramin di tarun tana-pajam. 8 Aku bisa rikas dapŭd bari yŭn adŭp kungga tak adŭp ku so sabak ribut adi bangat. 9 Bada riruk pinganang pinganyu ku, O TUHAN! Aku kiris pinyiganas ka pito darŭm kupo, 10 kirurung-i sandu singarŭm, ngisi-i ngga sarah ngga pito. 11 Agi pinyirusag di barang yŭn; aran raya mbŭh puno ngga kraja pingandai kinanyuh ngga tipu. 12 Kambŭi-i pinganyu ku adi napat aku, aku dapŭd nyijŭn; kambŭi-i pinganyu ku mingangŭn di tunduh aku, aku bisa sukan adŭp ku so ayŭh. 13 Pak-i kuu, adi ayō ku, adi dingan ku ka adi jerā rapat ku. 14 Ata mbŭh ari kirakar dupan adŭp taka samah nyambah darŭm ramin TUHAN. 15 Isa-i bara pinganyu ku kabŭs diŭ so tipuh-i; isa-i ngara gibabŭ udip darŭm ngara mūn ka sibayan. Ramin arŭn ngara ngga atin ngara inŭh puno ngga arap. 16 Pak aku bagan TUHAN Tapa yŭn mite turung, ka Ayŭh re nyiramat aku. 17 Isan isan, kumbeng, ka singarŭmaku ngadu ngga nyidaing, Ayŭh dingah aku; Ayŭh re dingah sirŭŭn ku. 18 Ayŭh re tambit aku pari ngga siramatso perang ku nggaso bara pinganyu ku adi raru bagŭ. 19 Tapa, adi mbŭh mritah so ndun jah, re dingah aku ka ngarah ngara; amai ngara abah birubah, ka ngara dŭh taru Ayŭh. 20 Dingan ku adi dawŭ nyerang dingan-i; ayŭh kadong janji-i. 21 Pinganang-i ruai nang nyibanyis, pak atin-i puno ngga tiru; pinganang-i nyarap keya ka inyo, pak-i kapŭg mun pedang adi reja. 22 Pasan pinyusah mu di TUHAN, ka Ayŭh re ngibān kuu; Ayŭh dŭh re bada daya adi jujur dog ngarah. 23 Pak Kaam, O Tapa, re taban pinyiŭ ngga daya pingadong anŭ ka darŭm kubur ngarasibayuh ngara ndŭg rapŭt umbur. Ka aku ati, aku re sabah di Kaam.

Mazmur 56

1 Masi di aku, O Tapa, sabab aku mbŭh dog nyerang; aku ari dog kisiis pinganyu ku. 2 Ndi andu andu pinganyu ku nyerang aku. Mbŭh raru bagŭ ngara adi rawan aku. 3 Kan aku taru, O TUHAN adi Bisa-pŭrŭg, aku sabah di Kaam. 4 Aku sabah di Tapa ka aku dŭh taru; aku kibās Ayŭh amai kayuh adi-I janji. Ani bisa manusia ndai di tunduh ku? 5 Pinganyu ku nyusah aku ndi andu andu; ngara ari bisatur munki re kandam aku! 6 Ngara tikuruk di tarun yŭn bisukanka nyibatŭh sopŭrŭg kayuh adi aku ndai, harap adŭp-i re siŭ aku. 7 Ngukum ngara, O Tapa, amai arap ngara; ngarah ngara darŭm baji Mai! 8 Kaam puan munki susah aku; Kaam mbŭh nyikŭn randang batŭh ku. Dŭh kah sopŭrŭg-i mbŭh Kaam nuris di surat Mai? 9 Di andu aku bagan Kaam, pinganyu ku ngundur. Aku puan ati: Tapa agi ngga aku -- 10 Janji TUHAN, aku kibās. 11 Di Ayŭh aku sabah, ka aku dŭh re taru. Ani re bisa daya manusia ndai di tunduh aku? 12 O Tapa, aku re jugan kayuh adi aku mbŭh janji; aku re nggen di Kaam pinganggen trima kaseh, 13 sabab Kaam mbŭh pirupas aku so pinyikabŭska bada aku dŭh dog ngarah. Ka ngapŭi meh aku re panu di sirung jawin Tapa, ka tunda sekar jawa adi kayak aku ka udip adi sawŭ.

Mazmur 57

1 Masi di aku, O Tapa, masi di aku, sabab aku mandŭg ka Kaam yŭn pinyiramat. Di sayung ribo urad Mai aku dapŭd pinyigrindungndŭg ka sabak ribut adi bangat mbŭh saya. 2 Aku bagan Tapa, adi Sambu Sopŭrŭg, Tapa adi nggen sopŭrŭg kayuh adi aku biguna. 3 Ayŭh re nam aku so shorga ka nyiramat aku; Ayŭh ngarah ngara adi kinanyuh aku. Tapa re kiren di aku pinyirindu ngga pinyitŭtŭd-I adi dŭh bisa birubah. 4 Aku dog kirurung bara pinganyu, adi keya ka singah sikirau an man dagin manusia. Jipŭh ngara keya ka jarok ngga reja-panah; jura ngara keya ka pedang adi reja. 5 Kiren bās Mai di rangit, O Tapa, ngga bragah Mai di ndi ong ong. 6 Pinganyu ku mbŭh pasang jaring ngga nakap aku; aku mbŭh raru susah. Ngara kareh rubang di aran ku, pak adŭp ngara rabu dieh. 7 Aku biyŭn sukup atin sabah, O Tapa; aku re biragu ka kibās Kaam! 8 Makat, simangi ku! Makat, kachapi ngga gambus ku! Aku re kies batŭh andu. 9 Aku re nggen trima kaseh di Kaam, O TUHAN, di dupan barang bangsa. Aku re muji Kaam di dupan barang daya. 10 Pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah mbŭh ndŭg rangit; pinyitŭtŭd Mai mbŭh ndŭg abun adi bigatung. 11 Kiren bās Mai di rangit, O Tapa, ka bragah Mai di ndi tarun tana.

Mazmur 58

1 Agi kah angān adi pinguasa matŭd itong ngga tŭnggŭn? Agi kah angān dŭh marad kan angān nggen bisara di daya? 2 Mating! Kaŭs angān bipikir kayuh arap adi angān ndai, ka angān mbŭh ganas, sarah adi angān ndai di tarun tana ati. 3 Daya adi ndai arap ari sarah sitŭkŭd umbur ngara; ngara piruah pinganang kadong so andu ngara dog biranak. 4 Ngara bisā keya ka jippŭh; ngara mapot kajit ngara keya ka jippŭh sanduk adi taŭn bangam, 5 adi dŭh dingah sirŭŭn daya adi tukang main jippŭh, puan kah ragu pinanung adi pitar. 6 Mata jipŭh dudu singah adi mangah anŭ, O Tapa. 7 Isa-i ngara miyap mun piin adi babas; isa-i ngara dog pirandŭk mun uduh di aran. 8 Isa-i ngara keya ka tikuyung adi mbŭh badŭh; isa-i ngara keya ka anak-pira kabŭs dŭh sipŭt kiris jawa tarun. 9 Sibayuh ngara ngŭ-i, ngara dog kapŭg keya ka uduh; darŭm ruai baji Tapa re poh ngaradarŭm ngara gibabŭ udip. 10 Daya tŭnggŭn re gaŭn kan ngara kiris daya bidosa dog ukum; ngara re ngu kaja ngara di deya daya ginaka. 11 Daya re nang, “Daya tŭnggŭn sawŭ kambat upah-i; sawŭ agi Tapa adi nggen bisara di ong.”

Mazmur 59

1 Nyiramat aku so pinganyu ku, Tapa ku; grindung aku so ngara adi nyerang aku! 2 Nyiramat aku so ngara adi arap; pirupas aku so bara pinyiŭ! 3 Tingga! Ngara tuman aku; daya gaok mbŭh tikuruk rawan aku. Dŭh-i sabab dosa puan kah sarah adi aku mbŭh ndai, 4 dŭh sabab aku mbŭh sarah, O TUHAN, adi bada ngara bigaut di natang aku. 5 Makat, TUHAN Tapa Bisa-pŭrŭg, ka mandŭg di turung aku; adŭp Mai tingga, Tapa Israel! Burah meh ka ngukum daya adi dŭh puan Kaam; dŭhnyah masi di daya adi ginaka! 6 Ngara pari ngga singumi andu, ngŭr mun kasong buang ngara panu di kupo. 7 Dingah pinganang bakit ngga pinganang tatang ngara. Jura ngara mbŭh keya ka pedang di baba ngara, pak ngara pikir daya dŭh dingah ngara. 8 Pak Kaam tawŭh ngara, TUHAN; ka pimangŭh daya adi dŭh puan Kaam. 9 Aku biyŭn atin sabah di pinyibake Mai; Kaam inŭh pinyigrindung ku, O Tapa. 10 Tapa ku rindu aku ka re mandŭg ka yŭn ku; Ayŭh re bada aku kiris pinganyu ku arah! 11 Dŭhnyah siŭ ngara, O Tapa, te daya ku kambŭt rai-i. Mesak ngara ngga pinyibake Mai ka ngarah ngara, O TUHAN, adi pinyigrindung ami. 12 Dosa inŭh di baba ngara; sopŭrŭg pinganang ngara dosa; isa-i ngara rabu darŭm sambuh adŭp ngara! Sabab ngara mangu ka kadong, 13 pirabur ngara darŭm baji Mai, ka pirarap ngara. Komŭnŭ barang naan re puan nang Tapa mritah di Israel, ka pritah-I mbŭh di ndi ong ong. 14 Pinganyu ku pari ngga singumi andu, ngŭr mun kasong buang ngara panu darŭm kupo, 15 mun kasong bidandong jiroh pingumanka ngŭr kambŭi ngara dŭh dapŭd sadang pinguman. 16 Pak aku re biragu pasar pinyibake Mai; barang isan aku re bana biragu amai pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah. Kaam inŭh pinyigrindung ku, adi grindung aku di tika susah. 17 Aku re kibās Kaam, pingibān ku. Kuta ku inŭh Tapa, Tapa adi rindu aku.

Mazmur 60

1 Kaam mbŭh tirawan kieh, Tapa, ka ngarah kieh; Kaam mbŭh baji di kieh -- pak madin pari meh ka kieh. 2 Kaam mbŭh bada tana bigugoh, ka Kaam mbŭh bada-i tipire; madin nguri tawan-i, sabab-i rubuh. 3 Kaam mbŭh bada daya Mai sangsara; kieh tibabeu panu keya ka daya mabuk. 4 Kaam mbŭh bakan ngara adi kiren stabi di Kaam, isa ngara rupas so pinyirusag. 5 Nyiramat kieh ngga pinyibake Mai; nam dua ami, isa daya adi Kaam rindu bisa dog pirupas. 6 So yŭn pinyirŭŭ-I Tapa mbŭh nang, “Ngga bragah Aku re kutung nyinuwŭh Shechemka nggen Rubān Sukkoth ka daya Ku. 7 Gilead inŭh jaku, ka simŭnŭ gŭh Manasseh; Ephraim inŭh tupi basi Kuka Judah inŭh sikud-pinyipritah Ku. 8 Pak Aku re pakai Moab ndu sambong-pinyinguka aku re taran kasut Ku di Edom, ndu tandā-i dog dapu Ku. Agi kah daya Philistine pikir adŭp-i re nyirais amai mbŭh manang ngarah Aku?” 9 Asi, O Tapa, re taban aku di ka kupo adi bikuda? Asi re nguru aku di ka Edom? 10 Kaam mbŭh batur batur tirawan kieh kah? Dŭh kah Kaam re sua matak biperang ngga bara soldadu ami? 11 Turung kieh rawan pinganyu ami; pinurung manusia dŭh-i biguna. 12 Amai Tapa turung kieh, kieh re manang; Ayŭh re ngarah pinganyu ami.

Mazmur 61

1 Dingah sien ku, O Tapa; dingah dua ku! 2 Darŭm susah buang jo so ramin arŭnaku bagan Kaam! Taban aku ka yŭn adi siramat, 3 amai Kaam inŭh pinyigrindung ku, pingibān ku adi tagap adi grindung aku so pinganyu ku. 4 Bada aku rŭŭ sitŭkŭd umbur ku di yŭn pinyirŭŭ Mai; bada aku dapŭd siramat di ribo urad Mai. 5 Kaam mbŭh dingah janji ku, O Tapa, ka Kaam mbŭh nggen di aku kayuh ngara adi stabi di Kaam. 6 Nambah umbur raja; bada ayŭh adu adu udip! 7 Isa-i ayŭh mritah ndŭg situi tui di sirung jawin Mai, O Tapa; grindung ayŭh ngga pinyitŭtŭd Mai ka pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah. 8 Isa aku re ari nang ragu puji ka Kaam, darŭm aku barang andu jugan ka Kaam kayuh adi aku mbŭh janji.

Mazmur 62

1 Aku kajŭn, ngga atin tŭtŭd, Tapa nyiramat aku; aku bisangan di Ayŭh sadi. 2 Ayŭh sadi adi grindung ka nyiramat aku; Ayŭh inŭh pingibān ku, ka aku dŭh re tungang dog ngarah. 3 Ndŭg sinde sopŭrŭg ngan nyerang dayaadi mbŭh dŭh mbŭh so pinyibake buwang adi mbŭh rubuh? 4 Kaŭs angān raan bada ayŭh rabu so yŭn-i adi dog stabi; angān munos asŭng di pinganang kadong. Angān piruah pinganang berkat, pak darŭm asŭng ngan angān mangu ayŭh. 5 Aku bisangan di Tapa sadi; aku na pingarap ku di Ayŭh. 6 Ayŭh sadi adi grindung ka nyiramat aku; Ayŭh inŭh pingibān ku, ka aku dŭh re dog ngarah. 7 Pinyiramat ku ngga stabi ku bisangan di Tapa; Ayŭh inŭh pingibān ku adi bake; Ayŭh inŭh bari ku. 8 Ari sabah di Tapa, daya ku. Kidaan di Ayŭh sopŭrŭg pinyusah ngan, amai Ayŭh inŭh adi grindung aku. 9 Manusia mbŭh keya ka abus asŭng; bās ngga adi sŭ brimun adŭ dŭh biguna. Na ngara di timbang, ka taŭn dŭh adŭ brega; ngara mbŭh jangan so abus asŭng. 10 Dŭhnyah sabah di pinyiganas; dŭhnyah harap adŭp ngan dapŭd utung so kraja taku; sunggu pinyikaya ngan bitambah, dŭhnyah bisangan dieh. 11 Rabis so ndi sidah aku mbŭh dingah Tapa nangkuasa anŭ inŭh tung jangi 12 ka pinyirindu-I dŭh bisa birubah. Adŭp Mai, O TUHAN, ngupah barang naan daya nanyam ka kayuh adi mbŭh-i ndai.

Mazmur 63

1 O Tapa, Kaam inŭh Tapa ku, aku jabŭng di Kaam. Pimudip ku ati gruwŭn Kaam; keya ka tarun tana adi badŭh, baruh ka nyirengas, simangi ku badŭh asŭng di Kaam. 2 Bada aku kiris Kaam di yŭn pinyirŭŭ Mai; bada aku kiris munki bikuasa ka bibragah-i Kaam. 3 Pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah taŭn-i rabis kana so pimudip, ngapŭi aku re muji Kaam. 4 Aku re nggen trima kaseh di Kaam sitŭkŭd aku udip; aku re pakat tangan ku ka Kaam darŭm bidua. 5 Simangi ku re di biruman ka munos, ka aku re nang ragu puji adi gaŭn ka Kaam. 6 Darŭm aku guring, aku ingat Kaam; ndi ngarŭm ngarŭm aku pikir Kaam, 7 sabab Kaam mbŭh ari turung aku. Di sayung ribo urad Mai aku biragu amai gaŭn. 8 Aku bidigŭng tagap di Kaam, ka tangan Mai bada aku pagŭng. 9 Ngara adi suba an siŭ akure mūn ka ong daya adi mbŭh kabŭs. 10 Ngara re dog siŭ darŭm biperang, ka tadang ngara dog man kasong tarun. 11 Sabab Tapa nggen di ngara pimanang, raja re gaŭn. Ngara adi bijanji ngga adŭn Tapa re muji Ayŭh, pak baba bara pingadong re dog mapot.

Mazmur 64

1 Aku dog nyatŭk pinyusah, Tapa -- dingah dua ku! Aku taru pinganyu ku -- nyiramat aku! 2 Grindung aku so pekat daya ginaka, so tibaran daya adi arap. 3 Ngara ngasa jura ngara keya ka pedangka nŭtŭn pinganang adi bisā keya ka reja-panah. 4 Ngara rikas pigarau piminyu kadong ngara; ngara pirusak daya adi kana ngga pinganang adi arap. 5 Ngara ngasu dingan-i darŭm pekat arap ngara; ngara bisatur diki re na jarat ngara. “Mating daya tungang kiris-i,” sŭn ngara nang. 6 Ngara bisatur yŭn ndai kayuh adi arap ka nang, “Ata mbŭh ngatur kayuh adi sukup sarah.” Atin ngga pikir manusia susah nŭŭh re puan. 7 Pak Tapa nimbak-i ngga reja panah-I, ka gŭgŭh ngara mbŭh biragan. 8 Ayŭh re pirabur ngara sabab pinganang adi mun anŭ; sopŭrŭg adi kiris-i re kuting ubak ngara. 9 Sopŭrŭg ngara re taru; ngara re pikir kayuh adi Tapa mbŭh ndaika kidaan pingandai-I. 10 Sopŭrŭg daya tŭnggŭn re gaŭnsabab kayuh adi TUHAN mbŭh ndai. Ngara re siramat darŭm Ayŭh; sopŭrŭg daya kana re muji Ayŭh.

Mazmur 65

1 O Tapa, batur inŭh kieh muji Kaam di Zionka sita janji ami di Kaam, 2 sabab Kaam nam dua. Daya di barang yŭn re mandŭg ka Kaam 3 sitagar dosa ngara. Sarah ami ngarah kieh, pak Kaam apun-i. 4 Sanang inŭh ngara adi Kaam mien, adi Kaam taban bada rŭŭ di yŭn pinyirŭŭ Mai. Kieh re munos ngga kayuh kana di Ramin Mai, adi berkat Ramin kudus Mai. 5 Kaam nam kieh ka nggen pimanang di kiehka Kaam mbŭh ndai pingandai saruh ngga nyiramat kieh. Daya di ndi ong ongsamŭn adi jeh mutas rawŭt adi jo sabah di Kaam. 6 Kaam na darŭd darŭd di yŭn-i ngga pinyibake adŭp Mai, adi kiren kuasa bās Mai. 7 Kaam pirŭŭ magā girumbang di rawŭtka pirŭŭ jawŭn girumbang; Kaam pirŭŭ sirais bara daya. 8 Sopŭrŭg daya di ong taru buang stabidi kayuh bās adi Kaam mbŭh ndai. Pingandai Mai taban sirais gaŭnso parad andi ong ndŭg parad mandi. 9 Kaam nggen ujen ngga sita tana; Kaam bada-i kana ka damŭn. Kaam ngisi sungi ngga piin; Kaam bada tana piruah buwa pimuruh. Simuti inŭh Kaam ndai-i: 10 Kaam bada andu awet ujen da nyatŭk tana adi muko dog majakka misa-i ngga piin; Kaam pidŭdŭt tana ngga ujenka bada anak anak pimuruh timbu 11 Munki masam bagŭ-i pingatŭm dog nggen Mai! Di barang yŭn Kaam panu, diginŭ agi raru bagŭ. 12 Tarun tana kupai puno ngga dāng kudip; bŭngŭn sandah puno ngga gaŭn. 13 Ŭmŭh biyŭn dudu biri dieh; rubān puno ngga gandom. Barang masam kayuh nyirais ka biragu darŭm pawŭn.

Mazmur 66

1 Muji meh Tapa ngga sirais gaŭn, sopŭrŭg daya! 2 Biragu yŭn bragah adŭn-I; jugan ka Ayŭh bragah puji! 3 Nang di Tapa, “Munki masam saruh kayuh adi Kaam ndai! Kuasa Mai inŭh raru bāsndŭg ka pinganyu Mai mutu darŭm taru di sirung jawin Mai. 4 Sopŭrŭg daya di ong nyambah Kaam; ngara biragu muji Kaam, ngara biragu muji adŭn Mai.” 5 Mandŭg ka tingga kayuh adi Tapa mbŭh ndai, pingandai saruh-I yŭn manusia. 6 Ayŭh marik rawŭt da jadi deyŭh; tayung-babuk ta panu kaja mutas sungi. Diginŭ kieh gaŭn sabab kayuh adi-I ndai. 7 Ayŭh mritah ndŭg situi tui ngga kuasa-Ika kingat bangsa bangsa ngga batŭh-I. Manyah meh daya arap makat rawan Ayŭh. 8 Muji meh Tapa ta, sopŭrŭg bangsa; bada puji ngan dog dingah. 9 Ayŭh bada ata babŭ udipka dŭh bada ata rabu. 10 Kaam mbŭh suba kieh, Tapa; nimun pirak dog pibisig ngga apuisimŭnŭ gŭh Kaam ngga kieh. 11 Kaam bada kieh dog pirakapka nggen di kieh pinyirabis adi raru bat. 12 Kaam bada pinganyu ami digang ubak ami; kieh sangsara keya ka dog apui ngga uba, pak madin Kaam mbŭh taban kieh ka tarun yŭn adi siramat. 13 Aku re taban sadis badang ka ramin Mai; aku re jugan ka Kaam kayuh adi aku mbŭh bijanji ngga Kaam. 14 Aku re nggen di Kaam kayuh adi aku nang aku an nggendi tika aku darŭm susah. 15 Aku re jugan biri yŭn badang di mija-sambah; aku re nyadis dari sapi ngga kambing, ka asuh-i re maad ka rangit. 16 Mandŭg ka dingah, sopŭrŭg ngan adi stabi di Tapa, ka aku re kidaan di angān kayuh adi-I mbŭh ndai yŭn ku. 17 Aku bagan mite turung so Ayŭh; aku muji Ayŭh ngga ragu. 18 Kambŭi aku dŭh mbit bat pasar dosa ku, TUHAN manŭn dŭh re dingah aku. 19 Pak Tapa taŭn sawŭ agi dingah aku; Ayŭh dingah dua ku. 20 Aku muji Tapa, sabab Ayŭh dŭh turak dua kupuan kah kadi so aku pinyirindu-I adi dŭh bisa birubah.

Mazmur 67

1 Tapa, masi di kieh ka nyiberkat kieh; tingga kieh ngga mandis, 2 isa sopŭrŭg daya di ong puan pinyiraan Mai; isa barang bangsa puan pinyiramat Mai. 3 Isa-i bangsa bangsa muji Kaam, O Tapa; isa-i sopŭrŭg bangsa muji Kaam! 4 Isa-i bangsa bangsa rami ka biragu amai gaŭn, sabab Kaam nggen bisara ngga pinyitŭnggŭnka nyiruton barang bangsa di ong. 5 Isa-i bangsa bangsa muji Kaam, O Tapa; isa-i sopŭrŭg bangsa muji Kaam! 6 Tana mbŭh piruah buwa pingatŭm-i; Tapa, Tapa ta, mbŭh nyiberkat ata. 7 Tapa mbŭh nyiberkat ata; isa-i sopŭrŭg daya di barang yŭn stabi di Ayŭh.

Mazmur 68

1 Tapa makat ka mesak bara pinganyu-I. Ngara adi tiru di Ayŭh bikaduh bu amai arah. 2 Keya ka asuh dog poh, ngara dog pibu-I; keya ka dian riris sindŭk apui, simŭnŭ inŭh daya ginaka rarap di sirung jawin Tapa. 3 Pak daya tŭnggŭn gaŭn ka pawŭn di sirung jawin-I; ngara sanang ka nyirais amai gaŭn. 4 Biragu yŭn Tapa, nang ragu puji yŭn adŭn-I; sidia aran yŭn-I adi panu ngga abun; Adŭn-I inŭh TUHAN -- gaŭn meh di sirung jawin-I! 5 Tapa, adi rŭŭ di Ramin kudus-I, kingat anak tumang ka grindung dayung uban. 6 Ayŭh nggen ramin arŭn di ngara adi udip sadika piruah daya-takap da udip sanang, pak ngara adi birawan re dog bada rŭŭ di tarun tana adi jo. 7 O Tapa, di tika Kaam nguru daya Mai, di tika Kaam mutas tarun tana-pajam, 8 tana bigugoh, ka ujen rabu so rangit, sabab pimandŭg Tapa Sinai, pimandŭg Tapa Israel. 9 Kaam bada ujen bangatka namŭh tana Mai adi mbŭh nyirangas; 10 daya Mai piramin diginŭ; ngga mandis Mai Kaam sita daya adi sirata. 11 TUHAN nggen pesan-I, ka bagŭ dayung taban agah anŭ: 12 “Raja raja ngga bara soldadu ngara babak bu!” bara dayung di ramin kutung kayuh adi muko dog sirapas: 13 patong patong manuk asang adi dog marut ngga pirak, urad-i bringam ngga mas adi grua. (Mani angān kurung adŭp ngan ngga biri biri di andu daya biperang?) 14 Kan Tapa Bisa-pŭrŭg mesak bara raja di Darŭd Zalmon, Ayŭh bada salju rabu diginŭ. 15 Darŭd Bashan inŭh bās, darŭd adi bagŭ tibung-i! 16 Mani so tibung mu adi bās kuu tingga ngga tirudi darŭd adi Tapa mbŭh mien yŭn-I rŭŭ? TUHAN re rŭŭ diginŭ ndŭg situi tui! 17 Ngga biribu ribu krita kuda-I adi baga TUHAN mandŭg so Sinai di ka yŭn anŭ adi kudus. 18 Ayŭh maad ka yŭn adi bigatung, taban bagŭ daya-takap; Ayŭh kambat pinganggen so bara daya adi gagā birawan. TUHAN Tapa re rŭŭ diginŭ. 19 Muji meh TUHAN, adi kabis pinyirabis ta adi bat barang andu; Ayŭh inŭh Tapa adi nyiramat ata. 20 Tapa ta inŭh Tapa adi nyiramat; Ayŭh inŭh TUHAN, adi pirupas ata so pinyikabŭs. 21 Tapa re sawŭ mata tungo pinganyu-I, tungo ngara adi ngandŭ ndai dosa. 22 TUHAN mbŭh nang, “Aku re taban pinganyu mu pari so Bashan; Aku re tambit ngara pari so rasan rawŭt, 23 isa angān bisa ngu kaja ngan di deya ngara, ka kasong ngan bisa nyarek deya ngara ngga sipuas-i.” 24 O Tapa, baris pimanang Mai dog kiris sopŭrŭg daya, baris Tapa, Raja ku, di ka darŭm yŭn pinyirŭŭ-I. 25 Bara pinyanyi di jawin, bara adi main musik di punok, di yun agi bara dayung adi mara mambak tamburin. 26 “Muji meh Tapa di yŭn daya-I tikuruk; muji meh TUHAN, sopŭrŭg sesang Jacob!” 27 Sibungas-i Benjamin, tibaran-asar adi siabo sŭ, komŭnŭ bara pinguru Judah ngga tibaran ngara, ka dog tunda bara pinguru Zebulun ngga Naphtali. 28 Kiren kuasa Mai, O Tapa, kuasa adi Kaam mbŭh pakai ngga turung kieh, 29 so Ramin Mai di Jerusalem, di yŭn raja raja taban pinganggen ka Kaam. 30 Ngukum Egypt, dāng tarun anŭ adi di ruang tŭngŭn tŭngŭn reed; ngukum bangsa bangsa, kaban dari sapi anŭ ngga bara anak-i, ndŭg ka ngara mutu ubak ngara ka jugan ka Kaam pirak ngara. Mesak ngara adi suka biperang! 31 Bara Pingarun re mandŭg so Egypt; daya Ethiopia re pakat tangan ngara darŭm bidua ka Tapa. 32 Biragu ka Tapa, sopŭrŭg pritah ong, nang ragu puji ka TUHAN, 33 ka Ayŭh adi panu di rangit, rangit ndun jah. Dingah Ayŭh nyirais sirais adi raru bana. 34 Piagah kuasa Tapa; Ayŭh dog stabi di Israel, kuasa-I tatŭng di rangit. 35 Munki masam taru nŭŭh kiris Tapa darŭm Ayŭh mandŭg so yŭn pinyirŭŭ-I, Tapa Israel! Ayŭh nggen pinyibake ngga kuasa di daya-I. Ja ata muji Tapa!

Mazmur 69

1 Nyiramat aku, O Tapa! Piin mbŭh ndŭg tungo ku; 2 Aku timŭtŭm di tawang adi tŭrŭp, ka diginŭ mating tana riang; aku mbŭh di piin tŭrŭp, ka girumbang mbŭh re pirŭnggŭd aku. 3 Aku mbŭh kawŭk bagan mite turung, ka gungong ku mbŭh mandam. Aku mbŭh bada batŭh ku pide, kajŭn Kaam turung. 4 Ngara adi tiru di aku ngga dŭh biyŭn padaagi bagŭ dŭ so sirah ubok ku. Pinganyu ku kidaan pinganang kadong rawan aku; ngara bake ka raan siŭ aku. Ngara bada aku pari kayuh adi aku dŭh naku. 5 Dosa ku, O Tapa, inŭh tatŭng di batŭh Mai; Kaam puan munki masam budo aku tian-ti. 6 Dŭhnyah bada aku nggen mangŭh di ngara adi sabah di Kaam, TUHAN Raja adi Bisa-pŭrŭg! Dŭhnyah bada aku nggen mangŭh di ngara adi nyambah Kaam, O Tapa Israel! 7 Amai Kaam inŭh aku dog pimangŭhka aku mbŭh raru mangŭh. 8 Aku mbŭh keya ka daya saruh di dupan bara madis ku, mun daya tami di rawang ku. 9 Pinyirindu ku di Ramin Mai bijagu keya ka apui darŭm aku; pinganang pimangŭh adi maka Kaam mbŭh rabu nyatŭk aku. 10 Aku pirapat adŭp ku ngga bipusa, ka daya pimangŭh aku; 11 aku kasŭk piraka daya ngurid, ngara tawŭh aku. 12 Ngara minyu pasar aku di aran passar, ngara adi mabuk ndai ragu pasar aku. 13 Pak aku, aku re bidua ka Kaam, TUHAN; nam aku, Tapa, di tika adŭp Mai mien. Nam aku sabab pinyirindu bās Mai, sabab Kaam ingat janji Mai an nyiramat. 14 Nyiramat aku so timŭtŭm di tawang; bada aku siramat so pinganyu ku, siramat so piin adi tŭrŭp. 15 Dŭhnyah bada uba ngapuh aku; dŭhnyah bada aku rŭnggŭd di yŭn tŭrŭppuan kah mŭrŭt rubang kubur. 16 Nam aku, TUHAN, ngga mandis pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah; ngga masi bās Mai kimat aku! 17 Dŭhnyah sukan adŭp Mai so urun Mai; aku ati darŭm susah bās -- nam aku madin! 18 Mandŭg ka aku ka nyiramat aku; pirupas aku so pinganyu ku. 19 Kaam puan munki aku dog pimangŭh, munki aku dog kinarap ka dŭh dog stabi; Kaam kiris sopŭrŭg pinganyu ku. 20 Pinganang pimangŭh mbŭh kandam atin ku, ka aku mbŭh jimŭ. Aku harap di pinyirasi, pak mating; di saduh, pak mating. 21 Kan aku sibŭrŭk, ngara nggen di aku rasun; kan aku badŭh asŭng, ngara nggen di aku suka'. 22 Isa-i gawai ngara pirabur ngara; isa-i gawai kudus ngara pirabu ngara. 23 Bada ngara karak! Bada punok ngara ari ramah! 24 Bada baji Mai nyatŭk ngara; ka baji Mai nakap ngara. 25 Isa-i bari bari ngara dog tagan; isa-i ndi naan mating gŭh dŭm udip di bari bari ngara. 26 Ngara kisiis ngara adi Kaam mbŭh ngukum; ngara minyu pasar sangsara ngara adi Kaam mbŭh bada biragan. 27 Nuris sopŭrŭg dosa ngara; dŭhnyah bada ngara sua darŭm pinyiramat Mai. 28 Isa-i dŭn ngara dog kadi so surat di yŭn dŭn bara daya adi Kaam mbŭh mien dog nuris; isa-i ngara dŭh dog pibŭrŭt di susud dŭn bara daya Mai. 29 Pak aku mandam ka jimŭ; pakat aku, O Tapa, ka nyiramat aku! 30 Aku re muji Tapa ngga ragu; aku re piagah bās-I ngga nggen trima kaseh. 31 Ati re pimunos asŭng TUHAN rabis so jugan sapi ka Ayŭh, rabis so sadis dari sapi adi sukup tuuh. 32 Kan daya adi dog kinanyuh kiris ati, ngara re gaŭn; ngara adi nyambah Tapa re dog ngatat. 33 TUHAN dingah ngara adi sirataka dŭh kambŭt daya-I di jer. 34 Muji meh Tapa, O rangit ngga ong, rawŭt ngga sopŭrŭg adi udip dieh. 35 Ayŭh re nyiramat Jerusalemka pari pijog kupo kupo Judah. Bara daya-I re rŭŭ diginŭ ka dapu tana anŭ; 36 bara sesang urun-I re sua dapu-i, ka ngara adi rindu Ayŭh re rŭŭ diginŭ.

Mazmur 70

1 Nyiramat aku, O Tapa! TUHAN, turung aku madin! 2 Isa-i ngara adi suba an siŭ akudog ngarah ka riruk. Isa-i ngara adi sanang sabab susah kudog bada pari ka dog pimangŭh. 3 Isa-i ngara adi mijŭh akumangŭh amai arah. 4 Isa-i sopŭrŭg adi mandŭg ka Kaamgaŭn ka pawŭn. Isa-i sopŭrŭg adi nggen trima kaseh amai pinyiramat Maiari nang, “Bās inŭh Tapa!” 5 Aku ramah ka sirata; rikas mandŭg ka yŭn ku, O Tapa. Kaam adi Pinyikudip ku, O TUHAN --rikas turung aku!

Mazmur 71

1 TUHAN, aku mandŭg ka Kaam yŭn pinyigrindungdŭhnyah bada aku dog ngarah! 2 Sabab Kaam tŭnggŭn, turung aku ka pirupas aku. Dingah aku ka nyiramat aku! 3 Jadi pinyigrindung ku adi tagapka kuta adi tagap adi grindung aku; Kaam inŭh yŭn ku bisukan adi ngibān aku. 4 Tapa ku, pirupas aku so daya ginaka, so kuasa ngara adi gaok ka arap. 5 TUHAN Raja, aku na pingarap ku di Kaam; aku sabah di Kaam so aku gibabŭ mara. 6 Aku mbŭh bisangan di Kaam sitŭkŭd umbur ku; Kaam mbŭh grindung aku so andu aku dog biranak. Aku re ari muji Kaam. 7 Pimudip ku mbŭh jadi suto yŭn daya bagŭ, sabab Kaam inŭh pingibān ku adi tagap. 8 Ndi andu andu aku muji Kaamka piagah bragah Mai. 9 Dŭhnyah tirawan aku amai aku mbŭh minyamba madin; dŭhnyah tagan aku amai aku mbŭh ramah madin. 10 Pinganyu ku raan siŭ aku; ngara minyu ka bipekat rawan aku. 11 Ngara nang, “Tapa mbŭh tagan ayŭh; ja tadak ayŭh ka nakap ayŭh; mating daya re nyiramat ayŭh.” 12 Dŭhnyah rŭŭ raru jo so aku, O Tapa; Tapa ku, rikas turung aku! 13 Isa-i ngara adi nyerang akudog ngarah ka dog pirabur. Isa-i ngara adi suba kandam akudog pimangŭh ka dog kinarap. 14 Aku re ari na pingarap ku di Kaam; aku re adu adu muji Kaam. 15 Aku re piagah kana Mai; ndi andu andu aku re minyu pasar pinyiramat Mai, sunggu-i rabis so adi tungang aku mirati. 16 Aku re muji Kaam, TUHAN, amai pingandai bās Mai; aku re piagah kana Mai, ka jamai adŭ. 17 Kaam mbŭh ngajar aku so aku gibabŭ mara, ka aku babŭ kidaan pasar pingandai bās Mai. 18 Madin aku mbŭh minyamba ka ubok ku mbŭh buda, dŭhnyah tagan aku, O Tapa! Agi ngga aku darŭm aku piagah kuasa ngga pinyibake Maidi sopŭrŭg turap adi re. 19 Pinŭnggŭn Mai, Tapa, ndŭg rangit. Kaam mbŭh ndai kayuh adi bās; mating adi bŭkŭn re mun Kaam. 20 Kaam mbŭh pait pito ngga sangsara di tunduh aku, pak Kaam re pari pinyibake ku; Kaam re pijo aku so rubang kubur. 21 Kaam re bada aku bās so adi mbŭh; Kaam re nyaduh aku dinge. 22 Aku re sawŭ muji Kaam ngga kachapi; aku re muji pinyitŭtŭd Mai, Tapa ku. Ngga kachapi ku aku re mambak ragu ka Kaam, Kaam adi Kudus yŭn Israel. 23 Aku re nyirais amai gaŭn darŭm aku main yŭn Mai; ngga siabo asŭng ku aku re biragusabab Kaam mbŭh nyiramat aku. 24 Aku re minyu pasar pinŭnggŭn Mai ndi andu andu, sabab ngara adi suba an kandam akumbŭh dog ngarah ka dog pimangŭh.

Mazmur 72

1 Ngajar raja da nggen bisara nanyam ka pinŭnggŭn Mai, O Tapa; kutung ngga ayŭh pinyitŭnggŭn Mai, 2 isa ayŭh mritah daya Mai ngga pinyitŭnggŭnka nguasa ngga pinŭnggŭn daya adi dog kinanyuh. 3 Isa-i agi pimujur di tarun tana; isa-i agi pinŭnggŭn dieh. 4 Isa-i raja ngibān daya adi sirata; isa-i ayŭh turung daya adi dŭh biyŭn ani anika ngarah daya adi kinanyuh ngara. 5 Isa-i daya Mai nyambah Kaam sitŭkŭd batŭh andu nyekar, sitŭkŭd buran nggen jawa, darŭm tipuh barang turap manusia. 6 Isa-i raja keya ka ujen di ŭmŭh, keya ka ujen rabu di tana. 7 Isa pinŭnggŭn masang di jaman-i, ka isa-i pimujur babŭ sitadŭn buran nggen jawa. 8 Pritah-i re ngukap so rawŭt ndi ndŭg rawŭt andi, so Euphrates ndŭg barang bŭngŭn ong. 9 Daya so tarun tana-pajam re mutu ubak ngara di sirung jawin-i; ka pinganyu-i re bigawang di dabu tana. 10 Raja raja di Spain ka di purau purau re jugan pinganggen ka ayŭh; raja raja di Sheba ngga Seba re taban ka yŭn-i pinganggen. 11 Sopŭrŭg raja re mutu ubak ngara di sirung jawin-i; sopŭrŭg bangsa re bituan di ayŭh. 12 Ayŭh re pirupas daya sirata adi mite turung so ayŭh, ngga ngara adi dŭh biyŭn ani ani ka adi dog nyibireu. 13 Ayŭh biyŭn masi di daya adi ramah ngga adi sirata; ayŭh nyiramat asŭng ngara adi dŭh biyŭn ani ani. 14 Ayŭh pirupas ngara so dog kinanyuh ngga so pinyiganas; asŭng ngara inŭh brega di ayŭh. 15 Siramat ambu umbur tuan raja! Isa-i ayŭh dog nggen mas so Sheba; isa-i dua adu adu dog nang yŭn-i; isa-i Tapa ari nyiberkat ayŭh! 16 Isa-i gandom bagŭ di tarun tana; isa sandah puno ngga pimuruh, pisŭng mun anŭ di Lebanon. Isa-i kupo kupo puno ngga daya, keya ka tarun tana adi puno ngga kupai. 17 Isa-i dŭn raja dŭh re dog kambŭt; isa-i bragah raja tan adu adu mun batŭh andu. Isa-i sopŭrŭg bangsa mite Tapa nyiberkat ngaranimun Ayŭh mbŭh nyiberkat raja. 18 Muji meh TUHAN, adi Tapa Israel! Ayŭh sadi adŭ adi ndai pingandai bās ati. 19 Muji meh adŭn-I adi bibragah ndŭg situi tui! Isa-i bragah-I ngisi ndi ong ong. 20 Ati inŭh pinŭbŭn dua David adi anak Jesse.

Mazmur 73

1 Tapa taŭn sawŭ kana ngga Israel, di ngara adi biyŭn atin bisig. 2 Pak aku batang re manyap atin sabah; pinyabah ku batang re mating tia 3 sabab aku sina di ngara adi sambuhkan aku kiris daya ginaka mujur di kraja ngara. 4 Ngara dŭh naman andam; ngara bake buang dŭh udah dog andam. 5 Ngara dŭh sangsara mun daya bŭkŭn; ngara dŭh biyŭn pinyusah mun daya bŭkŭn. 6 Ngapŭi meh ngara pakai ndu kukong uap-sambuhka pinyiganas ndu jipo-ambu; 7 atin ngara piruah kayuh arap, ka pikir ngara puno ngga akar adi arap. 8 Ngara tawŭh daya ka nang kayuh adi arap; ngara sambuh ka bisatur an kinanyuh daya bŭkŭn. 9 Ngara kinarap Tapa di shorgaka barang ka mun ngga uap sambu-i mritah daya di ong, 10 isa ndŭg ka daya Tapa tunda ngaraka graŭh an sabah tadŭ tadŭ kayuh adi ngara nang. 11 Ngara nang, “Tapa dŭh re puan kayuh adi jadi; adi Siabo Bigatung dŭh re puan pingandai ta.” 12 Simŭnŭ inŭh daya adi ginaka. Ngara mbŭh biyŭn bagŭ ka babŭ gŭh dapŭd rabis-i. 13 Ani pada-i, meh, aku bada adŭp ku bisigka dŭh ndai dosa? 14 O Tapa, Kaam mbŭh bada aku sangsara ndi andu andu; barang isan Kaam mbŭh ngukum aku. 15 Kambŭi aku agi nang sakanŭ, aku tatu dŭh re mun daya Mai. 16 Aku re suba pikir ani har anŭ, pak-i paŭh mbar re ku mirati 17 ndŭg ka aku mŭrŭt Ramin Mai. Nganŭ aku mirati kayuh adi re jadi di daya ginaka. 18 Kaam re na ngara di tarun adi jarŭhka bada ngara rabu ka darŭm pinyirusag! 19 Ngara rasu dog pirabur; ngara rabu ka darŭm pinŭbŭn adi sipŭ. 20 Ngara keya ka pŭmŭh adi miyap isan isan; kan Kaam makat, O TUHAN, ngara miyap. 21 Kan pikir-kira ku pa'itka yang ku mandam, 22 aku mbŭh budo keya ka dāng; aku dŭh mirati Kaam. 23 Pak aku ari rŭŭ sindŭk Kaam, ka Kaam digŭng tangan ku. 24 Kaam kayak aku ngga ajar Maika di pinŭbŭn-i Kaam re trima aku ngga stabi. 25 Ani re aku biyŭn di shorga adŭ-i Kaam? Amai aku biyŭn Kaam, ani re aku raan di ong? 26 Pikir ku ngga pŭrŭng ku re makin ramah, pak Tapa inŭh pinyibake ku; Ayŭh inŭh sopŭrŭg-i adi aku raan. 27 Ngara adi tagan Kaam manŭn re rarap; Kaam re pirabur ngara adi dŭh tŭtŭd di Kaam. 28 Pak aku, mbŭh raru utung tungang sindŭk Tapa, tungang dapŭd pinyigrindung so TUHAN Raja, ka piagah sopŭrŭg kayuh adi Ayŭh mbŭh ndai!

Mazmur 74

1 Mani Kaam tagan kieh mun ati, O Tapa? Re adu adu kah Kaam baji di daya Mai? 2 Ingat daya Mai adi Kaam mbŭh so jah mien yŭn adŭp Mai, adi Kaam mbŭh piruah so jadi urun bada jadi daya Mai. Ingat Sandah Zion, di yŭn Kaam ko rŭŭ. 3 Ngitak sakong Mai di yŭn sopŭrŭg-i mbŭh rubuh; pinganyu ami mbŭh pirusak sopŭrŭg kayuh adi darŭm Ramin Mai. 4 Pinganyu Mai mbŭh nyirais amai manang darŭm Ramin Mai; ngara mbŭh pijog binira ngara diginŭ ndu tandā pimanang. 5 Ngara dog kiris mun daya adi tukang tabŭng kayuh, tabŭng kayuh ngga kapak ngara. 6 Ngara mape sopŭrŭg sindung kayuhngga kapak ka ngga pabā ngara. 7 Ngara badang Ramin Mai ndŭg ka rŭpŭg; ngara nyembar tarun yŭn Kaam dog nyambah. 8 Ngara raan pirandŭk kieh bada asur; ngara sigot barang tarun yŭn adi kudus di tarun tana ati. 9 Sopŭrŭg tandā pinatŭng adi kudus yŭn ami mbŭh mating; nabi mbŭh mating tia, ka mating daya puan ndŭg sinde kayuh ati simuti. 10 Ndŭg sinde, O Tapa, pinganyu ami tawŭh Kaam? Re ndŭg jŭ kah ngara nggen mangŭh di adŭn Mai? 11 Mani Kaam abah turung kieh? Mani Kaam na tangan Mai di punok Mai? 12 Pak Kaam mbŭh raja ami so sibungas-i, O Tapa; Kaam mbŭh siraru nyiramat kieh. 13 Ngga pinyibake bās Mai Kaam mbŭh mire nyinuwŭh rawŭtka mape ubak dāng dāng-bās di rawŭt; 14 Kaam mape ubak dāng-bās Leviathan ka nggen tadang-i ndu pinguman dāng dāng tarun tana-pajam. 15 Kaam bada piin di sungi ngga di rubang-piin aman; ka bada sungi adi bayah badŭh. 16 Kaam napa sandu ngga singarŭm; Kaam na batŭh andu ngga buran di yŭn ngara; 17 Kaam mbŭh natu siri siri bŭngŭn ong; Kaam mbŭh natu tipuh paras ngga tipuh madud. 18 Pak ingat, O TUHAN, pinganyu Mai tawŭh Kaam, ngara dŭh stabi di Kaam ka ngamun Kaam. 19 Dŭhnyah tagan daya Mai adi rumuh ka darŭm tangan pinganyu ngara; dŭhnyah kambŭt daya Mai adi dog kisiis! 20 Ingat simanya Mai adi Kaam mbŭh ndai ngga kieh. Di barang sikuh tarun tana adi karŭm agi pinyiganas. 21 Dŭhnyah bada daya adi dog kinanyuh dog pimangŭh; bada daya adi sirata ngga adi dŭh biyŭn ani ani muji Kaam. 22 Makat meh, Tapa, ka nyibandar adŭp Mai! Ingat daya adi dŭh stabi di Kaam tawŭh Kaam ndi andu andu. 23 Dŭhnyah kambŭt sirais baji pinganyu Mai, dudu adi dŭh rŭŭ rŭŭ so daya adi rawan Kaam.

Mazmur 75

1 Kieh nggen trima kaseh ka Kaam, O Tapa, kieh nggen trima kaseh ka Kaam! Kieh piagah munki masam bās-i Kaamka kidaan pingandai saruh adi Kaam mbŭh ndai. 2 “Aku mbŭh natu tika adi ngga Aku nggen bisara,” nang Tapa, “ka Aku dŭh marad kan Aku nggen bisara. 3 Sunggu sopŭrŭg kayuh adi ngasŭng kimŭtŭrka ong bigugoh, Aku re bada puun pinagap rasan-i tagap. 4 Aku kidaan di ngara adi ginaka bada dŭh sambuh; 5 Aku kidaan di ngara bada dŭh tia gambung.” 6 Bisara dŭh mandŭg so timor puan kah so barat, so utara puan kah so siratan; 7 Tapa inŭh adi arang, ngukum kada daya ka adi pirupas adi bŭkŭn. 8 TUHAN digŭng saker di tangan-Ibrisi ngga wain baji-i adi bisā. Ayŭh ren-i, ka sopŭrŭg daya ginaka nok-i; ngara nok-i ndŭg abo. 9 Pak aku dŭh re rŭŭ minyu pasar Tapa Jacobbait rŭŭ nang ragu puji ka Ayŭh. 10 Ayŭh re bada asur kuasa daya ginaka, pak kuasa daya tŭnggŭn re dog nambah.

Mazmur 76

1 Tapa inŭh dog puan di Judah; adŭn-I dog stabi di Israel. 2 Ayŭh biyŭn yŭn rŭŭ di Jerusalem; Ayŭh rŭŭ di Sandah Zion. 3 Diginŭ Ayŭh mata reja-panah pinganyu, pinangin ngga pedang ngara, sawŭ, sopŭrŭg sinyata ngara. 4 Munki masam bragah-i Kaam, O Tapa! Munki masam bikuasa-i Kaam, darŭm Kaam pari so darŭddi yŭn Kaam ngarah pinganyu Mai. 5 Sopŭrŭg kayuh adi soldadu ngara adi pagan biyŭn mbŭh dog pirukoska madin mbŭh bŭŭs darŭm pinyibŭŭs kabŭs; sopŭrŭg pinyibake ngga pimandai ngara mbŭh dŭh biguna. 6 Kan Kaam pirawan ngara, O Tapa Jacob, kuda kuda ngga ngara adi nunggang-i rabu ka kabŭs. 7 Pak Kaam, TUHAN, dog taru sopŭrŭg. Mating daya tungang situra jawin ngga Kaamkan Kaam baji. 8 Kaam nggen pinganang Mai so shorga; ong mbŭh taru ka pajam, 9 kan Kaam makat re matŭd itong, an nyiramat sopŭrŭg adi dog kinanyuh di ong. 10 Baji manusia batur-i bada puji ka Kaam bitambah; ngara adi dŭh kabŭs darŭm perang re sita gawai Mai. 11 Nggen ka TUHAN adi Tapa ngankayuh adi angān mbŭh bijanji an nggen; taban pinganggen ka Ayŭh, sopŭrŭg ngan bangsa adi maning tarun tana ati. Tapa bada barang naan daya taru di Ayŭh; 12 Ayŭh pirapat pimritah adi sambuhka pitaru bara raja adi bās.

Mazmur 77

1 Aku bagan bana ka Tapa; aku sien bana, ka Ayŭh dingah aku. 2 Di tika susah aku bidua ka TUHAN; ndi ngarŭm ngarŭm aku pakat tangan ku darŭm bidua, pak aku dŭh tungang dapŭd saduh. 3 Kan aku pikir Tapa, aku ngasŭng payah; kan aku nakit bipikir, aku nyam adi jimŭ. 4 Ayŭh bada aku burah ndi ngarŭm ngarŭm; aku raru susah ndŭg ka aku dŭh bisa minyu. 5 Aku bipikir pasar tipuh adi mbŭh ripaska ingat sawa adi jah. 6 Ndi ngarŭm ngarŭm aku bipikir ngga sitŭrŭp-i; Aku nakit bipikir, ka ati inŭh kayuh adi aku siken adŭp ku: 7 “Re siraru kah Tapa tirawan ata? Re dŭh tia kah Tapa munos asŭng di ata? 8 Mbŭh dŭh kah Ayŭh tia rindu ata? Mbŭh dŭh kah janji-I tia biguna? 9 Mbŭh kambŭt kah Tapa adŭp-I masi? Mbŭh raru baji kah Tapa ndŭg ka Ayŭh mbŭh kambŭt adŭp-I masi?” 10 Komŭnŭ aku nang, “Kayuh adi bada aku raru mandam inŭh ati --Tapa mbŭh dŭh tia bikuasa.” 11 Aku re ingat pingandai bās Mai, TUHAN; aku re ingat pingandai saruh adi Kaam mbŭh ndai jah. 12 Aku re pikir pasar sopŭrŭg kayuh adi Kaam mbŭh ndai; aku re nakit pikir di sopŭrŭg pingandai bās Mai. 13 Sopŭrŭg adi Kaam ndai, O Tapa, inŭh kudus. Mating tapa bŭkŭn re bās mun Kaam. 14 Kaam inŭh Tapa adi ndai pingandai-nginga; Kaam kiren pinyibake Mai di dupan barang bangsa. 15 Ngga kuasa Mai Kaam nyiramat daya Mai, sesang Jacob ngga sesang Joseph. 16 Kan piin kiris Kaam, O Tapa, ngara taru, ka rasan rawŭt bigagar. 17 Abun pirabu ujen; dudū jawŭn di rangit, ka kijat mikirab di barang yŭn. 18 Jawŭn dudū raru tui, ka mikirab kijat pijawa ong; ka ong bigagar ka gimŭgŭs. 19 Kaam panu so girumbang; Kaam mutas rawŭt adi tŭrŭp, pak inyŭk kaja Mai dŭh tungang dog kiris. 20 Kaam nguru daya Mai keya ka nguru biri, ka Moses ngga Aaron jadi pinguru.

Mazmur 78

1 Dingah ajar ku, angān daya ku, ka nakit dingah kayuh nang ku. 2 Aku re pakai pinganang bijakka kidaan rusia adi so jaman jah, 3 kayuh adi kieh mbŭh dingah ka puan, kayuh adi tayung-babuk ami kidaan di kieh. 4 Kieh dŭh re dŭh kidaan-i di bara anak ami; kieh re kidaan di turap bauhpasar kuasa TUHAN ngga pingandai bās-Ika kayuh saruh adi Ayŭh mbŭh ndai. 5 Ayŭh nggen ukum-adat di daya Israelka Pinyipesan di sesang Jacob. Ayŭh pitayan tayung-babuk amibada ngajar ukum adat-I di bara anak ngara, 6 isa turap bauh dapŭd puan-ika kidaan gŭh di bara anak ngara. 7 Ngga simŭnŭ ngara gŭh re na pinyabahngara di Tapaka dŭh kambŭt kayuh adi-I mbŭh ndai, pak siraru tunda Pinyipesan-I. 8 Ngara dŭh re mun tayung-babuk ngaraadi an birawan ka adi dŭh an dingahpinganang, adi dŭh sukup sabah di Tapaka adi dŭh tui tŭtŭd di Ayŭh. 9 Daya Ephraim, ngga bawŭh kareja-panah ngara, bikaduh bu di andu biperang. 10 Ngara dŭh sita simanya ngara ngga Tapa; ngara abah tunda ukum adat-I. 11 Ngara kambŭt kayuh adi Ayŭh mbŭh ndai, pingandai-nginga adi ngara kiris Ayŭh ndai. 12 Di sirung jawin tayung-babuk ngara, Tapa ndai pingandai-ngingadi rabak Zoan di tarun tana Egypt. 13 Ayŭh mire rawŭt nyinuwŭh ka tabanngara mutas-i; Ayŭh bada piin mijog di duwŭh parad mun sindung. 14 Sandu Ayŭh nguru ngara ngga abunka ndi ngarŭm ngarŭm ngga jawa apui. 15 Ayŭh mire nyinuwŭh batuh di tarun tana-pajamka nggen di ngara piin so yŭn tŭrŭp. 16 Ayŭh bada piin ruah so batuhka bada piin-i paman mun sungi. 17 Pak ngara babŭ gŭh bidosa rawan Tapa, ka di tarun tana-pajam ngara rawanAyŭh adi Sambu Sopŭrŭg. 18 Ngara saji suba Tapa, mite pinguman adi ngara raan. 19 Ngara minyu rawan Tapa ka nang, “Bisa kah Tapa nggen pinguman di taruntana-pajam? 20 Sawŭ Ayŭh mukong batuh, ka piin aman so dieh; pak tungang kah Ayŭh nggen gŭh ruti di ataka nggen gŭh dagin, di ata adi daya-I?” 21 Ngapŭi meh TUHAN baji kan Ayŭhdingah ngara; Ayŭh nyerang daya-I ngga apui, ka baji-I di ngara makin bitambah, 22 sabab ngara dŭh biyŭn pinyabah di Ayŭhka dŭh sabah nang Ayŭh re nyiramat ngara. 23 Pak Ayŭh minyu di rangit di sambuka mritah tiban-i da tikuka; 24 Ayŭh nggen di ngara gandomso shorga, ngga manna adi Ayŭh bisor so shorgada ngara man. 25 Jadi ngara man pinguman malaikat, ka Tapa nggen di ngara sopŭrŭg kayuhadi ngara raan. 26 Ayŭh gŭh bada sabak so timor poh, ka ngga kuasa-I Ayŭh bagan sabak so siratan; 27 ka di daya-I ayŭh pait manuk, bagŭ mun sirah sumat di tabing rawŭt; 28 ngara rabu di yun tarun yŭn bibaridi arong dudu bari. 29 Jadi daya man ka mbŭh bisoh; Tapa nggen di ngara kayuh adi ngara raan. 30 Pak kayuh adi ngara gruwŭn gibayuh ngara dapŭdka gibabŭ man, 31 kan Tapa jadi baji ngga ngaraka siŭ adi siabo bake dupan ngara, dari adi siabo bake buang mara. 32 Sunggu-i simŭnŭ, ngara gibabŭ gŭh bidosa; sunggu ngara kiris pingandai nginga-Ingara gibabŭ gŭh dŭh sabah di Ayŭh. 33 Jadi Ayŭh kadi asŭng ngaraka bada ngara rasu dog nyatŭk pinyirusag. 34 Kan Ayŭh siŭ kada so ngara, adi bŭkŭn pari ka Ayŭh; ngara marik pimudip ngara pari ka Ayŭhka bidua ngga siabo asŭng ka Ayŭh. 35 Ngara ingat Tapa inŭh pinyigrindung ngara, ka adi Bisa-pŭrŭg mbŭh mandŭg diturung ngara. 36 Pak pinganang ngara, sopŭrŭg-ipinganang kadong; mating adŭ kayuh adi nang ngara sawŭ. 37 Ngara dŭh tŭtŭd di Ayŭh; ngara dŭh tŭtŭd di simanya ngara ngga Ayŭh. 38 Pak Tapa masi di daya-I. Ayŭh apun dosa ngaraka dŭh siŭ ngara. Mbŭh siraru Ayŭh nan baji-Ika nan riyŭn-I. 39 Ayŭh ingat ngara adŭ-i manusia adi bisa kabŭs, keya ka sabak adi poh ka rasu mating. 40 Munki masam awet-i ngara rawanAyŭh di tarun tana-pajam; mbŭh pikudu kari ngara bada Ayŭh susah! 41 Pari pari ngara suba Tapaka kandam Tapa Kudus Israel. 42 Ngara kambŭt kuasa bās-Ika andu adi ngga-I nyiramat ngara so pinganyu ngara 43 ka ndai pingandai bās-I ngga pingandai-nginga-Idi rabak Zoan di tarun tana Egypt. 44 Ayŭh bada piin sungi marui jadi deya, ka daya Egypt dŭh biyŭn piin re ngara nok. 45 Ayŭh pait dudu tura ka yŭn ngara, da pijera ngara, ka dudu tigarag da pirusak tana ngara. 46 Ayŭh pait kadis da man pimuruh ngaraka pirusak ŭmŭh ngara. 47 Ayŭh siŭ tŭngŭn anggor ngara ngga ujen batuhka tŭngŭn ara ngga abun adi maku. 48 Ayŭh siŭ sapi sapi ngara ngga ujen batuhka biri biri ngara ngga kijat. 49 Ayŭh bada ngara raru susahAyŭh raru baji ka magā, adi mandŭg nimun malaikat pinyikabŭs. 50 Ayŭh dŭh nan baji-Ipuan kah tandah ngara udip, pak siŭ ngara ngga sesak andam. 51 Ayŭh siŭ anak anak pinuaidarŭm sopŭrŭg rawang di Egypt. 52 Komŭnŭ Ayŭh mun pingingat-biri nguru daya-I ruahka kingat ngara panu di tarun tana-pajam. 53 Ayŭh nguru ngara ngga siramat, ka ngara dŭh taru; pak pinganyu ngara dog ngapuh rawŭt. 54 Ayŭh taban ngara ka tarun tana-I adi kuduska darŭd adi adŭp-I ko ngarah. 55 Ayŭh pibu daya adi rŭŭ di tarun tana anŭdarŭm daya-I masang mŭrŭt; Ayŭh kutung tana ngaradi dupan tibaran tibaran-asar Israelka nggen ramin arŭn ngara di daya-I. 56 Pak ngara rawan Tapa Bisa-pŭrŭgka na Ayŭh ka darŭm pinyisuba ngara. Ngara dŭh tunda Pinyipesan-I, 57 pak birawan ka dŭh tŭtŭd mun tayung-babuk ngara, dŭh biguna mun reja-panah adi bidikok. 58 Ngara bada Ayŭh bajidi tarun tarun yŭn bisambah adat karŭm ngaraadi yŭn ngara nyambah tibudo ka kinuas Tapa. 59 Tapa baji kan Ayŭh kiris pingandai ngara, ka Ayŭh tirawan ngara. 60 Ayŭh tagan bari-I di Shiloh yŭn pinyirŭŭ-I di dupan ata. 61 Ayŭh tandah pinganyu ami sirapas Pati Simanya, adi tandā kuasa ngga bragah-I. 62 Ayŭh baji ngga daya adŭp-Ika bada ngara dog siŭ pinganyu ngara. 63 Dari adi gi-mara dog siŭ darŭm biperang, ka dayung adi gi-mara mating dari re-i ndu banŭh. 64 Imam dog siŭ ngga pedang, ka uban ngara dŭh dog nyibandar ngurid. 65 Sikasŭn-i TUHAN burah keya ka burah so bŭŭs; Ayŭh mbŭh keya ka dari adi bake graŭh ko nok wain. 66 Ayŭh bada pinganyu-I ngundurka bada ngara mangŭh adu adu amai arah; 67 Komŭnŭ Ayŭh tirawan sesang Joseph; Ayŭh dŭh mien sesang Ephraim. 68 Pak Ayŭh mien tibaran-asar Judahngga Sandah Zion, adi Ayŭh raru rindu. 69 Diginŭ Ayŭh pijog Ramin-Imun yŭn pinyirŭŭ-I di shorga; Ayŭh bada-i tagap mun ong, pagŭng yŭn adu adu. 70 Ayŭh mien urun-I David; Ayŭh tambit ayŭh so tarun tana kupai, 71 di yŭn-i nguan kaban dāng-i, ka Ayŭh bada ayŭh jadi raja Israel, pingingat daya Tapa. 72 David kingat jaga ngara ngga pinyitŭnggŭnka nguru ngara ngga pinyibijak.

Mazmur 79

1 O Tapa, daya adi dŭh puan Kaam mbŭh nyerang tarun tana Mai. Ngara mbŭh nyembar Ramin Mai adi kuduska mbŭh nyirubuh Jerusalem. 2 Ngara tandah dudu tadang daya Mai yŭn manuk volcha, ka tadang bara urun Mai yŭn dāng tarun man. 3 Ngara piruah deya daya Mai mun piin; deya paman mun piin di barang yŭn darŭm Jerusalem, ka mating adi babŭ udip adi re tukang kubur daya kabŭs. 4 Bangsa bangsa adi maning tarun tana ami mijŭh kieh; ngara tawŭh kieh ka napat kieh. 5 TUHAN, re adu adu kah Kaam baji ngga kieh? Re adu adu mun apui kah baji Mai? 6 Na baji Mai di bangsa adi dŭh nyambah Kaam, di daya adi dŭh bidua ka Kaam. 7 Amai ngara mbŭh siŭ daya Mai; ngara mbŭh pirabur rais Mai. 8 Dŭhnyah ngukum kieh amai dosa tayung-babuk ami. Masi di kieh madin; sopŭrŭg pingarap ami mbŭh manyap. 9 Turung kieh, O Tapa, ka nyiramat kieh; pirupas kieh ka apun dosa amiamai yŭn kana stabi adŭp Mai. 10 Mani bangsa bangsa sah siken kieh, “Diki Tapa ngan?” Bada kieh kiris Kaam ngukum bangsa bangsaadi piruah deya bara urun Mai. 11 Dingah sidaing bara daya-takap, ka ngga kuasa Mai pirupas ngara adi dog nggen ukum kabŭs. 12 TUHAN, maras bangsa bangsa anŭ ju rupetamai sopŭrŭg pinganang bakit ngara adi maka Kaam. 13 Komŭnŭ kieh, daya Mai, adi kaban biri Mai, re adu adu nggen trima kaseh ka Kaamka nggen puji ka Kaam ndŭg situi tui.

Mazmur 80

1 Dingah kieh, O Pingingat Israel; dingah kieh, pinguru kaban biri Mai. Guru di takta Mai di tunduh cherubim, 2 pinandŭng adŭp Mai di tibaran-asar Ephraim, Benjamin, ngga Manasseh. Kiren pinyibake Mai di kieh; mandŭg ka nyiramat kieh! 3 Taban kieh ngga pari, O Tapa! Kiren di kieh masi Mai, ka kieh re dog nyiramat! 4 Ndŭg sinde, Tapa Bisa-pŭrŭg, Kaam re baji ngga dua daya Mai? 5 Kaam mbŭh nggen pinyusah da kieh manrandang batŭh darŭm tibande saker bada Mai kieh nok. 6 Kaam bada bangsa bangsa adi maning kiehbiperang yŭn re an tambit tarun tana ami; pinganyu ami tawŭh ka napat kieh. 7 Tambit kieh pari, Tapa Bisa-pŭrŭg! kiren masi Mai di kieh, ka kieh re dog nyiramat! 8 Kaam taban tŭngŭn anggor ruah so Egypt; Kaam pibu bangsa bangsa adi bŭkŭn ka purun-i di tana ngara. 9 Kaam sayan tarun yŭn-i timbu; uat-i tŭrŭp, ka-i ngukap di barang yŭn. 10 Sandah sandah dog nutu ngga sayung-i; daan-i mbŭh bigatung so tibande tŭngŭn sedar. 11 Daan daan-i bayah ndŭg Rawŭt Mediterraneanka jeh ndŭg Yang Euphrates. 12 Mani Kaam nyirubuh buwang buwang adi maning-i? Madin tadŭ daya adi murah dapŭd naku buwa-i; 13 pangān bidigang dieh, ka dāng tarun man-i. 14 Kimat kieh, Tapa Bisa-pŭrŭg! Tingga kieh so shorga; mandŭg ka nyiramat daya Mai! 15 Mandŭg ka nyiramat tŭngŭn anggor ati adi Kaam purun, tŭngŭn anggor ati adi mara adi Kaam bada tagap! 16 Pinganyu ami mbŭh badang ka tabŭng-i; tingga ngara ngga baji Mai ka pirabur ngara! 17 Kingat ka grindung daya Mai adi Kaam mbŭh mien, bangsa adi Kaam bada bake. 18 Kieh dŭh re miriseu so Kaam dinge; kudip kieh, ka kieh re muji Kaam. 19 Tambit pari kieh, TUHAN Tapa Bisa-pŭrŭg. Kiren masi di kieh, ka kieh re siramat.

Mazmur 81

1 Nyirais amai gaŭn ka Tapa adi pingibān ta; nang ragu puji ka Tapa Jacob! 2 Piguru main musik ka mambak tamburin; main musik adi kana ngga kachapi ka gambus. 3 Mambak trompet yŭn gawaidi tika anak buran ngga di tika buran turak. 4 Ati inŭh ukum-adat di Israel, ukum so Tapa Jacob. 5 Ayŭh nggen-i di daya Israeldi andu Ayŭh nyerang tarun tana Egypt. Aku dingah sirŭŭn adi saruh nang, 6 “Aku tambit pinyirabis adi bat so punok ngan; aku pirupas angān so kraja jera ngan. 7 Kan angān darŭm susah, angān bagan Aku, ka Aku nyiramat angān. So tarun yŭn Aku bisukan di abun adi bidudū, Aku nam angān. Aku suba angān di yŭn rubang piin Meribah. 8 Dingah, daya Ku, di pinyibakan Ku; Israel, mbŭh raru kana-i kambŭi angān an dingah pinganang Ku! 9 Angān dŭh siŭn nyambah tapa adi bŭkŭn. 10 Aku ati TUHAN adi Tapa ngan, adi taban angān ruah so Egypt. Kuka baba ngan, ka Aku re paan angān. 11 “Pak daya Ku dŭh raan dingah Aku; Israel abah tunda pinganang Ku. 12 Jadi Aku tandah ngara udip ngga atin tangek ngaraka ndai barang masam kayuh ngara raan. 13 Mbŭh raru kana-i kambŭi daya Ku raan dingah pinganang Ku; mbŭh raru kana-i kambŭi daya Ku raan ndai pinyiraan Ku! 14 Aku taŭn bisa rikas ngarah pinganyu ngaraka ngarah sopŭrŭg adi natang ngara. 15 Ngara adi tiru di Aku re mutu ubak ngara ka Aku darŭm taru; ukum ngara re dŭh biyŭn pinŭbŭn. 16 Pak Aku re paan angān ngga gandom adi siabo kanaka pimunos angān ngga ju banyis tarun.”

Mazmur 82

1 Tapa kuka udung shorga; darŭm bara tapa tikuruk Ayŭh matŭd itong-I: 2 “Angān dŭh siŭn dŭh ko nggen bisara dŭh ngga pinyitŭnggŭn; angān dŭh siŭn tia marad ka daya adi ginaka! 3 Ngibān hak daya adi sirata ngga anak tumang; tŭnggŭn di pingatur ngan yŭn daya adi rumuh ngga adi dŭh biyŭn kuasa. 4 Pirupas ngara so kuasa daya ginaka. 5 “Munki masam bawa-i angān! Raru budo! Angān mbŭh sukup arap, ka pinyitŭnggŭn mbŭh miyap so ong. 6 ‘Angān tapa,’ Aku nang; ‘sopŭrŭg ngan inŭh bara anak-I adi Sambu Sopŭrŭg.’ 7 Pak angān re kabŭs mun manusia; asŭng ngan re abo mun tung bara pinguasa gŭh” 8 Mandŭg, O Tapa, ka mritah ong; sopŭrŭg bangsa mbŭh tung jamai.

Mazmur 83

1 O Tapa, dŭhnyah dŭh minyu; dŭhnyah dŭh ndai ani ani, dŭhnyah pajam! 2 Tingga! Pinganyu Mai mbŭh bago, ka ngara adi tiru di Kaam mbŭh birawan. 3 Ngara bisatur darŭm bisukan rawan daya Mai; ngara bipekat rawan ngara adi Kaam grindung. 4 Ngara nang, “Ja ata di pirabur bangsa ngara, isa Israel dŭh re tia dog ingat ndŭg situi tui.” 5 Ngara situju di pekat ngaraka mbŭh bipambit rawan Kaam: 6 daya Edom ngga daya Ishmael; daya Moab ngga daya Hagri; 7 daya Gebal, daya Ammon, ngga daya Amalek, ka daya Philistine ngga daya Tyre. 8 Daya Assyria gŭh sua ngga ngara, pambit adi bake daya Ammon ngga daya Moab, adi sesang Lot. 9 Ndai di ngara kayuh adi Kaam mbŭh ndai di daya Midian, ka di Sisera ngga Jabin di Yang Kishon. 10 Kaam mbŭh ngarah ngara di Endor, ka tadang ngara madam di tunduh tana. 11 Ndai di pinguru ngara anŭ adi Kaam mbŭh ndai di Oreb ngga Zeeb; ngarah sopŭrŭg pimritah ngara nimun Kaam mbŭh ngarah Zebah ngga Zalmunna, 12 adi nang, “Kieh re tambit tana anŭadi Tapa dapu.” 13 Mesak ngara keya ka dabu tana, O Tapa, mun siriyang dog poh sabak. 14 Nimun apui man darŭm tarun, nimun sandah dog sigot so anak apui, 15 tadak ngara ngga sabak biriyung Maika pitaru ngara ngga sabak ribut Mai. 16 Pimangŭh ngara, O TUHAN, ka bada ngara natŭng ka trima kuasa Mai. 17 Isa-i ngara dog ngarah ka adu adu taru; isa-i ngara kabŭs darŭm sukup mangŭh. 18 Isa-i ngara puan nang Kaam sadi adŭ adi TUHAN, pimritah adi bās di ndi ong ong.

Mazmur 84

1 Aku raru rindu Ramin Mai, TUHAN adi Bisa-pŭrŭg! 2 Aku raru raan rŭŭ diginŭ! Aku raru natis an rŭŭ di Ramin TUHAN. Ngga siabo asŭng ku aku biragu amai gaŭnyŭn Tapa adi udip. 3 Manuk piit babŭ gŭh biyŭn yŭn-i rŭŭ, ka manuk tipiris biyŭn gŭh sarin-i; ngara na anak ngara sindŭk mija-sambah Mai, TUHAN adi Bisa-pŭrŭg, raja ngga Tapa ku. 4 Sanang inŭh ngara adi rŭŭ di Ramin Mai, siraru biragu puji ka Kaam. 5 Sanang inŭh ngara adi dapŭd pinyibake so Kaam, adi graŭh raan matak di nyambah Kaam di Sandah Zion. 6 Darŭm ngara kadŭg rubān Baca adi badŭh, tarun anŭ jadi yŭn bagŭ rubang piin; ujen di tipuh jaya ngisi pagong pagong-i. 7 Ngara jadi bitambah bake darŭm ngara panu; ngara re kiris Tapa bara tapa di Sandah Zion. 8 Dingah dua ku, TUHAN adi Tapa Bisa-pŭrŭg. Nyiringa, O Tapa Jacob! 9 Nyiberkat raja ami, O Tapa, raja adi Kaam mbŭh mien. 10 Rŭŭ ndi andu di Ramin Maiinŭh kana dŭ so nŭŭh rŭŭ siribu andu di tarun bŭkŭn; raan dŭ aku mijog di rawa buwang Ramin Tapaso ku rŭŭ di ramin daya ginaka. 11 TUHAN inŭh pinyigrindung ngga raja ta adi bibragah, nyiberkat ata ngga mandis ngga stabi. Ayŭh dŭh abah nggen tadŭ tadŭ kayuh kanadi ngara adi ndai kayuh adi batur. 12 TUHAN adi Bisa-pŭrŭg, sanang inŭh ngara adi sabah di Kaam!

Mazmur 85

1 TUHAN, Kaam mbŭh masi di tarun tana Mai; Kaam mbŭh bada Israel pari mujur. 2 Kaam mbŭh apun dosa daya Maika mbŭh apun sopŭrŭg pingandai sarah ngara. 3 Kaam mbŭh dŭh tia baji di ngaraka mbŭh nan bangok Mai. 4 Taban kieh ngga pari, O Tapa adi pinyikudip ami, ka dŭh tia dŭh munos asŭng ngga kieh! 5 Re adu adu kah Kaam tuas di kieh? Re dŭh pandai ko kah baji Mai? 6 Bada kieh bake dinge, ka kieh, daya Mai, re muji Kaam. 7 Kiren di kieh pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah, O TUHAN, ka nggen di kieh pinurung Mai adi nyiramat. 8 Aku dingah kayuh adi TUHAN Tapa nang; Ayŭh bijanji an nggen damai ka ata, adi daya-I, kambŭi ata dŭh pari ka pimudip budo ta. 9 Ayŭh sawŭ mbŭh sidia an nyiramat ngara adi stabi di Ayŭh, ka bragah-I re rŭŭ di tarun tana ta. 10 Pinyirindu ngga pinyitŭtŭd re bidapŭd; pinŭnggŭn ngga damai re bisindi. 11 Pinyitŭtŭd manusia re makat so ong, ka pinŭnggŭn Tapa re tingga ka sagān so shorga. 12 TUHAN re bada ata mujur, ka tana ta re piruah pingatŭm bās. 13 Pinŭnggŭn re matak diŭ so TUHANka sidia aran yŭn-I panu.

Mazmur 86

1 Dingah aku, TUHAN, ka nam aku, amai aku ati rumuh ka sirata. 2 Nyiramat aku so pinyikabŭs, sabab aku tŭtŭd di Kaam; nyiramat aku, amai aku urun Mai adi sabah di Kaam. 3 Kaam inŭh Tapa ku, masi meh di aku; aku bidua ka Kaam ndi andu andu. 4 Bada urun Mai gaŭn, O TUHAN, sabab dua ku maad ka Kaam. 5 Kaam kana ngga kieh buang an apun kieh, puno ngga pinyirindu adi dŭh bisa birubah di sopŭrŭg daya adi bidua ka Kaam. 6 Dingah, TUHAN, dua ku; dingah sirŭŭn ku mite turung. 7 Aku bagan Kaam di tika susah, sabab Kaam nam dua ku. 8 Mating tapa bŭkŭn mun Kaam, O TUHAN, mating adi bŭkŭn mbŭh ndai kayuh adi Kaam mbŭh ndai. 9 Sopŭrŭg bangsa adi Kaam mbŭh napare mandŭg ka mutu ubak ka Mai; ngara re muji bās Mai. 10 Kaam inŭh bikuasa ka ndai kayuh adi saruh; Kaam sadi inŭh Tapa. 11 Ngajar aku, TUHAN, kayuh adi raan Mai aku ndai, ka aku re dingah pinganang Mai ngga pinyitŭtŭd; ngajar aku bituan di Kaam ngga sipuno asŭng ku. 12 Aku re muji Kaam ngga siabo atin ku, O TUHAN adi Tapa ku; Aku re piagah bās Mai ndŭg situi tui, 13 Bās inŭh pinyirindu Mai di aku, adi dŭh bisa birubah! Kaam mbŭh nyiramat aku so rubang kubur. 14 Ngara adi sambuh mbŭh mandŭg di rawan aku, O Tapa; tibaran adi ganas mbŭh suba an siŭ aku --ngara adi dŭh piduri Kaam. 15 Pak Kaam, O TUHAN, inŭh Tapa adi masi buang pinyirindu, siraru sabar, siraru mandis ka tŭtŭd. 16 Kimat aku ka masi di aku; nyibake aku ka nyiramat aku, sabab aku bituan di Kaam, nimun sindŭ adŭp ku ko dawŭ-i. 17 Kiren di aku tandā sawŭ mandis Mai, TUHAN; ngara adi tiru di aku re dog pimangŭhkan ngara kiris Kaam mbŭh nggen di aku saduh ngga pinurung.

Mazmur 87

1 TUHAN pijog kupo-I di tunduh sandah kudus; 2 rabis so di tarun bŭkŭn di IsraelAyŭh rindu kupo Jerusalem. 3 Dingah, kupo Tapa, kayuh saruh adi-I nang pasar kuu: 4 “Aku re mirang samŭn Egypt ngga Babyloniakan Aku mirang bangsa bangsa adi dingah pinganang Ku; Aku re mirang di dupan daya Jerusalemdaya Philistia, Tyre, ngga Ethiopia.” 5 Pasar Zion re dog nyabŭtnang sopŭrŭg bangsa sua di rawang anŭka Ayŭh adi Bisa-pŭrŭg re bada-i tagap. 6 TUHAN re nuris susud taris dudu dayaka pibŭrŭt sopŭrŭg ngara jadi rayat Jerusalem. 7 Ngara bitanda ka biragu, “Di Zion inŭh atak sopŭrŭg berkat ta.”

Mazmur 88

1 TUHAN Tapa, adi pinyikudip ku, aku bagan ndi andu andu, ka singarŭm aku mandŭg ka sirung jawin Mai. 2 Dingah dua ku; dingah sirŭŭn ku mite turung! 3 Bagŭ pinyusah mbŭh nyatŭk akuka aku mbŭh sindŭk re kabŭs. 4 Aku mbŭh keya ka daya adi mbŭh re kabŭs; sopŭrŭg pinyibake ku mbŭh mating. 5 Aku dog tagan di ruang daya adi mbŭh kabŭs; aku mun daya adi dog siŭ guring darŭm rubang kubur, daya adi Kaam mbŭh batur batur kambŭt, adi dŭh Kaam tungang turung. 6 Kaam mbŭh taran aku ka rasan rubang kubur, ka darŭm rubang adi siabo tŭrŭp ka siabo karŭm. 7 Baji Mai nanuh aku, ka aku mbŭh asur di ribo girumbang-i. 8 Kaam bada bara jerā ku tagan aku; Kaam mbŭh bada ngara sidōt di aku. Aku dog ngabŭt ka dŭh tungang pirupas adŭp ku; 9 batŭh ku ramah amai sangsara. TUHAN, barang andu aku bagan Kaamka pakat tangan ku ka Kaam darŭm bidua. 10 Ndai Mai kah pingandai-nginga yŭn daya kabŭs? Makat kah ngara rasu muji Kaam? 11 Agi kah pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah dog nyabŭt darŭm kuburpuan kah pinyitŭtŭd Mai dog nyabŭt di tarun yŭn pinyirusag? 12 Agi kah pingandai-nginga Mai dog kiris di tarun karŭmpuan kah pinyikana Mai dog kiris di tarun tana daya adi dog kambŭt? 13 TUHAN, aku bagan mite turung so Kaam; barang isan aku bidua ka Kaam. 14 Mani Kaam tirawan aku, TUHAN? Mani Kaam bu so aku? 15 So aku gi-sŭ, aku sangsara ka mbŭh sindŭk re kabŭs; aku mbŭh rarah so jera ukum Mai. 16 Triyŭn baji Mai bada aku asur; serang Mai adi bisā pirabur aku. 17 Ndi andu andu ngara kirurung aku keya ka uba; ngara tudu aku so barang parad. 18 Kaam mbŭh bada ndŭg ka jerā rapat ku tagan aku, ka karŭm sadi adŭ jerā ku.

Mazmur 89

1 O TUHAN, aku re ari nyiragu pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah; aku re piagah pinyitŭtŭd Mai ndŭg situi tui. 2 Aku puan nang pinyirindu Mai re tan ndŭg situi tui, ka pinyitŭtŭd Mai inŭh mun mun-i keya ka rangit. 3 Kaam nang, “Aku mbŭh ndai simanya Ku ngga daya adi Aku mbŭh mien; Aku mbŭh bijanji di urun Ku David, 4 ‘Sesang mu re ari jadi raja; Aku re kingat takta mu ndŭg situi tui.’” 5 Rangit biragu yŭn pingandai saruh Mai; bara adi kudus biragu yŭn pinyitŭtŭd Mai, TUHAN. 6 Mating adi bŭkŭn di rangit re brimun ngga Kaam, TUHAN; mating malaikat di shorga re tungang dog danding ngga Kaam. 7 Kaam dog stabi di udung bās bara adi kudus; ka sopŭrŭg ngara taru di Kaam. 8 TUHAN Tapa Bisa-pŭrŭg, mating adi bŭkŭn adi bikuasa mun Kaam; darŭm sopŭrŭg kayuh Kaam inŭh tŭtŭd, O TUHAN. 9 Kaam mritah rawŭt bās; Kaam pirŭŭ girumbang-i adi bisā. 10 Kaam pirandŭk ka siŭ Rahab, adi dāng-bās rawŭt anŭ; ka ngga kuasa bās Mai Kaam ngarah pinganyu Mai. 11 Shorga inŭh jamai, ka simŭnŭ gŭh ong; Kaam napa ong ka sopŭrŭg kayuh dieh. 12 Kaam napa utara ngga siratan; Darŭd Tabor ngga Darŭd Hermon biragu ka Kaam amai gaŭn. 13 Munki masam bikuasa inŭh Kaam! Munki masam bās inŭh pinyibake Mai! 14 Pritah Mai inŭh bidigŭng di pinŭnggŭn ngga pinyitŭnggŭn; pinyirindu ngga pinyitŭtŭd inŭh tatŭng darŭm sopŭrŭg pingandai Mai. 15 Sanang inŭh daya adi nyambah Kaam ngga ragu, adi udip darŭm jawa mandis Mai! 16 Sabab Kaam ngara pawŭn ndi andu andu, ka ngara muji Kaam amai pinyikana Mai. 17 Kaam nggen di kieh pimanang; darŭm pinyirindu Mai Kaam bada kieh mijog tagap. 18 Kaam, O TUHAN, mien pinyigrindung ami; Kaam, Tapa Kudus Israel, nggen di kieh raja. 19 Jah di tika adi keya ka darŭm pŭmŭh, Kaam nang di urun urun Mai adi tŭtŭd, “Aku turung soldadu adi timagah; Aku nggen takta di sianŭ adi Aku mien so dupan bara daya. 20 Aku mbŭh bada urun Ku David jadi rajadarŭm Aku nginyo ayŭh ngga inyo kudus. 21 Pinyibake Ku re siraru agi ngga ayŭh, kuasa Ku re bada ayŭh bake. 22 Pinganyu-i dŭh re tungang rawan ayŭh; daya adi arap dŭh re tungang ngarah ayŭh. 23 Aku re pirandŭk bara pinganyu-ika siŭ barang naan adi tiru di ayŭh. 24 Aku re rindu ayŭh ka nundok di ayŭh; Aku re bada ayŭh siraru manang darŭm biperang. 25 Aku re bada bayah pritah-iso rawŭt Mediterranean ndŭg Yang Euphrates. 26 Ayŭh re nang di Aku, ‘Kaam inŭh Sama ku ngga Tapa ku; Kaam inŭh pinyigrindung ku ngga pinyikudip ku.’ 27 Aku re bada ayŭh jadi anak pinuai Ku, raja adi siabo bās raja. 28 Aku re siraru kingat janji Ku di ayŭh, ka simanya Ku ngga ayŭh re tan ndŭg situi tui. 29 Takta-i re tan mun rangit; sesang-i re siraru jadi raja. 30 “Pak kambŭi sesang-i dŭh tunda ukum-adat Kuka dŭh udip nanyam ka pesan Ku, 31 kambŭi ngara tirawan atur-adat Kuka dŭh sita Pinyipesan Ku, 32 Aku re ngukum ngara amai dosa ngara; Aku re bada ngara sangsara amai sarah ngara. 33 Pak Aku dŭh ko rindu Davidbait kambŭt janji Ku di ayŭh. 34 Aku dŭh re kambŭt simanya Ku ngga ayŭhbait tarik pari janji Ku ngga ayŭh. 35 “Ndi sidah yŭn adu adu Aku muko bijanji ngga adŭn Ku adi kudus: Aku dŭh re kadong David. 36 Ayŭh re adu adu biyŭn sesang, ka Aku re kingat jaga pinyipritah-i sitŭkŭd batŭh andu agi. 37 Pinyipritah-i re mun mun-i mun buran di rangit, saksi adi tŭtŭd di rangit.” 38 Pak Kaam baji di raja adi Kaam mbŭh mien; Kaam mbŭh tingge ka tirawan ayŭh. 39 Kaam mbŭh matŭd simanya Mai ngga urun Maika taran makota-i di tawang. 40 Kaam mbŭh nyirubuh sindung kupo-ika tandah kuta-i rubuh. 41 Sopŭrŭg adi murah naku kayuh-i; sopŭrŭg rasū-i tawŭh ayŭh. 42 Kaam mbŭh nggen pimanang di pinganyu-i; Kaam mbŭh bada sopŭrŭg ngara pawŭn. 43 Kaam mbŭh bada sinyata-i dŭh bigunaka tandah ayŭh arah darŭm biperang. 44 Kaam mbŭh kadi so ayŭh sikud pinyipritah-i ka pitumbang takta-i ka tana. 45 Kaam mbŭh bada ayŭh tuuh diŭ so tipuh-ika bada ayŭh sangsara darŭm mangŭh. 46 TUHAN, re Kaam sukan kah adŭp Mai ndŭg situi tui? Ndŭg sinde baji Mai bijagu mun apui? 47 Ingat munki masam purok-i udip ku; ingat adŭp Mai adi napa kieh jadi manusia adi bisa kabŭs! 48 Asi bisa udip ka dŭh kabŭs? Simuki manusia re bisa pijo adŭp-i so rubang kubur? 49 TUHAN, diki tandā tandā pinyirindu Mai adi dawŭ? Diki janji adi Kaam mbŭh ndai di David? 50 Dŭh kambŭt munki aku, urun Mai, dog pimangŭh, munki aku nan pangu daya adi dŭh puan Tapa. 51 Pinganyu Mai pimangŭh raja adi Kaam mbŭh mien, O TUHAN! Ngara pimangŭh ayŭh di barang yŭn ayŭh panu. 52 Puji ka TUHAN ndŭg situi tui!

Mazmur 90

1 O TUHAN, Kaam inŭh arŭn ami tian-ti. 2 Diŭ so Kaam napa dudu sandahbait napa ong, Kaam inŭh mbŭh Tapa adi tan adu adu, ka Tapa ndŭg situi tui. 3 Kaam kidaan di kieh bada pari ka asar ami; Kaam bada kieh pari jadi tana. 4 Siribu sawa inŭh keya ka ndi andu di Kaam; mbŭh keya ka mijah, mbŭh ripas, keya ka tika adi purok singarŭm. 5 Kaam mun uba taban kieh ngga bu; kieh dŭh tan tui rabis so pŭmŭh. Kieh mbŭh keya ka uduh adi timbu isan isan, 6 adi timbu ka rasu mirarak, komŭnŭ rayu ka kabŭs singumi andu. 7 Kieh dog pirabur baji Mai; kieh tikaran amai riyŭn Mai 8 Kaam na dosa ami di sirung jawin Mai, dosa adi kieh sukan mbŭh Kaam kiris. 9 Pimudip ami jadi purok da baji Mai; ka-i miyap keya ka kayuh adi dog sigayas. 10 Ju puru sawa adŭ adi kieh biyŭn --mai puru sawa, kambŭi kieh grinas; pak sopŭrŭg adi-i taban ka kieh inŭh pito ngga pinyusah; pimudip re rikas ripuan, ka kieh re mating. 11 Asi mbŭh kinyam kuasa bās baji Mai? Asi puan taru anŭ adi timbur sabab riyŭn Mai? 12 Ngajar kieh munki purok-i udip ami, isa kieh bisa jadi bijak. 13 Ndŭg sinde Kaam baji? Masi di urun Mai, O TUHAN! 14 Ngisi kieh barang isan ngga pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah, isa kieh bisa biragu ka pawŭn sitŭkŭd udip ami. 15 Bada kieh sanang nimun Kaam muko bada kieh susahdi tipuh kieh bisawa sawa sangsara. 16 Bada kieh adi urun Mai, kiris pingandai bās Mai; bada sesang ami kiris bragah kuasa Mai. 17 TUHAN adi Tapa ami, isa-i berkat Mai agi ngga kieh. Bada kieh mujur darŭm sopŭrŭg pingandai ami!

Mazmur 91

1 Asi asi adi mandŭg ka TUHAN amai an dapŭd siramat, asi asi adi babŭ darŭm pinyigrindung-I adi Bisa-pŭrŭg, 2 dapŭd nang di Ayŭh, “Kaam inŭh pingibān ngga pinyigrindung ku. Kaam inŭh Tapa ku; di Kaam aku sabah.” 3 Ayŭh re bada kuu pagŭng so sopŭrŭg jarat adi bisukan. ka so sopŭrŭg andam adi bisā. 4 Ayŭh re nutu kuu ngga urad-I; kuu re siramat darŭm tangan-I; pinyitŭtŭd-I re grindung ka ngibān kuu. 5 Kuu dŭhsah taru tadŭ tadŭ pinyusah singarŭmpuan kah serang adi nyirŭgŭh di tipuh sandu 6 puan kah sesak andam adi nyerang singarŭmpuan kah arap adi siŭ di tipuh jawa andu. 7 Sunggu siribu re kabŭs ngapid kuu, simŭng ribu maning kuu, pak kuu dŭh re kinaman. 8 Kuu re tingga ka kirismunki daya ginaka dog ukum. 9 Kuu mbŭh bada TUHAN jadi pingibān mu, Ayŭh adi Sambu Sopŭrŭgjadi pinyigrindung mu, 10 ka mating pinyirusag re dog kuu, mating pinyiganas re mandŭg di nyindŭk ramin mu. 11 Tapa re bada malaikat-I jaga kuu, grindung kuu di barang yŭn mu panu. 12 Ngara re digŭng kuu ngga tangan ngaraisa kuu dŭh sagan kaja mu di batuh. 13 Kuu re digang singah ngga jippŭh, singah adi gaok ngga jippŭh adi bisā. 14 Tapa nang, “Aku re nyiramat ngara adi rindu Akuka grindung ngara adi ngaku Aku TUHAN. 15 Kan ngara bagan Aku, Aku re nam ngara; kan ngara darŭm susah, Aku re agi ngga ngara. Aku re pirupas ngara ka stabi di ngara. 16 Aku re ngupah ngara ngga umbur adi ambu; Aku re nyiramat ngara.”

Mazmur 92

1 Munki masam kana-i nggen trima kaseh ka Kaam, O TUHAN, biragu nggen stabi di Kaam, O Tapa adi Sambu Sopŭrŭg, 2 piagah pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah barang isan isanka pinyitŭtŭd Mai barang ngarŭm, 3 ngga ragu so pingakas musik adi bitariska ngga ragu so kachapi. 4 Pingandai bās Mai, O TUHAN, bada aku gaŭn; sabab kayuh adi Kaam mbŭh ndai, aku biragu amai gaŭn. 5 Munki masam bās-i pingandai Mai, TUHAN! munki masam tŭrŭp-i pikir-kira Mai! 6 Anŭ inŭh kayuh adi daya budo dŭh puan; ka daya adi bawa dŭh tungang mirati: 7 Daya ginaka bisa timbu mun uduh, ka ngara adi ndai sarah bisa mujur; pak ngara re bana dog pirabur, 8 sabab Kaam, TUHAN, pinguasa adi bigatung ndŭg situi tui. 9 Kieh puan nang pinganyu Mai re kabŭs, ka sopŭrŭg daya ginaka re dog ngarah. 10 Kaam mbŭh bada aku bake mun dari sapi adi siga; Kaam mbŭh nyiberkat aku ngga udip sanang. 11 Aku mbŭh kiris pinganyu ku arahka dingah sien ngara adi ginaka. 12 Daya tŭnggŭn re mujur mun tŭngŭn kurma; ngara re udip mun tŭngŭn sedar Lebanon. 13 Ngara keya ka tŭngŭn kayuh dog purun darŭm Ramin TUHAN, adi timbu mandis darŭm Ramin Tapa ta, 14 adi babŭ piruah buwa darŭm-i mbŭh minyambaka babŭ barŭm buang tagap. 15 Ati kiren nang TUHAN inŭh tŭnggŭn, ka mating sarah Ayŭh adi grindung aku.

Mazmur 93

1 TUHAN inŭh raja. Kuasa ngga pinyibake-I inŭh keya ka piraka grua adi raja nēn. Ong mbŭh dog bada tagapka dŭh dapŭd dog ngugoh. 2 Takta Mai, O TUHAN, taŭn mbŭh tagap so sibungas-ika Kaam mbŭh agi sibayuh tipuh piguru. 3 Rasan rawŭt katuh sirŭŭn-i, O TUHAN; ka-i katuh sirŭŭn ngga jawŭn girumbang bās. 4 TUHAN inŭh pinguasa ngga siabo bigatung di shorga, bās dŭ so jawŭn girumbang di rawŭt, bikuasa dŭ so girumbang. 5 Ukum-adat Mai tan adu adu, TUHAN, ka Ramin Mai inŭh sawŭ kudus, ndŭg situi tui.

Mazmur 94

1 TUHAN, Kaam inŭh Tapa adi ngukum; pinandŭng baji Mai! 2 Kaam inŭh arang sopŭrŭg; makat ka nggen di daya adi sambuh baras ngara! 3 Ndŭg sinde daya ginaka gaŭn? Ndŭg sinde, TUHAN? 4 Ndŭg sinde daya sarah sambuhka mingangŭn pasar pingandai sarah ngara? 5 Ngara bada asur daya Mai, TUHAN; ngara kinanyuh ngara adi mbŭh jamai. 6 Ngara siŭ dayung uban ngga anak tumang, ka siŭ daya saruh adi rŭŭ di tarun tana ngara. 7 Ngara nang, “TUHAN dŭh kiris ata; Tapa Israel dŭh kiris pingandai ta.” 8 Daya ku, simuki angān mbŭh raru budo? Sinde angān re birajar? 9 Tapa ndai kajit ta -- tatu Ayŭh dingah. Ayŭh ndai batŭh ta -- tatu Ayŭh kiris. 10 Ayŭh pirangi bangsa bangsa -- tatu Ayŭh ngukum ngara. Ayŭh inŭh guru sopŭrŭg -- tatu Ayŭh biyŭn pinyipuan. 11 TUHAN puan kayuh adi ngara pikir; Ayŭh puan munki masam dŭh biguna pikir-kira ngara. 12 TUHAN, sanang inŭh ngara adi Kaam mbŭh ngajar, ngara adi Kaam mbŭh ngajar ukum-adat Mai! 13 Kaam nggen di ngara rŭŭ so tipuh susahndŭg ka rubang dog kareh ngga mirakap daya adi ginaka. 14 TUHAN dŭh re tagan daya-I; Ayŭh dŭh re tingge ngara adi Ayŭh dapu. 15 Pinyitŭnggŭn re pari ka yŭn bisara, ka sopŭrŭg daya tŭnggŭn re batu-i. 16 Asi re mijog yŭn ku rawan daya ginaka? Asi re sua ngga aku rawan daya adi ndai sarah? 17 Kambŭi TUHAN dŭh turung aku, taŭn mbŭh aku rikas ndŭg ong daya kabŭs. 18 Aku nang, “Aku rabu” ; pak pinyirindu Mai, O TUHAN, agi digŭng aku. 19 Kan aku ngingen ka susah, Kaam nyaduh aku ka bada aku gaŭn. 20 Kaam dŭh bigaur ngga akim adi arap, adi nyibatur kayuh adi sarah, 21 adi bipekat rawan daya adi kanaka nggen ukum kabŭs di daya adi dŭh sarah. 22 Pak TUHAN ngibān aku; Tapa ku grindung aku. 23 Ayŭh re ngukum ngara amai pingandai ginaka ngaraka pirabur ngara amai dosa ngara; TUHAN adi Tapa ta re pirabur ngara.

Mazmur 95

1 Mandŭg, ja ata muji TUHAN! Ja ata biragu ngga gaŭn yŭn Tapa, adi grindung ata! 2 Ja ata mandŭg ka sirung jawin-I ngga trima kasehka ngga gaŭn biragu ragu puji. 3 Amai TUHAN inŭh Tapa Bisa-pŭrŭg, raja adi bikuasa di tunduh sopŭrŭg tapa. 4 Ayŭh mritah ndi ong ong, so rasan tang ndŭg darŭd adi siabo bigatung. 5 Ayŭh nguasa rawŭt, adi-I napa; tarun tana gŭh, adi adŭp-I mbŭh pijadi. 6 Mandŭg, ja ata mutu ubak ta ka nyambah Ayŭh; ja ata sidikang di sirung jawin TUHAN, pinapa ta! 7 Ayŭh inŭh Tapa ta; ata inŭh daya adi Ayŭh kingat, kaban biri adi-I sita. Dingah kayuh adi-I nang andu ati: 8 “Dŭhnyah baking, mun tayung-babuk ngan di Meribah, mun ngara andu anŭ di tarun tana-pajam di Massah. 9 Diginŭ ngara suba Aku, an puan asi Aku, sunggu ngara mbŭh kiris kayuh adi Aku mbŭh ndai yŭn ngara. 10 Pat puru sawa Aku tiru di turap anŭ. Aku nang, ‘Ruai dŭh tŭtŭd ngara! Ngara abah tunda pesan Ku.’ 11 Aku baji ka bipayu; ‘Angān dŭh re mŭrŭt tarun tana anŭdi yŭn Aku nggen di angān rŭŭ-paya.’”

Mazmur 96

1 Nang ragu bauh ka TUHAN! biragu yŭn TUHAN, ndi ong ong! 2 Biragu yŭn TUHAN, ka muji Ayŭh! Piagah barang andu agah kana Ayŭh mbŭh nyiramat ata. 3 Piagah bragah-I di barang bangsa, pingandai bās-I di sopŭrŭg daya. 4 TUHAN inŭh bās ka patut dog muji; Ayŭh inŭh patut dog stabi rabis so tapa tapa adi bŭkŭn. 5 Tapa tapa sopŭrŭg bangsa bŭkŭn inŭh tibudo, pak TUHAN napa rangit. 6 Stabi ngga bragah inŭh jangi; kuasa ngga pinyiramus ngisi Ramin-I. 7 Muji TUHAN, sopŭrŭg daya di ong; muji bragah ka kuasa-I. 8 Muji adŭn bragah TUHAN; taban pinganggen ka mandŭg ka darŭm Ramin-I. 9 Mutu ubak di sirung jawin Ayŭh adi Kudus kan Ayŭh tatŭng; kimŭtŭr di sirung jawin-I, ndi ong ong! 10 Nang di sopŭrŭg bangsa, “TUHAN inŭh raja! Ong mbŭh dog bada tagap ka dŭh dapŭd dog ngugoh; Ayŭh re nggen bisara yŭn bara daya ngga pinyitŭnggŭn.” 11 Gaŭn meh, ong ngga rangit! Magā meh, rawŭt, ngga barang dāng darŭm kuu. 12 Gaŭn, ŭmŭh, ka sopŭrŭg kayuh darŭm kuu! Tŭngŭn tŭngŭn kayuh di tarun re nyirais amai gaŭn 13 kan TUHAN mandŭg di mritah ong. Ayŭh re mritah daya ongngga pinyitŭnggŭn ka ngga patut.

Mazmur 97

1 TUHAN inŭh raja! Ong, gaŭn meh! Gaŭn, angān purau di rawŭt! 2 Abun ngga pinyikarŭm kirurung Ayŭh; Ayŭh mritah ngga pinŭnggŭn ka pinyitŭnggŭn. 3 Apui panu diŭ so Ayŭhka man pinganyu-I adi maning Ayŭh. 4 Kijat-I pijawa ong; ong kiris-i ka kimŭtŭr. 5 Sandah riris mun dian di sirung jawin TUHAN, di sirung jawin TUHAN ndi ong ong. 6 Rangit piagah pinŭnggŭn-I, ka sopŭrŭg bangsa kiris bragah-I. 7 Barang naan adi nyambah tibudo dog pimangŭh; sopŭrŭg tapa mutu ubak ngara di sirung jawin TUHAN. 8 Daya Zion mbŭh gaŭn, ka kupo kupo Judah pawŭnsabab pinyitŭnggŭn Mai, O TUHAN. 9 TUHAN adi Bisa-pŭrŭg, Kaam inŭh pinguasa yŭn ndi ong ong; Kaam inŭh rabis bās so sopŭrŭg tapa adi bŭkŭn. 10 TUHAN rindu ngara adi tiru di arap; Ayŭh grindung pimudip daya-I; Ayŭh pirupas ngara so kuasa daya ginaka. 11 Jawa nyekar di tunduh daya tŭnggŭn, ka pinyigaŭn di tunduh daya kana. 12 Sopŭrŭg ngan adi tŭnggŭn gaŭn mehsabab kayuh adi TUHAN mbŭh ndai! Ingat kayuh adi Tapa kudus mbŭh ndai, ka nggen trima kaseh di Ayŭh.

Mazmur 98

1 Nang ragu bauh yŭn TUHAN; Ayŭh mbŭh ndai kayuh saruh! Ngga kuasa adŭp-I ka ngga pinyibake kudus-IAyŭh mbŭh manang. 2 TUHAN kidaan pimanang-I; Ayŭh bada kuasa pinyiramat-I dog puan dudu bangsa. 3 Ayŭh sita janji-I yŭn daya Israelngga stabi ka ngga pinyirindu-I di ngara, adi dŭh bisa birubah. Sopŭrŭg daya di barang yŭn mbŭh kiris pimanang Tapa ta. 4 Biragu ngga gaŭn yŭn TUHAN, sopŭrŭg ong; muji Ayŭh ngga ragu ka ngga sirais darŭm gaŭn! 5 Nang ragu puji ka TUHAN! Main ragu ngga kachapi! 6 Mambak trompet ka tanduk, ka nyirais amai gaŭn yŭn TUHAN, raja ta. 7 Magā meh, rawŭt, ngga barang dāng darŭm kuu; biragu, ong, ngga sopŭrŭg adi udip darŭm kuu! 8 Nupap tangan ngan, angān sungi; angān sandah, biragu samah samah ngga gaŭn di sirung jawin TUHAN, 9 sabab Ayŭh mandŭg di mritah ong. Ayŭh re mritah bara daya ongngga pinyitŭnggŭn ka ngga patut.

Mazmur 100

1 Biragu yŭn TUHAN, sopŭrŭg ong! 2 Nyambah TUHAN ngga gaŭn; mandŭg ka Ayŭh ngga ragu adi pawŭn! 3 Ngaku TUHAN inŭh Tapa. Ayŭh napa ata, ka ata tung jangi; ata daya-I, ata kaban biri-I. 4 Mŭrŭt tiban buwang Ramin-I ngga ragu trima kaseh, mŭrŭt ka badag Ramin-I ngga puji. Nggen trima kaseh ngga puji di Ayŭh. 5 TUHAN inŭh kana; pinyirindu-I tan adu aduka pinyitŭtŭd-I tan ndŭg situi tui.

Mazmur 101

1 Ragu ku inŭh pasar pinyitŭtŭd ngga pinyitŭnggŭn, ka aku nang-i yŭn Kaam, O TUHAN. 2 Urah rakah ku dŭh re sarah. Sinde Kaam re mandŭg ka yŭn ku? Aku re udip bisig di ramin ku, 3 ka dŭh re nurut arap. Aku tiru urah ngara adi bu so Tapa; Aku dŭh re bigaur ngga ngara. 4 Aku dŭh re dŭh jujur, ka dŭh re ndai ani ani kayuh arap. 5 Aku re pirŭŭ ngara adisigayas kayuh arap pasar daya bŭkŭn; aku dŭh re tandah daya adisambuh ka miruap. 6 Aku re nyibandar daya adi tŭtŭd di Tapaka re bada ngara rŭŭ di istana ku. Ngara adi sukup jujurre dog nyibandar ngidang aku. 7 Daya pingakar dŭh siŭn rŭŭ di istana ku; daya pingadong dŭh siŭn babŭ di sirung jawin ku. 8 Barang andu aku re piraburdaya ginaka di tarun tana ta; aku re pibu sopŭrŭg daya adi arapso kupo TUHAN.

Mazmur 102

1 Dingah dua ku, O TUHAN, ka dingah sirŭŭn ku mite turung! 2 Kan aku dog susah, dŭhnyah bu so aku! Dingah aku, ka rikas nam aku kan aku bagan! 3 Pimudip ku miyap mun asuh; pŭrŭng ku nyam adi sau. 4 Aku rayu mun kupai adi pisŭk; aku abah man. 5 Aku nyidaing bana; aku mbŭh dŭm turang ngga kurit. 6 Aku mbŭh keya ka manuk di tarun tana-pajam, mbŭh keya ka manuk bo di tibawang. 7 Aku guring pak dŭh bŭŭs; aku mbŭh keya ka manuk adi sadi-i di bung bungan. 8 Ndi andu andu pinganyu ku pimangŭh aku; ngara adi tawŭh aku pakai dŭn ku ngga bipangu. 9-10 Sabab baji ngga riyŭn Mai, apŭk jadi pinguman ku, ka randang batŭh ku bigaur ngga piin nok ku. Kaam pakat aku ka taran aku. 11 Pimudip ku keya ka singangi di singumi andu; aku keya ka kupai adi pisŭk. 12 Pak Kaam, O TUHAN, raja ndŭg situi tui; sopŭrŭg turap manusia re ingat Kaam. 13 Kaam re makat ka masi di Zion; tika mbŭh mandŭg adi ngga Mai masi dieh; ati inŭh tika adi batur ngga Mai ndai simŭnŭ. 14 Urun urun Mai rindu-i, sunggu-i mbŭh dog nyirubuh; ngara masi dieh, sunggu-i mbŭh jadi tibawang. 15 Bangsa bangsa re taru TUHAN; sopŭrŭg raja di ong re taru kuasa-I. 16 Kan TUHAN pari pijog Zion, Ayŭh re pinandŭng bās-I. 17 Ayŭh re dingah daya-I adi-I ko taganka dŭh turak pimite ngara. 18 Nuris yŭn tuba bauh kayuh adi TUHAN mbŭh ndaiisa daya adi bayuh dog biranak bisa muji Ayŭh. 19 TUHAN tingga ka sagān so yŭn kudus-I di sambu, so shorga Ayŭh tingga ong di sagān. 20 Ayŭh dingah sidaing bara daya-takapka pirupas ngara adi dog nggen ukum kabŭs. 21 Ka adŭn-I re dog piagah di Zion, ka Ayŭh re dog muji di Jerusalem 22 kan bangsa ngga pritah mandŭg tikurukka nyambah TUHAN. 23 TUHAN mbŭh bada aku rumuh darŭm aku gibabŭ mara; Ayŭh bada umbur ku purok. 24 O Tapa, dŭhnyah tambit aku madinsibayuh aku minyamba. O TUHAN, Kaam udip adu adu; 25 ndun jah Kaam napa ong, ka ngga tangan adŭp Mai Kaam napa rangit. 26 Sopŭrŭg anŭ re miyap, pak Kaam re babŭ; sopŭrŭg-i re rusak mun piraka. Kaam re taran-i mun taran piraka, ka sopŭrŭg-i re mating tia. 27 Pak Kaam dŭh re birubah, ka udip Mai dŭh re mungan. 28 Bara anak ami re udip ngga siramat, ka di ribo pinyigrindung Maisesang ngara re pagŭng.

Mazmur 103

1 Muji meh TUHAN, simangi ku! Pimudip ku, muji meh adŭn kudus-I! 2 Muji meh TUHAN, simangi ku, ka dŭhnyah kambŭt munki masam mandis Ayŭh. 3 Ayŭh apun sopŭrŭg dosa kuka pibua sopŭrŭg andam ku. 4 Ayŭh pijo aku so rubang kuburka nyiberkat aku ngga pinyirindu ka pinyirasi. 5 Ayŭh ngisi pimudip ku ngga kayuh kana, isa aku babŭ mara ka bake mun beuh. 6 Yŭn ngara adi dog kinanyuh, TUHAN taban pinyitŭnggŭn ka nggen hak ngara. 7 Ayŭh pinandŭng di Moses kayuh adi raan-I ndaika bada daya Israel kiris pingandai bās-I. 8 TUHAN inŭh puno ngga pinyirasi ngga pinyirindu, sais baji buang puno ngga pinyirindu adi dŭh bisa birubah. 9 Ayŭh dŭh adu adu an nyarah; Ayŭh dŭh adu adu baji. 10 Ayŭh dŭh ngukum ata nanyam adi patut ata trima, Ayŭh dŭh maras ata nanyam ka arap ta. 11 Nimun rangit bigatung jo so tana, bās inŭh pinyirindu-I di ngara adi stabi di Ayŭh. 12 Jo nimun timor so barat, simŭnŭ inŭh dosa ta Ayŭh kadi so ata. 13 Nimun sama mandis ngga bara anak-i, simŭnŭ inŭh TUHAN mandis ngga ngara adi stabi di Ayŭh. 14 Ayŭh puan kayuh adi so ta dog napa; Ayŭh ingat ata ati tana adŭ. 15 Ka ata ati, udip ta inŭh keya ka kupai. Ata timbu ka udip mun bunga tarun; 16 komŭnŭ sabak poh-i, ka rasu miyap --mating daya kiris-i dinge. 17 Pak di ngara adi stabi di TUHAN, pinyirindu-I tan ndŭg situi tui, ka pinyikana-I tan adu adu yŭn sopŭrŭg turap 18 ngara adi bidigŭng tagap di simanya-Ika adi tŭtŭd tunda pinyipesan-I. 19 TUHAN na takta-I di shorga; ka Ayŭh inŭh raja yŭn sopŭrŭg adi-I napa. 20 Muji meh TUHAN, angān malaikat adi bake ngga adi bikuasa, adi tunda pinyipesan-I, adi dingah pinganang-I, 21 Muji meh TUHAN, sopŭrŭg ngan kuasa di rangit, angān adi urun-I, adi ndai nanyam pinyiraan-I! 22 Muji meh TUHAN, sopŭrŭg adi-I ko napadi barang yŭn Ayŭh mritah. Muji meh TUHAN, simangi ku!

Mazmur 104

1 Muji meh TUHAN, simangi ku! O TUHAN, Tapa ku, munki masam bās-i Kaam! Kaam inŭh puno ngga kuasa ka bragah; 2 Kaam marut adŭp Mai ngga jawa. Kaam mamad rangit keya ka sakŭb bari 3 ka pijog ramin Mai di tunduh piin di sambu. Abun inŭh krita kuda Maika sabak inŭh urad-i. 4 Kaam pakai sabak ndu pinyisung Maika kirab kijat ndu urun Mai. 5 Kaam mbŭh pijog ong bada tagap di tunduh pinagap rasan-i, ka dŭh-i dapŭd dog ngana. 6 Kaam na rawŭt di tunduh-i keya ka jipo-ambu, ka piin nutu dudu darŭd. 7 Kan Kaam nyara piin, ka-i bu; ngara babak kan ngara dingah kuasa sirŭŭn Mai. 8 Ngara aman so darŭd ka mŭrŭt rubān, di ka yŭn adi Kaam mbŭh napa yŭn ngara. 9 Kaam na jiri baat adi ngara dŭh siŭn mutas, isa ngara dŭh ngapuh ong dinge. 10 Kaam bada rubang piin piruah piin di rubān, ka sungi aman di asah sandah. 11 Ngara nggen piin yŭn dāng tarun; diginŭ kaldi tarun pimunos asŭng badŭh-i. 12 Di tŭngŭn tŭngŭn kayuh adi sindŭk anŭ, dudu manuk ndai sarin-i ka biragu. 13 So rangit Kaam pait ujen di tunduh sandah, ka tana puno ngga berkat Mai. 14 Kaam bada kupai timbu yŭn sapika anak kayuh adi timbu yŭn guna manusia, isa ngara bisa purun pimuruh ngara 15 ka piruah wain ngga bada ngara gaŭn, inyo kanā ngga bada ngara pawŭn, ka ruti ngga bada ngara bake. 16 Tŭngŭn sedar Lebanon dapŭd bagŭ piin ujen -- TUHAN dapu tŭngŭn kayuh, adi Ayŭh purun. 17 Diginŭ manuk bisarin; ka bangau bisarin di tibung-i. 18 Kambing tarun udip di darŭd bigatung, ka dŭngŭn batuh bisukan di jenjang. 19 Kaam napa buran ngga nandā tipuh; batŭh andu puan sinde-i mūn. 20 Kaam napa singarŭm, ka ngga karŭmsopŭrŭg dāng tarun ruah. 21 Singah adi mara ngŭr darŭm ngara jiroh man, jiroh pinguman adi Tapa nggen. 22 Kan batŭh andu makat, ngara parika guring di yŭn ngara bisukan. 23 Komŭnŭ daya ruah di ndai kraja ngaraka nyiraja ndŭg singumi andu. 24 TUHAN, Kaam mbŭh napa bagŭ masam kayuh! Ngga pinyibijak Mai Kaam napa sopŭrŭg-i! Ong puno ngga kayuh adi mikitak adi Mai napa. 25 Agi rawŭt, adi bayah ngga adi bās, diginŭ agi bagŭ masam dāng udip, adi baga ngga adi sŭ. 26 Kapar birayar dieh, ka diginŭ Leviathan birubi, dāng-bās rawŭt anŭ adi Kaam napa. 27 Sopŭrŭg-i bisangan di Kaamyŭn dapŭd pinguman di tika ngara raan-i. 28 Kaam nggen-i di ngara, ka ngara man-i; Kaam nggen pinguman, ka ngara bisoh. 29 Kan Kaam sukan jawin Mai, ngara taru; kan Kaam tambit asŭng ngara, ngara kabŭska pari ka tana adi so ngara mandŭg. 30 Pak kan Kaam nggen asŭng di ngara, ngara jadi dog napa; Kaam nggen udip bauh di ong. 31 Isa-i bragah TUHAN tan ndŭg situi tui! Isa-i TUHAN gaŭn ngga kayuh adi-I mbŭh napa! 32 Ayŭh tingga ong, ka-i kimŭtŭr; Ayŭh tama darŭd, ka ngara piruah asuh. 33 Aku re biragu yŭn TUHAN sitŭkŭd udip ku; sitŭkŭd udip ku aku re nang ragu puji ka Tapa ku. 34 Isa-i Ayŭh munos asŭng di ragu ku, amai Ayŭh inŭh adi bada aku gaŭn. 35 Isa-i ngara adi bidosa dog kadi so ong; isa-i daya ginaka mating tia. Muji meh TUHAN, simangi ku! Muji meh TUHAN!

Mazmur 105

1 Nggen trima kaseh ka TUHAN, piagah bās-I; kidaan di barang bangsa kayuh adi-I mbŭh ndai. 2 Nang ragu puji ka TUHAN; kidaan kayuh saruh adi-I mbŭh ndai. 3 Gaŭn meh amai ata tung jangi; bada sopŭrŭg adi nyambah Ayŭh gaŭn. 4 Di ka yŭn TUHAN mite turung; ka nyambah Ayŭh adu adu. 5-6 Angān adi sesang Abraham, urun-I; angān sesang Jacob, daya adi-I mien: ingat pingandai-nginga adi Tapa ndaika ukum adi-I mbŭh nggen. 7 TUHAN inŭh Tapa ta; pinyipesan-I inŭh yŭn ndi ong ong. 8 Ayŭh re digŭng simanya-I adu adu, janji-I yŭn siribu turap manusia. 9 Ayŭh re sita pekat-janji adi-I ndai ngga Abrahamka janji-I ngga Isaac. 10 TUHAN ndai simanya ngga Jacob, simanya adi tan ndŭg situi tui. 11 “Aku re nggen di kuu tarun tana Canaan,” Ayŭh nang. “Tana anŭ re jadi bisaka ngan.” 12 Daya Tapa dŭh bagŭ, ngara daya saruh di tarun tana Canaan. 13 Ngara bigandon so rais ndi ndŭg rais andi, so pritah ndi ndŭg pritah andi. 14 Pak Tapa bada daya dŭh kinanyuh ngara; ngga grindung ngara, Ayŭh bakan bara raja: 15 “Dŭhnyah ida ida ngga bara urun Ku adi Aku mbŭh mien; dŭhnyah bada bara nabi Ku kinaman.” 16 TUHAN pait apag ka rais ngaraka tambit sopŭrŭg pinguman ngara. 17 Pak Ayŭh pait ndi naan daya diŭ so ngara, Joseph, adi ko dog jua jadi urun. 18 Kaja-i dog mŭŭng ngga parik basi, ka abŭt basi di tungo-i, 19 ndŭg ka kayuh adi-i ko ninjau jadi bitŭtŭk. Pinganang TUHAN kiren nang ayŭh batur. 20 Komŭnŭ raja di Egypt pirupas ayŭh; pinguasa bangsa pirupas ayŭh. 21 Ayŭh bada ayŭh jadi pingubak yŭn sopŭrŭg kayuh darŭm pritah-ika bada ayŭh nguasa ndi tarun tana rais, 22 ngga kuasa di tunduh bara pinurung rajaka kuasa mritah bara adi tukang pitayan. 23 Komŭnŭ Jacob di ka Egyptka piramin di rais anŭ. 24 TUHAN nggen bagŭ anak di daya-Ika bada ngara bake so bara pinganyu ngara. 25 Ayŭh bada daya Egypt tiru di daya-Ika nipu bara urun-I. 26 Komŭnŭ Ayŭh pait urun-I Moses, ngga Aaron, adi Ayŭh mbŭh mien. 27 Ngara ndai pingandai bās Tapaka ndai pingandai-nginga di Egypt. 28 Tapa bada ndi tarun tana karŭm, pak daya Egypt dŭh tunda pinganang-I. 29 Ayŭh bada piin piin sungi ngara marui jadi deyaka siŭ sopŭrŭg iken adi agi dieh. 30 Rais ngara dog nyerang dudu tigarag, ndŭg ka istana mbŭh puno ngga tigarag. 31 Tapa bada dudu tura ngga biyasnyerang ndi tarun tarun tana rais. 32 Ayŭh pait ujen batuh ngga kijat di tarun tana ngarangga gati ujen biasa; 33 Ayŭh pirusak tŭngŭn anggor ngga tŭngŭn ara ngaraka pitumbang sopŭrŭg tŭngŭn kayuh. 34 Ayŭh minyu, ka kadis mandŭg, bijuta juta sopŭrŭg-i, ka dŭh tungang dog mirang; 35 kadis man sopŭrŭg kayuh adi timbu di tana; ka man sopŭrŭg pimuruh ngara. 36 Ayŭh siŭ anak anak pinuai daridi barang rawang di Egypt. 37 Komŭnŭ Ayŭh nguru bara daya Israel ruah; ngara taban pirak ngga mas, ka sopŭrŭg ngara tiranah buang bake. 38 Daya Egypt taru di ngaraka mbŭh gaŭn kan ngara bu. 39 Tapa bada abun nyayung daya-Ika singarŭm apui ngga pijawa ngara. 40 Ngara mite, ka Ayŭh nggen manuk pŭpŭng; Ayŭh nggen di ngara pinguman so shorga ngga pimunos ngara. 41 Ayŭh mape sandah batuh, ka piin ruah so dieh, aman di tarun tana-pajam mun sungi. 42 Ayŭh ingat janji kudus-Idi Abraham urun-I. 43 Jadi Ayŭh nguru daya adi-I ko mien ngga ruah, ka ngara biragu ka nyirais ngga gaŭn. 44 Ayŭh nggen di ngara tana daya bŭkŭnka bada ngara tambit teya teya ngga ŭmŭh ngara ani, 45 isa daya-I tunda ukum adat-Ika sita sopŭrŭg pinyipesan-I. Muji meh TUHAN!

Mazmur 106

1 Muji meh TUHAN! Nggen trima kaseh di TUHAN, sabab Ayŭh kana; pinyirindu-I tan adu adu. 2 Asi tungang kidaan sopŭrŭg pingandai bās adi mbŭh-I ndai? Asi tungang muji Ayŭh ngga sukup-i? 3 Sanang inŭh ngara adi tunda pinyipesan-I, adi siraru ndai kayuh adi batur. 4 Ingat aku, TUHAN, kan Kaam turung daya Mai; nyiramat gŭh aku, kan Kaam nyiramat ngara. 5 Bada aku kiris daya Mai mujurka sua darŭm udip sanang bangsa Mai, darŭm gaŭn mingangŭn ngara adi tung jamai. 6 Kieh mbŭh bidosa nimun tayung-babuk ami; kieh mbŭh ginaka buang arap. 7 Tayung-babuk ami di Egypt dŭh mirati pingandai saruh Tapa; ngara kambŭt kudu kari Ayŭh kiren pinyirindu-I di ngara, ka ngara rawan Ayŭh adi Bisa-pŭrŭg di Rawŭt Bireh. 8 Pak Ayŭh nyiramat ngara, nimun adi muko-I janji, ngga kiren kuasa bās-I. 9 Ayŭh mritah Rawŭt Bireh bada badŭh, ka-i sawŭ badŭh; Ayŭh nguru daya-I mutas di tunduh tana badŭh. 10 Ayŭh nyiramat ngara so daya adi tiru di ngara; Ayŭh pirupas ngara so pinganyu ngara. 11 Pak piin pirŭnggŭd pinganyu ngara; ndi mating gŭh ngara dŭm. 12 Komŭnŭ daya-I sabah janji-Ika biragu nang ragu puji di Ayŭh. 13 Pak ngara rikas kambŭt kayuh adi Ayŭh mbŭh ndaika dŭh kajŭn pinyitayan so Ayŭh kan re ndai kayuh. 14 Ngara mbŭh natis bagŭ masam kayuh kan ngara di tarun tana-pajamka suba Tapa; 15 jadi Ayŭh nggen di ngara kayuh adi ngara mite, pak Ayŭh pait gŭh andam adi bisā di dupan ngara. 16 Diginŭ di tarun tana-pajam ngara sina di Mosesngga Aaron, urun kudus TUHAN. 17 Komŭnŭ tana tikuka ka tŭrŭn Dathanka kubur Abiram ngga rawang-i; 18 apui nyatŭk bara pinunda ngaraka sigot ngara adi ginaka. 19 Ngara ndai anak sapi mas di Sinaika nyambah tibudo anŭ; 20 ngara nukar bragah Tapangga patong dāng adi man kupai. 21 Ngara kambŭt Tapa adi nyiramat ngarangga pingandai bās-I di Egypt. 22 Munki masam saruh kayuh ndai-I diginŭ! Munki masam nginga nŭŭh kiris kayuh di Rawŭt Bireh! 23 Kan Tapa nang adŭp-I re pirabur daya-I, urun adi-I ko mien, Moses, mijog ka matah Tapaka bada baji-I dŭh pirabur ngara. 24 Komŭnŭ ngara abah tambit tana adi mandis anŭ, sabab ngara dŭh sabah di janji Tapa. 25 Ngara rŭŭ darŭm bari ngara ka mingungutka abah dingah pinganang TUHAN. 26 Jadi ngga payu Ayŭh bakan ngaranang adŭp-I re bada ngara kabŭs di tarun tana-pajam 27 ka bada sesang ngara papar sasah di dupan daya adi dŭh puan Tapa, ka bada ngara kabŭs di rais tami. 28 Komŭnŭ di Peor, daya Tapa sua nyambah Baal, ka man sadis adi dog jugan ka tapa tapa adi kabŭs. 29 Ngara kinuas TUHAN ngga urah ngara, ka andam adi bisā nyerang ngara. 30 Pak Phinehas mijog ka ngukum ngara adi sarah, ka sesak-andam anŭ rŭŭ. 31 Amai kayuh anŭ Ayŭh dog ingat so nganŭka re dog ingat adu adu. 32 Di rubang piin di Meribah daya bada TUHAN baji, ka Moses mbŭh susah bada pingandai ngara. 33 Ngara bada ayŭh raru bajindŭg ka ayŭh minyu dŭh so bipikir. 34 Ngara dŭh siŭ daya adi dŭh puan Tapa, nimun adi TUHAN mbŭh pesan di ngara, 35 pak ngara banan sawan ngga ngaraka tunda aran pimudip daya adi dŭh puan Tapa. 36 Daya Tapa nyambah tibudo, ka ati adi bada ngara dog pinyirusag. 37 Ngara jugan anak dari ngga anak dayung ngarandu sadis ka tibudo daya Canaan. 38 Ngara siŭ bara anak-sŭ adi dŭh sarah, ka tarun tana mbŭh sembar bada bara pinyiŭ anŭ. 39 Ngara kinais adŭp ngara ngga pingandai ngarabuang dŭh tŭtŭd di Tapa. 40 Jadi TUHAN baji di daya-I; ka sidot di ngara. 41 Ayŭh tagan ngara ka darŭm kuasa bangsa daya, ka pinganyu ngara mritah ngara. 42 Ngara dog kinanyuh pinganyu ngaraka mbŭh dog nguasa ngara. 43 Siraru TUHAN pirupas daya-I, pak ngara raan dŭ rawan Ayŭhngga bada dosa ngara jadi rabis bagŭ. 44 Pak TUHAN dingah ngara kan ngara mite turung, ka Ayŭh ngatin susah ngara. 45 Yŭn kana ngara Ayŭh ingat simanya-I, ka sabab pinyirindu bās-I Ayŭh masi di ngara. 46 Ayŭh bada sopŭrŭg adi kinanyuh ngaramasi di ngara. 47 Nyiramat kieh, O TUHAN Tapa ami, ka taban kieh pari so dupan dudu bangsa, isa kieh bisa nggen trima kasehka muji adŭn kudus Mai. 48 Puji ka TUHAN, Tapa Israel; muji Ayŭh madin ngga ndŭg situi tui! Bada sopŭrŭg nang, “Amen!” Muji meh TUHAN!

Mazmur 107

1 “Nggen trima kaseh di TUHAN, sabab Ayŭh kana; pinyirindu-I tan adu adu!” 2 Pari nang pinganang anŭ ngga muji TUHAN, sopŭrŭg ngan adi-I mbŭh nyiramat. Ayŭh pirupas angān so pinganyu ngan 3 ka mbŭh taban angān pari so rais tami, so timor ngga barat, so utara ngga siratan. 4 Kada bigandon di tarun tana-pajamka dŭh puan aran ka kupo di yŭn ngara bisa rŭŭ. 5 Ngara sibŭrŭk ka badŭh asŭngka mbŭh dŭh tia biyŭn pingarap. 6 Komŭnŭ darŭm ngara susah ngara bagan TUHAN, ka Ayŭh nyiramat ngara so susah ngara. 7 Ayŭh nguru ngara di aran adi tŭnggŭnka kupo di yun ngara bisa rŭŭ. 8 Ngara dŭh siŭn dŭh nggen trima kaseh di TUHAN amai pinyirindu-I adi dŭh bisa birubah, amai pingandai saruh adi Ayŭh mbŭh ndai yŭn ngara. 9 Ayŭh pimunos asŭng ngara adi badŭhka paan ngara adi sibŭrŭk ngga kayuh kana. 10 Kada udip darŭm susah ngga darŭm karŭm, daya-takap sangsara dog muak ngga parik basi, 11 sabab ngara rawan pesan Tapa Bisa-pŭrŭgka tirawan atur adat-I. 12 Ngara mbŭh kawŭk so kraja bat ngara; ngara re rabu, ka mating daya re turung. 13 Komŭnŭ darŭm ngara susah ngara bagan TUHAN, ka Ayŭh nyiramat ngara so pinyusah ngara. 14 Ayŭh pirupas ngara adi udip darŭm susah ngga darŭm karŭmka matŭd parik basi ngara. 15 Ngara dŭh siŭn dŭh nggen trima kaseh di TUHAN amai pinyirindu-I adi dŭh bisa birubah, amai kayuh saruh adi-I mbŭh ndai yŭn ngara. 16 Ayŭh nyirubuh tiban timagaka mata parang basi. 17 Kada budo, sangsara sabab dosa ngaraka sabab arap ngara; 18 ngara tiru kiris pingumanka mbŭh sindŭk re kabŭs. 19 Komŭnŭ darŭm susah ngara bagan TUHAN, ka Ayŭh nyiramat ngara so pinyusah ngara. 20 Ayŭh pibua ngara ngga pinganang-Ika nyiramat ngara so rubang kubur. 21 Ngara dŭh siŭn dŭh nggen trima kaseh di TUHAN amai pinyirindu-I adi dŭh bisa birubah, amai kayuh saruh adi-I mbŭh ndai yŭn ngara. 22 Ngara dŭh siŭn dŭh nggen trima kaseh di Ayŭh ngga sadis, ka ngga ragu pinyigaŭn dŭh siŭn dŭh kidaan sopŭrŭg kayuh adi Ayŭh mbŭh ndai. 23 Kada birayar mutas rawŭt pakai kapar, kudip adŭp-i ngga pimudip di rawŭt. 24 Ngara kiris kayuh adi TUHAN tungang ndai, pingandai saruh-I di rawŭt. 25 Ngga pinganang-I, ka sabak adi bangat rasu pohka ndai girumbang. 26 Kapar tikatuh ka au-tarun, rabu ka mŭrŭt ka rasan rawŭt. Di tika adi mun anŭ bara adi pimanu kapar mbŭh raru taru; 27 ngara sikak ka tibabeu mun daya mabuk --sopŭrŭg pimandai ngara mbŭh dŭh tipakai. 28 Komŭnŭ darŭm susah ngara bagan TUHAN, ka Ayŭh nyiramat ngara so pinyusah ngara. 29 Ayŭh bada sabak ribut rŭŭ, ka girumbang pajam. 30 Ngara gaŭn amai-i mbŭh rŭŭ, ka Ayŭh taban ngara ka pinyigŭn adi raan ngara ngga siramat. 31 Ngara dŭh siŭn dŭh nggen trima kaseh di TUHAN amai pinyirindu-I adi dŭh bisa birubah, amai kayuh saruh adi Ayŭh mbŭh ndai yŭn ngara. 32 Ngara dŭh siŭn dŭh piagah bās-I kan daya bagŭ tikurukka muji Ayŭh di sirung jawin bara pinguru. 33 TUHAN bada sungi badŭh mun tarun tana-pajamka bada rubang piin jadi tana badŭh. 34 Ayŭh bada tana gamu jadi tarun tana-pajam adi pidesabab udip ginaka ngara adi rŭŭ dieh. 35 Ayŭh marik tarun tana-pajam bada jadi pagong piinka tarun tana badŭh jadi yŭn piin aman so rubang. 36 Ayŭh bada daya adi sibŭrŭk rŭŭ diginŭ, ka ngara pijog kupo yŭn rŭŭ. 37 Ngara biteya ka purun anggorka dapŭd pingatŭm adi kana. 38 Ayŭh nyiberkat daya-I, ka ngara biyŭn bagŭ anak; Ayŭh bada kaban sapi ngara dŭh kurang. 39 Kan daya Tapa dog ngarah ka dog pimangŭhamai dog kinanyuh ka dog pijera, 40 Ayŭh kiren baji-I di daya adi kinanyuh ngaraka bada ngara bigandon di tarun tana-pajam. 41 Pak Ayŭh pirupas ngara adi sirata so pinyusah, ka bada rawang ngara bitambah mun kaban kaban biri. 42 Daya tŭnggŭn kiris kayuh anŭ ka gaŭn, pak sopŭrŭg daya ginaka jadi pajam. 43 Isa-i ngara adi bijak bipikir di kayuh anŭ; isa-i ngara bipikir di pinyirindu TUHAN adi dŭh bisa birubah.

Mazmur 108

1 Aku biyŭn sukup atin sabah, O Tapa! Aku re biragu ka muji Kaam! Makat meh, simangi ku! 2 Makat meh, kachapi ngga gambus ku! Aku re kies batŭh andu, 3 Aku nggen trima kaseh di Kaam, O TUHAN, di dupan dudu bangsa. Aku re muji Kaam di dupan bara daya. 4 Pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah mbŭh bigatung so rangit; pinyitŭtŭd Mai mbŭh ndŭg rangit. 5 Bada bās Mai tatŭng di rangit, O Tapa, ka bragah Mai di ndi ong ong. 6 Nyiramat kieh ngga kuasa Mai; nam dua ku, isa daya adi Kaam rindu bisa dog pirupas. 7 So yŭn pinyirŭŭ-I Tapa mbŭh nang, “Darŭm pimanang Aku re kutung Shechem nyinuwŭhka nggen Rubān Sukkoth di daya Ku. 8 Gilead inŭh jaku, ka simŭnŭ gŭh Manasseh; Ephraim inŭh tupi basi Kuka Judah inŭh sikud-pinyipritah Ku. 9 Pak Aku re pakai Moab ndu sambong-pinyingu Kuka Aku re taran kasut Ku ka Edom, ndu tandā Aku dapu-i. Aku re nyirais darŭm pimanang ngarah daya Philistine.” 10 Asi, O Tapa, re taban aku ka darŭm kupo adi bikuta? Asi re nguru aku ka Edom? 11 Kaam sawŭ mbŭh tirawan aku kah? Dŭh kah Kaam re ruah baris ngga bara soldadu ami? 12 Turung kieh rawan pinganyu ami; pinurung manusia inŭh au-tarun. 13 Ayō Tapa, ata re manang; Ayŭh re ngarah pinganyu ta.

Mazmur 109

1 Aku muji Kaam, Tapa; dŭhnyah Kaam pajam! 2 Daya ginaka ngga pingadong mbŭh nyerang aku. Ngara napŭ aku 3 ka ngara nang kayuh arap pasar aku, nyerang aku ngga dŭh biyŭn pada. 4 Ngara matah aku, sunggu aku rindu ngaraka mbŭh bidua yŭn ngara. 5 Ngara maras mandis ku ngga arapka pinyirindu ku ngga pinyitiru. 6 Mien akim adi arap bada suba pinganyu ku, ka bada ndi so pinganyu adŭp-i nyarah ayŭh. 7 Isa-i ayŭh dog suba ka dog dapŭd sarah; isa-i dua-i ani dog nyirundeng pingandai sarah. 8 Isa-i pimudip-i rikas mungan; isa-i daya bŭkŭn tambit kraja-i! 9 Isa-i bara anak-i jadi anak tumang, ka sawŭn-i jadi dayung uban! 10 Isa-i bara anak-i jadi daya adi mite sidakah adi dŭh biyŭn ramin arŭn; isa-i ngara dog pibu so tibawang di yŭn ngara rŭŭ! 11 Isa-i daya adi yŭn-i birutang tambit sopŭrŭg buat rata-i, ka isa-i daya saruh tambit sopŭrŭg kayuh adi-i dapŭd so turang udas-i. 12 Isa-i mating daya kana ngga ayŭhbait kingat anak tumang-i. 13 Isa-i sopŭrŭg sesang-i kabŭs, ka isa-i dŭn-i dog kambŭt turap tuba bauh. 14 Isa-i TUHAN ingat arap tayung babuk-ika dŭh kambŭt dosa sindŭ-i. 15 Isa-i TUHAN siraru ingat dosa ngara, pak isa-i ngara batur batur dog kambŭt! 16 Daya anŭ bŭn raan mandis ngga daya; ayŭh kisiis ka siŭdaya adi sirata, adi sangsara, adi rumuh. 17 Ayŭh suka bipangu -- isa-i ayŭh dog pangu! Ayŭh dŭh suka nggen berkat -- isa-i daya mating nyiberkat ayŭh! 18 Ayŭh sanang bipangu, sanang mun adŭp-i kibarui; isa-i pangu adŭp-i mŭrŭt pŭrŭng adŭp-i mun piin adi-i nok, ka paman mun inyo ka darŭm turang-i! 19 Isa-i pangu anŭ nutu ayŭh mun pirakaka siraru agi maning ayŭh mun abŭt kupong! 20 TUHAN, ngukum pinganyu ku simŭnŭ --ngara adi nang pinganang arap rawan aku! 21 Pak TUHAN adi Raja ku, turung aku nanyam ka janji Mai, ka pirupas aku sabab pinyikana ngga pinyirindu Mai. 22 Aku sirata buang sangsara; aku kinaman ndŭg atin ku. 23 Mun singangi di singumi andu aku mbŭh re miyap; aku dog poh mun kadis. 24 Karŭb ku ramah amai dŭh man; aku ati kurit ngga turang adŭ. 25 Kan daya kiris aku, ngara tawŭh aku; ngara kuting ubak ngamun aku. 26 Turung aku, O TUHAN Tapa ku; sabab pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah, nyiramat aku! 27 Bada pinganyu ku puannang Kaam inŭh adi nyiramat aku. 28 Ngara mangu aku, pak Kaam re nyiberkat aku. Isa-i bara adi kisiis aku dog ngarah, ka isa-i aku, urun Mai, jadi gaŭn. 29 Isa-i pinganyu ku dog pimangŭh; isa-i mangŭh marut ngara keya ka jipo-ambu. 30 Aku re ngga sirŭŭn bana nggen trima kaseh ka TUHAN; aku re muji Ayŭh di uruk daya bagŭ, 31 sabab Ayŭh ngibān daya sirataka nyiramat ngara so tibaran adi nggen ukum kabŭs di ngara.

Mazmur 110

1 TUHAN nang di tuan ku, “Guru digiti tura ka tauh Kundŭg ka Aku mbŭh na pinganyu mu di ribo kaja mu.” 2 So Zion TUHAN re bada bayah kuasa-raja mai. “Kaam re nguasa pinganyu mai,” Ayŭh nang. 3 Di andu kaam rawan pinganyu mai, daya mai re turung ngga siabo asŭng ngara. Keya ka sipot-abun isan isandari bujang mai re mandŭg ka kaam di sandah kudus. 4 TUHAN bipayu ka dŭh re nukar pikir-I: “Kaam re jadi imam ndŭg situi tuitunda susud asar imam Melchizedek.” 5 TUHAN agi di tura ka tauh mai; kan Ayŭh baji, Ayŭh re ngarah bara raja. 6 Ayŭh re ngukum dudu bangsaka re bada tadang mingare di yŭn bisaad; Ayŭh re ngarah raja raja di ndi ong ong. 7 Raja re nok so anak sungi di bŭngŭn aran, ka kan mbŭh bake, raja re manang.

Mazmur 111

1 Muji meh TUHAN! Ngga siabo atin ku aku re nggen trima kaseh ka TUHANdi tika daya-I tikuruk. 2 Munki masam saruh-i kayuh adi TUHAN ndai! Sopŭrŭg adi suka pingandai-I anŭ raan mirati-i. 3 Sopŭrŭg pingandai-I inŭh puno ngga stabi ngga kuasa; pinŭnggŭn-I inŭh tan adu adu. 4 TUHAN dŭh bada ata kambŭt pingandai saruh-I; Ayŭh inŭh mandis buang masi. 5 Ayŭh nggen pinguman di ngara adi stabi di Ayŭh; Ayŭh bŭn kambŭt simanya-I. 6 Ayŭh mbŭh kiren kuasa-I di daya-Idarŭm-I nggen tana daya saruh di ngara. 7 Ayŭh tŭtŭd buang tŭnggŭn darŭm sopŭrŭg pingandai-I; sopŭrŭg pesan-I bisa yŭn bisangan. 8 Sopŭrŭg-i tan adu adu; sopŭrŭg-i dog nggen ngga pinyawŭ ka pinŭnggŭn. 9 Ayŭh pirupas daya-Ika ndai simanya adi tan adu adu ngga ngara. Kudus buang bikuasa inŭh Ayŭh! 10 Aran ngga jadi bijak inŭh stabi di TUHAN; Ayŭh nggen atin mirati di ngara adi dingah pesan-I. Ayŭh dog stabi ndŭg situi tui.

Mazmur 112

1 Muji meh TUHAN! Sanang inŭh daya adi stabi di TUHAN, adi gaŭn tunda pinganang-I. 2 Bara anak-i re bikuasa di tarun tana ati; sesang-i re dog nyiberkat. 3 Rawang-i re jadi kaya, ka ayŭh re adu adu mujur. 4 Jawa nyekar di karŭm yŭn daya adi kana, yŭn ngara adi masi, kana, ka adi jujur; 5 Sanang inŭh daya adi dŭh sibut buang gagā nginjam duit ka daya, adi ndai kraja-i ngga jujur. 6 Daya adi kana dŭh re arah di pingandai-i; ayŭh re siraru dog ingat. 7 Ayŭh dŭh taru kambat agah arap; pinyabah-i tagap, ka ayŭh sabah di TUHAN. 8 Ayŭh dŭh susah bait kah taru; ayŭh re kiris ngga manŭn pinganyu-i arah. 9 Ayŭh nggen ngga siabo asŭng di daya adi sirata, ka atin mandis-i dŭh re arah; ayŭh re puno ngga kuasa buang dog stabi. 10 Daya ginaka kiris ati ka baji; ngara nyitŭrŭng darŭm tiru ka miyap; pingarap ngara mbŭh mating ndŭg situi tui.

Mazmur 113

1 Muji meh TUHAN! Angān adi urun TUHAN, muji meh adŭn-I! 2 Isa-i adŭn-I dog muji, madin ngga ndŭg situi tui. 3 So timor ndŭg baratmuji adŭn TUHAN! 4 TUHAN mritah sopŭrŭg bangsa; bragah-I rabis bigatung so rangit. 5 Mating adi bŭkŭn re mun TUHAN Tapa ta. Ayŭh bitakta ti yŭn adi bigatung, 6 pak Ayŭh mutu adŭp-Ian tingga rangit ngga ong. 7 Ayŭh pakat daya ramah so dabu; Ayŭh pakat daya adi sirata so apŭk 8 ka bada ngara jadi ayō pimritah, ka sua mritah daya-I. 9 Ayŭh bada dayung adi aboh dapŭd mira; ka bada-i jadi sindŭ adi gaŭn amai biyŭn anak. Muji meh TUHAN!

Mazmur 114

1 Kan daya Israel bu so Egypt, kan sesang Jacob bu so tarun tana tami anŭ, 2 Judah jadi daya TUHAN adi kudus, ka Israel jadi tung jangi. 3 Rawŭt Bireh tingga ka bikaduh bu; Yang Jordan ko aman. 4 Darŭd mirajok mun kambing; sandah mirupat mun biri. 5 Ani mbŭh jadi, Rawŭt, ngga bada kuu bikaduh bu? Ka kuu, O Yang Jordan, mani kuu ko aman? 6 Kuu darŭd, mani kuu mirajok mun kambing? Kuu sandah, mani kuu mirupat mun biri? 7 Bigagar meh, tana, kan TUHAN mandŭg, di sirung jawin Tapa Jacob, 8 adi nukar batuh batuh bada jadi pagongka sandah batuh mbŭh so piin aman.

Mazmur 115

1 Di Kaam sadi, O TUHAN, di Kaam sadi, ka dŭh di kieh, bragah dŭh siŭn dŭh dog nggensabab pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah ngga sabab pinyitŭtŭd Mai. 2 Ngga mani bangsa bangsa siken kieh, “Diki Tapa ngan?” 3 Tapa ami agi di shorga; Ayŭh ndai tadŭ tadŭ kayuh nanyam pinyiraan adŭp-I. 4 Tapa tapa ngara dog ndai so pirak ngga mas, dog ndai so tangan manusia. 5 Tapa ngara biyŭn baba, pak dŭh bisa minyu, biyŭn batŭh, pak dŭh dapŭd kiris. 6 Tapa ngara biyŭn kajit, pak dŭh dapŭd dingah, biyŭn undung, pak dŭh tungang kadŭk. 7 Tapa ngara biyŭn tangan, pak dŭh dapŭd kinyam kayuh, biyŭn kaja, pak dŭh dapŭd panu; tapa ngara dŭh biyŭn sirŭŭn. 8 Isa-i sopŭrŭg adi ndai-i ka adi sabah diehjadi keya ka tibudo adi ngara ndai. 9 Sabah di TUHAN, angān daya Israel. Ayŭh turung angān ka grindung angān. 10 Sabah di TUHAN, angān imam Tapa. Ayŭh turung angān ka grindung angān. 11 Sabah di TUHAN, sopŭrŭg ngan adi nyambah Ayŭh. Ayŭh turung angān ka grindung angān. 12 TUHAN ingat ata ka re nyiberkat ata; Ayŭh re nyiberkat daya-I Israelka sopŭrŭg imam Tapa. 13 Ayŭh re nyiberkat barang naan daya adi stabi di Ayŭh, adi bās ngga adi sŭ. 14 Isa-i TUHAN nggen di angān anak --angān ngga bara sesang ngan! 15 Isa-i angān dog nyiberkat TUHAN, adi napa rangit ngga ong! 16 Shorga inŭh tung TUHAN sadi, pak Ayŭh nggen ong di rayat manusia. 17 TUHAN dŭh dog muji daya adi kabŭs, puan kah ngara adi mūn ka yŭn adi pajam. 18 Pak ata, adi udip, re nggen trima kaseh di Ayŭhmadin ngga ndŭg situi tui. Muji meh TUHAN!

Mazmur 116

1 Aku rindu TUHAN, sabab Ayŭh dingah aku; Ayŭh dingah dua ku. 2 Ayŭh dingah akubarang andu aku bagan Ayŭh. 3 Pinyikabŭs nyikapung aku; rubang kubur nyindŭk aku; aku mbŭh raru taru buang susah. 4 Komŭnŭ aku bagan TUHAN, “Aku mite Kaam, TUHAN, nyiramat aku!” 5 TUHAN inŭh masi buang kana; Tapa ta inŭh pinyirasi. 6 TUHAN grindung daya adi gibayuh pandai jaga adŭp-i; kan aku re dog pinyusah, Ayŭh nyiramat aku. 7 Tanang meh, atin ku, sabab TUHAN mbŭh kana ngga aku. 8 TUHAN nyiramat aku so pinyikabŭs; Ayŭh bitan randang batŭh kuka bada aku dŭh dog ngarah. 9 Ka aku meh panu di sirung jawin TUHANdi ong daya adi udip. 10 Aku babŭ gŭh sabah, sunggu di tika aku nang, “Aku mbŭh batur rabu,” 11 sunggu di tika aku taru ka nang, “Mating daya bisa dog sabah.” 12 Ani bisa aku jugan ka TUHANamai sopŭrŭg pinyikana-I di aku? 13 Aku re taban sadis wain ka TUHAN, ngga nggen trima kaseh di Ayŭh amai nyiramat aku. 14 Di tika sopŭrŭg daya-I tikurukaku re nggen di Ayŭh kayuh adi aku mbŭh bijanji an nggen. 15 Munki masam mandam-i di TUHANkan ndi so daya-I kabŭs! 16 Aku ati urun Mai, TUHAN; aku bituan di Kaam, tunda gaya sindŭ adŭp ku. Kaam mbŭh nyiramat aku so pinyikabŭs. 17 Aku re nggen di Kaam sadis trima kasehka jugan dua ku ka Kaam. 18-19 Di tika sopŭrŭg daya Mai tikuruk, di yŭn pinyirŭŭ Mai darŭm Ramin Mai di Jerusalem, aku re nggen di Kaam kayuh adi aku mbŭh bijanji an nggen. Muji meh TUHAN!

Mazmur 117

1 Muji meh TUHAN, sopŭrŭg bangsa! Muji Ayŭh, sopŭrŭg daya! 2 Pinyirindu-I di ata inŭh bāska pinyitŭtŭd-I inŭh tan adu adu. Muji meh TUHAN!

Mazmur 118

1 Nggen trima kaseh di TUHAN, sabab Ayŭh kana, ka pinyirindu-I tan adu adu. 2 Daya Israel patut nang, “Pinyirindu-I tan adu adu.” 3 Bara imam Tapa patut nang, “Pinyirindu-I tan adu adu.” 4 Sopŭrŭg adi nyambah Ayŭh patut nang, “Pinyirindu-I tan adu adu.” 5 Darŭm susah aku bagan TUHAN; Ayŭh nam aku ka pirupas aku. 6 TUHAN agi ngga aku, aku dŭh re taru; ani tungang daya ndai di aku? 7 TUHAN inŭh adi turung aku, ka aku re kiris pinganyu ku dog ngarah. 8 Kana dŭ nŭŭh sabah di TUHANso nŭŭh bisangan di manusia. 9 Kana dŭ nŭŭh sabah di TUHANso nŭŭh bisangan di pinguru manusia. 10 Bagŭ pinganyu maning aku; pak aku siŭ ngara ngga kuasa TUHAN! 11 Ngara kirurung aku di barang parad; pak aku siŭ ngara ngga kuasa TUHAN! 12 Ngara kirurung aku mun banyis, pak ngara rasu sau mun apui di randa reja; ngga kuasa TUHAN aku siŭ ngara. 13 Aku mbŭh bandar dog nyerang ka mbŭh sindŭk re arah, pak TUHAN turung aku. 14 TUHAN bada aku bikuasa ka bake; Ayŭh mbŭh nyiramat aku. 15 Dingah sirais gaŭn di bari daya Tapa amai mbŭh manang: “TUHAN mbŭh ndai pingandai bās-I! 16 Kuasa-I mbŭh bada ata manang, kuasa bās-I darŭm perang!” 17 Dŭh aku re kabŭs; pak aku re udipka piagah kayuh adi TUHAN mbŭh ndai. 18 Ayŭh mbŭh bandar ngukum aku, pak Ayŭh gi-dŭh bada aku kabŭs. 19 Kuka yŭn ku tiban buwang Ramin TUHAN; aku re mŭrŭt ka nggen trima kaseh di TUHAN! 20 Ati inŭh tiban buwang TUHAN; adŭ-i daya tŭnggŭn dapŭd mŭrŭt. 21 Aku muji Kaam, TUHAN, sabab Kaam dingah aku, sabab Kaam mbŭh nggen di aku pimanang. 22 Batuh adi tukang ramin taran amai dŭh bigunambŭh jadi anŭ adi siabo biguna. 23 Ati mbŭh pingandai TUHAN; mbŭh raru sangŭn-i di batŭh ta! 24 Ati inŭh andu pimanang TUHAN; ja ata gaŭn, ja ata pawŭn! 25 Nyiramat kieh, TUHAN, nyiramat kieh! Bada kieh mujur, O TUHAN! 26 Isa-i Tapa nyiberkat sianŭ adi mandŭg ngga adŭn TUHAN! So Ramin TUHAN kieh nyiberkat kuu. 27 TUHAN inŭh Tapa; Ayŭh kana ngga ata. Ngga daan daan kayuh di tangan ngan, piguru gawaika baris maning mija-sambah. 28 Kaam inŭh Tapa ku, ka aku nggen trima kaseh ka Kaam; aku re piagah bās Mai. 29 Nggen trima kaseh di TUHAN, sabab Ayŭh kana, ka pinyirindu-I tan adu adu.

Mazmur 119

1 Sanang inŭh ngara adi udip dŭh ndai sarah, adi udip nanyam ka ukum-adat TUHAN. 2 Sanang inŭh ngara adi tunda pinyipesan-I, adi dingah pinganang-I ngga siabo atin ngara. 3 Ngara bŭn ndai sarah; ngara udip nanyam ka pinyiraan TUHAN. 4 TUHAN, Kaam mbŭh nggen di kieh ukum-adat Maika kidaan di kieh bada tunda-i ngga atin tŭtŭd. 5 Aku harap aku tŭtŭdbidigŭng di ajar Mai! 6 Kambŭi aku nakit pirati sopŭrŭg pesan Mai, aku re dŭh dog pimangŭh. 7 Darŭm aku birajar ukum-adat Mai adi tŭnggŭn, aku re muji Kaam ngga atin bisig ku. 8 Aku re tunda ukum-adat Mai; dŭhnyah tagan aku! 9 Simuki daya mara dapŭd bada pimudip ngara bisig? So ka tunda pesan Mai. 10 Ngga siabo atin ku aku suba bituan di Kaam; dŭhnyah bada aku dŭh tunda Pinyipesan Mai. 11 Aku nyikŭn ukum-adat Mai darŭm atin ku, isa aku dŭh bidosa rawan Kaam. 12 Aku muji Kaam, O TUHAN; ngajar aku pinyiraan Mai. 13 Aku re nyusesopŭrŭg ukum-adat adi Kaam mbŭh nggen. 14 Aku gaŭn tunda pesan Mairabis so biyŭn rata bās. 15 Aku birajar ajar Mai; aku piruh aran Mai. 16 Aku angan ukum-adat Mai; pesan Mai aku dŭh re kambŭt. 17 Kana ngga aku, adi urun Mai, isa aku bisa udip ka tunda ajar Mai. 18 Kuka batŭh ku, isa aku dapŭd kirispinyawŭ bās di ukum-adat Mai. 19 Aku dŭh tui udip di ong; dŭhnyah sukan pesan Mai so aku. 20 Atin ku mandam amai gruwŭn; sandu singarŭm aku raan puan ukum-adat Mai. 21 Kaam ngukum daya adi sambuh; payah inŭh ngara adi dŭh tunda pesan Mai. 22 Pirupas aku so bakit ngga pangu ngara, sabab aku mbŭh sita ukum-adat Mai. 23 Bara pinguasa tikuruk ka bipekat rawan aku, pak aku re birajar ajar Mai. 24 Ajar Mai aku angan; sopŭrŭg-i jadi keya ka tukang pitayan yŭn ku. 25 Aku guring di tana amai mbŭh arah; pakat aku, nanyam ka janji Mai. 26 Aku ngaku sopŭrŭg adi aku mbŭh ndai, ka Kaam nam aku; ngajar aku pinyiraan Mai. 27 Turung aku mirati ukum-adat Mai, ka aku re nakit bipikir di ajar bās Mai. 28 Aku ati dog nyatŭk pinyusah; nyibake aku, nanyam ka janji Mai. 29 Pijo aku so aran adi sarah, ka ngga pinyikana Mai ngajar aku ukum-adat Mai. 30 Aku mbŭh natu adŭp ku nundok di Kaam; aku mbŭh na atin ku di ukum-adat Mai. 31 Aku mbŭh tunda ajar Mai, TUHAN; dŭhnyah bada aku dog pimangŭh. 32 Aku re graŭh tunda pesan Mai, sabab Kaam re bada aku rabis mirati. 33 Ngajar aku, TUHAN, rati ukum-adat Mai, ka aku re ari tunda-i. 34 Kidaan rati ukum-adat Mai di aku, ka aku re tunda-i; aku re sita-i ngga siabo atin ku. 35 Bada aku nundok di Pinyipesan Mai, sabab diginŭ aku dapŭd pinyigaŭn. 36 Nggen di aku pinyiraan ngga tunda ukum-adat Maika dŭh pinyiraan ngga dapŭd kaya. 37 Pijo atin ku so kayuh adi dŭh biguna; kana ngga aku, nanyam ka janji Mai. 38 Ingat janji Mai ngga aku, adi urun Mai --janji adi Kaam mbŭh ndai ngga daya adi dingah pinganang Mai. 39 Nyiramat aku so pinganang adi nggen mangŭh adi aku taru; munki masam bās-i ukum-adat Mai! 40 Aku raan tunda pesan Mai; nggen di aku udip bauh, amai Kaam inŭh tŭnggŭn. 41 Kiren di aku munki masam bās pinyirindu Mai di aku, TUHAN, ka nyiramat aku nanyam ka janji Mai. 42 Komŭnŭ aku tungang nam ngara adi pimangŭh akusabab aku sabah di pinganang Mai. 43 Turung aku ari minyu kayuh adi sawŭ, sabab pingarap ku inŭh di ukum-adat Mai. 44 Aku re ari tunda ukum-adat Mai, yŭn situi tui. 45 Aku re udip dŭh dog ngabŭt pinganyu, sabab aku suba tunda ajar Mai. 46 Aku re piagah pesan Mai di bara rajaka aku dŭh re mangŭh. 47 Aku gaŭn tunda pesan Mai, sabab aku rindu-i. 48 Aku stabi ka rindu di Pinyipesan Mai; aku re nakit bipikir di ajar Mai. 49 Ingat janji Mai ngga aku, adi urun Mai; janji Mai anŭ mbŭh nggen di aku pingarap. 50 Ndŭg ka di tika aku susah aku dog nyaduhsabab janji Mai nggen di aku udip. 51 Daya adi sambuh ari ngamun aku, pak aku bŭn jo so ukum-adat Mai. 52 Aku ingat ukum-adat Mai adi ndun jah, ka-i taban saduh ka aku, O TUHAN. 53 Kan aku kiris daya ginaka miranggar ukum-adat Mai, aku mbŭh raru baji. 54 Darŭm pimudip purok ku di ong atiaku ndai ragu pasar pesan Mai. 55 Singarŭm aku ingat Kaam, TUHAN, ka aku bipikir pasar ukum-adat Mai. 56 Aku dapŭd udip sanangdarŭm aku tunda pesan Mai. 57 Kaam adŭ adi aku raan, O TUHAN; aku bijanji an tunda ukum-adat Mai. 58 Aku ngga siabo atin ku mite Kaammasi di aku, nanyam ka janji Mai! 59 Aku mbŭh bipikir pasar urah-rakah kuka aku bijanji an tunda ajar Mai. 60 Ngga dŭh nyikite aku bigauttunda pesan Mai. 61 Daya ginaka tŭŭn jarat yŭn kudog aku, pak aku dŭh kambŭt ukum-adat Mai. 62 Ngga sitŭrŭp ngarŭm aku burahmuji Kaam amai ukum-adat Mai tŭnggŭn. 63 Aku jerā ngara adi bituan di Kaam, sopŭrŭg ngara adi tunda ukum-adat Mai. 64 TUHAN, ong mbŭh puno ngga pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah; ngajar aku Pinyipesan Mai. 65 Kaam mbŭh ingat janji Mai, TUHAN, ka Kaam kana ngga aku, adi urun Mai. 66 Nggen di aku pinyibijak ngga pinyipuan, sabab aku sabah di pesan Mai. 67 Diŭ so Kaam ngukum aku, aku taŭn mbŭh ari ndai sarah, pak madin aku tunda pinganang Mai. 68 Munki masam kana-i Kaam -- raru mandis! Ngajar aku pesan Mai. 69 Daya sambuh mbŭh napŭ aku, pak ngga siabo atin ku aku tunda ajar Mai. 70 Ngara dŭh biyŭn atin mirati, pak aku dapŭd pinyigaŭn di ukum-adat Mai. 71 Taŭn kana Kaam ngukum aku, sabab-i bada aku birajar pesan Mai. 72 Ukum-adat adi Kaam nggen inŭh biguna dŭ di akuso sopŭrŭg duit di ong. 73 Kaam napa aku, ka Kaam kingat aku; nggen di aku atin mirati, isa aku bisa birajar ukum-adat Mai. 74 Ngara adi stabi di Kaam re gaŭn kan ngara kiris aku, sabab aku sabah di janji Mai. 75 Aku puan ukum-adat Mai tŭnggŭn, TUHAN, ka Kaam ngukum aku sabab Kaam tŭtŭd. 76 Bada pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah nyaduh aku, nanyam ka janji Mai di aku, adi urun Mai. 77 Masi di aku, ka aku re udipsabab aku angan ukum-adat Mai. 78 Isa-i ngara adi sambuh dog pimangŭh amai napŭ aku; pak aku re nakit bipikir di ajar Mai. 79 Isa-i ngara adi stabi di Kaam mandŭg ka aku --sopŭrŭg ngara adi puan pesan Mai. 80 Isa-i aku ngga siabo asŭng ku tunda Pinyipesan Maika dŭh re mangŭh sitagar dog ngarah. 81 Aku mbŭh raru kawŭk, TUHAN, kajŭn Kaam nyiramat aku; aku sabah di pinganang Mai. 82 Batŭh ku mbŭh kawŭk kajŭn kayuh adi Kaam mbŭh bijanji, darŭm aku siken, “Sinde Kaam re turung aku?” 83 Aku mbŭh dŭh biguna keya ka bŭrŭh-kurit adi dog taran; pak aku dŭh kambŭt pesan Mai. 84 Dŭm tian-ki dinge aku dŭh siŭn dŭh kajŭn? Sinde Kaam re ngukum ngara adi kisiis aku? 85 Daya adi sambuh, adi dŭh tunda ukum-adat Mai, mbŭh kareh rubang ngga mirakap aku. 86 Sopŭrŭg Pinyipesan Mai bisa dog sabah; daya kisiis aku ngga pinganang kadong -- turung aku! 87 Ngara mbŭh dŭm tadŭ re dapŭd siŭ aku, pak aku gi-mating nyibireu pesan Mai. 88 Sabab pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah, kana ngga aku; isa aku tunda ukum-adat Mai. 89 Pinganang Mai, O TUHAN, re tan ndŭg situi tui; pinganang Mai tan adu adu di shorga. 90 Pinyitŭtŭd Mai tan yŭn barang turap; Kaam mbŭh na ong di yŭn adŭp-i, ka-i babŭ. 91 Sopŭrŭg kayuh babŭ ndŭg andu ati sabab pesan Mai, sabab sopŭrŭg-i inŭh urun Mai. 92 Kambŭi ukum-adat Mai dŭh atak pinyigaŭn ku, aku taŭn mbŭh kabŭs sabab sangsara ku. 93 Aku dŭh re nyibireu ajar Mai, sabab ngga ajar Mai Kaam mbŭh nyiran aku. 94 Aku tung jamai -- nyiramat aku! Aku mbŭh suba an tunda pesan Mai. 95 Daya ginaka tuman an siŭ aku, pak aku re nakit bipikir di ukum-adat Mai. 96 Aku mbŭh puan nang sopŭrŭg kayuh biyŭn pinyikurang-i; pak Pinyipesan Mai sukup batur. 97 Aku raru rindu ukum-adat Mai! Aku bipikir pasar ukum-adat Mai ndi andu andu. 98 Pinyipesan Mai ari agi ngga akuka bada aku rabis bijak so pinganyu ku. 99 Aku mirati dŭ so sopŭrŭg gurū ku, sabab aku nakit bipikir di ajar Mai. 100 Pinyibijak ku bās dŭ so tung ngara adi mbŭh tuuh, sabab aku tunda pesan Mai. 101 Aku mbŭh pijo adŭp ku so urah-rakah adi arap, sabab aku raan tunda pinganang Mai. 102 Aku gi-mating nyibireu ajar Mai, amai adŭp Mai inŭh gurū ku. 103 Munki masam nyibanyis-i ajar Mainyibanyis dŭ so ju banyis! 104 Aku dapŭd pinyibijak so ukum-adat Mai, ngapŭi aku dŭh suka urah-rakah adi arap. 105 Pinganang Mai inŭh prita adi nyiruton akuka jawa adi nyekar aran ku. 106 Aku re bidigŭng di payu kuka tunda ajar Mai adi tŭnggŭn. 107 Pinyusah ku, TUHAN, inŭh raru sipŭ; kudip aku, nanyam ka janji Mai. 108 Kambat dua trima kaseh ku, O TUHAN, ka ngajar aku pesan Mai. 109 Aku mbŭh ari sidia an ruban asŭng ku; aku dŭh kambŭt ukum-adat Mai. 110 Daya ginaka tŭŭn jarat yŭn kudog aku, pak aku mating nyipunok pesan Mai. 111 Pinyipesan Mai inŭh buat-rata ku adi tan adu adu; anŭ inŭh pinyiraan atin ku. 112 Aku mbŭh natu an tunda ukum-adat Maindŭg ka andu adi ngga aku kabŭs. 113 Aku tiru di daya adi dŭh sukup tŭtŭd di Kaam, pak aku rindu di ukum-adat Mai. 114 Kaam inŭh pingibān ngga pinyigrindung ku; aku na pingarap ku di janji Mai. 115 Bu so aku, angān daya bidosa. Aku re tunda pesan Tapa ku. 116 Nggen di aku pinyibake, nanyam ka janji Mai, ka aku re udip; dŭhnyah bada aku asa di pingarap ku! 117 Digŭng aku, ka aku re siramat, ka aku re siraru pirati pesan Mai. 118 Kaam san barang naan daya adi nyipunok ukum-adat Mai; pinganang tipu ngara dŭh biguna. 119 Kaam nyirundeng daya ginaka keya ka sapok, ngapŭi aku rindu ajar Mai. 120 Sabab Kaam aku taru; aku mbŭh taru sabab ukum-adat Mai. 121 Aku mbŭh ndai kayuh adi batur ka kana; dŭhnyah tagan aku di tangan pinganyu ku! 122 Bijanji Kaam re turung urun Mai; dŭhnyah bada daya sambuh kinanyuh aku! 123 Batŭh ku kawŭk kajŭn Kaam mandŭg di nyiramat aku, ka pirupas aku, nanyam ka janji Mai. 124 Ndai di aku nanyam ka pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah, ka ngajar aku pesan Mai. 125 Aku ati urun Mai; nggen di aku atin mirati, isa aku bisa puan ajar Mai. 126 TUHAN, ati inŭh tika Kaam makat, sabab daya mbŭh miranggar ukum-adat Mai. 127 Aku rindu pesan Mai rabis so mas, rabis so aŭn mas. 128 Jadi aku tunda sopŭrŭg ajar Mai; aku tiru di sopŭrŭg aran adi sarah. 129 Ajar Mai inŭh bās; aku tunda-i ngga siabo atin ku. 130 Rati ajar Mai nggen jawaka taban pinyibijak di daya adi mapung braŭg. 131 Aku gruwŭn pesan Maika aku ruai natis-i. 132 Tingga aku ka masi di akunimun Kaam masi di ngara adi rindu di Kaam. 133 Nanyam ka janji Mai, dŭhnyah bada aku rabu; dŭhnyah bada arap nguasa aku. 134 Nyiramat aku so ngara adi kinanyuh aku, isa aku bisa tunda pesan Mai. 135 Bada jawin Mai nyekar di tunduh akuka ngajar aku ukum-adat Mai. 136 Randang batŭh ku aman mun piin sungi, sabab daya dŭh tunda ukum-adat Mai. 137 Kaam inŭh tŭnggŭn, TUHAN, ka ukum-adat Mai inŭh tŭnggŭn. 138 Atur adi Kaam mbŭh nggeninŭh sukup tŭnggŭn ka batur. 139 Baji ku bijagu mun apui darŭm aku, sabab pinganyu ku tirawan pesan Mai. 140 Janji Mai inŭh manŭn! Aku raru rindu-i! 141 Aku ati dŭh biguna ka dog ngamun, pak aku dŭh nyibireu ajar Mai. 142 Pinŭnggŭn Mai re tan adu adu, ka ukum-adat Mai inŭh adu adu sawŭ. 143 Aku raru bipito buang susah, pak Pinyipesan Mai bada aku gaŭn. 144 Ajar Mai inŭh adu adu tŭnggŭn; nggen di aku atin mirati, ka aku re udip. 145 Ngga siabo atin ku aku bagan Kaam; nam aku, TUHAN, ka aku re tunda pesan Mai! 146 Aku bagan Kaam; nyiramat aku, ka aku re sita ukum-adat Mai. 147 Diŭ so batŭh andu makat aku bagan mite turung so Kaam; aku na pingarap ku di janji Mai. 148 Ndi ngarŭm ngarŭm aku dŭh bŭŭs, amai nakit bipikir di ajar Mai. 149 Sabab pinyirindu Mai dŭh bisa birubah, dingah aku, O TUHAN; kiren masi Mai, ka kingat aku! 150 Ngara adi kisiis aku mbŭh mandŭg sindŭk, daya adi bŭn sita ukum-adat Mai. 151 Pak Kaam sindŭk aku, TUHAN, ka sopŭrŭg pesan Mai bisa dog sabah. 152 Ndun jah aku birajar pasar ajar Mai; Kaam bada-i tan adu adu. 153 Tingga sangsara ku, ka nyiramat aku, sabab aku gi-mating nyibireu ukum-adat Mai. 154 Ngibān aku so daya di nyarah aku, ka pirupas aku; nyiramat aku, nanyam ka janji Mai. 155 Daya ginaka dŭh re dog nyiramat, amai ngara dŭh tunda ukum-adat Mai. 156 Pak pinyirasi Mai, TUHAN, inŭh bās; kiren masi Mai ka nyiramat aku! 157 Aku biyŭn bagŭ pinganyu samŭn ngara adi an kinanyuh, pak aku dŭh re dŭh tunda ukum-adat Mai. 158 Kan aku tingga ngara adi dŭh tŭtŭd, aku mbŭh raru tiru, amai ngara dŭh sita pesan Mai. 159 Tingga munki masam aku raru rindu di ajar Mai, TUHAN. Pinyirindu Mai bŭn birubah, nyiramat meh aku! 160 Sopŭrŭg pinganang Mai sawŭ, ka sopŭrŭg ukum-adat Mai tŭnggŭn ka tan adu adu. 161 Daya adi bikuasa nyerang aku ngga dŭh biyŭn pada, pak aku stabi di ukum-adat Mai. 162 Sanang inŭh aku amai janji Mai, sanang mun daya adi mbŭh dapŭd rata bās. 163 Aku tiru di pinganang kadong, pak aku rindu di ukum-adat Mai. 164 Ju kari barang andu aku nggen trima kaseh di Kaamamai ukum-adat Mai tŭnggŭn. 165 Ngara adi rindu ukum-adat Mai mbŭh sukup pagŭng, ka diginŭ mating kayuh adi re bada ngara rabu. 166 Aku kajŭn Kaam nyiramat aku, TUHAN, ka aku ndai kayuh adi Kaam pesan. 167 Aku tunda ajar Mai; aku rindu-i ngga siabo atin ku. 168 Aku tunda pesan ngga ajar Mai; Kaam kiris sopŭrŭg kayuh adi aku ndai. 169 Bada sirŭŭn ku mite turung ndŭg Kaam, TUHAN! Nggen di aku atin mirati, nanyam ka janji Mai. 170 Dingah dua ku, ka nyiramat aku nanyam ka janji Mai! 171 Aku re siraru muji Kaam, sabab Kaam ngajar aku ukum-adat Mai. 172 Aku re biragu pasar ukum-adat Mai, sabab pesan Mai tŭnggŭn. 173 Ari sidia an turung aku, sabab aku tunda pesan Mai. 174 Aku raru gruwŭn an dog nyiramat Mai, O TUHAN! Ukum-adat Mai bada aku gaŭn. 175 Kudip aku, isa aku bisa muji Kaam; isa-i ajar Mai turung aku. 176 Aku bigandon mun biri adi manyap; ngapŭi jiroh meh aku, urun Mai, sabab aku mating nyibireu ukum-adat Mai.

Mazmur 120

1 Kan aku darŭm susah, aku bagan TUHAN, ka Ayŭh nam aku. 2 Nyiramat aku, TUHAN, so daya pingadong ngga daya pinipu. 3 Angān pingadong, ani re Tapa ndai di angān? Simuki Ayŭh re ngukum angān? 4 Ngga reja-panah adi reja, ngga apui adi bijagu ka bijireb! 5 Udip bigaur ngga angān inŭh arap keya ka udip di Meshech, puan kah bigaur ngga daya Kedar. 6 Aku mbŭh raru tui udipngga daya adi tiru di udip bamai! 7 Kan aku minyu pasar damai, ngara raan biperang.

Mazmur 121

1 Aku tingga darŭd; so ki meh pinurung ku mandŭg? 2 Pinurung ku re mandŭg so TUHAN, adi napa rangit ngga ong. 3 Ayŭh dŭh re tandah angān rabu; pinyigrindung ngan dŭh re bŭŭs. 4 Pinyigrindung Israeldŭh re nundu puan kah bŭŭs. 5 TUHAN re nguan angān; Ayŭh agi di bŭngŭn ngan ka grindung angān. 6 Batŭh andu dŭh re kinaman angān sandu, dŭh gŭh buran singarŭm. 7 TUHAN re grindung angān so sopŭrŭg pinyusah; Ayŭh re bada angān siramat. 8 Ayŭh re grindung angān darŭm angān mandŭg, ka darŭm angān matakmadin ngga ndŭg situi tui.

Mazmur 122

1 Aku gaŭn kan ngara nang di aku, “Ja di ka ramin TUHAN.” 2 Ka madin ata mbŭh digiti, mijog di tiban-bās kupo Jerusalem! 3 Jerusalem dog pijog jadi kupo, nakit dog pijog buang sangŭn. 4 Digiti inŭh bara tibaran-asar mandŭg, bara tibaran-asar Israel, di nggen trima kaseh ka TUHANnanyam ka pinyipesan-I. 5 Digiti raja raja Israelmritah daya ngara ngga tŭnggŭn. 6 Bidua mite udip bamai yŭn Jerusalem: “Isa-i ngara adi rindu kuu mujur. 7 Isa-i udip bamai agi darŭm kuuka udip pagŭng darŭm istana mu.” 8 Yŭn kana bara madis ka bara jerā kuaku nang di Jerusalem, “Damai di kuu!” 9 Yŭn kana ramin TUHAN adi Tapa taaku bidua yŭn pimujur mu.

Mazmur 123

1 TUHAN, aku nyigura ka Kaam, ka shorga, di yŭn Kaam mritah. 2 Nimun urun bisangan di tuan-i, nimun pinguses bisangan di tuan dayung-i, simŭnŭ inŭh kieh re nyigura ka Kaam, O TUHAN adi Tapa ami, ndŭg ka Kaam mbŭh masi di kieh. 3 Masi di kieh, TUHAN, masi meh; kieh mbŭh sukup jera dog ngamun. 4 Kieh mbŭh tui dog tawŭh daya kayaka dog ngamun bara adi sambuh adi kinanyuh kieh.

Mazmur 124

1 Munki kambŭi TUHAN dŭh tura ka parad ta? Nam, O Israel! 2 “Kambŭi TUHAN mating tura ka parad tadi tika pinganyu ta nyerang ata, 3 tatu ngara muko man ata udip udip tangga riyŭn ngara di ata; 4 komŭnŭ uba taban ata ngga bu, ka piin ngapuh ata, 5 ka ata rŭnggŭd darŭm uba adi daras.” 6 Ja ata nggen trima kaseh di TUHAN, adi dŭh tandah pinganyu ta siŭ ata. 7 Ata mbŭh rupas keya ka manuk so jarat pingasu; jarat mbŭh rusak, ka ata mbŭh rupas! 8 Pinurung ta mandŭg so TUHAN, adi napa rangit ngga ong.

Mazmur 125

1 Ngara adi sabah di TUHAN inŭh keya ka Sandah Zion, adi dŭh dapŭd dog ngugoh, dŭh dapŭd dog ngana. 2 Nimun dudu darŭd maning Jerusalem, simŭnŭ inŭh TUHAN maning daya-Imadin ngga ndŭg situi tui. 3 Daya ginaka dŭh re ari mritah tarun tana daya tŭnggŭn; isa daya tŭnggŭn dŭh ndai pingandai arap. 4 TUHAN, ndai kana di ngara adi ndai kana, di ngara adi tunda pesan Mai. 5 Pak kan Kaam ngukum daya ginaka, ngukum gŭh ngara adi nyibireu pinyiraan Mai. Udip bamai Israel!

Mazmur 126

1 Kan TUHAN taban ata pari ka Jerusalem, anŭ mbŭh keya ka pŭmŭh! 2 Munki masam-i ata tawŭh, munki masam-i ata biragu gaŭn! Komŭnŭ bangsa bangsa bŭkŭn nang pasar ata, “TUHAN ndai pingandai bās yŭn ngara.” 3 Sawŭ Ayŭh ndai pingandai bās yŭn ta; ruai gaŭn ata! 4 TUHAN, bada ata mujur dinge, nimun ujen taban piin pari ka rasan sungi adi badŭh. 5 Isa-i ngara adi sien buang ngara purun bine, ngatŭm buang pawŭn! 6 Ngara adi sien buang ngara ruah taban bine, re pari buang biragu amai pawŭn, darŭm ngara mari taban buwa pimuruh.

Mazmur 127

1 Kambŭi TUHAN dŭh pijog ramin, pingandai tukang ramin dŭh biguna; kambŭi TUHAN dŭh grindung kupo, dŭh inŭh biguna bada daya jaga-i. 2 Dŭh-i biguna nŭŭh nyiraja ngga nyiran adŭp nŭh, makat awar ka bŭŭs rambat. Amai TUHAN inŭh adi nggen di ngara adi-I rindu, di tika ngara bŭŭs. 3 Bara anak inŭh pinganggen so TUHAN; ngara inŭh sawŭ berkat. 4 Anak dari adi daya biyŭn darŭm ayŭh gi-marainŭh keya ka reja-panah di tangan soldadu. 5 Sanang inŭh daya adi biyŭn reja-panah anŭ. Ayŭh re dŭh dog ngarahkan ayŭh bidapŭd ngga pinganyu-i di tarun yŭn bisara.

Mazmur 128

1 Sanang inŭh ngara adi dingah pinganang TUHAN, ngara adi udip ngga pinyipesan-I. 2 Pingandai ngan re taban utung ka angān; angān re sanang ka mujur. 3 Sawŭn ngan re keya ka tŭngŭn anggor adi pimuah di ramin arŭn ngan, ka anak anak ngan re jadi keya ka tŭngŭn tŭngŭn kanā adi mara maning mija ngan. 4 Daya adi tunda pinganang TUHANre sawŭ dog nyiberkat mun anŭ. 5 Isa-i TUHAN nyiberkat angān so Zion! Isa-i angān kiris Jerusalem mujursitŭkŭd udip ngan! 6 Isa-i angān udip tui siŭn dapŭd kiris sukuh ngan! Udip bamai di Israel!

Mazmur 129

1 Israel, kidaan munki pinganyu mu kisiis kuuso kuu gibabŭ sŭ. 2 “So aku gibabŭ sŭ, pinganyu ku bana kisiis aku, pak ngara gi-mating ngarah aku. 3 Ngara ndai tibande tawan di punok kuka bada-i mun tana adi ko dog majak. 4 Pak TUHAN, adi tŭnggŭn, mbŭh pirupas aku so dog piurun.” 5 Isa-i barang naan adi tiru di Ziondog ngarah ka dog pibu. 6 Isa-i sopŭrŭg ngara mun kupai adi timbu di tibung ramin, adi rayu diŭ so-i timbu; 7 mating daya sun-ibait mŭtŭs-i yŭn taban ngga bu. 8 Mating daya adi murah-i re nang, “Isa-i TUHAN nyiberkat kuu! Kieh nyiberkat kuu ngga adŭn TUHAN.”

Mazmur 130

1 So rasan atin susah ku aku bagan Kaam, TUHAN, 2 Dingah sien ku, O TUHAN; dingah sirŭŭn ku mite turung! 3 Kambŭi Kaam ingat dosa ami, asi re dapŭd pirupas adŭp-i so dog ukum? 4 Pak Kaam apun kieh, isa kieh stabi ka tŭtŭd di Kaam. 5 Aku kajŭn pinurung so TUHAN, ka di pinganang-I aku sabah. 6 Aku kajŭn TUHANrabis graŭh so daya tukang jaga kajŭn jawa isan isan, rabis so daya tukang jaga kajŭn siri jawa. 7 Israel, sabah di TUHAN, sabab pinyirindu-I dŭh bisa birubahka Ayŭh taŭn ari raan nyiramat. 8 Ayŭh re nyiramat daya-I Israelso sopŭrŭg dosa ngara.

Mazmur 131

1 TUHAN, aku mbŭh pasan udip sambuh kuka re dŭh tia gambung. Aku dŭh tia mbit bat jeja ka har adi raru bās bait grua, puan kah har adi mbar aku mirati. 2 Pak, aku puas buang pajam. Mun anak daya ramŭŭn di puko sindŭ-i, simŭnŭ inŭh atin ku. 3 Israel, sabah di TUHANmadin ngga ndŭg situi tui!

Mazmur 132

1 TUHAN, dŭhnyah kambŭt Davidngga sopŭrŭg udip jera adi ayŭh mbŭh kinyam. 2 Ingat, TUHAN, kayuh adi ayŭh janji, payu adi-i ndai ngga Kaam, Tapa Jacob, adi Bikuasa: 3 “Aku dŭh re mari bait di ka ambok; 4 aku dŭh re rŭŭ-paya puan kah bŭŭs, 5 ndŭg ka aku mbŭh ndai ramin yŭn TUHAN, ramin yŭn Tapa Jacob, adi Bikuasa.” 6 Di Bethlehem kieh dingah pasar Pati Simanya, ka kieh dapŭd-i di tarun tana Jearim. 7 Kieh nang, “Ja ata di ka ramin TUHAN; ja ata nyambah Ayŭh di jawin takta-I.” 8 Mandŭg ka Ramin Mai, TUHAN, ngga Pati Simanya, tandā kuasa Mai, ka rŭŭ digiti ndŭg situi tui. 9 Isa-i bara imam Mai ari ndai kayuh adi batur; isa-i daya Mai nyirais amai gaŭn! 10 Kaam bijanji ngga urun Mai David; dŭhnyah tirawan raja Mai adi Kaam mbŭh mien, TUHAN. 11 Kaam bipayu ngga David --janji adi Kaam dŭh re tarik pari: “Aku re bada ndi so anak dari mu jadi raja, ka ayŭh re mritah ripas kuu. 12 Kambŭi anak anak mu sita simanya Kusamŭn pesan adi Aku nggen di ngara, anak ngara, gŭh, re adu adu gati kuu jadi raja.” 13 TUHAN mbŭh mien Zion; Ayŭh raan bada-i jadi tarun yŭn-I rŭŭ: 14 “Ati inŭh tarun yŭn Aku re rŭŭ adu adu; digiti inŭh Aku raan mritah. 15 Aku re nggen ngga sibagŭ-i di Zion sopŭrŭg kayuh adi-i biguna; Aku re pibisoh daya sirata ngga pinguman. 16 Aku re nyiberkat bara imam-i darŭm sopŭrŭg pingandai ngara, ka daya-i re biragu ka nyirais amai gaŭn. 17 Di Zion aku re bada ndi so sesang David jadi raja adi bās; di Zion aku re bada tan pinyipritah raja adi Aku muko mien. 18 Aku re bada pinganyu-i mangŭh, pak pinyipritah-i re mujur ka kambang.”

Mazmur 133

1 Munki masam sangŭn-i, munki masam kana-i, kan daya Tapa udip ngga ndi atin! 2 Anŭ inŭh keya ka inyo adi brega, adi dog ren di tunduh ubak Aaron, aman ka gagap ngga tungo jipo ambu-i. 3 Anŭ mbŭh keya ka sipot-abun di Darŭd Hermon, rabu di sandah sandah Zion. Diginŭ inŭh TUHAN ren berkat-I --udip adi dŭh biyŭn pinŭbŭn.

Mazmur 134

1 Mandŭg, muji TUHAN, sopŭrŭg urun-I, sopŭrŭg adi nyiraja di Ramin-I singarŭm. 2 Pakat tangan ngan darŭm bidua di Ramin-I, ka muji meh TUHAN! 3 Isa-i TUHAN, adi napa rangit ngga ong, nyiberkat angān so Zion!

Mazmur 135

1 Muji meh TUHAN! Muji adŭn-I, angān adi urun TUHAN, 2 adi mijog di Ramin TUHAN, di yŭn pinyirŭŭ Tapa ta. 3 Muji meh TUHAN, sabab Ayŭh kana; nang ragu puji yŭn adŭn-I, sabab Ayŭh mandis. 4 Ayŭh mien Jacob yŭn adŭp-I, daya Israel tah yŭn adŭp-I. 5 Aku puan TUHAN inŭh bās, bās so sopŭrŭg tapa. 6 Ayŭh ndai tadŭ tadŭ kayuh raan-Idi shorga ngga di ong, di rawŭt ngga di rasan rawŭt. 7 Ayŭh taban abun sabak ribut so bŭngŭn ong; Ayŭh napa kijat yŭn sabak ribut, ka Ayŭh piruah sabak so yŭn birit pinyirikŭn-I. 8 Di Egypt Ayŭh siŭ sopŭrŭg anak pinuaimanusia ngga anak bungas dāng. 9 Diginŭ Ayŭh ndai pingandai-nginga ngga pingandai saruhngga ngukum raja samŭn bara pinurung-i. 10 Ayŭh pirabur bagŭ bangsaka siŭ raja raja adi bikuasa: 11 Sihon, raja daya Amor, Og, raja daya Bashan, ka sopŭrŭg raja di Canaan. 12 Ayŭh nggen tana ngara di daya adŭp-I; ka nggen-i di Israel. 13 TUHAN, Kaam re siraru dog piagah nimun Tapa; sopŭrŭg turap re ingat Kaam. 14 TUHAN re ngibān daya-I; Ayŭh re masi di bara urun-I. 15 Tapa tapa bangsa inŭh dog ndai so pirak ngga mas, ngara dog ndai tangan manusia. 16 Ngara biyŭn baba, pak dŭh dapŭd minyu, biyŭn batŭh, pak dŭh dapŭd kiris. 17 Ngara biyŭn kajit, pak dŭh dapŭd dingah; ka ngara dŭh gŭh ngasŭng. 18 Isa-i sopŭrŭg ngara adi ndai-i ka adi sabah diehjadi mun tibudo adi ngara ndai! 19 Muji meh TUHAN, daya Israel; muji meh Ayŭh, angān imam Tapa! 20 Muji meh TUHAN, angān daya Levi; muji meh Ayŭh, sopŭrŭg ngan adi nyambah Ayŭh! 21 Muji meh TUHAN di Zion, di Jerusalem, di ramin-I. Muji meh TUHAN!

Mazmur 136

1 Nggen trima kaseh di TUHAN, sabab Ayŭh kana; pinyirindu-I tan adu adu. 2 Nggen trima kaseh di Ayŭh adi siabo bās so sopŭrŭg tapa; pinyirindu-I tan adu adu. 3 Nggen trima kaseh di TUHAN adi rabis Bikuasa so sopŭrŭg tuhan; pinyirindu-I tan adu adu. 4 Ayŭh sadi adŭ adi ndai pingandai-nginga adi bās; pinyirindu-I tan adu adu. 5 Ngga pinyibijak-I Ayŭh napa rangit; pinyirindu-I tan adu adu; 6 Ayŭh pijog ong di tunduh piin tŭrŭp; pinyirindu-I tan adu adu. 7 Ayŭh napa batŭh andu ngga buran; pinyirindu-I tan adu adu; 8 batŭh andu mritah sandu; pinyirindu-I tan adu adu; 9 buran ngga bitang mritah singarŭm; pinyirindu-I tan adu adu. 10 Ayŭh siŭ anak pinuai dari daya Egypt; pinyirindu-I tan adu adu. 11 Ayŭh nguru daya Israel ruah so Egypt; pinyirindu-I tan adu adu; 12 ngga tangan-I adi bake, pupung-I adi bikuasa; pinyirindu-I tan adu adu. 13 Ayŭh mire nyinuwŭh Rawŭt Bireh; pinyirindu-I tan adu adu; 14 Ayŭh nguru daya-I mutas-i; pinyirindu-I tan adu adu; 15 pak Ayŭh pirŭnggŭd raja Egypt ngga bara soldadu-i; pinyirindu-I tan adu adu. 16 Ayŭh nguru daya-I mutas tarun tana-pajam; pinyirindu-I tan adu adu. 17 Ayŭh siŭ raja raja adi bikuasa; pinyirindu-I tan adu adu; 18 Ayŭh siŭ raja raja adi timagah; pinyirindu-I tan adu adu; 19 Sihon, raja daya Amor; pinyirindu-I tan adu adu; 20 ka Og, raja daya Bashan; pinyirindu-I tan adu adu. 21 Ayŭh nggen tana ngara di daya-I; pinyirindu-I tan adu adu; 22 Ayŭh nggen-i di Israel, urun-I; pinyirindu-I tan adu adu. 23 Ayŭh dŭh kambŭt ata kan ata dog ngarah; pinyirindu-I tan adu adu; 24 Ayŭh pirupas ata so pinganyu ta; pinyirindu-I tan adu adu. 25 Ayŭh nggen pinguman di sopŭrŭg adi ngasŭng; pinyirindu-I tan adu adu. 26 Nggen trima kaseh di Tapa di shorga; pinyirindu-I tan adu adu.

Mazmur 137

1 Di pang sungi sungi di Babylon ata guru; diginŭ ata muās kan ata ingat Zion. 2 Di daan tŭngŭn tŭngŭn poplar di arong anŭata kideng kachapi ta. 3 Ngara adi nakap ata bada ata biragu; ngara bada ata biragu yŭn ngara: “Nang ragu pasar Zion di kieh.” 4 Simuki ata nang ragu yŭn TUHANdi tarun tana tami? 5 Isa-i aku dŭh dapŭd mambak kachapi dingekambŭi aku kambŭt kuu, Jerusalem! 6 Isa-i aku dŭh dapŭd biragu dingekambŭi aku dŭh ingat kuu, kambŭi aku dŭh nyirundeng kuu pinyigaŭn bās ku! 7 Ingat, TUHAN, kayuh adi daya Edom mbŭh ndaidi andu Jerusalem dog sirabut. Ingat munki ngara ari nang, “Nyirubuh-i bada asur!” 8 Babylon, kuu re dog nyirubuh. Sanang inŭh ngara adi maras kuuamai kayuh adi kuu mbŭh ndai di kieh -- 9 adi tambit anak anak pira muka pān-i di batuh.

Mazmur 138

1 Aku nggen trima kaseh di Kaam, TUHAN, ngga siabo atin ku; aku nang ragu puji ka Kaam di sirung jawin bara tapa. 2 Aku nura Ramin Mai adi kudus, mutu ubak ku, ka muji adŭn Maisabab pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah ngga pinyitŭtŭd Mai, sabab Kaam mbŭh kiren nang adŭn ngga pesan Mai siabo bās. 3 Kaam nam aku kan aku bagan Kaam; ngga pinyibake Mai Kaam nyibake aku. 4 Sopŭrŭg raja di ong re muji Kaam, TUHAN, sabab ngara mbŭh dingah janji Mai. 5 Ngara re biragu pasar kayuh adi Kaam mbŭh ndaika pasar bragah bās Mai. 6 Sunggu Kaam adi siabo bigatung, Kaam rada ngara adi pirapat adŭp-i, ka adi sambuh dŭh dapŭd bisukan so Kaam. 7 Kan aku dog kirurung pinyusah, Kaam grindung aku. Kaam nyakar bara pinganyu kuka nyiramat aku ngga kuasa Mai. 8 Kaam re ndai sopŭrŭg adi Kaam mbŭh bijanji; TUHAN, pinyirindu Mai tan adu adu. Ngamas kraja adi Kaam mbŭh piguru.

Mazmur 139

1 TUHAN, Kaam mbŭh piruh aku ka puan aku. 2 Kaam puan sopŭrŭg kayuh adi aku ndai; so jo Kaam mirati pikir-kira ku. 3 Kaam kiris aku, bait-i aku nyiraja puan kah rŭŭ-paya; Kaam puan sopŭrŭg urah-rakah ku. 4 Ndŭg ka diŭ so aku minyu, Kaam mbŭh puan kayuh adi re ku nang. 5 Kaam agi maning aku di barang parad; Kaam grindung aku ngga kuasa Mai. 6 Pinyipuan Mai pasar aku inŭh raru tŭrŭp; rabis so tungang aku mirati. 7 Kamaki aku re bisukan so Kaam? Kamaki aku re bu so yŭn Mai? 8 Kambŭi aku maad ka shorga, Kaam agi diginŭ; kambŭi aku bŭŭs di sibayan, Kaam agi diginŭ. 9 Kambŭi aku mikabur jeh tambus timorpuan kah rŭŭ jeh di yŭn adi jo di barat, 10 Kaam agi diginŭ nguru aku, Kaam agi diginŭ turung aku. 11 Aku bisa bada karŭm nutu akupuan kah bada jawa adi maning aku jadi karŭm, 12 pak karŭm dŭh sukup karŭm di Kaam, ka karŭm mbŭh mun jawa sandu. Karŭm ngga jawa brimun di Kaam. 13 Kaam napa ani ani adi agi darŭm pŭrŭng ku; Kaam pijadi aku darŭm ite sindŭ ku. 14 Aku muji Kaam sabab Kaam dog taru; sopŭrŭg kayuh ndai Mai saruh ka bās. Aku puan-i ngga siabo atin ku. 15 Kan turang ku dog pijadi, nakit dog tubu darŭm ite sindŭ ku, kan aku udip diginŭ darŭm bisukan, Kaam puan aku agi diginŭ -- 16 Kaam kiris aku diŭ so aku dog biranak. Tipuh adi ngga aku udipmbŭh dog nuris darŭm surat Mai, diŭ so andu-i adi ndi piguru. 17 O Tapa, munki masam mbar-i pikir-kira Mai di aku; munki masam bagŭ-i pikir-kira Mai! 18 Kambŭi aku mirang, ayŭh re bagŭ so sirah sumat. Kan aku burah, aku babŭ agi ngga Kaam. 19 O Tapa, siŭ nŭh daya adi ginaka! ka pijo so aku daya adi ganas! 20 Ngara nang kayuh arap pasar Kaam; ngara nang kayuh arap pasar adŭn Mai. 21 O TUHAN, aku tiru ngara adi tiru di Kaam! Aku ngamun ngara adi rawan Kaam! 22 Aku tiru di ngara ngga siabo atin ku; aku nyirundeng ngara pinganyu ku. 23 Piruh aku, O Tapa, ka puan meh pikir ku; suba aku, ka puan meh pikir-kira ku. 24 Pirasa atin ku ka tingga agi kah mating arap kuka nyiruton aku di aran adi tan adu adu.

Mazmur 140

1 Nyiramat aku, TUHAN, so daya adi arap; nyiramat aku so daya adi ganas. 2 Ngara ari bipekat ndai arap, ari nimbur kaii. 3 Jura ngara inŭh keya ka jippŭh adi bisā; pinganang ngara inŭh keya ka rasun jippŭh-sanduk. 4 Grindung aku, TUHAN, so kuasa daya ginaka; nyiramat aku so daya adi ganasadi bipekat an pirabu aku. 5 Daya adi sambuh tŭŭn jarat yŭn kudog aku; ngara mbŭh tŭŭn jaring ngga nakap akuka di aran ngara mbŭh tŭŭn jarat ngga nyijarat aku. 6 Aku nang di TUHAN, “Kaam inŭh Tapa ku.” Dingah sirŭŭn ku mite turung, TUHAN! 7 TUHAN adi Raja ku, pingibān ku adi bake, Kaam grindung aku di tika biperang. 8 TUHAN, dŭhnyah nggen di daya adi ginaka kayuh adi ngara raan; dŭhnyah bada pekat ngara mujur. 9 Dŭhnyah bada pinganyu ku manang; bada pinganang arap ngara nyatŭk adŭp ngara. 10 Isa-i bam apui nyatŭk ngara; isa-i ngara dog taran ka darŭm rubang ka dŭh tungang makat. 11 Bada dŭh mujur daya adi napŭ daya; isa-i arap nyandat daya adi ganas ka pirabur ngara. 12 TUHAN, aku puan Kaam kingat ngga pinyitŭnggŭn daya adi misakinka kingat hak daya adi sirata. 13 Daya tŭnggŭn re sawŭ muji Kaam; ngara re rŭŭ di yŭn pinyirŭŭ Mai.

Mazmur 141

1 Aku bagan Kaam, TUHAN, turung aku madin! Dingah aku kan aku bagan Kaam. 2 Kambat dua ku keya ka kimanyan, tangan adi aku pakat keya ka sadis singumi andu. 3 TUHAN jaga pinganang ku, ka jaga baba ku kan aku minyu. 4 Pijo aku so pinyiraan ndai kraja arapka so pinyiraan tunda daya arap ndai pingandai ginaka. Isa-i aku dŭh sua di gawai ngara. 5 Daya kana bisa ngukum aku ka ngajar aku ngga mandis, pak aku dŭh re trima stabi so daya adi arap, sabab aku ari bidua rawan pingandai arap ngara. 6 Kan pimritah ngara dog taran so jenjang batuh, daya re ngaku pinganang ku sawŭ. 7 Mun apŭg kayuh dog mire ka dog nŭtŭb bada prisupek, simŭnŭ inŭh turang ngara di bŭngŭn rubang kubur. 8 Pak aku babŭ sabah di Kaam, TUHAN adi Raja ku. Aku mite pinyigrindung Mai; dŭhnyah tandah aku kabŭs! 9 Grindung aku so jarat adi ngara mbŭh tŭŭn ngga nakap aku. so jaring daya adi arap. 10 Isa-i daya ginaka dog jarat adŭp ngaraka aku, dŭh mani mani.

Mazmur 142

1 Aku bagan TUHAN yŭn mite turung; aku bandar mite so Ayŭh. 2 Aku ngadu bagŭ kayuh di Ayŭh; sopŭrŭg pinyusah ku aku kidaan di Ayŭh. 3 Kan aku mbŭh re jimŭ, Ayŭh puan kayuh adi patut aku ndai. Di aran di yŭn aku panu, pinganyu ku mbŭh sukan jarat ngga kudog aku. 4 Kan aku tingga bait tauh ku, aku kiris mating daya re turung aku, mating daya re grindung aku. Mating daya piduri aku. 5 TUHAN, aku bagan mite turung so Kaam; Kaam, TUHAN, inŭh pinyigrindung ku; Kaam adŭ adi aku raan di pimudip ati. 6 Dingah sirŭŭn ku mite turung, amai aku ati timŭtŭm susah. Nyiramat aku so pinganyu ku; ngara raru bake so aku. 7 Pirupas aku so pinyusah ku; komŭnŭ di tika daya Mai tikuruk aku re muji Kaamsabab Kaam kana ngga aku.

Mazmur 143

1 TUHAN, dingah dua ku! Darŭm pinyitŭnggŭn Mai dingah pimite ku; nam aku darŭm pinyitŭtŭd Mai! 2 Dŭhnyah na aku, urun Mai, darŭm pisuba; mating daya dŭh sarah di batŭh Mai. 3 Pinganyu ku mbŭh ngasū akuka mbŭh ngarah aku. Ngara mbŭh na aku darŭm jer adi karŭm, ka aku mbŭh keya ka daya adi mbŭh tui kabŭs. 4 Jadi aku mbŭh re an jimŭ; aku mbŭh dŭh bigaya. 5 Aku ingat tipuh adi mbŭh ripas; aku bipikir pasar sopŭrŭg kayuh adi Kaam mbŭh ndai, aku bipikir pasar pingandai Mai. 6 Aku pakat tangan ku ka Kaam darŭm bidua; keya ka tana badŭh simangi ku biguna di Kaam. 7 Nam aku madin, TUHAN! Mbŭh mating pingarap ku tia. Dŭhnyah sukan adŭp Mai so aku, kambŭi dŭh aku re ndi so ngara adi mūn ka sibayan. 8 Bada aku ingat barang isan pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah, amai aku sabah di Kaam. Dua ku maad ka Kaam; kiren di aku aran aku patut kadŭg. 9 Aku di ka Kaam yŭn pinyigrindung, TUHAN; pirupas aku so pinganyu ku. 10 Kaam inŭh Tapa ku; ngajar aku ndai pinyiraan Mai. Kana ngga aku, ka nyiruton aku di aran adi siramat. 11 Pirupas aku, TUHAN, nimun Kaam mbŭh janji; darŭm pinyikana Mai nyiramat aku so pinyusah! 12 Sabab pinyirindu Mai di aku, siŭ pinganyu kuka pirabur sopŭrŭg ngara adi kinanyuh aku, amai aku ati urun Mai.

Mazmur 144

1 Puji ka TUHAN, adi pinyigrindung ku! Ayŭh pirates aku yŭn biperangka sidia aku yŭn perang. 2 Ayŭh grindung ka ngibān aku, kuta ku ngga pinyikudip ku, di Ayŭh aku bisangan yŭn pinyigrindung. Ayŭh na bangsa bangsa di ribo kuasa ku. 3 TUHAN, ani manusia, ka Kaam kingat ngara; manusia adi bisa kabŭs, ka Kaam piduri ngara? 4 Ngara mbŭh keya ka abus sabak; tipuh ngara keya ka singangi. 5 O TUHAN, nyiratak rangit ka mūn ka sagān; tama darŭd, ka ngara re piruah asuh. 6 Bada kijat mikirab ka bada pinganyu Mai papar sasah; nimbak reja-panah Mai ka bada ngara bikaduh bu. 7 Nyapai ka sagān so sambu, tarik aku so piin tŭrŭp, ka nyiramat aku; nyiramat aku so kuasa daya tami, 8 adi bŭn kidaan kayuh adi sawŭadi kadong sunggu-i ko bipayu. 9 Aku re nang ragu bauh yŭn Mai, O Tapa; aku re main kachapi ka biragu ka Kaam. 10 Kaam nggen pimanang di bara rajaka nyiramat urun Mai David. 11 Nyiramat aku so tangan pinganyu ku; pirupas aku so kuasa daya tami, adi bŭn kidaan kayuh adi sawŭka kadong sunggu-i ko bipayu. 12 Isa-i anak anak dari ta adi babŭ marajadi keya ka anak kayuh timbu jadi tagap bake. Isa-i anak anak dayung ta jadi keya ka tiang tiang adi ramusadi ngabuh sikuh sikuh istana. 13 Isa-i panggau ta brisingga barang masam buwa pimuruh. Isa-i biri di ŭmŭhbiranak bipuru ribu anak-i. 14 Isa-i sapi ta biranak bagŭka dŭh bubu puan kah manyap. Isa-i mating sien susah dog dingah di aran ta. 15 Sanang inŭh bangsa adi sawŭ mun anŭ; sanang inŭh daya adi Tapa-i TUHAN!

Mazmur 145

1 Aku re piagah bās Mai, Tapa ku ka Raja ku; aku re nggen trima kaseh di Kaam adu adu. 2 Barang andu aku re nggen trima kaseh di Kaam; aku re muji Kaam adu adu. 3 TUHAN inŭh bās ka patut bana dog muji; bās-I rabis so tungang dog mirati. 4 Kayuh adi Kaam mbŭh ndai re dog muji so turap ndi ndŭg turap andi; ngara re piagah pingandai bās Mai. 5 Ngara re minyu pasar bragah ngga kuasa Mai, ka aku re nakit bipikir di pingandai Mai adi grua. 6 Daya re minyu pasar pingandai bās Mai, ka aku re piagah bās Mai. 7 Ngara re kidaan pasar sopŭrŭg pinyikana Maika biragu pasar pinyimandis Mai. 8 TUHAN inŭh pinyirindu ka masi, sais baji ka puno ngga pinyirindu adi dŭh bisa birubah. 9 Ayŭh kana ngga barang naan dayaka mbŭh masi di sopŭrŭg adi-I mbŭh napa. 10 Sopŭrŭg adi mbŭh Mai napa, TUHAN, re muji Kaam, ka sopŭrŭg daya re nggen trima kaseh di Kaam. 11 Ngara re minyu pasar bragah kuasa-raja Maika kidaan pasar kuasa Mai, 12 isa barang naan re puan pasar pingandai bās Maika pasar kuasa pinyipritah Mai adi bibragah. 13 Pinyipritah Mai inŭh tan adu adu, ka Kaam inŭh raja ndŭg situi tui. TUHAN inŭh tŭtŭd ngga janji-I, ka darŭm sopŭrŭg pingandai-I ayŭh puno ngga masi. 14 Ayŭh turung ngara adi dog pinyusah; Ayŭh pakat ngara adi mbŭh rabu. 15 Sopŭrŭg kayuh udip tingga Ayŭh ngga pingarap, ka Ayŭh nggen di ngara pinguman kan ngara biguna-i. 16 Kaam nggen sukup di ngaraka bada sopŭrŭg puas. 17 TUHAN inŭh tŭnggŭn di sopŭrŭg kayuh ndai-I, di sopŭrŭg pingandai-I Ayŭh puno ngga masi. 18 Ayŭh sindŭk ngara adi bagan Ayŭh, adi bagan Ayŭh ngga atin sawŭ. 19 Ayŭh nggen pinyiraan ngara adi stabi di Ayŭh; Ayŭh dingah sien ngara ka nyiramat ngara. 20 Ayŭh grindung barang naan daya adi rindu Ayŭh, pak Ayŭh re pirabur daya ginaka. 21 Aku re ari muji TUHAN; ka bada sopŭrŭg adi-I napa muji adŭn kudus-I ndŭg situi tui.

Mazmur 146

1 Muji meh TUHAN! Muji meh TUHAN, simangi ku! 2 Aku re muji Ayŭh sitŭkŭd aku udip; aku re biragu yŭn Tapa siumbur udip ku. 3 Dŭhnyah sabah di pinguru manusia; mating manusia dapŭd nyiramat angān. 4 Kan ngara kabŭs, ngara pari ka tana; di andu anŭ sopŭrŭg pusar ngara mungan. 5 Sanang inŭh ngara adi biyŭn Tapa Jacob nyiramat ngaraka adi bisangan di TUHAN adi Tapa ngara, 6 adi napa rangit, ong, ka rawŭt, ka sopŭrŭg adi darŭm-i. Ayŭh ari ndai nanyam ka janji-I; 7 ngga pinyitŭnggŭn Ayŭh turung daya adi dog kinanyuhka nggen pinguman di ngara adi sibŭrŭk. TUHAN pirupas daya-takap 8 ka bada daya karak dapŭd kiris. Ayŭh pakat ngara adi rabu; Ayŭh rindu daya tŭnggŭn. 9 Ayŭh grindung daya saruh adi udip di tarun tana ta; Ayŭh turung dayung uban ngga anak tumang, pak pirabur daya adi ginaka. 10 TUHAN inŭh raja ndŭg situi tui. Tapa mu, O Zion, re mritah adu adu. Muji meh TUHAN!

Mazmur 147

1 Muji meh TUHAN! Kana inŭh nang ragu puji ka Tapa ta; taŭn-i kana ka batur nŭŭh muji Ayŭh. 2 TUHAN pari pijog Jerusalem; Ayŭh taban pari tibaran tibaran adi dog taran. 3 Ayŭh nguri atin ngara adi asur, ka marut tawan ngara. 4 Ayŭh mbŭh natu kiang bitang, ka nggen dŭn di barang bitang. 5 Bās ka bikuasa inŭh TUHAN ta; pinyibijak-I dŭh tungang dog kira. 6 Ayŭh pakat ngara adi pirapat adŭp-i, pak bada asur di tana daya ginaka. 7 Nang ragu puji ka TUHAN; main ragu ngga kachapi ka Tapa ta. 8 Ayŭh mamad abun di rangit; Ayŭh nggen ujen di ongka bada kupai timbu di sandah. 9 Ayŭh nggen pinguman di dāngka paan anak manuk kak kan-i mikiap. 10 Ayŭh dŭh mbit piduri di pinyibake kuda, dŭh gŭh Ayŭh angan soldadu adi birani; 11 pak Ayŭh rindu ngara adi stabi di Ayŭh, ngara adi sabah di pinyirindu-I adi dŭh bisa birubah. 12 Muji meh TUHAN, O Jerusalem! Muji meh Tapa mu, O Zion! 13 Ayŭh bada tiban tiban-bās mu tagap; Ayŭh nyiberkat daya mu. 14 Ayŭh bada baat mu siramatka bada kuu puas ngga gandom adi kana. 15 Ayŭh nggen pesan di ong, ka kayuh adi nang-I rikas dog ndai. 16 Ayŭh mamad salju mun putongka bada mingare mun dabu, abun adi maku. 17 Ayŭh bada ujen batuh rabu mun anak anak batuh; mating daya tungang nyijŭn adud adi-I pait! 18 Ayŭh minyu, ka piin-maku riris; Ayŭh pait sabak, ka piin aman. 19 Ayŭh nggen ajar di daya-I, atur-adat ngga ukum adat-I di Israel. 20 Ayŭh dŭh ndai simŭnŭ di bangsa bŭkŭn; ngara dŭh puan ukum adat-I. Muji meh TUHAN!

Mazmur 148

1 Muji meh TUHAN! Muji TUHAN so shorga, angān adi udip di yŭn adi bigatung. 2 Muji meh Ayŭh, sopŭrŭg malaikat-I, sopŭrŭg bara soldadu shorga-I. 3 Muji meh Ayŭh, batŭh andu ngga buran; muji meh Ayŭh, bitang adi nyekar. 4 Muji meh Ayŭh, rangit adi siabo bigatung, ka piin di tunduh rangit. 5 Bada sopŭrŭg ngara muji adŭn TUHAN! Ayŭh minyu, ka ngara dog napa; 6 ngga pinganang-I ngara rakat di yŭn ngara ndŭg situi tui, ka ngara dŭh dapŭd nyibireu pinganang. 7 Muji meh TUHAN so ong, dāng-bās di rawŭt ngga sopŭrŭg rasan rawŭt; 8 kijat ngga ujen batuh, salju ngga abun, sabak ribut adi tunda pinganang-I. 9 Muji meh Ayŭh, sandah ngga darŭd, tŭngŭn pimuruh ngga tuān; 10 sopŭrŭg dāng, rimon ngga adi siga, dāng bigawang ngga manuk. 11 Muji meh Ayŭh, raja ngga sopŭrŭg bangsa, sopŭrŭg pimritah ngga pinguasa; 12 dayung bujang ngga dari bujang, daya adi minyamba samŭn anak-anya. 13 Patut inŭh ngara muji adŭn TUHAN! Adŭn-I rabis bās so sopŭrŭg adi bŭkŭn; bragah-I bigatung so ong ngga shorga. 14 Ayŭh bada bangsa-I bake, isa sopŭrŭg daya-I muji Ayŭh --daya Israel, Ayŭh siŭt. Muji meh TUHAN!

Mazmur 149

1 Muji meh TUHAN! Nang ragu bauh ka TUHAN; muji Ayŭh di tika daya-I adi tŭtŭd tikuruk! 2 Gaŭn, Israel, sabab Pinapa ngan; pawŭn, daya Zion, sabab raja ngan! 3 Muji adŭn-I ngga tanda; mbak gendang ka kachapi ngga muji Ayŭh. 4 TUHAN munos asŭng-I di daya-I; Ayŭh nggen pimanang di ngara adi pirapat adŭp-i. 5 Isa daya Tapa pawŭn di pimanang ngaraka biragu ngga gaŭn ndi ngarŭm ngarŭm. 6 Patut ngara nyirais bana darŭm ngara muji Tapa, ngga pedang ngara adi reja di tangan ngara 7 ngga ngarah dudu bangsaka ngga ngukum bara daya-i; 8 muak raja ngara ngga taris basi, pinguru ngara ngga parik basi; 9 ngukum dudu bangsa nanyam ka pinyibada Tapa. Anŭ inŭh pimanang daya Tapa. Muji meh TUHAN!

Mazmur 150

1 Muji meh TUHAN! Muji meh Tapa di Ramin-IMuji pinyibake-I di rangit! 2 Muji meh Ayŭh amai kayuh bās adi mbŭh-I ndai. Muji Ayŭh adi siabo bigatung. 3 Muji meh Ayŭh ngga trompet. Muji Ayŭh ngga kachapi ka gambus. 4 Muji meh Ayŭh ngga gendang ka tanda. Muji Ayŭh ngga kachapi ka tirari. 5 Muji meh Ayŭh ngga sigager adi siit. Muji Ayŭh ngga sigager adi baga. 6 Muji meh TUHAN, sopŭrŭg adi udip! Muji meh TUHAN!

Pitas 1

1 Pitas Solomon, anak David adi raja Israel. 2 Ati inŭh pitas adi re turung angān natŭng pinyibijak ka pinyitayan adi kana, ka mirati piminyu pinganang adi tŭrŭp rati-i. 3 Pitas ati dapŭd ngajar angān udip pitar ka udip jujur, tŭnggŭn, ka batur. 4 Pitas ati dapŭd bada daya adi dŭh sukup birakar jadi birakar, ka ngajar daya adi mara jadi daya pitar pandai. 5 Pitas ati dapŭd nambah pinyipuan daya adi bijak ka nggen pinyiruton di daya adi bigatung sikura-i, 6 isa ngara dapŭd mirati rati tŭrŭp pitas ngga pinyusah adi daya bijak nyuse. 7 An biyŭn pinyibijak, nŭŭh dŭh siŭn dŭh an diŭ stabi ka taru di TUHAN. Daya adi budo bawa dŭh biyŭn stabi di pinyibijak ka abah-i birajar. 8 Nak, nakit dingah kayuh adi sindŭ sama mu kidaan di kuu. 9 Ajar ngara re ngubah urah mu bada kana, keya ka bubok adi ramus puan kah kukong ngubah ayong mu bada ramus. 10 Kan daya bidosa piripong kuu, nak, dŭhnyah kuu ramah. 11 Nyamtadar-i ngara nang, “Ja siŭ daya! Ja nyerang daya adi dŭh sarah, ngga ata nyipawŭn adŭp ta! 12 Ngara udip buang bua sanang kan ata dapŭd ngara, pak ngara re kabŭs ripas ata nyiraja ngara! 13 Ata re dapŭd bagŭ masam kayuh grua ka ngisi ramin ta ngga kayuh sirapas! 14 Ja sua ngga kieh, ka ata re samah kayuh adi ata naku.” 15 Dŭhnyah tunda daya adi mun anŭ, nak. Pijo adŭp mu so ngara. 16 Ngara dŭh tan dŭh ndai kayuh arap. Ngara taŭn ari mbŭh sidia an siŭ daya adŭ. 17 Dŭh inŭh kana nŭŭh tŭŭn jarat di sirung jawin manuk adi an nŭŭh nakap, 18 pak daya adi mun anŭ taŭn mbŭh tŭŭn jarat ngga kudog ka siŭ adŭp-i. 19 Daya adi jiroh utung ngga pinyiganas re bayar ngga asŭng adŭp-i. 20 Dingah! Pinyibijak bagan di aran raya ka di passar, 21 bagan bana di tiban-bās kupo ka di tadŭ yŭn daya mandŭg tikuruk: 22 “Daya budo! An tian-ki dinge angān budo? An tian-ki dinge angān ngamun pinyipuan? Sinde angān re birajar? 23 Dingah kan aku nyara ngajar angān; aku re nggen di angān pinyitayan adi kana ka samah pinyipuan ku ngga angān. 24 Mbŭh tian-ti aku bagan angān, ngaja angān, pak angān abah dingah. Angān dŭh piduri aku. 25 Angān mbŭh nyibireu sopŭrŭg pinyitayan ku ka abah bada aku nyara ngajar angān. 26 Jadi kan angān dog nyatŭk pinyusah, aku re tawŭh angān. Aku re mijŭh angān kan angān dog nyatŭk pinyusah bās. 27 Kan-i mandŭg ka angān mun sabak ribut, taban sabak bisā pinyusah, angān re naman adŭp ngan buang sangsara. 28 Nganŭ angān re bagan pinyibijak, pak aku re dŭh nam. Angān re jiroh aku di barang yŭn, pak angān dŭh re dapŭd aku. 29 Angān bŭn biguna di pinyipuan ka marar abah tunda pinganang TUHAN. 30 Angān bŭn raan pinyitayan ku puan kah nakit dingah kan aku nyara ngajar angān. 31 Jadi meh, angān re trima nasip adi situgu ngga kraja pingandai ngan, ka gŭh re kinyam serang kraja pingandai adŭp ngan anŭ. 32 Daya adi gibayuh sukup puan ka mirati kayuh, kabŭs sabab ngara tirawan pinyibijak. Daya budo dog siŭ adŭp urah ngara adi dŭh raan mbit bat di kayuh. 33 Pak daya adi dingah aku re siramat, ka mating pada-i re taru.”

Pitas 2

1 Birajar kayuh adi aku ngajar di kuu, nak, ka dŭhnyah kambŭt kayuh adi aku kidaan di kuu bada ndai. 2 Dingah pinyibijak ka suba mirati-i. 3 Sawŭ, bandar mite pinyipuan; mite pinyipitar. 4 Bandar jiroh-i mun jiroh pirak puan kah rata adi dog sukan. 5 Kambŭi kuu ndai simŭnŭ, kuu re puan ani rati nŭŭh taru TUHAN ka kuu re mujur darŭm kuu birajar pasar Tapa. 6 TUHAN inŭh adi nggen pinyibijak; so Ayŭh mandŭg pinyipuan ngga pinyimirati. 7 Ayŭh turung ka grindung ngara adi tŭnggŭn ka adi jujur. 8 Ayŭh grindung ngara adi kana ngga daya, ka ngibān ngara adi tŭtŭd di Ayŭh. 9 Kambŭi kuu dingah aku, kuu re puan kayuh adi tŭnggŭn, ka batur. Kuu re puan kayuh adi patut kuu ndai. 10 Kuu re jadi bijak, ka pinyipuan mu re pimunos asŭng mu. 11 Pinyipitar ngga pinyimirati mu grindung kuu 12 ka pijo kuu so ndai kayuh adi arap, ka re pijo kuu so daya adi kiruyok daya ngga pinganang ngara; 13 ngara adi tagan pimudip tŭnggŭn ka kadŭg aran karŭm adi puno ngga dosa, 14 ngara adi pimunos adŭp-i ngga pingandai sarah ka pingandai arap adi dŭh biguna, 15 ngara inŭh adi dŭh bisa nŭŭh yŭn bisangan ka adi dŭh bisa dog sabah. 16 Kuu re tungang tak adŭp mu so dayung adi bidosa adi suba an piripong kuu ngga pinganang sidi-i, 17 adi dŭh tŭtŭd di banŭh adŭp-i ka mbŭh kambŭt payu sawan-i. 18 Kambŭi kuu di ka ramin-i, kuu mbŭh kadŭg aran pinyikabŭs. Di kamanŭ inŭh tudu ong daya adi mbŭh kabŭs. 19 Mating daya pari ko dapŭd ayŭh. Daya anŭ dŭh re pari ka aran udip. 20 Jadi kuu dŭh siŭn dŭh tunda suto danding daya adi udip tŭnggŭn. 21 Daya adi tŭnggŭn ngga adi dŭh sarah re rŭŭ di tarun tana ta ati. 22 Pak Tapa re tarik daya ginaka so tarun tana ati ka dimbut daya bidosa so dieh mun dimbut anak kayuh-udip so tana.

Pitas 3

1 Dŭhnyah kambŭt kayuh adi aku ngajar di kuu, nak. Ari ingat kayuh adi aku kidaan di kuu bada ndai. 2 Ajar ku re bada kuu udip tui ka mujur. 3 Dŭhnyah ko rindu ka tŭtŭd di Tapa ngga di dingan mu adi samah manusia. Mŭŭng-i di tungo mu; nuris-i di atin mu. 4 Kambŭi kuu ndai simŭnŭ, Tapa ngga manusia re munos asŭng di kuu. 5 Sabah TUHAN ngga siabo atin mu. Dŭhnyah bisangan di kayuh adi kuu pikir kuu puan. 6 Ingat TUHAN darŭm sopŭrŭg kayuh adi kuu ndai, ka Ayŭh re kiren di kuu aran adi batur. 7 Dŭhnyah kuu pikir adŭp mu bijak so adi sibatur-i kuu; tunda pinganang TUHAN ka pijo adŭp mu so pingandai sarah. 8 Kambŭi kuu ndai simŭnŭ, anŭ re keya ka uri adi kana, pibua tawan mu ka ngurang andam-i. 9 Jugan anŭ adi siabo kana so pimuruh mu ngga stabi di TUHAN. 10 Kambŭi kuu ndai simŭnŭ, panggau mu re brisi ngga gandom, ka kuu re biyŭn wain rabis so tungang kuu nyikŭn di birit pinyirikŭn mu. 11 Kan TUHAN nyara ngajar kuu, nak, nakit dingah ka trima-i ndu pinyibakan. 12 TUHAN nyara ngajar ngara adi-I rindu, nimun pimas nyara ngajar anak adi ngara rindu. 13 Sanang inŭh daya adi bijak -- adi dapŭd pinyimirati. 14 Bagŭ dŭ utung dieh so di pirak ka brega dŭ yŭn mu so mas. 15 Pinyibijak inŭh brega dŭ so batuh brega; mating pinyiraan mu adi bŭkŭn dapŭd ngga danding-i. 16 Pinyibijak nggen udip tui di kuu, samŭn pinyikaya ngga stabi. 17 Pinyibijak dapŭd bada kuu bua sanang darŭm pimudip mu. 18 Ngara adi bijak inŭh sanang; pinyibijak nggen di ngara udip adi sawŭ. 19 TUHAN napa ong ngga pinyibijak-I; ngga pinyipuan-I Ayŭh na rangit di yŭn-i. 20 Pinyibijak bada sungi amanka abun nggen ujen di tana. 21 Bidigŭng di pinyibijak ka di pinyipitar mu, nak. Dŭhnyah bada-i bu so kuu. 22 Anŭ re nggen di kuu pimudip adi tui buang sanang. 23 Kuu re panu ngga siramat ka dŭh re sikak. 24 Kuu dŭh re taru kan kuu di ka ambok mu, ka kuu re bŭŭs rŭrŭ ndi ngarŭm ngarŭm. 25 Kuu dŭh re susah pasar pinyusah adi nyirŭgŭh mandŭg, mun anŭ adi mun sabak ribut nyatŭk daya ginaka. 26 TUHAN re bada kuu siramat. Ayŭh dŭh re bada kuu rabu ka darŭm jarat. 27 Kan daya biguna pinurung, ka kuu dapŭd turung ayŭh, dŭhnyah kuu abah turung. 28 Dŭhnyah bada rasū mu kajŭn ndŭg andu sipagi kambŭi kuu dapŭd turung ayŭh andu ati. 29 Dŭhnyah ndai kayuh adi re bada rasū mu kinaman; ayŭh rŭŭ ngapid kuu ka sabah di kuu. 30 Dŭhnyah ngga dŭh biyŭn pada bikarit ngga daya adi bŭn ida ida ngga kuu. 31 Dŭhnyah sina di daya ganas puan kah tunda urah ngara, 32 sabab TUHAN tiru di daya adi ndai pingandai arap, pak Ayŭh sabah daya adi tŭnggŭn ka kidaan pikir kira-I di ngara. 33 TUHAN mangu ramin arŭn daya ginaka, pak nyiberkat ramin arŭn daya tŭnggŭn. 34 Ayŭh ngamun daya adi sambuh, pak nggen pinyirasi mandis-I di daya adi pirapat adŭp-i. 35 Daya bijak re dapŭd stabi, pak daya budo kaŭs-i re dapŭd mangŭh.

Pitas 4

1 Bara anak ku, dingah kayuh adi sama ngan ngajar di angān. Nakit dingah, ka angān re biyŭn pinyimirati. 2 Kayuh adi aku ngajar di angān inŭh kana, ngapŭi ingat sopŭrŭg-i. 3 Di andu aku gibabŭ anak daya, anak pimas ku, 4 sama ku ngajar aku. Ayŭh nang, “Ingat kayuh adi aku nang ka dŭhnyah kambŭt-i. Tunda pinganang ku, ka kuu re udip sanang. 5 Kuu patut bijak ka pitar! Dŭhnyah kambŭt bait nyibireu kayuh adi nang ku. 6 Dŭhnyah tagan pinyibijak, ka-i re grindung kuu; rindu-i, ka-i re bada kuu siramat. 7 Kayuh adi raru biguna adi patut kuu gruwŭn inŭh pinyibijak. Adi patut kuu tadak, adi numbor ndi, inŭh pinyipitar. 8 Rindu pinyibijak, ka-i re bada kuu bās. Dakŭp-i, ka kuu re dog stabi. 9 Pinyibijak re jadi makota bragah mu.” 10 Dingah pinganang ku, nak. Mbit bat di kayuh adi aku kidaan di kuu, isa kuu tui udip. 11 Aku mbŭh ngajar pinyibijak di kuu samŭn aran pimudip adi batur. 12 Kambŭi kuu ndai simŭnŭ, kuu dŭh re dog matŭn darŭm kuu panu, ka kuu dŭh re sikak kan kuu bikaduh. 13 Ari ingat kayuh adi kuu mbŭh birajar. Kayuh adi kuu birajar inŭh pimudip mu, ka nakit jaga-i. 14 Dŭhnyah di ka tarun yŭn adi daya arap ka. Dŭhnyah tunda suto danding daya ginaka. 15 Dŭhnyah ndai-i! Pijo adŭp mu so pingandai adi arap ka bada tŭnggŭn pimanu mu! 16 Daya ginaka dŭh dapŭd bŭŭs adŭ-i ripas ngara muko ndai kayuh sarah. Ngara dŭh nundu sibayuh ngara muko kandam daya. 17 Pingandai ginaka ngga pingandai ganas mbŭh keya ka pinguman ngga piin nok di ngara. 18 Aran adi daya tŭnggŭn kadŭg inŭh keya ka batŭh andu makat, adi dŭ dŭ jawa ndŭg ka-i mbŭh jadi jawa sandu. 19 Aran adi daya ginaka kadŭg, inŭh karŭm mun singarŭm. Ngara rabu, pak dŭh dapŭd kiris kayuh adi ngara sikak. 20 Nakit dingah kayuh adi aku nang, nak. Dingah pinganang ku. 21 Dŭhnyah kuu sikari kari kambŭt-i. Ingat-i ka nyikŭn-i darŭm atin mu. 22 Asi asi adi mirati pinganang ku re udip ngga bua sanang. 23 Nakit kingat munki kuu bipikir; pimudip mu tunda suan pikir-kira mu. 24 Dŭhnyah nang kayuh adi dŭh sawŭ. Dŭhnyah kadong daya bait nang kayuh adi kinanyap daya. 25 Tingga ka jawin kamaki kuu panu. Dŭhnyah kimat bait tauh; nakit ngga adŭp mu darŭm kuu panu. 26 Bisatur nakit kan re ndai kayuh, ka ani ani adi ndai mu re jadi batur. 27 Pijo adŭp mu so pingandai adi arap, pak udip ngga tŭnggŭn. Dŭhnyah suba miriseu so aran adi batur.

Pitas 5

1 Nakit dingah, nak, pinganang pinyibijak ngga pinyipitar ku. 2 Isa kuu pandai ngatur urah rakah mu, ka pinganang mu re kiren kuu biyŭn pinyipuan. 3 Bibis sawŭn daya nyibanyis nyam ju banyis ka sium-i jarŭh keya ka inyo kanā, 4 pak ripas anŭ, mating utung re kuu dapŭd so ayŭh adŭ-i andam ngga sangsara. 5 Ayŭh re taban kuu ka ong daya adi mbŭh kabŭs; aran adi ayŭh kadŭg inŭh aran pinyikabŭs. 6 Ayŭh dŭh bijijŭ di aran nuju udip; pak miriseu, ka dŭh rada kayuh adi jadi. 7 Ngapŭi meh, dingah pinganang ku, angān adi bara anak ku, ka dŭhnyah kambŭt-i. 8 Pijo adŭp ngan so dayung adi mun anŭ! Dŭhnyah nyindŭk tiban-i! 9 Kambŭi angān dŭh pijo adŭp ngan, daya bŭkŭn re dapŭd stabi adi angān ko dapu, ka angān re kabŭs mara darŭm tangan daya adi dŭh biyŭn atin masi. 10 Sawŭ, daya saruh re tambit sopŭrŭg pinyikaya ngan, ka kayuh adi angān ko bandar nyiraja yŭn dapŭd re dog dapu daya bŭkŭn. 11 Di sikasŭn udip ngan, angān re guring nyidaing di ambok kan ndi pŭrŭng ganan ngan dog man andam, 12 ka angān re nang, “Mani aku dŭh birajar? Mani aku abah bada daya nyarah ngajar adŭp ku? 13 Aku abah dingah ajar bara gurū ku. Aku dŭh mbit bat di pinyitayan ngara. 14 Ka gŭgŭh meh aku rada adŭp ku dog pimangŭh di sirung jawin daya bagŭ.” 15 Tŭtŭd ngga sawŭn adŭp mu ka nggen di ayŭh adŭ pinyiawang mu. 16 Dŭh inŭh kana kuu dapŭd anak so dayung bŭkŭn. 17 Anak mu patut jadi bās baga yŭn turung kuu, dŭh yŭn daya bŭkŭn. 18 Ngapŭi udip sanang meh ngga sawŭn mu ka pimunos adŭp mu ngga ayŭh adi kuu sawŭn, 19 adi ramus mun dayung pimaguh. Bada pinyiramus-i nyanang atin mu; bada ayŭh kirurung pimudip mu ngga pinyiawang-i. 20 Re ngga mani kuu awang dayung bŭkŭn, nak? Re ngga mani kuu raan dŭ di pinyiramus sawŭn daya? 21 TUHAN kiris sopŭrŭg kayuh ndai mu. Kamaki maki kuu panu, Ayŭh nyibatŭh kuu. 22 Dosa daya ginaka inŭh jarat. Ngara rakat di jarat dosa adŭp ngara. 23 Ngara kabŭs sabab dŭh kingat jaga aran pimudip ngara. Pimudip ngara adi raru budo taban ngara ka kubur.

Pitas 6

1 Mbŭh kah kuu bijanji an tanggong utang daya, nak? 2 Mbŭh kah kuu dog nakap sitagar pinganang adŭp mu, tikapung bada janji adi adŭp mu ndai? 3 Kambŭi simŭnŭ, nak, kuu mbŭh darŭm kuasa daya anŭ, pak simuti inŭh kuu dapŭd pirupas adŭp mu: rikas di ka yŭn-i, ka mite ayŭh pirupas kuu. 4 Dŭhnyah kuu bŭŭs puan kah rŭŭ-paya. 5 Ruah so jarat anŭ mun manuk bait mun peyu rupas so pingasū. 6 Daya tibanga patut birajar so gaya pimudip subi. 7 Ngara dŭh biyŭn pinguru, pingubak, puan kah pimritah, 8 pak ngara nguruk pinguman di tipuh paras, sidia yŭn tipuh madud. 9 Ndŭg sinde daya tibanga anŭ guring? Sinde ayŭh re makat so ambok-i? 10 “Aku re mŭnyŭp nyitiro,” ayŭh nang; “Aku re kŭkŭn tangan ku ka guring nyitiro.” 11 Pak sitadŭn ayŭh bŭŭs, ayŭh re dog nyatŭk udip sirata adi re nyerang ayŭh keya ka pirupak adi bisinyata. 12 Daya ginaka, adi dŭh biguna, kadong daya digiti diginŭ. 13 Ngara main batŭh ka main tangan ngga nipu kuu, 14 buang darŭm pikir-i adi bidikok, bipikir kayuh adi arap, kiruyok daya digiti diginŭ. 15 Sabab anŭ, pinyirusag re gŭgŭh nyatŭk ngara, ka ngara re binasa ndŭg ka kabŭs. 16-19 Agi ju masam kayuh adi TUHAN tiru ka dŭh an tandah: udip gambung, baba adi kadong, tangan adi an siŭ daya adi dŭh sarah, pikir adi mirasang pingandai ginaka, kaja adi rikas ndai kayuh arap, Saksi adi ari nggen taksi kadong, daya adi ndai kaii di dupan jerā. 20 Ndai anŭ adi sama mu kidaan di kuu, nak, ka dŭhnyah kambŭt ajar so sindŭ mu. 21 Ari nŭh ingat pinganang ngara, nyikŭn nŭh darŭm atin mu. 22 Ajar ngara re nguru kuu darŭm pimanu mu, grindung kuu singarŭm, ka pitayan kuu sandu. 23 Ajar ngara inŭh prita adi jawa; pinganang ngara inŭh adi dapŭd ngajar kuu munki kuu patut udip. 24 Ajar ngara dapŭd pijo kuu so dayung adi arap, so pinganang nyikuro adi ruah so baba sawŭn daya. 25 Dŭhnyah ripong di pinyiramus ngara; dŭhnyah rakat bada kidap batŭh ngara. 26 Daya tungang bayar dayung sundar ngga rega ndi baru ruti, pak tanggah ayŭh re bayar ngga asŭng adŭp-i. 27 Bisa kah kuu taban apui di sudo mu ka piraka mu dŭh sau? 28 Bisa kah kuu panu di tunduh bam apui ka kaja mu dŭh raus? 29 Mun anŭ gŭh bisā-i nŭŭh bŭŭs ngga sawŭn daya. Asi asi adi ndai simŭnŭ re sangsara. 30 Daya dŭh ngamun pinaku kambŭi ayŭh naku pinguman darŭm ayŭh sibŭrŭk; 31 pak kambŭi ayŭh dog dapŭd, ayŭh dŭh siŭn dŭh bayar ju rupet rabis; ayŭh dŭh siŭn dŭh gati ngga sopŭrŭg kayuh adi-i biyŭn. 32 Daya adi tanggah dŭh biyŭn pikir. Ayŭh pirusak adŭp-i. 33 Ayŭh re dog pimangŭh ka dog pukong; dŭn-i re adu adu arap. 34 Baji banŭh daya re bisā di tika ayŭh mise; ayŭh re raru baji buang mating atin masi-i kan ayŭh maras dendam. 35 Ayŭh dŭh an trima pinyibayar; mating kayuh re dapŭd nyikadud atin baji-i.

Pitas 7

1 Ingat kayuh adi aku nang, nak, dŭhnyah kambŭt kayuh adi aku bada kuu ndai. 2 Tunda pinganang ku, ka kuu re udip. Nakit tunda ajar ku mun kuu nakit kingat batŭh mu. 3 Bidigen di ajar ku barang andu ka nyikŭn-i darŭm atin mu. 4 Bada pinyibijak keya ka sude dayung mu, ka pinyipitar keya ka jerā rapat mu. 5 Pinyibijak ngga pinyipitar re pijo kuu so sawŭn daya, so dayung ngga pinganang nyikuro-i. 6 Agi ndi sidah aku nyingo so pinjan ramin ku, 7 ka kiris bagŭ dari mara adi bayuh sukup mirati kayuh, pak agi ndi naan adi manŭn budo. 8 Ayŭh panu di aran passar sindŭk ndi sikuh tarun di yŭn ndi naan dayung rŭŭ. Ayŭh panu murah sindŭk ramin-i 9 singumi andu kan-i mbŭh piguru re karŭm. 10 Komŭnŭ dayung anŭ bidapŭd ngga ayŭh; ayŭh nēn piraka-i mun dayung sundar ka mbŭh aŭn bipikir pasar kayuh re-i ndai. 11 Ayŭh dayung adi pagan ka dŭh puan mangŭh adi ari agi panu di aran 12 puan kah mijog kajŭn di sikuh tarun; mbŭh-i di aran, mbŭh-i di passar. 13 Ayŭh rasu dakŭp dari mara anŭ, sium ayŭh, nŭtŭn tingga ayŭh di batŭh-i, ka nang, 14 “Aku muko jugan sadis andu ati ka mbŭh biyŭn dagin so sadis anŭ. 15 Ngapŭi aku ruah di jiroh kuu, ka madin aku mbŭh dapŭd kuu! 16 Aku mbŭh napas ambok ku ngga banang linen so Egypt. 17 Aku mbŭh bada-i buuh ramak ngga inyo myrrh, gaharu, ka kurit kayuh adi buuh ramak. 18 Ja ata nyibŭŭs ndi ngarŭm ngarŭm. Ata re gaŭn bitapang ngga dingan ta. 19 Banŭh ku mating digiti. Ayŭh mbŭh matak ka tarun adi jo. 20 Ayŭh taban bagŭ duit ka dŭh re pari sitŭkŭd duwŭh minggu.” 21 Ka dayung anŭ piripong ayŭh ngga piminyu pinganang-i adi raru sidi ndŭg ka ayŭh mbŭh nurut adŭ. 22 Ayŭh rasu tunda dayung anŭ, mun dari sapi re dog simareh, mun peyu mirupat ka darŭm jarat; 23 di yŭn reja-panah tabŭk atin-i. Ayŭh mbŭh keya ka manuk mŭrŭt jarat, dŭh puan pingandai-i anŭ re tambit asŭng-i. 24 Ngapŭi meh, bara anak ku, dingah aku. Nakit dingah kayuh adi aku nang. 25 Dŭhnyah bada dayung adi mun anŭ tarik atin ngan; dŭhnyah jiroh ayŭh. 26 Ayŭh adi mbŭh bada dari bagŭ rusak ka mbŭh bada bagŭ kabŭs ndŭg ka dŭh dapŭd dog mirang. 27 Kambŭi kuu di ka ramin-i, kuu mbŭh di aran ka ong daya adi mbŭh kabŭs. Anŭ inŭh aran purok nuju pinyikabŭs.

Pitas 8

1 Dingah! Pinyibijak bagan. Pinyimirati bada adŭp-i dog dingah. 2 Di tibung sandah sindŭk aranka di sakap aran ayŭh mijog. 3 Di aran mŭrŭt kupo, sindŭk tiban-bās, ayŭh bagan: 4 “Aku mite sopŭrŭg ngan; aku bagan barang naan daya di ong. 5 Angān adi babŭ bipikir mun anak daya? Birajar meh bipikir mun daya adi mirati kayuh. Angān budo kah? Birajar meh pinyipitar. 6 Dingah pinganang ku; amai sopŭrŭg adi aku kidaan di angān inŭh batur. 7 Kayuh adi aku nang inŭh sawŭ; pinganang kadong inŭh kayuh adi aku tiru. 8 Barang masam kayuh adi aku nang inŭh sawŭ; mating adi sarah puan kah adi bisa kinanyap daya. 9 Di ngara adi biyŭn pinyipitar, sopŭrŭg-i tarang; di ngara adi biyŭn pinyipuan, sopŭrŭg-i granan. 10 Gruwŭn ajar ku rabis so pirak; gruwŭn pinyipuan rabis so mas adi siabo brega. 11 “Aku ati Pinyibijak, aku kana dŭ so batuh brega; mating kayuh adi angān raan dapŭd dog danding ngga aku. 12 Aku ati Pinyibijak, ka aku biyŭn pinyipitar; aku biyŭn pinyipuan ka atin mirati. 13 Stabi di TUHAN inŭh tiru di kayuh arap; Aku tiru di udip sambuh ka udip gambung, udip adi arap ka pinganang tipu. 14 Aku nggen pinyitayan adi kanaka pinimbang adi bijak. Aku biyŭn pinyipuan ka aku ati bake. 15 Aku turung raja mritahka turung pimritah ndai ukum-adat adi kana. 16 Sopŭrŭg pimritah di ong mritah ngga pinurung ku, simŭnŭ gŭh bara pinurung ka daya adi bās. 17 Aku rindu ngara adi rindu aku; asi adi jiroh aku re dapŭd aku. 18 Aku dapŭd nggen pinyikaya ngga stabi, udip kaya ngga udip mujur. 19 Kayuh adi angān dapŭd so aku inŭh kana dŭ so mas adi siabo brega, kana dŭ so tigŭrŭ mas. 20 Aku panu kadŭg aran pinŭnggŭn; aku tunda aran pinyitŭnggŭn, 21 nggen pinyikaya di ngara adi rindu aku, ngisi ramin ngara ngga buat-rata. 22 “TUHAN napa aku diŭ so sopŭrŭg kayuh bŭkŭn, sibungas pingandai-I, ndun jah. 23 Aku inŭh adi sibungas dog napa, diŭ so ong dog napa. 24 Aku dog biranak diŭ so rawŭt, di tika mating rubang piin. 25 Aku dog biranak diŭ so darŭd, diŭ so sandah dog pijog, 26 diŭ so Tapa napa ong ngga tanabait kah sibungas unjut tana. 27 Aku agi diginŭ di tika Ayŭh mamad rangitdi tika Ayŭh mamad au-tarun di tunduh rawŭt, 28 di tika Ayŭh na abun di rangit, di tika Ayŭh kuka rubang piin di rawŭt 29 ka nggen ukum bada piin di rawŭtmaad pak dŭh rabis so adi muko-I bada. Aku agi diginŭ di tika Ayŭh na pimŭnŭs ong. 30 Aku agi ngapid Ayŭh keya ka tuan-tukang, barang andu aku bada asŭng-I pawŭn, aku ari sanang di yŭn pinyirŭŭ-I. 31 Aku sanang asŭng di ongka munos asŭng ngga rayat manusia. 32 “Madin, angān adi mara, dingah aku. Tunda pinyitayan ku, ka angān re sanang. 33 Dingah kayuh adi dog ngajar di angān. Bada adŭp ngan bijak; dŭhnyah nyibireu-i. 34 Ngara adi dingah aku re sanang --ngara adi guru di tiban ramin ku barang andu, ngara adi kajŭn di tiban ramin ku. 35 Ngara adi dapŭd aku dapŭd udip, ka TUHAN re munos asŭng-I di ngara. 36 Ngara adi dŭh dapŭd aku kandam adŭp-i; daya adi tiru di aku rindu di pinyikabŭs.”

Pitas 9

1 Pinyibijak mbŭh pijog ramin-i ka mbŭh pijog ju tiang bās-i. 2 Ayŭh mbŭh simareh dāng yŭn gawai, gaur wain ngga rapah, ka sidia yŭn ngidang. 3 Ayŭh mbŭh pait daya daya gaji-i adi dayung bada bagan so tarun yŭn adi siabo bigatung di kupo: 4 “Mandŭg, angān adi mapung braŭg!” Ka di ngara adi budo ayŭh nang, 5 “Mandŭg, man pinguman ka nok wain adi aku mbŭh gaur. 6 Tingge udip mapung braŭg yŭn dapŭd udip. Tunda suto danding daya adi biyŭn pinyipuan.” 7 Kambŭi kuu nyara ngajar daya adi sambuh, kaŭs kuu re dapŭd adŭp mu dog pimangŭh adŭ. Kambŭi kuu nyara daya ginaka, kaŭs kuu re dapŭd adŭp mu kinaman. 8 Dŭhsah nyara ngajar daya adi sambuh; ngara re tiru di kuu ripas anŭ. Pak kambŭi kuu nyara ngajar daya adi bijak, ngara re stabi di kuu. 9 Ani ani kayuh nang mu di daya bijak re bada ngara rabis bijak. Tadŭ tadŭ kayuh adi kuu kidaan di daya tŭnggŭn re nambah pinyipuan ngara. 10 Kambŭi kuu raan jadi bijak kuu dŭh siŭn dŭh diŭ stabi ka taru di TUHAN. Kambŭi kuu puan Ayŭh adi Kudus, kuu biyŭn pinyimirati. 11 Pinyibijak re nambah umbur mu. 12 Kuu inŭh adi re utung kambŭi kuu biyŭn pinyibijak. Pak kambŭi kuu abah dieh, kuu inŭh adi re rugi. 13 Pinyibudo inŭh keya ka dayung pinyikandak, adi mapung braŭg, ka adi dŭh puan mangŭh. 14 Ayŭh guru di tiban ramin-i puan kah di baku di yŭn adi siabo bigatung di kupo, 15 ka bagan daya adi murah, adi puan kraja adŭp ngara adŭ: 16 “Mŭrŭt ramin ku, angān adi mapung braŭg!” Di ngara adi budo ayŭh nang, 17 “Piin adi dog naku nyibanyis dŭ. Ruti adi dog naku sidi dŭ.” 18 Ngara dŭh puan daya kabŭs kan mŭrŭt ramin-i; ka madin ngara adi mbŭh mŭrŭt mbŭh di ong daya adi mbŭh kabŭs.

Pitas 10

1 Ati inŭh pitas Solomon: Di anak adi bijak inŭh sama mingangŭn; anak adi budo bada sindŭ-i sangsara! 2 Pinyikaya adi kuu dapŭd so aran adi sarah inŭh dŭh kana di kuu, adŭ-i atin adi jujur dapŭd nyiramat asŭng mu. 3 TUHAN dŭh re tandah daya adi kana sibŭrŭk, pak Ayŭh re kinarang daya ginaka dapŭd kayuh adi ngara raan. 4 Udip tibanga re bada kuu sirata, pak bandar nyiraja re bada kuu kaya. 5 Daya adi bijak nguruk buwa pimuruh kan-i mbŭh tipuh ngatŭm; daya adi bŭŭs di tipuh anŭ re mangŭh. 6 Daya adi kana re kambat berkat. Buwa pinganang daya ginaka sukan pinyiganas. 7 Ingat daya adi kana inŭh berkat, pak daya ginaka re rikas dog kambŭt. 8 Daya adi bijak trima pinyitayan. Daya adi minyu budo re binasa. 9 Daya adi jujur siramat buang udip bamai, pak daya adi dŭh jujur re dog nakap. 10 Daya adi sukan kayuh adi sawŭ nimbur pito, pak daya adi ngika ngga atin adi sawŭ bada daya bamai. 11 Pinganang daya adi kana inŭh atak udip, pak daya ginaka sukan pinyiganas ngga buwa pinganang ngara. 12 Pinyitiru nimbur pito, pak pinyirindu apun sopŭrŭg adi sarah. 13 Daya adi pitar minyu ngga bijak, pak daya adi budo an dog ukum. 14 Daya adi bijak nguruk ngga situngang tungang-i pinyipuan, pak kan daya adi budo minyu, pito marar timbur. 15 Pinyikaya grindung daya kaya; pak udip sirata bada daya sirata binasa. 16 Upah pingandai kana inŭh udip, pak dosa kaŭs-i nambah dosa. 17 Daya adi dingah pinganang kan dog nyara re udip, pak ngara adi dŭh ngaku adŭp-i sarah re dapŭd pinŭbŭn adi arap. 18 Daya adi sukan atin tiru-i inŭh pingadong. Daya adi pingitong inŭh daya budo. 19 Kambŭi dŭh ko ko minyu, kuu re nang kayuh adi sarah. Kambŭi kuu bijak, kuu pirŭŭ adŭp mu. 20 Pinganang daya adi kana mbŭh keya ka tigŭrŭ pirak; buwa pikir-kira daya ginaka inŭh au-tarun. 21 Pinganang daya adi kana taban utung di daya bagŭ, pak pinganang budo siŭ adŭp nŭh. 22 Berkat TUHAN inŭh adi bada nŭŭh kaya. Bandar nyiraja dŭh re bada nŭŭh rabis kaya. 23 Daya adi budo gagā ndai pingandai sarah. Daya adi bijak gagā ndai pingandai bijak. 24 Daya tŭnggŭn dapŭd kayuh adi ngara raan, pak daya ginaka dapŭd kayuh adi ngara raru taru. 25 Daya ginaka manyap dog poh sabak ribut, pak daya jujur ari siramat. 26 Dŭhnyah bada daya adi tibanga ndai kayuh yŭn mu; ayŭh re nyusah keya ka suka' di jipŭh mu, puan kah keya ka asuh di batŭh mu. 27 Tunda pinganang TUHAN, ka kuu re tui udip. Daya ginaka kabŭs awar. 28 Pingarap daya kana taban pinyigaŭn, pak daya ginaka dŭh re dapŭd ani ani. 29 TUHAN grindung daya adi jujur, pak siŭ ngara adi ndai sarah. 30 Daya tŭnggŭn re ari udip siramat, pak daya ginaka re kinanyap tana ngara. 31 Daya tŭnggŭn minyu ngga bijak, pak jura adi minyu arap re dog pirŭŭ. 32 Daya tŭnggŭn puan pinganang mandis an-i nang, pak daya ginaka ari nang pinganang adi kandam.

Pitas 11

1 TUHAN tiru di daya adi nipu pakai timbang adi sarah. Ayŭh rindu daya adi pakai timbang adi batur. 2 Daya adi sambuh re rikas dog pimangŭh. Daya adi pirapat adŭp-i inŭh bijak. 3 Kambŭi kuu kana, kuu mbŭh dog nyiruton atin jujur. Daya adi dŭh bisa dog sabah inŭh rusak bada atin ngara adi dŭh jujur. 4 Pinyikaya dŭh biyŭn guna-i di andu kuu nura pinyikabŭs, pak atin jujur dapŭd nyiramat kuu. 5 Udip daya adi jujur sanang sabab atin jujur-i, pak daya ginaka re pirabu adŭp-i. 6 Pinŭnggŭn nyiramat daya adi jujur, pak daya adi dŭh dapŭd dog sabah mbŭh dog mirakap udip tama-i. 7 Kan daya ginaka kabŭs, pingarap ngara kabŭs ngga ngara. Pinyabah di pinyikaya jadi au-tarun. 8 Daya tŭnggŭn dog grindung so pinyusah; pak daya ginaka dog nyatŭk pinyusah. 9 Pinganang daya adi arap pirusak kuu, pak pinyibijak daya tŭnggŭn dapŭd nyiramat kuu. 10 Kupo pawŭn kan daya adi jujur mujur darŭm pimudip, ka diginŭ agi sirais gaŭn kan daya ginaka kabŭs. 11 Kupo jadi bās kan daya tŭnggŭn nggen berkat-ngara; pak kupo rubuh bada pinganang daya adi ginaka. 12 Ngamun daya inŭh pingandai budo. Kambŭi kuu bijak, kuu pirŭŭ adŭp mu. 13 Daya adi pingitong dŭh dapŭd dog sabah nyikŭn rusia, pak daya adi dapŭd dog sabah dapŭd nyikŭn rusia. 14 Bangsa re rabu kambŭi mating pinguru adi bijak, pak siramat kambŭi biyŭn bagŭ daya adi tukang pitayan. 15 Kambŭi kuu bijanji an bayar utang daya saruh, kuu re nyesar. Kana dŭ kuu dŭh ndai kayuh adi mun anŭ. 16 Daya adi kana buang biradat dog stabi daya, pak dayung adi dŭh biyŭn adat dog pimangŭh. Daya adi tibanga dŭh re biyŭn duit, pak daya adi bandar nyiraja re kaya. 17 Kuu ndai kana di adŭp mu kan kuu mandis. Kambŭi kuu gaok, kuu kandam adŭp mu. 18 Daya ginaka sibatur-i dŭh dapŭd ani ani, pak kambŭi kuu ndai kayuh adi batur, kuu tatu re dog ngupah. 19 Daya adi mbŭh natu adŭp-i an ndai kayuh batur re udip, pak daya adi bigŭtŭ an ndai arap re kabŭs. 20 TUHAN tiru di daya adi arap atin-i, pak rindu daya adi ndai kayuh adi batur. 21 Daya adi arap manŭn re dog ukum, pak daya tŭnggŭn re siramat. 22 Dayung ramus adi budo inŭh keya ka sisin mas di tukuk ayo. 23 Kayuh adi daya kana raan, ari pijadi kayuh adi kana; kan daya ginaka dapŭd kayuh adi ngara raan, sopŭrŭg daya baji. 24 Agi daya adi barang ka mun-i pakai duit-i ka babŭ gŭh bitambah kaya. Adi bŭkŭn raru nakit, pak babŭ gŭh bitambah sirata. 25 Daya adi dŭh bidagis re mujur. Daya adi gagā turung daya re dog turung gŭh. 26 Daya mingungut di daya adi bitan gandom, kajŭn rega maad, pak ngara muji sianŭ adi jua-i. 27 Kambŭi pinŭtŭn ngan kana, angān dog stabi, pak kambŭi angān jiroh pinyusah, anŭ inŭh re angān dapŭd. 28 Ngara adi bisangan di pinyikaya re rabu mun dawŭn kayuh ruruh di tipuh jaya, pak daya tŭnggŭn re mujur mun dawŭn barŭm di tipuh paras. 29 Ngara adi taban pinyusah di rawang-i re dapŭd au-tarun. Daya budo re ari jadi urun daya bijak. 30 Pinŭnggŭn nggen udip, pak pinyiganas taban-i ngga bu. 31 Ngara adi kana dog ngupah di ong ati, jadi daya adi ginaka buang bidosa manŭn re dog ukum.

Pitas 12

1 Ngara adi rindu pinyipuan raru raan dog ngajar kan ngara sarah. Daya adi abah dog ngajar taŭn-i budo. 2 TUHAN munos asŭng-I di daya adi kana, pak ngukum ngara adi bisatur ndai kayuh adi arap. 3 Daya dŭh dapŭd siramat so udip ginaka, pak daya tŭnggŭn inŭh keya ka tŭngŭn kayuh adi tagap buang tŭrŭp uat pinamai-i. 4 Sawŭn adi kana inŭh yŭn banŭh mingangŭn ka gaŭn; pak sawŭn adi pimangŭh banŭh inŭh keya ka adām darŭm turang, di banŭh-i. 5 Daya adi jujur re kana ngga kuu; pak daya ginaka kaŭs-i raan nipu kuu. 6 Pinganang daya adi ginaka siŭ, pak pinganang daya tŭnggŭn nyiramat daya. 7 Daya ginaka re rabu ka re dŭh biyŭn sesang, pak rawang daya tŭnggŭn re biyŭn sesang. 8 Kambŭi kuu pitar, kuu re dapŭd puji; kambŭi kuu budo, daya re ngamun kuu. 9 Kana dŭ nŭŭh jadi daya saja adi nyiraja jiroh man, so nŭŭh ngakar jadi daya bās pak sibŭrŭk. 10 Daya adi kana kingat dāng ngara, pak daya ginaka gaok ngga tung ngara. 11 Tukang teya adi gagah nyiraja biyŭn sukup pinguman, pak daya adi saat jam di kraja adi dŭh biguna inŭh budo. 12 Kayuh adi daya ginaka raan kaŭs-i pingandai adi arap, pak daya tŭnggŭn inŭh keya ka tŭngŭn kayuh adi tagap ka buān. 13 Daya ginaka dog mirakap pinganang adŭp ngara, pak daya adi kana nyiramat adŭp ngara so pinyusah. 14 Upah mu bisangan di pinganang mu ngga di pingandai mu; kuu re trima baras nimun patut kuu trima. 15 Daya budo ari pikir adŭp-i batur. Daya bijak dingah pinyitayan. 16 Kan daya budo tuas, ayŭh rasu kiren-i di daya. Daya adi bijak dŭh mbit bat kan dog pimangŭh. 17 Kan kuu kidaan kayuh adi sawŭ, anŭ inŭh taksi adi batur, pak pinganang kadong inŭh taksi adi sarah. 18 Pinganang adi nyimau dog ruān bisa tabŭk atin daya mun pedang, pak pinganang bijak inŭh keya ka uri adi bisa pibua. 19 Pinganang kadong dŭh tan tui, pak pinyawŭ tan tui. 20 Pikir daya adi arap inŭh puno ngga tipu, pak ngara adi nyiraja yŭn pinyikana re gaŭn. 21 Kayuh arap dŭh re nyatŭk daya tŭnggŭn, pak daya ginaka ari dog nyatŭk pinyusah. 22 TUHAN tiru di daya pingadong, pak munos asŭng di ngara adi ingat janji-i. 23 Daya bijak pirŭŭ adŭp-i pasar kayuh adi puan-i, pak daya budo piranggah budo bawa adŭp-i. 24 Gagah nyiraja bada daya bikuasa; udip tibanga bada daya jadi urun. 25 Pinyipagan bada kuu susah, pak pinganang mandis nyanang atin mu. 26 Daya tŭnggŭn kayak jerā-i, pak aran daya ginaka kinanyap daya. 27 Kambŭi kuu tibanga, kuu dŭh re dapŭd kayuh adi kuu gruwŭn, pak kambŭi kuu bandar nyiraja, kuu re dapŭd raru bagŭ buat-rata. 28 Pinŭnggŭn inŭh aran nuju udip; udip ginaka inŭh aran nuju pinyikabŭs.

Pitas 13

1 Anak adi bijak dingah nakit kan sama-i nyara ngajar ayŭh, pak anak adi sambuh abah ngaku adŭp-i sarah. 2 Daya adi kana re dog ngupah amai pinganang kana ngara, pak ngara adi pinipu inŭh sikirau pinyiganas. 3 Nakit piruah pinganang mu ka jaga adŭp mu. Daya adi dŭh nakit minyu re bada adŭp-i binasa. 4 Munki masam daya adi tibanga gruwŭn an biyŭn kayuh, ayŭh dŭh re dapŭd-i. Daya adi gagah nyiraja re dapŭd barang masam kayuh adi raan-i. 5 Daya adi jujur tiru di pinganang kadong, pak pinganang daya ginaka nggen mangŭh. 6 Pinŭnggŭn grindung daya adi dŭh sarah; udip ginaka inŭh pinyirabu daya adi bidosa. 7 Agi daya ngakar mun daya kaya, pak dŭh biyŭn ani ani. Agi adi ngakar mun daya sirata, pak biyŭn bagŭ buat-rata. 8 Daya kaya pakai duit-i ngga nyiramat asŭng-i, pak daya sirata dŭhsah ndai simŭnŭ. 9 Daya tŭnggŭn inŭh keya ka jawa adi daras nyekar; daya ginaka keya ka prita adi bŭrŭp bŭrŭp re pura. 10 Pinyigambung kaŭs-i nimbur pinyusah. Bijak dŭ nŭŭh mite pinyitayan. 11 Pinyikaya adi udah nŭŭh dapŭd, rikas abo; pak buat-rata adi nisŭ nisŭ nŭŭh dapŭd re dŭ dŭ bitambah. 12 Kan pingarap asur, atin asur gŭh; pak pinyiraan adi jadi bitŭtŭk bada atin pawŭn. 13 Kambŭi kuu abah dingah ajar Tapa, kuu re binasa; tunda-i ka kuu re siramat. 14 Ajar daya adi bijak inŭh atak udip; ajar anŭ re pirupas kuu kan kuu dog har. 15 Daya adi bijak dog stabi, pak daya adi dŭh bisa dog sabah inŭh kadŭg aran nuju pinyirusag. 16 Daya bijak ari bipikir diŭ so-i ndai kayuh, pak daya adi budo piranggah budo bawa adŭp-i. 17 Pinyisung adi dŭh bisa dog sabah taban pinyusah, pak daya adi bisa dog sabah taban damai. 18 Daya adi abah birajar re sirata ka dog pimangŭh. Daya adi an dog ngajar dog stabi. 19 Mbŭh raru kana kambŭi tungang dapŭd kayuh adi nŭŭh raan! Daya adi budo abah tagan pingandai arap. 20 Biayo ngga daya adi bijak ka kuu re jadi bijak. Kambŭi kuu bijerā ngga daya adi budo, kuu re rusak. 21 Pinyusah tunda daya bidosa di barang ka yŭn-i, pak daya tŭnggŭn re dog ngupah ngga kayuh adi kana. 22 Daya kana re biyŭn buat-rata an-i tingge di bara anak-i, pak buat-rata daya bidosa re di ka tangan daya tŭnggŭn. 23 Tana tibŭn bisa piruah bagŭ pinguman yŭn daya sirata, pak daya adi dŭh batur pikir-i kinarang ngara biteya dieh. 24 Kambŭi kuu dŭh ngukum anak mu, kuu dŭh rindu ayŭh. Kambŭi kuu rindu ayŭh, kuu re nyara ngajar ayŭh. 25 Daya tŭnggŭn biyŭn sukup pinguman, pak daya ginaka ari sibŭrŭk.

Pitas 14

1 Ramin arŭn dog ndai so pinyibijak dayung, pak dog nyirubuh so budo bawa adŭp-i. 2 Jujur meh ka kuu re kiren adŭp mu taru ka stabi di TUHAN; dŭh jujur, ka kuu re kiren adŭp mu dŭh stabi di Ayŭh. 3 Daya budo adi sambuh dog ukum sabab-i minyu rabis so patut, pak pinganang daya adi bijak grindung adŭp-i. 4 Panggau mu re dŭh brisi kambŭi kuu dŭh biyŭn sapi ngga majak; pak-i re puno ngga gandom kambŭi kuu biyŭn sapi. 5 Saksi adi bisa dog sabah ari kidaan kayuh adi sawŭ, pak saksi adi dŭh bisa dog sabah ari kadong. 6 Daya adi sambuh dŭh dapŭd jadi bijak, pak daya adi pitar sanang birajar. 7 Pijo adŭp mu so daya adi budo; ngara dŭh biyŭn kayuh re-i ngajar di kuu. 8 Mani daya adi pandai bijak? Sabab ayŭh puan kayuh adi an-i ndai. Mani daya adi budo tibudo bada budo bawa adŭp-i? Sabab ayŭh kaŭs-i pikir adŭp-i puan. 9 Daya budo dŭh piduri bait-i ngara bidosa ka dŭh, pak daya kana raan dosa ngara dog apun. 10 Pinyigaŭn mu inŭh tung adŭp mu; pinyusah mu mbŭh tung adŭp mu gŭh. Mating daya bŭkŭn bisa sua kinyam-i. 11 Ramin daya kana babŭ mijog ripas ramin daya arap mbŭh rubuh. 12 Aran adi kuu pikir batur, pinŭbŭn-i bisa nuju pinyikabŭs. 13 Tawŭh bisa sukan atin susah. Kan pinyigaŭn mating tia, pinyusah taŭn agi diginŭ. 14 Daya arap re trima baras pingandai arap ngara. Daya kana re trima upah yŭn pingandai kana ngara. 15 Daya budo sabah barang masam kayuh; daya bijak kingat sakong ngara. 16 Daya bijak nakit kingat adŭp-i buang pijo adŭp-i so pinyusah, pak daya budo dŭh nakit kingat adŭp-i buang paŭh girungos ndai kayuh. 17 Daya adi udah baji ndai urah-i ngga budo; daya adi bijak pirŭŭ adŭp-i. 18 Daya adi dŭh puan ani ani trima upah budo bawa-i, pak daya adi pandai dog ngupah ngga pinyipuan. 19 Daya adi arap re mutu ubak ngara ka daya tŭnggŭn yŭn bandar mite masi. 20 Mating daya rindu daya sirata, ndŭg ka rasū ngara simŭnŭ gŭh ngga ngara, pak daya kaya biyŭn bagŭ jerā. 21 Kambŭi kuu raan sanang, mandis ngga daya sirata; bidosa nŭŭh ngamun daya. 22 Kuu re dog sabah ka dog stabi kambŭi kuu ndai pingandai kana; kambŭi kuu ndai pingandai arap, kuu mbŭh sarah. 23 Nyiraja ka kuu re dapŭd utung; kambŭi kuu guru kamati kamanŭ kirakar, kuu re sirata. 24 Daya bijak dog muji amai pinyibijak ngara, pak daya budo dog puan amai budo bawa ngara. 25 Saksi nyiramat daya kan ayŭh kidaan kayuh adi sawŭ; kan ayŭh kadong, ayŭh jua daya. 26 Stabi buang taru di TUHAN bada daya ngga rawang-i pagŭng ka siramat. 27 Kambŭi kuu raan pijo adŭp mu so pinyikabŭs, stabi ka taru meh di TUHAN amai Ayŭh inŭh atak udip. 28 Bās raja bisangan di kiang daya adi ayŭh mritah; ayŭh au-tarun kambŭi dŭh biyŭn rayat. 29 Kambŭi kuu pirŭŭ adŭp mu, kuu bijak, pak kambŭi kuu udah baji, anŭ mbŭh kiren munki masam budo-i kuu. 30 Pikir adi tanang bada pŭrŭng ganan bua sanang, pak atin sina inŭh keya ka turang adi madam. 31 Kambŭi kuu kinanyuh daya sirata, kuu nggen mangŭh di Tapa adi napa ngara; pak mandis ngga daya sirata mbŭh tibiat daya adi nyambah Tapa. 32 Daya ginaka pirabu adŭp-i ngga pingandai arap, pak daya adi kana dog grindung sabab atin bisig ngara. 33 Pinyibijak inŭh di barang pikir-kira daya adi pitar; daya adi budo dŭh puan ani ani pasar pinyibijak. 34 Daya tŭnggŭn bada bangsa bās; dosa nggen mangŭh di bangsa. 35 Raja munos asŭng-i di bara pinurung-i adi pandai ndai kraja, pak ngukum ngara adi dŭh pandai ndai kraja.

Pitas 15

1 Pinyinam adi duduh kadud baji; pak pinyinam adi kasar, nambah. 2 Kan daya bijak minyu, ngara bada pinyipuan tarik atin daya, pak pinganang daya budo kaŭs-i pinganang au-tarun. 3 TUHAN kiris ani ani adi jadi di barang yŭn; Ayŭh nyibatŭh ata, bait ata ndai kayuh kana puan kah ndai kayuh arap. 4 Pinganang mandis nggen udip, pinganang mangah kandam. 5 Daya adi budo nyibireu ajar sama-i; daya adi bijak trima ajar kan sama-i nyara ngajar ayŭh. 6 Pinyikaya daya tŭnggŭn pagŭng, pak pinyikaya daya ginaka manyap kan tipuh jera mandŭg. 7 Kayuh adi daya bijak nang ngajar pinyipuan di daya; kayuh adi daya budo nang, dŭh. 8 TUHAN munos asŭng kan daya adi kana bidua, pak tiru di sadis adi daya ginaka taban ka Ayŭh. 9 TUHAN tiru di pimudip daya adi arap, pak rindu ngara adi ndai kayuh adi batur. 10 Kambŭi kuu ndai kayuh adi sarah, kuu re bandar dog ukum; kuu re kabŭs kambŭi kuu abah dog ngajar. 11 Sirabi ka ong daya adi mbŭh kabŭs dŭh gŭh dapŭd sukan so TUHAN kayuh adi jadi diginŭ; simuki meh daya re tungang sukan pikir-kira ngara so Tapa? 12 Daya adi gambung abah dog ngajar; ngara bŭn mite pinyitayan so ngara adi bijak. 13 Kan daya pawŭn, ngara tawŭh, pak kan susah, ngara piasi adŭp-i. 14 Daya adi pitar raan birajar, pak daya budo puas ngga budo bawa adŭp-i. 15 Pimudip daya sirata marar jera, pak daya adi pandai nyanang asŭng-i marar sanang udip. 16 Kana dŭ udip sirata ka taru di TUHAN so nŭŭh udip kaya ka dog pinyusah. 17 Kana dŭ man dawŭn kudos ayō daya adi nŭŭh rindu so nŭŭh man dagin sidi di tarun yŭn adi agi pinyitiru. 18 Daya adi udah baji nimbur kaii, pak daya adi sais baji taban damai. 19 Kambŭi kuu tibanga, kuu re jera di barang yŭn, pak kambŭi atin mu tŭnggŭn, kuu dŭh re susah. 20 Anak adi bijak bada pimas-i sanang. Daya adi budo ngamun sindŭ-i. 21 Daya budo sanang asŭng-i ngga budo bawa adŭp-i, pak daya bijak ndai kayuh adi batur. 22 Kraja pingandai mu mujur kambŭi kuu tunda bagŭ pinyitayan; kambŭi dŭh, kraja mu re dŭh mujur. 23 Nggen pinganang adi batur di tika adi batur, bada asŭng sanang! 24 Daya bijak panu aran adi maad nuju udip, dŭh aran adi mūn nuju pinyikabŭs. 25 TUHAN re nyirubuh ramin daya adi sambuh, pak Ayŭh re grindung tana dayung uban. 26 TUHAN tiru di pikir-kira adi arap, pak Ayŭh munos asŭng-I di pinganang adi kana. 27 Kambŭi kuu suba an dapŭd utung so kraja pingandai adi sarah, kuu re bada rawang mu dog pinyusah. Dŭhnyah trima suap ka kuu re tui udip. 28 Daya kana bipikir diŭ so-i nam. Daya arap rikas nam, pak-i nimbur pito. 29 Kan daya kana bidua, TUHAN dingah; pak Ayŭh nyibireu ngara adi arap. 30 Jawin adi gaŭn nyanang asŭng, ka agah adi kana bada nŭŭh pawŭn. 31 Kambŭi kuu trima ajar kan kuu dog nyara, kuu bijak. 32 Kambŭi kuu abah birajar, kuu kandam adŭp mu. Kambŭi kuu trima ajar kan daya nyara ngajar kuu, kuu re jadi rabis bijak. 33 Taru ka stabi di TUHAN ngajar kuu pinyibijak. Kuu dŭh siŭn dŭh an pirapat adŭp mu kambŭi an dog stabi.

Pitas 16

1 Ata bisa bisatur, pak Tapa inŭh adi nggen sikasŭn pinganang. 2 Kuu bisa nang barang masam kayuh adi kuu ndai batur, pak TUHAN adi puan pinŭtŭn atin mu. 3 Mite TUHAN nyiberkat kayuh adi kuu mbŭh bisatur an ndai, ka kuu re mujur di kayuh ndai mu anŭ. 4 Barang masam kayuh adi TUHAN mbŭh ndai biyŭn pinŭbŭn-i; ka pinŭbŭn daya ginaka inŭh pinyirusag. 5 TUHAN tiru di barang naan daya adi sambuh; Ayŭh dŭh re bada ngara rupas so dog ukum. 6 Daya adi sawŭ rindu Tapa re dog apun dosa-i. Tunda pinganang TUHAN ka kayuh arap dŭh re dog kuu. 7 Kan kuu pimunos asŭng TUHAN, kuu dapŭd bada pinganyu mu jadi jerā. 8 Kana dŭ trima nisŭ atas-i so aran adi batur, so nŭŭh trima bagŭ so aran adi sarah. 9 Kuu bisa bisatur ndai kayuh, pak Tapa inŭh adi natu munki kuu pimanu-i. 10 Raja minyu ngga kuasa so Tapa; ka bŭn pinganang-i sarah. 11 TUHAN raan timbang ngga takar adi batur, ka dagang an dog ndai ngga atin jujur. 12 Raja abah tandah pingandai sarah, sabab pinyitŭnggŭn inŭh kayuh adi bada pritah bake. 13 Raja raan dingah pinganang adi sawŭ ka rindu di ngara adi minyu-i. 14 Daya bijak ngga situngang tungang-i bada raja gaŭn; kambŭi raja baji, agi daya re kabŭs. 15 Jawin raja adi nyirinyak ngga pinyigaŭn inŭh keya ka abun adi taban ujen di tipuh bunga; udip sanang agi diginŭ. 16 Jo kana-i, nŭŭh biyŭn pinyibijak ngga pinyipuan so nŭŭh biyŭn mas ngga pirak. 17 Ngara adi kana panu kadŭg aran adi jo so arap; ngapŭi ingat ani aran kadŭg mu, amai simŭnŭ kuu bisa siramat. 18 Uap-sambuh taban pinyirusag, ka gambung taban pinyirabu. 19 Kana dŭ pirapat adŭp buang udip sirata so nŭŭh jadi ndi so daya adi sambuh ka sua dapu kayuh sirapas ngara. 20 Nakit ingat kayuh adi dog ngajar di kuu, ka kuu re mujur; sabah di TUHAN ka kuu re sanang. 21 Daya bijak, adi mbŭh sukup mirati tarun, dog puan amai pinyimirati-i. Makin ayŭh siradik minyu, makin ayŭh tungang bada daya tunda pinganang-i. 22 Pinyibijak inŭh atak udip di daya adi bijak, pak ngajar daya adi budo inŭh saat jam. 23 Daya adi bijak bipikir diŭ so ngara minyu; kayuh adi ngara nang inŭh kayuh adi raru daya an tunda. 24 Pinganang adi mandis inŭh keya ka ju banyis; sidi di baba ka kana yŭn pŭrŭng. 25 Aran adi kuu pikir aran adi batur, bisa jadi aran nuju pinyikabŭs. 26 Asŭng adi raan man bada daya adi nyiraja bakar bandar nyiraja, amai ayŭh raan pibisoh adŭp-i. 27 Daya adi arap jiroh aran ngga kandam daya; ka pinganang ngara mbŭh keya ka jireb apui. 28 Daya adi ginaka inŭh adi ngitong daya; ngara ndai pito ka bada daya bikaii. 29 Daya adi ganas nipu jerā ngara ka taban ngara ka yŭn pinyirusag. 30 Jaga adŭp mu so daya adi tawŭh ka main batŭh di punok mu; ngara biyŭn pinŭtŭn adi arap. 31 Udip tui inŭh upah daya tŭnggŭn; ubok buda inŭh makota bragah-i. 32 Kana dŭ nŭŭh sabar buang bikuasa. Kana dŭ bikuasa di tunduh adŭp nŭh so bikuasa di tunduh sopŭrŭg kupo. 33 Daya taran dadu yŭn puan pinyiraan Tapa, pak adŭp Tapa inŭh adi natu pinyinam.

Pitas 17

1 Kana dŭ man ruti adi mbŭh badŭh buang riang ngga pikir adi tanang so nŭŭh bigawai di ramin adi puno ngga kaii. 2 Urun adi bijak re bikuasa di tunduh anak tuan-i adi dŭh biguna ka re dapŭd kada utung so rata-i. 3 Mas ngga pirak dog suba ngga apui, ka atin daya dog suba TUHAN. 4 Daya arap dingah akar adi arap, ka daya pingadong dingah pinganang kadong. 5 Kambŭi kuu tawŭh daya sirata, kuu ngamun Tapa adi napa ngara. Kuu re dog ukum kambŭi kuu birubi ngga nasip arap daya. 6 Nyamba mingangŭn di bara sukuh ngara, nimun anak mingangŭn di pimas ngara. 7 Daya adi dog stabi dŭh kadong daya, daya budo dŭh biyŭn kayuh biguna an-i nang. 8 Agi daya pikir suap bisa ndai pingandai-nginga; ngara sabah-i bisa ndai bagŭ masam kayuh. 9 Kambŭi kuu raan daya rindu kuu, apun ngara kan ngara ndai sarah di kuu. Ingat pingandai sarah bisa pirusak daya bijerā. 10 Daya adi bijak birajar bagŭ kayuh kan dog ngajar ndi sidah; daya budo birajar darŭm-i dog pukong siratus kari. 11 Pinyikabŭs mandŭg mun pinyisung adi gaok ka daya ginaka adi ari ndai pito. 12 Kana dŭ nŭŭh bidapŭd ngga sindŭ buāng adi manyap anak-i so nŭŭh bidapŭd ngga daya budo adi marar dŭh paya bada kraja budo-i. 13 Kambŭi kuu maras kana ngga arap, kuu re dŭh tungang kadi arap so ramin mu. 14 Karit adi dog piguru inŭh keya ka suang piin adi murang; pirŭŭ karit anŭ sibayuh-i jadi baga. 15 Ngukum daya adi dŭh sarah puan kah pirupas daya adi ginaka inŭh pingandai adi TUHAN tiru. 16 Daya adi budo saat duit adŭ ngga biranja sikura-i, sabab ayŭh dŭh pitar. 17 Jerā ari sais rindu. Re ngga mani jurud madis kambŭi dŭh yŭn mite turung di tika susah? 18 Kaŭs-i daya adi dŭh pitar adi bijanji an dapu tanggong utang daya bŭkŭn. 19 Suka dosa inŭh brimun ngga suka pito. Kambŭi kuu dŭh ko ko mirawa, kuu jiroh pinyusah. 20 Daya adi bipikir ka minyu arap dŭh bisa dapŭd kayuh kana, adŭ-i pinyirusag. 21 Anak adi ndai pingandai budo kaŭs-i nyusah ka kandam pimas-i. 22 Atin adi pawŭn bada pŭrŭng bua sanang. Atin adi marar susah pijera adŭp. 23 Akim adi arap trima suap, ka pinyitŭnggŭn dŭh dog pimanu. 24 Daya adi pitar nŭtŭn ndai pingandai bijak, pak pinŭtŭn daya budo dŭh tatu. 25 Anak adi budo kandam atin sama-i ka bada sindŭ-i nyesar. 26 Dŭh inŭh patut bada daya adi dŭh sarah bayar ukum; pinyitŭnggŭn dŭh dog pimanu kambŭi daya adi kana dog ukum. 27 Daya adi biyŭn pinyipuan piruah pinganang ngga nakit; Daya adi pirŭŭ adŭp-i inŭh daya adi pitar. 28 Amai sawŭ, sirabi ka daya adi budo dog pikir bijak kambŭi ayŭh pirŭŭ adŭp-i.

Pitas 18

1 Daya adi nyadi adŭp-i inŭh daya adi rada adŭp-i sadi; ngara nyakar sopŭrŭg kayuh adi daya bŭkŭn puan nang batur. 2 Daya budo dŭh piduri bait-i mirati puan kah dŭh kayuh; anŭ adi ayŭh raan inŭh kiren pinyipuan adŭp-i. 3 Dosa ngga mangŭh dŭh bisa jo so dingan-i. Ndai sarah ka kuu dog pimangŭh. 4 Pinganang daya bisa jadi atak pinyipuan, tŭrŭp mun rawŭt, tibŭn mun piin sungi adi aman. 5 Taŭn dŭh batur nŭŭh ngarun daya adi sarah ka kinanyuh daya adi dŭh sarah. 6 Kan daya budo nimbur karit, ayŭh mite pukong. 7 Kan daya budo minyu, ayŭh pirusak adŭp-i; ayŭh kudog adŭp-i ngga piminyu adŭp-i. 8 Ngitong daya taŭn sidi -- gagā daya tŭrŭn-i! 9 Daya tibanga samah arap-i ngga daya adi gagā pirusak. 10 TUHAN inŭh keya ka tawā adi tagap, di yŭn daya tŭnggŭn dapŭd bisukan. 11 Daya kaya, pikir pinyikaya ngara dapŭd grindung ngara mun sindung adi tagap maning kupo. 12 Daya adi pirapat adŭp-i dog stabi; daya adi sambuh re binasa. 13 Daya adi nam diŭ so-i dingah, dŭh-i budo adŭ pak pimangŭh adŭp-i. 14 Pinyiraan mu di udip bisa turung kuu nan andam mu, pak kambŭi pinyiraan mu anŭ mating, manyap inŭh pingarap mu. 15 Daya bijak ari graŭh ka sidia an birajar. 16 Raan kah kuu bidapŭd ngga daya adi bās? Taban pinganggen yŭn-i ka kuu re kinyam ayŭh sanang ngga bidapŭd. 17 Daya adi diŭ minyu di yŭn bisara ari sak adi batur, pak ayŭh re dog suba kan har-i dog pirasa. 18 Kambŭi duwŭh naan daya adi bikuasa nyakar dingan-i di yŭn bisara, taran dadu adŭ tungang ngga nyirase har ngara. 19 Turung madis mu ka ngara re mun sindung kupo grindung kuu, pak kambŭi kuu bikaii ngga ngara, ngara re tŭŭp tiban ka abah bigaur ngga kuu. 20 Pinganang adi kuu piruah agi paka-i adi kuu dŭh siŭn dŭh kinyam. 21 Kayuh adi kuu nang bisa kudip kuu bait siŭ kuu; kuu dŭh siŭn dŭh trima kayuh adi jadi di adŭp mu so piminyu pinganang adŭp mu. 22 Kambŭi kuu dapŭd sawŭn adi kana, nasip mu inŭh kana; anŭ kiren nang TUHAN kana ngga kuu. 23 Kan daya sirata mite kayuh, ngara minyu ngga nakit, pak kan daya kaya nam, ngara minyu ngga kasar. 24 Agi jerā adi dŭh tan tui, pak agi jerā adi tŭtŭd dŭ so jurud.

Pitas 19

1 Kana dŭ udip sirata pak jujur, so nŭŭh jadi daya budo adi gagā kadong. 2 Pinyiraan an ndai kayuh buang dŭh biyŭn pinyipuan dŭh inŭh kana; daya adi gupoh re ari ndai sarah. 3 Agi daya pirusak adŭp-i ngga pingandai budo-i ka komŭnŭ nyarah TUHAN. 4 Daya kaya ari dapŭd jerā adi bauh, pak ngara adi sirata ari dog tingge jerā-i. 5 Kambŭi kuu kadong di yŭn bisara, kuu re dog ukum, ka re dŭh dapŭd pirupas adŭp mu. 6 Barang naan daya suba an bijerā ngga daya adi dapŭd turung ngara. 7 Daya adi sirata dŭh dog rindu madis adŭp-i; ngapŭi ayŭh dŭh biyŭn jerā. Bandar bandar bait kani ayŭh suba jiroh jerā, dŭh ayŭh dapŭd. 8 Tadak pinyipuan inŭh ndai kana di adŭp; Ka ingat kayuh adi kuu mbŭh birajar re bada kuu mujur. 9 Daya adi kadong di yŭn bisara dŭh dapŭd pirupas adŭp-i; ayŭh tatu re binasa. 10 Daya adi budo dŭh patut udip kaya, ka urun dŭh siŭn mritah bara pinguasa. 11 Kambŭi kuu bijak, kuu dapŭd jaga baji tuas mu. Kan daya ndai sarah di kuu, pinyikana bās inŭh kuu apun ayŭh. 12 Baji raja inŭh keya ka ngŭr singah, pak pinyikana-i inŭh keya ka sipot-abun di tunduh pimuruh. 13 Anak adi budo bisa pirabur pimas-i. Sawŭn adi pinyikaii inŭh keya ka piin adi piraseg adŭp-i bititeg. 14 Daya dapŭd kambat duit ngga ramin so pimas-i, pak TUHAN sadi adŭ adi dapŭd nggen di ayŭh sawŭn adi kana. 15 Udip tibanga re bada kuu rŭrŭ bŭŭs, pak kuu re sikirau. 16 Sita ukum-adat Tapa ka kuu re udip tui; kambŭi kuu nyibireu-i, kuu re kabŭs. 17 Kan kuu turung daya adi sirata, anŭ inŭh keya ka nginjam kayuh ka TUHAN, ka adŭp TUHAN re bayar kuu. 18 Disiplin anak mu san ngara gi-mara. Kambŭi dŭh, kuu turung ngara pirusak adŭp-i. 19 Awang adŭp daya adi udah baji naman serang pingandai adŭp-i. Kambŭi kuu ndi sidah pirupas ayŭh so pinyusah-i, kuu re ndai simŭnŭ dinge. 20 Kambŭi kuu dingah pinyitayan ka raan birajar, pinŭbŭn-i kuu re bijak. 21 Daya bisa bisatur ndai bagŭ masam kayuh, pak pinyiraan TUHAN inŭh adi re jadi. 22 Udip tama re bada nŭŭh mangŭh; udip daya sirata inŭh kana dŭ so jadi pingadong. 23 Tunda pinganang TUHAN ka kuu re tui udip, sanang buang siramat so pinyusah. 24 Agi daya adi ruai tibanga ndŭg ka na pinguman di baba adŭp-i dŭh gŭh an. 25 Daya adi sambuh patut dog ukum, isa daya adi dŭh puan kayuh bisa birajar. Kambŭi kuu bijak, kuu re birajar kan kuu dog nyara. 26 Kaŭs-i anak adi arap ka adi nggen mangŭh inŭh adi arap ngga sama-i, puan kah adi pibu sindŭ-i so ramin-i. 27 Nak, kambŭi kuu dŭh tia birajar, kuu re rikas kambŭt kayuh adi kuu mbŭh birajar. 28 Pinyitŭnggŭn dŭh dog pimanu kan saksi mbŭh natu adŭp-i raan kandam daya. Daya ginaka rindu di sap kraja pingandai adi arap. 29 Daya budo adi sambuh manŭn re dog pukong.

Pitas 20

1 Nok adi bisā bada kuu bidudu ka budo. Budo inŭh daya adi mabuk. 2 Taru raja adi baji mun kuu taru singah adi ngŭr; bada ayŭh baji inŭh bada adŭp mu dog siŭ. 3 Daya adi budo gagā piguru kaii; kayuh adi dog stabi dŭh siŭn nyindŭk ngara. 4 Tukang teya adi paŭh tibanga majak tana-i di tipuh adi batur re dŭh biyŭn buwa re-i ngatŭm. 5 Pikir manusia inŭh keya ka piin darŭm prigi adi tŭrŭp, pak daya adi biyŭn pinyipitar dapŭd nyauk-i. 6 Barang naan daya minyu pasar munki masam tŭtŭd adŭp-i, pak suba jiroh asi adi sawŭ tŭtŭd! 7 Bituah inŭh anak anak adi biyŭn sama adi jujur ka adi ndai kayuh adi batur. 8 Kan raja nggen bisara, ayŭh puan kayuh adi sarah kan ayŭh kiris-i. 9 Dapŭd kah daya nang pikir-kira atin-i bisig, ka nang dosa-i mbŭh dog taran? 10 TUHAN tiru di daya adi pakai timbang ngga takar adi sirah. 11 Anak-anya sirabi ka bisa kiren asi ngara so kraja pingandai ngara; kuu dapŭd puan bait-i ngara kana puan kah arap. 12 TUHAN mbŭh nggen di ata batŭh ngga kiris ka kajit ngga dingah. 13 Kambŭi kuu gagā bŭŭs, kuu re jadi sirata. Gagah nŭh kraja, ka kuu re dapŭd bagŭ pinguman. 14 Daya adi tukang miris ari mingungut nang rega kayuh paŭh mbar; pak komŭnŭ ayŭh bu ka minyu sambuh pasar rega adi ayŭh muko nawar. 15 Kambŭi kuu puan kayuh adi nang mu, kuu biyŭn kayuh adi rabis brega so mas puan kah tadŭ tadŭ batuh brega. 16 Budo inŭh daya adi bijanji an dapu tanggong utang daya bŭkŭn; buat-rata adŭp-i patut dog bitan ndu jamen janji-i. 17 Kayuh adi kuu dapŭd ngga aran adi sarah inŭh sidi mun pinguman adi grua, pak dŭh tui kayuh anŭ re keya ka sumat darŭm baba. 18 Mite pinyitayan ka kuu re mujur; dŭhnyah nyurong di tika perang kambŭi gibayuh bisatur. 19 Daya adi pingitong dŭh dapŭd nyikŭn rusia. Pijo adŭp mu so daya adi bibeng. 20 Kambŭi kuu mangu pimas mu, pimudip mu re mungan mun prita adi pura di yŭn karŭm. 21 Rabis sanang kuu dapŭd pinyikaya mu, rabis arap-i re di kuu. 22 Dŭhnyah kuu maras dendam. Sabah di TUHAN ka Ayŭh re turung kuu. 23 TUHAN tiru di daya adi pakai dasin ngga timbang adi sarah. 24 TUHAN mbŭh natu aran pimudip ta; simuki meh ata dapŭd mirati aran pimudip adi ata kadŭg? 25 Pikir nakit diŭ so kuu bijanji an jugan sadis ka Tapa. Kuu nyesar rai-i te. 26 Raja adi bijak re puan asi adi ndai sarah, ka re ngukum daya anŭ ngga dŭh biyŭn masi. 27 TUHAN nggen di ata pikir ngga pikir-kira atin; ata dŭh dapŭd bisukan so adŭp ta. 28 Raja babŭ bikuasa sitŭkŭd pinyipritah-i batur, tŭnggŭn, ka kana. 29 Ata muji pinyibake daya adi mara ka stabi di nyamba amai ubok buda-i. 30 Agi tika-i raru mandam re ngubah aran pimudip ta.

Pitas 21

1 TUHAN sanang nguasa pikir-kira raja mun Ayŭh ngatur kamaki sungi aman. 2 Kuu bisa pikir sopŭrŭg kayuh adi kuu ndai batur, pak ingat nŭh, TUHAN adi puan isi atin manusia. 3 Ndai kayuh adi batur ka tŭnggŭn; anŭ pimunos asŭng TUHAN rabis so sadis adi kuu jugan ka Ayŭh. 4 Daya ginaka bidosa amai dog nguasa atin sambuh ngara. 5 Bisatur nakit ka kuu re biyŭn bagŭ; kambŭi kuu girungos, kuu re biyŭn nisŭ. 6 Pinyikaya adi kuu dapŭd so aran adi sarah rikas miyap, pak dŭh sibayuh-i mbŭh taban kuu ka darŭm baba pinyikabŭs. 7 Daya ginaka re rabur bada kraja pingandai adŭp ngara; ngara abah ndai kayuh adi batur. 8 Daya adi sarah panu aran adi bidikok; daya adi dŭh sarah ndai kayuh adi batur. 9 Kana dŭ rŭŭ di tibung ramin so nŭŭh rŭŭ samah ngga sawŭn adi pinyikaii. 10 Daya ginaka ari sikirau pingandai arap; ngara dŭh biyŭn masi di tadŭ daya. 11 Kan daya adi gambung trima ukum-i, daya adi mapung braŭg birajar gŭh. Daya adi bijak birajar so kayuh adi dog ngajar di ayŭh. 12 Tapa, Ayŭh adi tŭnggŭn, puan kayuh adi jadi di ramin arŭn daya ginaka, ka Ayŭh re ngukum daya ginaka anŭ ndŭg ka binasa. 13 Kambŭi kuu abah dingah sirŭŭn daya sirata mite turung, sirŭŭn adŭp mu mite turung re dŭh dog dingah. 14 Kambŭi daya baji di kuu, pinganggen dog nggen darŭm bisukan re kadud atin-i. 15 Kan pinyitŭnggŭn dog pimanu, daya adi kana gaŭn, pak daya adi arap re taru. 16 Pinyikabŭs kajŭn daya adi miriseu so pinyimirati. 17 Udip gira pawŭn, nok wain, ka man pinguman adi sidi dŭh re bada kuu kaya. 18 Daya ginaka re kinyam sangsara anŭ adi ngara ari suba ngga kudog daya adi kana. 19 Kana dŭ udip di tarun tana-pajam so udip ngga sawŭn adi pinyikaii ka adi udah baji. 20 Daya bijak udip darŭm kaya raja-i, pak daya budo rikas pakai duit ngara ripas ko trima. 21 Udip mandis ka jujur ka kuu re udip tui; daya re stabi di kuu ka nakit ngga kuu. 22 Pingubak soldadu adi pitar dapŭd sirapas kupo adi dog jaga bara daya adi bake, ka nyirubuh sindung adi yŭn ngara bisangan. 23 Kambŭi kuu raan pijo adŭp mu so pinyusah, nakit kingat baba mu so pinganang adi arap. 24 Kiren di aku daya adi miruap ka aku re kiren di angān daya adi gambung, sambuh, ka adi dŭh biyŭn atin masi. 25 Daya adi sarut tibanga adi abah nyiraja taŭn-i siŭ adŭp-i; 26 daya adi mun anŭ, adŭ-i ari bipikir di kayuh adi raan-i biyŭn. Pak daya tŭnggŭn dapŭd nggen ka raan nggen bagŭ kayuh di daya. 27 TUHAN tiru di sadis adi daya ginaka jugan, rabis-i kambŭi ngara jugan-i ngga pinŭtŭn adi sarah. 28 Taksi daya adi kadong dŭh dog sabah, pak pinganang daya adi muko diŭ bipikir, dog trima. 29 Daya tŭnggŭn mirati kayuh adi re-i ndai; daya ginaka situngang tungang-i bada adŭp-i mun adi yŭh. 30 Pinyibijak manusia, pinyimirati, pinyipitar, sopŭrŭg-i mating guna kambŭi TUHAN mbŭh rawan ata. 31 Kuu bisa sidia dudu kuda yŭn biperang, pak TUHAN inŭh adi nggen di kuu pimanang.

Pitas 22

1 Dŭn adi kana inŭh kana dŭ so pinyikaya; dog rindu daya rabis so pirak ngga mas. 2 Kayuh ati inŭh adi brimun di daya kaya ngga daya sirata: soduwŭh ngara dog napa TUHAN. 3 Daya bijak mangān pinyusah kan ngara kiris-i, pak daya adi mapung braŭg tandah adŭp-i dog nyatŭk pinyusah ka nyesar sundis andu. 4 Tunda pinganang TUHAN, pirapat adŭp, ka kuu re kaya, dog stabi, ka tui udip. 5 Kambŭi kuu rindu asŭng mu, pijo adŭp mu so jarat adi mirakap daya ginaka di aran ngara. 6 Ngajar anak ngan aran pimudip adi batur, ka ngara re ingat-i sitŭkŭd umbur ngara. 7 Daya sirata inŭh urun daya kaya. Nginjam duit ka kuu inŭh urun daya adi so kuu nginjam-i. 8 Daya adi ndai pinyusah re dog nyatŭk pinyusah, ka baji ngara adi sipŭ anŭ re mating tia. 9 Daya adi kana atin-i ka kutung pinguman-i ngga daya adi sirata re dog nyiberkat TUHAN. 10 Sān daya adi gagā ngamun, ka re mating tia karit, kaii, puan kah pinganang adi dŭh biradat. 11 Kambŭi kuu rindu atin adi bisig ka piminyu pinganang adi mandis, raja re jadi jerā mu. 12 TUHAN kingat ka bada siramat pinganang adi sawŭ, buang-I dŭh nyibandar pinganang daya pingadong. 13 Daya tibanga rŭŭ di arŭn; ngara nang singah re man ngara kambŭi ngara ruah. 14 Pinganang dayung adi arap inŭh keya ka rubang adi tŭrŭp; kambŭi kuu bada TUHAN baji, kuu re rabu ka darŭm-i. 15 Anak-anya taŭn ari ndai sarah, pak pasut bisa ngajar ngara bada birubah. 16 Kambŭi kuu nggen pinganggen ka daya kaya puan kah kinanyuh daya sirata ngga dapŭd kaya, kuu re jadi sirata. 17 Dingah, ka aku re ngajar kuu kayuh adi daya bijak mbŭh nang. Birajar kayuh adi ngara mbŭh ngajar, 18 ka sanang inŭh kuu kambŭi kuu ingat-i ka dapŭd nyabŭt-i. 19 Aku raan kuu na pinyabah mu di TUHAN; anŭ inŭh sabab aku an kidaan-i di kuu madin. 20 Aku mbŭh nuris taruh puru betang pinganang yŭn mu. Sopŭrŭg-i brisi ngga pinyipuan ka pinyitayan adi kana, 21 ka re ngajar di kuu kayuh adi raru sawŭ. Komŭnŭ kan kuu dog pait bada jiroh-i, kuu re pari taban pinyinam adi batur. 22 Dŭhnyah mirupak daya sirata sabab ayŭh sirata; dŭhnyah ida ida ngga ngara di tarun yŭn bisara. 23 TUHAN re birawan yŭn ngara ka an tambit asŭng daya adi an tambit asŭng ngara. 24 Dŭhnyah bijerā ngga daya adi udah baji ka adi gŭtŭh. 25 Te arap ngara bijakit ka kuu ka kuu dŭh dapŭd ngubah adŭp mu. 26 Dŭhnyah bijanji an dapu tanggong utang daya. 27 Kambŭi kuu tipia dŭh tungang bayar, ngara re tambit samŭn ambok mu. 28 Dŭhnyah ngana tandā baat adi tayung-babuk mu mbŭh juman. 29 Daya adi gagah nyiraja re nyiraja yŭn bara raja, dŭh yŭn daya saja.

Pitas 23

1 Kan kuu guru re man ngga daya bās, dŭhnyah kambŭt asi daya anŭ. 2 Kambŭi kuu daya adi pirusong, nakit ngga adŭp mu munki kuu man. 3 Dŭhnyah pirusong ngga pinguman adi ayŭh ngidang; kadŭ ayŭh an kudog kuu. 4 Kuu an sukup bijak dŭh pijera adŭp mu gruwŭn an kaya. 5 Duit mu bisa miyap ngga ndi kidap batŭh, mun kah duit anŭ biyŭn urad ka mikabur bu mun beuh. 6 Dŭhnyah man ayō daya adi bidagis bait pirusong man pinguman sidi anŭ adi ayŭh ngidang. 7 “Bah nambah,” ayŭh nang, pak dŭh ngga siabo atin-i. Pinganang-i mandis pak isi atin-i bŭkŭn. 8 Kuu re nguta kayuh adi kuu man, ka sopŭrŭg pinganang puji mu re jadi au-tarun. 9 Dŭhnyah minyu bijak ngga daya adi budo; ayŭh dŭh biguna di pinganang mu. 10 Dŭhnyah ngana tandā baat adi amba puan kah sirapas tana anak tumang. 11 TUHAN adi bikuasa inŭh pingibān ngara, ka Ayŭh re turung ngara rawan kuu. 12 Nakit dingah gurū mu ka birajar sikiang kuu dapŭd birajar. 13 Dŭhnyah abah disiplin anak. Pasut dŭh re siŭ ngara. 14 Sibatur-i, kuu nyiramat asŭng ngara. 15 Nak, kambŭi kuu bijak, atin ku gaŭn. 16 Aku re mingangŭn kan aku dingah kuu minyu pinganang bijak. 17 Dŭhnyah sina di daya adi bidosa; bada atin taru ka atin stabi di TUHAN biguna dŭ darŭm pimudip mu, 18 isa jŭ pimudip mu mujur. 19 Dingah, nak, kuu an bijak ka an nakit bipikir pasar aran pimudip mu. 20 Dŭhnyah bigaur ngga daya adi nok raru bagŭ wain puan kah daya adi gira man. 21 Daya pimabuk ngga daya adi pirusong re jadi daya sirata. Kambŭi kuu man ka bŭŭs adŭ, kuu re rikas pakai jamut ndu piraka. 22 Dingah pinganang pitayan sama mu; kambŭi dŭh sabab ayŭh kuu mating di ong. Kan sindŭ mu mbŭh minyamba, dŭhnyah dŭh piduri ayŭh. 23 Pinyawŭ, pinyibijak, ajar, ka pinyimirati; sopŭrŭg-i bisa dog miris pak raru brega re nŭŭh jua. 24 Sama daya gaŭn kan anak-i tŭnggŭn. Kuu bisa mingangŭn yŭn anak adi bijak. 25 Bada sama ngga sindŭ mu mingangŭn di kuu; bada sindŭ mu adi biranak kuu sanang asŭng. 26 Nakit ngatin, nak, ka tunda suto danding pimudip ku. 27 Dayung sundar ka dayung adi arap mbŭh keya ka jarat adi bisa siŭ. 28 Ngara kajŭn kuu mun pirupak ka mbŭh bada bagŭ dari bikandak. 29-30 Puan mu kah ani jadi di daya adi daras nok wain ngga nok adi bisā adi bŭkŭn. Daya adi mun anŭ jera buang sangsara pimudip-i ka ari mingungut. Batŭh-i bireh ka pŭrŭng ganan-i bagŭ tawan; pŭn ka anŭ inŭh kayuh adi dapŭd-i mangān. 31 Dŭhnyah bada wain piripong kuu, sunggu-i wain adi bireh ka adi grua, sunggu-i mikirib darŭm saker mu, ka sidi dog tŭrŭn. 32 Andu jawa ndi kuu re kinyam adŭp mu mun adi ko dog nyingŭt jippŭh adi bisā. 33 Batŭh mu re kiris kayuh saruh, ka kuu re dŭh dapŭd bipikir bait minyu ngga tirase. 34 Kuu re kinyam adŭp mu mun adi mabuk di rawŭt, tibabeu bada kapar dog sabak ribut. 35 “Aku mbŭh dog pukong,” kuu re nang; “Aku mbŭh dog ani', pak aku dŭh ingat. Sinde aku re burah. Aku babŭ an nok.”

Pitas 24

1 Dŭhnyah sina di daya adi arap, ka dŭhnyah suba bijerā ngga ngara. 2 Ngara kaŭs-i bipikir an nyusah daya; tiap kari ngara kuka baba-i marar agi adŭ daya adi kinaman. 3 Ramin arŭn dog pijog di tunduh pimŭnŭs pinyibijak ngga pinyimirati. 4 Di yŭn agi pinyipuan, birit dog ngisi ngga kayuh adi brega ka adi grua. 5 Pinyibijak kana dŭ so pinyibake; sawŭ, pinyipuan inŭh biguna dŭ so pinyibake. 6 Amai sawŭ, kuu dŭh siŭn dŭh bisatur nakit diŭ so kuu matak biperang, ka kambŭi kuu trima bagŭ pinyitayan, kuu re biyŭn rabis bagŭ aran ngga mu re manang. 7 Pinganang bijak inŭh raru tŭrŭp re daya adi budo mirati. Ngara dŭh biyŭn kayuh re-i nang kan kayuh adi biguna dog kirakar. 8 Kambŭi kuu ari bisatur an ndai kayuh adi arap, kuu re trima dŭn arap daya adi pimito. 9 Kayuh adi daya adi arap pikir inŭh kayuh adi bidosa. Daya adi kaŭs-i ngamun daya, inŭh tiru daya kiris. 10 Kambŭi kuu ramah darŭm susah, kuu taŭn sawŭ ramah. 11 Nyiramat daya adi dŭh sarah kan ngara re dog nggen ukum kabŭs. 12 Kuu bisa nang anŭ dŭh har mu, pak Tapa puan ka kiris isi atin mu. Ayŭh nyibatŭh kuu; Ayŭh puan. Ka Ayŭh re maras kuu nanyam kraja pingandai mu. 13 Nak, man ju banyis, amai ju banyis inŭh kana. Ka nimun ju banyis so sarin banyis inŭh nyibanyis di jura mu, 14 kuu bisa puan ngga tatu-i pinyibijak inŭh kana yŭn simangi. Tambit pinyibijak, ka kayuh adi kuu gruwŭn an dapŭd dŭh re piasa kuu jŭ. 15 Dŭhnyah mun daya adi ginaka adi bipekat an mirupak daya adi kana puan kah sirapas ramin arŭn ngara. 16 Munki masam daya adi kana rabu, ngara ari makat; pak pinyirusag nyatŭk daya adi ginaka. 17 Dŭhnyah gaŭn kan pinganyu mu dog nyatŭk pinyusah, ka dŭhnyah angan kan ngara rabu. 18 TUHAN re tatu puan kambŭi kuu tawŭh, ka Ayŭh dŭh suka urah adi mun anŭ; ka dŭh meh ngukum ngara. 19 Dŭhnyah tandah daya arap nyusah kuu; dŭhnyah sina di ngara. 20 Daya ginaka re rikas mating; ngara dŭh biyŭn pingarap yŭn pimudip ngara jŭ. 21 Stabi ka taru di TUHAN, nak, ka stabi di raja. Dŭhnyah bigaur ngga daya adi rawan ngara; 22 daya adi mun anŭ agi andu-i re binasa. Puan mu kah pinyirusag adi Tapa, bait raja, bisa ndai? 23 Daya bijak agi gŭh nang kayuh ati: Dŭh-i batur akim marad di kraja-i. 24 Kambŭi ngara kadŭn daya adi sarah dŭh sarah, ngara re dog mangu ka dog tiru barang naan daya. 25 Akim adi ngukum daya adi sarah, re mujur darŭm pimudip-i ka dapŭd dŭn kana. 26 Pinyinam adi batur inŭh tandā jerā adi sawŭ. 27 Dŭhnyah pijog ramin mu sibayuh ŭmŭh mu mbŭh jadi. Dŭhnyah pijog rawang mu sibayuh kuu mbŭh pandai nyiran adŭp mu. 28 Dŭhnyah nggen taksi rawan daya ngga sabab adi dŭh patut, puan kah kadong pasar daya anŭ. 29 Dŭhnyah nang, “Aku re ndai di ayŭh kayuh adi ayŭh ndai di aku! Aku re maras ayŭh!” 30 Aku panu mutas ŭmŭh ngga teya anggor daya adi tibanga ka budo. 31 Sopŭrŭg-i mbŭh birasu, puno ngga tŭngŭn reja ka uduh. Sindung batuh adi maning-i mbŭh rubuh. 32 Aku tingga, bipikir, ka birajar so dieh: 33 Mŭnyŭp ka bŭŭs kambŭi kuu raan. Dakŭp sudo mu ka rŭŭ-paya nyitiro, 34 pak darŭm kuu bŭŭs udip sirata re nyerang kuu mun pirupak adi bisinyata.

Pitas 25

1 Ati inŭh kada pinganang bijak so Solomon adi dog nguruk bara pinuris di istana Hezekiah adi raja Judah. 2 Ata kibās Tapa amai kayuh adi-I sukan; ata kibās bara raja amai kayuh adi ngara nyuse. 3 Kuu dŭh puan ani anŭ di pikir raja; pikir kira-i rabis bigatung so pikir-kira ta, bigatung mun rangit puan kah tŭrŭp mun rawŭt. 4 Pibisig pirak so rŭnŭk-i, ka tukang pirak dapŭd ndai kayuh adi grua. 5 Pijo tukang pitayan adi arap so raja ka ayŭh re mritah ngga pinyitŭnggŭn. 6 Kan kuu mijog di sirung jawin raja, dŭhnyah suba bada adŭp mu mun daya bās ka ngakar mun daya pandai 7 Kana dŭ nŭŭh dog bagan bada guru di yŭn di sambu so nŭŭh dog bada mūn ka sagān amai daya bŭkŭn adi rabis bās mbŭh dog bada guru di baku nŭŭh. 8 Dŭhnyah bigaut di ka yŭn bisara pasar kayuh adi kuu mbŭh kiris. Kambŭi agi saksi adi bŭkŭn adi tungang kiren kuu sarah, ani meh re kuu nang? 9 Kambŭi kuu ngga rasū mu dŭh samah pikir-kira, nyirase-i dupan adŭp ngan; dŭhsah bada har anŭ ambu. 10 Kambŭi dŭh, sopŭrŭg daya re nang kuu dŭh bisa dog sabah nyikŭn rusia, ka dŭn mu re arap sitŭkŭd umbur mu. 11 Buwa pinganang adi batur dog piruah di tika adi batur inŭh keya ka butik mas di darŭm pinggen pirak. 12 Pinyibakan so daya adi mbŭh sukup pandai dog nggen di daya adi an dingah inŭh rabis brega so sisin mas puan kah pimakai mas adi brega. 13 Pinyisung adi bisa dog sabah inŭh keya ka piin madŭd di tipuh raga, di daya adi pait ayŭh. 14 Daya adi bijanji an nggen kayuh pak bŭn sawŭ nggen inŭh keya ka abun ngga sabak adi dŭh taban ujen. 15 Pinganang duduh dog piruah ngga atin tŭtŭd tungang ngarah pinyibaking ka tungang nyikuro pimritah. 16 Dŭhnyah man ju banyis rabis so patut, te kuu nguta rai-i. 17 Dŭhnyah paŭh ari muah ka yŭn dingan mu, te ngara reju di kuu ka jadi tiru di kuu. 18 Pinganang nyarah daya adi dŭh sawŭ inŭh keya ka nyerang daya pakai pedang, pukong, puan kah reja-panah. 19 Bisangan di daya adi dŭh bisa dog sabah di tika susah inŭh keya ka ngunyai pinguman ngga jipŭh adi mbŭh re rudos puan kah panu ngga kaja adi mandam. 20 Biragu nang ragu gaŭn yŭn daya adi susah inŭh keya ka pirukos piraka-i di andu madud puan kah na garo di tawan-i. 21 Kambŭi pinganyu mu sibŭrŭk, paan ngara; kambŭi ngara badŭh asŭng, nggen piin. 22 Pingandai mu anŭ re bada ngara mangŭh, ka TUHAN re ngupah kuu. 23 Ngitong daya bisa nimbur baji keya ka sabak utara taban ujen. 24 Kana dŭ rŭŭ di tibung ramin so nŭŭh rŭŭ samah ngga sawŭn adi pinyikaii. 25 Dingah agah kana so tarun yŭn adi jo inŭh keya ka nok piin adud di tika badŭh asŭng. 26 Daya adi kana adi tunda daya adi arap inŭh keya ka rubang piin adi dog kinais puan kah prigi adi dog nyirasun. 27 Paŭh bagŭ ju banyis dŭh inŭh kana di kuu, ka simŭnŭ gŭh suba jiroh raru bagŭ puji dŭh gŭh kana. 28 Kambŭi kuu dŭh pandai kadud atin baji mu, kuu dŭh bigaya keya ka kupo dŭh biyŭn sindung, sanang dog nyerang.

Pitas 26

1 Muji daya adi budo inŭh keya ka salju di tipuh paras puan kah ujen di tika ngatŭm. 2 Nimun manuk adi mikabur di rangit, simŭnŭ inŭh pangu dŭh bisa dog daya adi dŭh sarah. 3 Kuda ngga kaldi patut dog masut ka dog bada pakai kekang, simŭnŭ gŭh daya budo patut dog pukong. 4 Kambŭi kuu nam pinyiken adi sipadin, kuu mbŭh sipadin mun daya anŭ adi nggen pinyiken sipadin. 5 Nggen pinyinam adi sipadin yŭn pinyiken adi sipadin, ka sianŭ adi nggen pinyiken anŭ re rada adŭp-i dŭh sawŭ pandai nimun adi pikir-i. 6 Kambŭi kuu bada daya budo taban pinganang mu, mbŭh kana dŭ kuu kapŭg kaja adŭp mu ka jiroh pinyusah. 7 Keya ka daya bajang dŭh dapŭd panu ngga kaja-i, simŭnŭ gŭh daya budo dŭh dapŭd pakai pinganang pitas. 8 Muji daya adi budo inŭh keya ka mŭŭng batuh di sitamŭng. 9 Pinganang pitas di baba daya budo inŭh keya ka daya pimabuk suba kadi abŭn reja so tangan-i. 10 Asi asi adi ngupah daya budo inŭh nyusah sopŭrŭg daya. 11 Daya budo adi pari ndai pingandai budo-i inŭh keya ka kasong adi pari di man uta-i. 12 Daya adi siabo budo inŭh kana dŭ so daya adi pikir adŭp-i bijak pak sibatur-i dŭh. 13 Daya adi tibanga abah ruah so ramin. Ngara nang, “Agi singah di aran! Agi singah di aran passar!” 14 Daya adi tibanga kaŭs-i bigiring di ambok-i. Ngara bigiring dŭh rabis so tiban adi biguyut di tieng-i. 15 Agi daya adi ruai tibanga ndŭg ka na pinguman di baba adŭp-i dŭh gŭh an. 16 Daya tibanga nang adŭp-i rabis pitar so ju naan daya adi dapŭd nam ngga timatŭk. 17 Kiris daya bikaii ka rasu sua, pŭn ka-i dŭh har adŭp-i, mbŭh keya ka matak ka aran passar ka nakap ka tarik kasong di kajit-i. 18-19 Daya adi kadong dingan-i ka komŭnŭ nang adŭp-i batur birubi adŭ, inŭh keya ka daya gira birubi ngga sinyata bisā. 20 Mating uwang, apui pura; mating piminyu ngitong daya, kaii mating gŭh. 21 Nimun arang ngga uwang pijadi apui, simŭnŭ gŭh daya adi pinyikaii nimbur kaii. 22 Ngitong daya raru sidi! Suka daya tŭrŭn-i! 23 Piminyu pinganang adi dŭh jujur adi sukan ani sibatur-i di pikir mu inŭh keya ka priok tana adi dŭh brega dog mutik ngga pirak. 24 Daya pingadong sukan atin tiru-i ngga pinganang sidi. 25 Sak adi yŭh, pak dŭhnyah sabah ayŭh, sabab atin-i puno ngga pinyitiru. 26 Ayŭh bisa sukan atin tiru-i, pak daya re kiris pingandai arap-i. 27 Daya adi tŭŭn jarat an kudog daya bŭkŭn kudog adŭp-i. Daya adi bada tana tube re dog nyatŭk batuh. 28 Tiru di daya ka kuu dapŭd bada ayŭh kinaman ngga pinganang kadong. Pinganang adi dŭh so atin adi sawŭ kaŭs-i pirusak adŭ.

Pitas 27

1 Dŭhnyah mingangŭn pasar andu sipagi. Kuu dŭh puan ani re jadi di asah andu ati ngga andu sipagi. 2 Tandah daya bŭkŭn muji kuu, bait-i daya saruh; dŭhnyah muji adŭp mu. 3 Batuh ngga sumat inŭh jangan, pak pinyusah adi daya budo ndai inŭh rabis bat. 4 Atin baji inŭh gaok buang bisa pirusak, pak dŭh-i arap mun atin sina. 5 Kana dŭ nyara ngajar daya ngga atin jujur so kuu tandah ayŭh pikir kuu manŭn dŭh piduri adŭp-i. 6 Kuu bisa sabah jerā adi nyara ngajar kuu. Pak kambŭi pinganyu na tangan-i di kawin mu, kuu dŭh siŭn dŭh an jaga adŭp mu. 7 Kan kuu bisoh, kuu dŭh raan ju banyis, pak kan kuu sibŭrŭk, ndŭg ka pinguman adi pa'it sidi gŭh di baba mu. 8 Daya adi jo so ramin arŭn-i inŭh keya ka manuk adi jo so sarin-i. 9 Wangi ngga inyo adi buuh ramak bada yang mu sanang, pak pito nyusah pikir mu. 10 Dŭhnyah kambŭt jerā mu bait jerā sama mu. Kambŭi kuu dog pinyusah, dŭhnyah mite turung so madis; rasū dapŭd turung kuu rabis so madis mu adi jo. 11 Kuu an bijak, nak, isa asŭng ku sanang ka dapŭd nam daya adi ngamun aku. 12 Kan daya bijak kiris pinyusah ayŭh mangān-i, pak daya adi mapung braŭg tandah adŭp-i dog nyatŭk pinyusah ka nyesar sundis andu. 13 Budo inŭh daya adi bijanji an dapu tanggong utang daya bŭkŭn; buat-rata adŭp-i patut dog bitan ndu jamen janji-i. 14 Kies jerā mu awar isan isan ngga sirŭŭn bana nang siramat isan isan inŭh brimun ngga pangu. 15 Sawŭn adi pinyikaii inŭh keya ka piin adi piraseg adŭp-i bititeg di tika andu ujen. 16 Simuki kuu re bada ayŭh pirŭŭ adŭp-i? Mbŭh kah kuu suba pirŭŭ sabak puan kah suba ngagŭm inyo? 17 Daya birajar so dingan-i, nimun basi ngasa basi. 18 Nakit sita tŭngŭn ara ka kuu re biyŭn buwa ara man mu. Daya-gaji adi sita kingat tuan-i re dog stabi. 19 Nimun piin nyiramin jawin, simŭnŭ gŭh atin mu nyiramin asi sibatur-i kuu. 20 Pinyiraan manusia inŭh keya ka ong daya adi mbŭh kabŭs adi marar agi adŭ tarun yŭn adi an dog ngisi. 21 Mas ngga pirak dog suba ngga apui; daya dog suba nanyam ka urah adi yŭn-i dog muji. 22 Sunggu kuu dapŭd mukong daya budo ndŭg ka sitangah kabŭs, kuu dŭh dapŭd mukong pinyibudo-i bada bu so ayŭh. 23 Nakit sita biri ngga sapi mu ngga situngang tungang mu, 24 sabab pinyikaya dŭh tan tui. Sirabi ka bangsa dŭh gŭh re tan adu adu. 25 Kuu kapŭg kupai yŭn dāng kudip mu, pak atan anŭ kupai adi bauh timbu. 26 Kuu dapŭd ndai piraka so buruh biri mu ka miris tana ngga duit adi kuu dapŭd so rega kambing mu. 27 Kambing mu adi bŭkŭn re nggen sisuh di kuu, di rawang mu, ka di daya-gaji mu adi dayung.

Pitas 28

1 Daya ginaka bikaduh pŭn daya mating tadak ngara, pak daya tŭnggŭn pagan mun singah. 2 Kan bangsa bidosa, pimritah-i re rikas bigati. Pak bangsa re bake ka tan tui kambŭi pinguru-i pandai buang bijak. 3 Pinguasa adi kinanyuh daya sirata mbŭh keya ka ujen adi bangat pirusak pimuruh. 4 Kambŭi kuu dŭh sita ukum-adat, kuu mbŭh di parad daya ginaka; pak kambŭi kuu sita ukum-adat, kuu mbŭh rawan daya ginaka. 5 Daya arap dŭh puan pinyitŭnggŭn, pak ngara adi nyambah TUHAN inŭh adi batur mirati pinyitŭnggŭn. 6 Kana dŭ jadi daya sirata so nŭŭh jadi daya kaya ngga atin dŭh tŭnggŭn. 7 Dari mara adi sita ukum-adat inŭh bijak. Daya adi bijerā ngga daya adi dŭh biguna nggen mangŭh di sama-i. 8 Kambŭi kuu jadi kaya amai tambit anak duit adi paŭh bigatung asŭng-i ka nyibudo daya, pinyikaya mu re di ka daya adi mandis ngga daya sirata. 9 Kambŭi kuu dŭh sita ukum-adat, dua mu re abah gŭh Tapa dingah. 10 Kambŭi kuu nyibudo daya adi kana bada ndai arap, kuu re rabu ka darŭm jarat adŭp mu. Daya adi dŭh sarah re dog ngupah. 11 Daya kaya ari pikir adŭp-i bijak, pak daya adi sirata adi mirati re puan asi ngara. 12 Kan daya kana jadi bikuasa, sopŭrŭg daya bigawai, pak kan daya arap mritah, daya bisukan. 13 Kuu dŭh re mujur darŭm pimudip mu kambŭi kuu sukan dosa mu. Ngaku dosa mu ka dŭh tia bidosa, ka Tapa re masi di kuu. 14 Tunda pinganang TUHAN ka kuu re sanang. Kambŭi kuu baking, kuu re binasa. 15 Pinguasa adi ginaka adi kinanyuh daya sirata inŭh keya ka singah adi ngŭr ka keya ka buāng adi nyerang. 16 Pimritah adi dŭh biyŭn pikir inŭh gaok, pak pimritah adi tiru di tipu re mritah tui. 17 Daya adi siŭ daya inŭh kareh kubur adŭp-i ngga sirikas rikas-i. Tandah ayŭh. 18 Daya adi tŭnggŭn re siramat, pak daya adi dŭh tŭnggŭn re dŭh rada adŭp-i rabu. 19 Tukang teya adi gagah dapŭd bagŭ pinguman. Daya adi saat jam re ari sirata. 20 Daya tŭnggŭn re udip sanang. Pak daya adi bigaut an jadi kaya, re dog ukum. 21 Mbit bat ndi parad inŭh sarah. Pak agi akim an ndai sarah ngga dapŭd suap, biar-i nisŭ. 22 Daya adi bidagis girungos an kaya ndŭg ka dŭh rada udip sirata re rikas nyatŭk adŭp-i. 23 Nyara ngajar daya, ka ripas anŭ ayŭh re angan adŭp-i muko dog ngajar rabis so ayŭh angan adŭp-i dog nganju. 24 Daya adi nang dŭh sarah naku so pimas inŭh samah arap-i ngga pinaku. 25 Atin bidagis taban pinyusah. Kana dŭ nŭŭh sabah di TUHAN. 26 Daya adi tunda pikir-kira adŭp-i inŭh budo. Daya adi tunda ajar daya adi bijak re siramat. 27 Nggen di daya sirata ka kuu re ari biyŭn kayuh. Kambŭi kuu dŭh piduri daya sirata, bagŭ daya re mangu kuu. 28 Daya bisukan kan daya ginaka bikuasa. Pak kan ngara rabu so kuasa, daya tŭnggŭn re mritah dinge di barang yŭn.

Pitas 29

1 Kambŭi kuu bitambah baking tiap kari kuu dog nyara, agi andu kuu re binasa ka re dŭh dapŭd makat. 2 Kan daya adi tŭnggŭn mritah, rayat gaŭn. Kan daya arap mritah, rayat sangsara. 3 Kambŭi kuu rindu pinyibijak, sama mu re sanang asŭng di kuu. Saat duit di dayung sundar inŭh kraja budo. 4 Kan raja mbit bat di pinyitŭnggŭn, bangsa re bake, pak kambŭi ayŭh mbit bat kaŭs di duit adŭ, pritah-i re rubuh. 5 Kambŭi kuu nganju jerā mu, kuu tŭŭn jarat yŭn adŭp mu. 6 Daya arap dog jarat dosa adŭp ngara, darŭm daya tŭnggŭn sanang buang gaŭn. 7 Daya kana puan hak daya sirata, pak daya ginaka dŭh mirati kayuh adi mun anŭ. 8 Daya adi dŭh piduri daya bŭkŭn bisa bada daya darŭm kupo guga, pak daya adi bijak bisa bada daya bamai. 9 Kan daya adi bijak dawa daya budo, daya budo kaŭs-i tawŭh ka ndai urah barang ka mun nyusah daya. 10 Daya ganas tiru di daya adi kana, pak daya tŭnggŭn grindung ngara. 11 Daya adi budo kiren baji-i, pak daya adi bijak sabar ka nan baji-i. 12 Kambŭi pinguasa dingah pinyiripot adi dŭh sawŭ, sopŭrŭg pinurung-i re jadi pingadong. 13 Daya sirata ngga daya adi kinanyuh ayŭh samah biyŭn ati: TUHAN nggen batŭh di soduwŭh ngara. 14 Kambŭi raja ngibān hak daya sirata, ayŭh re tui mritah. 15 Ngajar ngga disiplin inŭh kana yŭn anak. Kambŭi ngara dog tandah, ngara re nggen mangŭh di sindŭ-i. 16 Kan daya arap bikuasa, pingandai sarah dog mirasang. Pak daya tŭnggŭn re kiris pinyirabu ngara. 17 Disiplin anak ngan ka angān re ari mingangŭn pasar ngara. Ngara re nggen di angān atin sanang ngga damai. 18 Bangsa adi dŭh biyŭn pinandŭng so Tapa inŭh bangsa adi ari biyŭn pito. Sanang inŭh ngara adi sita ukum-adat Tapa! 19 Kuu dŭh dapŭd ngajar daya-gaji pakai baba adŭ. Ngara bisa mirati kuu, pak ngara re dŭh piduri pinganang mu. 20 Agi dŭ pingarap di daya budo so di daya adi minyu ngga dŭh bipikir. 21 Kambŭi kuu nggen di daya-gaji mu sopŭrŭg kayuh adi ngara raan so ngara gi-sŭ, agi andu-i ngara re tambit sopŭrŭg kayuh adi kuu dapu. 22 Daya adi udah baji nimbur raru bagŭ kaii ngga pito. 23 Atin sambuh re pirabu kuu, pak kambŭi kuu pirapat adŭp mu, kuu re dog stabi. 24 Daya adi biayo ngga pinaku, rati-i ayŭh tiru di adŭp-i. Kambŭi ayŭh ngaku adŭp-i di yŭn bisara, ayŭh re dog ukum; kambŭi ayŭh dŭh ngaku, Tapa re mangu ayŭh. 25 Taru kayuh adi daya pikir pasar kuu, bisa nyusah kuu. Sabah di TUHAN bisa nyiramat kuu. 26 Bagŭ daya harap adŭp-i dapŭd pinurung so pinguasa, pak kaŭs-i so TUHAN adŭ daya tungang dapŭd pinyitŭnggŭn. 27 Daya tŭnggŭn tiru di daya ginaka, ka daya ginaka tiru di daya tŭnggŭn.

Pitas 30

1 Ati inŭh pinganang Agur anak Jakeh: “Aku kawŭk, O Tapa, aku mbŭh rarah, aku mbŭh dŭh bigaya. 2 Aku mbŭh keya ka dāng, dŭh manusia; aku dŭh biyŭn pikir-kira manusia adi aku patut biyŭn. 3 Aku bŭn birajar pinyibijak, ka aku dŭh puan ani ani pasar Tapa. 4 Asi adi mbŭh maad mūn shorga? Asi adi mbŭh ngagŭm sabak? Puan kah marut piin ngga banang? Puan kah natu baat baat ong? Asi dŭn-i, ka asi anak-i? Dŭh patut kuu dŭh puan! 5 “Tapa ingat sopŭrŭg janji adi muko-I ndai. Ayŭh inŭh keya ka pinangin yŭn sopŭrŭg adi jiroh pinyigrindung so Ayŭh. 6 Kambŭi kuu nang Ayŭh agi nang kayuh adi mating-I nang, Ayŭh re ngukum kuu ka nang kuu pingadong.” 7 Aku mite Kaam, Tapa, bada aku biyŭn duwŭh masam kayuh diŭ so aku kabŭs: 8 turung aku dŭh kadong daya, ka bada aku dŭh kaya bait sirata. Nggen di aku pinguman adŭ, adi aku biguna. 9 Kambŭi aku biyŭn bagŭ, kadŭ-i aku nang aku dŭh biguna di Kaam. Pak kambŭi aku sirata, kadŭ-i aku naku ka nggen mangŭh di Tapa ku. 10 Dŭhnyah ngamun daya-gaji di tuan-i, te kuu dog pangu ka sangsara rai-i. 11 Agi daya mangu sama-i ka dŭh biyŭn atin trima kaseh di sindŭ-i. 12 Agi daya pikir adŭp-i bisig pak sibatur-i ayŭh raru kais. 13 Agi daya pikir adŭp-i raru kana, pak mbŭh jadi raru sambuh! 14 Agi daya adi raru raka, ndŭg ka kinanyuh daya adi sirata ngga daya adi dŭh biyŭn ramin arŭn. 15 Rimŭtŭk biyŭn duwŭh madis anak dayung, ka soduwŭh ngara dog kadŭn “Nggen di aku!” Agi pat masam kayuh adi dŭh bisa puas: 16 ong daya adi mbŭh kabŭs, dayung adi aboh, tana badŭh adi biguna di ujen, ka apui adi minyawit ka barang yŭn. 17 Daya adi ida ida ngga sama-i bait ngamun sindŭ-i adi mbŭh minyamba patut dog man manuk volcha, bait kah batŭh-i dog nukuk manuk kak. 18 Agi pat masam kayuh adi raru mbar aku re mirati: 19 beuh mikabur di rangit, jippŭh bigawang di tunduh batuh, kapar birayar di yun rawŭt, dari ngga dayung biawang. 20 Mun ati inŭh sawŭn adi dŭh tŭtŭd: ayŭh tanggah, rasu mamuh, ka ripas anŭ ayŭh nang, “Aku mating ndai kayuh adi sarah!” 21 Agi pat masam kayuh adi dŭh dog trima di ndi ong ong: 22 urun adi jadi raja, daya budo adi biyŭn barang masam pinguman adi raan-i, 23 dayung adi tiru daya dieh, pak dapŭd banan, daya-gaji dayung adi sirapas hak tuan dayung-i. 24 Agi pat masam dāng di ong, sŭ pak raru pitar: 25 Subi: ngara dŭdŭt, pak ngara nyikŭn pinguman yŭn tipuh paras. 26 Mangis dŭh bake, pak ngara ndai ramin di karu batuh. 27 Kadis: ngara dŭh biyŭn raja, pak ngara baris mun soldadu. 28 Titek: kuu bisa nakap ngga tangan, pak agi gŭh di istana. 29 Agi pat masam kayuh adi tatŭng bās darŭm-i panu: 30 singah, bake dŭ so sopŭrŭg dāng ka dŭh taru ani ani; 31 dari kambing, babang pakat ubak-i bada bigatung, ka raja di sirung jawin rayat-i. 32 Kambŭi kuu agi sambuh ka mbŭh bisatur an ndai arap, guru ka nakit bipikir! 33 Kambŭi kuu kunyuk sisuh, kuu dapŭd batta. Kambŭi mukong undung daya, deya ruah so dieh. Kambŭi kuu kinuas daya, kuu dog har.

Pitas 31

1 Ati inŭh pinyitayan adi sindŭ Raja Lemuel so Massa nang di ayŭh: 2 “Kuu inŭh anak adi aku siŭt, adi pinyinam dua ku. Ani re ku nang di kuu? 3 Dŭhnyah saat pinyibake mu ngga main dayung ka dŭhnyah saat duit mu di ngara; mbŭh bagŭ raja rusak bada ngara. 4 Dingah, Lemuel. Raja dŭh patut nok wain bait gira arak. 5 Kan ngara nok, ngara kambŭt ukum-adat ka nyibireu hak daya sirata. 6 Arak inŭh yŭn daya adi re kabŭs, yŭn daya adi sangsara. 7 Tandah ngara nok ka kambŭt udip sirata ka udip sangsara ngara. 8 “Minyu yŭn daya adi dŭh dapŭd minyu yŭn adŭp-i. Grindung hak sopŭrŭg ngara adi dŭh bigaya. 9 Minyu yŭn ngara ka jadi akim adi tŭnggŭn. Grindung hak ngara adi sirata ngga adi susah.” 10 Dŭh sanang jiroh sawŭn adi kana! Ayŭh rabis brega so mas pirak! 11 Banŭh-i na pingarap-i di ayŭh, ka ayŭh dŭh re kurang kayuh. 12 Sitŭkŭd-i udip, ayŭh ndai kana di banŭh-i ka bŭn kandam ayŭh. 13 Ngga sukup pinyiraan ayŭh nguruk buruh biri ka nanun banang linen. 14 Ayŭh taban pinguman mari so tarun jo, keya ka kapar dagang. 15 Ayŭh makat awar diŭ so andu jawa amai an sidia pinguman yŭn rawang-i ka kidaan di bara daya gaji-i kayuh adi re ngara ndai. 16 Ayŭh jiroh tana ka miris-i, ka ngga duit adi-i mbŭh dapŭd ayŭh ndai teya anggor. 17 Ayŭh dayung adi gagah, bake buang rajin. 18 Ayŭh puan sopŭrŭg kayuh adi ndai-i brega, ka nyiraja ndŭg sitŭrŭp ngarŭm. 19 Ayŭh ndai tiburi adŭp-i ka nanun piraka adŭp-i. 20 Ayŭh dŭh bidagis ngga daya adi sirata ka adi susah. 21 Ayŭh dŭh gapang di tipuh madud, sabab rawang-i biyŭn piraka paras. 22 Ayŭh ndai tapas ambok ka nēn piraka adi dog ndai so banang linen adi jarŭh. 23 Banŭh-i daya adi dog puan ratus, ndi so bara pinguru rayat. 24 Ayŭh ndai piraka ka bŭŭng kupong, ka jua-i di daya dagang. 25 Ayŭh bake ka dog stabi ka dŭh taru ani re jadi sundis andu. 26 Piminyu pinganang-i bijak buang duduh. 27 Ayŭh taŭn marar dŭh paya ka kingat pinyiraan rawang-i. 28 Bara anak-i nganju ayŭh, ka banŭh-i muji ayŭh. 29 Ayŭh nang, “Bagŭ sawŭn daya kana, pak kuu inŭh adi siabo kana.” 30 Pinyiramus jawin dŭh bisa dog sabah, pak dayung adi stabi di TUHAN patut dog muji. 31 Muji ayŭh amai sopŭrŭg pingandai-i. Ayŭh patut dog stabi daya bagŭ.

Eklisiastis 1

1 Ati inŭh buwa buwa pinganang Philosopha, anak David, adi raja di Jerusalem. 2 Dŭh biyŭn rati, dŭh biguna, Philosopha nang. Udip dŭh biguna, sopŭrŭg-i dŭh biyŭn rati. 3 Sitŭkŭd umbur mu kuu bandar nyiraja, ka ani utung-i, ani kana-i di kuu? 4 Mandŭg turap ndi ka bu turap andi, pak ong ati babŭ mun mun-i. 5 Batŭh andu nusak ka batŭh andu simŭdŭp, pari ka puun-i di so-i pari pari simŭnŭ. 6 Sabak poh ka siratan, sabak poh ka utara, bipusing pusing ka pari mun anŭ. 7 Barang sungi aman ka rawŭt, pak rawŭt bayuh puno. Piin pari ka atak sungi, ka piguru aman dinge. 8 Sopŭrŭg kayuh mating pinŭbŭn-i, dŭh tungang dog kira. Batŭh dŭh puas tingga, kajit dŭh puas dingah. 9 Kayuh adi muko jadi re jadi dinge. Kayuh adi muko dog ndai re dog ndai dinge. Mating kayuh adi bauh di ndi ong ong. 10 “Tingga,” ngara nang, “ati kayuh bauh!” Pak-i kayuh adi mbŭh jadi diŭ so ata dog biranak. 11 Mating daya ingat kayuh adi mbŭh jadi ndun jah; ka di jaman adi re, mating daya ingat kayuh adi jadi di asah jaman ati ngga jaman anŭ. 12 Aku, adi Philosopha, muko jadi raja Israel di Jerusalem. 13 Aku mbŭh natu aku re piruh ka pirasa sopŭrŭg kayuh adi dog ndai di ong ati. Pimudip adi Tapa mbŭh nggen di ata manusia mbŭh ruai arap-i. 14 Aku mbŭh kiris bagŭ pingandai daya di ong, ka aku nang, sopŭrŭg-i dŭh biguna. Anŭ mbŭh keya ka tadak sabak. 15 Kuu dŭh dapŭd nŭnggŭn kayuh adi mbŭh bidikok; kuu dŭh dapŭd mirang kayuh adi mating. 16 Aku nang darŭm asŭng ku, “Aku mbŭh jadi daya bās, rabis bijak so tadŭ tadŭ daya adi mbŭh mritah Jerusalem diŭ so aku. Aku puan ani sibandar-i pinyibijak ngga pinyipuan.” 17 Aku mbŭh ruai an puan ani anŭ pinyipuan ka ani anŭ udip budo, ani anŭ pinyibijak ka ani anŭ udip sipadin. Pak kinyam ku, mbŭh kana dŭ aku tadak sabak. 18 Makin kuu bijak, makin bagŭ kayuh bada kuu susah; makin kuu puan bagŭ kayuh, makin-i kandam kuu.

Eklisiastis 2

1 Aku mbŭh ndai pikir ku an pimunos adŭp ku yŭn ku an puan ani anŭ pinyanang. Pak mbŭh mating rati-i aku ndai simŭnŭ. 2 Aku puan tawŭh inŭh kayuh adi budo, ka udip rami inŭh kayuh adi dŭh kana di nŭŭh. 3 Ruai raan biyŭn pinyibijak, aku pimunos atin ku ngga wain ka nyipawŭn adŭp ku. Aku pikir kadŭ-i simuti inŭh gaya adi kana adi ngga daya pakai tipuh udip-i adi purok di ong. 4 Aku mujur di bagŭ kraja pingandai adi kana. Aku pijog ramin ku ka ndai teya anggor. 5 Aku ndai teya ka risŭn, ngga bagŭ masam tŭngŭn pimuruh dieh; 6 Aku ndai aran piin ngga misa-i. 7 Aku miris urun, ka agi gŭh urun adi dog biranak darŭm arŭn ku. Aku biyŭn rabis bagŭ dāng kudip so tung daya bŭkŭn adi rŭŭ di Jerusalem. 8 Aku nguruk pirak ngga mas so pinyirikŭn rais adi darŭm kuasa ku. Dari ngga dayung agi tukang biragu yŭn ku, ka sopŭrŭg dari bait dayung adi aku biguna, sadi agi. 9 Sawŭ, aku daya bās, bās so tadŭ daya bŭkŭn adi mbŭh rŭŭ di Jerusalem, ka pinyibijak ku bŭn dŭh turung aku. 10 Tadŭ kayuh adi aku raan, aku tungang dapŭd. Aku bŭn bitan adŭp ku so pinyirami. Aku mingangŭn di sopŭrŭg kayuh adi aku mbŭh dapŭd, ka sopŭrŭg anŭ inŭh upah ku. 11 Komŭnŭ aku bipikir pasar sopŭrŭg-i adi aku mbŭh ndai, ka munki masam bandar bandar aku nyiraja ngga pijadi-i, aku rada-i dŭh biyŭn rati. Kraja ku anŭ mbŭh au-tarun, keya ka tadak sabak. 12 Amai sawŭ, raja kaŭs-i bisa ndai kayuh adi raja adi diŭ mbŭh ndai. Jadi aku piguru bipikir ani anŭ nŭŭh bijak, puan kah nŭŭh udip gira-gira, puan kah budo. 13 Aku puan, “Pinyibijak inŭh kana dŭ so pinyibudo, nimun jawa inŭh kana dŭ so karŭm. 14 Daya bijak dapŭd kiris kamaki nuju pimanu ngara, pak daya budo dŭh.” Pak aku puan bait-i ata bijak puan kah budo, pinŭbŭn ta agi samah. 15 Aku nang darŭm asŭng ku, “Pinŭbŭn ku agi samah ngga tung daya budo. Jadi ani meh utung dapŭd ku kambŭi aku bijak?” “Mating,” aku nam, “mating guna-i pinyibijak.” 16 Mating daya ingat daya bijak, ka mating daya ingat daya budo. Di tipuh adi re, sopŭrŭg ata re dog kambŭt. Ata dŭh siŭn dŭh kabŭs, adi bijak ngga adi budo. 17 Jadi di aku pimudip inŭh au-tarun, sabab sopŭrŭg kayuh adi aku kinyam kaŭs-i pinyusah. Sopŭrŭg-i dŭh biyŭn rati, keya ka tadak sabak. 18 Sopŭrŭg kayuh adi aku mbŭh dapŭd so turang udas adŭp ku ngga anŭ adi aku mbŭh trima inŭh au-tarun di aku, sabab aku puan aku re tingge-i di daya adi gati aku, 19 ka kadŭ ayŭh re daya adi bijak, puan kah adi budo! Pak ayŭh re dapu sopŭrŭg kayuh adi aku mbŭh dapŭd, sopŭrŭg adi aku mbŭh dapŭd di ong so pinyibijak ku. Sopŭrŭg-i dŭh biyŭn rati. 20 Jadi aku nyesar aku mbŭh bandar nyiraja. 21 Nŭŭh an dapŭd kayuh ka nyiraja pakai sopŭrŭg pinyibijak, pinyipuan, ka pimandai, ka komŭnŭ nŭŭh tingge sopŭrŭg-i di daya bŭkŭn adi dapŭd-i dŭh so ka turang udas adŭp-i. Mating rati-i, ka-i dŭh batur! 22 Nŭŭh bandar bandar nyiraja buang gapang sitŭkŭd umbur nŭh, ka ani utung-i? 23 Sitŭkŭd umbur nŭŭh udip, sopŭrŭg kayuh adi ndai nŭh kaŭs-i taban atin gapang ngga atin susah adŭ. Ndŭg singarŭm, pikir nŭh dŭh pandai rŭŭ. Sopŭrŭg-i dŭh biyŭn rati. 24 Pingandai manusia adi siabo kana inŭh man ka nok ka pimunos adŭp nŭh ngga kayuh adi mbŭh nŭŭh dapŭd. Pak, aku rada ndŭg ka kayuh ati gŭh mandŭg so Tapa. 25 Munki boh dinge nŭŭh dapŭd man ka udip kambŭi Tapa mating? 26 Tapa nggen pinyibijak, pinyipuan, ka pinyanang di ngara adi pimunos asŭng-I, pak Ayŭh bada daya bidosa nyiraja, trima gaji ngara ka nyikŭn duit, isa kayuh adi ngara dapŭd bisa dog nggen di ngara adi pimunos asŭng-I. Sopŭrŭg-i dŭh biyŭn rati, keya ka tadak sabak.

Eklisiastis 3

1 Barang masam kayuh adi jadi di ong jadi di tika adi Tapa mbŭh mien. 2 Ayŭh natu tika adi ngga daya biranak ngga tika adi ngga daya kabŭs, tika yŭn nyipurun ka tika yŭn dimbut, 3 tika yŭn siŭ ngga tika yŭn pibua, tika yŭn nyirubuh ngga tika yŭn piramin. 4 Ayŭh natu tika yŭn susah ka tika yŭn gaŭn, tika yŭn muās ka tika yŭn bitanda, 5 tika yŭn bidakŭp ka tika yŭn dŭh bidakŭp, tika yŭn bisium ka tika yŭn dŭh bisium. 6 Ayŭh natu tika yŭn dapŭd ka tika yŭn kinanyap, tika yŭn nyikŭn ka tika yŭn taran, 7 tika yŭn nyiratak ka tika yŭn napung, tika yŭn pajam ka tika yŭn minyu. 8 Ayŭh natu tika yŭn rindu ka tika yŭn tiru, tika yŭn biperang ka tika yŭn bidamai. 9 Ani kah dapŭd ta so kraja ta? 10 Aku puan pinyirabis adi bat adi Tapa mbŭh nggen di ata. 11 Ayŭh mbŭh natu tika adi batur yŭn sopŭrŭg kayuh. Ayŭh mbŭh nggen di ata pinyiraan yŭn puan tipuh adi re, pak bŭn nggen di ata pinyipuas mirati kayuh adi ndai-I. 12 Jadi meh sŭn aku nang, kaŭs ata bada asŭng ta sanang adŭ ka pirami adŭp ta darŭm ata gibabŭ udip. 13 Sopŭrŭg ata patut man nok ka pimunos adŭp ta ngga kayuh adi ata mbŭh dapŭd so turang udas adŭp ta. Anŭ, pinganggen so Tapa. 14 Aku puan kayuh adi Tapa ndai re tan adu adu. Nŭŭh dŭh dapŭd nambah puan kah tambit ani ani so dieh. Tapa ndai simŭnŭ ngga bada ata stabi di adŭp-I. 15 Kayuh adi jadi puan kah kayuh adi bisa jadi mbŭh jadi ndun jah. Tapa bada kayuh anŭ pari pari jadi. 16 Ngga nambah anŭ, aku gŭh mbŭh ngatin udip ginaka agi di ong ati, di yŭn pinyitŭnggŭn ngga pinŭnggŭn patut agi. 17 Aku nang darŭm asŭng ku, “Tapa re nggen bisara di daya adi kana ngga daya adi arap, sabab sopŭrŭg kayuh, sopŭrŭg urah, re jadi di tika adi mbŭh dog natu.” 18 Sakati meh aku: Tapa suba ata, an bada ata puan ata dŭh kurang so dāng. 19 Amai sawŭ, nasip manusia ngga nasip dāng agi samah. Kabŭs ndi, mun anŭ ndi gŭh. Manusia dŭh re kana dŭ so dāng, sabab pimudip dŭh biyŭn rati yŭn soduwŭh-i. 20 Soduwŭh-i re di ka tarun yŭn adi samah -- ka tana. Soduwŭh ngara mandŭg so tana; soduwŭh ngara re pari kamanŭ. 21 Simuki daya re puan nang roh manusia re maad ka sambu ka roh dāng re mūn ka darŭm tana? 22 Jadi aku rada meh kayuh adi siabo kana adi bisa ata ndai inŭh pimunos adŭp ta ngga kayuh adi ata dapŭd so turang udas ta. Mating kayuh bŭkŭn bisa ata ndai. Mating aran ata re puan ani re jadi ripas ata mbŭh kabŭs.

Eklisiastis 4

1 Komŭnŭ aku tingga dinge ka kiris sopŭrŭg daya dog kinanyuh di barang yŭn di ong. Daya adi dog kinanyuh sien, ka mating daya turung ngara. Mating daya an turung ngara, sabab bara adi kinanyuh ngara inŭh daya adi bikuasa. 2 Aku ripong di ngara adi mbŭh kabŭs adi mbŭh mating; ngara sanang dŭ so ngara adi babŭ udip. 3 Pak adi sanang dŭ so tadŭ tadŭ ngara inŭh ngara adi bŭn dog biranak, adi bŭn kiris kayuh adi sipŭ adi jadi di ong. 4 Aku gŭh mbŭh puan ani sabab daya bandar nyiraja yŭn dapŭd mujur: ngara sina di rasū ngara. Pak anŭ mating rati-i. Mbŭh keya ka tadak sabak. 5 Ngara nang, daya adi budo inŭh adi bidakŭp ngga tangan-i ka tandah adŭp-i kabŭs sikirau. 6 Kadŭ sawŭ, pak kana dŭ biyŭn nisŭ, ngga pikir adi tanang, so nŭŭh bandar nyiraja ngga soduwŭh tangan, suba nakap sabak. 7 Aku mbŭh kiris kayuh bŭkŭn adi dŭh biyŭn rati darŭm pimudip ati. 8 Agi ndi naan daya adi udip sadi. Ayŭh dŭh biyŭn anak, dŭh biyŭn jurud, pak ayŭh marar nyiraja, dŭh puas ngga pinyikaya adi ayŭh mbŭh biyŭn. Yŭn asi ayŭh bandar nyiraja ka bitan adŭp-i so pinyirami? Anŭ gŭh dŭh biyŭn rati, buang pimudip adi sangsara. 9 Duwŭh naan inŭh kana dŭ so ndi naan, sabab samah nyiraja ngara duwŭh dapŭd turung dingan-i. 10 Kambŭi ndi naan so ngara rabu, sianŭ ndi dapŭd turung pakat ayŭh. Pak kambŭi daya anŭ sadi adŭp-i ka rabu, anŭ mbŭh payah inŭh, sabab mating daya re turung ayŭh. 11 Kambŭi di tika madud, duwŭh naan dapŭd bŭŭs samah ka kinyam paras, pak simuki kuu re dapŭd paras kambŭi kuu sadi? 12 Duwŭh naan daya dapŭd rawan serang adi dapŭd ngarah ndi naan daya. Ndi taris baga dog ndai so taruh sirah taris anŭk dŭh dapŭd dog matŭd. 13-14 Daya bisa ruah so udip sirata ka jadi raja di rais-i, puan kah ruah so ramin jer di guru di takta, pak kambŭi darŭm ayŭh mbŭh minyamba ka raru budo abah dingah pinyitayan, ayŭh dŭh re nama daya adi mara adi sirata pak pitar. 15 Aku bipikir pasar sopŭrŭg daya adi udip di ong, ka rada di dupan ngara agi ndi naan daya mara adi re gati raja. 16 Kiang rayat adi raja mritah kadŭ dŭh dapŭd dog mirang; kan ayŭh mbŭh kabŭs, mating daya re ingat pingandai kana-i. Mating rati-i. Anŭ mbŭh keya ka tadak sabak.

Eklisiastis 5

1 Kuu an nakit darŭm kuu di ka Ramin TUHAN. Kana dŭ nŭŭh di kamanŭ di birajar so nŭŭh jugan sadis mun ngara adi budo, adi dŭh puan kayuh adi batur ngga adi sarah. 2 Bipikir diŭ so kuu minyu, ka dŭhnyah nyimau ndai janji ngga Tapa. Ayŭh di shorga ka kuu di ong, ka dŭhnyah nang rabis so adi mbŭh kuu nang. 3 Makin kuu gapang, makin pŭmŭh adi arap an dog kuu; makin kuu minyu, makin kuu udah nang pinganang budo. 4 Jadi kan kuu ndai janji ngga Tapa, dŭhnyah sais pijadi kayuh adi kuu mbŭh bijanji an ndai. Ayŭh dŭh biguna di daya adi budo. Ndai anŭ adi kuu mbŭh bijanji an ndai. 5 Kana dŭ dŭhsah ndai janji so nŭŭh ndai janji ka dŭh tungang sita-i. 6 Dŭhnyah bada pinganang mu bada kuu bidosa, ka komŭnŭ kidaan di imam Tapa nang kuu nang-i ngga dŭh singaja. Mani bada Tapa baji di kuu? Mani bada Ayŭh pirabur kayuh adi kuu mbŭh dapŭd so turang udas mu? 7 Dŭh kira kudu masam pŭmŭh mu, kudu masam pingandai mu adi dŭh biyŭn rati, puan kah munki masam kuu minyu, kuu dŭh siŭn dŭh taru di Tapa. 8 Dŭhnyah gŭgŭh kan kuu kiris pritah kinanyuh daya sirata, dŭh pimanu pinyitŭnggŭn yŭn ngara ka dŭh piduri hak ngara. Barang naan pinurung pritah inŭh dog grindung sianŭ adi di tunduh ngara, ka sopŭrŭg ngara dog grindung pinurung adi bigatung dinge so ngara. 9 Raja bisangan gŭh di buwa pingatŭm. 10 Kambŭi kuu gira duit, kuu dŭh re puas; kambŭi kuu gruwŭn an kaya, kuu dŭh re dapŭd sopŭrŭg anŭ adi kuu raan. Sopŭrŭg anŭ dŭh biyŭn rati. 11 Makin kuu kaya, makin bagŭ baba re kuu paan. Ka kaŭs kuu puan inŭh adŭp mu kaya. 12 Daya adi nyiraja, bait-i biyŭn sukup pinguman bait dŭh, ayŭh dapŭd bŭŭs singarŭm. Daya kaya, amai biyŭn raru bagŭ, ngara dŭh bŭŭs sabab gapang. 13 Aku kiris kayuh adi raru mandam di ong ati: daya nyikŭn duit an-i pakai di tika ayŭh biguna dieh, 14 ka komŭnŭ kinanyap sopŭrŭg-i darŭm kraja pingandai ngga nasip arap, ndŭg ka mating dŭm re-i nggen di anak-i. 15 Ata bu so ong ati mun ata mandŭg ka ong ati, dŭh taban ani ani. Sunggu ata bandar nyiraja mating kayuh re ata taban ngga bu. 16 Taŭn dŭh batur! Ata bu mun ata mandŭg. Ata bandar nyiraja, suba nakap sabak, ka ani re ata dapŭd? 17 Ata dŭh siŭn dŭh udip darŭm karŭm ngga susah, gapang, baji, ka mandam. 18 Ati inŭh kayuh adi aku mbŭh dapŭd: kayuh adi siabo kana inŭh nŭŭh man nok ka pimunos adŭp nŭh ngga kayuh adi nŭŭh dapŭd so turang udas adŭp nŭh darŭm pimudip adi purok adi Tapa mbŭh nggen di ata; anŭ mbŭh nasip manusia. 19 Kambŭi Tapa nggen di daya pinyikaya ngga buat-rata ka bada ayŭh gaŭn biyŭn-i, daya anŭ patut nggen trima kaseh ka pimunos adŭp-i ngga kayuh adi-i dapŭd so turang udas adŭp-i. Anŭ inŭh pinganggen so Tapa. 20 Amai Tapa mbŭh nyibandar ayŭh gaŭn, ayŭh dŭh re raru gapang pasar munki masam purok udip ati.

Eklisiastis 6

1 Agi gŭh dinge kayuh adi mbŭh ruai dŭh patut, ka mbŭh nyusah manusia di ong. 2 Tapa bisa nggen di barang naan daya pinyikaya, stabi, ka buat-rata; sawŭ, sopŭrŭg adi ayŭh raan, pak ripas anŭ Tapa dŭh bada ayŭh gaŭn biyŭn-i. Pak daya bŭkŭn re gaŭn biyŭn-i. Mating rati-i, sopŭrŭg-i mbŭh sarah. 3 Kadŭ daya bisa biyŭn siratus anak ka udip tui, pak munki mun tui ayŭh udip, kambŭi ayŭh dŭh sua dapu pinyigaŭn ka dŭh dog kubur ngga tirase, mbŭh kana dŭ inŭh nasip sipira adi dog biranak ripas-i mbŭh kabŭs. 4 Mating kana-i sipira anŭ dog biranak; ayŭh miyap ka darŭm karŭm, di yŭn-i dog kambŭt. 5 Ayŭh bŭn kiris jawa sandu bait puan ani anŭ udip, pak ayŭh mbŭh kinyam sanang adi sawŭ. 6 Jangi rabis kana so tung daya anŭ adi udip duwŭh ribu sawa pak bŭn kinyam sanang darŭm pimudip-i. Amai sawŭ, soduwŭh ngara taŭn samah pinijū-i, ka ndi tarun yŭn anŭ. 7 Daya ngga situngang tungang-i nyiraja yŭn dapŭd pinguman, pak ngara bŭn re biyŭn sukup. 8 Ani kana-i daya bijak kambŭi danding ngga daya budo? Ani kana-i daya sirata kambŭi nakit ndai urah-i? 9 Mating rati-i; anŭ mbŭh keya ka tadak sabak. Kana dŭ pimunos adŭp nŭh ngga kayuh adi nŭŭh biyŭn so nŭŭh marar gruwŭn kayuh adi dŭh nŭŭh dapu. 10 Sopŭrŭg kayuh adi mbŭh jadi muko diŭ ndun jah dog natu bada jadi, ka sopŭrŭg ata puan nang ata dŭh dapŭd matah daya adi bake dŭ so ata. 11 Makin ata matah, makin-i dŭh biguna, ka mating utung-i di ata. 12 Simuki daya re puan ani adi siabo kana yŭn ta darŭm pimudip ta ati adi purok ka adi dŭh biyŭn rati, pimudip adi rikas miyap keya ka singangi? Simuki ata re puan ani re jadi di ong ati ripas ata mbŭh kabŭs?

Eklisiastis 7

1 Dŭn kana inŭh kana dŭ so wangi adi brega; ka andu mu kabŭs inŭh kana dŭ so andu mu dog biranak. 2 Kana dŭ di ka ramin daya ngurid so di ka ramin daya bigawai, sabab daya adi udip patut bada ata ingat pinyikabŭs taŭn ari kajŭn ata. 3 Pinyusah kana dŭ so tawŭh; ayŭh bisa bada jawin nŭŭh susah, pak-i bada nŭŭh rabis mirati. 4 Daya adi ari bipikir pasar pinyirami inŭh daya budo. Daya adi bijak bipikir pasar pinyikabŭs. 5 Kana dŭ inŭh daya adi bijak nyara ngajar nŭŭh so daya adi budo biragu muji nŭŭh. 6 Kan daya budo tawŭh, anŭ inŭh keya ka jawŭn reja dog man apui. Dŭh biyŭn rati. 7 Kadŭ kuu bijak, pak kambŭi kuu ngakar daya, kuu mbŭh keya ka daya budo. Kambŭi kuu trima suap, kuu pirusak dŭn kana mu. 8 Kayuh adi mbŭh jadi inŭh kana dŭ so kayuh adi muran dog piguru. Atin Sabar inŭh Kana Dŭ so Atin Sambuh. 9 Dŭhnyah rikas baji; daya adi budo inŭh adi nyikŭn dendam. 10 Dŭhnyah siken, “Mani kayuh kana dŭ jaman jah?” Anŭ, dŭh inŭh pinyiken bijak. 11 Sopŭrŭg daya adi udip an bijak; anŭ mbŭh keya ka kambat bisaka 12 ka nggen jamen keya ka duit. Pinyibijak bada kuu siramat; anŭ inŭh kana-i nŭŭh biyŭn pinyipuan. 13 Bipikir pasar kayuh adi Tapa mbŭh ndai. Simuki daya re bada tŭnggŭn kayuh adi Tapa mbŭh bada bidikok? 14 Kan kuu sanang, gaŭn meh; kan kuu susah, ingat nŭh sanang ngga susah mandŭg so Tapa. Manusia dŭh puan ani kayuh adi re jadi. 15 Udip ku mbŭh dŭh biyŭn rati, pak aku mbŭh kiris bagŭ masam kayuh. Agi gŭh andu-i daya adi kana kabŭs, sunggu-i ngara daya kana. Agi gŭh andu-i daya adi arap tui udip, sunggu-i ngara daya arap. 16 Ngapŭi dŭhnyah paŭh kana bait paŭh bijak; mani siŭ adŭp nŭh? 17 Pak dŭhnyah paŭh ginaka bait paŭh budo; mani kabŭs diŭ so tipuh-i? 18 Pijo adŭp mu so soduwŭh-i. Kambŭi kuu stabi buang taru di Tapa, kuu re tatu mujur. 19 Pinyibijak bada kuu bikuasa dŭ so simŭng pinguasa di kupo mu. 20 Mating daya di ong adi ari ndai kayuh adi batur ka bŭn ndai sarah. 21 Dŭhnyah piduri barang masam kayuh adi daya nang, te kuu dingah daya-gaji mu mangu kuu rai-i, 22 ka kuu puan nang adŭp mu mbŭh ari mangu daya bŭkŭn. 23 Aku pakai pinyibijak ku ngga suba sopŭrŭg anŭ. Aku bigŭtŭ an bijak, pak dŭh dapŭd. 24 Simuki daya dapŭd puan ani rati udip? Anŭ mbŭh raru tŭrŭp re nŭŭh mirati. 25 Pak aku bandar birajar ka jiroh pinyipuan yŭn dapŭd pinyibijak ngga pinyinam yŭn pinyiken ku. Ka aku suba an mirati mani daya adi arap buang sipadin mbŭh budo ka gira-gira. 26 Aku agi dapŭd kayuh adi rabis pa'it so pinyikabŭs: dayung adi pakai pinyiawang keya ka jaring puan kah jarat ngga nakap kuu; tangan-i bandar dakŭp kuu keya ka parik basi. Daya adi ndai pinyiraan Tapa dapŭd pirupas adŭp-i, pak daya adi bidosa re dog nakap-i. 27 Sawŭ, nang Philosopha, kayuh anŭ nisit nisit dog dapŭd ku darŭm aku jiroh pinyinam-i. 28 Aku jiroh pinyinam adi bŭkŭn pak mating dapŭd ku. Aku dapŭd ndi naan dari darŭm siribu adi aku dapŭd stabi dieh, pak gi-mating aku dapŭd ndi naan dayung adi bisa aku stabi dieh. 29 Kaŭs ati adŭ kayuh adi aku mbŭh birajar: Tapa napa ata bada tŭnggŭn, pak ata bada adŭp ta bidikok.

Eklisiastis 8

1 Kaŭs daya adi bijak adŭ mirati bagŭ kayuh. Pinyibijak bada ngara sanyum ka bada jawin ngara jawa. 2 Ndai anŭ adi Raja bada, ka dŭhnyah gupoh gupoh ndai janji ngga Tapa. 3 Raja bisa ndai ani ani raan-i, ngapŭi bu so yŭn-i; dŭhnyah rŭŭ di tarun yŭn adi bisā mun anŭ. 4 Raja ndai kraja-i ngga kuasa, ka mating daya dapŭd matah pingandai-i. 5 Siragi kuu tunda pesan-i, kuu siramat, ka daya adi bijak puan munki ka sinde ayŭh tunda pesan-i. 6 Agi tika adi batur ngga aran adi batur ngga ndai barang masam kayuh, pak ata puan raru nisŭ kayuh! 7 Mating ata puan kayuh adi re jadi, ka mating daya re kidaan di ata. 8 Mating daya dapŭd bitan puan kah ngana andu adi ngga-i kabŭs. Pinyikabŭs inŭh keya ka perang adi ata dŭh tungang mangān, bait-i ata pakai tadŭ mun akar puan kah tipu. 9 Aku kiris sopŭrŭg ati kan aku bipikir pasar kayuh adi jadi di ong, ong di yŭn agi daya biyŭn kuasa ka adi bŭkŭn sangsara di ribo ngara. 10 Sawŭ, aku mbŭh kiris daya ginaka kabŭs ka dog kubur. Pak darŭm daya pari so kubur daya muji ngara di kupo di yun ngara ko ndai pingandai arap. Mbŭh mating rati-i kayuh adi mun anŭ. 11 Mani daya graŭh an ndai sarah? Sabab daya adi ndai sarah dŭh rasu dog ukum? 12 Sunggu daya bidosa ndai sarah siratus kari, ngara babŭ udip. Taŭn aku puan daya agi nang, “Daya adi tŭtŭd di Tapa re udip sanang, 13 pak daya ginaka re udip susah. Pimudip ngara inŭh keya ka singangi ka ngara re kabŭs mara, sabab ngara dŭh tŭtŭd di Tapa.” 14 Pak kayuh anŭ inŭh au-tarun. Tingga kayuh adi jadi di ong: kadang kadang agi andu-i daya tŭnggŭn trima ukum daya ginaka, ka daya ginaka dog ngupah ngga pinŭnggŭn. Aku nang kayuh anŭ dŭh biyŭn rati. 15 Ngapŭi meh aku nang ata patut pirami adŭp ta, sabab kaŭs kayuh adi bisa ata pakai ngga pimunos adŭp ta inŭh man ngga nok ka pirami adŭp ta. Ata bisa ngga sikurang-i ndai simŭnŭ buang ata bandar nyiraja sitŭkŭd pimudip adi Tapa mbŭh nggen di ata di ong ati. 16 Kan aku suba an jadi bijak ka birajar pasar kayuh adi jadi di ong, aku rada nang sunggu ata bijaga sandu ngga singarŭm 17 ata dŭh dapŭd mirati pingandai Tapa. Munki masam ata suba, ata dŭh re dapŭd puan. Daya bijak nang adŭp-i puan, pak sibatur-i ngara dŭh puan.

Eklisiastis 9

1 Aku bipikir pasar sopŭrŭg kayuh anŭ ngga sitŭrŭp-i ka puan nang Tapa nguasa pingandai daya bijak ngga daya tŭnggŭn, ndŭg ka atin rindu ngga atin tiru ngara. Mating daya puan tadŭ tadŭ kayuh adi re jadi. 2 Mating bŭkŭn-i. Ndi nasip anŭ mandŭg ka daya tŭnggŭn ngga daya ginaka, ka daya kana ngga daya arap, ka ngara adi tŭtŭd di adat ngga ngara adi dŭh, ka ngara adi jugan sadis ngga ngara adi dŭh. Daya adi kana dŭh rabis bituah so daya adi bidosa; daya adi bipayu dŭh rabis bituah so daya adi abah bipayu. 3 Sopŭrŭg nasip manusia samah, ka anŭ inŭh sarah mun sopŭrŭg kayuh adi bŭkŭn adi jadi di ong ati. Sitŭkŭd manusia udip, pikir-kira ngara puno ngga andam ka sangsara, ka gŭgŭh ngara kabŭs. 4 Pak daya adi udip di ong daya adi udip biyŭn pingarap. Kasong adi udip kana dŭ so singah adi mbŭh kabŭs. 5 Sawŭ, adi udip puan adŭp ngara re kabŭs, pak daya adi kabŭs dŭh puan ani ani. Ngara dŭh tia biyŭn upah; ngara mbŭh dog kambŭt. 6 Atin rindu ngara, atin tiru ngara, pinyiraan ngara, sopŭrŭg-i kabŭs ngga ngara. Ngara dŭh tia sua ndai ani ani adi jadi di ong. 7 Man adŭ pinguman ngan ka gaŭn; nok wain ngan ka pirami adŭp ngan. Dŭh Tapa nagah. 8 Bada adŭp ngan pawŭn ka gaŭn. 9 Bada pawŭn pimudip ngan ngga sawŭn ngan adi angān rindu, sitŭkŭd angān udip ngga pimudip adi dŭh biyŭn rati adi Tapa mbŭh nggen di angān di ong ati. Nyipawŭn adŭp ngan ngga barang andu, sabab kaŭs anŭ adŭ angān dapŭd so susah payah ngan. 10 Ndai sopŭrŭg kraja ngan ngga siabo tungang ngan, sabab di ong daya adi mbŭh kabŭs re mating kraja, mating pikir-kira, mating pinyipuan, mating pinyibijak; kamanŭ angān re di. 11 Agi dinge adi aku rada: daya adi tukang bikaduh dŭh re ari manang, ka daya adi pagan dŭh re ari manang darŭm biperang. Daya adi bijak dŭh re ari dapŭd pinguman, daya adi pitar dŭh re ari dapŭd kaya, ka daya adi pandai dŭh re ari dapŭd paad pangkat. Nasip arap jadi di barang naan daya. 12 Angān dŭh puan sinde tung jangān tika mandŭg. Mun manuk adi tipia dog jarat, mun iken adi tipia dog jaring, ata dog nyatŭk kayuh adi arap di tika adi dŭh ata rada. 13 Agi adi bŭkŭn adi aku kiris, suto adi kana pasar ani pinyibijak sŭn daya di ong ati nang. 14 Agi ndi anak kupo di yŭn daya dŭh bagŭ rŭŭ. Ndi naan raja adi bake nyerang-i. Ayŭh nyikapung-i ka sidia re nyirubuh sindung kupo anŭ. 15 Agi ndi naan daya adi sirata rŭŭ di kupo anŭ, adi pitar ka dapŭd nyiramat kupo anŭ. Pak mating daya rada ayŭh. 16 Aku mbŭh ari nang pinyibijak kana dŭ so pinyibake, pak mating daya nyirundeng daya sirata bijak bait piduri kayuh adi ngara nang. 17 Kana dŭ dingah pinganang duduh daya bijak so nŭŭh dingah sirais ndi naan pimritah di udung bara sibudo. 18 Pinyibijak kana dŭ so sinyata, pak ndi naan daya bidosa bisa pirusak raru bagŭ kayuh kana.

Eklisiastis 10

1 Tadang tura bisa pirusak ndi sirapak inyo wangi, ka simŭnŭ gŭh pinyibudo adi sŭ bisa kinanyap pinyibijak adi bās. 2 Taŭn mbŭh tibiat daya bijak ndai kayuh adi batur ka daya budo ndai kayuh adi sarah. 3 Pinyibudo ngara taŭn tatŭng, ndŭg ka di batŭh daya saruh adi ngara ngga bidapŭd di aran; ngara kiren adŭp-i budo di barang naan daya. 4 Kambŭi pimritah ngan baji di angān, dŭhnyah rasu kidaan di ayŭh nang adŭp ngan raan bu; sarah adi raru bat dapŭd dog apun kambŭi angān pirŭŭ adŭp ngan. 5 Simuti dinge pinyitŭnggŭn adi dŭh dog pimanu di ong, anŭ inŭh pingandai sarah pimritah. 6 Daya budo dog nggen kuasa darŭm daya kaya dog nyibireu. 7 Aku mbŭh kiris urun guru di tunduh kuda darŭm daya adi bās panu kaja mun urun. 8 Kambŭi angān kareh rubang, angān rabu ka darŭm-i; kambŭi angān nyirubuh sindung, jippŭh kuut angān. 9 Kambŭi angān nyiraja di kwari batuh, angān mandam bada batuh. Kambŭi angān mutah apŭg kayuh, angān mandam bada-i. 10 Kambŭi kapak ngan tajŭ ka angān dŭh ngasa-i, angān an bandar nyiraja pakai-i. Kana dŭ nakit bisatur diŭ so ndai kayuh. 11 Pandai main jippŭh dŭh biguna kambŭi angān tandah jippŭh kuut diŭ. 12 Kayuh adi daya bijak nang taban stabi ka adŭp ngara, pak daya budo rusak bada pinganang adŭp ngara. 13 Ngara piguru minyu ngga pinganang adi dŭh tatu ka pinŭbŭn-i ngara minyu mun daya gira. 14 Daya budo dŭh pandai ko minyu. Mating daya puan ani re jadi, ka mating daya dapŭd kidaan di ata ani re jadi ripas ata kabŭs. 15 Daya adi nyiraja ndŭg ka mbŭh re kirarah inŭh keya ka daya budo adi dŭh puan aran-i mari ka arŭn adŭp-i. 16 Rais inŭh darŭm susah kambŭi raja-i gibabŭ mara ka bara pinguru-i bigawai ndi ngarŭm ngarŭm. 17 Pak rais adi binasip kana inŭh adi biyŭn raja adi ndai pikir-kira adŭp-i ka bara pinguru adi man di tika adi batur, adi nakit jaga adŭp-i ka dŭh mabuk. 18 Kan daya paŭh tibanga nyurat tibung ramin-i, ramin-i re siret, ka tibung ramin anŭ re rukob. 19 Gawai bada angān pawŭn ka wain bada angān gaŭn, pak angān dŭh dapŭd biyŭn-i kambŭi dŭh biyŭn duit. 20 Dŭhnyah ngamun raja, bait darŭm atin ngan, ka dŭhnyah ngamun daya kaya, bait darŭm birit bŭŭs ngan. Amai manuk bisa gŭh pait pinganang ka kidaan kayuh adi angān mbŭh nang.

Eklisiastis 11

1 Nyikŭn duit darŭm dagang di rais tami; agi andu kuu re dapŭd utung. 2 Nyikŭn duit mu di bagŭ yŭn, amai kuu dŭh puan ani nasip arap adi re nyatŭk kuu sundis andu di ong ati. 3 Dŭh puan kamaki nuju tŭngŭn kayuh tumbang; betang-i re babŭ diginŭ di yŭn-i tumbang. Kan-i mbŭh kruman, andu ujen. 4 Kambŭi kuu kajŭn kurang sabak ngga andu mandis, kuu dŭh re dapŭd purun ani ani ka dŭh re ngatŭm ani ani. 5 Tapa napa sopŭrŭg kayuh, ka nŭŭh dŭh dapŭd mirati pingandai-I mun nŭŭh dŭh mirati munki asŭng manusia timbur darŭm ite sindŭ-i. 6 Purun bine mu ngga isan isan ka ngga singumi andu. Kuu dŭh re puan bait-i sopŭrŭg-i re timbu, bait kah aki ndi adi re piruah bagŭ dŭ buwa. 7 Kana raru inŭh kambŭi dapŭd pimunos adŭp nŭh ngga jawa mandis isan isan. 8 Nggen trima kaseh yŭn barang sawa nŭŭh udip. Munki masam tui nŭŭh udip, nŭŭh re rabis tui kabŭs. Ani meh re nŭŭh harap. 9 Angān adi babŭ mara, pimunos adŭp ngan ngga udip mara ngan. Nyipawŭn adŭp ngan darŭm angān gibabŭ mara. Ndai kayuh adi angān raan, ka tunda pinyiraan atin ngan. Pak ingat Tapa re tingga arap kana ngan di barang kraja pingandai ngan. 10 Dŭhnyah tandah daya nyusah angān puan kah kandam angān. Angān dŭh re tui mara.

Eklisiastis 12

1 Ngapŭi ingat meh Pinapa mu darŭm kuu gibabŭ mara, ka diŭ so tipuh sangsara anŭ mandŭg kan kuu nang, “Aku mating kinyam pimudip ku pawŭn.” 2 Anŭ inŭh tika jawa batŭh andu, buran, ka bitang, kabur di piningga mu, ka kruman re adu adu nyayung kuu. 3 Komŭnŭ tangan mu, adi grindung kuu, re kimŭtŭr; ka kaja mu, adi bake madin, re ramah. Jipŭh mu re kurang ngga ngunyai pinguman mu, ka batŭh mu raru kabur re ngga kiris tarun. 4 Kuu re bangam ndŭg ka dŭh dapŭd dingah dudu di aran raya. Kuu re dŭh dapŭd dingah jawŭn daya ngisar puan kah jawŭn musik. Kuu re dŭh tia bŭŭs rŭrŭ; ka sirŭŭn manuk biragu re bada kuu dŭh dapŭd bŭŭs. 5 Kuu re taru tarun yŭn adi bigatung, ka kuu re panu ngga nakit. Ubok mu re buda; kuu re nyana panu, ka pinyiraan mu re mating. Ata re di ka tarun yŭn rŭŭ ta adi sikasŭn, ka nganŭ re agi sien di aran raya. 6 Parik pirak re patŭd, ka prita mas re rabu ka pape; taris ngga tarik piin di prigi re patŭd, ka tipayan piin re papar. 7 Pŭrŭng ta re pari jadi dabu tana, ka asŭng udip ta re pari ka Tapa adi nggen-i di ata. 8 Sopŭrŭg anŭ dŭh biyŭn rati, nang Philosopha. Manŭn dŭh biyŭn rati. 9 Pak sabab Philosopha bijak, ayŭh ari ngajar daya kayuh adi-i puan. Ayŭh birajar pitas ka muko nakit pirasa munki-i sawŭ. 10 Philosopha suba jiroh pinganang saduh, ka buwa pinganang adi-i nuris inŭh batur buang tŭnggŭn. 11 Pinganang daya bijak inŭh keya ka sikud adi reja adi pingingat-biri pakai ngga nguru biri, ka pitas adi dog nguruk inŭh tan keya ka pasak dog masak tŭrŭp ka tagap. Sopŭrŭg anŭ dog nggen Tapa, adi Pingingat-biri sopŭrŭg ta. 12 Nak, agi dinge kayuh adi kuu patut puan. Surat dŭh bisa abo dog nuris, ka paŭh bandar birajar re pirarah kuu. 13 Pungus-i, ndi adŭ kayuh an nŭŭh nang: stabi di Tapa, ka tunda pinyipesan-I, amai yŭn anŭ inŭh manusia dog napa. 14 Tapa re tingga arap kana sopŭrŭg pingandai ta, ndŭg ka anŭ adi ata ndai darŭm bisukan ani.

Ragu 1

1 Ragu adi siabo kana, so Solomon. 2 Bibis mu sium aku; Pinyiawang mu kana dŭ so wain. 3 Dagŭn mu buuh ramak; dŭn mu mbŭh keya ka wangi adi dog susen. Mating katŭn dayung re dŭh awang kuu. 4 Taban aku, ka ata duwŭh bikaduh bu; jadi raja ku ka taban aku ka birit mu. Ata re gaŭn udip samah, kubo nok, ka ata rŭ rŭ darŭm pinyiawang. Patut inŭh meh sopŭrŭg dayung awang kuu! 5 Bara dayung Jerusalem, aku singŭt pak ramus, singŭt mun bari daya Kedar di tarun tana-pajam, pak ramus mun tabir di istana Solomon. 6 Dŭhnyah ngamun aku amai aku singŭt, sabab sura inŭh adi bada aku singŭt. Bara jurud ku baji di akuka bada aku nyiraja di teya anggor. Aku dŭh biyŭn masā re nakit sita ayong ku. 7 Kidaan di aku, kuu adi aku awang, kamaki kuu re taban kaban dāng mu di man kupai? Diki dudu dāng mu re rŭŭ so sura batŭh andu yun kumbeng? Re ngga mani aku jiroh kuudi dupan kaban biri pingingat-biri adi bŭkŭn? 8 Dŭh kah kuu puan tarun anŭ, O dayung adi siabo ramus? Panu di tunda kaban biri anŭ; jiroh tarun tana kupai yŭn kambing musindŭk bari bari bara pingingat-biri. 9 Kuu, dayung adi aku awang, piripong darikeya ka dayung kuda piripong dari kuda krita-kuda Pharaoh. 10 Ubok mu ramus dog paŭp muadi nutu arong tungo mu mun batuh brega. 11 Pak kieh re ndai yŭn mu kukong masdog ngabuh ngga pirak. 12 Raja ku guring di panggo-i, ka wangi ku bada tarun buuh ramak. 13 Dari adi aku awang biyŭn dagŭn myrrhbuang-i guring di sudo ku. 14 Dari adi aku awang mbŭh keya ka bunga tarunadi mirarak di teya anggor di Engedi. 15 Mbŭh ruai nang ramus-i kuu, dayung adi aku awang; batŭh mu nyirinyak ngga pinyiawang! 16 Mbŭh ruai nang ramus-i kuu, dari adi aku raru siŭt; Raru munos asŭng ku di kuu! Uduh barŭm re jadi tarun yŭn ata guring; 17 kayuh sedar re jadi parang ramin ta, ka kayuh sipres jadi dek ramin.

Ragu 2

1 Aku ati bunga tarun di Sharon, bunga lili di dau darŭd. 2 Mun bunga lili di karu rejainŭh dayung ku di dupan bara dayung. 3 Mun tŭngŭn epal di karu tŭngŭn kayuh di tuān, simŭnŭ inŭh dari adi aku siŭt kambŭi danding ngga dari dari adi bŭkŭn. Aku gagā guru di sayung-i, ka buwa-i sidi kinyam ku. 4 Ayŭh taban aku ka birit-bās adi yŭn-i birumanpiningga-i di aku inŭh pinyiawang. 5 Nyibake aku ngga pisŭk anggorka piranyah aku ngga epal! Aku ati sikirau pinyiawang. 6 Tangan bait-i di ribo ubak ku, ka tangan tauh-i puras aku. 7 Bijanji ngga ku, bara dayung Jerusalem; bipayu pakai peyu ngga jerakangān dŭh re nyirirog pinyiawang ami. 8 Aku dingah sirŭŭn dari adi aku awang. Ayŭh mandŭg bikaduh kudak darŭdmutas sandah di ka yŭn ku. 9 Dari adi aku awang mbŭh keya ka jerak, keya ka anak peyu. Ayŭh mijog diginŭ ngapid sindung. Ayŭh nyingo so pinjanka kimat so abuh pinjan. 10 Dari adi aku awang minyu ngga aku. Mandŭg garang, dayung adi aku awang; Dayung ku, tunda aku. 11 Tipuh madud mbŭh ripuan; ujen mbŭh saya; 12 di sapa rais bunga mbŭh mirarak. Ati inŭh tipuh yŭn biragu; ragu manuk tikukur dog dingah di ŭmŭh. 13 Buwa ara mbŭh piguru masak; tŭngŭn anggor mbŭh buuh ramak bada rarak-i. Mandŭg meh garang, dayung adi aku awang; Dayung ku, tunda aku. 14 Kuu keya ka manuk asang adibisukan di asah asah batuh. Bada aku tingga jawin mu adi ramuska dingah sirŭŭn mu adi sangŭn. 15 Nakap musang musang adi sŭ anŭ, diŭ so ngara pirusak teya anggor ta adi aŭn mirarak. 16 Dari adi aku awang inŭh jaku, ka aku inŭh jangi. Ayŭh paan kaban dāng-i di karu bunga lili 17 ndŭg ka sabak isan isan pohka karŭm miyap. Pari, dayung ku, mun jerak, mun anak peyu di darŭd Bether.

Ragu 3

1 Barang ngarŭm aku bŭŭs, di tunduh pangō ku, aku pŭmŭh ayŭh adi aku awang; Aku jiroh ayŭh, pak dŭh tungang dapŭd. 2 Aku panu maning kupo, kadŭg aran ngga anak anak aran-i. Aku jiroh ayŭh adi aku awang. Aku jiroh, pak dŭh tungang dapŭd ayŭh. 3 Ngara adi tukang jaga darŭm-i panu di kupo kiris aku. Aku siken ngara, “Agi angān kiris ayŭh adi aku awang?” 4 Kan aku bu so yŭn ngara, aku dapŭd ayŭh. Aku dakŭp ayŭh ka abah aku pasan ayŭhndŭg ka aku mbŭh taban ayŭh ka ramin sindŭ ku, di ka birit adi yŭn aku dog biranak. 5 Bijanji ngga aku dayung dayung Jerusalem; bipayu pakai peyu ngga jerakangān dŭh re nyirirog pinyiawang ami. 6 Ani anŭ adi mandŭg so tarun tana-pajam mun jambung asuh, buuh kimanyan ngga myrrh, kimanyan adi dog jua daya dagang? 7 Solomon mandŭg, dog taban guru di takta-i; nŭm puru naan soldadu jadi pingibān, bara soldadu di Israel adi siabo pandai birawan. 8 Sopŭrŭg ngara pandai birawan pakai pedang; ngara mbŭh jadi bake buang sukup pandai so ari biperang. Barang naan ngara biyŭn pedang, bijaga ka sidia yŭn serang singarŭm. 9 Raja Solomon dog taban guru di taktaadi dog ndai so kayuh adi siabo kana. 10 Tiang-i dog marut ngga pirak; di tunduh-i agi banang dog ngabuh ngga mas. batar yŭn guru dog marut ngga banang bēng, nakit dog nanun bara dayung Jerusalem. 11 Bara dayung Zion, mandŭg ka tingga Raja Solomon. Ayŭh nēn makota adi ko sindŭ-i na di tunduh ubak-idi andu pinyisawan-i, di andu ayŭh gaŭn buang pawŭn.

Ragu 4

1 Mbŭh raru ramus-i kuu, dayung adi aku awang! Batŭh mu nyirinyak ngga pinyiawang so darŭm banang tutu jawin mu. Ubok mu mun girumbang kaban kambingbikaduh mūn sandah Gilead. 2 Jipŭh mu buda mun biri adi bauh ko dog gumbak buruh-i ka dog mamuh. Ndi mating gŭh manyap; ngara mbŭh brimun ramus-i. 3 Bibis mu mara bireh; raru ramus kan kuu minyu. Paŭp mu nyirinyak so darŭm banang tutu jawin mu. 4 Tungo mu mun tawā David, bŭrŭng buang jarŭh, biyŭn kukong adi mun siribu pinangin dog kideng dieh. 5 Sudo mu mun anak anak jerak, mun anak apid peyu man di karu bunga lili. 6 Aku re rŭŭ di tibung sandah myrrh, sandah kimanyan, ndŭg ka sabak isan isan pohka karŭm miyap. 7 Mbŭh raru ramus-i kuu, kuu adi aku awang; mbŭh sukup ramus inŭh kuu! 8 Tunda aku so Darŭd Lebanon, kuu adi pingaten dayung ku; mūn ayō aku so Lebanon. Mandŭg ka aku so tibung Darŭd Amana, so Darŭd Senir ngga Darŭd Hermon, di yŭn singah ngga rimaung rŭŭ. 9 Batŭh mu, pingaten dayung ku adi aku siŭt, ka kukong adi kuu pakaimbŭh tarik atin ku. 10 Pinyiawang mu bada atin ku gaŭn, kuu pingaten dayung ku adi aku siŭt. Pinyiawang mu kana dŭ so wain; wangi mu buuh ramak dŭ so tadŭ tadŭ rapah. 11 Bibis mu nyam ju banyis, dayung ku; jura mu inŭh sisuh ngga ju banyis di aku. Piraka mu buuh ramak ngga dagŭn sedar Lebanon. 12 Kuu adi aku siŭt, pingaten dayung ku, inŭh teya bunga adi dog sukan, teya bunga adi dog nyindung, rubang piin adi sadi nŭŭh dapu; 13 diginŭ tŭngŭn anak kayuh bagŭ timbungara timbu mun risŭn delimaka buān buwa adi rabis sidi. Diginŭ bŭn re mating bunga henna ngga tŭngŭn kayuh adi buuh ramak, 14 bŭn re mating kunyit, tabuh, kurit kayuh adi buuh ramak, puan kah kimanyan adi barang ka mun-i. Myrrh ngga tŭngŭn gaharu agi timbu diginŭngga sopŭrŭg wangi adi ruai buuh ramak. 15 Sumbur piin misa teya anŭ, piin adi aman anak sungi, anak piin aman so Darŭd Lebanon. 16 Makat meh, Sabak Utara. Sabak Siratan, poh teya ku; bada sabak buuh ramak. Bada dari adi aku awang mandŭg ka teya-ika man buwa buwa-i adi siabo sidi.

Ragu 5

1 Pingaten dayung ku adi aku siŭt, aku mbŭh mŭrŭt ka darŭm teya ku. Aku nguruk rapah ngga myrrh ku; aku man ju banyis ngga mara banyis ku; aku nok wain ngga sisuh ku. Man, angān adi biawang, ka nokndŭg ka angān mabuk ngga pinyiawang! 2 Darŭm aku bŭŭs, atin ku burah. Aku pŭmŭh dari adi aku awang nutok tiban. Bada aku mŭrŭt, dayung ku, manuk asang ku, buwa atin ku. Ubak ku bisa bada sipot-abun, ka ubok ku mirimet bada abun ngarŭm. 3 Aku mbŭh kadi piraka ku; ani sah aku kibarui dinge? Aku mbŭh ngu kaja ku; ani sah aku bada-i kais dinge? 4 Ayŭh adi aku awang na tangan-i di tiban, atin ku simadup kan ayŭh mbŭh sindŭk. 5 Aku makat an bada ayŭh mŭrŭt. Tangan ku muko dog susen inyo myrrh dieh, trinju ku bisa bada piin myrrh, darŭm aku tama abŭt tiban. 6 Aku kuka tiban yŭn dari adi aku awang, pak ayŭh mbŭh bu. Aku raru raan dingah sirŭŭn-i! Aku jiroh ayŭh, pak dŭh tungang dapŭd ayŭh; aku bagan ayŭh, pak mating nam. 7 Bara adi tukang jaga kupo bidapŭd ngga aku; ngara mukong aku ka bada aku tawan; ngara adi tukang jaga di sindung kupo sirapas jipo ku. 8 Bijanji ngga aku, dayung Jerusalem; kambŭi angān agi dapŭd dari adi aku awang, turung kidaan di ayŭh aku ati mbŭh raru sikirau pinyiawang. 9 Dayung adi siabo ramus, kana dŭ kah dari adi kuu awang so dari bŭkŭn? Ani anŭ adi raru kana pasar ayŭh adiyŭn ami patut bijanji ngga kuu? 10 Dari adi aku awang inŭh ramus buang bake; ayŭh sadi adŭ di dupan simŭng ribu naan dari. 11 Jawin-i keya ka timaga adi jarŭh; ubok-i girumbang, singŭt mun manuk kak. 12 Batŭh-i ramus mun manuk asangdi bŭngŭn piin aman di sungi, manuk asang dog mamuh ngga sisuh ka mijog di bŭngŭn anak sungi. 13 Paŭp-i ramus mun teyaadi puno ngga rapah ka wangi. Bibis-i keya ka bunga lili, bisa ngga piin myrrh. 14 Tangan-i ramus, ka-i pakai sisin batuh grua. Pŭrŭng ganan-i keya ka bŭbŭt gajah adi jarŭh, ngga batuh nilam dog na dieh. 15 Pŭŭh-i keya ka tiang bās alabastadog na di bangan mas. Ayŭh bās keya ka Darŭd Lebanonngga tŭngŭn sedar-i adi ramus. 16 Baba-i sidi dog sium; sopŭrŭg kayuh pasar ayŭh piripong aku. Mun anŭ inŭh dari adi aku awang, bara dayung Jerusalem.

Ragu 6

1 Dayung adi siabo ramus, kamaki dari adi kuu awang? Kidaan di kieh kamaki ayŭh, isa kieh bisa turung kuu jiroh ayŭh, 2 Dari adi aku awang mbŭh di ka teya-i, di yŭn tŭngŭn balsam timbu. Ayŭh paan dāng-i di teyaka nguruk bunga lili. 3 Dari adi aku awang inŭh jaku, ka aku inŭh jangi; ayŭh paan dāng-i di karu bunga lili. 4 Kuu adi aku awang, kuu ramus mun Jerusalem, ramus mun kupo Tirzah, raru ramus mun dudu kupo kupo bās anŭ. 5 Taran batŭh mu so aku; piningga mu bada aku ramah. Ubok mu girumbang, mun kaban kambingmūn sandah Gilead. 6 Jipŭh mu buda mun kaban biriadi bauh ko dog mamuh. Sopŭrŭg-i sipasang keya ka anak-apid biri, ndi mating gŭh manyap. 7 Paŭp mu nyirinyak so darŭm banang tutu jawin mu. 8 Bada raja biyŭn nŭm puru rani, mai dayung nyikŭn, ka dayung mara adi rabis so tungang dog mirang! 9 Pak aku rindu kaŭs-i ndi naan, ka ayŭh ramus keya ka manuk asang. Ayŭh anŭ kaŭs anak dayung nyirot sindŭ-i. Sopŭrŭg dayung tingga ka muji ayŭh; rani ngga dayung nyikŭn nang ragu puji ka ayŭh. 10 Asi ati adi mandŭg mun jawa isan isan? Ayŭh ramus buang jawa, ayŭh nyekar mun batŭh andu bait kah buran. 11 Aku mbŭh mūn di karu tŭngŭn almondan tingga anak tŭngŭn kayuh-udip di rubān, an tingga dawŭn adi bauh di daan tŭngŭn anggorka rarak di tŭngŭn delima. 12 Aku kimŭtŭr; angān tanŭ ka bada aku rabis sikirau pinyiawangmun daya adi tukang taban krita kuda matak biperang. 13 Bitanda, bitanda anak dayung Shulam. Bada kieh tingga kuu bitanda. Mani angān raan tingga akubitanda di asah jari bara daya adi tingga?

Ragu 7

1 Kuu inŭh dayung adi raru ramus! Mbŭh raru ramus inŭh kaja mu pakai sendal anŭ! Bŭrŭng pŭŭh muinŭh keya ka pingandai daya adi pandai bibutik. 2 Pasid mu bŭrŭng keya ka makuk adi bŭrŭng, adi bŭn mating wain bigaur ngga rapah dieh. Kupong mu keya ka bŭtŭs gandom, dog kirurung bunga lili. 3 Sudo mu keya ka anak apid peyu, keya ka duwŭh jerak. 4 Tungo mu keya ka tawā bŭbŭt gajah. Batŭh mu keya ka pagong di kupo Heshbon, sindŭk tiban-bās kupo bās anŭ. Undung mu ramus mun tawā Lebanonadi mijog nura kupo Damascus. 5 Ubak mu keya ka Darŭd Carmel. Ubok mu raru ramus; pinyiramus-i tungang tarik atin raja. 6 Mbŭh raru ramus kuu, raru sangŭn; mbŭh sukup munos asŭng ku kinyam pinyiawang mu. 7 Ajog mu bigatung keya ka tŭngŭn kurma, ka sudo mu keya ka tundun buwa-i. 8 Aku re jakŭh tŭngŭn-ika tambit buwa-i. Di aku, sudo mu inŭh keya ka tundun buwa anggor, asŭng mu buuh buwa epal, 9 ka baba mu keya ka wain adi grua. Isa-i wain aman ka dari adi aku awang, aman di bibis ka di jipŭh-i. 10 Aku mbŭh tung dari adi aku awang, ka ayŭh ruai raan aku. 11 Mandŭg, sayang, ja di ka sapa raiska nyirŭmŭn di anak kupo. 12 Ata re makat awar ka di tingga tŭngŭn anggor, di tingga kadŭ-i mbŭh timbu, kadŭ-i mbŭh mirarakka tingga tŭngŭn delima kadŭ-i mbŭh piruah rarak-i. Diginŭ aku re nggen di kuu pinyiawang ku. 13 Kuu dapŭd kadŭk dagŭn uduh-uri, ka sopŭrŭg buwa adi sidi sindŭk tiban ta. Sayang, aku mbŭh nyikŭn yŭn mubuwa adi bauh ngga adi amba.

Ragu 8

1 Munki kambŭi-i kuu jurud ku, ka sindŭ ku nyisuh kuu di sudo-i. Ka kambŭi aku dapŭd kuu di aran passar, aku bisa sium kuu ka mating daya re ngamun aku. 2 Aku dapŭd taban kuu ka ramin sindŭ ku, di yŭn mu dapŭd ngajar aku pinyiawang. Aku bisa nggen di kuu wain gaur rapah, ka ju buwa delima. 3 Tangan bait mu inŭh di ribo ubak ku, ka tangan tauh mu puras aku. 4 Bijanji ngga aku, bara dayung Jerusalem, angān dŭh re nyirirog pinyiawang ami. 5 Asi ati adi mandŭg so tarun tana-pajam, bikapar ngga dingan-i adi-i awang? Di ribo tŭngŭn epal aku kies kuu, di tarun yŭn kuu dog biranak. 6 Nyikŭn aku sadi darŭm atin mu; dŭhnyah dakŭp dayung bŭkŭn adŭ-i aku. Pinyiawang inŭh bikuasa mun pinyikabŭs; pinyiripong pŭrŭng inŭh bake mun adŭp pinyikabŭs. Ayŭh bisa rutop jadi apuika badang kayuh mun apui adi bijagu. 7 Piin dŭh dapŭd mura-i; mating uba dapŭd ngapuh-i. Pak kambŭi daya suba an miris pinyiawang ngga pinyikaya, mangŭh inŭh re ngara dapŭd. 8 Kieh biyŭn sude dayung, ka sudo-i babŭ siit. Ani bisa ami ndaikan dari adi mara muah ka yŭn-i? 9 Kambŭi ayŭh sindung, kieh re pijog tawā pirak di tunduh-i. Pak kambŭi ayŭh tiban, kieh re grindung ayŭh ngga sindung sedar. 10 Aku ati sindung, ka sudo ku inŭh tawā-i. Dari adi aku awang puanngga ayŭh aku tungang dapŭd udip sanang ka bamai. 11 Solomon biyŭn teya anggordi tarun yŭn adi dog kadŭn Baal Hamon. Teya anŭ dog nyewa ka bara tukang teya; barang naan bayar siribu kiping duit pirak yŭn buwa-i. 12 Solomon kambat jangi siribu kiping duit pirakka utung bara tukang teya inŭh duwŭh ratus; aku biyŭn tung adŭp ku teya anggor! 13 Bada aku dingah sirŭŭn mu so teya, dayung adi aku awang; bara dingan ku mbŭh kajŭn an dingah kuu minyu. 14 Mandŭg ka aku, dari adi aku awang, keya ka jerak, keya ka anak peyu di darŭd di yŭn rapah timbu.

Isaiah 1

1 Surat ati brisi ngga pinganang pasar Judah ngga Jerusalem adi Tapa pinandŭng di Isaiah anak Amoz di jaman Uzziah, Jotham, Ahaz, ngga Hezekiah jadi raja di Judah. 2 TUHAN nang, “Ong ngga rangit, dingah kayuh adi Aku nang! Bara anak adi Aku nyiran mbŭh rawan Aku. 3 Sapi puan asi dapu ngara, ka kaldi puan diki tuan ngara paan ngara, pak daya Ku Israel dŭh puan. Ngara manŭn dŭh mirati!” 4 Mbŭh payah inŭh angān, bangsa adi bidosa, angān daya adi mbŭh rusak ka arap! Dosa ngan mbŭh pirabu angān! Angān mbŭh tirawan TUHAN, adi Tapa kudus Israel, ka mbŭh nyipunok Ayŭh. 5 Mani angān darah birawan? An kah angān trima ukum adi rabis bat-i? Israel, ubak ngan mbŭh puno ngga tawan, ka atin ngga pikir ngan mbŭh mandam. 6 So ubak ndŭg kaja ngan mating tapo adi pidanah. Angān mbŭh puno bada karag, bakang, ka tawan. Tawan ngan gibayuh dog ngu ka dog marut, puan kah dog nguri ngga inyo. 7 Rais ngan mbŭh dog pirusak, ka kupo kupo ngan mbŭh dog sigot ndŭg ka rŭpŭg. Di sirung jawin ngan, daya tami sirapas tana ngan ka pirusak ani ani adi agi dieh. 8 Kaŭs-i Jerusalem adŭ adi dŭm, kupo adi mbŭh dog nyikapung ka mbŭh rapā mun bari daya adi jaga di teya anggor puan kah sidangak di teya timun. 9 Kambŭi TUHAN adi Bisa-pŭrŭg dŭh bada kada daya dŭm, Jerusalem mbŭh rabur, mun Sodom ngga Gomorrah. 10 Jerusalem, pimritah mu ngga daya mu inŭh keya ka Sodom ngga Gomorrah. Dingah kayuh adi TUHAN nang di kuu. Nakit dingah kayuh adi Tapa ta ngajar di kuu. 11 Ayŭh nang, “Kuu pikir Aku raan sopŭrŭg sadis anŭ adi kuu pari pari jugan ka Aku? Aku mbŭh abah tia trima biri adi kuu badang ndu sadis, ka simŭnŭ gŭh ngga ramak dāng mu adi siabo gamu. Aku mbŭh reju di deya dari sapi, biri, ka kambing. 12 Asi bada angān taban ka yŭn Ku sopŭrŭg-i kan angān mandŭg di nyambah Aku? Asi bada angān bidigang darŭm Ramin Ku? 13 Dŭh biguna inŭh angān taban sadis. Aku tiru di dagŭn kimanyan adi angān badang. Aku dŭh tan kiris Gawai Anak Buran ngan, andu Sabbath ngan, ka tikuruk adat ngan; sopŭrŭg-i mbŭh rusak bada dosa ngan. 14 Aku tiru di Gawai Anak Buran ngan ka andu andu primisi ngan; anŭ mbŭh jadi pinyirabis adi bat di Aku, ka Aku mbŭh reju kabis-i. 15 “Kan angān pakat tangan ngan bidua, Aku re dŭh kimat angān. Dŭh kira pikudu kari angān bidua, Aku re dŭh dingah, amai tangan ngan puno ngga deya. 16 Mamuh adŭp ngan bada bisig. Pirŭŭ sopŭrŭg pingandai arap anŭ adi Aku kiris angān ndai. Sawŭ, dŭh tia ndai arap 17 ka birajar ndai kayuh adi batur. Pimanu kraja pinyitŭnggŭn, turung daya adi dog kinanyuh, nggen di anak tumang hak ngara, ka ngibān dayung uban.” 18 TUHAN nang, “Ja, ngatur har ati. Angān mbŭh bitameg bireh bada dosa, pak Aku re ngu angān bada bisig mun salju. Sunggu kais ngan takod bireh, angān re buda mun buruh biri. 19 Kambŭi angān tunda pinganang Ku, angān re trima buwa tana ngan adi kana. 20 Pak kambŭi angān rawan Aku, angān re kabŭs. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 21 Kupo adi ko dawŭ-i tŭtŭd madin mbŭh keya ka sundar! Dawŭ-i kupo anŭ brisi ngga daya tŭnggŭn, pak madin kaŭs-i bara pinyiŭ adŭ rŭŭ dieh. 22 Jerusalem, kuu ko dawŭ-i mun pirak, pak madin kuu mbŭh dŭh biguna; kuu ko dawŭ-i mun wain adi kana, pak madin kuu mbŭh piin saja. 23 Bara pinguru mu inŭh daya adi an birawan ka jerā bara pinaku; ngara marar trima pinganggen ngga suap. Ngara bŭn ngibān anak tumang di yŭn bisara bait dingah pinganang dayung uban pasar har ngara. 24 Jadi madin, dingah kayuh adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, Tapa Israel adi bikuasa, nang: “Aku re maras dendam di kuu, pinganyu Ku, ka kuu re dŭh tia nyusah Aku. 25 Aku re ngukum kuu. Aku re pibisig kuu mun daya pibisig basi, ka re taran sopŭrŭg pinyikais mu. 26 Aku re nggen di kuu pinguasa ngga tukang pitayan mun adi ko kuu biyŭn dawŭ-i. Komŭnŭ Jerusalem re dog kadŭn kupo adi tŭnggŭn buang tŭtŭd.” 27 Sabab TUHAN inŭh tŭnggŭn, Ayŭh re nyiramat Jerusalem ngga barang naan daya diginŭ adi mbŭh marik pimudip-i pari ka Tapa. 28 Pak Ayŭh re pirarap barang naan daya adi bidosa ngga adi rawan Ayŭh; Ayŭh re siŭ barang naan daya adi tagan Ayŭh. 29 Kuu re nyesar kuu ko nyambah tŭngŭn kayuh ka ndai teya pirapu'. 30 Kuu re rayu mun tŭngŭn oak adi mbŭh re kabŭs, mun teya adi dŭh dog misa ngga piin. 31 Mun siriyang sau bada sirah bŭtŭp apui, simŭnŭ gŭh daya bikuasa re rabur bada pingandai arap adŭp ngara, ka mating daya re dapŭd pirŭŭ pinyirusag anŭ.

Isaiah 2

1 Ati inŭh pinganang adi Tapa nggen di Isaiah anak Amoz pasar Judah ngga Jerusalem: 2 Di tipuh adi re mandŭgsandah di yŭn Ramin TUHAN mijogre jadi adi siabo bigatung, bigatung so sopŭrŭg sandah. Bagŭ bangsa re birumbek kamanŭ, 3 ka daya bangsa bangsa anŭ re nang, “Ja ata maad sandah TUHAN, di tudu Ramin Tapa Israel. Ayŭh re ngajar ata kayuh adi Ayŭh raan ata ndai; ata re panu aran adi Ayŭh mbŭh mien. Amai ajar TUHAN mandŭg so Jerusalem; so Zion Ayŭh minyu di bara daya-I.” 4 Ayŭh re nggen bisara di bangsa bangsa bās. Ngara re maba pedang bada jadi sinda bajak, jarok bada jadi sinda adi ngga mŭpŭd tugu pimuruh. Bangsa bangsa re dŭh tia matak biperang, dŭh tia sidia yŭn bisaad. 5 Madin, sesang Jacob, ja ata udip darŭm jawa adi TUHAN nggen di ata! 6 O Tapa, Kaam mbŭh tagan daya Mai, adi bara sesang Jacob! Tarun tana ati puno ngga kraja pinanung so timor ngga Philistia. Daya tunda adat daya tami. 7 Tarun tana ngara puno ngga pirak ka mas, ka buat-rata ngara dŭh pandai abo. Kuda ngara raru bagŭ ka krita kuda ngara dŭh tungang dog ngitong. 8 Tarun tana ngara puno ngga tibudo, ka ngara nyambah kayuh adi dog ndai so tangan adŭp ngara. 9 Barang naan re dog ngamun ka dog pimangŭh. Dŭhnyah apun ngara, TUHAN! 10 Ngara re bisukan darŭm tāng di darŭd darŭd batuh, puan kah kareh rubang di tana yŭn mangān baji TUHAN ka bisukan so kuasa ngga bragah-I! 11 Andu-i re mandŭg adi ngga uap-sambuh manusia re mungan ka udip mirawa manusia dog pirabur. Komŭnŭ TUHAN sadi adi re dog katuh. 12 Di andu anŭ TUHAN Bisa-pŭrŭg re pirapat barang naan daya di bikuasa, barang naan adi gambung ngga adi miruap. 13 Ayŭh re pirabur tŭngŭn sedar Lebanon adi bigatung ngga sopŭrŭg tŭngŭn oak di tarun tana Bashan. 14 Ayŭh re pirata darŭd ngga sandah adi bigatung, 15 sopŭrŭg tawā adi bigatung, samŭn sindung sopŭrŭg kuta. 16 Ndŭg ka kapar adi siabo baga ngga adi siabo ramus re-I bada timŭtŭm. 17-18 Uap-sambuh manusia re mungan, ka udip mirawa manusia re dog pirabur. Tibudo re rarap, ka TUHAN sadi adi re dog katuh di andu anŭ. 19 Daya re bisukan darŭm tāng di darŭd darŭd batuh, puan kah kareh rubang di tana yŭn mangān baji TUHAN ka bisukan so kuasa ngga bragah-I, kan Ayŭh mandŭg di ngugoh ong. 20 Kan andu anŭ mandŭg, ngara re taran tibudo adi ngara ndai so mas ngga pirak, ka tingge-i yŭn babu ngga kadā. 21 Kan TUHAN mandŭg di ngugoh ong, daya re bisukan di rubang ngga tāng di darŭd darŭd batuh yŭn mangān baji-I ka bisukan so kuasa ngga bragah-I. 22 Dŭhnyah sabah manusia. Mating guna ngara?

Isaiah 3

1 Madin TUHAN Raja, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, re tambit sopŭrŭg kayuh samŭn daya adi dog harap daya di Jerusalem ngga di Judah. Ayŭh re tambit pinguman ngga piin ngara, 2 bara pimagan ngara ngga bara soldadu, bara akim ngga bara nabi, bara adi pandai kidaan nasip ngga bara adi tukang pitayan, 3 bara pingibās soldadu ngga bara nyamba bangsa, bara pinguru rayat ngga bara pinanung. 4 TUHAN re bada daya dog mritah anak anak dari adi gibayuh tuuh pikir-i. 5 Barang naan daya re kinanyuh dingan-i. Daya adi mara re dŭh stabi di bara nyamba, ka daya adi dŭh biguna re dŭh stabi di pingubak ngara. 6 Tika-i re mandŭg kan bara so ndi manak re mien ndi naan so dupan adŭp ngara ka nang di ayŭh, “Mua gŭh kuu, biyŭn piraka; kieh mite kuu jadi pinguru ami di tika susah ati.” 7 Pak ayŭh re nam, “Abah aku! Aku dŭh dapŭd turung angān. Aku dŭh gŭh biyŭn pinguman bait piraka. Dŭhnyah bada aku jadi pinguru ngan!” 8 Sawŭ, Jerusalem mbŭh rabu! Judah mbŭh rubuh! Sopŭrŭg kayuh adi ngara ndai bait nang mbŭh rawan TUHAN; ngga dŭh biyŭn atin taru ngara ngamun Tapa. 9 Pinganang ngara re dog adŭp ngara. Ngara ndai dosa ngga dŭh bisukan mun daya Sodom. Ngara mbŭh taban pinyirusag bada nyatŭk adŭp ngara. 10 Daya tŭnggŭn re sanang ka siramat. Ngara re dapŭd pimunos adŭp ngara ngga kayuh adi ngara dapŭd so turang udas adŭp ngara. 11 Pak payah inŭh daya adi arap; kayuh adi ngara ndai di tunduh daya bŭkŭn re dog ndai di tunduh adŭp ngara. 12 Daya adi tukang nggen duit yŭn nginjam kinanyuh daya Ku buang nipu ngara. Daya ku, pinguru ngan bada angān kadŭg aran adi sarah, ndŭg ka angān mbŭh dŭh puan aki ndi patut angān kadŭg. 13 TUHAN mbŭh sidia re nyarah ka nggen bisara di daya-I. 14 TUHAN taban bara nyamba ngga bara pinguru ngga di bisara. Ayŭh nang: “Angān mbŭh mirupak teya anggor, ka ramin ngan mbŭh puno ngga kayuh adi angān sirapas so daya sirata. 15 Angān dŭh biyŭn hak pijera daya Ku ka kinanyuh daya adi sirata. Aku, adi TUHAN Raja, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, mbŭh minyu.” 16 TUHAN nang, “Tingga munki masam sambuh dayung Jerusalem! Ngara migaŭng buang panu. Ngara ari main batŭh, ka ngutai sakong-i, ka garang kaja-i prikareng jawŭn. 17 Pak Aku re ngukum ngara; Aku re gumbak ubak ngara bada badu.” 18 Andu-i re mandŭg kan TUHAN re tambit so bara dayung Jerusalem sopŭrŭg kayuh adi ngara ngangŭn: pimakai grua adi ngara pakai di kaja, di ubak, di tungo, 19 ka di tangan. Ayŭh re tambit taŭb ngara 20 ka sipiah ngara; uri karŭm adi ngara na di tangan ngara ngga di kupong ngara; 21 sisin di trinju ngara ka di undung ngara; 22 sopŭrŭg piraka ngara adi grua, jipo-ambu, gaon, jipo, ka kambut duit; 23 piraka sinau ngara, pingutos tangan banang linen, taŭb, ka banang adi ambu adi ngara kideng di tungo ngara. 24 Madin ngara pakai wangi, pak te ngara re buuh madam; abŭt kupong ngara adi duduh re dog gati ngga taris baga ka kasar; ubok ngara adi ramus re ruruh ndŭg ka ubak ngara badu; piraka grua ngara re dog gati ngga jamut; jawin ngara adi ramus re puno bada arit! 25 Bara dari darŭm kupo, sawŭ, ndŭg ka adi siabo bake, re dog siŭ darŭm perang. 26 Tiban-bās kupo re muās ka sien; kupo re jadi keya ka dayung guru di tana, sitabet.

Isaiah 4

1 Kan tipuh anŭ mandŭg, ju naan dayung re nakap ndi naan dari ka nang, “Kieh bisa dapu tanggong di pinguman ngga piraka adŭp ami, pak turung nyibandar kieh bagan kuu banŭh ami, isa mangŭh dŭh banan dŭh dog kieh.” 2 Tika-i re mandŭg kan TUHAN re bada barang masam anak kayuh-udip ngga tŭngŭn kayuh timbu ka masang bās bigatung ka ramus. Sopŭrŭg daya Israel adi babŭ udip re gaŭn ka mingangŭn di buwa pimuruh adi tana piruah. 3 Barang naan daya adi dŭm di Jerusalem, adi Tapa mbŭh mien bada babŭ udip, re dog kadŭn kudus. 4 Ngga kuasa-I TUHAN re tingga arap kana bangsa anŭ ka pibisig-i ka musor Jerusalem so sarah ngga deya adi ko babas diginŭ. 5 Komŭnŭ di tunduh Sandah Zion ka di tunduh sopŭrŭg ngara adi tikuruk diginŭ, sandu TUHAN re pait abun ka singarŭm Ayŭh re pait asuh ngga jireb apui adi jawa. Bragah Tapa re nutu ka grindung kupo anŭ. 6 Bragah-I re nyayung kupo anŭ so paras andu ka bada-i jadi tarun yŭn grindung daya so ujen ngga sabak ribut.

Isaiah 5

1 Dingah darŭm aku nang ragu ati, ragu jerā ku ngga teya anggor-i: Jerā biyŭn teya anggordi sandah adi raru damŭn. 2 Ayŭh nyakor tana ka pibisig-i so dudu batuh; ayŭh purun anggor adi siabo kana. Ayŭh pijog sirangga ngga jaga-i, kareh rubang yŭn ngindik-mŭ buwa anggor. Ayŭh kajŭn buwa-i masak, pak barang pŭrŭng buwa-i masŭm. 3 Jadi madin jerā ku nang, “Angān daya adi rŭŭ di Jerusalem ngga Judah, tingga arap kana ku ka arap kana teya anggor ku. 4 Agi kah kayuh adi aku kambŭt ndai yŭn teya anggor ku? Ka mani meh teya anggor ku buān buwa adi masŭm ka dŭh buwa anggor adi kana adi aku kajŭn? 5 “Ati inŭh kayuh adi aku re ndai di teya anggor ku; aku re kadi buwang adi maning-i, nyirubuh sindung adi grindung-i, ka tandah dāng tarun man-i ka bidigang dieh. 6 Aku re tandah-i birasu ngga uduh. Aku dŭh re mŭpŭd tugu-i bait nyakor tana-i, pak re tandah bakah ngga reja bada ngarut nambun-i. Aku gŭh re kijaman abun bada ujen rabu dieh.” 7 Israel inŭh teya anggor TUHAN Bisa-pŭrŭg; daya Judah inŭh tŭngŭn-i adi-I purun. Ayŭh harap ngara ndai kayuh adi kana, pak ngara siŭ daya. Ayŭh harap ngara ndai kayuh adi batur, pak sirŭŭn daya adi ngara kisiis dog dingah mite pinyitŭnggŭn. 8 Mbŭh payah inŭh angān! Angān miris bagŭ ramin ngga tana ngga nambah anŭ adi angān mbŭh biyŭn. Dŭm dŭh tui re mating tarun yŭn daya bŭkŭn, ka angān sadi adŭ rŭŭ di tarun tana anŭ. 9 Aku mbŭh dingah TUHAN adi Bisa-pŭrŭg nang, “Sopŭrŭg ramin ati adi bayah ka ramus re rubuh. 10 Tŭngŭn tŭngŭn anggor adi udip di simŭng hektar tana re piruah kaŭs-i mai lita wain. Siratus mai puru lita bine re piruah kaŭs-i simŭng mai lita gandom.” 11 Mbŭh payah inŭh angān! Angān makat awar isan isan ka piguru nok, ka angān birunok ndŭg rambat ngarŭm. 12 Di gawai ngan angān biyŭn kachapi, tamburin ngga tirari, ka simŭnŭ gŭh wain. Pak angān dŭh mirati pingandai TUHAN, 13 ngapŭi meh angān re dog taban ngga bu jadi daya-takap. Bara pinguru ngan re sikirau ndŭg ka kabŭs, ka rayat re kabŭs amai badŭh asŭng. 14 Baba ong daya adi mbŭh kabŭs mbŭh baga tikanga an tŭrŭn daya bās di Jerusalem ngga bara daya saja adi gaŭn pawŭn. 15 Barang naan daya re dog pimangŭh, ka sopŭrŭg adi miruap sambuh re dog pirapat. 16 Pak TUHAN adi Bisa-pŭrŭg kiren bās-I so ka pingandai-I adi batur, ka Ayŭh pinandŭng pinyikudus-I darŭm Ayŭh nggen bisara di daya-I. 17 Di yŭn kupo rubuh anak biri re man kupai ka anak kambing re dapŭd kupai barŭm. 18 Mbŭh payah inŭh angān! Angān dŭh re dapŭd pirupas adŭp ngan so dosa ngan. 19 Angān nang, “Tandah TUHAN rikas ndai kayuh adi Ayŭh nang adŭp-I re ndai, isa ata dapŭd kiris-i. Tandah Tapa kudus Israel ndai anŭ adi Ayŭh mbŭh ngatur an ndai; ja tingga ani anŭ di pikir-I.” 20 Mbŭh payah inŭh angān! Kayuh adi arap, angān nang kana; kayuh adi kana, angān nang arap. Angān marik karŭm bada jadi jawa ka jawa angān marik bada jadi karŭm. Kayuh adi pa'it, angān bada sidi; ka kayuh adi sidi, angān bada pa'it. 21 Mbŭh payah inŭh angān! Angān pikir adŭp ngan bijak ka pandai. 22 Mbŭh payah inŭh angān! Angān birani buang adi numbor ndi darŭm angān gaur wain bait nok adi bisa! 23 Pak ngga suap adi sŭ, angān mbŭh pirupas daya adi sarah, ka angān bitan pinyitŭnggŭn dog pimanu yŭn daya adi dŭh sarah. 24 Jadi madin, nimun siriyang ngga kupai adi badŭh sanang dog badang di apui, uat ngan re madam ka rarak ngan re pisŭk ka ruruh, sabab angān mbŭh tirawan kayuh adi TUHAN Bisa-pŭrŭg adi Tapa kudus Israel, mbŭh ngajar di ata. 25 TUHAN baji di daya-I ka mbŭh pakat tangan-I re ngukum ngara. Darŭd re bigugoh, ka tadang ngara adi kabŭs re dog tingge di aran raya mun sapok. Pak sunggu mŭnŭ, baji TUHAN dŭh re ko, ka re babŭ pakat tangan-I re ngukum daya-I. 26 TUHAN nggen tandā ngga bagan ndi bangsa adi jo. Ayŭh nyimboh bagan ngara so bŭngŭn ong bada mandŭg, ka ngara mandŭg ngga sirikas-i! 27 Mating so ngara bisa kawŭk; mating so ngara bisa sikak. Ngara bŭn nundu puan kah bŭŭs. Ngara ari sidia yŭn re biperang. 28 Reja-panah ngara reja, ka bawŭh ngara sidia re nimbak. Tinjug kuda ngara riang mun batuh rŭrŭp, ka kaja krita kuda ngara bipusing mun sabak biriyung. 29 Bara soldadu ngāb mun singah adi mbŭh dapŭd dangah-i ka taban-i ka tarun yŭn adi mating daya bisa sirapas-i so adŭp-i. 30 Kan andu anŭ mandŭg, ngara re ngāb bana sak jawŭn girumbang di rawŭt, darŭm ngara nyerang Israel. Tingga meh, ndi rais rais anŭ dog marut karŭm ngga pinyusah! Jawa dog tŭrŭn karŭm!

Isaiah 6

1 Darŭm sawa adi ngga Raja Uzziah kabŭs, aku kiris TUHAN. Ayŭh guru di takta-I, bigatung ka bragah, ka jipo ambu-I ngisi ndi tarun tarun darŭm Ramin TUHAN. 2 Maning Ayŭh agi bara serafim mijog, barang naan ngara biyŭn nŭm urad: duwŭh ngga-i nutu jawin-i, duwŭh ngga-i nutu pŭrŭng-i, ka duwŭh ngga-i mikabur. 3 Ngara bagan dingan-i sakati: “Kudus, kudus, kudus! TUHAN adi Bisa-pŭrŭg inŭh kudus! Bragah-I ngisi ong.” 4 Jawŭn sirŭŭn ngara bada pinagap-rasan Ramin TUHAN bigugoh buang adŭp Ramin TUHAN puno ngga asuh. 5 Aku nang, “Mating pingarap ku tia! Mŭmbŭh inŭh aku ati, sabab barang bang piminyu adi ruah so baba ku inŭh bidosa, ka aku udip bigaur ngga daya adi barang bang piminyu-i bidosa. Pak ngga batŭh adŭp ku, aku mbŭh kiris Raja, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg!” 6 Komŭnŭ ndi so bara serafim anŭ mikabur ka yŭn ku taban bam apui adi-i tambit ngga satip so mija-sambah. 7 Ayŭh tama bibis ku ngga bam apui anŭ ka nang di aku, “Ati mbŭh dog bibis mu, ka madin sarah mu mbŭh mating, ka dosa mu mbŭh dog apun.” 8 Komŭnŭ aku dingah TUHAN nang, “Asi re Ku pait? Asi re jadi pinyisung ta?” Aku nam, “Aku! Pait aku!” 9 Jadi Ayŭh bada aku di nggen pinganang ati di daya bagŭ: “Munki masam angān bandar bandar nyiringa, angān dŭh re mirati. Munki masam angān bandar bandar tingga, angān dŭh re tungang puan ani adi mbŭh jadi” 10 Komŭnŭ ayŭh nang di aku, “Bada pikir bara daya ati madŭd, kajit ngara bangam, ka batŭh ngara karak, isa ngara dŭh dapŭd kiris, bait dingah, puan kah mirati. Kambŭi dŭh simŭnŭ, ngara re pari ka Aku, ka dapŭd bua.” 11 Aku siken, “Ndŭg sinde kayuh ati re mun ati, TUHAN?” Ayŭh nam, “Ndŭg ka kupo kupo mbŭh rubuh ka mating ani ani dieh, ndŭg ka ramin ramin mbŭh mating daya rŭŭ dieh, ndŭg ka tarun tana anŭ mbŭh jadi tarun adi pajam. 12 Aku re taran bara daya anŭ ka tarun yŭn adi jo ka bada ndi tarun tana anŭ pajam muog. 13 Kambŭi ndi naan bait kani so simŭng naan babŭ di tarun tana anŭ, ayŭh gŭh re dog pirabur; ayŭh re keya ka tŭŭd tŭngŭn oak adi muko dog tabŭng.” (Tŭŭd inŭh tandā pimudip bauh yŭn daya Tapa.)

Isaiah 7

1 Kan Raja Ahaz, adi anak Jotham ka sukuh Uzziah, mritah Judah, perang agi timbur. Rezin, adi raja Syria, ngga Pekah adi anak Remaliah, adi raja Israel, nyerang Jerusalem, pak dŭh tungang sirapas kupo anŭ. 2 Kan pinganang agi ndŭg kajit raja Judah nang bara tibaran soldadu Syria mbŭh agi darŭm tarun tana Israel, ayŭh ngga sopŭrŭg daya-i jadi raru taru ndŭg ka kimŭtŭr mun tŭngŭn kayuh bigugoh dog poh sabak. 3 TUHAN nang di Isaiah, “Tambit anak mu Shear Jashub, ngga di dapŭd Raja Ahaz. Kuu re dapŭd ayŭh di aran adi yŭn tukang banang nyiraja, di tŭbŭn aran-piin adi so piin aman so pagong di sijo. 4 Kidaan di ayŭh bada sidia adŭp-i, dŭhnyah taru puan kah bipito. Baji Raja Rezin, ngga daya Syria, ngga Raja Pekah dŭh bisā dŭ so asuh adi ruah so duwŭh apŭg uwang. 5 Syria ngga daya Israel ngga raja-i bipekat. 6 Ngara re suba nyerang Judah ka pitaru daya-i bada mŭrŭt parad ngara, ka komŭnŭ re piguru anak Tabeel bada jadi raja. 7 “Pak Aku, adi TUHAN, kidaan nang kayuh ati dŭh re jadi. 8 Mani? Sabab Syria dŭh bake dŭ so Damascus adi sindŭ kupo-i, ka Damascus dŭh bake dŭ so Raja Rezin. Jeja ka Israel, darŭm nŭm puru rimŭh sawa adi re, ayŭh re rubuh ndŭg ka dŭh dapŭd pari jadi ndi bangsa. 9 Israel dŭh bake dŭ so Samaria, adi sindŭ kupo-i, ka Samaria dŭh bake dŭ so Raja Pekah. “Kambŭi pinyabah mu di Aku dŭh tan, kuu dŭh re tan tui.” 10 TUHAN pait dinge pinganang ka Ahaz: 11 “Mite TUHAN adi Tapa mu nggen di kuu tandā. Anŭ bisa so rasan ong daya adi mbŭh kabŭs puan kah jeh so rangit adi bigatung.” 12 Ahaz nam, “Aku dŭh re mite tandā. Aku abah suba TUHAN.” 13 Jadi Isaiah nang, “Dingah, madin, bara sesang Raja David. Mbŭh raru arap angān suba pinyitŭtŭd manusia, ka angān an suba pinyitŭtŭd Tapa gŭh? 14 Adŭp TUHAN re nggen tandā di kuu: ndi naan dayung adi mara adi bite re biranak ndi anak dari ka re kadŭn ayŭh ‘Immanuel.’ 15 Kan ayŭh mbŭh sukup baga ka bisa ndai pikir adŭp-i, ayŭh re nok sisuh ka man ju banyis. 16 Pak diŭ so tipuh anŭ mandŭg, tarun tana duwŭh naan raja anŭ adi pitaru kuu re jadi tarun pajam. 17 “TUHAN re taban ka tunduh mu, ka tunduh daya mu, ka barang naan darŭm rawang mu, tipuh pinyusah adi sipŭ dŭ so tadŭ tadŭ pinyusah adi mbŭh jadi so jaman pritah Israel birakang ngga Judah. Ayŭh re taban raja Assyria. 18 “Kan tipuh anŭ mbŭh mandŭg, TUHAN re nyimboh nggen tandā di bara daya Egypt bada mandŭg mun dudu tura so anjak Yang Nile adi siabo jo, ka daya Assyria so tarun tana ngara mun dudu banyis. 19 Ngara re mupuh dau ngga tāng batuh, ka re mupuh barang tŭngŭn reja ka barang tarun tana kupai. 20 “Kan tipuh anŭ mbŭh mandŭg, TUHAN re ngupah tukang kapŭg ubok so pah mandi Yang Euphrates, anŭ inŭh raja-empaya Assyria! Ayŭh re gumbak gagap mu, samŭn ubok di ubak mu ka di pŭrŭng mu. 21 “Kan tipuh anŭ mbŭh mandŭg, sunggu tukang teya tungang nyiramat ndi adŭ anak sapi ka duwŭh kambing, 22 ngara re nggen rabis bagŭ sisuh so adi raan-i. Sawŭ, sinadan ngara adi nisŭ anŭ adi babŭ agi di tarun tana anŭ re nok sisuh ka man ju banyis. 23 “Kan tipuh anŭ mbŭh mandŭg, teya anggor adi kana, ngga barang tŭngŭn anggor adi brega siribu kiping pirak, re birasu ngga bakah pireja ngga tŭngŭn reja. 24 Daya re di ngasū kamanŭ taban bawŭh ka reja-panah. Sawŭ, ndi tarun tarun tana rais anŭ re birasu ngga tŭngŭn reja ka bakah pireja. 25 Sopŭrŭg sandah di yŭn pimuruh agi timbu re birasu ngga tŭngŭn reja ndŭg ka daya dŭh raan di kamanŭ. Anŭ re jadi tarun yŭn sapi ngga biri man uduh.”

Isaiah 8

1 TUHAN nang di aku, “Tambit ndi batuh yŭn nuris ka nuris dieh ngga turis adi baga; ‘Rikas Sirapas, Rikas Mirupak’. 2 Tambit duwŭh naan daya adi bisa dog sabah, imam Uriah ngga Zechariah anak Jeberechiah, bada jadi saksi.” 3 Dŭh tui ripas anŭ sawŭn ku bite. Kan anak ami mbŭh dog biranak, TUHAN nang di aku, “Kadŭn ayŭh ‘Rikas-Sirapas-Rikas-Mirupak’. 4 Diŭ so anak anŭ mbŭh pandai nang ‘Sindŭ’ ka ‘Sama’, sopŭrŭg pinyikaya Damascus ngga sopŭrŭg kayuh sirapas Samaria re dog taban Raja Assyria ngga bu.” 5 TUHAN minyu ngga aku dinge. 6 Ayŭh nang, “Sabab bara daya ati abah di piin adi sitanah aman di sungi Shiloah, ka kimŭtŭr di sirung jawin Raja Rezin ngga Raja Pekah, 7 Aku, adi TUHAN, re taban raja-empaya Assyria ngga sopŭrŭg bara soldadu-i nyerang Judah. Ngara re mun piin uba Yang Euphrates, ngapuh sopŭrŭg tabing-i. 8 Ngara re nyarab Judah mun uba; bigatung kŭd kawin ka ngapuh barang masam kayuh.” Tapa agi ngga ata! Urad-I adi tiburai grindung tarun tana. 9 Tikuruk darŭm taru, angān bangsa bangsa! Dingah, angān parad adi jo. Sidia adŭp ngan yŭn biperang, pak bada adŭp ngan taru! Sawŭ, sidia meh, pak bada adŭp ngan taru! 10 Ndai pusar ngan, pak-i dŭh re marui. Minyu ngga situngang tungang ngan, pak-i re dŭh biguna, sabab Tapa agi ngga kieh. 11 Ngga kuasa bās-I TUHAN bakan aku bada dŭh tunda aran adi dog kadŭg bangsa anŭ. Ayŭh nang, 12 “Dŭhnyah bipekat ngga ngara, ka dŭhnyah taru kayuh adi ngara taru. 13 Ingat Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, inŭh kudus; Aku adi angān patut taru. 14 Sabab Aku raru kudus Aku mbŭh keya ka batuh adi daya sikak; Aku keya ka jarat adi re nakap daya pritah Judah ngga daya pritah Israel samŭn daya Jerusalem. 15 Bagŭ re sikak; ngara re rabu ka dog pirandŭk. Ngara re rakat darŭm jarat.” 16 Angān, adi bara pinunda ku, an jaga ka kingat pinganang adi Tapa mbŭh nggen di aku. 17 TUHAN mbŭh sukan adŭp-I so daya-I, pak aku sabah di Ayŭh ka na pingarap ku di Ayŭh. 18 Ta aku ngga anak anak adi TUHAN mbŭh nggen di aku. TUHAN Bisa-pŭrŭg, ngga takta-I di Sandah Zion, mbŭh pait ata nimun pinganang adi udip di daya Israel. 19 Pak daya re bada angān mite pinganang so daya adi pandai kidaan nasip ngga daya adi pandai minyu ngga simangi daya adi mbŭh kabŭs, adi prikiak ka prigŭnŭm adŭp-i. Ngara re nang, “Mŭnŭ mŭnŭ gibabŭ gŭh daya patut mite pinganang so roh roh ka bisiken ngga daya adi mbŭh kabŭs yŭn utung daya adi babŭ udip.” 20 Angān dŭh siŭn dŭh nam ngara, “Dingah kayuh adi TUHAN ngajar di angān! Dŭhnyah dingah pinganang daya adi minyu ngga simangi daya adi mbŭh kabŭs. Kayuh adi ngara kidaan di angān dŭh dapŭd pijo pinyusah.” 21 Daya re bigandon di ndi tarun tana, susah buang sibŭrŭk. Darŭm sibŭrŭk ngga baji ngara re mangu raja ngara samŭn Tapa ngara. Sunggu ngara nyigura ka rangit 22 puan kah tingga tana, ngara dŭh kiris ani ani adŭ-i pinyusah ngga pinyikarŭm; pinyikarŭm adi sipŭ adi ngara dog takan bada mŭrŭt.

Isaiah 9

1 Mating aran ngara re pirupas adŭp ngara so tika pinyusah anŭ. Tarun tana tibaran-asar Zebulun ngga Naphtali muko dawŭ-i dog ngamun, pak jŭ tarun tana anŭ re dog stabi, so Mediterranean ka timor nuju tarun tana di pah mandi Jordan, jeh ndŭg Galilee, di yŭn daya tami rŭŭ. 2 Daya adi panu darŭm karŭmmbŭh kiris jawa adi bās. Ngara udip di tarun tana singangi, pak madin jawa nyekar ngara. 3 Kaam mbŭh nggen di ngara pinyigaŭn adi bās, TUHAN; Kaam mbŭh bada ngara sanang. Ngara pawŭn angan kayuh adi Kaam mbŭh ndai, mun daya pawŭn kan ngara mbŭh ngatŭm gandom ngarapuan kah kan ngara kutung pinyikaya adi ngara mbŭh sirapas. 4 Kaam mbŭh mata kuasangara adi kinanyuh ka piurun daya Mai. Kaam mbŭh pirupas ngaranimun Kaam nyiramat daya Maiso daya Midian ndun jah. 5 Kasut bara tibaran soldadu adi nyerangsamŭn piraka adi bitameg bada deyare dog man apui. 6 Anak-sŭ dog biranak yŭn ta! Anak dari dog nggen di ata! Ka Ayŭh re jadi pimritah ta. Ayŭh re dog kadŭn, “Tukang-pitayan adi Kana” , “Tapa adi Bikuasa” , “Sama adi tan adu adu” , “Raja Damai” . 7 Kuasa raja-I re masang bitambah; pritah-I re ari darŭm damai. Ayŭh re mritah nimun sesang Raja David, sangan kuasa-I di kayuh adi batur ka tŭnggŭn, so madin ndŭg sikasŭn tipuh. TUHAN adi Bisa-pŭrŭg mbŭh natu an ndai sopŭrŭg ati. 8 TUHAN mbŭh nggen ukum di tunduh pritah Israel, di tunduh bara sesang Jacob. 9 Sopŭrŭg daya Israel, anŭ inŭh barang naan adi udip di kupo Samaria, re puan nang Ayŭh mbŭh ndai kayuh ati. Madin ngara sambuh ka gambung. Ngara nang, 10 “Ramin adi dog ndai ngga batā mbŭh rubuh, pak ata re gati-i ngga ramin adi dog ndai ngga batuh. Parang kayuh sycomore mbŭh dog kapŭg, pak ata re gati-i ngga kayuh sedar adi siabo kana.” 11 TUHAN mbŭh kiruyok pinganyu ngara bada nyerang ngara. 12 Syria di parad tura ka timor ngga Philistia di parad tura ka barat mbŭh kanga baba ngara an man Israel. Pak sunggu mŭnŭ, baji TUHAN dŭh re ko; Ayŭh babŭ pakat tangan-I re ngukum. 13 Daya Israel babŭ dŭh marik pimudip ngara pari ka Tapa; sunggu TUHAN Bisa-pŭrŭg mbŭh ngukum ngara, ngara gibayuh pari ka Ayŭh. 14 Darŭm ndi andu TUHAN re ngukum bara pinguru Israel samŭn bara daya-i; Ayŭh re kapŭg ngara, ubak ngga koi. 15 Bara nyamba ngga bara adi dog stabi inŭh ubak, ka koi inŭh bara nabi adi nggen ajar kadong! 16 Daya adi nguru ngara kinanyap ngara ka bada ngara riruk. 17 Ngapŭi TUHAN dŭh re bada tadŭ tadŭ so daya adi mara rupas, ka Ayŭh dŭh re masi di tadŭ tadŭ dayung uban ngga anak tumang, sabab sopŭrŭg daya inŭh daya adi dŭh stabi di Tapa buang ginaka, ka barang masam kayuh adi ngara nang inŭh arap. Pak sunggu mŭnŭ, baji TUHAN dŭh re ko, ka babŭ pakat tangan-I re ngukum. 18 Pimudip ginaka daya bijagu mun apui adi man tŭngŭn reja ngga uduh pedang. Apui anŭ bijagu mun apui tuān adi bijambung asuh-i. 19 Sabab TUHAN adi Bisa-pŭrŭg baji, ukum-I bijagu mun apui adi minyawit di ndi tarun tana ka man daya, ndŭg ka adi bijurud man jurud adŭp-i. 20 Di barang yŭn darŭm rais, daya naku ka man barang mun rapuh pinguman adi ngara dapŭd, pak tain ngara dŭh pandai bisoh. Ngara man anak adŭp ngara ani! 21 Daya Manasseh ngga daya Ephraim nyerang adŭp dupan adŭp-i, ka samah nyerang Judah. Pak sunggu mŭnŭ, baji TUHAN dŭh re ko; Ayŭh babŭ pakat tangan-I re ngukum.

Isaiah 10

1 Mbŭh payah inŭh angān! Angān ndai ukum-adat adi sarah adi pijera daya Ku. 2 Simŭnŭ inŭh angān kinarang daya sirata dapŭd hak ngara ka matŭn ngara dog ngatur ngga pinyitŭnggŭn. Simŭnŭ inŭh angān tambit buat-rata dayung uban ngga anak tumang. 3 Ani re angān ndai kan Tapa ngukum angān? Ani re angān ndai kan Ayŭh taban pinyirusag so rais adi jo? Kamaki angān mite turung? Diki angān sukan pinyikaya ngan? 4 Angān re dog siŭ darŭm perang, puan kah dog batak jadi daya-takap. Pak sunggu mŭnŭ, baji TUHAN dŭh re ko; Ayŭh babŭ pakat tangan-I re ngukum. 5 TUHAN nang, “Assyria! Aku pakai Assyria keya ka pukong ngga ngukum ngara adi yŭn Ku baji. 6 Aku pait Assyria bada nyerang bangsa adi mbŭh taran pinyabah, ka adi mbŭh bada Aku baji. Aku pait ngara bada sirapas ka naku kayuh ngara ka bidigang di tunduh ngara mun digang tana di aran.” 7 Pak Raja-empaya Assyria mbŭh biyŭn pikir-kira adŭp-i. Ayŭh mbŭh natu adŭp-i an pirabur bagŭ bangsa. 8 Ayŭh minyu gambung, “Barang naan pingubak soldadu ku inŭh raja! 9 Aku mbŭh ngarah kupo Calno ngga kupo Carchemish, kupo Hamath ngga kupo Arpad. Aku ngarah Samaria ngga Damascus. 10 Aku pakat tangan ku an ngukum pritah pritah anŭ adi nyambah tibudo, tibudo adi bagŭ dŭ so anŭ di Jerusalem ngga di Samaria. 11 Aku mbŭh nyirubuh Samaria samŭn sopŭrŭg tibudo-i, ka aku re ndai simŭnŭ gŭh di Jerusalem ngga di gayŭn gayŭn adi dog nyambah diginŭ.” 12 Pak TUHAN nang, “Kan Aku muko ngamas kayuh adi Aku ndai di tunduh Sandah Zion ngga di Jerusalem, Aku re ngukum raja-empaya Assyria amai pinganang gambung-i ka uap sambuh-i.” 13 Darŭm gambung-i raja-empaya Assyria nang, “Aku mbŭh ndai sopŭrŭg-i sadi adŭp ku. Aku bake, bijak ka pandai. Aku taran baat tana rais bangsa bangsa ka sirapas pinyirikŭn-rata ngara. Mun dari sapi aku bidigang di daya adi rŭŭ diginŭ. 14 Bangsa bangsa di ong mun sarin manuk, ka aku sun pinyikaya ngara raru sanang mun sun dudu turoh. Ndi mating gŭh urad mikabap pirawan aku; mating tukuk mikiap nyara aku!” 15 Pak TUHAN nang, “Bisa kah kapak nang adŭp-i bās dŭ so daya adi pakai-i? Agi kah grigaji biguna dŭ so daya adi pakai-i ngga gŭrot kayuh? Pukong dŭh pakat daya; daya pakat pukong.” 16 TUHAN Bisa-pŭrŭg re pait andam ngga ngukum ngara adi man bisoh madin. Darŭm pŭrŭng ngara re agi apui adi adu adu badang. 17 Tapa, adi jawa Israel, re jadi apui. Tapa kudus Israel re jadi jireb apui, adi darŭm ndi andu badang sopŭrŭg kayuh, samŭn tŭngŭn reja ngga uduh pedang. 18 Tuān ngga tana ŭmŭh ka teya adi damŭn re abo dog badang, nimun andam adi bisā man ka siŭ daya. 19 Tŭngŭn kayuh re raru nisŭ dŭm ndŭg ka tungang dog mirang anak-sŭ. 20 Tika-i re mandŭg adi ngga daya Israel adi gibabŭ udip re dŭh tia bisangan di bangsa adi ko dŭm tadŭ re pirabur ngara. Ngara re ngga siabo asŭng ngara sabah di TUHAN, adi Tapa Israel. 21 Nisŭ adŭ daya Israel re pari ka Tapa ngara adi bikuasa. 22 Sunggu madin daya Israel raru bagŭ mun sumat di bŭngŭn rawŭt, raru nisŭ adŭ adi pari. Pinyirusag mbŭh kajŭn daya Israel, ka-i taŭn patut dog ukum. 23 Sawŭ, di ndi tarun tarun tana rais TUHAN Raja Bisa-pŭrŭg re taban pinyirusag, sak adi muko-I nang. 24 TUHAN Raja Bisa-pŭrŭg nang di daya-I adi rŭŭ di Zion, “Dŭhnyah taru daya Assyria, sunggu ngara kinanyuh angān mun daya Egypt kinanyuh angān. 25 Dŭm nyitiro Aku re ko ngukum angān, ka komŭnŭ Aku re pirabur ngara. 26 Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, re madŭs ngara ngga padŭs Ku mun aku madŭs daya Midia di Batuh Oreb. Aku re ngukum Assyria mun Aku ngukum Egypt. 27 Kan tika anŭ mbŭh mandŭg, Aku re pirupas angān so kuasa Assyria, ka ngara re dŭh tia nguasa angān.” 28 Bara tibaran soldadu pinganyu mbŭh sirabut kupo Ai! Ngara mbŭh mutas Migron! Ngara tingge barang ngara di Michmash! 29 Ngara mbŭh mutas ateng anŭ ka nyirŭmŭn di Geba! Daya di kupo Ramah mbŭh taru, ka daya di kupo Raja Saul di Gibeah babak bu. 30 Nyirais, daya Gallim! Dingah, daya Laishah! Nam, daya Anathoth! 31 Daya Madmenah ngga daya Gebim mbŭh bu nyiramat adŭp ngara. 32 Andu ati pinganyu agi darŭm kupo Nob, ka diginŭ ngara kiren pupung ngara natang Sandah Zion, di kupo Jerusalem. 33 TUHAN Bisa-pŭrŭg re piruruh ngara mun daan daan kayuh dog danggo. Ngara adi siabo gambung ngga adi mingangŭn re dog tabŭng ka dog pimangŭh. 34 TUHAN re tabŭng ngara mun tŭngŭn tŭngŭn kayuh di yun tuān dog tabŭng ngga kapak. Sunggu ngara bake mun tŭngŭn kayuh Lebanon adi siabo kana, ngara re tumbang gŭh.

Isaiah 11

1 Taris asar Raja David inŭh mun tŭngŭn kayuh adi mbŭh dog tabŭng; pak keya ka daan bauh adi bikanjak so tŭŭd, simŭnŭ gŭh raja adi bauh re makat so ruang sesang David. 2 Roh TUHAN re nggen pinyibijak di ayŭh, pinyipuan ka pimandai ngga mritah daya-I. Ayŭh re puan pinyiraan TUHAN ka stabi di Ayŭh 3 ka gagā bituan di Ayŭh. Ayŭh dŭh tingga arap kana kayuh nanyam adi kiris-i bait nanyam ka pinganang daya; 4 Ayŭh re tingga arap kana daya sirata ngga pinyitŭnggŭnka ngibān hak ngara adi dŭh bigaya. Ngga pinyipesan-I daya re dog ukum, ka daya arap re kabŭs. 5 Ayŭh re mritah daya-I ngga pinyitŭnggŭn ka pinyibatur. 6 Kasong tarun ngga biri re bigaur udip darŭm damai, ka bisuwi re guring ngga anak kambing. Anak sapi ngga anak singah re man samah, ka anak-sŭ re kingat ngara. 7 Sapi ngga buāng re man samah, ka anak sapi ngga anak buāng re samah guring darŭm damai. Singah re man siriyang mun sapi. 8 Sirabi ka anak-pira dŭh re kinamankambŭi-i birubi sindŭk jippŭh adi bisā. 9 Di tunduh Zion, sandah kudus Tapa, re mating kayuh adi arap bait adi bisa kandam. Tarun tana re puno ngga pinyipuan TUHANnimun rawŭt puno ngga piin. 10 Andu-i re mandŭg kan raja adi bauh so asar David re jadi tandā yŭn bangsa bangsa. Ngara re tikuruk di kupo-i ka nggen stabi di ayŭh. 11 Kan andu anŭ mandŭg, TUHAN re pakai dinge kuasa-I ngga taban pari daya-I adi dŭm di Assyria ngga Egypt, di tarun tana Pathros, Ethiopia, Elam, Babylonia, ngga Hamath, ka di tarun tana di bŭngŭn rawŭt ngga di purau purau di rawŭt. 12 TUHAN re pijog binira-tandā ngga kiren di bangsa bangsa nang adŭp-I nguruk dinge daya Israel ngga daya Judah adi mbŭh papar sasah di barang yŭn di ong ka taban ngara pari. 13 Pritah Israel re dŭh tia sina di Judah, ka Judah re dŭh tia pinganyu Israel. 14 Ngara re samah samah nyerang daya Philistine di parad ka barat ka mirupak daya adi rŭŭ di parad ka timor. Ngara re nyerang daya Edom ngga daya Moab, ka daya Ammon re bituan di ngara. 15 TUHAN re nyibadŭh Tanjung Suez, ka Ayŭh re taban sabak adi paras bada nyibadŭh yang Euphrates, kidŭm ju adŭ anak sungi, isa daya dapŭd panu mutas. 16 Re agi aran raya so Assyria yŭn bara daya-I Israel adi gibabŭ udip, mun di jaman tayung-babuk ngara di tika ngara bu so Egypt.

Isaiah 12

1 Andu-i re mandŭg kan daya re nyanyi nang, “Aku muji Kaam, TUHAN! Kaam mbŭh baji di aku, pak madin Kaam nyaduh aku ka dŭh tia baji. 2 Tapa inŭh pinyikudip ku; aku re sabah di Ayŭh ka dŭh re taru. TUHAN nggen di aku kuasa ngga pinyibake; Ayŭh inŭh pinyikudip ku. 3 Nimun piin bisig taban pinyigaŭn ka daya adi badŭh asŭng, simŭnŭ gŭh daya Tapa gaŭn kan Ayŭh nyiramat ngara.” 4 Andu-i re mandŭg kan daya re nyanyi nang, “Nggen trima kaseh di TUHAN! Bagan ka mite turung so Ayŭh! Kidaan di sopŭrŭg bangsa kayuh adi Ayŭh mbŭh ndai! Kidaan di ngara Ayŭh raru bās! 5 Nyanyi ka TUHAN sabab kayuh bās adi Ayŭh mbŭh ndai. Bada ndi ong ong dingah pasar pingandai-I anŭ. 6 Bada barang naan adi rŭŭ di Zion nyirais ka nyanyi! Tapa kudus Israel inŭh bās, ka Ayŭh rŭŭ di ruang daya-I.”

Isaiah 13

1 Ati inŭh agah pasar Babylon, adi Isaiah anak Amoz trima so Tapa. 2 Di tibung sandah adi badu pijog binira perang! Nyirais nang di bara soldadu ka pakat tangan mu ndu tandā bada ngara nyerang tiban-bās kupo adi gambung anŭ. 3 TUHAN mbŭh bagan bara soldadu adi mbŭh-I mien. Ngara inŭh pimagan buang adi siabo pandai birawan. Ayŭh bada ngara matak di biperang ka ngukum ngara adi yŭn-I baji. 4 Dingah sak jawŭn di darŭd, sak jawŭn dudu bara daya; sak jawŭn dudu bangsa ngga pritah pritah tikuruk. TUHAN adi siabo bikuasa aŭn ngatur bara soldadu-I yŭn biperang. 5 Ngara mandŭg so rais rais adi jo di bŭngŭn ong. Darŭm baji-I TUHAN re pirabur ndi ong ong. 6 Nyikaong meh, amai andu TUHAN mbŭh sindŭk, tika TUHAN adi Bisa-pŭrŭg taban pinyirusag. 7 Tangan barang naan daya re jadi ramah, ka pinyibirani ngara re miyap. 8 Sopŭrŭg ngara re tikaran ka naman adŭp-i, mun dayung naman sarang andam re biranak. Ngara re kimat dingan-i darŭm taru, ka jawin ngara re bireh sabab mangŭh. 9 Andu TUHAN re mandŭg, andu adi ngga baji ngga riyŭn-I adi bisā tambus. Ong re jadi tarun tana-pajam, ka barang naan daya bidosa re dog pirabur. 10 Barang bitang ngga barang uruk bitang re dŭh tia nyekar, batŭh andu re karŭm kan-i makat, ka buran re dŭh biyŭn jawa-i. 11 TUHAN nang, “Aku re taban pinyirusag ka ong ka ngukum sopŭrŭg daya ginaka amai dosa ngara. Aku re pirapat barang naan daya adi sambuh ka ngukum barang naan adi gambung ka gaok. 12 Ngara adi babŭ udip re kurang so mas. 13 Aku re bada rangit bigagar, ka ong re bigugoh so yŭn-i di andu anŭ kan Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, kiren baji Ku. 14 “Daya tami adi rŭŭ di Babylon re bu ka rais adŭp ngara, mingare mun peyu adi bu mangān bara pingasū, mun biri biri dŭh biyŭn pingingat. 15 Asi asi adi dog nakap re dog tabŭk ndŭg kabŭs. 16 Darŭm ngara tingga buang dŭh bigaya, anak-pira ngara re dog pān di batuh, ramin ngara re dog gruga, ka sawŭn ngara re dog miragag.” 17 TUHAN nang, “Aku kiruyok daya Medes bada nyerang Babylon. Ngara dŭh piduri ani anŭ pirak bait ripong di mas. 18 Ngga bawŭh ka reja-panah ngara siŭ daya adi mara. Ngara dŭh masi di anak-pira bait anak-sŭ. 19 Babylonia inŭh pritah adi siabo ramus; anŭ inŭh kayuh adi yŭn daya-i mingangŭn. Pak Aku, adi TUHAN, re pirabur Babylon mun Aku pirabur Sodom ngga Gomorrah! 20 Mating daya dapŭd rŭŭ diginŭ tia. Mating daya Arab adi bigandon re an pijog bari-i diginŭ, ka mating pingingat-biri re taban kaban biri-i bada man kupai diginŭ. 21 Anŭ re jadi tarun yŭn dudu dāng tarun tana-pajam rŭŭ ka yŭn manuk bo bisarin. Manuk onta re rŭŭ diginŭ, ka kambing tarun re agi mirupat di tibawang-i. 22 Re agi angū sirŭŭn masam masam kasong tarun di tawā ngga di istana. Andu Babylon mbŭh sindŭk! Tipuh-i mbŭh re ripuan.”

Isaiah 14

1 TUHAN re masi di daya-I Israel ka mien ngara bada jadi daya adŭp-I dinge. Ayŭh re bada ngara udip di tarun tana adŭp ngara dinge, ka daya tami re mandŭg ka sua rŭŭ diginŭ ayō ngara. 2 Bagŭ bangsa re turung daya Israel pari ka tarun tana adi TUHAN mbŭh nggen di ngara, ka diginŭ bangsa bangsa anŭ re jadi urun Israel. Ngara adi muko ngarah Israel re dog ngarah Israel madin, ka daya Israel re mritah daya adi ko kinanyuh ngara. 3 TUHAN re nggen di daya Israel pinyirupas so sangsara ngga pinyusah, ka so kraja bakar adi ngara dog takan bada ndai. 4 Kan Ayŭh ndai simŭnŭ, ngara re napat raja Babylonia sakati: “Raja adi gaok mbŭh rabu! Ayŭh dŭh re tia kinanyuh daya! 5 TUHAN mbŭh nyirubuh kuasa pimritah adi arap 6 adi ngga baji kinanyuh daya ka bŭn ko kisiis bangsa bangsa adi ngara ko ngarah. 7 Madin ndi ong ong mbŭh sanang ka udip darŭm damai, ka barang naan nyanyi ngga gaŭn. 8 Tŭngŭn tŭngŭn sipres ngga tŭngŭn sedar Lebanon gaŭn angan pinyirabu raja anŭ, sabab mating daya adi re tia tabŭng ngara; madin ayŭh mbŭh mating! 9 “Ong daya adi mbŭh kabŭs mbŭh sidia an kambat raja Babylonia. Mindo ngara adi ko bikuasa di ong graŭh ka guga. Mindo bara raja makat so takta ngara. 10 Sopŭrŭg ngara nyirais nang di ayŭh, ‘Madin kuu ramah mun kieh! Kuu mbŭh ndi so kieh! 11 Kuu ari dog stabi ngga ragu dog mambak ngga kachapi, pak madin kuu mbŭh di ong daya adi mbŭh kabŭs. Isēt jadi tarun yŭn kuu guring ka ŭrŭd jadi putong mu.’ 12 “Raja Babylonia, bitang adi jawa isan isan, kuu mbŭh rabu so rangit! Dawŭ-i kuu ngarah bangsa bangsa, pak madin kuu mbŭh dog taran ka tana. 13 Kuu ko bigŭtŭ an maad ka rangit ka tarun yŭn takta mu bigatung so bitang bitang adi siabo bigatung. Kuu pikir kuu re guru mun raja di tunduh darŭd di utara di yŭn tapa tapa tikuruk. 14 Kuu nang adŭp mu an maad ka tunduh abun ka jadi mun Tapa Bisa-pŭrŭg. 15 Pak kuu mbŭh dog bisor ka yŭn adi siabo tŭrŭp di ong daya adi mbŭh kabŭs. 16 “Daya diginŭ adi mbŭh kabŭs re tirek kuu ka inga inga. Ngara re siken, ‘Daya ati kah adi ngugoh ong ka adi bada pritah pritah bigagar? 17 Daya ati kah adi nyirubuh kupo kupo ka bada ong jadi tarun tana-pajam? Daya ati kah adi bŭn pirupas daya takap-i bait bada ngara mari?’ 18 Sopŭrŭg raja di ong guring di kubur grua ngara, 19 pak kuu dŭh biyŭn kubur, ka tadang mu dog taran bada madam. Tadang mu dog nambun tadang tadang bara soldadu adi dog siŭ darŭm perang, dog taran ngga ngara di rubang batuh, ka dog digang. 20 Sabab kuu pirusak rais mu ka siŭ daya adŭp mu, kuu dŭh re dog kubur mun raja adi bŭkŭn. Mating so rawang mu adi arap anŭ re dŭm. 21 Tandah bisiŭ anŭ piguru! Bara anak raja re kabŭs sabab dosa tayung-babuk ngara. Mating so ngara re mritah ong bait ndai bagŭ kupo dieh.” 22 TUHAN adi Bisa-pŭrŭg nang, “Aku re nyerang Babylon ka re pirabur-i. Aku dŭh re kidŭm ani ani bait anak-sŭ puan kah asi asi. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 23 Aku re bada Babylon jadi tana padak, ka manuk bo re rŭŭ diginŭ. Aku re pisen Babylon ngga pipis adi pisen kadi sopŭrŭg kayuh. Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, mbŭh minyu.” 24 TUHAN Bisa-pŭrŭg mbŭh bipayu: “Kayuh adi Aku bisatur raan ndai re sawŭ jadi. Kayuh adi Aku mbŭh bigŭtŭ raan ndai re sawŭ jadi. 25 Aku re pirabur daya Assyria di tarun tana Ku Israel ka bidigang di tunduh ngara di darŭd Ku. Aku re pirupas daya Ku so kuasa daya Assyria ka so jadi urun ngara. 26 Ati inŭh kayuh adi Aku mbŭh ngatur yŭn ong, ka mbŭh pakat tangan Ku re ngukum bangsa bangsa.” 27 TUHAN Bisa-pŭrŭg mbŭh bigŭtŭ an ndai simŭnŭ; Ayŭh mbŭh pakat tangan-I re ngukum, ka mating daya re tungang bitan Ayŭh. 28 Ati inŭh pinganang adi dog piagah darŭm sawa adi ngga Raja Ahaz kabŭs. 29 Daya Philistia, pukong adi mukong angān mbŭh pata, pak angān dŭh siŭn angan. Kan jippŭh kabŭs, adi arap dŭ re mandŭg di gati. Turoh jippŭh re mupus naga piurad. 30 TUHAN re jadi pingingat-biri di daya-I adi sirata ka re bada ngara rŭŭ ngga siramat. Pak Ayŭh re pait apag adi bisā ka angān daya Philistine, ka-i dŭh re tandah tadŭ tadŭ so angān udip. 31 Nyikaong meh, mite turung, sopŭrŭg ngan kupo kupo daya Philistine! Taru meh, sopŭrŭg ngan! Abun dabu mbŭh mandŭg so utara; anŭ inŭh bara tibaran soldadu, ka ndi naan mating adi pinakut di ruang-i. 32 Munki ata re nam pinyisung pinyisung adi mandŭg tudu ata so Philistia? Ata re kidaan di ngara nang TUHAN mbŭh pijog Zion ka daya-I adi sangsara re rŭŭ diginŭ ngga siramat.

Isaiah 15

1 Ati inŭh agah pasar Moab. Kupo Ar ngga kupo Kir mbŭh dog pirabur darŭm ndi ngarŭm, ka ndi tarun tana Moab mbŭh pajam. 2 Daya Dibon maad sandah re muās di bari-sambah. Daya Moab nangŭng sien darŭm susah muās kupo Nebo ngga Medeba; ngara gumbak ubok ngga gagap ngara darŭm susah. 3 Daya di aran nēn banang guni; di pakan kupo ka di tibung ramin daya muās ka sien. 4 Daya Heshbon ngga Elealeh nyikaong, ka kaong ngara tungang dog dingah jeh ndŭg Jahaz. Bara soldadu gŭh kimŭtŭr; pinyipagan ngara mbŭh mating tia. 5 Aku masi kiris Moab! Daya adi rŭŭ diginŭ mbŭh bu ka kupo Zoar ngga kupo Eglath Shelishiyah. Agi adi maad aran ka Luhith, sien buang ngara panu; agi adi bu ka Horonaim, sien bana. 6 Anak sungi Nimrim mbŭh badŭh, kupai di bŭngŭn-i mbŭh rayu, ka mating adŭ kayuh barŭm dŭm. 7 Daya mutas Yang Poplar, suba bu ngga sopŭrŭg buat-rata ngara. 8 Di barang yŭn di arong baat Moab sirŭŭn daya sien dog dingah; dog dingah di kupo Eglaim ngga di kupo Beerelim. 9 Di kupo Dibon piin sungi bireh bada deya, ka Tapa mbŭh sidia kayuh adi rabis arap yŭn bara daya diginŭ. Sawŭ, barang naan daya adi dŭm di Moab re dog siŭ.

Isaiah 16

1 So kupo Sela di tarun tana-pajam daya Moab pait ndi anak biri ndu pinganggen di sianŭ adi mritah Jerusalem. 2 Ngara kajŭn di tabing Yang Arnon ka panu ngga dŭh puan pinijū ngara, mun manuk adi dog kasig so sarin-i. 3 Ngara nang di daya Judah, “Kidaan di kieh ani patut ami ndai. Grindung kieh mun tŭngŭn kayuh nggen sayung di yun kumbeng, ka bada kieh rŭŭ di sayung ngan. Kieh inŭh daya adi bu mangān rais adŭp ami; sukan kieh di tarun yŭn daya dŭh tungang dapŭd kieh. 4 Bada kieh rŭŭ di tarun tana ngan. Grindung kieh so daya adi an pirabur kieh.” (Pingandai kinanyuh ka pinyirusag re ko, ka ngara adi pirusak rais re mating tia. 5 Komŭnŭ ndi naan so sesang David re jadi raja, ka ayŭh re mritah daya ngga pinyitŭtŭd ka pinyirindu. Kayuh adi batur ayŭh rikas ndai, ka pinyitŭnggŭn ayŭh pimanu.) 6 Daya Judah nang, “Kieh mbŭh dingah munki masam sambuh-i daya Moab. Kieh puan ngara minyu gambung ka miruap, pak pinganang ngara inŭh au-tarun.” 7 Daya Moab re sien sabab pinyusah ngara. Sopŭrŭg ngara re muās kan ngara ingat pinguman adi kana adi ngara ko man di kupo Kir Heres. Pingarap ngara re miyap. 8 Teya teya adi sindŭk Heshbon ka teya anggor Sibmah mbŭh dog pirusak; teya anggor anŭ adi piruah wain adi ari bada pimritah bangsa mabuk. Muko ndi sidah, tŭngŭn tŭngŭn anggor biratau bayah ndŭg kupo Jazer, ndŭg tarun tana-pajam di parad ka timor, ndŭg pah mandi Rawŭt Pide di parad ka barat. 9 Madin aku muās tŭngŭn tŭngŭn anggor Sibmah mun aku muās Jazer. Aku muās Heshbon ngga Elealeh, sabab diginŭ mbŭh mating pingatŭm ngga pigaŭn atin daya. 10 Madin mating daya gaŭn di tana ŭmŭh adi damŭn. Mating daya nyirais puan kah daya biragu di teya anggor. Mating daya mu-ngindik buwa anggor ngga ndai wain; sirais gaŭn mbŭh mating. 11 Aku nyidaing ngga susah yŭn Moab, aku muās Kir Heres. 12 Daya Moab pirarah adŭp ngara maad sandah di bisambah di bari-sambah ngara, pak mating utung-i di ngara. 13 Anŭ inŭh agah adi TUHAN diŭ nggen pasar Moab. 14 Ka TUHAN ko diŭ nang, “Darŭm tipuh taruh sawa pinyikaya bās Moab re miyap. Daya-i adi ko bagŭ, nisŭ adŭ adi re babŭ udip; ka ngara anŭ re rumuh.”

Isaiah 17

1 TUHAN nang, “Damascus re dŭh tia jadi kupo, pak re jadi tugung rakang tibawang. 2 Kupo kupo di Syria re dog tagan situi tui. Kupo kupo anŭ re jadi tarun tana kupai yŭn biri ngga sapi, ka mating daya re kasig-i so nŭ. 3 Kuta Israel re rubuh, ka pritah Damascus re rubuh. Bara daya Syria anŭ adi gibabŭ udip re dog pimangŭh mun daya Israel. Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, mbŭh minyu.” 4 TUHAN nang, “Andu-i re mandŭg kan bās Israel re mungan, ka kaya raja-i re manyap. 5 Israel re keya ka ŭmŭh di yŭn gandom muko dog ngatŭm, ka dog tingge mun ŭmŭh di rubān Rephaim kan-i mbŭh pinangŭh ngatŭm. 6 Nisŭ adŭ daya adi siramat, ka Israel re keya ka ndi tŭngŭn kanā adi so sopŭrŭg buwa-i dog sun, adŭ-i anŭ adi di tijuk-i, bait-i anŭ adi di daan sapang-i. Aku, TUHAN Tapa Israel, mbŭh minyu.” 7 Kan andu anŭ mbŭh mandŭg, daya re jiroh Pinapa ngara, adi Tapa kudus Israel, ka mite turung. 8 Ngara re dŭh tia bisangan di mija mija-sambah adi ngara mbŭh ndai ngga tangan adŭp ngara, puan kah sabah di pingandai adŭp ngara, anŭ inŭh tandā tandā pinatŭng tapa Asherah ngga mija-sambah yŭn badang kimanyan. 9 Kan andu anŭ mbŭh mandŭg, kuta kuta kupo adi bake re dog tagan ka dog tandah jadi tibawang, mun kupo kupo adi daya Hivi ngga daya Amor tagan darŭm ngara bu mangān daya Israel. 10 Israel, angān mbŭh kambŭt Tapa adi pirupas angān ka adi mun darŭd batuh grindung angān. Tanŭ ka angān purun teya pirapu' ngga angān nyambah tapa saruh. 11 Pak sunggu-i rasu timbu ka bisera bait kani di andu angān purun-i, pingatŭm babŭ gŭh re mating. Kaŭs-i pinyusah ngga andam adi dŭh tikuri adŭ adi re angān kinyam. 12 Bangsa bangsa adi bikuasa guga ka dudu-i sak jawŭn girumbang bās di rawŭt. 13 Bangsa bangsa masang mun girumbang nyarab, pak Tapa nang ngara ka ngara ngundur, mun adi dog poh sabak di bŭngŭn sandah, mun siriyang darŭm sabak biriyung. 14 Singumi andu ngara ganas, pak ngga isan isan ngara miyap. Simŭnŭ inŭh nasip daya adi nyerang ka mirupak rais ta.

Isaiah 18

1 Di pah mandi sungi sungi Ethiopia agi tarun tana adi yŭn jawŭn urad dog dingah. 2 So tarun tana anŭ bara pingarun mūn pakai arud adi dog ndai so tŭngŭn tŭngŭn reed aman Yang Nile. Mari angān bara pinyisung adi daras! Taban agah pari ka tarun tana adi dog kutung dudu sungi, ka bangsa ngan adi bake ka bikuasa, ka daya adŭp ngan adi bigatung ka duduh kurit, adi dog taru sopŭrŭg daya di ndi ong ong. 3 Dingah, barang naan adi rŭŭ di ong! Kajŭn binira tandā adi re dog pijog di tibung darŭd! Kajŭn jawŭn trompet dog mambak! 4 TUHAN nang di aku, “Aku re pajam tingga ka sagān so shorga keya ka sipot-abun adi timbur di ngarŭm adi paras di tipuh ngatŭm, ka keya ka batŭh andu nyekar ngga yun kumbeng. 5 Diŭ so buwa anggor dog sun, kan sera-i mbŭh abo rabu ka buwa-i mbŭh masak, pinganyu re sanang pirabur daya Ethiopia mun sinda kapŭg daan so tŭngŭn-i. 6 Tadang bara soldadu ngara re dog tingge yŭn manuk manuk ngga dāng tarun. Di tipuh paras manuk re man tadang ngara, ka di tipuh madud dog man dāng tarun.” 7 Tipuh-i re mandŭg kan TUHAN Bisa-pŭrŭg re trima sadis so tarun tana anŭ adi dog kutung dudu sungi, so bangsa adi bake ka bikuasa, daya adi bigatung ka duduh kurit, adi dog taru sopŭrŭg daya di ndi ong ong. Ngara re mandŭg so Sandah Zion, di yŭn TUHAN Bisa-pŭrŭg dog nyambah.

Isaiah 19

1 Ati inŭh agah pasar Egypt. TUHAN mandŭg ka Egypt, guru di tunduh abun adi raju nyisayar taban ayŭh. Tibudo tibudo Egypt kimŭtŭr di sirung jawin-I, ka pinyipagan daya Egypt miyap. 2 TUHAN nang, “Aku re bada perang timbur dupan adŭp daya di Egypt, jurud re rawan jurud ka rasū rawan rasū. Kupo ndi rawan kupo andi, ka raja ndi rawan raja andi, sibiten kuasa. 3 Aku re pirusak pusar daya Egypt ka pijimŭ pinyiraan ngara. Ngara re mite turung so tibudo ngara, ka ngara re bisiken ngga daya adi pandai minyu ngga simangi daya adi mbŭh kabŭs, mite pinyitayan so simangi ngara. 4 Aku re nggen daya Egypt ka darŭm tangan raja adi gaok. Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, mbŭh minyu.” 5 Yang Nile re surud ka re mupok badŭh. 6 sungi sungi-i re buuh darŭm-i dŭ dŭ badŭh. Tŭngŭn tŭngŭn reed ngga kupai re rayu, 7 ka sopŭrŭg pimuruh adi dog purun di tabing Yang Nile re pisŭk ka mikabur dog poh sabak. 8 Barang naan adi udip so kraja jiroh iken di Yang Nile re nyidaing ka sien; pisis ngga jaring ngara re dŭh tia tipakai. 9 Ngara adi ndai banang linen re dŭh puan ani re-i ndai; 10 bara pinanun re riruk ka bara tukang adi dog nggen gaji re sien ka muās. 11 Bara pinguru di kupo Zoan inŭh daya budo! Daya adi siabo bijak di Egypt nggen pinyitayan adi sipadin! Birani raru ngara kidaan di raja nang adŭp ngara gati daya jah adi pitar-pandai ka bara raja? 12 Raja Egypt, diki bara tukang pitayan mu anŭ adi pandai? Kadŭ-i ngara bisa kidaan di kuu kayuh adi TUHAN Tapa mbŭh bisatur raan ndai di Egypt. 13 Bara pinguru Zoan ngga Memphis inŭh daya budo! Ngara sipatut-i nyiruton bangsa anŭ, pak ngara kinanyap-i. 14 TUHAN mbŭh bada ngara nggen pinyitayan adi bada daya riruk. Sabab anŭ meh, Egypt ndai barang masam kayuh adi sarah ka tibabeu di kraja-i keya ka daya mabuk tibabeu tirusap di uta adŭp-i. 15 Mating daya di Egypt, adi kaya puan kah adi sirata, adi bās puan kah daya saja, dapŭd turung. 16 Tipuh-i re mandŭg kan daya Egypt re keya ka dayung adi pinakut. Ngara re kimŭtŭr taru kan ngara kiris TUHAN Bisa-pŭrŭg pakat tangan-I re ngukum ngara. 17 Daya Egypt re taru Judah tiap kari ngara dog bada ingat nasip adi TUHAN Bisa-pŭrŭg mbŭh sidia yŭn ngara. 18 Kan tipuh anŭ mbŭh mandŭg, piminyu Hebrew re dog pakai ngga minyu di rimŭh kupo rais Egypt. Daya diginŭ re bipayu pakai adŭn TUHAN Bisa-pŭrŭg. Ndi so kupo kupo anŭ re dog kadŭn, “Kupo Batuh Andu” . 19 Kan tipuh anŭ mbŭh mandŭg, di Egypt re agi mija-sambah yŭn TUHAN, samŭn ndi uros batuh pinatŭng yŭn-I di baat Egypt. 20 Mija-sambah ngga uros batuh kudus anŭ re jadi tandā TUHAN Bisa-pŭrŭg agi di Egypt. Kan daya diginŭ dog kinanyuh ka bagan mite turung so TUHAN, Ayŭh re pait daya bada di nyiramat ngara. 21 TUHAN re pinandŭng adŭp-I di daya Egypt, ka komŭnŭ ngara re ngaku ka nyambah Ayŭh, ka taban ka yŭn-I sadis ngga pinganggen. Ngara re bipayu ngga Ayŭh ka ndai kayuh adi ngara muko janji. 22 TUHAN re ngukum daya Egypt, pak ripas anŭ Ayŭh re pibua ngara. Ngara re pari ka Ayŭh, ka Ayŭh re dingah dua ngara ka pibua ngara. 23 Kan tipuh anŭ mbŭh mandŭg, di asah Egypt ngga Assyria re agi aran raya. Daya rais rais anŭ re bijaruh matak ka mari kadŭg aran anŭ, ka soduwŭh bangsa anŭ re samah bisambah. 24 Kan tipuh anŭ mbŭh mandŭg, Israel re jadi numbor taruh ripas Egypt ngga Assyria, ka taruh bangsa anŭ re jadi berkat yŭn ndi ong ong. 25 TUHAN Bisa-pŭrŭg re nyiberkat ngara ka nang, “Aku re nyiberkat kuu, Egypt, adi daya Ku; kuu, Assyria, adi Aku napa; ka kuu, Israel, daya adi Aku mbŭh mien.”

Isaiah 20

1 So ka pesan Sargon, adi raja-empaya Assyria, pingubak bās bara tibaran soldadu Assyria nyerang Ashdod, adi kupo daya Philistine. 2 Taruh sawa diŭ so anŭ TUHAN mbŭh kidaan di Isaiah anak Amoz bada kadi kasut-i ka banang guni adi-i nēn. Ayŭh nurut ka panu sitagor ka dŭh bikasut. 3 Kan Ashdod dog ngarah, TUHAN nang, “Urun Ku Isaiah muko bijaruh panu sitagor ka dŭh bikasut sitŭkŭd taruh sawa. Ati inŭh tandā kayuh adi re jadi di Egypt ngga Ethiopia. 4 Raja-empaya Assyria re taban bara daya-takap sitagor adi-i nakap so soduwŭh rais anŭ. Mara ngga minyamba, ngara re panu sitagor buang dŭh bikasut, ka kubab ngara abo tatŭng, pimangŭh Egypt. 5 Ngara adi ko na pinyabah ngara di Ethiopia ka mbŭh mingangŭn pasar Egypt re riruk ka asa. 6 Kan tipuh anŭ mbŭh mandŭg, daya adi rŭŭ di bŭngŭn rawŭt rais Philistia re nang, ‘Tingga kayuh adi mbŭh jadi di daya adi yŭn ata bisangan yŭn pinyigrindung so raja-empaya Assyria! Simuki meh ata re siramat?’”

Isaiah 21

1 Ati inŭh agah pasar Babylonia. Mun sabak biriyung mutas tarun tana-pajam, simŭnŭ gŭh pinyusah re mandŭg so tarun tana adi sipŭ. 2 Aku mbŭh kiris keya ka darŭm pŭmŭh kayuh adi raru bisā, pasar tipu ka pasar pinyirusag. Bara tibaran soldadu Elam, nyerang! Bara tibaran Media, nyikapung kupo kupo anŭ! Tapa re bada mungan udip sangsara adi dog ndai Babylon. 3 Kayuh anŭ adi aku kiris ka dingah keya ka darŭm pŭmŭh mbŭh bada aku taru buang kandam aku, andam adi brimun ngga sarang andam re biranak. 4 Ubak ku bikaning, ka aku kimŭtŭr darŭm taru. Aku kajŭn singumi andu mandŭg, pak-i dŭh taban ani ani ka aku adŭ-i bada aku tikaran. 5 Keya ka darŭm pŭmŭh aku kiris gawai man dog sidia; kasah mbŭh dog mamad yŭn pingabang guru. Ngara man nok. Ka gŭgŭh dog dingah daya nang: “Bara pingubak soldadu, sidia pinangin ngan!” 6 Komŭnŭ TUHAN nang di aku, “Di tijuan daya adi tukang jaga, ka kidaan di ayŭh bada ripot kayuh adi-i kiris. 7 Kambŭi ayŭh kiris daya mandŭg nunggang kuda, mandŭg duwŭh duwŭh naan, ka daya nunggang kaldi ngga onta, ayŭh an nakit nyibatŭh ngara.” 8 Daya adi tukang jaga bagan, “Tuan, aku mbŭh bijaga di tarun yŭn ati sandu singarŭm.” 9 Gŭgŭh ngara mandŭg! Daya nunggang kuda, mandŭg duwŭh duwŭh naan. Daya adi tukang jaga anŭ rasu piagah, “Babylon mbŭh rubuh! Sopŭrŭg tibudo adi ngara nyambah mbŭh randŭk di tana.” 10 Daya ku Israel, angān mbŭh dog ngiik mun gandom, pak madin aku mbŭh kidaan di angān agah kana adi aku dingah so TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel. 11 Ati inŭh agah pasar Edom. Ndi naan so Edom bagan aku, “Daya adi tukang jaga, gibabŭ dŭm tui kah ngarŭm ati? Kidaan di aku dŭm tian-ki ngga ngarŭm re ripuan?” 12 Aku nam, “Andu mbŭh re jawa, pak ngarŭm re mandŭg dinge. Kambŭi kuu raan siken dinge, kuu bisa mandŭg ka siken dinge.” 13 Ati inŭh agah pasar Arabia. Angān daya Dedan, angān adi bara pinunggang onta adi bibari di tarun tana-matung rais Arabia, 14 nggen piin di daya adi badŭh asŭng adi mandŭg ka angān. Angān daya tarun tana Tema, nggen pinguman di daya adi bu mangān rais adŭp-i. 15 Daya bu mangān pedang adi re an siŭ ngara, so bawŭh adi re an nimbak reja-panah, so sopŭrŭg pinyusah perang. 16 Komŭnŭ TUHAN nang di aku, “Darŭm ndi sawa, bās tibaran tibaran-asar Kedar re mungan. 17 Ngara adi tukang nimbak reja-panah inŭh daya Kedar adi siabo pagan, pak nisŭ so ngara re dŭm. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.”

Isaiah 22

1 Ati inŭh agah pasar Rubān Pinandŭng. Ani mbŭh jadi? Mani sopŭrŭg daya darŭm kupo bigawai di tibung ramin? 2 Ndi kupo kupo mbŭh bago, rami ngga pawŭn. Daya ngan adi kabŭs darŭm perang ati dŭh kabŭs amai bisaad. 3 Sopŭrŭg pinguru ngan bikaduh bu ka dog nakap diŭ so ngara dapŭd nimbak reja-panah. 4 Madin tandah aku muās sopŭrŭg daya ku adi mbŭh kabŭs. Dŭhnyah suba nyaduh aku. 5 Ati inŭh tika daya kandang-kandŭ taru, arah, ka riruk di Rubān Pinandŭng, ka TUHAN Raja Bisa-pŭrŭg inŭh adi bada pinyusah anŭ nyatŭk ata. Sindung kupo ta mbŭh rubuh, ka sandah sandah mbŭh puno bada sirais sien daya mite turung. 6 Bara soldadu so tarun tana Elam mandŭg nunggang kuda, bisinyata bawŭh ngga reja-panah. Bara soldadu so tarun tana Kir mbŭh sidia pinangin ngara. 7 Rubān rubān di Judah mbŭh puno ngga krita kuda; bara soldadu pinunggang kuda mijog di jawin tiban-bās Jerusalem. 8 Kuta Judah mbŭh rubuh. Kan anŭ mbŭh jadi simŭnŭ, angān taban sinyata ruah so Birit-bās Tuān Lebanon. 9-10 Angān dapŭd diki sindung Jerusalem an dog napung. Angān pirasa sopŭrŭg ramin di Jerusalem ka nyirubuh kada-i amai an pakai batuh batuh-i ngga napung sindung kupo. Isa piin bisa dog nyikŭn, 11 angān ndai pagong di darŭm kupo ngga nyikŭn piin adi aman so pagong adi amba. Pak angān dŭh piduri Tapa, adi muko diŭ ngatur kayuh anŭ jah ka pijadi-i. 12 Di tika anŭ TUHAN Raja Bisa-pŭrŭg bagan angān bada sien ka muās, bada angān nundo ubak ngan ka nēn banang guni. 13 Pak gŭt-i angān tawŭh ka bigawai. Angān siŭ biri ngga sapi an ngan man, ka angān nok wain. Angān nang, “Ata bisa man nok, amai sipagi ata kabŭs.” 14 TUHAN Raja Bisa-pŭrŭg minyu ngga aku ka nang, “Arap ngara dŭh dapŭd dog apun sitŭkŭd ngara udip. Aku, adi TUHAN Raja Bisa-pŭrŭg, mbŭh minyu.” 15 TUHAN Raja Bisa-pŭrŭg kidaan di aku bada di ka Shebna, adi tukang ngatur kayuh darŭm ramin raja, ka nang di ayŭh, 16 “Sŭn mu nang, asi kuu? Ani hak mu mŭŭt rubang kubur yŭn adŭp mu di sandah pibatuh? 17 Sawŭ kuu daya adi bās pangkat, pak TUHAN re nakap ka singgung kuu. 18 Ayŭh re kakuk kuu bada bŭrŭng ka taran kuu ka rais adi rabis bayah. Kuu re kabŭs diginŭ ngapid krita kuda adi kuu ngangŭn. Kuu re nggen mangŭh di rawang tuan mu. 19 TUHAN re taran kuu so kraja mu ka bisor kuu so pangkat bās mu.” 20 TUHAN nang di Shebna, “Di tika anŭ, Aku re bagan urun Ku Eliakim anak Hilkiah. 21 Aku re kasŭk jipo kuasa mu ngga abŭt kupong mu di ayŭh, ka nggen di ayŭh sopŭrŭg kuasa mu. Ayŭh re keya ka sama di daya Jerusalem ngga Judah. 22 Aku re nggen di ayŭh sukup kuasa di ribo raja, adi sesang David. Ayŭh re biyŭn kusi pritah; kayuh adi ayŭh kuka, mating daya bisa tŭŭp, ka kayuh adi ayŭh tŭŭp, mating daya bisa kuka. 23 Aku re pirakat ayŭh di ndi yŭn mun pasak sikait, ka ayŭh re jadi atak stabi yŭn sopŭrŭg darŭm rawang-i. 24 “Pak sopŭrŭg madis ngga bara adi bisangan di ayŭh re jadi keya ka pinyirabis adi raru bat di ayŭh. 25 Kan anŭ mbŭh jadi simŭnŭ, pasak sikait anŭ adi dog masak bada tagap re gayo ka rudos. Ka anŭ meh pinŭbŭn sopŭrŭg kayuh adi dog tangid dieh.” TUHAN mbŭh minyu.

Isaiah 23

1 Ati inŭh agah pasar Tyre. Nyikaong ngga susah, angān bara adi pimanu kapar adi di rawŭt! Kupo ngan di Tyre mbŭh dog pirabur; Ramin ngga pinyigŭn ngan mbŭh rusak. Darŭm angān pari so Cyprus, angān dingah agah-i. 2 Sien meh, angān daya dagang Sidon! Angān pait daya 3 mutas rawŭt da jua ka miris gandom so Egypt ka ndai dagang ngga sopŭrŭg bangsa. 4 Kupo Sidon, kuu mbŭh dog pimangŭh! Rawŭt ngga rasan rawŭt bās abah ngaku kuu ka nang, “Aku bŭn biyŭn anak. Aku bŭn nyiran anak dari bait anak dayung.” 5 Ndŭg ka daya Egypt gŭh re gŭgŭh ka susah kan-i dingah pasar Tyre mbŭh dog pirabur. 6 Nyikaong ngga susah, angān daya Phoenicia! Suba angān bu ka Spain! 7 Ati kah kupo Tyre adi ari pawŭn, adi dog pijog jah? Ati kah kupo adi pait daya-i bada birayar mutas rawŭt ka natu adŭp ngara rŭŭ di rais adi jo? 8 Asi anŭ adi ngatur sopŭrŭg kayuh ati bada nyatŭk Tyre, kupo adi bayah anŭ, adi bara daya dagang-i mbŭh raru kaya ka dog stabi di ndi ong ong? 9 TUHAN Bisa-pŭrŭg inŭh adi ngatur-i simŭnŭ. Ayŭh ngatur-i simŭnŭ ngga pirŭŭ atin ngara adi mingangŭn di kayuh adi ngara mbŭh ndai ka ngga pimangŭh ngara adi dog stabi. 10 Panu di biteya birŭmŭh, angān daya adi rŭŭ di Spain! Mating daya re tia grindung angān. 11 TUHAN mbŭh pakat tangan-I mutas rawŭt ka pitumbang pritah pritah. Ayŭh mbŭh nggen pinganang bada puun puun tarun yŭn bidagang dog pirabur. 12 Kupo Sidon, pinyigaŭn mu mbŭh mungan, ka daya mu mbŭh dog kinanyuh. Sunggu ngara bu ka Cyprus bait kani, ngara dŭh gŭh re siramat. 13 (Daya Babylon inŭh anŭ, ka dŭh daya Assyria, adi bada dāng dāng tarun nguba Tyre. Daya Babylon inŭh adi pijog tawā tawā ngga nyikapung pinganyu; ngara inŭh adi nyirubuh kuta kuta di Tyre, ka bada kupo anŭ rusag. 14 Nyikaong ngga susah, angān daya adi pimanu kapar adi di rawŭt! Kupo adi yŭn ngan bisangan mbŭh dog pirabur. 15 Tipuh-i re mandŭg kan Tyre re dog kambŭt sitŭkŭd ju puru sawa, umbur ndi naan raja. Kan tipuh anŭ mbŭh ripuan, Tyre re jadi keya ka dayung sundar di ragu ati: 16 Taban kachapi mu, panu maning kupo, kuu dayung sundar adi dog kambŭt! Main ka nang ragu mu dingeisa daya ingat kuu dinge! 17 Kan ju puru sawa anŭ mbŭh ripuan, TUHAN re bada Tyre pari ndai dagang-i ngga sopŭrŭg pritah di ong. 18 Duit adi dog dapŭd so dagang re dog nitah ka TUHAN. Duit anŭ dŭh re dog nyikŭn, pak dog pakai ngga miris pinguman ka piraka adi dog biguna daya adi nyambah TUHAN.

Isaiah 24

1 TUHAN re pirabur ong ka tandah-i matung. Ayŭh re mŭrŭs jawin ong ka mesak bara daya-i. 2 Barang naan daya re dog pinyusah adi samah; bara imam ngga bara daya, urun urun ka tuan, bara adi miris ngga adi jua, adi nginjam duit ngga adi mite nginjam duit; adi kaya ngga adi sirata. 3 Ong re riyŭk ka rusag; TUHAN mbŭh minyu ka-i re sawŭ jadi. 4 Ong badŭh ka rayu; ndi ong ong re jadi ramah; ong ngga rangit re madam. 5 Ong mbŭh sembar amai manusia miranggar ukum ukum-adat Tapa ka mbŭh miranggar simanya adi Ayŭh ngga manusia mbŭh ndai yŭn adu adu. 6 Jadi Tapa mbŭh mangu ong. Daya-i trima baras kraja pingandai ngara. Dŭ dŭ nisŭ ngara adi gibabŭ udip. 7 Tŭngŭn anggor rayu, ka wain mbŭh makin kurang. Barang naan adi ko pawŭn dawŭ-i mbŭh susah madin, 8 ka jawŭn musik so kachapi ngga gendang mbŭh mating tia. 9 Mating tia daya nok wain buang biragu; mating daya kinyam sidi-i tia. 10 Ndi tarun yŭn darŭm kupo mbŭh guga, ka daya ngabŭt adŭp ngara darŭm ramin. 11 Daya nyirais di aran raya amai wain mbŭh mating. Pinyigaŭn mbŭh manyap adu adu so ong. 12 Kupo mbŭh rusag, ka tiban tiban-bās kupo mbŭh rubuh. 13 Anŭ inŭh kayuh adi re jadi di barang bangsa di ndi ong ong. Kayuh anŭ re keya ka ripas pingatŭm, kan buwa kanā mbŭh abo dog piruruh so tŭngŭn-i ka sikasŭn buwa anggor mbŭh abo dog ndu so tŭngŭn-i. 14 Ngara adi siramat re biragu ngga gaŭn. Ngara adi tura ka barat re nyuse pasar bās TUHAN, 15 ka ngara adi tura ka timor re muji Ayŭh. Daya adi rŭŭ di arong bŭngŭn rawŭt re muji TUHAN, adi Tapa Israel. 16 So tarun yŭn adi siabo jo di ong re dog dingah ragu muji Israel, bangsa adi tŭnggŭn anŭ. Pak mating pingarap ku tia! Mŭmbŭh inŭh aku! Daya adi jua dingan babŭ jua dingan, ka pingandai arap ngara makin dŭ dŭ arap. 17 Dingah aku, sopŭrŭg daya! Pinyitaru, rubang, ka jarat mbŭh kajŭn angān. 18 Daya adi suba an bu mangān pinyitaru re rabu darŭm rubang, ka daya adi bu mangān rubang re dog jarat. Ujen bangat re rabu so rangit ka pimŭnŭs ong re bigugoh. 19 Ong re murang, raak ka pape nyinuwŭh. 20 Ong re tibabeu mun daya mabuk ka tipawing mun bari dog poh sabak ribut. Ong dog nanuh dosa, ka re rubuh ka dŭh pari makat. 21 Tika-i re mandŭg kan TUHAN re ngukum bara pinguasa di rangit samŭn bara pimritah di ong. 22 Tapa nguruk bara raja mun bara daya-takap dog nguruk darŭm rubang. Ayŭh re ngabŭt ngara darŭm jer ndŭg ka andu adi ngga ngara dog ukum mbŭh mandŭg. 23 Buran re karŭm, ka batŭh andu re dŭh tia nyekar, amai TUHAN Bisa-pŭrŭg re jadi raja. Ayŭh re mritah Jerusalem ngga Sandah Zion, ka bara pinguru daya re kiris bragah-I.

Isaiah 25

1 TUHAN Kaam Tapa ku; Aku re kibās Kaam ka muji adŭn Mai. Kaam mbŭh ndai pingandai bās; Kaam mbŭh ngatur kayuh so jahka mbŭh pijadi-i ngga atin tŭtŭd. 2 Kaam mbŭh nyirubuh kupo kupoka pirabur kuta kuta. Istana adi pinganyu ami pijogmbŭh manyap adu adu. 3 Daya so bangsa bangsa adi bikuasa re muji Kaam; Kaam re dog taru di kupo kupo bangsa adi gaok. 4 Daya sirata ngga daya rumuh mbŭh bu tudu Kaamka mbŭh siramat di tika pinyusah. Kaam grindung ngara so sabak ributka grindung ngara so paras sura. Pinganyu adi gaok nyerang mun sabak ribut di tipuh madud, 5 mun raga di tarun tana badŭh. Pak Kaam, TUHAN, mbŭh bada pinganyu ami pajam; Kaam bada sirais daya gaok pajam, keya ka abun kadud andu adi paras. 6 Digiti di Sandah Zion TUHAN Bisa-pŭrŭg re sidia gawai yŭn sopŭrŭg bangsa di ong; gawai man pinguman adi grua ka nok wain adi siabo kana. 7 Digiti Ayŭh re kadi kruman pinyusah adi tian-ti mbŭh nyayung sopŭrŭg bangsa. 8 TUHAN Raja re siŭ pinyikabŭs ndŭg situi tui! Ayŭh re ngutos randang batŭh so batŭh barang naan daya, ka kadi mangŭh adi daya-I kinyam di ndi ong ong. Adŭp TUHAN mbŭh minyu! 9 Kan anŭ mbŭh jadi, barang naan re nang, “Ayŭh Tapa ta! Ata mbŭh na pinyabah ta di Ayŭh, ka Ayŭh mbŭh nyiramat ata. Ayŭh TUHAN! Ata mbŭh na pinyabah ta di Ayŭh, ka madin ata mbŭh gaŭn pawŭn sabab Ayŭh mbŭh nyiramat ata.” 10 TUHAN re grindung Sandah Zion, pak daya Moab re dog digang, keya ka siriyang dog digang di tarun yŭn adi kais. 11 Ngara re ton tangan mun adi re biranang, pak Tapa re pimangŭh ngara, ka tangan ngara re timŭtŭm ngga dŭh bigaya. 12 Ayŭh re pirabur kuta Moab ngga sindung sindung-i adi bigatung ka pirubuh-i bada asur jadi dabu.

Isaiah 26

1 Andu-i re mandŭg adi ngga daya re nang ragu ati di tarun tana Judah: Kupo ta tagap! Adŭp Tapa kingat sindung-i! 2 Kuka tiban tiban-bās kupoka bada bangsa adi tŭtŭd mŭrŭt, daya-i adi ndai kayuh adi batur. 3 Kaam, TUHAN, nggen damai adi sawŭdi ngara adi tŭtŭdka adi na pinyabah di Kaam. 4 Sabah di TUHAN adu adu; Ayŭh re ari grindung ata. 5 Ayŭh mbŭh pirapat ngara adi sambuh; Ayŭh nyirubuh kupo adi tagap adi yŭn ngara rŭŭ, ka bada sindung-i asur jadi dabu. 6 Ngara adi dog kinanyuh panu ka bidigang dieh madin. 7 Aran adi daya adi kana kadŭg inŭh tŭnggŭn; sabab Kaam, TUHAN, adi nŭnggŭn-i yŭn ngara. 8 Kieh tunda pinyiraan Mai ka na pingarap ami di Kaam; Kaam sadi adŭ adi kieh rindu. 9 Singarŭm aku jiroh Kaam ngga siabo atin ku; kan Kaam nggen bisara di tunduh ong samŭn daya-i, ngara re puan ani anŭ pinyitŭnggŭn. 10 Sunggu Kaam mandis ngga daya adi ginaka, ngara bŭn birajar ndai kayuh adi batur. Digiti di tarun tana daya tŭnggŭn bait kani, daya babŭ gŭh ndai sarah; ngara abah ngaku bās Mai. 11 Pinganyu Mai dŭh puan Kaam re ngukum ngara. TUHAN, pimangŭh ngara ka bada ngara sangsara; bada ngara sangsara ngga ukum adi Kaam mbŭh sidia yŭn ngara. Kiren di ngara munki masam Kaam rindu daya Mai. 12 Kaam re bada kieh mujur, TUHAN; sopŭrŭg kayuh adi kieh dapŭdjadi so pingandai Mai. 13 TUHAN adi Tapa ami, kieh mbŭh dog mritah daya bŭkŭn, pak Kaam sadi adŭ adi TUHAN ami. 14 Madin ngara mbŭh kabŭs ka dŭh re pari udip; mindo ngara dŭh re makat, amai Kaam mbŭh ngukum ngara ka pirabur ngara. Mating daya ingat ngara tia. 15 TUHAN, Kaam mbŭh bada daya bangsa ami bitambah, nambah tarun tana ami bada bayah di barang yŭn, ka anŭ mbŭh bada Kaam dog kibās. 16 Kaam ngukum daya Mai, TUHAN, ka darŭm susah ngara bidua ka Kaam. 17 Kaam, TUHAN, mbŭh bada kieh sien, keya ka dayung adi re biranak sien naman sarang-i. 18 Kieh bite, ka kieh naman sarang-i, pak mating ani ani dog ruwan ami. Kieh mating dapŭd pimanang yŭn ong; kieh dŭh gŭh nambah daya adi rŭŭ dieh. 19 Daya Mai adi mbŭh kabŭs re pari udip dinge! Tadang ngara re makat udip dinge. Sopŭrŭg ngara adi bŭŭs darŭm kuburre burah ka biragu ngga gaŭn. Nimun kirib sipot-abun adi misa tana, simŭnŭ gŭh TUHAN re pakat ngara adi mbŭh tui kabŭs. 20 Mŭrŭt arŭn ngan, daya Ku, ka tŭŭp tiban ngan. Sukan adŭp ngan dawŭ-i ndŭg ka Tapa ko baji. 21 TUHAN inŭh mandŭg so yŭn pinyirŭŭ-I di shorga di ngukum daya di ong amai dosa ngara. Pinyiŭ adi dog ndai di ong darŭm bisukan re dog pinandŭng, ka tana dŭh re tia sukan ngara adi dog siŭ.

Isaiah 27

1 Di andu anŭ TUHAN re pakai pedang-I adi bikuasa ngga adi bisā ngga ngukum Leviathan, jippŭh anŭ adi mikiror, adi bikaring, ka siŭ dāng-bās anŭ. adi rŭŭ di rawŭt. 2 Di andu anŭ TUHAN re minyu pasar teya anggor-I, 3 “Aku ari sita teya anggor anŭ ka namuh-i ngga piin. Aku jaga-i sandu singarŭm isa daya dŭh pirusak-i. 4 Aku dŭh tia baji di teya anggor anŭ. Kambŭi agi tŭngŭn reja ngga bakah pireja dieh, Aku bisa kubo badang-i. 5 Pak kambŭi pinganyu daya Ku raan pinyigrindung so Aku, isa-i ngara bidamai ngga Aku. Sawŭ, isa-i ngara bidamai ngga Aku.” 6 Di tipuh adi re mandŭg, daya Israel, adi sesang Jacob, re piruat mun tŭngŭn kayuh, ka ngara re bisera ka musu. Ong re puno ngga buwa adi-i piruah. 7 Daya Israel bŭn bandar dog ukum TUHAN mun bara pinganyu ngara dog ukum; dŭh gŭh ngara bagŭ kabŭs mun pinganyu ngara. 8 Gaya TUHAN ngukum daya-I inŭh, Ayŭh taran ngara ka rais daya bŭkŭn. Ayŭh taban ngara ngga bu pakai sabak adi ganas so timor. 9 Pak dosa Israel re dog apun adŭ-i kan batuh mija-sambah daya adat karŭm mbŭh dog pirandŭk ndŭg ka asur mun dabu binyuh, ka mating tia mija-sambah kimanyan, bait tandā tandā pinatŭng tapa Asherah dŭm. 10 Kupo adi bikuta mbŭh rusag; mbŭh dog tagan mun tarun tana-pajam adi mating ani ani dieh. Ayŭh mbŭh jadi tarun tana kupai yŭn sapi, di yŭn-i rŭŭ ka man kupai. 11 Daan daan tŭngŭn kayuh mbŭh rayu ka pata, ka bara dayung sun-i ndu uwang. Sabab daya dŭh mirati ani ani, Tapa adi Pinapa ngara dŭh re masi bait apun ngara. 12 Di andu anŭ, so Euphrates ndŭg baat Egypt, TUHAN re nguruk daya-I ndi ngga ndi, mun daya nyidŭrŭ gandom so aping. 13 Kan andu anŭ mbŭh mandŭg, trompet re dog mambak ngga bagan sopŭrŭg daya Israel adi dog taran ka Assyria ngga Egypt. Ngara re mandŭg ka nyambah TUHAN di Jerusalem, di sandah kudus-I.

Isaiah 28

1 Mŭmbŭh inŭh pritah Israel! Bragah-i asab keya ka makota rarak bunga di ubak pinguru pinguru adi mabuk. Anŭ inŭh adi ngara ngangŭn ka na wangi dieh, pak ngara guring mabuk ka dŭh rada ani ani. 2 TUHAN biyŭn daya adi bake ka adi bikuasa mbŭh-I sidia bada nyerang ngara, daya anŭ re mandŭg mun ujen batuh, mun ujen adi raru bangat, mun uba adi nyarab ka muba ndi tarun tana. 3 Udip mingangŭn bara pinguru adi pimabuk anŭ re dog digang ngga pura kaja. 4 Bragah bara pinguru adi mingangŭn anŭ re miyap mun sibungas buwa ara adi masak diŭ so tipuh-i; dog kiris daya, ka rasu dog tambit ka dog man. 5 Andu-i re mandŭg kan TUHAN Bisa-pŭrŭg re keya ka bragah makota rarak bunga yŭn bara daya-I adi siramat. 6 Ayŭh re nggen urah adi tŭnggŭn yŭn bara akim, ka atin pagan di ngara adi ngibān tiban-bās kupo so dog nyerang. 7 Bara nabi ngga bara imam mbŭh raru mabuk ndŭg ka mbŭh tibabeu. Ngara nok raru bagŭ wain ngga arak ka sikak sikakong amai pikir-i mbŭh manyap. Bara nabi mbŭh raru mabuk ka dŭh tungang mirati kayuh adi keya ka darŭm pŭmŭh adi Tapa nggen, ka bara imam mbŭh raru mabuk ka dŭh tungang ngatur har adi dog taban ka yŭn ngara. 8 Mija ngara puno ngga uta, ka mating tapo adi bisig. 9 Ngara mingungut pasar aku. Ngara nang, “Daya anŭ pikir adŭp-i ngajar asi? Asi biguna di ajar-i? Ajar-i anŭ kana yŭn anak-sŭ adi muran pasan sisuh! 10 Ayŭh suba an ngajar batŭh turis ati batŭh turis anŭ, buwa pinganang ati buwa pinganang anŭ, tŭngŭn ajar ati tŭngŭn ajar anŭ.” 11 Kambŭi angān abah dingah aku, Tapa re pait daya tami bada ngajar angān pakai piminyu saruh. 12 Ayŭh nggen rŭŭ-paya ngga saduh di sopŭrŭg ngan, pak angān abah dingah Ayŭh. 13 Anŭ inŭh sabab TUHAN re ngajar angān batŭh turis ati batŭh turis anŭ, buwa pinganang ati buwa pinganang anŭ, tŭngŭn ajar ati tŭngŭn ajar anŭ. Komŭnŭ darŭm angān panu angān re sikak ka rabu ndŭg ka tawan, dog jarat, ka dog nakap. 14 Madin angān adi gambung adi mritah daya di Jerusalem, dingah kayuh adi TUHAN nang. 15 Angān ngangŭn adŭp ngan mbŭh ndai simanya ngga pinyikabŭs ka ndai janji ngga ong daya adi mbŭh kabŭs. Angān nang adŭp ngan tatu re dŭh dog nyatŭk pinyusah kan-i mandŭg, sabab angān bisangan di pinganang kadong ngga tipu ngga nyiramat adŭp ngan. 16 Pak ati inŭh pinganang TUHAN Raja: “Aku na di Zion ndi pimŭnŭs adi tagap ka bake. Darŭm-i Aku na batuh pinagap adi agi dog nuris dieh pinganang, ‘Pinyabah adi tagap agi tŭtŭd gŭh.’ 17 Pinyitŭnggŭn re jadi taris pingŭkŭd yŭn pimŭnŭs, ka atin jujur re jadi prambap-i.” Ujen batuh re pisen sopŭrŭg pinganang kadong ngan adi yŭn angān bisangan, ka uba re nyirubuh tarun yŭn angān grindung adŭp ngan. 18 Simanya adi angān mbŭh ndai ngga pinyikabŭs ka janji adi angān mbŭh ndai ngga ong daya adi mbŭh kabŭs re dog kinating. Kan pinyirusag nyarab, angān re dog ngapuh. 19 Barang isan ayŭh re nyarab angān, ka sandu ngga singarŭm angān re nyijŭn-i. Angān re kimŭtŭr taru kan angān dingah agah so Tapa. 20 Angān re keya ka daya anŭ darŭm pinganang pitas, adi suba bŭŭs di tunduh pangō adi purok re-i yŭn nŭnggŭn adŭp-i, ka putong adi paŭh siit re-i ngga sitabun. 21 TUHAN re makat di Darŭd Perazim ka di rubān Gibeon nimun adi mbŭh, amai re ndai kayuh adi raan-I ndai, sunggu-i kayuh adi raru saruh. Ayŭh re ngamas-i, kraja pingandai-I adi tŭrŭp rusia-i. 22 Dŭhnyah tawŭh pinyibakan ku ati! Kambŭi angān dŭh mbit bat, re rabis mbar-i angān pirupas adŭp ngan. Aku mbŭh dingah TUHAN Bisa-pŭrŭg mbŭh natu adŭp-I re pirabur ndi tarun tarun tana rais. 23 Dingah kayuh adi aku nang; mbit bat kayuh adi aku kidaan di angān. 24 Mating daya adi birŭmŭh adu adu majak tana ka sidia-i yŭn nyipurun. 25 Kan ayŭh mbŭh sidia tana-i, ayŭh nabur ruwang rapah mun adar manis ka jintan. Ayŭh purun bada bijari gandom ngga jeri, ka di bŭngŭn ŭmŭh-i ayŭh purun ruwang kayuh bŭkŭn. 26 Ayŭh puan munki ndai kraja, sabab Tapa mbŭh ngajar ayŭh. 27 Ayŭh bŭn pakai pukong adi bat ngga pŭh ruwang adar manis ngga ruwang jintan. Ayŭh pakai anak kayuh adi jangan ka adi sadang mati-i. 28 Ayŭh dŭh adu adu ngiik gandom ndŭg ka ga-i rusak, ka ayŭh puan munki ngiik pakai krita adi main tarik di tunduh ruwang pak dŭh pirusak ga-i. 29 Sopŭrŭg pinyibijak anŭ mandŭg so TUHAN Bisa-pŭrŭg. Atur adi Tapa ndai taŭn bijak buang ari mujur!

Isaiah 29

1 Mbŭh payah inŭh Jerusalem, adi mija-sambah Tapa! Mbŭh payah inŭh kupo adi yŭn David bibari! Kaŭs-i dŭm ndi puan kah duwŭh sawa adŭ samŭn gawai gawai-i ka pinyirami-i, 2 ka komŭnŭ Tapa re taban pinyirusag bada nyatŭk kupo anŭ adi dog kadŭn “Mija-sambah Tapa” . Re agi muās ngga sien adi bana, ka ndi kupo kupo anŭ re keya ka mija-sambah adi puno ngga deya. 3 Tapa re nyerang kupo anŭ, kirurung ka nyikapung-i. 4 Jerusalem re keya ka mindo adi bandar bandar suba an minyu so darŭm tana, sak sirŭŭn adi sigayas ruah so dabu. 5 Jerusalem, sopŭrŭg daya saruh adi nyerang kuu re dog poh mun dabu, ka bara tibaran soldadu ngara re mikabur bu mun siriyang. Ka gŭgŭh ngga dŭh dog rada 6 TUHAN Bisa-pŭrŭg re nyiramat kuu ngga dudū ka kijat ka ngga tana bigugoh. Ayŭh re pait sabak ribut adi bangat ngga jireb apui; 7 komŭnŭ sopŭrŭg bara tibaran soldadu bangsa bangsa adi nyerang kupo mija-sambah Tapa, sopŭrŭg sinyata ngga pingakas ngara re miyap keya ka darŭm pŭmŭh; mun kayuh adi dog nyipŭmŭh singarŭm. 8 Sopŭrŭg bangsa adi tikuruk re nyerang Jerusalem re jadi keya ka daya sikirau adi nyipŭmŭh adŭp-i man ka burah sibŭrŭk, puan kah keya ka daya badŭh asŭng adi nyipŭmŭh adŭp-i nok ka burah ngga gungong babŭ badŭh. 9 Jadi budo adŭ nŭh! Jadi karak adŭ nŭh! Jadi mabuk adŭ nŭh pak dŭh sabab wain! Tibabeu adŭ nŭh pak dŭh sabab arak! 10 TUHAN mbŭh bada kuu nundu, mbŭh re an bŭŭs rŭrŭ. Bara nabi patut jadi batŭh yŭn bara daya, pak Tapa mbŭh nutu batŭh ngara. 11 Rati sopŭrŭg kayuh adi dog kiris keya ka darŭm pŭmŭh re dog sukan so kuu; anŭ re keya ka surat-barun adi mbŭh dog matis. Kambŭi kuu taban-i ka yŭn daya adi pandai basa ka bada ayŭh basa-i yŭn mu, ayŭh re nang ayŭh dŭh dapŭd sabab-i dog matis. 12 Kambŭi kuu nggen di daya adi dŭh pandai basa ka bada ayŭh basa-i yŭn mu, ayŭh re nang adŭp-i dŭh pandai. 13 TUHAN nang, “Ngara ati nang adŭp-i nyambah aku, pak pinganang ngara au-tarun, ka atin ngara di tarun bŭkŭn. Adat ngara kaŭs-i atur ngga pingandai adat adŭ, adi ngara ingat. 14 Jadi Aku re bada ngara gŭgŭh ngga pukong adi dŭh ngara rada pak pari pari dog ngara. Ngara adi bijak re jadi daya budo, ka sopŭrŭg pinyipitar ngara re dŭh biyŭn guna.” 15 Payah inŭh ngara adi suba sukan atur pikir-kira ngara so TUHAN! Ngara ndai atur kraja pingandai ngara darŭm bisukan ka pikir daya mating kiris ngara bait dŭh puan kayuh adi ngara ndai. 16 Ngara mutar marik sopŭrŭg kayuh. Aki ndi adi siabo biguna, tukang priok puan kah tana-riyat? Bisa kah kayuh adi dog ndai nang di daya adi ndai-i, “Kuu mating ndai aku” ? puan kah “Kuu dŭh puan kayuh ndai mu” ? 17 Sak adi nang daya, dŭm dŭh tui tuān re jadi tarun tana teya, ka tarun tana teya re pari jadi tuān. 18 Kan andu anŭ mbŭh mandŭg, daya bangam re dapŭd dingah daya basa surat, ka daya karak, adi mbŭh tian-ti udip darŭm karŭm, re dapŭd kiris tarun. 19 Daya sirata ngga daya adi dog pimangŭh re pari dapŭd udip sanang so TUHAN, Tapa kudus Israel. 20 Anŭ re jadi pimungan ngara adi kinanyuh daya ka adi tiru di Tapa. Barang naan daya bidosa re dog pirabur. 21 Tapa re pirabur ngara adi nyarah daya, ngara adi bitan daya adi sarah so dog ukum, samŭn daya adi nggen taksi kadong ngga bada pinyitŭnggŭn dŭh dog pimanu yŭn daya adi jujur. 22 Jadi madin TUHAN, adi Tapa Israel, adi nyiramat Abraham so dog pinyusah, nang, “Daya Ku, angān dŭh re dog pimangŭh tia, ka jawin ngan re dŭh tia pusat amai mangŭh. 23 Kan angān kiris anak anak adi Aku nggen di angān, angān re ngaku Aku ati Tapa Israel, Tapa adi kudus. Angān re stabi di Aku ngga atin taru. 24 Daya budo re birajar mirati, ka ngara adi ari bibatah re suka dog ngajar.”

Isaiah 30

1 TUHAN mbŭh minyu: “Mbŭh payah inŭh ngara adi mritah Judah sabab ngara rawan Aku. Ngara tunda atur adi Aku dŭh ndai, ka na tandā-tangan di pekat-damai adi rawan pinyiraan Ku, ngga bada dosa ngara bitimbun. 2 Ngara di ka Egypt mite turung dŭh so ka pinyitayan Ku. Ngara raan Egypt grindung ngara, jadi ngara na pinyabah ngara di raja Egypt. 3 Pak raja anŭ dŭh sukup bikuasa re turung ngara, ka pinŭbŭn pinyigrindung anŭ inŭh pinyirusag. 4 Sunggu pingarun pingarun ngara mbŭh ndŭg kupo Zoan ngga kupo Hanes, 5 daya Judah nyesar adŭp-i sabah bangsa adi dŭh bisa dog sabah anŭ, bangsa adi dŭh turung ngara kan ngara mite turung.” 6 Ati inŭh agah so Tapa pasar dāng di parad siratan tarun tana-pajam: “Pingarun pingarun panu mutas rais adi yŭn pinyusah bisa timbur, di yŭn singah rŭŭ ka agi dudu jippŭh ngga naga adi bisa mikabur. Ngara na pinganggen adi brega di tunduh kaldi ngga onta an ngara taban ka bangsa adi dŭh dapŭd turung ngara. 7 Pinurung adi Egypt nggen inŭh dŭh biguna. Jadi Aku mbŭh naret Egypt, ‘Naga Dŭh Bisā’.” 8 Tapa kidaan di aku bada nuris darŭm surat arap bara daya ati, isa agi dog nyikŭn pasar munki masam arap-i ngara. 9 Ngara ari rawan Tapa, ari kadong, ari abah dingah ajar TUHAN. 10 Ngara bada bara nabi pajam. Ngara nang, “Dŭhnyah minyu ngga kieh pasar kayuh adi batur. Kidaan di kieh kayuh adi raan kieh dingah, biar-i kayuh adi au-tarun. 11 Bu so aran ami ka dŭhnyah matŭn kieh. Kieh abah dingah pasar Tapa Israel, adi Tapa kudus mu.” 12 Pak ati inŭh kayuh adi Tapa kudus Israel nang: “Angān nyibireu kayuh adi Aku kidaan di angān ka bisangan di pingandai ganas ngga tipu. 13 Angān mbŭh sarah. Angān mbŭh keya ka sindung adi bigatung adi mbŭh murang so sambu ndŭg sagan-i; angān re gŭgŭh tumbang. 14 Angān re papar mun priok tana, randŭk ndŭg ka mating adi sadang mati-i ngga tambit bam apui, puan kah ngga nyauk piin so darŭm tipayan.” 15 TUHAN Raja, Tapa kudus Israel, nang di daya-I, “Pari ka Aku ka sabah di Aku ngga atin sanang. Angān re dog nyibake ka re siramat.” Pak angān abah! 16 Gŭt angān bisatur an pirupas adŭp ngan pakai kuda adi raju bikaduh. Sawŭ bikaduh bu inŭh angān patut! Angān pikir kuda ngan sukup raju, pak ngara adi tadak angān re rabis raju! 17 Siribu naan angān re bikaduh bu kan angān kiris ndi naan soldadu pinganyu, ka rimŭh naan soldadu sadang gŭh ngga bada sopŭrŭg ngan bikaduh bu. Mating so bara tibaran soldadu ngan re dŭm, adŭ-i ndi tan binira di tibung sandah! 18 Pak TUHAN taŭn-i kajŭn tika-I masi di angān. Ayŭh mbŭh sidia an masi di angān sabab Ayŭh taŭn ari ndai kayuh adi batur. Sanang inŭh ngara adi na pinyabah ngara di TUHAN. 19 Angān adi rŭŭ di Jerusalem re dŭh tia muās. TUHAN taŭn-I masi, ka kan angān mite turung so Ayŭh, Ayŭh re nam angān. 20 TUHAN re nggen di angān pisuba adi raru bat, pak adŭp-I re agi ngga angān ka ngajar angān. Angān re dŭh tia jiroh Ayŭh. 21 Kambŭi angān miriseu so aran di ka tauh puan kah di ka bait, angān re dingah sirŭŭn-I di punok ngan nang, “Ta digiti aran. Kadŭg-i.” 22 Angān re tambit tibudo ngan adi dog marut ngga pirak ka adi dog marut ngga mas, ka taran-i mun taran kayuh adi kais. Angān nang, “Bu so aku!” 23 Kan angān nabur bine, TUHAN re nggen ujen isa-i timbu ka buān bagŭ buwa, ka yŭn dāng kudip ngan re bagŭ tarun tana kupai. 24 Sapi ngga kaldi adi majak tana ŭmŭh ngan re man pinguman adi siabo kana. 25 Di andu kuta kuta pinganyu ngan rubuh ka bara daya-i dog siŭ, anak anak sungi re aman so barang darŭd ngga sandah. 26 Buran re jawa mun batŭh andu, ka batŭh andu re pikuju kari jawa so adi mbŭh, mun jawa ju andu dog nyekar ndi sidah. Sopŭrŭg kayuh anŭ re jadi kan TUHAN marut ka pibua tawan adi-I mbŭh ndai di daya-I. 27 Kuasa ngga bragah TUHAN dapŭd dog kiris so jo. Apui ngga asuh kiren baji-I. Ayŭh minyu, ka buwa piminyu-I sakŭt mun apui. 28 Ayŭh pait sabak di jawin-I mun uba adi taban sopŭrŭg kayuh ngga bu. Sabak anŭ pirabur bangsa bangsa ka pirŭŭ atur kraja pingandai arap ngara. 29 Pak angān, adi daya Tapa, re gaŭn ka biragu nimun di ngarŭm gawai adat. Angān re pawŭn nimun ngara adi panu ngga jawŭn ragu dog mambak ngga tirari di aran nuju Ramin TUHAN, adi pingibān Israel. 30 TUHAN re bada sopŭrŭg daya dingah sirŭŭn-I adi bikuasa ka kinyam bisā baji-I. Re agi jireb jireb apui, dudū, ujen batuh, ka ujen adi bangat. 31 Daya Assyria re taru kan ngara dingah sirŭŭn TUHAN ka kinyam ukum-I adi raru bat. 32 Darŭm TUHAN pari pari mukong ngara, daya-I re birajang tunda jawŭn gendang ngga kachapi. Adŭp Tapa re rawan daya Assyria. 33 Ndun jah agi ndi tarun yŭn muko dog sidia yŭn badang raja-empaya Assyria. Tarun yŭn anŭ tŭrŭp ka bayah ka puno ngga tugung uwang ungon. TUHAN re ngasŭng ka piruah jireb apui ngga badang tugung uwang ungon anŭ.

Isaiah 31

1 Mbŭh payah inŭh ngara adi di ka Egypt yŭn mite turung! Ngara bisangan di kuasa ngga pinyibake bara tibaran soldadu Egypt, mun kuda, krita kuda, ka bara soldadu. Pak ngara dŭh bisangan di TUHAN, adi Tapa Israel, bait mite turung so Ayŭh. 2 Ayŭh puan kayuh adi ndai-I! Ayŭh pait pinyirusag. Ayŭh re ngukum, nanyam adi muko-I bakan, daya adi arap samŭn ngara adi grindung ngara. 3 Daya Egypt dŭh tapa. Ngara daya saja. Kuda ngara inŭh kayuh adi rumuh. Kan TUHAN makat, bangsa adi bake re rubuh, ka bangsa adi-i turung re rubuh. Sopŭrŭg ngara re rusag. 4 TUHAN nang di aku, “Munki masam pingingat-biri prikiak nyirais, ngara dŭh dapŭd kasig singah bada bu so dāng adi ko-i siŭ; simŭnŭ gŭh kayuh re mating dapŭd matŭn Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, grindung Sandah Zion. 5 Nimun manuk mikabur nyirungan sarin-i amai grindung anak-i, simŭnŭ gŭh, TUHAN Bisa-pŭrŭg, re grindung Jerusalem ka ngibān-i.” 6 TUHAN nang, “Daya Israel, angān mbŭh bidosa rawan Aku ka mbŭh nyakar Aku. Pak pari ka Aku madin! 7 Tipuh mbŭh mandŭg adi ngga sopŭrŭg ngan re taran tibubo tibudo adi angān ndai so pirak ngga mas. 8 Daya Assyria re dog pirabur darŭm perang, pak dŭh ngga kuasa manusia. Daya Assyria re bikaduh bu so yŭn bisaad, ka bara pimara ngara re jadi daya-takap. 9 Raja ngara re bikaduh bu amai taru, ka bara pingubak soldadu re tikaran ndŭg ka tagan binira perang ngara.” TUHAN mbŭh minyu, Ayŭh adi TUHAN adi dog nyambah di Jerusalem, ka apui-I adi sakŭt diginŭ ngga badang sadis.

Isaiah 32

1 Re agi raja adi mritah ngga pinŭnggŭn, ka pinguru pinguru bangsa adi mritah ngga pinyitŭnggŭn. 2 Barang naan ngara re keya ka pinyigrindung so sabak, ka tarun yŭn bisukan so sabak ribut. Ngara re jadi keya ka anak anak sungi adi aman di tarun tana-pajam, mun singangi tibande batuh di tarun tana-matung. 3 Batŭh ngga kajit ngara re ari tikuka ngga ngatin kayuh adi rayat raan biyŭn. 4 Ngara re dŭh tia girungos ndai kayuh, pak ngara re ndai kayuh ngga pinyimirati ka re nang kayuh ngga timatŭk. 5 Daya budo re dŭh dog kadŭn daya adi dog stabi, ka daya pinipu re dŭh dog kadŭn jujur. 6 Daya budo piruah pinganang budo ka bisatur an ndai kayuh adi arap. Kayuh adi ngara ndai ka kayuh adi ngara nang inŭh kayuh adi nggen mangŭh di TUHAN, ka ngara bŭn nggen man di daya adi sibŭrŭk bait nggen nok di daya adi badŭh asŭng. 7 Daya adi sipadin inŭh daya adi arap, ka-i ndai kayuh adi arap; ayŭh bipekat an nipu daya sirata ngga pinganang kadong ka matŭn ngara dapŭd hak ngara. 8 Pak daya adi dog stabi ndai kayuh ngga atin batur ka bijijŭ yŭn kayuh adi batur. 9 Angān bara dayung adi udip sanang, mating kayuh adi yŭn ngan gapang, dingah kayuh adi aku nang. 10 Angān bisa puas asŭng madin, pak di tika ati sawa bauh angān re susah amai re mating buwa anggor re ngan ndu. 11 Angān mbŭh udip sanang, mating kayuh adi yŭn ngan gapang; pak madin, kimŭtŭr meh ngga taru! Pirukos piraka ngan ka mŭŭng banang guni di kupong ngan. 12 Nupap sudo ngan darŭm susah sabab tana ŭmŭh ngan adi damŭn ngga teya anggor ngan mbŭh dog pirusak, 13 ka bakah pireja ngga tŭngŭn reja mbŭh timbu di tana daya ku. Muās yŭn sopŭrŭg ramin adi yun daya gaŭn ka kupo adi yŭn pawŭn. 14 Sirabi ka istana re dog tagan ka sindŭ kupo re mating daya dieh. Ramin ramin ngga dudu kuta adi grindung ngara re adu adu jadi tibawang. Kaldi tarun re bidandong diginŭ, ka biri re dapŭd tarun tana kupai diginŭ. 15 Pak dŭm ndi sidah dinge Tapa re mandŭg ngga kuasa-I. Tana adi matung re damŭn, ka tana ŭmŭh re piruah bagŭ buwa pimuruh. 16 Di barang yŭn pinŭnggŭn ngga pinyitŭnggŭn re dog pimanu. 17 Sabab barang naan daya re ndai kayuh adi batur, re agi udip darŭm damai ka ngga siramat ndŭg situi tui. 18 Daya Tapa re dŭh tia gapang, ka ramin arŭn ngara re bamai buang siramat, 19 sunggu tuān re dog nyatŭk ujen batuh ka kupo re rubuh ka asur. 20 Sanang inŭh barang naan daya re, amai bagŭ piin yŭn pimuruh ka agi tarun tana kupai di barang yŭn adi siramat yŭn kaldi ngga sapi.

Isaiah 33

1 Mbŭh payah inŭh pinganyu ta! Ngara mirupak ka jua daya, pŭn ka mating daya mirupak bait jua ngara. Pak tika ngara mirupak ka jua daya re mating tia, ka adŭp ngara inŭh adi re dog mirupak ka dog jua. 2 TUHAN, masi di kieh. Kieh mbŭh na pingarap ami di Kaam. Grindung kieh barang andu ka pirupas kieh so pinyusah. 3 Kan Kaam turung kieh biperang, bangsa bangsa bikaduh bu. 4 Kayuh adi ngara dapu dog sirabut ka jadi kayuh sirapas. 5 TUHAN inŭh raru bās! Ayŭh nguasa sopŭrŭg kayuh. Ayŭh re ngisi Jerusalem ngga pinyitŭnggŭn ka pinŭnggŭn 6 ka nggen damai di daya-I. Ayŭh ari grindung daya-I ka nggen pinyibijak ngga pinyipuan di ngara. Rata bās ngara inŭh udip stabi buang taru di TUHAN. 7 Daya adi birani, bagan mite turung. Pingarun pingarun adi suba ngatur damai sien darŭm susah. 8 Daya mating panu di aran raya, amai taru. Pekat-damai ngga pekat-janji mbŭh dog miranggar ka dŭh dog sita. Mating daya dog stabi tia. 9 Tarun tana dŭh dog sita ka mating daya dieh. Tuān Lebanon mbŭh rayu, rubān Sharon adi damŭn mbŭh mun tarun tana-pajam, ka di Bashan ngga di Darŭd Carmel dawŭn dawŭn kayuh mbŭh ruruh so tŭngŭn-i. 10 TUHAN nang di bangsa bangsa, “Madin Aku re makat. Aku re kiren di angān bās kuasa Ku. 11 Angān ndai pusar adi dŭh biguna ka barang masam kayuh adi angān ndai inŭh au-tarun. Roh Ku inŭh keya ka apui adi re pirusag angān. 12 Angān re riris mun batuh dog badang bada jadi binyuh, mun tŭngŭn reja dog badang bada jadi apŭk. 13 Isa barang naan daya adi sindŭk ngga adi jo dingah kayuh adi Aku mbŭh ndai, mirati ka ngaku kuasa Ku.” 14 Daya Zion adi bidosa mbŭh kimŭtŭr amai taru. Ngara nang, “Ukum Tapa inŭh keya ka apui adi adu adu sakŭt. Asi so ata re siramat so apui adi mun anŭ?” 15 Angān re siramat kambŭi angān nang ka ndai kayuh adi batur. Dŭhnyah pakai kuasa ngan ngga nipu daya sirata bait trima suap. Dŭhnyah mŭrŭt pekat daya adi bisatur an siŭ daya puan kah ndai tadŭ masam pingandai adi arap. 16 Simŭnŭ angān re siramat; angān re dog grindung keya ka darŭm kuta adi tagap. Angān re biyŭn pinguman ka piin nok. 17 Ka dinge, angān re kiris ndi naan raja adi mritah darŭm sangŭn di rais adi bayah biratau ka barang parad-i. 18 Dawŭ-i angān taru daya adi tukang sun suke ngga bara pinyiong, pak madin kayuh anŭ batur-i kayuh adi darŭm pikir ngan adŭ. 19 Angān re dŭh tia kiris daya tami adi sambuh adi minyu ngga piminyu adi dŭh angān mirati. 20 Tingga Zion, kupo di yŭn ata sita gawai adat. Tingga Jerusalem! Tarun yŭn adi re siramat yŭn nŭŭh rŭŭ! Anŭ re keya ka bari adi bŭn dog sigen, pagu-i bŭn dog dimbut ka taris-i bŭn patŭd. 21 TUHAN re kiren bragah-I di ata. Ata re rŭŭ di bŭngŭn anak anak sungi ngga sungi adi bayah, pak-i re dŭh dog mŭrŭt kapar pinganyu. 22-23 Sopŭrŭg pingakas di kapar anŭ dŭh biguna; rayar-i dŭh dapŭd dog murai! Ata re sirapas sopŭrŭg pinyikaya bara tibaran soldadu pinganyu, ka kiang-i re raru bagŭ ndŭg ka daya bajang re sua dapŭd utung. Adŭp TUHAN re jadi raja ta; Ayŭh re mritah ata ka grindung ata. 24 Mating daya adi udip di tarun tana ta re nang adŭp-i mandam, ka sopŭrŭg dosa re dog apun.

Isaiah 34

1 Mandŭg, daya so sopŭrŭg bangsa! Tikuruk meh ka dingah. Isa ndi ong ong ka barang naan daya adi udip dieh mandŭg kamati ka dingah. 2 TUHAN inŭh baji di sopŭrŭg bangsa ka di bara tibaran soldadu-i. Ayŭh re ngukum ka pirusag ngara. 3 Tadang ngara re dŭh dog kubur, pak re prigure diginŭ ka buuh madam; ka darŭd darŭd re bireh ngga deya. 4 Batŭh andu, buran, ka bitang bitang re asur jadi dabu. Rangit re miyap mun surat-barun dog marun, ka bitang bitang re rabu mun dawŭn ruruh so tŭngŭn anggor bait tŭngŭn ara. 5 TUHAN mbŭh sidia pedang-I di shorga, ka madin pedang anŭ re japa Edom, ngara adi-I re ngukum ka adi re dog pirusag. 6 Pedang-I re bitameg da deya ngga ramak ngara, mun deya ngga ramak anak biri ngga kambing adi dog nyadis. TUHAN re jugan sadis anŭ di kupo Bozrah; Ayŭh re pijadi bisaad adi bisā di tarun tana Edom. 7 Daya re kabŭs mun sapi tarun ka sapi adi mara, ka tana re bireh ngga deya ka puno ngga ramak. 8 Anŭ inŭh tika adi ngga TUHAN re nyiramat Zion ka maras dendam di bara pinganyu-i. 9 Yang Edom re marui jadi tar, tana re marui jadi mirirang. Ndi tarun tarun tana rais re sau mun tar. 10 Sandu ngga singarŭm tar anŭ re sau, ka asuh re bijambung so dieh ndŭg situi tui. Tarun tana re dog tagan ndŭg ka matung so turap ndi ndŭg turap andi, ka mating daya re panu mutas-i tia. 11 Manuk bo ngga manuk kak re rŭŭ di tarun tana anŭ. TUHAN re bada-i pari mun tana au-tarun nimun anŭ adi sibayuh-i dog napa. 12 Re mating raja mritah di rais anŭ, ka sopŭrŭg pinguru re miyap. 13 Tŭngŭn reja ngga uduh pedang re timbu di sopŭrŭg istana ngga kupo adi dog nyindung, ka kasong tarun ngga bo re rŭŭ diginŭ. 14 Dāng tarun re bidandong diginŭ, ka umot re bagan dingan-i. Ka mindo singarŭm re mandŭg kamanŭ jiroh tarun yŭn rŭŭ. 15 Manuk bo re ndai sarin-i, minuroh, ka mupus turoh-i, ka sita anak-i diginŭ. Manuk volcha re bigati gati tikuruk diginŭ. 16 Jiroh darŭm surat TUHAN pasar dāng adi udip ka basa kayuh adi nang-i. Ndi mating gŭh dāng anŭ re manyap, ka ndi mating gŭh re dŭh biyŭn apid-i. TUHAN mbŭh pesan ngara bada simŭnŭ; adŭp-I re nguruk sopŭrŭg ngara. 17 TUHAN inŭh adi re kutung tarun tana yŭn ngara ka nggen di barang pŭrŭng ndi utung. Ngara re adu adu rŭŭ di tarun tana anŭ, so turap ndi ndŭg turap andi.

Isaiah 35

1 Tarun tana-sumat re gaŭn, ka bunga re mirarak di tarun tana-pajam. 2 Tarun tana-pajam re biragu ka nyirais amai gaŭn; ayŭh re sangŭn mun Darŭd Lebanonka damŭn mun tana ŭmŭh di Carmel ngga Sharon. Barang naan re kiris sangŭn TUHAN, kiris bās ngga kuasa-I. 3 Nggen pinyibake di tangan adi mbŭh kawŭkka di karŭb adi kimŭtŭr amai ramah. 4 Kidaan di barang naan daya adi pinakut, “Nyiriang simangi ngan ka dŭhnyah taru! Tapa mandŭg di nyiramat angān, mandŭg di ngukum pinganyu ngan.” 5 Daya karak re dapŭd kiris, ka daya bangam re dapŭd dingah. 6 Daya bajang re mirupat ka bitanda, ka ngara adi dŭh pandai minyu re nyirais ngga gaŭn. Anak anak sungi re aman di tarun tana-pajam; 7 sumat adi paras re jadi pagong piin, ka tana badŭh re brisi ngga rubang rubang piin. Di yŭn kasong tarun ko yŭn rŭŭ, uduh padak ngga kayuh reed re timbu, 8 Re agi aran raya diginŭ, dog kadŭn “Aran Pinyikudus” . Mating daya bidosa re an panu kadŭg aran anŭ; mating daya budo re kinanyap daya adi panu kadŭg-i. 9 Singah re mating diginŭ; mating dāng mangah re mutas aran anŭ. Ngara adi TUHAN mbŭh nyiramatre panu mari kadŭg aran anŭ. 10 Ngara re ndŭg Jerusalem ngga sanang asŭng, biragu buang nyirais amai gaŭn. Ngara re sanang ndŭg situi tui, adu adu dŭh susah ka jera.

Isaiah 36

1 Di sawa adi simŭng pat darŭm pinyipritah Hezekiah adi raja Judah, Sennacherib, adi raja-empaya Assyria, nyerang kupo kupo Judah adi bikuta ka sirabut-i. 2 Komŭnŭ ayŭh nggen ukum bada pingubak soldadu-i adi siabo bās pangkat-i matak so Lachish di ka Jerusalem ngga ndi bara tibaran bās soldadu di takan Raja Hezekiah bada nyerah adŭp-i. Pingubak soldadu anŭ rŭŭ di aran di yŭn bara tukang banang nyiraja, sindŭk aran-piin adi so piin aman so pagong di sijo. 3 Taruh naan daya Judah ruah di bidapŭd ngga ayŭh: daya adi tukang kingat kayuh di istana, Eliakim anak Hilkiah; daya adi tukang pinuris, Shebna; ka daya adi tukang jaga rekod, Joah anak Asaph. 4 Pingubak soldadu daya Assyria anŭ kidaan di ngara nang raja-empaya raan puan ani anŭ adi bada Raja Hezekiah dŭh biyŭn atin taru. 5 Raja Assyria an puan, “Agi kah angān pikir pinganang dapŭd gati pimandai ngga pinyibake bara soldadu? Asi di pikir ngan re an turung angān rawan Assyria? 6 Angān harap Egypt re an turung angān, pak anŭ re keya ka pakai tŭngŭn reed ndu sikud. Anŭ re pata ka tabŭk tangan ngan. Mun anŭ inŭh raja Egypt kan daya bisangan di ayŭh.” 7 Pingubak soldadu daya Assyria nang dinge, “Puan kah angān re nang adŭp ngan bisangan di TUHAN adi Tapa ngan? Bari-sambah ngga mija mija-sambah TUHAN inŭh adi Hezekiah muko nyirubuh, kan ayŭh kidaan di bara daya Judah ngga Jerusalem bada bisambah di ndi mija-sambah di Jerusalem adŭ. 8 Aku an bitawar ngga angān ngga dŭn raja-empaya Assyria. Aku re nggen di angān duwŭh ribu kuda kambŭi angān tungang dapŭd kiang anŭ pinunggang bada nunggang-i! 9 Pingubak soldadu Assyria adi siabo sŭ pangkat-i dŭh gŭh angān re tungang rawan, makat ka angān harap daya Egypt pait ka angān krita krita kuda ngga dudu soldadu pinunggang kuda! 10 Angān pikir aku nyerang ka pirabur rais ngan dŭh so dog turung TUHAN kah? Adŭp TUHAN inŭh adi bada aku nyerang ka pirabur-i.” 11 Komŭnŭ Eliakim, Shebna, ngga Joah nang di pingubak soldadu anŭ, “Minyu piminyu Aram ngga kieh. Kieh mirati piminyu anŭ. Dŭhnyah minyu pakai piminyu Hebrew amai sopŭrŭg daya adi di sambu sindung mirati-i.” 12 Ayŭh nam, “Angān pikir raja-empaya Assyria pait aku bada minyu ngga angān ka ngga raja ngan adŭ kah? Dŭh, aku minyu ngga ngara adi guru di sambu sindung anŭ ani, adi re man tadang adŭp-i ka nok kasing adŭp-i, mun adŭp ngan gŭh re.” 13 Komŭnŭ pingubak soldadu anŭ nyirais minyu darŭm piminyu Hebrew, “Dingah kayuh adi raja Assyria nang di angān. 14 Ayŭh bakan angān bada dŭh tandah Hezekiah nipu angān. Hezekiah dŭh dapŭd nyiramat angān. 15 Ka dŭhnyah tandah ayŭh mujuk angān bada bisangan di TUHAN. Dŭhnyah pikir TUHAN re nyiramat angān, ka pirŭŭ bara tibaran soldadu Assyria so sirabut kupo ngan. 16 Dŭhnyah dingah Hezekiah! Raja Assyria mritah angān bada ruah so kupo ka nyerah adŭp ngan. Sopŭrŭg ngan re dog nyibandar man buwa anggor so tŭngŭn anggor adŭp ngan, ka man buwa ara so tŭngŭn ara adŭp ngan, ka nok piin so prigi adŭp ngan, 17 ndŭg ka raja Assyria mbŭh bada angān rŭŭ di rais adi batur mun tung jangān, adi agi teya anggor so angān dapŭd wain ka agi gandom ngga ndai ruti. 18 Dŭhnyah tandah Hezekiah nyibudo angān nang TUHAN re nyiramat angān. Agi kah tapa tapa bangsa bŭkŭn nyiramat rais ngara so raja Assyria? 19 Diki meh ngara madin, tapa Hamath ngga tapa Arpad? Diki tapa Sepharvaim? Agi kah adi mbŭh nyiramat Samaria? 20 Mbŭh kah tapa tapa sopŭrŭg rais anŭ nyiramat rais ngara so raja Assyria? Jadi ani meh bada angān pikir TUHAN dapŭd nyiramat Jerusalem?” 21 Bara daya bagŭ pajam, amai Raja Hezekiah mbŭh bada ngara pajam; ngara dŭh nang ani ani. 22 Komŭnŭ Eliakim, Shebna, ka Joah nyiratak piraka ngara darŭm susah. Ngara di ka yŭn raja di kidaan kayuh adi pingubak soldadu daya Assyria mbŭh nang.

Isaiah 37

1 Kan Raja Hezekiah dingah pinyiripot ngara, ayŭh nyiratak piraka-i darŭm susah, kasŭk banang guni, rasu di ka Ramin TUHAN. 2 Ayŭh pait Eliakim, adi tukang kingat kayuh di istana, Shebna, adi tukang pinuris, ka imam imam adi tuuh, bada di ka yŭn nabi Isaiah anak Amoz. Ngara gŭh nēn banang guni. 3 Ati inŭh pinganang adi-i bada ngara taban ka Isaiah: “Ati inŭh andu sangsara; ata mbŭh dog ukum ka dog pimangŭh. Ata mbŭh keya ka dayung adi mbŭh re biranak, pak dŭh dapŭd biranak amai mbŭh raru ramah. 4 Raja-empaya Assyria mbŭh pait pingubak soldadu-i adi siabo bās pangkat-i bada ngamun Tapa adi udip. Isa-i TUHAN adi Tapa mai dingah pinganang ngamun anŭ ka ngukum ngara adi nang-i. Jadi bidua ka Tapa yŭn daya ta adi gibabŭ udip.” 5 Kan Isaiah trima pinganang so Raja Hezekiah, 6 ayŭh pait pinyinam-i sakati: “TUHAN kidaan di kuu bada dŭhnyah tandah daya Assyria pirawan kuu ngga pinganang ngara adi nang Ayŭh dŭh dapŭd nyiramat kuu. 7 TUHAN re bada raja-empaya dingah agah-sabak adi re bada ayŭh bu pari ka rais adŭp-i, ka TUHAN re bada ayŭh dog siŭ diginŭ.” 8 Pingubak soldadu Assyria dingah raja-empaya mbŭh bu so Lachish ka mbŭh biperang rawan kupo Libnah adi dŭh jo so nŭ; jadi ayŭh di kamanŭ ka bisiken ngga ayŭh. 9 Agah mbŭh ndŭg daya Assyria nang bara tibaran soldadu Egypt, dog nguru Raja Tirhakah so Ethiopia, mbŭh mandŭg di nyerang ngara. Kan raja-empaya dingah, ayŭh pait surat ka Raja Hezekiah 10 di Judah, nang di ayŭh, “Tapa adi kuu sabah mbŭh kidaan di kuu nang kuu dŭh re rabu ka darŭm tangan ku, pak dŭhnyah bada adŭp mu dog nipu pinganang anŭ. 11 Kuu mbŭh dingah kayuh adi raja-empaya Assyria mbŭh ndai di tadŭ rais adi an-i pirabur. Kuu pikir adŭp mu dapŭd pirupas adŭp mu kah? 12 Tayung-babuk ku mbŭh pirabur kupo Gozan, kupo Haran, ngga kupo Rezeph, ka siŭ daya Betheden adi rŭŭ di Telassar, ka ndi mating gŭh tapa ngara dapŭd nyiramat ngara. 13 Diki meh raja raja kupo Hamath, kupo Arpad, kupo Sepharvaim, kupo Hena, ka kupo Iwah?” 14 Raja Hezekiah tambit surat anŭ so bara pinyisung anŭ ka basa-i. Komŭnŭ ayŭh di ka Ramin TUHAN, na surat anŭ diginŭ di sirung jawin TUHAN, 15 ka bidua, 16 “TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, Kaam adi guru bitakta di tunduh cherubim, Kaam sadi adŭ Tapa, mritah sopŭrŭg pritah di ong. Kaam napa ong ngga rangit. 17 Madin TUHAN, dingah kieh ka tingga kayuh adi mbŭh jadi di kieh. Dingah sopŭrŭg kayuh adi Sennacherib nang ngga pimangŭh Kaam, Tapa adi udip. 18 Sopŭrŭg kieh puan, TUHAN, nang raja raja-empaya Assyria mbŭh pirabur bagŭ bangsa, ka pirabur rais ngara, 19 ka badang tapa tapa ngara -- adi tapa au-tarun, adi kaŭs-i gayŭn dog ndai ngga tangan manusia so kayuh ngga batuh. 20 Madin, TUHAN adi Tapa ami, nyiramat kieh so daya Assyria, isa sopŭrŭg bangsa di ong puan nang Kaam sadi adŭ adi Tapa.” 21 Komŭnŭ Isaiah pait pinganang ka Raja Hezekiah, kidaan pinyinam yŭn dua-i, 22 TUHAN mbŭh nang, “Kupo Jerusalem tawŭh kuu, Sennacherib, ka ngamun kuu. 23 Asi sŭn mu nang adi kuu ngamun ka napat? Kuu mbŭh dŭh biradat di Aku, adi Tapa kudus Israel. 24 Kuu pait bara pinurung mu bada minyu gambung di Aku nang ngga krita krita kuda mu kuu mbŭh ngarah darŭd Lebanon adi siabo bigatung. Kuu ngangŭn adŭp mu diginŭ mbŭh tabŭng tŭngŭn sedar adi siabo bigatung ka tŭngŭn sipres adi siabo kana, ka kuu nang adŭp mu mbŭh tambus ruang tuān anŭ. 25 Kuu ngangŭn adŭp mu mbŭh kareh prigi ka nok piin di tarun tana tami, ka kaja bara soldadu mu mbŭh bidigang bada badŭh Yang Nile. 26 “Bŭn kah kuu dingah Aku adi mbŭh ngatur sopŭrŭg kayuh anŭ ndun jah? Ka madin Aku mbŭh ndai-i. Aku nggen di kuu kuasa ngga nyirubuh kupo kupo adi bikuta bada jadi tugung rapuh batuh. 27 Daya adi rŭŭ diginŭ dŭh dapŭd ndai ani ani; ngara mbŭh taru buang dŭh dapŭd nang ani ani. Ngara mbŭh keya ka kupai di pakan puan kah uduh adi timbu di tibung ramin kan sabak paras so timor poh maka-i. 28 “Pak Aku puan sopŭrŭg kayuh pasar kuu, kayuh adi kuu ndai ka kamaki kuu panu. Aku puan munki kuu magā rawan Aku. 29 Aku mbŭh dingah pasar baji mu anŭ samŭn uap-sambuh mu, ka madin Aku re na sikait di undung mu ka basi-gŭngŭm di baba mu ka re tarik kuu pari kadŭg aran adi so kuu mandŭg.” 30 Komŭnŭ Isaiah nang di Raja Hezekiah, “Ati inŭh tandā kayuh adi re jadi. Sawa ati ngga sawa adi re kuu re man gandom adi timbu sadi-i, pak sawa adi re kuu re tungang purun gandom mu ka ngatŭm buwa-i, ka ndai teya anggor ka man buwa anggor. 31 Ngara di Judah adi babŭ udip re keya ka anak kayuh-udip adi piruat tŭrŭp ka piruah buwa. 32 Re agi daya di Jerusalem ka di Sandah Zion adi babŭ udip, sabab TUHAN Bisa-pŭrŭg mbŭh natu-i bada jadi simŭnŭ. 33 “Ati inŭh kayuh adi TUHAN mbŭh nang pasar raja-empaya Assyria: ‘Ayŭh dŭh re mŭrŭt kupo Jerusalem bait nimbak ndi reja-panah ka darŭm-i. Soldadu adi pakai pinangin dŭh re dapŭd nyindŭk kupo ati. Mating tana re dog nugung ngga nyikapung-i. 34 Ayŭh re pari kadŭg aran adi so-i mandŭg, dŭh jadi mŭrŭt kupo ati. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 35 Aku re ngibān kupo ati ka grindung-i, yŭn kana bragah adŭp Ku ka sabab janji adi Aku mbŭh ndai ngga urun Ku David.’” 36 Malaikat TUHAN di ka tarun yŭn bara daya Assyria bibari ka siŭ 185, 000 naan soldadu. Ngga isan isan andu jawa ndi ngara mbŭh abo kabŭs! 37 Komŭnŭ Sennacherib adi raja-empaya Assyria ngundur ka pari ka Nineveh. 38 Di ndi andu kan ayŭh bisambah di bari-sambah tapa-i Nisroch, duwŭh madis anak dari-i Adrammelech ngga Sharezer, siŭ ayŭh ngga pedang ka rasu bu ka tarun tana Ararat. Ndi naan anak dari-i adi bŭkŭn, Esarhaddon, gati ayŭh jadi raja-empaya.

Isaiah 38

1 Kira ka di tika anŭ Raja Hezekiah mandam ka mbŭh sindŭk re kabŭs. Nabi Isaiah anak Amoz di ka yŭn-i ka nang di ayŭh, “TUHAN nang di kuu bada kuu nakit ngatur kayuh sabab kuu dŭh re bua. Sidia adŭp mu re kabŭs.” 2 Hezekiah bigiring nura sindung ka bidua: 3 “Ingat, TUHAN, aku mbŭh bituan di Kaam ngga tŭtŭd ka ngga siabo atin ku, ka aku mbŭh ari ndai kayuh adi Kaam raan aku ndai.” Ka ayŭh nyisakuk sien. 4 Komŭnŭ TUHAN bada Isaiah 5 pari ka yŭn Hezekiah ka nang di ayŭh, “Aku, adi TUHAN, adi Tapa tayung-babuk mu, mbŭh dingah dua mu ka kiris randang batŭh mu; Aku re bada kuu udip ndŭg simŭng rimŭh sawa dinge. 6 Aku re nyiramat kuu ngga kupo Jerusalem so raja-empaya Assyria, ka Aku re babŭ grindung kupo ati.” 7 Isaiah nang, “TUHAN re nggen di kuu ndi tandā ngga kiren Ayŭh re ingat janji-I. 8 Di tungoh adi dog ndai Raja Ahaz, TUHAN re bada singangi sikanang simŭng subang.” Ka singangi anŭ sikanang simŭng subang. 9 Ripas Hezekiah mbŭh bua so andam, ayŭh nuris ragu puji ati: 10 Aku pikir darŭm umbur ku gi-piaŭnaku re matak ka ong daya adi mbŭh kabŭs, dŭh re udip ndŭg ka aku mbŭh minyamba. 11 Aku pikir di ong daya adi udipaku re dŭh tia kiris TUHANbait tadŭ daya adi udip. 12 Udip ku pango' ka mungan, keya ka bari adi dog natas, keya ka banang adi dog kapŭg so sinangan tanun. Aku pikir Tapa mbŭh kapŭg umbur ku. 13 Ndi ngarŭm ngarŭm aku sien amai mandam, keya ka sarang andam turang dog mata singah. Aku pikir Tapa mbŭh kapŭg umbur ku. 14 Sirŭŭn ku simiyab ka ramah, ka aku nyidaing sak manuk asang. Batŭh ku mbŭh makin kawŭk amai nyigura ka rangit. TUHAN, nyiramat aku so sopŭrŭg pinyusah ati. 15 Ani re ku nang? TUHAN mbŭh ndai-i. Atin ku pide, ka aku dŭh dapŭd bŭŭs. 16 TUHAN, aku re udip yŭn Kaam, yŭn Kaam sadi adŭ. Pibua aku ka bada aku udip. 17 Pide atin ku re marui jadi sanang. Kaam nyiramat aku so sopŭrŭg pinyusah; Kaam apun sopŭrŭg dosa ku. 18 Mating daya di ong daya adi mbŭh kabŭs dapŭd muji Kaam; Daya adi mbŭh kabŭs dŭh dapŭd sabah pinyitŭtŭd Mai. 19 Daya adi udip inŭh adi muji Kaam, nimun aku muji Kaam madin. Pimas kidaan di bara anak ngara nang Kaam raru tŭtŭd. 20 TUHAN, Kaam mbŭh pibua aku. Kieh re mambak kachapi ka nang ragu muji Kaam, sitŭkŭd umbur ami kieh nang ragu puji di Ramin TUHAN. 21 Isaiah kidaan di raja bada nape di pirakis-i buwa ara adi mbŭh dog pŭh, ka ayŭh re bua. 22 Komŭnŭ Raja Hezekiah mite tandā ngga kiren adŭp-i re babŭ tungang panu ka Ramin TUHAN.

Isaiah 39

1 Kira ka di tika anŭ, Merodach Baladan anak Baladan, adi raja Babylonia, dingah Raja Hezekiah mbŭh mandam, jadi ayŭh pait surat ka ayŭh samŭn pinganggen. 2 Hezekiah kambat bara pinyisung ka kiren pinyikaya-i -- pirak ngga mas-i, rapah ngga wangi, ka sopŭrŭg pingakas bara tibaran soldadu-i. Mating kayuh darŭm birit pinyirikŭn-i bait darŭm pritah-i adi-i dŭh kiren. 3 Komŭnŭ nabi Isaiah di ka yŭn Raja Hezekiah ka siken, “So ki ngara ka ani nang ngara di kuu?” Hezekiah nam, “Ngara mandŭg so rais adi jo, so Babylonia.” 4 “Ani adi ngara kiris darŭm istana?” “Ngara kiris sopŭrŭg kayuh. Mating kayuh darŭm birit-pinyirikŭn adi aku dŭh kiren di ngara.” 5 Isaiah meh rasu kidaan di raja, “TUHAN Bisa-pŭrŭg nang 6 tipuh-i re mandŭg kan sopŭrŭg kayuh darŭm istana mu, sopŭrŭg kayuh adi tayung-babuk mu mbŭh nyikŭn ndŭg andu ati, re dog taban ngga bu ka Babylonia. Mating re dŭm. 7 Kada so bara sesang adŭp mu re dog taban ngga bu ka dog bada jadi eunuch yŭn nyiraja darŭm istana raja Babylonia.” 8 Dingah sakanŭ, Raja Hezekiah pikir damai ngga pinyipagŭng rais re babŭ di jaman adŭp-i, jadi ayŭh nam, “Pinganang so TUHAN adi kaam taban ka aku inŭh kana.”

Isaiah 40

1 “Nyaduh daya Ku,” Tapa ta nang. “Nyaduh ngara! 2 Ngatat daya Jerusalem. Kidaan di ngara nang mbŭh tui ngara sukup sangsaraka dosa ngara mbŭh dog apun madin. Aku mbŭh ngukum ngara ngga sipuno-i amai sopŭrŭg dosa ngara.” 3 Sirŭŭn dog dingah nang, “Sidia di tarun tana-pajam aran yŭn TUHAN! Bada tawas aran di tarun tana-sumat yŭn Tapa ta! 4 Ngisi barang dau; pirapat barang darŭd. Sandah re jadi rabak, ka tarun adi nyurok mugu re dog pirata. 5 Komŭnŭ bragah TUHAN re dog pinandŭng, ka sopŭrŭg manusia re kiris-i. Adŭp TUHAN mbŭh bijanji kayuh anŭ.” 6 Sirŭŭn dog dingah nang, “Piagah agah ati!” “Agah ani patut aku piagah?” Aku siken. “Piagah nang sopŭrŭg manusia mbŭh keya ka kupai; ngara mun bunga adi dŭh tan tui. 7 Kupai rayu ka bunga asab, kan TUHAN bada sabak poh maka-i. Daya dŭh re tan dŭ so bunga. 8 Sawŭ, kupai rayu ka bunga asab, pak pinganang Tapa ta tan tui.” 9 Jerusalem, maad ka sambu darŭd adi bigatungka piagah agah kana! Bagan ngga sirŭŭn bana, Zion; kidaan agah kana! Minyu ka dŭhnyah taru. Kidaan di kupo kupo Judahnang Tapa ngara re mandŭg! 10 TUHAN Raja re mandŭg di mritah ngga kuasa, taban ngga adŭp-I daya adi mbŭh-I nyiramat. 11 Ayŭh re kingat daya-I mun pingingat-biri; Ayŭh re nguruk bada tikuruk anak anak birika puko ngara ngga tangan; Ayŭh re nakit nguru sindŭ ngara. 12 Dapŭd kah daya nakar piin rawŭt ngga pinyauk tangan-ibait kah ngŭkŭd rangit ngga tangan-i? Dapŭd kah daya ngisi sopŭrŭg tana ong darŭm ndi sakerbait kah nimbang darŭd ngga sandah pakai dasin? 13 Dapŭd kah daya kidaan di TUHAN kayuh adi patut Ayŭh ndai? Asi dapŭd ngajar Ayŭh bait pitayan Ayŭh? 14 Asi adi Tapa ngga bisikensiŭn dapŭd puan ka miratika birajar munki kayuh patut dog ndai? 15 Di TUHAN bangsa bangsa inŭh au-tarun, dŭh rabis so ndi titeg piin; purau adi jo mbŭh jangan mun dabu. 16 Sopŭrŭg dāng di tuān Lebanondŭh sadang ndu sadis yŭn Tapa ta, ka tŭngŭn tŭngŭn-i dŭh sadang ngga pisakŭt apui. 17 Bangsa bangsa mbŭh au-tarun di Ayŭh. 18 Asi dapŭd ata danding ngga Tapa? Dapŭd kah angān kidaan munki Ayŭh? 19 Ayŭh dŭh mun tibudo adi tukang ndai, adi tukang basi marut ngga maska dog piguru di tunduh bangan pirak. 20 Daya adi dŭh tungang miris pirak bait mas mien apŭg kayuh adi dŭh bisa madam. Ayŭh jiroh tukang adi pandaibada ndai patong adi dŭh bisa tumbang. 21 Dŭh kah angān puan? Dŭh kah angān dog kidaan jah-i? Mating kah angān dingah munki ong piguru jadi? 22 Ong dog ndai sianŭ adi guru di takta-Idi sambu ong ka bigatung so rangit; daya di sagān siit mun subi. Ayŭh mamad rangit mun tabir, mun bari adi yŭn ata rŭŭ. 23 Ayŭh pirabu pimritah adi bikuasaka bada ngara jadi au-tarun. 24 Ngara keya ka anak anak kayuh-udip, adi muran re timbu uat-i. Kan TUHAN pait sabak, ngara pisŭk ka dog poh mun siriyang. 25 Asi dapŭd ata danding ngga Tapa kudus? Agi kah adi mun Ayŭh? 26 Nyigura ka rangit! Asi napa bitang bitang adi angān kiris? Sianŭ adi taban ngara ngga ruah mun bara tibaran soldadu, Ayŭh puan kiang ngaraka bagan barang bitang ngga dŭn-i! Kuasa-I raru bās --ndi bitang bŭn gŭh manyap! 27 Israel, mani garang angān mingungutnang TUHAN dŭh puan pinyusah nganbait kah dŭh piduri pasar hak ngan? 28 Dŭh kah angān puan? Bayuh kah angān dingah? TUHAN inŭh Tapa adi udip adu adu; Ayŭh napa ndi ong ong. Ayŭh bŭn kawŭk bait rarah. Mating daya mirati pikir kira-I. 29 Ayŭh nyibake ngara adi ramah ngga adi kawŭk. 30 Daya adi mara bisa gŭh jadi ramah; daya mara bisa gŭh tumbang sabab rarah. 31 Pak ngara adi sabah di TUHAN yŭn pinurungre dapŭd pinyibake ngara dog pibauh. Ngara re mun beuh mikabur ngga pinyibake urad-i. Ngara re bikaduh ka dŭh re rarah; ngara re panu ka dŭh re kawŭk.

Isaiah 41

1 Tapa nang, “Pajam ka dingah Aku, angān rais adi jo! Sidia adŭp ngan yŭn minyu har ngan di yŭn bisara; angān re biyŭn pluang ngga minyu. Ja ata mandŭg tikuruk ka natu asi adi batur. 2 “Asi anŭ adi taban pinyerang so timor, ka bada ayŭh marar manang di barang yŭn-i nyerang? Asi bada ayŭh manang ngarah raja raja ka bangsa bangsa? Pedang-i japa ngara mun japa dabu. Reja panah-i mesak ngara mun siriyang dog poh sabak. 3 Ayŭh tadak ngara ka masang ngga dŭh mani mani, raru raju ndŭg ka kaja-i dŭh dog tana! 4 Asi anŭ adi bada-i jadi simŭnŭ? Asi adi natu pimanu dundan nyamba? Aku, adi TUHAN, mbŭh agi diginŭ di sibungas-i, ka Aku, adi TUHAN, re agi diginŭ di pinŭbŭn-i. 5 “Daya di rais rais adi jo mbŭh kiris kayuh adi Aku mbŭh ndai; ngara taru ka kimŭtŭr amai tikaran. Jadi sopŭrŭg ngara mandŭg tikuruk. 6 Sopŭrŭg daya turung ka ngatat dingan-i. 7 Tukang kayuh nang di tukang mas, ‘Pandai kuu!’Daya adi tukang mupu pijarŭh tibudongatat sianŭ adi tukang masak-i ngga pasak. Ngara nang, ‘Pijar-i kana’ --ka ngara nagap tibudo anŭ ngga pasak. 8 “Pak angān, Israel adi urun Ku, Angān inŭh daya adi Aku mbŭh mien, adi bara sesang Abraham, jerā Ku. 9 Aku taban angān so bŭngŭn ong; Aku bagan angān so sikuh tarun adi raru joka nang di angān, ‘Angān inŭh bara urun Ku.’Aku dŭh tirawan angān, pak mien angān. 10 Dŭhnyah taru -- Aku agi ngga angān! Aku ati Tapa ngan -- dŭhnyah bada ani ani pitaru angān! Aku re bada angān bake ka turung angān; Aku re grindung angān ka nyiramat angān. 11 “Ngara adi tiru di angānre mangŭh amai mbŭh dog ngarah. Ngara adi rawan angān re kabŭs 12 ka re miyap so ong. 13 Aku ati TUHAN adi Tapa ngan. Aku nyibake angān ka nang, ‘Dŭhnyah taru; Aku re turung angān.’” 14 TUHAN nang, “Sawŭ angān sŭ buang ramah, Israel, dŭhnyah taru; Aku re turung angān. Aku, adi Tapa kudus Israel, Aku inŭh adi nyiramat angān. 15 Aku re bada angān jadi keya ka papan adi yŭn ngiik, agi jipŭh-i adi bauh ka reja. Angān re ngiik darŭd ka pirubuh-i; sandah re asur jadi dabu. 16 Angān re napan sopŭrŭg-i. ka sabak re taban-i ngga bu, ka-i re mingare bada sabak ribut. Komŭnŭ angān re gaŭn amai Aku ati Tapa ngan; angān re muji Aku, Tapa kudus Israel. 17 “Kan daya Ku adi sirata jiroh piin, kan gungong ngara badŭh an nok, ka, Aku, adi TUHAN, re nam dua ngara; Aku, adi Tapa Israel, re dŭh tagan ngara. 18 Aku re bada sungi sungi aman di sandah adi matungka piin so rubang rubang piin aman di dau. Aku re bada tarun tana-sumat marui jadi pagong pagong piinka tarun tana badŭh jadi rubang rubang piin adi so piin aman. 19 Aku re bada tŭngŭn tŭngŭn sedar timbu di tarun tana-sumat, samŭn tŭngŭn acacia, tŭngŭn kemunting, ka tŭngŭn kanā. Tuān re timbu di tarun tana-matung, tuān tŭngŭn pain, junipa, ka sipres. 20 Daya re kiris ati ka puannang Aku, adi TUHAN, adi napa-i. Ngara re mandŭg ka miratinang Tapa kudus Israel adi napa-i.” 21 TUHAN, adi raja Israel, mbŭh nang sakati: “Angān tapa tapa bangsa, kiren meh har ngan. Minyu meh nyibandar har ngan! 22 Mandŭg kamati ka ninjau kayuh adi re jadi, isa ata puan-i kan-i tambus. Kidaan di yŭn bisara kayuh adi muko jadi, ka kidaan di kieh rati-i. 23 Kidaan di kieh ani re jadi jŭ --ka kieh re puan nang angān sawŭ tapa! Ndai kayuh kana puan kah taban pinyirusag; bada kieh taru ka inga inga! 24 Angān ngga sopŭrŭg pingandai ngan inŭh au-tarun; ngara adi nyambah angān inŭh sipŭ darŭm pimudip-i! 25 “Aku mbŭh mien ndi naan daya so timor; Aku re taban ayŭh ngga nyerang so tura ka utara. Ayŭh re bidigang di bara pimritah mun bidigang di tawang, mun tukang priok bidigang di tana-riyat. 26 Asi so angān ninjau nang kayuh ati re jadi, isa kieh dapŭd nang angān batur? Mating so angān nang ani ani pasar kayuh ati; mating daya dingah angān nang ani ani! 27 Aku, adi TUHAN, inŭh adi diŭ kidaan kayuh anŭ di Zion; Aku pait pinyisung ka Jerusalem ka nang, ‘Daya ngan mandŭg! Ngara mbŭh mari!’ 28 Kan Aku tingga bara tapa anŭ, ngara dŭh nang ani ani; ndi naan mating gŭh adi dapŭd nam pinyiken Ku. 29 Sopŭrŭg tapa anŭ dŭh biguna; mating kayuh dapŭd ngara ndai; bara tibudo anŭ ramah ka dŭh biyŭn kuasa.”

Isaiah 42

1 TUHAN nang, “Ati inŭh urun ku, adi Aku nyibake --adi Aku mbŭh mien; di ayŭh asŭng Ku munos. Aku mbŭh nggen di ayŭh kuasa Ku, ka ayŭh re taban pinyitŭnggŭn ka barang bangsa. 2 Ayŭh dŭh re nyirais bait bada sirŭŭn-i banabait dog dingah di aran raya. 3 Ayŭh dŭh re mata tŭngŭn reed adi miringebait mura prita adi bŭrŭp bŭrŭp. Ayŭh re taban pinyitŭnggŭn adi tan adu adu yŭn sopŭrŭg daya. 4 Ayŭh dŭh re manyap pingarap bait jimŭ; ayŭh re pijog pinyitŭnggŭn di ong. Rais rais adi jo kajŭn ajar-i ngga atin graŭh.” 5 Tapa napa rangit ka mamad-i; Ayŭh napa ong samŭn sopŭrŭg adi udip dieh; Ayŭh kudip ka nggen asŭng di sopŭrŭg manusia. Ka madin TUHAN Tapa nang di urun-I, 6 “Aku, adi TUHAN, mbŭh bagan kuu ka nggen di kuu kuasangga pimanu pinyitŭnggŭn di ong. So kuu Aku re ndai simanya ngga sopŭrŭg daya; so kuu Aku re taban jawa ka bangsa bangsa. 7 Kuu re kuka batŭh daya adi karakka pirupas daya so jer adi karŭm. 8 “Aku sadi adi TUHAN Tapa ngan. Mating tapa bŭkŭn re sua dapu bragah Ku; Aku re dŭh bada tibudo sua dapu puji Ku. 9 Kayuh kayuh adi Aku ninjau mbŭh jadi bitŭtŭk. Madin Aku re kidaan di kuu kayuh bauhsibayuh sopŭrŭg-i jadi.” 10 Nang ragu bauh ka TUHAN; muji meh Ayŭh, sopŭrŭg ong! Muji Ayŭh, angān adi birayar di rawŭt; muji Ayŭh, sopŭrŭg dāng di rawŭt! Biragu meh sopŭrŭg ngan adi rŭŭ di rais rais adi jo! 11 Isa tarun tana-sumat ngga kupo kupo-i muji Tapa; Isa daya Kedar muji Ayŭh! Isa ngara adi rŭŭ di kupo Selanyirais ngga gaŭn so tibung tibung darŭd! 12 Isa ngara adi rŭŭ di rais adi jomuji ka nyibragah TUHAN! 13 TUHAN matak di biperang mun pimagan; Ayŭh mbŭh sidia ka graŭh yŭn biperang. Ayŭh ngāb sirais biperang; Ayŭh kiren kuasa-I rawan pinganyu-I. 14 Tapa nang, “Mbŭh tui Aku pajam; Aku mating nam daya Ku. Pak madin tika Aku makat mbŭh mandŭg; Aku sien nyidaing mun dayung naman sarang andam re biranak. 15 Aku re nyirubuh sandah ngga darŭdka nyibadŭh kupai ngga tŭngŭn tŭngŭn kayuh. Aku re bada sungi di rubān marui jadi tarun tana-sumat ka nyibadŭh pagong pagong piin. 16 “Aku re nguru daya karakdi aran adi bŭn ngara kadŭg. Aku re bada karŭm ngara jadi jawaka pirata aran adi nyurok mugu yŭn ngara. Anŭ inŭh janji Ku, ka Aku re batur batur sita-i. 17 Sopŭrŭg adi sabah di tibudo, adi kadŭn patong tapa ngara, re dog pirapat ka dog pimangŭh.” 18 TUHAN nang, “Dingah, angān daya adi bangam! Nakit tingga, angān daya adi karak! 19 Agi kah adi rabis karak so urun Ku, rabis bangam so pinyisung adi Aku pait? 20 Israel, mbŭh raru bagŭ kayuh muko angān kiris, pak ani meh rati-i di angān? Angān biyŭn kajit ngga dingah, pak angān dŭh dingah.” 21 TUHAN inŭh Tapa adi raru raan nyiramat, jadi Ayŭh bada ukum-adat ngga ajar-I bās, ka bada daya-I stabi dieh. 22 Pak madin daya-I mbŭh dog pirinda; ngara dog kurung darŭm gerokka dog sukan darŭm jer. Ngara dog mirupak ka dog pirinda, ka mating daya nyiramat ngara. 23 Raan kah angān dingah? So madin raan kah angān dingah ngga nakit? 24 Asi bada Israel dog mirupak? Adŭp TUHAN inŭh, amai ata mbŭh bidosa rawan Ayŭh! Ata abah udip nanyam ka pinyiraan-Ibait tunda ajar adi Ayŭh nggen di ata. 25 Jadi Ayŭh baji ka ngukum ataka bada ata sangsara bada perang. Mun apui baji-I badang Israel, pak ata bŭn puan kayuh adi mbŭh jadi; ata dŭh birajar ani ani so dieh.

Isaiah 43

1 Israel, TUHAN adi napa kuu nang, “Dŭhnyah taru -- Aku re nyiramat kuu. Aku mbŭh bagan kuu ngga dŭn mu; kuu inŭh jaku. 2 Kan kuu mutas rawŭt adi tŭrŭp, Aku re agi ngga kuu; pinyusah mu re dŭh ngarah kuu. Kan kuu mutas apui, kuu re dŭh sau; pisuba adi bat adi dog kuu re dŭh kandam kuu. 3 Amai Aku TUHAN adi Tapa mu, Tapa kudus Israel, adi nyiramat kuu. Aku re nyerah Egypt ngga nubos kuu; Aku re nyerah Ethiopia ngga Seba. 4 Aku re nyerah ndi bangsa bangsa ngga nyiramat asŭng mu, sabab kuu brega yŭn Kuka sabab Aku rindu kuu ka katuh kuu. 5 Dŭhnyah taru -- Aku agi ngga kuu! “Jeh so timor ka jeh so barat, Aku re taban daya mu ngga pari. 6 Aku re kidaan di rais di utara bada pirupas ngaraka rais di siratan bada dŭh bitan ngara. Tandah daya Ku mari so rais rais adi jo, so barang parad di ong. 7 Ngara inŭh daya Ku, ka Aku adi napa ngara yŭn bragah ku.” 8 Tapa ngan, “Bagan daya Ku ka yŭn bisara. Ngara biyŭn batŭh, pak ngara karak; ngara biyŭn kajit, pak ngara bangam! 9 Bagan bangsa bangsa yŭn dog suba. Tapa ngara aki ndi adi bisa ninjau kayuh adi re jadi jŭ? Aki ndi so ngara adi ko awar kidaan kayuh adi mbŭh jadi madin? Bada tapa tapa anŭ taban saksi ngarangga kiren ngara batur, ngga kiren kayuh adi ngara nang agi sawŭ. 10 “Daya Israel, angān inŭh saksi Ku; Aku mien angān bada jadi urun Ku, isa angān puan Aku ka sabah di Akuka mirati Aku sadi adŭ adi Tapa. Ripas so Aku mating tapa adi bŭkŭn; mbŭh mating ka taŭn re mating. 11 “Aku sadi adŭ adi TUHAN, adi sadi adŭ adi dapŭd nyiramat angān. 12 Aku ninjau kayuh adi re jadi, ka komŭnŭ Aku mandŭg di turung angān. Mating tapa saruh mbŭh ndai kayuh mun anŭ; angān inŭh saksi Ku. 13 Aku ati Tapa, madin ka ndŭg situi tui. Mating daya dapŭd rupas so kuasa Ku; mating daya dapŭd nukar kayuh adi Aku ndai.” 14 Tapa kudus Israel, adi TUHAN adi nyiramat angān, nang, “Ngga nyiramat angān, Aku re pait ndi bara tibaran soldadu rawan Babylon; Aku re mape tiban-bās kupo, ka sirais bara daya-i re marui jadi sien. 15 Aku ati TUHAN, adi Tapa kudus ngan. Aku napa angān, Israel, ka Aku raja ngan.” 16 Ndun jah TUHAN ndai aran mutas rawŭt, aran mutas piin bās. 17 Ayŭh pirabur bara tibaran soldadu adi bās, bara tibaran soldadu krita kuda ngga soldadu pinunggang kuda. Ngara kabŭs, dŭh re pari makat, ngara kabŭs mun apui di sumbu prita pura! 18 Pak TUHAN nang, “Dŭhnyah ingat kayuh adi mbŭh ripaspuan kah bidigŭng di kayuh adi mbŭh jadi ndun jah. 19 Pirati kayuh bauh adi Aku re ndai. Kayuh anŭ mbŭh jadi -- angān dapŭd kiris-i madin! Aku re ndai aran mutas tarun tana-pajamka nggen di angān anak anak sungi diginŭ. 20 Ndŭg ka dāng dāng tarun gŭh re stabi di Aku; kasong tarun ngga manuk onta re muji Akukan Aku bada sungi sungi aman di tarun tana-sumatyŭn nggen piin di daya adi mbŭh Aku mien. 21 Ngara inŭh daya adi Aku mbŭh ndai yŭn adŭp Ku, ka ngara re nang ragu ngga muji Aku!” 22 TUHAN nang, “Pak angān mbŭh reju di Aku, Israel; angān dŭh nyambah Aku. 23 Angān dŭh taban ka Aku biri ngan ndu sadis badang; angān dŭh stabi di Aku ngga sadis ngan. Aku dŭh pijera angān darŭm Aku mite sadisbait pirarah angān darŭm Aku mite kimanyan. 24 Angān dŭh miris kimanyan yŭn Kubait pimunos Aku ngga ramak dāng ngan. Tibarik-i angān nyusah Aku ngga dosa ngan; angān pirarah Aku ngga sarah adi angān ndai. 25 Pak, Aku ati Tapa adi apun dosa ngan, ka Aku ndai simŭnŭ sabab anŭ tibiat adŭp Ku. Aku dŭh re ingat dosa ngan. 26 “Ja ata di ka yŭn bisara; nyarah Aku diginŭ! Minyu ka kiren adŭp ngan batur! 27 Tayung-babuk ngan adi diŭ bidosa, pinguru ngan bidosa rawan Aku, 28 ka pimritah ngan nyembar yŭn pinyirŭŭ Ku. Jadi Aku bada pinyirusag nyatŭk Israel; Aku tandah daya Ku dog pimangŭh.”

Isaiah 44

1 TUHAN nang, “Dingah, Israel, adi urun Ku, daya adi Aku mien, sesang Jacob. 2 Aku ati TUHAN adi napa kuu; so andu mu dog biranak, Aku mbŭh turung kuu. Dŭhnyah taru; kuu inŭh urun Ku, daya adi Aku mbŭh mien adi Aku rindu. 3 “Aku re nggen piin di tana adi badŭhka bada anak anak sungi aman di tarun adi badŭh. Aku re ren roh Ku di anak anak muka berkat Ku di tunduh bara sesang mu. 4 Ngara re timbu mun kupai di tana adi bisa, mun tŭngŭn poplar di bŭngŭn sungi adi aman piin-i. 5 “Ndi ngga ndi, daya re nang, ‘Aku tung TUHAN.’Ngara re mandŭg ka bigaur ngga daya Israel. Barang naan ngara re na tandā TUHAN di tangan ngaraka kadŭn adŭp ngara bara daya Tapa.” 6 TUHAN, adi mritah ka grindung Israel, TUHAN Bisa-pŭrŭg, nang: “Aku inŭh adi sibungas, adi sikasŭn, adi sadi adŭp Ku Tapa; mating tapa adi bŭkŭn adŭ-i Aku. 7 Dapŭd kah daya bŭkŭn ndai kayuh adi Aku mbŭh ndai? Asi dapŭd ninjau sopŭrŭg kayuh adi re jadiso tibirik-i ndŭg sikasŭn tipuh? 8 Dŭhnyah taru, angān adi daya Ku! Angān puan so ndun jah ndŭg madinAku mbŭh ninjau sopŭrŭg kayuh adi re jadi, ka angān inŭh urun Ku. Agi kah tapa bŭkŭn? Agi kah tapa, adi bayuh Aku puan, adi bikuasa?” 9 Sopŭrŭg ngara adi nyambah tibudo inŭh dŭh biguna, ka tapa tapa adi ngara muji inŭh au-tarun. Ngara adi nyambah tapa tapa anŭ inŭh karak ka dŭh mirati tarun; ngara re dog pimangŭh. 10 Dŭh inŭh kana ndai gayŭn so basi ka nyambah-i mun tapa! 11 Barang naan adi nyambah-i re dog pimangŭh. Daya adi ndai tibudo inŭh manusia saja. Bada ngara mandŭg situra jawin ngga Aku -- ngara re taru ka re mangŭh. 12 Tukang basi mbit ndi kiping basi ka nyiraja-i pakai apui. Tangan-i bake pawing pabā, ka maba basi anŭ bada pigayŭn. Buang-i nyiraja, ayŭh sibŭrŭk, badŭh asŭng, ka kawŭk. 13 Tukang kayuh ngŭkŭd apŭg kayuh. Ayŭh mutik gayŭn dieh, mŭŭt-i ngga pingakas-i bada mun gayŭn manusia adi ramus, ka rasu pijog-i di ramin-i. 14 Ayŭh bisa tabŭng tŭngŭn sedar an-i pakai, bait mien tŭngŭn oak puan kah tŭngŭn sipres so tuān. Ayŭh bisa gŭh purun tŭngŭn laurel ka kajŭn ujen ngga bada tŭngŭn anŭ timbu. 15 Daya pakai kada apŭg tŭngŭn kayuh ndu uwang ka kada-i ngga ndai tibudo. Kada-i ngga ndai apui ngga nyinduh ka ngga ndai ruti. Adi bŭkŭn ayŭh pakai ngga ndai tapa adi-i nyambah. 16 Kada kayuh anŭ ayŭh pakai ngga ndai apui; ayŭh manggang dagin, man-i, ka bisoh. Ayŭh nyinduh ka nang, “Kana raru, paras bada-i! Apui anŭ ruai ramus-i!” 17 Apŭg adi bŭkŭn ayŭh pakai ngga ndai tibudo, ka komŭnŭ ayŭh mutu ubak ka nyambah-i. Ayŭh bidua ka nang, “Kuu inŭh tapa ku; nyiramat aku!” 18 Daya adi mun anŭ mbŭh raru budo re puan kayuh adi ndai-i. Ngara mŭdŭm ka tŭŭp pikir-i di kayuh adi sawŭ. 19 Daya adi ndai tibudo dŭh adŭ biyŭn atin ka pikir ngga nang, “Kada kayuh anŭ aku mbŭh badang. Aku ndai ruti ka manggang dagin ka man-i. Tadŭh apŭg kayuh anŭ aku pakai ngga ndai tibudo. Tingga meh aku nyambah apŭg kayuh!” 20 Pingandai anŭ mbŭh keya ka man apŭk. Pikir kira-i adi budo mbŭh kinanyap ayŭh ndŭg ka dŭh dapŭd dog turung tia. Ayŭh dŭh re ngaku nang tibudo adi ayŭh digŭng ngga tangan-i anŭ dŭh tapa. 21 TUHAN nang, “Israel, ingat ati; ingat adŭp ngan inŭh urun Ku. Aku napa angān bada jadi urun Ku, ka Aku dŭh re kambŭt angān. 22 Aku mbŭh taran dosa ngan keya ka abun. Pari ka Aku; Aku inŭh adi nyiramat angān.” 23 Nyirais amai gaŭn, angān rangit! Nyirais, tarun yŭn adi tŭrŭp darŭm tana! Nyirais amai gaŭn, darŭd, ka barang tŭngŭn kayuh di tuān! TUHAN mbŭh kiren bās-Idarŭm-I nyiramat daya-I Israel. 24 “Aku ati TUHAN, adi pinyikudip ngan; Aku inŭh adi napa angān. Aku ati TUHAN, adi Pinapa sopŭrŭg kayuh. Aku sadi adi mamad rangit; di tika Aku napa ong, mating daya turung Aku. 25 Aku nyibudo bara daya adi pandai kidaan nasipka ngarut pininjau bara adi puan pasar bitang. Pinganang daya bijak Aku matahka kiren pinyibijak ngara budo. 26 Pak kan urun Ku ninjau, kan Aku pait pinyisung bada pinandŭng atur kraja Ku, Aku bada atur kraja ngga pininjau anŭ jadi bitŭtŭk. Aku kidaan di Jerusalem nang daya re pari rŭŭ diginŭ, ka kupo kupo Judah re pari dog pijog. Kupo kupo anŭ re makat so tugung rakang tibawang. 27 Ngga ndi bang piminyu Aku mritah rawŭt bada badŭh. 28 Aku nang di Cyrus, ‘Kuu inŭh adi re mritah yŭn Ku; kuu re ndai kayuh adi Aku raan kuu ndai: kuu re nggen ukum bada Jerusalem dog pari pijogka na pinagap-rasan Ramin TUHAN.’”

Isaiah 45

1 TUHAN mbŭh mien Cyrus bada jadi raja! Ayŭh mbŭh tijuan ayŭh bada ngarah bangsa bangsa; Ayŭh pait ayŭh bada pirukos kuasa so raja raja; TUHAN re kuka tiban tiban-bās kupo yŭn-i. Di Cyrus TUHAN nang, 2 “Adŭp Ku re sidia aran mu, pirata darŭd ngga sandah. Aku re nyirubuh tiban timaga kupoka mata parang basi-i. 3 Aku re nggen di kuu pinyikaya so tarun adi karŭm ka adi bisukan; komŭnŭ kuu re puan nang Aku ati TUHAN, nang Tapa Israel mbŭh bagan kuu ngga dŭn mu. 4 Aku tijuan kuu bada turung urun Ku Israel, daya adi Aku mbŭh mien. Aku mbŭh nggen stabi di kuu, sunggu kuu dŭh puan Aku. 5 “Aku ati TUHAN; mating tapa bŭkŭn. Aku re nggen di kuu pinyibake adi kuu biguna, sunggu kuu dŭh puan Aku. 6 Aku ndai simŭnŭ isa barang naan dayaso timor ndŭg baratpuan nang Aku ati TUHANka mating tapa bŭkŭn. 7 Aku napa jawa ngga karŭm; Aku taban berkat ngga pinyirusag. Aku, adi TUHAN, ndai sopŭrŭg anŭ. 8 Aku re pait pimanang so rangit mun ujen rabu so rangit; ong re tikuka an kambat-ika re mirarak ngga udip sanang ka pinyitŭnggŭn. Aku, adi TUHAN, re bada kayuh ati jadi.” 9 Birani kah priok tana-riyat bikarit ngga daya adi ndai-i, priok adi brimun ngga sopŭrŭg priok adi bŭkŭn? Bisa kah tana-riyat siken daya adi ndai priok, “Ani ndai mu?” Bisa kah priok mingungut nang daya adi ndai-i dŭh pandai? 10 Birani kah daya siken pimas-i, “Mani aku dog biranak mun ati?” 11 TUHAN, adi Tapa kudus Israel, adi ngatur jaman adi re, nang: “Kuu dŭh biyŭn hak siken Aku pasar bara anak Kubait kidaan di Aku kayuh adi patut Aku ndai! 12 Aku ati adi ndai ong, ka napa rayat manusia bada rŭŭ dieh. Ngga kuasa Ku Aku mamad rangit; Aku nguasa batŭh andu, buran, ka bitang bitang. 13 Adŭp Ku mbŭh kiruyok atin Cyrus bada ayŭh makatbada pijadi pinŭtŭn kraja Ku ka bada kayuh batur. Aku re bada tŭnggŭn sopŭrŭg aran adi-i kadŭg. Ayŭh re pari pijog kupo Ku, Jerusalem, ka pirupas daya Ku adi dog nakap, dŭh ngga bibayar bait dog nyuap.” TUHAN Bisa-pŭrŭg mbŭh minyu. 14 TUHAN nang di Israel, “Pinyikaya Egypt ngga Ethiopia re jadi jamu, ka bara daya Seba adi bigatung re jadi urun mu; ngara re tunda kuu buang dog muak ngga parik basi. Ngara re mutu ubak ka kuu ka ngaku, ‘Tapa agi ngga kuu -- Ayŭh sadi adŭ Tapa. 15 Tapa Israel, adi nyiramat daya-Iinŭh Tapa adi sukan adŭp-I. 16 Sopŭrŭg daya adi ndai tibudo re dogpimangŭh ka dog ngamun. 17 Pak Israel dog nyiramat TUHAN, ka pimanang-i tan adu adu; daya-I re dŭh dog pimangŭh.’” 18 TUHAN napa rangit --Ayŭh inŭh sianŭ adi Tapa! Ayŭh adi ndai ka pijadi ong --Ayŭh bada-i tagap ka tan tui. Ayŭh dŭh bada-i jadi tarun yŭn adi mating ani ani dieh, pak bada-i jadi tarun yŭn manusia rŭŭ, ka mating tapa adi bŭkŭn. 19 Aku bŭn minyu darŭm bisukanbait sukan pinŭtŭn kraja Ku. Aku dŭh bada daya Israeljiroh Aku ngga dŭh biyŭn rati. Aku ati TUHAN, ka Aku minyu kayuh adi sawŭ; Aku bada dog puan kayuh adi batur.” 20 TUHAN nang, “Mandŭg tikuruk, daya bangsa bangsa, sopŭrŭg adi babŭ udip ripas empaya anŭ rubuh; mandŭg yŭn dog suba! Daya adi baris ngga tibudo ngara adi dog ndai so kayuhadi bidua ka tapa adi dŭh dapŭd nyiramat ngara --ngara dŭh puan ani ani! 21 Mandŭg ka taban har ngan ka yŭn bisara; bada ngara adi nyibandar angān bisiken ngga dingan-i. Asi ko ndun jah ninjau kayuh adi re jadi? Dŭh kah anŭ adŭp Ku, adi TUHAN, Tapa adi nyiramat daya-I? Mating tapa adi bŭkŭn. 22 “Marik pimudip ngan pari ka Aku madin, angān daya di ndi ong ong, isa angān dog nyiramat! Ripas so Aku, mating adi bŭkŭn. 23 Janji Ku agi sawŭ, ka-i re dŭh dog ngubah. Aku bipayu pakai asi adŭp Ku ati: Barang naan re mandŭg ka sidikang di sirung jawin Kuka mutu ubak raan nundok di Aku. 24 “Ngara re nang kaŭs-i so Aku adŭpimanang ngga pinyibake bisa dog dapŭd; pak sopŭrŭg adi tiru di Aku re mangŭh. 25 Aku, adi TUHAN, re nyiramat sopŭrŭg sesang Jacob, ka ngara re muji Aku.

Isaiah 46

1 “Ati inŭh pimungan tapa tapa Babylon! Bel ngga Nebo ko dawŭ-i dog nyambah, pak madin dog na di tunduh kaldi, jadi pinyirabis adi bat yŭn dāng adi mbŭh kawŭk. 2 Tibudo dŭh dapŭd nyiramat adŭp-i; dog sirapas ka dog taban ngga bu. Simŭnŭ inŭh pimungan tapa tapa Babylon! 3 “Dingah Aku, sesang Jacob, sopŭrŭg daya Ku adi siramat. Aku mbŭh nyiran angān so angān dog biranak. 4 Aku ati Tapa ngan ka Aku re nyiran angānndŭg ka angān mbŭh minyamba ka ubok ngan mbŭh buda. Aku napa angān ka re kingat angān; Aku re turung angān ka nyiramat angān. 5 “Asi re angān ngga danding Aku?” nang TUHAN. “Agi kah adi bŭkŭn adi mun Aku? 6 Daya kuka kambut duit ngara ka piruah mas; ngara nimbang pirak pakai dasin. Ngara ngupah tukang mas bada ndai tibudo; komŭnŭ ngara sidikang ka nyambah-i! 7 Ngara tunduk ka tawid tibudo anŭ; ngara pijog-i di yŭn adi dog nitah yŭn-i, diginŭ-i mijog ka dŭh dapŭd trigen so nŭ. Kambŭi daya bidua ka tibudo anŭ, tibudo anŭ dŭh dapŭd nambait nyiramat daya anŭ so pinyirusag. 8 “Ingat kayuh ati, angān daya bidosa; Pikir kayuh adi Aku mbŭh ndai. 9 Ingat kayuh adi mbŭh jadi ndun jah; ngaku meh Aku sadi adŭ adi Tapaka mating adi bŭkŭn mun Aku. 10 So sibungas-i jah Aku ninjau pinŭbŭn kayuh; ndun jah Aku muko diŭ kidaan kayuh adi re jadi. Aku nang atur kraja Ku dŭh re dŭh jadi, ka Aku re pijadi sopŭrŭg kayuh adi nang Ku Aku re ndai. 11 Aku bagan ndi naan daya bada mandŭg so timor; ayŭh re nyambar mun beuhka pijadi kayuh adi Aku muko ngatur. Aku mbŭh minyu, ka-i dŭh re dŭh dog ndai. 12 “Dingah Aku, angān daya adi bakingadi pikir pimanang gibabŭ jo. 13 Aku taban andu pimanang bada sindŭk --dŭh-i gibabŭ jo. Pimanang Ku dŭh re dog pirambat. Aku re nyiramat Jerusalemka taban stabi ka Israel diginŭ.”

Isaiah 47

1 TUHAN nang, “Babylon, mūn so takta mu, ka guru di dabu di tana. Kuu ko dawŭ-i mun dayung tibŭn, kupo adi dŭh dapŭd dog ngarah, pak kuu mbŭh dŭh tia ramus! Madin kuu mbŭh jadi urun! 2 Musing kisar batuh! Ngisar gandom! Kadi taŭb mu! Kadi piraka mu adi ramus! Karang jamuh mu ka mutas sungi sungi! 3 Daya re kiris kuu sitabet; ngara re kiris kuu dog ngamun ka dog pimangŭh. Aku re maras dendam, ka mating daya re bitan Aku.” 4 Tapa kudus Israel pirupas ata --adŭn-I inŭh TUHAN Bisa-pŭrŭg. 5 TUHAN nang di Babylon, “Pajam! Guru darŭm karŭm; ngara re dŭh tia bagan kuu rani bangsa bangsa! 6 Aku baji di daya Ku; Aku ndai di ngara keya ka ngara mbŭh dŭh tia daya Ku: Aku na ngara darŭm kuasa mu, ka kuu dŭh kiren masi di ngara; ndŭg ka adi minyamba kuu kasar ngga. 7 Kuu pikir kuu re adu adu jadi rani, ka dŭh suba mirati, bait bipikir munki pinŭbŭn kayuh. 8 “Dingah ati, kuu adi rindu udip pawŭn, kuu adi pikir adŭp mu siramat ka bamai. Kuu nang adŭp mu bās mun Tapa, ka mating daya bŭkŭn re mun kuu. Kuu pikir adŭp mu dŭh re jadi dayung ubanbait naman sarang anak anak mu mbŭh mating. 9 Pak nyitiro adŭ, darŭm ndi andu, soduwŭh kayuh anŭ re jadi. pakai kuasa nanung bait kani kuu, banŭh ngga anak anak mu re mating. 10 “Kuu ruai sabah di pingandai arap mu; kuu pikir daya mating kiris kuu. Pinyibijak ngga pinyipuan mu bada kuu manyap, ka kuu nang di adŭp, ‘Aku ati Tapa; mating daya bŭkŭn mun aku.’ 11 Pinyirusag re nyatŭk kuu, ka mating kuasa nanung dapŭd bitan-i. Pinyirusag re gŭgŭh nyatŭk kuu, pinyirusag adi bŭn kuu pikir re mandŭg! 12 Adu adu pakai masam masam kuasa nanung mu; kuu mbŭh pakai-i so kuu gi-mara; Kadŭ-i bisa turung kuu; kadŭ kuu bisa pirawan bara pinganyu mu. 13 Kuu mbŭh dŭh bikuasa pŭn ka kuu muko trima pinyitayan. Bada bara daya mu adi birajar pasar bitang mandŭg ka nyiramat kuu; ngara anŭ adi birajar pasar bitang, adi tingga pirati barang parad rangitka kidaan di kuu barang burankayuh adi re jadi di kuu. 14 “Ngara re keya ka sirah sirayang, ka apui re badang-i! Ngara re dŭh dapŭd nyiramat adŭp-i; jireb apui re raru paras yŭn ngara, dŭh nyam apui adi ngga nŭŭh nyinduh. 15 Anŭ adŭ adi bisa ngara ndai yŭn mu, ngara adi puan pasar bitang adi kuu ngga bisiken sitŭkŭd udip mu. Sopŭrŭg ngara re bu tingge kuu, ka mating dŭm adi re nyiramat kuu.”

Isaiah 48

1 Dingah ati, daya Israel, angān adi sesang Judah: Angān bipayu pakai adŭn TUHANka nang adŭp ngan nyambah Tapa Israel --pak angān dŭh sawŭ di pinganang ngan anŭ. 2 Pak angān ngga atin sambuh nangadŭp ngan daya kupo adi kuduska angān bisangan di Tapa Israel, adi dog kadŭn TUHAN Bisa-pŭrŭg. 3 TUHAN nang di Israel, “Ndun jah Aku ninjau kayuh adi re jadi; ka gŭgŭh Aku bada-i jadi. 4 Aku puan angān taŭn baking, bagŭg mun basi ka riyat mun timaga. 5 Ngapŭi Aku ndun jah muko ninjau munki tipuh ngan adi re, kidaan kayuh adi re jadi diŭ so tipuh-i, isa angān dŭh nangtibudo tibudo ngan adi bada-i jadi. 6 “Sopŭrŭg kayuh adi Aku muko diŭ kidaan mbŭh jadi madin; angān an ngaku nang pininjau Ku batur. Madin Aku re kidaan di angān kayuh kayuh adi bauh, rusia rusia adi Aku dŭh pinandŭng dawŭ-i. 7 Muran-i madin Aku bada-i jadi, gi-bŭn kayuh mun anŭ jadi dawŭ-i. Kambŭi agi, tatu angān re nang adŭp ngan mbŭh puan pasar-i. 8 Aku puan angān dŭh bisa dog sabah; angān dog puan nimun daya adi raan birawan. Ngapŭi angān bŭn dingah pasar kayuh anŭ, ka ndi bang pinganang pasar-i mating gŭh ndŭg kajit ngan. 9 “Aku bitan baji Ku, isa daya muji adŭn Ku; Aku bitan baji Ku, isa angān dŭh binasa. 10 Aku mbŭh suba angān ngga apui sangsara, mun pirak dog suba ngga apui. Pak Aku mbŭh dapŭd angān dŭh biguna. 11 Kayuh adi Aku ndai inŭh yŭn kana adŭp Ku --Aku dŭh re bada adŭn Ku dŭh dog stabibait bada tadŭ daya sua dapu bragah Kuadi patut tung jaku sadi.” 12 TUHAN nang, “Dingah Aku, Israel, daya adi Aku mbŭh bagan! Aku ati Tapa, adi sibungas, adi sikasŭn, ka adi sadi adŭ Tapa! 13 Tangan Ku ndai pimŭnŭs ongka mamad rangit. Kan Aku bagan ong ngga rangit, soduwŭh-i rasu mandŭg. 14 “Tikuruk ka dingah, sopŭrŭg ngan! Mating so tapa tapa anŭ dapŭd ninjaunang daya adi Aku mbŭh mien re nyerang Babylon; ayŭh re ndai kayuh adi Aku raan ayŭh ndai. 15 Aku inŭh adi minyu ka bagan ayŭh; Aku nguru ayŭh ka bada ayŭh mujur. 16 “Mandŭg ka Aku madin ka dingah kayuh adi Aku nang. So sibungas-i Aku mbŭh minyu ngga tarang, ka mbŭh ari bada pinganang Ku jadi bitŭtŭk.” (Madin TUHAN Raja mbŭh nggen di aku kuasa-I ka pait aku.) 17 Tapa kudus Israel, TUHAN adi nyiramat angān, nang: Aku ati TUHAN adi Tapa ngan, adi raan ngajar angān yŭn kana adŭp nganka nyiruton angān di aran adi patut angān kadŭg. 18 “Nyamtadar kambŭi angān dingah pesan Ku, tatu angān adu adu trima berkatkeya ka sungi adi bŭn badŭh! Pimanang ari tudu angānkeya ka girumbang adi maad ka tabing. 19 Sesang ngan re raru bagŭ mun sirah sumat, ka Aku manŭn dŭh re tandah ngara dog pirabur.” 20 Ruah so Babylon, pirupas adŭp ngan! Piagah agah anŭ ngga sirais gaŭn; bada-i dog dingah di barang yŭn: “TUHAN mbŭh nyiramat urun-I Israel!” 21 Kan TUHAN nguru daya-I mutas tarun tana-pajam adi paras, ngara dŭh badŭh asŭng. Ayŭh bada piin ruah so batuh yŭn ngara; Ayŭh mutah batuh, ka piin ruah so dieh. 22 “Daya bidosa dŭh re siramat,” nang TUHAN.

Isaiah 49

1 Dingah aku, bangsa bangsa adi jo, angān daya adi rŭŭ di rais adi jo! Diŭ so aku dog biranak, TUHAN mien akuka tijuan aku bada jadi urun-I. 2 Ayŭh bada pinganang ku reja mun pedang. Ngga tangan adŭp-I Ayŭh grindung aku. Ayŭh ndai aku bada mun reja-panah, reja ka mbŭh sidia yŭn dog pakai. 3 Ayŭh nang di aku, “Israel, kuu inŭh urun Ku; sabab kuu, daya re muji Aku.” 4 Aku nang, “Aku mbŭh nyiraja, pak dŭh biyŭn rati! Aku mbŭh kubo pakai pinyibake ku, pak mating ani ani jadi.” Pak aku sabah di TUHAN bada ngarun aku; Ayŭh re ngupah aku yŭn kayuh adi aku mbŭh ndai. 5 Diŭ so aku dog biranak, TUHAN mbŭh tijuan aku; Ayŭh bada aku jadi urun-I adi taban daya-I ngga pari, adi taban ngga pari daya Israel adi mbŭh papar sasah. TUHAN nggen di aku stabi; Ayŭh inŭh atak pinyibake ku. 6 TUHAN nang di aku, “Aku biyŭn kraja adi rabis bās yŭn mu, urun Ku. Dŭh-i kuu re bada pari bās adŭdaya Israel adi babŭ udip, pak Aku re bada kuu jadi jawa ani yŭn bangsa bangsa; isa sopŭrŭg daya di ong dapŭd dog nyiramat.” 7 Pinyikudip ngga Tapa kudus Israel nangdi sianŭ adi bandar dog ngamun, adi tiru bangsa bangsa diehka adi urun bara pimritah: “Raja raja re kiris kuu dog pirupaska re makat yŭn kiren stabi ngara; bara pinguasa gŭh re kiris-i, ka ngara mutu ubak ngara stabi di kuu.” Kayuh re jadi sabab TUHAN mbŭh mien urun-I; Tapa Israel, Tapa adi kudus sita janji-I. 8 TUHAN nang di daya-I, “Kan tika-i mbŭh mandŭg ngga nyiramat angān, Aku re ndai kana di angānka nam sirŭŭn ngan mite turung. Aku nguan angān ka grindung angānka so angān Aku re ndai simanya ngga sopŭrŭg daya. Aku re bada angān rŭŭ dingedi tarun tana ngan adi madin mbŭh jadi tibawang. 9 Aku re nang di bara daya-takap, ‘Ruah meh!’ka di ngara adi darŭm karŭm, ‘Ruah ka yŭn jawa!’Ngara re keya ka kaban biri adi man kupai di sandah; 10 ngara re dŭh sibŭrŭk bait badŭh asŭng. Paras batŭh andu ngga paras tarun tana-pajam dŭh re bada ngara kinaman, amai ngara re dog nguru sianŭ adi rindu ngara. Ayŭh re nguru ngara ka rubang rubang piin. 11 “Aku re ndai aran raya mutas darŭdka sidia aran yŭn daya Ku panu. 12 Daya Ku re mandŭg so tarun adi jo, so utara ngga barat, ka so Aswan di siratan.” 13 Biragu meh, rangit! Nyirais amai gaŭn, ong! Isa darŭd darŭd biragu ngga gaŭn! TUHAN re nyaduh daya-I; Ayŭh re masi di daya-I adi sangsara. 14 Pak daya Jerusalem nang, “TUHAN mbŭh tagan ata! Ayŭh mbŭh kambŭt ata.” 15 Jadi TUHAN nam, “Bisa kah dayung kambŭt sipira adŭp-ika dŭh rindu anak adi-i ruwan? Pak kambŭi sindŭ daya kapang kambŭt anak-i, Aku dŭh re kambŭt angān. 16 Jerusalem, Aku dŭh dapŭd kambŭt kuu! Aku mbŭh nuris dŭn mu di pura tangan Ku. 17 “Ngara adi re pari pijog kuu mbŭh re rikas mandŭg, ka ngara adi nyirubuh kuu re bu. 18 Tingga bait tauh mu kayuh adi mbŭh jadi! Daya mu piguru tikuruk; ngara mbŭh aŭn mari! Siragi Aku ati Tapa adi udip, kuu re sanang asŭng di daya mu, nimun pingaten dayung sanang di batuh batuh brega-i. 19 “Rais mu ko rusag ka mating daya dieh; pak madin rais mu re raru sŭyŭn ngara adi re mandŭg ka rŭŭ dieh. Ka ngara adi ko nyirubuh kuure bu jo so kuu. 20 Daya mu adi dog biranak darŭm dog taran ka rais tamire agi nang di kuu, ‘Tarun tana ati paŭh sŭ; kieh raan tarun yŭn rŭŭ adi rabis bayah!’ 21 Ka kuu re nang darŭm asŭng mu, ‘Asi biranak sopŭrŭg anak ati yŭn ku? Bara anak ku mbŭh mating ka aku dŭh re tia biyŭn anak. Aku ko dog taran ka dog pibu ka rais tami; asi nyiran anak anak ati ndŭg ka baga? Aku ko dog tingge sadi adŭp ku; so ki anak anak ati mandŭg?’” 22 TUHAN Raja nang di daya-I: “Aku re nggen tandā di bangsa bangsa, ka ngara re taban anak anak ngan ngga mari. 23 Raja raja re keya ka sama di angān; rani rani re keya ka sindŭ. Ngara re mutu ubak ngara ka stabi di angān; ngara re pirapat adŭp ngara buang kiren stabi di angān. Ka angān re puan nang Aku ati TUHAN; mating daya adi kajŭn pinurung so Aku re asa.” 24 Dapŭd angān sirabut kayuh sirapas so tangan soldadu? Dapŭd angān nyiramat daya-takap so daya adi ganas? 25 TUHAN nam, “Anŭ inŭh kayuh adi re jadi. Daya-takap soldadu re dog taban ngga bu, ka kayuh sirapas daya ganas re dog tambit. Aku re rawan tadŭ tadŭ daya adi rawan angān, ka Aku re nyiramat anak anak ngan. 26 Aku re bada bara adi kinanyuh angān bisiŭ dupan adŭp ngara; ngara re mabuk ngga deya adŭp ngara keya ka mabuk wain. Ngara re puan nang Aku ati Tapa Israel, Tapa adi bikuasa.”

Isaiah 50

1 TUHAN nang, “Angān pikir Aku pibu daya Kumun daya taran sawŭn-i? Diki meh garang surat sare anŭ? Angān pikir Aku jua angānmun daya jua anak anak-i bada jadi urun? Dŭh, angān bu jadi daya-takap sabab dosa ngan; angān dog taran sabab sarah adŭp ngan. 2 “Mani daya Ku abah kambat Akukan Aku mandŭg tudu ngara an nyiramat ngara? Mani ngara abah nam kan Aku bagan? Aku ati ramah kah, ka dŭh dapŭd nyiramat ngara? Aku bisa nyibadŭh rawŭt ngga ndi bang piminyuka marik sungi sungi bada jadi tarun tana-sumat, isa iken iken adi darŭm-i kabŭs dŭh biyŭn piin. 3 Aku bisa bada rangit karŭm, bada-i mun adi ngurid daya kabŭs.” 4 TUHAN Raja mbŭh ngajar aku kayuh adi re ku nang, isa aku bisa nyibake ngara adi mbŭh rarah. Barang isan Ayŭh bada aku graŭhan dingah kayuh adi Ayŭh ngajar di aku. 5 TUHAN mbŭh nggen di aku pinyimirati, ka aku dŭh birawanbait nyipunok Ayŭh. 6 Aku nggen punok ku di ngara adi mukong aku. Aku nggen paŭp ku kan ngara ngamun aku, kan ngara nyirugut gagap kuka nyiruja jawin ku. 7 Pak pinganang ngamun so ngara dŭh bada aku kinamansabab TUHAN Raja agi turung aku. Aku mbŭh nagap atin ku ka nyijŭn adŭ. Aku puan nang adŭp ku dŭh re dog pimangŭh, 8 amai Tapa agi ngga aku, ka Ayŭh re kiren nang aku dŭh sarah. Asi meh re birani nyarah aku? Ja ata samah di ka yŭn bisara! Isa ayŭh nyarah aku! 9 Adŭp TUHAN Raja adi re nyibandar aku; asi meh re dapŭd nang aku sarah? Sopŭrŭg daya adi nyarah aku miyap; ngara manyap mun banang adi dog man gŭgŭt. 10 Sopŭrŭg ngan adi stabi di TUHANadi dingah pinganang urun-I, aran adi angān kadŭg kadŭ-i karŭm patŭ', pak sabah di TUHAN, bisangan di Tapa ngan. 11 Sopŭrŭg ngan adi bipekat an pirusak dayare rusak bada pekat adŭp ngan. Adŭp TUHAN re bada-i jadi simŭnŭ; angān re sangsara bada nasip adi arap.

Isaiah 51

1 TUHAN nang, “Dingah Aku, angān adi raan dog nyiramat, angān adi mandŭg ka Aku mite turung. Pikir pasar batuh adi so angān mandŭg, pasar kwari adi so angān dog kareh. 2 Pikir pasar babuk ngan, Abraham, ka Sarah, adi biranak angān. Kan Aku bagan Abraham, ayŭh dŭh biyŭn anak, pak Aku nyiberkat ayŭh ka nggen di ayŭh anak; Aku bada sesang-i bagŭ. 3 “Aku re kiren masi di Jerusalem, di sopŭrŭg adi rŭŭ di tibawang-i. Sunggu tarun tana-i tarun tana-sumat, Aku re bada-i jadi teya, mun teya adi Aku ndai di Eden. Gaŭn ngga pawŭn re agi diginŭ, ngga ragu puji ngga ragu trima kaseh yŭn Ku. 4 “Dingah Aku, daya Ku, dingah kayuh adi Aku nang: Aku nggen ajar Ku di bangsa bangsa; ukum-adat Ku re taban jawa ka ngara. 5 Aku re rikas mandŭg di nyiramat ngara; tika pimanang Ku mbŭh sindŭk. Aku re mritah bangsa bangsa. Tarun tana adi jo kajŭn Aku mandŭg; ngga pingarap, ngara kajŭn Aku nyiramat ngara. 6 Tingga ka rangit; tingga ong! Rangit re miyap mun asuh; ong re bikurat mun piraka adi amba, ka sopŭrŭg daya-i re kabŭs mun tura. Pak pinyirupas adi Aku taban re tan adu adu; pimanang Ku dŭh re mungan. 7 “Dingah Aku, angān adi puan kayuh adi batur, adi mbŭh nyikŭn ajar ku darŭm atin ngan. Dŭhnyah taru kan daya kinuas ka ngamun angān; 8 ngara re miyap mun banang adi dog man gŭgŭt! Pak pinyirupas adi Aku taban re tan ndŭg situi tui; pimanang Ku re tan adu adu.” 9 Makat, TUHAN, ka turung kieh! Nyiramat kieh pakai kuasa Mai; pakai-i mun Kaam pakai-i ndun jah. Kaam inŭh adi pirŭsŭb Rahab. 10 Kaam inŭh adi nyibadŭh rawŭtka ndai aran di yun piin, isa ngara adi Kaam nyiramat dapŭd mutas. 11 Ngara adi Kaam nyiramatre mandŭg ka Jerusalem ngga gaŭn, biragu ka nyirais amai gaŭn. Ngara re adu adu pawŭn, adu adu rupas so susah ngga jera. 12 TUHAN nang, “Aku inŭh adi nyibake angān. Ngga mani angān taru daya adi bisa kabŭs, adi mun uduh adi rikas rayu? 13 Mbŭh kambŭt ngan kah TUHAN adi napa angān, adi mamad rangitka adi na pimŭnŭs ong? Ngga mani angān ari tarubaji ngara adi kinanyuh angān, ngara adi an pirusag angān? Baji ngara re dŭh tia dog angān. 14 Ngara adi daya-takap re rikas dog pirupas; ngara re udip tuika re biyŭn sukup pinguman. 15 “Aku ati TUHAN adi Tapa ngan; Aku adi kiruyok rawŭtka bada girumbang-i magā. Adŭn Ku inŭh TUHAN Bisa-pŭrŭg! 16 Aku mamad rangitka na pimŭnŭs ong; Aku nang di Jerusalem, ‘Kuu inŭh daya Ku! Aku mbŭh nggen di kuu ajar Ku, Aku grindung kuu ngga tangan Ku.’” 17 Jerusalem, makat! Kies adŭp mu ka makat! Kuu mbŭh nok saker ukumadi TUHAN darŭm baji-I mbŭh nggen di kuu bada nok; kuu nok-i, ka-i bada kuu tibabeu. 18 Mating daya nguru kuu, mating daya di dupan daya mure nggen tangan-i turung kuu. 19 Pinyirusag adi duwŭh rupet mbŭh nyatŭk kuu: tarun tana mu mbŭh rusag bada perang, ka daya mu mbŭh sikirau. Mating daya masi di kuu. 20 Di sikuh barang arandaya mu tumbang amai ramah; ngara mbŭh keya ka peyu rakat di jarat pingasū. Ngara mbŭh kinyam baji Tapa. 21 Angān daya Jerusalem adi sangsara, angān adi tibabeu mun adi mabuk, 22 TUHAN adi Tapa ngan ngibān angān ka nang, “Aku taban saker anŭ ngga buadi Aku nggen di angān darŭm baji Ku. Angān re dŭhsah tia nokwain adi bada angān tibabeu. 23 Aku re nggen-i di ngara adi kinanyuh angān, di ngara adi bada angān guring di aranka bidigang di tunduh ngan mun digang sapok.”

Isaiah 52

1 Jerusalem, pari bake ka bās dinge! Kupo adi kudus, kibarui adŭp mu ngga piraka mu adi sangŭn! Daya tami adi ko pirusag kupo kudus mure dŭh tia mŭrŭt kuu dinge. 2 Pirupas adŭp mu, Jerusalem! Makat so runas tana ka guru di takta mu! Matŭd parik basi adi ngabŭt kuu, kuu daya-takap di Zion! 3 TUHAN Raja nang di daya-I, “Di tika angān jadi urun, angān dŭh dog miris ngga duit; simŭnŭ gŭh di tika angān dog pirupas. 4 Di tika angān rŭŭ di Egypt jadi daya tami, angān rŭŭ diginŭ so ka pinyiraan adŭp ngan; pak Assyria nakap angān ngga dŭh biyŭn pada. 5 Ka madin di Babylonia simŭnŭ gŭh kayuh: angān dog nakap ngga dŭh biyŭn pada. Ngara adi mritah angān mingangŭn ka minyu sambuh ka marar ngamun Aku. 6 Di tika adi re mandŭg angān re ngaku nang Aku ati Tapa ka nang Aku mbŭh minyu di angān.” 7 Mbŭh raru kana inŭh nyam-i nŭŭh kirispinyisung mandŭg mutas darŭd, taban agah kana, agah damai! Ayŭh kidaan pimanang ka nang di Zion, “Tapa mu inŭh raja!” 8 Ngara adi jaga kupo mbŭh nyirais, samah nyirais ngga gaŭn! ngara dapŭd kiris ngga batŭh adŭp ngarapinyipari TUHAN ka Zion! 9 Makat meh ka nyirais ngga gaŭn, angān rakang tibawang Jerusalem! TUHAN re nyiramat kupo-Ika nyaduh daya-I. 10 TUHAN re pakai kuasa kudus-I; Ayŭh re nyiramat daya-I, ka sopŭrŭg daya di ong re kiris-i. 11 Panu meh! Bu so Babylonia, sopŭrŭg ngan adi taban pingakas Ramin TUHAN! Dŭhnyah tama kayuh adi dŭh siŭn dog tama; bada adŭp ngan bisig ka bu meh so nŭ. 12 Kari ati angān dŭhsah bigaut bu; angān dŭhsah suba pirupas adŭp ngan. TUHAN adi Tapa ngan re nguru angānka grindung angān so barang parad. 13 TUHAN nang, “Urun Ku re mujur darŭm kraja-i; ayŭh re bandar dog stabi. 14 Bagŭ daya re gŭgŭh kan ngara kiris ayŭh, amai gayŭn-i mbŭh ruai rusak ndŭg ka dŭh mun manusia. 15 Pak madin bagŭ bangsa re nginga bada-i, ka raja raja re tŭŭp baba ngara amai mbŭh inga inga. Ngara re kiris ka miratikayuh adi ngara bŭn puan.”

Isaiah 53

1 Daya nam, “Asi re sabah kayuh adi ata kidaan madin? Asi mbŭh kiris tangan TUHAN di kayuh ati? 2 Anŭ mbŭh pinyiraan TUHAN inŭh urun-Itimbu mun anak kayuh-udip piruat di tana badŭh. Gayŭn-i dŭh kana bait ramusadi re bada ata an kimat ayŭh. Mating pinyiramus-i, mating ani ani di ayŭh adi re tarik atin ta. 3 Ata ngamun ayŭh ka tirawan ayŭh; ayŭh kinyam sangsara ngga sarang andam. Mating daya an kimat ayŭh; ata nyipunok ayŭh mun ata ngga kayuh au-tarun. 4 “Pak ayŭh sibatur-i sangsara yŭn ata, andam adi ata patut kinyam. Tian-ti ata pikir sangsara-iukum so Tapa. 5 Pak sabab dosa ta ayŭh mbŭh tawan, dog pukong sabab arap adi ata mbŭh ndai. Ukum adi ayŭh kinyam pibua ata, ka ata mbŭh bua amai pukong adi ayŭh trima. 6 Sopŭrŭg ata muko keya ka biri adi mbŭh manyap, barang naan ata panu kadŭg aran adŭp ta. Pak TUHAN bada ukum anŭ nyatŭk ayŭh, ukum adi sopŭrŭg ata patut trima. 7 “Ayŭh dog pijera, pak ayŭh nyijŭn-i ngga atin rapat; ayŭh dŭh piruah ndi bang pinganang. Mun anak biri re dog simareh, mun biri re dog gumbak buruh-i, ayŭh dŭh nang ani ani. 8 Ayŭh dog nakap ka dog bisara ka dog taban yŭn dog siŭ, ka mating daya piduri nasip-i. Ayŭh dog nggen ukum kabŭs amai dosa bangsa ta. 9 Ayŭh dog na di kubur ngga daya ginaka, ayŭh dog kubur ngga daya kaya, sunggu ayŭh mating ndai sarahbait kadong daya.” 10 TUHAN nang, “Anŭ mbŭh so pinyiraan Ku inŭh ayŭh sangsara; pinyikabŭs-i inŭh sadis ngga apun dosa. Ngapŭi ayŭh re kiris bara sesang-i; ayŭh re tui udip, ka so ayŭh Aku re dapŭd pinŭtŭn Ku. 11 Ripas pimudip sangsara, ayŭh re pari gaŭn; ayŭh re puan nang sangsara-i dŭh kayuh adi dŭh biyŭn rati. Urun Ku adi tŭtŭd, adi yŭn asŭng Ku munos, re gŭrŭng ukum daya bagŭsabab ayŭh Aku re apun ngara. 12 Ngapŭi Aku re nggen di ayŭh yŭn guru adi bibragah, pinyiguru di dupan daya bās ngga adi bikuasa. Ayŭh re jugan asŭng adŭp-ika sua kinyam nasip daya adi arap. Ayŭh gŭrŭng dosa daya bagŭka bidua mite ngara dog apun.”

Isaiah 54

1 Jerusalem, kuu mbŭh keya ka dayung adi aboh, pak madin kuu dapŭd biragu ka nyirais ngga gaŭn. Madin kuu re biyŭn rabis bagŭ anakso dayung adi bŭn dog tingge banŭh-i! 2 Bada bayah bari adi yŭn mu rŭŭ; bada ambu taris-i ka bada tagap pagu-i! 3 Kuu re pibayah tana mu di barang parad; daya mu re tambit pari tarun tanaadi madin dog ngisi bangsa bŭkŭn. Kupo kupo adi dog tagan madin re brisi ngga daya. 4 Dŭhnyah taru, kuu re dŭh dog pimangŭh dinge; kuu re dŭh dog ngamun. Kuu re kambŭt pimudip mu adi dŭh tŭtŭd di tika kuu babŭ mara, ka udip maput mu jadi dayung uban. 5 Pinapa mu re keya ka banŭh di kuu; TUHAN Bisa-pŭrŭg inŭh adŭn-I. Tapa kudus Israel re nyiramat kuu; Ayŭh inŭh pimritah di ndi ong ong. 6 Israel, kuu inŭh keya ka sawŭn adi mara, dog tagan banŭh ka mbŭh ruai susah. Pak TUHAN bagan kuu bada pari ka adŭp-I ka nang: 7 “Nyitiro adŭ Aku tangan kuu; pak ngga pinyirindu adi tŭrŭp Aku re tambit kuu pari. 8 Aku nyipunok kuu darŭm baji nyitiro adŭ, pak Aku re rindu kuu ndŭg situi tui.” Sakanŭ TUHAN adi nyiramat kuu. 9 “Di jaman Noah Aku bijanjidŭh tia bada uba ngapuh ong. Madin Aku bijanji dŭh tia baji di kuu; Aku dŭh re tia tuas bait ngukum kuu. 10 Darŭd ngga sandah bisa rubuh, pak pinyirindu Ku di kuu dŭh re mungan; Aku re adu adu sita janji damai Ku.” Sakanŭ TUHAN adi rindu kuu. 11 TUHAN nang, “O Jerusalem, kuu kupo adi sangsara ka adi dŭh dapŭd ndai ani ani, ka mating daya nyaduh kuu, Aku re pari pijog pimŭnŭs mu ngga batuh adi brega. 12 Aku re pijog tawā mu ngga batuh mutiara, tiban mu ngga batuh adi bringam mun apui, ka sindung maning kuu ngga batuh brega. 13 “Adŭp Ku re ngajar daya mu, ka nggen di ngara udip mujur ngga damai. 14 Pinyitŭnggŭn ngga udip tŭnggŭn re nyibake kuu. Kuu re siramat so dog kinanyuh ka so pinyiganas. 15 Asi asi adi nyerang kuudŭh-i so pinyibada Ku; asi asi adi rawan kuu re rabu. 16 “Aku napa tukang basi, adi pisakŭt apui ngga ndai sinyata. Aku gŭh adi napa soldadu, adi pakai sinyata ngga siŭ. 17 Pak mating sinyata re dapŭd bada kuu kinaman; kuu re biyŭn pinyinam ngga nam daya adi nyarah kuu. Aku re ngibān urun urun Kuka nggen pimanang di ngara.” TUHAN mbŭh minyu.

Isaiah 55

1 TUHAN nang, “Mandŭg, barang naan adi badŭh asŭng; digiti agi piin! Mandŭg, angān adi dŭh biyŭn duit; miris gandom ka man! Mandŭg! Miris wain ngga sisuh; dŭhsah bayar ani ani! 2 Mani miris kayuh adi dŭh pimunos asŭng? Mani nyiraja yŭn kayuh adi dŭh bada nŭŭh bisoh? Dingah Aku ka ndai kayuh adi Aku bada, ka angān re munos man pinguman adi siabo sidi. 3 “Dingah madin, daya Ku, ka mandŭg ka Aku; mandŭg ka Aku, ka angān re udip! Aku re ndai simanya adi tan adu adu ngga angānka nggen di angān berkat adi Aku mbŭh bijanji nggen di David. 4 Aku bada ayŭh jadi pinguru ka pingubak bangsa, ka so ayŭh Aku kiren kuasa Ku di ngara. 5 Madin angān bagan bangsa bangsa tami; dawŭ-i ngara dŭh puan angān, pak madin ngara re bikaduh tudu angān ka mŭrŭt bara ngan! Aku, adi TUHAN adi Tapa ngan, Tapa kudus Israel, re bada sopŭrŭg anŭ jadi, Aku re nggen di angān stabi ngga bragah.” 6 Marik pimudip ngan pari ka TUHAN ka bidua ka Ayŭh, san Ayŭh agi sindŭk. 7 Tandah daya ginaka tingge aran pimudip ngaraka nukar pikir-kira ngara. Tandah ngara marik pimudip ngara pari ka TUHAN, adi Tapa ta; Ayŭh inŭh masi ka rikas apun. 8 “Pikir Ku,” TUHAN nang, “dŭh mun pikir ngan, ka aran Ku bŭkŭn so aran ngan. 9 Bigatung mun rangit di tunduh ong, simŭnŭ gŭh aran Ku ngga pikir-kira Ku bigatung so jangān. 10 “Pinganang Ku inŭh keya ka salju ngga ujenadi mūn so rangit ngga misa tana, Ngara bada pimuruh timbungga piruah bine yŭn purun ka pinguman yŭn man. 11 Simŭnŭ gŭh pinganang adi Aku piruah; ayŭh dŭh re dŭh ndai kayuh adi Aku mbŭh ngatur yŭn-i; ayŭh re ndai sopŭrŭg kayuh adi Aku pait ayŭh bada ndai. 12 “Angān re bu tingge Babylon ngga gaŭn; angān re dog nguru ruah so kupo ngga damai. Darŭd ngga sandah re biragu ngga gaŭn, ka tŭngŭn tŭngŭn kayuh re nyirais ngga gaŭn. 13 Tŭngŭn sipres re timbu di yŭn bakah pireja; tŭngŭn kemunting re gati tŭngŭn reja. Ati re jadi tandā adi re tan ndŭg situi tui, ngga ingat kayuh adi Aku, adi TUHAN, mbŭh ndai.”

Isaiah 56

1 TUHAN nang di daya-I, “Ndai kayuh adi patut ka adi batur, amai dŭm nyitiro Aku re nyiramat angān. 2 Aku re nyiberkat ngara adi ari sita andu Sabbath ka adi dŭh pakai-i ngga ndai pingandai sarah.” 3 Daya tami adi mbŭh mŭrŭt daya TUHAN patut dŭh nang, “TUHAN re dŭh bada aku sua bisambah ngga daya-I.” Daya adi mbŭh dog nuroi dŭh patut nang sabab adŭp-i dŭh dapŭd biyŭn anak, ayŭh dŭh bisa jadi ndi so bara daya Tapa. 4 TUHAN nang di daya adi mun anŭ, “Kambŭi kuu sita andu Sabbath ngga stabi di Aku ka kambŭi kuu ndai kayuh adi bada asŭng Ku munos ka tŭtŭd sita simanya Ku, 5 dŭn mu re dog ingat di Ramin Ku ka di ruang daya Ku tui dŭ so kambŭi kuu biyŭn anak anak dari ngga anak anak dayung. Kuu dŭh re dog kambŭt.” 6 Ka TUHAN nang di bara daya tami anŭ adi mbŭh mŭrŭt daya-I, adi rindu Ayŭh ka adi bituan di Ayŭh, adi sita andu Sabbath ka tŭtŭd sita simanya-I: 7 “Aku re taban angān ka Zion, sandah kudus Ku, nggen di angān pinyigaŭn darŭm ramin simayang Ku, ka trima sadis adi angān jugan di tunduh mija-sambah Ku. Ramin Ku re dog kadŭn ramin simayang yŭn sopŭrŭg bangsa.” 8 TUHAN Raja, adi taban daya-I Israel mari ripas ko dog taran, mbŭh bijanji nang Ayŭh re babŭ taban daya bŭkŭn bada mŭrŭt ngara. 9 TUHAN mbŭh bada bangsa bangsa tami mandŭg mun dāng tarun di man daya-I. 10 Ayŭh nang, “Sopŭrŭg pinguru, adi patut bakan daya Ku, mbŭh karak! Ngara dŭh puan ani ani. Ngara keya ka kasong adi dog bada jaga pak dŭh an ngakang; adŭ-i bŭŭs ka nyipŭmŭh. 11 Ngara pirusong mun kasong adi bŭn bisa bisoh. Bara pinguru anŭ dŭh biyŭn pinyimirati. Barang naan ngara ndai kayuh nanyam pinyiraan adŭp-i ka jiroh utung yŭn adŭp-i adŭ. 12 ‘Ja nok wain,’ bara pimabuk anŭ nang, ‘ka nok sipuas puas ta! Sipagi re rabis kana so andu ati!’”

Isaiah 57

1 Daya adi kana kabŭs, ka mating daya mirati bait mbit piduri. Pak kan ngara kabŭs, mating pinyusah re tia nyatŭk ngara. 2 Ngara adi udip tŭnggŭn dapŭd damai ngga rŭŭ-paya darŭm ngara kabŭs. 3 Mandŭg kamati yŭn dog bisara, angān daya bidosa! Angān dŭh kurang so bara nyamba-biruri, bara adi tanggah, ka bara sundar. 4 Asi anŭ adi angān napat? Asi anŭ adi angān daya pingadong nyirimbe? 5 Angān nyambah tapa tapa pimuah buang angān muas pinyiraan pŭrŭng ngan di ribo tŭngŭn tŭngŭn pirapu' ngan. Angān jugan anak anak ngan ndu sadis di tāng pibatuh sindŭk dau sungi. 6 Angān tambit batuh adi jarŭh so nŭ ka nyambah-i mun nyambah tibudo. Angān ren wain ndu sadis ka ngara ka taban ka ngara sadis ruwang kayuh. 7 Angān di ka darŭd bigatung di jugan sadis ka muas pinyiraan pŭrŭng ngan. 8 Angān pijog tibudo ngan adi sembar anŭ di punok tiban-bās ka ngapid uros-i darŭm ramin ngan. Angān tagan Aku; angān kadi piraka ngan ka maad pangō ngan adi bayah ngga ambai ngan, adi angān bayar bada bŭŭs ngga angān. Ka diginŭ angān muas pinyiraan pŭrŭng ngan. 9 Angān pakai inyo ngga wangi ka di nyambah tapa Molech. Angān pait pinyisung ka rais rais adi jo bada jiroh tapa tapa an ngan nyambah, ndŭg ka jiroh di ong daya adi mbŭh kabŭs ani. 10 Angān pirarah adŭp ngan jiroh tapa tapa bŭkŭn, pak angān dŭh jŭk. Angān pikir tibudo tibudo ngan adi sembar anŭ nggen di angān pinyibake adi bada angān dŭh bisa jadi ramah. 11 TUHAN nang, “Asi tapa tapa anŭ adi bada angān taru, ndŭg ka angān kadong ka kambŭt Aku? Sabab Aku mbŭh raru tui pajam kah angān mbŭh dŭh tia stabi di Aku? 12 Angān pikir kayuh adi angān ndai inŭh kayuh adi batur, pak Aku re kiren urah arap ngan, ka tibudo tibudo ngan re dŭh dapŭd turung angān. 13 Kan angān bagan mite turung, bada tibudo tibudo ngan anŭ turung angān! Sopŭrŭg tibudo ngan anŭ re dog poh sabak! Pak ngara adi sabah di Aku re rŭŭ di rais ati ka nyambah Aku di Ramin Ku.” 14 TUHAN nang, “Tandah daya Ku pari ka Aku. Ndai aran ka sidia-i yŭn ngara panu! Kadi so aran anŭ kayuh adi kinarang ngara! 15 “Aku ati Tapa adi di sambu ka adi kudus. Aku rŭŭ di yŭn adi bigatung ka adi kudus, pak Aku gŭh adi rŭŭ ngga daya adi pirapat adŭp-i ka adi mbŭh marik pimudip-i pari ka Aku, isa Aku dapŭd bada pari tagap pinyabah ngga pingarap ngara. 16 Aku nggen di daya Ku udip, ka Aku re dŭh adu adu nyarah ngara bait adu adu baji di ngara. 17 Aku baji di ngara sabab dosa ngga udip tama ngara, ngapŭi Aku ngukum ngara ka tagan ngara. Pak ngara baking ka ngandŭ tunda aran adŭp ngara. 18 “Aku mbŭh kiris urah ngara, pak Aku re pibua ngara. Aku re nguru ngara ka turung ngara, ka Aku re nyaduh ngara adi muās. 19 Aku nggen damai di sopŭrŭg daya, adi sindŭk ngga adi jo! Aku re pibua daya Ku. 20 Pak daya arap mbŭh keya ka rawŭt adi bŭn adŭ tanang amai girumbang, taban sapok ngga bude adi kais. 21 Daya bidosa dŭh re siramat,” TUHAN nang.

Isaiah 58

1 TUHAN nang, “Nyirais bana situngang tungang ngan! Kidaan di daya Ku Israel pasar dosa ngara! 2 Ngara nyambah Aku barang andu, nang adŭp ngara graŭh an puan aran Ku ka tunda ukum ukum-adat Ku. Ngara nang adŭp-i raan Aku nggen di ngara ukum-adat adi patut ka nang adŭp-i suka nyambah Aku.” 3 Daya nang, “Re ngga mani ata bipusa kambŭi TUHAN dŭh kiris? Re ngga mani ata dŭh man kambŭi Ayŭh dŭh mbit piduri?” TUHAN nang di ngara, “Di tika angān bipusa, angān mbit bat di har adŭp ngan ka kinanyuh daya adi nyiraja yŭn ngan. 4 Pusa ngan bada angān ganas, ka angān bikaii ka birawan. Angān pikir bipusa adi mun anŭ re bada Aku dingah dua ngan kah? 5 Kan angān bipusa, angān bada adŭp ngan jera; angān mutu ubak ngan bada rapat mun dawŭn kupai ka mamad banang guni ngga apŭk yŭn guring. Anŭ kah adi nang ngan bipusa? Angān pikir Aku re munos asŭng di pingandai adi mun anŭ kah? 6 “Bipusa adi Aku raan inŭh ati: kadi parik basi so daya-takap adi dog muak dŭh ngga sipatut-i. Pirupas ngara adi dog kinanyuh! 7 Samah pinguman ngan ngga daya adi sibŭrŭk ka kambat daya sirata adi dŭh biyŭn ramin arŭn ka darŭm ramin ngan. Nggen piraka di ngara adi dŭh biyŭn piraka, ka dŭhnyah abah turung madis adŭp ngan. 8 “Komŭnŭ jawa ngan re nyekar mun jawa isan isan, ka tawan ngan re rikas bua. Aku re ari agi ngga angān an nyiramat angān; bragah Ku re grindung angān di barang parad. 9 Kan angān bidua, Aku re nggen pimite ngan. Kan angān bagan Aku, Aku re nam. “Kambŭi angān pirŭŭ kraja pingandai ngan adi kinanyuh daya, adi ngamun daya, adi kinarap daya; 10 Kambŭi angān nggen pinguman di daya adi sibŭrŭk ka pimunos asŭng ngara adi dog kinanyuh, karŭm adi maning angān re marui jadi jawa yun kumbeng. 11 Ka Aku re ari nyiruton angān ka pimunos asŭng ngan ngga kayuh kana. Aku re bada angān bake ka bua. Angān re keya ka teya adi biyŭn bagŭ piin, mun rubang piin adi dŭh pandai badŭh. 12 Daya ngan re pari pijog kayuh adi mbŭh tui rubuh, pari pijog di tunduh pimŭnŭs adi amba. Angān re dog puan nang daya adi pari pijog sindung sindung kupo, adi pari pijog ramin ramin adi mbŭh rubuh.” 13 TUHAN nang, “Kambŭi angān sita andu Sabbath mun sita andu adi kudus ka dŭh mbit bat di har adŭp ngan sadi adŭ di andu anŭ; kambŭi angān bada andu kudus Ku andu adi biguna ka dŭh panu bijaruh, nyiraja, bait minyu pinganang adi dŭh biguna di andu anŭ, 14 angān re dapŭd atin gaŭn amai bituan di Aku. Aku re bada angān dog stabi di ndi ong ong, ka angān re trima buwa tana adi Aku nggen di babuk ngan Jacob. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.”

Isaiah 59

1 Dŭhnyah pikir TUHAN raru ramah re nyiramat angān puan kah raru bangam re dingah angān bagan mite turung! 2 Sabab dosa ngan Ayŭh dŭh dingah angān. Dosa ngan inŭh adi nyibarai angān kan angān suba an nyambah Ayŭh. 3 Angān mbŭh sarah amai angān kadong, ganas, ka siŭ daya. 4 Angān di ka yŭn bisara, pak angān dŭh pimanu pinyitŭnggŭn. Angān kadong yŭn manang bisara. Angān bisatur yŭn an kandam daya bŭkŭn. 5-6 Pekat arap adi angān ndai inŭh bisā mun turoh jippŭh adi bisā. Mape ndi turoh ka jippŭh ruah! Pak pekat ngan anŭ dŭh biguna keya ka piraka adi dog ndai so sarin taka! 7 Angān ari bisatur yŭn kayuh adi arap, ka angān dŭh re nyikite ndai-i. Angān dŭh re ngāng siŭ daya adi dŭh sarah. Digiti diginŭ angān panu, angān pirusak ka nyirubuh, 8 ka mating daya siramat di yŭn angān agi. Sopŭrŭg pingandai ngan dŭh patut. Angān panu kadŭg aran adi bidikok, ka mating daya adi panu kadŭg aran anŭ re siramat. 9 Bara daya anŭ nang, “Madin ata puan mani Tapa dŭh nyiramat ata so daya adi kinanyuh ata. Ata harap sekar jawa ngga ta panu, pak karŭm adŭ agi, 10 ka ata kāp tarun mun daya karak. Ata sikak sikakong ngga yun kumbeng, mun di tika karŭm, keya ka ata mbŭh darŭm ong daya adi mbŭh kabŭs. 11 Ata mbŭh taru buang susah. Ata gruwŭn Tapa nyiramat ata so udip adi dog kinanyuh ka so kayuh adi sarah, pak mating ani ani jadi. 12 “TUHAN, sarah ami di Kaam mbŭh raru bagŭ. Dosa ami mbŭh nyarah kieh. Kieh rada sopŭrŭg-i. 13 Kieh mbŭh rawan Kaam, tirawan Kaam, ka abah tunda Kaam. Kieh mbŭh kinanyuh daya bŭkŭn ka nyipunok Kaam. Pikir-kira ami sarah; pinganang ami pinganang kadong. 14 Pinyitŭnggŭn mbŭh dog pibu, ka pinyibatur dŭh dapŭd mandŭg. Pinyawŭ mbŭh dŭh biguna di pakan kupo, ka pinyijujur mating yŭn-i diginŭ. 15 Mbŭh mating daya adi jujur, ka daya adi pijo adŭp-i so pingandai arap mbŭh adŭp-i dog nyatŭk pingandai arap daya.” TUHAN mbŭh kiris sopŭrŭg-i, ka asŭng-I dŭh munos kiris pinyitŭnggŭn dŭh dog pimanu. 16 Ayŭh mbŭh payah kiris daya mating turung daya adi dog kinanyuh. Jadi Ayŭh re pakai kuasa adŭp-I ngga nyiramat ngara ka ngga dapŭd pimanang. 17 Ayŭh re pakai pinyitŭnggŭn ndu jipo basi ka kuasa nyiramat ndu tupi basi. Ayŭh re kibarui adŭp-I ngga pinyiraan an bada kayuh batur, ka ngukum ka ngatur diki adi sarah. 18 Ayŭh re ngukum bara pinganyu-I nanyam ka pingandai ngara, samŭn ngara adi rŭŭ di tarun tana adi jo. 19 So timor ndŭg barat barang naan daya re taru di Ayŭh ka di kuasa bās-I. Ayŭh re mandŭg keya ka piin sungi adi daras aman, keya ka sabak adi daras. 20 TUHAN nang di daya-I, “Aku re mandŭg ka Jerusalem di ngibān ka nyiramat sopŭrŭg ngan adi mbŭh marik pimudip ngan bu so dosa. 21 Aku ndai simanya ngga angān: Aku mbŭh nggen di angān kuasa Ku ngga Ajar Ku adi re jadi jangān ndŭg situi tui, ka so madin angān re tunda pinganang Ku ka ngajar anak anak ngan ka sesang sesang ngan bada tunda pinganang Ku ndŭg situi tui.”

Isaiah 60

1 Makat, Jerusalem, ka nyekar mun batŭh andu meh; Bragah TUHAN mbŭh nyekar di tunduh mu! 2 Bangsa bangsa bŭkŭn re dog nutu karŭm, Pak di tunduh mu jawa TUHAN re nyekar; Jawa bragah-I re agi ngga kuu. 3 Bangsa bangsa mandŭg tudu jawa mu, Ka raja raja mandŭg tudu jawa isan isan mu. 4 Tingga kayuh adi jadi maning kuu: Daya mu mbŭh tikuruk re mari! Anak anak dari mu re mandŭg so rais adi jo; Anak anak dayung mu re dog kabis mun anak-sŭ. 5 Kuu re kiris kayuh anŭ ka re gaŭn; kuu re kimŭtŭr amai gaŭn. Buat-rata bangsa bangsa re dog taban ka kuu; pinyikaya ngara re mutas rawŭt mandŭg ka kuu. 6 Bara pinunggang onta re mandŭg, so Midian ngga Ephah. Ngara re mandŭg so Sheba, taban mas ngga kimanyan. Daya re kidaan agah kana pasar kayuh adi TUHAN mbŭh ndai! 7 Sopŭrŭg biri Kedar ngga Nebaiothre dog taban ka kuu ndu sadiska dog jugan di tunduh mija-sambah ngga pimunos asŭng TUHAN. TUHAN re bada Ramin-I rabis bragah so adi mbŭh. 8 Kapar ani anŭ adi mikabur mun abun, mun manuk asang mikabur mari? 9 Anŭ inŭh kapar mandŭg so rais adi jo, taban daya Tapa ngga mari. Ngara taban pirak ngga masngga kibās adŭn TUHAN, adi Tapa Israel, Tapa adi kudus, adi bada sopŭrŭg bangsa stabi di daya-I. 10 TUHAN nang di Jerusalem, “Daya tami re pari pijog sindung mu, ka raja raja ngara re bituan di kuu. Darŭm baji Ku Aku ngukum kuu, pak madin Aku re kana ka masi di kuu. 11 Sandu singarŭm tiban tiban mu re tikuka, isa raja raja bangsabisa taban ka kuu pinyikaya ngara. 12 Pak bangsa bangsa adi dŭh bituan di kuure abo dog pirabur. 13 “Kayuh tŭngŭn pain, tŭngŭn junipa, tŭngŭn sipres, kayuh adi siabo kana so tuān Lebanon, re dog taban ngga pari pijog kuu, Jerusalem, ngga ndai Ramin Ku bada ramus, ngga ndai kupo Ku bada bibragah. 14 Sesang sesang ngara adi kinanyuh kuu re mandŭgka sidikang kiren stabi di kuu. Sopŭrŭg adi ko ngamun kuu re nyambah di kaja mu. Ngara re kadŭn kuu ‘Kupo TUHAN’, ‘Zion, Kupo Tapa Israel, Tapa adi Kudus’. 15 “Kuu re dŭh dog tagan ka dog tiru, ka re dŭh dog tandah jadi tibawang. Aku re bada kuu bās ka sangŭn, tarun adi yŭn pinyigaŭn adu adu. 16 Bangsa bangsa ngga raja raja re sita kuukeya ka sindŭ daya sita anak-i. Kuu re puan nang Aku, adi TUHAN, mbŭh nyiramat kuu, nang Tapa Israel, Tapa adi Bikuasa, mbŭh pirupas kuu. 17 “Aku re taban mas ka kuu, dŭh-i timaga. Pirak ngga timaga, dŭh-i basi puan kah kayuh, ka basi, dŭh-i batuh. Pimritah mu re dŭh tia kinanyuh kuu; Aku re bada ngara mritah ngga pinyitŭnggŭn ka damai. 18 Jawŭn pinyiganas re dŭh tia dog dingah; pinyirusag re dŭh tia nyirubuh rais mu. Aku re grindung ka ngibān kuu mun sindung; kuu re muji Aku sabab Aku mbŭh nyiramat kuu. 19 “Batŭh andu re dŭh tia jadi jawa mu sandu, dŭh gŭh buran jadi jawa mu singarŭm; Aku, adi TUHAN, re jadi jawa mu adi tan adu adu; jawa bragah Ku re nyekar di tunduh mu. 20 Tipuh pinyusah mu re mungan. Aku, adi TUHAN, re jadi jawa mu adi tan adu adu, Rabis tan so batŭh andu ngga buran. 21 Sopŭrŭg daya mu re ndai kayuh adi batur, ka re dapu tarun tana ati ndŭg situi tui. Aku purun ngara, Aku ndai ngara, ngga pinandŭng bās Ku di sopŭrŭg. 22 Ndŭg ka rawang mu adi siabo sŭ ngga adi dog ngamunre jadi bangsa adi bās ngga adi bikuasa. Kan tika-i adi batur mbŭh mandŭg, Aku re bada kayuh anŭ rikas jadi. Aku ati TUHAN!

Isaiah 61

1 TUHAN Raja mbŭh nguasa aku ngga Roh-I. Ayŭh mbŭh mien aku ka pait akubada taban agah kana ka daya sirata, bada pibua daya adi susah atin, bada piagah pinyirupas di daya-takapka pinyirupas di ngara adi dog jer. 2 Ayŭh pait aku bada piagahnang tika-i mbŭh mandŭgkan TUHAN re nyiramat daya-Ika ngarah pinganyu ngara. Ayŭh mbŭh pait aku bada nyaduh sopŭrŭg adi ngurid, 3 bada nggen di ngara adi ngurid di Zionpinyigaŭn ngga pawŭn, ka dŭh pinyusah, ragu puji, ka dŭh ragu pinyusah. Ngara re keya ka tŭngŭn tŭngŭn kayuhadi adŭp TUHAN mbŭh purun. Sopŭrŭg ngara re ndai kayuh adi batur, ka Tapa re dog muji amai kayuh adi Ayŭh mbŭh ndai. 4 Ngara re pari pijog kupo kupo adi mbŭh tui nyibawang. 5 Daya Ku, daya tami re bituan di angān. Ngara re kingat dāng kudip nganka nyiraja di tana ngga teya anggor ngan. 6 Ka angān re dog puan jadi imam imam TUHAN, bara urun Tapa ta. Angān re kinyam pinyikaya bangsa bangsaka re mingangŭn dapu pinyikaya anŭ. 7 Angān re dŭh tia dog pimangŭh bait dog ngamun. Angān re udip di tarun tana adŭp ngan, ka pinyikaya ngan re jadi duwŭh rupet; pinyigaŭn ngan re tan adu adu. 8 TUHAN nang, “Aku rindu pinyitŭnggŭn ka Aku tiru di pingandai adi kinanyuh daya nggatadŭ pingandai adi sarah. Ngga tŭtŭd Aku re ngupah daya Kuka ndai simanya adi tan adu adu ngga ngara. 9 Ngara re timagah di dupan bangsa bangsa; barang naan adi kiris ngara re puannang ngara daya adi Aku mbŭh mien.” 10 Jerusalem gaŭn sabab kayuh adi TUHAN mbŭh ndai. ayŭh mbŭh keya ka pingaten dayungadi muko bisasat yŭn re sawan. Tapa mbŭh kibarui ayŭh ngga pinyiramat ka pimanang. 11 Nimun bine adi dog naburdŭh siŭn dŭh timbu ka masang udip, simŭnŭ gŭh TUHAN Raja re nyiramat daya-I, ka sopŭrŭg bangsa re muji Ayŭh.

Isaiah 62

1 Aku re minyu ngga ngatat Jerusalem; aku dŭh re pajam ndŭg ka ayŭh mbŭh siramat, ka pimanang-i nyekar mun jawa nyekar darŭm karŭm. 2 Jerusalem, bangsa bangsa re kiris pimanang mu! Sopŭrŭg raja re kiris bragah mu. Kuu re dog kadŭn ngga dŭn adi bauh, dŭn adi dog nggen adŭp Tapa. 3 Kuu re keya ka makota adi sangŭn yŭn TUHAN. 4 Kuu re dŭh tia dog kadŭn “Adi Dog Tagan” . Tarun tana mu re dŭh tia dog kadŭn “Sawŭn Adi Dog Tingge” . Dŭn bauh mu inŭh re “Tapa Re Munos Asŭng di Ayŭh” . Tarun tana mu re dog kadŭn “Mbŭh Banan” sabab TUHAN inŭh munos asŭng-I di kuuka re keya ka banŭh yŭn tarun tana mu. 5 Keya ka dari adi mara tambit dayung tibŭn ndu sawŭn, Ayŭh adi napa kuu re sawŭn kuu. Keya ka pingaten dari angan pingaten dayung-i, simŭnŭ gŭh Tapa re angan kuu. 6 Di tunduh sindung mu, Jerusalem, aku mbŭh na daya adi tukang jaga; ngara dŭh siŭn pajam sandu ngga singarŭm. Ngara dŭh siŭn dŭh bada TUHAN ingat janji-Ika dŭh tandah Ayŭh kambŭt-i. 7 Ngara dŭh siŭn bada Ayŭh rŭŭ-paya ndŭg ka Ayŭh mbŭh ngamas pari pijog Jerusalemka bada-i jadi kupo adi ndi ong ong muji. 8 TUHAN mbŭh ndai ndi janji buang bipayu, ka ngga kuasa-I Ayŭh re pijadi-i: “Gandom ngan re dŭh tia pinguman yŭn pinganyu ngan, ka daya tami re dŭh tia nok wain ngan. 9 Pak angān adi purun ka ngatŭm gandomre man ruti ka muji TUHAN. Angān adi sita ka ndu buwa anggorre nok wain di awah Ramin Ku.” 10 Daya Jerusalem, ruah so kupoka ndai aran yŭn daya ngan adi mari! Sidia aran raya; sayan ka taran batuh batuh! Pijog tandā isa bangsa bangsa puan 11 Nang TUHAN inŭh piagah kayuh ati di ndi ong ong: “Kidaan di daya Jerusalemnang TUHAN mandŭg di nyiramat angān, taban ngga adŭp-I daya adi-I mbŭh nyiramat.” 12 Angān re dog kadŭn “Daya adi Kudus” , “Daya adi Tapa mbŭh nyiramat” . Jerusalem re dog kadŭn “Kupo adi Tapa Rindu” , “Kupo adi Tapa dŭh tagan” .

Isaiah 63

1 “Asi anŭ mandŭg so kupo Bozrah di Edom? Asi anŭ nēn piraka bireh ka panu ngga kuasa ka pinyibake?” “TUHAN inŭh anŭ, bikuasa ngga-I nyiramat, mandŭg di piagah pimanang-I” 2 “Mani piraka-I raru bireh, mun piraka daya adi mu-ngindik buwa anggor, ndai wain?” 3 TUHAN nam, “Aku mbŭh digang bangsa bangsa mun ngindik wain, ka mating daya turung Aku. Aku bidigang di ngara ngga baji Ku, ka deya ngara mbŭh bada piraka Ku bitameg. 4 Tika adi ngga nyiramat daya Ku mbŭh mandŭg; anŭ mbŭh tika adi ngga ngukum pinganyu ngara. 5 Aku nginga kan Aku kimat ka kiris daya mating turung Aku. Pak baji Ku bada Aku bake, ka Aku manang ngga kuasa adŭp Ku sadi. 6 Darŭm baji Ku Aku bidigang di tunduh sopŭrŭg bangsa ka bada ngara asur. Aku basen deya ngara di tana.” 7 Aku re kidaan pasar pinyirindu TUHAN; Aku muji Ayŭh amai sopŭrŭg kayuh adi mbŭh-I ndai yŭn ta. Ayŭh mbŭh bandar nyiberkat daya Israelsabab masi-I ngga pinyirindu-I adi dŭh bisa birubah. 8 TUHAN nang, “Ngara inŭh daya Ku; ngara dŭh re nipu Aku.” Ngapŭi Ayŭh nyiramat ngara 9 so sopŭrŭg sangsara ngara. Dŭh-i malaikat, pak adŭp TUHAN adi nyiramat ngara. Ngga pinyirindu ka masi Ayŭh nyiramat ngara. So dawŭ-i Ayŭh ari kingat ngara, 10 pak ngara rawan Ayŭh ka bada roh kudus-I susah. Ngapŭi TUHAN jadi pinganyu ngara ka rawan ngara. 11 Pak komŭnŭ ngara ingat kayuh adi mbŭh jadi jah, jaman Moses, adi urun TUHAN, ka ngara siken, “Diki TUHAN madin, adi ko nguru bara pinguru daya-I mutas rawŭt ngga siramat? Diki TUHAN, adi nggen roh-I ka Moses? 12-13 Diki TUHAN, adi ndai pingandai bās so Moses, mire piin rawŭt nyinuwŭh ka nguru daya-I mutas piin tŭrŭp, ngga dapŭd adŭn adi adu adu timagah yŭn adŭp-I?” Dog nguru TUHAN, ngara panu mun kuda tarun dŭh sikak dŭh sikakong. 14 Mun sapi sapi dog nguru ka rubān adi damŭn, simŭnŭ gŭh TUHAN nggen rŭŭ-paya di daya-I. Ayŭh nguru daya-I ka dapŭd stabi yŭn adŭn-I. 15 TUHAN, tingga kieh so shorga, di yŭn Kaam rŭŭ darŭm pinyikudus ngga bragah Mai. Mbŭh dŭh kah Kaam mbit piduri pasar kieh? Diki kuasa Mai? Diki pinyirindu ngga masi Mai? Kaam nyipunok kieh kah? 16 Kaam inŭh sama ami. Tayung-babuk ami Abraham ngga Jacob dŭh ngaku kieh; pak Kaam, TUHAN, inŭh sama ami, adi ari nyiramat kieh. 17 Mani Kaam tandah kieh manyap so aran Mai? Mani Kaam bada kieh raru baking ndŭg ka bu so Kaam? Pari ka kieh, yŭn kana ngara adi bituan di Kaam, yŭn kana daya adi ari tung jamai. 18 Kieh, daya Mai adi kudus, ko dog pibu bara pinganyu ami nyitiro dawŭ-i: ngara bidigang di yŭn pinyirŭŭ Mai. 19 Kaam ndai di tunduh kieh mun-i Kaam ati bŭn jadi pimritah ami, ka kieh ati mun adi bŭn jadi daya Mai.

Isaiah 64

1 Mani Kaam dŭh nyiratak adŭ rangit bada tikuka, ka nŭŭh mūn ka sagān? 2 Ngara re bigagar mun piin nyigurak di tunduh apui. Mandŭg ka pinandŭng kuasa Mai di bara pinganyu Mai, ka bada bangsa bangsa kimŭtŭr di sirung jawin Mai! 3 Dawŭ-i Kaam mandŭg ka ndai pingandai tikŭnŭd adi dŭh kieh sangka; darŭd kiris Kaam ka bigŭgŭs sabab taru. 4 Mating daya mbŭh kiris bait dingah Tapa adi mun Kaam, adi ndai pingandai adi mun anŭ yŭn ngara adi na pingarap di Kaam. 5 Kaam trima daya adi gaŭn ndai kayuh adi batur, ngara adi ingat adŭp-i udip nanyam ka pinyiraan Mai. Kaam baji di kieh, pak kieh babŭ ndai dosa. Pŭn ka Kaam mbŭh raru baji pak kieh ngandŭ ndai sarah so jaman jah. 6 Sopŭrŭg kieh taŭn mbŭh bidosa; ndŭg ka urah rakah ami adi siabo kana babŭ gŭh kais ka sembar. Sabab dosa ami kieh mbŭh keya ka dawŭn kayuh adi rayu adi mikabur dog poh sabak. 7 Mating daya bidua ka Kaam; mating daya tudu Kaam mite turung. Kaam mbŭh sukan adŭp Mai so kieh ka mbŭh tagan kieh sabab dosa ami. 8 Pak Kaam inŭh sama ami, TUHAN. Kieh keya ka tana-riyat, ka Kaam keya ka tukang priok. Kaam napa kieh, 9 ka dŭhnyah baji di kieh bait adu adu ingat dosa ami. Kieh inŭh daya Mai; masi di kieh. 10 Kupo kupo Mai adi kudus mbŭh keya ka tarun tana-pajam; Jerusalem mbŭh nyibawang, 11 ka Ramin TUHAN, tarun yŭn adi kudus ka sangŭn adi yŭn tayung-babuk ami muji Kaam, mbŭh rabur bada apui. Sopŭrŭg tarun adi kieh rindu mbŭh rusag. 12 TUHAN, gimanyam kah Kaam kiris sopŭrŭg kayuh anŭ? Dŭh kah Kaam re ndai ani ani, ka re tandah kieh sangsara rabis so tungang kieh nyijŭn?

Isaiah 65

1 TUHAN nang, “Aku mbŭh sidia an nam dua daya Ku, pak ngara dŭh bidua. Aku mbŭh sidia bada ngara dapŭd Aku, pak ngara taŭn dŭh adŭ jiroh Aku. Bangsa dŭh bidua ka Aku, sunggu Aku ari sidia an nam, ‘Digiti Aku; Aku raan turung angān.’ 2 Aku mbŭh ari sidia an kambat daya Ku, adi baking buang ngandŭ ndai kayuh adi sarah ka tunda pinyiraan adŭp-i. 3 Ngga dŭh mangŭh ngara adu adu bada Aku baji. Ngara jugan sadis adat karŭm di teya pirapu' ka badang kimanyan di tunduh mija-sambah adat karŭm. 4 Singarŭm ngara di ka tāng bait kubur an bisiken ngga roh daya adi mbŭh kabŭs. Ngara man dagin ayo ka nok ju dagin adi ko dog jugan ndu sadis adat karŭm. 5 Ka komŭnŭ ngara nang di dingan-i, ‘Dŭhnyah nyindŭk kieh; kieh ati raru kudus re angān tama!’ Aku dŭh tan kiris daya adi mun anŭ; baji Ku di ngara mbŭh keya ka apui adi dŭh bisa pura. 6 “Aku mbŭh natu re ngukum ngara, ka ukum yŭn ngara mbŭh dog nuris. Aku dŭh re tandah kayuh adi mbŭh ngara ndai, pak re maras di ngara 7 dosa ngara ngga dosa tayung-babuk ngara. Ngara mbŭh badang kimanyan di bari-sambah adat karŭm di sandah ka ngamun Aku. Ngapŭi Aku re ngukum ngara nanyam patut yŭn pingandai adŭp ngara.” 8 TUHAN nang, “Mating daya pirusak buwa anggor adi kana; ngga ngara ndai wain kidŭ-i. Dŭh gŭh Aku re pirabur sopŭrŭg daya Ku, pak re nyiramat ngara adi bituan di Aku. 9 Aku re nyiberkat bara daya Israel adi so tibaran-asar Judah, ka sesang ngara re dapŭd tarun tana darŭd Ku. Daya adi Aku mbŭh mien, adi bituan di Aku, re rŭŭ diginŭ. 10 Ngara re nyambah Aku ka re nguru biri biri ngga sapi sapi ngara ka tarun tana kupai di Rabak Sharon di parad ka barat ka di Rubān Pinyusah di parad ka timor. 11 “Pak-i dŭh re simŭnŭ di angān adi tagan Aku, adi dŭh piduri Zion, sandah kudus Ku, ka adi nyambah Gad ngga Meni, adi tapa nasip ngga tapa pinyusah. 12 Angān re kabŭs dog siŭ ngga pedang, sabab angān dŭh nam kan Aku bagan bait dingah kan Aku minyu. Angān mbŭh raan dŭ nyibireu Aku ka ndai arap. 13 Ngapŭi meh Aku kidaan di angān, ngara adi nyambah ka tunda pinganang Ku re biyŭn bagŭ kayuh man ngga kayuh nok, pak angān re sibŭrŭk ka badŭh asŭng. Ngara re gaŭn, pak angān re dog pimangŭh. 14 Ngara re biragu amai gaŭn, pak angān re sien amai susah. 15 Daya Ku adi Aku mbŭh mien re pakai dŭn ngan ndu pangu. Aku, adi TUHAN Raja, re siŭ angān. Pak Aku re nggen dŭn adi bauh di ngara adi nundok di Aku. 16 Daya adi rŭŭ di tarun tana anŭ adi mite berkat re mite dog nyiberkat Tapa adi tŭtŭd. Asi asi adi bipayu re bipayu pakai adŭn Tapa adi tŭtŭd. Pinyusah adi mbŭh ripas re miyap ka dog kambŭt.” 17 TUHAN nang, “Aku napa ong bauh ngga rangit bauh. Kayuh adi mbŭh ripas re abo dog kambŭt. 18 Gaŭn ka pawŭn adu adu yŭn kayuh adi Aku napa. Jerusalem bauh adi Aku ndai re puno ngga pinyigaŭn, ka daya-i re sanang. 19 Adŭp Ku re gaŭn sabab Jerusalem ngga daya-i. Diginŭ re mating puās bait mite turung. 20 Anak anak pira re dŭh tia kabŭs kan-i gibabŭ duwŭh taruh andu umbur-i, ka sopŭrŭg daya re tui udip. Ngara adi udip ndŭg ka siratus sawa umbur-i re dog nyirundeng babŭ mara. Kabŭs awar mbŭh tandā Aku mbŭh ngukum ngara. 21-22 Daya re pijog ramin ka rŭŭ dieh; ramin ramin anŭ re dŭh yŭn daya bŭkŭn rŭŭ. Ngara re ndai teya anggor ka dapŭd wain so dieh; wain anŭ re dŭh dog nok daya bŭkŭn. Ngara re puas kinyam kayuh adi mandŭg so turang udas adŭp ngara. 23 Ngara re mujur di kraja pingandai adŭp ngara, ka anak anak ngara re dŭh dog pinyirusag. Aku re nyiberkat ngara samŭn sesang ngara ndŭg situi tui. 24 Diŭ so ngara ko bidua ka Aku, Aku re nam dua ngara. 25 Kasong tarun ngga anak anak biri re samah man; singah re man siriyang mun sapi, ka jippŭh re man dabu tana. Di Zion, sandah kudus Ku, re mating kayuh adi bisā bait kayuh adi arap.”

Isaiah 66

1 TUHAN nang, “Rangit inŭh takta Ku, ka ong inŭh bangan kaja Ku. Ramin adi munki an ngan pijog yŭn Ku, tarun yŭn adi munki re Aku yŭn rŭŭ? 2 Adŭp Ku napa rangit ngga ong! Aku munos asŭng di ngara adi pirapat adŭp-i ka adi marik pimudip-i pari ka Aku, adi taru ka nundok di Aku. 3 “Daya ndai urah ngga suka asŭng ngara. Sopŭrŭg-i brimun di ngara, bait-i ngara siŭ dari sapi ndu sadis puan kah nyadis manusia; bait-i ngara nyadis anak biri puan kah mata tungo kasong; bait-i ngara jugan sadis ruwang kayuh puan kah deya ayo; bait-i ngara jugan kimanyan puan kah nyambah tibudo. Ngara suka bisambah ngga gaya adi sipŭ mun anŭ. 4 Jadi Aku re bada pinyirusag nyatŭk ngara, kayuh adi ngara taru, sabab mating daya nam kan Aku bagan bait dingah kan Aku minyu. Ngara raan dŭ nyibireu Aku ka ndai arap.” 5 Dingah kayuh adi TUHAN nang, angān adi taru Ayŭh ka adi dingah pinganang-I: “Sabab angān tŭtŭd di Aku, agi so daya adŭp ngan re tiru di angān ka re tirawan angān. Ngara nyirimbe angān ka nang, ‘Bada TUHAN kiren di angān bās-I ka nyiramat angān, isa kieh bisa kiris angān pawŭn.’ Pak adŭp ngara inŭh adi re dog pimangŭh! 6 Dingah! Jawŭn anŭ adi bana darŭm kupo, jawŭn darŭm Ramin TUHAN, inŭh jawŭn TUHAN ngukum pinganyu-I! 7 “Kupo Ku inŭh keya ka dayung adi gŭgŭh biranak, dŭh naman sarang andam biranak. 8 Mbŭh kah daya kiris bait dingah kayuh adi mun anŭ? Mbŭh kah bangsa dog biranak ndi andu? Zion re dŭhsah tui sangsara, diŭ so bangsa anŭ dog biranak. 9 Dŭhnyah pikir Aku re nyibandar daya Ku dog bite ndŭg ka sukup buran-i, ka dŭh bada-i dog biranak.” TUHAN mbŭh minyu. 10 Gaŭn ngga Jerusalem, angān adi rindu kupo anŭ! Gaŭn ngga ayŭh madin, sopŭrŭg ngan adi ko muās ayŭh! 11 Angān re kinyam pimujur-i, keya ka anak-sŭ kinyam sisuh sindŭ-i. 12 TUHAN nang, “Aku re bada angān adu adu mujur; pinyikaya sopŭrŭg bangsa re aman ka angān mun sungi adi dŭh bisa badŭh. Angān re keya ka anak-sŭ adi dog nyisuh sindŭ-i, dog puko, ka dog sita ngga pinyirindu. 13 Aku re nyaduh angān di Jerusalem, nimun sindŭ nyaduh anak-i. 14 Kan angān kiris kayuh anŭ, angān re gaŭn; kayuh anŭ re bada angān bake ka bua sanang. Komŭnŭ angān re puan nang Aku, adi TUHAN, turung ngara adi nundok di Aku, ka Aku re kiren baji Ku di pinganyu Ku.” 15 TUHAN re mandŭg ngga apui. Ayŭh re mandŭg ngga sabak ribut di ngukum ngara adi yŭn-I baji. 16 Ngga apui ngga pedang Ayŭh ngukum sopŭrŭg daya di ong adi Ayŭh dapŭd sarah; ka bagŭ re dog siŭ. 17 TUHAN nang, “Pinŭbŭn-i mbŭh sindŭk yŭn ngara adi pibisig adŭp ngara yŭn bisambah adat karŭm, adi baris panu ka teya pirapu', ka adi man dagin ayo ngga dagin babu, ngga pinguman adi bŭkŭn adi sembar. 18 Aku puan pikir-kira ngga pingandai ngara. Aku mandŭg di nguruk daya so sopŭrŭg bangsa. Kan ngara samah mandŭg, ngara re kiris kayuh adi kuasa Ku dapŭd ndai 19 ka re puan nang Aku ati inŭh adi ngukum ngara. “Pak Aku re nyiramat kada so ngara, ka pait ngara ka bangsa bangsa di rais rais adi jo adi bŭn dingah pasar Aku adi timagah, bait kiris bās Ku ngga kuasa Ku: ka Spain, Libya, ngga Lydia, ngga bara adi pandai nimbak reja-panah, ka Tubal ngga Greece. Di dupan bangsa bangsa anŭ ngara re piagah bās Ku. 20 Ngara re taban pari sopŭrŭg dingan ngan adi samah daya Israel so rais rais anŭ ndu pinganggen di Aku. Ngara re taban ngara ka sandah kudus Ku di Jerusalem nunggang kuda, kuda pinakan kaldi, ka onta, ka nambang krita kuda ngga tibande krita-sapi, nimun daya Israel taban sadis ruwang kayuh ka Ramin TUHAN darŭm bŭrŭh bŭrŭh adi bisig nanyam ka adat. 21 Aku re bada kada so ngara jadi imam ngga daya Levi. 22 “Nimun ong bauh ngga rangit bauh re tan tui amai kuasa Ku, simŭnŭ gŭh sesang ngan ngga dŭn ngan re tan tui. 23 Ngga barang Gawai Anak Buran ka barang andu Sabbath, daya so barang bangsa re mandŭg di nyambah Aku di Jerusalem,” nang TUHAN. 24 “Darŭm ngara mari, ngara re kiris tadang tadang ngara adi ko rawan matah Aku. Ŭrŭd adi man ngara re dŭh bisa kabŭs, ka apui adi badang ngara re dŭh bisa pura. Di batŭh sopŭrŭg bangsa manusia, kayuh adi mun anŭ inŭh kayuh adi tikŭnŭd daya kiris.”

Jeremiah 1

1 Surat ati inŭh pasar kayuh adi dog nang Jeremiah anak Hilkiah, ndi naan so imam imam di kupo Anathoth darŭm utung tarun tana Benjamin. 2 TUHAN minyu di Jeremiah darŭm sawa adi simŭng taruh Josiah anak Amon jadi raja di Judah, 3 ka Ayŭh minyu ngga ayŭh dinge kan Jehoiakim jadi raja. Ripas anŭ, TUHAN ari minyu ngga ayŭh, ndŭg sawa adi simŭng ndi darŭm pinyipritah Zedekiah anak Josiah. Darŭm buran adi rimŭh sawa anŭ daya Jerusalem dog taran ka rais tami. 4 TUHAN nang di aku, 5 “Sibayuh Aku napa kuu darŭm tain sindŭ mu, ka sibayuh kuu dog biranak, Aku mbŭh mien kuu ka tijuan kuu bada jadi nabi yŭn bangsa bangsa.” 6 Aku nam, “TUHAN Raja, aku dŭh pandai minyu; Aku gibabŭ mara.” 7 Pak TUHAN nang di aku, “Dŭhnyah nang adŭp mu gibabŭ mara, pak di adŭ ka yŭn daya adi Aku bada kuu tudu, ka kidaan di ngara sopŭrŭg kayuh adi Aku bada kuu kidaan. 8 Dŭhnyah taru ngara, amai Aku re agi ngga kuu ka grindung kuu. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu!” 9 Komŭnŭ TUHAN ton tangan-I, tama bibis ku, ka nang di aku, “Dingah, Aku nggen di kuu buwa pinganang adi kuu re nang. 10 Andu ati Aku nggen di kuu kuasa di tunduh bangsa bangsa ka pritah ngga dimbut ka pirabu-i, ngga pirabur ka pitumbang-i, ngga pijog ka purun-i.” 11 TUHAN siken aku, “Jeremiah, ani kiris mu?” Aku nam, “Ndi daan tŭngŭn kayuh almond.” 12 “Batur,” TUHAN nang, “ka Aku bijaga an kiris pinganang Ku jadi bitŭtŭk.” 13 Komŭnŭ TUHAN minyu di aku dinge. “Ani dinge kiris mu?” Ayŭh siken. Aku nam, “Aku kiris ndi priok nyigurak di utara, ka-i mbŭh re tumbang ka parad ati.” 14 Ayŭh nang di aku, “Pinyirusag re babas so utara nyatŭk sopŭrŭg adi rŭŭ di tarun tana ati, 15 sabab Aku bagan sopŭrŭg bangsa di utara bada mandŭg. Raja raja ngara re pijog takta takta ngara di tiban-bās Jerusalem ka maning sindung-i, ka maning kupo kupo Judah adi bŭkŭn. 16 Aku re ngukum daya Ku sabab ngara mbŭh bidosa; ngara mbŭh tagan Aku, mbŭh jugan sadis sadis ka tapa bŭkŭn, ka mbŭh ndai tibudo ka nyambah-i. 17 Sidia adŭp mu, Jeremiah; panu di kidaan di ngara sopŭrŭg kayuh adi Aku pesan di kuu bada nang. Dŭhnyah taru ngara madin, te Aku bada kuu rabis taru kan kuu mbŭh situra jawin ngga ngara rai-i. 18-19 Dingah, Jeremiah! Barang naan di tarun tana ati -- raja raja Judah, bara pinurung pritah, bara imam, ka bara daya -- re rawan kuu. Andu ati, Aku nggen di kuu pinyibake ngga rawan ngara; kuu re keya ka kupo adi bikuta, keya ka tiang basi, keya ka sindung timaga. Ngara dŭh re ngarah kuu, amai Aku agi ngga kuu ka grindung kuu. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.”

Jeremiah 2

1 TUHAN bada aku 2 piagah pinganang ati di barang naan daya di Jerusalem. “Aku ingat munki masam tŭtŭd kuu di tika kuu gibabŭ sŭ, munki masam kuu rindu Aku di tika kuu bauh ko sawan; kuu tunda Aku mutas tarun tana-pajam, mutas tana adi bŭn dog ngŭmŭh. 3 Israel, kuu dog dapu Aku sadi; kuu inŭh rata kudus Ku. Aku pait udip sangsara ngga pinyirusagdi barang naan adi bada kuu kinaman. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 4 Dingah pinganang TUHAN, angān bara sesang Jacob, angān adi tibaran-asar Israel. 5 TUHAN nang: “Ani anŭ adi yŭn tayung-babuk ngan nyarah Aku? Ani bada ngara bu tagan Aku? Ngara nyambah tibudo adi dŭh bigunandŭg ka adŭp ngara jadi dŭh biguna. 6 Ngara dŭh piduri Aku, sunggu Aku pirupas ngara so Egyptka taban ngara mutas tarun tana-pajam: tana sumat ngga sandah sumat, tarun adi badŭh buang rapā yŭn kayuh adi arapadi mating daya rŭŭ diehka mating daya raan mutas. 7 Aku taban ngara ka tarun tana adi damŭn, isa ngara dapŭd pingatŭm adi kana ngga masam masam kayuh adi kana so dieh. Pak ngara pirusak tana Ku; ngara nyembar rais adi Aku nggen di ngara. 8 Bara imam mating siken, ‘Diki TUHAN?’Bara imam Ku dŭh puan Aku. Bara pimritah birawan matah Aku; bara nabi minyu ngga dŭn Baalka nyambah tibudo adi dŭh biguna. 9 “Ngapŭi Aku re taban angān ngga bisara ka nyarah angān. Aku re nyarah gŭh bara sesang ngan. 10 Panu ka barat di ka purau Cyprus, ka pait daya ka timor bada di ka purau Kedar. Angān re kiris mating kayuh mun ati ko jadi dawŭ-i. 11 Bŭn bangsa bŭkŭn nyambi tapa-i, sunggu tapa ngara dŭh sawŭ. Pak daya Ku mbŭh nyambi Aku, Tapa adi ko nggen stabi di ngara, ngga tapa adi dŭh dapŭd ndai ani ani yŭn ngara. 12 Ngapŭi Aku nggen ukum di rangit bada bigugoh sabab taru, sabab nginga ka gŭgŭh, 13 amai daya Ku mbŭh ndai duwŭh dosa: ngara mbŭh tagan Aku, atak piin bisig, ka ngara mbŭh kareh pagong, pagong adi siret ka adi dŭh adŭ dapŭd nyikŭn piin. 14 “Israel dŭh urun; ayŭh dŭh dog biranak jadi urun. Mani meh garang pinganyu-i an pirinda ayŭh? 15 Ngara ngŭr ayŭh keya ka singah; ngara mbŭh bada tarun tana-i jadi tarun tana-pajam, ka kupo kupo-i jadi tibawang, ka bŭn dog tudu. 16 Sawŭ, ngara so Memphis ngga Tahpanhesmbŭh mape tikurok-i. 17 Israel, kuu bada kayuh ati nyatŭk adŭp mu! Kuu tagan Aku, adi TUHAN Tapa mu, darŭm Aku kayak nyiruton kuu. 18 Ani re mu dapŭd kambŭi kuu pari ka Egyptan nok piin so Yang Nile? Ani re mu dapŭd kambŭi kuu pari ka Assyriaan nok piin so Yang Euphrates? 19 Arap adŭp mu re ngukum kuu, ka urah mu adi tagan Aku re nunggu kuu. Kuu re puan munki masam sipŭ buang arap-ikuu tagan Aku, adi TUHAN Tapa mu, buang kuu mbŭh dŭh tia tŭtŭd di Aku. Aku, adi TUHAN Raja adi Bisa-pŭrŭg, mbŭh minyu.” 20 TUHAN Raja nang, “Israel, jah-i kuu tirawan kuasa Ku; kuu abah nundok di Aku bait nyambah Aku. Di tunduh barang sandahka di ribo barang tŭngŭn kayuh barŭmkuu nyambah tapa tapa pimuah. 21 Aku purun kuu keya ka purun tŭngŭn anggor adi kanaso ruwang adi siabo kana. Pak tingga ani pinyadi mu! Kuu mbŭh keya ka tŭngŭn anggor adi madam ka adi dŭh biguna. 22 Sunggu kuu bandar bandar ngu adŭp mu ngga sabun adi bake, Aku re babŭ kiris tameg sarah mu. 23 Simuki kuu re nang adŭp mu mating nyembar adŭp mu, nang adŭp mu bŭn nyambah Baal? Tingga pingandai mu di rubān; kuu mbŭh bidosa diginŭ. Kuu mbŭh keya ka dayung onta adi mbŭh mingaras, bikaduh kamati kamanŭ, 24 ka radus di ka tarun tana-pajam. Kan-i mbŭh mingaras, asi re dapŭd muak ayŭh? pak dari adi raan ayŭh dŭhsah pijera adŭp-i bandar bandar jiroh; amai darŭm buran-i anŭ dayung onta ari agi dog dapŭd. 25 Israel, dŭhnyah pijera kaja mu, dŭhnyah bada gungong mu badŭhtadak tapa bŭkŭn. Pak kuu nang, ‘Dŭh! aku dŭh bisa pari. Aku mbŭh rindu tapa tapa bŭkŭnka aku re tudu ngara.’” 26 TUHAN nang, “Nimun pinaku dog pimangŭh kan-i dog nakap, simŭnŭ inŭh sopŭrŭg ngan daya Israel samŭn raja raja ngan ngga bara pinurung ngan, imam imam ngga bara nabi ngan. 27 Sopŭrŭg ngan re dog pimangŭh; angān adi nang tŭngŭn kayuh inŭh sama ngan ka batuh inŭh sindŭ ngan. Kayuh ati re jadi sabab angān bu tagan Aku darŭm angān patut marik pimudip ngan pari ka Aku. Pak kan angān dog pinyusah, angān bagan Aku bada mandŭg di nyiramat angān. 28 “Diki tapa tapa anŭ adi ko angān ndai yŭn adŭp ngan? Kan angān dog pinyusah, bada ngara nyiramat angān, kambŭi ngara dapŭd? Judah, kuu biyŭn raru bagŭ tapa kiang dudu kupo mu. 29 Ani anŭ adi yŭn mu mingungut? Mani kuu nyakar Aku? 30 Aku ngukum kuu, pak mating guna-i; kuu abah dingah ajar Ku. Keya ka singah, kuu mbŭh siŭ nabi nabi mu. 31 Daya Israel, dingah kayuh adi Aku nang. Mbŭh kah Aku mun tarun tana-pajam di kuu, mun tarun tana adi karŭm buang rapā yŭn masam masam pinyusah? Mani, meh, kuu nang adŭp mu raan ndai kayuh nanyam raan asŭng adŭp mu, ka dŭh re pari ka Aku? 32 Mbŭh kah dayung bujang kambŭt pimakai mas-i, bait pingaten dayung kambŭt piraka adi nēn-i di tika sawan? Pak daya Ku mbŭh kambŭt Aku, ka mbŭh kambŭt Aku rabis tui so tungang dog kira. 33 Kuu manŭn puan munki piripong ambai mu. Dayung adi siabo arap dapŭd gŭh birajar so kuu. 34 Piraka mu bitameg ngga deya daya sirata ka deya daya adi dŭh biyŭn sarah, dŭh ngga deya pinaku adi dog nakap, “Pak sunggu-i mun anŭ, 35 kuu nang, ‘Aku dŭh sarah; tatu TUHAN dŭh re adu adu baji di aku.’ Pak Aku, adi TUHAN, re ngukum kuu sabab kuu dŭh ngaku adŭp mu bidosa. 36 Kuu pirabu adŭp mu darŭm kuu tunda tapa tapa bangsa bŭkŭn. Kuu re asa bada Egypt, nimun Assyria ko piasa kuu. 37 Kuu re bu so Egypt, buang ubak mu mutu amai mangŭh. Aku, adi TUHAN, mbŭh tirawan ngara adi kuu sabah; kuu dŭh re dapŭd ani ani so ngara.”

Jeremiah 3

1 TUHAN nang, “Kambŭi daya taran sawŭn-i, ka ayŭh bu ka jadi sawŭn daya bŭkŭn, daya anŭ dŭh siŭn tambit ayŭh pari, amai pingandai anŭ re nyembar ndi tarun tana rais anŭ. Pak, Israel, kuu muko biyŭn bagŭ ambai, ka madin kuu raan pari ka Aku! 2 Tingga tibung tibung sandah. Agi kah tarun adi yŭn mu mating nyundar? Kuu kajŭn ambai mu di bŭngŭn aran, nimun daya Arab tuman dangah-i di tarun tana-pajam. Kuu mbŭh nyembar tarun tana ngga pingandai nyundar mu. 3 Anŭ meh sabab andu dŭh ujen, ka ujen di tipuh bunga dŭh mandŭg. Kuu tanŭ ka mbŭh mun dayung sundar; dŭh biyŭn mangŭh. 4 “Ka madin kuu nang di Aku, ‘Kaam Sama ku, ka Kaam rindu aku so aku dog biranak. 5 Kaam dŭh re ari baji, Kaam dŭh re adu adu baji di aku.’ Israel, anŭ inŭh kayuh adi kuu nang, pak kuu mbŭh ndai sopŭrŭg pingandai arap anŭ.” 6 Di jaman pinyipritah Raja Josiah, TUHAN nang di aku, “Agi kuu kiris kayuh adi Israel, dayung adi dŭh tŭtŭd anŭ, mbŭh ndai? Ayŭh mbŭh bu tagan Aku, ka di barang sandah ka di ribo barang tŭngŭn kayuh barŭm ayŭh nyundar. 7 Aku pikir ripas ayŭh mbŭh ndai sopŭrŭg anŭ, ayŭh raan pari ka Aku. Pak ayŭh dŭh pari, ka Judah adi jurud-i adi dŭh tŭtŭd anŭ kiris sopŭrŭg pingandai-i anŭ. 8 Judah gŭh kiris Aku taran Israel ka pibu ayŭh sabab ayŭh mbŭh tagan Aku ka mbŭh jadi dayung sundar. Pak Judah, jurud Israel adi dŭh tŭtŭd, dŭh taru. Ayŭh gŭh jadi dayung sundar 9 ka manŭn dŭh mangŭh. Ayŭh nyembar tarun tana, ka ayŭh mbŭh tanggah nyambah batuh ngga tŭngŭn kayuh. 10 Ka ripas sopŭrŭg anŭ, Judah, adi jurud Israel adi dŭh tŭtŭd anŭ, kaŭs-i nadar pari ka Aku pak dŭh ngga atin batur-i. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 11 Komŭnŭ TUHAN kidaan di aku nang, sunggu Israel bu tagan adŭp-I, Israel mbŭh kiren adŭp-i kana dŭ so Judah adi dŭh tŭtŭd. 12 Ayŭh bada aku di ka nang di Israel, “Israel adi dŭh tŭtŭd, pari ka Aku. Aku an apun ka dŭh re baji; Aku dŭh re adu adu baji di kuu. 13 Ngaku adŭ adŭp mu mbŭh sarah ka mbŭh nyakar TUHAN, adi Tapa mu. Ngaku nang di ribo barang tŭngŭn kayuh barŭm kuu mbŭh nggen pinyirindu mu di tapa tapa bŭkŭn ka kuu agi dŭh tunda pesan Ku. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 14 “Daya adi dŭh tŭtŭd, pari meh; angān tung jaku. Aku re tambit angān ndi naan so barang kupo ka duwŭh naan so barang manak, ka Aku re taban angān pari ka Sandah Zion. 15 Aku re nggen di angān pinguru pinguru adi nundok di Aku, ka ngara re nyiruton angān ngga pinyibijak ka pinyimirati. 16 Komŭnŭ kan angān mbŭh raru bagŭ di tarun tana anŭ, daya re dŭh tia minyu pasar Pati Simanya Ku. Ngara re dŭh tia pikir pasar-i bait ingat-i; ngara re dŭh gŭh biguna dieh, dŭh gŭh ngara re ndai adi bauh. 17 Kan tika anŭ mandŭg, Jerusalem re dog kadŭn ‘Takta TUHAN’, ka sopŭrŭg bangsa re tikuruk diginŭ nyambah Aku. Ngara re dŭh tia ndai kayuh adi atin tangek ngga atin arap ngara bada ngara ndai. 18 Israel re jadi ndi ngga Judah, ka samah ngara re mandŭg so rais adi yŭn ngara dog taran ka pari ka tarun tana adi Aku mbŭh nggen di tayung-babuk ngara ndu bisaka.” 19 TUHAN nang, “Israel, Aku raan trima kuu jadi anak Kuka nggen di kuu tana adi pimunos asŭng, tana adi siabo ramus di ndi ong ong. Aku raan kuu bagan Aku Sama, ka dŭhnyah tia nyipunok Aku. 20 Pak keya ka sawŭn adi dŭh tŭtŭd, kuu dŭh tŭtŭd di Aku. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 21 Agi sirŭŭn dog dingah di tibung tibung sandah, anŭ inŭh sirŭŭn daya Israel sien mite turung, sabab ngara mbŭh udip darŭm dosaka mbŭh kambŭt TUHAN adi Tapa ngara. 22 Pari, sopŭrŭg ngan adi mbŭh bu tagan TUHAN; Ayŭh re pibua angān ka bada angān tŭtŭd. Angān nang, “Sawŭ, kieh pari ka TUHAN, sabab Ayŭh inŭh Tapa ami. 23 Sambah adat karŭm ami di tibung tibung sandah inŭh au-tarun. Pinurung yŭn Israel kaŭs-i mandŭg so TUHAN adi Tapa ami. 24 Pak nyambah Baal, tapa adi taban mangŭh, mating nyiramat dāng kudip ami, anak anak dari ami ngga anak anak dayung ami; anŭ inŭh sopŭrŭg adi tayung-babuk ami mbŭh dapŭd so turang udas ngara so jaman jah. 25 Kieh patut guring darŭm mangŭh ka bada mangŭh ami nutu kieh. Kieh ngga tayung-babuk ami mbŭh ari bidosa rawan TUHAN adi Tapa ami; kieh bŭn tunda pinyipesan-I.”

Jeremiah 4

1 TUHAN nang, “Daya Israel, kambŭi kuu raan pari, marik pimudip mu pari ka Aku. Kambŭi kuu tŭtŭd di Aku ka taran tibudo tibudo anŭ adi Aku tiru, 2 kuu bisa bipayu pakai adŭn Ku. Komŭnŭ sopŭrŭg bangsa re mite Aku nyiberkat ngara, ka ngara re muji Aku.” 3 TUHAN nang di daya Judah ngga daya Jerusalem, “Majak tana ngan adi bayuh dog majak; dŭhnyah nabur bine di karu reja. 4 Sita simanya adi angān ndai ngga Aku adi TUHAN ngan, ka nitah adŭp ngan ka Aku, angān daya Judah ngga daya Jerusalem. Kambŭi dŭh, baji Ku re bijagu mun apui adi dŭh tungang dog mura, sabab pingandai arap ngan.” 5 Mambak trompet di ndi tarun tana! Nyirais ngga tarang! Bada daya Judah ngga daya Jerusalembikaduh ka kupo kupo adi bikuta. 6 Tiju aran di ka Zion! Rikas di nyiramat adŭp ngan! Dŭhnyah nyikite! TUHAN inŭh taban pinyirusagngga pinyirabur so utara. 7 Keya ka singah ruah so tarun yŭn-i bisukan, pinyirabur bangsa mbŭh matak. Ayŭh mandŭg di pirabur Judah. Kupo kupo Judah re rubuh, ka mating daya re rŭŭ dieh. 8 Ngapŭi kasŭk piraka banang guni, ka muās ka siensabab bisā baji TUHANbayuh tingge Judah. 9 TUHAN nang, “Di andu anŭ raja raja ngga bara pinurung pritah re taru; bara imam re gŭgŭh ka bara nabi re inga inga.” 10 Komŭnŭ aku nang, “TUHAN Raja, Kaam mbŭh batur batur nipu daya Jerusalem! Kaam ko nang re agi damai, pak pedang mbŭh di tungo ngara.” 11 Tika-i re mandŭg kan daya Jerusalem re dog kidaan nang sabak paras so tarun tana-pajam mbŭh poh ka parad ngara. Dŭh-i sabak adi kaŭs-i tungang poh aping. 12 Sabak adi mandŭg so ka pesan TUHAN inŭh bake so anŭ! Adŭp TUHAN inŭh adi pirabu ukum di tunduh daya-I. 13 Tingga, pinganyu mbŭh mandŭg mun abun. Krita krita kuda ngara mun sabak biriyung, ka kuda kuda ngara raju mun beuh. Arah ata! Mŭmbŭh inŭh ata! 14 Jerusalem, musor arap so atin mu, isa kuu bisa dog nyiramat. Ndŭg sinde pikir mu puno ngga kayuh adi bidosa? 15 Pinyisung so kupo Dan ngga so sandah sandah Ephraim kidaan agah arap. 16 Ngara mbŭh mandŭg an bakan bangsa bangsa ka kidaan di Jerusalem nang pinganyu mbŭh aŭn mandŭg so rais adi jo. Bara pinganyu anŭ re nyirais natang kupo kupo Judah 17 ka re kirurung Jerusalem mun daya nguan teya, sabab daya Jerusalem mbŭh rawan TUHAN. TUHAN mbŭh minyu. 18 Judah, kuu mbŭh bada kayuh anŭ nyatŭk adŭp mu so pimudip mu ngga kayuh adi kuu mbŭh ndai. Dosa adŭp mu mbŭh taban sangsara anŭ, ka-i mbŭh tabŭk atin mu. 19 Andam-i! Dŭh aku tan nyinjŭn-i! Atin ku! Atin ku mbŭh simadup! Aku dŭh dapŭd bada-i tanang; Aku dingah jawŭn trompetngga sirais perang. 20 Pinyirusag ndi dog tunda pinyirusag andi; ndi tarun tarun tana rais mbŭh rabur. Gŭgŭh bari bari ami mbŭh dog pirusak; dudu tabir-i mbŭh tiratak. 21 Ndŭg sinde aku dŭh siŭn dŭh kiris bisaad atika dingah jawŭn trompet? 22 TUHAN nang, “Daya Ku inŭh budo; ngara dŭh puan Aku. Ngara mbŭh keya ka bara anak-sŭ adi budo; ngara dŭh biyŭn atin mirati. Ngara sukup pandai ndai kayuh adi arap, pak dŭh pandai ndai kayuh adi kana.” 23 Aku tingga ong, ka mating ani ani dieh buang matung. Aku tingga rangit, ka mating sekar jawa dieh. 24 Aku tingga darŭd, sopŭrŭg-i bigagar, ka sandah sandah biguyut. 25 Aku mating kiris manusia; ndŭg ka manuk mbŭh mikabur bu. 26 Tana damŭn mbŭh jadi tarun tana-pajam; kupo kupo-i mbŭh rubuhsabab bisā baji TUHAN. 27 (TUHAN mbŭh nang ndi ong ong re jadi tarun tana-pajam, pak Ayŭh dŭh re kubo pirabur-i.) 28 Ong re ngurid; rangit re karŭm. TUHAN mbŭh minyuka re dŭh nukar pikir-I. Ayŭh mbŭh matŭd pikir-Ika re dŭh pari. 29 Dingah jawŭn bara pinunggang kuda ka bara adi tukang nimbak reja-panahsopŭrŭg daya re bikaduh bu. Agi adi bu ka tuān, adi bŭkŭn re jakŭh dudu batuh. Barang kupo re dog tingge, ka mating daya re tia rŭŭ dieh. 30 Jerusalem, mŭmbŭh inŭh kuu! Mani kuu nēn piraka bireh? Mani kuu kasŭk pimakai mas ka ngudat batŭh mu? Mating guna-i kuu bada adŭp mu ramus! Bara ambai mu mbŭh tirawan kuuka raan siŭ kuu. 31 Aku dingah sirŭŭn daya sien, sak dayung naman sarang andam re biranak, sirais sak dayung ruwan anak pinuai-i. Anŭ inŭh sien Jerusalem tarik apŭg asŭng-i, pakat tangan-i buang nang, “Mŭmbŭh inŭh aku! Ngara mandŭg re siŭ aku!”

Jeremiah 5

1 Daya di Jerusalem, panu matak mari di aran kupo ngan! Tingga bait tauh! Tingga adŭp ngan! Jiroh di ndi passar passar! Tungang kuu dapŭd ndi naan dayaadi ndai kayuh adi baturka suba tŭtŭd di Tapa? Kambŭi agi, TUHAN re apun Jerusalem. 2 Sunggu angān nang adŭp ngan nyambah TUHAN, angān nang sakanŭ dŭh ngga atin sawŭ. 3 Tatu TUHAN jiroh atin tŭtŭd. Ayŭh ngukum angān, pak angān dŭh mbit piduri; Ayŭh pān angān, pak angān abah birajar. Angān baking ka dŭh raan ko bidosa. 4 Komŭnŭ aku pikir, “Ngara ati daya adi budo bawa. Ngara budo darŭm urah ngara; ngara dŭh puan ani anŭ adi Tapa ngara raan, kayuh adi TUHAN raan ngara ndai. 5 Aku re di ka yŭn daya adi bikuasa, ka minyu ngga ngara. Tatu ngara puan kayuh adi Tapa ngara raan, kayuh adi TUHAN raan ngara ndai.” Pak sopŭrŭg ngara tirawan kuasa TUHANka abah nundok di Ayŭh. 6 Anŭ inŭh sabab ngara re dog siŭ singah so tuān; kasong tarun so tarun tana-pajam re nyirigat nyiratak ngara, ka busing tarun adi mangah re panu mŭrŭt kupo kupo ngara. Kambŭi ngara anŭ ruah, ngara re dog nyirigatsabab dosa ngara raru bagŭka pari pari ngara tagan Tapa. 7 TUHAN siken “Re ngga mani Aku apun dosa daya Ku? Ngara tagan Akuka mbŭh nyambah tapa tapa bŭkŭn adi dŭh sawŭ. Aku paan daya Ku ndŭg ka ngara bisoh, pak ngara tanggahka saat jam ngga dayung sundar. 8 Ngara mbŭh keya ka dari kuda adi gamu buang mingaras, barang naan ripong di sawŭn dingan-i. 9 Re dŭh kah Aku ngukum ngara amai sopŭrŭg anŭka maras dendam di bangsa adi mun anŭ? 10 Aku re pait pinganyu bada pirusak teya anggor daya Ku, pak dŭh batur batur pirusak-i. Aku re bada ngara kadi daan daan-i, sabab daan daan anŭ dŭh jaku. 11 Daya Israel ngga daya Judahmbŭh bandar bandar tirawan Aku. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 12 Daya TUHAN mbŭh nyipunok Ayŭh ka mbŭh nang, “Ayŭh re dŭh ndai ani ani. Kieh re dŭh dog nyatŭk pinyusah; kieh re dŭh kiris perang bait dog apag.” 13-14 Ngara nang bara nabi minyu au-tarun, buang dŭh biyŭn pinganang so TUHAN. TUHAN Tapa Bisa-pŭrŭg nang di aku, “Jeremiah, sabab sopŭrŭg daya ati mbŭh minyu sakanŭ, Aku re bada buwa pinganang Ku mun apui di baba mu. Ngara re keya ka apŭg kayuh, ka apui re man ngara.” 15 Daya Israel, TUHAN inŭh taban ndi bangsa so tarun adi jo bada nyerang angān. Anŭ inŭh bangsa adi bake adi mbŭh agi so jah, ka piminyu-i angān dŭh puan. 16 Bara adi tukang nimbak reja-panah ngara inŭh soldadu adi bake adi dŭh biyŭn masi. 17 Ngara re kubo buwa pimuruh ngga pinguman ngan; ngara re siŭ anak anak dari ngga anak anak dayung ngan. Ngara re siŭ biri biri ngga sapi sapi ngan ka pirusak tŭngŭn anggor ngga tŭngŭn ara ngan. Kupo kupo adi bikuta adi yŭn ngan rŭŭ re dog pirabur tibaran bara soldadu ngara. 18 TUHAN Raja nang, “Pak di tipuh anŭ gŭh Aku dŭh re batur batur pirabur daya Ku. 19 Kan ngara siken mani Aku ndai simŭnŭ, kidaan di ngara, Jeremiah, nang nimun ngara tagan Aku ka bituan di tapa daya tami di tarun tana adŭp ngara, simŭnŭ gŭh ngara re bituan di daya tami di tarun tana adi dŭh tung adŭp ngara.” 20 TUHAN nang, “Kidaan di sesang Jacob, kidaan di daya Judah: 21 Dingah, angān daya adi budo buang bawa, adi biyŭn batŭh pak dŭh kiris, adi biyŭn kajit pak dŭh dingah. 22 Aku ati TUHAN; mani angān dŭh taru Aku? Mani angān dŭh kimŭtŭr di sirung jawin Ku? Aku na sumat ndu baat rawŭt, baat adi tatap adi dŭh rawŭt dapŭd mutas. Rawŭt bisa magā ka ndai girumbang, pak dŭh dapŭd mutas-i. 23 Pak angān! Angān baking ka an birawan; angān mbŭh miriseu ka tagan Aku. 24 Angān bŭn bipikir re an stabi di Aku, sunggu Aku adi nggen ujen di tipuh jaya ngga ujen di tipuh bunga, ka nggen di angān tipuh ngatŭm barang sawa. 25 Pak dosa ngan adi pijo kayuh kayuh anŭ so adŭp ngan. 26 “Daya adi ndai kayuh adi arap rŭŭ bigaur ngga daya Ku; ngara keya ka daya adi tŭŭn jarat ngga nakap manuk, pak ngara mbŭh tŭŭn jarat adi ngga nakap manusia. 27 Nimun daya adi tukang ngasū ngisi kirungan ngga manuk, ngara mbŭh ngisi ramin ngara ngga dudu kayuh sirapas. Anŭ inŭh sabab ngara bikuasa buang kaya, 28 gamu buang ari bisoh. Ngara dŭh ngang darŭm kraja pingandai arap. Ngara dŭh turung anak tumang di hak ngara, dŭh tŭnggŭn ngga daya adi dog kinanyuh. 29 “Pak Aku, adi TUHAN, re ngukum ngara amai kayuh kayuh anŭ; Aku re maras dendam di tunduh bangsa ati. 30 Kayuh adi sipŭ ka adi gŭgŭh daya kiris mbŭh jadi di tarun tana ati: 31 Sopŭrŭg kayuh adi bara nabi nang inŭh pinganang kadong; bara imam mritah so ka pesan bara nabi anŭ, ka daya Ku mating matah. Pak ani re ngara ndai kan sopŭrŭg-i mungan?”

Jeremiah 6

1 Daya Benjamin, bikaduh nyiramat adŭp ngan! Bu so Jerusalem! Mambak trompet di Tekoa ka ndai apui ngga nggen tandā di Beth Haccherem. Pinyirabur ngga pinyirusag mbŭh re mandŭg so utara. 2 Kupo Zion inŭh ramus, pak-i re dog pirabur; 3 bara raja re bibari diginŭ ngga tibaran tibaran bara soldadu ngara. Ngara re pijog bari ngara maning kupo, ka barang naan bibari di tarun yŭn adi nanyam ka pinyiraan adŭp-i. 4 Ngara re nang, “Sidia yŭn nyerang Jerusalem! Sidia adŭp ngan! Ata nyerang ngga yun kumbeng!” Pak komŭnŭ ngara re nang, “Mbŭh rambat, andu mbŭh re karŭm, singangi singangi singumi andu mbŭh tanŭ ka bitambah ambu. 5 Ata re nyerang singarŭm; ata re nyirubuh kuta kuta kupo.” 6 TUHAN Bisa-pŭrŭg mbŭh nggen ukum bada raja raja tabŭng tŭngŭn tŭngŭn kayuh ka nugung tana ngga nyikapung Jerusalem. Ayŭh nang, “Aku re ngukum kupo ati sabab-i mbŭh puno ngga kraja pingandai kinanyuh. 7 Nimun prigi nyikŭn piin tibŭn, simŭnŭ gŭh Jerusalem bada kraja pingandai arap-i tibŭn. Aku dingah pinyiganas ngga pinyirusag darŭm kupo; andam ngga tawan adŭ adi aku kiris. 8 Daya Jerusalem, tandah pinyusah anŭ jadi pinyibakan di angān, kambŭi dŭh Aku re tagan angān; Aku re bada kupo ngan jadi tarun tana-pajam, tarun adi mating daya rŭŭ dieh.” 9 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang di aku, “Israel re dog pisen bada bisig mun teya anggor adi so buwa anggor bauh dog sun. Ngapŭi meh, san jam gibabŭ agi, kuu dŭh siŭn dŭh nyiramat daya adi gibabŭ udip.” 10 Aku nam, “Asi re an dingah aku kambŭi aku minyu ka bakan ngara? Ngara baking ka abah dingah pinganang Mai; ngara tawŭh kayuh adi Kaam bada aku nang. 11 Baji Mai di ngara bijagu gŭh darŭm aku, TUHAN, ka aku dŭh tungang nyijŭn-i tia.” Komŭnŭ TUHAN nang di aku, “Ren baji Ku di tunduh bara anak-sŭ di aran raya ka di tunduh anak anak-anya. Banŭh banŭh ngga sawŭn sawŭn ngara re dog taban ngga bu, ndŭg ka adi minyamba re dŭh gŭh dog kidŭm. 12 Ramin ramin ngara re dog nggen di daya bŭkŭn, ka simŭnŭ gŭh teya ngara ngga sawŭn ngara. Aku re ngukum daya di tarun tana ati. 13 Barang naan daya, bās ngga sŭ, suba dapŭd duit ngga aran adi dŭh batur; nabi ngga imam gŭh nipu daya. 14 Ngara nang tawan daya Ku karag adŭ. ‘Sopŭrŭg kayuh tirase,’ ngara nang, kan sopŭrŭg kayuh dŭh tirase. 15 Mangŭh kah ngara ripas ngara ko ndai kayuh adi sipŭ anŭ? Dŭh, ngara taŭn dŭh mangŭh; raŭn ngara dŭh gŭh pandai marui bireh. Ngapŭi ngara re rabu mun ngara adi bŭkŭn adi mbŭh rabu. Kan Aku ngukum ngara, anŭ re pimungan ngara. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 16 TUHAN nang di daya-I, “Mijog di sakap sakap aran ka tingga. Siken diki aran amba adi jah ka diki aran adi siabo kana. Kadŭg-i, ka kuu re udip darŭm damai.” Pak ngara nang, “Dŭh, abah kieh!” 17 Komŭnŭ TUHAN tijuan daya adi tukang jaga bada nyiringa jawŭn trompet adi nggen tandā. Pak ngara nang, “Kieh dŭh re nyiringa.” 18 Jadi TUHAN nang, “Dingah, angān bangsa bangsa, ka birajar kayuh adi re jadi di daya Ku. 19 Dingah, ong! Ndu ukum yŭn sopŭrŭg atur kraja pingandai ngara Aku re nyirubuh bara daya anŭ, sabab ngara mbŭh tirawan ajar Ku ka dŭh tunda pinganang Ku. 20 Re Ku ngga mani kimanyan adi ngara taban so Sheba, bait rapah rapah so tarun tana adi jo? Aku dŭh re trima pinganggen ngara bait re munos asŭng di sadis ngara. 21 Ngapŭi Aku re bada bara daya anŭ sikak ka rabu. Pimas ngga anak-anya re kabŭs, ka simŭnŭ gŭh jerā ngga rasū.” 22 TUHAN nang, “Daya re mandŭg so ndi rais di utara; bangsa adi bikuasa adi jo mbŭh sidia yŭn biperang. 23 Ngara mbŭh tambit bawŭh ngara ngga pedang ngara; ngara inŭh daya adi gaok buang dŭh biyŭn masi. Dudu ngara sak jawŭn girumbang di rawŭt, darŭm ngara nunggang kuda. Ngara mbŭh sidia yŭn bisaad rawan Jerusalem.” 24 “Kieh mbŭh dingah agah anŭ,” daya di Jerusalem nang, “ka kieh mbŭh kimŭtŭr taru; kieh mbŭh susah buang naman adŭp ami mun dayung naman sarang andam re biranak. 25 Kieh dŭh birani re di ka sapa rais bait panu di aran, sabab pinganyu ami bisinyata ka kieh mbŭh jadi taru amai ngara agi di barang yŭn maning kieh.” 26 TUHAN nang di daya-I, “Kasŭk banang guni ka gurai adŭp ngan di apŭk. Bandar bandar muās mun angān muās anak tambŭ dari ngan, sabab sianŭ adi mandŭg di pirabur angān re gŭgŭh nyerang. 27 Jeremiah, suba daya Ku, nimun kuu suba basi ka dapŭd ani sibandar-i. 28 Sopŭrŭg ngara inŭh daya adi baking adi an birawan, riang mun timaga ka basi. Sopŭrŭg ngara arap, panu kamati kamanŭ kirakar arap daya. 29 Buwang apui mbŭh raru paras, pak kais basi dŭh riris ka manyap. Mating guna re adu adu suba daya Ku yŭn bada bisig, sabab ngara adi arap dŭh dog kadi. 30 Ngara re dog kadŭn taki basi, sabab Aku, adi TUHAN, mbŭh tirawan ngara.”

Jeremiah 7

1-3 TUHAN bada aku di ka tiban-bās Ramin TUHAN adi so daya Judah mŭrŭt an di bisambah. Ayŭh bada aku mijog diginŭ ka kidaan di daya bagŭ kayuh adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, an nang di ngara: Ngubah aran pimudip ngan samŭn kraja pingandai ngan, ka Aku re bada angān adu adu rŭŭ digiti. 4 Dŭh tia sabah pinganang kadong adi nang, ‘Ata siramat! Ati inŭh Ramin TUHAN, ati inŭh Ramin TUHAN, ati inŭh Ramin TUHAN!’ 5 “Ngubah aran pimudip ngan ka dŭh tia ndai pingandai ngan adi sarah anŭ. Nakit ngga dingan ngan. 6 Dŭh tia kinanyuh daya saruh, anak tumang, ka dayung uban. Dŭh tia siŭ daya adi dŭh sarah di tarun tana ati. Dŭh tia nyambah tapa tapa bŭkŭn, amai anŭ re pirabur angān. 7 Kambŭi angān ngubah aran pimudip ngan samŭn kraja pingandai ngan, Aku re nyibandar angān adu adu rŭŭ digiti di tarun tana adi Aku mbŭh nggen di tayung-babuk ngan ndu tana bisaka. 8 “Tingga, angān sabah pinganang tipu. 9 Angān naku, siŭ daya, tanggah, nggen taksi kadong, jugan sadis ka Baal, ka nyambah tapa tapa adi angān bŭn puan. 10 Angān ndai kayuh kayuh anŭ adi Aku tiru, ka komŭnŭ angān mandŭg ka mijog di sirung jawin Ku, darŭm Ramin Ku, ka nang, ‘Kieh siramat!’ 11 Angān pikir Ramin Ku yŭn pirupak bisukan kah? Aku mbŭh kiris pingandai ngan. 12 Panu di ka Shiloh, tarun adi mbŭh Ku mien yŭn Ku dog nyambah, ka tingga kayuh adi Aku mbŭh ndai di tunduh-i sabab dosa daya Ku Israel. 13 Angān mbŭh ndai sopŭrŭg dosa anŭ, ka sunggu Aku pari pari minyu ngga angān, angān abah dingah. Angān abah nam kan Aku bagan angān. 14 Ngapŭi meh, kayuh adi Aku ndai di tunduh Shiloh Aku re ndai di tunduh Ramin Ku ati, tarun yŭn adi angān sabah. Digiti di tarun yŭn ati adi aku mbŭh nggen di tayung-babuk ngan ka di angān, Aku re ndai kayuh adi Aku mbŭh ndai di tunduh Shiloh. 15 Aku re pibu angān so sirung jawin Ku nimun Aku pibu bara madis ngan, adi daya Israel. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 16 TUHAN nang, “Jeremiah, dŭhnyah bidua yŭn bara daya ati. Dŭhnyah mite turung bait bidua ngarun ngara; dŭhnyah mite Aku masi di ngara, amai Aku dŭh re an dingah kuu. 17 Adŭp mu mbŭh kiris kayuh adi ngara ndai di kupo kupo Judah ka di aran aran Jerusalem! 18 Anak-anya ndu uwang, bara dari ndai apui, ka bara dayung kunyu tibaduk ngga ndai kue yŭn tapa dayung adi ngara kadŭn Rani Shorga. Ngara gŭh jugan sadis wain ka tapa tapa adi bŭkŭn, ngga kandam Aku. 19 Pak sibatur-i, dŭh-i Aku adi ngara kandam. Ngara kandam adŭp ngara ndŭg ka adŭp ngara mangŭh. 20 Ngapŭi Aku, adi TUHAN Raja, re bada bisā baji Ku nyatŭk Ramin TUHAN ati. Aku re bada-i nyatŭk manusia ngga dāng dāng, samŭn tŭngŭn tŭngŭn kayuh ngga pimuruh. Baji Ku re mun apui adi dŭh daya tungang mura. 21 “Daya Ku, agi kada sadis adi angān kubo badang di tunduh mija-sambah, ka agi adi bisa angān man. Pak kayuh adi Aku, adi TUHAN, nang inŭh kana dŭ angān man sopŭrŭg-i. 22 Aku mating pesan tayung-babuk ngan pasar sadis badang bait tadŭ tadŭ sadis adi bŭkŭn, di andu Aku taban ngara ruah so Egypt. 23 Pak Aku agi pesan ngara bada nundok di Aku, isa Aku jadi Tapa ngara ka ngara jadi daya Ku. Ka Aku bada ngara udip nanyam ka pesan Ku di ngara, isa ngara udip sanang. 24 Pak ngara dŭh dingah pinganang ka dŭh mbit piduri. Tanŭ ka ngara ndai barang ka mun kayuh nanyam ka pinyiraan atin baking ngga atin arap ngara, ka jadi rabis arap so adi mbŭh. 25 So andu adi ngga tayung-babuk ngan ruah so Egypt ndŭg andu ati, Aku ari pait urun urun Ku, adi bara nabi, ka angān. 26 Pak daya dŭh an dingah bait piduri kayuh adi ngara nang. Tanŭ ka angān jadi rabis baking ka an birawan mun tayung-babuk ngan. 27 “Jadi, Jeremiah, kan kuu kidaan sopŭrŭg pinganang ati di daya Ku, ngara dŭh re an dingah kuu; kuu re bagan ngara pak ngara re dŭh nam. 28 Kuu re kidaan di ngara nang bangsa ngara abah dingah pinganang Ku, adi TUHAN Tapa ngara, bait birajar so ukum adi mbŭh nyatŭk ngara. Pinyitŭtŭd ngara di Aku mbŭh miyap. Mbŭh mating tia dog nyabŭt. 29 “Ngurid meh, angān daya Jerusalem; kapŭg ubok ngan ka taran-i. Nang ragu nyikubur di tibung sandah, sabab Aku, adi TUHAN, mbŭh baji, ka mbŭh tirawan daya Ku. 30 “Daya Judah mbŭh ndai pingandai arap. Ngara mbŭh na tibudo tibudo ngara, adi Aku tiru, darŭm Ramin TUHAN ka mbŭh nyembar-i. 31 Darŭm Rubān Hinnom ngara mbŭh pijog ndi mija-sambah dŭn Topheth. Di tunduh mija-sambah anŭ ngara badang anak anak dari ngga anak anak dayung ngara, ndu sadis. Aku mating pesan ngara bada ndai simŭnŭ. Bŭn kayuh mun anŭ timbur darŭm pikir Ku. 32 Ngapŭi meh, tika-i re mandŭg adi ngga-i re dŭh tia dog kadŭn Topheth bait Rubān Hinnom, pak Rubān Siŭ. Ngara re kubur tadang daya diginŭ amai mating tia tarun adi bŭkŭn re yŭn kubur. 33 Tadang re jadi pinguman yŭn manuk ngga dāng tarun, ka re mating daya adi re tukang kasig-i. 34 Tarun tana anŭ re jadi tarun tana-pajam. Jawŭn pawŭn ngga gaŭn, samŭn jawŭn rami gawai banan sawan di kupo kupo Judah ngga di aran aran Jerusalem Aku re pirŭŭ.

Jeremiah 8

1 “Di tika anŭ turang turang bara raja ngga bara pinurung pritah Judah, samŭn turang turang bara imam, bara nabi, ngga daya daya bŭkŭn adi rŭŭ di Jerusalem, re dog kadi so kubur ngara. 2 Turang turang anŭ re dŭh dog kubur, pak re mingare di tunduh tana mun tamŭh. Turang turang anŭ re mingare yŭn batŭh andu, buran, ka bitang bitang, adi dog rindu ka adi yŭn ngara anŭ bituan, ka adi yŭn ngara bisiken ka nyambah. 3 Ka daya so bangsa adi arap ati adi gibabŭ udip, adi rŭŭ di rais rais adi yŭn Ku mbŭh bada ngara papar sasah, re raan dŭ kabŭs so ngara udip. Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, mbŭh minyu.” 4 TUHAN bada aku kidaan di daya-I, “Kan daya rabu, dŭh kah ayŭh makat? Kan daya manyap di aran, dŭh kah ayŭh pari ka panu so puun-i dinge? 5 Mani meh garang, daya Ku, angān bu tagan Aku ka dŭh pari ka Aku? Angān rakat di tibudo ngan ka abah pari ka Aku. 6 Aku nakit dingah, pak angān dŭh minyu kayuh adi sawŭ. Mating so angān adi nyesar di pingandai arap ngan. Mating so angān adi mbŭh siken, ‘Ani sarah ku?’ Barang naan tunda pinyiraan adŭp-i, mun kuda bikaduh nyurong ka yŭn biperang. 7 Manuk bangau sirabi ka puan jam adi ngga-i pari; manuk tikukur, manuk tipiris ka manuk kuaring puan tipuh adi ngga-i bipindah ka tarun bŭkŭn. Pak, daya Ku, dŭh kah angān puan ukum-adat adi ngga Aku mritah angān. 8 Birani angān nang adŭp ngan bijak ka puan ukum-adat Ku? Tingga, ukum ukum-adat mbŭh dog ngubah gurū gurū adat adi dŭh tŭnggŭn. 9 Bara daya ngan adi bijak mbŭh dog pimangŭh; ngara mbŭh riruk buang dŭh dapŭd nang ani ani. Ngara tirawan pinganang Ku; ani meh pinyibijak ngara madin? 10 Ngapŭi Aku re nggen ŭmŭh ngara ka daya bŭkŭn, ka sawŭn ngara ka dari bŭkŭn. Barang naan daya, adi bās ngga adi sŭ, suba an dapŭd duit ngga aran adi dŭh batur. Nabi ngga imam gŭh nipu daya. 11 Ngara nang tawan daya Ku karag adŭ, ‘Sopŭrŭg kayuh tirase,’ ngara nang, kan sopŭrŭg kayuh dŭh tirase. 12 Daya Ku, mangŭh kah angān ripas angān ndai kayuh adi sipŭ anŭ? Dŭh, angān manŭn dŭh mangŭh; raŭn ngan dŭh gŭh pandai marui bireh! Ngapŭi angān re rabu mun ngara adi bŭkŭn mbŭh rabu; kan Aku ngukum angān, anŭ re pimungan ngan. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 13 “Aku raan nguruk daya Ku, mun tukang teya nguruk buwa pingatŭm; pak ngara keya ka tŭngŭn anggor adi mating buwa-i, keya ka tŭngŭn ara adi mating buwa-i; ndŭg ka dawŭn dawŭn-i gŭh mbŭh rayu. Anŭ meh sabab Aku mbŭh bada daya sapa tambit tarun tana anŭ.” 14 “Mani ata dŭh ndai ani ani?” Daya Tapa siken. “Ja ata bikaduh ka kupo kupo adi bikuta, ka kabŭs diginŭ. TUHAN adi Tapa ta mbŭh nunggu ata ka tandah ata kabŭs; Ayŭh mbŭh nggen di ata rasun bada ata nok, sabab ata mbŭh bidosa rawan Ayŭh. 15 Ata harap udip damai ngga tika pinyibua mandŭg, pak mating guna-i amai gŭt-i pinyitaru adŭ adi mandŭg. 16 Pinganyu ta mbŭh agi darŭm kupo Dan; ata dingah jawŭn so udung kuda ngara. Ndi tarun tana bigagar kan kuda ngara jawŭn. Pinganyu ta mbŭh mandŭg di pirusak tarun tana ta samŭn sopŭrŭg kayuh darŭm-i, kupo ta ka sopŭrŭg daya adi darŭm-i.” 17 “Ingat!” TUHAN nang, “Aku pait jippŭh di ruang ngan, jippŭh adi bisā adi dŭh dapŭd dog ngamat, ka-i re matuk angān.” 18 Pinyusah ku dŭh dapŭd dog pibua; Atin ku susah buang mandam. 19 Dingah! Di ndi tarun tana raisaku dingah daya ku nyirais nang, “Mbŭh mating kah TUHAN di Zion? Mbŭh mating kah raja Zion diginŭ?” TUHAN, adi raja ngara, nam, “Mani angān kinuas Aku ngga pingandai ngan adi nyambah tibudoka mutu ubak ngan ka tapa tapa saruh adi dŭh biguna?” 20 Daya Israel nyirais, “Tipuh paras mbŭh rupas, tipuh ngatŭm mbŭh ripuan, pak kieh bayuh dog nyiramat.” 21 Atin ku mbŭh asursabab daya ku mbŭh asur; aku ngurid; aku mbŭh raru asa. 22 Mating kah uri di Gilead? Mating kah doktor diginŭ? Mani meh, garang, daya ku dŭh dog pibua?

Jeremiah 9

1 Kasi ka ubak ku keya ka prigi adi puno ngga piin, ka batŭh ku keya ka sumbur adi mirasit piin-i, isa aku bisa sien sandu ngga singarŭmyŭn daya ku adi mbŭh dog siŭ. 2 Kasi ka aku biyŭn tarun yŭn rŭŭ di tarun tana-pajamdi yŭn aku bisa pijo adŭp ku so daya ku. Sopŭrŭg ngara dŭh tŭtŭd, tibaran daya adi ginaka. 3 Ngara ari sidia an kadong; di ndi tarun tana rais, anŭ adi sawŭ dŭh bikuasa, pak atin bidikok mbŭh mritah. TUHAN nang, “Daya Ku dŭh ko ko ndai arap, ka dŭh ngaku Aku Tapa ngara.” 4 Barang naan an jaga adŭp-i so dingan-i, ka jurud pasid dŭh gŭh bisa dog sabah; amai barang naan mbŭh pinipu mun Jacob, ka barang naan kinarap dingan-i. 5-6 Sopŭrŭg ngara nipu dingan-i, ka mating adi nang kayuh adi sawŭ; ngara mbŭh pikanyet jura ngara minyu kadongka dŭh re ko bidosa. Ngara dŭh ko ko ganas, ka dŭh ko ko ndai pingandai tipu. TUHAN nang daya-I mbŭh tirawan adŭp-I. 7 Sabab anŭ TUHAN Bisa-pŭrŭg nang, “Aku re pibisig daya Ku mun tukang basi pibisig basi, siŭn ngara jadi bisig. Daya Ku mbŭh ndai arap, re simuki dinge Aku ngga ngara? 8 Jura ngara keya ka reja-panah adi bisā; ngara ari kadong. Barang naan minyu mandis ngga dingan-i, pak sibatur-i ngga kudog dingan-i. 9 Re dŭh kah Aku ngukum ngara amai sopŭrŭg anŭ? Re dŭh kah Aku maras dendam di tunduh bangsa adi mun anŭ? Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 10 Aku nang, “Aku ngurid darŭdka muās tarun tana kupai, sabab ngara mbŭh badŭh pisŭk, ka mating daya panu mutas-i. Jawŭn dāng kudip mbŭh mating tia dog dingah; manuk ngga dāng tarun mbŭh bu ka mating tia.” 11 TUHAN nang, “Aku re bada Jerusalem jadi tugung rakang tibawang, tarun yŭn kasong tarun rŭŭ; kupo kupo Judah re jadi tarun tana-pajam, tarun adi dŭh daya yŭn rŭŭ.” 12 Aku siken “TUHAN, mani tarun tana jadi matung ka badŭh mun tarun tana-pajam, ndŭg ka daya mating panu mutas-i? Asi adi sukup bijak re mirati kayuh adi mun anŭ? Di asi Kaam mbŭh kidaan rati-i isa ayŭh bisa kidaan di daya bŭkŭn?” 13 TUHAN nam, “Kayuh mbŭh jadi simŭnŭ amai daya Ku mbŭh tagan ajar adi Aku mbŭh nggen di ngara. Ngara dŭh dingah pinganang Ku bait ndai kayuh adi Aku bada ngara ndai. 14 Ngara baking buang mbŭh nyambah tibudo Baal nimun adi dog ngajar tayung-babuk ngara. 15 Ngapŭi dingah kayuh adi Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, re ndai: Aku re nggen di daya Ku anak anak kayuh-udip adi pa'it bada ngara man ka rasun bada ngara nok. 16 Aku re bada ngara papar sasah di dupan bangsa bangsa adi dŭh ngara bait tayung-babuk ngara puan, ka Aku re pait bara tibaran soldadu bada nyerang ngara ndŭg ka Aku mbŭh batur batur pirabur ngara.” 17 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang, “Pikir meh kayuh adi mbŭh jadi! Bada mandŭg daya adi tukang muās, bada mandŭg bara dayung adi nang ragu nyikubur.” 18 Daya nang, “Bada ngara rikas nang ragu nyikubur yŭn ami, ndŭg ka batŭh ami puno ngga randang batŭh, ka pundu batŭh ami bisa amai sien.” 19 Dingah sak jawŭn sien di Zion, “Kieh mbŭh asur! Kieh mbŭh batur batur dog pimangŭh! Kieh dŭh siŭn dŭh bu so tarun tana ami; ramin arŭn ami mbŭh rubuh.” 20 Aku nang, “Dingah pinganang TUHAN, angān adi bara dayung, ka mbit bat di pinganang-I. Ngajar bara anak dayung ngan munki muās, ka bara dingan ngan munki nang ragu nyikubur. 21 Pinyikabŭs mbŭh mŭrŭt so pinjan taka mŭrŭt istana ta; pinyikabŭs mbŭh siŭ anak-sŭ di aran rayaka bara dari adi mara di passar. 22 Tadang ngara mbŭh di barang yŭn, mun tugung tamŭh di tana, mun tŭngŭn gandom adi dog japa ka dog tingge daya adi ngatŭm, gandom adi dŭh dog sun. Anŭ inŭh kayuh adi TUHAN bada aku kidaan.” 23 TUHAN nang, “Daya adi bijak dŭh patut mingangŭn pasar pinyibijak ngara, simŭnŭ gŭh daya adi bake pasar pinyibake ngara, simŭnŭ gŭh daya adi kaya pasar pinyikaya ngara. 24 Kambŭi daya raan mingangŭn, ayŭh patut mingangŭn adŭp-i puan ka mirati Aku, sabab pinyirindu Ku dŭh bisa birubah, ka Aku ndai anŭ adi tŭnggŭn ka adi batur. Anŭ inŭh kayuh adi pimunos asŭng Ku. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 25-26 TUHAN nang, “Tika-i re mandŭg adi ngga Aku ngukum daya Egypt, daya Judah, daya Edom, daya Ammon, daya Moab, ka daya tarun tana-pajam, adi mbŭh kapŭg ubok ngara bada purok. Sopŭrŭg daya anŭ bisunat, pak dŭh sita simanya adi dog nandā ngga sunat anŭ. Mating so ngara anŭ ka mating so daya Israel adi mbŭh sita simanya Ku.”

Jeremiah 10

1 Daya Israel, dingah pinganang ati adi TUHAN nggen di angān. 2 Ayŭh nang, “Dŭhnyah tunda adat bangsa bangsa bŭkŭn; dŭhnyah susah kan kiris kayuh saruh di rangit, sunggu bangsa bangsa bŭkŭn mbŭh taru. 3 Adat bangsa bangsa anŭ dŭh biguna. Tŭngŭn kayuh dog tabŭng di tuān; tŭngŭn anŭ dog mŭŭt ngga pingakas tukang kayuh, 4 ka dog ngabuh ngga pirak ka mas. Kayuh anŭ dog pirakat ngga pasakngga bitan-i bada dŭh rabu. 5 Tibudo adi mun anŭ mbŭh keya ka tigundo adi ngga kasig manuk so teya timun; tibudo anŭ dŭh bisa minyu; tibudo anŭ dog gŭrŭngsabab-i dŭh bisa panu. Dŭhnyah taru tibudo: tibudo dŭh bisa bada kuu kinaman, ka dŭh-i bisa taban pinyikana ka kuu.” 6 TUHAN, mating adi bŭkŭn re mun Kaam; Kaam inŭh bake, ka adŭn Mai inŭh bās buang bikuasa. 7 Asi abah stabi di Kaam, Raja yŭn sopŭrŭg bangsa? Kaam patut dog stabi. Mating adi bŭkŭn re mun Kaamdi dupan sopŭrŭg daya bangsa bangsa adi bijakbait di dupan tadŭ tadŭ raja ngara. 8 Sopŭrŭg ngara budo ka bawa. Ani bisa ngara birajar so tibudo apŭg kayuh? 9 Tibudo ngara dog marut ngga pirak so Spainka ngga mas so Uphaz; sopŭrŭg-i mbŭh pingandai tukang adi sukup pandai. Piraka tibudo anŭ dog ndai so banang adi bēng ngga bēng adi tuuhdog nanun tukang tanun adi sukup pandai. 10 Pak Kaam, TUHAN, inŭh Tapa adi sawŭ, Kaam inŭh Tapa adi udipka raja adi tan adu adu. Kan Kaam baji, ong bigagar; bangsa bangsa dŭh tan nura baji Mai. 11 (Kuu dŭh siŭn dŭh kidaan di ngara nang tapa tapa adi dŭh napa ong ngga rangit re dog pirabur. Ngara re miyap so ong.) 12 TUHAN ndai ong so kuasa adŭp-I; so pinyibijak-I Ayŭh napa ongka mamad rangit. 13 So pesan-I piin di sambu rangit magā; Ayŭh taban abun so bŭngŭn ong. Ayŭh bada kijat mikirab di ujenka pait sabak so birit pinyirikŭn-I. 14 Kiris kayuh anŭ, manusia rada adŭp-i budo buang bawa; ngara adi ndai tibudo re kinyam adŭp-i asa, sabab tapa tapa adi ngara ndai inŭh tapa kadong ka adi dŭh udip. 15 Tibudo tibudo anŭ dŭh biguna ka patut dog ngamun; sopŭrŭg-i re dog pirabur kan TUHAN mandŭg di pitumbang-i. 16 Tapa Jacob dŭh mun tibudo tibudo anŭ; Ayŭh inŭh adi ndai sopŭrŭg kayuh, ka Ayŭh mbŭh mien Israel bada jadi daya adi adŭp-I dapu. TUHAN Bisa-pŭrŭg inŭh adŭn-I. 17 Daya Jerusalem, angān mbŭh dog nyikapung! Nguruk barang barang ngan. 18 TUHAN re taran angān so tarun tana ati; Ayŭh re pirandŭk angān ndŭg ka angān mating tia dŭm. TUHAN mbŭh minyu. 19 Daya Jerusalem bagan, “Mbŭh sera inŭh kieh! Tawan ami dŭh re bua. Kieh pikir ati inŭh kayuh adi kieh dapŭd nyijŭn! 20 Bari bari ami mbŭh rusak; sopŭrŭg taris-i mbŭh patŭd. Anak anak ami mbŭh tagan kieh ka mbŭh mating; mating dŭm re pari pijog bari bari ami; mating dŭm re tangid tabir tabir-i.” 21 Aku nam, “Bara pinguru ta budo; ngara dŭh mite pinyitayan so TUHAN. Anŭ inŭh sabab ngara dŭh mujur darŭm kraja ngara, ka bara daya ta mbŭh papar sasah. 22 Dingah! Agah mbŭh mandŭg! Agi ndi bangsa di utara adi taban pito bās; tibaran bara soldadu-i re pirabur kupo kupo Judah bada jadi tarun tana-pajam, tarun adi yŭn kasong kasong tarun udip.” 23 TUHAN, aku puan mating daya bikuasa di tunduh pimudip adŭp-i; mating daya dapŭd nguasa aran pimudip adŭp-i. 24 Nyibatur daya Mai, TUHAN; pak dŭhnyah paŭh riang ngga kiehbait ngukum kieh kan Kaam baji; te kieh mungan rai-i. 25 Taran baji Mai di bangsa bangsa adi dŭh nyambah Kaamka di tunduh daya adi tirawan Kaam. Ngara mbŭh siŭ daya Mai; ngara mbŭh bandar bandar pirabur kiehka bada rais ami jadi tibawang.

Jeremiah 11

1 TUHAN nang di aku, 2 “Dingah pinganang pinganang simanya. Kidaan di daya Judah ngga daya Jerusalem 3 nang Aku, adi TUHAN Tapa Israel, mbŭh mangu barang naan daya adi dŭh tunda pinganang pinganang simanya anŭ. 4 Anŭ inŭh simanya adi Aku mbŭh ndai ngga tayung-babuk ngara di andu Aku taban ngara ngga ruah so Egypt, tarun tana adi keya ka buwang apui di ngara. Aku bada ngara tunda pinganang Ku ka ndai sopŭrŭg kayuh adi Aku mbŭh pesan. Aku kidaan di ngara nang kambŭi ngara tunda pinganang Ku, ngara bisa jadi daya Ku ka Aku jadi Tapa ngara. 5 Simŭnŭ meh Aku re sita janji adi Aku mbŭh ndai ngga tayung-babuk ngara, anŭ inŭh Aku an nggen di ngara tana adi kaya ka damŭn anŭ adi ngara mbŭh dapu madin.” Aku nang, “Sawŭ, TUHAN.” 6 Komŭnŭ TUHAN nang di aku, “Panu ka kupo kupo Judah ngga aran aran di Jerusalem. Piagah pinganang Ku diginŭ ka bada daya diginŭ dingah pinganang pinganang simanya ka tunda-i. 7 Di andu Aku taban tayung-babuk ngara ngga ruah so Egypt, Aku mbŭh pari pari bakan ngara bada nundok di Aku. Ndŭg andu ati Aku babŭ bakan daya Ku di kayuh anŭ. 8 Pak ngara abah dingah bait tunda pinganang Ku. Ngara tanŭ ka baking buang arap mun adi mbŭh. Aku mbŭh pesan ngara bada sita simanya anŭ, pak ngara abah. Jadi Aku pait ka ngara sopŭrŭg ukum adi dog nyabŭt darŭm simanya anŭ.” 9 Komŭnŭ TUHAN nang di aku, “Daya Judah ngga daya Jerusalem mbŭh bipekat rawan Aku. 10 Ngara ndai dosa adi tayung-babuk ngara mbŭh ndai jah; ngara abah ndai kayuh adi Aku bada; ngara mbŭh nyambah tapa tapa bŭkŭn. Israel ngga Judah mbŭh miranggar simanya adi Aku mbŭh ndai ngga tayung-babuk ngara. 11 Jadi madin, Aku, adi TUHAN, bakan ngara nang Aku re bada pinyirusag nyatŭk ngara, ka ngara dŭh re dapŭd pirupas adŭp ngara. Ka kan ngara bagan mite turung so Aku, Aku dŭh re dingah ngara. 12 Komŭnŭ daya Judah ngga daya Jerusalem re di ka tapa tapa adi yŭn ngara jugan sadis ka mite turung so tapa tapa anŭ. Pak tapa tapa anŭ re dŭh dapŭd nyiramat ngara kan pinyirusag anŭ mandŭg. 13 Daya Judah biyŭn bagŭ tapa, kiang dudu kupo adi ngara biyŭn, ka bara adi darŭm Jerusalem mbŭh pijog bagŭ mija-sambah yŭn jugan sadis ka tapa Baal adi sipŭ anŭ: mija-sambah anŭ kiang dudu aran di darŭm kupo. 14 Jeremiah, dŭhnyah bidua ka Aku bait mite turung so Aku ngga ngarun ngara. Kan ngara darŭm pinyusah ka bagan mite turung so Aku, Aku dŭh re dingah ngara.” 15 TUHAN nang, “Daya Ku rindu ndai kayuh adi arap. Mating hak ngara re agi darŭm Ramin Ku? Ngara pikir ngara dapŭd bitan pinyirusag kambŭi ngara ndai janji bait kambŭi ngara jugan sadis dāng? Bisa kah anŭ bada ngara gaŭn? 16 Aku ko ndi sidah kadŭn ngara dawŭn tŭngŭn kayuh kanā, puno ngga buwa adi kana; pak madin, buang Aku ngŭr sak kijat Aku re badang dawŭn-i ka mata daan daan-i. 17 “Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi purun Israel ngga Judah; pak madin Aku bada pinyirusag nyatŭk ngara. Adŭp ngara adi bada kayuh anŭ nyatŭk ngara, so pingandai ngara adi sarah. Ngara bada Aku baji ngga pingandai ngara adi jugan sadis ka Baal.” 18 TUHAN nggen puan di aku pasar pekat adi bara pinganyu ku ndai rawan aku. 19 Aku mbŭh keya ka anak biri adi re dog siŭ, ka aku dŭh puan ngara mbŭh bisatur kayuh adi arap ngga rawan aku. Ngara nang, “Ja ata tabŭng tŭngŭn kayuh anŭ darŭm-i gibabŭ biyŭn pŭtŭk-i; ja ata siŭ ayŭh isa daya mating ingat ayŭh tia.” 20 Komŭnŭ aku bidua, “TUHAN Bisa-pŭrŭg, Kaam inŭh akim adi tŭnggŭn; Kaam suba pikir daya ngga asŭng daya. Aku mbŭh na har ku ka darŭm tangan Mai; ka bada meh aku tingga Kaam maras dendam di ngara anŭ.” 21 Daya Anathoth raan aku dog siŭ, ka mbŭh nang adŭp-i re siŭ aku kambŭi aku ngandŭ piagah pinganang TUHAN. 22 Ka TUHAN Bisa-pŭrŭg nang, “Aku re ngukum ngara! Dari ngara adi mara re dog siŭ darŭm perang; anak anak ngara re kabŭs sikirau. 23 Aku mbŭh miratak tika adi ngga Aku pait pinyirusag bada nyatŭk daya Anathoth, ka kan tika anŭ mbŭh mandŭg, mating so ngara re dŭm.”

Jeremiah 12

1 “TUHAN, kambŭi aku minyu pasar har ku ngga Kaam, Kaam taŭn marar batur. Pak aku dŭh siŭn dŭh siken Kaam pasar har pinyitŭnggŭn. Mani daya ginaka mujur darŭm pimudip-i? Mani daya adi dŭh tŭnggŭn atin-i manang? 2 Kaam purun ngara, ka ngara piruat; ngara timbu ka buān. Ngara ari minyu kana pasar Kaam, pak ngara dŭh sawŭ piduri pasar Kaam. 3 Pak, TUHAN, Kaam puan aku; Kaam kiris pingandai ku, ka munki masam aku rindu Kaam. Tarik ngara adi arap anŭ ngga bu mun biri adi re dog siŭ; nguan ngara ndŭg tika adi ngga ngara dog ninong. 4 Ndŭg sinde tarun tana ami badŭh, ka kupai di barang tarun tana barŭm rayu? Dāng ngga manuk kabŭssabab pingandai ginaka daya ami, daya adi nang, ‘Tapa dŭh kiris pingandai ta.’” 5 TUHAN nang, “Jeremiah, kambŭi kuu kawŭk birumba ngga manusia, simuki kuu re birumba ngga kuda? Kambŭi kuu dŭh tan di sapa tarun tana rais, munki meh kuu darŭm tuān adi ngapid Yang Jordan? 6 Ndŭg ka bara madis mu, bara adi darŭm rawang mu, mbŭh tirawan kuu; ngara sua ngga daya adi nyerang kuu. Dŭhnyah sabah ngara, sunggu pinganang ngara mandis.” 7 TUHAN nang, “Aku mbŭh tagan Israel; Aku mbŭh tirawan bangsa adi Aku mbŭh mien. Aku mbŭh nggen daya adi Aku rinduka darŭm tangan pinganyu ngara. 8 Daya adi Aku mbŭh mien rawan Aku; mun singah di darŭm tarunngara mbŭh ngŭr Aku, ngapŭi Aku tiru di ngara. 9 Daya adi Aku mien mbŭh keya ka manukdog nyerang beuh so barang parad. Bagan dāng dāng tarunbada mandŭg sua man ngara! 10 Bagŭ pimritah daya tami mbŭh pirusak teya anggor Ku; ngara mbŭh bidigang di tana ŭmŭh Ku; ngara mbŭh bada tarun tana Ku adi ramus jadi tarun tana-sumat. 11 Ngara mbŭh bada-i jadi tarun tana-pajam; ka-i matung di sirung jawin Ku. Ndi tarun tana mbŭh jadi tarun tana-sumat, ka mating daya mbit piduri. 12 Di ndi tarun tana-pajam darŭddaya mbŭh mandŭg di pirinda. Aku mbŭh pait perang bada pirusak ndi tarun tana; mating daya dapŭd udip darŭm damai. 13 Daya Ku purun gandom, pak ngatŭm uduh; ngara bandar nyiraja, pak dŭh dapŭd utung. Sabab bisā baji Kupimuruh ngara dŭh timbu.” 14 TUHAN nang, “Aku agi kayuh an Ku nang di bangsa bangsa adi maning Israel adi mbŭh pirusak tarun tana adi Aku mbŭh nggen di daya Ku Israel. Aku re kadi bangsa bangsa adi ginaka anŭ so rais rais ngara mun dimbut anak kayuh-udip, ka Aku re nyiramat Judah so tangan ngara. 15 Pak ripas Aku mbŭh kadi ngara, Aku re masi di ngara; Aku re taban barang bangsa pari ka tarun tana rais adŭp-i. 16 Kambŭi ngga siabo atin, ngara raan trima adat daya Ku ka bipayu nang, ‘Siragi TUHAN udip’ -- nimun ngara ko dawŭ-i ngajar daya Ku bipayu ngga dŭn Baal -- ngara gŭh re jadi ndi so bara daya Ku ka re mujur udip. 17 Pak kambŭi tadŭ tadŭ bangsa dŭh an nundok di Aku, Aku re dimbut-i ka pirabur-i. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.”

Jeremiah 13

1 TUHAN bada aku di miris sinjang rajut banang linen ka rasu nēn-i; pak Ayŭh kijaman aku na-i di piin. 2 Jadi aku miris ka nēn-i. 3 Komŭnŭ TUHAN minyu ngga aku dinge, nang-I, 4 “Di ka Yang Euphrates ka sukan sinjang rajut anŭ di sapad batuh.” 5 Jadi aku di ka sukan-i sindŭk Yang Euphrates. 6 Dŭh tui ripas anŭ TUHAN bada aku pari ka Yang Euphrates di tambit sinjang rajut anŭ. 7 Jadi aku pari, ka kan aku mbŭh ndŭg tarun yŭn aku sukan-i, aku kiris-i mbŭh rusak ka dŭh tia biguna. 8 Komŭnŭ TUHAN minyu ngga aku dinge. Ayŭh nang, 9 “Simŭnŭ inŭh Aku re pirabur uap-sambuh Judah ngga uap-sambuh Jerusalem. 10 Bara daya adi arap anŭ abah nundok di Aku. Ngara baking ka babŭ ginaka, ka mbŭh nyambah ka bituan di tapa tapa bŭkŭn. Ngapŭi meh, ngara re jadi mun sinjang rajut anŭ adi mbŭh dŭh tia biguna. 11 Nimun sinjang rajut dog nyisŭt di kupong, simŭnŭ gŭh Aku raan sopŭrŭg daya Israel ngga daya Judah bidigŭng tagap di Aku. Aku ndai simŭnŭ isa ngara bisa jadi daya Ku ka taban puji ka stabi ka adŭn Ku; pak ngara dŭh nundok di Aku.” 12 TUHAN Tapa nang di aku, “Jeremiah, kidaan di daya Israel nang barang tipayan wain patut dog ngisi ngga wain. Ngara re nam nang adŭp-i puan barang tipayan wain patut dog ngisi ngga wain. 13 Komŭnŭ kidaan di ngara nang Aku, adi TUHAN, re ngisi daya di tarun tana ati ngga wain ndŭg ka ngara mabuk: raja raja, adi sesang David, bara imam, bara nabi, ngga sopŭrŭg daya adi rŭŭ di Jerusalem. 14 Komŭnŭ Aku re mapar ngara mun tipayan papar amai tipaka dupan adŭp-i, adi minyamba ngga adi mara. Aku re pirabur ngara ngga dŭh kira masi bait kira apun.” 15 Daya Israel, TUHAN mbŭh minyu! Pirapat adŭp ngan ka dingah Ayŭh. 16 Stabi di TUHAN, adi Tapa ngan, diŭ so Ayŭh taban pinyikarŭm, ka angān sikak sikakong di darŭd; diŭ so Ayŭh bada jadi karŭm patŭ'jawa adi angān harap. 17 Kambŭi angān abah dingah, Aku re sien darŭm bisukan sabab uap-sambuh ngan; Aku re nyisakuk sien, ka randang batŭh ku re pripasog ruahsabab daya TUHAN mbŭh dog taban ngga bu jadi daya-takap. 18 TUHAN minyu ngga aku, “Kidaan di raja ngga di sindŭ-i bada mūn so takta ngara, sabab makota ngara adi ramus anŭ mbŭh rabu so ubak ngara. 19 Kupo kupo di siratan Judah mbŭh dog nyikapung; mating daya tungang mutas tudu-i. Sopŭrŭg daya Judah mbŭh dog taran ka rais tami.” 20 Jerusalem, tingga! Pinganyu mu mbŭh mandŭg so utara! Diki daya adi kuu grindung, daya adi kuu raru ngangŭn? 21 Ani re mu nang kan daya adi kuu nyirundeng jerā mu nyerang kuu ka mritah kuu? Kuu re naman adŭp mu mun dayung naman sarang andam re biranak. 22 Kambŭi kuu siken mani sopŭrŭg kayuh anŭ jadi di kuu; mani piraka mu tiratak ka mani kuu dog miragag. Puan meh nang anŭ mbŭh sabab dosa mu raru sipŭ. 23 Dapŭd kah daya singŭt nukar kala kurit-i, bait busing tarun kadi biritik-i? Kambŭi dapŭd, kuu adi ari ndai arap dapŭd gŭh birajar ndai kayuh adi batur. 24 TUHAN re bada kuu papar sasah mun siriyang adi dog poh sabak so tarun tana-pajam. 25 Ayŭh mbŭh nang anŭ inŭh re pinŭbŭn mu. Anŭ inŭh kayuh adi Ayŭh mbŭh natu an ndai di tunduh mu sabab kuu mbŭh kambŭt Ayŭh ka mbŭh bisangan di tapa tapa kadong. 26 Adŭp TUHAN re pirukos piraka mu ndŭg ka kuu sitabet ka dog pimangŭh. 27 Ayŭh mbŭh kiris kuu ndai kayuh adi-I tiru. Ayŭh mbŭh kiris kuu tadak tapa tapa adat karŭm di sandah ka di ŭmŭh, mun ndi naan daya ripong di sawŭn rasū-i bait mun dari kuda adi mingaras tadak dayung kuda. Daya di Jerusalem, mŭmbŭh inŭh angān! Sinde meh angān re jadi bisig?

Jeremiah 14

1 TUHAN nang di aku pasar tipuh raga, 2 “Judah inŭh ngurid; kupo kupo-i sindŭk re kabŭs, bara daya-i guring di tana buang susah, ka Jerusalem bagan mite turung. 3 Daya kaya bada urun ngara di jiroh piin; ngara di ka prigi prigi, pak piin mating tia; ngara pari taban gabuk ngara engan. Asa buang riruk, ngara nutu jawin amai mangŭh. 4 Sabab andu dŭh ujenka tana mbŭh badŭh, bara tukang teya susah; ngara nutu jawin amai mangŭh. 5 Di tarun sindŭ peyutagan anak adi bauh-i ruwansabab kupai mating tia. 6 Kaldi tarun mijog di tibung sandahsingak singik ngasŭng mun kasong tarun; batŭh-i mbŭh kabursabab-i dŭh biyŭn pinguman. 7 Daya Ku bagan buang nang di Aku, ‘Sunggu dosa ami nyarah kieh, turung kieh, TUHAN, nimun adi mbŭh Kaam janji. Kieh ari tagan Kaam; kieh mbŭh bidosa rawan Kaam. 8 Kaam sadi adŭ pingarap Israel; Kaam inŭh adi nyiramat kieh so pinyirusag. Mani Kaam mun daya saruh di tarun tana ami, mun daya adi bidandong adi nyirŭmŭn ndi ngarŭm adŭ? 9 Mani Kaam mun daya adi gŭgŭh, mun soldadu adi dŭh biyŭn kuasa ngga turung? Sawŭ, TUHAN, Kaam agi ngga kieh! Kieh inŭh daya Mai; dŭhnyah tagan kieh.’” 10 TUHAN minyu pasar bara daya anŭ, “Ngara suka bu so Aku, ka ngara dŭh re an nakit jaga urah-i. Ngapŭi Aku dŭh munos asŭng di ngara. Aku re ingat pingandai sarah ngara ka ngukum ngara sabab dosa ngara.” 11 TUHAN nang di aku, “Dŭhnyah mite Aku turung bara daya anŭ. 12 Sunggu kambŭi ngara bipusa, Aku dŭh re dingah sirŭŭn ngara mite turung; ka kambŭi ngara jugan sadis badang ngga sadis ruwang kayuh ka Aku, Aku dŭh re munos asŭng di ngara.” 13 Komŭnŭ aku nang, “TUHAN Raja, Kaam puan nang bara nabi muko kidaan di bara daya nang re mating perang bait udip sikirau, sabab Kaam mbŭh bijanji nang, ngara nang, di tarun tana ati re ari agi damai.” 14 Pak TUHAN nam, “Bara nabi pakai adŭn Ku ngga kadong daya; Aku mating pait ngara, mating gŭh Aku pesan bait minyu ngga ngara. Ngara minyu pasar kayuh adi ngara kiris keya ka darŭm pŭmŭh, pak anŭ dŭh so Aku. Kayuh adi ngara ninjau inŭh kayuh adi dŭh biguna, kayuh adi adŭp ngara nimbur. 15 Aku, adi TUHAN, kidaan di kuu kayuh adi re Ku ndai di tunduh bara nabi anŭ adi Aku bŭn pait pak adi mbŭh minyu ngga adŭn Ku nang perang ngga udip sikirau dŭh re nyatŭk tarun tana ati. Aku re siŭ ngara pakai perang ngga udip sikirau. 16 Daya adi dingah pinganang ngara re dog siŭ mun anŭ gŭh. Tadang ngara re dog taran di aran aran di Jerusalem, ka mating daya adi re tukang kubur ngara. Kayuh anŭ re jadi di sopŭrŭg ngara, sawŭn ngara, anak anak dari ngara, ngga anak anak dayung ngara. Aku re bada ngara dapu tanggong udip ginaka ngara.” 17 TUHAN pesan aku bada kidaan di daya pasar pinyusah ku. Aku patut nang: “Isa-i randang batŭh ku pripasog ruah sandu ngga singarŭm, isa-i aku dŭh ko muās, amai daya ku mbŭh biraganka mbŭh bana sangsara. 18 Kan aku ruah ka sapa tarun, aku kiris tadang tadang daya adi kabŭs biperang; kan aku mŭrŭt kupo kupo, aku kiris daya sindŭk re kabŭs amai sikirau. Bara nabi ngga bara imam babŭ ndai kraja ngara, pak ngara dŭh mirati kayuh adi ngara ndai.” 19 TUHAN, Kaam mbŭh batur batur tirawan Judah kah? Kaam tiru di daya Zion kah? Mani Kaam bandar bandar kijera kiehndŭg ka kieh dŭh dapŭd dog pibua? Kieh jiroh damai, pak mating dapŭd ami; kieh harap adŭp ami dog pibua, pak adi agi kaŭs-i pinyitaru. 20 Kieh mbŭh bidosa rawan Kaam, TUHAN; kieh ngaku dosa amisamŭn dosa tayung-babuk ami. 21 Ingat janji Mai ka dŭhnyah ngamun kieh; dŭhnyah ngamun Jerusalem, tarun yŭn takta bragah Mai. Dŭhnyah miranggar simanya adi Kaam mbŭh ndai ngga kieh. 22 Tibudo bangsa bangsa dŭh dapŭd bada andu ujen; rangit sadi adŭp-i dŭh dapŭd bada andu ujen. Kieh na pingarap ami darŭm tangan Mai, O TUHAN adi Tapa ami, sabab Kaam inŭh adi ndai sopŭrŭg kayuh anŭ.

Jeremiah 15

1 Komŭnŭ TUHAN nang di aku, “Sunggu kambŭi Moses ngga Samuel agi mijog digiti mite masi so Aku, Aku dŭh re masi di bara daya ati. Bada ngara bu; bada ngara bu so sirung jawin Ku. 2 Kan ngara siken di kuu kamaki ngara re bu, kidaan di ngara nang Aku mbŭh nang: Agi dog natu re kabŭs mandam, simŭnŭ inŭh ngara re! Adi bŭkŭn dog natu re kabŭs biperang, simŭnŭ inŭh ngara re! Agi dog natu re kabŭs sikirau, simŭnŭ inŭh ngara re! Adi bŭkŭn dog natu re dog taban ngga bu jadi daya-takap, simŭnŭ inŭh ngara re! 3 Aku, adi TUHAN, mbŭh natu nang pat masam kayuh adi sipŭ re jadi di ngara: ngara re dog siŭ darŭm perang; tadang ngara re dog tarik kasong; manuk re man-i, ka dāng tarun re man tadŭh-i. 4 Aku re bada sopŭrŭg daya di ong tikaran kiris ngara sabab kayuh adi Manasseh anak Hezekiah ko ndai di Jerusalem kan ayŭh jadi raja Judah.” 5 TUHAN nang, “Asi re masi di angān, daya Jerusalem, ka asi re susah pikir angān? Asi re nyasa ka siken siken ani agah ngan? 6 Angān mbŭh tirawan Aku; angān mbŭh nyipunok Aku. Ngapŭi Aku pakat tangan Ku ka pirandŭk angān sabab Aku mbŭh reju nyijŭn baji Ku. 7 Di barang kupo di tarun tana ati Aku taran angān di sabak mun siriyang. Aku pirabur angān, daya Ku Aku siŭ anak anak ngan sabab angān dŭh pirŭŭ pimudip arap ngan. 8 Dayung uban rabis bagŭ di rais ngan so sirah sumat di pang rawŭt. Aku siŭ dari dari ngan adi mara adi piaŭn ka bada sindŭ sindŭ ngara sangsara. Aku nyirŭgŭh nyerang ngara ngga pinyusah ndŭg ka ngara mbŭh taru buang sera susah. 9 Sindŭ adi kiris ju madis anak-i miyap mbŭh singak singik ngasŭng. Pimudip-i mbŭh karŭm; ayŭh dog ngamun ka dog pimangŭh. Aku re bada pinganyu ngan siŭ sinadan angān adi gibabŭ udip. Aku, adi TUHAN mbŭh minyu.” 10 Mbŭh sera inŭh pimudip ku ati! Mani sindŭ ku biranak aku ka darŭm ong? Aku dŭh siŭn dŭh bikaii ka bikarit ngga barang naan daya di tarun tana ati. Pŭn ka aku bŭn nginjam duit so daya bait nginjam duit ka daya, ka daya mangu aku. 11 TUHAN, isa-i sopŭrŭg pangu ngara nyatŭk aku kambŭi aku dŭh batur nakit bituan di Kaam, kambŭi aku dŭh mite masi so Kaam yŭn bara pinganyu ku kan ngara bipito ka susah. 12 (Mating daya tungang mata basi, rabis-i basi so utara adi bigaur ngga timaga.) 13 TUHAN nang di aku, “Aku re pait bara pinganyu bada taban ngga bu pinyikaya ngga buat-rata daya Ku, ngga ngukum ngara yŭn dosa adi ngara mbŭh ndai di ndi tarun tana rais. 14 Aku re bada ngara bituan di bara pinganyu ngara di tarun tana adi dŭh ngara puan, sabab baji Ku mbŭh keya ka apui adi bijagu adu adu.” 15 Komŭnŭ aku nang, “TUHAN, Kaam mirati sopŭrŭg-i. Ingat aku ka turung aku. Bada aku maras dendam di ngara adi kisiis aku. Dŭhnyah paŭh dŭdŭt ngga ngara, te ngara dapŭd siŭ aku rai-i. Ingat, yŭn kana adŭn Mai inŭh aku dog pimangŭh. 16 Kaam minyu ngga aku, ka aku dingah barang bang piminyu Mai. Aku ati jamai, TUHAN Tapa Bisa-pŭrŭg, ngapŭi meh pinganang Mai bada atin ku gaŭn ka sanang. 17 Aku dŭh bigaur ngga daya adi nguruk adŭp-i, yŭn pawŭn ka rami. Sabab aku nundok di Kaam aku nyadi adŭp ku buang aku raru baji. 18 Mani aku babŭ sangsara? Mani tawan ku abah bua? Kaam re piasa aku kah mun anak sungi adi badŭh di tipuh paras?” 19 TUHAN nam, “Kambŭi kuu pari, Aku trima kuu, ka kuu re jadi urun Ku dinge. So kuu minyu nang kayuh adi sipadin, kana dŭ kuu piagah pinganang adi biguna, ka kuu re pari jadi nabi Ku. Adŭp daya re tudu kuu, dŭhsah kuu tudu ngara. 20 Aku re bada kuu keya ka sindung agŭh timaga di ngara. Ngara re rawan kuu, pak ngara dŭh re tungang ngarah kuu. Aku re agi ngga kuu an grindung ka nyiramat kuu. 21 Aku re nyiramat kuu so kuasa daya adi ginaka ngga adi ganas. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.”

Jeremiah 16

1 TUHAN minyu ngga aku dinge, 2 “Dŭhnyah sawan bait mira di tarun yŭn adi mun ati. 3 Aku re kidaan di kuu kayuh adi re jadi di anak anak daya adi dog biranak digiti samŭn pimas pimas ngara. 4 Ngara re kabŭs bada andam adi bisā, ka mating daya re tukang ngurid ngara bait kubur ngara. Tadang ngara re prigure mun tamŭh di tunduh tana. Ngara re dog siŭ darŭm perang bait kabŭs sikirau, ka tadang ngara re jadi pinguman yŭn manuk ngga dāng dāng tarun. 5 “Kuu dŭh siŭn mŭrŭt ramin daya adi aŭn ngurid. Dŭhnyah susah pikir tadŭ tadŭ daya. Aku re dŭh tia nyiberkat daya Ku ngga damai bait kiren pinyirindu ngga masi Ku di ngara. 6 Adi kaya ngga adi sirata re kabŭs di tarun tana ati, pak mating daya adi re tukang kubur bait ngurid ngara. Mating daya adi re nidi adŭp-i bait nundo ubak-i ngga kiren adŭp-i susah. 7 Mating daya re man bait nok ngga nyaduh daya adi dog nyatŭk susah pinyikabŭs. Mating daya adi re tukang kiren masi, bait-i yŭn daya adi kabŭs sama-i puan kah adi kabŭs sindŭ-i. 8 “Dŭhnyah mŭrŭt ramin di yŭn daya agi bigawai. Dŭhnyah guru man nok ayō ngara. 9 Dingah kayuh adi Aku, TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, nang. Aku re pirŭŭ jawŭn gaŭn ngga pawŭn ngga jawŭn rami gawai banan sawan. Daya adi udip di jaman ati re kiris kayuh anŭ jadi. 10 “Kan kuu kidaan di ngara sopŭrŭg kayuh ati, ngara re siken di kuu mani Aku mbŭh natu an ngukum ngara ngga karas. Ngara re siken ani sarah ngara ka ani dosa adi mbŭh ngara ndai rawan TUHAN adi Tapa ngara. 11 Kidaan di ngara nang TUHAN mbŭh nang, ‘Tayung-babuk ngan bu so Aku ka nyambah ka bituan di tapa tapa bŭkŭn. Ngara tagan Aku ka abah tunda ajar Ku. 12 Ka angān mbŭh ndai kayuh adi rabis arap so adi mbŭh tayung-babuk ngan ndai. Sopŭrŭg ngan baking buang arap, ka angān abah dingah pinganang Ku. 13 Ngapŭi meh, Aku re taran angān so tarun tana ati di ka tarun tana adi angān bait tayung-babuk ngan bŭn puan. Ka diginŭ angān re bituan di tapa tapa bŭkŭn sandu ngga singarŭm, ka Aku dŭh re masi di angān.’” 14 TUHAN nang, “Tika-i re mandŭg adi ngga daya re dŭh tia bipayu pakai adŭn Ku, Tapa adi udip, adi taban daya Israel ruah so tarun tana Egypt. 15 Pak, ngara re bipayu pakai adŭn Ku, Tapa adi udip, adi taban daya Israel ruah so tarun tana di utara ka so sopŭrŭg rais adi bŭkŭn adi yŭn Aku bada ngara papar sasah. Aku re taban ngara ngga pari ka rais adŭp ngara, ka tarun tana adi Aku nggen di tayung-babuk ngara. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 16 TUHAN nang, “Aku bagan bada mandŭg bagŭ pinakap iken bada nakap bara daya ati. Komŭnŭ Aku re bagan bada mandŭg bara pingasū bada ngasū ngara di barang darŭd ngga sandah ka darŭm tāng di darŭd batuh. 17 Aku kiris sopŭrŭg kayuh adi ngara ndai. Mating kayuh dŭh Aku kiris; dosa ngara dŭh dapŭd dog sukan so batŭh Ku. 18 Aku re bada ngara tanggong dosa ngga udip ginaka ngara duwŭh rupet, sabab ngara mbŭh nyembar tarun tana Ku ngga tibudo adi dŭh udip, mun tadang, ka mbŭh ngisi-i ngga tapa tapa kadong.” 19 TUHAN, Kaam inŭh adi grindung aku ka adi nggen pinyibake di aku. Kaam turung aku di tika susah. Bangsa bangsa re mandŭg ka Kaam so bŭngŭn ong ka nang, “Tayung-babuk ami dŭh biyŭn ani ani adŭ-i tapa kadong, tibudo adi dŭh biguna. 20 Dapŭd kah daya ndai tapa adŭp-i? Manŭn dŭh! Anŭ adi ngara ndai manŭn dŭh tapa adi sawŭ.” 21 “Ngapŭi meh,” nang TUHAN, “Ndi sidah yŭn adu adu Aku re bada bangsa bangsa puan kuasa Ku ngga pinyibake Ku; ngara re puan nang Aku ati TUHAN.”

Jeremiah 17

1 TUHAN nang, “Daya Judah, dosa ngan mbŭh dog nuris ngga pen basi. Dosa ngan dog mŭŭt di atin ngan ngga pen itan ka dog mŭŭt di sikuh sikuh mija-sambah. 2 Daya ngan nyambah di mija-sambah ka di tandā pinatŭng adi dog pijog yŭn tapa Asherah ngapid barang tŭngŭn kayuh barŭm, di tibung sandah 3 ka di tunduh darŭd darŭd di sapa tarun tana rais. Aku re bada pinganyu ngan taban ngga bu pinyikaya ngan ngga buat-rata ngan sabab sopŭrŭg dosa adi angān mbŭh ndai di ndi tarun tana rais. 4 Angān an dŭh an pasan tana adi Aku mbŭh nggen di angān, ka Aku re bada angān bituan di pinganyu ngan di tarun tana adi angān dŭh puan, sabab baji Ku mbŭh mun apui, ka-i bijagu adu adu.” 5 TUHAN nang, “Aku re nunggu ngaraadi bu tagan Akuka sabah di manusia, di pinyibake daya adi bisa kabŭs. 6 Ngara keya ka randa di tarun tana-sumat, adi udip di tarun tana-pajam adi badŭh, di tana pide di yŭn mating kayuh timbu. Daya adi mun anŭ bŭn kinyam kayuh adi kana. 7 “Pak Aku re nyiberkat ngaraadi na pinyabah ngara di Aku. 8 Ngara mbŭh keya ka tŭngŭn tŭngŭn kayuh adi timbu sindŭk anak sungika uat-i prijireu ndŭg piin. dŭh-i taru tipuh paras, sabab dawŭn-i adu adu barŭm; dŭh-i bipito kan andu dŭh ujen; ka-i marar buān. 9 “Asi dapŭd mirati atin manusia? Mating kayuh bŭkŭn re rabis bidikok mun atin manusia; atin anŭ mbŭh sera andam-i. 10 Aku, adi TUHAN, kāp pikir manusiaka suba atin manusia. Aku nggen di barang naan daya nanyam ka gaya pimudip-i, nanyam ka kayuh adi-i ndai.” 11 Daya adi dapŭd duit so aran adi dŭh baturinŭh keya ka manuk mupus turoh adi dŭh adŭp-i ruwan. Kan umbur-i mbŭh piaŭn pinyikaya-i re miyapka pinŭbŭn-i ayŭh anŭ daya budo. 12 Ramin TUHAN ta inŭh keya ka takta adi bibragah, mijog di tunduh darŭd adi bigatung so sibungas-i. 13 TUHAN, Kaam inŭh pingarap Israel; sopŭrŭg adi tagan Kaam re dog pimangŭh. Ngara re miyap mun dŭn dŭn daya adi dog nuris di runas, sabab ngara mbŭh tagan Kaam, adi TUHAN, adi atak piin adi nggen udip. 14 TUHAN, pibua aku ka aku re batur batur bua; nyiramat aku ka aku re sukup siramat. Kaam inŭh adi aku muji! 15 Daya nang di aku, “Diki meh tatang TUHAN adi an-I bada nyatŭk ata? Tandah Ayŭh piradus-i madin!” 16 Pak, TUHAN, aku bŭn ngasu Kaam taban pinyirusag ka ngara; Aku dŭh mite tika pinyusah yŭn ngara. TUHAN, Kaam puan kayuh anŭ; Kaam puan kayuh adi aku nang. 17 Dŭhnyah jadi kayuh adi pitaru aku; Kaam inŭh tarun yŭn adi siramat yŭn ku kan pinyusah mandŭg. 18 Pimangŭh daya adi kisiis aku, pak tandah aku, TUHAN. Bada ngara taru, pak dŭhnyah pitaru aku. Taban pinyirusag ka ngara ka pirandŭk ngara. 19 TUHAN nang di aku, “Jeremiah, panu di piagah pinganang Ku di Tiban Rayat, adi so raja raja Judah ruah mŭrŭt kupo; komŭnŭ di ka sopŭrŭg tiban Jerusalem adi bŭkŭn. 20 Kidaan di raja raja ngga sopŭrŭg daya Judah ngga barang naan adi rŭŭ di Jerusalem ka adi mŭrŭt tiban tiban anŭ, bada dingah kayuh adi Aku nang. 21 Kidaan di ngara, kambŭi ngara siŭt asŭng ngara, ngara dŭh siŭn kabis kayuh di andu Sabbath; ngara dŭh siŭn taban tadŭ tadŭ kayuh adi bat mŭrŭt tiban tiban Jerusalem 22 bait taban tadŭ tadŭ kayuh ngga ruah so ramin ngara di andu Sabbath. Ngara dŭh siŭn nyiraja di andu Sabbath; ngara dŭh siŭn dŭh sita-i bada jadi andu adi kudus, nimun adi muko Aku pesan di tayung-babuk ngara. 23 Tayung-babuk ngara abah dingah Aku bait mbit piduri. Ngara baking ka abah dingah Aku bait birajar so Aku. 24 “Kidaan di ngara nang ngara dŭh siŭn dŭh tunda sopŭrŭg pesan Ku. Ngara dŭh siŭn kabis tadŭ tadŭ kayuh mŭrŭt ruah tiban tiban-bās kupo di andu Sabbath. Ngara dŭh siŭn dŭh sita andu Sabbath bada-i jadi andu adi kudus buang dŭh siŭn ndai tadŭ tadŭ kraja di andu anŭ. 25 Komŭnŭ raja raja ngara ngga bara pinguasa ngara re mŭrŭt tiban tiban Jerusalem ka biyŭn kuasa raja mun anŭ adi ko David biyŭn. Samah ngga daya Judah ka daya Jerusalem, ngara re nambang krita krita kuda ka nunggang kuda, ka kupo Jerusalem re ari puno ngga dudu daya. 26 Daya re mandŭg so kupo kupo Judah ka so anak anak kupo maning Jerusalem; ngara re mandŭg so utung tarun tana Benjamin, so sigŭn sigŭn sandah, so tarun tana-darŭd, ka so siratan Judah. Ngara re taban ka Ramin TUHAN sadis sadis badang ngga sadis sadis adi bŭkŭn, sadis ruwang kayuh ngga kimanyan, samŭn pinganggen trima kaseh. 27 Pak ngara dŭh siŭn dŭh nundok di Aku ka sita andu Sabbath bada jadi andu adi kudus. Ngara dŭh siŭn kabis tadŭ tadŭ kayuh mŭrŭt ruah tiban tiban-bās Jerusalem di andu anŭ, amai kambŭi ngara ndai simŭnŭ, Aku re badang tiban tiban Jerusalem. Apui re man istana di Jerusalem, ka mating daya re tungang mura-i.”

Jeremiah 18

1 TUHAN nang di aku, 2 “Panu di ka ramin tukang priok, di yŭn Aku re nggen di kuu pinganang Ku.” 3 Jadi aku di kamanŭ ka kiris tukang priok anŭ aŭn ndai priok. 4 Kan priok adi-i ndai dŭh sukup kana, ayŭh ndai-i bada jadi kayuh bŭkŭn. 5 Komŭnŭ TUHAN nang di aku, 6 “Dŭh kah Aku biyŭn hak di tunduh ngan daya Israel mun tukang priok anŭ ngga tana riyat-i? Angān darŭm tangan Ku nimun tana-riyat darŭm tangan tukang priok. 7 Kambŭi di ndi tika Aku nang Aku re dimbut, nyirubuh, bait pirabur bangsa puan kah pritah, 8 pak ko anŭ bangsa anŭ marik pimudip-i dŭh tia ndai arap, Aku dŭh re ndai kayuh adi Aku nang adŭp Ku re ndai. 9 Simŭnŭ gŭh, kambŭi Aku nang adŭp Ku re purun bait pijog ndi bangsa puan kah pritah, 10 pak ko anŭ bangsa anŭ dŭh dingah pinganang Ku buang ndai arap, Aku dŭh re ndai kayuh adi Aku nang adŭp Ku re ndai. 11 Madin, kidaan di daya Judah ka di daya Jerusalem nang Aku mbŭh bisatur an rawan ngara ka mbŭh re sidia an ngukum ngara. Kidaan di ngara bada dŭh tia udip bidosa, ka ngubah aran pimudip ngara samŭn kayuh kayuh adi ngara ndai. 12 Ngara re nam, ‘Re ngga mani? Kieh re babŭ baking ka arap mun adi mbŭh.’” 13 TUHAN nang, “Siken barang bangsa agi kah kayuh mun anŭari jadi dawŭ-i. Daya Israel mbŭh ndai kayuh adi sipŭ! 14 Mbŭh kah salju miyap so darŭd batuh Lebanon? Mbŭh kah anak anak sungi-i adi madud anŭ badŭh? 15 Pak daya Ku kambŭt Aku; ngara badang kimanyan ka tibudo. Ngara mbŭh sikak sikakong di aran adi ngara mien, ngara dŭh tia kadŭg aran adi amba; ngara panu di aran adi bayuh dog pirata. 16 Ngara mbŭh bada tarun tana ati jadi kayuh adi pitaru, jadi kayuh adi dog ngamun adu adu. Sopŭrŭg adi murah re gŭgŭh bada kayuh adi ngara kiris; ngara re kuting ubak ngara amai inga inga. 17 Aku re bada daya Ku papar sasah di sirung jawin pinganyu ngara, mun dabu tana dog poh sabak so timor. Aku re nyipunok ngara; Aku dŭh re turung ngara kan pinyirusag mandŭg.” 18 Komŭnŭ daya nang, “Ja ata bipekat rawan Jeremiah! Re ari agi imam adi an ngajar ata, daya bijak adi an pitayan ata, ka bara nabi adi an piagah pinganang so Tapa. Ja ata nyarah ayŭh, ka dŭh tia dingah kayuh adi nang-i.” 19 Jadi aku bidua, “TUHAN, dingah kayuh adi aku nang ka nyiringa kayuh adi pinganyu ku nang pasar aku. 20 Patut kah pinyikana dog maras ngga kayuh adi arap? Ngara mbŭh kareh rubang isa aku rabu ka darŭm-i. Ingat munki aku mandŭg ka Kaam ka minyu ngarun ngara, isa Kaam dŭh ngukum ngara darŭm baji Mai. 21 Pak madin, TUHAN, tandah anak anak ngara kabŭs sikirau; tandah ngara dog siŭ darŭm perang. Tandah bara dayung ngara dŭh biyŭn banŭh ngga anak, amai mbŭh abo kabŭs. Tandah bara dari ngara kabŭs mandam ka dari adi mara dog siŭ darŭm perang. 22 Pait pirupak bada nyirŭgŭh pirinda ramin arŭn ngara; ka ngara re nyirais darŭm taru. Ngara mbŭh kareh rubang isa aku rabu ka darŭm-i ka mbŭh tŭŭn jarat ngga kudog aku. 23 Pak, TUHAN, Kaam puan sopŭrŭg pekat ngara, an siŭ aku. Dŭhnyah apun arap ngara bait apun dosa ngara. Tandah ngara arah ka ngukum ngara darŭm Kaam baji.”

Jeremiah 19

1 TUHAN bada aku di miris ndi tipayan adi dog ndai so tana-riyat. Ayŭh bada gŭh aku taban kudu kudu naan nyamba ngga kudu kudu naan imam adi mua tuuh, 2 ngga ruah so Tiban Potsherd di ka Rubān Hinnom. Diginŭ aku dŭh siŭn dŭh piagah pinganang adi-I bada aku taban. 3 TUHAN bada aku nang, “Raja raja Judah ngga daya Jerusalem, dingah kayuh adi Aku, TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, nang. Aku re taban pinyirusag ka tarun ati isa barang naan adi dingah re gŭgŭh. 4 Aku re ndai simŭnŭ sabab daya mbŭh tagan Aku ka mbŭh nyembar tarun ati ngga kraja ngara adi jugan sadis ka tapa tapa bŭkŭn; tapa tapa adi dŭh ngara bait tayung-babuk ngara, bait raja raja Judah puan. Ngara mbŭh ngisi tarun ati ngga deya daya adi dŭh sarah, 5 ka ngara mbŭh pijog mija-sambah yŭn Baal isa ngara dapŭd badang anak anak ngara ndu sadis. Aku bŭn pesan ngara bada ndai simŭnŭ. Bŭn kayuh mun anŭ darŭm pikir Ku. 6 Ngapŭi meh, tika-i re mandŭg adi ngga tarun ati re dŭh tia dog kadŭn Topheth bait Rubān Hinnom. Tarun ati re dog kadŭn Rubān Siŭ. 7 Di tarun ati Aku re pijimŭ sopŭrŭg pusar daya Judah ngga daya Jerusalem. Aku re bada bara pinganyu manang ngarah ngara ka siŭ ngara darŭm perang. Aku re tandah tadang tadang ngara dog man manuk ngga dāng dāng tarun. 8 Aku re bada pinyirusag adi bisā nyatŭk kupo ati ndŭg ka daya adi murah re gŭgŭh ka nginga. 9 Pinganyu re kirurung kupo ati ka suba siŭ daya-i. Pinyikapung anŭ re bisā ndŭg ka daya adi darŭm-i man dingan-i samŭn anak anak adŭp ngara.” 10 Komŭnŭ TUHAN bada aku mape tipayan anŭ di sirung jawin ngara adi agi sua ngga aku 11 ka bada aku kidaan di ngara nang TUHAN Bisa-pŭrŭg mbŭh nang, “Aku re pirandŭk bara daya ati ngga kupo ati, ka-i re jadi mun pape tipayan anŭ ka dŭh dapŭd dog ndai bada pari kana. Daya re kubur dingan ngara adi kabŭs di Topheth ani, sabab mating tarun bŭkŭn re yŭn kubur ngara. 12 Aku bijanji Aku re bada kupo ati samŭn bara daya adi rŭŭ darŭm-i mun Topheth. 13 Ramin ramin di Jerusalem, ramin ramin raja di Judah, ka sawŭ sopŭrŭg ramin adi tibung-i ko yŭn kimanyan dog badang yŭn bitang bitang ka adi yŭn wain ko dog ren ndu sadis ka tapa tapa bŭkŭn. Sopŭrŭg anŭ re kais mun Topheth.” 14 Ko anŭ aku bu so Topheth, di yŭn TUHAN muko pait aku bada piagah pinganang-I. Aku di ka badag Ramin TUHAN ka mijog diginŭ kidaan di sopŭrŭg daya 15 nang TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, mbŭh nang, “Aku re taban ka kupo ati ka di barang kupo adi sindŭk-i sopŭrŭg ukum adi Aku muko nang, sabab angān baking ka abah dingah pinganang Ku.”

Jeremiah 20

1 Kan imam Pashhur anak Immer, adi pingubak daya adi tukang jaga Ramin TUHAN, dingah aku piagah kayuh kayuh anŭ, 2 ayŭh nggen ukum bada aku dog pukong ka dog muak ngga parik basi sindŭk Tiban Benjamin adi tura ka sambu di Ramin TUHAN. 3 Isan isan andu jawa ndi, ripas Pashhur kuka parik basi ku anŭ, aku nang di ayŭh, “TUHAN dŭh kadŭn kuu Pashhur. Dŭn adi-I nggen di kuu inŭh ‘Pinyitaru di Barang Yŭn’. 4 Adŭp TUHAN mbŭh nang, ‘Aku re bada kuu jadi pinyitaru di adŭp mu ka di bara dingan mu, ka kuu re kiris sopŭrŭg ngara dog siŭ pinganyu pakai pedang. Aku re na sopŭrŭg daya Judah di ribo kuasa raja Babylonia; ayŭh re taban ngga bu kudu kudu naan jadi daya-takap ka rais adŭp-i ka adi bŭkŭn ayŭh bada dog siŭ. 5 Aku gŭh re tandah pinganyu ngara pirinda sopŭrŭg pinyikaya kupo ati ka sirapas sopŭrŭg kayuh ngga buat-rata adi darŭm-i, samŭn rata raja raja Judah, ka taban ngga bu sopŭrŭg kayuh ka Babylonia. 6 Ka kuu, Pashhur, kuu ngga sopŭrŭg di rawang mu re dog nakap ka dog taban ngga bu ka Babylonia. Diginŭ kuu re kabŭs ka dog kubur, samah ngga sopŭrŭg dingan mu adi ko dingah pinganang kadong mu.’” 7 TUHAN, Kaam mbŭh nipu aku, ka aku mbŭh dog nipu. Kaam bake so aku, ka Kaam mbŭh ngarah aku. Barang naan daya nyirimbe aku; ngara tawŭh aku sandu singarŭm. 8 Kan aku minyu, aku an minyu banaka nyirais, “Pinyiganas! Pinyirabur!” TUHAN, aku ari dog tawŭh ka dog ngamunsabab aku piagah pinganang Mai. 9 Pak kan aku nang, “Aku re kambŭt TUHANka dŭh re tia minyu ngga adŭn-I,” pinganang Mai jadi keya ka apuibijagu darŭm aku. Aku suba ngga situngang ku nyijŭn-i, pak dŭh tungang. 10 Aku dingah barang naan daya sigayas, “Pinyitaru mbŭh di barang yŭn! Ja di ripot ayŭh di ngara adi bikuasa!” Ndŭg ka bara jerā ku kajŭn pinyirabu ku. “Kadŭ ayŭh dapŭd dog ngarah pakai aran tipu,” ngara nang; “ka ata dapŭd nakap ayŭh ka maras dendam.” 11 Pak Kaam, TUHAN, agi parad ka aku, bake buang bikuasa, ka ngara adi kisiis aku re rabu ka dŭh bigaya. Ngara re dog pimangŭh ndŭg situi tui, sabab ngara dŭh mujur di pingandai ngara anŭ. Mangŭh ngara re dŭh dog kambŭt. 12 Pak, TUHAN adi Bisa-pŭrŭg, Kaam suba daya ngga pinyitŭnggŭn; Kaam puan ani di atin ngga pikir ngara. Jadi bada aku kiris Kaam maras dendam di pinganyu ku, amai aku mbŭh na har ku darŭm tangan Mai. 13 Biragu meh yŭn TUHAN! Muji TUHAN! Ayŭh nyiramat daya adi dog kinanyuh so kuasa daya adi arap. 14 Mangu andu adi ngga aku dog biranak! Kambŭt andu adi ngga sindŭ ku biranak aku! 15 Mangu daya adi bada sama ku gaŭndarŭm-i taban agah ka ayŭh, “Dari ayŭh! Kuu biyŭn anak dari!” 16 Isa-i ayŭh adi taban agah anŭ jadi keya ka kupo kupoadi TUHAN pirabur ngga dŭh kira masi. Isa-i Ayŭh dingah sien mandam ngga isan isanka trompet perang ngga arong kumbeng, 17 sabab Ayŭh dŭh siŭ aku sibayuh aku dog biranak. Ka ite sindŭ ku meh bisa jadi kubur ku. 18 Mani aku dog biranak? Isa aku kinyam sangsara ka pinyusahngga pirŭŭ udip ku darŭm mangŭh kah?

Jeremiah 21

1 Zedekiah adi raja Judah pait Pashhur anak Malchiah ngga imam Zephaniah anak Maaseiah ka yŭn ku ngga pimite: 2 “Turung minyu ngga TUHAN yŭn ami, sabab Raja Nebuchadnezzar so Babylonia ngga tibaran bara soldadu-i mbŭh nyikapung kupo ta. Kadŭ TUHAN an ndai ndi pingandai-nginga yŭn ta ka takan Nebuchadnezzar bada ngundur.” 3 Komŭnŭ TUHAN minyu ngga aku, ka aku kidaan di ngara anŭ adi dog pait ka yŭn ku 4 bada kidaan di Zedekiah nang TUHAN, adi Tapa Israel, mbŭh nang, “Zedekiah, Aku re ngarah tibaran bara soldadu mu adi birawan ngga raja so Babylonia ngga tibaran bara soldadu-i. Aku re nugung sinyata bara soldadu mu di yun kupo. 5 Aku re rawan kuu ngga sopŭrŭg pinyibake Ku, baji Ku, magā Ku, ka bangok Ku. 6 Aku re siŭ sopŭrŭg daya adi rŭŭ darŭm kupo ati; manusia ngga dāng sopŭrŭg re kabŭs dog andam adi bisā. 7 Pak kuu, bara pinurung mu, ka ngara adi gibabŭ udip ripas perang, apag, ka andam -- sopŭrŭg re Ku bada dog nakap Raja Nebuchadnezzar ngga bara pinganyu mu, adi raan siŭ kuu. Nebuchadnezzar re siŭ kuu. Ayŭh dŭh re tandah tadŭ tadŭ so angān udip bait masi di tadŭ tadŭ ngan. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 8 Komŭnŭ TUHAN bada aku nang di bara daya, “Dingah! Aku, adi TUHAN, bada angān mien ndi so ati duwŭh: aran adi nuju udip ngga aran adi nuju pinyikabŭs. 9 Tadŭ tadŭ daya adi rŭŭ di kupo re dog siŭ, bait-i darŭm perang, bait-i kabŭs sikirau, bait-i dog andam. Pak ngara adi ruah so kupo ka nyerah adŭp ngara ka daya Babylonia adi aŭn nyerang kupo, re dŭh dog siŭ; ngara re siramat. 10 Aku mbŭh ndai pikir Ku an bada kupo ati dog pirabur. Kupo ati re dog nggen di raja Babylonia ka ayŭh re badang-i ndŭg ka rŭpŭg. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 11-12 TUHAN bada aku nggen pinganang ati ka rawang raja Judah, adi sesang David: “Dingah kayuh adi Aku, adi TUHAN, nang. Ari ingat pimanu pinyitŭnggŭn barang andu. Grindung daya adi dog nipu so sianŭ adi nipu ayŭh. Kambŭi dŭh, arap adi kuu ndai re bada baji Ku bijagu mun apui adi dŭh dapŭd dog mura. 13 Kuu, Jerusalem, guru bigatung so rubān rubān, mun ndi batuh adi mijog bigatung di rabak. Pak Aku re rawan kuu. Kuu nang mating daya tungang nyerang kuu bait mŭrŭt tambus kuta kuta mu. 14 Pak Aku re ngukum kuu amai kayuh adi kuu mbŭh ndai. Aku re badang istana mu, ka apui anŭ re bada rŭpŭg sopŭrŭg kayuh adi maning-i. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.”

Jeremiah 22

1-2 TUHAN bada aku di ka istana raja di Judah, adi sesang David, ka diginŭ kidaan di raja, bara pinurung-i, ka bara daya Jerusalem bada dingah kayuh adi TUHAN nang: 3 “Aku, adi TUHAN, pesan angān bada ndai kayuh adi tŭnggŭn ka batur. Grindung daya adi dog nipu so sianŭ adi nipu ayŭh. Dŭhnyah ida ida bait kinanyuh daya tami, anak tumang, bait dayung uban; ka dŭhnyah siŭ daya adi dŭh sarah di tarun yŭn adi kudus ati. 4 Kambŭi angān sawŭ ndai nanyam adi pesan Ku, bara sesang David re adu adu jadi raja. Ka ngara, samah ngga bara pinurung ka rayat ngara, re babŭ ruah mŭrŭt tiban tiban istana ati pakai krita kuda bait nunggang kuda. 5 Pak kambŭi angān dŭh tunda pesan Ku, Aku bipayu di angān nang istana ati re rubuh. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 6 “Di aku, istana raja di Judah inŭh ramus mun tarun tana Gilead ngga Darŭd Darŭd Lebanon; pak Aku re bada-i jadi tarun tana matung di yŭn daya mating rŭŭ dieh. 7 Aku pait daya bada pirabur-i. Ngara re taban kapak ka nyirubuh uros uros sedar-i anŭ adi ramus ka taran-i ka darŭm apui. 8 “Ripas anŭ bagŭ daya tami re murah ka siken dingan-i mani Aku, adi TUHAN, mbŭh ndai simŭnŭ di tunduh kupo bās anŭ. 9 Komŭnŭ ngara re nam nang anŭ mbŭh sabab angān mbŭh tagan simanya ngan ngga Aku, adi Tapa ngan, ka mbŭh nyambah ka bituan di tapa tapa bŭkŭn.” 10 Daya Judah, dŭhnyah muās Raja Josiah; dŭhnyah ngurid pinyikabŭs-i. Pak muās Joahaz, adi anak-i; ngara taban ayŭh ngga bu, ka dŭh re pari, re dŭh tia kiris tarun tana adi yŭn-i dog biranak. 11 Pinganang TUHAN pasar Joahaz anak Josiah, adi gati sama-i jadi raja Judah, “Ayŭh mbŭh bu so ti, ka dŭh re pari. 12 Ayŭh re kabŭs di rais adi ka ngara taban ayŭh, ka ayŭh re dŭh tia kiris tarun tana ati.” 13 Mbŭh payah inŭh daya adi pijog ramin-i ngga aran adi dŭh baturka bada-i bayah ngga atin adi bidikok; adi bada dingan-i adi samah bangsa nyiraja braŭnngga dŭh dog nggen gaji-i. 14 Mbŭh payah inŭh sianŭ adi nang“Aku re pijog istana yŭn adŭp kungga birit birit adi bayah di takah sambu.” Jadi ayŭh na pinjan pinjan di ramin-inurap sindung darŭm-i ngga kayuh sedarka chat-i bireh. 15 Bisa kah anŭ bada kuu jadi raja adi rabis kanakambŭi kuu pijog ramin ngga kayuh sedar, grua so tung daya bŭkŭn? Sama mu udip sanang. Ayŭh ari kana ngga daya ka bŭn marad ngga asi asi, ka ayŭh mujur darŭm sopŭrŭg pingandai-i. 16 Ayŭh ngatur har daya sirata ngga pinyitŭnggŭn, ka sopŭrŭg kayuh tirase di ayŭh. Anŭ inŭh rati-i puan TUHAN. 17 Pak kuu kaŭs kuu jiroh utung yŭn adŭp mu; kuu siŭ daya adi dŭh sarahka ngga ganas kinanyuh rayat mu. TUHAN mbŭh minyu. 18 Ngapŭi meh, TUHAN minyu pasar Jehoiakim anak Josiah, adi raja Judah, “Mating daya re ngurid pinyikabŭs-i ka nang, ‘Adoh hoh, jerā ku, adoh hoh!’Mating daya re muās ayŭh ka nang, ‘Tadah, Tuan ku!’ 19 Mun pinyikubur kaldiayŭh dog tarik ngga buka dog taran di sapa tiban Jerusalem.” 20 Daya Jerusalem, di ka Lebanon ka nyirais, di ka tarun tana Bashan ka sien; bagan so darŭd darŭd Moab, sabab sopŭrŭg pambit ngan mbŭh dog ngarah. 21 TUHAN minyu ngga angān di tipuh angān mujur ka kaya, pak angān abah dingah. Simŭnŭ inŭh angān sitŭkŭd udip ngan; angān abah nundok di TUHAN. 22 Bara pinguru ngan re dog poh sabak, bara pambit ngan dog taban ngga bu jadi daya-takap darŭm perang, kupo ngan dog ngamun ka dog kinarapsabab sopŭrŭg pingandai arap ngan. 23 Angān rŭŭ darŭm damaiamai dog kirurung uros uros sedar Lebanon; pak tadah gŭh angān kan andam nyatŭk angān, andam nyam sarang andam dayung re biranak. 24 TUHAN nang di Raja Jehoiachin adi anak Jehoiakim so Judah, “Siragi Aku ati Tapa adi udip, sunggu kambŭi-i kuu sisin patis di trinju tauh Ku, Aku re tarik kadi kuu 25 ka nggen kuu di daya adi kuu taru, daya adi raan siŭ kuu. Aku re nggen kuu ka Raja Nebuchadnezzar so Babylonia samŭn di bara soldadu-i. 26 Aku re taran kuu ngga sindŭ mu ka rais tami. Angān duwŭh re di ka rais adi dŭh yŭn ngan dog biranak, ka angān duwŭh re kabŭs diginŭ. 27 Kuu re raru jabŭng raan tingga rais ati dinge, pak kuu re dŭh pari.” 28 Aku nang, “Agi kah Raja Jehoiachin jadi keya ka tipayan adi pape adi dog taran ka mating daya raan-i? Anŭ kah sabab ayŭh ngga bara anak-i dog taran ka rais tami, rais adi dŭh ngara puan?” 29 O tarun tana rais ku, tana ku! Dingah kayuh adi TUHAN nang: 30 “Daya anŭ inŭh dog nunggu ka dog natu anak anak-i re mating, jadi daya adi re bŭn mujur. Ayŭh re dŭh biyŭn sesangadi re mritah di Judahnimun bara daya adi gati David. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.”

Jeremiah 23

1 Munki masam bisā-i re ukum TUHAN di tunduh bara pimritah anŭ adi pirabur ka bada papar sasah daya-I! 2 Ati inŭh kayuh adi TUHAN, adi Tapa Israel, nang pasar pimritah adi sipatut-i kingat daya-I: “Angān dŭh kingat daya Ku; angān bada ngara papar sasah ka mbŭh pibu ngara. Madin Aku re ngukum angān amai arap adi angān muko ndai. 3 Aku re nguruk daya Ku adi bŭkŭn so rais rais adi yŭn Ku mbŭh bada ngara papar sasah, ka Aku re taban ngara ngga pari ka tarun tana rais adŭp ngara. Ngara re biyŭn bagŭ anak ka re bitambah bagŭ. 4 Aku re tijuan pimritah bada kingat jaga ngara. Daya Ku re dŭh tia taru bait dog pitaru, ka Aku re dŭh tia ngukum ngara. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 5 TUHAN nang, “Tika-i re mandŭg adi ngga Ku re mien bada jadi raja ndi naan sesang David adi tŭnggŭn. Raja anŭ re mritah ngga bijak ka ndai kayuh adi batur ka tŭnggŭn di ndi tarun tana rais. 6 Kan Ayŭh jadi raja, daya Judah re siramat, ka daya Israel re udip darŭm damai. Ayŭh re dog kadŭn ‘TUHAN adi Pinyikudip Ta’. 7 “Tika-i re mandŭg,” nang TUHAN, “adi ngga daya re dŭh tia bipayu pakai adŭn Ku, Tapa adi udip, adi taban daya Israel ngga ruah so tarun tana Egypt. 8 Pak, ngara re bipayu pakai adŭn ku, Tapa adi udip, adi taban daya Israel ngga ruah so tarun tana utara ka so sopŭrŭg tarun tana rais adi bŭkŭn di yŭn Ku bada ngara papar sasah. Komŭnŭ ngara re rŭŭ di tarun tana adŭp ngara.” 9 Atin ku asur, ka aku mbŭh kimŭtŭr. Sabab TUHAN, sabab pinganang kudus-I, aku ati mun daya adi mabuk, adi nok raru bagŭ wain. 10 Tarun tana rais mbŭh puno bada daya adi dŭh tŭtŭd di TUHAN; ngara udip ginaka ka pakai kuasa ngara ngga aran adi sarah. Sabab pangu TUHAN tana nguridka tarun tana kupai badŭh. 11 TUHAN nang, “Bara nabi ngga bara imam dŭh tŭtŭd di Aku; Aku mbŭh dapŭd ngara ndai arap darŭm Ramin Ku. 12 Aran adi ngara kadŭg re jarŭh ka karŭm; Aku re bada ngara sikak sikakong ka rabu. Aku re taban pinyirusag bada nyatŭk ngara; tika ukum ngara mbŭh sindŭk. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 13 Aku mbŭh kiris dosa bara nabi Samaria: ngara mbŭh minyu ngga dŭn Baalka mbŭh taban daya Ku manyap. 14 Pak Aku mbŭh kiris bara nabi di Jerusalem ndai anŭ adi rabis arap: ngara tanggah ka kadong daya; ngara turung daya ndai sarah, ndŭg ka mating daya an ko ndai kayuh arap. Di Aku, sopŭrŭg ngara inŭh arapmun daya Sodom ngga Gomorrah. 15 “Ngapŭi meh, ati inŭh kayuh adi Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, nang pasar bara nabi di Jerusalem: Aku re nggen di ngara pimuruh adi pa'it bada ngara manka rasun ndu piin nok, sabab ngara mbŭh bada sopŭrŭg daya di ndi tarun tana rais dŭh tŭtŭd di Aku.” 16 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang di daya di Jerusalem, “Dŭhnyah dingah pinganang bara nabi anŭ; ngara anŭ nggen di angān pingarap adi dŭh sawŭ. Ngara kidaan di angān kayuh adi adŭp ngara nimbur, ka dŭh pinganang so Aku. 17 Di daya adi abah dingah pinganang Ku, ngara ari nang ngara re siramat. Ka ngara kidaan di barang naan daya adi baking nang pinyirusag dŭh re dog ngara.” 18 Aku nang, “Mating so bara nabi anŭ puan rusia pikir-kira TUHAN. Mating so ngara anŭ mbŭh dingah bait mirati pinganang-I, bait dingah ka mbit piduri di kayuh adi-I nang. 19 Baji-I inŭh keya ka sabak ribut adi daras ka maka ubak ubak daya ginaka, 20 ka-i re dŭh ko ndŭg ka Ayŭh muko ndai sopŭrŭg adi-I raan ndai. Di tipuh adi re mandŭg daya-I re mirati kayuh anŭ ngga tarang.” 21 TUHAN nang, “Aku mating pait bara nabi anŭ, pak ngara mbŭh panu sadi adŭp-i. Aku mating nggen ani ani pinganang di ngara, pak ngara babŭ gŭh minyu ngga adŭn Ku. 22 Kambŭi ngara puan rusia pikir-kira Ku, ngara dapŭd piagah pinganang Ku di daya Ku ka dapŭd bada ngara pasan aran pimudip ngara adi arap ka ginaka. 23 “Aku ati Tapa adi agi di barang yŭn, dŭh di ndi yŭn adŭ. 24 Mating daya dapŭd bisukan so batŭh Ku. Dŭh kah angān puan Aku agi di barang yŭn di shorga ngga di ong? 25 Aku puan kayuh adi bara nabi anŭ mbŭh nang, adi minyu kadong ngga adŭn Ku ka kidaan di daya nang Aku mbŭh nggen pinganang Ku di ngara darŭm pŭmŭh. 26 Ndŭg sinde bara nabi anŭ kinanyap daya Ku ngga pinganang kadong adi ngara nimbur? 27 Ngara pikir pŭmŭh pŭmŭh adi ngara kidaan di daya re bada daya Ku kambŭt Aku, nimun tayung-babuk ngara kambŭt Aku ka nyambah Baal. 28 Nabi adi ko nyipŭmŭh patut nang anŭ kaŭs-i pŭmŭh adŭ, pak nabi adi mbŭh dingah pinganang Ku patut piagah pinganang Ku anŭ ngga atin tŭtŭd. Ani kana siriyang kambŭi danding ngga gandom? 29 Pinganang Ku inŭh keya ka apui, ka keya ka pabā adi pirandŭk batuh. 30 Aku rawan bara nabi anŭ adi pakai pinganang dingan-i ka piagah-i keya ka pinganang Ku. 31 Aku gŭh rawan bara nabi anŭ adi minyu pinganang adŭp ngara ka kadŭn-i so Aku. 32 Dingah kayuh adi Aku, adi TUHAN, nang! Aku rawan bara nabi anŭ adi kidaan pŭmŭh adŭp ngara adi puno ngga pinganang kadong. Ngara kidaan pŭmŭh pŭmŭh anŭ ka kinanyap daya Ku ngga pinganang kadong ka pinganang gambung ngara. Aku mating pait ngara bait mritah ngara bada ndai simŭnŭ; ngara dŭh biguna yŭn sopŭrŭg daya. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 33 TUHAN nang di aku, “Jeremiah, kan ndi naan so daya Ku bait nabi bait imam siken kuu, ‘Ani pinganang TUHAN?’ kuu an kidaan di ayŭh, ‘Kuu inŭh pinyirabis bat di TUHAN, ka Ayŭh re taran kuu.’ 34 Kambŭi agi so daya Ku bait nabi bait imam nang pinganang sakati ‘TUHAN inŭh pinyirabis bat’, Aku re ngukum ayŭh samŭn rawang-i. 35 Sipatut-i, barang naan ngara siken dingan ngara bait madis ngara, ‘Ani pinyinam mbŭh TUHAN nggen? Ani mbŭh TUHAN nang?’ 36 Jadi ngara dŭh siŭn tia nang ‘TUHAN inŭh pinyirabis bat’, sabab kambŭi agi so ngara nang sakanŭ, Aku re bada pinganang Ku sawŭ pinyirabis adi bat yŭn-i. 37 Jeremiah, siken di bara nabi anŭ, ‘Ani pinyinam mbŭh TUHAN nggen di angān? Ani nang TUHAN?’ 38 Ka kambŭi ngara dŭh tunda pesan Ku ka nang ‘TUHAN inŭh pinyirabis bat’, ka nŭŭh kidaan di ngara nang 39 Aku re sun ngara ka taran ngara bada jo so Aku, ngara samŭn kupo adi Aku mbŭh nggen di ngara ngga di tayung-babuk ngara. 40 Aku re pimangŭh ngara ka ngamun ngara ndŭg situi tui, ka nasip adi mun anŭ re dŭh dog kambŭt.”

Jeremiah 24

1 TUHAN kiren di aku duwŭh bakur buwa ara dog na di jawin Ramin TUHAN. (Anŭ inŭh ripas Raja Nebuchadnezzar so Babylonia mbŭh taban ngga bu Raja Jehoiachin, adi anak Jehoiakim, so Judah, jadi daya-takap so Jerusalem di ka Babylonia, samah ngga bara pinguru Judah, bara tukang ka ngara adi sukup pandai bitukang.) 2 Ndi bakur brisi ngga buwa ara adi kana, adi awar masak; bakur anŭ ndi brisi ngga buwa ara adi arap, raru arap re dog man. 3 Komŭnŭ TUHAN nang di aku, “Jeremiah, ani kiris mu?” Aku nam, “Buwa ara. Adi kana mbŭh raru kana, adi arap mbŭh raru arap, dŭh bisa dog man.” 4 Jadi TUHAN nang di aku, 5 “Aku, adi TUHAN, adi Tapa Israel, nyirundeng daya adi dog taban ngga bu ka Babylonia inŭh keya ka buwa ara adi kana, ka Aku re mandis ngga ngara. 6 Aku re jaga ngara ka taban ngara ngga pari ka tarun tana ati. Aku re pijog ngara ka dŭh nyirubuh ngara; Aku re purun ngara ka dŭh re dimbut ngara. 7 Aku re nggen di ngara pinyiraan an puan nang Aku ati TUHAN. Komŭnŭ ngara re jadi daya Ku, ka Aku re jadi Tapa ngara, sabab ngara re pari ka Aku ngga siabo atin ngara. 8 “Pak Raja Zedekiah so Judah, bara pinurung pritah ayō ayŭh, ka bara daya Jerusalem adi bŭkŭn adi mbŭh rŭŭ di tarun tana ati bait adi mbŭh bipindah ka Egypt, Aku, adi TUHAN, re nyirundeng keya ka buwa ara ati adi raru arap adi dŭh dapŭd dog man. 9 Aku re bada pinyirusag nyatŭk ngara ndŭg ka sopŭrŭg bangsa di ong taru. Daya re nyirimbe ngara, ka bitapat pasar ngara, ka ngamun ngara, ka pakai dŭn ngara ndu pangu di barang yŭn Aku bada ngara papar sasah. 10 Aku re bada agi perang, udip sikirau, ka andam di yŭn ngara ndŭg ka ngara mating tia dŭm di tarun tana adi Aku mbŭh nggen di ngara ka di tayung-babuk ngara.”

Jeremiah 25

1 Di sawa adi pat Jehoiakim, anak Josiah, jadi raja di Judah, aku trima pinganang so TUHAN pasar sopŭrŭg daya Judah. (Anŭ inŭh darŭm sibungas sawa Nebuchadnezzar jadi raja Babylonia.) 2 Aku nang di sopŭrŭg daya Judah ngga daya Jerusalem, 3 “Sitŭkŭd duwŭh puru-taruh sawa, so sawa adi simŭng taruh Josiah anak Amon jadi raja Judah ndŭg andu ati, TUHAN mbŭh minyu ngga aku, ka aku bŭn dŭh kidaan di angān kayuh adi-I nang. Pak angān dŭh mbit piduri. 4 Angān abah dingah bait mbit piduri, pŭn ka TUHAN marar pait ka angān urun urun-I adi bara nabi. 5 Ngara bada angān dŭh tia udip ginaka ka dŭh tia ndai pingandai arap, isa angān dapŭd adu adu rŭŭ di tarun tana adi TUHAN mbŭh nggen di angān ngga di tayung-babuk ngan ndu tana bisaka. 6 Ngara bada angān dŭh tia nyambah ka bituan di tapa tapa bŭkŭn ka dŭh tia kinuas TUHAN ngga pingandai ngan adi nyambah tibudo adi adŭp angān ndai. Kambŭi angān tunda pinganang TUHAN, tatu Ayŭh dŭh ngukum angān. 7 Pak adŭp TUHAN nang, angān inŭh adi abah tunda pinganang-I. Angān tanŭ ka mbŭh kinuas Ayŭh ngga pingandai ngan adi nyambah tibudo ka mbŭh bada ukum-I nyatŭk adŭp ngan. 8 “Ngapŭi meh, sabab angān dŭh dingah pinganang-I, TUHAN Bisa-pŭrŭg nang, 9 ‘Aku re bagan sopŭrŭg daya di utara samŭn urun Ku, Raja Nebuchadnezzar so Babylonia. Aku re bada ngara rawan Judah ngga sopŭrŭg adi rŭŭ dieh samŭn bangsa bangsa adi rŭŭ maning-i. Aku re pirabur bangsa ati samŭn ngara adi maning-i ka tandah-i adu adu jadi tibawang. Anŭ re kayuh adi sipŭ ka adi gŭgŭh daya kiris. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 10 Aku re bada pajam sirais pawŭn ngga gaŭn ngara samŭn jawŭn rami gawai banan sawan ngara. Ngara re dŭh biyŭn inyo yŭn pritah ngara, ka re mating gandom. 11 Ndi tarun tana rais ati re jadi tibawang ka re jadi kayuh adi sipŭ ka adi gŭgŭh daya kiris, ka bangsa bangsa adi maning-i re bituan di raja Babylonia sitŭkŭd ju puru sawa. 12 Ripas anŭ Aku re ngukum Babylonia ngga raja-i amai dosa ngara. Aku re pirabur rais anŭ ka bada-i jadi tibawang adu adu. 13 Aku re ngukum Babylonia pakai sopŭrŭg pinyirusag adi Aku nang an bada nyatŭk bangsa bangsa kan Aku minyu so baba Jeremiah, anŭ inŭh pinyirusag adi dog nuris darŭm surat ati. 14 Aku re maras daya Babylonia yŭn kayuh adi ngara mbŭh ndai, ka bagŭ bangsa ngga raja raja adi bās re bada ngara jadi urun.’” 15 TUHAN, adi Tapa Israel, nang di aku, “Ta saker wain adi brisi ngga baji Ku. Taban-i ka bangsa bangsa adi Aku bada kuu tudu, ka bada ngara nok-i. 16 Kan ngara nok so saker ati, ngara re tibabeu ka re mun daya gira sabab perang adi Aku bada mandŭg ka ngara.” 17 Jadi Aku tambit saker anŭ so tangan TUHAN, nggen-i di sopŭrŭg bangsa adi TUHAN bada aku tudu, ka bada ngara nok so dieh. 18 Jerusalem ngga sopŭrŭg kupo kupo Judah, samah ngga raja raja ka bara pinguru ngara, dog bada nok so dieh, isa ngara jadi keya ka tarun tana-pajam, kayuh adi sipŭ ka adi gŭgŭh daya kiris, ka isa daya pakai dŭn ngara ndu pangu, nimun adi mbŭh ngara ndai ndŭg andu ati. 19-26 Ati inŭh susud dŭn ngara adi bŭkŭn adi patut nok so saker anŭ: raja Egypt, bara pinurung-i ngga bara pinguru-i; sopŭrŭg daya Egypt ngga sopŭrŭg daya tami adi rŭŭ di Egypt; sopŭrŭg raja di tarun tana Uz; sopŭrŭg raja Philistine di kupo Ashkelon, kupo Gaza, kupo Ekron, ka bara daya adi babŭ udip di Ashdod; sopŭrŭg daya Edom, daya Moab, ngga daya Ammon; sopŭrŭg raja di Tyre ngga di Sidon; sopŭrŭg raja di purau purau Mediterranean; kupo Dedan, kupo Tema, ngga kupo Buz; sopŭrŭg daya adi bada ubok ngara purok; sopŭrŭg raja di Arabia; sopŭrŭg raja tibaran tibaran-asar di tarun tana-pajam; sopŭrŭg di Zimri, di Elam, ka di Media; sopŭrŭg raja di utara, adi jo ngga adi sindŭk, ndi ngga ndi ngara. Barang bangsa di tunduh tana ong patut nok so saker anŭ. Sikasŭn-i adŭp raja Babylonia re nok so dieh. 27 Komŭnŭ TUHAN nang di aku, “Kidaan di sopŭrŭg daya anŭ nang Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, pesan ngara bada nok ndŭg ka ngara mbŭh mabuk ka nguta, ndŭg ka ngara rabu ka dŭh dapŭd makat, sabab perang adi Aku pait ka ngara. 28 Ka kambŭi ngara abah tambit saker anŭ so tangan mu ka dŭh nok-i, kidaan di ngara nang TUHAN Bisa-pŭrŭg mbŭh nang ngara babŭ gŭh re nok so saker anŭ. 29 Aku re piguru pinyirusag anŭ di kupo adŭp Ku. Ngara pikir ngara re dŭh dog ukum kah? Ngara manŭn re dog ukum, amai Aku re pait perang ka sopŭrŭg bangsa di ong. Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, mbŭh minyu. 30 “Kuu, Jeremiah, dŭh siŭn dŭh piagah sopŭrŭg kayuh adi Aku mbŭh nang. Kuu dŭh siŭn dŭh kidaan di ngara nang, ‘TUHAN re ngŭr so shorgaka bidudū so rangit adi siabo bigatung. Ayŭh re ngŭr bara daya-I; Ayŭh re nyirais keya ka daya ngindik-mŭ buwa anggor. Barang naan daya di ong re dingah Ayŭh, 31 Bana jawŭn sirŭŭn-I re dog dingah ndŭg bŭngŭn bŭngŭn ong. TUHAN mbŭh nyarah bangsa bangsa. Ayŭh re taban bangsa bangsa ngga bisaraka daya ginaka re dog nggen ukum kabŭs. TUHAN mbŭh minyu.’” 32 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang pinyirusag re nyatŭk bangsa bangsa ndi ngga ndi, ka pinyirusag bās anŭ keya ka sabak ribut mbŭh sidia adŭp-i jeh di bŭngŭn ong. 33 Di andu anŭ tadang ngara adi TUHAN mbŭh siŭ re mingare di ong so tŭbŭn ndi ndŭg tŭbŭn andi. Mating daya re ngurid ngara, ka ngara re dŭh dog tambit ka dog kubur. Ngara re prigure di tunduh tana mun tugung tamŭh. 34 Sien angān, bara pinguru, angān bara pingingat daya Ku, sien bana! Ngurid ka gurai marik adŭp ngan di tana. Tika re mandŭg adi ngga ngan dog siŭ, ka angān re dog natad mun dari biri. 35 Angān re dŭh dapŭd pirupas adŭp ngan. 36-37 Angān nyidaing buang sien darŭm susah sabab TUHAN darŭm baji-I mbŭh pirabur bangsa ngan, ka rais ngan adi darŭm damai Ayŭh nyirubuh. 38 TUHAN mbŭh tagan daya-I mun singah tagan rubang-i. Pinyisipŭ perang ngga baji TUHAN mbŭh bada rais ati marui jadi tarun tana-pajam.

Jeremiah 26

1 Dŭh tui kan Jehoiakim anak Josiah mbŭh jadi raja Judah, 2 TUHAN nang di aku, “Mijog di badag Ramin TUHAN ka piagah sopŭrŭg kayuh adi Aku mbŭh pesan bada kuu nang di daya adi mandŭg so kupo kupo Judah di nyambah diginŭ. Dŭh bada ndi buwa pinganang anŭ kurang. 3 Kadŭ daya anŭ raan dingah ka pasan aran pimudip ngara. Kambŭi ngara sawŭ pasan, Aku re nukar gŭh pikir Ku pasar pinyirusag adi Aku mbŭh ngatur bada nyatŭk ngara amai sopŭrŭg pingandai ginaka ngara.” 4 TUHAN bada aku kidaan di ngara, “Aku, adi TUHAN, mbŭh nang angān dŭh siŭn dŭh nundok di Aku ka tunda ajar adi Aku mbŭh nggen di angān, 5 ka mbit piduri di pinganang bara urun Ku, adi bara nabi, adi Aku marar pait ka angān. Angān bŭn tunda kayuh adi ngara nang. 6 Kambŭi angān babŭ abah dingah pinganang, Aku re ndai di Ramin Ku ati kayuh adi Aku mbŭh ndai di Shiloh, ka sopŭrŭg bangsa di ong re pakai dŭn kupo ati ndu pangu.” 7 Bara imam, bara nabi, ngga sopŭrŭg daya dingah aku nang kayuh anŭ di Ramin TUHAN, 8 ka kan aku muko nang sopŭrŭg adi TUHAN mbŭh pesan bada aku nang, ngara nakap aku ka nyirais, “Kuu patut dog siŭ! 9 Mani kuu nang ngga adŭn TUHAN nang Ramin TUHAN ati re jadi mun Shiloh ka kupo ati re dog pirabur ka mating daya re rŭŭ dieh?” Komŭnŭ daya bagŭ tikuruk maning aku. 10 Kan bara pinguru Judah dingah kayuh adi mbŭh jadi, ngara ngga sirikas ruah so istana di ka Ramin TUHAN ka guru di Tiban Bauh. 11 Komŭnŭ bara imam ngga bara nabi nang di bara pinguru ka di bara daya bagŭ, “Daya ati patut dog nggen ukum kabŭs sabab ayŭh mbŭh minyu rawan kupo ta. Angān dingah ayŭh ngga kajit adŭp ngan.” 12 Komŭnŭ aku nang, “TUHAN pait aku bada piagah sopŭrŭg kayuh adi angān dingah aku nang pasar Ramin TUHAN ati ka pasar kupo ati. 13 Angān dŭh siŭn dŭh ngubah aran pimudip ngan samŭn kayuh adi angān ndai, ka dŭh siŭn dŭh nundok di Tapa ngan. Kambŭi angān ndai simŭnŭ, Ayŭh re nukar pikir-I pasar pinyirusag adi Ayŭh nang re bada nyatŭk angān. 14 Ka aku ati, Aku darŭm kuasa ngan! Ndai di aku ani ani adi angān pikir tŭnggŭn ka batur. 15 Pak ingat ati: kambŭi angān siŭ aku, angān ngga bara daya adi rŭŭ darŭm kupo ati re bidosa amai siŭ daya adi dŭh sarah, sabab TUHAN inŭh adi pait aku bada nggen di angān pinyibakan anŭ.” 16 Komŭnŭ bara pinguru anŭ ngga bara daya nang di bara imam ngga di bara nabi, “Daya ati minyu ngga ata ngga adŭn TUHAN adi Tapa ta; ayŭh patut dog nggen ukum kabŭs.” 17 Ko anŭ, agi ndi naan so bara nyamba bangsa mijog ka nang di bara daya adi tikuruk diginŭ, 18 “Di andu Hezekiah jadi raja Judah, nabi Micah so Moresheth kidaan di sopŭrŭg daya nang TUHAN Bisa-pŭrŭg mbŭh nang, ‘Zion re dog majak mun ŭmŭh, Jerusalem re jadi tugung rakang tibawang, ka sandah Ramin TUHAN re jadi tuān.’ 19 Raja Hezekiah ngga bara daya Judah dŭh siŭ Micah. Hezekiah tanŭ ka stabi di TUHAN ka suba mite masi so Ayŭh. Ka TUHAN nukar pikir-I pasar pinyirusag adi Ayŭh nang adŭp-I an bada nyatŭk ngara. Ka madin ata gŭh mbŭh sindŭk re an bada pinyirusag bās nyatŭk adŭp ta.” 20 (Agi ndi naan adi bŭkŭn, Uriah anak Shemaiah so Kiriath Jearim, adi ko minyu ngga adŭn TUHAN rawan kupo ati ka bangsa ati sak Jeremiah. 21 Kan Raja Jehoiakim ngga bara soldadu ka bara pinurung-i dingah kayuh adi Uriah nang, raja suba an bada ayŭh dog siŭ. Pak Uriah agi dingah; ka ayŭh ngga taru rasu bu ka Egypt. 22 Pak Raja Jehoiakim pait Elnathan anak Achbor ngga kada daya so Egypt bada di nakap Uriah. 23 Ngara taban ayŭh pari ka Jehoiakim, adi siŭ ayŭh, ka tadang-i ngara taran di kubur-ratus.) 24 Pak sabab aku dog turung Ahikam anak Shaphan, aku dŭh dog nyerah ka tangan daya bagŭ anŭ yŭn dog siŭ.

Jeremiah 27

1 Dŭh tui ripas anak Josiah, Zedekiah jadi raja Judah, TUHAN bada aku 2 ndai ndi parang-punggo bajak pakai taris birurang ngga apŭg kayuh ka na-i di punggo adŭp ku. 3 Komŭnŭ TUHAN bada aku pait pinganang ka raja raja di Edom, Moab, Ammon, Tyre, ka di Sidon so ka pingarun ngara adi mandŭg ka Jerusalem di bidapŭd ngga Raja Zedekiah. 4 TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, bada aku pesan ngara bada kidaan di raja ngara nang TUHAN mbŭh nang: 5 “Ngga kuasa bās ka ngga pinyibake Ku, Aku napa ong, manusia, ka sopŭrŭg dāng adi udip di tunduh tana; ka Aku nggen-i di tadŭ tadŭ daya adi Aku mbŭh mien. 6 Aku inŭh adi bada sopŭrŭg bangsa ati di ribo kuasa urun Ku, Raja Nebuchadnezzar so Babylonia, ka Aku gŭh mbŭh bada dāng dāng tarun bituan di ayŭh. 7 Sopŭrŭg bangsa re bituan di ayŭh, ka ngara re bituan di anak-i ka di sukuh-i ndŭg ka tika adi ngga bangsa-i rabu. Komŭnŭ bangsa-i re bituan di bangsa adi bikuasa ngga di raja raja adi bās. 8 “Pak kambŭi tadŭ tadŭ bangsa bait pritah abah nundok di pimritah-i, Aku re ngukum bangsa anŭ ngga perang, ngga udip sikirau, ka ngga andam, ka ko anŭ Aku tandah Nebuchadnezzar batur batur pirabur-i. 9 Dŭhnyah dingah nabi nabi ngan bait di tadŭ tadŭ ngara adi nang adŭp-i dapŭd ninjau tipuh adi re, so pŭmŭh bait kah so bisiken ngga roh roh daya adi mbŭh kabŭs puan kah so pingandai biruri karŭm. Sopŭrŭg ngara bada angān dŭh nundok di raja Babylonia. 10 Ngara nipu angān ndŭg ka angān dog taban jo so rais adŭp ngan. Aku re pibu angān, ka angān re dog pirabur. 11 Pak kambŭi tadŭ tadŭ bangsa nundok di raja Babylonia ka bituan di ayŭh, Aku re bada-i babŭ di tarun tana adŭp-i, biteya ka rŭŭ diginŭ. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 12 Aku nang sakanŭ gŭh di Zedekiah adi raja Judah, “Nundok di raja Babylonia. Bituan di ayŭh ngga di daya-i, ka angān re udip. 13 Mani kuu ngga bara rayat mu raan dŭ kabŭs darŭm perang bait kabŭs sikirau puan kah kabŭs sabab andam? Anŭ kayuh adi TUHAN mbŭh nang re jadi di tadŭ bangsa adi dŭh an nundok di raja Babylonia. 14 Dŭhnyah dingah nabi nabi adi bada angān dŭh nundok di ayŭh. Ngara nipu angān. 15 TUHAN mbŭh nang adŭp-I mating pait ngara; ka ngara mbŭh kadong angān ngga adŭn-I. Ngapŭi Ayŭh re pibu angān, ka angān re dog siŭ, angān ngga nabi nabi anŭ adi kadong angān.” 16 Komŭnŭ aku kidaan di bara imam ngga bara nabi anŭ nang TUHAN mbŭh nang: “Dŭhnyah sabah bara nabi adi nang rata Ramin Ku re rikas dog taban pari so Babylonia. Ngara kadong angān. 17 Dŭhnyah sabah ngara! Nundok di raja Babylonia ka angān re udip! Re ngga mani kupo ati jadi tugung rakang tibawang? 18 Kambŭi ngara sawŭ nabi ka kambŭi ngara biyŭn pinganang so Aku, bada ngara kidaan di Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, bada dŭh tandah rata adi babŭ darŭm Ramin Ku ka adi di istana raja di Jerusalem dog taban ngga bu ka Babylonia.” 19-20 (Kan Raja Nebuchadnezzar taban ngga bu ka Babylonia raja Judah, Jehoiachin anak Jehoiakim, ka bara pinguru Judah ngga pinguru Jerusalem, ayŭh tandah tiang tiang bās, tong timaga, krita krita timaga, ka kada rata Ramin TUHAN adi bŭkŭn.) 21 “Dingah kayuh adi Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, nang pasar rata adi dog tingge di Ramin Ku ka adi di istana raja di Jerusalem: 22 Sopŭrŭg-i re dog taban ngga bu ka Babylonia ka re babŭ diginŭ ndŭg ka Aku mbŭh marik pikir Ku ka rata anŭ. Komŭnŭ Aku re taban-i ngga pari ka tarun yŭn ati. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.”

Jeremiah 28

1 Di sawa anŭ gŭh, buran adi rimŭh darŭm sawa adi pat Zedekiah jadi raja, Hananiah anak Azzur, ndi naan nabi so kupo Gibeon, minyu ngga aku di Ramin TUHAN. Di sirung jawin bara imam ngga bara daya ayŭh kidaan di aku 2 nang TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, mbŭh nang: “Aku mbŭh mata kuasa raja Babylonia. 3 Darŭm tipuh duwŭh sawa Aku re taban pari ka tarun yŭn ati sopŭrŭg rata Ramin Ku adi Raja Nebuchadnezzar mbŭh taban ngga bu ka Babylonia. 4 Aku re taban pari gŭh raja Judah, Jehoiachin anak Jehoiakim, samŭn sopŭrŭg daya Judah adi dog taban bu ka Babylonia. Sawŭ, Aku re mata kuasa raja Babylonia. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 5 Komŭnŭ di sirung jawin bara imam ngga sopŭrŭg daya adi mijog darŭm Ramin TUHAN, aku nang di Hananiah: 6 “Kana raru! Aku harap TUHAN sawŭ re ndai simŭnŭ! Aku manŭn harap Ayŭh re bada pinganang-binabi mu jadi bitŭtŭk ka re taban ngga pari so Babylonia sopŭrŭg rata Ramin TUHAN ngga sopŭrŭg daya adi dog taban ngga bu jadi daya-takap. 7 Pak dingah kayuh adi aku nang di kuu ka di bara daya. 8 Bara nabi muko minyu jah, diŭ so jaman ku ngga jaman mu, ninjau nang perang, udip sikirau, ka andam re mandŭg ka bagŭ bangsa ngga pritah adi bikuasa. 9 Pak nabi adi ninjau udip damai bisa dog trima sawŭ nabi adi dog pait TUHAN kambŭi kayuh adi-i ninjau jadi bitŭtŭk.” 10 Komŭnŭ Hananiah tambit parang-punggo bajak so punggo ku, mata-i bada randŭk, 11 ka nang di sirung jawin sopŭrŭg daya: “TUHAN mbŭh nang simuti inŭh Ayŭh re mata parang-punggo adi Raja Nebuchadnezzar mbŭh na di punggo sopŭrŭg bangsa; ka Ayŭh re ndai simŭnŭ darŭm tipuh duwŭh sawa.” Komŭnŭ aku bu. 12 Mua tian-i ripas anŭ TUHAN bada aku 13 di ka yŭn Hananiah ka nang sakati: “TUHAN mbŭh nang, kuu dapŭd mata parang-punggo bajak adi dog ndai so kayuh, pak Ayŭh re gati-i ngga parang-punggo adi dog ndai so basi. 14 TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, mbŭh nang Ayŭh re na parang-punggo adi dog ndai so basi di tunduh sopŭrŭg bangsa ati, ka ngara re bituan di Raja Nebuchadnezzar so Babylonia. TUHAN mbŭh nang Ayŭh re bada, ndŭg ka dāng dāng, bituan di Nebuchadnezzar.” 15 Jadi aku nang sakanŭ di Hananiah, ka aku nang gŭh, “Dingah, Hananiah! TUHAN mating pait kuu, ka kuu bada bara daya ati sabah pinganang kadong. 16 Ngapŭi adŭp TUHAN nang adŭp-I re bada kuu miyap. Diŭ so sawa ati ripuan kuu re kabŭs sabab kuu bada bara daya ati rawan TUHAN.” 17 Ka Hananiah kabŭs darŭm buran adi ju sawa anŭ.

Jeremiah 29

1 Aku nuris surat ka bara imam, bara nabi, bara pinguru bangsa, ngga di sopŭrŭg adi bŭkŭn adi Nebuchadnezzar mbŭh taban ngga bu jadi daya-takap so Jerusalem di ka Babylonia. 2 Aku nuris-i ripas Raja Jehoiachin, sindŭ-i, bara pinurung istana, bara pinguru Judah ngga Jerusalem, bara tukang, ka ngara adi sukup pandai bitukang dog taran so rais adŭp-i. 3 Aku nggen surat anŭ ka Elasah anak Shaphan ngga Gemariah anak Hilkiah, adi Zedekiah raja Judah pait ka Nebuchadnezzar adi raja Babylonia. Surat anŭ nang: 4 “TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, nang di sopŭrŭg daya adi Ayŭh tandah Nebuchadnezzar taban ngga bu jadi daya-takap so Jerusalem di ka Babylonia: 5 ‘Piramin diginŭ. Biteya ka man ani ani adi angān purun diginŭ. 6 Banan sawan ka mira biranak. Komŭnŭ bada anak ngan banan sawan, isa ngara mira biranak gŭh. Angān dŭh siŭn dŭh bitambah bagŭ ka dŭhnyah jadi nisŭ. 7 Nyiraja yŭn kana kupo kupo adi yŭn Ku mbŭh pait angān jadi daya-takap. Bidua ka Aku ngarun kupo anŭ, sabab kambŭi ngara mujur, angān re mujur gŭh. 8 Aku, adi TUHAN, adi Tapa Israel, bakan angān bada dŭh tandah adŭp ngan dog nipu bara nabi adi rŭŭ di ruang ngan bait dog nipu tadŭ tadŭ adi bŭkŭn adi nang adŭp-i pandai ninjau tipuh adi re. Dŭhnyah mbit piduri di pŭmŭh pŭmŭh ngara. 9 Ngara kadong angān pakai adŭn Ku. Aku mating pait ngara. Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, mbŭh minyu.’ 10 “TUHAN nang, ‘Kan ju puru sawa tipuh Babylonia mbŭh ripuan, Aku re kimat angān ka ingat janji Ku an taban angān ngga pari. 11 Aku sadi adŭ puan atur adi Aku biyŭn yŭn ngan, atur an taban ka angān pimudip mujur, dŭh pinyirusag, atur adi taban tipuh adi re, adi angān harap. 12 Komŭnŭ angān re bagan Aku. Angān re mandŭg ka bidua ka Aku, ka Aku re nam angān. 13 Angān re jiroh Aku, ka angān re dapŭd Aku sabab angān re jiroh Aku ngga siabo atin ngan. 14 Sawŭ, Aku nang, angān re dapŭd Aku, ka Aku re pari angān ka tarun tana adŭp ngan. Aku re nguruk angān so barang rais ka so barang tarun yŭn adi yŭn Ku ko bada angān papar sasah, ka Aku re taban angān pari ka rais asar ngan. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.’ 15 “Angān nang TUHAN mbŭh nggen di angān nabi di Babylonia. 16 Dingah kayuh adi TUHAN nang pasar raja adi mritah pritah adi David ko mritah ka pasar daya di kupo ati, anŭ inŭh, madis ngan adi dŭh dog taban ngga bu jadi daya-takap samah angān. 17 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang, ‘Aku taban perang, udip sikirau, ka andam ka ngara, ka bada ngara mun buwa ara adi mbŭh raru madam ka dŭh dapŭd dog man. 18 Aku re tadak ngara ngga perang, udip sikirau, ka andam, ka sopŭrŭg bangsa di ong re taru kan ngara kiris pimudip ngara. Di barang yŭn Aku bada ngara papar sasah, daya re gŭgŭh ka taru kiris kayuh adi jadi di ngara. Daya re napat ngara ka pakai dŭn ngara ndu pangu. 19 Kayuh anŭ re jadi di ngara sabab ngara dŭh tunda pinganang adi Aku ari pait ka ngara so baba bara urun Ku adi bara nabi. Ngara abah dingah pinganang. 20 Sopŭrŭg ngan adi Aku taran ka rais Babylonia, dingah kayuh adi Aku, adi TUHAN nang.’ 21 “TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, mbŭh minyu pasar Ahab anak Kolaiah ngga Zedekiah anak Maaseiah, adi kadong angān pakai adŭn-I. Ayŭh mbŭh nang Ayŭh re nyerah ngara ka darŭm kuasa Nebuchadnezzar adi raja Babylonia, adi re nggen ukum kabŭs di ngara di sirung jawin ngan. 22 Kan daya adi dog taban ngga bu jadi daya-takap so Jerusalem di ka Babylonia raan mangu daya, ngara re nang, ‘Isa-i TUHAN ndai di kuu mun Zedekiah ngga Ahab, adi raja Babylonia badang udip udip ngara!’ 23 Simŭnŭ inŭh re nasip ngara sabab ngara ndai dosa adi sipŭ; anŭ inŭh, ngara tanggah ka mbŭh minyu kadong ngga adŭn TUHAN. Kayuh anŭ inŭh miranggar pinyiraan TUHAN; Ayŭh puan kayuh adi ngara mbŭh ndai, ka Ayŭh inŭh saksi adi rawan ngara. TUHAN mbŭh minyu.” 24-25 TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, nggen di aku pinganang yŭn Shemaiah, adi daya Nehelam, adi muko pait surat ngga dŭn adŭp-i di sopŭrŭg daya Jerusalem ka di imam Zephaniah anak Maaseiah ka di sopŭrŭg imam adi bŭkŭn. Darŭm surat-i, Shemaiah nuris ka Zephaniah: 26 “TUHAN bada kuu jadi imam gati Jehoiada, ka kuu madin mbŭh pingubak daya adi tukang jaga Ramin TUHAN. Kuu dapu tanggong muak ngga parik basi ka na abŭt basi di tungo barang naan daya budo adi ngakar jadi nabi. 27 Mani kuu dŭh ndai simŭnŭ di Jeremiah daya Anathoth anŭ, adi minyu mun nabi di bara daya? 28 Ayŭh mbŭh kidaan di daya ta di Babylonia nang ngara re tui jadi daya-takap diginŭ ka patut piramin, biteya, ka man kayuh adi ngara purun.” 29 Zephaniah basa surat anŭ yŭn ku, 30 ka komŭnŭ TUHAN bada aku 31-32 pait pinganang ati pasar Shemaiah ka sopŭrŭg daya-takap di Babylonia: “Aku, adi TUHAN, re ngukum Shemaiah ngga sopŭrŭg sesang-i. Aku mating pait ayŭh, pak ayŭh minyu ngga angān mun nabi, ka ayŭh bada angān sabah pinganang kadong. Ayŭh re dŭh biyŭn sesang di dupan angān. Ayŭh re kabŭs ka dŭh sipŭt kiris kayuh kana adi Aku re ndai yŭn bara daya Ku, sabab ayŭh bada ngara rawan Aku. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.”

Jeremiah 30

1 TUHAN, adi Tapa Israel, 2 nang di aku: “Nuris darŭm ndi surat sopŭrŭg kayuh adi Aku kidaan di kuu, 3 sabab tika-i re mandŭg adi ngga Aku pari daya Ku, Israel ngga Judah. Aku re taban ngara ngga pari ka tarun tana adi Aku mbŭh nggen di tayung-babuk ngara; ngara re pari dapu-i. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 4 TUHAN nang di daya Israel ngga di daya Judah: 5 “Aku dingah sirais daya taru, sirŭŭn taru ka dŭh sirŭŭn udip darŭm damai. 6 Suba pikir? Bisa kah dari biranak? Mani meh garang Aku kiris barang naan dari pusat buang tama tain-imun dayung adi re biranak? 7 Andu adi sipŭ mbŭh re mandŭg; gi-bŭn daya kiris andu adi mun anŭ --tika pinyusah yŭn bara daya Ku, pak ngara re babŭ udip.” 8 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang: “Kan andu anŭ mbŭh mandŭg, Aku re mata parang-punggo adi di punggo ngara ka kadi parik basi ngara, ka ngara re dŭh tia jadi urun daya tami. 9 Ngara re bituan di Aku, adi TUHAN Tapa ngara, ka di sesang David, sianŭ adi Aku re piguru di takta jadi raja. 10 “Daya Ku, dŭhnyah taru; daya Israel, dŭhnyah tikaran. Aku re nyiramat angān so tarun tana adi jo anŭ, tarun tana adi yŭn ngan jadi daya-takap. Angān re pari ka rais adŭp ngan ka rŭŭ darŭm damai; angān re siramat, ka mating daya re tia bada angān taru. 11 Aku re mandŭg ka angān ka nyiramat angān. Aku re pirabur sopŭrŭg bangsatarun yŭn Aku mbŭh bada angān papar sasah, pak Aku dŭh re pirabur angān. Aku dŭh re tandah angān dŭh dog ukum; pak kan Aku ngukum angān, Aku ngukum ngga pinyitŭnggŭn. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 12 TUHAN nang di daya-I“Tawan ngan dŭh tikuri; angān biragan ka dŭh dapŭd bua. 13 Mating daya kingat angān, mating uri yŭn pirakis ngan, mating pingarap yŭn ngan re bua. 14 Sopŭrŭg ambai ngan mbŭh kambŭt angān; ngara dŭh tia piduri angān. Aku mbŭh nyerang angān mun pinganyu; ukum ngan inŭh batsabab dosa ngan raru bagŭka udip ginaka ngan mbŭh raru sipŭ. 15 Dŭh tia ngadu pasar tawan ngan; angān dŭh dapŭd dog pibua. Aku ngukum angān simŭnŭsabab dosa ngan raru bagŭka udip ginaka ngan mbŭh raru sipŭ. 16 Pak madin, sopŭrŭg adi man angān re dog man, ka sopŭrŭg pinganyu ngan re dog taban ngga bu jadi daya-takap. Sopŭrŭg adi kinanyuh angān re dog kinanyuh, ka sopŭrŭg adi pirinda angān re dog pirinda. 17 Aku re bada angān pari bua; Aku re pibua tawan ngan, sunggu angān nang, ‘Zion mbŭh dog taran; mating daya piduri ayŭh.’Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 18 TUHAN nang, “Aku re pari daya Ku ka tarun tana ngaraka re masi di barang rawang; Jerusalem re pari dog pijog, ka istana-i dog nyurat. 19 Daya adi rŭŭ diginŭ re nang ragu puji; ngara re nyirais ngga gaŭn. Ngga berkat Ku ngara re bitambah bagŭ; berkat Ku re bada ngara dog stabi. 20 Aku re pari kuasa jah bangsa ngaraka pijog-i bada tagap dinge; Aku re ngukum sopŭrŭg adi kinanyuh ngara. 21-22 Pimritah ngara re mandŭg so bangsa adŭp ngara, raja ngara so daya adŭp ngara. Ayŭh re tudu Aku kan Aku bagan ayŭh, amai asi re birani mandŭg dŭh dog bagan? Ngara re jadi daya Ku, ka Aku re jadi Tapa ngara. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 23-24 Baji TUHAN inŭh sabak ribut, sabak adi daras adi maka ubak daya adi ginaka. Sabak dŭh re ko ndŭg ka Ayŭh mbŭh kubo ndai kayuh adi Ayŭh raan ndai. Di tipuh adi re mandŭg daya-I re mirati kayuh anŭ ngga tarang.

Jeremiah 31

1 TUHAN nang, “Tika-i re mandŭg adi ngga Aku jadi Tapa sopŭrŭg tibaran-asar Israel, ka ngara re jadi daya Ku. 2 Di tarun tana-pajam Aku kiren masi Ku di ngara adi tungang pirupas adŭp ngara so dog siŭ. Kan daya Israel jiroh rŭŭ-paya, 3 Aku nandŭng di ngara so jo. Daya Israel, Aku ari rindu angān, jadi Aku re kiren di angān pinyirindu Ku adi dŭh bisa birubah. 4 Aku re pari pijog angān. Angān re pari tambit tamburin ngan ka birajang ngga gaŭn. 5 Angān re pari ndai teya anggor di sandah sandah Samaria, ka ngara adi purun-i re man ani ani adi teya anggor anŭ piruah. 6 Sawŭ, tika-i re mandŭg kan daya adi tukang jaga re bagan di sandah sandah Ephraim, ‘Ja di maad ka Zion, ka TUHAN Tapa ta.’” 7 TUHAN nang, “Biragu ngga gaŭn yŭn Israel, bangsa adi siabo bās. Nang ragu puji ngan, ‘TUHAN mbŭh nyiramat daya-I; Ayŭh mbŭh nyiramat sopŭrŭg adi dŭm.’ 8 Aku re taban ngara so utaraka nguruk ngara so bŭngŭn bŭngŭn ong. Adi karak ngga adi bajang re mandŭg ngga ngara, dayung adi bite ngga ngara adi re biranak. Ngara re pari jadi ndi tibande bangsa. 9 Daya Ku re pari buang sien, bidua buang Aku taban ngara pari. Aku re kayak ngara ka anak anak sungi, kadŭg aran adi rata isa ngara dŭh sikak sikakong. Aku keya ka sama di Israel, ka Ephraim inŭh anak pinuai Ku.” 10 TUHAN nang, “Bangsa bangsa, dingah Aku, ka mutas rawŭt di piagah pinganang Ku. Aku bada daya Ku papar sasah, pak Aku re nguruk ngaraka kingat ngara mun pingingat-biri kingat kaban biri-i. 11 Aku mbŭh pirupas daya Israelka mbŭh nyiramat ngara so bangsa adi bikuasa. 12 Ngara re mandŭg ka biragu ngga gaŭn di Sandah Zionangan pinganggen so Aku --pinganggen gandom ka wain ka inyo kanā, pinganggen biri ngga sapi sapi. Ngara re keya ka teya adi biyŭn sukup piin; ngara re biyŭn sopŭrŭg kayuh adi ngara biguna. 13 Nganŭ bara dayung re birajang ngga pawŭn, ka bara dari, adi mara ngga adi minyamba, re pawŭn. Aku re nyaduh ngara isa ngara ko ngurid ka jadi gaŭn, isa pinyusah ngara jadi sanang. 14 Aku re bada bara imam bisoh ngga bagŭ pingumanka nggen sopŭrŭg kayuh adi daya Ku raan. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 15 TUHAN nang, “Sirŭŭn dog dingah di Ramah, sirŭŭn muās adi sera. Rachel sien amai anak anak-imbŭh mating tia, ka ayŭh abah dog nyaduh. 16 Ko sienngutos randang batŭh mu. Sopŭrŭg adi angān mbŭh ndai yŭn anak anak ngandŭh re dŭh biyŭn upah; ngara re pari so tangan pinganyu. 17 Re agi pingarap yŭn tipuh adi re; anak anak ngan re mari. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 18 “Aku dingah daya Israel nang darŭm susah, ‘TUHAN, kieh ko keya ka dāng adi dŭh tungang dog primon, pak Kaam ngajar kieh bada nundok. Taban kieh ngga pari; kieh mbŭh sidia an pari ka Kaam, TUHAN adi Tapa ami. 19 Kieh bu tagan Kaam, pak dŭh tui kieh rasu raan pari. Ripas Kaam ngukum kieh, kieh mutu ubak ami amai susah. Kieh mangŭh buang dog ngamun, sabab kieh bidosa di andu kieh gibabŭ mara.’ 20 “Israel, kuu inŭh anak pinuai Ku, anak adi Aku nyirot. Tiap kari Aku nyabŭt dŭn muAku ingat kuu ngga pinyirindu. Atin Ku inŭh di kuu; Aku re masi di kuu. 21 Pijog tandā pinijū di aran; jiroh aran adi angān kadŭg dawŭ-i. Mari meh, daya Israel, mari ka kupo kupo adi angān tagan. 22 Ndŭg sinde angān nyikite, angān daya adi dŭh tŭtŭd? Aku mbŭh napa kayuh adi bauh ka adi saruh, saruh mun dayung grindung dari.” 23 TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, nang, “Kan Aku pari daya Ku ka tarun tana ngara, ngara re pari nang darŭm tarun tana Judah ka darŭm kupo kupo, ‘Isa-i TUHAN nyiberkat sandah kudus Jerusalem, yŭn kudus di yŭn-I rŭŭ.’ 24 Daya re rŭŭ di Judah ka di sopŭrŭg kupo-i, ka diginŭ re agi tukang teya, ka bara pingingat-biri ngga kaban biri ngara. 25 Aku re piranyah ngara adi kawŭk ka re pibisoh ngga pinguman barang naan adi ramah amai sikirau. 26 Ngapŭi meh, daya re nang, ‘Aku bŭŭs, ka kan aku burah, aku ranyah.’ 27 “Aku, adi TUHAN, nang tika-i re mandŭg kan Aku re ngisi tarun tana Israel ka Judah ngga manusia ka dāng. 28 Ka nimun Aku sidia an dimbut, an pitumbang, an taran, an pirabur, an kadi ngara, simŭnŭ gŭh Aku an purun ngara ka pijog ngara. 29 Kan tika anŭ mandŭg, daya re dŭh tia nang, ‘Pimas man buwa anggor adi masŭm, pak anak adi kinyam sap masŭm-i.’ 30 Pak, sopŭrŭg adi man buwa anggor adi masŭm re kinyam jipŭh adŭp-i siin; ka sopŭrŭg re kabŭs sabab dosa adŭp ngara.” 31 TUHAN nang, “Tika-i re mandŭg adi ngga Aku re ndai simanya bauh ngga daya Israel ka ngga daya Judah. 32 Anŭ re dŭh mun simanya amba adi Aku ndai ngga tayung-babuk ngara kan Aku taban ngara ngga tangan adŭp Ku ruah so Egypt. Sunggu Aku mbŭh keya ka banŭh di ngara, ngara dŭh sita simanya anŭ. 33 Simanya bauh adi Aku re ndai ngga daya Israel inŭh ati: Aku re na ukum-adat Ku darŭm asŭng ngara ka nuris-i darŭm atin ngara. Aku re jadi Tapa ngara, ka ngara re jadi daya Ku. 34 Mating so ngara re sah ngajar dingan ngara adi samah bangsa bada puan TUHAN, sabab sopŭrŭg re puan Aku, so adi siabo sŭ ndŭg ka adi siabo bās. Aku re apun dosa ngara ka re dŭh tia ingat sarah ngara. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 35 TUHAN nggen jawa di batŭh andu bada nyekar sandu, di buran ka bitang bada nyekar singarŭm. Ayŭh kiruyok rawŭt ka bada girumbang-i magā; adŭn-I inŭh TUHAN Bisa-pŭrŭg. 36 Ayŭh bijanji nang siragi atur atur anŭ babŭ, Israel re babŭ ndi bangsa. 37 Kambŭi rangit dapŭd dog ngŭkŭdka pimŭnŭs ong dog puan, nganŭ adŭ meh Ayŭh re tirawan daya Israelsabab sopŭrŭg pingandai ngara. TUHAN, mbŭh minyu. 38 “Tika-i re mandŭg,” nang TUHAN, “kan ndi tarun tarun Jerusalem pari dog pijog jadi kupo Ku, so Tawā Hananel Barat ndŭg Tiban Sikuh. 39 So nŭ di barat, ambu jiri baat re radus ndŭg sandah Gareb ka biruit ka Goah. 40 Ndi tarun tarun rubān anŭ, di yŭn tadang daya dog kubur ka sapok dog taran, ka sopŭrŭg ŭmŭh di sambu sungi Kidron jeh ndŭg Tiban Kuda ndŭg timor, re dog nitah yŭn Ku. Kupo anŭ re dŭh tia dog pirusak bait dog pirabur.”

Jeremiah 32

1 TUHAN minyu ngga aku darŭm sawa adi simŭng Zedekiah jadi raja Judah, pak anŭ gŭh sawa adi simŭng mai Nebuchadnezzar jadi raja di Babylonia. 2 Di tika anŭ tibaran bara soldadu Raja Babylonia nyerang Jerusalem, ka aku dog bitan di badag istana raja. 3 Raja Zedekiah bitan aku diginŭ ka nyarah aku amai aku piagah nang TUHAN mbŭh nang, “Aku re bada raja Babylonia sirabut kupo ati, 4 ka Raja Zedekiah re dŭh dapŭd bu pirupas adŭp-i. Ayŭh re dog nyerah ka raja Babylonia; ayŭh re situra jawin ngga ayŭh buang re minyu ngga ayŭh. 5 Zedekiah re dog taban ngga bu ka Babylonia, ka ayŭh re rŭŭ diginŭ ndŭg ka Aku ngukum ayŭh. Sunggu kambŭi ayŭh rawan daya Babylonia, ayŭh dŭh re manang. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 6 TUHAN kidaan di aku 7 nang Hanamel, anak tua dari ku Shallum, re mandŭg ka aku ngga pimite bada aku miris tana-i di Anathoth di utung tarun tana Benjamin, sabab aku madis-i adi sindŭk ka biyŭn hak miris-i yŭn adŭp ku. 8 Komŭnŭ, nimun adi mbŭh TUHAN nang, Hanamel sawŭ mandŭg ka yŭn ku diginŭ di badag istana ka bada aku miris tana-i. Anŭ sabab aku puan nang TUHAN sawŭ agi minyu ngga aku. 9 Aku miris tana anŭ so Hanamel ngga rega simŭng ju kiping duit pirak. 10 Aku na tandā tangan ku di surat adat-bibiris ka matis-i, di sirung jawin bara saksi. Ka aku nimbang duit anŭ adi ngga bayar-i. 11 Komŭnŭ aku tambit kiping kiping surat anŭ adi mbŭh dog matis adi brisi ngga atur-adat bibiris, samŭn anŭ adi dŭh dog matis; 12 ka nggen-i di Baruch, adi anak Neriah ka sukuh Mahseiah. Aku nggen-i di ngara di sirung jawin Hanamel ngga bara saksi adi muko na tandā tangan ngara di surat adat-bibiris anŭ ka di sirung jawin bara daya adi guru di badag istana anŭ. 13 Di sirung jawin sopŭrŭg ngara aku nang di Baruch, 14 “TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, mbŭh nggen ukum bada kuu tambit surat ati, ati adi mbŭh dog matis ngga ati adi dŭh dog matis, ka na-i darŭm tipayan tana-riyat, siŭn-i dapŭd dog nyikŭn tui. 15 TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, mbŭh minyu nang ramin ramin, ŭmŭh ŭmŭh, ka teya teya anggor re dog miris dinge di rais ati.” 16 Ripas aku mbŭh nggen surat adat-bibiris anŭ di Baruch, aku bidua, 17 “TUHAN Raja, Kaam napa ong ngga rangit pakai kuasa bās ngga pinyibake Mai; mating kayuh adi raru mbar re Mai ndai. 18 Kaam mbŭh kiren pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah di biribu ribu daya, pak Kaam gŭh ngukum daya amai dosa pimas ngara. Kaam inŭh Tapa adi bās ka bikuasa; Kaam inŭh TUHAN Bisa-pŭrŭg. 19 Kaam ndai atur adi bijak ka ndai kayuh kayuh adi bās; Kaam kiris sopŭrŭg pingandai daya, ka Kaam ngupah ngara nanyam ka pingandai ngara. 20 Ndun jah, Kaam ndai pingandai-nginga ngga pingandai-saruh di Egypt, ka Kaam babŭ ndai-i ndŭg andu ati, di Israel ngga di bangsa bangsa bŭkŭn, siŭn madin Kaam dog puan di barang yŭn. 21 Ngga pingandai-nginga ka pingandai-saruh adi pitaru pinganyu ami, Kaam pakai kuasa ka pinyibake ngga taban daya Mai Israel ruah so Egypt. 22 Kaam nggen di ngara tana adi kaya ka damŭn ati, nimun adi mbŭh Kaam janji di tayung-babuk ngara. 23 Pak kan ngara mŭrŭt tarun tana ati ka dapu-i, ngara dŭh tunda pesan Mai bait udip nanyam ka ajar Mai; ngara dŭh ndai kayuh adi Kaam bada ngara ndai. Ngapŭi meh Kaam bada masam masam pinyirusag ati nyatŭk ngara. 24 “Daya Babylonia mbŭh nugung tana ngga nyikapung kupo ka sirabut-i, ka ngara mbŭh nyerang madin. Perang, udip sikirau, ka andam re bada kupo ati rabu ka darŭm tangan ngara. Kaam dapŭd kiris sopŭrŭg kayuh, adi Kaam mbŭh nang, jadi bitŭtŭk. 25 Sunggu-i simŭnŭ, TUHAN Raja, Kaam inŭh adi mritah aku bada miris tana di sirung jawin bara saksi, sunggu kupo ati mbŭh re dog sirabut daya Babylonia.” 26 Komŭnŭ TUHAN nang di aku, 27 “Aku ati TUHAN, adi Tapa sopŭrŭg bangsa manusia. Mating kayuh adi raru mbar yŭn Ku. 28 Aku re nggen kupo ati ka Nebuchadnezzar adi raja Babylonia ka di tibaran bara soldadu-i; ngara re sirabut-i 29 ka badang-i. Ngara re badang-i ndŭg ka rŭpŭg, samŭn ramin ramin adi yŭn daya mbŭh bada Aku baji, anŭ inŭh badang kimanyan yŭn Baal di tibung ramin ka ren wain sadis yŭn tapa tapa bŭkŭn. 30 So sibungas dundan ngara jah, daya Israel ngga daya Judah mbŭh bada asŭng Ku dŭh munos ka mbŭh kinuas Aku ngga pingandai ngara. 31 Daya darŭm kupo mbŭh bada Aku baji ka bangok so andu adi ngga kupo ati dog pijog. Aku ndai pikir Ku an pirubuh-i 32 sabab sopŭrŭg arap adi dog ndai daya Judah ngga daya Jerusalem, ngga raja raja ka pinguru pinguru ngara, imam imam ka nabi nabi ngara. 33 Ngara nyipunok Aku; ka sunggu Aku babŭ ngajar ngara, ngara abah dingah ka birajar. 34 Ngara tanŭ ka mbŭh na tibudo tibudo ngara adi sipŭ anŭ di Ramin Ku adi ngaŭn dog pijog yŭn nyambah Aku; ngara mbŭh nyembar-i. 35 Ngara mbŭh pijog mija mija-sambah yŭn Baal di Rubān Hinnom, yŭn nyadis anak anak dari ngga anak anak dayung ngara ka tapa Molech. Aku mating pesan ngara bada ndai simŭnŭ, ka bŭn-i di pikir Ku nang ngara re ndai kayuh adi mun anŭ ngga bada daya Judah bidosa.” 36 TUHAN, adi Tapa Israel, nang di aku, “Jeremiah, bara daya mbŭh nang perang, udip sikirau, ka andam re bada kupo ati rabu ka darŭm tangan raja Babylonia. Madin dingah dinge kayuh bŭkŭn an Aku nang. 37 Aku re nguruk bara daya so sopŭrŭg rais adi yŭn Ku mbŭh bada ngara papar sasah amai baji ngga bangok Ku, ka Aku re taban ngara ngga pari ka tarun yŭn ati ka bada ngara rŭŭ digiti ngga siramat. 38 Komŭnŭ ngara re jadi daya Ku, ka Aku re jadi Tapa ngara. 39 Aku re nggen di ngara ndi pinŭtŭn darŭm pimudip: stabi di Aku yŭn adu adu, yŭn kana adŭp ngara ka yŭn kana bara sesang ngara. 40 Aku re ndai ndi simanya adi tan adu adu. Aku dŭh re ko ndai kayuh kana yŭn ngara, ka Aku re bada ngara taru Aku ngga siabo atin ngara, isa ngara dŭh tia bu so Aku. 41 Aku re ngga sanang asŭng ndai kayuh kana yŭn ngara, ka Aku re bada ngara tatap rŭŭ di tarun tana ati. 42 “Nimun Aku mbŭh taban pinyirusag bada nyatŭk bangsa ati, simŭnŭ gŭh Aku re nggen di ngara sopŭrŭg kayuh kana adi Aku mbŭh bijanji an nggen. 43 Daya nang tarun tana ati re mun tarun tana-pajam di yŭn mating daya bait dāng rŭŭ dieh, ka re dog nggen di daya Babylonia. Pak ŭmŭh re dog miris dinge di rais ati. 44 Daya re miris-i, ka surat surat adat-bibiris re dog na tandā tangan dieh, dog matis, ka dog nyaksi daya bagŭ. Kayuh anŭ re jadi di utung tarun tana Benjamin, di anak anak kupo maning Jerusalem, di kupo kupo Judah, ka di kupo kupo di rais tarun tana sandah, di sigŭn sigŭn sandah, ka di siratan Judah. Aku re pari bangsa ati ka rais ngara. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.”

Jeremiah 33

1 Sitadŭn aku dog bitan di badag istana, pinganang so TUHAN mandŭg ka aku dinge. 2 TUHAN, adi napa ong, adi ndai-i ka na-i di yŭn adŭp-i, minyu ngga aku. Ayŭh adi adŭn-I TUHAN nang, 3 “Bagan Aku, ka Aku re nam kuu; Aku re kidaan di kuu kayuh adi kana ngga adi bās adi bŭn kuu puan. 4 Aku, adi TUHAN, adi Tapa Israel, nang ramin ramin di Jerusalem ngga istana raja di Judah re rubuh amai dog nyikapung ka dog nyerang. 5 Kada daya re rawan daya Babylonia, adi re ngisi ramin ramin ngga tadang tadang daya adi Aku re siŭ amai baji ngga bangok Ku. Aku re bu so kupo ati sabab kayuh kayuh arap adi daya-i mbŭh ndai. 6 Pak Aku re pari pijog kupo ati samŭn bara daya-i ka bada ngara bua sanang. Aku re bada ngara udip sukup pagŭng buang siramat. 7 Aku re bada Judah ngga Israel mujur, ka Aku re pari pijog ngara bada mun adi dawŭ-i. 8 Aku re pibisig ngara so dosa adi ngara mbŭh ndai rawan Aku, ka Aku re apun dosa ngara samŭn udip ngara adi raan birawan. 9 Jerusalem re jadi atak pinyigaŭn, stabi, ka kayuh adi Aku ngangŭn; ka barang bangsa di ong re taru ka kimŭtŭr kan ngara dingah pasar kayuh kana adi Aku ndai yŭn daya Jerusalem ka pasar udip mujur adi Aku taban ka kupo anŭ.” 10 TUHAN nang, “Daya nang tarun yŭn ati mun tarun tana-pajam, adi mating daya bait dāng rŭŭ dieh. Ka pinganang ngara sawŭ; kupo kupo Judah ngga aran aran di Jerusalem mbŭh mating daya dieh; mating daya bait dāng rŭŭ dieh. Pak di tarun tarun yŭn anŭ angān re dingah dinge 11 sirais gaŭn ngga pawŭn ka jawŭn rami gawai banan sawan. Angān re dingah daya biragu darŭm ngara taban pinganggen trima kaseh ka Ramin Ku; ngara re nang, ‘Nggen trima kaseh di TUHAN Bisa-pŭrŭg, sabab Ayŭh kanaka pinyirindu-I tan adu adu.’Aku re bada tarun tana ati mujur mun dawŭ-i. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 12 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang, “Di tarun tana ati adi mun tarun tana-pajam ka di yŭn mating daya bait dāng rŭŭ dieh, re pari agi tarun tana kupai di yŭn pingingat-biri taban kaban biri-i. 13 Di kupo kupo rais tarun tana sandah, di sigŭn sigŭn sandah, ka di siratan Judah, di utung tarun tana Benjamin, di anak anak kupo maning Jerusalem, ka di kupo kupo Judah, pingingat pingingat-biri re pari agi mirang biri ngara. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 14 TUHAN nang, “Tika re mandŭg adi ngga Aku re pijadi janji adi Aku mbŭh ndai ngga daya Israel ka ngga daya Judah. 15 Di tika anŭ Aku re mien bada jadi raja ndi naan so sesang David, adi tŭnggŭn. Raja anŭ re ndai kayuh adi batur ka adi tŭnggŭn di ndi tarun tana rais. 16 Daya Judah ngga daya Jerusalem re dog nyiramat ka re udip darŭm damai. Kupo anŭ re dog kadŭn ‘TUHAN adi Pinyikudip Ta’. 17 Aku, adi TUHAN, bijanji nang re ari agi ndi naan so sesang David jadi raja Israel 18 ka re ari agi bara imam so tibaran-asar Levi bituan di Aku ka jugan sadis badang, sadis ruwang kayuh, ka dudu sadis adi bŭkŭn.” 19 TUHAN nang di aku, 20 “Aku mbŭh ndai simanya ngga andu ngga ngarŭm, isa ngara ari mandŭg di tika adi batur; ka simanya anŭ dŭh siŭn dog miranggar. 21 Simŭnŭ gŭh Aku mbŭh ndai simanya ngga urun Ku David nang Ayŭh re ari biyŭn sesang adi re jadi raja, ka Aku mbŭh ndai simanya ngga bara imam so tibaran-asar Levi nang ngara re ari bituan di Aku; ka simanya simanya anŭ dŭh siŭn dog miranggar. 22 Aku re nambah kiang bara sesang urun Ku David ka kiang bara imam so tibaran-asar Levi, isa ngara dŭh dapŭd dog mirang nimun bitang di rangit bait sumat di pang rawŭt.” 23 TUHAN nang di aku, 24 “Puan mu kah daya minyu nang Aku mbŭh tirawan Israel ngga Judah, duwŭh rawang anŭ adi Aku mbŭh mien? Ngapŭi meh ngara tiru di daya Ku ka dŭh tia nyirundeng ngara ndi bangsa. 25 Pak Aku, adi TUHAN, biyŭn simanya ngga andu ngga ngarŭm, ka Aku mbŭh ndai ukum-adat adi nguasa ong ngga rangit. 26 Ka siragi Aku mbŭh ndai simŭnŭ, simŭnŭ gŭh Aku re sita simanya Ku ngga bara sesang Jacob ka ngga urun Ku David. Aku re mien ndi naan so sesang David bada mritah bara sesang Abraham, Isaac, ka Jacob. Aku re masi di daya Ku ka bada pimudip ngara pari mujur.”

Jeremiah 34

1 TUHAN minyu ngga aku kan Raja Nebuchadnezzar so Babylonia ngga tibaran bara soldadu-i, adi dog batu bara soldadu so rais rais ngga bangsa bangsa adi mbŭh di ribo-i, nyerang Jerusalem ngga kupo kupo maning-i. 2 TUHAN, adi Tapa Israel, bada aku di ka nang di Zedekiah adi raja Judah, “Aku, adi TUHAN, re nyerah kupo ati ka raja Babylonia, ka ayŭh re badang-i. 3 Kuu re dŭh dapŭd bu pirupas adŭp mu; kuu re dog nakap ka dog nggen di ayŭh. Kuu re situra jawin ngga ayŭh ka minyu ngga ayŭh; komŭnŭ kuu re di ka Babylonia. 4 Zedekiah, dingah kayuh adi Aku nang pasar kuu. Kuu dŭh re dog siŭ darŭm bisaad. 5 Kuu re kabŭs ngga sanang, ka nimun daya badang kimanyan kan ngara kubur tayung-babuk mu, adi bara raja diŭ so kuu, simŭnŭ gŭh ngara re badang kimanyan yŭn mu. Ngara re ngurid kuu ka nang, ‘Raja ami mbŭh kabŭs!’ Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 6 Komŭnŭ aku nggen pinganang anŭ ka Raja Zedekiah di Jerusalem 7 atan tibaran bara soldadu raja Babylonia aŭn nyerang kupo. Tibaran bara soldadu anŭ nyerang gŭh Lachish ngga Azekah, adi kaŭs-i kupo adi bŭkŭn adi bikuta adi dŭm di Judah. 8 Raja Zedekiah ngga bara daya di Jerusalem mbŭh ndai pekat-janji an pirupas 9 urun urun ngara adi daya Hebrew, adi dari ngga adi dayung, isa daya dŭh biyŭn urun adi samah bangsa ngga adŭp-i. 10 Sopŭrŭg daya ngga pinguru pinguru ngara mbŭh situju an pirupas urun urun ngara ka dŭh tia piurun ngara. Ngara sawŭ pirupas ngara, 11 pak ripas anŭ ngara nukar pikir, tambit ngara pari, ka takan ngara bada jadi urun dinge. 12 Komŭnŭ TUHAN, 13 adi Tapa Israel, bada aku kidaan di bara daya: “Aku ndai simanya ngga tayung-babuk ngan di andu Aku taban ngara ngga ruah so Egypt ka pirupas ngara so dog piurun. Aku bada ngara, 14 barang ju sawa, pirupas tadŭ tadŭ urun ngara adi daya Jahudi adi mbŭh bituan di ngara nŭm sawa. Pak tayung-babuk ngan dŭh an dingah Aku ka dŭh mbit piduri di pinganang Ku. 15 Kudu kudu andu adi mbŭh ripas angān ngubah adŭp ngan ka ndai kayuh adi pimunos asŭng Ku. Sopŭrŭg ngan samah situju an pirupas dingan ngan adi samah bangsa, ka angān ndai simanya di sirung jawin Ku, di Ramin Ku adi yŭn Aku dog nyambah. 16 Pak komŭnŭ angān nukar pikir ngan ka dŭh stabi di Aku. Sopŭrŭg ngan tambit pari urun ngan adi angān muko pirupas nanyam ka pinyiraan ngara, ka angān takan ngara bada jadi urun dinge. 17 Jadi madin, Aku, adi TUHAN, nang angān dŭh nundok di Aku: angān dŭh nggen pinyirupas di dingan ngan adi samah bangsa ngga adŭp ngan. Sabab anŭ, Aku re nggen di angān pinyirupas: pinyirupas kabŭs biperang, kabŭs dog andam, ka kabŭs sikirau. Aku re bada barang bangsa di ong tikaran kiris kayuh adi Aku ndai di tunduh ngan. 18-19 Bara pinurung di Judah ngga Jerusalem, samah ngga bara pinurung istana, bara imam, ngga sopŭrŭg bara pinguru, ndai simanya ngga Aku. Ngara siŭ dari sapi ka mire-i nyinuwŭh ka panu di asah duwŭh pire anŭ ngga natu simanya anŭ. Pak ngara miranggar simanya anŭ ka dŭh tunda pinganang pinganang-i. Jadi Aku re ndai di tunduh ngara kayuh adi ngara ndai di tunduh sapi anŭ. 20 Aku re nggen ngara ka darŭm tangan pinganyu ngara, adi re siŭ ngara, ka tadang ngara re dog man manuk ngga dāng dāng tarun. 21 Aku re nggen gŭh Zedekiah adi raja Judah ngga bara pinurung-i ka tangan ngara adi re siŭ ngara. Aku re nggen ngara ka tangan tibaran bara soldadu Babylonia, adi madin aŭn rŭŭ nyerang angān. 22 Aku re pesan, ka ngara re pari ka kupo ati. Ngara re nyerang-i, sirabut-i, ka badang-i. Aku re bada kupo kupo Judah mun tarun tana-pajam di yŭn daya mating rŭŭ dieh. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.”

Jeremiah 35

1 Kan Jehoiakim anak Josiah jadi raja Judah, TUHAN minyu ngga aku, 2 “Panu di ka ngara adi manak daya Rechab ka minyu ngga ngara. Komŭnŭ taban ngara ka darŭm ndi birit di darŭm Ramin Ku ka nggen wain di ngara.” 3 Jadi aku taban sopŭrŭg ngara adi manak Rechab, anŭ inŭh Jaazaniah (sama-i samah dŭn-i ngga Jeremiah, ka babai-i inŭh Habazziniah) ngga sopŭrŭg jurud dari ngga anak anak dari-i, 4 ka taban ngara ka darŭm Ramin TUHAN. Aku taban ngara mŭrŭt birit bara murid nabi Hanan adi anak Igdaliah. Birit anŭ inŭh di tunduh birit Maaseiah anak Shallum, ndi naan imam adi pingubak daya adi tukang jaga Ramin TUHAN, ka sindŭk birit birit bara pinurung adi bŭkŭn. 5 Komŭnŭ aku na saker ngga makuk puno ngga wain ngga ku ngidang daya daya Rechab anŭ, ka nang di ngara, “Nok.” 6 Pak ngara nam, “Kieh dŭh nok wain. Babuk ami Jonadab anak Rechab kidaan nang kieh bait bara sesang ami dŭh siŭn nok wain. 7 Ayŭh kidaan di kieh nang kieh dŭh siŭn piramin bait birŭmŭh, bait ndai teya anggor bait miris buwa anggor. Ayŭh pesan kieh bada udip bibari, isa kieh bisa babŭ di tarun tana ati ka udip mun daya saruh. 8 Kieh mbŭh tunda sopŭrŭg pinganang Jonadab. Kieh bŭn nok wain, ka simŭnŭ gŭh sawŭn sawŭn ami, anak anak dari ami, ka anak anak dayung ami. 9-10 Kieh dŭh pijog ramin yŭn rŭŭ; kieh rŭŭ di bari. Kieh dŭh biyŭn teya anggor, ŭmŭh, bait bine gandom. Kieh mbŭh tunda sopŭrŭg kayuh adi babuk ami mbŭh pesan di kieh. 11 Pak kan Raja Nebuchadnezzar nyerang tarun tana ati, kieh ndai pikir ami an mandŭg ka Jerusalem ngga mangān daya Babylonia ka bara soldadu daya Syria. Anŭ inŭh sabab kieh rŭŭ di Jerusalem.” 12-13 Komŭnŭ TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, bada aku nang di daya Judah ngga daya Jerusalem, “Aku, adi TUHAN, siken mani angān abah dingah Aku ka abah tunda pinganang Ku. 14 Bara sesang Jonadab tunda pinganang-i ka dŭh nok wain, ka ndŭg andu ati mating ngara nok wain. Aku minyu gŭh ngga angān, pak angān bŭn tunda pinganang Ku. 15 Aku babŭ ari pait ka angān bara urun Ku adi bara nabi, ka ngara mbŭh kidaan di angān bada pasan aran pimudip ngan adi arap anŭ ka ndai kayuh adi batur. Ngara bakan angān bada dŭh nyambah tibudo bait bituan di tapa tapa bŭkŭn, isa angān dapŭd tui rŭŭ di tarun tana adi Aku mbŭh nggen di tayung-babuk ngan. Pak angān dŭh raan dingah Aku bait mbit piduri di pinganang Ku. 16 Sesang Jonadab tunda pesan adi-i mbŭh nggen di ngara, pak angān dŭh an tunda pinganang Ku. 17 Jadi madin, Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, re taban ka angān adi daya Judah ngga daya Jerusalem sopŭrŭg pinyirusag adi Aku mbŭh nang re nyatŭk angān kambŭi angān dŭh an dingah pinganang Ku. Aku re ndai anŭ sabab angān abah dingah kan Aku minyu ngga angān, ka angān abah nam kan Aku bagan angān.” 18 Komŭnŭ Aku kidaan di manak daya Rechab nang TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, mbŭh nang, “Angān mbŭh tunda pesan adi babuk ngan Rechab mbŭh nggen di angān; angān mbŭh ndai sopŭrŭg kayuh adi ayŭh pesan di angān. 19 Jadi Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, bijanji nang Jonadab anak Rechab re ari biyŭn sesang adi dari adi re bituan di Aku.”

Jeremiah 36

1 Di sawa adi pat Jehoiakim anak Josiah jadi raja Judah, TUHAN nang di aku, 2 “Tambit surat-barun ka nuris dieh sopŭrŭg kayuh adi Aku mbŭh kidaan di kuu pasar Israel ngga Judah ngga bangsa bangsa. Nuris sopŭrŭg kayuh adi Aku mbŭh kidaan di kuu so tika adi ngga Aku minyu ngga kuu di sibungas-i, kan Josiah mbŭh jadi raja, ndŭg andu ati. 3 Kadŭ kan daya Judah dingah pasar sopŭrŭg pinyirusag adi Aku re bada nyatŭk ngara, ngara an pasan aran pimudip ngara adi arap anŭ. Komŭnŭ Aku re apun pimudip ginaka ngara samŭn dosa ngara.” 4 Jadi aku bagan Baruch anak Neriah ka kidaan di ayŭh sopŭrŭg kayuh adi TUHAN mbŭh nang di aku. Ka Baruch nuris sopŭrŭg-i di surat-barun anŭ. 5 Komŭnŭ Aku nggen di Baruch pinganang ati: “Aku mbŭh dŭh tia dog nyibandar mŭrŭt Ramin TUHAN. 6 Pak aku raan kuu di kamanŭ andu bŭkŭn di tika daya bipusa. Kuu an basa isi surat-barun anŭ di ngara ngga bana, isa ngara dapŭd dingah sopŭrŭg kayuh adi TUHAN mbŭh nang di aku ka adi aku mbŭh kidaan di kuu. Ndai simŭnŭ di tadŭ yŭn daya dapŭd dingah kuu; simŭnŭ gŭh di daya Judah adi mbŭh mandŭg so kupo kupo ngara. 7 Kadŭ ngara an bidua ka TUHAN ka pasan aran pimudip ngara adi arap anŭ, sabab TUHAN mbŭh pirawan daya-I ngga baji-I adi bisā ka riyŭn-I.” 8 Jadi Baruch basa pinganang TUHAN di Ramin TUHAN brisak ngga anŭ adi aku mbŭh kidaan di ngara. 9 Di buran adi prii darŭm sawa adi rimŭh Jehoiakim jadi raja Judah, daya bipusa ngga an dapŭd pinurung so TUHAN. Pusa anŭ dog sita sopŭrŭg daya adi rŭŭ di Jerusalem ngga sopŭrŭg daya adi mandŭg kamanŭ so kupo kupo Judah. 10 Komŭnŭ, darŭm sopŭrŭg daya dingah, Baruch basa so surat-barun anŭ sopŭrŭg kayuh adi aku ko nang. Ayŭh ndai simŭnŭ di Ramin TUHAN, so birit Gemariah anak Shaphan, adi tukang pinuris. Birit-i inŭh di badag tura ka sambu sindŭk aran mŭrŭt Tiban Bauh Ramin TUHAN. 11 Micaiah, anak Gemariah ngga sukuh Shaphan, dingah Baruch basa so surat-barun kayuh adi TUHAN nang. 12 Ko anŭ ayŭh di ka istana raja, di ka birit tukang pinuris, di yŭn sopŭrŭg pinurung agi tikuruk. Elishama adi tukang pinuris, Delaiah anak Shemaiah, Elnathan anak Achbor, Gemariah anak Shaphan, Zedekiah anak Hananiah, ka sopŭrŭg pinurung adi bŭkŭn adi agi diginŭ. 13 Micaiah kidaan di ngara sopŭrŭg kayuh adi-i mbŭh dingah Baruch basa di sirung jawin bara daya. 14 Komŭnŭ bara pinurung bada Jehudi (anak Nethaniah, sukuh Shelemiah, ka sukuh sit Cushi) kidaan di Baruch da taban surat-barun adi ayŭh ko basa di sirung jawin bara daya. Baruch taban surat-barun anŭ ka ngara. 15 “Guru,” ngara nang, “ka basa isi surat-barun anŭ di kieh.” Baruch sawŭ basa-i. 16 Ripas-i basa, ngara kimat dingan ngara buang gŭgŭh, ka nang di Baruch, “Ata dŭh siŭn dŭh kidaan kayuh ati di raja.” 17 Ka ngara siken ayŭh, “Kidaan di kieh, munki kuu dapŭd nuris sopŭrŭg kayuh ati? Agi kah Jeremiah kidaan-i di kuu?” 18 Baruch nam, “Jeremiah kidaan di aku sopŭrŭg bang piminyu anŭ, ka aku nuris-i ngga dawat di surat ati.” 19 Ka ngara nang di ayŭh, “Kuu ngga Jeremiah dŭh siŭn dŭh bu di bisukan. Dŭhnyah bada daya puan tarun yŭn angān bisukan.” 20 Bara pinurung na surat-barun anŭ di birit Elishama, adi tukang pinuris, ka di kidaan di raja sopŭrŭg kayuh anŭ. 21 Komŭnŭ raja pait Jehudi bada di tambit surat-barun anŭ. Ayŭh tambit-i so birit Elishama ka basa-i di raja ka di sopŭrŭg pinurung adi mijog diginŭ maning ayŭh. 22 Nganŭ mbŭh tipuh madud ka raja guru nura apui darŭm istana-i, yŭn tipuh madud. 23 Kan Jehudi muko basa kudu kudu susud utung pinganang, raja kapŭg-i ngga sinda adi siit ka taran-i ka apui. Ayŭh adu adu ndai simŭnŭ ndŭg ka ndi surat-barun anŭ mbŭh abo dog badang. 24 Pak ngara, bait-i raja puan kah bara pinurung-i adi mbŭh dingah sopŭrŭg kayuh anŭ, dŭh taru ka tatŭng dŭh susah. 25 Sunggu Elnathan, Delaiah, ngga Gemariah mite raja dŭh badang surat-barun anŭ, ayŭh dŭh piduri ngara. 26 Komŭnŭ ayŭh mritah Anak-raja Jerahmeel, samŭn Seraiah anak Azriel ngga Shelemiah anak Abdeel, bada nakap aku ngga tukang pinuris ku Baruch. Pak TUHAN mbŭh sukan kieh. 27 Ripas Raja Jehoiakim muko badang surat-barun adi brisi ngga kayuh adi aku bada Baruch nuris dieh, TUHAN bada aku 28 tambit surat-barun adi bŭkŭn ka nuris dieh sopŭrŭg kayuh adi muko dog nuris darŭm anŭ adi diŭ. 29 TUHAN bada aku nang di raja, “Kuu mbŭh badang surat-barun anŭ, ka kuu mbŭh siken mani Jeremiah nuris nang raja Babylonia re mandŭg ka pirabur tarun tana ati ka siŭ bara daya-i samŭn dāng dāng adi agi dieh. 30 Ka madin, Aku, adi TUHAN, nang di kuu, Raja Jehoiakim, nang mating so bara sesang mu re mritah Pritah David. Tadang mu re dog taran ka sapa di yŭn-i re dog sura ka singarŭm-i re dog abun. 31 Aku re ngukum kuu, bara sesang mu, ka bara pinurung mu sabab sopŭrŭg dosa adi kuu mbŭh ndai. Mating so angān, bait-i kuu puan kah bara daya Jerusalem ngga daya Judah adi mbŭh mbit piduri di pinyibakan Ku, ngapŭi meh Aku taban bada nyatŭk angān pinyirusag anŭ adi Aku mbŭh kidaan nang re nyatŭk angān.” 32 Komŭnŭ aku tambit surat-barun adi bŭkŭn ka nggen-i di tukang pinuris ku Baruch, ka ayŭh nuris sopŭrŭg kayuh adi aku nang. Ayŭh nuris sopŭrŭg anŭ adi muko dog nuris darŭm surat-barun di diŭ ngga pinganang adi brisak ngga anŭ adi aku mbŭh kidaan di ayŭh.

Jeremiah 37

1 Raja Nebuchadnezzar so Babylonia bada Zedekiah anak Josiah jadi raja Judah ngga gati Jehoiachin anak Jehoiakim. 2 Pak Zedekiah ngga bara pinurung-i ngga rayat-i dŭh tunda pinganang adi TUHAN mbŭh nggen di aku. 3 Raja Zedekiah pait Jehucal anak Shelemiah ngga imam Zephaniah anak Maaseiah bada mite aku bidua ka TUHAN adi Tapa ta ngga ngarun bangsa ta. 4 Aku gibayuh dog na darŭm jer ka gibabŭ suka asŭng ku panu kamati kamanŭ dupan bara daya. 5 Tibaran bara soldadu daya Babylonia mbŭh nyikapung Jerusalem, pak kan ngara dingah tibaran bara soldadu daya Egypt mbŭh mutas baat Egypt, ngara ngundur. 6 Komŭnŭ TUHAN, adi Tapa Israel, bada aku 7 nang di Zedekiah, “Tibaran bara soldadu daya Egypt mbŭh mandŭg re turung kuu, pak ngara re pari. 8 Ko anŭ daya Babylonia re pari, nyerang kupo ati, sirabut-i, ka badang-i. 9 Aku, adi TUHAN, mbŭh bakan kuu dŭhnyah kadong adŭp mu nang daya Babylonia re dŭh pari; ngara anŭ sawŭ re pari. 10 Sunggu kuu ngarah sopŭrŭg soldadu daya Babylonia bait kani, ndŭg ka ngara adi biragan adŭ dŭm prigatang darŭm bari ngara, ngara anŭ babŭ gŭh re makat ka sigot kupo ati ndŭg ka rŭpŭg.” 11 Tibaran bara soldadu Babylonia ngundur so Jerusalem sabab tibaran bara soldadu daya Egypt masang mandŭg tudu kupo anŭ. 12 Jadi aku re an bu so Jerusalem di ka utung tarun tana Benjamin di tambit tung jaku utung di buat-rata rawang. 13 Pak kan aku mbŭh ndŭg Tiban Benjamin, ndi naan pingubak bara soldadu adi tukang jaga diginŭ, dŭn Irijah anak Shelemiah ka sukuh Hananiah, bada aku rŭŭ ka nang, “Kuu re bu ka parad daya Babylonia!” 14 Aku nam, “Dŭh! Aku dŭh bu ka parad kamanŭ.” Pak Irijah dŭh an dingah aku. Ayŭh tanŭ ka nakap aku ka taban aku ka yŭn bara pinurung soldadu. 15 Ngara raru baji di aku ka nggen ukum bada aku dog mukong ka dog kurung di ramin Jonathan, adi tukang pinuris; ramin anŭ mbŭh dog bada jadi ramin jer. 16 Aku dog na darŭm birit adi di darŭm tana ka dog tandah diginŭ mua tui-i. 17 Ripas anŭ Raja Zedekiah bada aku dog taban ka yŭn adŭp-i, ka diginŭ di istana ayŭh siken di aku darŭm bisukan, “Agi kah pinganang so TUHAN?” “Agi” , aku nam, ka aku nang, “Kuu re dog nggen ka darŭm tangan raja Babylonia.” 18 Komŭnŭ aku siken, “Ani sarah adi aku mbŭh ndai rawan kuu ka rawan bara pinurung mu ka bara daya mu, adi bada kuu na aku darŭm jer? 19 Diki bara nabi mu adi kidaan di kuu nang raja Babylonia dŭh re nyerang kuu bait rais mu? 20 Jadi madin, Tuan Raja, aku mite kuu dingah aku ka ndai kayuh adi aku mite. Turung dŭhnyah pait aku pari ka ramin jer Jonathan. Kambŭi kuu pait aku pari kamanŭ, aku manŭn re kabŭs diginŭ.” 21 Jadi Raja Zedekiah nggen ukum bada aku dog kurung di badag istana. Aku rŭŭ diginŭ, ka barang andu aku dog nggen ndi baru ruti so yŭn daya ndai ruti ndŭg ka sopŭrŭg ruti di kupo mbŭh abo.

Jeremiah 38

1 Shephatiah anak Mattan, Gedaliah anak Pashhur, Jehucal anak Shelemiah, ngga Pashhur anak Malchiah dingah aku agi kidaan di bara daya nang 2 TUHAN mbŭh nang, “Asi asi adi babŭ darŭm kupo re kabŭs darŭm perang, bait sabab sikirau, bait sabab andam. Pak ngara adi ruah ka nyerah adŭp ngara di daya Babylonia re dŭh dog siŭ; sikurang kurang-i ngara babŭ udip.” 3 Aku agi gŭh kidaan di daya nang TUHAN mbŭh nang, “Aku re nggen kupo ati ka darŭm tangan tibaran bara soldadu Babylonia, ka ngara re sirabut-i.” 4 Komŭnŭ bara pinurung anŭ di ka yŭn raja ka nang, “Daya ati dŭh siŭn dŭh dog nggen ukum kabŭs. Pinganang-i anŭ re bada bara soldadu darŭm kupo taru, ka ayŭh mbŭh minyu sakanŭ di barang naan daya adi babŭ darŭm kupo. Ayŭh dŭh turung rayat; sibatur-i ayŭh an nyusah rayat.” 5 Raja Zedekiah nam, “Anŭ sŭn adŭp ngan nang; aku dŭh re bitan angān.” 6 Jadi ngara tambit aku ka bisor aku pakai taris ka darŭm prigi Anak-raja Malchiah, adi di badag istana. Mating piin darŭm prigi anŭ, adŭ-i tana bisa, ka aku timŭtŭm dieh. 7 Pak, Ebedmelech adi daya Ethiopia ndi naan eunuch adi nyiraja di istana raja, dingah aku dog na darŭm prigi. Di tika anŭ raja aŭn kuka udung di Tiban Benjamin. 8 Jadi Ebedmelech di kamanŭ ka nang di raja, 9 “Tuan Raja, kayuh adi bara daya anŭ mbŭh ndai inŭh sarah. Ngara mbŭh na Jeremiah darŭm prigi, di yŭn ayŭh tatu re kabŭs sikirau, amai mating tia pinguman darŭm kupo.” 10 Komŭnŭ raja nggen ukum bada Ebedmelech di tambit aku ngga taruh naan daya ka tarik aku so darŭm prigi anŭ diŭ so aku kabŭs. 11 Jadi Ebedmelech di ngga ngara anŭ ka birit-pinyirikŭn istana ka tambit kada piraka adi amba adi-i bisor ka yŭn ku pakai taris. 12 Ayŭh bada aku na jukat anŭ di kirapa ku, isa taris anŭ dŭh bada aku kinaman. Aku ndai simŭnŭ, 13 ka ngara tarik aku so darŭm prigi anŭ. Ripas anŭ aku dog kurung di badag istana. 14 Agi ndi sidah meh Raja Zedekiah bada aku dog taban mŭrŭt ka yŭn adŭp-i di aran mŭrŭt Ramin TUHAN adi numbor taruh, ka-i nang, “Aku an siken kayuh so kuu, ka aku raan kuu kidaan kayuh adi sawŭ di aku.” 15 Aku nam, “Kambŭi aku kidaan kayuh adi sawŭ di kuu, kuu re siŭ aku, ka kambŭi aku nggen pinyitayan di kuu, kuu dŭh mbit piduri.” 16 Jadi Raja Zedekiah bijanji ngga aku darŭm bisukan, “Aku bipayu pakai adŭn Tapa, Tapa adi nggen di ata asŭng, aku dŭh re siŭ kuu bait nggen kuu ka darŭm tangan daya adi raan siŭ kuu.” 17 Komŭnŭ aku kidaan di Zedekiah nang TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, mbŭh nang, “Kambŭi kuu nyerah adŭp mu ka darŭm tangan bara pingubak soldadu raja Babylonia, kuu dŭh re dog siŭ, ka kupo ati dŭh re dog sigot. Kuu ngga rawang mu re dŭh dog siŭ. 18 Pak kambŭi kuu dŭh nyerah adŭp mu, kupo ati re dog nggen di bara daya Babylonia, adi re badang-i, ka kuu dŭh re dapŭd pirupas adŭp mu so ngara.” 19 Pak raja nam, “Aku taru rayat adŭp ku adi mbŭh bu ka parad daya Babylonia. Kadŭ aku re dog nggen ka darŭm tangan ngara ka dog kijera ngara.” 20 Aku nang, “Kuu dŭh re dog nggen ka darŭm tangan ngara. Aku mite kuu tunda pinganang TUHAN; ka sopŭrŭg kayuh re siramat, ka kuu dŭh re dog siŭ. 21 Pak TUHAN mbŭh kiren di aku keya ka darŭm pŭmŭh kayuh adi re jadi di kuu kambŭi kuu abah nyerah adŭp mu. 22 Aku kiris keya ka darŭm pŭmŭh sopŭrŭg dayung adi babŭ di istana raja Judah dog taban ka bara pingubak soldadu raja Babylonia. Dingah kayuh adi ngara nang darŭm ngara panu: ‘Raja anŭ dog nipu bara jerā adŭp-i, ngara mbŭh nguasa ayŭh. Ka madin amai kaja-i mbŭh timŭtŭm di tawang, bara jerā-i mbŭh tagan ayŭh.’” 23 Komŭnŭ aku nang dinge, “Sopŭrŭg dayung mu ngga bara anak mu re dog taban ka Babylonia, ka kuu re dŭh tungang pirupas adŭp mu so ngara. Kuu re jadi daya-takap raja Babylonia, ka kupo ati re dog sigot ndŭg ka rŭpŭg.” 24 Zedekiah nam, “Dŭhnyah bada daya puan pasar piminyu ta ati, isa kuu dŭh dog siŭ. 25 Kambŭi bara pingubak soldadu dingah aku agi minyu ngga kuu, ngara re tudu kuu ka siken di kuu kayuh adi ata mbŭh nang. Ngara re bijanji dŭh siŭ kuu kambŭi kuu kidaan sopŭrŭg-i. 26 Batur nŭŭh kidaan di ngara nang kuu mite turung so aku bada dŭh pait kuu pari ka ramin jer ka tandah kuu kabŭs diginŭ.” 27 Ripas anŭ sopŭrŭg pingubak soldadu mandŭg ka siken aku, ka aku kidaan di ngara kayuh adi raja bada aku nang. Ripas so anŭ, mating kayuh bisa ngara ndai, sabab mating daya puan pasar piminyu ami duwŭh. 28 Aku dog kurung di badag istana anŭ ndŭg ka andu adi ngga Jerusalem dog sirabut.

Jeremiah 39

1 Di buran adi simŭng darŭm sawa adi prii Zedekiah jadi raja Judah, Raja Nebuchadnezzar so Babylonia mandŭg ngga sopŭrŭg tibaran bara soldadu-i ka nyerang Jerusalem. 2 Di andu adi prii darŭm buran adi pat darŭm sawa adi simŭng ndi Zedekiah jadi raja, pinganyu dapŭd miratos sindung kuta kupo. 3 (Kan Jerusalem dog sirabut, sopŭrŭg pingubak soldadu raja Babylonia adi baga pangkat-i mandŭg ka guru di Tiban Yūn, samŭn Nergal Sarezer, Samgar Nebo, Sarsechim, ka Nergal Sarezer adi bŭkŭn). 4 Kan Raja Zedekiah ngga sopŭrŭg soldadu-i kiris kayuh adi mbŭh jadi, ngara suba bu so kupo singarŭm. Ngara bu so teya raja ka so tiban-bās adi tubu duwŭh sindung, ka bu kadŭg aran nuju parad ka Rubān Jordan. 5 Pak tibaran bara soldadu Babylonia tadak ngara ka nakap Zedekiah di rabak sindŭk Jericho. Komŭnŭ ngara taban ayŭh ka Raja Nebuchadnezzar, nganŭ di kupo Riblah di utung tarun tana Hamath, ka diginŭ Nebuchadnezzar miratak ukum di tunduh ayŭh. 6 Di Riblah ayŭh siŭ anak anak dari Zedekiah di sirung jawin adŭp Zedekiah, ka ayŭh siŭ gŭh bara pinurung pritah Judah. 7 Ripas anŭ, ayŭh bada ruwang ruwang batŭh Zedekiah dog tuket ka bada ayŭh dog muak ngga parik basi ka dog taban ka Babylonia. 8 Atan anŭ, bara soldadu Babylonia badang istana raja, ramin ramin daya ka nyirubuh sindung Jerusalem. 9 Sikasŭn-i Nebuzaradan, adi pingibās soldadu, taban ngga bu jadi daya-takap bara daya adi dŭm darŭm kupo di ka Babylonia, samŭn ngara adi mbŭh mŭrŭt parad ka adŭp-i. 10 Ayŭh tingge di Judah daya adi siabo sirata, adi dŭh biyŭn ani ani, ka ayŭh nggen di ngara teya anggor samŭn ŭmŭh. 11 Raja Nebuchadnezzar pesan di Nebuzaradan, adi pingibās soldadu, bada nggen ukum sakati: 12 “Di jiroh Jeremiah ka nakit kingat ayŭh. Dŭhnyah ida ida ngga ayŭh, pak ndai yŭn-i ani ani adi raan-i.” 13 Jadi Nebuzaradan, ngga pingubak pingubak adi dŭn Nebushazban ngga Nergal Sarezer samŭn sopŭrŭg pingubak soldadu raja Babylonia adi bŭkŭn, 14 tambit aku so badag istana. Ngara bada aku dog kingat Gedaliah, adi anak Ahikam ka sukuh Shaphan, adi nguru aku mari ngga siramat. Ka aku rŭŭ diginŭ di dupan bangsa adŭp ku. 15 Sitadŭn aku darŭm jer di badag istana, TUHAN bada aku 16 kidaan di Ebedmelech adi daya Ethiopia nang TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, mbŭh nang, “Sak adi nang Ku, Aku re taban bada nyatŭk kupo anŭ pinyirusag ka dŭh pimujur. Ka kan kayuh mbŭh tambus, kuu re agi diginŭ ka kiris-i. 17 Pak Aku, adi TUHAN, re grindung kuu, ka kuu re dŭh dog nggen ka darŭm tangan ngara adi kuu taru. 18 Aku re nyiramat kuu, ka kuu re dŭh dog siŭ. Kuu re siramat sabab kuu mbŭh na pinyabah mu di Aku. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.”

Jeremiah 40

1 TUHAN minyu ngga aku ripas Nebuzaradan, adi pingibās soldadu, mbŭh pirupas aku di Ramah. Aku dog taban kamanŭ dog muak ngga parik basi, samah sopŭrŭg daya Jerusalem ngga daya Judah adi dog taban ngga bu jadi daya-takap ka Babylonia. 2 Pingibās soldadu anŭ taban aku ka bŭngŭn ka nang, “TUHAN adi Tapa mu muko bakan nang adŭp-I re taban pinyirusag bada nyatŭk tarun tana ati, 3 ka madin Ayŭh mbŭh ndai anŭ adi-I nang adŭp-I an ndai. Sopŭrŭg kayuh anŭ jadi sabab daya mu bidosa rawan TUHAN ka dŭh tunda pinganang-I. 4 Madin, Aku kadi parik basi so tangan mu ka pirupas kuu. Kambŭi kuu raan di ka Babylonia ngga aku, kuu siŭn, ka aku re kingat kuu. Pak kambŭi kuu dŭh raan, anŭ sŭn adŭp mu nang. Di ndi tarun tarun tana rais ati kuu siŭn panu kamaki maki kuu raan.” 5 Kan aku dŭh nam, Nebuzaradan nang, “Panu di ka Gedaliah, adi anak Ahikam ka sukuh Shaphan, adi raja Babylonia mbŭh bada jadi gabenor di kupo kupo Judah. Kuu bisa rŭŭ ngga ayŭh ka bigaur ngga rayat, puan kah di ka tadŭ yŭn mu pikir kuu patut di.” Komŭnŭ ayŭh nggen di aku pinganggen ngga inged, ka rasu pirupas aku. 6 Aku di ka rŭŭ ngga Gedaliah di Mizpah ka bigaur ngga rayat adi babŭ di rais anŭ. 7 Agi kada pingubak ngga kada soldadu daya Judah adi dŭh nyerah adŭp ngara. Ngara dingah raja Babylonia mbŭh bada Gedaliah jadi gabenor di rais anŭ ka bada ayŭh nguasa sopŭrŭg daya adi siabo sirata adi dŭh dog taban ngga bu ka Babylonia. 8 Jadi Ishmael anak Nethaniah, Johanan anak Kareah, Seraiah anak Tanhumeth, anak anak Ephai so Netophah, ngga Jezaniah so Maacah di ngga bara daya ngara ka Gedaliah di Mizpah. 9 Gedaliah nang di ngara, “Aku jamen nang angān dŭhsah taru nyerah adŭp ngan di daya Babylonia. Rŭŭ di tarun tana ati, bituan di raja Babylonia, ka angān re siramat. 10 Adŭp ku re rŭŭ di Mizpah ka jadi pingarun ngan kan daya Babylonia mandŭg kamati. Pak angān siŭn nyikŭn wain, buwa buwa pimuruh, ka inyo kanā, ka rŭŭ di anak anak kupo adi angān ngisi.” 11 Atan anŭ, sopŭrŭg daya Israel adi di Moab, Ammon, Edom ka di rais rais adi bŭkŭn, dingah raja Babylonia mbŭh nyibandar kada daya Israel babŭ rŭŭ di Judah ka mbŭh bada Gedaliah jadi gabenor ngara. 12 Jadi ngara bu tingge tarun adi yŭn ngara mbŭh papar sasah, ka pari ka Judah. Ngara mandŭg ka Gedaliah di Mizpah, ka diginŭ ngara nyikŭn raru bagŭ wain ngga buwa buwa pimuruh. 13 Ripas anŭ, Johanan ngga pinguru pinguru bara soldadu adi dŭh nyerah adŭp ngara mandŭg ka yŭn Gedaliah di Mizpah 14 ka nang di ayŭh, “Dŭh kah kuu puan nang Raja Baalis so Ammon mbŭh pait Ishmael bada siŭ kuu?” Pak Gedaliah dŭh sabah. 15 Komŭnŭ Johanan nang di ayŭh darŭm bisukan, “Bada aku di siŭ Ishmael. Mating daya re puan asi siŭ ayŭh. Mani ayŭh sanang dog bada di siŭ kuu? Anŭ re bada sopŭrŭg daya Jahudi adi mbŭh nguruk adŭp ngara maning kuu papar sasah, ka-i re taban pinyirusag di sopŭrŭg daya adi babŭ di Judah.” 16 Pak Gedaliah nam, “Dŭhnyah! Kayuh adi kuu nang pasar Ishmael dŭh inŭh sawŭ!”

Jeremiah 41

1 Di buran adi ju sawa anŭ, Ishmael adi anak Nethaniah ka sukuh Elishama, adi ndi naan so rawang raja ka ndi naan so daya adi bās di ribo raja. Ayŭh di ka Mizpah ngga simŭng naan daya di bidapŭd ngga Gedaliah. Darŭm ngara samah man 2 Ishmael ngga simŭng naan daya-i nyitak pedang ka siŭ Gedaliah. 3 Ishmael siŭ gŭh sopŭrŭg daya Israel adi agi ngga Gedaliah di Mizpah ngga bara soldadu daya Babylonia adi tipia agi diginŭ. 4 Andu anŭ ndi, diŭ so daya puan pasar Gedaliah dog siŭ, 5 mai puru naan daya mandŭg so Shechem, Shiloh, ka Samaria. Ngara mbŭh gumbak gagap ngara, nyiratak piraka ngara, ka nidi adŭp ngara. Ngara taban gandom ngga kimanyan an ngara jugan di Ramin TUHAN. 6 Jadi Ishmael ruah so Mizpah di bidapŭd ngga ngara, buang sien ayŭh nang di ngara, “Ja di tingga Gedaliah.” 7 Kan ngara mbŭh darŭm kupo, Ishmael ngga bara daya-i siŭ ngara ka taran tadang ngara ka darŭm prigi. 8 Pak agi simŭng naan daya so tibaran anŭ nang di Ishmael, “Turung dŭhnyah siŭ kieh! Kieh biyŭn gandom, jeri, inyo kanā, ka ju banyis dog sukan di ŭmŭh.” Jadi ayŭh dŭh siŭ ngara. 9 Prigi adi yŭn Ishmael taran tadang ngara adi ayŭh muko siŭ inŭh adi baga dŭ adi Raja Asa ko kareh di andu ayŭh dog nyerang Raja Baasha so Israel. Ishmael ngisi prigi anŭ ngga tadang. 10 Komŭnŭ ayŭh nakap anak anak dayung raja ngga sopŭrŭg daya bŭkŭn di Mizpah, adi Nebuzaradan adi pingibās soldadu muko na di ribo pinyijaga Gedaliah. Ishmael nakap ngara ka matak kadŭg aran nuju parad ka utung tarun tana Ammon. 11 Johanan ngga sopŭrŭg pinguru tibaran bara soldadu adi agi ngga ayŭh dingah pasar pingandai sarah adi Ishmael mbŭh ndai. 12 Jadi ngara taban bara daya ngara ka tadak ayŭh, ka nyandat ayŭh sindŭk pagong adi bayah di Gibeon. 13 Kan bara daya-takap Ishmael kiris Johanan ngga bara pinguru soldadu-i, ngara gaŭn, 14 ka bikaduh tudu ngara. 15 Pak Ishmael ngga mai naan daya-i bu mangān Johanan di ka tarun tana Ammon. 16 Komŭnŭ Johanan ngga bara pinguru soldadu-i nguruk bara daya adi Ishmael mbŭh nakap di Mizpah ripas ko siŭ Gedaliah -- bara soldadu, bara dayung, anak-anya, ka eunuch. 17-18 Ngara taru daya Babylonia sabab Ishmael muko siŭ Gedaliah, adi raja Babylonia mbŭh bada jadi gabenor di tarun tana anŭ. Jadi ngara matak ka Egypt, bu jo so daya Babylonia. Di pimanu ngara anŭ ngara rŭŭ di Chimham, sindŭk Bethlehem.

Jeremiah 42

1 Komŭnŭ sopŭrŭg pinguru tibaran bara soldadu anŭ, samŭn Johanan anak Kareah ka Azariah anak Heshaiah, mandŭg ngga bara daya adi bās ngga adi sŭ pangkat-i 2 ka nang di aku, “Turung ndai kayuh adi kieh mite! Bidua ka TUHAN adi Tapa ta yŭn ami. Bidua yŭn sopŭrŭg ami adi siramat. Dawŭ-i kieh bagŭ; pak tingga madin, nisŭ adŭ kieh dŭm. 3 Bidua mite TUHAN adi Tapa ta kiren di kieh aran adi patut ami kadŭg ka kayuh adi patut ami ndai.” 4 Aku nam, “Bisa. Aku re bidua ka TUHAN adi Tapa ta, nimun pimite ngan, ka ani ani adi-I nang, aku re kidaan di angān. Aku dŭh re miman kayuh so angān.” 5 Komŭnŭ ngara nang di aku, “Isa-i TUHAN jadi saksi adi sawŭ ka adi tŭtŭd rawan kieh kambŭi kieh dŭh tunda sopŭrŭg pesan adi TUHAN adi Tapa ta nggen di kieh. 6 Bidua ka TUHAN yŭn ami. Ka pinyinam-I, bait-i adi pimunos asŭng puan kah adi dŭh pimunos asŭng, kieh re nundok di Ayŭh. Sopŭrŭg kayuh re kana yŭn ami kambŭi kieh dingah pinganang-I.” 7 Simŭng andu ripas anŭ TUHAN minyu ngga aku; 8 Jadi aku bagan Johanan, sopŭrŭg pinguru tibaran bara soldadu-i, ka sopŭrŭg daya adi bŭkŭn. 9 Aku nang di ngara, “Angān bagan aku bada ndai pimite yŭn ngan. Ati inŭh pinganang-I: 10 ‘Kambŭi angān raan adu adu rŭŭ di tarun tana ati, Aku an pijog angān ka dŭh nyirubuh angān; Aku re purun angān ka dŭh dimbut angān. Pinyirusag adi Aku mbŭh bada nyatŭk angān mbŭh bada Aku susah. 11 Dŭh tia taru raja Babylonia. Aku agi ngga angān, ka Aku re nyiramat angān so kuasa-i. 12 Sabab Aku masi, Aku re bada ayŭh masi di angān ka bada angān mari. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.’ 13-15 “Pak angān adi babŭ di Judah dŭh siŭn nyibireu pinganang TUHAN adi Tapa ngan bait abah rŭŭ di tarun tana ati. Angān dŭh siŭn nang, ‘Dŭh, kieh re di ka Egypt ka rŭŭ diginŭ, di yŭn ami re dŭh tia kiris perang, bait dingah trompet dog mambak bagan daya bada di biperang, bait sibŭrŭk.’ Kambŭi angān nang sakanŭ, TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, nang, ‘Kambŭi angān bigŭtŭ raan di ka Egypt ka rŭŭ diginŭ, 16 perang adi angān taru re tudu angān, ka pimudip sikirau re tunda angān, ka angān re kabŭs diginŭ di Egypt. 17 Sopŭrŭg adi bigŭtŭ raan rŭŭ di Egypt re kabŭs darŭm perang, bait kabŭs sikirau, bait kabŭs dog andam. Ndi naan mating gŭh re siramat, ndi naan mating gŭh re dapŭd pirupas adŭp-i so pinyirusag adi Aku re bada nyatŭk ngara.’ 18 “TUHAN, adi Tapa Israel, nang, ‘Nimun baji bangok Ku mbŭh nyatŭk daya Jerusalem, simŭnŭ inŭh bangok Ku re nyatŭk angān kambŭi angān di ka Egypt. Angān re tikŭnŭd daya kiris; daya re ngamun angān ka pakai dŭn ngan ndu pangu. Angān re dŭh tia kiris tarun yŭn ati dinge.’” 19 Aku nang dinge, “TUHAN mbŭh bada angān adi babŭ di Judah dŭh di ka Egypt. Ngapŭi meh aku bakan angān madin 20 nang angān mbŭh ndai sarah bās. Angān mite aku bidua ka TUHAN adi Tapa ta yŭn ngan, ka angān bijanji nang angān an ndai sopŭrŭg kayuh adi Ayŭh pesan. 21 Aku muko kidaan di angān, pak angān nyibireu sopŭrŭg kayuh adi TUHAN Tapa ta mbŭh bada aku kidaan di angān. 22 Ngapŭi meh, ingat ati: angān re kabŭs darŭm perang, bait sabab sikirau, bait sabab andam, di tarun tana adi angān raan rŭŭ dieh.”

Jeremiah 43

1 Aku muko kidaan sopŭrŭg kayuh adi TUHAN Tapa ngara bada aku kidaan di ngara. 2 Ka Azariah anak Hoshaiah ngga Johanan anak Kareah ngga sopŭrŭg daya bŭkŭn adi gambung nang di aku, “Kuu kadong. TUHAN Tapa ta mating bada kuu kidaan di kieh nang kieh dŭh siŭn di ka Egypt. 3 Baruch anak Neriah mbŭh ngasut kuu bada rawan kieh, isa daya Babylonia dapŭd nguasa kieh ka dapŭd siŭ kieh bait taban kieh ka Babylonia.” 4 Jadi mating meh daya bait Johanan bait tadŭ so bara pingubak soldadu tunda pesan TUHAN, anŭ inŭh babŭ rŭŭ di tarun tana Judah. 5 Komŭnŭ Johanan ngga sopŭrŭg pingubak tibaran bara soldadu taban sopŭrŭg daya adi babŭ di Judah ka matak ka Egypt, samah ngga sopŭrŭg daya adi mbŭh pari so rais rais adi yŭn ngara ko papar sasah: 6 bara dari, bara dayung, anak-anya, ngga anak anak dayung raja. Ngara taban barang naan adi Nebuzaradan adi pingibās soldadu mbŭh na di ribo pinyijaga Gedaliah, samŭn Baruch ngga adŭp ku. 7 Ngara nyibireu pesan TUHAN, di ka Egypt jeh ndŭg kupo Tahpanhes. 8 Diginŭ TUHAN nang di aku, 9 “Tambit kudu kudu batuh adi baga ka kubur-i di tana di jawin tiban mŭrŭt ramin pritah di kupo, ka bada kada daya Israel kiris kuu ndai simŭnŭ. 10 Komŭnŭ kidaan di ngara nang Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, re taban urun Ku Raja Nebuchadnezzar so Babylonia kamati, ka ayŭh re na takta-i di tunduh batuh batuh anŭ adi kuu kubur, ka re nutu-i ngga bari raja. 11 Nebuchadnezzar re mandŭg ka ngarah Egypt. Ngara adi mbŭh dog natu kabŭs bada andam re kabŭs bada andam, ngara adi mbŭh dog natu dog takap re dog taban ngga bu jadi daya-takap, ka ngara adi mbŭh dog natu kabŭs darŭm perang re kabŭs darŭm perang. 12 Aku re badang bari bari-sambah tapa daya Egypt, ka raja Babylonia re badang tapa tapa ngara bait taban-i ngga bu. Nimun pingingat-biri pibisig piraka so gutis, simŭnŭ gŭh raja Babylonia re pibisig tarun tana Egypt ka bu ngga pimanang. 13 Ayŭh re pirabur batuh batuh pinatŭng pirapu' di Heliopolis di Egypt ka re badang bari bari-sambah tapa daya Egypt.”

Jeremiah 44

1 TUHAN minyu ngga aku pasar sopŭrŭg daya Israel adi rŭŭ di Egypt, di kupo Migdol, Tahpanhes, Memphis, ka di tarun tana rais parad ka siratan. 2 TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, nang, “Adŭp ngan mbŭh kiris pinyirusag adi Aku mbŭh bada nyatŭk Jerusalem ngga sopŭrŭg kupo adi bŭkŭn di Judah. Ndŭg madin, sopŭrŭg-i babŭ nyibawang, ka mating daya rŭŭ dieh 3 sabab daya-i mbŭh ndai arap ngga kinuas Aku. Ngara jugan sadis ka tapa tapa bŭkŭn ka bituan di tapa tapa adi adŭp ngara bait kuu bait tayung-babuk ngara bŭn nyambah. 4 Aku adu adu pait urun Ku adi bara nabi, adi kidaan di angān bada dŭh ndai kayuh adi sipŭ anŭ adi Aku tiru. 5 Pak angān dŭh an dingah ka abah mbit piduri. Angān abah pasan kraja pingandai arap ngan anŭ adi jugan sadis ka tapa bŭkŭn. 6 Jadi baji bangok Ku nyatŭk kupo kupo di Judah ka di aran aran di Jerusalem, ka Aku sigot sopŭrŭg-i. Sopŭrŭg anŭ mbŭh jadi tugung rakang tibawang adi tikŭnŭd daya kiris, ndŭg andu ati. 7 “Ngapŭi meh Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, madin siken mani angān ndai kayuh adi arap mun anŭ di tunduh adŭp ngan. Angān raan bada pinyirusag nyatŭk bara dari ngga bara dayung, anak-anya ngga anak anak pira, isa daya ngan mating tia dŭm kah? 8 Mani angān bada Aku baji ngga pingandai ngan adi nyambah tibudo ka nyadis ka tapa bŭkŭn digiti di Egypt, tarun yŭn ngan rŭŭ madin? Angān ndai simŭnŭ ngga pirabur adŭp ngan kah, isa barang bangsa di ong ngamun angān ka pakai dŭn ngan ndu pangu? 9 Mbŭh kambŭt ngan kah sopŭrŭg pingandai ginaka adi tayung-babuk ngan, raja raja Judah ngga sawŭn sawŭn ngara, ka angān ngga sawŭn sawŭn ngan, mbŭh ndai di kupo kupo Judah ka di aran aran di Jerusalem? 10 Pak ndŭg andu ati angān gi-mating pirapat adŭp ngan. Angān gi-mating stabi di Aku bait udip nanyam ka sopŭrŭg ukum-adat adi Aku mbŭh nggen di angān ka di tayung-babuk ngan. 11 “Jadi meh, Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, re natang angān ka pirabur ndi tarun tana Judah. 12 Ka bara daya Judah adi babŭ di Judah ka adi mbŭh bigŭtŭ an di ka rŭŭ di Egypt, Aku re manŭn re pirabur ngara. Sopŭrŭg ngara, adi bās ngga adi sŭ, re kabŭs di Egypt, darŭm perang bait sabab sikirau. Ngara re jadi kayuh adi tikŭnŭd daya kiris; daya re ngamun ngara ka pakai dŭn ngara ndu pangu. 13 Aku re ngukum ngara adi rŭŭ di Egypt, mun Aku ngukum Jerusalem pakai perang, udip sikirau, ka andam. 14 Mating so daya Judah adi babŭ di Judah ka adi mbŭh di ka rŭŭ di Egypt re dapŭd pirupas adŭp ngara bait siramat. Mating so ngara re pari ka Judah, sunggu agi so ngara mbŭh jabŭng an pari rŭŭ di rais adŭp ngara dinge. Mating so ngara re pari adŭ-i kudu kudu naan daya adi bu mangān adŭp-i dog siŭ.” 15 Komŭnŭ sopŭrŭg dari adi puan sawŭn sawŭn ngara agi jugan sadis ka tapa tapa bŭkŭn, ka sopŭrŭg dayung adi mijog diginŭ, samŭn bara daya Israel adi rŭŭ di siratan Egypt -- ngara nang di aku, 16 “Kieh dŭh an dingah kayuh adi kuu nang ngga adŭn TUHAN. 17 Kieh re ndai sopŭrŭg anŭ adi kieh nang re ndai. Kieh re jugan sadis ka tapa ami, Rani Shorga, ka kieh re jugan sadis wain ka ayŭh, nimun adi mbŭh ami ngga tayung-babuk ami, raja ami ka pinguru ami ari ndai di kupo kupo di Judah ka di aran aran di Jerusalem. Komŭnŭ kieh re biyŭn bagŭ pinguman, kieh re udip mujur, ka dŭh biyŭn pinyusah. 18 Pak so andu kieh mbŭh dŭh tia jugan sadis ka Rani Shorga ka dŭh tia jugan sadis wain ka ayŭh, kieh mbŭh dŭh biyŭn ani ani, ka daya ami mbŭh kabŭs darŭm perang ka kabŭs sikirau.” 19 Ka bara dayung nambah nang, “Kan kieh ndai kue tunda gayŭn Rani Shorga, jugan sadis ka ayŭh, ka jugan sadis wain ka ayŭh, banŭh ami situju di pingandai ami.” 20 Komŭnŭ aku nang di sopŭrŭg dari ngga dayung adi mbŭh nam aku sakanŭ, 21 “Mun sadis sadis adi angān ngga tayung-babuk ngan, raja raja ngan ngga bara pinguru ngan, ka daya tarun tana rais ngan, jugan di kupo kupo di Judah ka di aran aran Jerusalem, angān pikir TUHAN dŭh puan ka mbŭh kambŭt kah? 22 Ndŭg andu ati tarun tana ngan nyibawang ka mating daya rŭŭ dieh. Tarun tana ngan anŭ mbŭh jadi kayuh adi tikŭnŭd daya kiris, ka daya pakai dŭn-i ndu pangu sabab TUHAN mbŭh dŭh tia tan kiris kraja pingandai arap ngan ngga udip ginaka ngan. 23 Pinyirusag ati adi madin inŭh sabab angān jugan sadis ka tapa tapa bŭkŭn ka bidosa rawan TUHAN darŭm angān nyibireu sopŭrŭg pesan-I.” 24-25 Aku kidaan di sopŭrŭg daya, rabis-i di bara dayung, kayuh adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, mbŭh nang di daya Judah adi rŭŭ di Egypt: “Angān ngga sawŭn sawŭn ngan mbŭh bipayu ngga Rani Shorga. Angān bijanji nang angān re jugan sadis ngga sadis wain ka ayŭh, ka angān mbŭh sita janji ngan. Kana! Sita janji ngan! Ndai meh nanyam ka payu ngan! 26 Pak madin dingah payu adi Aku, adi TUHAN, mbŭh ndai ngga adŭn Ku adi bikuasa di sopŭrŭg ngan daya Israel di Egypt: Aku re dŭh tia bada tadŭ tadŭ so angān pakai adŭn Ku ngga bipayu nang, ‘Aku bipayu pakai adŭn TUHAN Raja adi udip!’ 27 Aku manŭn puan angān dŭh re mujur, pak re dog pirabur. Sopŭrŭg ngan re kabŭs, darŭm perang bait sabab andam, ndŭg ka angān mbŭh mating dŭm. 28 Pak kudu kudu naan adŭ so angān re dapŭd pirupas adŭp ngan so dog siŭ ka bu so Egypt pari ka Judah. Komŭnŭ ngara adi siramat re puan nang pinganang asi adi sawŭ bitŭtŭk, jaku kah tung ngara. 29 Aku, adi TUHAN, re nggen di angān tandā adi kiren nang Aku sawŭ re ngukum angān di tarun yŭn ati ka janji Ku, adi re taban pinyirusag bada nyatŭk angān, re sawŭ jadi bitŭtŭk. 30 Aku re nggen Hophra adi raja Egypt ka darŭm tangan bara pinganyu-i adi raan siŭ ayŭh, nimun Aku muko nggen Zedekiah adi raja Judah ka darŭm tangan Raja Nebuchadnezzar so Babylonia, adi pinganyu-i ka adi raan siŭ ayŭh.”

Jeremiah 45

1 Di sawa adi pat Jehoiakim anak Josiah jadi raja Judah, Baruch nuris kayuh adi aku kidaan di ayŭh. Komŭnŭ aku kidaan di ayŭh 2 nang TUHAN, adi Tapa Israel, mbŭh nang, “Baruch, 3 kuu agi nang, ‘Aku abah tia! TUHAN mbŭh nambah pinyusah di pinyusah ku. Aku mbŭh kawŭk nyidaing, ka aku mbŭh dŭh dapŭd rŭŭ-paya!’ 4 “Pak Aku, adi TUHAN, aŭn nyirubuh kayuh adi Aku pijog ka pitumbang kayuh adi Aku purun. Aku re ndai simŭnŭ di ndi ong ong. 5 Kuu jiroh daya kana ngga adŭp mu kah? Dŭhnyah, amai Aku re bada pinyirusag nyatŭk sopŭrŭg manusia, pak kuu sikurang-i re siramat di barang yŭn mu panu. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.”

Jeremiah 46

1 TUHAN minyu ngga aku pasar bangsa bangsa, 2 piguru so Egypt. Ati inŭh kayuh adi Ayŭh nang pasar tibaran bara soldadu Neco adi raja Egypt, adi Raja Nebuchadnezzar so Babylonia ngarah di Carchemish sindŭk Yang Euphrates darŭm sawa adi pat Jehoiakim jadi raja Judah: 3 “Bara pingubak soldadu Egypt nyirais, ‘Sidia pinangin nganka matak di biperang! 4 Na tapas-pinyiguru di kuda ngan ka nunggang-i! Bidiban meh ka kasŭk tupi basi ngan! Ngasa jarok ngan! Kasŭk piraka perang ngan!’ 5 “Pak ani meh kiris Ku?” TUHAN siken. “Ngara mbŭh sikanang amai tikaran. Bara soldadu ngara mbŭh ngundur; raru taru, ngara bikaduh ngga situngang tungang ngarabuang dŭh kimat punok. 6 Ngara adi raju bikaduh dŭh dapŭd bu; bara soldadu dŭh dapŭd pirupas adŭp ngara. Di utara, sindŭk Yang Euphratesngara sikak ka rabu. 7 Asi anŭ adi makat mun piin Yang Nile, mun sungi adi ngapuh tabing-i? 8 Egypt inŭh anŭ, makat mun Yang Nile, mun sungi adi ngapuh tabing-i. Egypt nang, ‘Aku re makat ka ngapuh ong; aku re pirabur kupo kupo samŭn bara daya adi rŭŭ diginŭ. 9 Mritah kuda kuda bada panu, ka krita krita kuda bada raju panu! Pait bara soldadu: bara daya so Ethiopia ngga Libya, taban pinangin, ngga ngara adi sukup pandai nimbak reja-panah so Lydia.’” 10 Ati inŭh andu TUHAN Raja Bisa-pŭrŭg: andu ati Ayŭh re maras dendam; andu ati Ayŭh ngukum bara pinganyu-I. Pedang-I re man ngara ndŭg ka-i mbŭh bisoh, ka nok deya ngara ndŭg ka mbŭh puas. Andu ati Ayŭh adi Bisa-pŭrŭg nyadis bara dangah-Idi utara, sindŭk Yang Euphrates. 11 Daya Egypt, di ka Gilead ka jiroh uri! Sopŭrŭg uri ngan mbŭh tatŭng dŭh biguna; mating kayuh dapŭd pibua angān. 12 Bangsa bangsa mbŭh dingah arap ngan; barang naan mbŭh dingah sien ngan. Ndi naan soldadu sikak soldadu adi bŭkŭn, ka soduwŭh ngara rabu ka tana. 13 Di tika Raja Nebuchadnezzar so Babylonia mandŭg di nyerang Egypt, TUHAN minyu ngga aku. Ayŭh nang, 14 Piagah ati di kupo kupo Egypt, anŭ inŭh Migdol, Memphis, and Tahpanhes: ‘Sidia yŭn ngibān adŭp ngan; sopŭrŭg adi angān biyŭn re dog pirusak darŭm perang! 15 Mani Apis, adi tapa ngan adi bake anŭ rabu? TUHAN mbŭh mukong ayŭh!’ 16 Bara soldadu ngan mbŭh sikak ka rabu; barang naan nang di dingan-i, ‘Rikas! Ja mari ka bangsa adŭp taka bu jo so pedang pinganyu!’ 17 “Nggen di raja Egypt dŭn adi bauh: ‘Sibidudu adi taran pluang-i’. 18 Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, inŭh raja. Aku Tapa adi udip. Nimun Darŭd Tabor bigatung so darŭd darŭd adi bŭkŭnka Darŭd Carmel bigatung so jawin rawŭt, simŭnŭ gŭh pinyibake sianŭ adi nyerang kuu. 19 Sidia adŭp ngan re dog nakap, angān daya Egypt! Memphis re jadi tarun tana-pajam, jadi tibawang adi abah daya rŭŭ dieh. 20 Egypt inŭh keya ka sapi adi gamu, dog nyerang adŭd so utara. 21 Ndŭg ka bara soldadu-i adi dog bayardŭh dapŭd ndai ani ani mun anak sapi. Ngara dŭh re tan biperang; sopŭrŭg ngara re bigiring ka bikaduh bu. Andu ukum ngara mbŭh mandŭg, andu adi ngga ngara dog pirabur. 22 Egypt bikaduh bu, jawŭn-i sak jippŭh, darŭm tibaran bara soldadu pinganyu mbŭh makin sindŭk. Ngara nyerang-i ngga kapak, mun daya tabŭng tŭngŭn kayuh 23 ka pirusag tuān adi tabar. Kiang ngara dŭh dapŭd dog mirang; bara soldadu ngara bagŭ so dudu kadis. 24 Daya Egypt dog pimangŭh; ngara dog ngarah daya so utara. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 25 TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, nang, “Aku re ngukum Amon, adi tapa daya Thebes, simŭnŭ gŭh Egypt ngga tapa tapa-i ka raja raja-i. Aku re tambit raja Egypt samŭn sopŭrŭg daya adi bisangan di ayŭh, 26 ka nggen ngara ka darŭm tangan ngara adi raan siŭ ngara, ka darŭm tangan Raja Nebuchadnezzar ngga tibaran bara soldadu-i. Pak ripas anŭ, daya re rŭŭ di Egypt dinge, nimun di jaman adi mbŭh ripas. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 27 “Daya Ku, dŭhnyah taru, angān daya Israel, dŭhnyah tikaran. Aku re nyiramat angān so rais adi jo anŭ, so rais adi yŭn ngan jadi daya-takap. Angān re mari ka udip darŭm damai; angān re udip pagŭng, ka mating daya re bada angān taru. 28 Aku re mandŭg ka angān ka nyiramat angān. Aku re pirabur sopŭrŭg bangsaadi yŭn Ku mbŭh bada angān papar sasah, pak Aku dŭh re pirabur angān. Aku dŭh re tandah angān dŭh dog ukum; pak kan Aku ngukum angān, Aku ngukum angān ngga pinyitŭnggŭn. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.”

Jeremiah 47

1 Diŭ so raja Egypt nyerang Gaza, TUHAN minyu ngga aku pasar Philistia. 2 Ayŭh nang: “Tingga! Piin maad di utaraka re nyarab mun piin uba. Piin anŭ re ngapuh tarun tana ngga sopŭrŭg kayuh adi agi dieh, kupo kupo ngga bara daya adi rŭŭ dieh. Daya re bagan mite turung; barang naan di ong re nyisakuk sien. 3 Ngara re dingah jawŭn kuda sigudab, prikarok jawŭn krita krita kuda, ka prikarek jawŭn kaja kaja krita kuda. Pimas re dŭh pari di tambit anak anak ngara; tangan ngara mbŭh ramah ka dŭh bigaya. 4 Tika-i mbŭh mandŭg ngga pirabur Philistia, ka matŭd sopŭrŭg pinurungadi dog trima Tyre ngga Sidon. Aku, adi TUHAN, re pirabur daya Philistine, sopŭrŭg ngara adi mandŭg so tabing Crete. 5 Pinyusah bās mbŭh nyatŭk daya di Gaza, ka daya Ashkelon gŭh dŭh nang ani ani. Ndŭg sinde ngara adi daya Philistia adi bŭkŭn ngurid? 6 Angān nyirais nang, ‘Pedang TUHAN! Ndŭg sinde meh kuu japa? Pari ka sibong mu, rŭŭ diginŭ ka paya meh!’ 7 Pak simuki-i re rŭŭ-paya, kan Aku mbŭh bada-i nyiraja? Aku mbŭh pesan-i bada nyerang Ashkelonsamŭn daya adi rŭŭ di tabing rawŭt.”

Jeremiah 48

1 Ati inŭh kayuh adi TUHAN Bisa-pŭrŭg nang pasar Moab: “Tadah gŭh daya Nebokupo ngara mbŭh dog pirabur! Kiriathaim mbŭh dog sirabut, kuta kuta-i adi tagap mbŭh rubuh. ka daya-i mbŭh dog pimangŭh; 2 Sangŭn Moab mbŭh mating tia. Pinganyu mbŭh sirabut Heshbonka mbŭh bipekat an pirabur bangsa Moab. Kupo Madmen re pajam; tibaran tibaran bara soldadu re baris di nyerang-i. 3 Bara daya di Horonaim nyirais nang, ‘Pinyiganas! Pinyirusag!’ 4 “Moab mbŭh dog pirabur; dingah sirŭŭn bara anak-sŭ sien. 5 Dingah sakuk sien ngaradi ndi aran aran ndŭg Luhith, sakuk sien amai susahdi aran mūn ka Horonaim. 6 ‘Rikas, di nyiramat adŭp ngan!’ ngara nang. ‘Bikaduh mun kaldi tarun tana-pajam!’ 7 “Moab, kuu sabah di pinyibake ngga pinyikaya adŭp mu, pak madin kuu re dog ngarah gŭh; tapa mu Chemosh re dog taran ka rais tami, samŭn bara pinguasa-i ngga bara imam-i. 8 Ndi kupo dŭh gŭh re dapŭd pirupas adŭp-i so pinyirusag; rubān ngga rabak re rusag. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 9 Pijog tandā kubur yŭn Moab; rais anŭ re rikas dog pirabur. Kupo kupo-i re rubuh, ka mating daya re rŭŭ diginŭ tia.” 10 (Mangu ngara adi dŭh ndai kraja TUHAN ngga siabo atin ngara! Mangu ngara adi dŭh japa ka adi dŭh siŭ!) 11 TUHAN nang, “Tian-ti Moab ari udip pagŭng ka bŭn dog taran ka rais tami. Moab mbŭh keya ka wain adi dog tandah tui ka dŭh dog ren so tipayan ndi ka tipayan andi. Sap-i babŭ kana, ka babŭ buuh sidi. 12 “Jadi madin, tika-i mbŭh mandŭg adi ngga Aku re pait daya bada ren Moab keya ka wain. Ngara re kangan tipayan wain ngara ka mape-i bada randŭk. 13 Komŭnŭ daya Moab re asa bada Chemosh adi tapa ngara, nimun daya Israel mbŭh asa bada Bethel, tapa adi ngara sabah. 14 “Daya Moab, mani angān nang adŭp ngan pimagan, bara soldadu adi ko dog suba darŭm perang? 15 Moab ngga kupo kupo-i mbŭh dog nyerang; bara dari-i adi mara mbŭh dog siŭ. Aku ati raja, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, ka Aku mbŭh minyu. 16 Pinyirabu Moab mbŭh sindŭkdŭm dŭh tui Moab re rubuh. 17 “Ngurid bangsa anŭ, angān adi rŭŭ sindŭk anŭ, sopŭrŭg ngan adi puan sangŭn-i. Nang, ‘Pinyipritah-i adi bikuasa mbŭh rubuh; bragah-i ngga pinyibake-i mbŭh mating tia.’ 18 Angān adi rŭŭ di Dibon, mūn so takta so yŭn ngan dog stabika guru darŭm dabu di tana; sianŭ adi tukang pirabur Moab mbŭh mandŭgka mbŭh nyirubuh kuta kuta-i. 19 Angān adi rŭŭ di Aroer, mijog di pang aran ka kajŭn; siken ngara adi bikaduh bu, pasar kayuh adi mbŭh jadi. 20 ‘Moab mbŭh rabu,’ ngara re nam, ‘muās-i; Moab mbŭh dog pimangŭh. Piagah di barang naan daya di Yang Arnonnang Moab mbŭh dog pirabur!’ 21 “Ukum mbŭh mandŭg ka kupo kupo di tarun tana adi rata buang bayah bigatung: kupo Holon, kupo Jahzah, kupo Mephath, 22 kupo Dibon, kupo Nebo, kupo Beth Diblathaim, 23 kupo Kiriathaim, kupo Bethgamul, kupo Bethmeon, 24 kupo Kerioth, ka kupo Bozrah. Ukum mbŭh mandŭg ka sopŭrŭg kupo di Moab, adi jo ngga adi sindŭk. 25 Pinyibake Moab mbŭh dog nyirubuh; kuasa-i mbŭh dog pirabur. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 26 TUHAN nang, “Bada Moab mabuk, sabab-i mbŭh rawan Aku. Moab re bigurai di uta adŭp-i, ka daya re tawŭh. 27 Moab, ingat munki kuu tawŭh daya Israel? Kuu bada ngara mun daya adi dog nakap samah ngga bara pirupak. 28 “Angān daya adi rŭŭ di Moab, bu so kupo kupo ngan! Panu di rŭŭ di arong jenjang! Bada adŭp ngan mun manuk asang adi bisarin di jenjang. 29 Moab inŭh raru sambuh! Aku agi dingah munki masam sambuh, gambung, miruap inŭh daya-i, ka nyibaga adŭp ngara. 30 Aku, adi TUHAN, puan atin gambung ngara. Pinganang sambuh ngara dŭh biyŭn rati, ka kayuh adi ngara ndai inŭh dŭh biguna. 31 Ngapŭi Aku re muās barang naan daya di Moab ka simŭnŭ gŭh Aku re muās daya di Kir Heres. 32 Aku re sien nyibara daya Sibmah, rabis so Aku sien nyibara daya Jazer. Kupo Sibman, kuu inŭh keya ka tŭngŭn anggor adi ambu daan-i jeh mutas Rawŭt Pide ka jeh ndŭg Jazer. Pak madin buwa tipuh paras mu ngga buwa anggor mu mbŭh dog pirusak. 33 Pinyigaŭn ngga pawŭn mbŭh miyap so tarun tana damŭn Moab. Aku mbŭh bada wain ko ruah so tarun yŭn daya mŭ anggor; mating tia daya tukang ndai wain ka nyirais ngga gaŭn. 34 “Daya Heshbon ngga Elealeh nyirais, ka sirais ngara dapŭd dog dingah jeh ndŭg Jahaz. Sirais anŭ dapŭd dog dingah daya di Zoar, ka dog dingah jeh di Horonaim ngga Eglath Shelishiyah. Sungi Nimrim gŭh mbŭh badŭh. 35 Aku re pirŭŭ daya Moab jugan sadis badang di tarun yŭn ngara bisambah, ka pirŭŭ ngara jugan sadis sadis adi bŭkŭn ka tapa tapa ngara. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 36 “Jadi atin Ku ngurid daya Moab ngga daya Kir Heres, mun daya main ragu nyikubur ngga tirari, sabab sopŭrŭg kayuh adi ngara dapu mbŭh mating tia. 37 Sopŭrŭg ngara mbŭh nundo ubak ngara ka gumbak gagap. Sopŭrŭg ngara mbŭh nidi tangan ngara, ka barang naan mbŭh nēn piraka banang guni. 38 Di tibung sopŭrŭg ramin di Moab ka di sopŭrŭg pakan taŭn mbŭh yŭn daya ngurid adŭ, sabab Aku mbŭh pirandŭk Moab mun tipayan adi dŭh daya raan. 39 Moab mbŭh asur! Sien! Moab mbŭh dog pimangŭh. Moab mbŭh rubuh, ka sopŭrŭg bangsa adi maning-i tawŭh ayŭh. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 40 TUHAN mbŭh bijanji nang ndi bangsa re mūn nyambar Moab mun beuh ngga urad urad-i tiburai, 41 ka kupo kupo ngga kuta kuta re dog sirabut. Di andu anŭ bara soldadu Moab re tikaran mun dayung naman sarang andam re biranak. 42 Moab re dog pirabur ka re dŭh tia jadi ndi bangsa, sabab-i nyambuh adŭp-i rawan Aku. 43 Pinyitaru, rubang, jarat mbŭh kajŭn daya Moab. TUHAN mbŭh minyu. 44 Asi asi adi suba an pirupas adŭp-i so pinyitaru anŭ re rabu ka darŭm rubang, ka asi asi adi jakŭh an ruah so rubang anŭ re dog jarat, sabab TUHAN mbŭh miratak tika adi ngga Moab dog pirabur. 45 Daya adi dŭh dapŭd ndai ani ani ka adi mbŭh bu mangān rais adŭp-i, suba an dapŭd pinyigrindung di Heshbon, kupo adi Raja Sihon ko mritah dawŭ-i, pak madin mbŭh dog man apui. Apui mbŭh man gadung tarun ngga tarun tana darŭd daya Moab adi suka biperang. 46 Tadah gŭh daya Moab! Daya adi nyambah Chemosh mbŭh dog pirabur, ka anak anak dari ngga anak anak dayung ngara mbŭh dog taban ngga bu jadi daya-takap. 47 Pak di tika adi re mandŭg TUHAN re bada Moab mujur dinge. Sopŭrŭg anŭ inŭh kayuh adi TUHAN mbŭh nang re jadi di Moab.

Jeremiah 49

1 Ati inŭh kayuh adi TUHAN nang pasar Ammon: “Diki bara dari Israel? Mating kah daya re ngibān rais-i? Mani ngara bada daya adi nyambah Molech tambit tarun tana tibaran-asar Gad ka rŭŭ dieh? 2 Pak tika-i re mandŭg kan Aku re bada daya di sindŭ kupo Rabbah dingah jawŭn daya biperang. Kupo Rabbah re rubuh ka dog sigot ndŭg ka rŭpŭg. Komŭnŭ Israel re tambit pari tana-i adi ko dog sirabut so ngara. 3 Daya Heshbon, sien meh! Ai mbŭh dog pirabur! Bara dayung Rabbah, panu di sua ngurid! Nēn piraka banang guni ka ngurid. Bikaduh kandang-kandŭ meh. Tapa ngan Molech re dog taran ka rais tami, samah ngga bara imam-i ka bara pinguasa-i. 4 Mani angān mingangŭn, angān daya adi dŭh tŭtŭd? Pinyibake ngan mbŭh re miyap. Mani angān sabah di kuasa adŭp ngan ka nang daya mating birani nyerang angān? 5 Aku re taban pinyitaru ka angān so barang parad. Sopŭrŭg ngan re bikaduh bu. Barang naan re bikaduh bu suba an nyiramat adŭp-i, ka mating daya re dapŭd bada bara soldadu ngan tikuruk dinge. 6 “Pak sundis andu Aku re bada Ammon pari mujur. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 7 Ati inŭh kayuh adi TUHAN Bisa-pŭrŭg nang pasar Edom: “Daya Edom mbŭh manyap pinyibijak kah? Mbŭh dŭh dapŭd kah bara tukang pitayan ngara kidaan di ngara kayuh adi patut ngara ndai? Mbŭh miyap kah pinyibijak ngara? 8 Daya Dedan, bikaduh bu! Bisukan! Aku re pirabur bara sesang Esau, sabab tika-i mbŭh mandŭg adi ngga Ku ngukum ngara. 9 Kan daya kutas buwa anggor, ngara tingge kada-i di atuh-i, ka kan pinaku mandŭg singarŭm, ngara tambit anŭ adi ngara raan adŭ. 10 Pak Aku mbŭh kubo tambit barang naan sesang Esau ka kiren tarun yŭn ngara bisukan, isa ngara dŭh dapŭd bisukan tia. Sopŭrŭg daya Edom mbŭh dog pirabur. Mating ngara dŭm. 11 Tingge anak tumang ngan ngga Aku, ka Aku re kingat ngara. Bara dayung uban ngan dapŭd bisangan di Aku. 12 “Daya adi dŭh patut dog ukum sua gŭh dog ukum. Angān pikir adŭp ngan dŭh re dog ukum kah? Angān manŭn re dog ukum! 13 Adŭp Ku mbŭh bipayu nang kupo Bozrah re jadi tarun tana-pajam ka kayuh adi tikŭnŭd daya kiris; daya re tawŭh-i ka pakai dŭn-i ndu pangu. Sopŭrŭg anak kupo maning anŭ re rubuh ka adu adu nyibawang. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 14 Aku nang, “Edom, aku mbŭh trima pinganang so TUHAN. Ayŭh mbŭh pait pinyisung bada kidaan di bangsa bangsa da nguruk tibaran tibaran bara soldadu ngara ka sidia yŭn re nyerang angān. 15 TUHAN re bada angān ramah, ka mating daya re stabi di angān. 16 Atin sambuh ngan mbŭh nipu angān. Mating daya taru di angān sak adi nang ngan. Angān rŭŭ di jenjang adi pibatuh, bigatung di tibung darŭd; pak sunggu angān rŭŭ di tarun yŭn adi bigatung mun beuh, TUHAN babŭ gŭh re taban angān ka sagān. TUHAN mbŭh minyu.” 17 TUHAN nang, “Pinyirusag adi re nyatŭk Edom re raru bisā ndŭg ka barang naan daya adi murah-i re gŭgŭh ka taru. 18 Kayuh adi re jadi di Edom inŭh samah ngga anŭ adi mbŭh jadi di Sodom ngga Gomorrah, kan-i ngga kupo kupo adi maning-i dog pirabur. Mating daya re rŭŭ dieh tia. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 19 Mun singah ruah so darŭm tarun adi tabar di arong Yang Jordan di ka tarun tana kupai, Aku re bada daya Edom nyirŭgŭh babak bu so rais ngara. Komŭnŭ daya adi Aku mien re mritah bangsa anŭ. Asi dapŭd dog danding ngga Aku? Asi birani natang Aku? Pimritah aki ndi adi dapŭd nyakar Aku? 20 Jadi nakit dingah kayuh adi Aku mbŭh ngatur ngga rawan daya Edom, ka kayuh adi Aku re ndai di daya di kupo Teman. Ndŭg ka anak anak ngara re dog batak ngga bu, ka sopŭrŭg re tikaran. 21 Kan Edom rabu, re agi jawŭn adi raru bana ndŭg ka ndi ong ong re bigagar, ka sirais bara daya di kupo anŭ re dog dingah jeh ndŭg Tanjung Aqaba. 22 Pinganyu re nyerang Bozrah mun beuh mūn nyambar ngga urad-i tiburai. Di andu anŭ bara soldadu Edom re taru mun dayung adi aŭn re biranak.” 23 Ati inŭh kayuh adi TUHAN nang pasar Damascus: “Daya adi rŭŭ di kupo Hamath ngga kupo Arpad mbŭh gapang buang susah sabab ngara mbŭh dingah agah arap. Atin gapang ngara nyarab ngara mun rawŭt, ka ngara dŭh dapŭd rŭŭ-paya. 24 Daya Damascus dŭh dapŭd ndai ani ani ka mbŭh babak bu amai taru. Ngara mandam buang sangsara mun dayung adi aŭn ruwan anak-i. 25 Kupo adi timagah adi ari pawŭn mbŭh dog tagan. 26 Di andu anŭ bara dari ngara adi mara re dog siŭ di arong aran raya, ka sopŭrŭg soldadu-i re dog pirabur. 27 Aku re badang sindung Damascus ka re sigot bada rŭpŭg istana istana Raja Benhadad. Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, mbŭh minyu.” 28 Ati inŭh kayuh adi TUHAN nang pasar tibaran-asar Kedar ngga utung tarun tana adi dog nguasa Hazor, adi mbŭh dog ngarah Raja Nebuchadnezzar so Babylonia: “Nyerang daya Kedar ka pirabur tibaran-asar daya timor! 29 Sirapas bari bari ngara ngga dāng kudip ngara, tabir bari ngara ngga sopŭrŭg kayuh darŭm bari ngara. Sirapas onta ngara ka kidaan di ngara, ‘Pinyitaru mbŭh kirurung angān!’ 30 “Daya Hazor, Aku, adi TUHAN, bakan angān bada bikaduh bu ka tarun adi jo di bisukan. Raja Nebuchadnezzar so Babylonia mbŭh bipekat rawan angān, ka ati inŭh kayuh adi nang-i, 31 ‘Ja! Ata di nyerang daya adi kinyam adŭp-i siramat buang pagŭng! Kupo ngara dŭh biyŭn tiban-bās bait kusi ka taŭn dŭh dog grindung.’ 32 Sirapas onta onta ngara samŭn sopŭrŭg dāng kudip ngara! Aku re bada papar sasah ka barang yŭn sinadan ngara adi kapŭg ubok-i bada purok, ka Aku re bada pinyirusag nyatŭk ngara. 33 Hazar re adu adu jadi tarun tana-pajam, tarun adi kaŭs-i yŭn kasong tarun bisukan. Mating daya re rŭŭ diginŭ tia. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 34 Dŭh tui ripas Zedekiah jadi raja Judah, TUHAN Bisa-pŭrŭg minyu ngga aku pasar rais Elam. 35 Ayŭh nang, “Aku re siŭ sopŭrŭg soldadu adi pandai nimbak reja-panah adi mbŭh bada Elam jadi raru bikuasa. 36 Aku re bada sabak poh maka Elam so barang parad, ka Aku re bada daya-i papar sasah di barang yŭn, ndŭg ka mating rais dŭm adi bayuh ngara ka ngga bu mangān rais adŭp-i. 37 Aku re bada daya Elam taru pinganyu-i, adi raan siŭ ngara. Darŭm baji Ku adi bisā Aku re pirabur daya Elam ka pait tibaran tibaran bara soldadu bada rawan ngara ndŭg ka Aku mbŭh kubo siŭ ngara. 38 Aku re siŭ raja raja ngara ngga pinguru pinguru ngara, ka pijog takta Ku diginŭ. 39 Pak ripas anŭ Aku re bada daya Elam pari mujur. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.”

Jeremiah 50

1 Ati inŭh pinganang adi dog nggen di aku pasar kupo Babylon ngga bara daya-i: 2 “Kidaan agah anŭ di bangsa bangsa! Piagah-i! Nggen tandā ka pigarau agah anŭ! Dŭhnyah sukan-i! Babylon mbŭh rabu! Tapa-i Marduk mbŭh asur! Tibudo tibudo Babylon mbŭh dog pimangŭh, Gayŭn gayŭn-i adi sipŭ anŭ mbŭh dog pirandŭk! 3 “Ndi bangsa so utara mbŭh mandŭg di nyerang Babylonia ka re bada-i jadi tarun tana-pajam. Daya ngga dāng dāng re bikaduh bu, ka mating daya re rŭŭ diginŭ.” 4 TUHAN nang, “Kan tika anŭ mbŭh mandŭg, daya Israel ngga daya Judah re sien, jiroh Aku, adi Tapa ngara. 5 Ngara re siken aran di ka Zion ka komŭnŭ di ka pinijū anŭ. Ngara re ndai simanya adi tan adu adu ngga Aku ka re dŭh miranggar-i. 6 “Daya Ku mbŭh keya ka kaban biri adi pingingat-biri mbŭh bada manyap di arong darŭd. Ngara mbŭh bigandon mun kaban biri so darŭd ndi di ka darŭd andi, ka ngara mbŭh kambŭt tarun yŭn ngara rŭŭ. 7 Ngara dog nyerang tadŭ tadŭ daya adi kiris ngara. Pinganyu ngara nang, ‘Ngara bidosa rawan TUHAN, ngapŭi kayuh adi ata ndai inŭh dŭh sarah. Tayung-babuk ngara sabah di TUHAN, ka adŭp ngara patut bijijŭ tŭtŭd di Ayŭh.’ 8 “Daya Israel, bikaduh bu so Babylonia! Tingge rais anŭ! Jadi daya adi sibungas bu so nŭ! 9 Aku re kies ndi tibaran bangsa bangsa adi bake di utara ka bada ngara nyerang Babylonia. Ngara re birisang rawan rais anŭ ka ngarah-i. Ngara anŭ pingasū adi sukup pandai, nimbak reja-panah adi bŭn aset. 10 Babylonia re dog pirinda, ka ngara adi pirinda-i re taban ngga bu sopŭrŭg kayuh adi ngara raan. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 11 TUHAN nang, “Daya Babylonia, angān pirinda bangsa Ku. Angān pawŭn ka gaŭn, panu kamati kamanŭ mun sapi bidigang di tunduh gandom bait mun kuda adi pira-mre adŭp-i, 12 pak kupo bās adŭp ngan anŭ re dog pirinda ka dog ngamun. Babylonia re jadi bangsa adi siabo dŭh biguna; ka-i re jadi tarun tana-pajam adi dŭh biyŭn piin. 13 Sabab baji Ku mating daya re rŭŭ di Babylon; Babylon re dog tingge nyibawang, ka sopŭrŭg adi murah-i re gŭgŭh ka inga inga. 14 “Bara adi sukup pandai nimbak reja-panah, birisang meh yŭn re rawan Babylon ka kirurung-i. Nimbak sopŭrŭg reja-panah ngan ka Babylon, sabab-i mbŭh bidosa rawan Aku, adi TUHAN. 15 Ngāb buang angān maning kupo anŭ! Madin Babylon mbŭh nyerah adŭp-i. Sindung sindung-i mbŭh dog miratos ka mbŭh rubuh. Aku maras dendam di daya Babylonia. Jadi maras dendam meh angān di ngara, ka ndai di tunduh ngara nimun adi mbŭh ngara ndai di tunduh daya bŭkŭn. 16 Dŭhnyah tandah daya nyipurun bait ngatŭm di rais anŭ. Barang naan daya tami adi agi rŭŭ diginŭ re taru tibaran bara soldadu adi nyerang anŭ ka re masin masin pari ka rais adŭp ngara.” 17 TUHAN nang, “Daya Israel mbŭh keya ka biri, adi dog tadak singah ka mbŭh basak basik. Sibungas-i, ngara dog nyerang raja-empaya Assyria, ka komŭnŭ Raja Nebuchadnezzar so Babylonia mapa turang ngara. 18 Sabab anŭ, Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, re ngukum Raja Nebuchadnezzar samŭn rais-i, nimun Aku ngukum raja-empaya Assyria. 19 Aku re pari daya Israel ka tarun tana adŭp ngara. Ngara re man pinguman adi timbu di Darŭd Carmel ka di utung tarun tana Bashan, ka ngara re man sopŭrŭg buwa pimuruh adi timbu di tarun tana Ephraim ngga Gilead. 20 Di tika anŭ, dosa re mating tia dog dapŭd di Israel, ka mating tia udip ginaka di Judah, sabab Aku re apun ngara adi Aku mbŭh nyiramat. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 21 TUHAN nang, “Nyerang daya Merathaim ka daya Pekod. Siŭ ka pirabur ngara. Ndai sopŭrŭg kayuh adi Aku pesan di angān. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 22 Jawŭn daya bisaad dog dingah di tarun tana anŭ; anŭ inŭh pinyirusag bās. 23 Babylonia mukong ndi ong ong bada asur, ka madin pukong anŭ mbŭh asur! Sopŭrŭg bangsa mbŭh gŭgŭh bada kayuh adi mbŭh jadi di rais anŭ. 24 Babylonia, kuu rawan Aku, ka kuu mbŭh dŭh rada adŭp mu mŭrŭt ka darŭm jarat adi Aku mbŭh tŭŭn ngga nakap kuu. 25 Aku mbŭh kuka tarun adi yŭn sinyata Ku dog nyikŭn, ka darŭm baji Ku Aku mbŭh piruah-i, sabab Aku, adi TUHAN Raja Bisa-pŭrŭg, biyŭn kayuh adi re Ku ndai di Babylonia. 26 Nyerang-i so barang parad ka kuka tarun tarun adi yŭn gandom dog nyikŭn! Nugung kayuh sirapas bada mun tugung gandom! Pirabur kupo! Dŭhnyah kidŭm ani ani! 27 Siŭ sopŭrŭg soldadu ngara! Simŭnŭ inŭh nasip ngara, amai tika ngara dog ukum mbŭh mandŭg!” 28 (Bara daya adi bu mangān adŭp-i dog siŭ di Babylonia ka mandŭg ka Jerusalem, ka ngara kidaan munki TUHAN adi Tapa ta mbŭh maras kayuh adi daya Babylonia mbŭh ndai di Ramin TUHAN.) 29 “Kidaan di bara soldadu adi tukang nimbak reja-panah bada nyerang Babylon. Tijuan barang naan daya adi pandai pakai bawŭh ngga reja-panah. Nyikapung kupo anŭ ka dŭhnyah bada tadŭ daya ruah. Maras di tunduh-i sopŭrŭg kayuh adi muko-i ndai, ka ndai di tunduh-i nimun-i mbŭh ndai di tunduh daya bŭkŭn, sabab-i mbŭh ndai simŭnŭ ngga atin gambung rawan Aku, adi Kudus yŭn Israel. 30 Ngapŭi bara dari-i adi mara re dog siŭ di aran aran kupo, ka sopŭrŭg soldadu-i re dog siŭ di andu anŭ. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 31 “Babylonia, kuu mbŭh dog nguasa atin gambung mu, jadi Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, mbŭh rawan kuu! Tika-i mbŭh mandŭg adi ngga Ku ngukum kuu. 32 Kuu bangsa adi sambuh re sikak ka rabu, ka mating daya re turung kuu makat. Aku re sigot kupo kupo mu, ka sopŭrŭg kayuh adi maning-i re abo dog pirabur.” 33 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang, “Daya Israel ngga daya Judah dog kinanyuh. Sopŭrŭg adi nakap ngara mbŭh jaga ngara ngga nakit ka dŭh re pirupas ngara. 34 Pak sianŭ adi re nyiramat ngara inŭh bake; adŭn-I inŭh TUHAN Bisa-pŭrŭg. Adŭp-i re ngarun ngara ka re taban damai ka ong, pak Ayŭh re taban pinyusah ka daya Babylonia.” 35 TUHAN nang, “Pirabur meh Babylonia! Pirabur daya-i, samŭn bara pinguasa-i, samŭn bara daya-i adi bijak. 36 Pirabur bara nabi-i adi pingadong, ngara adi raru budo anŭ! Pirabur bara soldadu-i, munki masam tikaran-i ngara! 37 Pirabur bara kuda ngga krita kuda-i! Pirabur bara soldadu-i adi dog ngupah --munki masam ramah meh ngara! Pirabur pinyikaya-i; pirinda ka sirapas meh. 38 Taban apag ka tarun tana anŭka nyibadŭh sungi sungi-i. Babylonia inŭh tarun tana adi puno ngga dudu tibudo adi sipŭ anŭ, adi mbŭh nyibudo daya adi nyambah-i. 39 “Ngapŭi Babylonia re jadi tarun yun bara umot ngga roh roh adi arap, ka manuk manuk adi kais nanyam ka adat. Daya re adu adu dŭh tia rŭŭ diginŭ. 40 Kayuh adi re jadi di Babylon inŭh mun kayuh adi mbŭh jadi di Sodom ngga Gomorrah, kan Aku pirabur-i samŭn kupo kupo adi maning anŭ. Mating daya re rŭŭ diginŭ tia. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 41 “Daya mandŭg so rais di utara, bangsa adi bikuasa adi jo; bagŭ raja mbŭh sidia yŭn re biperang. 42 Ngara mbŭh tambit bawŭh ngga reja-panah ngara; ngara anŭ gaok buang kapang. Jawŭn ngara sak jawŭn rawŭt, darŭm ngara nunggang kuda ngara. Ngara mbŭh sidia an biperang rawan Babylonia. 43 Raja Babylonia dingah agah, ka mbŭh ramah amai taru. Ayŭh mbŭh darŭm susah, bada andam mun dayung naman adŭp-i re biranak. 44 “Mun singah ruah so tuān adi tabar di arong Yang Jordan di ka tarun tana kupai, Aku, adi TUHAN, re mandŭg ka bada daya Babylonia nyirŭgŭh bikaduh bu so kupo ngara. Komŭnŭ pinguru adi Aku mien re mritah bangsa anŭ. Asi dapŭd dog danding ngga Aku? Asi dapŭd natang Aku? Pimritah adi munki dapŭd nyakar Aku? 45 Jadi dingah meh kayuh adi Aku mbŭh ngatur an ndai di tunduh kupo Babylon ka kayuh adi Aku an ndai di tunduh daya-i. Ndŭg ka anak anak ngara re dog batak ngga bu, ka barang naan daya re tikaran. 46 Kan Babylon rabu, re agi jawŭn adi raru bana ndŭg ka ndi ong ong re bigugoh bada-i, ka sirais bara daya adi rŭŭ diginŭ re dapŭd dog dingah bangsa bangsa bŭkŭn.”

Jeremiah 51

1 TUHAN nang, “Aku taban sabak adi pirusak ka Babylonia ngga bara daya-i. 2 Aku re pait daya tami bada pirabur Babylonia mun sabak poh siriyang. Kan andu pinyirusag anŭ mbŭh mandŭg, ngara re nyerang so barang parad ka tingge rais anŭ dŭh biyŭn ani ani dieh. 3 Dŭhnyah bada bara soldadu-i sipŭt nimbak reja-panah ngara bait kasŭk piraka perang ngara. Dŭhnyah tandah bara dari adi mara udip! Pirabur sopŭrŭg tibaran bara soldadu-i! 4 Ngara re biragan ka kabŭs di aran aran kupo ngara. 5 Aku, adi TUHAN Tapa Bisa-pŭrŭg, bŭn tagan Israel ngga Judah, sunggu ngara mbŭh bidosa rawan Aku, adi Tapa Kudus Israel. 6 Bikaduh bu so Babylonia! Nyiramat adŭp ngan! Dŭhnyah bada adŭp ngan dog siŭ sabab dosa Babylonia. Aku madin maras dendam ka ngukum-i amai kayuh adi mbŭh-i ndai. 7 Babylonia inŭh keya ka saker mas di tangan Ku, bada ndi ong ong nok. Bangsa bangsa nok wain-i ndŭg ka ngara mbŭh jadi gira. 8 Babylonia mbŭh nyirŭgŭh rabu ka mbŭh rabur! Ngurid-i! Tambit uri yŭn tawan-i, kadŭ-i dapŭd bua. 9 Daya tami adi rŭŭ diginŭ nang, ‘Kieh suba turung Babylonia, pak-i mbŭh rambat. Ja bu madin ka pari ka rais adŭp ta. Tapa mbŭh bandar bandar ngukum Babylonia ka mbŭh pirabur-i ndŭg ka rŭpŭg.’” 10 TUHAN nang, “Daya Ku nyirais nang, ‘TUHAN mbŭh kiren nang ata batur. Ja di kidaan di daya di Jerusalem kayuh adi TUHAN adi Tapa ta mbŭh ndai.’” 11 TUHAN mbŭh kies atin raja raja di Media, sabab Ayŭh raan pirabur Babylonia. Simŭnŭ inŭh Ayŭh maras dendam yŭn pinyirusag Ramin-I. Bara pingubak soldadu adi nyerang pesan, “Ngasa reja-panah ngan! Sidia pinangin ngan! 12 Nggen tandā ngga nyerang sindung Babylon. Nyibake bara adi jaga! Tijuan soldadu soldadu bada masin masin tambit yŭn bijaga! Tijuan kudu kudu naan bada tukang tuman pinganyu!” TUHAN mbŭh ndai kayuh adi-I nang adŭp-I re ndai di daya Babylonia. 13 Rais anŭ kaya ka biyŭn bagŭ sungi, pak tika-i mbŭh mandŭg, ka pimudip-i re pango'. 14 TUHAN Bisa-pŭrŭg mbŭh bipayu pakai asŭng adŭp-I nang Ayŭh re taban bagŭ daya bada nyerang Babylonia mun dudu kadis, ka ngara re nyirais ngga pimanang. 15 TUHAN ndai ong ngga kuasa adŭp-I; ngga pinyibijak-I Ayŭh natu ong di yŭn adŭp-ika mamad rangit so ka pinyimirati-I. 16 So pesan-I piin di sambu rangit magā; Ayŭh taban abun so bŭngŭn ong. Ayŭh ndai kirab kijat di tika ujenka pait sabak so birit pinyirikŭn-I. 17 Kiris kayuh anŭ, daya jadi budo ka dŭh puan ani ani; ngara adi ndai tibudo mbŭh asasabab tapa tapa adi ngara ndai dŭh biyŭn asŭng. 18 Ngara au-tarun ka patut dog ngamun; ngara re dog pirabur kan TUHAN mandŭg di nggen ukum. 19 Tapa Jacob dŭh mun ngara; Ayŭh inŭh sianŭ adi ndai sopŭrŭg kayuh, ka Ayŭh mbŭh mien Israel bada jadi daya yŭn adŭp-I. TUHAN Bisa-pŭrŭg inŭh adŭn-I. 20 TUHAN nang, “Babylonia, kuu inŭh pabā Ku, sinyata perang Ku. Aku pakai kuu ngga pirandŭk bangsa bangsa ka pritah pritah, 21 ngga pirandŭk kuda ka bara pinunggang-i, ngga pirandŭk krita kuda ka bara adi tukang pimanu-i, 22 ngga siŭ dari ngga dayungngga siŭ nyamba daya ngga adi mara, ngga siŭ anak dari ngga anak dayung, 23 ngga siŭ pingingat-biri ka kaban biri-i, ngga siŭ daya adi tukang majak samŭn kuda-i, ngga pirandŭk pimritah ka bara pinurung pritah.” 24 TUHAN nang, “Kuu re kiris Aku maras di Babylonia ngga di bara daya-i sopŭrŭg kayuh arap adi ngara mbŭh ndai di Jerusalem. 25 Babylonia, kuu inŭh keya ka darŭd adi pirabur ndi ong ong, pak Aku, adi TUHAN, inŭh pinganyu mu. Aku re nakap kuu, pirata kuu di tana, ka tandah kuu jadi apŭk. 26 Mating so batuh mu adi mbŭh rubuh re pari dog pakai ngga piramin. Kuu re jadi tarun tana-pajam ndŭg situi tui. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 27 “Nggen tandā ngga nyerang! Mambak trompet isa bangsa bangsa dapŭd dingah! Sidia bangsa bangsa yŭn perang rawan Babylonia! Bada pritah Ararat, pritah Minni, ka pritah Ashkenaz nyerang. Tijuan ndi naan pingubak bada nguru serang. Taban kuda kuda bada mun dudu kadis. 28 Sidia bangsa bangsa yŭn biperang rawan Babylonia. Bagan raja raja so Media, bara pinguru ngga bara pingubak soldadu, ka tibaran tibaran bara soldadu so sopŭrŭg rais adi ngara nguasa. 29 Ong bigagar ka bigŭgŭs sabab TUHAN mbŭh taban atur-i ngga bada Babylonia jadi tarun tana-pajam, di yŭn daya mating rŭŭ. 30 Bara soldadu daya Babylonia mbŭh dŭh tia biperang ka rŭŭ darŭm kuta ngara. Ngara mbŭh dŭh tia pagan ka mbŭh mun dayung. Tiban-bās kupo mbŭh rubuh, ka ramin ramin mbŭh dog man apui. 31 Bara pinyisung bigati gati kidaan di raja Babylonia nang kupo-i mbŭh dog mŭrŭt pinganyu so barang parad. 32 Pinganyu mbŭh sirabut sungi pimutas ka mbŭh badang kuta kuta. Bara soldadu daya Babylonia mbŭh kandang-kandŭ taru. 33 Dŭm dŭh tui pinganyu re ngarah ngara ka bidigang di tunduh ngara mun bidigang di tunduh gandom di tarun yŭn daya ngiik. Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa Israel, mbŭh minyu.” 34 Raja Babylonia ko natad Jerusalemka man-i. Ayŭh kangan kupo mun kangan tipayan; mun raja dāng ayŭh tŭrŭn-i. Ayŭh tambit kayuh adi-I raanka taran adi bŭkŭn. 35 Isa daya Zion nang, “Isa-i Babylonia dapu tanggongpinyiganas adi mbŭh dog ndai di tunduh ata!” Isa daya Jerusalem nang, “Isa-i Babylonia dapu tanggongsangsara adi ata mbŭh kinyam!” 36 Ngapŭi meh TUHAN nang di daya Jerusalem, “Aku re ngarun angān ka re maras di tunduh pinganyu ngan kayuh adi ngara mbŭh ndai di tunduh ngan. Aku re nyibadŭh atak piin Babylonia ka bada sungi sungi-i badŭh. 37 Rais anŭ re jadi tugung rakang tibawang di yŭn dāng tarun rŭŭ. Rais anŭ re jadi kayuh adi tikŭnŭd daya kiris; mating daya re rŭŭ diginŭ, ka sopŭrŭg adi kiris-i re taru. 38 Daya Babylonia re ngŭr mun singah ka nyikaong mun anak singah. 39 Ngara pirusong? Aku re sidia gawai yŭn ngara ka bada ngara mabuk ka pawŭn. Ngara re bŭŭs ka re ruro dŭh makat. 40 Aku re taban ngara yŭn dog simareh, mun anak biri, dari biri, ka kambing. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 41 TUHAN minyu pasar Babylon: “Kupo adi ndi ong ong muji mbŭh dog sirabut! Babylon mbŭh jadi kayuh adi tikŭnŭd daya kiris di batŭh bangsa bangsa! 42 Rawŭt mbŭh ngapuh Babylon ka mbŭh nutu-i ngga girumbang adi magā. 43 Kupo kupo mbŭh jadi kayuh adi tikŭnŭd daya kiris ka mbŭh keya ka tarun tana-pajam adi dŭh biyŭn piin, di yŭn daya mating rŭŭ bait bigandon dieh. 44 Aku re ngukum Bel, adi tapa Babylonia, ka bada ayŭh nggen pari kayuh adi-i ko naku. Bangsa bangsa re dŭh tia nyambah ayŭh. “Sindung Babylon mbŭh rubuh. 45 Daya Israel, bikaduh bu so nŭ! Bikaduh bu ka nyiramat adŭp ngan so bisā baji Ku. 46 Dŭhnyah bada atin pagan ngan manyap bait taru sabab kayuh adi angān mbŭh dingah. Barang sawa taŭn agi adŭ dundan adi mbar dog sabah dog piagah, dundan pinyiganas di rais ka pasar raja birawan ngga raja bŭkŭn. 47 Tika adi ngga Aku ngukum tibudo Babylonia mbŭh re mandŭg. Ndi tarun tarun tana rais anŭ re dog pimangŭh, ka sopŭrŭg daya-i re dog siŭ. 48 Sopŭrŭg kayuh di ong ka di rangit re nyirais ngga gaŭn kan Babylonia rabu ka tangan daya adi mandŭg so utara di pirabur-i. 49 Babylonia inŭh adi bada daya di ndi ong ong kabŭs, ka madin Babylonia re rabu sabab-i bada raru bagŭ daya Israel kabŭs. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 50 TUHAN nang di daya-I di Babylonia: “Angān mbŭh rupas so dog siŭ! Madin bu meh! Dŭhnyah nyikite! Sunggu angān jo so yŭn adŭp ngan, ingat Aku, adi TUHAN ngan, ka ingat Jerusalem. 51 Angān nang, ‘Kieh mbŭh dog ngamun ka dog pimangŭh; kieh mbŭh raru dŭh dapŭd ndai ani ani sabab daya tami mbŭh tambit birit birit kudus darŭm Ramin TUHAN.’ 52 Ngapŭi meh, Aku nang tika-i re mandŭg adi ngga Aku ngukum tibudo tibudo Babylon, ka ngara adi biragan re nyidaing di ndi rais rais. 53 Sunggu bait kani Babylon dapŭd maad ka rangit ka pijog kuta adi tagap di au-tarun, Aku babŭ gŭh re pait daya bada pirabur-i. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 54 TUHAN nang, “Dingah jawŭn sien di Babylon, jawŭn ngurid amai pinyirusag di rais anŭ. 55 Aku pirabur Babylonka bada-i pajam. Tibaran tibaran bara soldadu nyarab mŭrŭt mun girumbang adi magāka nyerang ngga sirais adi bana. 56 Ngara mbŭh mandŭg di pirabur Babylon; bara soldadu-i mbŭh dog nakap, ka bawŭh ngara mbŭh pata. Aku ati Tapa adi ngukum kayuh arap, ka Aku re maras di tunduh Babylon nimun patut-i trima. 57 Aku re bada bara pimritah-i mabuk --ngara adi bijak, ngara adi pinguru, ka bara soldadu-i. Ngara re bŭŭs ka re ruro dŭh makat. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu, Aku ati TUHAN Bisa-pŭrŭg. 58 Sindung Babylon adi bikuasa re rubuh ka tana, ka tiban tiban adi bigatung re dog badang. Sopŭrŭg kraja bangsa bangsa mbŭh jadi au-tarun; kayuh adi mandŭg so turang udas ngara re dog man apui. Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, mbŭh minyu.” 59 Pinurung rapat Zedekiah inŭh Seraiah, anak Neriah ka sukuh Mahseiah. Di sawa adi pat Zedekiah jadi raja Judah, Seraiah tunda ayŭh di ka Babylonia, ka aku nggen di ayŭh kudu kudu pesan. 60 Aku nuris darŭm surat sopŭrŭg pinyirusag adi re nyatŭk Babylonia, samŭn sopŭrŭg kayuh adi bŭkŭn pasar Babylonia. 61 Aku kidaan di Seraiah, “Kan kuu mbŭh ndŭg Babylonia, dŭhnyah dŭh basa sopŭrŭg kayuh adi mbŭh dog nuris darŭm surat ati. 62 Komŭnŭ bidua, ‘TUHAN, Kaam mbŭh nang Kaam an pirabur tarun ati, isa mating kayuh udip dog dapŭd dieh, bait-i manusia puan kah dāng, ka-i re jadi mun tarun tana-pajam adu adu.’ 63 Seraiah, kan kuu muko basa surat ati di bara daya, mŭŭng-i di ndi batuh ka taran-i ka Yang Euphrates, 64 ka nang, ‘Ati inŭh kayuh adi re jadi di Babylonia. Babylonia re timŭtŭm ka manŭn dŭh re tipuang, sabab pinyirusag adi TUHAN re bada nyatŭk-i.’” Pinganang Jeremiah abo digiti.

Jeremiah 52

1 Zedekiah mbŭh 21 sawa umbur-i kan ayŭh jadi raja Judah, ka ayŭh mritah di Jerusalem sitŭkŭd simŭng ndi sawa. Sindŭ-i inŭh Hamutal, anak Jeremiah adi rŭŭ di kupo Libnah. 2 Raja Zedekiah bidosa rawan TUHAN mun Raja Jehoiakim. 3 TUHAN jadi raru baji di daya Jerusalem ngga daya Judah ndŭg ka Ayŭh taran ngara so sirung jawin-I. Zedekiah rawan Nebuchadnezzar adi raja Babylonia, 4 ka sabab anŭ Nebuchadnezzar mandŭg ngga sopŭrŭg tibaran bara soldadu-i ka nyerang Jerusalem di andu adi simŭng darŭm buran simŭng ngga sawa adi prii darŭm pinyipritah Zedekiah. Ngara bibari di sapa kupo, pijog sindung sindung ngga nyikapung-i, 5 ka nyikapung-i ndŭg sawa adi simŭng ndi darŭm pinyipritah Zedekiah. 6 Di andu adi prii darŭm buran pat sawa anŭ, kan apag mbŭh sera ka daya dŭh biyŭn pinguman, 7 sindung kuta kupo mbŭh dog miratos pinganyu. Sunggu daya Babylonia kirurung kupo anŭ, sopŭrŭg soldadu ruah bu singarŭm. Ngara bu so teya raja ka so tiban-bās adi tubu duwŭh sindung, ka bu kadŭg aran nuju parad ka Rubān Jordan. 8 Pak tibaran bara soldadu Babylonia tadak Raja Zedekiah, ka nakap ayŭh di rabak sindŭk Jericho; sopŭrŭg soldadu-i bu tagan ayŭh. 9 Zedekiah dog taban ka Raja Nebuchadnezzar, nganŭ di kupo Riblah di utung tarun tana Hamath, ka diginŭ Nebuchadnezzar miratak ukum di tunduh ayŭh. 10 Di Riblah ayŭh siŭ anak anak dari Zedekiah di sirung jawin adŭp Zedekiah, ka ayŭh siŭ gŭh bara pinurung pritah Judah. 11 Ripas anŭ, ayŭh bada batŭh Zedekiah dog tuket ka bada ayŭh dog muak ngga parik basi ka dog taban ka Babylon. Zedekiah rŭŭ darŭm jer di Babylon ndŭg andu adi ngga-i kabŭs. 12 Di andu adi simŭng darŭm buran rimŭh ngga sawa adi simŭng prii darŭm pinyipritah Raja Nebuchadnezzar so Babylonia, Nebuzaradan, daya adi tukang pitayan raja ka pingibās tibaran bara soldadu-i, mŭrŭt Jerusalem. 13 Ayŭh sigot Ramin TUHAN, istana, ka ramin ramin sopŭrŭg daya adi bās di Jerusalem; 14 ka bara soldadu-i nyirubuh sindung sindung kupo. 15 Komŭnŭ Nebuzaradan taban ngga bu ka Babylonia daya adi dŭm di kupo, bara adi dŭm adi pandai bitukang, ngga ngara adi mbit parad ka daya Babylonia. 16 Pak ayŭh tingge di Judah kada daya adi siabo sirata, adi dŭh biyŭn rata, ka ayŭh bada ngara nyiraja di teya anggor bait di ŭmŭh. 17 Bara daya Babylonia pirandŭk tiang tiang bās timaga ka krita krita timaga anŭ adi darŭm Ramin TUHAN, samŭn tibande tong timaga anŭ, ka ngara taban sopŭrŭg timaga ka Babylon. 18 Ngara taban ngga bu gŭh sanduk sanduk ka bŭrŭh ŭbŭ adi dog pakai di tika pibisig mija-sambah, pingakas adi ngga sita prita, makuk adi dog pakai ngga taŭ deya so sadis, ka makuk yŭn badang kimanyan, ka sopŭrŭg pimakai adi bŭkŭn adi dog ndai so timaga, adi dog pakai ngga bisambah di Ramin TUHAN. 19 Ngara tambit sopŭrŭg pingakas adi dog ndai so mas bait so pirak: anak anak makuk, ka tipaku adi dog pakai ngga taban bam apui, makuk makuk yŭn taŭ deya so sadis, bŭrŭh bŭrŭh ŭbŭ, rika rika prita, makuk makuk yŭn kimanyan, ka makuk makuk yŭn sadis wain. 20 Kayuh kayuh timaga adi Raja Solomon mbŭh ndai yŭn Ramin TUHAN, mun duwŭh tiang bās, krita krita timaga, tibande tong anŭ, ka simŭng duwŭh dari sapi adi yŭn-i bisangan adi mbŭh raru bat re nŭŭh nimbang. 21-22 Duwŭh tiang bās anŭ brimun: soduwŭh-i 8 mita bigatung ka 5. 3 mita bŭrŭng-i. Soduwŭh-i bigagong, ka timaga tiang anŭ inŭh 75 milimita tabar-i. Di tibung barang tiang bās anŭ agi ubak ubak tiang timaga adi 2. 2 mita bigatung, ka maning ubak tiang anŭ agi radai timaga dog ngabuh ngga buwa delima adi dog ndai so timaga. 23 Di radai timaga anŭ yŭn barang tiang bās anŭ agi siratus sopŭrŭg-i buwa delima, ka 96 dapŭd dog kiris so tana. 24 Ripas so anŭ, Nebuzaradan, adi pingibās soldadu, taban ngga bu jadi daya-takap Seraiah adi Imam Bās, Zephaniah adi numbor duwŭh-i, ka taruh naan pinurung adi pangkat baga di Ramin TUHAN. 25 So kupo anŭ ayŭh nakap pingubak soldadu, ju naan daya adi tukang pitayan raja adi babŭ di kupo anŭ, pinurung pingibās soldadu, adi tukang jaga rekod soldadu, ka 60 naan daya bās adi bŭkŭn. 26 Nebuzaradan taban ngara ka raja Babylonia, nganŭ di kupo Riblah 27 di utung tarun tana Hamath. Diginŭ raja bada ngara dog mukong ka dog siŭ. Ka daya Judah dog taban ngga bu dog taran ka rais tami. 28 Ati inŭh rekod kiang daya adi Nebuchadnezzar taban ngga bu jadi daya-takap: di sawa adi ju darŭm pinyipritah-i ayŭh taban ngga bu 3, 023 naan daya; 29 di sawa adi simŭng mai darŭm pinyipritah-i, 832 naan daya so Jerusalem; 30 ka di sawa adi 23 darŭm pinyipritah-i, 745 naan dog taban ngga bu di tangan Nebuzaradan. Prungun-i, 4, 600 naan daya dog taban ngga bu. 31 Di sawa adi ngga Evilmerodach jadi raja Babylonia, ayŭh kana ngga Raja Jehoiachin so Judah ka pirupas ayŭh so ramin jer. Anŭ inŭh andu adi 25 darŭm buran simŭng duwŭh darŭm sawa adi 37 ripas Jehoiachin dog taban ngga bu jadi daya-takap. 32 Evilmerodach kana ngga ayŭh ka nggen di ayŭh pangkat adi rabis bās so anŭ adi-i nggen di raja raja adi bŭkŭn adi samah dog taran ngga ayŭh di Babylonia. 33 Jehoiachin dog nyibandar nyambi piraka ramin jer-i ka man samah di mija raja sitŭkŭd umbur-i. 34 Barang andu, sitŭkŭd umbur-i, ayŭh ari dog nggen duit ngga miris kayuh adi-i biguna.

Puās 1

1 Munki masam maput-i Jerusalem, adi ko dawŭ-i puno ngga daya! Ko dawŭ-i dog stabi ndi ong ong, pak madin mbŭh mun dayung uban; kupo kupo adi ko bibragah madin mbŭh mun urun. 2 Ndi ngarŭm ngarŭm ayŭh sien; randang batŭh misa paŭp-i. Ndi naan so bara jerā-i mating gŭh an nyaduh ayŭh. Bara pambit-i mbŭh tagan ayŭh ka sopŭrŭg mbŭh rawan ayŭh madin. 3 Daya Judah mbŭh jadi urun adi dŭh bigaya, dog pibu so ramin arŭn ngara. Ngara rŭŭ di rais bŭkŭn, ngga mating tarun adi bisa dog kadŭn tung adŭp ngara. Ngara rŭŭ di dupan bara pinganyu, ngga mating aran re bu. 4 Madin mating daya tia mandŭg ka Ramin TUHAN di nyambah di andu gawai. Bara dayung mara adi ko biragu diginŭ mbŭh sangsara, ka imam imam mbŭh nyidaing adŭ. Tiban tiban-bās kupo mbŭh mating daya dieh, ka kupo Zion mbŭh sangsara. 5 Bara pinganyu-i manang ka mbŭh nguasa-i. TUHAN mbŭh bada-i sangsara amai sopŭrŭg dosa-i; bara anak-i mbŭh dog nakap ka dog taban ngga bu. 6 Sangŭn Jerusalem mbŭh miyap. Bara pinguru-i mbŭh keya ka peyu adi ramah amai sikirau; pinyibake-i mbŭh re abo darŭm-i bikaduh bu mangān bara pingasū. 7 Darŭm-i mbŭh rubuh, Jerusalem ingat sangŭn-i adi jah. Darŭm-i rabu ka darŭm tangan pinganyu, mating daya turung ayŭh; bara adi nyerang ayŭh tawŭh pinyirabu-i. 8 Bragah-i mbŭh mating; ayŭh mbŭh sitabet ka dog ngamun. Ayŭh nyidaing ka nutu jawin-i darŭm mangŭh. Jerusalem ko bada adŭp-i kais ngga dosa adi sipŭ. 9 Pinyikais-i tungang dog kiris, pak ayŭh dŭh mbit piduri. Pinyirabu-i re bisā; mating daya re dapŭd nyaduh ayŭh. Pinganyu-i mbŭh manang, ka ayŭh sien mite masi so TUHAN. 10 Pinganyu-i mirupak sopŭrŭg pinyikaya-i. Ayŭh kiris ngara mŭrŭt Ramin TUHAN, adi TUHAN nagah daya adi dŭh daya Jahudi mŭrŭt. 11 Daya-i nyidaing darŭm ngara jiroh pinguman; Ngara nyambi pinyikaya ngga pinguman ramŭn an udip. “Tingga aku, TUHAN,” kupo anŭ nang; “tingga aku darŭm sangsara ku.” 12 “Tingga aku!” ayŭh nyirais nang di barang naan adi murah. “Gi-mating daya kinyam sangsara mun jaku, Sangsara adi TUHAN mbŭh bada nyatŭk aku darŭm-I baji. 13 “Ayŭh pait apui so sambu, apui adi bijagu darŭm aku. Ayŭh tŭŭn jarat ngga nakap aku ka pirabu aku ka tana. Komŭnŭ Ayŭh tandah aku sangsara ndi andu andu. 14 “Ayŭh nyibatŭh sopŭrŭg dosa ku ka nguruk sopŭrŭg-i; Ayŭh tangid-i di tungo ku, ka aku jadi ramah bada bat-i. TUHAN nggen di aku ka darŭm tangan pinganyu ku, ka aku dŭh bigaya re rawan ngara. 15 “TUHAN tirawan sopŭrŭg soldadu ku adi siabo bake; Ayŭh pait ndi tibaran bara soldadu bada pirabur bara dari ku adi mara. Ayŭh pirandŭk daya ku mun daya mŭ buwa anggor. 16 “Anŭ inŭh sabab randang batŭh ku pripasor ruah. Mating daya dapŭd nyaduh aku; mating daya dapŭd ngatat aku. Pinganyu mbŭh ngarah aku; daya ku mbŭh dŭh biyŭn ani ani tia. 17 “Aku tōn tangan ku, pak mating daya raan turung aku. TUHAN mbŭh bagan pinganyu bada rawan aku so barang parad; ngara ndai aku keya ka aku ati kayuh kais. 18 “Pak TUHAN inŭh tŭnggŭn, amai aku nundok di Ayŭh. Dingah aku, angān manusia di barang yŭn; tingga aku ati adi sangsara. Bara dari ku ngga bara dayung ku mbŭh dog taban ngga bu jadi daya-takap. 19 “Aku bagan bara pambit ku, pak ngara abah turung aku. Bara imam ngga bara pinguru kabŭs di aran aran kupo, darŭm ngara jiroh pinguman ngga kudip adŭp ngara. 20 “Tingga, O TUHAN, sangsara ku, ngga jera-birasa ku! Atin ku asur amai dosa ku adi dawŭ. Di aran aran raya agi daya dog siŭ; darŭm arŭn ani daya agi kabŭs. 21 “Dingah sidaing ku; mating daya nyaduh aku. Pinganyu ku gaŭn amai Kaam bada pinyirusag nyatŭk aku. Taban andu anŭ adi Kaam mbŭh janji; bada pinganyu ku sangsara mun aku. 22 “Nunggu ngara amai sopŭrŭg pingandai ginaka ngara; ngukum ngara mun Kaam ngukum aku amai dosa ku. Aku nyidaing amai mbŭh raru sangsara.”

Puās 2

1 Darŭm baji-I TUHAN nutu Jerusalem ngga karŭm. Sangŭn-i adi ndŭg rangit mbŭh rubuh. Di andu Ayŭh baji, ndŭg ka Ramin-I Ayŭh tagan. 2 TUHAN pirabur sopŭrŭg kupo di Judah ngga dŭh kira masi. Ayŭh nyirubuh kuta kuta adi ngibān rais. Ayŭh pimangŭh pritah ngga bara pinguasa-i. 3 Darŭm baji-I Ayŭh pirandŭk pinyibake Israel; Ayŭh abah turung ata kan pinganyu mandŭg. Ayŭh magā di ata mun apui pirabur sopŭrŭg kayuh. 4 Ayŭh nŭtŭn reja panah-I ka ata mun pinganyu; Ayŭh siŭ sopŭrŭg daya adi ata angan ka adi ata ngangŭn. Digiti di Jerusalem ata kinyam apui baji-I. 5 Mun pinganyu, TUHAN pirabur Israel; Ayŭh mbŭh tandah kuta kuta ngga istana-i rubuh. Ayŭh mbŭh bada daya Judah adu adu susah. 6 Ayŭh bada randŭk Ramin-I adi yŭn ata nyambah Ayŭh; Ayŭh mbŭh pirŭŭ sopŭrŭg gawai ngga andu Sabbath. Raja ngga imam imam mbŭh samah kinyam bisā baji-I. 7 TUHAN abah di mija sambah-I ka tagan Ramin-I adi kudus; Ayŭh nyibandar pinganyu nyirubuh sindung-i. Ngara nyirais amai manang di tarun yŭn ata ko nyambah ngga gaŭn. 8 TUHAN mbŭh natu adŭp-I an nyirubuh sindung Zion; Ayŭh muko nakit kira yŭn sopŭrŭg pinyirusag-i. Madin tawā ngga sindung mbŭh sopŭrŭg-i rubuh. 9 Tiban tiban rubuh, parang parang-i mbŭh asur. Madin raja ngga bara daya adi bās mbŭh dog taran ka rais tami. Ukum-adat mbŭh dŭh tia dog ngajar, ka bara nabi mbŭh dŭh tia kiris keya ka darŭm pŭmŭh kayuh so TUHAN. 10 Bara nyamba daya Jerusalem guru di tana dŭh nang ani ani, na dabu di ubak ka nēn piraka banang guni. Bara dayung adi mara mutu ubak ngara ka tana. 11 Batŭh ku bŭ amai dŭh ko ko sien; asŭng ku mbŭh nyibuwar. Aku mbŭh rarah amai susah kiris pinyirabur daya ku. Bara anak-anya ngga anak-sŭ mijŭp di aran kupo. 12 Sibŭrŭk ngga badŭh asŭng, ngara sien nyigura sindŭ-i; ngara rabu di aran mun adi biragan, ka kabŭs di kŭkŭn sindŭ-i. 13 O Jerusalem, kupo adi dog rindu, ani bisa ku nang? Aku dŭh dapŭd nyaduh kuu. Gi-bŭn daya sangsara mun kuu. Pinyirusag mu raru bayah mun rawŭt; mating pingarap mu tia. 14 Bara nabi mu dŭh biyŭn kayuh re ngara kidaan di kuu adŭ-i pinganang kadong; ajar so ngara nipu kuu pak bŭn kidaan dosa mu. Ngara bada kuu bipikir nang kuu dŭhsah pasan dosa mu. 15 Daya adi murah kupo mu tingga kuu ka ngamun kuu. Ngara kuting ubak buang tawŭh pinyirubuh Jerusalem: “Dŭh kah ati kupo adi ramus anŭ? Dŭh kah ati adi ong ngangŭn?” 16 Sopŭrŭg pinganyu mu napat kuu ka nyitŭrŭng kuu ngga tiru. Ngara nyikube buang nyirimbe, “Ata mbŭh pirabur-i! Ati inŭh andu adi ata kajŭn!” 17 TUHAN mbŭh ndai kayuh adi Ayŭh nang adŭp-I raan ndai: Ayŭh mbŭh pirabur ata ngga dŭh kira masi, nanyam adi mbŭh-I bakan dawŭ-i. Ayŭh nggen pimanang di pinganyu ta, nggen di ngara pinyigaŭn di pinyirabu ta. 18 O Jerusalem, bada sindung mu nyirais bagan TUHAN! Bada randang batŭh mu aman mun sungi sandu ngga singarŭm; pirarah adŭp mu ngga puās ka susah. 19 Ndi ngarŭm ngarŭm ka pari pari makat ka bagan TUHAN; kidaan ani darŭm atin mu ka mite Ayŭh masi di anak anak mu. Anak anak-sŭ mbŭh aŭn sikirau di barang sakap aran! 20 Tingga, O TUHAN! Mani Kaam ngukum kieh mun ati? Bara dayung man anak anak adi ngara rindu! Bara imam ngga bara nabi dog siŭ di Ramin TUHAN! 21 Adi mara ngga adi minyamba kabŭs di aran, dari ngga dayung adi mara, dog siŭ pinganyu ngga pedang. Kaam siŭ ngara ngga dŭh kira masi kan Kaam baji. 22 Kaam bagan pinganyu ku bada ndai gawai pinyiganas maning aku, ka mating daya dapŭd pirupas adŭp-i di andu anŭ so baji Mai. Ngara siŭ anak anak ku, adi aku nyiran ka rindu.

Puās 3

1 Aku inŭh adi puan nyamki nŭŭh dog ukum Tapa. 2 Ayŭh bada aku mŭrŭt ka tarun adi dŭ dŭ karŭm, 3 ka pari pari mukong aku ngga dŭh biyŭn masi. 4 Ayŭh bada pŭrŭng ganan ku tawan, ka mbŭh mata turang ku. 5 Ayŭh mbŭh kurung aku darŭm jer sangsara ngga jera-birasa. 6 Ayŭh mbŭh takan aku udip darŭm karŭm, keya ka daya adi mbŭh tui kabŭs. 7 Ayŭh mbŭh muak aku ngga parik basi; aku ati daya-takap ka mating pingarap ku re dog pirupas. 8 Aku bana bagan mite turung, pak Tapa abah dingah; 9 aku tibabeu buang aku panu; sindung batuh agi matŭn aku kan aku biruit. 10 Ayŭh tuman aku mun buāng; Ayŭh nyerang aku mun singah. 11 Ayŭh tadak aku ndŭg ka aku mbŭh miriseu so aran, ka nyiratak nyirigat aku, ka tagan aku. 12 Ayŭh pakat bawŭh-I ka nŭtŭn reja panah-I ka aku. 13 Ayŭh nimbak reja panah-I bada mŭrŭt pŭrŭng ku. 14 Daya tawŭh aku ndi andu andu; aku mbŭh jadi buwa tapat sopŭrŭg ngara. 15 Sangsara bās inŭh adi-I nggen di aku ndu pinguman ka nok. 16 Ayŭh gasak jawin ku di tana ka jipŭh ku pata dog batuh. 17 Aku mbŭh kambŭt ani anŭ udip tiranah, udip darŭm damai, ka udip sanang. 18 Aku dŭh re tui udip, pingarap ku di TUHAN mbŭh mating. 19 Bipikir pasar udip sangsara ngga udip jera-birasa ku, mbŭh keya ka man rasun. 20 Aku adu adu pikir pasar-i, ndŭg ka simangi ku mbŭh nyam adi asur darŭm aku. 21 Pak pingarap ku pari kan aku ingat ndi kayuh ati: 22 Pinyirindu ngga masi TUHAN re tan adu adu, 23 tibŭn mun isan isan, ka manŭn mun batŭh andu makat. 24 TUHAN adŭ adi aku biyŭn, ngapŭi aku na pingarap ku di Ayŭh. 25 TUHAN inŭh kana ngga barang naan daya adi sabah di Ayŭh, 26 Ngapŭi raru kana inŭh ata kajŭn ngga atin tŭtŭd, ndŭg ka Ayŭh mbŭh nyiramat ata. 27 Ngapŭi raru kana inŭh ata birajar atin tŭtŭd di tika ata gi-mara. 28 Kan ata sangsara, ata patut guru sadi adŭp ta ngga atin tŭtŭd; 29 ata patut pirapat adŭp ta ngga atin adi an nundok, amai kadŭ babŭ agi pingarap. 30 Sunggu dog mukong ka dog pimangŭh, ata patut trima sopŭrŭg-i. 31 TUHAN inŭh masi ka re dŭh adu adu tirawan ata. 32 Sunggu Ayŭh taban pinyusah ka ata, pinyirindu-I di ata inŭh manŭn buang tagap. 33 Ayŭh dŭh gagā bada ata sangsara buang mandam. 34 TUHAN puan kan asŭng ta dog digang di tika ata darŭm jer; 35 Ayŭh puan kan hak adi-I nggen di ata dog miman so ata; 36 kan pinyitŭnggŭn dŭh dog pimanu di tarun yŭn bisara, Ayŭh puan. 37 Pinyiraan TUHAN sadi adŭ adi ari dog pijadi. 38 Pinyikana ngga arap jadi so ka pesan-I. 39 Mani ata sah mingungut kan ata dog ukum amai dosa ta? 40 Ja ata piruh aran pimudip ta ka pari ka TUHAN. 41 Ja ata kuka atin ta ka Tapa di shorga ka bidua, 42 “Kieh mbŭh bidosa ka birawan, ka Kaam, O TUHAN, mbŭh apun kieh. 43 “Kaam tadak kieh ka siŭ kieh; masi Mai dog sukan baji Mai, 44 Bisā baji Mai keya ka abun adi raru tabar, ndŭg ka dŭh dapŭd dog tambus dosa. 45 Kaam mbŭh bada kieh keya ka tugung sapok di ong. 46 “Kieh dog pimangŭh ka dog tawŭh sopŭrŭg pinganyu ami. 47 Kieh mbŭh dog nyatŭk pinyirusag ka asur; kieh udip rapā yŭn kayuh adi bisā ngga kayuh adi dog taru. 48 Randang batŭh ku aman mun sungi, kiris pinyirusag daya ku. 49 “Randang batŭh ku re adu adu ruah 50 ndŭg ka TUHAN tingga so sambu ka kiris kieh. 51 Atin ku susah kan aku kiris kayuh adi mbŭh jadi di bara dayung di kupo ami. 52 “Aku keya ka manuk dog mirakap bara pinganyu ku adi tiru di aku ngga dŭh biyŭn pada. 53 Ngara taran aku ka darŭm rubang ka nutu baba rubang anŭ ngga batuh. 54 Piin maad ndŭg ubak ku, ka aku pikir aku mbŭh sindŭk re kabŭs. 55 “So rasan rubang, O TUHAN, aku bagan Kaam, 56 ka kan aku mite Kaam turung aku, Kaam dingah sirŭŭn ku. 57 Kaam nam aku ka bada aku dŭh taru. 58 “Kaam mandŭg di batu aku, TUHAN, ka mbŭh nyiramat asŭng ku. 59 Kaam kiris kayuh arap adi dog ndai di tunduh aku; 60 Kaam puan munki pinganyu ku tiru di aku ka munki ngara bipekat rawan aku. 61 “Kaam mbŭh dingah ngara pimangŭh aku, O TUHAN; Kaam puan sopŭrŭg pekat ngara. 62 Ndi andu andu ngara minyu pasar aku ka bisatur yŭn an kudog aku. 63 So isan isan ndŭg karŭm ngara nyirimbe aku. 64 “Ngukum ngara amai kayuh adi ngara mbŭh ndai, O TUHAN; 65 mangu ngara ka bada ngara asa! 66 Tadak ngara ka pirarap ngara so jawin ong!”

Puās 4

1 Mas adi mikirib jadi pirŭnŭk; batuh batuh Ramin TUHAN mbŭh mingare di aran. 2 Dari dari adi mara dawŭ-i di kupo Zion ko raru brega di ata keya ka mas, pak madin daya nyirundeng ngara keya ka priok saja adi dog ndai so tana-riyat. 3 Sirabi ka sindŭ kasong tarun nyisuh gŭh anak-i, pak daya ku mbŭh keya ka manuk onta, gaok ngga anak-i. 4 Ngara tandah anak-i kabŭs sikirau ka kabŭs dŭh nok; anak-sŭ mite pinguman, pak mating daya nggen. 5 Daya adi ko dawŭ-i man pinguman adi siabo grua, madin kabŭs sikirau di aran; ngara adi udip kaya, madin kareh sapok jiroh pinguman. 6 Daya ku dog ukum rabis so daya Sodom dog ukum, adi nyirŭgŭh rabur sabab dog ukum Tapa. 7 Bara pinguru ta dŭh kais ka buda bisig mun salju, gagah, bake ka tiranah. 8 Madin ngara mbŭh prigure di aran ka dŭh dog natŭng, buang jawin ngara singŭt kabŭs. Kurit ngara kŭrŭng, mbŭh pisŭk ka rakat di turang ngara. 9 Ngara adi kabŭs darŭm perang utung dŭ so ngara adi kabŭs sundis andu, adi sikirau ndŭg ka kabŭs, dŭh biyŭn pinguman. 10 Pinyirusag adi nyatŭk daya ku raru bisā; bara sindŭ tanŭk anak ngara yŭn man. 11 TUHAN mbŭh raru baji; Ayŭh sigot kupo Zion ndŭg ka rŭpŭg. 12 Mating daya, bait raja raja so bangsa tami, sabah nang pinyerang dapŭd mŭrŭt tiban Jerusalem. 13 Pak-i sawŭ jadi simŭnŭ, sabab nabi nabi-i bidosa ka imam imam-i sarahamai mbŭh siŭ daya adi dŭh sarah. 14 Bara pinguru-i bigandon di aran mun daya karak. Piraka ngara bitameg ngga deya ndŭg ka mating daya raan tama ngara. 15 “Bu so ti!” daya nyirais nang. “Angān sembar! Dŭhnyah tama aku!” Jadi ngara bigandon so rais ndi di ka rais andi, dŭh dog trima daya. 16 TUHAN mbŭh dŭh tia piduri ngara; Ayŭh mesak ngara bada mingare. Di Ayŭh bara imam ngga bara pinguru ta mbŭh dŭh tia brega. 17 Kajŭn pinurung adi bŭn mandŭg, kieh tingga ndŭg ka kieh mbŭh dŭh dapŭd tingga. Kieh kajŭn pinurung so bangsa adi sibatur-i dŭh biyŭn ani ani re-i nggen. 18 Pinganyu nyibatŭh kieh; kieh dŭh dapŭd panu di aran. Tipuh ami mbŭh ripuan; pimungan ami mbŭh mandŭg. 19 Ngara tadak kieh raju so beuh mūn nyambar so rangit, Ngara nudug kieh di arong sandah; ngara tuman kieh di tarun tana-pajam. 20 Ngara nakap daya adi atak pimudip ami, raja adi dog mien TUHAN, daya adi kieh sabah bada grindung kieh so pinyerang. 21 Tawŭh meh, daya Edom ngga daya Uz; bada adŭp ngan gaŭn darŭm angān babŭ dapŭd. Pinyirusag re mandŭg gŭh nyatŭk angān; angān gŭh re sitabet ka tibabeu amai mabuk. 22 Kupo Zion mbŭh dog ukum amai dosa-i; TUHAN re dŭh tia tandah kieh di rais tami adi yŭn ami dog taran. Pak kuu, kupo Edom, TUHAN re ngukum kuu; Ayŭh re kambur sarah mu.

Puās 5

1 Ingat, O TUHAN, kayuh adi jadi di kieh. Tingga kieh, ka tingga munki masam kieh mbŭh mangŭh. 2 Rata bisaka ami mbŭh darŭm tangan daya tami; daya tami mbŭh rŭŭ di ramin ami. 3 Sama ami mbŭh dog siŭ pinganyu, ka madin sindŭ ami jadi dayung uban. 4 Kieh dŭh siŭn dŭh miris piin nok; kieh dŭh siŭn dŭh miris kayuh ndu uwang. 5 Kieh dog takan bada nyiraja mun kaldi puan kah onta, kieh ramah, pak dŭh dog nyibandar rŭŭ so kraja. 6 Ngga kudip adŭp ami, kieh nundok ka Egypt ngga Assyria. 7 Tayung-babuk ami bidosa, pak madin ngara mbŭh mating, ka kieh mbŭh sangsara amai dosa ngara. 8 Kieh dog mritah daya adi keya ka urun, ka mating daya dapŭd nyiramat kieh so kuasa ngara. 9 Bara pinyiŭ bidandong di sapa kupo, kieh ruban asŭng ami kan kieh ruah jiroh pinguman. 10 Sibŭrŭk mbŭh bada kieh sungoh, ndŭg ka kurit ami mbŭh paras mun oven-tana. 11 Bara sawŭn ami dog miragag di Sandah Zion; di barang anak kupo Judah anak anak dayung ami dog takan bada nggen adŭp-i. 12 Bara pinguru ami mbŭh dog nakap ka dog tangid; bara nyamba ami dŭh dog stabi. 13 Bara dari ami adi mara dog takan bada ngisar gandom mun urun; anak anak dari kabis kayuh adi bāt ndŭg ka tibabeu. 14 Bara nyamba dŭh tia guru di tiban-bās kupo, ka bara adi mara dŭh tia ndai ragu. 15 Pinyigaŭn mbŭh mating darŭm pimudip ami; atin susah mbŭh gati tanda ami. 16 Sopŭrŭg kayuh adi kieh ngangŭn mbŭh mating dŭm. Kieh bidosa, ka madin kieh mbŭh dog ukum. 17 Kieh raru susah darŭm atin amika nyana tingga tarun so randang batŭh ami, 18 sabab Sandah Zion mbŭh maput ka dog tagan, ka kasong tarun mbŭh bijaruh dieh. 19 Pak Kaam, O TUHAN, inŭh Raja ndŭg situi tui, ka re mritah ndŭg sikasŭn tipuh. 20 Mani Kaam raru tui tagan kieh? Abah kah Kaam tia ingat kieh? 21 Taban kieh pari ka Kaam, TUHAN! Taban kieh pari! Pari pijog bragah ami adi dawŭ-i. 22 Kadŭ-i Kaam mbŭh tirawan kieh adu adu? Dŭh arang arang kah baji Mai?

Ezekiel 1

1 Di andu adi rimŭh darŭm buran pat darŭm sawa adi taruh puru, aku, Ezekiel adi imam, anak Buzi, rŭŭ ngga bara daya Jahudi adi dog taran ka Babylonia, sindŭk Yang Chebar. Rangit tikuka, ka aku keya ka darŭm pŭmŭh kiris Tapa. ( 2 Anŭ mbŭh sawa adi rimŭh ripas Raja Jehoiachin dog taran so rais adŭp-i.) 3 Diginŭ di Babylonia di pang Yang Chebar, aku dingah TUHAN minyu ngga aku ka aku agi kinyam kuasa-I. 4 Aku nyigura ka kiris sabak ribut mandŭg so utara. Kijat mikirab so tibande abun, ka rangit maning-i nyirinyak ngga jawa. Di yŭn kijat mikirab, agi kayuh bringam jawa mun timaga. 5 Di yun sabak ribut, aku kiris kayuh mun pat dāng udip adi mun gayŭn manusia, 6 pak barang pŭrŭng kayuh anŭ biyŭn pat jawin ka pat urad. 7 Kaja ngara tŭnggŭn, ka ngara bitinjug mun sapi. Ngara bringam jawa mun timaga adi ko dog ngusu. 8 Ngga nambah pat jawin ka pat urad ngara, barang pŭrŭng ngara biyŭn pat tangan manusia, ndi di punda barang urad. 9 Duwŭh urad barang pŭrŭng dāng anŭ tiburai ngga bada tŭbŭn tŭbŭn urad ngara bidapŭd, ndŭg ka ngara mun kayuh adi misagi pat. Ngapŭi kan ngara sigen adŭp ngara, barang pŭrŭng dŭhsah sigen adŭp-i, amai ngara sigen adŭp ngara ngga ndi tibaran. 10 Barang pŭrŭng dāng udip anŭ biyŭn pat masam jawin: ndi mun jawin manusia di tura ka jawin, ndi mun jawin singah di tura ka tauh, ndi mun jawin sapi di tura ka bait, ka ndi mun jawin beuh di tura ka punok. 11 Duwŭh urad barang pŭrŭng dāng anŭ dog pakat ndŭg ka tŭbŭn tŭbŭn-i bidapŭd ngga tŭbŭn tŭbŭn urad dingan-i adi sindŭk-i, ka urad ngara adi duwŭh adi bŭkŭn tikupet nutu pŭrŭng ngara. 12 Barang pŭrŭng dāng anŭ nura pat parad tarun, ka bisa di ka tadŭ yŭn-i raan, buang dŭhsah bigiring. 13 Di ruang dāng dāng udip anŭ agi kayuh adi mun siru' adi bijireb, adi adu adu sakŭt. Apui anŭ bijagu ka kijat prikirab ruah so dieh. 14 Dāng anŭ raju mikabur matak mari mun kijat. 15 Darŭm aku tingga pat pŭrŭng dāng anŭ, aku kiris pat kaja kaja-krita di tunduh tana, ndi ngapid barang pŭrŭng dāng anŭ. 16 So-pat kaja-krita anŭ brimun; barang kaja bringam jawa mun batuh brega, ka barang kaja biyŭn kaja adi bŭkŭn adi nyiparang di yun-i, 17 isa kaja kaja anŭ dapŭd trigen ka tadŭ pat parad tarun. 18 Turang kaja kaja anŭ inŭh puno ngga dudu batŭh. 19 Kan dāng dāng anŭ trigen, kaja kaja-krita anŭ trigen gŭh, ka kambŭi dāng dāng anŭ makat so tana, simŭnŭ gŭh kaja kaja anŭ. 20 Dāng dāng anŭ panu ka barang yŭn-i raan, ka kaja kaja anŭ ndai nimun adi ndai dāng anŭ, sabab dāng dāng anŭ nguasa ngara. 21 Jadi tiap kari dāng dāng anŭ trigen bait rŭŭ bait makat ka au-tarun, kaja kaja anŭ ndai simŭnŭ gŭh. 22 Nyirungan ubak dāng dāng anŭ agi kayuh mun sakŭb adi dog ndai so kristal mikirib. 23 Diginŭ di ribo sakŭb anŭ agi mijog dāng dāng anŭ, barang pŭrŭng dāng anŭ murai duwŭh urad bada bidapŭd ngga tung dingan-i ka nutu pŭrŭng-i ngga duwŭh urad-i adi bŭkŭn. 24 Aku dingah jawŭn urad urad ngara mikabap kan ngara mikabur; sak jawŭn piin di rawŭt, sak jawŭn tibande tibaran bara soldadu, sak jawŭn sirŭŭn Tapa Bisa-pŭrŭg. Kan ngara ko mikabur, ngara ngupet urad ngara, 25 pak babŭ agi jawŭn mandŭg so tunduh sakŭb adi nyirungan ubak ngara. 26 Di tunduh sakŭb agi kayuh mun takta dog ndai so batuh nilam, ka guru di takta anŭ agi gayŭn adi mun pŭrŭng manusia. 27 Gayŭn anŭ mun bringam timaga di yun apui anŭ. Ayŭh bringam ngga jawa adi tarang 28 ngga sopŭrŭg kala ujen bukang. Anŭ inŭh jawa adi nyirinyak adi kiren bragah TUHAN.

Ezekiel 2

1 nang, “Manusia, mijog. Aku raan minyu ngga kuu.” 2 Sitadŭn sirŭŭn anŭ minyu, roh Tapa mŭrŭt aku ka pakat aku bada mijog, ka aku dingah sirŭŭn anŭ pijuu nang, 3 “Manusia, Aku pait kuu ka daya Israel. Ngara rawan Aku mun tayung-babuk ngara jah. Ndŭg madin ngara babŭ an birawan. 4 Ngara baking ka dŭh stabi di Aku, ngapŭi Aku pait kuu bada kidaan di ngara kayuh adi Aku, adi TUHAN Raja, nang di ngara. 5 Bait-i ngara dingah bait dŭh pinganang mu, ngara re puan nang nabi agi di ruang ngara. 6 “Pak kuu, manusia, dŭh siŭn taru ngara bait ani ani adi ngara nang. Ngara re nyakar ka ngamun kuu; anŭ re keya ka udip di yun dudu rikara. Pak, dŭhnyah taru ngara bait tadŭ tadŭ kayuh adi ngara nang. 7 Kuu re kidaan di ngara tadŭ kayuh adi Aku kidaan di kuu bada nang, bait-i ngara dingah bait dŭh. Ingat nŭh sopŭrŭg ngara inŭh daya adi an birawan. 8 “Manusia, dingah kayuh adi Aku kidaan di kuu. Dŭhnyah an birawan mun ngara. Kanga baba mu ka man kayuh ati adi Aku nggen di kuu.” 9 Aku kiris tangan tudu aku, digŭng surat-barun. 10 Tangan anŭ kuka surat-barun anŭ, ka aku kiris agi turis di soduwŭh parad-i. Sien susah agi dog nuris dieh, samŭn puās ngga sidaing.

Ezekiel 3

1 Tapa nang, “Manusia, man surat-barun ati; komŭnŭ panu di minyu di daya Israel.” 2 Jadi aku kanga baba ku, ka Ayŭh nggen di aku surat-barun anŭ bada man. 3 Ayŭh nang, “Manusia, man ka ngisi tain mu ngga surat-barun ati adi Aku nggen di kuu.” Aku man, ka sap-i nyibanyis nyam ju banyis. 4 Komŭnŭ Tapa nang, “Manusia, di ka yŭn daya Israel ka nang di ngara tadŭ tadŭ kayuh adi Aku kidaan di kuu bada nang. 5 Aku dŭh pait kuu ka bangsa adi minyu piminyu tami adi mbar dog mirati, pak ka bara daya Israel. 6 Kambŭi Aku pait kuu ka bangsa bangsa adi bās adi minyu piminyu adi mbar kuu mirati, ngara an dingah kuu. 7 Pak ndi naan daya Israel mating re an dingah; ngara dŭh gŭh an dingah Aku. Sopŭrŭg ngara inŭh baking ka an birawan. 8 Madin Aku re bada kuu baking ka riang mun ngara. 9 Aku re bada kuu pagŭng mun batuh, riang mun itan; dŭhnyah taru ngara anŭ adi an birawan.” 10 Tapa pijuu minyu, “Manusia, nakit dingah ka ingat sopŭrŭg kayuh adi Aku nang di kuu. 11 Komŭnŭ di ka yŭn daya bangsa adŭp mu adi dog taran so rais adŭp-i ka kidaan di ngara kayuh adi Aku, adi TUHAN Raja, nang di ngara, bait-i ngara dingah kuu bait dŭh.” 12 Komŭnŭ roh Tapa pakat aku, ka aku dingah di punok ku sirŭŭn adi bana nang, “Muji bragah TUHAN di shorga di sambu!” 13 Aku dingah urad urad dāng dāng anŭ mikabap di au-tarun, ka jawŭn kaja kaja-krita anŭ, sak jawŭn tana-bigugoh adi bana. 14 Kuasa TUHAN mandŭg ka aku ngga bake-i, ka darŭm roh-I taban aku, aku raru baji. 15 Jadi aku mandŭg ka Tel Abib sindŭk Yang Chebar, di yŭn bara adi dog taran so rais adŭp-i rŭŭ, ka sitŭkŭd ju andu aku rŭŭ diginŭ, inga inga bada kayuh adi aku kiris ka dingah. 16 Kan ju andu anŭ mbŭh ripuan, TUHAN minyu ngga aku. 17 “Manusia,” Ayŭh nang, “Aku bada kuu jadi tukang jaga bangsa Israel. Kuu re nggen di ngara pinyibakan adi Aku nggen di kuu. 18 Kambŭi Aku nggen puan nang ndi naan daya arap re kabŭs pak kuu dŭh bakan ayŭh bada ngubah aran pimudip-i ngga nyiramat adŭp-i, ayŭh re kabŭs babŭ daya bidosa, ka Aku re bada kuu dapu tanggong di pinyikabŭs-i anŭ. 19 Kambŭi kuu bakan daya arap ka ayŭh dŭh ko bidosa, ayŭh re kabŭs babŭ daya bidosa, pak kuu re siramat. 20 “Kambŭi daya adi sawŭ kana piguru ndai arap ka Aku na ayŭh darŭm pimudip adi susah, ayŭh re kabŭs kambŭi kuu dŭh bakan ayŭh. Ayŭh re kabŭs sabab dosa-i -- Aku dŭh re ingat pingandai kana-i -- ka Aku re bada kuu dapu tanggong di pinyikabŭs-i. 21 Kambŭi kuu bakan daya adi kana bada dŭh bidosa ka ayŭh dingah kuu ka dŭh bidosa, ayŭh re siramat ka kuu gŭh re siramat.” 22 Aku kinyam TUHAN nguasa aku ka nang di aku, “Makat ka panu di ka rubān. Aku re minyu ngga kuu diginŭ.” 23 Jadi aku di ka rubān, ka diginŭ aku kiris bragah TUHAN, nimun adi mbŭh aku kiris di pang Yang Chebar. Aku sidikang ka mŭŭb di tana, 24 pak roh Tapa mŭrŭt aku ka pakat aku bada mijog. TUHAN nang di aku, “Maad ka ngabŭt adŭp mu darŭm arŭn mu. 25 Kuu re dog mŭŭng ngga taris, manusia, ka kuu re dŭh dapŭd ruah di bidapŭd ngga daya bagŭ. 26 Aku re bada jura mu bagŭg isa kuu dŭh dapŭd bakan bara daya ati adi gagā birawan. 27 Komŭnŭ, kan Aku minyu ngga kuu dinge ka bada kuu dapŭd minyu dinge, kuu re kidaan di ngara kayuh adi Aku, adi TUHAN Raja, nang. Kada so ngara re dingah, pak kada re dŭh piduri kuu, amai ngara inŭh bangsa adi an birawan.”

Ezekiel 4

1 Tapa nang, “Manusia, tambit ndi batuh batā, na-i di sirung jawin mu, ka nidi garis dieh bada nyuto kupo Jerusalem. 2 Komŭnŭ, ngga nyuto pinyikapung anŭ, ndai parit, ndai tugung tana, bari bari, ka betang betang kayuh pinumbuk maning-i. 3 Tambit ndi kuari basi ka piguru-i bada mun sindung di asah mu ngga kupo anŭ. Nura kupo anŭ. Kupo anŭ mbŭh dog nyikapung, ka kuu inŭh adi nyikapung-i. Anŭ re jadi tandā yŭn bangsa Israel. 4-5 “Komŭnŭ guring siging ka bait, ka Aku re mbas di kuu sarah bangsa Israel. Kuu re rŭŭ diginŭ 390 andu ka sangsara sabab sarah ngara. Aku miratak di tunduh mu barang andu ukum, yŭn barang sawa ukum ngara. 6 Kan anŭ mbŭh kamas ndai mu, bigiring ka tauh mu ka sangsara sabab sarah Judah pat puru andu -- barang andu yŭn barang sawa ukum ngara. 7 “Nŭtŭn tingga pinyikapung Jerusalem. Pakat tangan mu ka minyu-binabi pasar-i. 8 Aku re mŭŭng kuu isa kuu dŭh dapŭd bigiring ndŭg ka pinyikapung anŭ mbŭh ripuan. 9 “Madin tambit gandom, jeri, kasang, kasang bireh, gŭtŭm, ka gandom anŭk. Gaur-i ka ndai ruti. Anŭ re mu man sitŭkŭd 390 andu kuu guring siging ka bait. 10 Kuu siŭn man 230 gram ruti ndi andu, ka dŭh siŭn dŭh sagar anŭ ndŭg andu andi. 11 Kuu re nok gŭh nisit piin, duwŭh saker ndi andu. 12 Kuu re ndai apui pakai taki manusia adi mbŭh pisŭk, ndai ruti di tunduh apui anŭ, ka man-i di sirung jawin daya bagŭ.” 13 TUHAN nang, “Anŭ nyuto munki daya Israel re man pinguman adi Ukum-adat nagah, kan Aku bada ngara papar sasah di rais rais tami.” 14 Pak aku nam, “Dŭh, TUHAN Raja! Aku bŭn nyembar adŭp ku. So aku gi-sŭ aku bŭn man dagin dāng adi mbŭh kabŭs sadi adŭp-i bait adi kabŭs dog siŭ dāng tarun. Aku bŭn man pinguman adi dog nyirundeng kais.” 15 Jadi Tapa nam, “Bisa. Aku re bada kuu pakai taki sapi ngga gati taki manusia, ka kuu bisa ndai ruti mu di tunduh-i.” 16 Ka Ayŭh minyu dinge, “Manusia, Aku re pirŭŭ pimandŭg ruti ka Jerusalem. Daya diginŭ re susah ka ngingen darŭm ngara nakar pinguman adi ngara man ka piin adi ngara nok. 17 Ruti ngga piin ngara re abo; ngara re susah, ka pinŭbŭn-i ngara kabŭs sabab dosa ngara.”

Ezekiel 5

1 TUHAN nang, “Manusia, tambit pedang adi reja ka pakai-i ngga gumbak gagap ka nundo ubak mu. Komŭnŭ nimbang ubok anŭ, ka kutung-i nyitaruh. 2 Badang ndi utung-so-taruh ubok anŭ darŭm kupo anŭ kan pinyikapung anŭ mbŭh ripuan. Tambit ndi utung-so-taruh dinge ka nŭtŭb-i ngga pedang mu buang kuu panu maning kupo anŭ. Nabur ndi utung-so-taruh adi bŭkŭn di au-tarun, ka Aku re tadak-i ngga pedang Ku. 3 Kidŭm kada ubok anŭ ka marut-i di sigŭn upet jipo mu. 4 Komŭnŭ tambit kada-i ka taran di apui bada sau. So nŭ apui re mirarat ka badang barang naan bangsa Israel.” 5 TUHAN Raja nang, “Tingga Jerusalem. Aku na-i di yun ong, ngga sopŭrŭg rais adi bŭkŭn maning-i. 6 Pak Jerusalem rawan pesan Ku ka kiren adŭp-i rabis ginaka so bangsa bangsa bŭkŭn, rabis abah dingah pinganang so rais rais adi maning-i. Jerusalem tirawan pesan Ku ka abah sita ukum ukum-adat Ku. 7 Dingah madin, Jerusalem, kayuh adi Aku, adi TUHAN Raja, nang. Darŭm kuu abah tunda ukum ukum-adat Ku bait abah sita pesan Ku, kuu mbŭh ndai rabis bagŭ pinyusah so adi dog ndai bangsa bangsa bŭkŭn adi maning kuu. Kuu mbŭh tunda adat bangsa bangsa bŭkŭn. 8 Ngapŭi Aku, adi TUHAN Raja, kidaan di kuu nang Aku ati inŭh pinganyu mu. Aku re ngukum kuu di sirung jawin sopŭrŭg bangsa. 9 Sabab sopŭrŭg kayuh adi kuu ndai adi Aku tiru, Aku re ngukum Jerusalem; gi-bŭn Aku ngukum Jerusalem mun anŭ, ka Aku re dŭh tia ndai simŭnŭ. 10 Sabab anŭ, pimas pimas di Jerusalem re man anak ngara, ka anak anak re man pimas ngara. Aku re ngukum kuu ka bada papar sasah asi asi adi babŭ udip. 11 “Aku ati inŭh Tapa adi udip -- ati inŭh pinganang TUHAN Raja -- sabab kuu nyembar Ramin Ku ngga barang masam pingandai arap ngga adi sipŭ, Aku re kapŭg kuu ngga dŭh kira masi. 12 Ndi utung-so-taruh daya mu re kabŭs mandam ngga kabŭs sikirau darŭm kupo; ndi utung-so-taruh dinge re dog siŭ ngga pedang di sapa kupo; ka Aku re bada papar sasah ndi utung-so-taruh adi bŭkŭn ka barang yŭn, ka tadak ngara ngga pedang. 13 “Kuu re kinyam bisā baji Ku ka magā Ku ndŭg ka Aku mbŭh puas. Kan sopŭrŭg kayuh anŭ jadi, kuu re ngaku Aku ati, adi TUHAN, mbŭh minyu ngga kuu sabab baji Ku di kurang pinyitŭtŭd mu. 14 Sopŭrŭg ngara so bangsa bangsa bŭkŭn adi maning kuu adi murah re mijŭh kuu ka pijo adŭp ngara so kuu. 15 “Kan Aku baji ka bangok di kuu ka ngukum kuu, sopŭrŭg bangsa maning kuu re taru. Ngara re tingga kuu buang ngamun kuu ka nyirimbe kuu. 16 Aku re pirŭŭ pimandŭg pinguman mu ka bada kuu sikirau. Kuu re kinyam andam sikirau keya ka reja-panah tabŭk kuu. 17 Aku re bada daya mu sikirau ka dāng dāng tarun re siŭ daya mu, ka bada andam, pinyiganas, ka perang siŭ kuu. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.”

Ezekiel 6

1 TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “tingga darŭd darŭd Israel ka nggen di ngara agah so Aku. 3 Kidaan di darŭd darŭd Israel bada dingah pinganang TUHAN -- dingah kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang di dudu darŭd, sandah sandah, dau dau, ka rubān rubān: Aku re pait pedang bada nyirubuh tarun yŭn daya nyambah tibudo. 4 Mija mija-sambah re dog nyirubuh ka mija mija-sambah kimanyan re dog mape. Sopŭrŭg daya diginŭ re dog siŭ di jawin tibudo ngara. 5 Aku re bada mingare tadang tadang daya Israel; Aku re bada mingare turang turang ngara maning mija mija-sambah. 6 Sopŭrŭg kupo Israel re dog pirabur, isa sopŭrŭg mija-sambah ngara ngga tibudo tibudo ngara dog mape bada asur, mija mija-sambah ngara re dog mapar, ka sopŭrŭg kayuh adi ngara ndai re miyap. 7 Daya re dog siŭ di barang yŭn, ka ngara adi babŭ udip re ngaku Aku ati TUHAN. 8 “Aku re tandah kada so ngara pirupas adŭp-i so dog siŭ ka papar sasah di dupan bangsa bangsa, 9 di yŭn ngara re udip darŭm dog taran so rais adŭp ngara. Diginŭ ngara re ingat Aku ka puan nang Aku mbŭh ngukum ngara ka pimangŭh ngara, sabab ngara dŭh tŭtŭd di Aku ka mbŭh tagan Aku ka raan dŭ di tibudo so di Aku. Ka ngara re sidot di adŭp-i sabab pingandai arap ngga adi kais adi mbŭh ngara ndai. 10 Ngara re puan nang Aku ati TUHAN ka pinyibakan Ku dŭh-i kayuh adi dŭh biyŭn rati.” 11 TUHAN Raja nang, “Mŭrŭs tangan mu! Sigudab ngga kaja mu! Sien darŭm susah sabab sopŭrŭg kayuh adi arap ngga adi sipŭ daya Israel mbŭh ndai. Ngara re kabŭs darŭm perang, kabŭs sabab apag, ka kabŭs sabab andam. 12 Ngara adi jo re mandam ka kabŭs; ngara adi sindŭk re dog siŭ darŭm perang; ngara adi babŭ udip re kabŭs sikirau. Ngara re kinyam bisā baji Ku. 13 Tadang tadang re mingare di ruang karu tibudo ka maning mija mija-sambah, mingare di barang sandah adi bigatung, di tibung barang darŭd, di ribo tŭngŭn tŭngŭn kayuh barŭm ka di ribo tibande tŭngŭn oak, di barang tarun di yŭn ngara badang sadis yŭn tibudo ngara. Komŭnŭ barang naan daya re puan Aku ati TUHAN. 14 Sawŭ, Aku re pakat tangan Ku ka pirabur rais ngara. Aku re bada-i jadi tarun tana-matung so tarun tana-pajam di siratan ndŭg kupo Riblah di utara, dŭh kidŭm tadŭ tarun adi yŭn daya Israel rŭŭ. Komŭnŭ barang naan daya re puan Aku ati TUHAN.”

Ezekiel 7

1 TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “ati inŭh kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang di tarun tana Israel: ati inŭh pimungan yŭn ndi tarun tana rais ati! 3 “Israel, pimungan mbŭh mandŭg. Kuu re kinyam baji Ku, sabab Aku bisara kuu amai kayuh adi kuu mbŭh ndai. Aku re maras kuu amai sopŭrŭg urah mu adi kais anŭ. 4 Aku dŭh re pirupas kuu bait masi di kuu. Aku re ngukum kuu amai pingandai sipŭ adi mbŭh mu ndai, isa kuu puan Aku ati TUHAN.” 5 Ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang, “Pinyirusag re bitunda nyatŭk kuu. 6 Sopŭrŭg-i mbŭh mungan. Ati inŭh pimungan mu. Mating tia pingarap mu. 7 Pimungan mbŭh mandŭg ka angān adi rŭŭ di tarun tana ati. Tika-i mbŭh sindŭk kan gawai di bari-sambah di darŭd re mating tia, adŭ-i pito. 8 “Dŭm dŭh tui angān re kinyam sopŭrŭg pinyibisā baji Ku. Aku re bisara angān amai kayuh adi angān mbŭh ndai, ka Aku re maras angān amai sopŭrŭg urah ngan adi kais anŭ. 9 Aku dŭh re pirupas angān bait masi di angān. Aku re ngukum angān amai pingandai sipŭ adi mbŭh ngan ndai, isa angān puan Aku ati TUHAN, ka Aku ati adi ngukum angān.” 10 Andu pinyirusag mbŭh aŭn mandŭg yŭn Israel. Pinyiganas mbŭh masang bagŭ. Pinyigambung aŭn parak, 11 Pinyiganas bada udip ginaka rabis bagŭ. Sopŭrŭg pinyikaya, sangŭn-i, bragah-i re miyap. 12 Tika-i mbŭh aŭn mandŭg. Andu-i mbŭh sindŭk adi ngga bibiris ngga bijua re dŭh tia biyŭn rati, sabab ukum Tapa re nyatŭk barang naan daya. 13 Mating daya dagang re udip tui yŭn dapŭd pari rugi so dingan-i, sabab baji Tapa mbŭh nyatŭk barang naan daya. Ngara adi arap dŭh re siramat. 14 Trompet jawŭn, ka barang naan mbŭh sidia. Pak mating daya matak di biperang, amai baji Tapa re nyatŭk barang naan daya 15 Agi biperang di aran raya, ka daya mandam ngga adi sikirau agi di ramin. Tadŭ daya di sapa tarun tana rais re kabŭs biperang, ka tadŭ daya di kupo re kabŭs mandam ka kabŭs sikirau. 16 Kada re bikaduh bu ka darŭd mun manuk asang mikabur bu so rubān. Sopŭrŭg ngara re muās amai dosa ngara. 17 Tangan barang naan daya re ramah, ka karŭb ngara re kimŭtŭr. 18 Ngara re nēn banang guni ka ndi pŭrŭng ganan ngara re kimŭtŭr. Ubak ngara re dog nundo, ka sopŭrŭg ngara re dog pimangŭh. 19 Ngara re taran mas ngga pirak ngara mun sapok di aran, sabab pirak ngga mas dŭh dapŭd nyiramat ngara kan TUHAN kiren baji-I. Ngara dŭh dapŭd pakai-i ngga pimunos pinyiraan ngara bait ngisi tain ngara. Mas ngga pirak adi bada ngara bidosa. 20 Dawŭ-i ngara mingangŭn di ramus batuh batuh brega ngara, pak ngara pakai-i ngga ndai tibudo adi sipŭ. Anŭ sabab TUHAN mbŭh bada buat-rata ngara jadi kayuh adi sidot ngara kiris. 21 “Aku re bada daya tami mirupak ngara,” nang TUHAN, “ka daya arap re tambit sopŭrŭg buat-rata ngara ka nyembar-i. 22 Aku re dŭh mbit piduri kan Ramin Ku adi siŭt Ku dog kinais, kan pirupak mŭrŭt ka nyembar-i. 23 “Ndi rais rais mbŭh bipito -- di tarun tana mbŭh agi dudu pinyiŭ ka kupo kupo mbŭh puno ngga pinyiganas. 24 Aku re taban bangsa adi siabo arap kamati ka bada ngara rŭŭ di ramin ramin ngan. Daya ngan adi siabo bake re dŭh biyŭn pinyabah di adŭp ngara kan Aku bada bangsa bangsa bŭkŭn kinais tarun yŭn ngan bisambah. 25 Pingarap ngan re miyap. Angān re jiroh damai ka dŭh re dapŭd-i. 26 Pinyirusag re bitunda nyatŭk angān, ka agah arap re adu adu mandŭg. Angān re bada nabi nabi pinandŭng kayuh adi ngara diŭ kiris. Imam imam re dŭh biyŭn kayuh re-i ngajar di bara daya, ka bara nyamba re dŭh biyŭn pinganang pitayan re-i nggen. 27 Raja re muās, anak raja re manyap pingarap, ka bara daya re kimŭtŭr amai taru. Aku re ngukum angān amai sopŭrŭg kayuh adi angān mbŭh ndai, ka re bisara angān mun angān bisara daya bŭkŭn. Anŭ re kiren di angān Aku ati TUHAN.”

Ezekiel 8

1 Di andu adi rimŭh darŭm buran nŭm darŭm sawa adi nŭm kieh dog taran, bara pinguru bara adi dog taran so Judah agi guru tikuruk di ramin ku. Gŭgŭh kuasa TUHAN Raja nguasa aku. 2 Aku nyigura ka kiris keya ka darŭm pŭmŭh ndi gayŭn adi mun manusia. So kupong-i mūn ka sagān mun apui, ka so kupong maad ka sambu bringam mun timaga dog ngusu. 3 Ayŭh ton kayuh mun tangan ka nakap aku di ubok. Komŭnŭ keya ka darŭm pŭmŭh roh Tapa pakat aku bigatung di au-tarun ka taban aku ka Jerusalem. Ayŭh taban aku ka tura ka darŭm tiban parad utara Ramin TUHAN, di yŭn tibudo adi bada Tapa baji dog pijog. 4 Diginŭ aku kiris jawa adi nyirinyak adi kiren bragah Tapa Israel, nimun adi muko aku kiris di andu aku di pang Yang Chebar. 5 Tapa nang di aku, “Manusia, tingga ka parad utara.” Aku tingga, ka diginŭ sindŭk ndi mija-sambah di rawa tiban-bās aku kiris tibudo adi bada Tapa baji. 6 Tapa nang di aku, “Manusia, kiris mu kah kayuh adi mbŭh jadi? Tingga pingandai sipŭ adi daya Israel ndai digiti, ngga bada Aku makin jo so tarun yŭn kudus Ku. Kuu re kiris rabis bagŭ kayuh adi arap so ati.” 7 Ayŭh taban aku ka tiban mŭrŭt badag adi tura ka sapa ka kiren di aku ndi rubang di sindung. 8 Ayŭh nang, “Manusia, bada baga rubang sindung ati.” Aku bada-i baga, ka kiris ndi tiban. 9 Ayŭh nang di aku, “Mŭrŭt ka tingga pingandai arap anŭ, kayuh adi sipŭ adi ngara ndai diginŭ.” 10 Jadi aku mŭrŭt ka tingga. Sindung sindung dog nutu gambar gambar dudu jippŭh ka dāng dāng adi bŭkŭn adi kais, ka kayuh kayuh adi bŭkŭn adi daya Israel nyambah. 11 Ju puru naan pinguru daya Israel agi diginŭ, samŭn Jaazaniah anak Shaphan. Barang naan ngara digŭng bŭrŭh yŭn badang kimanyan, ka asuh makat so kimanyan anŭ. 12 Tapa siken aku, “Manusia, kiris mu kah kayuh adi daya Israel ndai darŭm bisukan? Ngara bisambah darŭm birit adi puno ngga masam masam gayŭn kayuh. Sŭn ngara nang, ‘TUHAN dŭh kiris ata! Ayŭh mbŭh tagan rais ta.’” 13 Komŭnŭ TUHAN nang di aku, “Kuu re kiris ngara ndai kayuh adi rabis sipŭ so anŭ.” 14 Jadi Ayŭh taban aku ka tiban Ramin TUHAN adi tura ka utara ka kiren di aku bara dayung muās pinyikabŭs tapa Tammuz. 15 Ayŭh nang, “Manusia, kiris mu kah anŭ? Kuu re kiris adi rabis sipŭ dinge.” 16 Jadi Ayŭh taban aku ka badag Ramin TUHAN adi tura ka darŭm. Diginŭ sindŭk tiban mŭrŭt yŭn adi kudus, di asah mija-sambah ngga aran-tambus, agi duwŭh puru-rimŭh naan daya. Ngara nyipunok yŭn kudus anŭ ka sidikang nura ka timor, nyambah batŭh andu makat. 17 TUHAN nang di aku, “Manusia, kiris mu kah anŭ? Bara daya Judah ati dŭh puas asŭng ndai anŭ adi kuu kiris tejah samŭn pingandai ganas di ndi tarun tana rais. Tanŭ kah ngara dŭh siŭn dŭh mandŭg ka ndai-i digiti darŭm Ramin Ku ka bada Aku rabis baji. Tingga munki masam ngara pimangŭh Aku ngga pingandai adi raru sipŭ anŭ! 18 Ngara re kinyam bisā baji Ku. Aku dŭh re tandah bait masi di ngara. Ngara re nyirais ngga situngang ngara nang dua ka Aku, pak Aku dŭh re dingah ngara.”

Ezekiel 9

1 Komŭnŭ aku dingah Tapa nyirais nang, “Mandŭg kamati, angān adi re ngukum kupo ati. Taban sinyata ngan.” 2 Nŭm naan daya rasu mandŭg so tiban-bās sapa Ramin TUHAN tura ka utara. Ayō ngara ndi naan daya nēn piraka banang linen, taban kayuh ngga nuris. Sopŭrŭg ngara mandŭg ka mijog sindŭk mija-sambah timaga. 3 Komŭnŭ jawa bragah Tapa Israel makat so cherubim, so yŭn-i anŭ, ka nyirinyak nuju tiban mŭrŭt Ramin TUHAN. TUHAN bagan daya anŭ adi nēn piraka banang linen, 4 “Panu ka barang yŭn darŭm kupo Jerusalem ka na tandā di arŭ barang naan daya adi susah ka adi bipito sabab sopŭrŭg kayuh sipŭ adi dog ndai darŭm kupo.” 5 Ka aku dingah Tapa nang di ngara adi bŭkŭn, “Tunda ayŭh panu darŭm kupo, ka siŭ sopŭrŭg daya. Dŭhnyah masi di asi asi. 6 Siŭ daya adi minyamba, adi mara, sindŭ daya, ka anak anak daya. Pak dŭhnyah nyingŭg ngara adi biyŭn tandā di arŭ ngara. Piguru so ti, so Ramin Ku.” Jadi ngara piguru ngga bara pinguru adi mijog diginŭ darŭm Ramin TUHAN. 7 Tapa nang di ngara, “Nyembar Ramin TUHAN. Ngisi badag-i ngga tadang tadang daya. Ndai meh anŭ madin!” Jadi ngara piguru siŭ bara daya adi darŭm kupo anŭ. 8 Sitadŭn ngara siŭ daya, aku agi diginŭ sadi adŭp ku. Aku sidikang ka nyirais, “TUHAN Raja, Kaam mbŭh raru baji kah di Jerusalem ndŭg ka Kaam re siŭ sopŭrŭg daya adi babŭ udip di Israel?” 9 Tapa nam, “Daya Israel ngga Judah mbŭh ndai dosa adi raru bās. Ngara inŭh pinyiŭ ka mbŭh ngisi Jerusalem ngga pingandai adi sarah. Ngara nang Aku, adi TUHAN, mbŭh tagan rais ngara ka nang Aku dŭh kiris ngara. 10 Pak Aku dŭh re masi di ngara; Aku re ndai di ngara kayuh adi ngara ndai di daya bŭkŭn.” 11 Komŭnŭ sianŭ adi nēn piraka banang linen pari ka nggen puan di TUHAN, “Aku mbŭh ndai nanyam ka pinyibada Mai.”

Ezekiel 10

1 Aku tingga sakŭb adi nyirungan cherubim anŭ ka nyirungan ngara agi kayuh mun takta adi dog ndai so batuh nilam. 2 Tapa nang di sianŭ adi nēn piraka banang linen, “Panu ka asah kaja kaja-krita di ribo cherubim cherubim anŭ ka ngakŭp bam apui ngga tangan mu. Komŭnŭ nabur bam apui anŭ di ndi tarun tarun darŭm kupo anŭ.” Aku nyibatŭh ayŭh panu. 3 Cherubim cherubim anŭ mijog tura ka siratan Ramin TUHAN kan ayŭh mŭrŭt, ka abun ngisi badag tura ka darŭm. 4 Jawa bragah TUHAN makat so dāng dāng anŭ ka panu nuju tiban mŭrŭt Ramin TUHAN. Komŭnŭ abun anŭ ngisi Ramin TUHAN, ka badag anŭ mbŭh nyirinyak ngga jawa. 5 Jawŭn kabap urad urad cherubim anŭ tungang dog dingah di awah adi tura ka sapa. Jawŭn anŭ sak sirŭŭn Tapa Bisa-pŭrŭg. 6 Kan TUHAN nggen ukum bada sianŭ adi nēn piraka banang linen tambit apui so asah kaja kaja-krita anŭ di ribo cherubim cherubim anŭ, daya anŭ mŭrŭt ka mijog sindŭk ndi kaja-krita anŭ. 7 Ndi so cherubim cherubim anŭ ton tangan-i ka apui anŭ di yun ngara, tambit kada bam apui, ka na-i darŭm agŭm tangan daya adi nēn piraka banang linen. Daya anŭ tambit-i ka bu. 8 Aku kiris cherubim cherubim anŭ biyŭn kayuh adi mun tangan manusia di punda barang urad-i. 9-10 Aku gŭh kiris diginŭ pat kaja-krita, sopŭrŭg-i brimun, ndi ngapid barang cherubim. Kaja kaja-krita anŭ bringam jawa mun batuh brega, ka barang kaja anŭ biyŭn kaja adi bŭkŭn adi nyiparang di yun-i. 11 Kan dāng dāng anŭ trigen, ngara dapŭd trigen ka tadŭ parad tarun buang dŭhsah bigiring. Sopŭrŭg ngara trigen samah ka parad adi ngara raan, buang dŭhsah bigiring. 12 Pŭrŭng ngara, punok, tangan, urad, ka kaja mbŭh puno ngga batŭh. 13 Aku dingah sirŭŭn bagan, “Kaja-tipusing.” 14 Barang pŭrŭng dāng anŭ biyŭn pat jawin. Adi sibungas mun jawin sapi, adi numbor duwŭh mun jawin manusia, adi numbor taruh mun jawin singah, ka adi numbor pat mun jawin beuh. 15 (Ngara inŭh cherubim cherubim adi aku muko kiris di pang Yang Chebar.) Kan cherubim cherubim anŭ makat ka au-tarun 16 ka sigen adŭp-i, kaja kaja anŭ sua ngga ngara. Kan ngara murai urad re mikabur, kaja kaja anŭ sua gŭh ngga ngara. 17 Kan cherubim cherubim anŭ rŭŭ, kaja kaja anŭ rŭŭ; ka kan cherubim cherubim anŭ mikabur, kaja kaja anŭ sua ngga ngara, sabab cherubim cherubim anŭ adi nguasa-i. 18 Komŭnŭ jawa bragah TUHAN bu so tiban Ramin TUHAN ka panu ka yŭn adi nyirungan cherubim cherubim anŭ. 19 Ngara murai urad ngara ka mikabur makat so tana sitadŭn aku nyibatŭh ngara, ka kaja kaja anŭ sua ngga ngara. Ngara rŭŭ di tura ka timor tiban-bās Ramin TUHAN, ka jawa bragah TUHAN nyirinyak di tunduh ngara. 20 Aku natŭng ngara anŭ cherubim cherubim adi aku muko kiris di ribo Tapa Israel di pang Yang Chebar. 21 Barang pŭrŭng dāng anŭ biyŭn pat jawin, pat urad, ka agi kayuh adi mun tangan manusia di punda barang urad. 22 Jawin ngara mun jawin adi aku muko kiris di pang Yang Chebar. Barang pŭrŭng dāng anŭ panu tŭnggŭn ka jawin.

Ezekiel 11

1 Roh Tapa pakat aku ka taban aku ka tiban-bās parad ka timor Ramin TUHAN. Diginŭ sindŭk tiban-bās anŭ aku kiris duwŭh puru-rimŭh naan daya, samŭn Jaazaniah anak Azzur ngga Pelatiah anak Benaiah, duwŭh naan pinguru bangsa. 2 Tapa nang di aku, “Manusia, bara daya ati bisatur ndai kayuh adi arap ka nggen pinganang pitayan adi arap darŭm kupo ati. 3 Ngara nang, ‘Dŭm dŭh tui ata re pijog ramin dinge. Kupo ati inŭh keya ka priok, ka ata keya ka dagin darŭm-i, pak mua gŭh amai-i tak ata so apui.’ 4 Ngapŭi meh, manusia, kidaan agah pasar ukum adi re nyatŭk ngara.” 5 Roh TUHAN nguasa aku, ka TUHAN kidaan di aku bada nggen di bara daya pinganang ati: “Daya Israel, Aku puan kayuh adi angān nang ka kayuh adi angān bisatur an ndai. 6 Angān mbŭh siŭ raru bagŭ daya digiti darŭm kupo ndŭg ka aran mbŭh puno ngga tadang. 7 “Jadi anŭ inŭh kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang di angān. Kupo ati inŭh sawŭ priok, pak ani meh dagin di darŭm-i? Tadang ngara adi angān mbŭh siŭ inŭh! Angān re mating digiti -- angān re Ku taran so kupo ati! 8 Angān taru pedang kah? Aku re bada daya mandŭg nyerang angān ngga pedang. 9 Aku re taban angān ngga ruah so kupo ka nggen angān ka darŭm tangan daya tami. Aku mbŭh nggen ukum kabŭs di angān, 10 ka angān re dog siŭ darŭm perang darŭm rais adŭp ngan. Komŭnŭ barang naan daya re puan nang Aku ati TUHAN. 11 Kupo ati re dŭh grindung angān keya ka priok grindung dagin adi darŭm-i. Aku re ngukum angān di tadŭ yŭn angān agi darŭm tarun tana Israel. 12 Angān re puan nang Aku ati TUHAN ka sitadŭn angān sita ukum-adat rais rais adi sindŭk angān, angān mbŭh miranggar ukum-adat Ku ka nyibireu pesan Ku.” 13 Sitadŭn aku minyu-binabi, Pelatiah tumbang kabŭs. Aku sidikang di tana ka nyirais nang, “Dŭhnyah, TUHAN Raja! Kaam re siŭ sopŭrŭg daya adi babŭ udip di Israel kah?” 14 TUHAN minyu ngga aku. 15 “Manusia,” Ayŭh nang, “bara daya adi rŭŭ di Jerusalem minyu pasar kuu ka pasar daya Israel adi samah bangsa ngga adŭp mu adi dog taran ka rais tami. Ngara nang, ‘Ngara adi dog taran mbŭh raru jo ka dŭh re tungang nyambah TUHAN. Ayŭh mbŭh nggen tarun tana ati di ata.’ 16 “Madin kidaan di bara dingan mu adi samah dog taran kayuh adi Aku nang. Aku inŭh adi pait ngara bada rŭŭ jo bigaur ngga bangsa bangsa bŭkŭn ka bada ngara papar sasah di rais rais bŭkŭn. Pak yŭn tika ati, Aku re agi ngga ngara di yŭn ngara dog taran. 17 “Jadi kidaan di ngara kayuh adi Aku, adi TUHAN Raja, nang. Aku re nguruk taban ngara ngga ruah so rais rais adi yŭn Aku bada ngara papar sasah, ka re nggen tarun tana Israel pari ka ngara. 18 Kan ngara pari, ngara an taran sopŭrŭg kayuh adi sembar ka adi sipŭ, mun tibudo tibudo adi ngara dapŭd. 19 Aku re nggen di ngara atin adi bauh ka pikir adi bauh. Aku re gati atin ngara adi baking mun batuh ngga atin adi nundok. 20 Komŭnŭ ngara re sita ukum ukum-adat Ku ka tŭtŭd sita sopŭrŭg pesan Ku. Ngara re jadi daya Ku ka Aku re jadi Tapa ngara. 21 Pak Aku re ngukum daya adi suka nyambah tibudo adi sembar ka adi sipŭ anŭ. Aku re ngukum ngara amai kayuh adi ngara mbŭh ndai.” TUHAN Raja mbŭh minyu. 22 Cherubim cherubim anŭ piguru mikabur, ka kaja kaja-krita anŭ sua ngga ngara. Jawa bragah Tapa Israel nyirinyak di tunduh ngara. 23 Komŭnŭ jawa bragah anŭ bu so kupo anŭ di ka darŭd di parad ka timor kupo. 24 Keya ka darŭm pŭmŭh roh Tapa pakat aku ka taban aku pari ka bara adi dog taran di Babylonia. Komŭnŭ kayuh anŭ adi keya ka darŭm pŭmŭh miyap, 25 ka aku kidaan di ngara, adi dog taran, sopŭrŭg kayuh adi TUHAN mbŭh kiren di aku.

Ezekiel 12

1 TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “kuu udip di ruang daya adi an birawan. Ngara biyŭn batŭh, pak ngara dŭh kiris tarun; ngara biyŭn kajit, pak ngara dŭh dingah ani ani, sabab ngara daya adi suka birawan. 3 “Madin, manusia, bipisŭn meh mun daya nupang, ka matak diŭ so andu karŭm. Bada barang naan daya kiris kuu bu tingge kupo panu di ka tarun bŭkŭn. Kadŭ ngara adi an birawan anŭ re kiris kuu. 4 Sitadŭn andu gibabŭ jawa, bipisŭn sidia adŭp mu yŭn re dog taran ka rais tami, isa ngara kiris kuu; komŭnŭ bada ngara kiris kuu bu singumi andu mun daya adi dog taran so rais adŭp mu. 5 Sitadŭn ngara kiris kuu bu, ndai ndi rubang di sindung ramin mu ka taban bakot barang mu ngga ruah so nŭ. 6 Tandah ngara kiris kuu na bakot barang mu di tunduh kawin mu ka ruah ka yŭn karŭm ngga jawin mu dog nutu, isa kuu dŭh dapŭd kiris kamaki kuu panu. Pingandai mu anŭ re jadi pinyibakan di bara daya Israel.” 7 Aku ndai nimun adi TUHAN mbŭh bada aku ndai. Di andu anŭ aku bipisŭn mun daya nupang, ka singumi andu anŭ kan-i mbŭh re karŭm aku ndai rubang ngga tangan adŭp ku di sindung ramin ku. Komŭnŭ aku ruah, ka buang daya bagŭ kiris, aku na bakot barang ku di kawin ku ka bu. 8 Ngga isan isan andu jawa ndi TUHAN minyu ngga aku. 9 “Manusia,” Ayŭh nang, “amai madin bara daya Israel adi an birawan anŭ mbŭh siken ani ndai mu, 10 kidaan di ngara kayuh adi Aku, adi TUHAN Raja, nang di ngara. Agah ati inŭh yŭn raja adi mritah di Jerusalem ka yŭn sopŭrŭg daya adi rŭŭ diginŭ. 11 Kidaan di ngara nang kayuh adi Aku mbŭh ndai inŭh tandā kayuh adi re jadi di ngara -- ngara re jadi daya adi bu mangān rais adŭp-i ka jadi daya-takap. 12 Raja adi mritah ngara re kabis barang adŭp-i singarŭm ka bu so rubang adi ngara ndai yŭn-i di sindung. Ayŭh re nutu batŭh-i ka dŭh kiris kamaki ayŭh panu. 13 Pak Aku re tŭŭn jaring Ku ka nakap ayŭh. Komŭnŭ Aku re taban ayŭh ka kupo Babylon, di yŭn ayŭh re kabŭs buang dŭh kiris kupo anŭ. 14 Aku re bada papar sasah ka barang yŭn sopŭrŭg daya adi di istana-i, bara adi tukang pitayan ngga bara pingibān-i, ka daya re jiroh ngara yŭn re siŭ. 15 “Kan Aku bada ngara papar sasah di ruang bangsa bangsa bŭkŭn ka di rais rais tami, ngara re puan nang Aku ati TUHAN. 16 Aku re bada kada so ngara siramat so biperang, so apag, ka so andam, isa di ruang bangsa bangsa anŭ ngara re rada munki masam sipŭ pingandai ngara ka re ngaku Aku ati TUHAN.” 17 TUHAN minyu ngga aku. 18 “Manusia,” Ayŭh nang, “kimŭtŭr kan kuu man, ka nitet amai taru kan kuu nok. 19 Kidaan di barang naan daya bangsa Israel nang ati inŭh agah so TUHAN Raja yŭn daya Jerusalem adi gibabŭ rŭŭ di tarun tana ngara: ngara re kimŭtŭr kan ngara man ka nitet amai taru kan ngara nok. Tarun tana ngara re dog pirabur ka jadi matung, sabab barang naan adi rŭŭ diginŭ mbŭh miranggar ukum-adat. 20 Kupo kupo adi madin puno ngga bara daya re dog pirabur, ka rais anŭ re jadi tarun tana-pajam. Komŭnŭ ngara re puan nang Aku ati TUHAN.” 21 TUHAN minyu ngga aku. 22 “Manusia,” Ayŭh nang, “mani daya Israel pari pari nang pitas ati: ‘Tika ripuan, ka pininjau jadi au-tarun’? 23 Madin kidaan di ngara kayuh adi Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh nang pasar anŭ. Aku re pirŭŭ pitas anŭ. Pitas anŭ re dŭh tia pari pari dog nang darŭm Israel. Kidaan di ngara nang: tika mbŭh mandŭg, ka pininjau anŭ mbŭh re jadi bitŭtŭk! 24 “Di ruang daya Israel re mating tia daya nang adŭp-i kiris kayuh keya ka darŭm pŭmŭh, bait pinganang-binabi adi kinanyap daya. 25 Aku, adi TUHAN, re minyu ngga ngara, ka kayuh adi Aku nang re dog ndai. Re mating tia nyikite. Di tika angān gibabŭ udip, angān adi an birawan, Aku re ndai kayuh adi Aku muko bakan di angān nang Aku re ndai. Aku mbŭh minyu,” nang TUHAN Raja. 26 TUHAN nang di aku, 27 “Manusia, bara daya Israel pikir kayuh adi kuu kiris keya ka darŭm pŭmŭh anŭ ngga pinganang-binabi mu inŭh pasar kayuh adi gibabŭ tui bayuh. 28 Jadi kidaan di ngara kayuh adi Aku, adi TUHAN Raja, nang: re mating tia nyikite. Kayuh adi Aku mbŭh nang re dog ndai. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu!”

Ezekiel 13

1 TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “nyarah bara nabi kadong Israel adi nimbur pinganang-binabi ngara. Kidaan di ngara bada dingah pinganang TUHAN.” 3 Ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang: “Mbŭh payah inŭh bara nabi adi budo anŭ! Ngara nimbur pinyidapŭd adŭp-i ka nimbur adŭp-i agi kiris kayuh keya ka darŭm pŭmŭh. 4 Daya Israel, bara nabi ngan dŭh biguna keya ka bisirŭh adi rŭŭ di tibawang kupo. 5 Ngara dŭh jaga tarun tarun adi yŭn sindung mbŭh rubuh, dŭh gŭh ngara pari pijog sindung, ngapŭi Israel dŭh dapŭd dog ngibān kan perang timbur di andu TUHAN. 6 Kayuh adi ngara kiris keya ka darŭm pŭmŭh dŭh sawŭ, ka pininjau ngara inŭh pinganang kadong. Ngara nang adŭp-i kidaan agah Ku, pak Aku mating pait ngara. Ngara harap pinganang-i re jadi bitŭtŭk! 7 Kidaan di ngara: kayuh anŭ adi angān kiris keya ka darŭm pŭmŭh dŭh sawŭ, ka pininjau ngan inŭh pinganang kadong. Angān nang-i pinganang Ku, pak Aku mating minyu ngga angān!” 8 Jadi TUHAN Raja nang di ngara, “Pinganang ngan dŭh sawŭ, ka kayuh anŭ adi angān kiris keya ka darŭm pŭmŭh inŭh kayuh kadong. Aku rawan angān. 9 Aku re ngukum angān bara nabi adi kiris kayuh keya ka darŭm pŭmŭh pak adi dŭh sawŭ, ka adi nggen pininjau adi kinanyap daya. Angān re mating diginŭ kan daya Ku tikuruk matŭd pikir-kira ngara; dŭn ngan re dŭh dog pibŭrŭt di susud dŭn bara rayat Israel; angān dŭh re pari ka tarun tana adŭp ngan. Komŭnŭ angān re puan nang Aku ati TUHAN Raja. 10 “Bara nabi kinanyap daya Ku nang sopŭrŭg kayuh agi siramat pŭn ka sopŭrŭg-i dŭh! Daya Ku mbŭh pijog sindung adi gayo, ka bara nabi mandŭg ka nutu-i ngga chat. 11 Kidaan di bara nabi anŭ nang sindung ngara re rubuh. Aku re pait ujen adi bangat. Ujen batuh re rabu nyatŭk-i, ka sabak adi daras re poh maka-i. 12 Sindung anŭ re rubuh, ka barang naan daya re siken ani kana-i chat anŭ.” 13 Ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang: “Darŭm baji Ku Aku re pait sabak adi daras, ujen adi bangat, ka ujen batuh bada pirusak sindung anŭ. 14 Aku re nyirubuh sindung adi ngara chat, ka re mapar-i ndŭg ka batuh batuh pinagap rasan-i tatŭng. Sindung anŭ re rubuh ka siŭ sopŭrŭg ngan. Komŭnŭ barang naan daya re puan nang Aku ati TUHAN. 15 “Sindung anŭ ngga ngara adi nutu-i ngga chat re kinyam bisā baji Ku. Komŭnŭ Aku re kidaan di angān nang sindung anŭ mbŭh mating ka simŭnŭ gŭh ngara adi muko chat-i -- 16 bara nabi anŭ adi kidaan di Jerusalem nang sopŭrŭg kayuh agi siramat, kan sopŭrŭg kayuh dŭh siramat!” TUHAN Raja mbŭh minyu. 17 TUHAN nang, “Madin, manusia, tingga bara dayung anŭ di ruang daya mu, adi nimbur pininjau. Nyarah ngara 18 ka kidaan di ngara kayuh adi TUHAN Raja nang di ngara: “Mbŭh payah inŭh angān bara dayung! Angān ndai garang jimat yŭn barang naan daya ka ndai banang biruri-karŭm ngga bibubok, isa ngara biyŭn kuasa di tunduh pimudip daya bŭkŭn. Angān raan nguasa udip kabŭs daya Ku yŭn utung adŭp ngan. 19 Angān ngamun Aku di sirung jawin daya Ku ngga dapŭd duwŭh taruh agŭm jeri ka duwŭh taruh baru ruti. Angān siŭ daya adi dŭh patut dog siŭ, ka angān bada udip daya adi dŭh patut udip. Jadi angān kadong daya Ku, ka ngara sabah angān.” 20 Ngapŭi ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang: “Aku tiru di garang jimat anŭ adi ngga angān suba nguasa udip kabŭs daya bŭkŭn. Aku re nyirugut-i so tangan ngan ka pirupas daya adi angān nguasa. 21 Aku re nyirugut bubok ngan anŭ ka bada daya Ku adu adu rupas so kuasa ngan. Ka angān re puan nang Aku ati TUHAN. 22 “Ngga pinganang kadong ngan angān pijimŭ atin daya adi kana, adi Aku dŭh an ida ida ngga. Angān ngasu daya arap ndai kraja arap ndŭg ka ngara dŭh dapŭd dog nyiramat. 23 Jadi madin kayuh adi angān kiris keya ka darŭm pŭmŭh pak adi dŭh sawŭ ngga pininjau ngan adi kinanyap daya mbŭh mungan. Aku nyiramat daya Ku so kuasa ngan, isa angān puan nang Aku ati TUHAN.”

Ezekiel 14

1 Kada so bara pinguru daya Israel mandŭg ka bisiken ngga aku pasar pinyiraan TUHAN. 2 Komŭnŭ TUHAN minyu ngga aku. 3 “Manusia,” Ayŭh nang, “ngara ati mbŭh na atin ngara di tibudo ka anŭ bada ngara tanŭ ka bidosa. Ngara pikir Aku re nggen pinyinam di ngara kah? 4 “Madin minyu ngga ngara ka kidaan kayuh adi Aku, adi TUHAN Raja, nang di ngara: barang naan daya Israel adi mbŭh na atin ngara di tibudo adi bada ngara tanŭ ka bidosa ka ripas anŭ mandŭg di bisiken ngga nabi, re dapŭd pinyinam so Aku, anŭ inŭh pinyinam adi situgu ngga dosa ngara! 5 Sopŭrŭg tibudo anŭ mbŭh pijo daya Israel so Aku, pak ngga pinyinam Ku Aku harap Aku tungang marik atin ngara pari ka Aku. 6 “Ngapŭi meh, kidaan di daya Israel kayuh adi Aku, adi TUHAN Raja, nang: marik pimudip ngan bu so tibudo ngan adi sipŭ anŭ pari ka Aku. 7 “Kan tadŭ daya Israel bait ndi naan so bara daya tami adi rŭŭ bigaur ngga daya Israel bu so Aku ka nyambah tibudo, ka ripas anŭ di bisiken ngga nabi, Aku adi TUHAN, re nggen pinyinam di daya anŭ! 8 Aku re rawan ayŭh. Aku re bada ayŭh jadi suto ndu pinyibakan. Aku re kadi ayŭh so dupan bara daya Ku, isa angān puan nang Aku ati TUHAN. 9 “Kambŭi ndi naan nabi dog nipu bada nggen pinyinam adi dŭh sawŭ, anŭ mbŭh sabab Aku, adi TUHAN, mbŭh nipu ayŭh. Aku re kadi ayŭh so dupan daya Israel. 10 Nabi anŭ ngga sianŭ adi bisiken ngga ayŭh re trima ukum adi samah. 11 Aku re ndai simŭnŭ ngga bada daya Israel dŭh tagan Aku ka nyembar adŭp ngara ngga dosa. Ngara re jadi daya Ku, ka Aku re jadi Tapa ngara.” TUHAN Raja mbŭh minyu. 12 TUHAN minyu ngga aku. 13 “Manusia,” Ayŭh nang, “Kambŭi rais bidosa ka dŭh tŭtŭd di Aku, Aku re pakat tangan Ku ka pirŭŭ pimandŭg pinguman-i. Aku re pait apag ka siŭ manusia ngga dāng. 14 Sunggu bait kani ngara adi taruh, Noah, Danel, ngga Job, agi rŭŭ diginŭ, pinyikana ngara kaŭs-i nyiramat asŭng adŭp ngara.” TUHAN Raja mbŭh minyu. 15 “Bait kah Aku pait dāng tarun bada siŭ manusia, ndŭg ka tarun tana anŭ bisā ka mating daya tungang panu mutas-i. 16 Sunggu bait kani ngara adi taruh agi rŭŭ diginŭ, ka ngga adŭn Ku, adi TUHAN Raja, Tapa adi udip, anak adŭp ngara dŭh gŭh ngara re tungang nyiramat. Ngara re nyiramat asŭng adŭp ngara adŭ, ka tarun tana anŭ re jadi tarun tana-pajam. 17 Bait kah Aku bada perang timbur di rais anŭ ka pait sinyata adi bisā ngga pirarap manusia ka dāng, 18 ka sunggu bait kani ngara adi taruh agi rŭŭ diginŭ, ka ngga adŭn Ku, adi TUHAN Raja, Tapa adi udip, anak adŭp ngara dŭh gŭh ngara re tungang nyiramat, adŭ-i asŭng adŭp ngara. 19 “Kambŭi Aku pait sesak-andam ka rais anŭ, ka darŭm baji Ku siŭ bagŭ daya ka dāng, 20 sunggu Noah, Danel, ngga Job bait kani agi rŭŭ diginŭ, ka ngga adŭn Ku, adi TUHAN Raja, Tapa adi udip, anak adŭp ngara dŭh gŭh ngara re tungang nyiramat. Pinyikana ngara kaŭs-i dapŭd nyiramat asŭng adŭp ngara.” 21 Ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang: “Aku re pait pat ukum Ku adi bisā bada nyatŭk Jerusalem, anŭ inŭh perang, apag, dāng tarun, ka andam, ngga pirabur manusia ka dāng. 22 Kambŭi agi daya babŭ udip ka nyiramat anak-i, tingga ngara kan ngara mandŭg ka kuu. Tingga munki masam arap-i ngara, ka sabah meh ukum adi Aku pait bada nyatŭk Jerusalem inŭh patut; 23 ka kuu meh re puan nang agi sabab adi kana yŭn sopŭrŭg kayuh adi Aku ndai.” TUHAN Raja mbŭh minyu.

Ezekiel 15

1 TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “munki tŭngŭn anggor kambŭi danding ngga tŭngŭn kayuh? Ani kana daan anggor kambŭi danding ngga tŭngŭn kayuh di tarun? 3 Bisa kah kuu pakai-i ngga ndai tadŭ tadŭ kayuh? Bisa kah kuu pakai-i ngga ndai pagu yŭn tangid kayuh? 4 Adŭ-i kana ngga ndai apui? Kan soduwŭh tŭbŭn-i mbŭh sau ka rapŭt-i mbŭh jadi ŭbŭ, bisa kah kuu pakai-i ngga ndai kayuh? 5 Diŭ so-i dog badang taŭn-i mbŭh dŭh biguna. Madin-i muko dog badang ka mbŭh jadi ŭbŭ, ayŭh mbŭh rabis dŭh biguna.” 6 Ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang, “Nimun tŭngŭn anggor dog tambit so tarun ka dog badang, simŭnŭ gŭh Aku re tambit daya adi rŭŭ di Jerusalem 7 ka re ngukum ngara. Ngara mbŭh pirupas adŭp ngara so ndi apui, pak madin apui re badang ngara. Kan Aku ngukum ngara, kuu re puan nang Aku ati TUHAN. 8 Ngara dŭh tŭtŭd di Aku, ngapŭi Aku re bada rais ngara jadi tarun tana-pajam.” TUHAN Raja mbŭh minyu.

Ezekiel 16

1 TUHAN minyu ngga aku dinge. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “kidaan di Jerusalem kayuh adi sipŭ anŭ adi mbŭh-i ndai. 3 Kidaan di Jerusalem kayuh adi TUHAN Raja nang di ayŭh: “Kuu dog biranak di tana Canaan. Sama mu daya Amor, ka sindŭ mu daya Hitti. 4 Di andu kuu dog biranak, mating daya kapŭg taris pasid mu bait mamuh kuu bait namu pŭrŭng ganan mu ngga garo, bait madung kuu. 5 Mating daya nak masi di kuu ka ndai simŭnŭ di kuu. Kan kuu dog ruwan, mating daya rindu kuu. Kuu dog taran ka sapa di pakan. 6 “Komŭnŭ Aku murah ka kiris kuu bigurai di deya adŭp mu. Kuu mbŭh bitameg adŭ ngga deya, pak Aku dŭh an tandah kuu kabŭs. 7 Aku bada kuu udip mun anak kayuh-udip adi pimuah. Kuu bitambah bake ka bigatung ka jadi dayung mara. Sisuh mu ramus, ka ubok mu mbŭh ambu, pak kuu gibabŭ sitabet. 8 “Darŭm Aku panu murah, Aku rada tipuh-i mbŭh mandŭg adi ngga mu biawang. Aku nutu pŭrŭng ganan mu adi babŭ dah dah ngga jipo-tunduh Ku ka bijanji an awang kuu. Sawŭ, Aku ndai simanya sawan ngga kuu, ka kuu jadi jaku.” Anŭ inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang. 9 “Komŭnŭ Aku tambit piin ka ngu deya so pŭrŭng ganan mu, Aku susen inyo kanā di kurit mu. 10 Aku kibarui kuu ngga gaon adi dog ngabuh ngga butik bunga jiit ka nggen di kuu kasut adi dog ndai so birurang adi siabo kana, bŭŭng ubok adi dog ndai so banang linen, ka jipo banang sutera. 11 Aku ngudat kuu ngga kukong ka garang. 12 Aku nggen di kuu sisin undung ngga sigating ka makota adi ramus. 13 Kuu biyŭn pimakai mas pirak, ka kuu ari nēn piraka banang linen ngga banang sutera adi dog ngabuh ngga butik bunga jiit. Kuu man ruti dog ndai so tibaduk adi siabo kana ngga ju banyis ka inyo kanā. Pinyiramus mu nyirinyak, ka kuu jadi rani. 14 Kuu jadi timagah di barang bangsa amai pinyiramus mu, sabab Aku inŭh adi bada kuu ramus.” Anŭ inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang. 15 “Pak kuu nyiraba pinyiramus mu ngga dŭn timagah mu; kuu bŭŭs ngga barang naan daya adi mandŭg ka yŭn mu. 16 Kuu pakai kada piraka mu ngga ngabuh tarun yŭn mu bisambah, ka keya ka dayung sundar, kuu nggen adŭp mu di barang naan daya. 17 Kuu pakai pirak ka mas adi nggen Ku di kuu ngga ndai patong patong dari, ka tanggah ngga patong patong anŭ. 18 Kuu tambit piraka adi dog ngabuh ngga butik bunga jiit adi Aku nggen di kuu ka na-i di patong patong anŭ, ka kuu jugan ka patong patong anŭ inyo kanā ngga kimanyan adi muko Aku nggen di kuu. 19 Aku nggen di kuu pinguman -- tibaduk adi siabo kana, inyo kanā, ka ju banyis -- pak kuu jugan-i ndu sadis ngga pimunos asŭng tibudo.” Anŭ inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang. 20 “Komŭnŭ kuu tambit anak anak dari ngga anak anak dayung adi kuu mbŭh biranak yŭn Ku ka jugan ngara ndu sadis ka tibudo. Gibayuh kah-i sadang kuu dŭh tŭtŭd di Aku? 21 Mani kuu sirapas anak anak Ku ka nyadis ngara ka tibudo? 22 Sitadŭn pimudip mu adi sipŭ anŭ jadi dayung sundar kuu bŭn ingat munki adŭp mu gi-sŭ jah -- di andu kuu dŭh biyŭn piraka, bigurai di deya adŭp mu.” 23 TUHAN Raja nang, “Mbŭh payah inŭh kuu! Payah! Kuu ndai sopŭrŭg kayuh arap anŭ, ka komŭnŭ 24 di bŭngŭn barang aran kuu pijog tarun yŭn nyambah tibudo ka nyundar. 25 Kuu kinais pinyiramus mu di tawang. Kuu jugan adŭp mu di barang naan daya adi murah, ka kuu dŭh ko ko nyundar. 26 Kuu tandah rasū rasū mu daya Egypt adi mingaras nyibŭŭs ngga kuu, ka ngga pingandai nyundar mu anŭ kuu mbŭh kinuas Aku. 27 “Madin Aku mbŭh pakat tangan Ku re ngukum kuu ka tambit berkat adi Aku mbŭh nggen di kuu. Aku mbŭh nyerah kuu ka daya Philistine, adi tiru di kuu ka adi sidot di pingandai kais mu anŭ. 28 “Sabab kuu dŭh puas ngga ngara adi bŭkŭn, kuu di tadak daya Assyria. Kuu dayung sundar ngara, pak ngara dŭh gŭh tungang muas pinyiraan pŭrŭng mu. 29 Kuu dayung sundar gŭh yŭn daya Babylonia, bangsa bara daya dagang anŭ, pak ngara dŭh gŭh tungang muas pinyiraan pŭrŭng mu.” 30 Ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang: “Sopŭrŭg pingandai mu anŭ mun pingandai dayung sundar adi dŭh puan adŭp-i mangŭh. 31 Di barang aran kuu pijog tarun yŭn nyambah tibudo ka yŭn nyundar. Pak kuu ndai simŭnŭ dŭh sabab raan dapŭd duit mun dayung sundar. 32 Kuu keya ka dayung adi tanggah ngga daya saruh, ka dŭh awang banŭh adŭp-i. 33 Dayung sundar dog bayar, pak kuu nggen pinganggen di sopŭrŭg ambai mu ka nyuap ngara bada mandŭg so barang yŭn da bŭŭs ngga adŭp mu. 34 Kuu dŭh mun dayung sundar adi bŭkŭn. Mating daya takan kuu bada jadi dayung sundar. Kuu dŭh dog bayar, pak adŭp mu adi bayar ngara! Sawŭ, kuu raru bŭkŭn.” 35 Ngapŭi meh, Jerusalem, kuu sundar! Dingah kayuh adi TUHAN nang. 36 Ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang: “Kuu pirukos piraka mu, ka mun dayung sundar kuu nggen adŭp mu di bara ambai mu ka di sopŭrŭg tibudo mu adi sipŭ anŭ, ka kuu siŭ anak anak adŭp mu ndu sadis ka tibudo. 37 Sabab anŭ Aku re taban sopŭrŭg ambai mu bada mandŭg tikuruk -- ngara adi kuu rindu ngga adi kuu tiru. Aku re taban ngara bada kirurung kuu, ka komŭnŭ Aku re pirukos piraka mu ka bada ngara kiris kuu sitabet. 38 Aku re nunggu kuu amai tanggah mu ka amai kuu mbŭh siŭ daya, ka darŭm baji Ku Aku re ngukum kuu ngga pinyikabŭs. 39 Aku re na kuu ka darŭm tangan ngara, ka ngara re nyirubuh tarun yŭn mu nyundar ka tarun yŭn mu nyambah tibudo. Ngara re tambit piraka ngga pimakai mas pirak mu ndŭg ka kuu mbŭh sitabet. 40 “Ngara re ngasu bara daya bagŭ bada manjan kuu ngga batuh, ka ngara re nŭtŭb kuu ngga pedang. 41 Ngara re badang ramin ramin mu ka bada bara dayung kiris ukum mu. Aku re bada kuu dŭh tia jadi dayung sundar ka bada kuu dŭh tia nggen pinganggen di bara ambai mu. 42 Ka-i meh baji Ku ngga magā Ku ko. Aku re dŭh tia baji bait sina. 43 Kuu mbŭh kambŭt simuki Aku ngga kuu di andu kuu gibabŭ sŭ, ka kuu mbŭh kinuas Aku ngga sopŭrŭg pingandai mu. Anŭ sabab kuu dŭh siŭn dŭh trima ukum yŭn sopŭrŭg anŭ. Mani kuu ndai pingandai kais ngga nambah pingandai sipŭ mu anŭ adi bŭkŭn?” TUHAN Raja mbŭh minyu. 44 TUHAN nang, “Daya re pakai pinganang pitas pasar kuu, Jerusalem: ‘Mun sindŭ, mun anak.’ 45 Kuu sawŭ anak sindŭ mu. Sindŭ mu tiru di banŭh-i ngga di anak-i. Kuu mun jurud jurud dayung mu, adi tiru di banŭh banŭh ngara ngga di anak anak ngara. Sindŭ mu ngga jurud jurud dayung kupo mu inŭh daya Hitti; ka sama ngara inŭh daya Amor 46 “Kaka dayung mu inŭh Samaria, di utara, ngga anak anak kupo-i. Sude dayung mu, ngga anak anak kupo-i, inŭh Sodom, di siratan. 47 Kuu dŭh puas tunda suto danding pingandai sipŭ anŭ so ngara. Dŭh tui urah mu mbŭh rabis arap so tung ngara darŭm sopŭrŭg pingandai mu. 48 “Siragi Aku ati Tapa adi udip,” TUHAN Raja nang, “Sude mu, Sodom ngga anak anak kupo-i bŭn ndai arap adi kuu ngga anak anak mu mbŭh ndai. 49 Ayŭh ngga anak anak dayung-i sambuh amai ngara biyŭn raru bagŭ kayuh man ka rŭŭ darŭm damai ngga siramat, pak ngara dŭh turung daya adi sirata ngga adi susah. 50 Ngara sambuh ka baking ka ndai kayuh adi Aku tiru, jadi Aku pirabur ngara, nimun adi mbŭh mu puan. 51 “Dosa Samaria dŭh tungang sitangah dosa mu. Pingandai mu mbŭh rabis sipŭ so adi mbŭh-i ndai. Sabab kuu mbŭh raru arap, Samaria ngga Sodom mbŭh mun adi dŭh biyŭn sarah kambŭi danding ngga kuu. 52 Ka madin kuu re nyijŭn mangŭh mu. Dosa mu mbŭh rabis arap so dosa jurud jurud dayung mu, adi bada ngara mun adi dŭh sarah kambŭi danding ngga kuu. Madin marui bireh meh jawin mu nyijŭn mangŭh mu, sabab jurud jurud dayung adŭp mu mbŭh mun adi bisig.” 53 TUHAN nang di Jerusalem, “Aku re bada ngara pari mujur -- Sodom ngga anak anak kupo-i ka Samaria ngga anak anak kupo-i. Sawŭ, Aku re bada kuu pari mujur gŭh. 54 Kuu re mangŭh ngarun adŭp mu, ka mangŭh mu re kiren di jurud jurud dayung mu nang munki masam kana dŭ inŭh ngara. 55 Ngara re pari mujur, ka kuu ngga anak anak kupo mu re pari kana mun adi dawŭ-i. 56 Agi kah kuu bitapat pasar Sodom darŭm tipuh kuu babŭ sambuh dawŭ-i 57 ka diŭ so arap adi kuu mbŭh ndai dog kiren? Madin kuu mbŭh mun ayŭh; kuu mbŭh jadi buwa tapat daya Edom, daya Philistine, ka rasū rasū mu adi bŭkŭn adi tiru di kuu. 58 Kuu dŭh siŭn dŭh sangsara amai pingandai kais ka sipŭ anŭ adi kuu mbŭh ndai.” TUHAN mbŭh minyu. 59 TUHAN Raja nang, “Aku re ndai di tunduh mu nanyam patut kuu kinyam, sabab kuu nyipunok janji mu ka miranggar simanya adi Aku ndai ngga kuu. 60 Pak Aku re ingat simanya adi Aku mbŭh ndai ngga kuu di andu kuu gibabŭ mara, ka Aku re ndai ngga kuu simanya adi tan adu adu. 61 Kuu re ingat urah adŭp mu, ka re mangŭh ngarun-i kan kaka dayung mu ngga sude dayung mu pari ka kuu. Aku re bada ngara jadi keya ka anak anak dayung di kuu, sunggu anŭ dŭh ndi so simanya Ku ngga kuu. 62 Aku re pibauh simanya Ku ngga kuu, ka kuu re puan Aku ati TUHAN. 63 Aku re apun sopŭrŭg sarah adi kuu mbŭh ndai, pak kuu re ingat-i ka re raru mangŭh kanga baba mu.” TUHAN Raja mbŭh minyu.

Ezekiel 17

1 TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “kidaan di bara daya Israel upama ati 3 ngga bada ngara puan kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang di ngara: agi ndi raja manuk beuh adi biyŭn buruh adi ramus ka urad adi ramba, tiburai bayah. Beuh anŭ mikabur ka Darŭd Lebanon ka mata tijuk tŭngŭn sedar, 4 adi-i taban ka tarun tana daya dagang, ka tingge-i di kupo ngara. 5 Komŭnŭ beuh anŭ taban ndi anak kayuh-udip so tarun tana Israel ka purun-i di tana adi damŭn, di yŭn agi piin ngga bada-i udip. 6 Anak kayuh anŭ udip ka bidaan pidawŭn ka jadi tŭngŭn anggor adi bayah ka rapat atuh-i. Daan-i minŭgŭr ka sambu nuju beuh anŭ, ka uat uat-i tŭrŭp ka darŭm tana. Tŭngŭn anggor anŭ biyŭn raru bagŭ daan ngga dawŭn. 7 “Agi ndi dinge raja manuk beuh adi baga urad-i ka tabar buruh-i. Ka madin uat tŭngŭn anggor anŭ timbu nuju parad ka beuh anŭ ka dawŭn dawŭn-i tipawŭt kamanŭ gŭh, harap adŭp-i dapŭd bagŭ dŭ piin so beuh anŭ so anŭ adi agi di teya di yŭn-i mbŭh udip. 8 Pak tŭngŭn anggor anŭ mbŭh dog purun di tana adi damŭn, sukup piin dieh isa-i pidawŭn ka buān buwa ka jadi tŭngŭn anggor adi sukup ramus. 9 “Jadi Aku, adi TUHAN Raja, siken: dapŭd kah tŭngŭn anggor ati udip? Dŭh kah beuh anŭ adi diŭ dimbut-i ndŭg uat uat-i, nyirugut buwa buwa-i, ka mata daan daan-i ka tandah-i rayu? Beuh anŭ sanang dimbut-i, dŭh so dog turung bangsa adi raru bake bait kani. 10 Sawŭ, tŭngŭn anggor anŭ dog purun, pak dapŭd kah-i udip ka timbu bigatung? Re rayu kah dŭh ayŭh kambŭi sabak timor poh maka-i? Re rayu kah dŭh ayŭh diginŭ di yŭn-i timbu?” 11 TUHAN nang di aku, 12 “Siken bara adi an birawan anŭ kambŭi ngara puan rati upama anŭ. Kidaan di ngara nang raja Babylonia mandŭg ka Jerusalem ka taban raja ngga bara pinurung-i pari ka Babylonia. 13 Ayŭh tambit ndi naan so rawang raja, ndai pekat-damai ngga ayŭh, ka bada ayŭh bipayu adŭp-i an nundok di ayŭh. Ayŭh nakap kudu kudu naan daya adi bās ndu daya-tubos 14 isa bangsa anŭ dŭh makat birawan, ka ngga simŭnŭ bada pekat-damai anŭ pagŭng. 15 Pak raja Judah rawan ka pait pingarun ka Egypt bada tambit kuda ngga tibaran bara soldadu adi raru bagŭ. Re mujur kah dŭh ayŭh? Dapŭd kah ayŭh pirupas adŭp-i so pingandai-i anŭ? Ayŭh dŭh dapŭd miranggar pekat-damai anŭ; ka dŭh ayŭh dapŭd pirupas adŭp-i so dog ukum!” 16 “Siragi Aku ati Tapa adi udip,” nang TUHAN Raja, “raja anŭ re kabŭs di Babylonia sabab ayŭh miranggar payu ngga pekat-damai adi ayŭh mbŭh ndai ngga raja Babylonia, adi piguru ayŭh di takta. 17 Tibaran bara soldadu raja Egypt, adi raru bake re dŭh gŭh tungang turung ayŭh darŭm biperang kan bara daya Babylonia ndai tugung tana ka ndai parit parit ngga re siŭ bagŭ daya. 18 Ayŭh miranggar payu ngga pekat-damai adi ayŭh mbŭh ndai. Ngapŭi meh madin ayŭh re dŭh dapŭd pirupas adŭp-i.” 19 TUHAN Raja nang, “Siragi Aku ati TUHAN adi udip, Aku re ngukum ayŭh amai miranggar pekat-damai adi ayŭh mbŭh bipayu pakai adŭn Ku an sita. 20 Aku re tŭŭn jaring adi dog pakai ngga ngasū ngga nakap ayŭh. Aku re taban ayŭh ka Babylonia ka ngukum ayŭh diginŭ, sabab ayŭh dŭh tŭtŭd di Aku. 21 Bara soldadu-i adi siabo pandai birawan re dog siŭ darŭm biperang, ka adi gibabŭ udip re papar sasah ka barang yŭn. Ka angān meh re puan nang Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 22 Ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang: “Aku re mŭpŭd tijuk adi maraso tŭngŭn kayuh sedar adi bigatung; Aku re purun-i di darŭd adi bigatung, 23 di darŭd Israel adi siabo bigatung. Ka-i re bidaan ka buānka jadi tŭngŭn sedar adi sukup ramus. Barang masam manuk re bisarin diehka rŭŭ di sayung-i. 24 Sopŭrŭg tŭngŭn kayuh di tarun tana anŭ re puannang Aku ati TUHAN. Aku tabŭng tŭngŭn tŭngŭn kayuhka bada anak anak kayuh bigatung. Aku re bada tŭngŭn tŭngŭn kayuh barŭm rayu. ka bada tŭngŭn kayuh adi pisŭk barŭm. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. Aku re ndai kayuh adi Aku mbŭh nang adŭp Ku re ndai.”

Ezekiel 18

1 TUHAN minyu ngga aku 2 ka nang, “Pitas ani ati adi daya pari pari nang di tarun tana Israel? ‘Pimas man anggor adi masŭm, pak anak adi kinyam sap masŭm-i.’ 3 “Siragi Aku ati Tapa adi udip,” nang TUHAN Raja, “angān re dŭh tia pari pari nang pitas anŭ di Israel. 4 Asŭng barang naan daya Aku dapu, asŭng pimas samŭn asŭng anak daya. Daya adi bidosa inŭh adi re kabŭs. 5 “Nyamtadar-i agi ndi naan daya adi sawŭ kana, tŭnggŭn buang jujur. 6 Ayŭh dŭh nyambah tibudo daya Israel bait man sadis adi dog jugan di bari-sambah adi dog nagah. Ayŭh dŭh nyibudo sawŭn daya bait nyibŭŭs ngga dayung adi dog buran-i. 7 Ayŭh dŭh nipu bait mirupak daya. Ayŭh pari kayuh adi daya nggen di ayŭh ndu jamen kayuh adi dog nginjam; ayŭh paan daya adi sibŭrŭk ka nggen piraka di daya adi dŭh biyŭn. 8 Ayŭh nginjam duit di daya dŭh ngga dapŭd utung. Ayŭh abah ndai arap pak nggen pikir-kira adi jujur darŭm ngatur har daya. 9 Daya adi mun anŭ tunda pesan Ku ka nakit sita ukum-adat Ku. Ayŭh tŭnggŭn, ka ayŭh re udip,” nang TUHAN Raja. 10 “Ka nyamtadar-i daya anŭ biyŭn ndi anak dari adi mirupak ka siŭ daya, adi ndai bagŭ pingandai arap 11 adi sama-i bŭn ndai. Ayŭh man sadis adi dog jugan di bari-sambah adi dog nagah ka nyibudo sawŭn daya. 12 Ayŭh nipu daya sirata, ayŭh mirupak, ayŭh dŭh pari kayuh adi daya nggen di ayŭh ndu jamen kayuh adi dog nginjam. Ayŭh di ka bari-sambah adat karŭm, nyambah tibudo adi sipŭ anŭ, 13 ka nginjam duit ngga dapŭd utung. Re udip kah daya adi mun anŭ? Ayŭh mbŭh ndai sopŭrŭg pingandai sipŭ anŭ, ka ayŭh sawŭ re kabŭs amai sarah-i anŭ. 14 “Madin nyamtadar-i daya anŭ biyŭn ndi anak dari. Ayŭh kiris sopŭrŭg dosa adi sama-i ndai, pak dŭh tunda urah sama-i. 15 Ayŭh dŭh nyambah tibudo daya Israel bait man sadis adi dog jugan di bari-sambah adi dog nagah. Ayŭh dŭh nyibudo sawŭn daya 16 bait kinanyuh tadŭ daya bait mirupak daya. Ayŭh pari kayuh adi daya nggen di ayŭh ndu jamen kayuh adi dog nginjam. Ayŭh nggen pinguman di daya adi sirata ka nggen piraka di daya adi dŭh biyŭn. 17 Ayŭh abah ndai arap ka dŭh nginjam duit di daya ngga dapŭd utung. Ayŭh sita ukum-adat ka tunda pesan Ku. Ayŭh re dŭh kabŭs sabab dosa sama-i, pak manŭn re udip. 18 Tibarik, sama-i adi nipu ka adi mirupak, ka ari ndai arap di daya. Ngapŭi ayŭh kabŭs sabab dosa adi adŭp-i mbŭh ndai. 19 “Pak angān siken, ‘Mani anak dŭh dapu tanggong dosa sama-i?’ Pinyinam-i inŭh anak ndai kayuh adi batur ka adi kana. Ayŭh sita ukum-adat Ku ka tunda-i ngga nakit, ngapŭi meh ayŭh manŭn re udip. 20 Sianŭ adi bidosa inŭh adi re kabŭs. Anak dŭhsah dapu tanggong dosa sama-i, ka sama-i dŭhsah dapu tanggong dosa anak-i. Daya adi kana re dog ngupah amai pingandai kana, ka daya adi arap re dapu tanggong pingandai arap-i. 21 “Kambŭi daya adi arap ko bidosa ka sita ukum-adat Ku, buang ndai kayuh adi batur ka adi kana, ayŭh re dŭh kabŭs; ayŭh manŭn re udip. 22 Sopŭrŭg dosa-i re dog apun, ka ayŭh re udip, sabab ayŭh ndai kayuh adi batur. 23 Angān pikir Aku gaŭn kiris daya arap kabŭs kah?” TUHAN Raja siken. “Dŭh, Aku raan dŭ kiris ayŭh marik pimudip-i pari ka Aku ka udip. 24 “Pak kambŭi daya tŭnggŭn ko ndai kayuh kana ka piguru ndai sopŭrŭg pingandai arap, pingandai sipŭ adi daya arap ndai, re adu adu udip kah ayŭh? Dŭh! Pingandai kana-i re abo dog kambŭt. Ayŭh re kabŭs sabab dŭh tŭtŭd di Aku ka sabab dosa-i. 25 “Pak angān nang, ‘Kayuh adi TUHAN ndai dŭh batur.’ Dingah Aku, angān daya Israel. Angān pikir Aku dŭh batur darŭm pingandai Ku kah? Angān inŭh adi dŭh batur darŭm pingandai ngan. 26 Kan daya adi tŭnggŭn ko ndai kana ka piguru ndai arap ka komŭnŭ ayŭh kabŭs, ayŭh kabŭs sabab arap adi ayŭh mbŭh ndai. 27 Kan daya arap ko bidosa ka ndai kayuh adi kana ka adi batur, ayŭh nyiramat asŭng-i. 28 Ayŭh rada kayuh adi-i ndai ka ko bidosa, jadi ayŭh manŭn re dŭh kabŭs, pak adu adu udip. 29 Ka angān daya Israel nang, ‘Kayuh adi TUHAN ndai dŭh batur.’ Angān pikir Aku dŭh batur darŭm pingandai Ku kah? Angān inŭh adi dŭh batur darŭm pingandai ngan. 30 “Madin Aku, adi TUHAN Raja, kidaan di angān daya Israel nang Aku re tingga arap kana barang naan ngan ngga kayuh adi angān mbŭh ndai. Marik pimudip ngan so sopŭrŭg kayuh arap adi angān mbŭh ndai, ka dŭhnyah bada dosa ngan pirabur angān. 31 Pasan sopŭrŭg arap adi angān mbŭh ndai, ka bada pikir ngga atin ngan jadi bauh. Mani angān daya Israel raan kabŭs? 32 Aku abah bada daya kabŭs,” nang TUHAN Raja. “Marik pimudip ngan pari ka Tapa ka udip meh.”

Ezekiel 19

1 TUHAN bada aku nang ragu pinyusah ati yŭn duwŭh naan anak raja Israel: 2 Sindŭ mu keya ka dayung singah! Ayŭh mira anak anak-i di dupan dari singah adi mangah. 3 Ayŭh mira ndi anak-i ka ngajar-i ngasū; anak anŭ birajar man manusia. 4 Bangsa bangsa dingah pasar ayŭhka mirakap ayŭh darŭm rubang. Pakai sikait ngara tarik ayŭh ka Egypt. 5 Sindŭ-i kajŭn ndŭg ka mating tia pingarap-i. Komŭnŭ ayŭh ngajar anak-i adi bŭkŭn, ka-i jadi singah adi mangah. 6 Kan ayŭh mbŭh bās baga, ayŭh biayo ngga singah adi bŭkŭn. Ayŭh gŭh birajar ngasū ka man manusia. 7 Ayŭh nyirubuh kuta, ayŭh pirabur kupo kupo. Daya tarun tana rais anŭ raru tarukan-i ngŭr. 8 Bangsa bangsa tikuruk an rawan ayŭh; daya mandŭg so barang yŭn. Ngara tŭŭn jaring ngga nakap ayŭhka ayŭh rakat di jarat ngara. 9 Ngara na ayŭh darŭm kirunganka taban ayŭh ka raja Babylonia. Ngara bada daya adi tukang jaga nguan ayŭh, isa jawŭn ngŭr-i dŭh tia dog dingahdi tibung sandah sandah Israel. 10 Sindŭ mu keya ka tŭngŭn anggor dog purun sindŭk ndi anak sungi. Sabab diginŭ bagŭ piin, tŭngŭn-i pidawŭn ka buān. 11 Daan-i bake, ndŭg ka jadi sikud-pinyipritah raja. Tŭngŭn anggor anŭ masang jadi raru bigatung ndŭg abun; barang naan daya kiris munki masam pidawŭn ka bigatung tŭngŭn anggor anŭ. 12 Pak daya adi baji dimbut-ika taran-i ka tana. Sabak timor bada buwa-i pisŭk. Daan-i pata, rayu ka dog badang. 13 Madin ayŭh dog purun di tarun tana-pajam, di tarun tana badŭh ka mating piin. 14 Betang tŭngŭn anggor anŭ dog man apui; daan ngga buwa-i sau. Daan-i re dŭh tia bake, re dŭh tia jadi sikud-pinyipritah raja. Ati inŭh ragu pinyusah adi pari pari dog nang.

Ezekiel 20

1 Di andu adi simŭng darŭm buran rimŭh darŭm sawa adi ju kieh dog taran, kada pinguru kaum Israel mandŭg ka bisiken ngga aku pasar pinyiraan TUHAN. Ngara guru situra jawin ngga aku. 2 Komŭnŭ TUHAN minyu ngga aku. 3 “Manusia,” Ayŭh nang, “minyu ngga bara pinguru ati ka kidaan di ngara TUHAN Raja nang: angān mbŭh mandŭg an siken pinyiraan Ku, dŭh kah? Siragi Aku ati Tapa adi udip, Aku dŭh re bada angān siken so Aku tadŭ tadŭ kayuh. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. 4 “Mbŭh sidia kah kuu miratak ukum di tunduh ngara, manusia? Kambŭi mbŭh sidia, bada ngara ingat kayuh adi sipŭ tayung-babuk ngara mbŭh ndai. 5 Kidaan di ngara kayuh adi Aku nang. Kan Aku mien Israel, Aku bijanji ngga ngara. Aku pinandŭng adŭp Ku di ngara di Egypt ka kidaan di ngara: Aku ati TUHAN adi Tapa ngan. 6 Di tipuh anŭ Aku bijanji an taban ngara ngga ruah so Egypt ka nguru ngara ka tarun tana adi Aku mbŭh mien yŭn ngara, tarun tana adi kaya ka damŭn ka adi siabo kana. 7 Aku kidaan di ngara bada taran tibudo tibudo adi sipŭ anŭ adi ngara rindu ka dŭh kinais adŭp ngara ngga tapa tapa-kadong daya Egypt, sabab Aku ati TUHAN adi Tapa ngara. 8 Pak ngara rawan Aku ka abah dingah pinganang. Ngara dŭh taran tibudo tibudo ngara adi sipŭ anŭ bait ko nyambah tapa tapa daya Egypt. Aku mbŭh sidia an bada ngara kinyam bisā baji Ku diginŭ di Egypt. 9 Pak Aku dŭh jadi ndai simŭnŭ, amai anŭ bisa taban arap di Adŭn Ku, nambah gŭh dinge di sirung jawin daya adi bigaur udip ngga ngara Aku mbŭh kidaan di Israel nang Aku an nguru ngara ruah so Egypt. 10 “Jadi Aku nguru ngara ruah so Egypt di ka tarun tana-pajam. 11 Aku nggen di ngara pesan ka ngajar ngara ukum-adat Ku, adi nggen udip di ngara adi tunda-i. 12 Aku bada pinyita andu Sabbath jadi tandā pekat-janji Ku ngga ngara, ngga bada ngara ingat Aku, adi TUHAN adi bada ngara kudus. 13 Pak di tarun tana-pajam anŭ ngara rawan Aku. Ngara miranggar ukum-adat Ku ka tirawan pesan Ku, adi nggen udip di tadŭ daya adi tunda-i. Ngara bandar bandar nyembar andu Sabbath. Aku mbŭh sidia an bada ngara kinyam bisā baji Ku diginŭ di tarun tana-pajam ka pirabur ngara. 14 Pak Aku dŭh jadi ndai simŭnŭ, amai anŭ bisa taban arap di Adŭn Ku, di dupan bangsa bangsa adi mbŭh kiris Aku nguru Israel ruah so Egypt. 15 Jadi Aku ndai janji di tarun tana-pajam nang Aku dŭh re taban ngara ka tarun tana adi Aku mbŭh nggen di ngara, tana adi kaya ka damŭn, tana adi siabo kana. 16 Aku ndai janji anŭ sabab ngara tirawan pesan Ku, miranggar ukum-adat Ku, ka nyembar andu Sabbath. Ngara raan dŭ nyambah tibudo ngara. 17 “Pak komŭnŭ Aku masi di ngara. Aku natu adŭp Ku dŭh siŭ ngara diginŭ di tarun tana-pajam; 18 Aku bakan sinadan ngara adi mara: dŭhnyah sita ukum-adat adi tayung-babuk ngan ndai; dŭhnyah tunda adat ngara bait nyembar adŭp ngan ngga tibudo ngara. 19 Aku ati TUHAN adi Tapa ngan. Sita ukum-adat Ku samŭn pesan Ku. 20 Sita andu Sabbath nimun andu adi kudus, isa-i jadi tandā yŭn simanya adi ata mbŭh ndai, ka re jadi kayuh ngga bada angān ingat Aku ati TUHAN adi Tapa ngan. 21 “Pak turap anŭ gŭh rawan Aku. Ngara miranggar ukum-adat ka dŭh sita pesan Ku, adi nggen udip di tadŭ daya adi tunda-i. Ngara nyembar andu Sabbath. Aku mbŭh sidia an bada ngara kinyam bisā baji Ku diginŭ di tarun tana-pajam ka siŭ sopŭrŭg ngara. 22 Pak Aku dŭh jadi ndai simŭnŭ, amai anŭ bisa taban arap di adŭn Ku di dupan bangsa bangsa adi mbŭh kiris Aku taban Israel ruah so Egypt. 23 Jadi Aku ndai janji adi bŭkŭn, di tarun tana-pajam. Aku bipayu Aku re bada ngara papar sasah di ndi ong ong. 24 Aku ndai simŭnŭ sabab ngara tirawan pesan Ku, miranggar ukum-adat Ku, nyembar andu Sabbath, ka nyambah tibudo anŭ adi yŭn tayung-babuk ngara bituan. 25 “Komŭnŭ Aku nggen di ngara ukum-adat adi dŭh kana ka pesan adi dŭh nggen udip. 26 Aku tandah ngara nyembar adŭp ngara ngga sadis ngara, ka Aku tandah ngara nyadis anak pinuai adŭp ngara. Anŭ inŭh ngga ngukum ngara ka kiren di ngara nang Aku ati TUHAN. 27 “Madin, manusia, kidaan di bara daya Israel kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang di ngara. Ati gŭh gaya adi bŭkŭn tayung-babuk ngara pimangŭh Aku ngga atin ngara adi dŭh tŭtŭd. 28 Aku taban ngara ka tarun tana adi Aku mbŭh bijanji an nggen di ngara. Kan ngara kiris sandah adi bigatung ka tŭngŭn kayuh adi barŭm, ngara jugan sadis di sopŭrŭg tarun yŭn anŭ. Ngara kinuas Aku ngga sadis adi ngara badang ka ngga wain adi ngara taban ndu pinganggen. 29 Aku siken ngara: ani tarun tarun anŭ adi bigatung adi angān ka? Jadi so nganŭ tarun tarun anŭ dog kadŭn ‘Yŭn Bigatung’. 30 Ngapŭi kidaan di bara daya Israel kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang: mani angān sah ndai dosa adi tayung-babuk ngan ndai ka di tadak tibudo tibudo ngara? 31 Ndŭg andu ati, angān jugan pinganggen anŭ, ka nyembar adŭp ngan ngga tibudo anŭ darŭm angān badang anak anak ngan ndu sadis ka tibudo. Komŭnŭ angān adi daya Israel babŭ mandŭg an siken pinyiraan Ku! Siragi Aku ati, adi TUHAN Raja, Tapa adi udip, Aku dŭh re nyibandar angān siken kayuh so Aku. 32 Angān mbŭh natu adŭp ngan an jadi mun bangsa bangsa bŭkŭn, mun daya di rais rais bŭkŭn ka adi nyambah tŭngŭn kayuh ngga batuh. Pak-i dŭh re jadi simŭnŭ. 33 “Siragi Aku ati, TUHAN Raja, Tapa adi udip, Aku bakan angān nang darŭm baji Ku Aku re mritah angān ngga karas, ka ngga siabo kuasa Ku. 34 Aku re kiren di angān kuasa ngga baji Ku kan Aku nguruk angān ka taban angān pari so sopŭrŭg rais di yŭn ngan mbŭh papar sasah. 35 Aku re taban angān ka ‘Tarun tana-pajam Bangsa Bangsa’, ka diginŭ Aku re nunggu angān di jawin ngan. 36 Aku re nunggu angān mun Aku nunggu tayung-babuk ngan di Tarun tana-pajam Sinai,” nang TUHAN Raja. 37 “Aku re karas ngga angān ka bada angān tunda simanya Ku. 38 Aku re kadi so ruang ngan sinadan daya adi an birawan ka adi bidosa. Aku re kadi ngara so tarun tana adi yŭn ngara rŭŭ madin, pak Aku dŭh re bada ngara pari ka tarun tana Israel. Ka angān re puan nang Aku ati TUHAN.” 39 TUHAN Raja nang, “Ka madin, sopŭrŭg ngan daya Israel, ndai adŭ nanyam pinyiraan adŭp ngan! Nyambah tibudo ngan! Pak Aku bakan angān nang ripas anŭ angān re dŭh siŭn dŭh nundok di Aku ka dŭh tia nyembar adŭn kudus Ku ngga kraja ngan adi dŭh stabi di Aku, anŭ inŭh jugan pinganggen ngan ka tibudo ngan. 40 Diginŭ di tarun tana Israel, di sandah kudus Ku, sandah bigatung Israel, sopŭrŭg ngan daya Israel re nyambah Aku. Aku re munos asŭng di angān ka re kajŭn angān taban ka Aku sadis ngan, sadis ngan adi siabo kana, ngga pinganggen kudus ngan. 41 Ripas Aku taban angān ngga ruah so rais rais di yŭn ngan papar sasah ka nguruk angān, Aku re trima sadis adi angān badang, ka bangsa bangsa re kiris Aku ati kudus. 42 Kan Aku taban angān pari ka Israel, tarun tana adi Aku bijanji an nggen di tayung-babuk ngan, ka angān re puan nang Aku ati TUHAN. 43 Angān re ingat sopŭrŭg pingandai ngan adi sipŭ anŭ adi nyembar adŭp ngan. Angān re sidot di adŭp ngan sabab sopŭrŭg arap adi angān mbŭh ndai. 44 Kan Aku makat re grindung adŭn kana Ku, angān daya Israel re puan nang Aku ati TUHAN, sabab Aku dŭh re ndai di tunduh ngan nanyam patut angān trima yŭn pingandai arap ngan.” TUHAN Raja mbŭh minyu. 45 TUHAN minyu ngga aku. 46 “Manusia,” Ayŭh nang, “tingga ka siratan. Matah siratan ka minyu-binabi rawan tuān siratan. 47 Kidaan di tuān siratan bada dingah kayuh adi TUHAN Raja nang: Tingga! Aku re pisakŭt apui, ka-i re nyau barang tŭngŭn kayuh darŭm kuu, adi barŭm ngga adi pisŭk. Mating kayuh re dapŭd mura-i. Apui anŭ re mukap so siratan ndŭg utara, ka barang naan re kinyam paras-i. 48 Sopŭrŭg daya re puan nang Aku ati, adi TUHAN, adi pisakŭt-i ka mating daya re dapŭd mura-i.” 49 Pak aku matah, “TUHAN Raja, dŭhnyah bada aku ndai simŭnŭ! Barang naan daya mbŭh mingungut nang aku marar minyu pakai pinganang adi mbar daya mirati.”

Ezekiel 21

1 TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “nyarah Jerusalem. Nyarah tarun tarun yŭn daya bisambah. Bakan tarun tana Israel 3 nang Aku, adi TUHAN, nang: Aku ati pinganyu ngan. Aku re tarik pedang Ku ka siŭ sopŭrŭg ngan, adi kana ngga adi arap. 4 Aku re pakai pedang Ku rawan barang naan daya so siratan ngga so utara. 5 Barang naan daya re puan nang Aku, adi TUHAN, mbŭh tarik pedang Ku ka Aku dŭh re kasŭk-i ka darŭm sibong-i. 6 “Manusia, nyidaing meh mun daya adi mbŭh keya ka pŭmŭs atin-i bada pinyusah. Nyidaing di yŭn daya bagŭ dapŭd kiris kuu. 7 Kan ngara siken mani kuu nyidaing, kidaan di ngara kuu nyidaing sabab agah adi re mandŭg. Agah anŭ re bada ngara raru taru, tangan ngara re ramah ka pinyibirani ngara re manyap, ka karŭb ngara re kimŭtŭr. Tika-i mbŭh mandŭg, ka sopŭrŭg-i mbŭh tambus.” TUHAN Raja mbŭh minyu. 8 TUHAN nang di aku, 9 “Manusia, minyu-binabi. Kidaan di bara daya kayuh adi Aku, adi TUHAN, nang: Agi ndi pedang, pedang adi muko dog ngasa ka dog ngusu. 10 Pedang anŭ mbŭh dog ngasa ngga siŭ daya, dog ngusu bada mikirab mun kijat. Diginŭ re mating tia pawŭn, amai daya Ku dŭh mbit piduri di barang pinyibakan ngga ukum. 11 Pedang anŭ mbŭh dog ngusu, yŭn re dog pakai. Pedang anŭ reja ka dog ngusu, yŭn re dog nggen di pinyiŭ. 12 Nyikaong meh darŭm susah, manusia; pedang anŭ inŭh ngga rawan daya Kuka ngga rawan bara pinguru Israel. Ngara re dog siŭsamŭn sopŭrŭg daya Ku adi bŭkŭn. Nupap sudo mu darŭm susah! 13 Aku aŭn suba daya Ku, ka kambŭi ngara abah marik pimudip ngara pari ka Aku, sopŭrŭg kayuh ati re nyatŭk ngara. 14 “Madin, manusia, minyu-binabi. Nupap tangan, ka pedang anŭ re pari pari japa. Anŭ pedang adi siŭ, pedang adi pitaru ka adi japa daya. 15 Pedang anŭ bada pinyipagan daya Ku manyap ka bada ngara tiparak rabu. Aku natang kupo ngara ngga pedang adi mikirab mun kijat ka sidia re siŭ. 16 Japa ka tauh, japa ka bait, kuu pedang adi reja! Japa ka barang yŭn kuu bigiring. 17 Aku gŭh re nupap tangan Ku, ka baji Ku re ko. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 18 TUHAN minyu ngga aku. 19 “Manusia,” Ayŭh nang, “nandā duwŭh aran adi re raja Babylonia dapŭd kadŭg kan ayŭh mandŭg taban pedang-i. Soduwŭh aran anŭ an adi piguru so ndi rais. Pijog tiang ka na papan papan-piniju dieh di aran adi bisakap. 20 Ndi papan-piniju re tiju yŭn raja aran di ka kupo daya Ammon di Rabbah, ka papan-piniju anŭ ndi re tiju aran di ka Jerusalem, kupo adi bikuta di Judah. 21 Raja Babylonia mijog sindŭk tiang papan-piniju di sakap aran. An puan aki ndi re-i kadŭg, ayŭh kusok reja reja-panah; ayŭh bisiken ngga tibudo-i; ayŭh piruh atin tipareng dāng adi muko dog nyadis. 22 Tangan tauh-i digŭng reja-panah adi bitandā ‘Jerusalem’! Anŭ kidaan di ayŭh bada sidia betang betang kayuh ndu pinumbuk, ka ngāb, ka na betang betang pinumbuk di sapa tiban tiban-bās kuta, ka nugung tana, ka ndai parit. 23 Daya Jerusalem dŭh re sabah kayuh re jadi simŭnŭ sabab pekat-damai adi ngara muko ndai. Pak pininjau ati inŭh ngga bada ngara rada dosa ngara ka ngga bakan ngara nang ngara re dog nakap. 24 Ngapŭi ati meh kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang: dosa ngan mbŭh tatŭng. Sopŭrŭg daya puan nang munki masam sarah angān. Angān kiren dosa ngan darŭm barang masam pingandai ngan. Angān mbŭh dog nunggu, ka Aku re nggen angān di pinganyu ngan. 25 “Angān ginaka, pimritah Israel adi dŭh kudus, andu ngan, andu adi ngga angān dog ukum mbŭh sindŭk. 26 Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. Kadi makota ngan samŭn bubok ngan. Mating kayuh re mun adi mbŭh tia. Pakat daya adi sirata bada bikuasa! Pirabu ngara adi mritah! 27 Pirabur, pirabur! Sawŭ, Aku re bada kupo anŭ rabur. Pak ati dŭh re jadi sibayuh sianŭ adi Aku mbŭh mien bada ngukum kupo ati mbŭh mandŭg. Di tika anŭ Aku re nggen-i di ayŭh. 28 “Manusia, minyu-binabi. Piagah kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang di daya Ammon, adi ngamun daya Israel. Nang di ngara: ‘Pedang mbŭh agi sidia re ngga pirabur; mbŭh dog ngusu re ngga siŭ ka mikirab mun kijat. 29 Kayuh adi angān kiris keya ka darŭm pŭmŭh inŭh kayuh adi dŭh sawŭ. Angān ginaka buang arap, ka andu ngan mbŭh sindŭk, andu sikasŭn ukum ngan. Pedang anŭ re japa tungo ngan. 30 “ ‘Pari kasŭk pedang anŭ di sibong-i! Aku re ngukum angān di tarun yŭn ngan dog napa, ka di tarun tana adi yŭn ngan dog biranak. 31 Angān re kinyam baji Ku kan Aku piruah-i di angān mun apui adi bijireb. Ka Aku re nggen angān di daya adi gaok, daya adi sukup pandai pirabur. 32 Angān re dog pirabur ngga apui. Deya ngan re babas di rais adŭp ngan, ka mating daya re ingat angān tia.’” TUHAN mbŭh minyu.

Ezekiel 22

1 TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “mbŭh sidia kah kuu re ngukum kupo anŭ adi puno ngga bara pinyiŭ? Kidaan di kupo anŭ sopŭrŭg kayuh sipŭ adi-i mbŭh ndai. 3 Kidaan di kupo anŭ kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang: sabab kuu mbŭh siŭ raru bagŭ daya adŭp mu ka mbŭh nyembar adŭp mu ngga tibudo adi kuu nyambah, tipuh mu mbŭh sindŭk. 4 Kuu mbŭh sarah amai mbŭh siŭ daya ka mbŭh sembar bada tibudo tibudo anŭ, ngapŭi meh tipuh yŭn mu dog ukum mbŭh sindŭk. Anŭ sabab Aku tandah bangsa bangsa ngga sopŭrŭg rais tawŭh ka ngamun kuu. 5 Rais rais adi sindŭk ngga rais rais adi jo ngamun kuu sabab pimudip mu adi miranggar ukum-adat. 6 Sopŭrŭg pinguru daya Israel sabah di pinyibake adŭp ngara ka siŭ daya. 7 Angān daya adi darŭm kupo dŭh stabi di pimas ngan. Angān nipu daya tami ka nyibudo dayung uban ngga anak tumang. 8 Angān dŭh stabi di tarun tarun kudus, ka angān dŭh sita andu Sabbath. 9 Agi kada so daya mu mbŭh nggen taksi kadong pasar daya bŭkŭn isa ngara dog nggen ukum kabŭs. Agi adi man sadis adi muko dog jugan ka tibudo. Agi adi ari nurut pinyiraan pŭrŭng ngara. 10 Agi kada so ngara bŭŭs ngga sawŭn sama ngara. Agi adi takan dayung adi kais nandā buran-i nyibŭŭs ngga ngara. 11 Agi adi tanggah, agi adi nyibudo iban dayung ngara bait sude dayung tiri ngara. 12 Agi kada so daya mu siŭ daya sabab an dog ngupah. Agi adi sun anak duit so duit adi ngara nginjam di daya adi samah daya Israel ka jadi kaya darŭm ngara ndai simŭnŭ. Ngara mbŭh kambŭt Aku.” TUHAN Raja mbŭh minyu. 13 “Aku re na tangan Ku di bara pirupak ngga bara pinyiŭ mu. 14 Kuu pikir kuu re babŭ pagan ka re sukup bake pakat tangan mu kan Aku muko ngukum kuu? Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu, ka Aku re sawŭ ndai simŭnŭ. 15 Aku re bada daya mu papar sasah di barang rais ngga bangsa ka re pirŭŭ pingandai arap mu. 16 Bangsa bangsa adi bŭkŭn re ngamun kuu, ka kuu re puan nang Aku ati TUHAN.” 17 TUHAN nang di aku, 18 “Manusia, bara daya Israel dŭh biguna yŭn Ku. Ngara keya ka sapok basi -- timaga, timah buda, basi, ka timah singŭt -- adi dog kadi ripas pirak ko dog pibisig ngga apui. 19 Jadi madin Aku, adi TUHAN Raja, kidaan di ngara nang ngara mbŭh dŭh biguna mun anŭ. Aku re taban ka nguruk sopŭrŭg ngara di Jerusalem 20 mun batuh pirak, timaga, basi, timah singŭt, ngga timah buda dog na darŭm buwang apui. Baji Ku ngga magā Ku re dog ngara nimun apui piriris batuh. 21 Sawŭ, Aku re nguruk ngara di Jerusalem, tung apui di ribo ngara, ka piriris ngara ngga baji Ku. 22 Ngara re dog piriris di Jerusalem mun pirak dog piriris di buwang apui, ka ngara meh re puan nang adŭp ngara mbŭh kinyam sarang baji TUHAN.” 23 TUHAN minyu ngga aku dinge. 24 “Manusia,” Ayŭh nang, “kidaan di bara daya Israel nang tarun tana ngara dŭh kudus, ka Aku meh mbŭh baji ka ngukum ngara. 25 Bara pinguru mbŭh keya ka dudu singah nyidaong ripas-i mbŭh siŭ dangah-i. Ngara siŭ daya, tambit sopŭrŭg duit ngga buat-rata adi ngara dapŭd, ka bada bagŭ dayung jadi dayung uban. 26 Bara imam miranggar ukum-adat ka dŭh stabi di kayuh adi kudus. Ngara dŭh puan ani adi kudus ngga ani adi dŭh kudus. Ngara dŭh ngajar ani bŭkŭn-i kayuh adi bisig ngga kayuh adi dŭh bisig, ka ngara dŭh mbit piduri di andu Sabbath. Anŭ meh sabab daya Israel dŭh stabi di Aku. 27 Bara pinurung pritah mbŭh keya ka kasong tarun nyirigat dāng dāng adi ngara mbŭh siŭ. Ngara siŭ daya ngga pikaya adŭp-i. 28 Bara nabi sukan dosa dosa anŭ keya ka daya sukan kais sindung ngga chat buda. Ngara kiris kayuh keya ka darŭm pŭmŭh pak adi dŭh sawŭ ka nggen pininjau adi dŭh sawŭ. Ngara nang adŭp-i minyu pinganang so TUHAN Raja, pak Aku, adi TUHAN, mating minyu ngga ngara. 29 Ngara adi kaya nipu ka mirupak. Ngara kinanyuh daya sirata ka nyibudo daya tami. 30 Aku jiroh daya adi pandai pijog sindung, adi dapŭd mijog di yŭn sindung adi mbŭh rubuh ka ngibān tarun tana rais kan baji Ku mbŭh re pirabur-i, pak mating dapŭd Ku. 31 Jadi Aku re ren baji Ku di ngara, ka mun apui Aku re pirabur ngara amai kayuh adi ngara mbŭh ndai.” TUHAN Raja mbŭh minyu.

Ezekiel 23

1 TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “agi duwŭh madis dayung. 3 Di tika ngara gibabŭ mara, rŭŭ di Egypt, ngara pirusak pinyitibŭn ngara ka jadi dayung sundar. 4 Adi tuuh inŭh Oholah (ayŭh ngarun Samaria), ka adi mara inŭh Oholibah (ayŭh ngarun Jerusalem). Aku sawŭn soduwŭh ngara, ka dapŭd anak anak so soduwŭh ngara. 5 Sunggu Oholah tung jaku, ayŭh babŭ nyundar ka mbŭh gira bara ambai-i so Assyria. 6 Ngara anŭ bara soldadu adi nēn piraka soldadu adi bēng, daya bās ka bara pingubak adi bās pangkat; sopŭrŭg ngara bara soldadu pinunggang kuda buang ramus. 7 Ayŭh inŭh dayung sundar yŭn sopŭrŭg pingubak rais Assyria, ka pinyiraan pŭrŭng-i bada ayŭh nyembar adŭp-i ngga tibudo tidubo Assyria adi-i nyambah. 8 Ayŭh babŭ nyundar mun adŭp-i di Egypt, di yŭn-i kinanyap pinyitibŭn-i. So jaman-i gibabŭ mara, dari bŭŭs ngga ayŭh ka ndai ayŭh mun dayung sundar. 9 Jadi Aku nyerah adŭ ayŭh ka bara ambai-i daya Assyria adi ayŭh ruai raan. 10 Ngara pirukos piraka-i bada ayŭh sitabet, nakap bara anak dari ngga anak dayung-i, ka komŭnŭ siŭ ayŭh ngga pedang. Bara dayung di barang yŭn ngitong kirakar pasar ayŭh. 11 “Sunggu sude-i Oholibah kiris kayuh anŭ, ayŭh nyundar rabis arap so Oholah. 12 Pinyiraan pŭrŭng-i gŭh di bara daya bās ngga bara pingubak -- soldadu adi nēn piraka adi jawa -- ka di bara soldadu pinunggang kuda adi mara buang ramus. 13 Aku kiris urah-i mbŭh raru arap, arap mun kaka-i. 14-15 “Ayŭh anŭ makin tui makin arap. Ayŭh ripong bada gambar pinurung pinurung Babylonia adi bās pangkat adi dog mŭŭt di sindung ka dog chat bireh, ngga bŭŭng kupong di kupong ngara ka bubok adi ramus di ubak ngara. 16 Kan ayŭh kiris ngara, ayŭh mbŭh raru ripong ka pait pinyisung ka ngara di Babylonia. 17 Daya Babylonia mandŭg di nyibŭŭs ngga ayŭh. Ngara pakai ayŭh ka nyembar ayŭh ndŭg ka ayŭh jadi sidot di ngara. 18 Ayŭh kiren pŭrŭng-i di daya bagŭ ka bada barang naan daya puan adŭp-i dayung sundar. Aku mbŭh raru sidot di ayŭh mun Aku sidot di kaka-i. 19 Ayŭh mbŭh bandar bandar nyundar, mun urah-i gi-mara dawŭ-i di Egypt. 20 Ayŭh ripong di dari adi mingaras mun kaldi ngga dari kuda adi mingaras.” 21 (Oholibah, kuu raan pari ndai pingandai kais mu adi dawŭ-i darŭm kuu gi-mara di Egypt, di yŭn dari kaduk sudo mu ka kuu kinanyap pinyitibŭn mu.) 22 “Ngapŭi meh, Oholibah, ati inŭh kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang di kuu. Kuu mbŭh reju di bara ambai mu anŭ, pak Aku re bada ngara baji di kuu ka kirurung kuu. 23 Aku re taban sopŭrŭg daya Babylonia ngga daya Chaldea, daya so Pekod, Shoa, ka Koa, ka sopŭrŭg daya Assyria. Aku re nguruk sopŭrŭg ngara adi ramus anŭ adi bās ngga bara pingubak anŭ, sopŭrŭg pinurung ngga bara pingubak soldadu pinunggang kuda adi siabo bās pangkat. 24 Ngara re nyerang kuu so utara, taban tibaran bara soldadu adi raru bagŭ ngga krita krita kuda ka krita-sapi adi ngga muat barang. Dog grindung ngga pinangin ka tupi basi, ngara re kirurung kuu. Aku re nyerah kuu ka darŭm tangan ngara, ka ngara re bisara kuu ngga ukum-adat adŭp ngara. 25 Sabab Aku baji di kuu, Aku re tandah ngara ndai di tunduh mu nimun baji ngara. Ngara re nyaper undung ngga kajit mu ka siŭ anak anak mu. Sawŭ, ngara re tambit anak anak dari ngga anak anak dayung mu so kuu ka badang ngara udip udip. 26 Ngara re nyirigat piraka mu ka sirapas pimakai mas pirak mu. 27 Aku re pirŭŭ pinyiripong pŭrŭng mu ka pingandai kais adi kuu mbŭh ndai so jaman kuu di Egypt. Kuu re abah tingga tibudo bait pikir pasar Egypt tia.” 28 Ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang: “Aku re nyerah kuu ka daya adi kuu tiru ka sidot dieh. 29 Ka sabab ngara tiru di kuu, ngara re tambit sopŭrŭg kayuh adi kuu dapŭd so turang udas adŭp mu ka tingge kuu sitabet mun dayung sundar. Pinyiraan pŭrŭng mu ngga kraja nyundar mu 30 mbŭh bada kayuh ati jadi di kuu. Kuu jadi sundar yŭn bangsa bangsa ka nyembar adŭp mu ngga tibudo ngara. 31 Kuu tunda suto danding kaka mu, ngapŭi Aku re nggen di kuu saker ukum anŭ adi kaka mu muko nok.” 32 TUHAN Raja nang, “Kuu re nok so saker kaka mu; saker anŭ baga buang tŭrŭp. Barang naan daya re ngamun ka tawŭh kuu; saker anŭ puno. 33 Saker anŭ re bada kuu sangsara ka mabuk, saker pinyitaru ka pinyirusag, saker kaka mu Samaria. 34 Kuu re nok ndŭg ka-i badŭh, ka supek pape saker anŭnading sudo mu. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu.” 35 Jadi ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang: “Sabab kuu kambŭt Aku ka mbŭh nyipunok Aku, kuu re sangsara amai pinyiripong pŭrŭng mu ngga kraja nyundar mu.” 36 TUHAN nang di aku, “Manusia, mbŭh sidia kah kuu bisara Oholah ngga Oholibah? Nyarah ngara di pingandai sipŭ anŭ adi ngara mbŭh ndai. 37 Ngara mbŭh tanggah ka siŭ daya -- tanggah ngga tibudo tibudo ka siŭ anak anak Ku adi ngara biranak. Ngara nyadis anak anak Ku ka tibudo ngara. 38 Pak dŭh-i anŭ adŭ adi ngara mbŭh ndai. Ngara nyembar Ramin Ku ngga andu Sabbath adi Aku mbŭh natu. 39 Andu adi ngga ngara siŭ anak anak Ku ndu sadis ka tibudo, ngara mandŭg ka Ramin Ku ka nyembar-i! 40 “Pari pari ngara pait pinyisung bada bagan dari da mandŭg so tarun adi jo, ka ngara mandŭg. Duwŭh madis dayung anŭ mamuh ka ngudat batŭh ngara ka pakai mas pirak. 41 Ngara guru di pangō adi ramus, ka di jawin ngara ngara biyŭn mija adi puno ngga pinguman adi sidi, samŭn kimanyan ngga inyo kanā adi Aku mbŭh nggen di ngara. 42 Bara dari adi dog bagan so tarun tana-pajam tikuruk diginŭ ka dapŭd dog dingah sirŭŭn ngara pawŭn. Ngara kasŭk garang di tangan ngara duwŭh ka na makota adi ramus di ubak ngara. 43 Ka Aku nang darŭm asŭng Ku, ngara pakai dayung sundar adi mbŭh rayu ngga tanggah. 44 Pari pari ngara tudu dayung dayung sundar anŭ, Oholah ngga Oholibah adi arap anŭ. 45 Daya tŭnggŭn re nunggu ngara amai kraja tanggah ngara ka amai ngara siŭ daya. Ngara tanggah ka tangan ngara mbŭh bitameg bada deya.” 46 Ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang: “Taban bara daya bada pitaru ka mirupak ngara. 47 Tandah bara daya manjan ngara ngga batuh ka nyerang ngara ngga pedang, siŭ anak anak ngara, ka badang ramin ngara. 48 Di ndi tarun tana Aku re pirŭŭ pingandai kais, ndu pinyibakan di sopŭrŭg dayung bada dŭh tanggah mun ngara duwŭh madis anŭ. 49 Ka angān duwŭh madis -- Aku re ngukum angān duwŭh amai pingandai kais ngan ka amai dosa ngan adi nyambah tibudo. Ka angān re puan nang Aku ati TUHAN Raja.”

Ezekiel 24

1 Di andu adi simŭng darŭm buran simŭng darŭm sawa adi prii kieh dog taran, TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “nuris andu buran ati, sabab ati inŭh andu adi ngga raja Babylonia piguru nyikapung Jerusalem. 3 Kidaan di daya Ku, adi suka birawan, upama ati adi Aku, TUHAN Raja, biyŭn yŭn ngara: Na priok di tunduh apuika ngisi-i bada puno ngga piin. 4 Na dagin adi siabo kana di darŭm-i --dagin kawin ngga dagin pŭŭh --samŭn turang adi siabo kana. 5 Pakai dagin biri adi siabo kana; nugung uwang di ribo priok anŭ. Tandah piin nyigurak; tanŭk ngga piin turang ngga dagin anŭ.” 6 Ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang: “Mbŭh payah inŭh kupo bara pinyiŭ anŭ! Kupo anŭ mbŭh keya ka priok adi bitagar bŭn dog pibisig. Tatad tatad dagin nyanyis dog tambit so darŭm-i, ka ndi mating gŭh dŭm. 7 Darŭm kupo anŭ agi daya dog siŭ, pak deya-i dŭh babas di tana di yŭn-i bisa dog sukan dapu; deya anŭ babas di tunduh batuh. 8 Aku tandah deya anŭ diginŭ, di yŭn-i dŭh dapŭd dog sukan, di yŭn-i darŭm baji mite baras.” 9 Ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang: “Mbŭh payah inŭh kupo adi puno ngga pinyiŭ! Adŭp Ku re nugung uwang. 10 Taban tambah uwang! Ngambui apui bada bijagu! Tanŭk dagin anŭ ndŭg ka ju-i badŭh! Badang turang-i! 11 Komŭnŭ na priok timaga adi engan di tunduh bam apui ndŭg ka-i bireh paras. Simŭnŭ priok anŭ re pari bisig nanyam ka adat, ripas tagar-i dog badang, 12 sunggu dŭh sopŭrŭg tagar anŭ re bu dog badang apui. 13 Jerusalem, pingandai kais mu mbŭh nyembar kuu. Sunggu Aku mbŭh suba an pibisig kuu, kuu babŭ sembar. Kuu re dŭh bisig dinge ndŭg ka kuu mbŭh kinyam bisā baji Ku. 14 Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. Tika-i mbŭh mandŭg adi ngga Ku ngukum. Aku dŭh re tandah dosa mu bait kiren masi di kuu. Kuu re dog ukum amai kayuh adi kuu mbŭh ndai.” TUHAN Raja mbŭh minyu. 15 TUHAN minyu ngga aku. 16 “Manusia,” Ayŭh nang, “ngga ndi pukong Aku re tambit sianŭ adi kuu ruai rindu. Kuu dŭh siŭn mingungut bait sien puan kah ngurid. 17 Dŭhnyah bada sakuk mu dog dingah daya. Dŭhnyah panu dŭh bibubok bait dŭh bikasut mun daya ngurid. Dŭhnyah nutu jawin mu bait man pinguman daya ngurid.” 18 Awar isan isan aku minyu ngga daya. Singumi andu anŭ sawŭn ku kabŭs, ka andu jawa ndi aku bada adŭp ku mun anŭ adi aku mbŭh dog bada. 19 Daya siken aku, “Mani kaam mun anŭ?” 20 Jadi aku nang di ngara, “TUHAN mbŭh minyu ngga aku ka bada aku 21 taban agah ati ka angān adi daya Israel: angān mingangŭn di pinyitagap Ramin TUHAN. Angān gagā tingga-i ka muah tudu-i, pak TUHAN re nyembar-i. Ka ngara adi mara darŭm rawang ngan adi dog tingge di Jerusalem re dog siŭ darŭm perang. 22 Komŭnŭ angān ndai anŭ adi aku mbŭh ndai. Angān dŭh re nutu jawin ngan bait man pinguman daya ngurid. 23 Angān re dŭh panu dŭh bibubok bait dŭh bikasut bait ngurid puan kah sien. Dosa ngan re kirŭpŭt angān, ka angān re nyidaing di dingan ngan. 24 Komŭnŭ aku re jadi tandā yŭn ngan; angān re ndai sopŭrŭg anŭ adi aku mbŭh ndai. TUHAN nang kan kayuh anŭ jadi, angān re puan Ayŭh anŭ TUHAN Raja.” 25 TUHAN nang, “Madin, manusia, Aku re tambit Ramin Ku adi tagap anŭ so ngara adi yŭn ngara mingangŭn ka gaŭn, adi ngara gagā tingga ka muah tudu. Ka Aku re tambit anak anak ngara ani. 26 Di andu Aku ndai simŭnŭ, agi daya adi siramat so pinyirusag anŭ re mandŭg ka kidaan di kuu pasar kayuh anŭ. 27 Di andu anŭ gŭh kuu re pari bisa minyu, ka kuu re minyu ngga ayŭh. Ngga simŭnŭ kuu re jadi tandā yŭn bara daya, ka ngara re puan nang Aku ati TUHAN.”

Ezekiel 25

1 TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “Nyarah rais Ammon. 3 Bada ngara dingah kayuh adi Aku, adi TUHAN Raja, nang: angān gaŭn kiris Ramin Ku dog nyembar, kiris tarun tana Israel dog pirabur, kiris daya Judah dog taran so rais adŭp ngara. 4 Sabab angān gaŭn, Aku re tandah tibaran tibaran-asar so tarun tana-pajam timor ngarah angān. Ngara re pijog bari bari ngara di rais ngan ka rŭŭ diginŭ. Ngara re man buwa ka nok sisuh adi patut angān dapu. 5 Aku re bada kupo Rabbah jadi tarun yŭn kudip onta, ka ndi tarun tarun tana rais Ammon jadi tarun yŭn kudip biri, isa angān puan nang Aku ati TUHAN. 6 “Ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang: angān nupap tangan ka mirupat darŭm gaŭn. Angān ngamun tarun tana Israel. 7 Sabab angān ndai simŭnŭ, Aku re nyerah angān ka bangsa bangsa bŭkŭn adi re mirupak angān ka pirinda angān. Aku re pirarap angān isa angān dŭh tia jadi ndi bangsa adi dapu rais adŭp-i. Komŭnŭ angān re puan nang Aku ati TUHAN.” 8 TUHAN Raja nang, “Sabab Moab mbŭh nang Judah mbŭh keya ka bangsa bangsa bŭkŭn, 9 Aku re tandah kupo kupo adi ngibān baat Moab dog nyerang, samŭn kupo kupo adi dangŭn, mun: Beth Jeshimoth, Baal Meon, ka Kiriathaim. 10 Aku re tandah tibaran tibaran-asar so tarun tana-pajam timor ngarah Moab, samŭn Ammon, isa Moab dŭh tia jadi ndi bangsa. 11 Aku re ngukum Moab, ka ngara re puan nang Aku ati TUHAN.” 12 TUHAN Raja nang, “Daya Edom maras dendam di Judah, ka baras dendam anŭ mbŭh bada Edom adu adu sarah. 13 Madin Aku nggen puan nang Aku re ngukum Edom ka siŭ barang naan daya ngga dudu dāng diginŭ. Aku re pirabur tarun tana anŭ so kupo Teman ndŭg kupo Dedan, ka daya re dog siŭ darŭm biperang. 14 Daya Ku Israel re maras dendam di Edom yŭn Ku, ka ngara re bada Edom kinyam bisā baji Ku. Edom re puan nyam ani bisā-i kan baji Ku nyatŭk ngara.” TUHAN Raja mbŭh minyu. 15 TUHAN Raja nang, “Daya Philistine mbŭh pari pari maras dendam di pinganyu jah ngara, ka mbŭh pirabur ngara ngga atin tiru ngara. 16 Ngapŭi meh Aku kidaan nang adŭp Ku re nyerang bara daya Philistine ka pirabur ngara. Aku re pirabur barang naan adi babŭ udip diginŭ di tarun tana rabak Philistine. 17 Aku re bandar ngukum ka re batur maras dendam di ngara. Ngara re kinyam baji Ku. Komŭnŭ ngara re puan nang Aku ati TUHAN.”

Ezekiel 26

1 Ngga ndi andu buran darŭm sawa adi simŭng ndi kieh dog taran so rais ami, TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “ati inŭh kayuh adi daya kupo Tyre tarā. Ngara nyirais nang, ‘Jerusalem mbŭh rabur! Kuasa dagang-i mbŭh mating tia! Jerusalem dŭh re tia jadi rawan ta!’ 3 “Madin, ati inŭh kayuh adi Aku, TUHAN Raja nang: Aku pinganyu mu, kupo Tyre. Aku re taban bagŭ bangsa bŭkŭn bada nyerang kuu, ka ngara re mandŭg mun girumbang di rawŭt. 4 Ngara re nyirubuh sindung kupo mu ka pitumbang tawā mu. Komŭnŭ Aku re pisen sopŭrŭg dabu ndŭg ka batuh adŭ dŭm. 5 Pinakap iken re dawan jara ngara di tunduh batuh anŭ di yun rawŭt. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. Bangsa bangsa re pirinda Tyre, 6 ka re ngga pedang siŭ ngara adi rŭŭ di kupo kupo di tarun tana deyŭh rais Tyre. Komŭnŭ Tyre re puan nang Aku ati TUHAN.” 7 TUHAN Raja nang, “Aku re bada raja adi siabo bās, anŭ inŭh Raja Nebuchadnezzar so Babylonia da nyerang Tyre. Ayŭh re mandŭg so utara ngga ndi tibande tibaran bara soldadu, ngga kuda kuda ka krita krita kuda ka ngga bara soldadu pinunggang kuda. 8 Ngara adi rŭŭ di kupo kupo di tarun tana deyŭh rais anŭ re dog siŭ darŭm bisaad anŭ. Pinganyu re ndai parit, ndai tugung tana, ka ndai sindung adi tabar adi keya ka pinangin ngga rawan kuu. 9 Ngara re mape sindung sindung mu ngga pinumbuk ka re nyirubuh tawā tawā mu ngga betang basi. 10 Kuda ngara raru bagŭ ndŭg ka dabu mikabur ka nutu kuu. Jawŭn so kuda ngara, tarik krita barang ngga krita kuda re bada sindung mu bigagar darŭm ngara mŭrŭt tiban tiban-bās kupo adi rubuh anŭ. 11 Bara soldadu pinunggang kuda anŭ re mandŭg nyarab di aran aran mu, siŭ daya mu ngga pedang. Tiang tiang mu adi bās anŭ re tumbang. 12 Pinganyu re sirapas pinyikaya mu samŭn kayuh dagang mu. Ngara re nyirubuh sindung sindung mu ka pirabur ramin ramin mu adi grua. Ngara re tambit batuh ngga kayuh ka sopŭrŭg batuh tibawang, ka taran-i ka darŭm rawŭt. 13 Aku re pirŭŭ sopŭrŭg ragu mu samŭn ragu kachapi mu. 14 Aku re kidŭm ndi batuh adŭ di yŭn bara pinakap iken dawan jara ngara. Kupo re dŭh pari dog pijog. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu.” 15 TUHAN Raja minyu sakati di kupo Tyre: “Kan kuu dog ngarah, daya adi rŭŭ di arong bŭngŭn rawŭt re taru dingah sirais ngara adi dog siŭ. 16 Sopŭrŭg raja adi di bŭngŭn rawŭt re mūn so takta ngara. Ngara re kadi jipo-ambu ngara samŭn piraka adi dog ngabuh ngga butik bunga jiit ka guru di tana buang kimŭtŭr. Ngara re tikaran kiris nasip mu anŭ ndŭg ka ngara adu adu kimŭtŭr. 17 Ngara re nang ragu nyikubur yŭn mu: Kupo adi timagah anŭ mbŭh rabur! Kapar kapar-i mbŭh dog pisen so rawŭt. Daya di kupo anŭ mritah rawŭtka pitaru sopŭrŭg adi rŭŭ di bŭngŭn rawŭt. 18 Madin, di andu-i rabu, purau purau mbŭh bigagar, ka daya-i mbŭh gŭgŭh bada pinyirusag anŭ.” 19 TUHAN Raja nang: “Aku re bada kuu jadi matung nimun tibawang kupo adi mating daya rŭŭ dieh. Aku re ngapuh kuu ngga piin so rasan rawŭt. 20 Aku re pait kuu ka ong daya adi mbŭh kabŭs bada sua ngga ngara adi ko udip ndun jah. Aku re bada kuu rŭŭ di ong di sagān anŭ di yŭn pinyirusag ruro, biayo ngga daya adi mbŭh kabŭs. Ngga simŭnŭ meh kuu re dŭh tia dog ngisi ka dŭh tia agi di tarun tana daya udip. 21 Aku re bada kuu jadi suto adi pitaru, ka simŭnŭ inŭh pimungan mu. Kadŭ daya re jiroh kuu, pak kuu re dŭh dog dapŭd.” TUHAN Raja mbŭh minyu.

Ezekiel 27

1 TUHAN nang di aku, 2 “Manusia, nang ragu nyikubur yŭn Tyre, 3 kupo anŭ adi di bŭngŭn rawŭt ka adi ndai dagang ngga daya adi rŭŭ di barang tabing rawŭt. Kidaan di kupo anŭ kayuh adi TUHAN Raja nang: Tyre, kuu ngangŭn adŭp mu sukup ramus. 4 Arŭn mu inŭh rawŭt. Bara tukang mu pijog kuu mun kapar adi ramus. 5 Betang kayuh adi ngara pakai inŭh tŭngŭn sipres so Darŭd Hermon, ka tiang rayar mu inŭh tŭngŭn sedar so Lebanon. 6 Pingayuh mu dog ndai so tŭngŭn oak so Bashan. Ngara ndai dek mu so tŭngŭn pain so Cypruska ngabuh-i ngga bŭbŭt gajah. 7 Rayar mu dog ndai so banang linen, banang linen so Egypt adi dog ngabuh ngga butik bunga jiit, adi sanang dog natŭng so jo. Sirambi mu dog ndai ngga banang adi siabo duduh, adi bēng so purau Cyprus. 8 Tukang-bikayuh mu inŭh daya so kupo Sidon ngga kupo Arvad. Daya daya adŭp mu adi sukup pandai inŭh adi tukang pimanu kapar. 9 Bara tukang kayuh di kaparinŭh daya adi sukup pandai so Byblos. Bara tukang pimanu kapar rawŭtndai dagang di kade kade mu. 10 “Soldadu so Persia, Lydia, ngga Libya mŭrŭt tibaran bara soldadu mu. Ngara tangid pinangin ngga tupi basi ngara di birit birit kuta mu. Ngara inŭh bara daya adi dapŭd bragah yŭn mu. 11 Bara soldadu so Arvad ngibān sindung mu, ka bara daya so Gamad ngibān tawā mu. Ngara tangid pinangin ngara di sindung mu. Ngara inŭh bara daya adi bada kuu ramus. 12 “Kuu bidagang di Spain ka trima pirak, basi, timah buda, ka timah singŭt ndu rega dudu kayuh adi kuu jua. 13 Kuu bidagang di Greece, Tubal, ka Meshech ka nyambi kayuh kayuh dagang mu ngga dapŭd daya urun ka ngga dapŭd kayuh kayuh adi dog ndai so timaga. 14 Kuu jua kayuh kayuh mu ngga dapŭd kuda adi dog pakai di tipuh raga, di tipuh perang, samŭn kuda pinakan kaldi so Beth Togarmah. 15 Daya Rhodes bidagang ngga kuu; daya adi rŭŭ di bŭngŭn rawŭt nggen di kuu bŭbŭt gajah ngga betang betang kayuh adi singŭt ngga nyambi kayuh kayuh dagang mu. 16 Daya Syria miris kayuh mu. Ngara nggen zamrud, banang adi bēng, banang adi biyŭn butik bunga jiit, banang linen adi jarŭh, batuh karang, ka batuh mutiara ngga bayar kuu. 17 Judah ngga Israel bayar kuu ngga gandom, ju banyis, inyo kanā, ka rapah, yŭn kayuh kayuh dagang mu. 18-19 Daya Damascus miris kayuh mu, ka bayar kuu ngga wain so Hebron ka buruh biri so Sahar. Ngara nggen di kuu basi adi dog maba ka rapah rapah ngga nyambi kayuh kayuh dagang mu. 20 Daya Dedan nggen di kuu banang banang tapas-pinyiguru pinunggang kuda ngga bayar kayuh kayuh dagang mu. 21 Daya Arab ngga bara pimritah tarun tana Kedar nggen di kuu anak biri, dari biri, ka kambing, ngga bayar kayuh kayuh dagang mu. 22 Daya dagang so Sheba ngga Raamah nggen di kuu batuh batuh brega, mas, ka rapah adi siabo kana ngga bayar kayuh kayuh dagang mu. 23 Kupo Haran, kupo Canneh, ngga kupo Eden, daya daya dagang so Sheba, kupo Asshur ngga kupo Chilmad -- sopŭrŭg ngara bidagang ngga kuu. 24 Ngara jua piraka grua di kuu, banang adi bēng, ngga banang adi dog ngabuh ngga butik bunga jiit, idas idas adi jawa kala-i, ka taris taris adi nakit dog ndai. 25 Kayuh kayuh dagang mu dog taban ngga kapar adi siabo baga. Kuu mbŭh keya ka kapar di rawŭtpuno ngga barang barang adi bat. 26 Kan bara tukang-bikayuh mu taban kuu ka rawŭt, sabak timor mape kuu jeh di rawŭt. 27 Sopŭrŭg pinyikaya dagang mu, sopŭrŭg daya adi pimanu kapar mu samŭn daya daya bŭkŭn, bara tukang kayuh kapar mu ngga daya daya dagang mu, barang naan soldadu darŭm kapar --sopŭrŭg ngara mbŭh manyap di rawŭtkan kapar mu pape. 28 Sirais bara adi pimanu kapar adi rŭnggŭdtungang dog dingah so tabing rawŭt. 29 “Madin sopŭrŭg kapar dog tagan, barang naan adi pimanu kapar mbŭh bu ka deyŭh. 30 Ngara bandar bandar muās kuu, taran dabu di ubak ngara ka bigurai di apŭk. 31 Ngara nundo ubak ngara sabab kuuka nēn piraka banang guni amai susah. Ngara ngurid ngga atin adi ruai susah. 32 Ngara nang ragu nyikubur yŭn mu: ‘Asi bisa dog danding ngga Tyre, adi madin mbŭh pajam di rawŭt? 33 Kan dagang mu mutas rawŭt, kuu pimunos bangsa bangsa bŭkŭn ngga kayuh adi ngara biguna. Raja raja jadi kayabada kayuh adi grua so kuu. 34 Madin kuu mbŭh pape di rawŭt; kuu mbŭh timŭtŭm ka rasan rawŭt. Kayuh kayuh dagang mu ngga sopŭrŭg ngara adi nyiraja yŭn mumbŭh miyap ngga kuu di rawŭt.’ 35 “Barang naan daya adi udip di bŭngŭn rawŭt gŭgŭh dingah nasip mu. Ndŭg ka raja raja mbŭh taru, ka pinyitaru anŭ tatŭng di jawin ngara. 36 Kuu mbŭh miyap, re mating adu adu, ka bara daya dagang di ndi ong ong mbŭh raru taru, taru adŭp ngara sua mun kuu.”

Ezekiel 28

1 TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “kidaan di pimritah Tyre kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang di ayŭh: kuu miruap buang nang adŭp mu tapa. Kuu nang adŭp mu mun tapa guru di takta di yun rawŭt. Kuu bada adŭp mu mun tapa, pak sibatur-i kuu manusia saja, dŭh tapa. 3 Kuu pikir adŭp mu bijak dŭ so Danel, ka mating kayuh dapŭd dog sukan so kuu. 4 Pinyibijak ngga pimandai mu bada kuu kaya ngga mas ka pirak. 5 Kuu pandai bidagang ka ari dapŭd utung. Munki masam mingangŭn meh kuu di pinyikaya mu! 6 “Ngapŭi ati inŭh kayuh adi Aku, adi TUHAN Raja, nang: sabab kuu pikir adŭp mu bijak mun tapa, 7 Aku re bada pinganyu adi dŭh puan masi nyerang kuu. Ngara re pirabur sopŭrŭg buat-rata adi kuu dapŭd so pimandai ngga pinyibijak mu. 8 Ngara re siŭ kuu ka kubur kuu di rawŭt. 9 Kan ngara mandŭg di siŭ kuu, re babŭ kah kuu nang adŭp mu tapa? Kan kuu situra jawin ngga bara pinyiŭ mu, kuu re tatŭng manusia saja. 10 Kuu re kabŭs mun kasong di tangan daya tami adi dŭh puan tapa. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh pesan.” 11 TUHAN minyu ngga aku dinge. 12 “Manusia,” Ayŭh nang, “ngurid meh amai nasip adi re nyatŭk raja Tyre. Kidaan di ayŭh kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang: kuu muko jadi suto danding daya adi sukup kana. Munki masam bijak ka ramus kuu dawŭ-i! 13 Kuu rŭŭ di Eden, teya Tapa, ka pakai barang masam batuh brega: batuh mutiara ngga itan; batuh topaz, batuh beril, batuh akek bireh, ka batuh jasper, batuh nilam, batuh zamrud, ngga batuh garnet. Kuu biyŭn pimakai mas adi dog ndai yŭn mu di andu kuu dog napa. 14 Aku na ndi malaikat adi pitaru bada jaga kuu. Kuu rŭŭ di darŭd kudus Ku ka panu di karu batuh batuh brega. 15 Urah rakah mu sukup kana so andu mu dog napa ndŭg andu adi ngga mu piguru ndai arap. 16 Kuu raru dŭh paya amai bibiris ngga bijua, ka anŭ bada kuu ganas ka bidosa. Jadi Aku pibu kuu so darŭd kudus Ku, ka malaikat adi jaga kuu kasig kuu so batuh batuh brega adi mikirib anŭ. 17 Kuu mingangŭn di pinyiramus mu, ka kuu mun daya budo darŭm kuu timagah. Sabab anŭ Aku re taran kuu ka tana ka tandah kuu jadi pinyibakan yŭn raja raja adi bŭkŭn. 18 Dagang mu puno ngga pingandai arap ndŭg ka tarun yŭn bisambah mu mbŭh sembar. Ngapŭi Aku sigot kupo mu ndŭg ka rŭpŭg. Madin sopŭrŭg daya kiris kuu mbŭh jadi apŭk. 19 Kuu mbŭh mating, adu adu miyap, ka sopŭrŭg bangsa adi muko puan kuu mbŭh taru adŭp-i sua mun kuu.” 20 TUHAN nang di aku, 21 “Manusia, nyarah kupo Sidon. 22 Kidaan di daya-i kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang pasar ngara: Aku ati pinganyu mu, Sidon; daya re muji Aku amai kayuh adi Aku ndai di kuu. Daya re puan nang Aku ati TUHAN, kan Aku kiren munki masam kudus Aku darŭm Aku ngukum ngara adi rŭŭ darŭm kuu. 23 Aku re pait sesak-andam ka kuu ka bada deya aman di aran aran mu. Kuu re dog nyerang so barang parad, ka daya mu re dog siŭ. Komŭnŭ kuu re puan nang Aku ati TUHAN.” 24 TUHAN nang, “Sopŭrŭg rais adi maning Israel adi ko ngamun Israel re dŭh tia keya ka tŭngŭn reja ka bakah pireja adi kandam Israel. Ka ngara re puan nang Aku ati TUHAN Raja.” 25 TUHAN Raja nang, “Aku re taban ngga pari daya Israel so rais rais adi yŭn Ku ko bada ngara papar sasah, ka sopŭrŭg bangsa re puan nang Aku ati kudus. Daya Israel re rŭŭ di tana adŭp ngara, ka di tarun tana adi Aku mbŭh nggen di urun Ku Jacob. 26 Ngara re rŭŭ diginŭ ngga siramat. Ngara re pijog ramin ramin ka ndai teya anggor. Aku re ngukum sopŭrŭg rasū ngara adi ko ngamun ngara, ka Israel re udip darŭm pagŭng. Ka ngara meh re puan nang Aku ati TUHAN adi Tapa ngara.”

Ezekiel 29

1 Di andu adi simŭng duwŭh darŭm buran simŭng darŭm sawa adi simŭng kieh dog taran, TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “nyarah raja Egypt. Kidaan di ayŭh munki ayŭh ngga sopŭrŭg rayat-i di ndi tarun tana Egypt re dog ukum. 3 Kidaan nang ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang di raja Egypt: Aku ati pinganyu mu, kuu buai bās adi guring di sungi. Kuu nang Yang Nile tung jamu ka adŭp mu adi napa-i. 4 Aku re nyikait siraka mu ngga sikait ka bada iken iken di sungi mu rakat di kuu. Komŭnŭ Aku re tarik kuu so Yang Nile, ngga sopŭrŭg iken adi rakat di kuu. 5 Aku re taran kuu ngga sopŭrŭg iken anŭ ka tarun tana-pajam. Pŭrŭng mu re rabu di tana ka dog tingge dŭh dog kubur. Aku re nggen-i ndu pinguman di manuk ngga dāng dāng. 6 Komŭnŭ sopŭrŭg daya di Egypt re puan nang Aku ati TUHAN.” TUHAN nang, “Bara daya Israel bisangan di angān bara daya Egypt yŭn pinurung, pak angān mbŭh keya ka sikud adi ramah. 7 Kan ngara minyandis di kuu, kuu pata, tabŭk siap ngara, ka bada punok ngara tipŭrŭs. 8 Sabab anŭ meh, Aku, adi TUHAN Raja, kidaan di kuu nang Aku re bada tibaran soldadu nyerang kuu ngga pedang, ka ngara re siŭ daya mu ngga dāng dāng mu. 9 Egypt re jadi rais adi matung. Komŭnŭ kuu re puan nang Aku ati TUHAN. “Sabab kuu nang Yang Nile jamu ka adŭp mu adi napa-i, 10 Aku ati inŭh pinganyu mu ka pinganyu Yang Nile mu. Aku re bada ndi tarun tana Egypt matung, so kupo Migdol di utara ndŭg kupo Aswan di siratan, jeh ndŭg baat Ethiopia. 11 Mating manusia bait dāng re panu mutas tarun anŭ. Sitŭkŭd pat puru sawa mating kayuh re udip diginŭ. 12 Aku re bada Egypt jadi rais adi siabo matung di ong. Sitŭkŭd pat puru sawa kupo kupo di Egypt re jadi tibawang, tibawang adi sipŭ so tadŭ tadŭ kupo adi bŭkŭn. Aku re bada daya Egypt jadi daya adi bu mangān rais adŭp-i. Ngara re bu ka barang rais ka udip bigaur ngga bangsa bŭkŭn.” 13 TUHAN Raja nang, “Ripas pat puru sawa Aku re taban daya Egypt pari so rais rais adi yŭn Ku mbŭh bada ngara papar sasah, 14 ka Aku re bada ngara rŭŭ di siratan Egypt, rais asar ngara. Diginŭ ngara re jadi rayat ndi pritah adi ramah, 15 adi siabo ramah ka dŭh tia dapŭd mritah bangsa bangsa bŭkŭn. Aku re bada ngara raru dŭh biguna ndŭg ka ngara dŭh dapŭd bada tadŭ tadŭ bangsa bŭkŭn nundok di ngara. 16 Israel re dŭh tia bisangan di ngara yŭn pinurung. Nasip Egypt re jadi pingingat yŭn Israel nang-i dŭh batur bisangan di ngara. Komŭnŭ Israel re puan nang Aku ati TUHAN Raja.” 17 Di andu adi ndi darŭm buran ndi darŭm sawa adi duwŭh puru-ju kieh dog taran, TUHAN minyu ngga aku. 18 “Manusia,” Ayŭh nang, “Raja Nebuchadnezzar so Babylonia mbŭh nyerang Tyre. Ayŭh bada bara soldadu-i kabis kayuh kayuh adi raru bat ndŭg ka ubok ngara abo ruruh ka ubak ngara badu, ka kawin ngara tikurab raus, pak adŭp-i ngga tibaran bara soldadu-i dŭh dapŭd ani ani so jera anŭ. 19 Sabab anŭ meh, ati inŭh kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang: Aku nggen tarun tana Egypt di Raja Nebuchadnezzar. Ayŭh re mirupak ka pirinda rais anŭ ka taban ngga bu sopŭrŭg buat-rata Egypt ngga bayar gaji tibaran bara soldadu-i. 20 Aku nggen Egypt di ayŭh ngga bayar ayŭh sabab tibaran bara soldadu-i mbŭh ndai kayuh yŭn Ku. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. 21 “Kan kayuh mbŭh jadi simŭnŭ, Aku re bada daya Israel bake ka bada kuu, Ezekiel, minyu di yŭn barang naan daya dapŭd dingah kuu, isa ngara puan nang Aku ati TUHAN.”

Ezekiel 30

1 TUHAN minyu dinge. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “minyu-binabi ka piagah kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang. Kuu an nyirais nang pinganang ati: Andu TUHAN mbŭh sindŭk! 3 Andu anŭ re rikas mandŭg, andu adi ngga TUHAN ngukum. Andu anŭ karŭm buang susah bangsa bangsa kinyam. 4 Re agi biperang di Egyptka sangsara bās di Ethiopia. Bagŭ daya di Egypt re dog siŭ; rais re dog pirindaka jadi tibawang. 5 “Bara soldadu adi dog ngupah so Ethiopia, Lydia, Libya, Arabia, Kub, samŭn so dupan bara daya Ku, re dog siŭ.” 6 TUHAN nang, “So Migdol di parad utara ndŭg Aswan di parad siratan, sopŭrŭg pingibān Egypt re dog siŭ darŭm perang. Tibaran bara soldadu Egypt adi sambuh anŭ re dog pirabur. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. 7 Tarun tana Egypt re jadi siabo matung darŭm ong, ka kupo kupo-i re abo jadi tibawang. 8 Kan Aku badang Egypt ka sopŭrŭg pingibān-i mbŭh dog siŭ, nŭ ngara re puan Aku ati TUHAN. 9 “Kan andu anŭ mandŭg ka Egypt dog pirabur, Aku re pait pinyisung ngga kapar kapar bada nguga daya Ethiopia, adi dŭh sangka ani ani, ka re jadi raru taru. Andu anŭ re mandŭg!” 10 TUHAN Raja nang, “Aku re pakai Raja Nebuchadnezzar so Babylonia bada mura pinyikaya Egypt. 11 Ayŭh ngga tibaran bara soldadu-i adi gaok re mandŭg di pirabur rais anŭ. Ngara re nyerang Egypt ngga pedang, ka tarun tana rais anŭ re puno ngga tadang. 12 Aku re nyibadŭh Yang Nile ka na Egypt ka darŭm tangan daya adi arap. Daya daya saruh re pirabur ndi tarun tarun tana rais anŭ. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 13 TUHAN Raja nang, “Aku re pirabur tibudo tibudo ngga tapa tapa kadong di Memphis. Re mating daya mritah Egypt, ka Aku re pitaru sopŭrŭg daya diginŭ. 14 Aku re bada siratan Egypt matung ka mating daya dieh, ka sigot kupo Zoan di utara. Aku re ngukum Thebes, sindŭ kupo anŭ. 15 Aku re bada kupo Pelusium, kuta bās Egypt, kinyam baji Ku. Aku re pirabur pinyikaya Thebes. 16 Aku re sigot Egypt, ka Pelusium re darŭm sangsara. Sindung sindung Thebes re dog nyirubuh, ka kupo re apuh bada uba. 17 Bara dari adi mara di kupo Heliopolis ngga kupo Bubastis re kabŭs darŭm perang, ka ngara adi bŭkŭn re jadi daya-takap. 18 Kupo Tahpanhes re karŭm di andu Aku pirabur kuasa Egypt ka nyirubuh pinyibake adi ngara ngangŭn. Abun re nutu Egypt, ka bara daya so sopŭrŭg kupo-i re jadi daya-takap. 19 Kan Aku ngukum Egypt simŭnŭ, ngara re puan nang Aku ati TUHAN.” 20 Di andu adi ju darŭm buran ndi darŭm sawa adi simŭng ndi kieh dog taran, TUHAN minyu ngga aku. 21 “Manusia,” Ayŭh nang, “Aku mbŭh mata tangan raja Egypt. Mating daya marut-i bait makot-i ngga banang isa-i bisa bua ka sukup bake yŭn digen pedang dinge. 22 Ngapŭi meh, ati inŭh kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang: Aku ati pinganyu raja Egypt. Aku re mata soduwŭh tangan-i, anŭ adi pidanah ngga anŭ adi mbŭh pata, ka pedang re rabu so tangan-i. 23 Aku re bada bara daya Egypt papar sasah di ndi ong ong. 24 Komŭnŭ Aku re bada tangan raja Babylonia bake ka na pedang Ku di tangan-i. Pak Aku re mata tangan tangan raja Egypt, ka ayŭh re nyidaing ka kabŭs di sirung jawin bara pinganyu-i. 25 Sawŭ, Aku re piramah ayŭh ka nyibake raja Babylonia. Kan Aku nggen di ayŭh pedang Ku, ka ayŭh tiju Egypt ngga pedang anŭ, sopŭrŭg daya re puan nang Aku ati TUHAN. 26 Aku re bada daya Egypt papar sasah di ndi ong ong. Nŭ ngara puan nang Aku ati TUHAN.”

Ezekiel 31

1 Di andu adi ndi darŭm buran taruh darŭm sawa adi simŭng ndi kieh dog taran, TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “nang di raja Egypt ngga di sopŭrŭg rayat-i: Kuu raru bikuasa! Ani bisa Ku ngga danding kuu? 3 Kuu keya ka tŭngŭn kayuh sedar di Lebanon, ngga daan adi ramus buang bagŭ sayung-i, tŭngŭn adi bigatung ka tijuk-i ndŭg abun. 4 Udip-i mujur amai piin-i sukup. Sungi sungi adi darŭm tana piranyah-i. Ngara misa tarun adi yŭn-i timbuka pait anak anak sungi ka sopŭrŭg tŭngŭn kayuh di tuān. 5 Sabab piin-i sukup, ayŭh timbu bigatung dŭ so tŭngŭn tŭngŭn kayuh adi bŭkŭn. Daan daan-i bitambah baga buang ambu. 6 Barang masam manuk bisarin di daan-i; dāng tarun biranak di ribo-i; bangsa bangsa di ong rŭŭ-paya di sayung-i. 7 Raru ramus tŭngŭn kayuh anŭ, raru bigatung, buang raru ambu daan-i. Uat-i ndŭg sungi adi darŭm tana. 8 Mating tŭngŭn sedar di teya Tapa bisa ngga danding-i. Bŭn tŭngŭn fir biyŭn daan mun anŭ, ka tŭngŭn kayuh saja dŭh gŭh mun anŭ. Di teya Tapa mating tŭngŭn kayuh adi raru ramus. 9 Aku bada-i ramus, ngga daan daan-i adi bagŭ. Barang tŭngŭn kayuh di Eden, adi teya Tapa, ripong an jadi mun anŭ. 10 “Ngapŭi meh, Aku, adi TUHAN Raja, re kidaan di kuu kayuh adi re jadi di tŭngŭn kayuh anŭ adi timbu bigatung ndŭg ka tijuk-i ndŭg abun. Buang-i timbu dŭ dŭ bigatung, ayŭh dŭ dŭ gŭh jadi gambung. 11 Jadi Aku abah dieh ka re bada pimritah daya tami dapu ayŭh. Ayŭh re nggen di tŭngŭn kayuh anŭ ani ani adi situgu ngga arap-i. 12 Daya daya tami adi gaok re tabŭng-i ka tandah-i. Daan-i ngga sakap-i adi pata re rabu di tunduh barang darŭd ngga rubān darŭm rais. Sopŭrŭg bangsa adi muko rŭŭ di sayung-i re bu. 13 Manuk re mandŭg ka mbap di tŭngŭn adi mbŭh tumbang, ka dāng tarun re bidigang di daan daan-i. 14 Ngapŭi so madin, mating tŭngŭn kayuh, bait adi biyŭn sukup piin, re bigatung mun anŭ dinge puan kah re bada tijuk-i ndŭg abun. Sopŭrŭg-i re kabŭs mun manusia saja, adi taŭn re di ka ong daya adi mbŭh kabŭs.” 15 Ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang: “Di andu adi ngga tŭngŭn kayuh anŭ mūn ka ong daya adi mbŭh kabŭs, Aku re bada piin adi darŭm tana nutu-i jadi tandā ngurid. Aku re bitan sungi sungi ka re dŭh bada anak anak sungi aman. Sabab tŭngŭn kayuh anŭ mbŭh kabŭs, Aku re taban pinyikarŭm ka Darŭd Darŭd Lebanon ka bada sopŭrŭg tŭngŭn kayuh di tuān rayu. 16 Kan Aku pait-i ka ong daya adi mbŭh kabŭs, jawŭn pinyirabu-i re bada bangsa bangsa bigugoh. Sopŭrŭg tŭngŭn kayuh di Eden adi siabo pimuah di Lebanon adi mbŭh mūn ka ong daya adi mbŭh kabŭs re angan pinyirabu-i. 17 Ngara re mūn ayō-i ka ong daya adi mbŭh kabŭs sua ngga ngara adi muko diŭ rabu. Ka sopŭrŭg adi udip di sayung-i re papar sasah di ruang bangsa bangsa. 18 “Tŭngŭn kayuh anŭ inŭh raja Egypt ngga sopŭrŭg rayat-i. Mating tŭngŭn kayuh di Eden bigatung buang ramus mun anŭ. Pak madin, mun tŭngŭn tŭngŭn kayuh Eden, ayŭh re mūn ka ong daya adi mbŭh kabŭs ka sua ngga ngara adi dŭh puan Tapa ngga ngara adi dog siŭ darŭm perang. Aku mbŭh minyu,” nang TUHAN Raja.

Ezekiel 32

1 Di andu adi ndi darŭm buran simŭng duwŭh darŭm sawa adi simŭng duwŭh kieh dog taran, TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “nggen pinyibakan adi riang di raja Egypt. Nggen di ayŭh pinganang ati so Aku: kuu bada adŭp mu mun singah di dupan bangsa bangsa, pak kuu rabis dŭ keya ka buai prikarub di sungi. Kuu kinaruh piin ngga kaja mu ka kinais sungi sungi. 3 Kan dudu bangsa tikuruk, Aku re nakap kuu ngga jaring Ku ka bada ngara batak jaring anŭ ka deyŭh. 4 Aku re taran kuu ka tana ka taban sopŭrŭg manuk ngga dāng bada man kuu. 5 Aku re nambun sandah sandah ka rubān ngga tadang mu adi madam. 6 Aku re basen deya mu ndŭg ka-i misa sandah sandah ka ngisi anak anak sungi. 7 Kan Aku pirabur kuu, Aku re nutu rangit ka mura bitang bitang. Batŭh andu re dog nutu abun, ka buran re dŭh nyekar. 8 Aku re mura sopŭrŭg jawa di rangit ka bada rais mu jadi karŭm patŭ'. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. 9 “Bagŭ bangsa re susah kan Aku piagah pasar pinyirusag mu di rais rais adi kuu bŭn dingah. 10 Kayuh adi Aku ndai di kuu re bada bagŭ bangsa gŭgŭh. Kan Aku pawing pedang Ku, raja raja re taru. Di andu kuu rabu, sopŭrŭg ngara re kimŭtŭr taru nyangŭd asŭng adŭp ngara.” 11 TUHAN Raja nang di raja Egypt, “Kuu re nura pedang raja Babylonia. 12 Aku re bada bara soldadu so bangsa bangsa adi gaok nyitak pedang ngara ka siŭ sopŭrŭg daya mu. Sopŭrŭg daya mu ngga sopŭrŭg kayuh adi yŭn mu mingangŭn re dog pirabur. 13 Aku re siŭ sapi sapi mu di barang rubang piin. Diginŭ re mating tia daya bait sapi kinaruh piin. 14 Aku re bada piin mu tanang ka kining ka bada sungi sungi mu aman ngga tanang. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. 15 Kan Aku bada Egypt matung ka pirabur sopŭrŭg adi rŭŭ diginŭ, ngara re puan nang Aku ati TUHAN. 16 Pinyibakan riang ati re jadi ragu nyikubur. Bara dayung bangsa bangsa re nyiragu-i ngga muās Egypt ngga sopŭrŭg daya-i. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu.” 17 Di andu adi simŭng-rimŭh darŭm buran ndi darŭm sawa adi simŭng duwŭh kieh dog taran, TUHAN minyu ngga aku. 18 “Manusia,” Ayŭh nang, “muās sopŭrŭg daya Egypt. Pait ngara ngga bangsa bangsa bŭkŭn ka ong daya adi mbŭh kabŭs. 19 Nang di ngara: “Kuu pikir adŭp mu ramus dŭ so daya bŭkŭn kah? Kuu re mūn ka ong daya adi mbŭh kabŭska guring diginŭ ngga bara daya adi dŭh puan Tapa. 20 “Daya Egypt re rabu ngga ngara adi dog siŭ darŭm perang. Pedang mbŭh sidia ngga siŭ sopŭrŭg ngara. 21 Pimagan adi siabo bās ngga ngara adi birawan parad ka Egypt re kambat bara daya Egypt di ong daya adi mbŭh kabŭs. Ngara nyirais nang: ‘Bara adi dŭh puan Tapa adi dog siŭ darŭm perang mbŭh mandŭg kamati, ka digiti inŭh ngara guring!’ 22 “Assyria agi diginŭ, dog kirurung kubur kubur bara soldadu-i. Ngara dog siŭ darŭm perang, 23 ka kubur ngara inŭh di parad adi siabo tŭrŭp darŭm ong daya adi mbŭh kabŭs. Sopŭrŭg soldadu Assyria kabŭs darŭm perang, ka kubur ngara kirurung kubur-i. Pŭn ka ngara inŭh adi ko nimbur pinyitaru di tarun tana daya adi udip. 24 “Elam agi diginŭ, dog kirurung kubur kubur bara soldadu-i. Ngara dog siŭ darŭm perang ka mūn ka ong daya adi mbŭh kabŭs, buang dŭh puan Tapa. Darŭm ngara udip ngara nimbur pinyitaru di barang yŭn, pak madin ngara kabŭs buang gŭrŭng mangŭh. 25 Elam guring ngga ngara adi dog siŭ darŭm perang, ka kubur bara soldadu-i kirurung ayŭh. Sopŭrŭg ngara dŭh puan Tapa ka sopŭrŭg dog siŭ darŭm perang. Darŭm ngara udip, ngara nimbur pinyitaru di barang yŭn, pak madin ngara kabŭs buang gŭrŭng mangŭh, sua dapu nasip ngara adi dog siŭ darŭm perang. 26 “Meshech ngga Tubal agi diginŭ, ka kubur kubur bara soldadu-i kirurung ayŭh. Sopŭrŭg ngara dŭh puan Tapa ka sopŭrŭg dog siŭ darŭm perang. Pŭn ka ngara adi ko dawŭ-i pitaru daya adi udip. 27 Ngara dŭh dog nggen pinyikubur daya pimagan mun adi jah, adi dog kubur ngga pedang ngara dog na di ribo ubak ngara ka pinangin ngara di tunduh sudo ngara. Bara pimagan anŭ ko dawŭ-i sukup bake ngga pitaru daya adi udip. 28 “Simŭnŭ inŭh bara daya Egypt re asur di dupan daya adi dŭh puan Tapa adi kabŭs darŭm perang. 29 “Edom agi diginŭ ngga raja raja-i ka ngga bara pimritah-i. Ngara ko dawŭ-i bara soldadu adi bake, pak madin ngara guring di ong daya adi mbŭh kabŭs ngga ngara adi dŭh puan Tapa adi dog siŭ darŭm perang. 30 “Sopŭrŭg pinguasa di rais rais di utara agi diginŭ, ka simŭnŭ gŭh bara daya Sidon. Kuasa ngara ko dawŭ-i nimbur pinyitaru, pak madin ngara kabŭs gŭrŭng mangŭh ngga ngara adi dog siŭ darŭm perang. Ngara dog kubur samah ngara adi dŭh puan Tapa. Ngara samah dapu mangŭh ngara adi mūn ka ong daya adi mbŭh kabŭs. 31 “Pinyikabŭs sopŭrŭg ngara anŭ adi dog siŭ darŭm perang re jadi saduh di raja Egypt ngga tibaran bara soldadu-i,” nang TUHAN Raja. 32 “Aku bada raja Egypt pitaru daya adi udip, pak ayŭh ngga sopŭrŭg tibaran bara soldadu-i re dog siŭ. Ngara re dog kubur ngga sopŭrŭg daya adi dŭh puan Tapa adi kabŭs darŭm perang.” TUHAN Raja mbŭh minyu.

Ezekiel 33

1 TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “kidaan di daya mu kayuh adi jadi kan Aku taban perang ka tadŭ tadŭ rais. Daya di rais anŭ mien ndi naan so dupan adŭp ngara bada jadi tukang jaga. 3 Kan ayŭh kiris pinganyu mandŭg, ayŭh mambak trompet ngga nguga barang naan daya. 4 Kambŭi daya dingah pak dŭh mbit piduri ka pinganyu mandŭg ka siŭ ayŭh, anŭ mbŭh adŭp-i dapu tanggong di pinyikabŭs adŭp-i. 5 Pinyikabŭs-i anŭ inŭh so sarah adŭp-i, sabab ayŭh dŭh mbit piduri di jawŭn trompet anŭ. Kambŭi ayŭh mbit piduri, tatu ayŭh siramat. 6 Pak nyamtadar-i, kambŭi tukang jaga anŭ kiris pinganyu mandŭg ka dŭh nguga daya ngga trompet-i, ka pinganyu mandŭg ka siŭ bara adi bidosa, Aku re nang tukang jaga anŭ dapu tanggong di pinyikabŭs ngara. 7 “Madin, manusia, Aku bada kuu jadi tukang jaga yŭn bangsa Israel. Kuu dŭh siŭn dŭh nggen di ngara pinyibakan adi Aku nggen di kuu. 8 Kambŭi Aku nggen puan nang daya adi arap re kabŭs pak kuu dŭh bakan ayŭh bada ngubah aran pimudip-i isa ayŭh dapŭd nyiramat adŭp-i, ka ayŭh kabŭs gibabŭ daya bidosa, Aku re bada kuu dapu tanggong di pinyikabŭs-i. 9 Kambŭi kuu bakan daya adi arap ka ayŭh dŭh ko bidosa, ayŭh re kabŭs gibabŭ daya bidosa, pak kuu re siramat.” 10 TUHAN minyu ngga aku. “Manusia,” Ayŭh nang, “pari nyabŭt di bara daya Israel kayuh adi ngara nang: ‘Kieh mbŭh sangsara gŭrŭng dosa ami ngga sarah adi kieh mbŭh ndai. Kieh keya ka mbŭh re kirarah. Simuki meh kieh re udip?’ 11 Kidaan di ngara nang siragi Aku, adi TUHAN Raja, Tapa adi udip, Aku dŭh munos asŭng kiris daya adi bidosa kabŭs. Raan dŭ Aku kiris ngara ko bidosa ka udip. Israel, dŭh tia ndai dosa. Mani kuu raan kabŭs? 12 “Manusia, kidaan di bara daya Israel nang kan daya adi kana bidosa, pinyikana-i adi dawŭ dŭh re nyiramat ayŭh. Kambŭi daya arap ko ndai arap, ayŭh dŭh re dog ukum, ka kambŭi daya adi kana piguru bidosa, ayŭh dŭh re dog nyiramat. 13 Kambŭi Aku bijanji an nggen udip di daya adi kana, pak kambŭi ayŭh piguru pikir pinyikana-i adi dawŭ mbŭh sukup ka piguru ndai dosa, Aku dŭh re ingat tadŭ tadŭ pinyikana-i adi dawŭ. Ayŭh re kabŭs sabab dosa-i. 14 Kambŭi Aku bakan daya adi arap nang ayŭh re kabŭs, pak kambŭi ayŭh ko bidosa ka ndai kayuh adi batur ka kana -- 15 nyamtadar-i, kambŭi ayŭh pari kayuh adi-i tambit ndu jamen kayuh adi dog nginjam bait nggen pari kayuh adi-i ko naku -- kambŭi ayŭh ko bidosa ka tunda ukum ukum-adat adi nggen udip, ayŭh re dŭh kabŭs pak re udip. 16 Aku re apun dosa adi muko-i ndai, ka ayŭh re udip sabab ayŭh mbŭh ndai kayuh adi batur ka kana. 17 “Ka daya mu nang kayuh adi Aku ndai dŭh batur! Dŭh, pingandai ngara inŭh adi dŭh batur. 18 Kan daya tŭnggŭn ko ndai kana ka piguru ndai arap, ayŭh re kabŭs amai pingandai arap anŭ. 19 Kan daya arap dŭh tia bidosa ka ndai kayuh adi batur ka kana, ayŭh mbŭh nyiramat adŭp-i. 20 Pak Israel, kuu nang kayuh adi Aku ndai dŭh batur. Aku re ngukum kuu nanyam ka pingandai mu.” 21 Di andu adi rimŭh darŭm buran simŭng darŭm sawa adi simŭng duwŭh kieh dog taran, daya adi pirupas adŭp-i so Jerusalem mandŭg ka kidaan di aku nang kupo anŭ mbŭh rabu. 22 Ngga singumi andu diŭ so ayŭh mandŭg, aku kinyam kuasa TUHAN. Kan daya anŭ mandŭg andu jawa ndi, TUHAN pari nggen ka aku kuasa ngga minyu. 23 TUHAN minyu ngga aku. 24 “Manusia,” Ayŭh nang, “daya adi rŭŭ di kupo kupo adi mbŭh rubuh di tarun tana Israel nang: ‘Abraham inŭh ndi naan daya, ka ayŭh dog nggen ndi tarun tarun tana. Ata ati bagŭ, jadi madin tarun tana ati jadi tung jata.’ 25 “Kidaan kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang: Angān man dagin adi gibabŭ bideya. Angān nyambah tibudo. Angān siŭ daya. Ani anŭ adi bada angān pikir tana anŭ tung jangān? 26 Angān bisangan di pedang ngan. Kraja pingandai ngan sembar. Barang naan angān tanggah. Ani anŭ adi bada angān pikir tana anŭ tung jangān? 27 “Kidaan di ngara Aku, adi TUHAN Raja, bakan ngara nang siragi Aku ati Tapa adi udip, daya adi rŭŭ di kupo kupo adi rubuh anŭ re dog siŭ. Ngara adi rŭŭ di sapa rais re dog man dāng tarun. Ngara adi bisukan di darŭd darŭd ka di tāng re kabŭs bada sesak-andam. 28 Aku re bada rais anŭ matung, ka kuasa ngara adi ngara ngangŭn re mungan. Darŭd darŭd Israel re jadi tarun pajam ndŭg ka daya mating tungang panu mutas-i. 29 Kan Aku ngukum daya amai dosa ngara ka bada rais ngara matung, nŭ ngara puan nang Aku ati TUHAN.” 30 TUHAN nang, “Manusia, daya mu minyu pasar kuu kan ngara tikuruk sindŭk sindung kupo bait di rawa tiban ramin ngara. Ngara nang dupan adŭp-i, ‘Ja di dingah pinganang adi mbŭh mandŭg madin so TUHAN.’ 31 Jadi daya Ku tikuruk an dingah kayuh adi kuu nang, pak ngara dŭh ndai kayuh adi kuu bada ngara ndai. Pinganang adi kana ruah so baba ngara, pak ngara babŭ udip tama. 32 Di ngara kuu keya ka daya adi tukang nyiramŭn nang ragu pinyiawang puan kah daya adi main kachapi. Ngara dingah sopŭrŭg kayuh adi kuu nang pak ndi bang mating ngara tunda. 33 Pak kan sopŭrŭg kayuh nang mu jadi bitŭtŭk -- ka sawŭ re jadi bitŭtŭk -- nŭ ngara puan nang nabi agi di ruang ngara.”

Ezekiel 34

1 TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “nyarah bara pimritah Israel. Minyu-binabi di ngara, ka kidaan di ngara kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang di ngara: mŭmbŭh inŭh angān, angān pingingat-biri Israel! Angān kingat adŭp ngan, pak bŭn mbit bat pasar biri biri. 3 Angān nok sisuh, nēn piraka adi dog ndai so buruh biri, ka siŭ biri adi siabo kana. Pak angān bŭn mbit bat pasar biri biri anŭ. 4 Angān bŭn kingat ngara adi ramah, pibua ngara adi mandam, marut ngara adi tawan, taban pari ngara adi miriseu, bait jiroh ngara adi manyap. Tibarik angān gaok ngga ngara. 5 Sabab biri biri dŭh biyŭn pingingat, ngara mbŭh mingare, ka dāng tarun siŭ ka man ngara. 6 Jadi biri biri Ku bigandon di sandah adi bigatung ngga di darŭd. Ngara mingare di ong, ka mating daya jiroh ngara bait suba an dapŭd ngara. 7 “Angān pingingat-biri, dingah kayuh adi Aku, TUHAN Raja, kidaan di angān. 8 Siragi Aku ati Tapa adi udip, angān patut dingah Aku. Biri biri Ku mbŭh dog nyerang dāng tarun adi siŭ ka man ngara sabab pingingat-biri mating. Pingingat-biri Ku dŭh suba jiroh biri biri anŭ. Ngara kingat adŭp ngara pak dŭh kingat biri. 9 Jadi dingah Aku, angān pingingat-biri. 10 Aku, adi TUHAN Raja, kidaan Aku ati pinganyu ngan. Aku re tambit biri biri Ku so angān ka re dŭh tia bada angān jadi pingingat ngara; re dŭh tia Aku bada angān kingat adŭp ngan adŭ. Aku re nyiramat biri biri Ku so angān ka re dŭh bada angān man ngara. 11 “Aku, adi TUHAN Raja, kidaan di angān nang adŭp Ku re jiroh biri biri Ku ka kingat ngara 12 nimun pingingat-biri kingat biri ngara adi mingare ka dog nguruk dinge. Aku re taban ngara ngga pari so barang yŭn di yŭn ngara mbŭh mingare di andu adi karŭm ka adi arap anŭ. 13 Aku re tambit ngara so rais rais tami, nguruk ngara, ka taban ngara pari ka tarun tana adŭp ngara. Aku re nguru ngara pari ka darŭd darŭd ngga anak anak sungi di Israel ka re paan ngara di tarun tana kupai adi barŭm. 14 Aku re bada ngara man kupai ngga siramat di darŭd, di rubān ngga di tarun tana kupai barŭm di Israel. 15 Adŭp Ku re jadi pingingat-biri Ku, ka Aku re jiroh yŭn ngara tarun yŭn rŭŭ-paya. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. 16 “Aku re jiroh ngara adi manyap, taban pari ngara adi miriseu, marut ngara adi tawan, pibua ngara adi mandam; pak ngara adi gamu buang bake Aku re pirabur, sabab Aku ati pingingat-biri adi ndai kayuh adi batur. 17 “Angān adi kaban biri Ku, Aku, adi TUHAN Raja, kidaan di angān nang Aku re tingga arap kana ngan ka nyidŭrŭ angān so adi arap, biri so kambing. 18 Agi so angān dŭh puas man kupai adi siabo kana; angān bidigang di anŭ adi angān dŭh man! Angān nok piin kining ka kinaruh piin adi angān dŭh nok! 19 Biri Ku adi bŭkŭn mbŭh man kupai adi angān ko yŭn bidigang ka nok piin adi angān ko kinaruh. 20 “Jadi madin, Aku, adi TUHAN Raja, kidaan di angān nang Aku re jadi akim yŭn biri adi bake ngga biri adi ramah. 21 Angān turak ka bŭngŭn ngara adi mandam ka ngara tikadi so ruang kaban biri. 22 Pak Aku re nyiramat biri Ku ka dŭh re bada ngara tia dog kinanyuh. Aku re tingga arap kana biri biri Ku ka nyidŭrŭ adi kana so adi arap. 23 Aku re nggen di ngara raja mun David, adi urun Ku, bada jadi pingingat ngara, ka ayŭh re kingat ngara. 24 Aku, adi TUHAN, re jadi Tapa ngara, ka ndi naan raja mun David, adi urun Ku, re jadi pinguasa ngara. Aku mbŭh minyu. 25 Aku re ndai simanya ngga ngara adi natu pinyiramat ngara. Aku re pibu sopŭrŭg dāng adi mangah so tarun tana anŭ, isa biri biri Ku dapŭd udip ngga siramat di pekan ka bŭŭs di tuān. 26 “Aku re nyiberkat ngara ka bada ngara udip maning sandah kudus Ku. Diginŭ Aku re nyiberkat ngara ngga ujen kan ngara biguna dieh. 27 Tŭngŭn tŭngŭn kayuh re buān, ŭmŭh re piruah buwa pimuruh, ka barang naan daya re udip siramat di tarun tana adŭp-i. Kan Aku matŭd parik basi daya ka pirupas ngara so daya adi piurun ngara, nŭ ngara puan nang Aku ati TUHAN. 28 Bangsa bangsa adi dŭh puan Tapa re dŭh pirinda ngara tia, ka dāng tarun re dŭh siŭ ka man ngara. Ngara re udip siramat, ka mating daya re pitaru ngara. 29 Aku re nggen di ngara tarun tana adi damŭn ka pirŭŭ udip sikirau di tarun tana anŭ. Bangsa bangsa bŭkŭn re dŭh tia ngamun ngara. 30 Barang naan re puan nang Aku grindung Israel, ka ngara daya Ku. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. 31 “Angān biri Ku, kaban biri adi Aku paan, inŭh daya Ku, ka Aku inŭh Tapa ngan,” nang TUHAN Raja.

Ezekiel 35

1 TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “nyarah rais Edom. 3 Kidaan kayuh adi Aku, adi TUHAN Raja, nang: Aku ati pinganyu ngan, sandah sandah Edom! Aku re bada tana mu matung. 4 Aku re bada kupo kupo mu jadi tibawangka rais mu matung; nŭ kuu re puan nang Aku ati TUHAN. 5 “Kuu ari jadi pinganyu Israel ka bada ayŭh dog siŭ di tika ayŭh dog pinyirusag, di tika sikasŭn ukum yŭn dosa-i. 6 Ngapŭi meh, siragi Aku ati, adi TUHAN Raja, Tapa adi udip, pinyikabŭs inŭh nasip mu, ka kuu dŭh dapŭd pirupas adŭp mu so pinyikabŭs. Kuu muko siŭ daya, ka kuu gŭh re dog siŭ daya. 7 Aku re bada rais tarun tana sandah Edom matung ka re siŭ barang naan daya adi panu mutas-i. 8 Darŭd darŭd re puno ngga tadang, ka sandah sandah ngga rubān re puno ngga tadang ngara adi dog siŭ darŭm perang. 9 Aku re bada kuu adu adu matung, ka mating daya re rŭŭ di kupo mu dinge. Nŭ kuu re puan nang Aku ati TUHAN. 10 “Kuu nang duwŭh bangsa anŭ, Judah ngga Israel, samŭn tarun tana ngara, mbŭh tung jamu ka kuu nang adŭp mu an dapu-i, sunggu Aku, adi TUHAN, inŭh Tapa ngara. 11 Ngapŭi meh, siragi Aku ati, adi TUHAN Raja, Tapa adi udip, Aku re maras kuu amai baji mu, atin sina mu, ka atin tiru mu di daya Ku. Ngara re puan Aku ngukum kuu amai kayuh adi kuu ndai di tunduh ngara. 12 Nŭ kuu re puan nang Aku, adi TUHAN, dingah kuu nang ngga atin tiru mu nang darŭd darŭd Israel mbŭh matung ka mbŭh jadi dangah mu. 13 Aku mbŭh dingah pinganang uap-sambuh adi kuu piruah rawan Aku.” 14 TUHAN Raja nang, “Aku re bada kuu matung ka ndi ong ong re gaŭn di pinyirabu mu, 15 nimun kuu gaŭn di pinyirusag Israel, adi Aku dapu. Darŭd darŭd Seir, sawŭ, sopŭrŭg tarun tana Edom, re matung. Nŭ barang naan daya re puan nang Aku ati TUHAN.”

Ezekiel 36

1 TUHAN nang, “Manusia, minyu di darŭd darŭd Israel ka bada ngara dingah pinganang so Aku, 2 adi TUHAN Raja, nang di ngara: pinganyu Israel ngga atin angan ngara nang, ‘Madin sandah amba anŭ re jadi jata!’ 3 “Minyu-binabi, ka komŭnŭ, nggen puan kayuh adi Aku, adi TUHAN Raja, nang. Kan bangsa bangsa adi sindŭk sirabut ka pirinda darŭd darŭd Israel, sopŭrŭg ngara ngamun Israel. 4 Jadi dingah madin kayuh adi Aku, TUHAN Raja, nang di angān darŭd ngga sandah, di angān anak sungi ngga dau, di angān tarun adi mbŭh jadi tibawang, ka di angān kupo adi dog tagan ka adi dog pirinda ka dog ngamun bangsa bangsa adi sindŭk. 5 “Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu so atin baji Ku pasar bangsa bangsa anŭ, ka rabis-i pasar Edom. Ngga pawŭn ka tiru, ngara sirabut tarun tana Ku ka tambit tarun tana kupai-i. 6 “Ngapŭi meh minyu-binabi di tarun tana Israel; kidaan di darŭd, sandah, anak sungi, ka di dau kayuh adi Aku, adi TUHAN Raja, nang ngga baji sabab gaya bangsa bangsa anŭ ngamun ka pimangŭh ngara. 7 Aku, adi TUHAN Raja, bipayu nang bangsa bangsa adi sindŭk anŭ re dog pimangŭh. 8 Pak tŭngŭn tŭngŭn kayuh di darŭd darŭd Israel re pari pidawŭn ka buān yŭn ngan, daya Ku Israel. Angān re rikas mari. 9 Aku re parad ka angān, ka Aku re natu tana ngan dog majak dinge ka bine bine dog purun dieh. 10 Aku re bada daya ngan bitambah bagŭ. Angān re rŭŭ di kupo ka pari pijog sopŭrŭg kayuh adi mbŭh rubuh. 11 Aku re bada kiang daya ngga dāng kudip ngan bitambah. Angān re rabis bagŭ so adi mbŭh, ka angān re biyŭn bagŭ anak. Aku re bada angān rŭŭ diginŭ mun dawŭ-i, ka Aku re bada angān rabis mujur so adi mbŭh. Nŭ angān re puan nang Aku ati TUHAN. 12 Aku re taban angān, daya Ku Israel, pari rŭŭ di tarun tana anŭ. Anŭ re jadi tana adŭp ngan, ka-i dŭh re tia bada anak ngan kabŭs sikirau. 13 “Aku, adi TUHAN Raja, nang: sawŭ pinganang daya adi nang tarun tana ati man daya, ka kinanyap anak anak bangsa adi rŭŭ dieh. 14 Pak so madin ayŭh re dŭh tia man daya bait kinanyap anak anak ngan. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. 15 Tarun tana ati re dŭh tia dingah bangsa bangsa ngamun adŭp-i bait kiris daya nyirimbe adŭp-i. Tarun tana ati re dŭh tia kinanyap daya adi rŭŭ darŭm adŭp-i. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu.” 16 TUHAN minyu ngga aku. 17 “Manusia,” Ayŭh nang, “kan bara daya Israel rŭŭ di tarun tana ngara, ngara nyembar-i ngga aran pimudip ngara. Di Aku urah rakah ngara inŭh kais nanyam ka adat, nimun dayung kais nandā buran-i. 18 Aku bada ngara kinyam bisā baji Ku sabab ngara muko siŭ daya di tarun tana anŭ ka sabab tibudo adi ngga ngara nyembar-i. 19 Aku ngukum ngara amai aran pimudip ngara, ka Aku bada ngara papar sasah di rais rais tami. 20 Di tadŭ yŭn ngara bu, ngara nyembar adŭn kudus Ku, sabab daya nang, ‘Ngara inŭh daya TUHAN, pak ngara dŭh siŭn dŭh bu so tarun tana-I.’ 21 Anŭ bada Aku gapang pasar adŭn kudus Ku, adi dog nyembar bara daya Israel di barang ka yŭn ngara panu. 22 “Jadi madin, nggen di bara daya Israel pinganang adi Aku, TUHAN Raja, nang di ngara: kayuh adi Aku re ndai dŭh inŭh yŭn kana ngan bara daya Israel, pak yŭn kana adŭn kudus adŭp Ku, adi angān mbŭh nyembar di barang rais adi ka ngan panu. 23 Kan Aku kiren di bangsa bangsa pinyikudus adŭn Ku adi bās -- adŭn adi angān nyembar di dupan ngara -- nŭ angān re puan nang Aku ati TUHAN. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. Aku re pakai angān ngga kiren di bangsa bangsa anŭ nang Aku ati kudus. 24 Aku re tambit angān so barang bangsa ngga rais ka taban angān pari ka tarun tana adŭp ngan. 25 Aku re masik piin bisig di angān, angān adi sembar bada tibudo ka bada barang masam kayuh. 26 Aku re nggen di angān atin adi bauh ka pikir adi bauh. Aku re tambit atin tangek ngan adi mun batuh so angān ka nggen di angān atin adi nundok. 27 Aku re na roh Ku di angān ka re bada angān dŭh siŭn dŭh tunda ukum ukum-adat Ku ka sita sopŭrŭg pesan adi Aku mbŭh nggen di angān. 28 Komŭnŭ angān re rŭŭ di tarun tana adi Aku mbŭh nggen di tayung-babuk ngan. Angān re jadi daya Ku, ka Aku re jadi Tapa ngan. 29 Aku re nyiramat angān so sopŭrŭg kayuh adi nyembar angān. Aku re nggen ukum bada gandom jadi bagŭ, isa angān dŭh tia dog apag. 30 Aku re nambah buwa buwa pimuruh ngan ka buwa buwa tana ngan, isa mating tia apag pimangŭh angān di dupan bangsa bangsa. 31 Angān re ingat urah rakah ngan adi arap ka sarah adi angān mbŭh ndai, ka angān re sidot di adŭp ngan sabab dosa ngga pingandai kais ngan. 32 Israel, Aku raan angān puan nang Aku ndai sopŭrŭg anŭ dŭh yŭn kana ngan. Aku raan angān kinyam mangŭh sabab kraja pingandai ngan. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu.” 33 TUHAN Raja nang, “Kan Aku pibisig angān so sopŭrŭg dosa ngan, Aku re bada angān rŭŭ di kupo kupo ngan anŭ dinge ka bada angān pari pijog kayuh adi mbŭh rubuh. 34 Barang naan daya adi ko ari panu murah tana ngan ka kiris munki raru jikut-i, pak Aku re bada angān biteya dieh dinge. 35 Barang naan daya re nang munki tana anŭ, adi muko jadi tarun tana-pajam, mbŭh jadi Teya Eden, ka munki kupo kupo adi muko rubuh, dog mirupak, ka jadi tibawang, madin mbŭh brisi ngga daya ka mbŭh bikuta. 36 Komŭnŭ bangsa bangsa adi sindŭk adi babŭ udip re puan nang Aku, adi TUHAN, pari pijog kupo kupo adi mbŭh rubuh ka pari kudip kayuh di tana matung. Aku, adi TUHAN, mbŭh bijanji nang Aku re ndai simŭnŭ -- ka Aku sawŭ re ndai-i.” 37 TUHAN Raja nang, “Aku re pari dinge bada bara daya Israel mite turung so Aku, ka Aku re bada ngara bitambah bagŭ mun kaban biri. 38 Kupo kupo adi rubuh madin re puno ngga dudu daya nimun Jerusalem ko dawŭ-i puno ngga biri biri adi dog jugan ndu sadis di tika gawai. Nŭ ngara re puan nang Aku ati TUHAN.”

Ezekiel 37

1 Aku kinyam kuasa TUHAN, ka roh-I taban aku ka ndi rubān adi puno ngga turang. 2 Ayŭh taban aku panu ndi tarun tarun di rubān anŭ, ka aku kiris raru bagŭ turang buang-i mbŭh raru pisŭk. 3 Ayŭh nang di aku, “Manusia, bisa kah dudu turang ati pari udip?” Aku nam, “TUHAN Raja, Kaam sadi adŭ adi bisa nam anŭ!” 4 Ayŭh nang, “Minyu-binabi di turang anŭ. Kidaan di turang turang anŭ bada dingah pinganang TUHAN. 5 Kidaan di ngara nang Aku, adi TUHAN Raja, nang di ngara: Aku re ngasŭng ka darŭm angān ka bada angān pari udip. 6 Aku re nggen di angān uat ngga isin, ka marut angān ngga kurit. Aku re nggen di angān asŭng isa angān pari udip. Nŭ angān re puan nang Aku ati TUHAN.” 7 Jadi aku minyu-binabi nimun dog bada. Darŭm aku minyu, aku dingah prikarok kayuh jawŭn, ka turang turang anŭ piguru tubu adŭp-i. 8 Darŭm aku tingga, turang turang anŭ dog marut ngga uat ka isin, ka komŭnŭ ngga kurit. Pak pŭrŭng pŭrŭng anŭ dŭh ngasŭng. 9 Tapa nang di aku, “Manusia, minyu-binabi di sabak. Kidaan di sabak nang TUHAN Raja pesan-i bada mandŭg so barang parad tarun, bada ngasŭng di pŭrŭng adi dŭh udip anŭ, isa-i pari udip.” 10 Jadi aku minyu-binabi nimun ko dog bada. Asŭng mŭrŭt pŭrŭng pŭrŭng anŭ, ka ngara udip ka mijog. Ngara raru bagŭ, sukup ngga pijadi ndi tibaran bara soldadu. 11 Tapa nang di aku, “Manusia, daya Israel inŭh keya ka turang turang anŭ. Ngara nang adŭp ngara mbŭh pisŭk, ngga mating pingarap ka dŭh biyŭn pimudip adi re. 12 Ngapŭi minyu-binabi di daya Israel ka kidaan di ngara nang Aku, adi TUHAN Raja, re kuka kubur ngara. Aku re piruah ngara ka taban ngara ngga pari ka tarun tana Israel. 13 Kan Aku kuka kubur adi yŭn daya Ku dog kubur ka taban ngara ngga ruah, ngara re puan nang Aku ati TUHAN. 14 Aku re na asŭng Ku darŭm ngara, bada ngara pari udip, ka bada ngara udip di tarun tana adŭp ngara. Komŭnŭ ngara re puan nang Aku ati TUHAN. Aku bijanji Aku re ndai simŭnŭ -- ka Aku sawŭ re ndai-i. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 15 TUHAN minyu ngga aku dinge. 16 “Manusia,” Ayŭh nang, “tambit ndi apŭg kayuh ka nuris dieh, ‘Pritah Judah’. Komŭnŭ tambit apŭg kayuh adi bŭkŭn ka nuris dieh, ‘Pritah Israel’. 17 Komŭnŭ digŭng duwŭh apŭg kayuh anŭ bada tŭbŭn-i bidapŭd, isa-i mun ndi apŭg anak kayuh. 18 Kan daya mu siken di kuu ani rati-i, 19 kidaan di ngara nang Aku, adi TUHAN Raja, re tambit apŭg apŭg kayuh anŭ adi ngarun Israel ngga Judah. Aku re digŭng soduwŭh apŭg kayuh anŭ isa-i jadi ndi apŭg kayuh darŭm tangan Ku. 20 “Digŭng soduwŭh apŭg kayuh anŭ ka bada bara daya kiris-i. 21 Komŭnŭ kidaan di ngara nang Aku, adi TUHAN Raja, re tambit sopŭrŭg daya Ku so bangsa bangsa adi ka ngara mbŭh bu, nguruk ngara, ka taban ngara ngga pari ka tarun tana adŭp ngara. 22 Aku re bada ngara jadi ndi bangsa di tarun tana anŭ, di tarun tana darŭd Israel. Ngara re dog mritah ndi naan raja ka ngara re dŭh tia pape jadi duwŭh bangsa bait pape jadi duwŭh pritah. 23 Ngara re dŭh tia nyembar adŭp ngara ngga tibudo tibudo adi sipŭ anŭ bait kinais adŭp ngara ngga dosa. Aku re pirupas ngara so sopŭrŭg aran pimudip adi bada ngara bidosa ka adi bada ngara dŭh tŭtŭd di Aku. Aku re pibisig ngara; ngara re jadi daya Ku, ka Aku re jadi Tapa ngara. 24 Ndi naan raja mun urun Ku David re jadi raja ngara. Ngara re dog bada jadi ndi di ribo ndi naan pimritah ka re tunda ukum ukum-adat Ku ngga tŭtŭd. 25 Ngara re udip di tarun tana adi Aku nggen di urun Ku Jacob, tarun tana di yŭn tayung-babuk ngara rŭŭ. Ngara re rŭŭ diginŭ ndŭg situi tui, ka simŭnŭ gŭh bara anak ngara samŭn bara sesang ngara. Raja adi mun urun Ku David re mritah ngara ndŭg situi tui. 26 Aku re ndai ndi simanya ngga ngara adi natu pinyiramat ngara ndŭg situi tui. Aku re nyiberkat ngara ka nambah kiang ngara, ka pijog Ramin Ku di rais ngara, di yŭn-i re tan ndŭg situi tui. 27 Aku re rŭŭ diginŭ ngga ngara; Aku re jadi Tapa ngara, ka ngara re jadi daya Ku. 28 Kan Aku pijog Ramin Ku diginŭ di ruang ngara ndŭg situi tui, nŭ bangsa bangsa re puan nang Aku, adi TUHAN, mbŭh mien Israel bada jadi daya Ku.”

Ezekiel 38

1 TUHAN minyu ngga aku. 2 “Manusia,” Ayŭh nang, “nyarah Gog, pingubak pimritah bangsa Meshech ngga bangsa Tubal di tarun tana Magog. Nyarah ayŭh, 3 ka kidaan di ayŭh nang Aku ati, adi TUHAN Raja, inŭh pinganyu-i. 4 Aku re bada ayŭh dŭh bigaya, nyikait raang-i, ka batak ayŭh samŭn bara soldadu-i ngga bu. Tibaran bara soldadu-i, ngga kuda kuda ngara ka pinunggang pinunggang adi nēn piraka soldadu, inŭh raru bagŭ, ka barang naan ngara digen pinangin buang bisinyata pedang. 5 Daya so Persia, Ethiopia, ka Libya agi ngga ayŭh, ka sopŭrŭg biyŭn pinangin ngga tupi basi. 6 Sopŭrŭg daya adi pandai birawan so tarun tana Gomer ngga Beth Togarmah di utara agi ngga ayŭh, ka simŭnŭ gŭh bara daya so bagŭ bangsa bŭkŭn. 7 Kidaan di ayŭh bada sidia ka bada sopŭrŭg bara soldadu-i sidia di ribo pritah-i. 8 Kan kudu kudu sawa mbŭh ripas, Aku re nggen ukum di ayŭh bada nyerang ndi rais adi yŭn daya mbŭh dog taban pari so bagŭ bangsa ka mbŭh rŭŭ dŭh dog mito perang. Ayŭh re nyerang tarun tana darŭd Israel, adi mbŭh matung ka tui dog tagan, pak di yŭn bara daya Israel madin mbŭh rŭŭ ngga siramat. 9 Ayŭh ngga tibaran bara soldadu-i samŭn dudu bangsa adi sua ngga ayŭh re nyerang mun sabak ribut ka ngisi tarun tana anŭ mun abun.” 10 Ati inŭh kayuh adi TUHAN Raja nang di Gog: “Kan tika anŭ mandŭg, kuu re piguru bipikir akar adi arap. 11 Kuu re ndai pikir mu nyerang rais adi dŭh bigaya di yŭn daya rŭŭ darŭm damai ka siramat darŭm kupo kupo adi dŭh bikuta ka adi dŭh biyŭn pingakas ngga grindung adŭp ngara. 12 Kuu re pirinda ka mirupak daya adi rŭŭ darŭm kupo kupo adi ko dawŭ-i rubuh. Ngara ko dog nguruk so rais rais bŭkŭn, ka madin ngara biyŭn dāng kudip ngga buat-rata ka rŭŭ di yun utung tarun tana bangsa adi yŭn bagŭ bangsa bidapŭd. 13 Daya Sheba ngga daya Dedan ngga daya dagang so kupo kupo di Spain re siken kuu, ‘Mbŭh kah kuu nguruk tibaran bara soldadu mu ka nyerang yŭn mirupak ka pirinda? Dŭh kah kuu raan pirak ngga mas, dāng kudip ngga buat-rata, ka taban sopŭrŭg anŭ ngga bu?’” 14 Jadi TUHAN Raja pait aku bada kidaan di Gog kayuh adi Ayŭh nang di ayŭh: “Madin sitadŭn daya Ku Israel udip ngga siramat, kuu re matak 15 so tarun yŭn mu di utara, taban tibaran bara soldadu pinunggang kuda adi bās bake so rais rais bŭkŭn, 16 ka nyerang daya Ku Israel mun sabak ribut nyarab mutas tarun tana. Kan tika anŭ mandŭg, Aku re pait kuu bada nyerang tarun tana Ku ngga kiren di bangsa bangsa asi Aku ati, ngga kiren pinyikudus Ku so ka kayuh adi Aku ndai so kuu. 17 Kuu inŭh daya adi Aku nyabŭt dawŭ-i, kan Aku nggen puan so urun urun Ku bara nabi Israel, nang di tipuh adi re mandŭg Aku re pait ndi naan daya bada nyerang Israel.” TUHAN Raja mbŭh minyu. 18 TUHAN Raja nang, “Di andu adi ngga Gog nyerang Israel, Aku re jadi bangok. 19 Aku re nang darŭm baji Ku nang di andu anŭ tana re bana bigugoh di tarun tana Israel. 20 Barang iken ngga manuk, barang dāng adi baga ngga adi sŭ, ka barang naan manusia di tunduh tana re kimŭtŭr amai taru di Aku. Darŭd darŭd re rabu, jenjang re tube, ka barang sindung re rubuh. 21 Aku re pitaru Gog pakai barang masam pinyusah. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. Bara daya-i re bisiŭ dupan adŭp ngara. 22 Aku re ngukum ayŭh ngga andam ka pinyikabŭs. Ujen bangat ngga ujen batuh, samŭn apui ngga mirirang, re nyatŭk ayŭh ngga tibaran bara soldadu-i ka di tunduh bangsa bangsa adi parad ka ayŭh. 23 Simŭnŭ inŭh Aku re kiren di sopŭrŭg bangsa nang Aku ati bās ka kudus. Ngara re puan nang Aku ati TUHAN.”

Ezekiel 39

1 TUHAN Raja nang, “Manusia, nyarah Gog, pingubak pimritah bangsa Meshech ngga bangsa Tubal, ka kidaan di ayŭh nang Aku ati inŭh pinganyu-i. 2 Aku re nguit ayŭh ka pinijū adi bŭkŭn ka nguru ayŭh ruah so tarun yŭn adi jo di utara ndŭg ka ayŭh mandŭg ka tarun tana darŭd Israel. 3 Komŭnŭ Aku re taper bawŭh so tangan bait-i ka reja-panah so tangan tauh-i. 4 Gog ngga tibaran bara soldadu-i samŭn bara pambit-i re kabŭs di darŭd darŭd Israel, ka Aku re bada tadang ngara jadi pinguman yŭn sopŭrŭg manuk ngga dāng dāng tarun. 5 Ngara re kabŭs di sapa tarun adi tawas. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. 6 Aku re pisakŭt apui di tarun tana Magog ka di ndi tabing tabing rawŭt di yŭn daya udip darŭm damai, ka barang naan re puan nang Aku ati TUHAN. 7 Aku mbŭh natu re bada daya Ku Israel puan adŭn kudus Ku, ka Aku dŭh re bada adŭn Ku dog nyembar tia. Komŭnŭ bangsa bangsa re puan nang Aku, adi TUHAN, inŭh Tapa Kudus Israel.” 8 TUHAN Raja nang, “Andu adi Aku nang re sawŭ mandŭg. 9 Daya adi rŭŭ di kupo kupo Israel re ruah ka nguruk raru bagŭ sinyata ndu uwang. Ngara re ndai apui ngga dudu pinangin, bawŭh, reja-panah, jarok, ka pukong, ka sopŭrŭg anŭ re sukup yŭn ju sawa. 10 Ngara re dŭhsah ndu uwang di teya teya bait tabŭng tŭngŭn kayuh di tuān, sabab ngara re biyŭn sukup sinyata re ngara badang. Ngara mirupak ka pirinda ngara adi ko mirupak ka pirinda ngara.” TUHAN Raja mbŭh minyu. 11 TUHAN nang, “Kan sopŭrŭg kayuh anŭ jadi, Aku re nggen di Gog tana kubur di Israel, di Rubān Daya Bingandon, parad ka timor Rawŭt Pide. Gog ngga sopŭrŭg tibaran bara soldadu-i re dog kubur diginŭ, ka rubān anŭ re dog kadŭn ‘Rubān Tibaran Bara Soldadu Gog’. 12 Ju buran bara daya Israel kubur sopŭrŭg tadang anŭ ka sayan tarun tana bada pari bisig. 13 Barang naan daya di tarun tana anŭ re turung kubur tadang, ka ngara re dog nggen stabi di andu pimanang Ku. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. 14 Kan ju buran anŭ mbŭh ripuan, kudu kudu naan daya re dog mien bada kudak ndi tarun tana da jiroh ka kubur tadang tadang adi dŭm di tunduh tana, isa tarun tana ngara jadi bisig. 15 Buang ngara panu mūn maad tarun tana rais, ka tiap kari ngara dapŭd turang manusia, ngara na tandā di bŭngŭn-i isa ngara adi tukang kareh kubur dapŭd mandŭg ka kubur-i di Rubān Tibaran Bara Soldadu Gog. 16 (Sindŭk anŭ re agi anak kupo dog kadŭn ngga dŭn tibaran bara soldadu.) Ngga simŭnŭ meh tarun tana anŭ re pari jadi bisig.” 17 TUHAN Raja nang di aku, “Manusia, bagan sopŭrŭg manuk ngga dāng dāng bada mandŭg so sopŭrŭg yŭn bada man sadis adi aku mbŭh sidia yŭn ngara. Anŭ re jadi gawai bās di darŭd darŭd Israel, di yŭn ngara dapŭd man dagin ka nok deya. 18 Ngara re man tadang bara soldadu ka nok deya bara pimritah ong, adi re sopŭrŭg dog siŭ mun dari dari biri ngga anak anak biri, kambing bait kah sapi adi gamu. 19 Kan Aku siŭ bara daya anŭ mun sadis, dudu manuk ngga dudu dāng re man sopŭrŭg ramak ngga situngang tungang ngara ka nok deya ndŭg ka ngara mabuk. 20 Di mija Ku ngara re man sopŭrŭg kuda ngga bara pinunggang kuda ngga bara soldadu adi barang masam. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu.” 21 TUHAN nang, “Aku re bada bangsa bangsa kiris bragah Ku ka kiren di ngara munki Aku pakai kuasa Ku ngga ndai kayuh nanyam ka pimatŭd pikir-kira Ku adi batur. 22 Bara daya Israel re puan nang so nganŭ Aku ati TUHAN adi Tapa ngara. 23 Ka bangsa bangsa re puan nang bara daya Israel dog taran ka rais daya sabab dosa adi ngara mbŭh ndai rawan Aku. Aku tagan ngara ka bada pinganyu ngara ngarah ngara ka siŭ ngara darŭm perang. 24 Aku nggen di ngara kayuh adi ngara patut trima amai udip kais ngga udip ginaka ngara, ka Aku tagan ngara.” 25 TUHAN Raja nang, “Pak madin Aku re masi di sesang Jacob, adi daya Israel, ka bada ngara pari mujur. Aku re grindung adŭn kudus Ku. 26 Kan ngara mbŭh pari rŭŭ di tarun tana ngara ngga siramat, ka mating daya nyusah ngara, ngara re tungang kambŭt munki ngara dog pimangŭh amai nyipunok Aku. 27 Ngga kiren di bagŭ bangsa nang Aku ati kudus, Aku re taban daya Ku pari so sopŭrŭg rais adi yŭn pinganyu ngara rŭŭ. 28 Komŭnŭ daya Ku re puan nang Aku ati TUHAN adi Tapa ngara. Ngara re puan anŭ, sabab Aku bada ngara dog taran ka jadi daya-takap ka madin nguruk ngara ka taban ngara ngga pari ka tarun tana adŭp ngara; ndi naan mating gŭh dog tingge. 29 Aku re ren roh Ku di daya Israel ka dŭh re tia tagan ngara. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu.”

Ezekiel 40

1 Anŭ mbŭh andu adi simŭng darŭm sawa bauh, sawa adi duwŭh puru-rimŭh ripas kieh mbŭh dog taran, ka sawa adi simŭng pat ripas Jerusalem dog sirabut. Di andu anŭ aku kinyam kuasa TUHAN, ka Ayŭh tunduk aku ngga bu. 2 Keya ka darŭm pŭmŭh Tapa taban aku di ka tarun tana Israel ka na aku di tibung darŭd adi bigatung. Aku kiris di sirung jawin ku uruk uruk ramin ka rah-i mun ndi kupo. 3 Ayŭh taban aku bada sindŭk, ka aku kiris ndi naan daya adi nyirinyak mun timaga. Ayŭh digŭng ndi taris pingŭkŭd adi dog ndai so banang linen, ka ndi sikud pingŭkŭd. Ayŭh mijog di bŭngŭn tiban-bās kupo. 4 Ayŭh nang di aku, “Nakit tingga, manusia. Dingah ka nakit pirati sopŭrŭg kayuh adi aku kiren di kuu, amai anŭ inŭh sabab kuu dog taban kamati. Kuu patut kidaan di daya Israel sopŭrŭg kayuh adi kuu kiris.” 5 Kayuh adi aku kiris inŭh Ramin TUHAN adi dog maning sindung. Daya anŭ tambit sikud pingŭkŭd-i, adi 3 mita ambu, ka ngŭkŭd sindung anŭ. Bigatung-i 3 mita ka tabar-i 3 mita. 6 Komŭnŭ ayŭh di ka tiban-bās adi nura timor. Ayŭh maad tungoh tiban anŭ, ka di ubak tungoh anŭ ayŭh ngŭkŭd tŭrŭp tigurong tiban anŭ; ka-i 3 mita tŭrŭp. 7 Ripas anŭ agi ndi tiburong-aran, adi biyŭn taruh birit daya adi tukang jaga di barang parad-i. Barang birit agi misagi pat, 3 mita barang parad, ka sindung adi matŭn barang birit anŭ agi 2. 5 mita tabar. Ripas birit daya adi tukang jaga anŭ agi tiburong-aran 3 mita ambu adi nuju ndi birit-mŭrŭt adi nura Ramin TUHAN. 8-9 Ayŭh ngŭkŭd birit anŭ, ka-i 4 mita buka-i. Anŭ inŭh tŭbŭn aran mŭrŭt adi sindŭk Ramin TUHAN, ka di tŭbŭn raya-i, sindung sindung agi 1 mita tabar. 10 (Birit birit daya adi tukang jaga di barang parad tiburong-aran anŭ nyimati sopŭrŭg-i, ka sindung sindung adi matŭn birit birit anŭ agi nyimati gŭh tabar-i.) 11 Komŭnŭ, daya anŭ ngŭkŭd buka tiburong-aran tiban-bās anŭ. Buka tiburong-aran anŭ agi 6. 5 mita; ka buka tiban-bās anŭ agi 5 mita. 12 Di jawin barang birit daya adi tukang jaga agi anak sindung adi 0. 5 mita bigatung ka 0. 5 mita tabar. (Birit birit anŭ 3 mita misagi.) 13 Komŭnŭ ayŭh ngŭkŭd juan asah so sindung punok ndi birit ndŭg sindung punok ndi birit adi bistatang ngga anŭ di pah mandi tiburong-aran anŭ, ka juan-i agi 12. 5 mita. 14 Birit adi di tŭbŭn tiburong-aran agi nuju ka badag. Ayŭh ngŭkŭd birit anŭ ka buka-i agi 10 mita. 15 Prungun ambu tiburong-aran anŭ so sindung sapa tiban-bās ndŭg sikasŭn birit anŭ agi 25 mita. 16 Agi pinjan pinjan siit di sindung sapa sopŭrŭg birit anŭ ka agi gŭh di sindung sindung darŭm adi matŭn birit birit anŭ. Agi gambar gambar tŭngŭn kurma dog mŭŭt di sindung birit tura ka darŭm adi nura tiburong-aran. 17 Daya anŭ taban aku mŭrŭt so tiban-bās anŭ ka darŭm badag anŭ. Agi 30 birit dog ndai sinyadi ngga sindung sapa, ka di jawin biri birit anŭ agi pekan adi dog nunduh ngga batuh batuh, 18 adi bayah-i ndŭg badag anŭ. Badag sapa anŭ agi rapat dŭ so badag darŭm. 19 Agi tiban-bās adi bigatung dŭ adi nuju badag darŭm. Daya anŭ ngŭkŭd juan asah duwŭh tiban-bās anŭ, ka juan-i agi 50 mita. 20 Komŭnŭ daya anŭ ngŭkŭd tiban-bās adi tura ka utara adi nuju badag sapa. 21 Taruh birit daya adi tukang jaga di soduwŭh parad tiburong-aran anŭ, sindung sindung adi matŭn-i, ngga birit-mŭrŭt, sopŭrŭg anŭ nyimati ngga anŭ di tiban-bās tura ka timor. Prungun ambu tiburong-aran tiban-bās anŭ agi 25 mita ka buka-i agi 12. 5 mita. 22 Birit-mŭrŭt, pinjan pinjan, ka gambar gambar tŭngŭn kurma adi dog mŭŭt agi brimun ngga anŭ di tiban-bās timor. Diginŭ agi ju subang tungoh adi maad ka tiban-bās, ka birit-mŭrŭt agi di tŭbŭn tiburong-aran nura badag. 23 Mutas badag so tiban-bās utara anŭ agi tiban-bās adi bŭkŭn adi nuju badag darŭm, nimun anŭ adi tura ka timor. Daya anŭ ngŭkŭd juan asah duwŭh tiban-bās anŭ, ka juan-i agi 50 mita. 24 Ko anŭ, daya anŭ taban aku ka parad ka siratan, ka diginŭ kieh kiris tiban-bās adi bŭkŭn. Ayŭh ngŭkŭd sindung-i adi tura ka darŭm samŭn birit-mŭrŭt, ka sopŭrŭg-i samah mati-i ngga anŭ adi di tiban-bās adi bŭkŭn. 25 Birit birit tiban-bās anŭ biyŭn pinjan mun anŭ adi di tiban-bās adi bŭkŭn. Prungun ambu tiburong-aran tiban-bās anŭ agi 25 mita, ka buka-i 12. 5 mita. 26 Ju subang tungoh maad ka tiban-bās anŭ, ka birit-mŭrŭt agi gŭh di tŭbŭn tiburong-aran nura badag. Diginŭ agi gambar gambar tŭngŭn kurma dog mŭŭt di sindung tura ka darŭm nura tiburong-aran anŭ. 27 Diginŭ, gŭh, agi tiban-bās adi nuju badag darŭm. Daya anŭ ngŭkŭd juan-i ngga tiban-bās anŭ ndi, ka juan-i agi 50 mita. 28 Daya anŭ taban aku mŭrŭt so tiban-bās anŭ ka darŭm badag anŭ. Ayŭh ngŭkŭd tiban-bās anŭ, ka-i nyimati ngga tiban tiban-bās adi bŭkŭn di sindung sapa. 29-30 Birit birit daya adi tukang jaga, birit-mŭrŭt, ngga sindung sindung adi tura ka darŭm samah mati-i ngga anŭ adi di tiban-bās adi bŭkŭn. Agi gŭh pinjan di birit birit tiban-bās anŭ. Prungun ambu tiburong-aran tiban-bās anŭ agi 25 mita, ka buka-i agi 12. 5 mita. 31 Birit mŭrŭt-i nura badag adi bŭkŭn, ka gambar gambar tŭngŭn kurma agi dog mŭŭt di sindung tiburong-aran anŭ. Mai subang tungoh maad ka tiban-bās anŭ. 32 Daya anŭ taban aku mŭrŭt so tiban-bās anŭ ka darŭm badag anŭ. Ayŭh ngŭkŭd tiban-bās anŭ, ka-i samah mati-i ngga tiban-bās adi bŭkŭn. 33 Birit birit daya adi tukang jaga, birit-mŭrŭt, ngga sindung sindung adi tura ka darŭm agi samah mati-i ngga anŭ adi di tiban-bās adi bŭkŭn. Agi dudu pinjan, samŭn di birit-mŭrŭt. Prungun ambu tiburong-aran tiban-bās anŭ agi 25 mita, ka buka-i agi 12. 5 mita. 34 Birit-mŭrŭt anŭ nura badag sapa. Gambar gambar tŭngŭn kurma agi dog mŭŭt di sindung tiburong-aran. Mai subang tungoh maad ka tiban-bās anŭ. 35 Komŭnŭ daya anŭ taban aku ka tiban-bās adi tura ka utara. Ayŭh ngŭkŭd-i, ka-i samah mati-i ngga tiban-bās adi bŭkŭn. 36 Mun adi bŭkŭn, tiban-bās anŭ biyŭn birit birit daya adi tukang jaga, sindung sindung adi tura ka darŭm adi dog ngabuh, birit-mŭrŭt, ka dudu pinjan. Prungun ambu tiburong-aran tiban-bās anŭ agi 25 mita ka buka-i agi 12. 5 mita. 37 Birit-mŭrŭt nura badag sapa. Gambar gambar tŭngŭn kurma agi dog mŭŭt di sindung tiburong-aran. Mai subang tungoh maad ka tiban-bās anŭ. 38 Di badag sapa agi ndi birit tambah adi dog tubu tura ka darŭm tiban-bās adi tura ka utara. Birit anŭ agi tiban adi nuju birit-mŭrŭt adi nura badag, ka diginŭ daya ngu dāng dāng adi muko dog ninong adi re dog mŭrŭng badang ndu sadis. 39 Darŭm birit-mŭrŭt anŭ agi pat mija, duwŭh di barang parad birit anŭ. Di tunduh mija anŭ daya siŭ dāng dāng adi re dog jugan ndu sadis, bait-i adi re dog mŭrŭng badang, puan kah ndu sadis ngga taran dosa, puan kah ndu sadis bayar gati rugi. 40 Di sapa birit anŭ agi pat mija adi mun anŭ adi tejah, duwŭh di parad ka bait ka duwŭh di parad ka tauh aran mŭrŭt tiban-bās utara. 41 Prungun-i mai mija di yŭn dāng dāng adi re dog nyadis dog siŭ: pat darŭm birit anŭ ka pat di badag sapa. 42 Pat mija adi darŭm birit tambah anŭ, adi ngga sidia sadis adi re mŭrŭng dog badang, dog ndai so batuh. Mija anŭ 50 sentimita bigatung, ka tunduh-i 75 sentimita misagi. Sopŭrŭg pingakas adi ngga siŭ dāng dāng sadis dog nyikŭn di tunduh mija mija anŭ. 43 Pingŭnggŭng adi 75 milimita ramba-i maning bŭngŭn mija mija anŭ. Sopŭrŭg dagin adi re dog nyadis dog na di tunduh mija mija anŭ. 44 Komŭnŭ ayŭh taban aku ka darŭm badag darŭm. Diginŭ agi duwŭh birit tikuka di badag darŭm, ndi nura siratan ngapid tiban-bās utara ka anŭ ndi nura utara ngapid tiban-bās siratan. 45 Daya anŭ kidaan di aku nang birit adi nura siratan inŭh yŭn imam imam adi nyiraja di Ramin TUHAN, 46 ka birit adi nura utara inŭh yŭn imam imam adi nyiraja di bŭngŭn mija-sambah. Sopŭrŭg imam anŭ inŭh sesang Zadok; kaŭs ngara anŭ so tibaran-asar Levi adi dog nyibandar mŭrŭt ka sirung jawin TUHAN ka bituan di Ayŭh. 47 Daya anŭ ngŭkŭd badag darŭm, ka-i agi 50 mita misagi. Ramin TUHAN dog pijog di tura ka barat, ka di jawin-i agi mija-sambah. 48 Komŭnŭ ayŭh taban aku ka darŭm birit-mŭrŭt Ramin TUHAN. Ayŭh ngŭkŭd tigurong tiban anŭ: tŭrŭp-i agi 2. 5 mita ka buka-i agi 7 mita, ngga sindung sindung di parad ka bait ngga di parad ka tauh agi 1. 5 mita tabar. 49 Subang tungoh adi maad ka birit-mŭrŭt agi 10 mita bayah ka 6 mita tŭrŭp. Diginŭ agi duwŭh tiang bās, ndi di barang parad aran mŭrŭt.

Ezekiel 41

1 Ripas anŭ, daya anŭ taban aku mŭrŭt birit adi dog kadŭn Yŭn Kudus. Ayŭh ngŭkŭd tiburong-aran adi nuju kamanŭ: ambu-i 3 mita 2 ka buka-i 5 mita, ngga sindung di parad ka bait ngga di parad ka tauh 2. 5 mita tabar. Ayŭh ngŭkŭd adŭp birit anŭ: ambu-i 20 mita, ka buka-i 10 mita. 3 Komŭnŭ ayŭh di ka birit adi di siabo darŭm. Ayŭh ngŭkŭd tiburong-aran adi nuju kamanŭ: ambu-i 1 mita ka buka-i 3 mita, ngga sindung di parad ka bait ngga di parad ka tauh agi 3. 5 mita tabar-i. 4 Ayŭh ngŭkŭd gŭh adŭp birit anŭ: ka-i agi simŭng mita misagi. Birit anŭ mbŭh di punok birit adi dog kadŭn Yŭn Kudus. Komŭnŭ ayŭh nang di aku, “Ati inŭh Yŭn adi Siabo Kudus.” 5 Daya anŭ ngŭkŭd tabar sindung adi tura ka darŭm Ramin TUHAN; tabar-i agi 3 mita. Di sindung adi maning Ramin TUHAN agi birit birit adi siit adi 2 mita buka-i. 6 Birit birit anŭ bitakah taruh, ka di barang takah agi taruh puru birit. Sindung sapa Ramin TUHAN di barang takah inŭh ride so anŭ adi di takah ribo-i, isa birit birit anŭ bisa bisangan di sindung ka dŭhsah dog ngabŭt dieh. 7 So sapa, sindung Ramin TUHAN mun adi samah tabar-i so sagān ndŭg sambu. Di sindung sapa Ramin TUHAN, tura ka sapa birit birit anŭ, agi duwŭh tungoh adi bayah dog ndai adi so daya bisa maad so takah sagān di ka takah duwŭh ngga takah taruh. 8-11 Sindung sapa birit birit anŭ 2. 5 mita tabar-i; birit birit adi tura ka utara biyŭn ndi tiban so daya mŭrŭt, ka birit birit adi tura ka siratan biyŭn gŭh ndi tiban so daya mŭrŭt. Aku kiris gŭh ndi betang-birit adi 2. 5 mita bayah-i maning Ramin TUHAN, ka 3 mita bigatung so tana, ka birŭkŭd ngga pimŭnŭs birit birit di sindung Ramin TUHAN. Di asah betang-birit anŭ ngga ramin ramin bara imam agi atong tarun 10 mita bayah-i di tura ka bait ngga tura ka tauh tigang Ramin TUHAN. 12 Di tŭbŭn atong tarun anŭ tura ka barat Ramin TUHAN agi ndi ramin adi ambu-i 45 mita, ka buka-i 35 mita. Sindung sindung ramin anŭ agi 2. 5 mita tabar-i. 13 Daya anŭ ngŭkŭd sapa Ramin TUHAN, ka-i 50 mita ambu. So punok Ramin TUHAN, mutas atong tarun anŭ ndŭg bŭngŭn Ramin TUHAN tura ka barat, juan-i agi 50 mita gŭh. 14 Juan-i mutas jawin Ramin TUHAN, samŭn atong tarun anŭ di parad ka bait ngga tauh, inŭh 50 mita gŭh. 15 Ayŭh ngŭkŭd anjong ramin anŭ adi tura ka barat, samŭn soduwŭh parad sindung-i, ka-i agi 50 mita gŭh. Birit-mŭrŭt Ramin TUHAN, Yŭn Kudus, ngga Yŭn adi Siabo Kudus 16 inŭh dog nurap ngga kayuh sindung-i so yŭn bidigang ndŭg pinjan-i. Pinjan pinjan anŭ bisa dog tŭŭp. 17 Sopŭrŭg sindung Ramin TUHAN tura ka darŭm dog ngabuh, ndŭg ka bigatung so tiban, ngga gambar 18 tŭngŭn kurma adi dog mŭŭt ngga gambar cherubim; ndi tŭngŭn kurma di asah duwŭh cherubim, bitunda dog nyusud ndi tarun tarun sindung. Barang cherubim anŭ biyŭn duwŭh jawin: 19 jawin manusia adi nura tŭngŭn kurma di parad ndi, ka jawin singah adi nura tŭngŭn kurma di parad mandi. Simŭnŭ inŭh gaya-i di sopŭrŭg sindung, 20 so yŭn bidigang ndŭg sambu tiban. 21 Uros uros tiban Yŭn Kudus inŭh misagi. Di rawa tiban Yŭn adi Siabo Kudus agi kayuh adi mun 22 mija-sambah kayuh. Bigatung-i inŭh 1. 5 mita, ka buka-i inŭh 1 mita. Uros uros sikuh-i, bangan-i, ka tigang tigang-i, sopŭrŭg dog ndai so kayuh. Daya anŭ nang di aku, “Ati inŭh mija adi dog na di sirung jawin TUHAN.” 23 Di tŭbŭn tiburong-aran nuju Yŭn Kudus agi ndi tiban, ka ndi gŭh di tŭbŭn tiburong-aran adi nuju Yŭn adi Siabo Kudus. 24 Soduwŭh tiban anŭ inŭh tiban brembang adi tikuka di yun-i. 25 Diginŭ agi tŭngŭn kurma ngga cherubim dog mŭŭt di rubek rubek tiban Yŭn Kudus, ka simŭnŭ gŭh di dudu sindung. Ka agi tutu adi dog ndai so kayuh di tura ka sapa tiban birit-mŭrŭt Ramin TUHAN. 26 Di tigang birit anŭ agi pinjan pinjan, ka sindung sindung dog ngabuh ngga gambar tŭngŭn kurma adi dog mŭŭt.

Ezekiel 42

1 Komŭnŭ daya anŭ taban aku ka badag sapa ka nguru aku ka ndi ramin adi tura ka utara Ramin TUHAN, dŭh jo so ramin adi tura ka barat tŭbŭn Ramin TUHAN. 2 Ramin anŭ rimŭh puru mita ambu ka duwŭh puru rimŭh mita buka-i. 3 Ndi parad ramin anŭ nura atong tarun adi simŭng mita buka-i di bŭngŭn Ramin TUHAN, ka di parad anŭ ndi ayŭh nura pekan batuh adi di badag sapa. Ramin anŭ bitakah taruh, ka barang takah siging nisit ka darŭm so anŭ adi di ribo-i. 4 Di tura ka utara ramin anŭ agi ndi tiburong-aran adi rimŭh mita buka-i ka rimŭh puru mita ambu-i, ka tiban tiban-i nura ka utara. 5 Birit birit adi di takah sambu sŭ dŭ so anŭ adi di takah rapŭt ngga anŭ adi di takah sagān sabab-i siging nisit ka darŭm. 6 Birit birit di sopŭrŭg taruh takah anŭ inŭh di tunduh betang-birit ka dŭh dog nukang ngga tiang tiang bās mun ramin ramin adi bŭkŭn adi di badag anŭ. 7-8 Di takah sagān, sindung sapa ramin anŭ inŭh duwŭh puru-rimŭh mita ambu-i, sitangah ambu ramin anŭ; ka agi birit birit dog ndai di tadŭh ambu tarun anŭ adi duwŭh puru-rimŭh mita. Di takah tibung-i agi birit birit di sikŭd kŭd ambu ramin anŭ. 9-10 Di ribo duwŭh birit anŭ di tŭbŭn tura ka timor ramin anŭ, di yŭn sindung badag piguru, agi tiban adi nuju badag sapa. Di parad ka siratan Ramin TUHAN agi ramin adi brimun, dŭh jo so ramin adi di parad barat Ramin TUHAN. 11 Di jawin birit birit-i agi tiburong-aran mun anŭ adi di parad ka utara. Kŭd-i samah, gaya-i brimun, ka tiban tiban-i brimun. 12 Agi ndi tiban di ribo birit birit di parad ka siratan ramin anŭ, anŭ inŭh, di tŭbŭn tura ka timor di yŭn sindung anŭ piguru. 13 Daya anŭ nang di aku, “Soduwŭh ramin anŭ inŭh kudus. Di ramin anŭ imam imam adi bisa bidapŭd situra jawin ngga TUHAN man pinganggen adi siabo kudus. Sabab birit anŭ kudus, imam imam an na pinganggen adi siabo kudus diginŭ: sadis ruwang kayuh ngga sadis taran dosa, bait sadis bayar gati rugi. 14 Kan imam imam muko mŭrŭt Ramin TUHAN ka raan di ka badag sapa, ngara dŭh siŭn dŭh tingge di birit birit anŭ piraka kudus adi ngara nēn di tika ndai kraja ngga bituan di TUHAN. Ngara dŭh siŭn dŭh kasŭk piraka adi bŭkŭn diŭ so ngara ruah ka tarun yŭn bara daya bagŭ tikuruk.” 15 Kan daya anŭ muko ngŭkŭd tarun adi tura ka darŭm Ramin TUHAN, ayŭh taban aku ruah so tiban timor, ka ngŭkŭd tarun tura ka sapa. 16 Ngga sikud pingŭkŭd anŭ ayŭh ngŭkŭd parad ka timor, ka-i 250 mita. 17-19 Komŭnŭ ayŭh ngŭkŭd parad ka utara, parad ka siratan, parad ka barat; ka barang parad anŭ agi birŭkŭd ambu-i, 250 mita. 20 Ngga simŭnŭ meh sindung nyindung misagi tarun adi 250 mita di barang parad. Sindung anŭ nyidŭrŭ kayuh adi kudus so kayuh adi dŭh kudus.

Ezekiel 43

1 Daya anŭ taban aku ka tiban-bās adi nura timor, 2 ka diginŭ aku kiris mandŭg so timor jawa bragah Tapa Israel. Sirŭŭn Tapa sak jawŭn girumbang di rawŭt, ka tana nyirinyak ngga jawa bragah Tapa. 3 Kayuh adi aku kiris anŭ inŭh mun kayuh adi aku kiris di tika Tapa mandŭg di pirabur Jerusalem, ka mun anŭ adi aku kiris di Yang Chebar. Jadi aku sidikang ka mŭŭb di tana. 4 Jawa bragah anŭ mŭrŭt so tiban-bās timor ka mŭrŭt Ramin TUHAN. 5 Roh Tapa tunduk aku ka taban aku ka badag tura ka darŭm, di yŭn aku kiris Ramin TUHAN brisi ngga bragah TUHAN. 6 Daya anŭ mijog diginŭ sindŭk aku, ka aku dingah TUHAN minyu ngga aku di sapa Ramin-I: 7 “Manusia, ati inŭh takta Ku. Aku re rŭŭ digiti di ruang daya Ku Israel ka mritah ngara ndŭg situi tui. Daya Ku Israel bait tadŭ tadŭ raja ngara re dŭh tia nyembar adŭn kudus Ku ngga urah ngara adi nyambah tapa tapa bŭkŭn bait kubur tadang tadang raja ngara di tarun ati. 8 Raja raja pijog pinutug ngga uros uros tiban istana ngara ngapid pinutug ngga uros uros tiban Ramin Ku, batur ndi sindung adŭ juan-i. Ngara nyembar adŭn kudus Ku ngga barang masam pingandai ngara. Anŭ sabab Aku pirabur ngara. 9 Madin ngara dŭh siŭn dŭh pirŭŭ urah ngara adi nyambah tapa tapa bŭkŭn ka kadi tadang tadang raja ngara. Ripas anŭ, Aku re rŭŭ di ruang ngara ndŭg situi tui.” 10 Ka TUHAN nang dinge, “Manusia, kidaan di daya Israel pasar Ramin Ku, ka bada ngara tunda suto-i. Bada ngara mangŭh ngarun urah ngara adi bidosa. 11 Komŭnŭ kambŭi ngara mbŭh mangŭh ngarun kayuh adi ngara mbŭh ndai, kidaan rati suto Ramin Ku di ngara, tiban mŭrŭt ngga tiban ruah, gaya-i, pinipan sopŭrŭg kayuh, ka sopŭrŭg atur ngga atur adat-i. Nuris sopŭrŭg-i isa ngara dapŭd kiris munki kayuh mbŭh dog ngatur ka dapŭd pijadi-i nanyam sopŭrŭg susud atur-i. 12 Ati inŭh ukum-adat Ramin TUHAN: sopŭrŭg tarun tana adi maning-i di tibung darŭd anŭ inŭh kudus.” 13 Ati inŭh kŭd mija-sambah, tunda pingŭkŭd adi dog pakai ngga ngŭkŭd Ramin TUHAN. Maning sigŭn mija-sambah anŭ agi parit adi rimŭh puru sentimita tŭrŭp-i ngga rimŭh puru sentimita buka-i, ngga atŭp-i di bŭngŭn tura ka sapa duwŭh puru-rimŭh sentimita bigatung. 14 Takah mija-sambah adi siabo sagān, ngitong so tunduh bangan-i, inŭh ndi mita bigatung. Takah anŭ ndi mŭrŭt rimŭh puru sentimita ka darŭm so bŭngŭn-i di sopŭrŭg parad, ka bigatung-i duwŭh mita. Takah adi ripas anŭ mŭrŭt rimŭh puru sentimita gŭh ka darŭm so bŭngŭn-i di sopŭrŭg parad. 15 Takah adi tunduh anŭ, di yŭn sadis dog badang, inŭh duwŭh mita bigatung gŭh. Junggir adi di pat sikuh-i bigatung dŭ so tunduh mija-sambah anŭ. 16 Tunduh mija-sambah anŭ misagi, nŭm mita di barang parad. 17 Takah adi di yun misagi gŭh, ju mita di barang parad, ngga ndi atŭp-i di bŭngŭn tura ka sapa adi duwŭh puru-rimŭh sentimita bigatung. (Parit anŭ rimŭh puru sentimita buka-i.) Tungoh mija-sambah agi di parad tura ka timor. 18 TUHAN Raja nang di aku, “Manusia, dingah kayuh adi aku kidaan di kuu. Kan mija-sambah anŭ dog ndai, kuu an badang sadis di tunduh-i ka masik deya dāng adi dog nyadis di tunduh-i, ngga nitah-i yŭn Ku. 19 Bara imam adi so tibaran-asar Levi adi sesang Zadok inŭh kaŭs daya adi siŭn mŭrŭt ka sirung jawin Ku ka bituan di Aku. Aku, adi TUHAN Raja, pesan kayuh anŭ. Kuu re nggen di ngara dari sapi adi gi-mara bada jugan ndu sadis taran dosa. 20 Kuu an tambit kada deya-i ka susen-i di tunduh junggir adi di sikuh mija-sambah, ka di sikuh takah adi rapŭt mija-sambah, ka di pingŭnggŭng di barang parad. Simŭnŭ kuu re pibisig mija-sambah ka nyikudus-i. 21 Kuu an tambit dari sapi adi dog jugan ndu sadis taran dosa ka badang-i di tarun yŭn adi mbŭh dog miratak di sapa tarun tana Ramin TUHAN. 22 Ngga andu jawa ndi, kuu an taban dari kambing adi pidanah ka jugan-i ndu sadis taran dosa. Pibisig mija-sambah ngga deya-i nimun kuu pibisig-i ngga deya dari sapi mara anŭ. 23 Kan kuu muko ndai simŭnŭ, tambit ndi dari sapi adi mara ngga dari biri adi mara, ka soduwŭh-i an adi pidanah, 24 ka taban-i ka yŭn Ku. Imam imam re nabur garo dieh ka badang-i ndu sadis ka Aku. 25 Barang andu sitŭkŭd ju andu kuu an jugan kambing, dari sapi, ka ndi dari biri ndu sadis taran dosa. Sopŭrŭg-i dŭh siŭn dŭh adi pidanah. 26 Sitŭkŭd ju andu imam imam an nyikudus mija-sambah ka sidia-i yŭn pakai. 27 Kan minggu anŭ mbŭh ripuan, imam imam anŭ an piguru jugan di tunduh mija-sambah, sadis badang ngga sadis bidingan yŭn daya bagŭ. Komŭnŭ Aku re munos asŭng di sopŭrŭg ngan. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu.”

Ezekiel 44

1 Daya anŭ taban aku ka tiban-bās sapa di parad ka timor tarun yŭn Ramin TUHAN. Tiban-bās anŭ dog tŭŭp, 2 ka TUHAN nang di aku, “Tiban-bās ati re adu adu bitŭŭp ka dŭh siŭn dog kuka. Mating daya dog nyibandar mŭrŭt tiban-bās ati, sabab Aku, adi TUHAN Tapa Israel, mbŭh mŭrŭt so dieh. Tiban-bās anŭ an adu adu bitŭŭp. 3 Adŭ-i pinguasa adi mritah, bisa di kamati ka man dagin kudus di sirung jawin Ku. Ayŭh siŭn mŭrŭt ka ruah so tiban-bās so birit-mŭrŭt di tŭbŭn tura ka darŭm.” 4 Komŭnŭ daya anŭ taban aku mŭrŭt so tiban-bās di parad ka utara di ka jawin Ramin TUHAN. Darŭm aku tingga, aku kiris Ramin TUHAN mbŭh brisi ngga jawa bragah-I. Aku sidikang ka mŭŭb di tana, 5 ka TUHAN nang di aku, “Manusia, nakit pirati sopŭrŭg kayuh adi kuu kiris ka dingah. Aku re kidaan di kuu atur ngga atur-adat yŭn Ramin TUHAN. Nakit ngatin asi adi dog nyibandar mŭrŭt ruah so Ramin TUHAN ka asi adi dŭh. 6 “Kidaan di bara daya Israel adi an birawan anŭ nang Aku, adi TUHAN Raja, re dŭh tia tandah ngara ndai pingandai adi sipŭ. 7 Ngara mbŭh nyembar Ramin Ku, sabab di tika ramak ngga deya sadis dog jugan ka Aku, ngara nyibandar daya tami adi dŭh bisunat ka adi dŭh tŭtŭd di Aku mŭrŭt. Ngga sopŭrŭg pingandai ngara adi sipŭ anŭ daya Ku mbŭh miranggar simanya Ku. 8 Ngara dŭh sita pingandai adat adi kudus darŭm Ramin Ku, pak daya tami dog tijuan ngara bada ndai-i yŭn ngara. 9 “Aku, adi TUHAN Raja, piagah nang daya adi dŭh bisunat, bait daya adi dŭh tŭtŭd di Aku, dŭh siŭn mŭrŭt Ramin Ku, samŭn daya tami adi rŭŭ bigaur ngga daya Israel.” 10 TUHAN nang di aku, “Aku ngukum bara daya Levi, samŭn daya Israel adi bŭkŭn, adi tagan Aku ka nyambah tibudo. 11 Ngara siŭn bituan di Aku di Ramin Ku, adŭ-i jadi tukang jaga tiban-bās ka tukang siŭ dāng dāng adi daya jugan ndu sadis badang ngga pinganggen, ka ngara dŭh siŭn dŭh an nyiraja yŭn daya bagŭ. 12 Pak sabab ngara ndai atur adat nyambah tibudo yŭn daya Israel ka ngga atur anŭ mbŭh bada daya bidosa, Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh bipayu nang ngara dŭh siŭn dŭh dog ukum. 13 Ngara dŭh siŭn jadi imam Ku bait nyindŭk tadŭ tadŭ kayuh adi kudus yŭn Ku bait mŭrŭt Yŭn adi Siabo Kudus. Ati inŭh ukum yŭn pingandai sipŭ adi ngara mbŭh ndai. 14 Aku bada ngara ndai kraja biasa adi patut dog ndai darŭm Ramin Ku.” 15 TUHAN Raja nang, “Bara imam adi so tibaran-asar Levi adi sesang Zadok, tŭtŭd bituan di Aku di Ramin Ku di tika daya Israel adi bŭkŭn tagan Aku. Jadi madin ngara inŭh adi patut bituan di Aku ka mandŭg ka sirung jawin Ku di jugan ka Aku ramak ngga deya sadis. 16 Ngara sadi adŭ re mŭrŭt Ramin Ku, ndai kraja di Mija-sambah Ku, ka nguru simayang di Ramin Ku. 17 Kan ngara mŭrŭt tiban-bās di ka badag tura ka darŭm, ngara an nēn piraka linen. Ngara dŭh siŭn nēn piraka adi dog ndai so buruh biri kan ngara ndai kraja di badag bait darŭm Ramin Ku. 18 Isa ngara dŭh mudas, ngara an nēn bubok banang linen ka sinjang banang linen, pak dŭhsah abŭt kupong. 19 Diŭ so ngara di ka badag sapa di yŭn bara daya tikuruk, ngara dŭh siŭn dŭh diŭ kadi piraka adi ngara nēn ngga nyiraja darŭm birit birit kudus di Ramin Ku. Isa piraka kudus ngara dŭh bada daya kinaman, ngara an nēn piraka adi bŭkŭn. 20 “Bara imam dŭh siŭn nundo ubak ngara bait tandah ubok ngara ambu. Ngara an kapŭg-i bada purok adŭ. 21 Bara imam dŭh siŭn nok wain kambŭi re mŭrŭt ka darŭm badag darŭm. 22 Imam dŭh siŭn sawŭn dayung adi mbŭh dog taran banŭh-i; ayŭh patut sawŭn dayung Israel adi babŭ tibŭn bait dayung uban imam bŭkŭn. 23 “Bara imam patut ngajar daya Ku ani anŭ kayuh kudus ngga ani anŭ kayuh adi dŭh kudus, ka ani anŭ adi kais nanyam ka adat ngga ani anŭ adi dŭh. 24 Kan agi kaii timbur, imam an ngatur kayuh nanyam ka ukum-adat Ku. Ngara an sita gawai gawai adat nanyam ka atur ngga atur-adat Ku, ka sita andu Sabbath bada kudus. 25 “Imam dŭh siŭn tama tadang amai anŭ kayuh adi kais nanyam ka adat, adŭ-i tadang pimas-i, anak-i, bait jurud-i adi dari, puan kah jurud dayung-i adi bayuh banan. 26 Kan ayŭh mbŭh pari bisig, ayŭh dŭh siŭn dŭh kajŭn ndŭg ka mbŭh ripuan ju andu 27 ka komŭnŭ di ka badag darŭm Ramin TUHAN ka jugan sadis yŭn pibisig adŭp-i, isa ayŭh dapŭd nyiraja darŭm Ramin TUHAN dinge. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. 28 “Bara imam mbŭh trima utung kraja ngara anŭ inŭh kraja imam adi Aku mbŭh nggen di Israel, adi re dog tarik so turap ndi ndŭg turap andi. Ngara dŭh siŭn biyŭn buat-rata di Israel; Aku inŭh rata ngara. 29 Sadis ruwang kayuh, sadis taran dosa ngga sadis bayar gati rugi, samŭn barang masam kayuh adi mbŭh dog nitah ka Aku patut dog nggen di ngara. 30 Bara imam patut dog nggen sopŭrŭg sibungas buwa pingatŭm adi siabo kana ngga sopŭrŭg kayuh bŭkŭn adi dog jugan ka Aku. Tiap kari daya ndai ruti, ngara patut nggen di bara imam sibungas baru ruti ndu pinganggen, ka Aku re nyiberkat ramin arŭn ngara. 31 Imam dŭh siŭn man manuk bait dāng adi kabŭs sadi adŭp-i bait adi dog siŭ dāng bŭkŭn.”

Ezekiel 45

1 Kan tarun tana dog kutung yŭn barang tibaran-asar, ndi utung an dog nitah ka TUHAN. Tana anŭ an 12. 5 kilomita ambu ka 10 kilomita buka-i. Ndi tarun tana anŭ re dog kadŭn kudus. 2 Di tarun anŭ agi ndi utung tarun adi misagi pat dog nitah yŭn Ramin TUHAN, 250 mita di barang parad, ka dog kirurung tana adi 25 mita buka-i. 3 Sitangah tarun tana anŭ, anŭ inŭh utung tarun adi 12. 5 kilomita ambu-i ka 5 kilomita buka-i, an dog nitah yŭn Ramin TUHAN mijog; tarun adi siabo kudus. 4 Anŭ re tarun adi kudus darŭm rais, dog nitah yŭn bara imam adi bituan di TUHAN di Ramin-I. Ramin ramin ngara ngga Ramin TUHAN re dog pijog diginŭ. 5 Pire tarun tana anŭ adi bŭkŭn an dog nitah jadi bisaka daya Levi, adi ndai kraja biasa darŭm Ramin TUHAN. Re agi kupo kupo diginŭ di yŭn ngara rŭŭ. 6 Ngapid tarun kudus anŭ, agi utung tarun adi bŭkŭn, 12. 5 kilomita ambu-i ka 2. 5 kilomita buka-i, dog nitah yŭn pijog kupo di yŭn tadŭ tadŭ daya Israel bisa rŭŭ. 7 Tana gŭh an dog nitah yŭn pinguasa adi mritah. Buka-i so baat tarun tana kudus adi tura ka barat jeh ndŭg Rawŭt Mediterranean di barat; ka so baat tarun tana tura ka timor jeh ndŭg baat rais di timor, isa ambu-i birŭkŭd ngga ambu tarun tana adi mbŭh dog pirutung yŭn tibaran tibaran-asar Israel. 8 Tarun tana anŭ re jadi utung adi pinguasa adi mritah re dapu di tarun tana Israel, isa ayŭh dŭh kinanyuh rayat-i, pak re tandah tana adi bŭkŭn darŭm rais dog dapu tibaran tibaran-asar Israel. 9 TUHAN Raja nang, “Angān mbŭh tui bidosa, angān pimritah Israel! Pirŭŭ pinyiganas ngga kraja ngan adi kinanyuh daya. Ndai kayuh adi batur ka tŭnggŭn. Angān dŭh siŭn tia pibu daya Ku so tarun tana ngara. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh kidaan di angān. 10 “Barang naan dŭh siŭn dŭh pakai timbang ngga takar adi batur: 11 “Ndi ephah ngga nakar kayuh adi badŭh dŭh siŭn dŭh nyikiang ngga ndi bath adi ngga nakar kayuh adi bipiin. Takar adi kanyet ka patut dog pakai inŭh homer. Sabab anŭ meh takar ngan an nanyam ka ati: 1 homer == 10 ephah == 10 bath 12 “Timbang ngan an nanyam ka ati: 20 gerah == 1 shekel, 60 shekel == 1 mina 13-15 “Ati inŭh atur adi angān an tunda kan angān re jugan pinganggen sadis ngan: Gandom: 1/60 so pingatŭm nganJeri: 1/60 so pingatŭm nganInyo kanā: 1/100 so buwa buwa kayuh ngan(Nakar kayuh ati pakai bath: 10 bath == 1 homer == 1 kor.)Biri: 1 biri so barang 100 pŭrŭng biri so tarun tana kupai Israel. “Angān an taban sadis ruwang kayuh, dāng dāng adi re dog mŭrŭng badang, ka dāng dāng yŭn sadis bidingan, isa dosa ngan dog apun. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh pesan. 16 “Sopŭrŭg daya tarun tana rais anŭ dŭh siŭn dŭh taban sadis anŭ ka pinguasa adi mritah Israel. 17 Ayŭh inŭh adi dapu tanggong sidia dāng dāng adi re dog mŭrŭng badang, ka sadis ruwang kayuh, ngga sadis wain yŭn sopŭrŭg daya di Israel di tika Gawai Anak Buran, andu Sabbath, ka gawai gawai adi bŭkŭn. Ayŭh gŭh dapu tanggong sidia sadis taran dosa, sadis ruwang kayuh, sadis adi dog mŭrŭng badang, ka sadis bidingan, ngga taran dosa daya Israel.” 18 TUHAN Raja nang, “Di sibungas andu darŭm sibungas buran angān an nyadis ndi dari sapi adi pidanah ngga pibisig Ramin Ku. 19 Bara imam re tambit kada deya so sadis taran dosa anŭ ka na-i di uros uros tiban Ramin TUHAN, ka di pat sikuh mija-sambah, ka di uros uros tiban-bās badag darŭm. 20 Di andu adi ju darŭm buran anŭ angān an ndai simŭnŭ ngga ngarun daya adi ndai dosa ngga dŭh singaja puan kah sabab dŭh puan. Simŭnŭ inŭh angān re sita pinyikudus Ramin Ku. 21 “Di andu adi simŭng pat darŭm sibungas buran angān re piguru sita Gawai Paska. Sitŭkŭd ju andu barang naan re man ruti adi dŭh biragi. 22 Di sibungas andu gawai anŭ pinguasa adi mritah dŭh siŭn dŭh jugan ndi dari sapi ndu sadis taran dosa yŭn adŭp-i samŭn yŭn sopŭrŭg rayat-i. 23 Ngga barang ju andu gawai anŭ ayŭh an nyadis ka TUHAN ju dari sapi ka ju dari biri adi pidanah ka mŭrŭng badang sopŭrŭg-i. Ayŭh gŭh an nyadis ndi dari kambing barang andu ndu sadis taran dosa. 24 Yŭn barang dari sapi ngga barang dari biri adi dog nyadis, an agi samah ngga anŭ 17. 5 lita sadis gandom ka 3 lita inyo kanā. 25 “Yŭn Gawai Bari Dawŭn, adi piguru ngga andu adi simŭng-rimŭh darŭm buran ju, pinguasa an pari jugan barang andu sitŭkŭd ju andu anŭ sadis taran dosa, sadis adi mŭrŭng dog badang, ka sadis gandom ngga inyo kanā.”

Ezekiel 46

1 TUHAN Raja nang, “Tiban-bās timor adi nura badag darŭm dŭh siŭn dŭh bitŭŭp sitŭkŭd nŭm andu daya nyiraja, pak siŭn dog kuka di andu Sabbath ka di tika Gawai Anak Buran. 2 Pinguasa adi mritah re mŭrŭt so badag sapa ka birit-mŭrŭt ka mijog ngapid tiang tiang tiban-bās sitadŭn imam imam mŭrŭng badang sadis-i buang jugan sadis bidingan-i. Di tiban-bās anŭ ayŭh dŭh siŭn dŭh nyambah TUHAN ka komŭnŭ pari ruah. Tiban-bās anŭ dŭh siŭn dog tŭŭp ndŭg singumi andu. 3 Barang andu Sabbath ngga barang Gawai Anak Buran sopŭrŭg rayat an sua mutu ubak ngara ka nyambah TUHAN di jawin tiban-bās anŭ. 4 “Di andu Sabbath pinguasa an taban ka TUHAN, ndu sadis adi mŭrŭng dog badang, nŭm anak biri ngga ndi dari biri, ka sopŭrŭg-i an adi pidanah. 5 Samah barang dari biri ayŭh an taban 17. 5 lita sadis gandom, ka samah barang anak biri ayŭh an taban tadŭ tadŭ kayuh adi raan-i nggen. Yŭn barang sadis ruwang kayuh adi 17. 5 lita anŭ ayŭh an taban 3 lita inyo kanā. 6 Di tika Gawai Anak Buran ayŭh an jugan ndi anak dari sapi, nŭm anak biri, ka ndi dari biri, ka sopŭrŭg-i an adi pidanah. 7 Samah barang dari sapi ngga barang dari biri an agi 17. 5 lita sadis gandom, ka samah barang anak biri an agi tadŭ tadŭ sadis adi raan pinguasa anŭ nggen. 3 lita inyo kanā an dog jugan ngga barang 17. 5 lita sadis gandom. 8 Pinguasa dŭh siŭn dŭh bu so birit-mŭrŭt tiban-bās anŭ ka ruah so aran adi so-i mŭrŭt. 9 “Kan daya mandŭg di nyambah TUHAN di tika tadŭ tadŭ gawai, ngara adi mŭrŭt so tiban-bās utara an bu so tiban-bās siratan ripas ngara ko nyambah, ka ngara adi mŭrŭt so tiban-bās siratan an bu so tiban-bās utara. Daya dŭh siŭn ruah so aran adi so-i mŭrŭt, pak dŭh siŭn dŭh bu so tiban-bās pah mandi. 10 Pinguasa an mŭrŭt samah bara rayat, ka ruah samah bara rayat. 11 Di andu andu gawai ka di tika bigawai, sadis ruwang kayuh an 17. 5 lita ngga barang pŭrŭng dari sapi bait dari biri, ka tadŭ tadŭ kayuh adi daya adi mandŭg nyambah raan nggen samah barang pŭrŭng anak biri. 3 lita inyo kanā an dog jugan ngga barang 17. 5 lita sadis ruwang kayuh. 12 “Kan pinguasa adi mritah raan nggen ngga pinyiraan asŭng adŭp-i ka TUHAN, bait-i sadis adi re mŭrŭng dog badang, puan kah sadis bidingan, tiban-bās timor adi nuju badag darŭm an dog kuka yŭn-i. Ayŭh an jugan sadis anŭ mun gaya-i jugan di andu Sabbath, ka tiban-bās anŭ an dog tŭŭp kan ayŭh mbŭh pari ruah.” 13 TUHAN nang, “Barang isan ndi pŭrŭng anak biri adi ndi sawa umbur-i adi pidanah an dog mŭrŭng badang ndu sadis ka TUHAN. Sadis anŭ dŭh siŭn dŭh dog jugan barang andu. 14 Simŭnŭ gŭh sadis tibaduk adi 2 kilogram an dog jugan barang isan, samah ngga 1 lita inyo kanā ngga gaur tibaduk. Atur yŭn sadis ati an pagŭng dog sita adu adu. 15 Anak biri, tibaduk, ka inyo kanā an marar dog jugan ka TUHAN barang isan.” 16 TUHAN Raja pesan: “Kambŭi pinguasa adi mritah nggen tadŭ tana adi ayŭh dapu di ndi naan so anak anak dari-i ndu pinganggen, tana anŭ dog dapu anak anŭ ka jadi rata rawang-i. 17 Pak kambŭi pinguasa adi mritah anŭ nggen tadŭ tana di daya adi nyiraja di ribo-i, tana anŭ re pari jadi rata pinguasa anŭ darŭm Sawa Pinyipari Tana anŭ ayŭh dapu, ayŭh ngga anak anak dari-i bisa adu adu dapu-i. 18 Pinguasa adi mritah anŭ dŭh siŭn tambit tadŭ tadŭ tana rayat-i. Tana adi ayŭh nggen di anak anak dari-i dŭh siŭn dŭh anŭ adi dog pirutung di ayŭh, isa ayŭh dŭh sirapas tana daya Ku ngga kinanyuh daya Ku.” 19 Komŭnŭ daya anŭ taban aku ka tiban birit birit adi nura utara sindŭk tiban-bās di parad ka siratan badag darŭm. Birit birit anŭ inŭh birit kudus, yŭn bara imam. Ayŭh tiju ndi tarun di parad ka barat birit birit anŭ 20 ka nang, “Ati inŭh tarun yŭn bara imam tanŭk ngga piin dagin adi dog jugan ndu sadis ngga taran dosa bait sadis bayar gati rugi, ka ndai sadis tibaduk, isa mating kayuh kudus dog taban ka badag sapa, ka bada daya kinaman.” 21-22 Komŭnŭ ayŭh nguru aku ka badag sapa ka kiren di aku badag adi siit di barang pat sikuh badag sapa anŭ, adi 20 mita ambu-i ka 15 mita buka-i. 23 Barang badag anŭ biyŭn ndi sindung batuh maning-i, ngga tarun tarun yŭn tanŭk agi dog ndai ngapid-i. 24 Daya anŭ kidaan di aku, “Ati inŭh dapor dapor di yŭn daya tanŭk ngga piin dudu sadis adi daya jugan.”

Ezekiel 47

1 Daya anŭ taban aku pari ka tiban mŭrŭt Ramin TUHAN. Piin agi ruah so ribo tiban mŭrŭt ka aman nuju timor, parad adi Ramin TUHAN nura. Piin anŭ aman so ribo parad ka siratan Ramin TUHAN murah parad ka siratan mija-sambah. 2 Daya anŭ taban aku ruah so tarun yŭn Ramin TUHAN so tiban-bās utara ka taban aku ka tiban-bās adi nura timor. Anak sungi aman ruah di bŭngŭn parad ka siratan tiban-bās anŭ. 3 Pakai sikud pingŭkŭd-i daya anŭ ngŭkŭd 500 mita ka saba sungi anŭ nuju timor ka bada aku panu di piin so nŭ. Piin anŭ kŭd bukuh-siok ku adŭ. 4 Komŭnŭ ayŭh ngŭkŭd 500 mita dinge ka saba, ka piin anŭ kŭd karŭb ku. 500 mita dinge, piin anŭ kŭd kupong ku. 5 Ayŭh ngŭkŭd 500 mita dinge, ka diginŭ piin mbŭh raru tŭrŭp ka aku dŭh dapŭd panu, adŭ-i biranang. 6 Ayŭh nang di aku, “Manusia, nakit ngatin sopŭrŭg kayuh ati.” Komŭnŭ daya anŭ taban aku pari ka tabing sungi anŭ, 7 ka kan aku mbŭh diginŭ aku kiris raru bagŭ tŭngŭn kayuh di soduwŭh tabing. 8 Ayŭh nang di aku, “Piin ati aman so deyŭh nuju timor mūn ka Rubān Jordan ngga Rawŭt Pide. Kan-i aman ka Rawŭt Pide, piin ati gati piin pide rawŭt anŭ ngga piin bisig sungi karangan. 9 Di tadŭ yŭn piin anŭ aman, diginŭ agi barang masam dāng ngga iken. Piin anŭ re bada piin Rawŭt Pide jadi piin bisig sungi karangan, ka di tadŭ yŭn-i aman, diginŭ re agi kayuh udip. 10 So rubang piin Engedi ndŭg ka rubang piin Eneglaim, diginŭ re agi pinakap iken di tabing rawŭt, ka ngara re dawan jaring diginŭ. Diginŭ re bagŭ masam iken nimun anŭ adi di Rawŭt Mediterranean. 11 Pak piin adi bitapo ka adi di padak adi sindŭk tabing rawŭt re dŭh jadi piin tibŭn. Piin anŭ re babŭ diginŭ jadi atak garo. 12 Di soduwŭh tabing anak sungi anŭ bagŭ masam tŭngŭn kayuh adi bisa buān re timbu. Dawŭn-i re dŭh rayu, ka-i re dŭh rŭŭ buān. Tŭngŭn tŭngŭn anŭ re biyŭn buwa bauh barang buran, sabab-i dog misa piin so anak sungi adi aman so Ramin TUHAN. Buwa buwa tŭngŭn kayuh anŭ re jadi pinguman, ka dawŭn dawŭn-i re dog pakai ngga pibua daya.” 13 TUHAN Raja nang, “Ati inŭh baat baat tana adi dog kutung di simŭng duwŭh tibaran-asar Israel, adi ngga tibaran-asar Joseph trima duwŭh utung. 14 Aku muko bipayu ngga tayung-babuk ngan nang Aku an nggen tana ati di ngara; madin kutung-i bada nyimati dupan adŭp ngan. 15 “Baat di utara piguru so Rawŭt Mediterranean nuju timor ndŭg kupo Hethlon, ndŭg Ateng Hamath, ndŭg kupo Zedad, 16 ndŭg kupo Berothah ngga kupo Sibraim (ati duwŭh inŭh di asah tana pritah Damascus ngga pritah Hamath), ka kupo Ticon (sindŭk baat utung tana Hauran). 17 Jadi baat di utara piguru so Mediterranean nuju timor ndŭg kupo Enon, ngga baat tana Damascus ngga Hamath di parad tura ka utara-i. 18 “Baat timor nuju siratan piguru so ndi tarun yŭn di asah tana Damascus ngga tana Hauran, ngga Yang Jordan jadi baat di asah tana Israel tura ka barat ngga Gilead tura ka timor, jeh ndŭg Tamar di Rawŭt Pide. 19 “Baat siratan nuju siratan-barat piguru so Tamar ndŭg tubo-piin Kadesh Meribah, ka komŭnŭ nuju utara-barat nŭdŭs Baat Egypt ndŭg Rawŭt Mediterranean. 20 “Rawŭt Mediterranean jadi baat barat nuju utara ndŭg ndi tarun yŭn adi tura ka barat Ateng Hamath. 21 “Kutung tana anŭ di dupan tibaran tibaran-asar ngan. 22 Tana anŭ, angān adu adu dapu. Daya tami adi rŭŭ di ruang ngan ka adi mbŭh biyŭn anak adi dog biranak di rais ati an dog nggen gŭh tung ngara utung kan kuu kutung tana anŭ. Ngara an dog nyirundeng tigŭrŭ daya Israel ka siŭn sua taran dadu ngga dapŭd utung tana samah tibaran tibaran-asar Israel. 23 Daya tami adi rŭŭ di ruang ngan siŭn dapŭd tung ngara utung samah ngga daya tibaran tibaran-asar adi ngga ngara rŭŭ. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu.”

Ezekiel 48

1-7 Baat utara tana anŭ piguru so Rawŭt Mediterranean nuju timor ndŭg kupo Hethlon, ndŭg Ateng Hamath, ndŭg kupo Enon, ndŭg baat di asah pritah Damascus ngga pritah Hamath. Barang tibaran-asar an trima ndi utung tana piguru so baat timor nuju Rawŭt Mediterranean, nanyam ka susud ati so utara ndŭg siratan: DanAsherNaphtaliManassehEphraimReubenJudah 8 Utung tana anŭ ndi an dog nitah yŭn guna adi grua. Tana anŭ an 12. 5 kilomita buka-i so utara ndŭg siratan, ka simŭnŭ gŭh so timor ndŭg barat jadi utung utung dog nggen di barang tibaran-asar. Ramin TUHAN re di darŭm utung ati. 9 Di yun utung ati, ndi tana adi grua adi 12. 5 kilomita ambu-i ngga 10 kilomita buka-i an dog nitah ka TUHAN. 10 Bara imam an biyŭn ndi utung so tana kudus ati. So timor ndŭg barat, tung ngara utung, an 12. 5 kilomita, ka so utara ndŭg siratan, an 5 kilomita. Ramin TUHAN an di yun tana ati. 11 Tarun tana kudus ati inŭh yŭn bara imam adi sesang Zadok. Ngara bituan di Aku ngga tŭtŭd ka mating sua ngga bara daya Israel adi bŭkŭn darŭm pingandai sarah, nimun ngara adi bŭkŭn so tibaran-asar Levi. 12 Sabab anŭ ngara adi sesang Zadok an biyŭn ndi tana adi grua sindŭk tana adi dog dapu bara daya Levi, ka-i re adi siabo kudus. 13 Bara daya Levi gŭh an biyŭn ndi tana adi grua, tura ka siratan anŭ adi tung bara imam. Anŭ gŭh an 12. 5 kilomita so timor ndŭg barat, ngga 5 kilomita so utara ndŭg siratan. 14 Tana adi dog nitah ka TUHAN inŭh adi siabo kana, ka mating so tadŭ tadŭ supek-i siŭn dog jua bait dog nyambi bait dog mindah ka tangan daya bŭkŭn. Tana anŭ kudus ka TUHAN inŭh adi dapu-i. 15 Pire adi dŭm so tana adi grua anŭ, 12. 5 kilomita ngga 2. 5 kilomita, inŭh dŭh kudus, pak yŭn tadŭ mun kraja pingandai daya. Ngara bisa rŭŭ diginŭ ka pakai tana anŭ. Kupo an agi di yun-i, 16 ka-i an misagi pat, ngga 2. 25 kilomita di barang parad-i. 17 Maning kupo anŭ di barang parad an agi asah tarun adi 125 mita bayah-i. 18 Tana adi dŭm ripas kupo mbŭh dog pijog di tura ka siratan tana kudus anŭ inŭh 5 kilomita ngga 2. 5 kilomita bayah-i di parad ka timor, ka 5 kilomita ngga 2. 5 kilomita bayah-i di parad ka barat. Soduwŭh anŭ inŭh yŭn daya adi rŭŭ di kupo anŭ biteya birŭmŭh. 19 Tadŭ tadŭ daya adi rŭŭ di kupo anŭ, dŭh mien so tibaran-asar aki ndi, bisa biteya birŭmŭh di tana anŭ. 20 Ka prungun tarun tana adi tura ka yun utung tana anŭ adi mbŭh dog nitah samŭn tana adi yŭn kupo anŭ an misagi pat, 12. 5 kilomita di barang parad. 21-22 Tana di parad ka timor ngga parad ka barat tadŭh anŭ adi yŭn Ramin TUHAN, yŭn bara imam, yŭn bara daya Levi, ka yŭn kupo, inŭh tung pinguasa adi mritah. Buka-i jeh ndŭg baat tura ka timor ka jeh ndŭg Rawŭt Mediterranean, di asah utung tana Judah di parad ka utara ngga utung tana Benjamin di parad ka siratan. 23-27 Parad ka siratan tana adi dog nitah anŭ, barang tibaran-asar an trima ndi utung so tana adi piguru so baat timor nuju barat jeh ndŭg Rawŭt Mediterranean, nanyam ka susud ati so utara ndŭg siratan: BenjaminSimeonIssacharZebulunGad 28 Di parad ka siratan supek tana adi dog nggen di tibaran-asar Gad, baat siratan-barat piguru so Tamar ndŭg tubo-piin Kadesh, ka komŭnŭ nuju utara-barat nŭdŭs baat Egypt ndŭg Rawŭt Mediterranean. 29 TUHAN Raja nang, “Simŭnŭ inŭh gaya tana anŭ an dog kutung di tibaran tibaran-asar Israel yŭn dapu.” 30-34 Kupo Jerusalem biyŭn simŭng duwŭh aran mŭrŭt. Barang parad sindung-i 2. 25 kilomita ambu ka biyŭn taruh tiban, ka barang tiban dog kadŭn tunda dŭn barang tibaran-asar Israel. Tiban tiban sindung tura ka utara dog kadŭn Reuben, Judah, ka Levi; tiban tiban sindung tura ka timor dog kadŭn Joseph, Benjamin, ka Dan; tiban tiban sindung tura ka siratan dog kadŭn Simeon, Issachar, ka Zebulun; ka tiban tiban sindung tura ka barat dog kadŭn Gad, Asher, ka Naphtali. 35 Prungun kŭd sindung di sopŭrŭg parad inŭh 9 kilomita. So madin kupo anŭ an dog kadŭn, “TUHAN agi digiti!”

Daniel 1

1 Di sawa adi taruh di jaman Jehoiakim jadi raja di Judah, Raja Nebuchadnezzar so Babylonia nyerang Jerusalem ka kirurung-i. 2 TUHAN tandah ayŭh nakap Raja Jehoiakim ka sirapas kada rata Ramin TUHAN. Ayŭh taban kada daya-takap pari ngga adŭp-i ka bari-sambah tapa adŭp-i di Babylon, ka na rata adi ko dog sirapas di birit pinyirikŭn bari-sambah. 3 Raja mritah Ashpenaz, pingubak pinurung-i, bada mien so dupan bara daya Israel adi dog taran kada dari adi mara so rawang raja ngga adi so asar rawang daya adi bās. 4 Ngara an daya adi piayong, pitar, biyŭn bigatung sikura, rikas mirati kayuh, ka adi pidanah pŭrŭng ganan-i, isa ngara dapŭd nyiraja di istana. Ashpenaz an ngajar ngara basa ka nuris piminyu Babylonia. 5 Raja bada gŭh ngara dog nggen pinguman ngga wain adi brimun ngga anŭ adi dog nggen di ngara adi manak raja. Ripas taruh sawa dog pirates simŭnŭ ngara siŭn tatŭng di sirung jawin raja. 6 Di dupan ngara adi dog mien inŭh Daniel, Hananiah, Mishael, ka Azariah, sopŭrŭg adi so tibaran-asar Judah. 7 Pingubak pinguru anŭ nggen di ngara dŭn adi bauh: Belteshazzar, Shadrach, Meshach, ka Abednego. 8 Daniel ndai pikir-i dŭh re kinais adŭp-i ngga pinguman ka wain adi dog nitah yŭn raja, jadi ayŭh mite Ashpenaz turung adŭp-i, 9 ka Tapa bada Ashpenaz biyŭn atin masi di Daniel. 10 Pak Ashpenaz taru di raja, jadi ayŭh nang di Daniel, “Raja mbŭh natu ani adi re mu man ngga ani adi re mu nok, ka kambŭi kuu dŭh tatŭng tagap bake mun ngara adi bŭkŭn, ayŭh re siŭ kuu.” 11 Jadi Daniel di ka daya adi tukang jaga adi Ashpenaz mbŭh bada jaga ayŭh ngga taruh naan jerā-i. 12 “Kuu bisa suba kieh sitian simŭng andu,” ayŭh nang. “Nggen di kieh dawŭn kudos ngga piin, ndu ami pinguman ngga piin nok. 13 Komŭnŭ danding kieh ngga ngara adi mara adi bŭkŭn adi man pinguman raja, ka ndai pikir mu nanyam ka munki kieh kiris mu.” 14 Ayŭh situju ka nyibandar ngara suba ndai simŭnŭ sitŭkŭd simŭng andu. 15 Kan tipuh-i mbŭh ripuan, ngara tatŭng tiranah dŭ ka tagap bake dŭ so sopŭrŭg ngara adi man pinguman raja. 16 Jadi so nganŭ meh daya adi tukang jaga anŭ tandah ngara adu adu man dawŭn kudos, ka dŭh man pinguman ngga wain adi dog nggen raja. 17 Tapa nggen di pat naan dari adi mara anŭ pinyipuan, atin mirati yŭn surat adi ngara basa, ka aran birajar bagŭ masam kayuh, ka Daniel biyŭn pimandai kidaan rati kayuh adi dog kiris keya ka adi darŭm pŭmŭh samŭn barang masam pŭmŭh. 18 Di tŭbŭn taruh sawa adi muko dog miratak raja, Ashpenaz taban sopŭrŭg dari adi mara anŭ ka yŭn Nebuchadnezzar. 19 Raja minyu ngga sopŭrŭg ngara, ka Daniel, Hananiah, Mishael, ngga Azariah adi rabis pimunos asŭng raja so ngara adi bŭkŭn. Jadi ngara dog bada nyiraja di istana raja. 20 Dŭh mien ani ani kayuh adi raja siken puan kah ani ani har adi-i kidaan, pinyinam ngara adi pat naan anŭ simŭng kari rabis kana so tung bara adi pandai kidaan nasip ngga so tung bara pinanung di ndi tarun tana pritah-i. 21 Daniel babŭ nyiraja di istana raja ndŭg andu adi ngga Cyrus adi raja-empaya Persia ngarah Babylonia.

Daniel 2

1 Di sawa adi duwŭh darŭm pinyipritah-i, Nebuchadnezzar agi nyipŭmŭh. Pŭmŭh anŭ bada ayŭh raru susah ndŭg ka dŭh tungang bŭŭs. 2 Jadi ayŭh bagan bara daya-i adi pandai kidaan nasip, bara pinanung, bara nyamba-biruri, ka bara dukun bada mandŭg ka kidaan di ayŭh rati pŭmŭh-i anŭ. Kan ngara mandŭg ka mijog di sirung jawin raja, 3 ayŭh nang di ngara, “Aku agi nyipŭmŭh ka aku mbŭh raru susah bada-i. Aku raan puan ani rati-i.” 4 Ngara nam raja darŭm piminyu daya Aram, “Tabi Tuan Raja! Kidaan di kieh pŭmŭh mai, ka kieh re kidaan rati-i di kaam.” 5 Raja nang di ngara, “Aku mbŭh ndai pikir ku. Angān dŭh siŭn dŭh kidaan ani pŭmŭh anŭ samŭn rati-i di aku. Kambŭi angān dŭh tungang, aku re kapŭg kaja tangan ngan ka nyirubuh ramin ngan bada jadi tugung rakang tibawang. 6 Pak kambŭi angān tungang kidaan ani pŭmŭh anŭ samŭn rati-i, aku re ngupah angān ngga pinganggen ka ngga dŭn bās adi dog stabi. Madin, kidaan di aku ani pŭmŭh anŭ ka ani rati-i.” 7 Ngara nam raja dinge, “Kambŭi Tuan Raja an kidaan ani pŭmŭh anŭ, ka kieh bisa kidaan rati-i.” 8 Raja rasu nam, “Taŭn aku mbŭh puan! Angān taŭn raan tambit bagŭ masā, sabab angān puan aku mbŭh ndai pikir ku 9 re ngukum angān ngga ndi masam ukum yŭn sopŭrŭg ngan kambŭi angān dŭh kidaan di aku pŭmŭh anŭ. Angān mbŭh bipekat dupan adŭp ngan an kadong aku amai angān harap aku re nukar pikir ku. Kidaan di aku ani pŭmŭh anŭ, ka aku re puan nang angān dapŭd gŭh kidaan rati-i.” 10 Bara adi tukang pitayan nam, “Mating daya di ong adi re bisa kidaan di Tuan Raja kayuh adi kaam raan puan. Mating raja, bait-i adi siabo bās ngga adi siabo bikuasa, mbŭh mite sakanŭ di bara daya-i adi tukang kidaan nasip, di bara pinanung-i, ka di bara dukun-i. 11 Pimite Tuan Raja inŭh kayuh adi raru mbar, ka mating daya tungang ndai-i, adŭ-i bara tapa, pak bara tapa dŭh gŭh udip bigaur ngga manusia.” 12 Dingah sakanŭ, raja rasu baji ka mritah bada sopŭrŭg ngara adi tukang pitayan raja di Babylon dog nggen ukum kabŭs. 13 Jadi ukum anŭ rasu dog kidaan di daya bagŭ, nang sopŭrŭg ngara re dog siŭ, samŭn Daniel ngga bara jerā-i. 14 Komŭnŭ Daniel di ka Arioch, pingubak bara pingibān raja, adi mbŭh dog tijuan bada siŭ ngara. Ngga nakit, 15 ayŭh minyu siken di Arioch mani raja mbŭh nggen ukum adi bisā mun anŭ. Jadi Arioch kidaan di Daniel kayuh adi mbŭh jadi. 16 Daniel rasu di ka mite raja nggen di ayŭh bagŭ masā, isa ayŭh dapŭd kidaan di ayŭh rati pŭmŭh anŭ. 17 Komŭnŭ Daniel maad ka kidaan di jerā-i Hananiah, Mishael, ka Azariah kayuh adi mbŭh jadi. 18 Ayŭh bada ngara bidua ka Tapa adi pinguasa di shorga yŭn masi ka mite Ayŭh kidaan rati rusia pŭmŭh anŭ di ngara isa ngara dŭh dog siŭ ngga bara adi tukang pitayan di Babylon. 19 Komŭnŭ ngarŭm anŭ gŭh keya ka darŭm pŭmŭh rusia anŭ dog pinandŭng di Daniel, ka ayŭh muji Tapa adi pinguasa di rangit: 20 “Tapa inŭh bijak buang bikuasa! Muji meh Ayŭh ndŭg situi tui. 21 Ayŭh nguasa masā ngga tipuh; Ayŭh garar raja ka taran raja; Ayŭh inŭh adi nggen pinyibijak ngga pinyimirati. 22 Ayŭh pinandŭng kayuh kayuh adi tŭrŭp ngga adi bisukan; Ayŭh puan kayuh adi bisukan darŭm karŭm, ka adŭp-I dog kirurung jawa. 23 Aku muji Kaam ka stabi di Kaam, Tapa tayung-babuk ku. Kaam mbŭh nggen di aku pinyibijak ngga pinyibake; Kaam mbŭh nam dua kuka mbŭh kidaan di kieh kayuh adi re ami kidaan di raja.” 24 Jadi Daniel di ka Arioch, adi Raja muko mritah bada siŭ ngara adi tukang pitayan raja. Ayŭh nang di ayŭh, “Dŭhnyah siŭ ngara. Taban aku ka yŭn raja ka aku re kidaan rati pŭmŭh-i.” 25 Arioch rasu taban Daniel ngga di dapŭd Raja Nebuchadnezzar ka kidaan di ayŭh, “Aku mbŭh dapŭd ndi naan daya Jahudi adi dog taran, adi bisa kidaan di Tuan Raja rati pŭmŭh mai.” 26 Raja nang di Daniel (adi dog kadŭn gŭh Belteshazzar), “Tungang kuu kidaan ani pŭmŭh ku ka ani rati-i?” 27 Daniel nam, “Tuan Raja, mating dukun, mating pinanung, mating daya adi pandai kidaan nasip, puan kah daya adi birajar bitang dapŭd kidaan jeja ka anŭ. 28 Pak agi Tapa adi pinguasa di shorga, adi pinandŭng rati barang masam rusia. Ayŭh mbŭh kidaan di Tuan Raja kayuh adi re jadi jŭ. Madin aku kidaan pŭmŭh anŭ, kayuh adi dog kiren di kaam darŭm bŭŭs. 29 “Darŭm bŭŭs Tuan Raja nyipŭmŭh pasar kayuh adi re jadi jŭ; ka Tapa, adi pinandŭng rusia, kiren di kaam kayuh adi re jadi. 30 Rusia anŭ dog pinandŭng di aku, dŭh sabab aku bijak dŭ so daya bŭkŭn, pak isa Tuan Raja birajar rati pŭmŭh mai ka mirati pikir-kira adi mandŭg ka kaam. 31 “Tuan Raja, darŭm pŭmŭh kaam kiris patong adi raru baga mijog di sirung jawin mai. Patong anŭ jawa buang bringam, buang taru nŭŭh kiris. 32 Ubak-i dog ndai so tigŭrŭ mas; sudo-i ngga tangan-i dog ndai so pirak; tigang ngga kupong-i dog ndai so timaga; 33 kaja-i dog ndai so basi, ka pura kaja-i dog ndai sitangah so basi ka sitangah so tana-riyat. 34 Darŭm kaam tingga-i, tibande batuh tanggar so jenjang dŭh sabab dog tama daya, ka nyatŭk kaja patong anŭ adi dog ndai so basi ngga tana-riyat, ka bada-i papar. 35 Jam anŭ gŭh basi, tana-riyat, timaga, pirak, ngga mas anŭ rubuh ka jadi mun dabu di tarun yŭn daya ngiik di tipuh paras. Sabak taban sopŭrŭg-i ngga bu, ka arok-i mating gŭh. Pak batuh anŭ jadi tibande darŭd adi muno ndi ong ong. 36 “Simŭnŭ inŭh pŭmŭh anŭ. Madin aku kidaan rati pŭmŭh anŭ di Tuan Raja. 37 Tuan Raja, kaam inŭh raja adi rabis bās so sopŭrŭg raja adi bŭkŭn. Tapa adi pinguasa di shorga mbŭh ndai kaam jadi raja-empaya ka nggen kuasa, pinyibake, ngga stabi di kaam. 38 Ayŭh mbŭh bada kaam jadi pimritah sopŭrŭg adi udip di ong, sopŭrŭg dāng ngga manuk. Kaam inŭh ubak mas. 39 Ripas kaam re agi empaya adi bŭkŭn pak dŭh re bās mun jamai, ka ripas anŭ adi taruh, empaya timaga, adi re mritah ndi ong ong. 40 Ka komŭnŭ empaya adi numbor taruh, bake mun basi, adi pirara ka pirandŭk barang masam kayuh. Ka nimun basi pirara barang masam kayuh, empaya anŭ re pirara ka pirandŭk sopŭrŭg empaya adi diŭ. 41 Kaam kiris gŭh kaja ngga trinju kaja patong anŭ mbŭh sitangah tana-riyat ngga basi. Rati-i empaya anŭ re pape nyinuwŭh. Ayŭh re biyŭn pinyibake basi, sabab agi dieh basi bigaur ngga tana-riyat. 42 Sindŭ trinju kaja -- sitangah basi ngga tana-riyat -- rati parad empaya anŭ re bake ka agi parad-i adi ramah. 43 Kaam kiris gŭh basi anŭ bigaur ngga tana-riyat. Rati-i bara pimritah empaya anŭ re suba nyindi rawang ngara pakai aran banan sawan bigaur, pak ngara dŭh re tungang, amai basi dŭh bisa bigaur ngga tana-riyat. 44 Di jaman bara pimritah anŭ Tapa adi pinguasa di shorga re pijog pritah adi dŭh bisa mungan. Pritah anŭ dŭh bisa dog ngarah, pak re kubo pirabur sopŭrŭg empaya adi bŭkŭn, ka komŭnŭ adŭp-i re mritah adu adu. 45 Kaam kiris munki batuh tanggar so jenjang dŭh so ka dog tama daya ka munki batuh anŭ nyatŭk patong anŭ adi dog ndai so basi, timaga, tana-riyat, ka mas. Tapa adi bās inŭh kidaan di Tuan Raja kayuh adi re jadi jŭ. Aku mbŭh kubo kidaan pŭmŭh mai, ka mbŭh kidaan di kaam rati-i adi sawŭ.” 46 Komŭnŭ Raja Nebuchadnezzar mutu ubak-i ka tana ka nggen ukum bada sadis ngga pinganggen dog jugan ka Daniel. 47 Raja nang, “Tapa mu inŭh adi siabo bās so sopŭrŭg tapa, Tuhan di tunduh raja raja, ka adi pinandŭng rusia. Aku puan, sabab kuu tungang kidaan rati rusia anŭ.” 48 Komŭnŭ ayŭh nggen di Daniel pangkat adi bās, nggen di ayŭh bagŭ pinganggen adi grua, tijuan ayŭh bada tukang nguasa utung tarun tana rais Babylon, ka bada ayŭh jadi pingubak sopŭrŭg adi tukang pitayan raja. 49 So pimite Daniel raja tijuan Shadrach, Meshach, ngga Abednego bada tukang nguasa kraja pingandai di utung tarun tana rais Babylon; Adŭp Daniel rŭŭ di istana raja ka nyiraja diginŭ.

Daniel 3

1 Raja Nebuchadnezzar bada ndi patong dog ndai so mas, 27 mita bigatung-i ka sindŭk 3 mita buka-i, ka ayŭh bada-i dog pijog di rabak Dura di utung tarun tana rais Babylon. 2 Komŭnŭ raja nggen ukum bada sopŭrŭg pinurung-i mandŭg tikuruk -- bara raja, bara gabenor, bara pinurung gabenor, bara nyamba utung utung rais, bara adi tukang digŭng duit, bara akim, bara majistret, ka sopŭrŭg pinurung adi bŭkŭn so utung utung rais. Ngara dŭh siŭn dŭh sua tikuruk di gawai ngga piguru adat nyambah patong anŭ adi Raja Nebuchadnezzar muko pijog. 3 Kan sopŭrŭg ngara mbŭh tikuruk di gawai ngga piguru adat nyambah patong anŭ ka mijog nura patong anŭ, 4 ndi naan daya adi mbŭh dog tijuan minyu ngga sirŭŭn bana, “Bara daya so barang bangsa, kaum, ngga piminyu! 5 Angān re dingah jawŭn trompet, dog tunda jawŭn ragu dog mambak ngga tanduk, gambus, zithers, ka kachapi; ka komŭnŭ sopŭrŭg pingakas musik adi bŭkŭn dog mambak gŭh. Kan musik piguru, angān an mutu ubak ngan ka nyambah patong mas adi Raja Nebuchadnezzar mbŭh pijog. 6 Asi asi adi dŭh mutu ubak-i ka nyambah patong anŭ re rasu dog taran ka darŭm buwang apui adi bijagu apui dieh.” 7 Sawŭ meh, kan ngara dingah jawŭn so pingakas pingakas musik anŭ, bara daya so barang bangsa, kaum, ngga piminyu mutu ubak ngara ka nyambah patong mas anŭ adi Raja Nebuchadnezzar mbŭh pijog. 8 Nganŭ meh kada daya Babylonia tambit pluang ngga kinarap daya Jahudi. 9 Ngara nang di Raja Nebuchadnezzar, “Tabi Tuan Raja! 10 Tuan Raja mbŭh nggen ukum nang kan musik mbŭh piguru, barang naan daya an mutu ubak ka nyambah patong mas anŭ, 11 ka asi asi adi dŭh mutu ubak-i nyambah an dog taran ka darŭm buwang apui adi bijagu apui dieh. 12 Daya daya Jahudi adi kaam mbŭh tijuan bada tukang nguasa utung tarun tana rais Babylon -- Shadrach, Meshach, ngga Abednego -- adi nyibireu pinganang Tuan Raja. Ngara dŭh nyambah tapa mai bait mutu ubak ngara ka patong adi kaam mbŭh pijog.” 13 Dingah sakanŭ, raja rasu baji ka mritah bada ngara dog taban ka yŭn adŭp-i. 14 Ayŭh nang di ngara, “Shadrach, Meshach, ka Abednego, sawŭ kah angān abah nyambah tapa ku bait mutu ubak ngan ka patong adi aku mbŭh pijog? 15 Madin, kan angān dingah jawŭn trompet, tanduk, gambus, zithers, kachapi, ngga sopŭrŭg pingakas musik adi bŭkŭn, mutu ubak ngan ka nyambah patong anŭ. Kambŭi angān dŭh, angān re rasu dog taran ka darŭm buwang apui adi bijagu apui dieh. Angān pikir agi tapa adi re tungang nyiramat angān kah?” 16 Shadrach, Meshach, ngga Abednego nam, “Tuan Raja, kieh dŭh re suba nyibandar adŭp ami. 17 Kambŭi Tapa adi yŭn ami bituan dapŭd nyiramat kieh so buwang apui adi bijagu apui dieh ka so kuasa mai, Ayŭh dŭh re dŭh nyiramat kieh. 18 Pak kambŭi-I dŭh nyiramat bait kani, Tuan Raja re puan kieh ngaŭn dŭh re nyambah tapa mai, ka kieh dŭh re mutu ubak ami ka patong mas anŭ adi kaam mbŭh pijog.” 19 Komŭnŭ Nebuchadnezzar mbŭh raru baji, ka jawin-i marui bireh baji di Shadrach, Meshach, ngga Abednego. Jadi ayŭh nggen ukum bada marak apui anŭ ju kari rabis paras so adi mbŭh. 20 Ka ayŭh mritah daya daya adi siabo bake so bara tibaran soldadu-i bada mŭŭng ngara adi taruh naan anŭ ka taran ngara ka darŭm buwang apui. 21 Jadi ngara mŭŭng ngara, babŭ nēn piraka -- jipo, piraka ambu, tupi, ngga sopŭrŭg-i -- ka taran ngara ka darŭm buwang apui adi bijagu apui dieh. 22 Ka sabab raja mbŭh nggen ukum bada buwang apui anŭ ruai paras, apui badang bara soldadu adi tukang taban ngara ka buwang apui anŭ. 23 Komŭnŭ Shadrach, Meshach, ngga Abednego, gibabŭ dog mŭŭng, rabu ka darŭm yun apui adi bijagu anŭ. 24 Nebuchadnezzar nyirŭgŭh mijog darŭm inga inga. Ayŭh siken bara pinurung-i, “Dŭh kah ata mŭŭng ngara adi taruh naan anŭ ka taran ngara ka darŭm buwang apui adi bijagu anŭ?” Ngara nam, “Sawŭ, mŭŭng ta, Tuan Raja.” 25 “Ka mani ata kiris pat naan daya bijaruh di darŭm apui anŭ?” ayŭh siken. “Ngara dŭh dog mŭŭng, ka ngara dŭh gŭh kinaman -- ka ndi naan so ngara adi pat anŭ mun malaikat.” 26 Jadi Nebuchadnezzar di ka tiban buwang apui adi bijagu apui dieh ka bagan, “Shadrach! Meshach! Abednego! Urun Tapa adi Siabo Bigatung! Ruah!” Ka ngara rasu ruah. 27 Sopŭrŭg raja, bara gabenor, bara pinurung gabenor, ngga bara pinurung adi bŭkŭn tikuruk tingga ngara taruh, adi dŭh kinaman dog apui. Ubok ngara dŭh sau, piraka ngara dŭh sau, ka mating dagŭn asuh di ngara. 28 Raja nang, “Puji ka Tapa Shadrach, Meshach, ka Abednego! Ayŭh mbŭh pait malaikat-I ka mbŭh nyiramat ngara ati adi bituan ka sabah di adŭp-I. Ngara nyibireu pinganang ku ka dŭm tadŭ re ruban asŭng dŭh an mutu ubak ngara nyambah tadŭ tadŭ tapa adŭ-i Tapa adŭp ngara. 29 “Ka madin aku mritah asi asi so tadŭ tadŭ bangsa, kaum, bait piminyu adi minyu rawan Tapa Shadrach, Meshach, ka Abednego, daya anŭ an dog matŭd kaja tangan-i, ka ramin-i an dog nyirubuh bada jadi tugung rakang tibawang. Mating tapa bŭkŭn adi tungang nyiramat mun ati.” 30 Ka raja meh paad Shadrach, Meshach, ngga Abednego ka pangkat adi bās di utung tarun tana rais di Babylon.

Daniel 4

1 Raja Nebuchadnezzar pait pinganang ati ka bara daya so barang bangsa, kaum, ngga piminyu di ndi ong ong: “Tabi! 2 Dingah dundan ku pasar pingandai saruh ngga pingandai-nginga adi Tapa adi Siabo Bigatung mbŭh kiren di aku. 3 “Munki masam bās-i pingandai saruh adi Tapa kiren di aku! Munki masam saruh-i pingandai-nginga adi-I ndai! Tapa inŭh raja ndŭg situi tui; Ayŭh re adu adu mritah. 4 “Aku tian-ti udip sanang di istana ku, biyŭn barang masam kayuh. 5 Pak aku agi pŭmŭh arap ka kiris kayuh keya ka darŭm pŭmŭh kayuh adi pitaru. 6 Aku nggen ukum bada sopŭrŭg daya ku adi tukang pitayan di Babylon dog taban ka yŭn ku isa ngara bisa kidaan di aku rati pŭmŭh anŭ. 7 Komŭnŭ sopŭrŭg adi tukang kidaan nasip, bara pinanung, bara dukun, ngga bara adi puan pasar bitang dog taban mŭrŭt, ka aku kidaan di ngara pŭmŭh ku, pak ngara dŭh tungang kidaan rati-i di aku. 8 Komŭnŭ Daniel mŭrŭt. (Ayŭh adi dog kadŭn gŭh Belteshazzar, tunda dŭn tapa ku.) Roh bara tapa adi kudus agi di ayŭh, jadi aku kidaan di ayŭh kayuh adi aku nyipŭmŭh. Aku nang di ayŭh: 9 Belteshazzar, kuu adi pingubak bara adi tukang kidaan nasip, aku puan roh bara tapa adi kudus agi di kuu, ka kuu mirati sopŭrŭg rusia. Ati inŭh pŭmŭh ku. Kidaan di aku ani rati-i. 10 “Darŭm aku bŭŭs, aku kiris ndi tibande tŭngŭn kayuh di yun ong. 11 Tŭngŭn kayuh anŭ jadi dŭ dŭ baga ndŭg ka bigatung ndŭg rangit ka tungang dog kiris sopŭrŭg daya di ong. 12 Dawŭn dawŭn-i ramus, ka mbŭh sarad ngga buwa, dang ngga paan barang naan daya di ong. Dāng tarun rŭŭ di sayung-i, manuk ndai sarin di daan-i, ka barang masam anŭ adi udip man buwa-i. 13 “Darŭm aku bipikir pasar kayuh adi aku kiris anŭ, aku kiris ndi malaikat mun so shorga, adi gringet ka adi taŭn marar bijaga. 14 Ayŭh kidaan ngga sirŭŭn bana, ‘Tabŭng tŭngŭn kayuh anŭ ka japa kadi dudu daan-i; piruruh dawŭn-i ka bada mingare buwa-i. Kasig dāng dāng so ribo-i ka manuk manuk so daan-i. 15 Pak tandah tŭŭd-i di tana, ka marut-i ngga parik basi ka timaga. Tandah-i diginŭ di tarun tana kupai. “ ‘Madin bada daya anŭ dog sipot-abun, ka bada ayŭh udip bigaur ngga dāng ka anak anak kayuh-udip. 16 Sitŭkŭd ju sawa ayŭh re dŭh biyŭn pikir manusia, pak pikir dāng. 17 Anŭ inŭh pingatur bara malaikat adi gringet ka adi marar bijaga. Jadi meh, isa-i sopŭrŭg daya di barang yŭn puan Tapa adi Siabo Bigatung biyŭn kuasa di tunduh pritah manusia ka biyŭn kuasa nggen-i di tadŭ daya adi-I mien, samŭn ngara adi siabo sŭ darŭm pangkat.’ 18 “Anŭ inŭh pŭmŭh ku,” Raja Nebuchadnezzar nang. “Madin, Belteshazzar, kidaan di aku rati-i. Mating so bara daya ku adi tukang pitayan tungang kidaan rati-i di aku, pak kuu tungang, sabab roh bara tapa adi kudus agi di kuu.” 19 Dingah sakanŭ, Daniel, adi dog kadŭn gŭh Belteshazzar, mbŭh raru gŭgŭh ndŭg ka dŭh dapŭd nang ani ani. Raja nang di ayŭh, “Belteshazzar, dŭhnyah bada pŭmŭh anŭ ngga rati-i bada kuu gŭgŭh.” Belteshazzar nam, “Tuan Raja, aku harap pŭmŭh anŭ ngga rati-i pasar pinganyu mai ka dŭh pasar kaam. 20 Tŭngŭn kayuh anŭ, raru bigatung ndŭg rangit, tungang dog kiris sopŭrŭg daya di ong. 21 Dawŭn-i ramus, ka-i biyŭn buwa dang ngga paan daya di ndi ong ong. Dāng tarun rŭŭ di ribo-i, ka manuk bisarin di daan-i. 22 “Tuan Raja, kaam inŭh tŭngŭn kayuh anŭ, bigatung ka bake. Ka bās mai mbŭh bitambah ndŭg rangit, ka kuasa mai mbŭh di ndi ong ong. 23 Darŭm Tuan Raja tingga, malaikat mūn so shorga ka nang, ‘Tabŭng tŭngŭn kayuh anŭ ka pirusak-i, pak tandah tŭŭd-i di tana. Marut-i ngga parik basi ka timaga, ka tandah-i diginŭ di tarun tana kupai. Tandah daya anŭ dog sipot-abun, ka bada ayŭh rŭŭ diginŭ ngga dāng sitŭkŭd ju sawa.’ 24 “Ati inŭh rati-i, Tuan Raja, ka ati inŭh kayuh adi Tapa adi Siabo Bigatung mbŭh kidaan di kaam nang re jadi. 25 Kaam re dog pibu so dupan bara manusia ka re udip bigaur ngga dudu dāng tarun. Sitŭkŭd ju sawa kaam re man kupai mun sapi, ka bŭŭs di sapa tarun ka bisa bada sipot-abun. Komŭnŭ kaam re ngaku Tapa adi Siabo Bigatung biyŭn kuasa di tunduh sopŭrŭg pritah manusia, ka biyŭn kuasa nggen-i di tadŭ daya adi-I mien. 26 Malaikat anŭ nggen ukum bada tŭŭd anŭ dog tandah di tana. Rati-i kaam re jadi raja dinge kan kaam ngaku Tapa mritah ndi ong ong. 27 Jadi meh, Tuan Raja, tunda pinyitayan ku. Dŭh tia bidosa, ndai kayuh adi batur, ka masi di daya adi sirata. Simŭnŭ kaam re adu adu mujur.” 28 Sopŭrŭg kayuh anŭ sawŭ jadi di Raja Nebuchadnezzar. 29 Simŭng duwŭh buran ripas anŭ, darŭm ayŭh panu di tibung istana-i di Babylon, 30 ayŭh nang, “Tingga munki masam bās-i Babylon! Aku pijog-i ndu sindŭ kupo ngga kiren kuasa ka pinyibake ku, ngga kiren bragah ka sangŭn ku.” 31 Darŭm raja minyu sakanŭ, sirŭŭn dog dingah minyu so shorga, “Raja Nebuchadnezzar, dingah kayuh adi Aku nang! Kuasa-raja mu madin mbŭh dog tambit so kuu. 32 Kuu re dog pibu so dupan bara manusia, udip bigaur ngga dudu dāng tarun, ka man kupai mun sapi sitŭkŭd ju sawa. Komŭnŭ kuu re ngaku nang Tapa adi Siabo Bigatung biyŭn kuasa di tunduh pritah manusia ka biyŭn kuasa nggen-i di tadŭ daya adi-I mien.” 33 Pinganang anŭ rasu jadi bitŭtŭk. Nebuchadnezzar dog pibu so dupan bara manusia ka man kupai mun sapi. Pŭrŭng ganan-i bisa bada sipot-abun, ka ubok-i jadi ambu mun buruh beuh ka siruh-i ambu mun siruh manuk. 34 “Kan ju sawa anŭ mbŭh ripuan,” raja nang, “aku nyigura ka rangit, ka pikir-kira ku pari mun adi dawŭ-i. Aku muji Tapa adi Siabo Bigatung ka nggen stabi ngga bragah di Ayŭh adi udip ndŭg situi tui. “Ayŭh re mritah ndŭg situi tui, ka pritah-I re tan adu adu. 35 Ayŭh tingga daya di ong keya ka au-tarun; malaikat di shorga ngga manusia di onginŭh di ribo kuasa-I. Mating daya dapŭd nyakar pinyiraan-Ipuan kah ngika pingandai-I. 36 “Kan pikir-kira ku mbŭh pari mun adi dawŭ-i, bās ku, sangŭn ku, ka bragah pritah ku dog nggen pari ka aku. Bara pinurung ku ngga bara pingibās ku kambat aku, ka aku dog nggen pari kuasa-raja ku, ngga stabi adi rabis so adi mbŭh. 37 “Ka madin, aku, Nebuchadnezzar, muji, stabi, ka nyibragah Raja Shorga. Barang masam kayuh adi ndai-I inŭh batur buang kana, ka Ayŭh dapŭd pirapat daya adi udip sambuh.”

Daniel 5

1 Raja Belshazzar bagan siribu naan bara pingibās-i ka gawai bās, ka ayŭh nok wain ngga ngara. 2 Darŭm ngara birunok, Belshazzar nggen ukum bada saker mas ngga saker pirak dog taban mŭrŭt, adi sama-i Nebuchadnezzar muko taban ngga bu so Ramin TUHAN di Jerusalem. Raja mite sopŭrŭg-i dog taban mŭrŭt isa ayŭh, bara pingibās-i, bara sawŭn-i, ka bara dayung nyikŭn-i bisa nok so dieh. 3 Jam anŭ gŭh saker mas ngga makuk mas dog taban mŭrŭt, ka ngara sopŭrŭg nok so dieh, 4 ka muji tapa adi dog ndai so mas, so pirak, so timaga, so basi, so kayuh, ka so batuh. 5 Ka gŭgŭh agi tangan tatŭng ka piguru nuris di samen sindung istana, di yŭn jawa so prita daras dŭ nyekar. Ka raja kiris tangan anŭ nuris. 6 Jawin raja marui pusat buang taru ndŭg ka karŭb-i kimŭtŭr. 7 Ayŭh nyirais bada urun-i taban ngga mŭrŭt bara pinanung, bara dukun, ka bara adi puan pasar bitang. Kan ngara mbŭh mŭrŭt, raja nang di ngara, “Asi asi adi tungang basa turis anŭ ka kidaan rati-i re dog bada nēn jipo-ambu raja adi bēng, pakai kukong mas di tungo-i, ka re dog bada jadi pinguasa adi numbor taruh darŭm pritah.” 8 Bara adi tukang pitayan raja di ka jawin, pak mating so ngara dapŭd basa turis anŭ bait kidaan rati-i. 9 Darŭm susah jawin Raja Belshazzar bitambah pusat, ka bara pingibās-i mbŭh dŭh puan ani re ngara ndai. 10 Sindŭ raja dingah dudu adi dog ndai raja ngga bara pingibās-i, mŭrŭt birit bās gawai. Ayŭh nang, “Tabi Tuan Raja! Dŭhnyah bada adŭp nŭh susah ndŭg ka jawin pusat. 11 Agi daya darŭm pritah mu adi agi roh bara tapa adi kudus di adŭp-i. Di jaman sama mu jadi raja, daya anŭ dog dapŭd biyŭn pinyipitar, pinyipuan, ka pinyibijak mun pinyibijak bara tapa. Ka Raja Nebuchadnezzar, sama mu, bada ayŭh jadi pingubak bara daya adi tukang kidaan nasip, bara pinanung, bara dukun, ka bara adi puan pasar bitang. 12 Ayŭh biyŭn pimandai adi saruh, bijak ka pandai kidaan rati pŭmŭh, pandai nam atau, ka pandai kidaan rati rusia. Dŭn daya anŭ Daniel, pak raja kadŭn ayŭh Belteshazzar. Bagan ayŭh. Ayŭh dapŭd kidaan di kuu rati sopŭrŭg kayuh anŭ.” 13 Daniel rasu dog taban mŭrŭt bada bidapŭd ngga raja, ka raja nang di ayŭh, “Kuu kah Daniel anŭ, daya Jahudi adi dog taran, adi sama ku adi raja taban kamati so Judah? 14 Aku agi dingah roh bara tapa adi kudus agi di kuu, ka kuu pandai ka biyŭn pinyipuan ngga pinyibijak. 15 Bara adi tukang pitayan ngga bara pinanung agi dog taban mŭrŭt bada basa turis anŭ ka kidaan rati-i di aku, pak ngara dŭh tungang dapŭd rati-i. 16 Aku dingah kuu pandai kidaan rati kayuh adi bisukan ka pandai kidaan rati rusia. Kambŭi kuu tungang basa turis anŭ ka kidaan rati-i di aku, kuu re dog nggen jipo-ambu adi bēng, pakai kukong mas di tungo mu, ka jadi pinguasa adi numbor taruh darŭm pritah.” 17 Daniel nam, “Nyikŭn adŭ pinganggen anŭ bait nggen-i di daya bŭkŭn. Aku re basa yŭn Tuan Raja kayuh adi dog nuris anŭ ka kidaan rati-i di kaam. 18 “Tapa adi Siabo Bigatung bada sama mai Nebuchadnezzar jadi raja adi bās ka nggen di ayŭh stabi ngga kuasa. 19 Ayŭh raru bās ndŭg ka daya so barang bangsa, kaum, ka piminyu taru di ayŭh ndŭg ka kimŭtŭr. Kambŭi ayŭh raan siŭ daya, ayŭh sawŭ siŭ; kambŭi ayŭh raan tandah daya udip, ayŭh sawŭ tandah. Ayŭh paad pangkat daya ngga bisor pangkat daya nanyam pinyiraan adŭp-i. 20 Pak sabab ayŭh jadi sambuh, baking, ka gaok, ayŭh dog kadi so takta-i, ka dog kadi so bragah-i. 21 Ayŭh dog pibu so dupan bara manusia, ka pikir kira-i jadi mun tung dāng. Ayŭh udip bigaur ngga kaldi tarun, man kupai mun sapi, ka bŭŭs di sapa tarun ngga dŭh biyŭn ani ani ngga nutu adŭp-i so sipot-abun. Sikasŭn-i ayŭh ngaku Tapa adi Siabo Bigatung biyŭn kuasa di tunduh sopŭrŭg pritah manusia ka biyŭn kuasa nggen-i di tadŭ daya adi-I mien. 22 “Pak kaam, anak-i, dŭh pirapat adŭp mai, sunggu kaam puan sopŭrŭg kayuh anŭ. 23 Kaam mbŭh rawan TUHAN adi pinguasa di rangit. Kaam mbŭh pakai saker ngga makuk adi dog taban so Ramin TUHAN. Kaam, bara pingibās mai, bara sawŭn ami, ka bara dayung nyikŭn mai nok wain so dieh ka muji tapa adi dog ndai so mas, so pirak, so timaga, so basi, so kayuh, ka so batuh -- bara tapa adi dŭh kiris tarun, dŭh dingah kayuh, dŭh puan ani ani. Pak kaam dŭh stabi di Tapa adi bada kaam udip bait kabŭs ka adi nguasa sopŭrŭg kayuh adi kaam ndai. 24 Anŭ inŭh sabab Tapa pait tangan bada nuris pinganang ati. 25 “Ati inŭh kayuh adi dog nuris: ‘Niap, Niap, Nimbang, Pape.’ 26 Ka ati inŭh rati-i: Niap, Tapa mbŭh niap andu pritah mai ka mbŭh bada-i mungan; 27 Nimbang, kaam mbŭh dog nimbang ngga timbang ka dog dapŭd nang paŭh jangan; 28 Pape, pritah mai re pape nyinuwŭh ka dog nggen di daya Media ngga daya Persia.” 29 Nganŭ gŭh Belshazzar mritah bara urun-i bada kasŭk jipo-ambu raja adi bēng ka na kukong mas di tungo-i. Ka ayŭh bada ayŭh jadi pinguasa adi numbor taruh darŭm pritah. 30 Ngarŭm anŭ Belshazzar, raja Babylonia, dog siŭ; 31 ka Darius daya Media, adi nganŭ mbŭh 62 sawa umbur-i, sirapas kuasa-raja.

Daniel 6

1 Darius ndai pikir-i an tijuan 120 bara gabenor bada mritah ndi tarun tarun darŭm empaya-i. 2 Nambah ka anŭ, ayŭh mien Daniel ngga duwŭh naan adi bŭkŭn bada tukang ngatur kraja bara gabenor anŭ ka adi tukang kingat pinyiraan raja. 3 Daniel rasu mbŭh tatŭng pandai dŭ ndai kraja so bara gabenor samŭn ngara adi tukang ngatur kraja gabenor. Sabab ayŭh pandai dŭ, raja mbŭh bipikir an bada ayŭh tukang nguasa ndi tarun tana empaya-i. 4 Komŭnŭ bara adi tukang ngatur kraja bara gabenor ngga adŭp bara gabenor suba jiroh arap Daniel di gaya-i ndai kraja yŭn empaya, pak ngara dŭh dapŭd, sabab Daniel inŭh daya adi bisa dog sabah ka dŭh ndai sarah buang-i daya adi jujur. 5 Ngara nang dupan adŭp-i, “Ata dŭh dapŭd jiroh arap Daniel ngga nyarah ayŭh adŭ-i kayuh adi tura ka adat-i.” 6 Jadi ngara di ka yŭn raja ka nang, “Tabi Tuan Raja Darius! 7 Sopŭrŭg ami adi ndai kraja yŭn empaya mai -- bara adi tukang ngatur kraja bara gabenor, bara gabenor, bara pinurung gabenor, ka bara pinurung adi bŭkŭn -- mbŭh situju di Tuan Raja patut piruah atur ka bada-i batur batur dog tunda. Nggen ukum dŭh nyibandar sitian taruh puru andu daya mite kayuh so tadŭ tadŭ tapa puan kah so tadŭ tadŭ daya, adŭ-i so kaam adi Tuan Raja. Daya adi rawan atur anŭ dŭh siŭn dŭh dog taran ka darŭm rubang singah. 8 Mite Tuan Raja ndai atur anŭ ka na tandā-tangan mai dieh, ka-i re dog pimanu, ukum-adat daya Media ngga daya Persia, adi dŭh siŭn dog ngubah.” 9 Jadi Raja Darius na tandā tangan-i di atur anŭ. 10 Kan Daniel dingah atur anŭ mbŭh dog na tandā-tangan dieh, ayŭh maad. Di birit sambu di ramin-i agi kudu kudu pinjan nura Jerusalem. Diginŭ, nimun adi ari-i ndai, ayŭh sidikang sindŭk pinjan anŭ ka bidua ka Tapa pitaruh kari ndi andu. 11 Kan pinganyu Daniel kiris ayŭh bidua ka Tapa, 12 sopŭrŭg ngara samah di ka yŭn raja di nyarah Daniel. Ngara nang, “Tuan Raja, kaam mbŭh na tandā-tangan mai di atur adi nang taruh puru andu tadŭ tadŭ daya adi mite kayuh so tadŭ tadŭ tapa puan kah so tadŭ tadŭ daya adŭ-i so kaam, re dog taran ka darŭm rubang singah.” Raja nam, “Atur adi takung, ukum-adat daya Media ngga daya Persia, adi dŭh siŭn dog ngubah.” 13 Komŭnŭ ngara nang di raja, “Daniel, ndi so daya adi dog taran so Judah, dŭh stabi di Tuan Raja ka dŭh tunda atur adi kaam mbŭh piruah. Ayŭh ari simayang pitaruh kari ndi andu.” 14 Kan raja dingah kayuh anŭ, ayŭh mbŭh susah ka ngga situngang-i jiroh aran ngga nyiramat Daniel. Ayŭh bandar bandar suba ndŭg singumi andu. 15 Komŭnŭ pinganyu Daniel pari ka yŭn raja ka nang di ayŭh, “Tuan Raja puan nanyam ka ukum-adat daya Media ngga daya Persia mating atur adi muko raja piruah bisa dog ngubah.” 16 Jadi raja nggen ukum bada Daniel dog nakap, ka ayŭh dog taran ka darŭm rubang singah. Ayŭh nang di Daniel, “Isa-i Tapa mu, adi yŭn mu bituan ngga siabo asŭng mu, nyiramat kuu.” 17 Tibande batuh meh dog na di baba rubang anŭ, ka raja na tandā-i ngga tandā bara pingibās-i di batuh anŭ, isa mating daya tungang nyiramat Daniel. 18 Komŭnŭ raja pari ka istana ka ndi ngarŭm ngarŭm anŭ ayŭh dŭh tungang bŭŭs, buang dŭh man puan kah dŭh biyŭn ani ani ngga pirami adŭp-i. 19 Ngga arong siri jawa raja makat ka bigaut di ka rubang singah. 20 Kan ayŭh mbŭh ndŭg nŭ, ayŭh bagan ngga atin adi raru gapang, “Daniel, urun Tapa adi udip! Dapŭd kah Tapa adi yŭn mu bituan ngga siabo asŭng mu nyiramat kuu so dudu singah anŭ?” 21 Daniel nam, “Tabi Tuan Raja! 22 Tapa pait malaikat-I bada tŭŭp baba singah singah anŭ isa ngara dŭh kinaman aku. Ayŭh ndai simŭnŭ sabab Ayŭh puan aku dŭh sarah ka sabab aku mating ndai sarah di tunduh kaam, Tuan Raja.” 23 Raja mbŭh raru gaŭn ka nggen ukum bada Daniel dog piruah so darŭm rubang anŭ. Jadi ngara tarik ayŭh ka sapa ka kiris ayŭh dŭh mani mani, amai ayŭh sabah di Tapa. 24 Komŭnŭ raja nggen ukum bada sopŭrŭg daya adi ko nyarah Daniel dog nakap, ka ngara dog taran samŭn sawŭn ngara ngga anak ngara ka darŭm rubang singah anŭ. Diŭ so ngara ndŭg rasan rubang, singah singah anŭ mbŭh diŭ nakap ngara ka mata sopŭrŭg turang ngara. 25 Komŭnŭ Raja Darius nuris surat ka pait ka bara daya so barang bangsa, kaum, ngga piminyu di ong: “Tabi! 26 Aku pesan di ndi tarun tana empaya ku nang sopŭrŭg daya patut taru ka stabi di Tapa Daniel. “Ayŭh inŭh Tapa adi udip, ka Ayŭh re mritah ndŭg situi tui. Pritah-I dŭh re tungang dog nyirubuh, ka kuasa-I dŭh re mungan. 27 Ayŭh nyiramat ka pirupas; Ayŭh ndai pingandai saruh ngga pingandai-ngingadi shorga ngga di ong. Ayŭh nyiramat Daniel so dog man singah.” 28 Daniel mujur di jaman pinyipritah Darius ngga di jaman pinyipritah Cyrus daya Persia anŭ.

Daniel 7

1 Di sawa adi sibungas-i kan Belshazzar jadi raja di Babylon, aku agi nyipŭmŭh singarŭm ka kiris kayuh. Aku nuris pŭmŭh anŭ, ka ati inŭh kayuh adi aku kiris 2 ngarŭm anŭ: Sabak poh so barang yŭn ka maka tunduh rawŭt. 3 Pat tibande dāng dāng ruah so rawŭt, barang pŭrŭng dāng anŭ bŭkŭn so adi bŭkŭn. 4 Adi diŭ mun singah, pak biyŭn urad mun beuh. Darŭm aku tingga, urad urad-i rudos so pŭrŭng-i. Dāng anŭ dog pakat ka dog bada mijog tŭnggŭn. Ka komŭnŭ pikir-kira manusia dog nggen di dāng anŭ. 5 Dāng adi numbor duwŭh mun buāng mijog ngga duwŭh kaja-i. Buāng anŭ biyŭn di asah jipŭh-i taruh turang tirasah, ka agi sirŭŭn nang di ayŭh, “Man nŭh, man bagŭ dagin situngang tungang mu!” 6 Darŭm aku tingga, agi dāng adi bŭkŭn tatŭng. Dāng anŭ mun rimaung, pak di punok-i agi pat urad, mun urad manuk, ka-i biyŭn pat ubak. Ayŭh tatŭng biyŭn kuasa. 7 Darŭm aku tingga, dāng adi numbor pat tatŭng. Ayŭh tatŭng bikuasa, sipŭ, taru nŭŭh kiris. Ngga tibande jipŭh basi-i ayŭh pirandŭk dangah-i, ka komŭnŭ ayŭh bidigang dieh. Dŭh mun dāng anŭ adi bŭkŭn, ayŭh biyŭn simŭng tanduk. 8 Darŭm aku tingga tanduk tanduk anŭ, aku kiris tanduk adi siit ruah so asah tanduk tanduk anŭ. Tanduk anŭ nanggar taruh tanduk adi bŭkŭn. Tanduk siit anŭ biyŭn batŭh manusia ka baba manusia adi minyu gambung. 9 Darŭm aku tingga, takta takta mbŭh dog tipan. Sianŭ adi udip ndŭg situi tui guru di ndi so dudu takta anŭ. Piraka-I buda mun salju, ka ubok-I mun tigŭrŭ buruh biri. Takta-I, biyŭn kaja krita kuda adi bijagu apui dieh, 10 ka sungi apui aman so takta-I. Mbŭh agi biribu ribu daya diginŭ an bituan di Ayŭh, ka bijuta juta daya mijog di sirung jawin-I. Komŭnŭ bisara piguru di yŭn bisara, ka surat surat dog kuka. 11 Darŭm aku tingga, aku babŭ dingah tanduk adi siit anŭ minyu gambung. Darŭm aku tingga, dāng adi numbor pat dog siŭ, ka pŭrŭng-i dog taran ka darŭm apui ka dog pirabur. 12 Dāng dāng adi bŭkŭn, kuasa ngara dog dimbut, pak ngara dog nyibandar udip ndŭg tipuh adi mbŭh dog ngŭtŭ. 13 Darŭm kayuh anŭ adi dog kiris keya ka darŭm pŭmŭh ngarŭm anŭ, aku kiris kayuh mun manusia. Ayŭh mandŭg tudu aku, dog kirurung abun, ka ayŭh di ka sianŭ adi udip ndŭg situi tui ka dog taban ka yŭn-I. 14 Ayŭh dog nggen kuasa, stabi, kuasa-raja, isa bara daya so barang bangsa, kaum, ngga piminyu bisa bituan di ayŭh. Kuasa-i re tan adu adu, ka pritah-i dŭh re mungan. 15 Kayuh adi dog kiris keya ka darŭm pŭmŭh anŭ bada aku susah, ka aku mbŭh raru bipito. 16 Aku tudu ndi naan so ngara adi mijog diginŭ ka bada ayŭh kidaan rati sopŭrŭg-i. Jadi ayŭh kidaan di aku rati-i. 17 Ayŭh nang, “Tibande dāng adi pat anŭ inŭh pat empaya adi re makat di ong. 18 Ka daya Tapa adi Siabo Bigatung, re kambat kuasa-raja ka nyikŭn-i ndŭg situi tui.” 19 Komŭnŭ aku raan rabis puan pasar dāng anŭ adi numbor pat, adi dŭh mun adi bŭkŭn -- dāng adi taru nŭŭh kiris anŭ adi pirandŭk kayuh ngga siruh timaga-i ka ngga jipŭh basi-i ka komŭnŭ bidigang dieh. 20 Ka aku raan puan pasar simŭng tanduk anŭ di tunduh ubak-i ka tanduk anŭ adi ruah ripas anŭ adi dimbut taruh tanduk adi bŭkŭn. Tanduk anŭ biyŭn batŭh ka baba ka mbŭh minyu gambung. Tanduk anŭ mbŭh rabis taru nŭŭh kiris so adi bŭkŭn. 21 Darŭm aku tingga, tanduk anŭ biperang ngga daya Tapa ka ngarah ngara. 22 Komŭnŭ sianŭ adi udip ndŭg situi tui mandŭg ka matŭd itong nanyam ka parad daya Tapa adi Siabo Bigatung. Tipuh mbŭh mandŭg yŭn daya Tapa kambat kuasa-raja. 23 Ati inŭh rati-i adi mbŭh dog nggen di aku: “Dāng mangah adi numbor pat anŭ inŭh empaya adi re agi di ong ka re bŭkŭn so sopŭrŭg empaya adi bŭkŭn. Empaya anŭ re pirandŭk ndi ong ong ka re bidigang dieh. 24 Simŭng tanduk inŭh simŭng raja adi re mritah empaya anŭ. Komŭnŭ re agi raja adi bŭkŭn; ayŭh raru bŭkŭn so ngara adi diŭ ka re ngarah taruh naan raja. 25 Ayŭh re minyu rawan Tapa adi Siabo Bigatung ka kinanyuh daya Tapa. Ayŭh re suba ngubah ukum-adat darŭm adat ngga gawai ngara, ka daya Tapa re di ribo kuasa-i sitŭkŭd taruh ngga sitangah sawa. 26 Komŭnŭ ayŭh re dog bisara, kuasa-i dog tambit, ka ayŭh dog pirabur. 27 Kuasa ngga sangŭn sopŭrŭg pritah di ong re dog nggen di daya Tapa adi Siabo Bigatung. Kuasa-raja ngara dŭh re mungan ka sopŭrŭg pimritah di ong re bituan ka nundok di ngara.” 28 Anŭ inŭh pinŭbŭn dundan-i. Aku mbŭh raru taru ndŭg ka jawin ku mbŭh pusat; sopŭrŭg-i aku nyikŭn darŭm atin ku.

Daniel 8

1 Di sawa adi taruh darŭm pinyipritah Belshazzar, aku kiris dinge kayuh keya ka darŭm pŭmŭh. 2 Di darŭm kayuh anŭ adi keya ka darŭm pŭmŭh aku rada adŭp ku darŭm kupo Susa adi bikuta di darŭm utung rais Elam. Aku mijog di bŭngŭn Yang Ulai, 3 ka diginŭ di bŭngŭn sungi aku kiris ndi dari biri adi biyŭn duwŭh tanduk, ndi so tanduk anŭ ambu buang bauh so adi bŭkŭn. 4 Aku kiris dari biri anŭ nanduk ka barat, ka utara, ka siratan. Mating dāng adi dapŭd pirŭŭ ayŭh bait bu so kuasa-i. Ayŭh ndai nanyam ka pinyiraan adŭp-i ka ayŭh mbŭh jadi gambung. 5 Sitadŭn aku bipikir ani rati kayuh anŭ, ndi kambing bikaduh ruah so parad ka barat, ruai raju ndŭg ka kaja-i mbŭh tipuang so tana. Ayŭh biyŭn ndi tanduk adi rasing di asah batuh-i. 6 Ayŭh bikaduh tudu dari biri anŭ, adi aku ko kiris mijog di bŭngŭn sungi, ka nyerang ayŭh ngga siabo pinyibake-i. 7 Aku tingga ayŭh nyerang dari biri anŭ. Ayŭh mbŭh raru baji ndŭg ka miradak ayŭh ka mata duwŭh tanduk-i. Dari biri anŭ dŭh biyŭn pinyibake ngga rawan. Ayŭh tiparak ka tana ka dog digang, ka mating daya tungang nyiramat ayŭh. 8 Kambing anŭ mbŭh jadi makin gambung, pak di pinyigatung bake-i tanduk-i pata. Komŭnŭ pat tanduk adi bŭkŭn adi rasing ruah, ka tiju barang pat parad rangit. 9 So ndi tanduk anŭ ruah ndi tanduk adi siit, adi biyŭn kuasa adi ngukap ka siratan ngga timor nuju Tarun Tana adi dog Janji. 10 Ayŭh mbŭh jadi makin sukup bake ngga nyerang bara tibaran soldadu shorga, adi adŭp dudu bitang, ka-i taran kudu kudu bitang anŭ ka tana ka bidigang dieh. 11 Anŭ mbŭh natang Pingubak-bās bara soldadu shorga, pirŭŭ sadis adi dog jugan ka Ayŭh barang andu, ka nyembar Ramin TUHAN. 12 Daya mbŭh bidosa diginŭ, ka mbŭh dŭh jugan sadis adi dog jugan barang andu, ka adat adi sawŭ mbŭh dog taran ka tana. Tanduk anŭ mujur di barang masam kayuh adi ndai-i. 13 Komŭnŭ aku dingah ndi malaikat siken malaikat adi bŭkŭn, “Sinde kayuh anŭ adi dog kiris keya ka darŭm pŭmŭh re ko mun anŭ? Sinde dosa adi sipŭ re ko gati sadis barang andu? Sinde bara tibaran soldadu shorga ngga Ramin TUHAN re ko dog digang?” 14 Aku dingah malaikat adi bŭkŭn nam, “Ayŭh re babŭ ndŭg 2, 300 singumi andu ngga isan isan, ka di tipuh anŭ sadis dŭh re dog jugan. Muko anŭ ka Ramin TUHAN re pari dog pijog mun amba-i.” 15 Aku suba jiroh rati kayuh adi dog kiris keya ka darŭm pŭmŭh anŭ, kan gŭgŭh agi daya mijog di sirung jawin ku. 16 Aku dingah sirŭŭn bagan so Yang Ulai, “Gabriel, kidaan di ayŭh rati kayuh adi-i mbŭh kiris.” 17 Gabriel mandŭg ka mijog sindŭk aku, ka aku mbŭh raru taru ndŭg ka tumbang ka tana. Ayŭh nang di aku, “O manusia adi bisa kabŭs, mirati meh kayuh adi kuu kiris anŭ. Kayuh adi dog kiris anŭ inŭh pasar pimungan ong.” 18 Darŭm aku minyu, aku tumbang ka tana dŭh rada tarun. Pak ayŭh tama aku, ka turung aku mijog, 19 ka nang, “Aku kiren di kuu kayuh adi jadi kan Tapa baji. Kayuh adi dog kiris anŭ inŭh pasar pimungan ong. 20 “Dari biri adi kuu kiris adi biyŭn duwŭh tanduk rati-i pritah Media ngga Persia. 21 Kambing anŭ rati-i pritah Greece, ka tanduk adi rasing anŭ di asah batŭh inŭh raja adi sibungas-i. 22 Pat tanduk adi ruah kan sibungas tanduk anŭ pata, rati-i pat pritah adi timbur so ndi pritah adi pape ka adi re dŭh bake mun pritah adi sibungas-i anŭ. 23 “Kan pimungan pritah pritah anŭ mbŭh sindŭk buang ngara mbŭh raru ginaka yŭn patut dog ukum, re agi raja adi baking, gaok, ka adi pinipu. 24 Ayŭh re jadi bake, pak dŭh so kuasa adŭp-i. Ayŭh re taban pinyirusag adi sipŭ ka re mujur di barang masam kayuh adi ndai-i. Ayŭh re taban pinyirusag di daya adi bikuasa ngga di bara daya Tapa. 25 Sabab ayŭh pinipu, ayŭh re mujur di kraja tipu-i. Ayŭh re mingangŭn di adŭp-i ka bŭn diŭ kidaan di daya kan-i re pirabur daya. Ayŭh re natang gŭh Raja adi siabo bās, pak ayŭh re dog pirabur dŭh ngga kuasa manusia. 26 Kayuh anŭ adi dog kiris keya ka darŭm pŭmŭh pasar sadis singumi andu ngga sadis isan isan adi muko dog kidaan rati-i di kuu re jadi bitŭtŭk. Pak dŭh diŭ bada daya puan, sabab gi-dŭm tui ngga kayuh anŭ re jadi bitŭtŭk.” 27 Aku mbŭh rarah buang sungoh kudu kudu andu anŭ. Komŭnŭ aku makat ka pari ka kraja adi raja ko nggen di aku, pak aku mbŭh inga inga bada kayuh anŭ adi aku kiris keya ka darŭm pŭmŭh ka aku dŭh mirati-i.

Daniel 9

1 Darius adi daya Media, anak Xerxes, jadi raja pritah Babylonia. 2 Darŭm sibungas sawa pinyipritah-i, aku nakit basa surat surat kudus ka bipikir pasar 70 sawa Jerusalem jadi tibawang, nanyam ka adi mbŭh TUHAN kidaan di nabi Jeremiah. 3 Aku bidua ngga siabo asŭng ku ka TUHAN Tapa, mite masi so Ayŭh, buang aku bipusa, nēn banang guni, ka guru di apŭk. 4 Aku bidua ka TUHAN adi Tapa ku ka ngaku dosa daya bangsa ku. Aku nang, “TUHAN Tapa, Kaam inŭh bās, ka kieh stabi di Kaam. Kaam inŭh tŭtŭd ngga simanya Mai ka kiren pinyirindu adi dŭh bisa birubah di ngara adi rindu di Kaam ka adi ndai kayuh adi Kaam pesan. 5 “Kieh mbŭh bidosa, kieh mbŭh ndai arap, kieh mbŭh ndai sarah. Kieh mbŭh tirawan kayuh adi Kaam pesan di kieh bada ndai ka mbŭh miriseu so kayuh adi Kaam nang batur. 6 Kieh dŭh dingah pinganang bara urun Mai adi bara nabi, adi minyu ngga adŭn Mai di bara raja ami, bara pimritah ami, tayung-babuk ami, ka sopŭrŭg daya bangsa ami. 7 Kaam, TUHAN, ari ndai kayuh adi batur, pak kieh mbŭh ari nggen mangŭh di adŭp ami. Kayuh ati inŭh sawŭ pasar sopŭrŭg ami adi rŭŭ di Judea ngga di Jerusalem, simŭnŭ gŭh pasar bara daya Israel adi Kaam mbŭh bada papar sasah di barang yŭn di rais rais adi sindŭk ngga adi jo sabab ngara dŭh tŭtŭd di Kaam. 8 Bara raja ami, pimritah ami, ka tayung-babuk ami mbŭh ndai kayuh adi mangŭh nŭŭh ngarun ka mbŭh bidosa rawan Kaam, TUHAN. 9 Kaam inŭh masi ka an apun, sunggu kieh mbŭh rawan Kaam. 10 Kieh dŭh dingah pinganang Mai, O TUHAN adi Tapa ami, kan Kaam kidaan di kieh bada udip nanyam ka ukum ukum-adat adi Kaam mbŭh nggen di kieh so urun Mai bara nabi. 11 Sopŭrŭg daya Israel miranggar ukum ukum-adat Mai ka abah dingah kayuh adi Kaam nang. Kieh bidosa rawan Kaam, ka Kaam meh mbŭh kudog kieh ngga pangu adi dog nuris darŭm Ukum-adat Moses, adi urun Mai. 12 Kaam mbŭh ndai di kieh ngga di bara pimritah ami kayuh adi Kaam nang adŭp Mai re ndai. Kaam ngukum Jerusalem rabis bisā so adi mbŭh tadŭ tadŭ kupo di ong mbŭh kinyam, 13 ngukum kieh ngga sopŭrŭg ukum adi mbŭh dog nuris darŭm Ukum-adat Moses. Pak madin gŭh, O TUHAN adi Tapa ami, kieh mating suba pimunos asŭng Mai. Kieh mating marik pimudip ami pari ka Kaam ka dŭh tia bidosa, puan kah tunda ajar Mai adi sawŭ. 14 Kaam, O TUHAN adi Tapa ami, taŭn sidia an ngukum kieh, ka sawŭ Kaam mbŭh ngukum kieh. Pingandai Mai anŭ inŭh batur amai kieh dŭh dingah pinganang Mai. 15 “O TUHAN adi Tapa ami, Kaam mbŭh kiren kuasa Mai darŭm Kaam taban daya Mai ruah so Egypt, ka kuasa Mai inŭh babŭ dog ingat. Kieh mbŭh bidosa; kieh mbŭh ndai sarah. 16 Kaam ngibān kieh di jaman adi mbŭh, ka dŭhsah baji di Jerusalem tia. Anŭ inŭh kupo Mai, sandah kudus Mai. Sopŭrŭg daya di rais rais adi sindŭk ngamun Jerusalem samun daya Mai sabab dosa ami ngga arap adi tayung-babuk ami mbŭh ndai. 17 O Tapa, dingah dua ngga pimite ku. Pari pijog Ramin Mai, adi mbŭh dog nyirubuh; Pari pijog-i isa barang naan daya bisa puan nang Kaam inŭh Tapa. 18 Dingah kieh, O Tapa; tingga kieh, ka tingga pinyusah ami ngga sangsara kupo adi dog kadŭn tunda adŭn Mai. Kieh bidua ka Kaam sabab Kaam inŭh puno ngga masi, dŭh sabab kieh mbŭh ndai pingandai batur. 19 TUHAN, dingah kieh. TUHAN, apun kieh. TUHAN, dingah kieh, ndai meh yŭn ami! Siŭn barang naan daya puan nang Kaam inŭh Tapa, dŭhnyah sais! Kupo ngga bara daya ati inŭh jamai.” 20 Aku babŭ bidua, ngaku dosa ku ngga dosa daya ku bangsa Israel, ka mite turung so TUHAN adi Tapa ku bada pari pijog Ramin-I adi kudus. 21 Sitadŭn aku bidua, Gabriel, adi muko aku kiris di kayuh adi keya ka darŭm pŭmŭh sibungas-i, mandŭg mikabur mūn ka yŭn ku. Anŭ mbŭh tika ngga jugan sadis singumi andu. 22 Ayŭh nang, “Daniel, aku mbŭh mandŭg kamati an turung kuu mirati pinganang-binabi anŭ. 23 Kan kuu piguru mite turung so Tapa, Ayŭh nam kuu. Ayŭh rindu kuu, ngapŭi aku mbŭh mandŭg di kidaan di kuu pinyinam-I. Madin nakit dingah darŭm aku kidaan rati kayuh anŭ adi dog kiris keya ka darŭm pŭmŭh. 24 “Ju kari ju puru sawa inŭh ambu tipuh adi Tapa mbŭh miratak yŭn-I re pirupas daya mu ngga kupo kudus mu so dosa ngga arap. Dosa re dog apun ka pinyitŭnggŭn adi tan adu adu re dog pijog, isa kayuh adi dog kiris keya ka darŭm pŭmŭh ngga pinganang-binabi anŭ jadi bitŭtŭk, ka Ramin TUHAN adi kudus re pari dog nitah. 25 Ngatin ka mirati kayuh ati: so andu pinganang dog nggen bada pari pijog Jerusalem, ndŭg andu pinguru adi Tapa mien mandŭg, ju kari ju sawa re ripuan. Jerusalem re pari dog pijog ngga anak anak aran passar ngga sindung sindung adi tagap, ka re mijog sitian ju kari ju puru sawa, pak anŭ re tipuh susah. 26 Ka di tibŭn tipuh anŭ pinguru adi Tapa mien re dog siŭ sunggu ayŭh dŭh sarah. Kupo ngga Ramin TUHAN re dog nyirubuh bara soldadu pimritah adi bikuasa. Pinŭbŭn anŭ re keya ka uba, taban perang ngga pinyirusag adi Tapa mbŭh sidia. 27 Pimritah anŭ re biyŭn pekat-janji adi takung ngga bara daya sitŭkŭd ju sawa, ka kan sitangah tipuh anŭ mbŭh ripuan, ayŭh re pirŭŭ sadis ngga pinganggen. Pinyembar adi Raru Sipŭ re dog na di yŭn adi siabo bigatung di Ramin TUHAN ka re babŭ diginŭ ndŭg ka sianŭ adi na-i diginŭ mbŭh dapŭd pimungan adi Tapa mbŭh sidia yŭn-i.”

Daniel 10

1 (Darŭm sawa adi taruh Cyprus jadi raja-empaya Persia, ndi pinganang dog pinandŭng di Daniel, adi dog kadŭn gŭh Belteshazzar. Pinganang anŭ sawŭ pak raru mbar dog mirati. Kayuh anŭ dog kidaan rati-i di ayŭh darŭm kayuh adi dog kiris keya ka darŭm pŭmŭh.) 2 Di tika anŭ, aku aŭn ngurid taruh minggu. 3 Aku dŭh man pinguman adi sidi bait tadŭ tadŭ dagin, dŭh nok wain, bait nyinod ubok ku ndŭg ka taruh minggu mbŭh ripuan. 4 Di andu adi 24 darŭm sibungas buran sawa anŭ, aku mijog di tabing Yang Tigris adi baga anŭ. 5 Aku nyigura ka kiris daya nēn piraka banang linen ka abŭt kupong-i tigŭrŭ mas. 6 Pŭrŭng ganan-i bringam mun batuh brega. Jawin-i jawa mun kirab kijat, ka batŭh-i bijireb mun apui. Tangan ngga kaja-i bringam mun timaga adi ko dog ngusu, ka sirŭŭn-i sak jawŭn sirŭŭn bara daya bagŭ. 7 Aku sadi adŭ adi kiris kayuh anŭ adi keya ka darŭm pŭmŭh. Ngara adi ayō aku dŭh kiris ani ani, pak ngara mbŭh raru taru ka bikaduh bu di bisukan. 8 Aku dog tingge sadi adŭp ku diginŭ, tingga kayuh saruh anŭ adi keya ka darŭm pŭmŭh. Aku mbŭh raru ramah, ka jawin ku mbŭh birubah ndŭg ka daya dŭh natŭng aku. 9 Kan aku dingah sirŭŭn-i, aku tumbang ka sipŭŭb diginŭ di tana dŭh rada tarun. 10 Komŭnŭ agi tangan tama aku ka turung aku makat bisangan di tangan ngga kaja ku; aku gibabŭ kimŭtŭr. 11 Malaikat anŭ nang di aku, “Daniel, Tapa rindu kuu. Mijog ka dingah nakit kayuh adi re ku nang. Aku mbŭh dog pait ka yŭn mu.” Kan ayŭh mbŭh nang sakanŭ, aku makat mijog, babŭ kimŭtŭr. 12 Komŭnŭ ayŭh nang, “Daniel, dŭhnyah taru. Tapa mbŭh dingah dua mu so andu mu pirapat adŭp mu an mirati kayuh adi dog kiris keya ka darŭm pŭmŭh anŭ. Aku mbŭh mandŭg jadi pinyinam yŭn dua mu. 13 Malaikat adi tukang kingat pritah Persia matah aku duwŭh puru ndi andu. Komŭnŭ Michael, ndi naan so bara pingubak malaikat, mandŭg di turung aku, sabab aku mbŭh dog tingge sadi adŭp ku di Persia. 14 Aku mbŭh mandŭg an bada kuu mirati kayuh adi re jadi di daya mu ju. Kayuh anŭ adi dog kiris keya ka darŭm pŭmŭh inŭh pasar kayuh adi re.” 15 Darŭm ayŭh nang sakanŭ, aku tingga tana, dŭh dapŭd nang ani ani. 16 Komŭnŭ malaikat anŭ, adi mun manusia, ton tangan-i ka tama bibis ku. Aku nang di ayŭh, “Tuan, kayuh adi kiris ku anŭ keya ka darŭm pŭmŭh mbŭh bada aku raru ramah ndŭg ka dŭh ko ko kimŭtŭr. 17 Aku mbŭh keya ka urun mijog di sirung jawin tuan-i. Simuki aku re minyu ngga kaam? Aku mbŭh ramah ka dŭh tungang ngasŭng.” 18 Ayŭh tama dinge aku, ka aku rasu pari bake. 19 Ayŭh nang, “Tapa rindu kuu, ka dŭhnyah kuu susah bait taru.” Kan ayŭh nang sakanŭ, aku kinyam adŭp ku bitambah rabis bake ka nang, “Tuan, kidaan di aku kayuh adi re mai nang. Kaam mbŭh nggen di aku pinyibake.” 20-21 Ayŭh nang, “Puan mu kah mani aku mandŭg ka yŭn mu? Aku mandŭg an pinandŭng kayuh adi dog nuris darŭm Surat Pinyawŭ. Madin aku re pari di rawan malaikat adi tukang kingat Persia. Muko anŭ, malaikat adi tukang kingat Greece re timbur. Mating daya re turung aku adŭ-i Michael, malaikat adi tukang kingat Israel.

Daniel 11

1 Ayŭh inŭh dapu tanggong turung ka ngibān aku. 2 Ka kayuh adi aku re kidaan di kuu madin inŭh sawŭ.” Malaikat anŭ nang, “Dŭm taruh naan raja re mritah Persia, dog tunda anŭ adi numbor pat, adi re jadi rabis kaya so sopŭrŭg ngara adi bŭkŭn. Kan ayŭh mbŭh sukup bikuasa buang kaya ayŭh re natang pritah Greece. 3 “Komŭnŭ raja pimagan re timbur. Ayŭh mritah tibande empaya ka ndai masam masam kayuh ngga suka asŭng-i. 4 Pak kan ayŭh mbŭh sukup bikuasa empaya-i re pape nyikupat. Raja raja adi dŭh sesang-i re mritah gati ayŭh, pak ngara dŭh re biyŭn kuasa mun jangi. 5 “Raja Egypt re jadi bitambah bake. Pak ndi naan so bara pingubak soldadu-i re jadi rabis bake ka mritah pritah adi rabis baga. 6 Kudu kudu sawa ripas anŭ raja Egypt re bipambit ngga raja so Syria ka bada anak dayung-i banan ngga raja anŭ. Pak pambit anŭ dŭh re tui, ka ayŭh, banŭh-i, anak-i, ngga bara urun adi tunda ayŭh re dog siŭ. 7 Dŭh tui ripas anŭ, ndi so bara madis-i re jadi raja. Ayŭh re nyerang bara tibaran soldadu Syria, mŭrŭt kuta ngara, ka ngarah ngara. 8 Ayŭh re taban pari ka Egypt dudu patong tapa tapa ngara ngga kayuh kayuh adi dog ndai so mas ngga pirak adi dog nitah ka tapa tapa ngara. Ripas kudu kudu sawa udip darŭm damai 9 raja di Syria re nyerang Egypt, pak ayŭh re pari ka rais adŭp-i. 10 “Anak anak raja Syria re sidia yŭn biperang ka ndai tibaran bara soldadu adi raru bagŭ. Ndi naan so ngara re nyurong mun uba ka nyerang kuta kuta pinganyu. 11 Darŭm baji-i raja so Egypt re matak biperang rawan raja Syria ka ngarah bara tibaran soldadu bās-i anŭ. 12 Ayŭh re mingangŭn pasar pimanang-i ka pasar bara soldadu adi-i mbŭh siŭ, pak ayŭh dŭh re adu adu manang. 13 “Raja Syria re mari ka ndai bara tibaran soldadu adi rabis bās so anŭ. Kan tipuh-i mbŭh mandŭg, ayŭh re pari ngga tibaran adi bās ka adi sukup bisinyata. 14 Di tika anŭ bagŭ daya re rawan pritah raja Egypt. Ka kada so ngara adi ganas so bangsa mu, Daniel, re rawan pritah sabab kayuh adi dog kiris keya ka darŭm pŭmŭh, pak ngara re dog ngarah. 15 Jadi raja so Syria re nyerang kupo adi bikuta ka sirabut-i. Bara soldadu Egypt dŭh re adu adu biperang; sirabi ka ngara adi siabo pandai biperang dŭh gŭh re tia sukup bake. 16 Daya Syria anŭ adi nyerang re ndai nanyam suka asŭng-i, ka mating daya re tungang rawan ayŭh. Ayŭh re mijog di Tarun Tana adi dog Janji ka-i re abo di ribo kuasa-i. 17 “Raja so Syria re bisatur an masang nyerang bara pinganyu-i ngga sopŭrŭg bara tibaran soldadu-i. Komŭnŭ, ngga pirabur pritah pinganyu-i, ayŭh re ndai pambit ngga pinganyu-i ka bada anak dayung-i banan ngga pambit-i anŭ pak pusar-i dŭh re mujur. 18 Ripas anŭ ayŭh re nyerang bangsa bangsa bŭkŭn so rawŭt ka ngarah bagŭ bangsa anŭ. Pak pinguru, adi daya tami, re ngarah ayŭh ka pirŭŭ gambung-i; sawŭ ayŭh re bada gambung raja Syria pari nyatŭk adŭp-i. 19 Raja re pari ka kuta kuta di tarun tana adŭp-i, pak ayŭh re dog ngarah, ka anŭ inŭh re pimungan-i. 20 “Ayŭh re dog gati raja adi bŭkŭn, adi re pait ndi naan pingubak bada kinanyuh bara daya ngga suke ngga nambah pinyikaya pritah. Dŭh tui ripas anŭ raja anŭ re dog siŭ, pak dŭh so pinyipuan daya bagŭ puan kah darŭm perang.” 21 Malaikat pijuu kidaan: “Raja Syria adi ripas anŭ re daya adi arap ka daya adi dŭh biyŭn hak jadi raja, pak ayŭh re tapŭ mandŭg ka sirapas kuasa ngga tipu. 22 Daya adi matah ayŭh, bait-i Imam Bās Tapa, re dog taran ka dog siŭ. 23 Ngga pekat-damai, ayŭh re nipu bangsa bangsa bŭkŭn ka re jadi bitambah bake sunggu-i ayŭh mritah bangsa adi siit. 24 Ayŭh re nyerang utung tarun tana ngga nyirŭgŭh ka re ndai kayuh adi bŭn tayung babuk-i ndai. Komŭnŭ ayŭh re kutung dupan bara pinunda-i dudu kayuh ngga buat-rata adi ayŭh mbŭh sirapas darŭm perang. Ayŭh re ndai pusar-i an nyerang kuta kuta, pak tipuh-i re rikas mungan. 25 “Ayŭh re ngga atin birani ndai ndi tibaran bara soldadu adi raru bagŭ ka nyerang raja Egypt, adi re sidia an rawan ayŭh pari ngga bara tibaran soldadu adi bās buang bake. Pak raja so Egypt re dog nipu ka dŭh mujur. 26 Daya-i adi tukang pitayan ka adi sukup rapat ngga ayŭh re pirabu ayŭh. Bagŭ so bara soldadu-i re dog siŭ, ka bara tibaran soldadu-i re abo kabŭs. 27 Komŭnŭ duwŭh naan raja anŭ re samah guru man di ndi mija, pak pinŭtŭn ngara re arap, ka re kadong dingan-i. Ngara dŭh re dapŭd kayuh adi ngara raan, sabab tipuh-i gibayuh mandŭg. 28 Raja so Syria re mari ngga sopŭrŭg kayuh adi dog sirapas, bigŭtŭ an nyirubuh adat daya Tapa. Ayŭh re ndai nanyam suka asŭng-i ka pari ka tarun tana adŭp-i. 29 “Dŭh tui ripas anŭ ayŭh re nyerang Egypt, pak kari ati kayuh dŭh re mun adi mbŭh. 30 Bara daya Roman re mandŭg ngga dudu kapar ka nyerang ayŭh, ka ayŭh re taru. “Komŭnŭ ayŭh re pari ngga baji ka suba an nyirubuh adat daya Tapa. Ayŭh re tunda pinyitayan ngara adi tagan adat anŭ. 31 Kada so bara soldadu-i re nyembar Ramin TUHAN. Ngara re pirŭŭ sadis barang andu ka pijog Pinyembar adi Raru Sipŭ diginŭ 32 Ngga aran tipu raja re dapŭd batu so ngara adi mbŭh tagan adat ngara, pak ngara adi tunda Tapa re rawan ngara. 33 Pinguru pinguru adi bijak re kutung pinyibijak ngara ngga bagŭ daya. Pak agi gŭh andu-i kada so ngara re agi dog siŭ darŭm perang puan kah dog badang bada kabŭs, ka kada re dog mirupak ka jadi daya-takap. 34 Di tipuh ngara dog siŭ, daya Tapa re kambat nisŭ pinurung, sunggu bagŭ adi sua ngga ngara batur-i ndai simŭnŭ ngga atin sibut adŭ. 35 Kada so bara pinguru adi bijak anŭ re dog siŭ, pak so ka kayuh adi mun anŭ daya re dog pibisig. Kayuh anŭ re babŭ mun anŭ ndŭg ka pimungan-i, tika adi Tapa mbŭh miratak. 36 “Raja Syria re ndai nanyam suka asŭng-i. Ayŭh re mingangŭn adŭp-i bās dŭ so tadŭ tadŭ tapa, bigatung dŭ so Tapa adi Siabo Bigatung. Ayŭh re tungang ndai simŭnŭ ndŭg ka andu adi ngga Tapa ngukum ayŭh. Tapa re ndai nimun adi mbŭh-I ngatur. 37 Raja re nyibireu tapa tayung babuk-i, ka simŭnŭ gŭh ngga tapa adi bara dayung rindu. Ayŭh taŭn re nyibireu sopŭrŭg tapa, sabab ayŭh pikir adŭp-i bās dŭ so ngara. 38 Pak ayŭh re stabi di tapa adi grindung kuta. Ayŭh re jugan mas, pirak, batuh adi brega, ngga pinganggen adi bās ka tapa adi tayung babuk-i bŭn nyambah. 39 Ayŭh re bada daya adi nyambah tapa saruh jaga kuta kuta-i. Ayŭh re nggen pangkat bās di ngara adi ngaku ayŭh pimritah, nggen di ngara kuasa di tunduh bara daya ka ngupah ngara ngga tana. 40 “Kan tipuh raja Syria mbŭh re mungan, raja so Egypt re nyerang ayŭh, ka raja Syria re maras serang anŭ ngga sopŭrŭg kuasa-i, pakai krita krita kuda, dudu kuda, ngga dudu kapar. Ayŭh re nyerang bagŭ rais, mun piin uba nyarab. 41 Ayŭh re nyerang gŭh Tarun Tana adi dog Janji ka siŭ biribu ribu daya, pak rais Edom, Moab, ngga daya adi dŭm di Ammon re siramat. 42 Kan ayŭh nyerang sopŭrŭg rais anŭ, Egypt dŭh gŭh re dog tandah. 43 Ayŭh re tambit sopŭrŭg rata Egypt adi dog sukan, mun mas, pirak ngga rata rata brega adi bŭkŭn. Ayŭh re ngarah Libya ngga Ethiopia. 44 Komŭnŭ agah adi mandŭg so timor ngga utara re pirawan ayŭh, ka ayŭh re bandar bandar biperang, siŭ bagŭ daya. 45 Ayŭh re pijog tibande bari bari-i di asah rawŭt ngga sandah adi yŭn Ramin TUHAN mijog. Pak ayŭh re kabŭs, ka mating daya re turung ayŭh.”

Daniel 12

1 Malaikat adi nēn piraka banang linen nang, “Di andu anŭ malaikat bās, Michael, adi kingat daya bangsa mu, re nandŭng. Komŭnŭ re agi tipuh susah, siabo bisā so adi mbŭh ngitong so sibungas bangsa bangsa di ong timbur. Kan tipuh anŭ mandŭg, sopŭrŭg daya bangsa mu adi agi dŭn ngara dog nuris darŭm surat Tapa re siramat. 2 Bagŭ so ngara adi mbŭh kabŭs re pari udip: agi adi re kinyam udip adi tan adu adu, ka agi adi re kinyam sangsara mangŭh adi ruro. 3 Pinguru adi bijak re nyirinyak ngga sopŭrŭg jawa rangit. Ka ngara adi mbŭh ngajar bagŭ daya ndai kayuh adi batur re nyirinyak mun bitang ndŭg situi tui.” 4 Ayŭh nang di aku, “Ka madin, Daniel, tŭŭp surat anŭ ka na patis dieh isa-i birabŭt ndŭg andu sikasŭn. Sibayuh ndŭg tipuh anŭ, bagŭ daya re saat jam suba mirati kayuh adi mbŭh jadi.” 5 Komŭnŭ aku kiris duwŭh naan daya mijog di tabing sungi, ndi naan di tabing tura kamati ka ndi naan di tabing tura kamajeh. 6 Ndi naan so ngara siken malaikat adi mijog jeh di sijo, “Sinde meh pinŭbŭn sopŭrŭg kayuh adi jadi simŭnŭ?” 7 Malaikat anŭ pakat soduwŭh tangan-i ka rangit ka bipayu ngga adŭn Tapa adi Udip adu adu. Aku dingah ayŭh nang, “Kayuh anŭ re jadi simŭnŭ sitŭkŭd taruh sawa sitangah. Kan daya Tapa muko dog kisiis, sopŭrŭg kayuh anŭ gŭh mbŭh tambus.” 8 Aku dingah kayuh nang-i, pak aku dŭh mirati-i. Jadi aku siken, “Pak, tuan, munki sopŭrŭg-i re mungan?” 9 Ayŭh nam, “Kuu dŭh siŭn dŭh panu madin, Daniel, sabab pinganang anŭ dŭh siŭn dŭh dog sukan ndŭg andu sikasŭn. 10 Bagŭ daya re dog pibisig. Ngara adi ginaka re dŭh mirati pak re adu adu ginaka; kaŭs-i daya adi bijak adŭ adi re mirati. 11 “So andu sadis barang andu dog pirŭŭ, anŭ inŭh, so andu Pinyembar adi Raru Sipŭ anŭ, 1, 290 andu re ripuan. 12 Sanang inŭh ngara adi babŭ tŭtŭd ndŭg 1, 335 andu mbŭh ripuan! 13 “Ka kuu, Daniel, an tŭtŭd ndŭg sikasŭn-i. Kuu re kabŭs, pak kuu re makat yŭn re kambat upah mu di andu sikasŭn.”

Hosea 1

1 Ati inŭh agah adi TUHAN nggen di Hosea anak Beeri di jaman Uzziah, Jotham, Ahaz, ka Hezekiah jadi raja Judah, ka Jeroboam anak Jehoash jadi raja Israel. 2 Kan TUHAN sibungas-I minyu ngga Israel so baba Hosea, Ayŭh nang di Hosea, “Sawan kuu; sawŭn mu re dŭh tŭtŭd, ka bara anak mu re batur mun ayŭh. Simŭnŭ inŭh, daya Ku mbŭh tagan Aku ka mbŭh dŭh tŭtŭd.” 3 Jadi Hosea sawŭn dayung dŭn Gomer, anak Diblaim. Ripas sibungas anak ngara, anak dari, dog biranak, 4 TUHAN nang di Hosea, “Kadŭn ayŭh ‘Jezreel,’ amai dŭh dŭm tui Aku re ngukum raja Israel sabab daya daya adi mbŭh dog siŭ babai-i Jehu di Jezreel. Aku re pirarap taris asar pinyipritah Jehu 5 Ka di tika anŭ Aku re pirusak kuasa bara tibaran soldadu Israel di Rubān Jezreel.” 6 Gomer bite dinge ka biranak anak dayung. TUHAN nang di Hosea, “Kadŭn ayŭh ‘Dŭh-dog-masi’, sabab Aku re dŭh tia masi di daya Israel bait apun ngara. 7 Pak Aku re masi di daya Judah. Aku, adi TUHAN Tapa ngara, re nyiramat ngara, pak Aku dŭh re nyiramat ngara pakai perang, pedang bait bawŭh ka reja-panah, bait pakai kuda ngga pinunggang kuda.” 8 Ripas anak dayung Gomer mbŭh dŭh tia sisuh di adŭp-i, ayŭh bite dinge ka biranak anak dari dinge. 9 TUHAN nang di Hosea, “Kadŭn ayŭh ‘Dŭh-daya-Ku’, sabab daya Israel mbŭh dŭh daya Ku, ka Aku dŭh Tapa ngara.” 10 Daya Israel re mun sumat di rawŭt, rabis so tungang dog mirang bait dog ngŭkŭd. Madin Tapa nang di ngara, “Angān dŭh daya Ku,” pak andu-i re mandŭg adi ngga Ayŭh re nang di ngara, “Angān inŭh bara anak Tapa adi udip!” 11 Daya Judah ngga daya Israel re jadi ndi. Ngara re mien yŭn adŭp ngara ndi naan adŭ pinguru, ka ngara re pari bitambah bagŭ ka udip mujur di tarun tana ngara. Sawŭ, andu Jezreel inŭh re andu adi bās!

Hosea 2

1 Ka bagan meh dingan ngan adi samah daya Israel “Daya Tapa” ka “Anak-nyirot-TUHAN” . 2 Angān adi anak Ku, minyu ngga sindŭ ngan; sunggu-i ayŭh mbŭh dŭh tia sawŭn Ku, ka Aku mbŭh dŭh tia banŭh-i. Minyu ngga ayŭh da dŭh tia tanggah ka dŭh tia nyundar. 3 Kambŭi dŭh, Aku re pirukos piraka-i isa ayŭh sitabet mun di andu ayŭh dog biranak. Aku re bada ayŭh mun tana adi badŭh ka matung, ka ayŭh re kabŭs badŭh asŭng. 4-5 Aku dŭh re masi di anak anak-i; ngara anŭ anak so dayung sundar adi dŭh puan mangŭh. Adŭp-i mbŭh nang, “Aku re di ka yŭn ambai ku. Ngara nggen di aku pinguman ka piin, buruh biri ka banang linen, inyo kanā ka wain.” 6 Jadi Aku re muwang ayŭh ngga randa reja ka pijog ndi sindung ngga matŭn ayŭh. 7 Ayŭh re bikaduh tadak bara ambai-i pak re dŭh tungang ndŭg ngara. Komŭnŭ ayŭh re nang, “Aku re pari ka banŭh ku adi sibungas-i. Pimudip ku kana dawŭ-i.” 8 Ayŭh bŭn ngaku Aku adi nggen di ayŭh gandom, wain, inyo kanā, ka sopŭrŭg pirak ngga mas adi ayŭh pakai ngga nyambah Baal. 9 Jadi di tika ngatŭm Aku re tambit pari pinganggen gandom ngga wain Ku, ka re tambit buruh biri ka banang linen adi Aku ko nggen di ayŭh ndu piraka. 10 Aku re pirukos piraka-i di sirung jawin bara ambai-i, ka mating daya re tungang nyiramat ayŭh so tangan Ku. 11 Aku re pirŭŭ sopŭrŭg gawai-i, gawai sawa ngga gawai buran ka gawai Sabbath, ka sopŭrŭg udung adat-i. 12 Aku re pirusak tŭngŭn tŭngŭn anggor ngga tŭngŭn tŭngŭn ara-i, adi-i nang dog nggen bara ambai-i ngga bayar ayŭh. Aku re marik teya anggor ngga risŭn ara-i bada jadi tarun tana-pajam; ka dāng dāng tarun re pirusak-i. 13 Aku re ngukum ayŭh amai tika tika adi ngga-i kambŭt Aku kan-i badang kimanyan ka Baal ka pakai pimakai grua-i ngga di tadak bara ambai-i. TUHAN mbŭh minyu. 14 Aku re taban ayŭh ka tarun tana-pajam dinge; diginŭ Aku re bada ayŭh pari ka adŭp Ku ngga pinganang pinyirindu. 15 Aku re nggen pari teya anggor-i ka bada Rubān Pinyusah jadi tiban pingarap. Ayŭh re pari ka Aku diginŭ nimun adŭp-i adi gi-mara dawŭ-i, di tika ayŭh mandŭg so Egypt. 16 Komŭnŭ ayŭh re bagan Aku banŭh-i. Ayŭh dŭh re tia bagan Aku Baal-i. 17 Aku re dŭh bada ayŭh tia nyabŭt dŭn Baal. 18 Di tika anŭ Aku re ndai simanya ngga sopŭrŭg dāng tarun ka manuk, isa ngara dŭh kinaman daya Ku. Aku re kadi gŭh sopŭrŭg sinyata perang so tarun tana anŭ, sopŭrŭg pedang ngga bawŭh panah, ka re bada daya Ku udip darŭm damai ngga siramat. 19 Israel, Aku re bada kuu jadi sawŭn Ku; Aku re sawŭ buang tŭtŭd; Aku re masi di kuu, ka pinyirindu Ku di kuu dŭh re birubah; Aku re bada kuu adu adu tung jaku. 20 Aku re sita janji Ku ka bada kuu jadi tung jaku, ka kuu re ngaku Aku TUHAN. 21-22 Di tika anŭ Aku re nam dua dua daya Ku Israel. Aku re bada ujen rabu di ong, ka ong re piruah gandom ngga anggor ka inyo kanā. 23 Aku re pijog daya Ku di tarun tana anŭ ka bada ngara mujur. Aku re masi di ngara adi dog kadŭn ‘Dŭh-dog-masi’, ka di ngara adi dog kadŭn “Dŭh daya Ku” Aku re nang, “Angān daya Ku,” ka ngara re nam, “Kaam inŭh Tapa ami.”

Hosea 3

1 TUHAN nang di aku, “Panu dinge ka awang ndi naan dayung adi bikandak ngga ndi naan dari. Kuu dŭh siŭn dŭh rindu ayŭh nimun Aku babŭ rindu daya Israel, sunggu ngara nyambah tapa bŭkŭn ka suka taban pinganggen anggor adi pisŭk ka tibudo.” 2 Jadi Aku bayar simŭng rimŭh kiping pirak ngga 150 kilogram jeri ngga tambit ayŭh. 3 Aku kidaan di ayŭh nang ayŭh re tui kajŭn Aku buang-i dŭhsah jadi dayung sundar bait bikandak; ka di tika anŭ Aku dŭh gŭh re nyindŭk ayŭh. 4 Ka simŭnŭ inŭh daya Israel re tui dŭh biyŭn raja puan kah pinguru, dŭh jugan sadis, dŭh biyŭn uros uros pirapu', ka dŭh biyŭn gayŭn re-i ngga nanung. 5 Pak tipuh re mandŭg kan daya Israel re pari ka TUHAN adi Tapa ngara, ka sesang David adi raja ngara. Ka ngara re taru di TUHAN ka re kambat pinganggen pinganggen-I adi kana.

Hosea 4

1 TUHAN nyarah daya adi rŭŭ di tarun tana ati. Dingah Israel, kayuh adi-I nang, “Mating pinyitŭtŭd bait kah pinyirindu di tarun tana ati, ka daya dŭh ngaku Aku ati Tapa. 2 Ngara ndai janji ka miranggar-i; ngara kadong, siŭ daya, naku, ka bikandak. Sarah adi barang ka mun-i bitambah, ka birijut adŭ daya dog siŭ. 3 Tarun tana re badŭh, ka barang masam kayuh dieh re kabŭs. Sopŭrŭg dāng ngga manuk, ndŭg ka iken, re kabŭs.” 4 TUHAN nang, “Manyah daya nyarah daya Ku bait nang ngara. Aku nyarah angān bara imam. 5 Sandu singarŭm angān ndai sarah, ka bara nabi mun angān gŭh. Aku re pirabur Israel, sindŭ ngan. 6 Daya Ku re rabur amai ngara dŭh ngaku Aku. Angān bara imam abah ngaku Aku ka mbŭh tirawan ajar Ku, ngapŭi Aku tirawan angān ka re dŭh ngaku bara anak ngan keya bara imam Ku. 7 “Kiang bara imam bagŭ, tanŭ ka angān bidosa rawan Aku, ngapŭi Aku re pimangŭh angān. 8 Angān bitambah kaya so dosa daya Ku, ka angān raan ngara ari bidosa. 9 Angān re sua kinyam ukum adi Aku re nggen di daya Ku! Aku re ngukum angān yŭn arap adi mbŭh ngan ndai. 10 Angān re man utung ngan so sadis sadis anŭ, pak re babŭ sibŭrŭk. Angān re nyambah tapa pimuah, pak re babŭ dŭh biyŭn anak, sabab angān mbŭh nyipunok Aku ka di nyambah tapa bŭkŭn.” 11 TUHAN nang, “Wain, adi amba ngga adi bauh, mbŭh pirusak pikir daya Ku! 12 Ngara mite pinandŭng so supek kayuh! Ndi apŭg kayuh kidaan di ngara kayuh adi ngara raan puan! Ngara mbŭh tagan Aku. Mun dayung adi mbŭh jadi dayung sundar, ngara mbŭh nggen adŭp ngara di tapa bŭkŭn. 13 Di tarun tarun yŭn bisambah adat karŭm di tibung darŭd ngara jugan sadis, ka di dudu sandah ngara badang kimanyan di ribo tŭngŭn kayuh adi bagŭ ka mirayap daan-i, sabab sayung-i kana! “Ngapŭi meh, anak anak dayung ngan jadi sundar, ka iban iban dayung ngan tanggah. 14 Pak Aku dŭh ngukum ngara yŭn pingandai anŭ, sabab adŭp ngan mbŭh ruah ngga dayung sundar bari-sambah, ka samah ngara angān mbŭh jugan sadis adat karŭm. Sak adi nang pinganang pitas, ‘Daya adi dŭh biyŭn pikir re binasa.’ 15 “Sunggu angān daya Israel dŭh tŭtŭd di Aku, dŭhnyah gŭh angān ndai simŭnŭ. Dŭhnyah bisambah di Gilgal bait di Bethaven, puan kah ndai janji diginŭ ngga adŭn TUHAN adi udip. 16 Daya Israel baking mun kuda pinakan kaldi. Munki meh Aku re paan ngara mun biri di tarun tana kupai adi bayah? 17 Daya Israel mbŭh ripong di tibudo. Tandah adŭ ngara mun anŭ. 18 Ripas nok wain, ngara nyundar ngga sanang asŭng, raan dŭ dog ngamun so dog stabi. 19 Ngara re dog taban bu mun adi dog poh sabak, ka ngara re mangŭh ngarun sadis adat karŭm ngara.

Hosea 5

1 “Dingah ati, angān bara imam! Nakit dingah, daya Israel! Dingah, angān adi so rawang raja! Sipatut-i angān nyarah daya ngga pinyitŭnggŭn; ngapŭi meh ukum re nyatŭk angān! Angān mbŭh jadi jarat di Mizpah, jaring adi dog tŭŭn di Darŭd Tabor, 2 rubang adi tŭrŭp di Kupo Acacia, ka Aku re ngukum sopŭrŭg ngan. 3 Aku puan mun ani Israel; dŭh-i bisa bisukan so Aku. Ayŭh dŭh tŭtŭd di Aku, ka daya-i dŭh bia re nyambah Aku.” 4 Pingandai arap ngara mbŭh matŭn ngara pari ka Tapa ngara. Ngara mbŭh dŭh tungang ko nyambah tibudo, ka ngara dŭh ngaku TUHAN. 5 Uap-sambuh daya Israel mbŭh manŭn ka mbŭh jadi taksi yŭn sarah ngara. Dosa ngara bada ngara sikak ka rabu, ka daya Judah rabu ayō ngara. 6 Ngara tambit biri ngga sapi an ngara jugan ka TUHAN, pak pingandai anŭ dŭh biguna. Ngara dŭh tungang dapŭd Ayŭh, amai Ayŭh mbŭh tingge ngara. 7 Ngara mbŭh dŭh tŭtŭd di TUHAN; bara anak ngara dŭh Ayŭh dapu. Jadi madin ngara ngga tana ngara re dog pirabur. 8 Mambak trompet di Gibeah! Mambak ngga nguga daya di Ramah! Ngab di Bethaven! Matak biperang, angān daya Benjamin! 9 Israel dŭm dŭh tui re rabur dog ukum. Daya Israel, kayuh ati re sawŭ jadi! 10 TUHAN nang, “Aku baji amai bara pinguru Judah mbŭh nyerang Israel ka mbŭh naku tana-i. Jadi Aku re ren ukum di tunduh ngara keya ka piin uba. 11 Israel mbŭh dog kinanyuh; tana adi taŭn ayŭh dapu mbŭh dog tambit so ayŭh, sabab ayŭh ngandŭ mite turung so ngara adi dŭh dapŭd turung. 12 Aku re taban pinyirusag ka Israel ka pinyirubuh ka daya Judah. 13 “Kan Israel kinyam munki masam mandam adŭp-i re, ka kan Judah kiris tawan adŭp-i, nganŭ Israel re di ka Assyria di mite turung so raja bās empaya, pak ayŭh dŭh re dapŭd nguri ngara bait kah pibua tawan ngara. 14 Aku re nyerang daya Israel ngga Judah mun singah. Aku re nyirigat nyiratak ngara ka tingge ngara. Kan Aku batak ngara, mating daya re tungang nyiramat ngara. 15 “Aku re tagan daya Ku ndŭg ka ngara mbŭh sukup jera amai dosa adi mbŭh ngara ndai, ka ngara re mandŭg di jiroh Aku. Kadŭ darŭm sangsara ngara, ngara re bandar bandar an dapŭd Aku.”

Hosea 6

1 Daya Israel nang, “Ja pari ka TUHAN! Ayŭh kinaman ata, pak Ayŭh tatu re pibua ata; Ayŭh bada ata tawan, pak Ayŭh tatu re marut tawan ta. 2 Darŭm duwŭh puan kah taruh andu Ayŭh re pibua ata, ka ata re udip di sirung jawin-I. 3 Ja ata suba puan TUHAN. Ayŭh re sawŭ mandŭg ka ata nimun batŭh andu sawŭ re makat, nimun ujen adi misa tana sawŭ re mandŭg di tipuh bunga.” 4 Pak TUHAN nang, “Israel ngga Judah, ani re Ku ndai di angān? Pinyirindu ngan di Aku rikas miyap mun abun isan isan; ayŭh mun sipot-abun, adi miyap awar isan isan. 5 Anŭ sabab Aku mbŭh pait bara nabi Ku ka angān ngga ajar pasar ukum ka pinyirusag. Kayuh adi Aku raan so angān inŭh sanang dog mirati: 6 Aku raan pinyirindu ngan adi dŭh bisa birubah, dŭh-i sadis dāng ngan. Aku raan dŭ daya Ku puan Aku so sadis badang adi dog jugan ka Aku. 7 “Pak kan ngara mbŭh mŭrŭt tarun tana Adam, ngara miranggar simanya adi Aku mbŭh ndai ngga ngara. 8 Gilead inŭh kupo adi puno ngga daya adi arap ka pinyiŭ. 9 Bara imam mbŭh mun bara pirupak adi tuman daya. Ndŭg ka di aran nuju tarun kudus di Shechem ngara siŭ daya. Ka anŭ ngara ndai ngga singaja! 10 Aku mbŭh kiris kayuh adi raru sipŭ di Israel: daya Ku mbŭh nyembar adŭp ngara nyambah tibudo. 11 “Mun angān, daya Judah, Aku mbŭh miratak jam ngga ngukum angān ani, amai kayuh adi angān mbŭh ndai.

Hosea 7

1 “Tiap kari Aku raan pibua daya Ku Israel ka bada ngara pari mujur, kayuh adi Aku kiris batur-i udip ginaka ka pingandai arap ngara. Ngara nipu dingan ngara; ngara mŭrŭt ramin daya ka naku; ngara mirupak daya di aran raya. 2 Bŭn ngara rada Aku re ingat sopŭrŭg pingandai arap anŭ; pak dosa ngara mbŭh marut ngara ndŭg ka Aku mbŭh kiris-i.” 3 TUHAN nang, “Daya nipu raja ngga bara pinurung-i pakai pekat arap ngara. 4 Sopŭrŭg ngara anŭ ruai arap ka dŭh tŭtŭd. Atin tiru ngara mbŭh keya ka bireh bam apui darŭm oven-tana, adi dog tandah tukang ruti ndŭg ka tibaduk mbŭh kambang ka masak. 5 Di andu raja bigawai, ngara bada raja ngga bara pinurung-i mabuk ka budo bada wain. 6 Sawŭ, ngara mbŭh paras bireh bam apui mun oven-tana ngga pekat ngara. Ndi ngarŭm atin baji ngara mbŭh bireh, ka ngga isan isan baji anŭ rutop jadi apui. 7 “Darŭm paras baji ngara, ngara siŭ pimritah ngara. Raja raja mbŭh dog siŭ ndi ngga ndi, pak mating daya bidua ka Aku mite turung.” 8 TUHAN nang, “Daya Israel inŭh keya ka ndi baru ruti adi sitangah masak. Ngara bisangan di bangsa bangsa adi maning ngara 9 ka dŭh rada bisangan di bangsa bŭkŭn batur-i bada pinyibake ngara manyap. Andu ngara dog mirang, pak ngara ngaŭn dŭh puan. 10 Uap-sambuh daya Israel mbŭh manŭn ka mbŭh jadi taksi yŭn sarah ngara. Bagŭ kayuh mbŭh jadi, pak ngara dŭh pari ka Aku, adi TUHAN Tapa ngara. 11 Israel mbŭh keya ka manuk asang adi budo. Sibungas-i daya Israel mite turung so Egypt, ka komŭnŭ so Assyria! 12 Pak Aku re tŭŭn jaring ka nakap ngara mun manuk. Aku re ngukum ngara amai arap adi ngara mbŭh ndai. 13 “Mbŭh payah inŭh ngara! Ngara mbŭh tingge Aku ka rawan Aku. Ngara re dog pirabur. Aku raan nyiramat ngara, pak ngara dŭh ngga sawŭ atin-i nyambah Aku. 14 Ngara bidua ka Aku dŭh ngga atin batur. Ngara sipŭŭb di tana ka sien mun daya adi dŭh puan Tapa. Kan ngara bidua mite gandom ngga wain, ngara nidi adŭp ngara mun daya adat karŭm. Ngara rawan Aku! 15 Sunggu Aku adi nyiran ngara bada ngara baga ka bake, ngara bipekat rawan Aku. 16 Ngara ngandŭ nyipunok Aku an tunda tapa adi dŭh bikuasa. Ngara dŭh bisa dog sabah mun bawŭh panah adi bidikok. Sabab bara pinguru ngara minyu sambuh, ngara re kabŭs dog siŭ, ka daya Egypt re tawŭh ngara.”

Hosea 8

1 TUHAN nang, “Mambak trompet ngga nguga bara daya! Pinganyu mbŭh aŭn nyerang tarun tana Ku mun beuh mūn nyambar nakap dangah-i! Daya Ku mbŭh miranggar simanya adi Aku mbŭh ndai ngga ngara, ka mbŭh rawan ajar Ku. 2 Sunggu ngara kadŭn Aku Tapa ngara ka ngaku adŭp ngara daya Ku ka puan gŭh Aku, 3 ngara mbŭh tirawan kayuh adi kana. Sabab anŭ pinganyu ngara re tadak ngara. 4 “Daya Ku mien raja, pak ngara mien raja sadi adŭp ngara. Ngara tijuan bara pinguru, pak dŭh so pinyibandar Ku. Ngara tambit pirak ngga mas ka ndai tibudo, adi jadi pinyirusag yŭn adŭp ngara. 5 Aku tiru di sapi mas adi dog nyambah daya kupo Samaria. Aku raru baji di ngara. Ndŭg sinde meh ngara re adu adu nyambah tibudo? 6 Ndi naan daya Israel adi tukang, ndai tibudo, adi taŭn dŭh tapa! Sapi mas adi dog nyambah di Samaria re dog mape bada asur! 7 Kan ngara purun sabak, ngara re ngatŭm sabak ribut! Ŭmŭh gandom adi dŭh masak, dŭh re pijadi ruti. Pak kambŭi masak, daya tami gŭh re man-i. 8 Israel mbŭh jadi keya ka bangsa bŭkŭn ka mbŭh dŭh biguna mun priok adi pape. 9 Baking keya ka kaldi adi siga, daya Israel mbŭh kadŭg pinyiraan adŭp-i. Ngara mbŭh bu di mite turung so Assyria, ka mbŭh bayar bangsa bŭkŭn bada grindung adŭp-i. 10 Pak madin Aku re nguruk ngara ka ngukum ngara. Dŭm dŭh tui ngara re nyidaing amai sangsara dog kinanyuh raja-empaya Assyria. 11 “Bagŭ mija-sambah dog pijog daya Israel ngga taran dosa, pak pinyadi-i tanŭ ka bagŭ tarun yŭn ngara ndai dosa! 12 Aku nuris raru bagŭ ajar yŭn bara daya, pak ngara tirawan-i mun kayuh adi saruh. 13 Ngara jugan sadis ka Aku ka man dagin so sadis anŭ. Pak Aku, adi TUHAN, dŭh munos asŭng di ngara, ka madin Aku re ingat dosa ngara ka ngukum ngara amai dosa ngara; Aku re pait ngara pari ka Egypt! 14 “Daya Israel mbŭh pijog istana, pak ngara mbŭh kambŭt Pinapa ngara. Daya Judah mbŭh pijog kupo kupo adi bikuta. Pak Aku re pait apui ngga sigot istana ka kupo kupo ngara.”

Hosea 9

1 Daya Israel, dŭh tia sita gawai ngan mun daya adat karŭm. Angān mbŭh nyipunok Tapa ngan ka mbŭh dŭh tŭtŭd di Ayŭh. Di ndi tarun tana angān mbŭh jua adŭp ngan keya ka sundar di tapa Baal ka mbŭh suka trima gandom adi ngga-i ngupah angān! 2 Pak dŭm dŭh tui angān re dŭh biyŭn sukup gandom ngga inyo kanā, ka wain gŭh re mating tia. 3 Daya Israel re dŭh rŭŭ di tarun tana TUHAN, pak re pari di ka Egypt ka re di man pinguman adi dŭh siŭn dog man di Assyria. 4 Di tarun tarun tana daya tami anŭ ngara re dŭh tungang jugan wain ka TUHAN, bait taban sadis ngara ka Ayŭh. Pinguman ngara re nyembar barang naan adi man-i, mun pinguman adi dog man di tika nyikubur; anŭ batur-i ngga pibisoh adŭ, dŭh siŭn dog taban ka dog jugan di Ramin TUHAN. 5 Ka kan tika yŭn gawai adi dog miratak ngga stabi di TUHAN mbŭh mandŭg, ani meh re ngara ndai? 6 Kan pinyirusag mandŭg ka daya mbŭh papar sasah, daya Egypt re nguruk ngara yŭn dog siŭ ka nguruk ngara yŭn dog kubur di Memphis! Rata ngara adi dog ndai so pirak ngga tarun yŭn ramin ngara dawŭ-i re birasu ngga uduh ka randa reja. 7 Tika ngga ngukum mbŭh mandŭg, tika adi ngga daya trima baras yŭn kayuh adi mbŭh ngara ndai. Kan-i mbŭh jadi simŭnŭ, daya Israel re puan! “Nabi ati,” angān nang, “inŭh budo. Daya ati adi dog pait Tapa inŭh gira.” Angān ruai tiru di aku sabab dosa ngan mbŭh raru bagŭ. 8 Tapa mbŭh pait aku jadi nabi bada bakan daya Israel. Pak di barang yŭn aku panu, angān suba an mirakap aku mun manuk. Ndŭg ka di Ramin Tapa daya mbŭh sadi pinganyu nabi. 9 Ngara mbŭh raru arap darŭm pingandai ngara, mun adŭp ngara dawŭ-i di Gibeah. Tapa re ingat dosa ngara ka sabab anŭ re ngukum ngara. 10 TUHAN nang, “Di andu sibungas Aku dapŭd Israel, anŭ mbŭh keya ka dapŭd anggor timbu di tarun tana-pajam. Di andu sibungas Aku kiris tayung-babuk ngan, anŭ mbŭh keya ka kiris sibungas asak buwa ara di tipuh-i. Pak kan ngara mandŭg ka Darŭd Peor, ngara piguru nyambah Baal, ka dŭh tui rasu arap mun tapa adi ngara rindu. 11 Bragah Israel re mikabur bu mun manuk. Ngara re dŭh tia biyŭn anak. Dayung ngara re dŭh tia bite. 12 Pak sunggu ngara mira biranak, Aku re tambit anak anak ngara, ka ndi naan mating gŭh re udip. Kan Aku tagan ngara, kayuh adi sipŭ re jadi di ngara.” 13 TUHAN, aku kiris bara anak ngara dog tadak ka dog siŭ. 14 Ani patut ku mite Kaam ndai yŭn bara daya ati? Bada bara dayung ngara aboh! Bada ngara dŭh dapŭd mira anak pira ngara! 15 TUHAN nang, “Sopŭrŭg pingandai arap ngara piguru di Gilgal. Diginŭ inŭh Aku piguru tiru di ngara. Ka sabab arap adi ngara mbŭh ndai, Aku re pibu ngara so tarun tana Ku. Aku re dŭh tia rindu ngara; sopŭrŭg pinguru ngara mbŭh rawan Aku. 16 Daya Israel inŭh mun anak kayuh-udip adi mbŭh pisŭk uat-i ka adi dŭh buān. Ngara dŭh biyŭn anak, pak kambŭi ngara biyŭn, Aku re siŭ anak anak adi ngara raru siŭt.” 17 Tapa adi yŭn ku bituan re tirawan daya-I, sabab ngara dŭh dingah pinganang-I. Ngara re jadi daya adi bigandon di ruang bangsa bangsa.

Hosea 10

1 Daya Israel mbŭh mun tŭngŭn anggor adi sarad ngga buwa anggor. Pimudip ngara mujur, pak tanŭ ka bagŭ mija-sambah dog pijog ngara. Bagŭ buwa pimuruh ngara, pak tanŭ ka bagŭ uros pirapu' dog nyambah ngara. 2 Daya adi puno ngga tipu atin-i, dŭh siŭn dŭh sangsara amai dosa-i. Tapa re nyirubuh mija-sambah ngara ka pirusak uros uros pirapu' ngara. 3 Ngara re rikas nang, “Ata dŭh biyŭn raja amai ata dŭh taru TUHAN. Pak ani garang re raja bisa ndai yŭn ta?” 4 Ngara pandai minyu adŭ, ndai janji kadong ka ndai pekat-damai adi dŭh biguna. Pinyitŭnggŭn mbŭh mating tia, marui jadi uduh birasun di ŭmŭh. 5 Daya adi rŭŭ di kupo Samaria re taru ka re ngurid dari sapi mas di Bethaven Ngara ngga bara imam adi bituan di tibudo anŭ re muās-i. Ngara re bana sien kan-i dog pirukos so sangŭn mas-i. 6 Tibudo anŭ re dog taban bu ka Assyria ndu takŭd ka raja bās empaya. Daya Israel re dog ngamun ka dog pimangŭh sabab pinyitayan adi ngara tunda. 7 Raja ngara re dog taban ngga bu, mun supek kayuh di tunduh piin. 8 Bari-sambah di tibung sandah Aven, di yŭn daya Israel nyambah tibudo, re dog nyirubuh. Reja ngga bakah re timbu ka nutu tunduh mija-sambah ngara. Daya re nang di darŭd, “Sukan kieh!” ka di sandah, “Nutu kieh!” 9 TUHAN nang, “Daya Israel gibayuh ko bidosa rawan Aku so jaman ngara bidosa di Gibeah. Jadi di Gibeah perang re nyandat ngara. 10 Aku re nyerang ngara adi bidosa ati ka ngukum ngara. Bangsa bangsa re tikuruk rawan ngara, ka ngara re dog ukum amai dosa ngara adi raru bagŭ. 11 “Israel ko dawŭ-i mun anak sapi adi ko nakit dog ngajar, sidia an ngiik gandom. Pak Aku mbŭh ndai pikir Ku an na parang punggo di tungo-i adi ramus anŭ ka takan ayŭh bada bandar nyiraja. Aku bada Judah tukang majak ka Israel tukang tarik bajak. 12 Aku nang, ‘Majak tana adi bauh yŭn adŭp ngan, purun pinŭnggŭn, ka ngatŭm berkat adi mandŭg so pinyirindu ngan di Aku. Ati inŭh tika adi ngga angān pari ka Aku, adi TUHAN ngan, ka Aku re mandŭg ka ren berkat di tunduh ngan.’ 13 Pak gŭt angān purun arap ka ngatŭm buwa-i. Angān mbŭh man buwa so pinganang kadong ngan. “Sabab angān sabah di krita kuda ngan ka di kiang bara soldadu ngan, 14 perang re mandŭg ka daya ngan, ka sopŭrŭg kuta ngan re dog nyirubuh. Anŭ re mun andu adi ngga Raja Shalman nyirubuh kupo Betharbel darŭm perang, ka bara sindŭ ngga anak anak ngara kabŭs dog nyatŭk. 15 Anŭ inŭh kayuh adi re jadi di angān, daya Bethel, sabab arap adi sipŭ anŭ adi mbŭh ngan ndai. Kan perang anŭ piguru, raja Israel re kabŭs.”

Hosea 11

1 Ka TUHAN nang, “So Israel gibabŭ sŭ, Aku mbŭh rindu ayŭh, ka bagan ayŭh, anak Ku, bada ruah so Egypt. 2 Pak makin Aku bagan ayŭh, makin ka ayŭh bu so Aku. Daya Ku nyadis ka Baal; ngara badang kimanyan ka tibudo. 3 Pak Aku inŭh adi ngajar Israel panu. Aku tambit puko daya Ku, pak ngara dŭh ngaku Aku adi sita ngara. 4 Aku nyindŭk ngara ngga pinyirindu ka masi. Aku tunduk ngara ka sium ngara; Aku mutu ka nggen man di ngara. 5 “Ngara abah pari ka Aku, ngapŭi ngara dŭh siŭn dŭh pari ka Egypt, ka Assyria re mritah ngara. 6 Perang re nyarab kupo kupo ngara ka nyirubuh tiban tiban-bās kupo. Ngara re rabur sabab ngara ndai kayuh nanyam ka pinyiraan adŭp ngara. 7 Ngara garis an bu so Aku. Ngara re bagan mite turung amai dog pijera darŭm pimudip ngara, pak mating daya re pirupas ngara. 8 “Simuki Aku re tandah kuu, Israel? Simuki Aku re tagan kuu? Bisa kah Aku pirabur kuu mun Admah, puan kah ndai di tunduh mu mun Zeboiim? Atin Ku dŭh re bada Aku ndai simŭnŭ! Pinyirindu Ku di kuu inŭh raru bās. 9 Aku dŭh re ngukum kuu kan Aku baji; Aku dŭh re pirabur Israel dinge. Amai Aku ati Tapa ka dŭh manusia. Aku, adi Kudus, agi ngga kuu. Aku dŭh re baji di kuu dinge. 10 “Daya Ku re tunda Aku kan Aku ngŭr pinganyu ngara mun singah. Ngara re rikas tudu Aku so tura ka barat. 11 Ngara re mandŭg so Egypt, raju mun manuk, ka so Assyria, mun manuk asang. Aku re taban ngara mari ka ramin ngara dinge. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu.” 12 TUHAN nang, “Daya Israel mbŭh kirurung Aku ngga pinganang kadong ka pingandai tipu, ka daya Judah gibabŭ birawan rawan Aku, Tapa adi tŭtŭd ka kudus.

Hosea 12

1 Barang masam kayuh adi daya Israel ndai so isan isan ndŭg singarŭm inŭh dŭh biguna, buang-i kayuh adi bisa pirusak. Tipu ngga pinyiganas taŭn bitambah adŭ di dupan ngara. Ngara ndai pekat-damai ngga Assyria ka ndai dagang ngga Egypt. 2 TUHAN biyŭn kayuh an-I pakai ngga nyarah daya Judah; Ayŭh gŭh re ngukum Israel amai urah-rakah ngara. Ayŭh re maras ngara yŭn kayuh adi ngara mbŭh ndai. 3 Jacob adi tayung-babuk ngara muko birawan ngga jurud-i Esau kan ngara gibabŭ darŭm ite sindŭ ngara. Kan Jacob mbŭh baga, ayŭh rawan Tapa. 4 Ayŭh birawan ngga malaikat ka manang. Ayŭh sien darŭm-i mite berkat. Ka di Bethel Tapa tudu babuk ta Jacob ka minyu ngga ayŭh. 5 Anŭ inŭh Tapa Bisa-pŭrŭg. TUHAN inŭh adŭn adi ngga-I dog nyambah. 6 Ngapŭi meh, sesang Jacob, sabah di Tapa ngan ka pari ka Ayŭh. Udip meh ngga atin rindu ka tŭnggŭn, ka kajŭn Tapa ngan ngga atin tŭtŭd. 7 TUHAN nang, “Daya Israel dŭh jujur mun daya Canaan. Ngara suka nipu daya adi miris so ngara, pakai timbang adi dŭh batur. 8 ‘Kieh kaya madin,’ ngara nang. ‘Kieh biyŭn bagŭ rata. Ka mating daya bisa nang kieh jadi kaya so ka pingandai tipu.’ 9 Pak Aku, TUHAN Tapa ngan adi taban angān ruah so Egypt; Aku re bada angān rŭŭ di bari dinge, mun di andu Aku tudu angān di tarun tana-pajam. 10 “Aku minyu di bara nabi ka bada ngara ari kiris kayuh keya ka darŭm pŭmŭh, ka so baba bara nabi Aku bakan daya Ku. 11 Pak tibudo dog nyambah di Gilead, ka ngara adi nyambah-i re kabŭs. Dari sapi dog nyadis di Gilgal, ka mija mija-sambah diginŭ re jadi tugung batuh di sapa tarun.” 12 Babuk ta Jacob re bu ka Mesopotamia, di yŭn-i, ramŭn raan dapŭd sawŭn, nyiraja di ribo ndi naan daya ka jadi pingingat biri-i. 13 TUHAN pait ndi naan nabi bada nyiramat daya Israel so dog piurun di Egypt ka kingat ngara. 14 Daya Israel mbŭh bada TUHAN raru baji di ngara. Ngara patut dog siŭ amai sarah adi ngara mbŭh ndai. TUHAN ngara re ngukum ngara amai ngara mbŭh nggen mangŭh di Ayŭh.

Hosea 13

1 Dawŭ-i, kan tibaran-asar Ephraim minyu, bara tibaran-asar adi bŭkŭn taru. Ngara raru stabi di Ephraim. Pak daya bidosa amai nyambah Baal, ka sabab anŭ ngara re kabŭs. 2 Ngara babŭ bidosa amai babŭ ndai gayŭn gayŭn so basi an ngara nyambah, mun tibudo so pirak, adi dog ndai ngga tangan manusia. Komŭnŭ ngara nang, “Jugan sadis ka ngara!” Simuki daya re sium tibudo anŭ, tibudo adi dog ndai tunda gayŭn sapi! 3 Ngapŭi ngara re miyap mun abun isan isan, mun sipot-abun adi miyap awar isan isan. Ngara re mun aping adi dog poh sabak so tarun yŭn ngiik, mun asuh so sirumbong asuh. 4 TUHAN nang, “Aku ati TUHAN adi Tapa ngan, adi taban angān ruah so Egypt. Angān dŭh biyŭn Tapa bŭkŭn adŭ-I Aku. Aku sadi adŭ pinyikudip ngan. 5 Aku kingat angān di tarun tana badŭh, tarun tana sumat. 6 Pak kan angān mŭrŭt tarun tana adi kana, angān bisoh, angān jadi sambuh ka kambŭt Aku. 7 Ngapŭi Aku re nyerang angān mun singah. Mun rimaung Aku re tuman angān di aran. 8 Aku re nyerang angān mun buāng adi manyap anak-i, ka Aku re nyiratak nyirigat pŭrŭng ngan. Mun singah Aku re man angān diginŭ ka nyiratak nyirigat angān mun dāng tarun. 9 “Aku re siŭ angān, daya Israel! Asi re dapŭd turung angān? 10 Angān mite raja ka mite pinguru, pak simuki ngara re nyiramat bangsa ati? 11 Ngga baji Aku mbŭh nggen di angān bara raja, ka ngga riyŭn Aku mbŭh tambit ngara ngga bu. 12 “Dosa Israel ngga sarah-i agi dog nuris, ka rekod anŭ mbŭh nakit dog nyikŭn. 13 Israel biyŭn pluang udip, pak mbŭh raru budo re tambit-i; mun sipira re dog ruwan, pak abah ruah so tain. 14 Aku dŭh re nyiramat daya ati so ong daya adi mbŭh kabŭs bait pirupas ngara so kuasa pinyikabŭs. Taban sesak andam mu, pinyikabŭs! Taban pinyirusag mu, ong daya adi mbŭh kabŭs! Aku mbŭh dŭh tia masi di bangsa ati. 15 Sunggu Israel mujur mun uduh di tana adi damŭn, Aku re pait sabak timor adi paras so tarun tana-pajam, ka-i re nyibadŭh anak anak sungi ngga prigi ngara. Ka-i re taban ngga bu sopŭrŭg kayuh adi brega. 16 Samaria dŭh siŭn dŭh dog ukum amai rawan Aku. Daya-i re kabŭs darŭm biperang; anak anak pira re dog pān di tana, ka dayung dayung adi bite re dog nyeja tain-i.”

Hosea 14

1 Pari ka TUHAN adi Tapa ngan, daya Israel. Dosa ngan mbŭh bada angān sikak ka rabu. 2 Pari ka TUHAN, ka bada dua ati jadi sadis ngan ka Ayŭh: “Apun sopŭrŭg dosa ami, ka kambat dua ami, ka kieh re muji Kaam nimun adi ko ami janji. 3 Assyria dŭh dapŭd nyiramat kieh, ka kuda perang dŭh dapŭd grindung kieh. Kieh dŭh re tia nang di tibudo ami nang ngara inŭh Tapa ami. O TUHAN, Kaam masi di daya adi dŭh biyŭn daya adi bisa-i sabah.” 4 TUHAN nang, “Aku re taban daya Ku pari ka Aku. Aku re rindu ngara ngga siabo atin Ku; dŭh Aku re tia baji di ngara. 5 Di daya Israel Aku re jadikeya ka ujen di tana badŭh. Ngara re mirarak mun bunga; ngara re piruat tŭrŭpmun tŭngŭn kayuh Lebanon. 6 Ngara re udip ngga pimudip bauh, ka ramus mun tŭngŭn kanā. Ngara re buuh ramakmun tŭngŭn sedar Lebanon. 7 Ngara re udip di ribo pinyigrindung Ku. Ngara re purun gandomka re pimuah mun teya anggor. Ngara re timagah mun wain Lebanon. 8 Daya Israel re dŭh tia nyambah tibudo; Aku re nam dua ngara ka kingat ngara; mun tŭngŭn kayuh barŭm Aku re nyayung ngara; Aku inŭh adi so sopŭrŭg berkat mandŭg ka ngara.” 9 Isa-i ngara adi bijak mirati kayuh adi dog nuris digiti, ka isa-i ngara na-i darŭm atin ngara. Aran TUHAN inŭh batur, ka daya tŭnggŭn udip pakai-i, pak daya bidosa sikak ka rabu sabab ngara nyibireu-i.

Joel 1

1 Ati inŭh pinganang TUHAN ka Joel anak Pethuel. 2 Nakit dingah, angān adi mbŭh minyamba; sopŭrŭg adi di Judah, dingah. Agi kah kayuh adi mun ati jadi dawŭ-idi jaman adŭp ngan bait di jaman tayung-babuk ngan? 3 Kidaan di bara anak ngan pasar kayuh ati; ngara re kidaan di bara anak ngara, adi re kidaan di turap adi ripas adŭp ngara. 4 Dudu kadis adi dŭh tungang dog mirang mbap di pimuruh ngga di buwa-i; anŭ adi tadŭh kadis adi diŭ, kadis adi sundis man. 5 Burah meh ka muās, angān adi pimabuk; sien, angān adi gagā nok wain; buwa anggor adi ngga ndai wain bauh mbŭh dog pirusak. 6 Dudu kadis mbŭh nyerang tarun tana ta; ngara raru bake ka mbŭh raru bagŭ, dŭh tungang dog mirang; jipŭh ngara reja mun jipŭh singah. 7 Ngara mbŭh pirusak tŭngŭn anggor taka ngunyai tŭngŭn tŭngŭn ara. Ngara mbŭh nyiratak kurit tŭngŭn-i, ndŭg ka daan daan-i buda. 8 Sien, angān, mun dayung bujang nguriddari adi an-i ndu banŭh. 9 Mbŭh mating gandom puan kah wain re dog jugan di Ramin TUHAN; bara imam muās amai ngaradŭh biyŭn pinganggen yŭn TUHAN. 10 Tana mbŭh mating pimuruh dieh; tana muāssabab gandom mbŭh dog pirusak, buwa anggor mbŭh pisŭk, ka tŭngŭn kanā mbŭh rayu. 11 Susah, angān adi biteya; sien, angān adi jaga teya anggor, sabab gandom, jari, sawŭ, sopŭrŭg pimuruh mbŭh dog pirusak. 12 Tŭngŭn anggor ngga tŭngŭn ara mbŭh rayu; sopŭrŭg tŭngŭn pimuruh mbŭh rayu ka kabŭs. Pinyigaŭn daya mbŭh mating. 13 Nēn banang guni ka muās, angān bara imam adi nyiraja di mija-sambah! Di mŭrŭt Ramin TUHAN ka muās ndi ngarŭm ngarŭm! Mating gandom puan kah wain re ngan jugan ka Tapa ngan. 14 Nggen ukum isa daya bipusa; bagan daya bagŭ bada tikuruk! Bagan bara pingurusamŭn sopŭrŭg daya Judahka darŭm Ramin TUHAN adi Tapa ngan, ka bagan mite turung so Ayŭh! 15 Andu TUHAN mbŭh sindŭk, andu adi ngga Ayŭh adi Bisa-pŭrŭg taban pinyirusag. Munki masam sipŭ-i re andu anŭ! 16 Di sirung jawin ami buwapimuruh ami dog pirusak. Mating pinyigaŭn di Ramin TUHAN Tapa ami. 17 Ruwang bine kabŭs di tana badŭh. Mating tia gandom re dog nyikŭn, panggau adi dŭh brisi rubuh. 18 Sapi sapi pira-muu adŭp-i sikirausabab mating kupai re-i man; kaban biri mbŭh jera gŭh. 19 Aku bagan mite turung so TUHAN, sabab kupai ngga tŭngŭntŭngŭn kayuh mbŭh rayu, mun adi ko dog man apui. 20 Ndŭg ka dāng tarun bagan mite turung so Kaamsabab anak anak sungi mbŭh badŭh.

Joel 2

1 Mambak trompet; nguga bara daya di Zion, adi sandah kudus Tapa. Kimŭtŭr meh, bara daya Judah! Andu TUHAN mbŭh rikas re mandŭg. 2 Andu anŭ re karŭm buang pajamandu anŭ singŭt ka krumanBara tibaran kadis masangmun karŭm nutu darŭd. Gi-mating kayuh mun anŭ, ka re mating mun anŭ dinge. 3 Mun apui ngara man anak anak kayuh-udip. Di jawin ngara tarun tana agi keya ka Teya Eden, pak di punok ngara mbŭh keya ka tana-matung. Mating kayuh dŭm bada ngara. 4 Ngara mun dudu kuda; ngara bikaduh mun kuda perang. 5 Darŭm ngara mirupat di tunduh darŭd, jawŭn ngara agi sak jawŭn krita kuda; jawŭn ngara agi sak kupai dog man apui. Ngara bidindar mun bara soldadu sidia re biperang. 6 Darŭm ngara mandŭg, sopŭrŭg daya mbŭh tikaran; raŭn barang naan daya mbŭh pusat. 7 Ngara nyerang mun pimagan; ngara jakŭh sindung mun bara soldadu. Sopŭrŭg ngara baris nyurong ka jawinka dŭh biruit ka tarun bŭkŭn 8 bait matŭn aran dingan-i. Ngara mŭrŭt tambus buwang, ka mating kayuh tungang bitan ngara. 9 Ngara nyarab kupo; ngara bikaduh di sambu sindung kupo; ngara jakŭh raminka mŭrŭt so pinjan mun pinaku. 10 Ong bigugoh darŭm ngara masang; rangit bigagar. Batŭh andu ngga buran jadi karŭm, ka dudu bitang mbŭh dŭh tia nyekar. 11 TUHAN nyirais nggen ukum di bara soldadu-I. Tibaran soldadu adi tunda pinganang-Iinŭh bagŭ buang bake. Munki masam sipŭ-i andu TUHAN! Mating daya re tan. 12 “Pak dŭh-i rambat,” nang TUHAN, “yŭn ngan marik pimudip ngan pari ka Aku ngga siabo asŭng nganngga bipusa, sien ka muās. 13 Bada atin ngan anŭ adi keya ka asur kiren susah ngan; nyiratak piraka ngan dŭh-i sadang.” Pari ka TUHAN adi Tapa ngan. Ayŭh inŭh mandis ka raru masi; Ayŭh tŭtŭd ka ingat janji-I; Ayŭh ari sidia an apun ka dŭh-I an ngukum. 14 Kadŭ TUHAN adi Tapa ngan re nukar pikir-Ika nyiberkat angān ngga raru bagŭ buwa pimuruh. Ka angān meh dapŭd jugan gandom ngga wain ka Ayŭh. 15 Mambak trompet di Sandah Zion; nggen ukum bada daya bipusa kabagan daya bagŭ bada mandŭg tikuruk! 16 Bada tikuruk sopŭrŭg daya; sidia ngara yŭn udung adi kudus; taban bara adi minyamba; nguruk bara anak-anyasamŭn anak anak pira. Simŭnŭ gŭh ngara adi bauh ko sawandŭh siŭn dŭh tingge birit ngara ka mandŭg. 17 Bara imam, adi bituan di TUHANdi asah mija-sambah ngga tiban Ramin TUHAN, dŭh siŭn dŭh muās ka bidua: “Masi di daya Mai, TUHAN. Dŭhnyah bada bangsa bŭkŭn ngamun kieh ka tawŭh kiehbuang ngara nang, ‘Diki Tapa ngan?’” 18 Komŭnŭ TUHAN kiren adŭp-I mbit bat di tana-I; Ayŭh masi di daya-I. 19 Ayŭh nam ngara: “Madin Aku re nggen di angāngandom ngga wain samŭn inyo kanā, ka angān re bisoh. Bangsa bangsa bŭkŭn redŭh tia ngamun angān. 20 Aku re kadi bara tibaran kadis adi mandŭg so utaraka re kasig kada-i ka tarun tana-pajam. Bara-i adi tura ka jawin re dog kasig ka Rawŭt Pide, bara adi tura ka punok ka rawŭt Mediterranean. Tadang ngara re buuh madam. Aku re pirabur ngara sabab sopŭrŭg kayuh adi ngara mbŭh ndai di tunduh ngan. 21 “Ŭmŭh, dŭhnyah taru, pak pawŭn ka gaŭnamai sopŭrŭg kayuh adi TUHAN mbŭh ndai yŭn ngan. 22 Dāng, dŭhnyah taru. Kupai agi barŭm; tŭngŭn kayuh buān buwa-i, ka mbŭh bagŭ buwa ara ngga buwa anggor. 23 “Gaŭn angān, daya Zion, gaŭn meh angān amai kayuh adi TUHAN adi Tapa ngan mbŭh ndai yŭn ngan. Ayŭh mbŭh nggen di angānsukup ujen di tipuh jaya; Ayŭh mbŭh ren ujen tipuh madud ka ujen tipuh bunga mun dawŭ-i yŭn ngan. 24 Tarun yŭn ngiik re puno ngga gandom; parit adi sindŭk yŭn mŭ buwa anggor re puno ngga wain ka inyo kanā ndŭg ka babas. 25 Aku re nggen pari kayuh ngan adi mbŭh manyapdarŭm sawa adi ngga bara tibaran kadis man buwa pimuruh ngan. Aku inŭh adi pait dudu tibaran kadis anŭ bada nyusah angān. 26 Madin angān re biyŭn bagŭ kayuh man, ndŭg ka bisoh. Angān re muji TUHAN adi Tapa ngan, adi mbŭh ndai pingandai saruh yŭn ngan. Daya Ku dŭh re tia dog ngamun. 27 Ngga simŭnŭ, angān daya Israel, re puan nang Aku agi di ruang ngan, ka Aku, adi TUHAN, inŭh Tapa ngan, ka mating adi bŭkŭn. Daya Ku re dŭh tia dog ngamun. 28 “Muko anŭ, Aku re ren Roh Ku di barang naan daya: anak anak dari ngan ngga anak anak dayung ngan re piagah Agah Ku; bara nyamba ngan re nyipŭmŭh, ka bara pimara ngan re kiris kayuh keya ka darŭm pŭmŭh. 29 Di tika anŭ Aku re ren Roh Kudi tunduh bara urun ani, dari bait dayung. 30 “Aku re nggen pinyibakan yŭn andu anŭdi rangit ngga di ong; re agi bisaad, apui, ka jambung asuh. 31 Batŭh andu re karŭm, ka buran re marui bireh mun deyadiŭ so andu TUHAN adi bisā ka adi sipŭ anŭ mandŭg. 32 Pak sopŭrŭg daya adi mite turung so TUHAN re siramat. Nimun adi ko TUHAN nang, ‘Kada di Jerusalem re pirupas adŭp ngara; ngara adi Aku mien re siramat.’”

Joel 3

1 TUHAN nang, “Di tika anŭ Aku re bada Judah nggaJerusalem pari mujur mun dawŭ-i. 2 Aku re nguruk sopŭrŭg bangsaka taban ngara ka Rubān Bisara. Diginŭ Aku re nggen bisara di ngaraamai sopŭrŭg kayuh adingara mbŭh ndai di daya Ku. Ngara ko mesak bara daya Israel ka rais tamika bikutung tana Israel, tana adi Aku dapu. 3 Ngara taran dadu ngga natuasi re dapu daya-takap. Ngara jua anak-anya dari ngga dayung da jadi urun ngga bayar dayung sundar bait wain. 4 “Ani anŭ suba ngan ndai di Aku, Tyre, Sidon, ngga ndi tarun tana Philistia? Angān suba an maras dendam kah? Kambŭi anŭ kayuh raan ngan, Aku bisa rikas bayar angān! 5 Angān mbŭh sirapas pirak ngga mas Ku ka taban ngga bu buat-rata Ku ka darŭm bari-sambah ngan. 6 Angān mbŭh taban ngga bu daya Judah ngga daya Jerusalem jo so rais adŭp ngara ka jua ngara ka daya Greek. 7 Madin Aku re taban ngara ngga ruah so tarun tarun adi yŭn ngan jua ngara. Aku re ndai di angān kayuh adi angān ko ndai di ngara. 8 Aku re bada anak dari ngga anak dayung ngan dog jua ka daya Judah; ngara re jua ngara jeh ka daya Sheba. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 9 “Piagah kayuh ati di barang bangsa: ‘Sidia yŭn re biperang; bagan bara pimagan ngan; nguruk sopŭrŭg soldadu ngan ka baris meh! 10 Maba tŭbŭn basi bajak ngan da jadi pedang ka sinda adi ngga ngan mŭpŭd tugu pimuruh da jadi jarok. Ngara adi rumuh dŭh siŭn dŭh gŭh sua di biperang. 11 Rikas ka mandŭg, sopŭrŭg ngan bangsa adi rŭŭ maning tarun ati, ka tikuruk meh di rubān.’” Pait bara tibaran soldadu Mai, O TUHAN, da nyerang ngara! 12 “Barang bangsa dŭh siŭn dŭh sidiaka mandŭg ka Rubān Bisara. Diginŭ Aku, adi TUHAN, re guru nggen bisara di sopŭrŭg bangsa adi rŭŭ maning tarun ati. 13 Ngara anŭ raru ginaka; kapŭg ngara keya kagandom di tika ngatŭm; digang ngara keya ka anggor dog digangdi darŭm tarun yŭn mŭ buwa anggor adi mbŭh punondŭg ka wain-i babas.” 14 Biribu ribu daya agi diRubān Bisara. Diginŭ inŭh andu TUHANre rikas mandŭg. 15 Batŭh andu ngga buran mbŭh karŭm, ka dudu bitang mbŭh dŭh tia nyekar. 16 TUHAN ngŭr so Sandah Zion; sirŭŭn-I sak dudū so Jerusalem; ong ngga rangit bigagar. Pak Ayŭh re grindung daya-I. 17 “Komŭnŭ, Israel, angān re puan Aku ati TUHAN adi Tapa ngan. Aku rŭŭ di Zion, sandah kudus Ku. Jerusalem re jadi kupo kudus; daya tami dŭh re tia nyerang-i. 18 “Di tika anŭ darŭd re puno da teya anggor, ka dudu sapi re agi di barang sandah; diginŭ re bagŭ piin yŭn sopŭrŭg daya di Judah. Anak sungi re aman so Ramin TUHAN, ka-i re misa Rubān Acacia. 19 “Egypt re jadi tarun tana-pajam, ka Edom re jadi tibawang, sabab ngara nyerang tarun tana Judahka siŭ daya adi dŭh sarah. 20-21 Aku re maras dendam yŭn ngara adi dog siŭ; Aku dŭh re tandah ngara adi sarah. Pak Judah ngga Jerusalem re adu adu agi daya dieh, ka Aku, adi TUHAN, re rŭŭ di Sandah Zion.”

Amos 1

1 Ati inŭh piminyu pinganang Amos, ndi naan pingingat-biri so kupo Tekoa. Duwŭh sawa diŭ so tana-bigugoh, kan Uzziah jadi raja Judah ka Jeroboam anak Jehoash jadi raja Israel, Tapa pinandŭng di Amos sopŭrŭg kayuh ati pasar Israel. 2 Amos nang, “TUHAN ngŭr so Sandah Zion; sirŭŭn-I bidudū so Jerusalem. Tarun tana kupai badŭh pisŭk, ka kupai di Darŭd Carmel marui pisŭk.” 3 TUHAN nang, “Daya Damascus mbŭh pari pari bidosa, ka sabab anŭ Aku re sawŭ ngukum ngara. Ngara mbŭh gaok ginaka ngga daya Gilead. 4 Jadi Aku re pait apui bada nyatŭk istana adi Raja Hazael pijog ka Aku re badang kuta kuta Raja Benhadad. 5 Aku re nyirubuh tiban-bās kupo Damascus ka pibu bara daya adi rŭŭ di Rubān Aven ngga pimritah Betheden. Daya Syria re dog taban ngga bu jadi daya-takap ka tarun tana Kir.” 6 Ka TUHAN nang, “Daya Gaza mbŭh pari pari bidosa, ka sabab anŭ Aku re sawŭ ngukum ngara. Ngara taban ngga bu sopŭrŭg daya so ndi bangsa ka jua ngara jadi urun ka daya Edom. 7 Ngapŭi Aku re pait apui da nyatŭk sindung kuta Gaza ka badang-i. 8 Aku re kadi sopŭrŭg pimritah kupo Ashdod ngga Ashkelon. Aku re ngukum kupo Ekron, ka sopŭrŭg daya Philistine adi dŭm re abo kabŭs.” 9 TUHAN nang, “Daya Tyre mbŭh pari pari bidosa, ka sabab anŭ Aku re sawŭ ngukum ngara. Ngara taban ngga bu sopŭrŭg daya so ndi bangsa jadi daya adi dog taran di tarun tana Edom, ka dŭh sita pekat-damai adi ngara mbŭh ndai. 10 Ngapŭi Aku re pait apui da nyatŭk sindung kuta Tyre ka badang kuta-i.” 11 TUHAN nang, “Daya Edom mbŭh pari pari bidosa, ka sabab anŭ Aku re sawŭ ngukum ngara. Dŭh ngga masi, ngara siŭ madis madis adŭp ngara, adi daya Israel. Baji ngara dŭh tigŭngŭng, ka ngara dŭh re an ko baji. 12 Ngapŭi Aku re pait apui da nyatŭk kupo Teman ka sigot kuta kuta Bozrah.” 13 TUHAN nang, “Daya Ammon mbŭh pari pari bidosa, ka sabab anŭ Aku re sawŭ ngukum ngara. Darŭm perang ngara adi ngga tambit tambah tarun tana, ngara mbŭh nyeja tain dayung dayung adi bite di Gilead. 14 Ngapŭi Aku re pait apui da nyatŭk sindung kuta Rabbah ka badang kuta-i. Ka diginŭ re agi ngāb pinganyu nyerang, ka bisaad anŭ re mun sabak ribut. 15 Raja ngga bara pinurung pritah-i re dog nakap ka jadi daya adi dog taran ka rais tami.”

Amos 2

1 TUHAN nang, “Daya Moab mbŭh pari pari bidosa, ka sabab anŭ Aku re sawŭ ngukum ngara. Ngara dŭh stabi di turang raja so Edom; ngara badang turang-i ndŭg ka jadi apŭk. 2 Aku re pait apui da nyatŭk tarun tana Moab ka badang kuta kuta Kerioth. Daya Moab re kabŭs darŭm jawŭn perang sitadŭn bara soldadu ngāb ka dudu trompet dog mambak. 3 Aku re siŭ pimritah Moab ngga sopŭrŭg pinguru di tarun tana anŭ.” 4 TUHAN nang, “Daya Judah mbŭh pari pari bidosa, ka sabab anŭ Aku re sawŭ ngukum ngara. Ngara mbŭh ngamun ajar Ku ka dŭh sita pesan Ku. Ngara mbŭh manyap bada tapa-kadong adi tayung-babuk ngara ko nyambah dawŭ-i. 5 Ngapŭi Aku re pait apui da nyatŭk Judah ka badang kuta kuta Jerusalem.” 6 TUHAN nang, “Daya Israel mbŭh pari pari bidosa, ka sabab anŭ Aku re sawŭ ngukum ngara. Ngara jua bada jadi urun daya adi jujur adi dŭh tungang bayar utang ngara, ka daya sirata adi dŭh tungang bayar ndŭg ka ndi pasang kasut. 7 Ngara digang daya adi ramah ka adi dŭh bigaya ka turak ka bŭngŭn daya adi sirata. Ndi naan daya ngga sama-i mbŭh nyibŭŭs ndi naan dayung urun, ka mbŭh nyembar adŭn kudus Ku. 8 Di barang tarun yŭn bisambah, daya bŭŭs nēn piraka adi ngara mbŭh tambit so daya sirata ndu jamen utang-i. Di Ramin Tapa ngara, ngara nok wain adi dog tambit so daya adi ngutang duit ngara. 9 “Kana yŭn ngan adi daya Ku inŭh, Aku mbŭh pirarap daya Amor adi bigatung mun tŭngŭn sedar ka adi bake mun tŭngŭn oak. 10 Aku taban angān ngga ruah so Egypt, nguru angān mutas tarun tana-pajam pat puru sawa, ka nggen di angān tarun tana daya Amor bada jadi tung jangān. 11 Aku mien kada so anak anak ngan bada jadi nabi, ka kada so anak dari ngan adi mara bada jadi daya nazir. Dŭh kah kayuh anŭ sawŭ, daya Israel? Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 12 Pak angān bada bara daya nazir nok wain, ka nggen ukum bada bara nabi dŭh nyuse ajar Ku. 13 Ka Aku re nyinjŭn angān di tana, ka angān re nyidaing mun krita-sapi sarad ngga gandom. 14 Daya adi raju bikaduh dŭh gŭh re tungang pirupas adŭp-i; daya adi bake re manyap bake-i, ka soldadu dŭh re tungang nyiramat asŭng-i. 15 Ngara adi tukang nimbak reja-panah re dŭh tan birawan, ngara adi raju bikaduh re dŭh dapŭd bikaduh bu, ka soldadu pinunggang kuda re dŭh tungang nyiramat adŭp-i. 16 Di andu anŭ, ndŭg ka soldadu adi siabo pagan re pasan sinyata-i ka bikaduh bu.” TUHAN mbŭh minyu.

Amos 3

1 Daya Israel, dingah pinganang ati adi TUHAN mbŭh piruah pasar angān, ndi bangsa adi-I mbŭh taban ruah so Egypt: 2 “So dupan sopŭrŭg bangsa di ong, angān adŭ adi Aku puan ka sita. Anŭ inŭh adi bada dosa ngan raru sipŭ, ka sabab anŭ inŭh Aku dŭh siŭn dŭh ngukum angān.” 3 Bisa kah duwŭh naan daya panu samah kambŭi dŭh diŭ bisatur diki re bidapŭd? 4 An kah singah ngŭr di tuān kambŭi-i bayuh dapŭd dangah-i? Agi kah anak singah ngŭr kambŭi-i bayuh nakap kayuh? 5 Agi kah manuk dog jarat kambŭi upan mating dog na di jarat anŭ? Bisa kah jarat bukās kambŭi mating kayuh mukas-i? 6 Kan trompet tandā biperang dog mambak di kupo, dŭh kah daya re taru? Bisa kah pinyirusag nyatŭk kupo kambŭi TUHAN dŭh bada? 7 TUHAN Raja dŭh ndai kayuh kambŭi-I dŭh diŭ kidaan di bara urun-I, adi daya Nabi. 8 Kan singah ngŭr, asi re dŭh taru? Kan TUHAN Raja minyu, asi re dŭh kidaan agah-I? 9 Kidaan di ngara adi rŭŭ di istana di Egypt ngga di Ashdod: “Tikuruk di sandah sandah maning Samaria ka tingga pito bās ngga barang masam sarah adi dog ndai diginŭ.” 10 TUHAN nang, “Ngara anŭ ngisi ramin bās-i ngga kayuh kayuh adi tambit-i pakai aran adi sarah ka ganas. Ngara taŭn dŭh adŭ puan munki re bada adŭp-i jujur. 11 Ngapŭi meh pinganyu re maning tarun tana ngara, nyirubuh kuta ngara, ka mirupak ramin bās ngara.” 12 TUHAN nang, “Nimun pingingat-biri dapŭd kaŭs-i duwŭh kaja puan kah ndi kajit biri adi singah muko man, simŭnŭ gŭh re nisŭ adŭ daya Samaria dŭm, adi madin guring di pangō adi grua. 13 Dingah madin, ka bakan bara sesang Jacob,” nang TUHAN Raja adi Bisa-pŭrŭg. 14 “Di andu Aku ngukum daya Israel amai dosa ngara, Aku re pirabur mija mija-sambah Bethel. Sikuh sikuh barang mija-sambah re timber ka re rabu ka tana. 15 Aku re pirabur ramin tipuh madud ka ramin tipuh paras. Ramin adi dog ngabuh ngga bŭbŭt gajah re rubuh; sopŭrŭg ramin adi bayah re dog nyirubuh.”

Amos 4

1 Dingah, angān bara dayung Samaria, adi mbŭh bitambah gamu mun sapi Bashan adi nakit dog paan. Angān arap ngga daya adi ramah, kinanyuh daya adi sirata, ka takan banŭh ngan bada ari nggen nok adi bisā di angān! 2 Nimun TUHAN Raja inŭh kudus, Ayŭh mbŭh bijanji, “Andu re mandŭg kan ngara re batak angān pakai sikait; barang naan angān re mun iken adi bikideng di sibakid pisis. 3 Angān re dog batak ka rubang sindung adi sindŭk ka dog taran ka sapa.” 4 TUHAN Raja nang, “Daya Israel, di ka yŭn bisambah di Bethel ka ndai dosa, kambŭi angān dŭh siŭn dŭh di! Di ka Gilgal ka ndai dosa ngga situngang tungang ngan! Ndai adŭ, ka taban dāng an ngan nyadis barang isan isan, ka taban pinganggen ndi utung-so-simŭng ngan barang andu adi taruh. 5 Ndai adŭ, ka jugan ruti ngan ndu pinganggen trima kaseh ka Tapa, ka minyu sambuh pasar rabis pinganggen adi angān mbŭh taban! Anŭ inŭh masam kayuh adi angān suka ndai. 6 “Aku inŭh adi taban apag ka sopŭrŭg kupo ngan, pak angān dŭh pari ka Aku. 7 Aku bitan ujen kan pimuruh ngan raru biguna di piin. Aku nggen ujen di ndi kupo, pak dŭh di kupo adi bŭkŭn. Ujen rabu di ndi ŭmŭh, pak ŭmŭh adi bŭkŭn badŭh. 8 Ramah ngga badŭh asŭng, daya so kupo kupo adi bŭkŭn mandŭg ka ndi kupo di yŭn ngara harap adŭp-i dapŭd piin, pak diginŭ dŭh sadang piin re ngara nok. Babŭ gŭh angān dŭh pari ka Aku. 9 “Aku pait sabak adi paras ngga bada pimuruh ngan pisŭk. Kadis-baga pirusak teya ngan ka teya anggor ngan, tŭngŭn ara ngan ka tŭngŭn kanā ngan. Babŭ gŭh angān dŭh pari ka Aku. 10 “Aku pait sesak-andam ka angān mun anŭ adi Aku pait ka daya Egypt. Aku siŭ bara dari ngan adi mara darŭm perang ka tambit kuda ngan. Aku ngisi undung ngan ngga buuh so tadang adi madam di tarun yŭn ngan bibari. Babŭ gŭh angān dŭh pari ka Aku. 11 “Aku pirabur kada so angān mun Aku pirabur Sodom ngga Gomorrah. Angān adi dŭh kabŭs mbŭh keya ka rangas adi sau pak dŭh rŭpŭg da apui. Babŭ gŭh angān dŭh pari ka Aku,” nang TUHAN. 12 “Ngapŭi meh, daya Israel, Aku re ngukum angān. Ka sabab Aku re ngukum angān, sidia meh adŭp ngan! 13 Tapa inŭh adi ndai sopŭrŭg darŭdka adi napa sabak. Ayŭh bada pikir kira-I dog puan manusia; Ayŭh ngubah sandu jadi ngarŭm. Ayŭh panu di tibung tibung ong. TUHAN Tapa Bisa-pŭrŭg, anŭ inŭh adŭn-I!

Amos 5

1 Dingah, daya Israel, ragu nyikubur ati adi Aku nang pasar angān: 2 Israel, dayung tibŭn anŭ, mbŭh rabu, dŭh re makat dinge! Ayŭh dog tandah guring di tunduh tana, ka mating daya turung pakat ayŭh. 3 TUHAN Raja nang, “Ndi kupo di Israel pait siribu naan soldadu, pak siratus adŭ mari; kupo adi bŭkŭn pait siratus naan soldadu, pak simŭng adŭ mari.” 4 TUHAN nang di daya Israel, “Mandŭg ka Aku, ka angān re udip. 5 Dŭhnyah di bisambah di Beersheba. Dŭhnyah suba jiroh Aku di Bethel -- Bethel re jadi au-tarun. Dŭhnyah di ka Gilgal -- daya-i re dog taran ka rais tami.” 6 Di ka TUHAN, ka angān re udip. Kambŭi dŭh, Ayŭh re mandŭg mun apui adi bijagu ka daya Israel. Apui anŭ re man daya Bethel, ka mating daya re tungang mura-i. 7 Mŭmbŭh inŭh angān, angān adi ngarut pinyitŭnggŭn ka sirapas hak daya! 8 TUHAN ndai dudu bitang, Bitang Sikara ngga Bitang Pite Piranuk. Ayŭh bada karŭm jadi jawa andu, ka sandu jadi ngarŭm. Ayŭh bagan piin so rawŭt ka ren-i di ong, Adŭn-I inŭh TUHAN. 9 Ayŭh pirabur daya daya adi bake samŭn kuta kuta ngara. 10 Angān tiru di daya adi natang daya adi dŭh parad pinyitŭnggŭn ka adi minyu kayuh adi sawŭ di tarun yŭn bisara. 11 Angān mbŭh kinanyuh daya sirata ka sirapas gandom ngara. Ngapŭi angān dŭh re tia rŭŭ di ramin batuh grua adi angān pijog. Angān dŭh re tia nok wain so teya anggor damŭn adi angān purun. 12 Aku puan munki masam sipŭ dosa ngan ka kudu pingandai sarah mbŭh ngan ndai. Angān kisiis daya adi kana, angān man suap, ka bitan sirŭŭn daya sirata dog dingah di tarun yŭn bisara. 13 Jadi, mbŭh bijak dŭ nŭŭh pirŭŭ adŭp nŭh di tika adi arap mun anŭ! 14 Bada-i jadi pinŭtŭn ngan ndai kayuh adi batur, dŭh kayuh adi arap, isa angān udip. Ka TUHAN Tapa Bisa-pŭrŭg re agi ngga angān, sak adi mbŭh angān nang. 15 Tiru di kayuh adi arap, rindu di kayuh adi batur, ka bada pinyitŭnggŭn mujur di tarun yŭn bisara. Kadŭ TUHAN re masi di daya Israel adi gibabŭ udip. 16 Sabab anŭ meh TUHAN Raja adi Bisa-pŭrŭg nang, “Re agi sien adi bana ngga sien sabab susah di aran aran kupo. Ndŭg ka tukang tukang teya re dog bagan bada sua muās daya kabŭs ngga ngara adi dog ngupah bada muās. 17 Re agi sien adi bana di sopŭrŭg teya anggor. Sopŭrŭg anŭ re jadi sabab Aku re mandŭg di ngukum angān.” TUHAN mbŭh minyu. 18 Munki masam sipŭ-i re di angān adi gruwŭn andu TUHAN! Ani kana-i andu anŭ di angān? Di angān anŭ re andu adi karŭm ka dŭh-i andu adi jawa. 19 Anŭ re keya ka daya bikaduh mangān singah pak bidapŭd ngga buāng! Puan kah keya ka daya mari ka ramin-i ka na tangan-i di sindung -- pak dog nyingŭt jippŭh! 20 Andu TUHAN re karŭm, dŭh-i jawa. Andu anŭ re nyabūk, mating kakab jawa dieh. 21 TUHAN nang, “Aku tiru di gawai adat ngan; Aku dŭh tan tingga-i! 22 Kan angān taban ka yŭn Ku sadis badang ngga sadis ruwang kayuh, Aku dŭh re trima-i; Aku dŭh re trima dāng adi mbŭh ngan nyikumō yŭn re taban ka yŭn Ku ndu sadis. 23 Pirŭŭ ragu ngan adi bidudu anŭ; Aku dŭh raan dingah kachapi ngan. 24 Adi Aku raan, bada pinyitŭnggŭn aman mun anak sungi, ka pinŭnggŭn mun sungi adi bŭn badŭh. 25 “Daya Israel, Aku dŭh mite sadis ngga pinganggen darŭm tipuh pat puru sawa Aku nguru angān mutas tarun tana-pajam. 26 Pak madin, sabab angān mbŭh nyambah gayŭn gayŭn Sakkuth, adi angān ngaku ndu raja; ka Kaiwan, adi angān ngaku nang tapa bitang ngan, angān re taban gayŭn gayŭn anŭ 27 kan Aku taban angān yŭn dog taran ka rais jo so Damascus,” nang TUHAN, adi Adŭn-I Tapa Bisa-pŭrŭg.

Amos 6

1 Munki masam sipŭ-i re di angān adi mbŭh udip sanang di Zion ka angān adi kinyam adŭp ngan siramat di Samaria. Angān adi bara pinguru bās bangsa adi bās anŭ, ka yŭn ngan daya mandŭg mite turung! 2 Panu di tingga kupo Calneh. Komŭnŭ panu radus ka Hamath kupo bās anŭ ka mūn ka Gath kupo daya Philistine. Kana dŭ kah ngara anŭ so pritah Judah ngga Israel? Bayah dŭ kah tarun tana ngara so tung jangān? 3 Angān abah ngaku nang andu pinyirusag mbŭh sindŭk, pak kayuh adi ndai ngan batur-i bada andu anŭ rikas mandŭg. 4 Munki masam sipŭ-i re di angān adi guring di pangō grua ngan anŭ, bigawai man dagin anak sapi ngga anak biri! 5 Angān suka nimbur ragu, mun David, ka mambak-i di kachapi. 6 Angān nok wain ndi makuk ka pakai wangi adi brega, pak angān dŭh muās pinyirabu Israel. 7 Jadi angān re jadi sibungas daya adi dog taran ka rais tami. Pawŭn ngan ngga gawai ngan re mungan. 8 TUHAN Raja adi Bisa-pŭrŭg mbŭh nggen pinyibakan ati: “Aku dŭh rindu uap-sambuh daya Israel; Aku ngamun ramin grua ngara. Aku re nggen sindŭ kupo ngara samŭn sopŭrŭg kayuh adi agi dieh di pinganyu ngara.” 9 Kambŭi agi simŭng naan dari dŭm darŭm rawang, ngara re kabŭs. 10 Madis daya adi kabŭs, sianŭ adi ngatur pinyikubur, re taban tadang anŭ ruah so ramin. Madis-i re bagan asi asi adi babŭ darŭm ramin, “Agi kah daya bŭkŭn diginŭ ayō kuu?” Ka sirŭŭn re nam, “Mating!” Ka madis anŭ re nang, “Pirŭŭ adŭp nŭh! Ata dŭh siŭn nyabŭt adŭn TUHAN.” 11 Kan TUHAN nggen ukum, ramin adi bayah ngga adi sŭ re dog nyirubuh. 12 Agi kah kuda bikaduh di tunduh sandah batuh? Agi kah daya majak rawŭt ngga sapi? Pak angān mbŭh bada pinyitŭnggŭn marui jadi rasun, ka kayuh adi batur angān bada marui jadi kayuh adi sarah. 13 Angān mingangŭn adŭp ngan mbŭh sirabut kupo Lodebar. Angān mingangŭn nang, “Kieh sukup bake tungang sirabut Karnaim.” 14 Adŭp TUHAN adi Tapa Bisa-pŭrŭg nang, “Daya Israel, Aku re pait bara tibaran soldadu tami bada ngisi rais ngan. Ngara re kinanyuh angān so Ateng Hamath di utara ndŭg sungi Arabah di siratan.”

Amos 7

1 TUHAN Raja agi bada aku kiris kayuh keya ka darŭm pŭmŭh. Aku kiris Ayŭh napa dudu kadis-baga ripas daya muko kapŭg kupai yŭn raja. Di tika anŭ kupai mbŭh pari timbu. 2 Aku kiris dudu kadis anŭ man sopŭrŭg kayuh barŭm di tana, ka komŭnŭ aku nang, “TUHAN Raja, apun daya Mai! Munki ngara re tan? Ngara raru sŭ buang ramah!” 3 TUHAN nukar pikir-I ka nang, “Kayuh adi kuu kiris dŭh-i re jadi.” 4 TUHAN Raja bada aku kiris dinge kayuh keya ka darŭm pŭmŭh. Aku kiris Ayŭh aŭn sidia re ngukum daya-I ngga apui. Apui anŭ man rawŭt bās di ribo tana, ka mbŭh piguru man tana. 5 Komŭnŭ aku nang, “Sadang, TUHAN Raja! Munki daya Mai re tan? Ngara raru sŭ buang ramah!” 6 TUHAN nukar pikir-I dinge ka nang, “Kayuh anŭ dŭh gŭh re jadi.” 7 TUHAN bada aku kiris dinge kayuh. Aku kiris Ayŭh mijog sindŭk ndi sindung adi ko dog pijog pakai prambap, ka di tangan-I aku kiris prambap. 8 Ayŭh siken di aku, “Amos, ani kiris mu?” “Prambap,” aku nam. Komŭnŭ Ayŭh nang, “Aku pakai-i ngga kiren daya Ku mbŭh keya ka sindung adi dŭh tŭnggŭn. Aku dŭh re nukar pikir Ku dinge pasar re ngukum ngara. 9 Tarun tarun yŭn bara sesang Isaac bisambah re dog pirabur. Tarun tarun kudus Israel re jadi tibawang. Aku re bada taris asar pinyipritah Raja Jeroboam mungan.” 10 Amaziah, imam di Bethel, pait ripot ati ka Jeroboam adi raja Israel: “Amos agi bipekat ngga daya bagŭ rawan kuu. Pinganang-i re pirusak rais. 11 Ati inŭh kayuh nang-i: ‘Jeroboam re kabŭs darŭm biperang, ka daya Israel re dog taran jo so rais adŭp ngara.’” 12 Amaziah nang di Amos, “Mbŭh sadang inŭh anŭ, nabi! Pari ka Judah ka nggen ajar mu diginŭ. Bada ngara nggen gaji mu. 13 Dŭh tia minyu-binabi digiti. Ati inŭh tarun yun raja bisambah, ramin sambah pritah.” 14 Amos nam, “Aku dŭh nabi adi minyu-binabi amai raan trima gaji. Aku ati pingingat-dāng, ka tukang sita tŭngŭn tŭngŭn ara. 15 Pak TUHAN tambit aku so kraja ku adi pingingat-biri ka mritah aku bada mandŭg di minyu-binabi di daya-I Israel. 16 Jadi madin dingah kayuh adi TUHAN nang. Kuu bada aku dŭh tia minyu-binabi, dŭh tia minyu rawan daya Israel. 17 Ngapŭi meh, Amaziah, TUHAN nang di kuu, ‘Sawŭn mu re jadi dayung sundar di aran kupo, ka bara anak mu re dog siŭ darŭm biperang. Tana mu re dog kutung ka dog nggen di daya bŭkŭn, ka adŭp mu re kabŭs di rais daya adi dŭh puan Tapa. Ka daya Israel taŭn re dog taran jo so rais adŭp ngara.’”

Amos 8

1 TUHAN Raja kiren dinge kayuh di aku. Aku kiris ndi bakur brisi ngga buwa kayuh. 2 TUHAN siken, “Amos, ani kiris mu?” “Bakur brisi ngga buwa kayuh,” aku nam. TUHAN nang di aku, “Mbŭh ripuan tipuh daya Ku Israel. Aku dŭh re nukar pikir Ku pasar re ngukum ngara. 3 Di andu anŭ ragu di istana re marui jadi puās. Di barang yŭn re agi tadang. Dudu tadang anŭ re dog taran ngga pajam.” 4 Dingah, angān adi bidigang di daya adi dŭh biyŭn kayuh ka suba an pirabur daya adi sirata darŭm rais. 5 Angān nang, “Ata dŭh tungang kajŭn sinde primisi gawai anak buran ati re abo, yŭn ata re jua gandom ta. Sinde andu Sabbath re abo, isa ata bisa piguru bijua dinge? Nganŭ ata bisa paad rega kayuh pakai takar adi sarah, ka ngana batŭh timbang ngga nipu daya adi miris. 6 Ata bisa jua gandom adi arap ngga rega adi bigatung. Ata re jiroh daya adi sirata adi dŭh tungang bayar utang-i, ndŭg ka rega ndi pasang kasut dŭh gŭh tungang bayar, ka ata re miris ayŭh jadi urun ta.” 7 TUHAN, adi Tapa Israel, mbŭh bipayu, “Aku dŭh re kambŭt pingandai arap ngara. 8 Ngapŭi tana re bigugoh, ka barang naan daya di tarun tana anŭ re muās. Ndi tarun tarun tana rais re bigugoh; tana re mūn maad mun Yang Nile. 9 Tika-i re mandŭg adi ngga Aku bada batŭh andu mūn ngga arong kumbeng ka ong jadi karŭm di tipuh sandu. Aku, TUHAN Raja, mbŭh minyu. 10 Aku re bada andu gawai ngan jadi andu nyikubur ka bada ragu pawŭn ngan jadi ragu puās. Aku re bada angān gumbak ubok ngan ka nēn banang guni, ka angān re mun pimas ngurid anak tambŭ-i. Andu anŭ re pa'it ndŭg pinŭbŭn-i. 11 “Tika-i re mandŭg adi ngga Aku pait apag ka tarun tana ati. Daya re sikirau, pak dŭh sikirau pinguman; daya re badŭh asŭng, pak dŭh sabab an nok piin. Ngara re sikirau ka badŭh asŭng di agah so TUHAN. Aku, adi TUHAN Raja, mbŭh minyu. 12 Daya re bigandon so Rawŭt Pide ndŭg Rawŭt Mediterranean ka komŭnŭ so utara ndŭg timor. Ngara re jiroh di barang yŭn agah so TUHAN, pak ngara dŭh re dapŭd-i. 13 Di andu anŭ dari ngga dayung adi piaŭn buang adi bua sanang, sirabi ka re tumbang sabab badŭh asŭng. 14 Ngara adi bipayu pakai tibudo Samaria, buang nang, ‘Ngga dŭn tapa Dan,’ puan kah, ‘Ngga dŭn tapa Beersheba’, re rabu ka dŭh tia makat.”

Amos 9

1 Aku kiris TUHAN mijog sindŭk mija-sambah. Ayŭh nang: “Bana mukong tibung tiang tiang bās Ramin TUHAN ndŭg ka awah-i bigugoh. Bada pata tiang tiang anŭ ka bada-i tumbang nyatŭk ubak bara daya. Aku re siŭ bara adi bŭkŭn darŭm perang. Mating daya re tungang bikaduh bu nyiramat adŭp-i. 2 Sunggu ngara kareh rubang ndŭg ong daya adi mbŭh kabŭs bait kani, Aku re nakap ngara. Sunggu ngara maad ka shorga bait kani, Aku re taban ngara mūn. 3 Kambŭi ngara bisukan di tibung Darŭd Carmel, Aku re jiroh ngara ka nakap ngara. Kambŭi ngara bisukan so Aku di rasan rawŭt, Aku re mritah dāng-bās-rawŭt anŭ bada kuut ngara. 4 Kambŭi ngara dog taban pinganyu ngga bu jadi daya adi dog taran, Aku re nggen ukum bada ngara dog siŭ. Aku mbŭh natu adŭp Ku an siŭ ngara, ka dŭh re turung ngara.” 5 TUHAN Raja adi Bisa-pŭrŭg tama ong, ka-i bigugoh; sopŭrŭg adi rŭŭ dieh re muās. Ndi ong ong re maad mūn mun Yang Nile. 6 TUHAN ndai yŭn pinyirŭŭ-I di rangit, ka nyirungan ong Ayŭh na sakŭb rangit. Ayŭh bagan piin so rawŭt, ka rēn-i di deyŭh. Adŭn-I inŭh TUHAN! 7 TUHAN nang, “Daya Israel, Aku piduri daya Ethiopia mun Aku piduri angān. Aku taban daya Philistine so Crete ka daya Syria so Kir, mun Aku taban angān ruah so Egypt. 8 Aku, adi TUHAN Raja, nyibatŭh pritah Israel adi bidosa ati, ka Aku re pirarap-i so ong. Pak Aku dŭh re pirabur sopŭrŭg sesang Jacob. 9 “Aku re mritah, ka kusok daya Israel mun gandom di ayag. Aku re ngayag ngara di dupan bangsa bangsa ngga kadi sopŭrŭg adi dŭh biguna. 10 Bara daya adi bidosa di dupan daya Ku re dog siŭ darŭm biperang, sopŭrŭg ngara adi nang, ‘Tapa re dŭh tandah pinyirusag dog ata.’” 11 TUHAN nang, “Andu-i re mandŭg adi ngga Aku pari pijog pritah David, adi keya ka ramin adi mbŭh rubuh. Aku re nyurat sindung-i ka bada-i pari tagap mun dawŭ-i. 12 Daya Israel re sirabut tana Edom adi dŭm, ka sopŭrŭg rais adi muko Aku dapu dawŭ-i,” nang TUHAN, adi re bada-i jadi simŭnŭ. 13 “Tipuh-i re mandŭg,” nang TUHAN, “kan tŭngŭn gandom re raru rikas timbundŭg ka pingatŭm mbŭh dŭh patŭd patŭd, ka tŭngŭn anggor re raru rikas timbundŭg ka wain mbŭh dŭh rŭŭ rŭŭ dog ndai. Wain adi sidi re bititeg so darŭd, ka-i re aman so sandah. 14 Aku re taban daya Ku pari ka tarun tana ngara. Ngara re pari pijog kupo kupo ngara adi mbŭh nyibawang ka rŭŭ diginŭ; ngara re ndai teya anggor ka nok wain; ngara re biteya birŭmŭh ka man kayuh adi ngara purun. 15 Aku re purun daya Ku di tana adi Aku nggen di ngara, ka ngara dŭh re dog dimbut dinge.” TUHAN adi Tapa ngan mbŭh minyu.

Obadiah 1

1 Ati inŭh pinganang-binabi Obadiah, kayuh adi TUHAN Raja nang pasar daya Edom. TUHAN mbŭh pait pinyisung-I ka bangsa bangsa, ka ata mbŭh dingah pinganang-I: “Sidia adŭp ngan! Ja ata di biperang rawan Edom!” 2 TUHAN nang di Edom, “Aku re piramah kuu; barang naan daya re ngamun kuu. 3 Uap-sambuh mu mbŭh nipu kuu. Sindŭ kupo mu inŭh kuta adi dog ndai so tigŭrŭ batuh; yŭn pinyirŭŭ mu inŭh di tibung darŭd, ka kuu nang darŭm atin mu, ‘Asi re dapŭd pirabu aku?’ 4 Sunggu kuu pijog ramin mudi tarun adi bigatung mun sarin beuh, keya ka di ruang dudu bitang, Aku babŭ gŭh re pirabu kuu. 5 “Kan pinaku mandŭg singarŭmngara kaŭs-i tambit kayuh adi ngara raan adŭ. Kan daya sun buwa anggor, ngara ari kidŭm kada-i. Pak pinganyu mu re pirarap kuu. 6 Bara sesang Esau, buat-rata ngan mbŭh dog sirapas. 7 Pambit ngan mbŭh nipu angān; ngara mbŭh pibu angān so rais ngan. Daya adi ko bidamai ngga angān mbŭh nyerang angān madin. Bara jerā ngan adi ko samah man ngga angān mbŭh tŭŭn jarat ngga nakap angān; ngara nang pasar angān, ‘Diki meh sopŭrŭg pinyipitar ngara?’ 8 “Di andu Aku ngukum Edom, Aku re pirabur daya-i adi pitarka kinating sopŭrŭg pinyibijak ngara. 9 Bara pimagan Teman re taru, ka barang naan soldadu di Edom re dog siŭ. 10 “Sabab angān mirupak ka siŭjurud adŭp ngan, adi sesang Jacob, angān re dog pirabur ka dog ngamun adu adu. 11 Angān dŭh mbit pidurikan pinganyu nyirubuh tiban tiban-bās kupo Jerusalem. Angān arap mun daya tamiadi taban ngga bu pinyikaya Jerusalemka kutung-i dupan adŭp ngara. 12 Angān dŭh patut angannasip arap jurud ngan di Judah. Angān dŭh patut gaŭndi andu pinyirubuh ngara. Angān dŭh patut tawŭh ngaradog nyatŭk pinyusah. 13 Angān dŭh patut mŭrŭt kupo daya Ku. ka angan sangsara ngaraka sirapas pinyikaya ngaradi andu pinyirusag nyatŭk ngara. 14 Angān dŭh patut mijog di sakap aranka nakap ngara adi suba an pirupas adŭp-i. Angān dŭh patut nggen ngara ka darŭm tangan pinganyudi andu ngara dog pinyusah. 15 “Mbŭh re sindŭk andu adi ngga Aku, adi TUHAN, re bisara sopŭrŭg bangsa. Edom, anŭ adi kuu mbŭh ndaire dog ndai di kuu. Pingandai adŭp mu re nyatŭk kuu. 16 Daya Ku ko nok saker ukumdi sandah kudus Ku. Pak sopŭrŭg bangsa adi maning anŭ re noksaker ukum adi rabis bisā; ngara re nok ndŭg abo ka ngara re miyap. 17 “Pak di Sandah Zion agi adi re siramat, ka-i re jadi tarun adi kudus. Daya Judah re daputana adi mbŭh hak adŭp ngara. 18 Daya Jacob ngga daya Joseph re keya ka apui; ngara re pirabur daya Esaunimun apui man siriyang. Mating sesang Esau re siramat. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 19 “Daya so siratan Judah re ngisi Edom; ngara adi so sigŭn sandah parad ka barat re sirabut Philistia; Israel re dapu tarun tana Ephraim ngga Samaria; daya Benjamin re tambit Gilead. 20 Tibaran bara soldadu adi dog taran so parad ka utara Israelre pari ka ngarah Phoenicia, jeh ndŭg Zarephath di utara. Daya so Jerusalem adi dog taran ka Sardisre sirabut kupo kupo di parad ka siratan Judah. 21 Daya Jerusalem adi mbŭh manangre nyerang Edom ka nguasa-i. Ka adŭp TUHAN re jadi Raja.”

Jonah 1

1 Agi ndi sidah TUHAN minyu ngga Jonah anak Amittai. 2 Ayŭh nang, “Panu di ka Nineveh, kupo bās anŭ, ka nang di bara daya-i; Aku puan munki masam arap-i ngara anŭ.” 3 Pak Jonah matak ka tarun bŭkŭn ngga-i mangān TUHAN. Ayŭh di ka Joppa, di yŭn-i dapŭd ndi kapar adi re matak ka Spain. Ayŭh bayar tambang-i ka mŭrŭt kapar anŭ ngga bara daya bŭkŭn an di ka Spain, di yŭn-i bisa pijo adŭp-i so TUHAN. 4 Pak TUHAN pait sabak adi raru bangat-i ka rawŭt, ka sabak ribut anŭ raru daras-i ndŭg ka kapar anŭ mbŭh re an pape. 5 Bara adi tukang pimanu kapar taru ka nyirais bagan mite turung, masin masin di tapa adŭp-i. Komŭnŭ, ngga pijangan kapar, ngara taran barang ka darŭm rawŭt. Atan anŭ, Jonah mbŭh di ka rasan kapar ka bŭŭs rŭrŭ. 6 Pingubak ngara adi pimanu kapar dapŭd ayŭh diginŭ ka nang di ayŭh, “Simuki kuu tungang bŭŭs di tika susah mun ati? Makat ka bidua ka tapa mu mite turung. Kadŭ ayŭh bisa masi di ata ka dŭh tandah ata dog pinyusah.” 7 Ngara adi tukang pimanu kapar nang di dingan-i, “Ja taran dadu ngga jiroh asi dapu sarah adi bada ata dog pinyusah adi mun ati.” Ngara sawŭ taran dadu, ka dŭn Jonah meh adi dog. 8 Ka ngara nang di ayŭh: “Kidaan di kieh! Kuu kah adi taban pinyusah ati? Ani ndai mu digiti? So ki kuu, ani bangsa mu?” 9 “Aku ati daya Jahudi,” Jonah nam. “Aku nyambah TUHAN, adi Tapa di shorga, adi napa deyŭh ngga rawŭt.” 10 Jonah kidaan di ngara nang adŭp-i bu mangān TUHAN. Bara adi tukang pimanu kapar mbŭh taru, ka nang di ayŭh, “Anŭ inŭh kayuh adi raru arap!” 11 Sabak ribut anŭ mbŭh tanŭ ka bitambah daras, jadi bara adi tukang pimanu kapar siken di ayŭh, “Ani patut ami ndai di kuu ngga bada sabak ribut ati rŭŭ?” 12 Jonah nam, “Taran aku ka darŭm rawŭt, ka sabak ribut re rŭŭ. Aku puan anŭ mbŭh sarah ku inŭh angān dog sabak ribut adi raru daras ati.” 13 Pak, bara adi pimanu kapar suba an taban kapar ka tabing, bikayuh ngga situngang tungang ngara. Pak sabak ribut tanŭ ka makin daras maka ngara, ka ngara mbŭh dŭh dapŭd ndai ani ani. 14 Jadi ngara nyirais bagan mite turung so TUHAN, “O TUHAN, kieh bidua, dŭhnyah ngukum kieh ngga pinyikabŭs sitagar kieh siŭ daya ati! Kaam, O TUHAN, inŭh adi dapu tanggong di sopŭrŭg kayuh ati; kayuh ati inŭh pingandai adŭp Mai.” 15 Komŭnŭ ngara tunduk Jonah ka taran ayŭh ka darŭm rawŭt, ka sabak ribut rasu rŭŭ. 16 Ati bada ngara adi tukang pimanu kapar raru taru di TUHAN ka jugan sadis ka bijanji an bituan di Ayŭh. 17 So ka pinyibada TUHAN ndi tibande iken tŭrŭn Jonah, ka ayŭh mbŭh darŭm tain iken sitian taruh andu ngga taruh ngarŭm.

Jonah 2

1 So darŭm tain iken Jonah bidua ka TUHAN adi Tapa-i: 2 “Darŭm pinyusah ku, O TUHAN, aku bagan Kaamka Kaam nam aku. So ong daya adi mbŭh kabŭsaku bagan mite turung, ka Kaam dingah aku. 3 Kaam taran aku ka yŭn adi tŭrŭp, ka rasan rawŭt, di yŭn ku dog ngapuh piin, ka girumbang Mai adi bikuasa gurai aku. 4 Aku pikir aku mbŭh miyap so sirung jawin Maika re dŭh tia kiris Ramin Kudus Mai. 5 Piin ngapuh aku ka aku mbŭh aka; rawŭt mbŭh marut ndi pŭrŭng ganan ku, ka uduh rawŭt marut ubak ku. 6 Aku mūn di ka uat uat darŭd, di ka tarun tana adi yŭn tiban adu adu bitŭŭp. Pak Kaam, O TUHAN Tapa ku, nyiramat aku so yŭn tŭrŭp. 7 Kan aku kinyam adŭp ku mbŭh re dŭh rada tarun, nganŭ, O TUHAN, aku bidua ka Kaam, ka di darŭm Ramin Kudus Mai Kaam dingah aku. 8 Ngara adi nyambah tibudo adi dŭh bigunambŭh tagan Kaam ka dŭh tia tŭtŭd. 9 Pak aku re nang ragu puji ka Kaam; aku re jugan sadis ka Kaamka ndai kayuh adi aku mbŭh bijanji an ndai. Pinyiramat mandŭg so TUHAN!” 10 Komŭnŭ TUHAN mritah iken bada ruān Jonah di tabing rawŭt, ka-i sawŭ ndai simŭnŭ.

Jonah 3

1 TUHAN minyu ngga Jonah dinge. 2 Ayŭh nang, “Di ka Nineveh, kupo bās anŭ, ka kidaan di daya diginŭ pinganang adi Aku mbŭh nggen di kuu.” 3 Ka Jonah tunda pinganang TUHAN ka matak ka Nineveh, ndi kupo adi bayah adi tungang taruh andu nŭŭh panu mutas-i. 4 Jonah piguru panu di kupo anŭ, ka ripas panu ndi andu, ayŭh kidaan, “Dŭm pat puru andu Nineveh re dog pirabur!” 5 Daya Nineveh sabah pinganang Tapa. Jadi ngara bada barang naan daya bipusa, ka sopŭrŭg daya, adi kaya ngga adi sirata, nēn piraka banang guni adi tandā atin nyesar amai dosa. 6 Kan raja Nineveh dingah kayuh anŭ, ayŭh makat so takta-i, kadi kasut-i, kasŭk piraka banang guni, ka guru di tunduh apŭk. 7 Ayŭh piagah di daya Nineveh: “Ati inŭh pesan so raja ngga bara pinurung-i: Sopŭrŭg daya dŭh siŭn man bait nok, samŭn sapi sapi, biri biri ka sopŭrŭg dāng kudip. 8 Sopŭrŭg daya ngga dāng dŭh siŭn dŭh nēn piraka banang guni. Barang naan daya dŭh siŭn dŭh bidua ngga siabo atin ngara ka Tapa ka dŭh siŭn dŭh ko udip ginaka ka dŭh tia ndai pingandai adi arap. 9 Kadŭ Tapa bisa nukar pikir-I; kadŭ Ayŭh bisa ko baji, ka ata meh dŭh re kabŭs!” 10 Tapa kiris ani adi ndai ngara; Ayŭh kiris ngara mbŭh pasan urah ginaka ngara. Jadi Ayŭh nukar pikir-I ka dŭh ngukum ngara nimun adi ko-I nang.

Jonah 4

1 Jonah dŭh munos asŭng-i di kayuh adi mbŭh jadi ka mbŭh baji. 2 Ayŭh bidua, “TUHAN, dŭh kah aku agi nang sibayuh aku matak tingge ramin arŭn ku, nang ati inŭh kayuh adi re Mai ndai? Anŭ inŭh sabab aku rikas di ka Spain! Aku puan Kaam inŭh Tapa adi rindu ka adi masi, ari sabar, ari mandis, ka ari sidia an nukar pikir ka dŭh jadi ngukum. 3 Madin, TUHAN, bada aku kabŭs. Kana dŭ aku kabŭs.” 4 TUHAN nam, “Ani hak mu baji?” 5 Jonah di ka parad timor kupo anŭ ka guru. Ayŭh ndai ndi bari yŭn adŭp-i ka guru di sayung-i, kajŭn ka tingga ani re jadi di Nineveh. 6 Komŭnŭ TUHAN Tapa bada anak tŭngŭn kayuh-udip timbu ka bigatung ngga nyayung ayŭh, isa ayŭh rabis munos asŭng-i diginŭ. Jonah mbŭh raru munos asŭng-i ngga anak tŭngŭn kayuh-udip anŭ. 7 Pak awar isan isan andu jawa ndi, so pinganang Tapa, ŭrŭd nyerang anak tŭngŭn kayuh-udip anŭ, ka-i kabŭs. 8 Kan batŭh andu mbŭh makat, Tapa pait sabak adi paras so timor, ka Jonah batang re mijŭp bada paras batŭh andu adi dog ubak-i. Jadi Ayŭh kira adŭp-i mbŭh kana dŭ kabŭs. “Kana dŭ aku kabŭs so aku udip,” ayŭh nang. 9 Pak Tapa nang di ayŭh, “Ani hak mu baji pasar anak tŭngŭn kayuh-udip anŭ?” Jonah nam, “Aku biyŭn hak baji -- mbŭh sukup baji ndŭg ka aku an kabŭs!” 10 TUHAN nang di ayŭh, “Anak tŭngŭn kayuh anŭ timbu bigatung ndi ngarŭm ka miyap andu andi; kuu mating ndai ani ani yŭn-i, ka kuu mating bada-i timbu -- pak kuu ruai nyibara-i! 11 Rabis meh dinge, Aku patut masi di Nineveh, kupo bās anŭ. Kupo anŭ biyŭn rabis so 120, 000 naan anak-sŭ adi dŭh biyŭn sarah, ka simŭnŭ gŭh dāng dāng!”

Micah 1

1 Di jaman Jotham, Ahaz, ngga Hezekiah jadi raja Judah, TUHAN nggen pinganang-I ka Micah, adi so kupo Moresheth. TUHAN pinandŭng di Micah sopŭrŭg kayuh ati pasar Samaria ngga Jerusalem. 2 Dingah ati, sopŭrŭg bangsa; dingah kayuh ati, sopŭrŭg adi udip di ong! TUHAN Raja re bisaksi rawan angān. Dingah! Ayŭh minyu so yŭn kudus-I di shorga. 3 TUHAN anŭ mandŭg so yŭn kudus-I; Ayŭh re mūn ka panu di tibung darŭd darŭd di ong. 4 Komŭnŭ darŭd darŭd re riris dog punda kaja-Imun dian dog apui; tana darŭd re ruruh ka rubānmun piin aman mūn sandah. 5 Sopŭrŭg kayuh anŭ re jadi sabab daya Israel mbŭh bidosa ka birawan rawan Tapa. Asi meh adi dapu tanggong di pimudip Israel adi mun anŭ? Adŭp Samaria, adi sindŭ kupo! Asi meh adi dapu tanggong di pimudip Judah adi nyambah tibudo? Adŭp Jerusalem! 6 Jadi TUHAN nang, “Aku re bada Samaria jadi tugung rakang tibawang di sapa rais, tarun yŭn daya ndai teya anggor. Aku re taran rakang tibawang anŭ ka darŭm rubān, ka re bada pinagap rasan-i tatŭng dog kiris. 7 Sopŭrŭg tibudo-i re dog pirandŭk bada asur, sopŭrŭg kayuh adi dog nggen di dayung sundar ramin sambah-i re dog pirabur ngga apui, ka sopŭrŭg gayŭn-i re jadi tugung sapok. Samaria dapŭd kayuh kayuh anŭ yŭn adat pinyidamŭn, ka madin bara pinganyu-i re taban-i ngga bu yŭn sundar bari-sambah di tarun bŭkŭn.” 8 Komŭnŭ Micah nang, “Sabab anŭ aku re ngurid ka muās. Ngga kiren susah ku, aku re panu dŭh bikasut ka dŭh nēn piraka. Aku re nyikaong sak kasong tarun ka sien sak manuk onta. 9 Tawan Samaria dŭh dapŭd dog nguri, ka Judah re mun anŭ gŭh sangsara; pinyirusag mbŭh ndŭg tiban-bās kupo Jerusalem, di yŭn daya Ku rŭŭ.” 10 Dŭhnyah kidaan di bara pinganyu di Gath nang ata mbŭh dog ngarah; dŭhnyah angān sien. Daya Beth Leaphrah, gurai marik adŭp ngan di dabu ngga kiren adŭp ngan mbŭh mating pingarap tia. 11 Angān daya Shaphir, re dog taran pinganyu ka rais tami, sitagor darŭm mangŭh. Ngara adi rŭŭ di Zaanan dŭh birani ruah so kupo ngara. Kan angān dingah daya di kupo Bethezel muās, angān re puan nang diginŭ mating tarun yŭn ngan re dog grindung. 12 Daya Maroth kajŭn pinurung buang susah, sabab pinyirusag adi TUHAN taban mbŭh sindŭk Jerusalem. 13 Angān adi rŭŭ di Lachish, ngatur kuda yŭn krita kuda. Angān nanya dosa Israel ka sabab anŭ Jerusalem bidosa. 14 Ka madin, angān daya Judah, nang siramat birakang di kupo Moresheth Gath. Raja raja Israel re dŭh dapŭd pinurung so kupo Achzib. 15 Daya Mareshah, TUHAN re nggen angān ka darŭm tangan pinganyu, adi re sirabut kupo ngan. Bara pinguru Israel re bu ka bisukan di tāng Adullam. 16 Daya Judah, kapŭg ubok ngan ngga ngurid anak anak ngan adi angān raru rindu. Nundo ubak ngan bada mun ubak manuk onta, sabab anak anak ngan re dog taran ka rais tami.

Micah 2

1 Munki masam sipŭ-i re yŭn ngara adi singadu dŭh bŭŭs amai bisatur an ndai kayuh arap! Kan-i mbŭh isan isan, ka kambŭi agi pluang, ngara ndai kayuh arap anŭ adi ngara mbŭh bisatur an ndai. 2 Kan ngara raan ŭmŭh, ngara sirabut-i; kan ngara raan kuda, ngara tambit-i. Mating adŭ kayuh bait buat-rata adi siramat. 3 Ngapŭi meh TUHAN nang, “Aku bisatur an taban pinyirusag bada nyatŭk angān, ka angān dŭh re tungang pirupas adŭp ngan. Angān re dapŭd adŭp ngan dog pinyusah, ka komŭnŭ angān re dŭh tia gambung. 4 Kan andu anŭ mbŭh mandŭg, daya re pakai dundan ngan ndu suto pinyirusag, ka ngara re nang ragu susah ati pasar kayuh adi angān mbŭh kinyam: Ata mbŭh rabur! TUHAN mbŭh tambit tarun tana taka nggen-i di daya adi mbŭh ngarah ata.” 5 Ngapŭi meh, kan tika adi ngga tarun tana anŭ dog pari ka daya TUHAN, mating so angān re sua dog pirutung tana anŭ. 6 Daya minyu-binabi di aku ka nang, “Dŭhnyah minyu-binabi di kieh. Dŭhnyah minyu-binabi pasar sopŭrŭg kayuh anŭ. Tapa dŭh re pimangŭh ata. 7 Kuu pikir daya Israel dog pangu kah? TUHAN mbŭh dŭh sabar kah? Sawŭ kah Ayŭh re ndai kayuh adi mun anŭ? Dŭh kah Ayŭh minyu mandis ngga daya adi ndai kayuh adi batur?” 8 TUHAN nam, “Angān nyerang daya Ku mun pinganyu. Bara dari mari so yŭn biperang, pikir adŭp ngara siramat di ramin, pak diginŭ angān kajŭn yŭn re naku piraka adi ngara nēn. 9 Angān pibu dayung dayung daya Ku so ramin adi ngara rindu, ka angān sirapas berkat Ku ndŭg situi tui so anak anak ngara. 10 Makat ka bu meh so ti. Tarun ati mbŭh dŭh tia siramat. Dosa ngan mbŭh taban pinyirabur ka tarun ati. 11 “Bara daya ati raan nabi adi gagā kadong ka nipu daya, adi nang, ‘Aku minyu-binabi nang angān re dapŭd raru bagŭ wain ngga nok adi bisā.’ 12 “Pak Aku re nguruk angān, sopŭrŭg ngan daya Israel adi dŭm. Aku re taban angān keya ka biri pari ka darŭm kandang. Keya ka tarun tana kupai adi puno ngga dudu biri, tarun tana ngan re puno dinge bada bara daya.” 13 Tapa re kuka aran yŭn ngara ka taban ngara pari so tarun tana adi yŭn ngara dog taran. Ngara re nyirubuh tiban tiban-bās kupo ka pirupas adŭp ngara. Raja ngara, adi adŭp TUHAN, re nguru ngara ruah.

Micah 3

1 Dingah, angān pimritah Israel! Sipatut-i angān mbit bāt pasar pinyitŭnggŭn; 2 pak angān tiru di kayuh adi kana ka rindu kayuh adi arap. Angān nganyit daya Ku udip udip ngara ka nyirigat isin so turang ngara. 3 Angān man daya Ku. Angān nganyit ngara, mata turang ngara, ka natad ngara mun natad dagin adi re dog na darŭm priok. 4 Tika-i re mandŭg kan angān re sien bagan TUHAN, pak Ayŭh dŭh re nam angān. Ayŭh dŭh re dingah dua ngan, amai angān mbŭh ndai arap. 5 Daya Ku dog kadong nabi nabi adi bijanji an nggen damai di daya adi nggen duit di ngara, pak nang perang re mandŭg ka daya adi dŭh ndai simŭnŭ. Di bara nabi anŭ TUHAN nang, 6 “Bara nabi, pinŭbŭn pimudip ngan mbŭh sindŭk; di angān andu re jadi karŭm. Sabab angān kinanyap daya Ku, angān re dŭh tia kiris kayuh keya ka darŭm pŭmŭh, ka angān re dŭh dapŭd ninjau tadŭ tadŭ kayuh.” 7 Ngara adi ninjau tipuh adi re, re dog pimangŭh kan kayuh adi ngara nang dŭh jadi bitŭtŭk. Sopŭrŭg ngara re dog pimangŭh sabab TUHAN dŭh nam ngara. 8 Pak aku, TUHAN ngisi aku ngga roh ka kuasa-I, ka nggen di aku pinyimirati pasar pinyitŭnggŭn ngga pinyipagan an kidaan di daya Israel ani anŭ dosa ngara. 9 Dingah aku, angān bara pimritah Israel, angān adi tiru di pinyitŭnggŭn ka adi bada kayuh batur jadi kayuh sarah. 10 Angān pijog kupo Tapa, Jerusalem, di tunduh pimŭnŭs pinyiŭ ngga kayuh adi dŭh nanyam ka pinyitŭnggŭn. 11 Bara pimritah kupo mritah ngga dapŭd suap, bara imam nggen rati Ukum-adat ngga dapŭd upah, bara nabi kidaan pinandŭng ngga dapŭd duit; ka sopŭrŭg ngara samah nang TUHAN agi ngga ngara. “Ata dŭh re dog nyatŭk pinyirusag,” ngara nang. “TUHAN agi ngga ata.” 12 Ngapŭi meh, sabab angān, Zion re dog majak mun tana, Jerusalem re jadi tugung rakang tibawang, ka sandah Ramin TUHAN re jadi tuān.

Micah 4

1 Darŭm tipuh adi re mandŭgsandah adi yŭn Ramin TUHAN mijogre jadi adi siabo bigatung, bigatung so sopŭrŭg sandah. Bagŭ bangsa re birumbek kamanŭ, 2 ka bara daya-i re nang, “Ja maad sandah TUHAN, di ka Ramin TUHAN adi Tapa Israel. Ayŭh re ngajar ata kayuh adi Ayŭh raan ata ndai; ata re panu kadŭg aran adi Ayŭh mbŭh mien. Amai ajar TUHAN mandŭg so Jerusalem; so Zion Ayŭh minyu ngga daya-I.” 3 Ayŭh re ngatur kaii di dupan bangsa bangsa, di dupan kuasa kuasa bās adi sindŭk ngga adi jo. Ngara re maba pedang ngara bada jadi sinda bajakka jarok bada jadi sinda adi ngga mŭpŭd tugu pimuruh. Bangsa bangsa re dŭh tia matak biperang, dŭh tia sidia yŭn bisaad. 4 Sopŭrŭg daya re udip darŭm damaidi teya anggor ngga di risŭn ara ngara, ka mating daya re pitaru ngara. Anŭ inŭh kayuh adi TUHAN mbŭh janji. 5 Barang bangsa nyambah ka nundok di tapa adŭp-i, pak ata re nyambah ka nundok di TUHAN adi Tapa ta ndŭg situi tui. 6 “Tika-i re mandŭg,” nang TUHAN, “kan Aku re nguruk bara daya adi Aku ngukum, ngara adi mbŭh sangsara darŭm dog taran ka rais tami. 7 Ngara mbŭh bajang buang jo so ramin arŭn, pak Aku re nggen pluang bauh di ngara adi babŭ udip, ka ngara re jadi bangsa adi bās. Aku re mritah ngara di Sandah Zion so tika anŭ ndŭg situi tui.” 8 Ka kuu, Jerusalem, di yŭn Tapa, keya ka pingingat-biri, kingat daya-I, re pari jadi sindŭ kupo pritah nimun dawŭ-i. 9 Mani kuu sien raru bana? Mani kuu sangsara mun dayung naman adŭp-i re biranak? Kuu mun anŭ sabab kuu dŭh biyŭn raja, ka bara mu adi tukang pitayan mbŭh kabŭs kah? 10 Nyiriat ka nyidaing, meh angān daya Jerusalem, mun dayung biranak, amai madin angān dŭh siŭn dŭh bu tingge kupo ka rŭŭ di sapa tarun tana rais. Angān dŭh siŭn dŭh di ka Babylon, pak diginŭ TUHAN re nyiramat angān so pinganyu ngan. 11 Bagŭ bangsa mbŭh tikuruk re nyerang kuu. Ngara nang, “Jerusalem dŭh siŭn dŭh dog pirabur! Ata dŭh siŭn dŭh kiris kupo anŭ rubuh!” 12 Pak bangsa bangsa anŭ dŭh puan ani darŭm pikir TUHAN. Ngara dŭh rada adŭp ngara mbŭh dog nguruk keya ka gandom dog taban ka yŭn-i dog ngiik. 13 TUHAN nang, “Daya Jerusalem, panu di ngukum pinganyu ngan! Aku re bada angān bake mun dari sapi ngga tanduk basi ka tinjug timaga. Angān re pirandŭk bagŭ bangsa, ka pinyikaya adi ngara dapŭd ngga pinyiganas, angān re jugan ka Aku, adi TUHAN ndi ong ong.”

Micah 5

1 Daya Jerusalem, nguruk bara soldadu ngan! Ata mbŭh dog nyikapung! Ngara mbŭh aŭn nyerang pinguru Israel! 2 TUHAN nang, “Bethlehem Ephrathah, kuu inŭh kupo adi siabo sŭ di Judah, pak so kuu Aku re pakat ndi pimritah yŭn Israel, adi taris rawang asar-i inŭh so jaman jah.” 3 Jadi TUHAN re tagan daya-I ka darŭm tangan pinganyu ngara ndŭg ka andu adi ngga dayung anŭ adi re biranak mbŭh ruwan anak-i. Komŭnŭ bara daya Israel anŭ adi dog taran ka rais tami re dog bada pari ka daya adŭp ngara. 4 Kan ayŭh mandŭg, ayŭh re mritah daya-i ngga pinyibake adi mandŭg so TUHAN, ka ngga bragah adŭp TUHAN Tapa. Daya-i re udip ngga siramat sabab sopŭrŭg daya di ndi ong ong re ngaku bās-i, 5 ka ayŭh re taban damai. Kan daya Assyria nyerang rais ta ka nyirubuh kuta ta, ata re pait pinguru ta adi siabo bake bada rawan ngara. 6 Ngga kuasa sinyata, ngara re ngarah Assyria, tarun tana Nimrod, ka ngara re nyiramat ata so bara daya Assyria kan ngara nyerang tarun tana ta. 7 Daya Israel adi babŭ udip re keya ka sipot-abun adi piranyah, adi dog pait TUHAN yŭn bagŭ bangsa, mun ujen adi misa anak tŭngŭn kayuh-udip. Ngara re bisangan di Tapa, dŭh di manusia. 8 Ngara adi babŭ udip di dupan bangsa bangsa re keya ka singah bidandong jiroh pinguman di tuān bait di tarun tana kupai: kan-i mbŭh di ruang kaban biri, singah anŭ mirupat di tunduh biri, ka nyirigat-i; mating daya dapŭd nyiramat-i. 9 Israel re ngarah pinganyu-i ka pirabur sopŭrŭg ngara. 10 TUHAN nang, “Di tika anŭ Aku re tambit kuda kuda ngan ka pirabur krita krita kuda ngan. 11 Aku re pirabur kupo kupo di tarun tana ngan ka nyirubuh sopŭrŭg kuta ngan. 12 Aku re pirabur uri karŭm adi angān pakai ka pibu ngara adi tukang kidaan nasip ngan. 13 Aku re pirabur tibudo tibudo ngga uros uros batuh pirapu' ngan. Angān re dŭh tia nyambah kayuh adi adŭp ngan ndai. 14 Aku re pitumbang gayŭn gayŭn tapa Asherah di tarun tana adŭp ngan ka pirabur kupo kupo ngan. 15 Ka ngga bisā baji Ku Aku re maras dendam di sopŭrŭg bangsa adi ko dŭh nundok di Aku.”

Micah 6

1 Dingah kayuh adi yŭn TUHAN nyarah Israel. Makat, O TUHAN, ka kidaan kayuh adi yŭn Mai nyarah Israel. Bada darŭd ngga sandah dingah kayuh adi Kaam nang. 2 Angān darŭd, angān pinagap-rasan ong adi tan adu adu, dingah kayuh adi TUHAN nang! TUHAN biyŭn kayuh an-I nang pasar daya-I. Ayŭh re nang kayuh adi ngga-I nyarah Israel. 3 TUHAN nang, “Daya Ku, ani anŭ adi mbŭh Ku ndai di angān? Munki Aku mbŭh nyusah pimudip ngan? Nam Aku. 4 Aku taban angān ngga ruah so Egypt; Aku nyiramat angān so dog piurun; Aku pait Moses, Aaron, ka Miriam bada nguru angān. 5 Daya Ku, ingat kayuh adi Raja Balak so Moab bisatur an ndai di angān ka munki Balaam anak Beor nam ayŭh. Ingat kayuh adi jadi di aran so tarun yŭn bibari di Acacia ndŭg Gilgal. Ingat kayuh kayuh anŭ ka angān re rada kayuh adi Aku mbŭh ndai ramŭn an nyiramat angān.” 6 Ani kayuh adi aku patut taban ka TUHAN, Tapa di shorga, kan aku mandŭg di nyambah Ayŭh? Patut kah aku taban anak sapi adi siabo brega an ku badang ndu sadis ka Ayŭh? 7 Re munos kah asŭng TUHAN kambŭi aku taban ka yŭn-I siribu biri bait inyo kanā adi dŭh pandai abo? Bisa kah aku jugan anak pinuai ku ndu pinyibayar dosa ku? 8 Dŭh, TUHAN mbŭh kidaan di ata kayuh adi kana. Kayuh adi-I mite ata ndai inŭh ati: ndai kayuh adi batur, kiren pinyirindu adi dŭh bisa birubah, ka pirapat adŭp buang udip ndi ngga Tapa. 9 Bijak inŭh daya adi taru di TUHAN. Ayŭh nang di kupo, “Dingah, angān adi tikuruk darŭm kupo! 10 Di ramin daya adi arap agi rata adi ngara dapŭd ngga aran adi sarah. Ngara pakai takar adi sarah, kayuh adi Aku tiru. 11 Simuki meh Aku re apun daya adi pakai dasin ngga timbang adi sarah? 12 Angān daya adi kaya pirinda daya adi sirata, ka sopŭrŭg ngan pingadong. 13 Jadi Aku mbŭh piguru pinyirubuh ngga pinyirusag ngan sabab dosa ngan. 14 Angān re man, pak re dŭh bisoh; sawŭ angān re babŭ sibŭrŭk. Angān re sirapas kayuh, pak angān re dŭh dapŭd bada-i pagŭng. Kayuh adi angān nyikŭn Aku re pirusak darŭm perang. 15 Angān re purun gandom, pak dŭh re ngatŭm buwa-i. Angān re ndai inyo so buwa kanā, pak re dŭh dapŭd pakai-i. Angān re ndai wain, pak re bŭn nok-i. 16 Kayuh ati re jadi sabab angān tunda suto danding adi arap so Raja Omri ngga anak-i, Raja Ahab. Angān pijuu atur adi ngara mbŭh pimanu, ka anŭ sabab Aku re pirabur angān, ka sopŭrŭg daya re ngamun angān. Daya di barang yŭn re tiru di angān.”

Micah 7

1 Mating tia pingarap! Aku keya ka daya adi sibŭrŭk adi dŭh dapŭd buwa di tŭngŭn kayuh bait buwa anggor di tŭngŭn anggor. Sopŭrŭg buwa anggor ka sopŭrŭg buwa ara adi sidi mbŭh abo dog sun. 2 Mating tia daya adi tŭnggŭn darŭm rais, mating daya adi tŭtŭd di Tapa. Barang naan daya taŭn kajŭn pluang an siŭ daya. Barang naan daya mbŭh ngasū dingan-i adi samah bangsa. 3 Sopŭrŭg ngara sukup pandai ndai arap. Bara pinurung pritah ngga akim akim mite suap. Daya adi bās kidaan kayuh adi-i raan, ngapŭi meh ngara taŭn bipekat ndai kayuh. 4 Ngara adi siabo kana ngga adi siabo tŭnggŭn babŭ gŭh dŭh biguna mun uduh. Andu mbŭh mandŭg adi ngga Tapa re ngukum daya, sak adi muko-I bakan so baba bara nabi-I adi keya ka tukang nyibatŭh. Ngara madin mbŭh kandang-kandŭ riruk. 5 Dŭhnyah sabah rasū ngan bait bisangan di jerā ngan. Nakit kan angān minyu, bait-i di sawŭn ngan. 6 Di jaman ati bara anak dari mbŭh ndai ka bada sama ngara mun daya budo, anak anak dayung nyakar sindŭ ngara, ka dayung dayung adi mara bikaii ngga dinŭh ngara; pinganyu daya taŭn mbŭh ndi naan so rawang adŭp-i. 7 Pak aku re kajŭn TUHAN ngga sukup sabah Ayŭh re nyiramat aku. Tapa ku re dingah aku. 8 Pinganyu ta dŭh biyŭn pada re ngangŭn pinyirabu ta. Ata mbŭh rabu, pak ata re makat dinge. Ata darŭm karŭm madin, pak TUHAN re nggen jawa di ata. 9 Ata mbŭh bidosa rawan TUHAN, jadi madin ata dŭh siŭn dŭh nyijŭn baji-I dawŭ-i. Pak sikasŭn-i Ayŭh re nyibandar ata ka re pimanu pinyitŭnggŭn rawan sarah adi dog ndai di ata. Ayŭh re taban ata ka jawa, ka ata re kinyam pinyiramat TUHAN. 10 Komŭnŭ pinganyu ta re kiris kayuh anŭ ka re mangŭh. Ngara inŭh pinganyu adi kinuas ata, adi nang, “Diki TUHAN adi Tapa ngan?” Ata re kiris ngara dog ngarah, dog digang mun tawang di aran. 11 Daya Jerusalem, tika-i re mandŭg adi ngga sindung kupo pari dog pijog. Di tika anŭ tarun tana ngan re dog pibayah. 12 Daya ngan re pari so barang yŭn -- so Assyria di timor, so Egypt di siratan, so tarun tana Euphrates, so tarun yŭn adi mutas rawŭt ka so tarun tana darŭd adi jo. 13 Pak ong re jadi tarun tana-pajam sabab udip ginaka daya adi rŭŭ dieh. 14 Jadi pingingat yŭn daya Mai, TUHAN, daya adi Kaam mbŭh mien. Sunggu ngara rŭŭ jeh di tarun tana-pajam, tana damŭn agi maning ngara. Tandah ngara man di tarun tana kupai Bashan ka Gilead, nimun ngara ko jah-i. 15 Ndai pingandai-nginga yŭn ami, TUHAN, nimun adi muko Mai ndai di tika Kaam taban kieh ngga ruah so Egypt. 16 Bangsa bangsa re kiris kayuh anŭ ka re mangŭh amai rada pinyibake ngara dŭh biyŭn rati. Ngara re mapot baba ka kajit ngara amai dŭh dapŭd ndai ani ani. 17 Ngara re bigawang di dabu tana mun jippŭh; ngara re mandŭg so kuta kuta ngara, kimŭtŭr buang taru. Ngara re mandŭg ka TUHAN adi Tapa ngara amai taru. 18 Mating tapa bŭkŭn mun Kaam, O TUHAN. Kaam apun dosa daya Mai adi babŭ udip. Kaam dŭh adu adu baji, pak Kaam raan dŭ kiren pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah. 19 Kaam re pari masi di kieh. Kaam re bidigang di tunduh dosa ami ka taran-i ka rasan rawŭt! 20 Kaam re kiren pinyitŭtŭd ngga pinyirindu Mai adi dŭh bisa birubah di daya Mai, bara sesang Abraham ngga Jacob, nimun adi muko Mai janji di tayung-babuk ami jah.

Nahum 1

1 Ati inŭh pinganang pasar Nineveh, adi kidaan pasar kayuh adi dog kiris Nahum keya ka darŭm pŭmŭh; ayŭh anŭ ndi naan daya so Elkosh. 2 TUHAN dŭh tandah ani ani adi sitama ngga adŭp-I; Ayŭh ngukum daya adi nyakar adŭp-I. Darŭm baji-I Ayŭh maras dendam di pinganyu-I. 3 TUHAN dŭh udah baji, pak Ayŭh bikuasaka bŭn tandah daya adi sarah dŭh dog ukum. Di yŭn TUHAN panu, sabak ribut makat; Abun inŭh dabu so yŭn kaja-I bidigang! 4 Ayŭh mritah rawŭt, ka-i makat! Ayŭh bada sungi badŭh. Tarun tana Bashan pisŭk, Darŭd Carmel marui sia, ka bunga bunga Lebanon rayu. 5 Darŭd darŭd bigagar di sirung jawin TUHAN; sandah sandah riris kan situra ngga Ayŭh. Ong bigugoh kan TUHAN nandŭng; ong ngga sopŭrŭg daya-i kimŭtŭr. 6 Kan Ayŭh baji, asi tan? Asi dapŭd rupas so bisā baji-I? Ayŭh piruah baji-I keya ka apui adi bijagu; batuh ruruh kan situra ngga Ayŭh. 7 TUHAN inŭh kana; Ayŭh grindung daya-I di tika pinyusah; Ayŭh kingat ngara adi mandŭg ka Ayŭh. 8 Keya ka uba bās nyarab, Ayŭh pirarap bara pinganyu-I; Ayŭh siŭ ngara adi nyakar Ayŭh. 9 Ani pekat ngan rawan TUHAN? Ayŭh re pirabur angān. Mating daya dapŭd nyakar Ayŭh piduwŭh kari. 10 Keya ka randa reja adi bikarut ka mun siriyang adi badŭh, angān pimabuk re dog badang! 11 So kuu, Nineveh, mandŭg ndi naan daya adi puno ngga akar arap, adi bipekat rawan TUHAN. 12 Ati inŭh kayuh adi TUHAN nang di daya-I: “Sunggu daya Assyria bake buang bagŭ, ngara re dog pirabur ka re miyap. Daya Ku, Aku ko bada angān sangsara, pak Aku dŭh re ndai simŭnŭ dinge. 13 Aku re kadi kuasa Assyria so tunduh angān, ka Aku re matŭd parik basi adi muak angān.” 14 Ati inŭh kayuh adi TUHAN mbŭh miratak pasar daya Assyria: “Ngara re dŭh biyŭn sesang adi re tubu asar ngara. Aku re pirabur tibudo tibudo adi darŭm bari-sambah tapa ngara. Aku mbŭh sidia kubur yŭn bara daya Assyria; ngara dŭh patut udip!” 15 Tingga, ndi naan pinyisung mandŭg mutas darŭd taban agah kana! Ayŭh mandŭg an kidaan pasar pimanang! Daya Judah, sita gawai gawai ngan ka nggen di Tapa kayuh adi angān mbŭh bipayu an nggen di Ayŭh. Daya ginaka re dŭh tia nyerang angān. Ngara mbŭh dog pirabur!

Nahum 2

1 Nineveh, kuu aŭn dog nyerang! Kuasa adi re pirandŭk kuu mbŭh mandŭg. Sidia kuta kuta mu! Jaga aran! Sidia yŭn re biperang! 2 (TUHAN re pari bragah Israel, bada mun adi dawŭ-i sibayuh pinganyu pirinda-i.) 3 Bara soldadu pinganyu taban pinangin birehka nēn piraka bireh. Ngara mbŭh sidia re nyerang! Krita krita kuda ngara mikirab mun apui! Kuda kuda ngara mirupat rupat! 4 Krita krita kuda bidabus di aran, raju matak mari di pakan kupo. Ngara mikirab mun prita-siru'ka bidabus mun kijat. 5 Pingubak soldadu dog bagan; ngara sikak darŭm ngara nyurong. Pinyerang nyurong ka sindungka sidia pingakas ngga mape sindung. 6 Tiban tiban di bŭngŭn sungi tikuka; ka sopŭrŭg daya darŭm istana mbŭh taru. 7 Rani dog nakap; daya daya gaji-i sien mun manuk asangka nupap sudo ngara darŭm susah. 8 Keya ka piin ruah so suang piin adi papedaya ruah so Nineveh! “Rŭŭ rŭŭ!” daya nyirais nang, pak mating daya raan pari. 9 Sirapas pirak! Sirapas mas! Kupo anŭ puno ngga rata! 10 Nineveh dog pirabur, dog pirinda, ka dog tandah! Amai taru, pinyipagan daya miyap; karŭb kimŭtŭr, mating meh tia pinyibake; sopŭrŭg raŭn daya marui pusat. 11 Diki meh kupo anŭ madin, adi muko mun sarin singah; tarun yŭn anak anak singah dog paan, tarun adi dari singah ngga dayung singah tudu, ka tarun adi siramat yŭn anak anak singah? 12 Singah siŭ dangah-i, nyiratak nyirigat-i yŭn dayung-i ngga anak anak-i; ayŭh ngisi sarin-i ngga supek supek dagin. 13 “Aku ati pinganyu mu!” nang TUHAN Bisa-pŭrŭg. “Aku re badang krita krita kuda mu. Bara soldadu mu re dog siŭ darŭm perang, ka Aku re taban ngga bu sopŭrŭg kayuh adi kuu ko sirapas so daya. Sirŭŭn bara pinyisung mu re dŭh tia dog dingah.”

Nahum 3

1 Mbŭh payah inŭh kupo adi pingadong ka adi pinyiŭ, puno ngga ratā adi re dog sirapas ka dog ngakut! 2 Dingah! Jawŭn padŭs, jawŭn kaja krita kuda, jawŭn kuda bikaduh, jawŭn krita kuda nganing! 3 Bara pinunggang kuda nyurong, pedang mikirab, jarok mikirib! Tadang bitugung, adi mbŭh kabŭs dŭh tungang dog mirang, daya sikak-i! 4 Nineveh adi sundar anŭ dog ukum. Ramus buang puno ngga puge adi bisā, ayŭh muge bangsa bangsa ka piurun ngara. 5 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang, “Aku re ngukum kuu, Nineveh! Aku re bada kuu sitabetka tandah bangsa bangsa tingga kuu, tingga sopŭrŭg anŭ adi mangŭh mu ngarun. 6 Ngga Aku kiren munki masam Aku ngamun kuu, Aku taran adām sapok di kuu. Daya re nyitŭrŭng kuu buang triyŭn. 7 Sopŭrŭg adi tingga kuu re ngundur. Ngara re nang, ‘Nineveh mbŭh rubuh! Agi kah daya masi di ayŭh? Agi kah daya an nyaduh ayŭh?’” 8 Nineveh, kuu rabis kana so Thebes kah, adi sindŭ kupo Egypt? Ayŭh gŭh biyŭn ndi sungi adi grindung-i keya ka sindung; Yang Nile inŭh adi ngibān ayŭh. 9 Ayŭh mritah Ethiopia ngga Egypt; mating pinyikurang kuasa-i. Libya mbŭh jadi pambit-i. 10 Pak babŭ gŭh daya Thebes dog taran ka rais tami. Di barang sakap aran anak anak ngara dog mukong ndŭg kabŭs. Bara pinguru ngara dog muak ngga parik basi ka dog kutung dupan daya adi nakap ngara. 11 Nineveh, kuu gŭh re mabuk. Kuu gŭh re suba pirupas adŭp mu so pinganyu mu. 12 Sopŭrŭg kuta mu re keya ka tŭngŭn ara adi mbŭh masak buwa-i: ngugoh tŭngŭn-i, ka buwa-i rabu ka darŭm baba mu! 13 Bara soldadu mu keya ka bara dayung, ka rais mu rapā yŭn dog nyerang pinganyu. Apui re badang parang parang tiban mu. 14 Nambah piin yŭn pakai di tipuh kuu dog nyikapung, ka nagap kuta mu! Kunyak meh tana-riyat ngga ndai batuh batā, ka sidia meh suan-i! 15 Ani ani adi kuu ndai re dŭh biyŭn rati, amai kuu babŭ gŭh re dog badang ndŭg ka kabŭs bait dog siŭ darŭm bisaad. Kuu re miyap keya ka buwa pimuruh dog man dudu kadis. Kuu papah mun kadis! 16 Daya dagang mu rabis bagŭ so bitang di rangit! Pak madin ngara mbŭh mating, keya ka kadis murai urad-i ka mikabur bu. 17 Bara pinurung mu keya ka dudu kadis adi bisukan di sindung di tika andu madud. Pak kan batŭh andu tatŭng, ngara mikabur bu, ka mating daya puan kamaki-i bu! 18 Raja-empaya Assyria, bara pimritah mu mbŭh kabŭs, ka bara daya bās mu mbŭh bŭŭs adu adu! daya mu mbŭh mingare di arong darŭd, ka mating daya re tia taban ngara ngga mari. 19 Kuu biragan ka dŭh dapŭd dog nguri, tawan mu dŭh dapŭd bua. Sopŭrŭg daya adi dingah agah pasar pinyirusag mu nupap tangan amai gaŭn. Agi kah daya tungang pirupas adŭp-i so gaok mu?

Habakkuk 1

1 Ati inŭh pinganang adi TUHAN pinandŭng di nabi Habakkuk. 2 O TUHAN, ndŭg sinde aku bagan mite turung? Sinde Kaam re dingah aku ka nyiramat kieh so pinyiganas? 3 Mani Kaam tandah aku kinyam pinyusah adi mun ati? Simuki Kaam tan kiris daya ndai sarah? Pinyirabur ngga pinyiganas taŭn mbŭh dog ndai maning aku, ka kaii ngga karit mbŭh di barang yŭn. 4 Ukum-adat ramah buang dŭh biguna, ka pinyitŭnggŭn bŭn dog pimanu. Daya arap ari ngarah daya adi tŭnggŭn di tika bisara; ngapŭi meh pinyitŭnggŭn mbŭh jadi bidikok. 5 Komŭnŭ TUHAN nang di daya-I, “Nakit tingga bangsa bangsa adi maning angān, ka angān re gŭgŭh bada kayuh adi angān kiris. Aku re ndai kayuh adi dŭh angān sabah kan angān dingah-i. 6 Aku re bada daya Babylonia bikuasa, ngara adi mangah ka girungos. Ngara baris di ndi ong ong nyerang rais rais bŭkŭn. 7 Ngara bada daya taru ka tikaran di barang yŭn. Ngara raru gambung ndŭg ka nang sopŭrŭg pingandai ngara inŭh batur nanyam ka ukum-adat. 8 “Kuda kuda ngara bikaduh daras dŭ so cheetah, buang mangah dŭ so kasong tarun adi sibŭrŭk. Bara soldadu pinunggang kuda ngara mandŭg so rais rais adi jo. Kuda ngara bikaduh taban ngara nyurong mun beuh mūn nyambar dangah-i. 9 “Bara tibaran soldadu ngara masang ka nyerang ngga ganas, ka sopŭrŭg daya mbŭh tikaran darŭm ngara masang. Bara daya adi ngara mbŭh nakap raru bagŭ mun sirah sumat. 10 Ngara ngamun raja raja ka tawŭh bara pinurung pritah adi baga pangkat. Mating kuta tungang bitan ngara. Ngara nugung tana di sindung kuta ka sirabut-i. 11 Komŭnŭ ngara rasu miyap mun sabak. Kuasa ngara inŭh tapa ngara.” 12 TUHAN, so sibungas-i Kaam inŭh Tapa. Kaam inŭh Tapa ku, kudus buang udip adu adu. TUHAN, Tapa ku, pinyigrindung ku, Kaam mbŭh mien daya Babylonia ka bada ngara bake isa ngara ngukum kieh. 13 Pak simuki Kaam tan kiris daya adi arap buang ginaka mun ngara? Batŭh Mai raru kudus re tingga kayuh adi arap, ka Kaam dŭh tan kiris daya ndai sarah. Ka mani meh Kaam pajam kan ngara bada daya adi rabis tŭnggŭn so adŭp ngara sangsara? 14 Simuki Kaam bada daya mun iken bait mun dāng adi bigawang adi dŭh biyŭn pimritah adi tukang nguru ngara? 15 Daya Babylonia nakap daya ngga sikait, ngga bada daya mun iken. Ngara batak daya ngga jaring ka nyirais angan amai mbŭh agi dog nakap. 16 Ngara nyambah jaring ani ka jugan sadis ka jaring anŭ, sabab jaring ngara mbŭh nggen di ngara sopŭrŭg kayuh adi siabo kana. 17 Ngara re adu adu pakai pedang kah, ka pirabur bangsa bangsa ngga dŭh biyŭn masi?

Habakkuk 2

1 Aku maad tawā ku ka kajŭn kayuh adi re TUHAN kidaan di aku ka ani pinyinam-I di pingandu ku. 2 TUHAN nggen di aku pinyinam ati: “Nuris ngga nakit di papan tana-riyat kayuh adi Aku pinandŭng di kuu, isa-i sanang dog basa. 3 Nuris-i, sabab gibayuh tika-i jadi bitŭtŭk. Pak tika-i re rikas mandŭg, ka kayuh adi Aku kiren di kuu re sawŭ jadi. Mun adi sais, pak kajŭn adŭ; kayuh anŭ manŭn re jadi, ka dŭh-i re dog pirambat. 4 Ka ati inŭh pinganang anŭ: ‘Ngara adi arap re binasa, pak ngara adi tŭnggŭn re udip sabab ngara tŭtŭd di Tapa.’” 5 Pinyikaya bisa nipu daya. Daya adi tama inŭh gambung buang girungos, keya ka adŭp pinyikabŭs taŭn dŭh pandai puas. Ngapŭi ngara ngarah bangsa ndi ngga bangsa andi yŭn adŭp ngara. 6 Ngara adi dog ngarah re kinuas ka ngamun daya adi ngarah ngara. Ngara re nang, “Mbŭh payah inŭh angān adi tambit kayuh adi dŭh angān dapu! Ndŭg sinde angān re babŭ jadi kaya amai takan daya bayar utang?” 7 Pak diŭ so angān rada-i, adŭp ngan adi mbŭh ngarah daya bŭkŭn re birutang ka dog takan bada bayar samŭn anak duit. Bara pinganyu re mandŭg ka bada angān kimŭtŭr taru. Ngara re pirinda angān! 8 Angān muko sirapas ratā bangsa bangsa, pak madin ngara adi babŭ udip re sirapas ratā ngan sabab pinyiŭ ngan, ka sabab pinyiganas ngan di tunduh daya di ong ngga kupo kupo-i. 9 Mbŭh payah inŭh angān! Angān mbŭh bada rawang ngan kaya ngga kayuh adi angān tambit ngga pinyiganas, ka mbŭh suba bada ramin arŭn adŭp ngan siramat so kayuh adi bisa kandam ka pirusak! 10 Pak atur kraja ngan mbŭh taban mangŭh ka rawang ngan. Darŭm angān pirabur bagŭ bangsa angān mbŭh taban pinyirabur ka adŭp ngan. 11 Ndŭg batuh sindung nyirais nyarah angān, ka angū sirais anŭ ruah so asah kasu kasu. 12 Payah inŭh angān! Angān pijog kupo so pingandai sarah ka so pinyiŭ. 13 Bangsa bangsa adi angān ngarah kubo turang udas ngara ndai kayuh pak dŭh biyŭn rati, ka sopŭrŭg kayuh adi ngara pijog abo dog badang apui. TUHAN Bisa-pŭrŭg adi ndai-i simŭnŭ. 14 Pak ong re puno ngga pinyipuan pasar bragah TUHAN nimun rawŭt puno ngga piin. 15 Mbŭh payah inŭh angān! Ngga baji ngan angān ngamun ka pimangŭh rasū ngan; angān bada ngara tibabeu mun adi mabuk. 16 Madin adŭp ngan re dog pimangŭh ka dŭh dog stabi. Adŭp ngan re nok ka tibabeu. TUHAN re bada angān nok so saker ukum, ka udip stabi ngan re marui jadi mangŭh. 17 Angān mbŭh tabŭng tuān Lebanon; madin adŭp ngan re dog tabŭng. Angān siŭ dāng dāng adi darŭm-i; madin dāng dāng re pitaru angān. Kayuh ati re jadi sabab angān mbŭh siŭ daya ka sabab pingandai ganas ngan di daya di ndi ong ong ngga di kupo kupo-i. 18 Ani guna-i tibudo? Anŭ batur-i kayuh adi manusia ndai, ka kayuh adi angān dapŭd so tibudo kaŭs-i pinganang kadong. Ani utung-i yŭn daya adi ndai tibudo? Tibudo dŭh bisa minyu! 19 Mbŭh payah inŭh angān! Angān nang di apŭg kayuh, “Burah!” puan kah di panggar batuh, “Makat!” Bisa kah tibudo pinandŭng kayuh di angān? Bait-i dog marut ngga pirak puan kah mas, tibudo anŭ dŭh biyŭn asŭng. 20 TUHAN agi di Ramin-I adi kudus; barang naan daya di ong patut pajam di sirung jawin-I.

Habakkuk 3

1 Ati inŭh dua nabi Habakkuk: 2 O TUHAN, aku mbŭh dingah pasar kayuh adi Kaam mbŭh ndai, ka aku angan-i. Madin ndai dinge di jaman atipingandai bās adi Kaam ari ndai. Masi di kieh, bait-i di tika Kaam baji. 3 Tapa mandŭg dinge so Edom; Tapa adi kudus mandŭg so sandah sandah Paran. Bragah-I nutu rangit; ka ong puno ngga puji yŭn-I. 4 Ayŭh mandŭg ngga jawa kijat; jawa nyekar so tangan-I, diginŭ di yŭn kuasa-I dog sukan. 5 Ayŭh pait andam diŭ so adŭp-Ika pesan pinyikabŭs bada tunda adŭp-I. 6 Kan Ayŭh rŭŭ, ong bigugoh; bangsa bangsa kimŭtŭr kan Ayŭh kimat. Darŭd adi tan tui mbŭh asur; sandah adi tan tui mbŭh timŭtŭm, sandah di yŭn-I panu di jaman jah. 7 Aku kiris daya Cushan taruka daya Midian kimŭtŭr. 8 Sungi kah adi bada Kaam baji TUHAN? Rawŭt kah adi bada Kaam bangok? Kaam nunggang abun; krita kuda Mai inŭh abun sabak-ribut, darŭm Kaam taban pimanang ka daya Mai. 9 Kaam mbŭh sidia re pakai bawŭh Mai, sidia re nimbak reja-panah. Kijat Mai mire ong. 10 Kan darŭd darŭd kiris Kaam, ngara kimŭtŭr; ujen rabu so rangit. Piin di ribo tana magā, ka girumbang-i raru bigatung. 11 Kan kirab reja-panah Mai adi raju mikaburka jarok Mai adi mikirib, batŭh andu ngga buran rŭŭ panu. 12 Kaam panu mutas ong darŭm baji; ngga bangok Mai Kaam digang bangsa bangsa. 13 Kaam ruah di nyiramat daya Mai, di nyiramat raja adi Kaam mbŭh mien. Kaam pirabu pinguru daya ginakaka pirarap bara pinunda-i. 14 Reja-panah Mai tabŭk pingibās tibaran bara soldadu-i, kan ngara mandŭg mun sabak ribut di mesak kieh, gaŭn mun daya adi bisukan kinanyuh daya sirata. 15 Kaam bidigang di rawŭt ngga kuda kuda Mai, ka piin bās anŭ bibude. 16 Aku dingah sopŭrŭg-i, ka atin ku simadup; bibis ku kimŭtŭr amai taru. Pŭrŭng ganan ku ramah, ka kaja ku sikak darŭm aku panu. Aku re kajŭn andu anŭ mandŭgadi ngga Tapa ngukum ngara adi nyerang ata. 17 Sunggu tŭngŭn ara dŭh biyŭn buwaka tŭngŭn anggor dŭh buān, sunggu tŭngŭn kanā dŭh biyŭn buwaka ŭmŭh dŭh piruah gandom, sunggu biri abo kabŭska kandang sapi engan, 18 aku babŭ gŭh re gaŭn ka sanang asŭng, sabab TUHAN Tapa inŭh pinyikudip ku. 19 TUHAN Raja nggen di aku pinyibake. Ayŭh bada kaja ku bake mun kaja peyu, ka bada aku siramat di darŭd.

Zephaniah 1

1 Ati inŭh pinganang adi TUHAN nggen di Zephaniah di jaman Josiah anak Amon jadi raja Judah. (Zephaniah inŭh sesang Raja Hezekiah so ka Amariah, Gedaliah, ka Cushi.) 2 TUHAN nang, “Aku re pirusak sopŭrŭg kayuh di ong, 3 sopŭrŭg manusia ngga dāng dāng, manuk ka iken. Aku re pirabu daya adi ginaka. Aku re pirabur sopŭrŭg bangsa manusia, ka mating daya re udip. Aku, adi TUHAN, mbŭh minyu. 4 “Aku re ngukum daya Jerusalem ka simŭnŭ gŭh sopŭrŭg daya Judah. Aku re pirabur sikasŭn arok arok sambah Baal diginŭ, isa daya dŭh ingat imam imam adi ko bituan di Baal. 5 Aku re pirabur tadŭ tadŭ daya adi maad ka tibung ramin ka nyambah batŭh andu, buran, ka bitang bitang. Aku gŭh re pirabur daya adi nyambah Aku ka bipayu an tŭtŭd di Aku, pak komŭnŭ bipayu ngga dŭn tapa Molech. 6 Aku re pirabur daya adi tagan Aku ka adi dŭh tia tunda Aku, daya adi dŭh mandŭg ka Aku bait kah mite pinyiruton so Aku.” 7 Andu mbŭh sindŭk adi ngga TUHAN re guru nggen bisara; jadi pajam meh di sirung jawin-I. TUHAN mbŭh sidia re nyadis daya-I ka mbŭh bagan bara pinganyu bada pirinda Judah. 8 “Di andu daya Ku dog siŭ anŭ,” nang TUHAN, “Aku re ngukum bara pinurung pritah, anak anak raja, ka sopŭrŭg daya adi tunda adat tami. 9 Aku re ngukum sopŭrŭg daya adi nyambah mun daya so adat karŭm ka adi naku ka adi siŭ ngga ngisi ramin tuan ngara ngga kayuh sirapas. 10 “Di andu anŭ,” nang TUHAN, “angān re dingah daya sien di Tiban Iken di Jerusalem. Angān re dingah sien adi bana di parad kupo anŭ adi bauh ka jawŭn bana kayuh nyirasas di sandah. 11 Nyirais ka sien kan angān dingah kayuh anŭ, angān adi rŭŭ di parad kupo adi rapat, sabab sopŭrŭg daya dagang mbŭh kabŭs! 12 “Di tika anŭ Aku re tambit prita ka nyiru Jerusalem. Aku re ngukum daya adi mbŭh puas ka adi dŭh gapang, adi nang dupan adŭp ngara, ‘TUHAN dŭh re ndai ani ani, simuti bait simŭnŭ.’ 13 Pinyikaya ngara re dog sirapas ka ramin ramin ngara re dog pirabur. Ngara re dŭh rŭŭ di ramin adi ngara pijog bait nok wain so teya anggor adi ngara ndai.” 14 Andu bās TUHAN mbŭh sindŭk; raru sindŭk buang rikas! Anŭ inŭh andu adi raru bisā, sirabi ka bara soldadu adi siabo pagan re nyirais gŭh darŭm taru! 15 Anŭ re andu magā, andu pinyusah ngga andu pito, andu pinyirubuh ngga andu pinyirusag, andu karŭm ngga andu adi nyabūk, andu adi karŭm patŭ' ka kruman, 16 andu adi puno ngga jawŭn trompet perang ka ngāb bara soldadu nyerang kuta kuta kupo ka tawā tawā adi bigatung. 17 TUHAN nang, “Aku re taban pinyirusag anŭ bada nyatŭk manusia, ndŭg ka barang naan daya re panu kāp tarun mun daya karak. Ngara mbŭh bidosa rawan Aku, ka madin deya ngara re babas mun piin, ka tadang ngara re prigure di tunduh tana, madam.” 18 Di andu adi ngga TUHAN kiren baji-I, sopŭrŭg pirak ngga mas ngara dŭh gŭh re tungang pirupas ngara. Ndi ong ong re dog pirabur ngga apui baji-I. Ayŭh re nyirŭgŭh bada mungan barang naan daya adi udip di ong.

Zephaniah 2

1 Ngubah adŭp ngan, angān bangsa adi dŭh mangŭh, 2 diŭ so angān dog poh mun aping dog poh sabak, diŭ so bisā baji TUHAN mandŭg ka angān, diŭ so angān dog nyatŭk baji-I adi keya ka apui adi bijagu. 3 Pari ka TUHAN, sopŭrŭg ngan adi di rais ati adi pirapat adŭp ngan, adi tunda pesan-I. Ndai kayuh adi batur, ka pirapat adŭp ngan di sirung jawin TUHAN. Kadŭ angān dapŭd pirupas adŭp ngan so ukum di andu anŭ adi ngga TUHAN kiren baji-I. 4 Mating daya re dŭm di kupo Gaza. Ashkelon re dog tagan. Daya Ashdod re dog pibu darŭm sitangah andu, ka daya Ekron re dog pibu so kupo ngara. 5 Mbŭh payah inŭh angān daya Philistine, angān daya adi rŭŭ di bŭngŭn rawŭt. TUHAN mbŭh miratak ukum di tunduh ngan. Ayŭh re pirabur angān, ka ndi naan mating gŭh angān re dŭm. 6 Tarun tana ngan di bŭngŭn rawŭt re jadi tarun tana kupai; bari ngga kandang biri re dog ndai diginŭ. 7 Daya Judah adi babŭ udip re ngisi tarun tana ngan. Ngara re bada kaban biri ngara man kupai diginŭ ka bŭŭs di ramin Ashkelon. TUHAN adi Tapa ngara re agi ngga ngara ka bada ngara pari udip mujur. 8 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang, “Aku mbŭh dingah daya Moab ngga daya Ammon ngamun ka kinuas daya Ku ka ngangŭn adŭp-i re sirapas tana ngara. 9 Ngga adŭn Ku TUHAN adi udip, adi Tapa Israel, Aku bipayu Moab ngga Ammon re dog pirabur mun Sodom ngga Gomorrah. Rais rais anŭ re jadi tarun yŭn prigi garo ka adu adu jadi tibawang, adi mbŭh birasu ngga uduh. Bara daya Ku adi babŭ udip re pirinda ngara ka sirapas tana ngara.” 10 Simŭnŭ inŭh daya Moab ngga daya Ammon re dog ukum amai uap-sambuh ngara ka amai ngara ngamun daya TUHAN Bisa-pŭrŭg. 11 TUHAN re pitaru ngara. Ayŭh re pirandŭk tapa tapa di ong, ka komŭnŭ barang naan daya re nyambah Ayŭh, masin masin di rais adŭp-i. 12 TUHAN re bada gŭh daya Ethiopia dog siŭ. 13 TUHAN re pakai kuasa-I ngga pirabur Assyria. Ayŭh re bada kupo Nineveh jadi tibawang, tarun tana-pajam adi dŭh biyŭn piin. 14 Anŭ re jadi tarun yŭn kaban kaban biri, sapi, ngga barang masam dāng guring. Manuk bo re rŭŭ di tibawang anŭ ka re prikuwŭk minyu di pinjan ramin tibawang anŭ. Manuk manuk kak re prikāk adŭp ngara di pinutug pinutug tiban. Kayuh sedar ramin-i re abo dog kadi. 15 Anŭ inŭh kayuh adi re jadi di kupo adi ngangŭn kuasa-i ka pikir adŭp-i siramat. Daya darŭm kupo anŭ pikir kupo anŭ kupo adi siabo bās di ong. Munki masam pajam tarun anŭ re, tarun adi re yŭn dāng dāng tarun rŭŭ! Barang naan daya adi murah anŭ re bu tikŭnŭd.

Zephaniah 3

1 Mbŭh payah inŭh Jerusalem, adi raru arap, kupo adi an birawan ka adi kinanyuh daya adŭp-i. 2 Kupo anŭ abah dingah pinganang pitayan TUHAN bait tunda ajar-I. Kupo anŭ abah na pinyabah-i di TUHAN bait mite turung so Ayŭh. 3 Bara pingibās-i mbŭh keya ka singah ngŭr; bara akim-i mbŭh keya ka kasong tarun adi sibŭrŭk, raru pirusong ndŭg ka abah kidŭm ndi apŭg turang yŭn isan isan andu sipagi. 4 Bara nabi dŭh an dapu tanggong di kayuh ka dŭh dapŭd dog sabah; bara imam nyembar kayuh adi kudus, ka nikok ukum-adat Tapa yŭn guna adŭp ngara. 5 Pak TUHAN babŭ darŭm kupo anŭ; Ayŭh ndai kayuh adi batur ka bŭn-i kayuh adi sarah. Barang isan Ayŭh natu adŭp-I pimanu pinyitŭnggŭn yŭn daya-I. Pak daya adi dŭh tŭnggŭn diginŭ ngandŭ ndai sarah ka dŭh biyŭn mangŭh. 6 TUHAN nang, “Aku mbŭh kinanyap bagŭ bangsa; Aku mbŭh pirabur kupo kupo ngara ka bada sindung ngga tawā-i rubuh. Kupo kupo mbŭh dog tagan; aran aran mbŭh mating daya dieh; mating daya rŭŭ diginŭ tia. 7 Aku pikir mbŭh tatu meh daya Ku raan pari stabi di Aku ka trima ajar Ku, ka ngara dŭh re kambŭtt kayuh adi Aku ngajar di ngara. Pak urah arap ngara rikas pari mun adi mbŭh. 8 “Kajŭn adŭ,” TUHAN nang, “Kajŭn andu anŭ adi ngga Aku makat ka nyarah bangsa bangsa. Aku mbŭh ndai pikir Ku an nguruk bangsa bangsa ngga pritah pritah, isa Aku bisa bada ngara kinyam bisā baji Ku. Ndi ong ong re dog pirabur ngga apui baji Ku. 9 “Komŭnŭ Aku re ngubah atin bangsa bangsa anŭ, ka ngara re bidua ka Aku sadi adŭ ka dŭh ka tapa tapa bŭkŭn. Sopŭrŭg ngara re nundok di Aku. 10 Jeh so Ethiopia adi jo, daya Ku adi papar sasah re taban sadis ka Aku. 11 Di tika anŭ angān, adi daya Ku, re dŭhsah tia mangŭh ngarun adŭp ngan ko rawan Aku. Aku re kadi daya adi sambuh buang gambung, ka angān re dŭh tia rawan Aku di sandah kudus Ku. 12 Aku re tandah diginŭ daya adi pirapat adŭp-i ngga ngara adi dog ngamun, adi re mandŭg ka Aku mite turung. 13 Daya Israel adi babŭ udip re dŭh ndai sarah di daya, kadong daya, bait suba an nipu daya. Ngara re udip mujur ka bamai, ka dŭh taru daya.” 14 Biragu ka nyirais amai gaŭn, daya Israel! Pawŭn ngga siabo atin mu, Jerusalem! 15 TUHAN mbŭh ko ngukum kuu; Ayŭh mbŭh pibu sopŭrŭg pinganyu mu. TUHAN, adi raja Israel, agi ngga kuu; kuu dŭhsah tia taru madin. 16 Tika-i re mandŭg adi ngga daya re nang di Jerusalem, “Kupo Zion, dŭhnyah taru! dŭhnyah ramah! 17 TUHAN adi Tapa mu agi ngga kuu; kuasa-I nggen pimanang di kuu. TUHAN re pawŭn ka gaŭn sabab kuu. ka ngga pinyirindu-I Ayŭh re nggen udip bauh di kuu. Ayŭh re biragu ka gaŭn sabab kuu, 18 gaŭn mun daya di tika gawai.” TUHAN nang, “Aku re dŭh tia bada kuu dog nyatŭk pinyirusag ka re dŭh tia tandah kuu dog pimangŭh. 19 Tika-i re mandŭg! Aku re ngukum ngara adi kinanyuh kuu; Aku re nyiramat sopŭrŭg adi bajang ka taban pari ngara adi dog taran ka rais tami. Aku re bada daya stabi di ngara, ka di ndi ong ong daya re muji ngara. 20 Tika-i re mandŭg! Aku re taban mari daya mu adi papar sasah; Aku re bada kuu timagah di ndi ong ong ka bada kuu udip mujur dinge.” TUHAN mbŭh minyu.

Haggai 1

1 Darŭm sawa adi duwŭh Darius jadi raja-empaya Persia, dog ngga andu adi ndi darŭm buran nŭm, TUHAN minyu so baba nabi Haggai. Pinganang anŭ yŭn Zerubbabel anak Shealtiel adi gabenor Judah, ka yŭn Joshua anak Jehozadak adi Imam Bās. 2 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang di Haggai, “Bara daya ati nang ati dŭh tipuh adi ngga pari pijog Ramin TUHAN.” 3 Jadi TUHAN nggen pinganang ati ka bara daya so baba nabi Haggai: 4 “Daya Ku, mani angān rŭŭ di ramin adi grua, ka ramin Ku nyibawang? 5 Dŭh kah angān rada kayuh adi mbŭh jadi di angān? 6 Angān mbŭh purun bagŭ gandom, pak dŭh sadang ngga bada adŭp ngan bisoh. Angān biyŭn wain an ngan nok, pak dŭh re sadang ngga bada angān mabuk! Angān biyŭn piraka, pak dŭh re sadang ngga bada angān paras. Ka daya adi nyiraja dŭh re tungang dapŭd bagŭ duit ngga biranja adŭp-i. 7 Dŭh kah angān puan mani-i mun anŭ? 8 Madin di maad ka sandah sandah, ka ndu betang betang kayuh, ngga pari pijog Ramin Ku; komŭnŭ Aku re munos asŭng, ka re dog nyambah nimun patut-i. 9 “Angān harap pingatŭm adi bagŭ, pak-i jadi adi sŭ. Ka kan angān taban buwa pingatŭm ngan ngga maad, Aku poh-i bada miyap. Mani Aku ndai simŭnŭ? Aku ndai simŭnŭ sabab Ramin Ku nyibawang, darŭm barang naan angān dŭh paya paya ngatur ramin adŭp-i. 10 Anŭ sabab ujen mating ndŭg ka kayuh mating timbu. 11 Aku mbŭh taban raga di ndi tarun tana ati ndŭg ka sandah sandah, ŭmŭh gandom, teya anggor, risŭn kanā, ngga barang masam buwa pimuruh adi tana piruah mbŭh jadi pisŭk. Manusia, dāng dāng, ngga masam masam pimuruh mbŭh sangsara bada tipuh raga.” 12 Komŭnŭ Zerubbabel ngga Joshua ngga sopŭrŭg daya adi mbŭh pari so dog taran di Babylonia, ndai kayuh adi TUHAN Tapa bada ngara ndai. Ngara taru ka nundok di Haggai, adi pinyisung TUHAN. 13 Komŭnŭ Haggai nggen pinganang TUHAN di bara daya: “Aku re agi ngga angān; anŭ janji Ku ngga angān.” 14 TUHAN kies atin barang naan daya bada pijog Ramin TUHAN: Zerubbabel adi gabenor Judah; Joshua adi Imam Bās, ka sopŭrŭg daya adi mbŭh pari so dog taran. Ngara piguru pari pijog Ramin TUHAN Bisa-pŭrŭg, adi Tapa ngara, 15 di andu adi 24 darŭm buran nŭm darŭm sawa adi duwŭh Darius jadi raja-empaya.

Haggai 2

1 Di andu adi 21 darŭm buran ju sawa anŭ, TUHAN minyu dinge so baba nabi Haggai. 2 Ayŭh bada Haggai minyu di Zerubbabel adi gabenor Judah, di Joshua adi Imam Bās, ngga di bara daya, 3 “Agi kah di dupan angān adi babŭ dapŭd ingat munki masam sangŭn Ramin TUHAN dawŭ-i? Munki-i kiris ngan madin? Mun au-tarun kani ayŭh. 4 Pak angān dŭhnyah asa, tadŭ tadŭ so angān. Ndai kraja ngan, amai Aku agi ngga angān. 5 Di andu angān ruah so Egypt, Aku bijanji nang Aku re ari agi ngga angān. Aku babŭ agi ngga angān, jadi dŭhnyah taru. 6 “Dŭm dŭh tui Aku re ngugoh rangit ngga ong, deyŭh ngga rawŭt. 7 Aku re pitumbang sopŭrŭg bangsa, ka ratā ngara re dog taban kamati, ka Ramin Ku re puno ngga pinyikaya. 8 Sopŭrŭg pirak ngga mas di ong inŭh jaku. 9 Ramin Ku adi bauh re rabis sangŭn so anŭ adi amba, ka diginŭ Aku re nggen di daya Ku udip mujur ngga damai.” TUHAN Bisa-pŭrŭg mbŭh minyu. 10 Di andu adi 24 darŭm buran prii darŭm sawa adi duwŭh Darius jadi raja-empaya, TUHAN Bisa-pŭrŭg minyu dinge di nabi Haggai. 11 Ayŭh nang, “Siken di bara imam ani pikir-kira ngara di kayuh adi mun ati: 12 Nyamtadar-i agi daya tambit ndi pire dagin so sadis adi muko dog jugan ka TUHAN, ka makot-i ngga tŭbŭn jipo ambu-i ka taban-i ngga maad. Ka kambŭi ko anŭ ayŭh bada jipo ambu-i anŭ dog ruti, pinguman adi dog tanŭk, wain, inyo kanā, bait tadŭ tadŭ pinguman adi bŭkŭn, kudus kah dŭh meh pinguman anŭ bada-i?” Kan ayŭh siken sakanŭ, bara imam nam, “Dŭh.” 13 Komŭnŭ Haggai siken, “Nyamtadar-i ndi naan daya sembar sabab ko tama tadang. Kambŭi ayŭh tama tadŭ tadŭ so pinguman anŭ, sembar kah dŭh pinguman anŭ bada-i?” Bara imam anŭ nam, “Sembar.” 14 Komŭnŭ Haggai nang, “TUHAN nang simŭnŭ inŭh kayuh di daya daya bangsa ati ka di sopŭrŭg kayuh adi ngara piruah; ngapŭi meh sopŭrŭg kayuh adi ngara jugan di tunduh mija-sambah inŭh sembar.” 15 TUHAN nang, “Dŭh kah angān rada kayuh adi mbŭh jadi di angān? Diŭ so angān piguru pari pijog Ramin Ku, 16 angān di ka tugung gandom ka pikir adŭp ngan re dapŭd duwŭh ratus kilogram, pak diginŭ kaŭs-i siratus adŭ. Angān di nyauk siratus lita wain so tong wain, pak dapŭd pat puru lita adŭ. 17 Aku pait sabak adi paras ngga ujen batuh bada pirusak sopŭrŭg kayuh adi angān purun, pak babŭ gŭh angān dŭh an marik pimudip ngan pari ka Aku. 18 Andu ati inŭh adi duwŭh puru-pat darŭm buran prii, andu adi ngga pinagap-rasan Ramin TUHAN mbŭh kamas dog na. Ngatin ani re jadi so andu ati. 19 Sunggu mating gandom dŭm, ka tŭngŭn anggor, tŭngŭn ara, tŭngŭn delima, ka tŭngŭn kanā bayuh buān, so madin Aku re nyiberkat angān.” 20 Di andu anŭ gŭh, andu adi 24 darŭm buran anŭ, TUHAN nggen dinge adi piduwŭh saba pinganang di Haggai 21 yŭn Zerubbabel, adi gabenor Judah: “Dŭm dŭh tui Aku re ngugoh shorga ngga ong 22 ka pitumbang pritah pritah ka nyirubuh kuasa-i. Aku re bada krita krita kuda tibarik samŭn bara adi pimanu-i; kuda kuda re kabŭs, ka bara pinunggang-i re bisiŭ dupan adŭp ngara. 23 Di andu anŭ Aku re tambit kuu, Zerubbabel adi urun Ku, ka Aku re tijuan kuu bada mritah ngga adŭn Ku. Kuu inŭh adi Aku mbŭh mien.” TUHAN Bisa-pŭrŭg mbŭh minyu.

Zechariah 1

1 Di buran adi mai darŭm sawa adi duwŭh Darius jadi raja-empaya di Persia, TUHAN nggen pinganang ati di nabi Zechariah, adi anak Berechiah ka sukuh Iddo. 2 TUHAN Bisa-pŭrŭg bada Zechariah kidaan di daya-I, “Aku, adi TUHAN, raru baji di tayung-babuk ngan, 3 pak madin Aku nang di angān, ‘Pari ka Aku, ka Aku re pari ka angān. 4 Dŭhnyah mun tayung-babuk ngan. Ndun jah bara nabi nggen di ngara pinganang Ku, bada ngara ko bidosa. Pak ngara abah dingah Aku bait nundok di Aku. 5 Tayung-babuk ngan ngga bara nabi anŭ mbŭh mating. 6 So ka bara urun Ku adi bara nabi Aku nggen di tayung-babuk ngan pesan ngga pinyibakan, pak ngara nyibireu ka dapu tanggong di sarah adŭp ngara sundis andu. Komŭnŭ ngara marik pimudip ngara pari ka Aku ka ngaku Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, mbŭh ngukum ngara nimun patut nanyam ka sarah ngara ka sabab Aku mbŭh natu an ndai simŭnŭ.’” 7 Di sawa adi duwŭh Darius jadi raja-empaya, di andu adi 24 darŭm buran simŭng ndi (buran Shebat), TUHAN nggen di aku pinganang, singarŭm keya ka darŭm pŭmŭh. 8 Aku kiris ndi naan daya nunggang kuda bireh. Ayŭh rŭŭ di arong randa mirtel di dau, ka di punok-i agi kuda kuda adi bŭkŭn, adi bireh, adi bibatŭng, adi buda. 9 Aku siken ayŭh, “Tuan, ani rati dudu kuda ati?” Ayŭh nam, “Aku an kidaan rati-i di kuu. 10 TUHAN pait-i bada di pirasa ong.” 11 Ngara ripot di malaikat anŭ: “Kieh mbŭh di ka barang yŭn di ong ka kiris ndi ong ong mbŭh paya buang bamai.” 12 Komŭnŭ malaikat anŭ nang, “Kaam adi Bisa-pŭrŭg TUHAN, Kaam mbŭh baji di Jerusalem ngga kupo kupo Judah sitŭkŭd ju puru sawa. Ndŭg sinde baji Mai anŭ ka sinde meh Kaam re apun ngara?” 13 TUHAN nam malaikat anŭ ngga pinganang saduh, 14 ka malaikat anŭ bada aku piagah kayuh adi TUHAN Bisa-pŭrŭg mbŭh nang: “Aku raru masi buang mbit bat pasar Jerusalem, kupo kudus Ku, 15 ka Aku raru baji di bangsa bangsa adi kinyam sanang buang bamai. Amai darŭm Aku nyijŭn baji Ku di daya Ku, bangsa bangsa anŭ bada daya Ku rabis sangsara. 16 Jadi Aku mbŭh pari ka Jerusalem di kiren masi Ku di kupo anŭ. Ramin Ku re pari dog pijog, ka kupo anŭ re dog ndai bada pari kana.” 17 Malaikat anŭ bada gŭh aku piagah: “TUHAN Bisa-pŭrŭg nang kupo kupo-I re pari mujur ka Ayŭh re pari turung Jerusalem ka ngaku-i kupo adŭp-I.” 18 Keya ka darŭm pŭmŭh gŭh dinge, aku kiris pat tanduk sapi. 19 Aku siken di malaikat anŭ adi minyu ngga aku, “Ani rati tanduk tanduk anŭ?” Ayŭh nam, “Rati-i inŭh kuasa pritah ong adi bada daya Judah, daya Israel, ka daya Jerusalem papar sasah.” 20 Komŭnŭ TUHAN kiren di aku pat naan tukang basi adi taban pabā. 21 Aku siken, “Ngara mandŭg re ndai ani?” Ayŭh nam, “Ngara mandŭg di pitaru ka pirabu bangsa bangsa adi bandar bandar bada tarun tana Judah asur ka bada daya-i papar sasah.”

Zechariah 2

1 Aku kiris dinge keya ka darŭm pŭmŭh ndi naan daya digŭng taris pingŭkŭd. 2 “Kamaki kuu?” aku siken. “Di ngŭkŭd Jerusalem,” ayŭh nam, “an puan ambu-i ngga buka-i.” 3 Komŭnŭ aku kiris malaikat anŭ adi minyu ngga aku masang ka jawin, ka malaikat adi bŭkŭn mandŭg tudu ayŭh. 4 Malaikat anŭ adi diŭ nang di sianŭ ndi, “Bikaduh ka kidaan di dari mara anŭ adi digŭng taris pingŭkŭd nang di Jerusalem re agi raru bagŭ daya ka raru bagŭ dāng kudip ndŭg ka sindung sindung kupo dŭh re dapŭd dog pijog tia. 5 TUHAN mbŭh bijanji nang adŭp-I re jadi sindung apui maning kupo anŭ ka grindung-i ka adŭp-I re rŭŭ diginŭ ngga sopŭrŭg bragah-I.” 6-7 TUHAN nang di daya-I, “Aku bada angān papar sasah di barang yŭn. Pak madin, angān daya adi dog taran ka rais tami, bu so Babylonia ka pari ka Jerusalem. 8 Daya adi nyerang angān inŭh nyerang kayuh adi siabo brega di Aku.” Jadi TUHAN Bisa-pŭrŭg pait aku ngga pinganang ati yŭn bangsa bangsa adi ko pirinda daya-I: 9 “Adŭp TUHAN re rawan angān, ka angān re dog pirinda daya adi ko jadi urun ngan.” Kan kayuh anŭ jadi simŭnŭ, sopŭrŭg daya re puan nang TUHAN Bisa-pŭrŭg inŭh adi pait aku. 10 TUHAN nang, “Biragu ngga gaŭn, daya Jerusalem! Aku mandŭg re rŭŭ di ruang ngan!” 11 Di tika anŭ bagŭ bangsa re mandŭg ka TUHAN ka jadi daya-I. Ayŭh re rŭŭ di ruang ngan, ka angān re puan nang Ayŭh inŭh adi pait aku ka angān. 12 Daya Judah re pari jadi rata bās TUHAN di tarun tana kudus-I, ka Jerusalem re jadi kupo adi-I siabo rindu. 13 Pajam, barang naan, di sirung jawin TUHAN, amai Ayŭh aŭn mandŭg so yŭn pinyirŭŭ-I adi kudus.

Zechariah 3

1 TUHAN kiren dinge keya ka darŭm pŭmŭh Joshua, adi Imam Bās, mijog di sirung jawin malaikat TUHAN. Ka sindŭk Joshua agi Shetan mijog, sidia an nyarah ayŭh. 2 Malaikat TUHAN nang di Shetan, “Isa-i TUHAN nunggu kuu, Shetan! Isa-i TUHAN adi rindu Jerusalem, nunggu kuu. Daya ati inŭh keya ka apŭg kayuh adi dog tarik so apui.” 3 Joshua mijog diginŭ, nēn piraka adi raru kais. 4 Malaikat anŭ nang di pinurung pinurung-i di shorga, “Taran piraka kais adi daya ati nēn.” Komŭnŭ ayŭh nang di Joshua, “Aku mbŭh kadi dosa mu ka re nggen di kuu piraka bauh bada kuu nēn.” 5 Ayŭh bada pinurung pinurung anŭ na bubok adi bisig di ubak Joshua. Ngara sawŭ ndai simŭnŭ, ka komŭnŭ ngara kasŭk piraka bauh di ayŭh atan malaikat TUHAN mijog diginŭ. 6 Komŭnŭ malaikat kidaan di Joshua nang 7 TUHAN Bisa-pŭrŭg agi nang: “Kambŭi kuu tunda ukum-adat Ku ka ndai kraja adi Aku mbŭh nggen di kuu, kuu re babŭ jadi tukang nguasa Ramin Ku, ka simŭnŭ gŭh tukang ngatur badag-i, ka Aku re dingah dua mu, nimun Aku dingah dua dua bara malaikat adi agi di sirung jawin Ku. 8 Dingah Joshua, kuu adi Imam Bās; ka dingah, angān bara imam adi samah ngga ayŭh, angān adi tandā tipuh kana adi re: Aku re pinandŭng urun Ku, adi dog kadŭn Daan! 9 Aku na ndi batuh adi ju jawin-i di sirung jawin Joshua. Aku re mŭŭt turis dieh, ka darŭm ndi andu Aku re taran dosa rais ati. 10 Kan andu anŭ mandŭg, barang naan angān re bagan rasū ngan bada mandŭg ka sua kinyam damai ngga pinyipagŭng, dog kirurung teya anggor ngga tŭngŭn tŭngŭn ara ngan.”

Zechariah 4

1 Malaikat adi minyu ngga aku tudu aku dinge ka kies aku, mun ani aku nganŭ taŭn bŭŭs. 2 “Ani kiris mu?” ayŭh siken. “Ndi rika prita adi dog ndai so mas,” Aku nam. “Di tibung-i agi ndi makuk inyo. Di rika prita anŭ agi ju prita, ka sopŭrŭg-i biyŭn ju yŭn sumbu. 3 Diginŭ agi duwŭh tŭngŭn kanā ngapid rika prita anŭ, ndi di parad ka tauh ka ndi di parad ka bait-i.” 4 Komŭnŭ aku siken di malaikat anŭ, “Ani rati kayuh kayuh anŭ, tuan?” 5 “Dŭh kah kuu puan?” ayŭh siken aku. “Dŭh aku puan, tuan,” aku nam. 6 Malaikat anŭ bada aku nggen di Zerubbabel pinganang ati so TUHAN: “Kuu re mujur di pingandai mu, dŭh so ka pinyibake soldadu bait so ka pinyibake adŭp mu, pak so ka Roh Ku. 7 Sitika adi bās mun darŭd re miyap so jawin mu. Kuu re pari pijog Ramin Ku, ka darŭm kuu nyandug sikasŭn batuh di yŭn-i, daya re nyirais nang, ‘Sangŭn, sangŭn!’” 8 Pinganang adi bŭkŭn mandŭg ka aku so TUHAN. 9 Ayŭh nang, “Zerubbabel mbŭh na pinagap-rasan Ramin TUHAN, ka ayŭh re ngamas kraja piramin anŭ. Kan-i mbŭh kamas, daya Ku re puan nang Aku inŭh adi pait kuu ka yŭn ngara. 10 Ngara asa sabab kraja piramin anŭ paŭh sais. Pak ngara re kiris Zerubbabel pijuu pijog Ramin TUHAN, ka anŭ re bada ngara sanang asŭng.” Malaikat anŭ nang di aku, “Rati ju prita anŭ inŭh ju batŭh TUHAN, adi nyibatŭh ndi ong ong.” 11 Komŭnŭ aku siken di ayŭh, “Ani rati tŭngŭn kanā anŭ adi di parad ka tauh ngga adi di parad ka bait rika prita anŭ? 12 Ka ani rati duwŭh daan so tŭngŭn kanā adi ngapid duwŭh betang paip mas adi so inyo kanā dog ren?” 13 Ayŭh siken aku, “Dŭh kah kuu puan?” “Dŭh aku puan, tuan,” aku nam. 14 Komŭnŭ ayŭh nang, “Anŭ inŭh duwŭh naan daya adi Tapa mbŭh mien ka nginyo bada bituan di adŭp-I, TUHAN adi nguasa ndi ong ong.”

Zechariah 5

1 Aku kimat dinge, ka kari ati aku kiris ndi surat-barun mikabur di au-tarun. 2 Malaikat anŭ siken ani adi kiris ku. Aku nam, “Ndi surat-barun mikabur di au-tarun; surat anŭ prii mita ambu-i ka pat mita sitangah ramba-i.” 3 Komŭnŭ ayŭh nang di aku, “Di surat-barun anŭ agi dog nuris pangu yŭn ndi tarun tana rais ati. Di ndi parad surat-barun anŭ agi dog nuris nang sopŭrŭg pinaku re dog kadi so rais ati; ka di parad anŭ ndi agi dog nuris nang sopŭrŭg daya adi bipayu ngga aran adi kadong re dog taban ngga bu gŭh. 4 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang adŭp-I re pait pangu anŭ ka ramin ramin sopŭrŭg pinaku ngga ramin ramin daya adi bipayu ngga aran adi kadong. Pangu anŭ re rŭŭ di ramin ramin ngara ka pirubuh-i.” 5 Malaikat anŭ tatŭng dinge ka nang, “Tingga! Agi kayuh bŭkŭn mandŭg!” 6 “Ani anŭ?” Aku siken. Ayŭh nam, “Anŭ bakur, ka rati-i inŭh dosa ndi tarun tana rais ati.” 7 Bakur anŭ biyŭn tŭtŭp adi dog ndai so timah singŭt. Darŭm aku pirati-i, tŭtŭp anŭ tipakat, ka diginŭ di darŭm bakur agi ndi naan dayung guru! 8 Malaikat anŭ nang, “Rati dayung ati inŭh udip ginaka.” Komŭnŭ ayŭh turak dayung anŭ ka darŭm bakur anŭ ka nutu-i ngga tŭtŭp anŭ. 9 Aku nyigura ka kiris duwŭh naan dayung mikabur tudu aku ngga urad adi bake mun urad manuk bangau. Ngara tambit bakur anŭ ka taban-i ngga bu. 10 Aku siken malaikat anŭ, “Kamaki ngara taban-i?” 11 Ayŭh nam, “Di ka Babylonia, di yŭn ngara re pijog bari-sambah yŭn-i. Kan bari-sambah anŭ kamas dog pijog, bakur anŭ re dog na diginŭ yŭn-i dog nyambah.”

Zechariah 6

1 Aku agi dinge kiris keya ka darŭm pŭmŭh. Kari ati aku kiris pat krita kuda ruah so asah duwŭh darŭd timaga. 2 Sibungas krita kuda anŭ dog tarik kuda kuda adi bireh, ka adi numbor duwŭh dog tarik kuda kuda adi singŭt, 3 adi numbor taruh dog tarik kuda kuda adi buda, ka adi numbor pat dog tarik kuda kuda adi bibatŭng. 4 Komŭnŭ aku siken malaikat anŭ, “Tuan, ani rati krita krita kuda ati?” 5 Ayŭh nam, “Ati inŭh pat sabak; sabak ati bauh mandŭg so yŭn TUHAN adi nguasa sopŭrŭg kayuh di ong.” 6 Krita kuda adi dog tarik kuda kuda adi singŭt inŭh masang ka parad ka utara nuju Babylonia, kuda kuda adi buda inŭh masang ka parad ka barat, ka adi bibatŭng masang ka rais di siratan. 7 Buang ngara ruah, kuda kuda adi bibatŭng anŭ mbŭh dŭh sabar an di pirasa ong. Malaikat anŭ nang, “Panu di pirasa ong!” Ngara sawŭ di. 8 Komŭnŭ malaikat anŭ nyirais nang di aku, “Kuda kuda adi panu ka parad ka utara nuju Babylonia mbŭh kadud baji TUHAN.” 9 TUHAN nggen pinganang ati di aku. 10 Ayŭh nang, “Tambit pinganggen so ngara adi dog taran ka rais tami, Heldai, Tobijah, ka Jedaiah, ka rasu di ka ramin Josiah anak Zephaniah. Sopŭrŭg ngara anŭ mbŭh pari so dog taran di Babylonia. 11 Ndai ndi makota so pirak ngga mas adi ngara mbŭh nggen, ka na-i di ubak Imam Bās, Joshua anak Jehozadak. 12 Kidaan di ayŭh nang TUHAN Bisa-pŭrŭg nang, ‘Daya adi dog kadŭn Daan re mujur di tarun yŭn adŭp-i ka pari pijog Ramin TUHAN. 13 Ayŭh inŭh sianŭ adi re pari pijog-i ka re kambat stabi adi dog nggen di raja, ka ayŭh re mritah daya-i. Ndi naan imam re mijog ngapid takta-i, ka ngara re samah nyiraja darŭm damai ka bamai.’ 14 Makota anŭ re jadi tandā pinatŭng di Ramin TUHAN yŭn Heldai, Tobijah, Jedaiah, ka Josiah.” 15 Daya so tarun adi jo re mandŭg ka turung pari pijog Ramin TUHAN. Ka kan-i mbŭh kamas dog pijog, kuu re puan nang TUHAN Bisa-pŭrŭg inŭh adi pait aku ka kuu. Kayuh anŭ re sawŭ jadi kambŭi kuu ngga siabo asŭng mu tunda pesan TUHAN adi Tapa mu.

Zechariah 7

1 Di sawa adi pat darŭm pinyipritah Darius adi raja-empaya, di andu adi pat darŭm buran prii (buran Kislev), TUHAN nggen pinganang di aku. 2 Daya Bethel muko pait Sharezer ngga Regemmelech ngga bara daya-i ka Ramin TUHAN Bisa-pŭrŭg an bidua mite berkat so TUHAN 3 ka siken di imam imam ngga nabi nabi: “Patut kah kieh pijuu ngurid pinyirusag Ramin TUHAN, ngga bipusa darŭm buran rimŭh nimun adi mbŭh ami bisawa sawa ndai?” 4 Ati inŭh pinganang TUHAN adi mandŭg ka aku. 5 Ayŭh nang, “Kidaan di bara daya tarun tana rais ati ngga bara imam nang kan ngara bipusa ka ngurid darŭm buran rimŭh ngga buran ju darŭm tipuh ju puru sawa ati, dŭh-i ngga stabi di Aku. 6 Kan ngara man nok, anŭ batur-i ngga ngara pimunos adŭp-i.” 7 Anŭ inŭh kayuh adi TUHAN nang so baba bara nabi di jaman Jerusalem gibabŭ agi daya rŭŭ dieh buang mujur. Di jaman anŭ bagŭ daya rŭŭ dŭh darŭm anak anak kupo maning kupo anŭ adŭ pak di abong tarun tana parad ka siratan ngga di sigŭn sandah di parad ka barat. 8 TUHAN nggen pinganang ati di Zechariah: 9 “Ndun jah Aku nggen pesan ati ka daya Ku: ‘Angān dŭh siŭn dŭh bada pinyitŭnggŭn dog pimanu, ka dŭh siŭn dŭh mandis ka masi di dingan ngan. 10 Dŭhnyah kinanyuh dayung uban, anak tumang, daya tami adi rŭŭ di ruang ngan, bait tadŭ tadŭ daya adi udip susah. Ka dŭhnyah bipusar an kandam dingan ngan.’ 11 “Pak daya Ku tangek ka abah dingah pinganang. Ngara mapot kajit isa ngara dŭh dingah 12 ka bada atin ngara riang mun batuh. Sabab ngara abah dingah ajar adi Aku pait so baba bara nabi ndun jah, Aku mbŭh raru baji. 13 Sabab ngara abah dingah kan Aku minyu, Aku dŭh nam kan ngara bidua. 14 Mun sabak ribut Aku poh ngara bada rŭŭ di tarun tana rais tami. Tarun tana adi kana ati dog tingge jadi tana matung, ka mating daya rŭŭ dieh.”

Zechariah 8

1 TUHAN Bisa-pŭrŭg nggen pinganang ati di Zechariah: 2 “Aku raru raan turung Jerusalem sabab Aku raru rindu daya-i, pinyirindu adi bada Aku baji di bara pinganyu-i. 3 Aku re pari ka Jerusalem, kupo kudus Ku, ka rŭŭ diginŭ. Kupo anŭ re dog kadŭn kupo adi tŭtŭd, ka sandah TUHAN Bisa-pŭrŭg re dog kadŭn sandah kudus. 4 Bara nyamba dari ngga nyamba dayung adi mbŭh raru minyamba ka pakai sikud ngga panu, re pari agi guru di pakan kupo. 5 Ka aran aran kupo re pari puno ngga dudu anak dari ngga dudu anak dayung adi sŭ birubi. 6 “Kayuh anŭ mun adi dŭh bisa jadi di batŭh ngara adi babŭ udip so bangsa ati, pak di Aku kayuh anŭ bisa jadi. 7 Aku re nyiramat daya Ku so tarun tana adi yŭn ngara dog taran, 8 ka re taban ngara ngga pari so timor ngga barat bada rŭŭ di Jerusalem. Ngara re jadi daya Ku, ka Aku re jadi Tapa ngara, mritah ngara ngga tŭtŭd ka ngga pinyitŭnggŭn. 9 “Bada atin ngan pagan! Angān madin dingah pinganang anŭ adi bara nabi ko nang di tika pinagap-rasan dog na yŭn pari pijog Ramin Ku. 10 Diŭ so tika anŭ mating daya dapŭd ngaji daya bait dāng, ka mating daya siramat so dog mito pinganyu. Aku adi bada daya birawan dupan adŭp-i. 11 Pak madin gaya Aku ngga bara daya adi babŭ udip so bangsa ati inŭh bŭkŭn. 12 Ngara re purun bine darŭm damai. Tŭngŭn anggor ngara re buān, tana re piruah buwa pimuruh, ka re agi ujen. Aku re nggen sopŭrŭg berkat ati di daya so bangsa Ku adi babŭ udip. 13 Daya Judah ngga daya Israel! Dawŭ-i daya tami mangu dingan-i sakati, ‘Isa-i pinyirusag anŭ adi nyatŭk Judah ngga Israel nyatŭk angān!’ Pak Aku re nyiramat angān, ka komŭnŭ bara daya tami anŭ re nang di dingan-i, ‘Isa-i angān kambat berkat anŭ adi mandŭg ka Judah ngga Israel!’ Ngapŭi pagan meh ka dŭhnyah taru.” 14 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang, “Kan tayung-babuk ngan bada Aku baji, Aku ngatur pinyirusag yŭn ngara ka Aku dŭh nukar pikir Ku, pak pijadi-i. 15 Pak madin Aku bisatur an nyiberkat daya Jerusalem ngga daya Judah. Ngapŭi dŭhnyah taru. 16 Ati inŭh kayuh adi angān patut ndai: minyu kayuh adi sawŭ di dingan ngan. Di tarun yŭn bisara, minyu ngga pimanu pinyitŭnggŭn; anŭ inŭh kayuh adi taban damai. 17 Dŭhnyah bipusar an kandam dingan ngan. Dŭhnyah nggen taksi kadong buang angān bipayu. Aku tiru di pinyikadong, tiru di atur adi dŭh ngga pimanu pinyitŭnggŭn, ka tiru di pinyiganas.” 18 TUHAN Bisa-pŭrŭg nggen pinganang ati di Zechariah: 19 “Pusa adi dog sita darŭm buran pat, buran rimŭh, buran ju, ka darŭm buran simŭng re jadi gawai ngga pawŭn ka gaŭn yŭn daya Judah. Angān dŭh siŭn dŭh rindu pinyawŭ ka damai.” 20 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang, “Tika-i re mandŭg kan daya so bagŭ kupo re mandŭg ka Jerusalem. 21 Ngara adi mandŭg so kupo ndi re nang di ngara adi mandŭg so kupo andi, ‘Kieh re nyambah TUHAN Bisa-pŭrŭg ka bidua mite berkat so Ayŭh. Ja sua!’ 22 Bagŭ daya ngga bangsa bangsa adi bikuasa re mandŭg ka Jerusalem di nyambah TUHAN Bisa-pŭrŭg, ka mite berkat so Ayŭh. 23 Di tipuh anŭ simŭng naan daya tami re mandŭg ka ndi naan daya Jahudi ka nang, ‘Kieh raan sua dog nyiberkat ngga angān sabab kieh mbŭh dingah Tapa agi ngga angān.’”

Zechariah 9

1 Ati inŭh pinganang TUHAN: Ayŭh mbŭh miratak ukum yŭn rais Hadrach ka yŭn kupo Damascus. Dŭh-i tibaran tibaran-asar Israel adŭ, pak sindŭ kupo Syria gŭh tung TUHAN. 2 Hamath, adi bibaat ngga Hadrach, tung TUHAN gŭh, ka simŭnŭ gŭh kupo Tyre ngga kupo Sidon, ngga sopŭrŭg pimandai-i. 3 Tyre mbŭh pijog kuta kuta yŭn adŭp-i ka mbŭh nugung raru bagŭ pirak ngga mas ngga bada-i jadi kayuh saja mun sapok di aran! 4 Pak TUHAN re taban ngga bu sopŭrŭg kayuh adi-i biyŭn. Ayŭh re taran pinyikaya-i ka darŭm rawŭt, ka kupo anŭ re dog sigot ndŭg ka rŭpŭg. 5 Kupo Ashkelon re kiris kayuh anŭ ka re taru. Kupo Gaza re kiris-i ka re kinyam sangsara bās. Simŭnŭ gŭh re Ekron, ka pingarap-i re asur. Raja di Gaza re dog siŭ, ka Ashkelon re dog tagan. 6 Daya bangsa adi bigaur re rŭŭ di Ashdod. TUHAN nang, “Aku re pirapat sopŭrŭg daya Philistine anŭ adi sambuh. 7 Ngara re dŭh tia man dagin bigaur ngga deya, bait pinguman adi bŭkŭn adi dog nagah. Sopŭrŭg daya adi siramat re sua jadi daya Ku ka jadi keya ka manak tibaran-asar Judah. Ekron re sua jadi daya Ku, mun daya Jebus gŭh. 8 Aku re jaga tana Ku ka dŭh re bada tibaran bara soldadu mutas-i. Aku dŭh re tia tandah pimritah adi dŭh biyŭn masi kinanyuh daya Ku. Aku mbŭh kiris munki daya Ku sangsara.” 9 Gaŭn, gaŭn, daya Zion! Nyirais amai gaŭn, angān daya Jerusalem! Tingga, raja ngan mandŭg! Ayŭh mandŭg ngga bragah ka pimanang, pak pirapat adŭp-i nunggang kaldingga anak kaldi. 10 TUHAN nang, “Aku re kadi krita krita kuda so Israelka kadi kuda kuda so Jerusalem; bawŭh adi dog pakai di tika perang re dog pirusak. Raja ngan re ndai damai di dupan bangsa bangsa; bayah pritah-i so rawŭt ndi ndŭg rawŭt andi, so Yang Euphrates ndŭg bŭngŭn ong.” 11 TUHAN nang, “Sabab simanya Ku ngga kuuadi dog natu ngga deya sadis, Aku re pirupas daya muadi sangsara di rais adi yŭn ngara dog tarankeya ka daya dog kurung darŭm rubang prigi adi badŭh. 12 Mari, angān daya adi dog taran ka rais tami, angān adi madin biyŭn pingarap; mari ka tarun yŭn ngan adi siramat. Aku kidaan di angān madin, Aku re maras angān duwŭh rupetngga berkat yŭn sopŭrŭg sangsara ngan. 13 Aku re pakai Judah keya ka bawŭh soldaduka Israel keya ka reja-panah. Aku re pakai daya Zion keya ka pedang, ngga rawan daya Greece.” 14 TUHAN re pinandŭng adŭp-I di daya-I; Ayŭh re nimbak reja panah-I keya ka kijat. TUHAN Raja re mambak trompet; Ayŭh masang darŭm sabak ribut so siratan. 15 TUHAN Bisa-pŭrŭg re grindung daya-I, ka ngara re pirabur pinganyu ngara. Ngara re nyirais darŭm perang mun daya mabukka re piruah deya pinganyu ngara; deya anŭ re aman mun deya sadisdog ren di tunduh mija-sambah so makuk. 16 Kan andu anŭ mbŭh mandŭg, TUHAN re nyiramat daya-I, nimun pingingat-biri nyiramat kaban biri-i so nasip adi arap. Ngara re nyirinyak di rais TUHANmun batuh brega di makota. 17 Munki masam kana ka ramus rais anŭ re! Ngara adi mara re bitambah bake bada gandom ngga wain-i.

Zechariah 10

1 Mite TUHAN nggen ujen di tipuh bunga. TUHAN inŭh adi bada kruman mandŭg taban ujen ndŭg ka tana jadi barŭm yŭn barang naan daya. 2 Daya bisiken ngga tibudo samŭn daya adi pandai kidaan nasip, pak pinyinam adi ngara dapŭd inŭh pinganang kadong ka au-tarun. Agi adi tukang kidaan rati pŭmŭh, pak kaŭs ngara kinanyap angān. Pinganang saduh adi ngara nggen dŭh biguna. Ngapŭi daya bigandon mun biri adi manyap. Ngara susah amai dŭh biyŭn pinguru. 3 TUHAN nang, “Aku baji di daya tami anŭ adi mritah daya Ku; Aku re ngukum ngara. Daya Judah inŭh jaku, ka Aku, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, re kingat ngara. Ngara re jadi kuda kuda perang Ku adi bake. 4 So dupan ngara re mandŭg pimritah, pinguru, ngga pingibās adi re mritah daya Ku. 5 Daya Judah re manang mun bara soldadu adi bidigang di tunduh pinganyu di tawang di aran. Ngara re biperang sabab TUHAN agi ngga ngara, ka ngara re ngarah ndŭg ka bara pinganyu adi nunggang kuda. 6 “Aku re bada daya Judah bake; Aku re nyiramat daya Israel. Aku re masi di ngaraka taban sopŭrŭg ngara ngga mari. Ngara re keya ka bŭn dog tirawan Ku. Aku ati TUHAN Tapa ngara; Aku re nam dua ngara. 7 Daya Israel re bake mun soldadu, gaŭn mun daya adi mbŭh nok wain. Sesang ngara re ingat pimanang atika re gaŭn sabab kayuh adi TUHAN mbŭh ndai. 8 “Aku re bagan daya Kuka nguruk ngara. Aku re nyiramat ngaraka bada ngara bagŭ mun adi dawŭ-i. 9 Sunggu Aku mbŭh bada ngara papar sasah di dupan bangsa bangsa, di tarun adi jo, ngara re ingat Aku. Ngara ngga anak anak ngara re siramatka samah mari. 10 So Egypt ngga Assyria Aku re taban ngara ngga marika na ngara di rais adŭp ngara. Aku re na gŭh ngara di Gilead ngga Lebanon; ndi tarun tana re puno ngga daya. 11 Kan ngara mutas rawŭt pinyusah ngara, Aku, adi TUHAN, re mupu girumbang, ka Yang Nile gŭh re badŭh. Assyria adi sambuh re dog pirapat, ka Egypt adi bake re manyap kuasa-i. 12 Aku re bada daya Ku bake; ngara re nyambah ka nundok di Aku.” TUHAN mbŭh minyu.

Zechariah 11

1 Kuka tiban tiban mu, Lebanon, isa apui bisa badang bada rŭpŭg tŭngŭn tŭngŭn sedar mu! 2 Sien ka nyikaong, tŭngŭn tŭngŭn kayuh sipres, tŭngŭn tŭngŭn sedar mbŭh tumbang; tŭngŭn tŭngŭn kayuh adi bibragah anŭ mbŭh dog pirabur! Sien ka nyirais, tŭngŭn oak di Bashan, amai tuān adi tabar mbŭh dog tabŭng! 3 Pimritah nyirais amai susah; bragah ngara mbŭh miyap! Dingah ngŭr singah; tuān adi arŭn ngara mbŭh dog pirabur! 4 TUHAN adi Tapa ku nang di aku, “Ndai adŭp mu bada mun pingingat kaban biri adi re dog siŭ. 5 Daya adi dapu biri siŭ kaban biri anŭ ka dŭh dog ukum. Ngara jua dagin-i ka nang, ‘Puji ka TUHAN! Kieh kaya!’ Pingingat adŭp biri dŭh gŭh masi di biri.” 6 (TUHAN nang, “Aku re dŭh tia masi di tadŭ tadŭ daya di ong. Adŭp Ku re na sopŭrŭg daya ka darŭm tangan pimritah ngara. Bara pimritah anŭ re pirabur ong, ka Aku dŭh re nyiramat-i so kuasa ngara.”) 7 Ngara adi miris ka jua biri ngaji aku, ka aku jadi pingingat-biri adi re dog siŭ. Aku tambit duwŭh sikud: ndi aku kadŭn “Pinyirasi” , ka anŭ ndi Aku kadŭn “Bisindi” . Ka aku kingat kaban biri anŭ. 8 Aku mbŭh dŭh tia sabar ngga pingingat-biri adi bŭkŭn, adi tiru di aku; jadi darŭm tipuh ndi buran anŭ aku taran ngara. 9 Komŭnŭ aku nang di kaban biri anŭ, “Aku re dŭh tia jadi pingingat ngan. Anŭ adi re kabŭs, isa-i kabŭs. Anŭ adi re dog pirabur, isa-i dog pirabur. Anŭ adi dŭm re bisiŭ dupan adŭp-i.” 10 Komŭnŭ aku tambit sikud adi dog kadŭn “Pinyirasi” ka mata-i, ngga kinating simanya adi TUHAN mbŭh ndai ngga sopŭrŭg bangsa. 11 Simŭnŭ inŭh simanya dog kinating di andu anŭ. Ngara adi miris ka jua biri nyibatŭh aku, ka ngara puan nang TUHAN minyu so pingandai ku anŭ. 12 Aku nang di ngara, “Kambŭi angān raan, nggen gaji ku. Pak kambŭi abah, nyikŭn adŭ.” Ngara nggen di aku 30 kiping duit pirak. 13 TUHAN nang di aku, “Na-i di darŭm pinyirikŭn-rata Ramin TUHAN.” Jadi aku tambit 30 kiping duit pirak anŭ, adi mua kiang-i ngga ngara ngaji aku, ka na-i di darŭm pinyirikŭn-rata Ramin TUHAN. 14 Komŭnŭ aku mata sikud adi numbor duwŭh anŭ, adi aku kadŭn “Bisindi” , ka udip bisindi Judah ngga Israel meh patŭd. 15 Komŭnŭ TUHAN nang di aku, “Ndai dinge adŭp mu bada mun pingingat-biri; kari ati bada adŭp mu mun pingingat adi dŭh biguna. 16 Aku mbŭh tijuan pingingat-biri bada kingat kaban biri Ku, pak ayŭh dŭh turung biri adi re dog pinyusah, bait nguri anŭ adi biragan, bait paan anŭ adi tiranah. Tibarik ayŭh man dagin biri adi siabo gamu ka dimbut tinjug biri. 17 Mbŭh payah inŭh pingingat-biri anŭ! Ayŭh mbŭh tagan kaban biri-i. Perang re pirabur kuasa-i. Tangan-i re ramah, ka batŭh-i karak.”

Zechariah 12

1 Pinganang ati so TUHAN pasar Israel. TUHAN adi mamad rangit, napa ong, ka nggen udip di manusia nang, 2 “Aku re bada Jerusalem mun makuk wain. Bangsa bangsa adi maning-i re nok ka tibabeu mun daya mabuk. Ka kan ngara ngarah Jerusalem, kupo kupo Judah adi bŭkŭn re dog ngarah gŭh. 3 Pak di tika anŭ, Aku re bada Jerusalem mun batuh adi bat. Tadŭ tadŭ bangsa adi suba an pakat-i re biragan. Sopŭrŭg bangsa di ong re bipambit nyerang Jerusalem. 4 Di tika anŭ Aku re pitaru sopŭrŭg kuda ka bada sopŭrŭg pinunggang-i jadi gira. Aku re jaga daya Judah, pak kuda pinganyu ngara Aku re bada karak. 5 Ka bara manak Judah re nang dupan adŭp ngara, ‘TUHAN Tapa Bisa-pŭrŭg nggen pinyibake di daya-I adi rŭŭ di Jerusalem.’ 6 “Di tika anŭ Aku re bada manak Judah mun apui di tuān bait mun apui di ŭmŭh gandom adi mbŭh masak. Ngara re pirabur sopŭrŭg bangsa adi maning ngara. Daya Jerusalem re siramat darŭm kupo. 7 “Aku, adi TUHAN, re nggen pimanang di bara tibaran soldadu Judah diŭ, isa bragah adi sesang David ngga daya Jerusalem re trima dŭh bās dŭ so anŭ adi daya Judah adi bŭkŭn trima. 8 Di tika anŭ TUHAN re grindung ngara adi rŭŭ di Jerusalem, ka ngara adi siabo ramah di dupan ngara re jadi bake mun David gŭh. Sesang sesang David re nguru ngara mun adi dog nguru malaikat TUHAN, ka mun adi dog nguru adŭp Tapa. 9 Di tika anŭ Aku re pirabur sopŭrŭg bangsa adi suba nyerang Jerusalem. 10 “Aku re nggen di sesang sesang David ngga di daya Jerusalem atin adi masi ngga atin adi gagā bidua. Ngara re tingga sianŭ adi ngara mbŭh tabŭk ndŭg ka kabŭs, ka ngara re ngurid-i mun ngurid anak tambŭ adŭp ngara. Ngara re bandar bandar ngurid, mun daya ngurid anak pinuai dari. 11 Di tika anŭ re agi daya ngurid di Jerusalem, re bisā mun daya ngurid Hadad Rimmon di rabak Megiddo. 12-14 Barang rawang di tarun tana rais anŭ re ngurid sadi adŭp-i: rawang sesang David, rawang sesang Nathan, rawang sesang Levi, rawang sesang Shimei, ka sopŭrŭg rawang adi bŭkŭn. Barang rawang re ngurid sadi adŭp-i, ka dari di barang rawang re ngurid dŭh bigaur ngga dayung.

Zechariah 13

1 “Kan tika anŭ mbŭh mandŭg,” nang TUHAN Bisa-pŭrŭg, “ndi sumbur piin re dog kuka ngga pibisig sesang sesang David ka daya Jerusalem so dosa ngara ngga pimudip ngara adi nyambah tibudo. 2 Di tika anŭ Aku re kadi dŭn dŭn tibudo so rais ati, ka mating daya re ingat-i tia. Aku re kinating daya adi nang adŭp-i nabi ka re kinating pinyiraan daya nyambah tibudo. 3 Ka kambŭi agi daya ngandŭ minyu-binabi, sama ngga sindŭ adŭp-i re kidaan di ayŭh nang ayŭh dŭh siŭn dŭh dog nggen ukum kabŭs, sabab ayŭh nang adŭp-i minyu pinganang so TUHAN, pak ngga-i kadong. Kan ayŭh minyu-binabi, sindŭ sama adŭp-i re tabŭk ayŭh ndŭg ka kabŭs. 4 Kan tika anŭ mbŭh mandŭg, mating nabi re ngangŭn kayuh adi-i kiris keya ka darŭm pŭmŭh, bait ndai adŭp-i bada mun nabi, puan kah nēn piraka nabi adi piburuh ngga-i nipu daya. 5 Ayŭh re nang, ‘Aku dŭh nabi. Aku tukang teya. Sitŭkŭd umbur ku, aku taŭn biteya.’ 6 Ka kambŭi daya siken ayŭh, ‘Ani tawan anŭ di sudo mu?’ Ayŭh re nam, ‘Tawan ati aku dapŭd di ramin jerā ku.’” 7 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang, “Burah meh, pedang, ka nyerang pingingat-biri adi nyiraja yŭn Ku! Siŭ ayŭh, ka kaban biri-i re mingare. Aku re nyerang daya Ku 8 ka di ndi tarun tana rais ati duwŭh-utung so taruh daya re kabŭs. 9 Ka Aku re suba utung adi taruh adi siramat ka re pibisig ngara mun pirak dog pibisig ngga apui. Aku re suba ngara mun suba mas. Ka ngara re bidua ka Aku, ka Aku re nam ngara. Aku re kidaan di ngara nang ngara inŭh daya Ku, ka ngara re ngaku Aku ati Tapa ngara.”

Zechariah 14

1 Andu adi ngga TUHAN guru nggen bisara mbŭh sindŭk. Ka Jerusalem re dog mirupak, ka kayuh sirapas anŭ re dog kutung di sirung jawin mu. 2 TUHAN re nguruk sopŭrŭg bangsa bada biperang ngga Jerusalem. Kupo anŭ re dog sirabut, ramin ramin re dog mirupak, ka bara dayung re dog miragag. Sitangah so bara daya re dog taran ka rais tami, pak ngara adi bŭkŭn re dŭh dog taban ngga bu so kupo. 3 Komŭnŭ TUHAN re ruah ka biperang rawan bangsa bangsa anŭ, mun dawŭ-i. 4 Di tika anŭ Ayŭh re mijog di Sandah Kanā, di parad ka timor Jerusalem. Komŭnŭ Sandah kanā re pape nyinuwŭh bada dau adi bayah. Sitangah sandah anŭ re tikana nuju parad ka utara ka sitangah nuju parad ka siratan. 5 Kuu re bu kadŭg dau adi mire sandah anŭ nyinuwŭh. Kuu re bu mun tayung-babuk mu di tika tana bigugoh di jaman Uzziah jadi raja di Judah. TUHAN Tapa re mandŭg ngga sopŭrŭg malaikat-I. 6 Kan tika anŭ mbŭh mandŭg, re mating tia tipuh madud bait abun maku, 7 ka mating gŭh karŭm. Andu jawa re adu adu agi, ndŭg ka di tika karŭm ani. Sinde kayuh re jadi simŭnŭ, adŭp TUHAN adŭ puan. 8 Kan andu anŭ mbŭh mandŭg, piin adi nggen udip re aman so Jerusalem, sitangah di ka Rawŭt Pide ka sitangah di ka Rawŭt Mediterranean. Piin anŭ re aman sitŭkŭd sawa, di tipuh raga ngga di tipuh ujen. 9 Komŭnŭ TUHAN re jadi raja yŭn ndi ong ong; barang naan daya re nyambah Ayŭh mun Tapa ka puan Ayŭh ngga adŭn anŭ gŭh. 10 Ndi abong abong utung tarun tana rais, so kupo Geba di parad ka utara ndŭg kupo Rimmon di parad ka siratan, re dog pirata. Jerusalem re bigatung so tarun tana adi maning-i; bayah kupo anŭ inŭh so Tiban Benjamin ndŭg Tiban Sikuh, di yŭn adi ko agi dawŭ-i tiban, ka so Tawā Hananel ndŭg tarun yŭn mŭ anggor adi raja dapu. 11 Daya re rŭŭ diginŭ ngga siramat, dŭh tia dog nyatŭk pinyirusag. 12 TUHAN re bada andam adi bisā nyatŭk sopŭrŭg bangsa adi biperang ngga Jerusalem. Pŭrŭng ganan ngara, batŭh ngga jura ngara re madam darŭm ngara gibabŭ udip. 13 Di tika anŭ TUHAN re bada ngara riruk buang taru ndŭg ka barang naan re nyerang ka nakap daya adi sindŭk adŭp-i. 14 Bara daya Judah re birawan ngga ngibān Jerusalem. Ngara re sirapas pinyikaya so sopŭrŭg bangsa, mun mas, pirak, ka piraka ngga sibagŭ bagŭ-i. 15 Andam adi bisā gŭh re nyatŭk kuda, kuda pinakan kaldi, onta, ka kaldi; simŭnŭ gŭh dāng adi di tarun yŭn pinganyu bibari. 16 Komŭnŭ sopŭrŭg daya so bangsa bangsa adi babŭ udip, adi nyerang Jerusalem, re di ka Jerusalem barang sawa di nyambah Raja, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, ka sita Gawai Bari-Dawŭn. 17 Kambŭi tadŭ bangsa abah matak di nyambah Raja, adi TUHAN Bisa-pŭrŭg, ujen re dŭh rabu di rais ngara. 18 Kambŭi daya Egypt abah sita Gawai Bari-Dawŭn, ngara re dog nyatŭk andam anŭ adi TUHAN re bada nyatŭk bangsa adi abah di ka Jerusalem di nyambah. 19 Anŭ inŭh ukum adi re nyatŭk Egypt ngga sopŭrŭg bangsa, kambŭi ngara dŭh sita Gawai Bari-Dawŭn. 20 Di tika anŭ, ju ruseng kuda re agi dog mŭŭt dieh pinganang “Dog nitah ka TUHAN” . Priok ngga tanŭk adi di Ramin TUHAN re kudus mun makuk makuk adi di jawin mija-sambah. 21 Barang priok ngga tanŭk di Jerusalem ka di barang yŭn di Judah re dog nitah yŭn pakai di tika nyambah TUHAN Bisa-pŭrŭg. Daya adi jugan sadis re pakai-i ngga tanŭk ngga piin dagin sadis. Kan tika anŭ mbŭh mandŭg, re mating daya dagang tia darŭm Ramin TUHAN Bisa-pŭrŭg.

Malachi 1

1 Ati inŭh pinganang adi TUHAN nggen di Malachi bada kidaan di daya Israel. 2 TUHAN nang di daya-I, “Aku taŭn ari rindu angān.” Pak ngara nam, “Munki Kaam rindu kieh?” TUHAN nam, “Esau ngga Jacob bijurud, pak Jacob ngga bara sesang-i Aku rindu, 3 ka Esau ngga bara sesang-i Aku tiru. Aku mbŭh pirusak rais tarun tana sandah Esau ka tandah tarun tana anŭ jadi tarun yŭn dāng dāng tarun.” 4 Kambŭi sesang sesang Esau, adi bara daya Edom, nang, “Kupo kupo ami mbŭh dog pirabur, pak kieh re pari pijog-i,” ka TUHAN re nam, “Tandah ngara pari pijog-i, ka Aku re pirabur-i dinge. Daya re kadŭn-i ‘Rais adi pirumot’ ka ‘Bangsa adi yŭn TUHAN adu adu baji.’” 5 Daya Israel re kiris kayuh anŭ ngga batŭh adŭp ngara, ka ngara re nang, “TUHAN inŭh sukup bikuasa, ka di sapa tarun tana Israel ani!” 6 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang di bara imam, “Anak stabi di sama-i, ka urun stabi di tuan-i. Aku ati Sama ngan, mani angān dŭh stabi di Aku? Aku ati Tuan ngan, mani angān dŭh taru di Aku? Angān ngamun Aku, pak angān siken, ‘Munki kieh ngamun Kaam?’ 7 Simuti inŭh: angān jugan sadis adi dŭh biguna di tunduh mija-sambah Ku. Ka angān siken, ‘Munki kieh dŭh stabi di Kaam?’ Aku kidaan di angān: angān dŭh biradat di mija-sambah Ku. 8 Kan angān taban dāng adi karak adi mandam adi bajang an ngan nyadis ka Aku, angān pikir anŭ dŭh sarah kah? Suba nggen dāng adi mun anŭ di gabenor! Re munos kah asŭng-i di angān, ka re kana kah ayŭh ngga angān?” 9 Madin, angān bara imam, suba mite Tapa kana ngga ata. Ayŭh dŭh re nam dua ngan, ka anŭ mbŭh sarah adŭp ngan. 10 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang, “Kana dŭ inŭh ndi naan so angān tŭŭp adŭ tiban Ramin Ku isa angān dŭh ndai apui adi dŭh biguna di tunduh mija-sambah Ku. Aku dŭh munos asŭng di angān; Aku dŭh re trima sadis sadis adi angān taban ka Aku. 11 Daya so bŭngŭn ong di parad ndi ndŭg bŭngŭn ong di parad andi stabi di Aku. Di barang yŭn ngara badang kimanyan ka Aku, ka jugan sadis adi patut dog trima. Sopŭrŭg ngara stabi di Aku! 12 Pak angān dŭh stabi di Aku kan angān nang mija-sambah Ku dŭh biguna, ka kan angān jugan di tunduh-i pinguman adi adŭp ngan ngamun. 13 Angān nang, ‘Mbŭh raru reju kieh di sopŭrŭg kayuh ati!’ ka ko anŭ angān ngamun Aku. Ndu ngan sadis yŭn Ku, angān taban dāng adi ko dog naku puan kah anŭ adi bajang puan kah adi mandam. Angān pikir Aku raan trima anŭ so angān? 14 Pangu re nyatŭk pinipu adi nyadis ka Aku dāng adi dŭh biguna, darŭm-i biyŭn di dupan kaban dāng-i dāng adi pidanah adi-i mbŭh bijanji an nggen di Aku! Amai Aku ati inŭh raja adi bās, ka daya so sopŭrŭg bangsa taru di Aku.”

Malachi 2

1 TUHAN adi Bisa-pŭrŭg nang di bara imam, “Pesan ati inŭh yŭn ngan: 2 Angān dŭh siŭn dŭh stabi di Aku ngga pingandai ngan. Kambŭi angān dŭh tunda pinganang Ku, Aku re mangu angān. Aku re mangu kayuh adi angān dapŭd adi ngga angān kudip adŭp ngan. Sawŭ, Aku muko mangu kayuh kayuh anŭ, sabab angān dŭh mbit bat di pesan Ku. 3 Aku re ngukum anak anak ngan ka gasak jawin ngan di taki dāng adi angān nyadis. Komŭnŭ angān re dog batak ka yŭn tugung taki. 4 Ka angān re puan Aku mbŭh nggen di angān pesan ati, isa simanya Ku ngga bara imam, adi so sesang Levi, dŭh dog pirusak. 5 “Darŭm Simanya Ku Aku bijanji nggen udip bamai ngga udip sanang di ngara, ka anŭ inŭh kayuh adi Aku nggen di ngara, isa ngara stabi ka taru di Aku. Di jaman anŭ ngara sawŭ stabi ka taru di Aku. 6 Ngara ngajar kayuh adi batur, ka dŭh kayuh adi sarah. Ngara udip tirase ngga Aku; ngara ndai dŭh-i kayuh adi batur adŭ, pak ngara turung gŭh daya daya bŭkŭn pasan pingandai adi arap. 7 Anŭ mbŭh kraja bara imam, ngajar pinyipuan adi sawŭ pasar Tapa. Daya patut tudu ngara yŭn birajar pasar pinyiraan Ku, sabab ngara inŭh pinyisung TUHAN Bisa-pŭrŭg. 8 “Pak madin angān bara imam mbŭh miriseu so aran adi batur. Sitagar ajar ngan bagŭ daya mbŭh ndai sarah. Angān mbŭh miranggar simanya adi Aku mbŭh ndai ngga angān. 9 Jadi Aku meh, re bada angān dog ngamun daya Israel sabab angān dŭh tunda pinyiraan Ku, ka sabab gaya ngan ngga barang naan daya Ku dŭh brinyam kan angān ngajar ngara.” 10 Dŭh kah sopŭrŭg ta biyŭn ndi sama? Dŭh kah Tapa anŭ gŭh adi napa sopŭrŭg ta? Jadi mani ata miranggar janji adi ata ndai ngga dingan ta; ka mani ata ngamun simanya adi Tapa mbŭh ndai ngga tayung-babuk ta? 11 Daya Judah mbŭh miranggar janji ngara di Tapa ka mbŭh ndai kayuh adi raru sipŭ di Jerusalem ka di ndi tarun tana rais. Ngara mbŭh nyembar Ramin TUHAN adi TUHAN rindu. Bara dari mbŭh sawŭn dayung adi nyambah tapa saruh. 12 Isa-i TUHAN kadi so dupan bara daya Israel ngara adi ndai kayuh adi mun anŭ, ka dŭh re tia bada ngara sua jugan sadis adi bangsa ta taban ka yŭn TUHAN Bisa-pŭrŭg. 13 Ati ndi dinge kayuh adi angān ndai. Angān pirŭnggŭd mija-sambah TUHAN ngga randang batŭh, muās buang sien bana sabab Ayŭh mbŭh dŭh tia trima sadis adi angān taban ka Ayŭh. 14 Angān siken mani Ayŭh dŭh tia trima-i. Anŭ mbŭh sabab Ayŭh puan angān mbŭh dŭh tia tŭtŭd di dayung adi angān tambit ndu sawŭn di tipuh angān gibabŭ mara. Ayŭh anŭ apid ngan, ka angān mbŭh miranggar janji adi angān mbŭh ndai ngga ayŭh, pŭn ka angān bijanji di sirung jawin Tapa nang adŭp ngan an tŭtŭd di ayŭh. 15 Dŭh kah Tapa adi bada angān ndi pŭrŭng ndi simangi ngga ayŭh? Ani pinŭtŭn-I di kayuh anŭ? Anŭ inŭh isa angān bisa biyŭn anak anak adi sawŭ daya Tapa. Jadi ingat meh dŭhnyah, tadŭ tadŭ so angān, miranggar janji adi angān mbŭh ndai ngga sawŭn ngan. 16 “Aku tiru di kayuh adi dŭn bisare,” nang TUHAN adi Tapa Israel. “Aku raru dŭh suka kan ndi naan so angān ndai kayuh adi sipŭ mun anŭ di tunduh sawŭn ngan. Ingat meh, dŭhnyah angān miranggar janji ngan adi nang adŭp ngan an tŭtŭd di sawŭn ngan.” 17 Angān mbŭh bada TUHAN reju di pinganang ngan. Pak angān siken, “Munki kieh bada Ayŭh reju?” Ngga pinganang ngan, “TUHAN Bisa-pŭrŭg nyirundeng sopŭrŭg daya adi ndai arap kana; sibatur-i Ayŭh suka ngara.” Bait kah angān nang, “Diki meh Tapa adi sipatut-i tŭnggŭn?”

Malachi 3

1 TUHAN Bisa-pŭrŭg nam, “Aku re pait pinyisung Ku bada sidia aran yŭn Ku. Komŭnŭ TUHAN adi angān jiroh re gŭgŭh mandŭg ka Ramin-I. Pinyisung adi angān kajŭn re mandŭg ka piagah simanya Ku.” 2 Pak asi re tan kinyam andu adi ngga-I mandŭg? Asi re tan kan Ayŭh pinandŭng adŭp-I? Ayŭh re keya ka sabun adi bake, keya ka apui adi pibisig basi. 3 Ayŭh re mandŭg di bisara daya, mun daya pibisig ka pijarŭh pirak. Nimun tukang basi pibisig pirak ngga mas, simŭnŭ inŭh pinyisung TUHAN re pibisig bara imam, isa ngara taban ka TUHAN sadis adi batur. 4 Komŭnŭ sadis adi daya Judah ngga daya Jerusalem taban ka TUHAN re pimunos asŭng-I, nimun adi dawŭ-i adi pimunos asŭng-I. 5 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang, “Aku re nandŭng di ruang ngan an nggen bisara, ka Aku re rasu nggen taksi rawan ngara adi ndai biruri karŭm, rawan ngara adi tanggah, rawan ngara adi nggen taksi kadong, rawan ngara adi dŭh tŭnggŭn di har gaji daya adi nyiraja di ribo adŭp ngara, rawan daya adi nyibudo dayung uban, anak tumang, ka daya tami; rawan sopŭrŭg daya adi dŭh stabi di Aku.” 6 “Aku ati TUHAN, ka Aku dŭh birubah. Ka simŭnŭ gŭh angān, adi sesang Jacob, ka adi gibayuh rarap. 7 Angān, mun tayung-babuk ngan adi diŭ so angān, mbŭh nyipunok ukum ukum-adat Ku ka mbŭh dŭh sita-i. Pari ka Aku, ka Aku gŭh re pari ka angān. Pak angān siken, ‘Ani dŭh siŭn dŭh ami ndai ngga ami pari ka Kaam?’ 8 Aku siken angān, kayuh adi batur kah nŭŭh nipu Tapa? Taŭn-i dŭh, pak angān nipu Aku. ‘Munki?’ angān siken. Di har pinganggen ndi utung-so-simŭng ngan ngga sadis ngan. 9 Pangu mbŭh nyatŭk sopŭrŭg ngan sabab sopŭrŭg ngan mbŭh nipu Aku. 10 Taban sopŭrŭg pinganggen ndi utung-so-simŭng ngan ka Ramin TUHAN, isa pinguman jadi bagŭ diginŭ. Suba Aku, ka angān re kiris Aku kuka pinjan shorga ka ren di tunduh ngan barang masam kayuh kana. 11 Aku dŭh re bada kadis pirusak pimuruh ngan, ka tŭngŭn anggor ngan re sarad ngga buwa anggor. 12 Komŭnŭ daya so sopŭrŭg bangsa re kadŭn angān bituah, sabab tarun tana ngan re kana yŭn rŭŭ. 13 “Angān mbŭh nang kayuh adi raru arap pasar Aku,” TUHAN nang. “Pak angān siken, ‘Ani anŭ adi mbŭh ami nang pasar Kaam?’ 14 Angān mbŭh nang, ‘Dŭh-i biguna nŭŭh bituan di Tapa. Ani utung-i nŭŭh ndai kayuh adi-I bada nŭŭh ndai, bait suba kiren di TUHAN Bisa-pŭrŭg nŭŭh nyesar amai kayuh adi nŭŭh mbŭh ndai? 15 Nimun adi mbŭh ta kiris, daya adi sambuh inŭh daya adi sanang. Daya adi arap dŭh-i udip mujur adŭ, pak ngara suba pinyitŭtŭd Tapa ngga pingandai arap ngara ka dŭh dog ukum.’” 16 Komŭnŭ daya adi taru di TUHAN minyu dupan adŭp ngara, ka TUHAN nyiringa ka dingah kayuh adi ngara nang. Di sirung jawin-I, agi dog nuris darŭm surat dŭn ngara adi taru di TUHAN ka adi stabi di Ayŭh. 17 “Ngara re jadi daya Ku,” nang TUHAN Bisa-pŭrŭg. “Di andu Aku makat ndai kayuh, ngara re jadi tung jaku. Aku re masi di ngara, nimun sama masi di anak adi bituan di adŭp-i. 18 Daya Ku re kiris dinge ka puan ani anŭ adi jadi di daya tŭnggŭn ka ani anŭ adi jadi di daya ginaka, ani anŭ adi jadi di daya adi bituan di Aku ka ani anŭ adi jadi di sianŭ adi dŭh bituan di Aku.”

Malachi 4

1 TUHAN Bisa-pŭrŭg nang, “Andu re mandŭg adi ngga sopŭrŭg daya adi sambuh ngga adi arap re dog badang keya ka siriyang dog badang. Di andu anŭ ngara re abo dog badang, ndŭg ka mating ani ani dŭm so ngara. 2 Pak yŭn angān adi nundok di Aku, kuasa Ku adi nyiramat angān re makat keya ka batŭh andu, ka kuasa Ku anŭ re nggen pinyibua keya ka jawa batŭh andu. Angān re dog pirupas ka gaŭn keya ka anak sapi dog piruah so kandang. 3 Di andu Aku makat ndai kayuh, angān re ngarah daya ginaka, ka ngara re keya ka dabu tana di punda kaja ngan. 4 “Ingat ajar urun Ku Moses, ka ukum-adat ngga pesan adi Aku nggen di ayŭh di Darŭd Sinai yŭn sopŭrŭg daya Israel tunda. 5 “Pak diŭ so andu bās ka bisā anŭ, andu TUHAN mandŭg, Aku re pait ka angān nabi Elijah. 6 Ayŭh re bada sama ngga anak jadi ndi atin dinge; isa Aku dŭh mandŭg di pirabur rais ngan.”

The New Testament of our Lord and Saviour Jesus Christ

Matthew 1

1 Ati inŭh susud taris tayung-babuk Jesus Kristus, sesang David, adi sesang Abraham. 2-6 So Abraham ndŭg Raja David, taris tayung-babuk agi simuti: Abraham, Isaac, Jacob, Judah ka bara jurud-i; Perez ngga Zerah (sindŭ ngara inŭh Tamar), Hezron, Ram, Amminadab, Nahshon, Salmon, Boaz (sindŭ-i inŭh Rahab), Obed (sindŭ-i inŭh Ruth), Jesse, ka Raja David. 6-11 So David ndŭg andu adi ngga daya Israel dog taran ka Babylon, taris tayung-babuk agi simuti: David, Solomon (sindŭ-i inŭh sianŭ adi ko dawŭ-i jadi sawŭn Uriah), Rehoboam, Abijah, Asa, Jehoshaphat, Jehoram, Uzziah, Jotham, Ahaz, Hezekiah, Manasseh, Amon, Josiah, ka Jehoiachin ngga bara jurud-i. 12-16 So andu ripas daya Israel dog taran ka Babylon ndŭg andu pinyibranak Jesus, taris tayung-babuk agi simuti: Jehoiachin, Shealtiel, Zerubbabel, Abiud, Eliakim, Azor, Zadok, Achim, Eliud, Eleazar, Matthan, Jacob, ka Joseph adi banŭh Mary adi sindŭ Jesus adi dog kadŭn Kristus. 17 Jadi meh, agi simŭng-pat turap so jaman Abraham ndŭg jaman David, ka simŭng-pat turap so jaman David ndŭg andu adi ngga daya Israel dog taran ka Babylon, ka simŭng-pat turap so andu anŭ ndŭg andu pinyibranak Kristus. 18 Simuti inŭh dundan pinyibranak Jesus Kristus. Sindŭ-I Mary bitunang ngga Joseph, pak diŭ so ngara jadi banŭh sawŭn, ayŭh dapŭd adŭp-i bite so kuasa Roh Kudus. 19 Joseph inŭh daya adi tagap darŭm ukum-adat, pak ayŭh dŭh an nggen mangŭh di Mary di sirung jawin daya bagŭ; jadi ayŭh bisatur an pakai aran adi bisukan bada sawan ngara dŭh jadi. 20 Atan ayŭh bipikir pasar kayuh anŭ, malaikat Tuhan nandŭng di ayŭh darŭm pŭmŭh ka nang, “Joseph, kuu adi sesang David, dŭhnyah taru tambit Mary ndu sawŭn mu. Amai so kuasa Roh Kudus inŭh ayŭh bite. 21 Ayŭh re biranak ndi anak dari, ka kuu re kadŭn Ayŭh Jesus, sabab Ayŭh inŭh adi re nyiramat daya-I so dosa ngara.” 22 Ka kayuh anŭ jadi simŭnŭ siŭn pinganang Tuhan so baba nabi jadi bitŭtŭk, 23 “Ndi naan dayung tibŭn re bite ka biranak ndi anak dari, ka Ayŭh re dog kadŭn Immanuel” (rati-i, “Tapa agi ngga ata”). 24 Jadi kan Joseph burah, ayŭh tambit Mary ndu sawŭn, nimun adi ko malaikat Tuhan kidaan di ayŭh. 25 Pak ayŭh dŭh nyibŭŭs ngga ayŭh ndŭg ka ayŭh mbŭh biranak anak dari-i. Ka Joseph kadŭn Ayŭh Jesus.

Matthew 2

1 Jesus dog biranak di kupo Bethlehem di Judea, di jaman raja Herod. Komŭnŭ, agi kada daya adi birajar pasar bitang mandŭg so Timor ka Jerusalem, 2 ka siken, “Diki sipira anŭ dog biranak adi re jadi raja daya Jahudi? Kieh agi kiris bitang-I tatŭng di timor, ka kieh meh mbŭh mandŭg an nyambah Ayŭh.” 3 Kan Raja Herod dingah kayuh anŭ, ayŭh mbŭh raru susah, ka simŭnŭ gŭh barang naan daya bŭkŭn di Jerusalem. 4 Ayŭh bagan bada tikuruk sopŭrŭg pingubak imam ka gurū gurū Ukum-adat Jahudi ka siken, “Diki Raja adi Tapa ko bijanji an pait re dog biranak?” 5 “Di kupo Bethlehem di Judea,” ngara nam. “Amai anŭ inŭh kayuh adi nabi ko nuris: 6 ‘Bethlehem di tarun tana Judah, kuu ngaŭn dŭh siabo sŭ dupan sopŭrŭg kupo bās di Judah; amai so kuu re mandŭg ndi naan pinguruadi re nyiruton daya Ku Israel.’” 7 Jadi Herod bagan bara pinami anŭ adi so Timor bada bidapŭd ngga adŭp-i darŭm bisukan, ka natu ngga ngara sinde bitang anŭ tatŭng. 8 Komŭnŭ ayŭh pait ngara ka Bethlehem ngga pinganang sakati: “Panu di nakit jiroh Anak anŭ; ka kan angān dapŭd Ayŭh, kidaan di aku, isa aku bisa gŭh di sua nyambah Ayŭh.” 9-10 Ka ngara sawŭ di, ka di aran ngara kiris bitang anŭ adi ngara ko kiris di Timor. Kan ngara kiris-i, munki masam graŭh buang gaŭn ginanyŭn-i ngara! Bitang anŭ panu diŭ so ngara ndŭg ka-i mbŭh rŭŭ nyirungan tarun yŭn Anak anŭ. 11 Ngara mŭrŭt ramin anŭ, ka kan ngara kiris Anak anŭ ngga sindŭ-I Mary, ngara sidikang ka nyambah Ayŭh. Ngara kisak pinganggen ka jugan mas, kimanyan, ngga myrrh ka Ayŭh. 12 Komŭnŭ ngara pari ka rais adŭp ngara kadŭg aran bŭkŭn, amai Tapa ko bakan ngara darŭm pŭmŭh da dŭh pari ka Herod. 13 Kan ngara mbŭh bu, malaikat Tuhan nandŭng darŭm pŭmŭh di Joseph ka nang, “Herod re jiroh Anak anŭ, an siŭ Ayŭh. Ngapŭi makat meh, taban Anak anŭ ngga sindŭ-I bu ka Egypt, ka rŭŭ diginŭ ndŭg ka Aku bada kuu bu so nŭ.” 14 Joseph makat, tambit Anak anŭ ngga sindŭ-I, ka bu singarŭm ka Egypt, 15 di yŭn ngara rŭŭ ndŭg ka Herod mbŭh kabŭs. Ayŭh mbŭh simŭnŭ ngga bada bitŭtŭk kayuh adi Tuhan ko nang so baba nabi, “Aku bagan Anak Ku da ruah so Egypt.” 16 Kan Herod rada bara pinami so Timor kadong adŭp-i, ayŭh mbŭh raru baji. Ayŭh nggen ukum bada sopŭrŭg anak dari di Bethlehem samŭn di tarun tana maning anŭ adi mbŭh duwŭh sawa ngga adi mara dog siŭ. Ayŭh ndai simŭnŭ nanyam ka pinyidapŭd-i so bara pinami anŭ pasar jam adi ngga bitang anŭ tatŭng. 17 Simŭnŭ inŭh kayuh adi nabi Jeremiah ko nang jadi bitŭtŭk: 18 “Agi dog dingah di Ramah, sirŭŭn muās bana. Rachel sien nyibara bara anak-i; abah-i dog nyaduh, amai bara anak-i mbŭh mating.” 19 Kan Herod mbŭh kabŭs, malaikat Tuhan nandŭng darŭm pŭmŭh di Joseph di Egypt 20 ka nang, “Makat, tambit Anak anŭ samŭn sindŭ-I, ka pari ka tarun tana Israel, sabab ngara adi ko suba an siŭ Anak anŭ mbŭh abo kabŭs.” 21 Jadi Joseph makat, taban Anak anŭ ngga sindŭ-I, ka pari ka Israel. 22 Pak kan Joseph dingah Archelaus mbŭh gati sama-i Herod jadi raja di Judea, ayŭh taru di kamanŭ. Ayŭh trima bagŭ pinganang darŭm pŭmŭh, jadi ayŭh di ka utung rais Galilee 23 ka piramin di kupo dŭn Nazareth. Ka sawŭ kayuh adi nabi nabi ko nang mbŭh jadi bitŭtŭk: “Ayŭh re dog kadŭn daya Nazareth.”

Matthew 3

1 Di tika anŭ John Pembaptisa di ka tarun tana-pajam Judea ka piguru ngajar. 2 “Dŭh tia bidosa pak marik pimudip ngan pari ka Tapa,” ayŭh nang, “sabab dŭm dŭh tui Tapa re mritah!” 3 John inŭh sianŭ adi nabi Isaiah nang kan ayŭh minyu nang, “Agi daya nyirais di tarun tana-pajam, ‘Sidia aran yŭn Tuhan; bada tŭnggŭn aran yŭn-I panu!’” 4 Piraka John dog ndai so buruh onta; ayŭh pakai bŭŭng kupong dog ndai so anyit, ka pinguman-i kadis ngga ju banyis tarun. 5 Daya mandŭg tudu ayŭh so Jerusalem, so ndi tarun tarun tana darŭm utung rais Judea, ka so ndi abong tarun tana maning Yang Jordan. 6 Ngara ngaku dosa ngara, ka ayŭh baptisa ngara di Yang Jordan. 7 Kan John kiris bagŭ daya Pharisee ka daya Sadducee mandŭg ka yŭn-i an kambat baptisa, ayŭh nang di ngara, “Angān jippŭh, asi kidaan di angān nang angān bisa bu mangān ukum adi Tapa re pait? 8 Ndai pingandai adi kiren adŭp ngan mbŭh dŭh tia bidosa adi kiren angān mbŭh marik pimudip ngan pari ka Tapa. 9 Ka dŭhnyah pikir, ngga pinganang ngan adi nang Abraham babuk ngan, angān tungang bu mangān ukum. Aku kidaan di angān, Tapa bisa, so batuh ati ndai sesang yŭn Abraham! 10 Kapak mbŭh dog sidia ngga tabŭng tŭngŭn kayuh di uat-i; barang tŭngŭn kayuh adi dŭh buān buwa adi kana re dog tabŭng ka dog taran ka darŭm apui. 11 Aku baptisa angān ngga piin ngga kiren angān mbŭh dŭh tia bidosa, pak sianŭ adi mandŭg sundis so aku re baptisa angān ngga Roh Kudus ka apui. Ayŭh agi bās dŭ so aku; ka aku dŭh sadang kana re sirabi ka tukang taban kasut-I. 12 Ayŭh biyŭn tapan di tangan-I ngga napan ka nyidŭrŭ gandom so aping. Ayŭh re nguruk gandom adi bisig ka darŭm panggau, pak aping Ayŭh re badang di apui adi dŭh bisa pura.” 13 Di tika anŭ Jesus mandŭg so Galilee ka tudu John di Yang Jordan, an kambat baptisa so ayŭh. 14 Pak John suba bada Ayŭh nukar pikir-I. “Aku patut kambat baptisa so Kaam,” John nang, “gŭt-i Kaam adi mandŭg tudu aku!” 15 Pak Jesus nam ayŭh, “Awang adŭp-i simŭnŭ madin. Amai simŭnŭ inŭh ata bisa pijadi sopŭrŭg pinyiraan Tapa.” Jadi John situju. 16 Kan-I ko dog baptisa, Ayŭh makat so piin. Rangit tikuka ka-I kiris Roh Kudus mūn mun manuk asang ka mbap di adŭp-I. 17 Komŭnŭ agi dog dingah sirŭŭn Tapa minyu, nang, “Ati inŭh Anak nyirot Ku, di Ayŭh asŭng Ku munos.”

Matthew 4

1 Komŭnŭ Roh Kudus taban Jesus ka tarun tana-pajam yŭn dog suba Siarap. 2 Ripas pat puru andu pat puru ngarŭm dŭh man, Jesus sibŭrŭk. 3 Komŭnŭ Siarap mandŭg tudu Ayŭh ka nang, “Kambŭi Kaam Anak Tapa, mritah batuh batuh ati da jadi ruti.” 4 Pak Jesus nam, “Surat-kudus nang, ‘Manusia dŭh udip ngga ruti adŭ, pak biguna di barang bang piminyu adi ruah so baba Tapa.’” 5 Komŭnŭ Siarap taban Jesus ka Jerusalem, Kupo kudus, na Ayŭh di tibung Ramin Tuhan, 6 ka nang di Ayŭh, “Kambŭi Kaam Anak Tapa, buan adŭp Mai, amai Surat-kudus agi nang: ‘Tapa re mritah malaikat-I da kingat Kaam; ngara re digŭng Kaam ngga tangan ngara, isa sirabi ka kaja Mai dŭh gŭh re kinaman dog batuh.’” 7 Jesus nam, “Pak Surat-kudus agi gŭh nang, ‘Dŭhnyah suba Tuhan adi Tapa mu.’” 8 Komŭnŭ Siarap taban Jesus ka ndi darŭd adi raru bigatung ka kiren di Ayŭh pritah pritah ong ngga sopŭrŭg sangŭn-i. 9 “Sopŭrŭg ati aku an nggen di Kaam,” Siarap nang, “kambŭi Kaam sidikang ka nyambah aku.” 10 Ka Jesus nam, “Bu, Shetan! Surat-kudus nang, ‘Nyambah Tuhan adi Tapa mu ka bituan di Ayŭh adŭ!’” 11 Komŭnŭ Siarap bu tingge Jesus; ka malaikat malaikat mandŭg di turung Ayŭh. 12 Kan Jesus dingah John mbŭh dog jer, Ayŭh bu ka Galilee. 13 Ayŭh dŭh rŭŭ di Nazareth, pak matak di rŭŭ di Capernaum, kupo di bŭngŭn Danu Galilee, di tarun tana Zebulun ka Naphtali. 14 Kayuh ati jadi ngga bada bitŭtŭk kayuh adi nabi Isaiah ko nang, 15 “Tana Zebulun ngga tana Naphtali, di aran nuju rawŭt, di pah mandi Yang Jordan, Galilee, tarun tana daya adi dŭh bangsa Jahudi! 16 Daya adi udip darŭm karŭm re kiris jawa bās. Di ngara adi udip di rais adi dog kinarŭm pinyikabŭs jawa anŭ re nyekar.” 17 So nganŭ Jesus piguru nyuse ajar-I: “Dŭh tia bidosa pak marik pimudip ngan pari ka Tapa, sabab dŭm dŭh tui Tapa re mritah!” 18 Darŭm Jesus panu kadŭg bŭngŭn Danu Galilee, Ayŭh kiris duwŭh naan bijurud adi pinakap iken, Simon (adi dog kadŭn Peter) ngga jurud-i Andrew, nakap iken ngga jaring di danu. 19 Jesus nang di ngara, “Ja tunda Aku, Aku re ngajar angān nakap manusia.” 20 Jam anŭ gŭh ngara tingge jaring ka tunda Ayŭh. 21 Ayŭh panu dinge ka kiris adi bŭkŭn, duwŭh naan bijurud, James ngga John, anak Zebedee. Ngara aŭn darŭm arud ayō sama ngara Zebedee, sidia jaring. Jesus bagan ngara, 22 ka jam anŭ gŭh ngara tingge arud samŭn sama ngara, ka tunda Ayŭh. 23 Jesus panu di ndi tarun tana Galilee, ngajar di ramin ramin simayang-Jahudi, nyuse Agah Kana pasar dŭm dŭh tui Tapa re mritah, ka pibua bagŭ daya adi naman barang masam andam ka udar. 24 Agah pasar Ayŭh kambang di ndi tarun tarun tana rais Syria, ndŭg ka daya taban ka yŭn-I sinadan adi birandam adi naman barang masam andam ngga pinyusah: daya adi dog mŭrŭt umot, adi nyisŭt, ka adi naman andam ruku. Jesus pibua sopŭrŭg ngara. 25 Bara bara daya bagŭ tunda Ayŭh so Galilee ka so Kupo-Simŭng, so Jerusalem, Judea, ka so tarun tana di pah mandi Yang Jordan.

Matthew 5

1 Jesus kiris bara daya bagŭ anŭ ka maad sandah ka guru. Bara murid-I tikuruk maning Ayŭh, 2 ka-I piguru ngajar ngara: 3 “Sanang inŭh ngara adi puan adŭp-i biguna di Tapa; ngara inŭh adi kinyam Pinyipritah Tapa! 4 Sanang inŭh ngara adi ngurid; Tapa re nyaduh ngara! 5 Sanang inŭh ngara adi pirapat adŭp-i; ngara re kambat kayuh adi Tapa ko bijanji an nggen! 6 Sanang inŭh ngara adi gruwŭn adŭp-i ndai pinyiraan Tapa; Tapa re pimunos ngara ngga sipuno-i! 7 Sanang inŭh ngara adi masi di daya; Tapa re masi di ngara! 8 Sanang inŭh ngara adi bisig di atin-i; ngara re kiris Tapa! 9 Sanang inŭh ngara adi taban damai di dupan daya; Tapa re kadŭn ngara bara anak-I! 10 Sanang inŭh ngara adi dog kisiis sabab ngara ndai pinyiraan Tapa; ngara inŭh adi kinyam Pinyipritah Tapa. D 11 “Sanang inŭh angān kan daya pimangŭh angān, kisiis angān ka napŭ angān sabab angān pinunda Ku. 12 Sanang ka gaŭn meh angān, amai upah bās agi kajŭn angān di shorga. Simŭnŭ inŭh nabi nabi adi diŭ so angān dog kisiis. 13 “Angān mbŭh keya ka garo yŭn sopŭrŭg manusia. Pak kambŭi garo mbŭh dŭh tia pide, mating aran re bada-i pide dinge. Ayŭh mbŭh dŭh tia biguna, ayŭh dog taran ka dog digang. 14 “Angān mbŭh keya ka sekar jawa yŭn ndi ong ong. Kupo adi dog pijog di tunduh sandah dŭh bisa dog sukan. 15 Mating daya tung prita ka na-i di ribo sambong; na-i di tunduh rika prita kidŭ-i, di yŭn-i nggen jawa di barang naan daya di ramin. 16 Simŭnŭ gŭh jawa ngan dŭh siŭn dŭh nyirinyak di sirung jawin daya, isa ngara kiris kraja kana ngan ka muji Sama ngan di shorga. 17 “Dŭhnyah angān pikir Aku mandŭg an taran Ukum-adat Moses ka ajar bara nabi. Aku dŭh mandŭg an taran-i, pak an bada ajar ngara jadi bitŭtŭk. 18 Ingat nŭh, siragi rangit ngga ong babŭ agi, ndi titik puan kah ndi batŭh turis adi siabo siit di Ukum-adat dŭh re dog taran sibayuh pimungan sopŭrŭg kayuh. 19 Jadi meh, asi asi adi nyibireu sirabi ka Pinyipesan adi siabo kurang biguna ka ngajar daya bŭkŭn da ndai simŭnŭ, re jadi siabo kurang biguna di dupan ngara adi kinyam Pinyipritah Tapa. D Pak ngara adi sita Ukum-adat ka ngajar daya bŭkŭn da ndai simŭnŭ, re jadi bās di dupan ngara adi kinyam Pinyipritah Tapa. D 20 Aku kidaan di angān meh garang, nang angān re tungang kinyam Pinyipritah TapaD adŭ-i kambŭi angān rabis tŭtŭd so bara gurū Ukum-adat Jahudi ka bara daya Pharisee darŭm angān ndai pinyiraan Tapa. 21 “Angān agi dingah daya jah dog kidaan, ‘Dŭhnyah siŭ daya; asi asi adi siŭ daya re dog bisara.’ 22 Pak madin Aku kidaan di angān: kambŭi angān baji di jurud ngan, angān re dog bisara; kambŭi angān nang di jurud ngan ‘Kuu dŭh biguna!’ angān re dog taban ka Kunsil, ka kambŭi angān nang jurud ngan sibudo adi dŭh biguna, angān re dog taran ka apui neraka. 23 Jadi kambŭi darŭm angān aŭn re jugan pinganggen ngan ka Tapa di mija-sambah ka diginŭ angān rada jurud ngan agi dŭh sanang asŭng-i di angān, 24 tingge pinganggen ngan di jawin mija-sambah anŭ, ka pari jam anŭ ka bidamai ngga jurud ngan, ka ripas anŭ pari di jugan pinganggen ngan ka Tapa. 25 “Kambŭi daya dawa angān ka taban angān ngga bisara, bidamai ngga ayŭh san tipuh ngan gibabŭ agi, sibayuh angān ndŭg yŭn bisara. Pasu angān mbŭh ndŭg nŭ, ayŭh re nyerah angān ka akim, adi re nggen angān ka polis, ka angān meh re mŭrŭt jer. 26 Diginŭ angān re rŭŭ, Aku kidaan di angān, ndŭg ka angān mbŭh kubo bayar ukum ngan. 27 “Angān agi dingah dog nyabŭt, ‘Dŭhnyah tanggah.’ 28 Pak madin Aku kidaan di angān: daya adi tirek dayung ka ripong di ayŭh mbŭh tanggah ngga ayŭh darŭm asŭng-i. 29 Jadi kambŭi batŭh tauh ngan bada angān bidosa, tuket-i ka taran! Kana dŭ inŭh angān kambet so ndi pŭrŭng ganan ngan dog taran ka darŭm apui neraka. 30 Kambŭi tangan tauh ngan bada angān bidosa, kapŭg-i ka taran! Kana dŭ inŭh angān kipang so ndi pŭrŭng ganan ngan di ka apui neraka. 31 “Agi gŭh dog nyabŭt, ‘Daya adi taran sawŭn-i dŭh siŭn dŭh an nggen di sawŭn-i surat sare.’ 32 Pak madin Aku kidaan: kambŭi daya taran sawŭn-i ngga tadŭ mun sabab-i pak dŭh sabab sawŭn-i tanggah, daya anŭ dapu tanggong di tanggah-i kambŭi ayŭh banan dinge; ka sianŭ adi sawan ngga ayŭh mbŭh tanggah gŭh. 33 “Angān ko gŭh dingah daya jah dog kidaan, ‘Dŭhnyah kambŭt janji ngan, pak ndai anŭ adi angān ko bipayu ngga Tapa an ndai.’ 34 Pak madin Aku kidaan di angān: dŭhnyah bipayu kan angān ndai janji. Dŭhnyah bipayu pakai rangit, amai rangit inŭh takta Tapa; 35 dŭh gŭh pakai ong, amai ong inŭh bangan kaja Tapa; dŭh gŭh pakai Jerusalem, amai-i kupo Raja adi bās. 36 Dŭhnyah bipayu pakai ubak ngan, sabab angān dŭh bisa bada ndi sirah ubok ngan buda bait singŭt. 37 Nang ‘Yŭh’ bait ‘Dŭh’, amai rabis so anŭ adi angān nang taŭn-i mandŭg so Siarap. 38 “Angān mbŭh dingah pinganang sakati, ‘Batŭh gati batŭh; jipŭh gati jipŭh.’ 39 Pak madin Aku kidaan di angān: dŭhnyah maras dendam. Kambŭi daya napar angān di paŭp tura ka tauh, bada ayŭh napar gŭh angān di paŭp tura ka bait. 40 Ka kambŭi daya taban angān ngga bisara sitagar jipo ngan, tandah ayŭh tambit jipo-tabar ngan ani. 41 Ka kambŭi ndi naan soldadu adi mŭrŭt rais ngan takan angān da kabis barang-i ndi kilomita, kabis-i duwŭh kilomita. 42 Kan daya mite kayuh so angān, nggen-i di ayŭh; kan daya an nginjam kayuh, bada ayŭh nginjam. 43 “Angān mbŭh dingah agi dog nyabŭt, ‘Rindu dingan ngan, tiru di pinganyu ngan.’ 44 Pak madin Aku kidaan di angān: rindu pinganyu ngan ka simayang yŭn ngara adi kisiis angān, 45 isa angān bisa jadi bara anak Sama ngan adi di shorga. Amai Ayŭh adi bada batŭh andu nyekar di daya adi arap ngga daya adi kana, ka adi nggen ujen di ngara adi ndai kana ka di ngara adi ndai arap. 46 Re ngga mani Tapa ngupah angān kambŭi angān rindu daya adi rindu angān adŭ? Adŭp daya pinsuke ndai gŭh simŭnŭ! 47 Ka kambŭi angān minyu di jerā ngan adŭ, ani bŭkŭn-i? Daya adi dŭh puan Tapa pandai gŭh ndai simŭnŭ! 48 Angān dŭh siŭn dŭh an sukup kana, nimun Sama ngan di shorga agi sukup kana.

Matthew 6

1 “Ingat meh, dŭhnyah angān ndai kraja adat di sirung jawin daya bagŭ isa daya kiris pingandai ngan. Kambŭi angān ndai simŭnŭ, angān dŭh re kambat upah so Sama ngan adi di shorga. 2 “Jadi kan angān nggen kayuh di daya adi sutok, dŭhnyah ndai-i ngga atin mirawa, nimun bara pingadong ndai urah-i di ramin simayang ka di aran passar. Ngara ndai simŭnŭ isa daya muji ngara. Puan meh, ngara mbŭh dog bayar ngga sipuno-i. 3 Pak kan angān turung daya adi sutok, ndai-i darŭm bisukan ndŭg ka adŭp jerā ngan dŭh gŭh puan. 4 Mun anŭ pingandai ngan mbŭh darŭm bisukan. Ka Sama ngan, adi kiris pingandai ngan darŭm bisukan, re ngupah angān. 5 “Kan angān simayang, dŭhnyah mun daya adi pingadong! Ngara suka mijog simayang di ramin simayang ka di sikuh tarun di aran passar, isa daya kiris ngara. Puan meh, ngara mbŭh dog bayar ngga sipuno-i. 6 Pak kan angān simayang, di ka birit ngan, tŭŭp tiban, ka bidua ka Sama ngan adi dŭh tatŭng. Ka Sama ngan, adi kiris pingandai ngan darŭm bisukan, re ngupah angān. 7 “Kan angān simayang, dŭhnyah pakai bang bang piminyu adi dŭh biguna, mun daya di dŭh puan Tapa, adi pikir tapa-i an dingah amai dua-i ambu. 8 Dŭhnyah mun ngara. Sama ngan mbŭh puan ani adi angān raan sibayuh angān mite so Ayŭh. 9 Sakati inŭh angān patut bidua: ‘Sama ami di shorga: Isa-i adŭn kudus Mai dog kibās. 10 Kaam inŭh adi raja ami. Isa-i Kaam mritah di ong, ka isa-i pinyiraan Mai jadi di ong nimun di shorga. 11 Nggen di kieh pinguman adi kieh biguna di andu ati. 12 Apun sarah ami, nimun kieh apun sarah daya di kieh. 13 Dŭhnyah tandah kieh ramah darŭm pinyabah di tika kieh dog pisuba, pak grindung kieh so Siarap.’ Amai Kaam inŭh Raja adi bikuasa adi dapu bragah ndŭg situi tui. Amen. 14 “Kambŭi angān apun daya adi ndai sarah di angān, Sama ngan di shorga re apun gŭh angān. 15 Pak kambŭi angān dŭh an apun daya, Sama ngan dŭh gŭh re apun sarah ngan. 16 “Kan angān bipusa, dŭhnyah kiren raŭn ngan susah mun ngara adi pingadong. Ngara ndai adŭp-i mun adi sangsara isa daya puan ngara bipusa. Puan meh, ngara mbŭh dog bayar ngga sipuno-i. 17 Kan angān bipusa, kuas jawin ngan ka nyinod ubok ngan, 18 isa daya dŭh puan angān bipusa, adŭ-i Sama ngan, adi dŭh tatŭng, puan. Ka Sama ngan, adi kiris pingandai ngan darŭm bisukan, re ngupah angān. 19 “Dŭhnyah nugung buat-rata ngan di ong, di yŭn gŭgŭt ngga tagar bisa pirusak, ka pirupak bisa mirupak ka naku. 20 Pak, nugung buat-rata ngan di shorga, di yŭn gŭgŭt ka tagar dŭh bisa pirusak, ka pirupak dŭh bisa mirupak ka naku. 21 Amai atin ngan re siraru agi di yŭn buat-rata ngan. 22 “Batŭh agi keya ka prita yŭn pŭrŭng. Kambŭi batŭh ngan kana, ndi pŭrŭng ganan ngan agi puno ngga jawa; 23 pak kambŭi batŭh ngan dŭh kana, pŭrŭng ngan inŭh darŭm karŭm. Jadi kambŭi jawa adi darŭm ngan mbŭh karŭm, mbŭh karŭm pipet inŭh ayŭh. 24 “Mating daya bisa jadi urun duwŭh naan tuan; ayŭh re tiru di sianŭ ndi ka rindu di sianŭ ndi; ayŭh re tŭtŭd ngga sianŭ ndi ka ngamun sianŭ ndi. Angān dŭh bisa bituan di Tapa buang bituan di duit. 25 “Ati inŭh sabab Aku kidaan di angān: dŭhnyah susah pasar pinguman ka kayuh nok adi angān biguna ngga kudip adŭp ngan, puan kah piraka yŭn pŭrŭng ngan. Dŭh kah asŭng adi rabis biguna so pinguman? Ka dŭh kah pŭrŭng adi rabis biguna so piraka? 26 Tingga manuk: ngara dŭh nyipurun, ngatŭm ka ngisi panggau; babŭ gŭh Sama ngan adi di shorga sita ngara! Dŭh kah angān rabis brega so manuk? 27 Tungang kah angān udip tui nisit so ka gapang pasar pimudip? 28 “Ka mani meh gapang pasar piraka? Tingga munki masam bunga tarun udip: ngara dŭh nyiraja puan kah ndai piraka yŭn adŭp-i. 29 Pak Aku kidaan di angān, Raja Solomon ngga sopŭrŭg pinyikaya-i dŭh gŭh re biyŭn piraka-i adi brimun ramus ngga ndi so dudu bunga anŭ. 30 Adŭp Tapa inŭh adi sita kupai, kupai adi agi digiti andu ati ka mating sipagi, dog badang di apui. Dŭh kah Ayŭh rabis an sita angān? Angān kurang sabah di Aku! 31 “Jadi dŭhnyah meh susah: ‘Ani re ku man? Ani re ku nok? Ani re ku pakai?’ 32 Daya adi dŭh puan Tapa inŭh bipito pasar kayuh adi mun anŭ. Sama ngan adi di shorga puan angān biguna di sopŭrŭg kayuh anŭ. 33 Pak mbit bat di Pinyipritah Tapa ka ndai pinyiraan-I, ka Ayŭh re nggen di angān sopŭrŭg kayuh anŭ. 34 Jadi meh, dŭhnyah gapang pasar andu sipagi; amai mbŭh sukup yŭn adŭp-i pinyusah di andu sipagi. Dŭhsah nambah pinyusah adi agi di barang andu.

Matthew 7

1 “Dŭhnyah nyarah daya, isa Tapa dŭh nyarah angān, 2 amai Tapa re nyarah angān nanyam ka gaya angān nyarah daya, ka Ayŭh re pakai di angān atur adi angān pakai di daya. 3 Mani meh angān truti taŭn adi di batŭh dingan ngan ka dŭh rada apŭg kayuh di batŭh adŭp ngan? 4 Simuki angān bisa nang di dingan ngan, ‘Bah, bada aku kadi taŭn so batŭh mu,’ darŭm adŭp ngan biyŭn apŭg kayuh di batŭh adŭp ngan? 5 Angān pingadong! Diŭ nŭŭh kadi apŭg kayuh so batŭh adŭp ngan, ka komŭnŭ ka angān tungang granan kiris ka kadi taŭn so batŭh dingan ngan. 6 “Dŭhnyah nggen kayuh kudus di kasong, ndong kah te ayŭh nyangang adŭ angān. Dŭhnyah seu gomara ngan di ayo, ndong kah te ayŭh bidigang dieh. 7 “Mite, ka angān re kambat; jiroh, ka angān re dapŭd; gutog, ka tiban re tikuka yŭn ngan. 8 Amai barang naan daya adi mite re kambat, ka tadŭ tadŭ daya adi jiroh re dapŭd, ka tiban re tikuka yŭn daya adi gutog. 9 An kah angān adi sama nggen di anak ngan batuh kan ayŭh mite ruti? 10 Puan kah nggen jippŭh kan ayŭh mite iken? 11 Angān adi arap, angān puan adŭp ngan nggen kayuh kana di anak ngan. Ka rabis-i Sama ngan adi di shorga, an nggen kayuh kana di ngara adi mite so Ayŭh! 12 “Ndai yŭn daya kayuh adi angān raan daya ndai yŭn ngan: ati inŭh rati Ukum-adat Moses ka sopŭrŭg ajar bara nabi. 13 “Mŭrŭt so tiban adi sapit, sabab tiban neraka agi bayah ka aran adi di kamanŭ agi sanang, ka mbŭh bagŭ daya kadŭg-i. 14 Pak tiban nuju udip adi sawŭ adi tan adu adu agi sapit ka aran adi di kamanŭ agi mbar, ka daya dŭh bagŭ dapŭd-i. 15 “Jaga adŭp ngan so bara nabi kadong; ngara mandŭg ka angān mun biri tura ka sapa, pak tura ka darŭm ngara mbŭh keya ka kasong tarun. 16 Angān puan ngara so kayuh adi ngara ndai. Tŭngŭn reja dŭh buān buwa anggor, ka bakos dŭh buān buwa ara. 17 Tŭngŭn kayuh adi kana buān buwa adi kana, pak tŭngŭn kayuh adi arap buān buwa adi arap. 18 Tŭngŭn kayuh adi kana dŭh bisa buān buwa adi arap, ka tŭngŭn kayuh adi arap dŭh bisa buān buwa adi kana. 19 Ka tadŭ tadŭ tŭngŭn kayuh adi dŭh buān buwa adi kana dog tabŭng ka dog taran ka darŭm apui. 20 Jadi meh, angān re puan nabi kadong so kayuh adi ngara ndai. 21 “Dŭh sopŭrŭg daya adi bagan Aku ‘Tuhan, Tuhan’ re kinyam Pinyipritah Tapa, adŭ-i ngara adi ndai pinyiraan Sama Ku adi di shorga. 22 Di Andu Bisara, bagŭ daya re nang di Aku, ‘Tuhan, Tuhan! Ngga adŭn Mai kieh ko nyuse agah so Tapa, ngga adŭn Mai kieh pibu bagŭ umot ka ndai bagŭ pingandai-nginga!’ 23 Nganŭ Aku re nang di ngara, ‘Aku dŭh puan angān. Bu so Aku, angān daya adi ginaka!’ 24 “Jadi meh, barang naan daya adi dingah pinganang Ku ati ka tunda-i agi keya ka daya adi bijak adi pijog ramin-i di tunduh batuh. 25 Andu ujen, uba mandŭg, ka sabak ribut poh maka ramin anŭ. Pak-i dŭh tumbang, sabab-i dog pijog di tunduh batuh. 26 “Pak barang naan daya adi dingah pinganang Ku ati ka dŭh tunda-i agi keya ka daya adi budo adi pijog ramin-i di tunduh sumat. 27 Andu ujen, uba mandŭg, sabak ribut poh maka ramin anŭ, ka-i tumbang. Ka birasa inŭh pinyitumbang-i!” 28 Kan Jesus muko nang sopŭrŭg kayuh anŭ, bara daya bagŭ mbŭh inga inga di gaya-I ngajar. 29 Ayŭh dŭh mun bara gurū Ukum-adat Jahudi; Ayŭh ngajar ngga kuasa.

Matthew 8

1 Kan Jesus mūn so sandah anŭ, bara daya bagŭ tunda Ayŭh. 2 Komŭnŭ ndi naan daya adi naman andam kurit adi bisā mandŭg tudu Ayŭh, sidikang di sirung jawin-I, ka nang, “Tuan, kambŭi Kaam raan, Kaam dapŭd bada aku bisig.” 3 Jesus ton tangan-I ka tama ayŭh. “Aku raan,” Ayŭh nam. “Bisig meh!” Jam anŭ gŭh daya anŭ bua so andam-i. 4 t Komŭnŭ Jesus nang di Ayŭh, “Ingat! Dŭhnyah kidaan di tadŭ tadŭ daya, pak di ka imam ka bada ayŭh natu kuu sawŭ mbŭh bua. Ka ngga kiren adŭp mu mbŭh bua di daya bagŭ, di jugan sadis anŭ nimun adi ko Moses pesan.” 5 Kan Jesus mŭrŭt Capernaum, ndi naan Pingubak Soldadu daya Rome bidapŭd ngga Ayŭh ka mite turung so Ayŭh: 6 “Tuan, daya-gaji ku birandam ka guring di arŭn, dŭh tungang kimitak buang mbŭh sangsara.” 7 “Aku re di pibua ayŭh,” Jesus nang. 8 “Dŭhsah Tuan,” pingubak soldadu anŭ nang. “Aku dŭh sukup kana re bada Kaam mŭrŭt ka darŭm ramin ku. Minyu adŭ, ka daya-gaji ku bisa bua. 9 Aku ati gŭh, daya adi ribo kuasa bara pingibās, ka aku biyŭn soldadu di ribo ku. Aku mritah siati, ‘Panu!’ ka-i panu; aku mritah siajeh, ‘Mandŭg!’ ka-i mandŭg; ka aku mritah urun ku, ‘Ndai ati!’ ka ayŭh ndai-i.” 10 Kan Jesus dingah sakanŭ, Ayŭh gŭgŭh ka nang di bara daya adi tunda Ayŭh, “Aku kidaan di angān, gi-bŭn Aku dapŭd daya di Israel biyŭn pinyabah mun ati. 11 Puan meh! bagŭ re mandŭg so timor ngga barat ka guru ngga Abraham, Isaac, ka Jacob darŭm gawai darŭm Ong Bauh Tapa. t 12 Pak ngara adi patut kinyam Pinyipritah Tapa re dog taran ka yŭn karŭm, di yŭn ngara re sien buang sangsara.” 13 Komŭnŭ Jesus nang di pingubak soldadu anŭ, “Panu maad; anŭ adi kuu sabah re jadi di kuu.” Ka daya-gaji pingubak soldadu anŭ bua di jam anŭ. 14 Jesus di ka ramin Peter, ka diginŭ Ayŭh kiris dinŭh Peter guring di ambok sungoh. 15 Ayŭh tama tangan-i; sungoh anŭ bu so ayŭh, ka ayŭh makat ka piguru ngidang Ayŭh. 16 Kan-i mbŭh singumi andu, daya taban ka Jesus bagŭ daya adi dog mŭrŭt umot. Jesus pibu roh roh arap anŭ ngga ndi bang piminyu ka pibua sopŭrŭg ngara adi birandam. 17 Ayŭh ndai simŭnŭ ngga bada jadi bitŭtŭk kayuh adi nabi Isaiah ko nang, “Adŭp-I tambit sangsara ta ka taban andam ta ngga bu.” 18 Kan Jesus kiris bara daya bagŭ maning adŭp-I, Ayŭh nggen ukum bada bara murid-I di ka pah mandi danu anŭ. 19 Ndi naan gurū Ukum-adat Jahudi mandŭg tudu Ayŭh. “Gurū,” ayŭh nang, “Aku mbŭh sidia an tunda Kaam ka barang yŭn Kaam di.” 20 Jesus nam ayŭh, “Bisirŭh biyŭn rubang, manuk biyŭn sarin, pak Anak Manusia dŭh biyŭn tarun yŭn guring ka rŭŭ-paya.” 21 Adi bŭkŭn, adi mbŭh jadi murid, nang, “Tuan, bada aku pari diŭ di ngubur sama ku.” 22 “Tunda Aku,” Jesus nam, “tandah daya adi kabŭs ngubur daya-i adi kabŭs.” 23 Jesus mŭrŭt arud, ka murid murid-I tunda Ayŭh. 24 Ka gŭgŭh agi sabak ribut maka danu, ka arud ngara mbŭh re an kaŭm. Pak Jesus aŭn bŭŭs. 25 Murid murid-I tudu Ayŭh ka kies Ayŭh. “Tuhan, nyiramat ata!” ngara nang. “Ata re rŭnggŭd!” 26 “Mani angān tikaran?” Jesus nam. “Mani angān kurang sabah di Aku?” Jesus makat ka mritah sabak ribut ngga girumbang da rŭŭ, ka sopŭrŭg-i mbŭh tanang. 27 Sopŭrŭg ngara mbŭh inga inga. “Manusia ani ati?” ngara nang. “Ndŭg ka sabak ribut tunda pinganang-I!” 28 Kan Jesus mandŭg ka tarun tana Gadara di pah mandi danu anŭ, Ayŭh bidapŭd ngga duwŭh naan daya adi mandŭg so kubur diginŭ. Ngara anŭ dog mŭrŭt umot ka mbŭh raru mangah ndŭg ka mating daya birani panu kadŭg aran anŭ. 29 Ngara rasu nyirais, “Ani re Mai ndai di tunduh kieh, Kaam adi Anak Tapa? Kaam mandŭg an ngukum kieh diŭ so tipuh-i kah?” 30 Dŭh jo so nŭ agi kaban ayo aŭn man. 31 Jadi bara umot anŭ mite so Jesus, “Kambŭi Kaam re pibu kieh so ti, bada kieh di ka kaban ayo ajeh.” 32 “Di,” Jesus nang di ngara; jadi ngara ruah ka di mŭrŭt bara ayo anŭ. Ndi kaban ayo anŭ bikaduh mūn jenjang di ka danu ka rŭnggŭd. 33 Bara adi tukang jaga ayo bikaduh bu di mŭrŭt kupo, di yŭn ngara rasu nyidundan kayuh adi mbŭh jadi di duwŭh naan daya anŭ adi ko dog mŭrŭt bara umot. 34 Jadi sopŭrŭg daya so kupo anŭ ruah di dapŭd Jesus; ka kan ngara kiris Ayŭh, ngara mite Ayŭh bu so tarun tana anŭ.

Matthew 9

1 Jesus mŭrŭt arud ka mutas danu anŭ pari ka kupo adŭp-I, 2 di yŭn agi kada daya taban ka yŭn-I ndi naan daya naman andam ruku, guring di ambok. Kan Jesus kiris munki masam bās-i pinyabah ngara, Ayŭh nang di daya adi naman andam ruku anŭ, “Dŭhnyah susah, nak! Dosa mu mbŭh dog apun.” 3 Ka agi kada gurū Ukum-adat Jahudi nang dupan adŭp-i, “Daya ati ngujat!” 4 Jesus puan ani di pikir ngara, ka-I nang, “Mani angān bipikir kayuh adi arap? 5 Udah dŭ kah nŭŭh nang, ‘Dosa mu mbŭh dog apun,’ puan kah nang, ‘Makat meh panu’? 6 Aku an kiren di angān, garang, Anak Manusia biyŭn kuasa di ong ngga apun dosa.” Jadi Ayŭh nang di sianŭ adi naman andam ruku, “Makat, mbit ambok mu, ka maad!” 7 Daya anŭ makat ka rasu maad. 8 Kan daya kiris kayuh anŭ, ngara mbŭh taru, ka muji Tapa amai-I mbŭh nggen kuasa adi mun anŭ di manusia. 9 Jesus bu so nŭ, ka darŭm Ayŭh panu, Ayŭh kiris ndi naan daya pinsuke, dŭn Matthew, guru di yŭn-i nyiraja. Ayŭh nang di ayŭh, “Tunda Aku.” Matthew makat ka tunda Ayŭh. 10 Darŭm Jesus man di ramin Matthew, bagŭ daya pinsuke ngga daya adi dog tirawan mandŭg sua man ngga Jesus ngga bara murid-I. 11 Kada daya Pharisee kiris ka siken bara murid-I, “Mani gurū ngan man ngga bara daya adi mun anŭ?” 12 Jesus dingah ngara ka-I nam, “Daya adi bua dŭh-i biguna di doktor, pak ngara adi birandam inŭh. 13 Di tingga ka jiroh rati pinganang Surat-kudus adi nang: ‘Atin mandis inŭh adi Aku raan, dŭh-i sadis dāng.’ Aku dŭh mandŭg di bagan daya adi nang adŭp-i kana, pak di bagan ngara adi dog tirawan.” 14 Komŭnŭ bara pinunda John Pembaptisa mandŭg tudu Jesus, siken, “Mani kieh ka bara daya Pharisee awet bipusa, pak bara murid Mai taŭn dŭh adŭ bipusa?” 15 Jesus nam, “Bisa kah bara pingabang di gawai sawan susah sitadŭn pingaten dari agi ngga ngara? Taŭn-i dŭh bisa! Pak andu-i re mandŭg kan pingaten dari re dog tambit so ngara; nganŭ ngara bisa bipusa. 16 “Mating daya napung jipo-tabar adi amba ngga supek banang adi bauh, amai supek adi bauh re kŭrŭng ka ndai rubang rabis baga di jipo-tabar anŭ. 17 Dŭh gŭh daya na wain adi bauh darŭm bŭrŭh-kurit adi amba, amai bŭrŭh-kurit anŭ re bubus, wain re babas, ka bŭrŭh-kurit anŭ re rusak. Wain adi bauh daya na darŭm bŭrŭh-kurit adi tibŭn kidŭ-i, ka soduwŭh-i re tan.” 18 Darŭm Jesus nang kayuh anŭ, ndi naan pingubak ramin simayang-Jahudi tudu Ayŭh, sidikang di sirung jawin-I, ka nang, “Anak dayung ku bauh kabŭs; pak ja na tangan Mai di tunduh-i, isa ayŭh udip.” 19 Jadi Jesus makat ka tunda ayŭh, ka bara murid-I sua gŭh ngga Ayŭh. 20 Ndi naan dayung adi naman andam bideya sitŭkŭd simŭng-duwŭh sawa mandŭg so punok Jesus ka tama tŭbŭn jipo-I. 21 Ayŭh nang darŭm asŭng-i, “Kambŭi aku tama adŭ jipo-I, aku re bua.” 22 Jesus bigiring ka kiris ayŭh, ka nang, “Dŭhnyah susah nak! Amai kuu sabah di Aku kuu mbŭh bua.” Di jam anŭ gŭh dayung anŭ bua. 23 Komŭnŭ Jesus di ka ramin pingubak ramin simayang-Jahudi anŭ. Kan Ayŭh kiris bara daya adi tukang mambak tirari yŭn nyikubur ka bara daya mbŭh aŭn birisut, 24 Ayŭh nang, “Ruah sopŭrŭg ngan! Anak dayung anŭ dŭh-i kabŭs, bŭŭs adŭ ayŭh!” Ngara tawŭh Ayŭh. 25 Pak kan bara daya mbŭh dog bada ka sapa, Jesus rasu mŭrŭt birit anak dayung anŭ ka tambit tangan-i; anak anŭ rasu makat. 26 Agah pasar kayuh ati kambang di ndi tarun tana rais anŭ. 27 Jesus bu so nŭ, ka darŭm-I panu, duwŭh naan daya karak tunda Ayŭh. “Masi di kieh, Anak David!” ngara nang. 28 Kan Jesus mbŭh mŭrŭt ka darŭm arŭn, ngara duwŭh adi karak anŭ tudu Ayŭh, ka-I siken ngara, “Sabah ngan kah Aku tungang pibua angān?” “Sabah Tuan!” ngara nam. 29 Jadi Jesus tama batŭh ngara buang nang, “Isa-i jadi, garang, nanyam pinyabah ngan!” 30 ka batŭh ngara pari kana. Jesus nang di ngara, “Dŭhnyah kidaan kayuh ati di tadŭ tadŭ daya!” 31 Pak ngara bu so nŭ ka pigarau pasar Jesus di ndi tarun tana parad rais anŭ. 32 Darŭm ngara aŭn bu, kada daya taban ka Jesus ndi naan daya adi dŭh bisa minyu sabab mbŭh dog mŭrŭt umot. 33 Pak kan umot anŭ mbŭh dog pibu, daya anŭ piguru minyu, ka sopŭrŭg daya mbŭh inga inga. “Gi-bŭn ata kiris kayuh mun ati di Israel!” ngara sigara. 34 Pak bara daya Pharisee nang, “Pingubak umot inŭh adi nggen di Ayŭh kuasa ngga pibu umot.” 35 Jesus panu ka barang kupo ngga anak anak kupo ka ngajar di ramin ramin simayang-Jahudi, nyuse Agah Kana pasar Tapa re mritah, ka pibua sopŭrŭg daya adi naman barang masam andam. 36 Darŭm Ayŭh kiris bara daya bagŭ, Ayŭh mbŭh raru masi di ngara, sabab ngara riruk ka dŭh dapŭd ndai ani ani, mun biri adi dŭh biyŭn pingingat. 37 Jadi Ayŭh nang di bara murid-I, “Pingatŭm mbŭh raru bās-i, pak daya adi tukang ngatŭm dŭh bagŭ. 38 Simayang meh mite daya adi dapu pingatŭm pait bagŭ daya da di ngatŭm.”

Matthew 10

1 Jesus bagan simŭng-duwŭh naan murid-I da tikuruk ka nggen di ngara kuasa ngga pibu roh arap ka pibua barang masam andam udar. 2 Ati inŭh dŭn ngara adi simŭng-duwŭh naan pinyuruh: Adi diŭ, Simon (adi dog kadŭn Peter) ngga jurud-i Andrew; James ngga jurud-i John, adi duwŭh madis anak Zebedee; 3 Philip ngga Bartholomew; Thomas ngga Matthew, adi daya pinsuke; James anak Alphaeus, ka Thaddaeus; 4 Simon adi Patriotik, ka Judas Iscariot adi jua Jesus. 5 Ngara adi simŭng-duwŭh naan anŭ dog pait Jesus ngga pinganang sakati: “Dŭhnyah di ka tarun tana daya adi dŭh bangsa Jahudi puan kah kupo daya Samaria. 6 Pak di ka biri adi manyap, anŭ inŭh daya Israel. 7 Panu di nyuse, ‘Dŭm dŭh tui Tapa re mritah!’ 8 Pibua daya adi birandam, pakat daya adi kabŭs, pibua daya adi naman andam kurit adi bisā, ka pibu umot. Angān mbŭh kambat kuasa ati dŭh so angān bayar, jadi ndai meh sopŭrŭg-i dŭh kira bayar. 9 Dŭhnyah taban mas, pirak, puan kah duit timaga di krape ngan; 10 dŭhnyah taban beg di pimanu ngan, puan kah tambah jipo, puan kah kasut, puan kah sikud. Daya adi nyiraja taŭn patut dog nggen kayuh adi-i biguna. 11 “Kan angān ndŭg kupo puan kah anak kupo, jiroh daya adi raan kambat angān, ka rŭŭ ngga ayŭh ndŭg ka angān bu so tarun anŭ. 12 Kan angān mŭrŭt ramin daya, nang, ‘Damai ka angān.’ 13 Kambŭi daya di ramin anŭ kambat angān, isa-i tabi damai ngan rŭŭ ngga ngara; pak kambŭi ngara dŭh kambat angān, angān bisa pari tabi ngan. 14 Ka kambŭi daya puan kah kupo dŭh an kambat angān, puan kah abah dingah angān, bu so nŭ ka gutog dabu so kaja ngan. 15 Ingat nŭh! Di Andu Bisara Tapa re masi dŭ di daya di kupo Sodom ngga kupo Gomorrah so di daya di kupo anŭ! 16 “Dingah ati! Aku pait angān keya ka biri ka ruang kasong tarun. Angān dŭh siŭn dŭh an nakit mun jippŭh ka duduh mun manuk asang. 17 Ingat, re agi daya an nakap angān ka taban angān ka yŭn bisara, ka re madŭs angān di ramin simayang-Jahudi. 18 Amai angān murid Ku angān re dog bisara di sirung jawin bara pinguasa ka raja raja, isa angān bisa kidaan Agah kana di ngara ka di daya adi dŭh bangsa Jahudi. 19 Kan ngara taban angān yŭn dog bisara, dŭhnyah gapang pasar ani re ngan nang, puan kah munki angān nang-i; kan tipuh-i mandŭg, angān re dog nggen kayuh adi re ngan nang. 20 Amai pinganang adi angān piruah dŭh-i re tung jangān; ayŭh re mandŭg so Roh Sama ngan adi minyu so angān. 21 “Daya re jua jurud adŭp-i yŭn dog ukum kabŭs, ka bara sama re ndai simŭnŭ di tunduh anak-i; anak re rawan pimas ka bada pimas dog ukum kabŭs. 22 Barang naan daya re tiru di angān sabab angān murid Ku. Pak asi asi adi bijijŭ ndŭg sikasŭn-i re dog nyiramat. 23 Kan ngara kisiis angān di ndi kupo, bikaduh bu ka kupo bŭkŭn. Puan meh, angān dŭh re ngamas kraja ngan darŭm sopŭrŭg kupo Israel diŭ so Anak Manusia mandŭg. 24 “Mating murid bās dŭ so gurū-i; mating urun bās dŭ so tuan-i. 25 Jadi anak-murid patut munos asŭng-i amai mbŭh brimun ngga gurū-i, ka simŭnŭ gŭh urun amai mbŭh brimun ngga tuan-i. Kambŭi ubak rawang dog kadŭn Beelzebul, bara di rawang anŭ re dog kadŭn ngga dŭn adi rabis arap! 26 “Jadi dŭhnyah taru daya. Ani ani adi dog sukan madin re dog kiruwar, ka barang masam rusia re dog puan. 27 Kayuh adi Aku kidaan di angān darŭm karŭm angān dŭh siŭn dŭh an pari nyabŭt-i darŭm jawa sandu, ka kayuh adi angān dingah darŭm bisukan angān dŭh siŭn dŭh an piranggah-i so tibung ramin. 28 Dŭhnyah taru ngara adi siŭ pŭrŭng pak dŭh biyŭn kuasa ngga siŭ simangi; pak taru meh Tapa, adi bisa pirabur pŭrŭng ngga simangi di apui neraka. 29 Ngga ndi sen kuu bisa miris duwŭh manuk piit, pak ndi manuk piit dŭh gŭh rabu ka tana kambŭi dŭh so pinyibada Sama. 30 Ka kuu, sirah ubok mu mbŭh gŭh dog niap. 31 Ngapŭi meh dŭhnyah taru; angān mbŭh brega dŭ so manuk piit! 32 “Ngara adi ngaku adŭp-i pinunda Ku di sirung jawin daya bagŭ, Aku re ngaku gŭh ngara di sirung jawin Sama Ku di shorga. 33 Pak ngara adi tirawan Aku di sirung jawin daya bagŭ, Aku re tirawan gŭh di sirung jawin Sama Ku di Shorga. 34 “Dŭhnyah pikir Aku mbŭh mandŭg taban damai ka ong. Dŭh, Aku dŭh mandŭg taban damai, pak kaii. 35 Aku mandŭg isa bara anak dari rawan sama ngara, bara anak dayung rawan sindŭ ngara, iban dayung rawan dinŭh ngara; 36 pinganyu ngan adi siabo arap re so rawang adŭp ngan. 37 “Ngara adi rindu sama-i puan kah sindŭ-i rabis so Aku dŭh inŭh tibirang jadi murid Ku; ngara adi rindu anak dari-i puan kah anak dayung-i rabis so Aku dŭh inŭh tibirang jadi murid Ku. 38 Ngara adi dŭh gŭrŭng rigang-i ka tunda Aku dŭh inŭh tibirang jadi murid Ku. 39 Ngara adi suba an nyiramat asŭng-i re kinanyap-i; pak ngara adi kinanyap asŭng-i amai Aku re dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu. 40 “Asi asi adi kambat angān kambat Aku; ka asi asi adi kambat Aku re kambat sianŭ adi pait Aku. 41 Asi asi adi kambat pinyisung Tapa sabab ayŭh pinyisung Tapa, re sua dapŭd upah-i. Ka asi asi adi kambat daya adi kana sabab ayŭh daya kana, re sua kambat upah daya adi kana. 42 Angān tatu puan nang asi asi adi nggen nok biar-i piin adud di ndi so bara pinunda Ku ati adi siabo sŭ darŭm pangkat-i sabab ayŭh pinunda Ku, re manŭn trima upah-i.”

Matthew 11

1 Kan Jesus muko nakit pesan simŭng-duwŭh naan murid-I sakanŭ, Ayŭh bu so nŭ ka di ngajar di kupo kupo adi sindŭk arong anŭ. 2 Kan John Pembaptisa, darŭm jer, dingah pasar kayuh adi Kristus ndai, ayŭh pait kada murid-i ka yŭn-I. 3 “Kidaan di kieh,” ngara siken Jesus, “Kaam kah sianŭ adi re mandŭg nanyam ka janji Tapa, kambŭi dŭh patut kah kieh kajŭn adi bŭkŭn?” 4 Jesus nam, “Panu pari ka kidaan di John sigara kayuh adi angān ko kiris ka dingah: 5 daya karak dapŭd kiris, daya bajang dapŭd panu, ngara adi naman andam kurit adi bisā mbŭh dog pibisig, t daya bangam dapŭd dingah, daya kabŭs dog pakat, ka Agah Kana mbŭh dog nyuse di daya sirata. 6 Munki masam sanang inŭh ngara adi dŭh kurang sabah di Aku!” 7 Atan bara murid John bu, Jesus minyu pasar ayŭh di bara daya bagŭ: “Di andu angān matak ka yŭn John di tarun tana-pajam, ani anŭ adi angān an tingga? Dawŭn kupai miringe dog poh sabak? 8 Angān matak an tingga ani? Daya nēn piraka grua? Daya adi nēn piraka grua rŭŭ di istana! 9 Kidaan di Aku, angān matak an tingga ani? Nabi? Taŭn sawŭ, pak angān kiris sianŭ adi rabis bās so nabi. 10 t Amai pasar John inŭh Surat-kudus nang: ‘Tapa nang, Aku re pait pinyisung Ku diŭ so Kuu da sidia aran yŭn Mu.’ 11 Puan meh! Gi-mating daya darŭm ong ati re rabis bās so John Pembaptisa. Pak sianŭ adi siabo sŭ di dupan ngara adi kinyam Pinyipritah Tapa agi bās dŭ so John. 12 So andu John nyuse ajar-i ndŭg andu ati Pinyipritah TapaI mbŭh dog nyerang, ka daya ganas suba an nguasa-i ngga gaya adi kasar. 13 Ndŭg jaman John sopŭrŭg nabi ka Ukum-adat Moses minyu pasar Pinyipritah anŭ; 14 ka kambŭi angān an sabah pinganang ngara, John inŭh Elijah, adi ko dog ninjau pimandŭg-i. 15 Dingah garang, kambŭi angān biyŭn kajit! 16 “Ani meh bisa Ku ngga awing daya di jaman ati? Ngara keya ka anak-anya adi guru di arong passar. Agi kada-i nang di dingan-i, 17 ‘Kieh main ragu sawan yŭn ngan, pak angān dŭh an bitanda! Kieh nang ragu puās, pak angān dŭh an muās!’ 18 Kan John mandŭg, ayŭh bipusa ka dŭh nok wain, ka sopŭrŭg daya nang, ‘Ayŭh pirumot!’ 19 Kan Anak Manusia mandŭg, Ayŭh man nok, ka sopŭrŭg daya nang, ‘Tingga daya ati! Ayŭh daya pirusong ka pimabuk, bidingan ngga daya pinsuke ka daya adi dog tirawan!’ Pinyibijak Tapa, sunggu mŭnŭ, taŭn tatŭng sawŭ darŭm kraja pingandai daya adi trima pinyibijak anŭ.” 20 Daya adi di kupo di yŭn Jesus ko ndai bagŭ pingandai-nginga dŭh an marik pimudip ngara pari ka Tapa; jadi Jesus nyarah kupo kupo anŭ. 21 “Mbŭh raru payah-i re di kuu, Chorazin! Mbŭh raru payah-i gŭh di kuu, Bethsaida! Kambŭi pingandai-nginga adi ko dog ndai di kuu dog ndai di Tyre ngga Sidon, mbŭh tui daya diginŭ pakai banang guni buang ngabu apŭk di adŭp-i, ngga kiren adŭp-i mbŭh marik pimudip-i pari ka Tapa! 22 Puan meh! Di Andu Bisara Tapa re masi dŭ di daya di Tyre ngga di Sidon so di angān! 23 Ka kuu, Capernaum! Agi kuu an katuh adŭp mu ka shorga? Kuu re dog taran ka neraka! Kambŭi pingandai-nginga adi ko dog ndai di kuu dog ndai di Sodom, Sodom gibabŭ agi ndŭg andu ati! 24 Puan meh! Di Andu Bisara Tapa re masi dŭ di Sodom so di angān!” 25 Di tika anŭ Jesus nang, “Sama, Kaam adi nguasa rangit ngga ong! Aku nggen trima kaseh di Kaam sabab Kaam mbŭh kiren di ngara adi dŭh pitar-pandai kayuh adi Kaam sukan so ngara adi bijak buang pitar-pandai. 26 Sawŭ, Sama, anŭ inŭh nanyam ka pinyiraan Mai. 27 “Sama Ku mbŭh nggen di Aku sopŭrŭg kayuh. Mating daya puan Anak adŭ-i Sama, ka mating daya puan Sama adŭ-i Anak samŭn ngara adi Anak ko mien yŭn-I pinandŭng Sama. 28 “Mandŭg ka Aku, sopŭrŭg ngan adi mbŭh jera da pinyirabis bat, ka Aku re pirupas angān so bat-i. 29 Tunda pritah Ku ka trima ajar Ku, amai Aku ati duduh buang tŭkŭn darŭm roh; Aku re piranyah angān. 30 Amai pritah adi Aku nggen di angān sanang dog nurut ka pinyirabis adi Aku nggen sanang dog kabis.”

Matthew 12

1 Dŭh tui ripas anŭ, Jesus panu mutas teya teya gandom di andu Sabbath. Bara murid-I sibŭrŭk, jadi ngara piguru kutas tundun gandom ka man. 2 Kan bara daya Pharisee kiris, ngara nang di Ayŭh, “Tingga, bara murid Mai mbŭh miranggar Ukum-adat ta, ndai kayuh adi dŭh siŭn dog ndai di andu Sabbath!” 3 Jesus nam, “Bŭn kah angān basa kayuh adi David ndai kan ayŭh ngga bara dingan-i sibŭrŭk? 4 Ayŭh di ka darŭm ramin Tapa, ka ayŭh ngga bara dingan-i man ruti adi dog jugan ka Tapa, pŭn-i miranggar Ukum-adat nŭŭh man-i; ruti anŭ, kaŭs-i bara imam adŭ bisa man. 5 Puan kah mating kani angān basa darŭm Ukum-adat Moses nang barang andu Sabbath imam imam darŭm Ramin Tuhan agi gŭh miranggar ukum-adat Sabbath, pak gŭt-i ngara dŭh sarah? 6 Aku kidaan di angān digiti agi kayuh adi rabis bās so Ramin Tuhan. 7 Surat-kudus nang, ‘Atin mandis inŭh Aku raan, dŭh-i sadis dāng.’ Kambŭi angān sawŭ puan rati kayuh anŭ, angān dŭh nyarah daya adi dŭh sarah; 8 amai Anak Manusia inŭh adi biyŭn kuasa di tunduh andu Sabbath.” 9 Jesus bu so nŭ di ka ramin simayang-Jahudi, 10 di yŭn agi ndi naan daya adi mabŭs tangan-i. Kada daya adi raan nyarah Jesus mbŭh agi diginŭ, jadi ngara siken Ayŭh, “Miranggar Ukum-adat ta kah pibua daya di andu Sabbath?” 11 Jesus nam, “Munki kambŭi ndi naan so angān biyŭn ndi biri, ka-i rabu darŭm rubang adi tŭrŭp di andu Sabbath? Dŭh kah ayŭh re tambit ka piruah biri anŭ so rubang? 12 Ka manusia taŭn brega dŭ so biri! Ngapŭi meh, adat ta taŭn nyibandar ata turung daya di andu Sabbath.” 13 Komŭnŭ Ayŭh nang di sianŭ adi mabŭs tangan-i, “Ton tangan mu.” Ayŭh ton tangan-i, ka-i mbŭh pari bua, mun tangan-i anŭ ndi. 14 Komŭnŭ bara Pharisee anŭ bu ka bisatur munki ngara re siŭ Jesus. 15 Kan Jesus dingah daya agi bipekat rawan adŭp-I, Ayŭh bu so tarun anŭ; ka bara daya bagŭ tunda Ayŭh. Ayŭh pibua sopŭrŭg adi birandam 16 ka kidaan di ngara da dŭh pigarau di daya pasar adŭp-I. 17 Ayŭh ndai simŭnŭ ngga bada jadi bitŭtŭk kayuh adi Tapa nang so baba nabi Isaiah: 18 “Ati inŭh Urun Ku, adi Aku ko mien, adiAku rindu; di Ayŭh asŭng Ku munos. Aku re pait Roh Ku di Ayŭh, ka Ayŭh re kidaan pinyitŭnggŭn Kudi sopŭrŭg bangsa. 19 Ayŭh dŭh re bikarit bait kah nyirais, puan kah minyu ngga sirŭŭn bana di aran passar. 20 Ayŭh dŭh re mata tŭngŭn reed adi miringe, bait mura prita adi bŭrŭp bŭrŭp, Ayŭh re bijijŭ ndŭg ka-I mbŭh bada pinyitŭnggŭn manang, 21 ka di Ayŭh sopŭrŭg bangsa re na pingarap-i.” 22 Komŭnŭ kada daya taban ka yŭn Jesus ndi naan daya adi karak ka dŭh pandai minyu sabab mbŭh dog mŭrŭt umot. Jesus pibua daya anŭ ka-i rasu dapŭd minyu ka kiris tarun. 23 Bara daya bagŭ anŭ mbŭh inga inga di pingandai Jesus anŭ. “Dŭh ka Ayŭh Anak David?” ngara siken. 24 Kan bara daya Pharisee dingah ati, ngara nam, “Ayŭh pibu umot sabab raja umot, Beelzebul mbŭh nggen di Ayŭh kuasa ngga ndai simŭnŭ.” 25 Jesus puan ani di pikir daya Pharisee, jadi Ayŭh nang di ngara, “Rais adi pape jadi bagŭ tibaran adi biperang dupan adŭp-i dŭh re tan tui. Ka kupo puan kah rawang adi pape jadi bagŭ tibaran adi biperang dupan adŭp-i re rubuh. 26 Simŭnŭ gŭh kambŭi ndi tibaran biperang ngga tibaran adi bŭkŭn darŭm pritah Shetan, rati-i ayŭh mbŭh pape jadi bagŭ tibaran ka re rikas rubuh! 27 Angān nang Aku pibu umot sabab Beelzebul mbŭh nggen di Aku kuasa ngga ndai simŭnŭ. Asi meh garang, nggen di bara pinunda ngan kuasa ngga pibu umot? Anŭ adi bara pinunda ngan ndai mbŭh kiren angān sarah! 28 Dŭh-i Beelzebul pak Roh Tapa, inŭh adi nggen di Aku kuasa ngga pibu umot; rati-i Tapa mbŭh piguru mritah di ruang ngan. 29 “Mating daya tungang mŭrŭt ramin daya bake ka taban bu barang-i kambŭi ayŭh dŭh diŭ muak daya bake anŭ; muko ndai simŭnŭ ka ayŭh tungang gruga ramin-i. 30 “Daya adi dŭh ngga Aku inŭh rawan Aku; daya adi dŭh turung Aku taŭn-i pirusak kraja pingandai Ku. 31 Sabab anŭ meh Aku kidaan di angān; daya dapŭd dog apun so tadŭ mun dosa-i ka so tadŭ mun pinganang arap-i; pak asi asi adi ngujat rawan Roh Kudus dŭh dapŭd dog apun. 32 Daya adi nang pinganang arap rawan Anak Manusia dapŭd dog apun; pak daya adi ngujat rawan Roh Kudus dŭh dapŭd dog apun, madin bait di tadŭ nga-i. 33 “An dapŭd buwa adi kana angān dŭh siŭn dŭh biyŭn tŭngŭn adi kana; kambŭi biyŭn tŭngŭn adi arap angān re dapŭd buwa adi arap. Tŭngŭn pimuruh dapŭd dog natŭng so buwa-i. 34 Angān jippŭh. Simuki angān bisa minyu kayuh kana kan adŭp ngan arap? Amai baba piruah anŭ adi so atin. 35 Daya adi kana piruah kayuh kana so adŭp-i adi taŭn puno ngga pinyikana; daya adi arap piruah kayuh arap so adŭp-i adi taŭn puno ngga kayuh arap. 36 “Ingat nŭh, di Andu Bisara barang naan daya re dapu tanggong di sopŭrŭg pinganang adi dŭh biguna adi-i ko piruah. 37 Pinganang adŭp ngan inŭh adi re dog pakai ngga tingga angān, sarah kah dŭh angān.” 38 Komŭnŭ kada gurū Ukum-adat Jahudi samŭn kada daya Pharisee minyu, nang-i, “Gurū, kieh raan tingga Kaam ndai pingandai-nginga.” 39 “Paŭh mbŭh arap buang dŭh stabi di Tapa inŭh daya jaman ati!” Jesus sigara. “Angān mite Aku ndai pingandai-nginga? Dŭh, dŭh bisa! Pingandai-nginga adi re dog nggen di angān adŭ-i pingandai-nginga nabi Jonah. 40 Nimun Jonah rŭŭ darŭm tain tibande iken taruh andu taruh ngarŭm, simŭnŭ gŭh Anak Manusia re di rasan ong. 41 Di Andu Bisara daya so Nineveh re makat ka nyarah angān, sabab ngara marik pimudip ngara pari ka Tapa kan ngara dingah Jonah ngajar; ka Aku kidaan di angān, digiti agi kayuh adi rabis bās so Jonah! 42 Di Andu Bisara Rani so Sheba re makat ka nyarah angān, sabab ayŭh mandŭg so rais-i adi jo ramŭn an dingah pinyibijak ajar Raja Solomon; ka puan meh digiti agi kayuh adi rabis bās so Solomon! 43 “Kan roh arap ruah so daya, ayŭh bigandon di ndi tarun tana adi badŭh jiroh tarun yŭn rŭŭ. Kambŭi-i dŭh tungang dapŭd, 44 ayŭh nang di adŭp-i, ‘Aku re pari ka ramin adŭp ku.’ Jadi ayŭh sawŭ pari ka dapŭd ramin engan, bisig buang tirase. 45 Komŭnŭ ayŭh ruah ka taban ju roh adi bŭkŭn adi rabis arap so adŭp-i; ngara mandŭg ka rŭŭ diginŭ. Pinŭbŭn-i, daya anŭ mbŭh jadi rabis arap so adi mbŭh. Ati inŭh kayuh adi re jadi di daya adi arap di jaman ati.” 46 Jesus gi-aŭn minyu di daya kan sindŭ ngga bara jurud-I mandŭg. Ngara mijog di sapa, mite adŭp-i minyu ngga Jesus. 47 Jadi ndi naan so daya diginŭ nang di Ayŭh, “Tingga, sindŭ Mai ngga bara jurud Mai agi mijog di sapa, an minyu ngga Kaam.” 48 Jesus nam, “Asi sindŭ Ku? Asi bara jurud Ku?” 49 Komŭnŭ Ayŭh tiju bara murid-I ka nang, “Tingga! Ngara ati inŭh sindŭ ngga bara jurud Ku! 50 Asi asi adi ndai pinyiraan Sama Ku adi di shorga inŭh jurud dari Ku, jurud dayung Ku, ka sindŭ Ku.”

Matthew 13

1 Di andu anŭ Jesus ruah so ramin anŭ, di ka bŭngŭn danu, di yŭn-I guru ka ngajar. 2 Bara daya adi mandŭg tikuruk maning Ayŭh mbŭh raru bagŭ ndŭg ka Ayŭh mindah ka darŭm arud ka guru diginŭ, atan bara daya mijog di tabing. 3 Ayŭh pakai upama ngga kidaan bagŭ masam kayuh di ngara. “Agi ndi sidah, ndi naan daya matak di nabur bine. 4 Darŭm ayŭh nabur bine, kada-i rabu di aran, ka manuk mandŭg di man-i. 5 Kada-i rabu di tarun pibatuh, di yŭn kurang tana. Bine anŭ rasu timbu, sabab tana dŭh tŭrŭp. 6 Pak kan batŭh andu makat, ayŭh dog paras sura; ka sabab uat-i dŭh tŭrŭp, ayŭh rayu ka kabŭs. 7 Kada bine rabu di ruang reja, adi timbu ka piaka ayŭh. 8 Pak kada bine rabu di tana mandis, ka ayŭh piruah bagŭ buwa: kada-i biyŭn siratus rupet, adi bŭkŭn nŭm puru, ka adi bŭkŭn taruh puru.” 9 Ka Jesus meh nang, “Dingah meh garang, kambŭi angān biyŭn kajit!” 10 Komŭnŭ bara murid tudu Jesus ka siken Ayŭh, “Mani Kaam pakai upama kan Kaam minyu ngga bara daya?” 11 Jesus nam, “Kuasa ngga puan rusia pasar munki Tapa mritah mbŭh dog nggen di angān, pak dŭh di ngara. 12 Amai daya adi mbŭh biyŭn kayuh re dog nggen bagŭ, isa ayŭh biyŭn rabis so sadang; pak sianŭ adi dŭh biyŭn ani ani sirabi ka rapuh kayuh adi-i biyŭn re dog tambit gŭh so ayŭh. 13 Aku pakai upama ngga minyu ngga ngara amai kan ngara tingga, ngara dŭh kiris, ka kan ngara nyiringa, ngara dŭh dingah puan kah mirati. 14 Jadi pinganang-binabi Isaiah mbŭh jadi bitŭtŭk pasar ngara: ‘Daya ati dingah ka dingah, pak dŭh-i mirati; ngara tingga ka tingga, pak dŭh-i kiris, 15 sabab pikir ngara madŭd, ka ngara mbŭh mapot kajit-ibuang mbŭh nutu batŭh-i. Kambŭi dŭh simŭnŭ, batŭh ngara kiris, kajit ngara dingah, pikir ngara mirati, ka ngara an pari ka Aku, Tapa nang, ka Aku pibua ngara.’ 16 “Mun angān, mbŭh raru binasip! Batŭh ngan kiris ka kajit ngan dingah. 17 Puan meh! Mbŭh bagŭ nabi samŭn daya adi ndai pinyiraan Tapa gruwŭn an kiris kayuh adi angān kiris, pak dŭh tungang, ka raan dingah kayuh adi angān dingah, pak dŭh gŭh tungang. 18 “Dingah meh garang, ka birajar ani rati-i upama daya nabur bine. 19 Ngara adi dingah agah pasar munki Tapa mritah pak dŭh mirati-i agi keya ka bine adi rabu di aran. Siarap mandŭg ka sirapas anŭ adi dog purun darŭm ngara. 20 Bine adi rabu di tana pibatuh rati-i ngara adi rasu ngga sanang asŭng-i trima agah anŭ kan ngara dingah-i. 21 Pak-i dŭh mŭrŭt tŭrŭp ka darŭm ngara, ka ngara dŭh tan tui. Jadi kan pinyusah ngga pinyikisiis mandŭg sitagar agah anŭ, ngara jimŭ ka dŭh tia sabah dieh. 22 Bine adi rabu di ruang reja rati-i ngara adi dingah agah anŭ; pak pinyusah pasar pimudip di ong ati ngga pinyirindu di pinyikaya piaka agah anŭ, ka ngara dŭh buān. 23 Ka bine adi dog nabur di tana mandis rati-i ngara adi dingah agah anŭ ka mirati-i: ngara buān, kada-i mbŭh siratus bagŭ-i, adi bŭkŭn nŭm puru, ka adi bŭkŭn taruh puru.” 24 Jesus kidaan di ngara upama adi bŭkŭn: “Kan Tapa mritah, kayuh agi keya ka ndi naan daya adi nabur bine di ŭmŭh. 25 Ndi ngarŭm, kan sopŭrŭg daya mbŭh bŭŭs, pinganyu mandŭg ka purun uduh di dupan gandom ka rasu bu. 26 Kan bine mbŭh timbu ka piguru pijadi tundun gandom, nganŭ gŭh uduh tatŭng. 27 Daya-gaji daya anŭ mandŭg ka nang di ayŭh, ‘Tuan, bine adi kana inŭh adi kaam nabur di ŭmŭh mai; so ki meh uduh anŭ mandŭg?’ 28 ‘Anŭ mbŭh pingandai pinganyu,’ ayŭh nam. ‘An kah kaam bada kieh di dimbut uduh anŭ?’ ngara siken ayŭh. 29 ‘Dŭhnyah,’ ayŭh nam, ‘Sabab darŭm angān dimbut uduh angān dimbut gŭh kada gandom rai-i. 30 Tandah gandom ngga uduh samah timbu ndŭg tipuh ngatŭm. Nganŭ aku re kidaan di bara adi tukang ngatŭm da dimbut uduh diŭ, mŭŭng-i ka badang-i, ka komŭnŭ di nguruk gandom ka na-i di panggau ku.’” 31 Jesus kidaan di ngara upama adi bŭkŭn: “Kan Tapa mritah, L kayuh agi keya ka ndi sirah ruwang sabi dog purun di ŭmŭh. 32 Ati inŭh adi siabo siit ruwang, pak kan-i timbu, ayŭh jadi siabo bigatung. Ayŭh jadi tŭngŭn kayuh, ndŭg ka manuk mandŭg ndai sarin di daan-i.” 33 Jesus kidaan dinge di ngara upama adi bŭkŭn: “Kan Tapa mritah, L kayuh agi keya ka ndi naan dayung adi tambit kada ragi ka kunyu-i ngga pat puru lita tibaduk ndŭg ka kambang.” 34 Jesus pakai upama ngga kidaan sopŭrŭg kayuh ati di bara daya bagŭ anŭ; dŭh-I an nang kayuh di ngara kambŭi dŭh pakai upama. 35 Ayŭh ndai simŭnŭ ngga-I bada bitŭtŭk kayuh adi nabi ko nang, “Aku re pakai upama kan Aku minyu ngga ngara; Aku re kidaan di ngara kayuh kayuh adi dŭhdog puan so sibungas ong dog napa.” 36 Kan Jesus mbŭh bu tingge bara daya bagŭ anŭ ka mbŭh mŭrŭt ka darŭm arŭn, bara murid-I tudu Ayŭh ka nang, “Kidaan di kieh ani rati-i, upama pasar uduh di ŭmŭh.” 37 Jesus nam, “Daya anŭ adi nabur bine adi kana inŭh Anak Manusia; 38 ŭmŭh inŭh ong; bine adi kana inŭh bara daya adi Tapa mbŭh mien; uduh inŭh daya adi dog dapu Siarap; 39 ka pinganyu adi purun uduh inŭh Siarap. Pingatŭm inŭh Andu Sikasŭn, ka bara adi tukang ngatŭm inŭh bara malaikat. 40 Nimun uduh dog nguruk ka dog badang di apui, simŭnŭ inŭh kayuh re di Andu Sikasŭn: 41 Anak Manusia re pait bara malaikat-I da kadi so dupan daya adi-I ko mien sinadan adi bada daya bidosa samŭn adi ndai kayuh arap, 42 ka ngara re taran ngara ka darŭm buwang apui, di yŭn ngara re sien buang sangsara. 43 Komŭnŭ bara daya adi ndai pinyiraan Tapa re nyirinyak mun batŭh andu darŭm Ong Bauh Tapa, adi Sama ngara. Dingah meh garang, kambŭi angān biyŭn kajit! 44 “Kan Tapa mritah, L kayuh agi keya ka ndi naan daya adi tipia dapŭd rata adi dog sukan di tana. Ayŭh pari kubur-i, ka buang-i mbŭh raru gaŭn ayŭh di jua sopŭrŭg kayuh adi-i biyŭn, ka maad di miris tana anŭ. 45 “Kan Tapa mritah, L kayuh agi keya ka ndi naan daya jiroh mutiara adi sukup kana, 46 ka kan-i mbŭh dapŭd anŭ adi nyaruh kana, ayŭh di jua sopŭrŭg kayuh adi-i biyŭn, ka miris mutiara anŭ. 47 “Kan Tapa mritah, L kayuh agi keya ka pinakap pinakap iken kibar jara ngara di danu ka nakap barang masam iken. 48 Kan jara ngara mbŭh puno, ngara tarik-i ka deyŭh ka guru kutung iken anŭ: adi kana dog na darŭm bradi, adi dŭh biguna ngara taran. 49 Simŭnŭ inŭh kayuh re di Andu Sikasŭn: bara malaikat re mandŭg di nguruk daya adi arap so dupan bara adi ndai pinyiraan Tapa. 50 Ka ngara adi arap ngara re taran ka darŭm buwang apui, di yŭn ngara re sien buang sangsara. 51 “Mirati ngan kah kayuh kayuh ati?” Jesus siken ngara. “Mirati,” ngara nam. 52 Jadi Ayŭh nam, “Sirati-i inŭh meh, barang naan gurū Ukum-adat Jahudi adi mbŭh trima ajar pasar Pinyipritah Tapa, mbŭh keya ka tuan ramin adi piruah kayuh bauh ngga kayuh amba so darŭm birit pinyirikŭn-i.” 53 Kan Jesus muko kidaan upama upama anŭ, Ayŭh bu so nŭ 54 ka pari ka kupo adŭp-I. Ayŭh ngajar di ramin simayang-Jahudi, ka sinadan daya adi dingah Ayŭh mbŭh inga inga di ajar-I. “So ki Ayŭh dapŭd pinyibijak adi mun anŭ?” ngara siken. “Ka so ki kuasa adi ngga-I ndai pingandai-nginga anŭ? 55 Dŭh kah Ayŭh anak daya tukang-kayuh? Dŭh kah Mary sindŭ-I, ka dŭh kah James, Joseph, Simon ka Judas bara jurud-I? 56 Dŭh kah sopŭrŭg jurud dayung-I agi rŭŭ digiti? So ki meh Ayŭh dapŭd sopŭrŭg kayuh ati?” 57 Ka ngara meh rasu tirawan Ayŭh. Jesus nang di ngara, “Nabi dog stabi di barang yŭn adŭ-i di kupo adŭp-i ka di dupan rawang adŭp-i.” 58 Sabab ngara dŭh sabah di Ayŭh, Jesus dŭh ndai pingandai-nginga diginŭ.

Matthew 14

1 Di tika anŭ Herod, adi mritah Galilee, dingah pasar Jesus. 2 “Ayŭh anŭ taŭn sawŭ John Pembaptisa, adi mbŭh pari udip,” ayŭh kidaan di bara soldadu-i. “Anŭ inŭh sabab Ayŭh biyŭn kuasa ngga ndai pingandai-nginga.” 3 Amai Herod ko dawŭ-i nggen ukum bada John dog nakap, dog muak ka dog jer. Ayŭh ndai simŭnŭ sabab Herodias, adi sawŭn jurud-i Philip. 4 Amai John Pembaptisa ko ari nyara Herod, nang-i, “Dŭh-i batur kuu tambit Herodias ndu sawŭn!” 5 Herod raan siŭ ayŭh, pak taru daya Jahudi, sabab ngara nyirundeng ayŭh nabi. 6 Di andu pinyibranak Herod, anak dayung Herodias bitanda di sirung jawin bara pingabang. Herod mbŭh raru munos asŭng-i 7 ndŭg ka-i bijanji ngga anak dayung anŭ, “Aku bipayu aku an nggen di kuu tadŭ tadŭ kayuh adi kuu mite!” 8 Nunda ka pinyiraan sindŭ-i ayŭh mite, “Nggen di aku digiti madin di pinggen ubak John Pembaptisa!” 9 Raja mbŭh raru susah, pak sabab janji adi-i mbŭh ndai di sirung jawin bara pingabang ayŭh nggen ukum nyibandar pimite-i. 10 Ayŭh pait daya da di kapŭg ubak John di jer. 11 Ubak anŭ dog taban mŭrŭt di pinggen ka dog nggen di anak dayung anŭ, adi tambit-i yŭn sindŭ-i. 12 Murid murid John mandŭg, tambit tadang-i ka kubur-i; komŭnŭ ngara di kidaan di Jesus. 13 Kan Jesus dingah agah anŭ pasar John, Ayŭh bu so nŭ pakai arud ka tarun adi pajam sadi adŭp-I. Kan daya dingah, ngara tingge kupo kupo ngara ka tunda Ayŭh so deyŭh. 14 Jesus ruah so arud, ka kan Ayŭh kiris bara daya bagŭ anŭ, Ayŭh raru masi di ngara, ka pibua sinadan ngara adi birandam. 15 Singumi andu anŭ bara murid-I tudu Ayŭh ka nang, “Andu mbŭh re karŭm, ka tarun ati inŭh tarun pajam. Bada bara daya ati mari isa ngara miris di anak anak kupo pinguman ngara.” 16 “Ngara dŭhsah bu,” Jesus nam. “Adŭp ngan nggen di ngara pinguman!” 17 “Anŭ adi ata biyŭn digiti kaŭs-i rimŭh baru ruti ka duwŭh iken,” ngara nam. 18 “Taban-i kamati garang,” Jesus nang. 19 Ayŭh bada daya guru di kupai; komŭnŭ Ayŭh tambit rimŭh baru ruti anŭ samŭn duwŭh iken anŭ, nyigura ka rangit, ka nggen trima kaseh di Tapa. Ayŭh mire ruti anŭ ka nggen-i di bara murid-I, ka bara murid-I nggen-i di daya. 20 Sopŭrŭg daya man ka mbŭh bisoh. Komŭnŭ bara murid nguruk simŭng-duwŭh bakur puno ngga tadŭh pinguman. 21 Kiang bara dari adi man agi rimŭh ribu naan, dŭh ngitong bara dayung ngga anak-anya. 22 Komŭnŭ Jesus bada bara murid mŭrŭt arud ka diŭ di ka pah mandi danu anŭ, atan adŭp-I bada bara daya mari. 23 Ripas ko bada daya mari, Ayŭh maad sandah sadi adŭp-I di simayang. Kan-i mbŭh karŭm, Jesus mbŭh sadi diginŭ; 24 ka di jam anŭ, arud mbŭh jeh di yun danu, dog girumbang sabab sabak ribut poh maka-i. 25 Di asah pukor taruh ngga pukor nŭm isan isan Jesus mandŭg ka yŭn bara murid, panu di tunduh piin. 26 Kan ngara kiris Ayŭh panu di tunduh piin, ngara taru. “Mindo anŭ!” ngara nang, ka nyirais darŭm tikaran. 27 Jesus rasu minyu ngga ngara. “Nagap yang ngan!” Ayŭh nang. “Aku ati. Dŭhnyah taru!” 28 Jadi Peter minyu, nang-i. “Tuhan, kambŭi anŭ sawŭ Kaam, mritah aku da panu di tunduh piin tudu Kaam.” 29 “Mandŭg kamati!” Jesus nam. Jadi Peter ruah so arud ka piguru panu di tunduh piin tudu Jesus. 30 Pak kan ayŭh kinyam sabak ribut, ayŭh mbŭh taru ka rasu re timŭtŭm di piin. “Tuhan nyiramat aku!” ayŭh nang. 31 Jesus rasu nyapai ka digŭng ayŭh ka nang, “Kuu ati paŭh kurang sabah di Aku! Mani kan kuu panu di tunduh piin pinyabah mu bisa miyap?” 32 Ngara duwŭh mŭrŭt arud, ka sabak ribut rŭŭ. 33 Jadi di arud bara murid nyambah Jesus. “Sawŭ inŭh Kaam Anak Tapa!” ngara nang. 34 Ngara mutas danu anŭ ka mandŭg ka deyŭh di Gennesaret, 35 di yŭn daya rasu natŭng Jesus. Jadi ngara bagan bara adi birandam so sopŭrŭg rais adi maning anŭ ka taban ngara ka yŭn Jesus. 36 Ngara mite Ayŭh bada daya adi birandam tama piji ka tŭbŭn jipo-I; ka sopŭrŭg adi tama-i mbŭh bua.

Matthew 15

1 Komŭnŭ kada daya Pharisee ngga gurū gurū Ukum-adat Jahudi mandŭg so Jerusalem ka siken Ayŭh, 2 “Mani bara murid Mai nyibireu ajar tayung-babuk ta? Ngara dŭh mbe tunda atur adat sibayuh ngara man!” 3 Jesus nam, “Ka mani angān nyibireu pinyipesan Tapa ka tunda ajar adŭp ngan? 4 Tapa nang, ‘Stabi di sindŭ sama ngan,’ ka ‘Daya adi mangu sindŭ sama-i dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs.’ 5 Pak angān ngajar: Kambŭi daya nang di sindŭ sama-i, ‘Kayuh adi aku patut pakai ngga turung sindŭ ngga sama, mbŭh aku jugan ka Tapa,’ 6 ka daya anŭ dŭhsah stabi di sama-i. Simŭnŭ inŭh angān dŭh piduri pinyipesan Tapa, ramŭn an tunda ajar adŭp ngan. 7 Angān pingadong! Mbŭh raru batur-i Isaiah kan ayŭh minyu-binabi pasar angān! 8 ‘Bara daya ati, Tapa nang, kibāsAku ngga baba-i, pak atin-i sawŭ jo so Aku. 9 Mating guna ngara nyambah Aku, sabab ngara ngajar atur manusiabada-i mun ukum ukum-adat Ku!’” 10 Komŭnŭ Jesus bagan bara daya bagŭ ka adŭp-I ka nang di ngara, “Dingah ka mirati meh! 11 Dŭh-i kayuh adi mŭrŭt baba adi kinais daya; pak kayuh adi ruah so baba, anŭ inŭh adi kinais daya.” 12 Komŭnŭ bara murid tudu Ayŭh ka nang, “Puan Mai, bara Pharisee naman pinganang Mai anŭ?” 13 “Barang tŭngŭn kayuh adi Sama Ku adi di shorga dŭh purun re dog dimbut,” nam Jesus. 14 “Dŭhnyah piduri ngara! Ngara anŭ pinguru adi karak yŭn bara adi karak; kan ndi naan daya karak kayak ndi naan daya karak, soduwŭh-i re rabu darŭm parit.” 15 Peter minyu, nang-i, “Kidaan rati pinganang anŭ di kieh.” 16 Jesus nang di ngara, “Angān ati bara pinunda Ku pak angān mbŭh dŭh mbŭh so daya bŭkŭn, dŭh mirati kayuh. 17 Dŭh kah angān mirati? Kayuh adi mŭrŭt baba daya radus ka tain daya ka komŭnŭ kayuh anŭ ruah so pŭrŭng-i. 18 Pak kayuh adi ruah so baba daya mandŭg so atin-i, ka kayuh ati inŭh adi kinais daya. 19 Amai so atin daya mandŭg pikir-kira adi arap adi bada ayŭh siŭ daya, tanggah, ka ndai barang masam pingandai kais; mirupak, kadong, ka napŭ daya. 20 Kayuh kayuh anŭ inŭh adi bada daya kais. Pak man dŭh mbe nunda ka atur adi ngara nang, dŭh-i bada daya kais.” 21 Jesus bu so nŭ ka matak ka tarun tana sindŭk kupo kupo Tyre ngga Sidon. 22 Ndi naan dayung daya Canaan adi rŭŭ di tarun anŭ mandŭg tudu Jesus. “Anak David!” ayŭh bagan. “Masi di aku, Tuan! Anak dayung ku dog mŭrŭt umot ka mbŭh raru sangsara-i.” 23 Pak Jesus dŭh nang ani ani di ayŭh. Bara murid-I tudu Ayŭh ka mite, “Pibu ayŭh! Ayŭh tunda ata buang bidudu adŭ!” 24 Jesus nang di dayung anŭ, “Aku dog pait adŭ-i yŭn daya Israel adi keya ka biri adi manyap.” 25 Dingah sakanŭ, dayung anŭ nyindŭk Jesus ka sidikang di kaja-I. “Turung aku, Tuan!” ayŭh nang. 26 Jesus nam, “Dŭh-i patut nŭŭh tambit pinguman anak-sŭ ka taran-i ka kasong.” 27 “Anŭ sawŭ, Tuan,” dayung anŭ nam, “pak kasong man gŭh rapuh tadŭh pinguman adi rabu so mija tuan-i.” 28 Jadi Jesus nam ayŭh, “Kuu dayung adi raru sabah di Aku! Kayuh adi kuu raan re dog ndai yŭn mu.” Ka di jam anŭ gŭh anak dayung-i bua. 29 Jesus bu so nŭ ka panu kadŭg bŭngŭn Danu Galilee. Ayŭh maad sandah ka guru. 30 Bara daya bagŭ mandŭg tudu Ayŭh, taban daya adi bajang, adi karak, adi kipang, adi dŭh pandai minyu, ka bagŭ daya adi birandam adi bŭkŭn, adi ngara na di kaja Jesus; ka Ayŭh pibua ngara. 31 Daya mbŭh inga inga buang bipikir kan ngara kiris daya adi dŭh pandai minyu dapŭd minyu, adi kipang bua, adi bajang dapŭd panu, ka adi karak dapŭd kiris; ka ngara meh muji Tapa daya Israel. 32 Jesus bagan bara murid-I da tudu adŭp-I ka nang, “Aku masi kiris bara daya ati, sabab ngara mbŭh taruh andu ngga Aku digiti ka madin ngara mbŭh dŭh biyŭn kayuh man. Aku dŭh an bada ngara bu dŭh man, sibia-i ngara mijŭp di aran.” 33 Bara murid siken ayŭh, “So ki ata re dapŭd sukup pinguman di tarun tana-pajam ati ngga paan bara daya ati?” 34 “Kudu baru ruti angān biyŭn?” Jesus siken. “Ju baru,” ngara nam, “ka agi nisŭ iken adi anŭk.” 35 Jadi Jesus bada bara daya guru di tana. 36 Komŭnŭ Ayŭh tambit ju baru ruti samŭn iken anŭ, nggen trima kaseh di Tapa, mire-i, ka nggen-i di bara murid; ka bara murid nggen-i di daya. 37 Sopŭrŭg ngara man ka mbŭh bisoh. Komŭnŭ bara murid sun ka ngisi ju bakur puno ngga tadŭh tadŭh ruti ka iken anŭ. 38 Kiang bara dari adi man agi pat ribu naan, dŭh ngitong bara dayung ngga anak-anya. 39 Ko anŭ Jesus bada daya mari, ka adŭp-I mŭrŭt arud, ka matak ka tarun tana Magadan.

Matthew 16

1 Kada daya Pharisee ngga daya Sadducee adi mandŭg tudu Jesus amai an kudog Ayŭh, mite Ayŭh ndai pingandai-nginga, ngga kiren sawŭ ngga dŭh Ayŭh mandŭg so Tapa. 2 Pak Jesus nam, “Kan batŭh andu mūn, angān nang, ‘Re mandis andu sipagi, amai rangit agi bireh.’ 3 Ka awar isan isan angān nang, ‘Re ujen andu, amai rangit agi bireh buang kruman.’ Angān pandai ninjau re ujen kah dŭh andu kan angān tingga rangit, pak angān dŭh pandai jiroh rati kayuh adi aŭn jadi di tika ati! t 4 Mbŭh raru arap buang dŭh stabi di Tapa inŭh daya di jaman ati! Angān mite Aku ndai pingandai-nginga? Dŭh bisa! Kaŭs pingandai-nginga Jonah adŭ re dog nggen di angān.” Rasu-I bu so nŭ tingge ngara. 5 Kan bara murid mutas ka pah mandi danu anŭ, ngara kambŭt taban ruti. 6 Jesus nang di ngara, “Ingat nŭh; nakit jaga adŭp ngan so ragi daya Pharisee ka daya Sadducee.” 7 Ngara rasu minyu dupan adŭp-i, “Ayŭh nang sakanŭ sabab ata dŭh taban ruti.” 8 Jesus puan kayuh adi ngara nang, jadi Ayŭh siken, “Mani angān kirakar dupan adŭp ngan pasar dŭh biyŭn ruti? Angān paŭh kurang sabah di Aku! 9 Gibabŭ kah angān dŭh mirati? Dŭh kah angān ingat Aku mire rimŭh baru ruti yŭn rimŭh ribu naan daya? Kudu bakur angān ngisi ngga rapuh rapuh tadŭh pinguman? 10 Ka munki ngga ju baru ruti yŭn pat ribu naan daya? Kudu bakur angān ngisi? 11 Mani angān dŭh mirati Aku dŭh minyu ngga angān pasar ruti? Jaga adŭp ngan so ragi daya Pharisee ka daya Sadducee!” 12 Ka-i meh, ngara mirati Jesus dŭh bakan ngara da jaga adŭp so ragi adi ngga ndai ruti pak so ajar daya Pharisee ngga ajar daya Sadducee. 13 Jesus di ka tarun tana sindŭk kupo Caesarea Philippi, di yŭn-I siken bara murid-I, “Asi sŭn daya nang Anak Manusia?” 14 “Agi kada daya nang John Pembaptisa,” ngara nam. “Adi bŭkŭn nang Elijah, darŭm adi bŭkŭn nang Jeremiah puan kah nabi adi bŭkŭn.” 15 “Angān boh?” Ayŭh siken ngara. “Asi sŭn ngan nang Aku ati?” 16 Simon Peter nam, “Kaam inŭh Kristus, Anak Tapa adi udip.” 17 “Bituah inŭh kuu, Simon anak John!” Jesus nam. “Pinyidapŭd mu anŭ dŭh-i so adŭp mu, pak mbŭh adŭp Sama Ku adi di shorga nggen di kuu. 18 Ngapŭi Aku kidaan di kuu, Peter: kuu inŭh batuh, ka di tunduh batuh pinagap-rasan ati Aku re pijog eklisia Ku, ka pinyikabŭs bina dŭh re tungang ngarah-i. 19 Aku re nggen di kuu kusi Ong Bauh Tapa; kayuh adi kuu nagah di ong re dog nagah di shorga, ka kayuh adi kuu nyibandar di ong re dog nyibandar di shorga.” 20 Komŭnŭ Jesus pesan bara murid-I da dŭh kidaan di tadŭ tadŭ daya adŭp-I Kristus. 21 So andu anŭ meh Jesus piguru kidaan ngga tarang di bara murid-I, “Aku dŭh siŭn dŭh di ka Jerusalem ka kinyam pinyusah bās so bara nyamba bangsa Jahudi, pingubak imam, ka bara gurū Ukum-adat Jahudi. Aku re dog ukum kabŭs, pak taruh andu ripas anŭ Aku re dog pakat udip bauh.” 22 Peter tarik Ayŭh ka bŭngŭn ka nyara Ayŭh. “Tuhan, mite Tapa pijo kayuh anŭ so Kaam!” ayŭh nang. “Kayuh anŭ dŭh patut jadi di tunduh Kaam!” 23 Jesus bigiring ka nang di Peter, “Bu so Aku, Shetan! Kuu ati baka di aran Ku, sabab pikir-kira mu anŭ dŭh-i mandŭg so Tapa, pak so tibiat manusia.” 24 Komŭnŭ Jesus nang di bara murid-I, “Kambŭi agi so angān an jadi pinunda Ku, ayŭh dŭh siŭn dŭh an ngarah adŭp-i, gŭrŭng rigang-i, ka tunda Aku. 25 Amai kambŭi angān an nyiramat asŭng ngan, angān re kinanyap-i; pak kambŭi angān kinanyap asŭng ngan sitagar Aku, angān re dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu. 26 Re agi kah utung ngan kambŭi angān dapu ndi ong ong pak kinanyap udip adi sawŭ adi tan adu adu? Manŭn dŭh! Mating kayuh bisa ngan ngga nyambi udip adi sawŭ anŭ. 27 Amai Anak Manusia mbŭh re rikas mandŭg darŭm bragah Sama-I ngga bara Malaikat-I, ka-I re ngupah barang naan daya nanyam ka pingandai-i. 28 Puan meh! Agi kada ngara digiti dŭh re kabŭs sibayuh ngara kiris Anak Manusia mandŭg nimun Raja.”

Matthew 17

1 Nŭm andu ripas anŭ Jesus ngaja Peter samŭn James ngga John adi bijurud, ka taban ngara maad ndi darŭd adi bigatung di yŭn ngara re sadi. 2 Darŭm ngara tingga, Jesus birubah: jawin-I nyirinyak mun batŭh andu, ka piraka-I jadi buda ngasad. 3 Komŭnŭ ngara taruh kiris Moses ngga Elijah minyu ngga Jesus. 4 Jadi Peter minyu, nang-i di Jesus, “Tuhan, mbŭh raru kana inŭh kieh agi digiti! Kambŭi Kaam raan, aku an ndai taruh bari digiti, ndi yŭn Mai, ndi yŭn Moses, ka ndi yŭn Elijah.” 5 Darŭm ayŭh minyu, abun adi jawa mandŭg ka nyayung ngara, ka sirŭŭn so abun nang, “Ati inŭh Anak nyirot Ku, di Ayŭh asŭng Ku munos; dingah pinganang-I!” 6 Kan murid murid anŭ dingah sirŭŭn anŭ, ngara mbŭh raru taru ka sipŭŭb di tana. 7 Jesus tudu ngara ka tama ngara. “Makat,” Ayŭh nang. “Dŭhnyah taru!” 8 Ngara kimat ka kiris mating daya adŭ-i Jesus. 9 Darŭm ngara mūn darŭd, Jesus pesan ngara, “Dŭhnyah kidaan di tadŭ tadŭ daya kayuh adi angān bauh ko kiris ndŭg ka Anak Manusia mbŭh dog pakat so kabŭs.” 10 Murid murid siken Jesus, “Mani bara gurū Ukum-adat Jahudi nang Elijah dŭh siŭn dŭh mandŭg diŭ?” 11 “Elijah taŭn sawŭ mandŭg diŭ,” nam Jesus, “ka ayŭh re bada sopŭrŭg kayuh dog sidia. 12Pak Aku kidaan di angān, Elijah mbŭh mandŭg ka daya dŭh natŭng ayŭh pak ndai di tunduh-i nanyam suka asŭng ngara. Simŭnŭ gŭh ngara re pijera Anak Manusia.” 13 Ka-i meh murid murid anŭ mirati Ayŭh minyu ngga ngara pasar John Pembaptisa. 14 Kan ngara pari ka yŭn bara daya bagŭ, ndi naan daya mandŭg tudu Jesus, rasu sidikang di sirung jawin-I 15 ka nang, “Tuan, masi di anak dari ku! Ayŭh dog andam nyisŭt, ka ari tumbang di apui puan kah di piin kan andam anŭ nyerang ayŭh. 16 Aku taban ayŭh ka yŭn bara murid Mai, pak ngara dŭh tungang pibua ayŭh.” 17 Jesus nam, “Angān manusia adi kurang sabah ka adi manyap! Ndŭg sinde meh Aku dŭh siŭn dŭh rŭŭ ngga angān? Ndŭg sinde Aku patut bijijŭ ngga angān? Taban anak anŭ kamati ka yŭn Ku!” 18 Jesus mritah umot anŭ, ka-i ruah so anak anŭ, ka di jam anŭ gŭh ayŭh mbŭh bua. 19 Komŭnŭ bara murid tudu Jesus kan ngara mbŭh sadi ka siken Ayŭh, “Mani kieh dŭh tungang pibu umot anŭ?” 20 “Angān dŭh tungang sabab angān kurang sabah di Tapa,” Jesus nam. “Puan meh! Kambŭi angān biyŭn pinyabah mati sirah ruwang sabi, angān bisa nang di sandah ati, ‘Sigen adŭp mu kamajeh!’ ka-i sawŭ sigen adŭp-i. Tungang angān ndai tadŭ tadŭ kayuh!” 21 Pak kaŭs simayang ngga bipusa adŭ tungang pibu umot; mating kayuh bŭkŭn tungang. 22 Kan sopŭrŭg murid mbŭh samah mandŭg tikuruk di Galilee, Jesus nang di ngara, “Anak Manusia mbŭh re dog nyerah ka tangan ngara 23 adi re siŭ Ayŭh; pak taruh andu ripas anŭ Ayŭh re dog pakat udip bauh.” Bara murid mbŭh raru susah. 24 Kan Jesus ngga bara murid-I mandŭg ka Capernaum, bara tukang sun suke Ramin Tuhan tudu Peter ka siken, “Bayar Gurū ngan kah suke Ramin Tuhan?” 25 “Bayar-I” , Peter nam. Kan Peter mŭrŭt ramin, Jesus minyu diŭ, “Peter, ani di pikir mu? Asi bayar suke ka raja raja di ong ati? Rayat di darŭm rais kah daya tami?” 26 “Daya tami,” Peter nam. “Kambŭi sakanŭ,” nam Jesus, “Rati-i rayat darŭm rais dŭhsah bayar suke. 27 Ata dŭh an nggen mangŭh di daya. Di ka danu ka tŭŭn pisis. Tambit sibungas iken adi nakap pisis mu, ka di baba-i kuu re dapŭd ndi kiping duit dang ngga bayar suke Ramin Tuhan ta duwŭh. Tambit-i ka bayar di ngara suke ta.”

Matthew 18

1 Di jam anŭ bara murid tudu Jesus, siken, “Asi adi siabo bās di dupan bara daya adi kinyam Pinyipritah Tapa?” 2 Jadi Jesus bagan ndi naan anak-sŭ da mijog di sirung jawin ngara, 3 ka nang, “Puan meh! Kambŭi angān dŭh ngubah adŭp ngan ka jadi mun anak-sŭ, angān dŭh re kinyam Pinyipritah Tapa. O 4 Adi siabo bās di dupan ngara adi kinyam Pinyipritah TapaO inŭh sianŭ adi pirapat adŭp-i mun anak-sŭ ati. 5 Ka asi asi adi kambat ngga adŭn Ku anak-sŭ mun siati, kambat Aku. 6 “Kambŭi agi daya bada ndi so bara pinunda Ku adi sŭ ati dŭh tia sabah di Aku, mbŭh kana dŭ inŭh tibande batuh kisar dog mŭŭng di tungo-i ka pirŭnggŭd di rawŭt. 7 Mbŭh raru payah inŭh ong ati amai agi dieh kayuh adi bada daya bidosa! Kayuh ati taŭn re siraru agi, pak mbŭh raru payah-i di sianŭ adi nimbur-i! 8 “Kambŭi tangan puan kah kaja ngan bada angān bidosa, kapŭg-i ka taran! Kana dŭ inŭh angān udip ngga Tapa kipang puan kah bajang, so angān ngga tangan kaja ngan anŭ dog taran ka darŭm apui neraka. 9 Ka kambŭi batŭh ngan bada angān bidosa, tuket-i ka taran! Kana dŭ inŭh angān udip ngga Tapa kambet, so angān ngga duwŭh batŭh ngan dog taran ka darŭm apui neraka. 10 “Ingat nŭh, dŭhnyah ngamun tadŭ tadŭ so ngara adi sŭ ati. Malaikat ngara di shorga, Aku kidaan di angān, agi siraru di sirung jawin Sama Ku di shorga. 11 Amai Anak Manusia mbŭh mandŭg an nyiramat ngara adi manyap. 12 “Ani di pikir ngan, re daya ndai adi biyŭn siratus biri ka ndi so-i mbŭh manyap? Ayŭh re tingge anŭ adi prii puru-prii man di bŭngŭn sandah ka matak di jiroh anŭ adi manyap. 13 Kan ayŭh mbŭh dapŭd-i, Aku kidaan di angān, ayŭh rabis gaŭn di ndi biri anŭ so di biri adi prii puru-prii adi dŭh manyap. 14 Simŭnŭ gŭh Sama ngant adi di shorga dŭh raan tadŭ tadŭ so anak-sŭ ati manyap. 15 “Kambŭi dingan ngan bidosa di tunduh ngan, di ka yŭn-i ka kidaan sarah-i. Ndai simŭnŭ dŭh di sirung jawin daya bagŭ, pak sadi adŭp ngan. Kambŭi ayŭh dingah pinganang mu, kuu mbŭh dapŭd dingan mu anŭ pari ka kuu. 16 Pak kambŭi ayŭh abah dingah pinganang mu, taban ndi puan kah duwŭh naan daya bŭkŭn, isa ‘sopŭrŭg itong bisa dog natu taksi so baba duwŭh puan kah taruh naan saksi,’ sak adi nang Surat-kudus. 17 Ka kambŭi ayŭh abah dingah pinganang ngara, kuu bisa kidaan sopŭrŭg-i di eklisia. Sikasŭn-i, kambŭi ayŭh abah dingah pinganang eklisia, bada ayŭh jadi keya ka daya adi dŭh puan Tapa puan kah mun daya pinsuke. 18 “Puan meh, kayuh adi angān nagah di ong re dog nagah di shorga, ka kayuh adi angān nyibandar di ong re dog nyibandar di shorga. 19 “Puan meh gŭh, kan duwŭh naan angān di ong situju pasar tadŭ tadŭ kayuh adi angān simayang mite, Sama Ku di shorga re ndai-i yŭn ngan. 20 Amai di yŭn duwŭh taruh naan daya mandŭg tikuruk darŭm adŭn Ku, Aku agi diginŭ ngga ngara.” 21 Komŭnŭ Peter tudu Jesus ka siken, “Tuhan, kambŭi dingan ku adu adu ndai dosa di tunduh ku, pikudu kari aku patut apun ayŭh? Ju kari?” 22 “Dŭh, dŭh ju kari,” nam Jesus, “pak ju puru kari ju, 23 sabab kan Tapa mritah, kayuh re keya ka simuti: Agi ndi sidah, ndi naan raja adi mbŭh natu adŭp-i an pirasa kira-kira bara daya gaji-i. 24 Ayŭh mbŭh re an piguru kan ndi so ngara dog taban mŭrŭt adi birutang di ayŭh bijuta juta duit. 25 Daya-gaji anŭ dŭh biyŭn sukup duit re ngga bayar utang-i, jadi raja nggen ukum bada ayŭh dog jua nimun urun samŭn sawŭn-i ngga bara anak-i ka sopŭrŭg kayuh adi-i biyŭn, ngga bayar utang-i. 26 Daya-gaji anŭ sidikang di sirung jawin raja. ‘Sabar ngga aku,’ ayŭh mite, ‘ka aku re bayar sopŭrŭg-i!’ 27 Raja masi di ayŭh, apun ayŭh ka kambŭt utang-i ka pirupas ayŭh. 28 “Komŭnŭ daya-gaji anŭ ruah ka bidapŭd ngga daya-gaji adi bŭkŭn adi birutang nisŭ duit di ayŭh. Ayŭh nakap ayŭh ka piguru nyiap ayŭh. ‘Bayar kayuh adi kuu ko nginjam so aku!’ ayŭh nang. 29 Daya-gaji anŭ sidikang ka mite masi so ayŭh, ‘Sabar ngga aku, ka aku re bayar pari!’ 30 Ayŭh dŭh piduri, pak bada ayŭh dog jer ndŭg ka ayŭh muko bayar utang-i. 31 Kan daya-gaji adi bŭkŭn kiris kayuh adi mbŭh jadi, ngara mbŭh raru susah ka di ka yŭn raja ka kidaan sopŭrŭg kayuh anŭ di ayŭh. 32 Jadi ayŭh bagan daya-gaji anŭ da mŭrŭt. ‘Kuu urun adi dŭh biguna!’ ayŭh nang. ‘Aku apun kuu ka kambŭt sopŭrŭg utang mu, amai kuu mite aku ndai simŭnŭ. 33 Kuu patut biyŭn atin masi di dingan mu adi samah daya-gaji, nimun aku ko masi di kuu.’ 34 Raja anŭ mbŭh raru baji, ka ayŭh bada daya-gaji anŭ dog jer yŭn dog ukum ndŭg ka-i mbŭh kubo bayar utang-i.” 35 Ka Jesus nang, “Simŭnŭ inŭh Sama Ku re ngga barang naan angān kambŭi angān dŭh apun dingan ngan so atin ngan.”

Matthew 19

1 Kan Jesus ko nang sopŭrŭg kayuh anŭ, Ayŭh bu so Galilee di ka tarun tana Judea di pah mandi Yang Jordan. 2 Bara-bara daya bagŭ tunda Ayŭh, ka Ayŭh pibua ngara diginŭ. 3 Kada daya Pharisee mandŭg tudu Ayŭh an kudog Ayŭh ngga pinyiken, “Agi kah Ukum-adat ta nyibandar daya taran sawŭn-i ngga tadŭ mun sabab?” 4 Jesus nam, “Mating kah angān basa pinganang Surat-kudus adi nang di sibungas-i Tapa napa manusia dari ngga dayung? 5 Ka Tapa nang, ‘Amai sabab anŭ inŭh, dari re tingge sindŭ sama-i ka bisindi ngga sawŭn-i, ka ngara duwŭh re jadi ndi.’ 6 Jadi ngara dŭh re tia duwŭh, pak ndi. Mating daya siŭn nyibarai, meh, kayuh adi Tapa ko tubu.” 7 Bara daya Pharisee siken Ayŭh, “Mani meh, garang, Moses nggen ukum-adat adi nyibandar dari taran sawŭn-i atas ayŭh nuris surat sare?” 8 Jesus nam, “Moses nggen di angān pinyibandar da taran sawŭn ngan sabab angān mbar dog ngajar. Pak dŭh-i simŭnŭ di sibungas ong dog napa. 9 Aku kidaan di angān, daya adi taran sawŭn-i ngga tadŭ mun sabab-i pak dŭh sabab sawŭn-i tanggah, mbŭh tanggah kambŭi ayŭh sawan ngga dayung bŭkŭn.” 10 Bara murid-I nang di Ayŭh, “Kambŭi simŭnŭ inŭh kayuh di dari ngga di sawŭn-i, mbŭh kana dŭ inŭh nŭŭh dŭhsah sawan.” 11 Jesus nam, “Ajar ati dŭh-i yŭn barang naan daya, pak yŭn ngara adi yŭn Tapa ko nggen-i adŭ. 12 Amai agi bagŭ masam sabab-i dari dŭh dapŭd sawan: agi adi sabab ngara mbŭh dog biranak mun anŭ; adi bŭkŭn, sabab daya ndai ngara da mun anŭ; ka adi bŭkŭn dŭh sawan sabab an bituan di Tapa. Isa-i ayŭh adi tungang trima ajar ati ndai simŭnŭ.” 13 Kada daya taban bara anak-sŭ ka yŭn Jesus isa Ayŭh na tangan-I di tunduh ngara ka simayang yŭn ngara, pak bara murid nang ngara. 14 Jesus nang, “Bada bara anak-sŭ anŭ mandŭg ka Aku ka dŭhnyah kijaman ngara, sabab daya adi keya ka ngara inŭh adi kinyam Pinyipritah Tapa.” 15 Ayŭh na tangan-I di tunduh ubak bara anak-sŭ anŭ ka nyiberkat ngara, ka komŭnŭ Ayŭh bu. 16 Agi ndi sidah, ndi naan daya mandŭg tudu Jesus. “Gurū,” ayŭh nang, “pingandai kana munki patut ku ndai ngga dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu?” 17 “Mani kuu siken Aku pasar kayuh adi kana?” nam Jesus. “Agi Ndi naan adŭ adi kana. Sita Pinyipesan Tapa kambŭi kuu raan dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu.” 18 “Pinyipesan ani?” ayŭh siken. Jesus nam, “Dŭhnyah siŭ daya; dŭhnyah tanggah; dŭhnyah naku; dŭhnyah nggen taksi kadong pasar tadŭ daya; 19 stabi di sindŭ sama mu; ka rindu dingan mu nimun kuu rindu adŭp mu.” 20 “Aku mbŭh tunda sopŭrŭg Pinyipesan ati,” bujang dari anŭ nam. “Ani dinge patut ku ndai?” 21 Jesus nang di ayŭh, “Kambŭi kuu raan jadi sukup kana, panu di jua sopŭrŭg adi kuu biyŭn ka nggen duit anŭ di daya adi sirata, ka kuu re biyŭn pinyikaya di shorga; komŭnŭ ja, tunda Aku.” 22 Kan bujang dari anŭ dingah sakanŭ, ayŭh bu buang susah, sabab ayŭh taŭn raru kaya. 23 Jesus meh nang di bara murid-I, “Puan meh, raru mbar-i daya kaya re kinyam Pinyipritah Tapa. 24 Pari Aku nang: mbŭh rabis mbar-i daya kaya kinyam Pinyipritah Tapa so ndi onta mŭrŭt tambus rubang utos.” 25 Kan murid murid dingah anŭ, ngara mbŭh inga inga buang gŭgŭh. “Asi meh garang, re tungang dog nyiramat?” ngara siken. 26 Jesus tirek ngara ka nam, “Kayuh ati dŭh bisa jadi so ka manusia, pak so ka Tapa sopŭrŭg kayuh bisa jadi.” 27 Jadi Peter minyu. “Tingga,” ayŭh nang, “kieh mbŭh tingge sopŭrŭg kayuh ka tunda Kaam. Ani re ami dapŭd?” 28 Jesus nang di ngara, “Sabah meh, kan Anak Manusia guru di takta-I adi bragah darŭm Ong Bauh Tapa, angān adi simŭng-duwŭh naan pinunda Ku re guru gŭh di takta, mritah simŭng-duwŭh tibaran-asar Israel. 29 Ka barang naan daya adi tingge ramin arŭn puan kah jurud dari, puan kah jurud dayung, puan kah sama, puan kah sindŭ, puan kah anak, puan kah ŭmŭh sitagar Aku, re trima siratus rupet kayuh adi ko dog tingge, buang trima udip adi sawŭ adi tan adu adu. 30 Pak bagŭ adi diŭ madin re jadi sikasŭn, ka bagŭ adi sikasŭn madin re jadi diŭ.

Matthew 20

1 “Kan Tapa mritah kayuh agi keya ka di upama ati. Agi ndi sidah, ndi naan daya matak awar isan isan di jiroh daya da bikuri di teya anggor-i. 2 Ayŭh situju re nggen gaji ngara nanyam adi biasa, anŭ inŭh ndi kiping duit pirak ndi andu, ka bada ngara matak di nyiraja di teya anggor-i. 3 Ayŭh di dinge ka arong passar ngga arong pukor prii ka kiris kada daya mijog paya, 4 jadi ayŭh nang di ngara, ‘Angān gŭh matak di nyiraja di teya anggor ku, ka aku re bayar angān nanyam patut.’ 5 Jadi ngara matak. Komŭnŭ pukor simŭng-duwŭh ka dinge pukor taruh ayŭh ndai simŭnŭ. 6 Nganŭ mbŭh sindŭk pukor rimŭh kan ayŭh di ka arong passar ka kiris kada daya dinge babŭ agi mijog diginŭ. ‘Mani angān taran andu digiti mating kayuh ndai?’ ayŭh siken ngara. 7 ‘Daya mating nggen kraja di kieh,’ ngara nam. ‘Kambŭi sakanŭ, angān di matak di nyiraja di teya anggor ku,’ ayŭh nang di ngara. 8 “Kan-i mbŭh singumi andu, daya adi dapu teya nang di mandor-i, ‘Bagan bara adi nyiraja ka nggen gaji ngara, piguru so ngara adi sikasŭn dog bada nyiraja ndŭg ngara adi sibungas raya dog bada nyiraja.’ 9 Ngara adi piguru nyiraja pukor rimŭh dog bayar ndi kiping duit pirak ndi naan. 10 Jadi kan ngara adi diŭ dog bada nyiraja mandŭg re trima tung ngara, ngara pikir adŭp-i re dapŭd bagŭ; pak ngara gŭh dog nggen ndi kiping duit pirak ndi naan. 11 Ngara tambit duit-i ka piguru mingungut di daya adi dapu teya anggor. 12 ‘Ngara anŭ adi sikasŭn dog bada nyiraja batur-i nyiraja ndi jam adŭ,’ ngara nang, ‘darŭm kieh mbŭh ndi andu andu nyiraja di sura, pak gŭt-i kaam nggen gaji ngara brinyam ngga jami!’ 13 ‘Dingan, dingah ati,’ daya adi dapu teya nam ndi naan so ngara, ‘Aku dŭh nipu kuu. Adŭp mu mbŭh situju an nyiraja ndi andu yŭn ndi kiping duit pirak. 14 Tambit gaji mu ka maad. Aku raan nggen di daya anŭ adi sikasŭn dog bada nyiraja nanyam kiang adi aku nggen di kuu. 15 Dŭh kah aku biyŭn hak ndai ani ani aku raan ngga duit adŭp ku? Mani, kuu sina kah amai aku dŭh sibut?’” 16 Ka Jesus meh nang, “Jadi ngara adi sikasŭn re jadi diŭ, ka ngara adi diŭ re jadi sikasŭn.” 17 Darŭm Jesus panu nuju Jerusalem, Ayŭh taban ngara adi simŭng-duwŭh naan murid-I ka bŭngŭn ka minyu ngga ngara sadi adŭp ngara, darŭm ngara panu. 18 “Dingah ati,” Ayŭh nang di ngara, “ata panu nuju Jerusalem, di yŭn Anak Manusia re dog nyerah ka tangan pingubak pingubak imam ka gurū gurū Ukum-adat Jahudi. Ngara re nggen ukum kabŭs di Ayŭh 19 ka komŭnŭ nyerah Ayŭh ka tangan daya adi dŭh bangsa Jahudi, adi re napat Ayŭh, madŭs Ayŭh, ka masak Ayŭh di atuh rigang; pak taruh andu ripas anŭ Ayŭh re dog pakat udip bauh.” 20 Komŭnŭ sawŭn Zebedee mandŭg tudu Jesus ngga duwŭh madis anak-i, mutu ubak-i nura Jesus, ka mite kayuh so Ayŭh. 21 “Ani raan mu?” Jesus siken ayŭh. Ayŭh nam, “Bijanji ngga aku Kaam bada ngara duwŭh anak ku ati guru ndi tura ka tauh ndi tura ka bait Mai kan Kaam mbŭh jadi Raja.” 22 “Angān dŭh puan kayuh adi angān mite,” Jesus nang di ngara duwŭh madis. “Bisa kah angān nok so makuk jera-birasa adi Aku re nok?” “Kieh bisa,” ngara nam. 23 “Angān re sawŭ nok so makuk Ku,” Jesus nang di ngara, “pak Aku dŭh biyŭn hak re mien asi re guru tura ka tauh Ku ngga tura ka bait Ku. Sama Ku mbŭh natu asi ngara anŭ adi re guru diginŭ.” 24 Kan murid adi simŭng naan adi bŭkŭn dingah, ngara jadi baji di ngara duwŭh madis. 25 Jadi Jesus bagan ngara sopŭrŭg da tikuruk ka nang, “Angān puan bara pinguasa bangsa adi dŭh puan Tapa piurun daya-i, ka bara pinguru siraru takan daya-i. 26 Pak dŭh-i patut simŭnŭ di dupan angān. Kambŭi agi so angān raan jadi bās, ayŭh dŭh siŭn dŭh an jadi urun daya; 27 ka kambŭi agi so angān raan jadi diŭ, ayŭh dŭh siŭn dŭh an jadi urun sopŭrŭg ngan. 28 Mun Anak Manusia, adi dŭh mandŭg an jadi tuan, pak di bituan ka nggen asŭng-I ngga nubos bagŭ daya.” 29 Darŭm Jesus ngga bara murid-I bu so Jericho, bara daya bagŭ tunda. 30 Duwŭh naan daya karak adi guru di bŭngŭn aran dingah Jesus panu murah, jadi ngara piguru nyirais, nang, “Anak David! Masi di kieh, Tuan!” 31 Bara daya nang ngara ka bada ngara pajam. Pak ngara tanŭ ka bana nyirais, nang, “Anak David! Masi di kieh, Tuan!” 32 Jesus rŭŭ ka bagan ngara. “Ani raan ngan Aku ndai yŭn ngan?” Ayŭh siken ngara. 33 “Tuan,” ngara nam, “kieh raan kiris tarun!” 34 Jesus masi di ngara ka tama batŭh ngara; jam anŭ gŭh ngara tungang kiris tarun, ka ngara tunda Ayŭh.

Matthew 21

1 Darŭm Jesus ngga bara murid-I panu nuju Jerusalem, ngara mandŭg ka Bethphage di Sandah Kanā. So nŭ Jesus pait duwŭh naan murid-I da panu diŭ 2 ngga pinganang sakati: “Di ka anak kupo ajeh adi di jawin ngan, ka diginŭ angān re rasu dapŭd kaldi dog nyirunggo ngapid anak-i. Kuka sirunggo-i ka taban soduwŭh-i ka Aku. 3 Ka kambŭi agi daya nang ani ani, kidaan di ayŭh, ‘Tuhant biguna dieh’; ka nganŭ ayŭh re bada angān taban soduwŭh-i.” 4 Ayŭh simŭnŭ ngga bada bitŭtŭk kayuh adi nabi ko nang: 5 “Kidaan di Kupo Zion, Tingga, Raja mu mandŭg ka kuu! Ayŭh pirapat adŭp-I ka nunggang kaldi ngga anak kaldi.” 6 Jadi murid murid anŭ di ka ndai kayuh adi Jesus bada ngara ndai: 7 ngara taban kaldi ngga anak-i, na jipo ngara di tunduh soduwŭh-i, ka Jesus maad ka tunduh-i. 8 Bara daya bagŭ mamad jipo ngara di aran atan adi bŭkŭn di kapŭg daan daan kayuh ka tipan-i di aran. 9 Bara daya bagŭ adi panu di jawin Jesus ngga adi panu di punok piguru nyirais nang, “Puji ka Anak David! Tapa nyiberkat Ayŭh adi mandŭg ngga adŭn Tuhan! Puji ka Tapa!” 10 Kan Jesus mŭrŭt Jerusalem, sopŭrŭg daya di kupo anŭ guga. “Asi daya anŭ?” ngara siken. 11 “Ayŭh anŭ Jesus, nabi so Nazareth di Galilee,” bara daya nam. 12 Jesus di mŭrŭt Ramin Tuhan ka pibu sopŭrŭg daya adi bijua ka adi miris kayuh diginŭ. Ayŭh kureb mija mija ngara adi tukang nyambi duit samŭn baku baku ngara adi jua manuk asang, 13 ka-I nang di ngara, “Mbŭh dog nuris di Surat-kudus Tapa nang, ‘Ramin-Ku re dog kadŭn ramin simayang.’ Pak angān bada-i jadi tarun yŭn pirupak bisukan!” 14 Daya adi karak ngga adi kipang mandŭg tudu Ayŭh di Ramin Tuhan, ka Ayŭh pibua ngara. 15 Pingubak pingubak imam ngga gurū gurū Ukum-adat Jahudi jadi baji kan ngara kiris pingandai bās-I ka bara anak-anya nyirais darŭm Ramin Tuhan nang, “Puji ka Anak David!” 16 Jadi ngara siken Jesus, “Dingah Mu kah kayuh nang ngara?” “Taŭn Ku dingah,” nam Jesus. “Mating kah angān basa pinganang Surat-kudus ati? ‘Angān mbŭh ngajar anak-anya ngga sipira da jugan puji adi sukup kana.’” 17 Jesus bu tingge ngara ka ruah so kupo di ka Bethany, di yŭn-I nyirŭmŭn. 18 Darŭm-I panu pari ka kupo awar isan isan andu jawa ndi, Jesus sibŭrŭk. 19 Ayŭh kiris ndi tŭngŭn ara di bŭngŭn aran ka di tudu-i, pak mating buwa dieh adŭ-i dudu dawŭn. Jadi Ayŭh nang di tŭngŭn ara anŭ, “Kuu dŭh re tia buān!” Di jam anŭ gŭh tŭngŭn ara anŭ rayu. 20 Bara murid kiris ka mbŭh inga inga. “Simuki tŭngŭn ara anŭ rikas raru rayu?” ngara siken. 21 Jesus nam, “Puan meh, kambŭi angān batur batur sabah di Tapa, angān re tungang ndai kayuh adi Aku ndai di tŭngŭn ara ati. Ka dŭh-i anŭ adŭ, pak angān re rabis tungang nang di sandah ati, ‘Makat ka taran adŭp mu ka rawŭt,’ ka-i re sawŭ taran adŭp-i. 22 Kan angān bidua ka sabah Tapa re ndai nanyam pimite ngan, Tapa taŭn re ndai-i.” 23 Jesus pari ka Ramin Tuhan; ka darŭm Ayŭh ngajar, pingubak pingubak imam ngga bara nyamba bangsa Jahudi mandŭg tudu Ayŭh ka siken, “Ani hak Mu ndai kayuh kayuh ati? Asi nggen di Kuu hak ngga ndai-i?” 24 Jesus nam ngara, “Aku an siken di angān ndi pinyiken, ka kambŭi angān nggen di Aku pinyinam ngan, Aku re kidaan di angān ani hak Ku ndai kayuh kayuh ati. 25 So ki hak John baptisa daya: so Tapa kah so manusia?” Ngara piguru bikarit dupan adŭp-i, “Ani re ta nang? Kambŭi ata nang, ‘So Tapa,’ Ayŭh re nang di ata, ‘Mani meh, garang, angān dŭh sabah John?’ 26 Pak kambŭi ata nang, ‘So manusia,’ ata taru ani re daya ndai, sabab ngara sopŭrŭg mbŭh tatu sabah nang John inŭh nabi.” 27 Jadi ngara nam Jesus, “Kieh dŭh puan.” Ka-I nang di ngara, “Dŭh gŭh Aku re kidaan di angān ani hak Ku ndai kayuh kayuh ati. 28 “Ani di pikir ngan? Agi ndi sidah, ndi naan daya adi biyŭn duwŭh madis anak dari. Ayŭh tudu sianŭ adi pinuai ka nang, ‘Nak, di nyiraja di teya anggor andu ati.’ 29 ‘Abah ku,’ ayŭh nam, pak ripas anŭ ayŭh nukar pikir-i ka matak. 30 Komŭnŭ sama anŭ tudu anak-i anŭ ndi ka nang sakanŭ gŭh. ‘Sa-i, ma,’ ayŭh nam, pak ayŭh dŭh di. 31 Aki ndi so ngara duwŭh adi ndai pinyibada sama-i?” “Adi pinuai,” ngara nam. Jadi Jesus nang di ngara, “Aku kidaan di angān: daya pinsuke ngga dayung sundar re kinyam Pinyipritah Tapa rabis diŭ so angān. 32 Amai John Pembaptisa ko mandŭg ka angān, kiren di angān aran adi batur, ka angān dŭh an sabah ayŭh; pak daya pinsuke ngga dayung sundar sabah ayŭh. Adŭp ngan kiris ngara ndai simŭnŭ, dŭh gŭh angān ripas anŭ ngubah pikir ngan ka sabah ayŭh. 33 “Dingah upama ati ndi dinge,” Jesus nang. “Agi ndi sidah, daya adi dapu tana ndai teya anggor, muwang-i, kareh rubang yŭn mŭ anggor, ka pijog sirangga. Komŭnŭ ayŭh nyewa teya anggor anŭ di pinyewa teya ka adŭp-i di nami. 34 Kan-i mbŭh tika adi ngga daya sun buwa anggor, ayŭh pait urun urun-i ka yŭn bara pinyewa teya an kambat jangi utung so buwa buwa adi dog sun. 35 Bara pinyewa teya anŭ nakap urun urun-i, mukong ndi naan, siŭ sianŭ ndi, ka manjan ngga batuh adi bŭkŭn. 36 Daya anŭ pait dinge urun urun adi bŭkŭn, rabis bagŭ so ngara adi diŭ, ka bara pinyewa teya ndai simŭnŭ gŭh di tunduh ngara. 37 Sikasŭn-i ayŭh pait anak adŭp-i ka ngara. ‘Tatu ngara re stabi di anak ku,’ ayŭh nang. 38 Pak kan bara pinyewa teya kiris anak-i anŭ, ngara nang dupan adŭp-i, ‘Siati inŭh anak daya adi dapu teya anggor. Ja, ata siŭ ayŭh, ka tambit rata-i!’ 39 Jadi ngara nakap ayŭh, taran ayŭh ka sapa teya anggor, ka siŭ ayŭh. 40 “Jadi kan daya adi dapu teya anggor anŭ mandŭg, ani re-i ndai di bara pinyewa teya anŭ?” Jesus siken. 41 “Ayŭh manŭn re siŭ bara adi ginaka anŭ,” ngara nam, “ka nyewa teya anggor anŭ di pinyewa teya adi bŭkŭn, adi re nggen jangi utung so buwa buwa adi dog sun di tipuh sun buwa.” 42 Jesus nang di ngara, “Mating kah angān basa kayuh adi nang Surat-kudus? ‘Batuh adi tukang ramin taran mbŭh jadi anŭ adi siabo biguna. Ati mbŭh pingandai Tuhan; mbŭh raru sangŭn-i di batŭh ta!’ 43 Jesus nang dinge, “Puan meh! Hak kinyam Pinyipritah Tapa re dog tambit so angān, ka dog nggen di daya adi piruah buwa nanyam ka pinyiraan Tapa.” 44 Asi asi adi rabu di tunduh batuh anŭ re asur; ka kambŭi batuh anŭ rabu nyatŭk daya, daya anŭ re randŭk jadi dabu. 45 Pingubak pingubak imam ngga bara daya Pharisee dingah upama Jesus ka puan Ayŭh minyu pasar ngara, 46 jadi ngara suba an nakap Ayŭh. Pak ngara taru bara daya bagŭ, adi mbŭh nyirundeng Jesus nabi.

Matthew 22

1 Jesus dinge pakai upama ngga minyu di bara daya. 2 “Kan Tapa mritah, kayuh agi keya ka di upama ati. Agi ndi sidah ndi naan raja sidia gawai sawan yŭn anak-i. 3 Ayŭh pait daya gaji-i da kidaan di bara adi ko dog bagan da mandŭg ka gawai anŭ, pak ngara dŭh an mandŭg. 4 Jadi ayŭh pait daya daya-gaji adi bŭkŭn ngga pinganang sakati: ‘Gawai ku mbŭh sidia madin; dari dari sapi ngga anak anak sapi ku mbŭh dog simareh, ka sopŭrŭg kayuh mbŭh sidia. Mandŭg meh ka gawai sawan!’ 5 Pak bara adi dog bagan dŭh piduri ka ndai kraja adŭp ngara: ndi naan di ka teya-i, sianŭ ndi di ka kade-i, 6 atan adi bŭkŭn nakap daya daya-gaji anŭ, mukong ngara, ka siŭ ngara. 7 Raja anŭ mbŭh raru baji; jadi ayŭh pait soldadu-i da siŭ bara pinyiŭ anŭ ka sigot kupo ngara. 8 Komŭnŭ ayŭh bagan bara daya gaji-i ka nang di ngara, ‘Gawai sawan mbŭh sidia, pak bara daya adi aku ko bagan dŭh bia mandŭg. 9 Kiang angān di ka arong aran aran passar ka bagan ka gawai sawan ati sikiang daya angān tungang dapŭd.’ 10 Jadi daya daya-gaji anŭ di ka aran aran passar ka bagan sopŭrŭg daya ngara tungang dapŭd, adi kana ngga adi arap; ka tibande birit gawai sawan anŭ mbŭh puno da daya. 11 “Raja di tingga bara pingabang ka kiris ndi naan daya dŭh nēn piraka gawai sawan. 12 ‘Dingan, simuki kuu tungang mŭrŭt kamati dŭh nēn piraka gawai sawan?’ raja nang di ayŭh. Pak daya anŭ pirŭŭ adŭp-i. 13 Nganŭ raja kidaan di daya daya gaji-i, ‘Mŭŭng ayŭh, kaja tangan-i, ka taran ayŭh ka sapa ka yŭn karŭm. Diginŭ ayŭh re sien buang sangsara.’” 14 Ka Jesus meh nang, “Bagŭ dog bagan, pak nisŭ dog mien.” 15 Bara daya Pharisee bu ka bisatur munki ngara re tungang kudog Ayŭh ngga pinyiken. 16 Komŭnŭ ngara pait ka yŭn-I kada so bara pinunda ngara samŭn kada daya so tibaran daya Herod. “Gurū,” ngara nang, “Kieh puan Kaam kidaan kayuh adi sawŭ. Kaam ngajar kayuh adi sawŭ pasar pinyiraan Tapa yŭn manusia, dŭh kira ani nang daya, sabab Kaam dŭh piduri pangkat daya. 17 Kidaan di kieh, garang, ani di pikir Mai? Miranggar Ukum-adat ta kah dŭh nŭŭh bayar suke ka Caesar?” 18 Jesus, taŭn-I puan akar arap ngara, ka-I nang, “Angān pingadong! Mani angān suba an kudog Aku? 19 Kiren di Aku kiping duit adi ngga bayar suke!” Ngara taban ka yŭn-I ndi kiping duit, 20 ka-I siken ngara, “Raŭn asi ka dŭn asi ati?” 21 “Caesar,” ngara nam. Jadi Jesus nang di ngara, “Amai simŭnŭ, nggen di Caesar kayuh adi Caesar dapu, ka nggen di Tapa kayuh adi Tapa dapu.” 22 Kan ngara dingah sakanŭ, ngara mbŭh inga inga; ka ngara bu tingge Ayŭh. 23 Di andu anŭ gŭh kada daya Sadducee mandŭg tudu Jesus; ngara dŭh sabah daya re makat so kabŭs. 24 “Gurū,” ngara nang, “Moses nang kambŭi daya adi dŭh biyŭn anak kabŭs, jurud-i dŭh siŭn dŭh tambit uban-i ndu sawŭn isa ngara biyŭn anak adi bisa dog nyirundeng anak sianŭ adi mbŭh kabŭs. 25 Agi ndi sidah, ju madis bijurud adi ko rŭŭ digiti. Adi pinuai sawan ka kabŭs buang dŭh biyŭn anak, jadi ayŭh tingge uban-i di sude-i. 26 Simŭnŭ gŭh kayuh di jurud adi numbor duwŭh, di sianŭ adi numbor taruh, ka sikasŭn-i di sopŭrŭg ngara adi ju madis. 27 Sikasŭn-i, adŭp dayung anŭ kabŭs gŭh. 28 Jadi meh, di andu adi ngga daya kabŭs makat so kabŭs, sawŭn asi ayŭh re? Sopŭrŭg ngara ko tambit ayŭh ndu sawŭn.” 29 Jesus nam ngara, “Mbŭh raru sarah angān! Angān mun anŭ sabab angān dŭh puan Surat-kudus ngga kuasa Tapa. 30 Amai kan daya adi mbŭh kabŭs makat udip bauh, ngara re mun malaikat malaikat di shorga, dŭh sawan. 31 Jadi jeja ka daya adi mbŭh kabŭs makat udip bauh: bŭn kah angān basa kayuh adi Tapa ko kidaan di angān? Ayŭh nang, 32 ‘Aku ati Tapa Abraham, Tapa Isaac, ka Tapa Jacob.’ Ayŭh inŭh Tapa daya adi udip, dŭh-I Tapa daya adi kabŭs.” 33 Kan bara daya bagŭ dingah sakanŭ, ngara mbŭh inga inga di ajar-I. 34 Kan daya Pharisee dingah Jesus pirŭŭ daya Sadducee, ngara tikuruk, 35 ka ndi so ngara, gurū Ukum-adat, suba an kudog Ayŭh ngga pinyiken. 36 “Gurū,” ayŭh siken, “aki ndi Pinyipesan adi siabo bās darŭm Ukum-adat?” 37 Jesus nam, “ ‘Rindu Tuhan adi Tapa mu ngga siabo atin mu, ngga siabo asŭng mu, ka ngga siabo pikir mu.’ 38 Ati inŭh Pinyipesan adi siabo bās ka adi raru biguna. 39 Adi numbor duwŭh siabo biguna agi sak anŭ gŭh: ‘Rindu dingan mu nimun kuu rindu adŭp mu.’ 40 Ukum-adat Moses ngga ajar bara nabi bisangan di duwŭh Pinyipesan ati.” 41 Kan kada daya Pharisee tikuruk, Jesus siken ngara, 42 “Ani pikir ngan pasar Kristus? Sesang asi Ayŭh?” “Ayŭh inŭh sesang David,” ngara nam. 43 “Mani, garang,” Jesus siken, “Roh Kudus nguasa David da bagan Ayŭh ‘Tuhan’? David nang, 44 ‘Tuhan nang di Tuhan ku: Guru digiti tura ka tauh Kundŭg ka Aku mbŭh na pinganyu Mudi ribo kaja Mu.’ 45 Kambŭi David bagan Ayŭh ‘Tuhan,’ simuki meh garang Kristus bisa jadi sesang David?” 46 Mating daya tungang nggen pinyinam di Jesus, ka so andu anŭ mating daya birani nggen pinyiken di Ayŭh tia.

Matthew 23

1 Jadi Jesus minyu di bara daya bagŭ anŭ ka di bara murid-I. 2 “Bara gurū Ukum-adat Jahudi ngga bara daya Pharisee inŭh adi dog nyibandar da jadi bara adi tukang kidaan rati Ukum-adat Moses. 3 Jadi angān dŭh siŭn dŭh sita ka tunda sopŭrŭg kayuh adi ngara bada angān ndai; pak dŭhnyah nanya urah ngara, sabab ngara dŭh ndai kayuh adi ngara ngajar. 4 Ngara bada daya kabis pinyirabis adi raru bat, pak adŭp ngara biar ndi trinju dŭh gŭh ngara an pakai ngga turung daya kabis pinyirabis anŭ. 5 Ngara ndai bagŭ masam kayuh isa daya kiris. Tingga nŭh anak kutak adi brisi ngga ayat ayat pinganang Surat-kudus adi ngara na di arŭ ka di tangan ngara, ka tingga munki masam ramba-i! Ka ngatin gŭh munki masam ambu-i taris taris-abuh di jipo ngara! 6 Ngara suka tarun yŭn adi rabis kana di tika gawai samŭn baku baku adi tura ka jawin di ramin simayang-Jahudi; 7 ngara suka dog tabi ka dog stabi di arong passar ka suka daya bagan adŭp-i ‘Gurū.’ 8 Angān dŭh siŭn dog kadŭn ‘Gurū,’ sabab angān mbŭh darŭm ndi rawang ka biyŭn ndi adŭ Gurū. 9 Ka angān dŭh siŭn kadŭn tadŭ tadŭ daya di ong ‘Sama,’ sabab angān biyŭn ndi adŭ Sama di shorga. 10 Dŭh gŭh angān patut dog kadŭn ‘Pinguru,’ sabab Kristus inŭh adi sadi-I ndi naan pinguru ngan. 11 Adi siabo bās dupan angān dŭh siŭn dŭh jadi urun ngan. 12 Asi asi adi bada adŭp-i bās re dog pirapat, ka asi asi adi pirapat adŭp-i re dog kibās. 13 “Mbŭh raru payah inŭh angān, bara gurū Ukum-adat Jahudi, ka angān bara daya Pharisee! Angān pingadong! Angān nagah daya kinyam Pinyipritah Tapa. Dŭh-i angān abah kinyam Pinyipritah Tapa adŭ, pak angān nagah daya adi gruwŭn an kinyam-i. 14 Mbŭh raru payah inŭh angān, bara gurū Ukum-adat Jahudi, ka angān bara daya Pharisee! Angān pingadong! Angān nipu bara dayung uban ka sirapas ramin-arŭn ngara, ka komŭnŭ nadar bidua tui di sirung jawin daya! Sabab anŭ ukum ngan re rabis bat! 15 “Mbŭh raru paya inŭh angān, bara gurū Ukum-adat Jahudi, ka angān bara daya Pharisee! Angān pingadong! Angān birayar mutas rawŭt ka tambus barang rais ramŭn an pibŭrŭt ndi naan daya ka darŭm adat ngan; ka kan angān mbŭh dapŭd, angān bada ayŭh piduwŭh kari arap mun adŭp ngan yŭn patut dog taran ka apui neraka! 16 “Mbŭh raru payah inŭh angān, pinguru adi karak! Angān ngajar nang, ‘Kambŭi daya bipayu pakai Ramin Tuhan, ayŭh dŭh dog ngabŭt payu-i anŭ; pak kambŭi ayŭh bipayu pakai mas adi di Ramin Tuhan, ayŭh dog ngabŭt.’ 17 Angān budo buang karak! Aki adi rabis biguna, mas kah Ramin Tuhan adi bada mas kudus? 18 Angān ngajar gŭh, ‘Kambŭi daya bipayu pakai mija-sambah, ayŭh dŭh dog ngabŭt payu-i anŭ; pak kambŭi ayŭh bipayu pakai pinganggen adi di tunduh mija-sambah, ayŭh dog ngabŭt.’ 19 Mbŭh raru karak inŭh angān! Aki adi rabis biguna, pinganggen kah mija-sambah adi bada pinganggen kudus? 20 Jadi meh, kan daya bipayu pakai mija-sambah, ayŭh bipayu pakai mija-sambah samŭn pinganggen adi di tunduh-i; 21 ka kan ayŭh bipayu pakai Ramin Tuhan, ayŭh bipayu pakai-i samŭn Tapa, adi rŭŭ dieh; 22 ka kan daya bipayu pakai shorga, ayŭh bipayu pakai Takta Tapa samŭn Ayŭh adi guru dieh. 23 “Mbŭh raru payah inŭh angān, bara gurū Ukum-adat, ka angān bara daya Pharisee! Angān pingadong! Angān jugan ka Tapa ndi utung darŭm simŭng so rapah rapah, mun silaseh, adar manis, ka jintan, pak angān dŭh tunda ajar adi biguna darŭm Ukum-adat, mun pinyitŭnggŭn ka pinyirasi ngga atin-tŭnggŭn. Kayuh kayuh ati angān patut ndai, buang dŭhnyah kambŭt adi bŭkŭn. 24 Pinguru adi karak! Angān napis tura so piin nok ngan, pak tŭrŭn onta! 25 “Mbŭh raru payah inŭh angān, bara gurū Ukum-adat Jahudi, ka angān bara daya Pharisee! Angān pingadong! Angān pibisig sapa saker ngga pinggen, pak tura ka darŭm-i mbŭh puno ngga kayuh adi angān dapŭd so pinyiganas ka atin sibut. 26 Daya Pharisee adi karak! Pibisig tura ka darŭm diŭ, ka komŭnŭ tura ka sapa re bisig gŭh! 27 “Mbŭh raru payah inŭh angān, bara gurū Ukum-adat Jahudi, ka angān bara daya Pharisee! Angān pingadong! Angān mbŭh keya ka kubur adi buda ngasad ko dog ngu, adi ramus tura ka sapa-i pak tura ka darŭm-i mbŭh puno ngga dudu turang ka tadang tadang manusia adi madam. 28 Simŭnŭ gŭh angān, tura ka sapa angān tatŭng kana ngga sopŭrŭg daya, pak tura ka darŭm angān mbŭh puno ngga pinyikadong ka dosa. 29 “Mbŭh raru payah inŭh angān, bara gurū Ukum-adat Jahudi, ka angān bara daya Pharisee! Angān pingadong! Angān nakit ndai da ramus kubur kubur bara nabi ka ngabuh batuh batuh-pingingat bara daya adi mbŭh kabŭs adi ko udip sanang; 30 ka angān ko nang kambŭi angān udip di jaman tayung-babuk ngan, angān dŭh ndai kayuh adi ngara ndai bait kah siŭ bara nabi. 31 Jadi angān taŭn mbŭh ngaku adŭp ngan bara sesang ngara adi ko siŭ bara nabi! 32 Pijuu meh garang, ka ngamas kayuh adi tayung-babuk ngan ko piguru ndai. 33 Angān jippŭh ka bara anak jippŭh! Simuki meh angān re pirupas adŭp ngan so dog taran ka apui neraka? 34 Ka Aku meh kidaan di angān, Aku re pait ka angān nabi ngga daya adi bijak ka gurū; angān re siŭ kada so ngara, masak di rigang adi bŭkŭn, ka madŭs adi bŭkŭn di ramin simayang-Jahudi ka tadak ngara so kupo ndi ndŭg kupo andi. 35 Ngapŭi meh, Tapa re ngukum angān amai bara daya adi dŭh sarah ko dog siŭ, so Abel adi dŭh sarah ndŭg Zechariah anak Berechiah, adi angān siŭ di asah Ramin Tuhan ngga mija-sambah. 36 Aku kidaan di angān ngga sawŭ-i: ukum, amai sopŭrŭg pinyiŭ anŭ, re nyatŭk daya di jaman ati! 37 “Jerusalem, Jerusalem! Kuu siŭ bara nabi ka manjan ngga batŭh bara pinyisung adi Tapa pait ka kuu! Pikudu kari Aku raan dakŭp sopŭrŭg daya mu, nimun sindŭ siok nguruk anak anak-i di ribo urad-i, pak daya daya mu abah! 38 Ngapŭi meh Ramin Tuhan mu re dog tagan ka engan. 39 So madin, Aku kidaan di kuu, kuu re dŭh tia kiris Aku ndŭg ka kuu nang, ‘Tapa nyiberkat Ayŭh adi mandŭg ngga adŭn Tuhan.’”

Matthew 24

1 Jesus mbŭh aŭn bu so Ramin Tuhan kan murid murid-I tudu Ayŭh an sigara di Ayŭh sikuh anjung Ramin Tuhan. 2 “Sawŭ,” Ayŭh nang, “angān bisa tingga sopŭrŭg-i. Sakati Aku kidaan di angān: ndi batuh mating gŭh re dŭm bisandug di yŭn adŭp-i; sopŭrŭg-i re rubuh.” 3 Di Sandah Kanā, darŭm Jesus guru, murid murid tudu Ayŭh sadi adŭp ngara. “Kidaan di kieh sinde sopŭrŭg kayuh ati re jadi,” ngara siken, “ka ani tandā ngga kiren tika pimandŭg Mai di Andu Sikasŭn.” 4 Jesus nam, “Jaga adŭp ngan, ka dŭhnyah bada daya nyibudo angān. 5 Bagŭ daya re mandŭg ngga adŭn Ku ka nang, ‘Aku ati Kristus!’ Ngara re nyibudo bagŭ daya. 6 Angān re dingah jawŭn daya biperang dŭh jo so angān ka agah pasar perang di tarun adi jo so angān; pak dŭhnyah susah. Kayuh adi mun anŭ dŭh siŭn dŭh jadi, pak dŭh sirati-i sikasŭn ong mbŭh mandŭg. 7 Rais re biperang ngga rais adi bŭkŭn; pritah re nyerang pritah adi bŭkŭn. Re agi apag ngga tana-bigugoh di barang yŭn. 8 Sopŭrŭg kayuh ati re keya ka sibungas andam dayung re biranak. 9 “Komŭnŭ angān re dog nakap ka dog nyerah yŭn dog kijera ka dog nggen ukum kabŭs. Barang naan daya re tiru di angān sabab Aku. 10 Bagŭ so bara pinunda Ku re dŭh tia sabah di Aku di tika anŭ. Ngara re jua dingan ka tiru di dingan. 11 Ka bagŭ nabi kadong re timbur ka nyibudo bagŭ daya. 12 Simŭnŭ inŭh re sesak arap adi re bada bagŭ daya dŭh tia rindu dingan-i. 13 Pak asi asi adi bijijŭ ndŭg sikasŭn-i re dog nyiramat. 14 Ka Agah Kana pasar munki Tapa mritah re dog nyuse di barang yŭn di ndi ong ong yŭn sopŭrŭg bangsa daya; ripas anŭ ka sikasŭn ong mandŭg. 15 “Angān re kiris ‘Pinyembar adi Raru Sipŭ’ adi ko nabi Daniel nyabŭt, mijog di Yŭn Kudus.” (Ayŭh adi basa patut mirati ani rati kayuh ati!) 16 “Jadi ngara adi di Judea dŭh siŭn dŭh babak ka tarun tana darŭd. 17 Daya adi di tibung ramin dŭh siŭn mūn ka darŭm ramin di tambit kayuh-i. 18 Daya adi di ŭmŭh dŭh siŭn mari di tambit jipo-i. 19 Mbŭh raru payah-i re di tipuh anŭ yŭn bara dayung adi bite ka bara sindŭ adi mira sŭ! 20 Bidua ka Tapa mite angān dŭh babak di tipuh madud puan kah di andu Sabbath! 21 Amai pinyusah di tika anŭ re rabis payah so adi mbŭh, ngitong so sibungas ong jadi ndŭg andu ati. Ka mating re tia mun anŭ dinge. 22 Pak Tapa muko pisigŭt tipuh-i; kambŭi dŭh, mating manusia dŭm. Amai sitagar daya adi-I ko mien, Tapa sunggu mŭnŭ re pisigŭt tipuh anŭ. 23 “Di tipuh anŭ, kambŭi agi daya nang di angān, ‘Tingga, digiti Kristus!’ puan kah ‘No ajeh Ayŭh!’ dŭhnyah sabah. 24 Amai bara Kristus kadong ka bara nabi kadong re timbur; ngara re ndai pingandai-nginga ka pingandai-saruh ngga nipu ndŭg ka bara daya adi Tapa mbŭh mien ani, kambŭi tungang. 25 Dingah! Aku awar kidaan kayuh ati di angān, diŭ so tipuh-i. 26 “Kambŭi agi daya kidaan di angān, ‘Tingga, Ayŭh di tarun tana-pajam!’ dŭhnyah di; puan kah kambŭi daya nang, ‘Tingga, Ayŭh bisukan dijeh!’ dŭhnyah sabah. 27 Amai Anak Manusia re mandŭg keya ka kijat adi mikirab di rangit nyekar so timor ndŭg barat. 28 “Di barang yŭn agi tadang, diginŭ manuk volcha agi mupuh. 29 “Dŭh tui ripas pinyusah di tipuh anŭ, batŭh andu re marui jadi karŭm, buran re dŭh tia nyekar, bitang bitang re rabu so rangit, ka kuasa di rangit re bigugoh. 30 Komŭnŭ tandā Anak Manusia re tatŭng di rangit; ka sopŭrŭg daya di ong re muās kan ngara kiris Anak Manusia mandŭg di tunduh abun ngga kuasa ka bragah bās. 31 Trompet bās re jawŭn, ka Ayŭh re pait bara malaikat-I ka pat sikuh ong, ka ngara re nguruk daya adi-I ko mien so ong, so tŭbŭn ndi ndŭg tŭbŭn andi. 32 “Birajar meh so tŭngŭn ara. Kan daan daan-i jadi barŭm buang dŭdŭt ka piguru prisok, angān puan tipuh paras mbŭh sindŭk. 33 Simŭnŭ gŭh, kan angān kiris sopŭrŭg kayuh ati, angān re puan tika-i mbŭh sindŭk, sidia re piguru. 34 Ingat nŭh, sopŭrŭg kayuh ati re jadi diŭ so daya adi udip madin mbŭh abo kabŭs. 35 Rangit ngga ong re mungan, pak pinganang Ku dŭh re manyap 36 “Mating daya puan sinde andu anŭ ngga jam-i mandŭg; bara malaikat di shorga puan kah Anak dŭh gŭh puan sinde; Kaŭs Sama adŭ puan. 37 Kan Anak Manusia mandŭg, kayuh re keya ka di jaman Noah. 38 Di tipuh diŭ so uba daya man nok, dari dayung banan sawan, ndŭg ka andu adi ngga Noah mŭrŭt batra; 39 pak ngara dŭh rada kayuh adi aŭn jadi ndŭg ka uba mbŭh mandŭg ka ngapuh pirŭnggŭd ngara. Simŭnŭ inŭh kayuh re kan Anak Manusia mandŭg. 40 Di tika anŭ duwŭh naan daya re nyiraja di ŭmŭh: ndi naan re dog tambit, sianŭ ndi re dog tingge. 41 Duwŭh naan dayung re ngisar gandom: ndi naan re dog tambit, sianŭ ndi re dog tingge. 42 Bijaga meh angān, sabab angān dŭh puan sinde Tuhan ngan re mandŭg. 43 Kambŭi daya adi dapu ramin puan sinde pinaku re mandŭg, angān puan ayŭh re bijaga ndi ngarŭm ngarŭm dŭh an bada pinaku mŭrŭt ramin-i. 44 Ngapŭi meh, angān dŭh siŭn dŭh gŭh an ari sidia, sabab Anak Manusia re mandŭg di jam adi angān dŭh puan Ayŭh mandŭg. 45 “Asi meh garang, daya-gaji adi tŭtŭd ka adi bijak? Ayŭh inŭh sianŭ adi tuan-i tijuan da jaga daya daya-gaji adi bŭkŭn, da nggen man di ngara di jam adi patut. 46 Ruai nang bituah-i daya-gaji anŭ kan tuan-i dapŭd ayŭh ndai simŭnŭ di jam-i mari! 47 Sawŭ, Aku kidaan di angān, tuan-i re tijuan daya-gaji anŭ da jaga sopŭrŭg buat rata-i. 48 Pak kambŭi ayŭh daya-gaji adi arap, ayŭh re nang darŭm asŭng-i ‘Gibayuh inŭh tuan ku mari,’ 49 ka piguru mukong daya daya-gaji adi bŭkŭn ka man nok ngga bara pimabuk. 50 Komŭnŭ tuan mari di andu ka di jam daya-gaji anŭ dŭh puan ayŭh mandŭg. 51 Tuan anŭ re nŭtŭb ayŭh ka bada ayŭh kinyam nasip daya pingadong. Diginŭ ayŭh re sien buang sangsara.

Matthew 25

1 “Di tipuh anŭ, kan Anak Manusia mandŭg darŭm kuasa-I, kayuh agi keya ka di upama ati: Agi ndi sidah, simŭng naan dayung bujang taban prita ngga ruah re di kambat pingaten dari. 2 Rimŭh naan so ngara budo, ka rimŭh naan bijak. 3 Ngara adi budo taban prita adŭ, dŭh biringed inyo, 4 pak ngara adi bijak biringed inyo yŭn prita ngara. 5 Pingaten dari rambat mandŭg, jadi bara dayung anŭ nundu ka rasu bŭŭs. 6 “Kan-i mbŭh sitŭrŭp ngarŭm, sirŭŭn agi dog dingah, ‘Pingaten dari mandŭg! Ja meh di kambat ayŭh!’ 7 Simŭng naan dayung anŭ priguwang makat ka ngatur prita ngara. 8 Ngara adi budo nang di ngara adi bijak, ‘Nggen di kieh kada inyo ngan; prita ami mbŭh re pura.’ 9 ‘Dŭh bisa,’ ngara adi bijak nam, ‘dŭh-i sadang kutung ta. Panu di ka kade di miris yŭn adŭp ngan.’ 10 Jadi ngara adi budo di ka kade di miris inyo; ka atan ngara di, pingaten dari mandŭg. Ngara adi rimŭh naan adi mbŭh sidia di ngga ayŭh ka gawai sawan, ka tiban meh dog tŭŭp. 11 “Ripas anŭ, ngara adi bŭkŭn mandŭg, ‘Tuan, tuan, bada kieh mŭrŭt’ ngara nang. 12 ‘Manŭn dŭh bisa! Aku dŭh puan angān,’ pingaten dari nam.” 13 Ka Jesus nang, “Bijaga meh garang, amai angān dŭh puan andu-i bait kah jam-i. 14 “Di tipuh anŭ, kan Anak Manusia mandŭgV darŭm kuasa-I, kayuh agi keya ka di upama ati: Agi ndi sidah, ndi naan daya re matak ka tarun adi jo; ayŭh bagan bara daya gaji-i ka tijuan ngara da jaga buat rata-i. 15 Ayŭh nggen di barang naan nanyam ka pinyibisa-i: di ndi naan ayŭh nggen rimŭh ribu kiping duit mas, di sianŭ ndi ayŭh nggen duwŭh ribu, ka di sianŭ ndi ayŭh nggen siribu. Komŭnŭ ayŭh matak. 16 Daya-gaji adi trima rimŭh ribu kiping duit mas rasu matak di sita jangi darŭm dagang ka pijadi rimŭh ribu tambah-i. 17 Simŭnŭ gŭh daya-gaji adi trima duwŭh ribu, pijadi jangi duwŭh ribu tambah-i. 18 Pak daya-gaji adi trima siribu matak ka kareh rubang di tana, ka sukan duit tuan-i. 19 “Ripas mua tian-i, tuan bara daya-gaji anŭ mari ka nyirase kira-kira ngga ngara. 20 Daya-gaji adi trima rimŭh ribu kiping duit mas mŭrŭt ka nyerah rimŭh ribu tambah-i. ‘Kaam nggen di aku rimŭh ribu kiping duit mas, tuan,’ ayŭh nang. ‘Tingga! Ati rimŭh ribu tambah-i adi aku ko pijadi.’ 21 ‘Pandai kuu, kuu daya-gaji adi kana ka adi tŭtŭd!’ tuan-i nang. ‘Kuu tŭtŭd darŭm mu ngatur kiang adi siit, jadi aku re tijuan kuu da jaga kiang adi rabis bagŭ. Mŭrŭt kamati ka sua gaŭn ngga aku!’ 22 Komŭnŭ daya-gaji adi dog nggen duwŭh ribu kiping duit mas mŭrŭt ka nang, ‘Kaam nggen di aku duwŭh ribu kiping duit mas, tuan. Tingga! Ati duwŭh ribu tambah-i adi aku ko pijadi.’ 23 ‘Pandai kuu, kuu daya-gaji adi kana ka adi tŭtŭd!’ tuan-i nang. ‘Kuu tŭtŭd darŭm mu ngatur kiang adi siit, jadi aku re tijuan kuu da jaga kiang adi rabis bagŭ. Mŭrŭt kamati ka sua gaŭn ngga aku!’ 24 Komŭnŭ daya-gaji adi trima siribu kiping duit mas mŭrŭt ka nang, ‘Tuan, aku puan kaam daya karas; kaam ngatŭm so yŭn mai bŭn purun, ka nguruk buwa so yŭn mai bŭn nabur ruwang. 25 Aku taru, jadi aku di sukan duit mai di tana. Tingga! Ati inŭh kayuh adi kaam dapu.’ 26 ‘Kuu daya-gaji adi tibanga!’ tuan-i nang di ayŭh. ‘Kuu puan, dŭh kah, nang aku ngatŭm so yŭn ku bŭn purun, ka nguruk buwa so yŭn ku bŭn nabur ruwang? 27 Ngapŭi meh, ngga patut, kuu na duit ku di yŭn daya bidagang duit, ka aku meh bisa trima-i pari samŭn anak-i kan aku pari. 28 Tambit duit anŭ so ayŭh ka nggen-i di sianŭ adi biyŭn simŭng ribu kiping duit mas. 29 Amai di barang naan adi biyŭn kayuh, rabis bagŭ re dog nggen, ka-i re biyŭn rabis so sadang; pak sianŭ adi dŭh biyŭn ani ani, sirabi ka rapuh kayuh adi-i biyŭn re dog tambit gŭh so ayŭh. 30 Mun siati, daya-gaji adi dŭh biguna; taran ayŭh ka yŭn karŭm di sapa; diginŭ ayŭh re sien buang sangsara.’ 31 “Di tipuh anŭ, kan Anak Manusia mandŭg nimun Raja, ka sopŭrŭg malaikat ngga Ayŭh, Ayŭh re guru di takta-I adi bragah, 32 ka daya so barang bangsa re dog nguruk di sirung jawin-I. Komŭnŭ Ayŭh re kutung ngara da jadi duwŭh tibaran, nimun pingingat-biri nyidŭrŭ bara biri so bara kambing. 33 Ayŭh re nguruk daya tŭnggŭn tura ka tauh-I ka adi bŭkŭn Ayŭh nguruk tura ka bait-I. 34 Komŭnŭ Raja anŭ re nang di daya tura ka tauh-I, ‘Mandŭg, angān adi ko dog nyiberkat Sama Ku! Mandŭg ka sua kinyam Pinyipritah Tapa adi ko dog sidia yŭn ngan so sibungas ong jadi. 35 Aku sibŭrŭk, angān paan Aku; aus, angān nggen di Aku nok; daya saruh, angān kambat Aku di ramin ngan, 36 sitagor, angān nggen di Aku piraka; Aku sungoh, angān sita Aku, darŭm jer, angān munan Aku.’ 37 Daya tŭnggŭn re nam Ayŭh, ‘Sinde, Tuhan, kieh kiris Kaam sibŭrŭk ka paan Kaam, puan kah aus ka kieh nggen di Kaam nok? 38 Sinde kieh kiris Kaam daya saruh ka kambat Kaam ka ramin ami, puan kah sitagor ka kieh nggen di Kaam piraka? 39 Sinde kieh kiris Kaam sungoh puan kah darŭm jer, ka kieh munan Kaam?’ 40 Raja anŭ re nam, ‘Aku kidaan di angān, tiap kari angān ndai simŭnŭ di ndi naan so bara pinunda Ku ati adi siabo sŭ darŭm pangkat-i, angān mbŭh ndai-i di Aku!’ 41 “Komŭnŭ Ayŭh re nang di ngara adi tura ka bait-I, ‘Bu so Aku angān, angān adi dog pangu Tapa! Bu angān ka apui neraka adi mbŭh dog sidia yŭn Siarap ngga bara malaikat-i! 42 Aku sibŭrŭk angān dŭh an paan Aku; aus, angān dŭh an nggen di Aku nok; 43 Aku daya saruh, angān dŭh an kambat Aku di ramin ngan; sitagor, angān dŭh an nggen di Aku piraka; sungoh ka darŭm jer, angān dŭh an sita Aku.’ 44 Nganŭ ngara re nam, ‘Sinde, Tuhan, kieh kiris Kaam sibŭrŭk puan kan aus, puan kah daya saruh, puan kah sitagor, puan kah sungoh, puan kah darŭm jer, ka kieh dŭh an turung Kaam?’ 45 Raja anŭ re nam, ‘Aku kidaan di angān, tiap kari angān dŭh an turung ndi so ngara ati adi siabo sŭ darŭm pangkat-i, angān dŭh an turung Aku.’ 46 Ngara anŭ inŭh adi re dog taran ka yŭn ukum ruro, pak ngara adi tŭnggŭn re dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu.”

Matthew 26

1 Kan Jesus muko ngajar sopŭrŭg kayuh anŭ, Ayŭh nang di bara murid-I, 2 “Ripas duwŭh andu te, angān puan nang-i mbŭh Gawai Paska, ka Anak Manusia re dog nyerah yŭn dog masak di rigang.” 3 Komŭnŭ pingubak pingubak imam ngga bara nyamba bangsa Jahudi mandŭg tikuruk di istana Caiaphas, adi Imam Bās, 4 ka bisatur an nakap Jesus darŭm bisukan ka siŭ Ayŭh. 5 “Ata manyah ndai kayuh ati di tika gawai,” ngara nang, “te daya guga rai-i.” 6 Jesus mbŭh di Bethany di ramin Simon, daya adi ko naman andam kurit adi bisā. 7 Darŭm Jesus aŭn man, ndi naan dayung mandŭg tudu Ayŭh taban gabuk alabasta puno ngga inyo wangi adi raru mbar rega-i, adi-i ren di ubak Jesus. 8 Bara murid kiris ka mbŭh tuas. “Mani saat?” ngara siken. 9 “Wangi anŭ ata patut jua ngga dapŭd bagŭ duit yŭn nggen di daya sirata!” 10 Jesus puan kayuh adi ngara nang, ka-I nang di ngara, “Mani angān mito dayung ati? Kayuh adi kana ka tirase inŭh adi ndai-i di Aku. 11 Angān re siraru biyŭn daya sirata ngga angān, pak Aku dŭh re siraru agi ngga angān. 12 Kayuh adi-i ndai inŭh susen inyo wangi di pŭrŭng Ku ngga sidia Aku yŭn dog kubur. 13 Ingat nŭh! Di barang yŭn Agah Kana dog nyuse, kayuh adi-i mbŭh ndai re dog kidaan ngga ingat ayŭh.” 14 Komŭnŭ ndi so ngara adi simŭng-duwŭh naan murid Jesus, sianŭ adi dŭn Judas Iscariot, di ka bara pingubak imam 15 ka siken, “Ani re ngan nggen di aku kambŭi aku jua Jesus ka angān?” Ngara ngitong taruh puru kiping duit pirak ka nggen-i di ayŭh. 16 So andu anŭ meh Judas jiroh pluang ngga-i nyerah Jesus ka tangan ngara. 17 Di andu adi ndi darŭm tipuh Gawai Ruti Dŭh-Biragi, murid murid tudu Jesus ka siken Ayŭh, “Diki Kaam raan kieh sidia yŭn Mai man gawai Paska?” 18 “Di ka yŭn ndi naan daya di kupo,” Ayŭh nang di ngara, “ka kidaan di ayŭh: ‘Gurū nang, Jam Ku mbŭh mandŭg; bara murid Ku ngga Aku re man gawai Paska di ramin mu?’” 19 Murid murid anŭ ndai nimun pinyibada Jesus ka sidia man gawai Paska. 20 Kan-i mbŭh singumi andu, Jesus ngga simŭng-duwŭh naan murid-I guru man. 21 Di tika man Jesus nang, “Aku kidaan di angān, ndi so angān re jua Aku.” 22 Bara murid mbŭh raru susah ka piguru siken Ayŭh ndi ngga ndi, “Manŭn dŭh-i aku adi Kaam nang, Tuhan?” 23 Jesus nam, “Sianŭ adi njug ruti-i di pinggen ngga Aku inŭh adi re jua Aku. 24 Anak Manusia re kabŭs nimun adi dog nang darŭm Surat-kudus, pak mbŭh raru payah inŭh daya anŭ adi re jua Anak Manusia! Mbŭh kana dŭ inŭh kambŭi ayŭh pati ka bŭn dog biranak!” 25 Judas, adi jua Ayŭh, minyu. “Manŭn-i dŭh aku, Gurū, adi Kaam nang?” ayŭh siken. Jesus nam, “Adŭp mu mbŭh nang.” 26 Darŭm ngara man, Jesus tambit ndi kiping ruti, nang dua trima kaseh, mire-i, ka nggen-i di bara murid-I. “Mbit ka man-i,” Ayŭh nang; “ati inŭh pŭrŭng Ku.” 27 Komŭnŭ Ayŭh tambit makuk, nggen trima kaseh di Tapa, ka nggen-i di ngara. “Nok-i, sopŭrŭg ngan,” Ayŭh nang; 28 “ati inŭh deya Ku, adi natu simanya Tapa, deya Ku adi dog ren yŭn sopŭrŭg daya yŭn pingapun dosa. 29 Aku kidaan di angān, Aku dŭh re tia nok wain ati ndŭg andu adi ngga Aku nok wain adi bauh ngga angān darŭm Ong Bauh Sama Ku.” 30 Komŭnŭ ngara nang ndi nyanyi, ka ripas anŭ ngara ruah di ka Sandah Kanā. 31 Komŭnŭ Jesus nang di ngara, “Ngarŭm ati sopŭrŭg ngan re babak bu tingge Aku, amai Surat-kudus nang, ‘Tapa re siŭ Pingingat-biri, ka bara biri re pambar.’ 32 Pak ripas Aku dog pakat udip bauh, Aku re di ka Galilee diŭ so angān.” 33 Peter minyu, nang-i di Jesus, “Aku dŭh re tingge Kaam, sunggu ngara adi bŭkŭn re ndai simŭnŭ!” 34 Jesus nang di Peter, “Aku kidaan di kuu diŭ so babang kukok sikambŭh, kuu re pitaruh kari nang adŭp mu dŭh puan Aku.” 35 Peter nam, “Aku dŭh re nang sakanŭ, sunggu bait kani aku dŭh siŭn dŭh kabŭs ngga Kaam!” Ka sopŭrŭg murid adi bŭkŭn nang sakanŭ gŭh. 36 Komŭnŭ Jesus di ngga bara murid-I ka tarun adi dog kadŭn Gethsemane, ka-I nang di ngara, “Guru digiti sitadŭn Aku di kamajeh simayang.” 37 Ayŭh taban Peter ka duwŭh madis anak Zebedee. Ayŭh mbŭh raru susah buang payah, 38 ka-I nang di ngara, “Pinyusah Ku raru bat-i, batang re kabŭs nyam Ku da-i. Kajŭn digiti angān buang bijaga ngga Aku.” 39 Ayŭh panu mua juan-i, mŭŭb di tana, ka simayang, “Sama Ku, kambŭi bisa, kadi makuk jera-birasa ati so Aku! Sunggu mŭnŭ dŭhnyah nurut pinyiraan Ku, pak ndai adŭ pinyiraan Mai.” 40 Komŭnŭ Ayŭh pari ka yŭn taruh naan murid-I anŭ ka dapŭd ngara aŭn bŭŭs; ka-I nang di Peter, “Mani angān mbŭh dŭh adŭ tungang bijaga ngga Aku sirabi ka ndi jam? 41 Bijaga nŭh ka simayang isa angān dŭh rabu darŭm pinyisuba. Pinyiraan taŭn agi pak pŭrŭng ngan paŭh dŭh sinunuh.” 42 Jesus pari dinge di simayang, “Sama Ku, kambŭi makuk jera-birasa ati dŭh bisa dog kadi adŭ-i Aku nok-i, isa-i jadi nanyam pinyiraan Mai.” 43 Ayŭh pari dinge ka dapŭd murid murid-I aŭn bŭŭs; ngara mbŭh dŭh tungang nyijŭn batŭh-i. 44 Jesus tingge ngara dinge ka adi pitaruh saba-i Ayŭh bidua, nang sak adi tejah. 45 Ka Ayŭh pari ka yŭn murid-I ka nang, “Babŭ bŭŭs kah angān buang rŭŭ-paya? Tingga! Jam mbŭh mandŭg yŭn Anak Manusia dog nyerah ka darŭm tangan daya bidosa. 46 Makat, ka panu meh ja. Tingga, daya adi jua Aku mbŭh mandŭg!” 47 Jesus gibabŭ minyu kan Judas, ndi so ngara adi simŭng-duwŭh naan murid-I, mandŭg. Ayō ayŭh agi bara daya bagŭ taban pedang ka pukong, dog pait bara pingubak imam ka nyamba nyamba bangsa Jahudi. 48 Sianŭ adi jua Jesus muko nggen tandā di bara daya bagŭ: “Sianŭ adi aku sium inŭh daya adi angān raan. Nakap Ayŭh!” 49 Judas rikas tudu Jesus ka nang, “Tabi Gurū,” ka sium Ayŭh. 50 Jesus nam, “Rikas ndai-i, dingan!” Komŭnŭ bara adi ayō Judas mandŭg sindŭk, nakap Jesus, ka muak Ayŭh. 51 Ndi so ngara adi ayō Jesus nyitak pedang-i ka japa urun Imam Bās, nyaper kajit-i. 52 “Kasŭk pedang mu pari ka sibong-i,” Jesus nang di ayŭh. “Sopŭrŭg daya adi pakai pedang re kabŭs da pedang. 53 Dŭh kuu puan Aku bisa mite turung so Sama Ku, ka Ayŭh bisa rasu pait ka Aku rabis so simŭng-duwŭh tibaran malaikat-I? 54 Pak kambŭi simŭnŭ, simuki meh Surat-kudus re bisa jadi bitŭtŭk adi nang kayuh ati dŭh siŭn dŭh jadi?” 55 Ka Jesus minyu di bara daya bagŭ anŭ, “Sah kah angān mandŭg ngga pedang ka pukong ngga nakap Aku mun ani Aku ati daya arap? Barang andu Aku agi guru ngajar di Ramin Tuhan, ka angān dŭh nakap Aku. 56 Pak sopŭrŭg ati mbŭh jadi siŭn kayuh adi bara nabi ko nuris di Surat-kudus jadi bitŭtŭk.” Komŭnŭ sopŭrŭg murid babak bu, tingge Ayŭh. 57 Ngara adi nakap Jesus taban Ayŭh ka ramin Caiaphas, adi Imam Bās, di yŭn bara gurū Ukum-adat Jahudi ngga nyamba bangsa Jahudi mbŭh tikuruk. 58 Peter tunda so jo, ndŭg badag ramin Imam Bās. Ayŭh mŭrŭt badag ka guru ngga bara soldadu adi jaga an puan munki kayuh re. 59 Bara pingubak imam ngga bara Kunsil suba an jiroh taksi kadong rawan Jesus yŭn dapŭd nggen ukum kabŭs di Ayŭh; 60 pak ngara dŭh tungang, sunggu bagŭ daya mandŭg ka minyu kadong pasar Ayŭh. Sikasŭn-i duwŭh naan daya makat 61 ka nang, “Daya ati agi nang, ‘Aku tungang nyirubuh Ramin Tapa ka darŭm taruh andu Aku tungang pijog-i dinge.’” 62 Imam Bās mijog ka nang di Jesus, “Mating kah pinyinam Mu yŭn pinganang ngara adi nyarah Kuu?” 63 Pak Jesus pirŭŭ adŭp-I. Imam Bās minyu di Ayŭh dinge, “Ngga adŭn Tapa adi udip aku bada Kuu bipayu: kidaan di kieh kambŭi Kuu ati Kristus, Anak Tapa.” 64 Jesus nam ayŭh, “Adŭp mu mbŭh nang. Pak Aku kidaan di sopŭrŭg ngan: so andu ati angān re kiris Anak Manusia guru tura ka tauh Ayŭh adi Bisa-pŭrŭg ka mandŭg di tunduh abun!” 65 Dingah sakanŭ, Imam Bās nyiratak piraka-i ka nang, “Ngujat! Ata dŭh biguna tia di saksi! Angān mbŭh dingah pinganang ujat-I! 66 Ani kira ngan?” Ngara nam, “Ayŭh sawŭ sarah ka dŭh siŭn dŭh dog nggen ukum kabŭs.” 67 Ngara nyiruja jawin-I ka mukong Ayŭh; ka ngara adi napar Ayŭh 68 nang, “Minyu-binabi yŭn ami, Kristus! Suba kidaan asi anŭ mukong Kuu!” 69 Peter mbŭh guru di sapa di badag kan ndi naan daya-gaji Imam Bās mandŭg tudu ayŭh ka nang, “Kuu gŭh, agi ngga Jesus so Galilee.” 70 Pak ayŭh miman di sirung jawin sopŭrŭg ngara. “Aku dŭh puan kayuh adi nang mu,” ayŭh nam, 71 ka panu di ka tiban buwang badag. Daya-gaji adi bŭkŭn kiris ayŭh ka nang di bara daya diginŭ, “Ayŭh agi ngga Jesus so Nazareth.” 72 Babŭ gŭh Peter miman ka nam, “Aku bipayu aku dŭh puan daya anŭ!” 73 Dŭh tui ripas anŭ bara daya adi mijog diginŭ tudu Peter. “Taŭn-i sawŭ kuu ndi so ngara,” ngara nang. “So gaya mu minyu kieh mbŭh puan!” 74 Jadi Peter nang, “Aku bipayu aku dŭh puan daya anŭ! Isa-i Tapa ngukum aku kambŭi aku kadong! Dŭh aku puan daya anŭ!” Nganŭ gŭh babang kukok, 75 ka Peter ingat kayuh adi Jesus ko kidaan di ayŭh: “Diŭ so babang kukok, kuu re pitaruh kari nang adŭp mu dŭh puan Aku.” Ayŭh ruah ka sapa ka nyisakuk sien.

Matthew 27

1 Awar isan isan sopŭrŭg pingubak imam ngga bara nyamba bangsa Jahudi bisatur munki ngara re siŭ Jesus. 2 Ngara muak Ayŭh ngga parik basi, taban Ayŭh bu, ka nyerah Ayŭh ka Pilate, adi gabenor pritah Rome. 3 Kan Judas, adi jua Jesus, dingah Jesus dog nggen ukum kabŭs, ayŭh nyesar ka di pari taruh puru kiping duit pirak anŭ ka pingubak pingubak imam ngga bara nyamba bangsa Jahudi. 4 “Aku mbŭh bidosa jua daya adi dŭh sarah da dog ukum kabŭs!” ayŭh nang. “Re ami ngga mani?” ngara nam. “Anŭ mbŭh har adŭp mu!” 5 Judas kambur duit anŭ di Ramin Tuhan ka bu; komŭnŭ ayŭh di tangid adŭp-i. 6 Pingubak pingubak imam sun duit anŭ ka nang, “Ati duit deya, ka rawan Ukum-adat ta inŭh kambŭi ata na-i darŭm pati duit Ramin Tuhan.” 7 Ripas sopŭrŭg mbŭh samah situju pasar simuki ngga duit anŭ, ngara pakai duit anŭ ngga miris tana adi dog kadŭn tana Tukang Priok, ndu kubur daya adi dŭh bangsa Jahudi. 8 Anŭ meh sabab tana anŭ dog kadŭn, “Tana Deya” ndŭg andu ati. 9 Simŭnŭ inŭh meh pinganang nabi Jeremiah jadi bitŭtŭk: “Ngara tambit taruh puru kiping duit pirak, kiang adi daya Israel ko samah situju ngga miris Ayŭh, 10 ka pakai duit anŭ ngga miris tana Tukang Priok, nimun adi Tuhan ko pesan di aku.” 11 Jesus mijog di sirung jawin Gabenor Pilate, adi siken Ayŭh, “Kuu kah raja daya Jahudi?” ayŭh siken. “Adŭp mu mbŭh nang,” nam Jesus. 12 Pak Ayŭh dŭh nang ani ani ngga nam pingubak pingubak imam ka bara nyamba bangsa Jahudi. 13 Jadi Pilate nang di Ayŭh, “Dŭh kah Kuu dingah sopŭrŭg kayuh adi ngara nang ngga nyarah Kuu?” 14 Pak Jesus abah nam, ndi bang dŭh gŭh, ngga bada Gabenor bana nginga. 15 Di tiap Gawai Paska, nanyam kanyet-i, gabenor pritah Rome pirupas ndi naan daya adi dog jer nanyam pimite bara daya bagŭ. 16 Di tika anŭ agi ndi naan daya adi dog jer adi traŭn, dŭn Jesus Barabbas. 17 Jadi kan bara daya bagŭ mbŭh tikuruk, Pilate siken ngara, “Aki ndi an ngan aku pirupas yŭn ngan? Jesus Barabbas kah Jesus adi dog kadŭn Kristus?” 18 Ayŭh mbŭh taŭn puan bara Pinguasa Jahudi mbŭh nyerah Jesus ka yŭn-i sabab atin sina. 19 Darŭm Pilate guru ngatur bisara, sawŭn-i pait pinganang ka ayŭh: “Dŭhnyah kuu sua ida ida di tunduh daya adi dŭh bidosa anŭ, sabab singumi aku agi nyipŭmŭh arap pasar Ayŭh.” 20 Bara pingubak imam ngga bara nyamba bangsa Jahudi ngasu bara daya bagŭ mite Pilate pirupas Barabbas ka nggen ukum kabŭs di Jesus. 21 Pak Pilate siken bara daya bagŭ, “Aki ndi so ngara duwŭh ati angān raan aku pirupas yŭn ngan?” “Barabbas!” ngara nam. 22 “Re simuki meh aku ngga Jesus adi dog kadŭn Kristus?” Pilate siken ngara. “Masak Ayŭh di rigang!” ngara nam. 23 Pak Pilate siken, “Ani sarah-i?” Komŭnŭ ngara piguru nyirais ngga sirŭŭn bana, nang: “Masak Ayŭh di rigang!” 24 Kan Pilate kinyam mating guna tia siken, ndong ka ndai pito adŭ, ayŭh tambit piin, ngu tangan-i di sirung jawin daya bagŭ, ka nang, “Aku dŭh dapu tanggong di pinyikabŭs daya ati! Ati pingandai adŭp ngan!” 25 Sopŭrŭg bara daya bagŭ nam, “Isa-i kieh garang ngga bara anak ami dapu tanggong di pinyikabŭs-I!” 26 Komŭnŭ Pilate pirupas Barabbas yŭn ngara; ka ripas-i ko bada daya madŭs Jesus, ayŭh nyerah Ayŭh yŭn dog masak di rigang. 27 Komŭnŭ soldadu Pilate taban Jesus ka darŭm istana gabenor, ka ndi bara tibaran soldadu tikuruk maning Ayŭh. 28 Ngara pirukos piraka-I ka kasŭk jipo-ambu adi takod bireh di Ayŭh. 29 Komŭnŭ ngara ndai makota so bakah reja ka na-i di ubak Jesus, ka na ndi sikud di tangan tauh-I; komŭnŭ ngara sidikang nadar nyambah Ayŭh ka napat Ayŭh. “Tabi ka Kaam Raja daya Jahudi!” ngara nang. 30 Ngara nyiruja Ayŭh, ka tambit sikud anŭ ka mukong Ayŭh di ubak-I. 31 Kan ngara muko pimangŭh napat Ayŭh, ngara kadi jipo-ambu anŭ ka pari kasŭk piraka adŭp-I di Ayŭh. Komŭnŭ ngara taban Ayŭh ruah yŭn dog masak di rigang. 32 Darŭm ngara aŭn panu ruah, ngara bidapŭd ngga ndi naan daya so Cyrene dŭn Simon, ka bara soldadu takan ayŭh da gŭrŭng rigang Jesus. 33 Ngara mandŭg ka tarun adi dog kadŭn Golgotha, rati-i, “Tarun yŭn Tikurok.” 34 Diginŭ ngara jugan ka Jesus wain bigaur ngga kayuh pa'it; pak ripas-I ko kija, Ayŭh dŭh an nok-i. 35 Ngara masak Ayŭh di rigang ka komŭnŭ kutung piraka-I dupan adŭp ngara, pakai dadu. 36 Ripas anŭ ngara guru diginŭ, nguan jaga Ayŭh. 37 Nyirungan ubak-I ngara na supek papan adi agi turis ngga pinganang adi ngga daya nyarah Ayŭh: “Ati Jesus, Raja daya Jahudi.” 38 Duwŭh naan daya arap agi dog masak di rigang samah ngga Jesus, ndi tura ka tauh ndi tura ka bait. 39 Daya adi murah kuting ubak ngara ka bakit Jesus: 40 “Kuu adi re nyirubuh Ramin Tuhan ka pari pijog-i darŭm taruh andu! Nyiramat adŭp Mu kambŭi Kuu sawŭ Anak Tapa! Mūn so atuh rigang anŭ!” 41 Simŭnŭ gŭh bara pingubak imam ngga bara gurū Ukum-adat Jahudi ka bara nyamba bangsa Jahudi napat Ayŭh: 42 “Ayŭh nyiramat daya, pak Ayŭh dŭh pandai nyiramat adŭp-I! Dŭh kah Ayŭh raja daya Israel? Kambŭi Ayŭh mūn so atuh rigang anŭ madin, ata bisa sabah di Ayŭh! 43 Ayŭh sabah di Tapa ka nang adŭp-I Anak Tapa. Bah garang, ata tingga kambŭi Tapa raan nyiramat Ayŭh madin!” 44 Daya arap adi dog masak di rigang samah Ayŭh simŭnŭ gŭh bakit Ayŭh. 45 Ngga yun kumbeng ndi tarun tarun tana rais anŭ mbŭh karŭm pipet, sitian taruh jam. 46 Ngga arong pukor taruh Jesus bagan ngga sirŭŭn bana, “Eli, Eli, lema sabachthani?” rati-i, “Tapa Ku, Tapa Ku, mani Kaam tagan Aku?” 47 Agi kada daya adi mijog diginŭ dingah Ayŭh ka nang, “Ayŭh bagan Elijah!” 48 Ndi naan so ngara rasu bikaduh, ka di tambit rimut karang, kurom-i di wain adi kurang brega, na-i di tŭbŭn sikuwang, ka suba bada Ayŭh nok-i. 49 Pak ngara adi bŭkŭn nang, “Kajŭn, ata tingga mandŭg kah dŭh Elijah di nyiramat Ayŭh!” 50 Jesus nyirais dinge ngga sirŭŭn bana ka asŭng-I rasu patŭd. 51 Komŭnŭ banang tabir adi di darŭm Ramin Tuhan tiratak nyinuwŭh so sambu ndŭg sagān-i. Tana bigugoh, batuh batuh butah, 52 kubur kubur tikuka, ka bagŭ bara daya adi Tapa mbŭh mien adi mbŭh kabŭs dog pakat udip bauh. 53 Ngara bu so kubur, ka ripas Jesus makat so kabŭs, ngara di mŭrŭt Kupo Kudus, di yŭn bagŭ daya kiris ngara. 54 Kan pingubak soldadu ngga bara soldadu-i adi nguan jaga Jesus kiris tana-bigugoh ka sopŭrŭg kayuh adi jadi, ngara mbŭh taru ka nang, “Ayŭh sawŭ Anak Tapa!” 55 Diginŭ bagŭ bara dayung, tingga so jo, adi ko tunda Jesus so Galilee ka adi ko turung Ayŭh. 56 Di dupan ngara inŭh Mary Magdalene, Mary adi sindŭ James ngga Joseph, ka sawŭn Zebedee. 57 Kan-i mbŭh singumi andu, ndi naan daya kaya so Arimathea mandŭg; dŭn-i Joseph, ka ayŭh gŭh mbŭh murid Jesus. 58 Ayŭh di bidapŭd ngga Pilate ka mite tadang Jesus. Pilate nggen ukum bada tadang Jesus dog nggen di Joseph. 59 Jadi Joseph tambit-I, marut-I ngga banang linen, 60 ka na-I di darŭm kubur adŭp-i, anŭ inŭh di sandah batuh adi-i bauh ko mubo. Komŭnŭ ayŭh biraring tibande batuh ngga nabat rubang kubur, ka ko anŭ ayŭh bu. 61 Mary Magdalene ngga Mary anŭ ndi agi guru diginŭ, nura kubur anŭ. 62 Andu anŭ ndi, di andu Sabbath, bara pingubak imam ngga bara daya Pharisee di bidapŭd ngga Pilate 63 ka nang, “Tuan, kieh ingat di andu daya pingadong anŭ babŭ udip Ayŭh agi nang, ‘Aku re dog pakat udip bauh ripas taruh andu.’ 64 Nggen ukum bada kubur-I dog nakit jaga ndŭg andu adi taruh, isa bara murid-I dŭh dapŭd mandŭg di naku tadang-I ka kidaan di daya bagŭ nang Ayŭh mbŭh makat so kabŭs. Sikasŭn pinyikadong ati re rabis arap so adi mbŭh.” 65 “Bada kada soldadu jaga,” Pilate nang di ngara; “ka di magŭng kubur anŭ ngga situngang ngan.” 66 Jadi ngara bu ka di magŭng kubur anŭ, madad batuh anŭ di rubang kubur; ka ngara bada kada soldadu jaga.

Matthew 28

1 Ripas andu Sabbath, arong siri jawa di andu Minggu, Mary Magdalene ngga Mary anŭ ndi matak di tingga kubur anŭ. 2 Gŭgŭh tana agi bana bigugoh, ka malaikat Tuhan agi mūn so shorga, di ngana batuh anŭ, ka guru dieh. 3 Raŭn gayŭn-i mun kijat, ka piraka-i buda mun salju. 4 Bara soldadu adi jaga mbŭh raru taru ndŭg ka kimŭtŭr ka rasu mun adi kabŭs. 5 Malaikat anŭ minyu di dayung dayung anŭ, “Angān dŭhsah taru,” ayŭh nang. “Aku puan angān jiroh Jesus, adi ko dog masak di rigang. 6 Ayŭh mating digiti; Ayŭh mbŭh dog pakat so kabŭs, nimun adi-I ko kidaan. Mandŭg kamati ka tingga tarun yŭn-I ko dog piguring. 7 Panu madin rikas di kidaan di bara murid-I, ‘Ayŭh mbŭh dog pakat so kabŭs, ka madin Ayŭh mbŭh panu ka Galilee diŭ so angān; diginŭ angān re kiris Ayŭh!’ Ingat kayuh adi aku mbŭh kidaan di angān.” 8 Jadi ngara bigaut bu so kubur, taru buang raru gaŭn, ka bikaduh di kidaan di bara murid-I. 9 Gŭgŭh Jesus bidapŭd ngga ngara ka nang, “Damai ka angān.” Ngara tudu Ayŭh, tama kaja-I, ka nyambah Ayŭh. 10 “Dŭhnyah taru,” Jesus nang di ngara. “Panu di kidaan di bara jurud Ku da di ka Galilee, ka diginŭ ngara re kiris Aku.” 11 Atan dayung dayung anŭ di aran, kada so bara soldadu adi jaga kubur pari ka kupo ka kidaan di pingubak pingubak imam sopŭrŭg kayuh adi mbŭh jadi. 12 Bara pingubak imam tikuruk bisatur ngga bara nyamba bangsa Jahudi; ngara matŭd itong ka nggen bagŭ duit di bara soldadu anŭ 13 ka nang, “Angān dŭh siŭn dŭh kidaan nang murid murid-I mandŭg singarŭm di naku tadang-I sitadŭn angān bŭŭs. 14 Ka kambŭi Gabenor dingah kayuh ati, kieh re nakit kidaan di ayŭh nang angān dŭh sarah, ka angān dŭhsah gapang.” 15 Bara soldadu anŭ tambit duit anŭ ka ndai kayuh adi dog bada ngara ndai. Ka anŭ inŭh dundan adi dog piagah di dupan daya Jahudi ndŭg andu ati. 16 Bara murid adi simŭng-ndi naan matak ka Galilee, ka ndi sandah nimun adi ko Jesus kidaan di ngara. 17 Kan ngara kiris Ayŭh, ngara nyambah Ayŭh, sunggu agi kada so ngara babŭ kurang sabah. 18 Jesus tudu ngara ka nang di ngara, “Aku mbŭh dog nggen sopŭrŭg kuasa di shorga ngga di ong. 19 Panu angān ka barang yŭn ka bada sopŭrŭg daya jadi murid Ku: baptisa ngara ngga adŭn Sama, Anak, ka Roh Kudus 20 ka ngajar ngara da sita sopŭrŭg kayuh adi Aku ko pesan di angān. Aku re ari agi ngga angān, ndŭg Andu Sikasŭn.”

Mark 1

1 Ati inŭh Agah Kana pasar Jesus Kristus, Anak Tapa. 2 Agah ati piguru nimun adi nabi Isaiah ko nuris: “Tapa nang, ‘Aku re pait pinyisung Ku diŭ so Kuu, da sidia aran yŭn Mu.’ 3 Agi daya nyirais di tarun tana-pajam, nang, ‘Sidia aran yŭn Tuhan; Bada tŭnggŭn aran yŭn-I panu!’” 4 Jadi John agi dog kiris di tarun tana-pajam, baptisa buang piagah Agah Kana so Tapa. “Marik pimudip ngan pari ka Tapa, ka kambat baptisa meh angān,” ayŭh nang di bara daya, “siŭn Tapa apun dosa ngan.” 5 Bagŭ daya so tarun tana Judea ngga so kupo Jerusalem mandŭg an dingah John. Ngara ngaku dosa, ka John baptisa ngara di Yang Jordan. 6 John nēn piraka dog ndai so buruh onta, ngga abŭt kupong dog ndai so anyit, ka pinguman-i kadis ngga ju banyis tarun. 7 Ayŭh kidaan di bara daya, “Ayŭh adi mandŭg sundis so aku agi bās dŭ so aku. Aku dŭh sadang kana re mutu ka kuka taris kasut-I. 8 Aku baptisa angān ngga piin, pak Ayŭh re baptisa angān ngga Roh Kudus.” 9 Dŭh tui ripas anŭ, Jesus mandŭg so Nazareth di tarun tana Galilee, ka dog baptisa John di Yang Jordan. 10 Kan Jesus makat so piin, Ayŭh rasu kiris rangit tikuka ka Roh Kudus mūn di tunduh-I mun manuk asang. 11 Ka agi dog dingah sirŭŭn so rangit, “Kuu Anak nyirot Ku. Asŭng Ku munos di Kuu.” 12 Jam anŭ gŭh Roh Kudus taban Ayŭh ka tarun tana-pajam, 13 di yŭn-I rŭŭ sitadŭn pat puru andu, dog suba Shetan. Dāng tarun agi gŭh diginŭ, pak malaikat agi mandŭg di turung Ayŭh. 14 Kan John mbŭh dog jer, Jesus di ka Galilee ka nyuse Agah Kana so Tapa. 15 “Tipuh-i mbŭh mandŭg,” Ayŭh nang, “Dŭm dŭh tui Tapa re mritah. Marik pimudip ngan pari ka Tapa meh angān, ka sabah di Agah Kana ati!” 16 Darŭm Jesus panu kadŭg tabing Danu Galilee, Ayŭh kiris duwŭh naan pinakap iken, Simon ngga jurud-i Andrew, aŭn nakap iken ngga jara. 17 Jesus nang di ngara, “Tunda Aku, ka Aku re ngajar angān nakap manusia.” 18 Ngara rasu tingge jara ngara ka tunda Ayŭh. 19 Ayŭh panu mua juan-i dinge ka kiris duwŭh naan adi bijurud, James ngga John, anak Zebedee. Ngara mbŭh di darŭm arud sidia jara. 20 Kan Jesus kiris ngara, Ayŭh rasu bagan ngara; ngara tingge sama-i Zebedee darŭm arud ngga bara daya-gaji ka tunda Jesus. 21 Jesus ngga bara murid-I mandŭg ka kupo Capernaum, ka di andu Sabbath anŭ ndi Jesus di ka ramin simayang-Jahudi ka piguru ngajar. 22 Bara daya adi dingah Ayŭh mbŭh inga inga di gaya-I ngajar, amai Ayŭh dŭh mun bara gurū Ukum-adat Jahudi; Ayŭh ngajar ngga kuasa. 23 Nganŭ gŭh ndi naan daya adi dog mŭrŭt roh arap mŭrŭt ramin simayang-Jahudi ka nyirais nang, 24 “Re Mai simuki ngga kieh, Jesus so Nazareth? Kaam agi digiti an pirabur kieh kah? Aku puan asi Kaam; Kaam inŭh pinyisung Tapa adi kudus!” 25 Jesus mritah roh anŭ “Pirŭŭ adŭp mu; ruah so ayŭh!” 26 Roh arap anŭ bana ngagar daya anŭ buang nyirais, ka ruah so ayŭh. 27 Bara daya mbŭh inga inga ndŭg ka nang dupan adŭp-i, “Ani ati, ajar bauh kah? Daya ati, ngga kuasa Ayŭh mritah roh arap anŭ, ka-i tunda pinganang-I!” 28 Ka agah pasar Jesus raju kambang di ndi tarun tana darŭm utung rais Galilee. 29 Jesus ngga bara murid-I, samŭn James ngga John, ruah so ramin simayang-Jahudi ka panu di ka ramin Simon ngga Andrew. 30 Dinŭh Simon guring sungoh, ka kan Jesus mbŭh ndŭg nŭ, Ayŭh rasu dog kidaan pasar ayŭh. 31 Jesus tudu ayŭh, tambit tangan-i, ka turung ayŭh makat. Sungoh anŭ bu so ayŭh, ka ayŭh rasu ngidang ngara. 32 Ngga arong singumi andu, kan batŭh andu mbŭh mūn, bara daya taban ka yŭn Jesus sopŭrŭg daya adi birandam ka adi dog mŭrŭt umot. 33 Sopŭrŭg daya di kupo anŭ tikuruk di rawa ramin anŭ. 34 Jesus pibua bagŭ daya adi naman bagŭ masam andam ka pibu bagŭ umot. Dŭh Ayŭh an bada umot nang ani ani, sabab ngara taŭn puan asi Ayŭh. 35 Awar isan isan andu jawa ndi, sibayuh siri jawa, Jesus makat ka bu so ramin anŭ. Ayŭh ruah so kupo anŭ di ka tarun yŭn adi pajam ka simayang. 36 Pak Simon ngga bara dingan-i ruah di jiroh Ayŭh, 37 ka kan ngara mbŭh dapŭd Ayŭh, ngara nang, “Sopŭrŭg daya jiroh Kaam.” 38 Pak Jesus nam, “Ata dŭh siŭn dŭh an pijuu panu ka barang kupo adi bŭkŭn adi maning arong ati. Aku dŭh siŭn dŭh an ngajar diginŭ gŭh, amai sabab anŭ inŭh Aku mbŭh mandŭg.” 39 Jadi Ayŭh panu di ndi tarun tana Galilee, ngajar di ramin ramin simayang-Jahudi ka pibu umot. 40 Ndi naan daya adi naman andam kurit adi bisā mandŭg tudu Jesus, sidikang ka mite turung so Ayŭh. “Kambŭi Kaam raan,” ayŭh nang, “Kaam bisa bada aku bisig.” 41 Raru masi, Jesus ton tangan-I ka tama ayŭh. “Aku raan,” Ayŭh nam. “Bisig meh!” 42 Jam anŭ gŭh andam anŭ bu so ayŭh, ka ayŭh mbŭh bua. 43 Ka Jesus nakit pesan ayŭh ka bada ayŭh rikas bu, 44 ripas-I nang, “Dingah ati, dŭhnyah kidaan di tadŭ tadŭ daya pasar kayuh ati. Pak di ka imam ka bada ayŭh natu kuu sawŭ mbŭh bua. Ka ngga kiren adŭp mu mbŭh bua di daya bagŭ, di jugan sadis anŭ nimun adi ko Moses pesan.” 45 Pak daya anŭ bu ka pigarau kayuh anŭ di barang yŭn-i. Ayŭh pigarau ndŭg ka Jesus mbŭh dŭh adŭ tungang mŭrŭt kupo di sirung jawin daya bagŭ. Jadi Jesus rŭŭ di sapa kupo di tarun tarun pajam, ka daya so barang yŭn-i mandŭg tudu Ayŭh.

Mark 2

1 Dŭh tui ripas anŭ Jesus pari ka Capernaum, ka agah pasar Ayŭh agi di arŭn-I mbŭh tambus kajit daya bagŭ. 2 Jadi sopŭrŭg daya samah samah mandŭg tikuruk ndŭg ka arŭn mbŭh sikidŭn; di sapa di arong tiban mbŭh mating gŭh yŭn. Jesus aŭn nyuse ajar-I di ngara 3 kan pat naan daya mandŭg, tawek ndi naan daya naman andam ruku ka yŭn-I. 4 Batŭn da bara daya, ngara dŭh tungang taban daya anŭ ngga mŭrŭt. Jadi ngara ndai rubang di tibung ramin nyirungan Jesus. Kan ngara muko ndai rubang, ngara bisor daya anŭ ngga ambok-i. 5 Kiris munki masam bās-i pinyabah ngara, Jesus nang di sianŭ adi naman andam ruku, “Nak, dosa mu mbŭh dog apun.” 6 Kada gurū Ukum-adat Jahudi adi agi guru diginŭ nang darŭm asŭng ngara, 7 “Birani raru Ayŭh minyu sakanŭ? Pinganang ujat anŭ! Tapa sadi adŭ bisa apun dosa!” 8 Jesus puan pikir ngara, jadi Ayŭh nang di ngara, “Mani angān bipikir sakanŭ? 9 Sanang dŭ kah nŭŭh nang, ‘Dosa mu mbŭh dog apun,’ puan kah nang, ‘Makat, mbit ambok mu, ka panu’? 10 Aku an kiren di angān garang, Anak Manusia biyŭn kuasa di ong ngga apun dosa.” Jadi Ayŭh nang di sianŭ adi naman andam ruku, 11 “Aku nang di kuu, makat, mbit ambok mu, ka maad!” 12 Di sirung jawin bara daya bagŭ, ayŭh makat, mbit ambok-i, ka bigaut bu. Sopŭrŭg daya diginŭ mbŭh inga inga ka muji Tapa, nang, “Gi-bŭn ata kiris kayuh mun ati!” 13 Jesus pari dinge ka tabing Danu Galilee. Bara daya mandŭg tudu Ayŭh, ka Ayŭh piguru ngajar ngara. 14 Darŭm-I panu, Ayŭh kiris ndi naan pinsuke, Levi anak Alphaeus, guru di yŭn-i nyiraja. Jesus nang di ayŭh, “Tunda Aku.” Levi makat ka tunda Ayŭh. 15 Ripas anŭ Jesus guru man di ramin Levi. Bagŭ pinsuke samŭn daya adi dog tirawan tunda Jesus. Ka bagŭ ngara sua man ngga Ayŭh samah bara murid-I. 16 Agi kada so bara gurū Ukum-adat Jahudi, adi bara Pharisee, kiris Jesus man ngga bara daya adi dog tirawan anŭ samŭn bara pinsuke, ka ngara siken bara murid-I, “Mani Ayŭh biruman ngga bara daya adi mun anŭ?” 17 Jesus dingah ngara ka-I nam, “Daya adi bua dŭh-i biguna di doktor, pak ngara adi birandam inŭh. Aku dŭh mandŭg di bagan daya adi nang adŭp-i kana, pak di bagan ngara adi dog tirawan.” 18 Ko ndi sidah kan bara pinunda John Pembaptisa ka pinunda bara daya Pharisee bipusa, kada daya mandŭg tudu Jesus ka siken Ayŭh, “Mani bara murid John Pembaptisa ka murid daya Pharisee bipusa, ka jamai dŭh?” 19 Jesus nam, “Bisa kah bara pingabang di gawai sawan dŭh man? Manŭn dŭh! Siragi pingaten dari agi ngga ngara, ngara dŭh re ndai simŭnŭ. 20 Pak andu-i re mandŭg kan pingaten dari re dog tambit so ngara; nganŭ ngara bisa bipusa. 21 “Mating daya pakai supek banang adi bauh ngga napung piraka adi amba, sabab supek adi bauh re kŭrŭng ka nyiratak banang adi amba, ka rubang-i re rabis baga. 22 Dŭh gŭh daya ren wain adi bauh darŭm bŭrŭh-kurit adi amba, sabab wain anŭ re mubus kurit anŭ, ka soduwŭh-i wain ngga bŭrŭh-kurit re rusak. Wain adi bauh patut dog ren darŭm bŭrŭh-kurit adi tibŭn.” 23 Jesus panu mutas teya teya gandom di andu Sabbath. Darŭm ngara panu samah ngga Ayŭh, bara murid-I nyaked tundun gandom. 24 Ka bara daya Pharisee nang di Jesus, “Tingga, rawan Ukum-adat ta inŭh bara murid Mai ndai simŭnŭ di andu Sabbath!” 25 Jesus nam, “Bŭn kah angān basa kayuh adi David ndai di andu ayŭh biguna di pinguman? Ayŭh ngga bara dingan-i sibŭrŭk, 26 jadi ayŭh mŭrŭt Bari Tapa ka man ruti adi mbŭh dog jugan ka Tapa. Kayuh anŭ jadi simŭnŭ di jaman Abiathar jadi Imam Bās. Nanyam ka Ukum-adat, kaŭs-i bara imam adŭ adi bisa man ruti anŭ; pak David, dŭh-i man-i adŭ, pak mbŭh kutung-i ngga bara dingan-i.” 27 Ngga kubo pinganang-I, Jesus nang, “Andu Sabbath dog ndai yŭn guna manusia; manusia dŭh dog ndai yŭn andu Sabbath. 28 Jadi Anak Manusia gŭh biyŭn kuasa di tunduh andu Sabbath.”

Mark 3

1 Komŭnŭ Jesus pari ka ramin simayang-Jahudi, di yŭn agi ndi naan daya adi tangan-i mabŭs ndi. 2 Agi kada daya diginŭ adi raan jiroh arap Jesus; jadi ngara nakit ngatin Ayŭh, an puan re-I pibua kah dŭh daya di andu Sabbath. 3 Jesus nang di daya anŭ, “Mandŭg kamati ka jawin.” 4 Jadi Ayŭh siken bara daya, “Kayuh ani adi Ukum-adat bada ata ndai di andu Sabbath? Turung daya kah kandam daya? Nyiramat asŭng daya kah kinanyap asŭng daya?” Pak ngara dŭh nang ani ani. 5 Jesus tuas buang-I tingga ngara bait tauh-I, pak masi di ngara, sabab ngara paŭh baking buang sarah. Jadi Ayŭh nang di daya anŭ, “Ton tangan mu.” Ayŭh ton tangan-i, ka-i pari bua. 6 Ka bara daya Pharisee bu so ramin simayang-Jahudi anŭ ka rasu tikuruk ngga tibaran daya Herod, ka bisatur an siŭ Jesus. 7 Jesus ngga bara murid-I bu ka Danu Galilee, ka bara bara daya tunda Ayŭh. Ngara mandŭg so Galilee, so Judea, 8 so Jerusalem, so tarun tana Idumea, so tarun tana Jordan tura ka timor, ka so abong tarun tana maning kupo kupo Tyre ngga Sidon. Sopŭrŭg ngara anŭ mandŭg ka yŭn Jesus sabab ngara mbŭh dingah kayuh adi-I ndai. 9 Bara daya mbŭh raru bagŭ, ka Jesus bada bara murid-I sidia arud yŭn-I, isa daya dŭh nyikidŭn Ayŭh. 10 Ayŭh ko pibua bagŭ daya, ngapŭi sopŭrŭg ngara adi birandam mbŭh samah birabut an tama Ayŭh. 11 Ka tiap kari daya adi dog mŭrŭt roh arap kiris Ayŭh, ngara sidikang di kaja Jesus ka nyirais nang, “Kaam Anak Tapa!” 12 Jesus mritah roh arap anŭ da dŭh kidaan di tadŭ tadŭ daya asi Ayŭh. 13 Komŭnŭ Jesus maad ndi sandah ka bagan sopŭrŭg daya adi-I raan. Ngara mandŭg tudu Ayŭh, 14 ka Ayŭh mien simŭng-duwŭh naan, adi-I kadŭn pinyuruh. “Aku mbŭh mien angān da agi ngga adŭp Ku,” Ayŭh nang di ngara. “Aku gŭh re pait angān da ngajar, 15 ka angān gŭh re biyŭn kuasa ngga pibu umot.” 16 Ati inŭh ngara adi simŭng-duwŭh naan adi-I mbŭh mien: Simon (Jesus kadŭn ayŭh Peter); 17 James ngga jurud-i John, anak Zebedee (Jesus kadŭn ngara Boanerges, rati-i “Daya Dudū”); 18 Andrew, Philip, Bartholomew, Matthew, Thomas, James anak Alphaeus, Thaddaeus, Simon adi Patriotik, 19 ka Judas Iscariot, adi jua Jesus. 20 Komŭnŭ Jesus maad. Babŭ gŭh bara daya mandŭg tikuruk ndŭg ka Jesus ngga bara murid-I dŭh tungang man. 21 Rawang Jesus mandŭg re di tambit Ayŭh kan ngara dingah daya nang, “Ayŭh mbŭh gira!” 22 Agi kada gurū Ukum-adat Jahudi adi mandŭg so Jerusalem nang, “Ayŭh dog mŭrŭt Beelzebul! Pingubak umot inŭh adi nggen di Ayŭh kuasa ngga pibu umot.” 23 Jadi Jesus bagan ngara ka minyu di ngara pakai upama: “Simuki Shetan bisa taran Shetan? 24 Kambŭi ndi rais bikaii ka nimbur bagŭ tibaran adi biperang dupan adŭp-i, rais anŭ taŭn re pape. 25 Kambŭi ndi rawang bikaii ka nimbur bagŭ tibaran adi biperang dupan adŭp-i, rawang anŭ re pape. 26 Jadi kambŭi pritah Shetan biperang dupan adŭp-i, ayŭh dŭh re tan tui, pak re pape ka mating tia. 27 “Mating daya tungang mŭrŭt ramin daya bake ka taban barang-i ngga bu, kambŭi-i dŭh diŭ mŭŭng daya bake anŭ; ko ndai simŭnŭ ka ayŭh tungang gruga ramin-i. 28 “Ingat nŭh! daya bisa dog apun so sopŭrŭg dosa-i ka so sopŭrŭg kayuh arap adi-i nang. 29 Pak asi asi adi nang kayuh arap rawan Roh Kudus re dŭh dog apun, sabab ayŭh mbŭh ndai dosa ruro.” ( 30 Jesus nang sakanŭ amai agi kada daya nang, “Ayŭh dog mŭrŭt roh arap.”) 31 Komŭnŭ sindŭ Jesus ngga bara jurud-I mandŭg. Ngara mijog di sapa ramin ka pait pinganang, mite Ayŭh bidapŭd ngga ngara. 32 Bara daya guru maning Jesus, ka ngara nang di Ayŭh, “Tingga, sindŭ Mai ngga bara jurud Mai agi di sapa, bagan Kaam.” 33 Jesus nam, “Asi sindŭ Ku? Asi bara jurud Ku?” 34 Ayŭh tingga sopŭrŭg daya adi guru maning adŭp-I ka nang, “Tingga! digiti inŭh sindŭ Ku ka bara jurud Ku! 35 Asi asi adi ndai kayuh adi Tapa bada ayŭh ndai inŭh jurud dari Ku, jurud dayung Ku, sindŭ Ku.”

Mark 4

1 Jesus piguru ngajar dinge di bŭngŭn Danu Galilee. Bara daya adi tikuruk maning Ayŭh mbŭh raru bagŭ ndŭg ka Ayŭh mindah ka guru darŭm arud. Arud anŭ di piin, ka bara daya mijog di tabing sindŭk piin. 2 Ayŭh pakai upama ngga ngajar ngara pasar bagŭ masam kayuh; Ayŭh nang di ngara: 3 “Dingah ati! Agi ndi sidah, ndi naan daya matak di nabur bine. 4 Darŭm ayŭh nabur bine, kada bine rabu di aran, ka manuk mandŭg di man-i. 5 Kada rabu di tana pibatuh, di yŭn kurang tana. Bine anŭ timbu, sabab tana anŭ dŭh tŭrŭp. 6 Jadi, kan batŭh andu makat, ayŭh dog paras sura; ka sabab uat-i dŭh tŭrŭp, ayŭh rayu. 7 Kada bine rabu di ruang reja, adi timbu ka piaka ayŭh ndŭg ka-i dŭh buān. 8 Pak kada bine rabu di tana mandis, ayŭh timbu, jadi, ka piruah bagŭ buwa: agi adi taruh puru rupet, agi adi nŭm puru, ka agi adi siratus.” 9 Ka Jesus nang, “Dingah meh garang, kambŭi angān biyŭn kajit!” 10 Kan Jesus mbŭh sadi, kada ngara adi ko dingah Ayŭh mandŭg tudu Ayŭh ngga ngara adi simŭng-duwŭh naan murid-I ka mite Ayŭh kidaan rati upama anŭ. 11 “Angān dog nggen kuasa ngga mirati rusia pasar munki Tapa mritah,” Jesus nam ngara. “Pak ngara adi bŭkŭn, adi dŭh so tibaran ngan, dingah sopŭrŭg kayuh pakai upama, 12 isa, ‘Ngara bisa tingga ka tingga, pak dŭh kiris; ngara bisa dingah ka dingah, pak dŭh mirati. Amai kambŭi dŭh, ngara an pari ka Tapa, ka Tapa apun ngara.’” 13 Jadi Jesus siken ngara, “Angān dŭh mirati upama ati? Simuki meh garang angān re mirati upama adi bŭkŭn? 14 Ayŭh adi nabur bine nabur agah Tapa. 15 Agi kada daya mbŭh keya ka bine adi rabu di aran; darŭm ngara dingah agah Tapa, Shetan mandŭg ka rasu sirapas-i. 16 Adi bŭkŭn mbŭh keya ka bine adi rabu di tana pibatuh. Kan ngara dingah agah anŭ, ngara rasu kambat-i ngga gaŭn. 17 Pak-i dŭh mŭrŭt tŭrŭp ka darŭm ngara, ka ngara dŭh tan tui. Jadi kan pinyusah ngga pinyikisiis mandŭg sitagar agah anŭ, ngara jimŭ ka dŭh tia sabah dieh. 18 Adi bŭkŭn mbŭh keya ka bine adi dog nabur di ruang reja. Ngara inŭh adi dingah agah anŭ, 19 pak pinyusah pasar pimudip, pinyiawang di pinyikaya, ngga sopŭrŭg pinyiripong adi bŭkŭn mbŭh piaka agah anŭ da-i dŭh buān buwa. 20 Pak adi bŭkŭn mbŭh keya ka bine adi dog nabur di tana adi mandis. Ngara dingah agah anŭ, trima-i, ka buān bagŭ buwa: agi taruh puru rupet, agi nŭm puru, ka agi adi siratus.” 21 Jesus pijuu minyu, “Agi kah daya taban prita mŭrŭt ka na-i di ribo sambong, puan kah na-i di ribo pangō? Dŭh kah ayŭh na-i di tunduh rika prita? 22 Tadŭ tadŭ kayuh adi dog sukan re dog taban ka sapa, ka tadŭ tadŭ rusia re dog kidaan di daya. 23 Dingah garang, kambŭi angān biyŭn kajit!” 24 Ayŭh nang gŭh di ngara, “Nakit ngatin kayuh adi angān dingah! Atur adi angān pakai ngga tingga arap kana daya re Tapa pakai ngga tingga arap kana adŭp ngan; pak jangān re rabis bat. 25 Daya adi biyŭn re dog nggen tambah-i, ka daya adi dŭh biyŭn ani ani rapuh kayuh adi-i biyŭn re dog tambit gŭh so ayŭh.” 26 Jesus pijuu nang, “Kan Tapa mritahB kayuh re keya ka ndi naan daya adi nabur bine di ŭmŭh-i. 27 Sitadŭn ayŭh bŭŭs singarŭm ka burah sandu ndai kraja-i, bine anŭ timbu. Pak ayŭh dŭh puan munki-i timbu. 28 Adŭp tana inŭh adi bada-i timbu ka buān buwa; sibungas-i ayŭh prisok, komŭnŭ ayŭh bitundun, sikasŭn-i tundun anŭ puno ngga buwa. 29 Kan buwa mbŭh masak, daya sun buwa-i amai-i mbŭh tipuh ngatŭm. 30 “Munki gaya kayuh kan Tapa mritah?” B Jesus siken. “Upama ani re ta pakai ngga kidaan rati-I? 31 Ayŭh agi simuti. Ndi naan daya taban ndi sirah ruwang sabi, ruwang adi siabo siit di ong, ka purun-i di tana. 32 Kan-i mbŭh timbu, ayŭh jadi bās dŭ so sigara kudos. Ayŭh pijadi daan daan adi dang yŭn manuk bisarin di ribo sayung-i.” 33 Jesus nyuse ajar-I pakai bagŭ masam upama adi mun anŭ, yŭn situngang tungang ngara mirati. 34 Ayŭh taŭn ari pakai upama kan-I ngajar, pak kan Ayŭh mbŭh sadi ngga bara murid-I, Ayŭh kidaan rati sopŭrŭg-i di ngara. 35 Di andu anŭ, ngga arong singumi andu, Jesus nang di bara murid-I, “Ja ata mutas ka pah mandi rawŭt ati.” 36 Jadi ngara tingge bara daya; bara murid-I mŭrŭt arud di yŭn Jesus taŭn mbŭh guru, ka matak ayō Ayŭh. Arud arud adi bŭkŭn agi gŭh diginŭ. 37 Ka gŭgŭh agi sabak ribut, ka girumbang maka arud ndŭg ka mbŭh re puno da piin. 38 Jesus agi di tura ka punok arud, bŭŭs pakai batar. Bara murid-I kies Ayŭh buang nang, “Gurū, dŭh kah Kaam piduri ata ati mbŭh re rŭnggŭd?” 39 Jesus makat ka mritah sabak, “Pajam!” ka-I nang di rawŭt, “Pirŭŭ adŭp mu!” Sabak rasu rŭŭ, ka sopŭrŭg-i mbŭh batur tanang. 40 Ka Jesus nang di bara murid-I, “Mani angān taru? Babŭ kah angān dŭh sabah di Aku?” 41 Pak ngara mbŭh raru taru ka nang dupan adŭp-i, “Asi sawŭ daya ati? Ndŭg ka sabak ngga girumbang tunda pinganang-I!”

Mark 5

1 Jesus ngga bara murid-I mbŭh ndŭg pah mandi Danu Galilee, di tarun tana Gerasa. 2 Kan Jesus mbŭh ruah so arud, Ayŭh dog tudu ndi naan daya adi ruah so tarun tana kubur. Daya anŭ mbŭh dog mŭrŭt roh arap, 3 ka rŭŭ di arong kubur. Mating daya tungang muak ayŭh tia, ngga parik basi dŭh gŭh. 4 Tiap kari kaja tangan-i dog mŭŭng, ayŭh matŭd parik basi anŭ ka mata papang adi di kaja-i. Ayŭh mbŭh raru bake ndŭg ka mating daya tia tungang muak ayŭh. 5 Sandu singarŭm ayŭh bigandon di arong kubur ka sandah, ka nyirais buang bada adŭp-i biragan dog batuh. 6 Ayŭh agi mua juan-i kan ayŭh kiris Jesus; Jadi ayŭh bikaduh tudu Jesus ka sidikang nura Ayŭh, 7 buang nyirais ngga sirŭŭn bana nang, “Jesus, Anak Tapa adi Sambu Sopŭrŭg! Ani re Mai ndai di aku? Ngga adŭn Tapa, aku mite Kaam, dŭhnyah ngukum aku!” ( 8 Ayŭh nang sakanŭ sabab Jesus nang, “Roh arap, ruah so daya ati!”) 9 Jadi Jesus siken ayŭh, “Asi dŭn mu?” Daya anŭ nam, “Dŭn ku inŭh ‘Sibara,’ amai bagŭ bara ami!” 10 Ayŭh darah mite Jesus dŭh pibu bara roh arap anŭ so tarun tana anŭ. 11 Dŭh jo so nŭ agi kaban ayo, man di bŭngŭn sandah. 12 Jadi bara roh arap anŭ mite so Jesus, “Bada kieh di mŭrŭt kaban ayo ajeh.” 13 Jesus bada, ka bara roh arap anŭ ruah so daya anŭ ka mŭrŭt kaban ayo anŭ. Ndi kaban ayo anŭ, kurang rabis duwŭh ribu sopŭrŭg-i, rasu bikaduh mūn jenjang ka darŭm rawŭt ka rŭnggŭd. 14 Bara adi jaga ayo bikaduh bu, ka kidaan kayuh adi mbŭh jadi, di kupo samŭn di arong teya. Bara daya ruah an tingga kayuh adi mbŭh jadi, 15 ka kan ngara mbŭh ndŭg Jesus, ngara kiris daya anŭ adi ko dog mŭrŭt bara umot agi guru diginŭ nēn piraka buang mbŭh bua ka tirase. Sopŭrŭg ngara mbŭh taru. 16 Ngara adi agi kiris kidaan di bara daya pasar kayuh adi mbŭh jadi di sianŭ adi dog mŭrŭt bara umot, samŭn kayuh adi mbŭh jadi di bara ayo anŭ. 17 Jadi ngara mite Jesus bu tingge tarun tana anŭ. 18 Darŭm Jesus aŭn mŭrŭt arud, daya anŭ adi ko dog mŭrŭt bara umot mite di Ayŭh, “Bada aku sua ngga Kaam!” 19 Pak Jesus abah bada ka nang di ayŭh, “Panu mari ka rawang mu ka kidaan di ngara kayuh adi Tuhan mbŭh ndai di kuu ka munki Ayŭh mbŭh raru mandis ngga kuu.” 20 Jadi daya anŭ bu ka panu di barang yŭn di Kupo-Simŭng, kidaan kayuh adi Jesus ko ndai di adŭp-i. Ka sopŭrŭg adi dingah-i mbŭh inga inga. 21 Jesus mutas pari ka pah mandi rawŭt anŭ. Diginŭ di bŭngŭn rawŭt bara daya bagŭ tikuruk maning Ayŭh. 22 Jairus, pingubak ramin simayang-Jahudi di tarun anŭ, mandŭg, ka kan-i kiris Jesus, ayŭh sidikang di kaja Jesus, 23 buang bandar mite Ayŭh, “Anak dayung ku agi bana birandam. Ja di na tangan Mai di tunduh-i, isa ayŭh bua ka dŭh kabŭs!” 24 Jesus rasu panu tunda ayŭh. Daya raru bagŭ tunda Ayŭh ndŭg ka mbŭh nyikidŭn Ayŭh so barang parad. 25 Agi ndi naan dayung adi mandam naman andam bideya sitian simŭng-duwŭh sawa, 26 sunggu-i mbŭh siraru biruri ngga bagŭ doktor. Mbŭh bagŭ duit-i dog pakai, pak dŭh adŭ tungang bua, buang andam-i anŭ tanŭ ka mbŭh jadi rabis arap. 27 Ayŭh agi dingah pasar Jesus, jadi ayŭh mandŭg tudu Jesus so punok. 28 Ayŭh nang darŭm asŭng-i, “Kambŭi aku tama adŭ jipo-I, aku bisa bua.” 29 Ayŭh tama jipo-I, ka nganŭ gŭh deya-i badŭh; ka ayŭh mbŭh kinyam adŭp-i bua so andam-i. 30 Di jam anŭ gŭh Jesus puan kuasa agi ruah so adŭp-I, jadi Ayŭh bigiring bait tauh-I di ruang daya bagŭ ka siken, “Asi tama jipo Ku?” 31 Bara murid-I nam, “Kaam kiris bara daya nyikidŭn Kaam, simuki Kaam bisa siken asi tama Kaam?” 32 Pak Jesus babŭ tingga bait tauh-I an puan asi daya anŭ adi ko tama Ayŭh. 33 Dayung anŭ rada kayuh adi mbŭh jadi di adŭp-i, rasu mandŭg buang kimŭtŭr ka taru; ayŭh sidikang di kaja-I, kidaan di Ayŭh sopŭrŭg kayuh adi mbŭh jadi di adŭp-i. 34 Jesus nang di ayŭh, “Nak, sabab kuu sabah di Aku kuu mbŭh bua. Mari meh darŭm damai. Kuu mbŭh bua madin” 35 Darŭm Jesus minyu sakanŭ, agi pinyisung mandŭg so ramin Jairus ka kidaan di ayŭh, “Anak mai mbŭh kabŭs. Dŭhsah nyusah Gurū?” 36 Jesus dŭh piduri kayuh adi ngara nang, pak-I nang di Jairus, “Dŭhnyah taru, sabah adŭ di Aku.” 37 Komŭnŭ Jesus dŭh bada daya tunda adŭp-I, adŭ-i Peter samŭn ngara adi bijurud James ngga John. 38 Kan ngara mbŭh ndŭg ramin Jairus, Jesus kiris daya bipito, buang agi adi nyirais sien ka muās. 39 Ayŭh mŭrŭt ka nang di ngara, “Mani angān bipito ka sien? Anak anŭ dŭh kabŭs; bŭŭs adŭ ayŭh!” 40 Ngara tawŭh Jesus, jadi Ayŭh bada ngara di ka sapa, ka adŭp-I taban sindŭ sama anak anŭ samŭn taruh naan murid-I di ka birit adi yŭn anak anŭ dog piguring. 41 Jesus tambit tangan anak anŭ ka nang, “Talitha, koum,” rati-i, “Anak dayung, Aku nang di kuu, makat meh!” 42 Jam anŭ gŭh ayŭh makat ka rasu panu. (Umbur-i agi simŭng-duwŭh sawa.) Ngara mbŭh inga inga kiris kayuh adi mbŭh jadi. 43 Pak Jesus kijaman ngara kidaan di tadŭ tadŭ daya kayuh adi mbŭh jadi. Ka-I nang, “Nggen di ayŭh kayuh man.”

Mark 6

1 Jesus bu so nŭ di ka kupo adŭp-I, dog tunda bara murid-I. 2 Di andu Sabbath Ayŭh piguru ngajar di ramin simayang-Jahudi. Diginŭ agi bagŭ daya; ka kan ngara dingah ajar-I, ngara mbŭh inga inga. “So ki ayŭh dapŭd sopŭrŭg kayuh ati?” ngara siken. “Pinyibijak ani ati adi mbŭh dog nggen di Ayŭh? Simuki Ayŭh ndai pingandai-nginga? 3 Dŭh kah Ayŭh tukang-kayuh, anak Mary, jurud James, Joseph, Judas, ka Simon? Dŭh kah bara jurud dayung-I rŭŭ digiti?” Ka ngara meh tirawan Ayŭh. 4 Jesus nang di ngara, “Nabi dog stabi di barang yŭn, adŭ-i di kupo adŭp-i ka di dupan bara madis-i ka rawang-i.” 5 Dŭh Ayŭh tungang ndai pingandai-nginga diginŭ, adŭ-I tungang na tangan-I di tunduh kada daya adi birandam ka pibua ngara. 6 Ayŭh mbŭh ruai nginga kan-I kiris daya dŭh sabah di adŭp-I. Komŭnŭ Jesus di ka anak anak kupo di arong anŭ, ngajar daya. 7 Ayŭh bagan ngara adi simŭng-duwŭh naan da tikuruk ka pait ngara duwŭh duwŭh naan. Ayŭh nggen di ngara kuasa ngga pibu roh arap 8 ka pesan ngara, “Dŭhnyah taban ani ani di pimanu ngan, adŭ-i sikud; dŭhnyah taban ruti, dŭhnyah taban beg, dŭhnyah taban duit di krape ngan. 9 Pakai kasut, pak dŭhnyah taban rabis jipo.” 10 Ayŭh nang gŭh di ngara, “Di tadŭ yŭn ngan dog trima, rŭŭ di ramin anŭ ndŭg ka angān bu so kupo anŭ. 11 Kambŭi angān mandŭg ka kupo di yŭn daya dŭh trima angān puan kah abah dingah pinganang ngan, bu so nŭ ka gutog dabu so kaja ngan. Anŭ jadi pinyibakan di ngara!” 12 Jadi ngara ruah ka ngajar daya da marik pimudip ngara pari ka Tapa. 13 Ngara pibu bagŭ umot, ka susen inyo kanā di bagŭ daya adi birandam ka pibua ngara. 14 Raja Herod dingah sopŭrŭg kayuh anŭ, sabab adŭn Jesus mbŭh kambang di barang yŭn. Kada daya nang, “John Pembaptisa mbŭh pari udip dinge! Ngapŭi ayŭh biyŭn kuasa ngga ndai pingandai-nginga.” 15 Pak agi adi bŭkŭn nang, “Ayŭh inŭh Elijah.” Adi bŭkŭn nang, “Ayŭh inŭh nabi, mun ndi so bara nabi ndun jah.” 16 Kan Herod dingah, ayŭh nang, “Ayŭh John Pembaptisa! Ubak-i aku ko kapŭg, pak ayŭh mbŭh pari udip dinge!” 17 Adŭp Herod ko nggen ukum bada John dog nakap, ka ayŭh gŭh adi bada ayŭh dog muak ka dog na darŭm jer. Herod ndai simŭnŭ sitagar Herodias, adi-i tambit ndu sawŭn, adi taŭn mbŭh sawŭn jurud-i Philip. 18 John Pembaptisa agi marar kidaan di Herod, “Dŭh-i batur kuu tambit sawŭn jurud mu ndu sawŭn!” 19 Jadi Herodias mandam atin-i di John ka raan siŭ ayŭh, pak ayŭh dŭh tungang sabab Herod abah bada. 20 Herod taru John sabab ayŭh puan John daya adi kana buang kudus, jadi ayŭh nakit ngga ayŭh. Ayŭh suka dingah John minyu, sunggu ayŭh dŭh gimanyam dingah piminyu-i. 21 Sikasŭn-i Herodias dapŭd pluang-i. Anŭ inŭh di andu pinyibranak Herod, kan ayŭh kuka gawai yŭn sopŭrŭg daya adi bās darŭm pritah-i, pingibās pingibās soldadu, ka sopŭrŭg daya adi bās di Galilee. 22 Anak dayung Herodias mŭrŭt ka bitanda, ka pimunos asŭng Herod samŭn bara pingabang-i. Jadi raja nang di dayung anŭ, “Ani an mu biyŭn? Aku bisa nggen tadŭ tadŭ kayuh adi kuu raan.” 23 Ayŭh nang di dayung anŭ ngga payu, “Aku bipayu aku an nggen tadŭ tadŭ kayuh di kuu, bait-i sitangah rais adi aku mritah!” 24 Jadi dayung anŭ di ruah ka siken di sindŭ-i, “Ani re ku mite?” “Ubak John Pembaptisa,” ayŭh nam. 25 Dayung anŭ bigaut pari ka raja ka mite, “Aku raan kaam nggen madin di pinggen ubak John Pembaptisa!” 26 Pimite anŭ bada raja susah, pak ayŭh dŭh tungang nyipunok pimite anŭ sabab ayŭh ko bipayu di sirung jawin sopŭrŭg pingabang. 27 Jadi ayŭh pait soldadu da di tambit ubak John. Soldadu anŭ di ka ramin jer, ka kapŭg ubak John; 28 komŭnŭ ayŭh taban-i di pinggen ka nggen-i di dayung anŭ, adi nggen-i di sindŭ-i. 29 Kan murid murid John dingah kayuh anŭ, ngara mandŭg ka tambit tadang-i yŭn kubur. 30 Bara pinyuruh pari ka tudu Jesus, ka kidaan di Ayŭh sopŭrŭg kayuh adi ngara ko ndai ka ngajar. 31 Daya mbŭh raru bagŭ, agi adi mandŭg agi adi bu, ndŭg ka Jesus ngga bara murid-I mbŭh dŭh adŭ paya re man. Jadi Ayŭh nang di ngara, “Ja ata di ka tarun adi yŭn ta bisa sadi ka adi yŭn ngan bisa rŭŭ nyitiro so kraja ngan.” 32 Jadi ngara matak pakai arud sadi adŭp ngara ka tarun yŭn adi pajam. 33 Pak bagŭ daya kiris ngara matak ka rasu natŭng ngara; jadi ngara so barang kupo matak gŭh, ka bikaduh diŭ so deyŭh ka mandŭg ka tarun anŭ diŭ so Jesus ngga bara murid-I. 34 Kan Jesus ruah so arud, Ayŭh kiris bara daya, ka mbŭh raru masi di ngara, sabab ngara agi keya ka bara biri adi dŭh biyŭn pingingat. Jadi Ayŭh piguru ngajar bagŭ kayuh di ngara. 35 Kan andu mbŭh re karŭm, bara murid-I tudu Ayŭh ka nang, “Andu mbŭh re karŭm, ka tarun ati inŭh tarun pajam. 36 Bada maad adŭ bara daya ati, siŭn ngara bisa di ka teya teya ka anak anak kupo dŭh jo so ti di miris kayuh man.” 37 “Adŭp ngan nggen kayuh man di ngara,” Jesus nam. Ngara siken, “Agi kah sirati-i pinganang Mai anŭ bada kieh pakai duwŭh ratus kiping duit pirak ngga miris ruti yŭn ngara?” 38 Jadi Jesus siken ngara, “Kiang-ki ruti angān biyŭn? Bah tingga.” Kan ngara mbŭh dapŭd, ngara kidaan di ayŭh, “Rimŭh baru ruti ka duwŭh iken.” 39 Jesus rasu bada bara murid-I ngatur daya da guru di kupai barŭm darŭm bagŭ tibaran. 40 Ka bara daya guru bititan, ngga tibaran tibaran adi siratus ka tibaran tibaran adi rimŭh-puru. 41 Komŭnŭ Jesus tambit ruti anŭ adi rimŭh baru samŭn duwŭh iken, nyigura ka rangit, ka nggen trima kaseh di Tapa. Ayŭh mire ruti anŭ ka nggen-i di bara murid-I yŭn kutung di bara daya. Ayŭh kutung gŭh iken anŭ yŭn sopŭrŭg ngara. 42 Sopŭrŭg daya man ka mbŭh bisoh. 43 Komŭnŭ bara murid nguruk simŭng-duwŭh bakur puno ngga tadŭh ruti ka iken anŭ. 44 Bara dari adi dog paan diginŭ agi rimŭh ribu naan. 45 Jesus rasu bada bara murid-I mŭrŭt arud ka matak diŭ so adŭp-I ka Bethsaida, di pah mandi rawŭt anŭ, atan adŭp-I bada bara daya anŭ maad. 46 Ripas Jesus ko tingga bara daya anŭ panu, Ayŭh di ka ndi sandah di simayang. 47 Kan-i mbŭh karŭm, arud mbŭh di yun rawŭt, atan Jesus sadi-I di deyŭh. 48 Ayŭh kiris bara murid-I mbŭh susah payah bikayuh, amai bikayuh rawan sabak; jadi ngga arong pukor taruh ngga pukor nŭm isan isan, Ayŭh mandŭg tudu ngara, panu di tunduh piin. Ayŭh panu re an rewan adŭ ngara, 49 pak ngara kiris Ayŭh panu di tunduh piin. “Mindo anŭ!” ngara nang buang nyirais taru. 50 Sopŭrŭg ngara mbŭh tikaran kan ngara kiris Ayŭh. Jesus rasu minyu di ngara, “Nagap yang ngan!” Ayŭh nang. “Aku inŭh ati. Dŭhnyah taru!” 51 Ka Ayŭh mŭrŭt arud ka yŭn ngara, ka sabak ribut gŭh rŭŭ. Bara murid-I mbŭh bana inga inga, 52 sabab ngara gi-dŭh puan ani rati paan daya rimŭh ribu naan anŭ; pikir ngara dŭh tungang nakap rati pingandai anŭ. 53 Ngara mutas rawŭt anŭ ka mandŭg ka tabing Gennesaret, di yŭn ngara mŭŭng arud ngara ka deyŭh. 54 Darŭm ngara tingge arud, daya mbŭh rasu natŭng Jesus. 55 Jadi ngara bikaduh di ndi tarun tana anŭ; ka di barang yŭn ngara dingah Ayŭh agi, ngara taban sinadan daya adi birandam guring di ambok ka yŭn-I. 56 Ka di barang yŭn Jesus panu, bait-i di kupo puan kah di anak anak kupo, puan kah di teya, daya taban daya adi birandam ka arong passar ka mite Ayŭh nyibandar daya adi birandam tama piji ka tŭbŭn jipo-I. Ka sawŭ, sopŭrŭg adi tama-i mbŭh bua.

Mark 7

1 Agi kada daya Pharisee ngga gurū Ukum-adat Jahudi adi mandŭg so Jerusalem, tikuruk maning Jesus. 2 Ngara kiris kada so bara murid Jesus man ngga tangan kais, anŭ inŭh dŭh mbe nunda atur adat adi daya Pharisee ko nggen di ngara. ( 3 Amai daya Pharisee, ka simŭnŭ gŭh daya Jahudi adi bŭkŭn, tunda ajar adi ngara trima so tayung-babuk ngara: ngara dŭh man kambŭi dŭh mbe nanyam ka gaya adi mbŭh dog nggen; 4 dŭh gŭh ngara man tadŭ tadŭ kayuh so passar kambŭi bayuh dog ngu. Bagŭ gŭh atur adi bŭkŭn adi ngara ko trima, mun gaya ngu saker, priok, makuk timaga, ka pangō. 5 Jadi bara daya Pharisee ka gurū Ukum-adat Jahudi siken Jesus, “Mani bara murid Mai man dŭh mbe, dŭh tunda ajar so tayung-babuk ta?” 6 Jesus nam ngara, “Batur pinganang nabi Isaiah kan ayŭh minyu-binabi pasar angān! Nimun adi nuris-i, angān pingadong: ‘Daya ati, Tapa nang, stabi di Aku ngga baba-i, pak atin ngara mbŭh sawŭ jo so Aku. 7 Mating guna-i ngara nyambah Aku, sabab ngara ngajar atur adi manusia ndaika bada-i mun ukum-adat Ku!’ 8 “Angān sān ka bŭngŭn pinyipesan Tapa, ka tunda ajar manusia.” 9 Ka Jesus nang gŭh, “Angān mbŭh biyŭn akar ngga tirawan ukum-adat Tapa siŭn angān bidigŭng di ajar adŭp ngan. 10 Amai Moses ko pesan, ‘Stabi di sindŭ sama ngan,’ ka, ‘kambŭi angān mangu sindŭ sama ngan, angān dŭh siŭn dŭh dog ukum kabŭs.’ 11 Pak angān ngajar nang kambŭi daya biyŭn kayuh adi-i bisa pakai ngga turung sindŭ sama-i, pak nang, ‘Ati Korban’ (anŭ inŭh, tung Tapa), 12 ngara mbŭh dog pirupas so turung sindŭ sama ngara. 13 Simuti inŭh meh ajar adi angān nggen di daya mbŭh kinating pinganang Tapa. Ka bagŭ gŭh adi bŭkŭn, adi mun ati, adi angān ndai.” 14 Ka Jesus bagan bara daya ka adŭp-I dinge ka nang di ngara, “Dingah pinganang Ku ati, sopŭrŭg ngan, ka mirati meh. 15 Mating kayuh adi so ka sapa adi mŭrŭt daya bisa kinais daya. Pak kayuh adi ruah so daya inŭh adi kinais daya.” 16 Dingah, garang, kambŭi angān biyŭn kajit! 17 Kan Ayŭh mbŭh tingge bara daya ka mŭrŭt ka darŭm arŭn, bara murid-I mite Ayŭh kidaan rati pinganang anŭ. 18 “Angān taŭn mbŭh dŭh adŭ pandai so ngara adi bŭkŭn,” Jesus nang di ngara. “Angān dŭh mirati kah? Mating kayuh adi mŭrŭt daya so ka sapa bisa kinais daya, 19 sabab kayuh anŭ dŭh mŭrŭt atin-i pak radus ka tain-i ka komŭnŭ ruah so pŭrŭng-i.” (Ngga pinganang ati, Jesus kidaan nang sopŭrŭg pinguman bisa dog man.) 20 Ka Ayŭh pijuu nang, “Kayuh adi ruah so daya inŭh adi kinais daya; 21 amai so tura ka darŭm, so atin daya, sopŭrŭg pikir-kira adi arap mandŭg, adi taban daya ndai pingandai adi dŭh tatu, mirupak, siŭ daya, 22 tanggah, tama, ka sopŭrŭg pingandai arap adi bŭkŭn; kadong, pingandai kais, sina, napŭ daya, sambuh, ka pimudip adi dŭh taru di Tapa. 23 Sopŭrŭg kayuh arap ati mandŭg so tura ka darŭm, ka kinais daya.” 24 Jadi Jesus bu so nŭ ka matak ka tarun tana dŭh jo so kupo Tyre. Ayŭh mŭrŭt ndi ramin, ka abah-I bada daya puan adŭp-I agi diginŭ, pak dŭh-I tungang bisukan. 25 Ndi naan dayung adi biyŭn ndi anak dayung-i adi dog mŭrŭt roh arap, dingah pasar Jesus ka rasu mandŭg tudu Ayŭh ka sidikang di kaja-I. 26 Dayung anŭ dŭh bangsa Jahudi, dog biranak di tarun tana Phoenicia di Syria. Ayŭh mite Jesus pibu umot so anak dayung-i. 27 Pak Jesus nam, “Ata nggen man di anak-sŭ diŭ. Dŭh ata patut taran pinguman anak-sŭ ka kasong.” 28 “Tuan,” ayŭh nam, “Kasong babŭ gŭh man tatuh pinguman anak-sŭ di ribo mija!” 29 Ka Jesus nang di ayŭh, “Sabab pinyinam mu sakanŭ, maad meh, umot anŭ mbŭh ruah so anak dayung mu!” 30 Ayŭh maad ka dapŭd anak dayung-i guring di pangō; ka umot anŭ sawŭ mbŭh ruah so ayŭh. 31 Komŭnŭ Jesus bu so tarun tana maning Tyre, pijuu pimanu-I tambus Sidon ka nuju Danu Galilee, panu so ka tarun tana Kupo-Simŭng. 32 Kada daya taban ndi naan daya adi bangam buang dŭh pandai minyu ka yŭn-I; ngara mite Jesus na tangan-I di tunduh ayŭh. 33 Jesus taban ayŭh bu, jo so daya bagŭ, na trinju-I di kajit-i, nyiruja, ka tama jura-i. 34 Komŭnŭ Jesus nyigura ka rangit, ngasŭng, ka nang di daya anŭ, “Ephphatha,” rati-i “Kanga!” 35 Jam anŭ gŭh daya anŭ dapŭd minyu dinge, bawa-i mbŭh bu, ka-i piguru minyu ngga tirase. 36 Komŭnŭ Jesus pesan daya bagŭ anŭ da dŭh nang ani ani pasar kayuh anŭ di tadŭ tadŭ daya; pak makin-I nagah, makin gŭh ngara pigarau-i. 37 Ka sopŭrŭg daya adi dingah kayuh anŭ mbŭh sadi inga inga. “Mbŭh sukup kana pingandai-I!” ngara nang. “Daya adi bangam Ayŭh bada dapŭd dingah, ka daya adi dŭh pandai minyu Ayŭh bada dapŭd minyu!”

Mark 8

1 Dŭh tui ripas anŭ agi dinge bara daya mandŭg tikuruk. Kan bara daya mbŭh dŭh biyŭn kayuh man, Jesus bagan bara murid-I ka nang, 2 “Masi Aku di bara daya ati; mbŭh taruh andu ngara agi digiti ngga Aku, ka madin ngara mbŭh dŭh biyŭn kayuh man. 3 Kambŭi Aku bada ngara mari dŭh man, ngara manŭn re mijŭp di aran, sabab agi kada ngara mbŭh mandŭg so tarun adi jo.” 4 Murid-I siken Ayŭh, “So ki di tarun tana-pajam ati daya tungang dapŭd pinguman ngga paan bara daya ati?” 5 “Kudu baru ruti angān biyŭn?” Jesus siken. “Ju baru,” ngara nam. 6 Ayŭh bada bara daya guru di tana. Komŭnŭ Ayŭh tambit ju baru ruti anŭ, nggen trima kaseh di Tapa, mire-i, ka nggen-i di bara murid-I yŭn kutung di bara daya; ka bara murid sawŭ kutung. 7 Ngara gŭh biyŭn nisŭ iken adi anŭk. Jesus nggen trima kaseh di Tapa yŭn iken anŭ ka bada bara murid-I kutung-i gŭh. 8-9 Sopŭrŭg daya man ka mbŭh bisoh. Diginŭ agi kurang rabis pat ribu naan daya. Ka bara murid nguruk ju bakur puno ngga tadŭh pinguman anŭ. Jesus bada bara daya mari 10 buang adŭp-I rasu mŭrŭt arud ngga bara murid-I ka matak ka utung rais Dalmanutha. 11 Kada daya Pharisee mandŭg tudu Jesus ka piguru bikarit ngga Ayŭh. Raan kudog Ayŭh, ngara mite Ayŭh ndai pingandai-nginga ngga kiren sawŭ kah dŭh Ayŭh mandŭg so Tapa. 12 Pak Jesus ngasŭng ka nang, “Mani daya jaman ati mite pingandai-nginga? Dŭh bisa, Aku kidaan di angān! Mating kayuh adi mun anŭ re dog nggen di ngara!” 13 Ayŭh bu tingge ngara, pari mŭrŭt arud, ka mutas ka pah mandi rawŭt anŭ. 14 Bara murid mbŭh kambŭt taban bagŭ ruti; kaŭs-i ndi baru adŭ ngara biyŭn di arud. 15 “Ingat angān,” Jesus bakan ngara, “jaga adŭp ngan so ragi daya Pharisee ka ragi Herod.” 16 Ngara piguru kirakar dupan adŭp-i: “Ayŭh nang sakanŭ sabab ata dŭh biyŭn ruti.” 17 Jesus puan kayuh adi nang ngara, jadi Ayŭh siken ngara, “Mani angān kirakar pasar dŭh biyŭn ruti? Gibayuh kah angān mirati? Madŭd kah atŭk ngan? 18 Angān biyŭn batŭh, mani dŭh kiris? Angān biyŭn kajit, mani dŭh dingah? Dŭh kah angān ingat 19 di andu Aku mire rimŭh baru ruti yŭn rimŭh ribu naan daya? Kudu bakur puno ngga tadŭh pinguman adi angān sun?” “Simŭng-duwŭh” ngara nam. 20 “Ka di andu Aku mire ju baru ruti yŭn pat ribu naan daya,” Jesus siken, “kudu bakur puno ngga tadŭh pinguman adi angān sun?” “Ju,” ngara nam. 21 “Ka gibabŭ kah angān dŭh mirati?” Ayŭh siken ngara. 22 Ngara ndŭg Bethsaida, di yŭn agi kada daya taban ndi naan daya karak ka yŭn Jesus ka mite Ayŭh tama ayŭh. 23 Jesus tambit tangan daya karak anŭ ka taban ayŭh ruah so kupo. Ripas-I nyiruja di batŭh daya anŭ, Jesus na tangan-I di tunduh ayŭh ka siken, “Tungang kuu kiris tarun?” 24 Daya anŭ tingga ka nang, “Tungang aku kiris; aku tungang kiris daya, pak mun tŭngŭn kayuh bijaruh.” 25 Jesus na dinge tangan-I di tunduh batŭh daya anŭ. Kari ati daya anŭ nakit tingga, ka-i mbŭh kiris tarun; sopŭrŭg kayuh mbŭh tatŭng kiris-i. 26 Jesus rasu bada ayŭh maad ngga pinganang sakati, “Dŭhnyah pari ka kupo.” 27 Komŭnŭ Jesus ngga bara murid-I bu ka anak anak kupo sindŭk Caesarea Philippi. Di aran Ayŭh siken ngara, “Kidaan di Aku, asi Aku sŭn daya nang?” 28 “Agi daya nang Kaam John Pembaptisa,” ngara nam; “adi bŭkŭn nang Kaam Elijah, pak adi bŭkŭn nang Kaam ndi so bara nabi.” 29 “Angān boh?” Ayŭh siken ngara. “Angān nang Aku asi?” Peter nam, “Kaam inŭh Kristus.” 30 Ka Jesus pesan ngara, “Dŭhnyah kidaan di tadŭ tadŭ daya pasar Aku.” 31 Komŭnŭ Jesus piguru ngajar bara murid-I: “Anak Manusia dŭh siŭn dŭh kinyam pinyusah bās ka dog tirawan bara nyamba bangsa Jahudi, pingubak imam, ka gurū Ukum-adat Jahudi. Ayŭh re dog ukum kabŭs, pak taruh andu ripas anŭ Ayŭh re makat udip bauh.” 32 Ayŭh nang kayuh ati ngga rabis tarang di ngara. Jadi Peter tarik Ayŭh ka bŭngŭn ka piguru nyara Ayŭh. 33 Pak Jesus bigiring, kimat bara murid-I, ka nyara Peter. “Bu so Aku, Shetan,” Ayŭh nang. “Pikir-kira mu dŭh mandŭg so Tapa pak so manusia!” 34 Komŭnŭ Jesus bagan bara daya samŭn bara murid-I ka adŭp-I. “Kambŭi agi so angān raan tunda Aku,” Ayŭh nang di ngara, “ayŭh dŭh siŭn dŭh an ngarah adŭp-i, gŭrŭng rigang-i, ka tunda Aku. 35 Amai asi asi adi raan nyiramat asŭng adŭp-i re kinanyap udip adi sawŭ adi tan adu adu; pak asi asi adi kinanyap asŭng-i sitagar Aku ka sitagar Agah Kana re nyiramat-i. 36 Ani utung-i kambŭi daya dapŭd ndi ong ong, pak kinanyap udip adi sawŭ adi tan adu adu? 37 Bisa kah udip anŭ dog nyambi ngga tadŭ kayuh? Manŭn dŭh bisa. 38 Kambŭi daya di turap ati adi ginaka ngga adi dŭh stabi di Tapa mangŭh ngarun Aku ngga ajar Ku, Anak Manusia re mangŭh gŭh ngarun ayŭh kan Ayŭh mandŭg darŭm bragah Sama-I ngga bara malaikat kudus.”

Mark 9

1 Ka Ayŭh nang dinge, “Aku kidaan di angān, digiti agi ngara adi dŭh re kabŭs sibayuh ngara kiris Tapa mritah ngga sipuno kuasa-I.” 2 Nŭm andu ripas anŭ Jesus taban Peter, James, ka John, ka maad ndi darŭd adi bigatung sadi adŭp ngara. Ka darŭm ngara tingga Jesus, gayŭn-I birubah. 3 Piraka-I jadi bringam buda, buda ngasad so adi tungang manusia ngu da buda. 4 Nganŭ gŭh ngara taruh naan murid kiris Elijah ka Moses minyu ngga Jesus. 5 Peter minyu, nang-i di Jesus, “Gurū, mbŭh raru kana inŭh kieh agi digiti! Kieh re ndai taruh bari, ndi yŭn Mai, ndi yŭn Moses, ka ndi yŭn Elijah.” 6 Ayŭh mbŭh dŭh puan ani re-i nang amai ayŭh ka ngara duwŭh adi samah ngga ayŭh mbŭh raru taru. 7 Komŭnŭ abun mandŭg ka nyayung ngara, ka sirŭŭn agi dog dingah so abun, nang, “Ati inŭh Anak nyirot Ku; dingah pinganang-I!” 8 Ngara kimat bait tauh ka kiris mating daya bŭkŭn; kaŭs-i Jesus adŭ adi agi diginŭ ngga ngara. 9 Buang ngara mūn darŭd, Jesus pesan ngara, “Dŭhnyah kidaan di tadŭ tadŭ daya kayuh adi angān ko kiris, ndŭg ka Anak Manusia mbŭh makat so kabŭs.” 10 Ngara tunda pinganang-I, pak dupan adŭp ngara ngara mbŭh piguru kirakar pasar kayuh anŭ, “Ani meh rati ‘makat so kabŭs’ ati?” 11 Ka ngara siken Jesus, “Mani bara gurū Ukum-adat Jahudi nang Elijah re diŭ mandŭg?” 12 Jesus nam, “Elijah taŭn-i sawŭ diŭ mandŭg siŭn-i sidia sopŭrŭg kayuh yŭn-I. Pak, mani meh Surat-kudus nang Anak Manusia re kinyam bagŭ pinyusah ka dog tirawan? 13 Aku kidaan di angān, Elijah mbŭh mandŭg pak daya ndai di tunduh-i nanyam suka asŭng ngara, nimun Surat-kudus ko nang pasar ayŭh.” 14 Kan ngara mbŭh ndŭg bara murid adi bŭkŭn, ngara kiris bara daya maning ngara ka kada gurū Ukum-adat Jahudi bikarit ngga ngara. 15 Kan bara daya kiris Jesus, ngara gŭgŭh, ka bikaduh tudu Ayŭh ka tabi Ayŭh. 16 Jesus siken bara murid-I, “Pasar ani anŭ, karit ngan ngga ngara?” 17 Ndi naan daya di ruang daya bagŭ nam, “Gurū, aku agi taban anak ku ka bara murid Mai, sabab ayŭh dog mŭrŭt roh arap ka dŭh pandai minyu. 18 Niap kari roh arap anŭ muak ayŭh, ayŭh tumbang ka tana, baba-i bibude, jipŭh-i kimatet, ka pŭrŭng ganan-i bagŭg. Aku mite bara murid Mai pibu roh anŭ, pak ngara dŭh tungang.” 19 Jesus nang di ngara, “Angān adi kurang pinyabah! Ndŭg sinde meh Aku dŭh siŭn dŭh rŭŭ ngga angān? Ndŭg sinde Aku patut bijijŭ ngga angān? Taban anak anŭ kamati!” 20 Ngara taban anak anŭ ka Jesus. Kan roh arap anŭ kiris Jesus, ayŭh nyisŭt anak anŭ ndŭg ka-i tumbang di tana ka gurai-marik adŭp-i, buang baba-i bibude. 21 “Mbŭh tian-ki ayŭh mun ati?” Jesus siken sama-i. “So-i gi-sŭ,” ayŭh nam. 22 “Mbŭh siraru roh arap anŭ suba an siŭ ayŭh, bada ayŭh tumbang di apui puan kah di piin. Masi di kieh ka turung kieh, kambŭi Kaam tungang!” 23 “Ani sakanŭ? Kambŭi Kaam tungang?” Jesus nang. “Sopŭrŭg kayuh bisa jadi yŭn daya adi sabah di Tapa.” 24 Sama anak anŭ rasu nang, “Aku sabah, pak pinyabah ku kurang. Turung bada aku rabis sabah!” 25 Kiris bara daya mbŭh nyikidŭn ngara, Jesus nang di roh arap anŭ, “Roh adi bangam ka adi dŭh pandai minyu, Aku mritah kuu, ruah so anak anŭ ka dŭhnyah tia mŭrŭt ayŭh!” 26 Roh arap anŭ nyirais, nyisŭt ayŭh, ka rasu ruah so ayŭh. Anak anŭ mbŭh mun tadang, ka sopŭrŭg daya nang, “Ayŭh mbŭh kabŭs!” 27 Pak Jesus tambit tangan anak anŭ ka turung ayŭh makat, ka anak anŭ rasu mijog. 28 Ripas Jesus mbŭh mŭrŭt ka darŭm ramin, bara murid-I siken Ayŭh kan ngara mbŭh sadi, “Mani kieh dŭh tungang pibu roh arap anŭ?” 29 “Kaŭs-i simayang adŭ adi tungang pibu kayuh adi mun anŭ,” nam Jesus; “mating kayuh bŭkŭn tungang.” 30 Jesus ngga bara murid-I bu so nŭ ka pijuu pimanu ngara so Galilee. Jesus dŭh raan tadŭ tadŭ daya puan yŭn adŭp-I, 31 sabab Ayŭh mbŭh ngajar bara murid-I, nang “Anak Manusia re dog nyerah ka darŭm tangan daya adi re siŭ Ayŭh, pak taruh andu ripas anŭ, Ayŭh re makat udip bauh.” 32 Ngara dŭh mirati ajar anŭ, pak ngara dŭh birani re siken Ayŭh. 33 Ngara ndŭg Capernaum, ka ripas ngara mbŭh mŭrŭt ka darŭm ramin, Jesus siken bara murid-I, “Ani anŭ karit ngan di aran tejah?” 34 Pak ngara dŭh nam Ayŭh, sabab di aran tejah ngara bikarit dupan adŭp ngara pasar asi adi bās dŭ. 35 Jesus guru, bagan ngara adi simŭng-duwŭh naan murid-I, ka nang di ngara, “Asi asi adi raan jadi diŭ dŭh siŭn dŭh bada adŭp-i jadi sikasŭn ka jadi urun sopŭrŭg daya.” 36 Komŭnŭ Ayŭh mbit ndi naan anak-sŭ ka bada-i mijog di sirung jawin ngara. Jesus dakŭp anak anŭ buang nang di ngara, 37 “Asi asi adi kambat anak-sŭ mun siati ngga adŭn Ku, kambat Aku; ka asi asi adi kambat Aku, kambat dŭh-i Aku adŭ pak Ayŭh adi bada Aku mandŭg.” 38 John nang di Ayŭh, “Gurū, kieh agi kiris ndi naan daya pibu umot ngga adŭn Mai, ka kieh nagah ayŭh, sabab ayŭh dŭh so tibaran ta.” 39 “Dŭhnyah nagah ayŭh,” Jesus nang di ngara, “sabab mating daya adi ndai pingandai-nginga ngga adŭn Ku re tungang nang kayuh arap pasar Aku ripas anŭ. 40 Amai asi asi adi dŭh rawan ata agi ngga ata. 41 Ingat nŭh! Daya adi nggen di angān piin nok sabab angān mbŭh tibaran Ku re manŭn kambat upah-i. 42 “Kambŭi agi daya bada ndi so bara pinunda Ku adi sŭ ati dŭh tia sabah di Aku, mbŭh kana dŭ inŭh daya anŭ dog mŭŭng tibande batuh kisar di tungo-i ka dog taran ka darŭm rawŭt. 43 Ka kambŭi tangan ngan bada angān bidosa, kapŭg-i! Mbŭh kana dŭ inŭh angān udip ngga Tapa kipang so angān biyŭn soduwŭh-i ka dog taran ka neraka, ka yŭn apui adi dŭh bisa pura. 44 Diginŭ ‘dudu ŭrŭd adi man-i dŭh bisa kabŭs, ka apui adi badang-i dŭh bisa pura.’ 45 Ka kambŭi kaja ngan bada angān bidosa, kapŭg-i! Mbŭh kana dŭ inŭh angān udip ngga Tapa kipang so angān biyŭn soduwŭh-i ka dog taran ka darŭm neraka. 46 Diginŭ ‘dudu ŭrŭd adi man-i dŭh bisa kabŭs, ka apui adi badang-i dŭh bisa pura.’ 47 Ka kambŭi batŭh ngan bada angān bidosa, tuket-i! Mbŭh kana dŭ inŭh angān kinyam Ong Bauh Tapa kambet so angān biyŭn soduwŭh-i ka dog taran ka darŭm neraka. 48 Diginŭ ‘dudu ŭrŭd adi man-i dŭh bisa kabŭs, ka apui adi badang-i dŭh bisa pura.’ 49 “Barang naan daya re dog pibisig ngga apui nimun sadis dog pibisig ngga garo. 50 “Garo inŭh kana; pak kambŭi pide-i mating tia, simuki meh nŭŭh re bada-i pide dinge? “Patut inŭh angān jadi keya ka garo ka udip darŭm damai dupan adŭp ngan.”

Mark 10

1 Komŭnŭ Jesus bu so nŭ, matak ka utung rais Judea, ka mutas Yang Jordan. Bara daya bagŭ mandŭg ka tikuruk maning Ayŭh dinge, ka Ayŭh ngajar ngara, nimun adi mbŭh. 2 Kada daya Pharisee mandŭg tudu Ayŭh ka suba an kudog Ayŭh. “Kidaan di kieh,” ngara siken, “nanyam ka Ukum-adat, bisa kah daya taran sawŭn-i?” 3 Jesus nam ngara ngga pinyiken, “Ani ukum-adat adi Moses mbŭh nggen di angān?” 4 Pinyinam ngara inŭh, “Moses nyibandar daya nuris surat sare ngga bada sawŭn-i bu.” 5 Jesus nang di ngara, “Moses nuris ukum-adat anŭ yŭn ngan sabab angān mbar dog ngajar. 6 Pak di sibungas-i, di tika Tapa napa sopŭrŭg kayuh, ‘Tapa napa ngara dari dayung,’ sak adi nang Surat-kudus. 7 ‘Ngga sabab anŭ inŭh dari tingge sindŭ sama-i ka udip ngga sawŭn-i, 8 ka ngara duwŭh jadi ndi.’ Simŭnŭ inŭh ngara mbŭh dŭh tia duwŭh, pak ndi. 9 Daya dŭh siŭn nyibarai, meh, daya adi Tapa mbŭh tubu.” 10 Kan ngara mbŭh pari ka darŭm arŭn, bara murid siken Jesus pasar kayuh anŭ. 11 Ayŭh nang di ngara, “Daya adi taran sawŭn-i ka sawan ngga dayung bŭkŭn mbŭh tanggah rawan sawŭn-i. 12 Simŭnŭ gŭh, dayung adi taran banŭh-i ka sawan ngga dari bŭkŭn mbŭh tanggah.” 13 Kada daya taban bara anak-sŭ ka Jesus siŭn Ayŭh nyiberkat ngara, pak bara murid nang ngara. 14 Kan Jesus kiris, Ayŭh tuas ka nang di bara murid-I, “Bada bara anak-sŭ anŭ mandŭg ka Aku, ka dŭhnyah kijaman ngara, sabab daya adi keya ka ngara inŭh adi kinyam Pinyipritah Tapa. 15 Ingat nŭh! Asi asi adi dŭh kambat Pinyipritah TapaF mun anak-sŭ, dŭh-i re dapŭd kinyam-i.” 16 Komŭnŭ Ayŭh dakŭp bara anak-sŭ anŭ, na tangan-I di tunduh barang naan ngara, ka nyiberkat ngara. 17 Darŭm Jesus mbŭh pijuu pimanu-I dinge, ndi naan daya bikaduh nyandat Ayŭh, sidikang di sirung jawin-I, ka nang, “Gurū adi kana, ani dŭh siŭn dŭh aku ndai ngga dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu?” 18 “Mani kuu nang Aku kana?” Jesus siken. “Mating daya kana adŭ-i Tapa. 19 Kuu puan Pinyipesan Tapa: ‘Dŭhnyah siŭ daya; dŭhnyah tanggah; dŭhnyah naku; dŭhnyah nggen taksi kadong pasar tadŭ daya; dŭhnyah nipu daya; stabi di sindŭ sama mu.’” 20 “Gurū,” daya anŭ nang, “so ku gi-sŭ, aku tunda sopŭrŭg Pinyipesan anŭ.” 21 Jesus tirek ayŭh ngga atin rindu ka nang, “Dŭm ndi kayuh adi kuu patut ndai. Di jua sopŭrŭg kayuh adi kuu biyŭn ka nggen duit anŭ di daya sirata, ka kuu re biyŭn rata di shorga; komŭnŭ ja tunda Aku.” 22 Kan daya anŭ dingah sakanŭ, raŭn-i marui; ayŭh bu buang susah, sabab ayŭh raru kaya. 23 Jesus tingga bara murid-I ka nang di ngara, “Mbŭh raru mbar inŭh daya kaya kinyam Pinyipritah Tapa!” 24 Bara murid gŭgŭh dingah pinganang anŭ, pak Jesus pijuu nang, “Angān adi bara anak Ku, taŭn-i mbar inŭh daya kinyam Pinyipritah Tapa! 25 Mbar dŭ inŭh daya kaya kinyam Pinyipritah Tapa so ndi onta mŭrŭt tambus rubang utos.” 26 Bara murid Jesus mbŭh inga inga ka samah siken dupan adŭp-i, “Asi meh, re bisa dog nyiramat?” 27 Jesus tirek ngara ka nam, “So ka manusia kayuh ati dŭh bisa jadi, pak dŭh-i simŭnŭ so ka Tapa, amai Tapa bisa ndai sopŭrŭg kayuh.” 28 Jadi Peter minyu, “Tingga, kieh mbŭh tingge sopŭrŭg kayuh ka tunda Kaam.” 29 “Sawŭ,” Jesus nang di ngara, “pak Aku nang di angān, ngara adi tingge ramin arŭn-i, bait-i jurud-i puan kah sindŭ-i, puan kah sama-i, puan kah anak-i, puan kah teya-i sitagar Aku ka sitagar Agah Kana, 30 re kambat rabis bagŭ-i di jaman ati. Ngara re kambat siratus rupet bagŭ-i ramin, jurud dari, jurud dayung, sindŭ, anak, ka teya; samŭn pinyikisiis ani. Ka di jaman adi re mandŭg ngara re kambat udip adi sawŭ adi tan adu adu. 31 Pak bagŭ adi diŭ madin re jadi sikasŭn, ka bagŭ adi sikasŭn madin re jadi diŭ.” 32 Jesus ngga bara murid-I madin di aran panu nuju Jerusalem. Jesus panu diŭ di jawin bara murid-I, adi mbŭh bana bipito; bara daya adi tunda mbŭh taru. Jesus taban dinge ngara adi simŭng-duwŭh naan murid-I ka bŭngŭn ka minyu pasar kayuh adi re jadi di adŭp-I. 33 “Dingah,” Ayŭh nang di ngara, “ata aŭn panu ka Jerusalem di yŭn Anak Manusia re dog nyerah ka darŭm tangan bara pingubak imam ka gurū Ukum-adat Jahudi. Ngara re nggen ukum kabŭs di Ayŭh ka komŭnŭ nyerah Ayŭh ka tangan daya adi dŭh bangsa Jahudi, 34 adi re napat Ayŭh, nyiruja Ayŭh, madŭs Ayŭh, ka siŭ Ayŭh; pak taruh andu ripas anŭ Ayŭh re makat udip bauh.” 35 Komŭnŭ James ngga John, anak Zebedee, mandŭg tudu Jesus. “Gurū,” ngara nang, “agi kayuh raan ami Kaam ndai yŭn ami.” 36 “Ani anŭ?” Jesus siken ngara. 37 Ngara nam, “Kan Kaam guru di takta Mai darŭm bragah, kieh mite Kaam bada kieh guru ngga Kaam, ndi tura ka tauht ndi tura ka bait Mai.” 38 Jesus nang di ngara, “Angān dŭh mirati kayuh adi angān mite. Bisa kah angān nok so makuk jera-birasa adi Aku dŭh siŭn dŭh nok? Bisa kah angān dog baptisa mun gaya Aku re dog baptisa?” 39 “Kieh bisa,” ngara nam. Jesus nang di ngara, “Angān manŭn re nok so makuk adi Aku dŭh siŭn dŭh nok ka dog baptisa mun gaya Ku re dog baptisa. 40 Pak Aku dŭh biyŭn hak re mien asi guru tura ka tauh Ku ngga tura ka bait Ku. Adŭp Tapa inŭh adi re nggen-i di ngara adi yŭn-I mbŭh sidia-i.” 41 Kan ngara adi simŭng naan dingah kayuh anŭ, ngara mbŭh tuas di James ngga John. 42 Jadi Jesus bagan sopŭrŭg ngara ka adŭp-I ka nang, “Angān puan nang bara pinguasa bangsa adi dŭh puan Tapa piurun daya-i, ka bara pinguru-i siraru takan daya-i. 43 Pak dŭh-i patut simŭnŭ di dupan angān. Kambŭi agi so angān raan jadi bās, ayŭh dŭh siŭn dŭh an jadi urun daya; 44 ka kambŭi agi so angān raan jadi diŭ, ayŭh dŭh siŭn dŭh an jadi urun sopŭrŭg ngan. 45 Amai adŭp Anak Manusia dŭh-I mandŭg sabab-I an jadi tuan; Ayŭh mandŭg amai an bituan ka nggen asŭng-I ngga nubos bagŭ daya.” 46 Ngara mandŭg ka Jericho, ka darŭm Jesus bu ngga bara murid-I samŭn bara daya, agi ndi naan pigambis adi karak dŭn Bartimaeus anak Timaeus guru di bŭngŭn aran. 47 Kan ayŭh dingah Jesus so Nazareth agi panu murah, ayŭh piguru nyirais nang, “Jesus! Anak David! Masi di aku!” 48 Bagŭ daya nang ayŭh ka bada ayŭh pirŭŭ adŭp-i. Pak ayŭh nyirais tanŭ ka rabis bana-i, “Anak David, masi di aku!” 49 Jesus rŭŭ ka nang, “Bagan ayŭh da kamati.” Ka ngara bagan daya karak anŭ. “Dŭhnyah susah!” ngara nang. “Makat meh, Ayŭh bagan kuu.” 50 Jadi ayŭh pasan jipo-i, mirupat, ka mandŭg tudu Jesus. 51 “Ani raan mu Aku ndai yŭn mu?” Jesus siken ayŭh. “Gurū,” daya karak anŭ nam, “aku raan kiris tarun dinge.” 52 “Panu,” Jesus nang di ayŭh, “kuu mbŭh bua amai kuu sabah di Aku.” Jam anŭ gŭh ayŭh dapŭd kiris dinge ka tunda Jesus di aran.

Mark 11

1 Darŭm ngara mbŭh dŭ dŭ sindŭk Jerusalem, dŭh jo so kupo Bethphage ngga kupo Bethany, ngara mbŭh ndŭg Sandah Kanā. Jesus pait duwŭh naan murid-I da panu diŭ 2 ngga pinganang sakati: “Panu ka kupo ajeh di jawin ngan. Kan angān mbŭh ndŭg nŭ, angān re rasu dapŭd ndi anak kaldi adi bŭn dog nunggang dog nyirunggo. Kuka sirunggo-i ka taban kamati. 3 Ka kambŭi agi daya siken mani angān kuka sirunggo-i, kidaan di ayŭh Gurū biguna dieh ka re rikas pari-i.” 4 Jadi ngara panu ka dapŭd ndi anak kaldi di aran, dog mŭŭng di tiban ramin. Darŭm ngara kuka sirunggo-i, 5 kada daya adi mijog sindŭk siken ngara, “Ani ndai ngan? Mani angān kuka sirunggo anak kaldi anŭ?” 6 Ngara nam nimun Jesus ko kidaan, ka ngara diginŭ tandah ngara panu. 7 Ngara taban anak kaldi anŭ ka Jesus; ngara na jipo ngara di tunduh dāng anŭ, ka Jesus maad ka tunduh-i. 8 Bagŭ daya mamad jipo ngara di aran, atan ngara adi bŭkŭn kapŭg daan daan kayuh so tarun ka tipan-i di aran. 9 Bara daya adi tura ka jawin samŭn ngara adi tunda di punok piguru nyirais nang, “Puji Tapa! Tapa nyiberkat Ayŭh adi mandŭg ngga adŭn Tuhan! 10 Biberkat inŭh pinyipritah-I adi re mandŭg, pinyipritah Raja David adi babuk ta! Puji ka Tapa!” 11 Jesus mŭrŭt Jerusalem, di ka darŭm Ramin Tuhan, ka kimat bait tauh-I tingga sopŭrŭg kayuh. Pak amai andu mbŭh re karŭm, Ayŭh di ka Bethany ngga bara murid-I. 12 Andu anŭ ndi, darŭm ngara pari so Bethany, Jesus mbŭh sibŭrŭk. 13 Ayŭh kiris so jo ndi tŭngŭn ara adi raru pidawŭn-i, jadi Ayŭh di tingga an puan agi kah mating buwa-i. Pak kan Ayŭh ndŭg nŭ, Ayŭh kiris dudu dawŭn adŭ, sabab-i dŭh tika adi ngga-i buān. 14 Jesus nang di tŭngŭn ara anŭ, “Mating daya re man buwa ara so kuu dinge!” Bara murid-I dingah Ayŭh. 15 Kan ngara mbŭh ndŭg Jerusalem, Jesus di ka Ramin Tuhan ka piguru pibu sopŭrŭg daya adi bijua ka adi miris kayuh diginŭ. Ayŭh kureb mija ngara adi tukang nyambi duit samŭn baku ngara adi jua manuk asang, 16 ka dŭh-I tandah daya taban kayuh panu so badag Ramin Tuhan. 17 Komŭnŭ Ayŭh ngajar bara daya: “Agi dog nuris di Surat-kudus Tapa nang, ‘Ramin-Ku re dog kadŭn ramin simayang yŭn sopŭrŭg bangsa daya.’ Pak angān mbŭh bada-i jadi tarun yŭn pirupak bisukan!” 18 Bara pingubak imam ngga gurū Ukum-adat Jahudi dingah pinganang anŭ, ka ngara piguru jiroh aran an siŭ Jesus. Ngara taru Ayŭh, sabab bara daya bagŭ gi-aŭn nyaruh di ajar-I. 19 Kan-i mbŭh singumi andu, Jesus ngga bara murid-I bu so kupo anŭ. 20 Awar isan isan andu jawa ndi, darŭm ngara panu di aran, ngara kiris tŭngŭn ara anŭ. Ayŭh mbŭh kabŭs ndi tŭngŭn tŭngŭn-i ndŭg uat. 21 Peter ingat kayuh adi mbŭh jadi ka-i nang di Jesus, “Tingga, Gurū, tŭngŭn ara adi Kaam ko mangu mbŭh kabŭs!” 22 Jesus nam ngara, “Sabah meh di Tapa. 23 Ka puan meh, asi asi adi nang di sandah ati da makat ka taran adŭp-i ka rawŭt ngga atin adi puno sabah di pinganang-i re sawŭ jadi, kayuh anŭ taŭn re sawŭ jadi yŭn-i. 24 Ngapŭi Aku nang di angān: Kan angān simayang mite kayuh, sabah meh angān mbŭh kambat-i, ka angān taŭn re dog nggen tadŭ tadŭ kayuh adi angān mite. 25 Ka kan angān mijog simayang, apun sopŭrŭg sarah daya di tunduh ngan, isa Sama ngan adi di shorga apun gŭh dosa ngan.” 26 Kambŭi angān dŭh apun daya, Sama ngan adi di shorga dŭh re apun sarah adi angān ko ndai. 27 Ngara mandŭg dinge ka Jerusalem. Darŭm Jesus panu di Ramin Tuhan, bara pingubak imam, gurū Ukum-adat Jahudi, ka nyamba bangsa Jahudi mandŭg tudu Ayŭh 28 ka siken Ayŭh, “Ani hak Mu ndai kayuh kayuh ati? Asi nggen di Kuu hak ngga ndai-i?” 29 Jesus nam ngara, “Aku an nggen di angān ndi pinyiken, ka kambŭi angān nggen di Aku pinyinam ngan, Aku re kidaan di angān ani hak Ku ndai kayuh kayuh ati. 30 Kidaan di Aku, so ki hak John baptisa daya, so Tapa kah so manusia?” 31 Ngara rasu bikarit dupan adŭp-i, “Ani re ta nang? Kambŭi ata nang, ‘So Tapa,’ Ayŭh re nang, ‘Mani meh, garang, angān dŭh sabah John?’ 32 Pak kambŭi ata nang, ‘So manusia. . .’” (Ngara taru bara daya, sabab sopŭrŭg ngara mbŭh sabah nang John mbŭh nabi.) 33 Jadi ngara nam Jesus, “Kieh dŭh puan.” Jesus nang di ngara, “Dŭh gŭh Aku an kidaan di angān ani hak Ku ndai sopŭrŭg kayuh ati.”

Mark 12

1 Komŭnŭ Jesus nyidundan upama ati di ngara: “Agi ndi sidah ndi naan daya ndai teya anggor, ndai buwang maning-i, kareh rubang yŭn mŭ anggor, ka pijog sirangga. Komŭnŭ ayŭh nyewa teya anggor-i anŭ di daya, ka adŭp-i di matak nami. 2 Kan-i mbŭh tika adi ngga daya sun buwa anggor, ayŭh pait urun-i ka bara pinyewa teya da kambat so ngara tung jangi utung so buwa buwa adi dog sun. 3 Pinyewa teya nakap urun anŭ, mukong ayŭh, ka bada ayŭh bu bŭrŭh. 4 Komŭnŭ ayŭh adi dapu teya pait urun adi bŭkŭn; pinyewa teya mukong ayŭh di ubak ka pimangŭh ayŭh. 5 Ayŭh adi dapu teya pait urun adi bŭkŭn, pak ngara siŭ ayŭh. Ngara ndai simŭnŭ gŭh di ngara adi bŭkŭn, agi adi dog pukong ka agi adi dog siŭ. 6 Kaŭs-i dŭm ndi naan adŭ adi re dog pait, anak adŭp-i. Sikasŭn-i meh ayŭh pait anak adŭp-i ka bara pinyewa teya anŭ. ‘Tatu ngara re stabi di anak ku,’ ayŭh nang. 7 Pak bara pinyewa teya anŭ nang dupan adŭp ngara, ‘Ati inŭh anak daya adi dapu teya. Bah, ja ata siŭ ayŭh, isa buat rata-i jadi jata!’ 8 Jadi ngara nakap ka siŭ ayŭh ka taran tadang-i ka sapa teya anggor. 9 “Ani, meh, re daya adi dapu teya anggor ndai?” Jesus siken. “Ayŭh re mandŭg ka siŭ bara pinyewa teya anŭ ka nggen teya anggor anŭ ka daya bŭkŭn. 10 Tatu angān ko basa pinganang Surat-kudus ati? ‘Batuh adi tukang ramin taranmbŭh jadi anŭ adi siabo biguna. 11 Ati mbŭh pingandai Tuhan; mbŭh raru sangŭn-i di batŭh ta!’” 12 Bara pingibās bangsa Jahudi suba an nakap Jesus, sabab ngara puan Ayŭh mbŭh nyidundan upama anŭ pasar ngara. Pak ngara taru bara daya, jadi ngara bu tingge Ayŭh. 13 Kada daya Pharisee ka kada daya so tibaran daya Herod dog pait ka yŭn Jesus da kudog Ayŭh ngga pinyiken. 14 Ngara mandŭg tudu Ayŭh ka nang, “Gurū, kieh puan Kaam kidaan kayuh adi sawŭ, dŭh kira ani nang daya. Kaam dŭh piduri pangkat daya, pak ngajar pasar pinyiraan Tapa yŭn manusia. Kidaan di kieh, rawan Ukum-adat kah dŭh nŭŭh bayar suke ka Caesar? Re ta bayar kah dŭh ayŭh?” 15 Pak Jesus puan akar ngara, Ayŭh nam, “Mani angān suba an kudog Aku? Taban ndi kiping duit pirak kamati, bada Aku tingga-i.” 16 Ngara taban ndi kiping duit pirak ka Ayŭh, ka Ayŭh nang, “Raŭn asi ka dŭn asi ati?” “Raŭn Caesar,” ngara nam. 17 Jadi Jesus nang, “Nggen di Caesar kayuh adi Caesar dapu, ka nggen di Tapa kayuh adi Tapa dapu.” Ngara mbŭh inga inga dingah pinganang Jesus. 18 Komŭnŭ kada daya Sadducee, ngara adi nang mating pinyimakat so kabŭs, mandŭg ka Jesus ka nang, 19 “Gurū, Moses nuris ukum-adat ati yŭn ami: ‘Kambŭi daya kabŭs ka tingge sawŭn-i pak dŭh biyŭn anak, jurud-i dŭh siŭn dŭh tambit uban-i ndu sawŭn isa ngara bisa biyŭn anak adi bisa dog nyirundeng anak sianŭ adi mbŭh kabŭs.’ 20 Agi ndi sidah ju naan bijurud; adi pinuai sawan ka kabŭs dŭh biyŭn anak. 21 Ka adi numbor duwŭh tambit uban-i ndu sawŭn, ka ayŭh gŭh kabŭs dŭh biyŭn anak. Simŭnŭ gŭh ngga adi numbor taruh, 22 ndŭg ka sopŭrŭg adi bŭkŭn: sopŭrŭg ngara adi ju madis mbŭh tambit dayung anŭ ndu sawŭn ka kabŭs dŭh biyŭn anak. Sikasŭn-i, adŭp dayung anŭ kabŭs gŭh. 23 Di andu sopŭrŭg daya adi kabŭs makat so kabŭs, sawŭn asi ayŭh re? So-ju ngara ko tambit ayŭh ndu sawŭn.” 24 Jesus nam ngara, “Mbŭh raru sarah angān! Puan ngan sabab-i? Angān mun anŭ sabab angān dŭh puan Surat-kudus puan kah kuasa Tapa. 25 Amai kan daya makat so kabŭs, ngara re mun malaikat di shorga ka dŭh re banan sawan. 26 Ka pasar daya dog pakat so kabŭs: bŭn kah angān basa di Surat Moses dundan pasar anak tŭngŭn kayuh adi bijagu apui dieh? Diginŭ agi dog nuris Tapa nang di Moses, ‘Aku ati Tapa Abraham, Tapa Isaac, ka Tapa Jacob.’ 27 Ayŭh inŭh Tapa daya adi udip, dŭh-I Tapa daya adi kabŭs. Pinyidapŭd ngan mbŭh ruai nang aset-i.” 28 Ndi naan gurū Ukum-adat Jahudi agi diginŭ adi mbŭh dingah kirakar ngara. Ayŭh kiris Jesus mbŭh nam ngara ngga pinyinam adi batur, jadi ayŭh tudu Ayŭh ngga pinyiken: “Pinyipesan aki ndi adi siabo biguna?” 29 Jesus nam, “Adi siabo biguna inŭh ati: ‘Dingah, O Israel! Tuhan Tapa ta agi sadi-I Tuhan. 30 Rindu Tuhan adi Tapa ngan ngga siabo atin ngan, ngga siabo simangi ngan, ngga siabo pikir ngan, ka ngga siabo tungang ngan.’ 31 Adi numbor duwŭh agi sakati: ‘Rindu dingan ngan nimun angān rindu adŭp ngan.’ Mating Pinyipesan adi bŭkŭn adi re rabis biguna so ati duwŭh.” 32 Gurū Ukum-adat Jahudi anŭ nang di Jesus, “Batur, Gurū! Taŭn-i sawŭ, sak adi nang Mai, kaŭs-i Tuhan sadi adŭ Tapa ka mating tapa adi bŭkŭn adŭ-i Ayŭh. 33 Ka daya dŭh siŭn dŭh rindu Tapa ngga siabo atin-i ka ngga siabo pikir-i ka ngga siabo tungang-i; ka ayŭh dŭh siŭn dŭh rindu dingan-i nimun ayŭh rindu adŭp-i. Rabis dŭ nŭŭh an sita Pinyipesan ati duwŭh so nŭŭh jugan di mija-sambah dāng ngga sadis sadis ka Tapa.” 34 Jesus kiris munki masam bijak pinyinam-i, jadi Ayŭh nang di ayŭh, “Kuu dŭh jo so Pinyipritah Tapa.” Ripas anŭ mating daya birani nggen pinyiken di Jesus tia. 35 Darŭm Jesus ngajar di Ramin Tuhan, Ayŭh siken, “Simuki bara gurū Ukum-adat Jahudi bisa nang Kristus sesang David? 36 Roh Kudus nguasa David da nang: ‘Tuhan nang di Tuhan ku: Guru digiti tura ka tauh Kundŭg ka Aku mbŭh na pinganyu Mudi ribo kaja Mu.’ 37 Adŭp David bagan Ayŭh ‘Tuhan’; jadi simuki meh Kristus bisa jadi sesang David?” Bara daya ngga atin gaŭn dingah Jesus ngajar. 38 Darŭm Ayŭh ngajar ngara, Ayŭh nang, “Jaga adŭp ngan so bara gurū Ukum-adat Jahudi, adi suka panu nēn piraka ambu ka dog tabi di arong passar, 39 adi mien baku baku adi tura ka jawin di ramin simayang-Jahudi ka yŭn adi rabis kana di tika gawai. 40 Ngara nipu bara dayung uban ka sirapas ramin ngara, ka komŭnŭ kiren adŭp-i tui bidua. Tung ngara ukum re rabis bat!” 41 Darŭm Jesus guru sindŭk pati duit Ramin Tuhan, Ayŭh pirati daya misŭn duit dieh. Bagŭ daya adi kaya misŭn bagŭ duit; 42 komŭnŭ ndi naan dayung uban mandŭg ka misŭn duwŭh kiping duit timaga, adi raru siit asŭng-i. 43 Ayŭh bagan bara murid-I ka nang di ngara, “Aku nang di angān, dayung uban adi sirata ati mbŭh misŭn rabis bagŭ darŭm pati duit anŭ so daya bŭkŭn. 44 Amai ngara adi bŭkŭn mbŭh nggen so ka rabis pinyikaya ngara; pak ayŭh so sirata-i mbŭh nggen sopŭrŭg adi-i biyŭn; ayŭh mbŭh nggen kaŭs kaŭs duit-i.”

Mark 13

1 Darŭm Jesus ruah so Ramin Tuhan, ndi so bara murid-I nang, “Tingga, Gurū! Ruai nang sangŭn-i batuh batuh ka ramin ramin ati!” 2 Jesus nam, “Kiris mu dudu ramin bās ati? Ndi batuh mating gŭh re dŭm bisandug di yŭn-i ati; sopŭrŭg-i re rubuh.” 3 Komŭnŭ Jesus di ka Sandah Kanā, ka guru di tarun yŭn adi bistatang ngga Ramin Tuhan kan Peter, James, John, ka Andrew mandŭg tudu Ayŭh. 4 “Kidaan di kieh sinde kayuh ati re jadi,” ngara nang, “ka kidaan di kieh ani tandā adi kiren tika-i mbŭh mandŭg yŭn sopŭrŭg kayuh ati re jadi.” 5 Jesus nang di ngara, “Jaga adŭp ngan, ka dŭhnyah tandah daya nipu angān. 6 Bagŭ daya re mandŭg pakai adŭn Ku ka nang, ‘Aku ati inŭh ayŭh!’ ka re nipu bagŭ daya. 7 Dŭhnyah susah kan angān dingah sak daya biperang ka agah biperang. Kayuh adi mun anŭ dŭh siŭn dŭh jadi, pak dŭh sirati-i sikasŭn ong mbŭh mandŭg. 8 Rais re biperang ngga rais adi bŭkŭn; pritah re nyerang pritah adi bŭkŭn. Tana-bigugoh re agi di barang yŭn, ka re agi apag. Kayuh ati re keya ka sibungas andam dayung re biranak. 9 “Adŭp ngan dŭh siŭn dŭh an bijaga. Angān re dog nakap ka dog taban ka yŭn bisara. Angān re dog pukong di ramin simayang-Jahudi; angān re mijog situra jawin ngga bara pinguasa ka raja raja sabab angān pinunda Ku, siŭn angān piagah Agah Kana di ngara. 10 Pak diŭ so sikasŭn ong, Agah Kana dŭh siŭn dŭh dog nyuse di sopŭrŭg bangsa daya. 11 Ka kan angān dog nakap ka dog taban ka yŭn bisara, dŭhnyah gapang pasar kayuh adi re ngan nang. Kan tipuh-i mbŭh mandŭg, angān nang anŭ adi dog nggen di angān di jam anŭ, amai bang bang piminyu adi angān piruah dŭh-i jangān, pak mandŭg so Roh Kudus. 12 Daya re nyerah jurud adŭp-i da dog ukum kabŭs, ka sama re ndai simŭnŭ gŭh di bara anak-i. Anak re makat rawan pimas-i ka bada ngara dog ukum kabŭs. 13 Sopŭrŭg daya re tiru di angān sabab Aku. Pak asi asi adi bijijŭ ndŭg sikasŭn-i re dog nyiramat. 14 “Angān re kiris ‘Pinyembar adi Raru Sipŭ’ mijog di yŭn-i dŭh patut mijog.” (Ayŭh adi basa patut mirati ani rati kayuh ati!) “Di tika anŭ ngara adi di Judea dŭh siŭn dŭh babak ka tarun tana darŭd. 15 Daya adi di tibung ramin, dŭhnyah-i mūn di tambit kayuh darŭm ramin-i an taban ngga bu. 16 Daya adi di ŭmŭh dŭh siŭn pari ka ramin di tambit jipo-i. 17 Munki masam sipŭ-i tipuh anŭ re yŭn bara dayung adi bite ka yŭn bara sindŭ adi mira sŭ! 18 Bidua ka Tapa isa kayuh ati dŭh jadi di tipuh madud! 19 Amai pinyusah di tipuh anŭ re rabis arap so adi ong ko kinyam, ngitong so sibungas Tapa napa ong ndŭg andu ati. Ka re mating tia mun anŭ. 20 Pak Tuhan mbŭh pisigŭt tipuh-i; kambŭi dŭh, mating manusia dŭm. Sitagar bara daya adi-I ko mien, Ayŭh pisigŭt tipuh anŭ. 21 “Di tipuh anŭ, kambŭi agi daya nang di angān, ‘Tingga, digiti Kristus!’ puan kah, ‘Tingga, jeh rah-I,’ dŭhnyah angān sabah. 22 Amai bara Kristus kadong ka nabi kadong re timbur. Ngara re ndai pingandai-nginga ka pingandai-saruh ngga situngang tungang-i ngga kinanyap sopŭrŭg daya, rabis-i ngara adi Tapa mbŭh mien. 23 Pak bijaga meh, amai Aku mbŭh awar kidaan sopŭrŭg-i di angān. 24 “Di tipuh ripas tika pinyusah anŭ, batŭh andu re karŭm, buran re dŭh tia nyekar, 25 bara bitang re rabu so rangit, ka kuasa di rangit re dog ngugoh. 26 Nganŭ Anak Manusia re tatŭng, mandŭg darŭm abun ngga kuasa ka bragah. 27 Ayŭh re pait bara malaikat ka pat sikuh ong da nguruk bara daya adi Tapa mbŭh mien so ong, so tŭbŭn ndi ndŭg tŭbŭn andi. 28 “So tŭngŭn ara angān bisa birajar. Kan daan daan-i jadi barŭm buang dŭdŭt ka piguru prisok, angān puan tipuh paras mbŭh sindŭk. 29 Simŭnŭ gŭh, kan angān kiris kayuh ati jadi, angān re puan tika-i mbŭh sindŭk, mbŭh re an piguru. 30 Ingat nŭh, sopŭrŭg kayuh ati re jadi diŭ so manusia adi udip madin mbŭh abo kabŭs. 31 Rangit ngga ong re mungan, pak pinganang Ku dŭh re manyap. 32 “Mating daya puan sinde andu-i puan kah jam-i mandŭg, bait-i malaikat, bait-i Anak Manusia; Tapa sadi adŭ puan. 33 Pak bijaga, ka sidia adŭp ngan, amai angān dŭh puan sinde tika-i mandŭg. 34 Ayŭh re keya ka ndi naan daya adi tingge ramin-i ka matak ka tarun adi jo, tingge bara daya gaji-i da jaga, ripas-i ko nggen kraja di barang naan ngara, ka ripas-i ko bada sianŭ adi jaga tiban bijaga. 35 Bijaga meh, sabab angān dŭh puan sinde tuan ramin mandŭg; kadŭ-i ngga arong singumi andu puan kah sitŭrŭp ngarŭm, puan kah arong kok siok, puan kah ngga siri jawa. 36 Kambŭi ayŭh gŭgŭh mandŭg, manyah ayŭh dapŭd angān bŭŭs. 37 Kayuh adi Aku nang di angān, Aku nang di sopŭrŭg: Bijaga meh!”

Mark 14

1 Nganŭ mbŭh duwŭh andu diŭ so Gawai Paska ka Gawai Ruti Dŭh-Biragi. Bara pingubak imam ngga gurū Ukum-adat Jahudi mbŭh jiroh aran an nakap Jesus darŭm bisukan ka siŭ Ayŭh. 2 “Ata dŭh siŭn ndai-i di tika gawai,” ngara nang, “te daya guga rai-i.” 3 Jesus mbŭh di Bethany di ramin Simon, daya adi ko naman andam kurit adi bisā. Darŭm Jesus aŭn man, ndi naan dayung mŭrŭt ngga gabuk alabasta puno ngga inyo wangi adi mbar rega-i adi dog ndai so tigŭrŭ kayuh adi buuh ramak. Ayŭh mape gabuk anŭ ka susen wangi anŭ di ubak Jesus. 4 Agi kada daya diginŭ tuas ka nang dupan adŭp ngara, “Re ngga mani saat wangi anŭ? 5 Ayŭh patut dog jua ngga rega rabis so taruh ratus kiping duit pirak, ka duit anŭ nŭŭh nggen di daya sirata!” Ka ngara bandar ngamun ayŭh. 6 Pak Jesus nang, “Tandah ayŭh! Mani angān nyusah ayŭh? Ayŭh mbŭh ndai kayuh adi raru kana yŭn Ku. 7 Angān re siraru biyŭn daya sirata ngga angān, ka di tadŭ nga-i angān raan, angān bisa turung ngara. Pak Aku dŭh re siraru agi ngga angān. 8 Ayŭh mbŭh ndai kayuh adi-i tungang ndai; ayŭh susen wangi di pŭrŭng Ku ngga sidia-i diŭ so tipuh-i yŭn kubur. 9 Ingat nŭh! Di barang yŭn injil dog nyuse di ong, kayuh adi-i mbŭh ndai re dog kidaan ngga ingat ayŭh.” 10 Komŭnŭ Judas Iscariot, ndi so ngara adi simŭng-duwŭh naan murid Jesus, di ka bara pingubak imam an jua Jesus di ngara. 11 Ngara munos asŭng dingah kayuh adi-i nang, ka mbŭh bijanji an nggen di ayŭh duit. Jadi Judas piguru jiroh pluang ngga nyerah Jesus ka ngara. 12 Ngga andu adi ndi darŭm Gawai Ruti Dŭh-Biragi, andu adi ngga anak anak biri Paska dog simareh, murid Jesus siken Ayŭh, “Diki Kaam raan kieh sidia yŭn Mai man gawai Paska?” 13 Jadi Jesus pait duwŭh naan so ngara ngga pinganang sakati: “Di ka kupo, ka agi ndi naan daya kabis tipayan piin re bidapŭd ngga angān. Tunda ayŭh 14 ka ramin adi-i mŭrŭt, ka nang di sianŭ adi dapu ramin: ‘Gurū nang, Diki birit di yŭn Ku ngga bara murid Ku bisa man gawai Paska?’ 15 Ayŭh re kiren di angān birit adi bayah di sambu, muko dog ngamas, di yŭn ngan bisa sidia kayuh yŭn ta.” 16 Murid murid anŭ panu, di ka kupo, ka dapŭd sopŭrŭg-i nimun adi Jesus ko kidaan di ngara; ka ngara sidia man gawai Paska. 17 Kan-i mbŭh singumi andu, Jesus mandŭg ngga bara murid-I adi simŭng-duwŭh naan. 18 Darŭm ngara mbŭh guru man, Jesus nang, “Aku kidaan di angān, ndi so angān re jua Aku; sianŭ adi man ngga Aku inŭh ayŭh.” 19 Bara murid-I mbŭh susah ka piguru siken Ayŭh, ndi ngga ndi, “Tatu dŭh-i aku adi Kaam nang, dŭh kah?” 20 Jesus nam, “Taŭn-i re ndi so angān adi simŭng-duwŭh naan, sianŭ adi njug ruti-i darŭm pinggen ngga Aku. 21 Anak Manusia re kabŭs nimun adi dog nang darŭm Surat-kudus; pak mbŭh raru payah-i sianŭ adi jua Anak Manusia! Mbŭh kana dŭ inŭh ayŭh simudan dŭh dog biranak!” 22 Darŭm ngara aŭn guru man, Jesus mbit ndi kiping ruti, nang dua trima kaseh, mire-i, ka nggen-i di bara murid-I. “Tambit,” Ayŭh nang, “ati inŭh pŭrŭng Ku.” 23 Komŭnŭ Ayŭh tambit makuk, nggen trima kaseh di Tapa, ka nggen-i di ngara; ka sopŭrŭg ngara nok so dieh. 24 Jesus nang, “Ati inŭh deya Ku adi dog ren yŭn daya bagŭ, deya Ku adi natu simanya Tapa. 25 Aku kidaan di angān, Aku dŭh re tia nok wain ati ndŭg andu adi ngga Aku nok wain adi bauh di Ong Bauh Sama Ku.” 26 Komŭnŭ ngara nang nyanyi ka ruah ka Sandah Kanā. 27 Jesus nang di ngara, “Sopŭrŭg ngan re bikaduh bu tagan Aku, amai Surat-kudus agi nang, ‘Tapa re siŭ pingingat-biri, ka sopŭrŭg biri re pambar.’ 28 Pak ripas Aku dog pakat udip bauh, Aku re di ka Galilee diŭ so angān.” 29 Peter nam, “Aku dŭh re tagan Kaam, sunggu ngara adi bŭkŭn re tangan Kaam!” 30 Jesus nang di Peter, “Aku kidaan di kuu, sibayuh babang kukok piduwŭh kari sikambŭh, kuu re pitaruh kari nang adŭp mu dŭh puan Aku.” 31 Pak Peter darah nang, “Aku dŭh re nang sakanŭ, sunggu bait kani aku dŭh siŭn dŭh kabŭs ngga Kaam!” Sopŭrŭg murid adi bŭkŭn samah nang sakanŭ. 32 Ngara mandŭg ka tarun yŭn adi dog kadŭn Gethsemane, ka Jesus nang di bara murid-I, “Kajŭn digiti atan Aku simayang.” 33 Ayŭh ngaja Peter, James, ka John da sua ngga adŭp-I. Ayŭh mbŭh raru susah buang payah, 34 ka nang di ngara, “Pinyusah Ku raru bat-i, batang re kabŭs nyam Ku da-i. Kajŭn digiti angān buang bijaga.” 35 Ayŭh panu jo nisit so ngara, mŭŭb di tana, ka simayang mite, kambŭi bisa, adŭp-I dŭhsah kinyam jera-birasa anŭ. 36 “Sama,” Ayŭh nang, “Sama Ku! Sopŭrŭg kayuh bisa jadi, di Kaam. Kadi makuk jera-birasa ati so Aku. Sunggu mŭnŭ dŭhnyah nurut pinyiraan Ku, pak ndai adŭ pinyiraan Mai.” 37 Komŭnŭ Ayŭh pari ka dapŭd ngara taruh aŭn bŭŭs. Ayŭh nang di Peter, “Simon, kuu bŭŭs kah? Dŭh kah kuu tungang bijaga piji ka ndi jam?” 38 Ayŭh nang di ngara, “Bijaga nŭh ka simayang isa angān dŭh rabu darŭm pinyisuba. Pinyiraan taŭn agi pak pŭrŭng ngan paŭh dŭh sinunuh.” 39 Ayŭh di dinge ka bidua, babŭ nang pinganang anŭ tejah. 40 Komŭnŭ Ayŭh pari ka yŭn murid-I ka dapŭd ngara babŭ bŭŭs; ngara mbŭh dŭh tungang nyijŭn batŭh-i. Ka ngara dŭh puan ani re nang di Ayŭh. 41 Kan Ayŭh pari adi pitaruh saba, Ayŭh nang di ngara, “Gibabŭ kah angān bŭŭs buang rŭŭ-paya? Dang ayŭh! Jam-i mbŭh mandŭg! Tingga, madin Anak Manusia mbŭh dog nyerah ka tangan daya bidosa. 42 Makat, ka panu meh ja. Tingga, daya adi jua Aku mbŭh mandŭg!” 43 Jesus gibabŭ minyu kan Judas, ndi so ngara adi simŭng-duwŭh naan murid-I, mandŭg. Ayō ayŭh agi bara daya bagŭ taban pedang ka pukong, dog pait bara pingubak imam, gurū Ukum-adat Jahudi, ka nyamba bangsa Jahudi. 44 Sianŭ adi jua Jesus muko nggen tandā di bara daya anŭ: “Sianŭ adi aku sium inŭh daya adi angān raan. Nakap Ayŭh ka nakit jaga Ayŭh darŭm angān taban Ayŭh ngga bu.” 45 Kan Judas mbŭh mandŭg, ayŭh rasu tudu Jesus ka nang, “Gurū!” ka sium Ayŭh. 46 Jadi ngara nakap Jesus ka muak Ayŭh. 47 Pak ndi so ngara adi mijog diginŭ nyitak pedang-i ka japa urun Imam Bās, nyaper kajit-i. 48 Ka Jesus minyu ka nang di ngara, “Sah kah angān mandŭg ngga pedang ka pukong ngga nakap Aku mun ani Aku ati daya arap? 49 Barang andu Aku agi ngga angān ngajar di Ramin Tuhan, ka angān dŭh nakap Aku. Pak pinganang Surat-kudus dŭh siŭn dŭh jadi bitŭtŭk.” 50 Nganŭ sopŭrŭg murid-I bikaduh bu tagan Ayŭh. 51 Agi ndi naan dari adi mara, nēn banang linen, tunda Jesus. Ngara suba nakap ayŭh, 52 pak ayŭh bikaduh bu sitagor, tingge banang linen anŭ. 53 Komŭnŭ Jesus dog taban ka ramin Imam Bās, di yŭn sopŭrŭg pingubak imam, nyamba bangsa Jahudi, ka gurū Ukum-adat Jahudi mbŭh tikuruk. 54 Peter tunda so jo ka mŭrŭt badag ramin Imam Bās. Diginŭ ayŭh guru ngga bara soldadu adi jaga, nyinduh di apui. 55 Bara pingubak imam ka bara Kunsil anŭ suba jiroh taksi ngga nyarah Jesus, siŭn ngara bisa nggen ukum kabŭs di Ayŭh; pak ngara dŭh tungang dapŭd ani ani. 56 Bagŭ saksi nggen taksi kadong rawan Jesus, pak dundan ngara dŭh brisak. 57 Komŭnŭ agi kada daya mijog ka nggen taksi kadong rawan Jesus: 58 “Kieh agi dingah Ayŭh nang, ‘Aku re nyirubuh Ramin Tuhan ati adi dog ndai so tangan manusia, ka ripas taruh andu Aku re pijog anŭ adi dŭh so tangan manusia.’” 59 Ngara dŭh gŭh tungang bada dundan-i brisak. 60 Imam Bās mijog di sirung jawin sopŭrŭg ngara ka siken Jesus, “Mating kah pinyinam Mu ngga rawan pinganang ngara adi nyarah Kuu?” 61 Pak Jesus pirŭŭ adŭp-I, dŭh an nang ani ani. Imam Bās siken Ayŭh dinge, “Kuu Kristus kah, Anak Tapa adi biberkat?” 62 “Aku ati inŭh Ayŭh,” Jesus nam, “ka angān sopŭrŭg re kiris Anak Manusia guru tura ka tauh Ayŭh adi Bisa-pŭrŭg ka mandŭg ngga abun so rangit!” 63 Imam Bās nyiratak jipo-i ka nang, “Ata dŭh biguna di saksi tia! 64 Angān mbŭh dingah pinganang ujat-I. Munki meh pikir ngan madin?” Sopŭrŭg ngara nang Ayŭh sawŭ sarah ka patut dog nggen ukum kabŭs. 65 Kada so ngara piguru nyiruja Jesus, nutu batŭh-I, ka mukong Ayŭh. “Suba kidaan asi mukong Kuu!” ngara nang. Ka bara soldadu tambit Ayŭh ka napar Ayŭh. 66 Peter babŭ di badag kan ndi naan so ngara adi dayung, adi daya-gaji Imam Bās, murah. 67 Kan ayŭh kiris Peter nyinduh, ayŭh tirek ayŭh ka nang, “Kuu gŭh, agi ngga Jesus so Nazareth.” 68 Pak ayŭh miman. “Aku dŭh puan; aku dŭh mirati kayuh nang mu,” ayŭh nam. Ka-i panu di ka tiban buwang ramin. Ka nganŭ gŭh babang kukok. 69 Daya-gaji anŭ kiris dinge ayŭh diginŭ ka-i nang di ngara adi mijog diginŭ dinge, “Ayŭh inŭh ndi so ngara!” 70 Pak Peter miman dinge. Dŭh tui ripas anŭ, ngara adi mijog diginŭ nyarah Peter dinge, “Kuu dŭh bisa miman adŭp mu ndi so ngara, sabab kuu so Galilee gŭh.” 71 Peter nang, “Aku bipayu aku kidaan kayuh adi sawŭ! Isa-i Tapa ngukum aku kambŭi aku kadong! Aku dŭh puan daya anŭ adi nang ngan!” 72 Ka jam anŭ gŭh babang kukok adi piduwŭh saba, ka Peter ingat Jesus agi nang di ayŭh, “Diŭ so babang kukok piduwŭh kari, kuu re pitaruh kari nang adŭp mu dŭh puan Aku.” Ka ayŭh nyisakuk sien.

Mark 15

1 Awar isan isan bara pingubak imam bigaut ngudung ngga bara nyamba bangsa Jahudi, gurū Ukum-adat Jahudi, ka bara Kunsil, bisatur munki ngara re ngga Jesus. Ngara muak Jesus ngga parik basi ka taban Ayŭh bu, ka nyerah Ayŭh ka Pilate. 2 Pilate siken Ayŭh, “Kuu kah raja daya Jahudi?” Jesus nam, “Adŭp mu mbŭh nang.” 3 Bara pingubak imam nyarah Jesus pasar bagŭ masam kayuh; 4 jadi Pilate siken Ayŭh dinge, “Dŭh kah Kuu re nam? Dingah Mu ngara nyarah Kuu!” 5 Babŭ gŭh Jesus dŭh an nang ani ani; ka Pilate mbŭh inga inga kiris Ayŭh mun anŭ. 6 Tiap Gawai Paska Pilate ngga kanyet-i pirupas ndi naan daya adi dog jer nunda ka pimite daya bagŭ. 7 Di tika anŭ agi ndi naan daya dŭn Barabbas dog jer ngga bara adi bŭkŭn adi rawan pritah, adi ko siŭ daya darŭm ngara ndai pito darŭm rais. 8 Kan bara daya mbŭh tikuruk ka piguru mite Pilate ndai nanyam kanyet-i yŭn ngara, 9 ayŭh siken ngara, “An kah angān bada aku pirupas yŭn ngan raja daya Jahudi?” 10 Ayŭh taŭn puan bara pingubak imam nyerah Jesus ka adŭp-i sabab atin sina ngara. 11 Pak bara pingubak imam ngasut bara daya bagŭ da mite Pilate pirupas Barabbas yŭn ngara. 12 Pilate minyu dinge di bara daya bagŭ, “Ani meh garang raan ngan aku ndai di sianŭ adi angān kadŭn raja daya Jahudi?” 13 Ngara nyirais nam, “Masak Ayŭh di rigang!” 14 “Pak ani sarah-I?” Pilate siken. Ngara nyirais rabis bana-i, “Masak Ayŭh di rigang!” 15 Pilate raan pimunos asŭng bara daya, ayŭh pirupas Barabbas yŭn ngara. Komŭnŭ ayŭh bada daya madŭs Jesus, ka nggen Ayŭh di bara soldadu yŭn masak di rigang. 16 Bara soldadu anŭ taban Jesus ka darŭm istana gabenor adi dŭn Praetorium ka bagan da tikuruk bara soldadu adi bŭkŭn. 17 Ngara bada Jesus nēn jipo-ambu adi bēng, ndai makota so bakah reja, ka na-i di ubak Jesus. 18 Komŭnŭ ngara piguru nadar nggen tabi di Ayŭh: “Tabi ka Kaam Raja daya Jahudi!” 19 Ngara mukong ubak-I ngga kayuh, nyiruja Ayŭh, sidikang ka nadar nyambah Ayŭh. 20 Kan ngara muko napat Ayŭh, ngara kadi jipo-ambu adi bēng anŭ ka pari kasŭk piraka adŭp-I. Komŭnŭ ngara taban Ayŭh ruah yŭn masak di rigang. 21 Di aran ngara bidapŭd ngga ndi naan daya dŭn Simon, adi mandŭg ka Kupo so sapa tarun tana rais, ka bara soldadu takan ayŭh da gŭrŭng rigang Jesus. (Simon asar daya Cyrene ka mbŭh sama Alexander ngga Rufus.) 22 Ngara taban Jesus ka tarun yŭn adi dŭn Golgotha, rati-i “Tarun yŭn Tikurok.” 23 Diginŭ ngara suba nggen di Ayŭh wain bigaur ngga myrrh, pak Jesus dŭh an nok-i. 24 Komŭnŭ ngara masak Ayŭh di rigang ka kutung piraka-I dupan adŭp ngara, pakai dadu ngga natu barang utung. 25 Ngara masak Ayŭh di rigang kan-i mbŭh pukor prii. 26 Nyirungan ubak-I agi turis ngga pinganang adi ngga daya nyarah Ayŭh: “Raja daya Jahudi.” 27 Ngara gŭh masak duwŭh naan daya arap samah Jesus, ndi tura ka tauh ka ndi tura ka bait. 28 Ngga simŭnŭ inŭh pinganang Surat-kudus jadi bitŭtŭk adi nang, “Ayŭh sua trima ukum daya arap.” 29 Bara daya adi murah kuting ubak buang bakit Jesus: “Bah meh! Kuu nang adŭp Mu re nyirubuh Ramin Tuhan ka pijog-i darŭm taruh andu! 30 Mūn so rigang anŭ madin ka nyiramat adŭp Mu!” 31 Simŭnŭ gŭh bara pingubak imam ngga gurū Ukum-adat Jahudi napat Ayŭh, nang dupan adŭp-i, “Ayŭh nyiramat daya bŭkŭn, pak Ayŭh dŭh tungang nyiramat adŭp-I! 32 Ja ata tingga, Kristus adi raja daya Israel, mūn so rigang anŭ siŭn ata sabah di Ayŭh!” Ka ngara duwŭh adi dog masak samah ngga Jesus sua gŭh bakit Ayŭh. 33 Ngga yun kumbeng ndi tarun tarun tana rais anŭ mbŭh karŭm, sitian taruh jam. 34 Ngga arong pukor taruh Jesus nyirais ngga sirŭŭn bana, “Eloi, Eloi, lema sabachthani?” rati-i, “Tapa Ku, Tapa Ku, mani Kaam tagan Aku?” 35 Agi kada daya diginŭ dingah Ayŭh sakanŭ, ka nang, “Dingah, Ayŭh bagan Elijah!” 36 Ndi so ngara bikaduh taban rimut karang, misa-i ngga wain adi kurang brega, ka na-i di tŭbŭn sikuwang. Komŭnŭ ayŭh ton-i ka bibis Jesus ka nang, “Kajŭn! Ata tingga kambŭi Elijah sawŭ mandŭg di bisor Ayŭh so rigang!” 37 Ka nyirais ngga sirŭŭn bana, Jesus katŭd asŭng-I. 38 Tabir adi dog tangid di Ramin Tuhan tiratak nyinuwŭh, so sambu ndŭg sagān-i. 39 Pingubak soldadu adi mijog diginŭ nura rigang kiris munki Jesus kabŭs. “Daya ati sawŭ Anak Tapa!” ayŭh nang. 40 Kada bara dayung agi diginŭ, tingga so jo. Di uruk ngara agi Mary Magdalene, Mary adi sindŭ James adi mara ka Joseph, ka Salome. 41 Ngara anŭ pinunda Jesus ka ko turung Jesus di andu Ayŭh di Galilee. Bagŭ bara dayung adi bŭkŭn adi tunda Ayŭh mandŭg ka Jerusalem agi gŭh diginŭ. 42-43 Kan-I mbŭh singumi andu, Joseph so Arimathea mandŭg. Ayŭh inŭh daya Kunsil adi dog stabi daya bagŭ, adi kajŭn tipuh Tapa mritah. Andu anŭ mbŭh andu Pinyidia (anŭ inŭh, andu adi diŭ so andu Sabbath), jadi Joseph ngga atin birani mandŭg ka yŭn Pilate ka mite tadang Jesus so ayŭh. 44 Pilate mbŭh inga inga kan-i dingah Jesus mbŭh kabŭs. Ayŭh bagan pingubak soldadu anŭ tejah ka siken tian-ki Jesus mbŭh kabŭs. 45 Ko-i dingah pinyiripot pingubak soldadu anŭ, Pilate nyibandar Joseph tambit tadang Jesus. 46 Joseph miris banang linen, bisor tadang Jesus so rigang, marut-I ngga banang anŭ, ka na-I darŭm kubur batuh adi ko dog mubo. Komŭnŭ ayŭh biraring tibande batuh ngga nabat rubang kubur anŭ. 47 Mary Magdalene ngga Mary adi sindŭ Joseph agi kiris tarun yŭn tadang Jesus dog na.

Mark 16

1 Kan andu Sabbath mbŭh ripuan, Mary Magdalene, Mary adi sindŭ James, ka Salome di miris rapah rapah an-i na di tadang Jesus. 2 Awar isan isan andu Minggu, ngga pinusak batŭh andu, ngara di ka kubur. 3-4 Di aran ngara nang dupan adŭp-i, “Asi meh re sigen batuh anŭ yŭn ta so rubang kubur anŭ?” (Anŭ taŭn mbŭh tibande batuh.) Pak kan ngara mbŭh ndŭg nŭ, ngara kiris batuh anŭ mbŭh dog ngana so rubang kubur. 5 Jadi ngara mŭrŭt kubur anŭ, ka kiris ndi naan bujang dari guru tura ka tauh, nēn piraka ambu buda. Ngara gŭgŭh. 6 “Dŭhnyah taru,” ayŭh nang. “Aku puan angān jiroh Jesus so Nazareth, adi ko dog masak di rigang. Ayŭh mating digiti; Ayŭh mbŭh dog pakat so kabŭs! Tingga ati, yŭn ngara ko piguring Ayŭh. 7 Panu angān di nggen pinganang ati ka bara murid-I, samŭn Peter: ‘Ayŭh mbŭh di ka Galilee diŭ so angān; diginŭ angān re kiris Ayŭh, nimun adi ko-I kidaan di angān.’” 8 Jadi ngara ruah ka bikaduh bu so kubur, susah buang taru. Ngara dŭh nang ani ani di tadŭ tadŭ daya, sabab ngara mbŭh taru. 9 Ripas Jesus makat so kabŭs awar isan isan andu minggu, Ayŭh nandŭng di Mary Magdalene, adi so-I ko pibu ju umot. 10 Ayŭh di kidaan di bara dingan-I. Ngara aŭn ngurid buang sien; 11 ka kan ngara dingah ayŭh nang Jesus udip ka adŭp-i agi kiris Ayŭh, ngara dŭh sabah ayŭh. 12 Ko anŭ, Jesus pinandŭng adŭp-I ngga gaya adi bŭkŭn di duwŭh naan murid-I adi bŭkŭn adi panu ka sapa tarun tana rais. 13 Ngara pari ka kidaan di ngara adi bŭkŭn, pak ngara dŭh an sabah. 14 Sikasŭn-i, Jesus pinandŭng adŭp-I di ngara adi simŭng-ndi naan darŭm ngara guru man. Ngga tuas Ayŭh nang di ngara, sabab ngara kurang pinyabah buang paŭh baking dŭh an sabah ngara adi kiris Ayŭh udip. 15 Ayŭh nang di ngara, “Panu angān ka barang yŭn di ndi ong ong ka nyuse Agah Kana ka sopŭrŭg bangsa daya. 16 Asi asi adi sabah ka dog baptisa re siramat; asi asi adi dŭh sabah re dog nunggu. 17 Ngara adi sabah re dog nggen kuasa ngga ndai pingandai-nginga: ngara re pibu umot ngga adŭn Ku; ngara re minyu piminyu saruh. 18 Kambŭi ngara tama jippŭh puan kah nok rasun, ngara dŭh re mani mani; ngara re na tangan-i di tunduh daya adi birandam, ka ngara re bua.” 19 Kan Tuhan Jesus ko minyu ngga ngara, Ayŭh dog paad ka shorga ka guru tura ka tauh Tapa. 20 Bara murid-I panu ka ngajar di barang yŭn. Tuhan nyiraja ngga ngara ka ngga pingandai-nginga adi ngara ndai Ayŭh mbŭh kiren ajar ngara agi sawŭ.

Luke 1

1 Tabi Theophilus: Mbŭh bagŭ daya ko nuris ngga sibisa bisa ngara pinyiripot pasar kayuh adi mbŭh jadi di ruang ami. 2 Ngara nuris kayuh adi ko dog kidaan di kieh so baba adŭp ngara adi mbŭh kiris sopŭrŭg-i so sibungas-i, ka adi mbŭh piagah agah anŭ. 3 Jadi meh, tuan Theophilus, sabab aku muko nakit nudug ruru sopŭrŭg kayuh anŭ so sibungas-i, aku pikir kana inŭh aku nuris ngga biruru sopŭrŭg-i yŭn mai. 4 Aku ndai simŭnŭ isa kaam bisa batur puan kayuh adi ko dog ngajar di kaam agi sawŭ. 5 Di jaman Herod jadi raja di tarun tana Judea, agi ndi naan imam dŭn Zechariah. Ayŭh inŭh ndi so tibaran imam Abijah. Dŭn Sawŭn-i Elizabeth; ayŭh gŭh so rawang imam. 6 So-duwŭh ngara mbŭh daya tŭnggŭn di sirung jawin Tapa ka mbŭh sita ukum ukum-adat ngga pinyipesan Tuhan. 7 Ngara dŭh biyŭn anak sabab Elizabeth aboh, buang-i ngara duwŭh taŭn mbŭh minyamba. 8 Ndi andu, nunda idar-i, Zechariah nguru simayang darŭm Ramin Tuhan. 9 Nanyam ka adat adi bara imam tunda, ayŭh mbŭh dog mien pakai taran-dadu da mupun kimanyan di tunduh mija-sambah. Jadi ayŭh mŭrŭt Ramin Tuhan, 10 atan bara daya di sapa simayang di jam kimanyan dog mupun. 11 Malaikat Tuhan nandŭng di ayŭh, mijog tura ka tauh mija-sambah di yŭn kimanyan dog mupun. 12 Kan Zechariah kiris ayŭh, ayŭh gŭgŭh buang taru. 13 Pak Malaikat anŭ nang di ayŭh, “Dŭhnyah taru, Zechariah! Tapa mbŭh dingah dua mu; sawŭn mu re biranak ndi anak dari yŭn mu. Kuu siŭn kadŭn ayŭh John. 14 Munki masam gaŭn ka sanang asŭng mu re, ka munki masam sanang asŭng daya bagŭ re kan ayŭh dog biranak! 15 Ayŭh re jadi daya adi bās di batŭh Tuhan. Ayŭh dŭh siŭn nok wain bait tadŭ kayuh nok adi bisā. So tika-i dog biranak ayŭh re brisi ngga Roh Kudus, 16 ka ayŭh re taban bagŭ daya Israel pari ka Tuhan adi Tapa ngara. 17 Ayŭh re panu diŭ so Tuhan, bake buang bikuasa mun nabi Elijah. Ayŭh re bada bara sama ngga bara anak bidamai; ayŭh re marik daya adi tangek pari tunda pikir daya tŭnggŭn; ayŭh re sidia daya yŭn Tuhan.” 18 Zechariah nang di malaikat anŭ, “Simuki aku re puan kayuh ati sawŭ? Aku mbŭh minyamba, ka sawŭn ku mbŭh minyamba gŭh.” 19 t Malaikat anŭ nam. “Aku ati Gabriel, adi siraru sidia ndai nanyam pinyibada Tapa. Ayŭh pait aku da minyu ngga kuu ka kidaan di kuu agah kana ati. 20 Pak kuu dŭh sabah di pinganang ku, adi re jadi bitŭtŭk di tika adŭp-i. Sabab kuu dŭh sabah, kuu re jadi bawa; kuu re dŭh bisa minyu ndŭg ka andu adi ngga pinganang ku ati jadi bitŭtŭk.” 21 Atan anŭ, bara daya kajŭn Zechariah buang mbŭh bipikir mani ayŭh raru tui darŭm Ramin Tuhan. 22 Kan ayŭh ruah, ayŭh dŭh tungang minyu ngga ngara, jadi ngara rasu puan nang ayŭh agi kiris kayuh saruh darŭm Ramin Tuhan. Dŭh tungang nang ani ani, ayŭh pakai tangan minyu ngga ngara. 23 Kan tipuh adi ngga-i nyiraja darŭm Ramin Tuhan mbŭh ripuan, Zechariah mari ka ramin-i. 24 Dŭh tui ripas anŭ sawŭn-i Elizabeth bite, ka dŭh-i bu so arŭn sitian rimŭh buran. 25 “Rango inŭh meh madin Tapa mbŭh turung aku,” ayŭh nang. “Ayŭh mbŭh kadi mangŭh ku so batŭh daya bagŭ!” 26 Darŭm Elizabeth mbŭh bite nŭm buran, Tapa pait Malaikat Gabriel ka ndi kupo di Galilee dŭn Nazareth. 27 Ayŭh taban agah ka yŭn ndi naan dayung adi mbŭh bitunang ngga ndi naan dari dŭn Joseph, adi sesang Raja David. Dŭn dayung anŭ inŭh Mary. 28 Malaikat anŭ mandŭg tudu ayŭh ka nang, “Tabi ka kuu adi biberkat! Tuhan agi ngga kuu!” 29 Mary mbŭh bana bipito da pinganang malaikat, ka bipikir ani meh rati pinganang-i anŭ. 30 Malaikat anŭ nang di ayŭh, “Dŭhnyah taru, Mary; Tapa mbŭh raru mandis ngga kuu. 31 Kuu re bite ka biranak ndi anak dari, ka kuu re kadŭn Ayŭh Jesus. 32 Ayŭh re jadi bās ka dog kadŭn Anak Tapa adi Sambu Sopŭrŭg. Tuhan Tapa re bada Ayŭh jadi raja, nimun David adi babuk-I, 33 ka Ayŭh re adu adu jadi raja yŭn bara sesang Jacob; pritah-I re dŭh biyŭn pinŭbŭn!” 34 Mary nang di Malaikat anŭ, “Aku ati dayung tibŭn. Simuki garang kayuh ati re bisa jadi?” 35 Malaikat anŭ nam, “Roh Kudus re mandŭg ka kuu, ka kuasa Tapa re nyayung kuu. Anŭ sabab Anak adi kudus anŭ re dog kadŭn Anak Tapa. 36 Ingat madis mu Elizabeth. Ayŭh adi daya nang aboh, madin mbŭh nŭm buran bite, sunggu ayŭh mbŭh raru minyamba. 37 Mating inŭh kayuh adi Tapa dŭh bisa ndai.” 38 “Aku urun Tuhan,” Mary nang; “Isa-i jadi di aku nimun adi nang mai.” Ka malaikat anŭ bu so ayŭh. 39 Dŭh tui ripas anŭ Mary bigaut matak ka ndi kupo di rais tarun tana sandah Judea. 40 Ayŭh di mŭrŭt ramin Zechariah ka nggen tabi di Elizabeth. 41 Kan Elizabeth dingah tabi Mary, anak darŭm tain-i minanjon. Elizabeth, brisi ngga Roh Kudus 42 nang ngga sirŭŭn bana, “Kuu inŭh adi siabo biberkat di dupan bara dayung, ka biberkat inŭh Anak adi kuu re ruwan! 43 Mani kayuh bās ati bisa jadi di aku: sindŭ Tuhan ku munan aku? 44 Amai di jam aku dingah tabi mu, anak darŭm tain ku minanjon ngga gaŭn. 45 Bituah inŭh kuu an sabah pinganang Tuhan re jadi bitŭtŭk, adi-I nang di kuu!” 46 Mary nang, “Atin ku muji Tuhan; 47 simangi ku gaŭn sabab Tapa adi Pinyikudip ku, 48 amai Ayŭh mbŭh ingat aku, urun-I adi tŭkŭn timŭngŭn! So madin sopŭrŭg daya re nang aku biberkat, 49 sabab kayuh adi bās Tapa adi Bikuasa mbŭh ndai di aku. Kudus inŭh adŭn-I; 50 so turap ndi ndŭg turap andi Ayŭh kiren masi-I di ngara adi stabi di Ayŭh. 51 Ayŭh mbŭh ton tangan-I adi bikuasa ka mesak bara adi miruap samŭn sopŭrŭg atur-pinyiraan ngara. 52 Ayŭh mbŭh bisor raja raja adi bikuasa so takta ngara, ka mbŭh katuh daya adi tŭkŭn timŭngŭn. 53 Ayŭh pibisoh daya adi sirata ngga kayuh kana, ka bada daya kaya bu bŭrŭh. 54 Ayŭh ingat janji adi-I mbŭh ndai ngga tayung-babuk ta, ka mbŭh mandŭg an turung urun-I Israel. 55 Ayŭh dŭh kambŭt an kiren masi di Abraham ka di sopŭrŭg sesang-i ndŭg situi tui!” 56 Mary rŭŭ ngga Elizabeth kira ka agi taruh buran; komŭnŭ ayŭh mari ka ramin adŭp-i. 57 Kan tika-i biranak mbŭh mandŭg, Elizabeth ruwan ndi anak dari. 58 Bara rasū-i samŭn bara madis-i dingah munki masam kana Tuhan mbŭh ngga ayŭh, ka ngara sopŭrŭg samah samah gaŭn ngga ayŭh. 59 Kan sipira anŭ mbŭh ndi minggu umbur-i, ngara mandŭg di nyunat ayŭh. Ngara an kadŭn ayŭh Zechariah, tunda dŭn sama-i. 60 Pak sindŭ-i nang, “Dŭh! Ayŭh patut dog kadŭn John.” 61 Ngara nang di ayŭh, “Pak kuu dŭh biyŭn madis adi dog kadŭn sakanŭ!” 62 Jadi ngara ndai tandā ka sama-i, siken ani dŭn an-i nggen di anak anŭ. 63 Zechariah mite ndi kiping papan yŭn nuris; ayŭh nuris, “Dŭn-i inŭh John.” Sopŭrŭg ngara mbŭh inga inga! 64 Di jam anŭ gŭh Zechariah dapŭd minyu dinge, ka-i rasu muji Tapa. 65 Bara rasū-i mbŭh raru taru, ka agah pasar kayuh ati mbŭh tambus barang yŭn di rais tarun tana sandah Judea. 66 Barang naan adi dingah kayuh anŭ bipikir darŭm asŭng-i, “Ani meh re anak ati jadi?” amai kuasa Tuhan tatŭng agi ngga ayŭh. 67 Sama John, Zechariah, dog nguasa Roh Kudus, kidaan di daya agah so Tapa: 68 “Ja ata muji Tuhan, adi Tapa daya Israel! Ayŭh mbŭh mandŭg di turung daya-I ka mbŭh pirupas ngara. 69 Ayŭh mbŭh nggen di ata Pinyikudip adi bikuasa, adi sesang urun-I David. 70 Ayŭh mbŭh minyu so baba bara nabi kudus-I ndun jah 71 nang Ayŭh re nyiramat ata so bara pinganyu ta, so kuasa sopŭrŭg ngara adi tiru di ata. 72 Ayŭh nang Ayŭh re kiren masi-I di tayung-babuk ta ka ingat simanya kudus-I. 73-74 Ngga payu-I di babuk ta Abraham Ayŭh bijanji an nyiramat ata so tangan pinganyu ta ka bada ata bituan di Ayŭh dŭh ngga taru, 75 isa ata bisa jadi kudus buang tŭnggŭn di sirung jawin-I sitŭkŭd umbur ta. 76 “Kuu nak, re dog kadŭn nabi Tapa adi Sambu Sopŭrŭg. Kuu re panu diŭ so Tuhan di sidia aran yŭn-I, 77 di kidaan di daya-I ngara re dog nyiramat kan dosa ngara dog apun. 78 Tapa ta masi buang duduh. Amai an nyiramat ata, Ayŭh re mandŭg. Keya ka pinusak batŭh andu 79 Ayŭh nggen jawa-I di sopŭrŭg daya adi udip darŭm karŭm buang di ribo singangi pinyikabŭs, ka jaga kaja ta panu mŭrŭt aran damai.” 80 Anak anŭ dŭ dŭ masang darŭm pŭrŭng ngga darŭm roh. Ayŭh rŭŭ di tarun tana-pajam ndŭg ka andu adi ngga-i kiren adŭp-i di daya Israel.

Luke 2

1 Di tipuh anŭ, Caesar Augustus nggen ukum bada pimirang dog ndai di ndi tarun tana Empaya Rome. 2 Kan pimirang ati adi sibungas-i dog ndai, Quirinius jadi gabenor di Syria. 3 Barang naan daya mandŭg ka kupo adŭp-i di nggen dŭn-i. 4 Joseph mandŭg so kupo Nazareth di Galilee ka kupo Bethlehem di Judea, tarun yŭn pinyibranak Raja David. Joseph di kamanŭ sabab ayŭh sesang David. 5 Ayŭh mandŭg di nggen dŭn-i samŭn dŭn Mary adi tunang-i. Mary mbŭh bite, 6 ka sitadŭn ngara di Bethlehem, tipuh adi ngga-i biranak mbŭh mandŭg. 7 Ayŭh biranak anak pinuai dari, madung-I ngga banang, ka piguring-I darŭm durang dāng, amai mating tia birit yŭn ngara di ramin nupang. 8 Agi kada pingingat-biri di sapa tarun tura kamanŭ, nyirŭmŭn di sapa tarun di tana kingat kaban biri. 9 Malaikat Tuhan nandŭng di ngara, ka bragah Tuhan nyekar ngara. Ngara mbŭh raru taru, 10 pak malaikat anŭ nang di ngara, “Dŭhnyah taru! Aku mandŭg taban agah kana ka angān, agah gaŭn ginanyŭn yŭn sopŭrŭg daya. 11 Di andu ati darŭm Kupo David, Pinyikudip ngan mbŭh dog biranak, Kristus adi Tuhan! 12 Ati inŭh tandā-i: angān re dapŭd sipira dog madung guring darŭm durang dāng.” 13 Ka gŭgŭh agi tatŭng ngga malaikat anŭ bara malaikat adi bŭkŭn so shorga, nyanyi muji Tapa: 14 “Bragah ka Tapa di rangit siabo bigatungka damai di ong yŭn ngara adi pimunos asŭng-I!” 15 Kan bara malaikat anŭ bu so yŭn ngara pari ka shorga, bara pingingat-biri nang dupan adŭp-i, “Ja ata di ka Bethlehem ka tingga kayuh anŭ adi mbŭh jadi, adi Tuhan mbŭh kidaan di ata.” 16 Jadi ngara bigaut panu ka dapŭd Mary ngga Joseph ka kiris sipira anŭ guring darŭm durang dāng. 17 Kan bara pingingat-biri kiris Ayŭh, ngara kidaan di ngara adi agi diginŭ kayuh adi malaikat ko kidaan di ngara pasar sipira anŭ. 18 Sopŭrŭg adi dingah mbŭh inga inga di kayuh adi bara pingingat-biri nang. 19 Mary ingat sopŭrŭg kayuh anŭ ka bandar bipikir pasar-i darŭm asŭng-i. 20 Bara pingingat-biri pari ka yŭn adŭp ngara, biragu muji Tapa amai sopŭrŭg kayuh adi ngara mbŭh dingah ka kiris. Kayuh anŭ mbŭh jadi nimun adi malaikat ko kidaan di ngara. 21 Ndi Minggu ripas anŭ, di andu Ayŭh dog nyunat, Ayŭh dog kadŭn Jesus, dŭn adi malaikat ko nggen di Ayŭh sibayuh sindŭ-I bite Ayŭh. 22 Tipuh mbŭh mandŭg adi ngga Joseph ngga Mary sita adat pibisig, nanyam adi ko Ukum-adat Moses pesan. Jadi ngara taban anak anŭ ka Jerusalem an nyerah Ayŭh ka Tuhan, 23 nimun adi mbŭh dog nuris darŭm ukum-adat Tuhan: “Barang naan anak pinuai dari an dog nyerah ka Tuhan.” 24 Ngara jugan gŭh sadis nanyam adi dog miratak ukum-adat Tuhan, ndi pasang manuk tikukur puan kah ndi pasang anak manuk asang. 25 Di tika anŭ agi ndi naan daya dŭn Simeon rŭŭ di Jerusalem. Ayŭh daya adi kana, tŭnggŭn buang kajŭn Israel dog nyiramat. Roh Kudus agi ngga ayŭh 26 ka mbŭh kidaan di ayŭh nang ayŭh dŭh re kabŭs sibayuh ayŭh kiris Kristus adi Tuhan ko janji. 27 Ngga kuasa Roh Kudus, Simeon di ka Ramin Tuhan. Kan pimas Jesus taban Ayŭh ka darŭm Ramin Tuhan an ndai yŭn-I nanyam adi dog miratak Ukum-adat, 28 Simeon tambit puko anak anŭ ka nggen trima kaseh di Tapa: 29 “Tuhan, Kaam mbŭh ingat janji Mai, ka pirupas meh madin urun Mai darŭm damai. 30 Ngga batŭh adŭp ku aku mbŭh kiris Ayŭh adi nyiramat mandŭg so Kaam, 31 adi Kaam mbŭh sidia di sirungjawin sopŭrŭg bangsa: 32 Jawa adi kiren pinyiraan Mai didaya bangsa bŭkŭnka taban bragah ka daya Mai Israel.” 33 Sindŭ Sama Anak anŭ mbŭh inga inga di kayuh adi Simeon nang pasar Ayŭh. 34 Simeon nyiberkat ngara ka nang di Mary, sindŭ-I, “Anak ati mbŭh Tapa mien da pirabur ka nyiramat bagŭ daya di Israel. Ayŭh re jadi tandā so Tapa adi bagŭ daya re nyakar, 35 pak re pinandŭng pikir-kira ngara, adi bisukan. Ka pinyusah, keya ka pedang adi reja, re tabŭk atin mu.” 36-37 Agi ndi naan nyamba dayung nabi, adi mbŭh uban, dŭn Anna, anak Phanuel so tibaran-asar Asher. Ayŭh banan ka rŭŭ ngga banŭh-i batur ju sawa adŭ; madin ayŭh mbŭh mai puru-pat sawa umbur-i. Ayŭh bŭn bu so Ramin Tuhan; sandu singarŭm ayŭh nyambah Tapa, bipusa buang simayang. 38 Di jam anŭ ayŭh mandŭg ka nggen trima kaseh di Tapa, ka minyu pasar Anak anŭ di sopŭrŭg ngara adi kajŭn Tapa pirupas Jerusalem. 39 Kan Joseph ngga Mary muko ndai sopŭrŭg kayuh nunda ka ukum-adat Tuhan, ngara pari ka kupo adŭp ngara Nazareth di Galilee. 40 Anak anŭ makin baga buang bitambah bake; Ayŭh puno ngga pinyibijak, buang berkat Tapa agi ngga Ayŭh. 41 Barang sawa pimas Jesus di ka Jerusalem, sua sita Gawai Paska. 42 Kan Jesus mbŭh simŭng-duwŭh sawa umbur-I, nimun kanyet-i ngara di ka gawai anŭ. 43 Kan gawai mbŭh abo, ngara mari, pak Anak anŭ, Jesus, babŭ di Jerusalem. Pimas-I dŭh rada. 44 Ngara pikir Ayŭh agi di uruk daya, jadi ngara panu dang ndi andu; pak komŭnŭ piguru jiroh Ayŭh di dupan bara madis ka bara jerā-I. 45 Dŭh tungang dapŭd Ayŭh, ngara pari ka Jerusalem di jiroh Ayŭh. 46 Andu adi taruh ngara dapŭd Ayŭh darŭm Ramin Tuhan, guru ngga bara gurū adat Jahudi, nyiringa buang nggen pinyiken di ngara. 47 Sopŭrŭg adi dingah Ayŭh mbŭh inga inga di pinyipitar darŭm pinyinam-I. 48 Pimas-I mbŭh inga inga kan ngara kiris Ayŭh, ka sindŭ-I nang di Ayŭh, “Nak, mani Kuu simuti ngga kieh? Kieh duwŭh sama Mu mbŭh bipito jiroh Kuu!” 49 Ayŭh nam ngara, “Mani angān sah jiroh Aku? Dŭh kah angān puan Aku dŭh siŭn dŭh agi di Ramin Sama Ku?” 50 Pak ngara dŭh mirati pinyinam-I. 51 Jadi Jesus pari ngga ngara ka Nazareth, di yŭn-I nundok di ngara. Sindŭ-I nyikŭn sopŭrŭg kayuh ati darŭm atin-i. 52 Jesus makin baga buang masang darŭm pinyibijak, dog rindu Tapa ngga manusia.

Luke 3

1 Di Sawa adi simŭng-rimŭh pinyipritah Caesar Tiberius, Pontius Pilate jadi gabenor di Judea, Herod jadi raja di Galilee, ka jurud-i Philip jadi raja di tarun tana Iturea ngga Trachonitis; Lysanias jadi raja di Abilene, 2 ka Annas ngga Caiaphas jadi imam bās. Di tika anŭ Tapa minyu di John anak Zechariah di tarun tana-pajam. 3 Jadi John panu di ndi tarun tana maning Yang Jordan, ngajar, “Marik pimudip ngan pari ka Tapa ka kambat baptisa meh angān, isa Tapa apun dosa ngan.” 4 Nimun adi dog nuris darŭm surat nabi Isaiah: “Agi daya nyirais nang di tarun tana-pajam: ‘Sidia aran yŭn Tuhan; bada tŭnggŭn aran yŭn Tuhan panu! 5 Tiap dau an dog ngisi, tiap sandah ngga darŭd an dog pirapat. Aran adi bidikok an dog nŭnggŭn, ka aran adi nyurok mugu an dog pirata. 6 Sopŭrŭg daya re kiris Tapa nyiramat manusia!’” 7 Bara bara daya mandŭg tudu John an kambat baptisa so ayŭh. “Angān bara jippŭh!” ayŭh nang di ngara. “Asi kidaan di angān nang angān bisa bu mangān ukum adi Tapa re pait? 8 Ndai pingandai adi kiren angān mbŭh dŭh tia bidosa adi kiren angān mbŭh marik pimudip ngan pari ka Tapa. Ka dŭhnyah nang dupan adŭp ngan, Abraham mbŭh babuk ngan. Aku kidaan di angān, Tapa bisa ndai so dudu batuh ati bara sesang yŭn Abraham! 9 Kapak mbŭh dog sidia ngga tabŭng tŭngŭn kayuh di uat-i; tiap tŭngŭn adi dŭh buān buwa adi kana re dog tabŭng ka dog taran di apui.” 10 Bara daya siken ayŭh, “Ani re ami ndai garang?” 11 Ayŭh nam, “Ayŭh adi biyŭn duwŭh jipo dŭh siŭn dŭh nggen ndi di sianŭ adi dŭh biyŭn, ka ayŭh adi biyŭn pinguman dŭh siŭn dŭh samah-i ngga dingan-i.” 12 Kada daya pinsuke, mandŭg an kambat baptisa, siken ayŭh, “Gurū, ani re ami ndai?” 13 “Dŭhnyah tambit rabis so adi dog miratak,” Ayŭh nang di ngara. 14 Kada soldadu agi gŭh siken ayŭh, “Kieh boh? Ani re ami ndai?” Ayŭh nang di ngara, “Dŭhnyah sirapas duit daya, bait napŭ daya. Angān patut munos ngga gaji ngan.” 15 Pingarap daya mbŭh tanŭ ka jadi, ka ngara bipikir yŭh kah dŭh John anŭ Kristus. 16 Jadi John nang di sopŭrŭg ngara, “Aku baptisa angān ngga piin, pak Ayŭh adi rabis bās so aku re mandŭg. Bŭŭng kasut-I bina, dŭh aku pus re kuka. Ayŭh re baptisa angān ngga Roh Kudus ka ngga apui. 17 Ayŭh biyŭn tapan di tangan-I. Ayŭh re nguruk gandom adi bisig darŭm panggau; pak aping, Ayŭh re badang di apui adi dŭh bisa pura.” 18 Darŭm bagŭ masam gaya John nyuse Agah Kana di daya buang ngatat daya da ngubah aran pimudip ngara. 19 Pak John agi nyara Herod, adi gabenor, sabab ayŭh mbŭh tambit Herodias adi sawŭn jurud-i ndu sawŭn adŭp-i ka sabab bagŭ masam pingandai arap-i adi bŭkŭn. 20 Komŭnŭ ayŭh bada John dog jer, pingandai-i adi siabo arap. 21 Ripas sopŭrŭg daya mbŭh dog baptisa, Jesus dog baptisa gŭh. Darŭm Ayŭh simayang, rangit tikuka, 22 ka Roh Kudus mūn ka mbap di tunduh-I darŭm gayŭn manuk asang. Ka sirŭŭn mandŭg so shorga, nang, “Kuu Anak nyirot Ku. Asŭng Ku munos di Kuu.” 23 Kan Jesus piguru ndai kraja-I, umbur-I agi kira ka mbŭh taruh puru sawa. Ayŭh anŭ, nanyam ka rundeng daya, anak Joseph adi anak Heli, 24 anak Matthat, anak Levi, anak Melchi, anak Jannai, anak Joseph, 25 anak Mattathias, anak Amos, anak Nahum, anak Esli, anak Naggai, 26 anak Maath, anak Mattathias, anak Semein, anak Josech, anak Joda, 27 anak Joanan, anak Rhesa, anak Zerubbabel, anak Shealtiel, anak Neri, 28 anak Melchi, anak Addi, anak Cosam, anak Elmadam, anak Er, 29 anak Joshua, anak Eliezer, anak Jorim, anak Matthat, anak Levi, 30 anak Simeon, anak Judah, anak Joseph, anak Jonam, anak Eliakim, 31 anak Melea, anak Menna, anak Mattatha, anak Nathan, anak David, 32 anak Jesse, anak Obed, anak Boaz, anak Salmon, anak Nahshon, 33 anak Amminadab, anak Admin, anak Arni, anak Hezron, anak Perez, anak Judah, 34 anak Jacob, anak Isaac, anak Abraham, anak Terah, anak Nahor, 35 anak Serug, anak Reu, anak Peleg, anak Eber, anak Shelah, 36 anak Cainan, anak Arphaxad, anak Shem, anak Noah, anak Lamech, 37 anak Methuselah, anak Enoch, anak Jared, anak Mahalaleel, anak Kenan, 38 anak Enosh, anak Seth, anak Adam, anak Tapa.

Luke 4

1 Jesus pari so Yang Jordan dog nguasa Roh Kudus, adi nguru Ayŭh ka tarun tana-pajam, 2 di yŭn-I dog suba Siarap sitian pat puru andu. Darŭm tipuh anŭ, Ayŭh dŭh man ani ani, ka mbŭh sibŭrŭk kan tipuh anŭ mbŭh ripuan. 3 Siarap nang di Ayŭh, “Kambŭi Kaam Anak Tapa, mritah batuh ati da jadi ruti.” 4 Pak Jesus nam, “Surat-kudus nang, ‘Manusia dŭh bisa udip ngga ruti adŭ.’” 5 Komŭnŭ Siarap taban Ayŭh ka tarun yŭn adi bigatung ka, darŭm ndi kidap batŭh, kiren sopŭrŭg pritah ong di Ayŭh. 6 “Aku re nggen di Kaam sopŭrŭg kuasa ati samŭn sangŭn-i,” Siarap nang di Ayŭh. “Sopŭrŭg ati mbŭh dog nggen di aku, ka aku bisa nggen-i di tadŭ tadŭ daya aku raan. 7 Sopŭrŭg ati re jadi tung jamai, kambŭi Kaam nyambah aku.” 8 Jesus nam, “Surat-kudus nang, ‘Nyambah Tuhan adi Tapa mu ka bituan di Ayŭh adŭ!’” 9 Komŭnŭ Siarap anŭ taban Ayŭh ka Jerusalem ka na Ayŭh di tibung Ramin Tuhan, ka nang di Ayŭh, “Kambŭi Kaam Anak Tapa, buan adŭp Mai so ti. 10 Amai Surat-kudus nang, ‘Tapa re mritah bara malaikat-I da nakit kingat Kaam.’ 11 Agi gŭh-i nang, ‘Ngara re digŭng Kaam isa sirabi ka kaja Mai dŭh gŭh re kinaman dog batuh.’” 12 Pak Jesus nam, “Surat-kudus nang, ‘Dŭhnyah suba Tuhan adi Tapa mu.’” 13 Kan Siarap muko barang ka mun-i suba Jesus, ayŭh tingge Ayŭh sadang tian-i. 14 Jesus pari ka Galilee, ka kuasa Roh Kudus agi ngga Ayŭh. Agah pasar Ayŭh mbŭh kambang di ndi tarun tana anŭ. 15 Ayŭh ngajar di ramin ramin simayang-Jahudi ka mbŭh dog muji sopŭrŭg daya. 16 Komŭnŭ Jesus di ka Nazareth, tarun yŭn-I ko dog mira. Diginŭ Ayŭh di ka ramin simayang-Jahudi nimun kanyet-I di andu Sabbath. Ayŭh mijog re basa Surat-kudus 17 ka mbŭh dog nggen surat nabi Isaiah. Ayŭh murai barun surat anŭ ka dapŭd yŭn adi agi dog nuris, 18 “Roh Tuhan agi ngga Aku, sabab Ayŭh mbŭh mien Aku da tabanagah kana ka daya sirata. Ayŭh mbŭh pait Aku da piagah pinyirupasdi daya-takap, pinyibua di daya adi karak, ka pinyirupas di daya adi dog kinanyuh, 19 buang piagah tika-i mbŭh mandŭgadi ngga Tuhan nyiramat daya-I.” 20 Jesus marun surat-barun anŭ ka, ko-I nggen pari di sianŭ adi nguan, Ayŭh guru. Sopŭrŭg daya di darŭm ramin simayang-Jahudi anŭ tirek Ayŭh, 21 darŭm Ayŭh nang di ngara, “Pinganang Surat-kudus ati mbŭh jadi bitŭtŭk andu ati darŭm angān dingah-i dog basa.” 22 Ngara samah nganju Ayŭh buang inga inga di pinyikana piminyu-I. Ngara nang, “Dŭh kah Ayŭh anak Joseph?” 23 Ayŭh nang di ngara, “Tatu angān re ngagit pinganang pitas ati di Aku, ‘Doktor, pibua adŭp Mai.’ Angān re bada gŭh Aku ndai digiti di kupo adŭp Ku kayuh anŭ adi angān dingah mbŭh dog ndai di Capernaum. 24 Aku kidaan di angān,” Jesus pijuu nang, “Mating nabi dog trima di kupo adŭp-i. 25 “Dingah pinganang Ku ati: taŭn-i sawŭ, di jaman Elijah, agi bara dayung uban di Israel kan ujen mating sitŭkŭd taruh sawa sitangah ka apag adi bisā timbur di ndi tarun tana. 26 Pak Elijah dŭh dog pait ka tadŭ daya di Israel. Ayŭh dog pait ka ndi naan dayung uban adi rŭŭ di Zarephath di tarun tana Sidon. 27 Ka agi gŭh bara daya adi naman andam kurit adi bisā rŭŭ di Israel di jaman nabi Elisha; pak ndi so ngara mating gŭh dog pibua, adŭ-i Naaman adi daya Syria.” 28 Kan daya adi darŭm ramin simayang-Jahudi dingah kayuh anŭ, ngara mbŭh raru baji. 29 Ngara makat, batak Jesus ka sapa kupo, ka taban Ayŭh ka tibung sandah adi yŭn kupo ngara dog pijog, an buan Ayŭh so jenjang. 30 Pak Ayŭh panu ruah so asah bara daya bagŭ ka bu. 31 Jadi Jesus di ka Capernaum, kupo di Galilee, di yŭn-I ngajar daya di andu Sabbath. 32 Sopŭrŭg ngara mbŭh inga inga di gaya-I ngajar, sabab Ayŭh ngajar ngga kuasa. 33 Di darŭm ramin simayang-Jahudi anŭ, agi ndi naan daya adi dog mŭrŭt umot adi arap. Ayŭh nyirais ngga sirŭŭn bana nang-i, 34 “Re Mai simuki ngga kieh, Jesus so Nazareth? Kaam mandŭg an pirabur kieh kah? Aku puan asi Kaam. Kaam inŭh pinyisung Tapa adi kudus!” 35 Jesus mritah roh anŭ, “Pajam! Ruah so daya anŭ!” Umot anŭ pitumbang daya anŭ ka tana di sirung jawin ngara ka ruah so ayŭh buang dŭh bada-i kinaman. 36 Bara daya mbŭh inga inga ka nang dupan adŭp-i, “Pinganang ani meh anŭ? Ngga kuasa ka pinyibisā Ayŭh mritah bara roh arap anŭ da ruah, ka ngara sawŭ ruah!” 37 Ka agah pasar Jesus kambang di barang yŭn-i di ndi tarun tana anŭ. 38 Ruah so ramin simayang-Jahudi anŭ, Jesus di ka ramin Simon. Dinŭh Simon mbŭh bana sungoh, ka ngara minyu di Jesus pasar ayŭh. 39 Ayŭh di ka mijog di bŭngŭn panggo-i ka mritah sungoh-i anŭ da bu so ayŭh; sungoh anŭ bu so ayŭh, ka ayŭh makat rasu ngidang ngara. 40 Ripas batŭh andu mbŭh simŭdŭp, sopŭrŭg adi biyŭn dingan adi birandam naman bagŭ masam andam taban dingan-i anŭ adi birandam ka yŭn Jesus; Ayŭh na tangan-I di tunduh barang naan ngara ka pibua sopŭrŭg ngara. 41 Umot gŭh ruah so bagŭ daya, nyirais nang, “Kaam inŭh Anak Tapa!” Jesus mritah bara umot anŭ da dŭh minyu, sabab ngara puan Ayŭh Kristus. 42 Kan andu mbŭh jawa, Jesus bu so kupo di ka tarun adi pajam jo so daya. Daya piguru jiroh Ayŭh, ka kan dapŭd Ayŭh, ngara suba an bitan Ayŭh da dŭh bu. 43 Pak Ayŭh nang di ngara, “Aku dŭh siŭn dŭh nyuse Agah Kana pasar munki Tapa mritah di kupo kupo bŭkŭn gŭh, amai sabab anŭ inŭh Tapa mbŭh pait Aku.” 44 Sawŭ meh Ayŭh ngajar di ramin ramin simayang-Jahudi di ndi tarun tana Judea.

Luke 5

1 Agi ndi sidah, Jesus mijog di tabing Rawŭt Gennesaret, ka bara daya birabut an nyindŭk Ayŭh an dingah pinganang Tapa. 2 Ayŭh kiris duwŭh buah arud di tabing rawŭt; pinakap iken mating dieh, mbŭh ruah di ngu jaring. 3 Jesus mŭrŭt arud adi Simon dapu, ka mite ayŭh sigen-i nisit so deyŭh. Jesus guru darŭm arud ka ngajar bara daya. 4 Kan-I muko ngajar, Ayŭh nang di Simon, “Sigen meh arud mu ka yŭn adi tŭrŭp; kuu ngga bara dingan mu bisor jaring ngan, nakap iken.” 5 “Gurū,” Simon nam, “kieh ko bandar nyiraja ndi ngarŭm ngarŭm pak mating dapŭd ami. Pak amai Kaam bada, aku bisa bisor jaring.” 6 Ngara bisor jaring ka nakap raru bagŭ iken ndŭg ka jaring ngara mbŭh re tiratak. 7 Jadi ngara kapai dingan ngara adi di arud bŭkŭn, da sua mandŭg turung. Ngara mandŭg ka ngisi so-duwŭh arud ngga dudu iken ndŭg ka re kaŭm. 8 Kan Simon Peter kiris kayuh adi mbŭh jadi, ayŭh sidikang di kaja Jesus ka nang, “Bu so aku Tuhan! Aku ati daya bidosa!” 9 Ayŭh ngga bara adi bŭkŭn mbŭh inga inga kiris pinyibagŭ iken adi ngara mbŭh nakap. 10 Simŭnŭ gŭh ngara adi biayo ngga Simon, James ka John adi duwŭh madis anak Zebedee. Jesus nang di Simon, “Dŭhnyah taru; so madin kuu re nakap manusia.” 11 Ngara tarik arud ka deyŭh, tingge sopŭrŭg kayuh, ka tunda Jesus. 12 Agi ndi sidah Jesus agi di ndi kupo di yŭn agi ndi naan daya naman andam kurit adi bisā. Kan-i kiris Jesus, ayŭh sidikang buang mutu di kaja Jesus, mite turung so Ayŭh, “Tuan, kambŭi Kaam raan, Kaam bisa bada aku bisig!” 13 Jesus ton tangan-I, tama ayŭh, “Aku raan,” Ayŭh nam. “Bisig meh!” Jam anŭ gŭh andam anŭ bu so ayŭh. 14 Jesus pesan ayŭh, “Dŭhnyah kidaan di tadŭ tadŭ daya, pak di ka imam ka bada ayŭh natu kuu sawŭ mbŭh bua. Ka ngga kiren adŭp mu mbŭh bua di daya bagŭ, jugan sadis nimun adi ko Moses pesan.” 15 Pak agah pasar Jesus tanŭ ka kambang di barang yŭn-i, ka bara daya mandŭg an dingah Ayŭh samŭn an dapŭd bua so andam ngara. 16 Pak Jesus bu ka tarun adi pajam, ka simayang. 17 Ndi andu, kan Jesus aŭn ngajar, kada daya Pharisee ka bara gurū Ukum-adat Jahudi mbŭh agi guru diginŭ. Ngara mandŭg so barang kupo di Galilee ngga Judea ka so Jerusalem. Kuasa Tuhan agi ngga Jesus ngga pibua daya birandam. 18 Ka agi kada daya mandŭg taban di ambok ndi naan daya naman andam ruku. Ngara suba an taban ayŭh mŭrŭt, an na ayŭh di sirung jawin Jesus. 19 Pak sabab daya mbŭh raru bagŭ, ngara dŭh tungang taban ayŭh mŭrŭt. Jadi ngara taban ayŭh ka tibung ramin, ndai rubang, ka bisor ayŭh ngga ambok-i di yun daya bagŭ di sirung jawin Jesus. 20 Kan Jesus kiris munki masam bās-i pinyabah ngara, Ayŭh nang di daya anŭ, “Dingan, dosa mu mbŭh dog apun.” 21 Bara gurū Ukum-adat Jahudi samŭn bara daya Pharisee piguru nang dupan adŭp-i, “Asi daya ati adi paŭh mbŭh ngujat sakanŭ! Tapa sadi adŭ adi bisa apun dosa!” 22 Jesus, puan pikir-kira ngara, Ayŭh nang, “Mani angān bipikir sakanŭ? 23 Sanang dŭ kah nŭŭh nang, ‘Dosa mu mbŭh dog apun,’ puan kah nang, ‘Makat ka panu’? 24 Aku an kiren di angān garang, nang Anak Manusia biyŭn kuasa di ong ngga apun dosa.” Jadi Ayŭh nang di sianŭ adi naman andam ruku, “Aku nang di kuu, makat, mbit ambok mu ka maad!” 25 Jam anŭ gŭh daya anŭ makat di sirung jawin ngara, mbit ambok-i adi yŭn-i ko guring, ka maad buang muji Tapa. 26 Ngara mbŭh inga inga! Buang taru, ngara muji Tapa, nang, “Ruai nang saruh-i kayuh adi ata kiris andu ati!” 27 Ripas anŭ, Jesus ruah ka kiris ndi naan pinsuke dŭn Levi, guru di yŭn daya bayar suke. Jesus nang di ayŭh, “Tunda Aku.” 28 Levi makat, tingge sopŭrŭg kayuh, ka tunda Ayŭh. 29 Komŭnŭ Levi ndai gawai bās di ramin-i yŭn Jesus, ka di dupan bara pingabang mbŭh bagŭ bara pinsuke samŭn daya bŭkŭn. 30 Kada daya Pharisee samŭn kada gurū Ukum-adat Jahudi adi so tibaran Pharisee, ngadu di murid murid Jesus. “Mani angān man nok ngga bara pinsuke ka bara daya adi dog tirawan?” ngara siken. 31 Jesus nam ngara, “Daya adi bua dŭh biguna di doktor, adŭ-i ngara adi birandam. 32 Aku dŭh mandŭg di bagan daya adi nang adŭp-i kana, pak bagan daya adi bidosa isa ngara marik pimudip ngara pari ka Tapa.” 33 Kada daya nang di Jesus, “Bara murid John awet bipusa ka simayang, ka simŭnŭ gŭh bara murid daya Pharisee; pak bara murid Mai man nok.” 34 Jesus nam, “Bisa kah angān bada bara pingabang di gawai sawan bipusa sitadŭn pingaten dari agi ngga ngara? Manŭn dŭh! 35 Pak andu-i re mandŭg kan pingaten dari dog tambit so ngara; nganŭ meh ngara siŭn bipusa.” 36 Jesus nang gŭh upama ati di ngara: “Mating daya nyiratak supek banang so piraka adi bauh ngga napung piraka adi amba; amai gŭt-i nyiratak piraka bauh, ka supek anŭ adi bauh dŭh gŭh brinyam ngga anŭ adi amba. 37 Bŭn gŭh daya ngisi bŭrŭh-kurit adi amba ngga wain adi bauh, sabab wain adi bauh re mubus bŭrŭh-kurit anŭ; wain re babas, ka bŭrŭh-kurit anŭ re rusak. 38 Sipatut-i, wain adi bauh nŭŭh na darŭm bŭrŭh-kurit adi tibŭn! 39 Ka mating daya an nok wain adi bauh ripas-i ko nok anŭ adi amba. ‘Adi amba inŭh kana dŭ,’ ayŭh nang.”

Luke 6

1 Di andu Sabbath, darŭm Jesus panu mutas teya gandom, murid murid-I kutas tundun gandom, gisik-i di tangan ka man. 2 Kada daya Pharisee siken, “Mani angān ndai kayuh adi Ukum-adat ta nagah ata ndai di andu Sabbath?” 3 Jesus nam ngara, “Bŭn kah angān basa pasar kayuh adi David ndai kan ayŭh ngga bara dingan-i sibŭrŭk? 4 Ayŭh mŭrŭt ka darŭm ramin Tapa, mbit ruti adi mbŭh dog jugan ka Tapa, man-i, ka nggen-i gŭh di bara dingan-i. Pŭn-i rawan Ukum-adat ta kambŭi daya bŭkŭn man-i, adŭ-i adŭp bara imam.” 5 Ka Jesus nang, “Anak Manusia biyŭn kuasa di tunduh andu Sabbath.” 6 Di andu Sabbath anŭ ndi, Jesus di ka ramin simayang-Jahudi ka ngajar. Diginŭ agi ndi naan daya adi mabŭs tangan tauh-i. 7 Kada gurū Ukum-adat Jahudi samŭn kada daya Pharisee, jiroh aran an nyarah Jesus, agi nakit nyibatŭh Ayŭh an puan re-I pibua kah dŭh daya di andu Sabbath. 8 Pak Jesus puan pikir-kira ngara ka nang di daya anŭ, “Makat, mandŭg kamati ka jawin.” Daya anŭ makat ka mijog diginŭ. 9 Ka Jesus nang di ngara, “Aku siken angān: Kayuh ani adi Ukum-adat ta bada ata ndai di andu Sabbath? Turung daya kah kandam daya? Nyiramat asŭng daya kah kinanyap asŭng daya?” 10 Ayŭh tingga sopŭrŭg ngara bait tauh; ka Ayŭh nang di daya anŭ, “Ton tangan mu.” Ayŭh ton tangan-i, ka tangan-i rasu pari bua. 11 Ngara mbŭh raru baji ka rasu kirakar dupan adŭp-i pasar simuki ngara re ngga Jesus. 12 Di tika anŭ Jesus maad ndi sandah an simayang, ka diginŭ Ayŭh bidua ka Tapa ndi ngarŭm ngarŭm. 13 Kan andu mbŭh jawa, Ayŭh bagan bara murid-I ka mien simŭng-duwŭh naan ngara adi-I kadŭn pinyuruh: 14 Simon (adi-I kadŭn Peter) ngga jurud-i Andrew; James ngga John, Philip ngga Bartholomew, 15 Matthew ngga Thomas, James anak Alphaeus, ka Simon (adi dog kadŭn Patriotik), 16 Judas anak James, ka Judas Iscariot, adi jua Jesus. 17 Kan Jesus mbŭh mūn so sandah anŭ ngga bara pinyuruh, Ayŭh mijog di tarun adi rata ngga bara bara murid-I. Bara daya bagŭ mbŭh agi diginŭ so ndi tarun tana Judea ka so Jerusalem ka so Tyre ngga Sidon kupo adi di tabing rawŭt. 18 Ngara mandŭg an dingah Ayŭh buang an dapŭd bua so andam. Ngara adi dog mito roh arap agi gŭh mandŭg ka dog pibua. 19 Sopŭrŭg daya suba an tama Ayŭh, amai kuasa agi ruah so Ayŭh ka pibua sopŭrŭg ngara. 20 Jesus tingga bara murid-I ka nang, “Sanang inŭh angān adi sirata, amai angān kinyam Pinyipritah Tapa! 21 Sanang inŭh angān adi sikirau madin, amai angān re bisoh! Sanang inŭh angān adi muās madin, amai angān re tawŭh! 22 “Sanang inŭh angān kan daya tiru di angān, tirawan angān, pimangŭh angān, ka kinarap angān, sitagar Anak Manusia! 23 Gaŭn meh kan kayuh anŭ jadi, buang bitanda ka pawŭn, sabab upah bās agi dog sidia yŭn ngan di shorga. Amai tayung-babuk ngara ko ndai simŭnŭ gŭh di bara nabi. 24 “Pak payah inŭh angān adi kaya madin, amai angān mbŭh udip gaŭn madin! 25 Payah inŭh angān adi bisoh madin, amai angān re sibŭrŭk! Payah inŭh angān adi tawŭh madin, amai angān re ngurid ka muās! 26 “Payah inŭh angān kambŭi sopŭrŭg daya nganju angān, amai tayung-babuk ngara mbŭh nang sakanŭ gŭh pasar bara nabi kadong. 27 “Pak Aku nang di angān adi dingah Aku: Rindu pinganyu ngan, ndai kana di ngara adi tiru di angān. 28 Nyiberkat daya adi mangu angān, ka simayang yŭn ngara adi kandam angān. 29 Kambŭi daya napar angān di panding, ton anŭ ndi; kambŭi agi daya tambit jipo-tabar ngan, dŭhnyah gŭh bitan jipo ngan. 30 Nggen di daya adi mite, ka kan daya tambit kayuh ngan, dŭhnyah mite pari kayuh anŭ. 31 Ndai di daya kayuh anŭ adi angān raan daya ndai di angān. 32 “Kambŭi angān rindu daya adi rindu angān adŭ, ani utung ngan? Amai daya bidosa rindu gŭh daya adi rindu ngara! 33 Ka kambŭi angān ndai kana di ngara adi ndai kana di angān adŭ, ani utung ngan? Amai daya bidosa ndai gŭh simŭnŭ! 34 Ka kambŭi angān nginjam adŭ-i di ngara adi so angān harap adŭp ngan re dapŭd-i pari, ani utung ngan. Amai daya bidosa nginjam gŭh di daya bidosa, an dapŭd sikiang-i pari! 35 Dŭh-i simŭnŭ! Rindu pinganyu ngan ka ndai kana di ngara; nginjam buang dŭhsah kira gati. Simŭnŭ, angān re biyŭn upah bās, buang re jadi anak Tapa adi Sambu Sopŭrŭg. Amai Ayŭh kana ngga daya adi dŭh rada budi, samŭn ngara adi ginaka. 36 Kiren masi nimun Sama ngan Kiren masi. 37 “Dŭhnyah nyarah daya, ka Tapa dŭh re nyarah angān; dŭhnyah nunggu daya, ka Tapa dŭh re nunggu angān; apun daya, ka Tapa re apun angān. 38 Nggen di daya, ka Tapa re nggen di angān. Sawŭ, angān re kambat takar adi sukup kana, dog nyinjŭn, dog ngugoh, ndŭg ka babas di kŭkŭn ngan. Takar adi angān pakai di daya inŭh takar adi Tapa re pakai di angān.” 39 Ka Jesus nyidundan upama ati di ngara: “Bisa kah daya karak kayak daya karak? Dŭh kah so-duwŭh ngara re rabu ka darŭm parit? 40 Mating murid re rabis bās so gurū-i; pak sopŭrŭg murid, kan mbŭh abo birajar re mun gurū-i. 41 “Mani angān truti taŭn di batŭh dingan ngan, pak dŭh rada apŭg kayuh di batŭh adŭp ngan? 42 Simuki meh angān re bisa nang di dingan ngan, ‘Bah, bada aku kadi taŭn so batŭh mu,’ pak dŭh rada apŭg kayuh di batŭh adŭp ngan? Angān pingadong! Diŭ kadi apŭg kayuh so batŭh adŭp ngan, komŭnŭ angān bisa granan kiris ka kadi taŭn adi di batŭh dingan ngan. 43 “Tŭngŭn kayuh adi kana dŭh re buān buwa adi arap; dŭh gŭh tŭngŭn kayuh adi arap re buān buwa adi kana. 44 Sopŭrŭg tŭngŭn kayuh dog puan so buwa-i. Angān dŭh sun buwa ara so tŭngŭn reja, puan kah sun buwa anggor so tŭngŭn bikaram. 45 Daya adi kana pijadi kayuh kana so atin-i adi puno ngga kayuh kana; daya adi arap pijadi kayuh arap so atin-i adi puno ngga kayuh arap. Amai so isi atin-i baba minyu. 46 “Mani meh angān bagan Aku, ‘Tuhan, Tuhan,’ pak dŭh ndai kayuh adi Aku bada angān ndai? 47 Daya adi mandŭg ka Aku ka dingah pinganang Ku ka tunda-i, Aku bisa awing ayŭh simuti: 48 Ayŭh agi keya ka daya adi, darŭm-i piramin, kareh tŭrŭp ka na pinagap-rasan di tunduh batuh. Ka kan uba mandŭg ka nyasar ramin anŭ ayŭh dŭh bigugoh, sabab-i mbŭh nakit dog pijog. 49 Pak ayŭh adi dingah pinganang Ku ka dŭh tunda-i agi keya ka daya adi piramin dŭh juman pinagap-rasan; kan uba mandŭg ka nyasar ramin anŭ ayŭh rasu tumbang, ka birasa inŭh pinyitumbang-i!”

Luke 7

1 Kan Jesus muko nang sopŭrŭg kayuh anŭ di bara daya, Ayŭh di ka Capernaum. 2 Diginŭ agi ndi naan pingubak soldadu daya Rome adi biyŭn ndi naan daya-gaji adi-i raru siŭt. Daya gaji-i birandam ka mbŭh sindŭk re kabŭs. 3 Kan ayŭh dingah pasar Jesus, ayŭh pait kada nyamba bangsa Jahudi da mite Ayŭh mandŭg di pibua daya gaji-i. 4 Ngara mandŭg ka yŭn Jesus ka bandar mite Ayŭh, nang-i “Daya ati patut dog turung. 5 Ayŭh rindu bangsa ta buang mbŭh pijog ramin simayang-Jahudi yŭn ta.” 6 Jadi Jesus tunda ngara. Kan Ayŭh mbŭh sindŭk ramin-i, pingubak soldadu anŭ pait bara dingan-i da kidaan di Ayŭh, “Tuan, dŭhnyah nyusah adŭp Mai. Aku ati dŭh sadang kana re bada Kaam mŭrŭt ramin ku, 7 dŭh gŭh aku kira adŭp ku sadang kana re tudu Kaam. Pak Kaam minyu adŭ, ka daya-gaji ku bisa bua. 8 Aku ati gŭh daya adi di ribo kuasa bara pingubak adi rabis bigatung, ka aku biyŭn gŭh soldadu di ribo ku. Aku mritah siati, ‘Panu!’ ka ayŭh panu; aku mritah siajeh, ‘Mandŭg!’ ka ayŭh mandŭg; ka aku mritah urun ku, ‘Ndai ati!’ ka ayŭh ndai-i.” 9 Jesus mbŭh inga inga kan-I dingah ayŭh sakanŭ; Ayŭh bigiring ka nang di bara daya adi tunda Ayŭh, “Aku kidaan di angān, gi-bŭn Aku dapŭd pinyabah adi mun ati; di dupan daya Israel bŭn gŭh!” 10 Pinyisung pinyisung anŭ pari ka ramin pingubak soldadu anŭ ka dapŭd daya gaji-i mbŭh bua. 11 Dŭh tui ripas anŭ, Jesus di ka kupo dŭn Nain, ayō bara murid-I samŭn bara daya bagŭ. 12 Kan Ayŭh mbŭh ndŭg tiban kupo, bara daya bagŭ aŭn panu ruah re di ngubur daya kabŭs. Daya adi kabŭs anŭ inŭh anak tambŭ ndi naan dayung uban; bara daya so kupo samah panu ngga dayung uban anŭ. 13 Kan Tuhan kiris ayŭh, Ayŭh mbŭh raru masi di ayŭh, ka nang di ayŭh, “Dŭhnyah sien.” 14 Komŭnŭ Ayŭh di tama pinawid, ka ngara adi tukang tawek rasu rŭŭ. Jesus nang, “Dari bujang! Aku nang di kuu, makat!” 15 Daya kabŭs anŭ makat ka guru, ka rasu minyu, ka Jesus nggen ayŭh di sindŭ-i. 16 Sopŭrŭg ngara mbŭh taru buang muji Tapa. “Nabi bās mbŭh mandŭg di ruang ta!” ngara nang; “Tapa mbŭh mandŭg di nyiramat daya-I!” 17 Agah pasar Jesus mbŭh kambang di rais anŭ samŭn di ndi tarun tana maning anŭ. 18 Kan murid murid John kidaan di ayŭh pasar sopŭrŭg kayuh ati, ayŭh bagan duwŭh naan so ngara 19 ka pait ngara ka yŭn Tuhan da siken, “Kaam kah sianŭ adi dog kidaan nang re mandŭg nanyam ka janji Tapa, puan kah kieh babŭ kajŭn adi bŭkŭn?” 20 Kan ngara mbŭh ndŭg Jesus, ngara nang, “John Pembaptisa pait kieh da siken, yŭh kah dŭh Kaam ati sianŭ adi-i nang re mandŭg, puan kah kieh babŭ kajŭn adi bŭkŭn.” 21 Di jam anŭ Jesus mbŭh pibua bagŭ daya so barang masam andam udar ka so roh roh arap, samŭn ngara adi karak Ayŭh mbŭh bada dapŭd kiris. 22 Ayŭh nam pinyisung pinyisung John, “Pari angān ka kidaan di John ani adi angān mbŭh kiris ka dingah: daya karak dapŭd kiris, daya bajang dapŭd panu, ngara adi naman andam kurit adi bisā dog pibisig, adi bangam dapŭd dingah, adi kabŭs dog pakat udip bauh, ka Agah Kana mbŭh dog nyuse di daya sirata. 23 Sanang inŭh ngara adi dŭh kurang sabah di Aku!” 24 Ripas pinyisung pinyisung John mbŭh bu, Jesus piguru minyu pasar ayŭh di bara daya: “Di andu angān matak ka yŭn John di tarun tana-pajam, ani anŭ adi angān an tingga? Dawŭn kupai miringe dog poh sabak? 25 Ani anŭ raan ngan tingga? Daya nēn piraka grua? Daya adi nēn piraka grua ka adi udip darŭm sangŭn inŭh daya adi rŭŭ darŭm istana! 26 Kidaan di Aku, angān matak an tingga ani? Ndi naan daya nabi? Sawŭ, pak angān mbŭh kiris adi rabis so nabi. 27 Amai pasar John inŭh Surat-kudus nang: ‘Tapa nang, Aku re pait pinyisung Ku diŭ so Kuu da sidia aran yŭn Mu.’ 28 Aku kidaan di angān, di ong ati mating daya adi rabis bās so John Pembaptisa. Pak ayŭh adi siabo sŭ di dupan ngara adi kinyam Pinyipritah Tapa agi bās dŭ so John.” 29 Sopŭrŭg daya samŭn bara pinsuke dingah Jesus nang kayuh anŭ. Ngara inŭh adi mbŭh tunda pinyiraan Tapa buang mbŭh kambat Baptisa John. 30 Pak bara daya Pharisee ka bara gurū Ukum-adat Jahudi tirawan pinyiraan Tapa buang abah dog baptisa John. 31 Jesus nang, “Ani meh re Ku bisa ngga awing daya jaman ati? Keya ka ani ngara? 32 Ngara mbŭh keya ka anak-anya adi guru di passar. Ndi tibaran nyirais nang di tibaran anŭ ndi, ‘Kieh main ragu sawan yŭn ngan, pak angān dŭh an bitanda! Kieh nang ragu puās, pak angān abah muās!’ 33 John Pembaptisa mandŭg, bipusa ka dŭh nok wain, ka angān nang, ‘Ayŭh dog mŭrŭt umot!’ 34 Anak Manusia mandŭg, Ayŭh man nok, ka angān nang, ‘Tingga daya ati! Ayŭh pirusong buang pimabuk, bidingan ngga daya pinsuke ka daya adi dog tirawan!’ 35 Sunggu mŭnŭ, pinyibijak Tapa agi tatŭng sawŭ di pingandai ngara adi trima pinyibijak anŭ.” 36 Ndi naan daya Pharisee mite Jesus biruman ngga adŭp-i. Jesus di ka ramin-i ka guru man. 37 Di kupo anŭ agi ndi naan dayung adi udip darŭm dosa. Ayŭh dingah Jesus agi man di ramin daya Pharisee anŭ, ka-i mandŭg taban gabuk alabasta puno ngga inyo wangi 38 ka mijog di punok Jesus, tura ka kaja-I, sien buang misa kaja-I ngga randang batŭh-i. Komŭnŭ ayŭh nyibadŭh kaja-I ngga ubok-i, sium-i, ka susen wangi anŭ dieh. 39 Kan daya Pharisee anŭ kiris, ayŭh nang darŭm asŭng-i, “Kambŭi daya ati sawŭ nabi, Ayŭh tatu puan asi dayung anŭ adi tama Ayŭh; Ayŭh tatu puan nang dayung anŭ dayung adi bidosa!” 40 Jesus nang di ayŭh, “Simon, agi kayuh an Ku nang di kuu.” “Ani, Gurū,” ayŭh nang, “kidaan di aku.” 41 “Agi duwŭh naan daya birutang duit di ndi naan daya adi yŭn daya nginjam duit. Ndi naan nginjam rimŭh ratus kiping duit pirak, ka sianŭ ndi nginjam rimŭh puru. 42 So-duwŭh ngara dŭh tungang bayar pari, jadi ayŭh kambŭt adŭ utang ngara. Aki ndi so ngara duwŭh meh, adi rabis dŭ rindu ayŭh?” 43 “Jaka ku,” Simon nam, “ayŭh adi baga dŭ utang.” “Batur pinyinam mu,” Jesus nang. 44 Komŭnŭ Ayŭh bigiring nura dayung anŭ ka nang di Simon, “Kiris mu kah dayung ati? Aku mŭrŭt ramin mu, ka kuu mating nggen piin ngga ngu kaja Ku, pak ayŭh mbŭh ngu kaja Ku ngga randang batŭh-i ka nyibadŭh-i ngga ubok-i. 45 Kuu mating kambat Aku ngga sium, pak ayŭh, so Aku mŭrŭt, dŭh ko ko sium kaja Ku. 46 Kuu mating nginyo ubak ku ngga inyo kanā, pak ayŭh mbŭh nginyo kaja Ku ngga wangi. 47 Aku nang di kuu, pinyirindu bās adi-i kiren mbŭh kiren dosa-i adi bagŭ mbŭh dog apun. Pak asi asi adi dog apun nisŭ taŭn-i kiren nisŭ pinyirindu.” 48 Ka Jesus nang di dayung anŭ, “Dosa mu mbŭh dog apun.” 49 Ngara adi sua guru man ngga Jesus piguru nang dupan adŭp-i, “Asi daya ati, dosa apun-I gŭh?” 50 Pak Jesus nang di dayung anŭ, “Amai kuu sabah di Aku, kuu mbŭh dog nyiramat. Panu meh darŭm damai.”

Luke 8

1 Dŭh tui ripas anŭ, Jesus panu tambus kupo kupo ka anak anak kupo, piagah Agah Kana pasar Tapa piguru mritah. Ngara adi simŭng duwŭh naan murid-I agi sua ngga Ayŭh, 2 simŭnŭ gŭh kada dayung adi ko dog pibua so roh arap ka so barang masam andam: Mary adi dog kadŭn Magdalene adi so ju umot ko dog pibu; 3 Joanna, sawŭn Chuza adi pingingat buat-rata Herod; ka Susanna, samŭn bagŭ dayung bŭkŭn, adi mbŭh pakai buat-rata adŭp-i ngga turung Jesus ka bara murid-I. 4 Daya dŭh ko ko mandŭg tudu Jesus so barang kupo; ka kan bara daya bagŭ mbŭh tikuruk, Jesus nyidundan upama ati: 5 “Agi ndi sidah, ndi naan daya matak di nabur bine. Darŭm-i nabur bine, kada bine rabu di aran, dog digang, ka dog man manuk. 6 Kada rabu di tarun pibatuh. Kan-i timbu ayŭh rasu rayu sabab tana-i badŭh. 7 Kada bine rabu di ruang reja adi samah timbu ka piaka ayŭh. 8 Ka kada bine rabu di tana mandis; ayŭh timbu ka pijadi siratus rupet bagŭ buwa-i.” Ka Jesus nang, “Dingah, garang, kambŭi angān biyŭn kajit!” 9 Murid murid Jesus siken rati upama anŭ. 10 Ayŭh nam, “Angān mbŭh dog nggen kuasa ngga mirati munki Tapa mritah, pak di ngara adi bŭkŭn pinyipuan anŭ mandŭg so ka upama, isa ngara bisa tingga pak dŭh kiris, dingah pak dŭh mirati.” 11 “Ati inŭh rati upama anŭ: bine inŭh pinganang Tapa. 12 Bine adi rabu di aran, rati-i ngara adi dingah; pak Siarap mandŭg ka tambit agah anŭ so atin ngara ngga bada ngara dŭh sabah ka dŭh dog nyiramat. 13 Bine adi rabu di tarun pibatuh, rati-i ngara adi dingah agah anŭ ka kambat-i ngga gaŭn. Pak dŭh-i mŭrŭt tŭrŭp darŭm atin ngara; ngara sabah nyitiro adŭ ka kan pinyisuba mandŭg, ngara dŭh tia sabah agah anŭ. 14 Bine adi rabu di ruang reja, rati-i ngara adi dingah; pak susah pasar pimudip buang gruwŭn pinyikaya samŭn udip sanang di ong mbŭh bada ngara aka. Tung ngara buwa bŭn masak. 15 Bine adi rabu di tana adi mandis, rati-i ngara adi dingah agah anŭ ka nyikŭn-i darŭm atin adi kana ka nundok; ngara bijijŭ ndŭg ka ngara buān buwa.” 16 “Mating daya tung prita ka nyakŭb-i ngga sambong puan kah na-i di ribo pangō. Na-i di tunduh rika prita, kidŭ-i, isa daya tungang kiris jawa-i kan ngara mŭrŭt. 17 “Mating kayuh adi dog sukan re dŭh dog kiren, ka mating rusia re dŭh dog dapŭd ka dog puan. 18 “Ngapŭi meh, nakit ngatin kayuh adi angān dingah; sabab asi asi adi biyŭn kayuh re dog nggen rabis bagŭ, pak asi asi adi dŭh biyŭn, rapuh kayuh adi-i biyŭn re dog tambit gŭh.” 19 Sindŭ Jesus ngga bara jurud-I mandŭg tudu Ayŭh, pak dŭh tungang nyindŭk Ayŭh sabab bara daya bagŭ. 20 Ka agi daya nang di Jesus, “Sindŭ Mai ngga bara jurud Mai agi mijog di sapa, an bidapŭd ngga Kaam.” 21 Jesus nang di sopŭrŭg ngara, “Sindŭ Ku ka jurud Ku inŭh ngara adi dingah pinganang Tapa ka tunda-I.” 22 Jadi ndi andu, Jesus mŭrŭt arud ngga bara murid-I ka nang di ngara, “Ja ata mutas ka pah mandi rawŭt ati.” Jadi ngara matak. 23 Darŭm ngara birayar, Jesus bŭŭs. Ka gŭgŭh agi sabak ribut di rawŭt anŭ, ka ngara mbŭh raru taru buang susah kan piin piguru ngisi arud ngara. 24 Murid murid Jesus di tudu Ayŭh ka kies Ayŭh, nang, “Gurū, Gurū! Ata mbŭh re rŭnggŭd!” Jesus makat ka mritah sabak ribut ngga girumbang da rŭŭ, ka-i rŭŭ; ka sopŭrŭg-i mbŭh tanang. 25 Ka-I nang di murid murid-I, “Mani angān dŭh sabah di Aku?” Pak ngara mbŭh inga inga buang taru, ka nang sanuh di sanuh, “Asi daya ati? Ayŭh mritah sabak ribut ngga girumbang, ka-i tunda pinganang-I!” 26 Jesus ngga bara murid-I pijuu birayar ka tarun tana Gerasa, adi tura kamajeh Danu Galilee. 27 Darŭm Jesus ruah so arud di ka deyŭh, Ayŭh bidapŭd ngga ndi naan daya so kupo, adi dog mŭrŭt bara umot. Mbŭh tui daya anŭ bŭn nēn piraka ka abah-i rŭŭ di ramin, adŭ-i di arong kubur. 28 Kan ayŭh kiris Jesus, ayŭh nyirais buang sidikang di kaja Jesus, ka nang ngga sirŭŭn bana, “Jesus, Anak Tapa adi Sambu Sopŭrŭg! Re Mai simuki ngga aku? Aku mite Kaam dŭhnyah pijera aku!” 29 Ayŭh nang sakanŭ sabab Jesus mbŭh mritah roh arap anŭ da ruah so ayŭh. Mbŭh siraru roh arap anŭ muak ayŭh. Ka sunggu ayŭh agi nakit dog jaga, ka kaja tangan-i dog mŭŭng ngga parik basi, ayŭh matŭd parik basi anŭ ka dog taban umot anŭ ruah ka tarun pajam. 30 Jesus siken ayŭh, “Asi dŭn mu?” “Dŭn ku inŭh ‘Sibara,’” ayŭh nam, sabab mbŭh raru bagŭ umot mŭrŭt ayŭh. 31 Bara umot anŭ mite Jesus dŭh taran ngara ka rasan ong. 32 Dŭh jo so nŭ agi kaban ayo, man di bŭngŭn sandah. Jadi bara umot anŭ mite Jesus bada ngara mŭrŭt ka darŭm bara ayo anŭ. Jesus nyibandar ngara. 33 Ngara ruah so daya anŭ ka mŭrŭt ka darŭm bara ayo anŭ. Ndi kaban ayo anŭ bikaduh mūn jenjang ka darŭm rawŭt ka rŭnggŭd. 34 Kan ngara adi kudip ayo kiris ani adi mbŭh jadi, ngara bikaduh bu ka pigarau-i di kupo ka di arong teya. 35 Bara daya matak an kiris ani adi mbŭh jadi. Ka kan mbŭh ndŭg Jesus, ngara kiris sianŭ adi so bara umot mbŭh ruah, guru sindŭk kaja Jesus, nēn piraka buang mbŭh bua ka tirase; ka ngara mbŭh taru. 36 Ngara adi agi kiris kidaan di bara daya munki ayŭh dog pibua. 37 Ka ngara adi so tarun tana anŭ mite Jesus bu, sabab ngara mbŭh raru taru. Jadi Jesus mŭrŭt ka darŭm arud ka bu. 38 Daya anŭ adi so bara umot mbŭh ruah, mite adŭp-i tunda Jesus. Pak Jesus bada ayŭh bu, nang-I, 39 “Maad ka arŭn adŭp mu ka kidaan ani adi Tapa mbŭh ndai di kuu.” Jadi daya anŭ bijaruh di kupo, piagah anŭ adi Jesus ko ndai di adŭp-i. 40 Kan Jesus pari ka pah mandi rawŭt anŭ, bara daya bagŭ kambat Ayŭh, sabab ngara sopŭrŭg taŭn mbŭh kajŭn Ayŭh. 41 Ndi naan daya dŭn Jairus mandŭg; ayŭh anŭ pingubak ramin simayang-Jahudi. Ayŭh sidikang di kaja Jesus, ka bandar mite Ayŭh di ka ramin-i, 42 sabab anak tambŭ dayung-i, adi simŭng-duwŭh sawa umbur-i, mbŭh bana birandam sindŭk re kabŭs. Darŭm Jesus panu, daya nyikidŭn Ayŭh bait tauh-I. 43 Di dupan ngara agi ndi naan dayung adi naman andam bideya sitŭkŭd simŭng-duwŭh sawa. Ayŭh mbŭh kubo buat rata-i ngga biruri ngga doktor, pak mating adŭ adi tungang pibua ayŭh. 44 Di uruk bara daya bagŭ, ayŭh mandŭg so tura ka punok tudu Jesus ka tama tŭbŭn jipo-I, ka jam anŭ gŭh deya-i badŭh. 45 Jesus siken, “Asi tama Aku?” Sopŭrŭg daya mating ngaku, ka Peter nang, “Gurū, bara daya bagŭ maning buang nyikidŭn Kaam.” 46 Pak Jesus nang, “Agi daya tama Aku; Aku puan amai Aku kinyam kuasa agi ruah so Aku.” 47 Dayung anŭ kinyam adŭp-i dŭh bisa bisukan, mandŭg buang kimŭtŭr ka sidikang di kaja Jesus. Di sirung jawin daya bagŭ, ayŭh kidaan di Ayŭh ani sabab-i tama Ayŭh ka munki ayŭh mbŭh dapŭd bua jam anŭ. 48 Jesus nang di ayŭh, “Nak, sabab kuu sabah di Aku, kuu mbŭh bua. Panu kuu darŭm damai.” 49 Darŭm Jesus minyu sakanŭ, ndi naan pinyisung mandŭg so ramin Jairus. “Anak mai mbŭh mating,” ayŭh nang di Jairus; “dŭhsah tia mito Gurū.” 50 Pak Jesus dingah ka nang di Jairus, “Dŭhnyah taru; sabah adŭ, ka anak mu re bua.” 51 Kan Ayŭh mbŭh ndŭg ramin anŭ, Ayŭh dŭh bada daya mŭrŭt ngga adŭp-I adŭ-i Peter, John, ka James, samŭn adŭp sindŭ sama anak anŭ. 52 Bara daya diginŭ sadi sien, muās anak anŭ. Jesus nang, “Dŭhnyah sien; anak anŭ dŭh kabŭs; ayŭh bŭŭs adŭ!” 53 Sopŭrŭg ngara tawŭh Ayŭh, sabab ngara puan nang anak anŭ taŭn mbŭh kabŭs. 54 Pak Jesus digŭng tangan anak anŭ ka nang, “Makat, nak!” 55 Asŭng-i pari, ka-i rasu makat, ka Jesus bada ngara nggen di ayŭh kayuh man. 56 Pimas-i mbŭh inga inga, pak Jesus pesan ngara da dŭh kidaan di tadŭ tadŭ daya kayuh adi mbŭh jadi.

Luke 9

1 Jesus bagan da tikuruk simŭng-duwŭh naan murid-I ka nggen di ngara pinyibisā ngga kuasa ngga pibu umot ka pibua barang masam andam. 2 Komŭnŭ Ayŭh pait ngara da piagah pasar munki Tapa mritah, buang pibua daya adi birandam, 3 ripas-I ko nang di ngara, “Dŭhnyah taban ani ani di pimanu ngan: bait-i sikud, bait-i beg, bait-i pinguman, bait-i duit, puan kah tambah jipo. 4 Di tadŭ yŭn ngan dog kambat, rŭŭ di ramin anŭ ndŭg ka angān bu so kupo anŭ; 5 Di tadŭ yŭn ngan dŭh dog kambat daya, bu so kupo anŭ ka gutog dabu so kaja ngan ndu pinyibakan di ngara.” 6 Bara murid matak ka panu tambus anak anak kupo, nyuse Agah Kana buang pibua daya adi birandam di barang yŭn. 7 Kan Herod, adi mritah Galilee, dingah sopŭrŭg kayuh adi mbŭh jadi, ayŭh mbŭh raru riruk, sabab agi kada daya nang John Pembaptisa mbŭh pari udip. 8 Adi bŭkŭn nang Elijah mbŭh mandŭg, ka agi gŭh adi bŭkŭn nang ndi so bara nabi adi jah mbŭh makat udip dinge. 9 Herod nang, “Ubak John aku ko kapŭg; pak asi meh siati adi aku dingah kayuh mun anŭ pasar Ayŭh?” Jadi ayŭh gruwŭn an kiris Jesus. 10 Bara pinyuruh mari ka kidaan di Jesus sopŭrŭg kayuh adi ngara ko ndai. Ayŭh taban ngara ngga matak, sadi adŭp-I ngga ngara, ka kupo Bethsaida. 11 Kan bara daya bagŭ puan, ngara tunda Ayŭh. Ayŭh kambat ngara, ngajar ngara pasar Pinyipritah Tapa, t ka pibua ngara adi raan dog pibua. 12 Kan-i mbŭh re singumi andu, ngara adi simŭng-duwŭh naan murid-I tudu Ayŭh ka nang, “Bada ngara maad, isa ngara di ka anak anak kupo ka teya teya adi maning arong ati, jiroh pinguman samŭn yŭn nyandong, sabab tarun ati mbŭh tarun adi maput ka jo so daya.” 13 Pak Jesus nang di ngara, “Adŭp ngan nggen kayuh man di ngara.” Ngara nam, “Kayuh adi kieh biyŭn kaŭs-i rimŭh baru ruti ka duwŭh iken; Kaam bada kieh di miris pinguman kah yŭn sopŭrŭg daya ati?” 14 (Kurang rabis, agi-i rimŭh ribu naan bara dari diginŭ.) Jesus nang di bara murid-I, “Bada daya guru ngga tibaran, ka ndi tibaran kira ka rimŭh-puru naan.” 15 Ripas murid murid ko ngatur simŭnŭ, 16 Jesus mbit rimŭh baru ruti ka duwŭh iken anŭ; buang nyigura ka rangit, Ayŭh nggen trima kaseh di Tapa, mire-i, ka nggen-i di bara murid da kutung di bara daya. 17 Sopŭrŭg ngara man ndŭg bisoh, ka bara murid ngisi simŭng-duwŭh bakur puno ngga tadŭh pinguman. 18 Ndi andu, kan Jesus simayang sadi adŭp-I, bara murid tudu Ayŭh. Jesus siken ngara, “Bara ati nang Aku asi?” 19 Ngara nam, “Kada-i nang Kaam John Pembaptisa. Adi bŭkŭn nang Kaam Elijah, ka adi bŭkŭn nang Kaam ndi so bara nabi adi jah pari udip.” 20 “Angān boh?” Ayŭh siken ngara. “Angān nang Aku asi?” Peter nam, “Kaam inŭh Kristus so Tapa.” 21 Jesus pesan ngara da dŭh kidaan kayuh anŭ di tadŭ tadŭ daya. 22 Ayŭh nang gŭh di ngara, “Anak Manusia dŭh siŭn dŭh kinyam pinyusah bās ka dog tirawan nyamba bangsa Jahudi, pingubak pingubak imam, ka bara gurū Ukum-adat Jahudi. Ayŭh re dog ukum kabŭs, pak andu adi taruh Ayŭh re dog pakat udip bauh.” 23 Ka-I nang di sopŭrŭg ngara, “Kambŭi angān raan tunda Aku, angān dŭh siŭn dŭh an ngarah adŭp ngan, gŭrŭng rigang ngan barang andu, ka tunda Aku. 24 Amai asi asi adi siŭt asŭng-i re kinanyap-i, pak asi asi adi kinanyap asŭng-i sitagar Aku, re dapŭd-i. 25 Ani utung ngan kambŭi angān dapu ndi ong ong, pak mbŭh pirabur ka kinanyap adŭp ngan? Mating utung-i! 26 Kambŭi angān mangŭh ngarun Aku samŭn ajar Ku, Anak Manusia re mangŭh gŭh ngarun angān kan Ayŭh mandŭg darŭm bragah-I adi bragah Sama ngga bara malaikat kudus. 27 Puan meh, agi digiti ngara adi dŭh re kabŭs sibayuh ngara kiris Tapa mritah.” 28 Kira ka ndi minggu ripas Jesus ko nang kayuh anŭ, Ayŭh taban Peter, John, samŭn James maad ndi sandah di simayang. 29 Darŭm Ayŭh simayang, raŭn-I birubah, ka piraka-I jadi buda ngasad. 30 Ka gŭgŭh agi diginŭ duwŭh naan daya minyu ngga Ayŭh. Ngara anŭ, Moses ngga Elijah, 31 tatŭng darŭm bragah shorga, minyu ngga Jesus pasar munki Ayŭh re pijadi pinŭtŭn Tapa ngga pinyikabŭs-I di Jerusalem. 32 Peter samŭn ngara adi agi ngga ayŭh mbŭh rŭrŭ bŭŭs, pak ngara burah ka kiris bragah Jesus samŭn ngara duwŭh adi mijog ngga Ayŭh. 33 Atan ngara duwŭh bu so Jesus, Peter nang di Ayŭh, “Gurū, mbŭh raru kana inŭh kieh agi digiti! Kieh re ndai taruh bari, ndi yŭn Mai, ndi yŭn Moses, ka ndi yŭn Elijah.” (Sibandar-i ayŭh dŭh rada kayuh adi nang-i.) 34 Darŭm ayŭh babŭ minyu, abun mandŭg ka nyayung ngara; ka murid murid jadi taru kan abun nutu ngara. 35 Sirŭŭn so abun anŭ nang, “Ati inŭh Anak Ku, adi mbŭh Ku mien, dingah pinganang-I!” 36 Kan sirŭŭn anŭ muko minyu, Jesus sadi adŭ agi diginŭ. Murid murid mating nang ani ani pasar kayuh anŭ; mating gŭh kidaan di tadŭ tadŭ daya di tipuh anŭ kayuh adi ngara ko kiris. 37 Andu anŭ ndi Jesus ngga taruh naan murid-I anŭ mūn sandah anŭ, ka bara daya bagŭ mandŭg bidapŭd ngga Ayŭh. 38 Ndi naan daya nyirais bagan so dupan bara daya bagŭ anŭ, “Gurū! Aku mite masi Mai, tingga anak ku, anak tambŭ ku! 39 Kan-i dog muak roh arap, ayŭh nyirŭgŭh nyirais buang nyisŭt ndŭg ka baba-i bibude. Roh anŭ adu adu pijera ayŭh ka abah-i bu so ayŭh! 40 Aku mite murid murid Mai pibu roh arap anŭ, pak ngara dŭh tungang.” 41 Jesus nam, “Angān sarah buang kurang sabah! Ndŭg sinde meh Aku dŭh siŭn dŭh rŭŭ ngga angān? Ndŭg sinde Aku patut bijijŭ ngga angān?” Jadi Ayŭh nang di daya anŭ, “Taban anak mu kamati.” 42 Darŭm anak anŭ tudu Jesus, umot anŭ pitumbang ayŭh ka tana ka nyisŭt ayŭh. Jesus mritah roh arap anŭ da bu, pibua anak anŭ, ka nggen ayŭh pari ka sama-i. 43 Sopŭrŭg daya mbŭh inga inga, kiris kuasa bās Tapa. Sopŭrŭg daya gibabŭ inga inga di pingandai Jesus, darŭm Ayŭh nang di bara murid-I, 44 “Dŭhnyah kambŭt kayuh adi Aku re kidaan di angān! Anak Manusia re dog nyerah ka darŭm kuasa tangan manusia.” 45 Pak bara murid dŭh mirati pinganang anŭ. Kayuh anŭ mbŭh dog sukan so ngara isa ngara dŭh mirati-i, buang ngara taŭn mbŭh taru re siken pasar-i. 46 Karit timbur dupan bara murid pasar asi adi bās dŭ. 47 Jesus puan pikir ngara, Ayŭh mbit ndi naan anak-sŭ, bada-i mijog sindŭk adŭp-I, 48 ka nang di ngara, “Asi asi adi kambat anak ati ngga adŭn Ku, kambat Aku; ka asi asi adi kambat Aku, kambat Ayŭh adi bada Aku mandŭg. Amai sianŭ adi siabo sŭ dupan sopŭrŭg ngan inŭh adi siabo bās.” 49 John minyu, nang-i, “Gurū, kieh agi kiris daya pibu umot pakai adŭn Mai. Kieh nagah ayŭh sabab ayŭh dŭh so tibaran ta.” 50 “Dŭhnyah nagah ayŭh, sabab asi asi adi dŭh rawan angān agi ngga angān,” Jesus nang di ayŭh samŭn di bara murid adi bŭkŭn. 51 Darŭm tipuh mbŭh dŭ dŭ sindŭk adi ngga Jesus re dog paad ka shorga, Ayŭh ndai pikir-I ka matak ka Jerusalem. 52 Ayŭh pait daya da panu diŭ so adŭp-I. Ngara matak ka mŭrŭt ndi kupo di Samaria di sidia tarun yŭn Jesus nyirŭmŭn. 53 Pak daya diginŭ dŭh an trima Ayŭh, sabab pimanu-I agi tatŭng nuju Jerusalem. 54 Kan murid-I, James ngga John kiris kayuh mun anŭ, ngara nang, “Tuhan, bisa kieh bagan apui so shorga da mūn di pirabur ngara?” 55 Jesus bigiring ka nang ngara. 56 Ripas anŭ, Jesus ngga bara murid-I panu ka kupo bŭkŭn. 57 Darŭm ngara panu, agi ndi naan daya nang di Jesus, “Aku an tunda Kaam ka barang yŭn Kaam di.” 58 Jesus nang di ayŭh, “Bisirŭh biyŭn rubang, manuk biyŭn sarin, pak Anak Manusia dŭh biyŭn tarun yŭn guring ka rŭŭ so kraja-I.” 59 Di sianŭ ndi Ayŭh nang, “Tunda Aku.” Pak daya anŭ nam, “Tuan, bada aku pari diŭ di ngubur sama ku.” 60 Jesus nam, “Tandah daya kabŭs ngubur daya adi kabŭs. Kuu di piagah agah pasar Tapa mbŭh piguru mritah.” 61 Adi bŭkŭn nang, “Aku an tunda Kaam, tuan; pak bada aku mari di kidaan di rawang ku dawŭ-i.” 62 Jesus nang di ayŭh, “Daya adi ko na tangan-i di bajak ka ari kimat punok, dŭh-i tibirang re kinyam Pinyipritah Tapa.”

Luke 10

1 Ripas anŭ Jesus mien ju puru-duwŭh naan ngara adi bŭkŭn ka pait ngara duwŭh duwŭh naan da panu diŭ so adŭp-I ka barang kupo samŭn tarun adi re-I ka. 2 Ayŭh nang di ngara, “Buwa pingatŭm mbŭh raru bagŭ, pak daya adi ngatŭm dŭh bagŭ. Bidua ka Ayŭh adi dapu pingatŭm isa Ayŭh pait daya da di ngatŭm. 3 Panu meh! Aku pait angān keya ka anak anak biri di ruang kasong kasong tarun. 4 Dŭhnyah taban kambut duit, bait beg, puan kah kasut; dŭhnyah rŭŭ ka tabi daya di aran. 5 Kan angān mŭrŭt ramin, diŭ nang, ‘Damai ka ramin ati.’ 6 Kambŭi daya adi rindu damai agi rŭŭ diginŭ, isa tabi damai ngan rŭŭ ngga ayŭh; kambŭi dŭh, tambit pari tabi damai ngan. 7 Rŭŭ di ramin anŭ, man nok tadŭ kayuh adi ngara nggen di angān, amai daya adi nyiraja patut dog nggen gaji-i. Dŭhnyah mindah so ramin ndi di ka ramin ndi. 8 Kan angān mŭrŭt kupo ka dog kambat, man anŭ adi daya ngidang di ngan. 9 Pibua daya adi birandam di kupo anŭ ka nang di ngara, ‘Dŭm dŭh tui Tapa re Mritah.’ 10 Pak kan angān mŭrŭt kupo ka daya dŭh kambat angān, di ka aran raya ka nang, 11 ‘Dabu kupo ngan adi rakat di kaja ami kieh tapis gŭh pari ka angān. Pak ingat dŭm dŭh tui Tapa re mritah!’M 12 Ingat meh, di Andu Bisara Tapa re masi dŭ di daya di kupo Sodom so di daya di kupo anŭ! 13 “Mbŭh raru payah-i re di kuu, Chorazin! Mbŭh raru payah gŭh di kuu, Bethsaida! Kambŭi pingandai-nginga anŭ adi ko dog ndai darŭm angān dog ndai darŭm Tyre ngga Sodom, daya diginŭ mbŭh tui ko guru, nēn piraka guni, ka ngabu apŭk di adŭp-i, ngga kiren adŭp-i mbŭh marik pimudip-i pari ka Tapa! 14 Di Andu Bisara, Tapa re masi dŭ di daya di kupo Tyre ngga di daya di kupo Sidon so di angān. 15 Ka kuu, Capernaum! Dŭh kah kuu ko an katuh adŭp mu ndŭg shorga? Kuu re dog taran ka neraka!” 16 Jesus nang di bara murid-I, “Daya adi dingah pinganang ngan dingah pinganang Ku; daya adi tirawan angān tirawan Aku; daya adi tirawan Aku tirawan Ayŭh adi bada Aku mandŭg.” 17 Ngara adi ju puru-duwŭh naan pari ngga gaŭn. “Tuhan,” ngara nang, “ndŭg ka bara umot nundok gŭh di kieh kan kieh mritah ngara da bu ngga adŭn Mai!” 18 Jesus nam ngara, “Aku kiris Shetan rabu mun kijat so rangit. 19 Dingah nŭh! Aku mbŭh nggen di angān kuasa, isa angān tungang panu tunduh jippŭh ka rikara, ka ngarah sopŭrŭg kuasa Pinganyu, ka mating ani ani re bisa bada angān kinaman. 20 Dŭhnyah gaŭn sabab roh arap nundok di angān, pak gaŭn sabab dŭn ngan mbŭh dog nuris di shorga.” 21 Di tika anŭ Jesus gaŭn amai brisi ngga Roh Kudus, ka nang, “Sama, adi nguasa rangit ngga ong! Aku nggen trima kaseh di Kaam sabab Kaam mbŭh kiren di ngara adi dŭh pitar pandai kayuh adi Kaam sukan so ngara adi bijak ka pitar pandai. Sawŭ, Sama, simŭnŭ inŭh ayŭh patut jadi nanyam ka adi munos di asŭng Mai.” 22 “Sama Ku mbŭh nggen di Aku sopŭrŭg kayuh. Mating daya puan asi Anak adŭ-i Sama, ka mating daya puan asi Sama adŭ-i Anak samŭn ngara adi yŭn Anak ko kidaan pasar Ayŭh.” 23 Ka Jesus bigiring nura murid murid-I ka nang di ngara sadi adŭ, “Mbŭh raru binasip angān tungang kiris kayuh adi angān kiris! 24 Aku kidaan di angān mbŭh bagŭ nabi ka raja raja raan kiris kayuh adi angān kiris, pak ngara dŭh tungang, ka raan dingah kayuh adi angān dingah, pak dŭh dingah.” 25 Ndi naan gurū Ukum-adat Jahudi mandŭg ka suba an kudog Jesus. “Gurū,” ayŭh nang, “Ani patut aku ndai ngga dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu?” 26 Jesus nam ayŭh, “Ani dog nuris darŭm Surat-kudus? Ani pinyidapŭd mu?” 27 Daya anŭ nam, “ ‘Rindu Tuhan adi Tapa mu ngga siabo abo atin mu, ngga siabo abo simangi mu, ngga siabo abo asŭng mu, ka ngga siabo abo pikir mu’; ka ‘Rindu dingan mu nimun kuu rindu adŭp mu.’” 28 “Pinyinam mu anŭ batur,” Jesus nam; “ka ndai meh simŭnŭ ka kuu re dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu.” 29 Pak gurū Ukum-adat Jahudi anŭ raan nyibandar adŭp-i, ayŭh siken, “Asi dingan ku?” 30 Jesus nam, “Agi ndi naan daya matak so Jerusalem ka Jericho; ayŭh dog nyerang pirupak, adi sirapas sopŭrŭg kayuh-i, mukong ayŭh, ka tingge ayŭh sitangah kabŭs. 31 Agi ndi naan imam panu kadŭg aran anŭ; pak kan-i kiris ayŭh, ayŭh radus panu so parad mandi. 32 Simŭnŭ gŭh ndi naan daya Levi kan ayŭh mandŭg ka yŭn anŭ, ayŭh kiris pak radus panu so parad mandi. 33 Pak ndi naan daya Samaria, adi panu kadŭg aran anŭ, dapŭd ayŭh; ka kan-i kiris ayŭh, ayŭh masi. 34 Ayŭh di tudu ayŭh, susen inyo ngga wain di tawan-i ka marut-i. Komŭnŭ ayŭh na ayŭh di tunduh dāng adŭp-i ka taban ayŭh ka ramin nupang, di yŭn-i sita ayŭh. 35 Andu anŭ ndi ayŭh taban duwŭh kiping duit pirak ka nggen-i di sianŭ adi dapu ramin nupang anŭ. ‘Nakit sita daya ati,’ ayŭh nang, ‘ka kambŭi duit ati dŭh sadang, aku re bayar kuu dinge kan aku pari kadŭg aran ati.’” 36 Jesus nang, “Aki so ngara taruh anŭ, di pikir mu, mbŭh jadi dingan sianŭ adi dog nyerang pirupak?” 37 Gurū Ukum-adat Jahudi anŭ nam, “Sianŭ adi ndai kana di ayŭh.” Ka Jesus nang, “Panu kuu ka ndai simŭnŭ gŭh.” 38 Ripas anŭ Jesus ngga bara murid-I pijuu pimanu ngara, ka mandŭg ka ndi kupo di yŭn ndi naan dayung dŭn Martha kambat Ayŭh ka ramin-i. 39 Martha biyŭn jurud dayung dŭn Mary. Mary guru sindŭk kaja Jesus, dingah ajar-I. 40 Martha mbŭh raru sirŭbŭt ngga kraja-i, jadi ayŭh tudu Jesus ka nang, “Tuhan, piduri Mai kah dŭh urah sude ku; ayŭh tingge aku ndai sopŭrŭg kayuh sadi adŭp ku? Turung bada ayŭh kamati turung aku!” 41 Tuhan nam ayŭh, “Martha, Martha! Kuu susah ka bipito di bagŭ masam kayuh. 42 Ndi adŭ kayuh adi tatu biguna. Mary mbŭh mien kayuh adi batur, ka-i dŭh re dog tambit so ayŭh.”

Luke 11

1 Agi ndi sidah, Jesus simayang di ndi yŭn. Kan-I muko simayang, ndi so bara murid-I nang di Ayŭh, “Tuhan, ngajar kieh bidua, nimun John ngajar jangi murid.” 2 Jesus nang di ngara, “Kan angān bidua, nang sakati: ‘Sama: Isa-i adŭn kudus Mai dog kibās. Kaam inŭh adi raja ami. Isa-i Kaam mritah di ong. 3 Nggen di kieh barang andu pinguman ami. 4 Apun dosa ami, nimun kieh apun sarah daya di kieh. Ka dŭhnyah tandah kieh ramah darŭm pinyabah di tika kieh dog pisuba.’” 5 Ka Jesus nang di bara murid-I, “Nyamtadar-i ndi so angān di ka ramin dingan ngan arong sitŭrŭp ngarŭm ka nang di ayŭh, ‘O dingan, aku an nginjam taruh baru ruti. 6 Dingan ku darŭm pimanu-i agi bauh mandŭg ka ramin ku, ka aku meh dŭh biyŭn pinguman yŭn-i!’ 7 Ka nyamtadar-i dingan ngan nam so darŭm ramin, ‘Dŭhnyah mito aku! Tiban muko dog ngusi, ka aku ngga bara anak ku mbŭh di ambok. Dŭh aku bisa makat ka nggen kayuh di kuu.’ 8 Ani meh? Aku kidaan di angān, sunggu dŭh an makat bait kani ayŭh di nggen ruti di kuu adi dingan-i, ayŭh babŭ gŭh re makat ka nggen di kuu sikiang pinyiraan mu sabab kuu dŭh mangŭh darah mite. 9 “Ngapŭi Aku nang: Mite, ka angān re kambat; jiroh, ka angān re dapŭd; gutog, ka tiban re tikuka yŭn ngan. 10 Amai barang naan adi mite re kambat, ka ayŭh adi jiroh re dapŭd, ka tiban re tikuka yŭn tadŭ daya adi gutog. 11 An kah angān adi sama nggen di anak ngan jippŭh kan-i mite iken? 12 Puan kah angān nggen rikara kan-i mite turoh? 13 Sunggu angān arap, angān puan adŭp ngan nggen kayuh kana di anak ngan. Dŭh kah meh Sama ngan adi di shorga rabis an nggen Roh Kudus di ngara adi mite so Ayŭh!” 14 Jesus pibu umot so daya adi bawa. Kan umot mbŭh ruah, daya anŭ piguru minyu. Bara daya bagŭ mbŭh inga inga, 15 pak kada daya nang, “Beelzebul, adi pingubak umot, inŭh adi nggen di Ayŭh kuasa ngga pibu umot.” 16 Adi bŭkŭn, an kudog Jesus di pinganang-I, mite Ayŭh ndai pingandai-nginga ngga kiren sawŭ kah dŭh Ayŭh mandŭg so Tapa. 17 Pak Jesus puan pikir ngara, ka nang di ngara, “Rais adi bikaii ka nimbur bagŭ tibaran adi birawan dupan adŭp-i dŭh re tan tui. Ka rawang adi bikaii dupan adŭp-i re pape. 18 Jadi kambŭi pritah Shetan biyŭn bara tibaran adi birawan dupan adŭp-i, simuki meh ayŭh re tan tui? Angān nang Aku pibu umot sabab Beelzebul nggen di Aku kuasa ngga ndai simŭnŭ. 19 Kambŭi Aku sawŭ pibu umot ngga kuasa Beelzebul, simuki meh garang bara pinunda ngan pibu umot? Bara pinunda adŭp ngan mbŭh kiren angān sarah! 20 Sibandar-i, Aku pibu umot ngga kuasa Tapa, ka ati mbŭh kiren di angān nang Tapa mbŭh piguru mritah. 21 “Kan daya bake, sidia ngga sopŭrŭg sinyata-i, jaga ramin-i, sopŭrŭg buat rata-i agi pagŭng. 22 Pak kan daya adi rabis bake nyerang ka ngarah ayŭh, sopŭrŭg sinyata adi yŭn-i bisangan daya anŭ taban ngga bu. Ka buat rata-i daya anŭ tambit ka kutung dupan adŭp-i. 23 “Ayŭh adi dŭh ngga Aku taŭn-i rawan Aku; ayŭh adi dŭh turung Aku nguruk taŭn-i ngare. 24 “Kan roh arap ruah so daya, ayŭh bigandon di ndi abong tarun badŭh jiroh tarun yŭn rŭŭ. Kan-i dŭh dapŭd, ayŭh nang di adŭp-i, ‘Aku re pari ka ramin ku.’ 25 Jadi ayŭh pari ka dapŭd ramin-i bisig buang mbŭh dog ngamas. 26 Komŭnŭ ayŭh ruah ka taban ju naan roh adi bŭkŭn adi rabis arap so adŭp-i, ka ngara mŭrŭt ka rŭŭ diginŭ. Sikasŭn-i, pimudip daya anŭ mbŭh jadi rabis arap so adi sibungas-i.” 27 Kan Jesus ko nang sakanŭ, ndi naan dayung nyirais so dupan bara daya bagŭ, ka nang di Ayŭh, “Bituah inŭh dayung adi ruwan ka mira Kaam!” 28 Pak Jesus nam, “Rabis bituah inŭh ngara adi dingah pinganang Tapa ka tunda-i!” 29 Darŭm bara daya bagŭ tikuruk maning Jesus, Ayŭh pijuu minyu nang-I, “Mbŭh raru arap-i daya jaman ati! Ngara mite pingandai-nginga, pak mating re dog nggen adŭ-i pingandai-nginga Jonah. 30 Nimun nabi Jonah mbŭh jadi tandā di daya Nineveh, simŭnŭ gŭh Anak Manusia re jadi tandā di daya jaman ati. 31 Di Andu Bisara Rani so Sheba re makat ka nyarah daya jaman ati, sabab ayŭh mbŭh mandŭg jeh so rais adŭp-i adi jo, an dingah ajar adi puno ngga pinyibijak so Raja Solomon. Ka digiti agi, Aku kidaan di angān, adi rabis bās so Raja Solomon. 32 Di Andu Bisara daya so Nineveh re makat ka nyarah angān, sabab ngara mbŭh marik pimudip ngara pari ka Tapa kan ngara dingah Jonah ngajar; ka puan meh, digiti agi adi rabis bās so Jonah!” 33 “Mating daya tung prita ka sukan-i, puan kah na-i di ribo sambong, pak na-i di tunduh rika prita, isa daya kiris jawa-i darŭm ngara mŭrŭt. 34 Batŭh ngan mbŭh keya ka prita yŭn pŭrŭng. Kan batŭh ngan kana, ndi pŭrŭng ganan ngan mbŭh puno ngga jawa; pak kan batŭh ngan arap, ndi pŭrŭng ganan ngan mbŭh darŭm karŭm. 35 Nakit jaga meh, isa jawa darŭm angān dŭh jadi karŭm. 36 Kambŭi ndi pŭrŭng ganan ngan agi puno ngga jawa, mating supek karŭm dieh, ayŭh taŭn re abo jawa, nimun prita nyekar angān ngga jawa-i.” 37 Kan Jesus muko minyu, ndi naan daya Pharisee mite Ayŭh bisamah ngga adŭp-i. Jesus di mŭrŭt ka guru man. 38 Daya Pharisee anŭ gŭgŭh kan-i kiris Jesus dŭh mbe diŭ so man. 39 Ka Tuhan nang di ayŭh, “Angān daya Pharisee, pibisig sapa saker ka pinggen, pak di darŭm angān mbŭh puno ngga pinyiganas ngga arap. 40 Budo! Dŭh kah Tapa adi ndai tura ka sapa ndai gŭh tura ka darŭm? 41 Pak nggen di daya sirata kayuh anŭ adi darŭm saker ka pinggen ngan, ka angān ngga sopŭrŭg adi angān dapu re jadi bisig. 42 “Mbŭh payah inŭh angān daya Pharisee! Angān jugan ka Tapa ndi utung darŭm simŭng so rapah rapah, mun silaseh, adar manis, jintan ka rapah rapah adi bŭkŭn, pak angān dŭh rada pinyitŭnggŭn ngga pinyirindu yŭn Tapa. Kayuh anŭ angān patut ndai, buang dŭh kambŭt adi bŭkŭn. 43 “Mbŭh payah inŭh angān daya Pharisee! Angān suka baku adi tura ka jawin di ramin simayang-Jahudi ka suka dog tabi di arong passar. 44 Mbŭh payah inŭh angān! Angān mbŭh keya ka kubur adi dŭh dog nandā adi dŭh daya rada kan daya panu di tunduh-i.” 45 Ndi naan so ngara adi gurū Ukum-adat Jahudi nang di Ayŭh, “Gurū, darŭm Kaam minyu sakanŭ Kaam mbŭh pimangŭh gŭh kieh!” 46 Jesus nam, “Mbŭh payah inŭh angān, bara gurū Ukum-adat Jahudi! Angān bada daya kabis pinyirabis adi raru bat, pak adŭp ngan ndi trinju dŭh gŭh angān an pakai ngga turung daya kabis pinyirabis anŭ. 47 Mbŭh payah inŭh angān! Angān ndai kubur kubur adi kana yŭn bara nabi adi tayung-babuk ngan ko siŭ. 48 Adŭp ngan meh, garang, ngaku adŭp ngan nyibandar pingandai tayung-babuk ngan; ngara siŭ bara nabi, ka angān ndai kubur-i. 49 Sabab anŭ meh Pinyibijak Tapa nang, ‘Aku re pait nabi ngga pinyisung ka ngara. Ngara re siŭ kada so ngara ka kisiis adi bŭkŭn.’ 50 Jadi daya di jaman ati re dog ukum amai tanggong deya sopŭrŭg nabi adi dog siŭ so sibungas ong jadi, 51 so deya Abel ndŭg deya Zechariah, adi dog siŭ di asah mija-sambah ngga Yŭn Kudus. Sawŭ, Aku kidaan di angān, daya di jaman ati re dog ukum sitagar pinyikabŭs sopŭrŭg ngara anŭ! 52 “Mbŭh payah inŭh angān bara gurū Ukum-adat Jahudi! Angān mbŭh nyikŭn kusi adi ngga kuka tiban ramin pinyipuan pasar Tapa; adŭp ngan dŭh an mŭrŭt, pak kijaman daya bŭkŭn adi an mŭrŭt!” 53 Kan Jesus bu so nŭ, bara gurū Ukum-adat Jahudi ka bara daya Pharisee piguru ngamun Ayŭh. Ngara siken Ayŭh pasar barang masam kayuh, 54 ngga kudog Ayŭh. Ka ngga situngang tungang ngara jiroh sarah Jesus darŭm-I minyu.

Luke 12

1 Darŭm biribu ribu bara daya mbŭh tikuruk, ndŭg ka agi adi digang kaja dingan-i, Jesus diŭ kidaan di bara murid-I, “Jaga adŭp ngan so ragi daya Pharisee, anŭ inŭh pingandai kadong ngara. 2 Tadŭ tadŭ kayuh adi dog nutu re dog kiren, ka sopŭrŭg rusia re dog puan. 3 Ngapŭi meh, ani ani adi angān nang singarŭm re dog dingah darŭm jawa sandu, ka ani ani adi angān sigayas di kajit dingan ngan darŭm birit re dog piranggah so tibung ramin.” 4 “Aku kidaan di angān, bara dingan Ku, dŭhnyah taru daya adi siŭ pŭrŭng, pak ripas anŭ dŭh-i biyŭn kuasa re ndai rabis so anŭ. 5 Aku kidaan di angān asi adi angān patut taru: Taru meh Tapa, Ayŭh, ripas-I ko siŭ, biyŭn kuasa taran daya ka darŭm apui neraka. Sawŭ, Aku nang di angān, Ayŭh inŭh adi angān patut taru! 6 “Dŭh kah rimŭh manuk piit dog jua ngga rega duwŭh sen? Pak ndi so ngara dŭh gŭh Tapa kambŭt. 7 Ndŭg ka sirah ubok di ubak ngan mbŭh gŭh dog niap. Ngapŭi dŭhnyah taru, amai angān agi brega dŭ so manuk piit! 8 “Ingat nŭh, asi asi adi ngaku adŭp-i murid Ku di sirung jawin daya bagŭ, Anak Manusia gŭh re ngaku ayŭh di sirung jawin bara malaikat Tapa. 9 Pak asi asi adi tirawan Aku di sirung jawin daya bagŭ, Anak Manusia re tirawan gŭh ayŭh di sirung jawin bara malaikat Tapa. 10 “Asi asi daya adi minyu rawan Anak Manusia bisa dog apun; pak asi asi adi ngujat rawan Roh Kudus dŭh dapŭd dog apun. 11 “Kan angān dog dawa di ramin simayang-Jahudi, puan kah di sirung jawin gabenor puan kah di sirung jawin ngara adi bikuasa, dŭhnyah susah pasar simuki angān re nam puan kah ani re ngan nang. 12 Amai Roh Kudus re ngajar angān di tika anŭ kayuh adi patut angān nang.” 13 Ndi naan daya di uruk bara daya bagŭ nang di Jesus, “Gurū, kidaan di jurud ku da kutung buat-rata adi sama ami mbŭh tingge di kieh.” 14 Jesus nam ayŭh, “Dingan, asi nggen kuasa di Aku da jadi akim puan kah tukang kutung buat-rata yŭn angān duwŭh?” 15 Ka-I pijuu nang di sopŭrŭg ngara, “Jaga meh ka kingat adŭp ngan so barang masam pinyiripong; sabab udip ngan adi sawŭ dŭh-i so ka buat-rata adi angān biyŭn, kaya bait kani angān.” 16 Komŭnŭ Jesus nang upama ati di ngara: “Agi ndi naan daya kaya adi biyŭn tana adi pijadi bagŭ buwa. 17 Ayŭh piguru bipikir nang darŭm asŭng-i, ‘Aku dŭh biyŭn tarun yŭn nyikŭn buwa. Ani meh patut ku ndai? 18 Ati inŭh kayuh re ku ndai,’ ayŭh nang di adŭp-i; ‘Aku re natas sigara panggau ku ka pijog adi rabis bās, di yŭn ku bisa nyikŭn gandom samŭn sopŭrŭg buat-rata ku. 19 Ripas anŭ aku re nang di adŭp ku, kuu bituah! Kuu mbŭh biyŭn sopŭrŭg kayuh kana sadang yŭn guna adŭp mu bisawa sawa. Dŭh tia susah, pak man, nok, ka pirami adŭp mu!’ 20 Pak Tapa nang di ayŭh, ‘Kuu budo! Ngarŭm ati simangi mu re tingge kuu; ka asi meh re dapu kayuh kayuh anŭ adi kuu ko nyikŭn yŭn adŭp mu?’” 21 Ngga kubo dundan-I, Jesus nang, “Simŭnŭ inŭh kayuh di daya adi nugung buat-rata yŭn adŭp-i, pak dŭh-i kaya di batŭh Tapa.” 22 Jadi Jesus nang di bara murid-I, “Ngapŭi Aku nang di angān, dŭhnyah gapang jeja ka pinguman adi ngga angān udip puan kah piraka adi angān biguna yŭn pŭrŭng ngan. 23 Udip inŭh adi rabis biguna so pinguman, ka pŭrŭng rabis biguna so piraka. 24 Tingga manuk kak: dŭh ngara nyipurun, bait ngatŭm; ngara dŭh biyŭn birit pinyirikŭn, bait panggau; Tapa sita ngara! Angān agi rabis brega dŭ so sigara manuk! 25 Tungang kah angān nambah umbur ngan da ambu, biar-i ambu nisit, so ka atin ngingen? 26 Kambŭi angān dŭh gŭh tungang ngatur kayuh adi siit, mani sah gapang pasar kayuh adi bŭkŭn? 27 Bah kira munki bunga tarun udip: ngara dŭh nyiraja bait ndai piraka yŭn adŭp-i. Pak Aku kidaan di angān, adŭp Raja Solomon ngga sopŭrŭg pinyikaya-i dŭh gŭh biyŭn piraka adi brimun ramus-i ngga ndi so dudu bunga anŭ. 28 Adŭp Tapa inŭh adi sita kupai tarun adi agi digiti andu ati, ka mating sipagi, dog badang di apui. Dŭh kah Ayŭh rabis dŭ an sita angān? Pinyabah ngan raru kurang! 29 “Dŭhnyah meh nyusah adŭp ngan, marar bipikir pasar kayuh adi re ngan man puan kah kayuh adi re ngan nok. 30 (Amai daya adi dŭh puan Tapa inŭh marar bipikir di kayuh adi mun anŭ.) Sama ngan puan angān biguna di sopŭrŭg kayuh anŭ. 31 Ngapŭi meh mbit bat di Pinyipritah Tapa, ka Ayŭh re nggen di angān sopŭrŭg kayuh anŭ. 32 “Dŭhnyah taru, angān tibaran adi siit, amai Sama ngan ngga munos asŭng-I mbŭh nyibandar angān kinyam Pinyipritah-I. 33 Jua sopŭrŭg kayuh adi angān biyŭn ka nggen duit anŭ di daya sirata. Ndai yŭn adŭp ngan kambut duit adi dŭh bisa rusak, ka nyikŭn buat-rata ngan di shorga. Diginŭ rata ngan dŭh bisa kurang, amai pinaku dŭh dapŭd nyindŭk-i ka gŭgŭt dŭh dapŭd pirusak-i. 34 Amai atin ngan taŭn siraru re agi di yŭn buat-rata ngan. 35 “An ari sidia adŭp ngan yŭn tadŭ masam kayuh. Angān dŭh siŭn dŭh an sukup sidia ngga prita adi dog tung. 36 Bada adŭp ngan mun bara daya-gaji adi kajŭn tuan-i mari so gawai sawan. Kan tuan mandŭg ka gutog tiban, ngara re kuka tiban yŭn-i ngga sirikas-i. 37 Ruai nang utung-i bara daya-gaji anŭ kan tuan ngara dapŭd ngara bijaga buang sidia di jam ayŭh maad! Aku kidaan di angān, ayŭh re kadi jipo tabar-i, bada ngara guru, ka rasu ngidang ngara. 38 Ruai nang utung-i ngara kambŭi tuan dapŭd ngara sidia, sunggu bait kani ayŭh mandŭg sitŭrŭp ngarŭm puan kah rabis rambat! 39 Ka angān tatu puan kambŭi daya adi dapu ramin puan jam adi ngga pinaku mandŭg, ayŭh dŭh re tandah pinaku mŭrŭt ramin-i. 40 Simŭnŭ gŭh angān, dŭh siŭn dŭh an sidia, sabab Anak Manusia re mandŭg di jam adi angān dŭh puan Ayŭh mandŭg.” 41 Peter nang, “Tuhan, Kaam minyu upama ati yŭn ami kah yŭn sopŭrŭg daya?” 42 Ka Tuhan nam, nang-I “Asi meh garang daya-gaji adi tŭtŭd ka adi bijak? Ayŭh inŭh sianŭ adi tuan-i re tijuan da jaga abin ramin-i ka tukang nggen man di daya daya-gaji adi bŭkŭn di jam adi patut. 43 Ruai nang bituah-i daya-gaji anŭ kan tuan-i dapŭd ayŭh ndai simŭnŭ di jam-i mari! 44 Sawŭ, Aku kidaan di angān, tuan anŭ re tijuan daya-gaji anŭ da jaga buat rata-i. 45 Pak kambŭi daya-gaji anŭ nang darŭm asŭng-i, ‘Gibayuh inŭh tuan ku mari,’ ka piguru mukong daya daya-gaji adi bŭkŭn, dari dayung, ka man nok ndŭg ka mabuk; 46 komŭnŭ tuan anŭ mari di andu ka di jam daya-gaji anŭ dŭh puan ayŭh mandŭg. Tuan anŭ re nŭtŭb ayŭh, ka bada ayŭh kinyam nasip daya adi dŭh an dingah pinganang Tapa. 47 “Daya-gaji adi puan kayuh adi raan tuan-i ayŭh ndai, pak dŭh sidia an ndai-i, re bana dog madŭs. 48 Pak daya-gaji adi dŭh puan kayuh adi tuan-i raan, ka ndai anŭ adi bada ayŭh patut dog madŭs, re dŭh bana dog madŭs. Bagŭ re dog mite so daya adi dog nggen bagŭ; rabis bagŭ re dog mite so daya adi dog nggen rabis bagŭ. 49 “Aku mbŭh mandŭg an taran apui di ong; taŭn-i kana raru kambŭi-i mbŭh sakŭt! 50 Agi jaku baptisa adi re Ku kambat, ka mbŭh raru susah inŭh Aku siragi-i bayuh ripas! 51 Angān pikir Aku mandŭg taban damai ka ong? Dŭh, dŭh-i damai, pak di nyibarai daya kidŭ-i. 52 So madin rawang adi biyŭn rimŭh naan daya re pape, taruh rawan duwŭh, ka duwŭh rawan taruh. 53 Sama re rawan anak dari, ka anak dari rawan sama; sindŭ re rawan anak dayung, ka anak dayung rawan sindŭ. Dinŭh re rawan iban-dayung, ka iban-dayung rawan dinŭh.” 54 Jesus nang gŭh di bara daya, “Kan angān kiris abun makat so barat, angān rasu nang andu re ujen, ka-i sawŭ ujen. 55 Ka kan angān kinyam sabak poh so siratan, angān nang andu re paras, ka-i sawŭ paras. 56 Angān pingadong! Angān pandai tingga tana ngga rangit ka ninjau re ujen kah dŭh andu; mani meh angān dŭh puan rati kayuh adi aŭn jadi madin? 57 “Mani meh adŭp ngan dŭh ndai pikir ngan pasar kayuh adi sawŭ? 58 Kambŭi daya dawa angān ka taban angān ka yŭn bisara, suba ngga situngang ngan bisatur ka bidamai ngga ayŭh sibayuh angān ndŭg yŭn bisara. Kambŭi angān dŭh ndai simŭnŭ, ayŭh re taban angān ka akim, adi re nggen angān ka daya adi tukang jaga ramin jer, ka angān meh re mŭrŭt jer. 59 Aku kidaan di angān, angān re rŭŭ diginŭ ndŭg ka angān mbŭh kubo bayar ukum ngan.”

Luke 13

1 Di tika anŭ agi kada daya diginŭ adi kidaan di Jesus pasar bara daya Galilee adi Pilate ko siŭ darŭm ngara jugan sadis ka Tapa. 2 Jesus nam ngara, “Sabab bara daya Galilee anŭ dog siŭ mun anŭ, angān pikir rati-i ngara mbŭh bidosa dŭ so bara daya Galilee adi bŭkŭn kah? 3 Manŭn dŭh! Aku kidaan di angān, kambŭi angān dŭh marik pimudip ngan pari ka Tapa, sopŭrŭg ngan re kabŭs mun ngara. 4 Ka ngara adi simŭng-mai naan di Siloam boh, adi kabŭs dog nyatŭk tawā? Angān pikir rati-i ngara mbŭh bidosa dŭ so daya bŭkŭn adi rŭŭ di Jerusalem? 5 Manŭn dŭh! Ka Aku kidaan di angān, kambŭi angān dŭh marik pimudip ngan pari ka Tapa, sopŭrŭg ngan re kabŭs mun ngara anŭ gŭh.” 6 Ka-I nyidundan upama ati di ngara: “Agi ndi naan daya biyŭn tŭngŭn ara di teya anggor-i. Ayŭh di jiroh buwa ara dieh pak mating dapŭd-i. 7 Jadi ayŭh nang di tukang teya-i, ‘Tingga, mbŭh taruh sawa aku ari mandŭg kamati di jiroh buwa di tŭngŭn ara ati, ka mating dapŭd ku. Tabŭng-i! Re ngga mani saat tana adŭ?’ 8 Pak tukang-teya nam, ‘Tuan, Tandah adŭ ndŭg ndi sawa dinge. Aku re nyakor maning tŭngŭn-i ka na tamŭh dieh. 9 Jadi kambŭi-i buān sawa bauh, kana; kambŭi dŭh, kaam bisa tabŭng-i.’” 10 Di ndi andu Sabbath Jesus ngajar di ramin simayang-Jahudi. 11 Agi diginŭ ndi naan dayung adi dog roh arap adi bada ayŭh mudar sitian simŭng-mai sawa; ayŭh bana mudug ka mbŭh dŭh adŭ tungang nŭnggŭn adŭp-i. 12 Kan Jesus kiris ayŭh, Jesus bagan ayŭh ka nang di ayŭh, “Dayung, kuu mbŭh bua so udar mu!” 13 Ayŭh na tangan-I di tunduh dayung anŭ, ka nganŭ gŭh ayŭh mijog tŭnggŭn, ka rasu muji Tapa. 14 Pingubak ramin simayang-Jahudi tuas amai Jesus pibua daya di andu Sabbath. Ayŭh nang di bara daya, “Nŭm andu taŭn agi ngga ata patut nyiraja. Mandŭg di tipuh anŭ kambŭi an dog pibua, pak dŭhnyah di andu Sabbath!” 15 Tuhan nam ayŭh, “Kuu pingadong! Di andu Sabbath, adŭp ngan siraru piruah sapi puan kah kaldi so buwang ka taban-i da di nok piin. 16 Ka siati adi sesang Abraham adi Shetan mbŭh muak sitian simŭng-mai sawa; dŭh kah ayŭh patut dog pirupas di andu Sabbath?” 17 Pinyinam-I mbŭh bada bara pinganyu-I mangŭh, pak bara daya bŭkŭn mbŭh gaŭn amai sopŭrŭg pingandai bās-I. 18 Jesus siken, “Munki gaya kayuh kan Tapa mritah? Ani bisa Ku ngga awing-i? 19 Ayŭh agi simuti. Ndi naan daya mbit ruwang sabi ka purun-i di teya. Ayŭh timbu jadi tŭngŭn kayuh, ka manuk ndai sarin di daan-i.” 20 Jesus pari siken, “Ani bisa Ku ngga awing gaya kayuh kan Tapa mritah? P 21 Ayŭh agi simuti. Ndi naan dayung tambit kada ragi ka kunyu-i ngga pat puru lita tibaduk ndŭg ka kambang.” 22 Darŭm Jesus panu tambus kupo kupo ka anak anak kupo, nuju Jerusalem, Ayŭh ngajar daya. 23 Agi daya siken Ayŭh, “Tuan, nisŭ kah daya adi re dog nyiramat?” Jesus nam ngara, 24 “Ngga situngang tungang ngan suba mŭrŭt so tiban adi siit; sabab bagŭ daya taŭn re suba mŭrŭt so dieh pak dŭh tungang. 25 Tuan ramin re makat ka tŭŭp tiban; ka kan angān mijog di sapa ka gutog-i buang nang, ‘Kuka tiban yŭn ami, tuan!’ ayŭh re nam angān, ‘Aku dŭh puan so ki angān mandŭg!’ 26 Nganŭ angān re nam, ‘Kieh ko man nok ngga kaam; kaam ko ngajar di kupo ami!’ 27 Pak ayŭh re nang dinge, ‘Aku dŭh puan so ki angān mandŭg. Bu so aku, sopŭrŭg ngan daya adi ginaka!’ 28 Di tika kuu kiris Abraham, Isaac, ka Jacob, samŭn bara nabi darŭm Ong Bauh Tapa, kuu re sien buang sangsara sabab adŭp mu mbŭh dog taran ka sapa! 29 Daya re mandŭg so timor ngga barat, so utara ngga so siratan, ka guru sua bigawai darŭm Ong Bauh Tapa. Q 30 Nganŭ ngara adi sikasŭn madin re jadi diŭ, ka ngara adi diŭ madin re jadi sikasŭn.” 31 Di tika anŭ gŭh agi kada daya Pharisee tudu Jesus ka nang di Ayŭh, “Kaam dŭh siŭn dŭh bu so ti, di ka tarun bŭkŭn, amai Herod an siŭ Kaam.” 32 Jesus nam ngara, “Panu kidaan di bisirŭh anŭ: ‘Aku pibu umot ka pibua daya andu ati ngga andu sipagi, ka andu adi taruh Aku re ngamas kraja Ku.’ 33 Pak Aku dŭh siŭn dŭh pijuu pimanu Ku andu ati, sipagi ka girundi; dŭh inŭh patut nabi dog siŭ di tarun bŭkŭn adŭ-i di Jerusalem. 34 “Jerusalem, Jerusalem! Kuu siŭ bara nabi, ka manjan ngga batuh bara pinyisung adi Tapa pait ka kuu! Mbŭh pikudu kari Aku raan dakŭp sopŭrŭg daya mu, nimun sindŭ siok nguruk anak-i di ribo urad-i, pak kuu abah! 35 Ramin Tuhan ngan re dog tagan. Ka puan meh, angān dŭh re kiris Aku dinge ndŭg ka andu adi ngga angān nang, ‘Biberkat inŭh Ayŭh adi mandŭg ngga adŭn Tuhan.’”

Luke 14

1 Di ndi andu Sabbath Jesus di man di ramin ndi naan daya Pharisee adi traŭn darŭm pangkat; ka bara daya nakit nyibatŭh Ayŭh. 2 Ndi naan daya adi bakak kaja tangan-i mandŭg tudu Jesus. 3 Jesus siken bara gurū Ukum-adat Jahudi samŭn bara daya Pharisee, “Agi kah mating Ukum-adat ta bada ata pibua daya di andu Sabbath?” 4 Ngara dŭh nang ani ani. Jesus bagan daya anŭ, pibua ayŭh ka bada ayŭh bu. 5 Komŭnŭ Ayŭh nang di ngara, “Kambŭi ndi so angān biyŭn anak, puan kah sapi adi rabu ka darŭm rubang prigi di andu Sabbath, dŭh kah angān jam anŭ gŭh di andu Sabbath tambit-i so rubang prigi anŭ?” 6 Ngara dŭh tungang nam Ayŭh di kayuh anŭ. 7 Jesus kiris kada pingabang mien tarun yŭn guru adi kana dŭ, ka-I nyidundan upama ati di sopŭrŭg ngara: 8 “Kan daya bagan angān ka gawai sawan, dŭhnyah guru di yŭn adi kana dŭ. Kadŭ te agi daya adi rabis bās so angān mbŭh dog bagan, 9 ka ayŭh adi mbŭh bagan so-duwŭh ngan re mandŭg ka nang di angān, ‘Bada ayŭh guru digiti.’ Ka angān darŭm mangŭh re di guru di yŭn adi rapat dŭ. 10 Ngapŭi kan angān dog bagan, di guru di yŭn adi rapat dŭ, isa kan ayŭh adi bagan angān mandŭg, ka nang di angān, ‘Maad kamati, guru di sambu.’ Nganŭ angān dapŭd puji di sirung jawin sopŭrŭg bara pingabang. 11 Amai barang naan daya adi kibās adŭp-i re dog pirapat, ka barang naan daya adi pirapat adŭp-i re dog kibās.” 12 Komŭnŭ Jesus nang di sianŭ adi bagan adŭp-I, “Kan kuu ndai biruman kumbeng puan kah biruman singumi andu, dŭhnyah bagan dingan mu, puan kah jurud mu, puan kah madis mu, puan kah rasū mu adi kaya, amai ngara re bagan kuu dinge, ka kuu meh dog rapas ngara. 13 Pak kan kuu ndai gawai, bagan daya adi sirata, adi kipang, adi bajang, ka adi karak; 14 ka kuu re dog nyiberkat, sabab ngara dŭh tungang rapas kuu. Tapa re rapas kuu di andu bara daya adi kana makat so kabŭs.” 15 Kan ndi naan so ngara adi sua guru man dingah kayuh anŭ, ayŭh nang di Jesus, “Munki masam sanang inŭh ngara adi re guru man di gawai darŭm Ong Bauh Tapa!” 16 Jesus nang di ayŭh, “Agi ndi naan daya ndai gawai bās, ka-i bagan bagŭ daya. 17 Kan gawai mbŭh sidia, ayŭh pait daya gaji-i da kidaan di bara pingabang, ‘Mandŭg meh, sopŭrŭg-i mbŭh sidia!’ 18 Pak sopŭrŭg ngara piguru, ndi ngga ndi, kidaan sitika-i. Adi diŭ nang di daya-gaji anŭ, ‘Aku mbŭh miris ndi engan tana ka aku dŭh siŭn dŭh matak di tingga-i; mite apun adŭ.’ 19 Sianŭ ndi nang, ‘Aku mbŭh miris rimŭh pasang dari sapi ka madin aku mbŭh re matak an suba-i; mite apun adŭ.’ 20 Sianŭ ndi nang, ‘Aku bauh sawan; anŭ sabab aku dŭh bisa di.’ 21 Daya-gaji anŭ pari ka kidaan sopŭrŭg kayuh anŭ di tuan-i. Tuan ramin buang-i baji nang di daya gaji-i, ‘Rikas matak ka barang aran ka sakap sakap aran di kupo, ka taban kamati daya adi sirata, adi kipang, adi karak, ka adi bajang.’ 22 Komŭnŭ daya-gaji nang, ‘Anŭ adi kaam ko mritah da ndai, mbŭh dog ndai, tuan, pak arŭn babŭ dŭh puno.’ 23 Jadi tuan ramin nang di daya-gaji anŭ, ‘Di ka aran rais ka sakap sakap aran di sapa kupo, ka bada daya mandŭg, isa ramin ku puno. 24 Aku kidaan di sopŭrŭg ngan, mating so ngara adi ko dog bagan re bisa kija pinguman ku!’” 25 Agi ndi sidah darŭm bara daya bagŭ samah panu ngga Jesus, Ayŭh bigiring ka nang di ngara, 26 “Asi asi adi mandŭg ka Aku dŭh bisa jadi murid Ku kambŭi-i dŭh rindu Aku rabis so sindŭ sama adŭp-i, rabis so anak sawŭn-i, rabis so jurud madis-i, ka rabis so adŭp-i ani. 27 Asi asi adi dŭh gŭrŭng rigang-i ka tunda Aku, dŭh bisa jadi murid Ku. 28 Kambŭi ndi so angān an ndai tawā, diŭ ayŭh guru ka kira kiang-ki biranja-i, sadang kah dŭh duit-i re ngga ngamas kraja-i. 29 Kambŭi dŭh, ayŭh dŭh re tungang ngamas tawā anŭ ripas puun pinagap rasan-i ko dog na; ka sopŭrŭg daya adi kiris ani adi mbŭh jadi re tawŭh ayŭh. 30 ‘Daya ati piguru pijog pak dŭh tungang ngamas kraja-i!’ ngara re nang. 31 Kambŭi ndi naan raja matak ngga simŭng ribu naan soldadu an rawan raja adi bŭkŭn adi matak ngga duwŭh puru ribu naan soldadu, ayŭh an diŭ guru bipikir ka natu sukup bake kah dŭh ayŭh nura raja anŭ ndi. 32 Kambŭi dŭh, ayŭh an pait pinyisung pinyisung-i da di bidapŭd ngga raja anŭ ndi, ka siken munki ngara bisa bidamai san ayŭh gibabŭ jo. 33 Simŭnŭ gŭh,” ngga Jesus kubo pinganang-I, “angān dŭh bisa jadi murid Ku kambŭi dŭh tingge sopŭrŭg kayuh adi angān biyŭn. 34 “Garo taŭn-i kana, pak kambŭi pide-i mating tia, mating aran re bada-i pide dinge. 35 Ayŭh dŭh biguna yŭn tana puan kah ndu tamŭh; ayŭh dog taran. Dingah meh garang, kambŭi angān biyŭn kajit!”

Luke 15

1 Ndi andu, kan bagŭ daya pinsuke ka daya adi dog tirawan mandŭg an dingah Jesus, 2 bara daya Pharisee ka bara gurū Ukum-adat Jahudi mingungut, nang, “Daya ati kambat daya adi dog tirawan ndŭg ka mbŭh man ayō ngara ani!” 3 Jadi Ayŭh nyidundan upama ati di ngara: 4 “Nyamtadar-i ndi so angān biyŭn siratus biri ka ndi so-i manyap, ani re-i ndai? Ayŭh tingge anŭ adi prii puru-prii di tarun tana kupai ka di jiroh anŭ adi manyap ndŭg dapŭd. 5 Kan ayŭh mbŭh dapŭd, ayŭh raru gaŭn ka na-i di tunduh kawin-i, 6 ka taban-i mari. Komŭnŭ ayŭh bagan bara dingan-i samŭn rasū-i, nang-i di ngara, ‘Aku raru gaŭn aku mbŭh dapŭd biri ku adi manyap. Ja bigawai man siramat ngga aku!’ 7 Simŭnŭ gŭh, Aku kidaan di angān, re agi rabis bās pinyigaŭn di shorga sabab ndi naan daya bidosa adi mbŭh marik pimudip-i pari ka Tapa, so pinyigaŭn sabab prii puru-prii naan daya adi dog stabi adi pikir adŭp-i dŭhsah ndai simŭnŭ.” 8 “Bait kah nyamtadar-i ndi naan dayung biyŭn simŭng kiping duit pirak ka ndi manyap, ani re-i ndai? Ayŭh tung prita, pisen arŭn, ka nakit jiroh ndi arŭn arŭn ndŭg ka dapŭd. 9 Kan-i mbŭh dapŭd, ayŭh bagan bara dingan samŭn rasū-i, nang-i di ngara, ‘Aku raru gaŭn aku mbŭh dapŭd ndi kiping duit ku anŭ adi manyap. Ja bigawai man siramat ngga aku!’ 10 Simŭnŭ gŭh, Aku kidaan di angān, malaikat malaikat Tapa re gaŭn amai ndi naan daya bidosa adi mbŭh marik pimudip-i pari ka Ayŭh.” 11 Jesus pijuu minyu, nang-I, “Agi ndi naan daya adi biyŭn duwŭh madis anak dari. 12 Adi mara nang di ayŭh, ‘Sama, nggen meh di aku madin jaku utung so buat-rata mai.’ Ka sama-i kutung buat rata-i di ngara duwŭh madis. 13 Kudu kudu andu ripas anŭ, adi mara jua jangi utung so buat-rata anŭ ka bu tingge arŭn taban duit anŭ. Ayŭh di ka rais adi jo, di yŭn-i nyiraba duit anŭ ngga pimudip adi dŭh tatu. 14 Ayŭh nyiraba sopŭrŭg kayuh-i. Ka komŭnŭ apag adi bisā nyatŭk ndi tarun tana anŭ, ka ayŭh mbŭh dŭh adŭ biyŭn ani ani. 15 Jadi ayŭh di nyiraja yŭn ndi naan daya di rais anŭ, adi pait ayŭh ka teya-i da jaga ayo. 16 Diginŭ ayŭh mbŭh raru kirarŭn an ngisi tain-i ngga pinguman ayo, pak mating daya nggen ani ani di ayŭh da man. 17 Tŭbŭn tŭbŭn-i ayŭh ngŭ adŭp-i ka nang, ‘Sopŭrŭg daya kuri sama ku biyŭn pinguman rabis so adi tungang ngara man, ka aku digiti mbŭh re kabŭs sikirau! 18 Kiang ku matak adŭ ka yŭn sama ku ka nang, “Sama, aku mbŭh bidosa rawan Tapa ka rawan kaam. 19 Aku mbŭh dŭh patut dog kadŭn anak mai tia; bada aku jadi nimun kuri mai.” ’ 20 Jadi ayŭh makat ka pari ka yŭn sama-i. “Ayŭh gibabŭ jo so arŭn kan sama-i kiris ayŭh; ngga atin masi, sama-i bikaduh tudu ayŭh, rasu dakŭp ka sium ayŭh. 21 ‘Sama,’ anak anŭ nang, ‘Aku mbŭh bidosa rawan Tapa ka rawan kaam. Aku mbŭh dŭh patut dog kadŭn anak mai tia.’ 22 Pak sama-i nang di daya daya gaji-i, ‘Rikas! Taban jipo-ambu adi rabis kana ka kasŭk-i di ayŭh. Na sisin di trinju-i, ka kasŭk kasut di kaja-i. 23 Komŭnŭ di tambit anak sapi adi gamu ka siŭ. Ja ata bigawai man siramat! 24 Amai anak ku ati mbŭh kabŭs, pak madin ayŭh udip; ayŭh mbŭh manyap, pak madin ayŭh dog dapŭd.’ Ka gawai ngara piguru. 25 “Sitadŭn anŭ, anak adi pinuai jeh di teya. Darŭm ayŭh maad, ka mbŭh re sindŭk arŭn, ayŭh dingah daya biragong ka birajang. 26 Jadi ayŭh bagan ndi naan daya-gaji ka siken, ‘Ani anŭ?’ 27 ‘Sude mu mbŭh mari,’ daya-gaji anŭ nam, ‘ka sama mu mbŭh siŭ anak sapi adi gamu, sabab-i mbŭh dapŭd ayŭh pari darŭm siramat.’ 28 “Pinuai anŭ mbŭh raru baji ndŭg ka-i abah mŭrŭt arŭn. Jadi sama-i ruah ka bandar nutut ayŭh da mŭrŭt. 29 Pak ayŭh nam sama-i, ‘Tingga, bisawa sawa aku nyiraja yŭn mai keya ka urun, ka bŭn aku nyibireu pritah mai. Ani mbŭh mai nggen di aku? Ndi pŭrŭng kambing mating gŭh kaam nggen di aku ngga ku biruman ngga bara jerā ku! 30 Pak anak mai ati mbŭh nyiraba buat-rata mai ngga dayung sundar, ka kan ayŭh mari, kaam siŭ anak sapi adi gamu yŭn-i!’ 31 ‘Nak,’ sama-i nam, ‘kuu siraru agi ngga aku digiti, ka sopŭrŭg kayuh ku inŭh tung jamu. 32 Ata patut bigawai man siramat ka pawŭn, sabab sude mu mbŭh kabŭs, pak madin ayŭh udip; ayŭh mbŭh manyap, pak madin ayŭh dog dapŭd.’”

Luke 16

1 Jesus nang di bara murid-I, “Agi ndi naan daya kaya adi biyŭn daya-gaji adi dog tijuan-i da jadi pingingat buat rata-i. Daya kaya anŭ mbŭh dog kidaan nang pingingat-i anŭ agi nyiraba duit-i, 2 jadi ayŭh bagan pingingat-i anŭ da mŭrŭt ka nang, ‘Ani kayuh ati adi aku dingah pasar kuu? Taban kamati surat kira-kira kraja mu, sabab kuu mbŭh dŭh bisa jadi pingingat buat-rata ku tia.’ 3 Daya-gaji anŭ nang darŭm asŭng-i, ‘Tuan ku re taran aku so kraja ku. Ani meh re ku ndai? Aku dŭh bake nyakor parit, ka aku mangŭh mite sidakah. 4 Aku puan ani re ku ndai! Isa kan aku mbŭh dŭh nyiraja, bara dingan ku an kambat aku di ramin ngara.’ 5 “Jadi ayŭh bagan da mŭrŭt barang naan daya adi agi birutang di tuan-i. Ayŭh siken di ndi, ‘Kiang-ki utang mu di tuan ku?’ 6 ‘Siratus tipayan inyo kanā,’ ayŭh nam. ‘Ta surat kira-kira mu,’ pingingat anŭ nang di ayŭh; ‘guru ka nuris rimŭh-puru.’ 7 Komŭnŭ ayŭh siken sianŭ ndi, ‘Kuu boh, kiang-ki jamu utang?’ ‘Siribu kandi gandom,’ ayŭh nam. ‘Ta surat kira-kira mu,’ pingingat anŭ nang di ayŭh; ‘nuris mai ratus.’ 8 “Sitagar anŭ, tuan anŭ muji pingingat adi dŭh jujur anŭ amai ayŭh birakar di pingandai-i; sabab daya ong ati agi rabis birakar darŭm-i digŭng kraja pingandai-i so daya adi udip darŭm jawa.” 9 Ka Jesus pijuu minyu, nang-I, “Ngapŭi Aku kidaan di angān: pakai meh pinyikaya ong ati ngga ndai dingan, isa kan-i mbŭh abo, angān re dog kambat ka darŭm arŭn adi tan adu adu. 10 Asi asi adi tŭtŭd di har adi siit re tŭtŭd di har adi baga; asi asi adi dŭh jujur di har adi siit re dŭh jujur di har adi bās. 11 Jadi meh, kambŭi angān dŭh tŭtŭd darŭm ngatur kaya ong, simuki meh angān re bisa dog sabah di pinyikaya adi sawŭ? 12 Ka kambŭi angān dŭh bisa dog sabah di kayuh adi daya bŭkŭn dapu, asi meh re nggen di angān kayuh adi angān dapu? 13 “Mating daya-gaji bisa jadi urun duwŭh naan tuan, amai ayŭh re tiru di ndi, ka rindu di sianŭ ndi; puan kah tŭtŭd di siati, ka ngamun sianŭ ndi. Angān dŭh bisa bituan di Tapa buang bituan di duit.” 14 Kan daya Pharisee dingah sopŭrŭg kayuh anŭ, ngara napat Jesus, sabab ngara awang duit. 15 Jesus nang di ngara, “Angān inŭh bara adi ndai adŭp-i mun adi batur di batŭh daya, pak Tapa puan atin ngan. Amai kayuh adi dog nyirundeng raru brega di manusia agi au-tarun di batŭh Tapa. 16 “Ukum-adat Moses ka surat bara nabi dog sita ndŭg jaman John Pembaptisa; so nganŭ Agah Kana pasar munki Tapa mritaht mbŭh dog kidaan, ka barang naan daya mbŭh birabut an mŭrŭt ka dieh. 17 Pak udah dŭ rangit ngga ong manyap, so ndi sirah batŭh turis Ukum-adat anŭ dog kinanyap. 18 “Daya adi taran sawŭn-i ka sawan ngga dayung bŭkŭn mbŭh tanggah; ka ayŭh adi sawan ngga sianŭ adi ko dog taran banŭh-i mbŭh tanggah. 19 “Agi ndi naan daya kaya nēn piraka adi raru brega buang udip darŭm sangŭn barang andu. 20 Ka agi gŭh ndi naan daya sirata dŭn Lazarus, bigadag ndi pŭrŭng ganan-i, adi siraru dog taban ka tiban ramin daya kaya anŭ, 21 kirarŭn an man tatuh adi rabu so mija-i. Sawŭ, ndŭg ka kasong mandŭg di nyarek gadag-i. 22 “Daya sirata anŭ kabŭs ka dog taban malaikat da guru ngapid Abraham di shorga. Daya kaya anŭ kabŭs gŭh ka dog kubur, 23 ka di Sibayan, di yŭn-i sangsara, ayŭh nyigura ka kiris Abraham, sadang jo-i, ngga Lazarus ngapid-i. 24 Jadi ayŭh bagan, ‘Sama Abraham! Masi di aku, ka pait Lazarus da njug trinju-i di piin ka kadud jura ku, amai aku ati mbŭh sangsara darŭm apui ati!’ 25 “Pak Abraham nang, ‘Ingat nak, kuu darŭm pimudip ong mu mbŭh dog nggen sopŭrŭg kayuh kana, ka Lazarus kayuh arap. Pak madin ayŭh dog nyaduh digiti, ka kuu mbŭh sangsara. 26 Ka dinge, di asah kieh ngga kuu agi au-tŭrŭp, isa daya dŭh tungang mutas so ti di ka yŭn mu, ka daya so yŭn mu dŭh tungang mutas kamati.’ 27 Daya kaya anŭ nang, ‘Kambŭi sakanŭ, aku mite kaam, sama Abraham, pait Lazarus ka ramin sama ku, 28 di yŭn rimŭh naan jurud ku. Bada ayŭh bakan ngara, isa ngara dŭh mandŭg ka yŭn sangsara ati.’ 29 “Abraham nang, ‘Bara jurud mu biyŭn surat Moses ka surat bara nabi adi bakan ngara; bara jurud mu patut dingah pinyibakan ngara.’ 30 Daya kaya anŭ nang, ‘Anŭ dŭh-i dang, sama Abraham! Kadŭ-i kambŭi agi daya makat so kabŭs mandŭg tudu ngara, ngara an marik pimudip ngara pari ka Tapa.’ 31 Pak Abraham nang, ‘Kambŭi ngara abah dingah Moses ka nabi nabi, ngara taŭn abah dog ngajar, sunggu makat bait kani daya so kabŭs.’”

Luke 17

1 Jesus nang di bara murid-I, “Kayuh adi bada daya bidosa taŭn-i re agi, pak mbŭh raru payah-i di sianŭ adi bada-i jadi! 2 Mbŭh kana dŭ inŭh kambŭi ayŭh dog taran ka darŭm rawŭt ngga tibande batuh kisar dog mŭŭng di tungo-i, so ayŭh bada ndi so ngara adi sŭ ati bidosa. 3 Ingat meh, ani anŭ adi angān ndai! “Kambŭi jurud ngan ndai dosa, nang ayŭh; ka kambŭi ayŭh mite apun, apun ayŭh. 4 Kambŭi ayŭh bidosa di tunduh ngan pikuju kari darŭm ndi andu, ka tiap kari ayŭh mandŭg tudu angān nang, ‘Aku mite apun’, angān dŭh siŭn dŭh apun ayŭh.” 5 Bara pinyuruh nang di Tuhan, “Bada pinyabah ami tagap.” 6 Tuhan nam, “Kambŭi angān biyŭn pinyabah mati ndi sirah ruwang sabi, angān tungang nang di tŭngŭn ara ati, ‘Dimbut ka purun adŭp mu di rawŭt!’ ayŭh re tunda pinganang ngan. 7 “Nyamtadar-i ndi so angān biyŭn daya-gaji adi majak puan kah kingat biri. Kan ayŭh maad so ŭmŭh, agi kah angān bada ayŭh rikas mandŭg ka guru man? 8 Taŭn dŭh! Angān nang, ‘Sidia pinguman ku,’ kidŭ-i; ‘nēn piraka mu adi bisig ka nguan aku man; ripas anŭ kuu bisa man.’ 9 Daya-gaji dŭh-i biguna di puji darŭm-i tunda pritah, dŭh kah? 10 Simŭnŭ gŭh angān, kan angān ko ndai sopŭrŭg kayuh adi patut angān ndai, nang, ‘Ata daya-gaji adŭ; ata batur ndai kraja ta.’” 11 Darŭm Jesus panu nuju Jerusalem, Ayŭh panu kadŭg baat tana Samaria ngga Galilee. 12 Ayŭh aŭn mŭrŭt ndi anak kupo kan-I bidapŭd ngga simŭng naan daya adi naman andam kurit adi bisā. Ngara mijog so jo 13 ka nyirais bagan, “Jesus! Tuan! Masi di kieh!” 14 Jesus kiris ngara ka nang, “Panu di ka bara imam ka bada ngara natu pinyibua ngan.” Darŭm ngara panu, ngara bua. 15 Kan ndi so ngara kinyam adŭp-i mbŭh bua, ayŭh pari buang kibās Tapa ngga sirŭŭn bana. 16 Ayŭh sidikang buang mutu di kaja Jesus, buang-i nggen trima kaseh di Ayŭh. Daya anŭ daya Samaria. 17 Jesus minyu, nang-I, “Agi simŭng naan daya dog pibua; kamaki adi prii naan? 18 Mani siati adi daya bangsa bŭkŭn, ayŭh sadi adŭ adi pari di nggen trima kaseh di Tapa?” 19 Ka Jesus nang di ayŭh, “Makat ka panu meh; kuu mbŭh bua sabab kuu sabah di Aku.” 20 Kada daya Pharisee siken Jesus, “Sinde Tapa mandŭg di mritah?” Pinyinam-I inŭh, “Pinyipritah Tapa dŭh-i piguru ngga tandā tandā adi tungang dog kiris. 21 Mating daya re bisa nang, ‘Tingga, ta rah-i’ puan kah, ‘Jeh rah-i no’; sabab Tapa mbŭh piguru mritah di ruang ngan” 22 Ka-I nang di bara murid-I, “Tipuh-i re mandŭg kan angān gruwŭn adŭp ngan tungang kiris ndi so andu Anak Manusia, pak angān dŭh re kiris-i. 23 Re agi daya nang di angān, ‘Tingga no, dijeh!’ puan kah, ‘Tingga ta, digiti!’ Dŭhnyah angān ruah di jiroh-i. 24 Nimun kijat mikirab di rangit, ka nyekar so ndi parad rangit ndŭg parad mandi rangit, simŭnŭ gŭh Anak Manusia re di tipuh-I. 25 Pak Ayŭh dŭh siŭn dŭh an diŭ kinyam pinyusah bās ka dog tirawan daya di jaman ati. 26 Nimun adi mbŭh jadi di jaman Noah, simŭnŭ gŭh re di tipuh Anak Manusia. 27 Sopŭrŭg daya man nok, ka dari dayung banan sawan, ndŭg ka andu anŭ adi ngga Noah mŭrŭt ka darŭm batra; ka uba mandŭg, pirŭnggŭd sopŭrŭg ngara. 28 Ayŭh re mun di jaman Lot. Sopŭrŭg daya man nok, bidagang, nyipurun ka piramin. 29 Di andu Lot bu so Sodom, apui ngga mirirang mūn so rangit ka siŭ sopŭrŭg ngara. 30 Simŭnŭ inŭh kayuh re di andu Anak Manusia dog pinandŭng. 31 “Di andu anŭ, daya adi di tibung ramin dŭh siŭn mūn ka darŭm ramin di tambit kayuh-i; simŭnŭ gŭh daya adi di ŭmŭh dŭh siŭn pari ka ramin. 32 Ingat, ani adi mbŭh jadi di sawŭn Lot! 33 Asi asi adi suba an nyiramat asŭng-i re kinanyap-i; asi asi adi kinanyap asŭng-i re dapŭd asŭng-i siramat. 34 Di ngarŭm anŭ, Aku kidaan di angān, agi duwŭh naan daya samah bŭŭs di ndi pangō: ndi naan re dog tambit, sianŭ ndi re dog tingge. 35 Duwŭh naan dayung ngisar gandom: ndi naan re dog tambit, sianŭ ndi re dog tingge. 36 Duwŭh naan dari re nyiraja di teya: ndi naan re dog tambit, ndi naan re dog tingge.” 37 Murid murid Jesus siken Ayŭh, “Diki, Tuhan?” Jesus nam, “Di barang yŭn agi tadang, diginŭ manuk volcha agi mupuh.”

Luke 18

1 Komŭnŭ Jesus nyidundan ndi upama di bara murid-I isa ngara siraru simayang ka dŭh jimŭ. 2 “Di ndi kupo agi ndi naan akim adi dŭh taru Tapa ka dŭh gŭh piduri tadŭ daya. 3 Ka di kupo anŭ ndi naan dayung uban adi dŭh ko ko mandŭg tudu ayŭh, mite ayŭh turung adŭp-i di har-i. ‘Turung aku rawan pinganyu ku!’ ayŭh nang. 4 Mbŭh tui akim anŭ dŭh an ndai ani ani, pak sikasŭn-i ayŭh nang darŭm asŭng-i, ‘Sunggu aku dŭh taru Tapa bait kah piduri daya, 5 pak sabab dayung ati dŭh ko ko mito aku, aku re turung adŭ ayŭh di har-i. Kambŭi dŭh ayŭh re adu adu mandŭg, nyusah aku!’” 6 Ka Tuhan nang, “Dingah nŭh kayuh adi akim anŭ adi arap nang. 7 Dŭh kah meh Tapa re an turung daya-I adi dŭh ko ko mite turung so Ayŭh sandu singarŭm? Re sais kah Ayŭh turung ngara? 8 Aku kidaan di angān, Ayŭh re bigaut turung ngara. Pak re Anak Manusia dapŭd kah dŭh daya adi sabah di adŭp-I kan Ayŭh mandŭg?” 9 Jesus nyidundan upama ati gŭh di ngara adi pikir adŭp-i kana ka ngamun daya bŭkŭn. 10 “Agi ndi sidah, duwŭh naan daya mandŭg ka Ramin Tuhan an simayang: ndi naan daya Pharisee, ka ndi naan daya pinsuke. 11 Daya Pharisee anŭ mijog sadi-i ka bidua, ‘Aku nggen trima kaseh di Kaam, Tapa, sabab aku dŭh tama, dŭh pinipu, puan kah pinanggah, mun daya bŭkŭn. Aku nggen trima kaseh di Kaam amai aku dŭh mun daya pinsuke ajeh. 12 Aku bipusa piduwŭh kari darŭm ndi minggu, ka aku jugan ka Kaam ndi utung darŭm simŭng so pinyidapŭd ku.’ 13 Pak daya pinsuke anŭ mijog jo, dŭh-i an nyigura ka rangit, pak nupap sudo-i ka nang, ‘Tapa, masi di aku daya bidosa!’ 14 Aku kidaan di angān,” Jesus nang, “daya pinsuke anŭ, dŭh-i daya Pharisee anŭ, adi dog trima Tapa kan-i maad ka ramin-i. Amai daya adi katuh adŭp-i re dog pirapat, ka daya adi pirapat adŭp-i re dog katuh.” 15 Kada daya taban bara anak-sŭ ngara ka yŭn Jesus, isa Ayŭh nyiberkat ngara. Bara murid Jesus kiris ka tuas di ngara ndai simŭnŭ, 16 pak Jesus bagan bara anak-sŭ anŭ ka yŭn adŭp-I buang nang, “Bada bara anak-sŭ anŭ mandŭg ka Aku ka dŭhnyah kijaman ngara, sabab daya adi keya ka ngara inŭh adi kinyam Pinyipritah Tapa. 17 Ingat ati! Asi asi adi dŭh trima Pinyipritah TapaW mun anak-sŭ dŭh-i bisa kinyam-i.” 18 Ndi naan pinguru daya Jahudi siken Jesus, “Gurū adi kana, ani patut aku ndai ngga dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu?” 19 “Mani kuu nang Aku kana?” Jesus siken ayŭh. “Mating daya kana, adŭ-i Tapa sadi adŭ. 20 Kuu puan Pinyipesan Tapa: ‘Dŭhnyah tanggah; dŭhnyah siŭ daya; dŭhnyah naku; dŭhnyah nggen taksi kadong pasar tadŭ daya; stabi di sindŭ sama mu.’” 21 Daya anŭ nam, “So aku gi-sŭ, aku tunda sopŭrŭg Pinyipesan anŭ.” 22 Kan Jesus dingah sakanŭ, Ayŭh nang di ayŭh, “Dŭm ndi kayuh adi patut kuu ndai. Jua sopŭrŭg kayuh adi kuu biyŭn ka nggen duit anŭ di daya sirata, ka kuu re dapŭd buat-rata di shorga; ko ndai simŭnŭ, kuu bisa tunda Aku.” 23 Pak kan daya anŭ dingah sakanŭ, ayŭh mbŭh raru susah, sabab ayŭh raru kaya. 24 Jesus kiris ayŭh susah ka-I nang, “Mbŭh raru mbar inŭh daya kaya kinyam Pinyipritah Tapa! 25 Mbŭh udah dŭ inŭh ndi onta mŭrŭt tambus rubang utos, so daya kaya kinyam Pinyipritah Tapa.” 26 Ngara adi dingah Ayŭh, siken, “Asi meh garang, bisa dog nyiramat?” 27 Jesus nam, “Kayuh adi dŭh bisa jadi so ka manusia bisa jadi so ka Tapa.” 28 Ka Peter nang, “Tingga! Kieh mbŭh tingge ramin arŭn ami, ramŭn an tunda Kaam.” 29 “Sawŭ,” Jesus nang di ngara, “Ka sabah meh, daya adi tingge ramin arŭn-i puan kah sawŭn-i, puan kah jurud-i, puan kah pimas-i, puan kah anak-i sitagar Pinyipritah Tapa, 30 re kambat rabis bagŭ-i di jaman ati ngga udip adi sawŭ adi tan adu adu di jaman adi re mandŭg.” 31 Jesus taban ka adŭp-I simŭng-duwŭh naan murid-I ka nang di ngara, “Dingah ati! Ata re di ka Jerusalem di yŭn sopŭrŭg kayuh adi nabi nabi ko nuris pasar Anak Manusia re jadi bitŭtŭk. 32 Ayŭh re dog nyerah ka darŭm tangan daya adi dŭh bangsa Jahudi, adi re napat Ayŭh, pimangŭh Ayŭh, ka nyiruja Ayŭh. 33 Ngara re madŭs Ayŭh ka siŭ Ayŭh, pak taruh andu ripas anŭ Ayŭh re makat udip bauh.” 34 Pak bara murid-I mbŭh dŭh adŭ mirati sopŭrŭg kayuh adi nang-I; rati pinganang-I anŭ mbŭh dog sukan so ngara, ka ngara dŭh puan pasar ani Jesus minyu. 35 Darŭm Jesus mbŭh re ndŭg Jericho, agi ndi naan daya karak guru di bŭngŭn aran, mite sidakah. 36 Kan ayŭh dingah bara daya bagŭ murah, ayŭh siken, “Ani anŭ?” 37 “Jesus so Nazareth agi murah,” ngara kidaan di ayŭh. 38 Ayŭh bana bagan, “Jesus! Anak David! Masi di aku!” 39 Ngara di jawin nang ayŭh ka bada ayŭh pirŭŭ adŭp-i. Pak ayŭh nyirais rabis bana-i, “Anak David! Masi di aku!” 40 Jesus rŭŭ ka mite daya karak anŭ dog taban ka yŭn adŭp-I. Kan ayŭh mbŭh mandŭg sindŭk, Jesus siken ayŭh, 41 “Ani raan mu Aku ndai yŭn mu?” “Tuan,” ayŭh nam, “Aku raan kiris tarun dinge.” 42 Jesus nang di ayŭh, “Kiris meh garang! Amai kuu sabah di Aku, kuu mbŭh bua.” 43 Jam anŭ gŭh ayŭh dapŭd kiris, ka-i tunda Jesus, buang-i nggen trima kaseh di Tapa. Kan bara daya bagŭ kiris kayuh adi mbŭh jadi, ngara sopŭrŭg muji Tapa.

Luke 19

1 Jesus pijuu panu tambus Jericho buang radus so nŭ. 2 Diginŭ agi pingubak pinsuke adi kaya, dŭn Zacchaeus. 3 Ayŭh raru raan kiris Jesus, pak sabab ajog-i rapat ka sabab bara daya bagŭ matŭn ayŭh, ayŭh dŭh tungang kiris Jesus. 4 Jadi ayŭh bikaduh ka jawin bara daya bagŭ ka jakŭh tŭngŭn kayuh sycomore an kiris Jesus, adi aŭn re murah so nŭ. 5 Kan Jesus mbŭh ndŭg tarun anŭ, Ayŭh nyigura ka nang di Zacchaeus, “Rikas mūn, Zacchaeus, sabab Aku dŭh siŭn dŭh nyandong ramin mu andu ati.” 6 Zacchaeus bigaut mūn ka ngga asŭng raru gaŭn ayŭh kambat Jesus. 7 Sopŭrŭg daya adi kiris piguru mingungut, “Daya ati mbŭh jadi pingabang di ramin daya bidosa!” 8 Zacchaeus mijog ka nang di Jesus, “Dingah tuan! Aku re nggen sitangah so buat-rata ku di daya sirata, ka kambŭi aku agi nipu tadŭ daya, aku re bayar ayŭh pari pat rupet.” 9 Jesus nang di ayŭh, “Andu ati Tapa mbŭh nyiramat kuu ngga rawang mu, sabab kuu ati gŭh mbŭh sesang Abraham. 10 Anak Manusia mbŭh mandŭg an jiroh ka nyiramat daya adi manyap.” 11 Darŭm daya babŭ nyiringa Ayŭh, Jesus pijuu ka nyidundan ndi upama di ngara. Ayŭh madin mbŭh dŭh jo so Jerusalem, ka ngara pikir Tapa mbŭh re rikas mritah. 12 Jadi Ayŭh nang, “Agi ndi naan daya adi bās pangkat-i matak ka rais adi jo yŭn dog garar jadi raja; ripas dog ndai simŭnŭ ayŭh taŭn re pari. 13 Diŭ so-i matak ayŭh bagan simŭng naan daya gaji-i ka nggen di barang naan ndi kiping duit mas ka nang, ‘Pakai ati ka jiroh tambah-i sitadŭn aku mating.’ 14 Bara daya di rais-i tiru di ayŭh; ka kan ayŭh mbŭh panu ngara pait pinyisung da nang, ‘Kieh dŭh raan daya ati jadi raja ami.’ 15 “Daya anŭ dog garar jadi raja ka rasu pari. Ayŭh rasu mritah bara daya gaji-i da bidapŭd ngga adŭp-i, an puan kiang-ki tambah duit mbŭh ngara pijadi. 16 Adi diŭ mandŭg ka nang, ‘Tuan, aku mbŭh pijadi simŭng kiping tambah duit mas so anŭ adi kaam ko nggen di aku.’ 17 ‘Pandai kuu,’ ayŭh nang; ‘kuu inŭh daya-gaji adi kana! Amai kuu tŭtŭd ngga kayuh adi siit, aku re bada kuu jaga simŭng kupo.’ 18 Adi duwŭh mandŭg ka nang, ‘Tuan, aku mbŭh pijadi rimŭh kiping tambah duit mas so anŭ adi ko mai nggen di aku.’ 19 Di siati ayŭh nang, ‘Kuu re digŭng rimŭh kupo.’ 20 Sianŭ ndi mandŭg ka nang, ‘Tuan, ta ati duit mas mai; aku sukan-i darŭm pingutos tangan. 21 Aku taru di kaam, sabab kaam daya karas. Kaam tambit kayuh adi kaam dŭh dapu ka ngatŭm kayuh adi kaam dŭh purun.’ 22 Raja nang di ayŭh, ‘Kuu daya-gaji adi arap! Aku re pakai pinganang adŭp mu ngga nunggu kuu! Kuu puan aku ati daya karas, tambit kayuh adi aku dŭh dapu ka ngatŭm kayuh adi aku dŭh purun. 23 Mani meh garang, kuu dŭh na duit ku di yŭn daya bidagang duit? Ka aku bisa trima-i pari samŭn anak-i kan aku pari.’ 24 Komŭnŭ ayŭh nang di ngara adi agi mijog diginŭ, ‘Tambit duit mas anŭ so ayŭh ka nggen-i di daya-gaji adi biyŭn simŭng kiping.’ 25 Pak ngara nang di ayŭh, ‘Tuan, ayŭh mbŭh biyŭn simŭng kiping!’ 26 ‘Aku kidaan di angān,’ ayŭh nam, ‘di barang naan daya adi biyŭn, rabis bagŭ re dog nggen; pak ayŭh adi dŭh biyŭn ani ani, rapuh kayuh adi-i biyŭn re dog tambit gŭh so ayŭh. 27 Mun pinganyu ku adi abah bada aku jadi raja ngara, taban ngara kamati ka siŭ ngara di sirung jawin ku!’” 28 Ripas Jesus ko minyu sakanŭ, Ayŭh pijuu panu di jawin ngara nuju Jerusalem. 29 Kan Jesus mbŭh dŭ dŭ sindŭk Bethphage ngga Bethany di Sandah Kanā, Ayŭh bada duwŭh naan murid-I panu diŭ. 30 Ayŭh nang di ngara, “Di ka anak kupo ajeh adi di jawin ngan; darŭm angān mŭrŭt, angān re dapŭd ndi anak kaldi dog nyirunggo adi bŭn daya nunggang. Kuka sirunggo-i ka taban-i kamati. 31 Kambŭi agi daya siken mani angān kuka sirunggo-i, kidaan di ayŭh nang Tuhan biguna dieh.” 32 Ngara panu ka dapŭd sopŭrŭg-i nimun adi Jesus ko kidaan di ngara. 33 Darŭm ngara kuka sirunggo anak kaldi anŭ, ngara adi dapu-i nang di ngara, “Mani angān kuka sirunggo-i?” 34 “Tuhan biguna dieh,” ngara nam, 35 ka ngara taban anak kaldi anŭ ka Jesus. Komŭnŭ ngara na jipo ngara di tunduh dāng anŭ ka turung Jesus maad ka tunduh-i. 36 Darŭm Ayŭh nunggang-i, daya mamad jipo ngara di aran. 37 Kan Ayŭh mbŭh sindŭk Jerusalem, di aran adi mūn Sandah Kanā, bara bara murid-I piguru nggen trima kaseh di Tapa buang muji Ayŭh ngga sirŭŭn bana amai sopŭrŭg kayuh bās adi ngara ko kiris: 38 “Tapa nyiberkat raja adi mandŭg ngga adŭn Tuhan! Damai di shorga ngga bragah ka Tapa!” 39 Ka kada daya Pharisee di ruang bara daya bagŭ anŭ nang di Jesus. “Gurū, bada bara murid Mai pajam!” 40 Jesus nam, “Aku kidaan di angān, kambŭi ngara pajam, batuh batuh ati re piguru nyirais.” 41 Ayŭh mbŭh sindŭk Jerusalem, ka kan Ayŭh kiris-i, Ayŭh muās-i 42 buang nang, “Kasi kah kambŭi kuu puan kayuh adi taban damai! Pak madin kuu dŭh tungang kiris-i! 43 Tipuh-i re mandŭg kan pinganyu mu re kirurung ka nyikapung kuu di barang parad. 44 Ngara re pirarap kuu samŭn bara daya mu adi darŭm kuu; ndi batuh dŭh gŭh ngara re tandah di yŭn-i, sabab kuu dŭh natŭng tika adi ngga Tapa mandŭg di nyiramat kuu!” 45 Jesus mŭrŭt Ramin Tuhan ka piguru pibu ngara adi bidagang, 46 nang-I di ngara, “Agi dog nuris darŭm Surat-kudus Tapa nang, ‘Ramin-Ku re dog kadŭn ramin simayang.’ Pak angān mbŭh bada-i jadi tarun yŭn pirupak bisukan!” 47 Barang andu Jesus ngajar di Ramin Tuhan. Bara pingubak imam, gurū Ukum-adat Jahudi, samŭn pingibās bangsa Jahudi raan siŭ Ayŭh; 48 pak ngara dŭh tungang ndai simŭnŭ, sabab sopŭrŭg daya taŭn dŭh adŭ masah dingah Ayŭh, dŭh an kabang ndi bang piminyu ani.

Luke 20

1 Ndi andu kan Jesus ngajar daya ka nyuse Agah Kana di Ramin Tuhan, bara pingubak imam ngga bara gurū Ukum-adat Jahudi samŭn bara nyamba bangsa Jahudi mandŭg, 2 ka nang di Ayŭh, “Kidaan di kieh, ani hak Mu ndai kayuh kayuh ati? Asi nggen di Kuu hak ngga ndai-i?” 3 Jesus nam ngara, “Aku gŭh an siken kayuh di angān. Kidaan di Aku, 4 hak John baptisa daya mandŭg so Tapa kah so manusia?” 5 Ngara rasu bikarit dupan adŭp-i, “Ani re ta nang? Kambŭi ata nang, ‘So Tapa,’ Ayŭh re nang, ‘Mani meh garang angān dŭh sabah John?’ 6 Pak kambŭi ata nang ‘So manusia,’ bara daya ati re manjan ata ngga batuh, sabab ngara sabah John mbŭh nabi.” 7 Jadi ngara nam, “Kieh dŭh puan.” 8 Ka Jesus nang di ngara, “Dŭh gŭh Aku re kidaan di angān ani hak Ku ndai sopŭrŭg kayuh ati.” 9 Jesus nyidundan upama ati di bara daya: “Agi ndi sidah, ndi naan daya ndai teya anggor, nyewa-i ka daya, ka rasu matak ka rais bŭkŭn mua tian-i. 10 Kan-i mbŭh tika adi ngga daya sun buwa anggor, ayŭh pait ndi naan urun ka yŭn bara pinyewa teya anggor an kambat jangi utung. Pak pinyewa teya mukong urun anŭ ka pibu ayŭh da mari bŭrŭh. 11 Jadi ayŭh pait urun adi bŭkŭn; pak ngara mukong gŭh ayŭh, pimangŭh ayŭh, ka pibu ayŭh da mari bŭrŭh. 12 Komŭnŭ ayŭh pait urun adi numbor taruh; pak pinyewa teya bada ayŭh biragan gŭh, ka taran ayŭh ka sapa teya anggor. 13 Ka ayŭh adi dapu teya anggor nang, ‘Ani meh patut ku ndai? Aku re pait anak nyirot adŭp ku, amai tatu ngara re stabi di ayŭh!’ 14 Pak kan ngara kiris ayŭh, ngara nang dupan adŭp-i, ‘Siati inŭh anak daya adi dapu teya. Ja ata siŭ ayŭh, isa buat rata-i jadi jata!’ 15 Jadi ngara taran ayŭh ka sapa teya anggor ka siŭ ayŭh. Ka Jesus siken, “Ani meh, re ayŭh adi dapu teya anggor ndai di bara pinyewa teya anggor anŭ?” 16 “Ayŭh re mandŭg ka siŭ ngara, ka nyewa teya anggor anŭ ka daya bŭkŭn.” Kan bara daya dingah kayuh anŭ, ngara nang, “Kayuh adi mun ati dŭh siŭn jadi!” 17 Jesus tingga ngara ka siken, “Ani meh garang rati pinganang Surat-kudus ati? ‘Batuh adi tukang ramin taran mbŭh jadi anŭ adi siabo biguna.’ 18 Barang naan daya adi rabu di tunduh batuh anŭ re asur; ka kambŭi batuh anŭ rabu nyatŭk daya, daya anŭ re randŭk jadi dabu.” 19 Bara gurū Ukum-adat Jahudi ka bara pingubak imam suba an nakap Jesus jam anŭ gŭh, sabab ngara puan Ayŭh nyidundan upama anŭ pasar ngara; pak ngara taru daya. 20 Jadi ngara kajŭn pluang. Ngara nyuap daya da ngakar mun daya adi tŭnggŭn atin-i, ka pait ngara da kudog Jesus ngga piminyu pinganang, isa ngara bisa nyerah Ayŭh ka darŭm tangan ngga kuasa gabenor pritah Rome. 21 Bara pinyiong anŭ nang di Jesus, “Gurū, kieh puan kayuh adi Kaam nang ka ngajar agi batur. Kieh puan Kaam dŭh piduri pangkat daya, pak ngajar pinyiraan Tapa yŭn manusia. 22 Kidaan di kieh, miranggar Ukum-adat kah dŭh ata bayar suke ka Caesar?” 23 Pak Jesus puan akar ngara ka nang di ngara, 24 “Kiren di Aku ndi kiping duit pirak. Raŭn asi ka dŭn asi ati?” “Caesar,” ngara nam. 25 Jadi Jesus nang, “Nggen di Caesar kayuh adi Caesar dapu, ka nggen di Tapa kayuh adi Tapa dapu.” 26 Diginŭ di sirung jawin daya bagŭ ngara dŭh tungang nakap Ayŭh di tadŭ kayuh; jadi ngara pirŭŭ adŭp-i, buang inga inga di pinyinam-I. 27 Jadi kada daya Sadducee, adi dŭh sabah di pinyimakat so kabŭs, mandŭg tudu Jesus ka nang, 28 “Gurū, Moses ko nuris ukum-adat ati yŭn ami: ‘kambŭi daya kabŭs ka tingge sawŭn-i buang dŭh biyŭn anak, jurud daya anŭ patut mbit ndu sawŭn uban jurud-i ngga pakat bine yŭn-i.’ 29 Agi ndi sidah ju naan bijurud; adi pinuai sawan pak kabŭs dŭh biyŭn anak. 30 Ka adi duwŭh tambit uban anŭ ndu sawŭn, 31 komŭnŭ adi taruh. Ka simŭnŭ gŭh ngga so-ju madis ngara, kabŭs dŭh biyŭn anak. 32 Sikasŭn-i, adŭp dayung anŭ kabŭs. 33 Jadi meh di andu daya makat so kabŭs, sawŭn asi ayŭh re? So-ju ngara ko tambit ayŭh ndu sawŭn.” 34 Jesus nam ngara, “Dari dayung di jaman ati banan sawan, 35 pak dari dayung adi patut makat so kabŭs ka udip di jaman adi re mandŭg, ngara dŭh re tia banan sawan. 36 Ngara re mun malaikat ka dŭh bisa kabŭs. Ngara mbŭh bara anak Tapa, sabab ngara mbŭh makat so kabŭs. 37 Ka adŭp Moses ko nakit kidaan nang daya adi mbŭh kabŭs re dog pakat udip bauh. Di dundan pasar anak tŭngŭn kayuh adi bijagu apui dieh, ayŭh minyu pasar Tuhan adi ‘Tapa Abraham, Tapa Isaac, ka Tapa Jacob.’ 38 Ayŭh inŭh Tapa daya adi udip, dŭh-I Tapa daya adi kabŭs, amai di Ayŭh taŭn sopŭrŭg udip.” 39 Kada gurū Ukum-adat Jahudi nang, “Gurū, kana pinyinam Mai!” 40 Amai ngara mbŭh dŭh tia birani re nggen pinyiken di Ayŭh. 41 Jesus siken ngara, “Simuki daya bisa nang Kristus sesang David? 42 Amai adŭp David agi nang di surat Mazmur, ‘Tuhan nang di Tuhan ku: Guru digiti tura ka tauh Ku 43 ndŭg ka Aku mbŭh bada pinganyu Mu jadi bangan di ribo kaja Mu.’ 44 David bagan Ayŭh ‘Tuhan’; simuki meh Kristus ati bisa jadi sesang David?” 45 Darŭm sopŭrŭg daya dingah Ayŭh minyu, Jesus nang di bara murid-I, 46 “Jaga meh adŭp ngan so gurū Ukum-adat Jahudi. Ngara suka panu nēn piraka ambu, ka rindu kambat tabi so daya di arong passar. Ngara mien baku adi tura ka jawin di ramin simayang-Jahudi ka tarun yŭn adi rabis kana di tika gawai. 47 Ngara nipu dayung uban ka sirapas ramin arŭn ngara, ka komŭnŭ nadar tui bidua! Tung ngara ukum re rabis bat!”

Luke 21

1 Jesus tingga bait tauh-I ka kiris daya kaya na duit ngara darŭm pati duit Ramin Tuhan. 2 Ka-I kiris gŭh ndi naan dayung uban adi sirata na jangi duwŭh kiping duit timaga. 3 Ayŭh nang, “Aku kidaan di angān, dayung uban adi sirata ati agi na bagŭ dŭ so ngara adi bŭkŭn. 4 Amai ngara adi bŭkŭn mbŭh jugan pinganggen ngara so ka rabis pinyikaya ngara; pak ayŭh, adi taŭn sirata, mbŭh nggen kaŭs anŭ adi-i biyŭn.” 5 Kada so bara murid minyu pasar Ramin Tuhan, munki masam ramus-i dog ngabuh ngga batuh batuh adi grua, ka ngga sopŭrŭg pinganggen adi daya jugan ka Tapa. Jesus nang, 6 “Sopŭrŭg-i angān kiris, pak andu-i re mandŭg kan ndi batuh-i dŭh gŭh re dŭm di yŭn-i bisandug. Sopŭrŭg-i re rubuh.” 7 “Gurū,” ngara nang, “sinde kayuh ati re jadi? Ka ani re jadi tandā-i kan kayuh ati mbŭh re an tambus.” 8 Jesus nang, “Jaga meh adŭp ngan; dŭhnyah udah tiyur. Bagŭ daya, pakai adŭn Ku, re mandŭg ka nang, ‘Aku ati Ayŭh!’ ka, ‘Tipuh mbŭh mandŭg!’ Pak dŭhnyah tunda ngara. 9 Dŭhnyah taru kan angān dingah agah pasar perang ka pito; kayuh adi mun anŭ dŭh siŭn dŭh an diŭ tambus, pak dŭh sirati-i andu sikasŭn mbŭh sindŭk.” 10 Ayŭh pijuu nang, “Bangsa re makat rawan bangsa bŭkŭn, ka pritah re nyerang pritah bŭkŭn. 11 Ka re agi tana bana bigugoh, apag ka susah-bās di barang yŭn. Kayuh saruh buang adi pitaru re agi mandŭg so rangit. 12 Pak diŭ so sigara kayuh ati tambus, angān re dog nakap ka dog kisiis; angān re dog dawa di ramin simayang-Jahudi ka dog na darŭm jer; angān re dog taban ka sirung jawin raja ngga pinguasa sitagar adŭn Ku. 13 Ati inŭh pluang ngan piagah Agah Kana. 14 Dŭhnyah gapang pasar sakaki angān re minyu nyibandar adŭp ngan, 15 sabab Aku re nggen di angān bang bang piminyu samŭn pinyibijak adi pinganyu ngan dŭh tungang rawan bait matah. 16 Angān re dog jua pimas ngan, jurud ngan, madis ngan, ka dingan ngan; ka kada so angān re dog ukum kabŭs. 17 Sopŭrŭg daya re tiru di angān sabab Aku. 18 Pak ndi sirah ubok di ubak ngan dŭh re manyap. 19 Bada atin ngan tagap, ka angān re siramat. 20 “Kan angān kiris Jerusalem dog kirurung pinganyu, nganŭ angān re puan nang dŭm dŭh tui ayŭh re rubuh. 21 Nganŭ ngara adi di Judea dŭh siŭn dŭh babak ka tarun tana darŭd; ngara adi darŭm kupo dŭh siŭn dŭh bu, ka ngara adi di sapa kupo dŭh siŭn mŭrŭt kupo. 22 Amai anŭ inŭh ‘Tipuh Ukum,’ ngga bada sopŭrŭg pinganang Surat-kudus jadi bitŭtŭk. 23 Raru payah-i di tipuh anŭ yŭn bara dayung adi bite ka bara sindŭ adi mira sŭ! Pinyusah bās re mandŭg ka rais ati, ka ukum Tapa re nyatŭk bangsa ati. 24 Kada re dog siŭ ngga pedang, ka adi bŭkŭn re dog taban bu jadi daya-takap ka rais daya bŭkŭn. Ka daya adi dŭh bangsa Jahudi re digang Jerusalem ndŭg ka tipuh ngara mbŭh ripuan. 25 “Re agi kayuh saruh jadi di batŭh andu, di buran, ka di bitang. Sopŭrŭg bangsa di ndi ong ong re taru da jawŭn girumbang ka passang bās, ka ngara dŭh puan ani re ngara ndai. 26 Daya re mijŭp sabab taru darŭm ngara kajŭn kayuh adi re nyatŭk ong, amai kuasa di rangit re dog ngugoh. 27 Nganŭ Anak Manusia re nandŭng, mandŭg darŭm abun ngga kuasa bās ka bragah. 28 Kan sopŭrŭg kayuh anŭ piguru, angān mijog ka nyigura ka rangit, sabab dŭm dŭh tui angān re dog nyiramat.” 29 Ka Jesus nyidundan upama ati di ngara: “Suba kira tŭngŭn ara ka sopŭrŭg tŭngŭn kayuh adi bŭkŭn. 30 Kan angān kiris-i prisok, angān puan nang tipuh paras mbŭh sindŭk. 31 Simŭnŭ gŭh, kan angān kiris kayuh ati jadi, angān re puan nang Tapa re rikas mritah. 32 “Ingat nŭh, sopŭrŭg kayuh ati re jadi diŭ so manusia adi udip madin mbŭh abo kabŭs. 33 Rangit ngga ong re mungan, pak pinganang Ku dŭh re manyap.” 34 “Jaga adŭp ngan! Dŭhnyah bada adŭp ngan sayŭp da gawai, da birunok, ka da atin ngingen di pimudip ong, te andu anŭ gŭgŭh mandŭg ka angān 35 mun pirakap rai-i. Amai andu anŭ re mandŭg ka sopŭrŭg daya di barang yŭn di ong ati. 36 Bijaga meh ka ari simayang isa angān bake buang siramat darŭm nura sopŭrŭg kayuh anŭ adi re tambus; ka angān meh re dapŭd mijog di sirung jawin Anak Manusia.” 37 Jesus ngajar di Ramin Tuhan barang andu, ka ngga singumi andu, Ayŭh matak di nyirŭmŭn di Sandah Kanā. 38 Barang isan sopŭrŭg daya di ka Ramin Tuhan an dingah Ayŭh ngajar.

Luke 22

1 Andu Gawai Ruti Dŭh-Biragi, adi dog kadŭn Paska, mbŭh sindŭk. 2 Bara pingubak imam ngga bara gurū Ukum-adat Jahudi taru daya, jadi ngara jiroh aran ngga siŭ Jesus darŭm bisukan. 3 Ka Shetan mŭrŭt atin Judas, adi dog kadŭn Iscariot, ndi so ngara adi simŭng-duwŭh naan murid Jesus. 4 Jadi Judas di bisatur ngga bara pingubak imam samŭn pingubak ngara adi jaga Ramin Tuhan pasar munki ayŭh dapŭd jua Jesus di ngara. 5 Ngara mbŭh munos asŭng ka situju an nggen duit di ayŭh. 6 Judas situju gŭh ka rasu jiroh pluang ngga nyerah Jesus ka ngara darŭm bisukan. 7 Di darŭm Tipuh Gawai Ruti Dŭh-Biragi, andu adi ngga anak biri Paska dog simareh mbŭh mandŭg. 8 Jesus pait Peter ngga John ngga pinganang sakati: “Panu di sidia man gawai Paska ta.” 9 “Diki Kaam raan kieh sidia-i?” ngara siken Ayŭh. 10 Ayŭh nam, “Darŭm angān mŭrŭt kupo, ndi naan daya gŭrŭng tipayan piin re bidapŭd ngga angān. Tunda ayŭh ka ramin adi-i mŭrŭt, 11 ka nang di daya adi dapu ramin: ‘Gurū siken, Diki birit adi re yŭn Ku ngga bara murid Ku man gawai Paska?’ 12 Ayŭh re kiren di angān ndi birit adi bayah di sambu adi mbŭh dog sidia ngga mija baku. Diginŭ inŭh angān sidia sopŭrŭg kayuh yŭn ta.” 13 Ngara panu ka dapŭd sopŭrŭg-i nimun adi ko Jesus kidaan di ngara, ka ngara meh sidia man gawai Paska. 14 Kan tika-i mbŭh mandŭg yŭn man gawai Paska, Jesus guru, samah ngga bara pinyuruh-I. 15 Ayŭh nang di ngara, “Aku mbŭh tui kirarŭn an man gawai Paska ati ngga angān diŭ so jera-birasa Ku! 16 Sabah nŭh, Aku dŭh re tia man-i sibayuh-i dapŭd rati-i darŭm Ong Bauh Tapa.” 17 Komŭnŭ Ayŭh mbit makuk, nggen trima kaseh di Tapa, ka nang, “Mbit ati ka kutung-i dupan adŭp ngan. 18 Aku kidaan di angān, so ripas ati Aku dŭh re tia nok wain ati ndŭg ka Tapa mbŭh sawŭ mritah.” 19 Komŭnŭ Ayŭh mbit ndi kiping ruti, nggen trima kaseh di Tapa, mire-i, ka nggen-i di ngara, nang-I, “Ati inŭh pŭrŭng Ku, adi dog nggen yŭn ngan. Ndai simuti jadi pinatŭng Ku.” 20 Simŭnŭ gŭh, Ayŭh nggen makuk anŭ di ngara ripas man, nang-I, “Makuk ati inŭh simanya bauh Tapa adi dog natu ngga deya Ku, adi dog ren yŭn ngan.” 21 “Pak tingga nŭh! Ayŭh adi jua Aku agi sua guru digiti ngga Aku! 22 Anak Manusia re kabŭs so ka pingatur Tapa, pak raru payah-i di sianŭ adi jua Ayŭh!” 23 Jadi ngara samah siken di dupan adŭp-i, asi so ngara adi re ndai kayuh anŭ. 24 Karit timbur dupan bara murid Jesus pasar asi so ngara adi patut dog nyirundeng bās dŭ. 25 Jesus nang di ngara, “Bara raja bangsa adi dŭh puan Tapa piurun daya-i, ka ngara adi bikuasa kadŭn adŭp-i ‘Pinurung Daya.’ 26 Pak angān dŭh patut mun anŭ. Adi rabis bās dupan ngan patut jadi mun sianŭ adi siabo mara, ka adi pinguru patut jadi mun urun. 27 Asi adi bās dŭ, ayŭh adi guru man kah ayŭh adi ngidang? Ayŭh adi guru man, taŭn-i bās dŭ. Pak Aku ati di dupan ngan agi keya ka daya adi ngidang. 28 “Angān agi ngga Aku darŭm sopŭrŭg pinyusah Ku; 29 ka nimun Sama Ku mbŭh nggen di Aku hak ngga mritah, simŭnŭ gŭh Aku re nggen-i di angān. 30 Angān re man nok ngga Aku ka mritah samah ngga Aku kan Aku mbŭh jadi raja. Angān re guru di takta mritah simŭng-duwŭh tibaran-asar Israel. 31 “Simon, Simon, Dingah! Shetan mbŭh dapŭd pinyibandar ngga-i suba sopŭrŭg ngan, yŭn nyidŭrŭ adi kana so adi arap, nimun tukang-teya nyidŭrŭ gandom so aping. 32 Pak Aku mbŭh simayang yŭn mu, Simon, siŭn pinyabah mu dŭh ramah. Ka kan kuu pari ka Aku, kuu dŭh siŭn dŭh nagap bara dingan mu.” 33 Peter nam, “Tuhan, aku mbŭh sidia an mŭrŭt jer ngga Kaam ka samah kabŭs ngga Kaam!” 34 “Aku kidaan di kuu, Peter,” Jesus nang, “Babang dŭh re kukok sikambŭh sibayuh kuu pitaruh kari nang adŭp mu dŭh puan Aku.” 35 Komŭnŭ Jesus nang di bara murid-I, “Di andu Aku pait angān bŭrŭh prajah dŭh taban kambut duit, beg, puan kah kasut, agi kah angān sutok kayuh?” “Mating,” ngara nam. 36 “Pak madin,” Jesus nang, “Ayŭh adi biyŭn kambut duit puan kah beg, dŭh siŭn dŭh taban-i; ka ayŭh adi dŭh biyŭn pedang dŭh siŭn dŭh jua jipo tabar-i ngga miris pedang. 37 Ingat meh, pinganang Surat-kudus ati dŭh siŭn dŭh jadi bitŭtŭk di Aku: ‘Ayŭh sua trima ukum daya arap.’ Kayuh ati adi dog nuris pasar Aku mbŭh re an jadi bitŭtŭk.” 38 Bara murid nang, “Tingga Tuhan! Digiti agi duwŭh pedang!” “Anŭ mbŭh sadang!” Ayŭh nam. 39 Jesus ruah so kupo ka matak nimun kanyet-I ka Sandah Kanā; ka bara murid-I agi samah ngga Ayŭh. 40 Kan Ayŭh mbŭh ndŭg nŭ, Ayŭh nang di ngara, “Simayang isa angān dŭh rabu darŭm pinyisuba.” 41 Komŭnŭ Ayŭh panu jo so ngara dang ndi pinyijakad batuh, ka-I sidikang ka bidua. 42 “Sama,” Ayŭh nang, “kambŭi Kaam raan, tambit makuk jera-birasa ati so Aku. Sunggu mŭnŭ dŭhnyah nurut pinyiraan Ku, pak ndai adŭ pinyiraan Mai.” 43 Ka agi malaikat so shorga nandŭng di Ayŭh, ka nagap Ayŭh. 44 Darŭm susah payah Ayŭh bandar simayang ndŭg ka udas-I bititeg mun deya di tana. 45 Ripas simayang, Ayŭh pari ka yŭn murid murid-I ka dapŭd ngara bŭŭs, adi mbŭh raru jera buang raru susah. 46 Ayŭh nang di ngara, “Mani angān bŭŭs? Makat ka simayang isa angān dŭh rabu darŭm pinyisuba.” 47 Jesus gibabŭ minyu kan bara daya mandŭg. Ngara dog nguru Judas, ndi so simŭng-duwŭh naan murid Jesus. Ayŭh tudu Jesus re sium Ayŭh. 48 Jesus nang di ayŭh, “Judas, ngga sium kah kuu jua Anak Manusia?” 49 Kan bara murid adi ayō Jesus kiris kayuh adi re jadi, ngara siken, “Tuhan, bisa kah kieh pakai pedang?” 50 Ndi so ngara japa urun imam bās ngga pedang, nyaper kajit tauh-i. 51 Pak Jesus nang, “Dang inŭh!” Ayŭh tama kajit-i ka pibua ayŭh. 52 Komŭnŭ Jesus nang di bara pingubak imam samŭn di pingubak ngara adi jaga Ramin Tuhan ka bara nyamba bangsa Jahudi, adi mandŭg an nakap Ayŭh, “Sah kah angān taban pedang ngga pukong tudu Aku, mun adi re nakap daya arap? 53 Aku agi ngga angān barang andu di Ramin Tuhan, pak mating angān nakap Aku. Pak ati mbŭh tika yŭn angān pimanu pingandai ngan, amai kuasa karŭm mbŭh aŭn mritah.” 54 Ngara nakap Jesus ka taban Ayŭh bu ka ramin Imam Bās; Peter tunda so jo. 55 Apui agi dog ndai di badag ramin, ka Peter di sua ngga ngara adi guru maning-i. 56 Kan ndi so bara daya-gaji, adi dayung, kiris ayŭh guru diginŭ nguan apui, ayŭh tirek ayŭh ka nang, “Daya ati gŭh agi ngga Jesus!” 57 Pak Peter miman, “Dayung, aku dŭh puan Ayŭh!” 58 Dŭh tui ripas anŭ, ndi naan dinge daya kiris Peter ka nang, “Kuu ati gŭh ndi naan so ngara!” Pak Peter nam, “Dŭh!” 59 Kira ka ndi jam ripas anŭ ndi naan dinge nang, “Taŭn-i sawŭ daya ati agi ngga Jesus, sabab ayŭh daya Galilee!” 60 Pak Peter nam, “Aku dŭh puan kayuh nang mu!” Nganŭ gŭh, darŭm ayŭh babŭ minyu, babang kukok. 61 Tuhan kimat ka tirek Peter, ka Peter ingat Tuhan ko nang di ayŭh, “Sibayuh babang kukok sikambŭh, kuu re pitaruh kari nang adŭp mu dŭh puan Aku.” 62 Peter ruah so nŭ ka nyisakuk sien. 63 Ngara adi nguan jaga Jesus napat Ayŭh buang mukong Ayŭh. 64 Ngara nutu batŭh-I ka siken, “Asi mukong Kuu? Suba kidaan!” 65 Ka bagŭ dinge kayuh bŭkŭn adi ngara nang ngga pimangŭh Ayŭh. 66 Kan andu mbŭh jawa, bara nyamba bangsa Jahudi, bara pingubak imam, ka bara gurū Ukum-adat Jahudi mandŭg tikuruk; ka Jesus meh dog taban ka Kunsil. 67 “Kidaan di kieh,” ngara nang, “Kuu kah Kristus?” Ayŭh nam, “Kambŭi Aku kidaan di angān, angān dŭh sabah Aku; 68 Ka kambŭi Aku siken kayuh di angān, angān abah nam. 69 Pak so madin Anak Manusia re guru tura ka tauh Tapa Bisa-pŭrŭg.” 70 Ngara sopŭrŭg nang, “Jadi Kuu ati meh Anak Tapa?” Ayŭh nam ngara, “Sak adi nang ngan.” 71 Ka ngara nang, “Ata dŭhsah tia biguna di saksi! Adŭp ta mbŭh dingah kayuh adi nang-I!”

Luke 23

1 Ndi tibaran anŭ makat ka taban Jesus ka yŭn Pilate; 2 diginŭ ngara piguru nyarah Ayŭh: “Kieh mbŭh dapŭd daya ati kinanyap bangsa ami ngga ajar-I, nang kieh dŭh siŭn bayar suke ka Caesar, buang-I nang adŭp-I Kristus, adi raja.” 3 Pilate siken Ayŭh, “Kuu raja daya Jahudi kah?” “Adŭp mu mbŭh nang” Jesus nam. 4 Jadi Pilate nang di bara pingubak imam samŭn di bara daya bagŭ, “Mating sarah dapŭd ku di daya ati.” 5 Pak ngara babŭ gŭh nang, “Ngga ajar-I Ayŭh ngasut daya di ndi tarun tana Judea da ndai pito; Ayŭh piguru-i di Galilee ka madin mbŭh ndŭg abong ati gŭh.” 6 Kan Pilate dingah sakanŭ, ayŭh siken, “Daya ati daya Galilee kah?” 7 Jadi kan Pilate dingah Jesus mandŭg so tarun tana adi dog nguasa Herod, ayŭh pait Ayŭh ka Herod, adi agi gŭh di Jerusalem di tika anŭ. 8 Herod mbŭh raru munos asŭng-i kan ayŭh kiris Jesus, sabab ayŭh taŭn mbŭh dingah pasar Jesus ka mbŭh tian ti gruwŭn an kiris Ayŭh. Ayŭh raru harap adŭp-i tungang kiris Jesus ndai pingandai-nginga. 9 Jadi Herod nggen bagŭ pinyiken di Ayŭh, pak Jesus dŭh nam. 10 Bara pingubak imam ka bara gurū Ukum-adat Jahudi makat mijog ka bandar nyarah Ayŭh. 11 Herod ngga bara soldadu-i napat buang ginaka di tunduh Ayŭh; komŭnŭ ngara bada Ayŭh nēn jipo-ambu adi grua ka pait Ayŭh pari ka Pilate. 12 Di andu anŭ gŭh Herod ngga Pilate bidamai, amai diŭ so anŭ ngara duwŭh taŭn pinganyu. 13 Pilate bagan da tikuruk bara pingubak imam, nyamba bangsa Jahudi, samŭn bara daya bagŭ, 14 ka nang di ngara, “Angān mbŭh taban daya ati ka yŭn ku ka nang Ayŭh ngasut daya. Aku muko siken Ayŭh digiti di sirung jawin ngan. Angān nang Ayŭh sarah pak mating sarah-I dapŭd ku. 15 Herod dŭh gŭh tungang dapŭd sarah-I, amai ayŭh pait Ayŭh pari ka kieh. Mating sarah daya ati adi re bada Ayŭh patut dog ukum kabŭs. 16 Aku re bada Ayŭh dog madŭs ka komŭnŭ pirupas Ayŭh.” 17 Barang Gawai Paska, nanyam kanyet-i, Pilate pirupas ndi naan daya adi dog jer yŭn ngara. 18 Sopŭrŭg daya diginŭ samah nyirais nang, “Siŭ Ayŭh! Pirupas Barabbas yŭn ami!” ( 19 Barabbas mbŭh dog jer sabab-i ko ngasut daya da ndai pito darŭm kupo, ka mbŭh siŭ daya.) 20 Pilate raan pirupas Jesus, jadi ayŭh mite so bara daya bagŭ dinge. 21 Pak ngara nyirais nam, “Masak Ayŭh di rigang! Masak Ayŭh di rigang!” 22 Pilate nang dinge, adi pitaruh saba, di ngara, “Pak ani sarah-I? Aku dŭh tungang dapŭd sarah-I adi bisa bada Ayŭh patut dog ukum kabŭs! Aku re bada Ayŭh dog madŭs ka komŭnŭ pirupas ayŭh.” 23 Pak ngara babŭ gŭh nyirais ngga sirŭŭn rabis bana nang Jesus patut dog masak di rigang; ka sikasŭn-i sirŭŭn ngara manang. 24 Pilate miratak ukum nanyam pinyiraan ngara. 25 Ayŭh piruah sianŭ adi ngara raan, adi mbŭh dog jer sabab-i ko ngasut daya da ndai pito buang mbŭh siŭ daya; ka Jesus, ayŭh nyerah ka darŭm tangan ngara siŭn ngara ndai barang ka mun nanyam suka asŭng ngara. 26 Bara soldadu taban Jesus bu, ka darŭm ngara panu, ngara bidapŭd ngga ndi naan daya so Cyrene dŭn Simon adi mandŭg so sapa tarun tana rais re mŭrŭt kupo. Ngara nakap ayŭh, na rigang di kawin-i, ka bada ayŭh gŭrŭng-i tunda Jesus. 27 Bara daya bagŭ tunda Ayŭh; dupan ngara anŭ agi kada dayung adi bana sien, muās Ayŭh. 28 Jesus bigiring nura ngara ka nang, “Dayung Jerusalem! Dŭhnyah muās Aku, pak muās adŭp ngan samŭn bara anak ngan. 29 Amai tipuh-i re mandŭg adi ngga daya re nang, ‘Mbŭh raru binasip dayung adi bŭn bite, adi bŭn biranak, ka adi bŭn nyisuh anak!’ 30 Anŭ inŭh tipuh adi ngga daya re nang di darŭd, ‘Nyatŭk kieh!’ ka di tirunduk, ‘Sukan kieh!’ 31 Kambŭi kayuh adi mun anŭ dog ndai di tŭngŭn kayuh darŭm-i gibabŭ barŭm, ani meh re dog ndai dieh kan-i mbŭh rayu?” 32 Agi duwŭh naan daya arap, sua ngga Jesus re dog ukum kabŭs. 33 Kan ngara mbŭh ndŭg tarun adi dog kadŭn “Tikurok,” ngara masak Ayŭh di rigang diginŭ, samŭn duwŭh naan daya arap anŭ, ndi tura ka tauh ndi tura ka bait-I. 34 Jesus nang, “Sama, apun ngara! Ngara dŭh puan kayuh adi ndai-i.” Ngara kutung piraka-I dupan adŭp ngara, pakai dadu. 35 Bara daya mijog diginŭ tingga, darŭm bara pingibās bangsa Jahudi napat Ayŭh: “Ayŭh nyiramat daya; tandah Ayŭh nyiramat adŭp-I kambŭi Ayŭh sawŭ Kristus adi Tapa mbŭh mien!” 36 Bara soldadu gŭh napat Ayŭh: ngara tudu Ayŭh ka jugan wain adi kurang brega ka Ayŭh, 37 ka nang, “Nyiramat adŭp Mu kambŭi Kuu raja daya Jahudi!” 38 Nyirungan ubak-I agi dog nuris sakati: “Ati inŭh Raja daya Jahudi” 39 Ndi naan so daya arap anŭ adi dog masak, bakit Ayŭh: “Dŭh kah Kuu Kristus? Nyiramat adŭp Mu samŭn kieh!” 40 Pak sianŭ ndi nang ayŭh, nang-i, “Dŭh kah kuu taru Tapa? Kuu kambat ukum brimun ngga jangi. 41 Jata ukum taŭn patut, sabab ata kambat baras pingandai adŭp ta; pak Ayŭh, mating-I ndai sarah.” 42 Ka ayŭh nang, “Jesus, ingat aku kan Kaam mbŭh jadi Raja!” 43 Jesus nang di ayŭh, “Sabah meh, di andu ati kuu re agi ngga Aku di Paradise.” 44 Kan-i mbŭh arong pukor simŭng-duwŭh, batŭh andu mbŭh dŭh nyekar ka ndi tarun tarun tana mbŭh karŭm ndŭg pukor taruh; 45 ka banang tabir, di yŭn-i dog tangid di Ramin Tuhan, mbŭh tiratak nyinuwŭh. 46 Jesus nyirais ngga sirŭŭn bana, nang-I, “Sama! Aku nyerah adŭp Ku ka darŭm tangan Mai!” Ko-I nang sakanŭ, Ayŭh kabŭs. 47 Pingubak soldadu kiris kayuh adi mbŭh jadi, ayŭh muji Tapa, “Tŭk sawŭ daya ati dŭh biyŭn sarah!” 48 Bara daya adi agi tikuruk diginŭ kiris kayuh adi mbŭh jadi; sopŭrŭg ngara maad ka ramin adŭp ngara, nupap sudo buang susah. 49 Sopŭrŭg dingan Jesus, samŭn bara dayung adi tunda Ayŭh so Galilee, mijog so jo ka kiris sopŭrŭg kayuh anŭ. 50-51 Agi ndi naan daya dŭn Joseph so kupo Arimathea di tarun tana Judea. Ayŭh daya adi kana adi dog stabi daya, adi kajŭn andu adi ngga Tapa piguru mritah. Sunggu ayŭh ndi naan so daya Kunsil, ayŭh dŭh situju ngga itong ka di pingandai ngara. 52 Ayŭh di tudu Pilate ka mite tadang Jesus. 53 Komŭnŭ ayŭh bisor-I so rigang, marut-I ngga banang linen, ka na-I darŭm kubur batuh adi ko dog mubo ka adi bŭn dog pakai. 54 Andu anŭ mbŭh andu rimŭh, buang andu Sabbath mbŭh re piguru. 55 Bara dayung adi tunda Jesus so Galilee sua ngga Joseph. Ngara kiris kubur ka simuki tadang Jesus dog na dieh. 56 Komŭnŭ ngara maad ka sidia rapah samŭn wangi yŭn tadang Jesus. Di andu Sabbath ngara rŭŭ so kraja, nimun adi dog pesan Ukum-adat.

Luke 24

1 Awar isan isan andu minggu bara dayung anŭ di ka kubur, taban rapah adi ngara ko sidia. 2 Ngara kiris batuh mbŭh dog sigen so rubang kubur, 3 ka ngara mŭrŭt; pak ngara dŭh dapŭd tadang Tuhan Jesus. 4 Ngara mijog diginŭ inga inga, simuki-i bisa jadi simŭnŭ, kan gŭgŭh agi duwŭh naan daya nēn piraka bringam mijog sindŭk ngara. 5 Darŭm taru, bara dayung anŭ mutu ubak-i ka tana, darŭm dari adi duwŭh naan anŭ nang di ngara, “Mani angān jiroh Ayŭh adi udip di dupan adi mbŭh kabŭs? 6 Mating Ayŭh digiti; Ayŭh mbŭh makat! Ingat ngan ani nang-I di angān di andu Ayŭh di Galilee: 7 ‘Anak Manusia dŭh siŭn dŭh dog nyerah ka tangan daya bidosa, dog masak di rigang, ka taruh andu ripas anŭ Ayŭh makat udip bauh.’” 8 Nganŭ ngara ingat pinganang-I, 9 pari so kubur, ka kidaan sopŭrŭg kayuh anŭ di ngara adi simŭng-ndi naan murid Jesus, samŭn di bara adi bŭkŭn. 10 Bara dayung anŭ, inŭh Mary Magdalene, Joanna, ka Mary adi sindŭ James; ngara ngga bara dayung adi bŭkŭn samah kidaan sopŭrŭg kayuh anŭ di bara pinyuruh. 11 Pak bara pinyuruh, pikir kayuh adi bara dayung anŭ nang kayuh au-tarun, dŭh-i sabah ngara. 12 Pak Peter makat ka bikaduh di ka kubur; ayŭh mutu ka kiris banang-tadang adŭ. Ayŭh maad buang inga inga di kayuh adi mbŭh jadi. 13 Di andu anŭ gŭh duwŭh naan so bara pinunda Jesus, panu ka ndi anak kupo dŭn Emmaus, kira ka simŭng-ndi kilomita jo so Jerusalem. 14 Ngara duwŭh minyu pasar sopŭrŭg kayuh adi mbŭh jadi. 15 Darŭm ngara minyu kirakar, adŭp Jesus nyandat ngara ka samah panu ngga ngara; 16 ngara kiris Ayŭh, pak tipia dŭh natŭng Ayŭh. 17 Jesus nang di ngara, “Ani nang ngan buang ngan panu?” Ngara rŭŭ, buang raŭn ngara tatŭng susah. 18 Ndi so ngara, dŭn Cleopas, siken Ayŭh, “Kaam sadi adŭ kah pinami di Jerusalem adi dŭh puan kayuh adi mbŭh jadi diginŭ kudu kudu andu adi mbŭh ripas?” 19 “Kayuh ani,” Ayŭh siken. “Kayuh adi mbŭh jadi di Jesus so Nazareth,” ngara nam. “Daya anŭ inŭh nabi, adi Tapa samŭn manusia mbŭh nyirundeng biyŭn kuasa darŭm piminyu ngga darŭm pingandai. 20 Pingubak pingubak imam ami samŭn bara nyamba bangsa Jahudi nyerah Ayŭh yŭn dog ukum kabŭs, ka masak Ayŭh di atuh rigang. 21 Kieh pikir buang harap Ayŭh taŭn sianŭ adi re pirupas Israel! Pak-i mbŭh taruh andu madin, ripas kayuh anŭ mbŭh jadi. 22 Agi kada dayung so tibaran ami bada kieh inga inga; ngara di ka kubur awar isan isan, 23 pak ngara dŭh dapŭd tadang-I. Ngara maad ka kidaan adŭp-i kiris malaikat malaikat adi kidaan di ngara nang Ayŭh udip. 24 Ka kada so tibaran ami di ka kubur ka dapŭd kayuh nimun adi bara dayung ko kidaan, pak ngara mating kiris Ayŭh.” 25 Komŭnŭ Jesus nang di ngara, “Ruai nang budo-i angān, paŭh sais sabah di sopŭrŭg kayuh anŭ adi bara nabi ko nang! 26 Dŭh kah-i patut Kristus kinyam jera-birasa anŭ, ka komŭnŭ mŭrŭt ka darŭm bragah-I?” 27 Jadi Jesus kidaan di ngara rati kayuh adi mbŭh dog nuris pasar adŭp-I di Surat-kudus, piguru so surat surat Moses samŭn so surat surat bara nabi. 28 Darŭm ngara mbŭh sindŭk anak kupo anŭ adi re ngara ka, Jesus panu mun adi re an radus; 29 pak ngara bitan Ayŭh, nang, “Nyirŭmŭn di yŭn ami; andu mbŭh rambat ka mbŭh sindŭk karŭm.” Ka-I mŭrŭt ka nyirŭmŭn di yŭn ngara. 30 Ayŭh guru man ngga ngara, mbit ruti ka nyiberkat; komŭnŭ Ayŭh mire ruti anŭ ka nggen-i di ngara. 31 Nganŭ ngara rada ka natŭng Ayŭh, pak Ayŭh miyap so batŭh ngara. 32 Dupan adŭp-i ngara nang, “Dŭh kah agi nyam gangam-i atin ta darŭm Ayŭh minyu ngga ata di aran buang-I kidaan rati pinganang Surat-kudus di ata?” 33 Ngara rasu makat ka pari ka Jerusalem, di yŭn ngara dapŭd simŭng-ndi naan murid tikuruk ngga bara adi bŭkŭn 34 adi nang, “Tuhan sawŭ mbŭh makat! Ayŭh agi nandŭng di Simon!” 35 Ngara duwŭh meh kidaan di ngara kayuh adi mbŭh jadi di aran, ka simuki ngara natŭng Tuhan kan Ayŭh mire ruti. 36 Darŭm ngara duwŭh kidaan kayuh anŭ, tapŭ ka Jesus agi mijog di ruang ngara, ka nang di ngara, “Damai ka angān.” 37 Ngara gŭgŭh buang taru, pikir adŭp-i kiris mindo. 38 Pak Ayŭh nang di ngara, “Mani angān taru? Mani angān kurang sabah? 39 Tingga kaja tangan Ku; adŭp Ku inŭh ati. Kinyam Aku, ka puan meh, mindo dŭh-i biyŭn isin ngga turang, mun adi kiris ngan Aku biyŭn.” 40 Ayŭh nang sakanŭ buang kiren kaja ngga tangan-I di ngara. 41 Ngara gibabŭ dŭh tungang sabah, sabab ruai gaŭn buang inga inga. Ka Jesus siken ngara, “Agi kah kayuh man digiti?” 42 Ngara nggen di Ayŭh ndi apŭg iken adi mbŭh dog tanŭk. 43 Jesus mbit-i ka man di sirung jawin ngara. 44 Komŭnŭ Ayŭh nang di ngara, “Ati inŭh kayuh adi Aku ko kidaan di angān sitadŭn Aku gibabŭ ngga angān: sopŭrŭg kayuh adi dog nuris pasar Aku di Ukum-adat Moses, di surat surat nabi, ka di Mazmur, dŭh siŭn dŭh jadi bitŭtŭk.” 45 Komŭnŭ Jesus kuka pikir ngara da mirati pinganang Surat-kudus, 46 ka nang di ngara, “Sakati dog nuris: Kristus dŭh siŭn dŭh kinyam jera-birasa ka dŭh siŭn dŭh makat so kabŭs taruh andu ripas anŭ. 47 Ka ngga adŭn-I, agah pasar daya patut marik pimudip-i pari ka Tapa siŭn dapŭd pingapun dosa, dŭh siŭn dŭh dog nyuse di sopŭrŭg bangsa, piguru so Jerusalem. 48 Angān mbŭh jadi saksi yŭn sopŭrŭg kayuh ati. 49 Ka adŭp Ku re pait ka angān kayuh adi Sama Ku mbŭh bijanji an nggen di angān. Pak angān dŭh siŭn dŭh an kajŭn di kupo ndŭg ka kuasa so sambu mūn ka tunduh ngan.” 50 Komŭnŭ Ayŭh taban ngara ruah so kupo ka Bethany; diginŭ Ayŭh pakat tangan-I ka nyiberkat ngara. 51 Darŭm-I nyiberkat ngara, Ayŭh birakang ngga ngara ka dog paad ka shorga. 52 Ngara nyambah Ayŭh, ka komŭnŭ pari ka Jerusalem ngga gaŭn ginanyŭn. 53 Ngara siraru agi di Ramin Tuhan, nggen puji di Tapa.

John 1

1 Diŭ so ong dog napa, Pinganang taŭn mbŭh agi; Pinganang agi ngga Tapa, ka Pinganang mbŭh Tapa. 2 So sibungas-i Pinganang taŭn mbŭh agi ngga Tapa. 3 Ngga Ayŭh Tapa napa sopŭrŭg kayuh; mating katŭn kayuh adi dog napa bisa jadi kambŭi dŭh ngga Ayŭh. 4 Pinganang inŭh adi atak udip, ka udip anŭ taban jawa ka manusia. 5 Jawa anŭ nyekar darŭm karŭm, ka karŭm dŭh tungang ngarah-i. 6 Tapa pait pinyisung-I, dŭn John, 7 da kidaan di sopŭrŭg daya pasar jawa anŭ, isa sopŭrŭg daya dingah ka sabah. 8 Adŭp-i dŭh jawa anŭ, pak-i mandŭg di kidaan pasar jawa anŭ. 9 Ati inŭh jawa adi sawŭ, adi mandŭg ka ong ka nyekar sopŭrŭg manusia. 10 Pinganang mbŭh agi darŭm ong, ka sunggu Tapa mbŭh napa ong ngga Ayŭh, ong dŭh natŭng Ayŭh. 11 Ayŭh di ka rais adŭp-I, pak daya rais adŭp-I dŭh trima Ayŭh. 12 Pak di sopŭrŭg ngara adi trima ka sabah di Ayŭh, Ayŭh nggen hak da jadi bara anak Tapa. 13 Ngara dŭh jadi anak Tapa mun gaya manusia jadi anak sama-i so tibiat manusia; adŭp Tapa inŭh Sama ngara. 14 Pinganang jadi manusia ka, puno ngga pinyirasi-mandis ngga pinyawŭ, mbŭh rŭŭ di ruang ta. Ata mbŭh kiris bragah-I; bragah adi-I kambat jadi Anak tambŭ Sama-I. 15 John mbŭh minyu pasar Ayŭh. Ayŭh nang, “Ayŭh inŭh sianŭ adi nang ku kan aku nang, ‘Ayŭh mandŭg sundis so aku, pak Ayŭh agi bās dŭ so aku, sabab Ayŭh taŭn mbŭh agi diŭ so aku dog biranak.’” 16 So kaya pinyirasi mandis-I Ayŭh mbŭh adu adu nyiberkat sopŭrŭg ta. 17 Tapa mbŭh nggen Ukum-adat so ka Moses, pak pinyirasi-mandis ngga pinyawŭ mandŭg so ka Jesus Kristus. 18 Manusia dŭh tungang kiris Tapa. Anak adi tambŭ, adi samah ngga Tapa ka adi ngapid Sama, mbŭh nggen puan pasar Ayŭh. 19 Bara Pinguasa Jahudi di Jerusalem pait kada imam ngga daya daya Levi ka John da siken ayŭh, “Asi kuu?” 20 John dŭh abah nam, pak ngga tarang ayŭh kidaan, “Aku dŭh Kristus.” 21 “Asi meh kuu, garang?” ngara siken. “Kuu Elijah kah?” “Dŭh,” John nam. “Kuu nabi anŭt kah?” ngara siken. “Dŭh,” ayŭh nam. 22 “Kidaan di kieh asi kuu,” ngara nang. “Kieh re kidaan di ngara adi pait kieh. Ani nang mu pasar adŭp mu?” 23 John nam pakai pinganang nabi Isaiah: “Aku ati ‘sirŭŭn daya adi bagan di tarun tana-pajam: Bada tŭnggŭn aran yŭn Tuhan panu!’” 24 Bara pinyisung anŭ, adi dog pait bara daya Pharisee 25 siken John, “Kambŭi kuu dŭh Kristus, dŭh gŭh Elijah, dŭh gŭh Nabi; mani kuu baptisa daya?” 26 John nam, “Aku baptisa ngga piin, pak di ruang ngan agi sianŭ adi angān dŭh puan. 27 Sunggu Ayŭh mandŭg sundis so aku, aku dŭh sukup kana re kuka bŭŭng kasut-I.” 28 Sopŭrŭg kayuh ati mbŭh jadi di Bethany tura ka timor Yang Jordan, di yŭn John baptisa daya. 29 Andu anŭ ndi, John kiris Jesus mandŭg tudu adŭp-i, ka nang, “Jeh rah-I no, Anak Biri Tapa, adi taran dosa ong! 30 Ayŭh inŭh sianŭ adi nang ku kan aku nang, ‘Agi daya mandŭg sundis so aku. Ayŭh agi bās dŭ so aku, sabab Ayŭh taŭn mbŭh agi diŭ so aku dog biranak.’ 31 Dŭh aku natŭng Ayŭh, pak aku mandŭg baptisa daya ngga piin siŭn Ayŭh dog puan daya Israel.” 32 Jadi John bisaksi: “Aku kiris Roh Kudus mūn, mun manuk asang so rangit, ka mbap di tunduh-I. 33 Aku gi-dŭh natŭng nang anŭ Ayŭh, pak Tapa, adi pait aku da baptisa ngga piin, ko nang di aku, ‘Kuu re kiris Roh Kudus mūn so rangit ka mbap di ndi naan Daya; Ayŭh inŭh adi baptisa daya ngga Roh Kudus.’ 34 Aku mbŭh kiris kayuh ati,” John nang, “ka aku kidaan di angān Ayŭh inŭh Anak Tapa.” 35 Andu anŭ ndi John agi mijog diginŭ dinge ngga duwŭh naan murid-I, 36 kan ayŭh kiris Jesus murah. “Jeh rah-I Anak Biri Tapa!” ayŭh nang. 37 Duwŭh naan murid anŭ dingah ayŭh nang sakanŭ rasu tunda Jesus. 38 Jesus bigiring, kiris ngara tunda adŭp-I, ka siken, “Ani jiroh ngan?” Ngara nam, “Diki Kaam rŭŭ, Rabbi?” (Rabbi, rati-i “Gurū.”) 39 “Ja tingga,” Ayŭh nam. (Nganŭ mbŭh arong pukor pat singumi andu.) Jadi ngara tunda Ayŭh ka kiris yŭn-I rŭŭ, ka rŭŭ diginŭ ngga Ayŭh ndi andu anŭ. 40 Ndi so ngara inŭh Andrew, jurud Simon Peter. 41 Ayŭh rasu di dapŭd jurud-i Simon ka nang di ayŭh, “Kieh mbŭh dapŭd Messiah.” (‘Messiah’, rati-i ‘Kristus’). 42 Komŭnŭ ayŭh taban Simon ka Jesus. Jesus tingga ayŭh ka nang, “Dŭn mu Simon anak John, pak kuu re dog kadŭn Cephas.” (Anŭ inŭh Peter, rati-i “Batuh.”) 43 Andu anŭ ndi Jesus natu adŭp-I an di ka Galilee. Ayŭh dapŭd Philip ka nang di ayŭh, “Ja tunda Aku!” (44 Philip daya so Bethsaida, kupo Andrew ngga Peter.) 45 Philip dapŭd Nathanael ka kidaan di ayŭh, “Kieh mbŭh dapŭd Ayŭh adi Moses nyabŭt darŭm surat Ukum-adat ka adi bara nabi ko nyabŭt gŭh. Ayŭh inŭh Jesus anak Joseph, so Nazareth.” 46 “Bisa kah kayuh kana mandŭg so Nazareth?” Nathanael siken. “Ja di tingga,” nam Philip. 47 Kan Jesus kiris Nathanael mandŭg tudu adŭp-I, Ayŭh nang pasar ayŭh, “Tingga, tigŭrŭ daya Israel; mating kayuh dŭh sawŭ pasar ayŭh!” 48 Nathanael siken Ayŭh, “Simuki Kaam puan aku?” Jesus nam, “Aku kiris kuu guru di ribo tŭngŭn ara diŭ so Philip bagan kuu.” 49 “Gurū,” Nathanael nam, “Kaam Anak Tapa! Kaam Raja Israel!” 50 Jesus nang, “Kuu sabah amai Aku nang Aku kiris kuu di ribo tŭngŭn ara kah? Kuu re kiris kayuh adi rabis bās so ati!” 51 Ka Ayŭh nang di ngara, “Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: angān re granan kiris rangit tikuka ka bara malaikat Tapa mūn maad di tunduh Anak Manusia.”

John 2

1 Duwŭh andu ripas anŭ, agi gawai sawan di kupo Cana di Galilee. Sindŭ Jesus agi diginŭ, 2 ka Jesus samŭn bara murid-I mbŭh dog bagan gŭh ka gawai sawan anŭ. 3 Kan wain mbŭh abo, sindŭ Jesus nang di Ayŭh, “Mbŭh abo wain ngara.” 4 “Dŭhsah kidaan di Aku ani re Ku ndai,” Jesus nam. “Tipuh Ku gibayuh mandŭg.” 5 Sindŭ Jesus rasu kidaan di daya daya-gaji, “Angān ndai ani ani adi-I bada angān ndai.” 6 Diginŭ agi nŭm tibande tipayan batuh, adi daya Jahudi pakai ngga sita adat pibisig. Tiap tipayan anŭ tungang muat kurang rabis siratus lita piin. 7 Jesus nang di daya daya-gaji, “Ngisi sopŭrŭg tipayan ati ngga piin.” Ngara ngisi-i ndŭg puno, 8 ka Ayŭh nang di ngara, “Nyauk meh kada-i ka nggen di daya adi tukang ngatur gawai.” Ngara nyauk ka nggen di daya anŭ piin anŭ, 9 adi mbŭh marui jadi wain, ka ayŭh kija-i. Ayŭh dŭh puan so ki wain anŭ (kaŭs-i daya daya-gaji adi nyauk-i adŭ puan); jadi ayŭh bagan pingaten dari 10 ka nang di ayŭh, “Siraru-i daya diŭ ngidang wain adi kana dŭ, ka ripas bara pingabang mbŭh puas nok, ayŭh ngidang anŭ adi kurang kana. Pak kuu mbŭh nyikŭn wain adi kana dŭ ndŭg tong-i!” 11 Anŭ inŭh sibungas pingandai-nginga adi Jesus ndai, di Cana di tarun tana Galilee. Diginŭ Ayŭh kiren bragah-I, ka bara murid-I sabah di Ayŭh. 12 Ripas anŭ, Jesus ngga sindŭ-I, bara jurud-I, ka bara murid-I matak ka Capernaum ka rŭŭ diginŭ duwŭh taruh andu. 13 Dŭm dŭh tui ngga-i mbŭh re Gawai Paska, jadi Jesus matak ka Jerusalem. 14 Diginŭ di Ramin Tuhan Ayŭh dapŭd daya jua sapi, biri, ka manuk asang, ka bara adi yŭn daya nyambi duit agi gŭh diginŭ. 15 Ayŭh ndai pasut so taris ka kasig sopŭrŭg ngara, samŭn biri biri ka sapi sapi so Ramin Tuhan; Ayŭh kureb mija ngara adi tukang nyambi duit, ka duit ngara Ayŭh kambur; 16 ka-I nang di ngara adi jua manuk asang, “Taban-i bu so ti! Dŭh tia bada ramin Sama Ku jadi ramin yŭn bidagang!” 17 Ka bara murid-I ingat pinganang Surat-kudus adi nang, “Pinyirindu Ku di ramin Mai, O Tapa, mbŭh bijagu darŭm Aku keya ka apui.” 18 Bara Pinguasa Jahudi tudu Jesus ka siken, “Ani pingandai-nginga adi bisa Mai ndai ngga kiren adŭp Mai biyŭn hak ndai kayuh ati?” 19 Jesus nam, “Nyirubuh Ramin Tuhan ati; darŭm taruh andu Aku re pijog-i dinge.” 20 “Kuu re pijog-i darŭm taruh andu?” ngara siken Ayŭh. “Pat puru-nŭm sawa daya pijog Ramin Tuhan ati!” 21 Pak Ramin Tuhan adi Jesus nang inŭh pŭrŭng adŭp-I. 22 Ngapŭi kan Jesus dog pakat so kabŭs, bara murid-I ingat Ayŭh ko nang sakanŭ, ka ngara sabah Surat-kudus samŭn kayuh adi Jesus ko nang. 23 Sitadŭn Jesus agi di Jerusalem, di tika Gawai Paska, bagŭ daya mbŭh sabah di Ayŭh kan ngara kiris pingandai-nginga adi-I ndai. 24 Pak Jesus dŭh sabah ngara, sabab Ayŭh puan atin manusia. 25 Dŭhsah daya kidaan di Ayŭh pasar tadŭ tadŭ daya, amai Ayŭh mbŭh puan isi atin manusia.

John 3

1 Agi ndi naan pinguru daya Jahudi, dŭn Nicodemus, adi so tibaran daya Pharisee. 2 Singarŭm ayŭh mandŭg tudu Jesus ka nang, “Rabbi, kieh puan Kaam gurū adi kana mandŭg so Tapa. Mating daya tungang ndai pingandai-nginga adi Kaam ndai adŭ-i kambŭi Tapa agi ngga ayŭh.” 3 Jesus nam, “Aku kidaan di kuu kayuh adi sawŭ: mating daya tungang kinyam Pinyipritah Tapa, kambŭi ayŭh dŭh dog biranak bauh.” 4 “Simuki daya adi mbŭh minyamba bisa dog biranak bauh?” Nicodemus siken. “Ayŭh manŭn dŭh bisa mŭrŭt ka darŭm tain sindŭ-i ka dog biranak bauh!” 5 “Aku kidaan di kuu kayuh adi sawŭ,” Jesus nam, “mating daya tungang kinyam Pinyipritah Tapa kambŭi ayŭh dŭh dog biranak bauh ngga piin ka ngga Roh Kudus. 6 Ayŭh adi dog biranak so isin taŭn-i isin, pak ayŭh adi dog biranak so Roh Kudus taŭn-i roh. 7 Dŭhnyah gŭgŭh sabab Aku nang angān dŭh siŭn dŭh dog biranak bauh. d 8 Sabak poh ka barang yŭn-i raan; kuu dingah jawŭn-i, pak kuu dŭh puan so ki-i mandŭg puan kah kamaki-i re. Simŭnŭ inŭh daya adi dog biranak so Roh Kudus.” 9 “Simuki-i re bisa jadi?” Nicodemus siken. 10 Jesus nam, “Kuu gurū adi bās di Israel, ka kuu dŭh puan kayuh ati? 11 Aku kidaan di kuu kayuh adi sawŭ: kieh minyu pasar kayuh adi kieh puan ka kidaan kayuh adi kieh mbŭh kiris, pak angān dŭh an trima kayuh adi nang ami. 12 Kuu dŭh sabah kambŭi Aku kidaan di kuu kayuh ong; simuki meh garang kuu re sabah Aku kambŭi Aku kidaan di kuu kayuh shorga? 13 Mating daya ko maad ka shorga, adŭ-i Anak Manusia, adi mandŭg so shorga.” 14 Nimun Moses ko pijog jippŭh timaga di tiang kayuh di tarun tana-pajam, simŭnŭ gŭh Anak Manusia dŭh siŭn dŭh dog pijog, 15 isa sopŭrŭg adi sabah di Ayŭh bisa dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu. 16 Tapa ruai rindu ong ndŭg ka mbŭh nggen Anak tambŭ-I, isa barang naan adi sabah di Ayŭh dŭh re kabŭs pak dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu. 17 Amai Tapa dŭh pait Anak-I ka ong da ngukum daya; Ayŭh pait Anak-I da jadi Pinyikudip ngara. 18 Ngara adi sabah di Anak dŭh re dog ukum; pak ngara adi dŭh sabah taŭn mbŭh tui dog ukum, sabab ngara dŭh sabah di Anak tambŭ Tapa. 19 Simuti inŭh ukum dog pimanu: jawa mbŭh mandŭg ka ong, pak daya dŭh rindu jawa; daya rindu karŭm, amai kraja pingandai ngara arap. 20 Ngara adi ndai pingandai arap tiru di jawa ka dŭh-i an mandŭg ka jawa, sabab ngara dŭh raan pingandai ngara tatŭng di jawa. 21 Pak ngara adi ndai pinyiraan Tapa mandŭg ka jawa isa jawa kiren pingandai-i agi nanyam ka pinyiraan Tapa. 22 Ripas anŭ, Jesus ngga bara murid-I di ka utung rais Judea; di yŭn-I rŭŭ ngga ngara mua tian-i ka baptisa daya. 23-24 John gŭh baptisa daya di Aenon, dŭh jo so Salim, sabab diginŭ bagŭ piin. Bara daya mandŭg tudu ayŭh, ka ayŭh baptisa ngara. (Di tika anŭ John gibayuh mŭrŭt jer.) 25 Kada murid John piguru bikarit ngga ndi naan daya Jahudit pasar adat pibisig. 26 Komŭnŭ ngara di ka John ka nang di ayŭh, “Gurū, ingat mai kah daya adi agi ngga kaam di pah mandi tura ka timor Yang Jordan? Agi kaam minyu pasar Ayŭh. Ayŭh baptisa daya madin, ka sopŭrŭg daya mandŭg tudu Ayŭh!” 27 John nam, “Mating daya bisa biyŭn kayuh, kambŭi Tapa dŭh nggen. 28 Adŭp ngan puan aku ko nang, ‘Aku dŭh Kristus, pak mbŭh dog pait diŭ so Ayŭh.’ 29 Pingaten dari inŭh adi dapu pingaten dayung; pak jerā pingaten dari, mijog nguan ka dingah, adi gaŭn kan-i dingah sirŭŭn pingaten dari. Simŭnŭ inŭh pinyigaŭn ku jadi gŭgŭp. 30 Ayŭh dŭh siŭn dŭh jadi rabis biguna darŭm aku jadi kurang biguna.” 31 Ayŭh adi mandŭg so sambu agi bās dŭ so sopŭrŭg daya. Ayŭh adi mandŭg so ong mbŭh tung ong, ka minyu pasar kayuh ong. Pak Ayŭh adi mandŭg so shorga mbŭh rabis bigatung so adi bŭkŭn. 32 Ayŭh kidaan kayuh adi-I mbŭh kiris ka dingah, pak mating daya an dingah kayuh adi-I nang. 33 Pak daya adi sabah pinganang-I mbŭh natu so dieh nang Tapa agi sawŭ. 34 Ayŭh adi Tapa pait minyu pinganang so Tapa, sabab Tapa mbŭh nggen Roh-I di Ayŭh ngga sipuno-i. 35 Sama rindu Anak-I ka mbŭh na sopŭrŭg kayuh di ribo kuasa-I. 36 Daya adi sabah di Anak dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu, pak daya adi nyibireu pinganang Anak dŭh-i re dapŭd udip anŭ; ayŭh re ruro di ribo ukum Tapa.

John 4

1 Bara daya Pharisee mbŭh dingah Jesus baptisa bagŭ dŭ murid so John. ( 2 Sibandar-i adŭp Jesus dŭh baptisa daya; bara murid-I inŭh adi baptisa daya.) 3 Jadi kan Jesus dingah kayuh nang daya, Ayŭh bu so Judea ka pari ka Galilee; 4 kari ati Ayŭh panu so ka Samaria. 5 Di Samaria Ayŭh mandŭg ka ndi kupo dŭn Sychar, dŭh jo so tana adi Jacob ko nggen di anak-i Joseph. 6 Prigi Jacob agi diginŭ, ka Jesus, mbŭh kawŭk da pimanu-I, guru di bŭngŭn-i. Nganŭ mbŭh arong yun kumbeng. 7-8 Ndi naan dayung Samaria mandŭg di pen piin, ka Jesus nang di ayŭh, “Nggen di Aku nok.” (Bara murid-I mbŭh mŭrŭt kupo di miris pinguman.) 9 Dayung anŭ nam, “Kaam daya Jahudi, ka aku daya Samaria; simuki Kaam bisa mite nok so aku?” (Daya Jahudi dŭh bisa pakai saker ka makuk adi daya Samaria pakai.) 10 Jesus nam, “Kambŭi kuu puan ani adi Tapa nggen, ka asi Ayŭh adi mite nok so kuu, kuu manŭn re an mite, ka Ayŭh gŭh taŭn re an nggen di kuu piin adi nggen udip.” 11 “Tuan,” dayung anŭ nang, “Kaam dŭh biyŭn bradi, ka prigi ati meh tŭrŭp. So ki Kaam re dapŭd piin anŭ adi nggen udip? 12 Babuk ami, Jacob, adi nggen di kieh prigi ati; ayŭh ngga bara anak-i samŭn sopŭrŭg dāng-i nok so dieh. Dŭh patut Kaam re nang adŭp Mai bās dŭ so Jacob?” 13 Jesus nam, “Asi asi adi nok piin ati re pari badŭh asŭng-i, 14 pak ngara adi nok piin adi Aku nggen, asŭng-i dŭh re tia badŭh. Piin adi Aku nggen di ngara agi keya ka atak piin adi nggen udip, ka adi nggen udip adi sawŭ adi tan adu adu.” 15 “Tuan,” dayung anŭ nang, “nggen di aku piin anŭ, isa aku dŭh tia badŭh asŭng, ka dŭh gŭh tia di kamati di pen.” 16 “Panu di bagan banŭh mu,” Jesus nang di ayŭh, “komŭnŭ pari kamati.” 17 “Mating banŭh ku,” ayŭh nam. Jesus nang, “Batur kuu kan kuu nang adŭp mu dŭh biyŭn banŭh. 18 Mbŭh rimŭh dari ko mu mbit ndu banŭh, ka sianŭ adi ngga mu rŭŭ madin dŭh-i batur banŭh mu. Kuu mbŭh kidaan kayuh adi sawŭ.” 19 “Kaam mun daya nabi kiris ku, tuan,” dayung anŭ nang. 20 “Tayung-babuk ku, daya Samaria; ngara nyambah Tapa di darŭd ati, pak angān daya Jahudi nang Jerusalem inŭh tarun yŭn nŭŭh patut nyambah Tapa.” 21 Jesus nang di ayŭh, “Dayung, sabah nŭh Aku, andu-i re mandŭg kan daya dŭh re nyambah Sama di darŭd ati puan kah di Jerusalem. 22 Angān daya Samaria dŭh batur puan asi Ayŭh adi angān nyambah; pak kieh daya Jahudi puan Ayŭh adi kieh nyambah, amai so daya Jahudi inŭh pinyiramat mandŭg. 23 Andu-i mbŭh re mandŭg, ka sawŭ mbŭh mandŭg, kan daya ngga kuasa Roh Tapa buang nanyam ka pinyiraan-I, nyambah Sama nimun-I adi sawŭ Tapa. 24 Tapa inŭh Roh, ka ngga kuasa Roh-I adŭ daya bisa nyambah Ayŭh darŭm pinyawŭ-I.” 25 Dayung anŭ nang di Ayŭh, “Aku puan Kristus re mandŭg, ka kan Ayŭh mbŭh mandŭg, Ayŭh re nakit kidaan sopŭrŭg kayuh di ata.” 26 Jesus nam, “Aku inŭh Ayŭh, Aku ati adi minyu ngga kuu.” 27 Nganŭ gŭh bara murid Jesus pari. Ngara nginga kan ngara kiris Jesus minyu ngga dayung. Pak mating katŭn ngara nang di dayung anŭ, “Ani jiroh mu?” puan kah siken Ayŭh, “Mani Kaam minyu ngga ayŭh?” 28 Dayung anŭ rasu tingge gabuk piin-i, di ka kupo, ka nang di bara daya diginŭ, 29 “Ja di tingga daya adi tungang kidaan sopŭrŭg kayuh adi aku ko ndai. Manyah-i Ayŭh adŭp Kristus?” 30 Jadi ngara ruah so kupo di tingga Jesus. 31 Atan anŭ, bara murid Jesus nang di Jesus, “Gurū, ja meh man!” 32 Pak Ayŭh nam, “Jaku agi pinguman adi angān dŭh puan.” 33 Bara murid samah siken dupan adŭp-i, “Manyah-i agi daya taban pinguman ka Ayŭh?” 34 “Pinguman Ku,” Jesus nang di ngara, “inŭh tunda pinyiraan-I adi pait Aku, ka ngamas kraja adi-I bada Aku ndai. 35 Adŭp ngan biyŭn pinganang sakati, ‘Dŭm pat buran ngga-i mbŭh re tipuh ngatŭm.’ Pak Aku kidaan di angān, nakit tingga dudu ŭmŭh; buwa mbŭh sukup masak an dog ngatŭm! 36 Daya adi ngatŭm kambat gaji-i; ayŭh nguruk buwa yŭn udip adi sawŭ adi tan adu adu; ka ayŭh adi purun ngga ayŭh adi ngatŭm re samah gaŭn. 37 Sawŭ inŭh kayuh adi daya nang, ‘Bŭkŭn daya adi purun, bŭkŭn gŭh adi ngatŭm.’ 38 Aku mbŭh pait angān da ngatŭm di ŭmŭh adi yŭn ngan bŭn nyiraja. Daya bŭkŭn nyiraja diginŭ, pak angān adi dapŭd utung so turang udas daya.” 39 Bagŭ daya Samaria di kupo anŭ sabah di Jesus, sabab dayung anŭ nang, “Ayŭh tungang kidaan di aku sopŭrŭg kayuh adi aku ko ndai.” 40 Jadi kan bara daya Samaria mandŭg tudu Ayŭh, ngara mite Ayŭh rŭŭ ngga ngara, ka Jesus rŭŭ diginŭ duwŭh andu. 41 Bagŭ dinge daya Samaria sabah di Ayŭh, sabab ajar-I. 42 Ngara nang di dayung anŭ, “Kieh sabah madin, dŭh sabab kuu ko kidaan di kieh, pak sabab adŭp ami mbŭh dingah Ayŭh, ka kieh puan nang Ayŭh taŭn sawŭ Pinyikudip Ong.” 43 Kan duwŭh andu anŭ mbŭh ripuan, Jesus matak ka Galilee. 44 Amai adŭp-I ko nang, “Nabi dŭh-i dog stabi di rais adŭp-i.” 45 Kan Ayŭh ndŭg Galilee, bara daya diginŭ ngadā Ayŭh, sabab ngara, di andu ngara di ka Jerusalem, agi kiris sopŭrŭg kayuh adi-I ndai di tipuh Gawai Paska. 46 Komŭnŭ Jesus pari ka Cana di Galilee, di yŭn-I ko bada piin jadi wain. Diginŭ agi ndi naan daya pritah; anak dari-i birandam di Capernaum. 47 Kan ayŭh dingah Jesus agi mandŭg ka Galilee so Judea, ayŭh di ka yŭn-I ka mite Ayŭh di ka Capernaum di pibua anak dari-i adi mbŭh bana birandam, sindŭk re kabŭs. 48 Jesus nang di ayŭh, “Kambŭi dŭh kiris pingandai-nginga ka pingandai-saruh, angān dŭh an sabah.” 49 “Tuan,” daya anŭ nang, “Ja panu, diŭ so anak ku kabŭs.” 50 Jesus nang di ayŭh, “Panu, anak mu re bua!” Daya anŭ sabah pinganang Jesus ka rasu panu. 51 Di aran, daya daya gaji-i tudu ayŭh ka nang, “Anak dari mai mbŭh bua!” 52 Ayŭh siken di ngara pukor kudu anak-i bua, ka ngara nam, “Pukor ndi ripas kumbeng mijah, sungoh-i surud.” 53 Sama anak anŭ rasu ingat Jesus agi nang di jam anŭ, “Anak mu re bua,” Ka ayŭh samŭn ndi rawang-i sabah di Jesus. 54 Ati inŭh pingandai-nginga adi numbor duwŭh, adi Jesus ndai ripas-I bu so Judea di ka Galilee.

John 5

1 Ripas anŭ, Jesus di ka Jerusalem di tudu gawai adat Jahudi. 2 Dŭh jo so tiban kupo adi dog kadŭn Tiban Biri di Jerusalem agi ndi pagong adi biyŭn rimŭh awah; darŭm piminyu Hebrew ayŭh dog kadŭn Bethzatha. 3 Mbŭh agi bara daya adi birandam guring di awah awah anŭ, adi karak, adi bajang, ka adi naman andam ruku. Ngara mbŭh kajŭn piin biguyut, 4 sabab malaikat Tuhan agi andu-i mūn ka pagong anŭ ka kiruyok piin anŭ. Adi diŭ bisor adŭp-i ka darŭm pagong kan piin dog kiruyok dapŭd bua so barang masam andam-i. 5 Agi diginŭ ndi naan daya adi mbŭh birandam sitŭkŭd taruh puru-mai sawa. 6 Jesus kiris ayŭh guring diginŭ, buang-I mbŭh puan ayŭh taŭn mbŭh tui birandam; Ayŭh siken, “An kah kuu bua?” 7 Daya anŭ nam, “Tuan, aku dŭh biyŭn daya re turung bisor aku ka darŭm piin ati kan-i dog kiruyok malaikat; darŭm aku suba re mŭrŭt, daya bŭkŭn mbŭh diŭ mŭrŭt.” 8 Jesus nang di ayŭh, “Makat, mbit ambok mu, ka panu.” 9 Daya anŭ rasu bua so andam-i; ayŭh mbit ambok-i ka rasu panu. Kayuh ati jadi di andu Sabbath, 10 jadi bara Pinguasa Jahudi nang di daya anŭ adi dog pibua, “Ati mbŭh andu Sabbath, ka-i mbŭh miranggar Ukum-adat inŭh kuu gŭrŭng ambok mu di andu ati.” 11 Ayŭh nam, “Ayŭh adi pibua aku inŭh adi bada aku tunduk ambok ku ka panu.” 12 Ngara siken ayŭh, “Asi daya anŭ adi bada kuu ndai simŭnŭ?” 13 Pak daya anŭ adi dog pibua dŭh puan asi Jesus, buang-i daya mbŭh raru bagŭ diginŭ, ka adŭp Jesus mbŭh bu so uruk daya. 14 Ripas anŭ, Jesus dapŭd ayŭh di Ramin Tuhan, ka nang di ayŭh, “Ingat nŭh, kuu mbŭh bua madin; dŭh tia bidosa te kayuh adi rabis arap jadi di kuu rai-i.” 15 Daya anŭ bu ka kidaan di bara Pinguasa Jahudi nang Jesus inŭh sianŭ adi pibua adŭp-i. 16 Jadi ngara meh piguru kisiis Jesus, sabab Ayŭh mbŭh pibua daya di andu Sabbath. 17 Jesus nam ngara, “Sama Ku dŭh masah nyiraja, ka Aku gŭh dŭh siŭn dŭh nyiraja.” 18 Pinganang-I ati bada bara Pinguasa Jahudi tanŭ ka an siŭ Ayŭh; dŭh sabab Ayŭh miranggar ukum-adat Sabbath adŭ, pak sabab Ayŭh mbŭh nang Tapa Sama-I; ngga pinganang-I anŭ Ayŭh mbŭh bada adŭp-I brimun ngga Tapa. 19 Jadi Jesus nang di ngara, “Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: Anak dŭh bisa ndai kayuh sadi adŭp-I; Ayŭh ndai anŭ adi-I kiris Sama-I ndai. Anŭ adi Sama ndai, Anak ndai gŭh. 20 Sabab Sama rindu Anak Ayŭh mbŭh kiren sopŭrŭg adi-I ndai di Anak. Ayŭh re kiren di Ayŭh kayuh adi rabis bās so ati; sopŭrŭg ngan re inga inga da-I. 21 Nimun Sama pakat daya adi kabŭs ka nggen di ngara udip, simŭnŭ gŭh Anak nggen udip anŭ di ngara adi-I raan. 22 Sama dŭh nyarah daya. Ayŭh muko nggen di Anak kuasa ngga sipuno-i ngga tingga arap kana daya, 23 isa sopŭrŭg bisa kibās Anak nimun ngara kibās Sama. Asi asi adi dŭh kibās Anak, dŭh kibās Sama adi pait Ayŭh. 24 “Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: daya adi dingah pinganang Ku ka sabah di Ayŭh adi pait Aku biyŭn udip adi sawŭ adi tan adu adu. Ngara dŭh re dog ukum, pak mbŭh ruah so pinyikabŭs nuju udip anŭ. 25 Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: tika-i mbŭh mandŭg, adi ngga daya adi mbŭh kabŭs dingah sirŭŭn Anak Tapa, ka ngara adi dingah re udip. 26 Nimun Sama mbŭh adŭp-I atak udip, simŭnŭ gŭh Ayŭh mbŭh bada Anak-I jadi atak udip. 27 Ka Ayŭh mbŭh nggen di Anak kuasa ngga tingga arap kana daya, sabab Ayŭh inŭh Anak Manusia. 28 Dŭhnyah gŭgŭh dingah ati; andu-i re mandŭg kan bara adi kabŭs re dingah sirŭŭn-I 29 ka ruah so kubur: ngara adi ko ndai kana re makat ka dapŭd udip anŭ, ka ngara adi mbŭh ndai arap re makat ka dog nunggu. 30 “Aku dŭh bisa ndai ani ani ngga kuasa adŭp Ku sadi; Aku tingga arap kana daya so pinyibada Tapa adŭ, ngapŭi anŭ adi Aku nang agi batur, sabab-i dŭh so pinyiraan adŭp Ku, pak so pinyiraan-I adi pait Aku. 31 “Kambŭi Aku bisaksi yŭn adŭp Ku, anŭ adi Aku nang dŭh bisa dog pakai. 32 Sama inŭh adi bisaksi yŭn Ku, ka Aku puan kayuh adi-I nang pasar Aku agi sawŭ. 33 Angān ko pait pinyisung ngan ka John, ka ayŭh muko nggen taksi adi sawŭ pasar Aku. 34 Dŭh sirati-i Aku dŭh siŭn dŭh biyŭn taksi so adŭp manusia; Aku nang sakanŭ isa angān dapŭd dog nyiramat. 35 John mbŭh keya ka prita, sakŭt buang nyekar, ka angān ko ndi sidah sua angan jawa-i. 36 Pak Aku biyŭn taksi yŭn adŭp Ku adi rabis bās so taksi adi John nggen: Kayuh adi Aku ndai so pinyibada Tapa, mbŭh minyu yŭn Ku ka kiren Aku taŭn dog pait Sama. 37 Ka Sama adi pait Aku mbŭh gŭh bisaksi ngarun Aku. Angān gi-bŭn dingah sirŭŭn-I puan kah kiris jawin-I, 38 ka angān dŭh sabah di pinganang-I, amai angān dŭh sabah di sianŭ adi-I Pait. 39 Angān birajar Surat-kudus, sabab angān pikir darŭm-i angān bisa dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu. Ka Surat-kudus ati inŭh adi mbŭh minyu pasar Aku! 40 Pak angān dŭh an mandŭg ka Aku yŭn dapŭd udip adi sawŭ. 41 “Dŭh Aku jiroh puji so manusia. 42 Pak Aku puan asi angān sibandar-i; angān dŭh biyŭn pinyirindu di Tapa darŭm atin ngan. 43 Aku mbŭh mandŭg ngga kuasa Sama Ku, pak angān dŭh trima Aku; pak daya bŭkŭn adi mandŭg ngga kuasa adŭp-i angān re trima. 44 Angān suka kambat puji so dingan ngan, pak angān bŭn suba jiroh puji so sianŭ adi sadi-I Tapa; simuki meh garang angān re tungang sabah Aku? 45 Pak dŭhnyah pikir Aku ati mbŭh sianŭ adi re nyarah angān di Sama Ku. Moses, adi yŭn ngan na puno pingarap ngan, mbŭh sianŭ adi re nyarah angān. 46 Kambŭi angān sawŭ sabah Moses, angān sabah gŭh Aku, sabab ayŭh ko nuris pasar Aku. 47 Pak amai angān dŭh sabah kayuh adi-i ko nuris, simuki meh garang angān re sabah kayuh adi Aku nang.”

John 6

1 Ripas anŭ, Jesus mutas Danu Galilee (puan kah Danu Tiberias, dŭn-i anŭ ndi). 2 Bara daya bagŭ tunda Ayŭh, sabab ngara mbŭh kiris pingandai nginga-I, adi pibua daya birandam. 3 Jesus maad ndi sandah ka guru ngga bara murid-I. 4 Gawai Paska mbŭh sindŭk. 5 Jesus tingga bait tauh-I ka kiris bara daya bagŭ mandŭg tudu adŭp-I; Ayŭh siken Philip, “So ki ata bisa miris pinguman dang ngga paan bara daya ati?” ( 6 Ayŭh nang sakanŭ ngga suba Philip; sibandar adŭp-I puan ani re-I ndai.) 7 Philip nam, “Duwŭh ratus kiping duit pirak, t dŭh-i re dang ngga miris ruti yŭn bara daya ati, sunggu bait kani barang naan kambat nisŭ.” 8 Murid-I anŭ ndi, Andrew, adi jurud Simon Peter, nang, 9 “Agi ndi anak dari digiti; ayŭh biyŭn rimŭh baru ruti jeri ka duwŭh iken. Pak anŭ manŭn-i dŭh re dang yŭn sopŭrŭg daya ati.” 10 “Bada bara daya guru,” Jesus nang di ngara. (Diginŭ mbŭh agi bagŭ kupai.) Jadi sopŭrŭg daya guru; agi-i rimŭh ribu naan bara dari. 11 Jesus mbit ruti, ko-I nggen trima kaseh di Tapa, Ayŭh nggen-i di sopŭrŭg bara adi agi guru diginŭ. Simŭnŭ gŭh Ayŭh ngga iken anŭ, ka sopŭrŭg daya mbŭh kambat sikiang adi ngara raan. 12 Kan sopŭrŭg mbŭh bisoh, Ayŭh nang di bara murid-I, “Sun tadŭh-i, isa mating dog saat.” 13 Jadi ngara sun ka ngisi simŭng-duwŭh bakur ngga tadŭh tadŭh rimŭh baru ruti jeri adi bara daya ko man. 14 Kiris pingandai-nginga ati adi Jesus ndai, bara daya rasu nang, “Sawŭ inŭh siati Nabi anŭt adi dog kajŭn re mandŭg ka ong ati!” 15 Jesus puan ngara re an tudu adŭp-I ka takan Ayŭh da jadi raja; jadi Ayŭh bu ka arong sandah sadi adŭp-I. 16 Kan-i mbŭh singumi andu, bara murid Jesus mūn ka rawŭt, 17 mŭrŭt ndi arud ka pari, mutas rawŭt nuju Capernaum. Andu mbŭh karŭm, pak Jesus gibabŭ dŭh mandŭg ka ngara. 18 Di tika anŭ, sabak agi bana poh ka ndai girumbang. 19 Bara murid mbŭh bikayuh kira ka mbŭh rimŭh puan kah nŭm kilomita di rawŭt kan ngara kiris Jesus panu di tunduh piin, mandŭg tudu arud. Ngara mbŭh tikaran. 20 “Dŭhnyah taru,” Jesus nang di ngara, “Aku ati!” 21 Ngara angan Ayŭh ka bada Ayŭh mŭrŭt arud, ka nganŭ gŭh arud ngara mbŭh ndŭg deyŭh, tarun adi taŭn re ngara ka. 22 Andu anŭ ndi bara adi rŭŭ di pah mandi rawŭt anŭ ingat ndi adŭ arud adi agi diginŭ. Ngara puan Jesus dŭh mŭrŭt arud anŭ samah bara murid-I; murid-I taŭn mbŭh matak dŭh ayō Ayŭh. 23 Arud arud adi bŭkŭn, adi so Tiberias, agi mandŭg ka deyŭh sindŭk tarun yŭn bara daya ko man ruti ripas Jesus ko nggen trima kaseh. 24 Kan bara daya kiris Jesus mating diginŭ samŭn bara murid-I, ngara mŭrŭt arud arud anŭ ka matak ka Capernaum, di jiroh Jesus. 25 Kan ngara mbŭh dapŭd Jesus di pah mandi rawŭt, ngara nang di Ayŭh, “Gurū, sinde Kaam ndŭg ti?” 26 Jesus nam, “Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: angān jiroh Aku sabab angān mbŭh bisoh man ruti, dŭh sabab angān mirati pingandai-nginga Ku. 27 Dŭhnyah gruwŭn pinguman adi bisa bangŭs, pak gruwŭn pinguman adi nggen udip adi sawŭ adi tan adu adu. Anŭ inŭh pinguman adi Anak Manusia nggen di angān, sabab Tapa adi Sama, mbŭh nggen di Ayŭh hak ngga ndai simŭnŭ.” 28 Jadi ngara siken Ayŭh, “Ani sibandar-i kayuh adi Tapa raan kieh ndai?” 29 Jesus nam, “Anŭ adi Tapa raan angān ndai inŭh sabah di sianŭ adi-I pait.” 30 Ngara nam, “Pingandai nginga ani meh bisa Mai ndai da kieh tingga isa kieh bisa sabah di Kaam? Ani re Mai ndai? 31 Tayung-babuk ami man manna di tarun tana-pajam; nimun adi dog nuris di Surat-kudus, ‘Ayŭh nggen di ngara ruti so shorga da ngara man.’” 32 “Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ,” Jesus nang. “Anŭ adi Moses nggen di angān dŭh-i ruti so shorga; adŭp Sama Ku inŭh adi nggen di angān ruti adi sawŭ so shorga. 33 Amai ruti adi Tapa nggen inŭh sianŭ adi mūn so shorga adi nggen udip adi sawŭ di daya di ong.” 34 “Tuan,” ngara nang di Ayŭh, “ari nggen ruti anŭ di kieh.” 35 “Aku ati inŭh ruti adi nggen udip,” Jesus nang di ngara. “Daya adi mandŭg ka Aku dŭh re tia sibŭrŭk; daya adi sabah di Aku dŭh re tia badŭh asŭng. 36 Tong-i Aku nang di angān, angān kiris Aku pak angān dŭh sabah. 37 Sopŭrŭg daya adi Sama mbŭh nggen di Aku, re mandŭg ka Aku. Aku dŭh re kasig daya adi mandŭg ka Aku, 38 Amai Aku mbŭh mandŭg so shorga dŭh sabab an ndai kayuh nanyam pinyiraan adŭp Ku, pak an ndai kayuh nanyam pinyiraan-I adi pait Aku. 39 Ka-i mbŭh nanyam ka pinyiraan-I adi bada Aku mandŭg inŭh Aku dŭh siŭn kinanyap ngara adi-I mbŭh nggen di Aku, isa Aku bisa pakat ngara di andu sikasŭn. 40 Amai pinyiraan Sama Ku inŭh ngara adi kiris Anak ka sabah di Ayŭh patut dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu. Ka Aku re pakat ngara di andu sikasŭn.” 41 Bara daya rasu mingungut pasar Ayŭh, sabab Ayŭh nang, “Aku ati ruti adi mūn so shorga.” 42 Ngara nang, “Daya ati, Jesus anak Joseph, dŭh kah? Ata puan sindŭ sama-I. Ka simuki meh garang, Ayŭh nang adŭp-I mūn so shorga?” 43 Jesus nam, “Dŭhnyah mingungut dupan adŭp ngan. 44 Mating daya bisa mandŭg ka Aku kambŭi Sama adi bada Aku mandŭg dŭh bada ayŭh mandŭg ka Aku; Aku re pakat ayŭh di andu sikasŭn. 45 Nabi ko nuris sakati, ‘Barang naan re dog ngajar Tapa.’ Daya adi dingah Sama ka birajar so Ayŭh, mandŭg ka Aku. 46 Dŭh sirati-i daya ko kiris Sama; Ayŭh adi mandŭg so Tapa adŭ adi ko kiris Sama. 47 Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: ayŭh adi sabah biyŭn udip adi sawŭ adi tan adu adu. 48 Aku ati ruti adi nggen udip. 49 Tayung-babuk ngan man manna di tarun tana-pajam, pak ngara kabŭs. 50 Pak ruti adi mandŭg so shorga agi bŭkŭn; daya adi man-i dŭh re kabŭs. 51 Aku ati ruti adi nggen udip adi mūn so shorga. Kambŭi angān man ruti ati, angān re udip adu adu. Ruti adi Aku nggen di angān inŭh pŭrŭng adŭp Ku; Aku nggen-i isa sopŭrŭg daya di ong dapŭd udip.” 52 Dingah sakanŭ, ngara piguru bikarit dupan adŭp-i. “Simuki daya ati bisa nggen pŭrŭng-I da ata man?” ngara siken. 53 Jesus nang di ngara, “Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: kambŭi angān dŭh man pŭrŭng Anak Manusia ka nok deya-I, angān dŭh re biyŭn udip adi sawŭ darŭm adŭp ngan. 54 Daya adi man pŭrŭng Ku ka nok deya Ku biyŭn udip adi sawŭ adi tan adu adu, ka Aku re pakat ayŭh di andu sikasŭn. 55 Amai pŭrŭng Ku inŭh pinguman adi sawŭ, ka deya Ku inŭh nok adi sawŭ. 56 Daya adi man pŭrŭng Ku ka nok deya Ku agi udip darŭm Aku, ka Aku udip darŭm ayŭh. 57 Sama adi udip mbŭh pait Aku, ka sabab Ayŭh aku udip gŭh. Simŭnŭ gŭh daya adi man Aku re udip sabab Aku. 58 Ati inŭh ruti adi mūn so shorga; dŭh-i mun ruti anŭ adi tayung-babuk ngan man, ka ripas anŭ ngara kabŭs. Ayŭh adi man ruti ati re udip adu adu.” 59 Sopŭrŭg ati Jesus nang darŭm-I ngajar di ramin simayang-Jahudi, di Capernaum. 60 Bagŭ bara pinunda-I dingah Ayŭh nang sakanŭ, ka ngara nang, “Ajar ati raru tŭrŭp. Asi re tungang mirati-i?” 61 Dŭh dog kidaan, Jesus puan ngara mbŭh mingungut pasar kayuh adi nang-I anŭ, jadi Ayŭh nang di ngara, “Agi kah pinganang Ku anŭ bada angān jimŭ? 62 Nyamtadar-i, munki kambŭi angān kiris Anak Manusia pari ka yŭn adi so-I mandŭg? 63 Anŭ adi nggen udip di manusia inŭh Roh Tapa; kuasa manusia dŭh tungang. Pinganang Ku tejah inŭh mandŭg so Roh Kudus adi nggen udip. 64 Pak agi so angān adi babŭ dŭh sabah.” (Jesus taŭn puan so sibungas-i asi ngara adi dŭh sabah ka asi so ngara adi re jua adŭp-I.) 65 Ka-I nang dinge, “Anŭ inŭh sabab Aku kidaan di angān, mating daya tungang mandŭg ka Aku kambŭi dŭh so pinyibada Sama.” 66 Sitagar anŭ, bagŭ pinunda Jesus bu ka dŭh tia tunda Ayŭh. 67 Jadi Ayŭh siken ngara adi simŭng-duwŭh naan murid-I, “Angān boh munki, re sua bu kah?” 68 Simon Peter nam, “Tuhan, ka yŭn asi kieh re bu? Kaam biyŭn pinganang adi nggen udip adi sawŭ adi tan adu adu. 69 Kieh madin mbŭh sabah ka puan Kaam inŭh sianŭ adi Kudus adi mandŭg so Tapa.” 70 Jesus nam, “Aku ko mien angān adi simŭng-duwŭh naan, dŭh kah? Pak ndi so angān mbŭh umot!” 71 Ayŭh minyu pasar Judas, anak Simon Iscariot. Amai Judas, sunggu ayŭh ndi so ngara adi simŭng-duwŭh naan murid Jesus, ayŭh inŭh adi re jua Jesus.

John 7

1 Ripas anŭ, Jesus panu ka barang yŭn di tarun tana Galilee; Ayŭh abah panu di tarun tana Judea, sabab bara Pinguasa Jahudi diginŭ an siŭ Ayŭh. 2 Gawai Bari-Dawŭn mbŭh sindŭk, 3 jadi bara jurud Jesus nang di Ayŭh, “Tingge tarun ati ka bu ka tarun tana Judea, isa bara pinunda Mu bisa kiris kayuh adi Kuu ndai. 4 Mating daya ndai kayuh darŭm bisukan, kambŭi an bada daya puan adŭp-i. Amai Kuu mbŭh ndai kayuh ati, bada meh adŭp Mu dog puan ndi ong ong!” ( 5 Bara Jurud adŭp-I dŭh gŭh sabah di Ayŭh.) 6 Jesus nang di ngara, “Tipuh Ku gibayuh ndŭg. Di angān bisa tadŭ nga-i. 7 Ong dŭh bisa tiru di angān, pak-i tiru di Aku, sabab Aku siraru nyarah pingandai arap-i. 8 Panu angān di ka gawai anŭ. Aku dŭh di ka gawai anŭ, sabab tipuh Ku gibayuh.” 9 Ayŭh nang sakanŭ, ka pijuu rŭŭ di Galilee. 10 Ripas bara jurud-I mbŭh panu di ka gawai, Jesus tunda, pak darŭm bisukan. 11 Bara Pinguasa Jahudi jiroh Ayŭh di gawai. “Diki Ayŭh?” ngara siken. 12 Bara daya bagŭ samah sigayas pasar Ayŭh. “Ayŭh daya adi kana,” kada daya nang. “Dŭh,” adi bŭkŭn nang, “Ayŭh kinanyap daya.” 13 Pak mating daya birani sibarang minyu pasar Ayŭh, sabab ngara taru bara Pinguasa Jahudi. 14 Kan-i mbŭh rapŭt gawai, Jesus di ka Ramin Tuhan ka piguru ngajar. 15 Bara Pinguasa Jahudi mbŭh inga inga ka nang, “So ki pimandai daya ati, Ayŭh adi bŭn birajar jadi gurū Ukum-adat Jahudi?” 16 Jesus nam, “Anŭ adi Aku ngajar, dŭh-i tung jaku, pak mandŭg so Tapa adi bada Aku mandŭg. 17 Asi asi adi raan ndai pinyiraan Tapa re puan so ki kayuh adi Aku ngajar mandŭg, so Tapa kah so kuasa adŭp Ku. 18 Daya adi minyu ngga kuasa adŭp-i taŭn suba an kibās adŭp-i; pak Ayŭh adi an kibās sianŭ adi bada Ayŭh mandŭg taŭn-I tŭnggŭn, ka mating kayuh kadong pasar Ayŭh. 19 Moses nggen di angān Ukum-adat, dŭh kah? Pak ndi so angān mating gŭh sita Ukum-adat anŭ. Mani angān an siŭ Aku?” 20 “Kaam pirumot!” bara daya nam. “Asi an siŭ Kaam?” 21 Jesus nam, “Aku ndai pingandai-nginga, ka sopŭrŭg ngan mbŭh inga inga. 22 Moses pesan angān da nyunat bara anak dari ngan (sunggu-i dŭh Moses pak tayung-babuk ngan adi piguru-i), ka sawŭ meh angān nyunat anak dari di andu Sabbath. 23 Kambŭi anak dari dog nyunat di andu Sabbath ngga sita Ukum-adat Moses, mani angān baji kiris Aku bada daya sukup bua di andu Sabbath? 24 Dŭh tia tingga arap kana daya so ka ayong daya, pak tingga arap kana daya pakai itong adi tŭnggŭn.” 25 Agi kada daya Jerusalem nang, “Dŭh kah siati adi Pinguasa Jahudi an siŭ? 26 Tingga no! Ayŭh minyu di sirung jawin daya bagŭ, ka mating daya nyakar Ayŭh! Manyah-i ngara mbŭh puan Ayŭh sawŭ Kristus? 27 Pak kan Kristus mandŭg, mating daya re puan so ki Ayŭh mandŭg. Pak sopŭrŭg ta puan so ki daya ati mandŭg.” 28 Darŭm Jesus ngajar di Ramin Tuhan, Ayŭh nang ngga sirŭŭn bana, “Angān puan Aku, ka so ki Aku mandŭg? Aku dŭh mandŭg ngga pinyiraan adŭp Ku. Ayŭh adi bada Aku mandŭg inŭh sawŭ, ka angān dŭh puan Ayŭh. 29 Aku puan Ayŭh, sabab Aku mandŭg so Ayŭh, ka Ayŭh inŭh adi bada Aku mandŭg.” 30 Jadi ngara suba an nakap Ayŭh, pak mating daya na tangan di Ayŭh, sabab tipuh-I gibayuh mandŭg. 31 Pak di uruk daya bagŭ anŭ, mbŭh bagŭ adi mbŭh sabah di Ayŭh. Ngara nang, “Kan Kristus mandŭg, re bagŭ dŭ kah pingandai-nginga dog ndai-I, so tung siati?” 32 Bara daya Pharisee dingah daya bagŭ sigayas kayuh anŭ pasar Jesus; jadi ngara samŭn bara pingubak imam pait bara adi jaga Ramin Tuhan da di nakap Ayŭh. 33 Jesus nang, “Aku dŭh re tui agi ngga angān, ko anŭ Aku re pari ka Ayŭh adi bada Aku mandŭg. 34 Angān re jiroh Aku, pak angān dŭh re dapŭd Aku, sabab angān dŭh re tungang di ka tarun yŭn adi re Ku ka.” 35 Bara Pinguasa Jahudi nang dupan adŭp-i, “Kamaki Ayŭh re di, isa ata dŭh tungang dapŭd Ayŭh? Ayŭh re di ka rais adi jo kah, di yŭn daya bangsa ta agi rŭŭ bigaur ngga daya bangsa Greek, ka ngajar ngara? 36 Ayŭh nang ata re jiroh Ayŭh, pak dŭh re tungang dapŭd Ayŭh, ka ata dŭh re tungang di ka tarun yŭn adi re-I ka. Ani rati pinganang-I anŭ?” 37 Di sikasŭn andu gawai, andu adi rabis biguna darŭm tipuh gawai anŭ, Jesus mijog ka nang ngga sirŭŭn bana, “Asi asi adi badŭh asŭng-i patut mandŭg ka Aku di nok. 38 Sak adi nang Surat-kudus, ‘Asi asi adi sabah di Aku, piin adi nggen udip re aman so atin-i.’” 39 Jesus nang sakanŭ pasar Roh Kudus, adi ngara adi sabah di Ayŭh re kambat. Di Tipuh anŭ, Roh Kudus gibayuh dog nggen, sabab Jesus gibayuh dog paad ka darŭm bragah. 40 Agi kada daya di dupan bara daya bagŭ dingah Ayŭh nang sakanŭ ka nang, “Daya ati sawŭ Nabi anŭ!” 41 Adi bŭkŭn nang, “Ayŭh inŭh Kristus!” Pak agi gŭh nang, “Kristus dŭh bisa mandŭg so Galilee! 42 Surat-kudus agi nang Kristus re mandŭg so sesang Raja David ka re dog biranak di Bethlehem, kupo adŭp David.” 43 Pinŭbŭn-i, bara daya pape jadi duwŭh tibaran nanyam ka pinyidapŭd ngara pasar Jesus. 44 Agi adi an nakap Ayŭh, pak ndi naan mating gŭh na tangan-i di Ayŭh. 45 Kan bara adi jaga Ramin Tuhan mbŭh pari, bara pingubak imam samŭn bara daya Pharisee siken ngara, “Mani dŭh taban Ayŭh?” 46 Ngara nam, “Gi-mating daya minyu mun Ayŭh!” 47 “Angān mbŭh dog nyibudo-I gŭh, kah?” bara daya Pharisee siken. 48 “Agi kah angān dingah Pinguasa Jahudi puan kah daya Pharisee sabah di Ayŭh? 49 Bara daya bagŭ anŭ dŭh puan Ukum-adat Moses; ngapŭi ngara mbŭh dog pangu Tapa!” 50 Ndi so bara daya Pharisee anŭ inŭh Nicodemus, sianŭ adi ko bidapŭd ngga Jesus. Ayŭh nang di ngara, 51 “Nunda Ukum-adat, ata dŭh bisa ngukum daya kambŭi gibayuh dingah adŭp-i puan kah nakit tingga kayuh adi-i ko ndai.” 52 Ngara nang di ayŭh, “Kuu ndi so ngara adi so Galilee kah? Nakit birajar Surat-kudus ka kuu re puan nang nabi bŭn mandŭg so Galilee.”

John 8

1 Barang naan daya maad ka ramin adŭp-i, pak Jesus di ka Sandah Kanā. 2 Awar isan isan andu jawa ndi Ayŭh pari ka Ramin Tuhan. Sopŭrŭg daya mandŭg tikuruk maning Ayŭh; Ayŭh guru ka piguru ngajar ngara. 3 Bara gurū Ukum-adat Jahudi ngga daya Pharisee mandŭg taban ndi naan dayung adi dog nakap ndai pingandai tanggah. Ngara bada dayung anŭ mijog nura daya bagŭ. 4 “Gurū,” ngara nang di Jesus, “dayung ati dog nakap darŭm-i aŭn tanggah. 5 Darŭm Ukum-adat ta, Moses ko pesan nang dayung adi mun ati patut dog manjan ngga batuh ndŭg ka kabŭs. Ani pikir-kira Mai pasar kayuh ati?” 6 Ngara nang sakanŭ an kudog Jesus, yŭn ngara bisa nyarah Ayŭh. Pak Ayŭh mutu ka nuris di tana ngga trinju-I. 7 Darŭm ngara mijog diginŭ siken Ayŭh, Ayŭh rasu mijog ka nang di ngara, “Asi so angān adi bŭn ndai dosa, bisa migarang sibungas batuh ka ayŭh.” 8 Komŭnŭ Ayŭh mutu dinge, nuris di tana. 9 Kan ngara dingah sakanŭ, sopŭrŭg ngara bu, ndi ngga ndi, piguru ngga sianŭ adi minyamba dŭ. Sikasŭn-i, Jesus ngga dayung anŭ adŭ diginŭ. 10 Jesus mijog ka nang di ayŭh, “Diki ngara? Mating kah daya re ngukum kuu?” 11 “Mating, Tuan,” ayŭh nam. “Kambŭi mun anŭ,” Jesus nang, “Aku dŭh gŭh re ngukum kuu. Panu, dŭh tia ndai dosa.” 12 Jesus minyu di bara daya Pharisee dinge. “Aku ati inŭh jawa ong,” Ayŭh nang. “Daya adi tunda Aku re biyŭn jawa adi nggen udip ka dŭh re panu darŭm karŭm.” 13 Bara daya Pharisee nang di Ayŭh, “Kuu bisaksi pasar adŭp Mu, pak kayuh adi nang Mu inŭh au-tarun, dŭh re bada daya sabah di Kuu!” 14 “Dŭh,” Jesus nam, “sunggu Aku bisaksi yŭn adŭp Ku, kayuh adi Aku nang agi sawŭ, sabab Aku puan so ki Aku mandŭg ka kamaki Aku re di. Angān dŭh puan so ki Aku mandŭg puan kah kamaki Aku re di. 15 Angān nyarah daya pakai pinganang manusia; Aku dŭh nyarah daya. 16 Pak kambŭi Aku nyarah, pinganang Ku agi sawŭ, sabab Aku dŭh sadi; Sama Ku adi bada Aku mandŭg agi ngga Aku. 17 Mbŭh agi dog nuris darŭm Ukum-adat ngan: taksi so duwŭh naan daya agi batur. 18 Aku bisaksi yŭn adŭp Ku, ka Sama adi bada Aku mandŭg bisaksi gŭh yŭn Ku.” 19 “Diki Sama Mu?” ngara siken Ayŭh. “Angān dŭh puan Aku ka dŭh gŭh puan Sama Ku,” Jesus nam. “Kambŭi angān puan Aku, angān puan gŭh Sama Ku.” 20 Jesus nang sopŭrŭg kayuh ati darŭm-I ngajar di Ramin Tuhan, darŭm birit di yŭn dudu pati duit dog na. Pak mating daya nakap Ayŭh, sabab tipuh-I gibayuh mandŭg. 21 Jesus nang dinge di ngara, “Aku re bu; angān re jiroh Aku, pak angān re kabŭs darŭm dosa ngan. Angān dŭh bisa di ka tarun yŭn adi re Ku ka.” 22 Bara Pinguasa Jahudi nang, “Ayŭh nang ata dŭh bisa di ka tarun yŭn adi re-I ka. Manyah Ayŭh re siŭ adŭp-I?” 23 Jesus nam, “Angān daya ong ati di ribo, Aku mandŭg so sambu. Angān so ong ati, Aku dŭh so ong ati. 24 Ngapŭi Aku nang angān re kabŭs darŭm dosa ngan. Sawŭ inŭh angān re kabŭs kambŭi angān dŭh sabah ‘Aku ati inŭh Ayŭh’.” 25 “Asi Kuu?” ngara siken Ayŭh. Jesus nam, “Kayuh adi Aku kidaan di angān so sibungas-i. 26 Bagŭ kayuh an Ku nang pasar angān, ngga nunggu angān. Ayŭh adi bada Aku mandŭg, bisa dog sabah, ka Aku kidaan di ong kayuh adi Aku ko dingah so Ayŭh.” 27 Ngara dŭh mirati Jesus minyu di ngara pasar Sama. 28 Jadi Ayŭh nang di ngara, “Kan angān katuh Anak Manusia, angān re puan ‘Aku ati inŭh Ayŭh’; komŭnŭ angān re puan Aku dŭh ndai kayuh so ka pinyiraan adŭp Ku, pak nimun Sama mbŭh ngajar Aku, sakanŭ inŭh Aku minyu. 29 Ka Ayŭh adi bada Aku mandŭg agi ngga Aku; Ayŭh dŭh tingge Aku sadi, sabab Aku siraru ndai anŭ adi pimunos asŭng-I.” 30 Bagŭ ngara adi dingah Jesus minyu sakanŭ mbŭh sabah di Ayŭh. 31 Jadi Jesus nang di ngara adi sabah di Ayŭh, “Kambŭi angān tunda ajar Ku, angān sawŭ bara murid Ku. 32 Angān re puan pinyawŭ, ka pinyawŭ anŭ re pirupas angān.” 33 “Kieh sesang Abraham,” ngara nam, “bŭn kieh jadi urun daya. Ani meh anŭ nang Mai kan Kaam nang, ‘Angān re dog pirupas’?” 34 Jesus nang di ngara, “Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: barang naan daya adi bidosa mbŭh jadi urun dosa. 35 Urun dŭh-i rŭŭ adu adu ngga rawang, anak inŭh adi rŭŭ adu adu ngga rawang. 36 Kambŭi Anak pirupas angān, angān tŭk sawŭ mbŭh dog pirupas. 37 Aku puan angān mbŭh bara sesang Abraham. Pak angān an siŭ Aku, sabab angān dŭh an trima ajar Ku. 38 Aku minyu pasar kayuh adi Sama Ku mbŭh kiren di Aku, pak angān ndai anŭ adi sama ngan bada angān ndai.” 39 Ngara nam Ayŭh, “Sama ami inŭh Abraham.” “Kambŭi angān sawŭ bara anak Abraham,” Jesus nam, “angān patut ndai anŭ adi-i ndai. 40 Anŭ adi Aku ndai inŭh kidaan di angān pinganang adi sawŭ adi Tapa ko kidaan di Aku, pak angān an siŭ Aku. Abraham dŭh ndai kayuh mun anŭ! 41 Angān ndai anŭ adi sama ngan ndai.” “Kaŭs-i Adŭp Tapa sadi adŭ adi Sama ami,” ngara nam, “ka kieh ati mbŭh sawŭ bara anak-I.” 42 Jesus nang di ngara, “Kambŭi Tapa sawŭ Sama ngan, angān rindu Aku, sabab Aku mandŭg so Tapa ka madin mbŭh agi digiti. Aku dŭh mandŭg ngga pinyiraan adŭp Ku, pak Ayŭh inŭh adi pait Aku. 43 Mani angān dŭh mirati kayuh adi nang Ku? Angān mun anŭ sabab angān dŭh tan dingah ajar Ku. 44 Angān inŭh bara anak sama ngan, Siarap; angān raan tunda pinyiraan-i. So sibungas-i ayŭh taŭn mbŭh pinyiŭ ka bŭn adŭ tura ka pinyawŭ, sabab mating pinyawŭ darŭm ayŭh. Kan ayŭh kadong, anŭ mbŭh taŭn tibiat adŭp-i, sabab ayŭh pingadong ka raja pingadong. 45 Pak Aku, Aku nang kayuh adi sawŭ, ka sitagar anŭ angān dŭh sabah Aku. 46 Asi so angān tungang kidaan nang Aku ati agi ndai dosa? Kambŭi Aku kidaan kayuh adi sawŭ, mani meh garang angān dŭh sabah Aku? 47 Ayŭh adi mandŭg so Tapa dingah pinganang Tapa. Pak angān dŭh so Tapa, ka anŭ inŭh sabab angān dŭh an dingah pinganang Tapa.” 48 Ngara siken Jesus, “Dŭh kah kieh batur kan kieh nang Kuu daya Samaria ka mbŭh dog mŭrŭt umot?” 49 “Dŭh Aku dog mŭrŭt umot,” Jesus nam. “Aku stabi di Sama Ku, pak angān dŭh stabi di Aku. 50 Aku dŭh jiroh daya stabi di adŭp Ku. Pak agi ndi naan adi raan Aku dog stabi, ka Ayŭh inŭh arang adi tŭnggŭn. 51 Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: daya adi dingah ajar Ku dŭh-i re kabŭs.” 52 Ngara nang di Ayŭh, “Madin kieh puan Kuu sawŭ pirumot! Abraham mbŭh kabŭs, simŭnŭ gŭh bara nabi, pak Kuu nang daya adi dingah ajar Mu dŭh re kabŭs. 53 Kuu bās dŭ so sama ami Abraham kah? Ayŭh mbŭh kabŭs, simŭnŭ gŭh bara nabi. Kuu bada adŭp Mu jadi asi?” 54 Jesus nam, “Kambŭi Aku nyibragah adŭp Ku, pinyibragah Ku anŭ au-tarun. Ayŭh adi nyibragah Aku inŭh Sama Ku, adi angān nang Tapa ngan. 55 Angān dŭh puan Ayŭh, pak Aku puan Ayŭh. Kambŭi Aku nang adŭp Ku dŭh puan Ayŭh, Aku pingadong mun angān. Aku sawŭ puan Ayŭh, ka Aku dingah pinganang-I. 56 Sama ngan Abraham ko raru gaŭn kan-i re kiris andu Ku; ayŭh mbŭh kiris-i ka mbŭh sanang asŭng-i.” 57 Ngara nang di Ayŭh, “Umbur Mu gibayuh tungang rimŭh-puru sawa, ka Kuu mbŭh kiris Abraham kah?” 58 “Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ,” Jesus nam. “Sibayuh Abraham dog biranak Aku mbŭh agi.” 59 Jadi ngara rasu mbit batuh re manjan Ayŭh, pak Jesus sukan adŭp-I ka ruah so Ramin Tuhan.

John 9

1 Darŭm Jesus panu, Ayŭh kiris ndi naan daya adi mbŭh karak so andu-i dog biranak. 2 Bara murid-I siken Ayŭh, “Gurū, dosa asi adi bada ayŭh dog biranak karak? Dosa adŭp-i kah dosa pimas-i?” 3 Jesus nam, “Anŭ dŭh sitagar dosa-i puan kah sitagar dosa pimas-i, pak isa kuasa Tapa bisa dog kiren darŭm ayŭh. 4 Siragi andu babŭ jawa, ata dŭh siŭn dŭh an ndai pingandai adi-I pait Aku da ndai; kan-i mbŭh karŭm, mating daya bisa nyiraja. 5 Sitadŭn Aku agi di ong, Aku inŭh Jawa ong.” 6 Ripas-I ko nang sakanŭ, Jesus nyiruja di tana ka kunyak-i ngga ruja anŭ; Ayŭh gurai-i di batŭh daya anŭ 7 ka nang, “Panu di ngu jawin mu di Pagong Siloam.” (Rati Siloam inŭh “Dog pait.”) Ka daya anŭ di ngu jawin-i, ka pari buang dapŭd kiris. 8 Bara dingan-i samŭn daya adi ko kiris ayŭh mite sidakah nang, “Dŭh kah siati daya adi siraru ta kiris guru mite sidakah?” 9 Kada daya nang, “Ayŭh inŭh anŭ,” pak adi bŭkŭn nang, “Dŭh, pak-i mun ayŭh.” Ka adŭp daya anŭ meh nang, “Aku inŭh ayŭh.” 10 “Simuki kuu dapŭd kiris madin?” ngara siken ayŭh. 11 Ayŭh nam, “Daya adi dŭn Jesus kunyak tana, gurai-i di batŭh ku, ka bada aku di ka Siloam di ngu jawin ku. Aku di, ka ngu jawin ku ka nganŭ gŭh aku dapŭd kiris.” 12 “Diki daya anŭ?” ngara siken. “Dŭh aku puan,” ayŭh nam. 13-14 Andu adi ngga Jesus kunyak tana anŭ ka pibua daya anŭ mbŭh andu Sabbath. Jadi ngara taban daya anŭ, adi ko karak, ka yŭn bara daya Pharisee. 15 Ngapŭi daya Pharisee siken dinge ayŭh, munki ayŭh dapŭd kiris. Ayŭh nang di ngara, “Ayŭh gurai tana adi-I ko kunyak di batŭh ku; aku ngu jawin ku, ka madin aku dapŭd kiris.” 16 Kada daya Pharisee nang, “Daya adi ndai kayuh ati dŭh-I so Tapa, amai Ayŭh dŭh sita ukum-adat Sabbath.” Adi bŭkŭn nang, “Simuki daya adi bidosa bisa ndai pingandai-nginga adi mun ati?” Pinyidapŭd ngara di kayuh anŭ mbŭh dŭh brinyam. 17 Ngara siken daya anŭ dinge, “Kuu nang Ayŭh pibua kuu, bada kuu dapŭd kiris; ani pikir-kira mu pasar Ayŭh?” “Ayŭh anŭ Nabi,” daya anŭ nam. 18 Bara Pinguasa Jahudi dŭh an sabah ayŭh ko karak ka madin mbŭh dapŭd kiris, ndŭg ka ngara bagan pimas-i. 19 Ngara siken, “Anak ngan kah siati? Angān nang ayŭh karak so andu-i dog biranak; simuki meh garang ayŭh dapŭd kiris madin?” 20 Pimas-i nam, “Kieh puan ayŭh anak ami, ka kieh puan ayŭh karak so andu-i dog biranak. 21 Pak kieh dŭh puan simuki ayŭh dapŭd kiris madin; ka kieh dŭh gŭh puan asi pibua ayŭh, bada ayŭh dapŭd kiris. Siken adŭp-i; ayŭh mbŭh baga ka bisa nam yŭn adŭp-i!” 22 Pimas-i nang sakanŭ sabab ngara taru bara Pinguasa Jahudi, adi mbŭh bipekat an pibu tadŭ daya so ramin simayang-Jahudi adi ngaku Jesus sawŭ Kristus. 23 Anŭ sabab pimas-i nang, “Ayŭh mbŭh baga; siken adŭp-i!” 24 Ngara bagan dinge daya anŭ adi taŭn ko karak so-i dog biranak, ka nang di ayŭh, “Bipayu di sirung jawin Tapa kuu nang kayuh adi sawŭ! Kieh puan daya anŭ adi pibua kuu daya bidosa.” 25 “Aku dŭh puan bait-i Ayŭh daya adi bidosa puan kah daya adi dŭh bidosa,” daya anŭ nam, “Kaŭs aku puan: Aku agi karak, ka madin aku kiris tarun.” 26 “Ani ndai-I di kuu?” ngara siken. “Simuki Ayŭh pibua kuu, bada kuu dapŭd kiris?” 27 “Muko aku kidaan di angān,” ayŭh nam, “ka angān dŭh an sabah. Mani angān an dingah dinge? Manyah-i angān an jadi murid-I gŭh?” 28 Ngara bakit ayŭh ka nang, “Kuu murid-I; kieh murid Moses. 29 Kieh puan Tapa mbŭh minyu di Moses, pak daya anŭ, so ki Ayŭh mandŭg dŭh gŭh kieh puan!” 30 Daya anŭ nam, “Saruh kayuh ati! Angān dŭh puan so ki Ayŭh mandŭg, pak Ayŭh mbŭh pibua aku, bada aku dapŭd kiris! 31 Ata puan Tapa dŭh dingah pimite daya bidosa; Ayŭh dingah pimite daya adi stabi di Ayŭh ka adi ndai pinyiraan-I. 32 So sibungas ong jadi gi-bŭn ata dingah agah pasar daya bada daya adi dog biranak karak dapŭd kiris. 33 Kambŭi daya ati dŭh mandŭg so Tapa, Ayŭh manŭn dŭh dapŭd ndai ani ani.” 34 Ngara nam, “Kuu dog biranak ka dog nyiran darŭm dosa, ka kuu suba re ngajar kieh?” Ka ngara miratak ukum di tunduh ayŭh da dŭh tia mŭrŭt ramin simayang-Jahudi. 35 Kan Jesus dingah kayuh adi mbŭh jadi, Ayŭh di dapŭd daya anŭ ka siken ayŭh, “Sabah mu kah di Anak Manusia?” 36 Daya anŭ nam, “Kidaan di aku, Tuan, asi Ayŭh, isa aku bisa sabah di Ayŭh!” 37 Jesus nang di ayŭh, “Kuu mbŭh kiris Ayŭh, ka adŭp-I inŭh adi minyu ngga kuu madin.” 38 “Aku sabah Tuhan!” daya anŭ nang ka-i sidikang nyambah Jesus. 39 Jesus nang, “Aku mandŭg ka ong di kidaan arap kana daya, isa adi karak dapŭd kiris ka adi dapŭd kiris jadi karak.” 40 Kada daya Pharisee adi agi ngga Ayŭh diginŭ, dingah Ayŭh minyu sakanŭ; ngara siken, “Kieh ati karak gŭh kah?” 41 Jesus nam, “Kambŭi angān karak, angān dŭh bidosa. Pak amai angān nang adŭp ngan kiris tarun, sirati-i angān babŭ bidosa.”

John 10

1 Jesus nang, “Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: daya adi dŭh mŭrŭt kandang biri so tiban pak jakŭh so tarun bŭkŭn, ayŭh anŭ pinaku ka pirupak. 2 Daya adi mŭrŭt so tiban inŭh pingingat-biri. 3 Sianŭ adi jaga tiban kuka tiban yŭn-i; biri dingah sirŭŭn-i kan ayŭh bagan jangi biri ngga dŭn, ka nguru ngara ruah. 4 Kan-i mbŭh taban sopŭrŭg biri ka sapa, ayŭh panu diŭ so bara biri; ka bara biri tunda ayŭh, sabab ngara natŭng sirŭŭn-i. 5 Ngara dŭh tunda daya saruh; bikaduh bu kidŭ-i, amai ngara dŭh natŭng sirŭŭn-i.” 6 Upama ati Jesus nang di ngara, pak ngara dŭh mirati kayuh adi nang-I. 7 Jadi Jesus nang dinge, “Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: Aku ati tiban yŭn kaban biri. 8 Sopŭrŭg adi mandŭg diŭ so Aku inŭh bara pinaku ka pirupak, ka bara biri dŭh dingah sirŭŭn ngara. 9 Aku inŭh tiban. Sopŭrŭg adi mŭrŭt so Aku re dog nyiramat. So Aku ngara re ruah mŭrŭt jiroh pinguman. 10 Pinaku mandŭg amai an naku, siŭ, ka pirusak. Aku mandŭg isa angān bisa dapŭd udip, ka biyŭn-i ngga sipuno-i. 11 “Aku ati pingingat-biri adi kana, adi sanggup kabŭs yŭn kaban biri. 12 Kan kuri adi nguan biri, adi dŭh pingingat-biri, kiris kasong tarun mandŭg, ayŭh bikaduh bu tingge kaban biri. Kasong tarun nakap biri ka bada-i pambar. 13 Kuri anŭ bikaduh bu sabab ayŭh kuri adŭ ka dŭh nyibara biri. 14-15 Aku ati pingingat-biri adi kana. Nimun Sama puan Aku ka Aku puan Sama, simŭnŭ gŭh Aku puan jaku biri, ka biri Ku puan Aku. Ka Aku sanggup kabŭs yŭn ngara. 16 Agi gŭh biri adi bŭkŭn adi Aku dapu, adi dŭh so kandang ati. Aku dŭh siŭn dŭh nguru ngara gŭh; ngara raan dingah sirŭŭn Ku, ka ngara raan jadi ndi kaban biri adi biyŭn ndi pingingat. 17 “Sama rindu Aku sabab Aku sanggup nggen asŭng Ku, isa Aku bisa dapŭd-i pari. 18 Mating daya bisa tambit asŭng Ku. Aku nggen-i so ka pinyiraan adŭp Ku. Aku biyŭn hak nggen-i, ka Aku biyŭn gŭh hak tambit-i pari. Ati inŭh kayuh adi Sama Ku ko pesan di Aku da ndai.” 19 Ka bara daya rasu pape jadi duwŭh tibaran sitagar pinganang anŭ. 20 Bagŭ ngara nang, “Ayŭh dog mŭrŭt umot! Ayŭh gira! Mani angān sah dingah Ayŭh?” 21 Pak adi bŭkŭn nang, “Daya adi dog mŭrŭt umot dŭh dapŭd minyu sakanŭ! Simuki umot re bisa bada daya karak kiris?” 22 Nganŭ mbŭh tipuh madud, ka Gawai Nyikudus Ramin Tuhan agi dog ndai di Jerusalem. 23 Jesus agi aŭn panu di Awah-Solomon di Ramin Tuhan, 24 kan bara daya mandŭg ka tikuruk maning Ayŭh. Ngara siken, “Ndŭg sinde meh Kaam re bada kieh agŭng agŭng kajŭn? Kidaan di kieh ngga sawŭ-i: Kaam Kristus kah?” 25 Jesus nam, “Aku muko kidaan di angān, pak angān abah sabah Aku. Kayuh adi Aku ndai ngga kuasa Sama Ku mbŭh kidaan asi Aku; 26 pak angān dŭh an sabah, amai angān dŭh biri Ku. 27 Biri Ku dingah sirŭŭn Ku; Aku puan ngara, ka ngara tunda Aku. 28 Aku nggen di ngara udip adi sawŭ adi tan adu adu, ka ngara ngaŭn dŭh re kabŭs. Mating daya re bisa sirabut ngara so tangan Ku. 29 Kayuh adi Sama Ku mbŭh nggen di Aku agi bās dŭt so sopŭrŭg kayuh, ka mating daya bisa sirabut ngara so tangan Sama. 30 Aku ngga Sama agi ndi.” 31 Bara daya mbit batuh dinge an manjan Ayŭh. 32 Jesus nang di ngara, “Aku mbŭh ndai bagŭ kayuh kana di ruang ngan, kayuh adi Sama ko bada Aku ndai. Sitagar pingandai aki meh angān an manjan Aku?” 33 Ngara nam, “Kieh dŭh an manjan Kaam sitagar pingandai kana, pak sitagar pinganang ujat Mai! Kaam daya biasa, pak Kaam bada adŭp Mai mun Tapa!” 34 Jesus nam, “Mbŭh agi dog nuris darŭm Ukum-adat ngan Tapa nang, ‘Angān inŭh tapa.’ 35 Ata puan nang pinganang Surat-kudus dŭh re aset; ka Tapa kadŭn ngara tapa, daya adi yŭn Tapa ko pait pinganang-I. 36 Ka Aku ati, Sama ko mien ka mbŭh pait ka ong. Simuki meh garang, angān bisa nang Aku ngujat kan Aku nang adŭp Ku Anak Tapa? 37 Dŭhnyah sabah Aku, kambŭi Aku dŭh ndai anŭ adi Sama Ku bada Aku ndai. 38 Pak kambŭi Aku ndai-i, sunggu angān dŭh sabah Aku, angān patut sikurang kurang-i sabah pingandai Ku, siŭn angān bisa rada ka puan nang Sama agi darŭm Aku ka Aku agi darŭm Sama.” 39 Ngara suba dinge an nakap Ayŭh, pak Ayŭh pirupas adŭp-I so tangan ngara. 40 Ka Jesus pari dinge mutas Yang Jordan ka tarun adi yŭn John ko baptisa daya, ka-I rŭŭ diginŭ. 41 Bagŭ daya mandŭg tudu Ayŭh. “John bŭn ndai pingandai-nginga,” ngara nang, “pak sopŭrŭg kayuh adi-i nang pasar daya ati agi sawŭ.” 42 Ka bagŭ meh daya diginŭ sabah di Ayŭh.

John 11

1 Ndi naan daya dŭn Lazarus adi rŭŭ di Bethany, birandam. Bethany inŭh kupo adi yŭn Mary ngga Martha rŭŭ. ( 2 Mary ati inŭh sianŭ adi ko susen inyo wangi di kaja Jesus ka nyibadŭh-i ngga ubok-i; jurud-i, Lazarus, inŭh adi birandam.) 3 Dayung adi duwŭh madis ati pait pinganang ka Jesus: “Tuhan, dingan Mai Lazarus, birandam.” 4 Kan Jesus dingah sakanŭ, Ayŭh nang, “Pinŭbŭn andam ati dŭh-i pinyikabŭs, pak mbŭh aran ngga Tapa ngga Anak-I re kambat bragah.” 5 Jesus rindu Martha ngga Mary, samŭn Lazarus. 6 Pak kan Ayŭh dingah agah pasar Lazarus birandam, Ayŭh babŭ di yŭn adŭp-I anŭ sitian duwŭh andu dinge. 7 Ripas anŭ Ayŭh nang di bara murid-I, “Ja ata pari ka Judea.” 8 “Gurū,” bara murid-I nam, “Gibayuh tui daya diginŭ ko re an manjan Kaam ngga batuh, ka Kaam re kamanŭ dinge?” 9 Jesus nang, “Dŭh kah agi simŭng-duwŭh jam darŭm ndi andu? Jadi daya adi panu darŭm jawa sandu dŭh re sikak, amai ngara kiris jawa ong ati. 10 Pak daya adi panu singarŭm re sikak, amai ngara dŭh biyŭn jawa.” 11 Ripas-I nang sakanŭ Jesus nang, “Dingan ta Lazarus mbŭh bŭŭs, ka Aku re di kies ayŭh.” 12 Bara murid nam, “Tuhan, kambŭi ayŭh bŭŭs, ayŭh re bua.” 13 Jesus, sibandar-i, nang pasar pinyikabŭs Lazarus, pak ngara pikir ayŭh nang Lazarus batur bŭŭs. 14 Jadi Jesus nakit kidaan di ngara, “Lazarus taŭn mbŭh kabŭs. 15 Pak yŭn kana ngan inŭh Aku mating diginŭ ngga ayŭh, isa angān bisa sabah. Ja ata di tudu ayŭh.” 16 Thomas (dog kadŭn anak-apid) nang di bara murid adi bŭkŭn, “Ja ata samah di ngga Gurū, isa ata bisa samah kabŭs ngga Ayŭh!” 17 Kan Jesus mbŭh ndŭg, Ayŭh dingah Lazarus mbŭh pat andu dog kubur. 18 Bethany dŭh tungang taruh kilomita jo so Jerusalem, 19 ka bagŭ daya Judea mbŭh mandŭg tudu Martha ngga Mary, di nyaduh ngara di pinyikabŭs Lazarus. 20 Kan Martha dingah Jesus agi mandŭg, ayŭh ruah di bidapŭd ngga Ayŭh, pak Mary rŭŭ di arŭn. 21 Martha nang di Jesus, “Kambŭi Kaam agi digiti prajah, Tuhan, dŭh jurud ku kabŭs! 22 Pak sunggu mŭnŭ aku puan, madin ati gŭh Tapa re nggen di Kaam ani ani adi Kaam mite.” 23 “Jurud mu re udip dinge,” Jesus nang di ayŭh. 24 “Aku puan,” Martha nam, “nang ayŭh re makat di andu sikasŭn.” 25 Jesus nang di ayŭh, “Aku ati inŭh adi pakat daya so kabŭs ka adi nggen udip. Asi asi adi sabah di Aku, sunggu-i kabŭs, ayŭh re udip; 26 ka asi asi adi udip buang sabah di Aku, dŭh-i re kabŭs. Sabah mu kah kayuh ati?” 27 “Aku sabah, Tuhan,” ayŭh nam, “Aku sabah Kaam ati Kristus, Anak Tapa, adi dog janji re mandŭg ka ong ati.” 28 Ripas Martha ko nang sakanŭ, ayŭh di bagan jurud-i Mary. “Gurū mbŭh agi digiti; Ayŭh bagan kuu,” ayŭh nang di Mary. 29 Kan Mary dingah, ayŭh makat ka rasu ruah di tudu Jesus. ( 30 Jesus gibayuh ndŭg kupo, pak babŭ di tarun yŭn Martha ko bidapŭd ngga Ayŭh.) 31 Bara adi agi ngga Mary di ramin, adi nyaduh ayŭh, tunda ayŭh kan ngara kiris ayŭh bigaut ruah. Ngara pikir ayŭh ruah re muās di kubur. 32 Mary ndŭg yŭn Jesus, ka kan-i kiris Jesus, ayŭh sidikang di kaja-I. “Tuhan,” ayŭh nang, “Kambŭi Kaam agi digiti prajah, jurud ku dŭh kabŭs!” 33 Jesus kiris ayŭh sien ka kiris gŭh bara adi tunda ayŭh samah sien; Ayŭh susah buang masi. 34 “Diki angān kubur ayŭh?” Ayŭh siken ngara. “Ja di tingga, Tuhan,” ngara nam. 35 Jesus sien. 36 “Tingga no, munki masam Ayŭh rindu Lazarus!” ngara nang dupan adŭp-i. 37 Pak agi kada ngara nang, “Ayŭh bada daya karak dapŭd kiris; Dŭh kah Ayŭh bisa gŭh bitan pinyikabŭs Lazarus?” 38 Gibabŭ susah, Jesus di ka kubur. Kubur anŭ tang, ka tibande batuh agi dieh ngga nabat rubang-i. 39 Jesus nang, “Kadi batuh anŭ!” Martha, jurud sianŭ adi kabŭs, nam, “Tuhan, mbŭh pat andu ayŭh darŭm kubur, tatu-i mbŭh buuh madin!” 40 Jesus nang di ayŭh, “Dŭh kah Aku ko kidaan di kuu, kuu bisa kiris bragah Tapa kambŭi kuu sabah?” 41 Ngara kadi batuh anŭ. Jesus nyigura ka rangit ka nang, “Sama, Aku nggen trima kaseh di Kaam sabab Kaam dingah pimite Ku. 42 Aku puan Kaam ari dingah Aku. Ka Aku nang sakanŭ yŭn kana ngara adi agi digiti, isa ngara bisa sabah Kaam sawŭ pait Aku.” 43 Ripas-I ko minyu sakanŭ, Ayŭh bagan ngga sirŭŭn bana, “Lazarus, ruah kamati!” 44 Ayŭh ruah, kaja tangan-i dog marut ngga banang-tadang, ka jawin-i dog marut ngga banang. “Kuka,” Jesus nang di ngara, “isa ayŭh sanang panu.” 45 Bagŭ ngara adi mandŭg tudu Mary mbŭh kiris kayuh adi Jesus ndai, ka mbŭh sabah di Ayŭh. 46 Pak agi kada ngara di ka yŭn bara daya Pharisee ka kidaan di ngara kayuh adi Jesus ko ndai. 47 Jadi bara daya Pharisee ngga bara pingubak imam ngudung ngga Kunsil. Ngara nang, “Ani re ta ndai? Tingga no, sopŭrŭg pingandai nginga-I. 48 Kambŭi ata tandah Ayŭh mun anŭ, sopŭrŭg daya re sabah di Ayŭh, ka bara daya Rome adi bikuasa re makat ka nyirubuh Ramin Tuhan samŭn bangsa ta!” 49 Ndi so ngara, dŭn Caiaphas, adi Imam Bās di sawa anŭ, nang, “Angān bawa! 50 Dŭh kah angān rada, mbŭh kana dŭ inŭh ndi naan kabŭs yŭn sopŭrŭg daya, so ndi bangsa ta abo dog nyirubuh?” 51 Ayŭh minyu sakanŭ dŭh so ka pinyiraan adŭp-i, pak darŭm adŭp-i jadi Imam Bās di sawa anŭ, ayŭh minyu-binabi nang Jesus re kabŭs yŭn bangsa anŭ. 52 Dŭh yŭn bangsa anŭ adŭ, pak ngga bada sopŭrŭg daya adi Tapa mbŭh mien adi papar sasah dog nguruk da jadi ndi. 53 So andu anŭ bara Pinguasa Jahudi bipekat jiroh aran an siŭ Jesus. 54 Sabab anŭ, Jesus ari bisukan panu di Judea. Ayŭh di ka kupo dŭn Ephraim, dŭh jo so tarun tana-pajam, di yŭn-I rŭŭ ngga bara murid-I. 55 Jadi Gawai Paska mbŭh sindŭk, ka bagŭ daya mbŭh mandŭg so sapa tarun tana rais di ka Jerusalem di ndai adat pibisig diŭ so gawai. 56 Ngara jiroh Jesus, ka darŭm ngara mbŭh tikuruk di Ramin Tuhan, ngara siken dupan adŭp-i, “Ani pikir-kira ngan, re mandŭg kah dŭh Ayŭh ka gawai?” 57 Bara pingubak imam ngga daya Pharisee muko nggen ukum nang kambŭi agi daya puan tarun yŭn-I, daya anŭ dŭh siŭn dŭh an kidaan, isa ngara bisa di nakap Ayŭh.

John 12

1 Nŭm andu diŭ so Gawai Paska, Jesus di ka Bethany, kupo adi yŭn Lazarus rŭŭ, sianŭ adi-I ko pakat so kabŭs. 2 Diginŭ ngara pisadang Ayŭh. Martha tukang ngidang, ka Lazarus mbŭh ndi so ngara adi sua guru man ngga Jesus. 3 Mary mbit sitangah lita inyo wangi adi mbar rega-i adi dog ndai so ndi masam kayuh adi buuh ramak dagŭn-i, ka susen-i di kaja Jesus. Ayŭh ngutos kaja Jesus ngga ubok-i. Ka ramin mbŭh puno ngga dagŭn wangi anŭ. 4 Ndi naan so murid Jesus, dŭn Judas Iscariot, adi re jua Ayŭh, nang, 5 “Mani dŭh jua adŭ wangi anŭ ngga rega taruh ratus kiping duit pirak ka duit anŭ nŭŭh nggen di daya sirata?” 6 Ayŭh nang sakanŭ, dŭh sabab-i sawŭ masi di daya sirata, pak sabab-i daya pinaku. Ayŭh daya adi tukang digŭng kandi duit ka mbŭh agi tambit so dieh. 7 Pak Jesus nang, “Dŭhnyah mito ayŭh! Tandah ayŭh ndai simŭnŭ yŭn andu pinyikubur Ku. 8 Angān re siraru biyŭn daya sirata ngga angān, pak angān dŭh re siraru agi ngga Aku.” 9 Kan bara daya dingah Jesus agi di Bethany, ngara di kamanŭ; dŭh sabab Jesus adŭ pak sabab an tingga Lazarus, adi Jesus ko pakat so kabŭs. 10 Jadi pingubak pingubak imam jiroh aran an siŭ Lazarus gŭh, 11 amai sitagar ayŭh, daya Jahudi mbŭh bagŭ bu so ngara ka mbŭh sabah di Jesus. 12 Andu anŭ ndi, bara daya adi mbŭh mandŭg ka Gawai Paska, dingah Jesus re mandŭg ka Jerusalem. 13 Ngara ndu daan daan kurma ka ruah di ngadā Jesus, buang nyirais nang, “Puji ka Tapa! Tapa nyiberkat Ayŭh adi mandŭg ngga adŭn Tuhan! Tapa nyiberkat Raja Israel!” 14 Jesus dapŭd ndi kaldi ka nunggang-i, nimun adi dog nuris darŭm Surat-kudus, adi nang, 15 “Dŭhnyah taru, Kupo Zion! Raja mu mbŭh mandŭg, nunggang kaldi.” 16 Di tika anŭ bara murid-I dŭh mirati kayuh anŭ; pak kan Jesus mbŭh dog pakat ka darŭm bragah, ngara ingat sopŭrŭg kayuh adi daya ndai di Ayŭh agi dog nuris di Surat-kudus. 17 Bara adi agi ngga Jesus darŭm-I bagan Lazarus da makat ka ruah so kubur agi kidaan sopŭrŭg kayuh adi mbŭh jadi. 18 Anŭ inŭh sabab bara daya bagŭ di dapŭd Ayŭh, sabab ngara dingah Ayŭh mbŭh ndai pingandai-nginga anŭ. 19 Bara daya Pharisee nang dupan adŭp ngara, “Tingga nŭh, dŭh ata tungang ndai ani ani! Ndi ong ong mbŭh tunda Ayŭh!” 20 Agi kada daya bangsa Greek di ka Jerusalem samah bara daya di simayang di tika gawai anŭ. 21 Ngara tudu Philip (ayŭh adi so Bethsaida di Galilee) ka nang, “Tuan, kieh an bidapŭd ngga Jesus.” 22 Philip di kidaan di Andrew, ka ngara duwŭh di kidaan di Jesus. 23 Jesus nam ngara, “Jam adi ngga Anak Manusia kambat bragah bās mbŭh mandŭg madin. 24 Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: ndi sirah ruwang gandom babŭ ruwang gandom kambŭi-i dŭh rabu ka tana ka kabŭs. Pak kambŭi-i kabŭs, ayŭh buān bagŭ buwa. 25 Daya adi siŭt asŭng-i re kinanyap-i, ka daya adi kinanyap asŭng-i di ong ati re nyikŭn-i yŭn udip adi sawŭ adi tan adu adu. 26 Asi asi adi an bituan di Aku dŭh siŭn dŭh an tunda Aku, isa daya-gaji Ku siraru agi ngga Aku di tadŭ yŭn Ku. Ka Sama Ku re kibās barang naan daya adi bituan di Aku. 27 “Madin asŭng Ku mbŭh raru susah; Ani meh re Ku nang? Bisa kah Aku nang, ‘Sama, dŭhnyah bada tika jera-birasa ati dog Aku’? Pak sabab ati inŭh Aku mbŭh mandŭg ka darŭm ong, isa Aku kinyam jera-birasa ati. 28 Sama, nyibragah meh adŭn Mai!” Ka sirŭŭn minyu, nang so rangit, “Aku mbŭh nyibragah-i, ka re nyibragah-i dinge.” 29 Bara adi mijog diginŭ agi dingah, ka agi kada nang anŭ dudū, adi bŭkŭn nang, “Malaikat minyu ngga Ayŭh!” 30 Pak Jesus nang di ngara, “Sirŭŭn anŭ dŭh-i mandŭg yŭn Ku, pak yŭn ngan. 31 Madin inŭh tipuh adi ngga ong ati dog bisara; madin pinguasa ong re dog taran. 32 Kan Aku mbŭh dog katuh di tunduh ong, Aku re tambit sopŭrŭg daya yŭn adŭp Ku.” ( 33 Darŭm-I minyu sakanŭ, Ayŭh sibandar-i kidaan munki Ayŭh re kabŭs.) 34 Bara daya nam, “Ukum-adat ami kidaan nang Kristus re udip adu adu. Simuki Kuu bisa nang Anak Manusia dŭh siŭn dŭh dog katuh? Asi Anak Manusia anŭ?” 35 Jesus nam, “Dŭm nyitiro adŭ jawa agi ngga angān. Panu meh darŭm jawa san angān biyŭn-i, sibia-i angān sidatan karŭm, amai daya adi panu darŭm karŭm dŭh puan kamaki-i panu. 36 Sabah di jawa anŭ, meh, sitadŭn angān biyŭn-i, isa angān bisa jadi bara anak jawa.” Ripas Jesus ko nang sakanŭ, Ayŭh bu ka sukan adŭp-I so ngara. 37 Sunggu Ayŭh ko ndai bagŭ masam pingandai-nginga di ruang ngara, ngara dŭh sabah di Ayŭh. 38 Kayuh mun anŭ isa pinganang nabi Isaiah bisa jadi bitŭtŭk: “Tuhan, asi sabah agah adi kieh taban? Di asi Tuhan mbŭh kiren kuasa-I?” 39 Ka sawŭ ngara dŭh tungang sabah amai Isaiah agi gŭh nang, 40 “Tapa mbŭh kinarŭm batŭh ngara, ka mbŭh bada atŭk ngara madŭd; isa batŭh ngara dŭh kiris, ka atŭk ngara dŭh mirati, ka ngara dŭh tudu Aku, mite Aku pibua ngara, Tuhan nang” 41 Isaiah nang sakanŭ sabab ayŭh ko kiris bragah Jesus ka minyu pasar Ayŭh. 42 Sunggu kayuh agi mun anŭ, bagŭ Pinguasa Jahudi sabah di Jesus; pak sabab ngara taru bara daya Pharisee ngara dŭh an nang ani ani di sapa tarun, amai dŭh an dog taran so ramin simayang-Jahudi. 43 Ngara rindu dŭ dapŭd puji so manusia so dapŭd puji so Tapa. 44 Jesus nang ngga sirŭŭn bana, “Daya adi sabah di Aku, dŭh-i sabah di Aku adŭ, pak di Ayŭh adi bada Aku mandŭg ani. 45 Daya adi kiris Aku kiris gŭh Ayŭh adi bada Aku mandŭg. 46 Aku inŭh jawa adi mbŭh mandŭg ka ong, isa daya adi sabah di Aku dŭh rŭŭ darŭm karŭm. 47 Kambŭi daya dingah ajar Ku ka dŭh sita-i, Aku dŭh ngukum ngara. Aku mandŭg dŭh di ngukum ong, di nyiramat-i kidŭ-i. 48 Daya adi tirawan Aku ka dŭh an kambat agah Ku mbŭh biyŭn anŭ adi re nyarah ayŭh. Pinganang adi Aku ko piruah re nyarah ayŭh di andu sikasŭn! 49 Kayuh ati sawŭ, sabab Aku minyu dŭh so kuasa adŭp Ku, pak Sama adi pait Aku ko pesan di Aku kayuh adi dŭh siŭn dŭh Aku minyu ka nang. 50 Ka Aku puan nang pinyipesan-I agi taban udip adi sawŭ adi tan adu adu. Anŭ adi Aku nang inŭh kayuh adi Tapa bada Aku nang.”

John 13

1 Dŭm ndi andu ngga-i mbŭh re Gawai Paska. Jesus puan jam adi ngga-I bu so ong ati pari ka Sama, mbŭh mandŭg. Ayŭh rindu ngara di ong, adi tung adŭp-I; ka rindu ngara ndŭg sikasŭn-i. 2 Jesus ngga bara murid-I agi guru man. Siarap mbŭh na darŭm atin Judas, anak Simon Iscariot, pikir-kira an jua Jesus. 3 Jesus puan Sama mbŭh nggen di adŭp-I sukup kuasa; Ayŭh puan adŭp-I mandŭg so Tapa ka mbŭh re pari ka Tapa. 4 Jadi Ayŭh makat so mija, ka kadi Jipo tabar-I; Ayŭh mŭŭng tawar di kupong-I. 5 Komŭnŭ Ayŭh ren piin darŭm besen ka piguru ngu kaja bara murid-I, ka nyibadŭh-i ngga tawar adi dog mŭŭng di kupong-I. 6 Kan mbŭh ndŭg Peter, Peter nang di Ayŭh, “Tuhan, Kaam re ngu kaja ku kah?” 7 Jesus nam, nang-I, “Kuu dŭh mirati kayuh adi Aku ndai, pak sundis andu-i kuu re mirati.” 8 Peter nang di Jesus, “Ngaŭn dŭh patut Kaam ngu kaja Ku!” “Kambŭi Aku dŭh ngu kaja mu,” Jesus nam, “Kuu dŭh re tia jadi murid Ku.” 9 Simon Peter nam, “Tuhan, dŭhnyah ngu kaja ku adŭ, garang! Ngu tangan ku ka ubak ku ani!” 10 Jesus nang, “Daya adi ko mamuh taŭn mbŭh sukup bisig; kaŭs ayŭh an ngu kaja adŭ. Sopŭrŭg ngan inŭh bisig, adŭ-i ndi naan.” ( 11 Jesus puan sianŭ adi re jua adŭp-I; ngapŭi Ayŭh nang, “Sopŭrŭg ngan inŭh bisig, adŭ-i ndi naan.”) 12 Ripas Jesus ko ngu kaja ngara, Ayŭh kasŭk jipo tabar-i ka pari ka yŭn adŭp-I di mija. “Mirati ngan kah kayuh adi Aku bauh ko ndai di angān?” Ayŭh siken. 13 “Angān bagan Aku Gurū ka Tuhan; batur, amai anŭ inŭh Aku ati. 14 Aku, adi Tuhan ka Gurū ngan, mbŭh bauh ko ngu kaja ngan. Ngapŭi meh, angān patut ngu kaja dingan ngan. 15 Aku mbŭh kiren suto di angān, isa angān ndai di dingan ngan nimun Aku ko ndai di angān. 16 Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: mating urun re bās dŭ so tuan-i, ka mating gŭh pinyisung re bās dŭ so sianŭ adi pait ayŭh. 17 Amai madin angān puan kayuh ati, munki masam sanang angān kambŭi angān ndai simŭnŭ! 18 “Dŭh-i pasar sopŭrŭg ngan Aku nang sakanŭ tejah. Aku puan daya adi Aku ko mien. Pak pinganang Surat-kudus dŭh siŭn dŭh an jadi bitŭtŭk, adi nang, ‘Daya adi samah man pinguman Ku mbŭh makat rawan Aku.’ 19 Aku kidaan kayuh ati di angān madin diŭ so-i jadi, isa kan-i mbŭh jadi, angān bisa sabah nang ‘Aku Ati inŭh Adŭp Ku.’ 20 Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: daya adi kambat daya adi Aku pait agi kambat Aku; ka daya adi kambat Aku agi kambat Ayŭh adi pait Aku.” 21 Ripas Jesus ko minyu sakanŭ, Ayŭh raru susah ka rasu kidaan di sopŭrŭg ngara, “Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: ndi so angān re jua Aku.” 22 Bara murid gŭgŭh, sanuh kimat sanuh buang inga inga, asi meh daya anŭ. 23 Ndi so bara murid, adi Jesus rindu, agi guru ngapid Ayŭh. 24 Simon Peter kapai ayŭh ka nang, “Siken di Ayŭh asi daya anŭ adi nang-I.” 25 Jadi murid anŭ nyindŭk Jesus ka siken, “Asi daya anŭ, Tuhan?” 26 Jesus nam, “Aku re njug ruti ati darŭm pinggen ka nggen-i di adŭp-i; ayŭh inŭh adi re jua Aku.” Jadi Ayŭh mbit ndi kiping ruti, njug-i, ka nggen-i di Judas, anak Simon Iscariot. 27 Di jam anŭ gŭh Shetan mŭrŭt Judas. Jesus nang di ayŭh, “Di ndai rikas kayuh adi re mu ndai!” 28 Mating ngara adi guru di mija mirati mani Jesus minyu sakanŭ di ayŭh. 29 Amai Judas mbŭh daya tukang digŭng duit, kada murid pikir Jesus bada ayŭh di miris kayuh yŭn andu gawai, puan kah di nggen kayuh di daya sirata. 30 Judas mbit ruti anŭ ka rasu ruah. Nganŭ, andu mbŭh karŭm. 31 Kan Judas mbŭh ruah, Jesus nang, “Madin bragah Anak Manusia dog pinandŭng; madin Bragah Tapa dog pinandŭng so Ayŭh. 32 Kambŭi bragah Tapa dog pinandŭng so Ayŭh, Tapa taŭn re pinandŭng gŭh bragah Anak Manusia so adŭp-I, ka Ayŭh taŭn re rasu ndai simŭnŭ. 33 Angān adi bara anak Ku, Aku dŭh re tui ngga angān. Angān re jiroh Aku; pak Aku kidaan di angān madin kayuh adi ko Ku kidaan di bara Pinguasa Jahudi, ‘Angān dŭh bisa di ka tarun yŭn adi re Ku ka.’ 34 Madin Aku nggen di angān Pinyipesan adi bauh: rindu dingan ngan. Nimun Aku mbŭh rindu angān, simŭnŭ gŭh angān rindu dingan ngan. 35 Kambŭi angān biyŭn pinyirindu dupan adŭp ngan, daya bisa puan angān mbŭh murid Ku.” 36 “Tuhan, Re kamaki Kaam?” Simon Peter siken Ayŭh. “Kamaki Aku panu madin kuu dŭh dapŭd tunda,” Jesus nam; “pak andu bŭkŭn kuu bisa tunda Aku.” 37 “Tuhan, mani aku dŭh bisa tunda Kaam madin?” Peter siken. “Aku mbŭh sidia an taran asŭng ku yŭn Mai!” 38 Jesus nam, “Sawŭ kah kuu an taran asŭng mu yŭn Ku? Aku kidaan di kuu kayuh adi sawŭ: diŭ so babang kukok kuu re pitaruh kari nang adŭp mu dŭh puan Aku.

John 14

1 “Dŭhnyah susah,” Jesus nang di ngara. “Sabah di Tapa ka sabah gŭh di Aku. 2 Bagŭ birit di ramin Sama Ku, ka Aku re di sidia tarun yŭn ngan. Aku dŭh an kidaan kayuh ati di angān kambŭi-i dŭh sawŭ. 3 Ka ripas Aku ko di sidia tarun yŭn ngan, Aku re pari di tambit angān yŭn adŭp Ku, isa angān agi ngga Aku. 4 Angān puan aran adi nuju tarun adi re Ku ka.” 5 Thomas nang di Ayŭh, “Tuhan, kieh dŭh puan re kamaki Kaam; jadi simuki kieh re bisa puan aran ngga di kamanŭ?” 6 Jesus nam ayŭh, “Aku inŭh aran ngga ngan bisa puan Tapa ka ngga dapŭd udip; mating daya tungang di ka Sama adŭ-i so Aku. 7 Amai madin angān mbŭh puan Aku,” Ayŭh nang di ngara, “angān re puan gŭh Sama Ku, ka so madin angān sawŭ puan Ayŭh ka mbŭh kiris Ayŭh.” 8 Philip nang di Ayŭh, “Tuhan, kiren di kieh Sama, isa asŭng ami munos.” 9 Jesus nam, “Mbŭh tian ti Aku agi ngga angān, ka gibayuh kah kuu puan Aku, Philip? Asi asi adi kiris Aku mbŭh kiris Sama. Simuki kuu bisa nang, ‘Kiren di kieh Sama’? 10 Dŭh kah kuu sabah Aku agi darŭm Sama, ka Sama agi darŭm Aku? Pinganang Ku anŭ,” Jesus nang di bara murid-I, “dŭh inŭh so adŭp Ku. Sama, adi rŭŭ darŭm Aku, inŭh adi ndai kraja-I. 11 Sabah Aku kan Aku nang Aku agi darŭm Sama ka Sama agi darŭm Aku. Kambŭi dŭh, angān bisa sabah Aku sabab kayuh adi Aku ndai. 12 Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: daya adi sabah di Aku re ndai kayuh adi Aku ndai, ka pingandai adi rabis bās re ngara ndai gŭh, sabab Aku re di ka Sama. 13 Ka Aku re ndai ani ani adi angān mite ngga adŭn Ku, isa Sama bisa dog kibās so Anak. 14 Kambŭi angān mite so Aku tadŭ tadŭ kayuh ngga adŭn Ku, Aku re nggen-i. 15 “Kambŭi angān rindu Aku, angān tatu an sita Pinyipesan Ku. 16 Aku re mite di Sama ka Ayŭh re nggen di angān adi bŭkŭn, Pinurung, adi re rŭŭ ngga angān adu adu. 17 Ayŭh inŭh Roh Kudus adi pinandŭng kayuh adi sawŭ pasar Tapa. Ong dŭh tungang kambat Ayŭh, sabab-i dŭh kiris Ayŭh buang dŭh puan Ayŭh. Pak angān puan Ayŭh, sabab Ayŭh agi ngga angān ka mbŭh agi darŭm angān. 18 “Aku dŭh re tagan angān sadi mun anak tumang; Aku re mandŭg pari ka angān. 19 Dŭm dŭh tui daya di ong ati re dŭh tungang kiris Aku tia, pak angān re kiris Aku; ka sabab Aku udip, angān re udip gŭh. 20 Kan andu anŭ mbŭh mandŭg, angān re puan Aku agi darŭm Sama ka angān agi darŭm Aku, nimun Aku agi darŭm angān. 21 “Daya adi trima Pinyipesan Ku ka sita-i, ngara anŭ inŭh adi rindu Aku. Sama Ku re rindu ngara adi rindu Aku, ka Aku re rindu ngara ka pinandŭng adŭp Ku di ngara.” 22 Judas (dŭh Judas Iscariot) nang, “Tuhan, mani Kaam re pinandŭng adŭp Mai di kieh ka dŭh di ong?” 23 Jesus nam ayŭh, “Asi asi adi rindu Aku re tunda ajar Ku. Sama Ku re rindu ayŭh, ka Sama Ku ngga Aku re mandŭg ka rŭŭ darŭm ayŭh. 24 Asi asi adi dŭh rindu Aku, ayŭh dŭh tunda ajar Ku. Ka ajar adi angān dingah dŭh-i jaku, pak mandŭg so Sama adi bada Aku mandŭg. 25 “Kayuh ati Aku mbŭh kidaan di angān darŭm Aku babŭ ngga angān. 26 Pinurung, anŭ inŭh Roh Kudus, adi Sama re pait, re ngajar angān sopŭrŭg kayuh ka bada angān ingat sopŭrŭg kayuh adi Aku ko kidaan di angān. 27 “Damai inŭh adi Aku tingge di angān; damai adŭp Ku Aku nggen di angān. Dŭh mun damai adi ong nggen di angān. Dŭhnyah atin ngan susah ka taru. 28 Angān ko dingah Aku nang, ‘Aku re bu, pak re mandŭg pari ka angān.’ Kambŭi angān rindu Aku, angān gaŭn kiris Aku di ka Sama; amai Ayŭh agi bās dŭ so Aku. 29 Aku mbŭh kidaan di angān madin diŭ so-i tambus, isa kan-i mbŭh tambus, angān re sabah. 30 Aku dŭh bisa minyu tui ngga angān, sabab pinguasa ong ati mbŭh mandŭg. Ayŭh dŭh biyŭn kuasa di tunduh Aku, 31 pak ong dŭh siŭn dŭh an puan Aku rindu Sama; ngapŭi Aku ndai sopŭrŭg kayuh nimun pinyipesan-I di Aku. Ja ata bu so ti.”

John 15

1 “Aku inŭh tŭngŭn anggor adi sawŭ, ka Sama Ku inŭh tukang-teya anggor. 2 Barang daan adi darŭm Aku adi dŭh buān Ayŭh japa, ka barang daan adi buān buwa Ayŭh pibisig isa-i buān rabis bagŭ buwa. 3 Angān mbŭh bisig sabab ajar adi Aku ko nggen di angān. 4 Rŭŭ darŭm Aku, ka Aku rŭŭ darŭm angān. Daan anggor dŭh bisa buān sadi adŭp-i, kambŭi-i dŭh bikanjak so tŭngŭn-i. Simŭnŭ gŭh angān dŭh bisa buān, kambŭi angān dŭh rŭŭ darŭm Aku. 5 “Aku inŭh tŭngŭn anggor, ka angān inŭh bara daan-i. Kambŭi daya rŭŭ darŭm Aku, ka Aku darŭm ngara, ngara re buān bagŭ buwa; amai angān dŭh bisa ndai ani ani kambŭi dŭh so Aku. 6 Ngara adi dŭh rŭŭ darŭm Aku dog taran keya ka daan kayuh; daan anŭ rayu ka dog nguruk ka dog taran ka darŭm apui da sau. 7 Kambŭi angān rŭŭ darŭm Aku ka pinganang Ku rŭŭ darŭm angān, angān bisa mite tadŭ tadŭ kayuh adi angān raan, ka angān re dapŭd-i. 8 Bragah Sama Ku tatŭng kan angān buān bagŭ buwa; ka simŭnŭ inŭh angān bisa jadi murid Ku. 9 Aku rindu angān nimun Sama rindu Aku; rŭŭ meh darŭm pinyirindu Ku. 10 Kambŭi angān sita pinyipesan Ku, angān re bijijŭ darŭm pinyirindu Ku, nimun Aku mbŭh sita pinyipesan Sama Ku ka bijijŭ darŭm pinyirindu-I. 11 “Aku kidaan di angān kayuh ati isa pinyigaŭn Ku bisa agi ngga angān, ka isa pinyigaŭn ngan bisa jadi gŭgŭp. 12 Pinyipesan Ku inŭh sakati: rindu dingan ngan, nimun Aku rindu angān. 13 Pinyirindu adi bās dŭ adi daya biyŭn yŭn bara dingan-i inŭh taran asŭng adŭp-i yŭn bara dingan-i anŭ. 14 Ka angān inŭh dingan Ku kambŭi angān ndai pinyiraan Ku. 15 Aku dŭh tia bagan angān daya-gaji, sabab daya-gaji dŭh puan kayuh adi tuan-i ndai. Pak Aku bagan angān dingan, sabab Aku mbŭh kidaan di angān sopŭrŭg kayuh adi Aku mbŭh dingah so Sama Ku. 16 Angān dŭh mien Aku; Aku mien angān ka tijuan angān da panu ka pijadi bagŭ buwa, buwa adi tan adu adu. Ka Sama meh re nggen di angān tadŭ kayuh adi angān mite ngga adŭn Ku. 17 Ati inŭh kayuh adi Aku bada angān ndai: Rindu dingan ngan. 18 “Kambŭi ong tiru di angān, angān patut ingat nang ong muko diŭ tiru di Aku. 19 Kambŭi angān tung ong, ong taŭn-i rindu angān adi mbŭh tung adŭp-i. Pak Aku mbŭh mien angān so ong ati, ka angān mbŭh dŭh tung ong; anŭ inŭh sabab-i tiru di angān. 20 Ingat kayuh adi Aku ko kidaan di angān: ‘Daya urun dŭh-i bās dŭ so tuan-i.’ Kambŭi daya kisiis Aku, daya re kisiis gŭh angān; kambŭi daya tunda ajar Ku, daya re tunda gŭh tung jangān. 21 Pak ngara re ndai di angān anŭ adi ngara ko ndai di Aku, sabab angān mbŭh tung jaku. Ngara re ndai simŭnŭ sabab ngara dŭh puan sianŭ adi bada Aku mandŭg. 22 Ngara dŭh rada adŭp-i bidosa kambŭi Aku dŭh mandŭg ka kidaan di ngara. Ka madin meh, mating aran ngara re nang adŭp-i dŭh bidosa. 23 Asi asi adi tiru di Aku, tiru di Sama Ku. 24 Ngara dŭh rada adŭp-i bidosa kambŭi Aku dŭh ndai di ruang ngara kayuh adi daya bŭkŭn bŭn ndai; pak ngara mbŭh kiris kayuh adi Aku mbŭh ndai, ka mbŭh tiru di Aku samŭn di Sama Ku. 25 Kayuh anŭ simŭnŭ isa kayuh adi mbŭh dog nuris di Ukum-adat bisa jadi bitŭtŭk: ‘Ngara tiru di Aku ngga dŭh biyŭn sabab.’ 26 “Pinurung, anŭ inŭh Roh Kudus, re mandŭg so Sama; Ayŭh kidaan kayuh adi sawŭ pasar Tapa. Aku re pait Ayŭh so Sama ka yŭn ngan, ka Ayŭh re minyu di angān pasar Aku. 27 Ka angān gŭh, re minyu pasar Aku, sabab angān mbŭh agi ngga Aku so sibungas-i.

John 16

1 “Aku mbŭh kidaan di angān sopŭrŭg ati isa pinyabah ngan di Aku dŭh jimŭ. 2 Angān re dog taran so ramin simayang-Jahudi, ka tipuh-i re mandŭg adi ngga daya adi siŭ angān re pikir adŭp-i ndai kraja Tapa. 3 Daya re ndai simŭnŭ di angān sabab ngara dŭh puan Sama bait Anak. 4 Aku kidaan ati di angān isa di andu daya ndai simŭnŭ, angān bisa ingat kayuh adi Aku ko kidaan di angān. “Aku mating kidaan kayuh ati di angān di sibungas-i, amai Aku agi ngga angān. 5 Pak madin Aku re di ka yŭn-I adi bada Aku mandŭg, pak mating angān siken kamaki Aku di. 6 Madin atin ngan mbŭh susah amai Aku ko kidaan di angān. 7 Pak Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: mbŭh kana di angān inŭh Aku bu, sabab kambŭi Aku dŭh bu, Pinurung dŭh re mandŭg ka angān. Pak kambŭi Aku bu, Aku re pait Ayŭh ka angān. 8 Jadi kan Ayŭh mbŭh mandŭg, Ayŭh re kiren di bara daya di ong nang ngara mbŭh sarah pasar dosa, pasar kayuh adi batur, ka pasar ukum Tapa. 9 Ngara mbŭh sarah di pinyipuan pasar dosa, sabab ngara dŭh sabah di Aku; 10 ngara mbŭh sarah di pinyipuan pasar kayuh adi batur, sabab Aku di ka Sama ka angān re dŭh tia kiris Aku; 11 ka ngara mbŭh sarah di pinyipuan pasar ukum, sabab pinguasa ong ati mbŭh dog ukum. 12 “Bagŭ kayuh adi bŭkŭn an Ku kidaan di angān, pak madin angān gibayuh tungang mirati-i. 13 Pak sunggu mŭnŭ, kan Roh anŭ mandŭg, adi pinandŭng kayuh adi sawŭ pasar Tapa, Ayŭh re nyiruton angān di sopŭrŭg kayuh adi sawŭ anŭ. Ayŭh dŭh re minyu so ka pinyiraan adŭp-I, pak re minyu pasar kayuh adi-I dingah ka re kidaan di angān kayuh kayuh adi re. 14 Roh anŭ re nyibragah Aku, sabab Ayŭh re kidaan di angān kayuh adi-I dingah so Aku. 15 Sopŭrŭg adi Sama Ku dapu mbŭh tung jaku; anŭ inŭh sabab Aku nang Roh re dingah kayuh adi Aku nang di Ayŭh ka re kidaan-i di angān. 16 “Dŭm dŭh tui angān re dŭh kiris Aku, ka dŭm dŭh tui ripas anŭ angān re kiris Aku.” 17 Agi kada bara murid-I siken dupan adŭp ngara, “Ani rati kayuh anŭ adi-I nang di ata? Ayŭh nang dŭm dŭh tui ata re dŭh kiris Ayŭh, ka dŭm dŭh tui ripas anŭ ata re kiris Ayŭh. Ka Ayŭh gŭh nang, ‘Kayuh anŭ simŭnŭ sabab Aku re di ka Sama.’ 18 Ani rati ‘dŭm dŭh tui’ anŭ? Dŭh ata puan ani anŭ nang-I!” 19 Jesus puan ngara raru an siken adŭp-I, jadi Ayŭh nang di ngara, “Aku nang, ‘Dŭm dŭh tui angān re dŭh kiris Aku, ka dŭm dŭh tui ripas anŭ angān re kiris Aku.’ Anŭ kah kayuh adi angān siken dupan adŭp ngan? 20 Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: angān re sien ka muās, pak ong re gaŭn; angān re susah, pak atin susah ngan re marui jadi pinyigaŭn. 21 Kan dayung re biranak, ayŭh susah sabab tika sarang andam re biranak mbŭh mandŭg; pak kan anak-i mbŭh dog ruwan, ayŭh kambŭt sarang-i, sabab ayŭh gaŭn kiris anak pira mbŭh dog biranak di ong. 22 Simŭnŭ gŭh angān: madin angān susah, pak Aku re dapŭd angān dinge, ka atin ngan re puno ngga pinyigaŭn, pinyigaŭn adi mating daya bisa tambit so angān. 23 “Kan andu anŭ mandŭg, angān dŭh re siken kayuh di Aku. Aku kidaan di angān kayuh adi sawŭ: Sama re nggen di angān tadŭ kayuh adi angān mite ngga adŭn Ku. 24 Ndŭg madin angān gi-bŭn mite kayuh ngga adŭn Ku; mite meh ka angān re kambat, isa pinyigaŭn ngan jadi gŭgŭp. 25 “Aku mbŭh minyu di angān pasar kayuh ati darŭm upama. Pak tipuh re mandŭg kan Aku dŭh tia minyu di angān darŭm upama, pak re minyu di angān ngga tarang pasar Sama. 26 Di tipuh anŭ, angān re mite di Tapa ngga adŭn Ku; dŭh Aku nang Aku re sah mite yŭn ngan, 27 amai adŭp Sama mbŭh rindu angān. Ayŭh rindu angān sabab angān rindu Aku ka mbŭh sabah Aku taŭn mandŭg so Tapa. 28 Aku sawŭ mandŭg so Sama, ka Aku mbŭh mandŭg ka ong; ka madin Aku re bu so ong di ka Sama.” 29 Jadi bara murid-I nang di Ayŭh, “Tong-i Kaam minyu ngga tarang, dŭh darŭm upama. 30 Madin kieh puan nang Kaam sawŭ puan sopŭrŭg kayuh, ka kieh dŭhsah tia siken kayuh di Kaam. Sabab anŭ, kieh sabah Kaam sawŭ mandŭg so Tapa.” 31 Jesus nam ngara, “Angān mbŭh sabah kah madin? 32 Tipuh-i re mandŭg, ka mbŭh mandŭg, kan sopŭrŭg ngan re pambar, barang naan ka ramin adŭp-i, tingge Aku sadi. Pak Aku sawŭ dŭh sadi, sabab Sama agi ngga Aku. 33 Aku nang sopŭrŭg ati isa angān biyŭn damai darŭm Aku. Ong re bada angān jera. Pak pagan meh! Aku mbŭh ngarah ong!”

John 17

1 Ripas Jesus ko nang sakanŭ, Ayŭh nyigura ka rangit ka nang, “Sama, tipuh-i mbŭh mandŭg. Nggen bragah di Anak Mai, isa Anak bisa nggen bragah di Kaam. 2 Kaam mbŭh nggen kuasa tunduh sopŭrŭg bangsa manusia di Ayŭh, isa Ayŭh nggen udip adi sawŭ adi tan adu adu di sopŭrŭg ngara adi Kaam ko nggen di Ayŭh. 3 Ka udip adi sawŭ adi tan adu adu rati-i puan Kaam sadi adŭ adi Tapa, ka puan Jesus Kristus adi Kaam mbŭh bada mandŭg. 4 Aku mbŭh kiren bragah Mai darŭm ong, darŭm Aku ngamas kraja adi Kaam bada Aku ndai. 5 Sama! Nyibragah Aku madin ngga bragah anŭ adi Aku ko biyŭn ngga Kaam sibayuh ong dog napa. 6 “Aku mbŭh kidaan pasar Kaam di sopŭrŭg daya so ong ati adi Kaam mbŭh nggen di Aku. Ngara mbŭh tung jamai, ka Kaam mbŭh nggen ngara di Aku. Ngara mbŭh tunda pinganang Mai, 7 ka madin ngara mbŭh puan nang sopŭrŭg kayuh adi Kaam mbŭh nggen di Aku agi mandŭg so Kaam. 8 Agah adi Kaam ko nggen di Aku, Aku ko nggen di ngara, ka ngara mbŭh kambat-i. Ngara puan Aku sawŭ mandŭg so Kaam, ka ngara sabah Kaam sawŭ adi bada Aku mandŭg. 9 “Aku simayang yŭn ngara. Aku dŭh simayang yŭn ong pak yŭn ngara adi Kaam mbŭh nggen di Aku, amai ngara mbŭh tung jamai. 10 Sopŭrŭg adi Aku dapu inŭh jamai, ka sopŭrŭg adi Kaam dapu inŭh jaku; ka bragah Ku dog kiren so ngara. 11 Ka madin Aku mandŭg ka Kaam, ka dŭh tia di ong, pak ngara babŭ di ong. Sama adi kudus, kingat ngara ngga kuasa adŭn Mai, adŭn adi Kaam mbŭh nggen di Aku, isa ngara bisa jadi ndi nimun Kaam ngga Aku agi ndi. 12 Sitadŭn Aku agi ngga ngara, Aku kingat ngara ngga kuasa adŭn Mai, adŭn adi Kaam mbŭh nggen di Aku. Aku mbŭh grindung ngara, ka ndi so ngara mating gŭh manyap, adŭ-i sianŭ adi taŭn re manyap. Ayŭh mbŭh simŭnŭ, isa pinganang Surat-kudus jadi bitŭtŭk. 13 Madin Aku mandŭg ka Kaam. Ka Aku nang kayuh kayuh ati darŭm Aku gibabŭ darŭm ong, isa ngara bisa biyŭn pinyigaŭn Ku ngga sipuno-i. 14 Aku mbŭh nggen pinganang Mai di ngara, ka ong tiru di ngara, sabab ngara dŭh tung ong, nimun Aku dŭh tung ong. 15 Aku dŭh mite Kaam tambit ngara so ong, pak mite Kaam grindung ngara so Siarap. 16 Nimun Aku dŭh tung ong, ngara dŭh tung ong. 17 Bada ngara jadi jamai ngga pinganang Mai adi sawŭ; pinganang Mai inŭh sawŭ. 18 Aku pait ngara di ong, nimun Kaam mbŭh pait Aku ka ong. 19 Yŭn kana ngara Aku jugan adŭp Ku yŭn bituan di Kaam, siŭn ngara gŭh bisa jugan adŭp-i yŭn bituan di Kaam. 20 “Aku simayang dŭh yŭn ngara adŭ, pak yŭn sopŭrŭg daya adi sabah di Aku sabab kayuh adi bara murid Ku ko piagah. 21 Aku simayang isa ngara jadi ndi. Sama! Aku mite ngara jadi ndi darŭm Ata, nimun Kaam agi darŭm Aku ka Aku agi darŭm Kaam. Aku mite ngara jadi ndi, isa ong bisa sabah nang Kaam sawŭ mbŭh pait Aku. 22 Aku mbŭh nggen di ngara bragah anŭ adi Kaam mbŭh nggen di Aku, isa ngara bisa jadi ndi, nimun Kaam ngga Aku agi ndi: 23 Aku darŭm ngara ka Kaam darŭm Aku, isa ngara bisa batur jadi ndi, ka isa ong bisa puan nang Kaam mbŭh pait Aku ka puan nang Kaam rindu bara pinunda Ku nimun Kaam rindu Aku. 24 “Sama! Kaam mbŭh nggen ngara di Aku, ka Aku raan ngara agi ngga Aku di yŭn Ku rŭŭ, isa ngara bisa kiris bragah Ku, bragah adi Kaam mbŭh nggen di Aku; amai Kaam mbŭh rindu Aku sibayuh ong jadi. 25 Sama adi tŭnggŭn! Ong dŭh puan Kaam, pak Aku puan Kaam, ka ngara ati puan Kaam mbŭh pait Aku. 26 Aku mbŭh piagah adŭn Mai di ngara, ka re adu adu ndai simŭnŭ, siŭn pinyirindu Mai di Aku bisa gŭh agi darŭm ngara, ka isa Aku bisa gŭh agi darŭm ngara.”

John 18

1 Ripas Jesus ko nang dua anŭ, Ayŭh bu ngga bara murid-I mutas sungi Kidron. Agi teya di tarun anŭ, ka Jesus ngga bara murid-I mūn kamanŭ. 2 Judas, adi jua Ayŭh, puan tarun anŭ, sabab mbŭh siraru Jesus ngga bara murid-I tikuruk diginŭ. 3 Jadi Judas di ka teya anŭ, taban ndi tibaran soldadu daya Rome, samŭn kada ngara adi tukang jaga Ramin Tuhan adi dog pait bara pingubak imam ka bara daya Pharisee; ngara mandŭg taban prita-siru' buang nakin pedang. 4 Jesus puan sopŭrŭg kayuh adi re jadi di adŭp-I, Ayŭh tudu ngara ka siken, “Asi jiroh ngan?” 5 “Jesus so Nazareth,” ngara nam. “Aku ati inŭh Ayŭh,” Ayŭh nang. Judas, adi jua Ayŭh, agi mijog diginŭ ayō ngara. 6 Kan Jesus nang di ngara, “Aku ati inŭh Ayŭh,” ngara ngundur ka tumbang ka tana. 7 Jesus pari siken ngara, “Asi jiroh ngan?” “Jesus so Nazareth,” ngara nang. 8 “Ko Aku nang, Aku ati inŭh Ayŭh,” Jesus nang. “Jadi kambŭi angān jiroh Aku, tandah ngara ati bu.” ( 9 Ayŭh nang sakanŭ isa kayuh adi-I ko nang jadi bitŭtŭk: “Sama, ndi so ngara adi Kaam mbŭh nggen di Aku mating gŭh manyap.”) 10 Simon Peter, adi biyŭn pedang, nyitak-i ka japa urun Imam Bās, nyaper kajit tauh-i. Dŭn urun anŭ inŭh Malchus. 11 Jesus nang di Peter, “Kasŭk pedang mu pari ka sibong-i! Aku dŭh siŭn dŭh nok so makuk jera-birasa adi Sama Ku mbŭh nggen di Aku.” 12 Jadi bara soldadu daya Rome ngga pingubak ngara samŭn bara adi tukang jaga Ramin Tuhan nakap Jesus, muak Ayŭh, 13 ka taban Ayŭh diŭ ka Annas. Ayŭh anŭ damŭh Caiaphas, adi Imam Bās di sawa anŭ. 14 Adŭp Caiaphas inŭh adi pitayan bara Pinguasa Jahudi nang kana dŭ ndi naan kabŭs yŭn sopŭrŭg daya. 15 Simon Peter samŭn ndi naan murid adi bŭkŭn tunda Jesus. Murid anŭ ndi kanyet Imam Bās, ngapŭi ayŭh mŭrŭt sua ngga Jesus ka darŭm badag ramin Imam Bās. 16 Peter babŭ di sapa sindŭk tiban buwang ramin. Komŭnŭ murid anŭ ndi ruah ka sapa, minyu ngga dayung di tiban buwang ramin, ka taban Peter ngga mŭrŭt. 17 Dayung anŭ adi nguan tiban buwang ramin nang di Peter, “Dŭh kah kuu ndi so bara murid daya anŭ gŭh?” “Dŭh, dŭh-i aku,” Peter nam. 18 Nganŭ gŭh mbŭh raru madud, jadi bara daya-gaji samŭn bara adi tukang jaga ndai apui arang, ka mijog maning-i nyinduh. Jadi Peter mandŭg ka mijog ngga ngara, sua nyinduh. 19 Imam Bās siken Jesus pasar bara murid-I ka pasar ajar-I. 20 Jesus nam, “Aku agi siraru minyu di sirung jawin daya bagŭ; Aku agi ngajar di ramin ramin simayang-Jahudi ka di Ramin Tuhan, di yŭn bagŭ daya mandŭg tikuruk. Bŭn Aku nang ani ani darŭm bisukan. 21 Mani meh, garang, kuu siken Aku? Siken di ngara adi ko dingah Aku ngajar. Siken di ngara kayuh adi Aku ko kidaan di ngara. Ngara puan kayuh adi ko Ku nang.” 22 Darŭm Jesus minyu sakanŭ, ndi so ngara adi tukang jaga diginŭ napar Ayŭh, nang-i, “Pagan Kuu minyu sakanŭ di Imam Bās!” 23 Jesus nam ayŭh, “Kambŭi Aku agi nang kayuh adi sarah, kidaan di bara adi agi digiti ani anŭ adi sarah nang Ku. Pak kambŭi Aku batur di piminyu Ku, mani kuu napar Aku?” 24 Komŭnŭ Annas pait Ayŭh, babŭ dog muak, ka yŭn Caiaphas adi Imam Bās. 25 Peter babŭ mijog diginŭ nyinduh. Ka bara adi bŭkŭn nang di ayŭh, “Dŭh kah kuu ati ndi so bara murid daya anŭ?” Pak Peter miman. “Dŭh, dŭh aku,” ayŭh nang. 26 Ndi so bara urun Imam Bās, madis sianŭ adi Peter ko nyaper kajit-i, minyu. “Dŭh kah aku agi kiris kuu ngga Ayŭh di teya?” ayŭh siken. 27 Babŭ gŭh Peter nang, “Dŭh.” Ka jam anŭ gŭh babang kukok. 28 Awar isan isan Jesus dog taban so ramin Caiaphas di ka istana gabenor. Bara Pinguasa Jahudi dŭh mŭrŭt istana, amai an jaga adŭp-i bisig nanyam ka adat, siŭn dapŭd man gawai Paska. 29 Jadi Pilate ruah ka sapa ka yŭn ngara ka siken, “Ani sarah daya Ati?” 30 Pinyinam ngara inŭh, “Re ngga mani kieh taban Ayŭh ka Kaam kambŭi Ayŭh dŭh biyŭn sarah.” 31 Pilate nang di ngara, “Tambit Ayŭh ka ngukum Ayŭh nanyam ka ukum-adat adŭp ngan.” Ngara nam, “Kieh dŭh siŭn nggen ukum kabŭs di daya.” ( 32 Kayuh ati jadi siŭn pinganang Jesus jadi bitŭtŭk, di andu Ayŭh kidaan munki pinyikabŭs-I re.) 33 Pilate pari ka darŭm istana ka bagan Jesus. “Kuu raja daya Jahudi kah?” ayŭh siken Jesus. 34 Jesus nam, “Agi kah pinyiken ati mandŭg so adŭp mu; agi kah daya kidaan di kuu pasar Aku?” 35 Pilate nam, “Kuu pikir aku ati daya Jahudi kah? Bangsa adŭp Mu ngga bara pingubak imam inŭh adi nyerah Kuu ka aku. Ani anŭ, mbŭh Mu ndai?” 36 Jesus nam, “Pinyipritah Ku dŭh tung ong ati; kambŭi pinyipritah Ku tung ong ati, bara pinunda Ku bisa makat birawan siŭn Aku dŭh dog nyerah ka darŭm tangan bara Pinguasa Jahudi. Dŭh, pinyipritah Ku dŭh di ong ati!” 37 Ka Pilate nang di Ayŭh, “Jadi Kuu ati raja, meh?” Jesus nam, “Adŭp mu mbŭh nang Aku raja. Aku dog biranak di ong yŭn ndi pinŭtŭn, an minyu pasar kayuh adi sawŭ. Asi asi adi trima kayuh adi sawŭ, dingah Ku.” 38 “Kayuh ani adi sawŭ anŭ?” Pilate siken. Jadi Pilate pari ruah ka sapa ka nang di bara daya, “Aku dŭh tungang dapŭd sarah daya ati adi yŭn-I patut dog ukum. 39 Pak nanyam ka adat ngan, aku siraru pirupas ndi naan daya adi dog jer yŭn ngan di tipuh Gawai Paska. An kah angān bada aku pirupas yŭn ngan raja daya Jahudi?” 40 Ngara nam ngga sirŭŭn bana, “Dŭh, dŭh Ayŭh! Kieh an Barabbas!” (Barabbas inŭh pinyamun.)

John 19

1 Komŭnŭ Pilate tambit Jesus ka bada Ayŭh dog madŭs. 2 Bara soldadu ndai makota so bakah reja ka na-i di ubak-I; komŭnŭ ngara bada Ayŭh nēn jipo-ambu adi bēng, 3 ka matak mari tudu Ayŭh, ngara nang, “Tabi ka Kaam Raja daya Jahudi!” Komŭnŭ ngara napar Ayŭh. 4 Pilate ruah dinge ka sapa ka nang di bara daya, “Tingga, Aku re taban Ayŭh ruah ka sapa, isa angān kiris aku dŭh tungang dapŭd sarah-I adi yŭn ku re bisa ngukum Ayŭh.” 5 Jadi Jesus ruah, pakai makota reja buang nēn jipo-ambu adi bēng. Pilate nang di ngara, “Tingga, ta adŭp-I!” 6 Kan bara pingubak imam ka bara adi tukang jaga Ramin Tuhan kiris Ayŭh, ngara nang ngga sirŭŭn bana, “Masak Ayŭh di rigang! Masak Ayŭh di rigang!” Pilate nang di ngara, “Tambit Ayŭh! Adŭp ngan masak Ayŭh di rigang. Adŭp ku dŭh tungang dapŭd sarah-I adi yŭn ku re bisa ngukum Ayŭh.” 7 Bara daya bagŭ nam, “Nanyam ka ukum-adat ami Ayŭh patut dog siŭ, sabab Ayŭh nang adŭp-I Anak Tapa.” 8 Kan Pilate dingah sakanŭ, ayŭh mbŭh jadi rabis taru. 9 Ayŭh mŭrŭt ka darŭm istana ka siken Jesus, “So ki Kuu?” Pak Jesus dŭh nam. 10 Pilate nang di Ayŭh, “Kuu dŭh an minyu ngga aku? Puan Mu, aku biyŭn kuasa ngga pirupas Kuu bait masak Kuu di rigang.” 11 Jesus nam, “Kuu dŭh biyŭn kuasa di tunduh Aku kambŭi Tapa dŭh nggen-i di kuu. Ka sianŭ adi nyerah Aku ka tangan mu mbŭh ndai dosa bās.” 12 Kan Pilate dingah sakanŭ, ayŭh suba an pirupas Jesus. Pak bara daya ngga sirŭŭn bana nang, “Kambŭi kaam pirupas Ayŭh, rati-i, kaam dŭh dingan Caesar! Daya adi nang adŭp-i raja taŭn-i an rawan Caesar!” 13 Kan Pilate dingah pinganang anŭ, ayŭh taban Jesus ka sapa ka guru di baku bisara di awah adi dog kadŭn “Awah Batuh.” (Darŭm piminyu Hebrew anŭ inŭh “Gabbatha.”) 14 Nganŭ mbŭh sindŭk kumbeng di andu adi diŭ so Gawai Paska. Pilate nang di bara daya, “Ta, raja ngan!” 15 Ngara nam ngga sirŭŭn bana, “Siŭ Ayŭh! Siŭ Ayŭh! Masak Ayŭh di rigang!” Pilate siken ngara, “An kah angān bada aku masak raja ngan di rigang?” Bara pingubak imam nam, “Raja adi kieh biyŭn kaŭs-i Caesar!” 16 Komŭnŭ Pilate nyerah Jesus ka darŭm tangan ngara yŭn dog masak di rigang. Ngara tambit Jesus. 17 Jesus ruah so kupo, gŭrŭng rigang-I, ka mandŭg ka tarun adi dog kadŭn “Tarun yŭn Tikurok.” (Darŭm piminyu Hebrew, tarun anŭ dog kadŭn “Golgotha.”) 18 Diginŭ ngara masak Ayŭh di rigang, samŭn duwŭh naan daya bŭkŭn, ndi tura ka tauh ndi tura ka bait, ka Jesus di yun. 19 Pilate nuris pinganang di supek papan ka bada daya pirakat-i di sambu rigang. “Jesus so Nazareth, Raja daya Jahudi,” inŭh kayuh adi-i nuris. 20 Bagŭ daya basa-i, sabab tarun adi yŭn Jesus dog masak di rigang dŭh jo so kupo. Pinganang anŭ agi dog nuris darŭm piminyu Hebrew, Latin, ka Greek. 21 Bara pingubak imam nang di Pilate, “Dŭhnyah nuris ‘Raja daya Jahudi,’ pak nuris, ‘Daya ati nang, Aku ati Raja daya Jahudi.’” 22 Pilate nam, “Anŭ adi aku ko nuris dŭhnyah ngaso!” 23 Ripas bara soldadu muko masak Jesus, ngara tambit piraka-I ka kutung-i nyikupat, ndi naan ndi utung. Ngara tambit gŭh jipo ambu-I, adi bitanun so sambu ndŭg sagān-i, dŭh main tubu. 24 Bara soldadu anŭ nang dupan adŭp-i, “Dŭhnyah ata nyiratak-i; ata pakai dadu ngga puan asi re dapu-i.” Ayŭh jadi simŭnŭ siŭn pinganang Surat-kudus jadi bitŭtŭk: “Ngara kutung piraka Ku dupanadŭp ngaraka di tunduh jipo-ambu Ku ngara taran dadu.” Ka anŭ inŭh kayuh adi bara soldadu ndai. 25 Mijog sindŭk rigang Jesus inŭh sindŭ-I, jurud sindŭ-I, Mary adi sawŭn Clopas, ka Mary Magdalene. 26 Jesus kiris sindŭ-I samŭn murid adi-I rindu mijog diginŭ; ka Ayŭh nang di sindŭ-I, “Ayŭh anak mai.” 27 Komŭnŭ Ayŭh nang di murid anŭ, “Ayŭh sindŭ mu.” So nganŭ murid anŭ taban ayŭh da rŭŭ di ramin adŭp-i. 28 Jesus taŭn mbŭh puan nang di jam anŭ sopŭrŭg-i mbŭh kamas. Ka siŭn pinganang Surat-kudus jadi bitŭtŭk, Ayŭh nang, “Badŭh asŭng Ku.” 29 Diginŭ agi ndi makuk, puno ngga wain adi kurang brega. Ka rimut karang dog kurom di wain anŭ, dog na di tugu hyssop, ka dog ton ka bibis Jesus. 30 Jesus nyŭp wain anŭ ka nang, “Mbŭh kamas!” Ripas anŭ Ayŭh mutu ubak-I, ka asŭng-I patŭd. 31 Komŭnŭ bara Pinguasa Jahudi mite Pilate nyibandar ngara mata kaja ngara adi dog masak, yŭn bisor tadang ngara so rigang. Ngara mite sabab andu anŭ mbŭh andu Rimŭh, ka dŭh raan tandah tadang di atuh rigang ndŭg andu Sabbath, amai andu Sabbath inŭh andu adi raru bās. 32 Jadi bara soldadu mandŭg ka mata kaja ngara duwŭh adi sua dog masak ngga Jesus. 33 Pak kan ndŭg Jesus, ngara kiris Ayŭh mbŭh kabŭs, ka dŭh jadi mata kaja-I. 34 Ndi naan so bara soldadu anŭ numbuk tigang Jesus ngga jarok, ka nganŭ gŭh deya ngga piin ruah. ( 35 Sianŭ adi ko kiris kayuh ati muko minyu pasar-i, isa angān gŭh sua sabah. Kayuh adi nang-i taŭn sawŭ, ka ayŭh puan nang adŭp-i nang kayuh adi sawŭ.) 36 Kayuh ati jadi isa pinganang Surat-kudus jadi bitŭtŭk: “Ndi mating gŭh turang-I re dog mata.” 37 Ka agi gŭh dinge pinganang Surat-kudus adi nang, “Daya re tingga Ayŭh adi ngara ko numbuk ngga jarok.” 38 Ripas anŭ, Joseph, adi so Arimathea, siken Pilate bisa kah dŭh ayŭh tambit tadang Jesus. (Joseph inŭh ndi so bara pinunda Jesus, pak darŭm bisukan, sabab-i taru bara Pinguasa Jahudi.) Pilate nyibandar Joseph tambit tadang Jesus, jadi ayŭh di tambit-I ngga bu. 39 Nicodemus, adi ko tudu Jesus singarŭm, sua ngga Joseph, buang taban taruh puru kilogram rapah, myrrh bigaur ngga gaharu. 40 Ngara duwŭh marut tadang Jesus ngga banang linen ngga rapah nunda ka adat daya Jahudi sidia tadang yŭn kubur. 41 Agi ndi teya di tarun anŭ adi yŭn Jesus dog ukum kabŭs, ka diginŭ agi ndi tibŭn kubur adi gibayuh daya dog kubur dieh. 42 Sabab kubur anŭ sindŭk buang andu Sabbath mbŭh re piguru, ngara na tadang Jesus dieh.

John 20

1 Awar isan isan andu minggu, darŭm-i gibabŭ karŭm, Mary Magdalene di ka kubur ka kiris batuh adi ko dog na di rubang kubur mbŭh dog kadi. 2 Ayŭh bikaduh ka yŭn Simon Peter samŭn murid anŭ ndi, adi Jesus rindu, ka kidaan di ngara, “Daya mbŭh tambit Tuhan so kubur; kieh dŭh puan diki ngara na Ayŭh!” 3 Jadi Peter ngga murid anŭ ndi di ka kubur. 4 Ngara duwŭh bikaduh, pak murid anŭ ndi raju dŭ so Peter ka mbŭh diŭ ndŭg kubur. 5 Ayŭh mutu ka kiris banang linen, pak dŭh-i mŭrŭt. 6 Simon Peter mandŭg tunda ayŭh, ka radus mŭrŭt ka darŭm kubur ayŭh kiris banang linen diginŭ 7 samŭn banang adi ngga marut ubak Jesus. Dŭh-i bigaur ngga banang linen anŭ pak tibarun sadi adŭp-i. 8 Ka murid anŭ ndi, adi diŭ ndŭg kubur, sua mŭrŭt; ayŭh kiris ka sabah. (9 Ngara gibayuh mirati pinganang Surat-kudus adi nang Ayŭh dŭh siŭn dŭh makat so kabŭs.) 10 Komŭnŭ murid murid anŭ maad. 11 Mary mijog sien di sapa kubur. Buang-i sien ayŭh mutu tingga ka darŭm kubur 12 ka kiris duwŭh naan malaikat nēn piraka buda, guru di yŭn Jesus ko dog piguring, ndi tura ka ubak ka ndi tura ka kaja. 13 “Dayung, mani kuu sien?” ngara siken ayŭh. Ayŭh nam, “Daya mbŭh tambit Tuhan ku; aku dŭh puan diki ngara na Ayŭh!” 14 Ayŭh bigiring ka kiris Jesus mijog diginŭ; pak dŭh-i natŭng anŭ Jesus. 15 “Dayung, mani kuu sien?” Jesus siken ayŭh. “Asi jiroh mu?” Pikir Ayŭh tukang-teya, ayŭh nang di Ayŭh, “Kambŭi kaam inŭh adi tambit Ayŭh, bai, kidaan di aku diki kaam na Ayŭh, isa aku di tambit Ayŭh.” 16 Jesus nang di ayŭh, “Mary!” Ayŭh bigiring nura Jesus ka nang darŭm piminyu Hebrew, “Rabboni!” (Rati-i, “Gurū.”) 17 “Dŭhnyah tama Aku,” Jesus nang di ayŭh, “sabab Aku gibayuh maad ka Sama. Pak di ka bara jurud Ku ka kidaan di ngara Aku re pari ka Ayŭh adi Sama Ku ka adi Sama ngara, Tapa Ku ka Tapa ngara.” 18 Jadi Mary Magdalene panu di kidaan di bara murid nang adŭp-i agi kiris Tuhan ka kidaan di ngara kayuh adi-I ko kidaan di ayŭh. 19 Di andu Minggu anŭ, kan-i mbŭh karŭm, bara murid Jesus tikuruk di ndi ramin buang sopŭrŭg tiban mbŭh birabŭt, sabab ngara taru bara Pinguasa Jahudi. Jesus mandŭg ka mijog di ruang ngara ka nang, “Damai ka angān.” 20 Ripas-I ko nang sakanŭ, Ayŭh kiren tangan-I samŭn tigang-I. Bara murid mbŭh raru gaŭn kiris Tuhan. 21 Jesus nang di ngara dinge, “Damai ka angān. Nimun Sama mbŭh pait Aku, simŭnŭ gŭh Aku pait angān.” 22 Komŭnŭ Ayŭh ngasŭng di tunduh ngara ka nang, “Kambat Roh Kudus. 23 Kambŭi angān apun dosa daya, dosa ngara dog apun; kambŭi angān dŭh apun dosa daya, dosa ngara dŭh dog apun.” 24 Ndi so ngara adi simŭng-duwŭh naan murid Jesus, dŭn Thomas (dog kadŭn anak-apid), mating sua ngga ngara kan Jesus mandŭg. 25 Jadi bara murid adi bŭkŭn kidaan di ayŭh, “Kieh agi kiris Tuhan!” Thomas nang di ngara, “Kambŭi gibayuh kiris arit pasak di tangan-I, ka tama arit anŭ samŭn arit jarok di tigang-I, aku manŭn dŭh re sabah.” 26 Ndi minggu ripas anŭ, bara murid tikuruk dinge darŭm arŭn, ka Thomas mbŭh agi ngga ngara. Sopŭrŭg tiban mbŭh birabŭt, pak Jesus mandŭg ka mijog di ruang ngara ka nang, “Damai ka angān.” 27 Komŭnŭ Ayŭh nang di Thomas, “Na trinju mu digiti, ka tingga tangan Ku; ton tangan mu ka na-i di tigang Ku. Dŭhnyah kurang sabah, pak sabah meh!” 28 Thomas nam Ayŭh, “Tuhan ku ka Tapa ku!” 29 Jesus nang di ayŭh, “Kuu sabah sabab kuu kiris Aku kah? Sanang inŭh ngara adi sabah pŭn-i dŭh kiris Aku!” 30 Di sirung jawin bara murid-I Jesus agi ndai bagŭ pingandai-nginga adi bŭkŭn adi mating dog nuris darŭm surat ati. 31 Pak sopŭrŭg ati dog nuris siŭn angān bisa sabah Jesus ati sawŭ Kristus, Anak Tapa, ka so ka pinyabah ngan angān bisa dapŭd udip adi sawŭ.

John 21

1 Ripas anŭ, Jesus pinandŭng adŭp-I dinge di bara murid-I di Rawŭt Tiberias. Ka simuti inŭh Ayŭh pinandŭng adŭp-I. 2 Simon Peter, Thomas (adi dog kadŭn anak apid), Nathanael (sianŭ adi so Cana di Galilee), anak anak Zebedee, ka duwŭh naan murid Jesus adi bŭkŭn, agi tikuruk. 3 Simon Peter nang di ngara, “Aku re di nyijara iken.” “Kieh re sua,” ngara nang di ayŭh. Jadi ngara matak pakai arud, pak ndi ngarŭm ngarŭm anŭ ngara dŭh dapŭd ani ani. 4 Darŭm batŭh andu makat, Jesus mijog di tabing, pak bara murid dŭh puan anŭ Jesus. 5 Jesus siken ngara, “Dingan, agi kah dapŭd ngan?” “Mating,” ngara nam. 6 Ayŭh nang di ngara, “Kibar jara ngan tura ka tauh arud, ka angān re dapŭd iken.” Jadi ngara kibar jara, ka mbŭh rasu dŭh tungang tarik-i pari, sabab ngara mbŭh nakap raru bagŭ iken. 7 Murid adi Jesus rindu nang di Peter, “Tuhan anŭ!” Kan Peter dingah anŭ Tuhan, ayŭh kasŭk jipo-i (adi-i kadi darŭm-i nyiraja) ka sitabung ka piin. 8 Murid murid adi bŭkŭn di ka deyŭh ngga arud, buang tarik jara ngara adi mbŭh puno da iken. Ngara dŭh jo so deyŭh, agi kurang rabis siratus mita. 9 Kan ngara mbŭh ndŭg tabing, ngara kiris iken dog badang di tunduh apui arang ka agi kada ruti diginŭ. 10 Jesus nang di ngara, “Taban kada iken adi angān bauh ko nakap.” 11 Simon Peter mŭrŭt arud ka tarik jara puno ngga dudu tibande iken ka deyŭh; agi siratus rimŭh puru-taruh sopŭrŭg-i. Sunggu-i mbŭh raru bagŭ, jara dŭh tiratak. 12 Jesus nang di ngara, “Ja, man.” Mating bara murid birani siken ayŭh, “Asi Kaam?” sabab ngara puan nang anŭ Tuhan. 13 Jadi Jesus mbit ruti anŭ, ka nggen-i di ngara; simŭnŭ gŭh Ayŭh ngga iken anŭ. 14 Ati mbŭh adi pitaruh saba Jesus pinandŭng adŭp-I di bara murid ripas Ayŭh dog pakat so kabŭs. 15 Kan ngara muko man, Jesus nang di Peter, “Simon anak John, rabis dŭ kah pinyirindu mu di Aku so pinyirindu ngara ati di Aku?” “Rabis, Tuhan,” ayŭh nam, “Kaam puan aku rindu Kaam.” Jesus nang di ayŭh, “Sita bara anak biri Ku.” 16 Jesus nang dinge di ayŭh, “Simon anak John, rindu mu kah Aku?” “Rindu ku Kaam, Tuhan,” ayŭh nam, “Kaam puan aku rindu Kaam.” Jesus nang di ayŭh, “Sita biri biri Ku” 17 Jesus siken dinge, adi pitaruh saba, “Simon anak John, rindu mu kah Aku?” Peter mbŭh susah sabab Jesus mbŭh pitaruh kari siken ayŭh, “Rindu mu kah dŭh Aku?” Jadi ayŭh nang di Jesus, “Tuhan, Kaam puan sopŭrŭg kayuh; Kaam puan aku rindu Kaam!” Jesus nang di ayŭh, “Sita biri biri Ku. 18 Aku kidaan di kuu kayuh adi sawŭ: di Andu kuu gibabŭ mara kuu taŭn sidia an panu kamaki maki mu raan; pak kan kuu mbŭh minyamba, kuu re ton tangan mu, ka daya bŭkŭn re mŭŭng kuu, ka taban kuu ka tarun adi dŭh kuu raan.” ( 19 Darŭm-I minyu sakanŭ, Jesus mbŭh kidaan munki pinyikabŭs Peter adi ngga-i re nyibragah Tapa.) Ka Jesus nang di ayŭh, “Tunda Aku!” 20 Peter bigiring ka kiris di punok-i murid anŭ ndi, adi Jesus rindu; sianŭ adi ko guru ngapid Jesus di ngarŭm ngara man, adi nang, “Tuhan asi ayŭh adi re jua Kaam?” 21 Kan Peter kiris ayŭh, Peter siken Jesus, “Tuhan, daya ati boh?” 22 Jesus nam ayŭh, “Kambŭi Aku raan ayŭh udip ndŭg ka Aku mandŭg dinge, ani meh anŭ di kuu? Tunda Aku!” 23 Jadi so pinganang anŭ, bara pinunda adi bŭkŭn samah nang murid anŭ dŭh re kabŭs. Pak Jesus mating nang ayŭh dŭh re kabŭs; Ayŭh batur nang, “Kambŭi Aku raan ayŭh udip ndŭg ka Aku mandŭg dinge, ani meh anŭ di kuu?” 24 Ayŭh inŭh murid adi kidaan sopŭrŭg kayuh ati. Ayŭh gŭh adi nuris-i, ka kieh puan ayŭh kidaan kayuh adi sawŭ. 25 Mbŭh bagŭ kayuh bŭkŭn adi Jesus ko ndai. Kambŭi sopŭrŭg-i dog nuris ndi ngga ndi, jaka ku ndi ong ong ati dŭh re tungang muat sopŭrŭg surat anŭ adi patut dog nuris.

Pingandai 1

1 Tabi Theophilus: Darŭm surat ku adi sibungas-i, aku agi nuris pasar sopŭrŭg kayuh adi Jesus ko ndai ka ngajar so andu-I piguru ndai kraja-I 2 ndŭg andu adi ngga-I dog paad ka shorga. Diŭ so-I dog paad Ayŭh agi, ngga kuasa Roh Kudus, pitayan ngara adi-I ko mien da jadi bara pinyuruh-I. 3 Sitadŭn pat puru andu, ripas pinyikabŭs-I, Ayŭh agi pinandŭng adŭp-I di ngara darŭm bagŭ masam gaya adi kiren Ayŭh sawŭ udip. Ngara kiris Ayŭh, ka Ayŭh minyu ngga ngara pasar Pinyipritah Tapa. 4 Ka kan ngara tikuruk, Ayŭh nggen di ngara pinganang sakati: “Dŭhnyah bu so Jerusalem, pak kajŭn pinganggen anŭ adi Aku ko kidaan di angān, pinganggen adi Sama Ku ko bijanji an nggen. 5 John baptisa ngga piin, pak dŭh tui te angān re dog baptisa ngga Roh Kudus.” 6 Kan bara pinyuruh mbŭh tikuruk ngga Jesus, ngara siken Ayŭh, “Tuhan, madin kah Kaam re pari Pinyipritah bangsa Israel?” 7 Jesus nam ngara, “Andu ngga tipuh-i, anŭ mbŭh kuasa adŭp Sama Ku ngatur, ka dŭh-i yŭn ngan re puan sinde. 8 Pak angān re kambat kuasa kan Roh Kudus mandŭg ka angān; ka angān re jadi saksi Ku di Jerusalem, di ndi tarun tana Judea ngga Samaria, ndŭg bŭngŭn ong.” 9 Ripas-I ko nang sakanŭ, Ayŭh dog paad ka shorga darŭm ngara tingga Ayŭh; ka abun sukan Ayŭh so piningga ngara. 10 Ngara babŭ nyigura ka rangit tingga Jesus bu, kan duwŭh naan daya nēn piraka buda gŭgŭh agi mijog sindŭk ngara 11 ka nang, “Daya Galilee, mani angān mijog digiti nyigura rangit? Jesus, adi dog paad ka shorga, re pari mun anŭ gŭh nimun adi angān kiris Ayŭh maad ka shorga.” 12 Komŭnŭ bara pinyuruh pari ka Jerusalem so Sandah Kanā, adi kurang rabis ndi kilomita jo so kupo. 13 Ngara mŭrŭt kupo ka maad ka birit adi yŭn ngara nyandong: Peter, John, James, Andrew, Philip, Thomas, Bartholomew, Matthew, James anak Alphaeus, Simon adi Patriotik, ka Judas anak James. 14 Ngara awet tikuruk simayang, samŭn bara dayung ka Mary adi sindŭ Jesus ngga bara jurud dari-I. 15 Agi kudu kudu andu ripas anŭ, bara adi sabah di Jesus ngudung. Sopŭrŭg ngara agi siratus duwŭh puru naan; ka Peter makat minyu. 16 “Bara dingan ku,” ayŭh nang, “pinganang Surat-kudus dŭh siŭn dŭh an jadi bitŭtŭk. Dawŭ-i Roh Kudus minyu so baba David ninjau pasar Judas, adi jadi aran yŭn ngara adi nakap Jesus. 17 Judas mbŭh ndi naan so ata, amai ayŭh mbŭh dog mien da biyŭn utung darŭm kraja ati.” (18 Ngga duit adi-i dapŭd so kraja arap-i Judas miris ndi engan tana, di yŭn-i kabŭs rabu; tain-i bubus ka kuboi-i ruah. 19 Sopŭrŭg daya adi rŭŭ di Jerusalem agi dingah pasar kayuh anŭ, ngapŭi darŭm piminyu adŭp ngara tana anŭ mbŭh dog kadŭn Akeldama, rati-i “Tana Deya.”) 20 “Amai agi dog nuris di surat Mazmur, ‘Isa-i ramin-i jadi engan; isa-i daya dŭh rŭŭ dieh.’ Mbŭh agi gŭh dog nuris, ‘Isa-i daya bŭkŭn gati ayŭh di kraja-i.’ 21-22 “Ngapŭi an agi daya dŭh siŭn dŭh sua jadi saksi ngga ata pasar pinyimakat Tuhan Jesus so kabŭs. Daya anŭ dŭh siŭn dŭh an ndi naan so ngara adi agi ngga ata sitadŭn Tuhan Jesus bijaruh ndai kraja-I ayō ata, piguru so tipuh John nyuse ajar-i pasar baptisa dayat ndŭg ka andu Jesus dog paad ka shorga.” 23 Jadi ngara satu duwŭh naan daya: Joseph, adi dog kadŭn Barsabbas (dog kadŭn gŭh Justus), ka Matthias. 24-25 Jadi ngara bidua, nang, “Tuhan, Kaam puan pikir-kira sopŭrŭg daya, kidaan di kieh aki so ngara duwŭh ati adi Kaam mien bada jadi pinyuruh gati Judas, adi mbŭh bu ka tarun yŭn adŭp-i.” 26 Komŭnŭ ngara pakai taran dadu ngga mien aki ndi so ngara duwŭh. Ka adi dog mien inŭh Matthias, ngga nambah bara pinyuruh adi simŭng-ndi naan.

Pingandai 2

1 Kan-i mbŭh andu Pentecost, sopŭrŭg adi sabah di Jesus mbŭh samah tikuruk di ndi yŭn. 2 Ka gŭgŭh agi jawŭn so rangit sak jawŭn sabak ribut, ka-i ngisi ramin adi yŭn ngara agi aŭn guru. 3 Komŭnŭ ngara kiris kayuh mun jireb apui adi kutung adŭp-i mbap di barang naan ngara. 4 Ngara mbŭh rasu dog nguasa Roh Kudus ka piguru minyu ngga piminyu bŭkŭn nanyam Roh bada ngara minyu. 5 Di Jerusalem agi bara daya Jahudi adi tagap darŭm adat, adi mbŭh mandŭg so barang rais di ong. 6 Kan ngara dingah jawŭn anŭ, bara daya bagŭ tikuruk. Sopŭrŭg ngara mbŭh gŭgŭh sabab sopŭrŭg ngara dingah bara adi sabah minyu darŭm piminyu adŭp ngara. 7 Ka buang inga inga ngara nang, “Ngara ati adi minyu sakanŭ inŭh bara daya Galilee! 8 Mani meh garang, barang naan ata dingah ngara minyu pakai piminyu piminyu adŭp ta? 9 Ata daya so Parthia, Media, ka so Elam; so Mesopotamia, Judea, ka so Cappadocia; so Pontus ka so Asia, 10 so Phrygia ka so Pamphylia, so Egypt ka so tarun tana Libya sindŭk Cyrene. Agi kada so ata mandŭg so Rome, 11 bait daya Jahudi puan kah daya adi dŭh bangsa Jahudi adi mbŭh mŭrŭt adat Jahudi; ka agi kada mandŭg so Crete ngga Arabia, pak sopŭrŭg ta dingah ngara minyu darŭm piminyu adŭp ta pasar pingandai bās adi Tapa mbŭh ndai!” 12 Nginga buang mbŭh riruk, ngara pari pari siken dingan-i, “Ani rati kayuh ati?” 13 Pak ngara adi bŭkŭn ngga itong tapat nang, “Ngara ati mbŭh mabuk!” 14 Jadi Peter mijog ngga bara pinyuruh adi simŭng-ndi naan, ka minyu ngga sirŭŭn bana di bara daya bagŭ: “Bara dingan ku daya Jahudi samŭn angān adi rŭŭ di Jerusalem, nakit dingah kayuh adi re ku nang. 15 Ngara ati dŭh mabuk, sak adi nang ngan; ati gi-muran pukor prii isan isan. 16 Yŭh-i ati adi nabi Joel ko nang: 17 ‘Ati inŭh kayuh adi re Ku ndai di sikasŭn tipuh, Tapa nang: Aku re ren Roh Ku di tunduh sopŭrŭg daya. Anak dari ngga anak dayung ngan re piagah kayuh adi Aku kidaan di ngara. Bara dari bujang ngan re kiris kayuh keya ka di darŭm pŭmŭh, ka bara nyamba dari ngan re biyŭn bagŭ pŭmŭh so Aku. 18 Sawŭ, di bara daya-gaji Ku, dari dayung, Aku re ren gŭh Roh Ku di tipuh anŭ, ka ngara re piagah kayuh adi Aku kidaan di ngara. 19 Aku re ndai pingandai-nginga di rangit ka pingandai-saruh di ong ati. Re agi deya, apui, ka asuh adi tabar; 20 batŭh andu re karŭm, ka buran re marui bireh mun deya, diŭ so Andu Tuhan mandŭg, andu anŭ adi bās ka bragah. 21 Di tika anŭ, asi asi adi bagan adŭn Tuhan yŭn mite turung re dog nyiramat.’ 22 “Dingah pinganang ku ati, angān adi bara dingan ku daya Israel! Jesus so Nazareth, pimandŭg-I so Tapa mbŭh dog natu di angān darŭm pingandai-nginga ngga pingandai-saruh adi Tapa mbŭh ndai so Ayŭh. Adŭp ngan mbŭh puan kayuh anŭ, amai-i mbŭh jadi di ruang ngan. 23 Nanyam ka atur kraja pingandai adŭp-I, Tapa mbŭh natu Jesus dog nyerah ka darŭm tangan ngan; ka angān bada Ayŭh kabŭs dog masak di atuh rigang di tangan daya bidosa. 24 Pak Tapa mbŭh pakat Ayŭh so kabŭs, anŭ inŭh pirupas Ayŭh so kuasa pinyikabŭs, sabab pinyikabŭs dŭh bisa muak Ayŭh. 25 Amai David ko minyu pasar Ayŭh, ‘Aku kiris Tuhan di sirung jawin ku di barang tipuh; Ayŭh agi sindŭk aku, isa aku dŭh dog pinyusah. 26 Ngapŭi asŭng ku sanang, ka pinganang ku puno ngga pinyigaŭn. Sunggu aku ati manusia, aku re adu adu harap di janji Mai, 27 sabab Kaam dŭh re tagan aku di ong daya adi mbŭh kabŭs; Kaam dŭh re tandah urun Mai adi tŭtŭd madam darŭm kubur. 28 Kaam mbŭh kiren di aku aran adi nuju udip adi sawŭ, ka aku mbŭh gaŭn sabab Kaam agi nguan aku.’ 29 “Bara dingan, aku dŭh siŭn dŭh an minyu ngga tarang ngga angān pasar Raja David, babuk ta adi timagah. Ayŭh mbŭh kabŭs ka dog kubur, ka kubur-i babŭ digiti ngga ata ndŭg andu ati. 30 David mbŭh nabi, buang puan janji Tapa di ayŭh: Tapa bipayu ngga ayŭh an bada ndi naan so bara sesang-i jadi raja mun adŭp-i. 31 David puan kayuh anŭ re jadi, ngapŭi ayŭh minyu pasar pinyimakat Kristus so kabŭs kan-i nang, ‘Ayŭh dŭh dog tagan di ong daya adi mbŭh kabŭs; pŭrŭng-I dŭh re madam darŭm kubur.’ 32 Tapa mbŭh pakat adŭp Jesus ati so kabŭs, ka kieh mbŭh saksi di kayuh anŭ. 33 Ayŭh mbŭh dog pakat da guru di yŭn adi bikuasa tura ka tauh Tapa adi Sama-I, ka mbŭh kambat Roh Kudus so Ayŭh, nimun adi-I ko bijanji an nggen. Anŭ adi angān kiris ka dingah madin inŭh pinganggen-I adi-I ren di tunduh kieh. 34 Amai dŭh-i David adi maad ka shorga; batur-i nang, ‘Tuhan nang di Tuhan ku: Guru digiti tura ka tauh Ku 35 ndŭg ka Aku mbŭh bada pinganyu Mu jadi bangan di ribo kaja Mu.’ 36 “Sopŭrŭg daya Israel patut puan ngga tatu-i Jesus ati, adi angān masak di atuh rigang, inŭh sianŭ adi Tapa mbŭh bada jadi Tuhan ka Kristus!” 37 Kan bara daya dingah anŭ, ngara mbŭh raru bipito buang nang di Peter samŭn di bara pinyuruh adi bŭkŭn, “Dingan, ani patut ami ndai?” 38 Peter nang di ngara, “Barang naan angān marik pimudip ngan pari ka Tapa, ka kambat baptisa meh ngga adŭn Jesus Kristus, isa dosa ngan bisa dog apun; ka angān re bisa kambat pinganggen Tapa, anŭ inŭh Roh Kudus. 39 Amai janji Tapa mbŭh dog ndai di angān samŭn di anak ngan, ka di sopŭrŭg adi rŭŭ di tarun jo; sopŭrŭg, adi Tuhan Tapa ta ko bagan ka adŭp-I.” 40 Ka ngga bagŭ bang bang piminyu adi bŭkŭn ayŭh ngajar, ngatat ngara, “Nyiramat adŭp ngan so ukum adi re nyatŭk turap adi ginaka ati!” 41 Bagŭ ngara sabah di pinganang-i ka mbŭh rasu dog baptisa; ka agi taruh ribu naan daya dog nambah di tibaran ngara di andu anŭ. 42 Ngara awet mandŭg tikuruk dingah ajar so bara pinyuruh. Ngara udip keya ka bijurud bimadis, man samah, simayang samah. 43 Bagŭ pingandai-nginga ngga pingandai-saruh dog ndai so bara pinyuruh, ka barang naan daya mbŭh inga inga buang taru. 44 Sopŭrŭg adi sabah di Jesus siraru tikuruk buang samah samah dapu kayuh. 45 Ngara jua buat-rata, ka kutung duit dupan adŭp ngara, nanyam patut adi barang naan biguna. 46 Barang andu ngara mandŭg tikuruk di Ramin Tuhan, samah man di ramin dingan ngga atin gaŭn ngga atin tŭkŭn, 47 buang ngara muji Tapa. Sopŭrŭg daya kana ngga ngara. Ka barang andu Tapa nambah di ngara sinadan adi mbŭh dog nyiramat.

Pingandai 3

1 Ndi andu, Peter ngga John di ka Ramin Tuhan ngga arong pukor taruh ripas kumbeng, di tipuh simayang. 2 Diginŭ, di tiban adi dog kadŭn Tiban Ramus, agi ndi naan daya bajang. Ayŭh mbŭh bajang so andu-i dog biranak. Barang andu ayŭh dog taban ka tiban anŭ, di yŭn-i mite sidakah so daya adi mandŭg ka Ramin Tuhan. 3 Kan ayŭh kiris Peter ngga John mŭrŭt, ayŭh mite sidakah so ngara. 4 Ngara tirek ayŭh, ka Peter nang, “Tingga kieh!” 5 Ka ayŭh tingga ngara, pikir adŭp-i re dapŭd kayuh so ngara. 6 Pak Peter nang di ayŭh, “Aku dŭh biyŭn duit, pak aku bisa nggen di kuu kayuh adi aku biyŭn: darŭm adŭn Jesus Kristus so Nazareth aku mritah kuu da makat ka panu!” 7 Komŭnŭ ayŭh tambit tangan tauh-i ka turung ayŭh makat. Nganŭ gŭh kaja ka turang bukuh-siok daya anŭ jadi bake. 8 Ayŭh mirupat ka mijog, ka rasu panu. Ayŭh sua mŭrŭt Ramin Tuhan ngga ngara, panu buang mirupat muji Tapa. 9 Daya kiris ayŭh panu buang muji Tapa, 10 pak kan natŭng ayŭh pigambis adi guru di Tiban Ramus, ngara gŭgŭh buang inga inga kiris kayuh adi mbŭh jadi di ayŭh. 11 Darŭm ayŭh babŭ tunda Peter ngga John di awah adi dog kadŭn Awah Solomon, bara daya mbŭh inga inga ka bikaduh tudu ngara. 12 Kan Peter kiris bara daya anŭ, ayŭh nang, “Bara dingan ku daya Israel, mani angān gŭgŭh kiris kayuh adi mun ati, ka mani angān tirek kieh? Angān pikir kieh ndai kayuh ati ngga kuasa adŭp ami kah, puan kah sitagar ami ati raru kana di batŭh Tapa? 13 Tapa Abraham, Isaac, ka Jacob, adi Tapa tayung-babuk ta, mbŭh nggen bragah di Urun-I Jesus. Pak angān mbŭh nyerah Ayŭh ka darŭm tangan ngara adi bikuasa, ka tirawan Ayŭh di sirung jawin Pilate, kan ayŭh mbŭh natu an pirupas Ayŭh. 14 Ayŭh adi kudus buang tŭnggŭn, angān abah trima, pak gŭt-i angān mite Pilate pirupas yŭn ngan sianŭ adi pinyiŭ. 15 Angān siŭ sianŭ adi nggen aran nuju udip adi sawŭ, pak Tapa mbŭh pakat Ayŭh so kabŭs, ka kieh ati mbŭh bara saksi di kayuh anŭ. 16 Kuasa adŭn-I inŭh adi nggen pinyibake di daya bajang ati. Anŭ adi angān kiris ka puan mbŭh jadi so pinyabah di adŭn-I; pinyabah di Jesus inŭh adi bada ayŭh bua, nimun adi angān mbŭh kiris. 17 “Ka madin meh, bara dingan ku, aku puan kayuh adi angān ngga pinguru ngan ndai di tunduh Jesus agi so atin budo bawa ngan. 18 Tapa muko kidaan ndun jah so baba bara nabi nang Kristus-I dŭh siŭn dŭh re kinyam jera-birasa; ka Ayŭh mbŭh bada-i jadi bitŭtŭk. 19 Marik pimudip ngan pari ka Tapa, isa Ayŭh apun dosa ngan. Kambŭi angān ndai simŭnŭ, 20 tipuh adi ngga angān dog nyibake darŭm Roh re mandŭg so Tuhan, ka Ayŭh re pait Jesus ka angān, Kristus anŭ adi-I ko mien yŭn ngan. 21 Ayŭh dŭh siŭn dŭh an babŭ di shorga ndŭg andu anŭ adi ngga sopŭrŭg kayuh dog ndai da jadi bauh, nimun adi Tapa ko kidaan so baba bara nabi kudus-I ndun jah. 22 Amai Moses ko nang, ‘Tuhan adi Tapa ngan re pait ka angān ndi naan nabi, nimun Ayŭh ko pait aku, ka Ayŭh inŭh re ndi naan so bangsa adŭp ngan. Angān dŭh siŭn dŭh dingah pinganang-I. 23 Barang naan adi dŭh tunda pinganang nabi anŭ re dog nyidŭrŭ so bara daya adi Tapa mbŭh mien, ka re dog pirabur.’ 24 Ka sopŭrŭg nabi adi ko minyu, samŭn Samuel ka ngara adi mandŭg ripas ayŭh, samah ko kidaan kayuh adi mbŭh jadi di tipuh ati. 25 Janji Tapa so baba bara nabi-I mbŭh yŭn ngan, ka angān mbŭh sua dapu simanya adi Tapa ko ndai ngga tayung-babuk ngan. Nimun adi ko-I nang di Abraham, ‘So bara sesang ngan Aku re nyiberkat sopŭrŭg bangsa daya di ong.’ 26 Ngapŭi Tapa mbŭh mien Urun-I ka pait Ayŭh ka angān diŭ, da nyiberkat angān darŭm-I bada barang naan angān marik so aran pimudip ngan adi ginaka.”

Pingandai 4

1 Peter ngga John gibabŭ minyu di bara daya kan kada imam, pingubak ngara adi jaga Ramin Tuhan, samŭn kada daya Sadducee mandŭg. 2 Ngara mbŭh baji sabab pinyuruh adi duwŭh naan anŭ mbŭh ngajar daya nang Jesus mbŭh makat so kabŭs, sirati-i daya adi mbŭh kabŭs re makat udip bauh. 3 Jadi ngara nakap ngara; ka amai andu mbŭh re karŭm, ngara na ngara duwŭh darŭm jer ndŭg ka andu anŭ ndi. 4 Pak bagŭ adi dingah agah so Peter ngga John mbŭh sabah di Jesus; ka kiang ngara adi sabah mbŭh bitambah kira ka agi rimŭh ribu naan. 5 Andu anŭ ndi, bara pingibās bangsa Jahudi, bara nyamba Jahudi, ka bara gurū Ukum-adat Jahudi, mandŭg tikuruk di Jerusalem. 6 Ngara di bidapŭd ngga Imam Bās Annas ka Caiaphas, John, Alexander, samŭn ngara adi bŭkŭn adi so rawang Imam Bās. 7 Ngara bada pinyuruh pinyuruh anŭ mijog di sirung jawin ngara; ka ngara siken, “Simuki angān bada daya bajang anŭ dapŭd panu? Ngga kuasa asi, ka ngga adŭn asi angān ndai simŭnŭ?” 8 Peter, ngga kuasa Roh Kudus, nam, “Bara pingibās bangsa Jahudi ka bara nyamba Jahudi: 9 kambŭi kieh andu ati dog siken pasar pingandai kana adi dog ndai di tunduh daya bajang anŭ, ka pasar simuki ayŭh dapŭd bua, 10 angān sopŭrŭg patut puan garang, samŭn sopŭrŭg daya Israel, nang daya ati adi mijog digiti di sirung jawin ngan mbŭh bua da kuasa adŭn Jesus Kristus so Nazareth adi angān ko masak di atuh rigang, ka adi Tapa mbŭh pakat so kabŭs. 11 Pasar Jesus inŭh Surat-kudus nang, ‘Batuh adi angān tukang ramin taran mbŭh jadi anŭ adi siabo biguna.’ 12 Ayŭh sadi adŭ adi bisa nyiramat ata; di ndi ong ong mating daya bŭkŭn adi mbŭh dapŭd kuasa so Tapa ngga nyiramat ata.” 13 Bara daya Kunsil mbŭh inga inga kiris munki masam birani-i Peter ngga John, buang gŭh dinge ngara duwŭh mbŭh daya adi dŭh biyŭn sikura. Ka ngara gŭh rada nang ngara duwŭh anŭ taŭn ko biayo ngga Jesus. 14 Pak ngara dŭh tungang nang ani ani, sabab sianŭ adi ko dog pibua agi mijog diginŭ ayō Peter ka John. 15 Jadi ngara bada ngara ruah so birit Kunsil, ka dupan adŭp-i ngara piguru kirakar pasar ani re ngara ndai. 16 “Simuki ata re ngga ngara ati?” ngara nang. “Sopŭrŭg daya di Jerusalem mbŭh puan nang ngara adi ndai pingandai-nginga anŭ, ka ata dŭh tungang miman-i. 17 Pak isa kayuh ati dŭh kambang di dupan bara daya, ata bakan ngara da dŭh tia minyu di tadŭ daya ngga adŭn Jesus.” 18 Jadi ngara bagan ngara duwŭh da pari mŭrŭt ka pesan ngara da dŭh tia sikari kari minyu bait ngajar ngga adŭn Jesus. 19 Pak Peter ngga John nam, “Adŭp ngan bisa puan aki ndi batur di batŭh Tapa: tunda pinyiraan ngan kah tunda pinyiraan Tapa. 20 Sabab kieh dŭh bisa dŭh minyu pasar kayuh adi adŭp ami mbŭh kiris ka dingah.” 21 Jadi Kunsil rabis bana bakan ngara, ka komŭnŭ pirupas ngara. Ngara kinyam mating aran re ngukum ngara, sabab sopŭrŭg daya mbŭh kibās Tapa amai kayuh adi mbŭh jadi. 22 Daya anŭ adi mbŭh bua da pingandai-nginga anŭ, agi rabis pat puru sawa umbur-i. 23 Ripas Peter ngga John dog pirupas, ngara pari ka tibaran adŭp ngara ka kidaan di ngara kayuh adi bara pingubak imam ngga bara nyamba bangsa Jahudi ko nang di ngara. 24 Kan bara adi sabah di Jesus dingah kayuh anŭ, ngara samah bidua ka Tapa: “Tuhan, Kaam mbŭh napa rangit, ong, ka rawŭt, ka sopŭrŭg kayuh adi agi dieh! 25 Ngga Roh Kudus Kaam mbŭh minyu so baba babuk ami David adi urun Mai, kan ayŭh nang, ‘Mani daya adi dŭh bangsa Jahudi raru baji; mani daya ndai pekat adi dŭh biguna? 26 Bara raja di ong sidia adŭp ngara yŭn biperang, ka bara adi bikuasa nguruk adŭp ngara an rawan Tuhan samŭn Kristus-I.’ 27 Amai sawŭ Herod ngga Pontius Pilate mbŭh tikuruk di kupo ati ngga bara daya adi dŭh bangsa Jahudi samŭn bara daya Israel, rawan Urun kudus Mai Jesus, adi Kaam mbŭh mien jadi Kristus. 28 Ngara mbŭh tikuruk ka ndai anŭ adi Kaam, so ka kuasa ngga pinyiraan Mai, mbŭh natu nang re jadi. 29 Ka tingga meh madin, Tuhan, munki masam ngara natang kieh. Turung kieh, bara urun Mai piagah agah Mai ngga atin pagan. 30 Ton tangan Mai pibua daya adi birandam, ka bada pingandai-saruh ngga pingandai-nginga dog ndai ngga adŭn Jesus, Urun Mai adi kudus.” 31 Kan ngara ko simayang, tarun yŭn ngara tikuruk bigugoh. Ka sopŭrŭg ngara mbŭh brisi ngga Roh Kudus ka piguru piagah agah so Tapa ngga atin pagan. 32 Tibaran adi sabah mbŭh ndi atin ndi pekat. Mating so ngara nang tadŭ tadŭ kayuh adi-i dapu mbŭh tung adŭp-i, pak ngara samah samah sua dapu sopŭrŭg-i. 33 Ka bara pinyuruh, ngga kuasa bās bisaksi di pinyimakat Tuhan Jesus; buang berkat bās, Tapa mbŭh ren di tunduh ngara. 34 Mating daya darŭm tibaran ngara re sutok di tadŭ kayuh. Adi biyŭn tana jua tana, adi biyŭn ramin jua ramin, ka duit adi ngara dapŭd, 35 ngara taban ka bara pinyuruh. Duit anŭ ngara kutung di barang naan nanyam adi-i biguna. 36-37 Jadi meh, Joseph, daya Levi so Cyprus adi bara pinyuruh kadŭn Barnabas (rati-i “Sianŭ adi Ngatat”), jua jangi tana ka nyerah duit-i anŭ ka bara pinyuruh.

Pingandai 5

1 Pak agi ndi naan daya dŭn Ananias. Ayŭh ngga sawŭn-i Sapphira jua tana adi ngara dapu. 2 Pak ngga janji sawŭn-i ayŭh nyikŭn kada duit anŭ, ka tadŭh-i ayŭh nyerah ka bara pinyuruh. 3 Peter nang di ayŭh, “Ananias, mani kuu bada Shetan nguasa kuu, ndŭg ka kuu mbŭh kadong Roh Kudus ka nyikŭn kada duit rega tana anŭ? 4 Sibayuh kuu jua-i tana anŭ taŭn-i tung jamu; ka ripas kuu ko jua-i, duit anŭ babŭ tung jamu. Mani kuu, ndai kayuh mun anŭ? Kuu dŭh kadong daya; kuu kadong Tapa!” 5 Kan Ananias dingah sakanŭ, ayŭh tumbang ka kabŭs; ka sopŭrŭg adi dingah kayuh anŭ mbŭh raru taru. 6 Bara dari bujang mandŭg, marut tadang-i ka tawek-i ngga bu yŭn kubur. 7 Kurang rabis taruh jam ripas anŭ, sawŭn-i mŭrŭt, dŭh puan ani adi mbŭh jadi. 8 Peter siken ayŭh, “Kidaan di aku, ati kah taŭn kiang-i adi kuu ngga banŭh mu dapŭd adi rega tana ngan?” “Yŭh,” ayŭh nam, “kiang anŭ inŭh.” 9 Jadi Peter nang di ayŭh, “Mani kuu ngga banŭh mu bipekat an suba Roh Tuhan? Bara daya adi ko kubur banŭh mu, madin mbŭh agi di tiban, ka ngara re tawek gŭh kuu ka sapa!” 10 Jam anŭ gŭh ayŭh tumbang di kaja Peter ka kabŭs. Bara dari bujang mŭrŭt ka kiris ayŭh mbŭh kabŭs; ngara tawek tadang-i ka sapa ka kubur ayŭh ngapid banŭh-i. 11 Sopŭrŭg daya eklisia samŭn daya bŭkŭn adi dingah kayuh anŭ mbŭh raru taru. 12 Bagŭ pingandai-nginga ngga pingandai-saruh dog ndai bara pinyuruh di ruang daya bagŭ. Sopŭrŭg bara adi sabah di Jesus tikuruk di awah adi dog kadŭn Awah Solomon. 13 Mating daya sapa re pus sua ngga ngara, sunggu daya nganju ngara. 14 Pak daya makin bagŭ mŭrŭt tibaran anŭ, bara dari ngga bara dayung adi sabah di Tuhan. 15 Sabab kayuh adi bara pinyuruh mbŭh ndai, daya birandam mbŭh dog taban ka aran ka dog piguring di pangō bait di ambok isa sikurang kurang-i singangi Peter bisa dog ngara kan-i panu murah. 16 Ka bara bara daya mandŭg so barang kupo maning Jerusalem, taban sinadan adi birandam puan kah ngara adi dog mŭrŭt roh arap; ka sopŭrŭg ngara mbŭh dog pibua. 17 Komŭnŭ Imam Bās ngga bara daya Sadducee adi samah ngga ayŭh mbŭh raru sina di bara pinyuruh, ka mbŭh ndai pikir-i an pirusak ngara. 18 Ngara nakap bara pinyuruh ka na ngara darŭm ramin jer. 19 Pak ngarŭm anŭ, malaikat Tuhan kuka tiban ramin jer ka piruah ngara. Malaikat anŭ nang, 20 “Panu ka Ramin Tuhan ka kidaan sopŭrŭg kayuh pasar udip bauh ati di bara daya.” 21 Ngara tunda pinganang malaikat, ka awar isan isan ngara di mŭrŭt Ramin Tuhan ka piguru ngajar. Imam Bās ngga bara adi samah ngga ayŭh bagan da tikuruk sopŭrŭg nyamba bangsa Jahudi, yŭn ndai udung Kunsil. Komŭnŭ ngara pait pinganang bada bara pinyuruh dog taban ka yŭn ngara so ramin jer. 22 Pak kan ngara adi dog pait mbŭh ndŭg ramin jer, ngara mating dapŭd bara pinyuruh diginŭ; jadi ngara pari ka kidaan di Kunsil, 23 “Kan kieh ndŭg ramin jer, kieh kiris-i birabŭt, ka sopŭrŭg adi jaga agi di tiban; pak kan kieh kuka tiban, kieh mating dapŭd daya di darŭm-i!” 24 Kan bara pingubak imam samŭn pingubak ngara adi jaga Ramin Tuhan dingah, ngara gŭgŭh, dŭh puan ani adi mbŭh jadi di bara pinyuruh anŭ. 25 Komŭnŭ ndi naan daya mŭrŭt ka nang di ngara, “Ngara anŭ adi angān na darŭm jer agi di Ramin Tuhan ngajar daya!” 26 Jadi pingubak ngara adi jaga Ramin Tuhan matak ngga bara-i ka taban bara pinyuruh pari. Ngara dŭh pakai rakah adi kasar, sabab ngara taru daya manjan adŭp-i ngga batuh. 27 Ngara taban bara pinyuruh mŭrŭt, ka bada ngara mijog di sirung jawin Kunsil; ka Imam Bās nang di ngara, 28 “Kieh muko nakit kidaan di angān da dŭh tia ngajar ngga adŭn daya anŭ, pak tingga meh kayuh adi angān mbŭh ndai! Angān mbŭh ngisi Jerusalem ngga ajar ngan, ka bada kieh dapu tanggong di pinyikabŭs-I!” 29 Peter ngga bara pinyuruh adi bŭkŭn nam, “Kieh dŭh siŭn dŭh tunda pinganang Tapa, dŭh pinganang manusia. 30 Tapa tayung-babuk ta mbŭh pakat Jesus so kabŭs, ripas angān ko siŭ Ayŭh, masak Ayŭh di atuh rigang. 31 Tapa mbŭh katuh Ayŭh ka tangan tauh-I, nimun Pinguru ka Pinyikudip, siŭn daya Israel dapŭd aran ngga marik pimudip-i pari ka adŭp-I ka dapŭd pingapun dosa. 32 Kieh ati inŭh saksi di kayuh ati, simŭnŭ gŭh Roh Kudus, adi pinganggen Tapa di tadŭ daya adi tunda pinganang Tapa.” 33 Kan bara daya Kunsil dingah sakanŭ, ngara mbŭh raru baji ka an siŭ ngara. 34 Pak ndi so ngara adi daya Pharisee dŭn Gamaliel, adi gurū Ukum-adat Jahudi ka adi dog stabi sopŭrŭg daya, mijog ka bada bara pinyuruh dog taban ka sapa dawŭ-i. 35 Ayŭh minyu, nang-i, “Bara dingan ku daya Israel, nakit pikir ani re ngan ndai di tunduh ngara anŭ. 36 Angān ingat Theudas, adi ko dawŭ-i timbur ka nang adŭp-i daya bās, ka agi pat ratus naan daya tunda ayŭh. Pak ayŭh dog siŭ, ka sopŭrŭg bara pinunda-i mbŭh pambar ka mbŭh mating tia. 37 Ripas anŭ, Judas daya Galilee timbur di jaman daya ndai pimirang; bagŭ daya tunda ayŭh, pak ayŭh dog siŭ gŭh, ka sopŭrŭg bara pinunda-i mbŭh pambar ka mbŭh mating tia. 38 Sabab anŭ meh di har ati, aku kidaan di angān, dŭhnyah ida ida ngga ngara anŭ, awang adŭp ngara! Kambŭi kraja pingandai ngara so manusia, kraja pingandai ngara re miyap, 39 pak kambŭi-i mandŭg so Tapa, angān manŭn dŭh re tungang ngarah ngara. Manyah-i te adŭp ngan adi rawan Tapa!” Kunsil tunda pinganang Gamaliel. 40 Jadi ngara bagan bara pinyuruh da mŭrŭt. Ripas madŭs ngara, Kunsil mritah ngara da dŭh tia minyu ngga adŭn Jesus, ka komŭnŭ pirupas ngara. 41 Darŭm bara pinyuruh bu so Kunsil, ngara mbŭh sanang asŭng, sabab mbŭh tibirang di sirung jawin Tapa kinyam mangŭh yŭn adŭn Jesus. 42 Ka barang andu di Ramin Tuhan ka di ramin daya ngara babŭ ngajar ka nyuse Agah Kana pasar Jesus adi Kristus.

Pingandai 6

1 Dŭh tui ripas anŭ, darŭm bara murid makin bitambah bagŭ, bara daya Jahudi adi minyu greek mingungut pasar bara daya Jahudi adi dŭh minyu greek sabab dayung uban ngara dŭh dog nggen duit yŭn biranja-andu. 2 Jadi ngara adi simŭng-duwŭh naan pinyuruh bagan da tikuruk sopŭrŭg bara adi sabah ka nang di ngara, “Mbŭh dŭh-i patut kieh tagan kraja Tapa, sitagar an ngatur duit biranja. 3 Ngapŭi meh bara dingan, mien ju naan dari so dupan adŭp ngan aki adi angān puan nang mbŭh brisi ngga Roh Kudus ka ngga pinyibijak, siŭn kieh bisa tijuan ngara da nura kraja anŭ. 4 Isa-i kieh bisa biyŭn puno masā ami di simayang ka di kraja pingandai adi piagah pinganang Tapa.” 5 Ndi tibaran anŭ mbŭh situju ngga pinganang bara pinyuruh. Jadi ngara mien Stephen, daya adi tagap darŭm pinyabah ka brisi ngga Roh Kudus, ka Philip, Prochorus, Nicanor, Timon, Parmenas, ka Nicolaus adi dŭh daya Jahudi pak mbŭh mŭrŭt adat Jahudi. 6 Bara murid taban ngara anŭ ka bara pinyuruh. Bara pinyuruh bidua ka na tangan di tunduh ngara. 7 Ka pinganang Tapa makin kambang di barang yŭn. Ka bara murid di Jerusalem makin bitambah, ka mbŭh agi gŭh tibaran imam adi mbŭh sabah. 8 Stephen, adi mbŭh sukup puno ngga berkat Tapa buang puno ngga kuasa, ndai pingandai-nginga ngga pingandai-saruh di ruang daya bagŭ. 9 Pak agi kada daya nyakar ayŭh, tibaran so ramin simayang-Jahudi adi dog kadŭn daya-bebas (mbŭh dog kadŭn sakanŭ). Agi kada ngara mbŭh daya Jahudi so Cyrene ngga Alexandria. Ngara ngga kada daya Jahudi so utung rais Cilicia ngga Asia bikarit ngga Stephen. 10 Pak Roh Kudus mbŭh nggen di Stephen pinyibijak isa kan-i minyu, ngara dŭh tungang rawan ayŭh. 11 Jadi ngara ngupah kada daya da nang, “Kieh agi dingah ayŭh minyu rawan Moses ka rawan Tapa!” 12 Simŭnŭ ngara ngasut daya, bara nyamba bangsa Jahudi, ka bara gurū Ukum-adat Jahudi. Ngara nakap Stephen ka taban ayŭh ka sirung jawin Kunsil. 13 Komŭnŭ ngara taban ngga mŭrŭt kada daya da nggen taksi kadong pasar ayŭh. “Daya ati,” ngara nang, “siraru minyu rawan Ramin Tuhan adi kudus ati samŭn Ukum-adat Moses. 14 Kieh agi dingah ayŭh nang Jesus so Nazareth anŭ re nyirubuh Ramin Tuhan ati ka nukar adat adi mbŭh dog nggen di ata so Moses!” 15 Sopŭrŭg adi guru di Kunsil tirek Stephen ka kiris jawin-i mun jawin malaikat.

Pingandai 7

1 Imam Bās siken Stephen, “Sawŭ kah kayuh anŭ adi ngara nang?” 2 Stephen nam, “Bara dingan ka bara pimas, dingah pinganang ku ati! Diŭ so babuk ta Abraham bipindah ka Haran, Tapa adi bragah nandŭng di ayŭh di Mesopotamia 3 ka nang di ayŭh, ‘Tingge rawang mu samŭn rais mu, ka matak ka tarun tana adi Aku re kiren di kuu.’ 4 Jadi ayŭh bu so rais-i ka di rŭŭ di Haran. Ripas sama-i kabŭs, Tapa bada ayŭh bipindah ka tarun tana ati adi yŭn ngan rŭŭ madin. 5 Nganŭ Tapa gibayuh nggen tana ati di Abraham, mati papah kaja dŭh gŭh-I nggen, pak Tapa ko bijanji an nggen-i di ayŭh; ka-i re tung jangi samŭn bara sesang-i. Gi-mating anak Abraham di andu Tapa ndai janji anŭ. 6 Sakati inŭh Tapa minyu ngga ayŭh: ‘Bara sesang mu re rŭŭ di rais tami, di yŭn ngara re jadi urun ka dog kinanyuh sitian pat ratus sawa. 7 Pak Aku re ngukum bangsa anŭ adi piurun ngara. Ka komŭnŭ ngara re ruah so rais anŭ ka nyambah Aku di tarun tana ati.’ 8 Ka Tapa nggen adat sunat di Abraham, jadi tandā simanya anŭ. Abraham nyunat Isaac, ndi minggu ripas-i dog biranak; Isaac nyunat anak-i Jacob, ka Jacob nyunat simŭng-duwŭh madis anak-i, adi bara tayung-babuk bangsa ta adi timagah. 9 “Bara anak Jacob sina di Joseph adi jurud ngara ka jua ayŭh da jadi urun di Egypt. Pak Tapa agi ngga ayŭh 10 ka pirupas ayŭh so sopŭrŭg pinyusah-i. Kan Joseph mijog di sirung jawin raja daya Egypt, Tapa nggen di ayŭh pinyibijak adi bada raja rasu rindu ayŭh ka bada ayŭh jadi gabenor adi nguasa rais samŭn istana. 11 Komŭnŭ apag timbur di ndi tarun tana Egypt ngga di Canaan, adi mbŭh jadi pinyusah bās. Tayung-babuk ta dŭh tungang dapŭd pinguman, 12 pak kan Jacob dingah gandom agi di Egypt, ayŭh pait bara anak-i, tayung-babuk ta, da di kamanŭ adi sibungas saba-i. 13 Di pimandŭg ngara adi piduwŭh saba, Joseph kidaan asi adŭp-i di bara jurud-i, ka raja daya Egypt piguru puan rawang Joseph. 14 Jadi Joseph pait pinganang ka sama-i Jacob, bada ayŭh samŭn sopŭrŭg darŭm rawang-i, ju puru-rimŭh naan sopŭrŭg-i, mandŭg ka Egypt. 15 Jadi Jacob bipindah ka Egypt, di yŭn-i ngga bara anak-i anŭ kabŭs. 16 Tadang ngara dog taban ka Shechem, di yŭn ngara dog kubur di tana kubur adi Abraham ko miris so bara anak Hamor ngga mua kiang duit pirak. 17 “Kan tipuh-i mbŭh sindŭk yŭn Tapa ndai anŭ adi-I ko bipayu an ndai yŭn Abraham, bangsa ta di Egypt mbŭh bitambah rabis bagŭ. 18 Pak pinŭbŭn-i raja adi bŭkŭn adi dŭh puan Joseph piguru mritah Egypt. 19 Ayŭh nipu tayung-babuk ta buang gaok ngga ngara; ayŭh takan ngara da tagan anak-pira ngara di sapa tarun, da kabŭs. 20 Di tipuh anŭ inŭh Moses dog biranak. Ayŭh pira adi raru ramus, adi dog mira pimas-i sitian taruh buran di arŭn. 21 Ka kan ayŭh dog tagan di sapa tarun, anak dayung raja ngakat ayŭh ka kudip ayŭh ndŭg baga, keya ka anak adŭp-i. 22 Ayŭh dog ngajar sopŭrŭg pinyibijak daya Egypt, ka ayŭh jadi daya bās darŭm piminyu ngga darŭm pingandai. 23 “Kan Moses mbŭh pat puru sawa umbur-i, agi timbur darŭm asŭng-i ayŭh an di munan bangsa adŭp-i daya Israel. 24 Ayŭh kiris ndi naan so ngara dog kinanyuh daya Egypt, ka-i di turung ka siŭ daya Egypt anŭ. ( 25 Ayŭh pikir bangsa adŭp-i mirati Tapa re an pakai ayŭh da pirupas ngara, pak ngara dŭh.) 26 Andu anŭ ndi ayŭh kiris duwŭh naan daya Israel bikaii, ka suba bada ngara duwŭh bidamai. ‘Angān duwŭh samah bangsa, mani angān bikaii?’ 27 Pak sianŭ adi kandam dingan-i turak Moses ka bŭngŭn, buang-i nang, ‘Asi bada kuu jadi pinguasa ka akim ami?’ ayŭh nang. 28 ‘Kuu an siŭ aku kah, nimun kuu ko siŭ daya Egypt mijah?’ 29 Kan Moses dingah sakanŭ, ayŭh bu so Egypt ka di rŭŭ di tarun tana Midian. Diginŭ ayŭh biyŭn duwŭh anak dari. 30 “Kan pat puru sawa mbŭh ripuan, malaikat nandŭng di Moses darŭm jireb apui di anak tŭngŭn kayuh di tarun tana-pajam sindŭk Darŭd Sinai. 31 Moses mbŭh inga inga buang bipikir da kayuh adi-i kiris, ka-i di nyindŭk anak tŭngŭn kayuh anŭ an nakit tingga. Pak ayŭh dingah sirŭŭn Tuhan: 32 ‘Aku ati Tapa tayung-babuk mu, Tapa Abraham, Isaac, ka Jacob.’ Moses kimŭtŭr buang taru ka dŭh birani tingga. 33 Tuhan nang di ayŭh, ‘Kadi kasut mu, amai tarun yŭn mu mijog inŭh tana kudus. 34 Aku mbŭh kiris munki masam sangsara daya Ku di Egypt. Aku mbŭh dingah sidaing ngara; ka Aku mbŭh mandŭg an pirupas ngara. Ja madin, Aku pait kuu ka Egypt.’ 35 “Moses ati inŭh daya adi dŭh daya Israel an trima kan ngara nang, ‘Asi bada kuu jadi pinguasa ka akim ami?’ Ayŭh inŭh sianŭ adi Tapa pait da jadi pinguru ngara ka pirupas ngara ngga pinurung malaikat adi nandŭng di ayŭh di anak tŭngŭn kayuh adi bijagu apui dieh. 36 Ayŭh taban bangsa Israel ruah so Egypt, ndai pingandai-nginga ngga pingandai-saruh di Egypt ka di Rawŭt Bireh ka sitadŭn pat puru sawa di tarun tana-pajam. 37 Moses inŭh adi nang di daya Israel, ‘Tapa re pait ka angān ndi naan nabi, nimun Ayŭh mbŭh pait aku; ka ayŭh re so bangsa adŭp ngan.’ 38 Moses ati inŭh adi agi ngga daya Israel tikuruk di tarun tana-pajam; ayŭh agi diginŭ ngga tayung-babuk ta ka ngga malaikat adi minyu ngga ayŭh di Darŭd Sinai; ka ayŭh mbŭh kambat pinganang adi nggen udip so Tapa yŭn sopŭrŭg ta. 39 “Pak tayung-babuk ta abah dingah pinganang-i. Ngara tirawan ayŭh buang an pari ka Egypt. 40 Jadi ngara nang di Aaron, ‘Ndai tapa yŭn ta da nguru ata. Moses taban ata ruah so Egypt, pak ata dŭh puan ani mbŭh jadi di ayŭh madin.’ 41 Jadi ngara ndai tibudo nunda gayŭn pŭrŭng anak sapi, jugan sadis dieh, ka ndai gawai ngga nyibragah kayuh adi adŭp ngara mbŭh ndai. 42 Jadi Tapa nyipunok ngara ka tagan ngara da nyambah bitang bitang di rangit, nimun adi dog nang di surat nabi: ‘Daya Israel! Dŭh-i yŭn Kuangān simareh ka nyadis dāngsitadŭn pat puru sawa di tarun tana-pajam. 43 Bari tapa Molech inŭh adiangān gŭrŭng, ka tibudo Rephan, tapa bitang ngan; sopŭrŭg-i mbŭh tibudo adi angān ndai ka nyambah. Ngapŭi Aku re taran angān kamajeh Babylon.’ 44 “Tayung-babuk ta biyŭn Bari Tuhan adi Yŭn Tapa agi ngga ngara di tarun tana-pajam. Bari anŭ mbŭh dog ndai so pinyibada Tapa di Moses, nanyam suto adi mbŭh dog kiren di ayŭh. 45 Ripas anŭ, tayung-babuk ta adi kambat bari anŭ so bara nyamba ngara, taban-i ngga ngara darŭm ngara tunda Joshua ka sirabut tana daya bangsa bŭkŭn adi Tapa pibu darŭm-I panu diŭ di jawin ngara. Bari anŭ agi ngga ngara ndŭg jaman David. 46 David pimunos asŭng Tapa ka mite pinyibandar so Tapa an ndai ramin yŭn Tapa Jacob. 47 Pak Solomon inŭh adi pijog ramin anŭ yŭn Tapa. 48 “Pak Tapa adi Sambu Sopŭrŭg, dŭh-I rŭŭ di ramin adi manusia ndai; sak adi nang nabi, 49 ‘Rangit inŭh takta Ku, Tuhan nang, ka ong inŭh bangan kaja Ku. Ramin adi munki an ngan pijogyŭn Ku? Diki meh tarun yŭn Ku re rŭŭ? 50 Dŭh kah sopŭrŭg anŭAku ndai?’ 51 “Angān daya adi paŭh baking! Nimun ngara adi dŭh biguna di Tapa, angān dŭh an kuka atin ngan di pinganang Tapa! Angān mbŭh mun tayung-babuk ngan, ari rawan Roh Kudus! 52 Agi kah nabi adi dŭh tayung-babuk ngan kisiis? Ngara siŭ bara pinyisung Tapa, adi ko jah-i piagah pimandŭg Urun Tapa adi tŭnggŭn. Madin, angān mbŭh jua ka siŭ Ayŭh. 53 Angān inŭh adi mbŭh biyŭn ukum-adat Tapa adi malaikat ko nggen di angān, pak angān bŭn sita-i!” 54 Kan bara daya Kunsil dingah pinganang Stephen, ngara mbŭh raru triyŭn buang baji di ayŭh. 55 Pak Stephen, brisi ngga Roh Kudus, nyigura ka rangit ka kiris bragah Tapa ka Jesus mijog tura ka tauh Tapa. 56 “Tingga!” ayŭh nang, “aku kiris shorga tikuka ka Anak Manusia mijog tura ka tauh Tapa!” 57 Bara daya Kunsil nyirais buang mapot kajit-i. Nganŭ gŭh ngara samah samah nyurong ka Stephen, 58 ka batak ayŭh ka sapa kupo, ka manjan ayŭh ngga batuh. Bara saksi na jipo ngara di sindŭk kaja ndi naan dari bujang dŭn Saul. 59 Darŭm ngara manjan ayŭh ngga batuh, Stephen bidua, “Tuhan Jesus, kambat simangi ku.” 60 Ka ayŭh sidikang ka nyirais nang, “Tuhan, apun dosa ngara!” Ko-i nang sakanŭ, ayŭh kabŭs.

Pingandai 8

1 Ka Saul mbŭh situju di pinyikabŭs-i. Di andu anŭ gŭh eklisia di Jerusalem piguru dog kisiis. Sopŭrŭg adi sabah di Jesus, adŭ-i bara pinyuruh, mbŭh papar sasah di ndi tarun tana darŭm utung utung rais Judea ngga Samaria. 2 Ngara adi taru di Tapa kubur tadang Stephen, buang bana muās ayŭh. 3 Pak Saul suba an nyirubuh eklisia; so ramin ndi ndŭg ramin andi ayŭh nakap daya adi sabah di Jesus, dari bait dayung ka na ngara darŭm jer. 4 Ngara adi sabah di Jesus adi mbŭh papar sasah, piagah Agah Kana so Tapa di barang yŭn-i. 5 Philip di ka sindŭ kupot di Samaria ka ngajar pasar Kristus di daya diginŭ. 6 Kan bara daya bagŭ dingah Philip minyu ka ndai pingandai-nginga, ngara nakit dingah kayuh adi nang-i. 7 Roh arap ruah so bagŭ daya buang-i nyirais ngga sirŭŭn bana, ka bagŭ daya adi naman andam ruku ngga adi bajang dog pibua. 8 Sabab anŭ bara daya di Samaria mbŭh raru gaŭn. 9 Ndi naan daya dŭn Simon agi rŭŭ diginŭ, adi tian ti ko bada daya Samaria tiyur da pingandai biruri-i. Ayŭh agi nang adŭp-i daya bās, 10 ka sopŭrŭg daya di kupo anŭ, baga bait siit pangkat-i, sopŭrŭg dingah pinganang-i. “Daya ati inŭh kuasa Tapa adi dog kadŭn ‘Kuasa Bās,’” ngara nang. 11 Ngara dingah pinganang-i, sabab mbŭh tui ngara tiyur da pingandai biruri-i. 12 Pak kan ngara sabah ajar Philip pasar Agah Kana Pinyipritah Tapa ka pasar Jesus Kristus, ngara dog baptisa, dari dayung. 13 Adŭp Simon sua gŭh sabah; ka ripas-i ko dog baptisa ayŭh tunda Philip. Kan-i kiris pingandai-nginga ngga pingandai-saruh dog ndai Philip, ayŭh inga inga. 14 Bara pinyuruh di Jerusalem dingah daya Samaria mbŭh kambat pinganang Tapa, jadi ngara pait ka ngara Peter ngga John. 15 Ngara mandŭg ka simayang yŭn ngara adi mbŭh sabah di Jesus siŭn ngara kambat Roh Kudus; 16 amai Roh Kudus gibayuh mūn di tunduh ngara; kaŭs-i ngara muko dog baptisa ngga adŭn Tuhan Jesus. 17 Ka Peter ngga John na tangan ngara di tunduh ngara, ka ngara kambat Roh Kudus. 18 Simon kiris Roh Kudus dog nggen di ngara adi sabah di Jesus kan pinyuruh pinyuruh anŭ na tangan-i di tunduh ngara. Jadi ayŭh nggen duit di Peter ngga John, 19 nang-i, “Nggen di aku gŭh kuasa anŭ, isa kan aku na tangan ku di tunduh daya, daya bisa kambat Roh Kudus.” 20 Pak Peter nam, “Kuu ngga duit mu di ka apui neraka, amai kuu pikir kuu bisa miris pinganggen Tapa ngga duit! 21 Kuu dŭh bisa sua ndai kraja ati, sabab atin mu dŭh batur di batŭh Tapa. 22 Taran akar arap mu anŭ ka bidua ka Tapa mite Ayŭh apun kuu so pikir-kira adi sarah anŭ. 23 Amai aku kiris kuu mbŭh raru sina buang mbŭh dog buak dosa.” 24 Simon nang di Peter ngga John, “Turung bidua ka Tuhan yŭn ku, isa kayuh anŭ adi kuu nang dŭh dog aku.” 25 Ripas ngara ko bisaksi pasar Jesus Kristus ka piagah pinganang-I, ngara pari ka Jerusalem. Darŭm ngara pari, ngara nyasa ka nyuse Agah Kana di barang anak kupo di Samaria. 26 Malaikat Tuhan nang di Philip, “Sidia meh adŭp mu ka matak ka siratan ka aran anŭ adi nuju Gaza so Jerusalem.” (Aran anŭ dŭh dog pakai madin.) 27-28 Jadi Philip makat ka rasu matak. Ka agi ndi naan eunuch so Ethiopia, daya adi tukang jaga buat-rata rani Ethiopia, adi mbŭh pari ko simayang di Jerusalem. Darŭm-i guru di krita kuda-i, ayŭh basa surat nabi Isaiah. 29 Roh Kudus nang di Philip, “Panu di nyindŭk krita kuda anŭ.” 30 Jadi Philip bikaduh tudu krita kuda anŭ, ka dingah ayŭh basa surat nabi Isaiah. Ayŭh siken, “Mirati mu kah kayuh adi kuu basa?” 31 Ayŭh nam, “Simuki aku re mirati kambŭi daya mating turung kidaan rati-i di aku?” Ka ayŭh bada Philip maad krita kuda ka guru sindŭk adŭp-i. 32 Jadi pinganang Surat-kudus anŭ adi-i basa agi sakati: “Ayŭh agi keya ka biri adi dog taban yŭn dog simareh, keya ka biri dŭh bidudu darŭm buruh-i dog gumbak Ayŭh dŭh nang ani ani. 33 Ayŭh dog pimangŭh, ka mating daya nyibandar Ayŭh. Mating daya re tungang kidaan pasar sesang-i, sabab pimudip-i darŭm ong mbŭh mungan.” 34 Daya anŭ nang di Philip, “Kidaan di aku, pasar asi nabi anŭ minyu sakanŭ, pasar adŭp-i kah pasar daya bŭkŭn?” 35 Jadi Philip piguru minyu; piguru so pinganang Surat-kudus anŭ, ayŭh kidaan di ayŭh Agah Kana pasar Jesus. 36 Darŭm ngara panu, ngara ndŭg ndi tarun adi yŭn agi piin ka daya anŭ nang, “Tingga, agi piin digiti! Ani re bisa bitan aku so dog baptisa?” 37 Philip nang di ayŭh, “Kuu bisa dog baptisa, kambŭi kuu sabah ngga siabo atin mu.” Daya anŭ nam, “Aku sabah Jesus Kristus Anak Tapa.” 38 Daya anŭ bada krita kuda-i rŭŭ; ka ngara mūn ka piin, Philip ngga daya anŭ, ka Philip baptisa ayŭh. 39 Kan ngara bu so piin, Roh Tuhan tambit Philip ngga bu. Daya anŭ dŭh tia kiris ayŭh, pak pijuu pimanu-i ngga atin gaŭn. 40 Philip rada adŭp-i mbŭh di Azotus; ayŭh di ka Caesarea, ka di barang kupo adi-i so ayŭh nyuse Agah Kana.

Pingandai 9

1 Di tika anŭ Saul, babŭ kisiis bara pinunda Tuhan, di ka Imam Bās 2 ka mite surat pingatŭn an-i taban ka yŭn bara pingibās di barang ramin simayang-Jahudi di Damascus, isa kambŭi ayŭh agi dapŭd daya diginŭ adi tunda Aran Tuhan, dari bait dayung, ayŭh bisa nakap ngara ka taban ngara ka Jerusalem. 3 Saul matak ka Damascus. Ka darŭm-i mbŭh re ndŭg kupo anŭ, jawa so rangit agi tapŭ nyekar maning ayŭh. 4 Ayŭh rabu ka tana ka dingah sirŭŭn nang di adŭp-i, “Saul, Saul! Mani kuu kisiis Aku?” 5 “Asi Kaam Tuhan?” ayŭh siken. “Aku Jesus, adi kuu kisiis,” sirŭŭn anŭ nang. 6 “Pak makat ka nŭh di mŭrŭt kupo, di yŭn mu re dog kidaan kayuh adi dŭh siŭn dŭh kuu ndai.” 7 Bara adi samah panu ngga ayŭh rŭŭ buang dŭh nang ani ani; dingah sirŭŭn anŭ pak dŭh kiris asi asi. 8 Saul makat, bidarang, pak dŭh tungang kiris tarun. Jadi ngara kayak ayŭh ngga mŭrŭt Damascus. 9 Agi taruh andu ayŭh dŭh tungang kiris tarun, ka di tipuh anŭ ayŭh dŭh man nok. 10 Agi ndi naan daya adi sabah di Jesus di Damascus dŭn Ananias. Ayŭh kiris keya ka darŭm pŭmŭh Tuhan nang di ayŭh, “Ananias!” “Ta aku, Tuhan,” ayŭh nam. 11 Tuhan nang di ayŭh, “Sidia adŭp mu, ka nŭh di ka aran adi dog kadŭn Aran Tŭnggŭn, ka di ramin Judas siken daya adi dŭn Saul adi mandŭg so Tarsus. Ayŭh aŭn simayang, 12 ka keya ka darŭm pŭmŭh ayŭh kiris ndi naan daya dŭn Ananias mandŭg ka na tangan-i di tunduh ayŭh isa ayŭh dapŭd kiris dinge.” 13 Ananias nam, “Tuhan, bagŭ daya mbŭh kidaan di aku pasar daya ati samŭn pingandai arap-i di tunduh daya Mai di Jerusalem. 14 Ayŭh mbŭh mandŭg ka Damascus ngga kuasa so pingubak pingubak imam di nakap sopŭrŭg daya adi nyambah Kaam.” 15 Tuhan nang di ayŭh, “Panu gŭh nŭh, sabab Aku mbŭh mien ayŭh da taban adŭn Ku ka daya adi dŭh bangsa Jahudi samŭn raja raja ka daya Israel. 16 Ka Aku re kiren di ayŭh munki masam ayŭh re jera sabab adŭn Ku.” 17 Jadi Ananias panu, ka di mŭrŭt ramin anŭ adi yŭn Saul, ka na tangan-i di tunduh ayŭh. “Dingan ku Saul,” ayŭh nang, “Tuhan mbŭh pait aku, Jesus adi ko kiren adŭp-I di kuu di aran darŭm kuu mandŭg kamati, bada aku mandŭg tudu kuu isa kuu dapŭd kiris dinge ka isa kuu brisi ngga Roh Kudus.” 18 Ka jam anŭ gŭh kayuh mun sisik rabu so batŭh Saul, ka ayŭh rasu dapŭd kiris dinge. Ayŭh makat ka rasu dog baptisa; 19 ka ripas-i ko man, ayŭh pari bake dinge. Agi duwŭh taruh andu ayŭh rŭŭ ngga bara adi sabah, di Damascus. 20 Ka di ramin simayang-Jahudi ayŭh rasu ngajar pasar Jesus sawŭ Anak Tapa. 21 Sopŭrŭg adi dingah ayŭh mbŭh inga inga ka nang, “Dŭh kah siati adi, di Jerusalem, ko siŭ ngara adi nyambah Jesus? Dŭh kah ayŭh mandŭg kamati re di nakap ngara adi sabah ka taban ngara ka yŭn bara pingubak imam?” 22 Pak ajar Saul mbŭh jadi rabis bikuasa, ka pinganang adi ngga-I ngajar pasar Jesus adi Kristus mbŭh tatŭng sawŭ ndŭg ka bara daya Jahudi adi rŭŭ di Damascus dŭh tungang nam ayŭh. 23 Kan kudu kudu andu mbŭh ripuan, bara daya Jahudi tikuruk ka bipekat an siŭ ayŭh, 24 pak ayŭh agi dog kidaan pasar pekat ngara. Sandu singarŭm ngara kajŭn di tiban kuta kupo an siŭ ayŭh. 25 Pak di ndi ngarŭm bara pinunda Saul tambit ayŭh ka bisor ayŭh darŭm bakur so rubang sindung kuta kupo. 26 Saul di ka Jerusalem ka suba an bigaur ngga bara murid Jesus diginŭ. Pak sopŭrŭg ngara taru ayŭh, amai ngara dŭh sabah ayŭh sawŭ mbŭh jadi murid. 27 Pak Barnabas turung ayŭh ka taban ayŭh ka yŭn bara pinyuruh. Ayŭh kidaan di ngara munki Saul kiris Tuhan di aran ka pasar Tuhan mbŭh minyu ngga ayŭh. Ayŭh kidaan gŭh di ngara nang Saul agi ngajar ngga atin pus pagan ngga adŭn Jesus di Damascus. 28 Jadi Saul rŭŭ ngga ngara ka panu di barang yŭn di Jerusalem, ngajar ngga atin pus ngga adŭn Tuhan. 29 Ayŭh agi gŭh minyu ka bikarit ngga bara daya Jahudi adi minyu greek, pak ngara suba an siŭ ayŭh. 30 Kan bara adi sabah dingah, ngara taban Saul ka Caesarea ka bada ayŭh bu ka Tarsus. 31 Simŭnŭ meh eklisia di tarun tana Judea, Galilee, ka Samaria, mbŭh darŭm tipuh bamai. Ngga pinurung Roh Kudus eklisia anŭ dog nyibake buang daya-i mbŭh dŭ dŭ bitambah, darŭm-i udip buang stabi di Tuhan. 32 Peter panu ka barang yŭn, ka agi ndi sidah ayŭh di munan bara daya adi Tapa mbŭh mien adi rŭŭ di Lydda. 33 Diginŭ ayŭh bidapŭd ngga ndi naan daya dŭn Aeneas, adi naman andam ruku ka taŭn bŭn tungang makat so ambok-i sitŭkŭd mai sawa. 34 “Aeneas,” Peter nang di ayŭh, “Jesus Kristus pibua kuu. Makat ka marun ambok mu.” Aeneas rasu makat. 35 Sopŭrŭg daya adi rŭŭ di Lydda ka di Sharon kiris ayŭh, ka ngara sabah di Tuhan. 36 Di Joppa agi ndi naan dayung dŭn Tabitha, adi sabah di Jesus. (Dŭn-i darŭm piminyu Greek inŭh Dorcas, rati “Peyu.”) Ayŭh taŭn dŭh masah ndai pingandai kana buang turung daya sirata. 37 Di tika anŭ, ayŭh birandam ka rasu kabŭs. Tadang-i dog mamuh ka dog piguring di birit di sambu. 38 Joppa dŭh jo so Lydda, ka kan bara adi sabah di Jesus di Joppa dingah Peter agi di Lydda, ngara pait duwŭh naan daya ka ayŭh ngga pinganang, “Rikas mandŭg tudu kieh.” 39 Jadi Peter makat ka di ngga ngara. Ka kan ayŭh mbŭh ndŭg, ngara taban ayŭh ka birit di sambu, di yŭn bara dayung uban tikuruk maning ayŭh, sien buang kiren di ayŭh sopŭrŭg jipo samŭn jipo-tabar adi Dorcas ko ndai sitadŭn ayŭh babŭ udip. 40 Pak Peter bada ngara ruah ka sapa, ka adŭp-i sidikang simayang; komŭnŭ ayŭh nyindŭk tadang anŭ ka nang, “Tabitha, makat!” Tabitha bidarang, ka kan-i kiris Peter, ayŭh guru. 41 Peter ton tangan-i ka turung ayŭh mijog. Komŭnŭ ayŭh bagan sopŭrŭg daya adi sabah, samŭn bara dayung uban, ka kiren ayŭh mbŭh pari udip di ngara. 42 Agah anŭ kambang di ndi tarun tana Joppa, ka bagŭ daya mbŭh sabah di Tuhan. 43 Ka Peter rŭŭ di Joppa agi mua tian-i ngga ndi naan daya adi tukang nyamŭk anyit, dŭn Simon.

Pingandai 10

1 Agi ndi naan daya di Caesarea dŭn Cornelius, adi pingubak tibaran soldadu daya Rome adi dog kadŭn “Rejimen Italy.” 2 Ayŭh daya adi biyŭn atin taru di Tapa; ayŭh ngga sopŭrŭg manak-i nyambah Tapa. Ka mbŭh bagŭ gŭh kayuh adi ko-i ndai ngga turung daya sirata, buang siraru bidua ka Tapa. 3 Ndi sidah ngga arong pukor taruh ripas kumbeng, ayŭh kiris keya ka darŭm pŭmŭh malaikat Tapa mandŭg ka nang di ayŭh, “Cornelius!” 4 Ayŭh nakit tingga malaikat anŭ buang taru; ayŭh nang, “Ani, tuan?” Malaikat anŭ nam, “Tapa mbŭh munos asŭng-I di dua ngga di pingandai kana mu, ka mbŭh ingat kuu. 5 Ka madin pait daya ka Joppa da jiroh ndi naan daya dŭn Simon Peter. 6 Ayŭh nyandong ramin tukang nyamŭk anyit, dŭn Simon, adi piramin di tabing rawŭt.” 7 Kan malaikat anŭ mbŭh bu, ayŭh bagan duwŭh naan daya gaji-i samŭn ndi naan soldadu adi biyŭn gŭh atin taru di Tapa, adi siraru agi ngga adŭp-i. 8 Ayŭh kidaan di ngara kayuh adi mbŭh jadi ka pait ngara ka Joppa. 9 Andu anŭ ndi, ngga arong kumbeng, darŭm ngara babŭ di aran pak mbŭh sindŭk Joppa, Peter maad ka tibung ramin an simayang. 10 Ayŭh mbŭh sibŭrŭk ka raan man; pak sitadŭn daya sidia pinguman, ayŭh agi keya ka darŭm pŭmŭh kiris kayuh. 11 Ayŭh kiris rangit tikuka ka agi kayuh mūn, mun banang adi ramba, dog bisor ngga pat sikuh-i ka ong. 12 Di darŭm-i agi barang masam dāng, adi bigawang ngga adi mikabur. 13 Ka agi sirŭŭn nang di ayŭh, “Makat, Peter; simareh ka man!” 14 Pak Peter nang, “Dŭh Tuhan! Bŭn aku man kayuh adi sŭn adat nang kais puan kah sembar.” 15 Sirŭŭn anŭ nang di ayŭh dinge, “Dŭhnyah nang kais kayuh adi Tapa ko kidaan nang bisig.” 16 Kayuh anŭ jadi simŭnŭ pitaruh kari, ka komŭnŭ kayuh anŭ dog tambit pari ka rangit. 17 Sitadŭn Peter aŭn bipikir pasar rati kayuh adi-i kiris anŭ, daya adi dog pait Cornelius mbŭh dapŭd yŭn ramin Simon, ka madin mbŭh mijog di baŭm tiban buwang ramin. 18 Ngara bagan ka siken, “Agi kah daya adi dŭn Simon Peter nyandong digiti?” 19 Peter gi-aŭn suba jiroh rati kayuh adi-i bauh ko kiris anŭ, kan Roh Kudus nang, “Dingah! Taruht naan daya agi mandŭg jiroh kuu. 20 Rikas mūn ka sagān, ka dŭhnyah abah tunda ngara amai Aku inŭh adi bada ngara mandŭg.” 21 Jadi Peter mūn ka sagān ka nang di ngara, “Aku inŭh adi angān jiroh. Mani angān mandŭg?” 22 “Cornelius adi pingubak soldadu pait kieh,” ngara nam. “Ayŭh daya adi kana adi taru di Tapa, buang-i dog stabi bangsa daya Jahudi. Malaikat Tapa agi kidaan di ayŭh bada bagan kaam da di ka ramin-i, isa ayŭh bisa dingah kayuh adi patut kaam nang.” 23 Peter bada ngara mŭrŭt ka ngara nyirŭmŭn diginŭ. Andu anŭ ndi ayŭh matak ngga ngara; ka kada daya so Joppa adi sabah di Jesus sua ngga ayŭh. 24 Andu anŭ ndi ngara ndŭg Caesarea. Cornelius agi kajŭn ayŭh, ngga bara madis-i samŭn bara dingan-i adi-i ko bagan. 25 Kan Peter mbŭh re mŭrŭt, Cornelius tudu ayŭh ka sidikang di kaja-i ka nyambah ayŭh. 26 Pak Peter bada ayŭh makat. “Mijog,” ayŭh nang; “Aku ati daya biasa.” 27 Peter minyu ngga Cornelius darŭm-i mŭrŭt ka kiris bagŭ daya mbŭh tikuruk. 28 Ayŭh nang di ngara, “Adŭp ngan mbŭh puan nang daya Jahudi nanyam ka adat-i dŭh bisa bigaur ngga daya adi dŭh bangsa Jahudi. Pak Tapa mbŭh kiren di aku nang aku dŭh siŭn nang tadŭ tadŭ daya kais bait sembar. 29 Ngapŭi aku mandŭg dŭh ngga matah, kan aku dog bagan. Aku siken angān garang, mani angān bagan aku?” 30 Cornelius nang, “Kira ka taruh andu adi mbŭh ripas, ngga arong jam ati gŭh, kan aku simayang di ramin ku ngga arong pukor taruh ripas kumbeng, gŭgŭh agi ndi naan daya nēn piraka adi bringam mijog di sirung jawin ku 31 ka nang: ‘Cornelius! Tapa mbŭh dingah dua mu ka mbŭh kiris pingandai kana mu. 32 Pait daya ka Joppa da jiroh ndi naan daya dŭn Simon Peter. Ayŭh nyandong ramin Simon adi tukang nyamŭk anyit, adi piramin di tabing rawŭt.’ 33 Jadi aku rasu pait daya da di jiroh kaam, ka kaam mbŭh raru kana gŭh an mandŭg. Ka madin kieh sopŭrŭg agi digiti di sirung jawin Tapa, an dingah kayuh adi Tuhan mbŭh bada kaam nang.” 34 Peter piguru minyu: “Aku puan di batŭh Tapa sopŭrŭg daya agi brimun. 35 Daya adi taru di Ayŭh ka ndai kayuh adi batur taŭn dog trima-I, dŭh kira ani bangsa-i. 36 Angān puan agah adi-I pait ka daya Israel, Agah Kana pasar damai so ka Jesus Kristus, adi Tuhan sopŭrŭg. 37 Angān puan kraja pingandai bās adi mbŭh jadi di ndi tarun tana Israel, piguru so Galilee ripas John nyuse ajar-i pasar baptisa daya. 38 Angān puan pasar Jesus so Nazareth ka munki Tapa mbŭh ren di tunduh-I Roh Kudus ka kuasa. Ayŭh panu ka barang yŭn, ndai pingandai kana ka pibua sinadan daya adi dog nguasa Siarap, amai Tapa agi ngga Ayŭh. 39 Kieh ati mbŭh bara saksi yŭn sopŭrŭg kayuh adi-I mbŭh ndai di tarun tana Israel ka di Jerusalem. Komŭnŭ ngara nggen di Ayŭh ukum kabŭs, masak Ayŭh di atuh rigang. 40 Pak taruh andu ripas anŭ, Tapa pakat Ayŭh so kabŭs ka bada Ayŭh nandŭng, 41 dŭh di sopŭrŭg daya, pak di bara saksi adi Tapa mbŭh mien, anŭ inŭh, kieh adi ko man nok ngga Ayŭh ripas-I makat so kabŭs. 42 Ka Ayŭh mbŭh pesan di kieh da nyuse Agah Kana di sopŭrŭg daya ka bisaksi nang Ayŭh inŭh sianŭ adi Tapa ko tijuan da jadi arang daya adi udip ngga adi kabŭs. 43 Sopŭrŭg nabi mbŭh minyu pasar Ayŭh, nang sopŭrŭg adi sabah di Ayŭh re dapŭd pingapun dosa so ka kuasa adŭn-I.” 44 Darŭm Peter babŭ minyu, Roh Kudus mūn di tunduh sopŭrŭg ngara adi dingah agah anŭ. 45 Bagŭ daya Jahudi adi sabah di Jesus adi mandŭg so Joppa ngga Peter mbŭh inga inga kiris Tapa ren Roh Kudus di daya adi dŭh bangsa Jahudi. 46 Amai ngara dingah ngara minyu darŭm piminyu saruh buang muji Tapa. Peter minyu: 47 “Ngara ati mbŭh kambat Roh Kudus, mun ata gŭh. Asi meh garang re nagah ngara dog baptisa ngga piin?” 48 Jadi ayŭh bada ngara dog baptisa ngga adŭn Jesus Kristus. Komŭnŭ ngara bada ayŭh rŭŭ ngga ngara sitian duwŭh taruh andu.

Pingandai 11

1 Bara pinyuruh ka bara adi sabah di Jesus di ndi tarun tana Judea mbŭh dingah pasar daya adi dŭh bangsa Jahudi agi gŭh kambat pinganang Tapa. 2 Kan Peter di ka Jerusalem, ngara adi raan daya adi dŭh bangsa Jahudi kambat adat sunat, ngamun ayŭh, 3 “Kuu mbŭh di ka ramin daya adi dŭh bangsa Jahudi, ndŭg ka muko gŭh man ayō ngara!” 4 Jadi Peter nakit kidaan di ngara ani adi mbŭh jadi so sibungas-i: 5 “Darŭm aku simayang di kupo Joppa, aku kiris kayuh keya ka di darŭm pŭmŭh, mūn so rangit mun ndi banang adi ramba dog bisor ngga pat sikuh-i ka yŭn ku. 6 Aku nakit tingga darŭm-i ka kiris dāng kudip samŭn dāng tarun, dāng adi bigawang ngga adi mikabur. 7 Ka aku dingah sirŭŭn nang di aku, ‘Makat Peter, simareh ka man!’ 8 Pak aku nang, ‘Dŭh, Tuhan! Bŭn aku man kayuh adi sŭn adat nang kais puan kah sembar.’ 9 Sirŭŭn anŭ minyu dinge so rangit, ‘Dŭhnyah nang kais kayuh adi Tapa ko kidaan nang bisig.’ 10 Kayuh anŭ jadi pitaruh kari, ka sikasŭn-i sopŭrŭg-i dog tarik pari ka rangit. 11 Di tika anŭ, taruh naan daya adi dog pait ka yŭn ku so Caesarea mbŭh mandŭg ka ramin di yŭn kut nyandong. 12 Roh Kudus bada aku di ngga ngara, dŭh kira asi asi. Nŭm naan ngara anŭ so tibaran ta di Joppa adi sabah di Jesus agi sua ngga aku di ka Caesarea, ka kieh sopŭrŭg mŭrŭt ramin Cornelius. 13 Ayŭh kidaan di kieh munki ayŭh agi kiris malaikat mijog di ramin-i, adi nang di ayŭh, ‘Pait daya ka Joppa da tudu ndi naan daya dŭn Simon Peter. 14 Ayŭh re kidaan munki kuu ngga rawang mu bisa dog nyiramat.’ 15 Ka kan aku piguru minyu, Roh Kudus mūn di barang naan ngara nimun-I ko mūn di barang naan ata di sibungas-i. 16 Ka aku ingat kayuh adi Tuhan ko nang: ‘John baptisa ngga piin, pak angān re dog baptisa ngga Roh Kudus.’ 17 Ka kambŭi Tapa mbŭh nggen pinganggen anŭ di ngara nimun-I ko nggen di ata darŭm ata sabah di Jesus Kristus, asi meh aku ati re tungang bitan pingandai Tapa?” 18 Kan ngara dingah sakanŭ, ngara pajam. Ka ngara muji Tapa, “Di daya adi dŭh bangsa Jahudi gŭh Tapa mbŭh nggen aran ngga marik pimudip-i pari ka adŭp-I, siŭn dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu!” 19 Kada ngara adi sabah di Jesus adi mbŭh papar sasah sitagar pinyikisiis adi timbur di andu Stephen dog siŭ, mbŭh panu jeh ka Phoenicia, Cyprus ka Antioch, piagah agah so Tapa di bara daya Jahudi adŭ. 20 Pak agi kada so ngara adi sabah, adi so Cyprus ka Cyrene, darŭm pimanu ngara nuju Antioch agi piagah agah anŭ di daya adi dŭh bangsa Jahudi ani, kidaan di ngara Agah Kana pasar Tuhan Jesus. 21 Kuasa Tuhan agi ngga ngara, ka bagŭ daya mbŭh sabah ka marik pimudip-i pari ka Tuhan. 22 Eklisia di Jerusalem dingah pasar kayuh anŭ, ka ngara pait Barnabas ka Antioch. 23 Kan ayŭh mbŭh ndŭg ka kiris munki masam Tapa mbŭh nyiberkat ngara, ayŭh mbŭh raru gaŭn ka ngatat sopŭrŭg ngara da tŭtŭd di Tuhan ngga siabo atin ngara. 24 Barnabas daya adi kana, puno ngga kuasa Roh Kudus ngga pinyabah, ka bagŭ meh daya mbŭh sabah di Tuhan. 25 Komŭnŭ Barnabas di ka Tarsus di jiroh Saul. 26 Kan-i mbŭh dapŭd ayŭh, ayŭh taban ayŭh ka Antioch. Ka agi ndi sawa ngara duwŭh bigaur ngga daya eklisia diginŭ buang ngajar bara daya bagŭ. Di Antioch inŭh bara daya adi sabah di Jesus piguru dog kadŭn Kristen. 27 Di tika anŭ kada nabi mandŭg ka Antioch so Jerusalem. 28 Ndi so ngara, dŭn Agabus, mijog ka ngga kuasa Roh Kudus ninjau nang apag adi bisā dŭm dŭh tui re agi di barang yŭn di ong. (Apag anŭ jadi di jaman Caesar Claudius.) 29 Bara murid natu nang niap naan ngara re pait nanyam tungang-i pinurung ka bara dingan adi sabah adi rŭŭ di Judea. 30 Anŭ ngara ndai, ka bada Barnabas ngga Saul taban duit anŭ ka yŭn bara nyamba eklisia di Jerusalem.

Pingandai 12

1 Kurang rabis di tika anŭ Raja Herod piguru kisiis kada daya eklisia. 2 James, adi jurud John, ayŭh bada dog siŭ ngga pedang. 3 Kan-i kiris pingandai-i pimunos daya Jahudi, ayŭh nakap gŭh Peter. (Kayuh ati jadi di tipuh Gawai Ruti Dŭh-Biragi.) 4 Kan-i mbŭh dog nakap, Peter dog na darŭm jer, di yŭn-i dog jaga pat tibaran soldadu; tiap tibaran anŭ agi pat naan soldadu. Herod mbŭh ngatur bada ayŭh dog bisara di sirung jawin daya bagŭ ripas Gawai Paska. 5 Jadi Peter mbŭh dog na darŭm jer, pak daya eklisia bandar bidua ka Tapa yŭn-i. 6 Ngarŭm adi diŭ so Herod mbŭh re an taban ayŭh ka sapa di sirung jawin daya bagŭ, Peter bŭŭs di asah duwŭh naan soldadu. Ayŭh dog mŭŭng ngga duwŭh parik basi, ka di tiban ramin jer kada soldadu agi jaga. 7 Ka gŭgŭh malaikat Tuhan agi mijog diginŭ, ka jawa nyekar darŭm birit anŭ. Malaikat anŭ tama Peter ka kies ayŭh, ka nang, “Rikas Makat!” Jam anŭ gŭh parik basi rudos so tangan Peter. 8 Ka malaikat anŭ nang di ayŭh, “Nyisŭt taris kupong mu ka kasŭk kasut mu.” Peter nyisŭt taris kupong-i ka kasŭk kasut-i; ka malaikat nang, “Kasŭk jipo mu ka tunda aku.” 9 Peter tunda ayŭh ruah so ramin jer, dŭh puan kayuh adi jadi kayuh adi sawŭ kah kayuh adi dŭh sawŭ; ayŭh pikir adŭp-i nyipŭmŭh. 10 Ngara murah sibungas tibaran soldadu adi jaga, komŭnŭ tibaran adi numbor duwŭh, ka sikasŭn-i ngara ndŭg tiban basi adi nura kupo. Tiban anŭ tikuka sadi adŭp-i yŭn ngara, ka ngara ruah. Ngara panu di aran, ka gŭgŭh malaikat anŭ miyap so yŭn Peter. 11 Nganŭ Peter rada kayuh adi mbŭh jadi di adŭp-i, ka nang, “Madin aku puan-i taŭn sawŭ! Tuhan mbŭh pait malaikat-I da nyiramat aku so kuasa Herod ka so sopŭrŭg kayuh adi daya Jahudi raan ndai di tunduh aku.” 12 Kan-i mbŭh rada kayuh anŭ, ayŭh di ka ramin Mary, sindŭ John Mark, di yŭn bagŭ daya mbŭh tikuruk ka simayang. 13 Ayŭh gutog tiban tura ka sapa, ka ndi naan daya-gaji dŭn Rhoda mandŭg re di kuka. 14 Ayŭh natŭng sirŭŭn Peter ka mbŭh raru gaŭn ayŭh bikaduh pari buang kambŭt kuka tiban, ka kidaan di bara nang Peter agi mijog di sapa. 15 “Gira kuu!” ngara nang di ayŭh. Pak ayŭh darah kidaan di ngara, ka ngara nam, “Anŭ mbŭh malaikat-i.” 16 Peter babŭ gutog tiban; Ka sikasŭn-i ngara kuka tiban, ka mbŭh inga inga kan ngara kiris ayŭh. 17 Ayŭh pakat tangan-i mite ngara pajam, ka ayŭh nakit kidaan di ngara munki Tuhan mbŭh piruah ayŭh so ramin jer. “Kidaan kayuh ati di James samŭn di bara adi sabah di Jesus,” ayŭh nang. Komŭnŭ ayŭh bu so nŭ di ka tarun bŭkŭn. 18 Kan-i mbŭh isan isan, bara soldadu mbŭh guga jiroh Peter. 19 Herod nggen ukum bada daya jiroh ayŭh, pak ngara dŭh tungang dapŭd ayŭh. Jadi ayŭh bada bara soldadu anŭ dog nyasat ka nggen ukum bada ngara dog ukum kabŭs. Ripas anŭ, Herod matak so Judea ka Caesarea ka rŭŭ diginŭ sadang tian-i. 20 Herod mbŭh raru baji di daya Tyre ka Sidon, jadi ngara di ngga ndi tibaran tudu ayŭh. Sibungas-i ngara mujuk Blastus, adi tukang kingat kayuh di istana, mite turung so ayŭh. Komŭnŭ ngara di ka Herod ka mite bidamai ngga ayŭh, sabab rais ngara bisangan di pinguman adi mandŭg so rais-i. 21 Di andu adi dog natap, Herod nēn piraka-i, guru di takta-i, ka nggen piminyu pinganang-i di bara daya. 22 “Ati dŭh manusia minyu, pak tapa!” ngara nyirais nang. 23 Di jam anŭ gŭh malaikat Tuhan mukong ayŭh, sabab ayŭh dŭh nggen bragah ka Tapa. Ayŭh dog man ŭrŭd ka rasu kabŭs. 24 Atan kayuh mun anŭ, pinganang Tapa mbŭh kambang di barang yŭn. 25 Barnabas ngga Saul, kan ngara muko ndai kraja ngara, ngara pari so Jerusalem taban John Mark.

Pingandai 13

1 Di eklisia di Antioch agi bara nabi ka bara gurū: Barnabas, Simeon (adi dog kadŭn Singŭt), Lucius (so Cyrene), Manaen (adi ko samah dog mira ngga Herodt adi gabenor), ka Saul. 2 Darŭm ngara nyambah Tuhan buang bipusa, Roh Kudus nang di ngara, “Tijuan Barnabas ngga Saul da ndai kraja adi Aku mbŭh bagan ngara da ndai.” 3 Ripas bipusa ngga simayang, ngara na tangan ngara di tunduh ngara duwŭh ka pait ngara. 4 Dog pait Roh Kudus, Barnabas ngga Saul di ka Seleucia ka birayar so nŭ di ka purau Cyprus. 5 Kan ngara mbŭh ndŭg Salamis, ngara nyuse pinganang Tapa di ramin ramin simayang-Jahudi. Ngara bada John Mark turung ngara di kraja ngara. 6 Ngara panu mutas purau anŭ nuju Paphos, di yŭn ngara bidapŭd ngga ndi naan daya biruri karŭm dŭn Bar-Jesus, daya Jahudi adi kadŭn adŭp-i nabi. 7 Ayŭh anŭ dingan gabenor Sergius Paulus di purau anŭ, daya adi pitar-pandai. Gabenor anŭ bagan Barnabas ngga Saul da bidapŭd ngga adŭp-i sabab an dingah pinganang Tapa. 8 Pak Elymas, adi biruri karŭm anŭ (anŭ inŭh dŭn-i darŭm piminyu Greek) matah, suba an bada gabenor anŭ dŭh sabah di Jesus. 9 Pak Saul, adi dog kadŭn gŭh Paul, ngga kuasa Roh Kudus, tirek ayŭh 10 ka nang, “Kuu anak Siarap! Kuu pinganyu sopŭrŭg kayuh adi kana. Kuu mbŭh puno ngga barang masam akar adi arap, ka mbŭh siraru suba an marik kayuh adi sawŭ pasar Tuhan da jadi kayuh kadong! 11 Tuhan re ngukum kuu madin tong-i; kuu re karak ka re agi tian-i dŭh tungang kiris jawa batŭh andu.” Di jam anŭ gŭh Elymas kinyam piningga-i mbŭh jadi karŭm, ka jiroh daya da kayak adŭp-i. 12 Kan gabenor kiris kayuh adi mbŭh jadi, ayŭh sabah, sabab ayŭh raru nyaruh di ajar Tuhan. 13 Paul ngga bara dingan-i birayar so Paphos ka mandŭg ka Perga, kupo di Pamphylia, di yŭn John Mark bu tingge ngara ka pari ka Jerusalem. 14 Ngara pijuu panu so Perga di ka Antioch di Pisidia, ka di andu Sabbath ngara di ka ramin simayang-Jahudi ka guru diginŭ. 15 Ripas basa so Ukum-adat Moses ka so surat surat bara nabi, bara pinguru di ramin simayang-Jahudi anŭ bada daya kidaan di ngara nang: “Dingan, kieh raan angān minyu di bara daya ati kambŭi angān biyŭn ajar ngga ngatat ngara.” 16 Paul mijog, ko-i pakat tangan-i, ayŭh piguru minyu: “Bara dingan ku daya Israel ngga sopŭrŭg adi dŭh bangsa Jahudi adi agi digiti nyambah Tapa: dingah aku minyu! 17 Tapa daya Israel mien tayung-babuk ta ka bada ngara jadi bangsa adi bās di jaman ngara jadi daya tami rŭŭ di Egypt. Tapa taban ngara ruah so Egypt ngga kuasa bās-I, 18 ka sitadŭn pat puru sawa Ayŭh bijijŭ nggat ngara di tarun tana-pajam. 19 Ayŭh nyirubuh ju bangsa di tarun tana Canaan ka bada daya adŭp-I dapu tarun tana anŭ. 20 Sopŭrŭg kayuh anŭ jadi darŭm tipuh 450 sawa. “Ripas anŭ, Ayŭh nggen di ngara bara akim ndŭg jaman nabi Samuel. 21 Ka kan ngara mite raja, Tapa nggen di ngara Saul anak Kish so tibaran-asar Benjamin, da jadi raja ngara sitadŭn pat puru sawa. 22 Ka kan-I ko kadi ayŭh, Tapa bada David jadi raja ngara. Ati inŭh kayuh adi Tapa nang pasar ayŭh: ‘Aku mbŭh dapŭd David anak Jesse daya adi Aku suka, adi re ndai sopŭrŭg kayuh adi Aku bada ayŭh ndai.’ 23 Adŭp Jesus meh, adi sesang David, adi Tapa bada jadi Pinyikudip daya Israel, nimun janji-I. 24 Diŭ so Jesus piguru kraja-I, John ngajar sopŭrŭg daya Israel da marik pimudip ngara pari ka Tapa, ka kambat baptisa. 25 Ka darŭm John mbŭh re ngamas kraja-i, ayŭh nang, ‘Asi aku ati, nunda ka pinyidapŭd ngan? Aku dŭh sianŭ adi angān kajŭn. Pak ingat, Ayŭh inŭh mandŭg sundis so aku, ka aku dŭh sukup kana re kadi kasut so kaja-I.’ 26 “Bara dingan ku daya Israel, adi bara sesang Abraham, ka sopŭrŭg adi dŭh bangsa Jahudi digiti adi nyambah Tapa: yŭn ata inŭh Tapa mbŭh pait agah pinyiramat anŭ. 27 Amai ngara adi rŭŭ di Jerusalem samŭn bara pinguru ngara dŭh puan Ayŭh Pinyikudip, buang dŭh gŭh mirati pinganang bara nabi adi ngara basa barang andu Sabbath; pak gŭt-i ngara bada pinganang bara nabi jadi bitŭtŭk kan ngara nggen ukum kabŭs di Jesus. 28 Sunggu ngara dŭh biyŭn aran re nggen ukum kabŭs di Ayŭh, ngara mite Pilate nggen di Ayŭh ukum kabŭs. 29 Ka kan ngara ko pijadi sopŭrŭg kayuh adi Surat-kudus nang pasar Ayŭh, ngara bisor Ayŭh so atuh rigang ka na Ayŭh darŭm kubur. 30 Pak Tapa pakat Ayŭh so kabŭs, 31 ka agi kudu kudu andu Ayŭh agi pinandŭng adŭp-I di ngara adi ko panu bijaruh ngga Ayŭh so Galilee ka Jerusalem. Ngara mbŭh jadi saksi yŭn-I di daya Israel madin. 32 Ka kieh agi digiti taban Agah Kana ka yŭn ngan: Kayuh adi Tapa ko bijanji di tayung-babuk ta Ayŭh an ndai, 33 Ayŭh mbŭh ndai yŭn ta, adi bara sesang ngara, darŭm-I pakat Jesus so kabŭs. Nimun adi ko dog nuris darŭm Mazmur adi numbor duwŭh, ‘Kuu Anak Ku; andu ati Aku mbŭh jadi Sama Mu.’ 34 Ka sakati Tapa minyu pasar pakat Ayŭh so kabŭs, dŭh re madam darŭm kubur: ‘Aku re nyiberkat Kuu ngga berkat adi kudus adi Aku ko bijanji an nggen di David.’ 35 Ka sawŭ Ayŭh nang di ayat adi bŭkŭn, ‘Kaam dŭh re tandah Urun Mai adi tŭtŭd madam darŭm kubur.’ 36 Amai David, muko-i ndai pinyiraan Tapa di jaman adŭp-i, ayŭh kabŭs ka dog kubur ngga tayung babuk-i, ka madam darŭm kubur. 37 Pak kayuh ati dŭh jadi di sianŭ adi Tapa ko pakat so kabŭs. 38-39 Sopŭrŭg ngan, bara dingan ku daya Israel, kieh raan angān puan nang so Jesus agah pasar pingapun dosa mbŭh dog nyuse di angān. Barang naan daya adi sabah di Ayŭh mbŭh dog pirupas so sopŭrŭg dosa adi dŭh Ukum-adat Moses tungang pirupas angān so. 40 Ingat meh, garang, isa kayuh adi bara nabi ko nang dŭh dog angān: 41 ‘Tingga, angān adi napat Tapa! Inga inga meh ka kabŭs! Amai kayuh adi Aku ndai andu ati inŭh kayuh adi angān dŭh re sabah, sunggu daya kidaan rati-i di angān!’” 42 Darŭm Paul ngga Barnabas ruah so ramin simayang-Jahudi, daya mite ngara mandŭg dinge andu Sabbath anŭ ndi pijuu ngajar ngara pasar kayuh anŭ. 43 Ka kan daya mbŭh ruah so ramin simayang-Jahudi, Paul ngga Barnabas dog tunda bara daya Jahudi samŭn bara daya adi dŭh bangsa Jahudi adi mbŭh mŭrŭt adat Jahudi. Ngara duwŭh minyu ngga ngara ka ngatat ngara da adu adu udip darŭm pinyirasi-mandis Tapa. 44 Andu Sabbath anŭ ndi batang an barang naan daya darŭm kupo anŭ mandŭg di dingah pinganang Tuhan. 45 Pak kan bara daya Jahudi kiris bara daya bagŭ, ngara mbŭh puno ngga atin sina; ngara nyakar pinganang Paul ka pimangŭh ayŭh. 46 Pak Paul ngga Barnabas tanŭ ka minyu ngga atin adi rabis pagan: “Ngga sipatut-i pinganang Tapa dog kidaan di angān diŭ. Pak amai angān abah trima-i ka dŭh nyirundeng adŭp ngan tibirang yŭn udip adi sawŭ adi tan adu adu, kieh re tingge angān ka di tudu bara daya adi dŭh bangsa Jahudi. 47 Amai sakati inŭh pinyipesan adi Tuhan mbŭh nggen di kieh: ‘Aku mbŭh bada angān jadi jawa yŭn bara daya adi dŭh bangsa Jahudi, isa ndi ong ong bisa dog nyiramat.’” 48 Kan bara adi dŭh bangsa Jahudi dingah, ngara mbŭh gaŭn ka muji pinganang Tuhan; ka ngara adi mbŭh dog mien yŭn udip adi sawŭ adi tan adu adu rasu sabah di Jesus. 49 Pinganang Tuhan dog piagah di barang yŭn di ndi tarun tana anŭ. 50 Pak bara daya Jahudi ngasut bara daya adi bās darŭm kupo samŭn bara dayung adi dŭh daya Jahudi adi taru di Tapa, adi kaya ka timagah. Ngara piguru kisiis Paul ngga Barnabas ka kasig ngara so tarun tana ngara. 51 Paul ngga Barnabas tapis dabu so kaja ngara ngga matah ngara, ka ngara di ka Iconium. 52 Bara adi sabah di Jesus di Antioch mbŭh raru gaŭn buang mbŭh brisi ngga Roh Kudus.

Pingandai 14

1 Mun anŭ gŭh kayuh di Iconium: Paul ngga Barnabas di ka ramin simayang-Jahudi ka ngajar ndŭg ka bagŭ daya Jahudi samŭn adi dŭh bangsa Jahudi sabah di Jesus. 2 Pak daya Jahudi adi dŭh sabah ngasut daya adi dŭh bangsa Jahudi da tiru di bara adi sabah. 3 Ngara rŭŭ diginŭ mua tian-i, minyu ngga atin pagan pasar Tuhan, adi mbŭh kiren ajar ngara pasar pinyirasi mandis-I agi sawŭ darŭm-I nggen di ngara kuasa ngga ndai pingandai-nginga ka pingandai-saruh. 4 Daya darŭm kupo anŭ mbŭh pape jadi duwŭh tibaran: kada nyukong pinganang daya Jahudi, kada nyukong pinganang pinyuruh. 5 Komŭnŭ kada daya Jahudi ngga ngara adi dŭh bangsa Jahudi samŭn pinguru pinguru ngara, bipekat an kijera ngara duwŭh ka manjan ngara ngga batuh. 6 Kan bara pinyuruh dingah, ngara bu ka kupo Lystra ka kupo Derbe di Lycaonia, samŭn ka tarun tana maning anŭ. 7 Diginŭ ngara nyuse Agah Kana anŭ. 8 Di Lystra agi ndi naan daya adi mbŭh kipang so-i dog biranak, ka taŭn bŭn panu. 9 Ayŭh guru diginŭ ka nyiringa pinganang Paul. Paul, kiris ayŭh sabah buang dapŭd dog pibua, nakit tingga ayŭh 10 ka nang ngga sirŭŭn bana, “Mijog tŭnggŭn ngga kaja mu!” Daya anŭ mirupat ka mijog ka rasu panu. 11 Kan bara daya bagŭ kiris pingandai Paul, ngara nyirais nang darŭm piminyu Lycaonia, “Bara tapa mbŭh mūn ka ata darŭm gayŭn manusia!” 12 Ngara kadŭn Barnabas Zeus, ka Paul, amai ayŭh adi tukang minyu, ngara kadŭn Hermes. 13 Imam tapa Zeus, bari sambah-i agi di sapa kupo, taban sapi sapi ngga bunga bunga ka tiban kupo; ayŭh ngga bara daya bagŭ raan jugan sadis ka ngara duwŭh. 14 Kan Barnabas ngga Paul dingah kayuh adi ngara re ndai, ngara nyiratak piraka ngara ka bikaduh ka yun bara daya bagŭ buang nyirais, 15 “Mani angān ndai kayuh ati? Kieh ati daya manusia mun angān! Kieh digiti kidaan Agah Kana, isa angān pasan kayuh ati adi dŭh biguna ka pari ka Tapa adi udip, adi napa rangit, ong, rawŭt, ka sopŭrŭg kayuh adi di darŭm-i. 16 Jah Ayŭh tandah sopŭrŭg daya manusia kadŭg aran adŭp-i. 17 Pak Ayŭh mbŭh siraru kiren adŭp-I sawŭ agi so ka kraja kana adi-I ndai: mun nggen ujen so rangit ka buwa buwa di tika jajak di angān; Ayŭh nggen di angān pinguman ka bada atin ngan gaŭn.” 18 Ngga pinganang sakanŭ dŭh gŭh ngara tungang bitan bara daya jugan sadis ka ngara. 19 Kada daya Jahudi mandŭg so Antioch di Pisidia ka so Iconium; ka kan ko mujuk bara daya da tunda adŭp-i, ngara manjan Paul ngga batuh ka batak ayŭh ka sapa kupo, pikir ayŭh mbŭh kabŭs. 20 Pak kan bara adi sabah di Jesus tikuruk maning ayŭh, ayŭh makat ka pari ka darŭm kupo. Andu anŭ ndi ayŭh duwŭh Barnabas di ka Derbe. 21 Paul ngga Barnabas nyuse Agah Kana di Derbe ka mbŭh pijadi bagŭ murid diginŭ. Komŭnŭ ngara pari ka Lystra, ka Iconium, ka radus ka Antioch di Pisidia. 22 Ngara nagap bara pinunda diginŭ buang ngatat ngara da bijijŭ darŭm pinyabah. Ngara ngajar, “Ata dŭh siŭn dŭh an kinyam bagŭ pinyusah sibayuh ata kinyam Pinyipritah Tapa.” 23 Di barang eklisia ngara tijuan nyamba nyamba eklisia, ka ngga simayang ka bipusa ngara nyerah ngara ka darŭm tangan Tuhan, adi ngara sabah. 24 Ripas tambus tarun tana Pisidia, ngara mandŭg ka Pamphylia. 25 Ka kan ngara muko nyuse Agah Kana di Perga, ngara matak ka Attalia; 26 ka so nŭ ngara birayar ka Antioch, di yŭn ngara ko dog nyerah ngga simayang ka darŭm pinyigrindung pinyirasi-mandis Tapa yŭn kraja adi ngara bauh ko ngamas. 27 Kan ngara mbŭh ndŭg Antioch, ngara nguruk bara daya eklisia ka kidaan di ngara pasar sopŭrŭg kayuh adi Tapa mbŭh ndai ngga ngara ka munki Ayŭh mbŭh kuka aran isa daya adi dŭh bangsa Jahudi bisa sabah di Jesus. 28 Ka diginŭ ngara rŭŭ mua tian-i ngga bara adi sabah di Jesus.

Pingandai 15

1 Kada daya mandŭg so Judea ka Antioch ka piguru ngajar bara adi sabah di Jesus diginŭ, “Angān dŭh bisa dog nyiramat kambŭi angān dŭh dog nyunat nunda ka Ukum-adat Moses.” 2 Paul ngga Barnabas bandar bikarit ngga ngara pasar kayuh anŭ; jadi mbŭh dog ngatur meh, Paul ngga Barnabas samŭn kada ngara adi bŭkŭn di Antioch da di ka Jerusalem ka bidapŭd ngga bara pinyuruh ka bara nyamba eklisia diginŭ pasar kayuh anŭ. 3 Jadi, dog pait eklisia di pimanu ngara, ngara panu di Phoenicia ngga Samaria, kidaan pasar daya adi dŭh bangsa Jahudi mbŭh sabah di Tapa; agah ati bada sopŭrŭg bara adi sabah mbŭh raru gaŭn. 4 Kan ngara mbŭh ndŭg Jerusalem, ngara dog kambat eklisia, bara pinyuruh, ka bara nyamba eklisia; ka ngara kidaan sopŭrŭg kayuh adi Tapa ko ndai so ngara. 5 Pak kada adi sabah so tibaran daya Pharisee makat, ka nang, “Ngara adi dŭh bangsa Jahudi dŭh siŭn dŭh an dog nyunat ka dog kidaan da sita Ukum-adat Moses.” 6 Bara pinyuruh ngga bara nyamba eklisia tikuruk ngudung pasar kayuh anŭ. 7 Ripas ngara ko tui birundeng pasar kayuh anŭ Peter mijog ka nang, “Bara dingan ku, angān puan dawŭ-i Tapa mbŭh mien aku so dupan ngan da nyuse Agah Kana di daya adi dŭh bangsa Jahudi, isa ngara dingah ka bisa sabah. 8 Ka Tapa, adi puan pikir-kira daya, mbŭh kiren adŭp-I nyibandar daya adi dŭh bangsa Jahudi kan-I nggen Roh Kudus di ngara, nimun-I ko nggen di ata. 9 Di batŭh-I, ata ngga ngara agi samah; Ayŭh apun dosa ngara sabab ngara sabah. 10 Jadi mani meh angān an suba Tapa, na pinyirabis bat di kawin ngara adi sabah, pinyirabis adi adŭp ta bait tayung-babuk ta dŭh tungang kabis? 11 Dŭh-i patut simŭnŭ; ata sabah ka dog nyiramat da pinyirasi-mandis Tuhan Jesus, ka simŭnŭ gŭh ngara.” 12 Ka sopŭrŭg adi agi diginŭ mbŭh pirŭngŭt darŭm ngara nyiringa Barnabas ngga Paul kidaan sopŭrŭg pingandai-nginga ka pingandai-saruh adi Tapa ko ndai so ngara di dupan bara daya adi dŭh bangsa Jahudi. 13 Ripas ngara ko minyu, James minyu: “Bara dingan ku, dingah piminyu ku! 14 Simon bauh ko nakit kidaan munki Tapa ko diŭ munan daya adi dŭh bangsa Jahudi, an tambit so ngara daya yŭn adŭp-I. 15 Pinganang bara nabi mbŭh biratok ngga kayuh ati. Sak adi nang Surat-kudus, 16 ‘Ripas anŭ Aku re pari, Tuhan nang, ka pari pijog ramin David. Adi rubuh Aku re pari ndai da kana ka bada-i tagap dinge. 17 Ka sopŭrŭg bangsa bŭkŭn re mandŭg ka Aku, sopŭrŭg daya adi dŭh bangsa Jahudi adi Aku mbŭh bagan da jadi tung jaku. 18 Sakanŭ Tuhan, adi mbŭh pitambus-i ndun jah.’ 19 “Di kira ku, ata dŭhnyah mito daya adi dŭh bangsa Jahudi adi mbŭh rada Tapa. 20 Kaŭs-i ata patut nuris surat ngga kidaan di ngara da dŭh man pinguman adi sŭn adat nang kais, adi ko dog jugan ka tibudo; pijo adŭp ngara so pimudip adi dŭh tatu darŭm pingandai kais; ka dŭh man dāng adi kabŭs ko dog nyŭt tungo-i, bait kah deya. 21 Amai Ukum-adat Moses mbŭh so jah dog basa di ramin simayang-Jahudi barang andu Sabbath, ka pinganang-i dog nyuse di barang kupo.” 22 Komŭnŭ bara pinyuruh ngga bara nyamba eklisia, samŭn bara daya eklisia ndai pikir-kira ngara an mien kada daya so tibaran ngara, ka pait ngara ka Antioch ayō Paul ngga Barnabas. Ngara mien duwŭh naan daya adi dog stabi bara adi sabah, Judas, adi dog kadŭn Barsabbas, ngga Silas, 23 ka bada ngara taban surat ati: “Kieh, bara pinyuruh ka bara nyamba eklisia, adi bara dingan ngan, pait tabi ka sopŭrŭg dingan adi dŭh bangsa Jahudi adi rŭŭ di Antioch, Syria, ka Cilicia. 24 Kieh agi dingah kada daya adi mandŭg so tibaran ami agi mito ka nyusah angān ngga kayuh adi ngara nang; pingandai ngara dŭh-i so ka pingatur ami. 25 Jadi kieh mbŭh tikuruk ngudung ka mbŭh samah situju mien kada daya da jadi pinyisung adi kieh bisa pait ka angān ayō Barnabas ngga Paul adi kieh rindu, 26 adi mbŭh ruban asŭng ngara nyiraja yŭn Tuhan Jesus Kristus. 27 Kieh pait ka angān Judas ngga Silas, ka adŭp ngara re kidaan kayuh ati adi kieh nuris so baba adŭp ngara. 28 Amai kana di Roh Kudus, kieh sopŭrŭg mbŭh samah situju dŭh re nanuh angān ngga atur rabis so ati adi biguna dŭ: 29 Dŭhnyah man pinguman adi ko dog jugan ka tibudo; dŭhnyah man deya; dŭhnyah man dāng adi kabŭs ko dog nyŭt tungo-i; ka pijo adŭp ngan so pimudip adi dŭh tatu darŭm pingandai kais. Sanang angān kambŭi angān dŭh ndai kayuh kayuh adi mun anŭ. Kieh harap angān sanang siraru.” 30 Bara pinyisung anŭ dog bada panu di ka Antioch; di Antioch ngara bada tikuruk sopŭrŭg adi sabah, ka nggen surat anŭ di ngara. 31 Ka kan ngara ko basa, ngara mbŭh raru gaŭn amai surat anŭ ngatat ngara. 32 Judas ngga Silas, adi mbŭh adŭp ngara nabi, minyu mua tian-i ngga ngara, ngatat buang nagap ngara. 33 Ripas ngara ko rŭŭ diginŭ mua tian-i, bara diginŭ adi sabah bada ngara matak ngga siramat pari ka yŭn ngara adi pait ngara. 34 Pak Silas an babŭ rŭŭ diginŭ. 35 Pak Paul ngga Barnabas babŭ tui di Antioch, ka samah ngga bara adi bŭkŭn ngara ngajar ka nyuse pinganang Tuhan. 36 Ka kudu andu ripas anŭ Paul nang di Barnabas, “Ja ata pari di munan bara adi sabah, di barang kupo di yŭn ata ko nyuse pinganang Tuhan, ka tingga munki ngara madin.” 37 Barnabas raan taban John Mark ngga ngara, 38 pak Paul pikir dŭh patut taban ayŭh, sabab ayŭh ko bu tingge ngara di Pamphylia, dŭh sua ngga ngara ndŭg pinŭbŭn kraja ngara. 39 Ngara duwŭh bikarit, ka birakang: Barnabas taban Mark di birayar ka Cyprus, 40 pak Paul mien Silas ka matak, ripas bara adi sabah ko nyerah ngara ka darŭm pinyigrindung pinyirasi-mandis Tuhan ngga simayang. 41 Ayŭh ngga Silas panu di Syria ngga Cilicia, nagap bara daya eklisia.

Pingandai 16

1 Paul matak di ka Derbe ka Lystra, di yŭn agi ndi naan daya Kristen dŭn Timothy rŭŭ. Sindŭ-i adi daya Jahudi mbŭh Kristen gŭh, pak sama-i daya bangsa Greek. 2 Sopŭrŭg bara adi sabah di Jesus di Lystra ka di Iconium muji Timothy. 3 Paul, raan taban Timothy panu ngga adŭp-i, ayŭh bada-i bisunat. Ayŭh ndai simŭnŭ sabab sopŭrŭg daya bangsa Jahudi adi rŭŭ di tarun tarun anŭ puan sama Timothy daya bangsa Greek. 4 Darŭm ngara panu di barang kupo, ngara nggen atur di bara adi sabah, adi bara pinyuruh ka bara nyamba eklisia di Jerusalem ko samah situju ndai; ka bada ngara tunda-i. 5 Jadi meh sopŭrŭg eklisia dog nagap darŭm pinyabah ka bara adi sabah makin bitambah barang andu. 6 Ngara panu di tarun tana Phrygia ngga Galatia sabab Roh Kudus dŭh bada ngara nyuse pinganang Tapa di utung rais Asia. 7 Ka kan ngara mbŭh ndŭg baat rais Mysia, ngara suba mŭrŭt utung rais Bithynia, pak Roh Jesus dŭh bada ngara. 8 Jadi ngara radus panu tambust Mysia di ka Troas. 9 Ngarŭm anŭ Paul agi kiris keya ka darŭm pŭmŭh ndi naan daya Macedonia mijog ka mite ayŭh, nang-i, “Mandŭg ka Macedonia ka turung kieh!” 10 Kan ayŭh ko kiris kayuh anŭ, kieh rasu sidia adŭp ami an di ka Macedonia, sabab kieh mbŭh natu nang Tapa mbŭh bagan kieh da nyuse Agah Kana di daya diginŭ. 11 Kieh matak pakai kapar so Troas ka radus birayar nuju Samothrace, ka andu anŭ ndi nuju Neapolis. 12 So nŭ kieh di ka Philippi, kupo adi darŭm sibungas utung rais Macedonia, adi dog digŭng Rome. Kieh rŭŭ diginŭ duwŭh taruh andu. 13 Di andu Sabbath kieh ruah so kupo anŭ di ka bŭngŭn sungi, di yŭn kieh pikir agi yŭn daya Jahudi tikuruk simayang. Kieh guru ka minyu ngga bara dayung adi agi tikuruk diginŭ. 14 Ndi so ngara adi dingah kieh inŭh Lydia so Thyatira, adi tukang jua banang adi bēng. Ayŭh inŭh dayung adi nyambah Tapa, ka Tuhan mbŭh kuka atin-i da dingah buang sabah kayuh adi Paul nang. 15 Ripas ayŭh ngga bara adi di ramin-i dog baptisa, ayŭh mite kieh, “Kambŭi angān sabah aku ati mbŭh batur batur sabah di Tuhan, ja nyandong ramin ku.” Ayŭh mujuk kieh da di ka arŭn-i. 16 Ndi andu darŭm kieh di ka tarun yŭn simayang, kieh bidapŭd ngga ndi naan daya-gaji adi dayung adi dog mŭrŭt roh arap adi bada ayŭh pandai ninjau kayuh adi re jadi. Ayŭh mbŭh dapŭd bagŭ duit yŭn bara tuan-i so pimandai-i anŭ. 17 Ayŭh tunda Paul ngga kieh, buang nyirais nang, “Bara daya ati inŭh urun Tapa adi Sambu Sopŭrŭg! Ngara mandŭg di kidaan di angān munki angān bisa dog nyiramat!” 18 Ayŭh batang an barang andu nang sakanŭ, ndŭg ka Paul mbŭh susah da-i; Paul bigiring ka nang di roh anŭ, “Darŭm adŭn Jesus Kristus aku mritah kuu da ruah so ayŭh!” Jam anŭ gŭh roh anŭ ruah so ayŭh. 19 Pak kan bara tuan-i kiris aran adi ngga ngara dapŭd duit mbŭh mating tia, ngara nakap Paul ngga Silas ka taban ngara ka yŭn bara adi bikuasa di yŭn daya bisara di passar. 20 Ka kan ngara mbŭh taban ngara duwŭh ka yŭn pingibās pingibās pritah Rome diginŭ, ngara nang, “Ngara ati daya Jahudi, ka mbŭh ndai pito di kupo ta. 21 Ngara ngajar atur adat adi miranggar ukum-adat ta; ata daya Rome, dŭh ata bisa trima bait tunda atur adat anŭ.” 22 Bara daya bagŭ samah samah makat nyerang Paul ngga Silas. Bara pingibās anŭ nyiratak kadi piraka Paul ngga Silas ka nggen ukum bada ngara dog madŭs. 23 Ripas dog madŭs, ngara dog pibŭrŭt ka darŭm jer, ka pingubak ramin jer mbŭh dog pesan bada nakit kurung ngara. 24 Ko kambat pinganang, pingubak ramin jer anŭ pibŭrŭt ngara ka darŭm birit jer adi tura ka darŭm ka ngabŭt kaja ngara di asah apŭg kayuh adi bat. 25 Ngga arong sitŭrŭp ngarŭm Paul ngga Silas simayang buang nyanyi ka Tapa; bara daya adi dog jer adi bŭkŭn nyiringa ngara. 26 Ka gŭgŭh agi tana-bigugoh, ngugoh ramin jer ndŭg puun pinagap rasan-i. Bara tiban rasu tikuka ka parik basi abo rudos so sopŭrŭg daya adi dog jer. 27 Kan pingubak ramin jer burah ka kiris tiban tiban ramin jer mbŭh abo tikuka, ayŭh nyitak pedang-i an siŭ adŭp-i, pikir bara daya adi dog jer mbŭh abo bu. 28 Pak Paul nang ngga sirŭŭn bana, “Dŭhnyah ida ida ngga adŭp mu! Sopŭrŭg ami agi digiti!” 29 Pingubak ramin jer, muko-i mite prita, bikaduh mŭrŭt buang kimŭtŭr sidikang di kaja Paul ngga Silas. 30 Ayŭh taban ngara ruah buang nang, “Tuan, ani dŭh siŭn dŭh aku ndai siŭn aku dapŭd siramat?” 31 Ngara nam, “Sabah di Tuhan Jesus, ka kuu re siramat, kuu ngga rawang mu.” 32 Ka ngara nyuse pinganang Tuhan di ayŭh ka di sopŭrŭg adi bŭkŭn di ramin-i. 33 Di jam anŭ gŭh, di ngarŭm anŭ, pingubak ramin jer anŭ taban ngara ka ndi yŭn ka sita tawan ngara; ka ayŭh ngga sopŭrŭg rawang-i rasu dog baptisa. 34 Komŭnŭ ayŭh taban Paul ngga Silas ka ramin-i, ka nggen man di ngara. Ayŭh ngga rawang-i mbŭh raru gaŭn, sabab ngara madin mbŭh sabah di Tapa. 35 Kan andu mbŭh jawa, bara pingibās pritah Rome pait bara polis ka ramin jer ngga pinganang, “Pirupas ngara.” 36 Ka pingubak ramin jer kidaan di Paul, “Bara pingibās agi nggen pinganang bada kuu ngga Silas dog pirupas. Angān bisa ruah, ka panu darŭm damai meh.” 37 Pak Paul nang di bara polis, “Kieh mating dog dapŭd ndai sarah, pak ngara mbŭh madŭs kieh adi daya Rome di sirung jawin daya bagŭ! Komŭnŭ ngara pibŭrŭt kieh ka darŭm jer. Ka madin ngara raan piruah kieh darŭm bisukan kah? Dŭh bisa! Bada adŭp pingibās pingibās pritah Rome anŭ mandŭg di piruah kieh.” 38 Bara polis anŭ taban pinganang anŭ ka pingibās pingibās pritah Rome, ka ngara mbŭh taru kan ngara dingah Paul ngga Silas daya Rome. 39 Jadi ngara mandŭg ka mite apun so ngara. Komŭnŭ ngara taban ngara ruah so ramin jer ka bada ngara bu so kupo. 40 Paul ngga Silas ruah so ramin jer, rasu di ka ramin Lydia. Diginŭ ngara bidapŭd ngga bara adi sabah di Jesus, ka muko-i minyu ngatat ngara, ngara duwŭh bu.

Pingandai 17

1 Paul ngga Silas pijuu panu tambus Amphipolis ngga Apollonia ka mandŭg ka Thessalonica; diginŭ agi ndi ramin simayang-Jahudi. 2 Nimun kanyet-i Paul di ka ramin simayang-Jahudi anŭ. Diginŭ, sitadŭn taruh andu Sabbath, ayŭh taban bara daya ngga kirakar, pakai pinganang Surat-kudus 3 buang kidaan rati-i; so pinganang Surat-kudus anŭ ayŭh kiren di ngara nang Kristus dŭh siŭn dŭh an kinyam jera-birasa ka makat so kabŭs. “Jesus ati adi aku kidaan di angān,” Paul nang, “inŭh Kristus.” 4 Kada ngara mbŭh sabah ka tunda Paul ngga Silas; simŭnŭ gŭh dayung dayung adi timagah samŭn ndi tibaran daya Greek adi taru di Tapa. 5 Pak daya Jahudi mbŭh sina ka nguruk bara daya adi dŭh biguna so aran passar ka ndai tibaran-i. Ngara nguga ndi kupo kupo ka nyerang ramin ndi naan daya dŭn Jason, darŭm jiroh Paul ngga Silas an-i taban ka yŭn bara daya bagŭ. 6 Pak kan ngara dŭh tungang dapŭd ngara, ngara tarik Jason samŭn kada ngara adi sabah ka yŭn bara pinguasa di kupo, ka nyirais nang, “Bara daya ati mbŭh ndai pito di barang yŭn! Madin ngara mbŭh di kupo ta, 7 ka Jason agi kambat ngara di ramin-i. Ngara sopŭrŭg mbŭh miranggar ukum ukum-adat Caesar, nang agi raja adi bŭkŭn, adi dŭn Jesus.” 8 Ngga pinganang anŭ ngara bada daya bagŭ samŭn bara pinguasa kupo guga. 9 Ka kan bara pinguasa kupo ko bada Jason samŭn ngara adi bŭkŭn bayar ngga duit nanyam adi dog miratak siŭn dog pirupas, ngara bada ngara bu. 10 Kan-i mbŭh singarŭm, bara adi sabah bada Paul ngga Silas bu ka Berea. Kan ngara mbŭh ndŭg nŭ, ngara di ka ramin simayang-Jahudi. 11 Daya diginŭ agi mirati dŭ so daya di Thessalonica. Ngara suka dingah agah pasar Jesus, ka barang andu ngara birajar pinganang Surat-kudus an puan sawŭ ngga dŭh kayuh adi Paul nang. 12 Bagŭ ngara mbŭh sabah; ka bagŭ gŭh dayung daya Greek adi bās pangkat-i samŭn bara dari daya Greek sabah. 13 Pak kan bara daya Jahudi di Thessalonica dingah dinge Paul agi nyuse pinganang Tapa di Berea, ngara di kamanŭ ka ngasut buang nguga bara daya. 14 Bara adi sabah rasu bada Paul bu ka bŭngŭn rawŭt; pak Silas ngga Timothy babŭ diginŭ. 15 Ngara adi nguru Paul bu, taban ayŭh jeh ka Athens ka komŭnŭ pari ka Berea ngga pinyipesan so Paul bada Silas ngga Timothy, kambŭi tungang, rikas tudu adŭp-i. 16 Sitadŭn Paul di Athens kajŭn Silas ngga Timothy, ayŭh mbŭh raru susah kan ayŭh kiris munki masam puno kupo anŭ ngga dudu tibudo. 17 Jadi ayŭh taban ngga kirakar di ramin simayang-Jahudi bara daya Jahudi samŭn bara daya adi dŭh bangsa Jahudi adi nyambah Tapa, ka simŭnŭ gŭh di arong passar barang andu ngga tadŭ tadŭ daya adi agi murah. 18 Agi kada gurū Epicurean ngga gurū Stoic sitama pinyipuan ngga ayŭh. Agi kada so ngara siken, “Ani pinyipuan-i? Mating pimandai-i pak ayŭh minyu mun daya adi pandai!” Adi bŭkŭn nang, “Ayŭh mun adi minyu pasar tapa adi saruh.” Ngara nang sakanŭ sabab Paul ngajar pasar Jesus ka pasar pinyimakat so kabŭs. 19 Jadi ngara taban Paul ka sirung jawin kunsil kupo, adi dog kadŭn Areopagus, ka nang, “Kieh an puan ajar bauh anŭ adi kuu nang. 20 Kada kayuh adi kieh dingah kuu nang agi saruh di kieh; kieh an puan ani sibandar-i.” ( 21 Amai sopŭrŭg daya Athens samŭn daya tami adi rŭŭ diginŭ raru suka kubo masā kidaan bait dingah tadŭ tadŭ kayuh bauh.) 22 Paul mijog di sirung jawin kunsil kupo anŭ ka nang, “Aku kiris darŭm sopŭrŭg kayuh angān daya Athens taŭn mbŭh raru tagap darŭm adat. 23 Amai darŭm aku panu di kupo ngan ka tingga tarun tarun yŭn ngan bisambah, aku dapŭd ndi mija-sambah adi agi dog nuris dieh, ‘Ka Tapa adi Dŭh dog Puan.’ Anŭ adi angān nyambah, sunggu angān dŭh puan, anŭ inŭh kayuh adi aku piagah di angān madin. 24 Tapa, adi napa ong ngga sopŭrŭg kayuh adi agi dieh, inŭh adi nguasa rangit ngga ong. Ayŭh dŭh rŭŭ darŭm bari bari-sambah adi manusia ndai. 25 Dŭh gŭh Ayŭh biguna di pinurung so manusia, amai adŭp-I inŭh adi nggen sopŭrŭg kayuh, udip ngga asŭng di manusia. 26 So ndi manusia Ayŭh mbŭh pijadi sopŭrŭg bangsa, ka bada ngara udip di ndi ong ong. Adŭp-I muko diŭ ngŭtŭ tipuh ka siri siri tarun adi yŭn ngara rŭŭ. 27 Ayŭh ndai simŭnŭ isa ngara jiroh Ayŭh, ka kadŭ-i bisa dapŭd Ayŭh darŭm ngara jiroh Ayŭh. Pak Tapa sibandar-i dŭh jo so barang naan ata; 28 nimun adi ko daya nang, ‘Darŭm Ayŭh ata udip, mikitak buang agi di ong.’ Sak adi dog nang kada ngan adi tukang bipatun, ‘Ata gŭh bara anak-I.’ 29 Amai ata ati mbŭh bara anak Tapa, ata dŭh siŭn bada Ayŭh keya ka gambar dog ndai so mas puan kah pirak puan kah batuh, adi dog mŭŭt bait dog mutik so pimandai manusia. 30 Tapa mbŭh kambŭt tipuh tipuh adi mbŭh ripas adi ngga daya dŭh puan Ayŭh; pak madin Ayŭh mbŭh pesan di sopŭrŭg daya di barang yŭn da marik pimudip ngara pari ka Ayŭh. 31 Amai Ayŭh muko so ka ndi naan daya adi-I ko mien miratak andu adi ngga-I nggen bisara di ndi ong ong ngga pinyitŭnggŭn. Ayŭh muko kiren kayuh anŭ agi sawŭ darŭm-I pakat daya anŭ so kabŭs!” 32 Kan ngara dingah Paul minyu pasar pinyimakat so kabŭs, kada ngara napat ayŭh, pak adi bŭkŭn nang, “Kieh raan dingah kuu minyu pasar kayuh ati dinge.” 33 Komŭnŭ Paul bu so udung anŭ. 34 Kada daya tunda ayŭh buang sabah di Jesus; ndi so ngara inŭh Dionysius, daya kunsil, ka ndi naan dayung dŭn Damaris, ka agi dinge adi bŭkŭn.

Pingandai 18

1 Ripas anŭ, Paul bu so Athens matak ka Corinth. 2 Diginŭ ayŭh bidapŭd ngga ndi naan daya Jahudi dŭn Aquila, asar daya so Pontus, adi bauh mandŭg so Italy ngga sawŭn-i Priscilla, amai Caesar Claudius mbŭh nggen ukum bada sopŭrŭg daya Jahudi bu so Rome. Paul di tudu ngara, 3 ka rŭŭ buang nyiraja ngga ngara, sabab ayŭh bisangan di kraja-i adi tukang ndai bari, mun ngara. 4 Barang andu Sabbath di ramin simayang-Jahudi ayŭh kirakar ngga bara daya, suba an bada daya Jahudi ka daya Greek sabah di Jesus. 5 Kan Silas ngga Timothy mbŭh mandŭg so Macedonia, Paul mbit puno masā-i piagah agah so Tapa, bisaksi di daya Jahudi Jesus anŭ sawŭ Kristus. 6 Kan ngara natang ayŭh buang nang kayuh arap pasar ayŭh, ayŭh ngambar kadi dabu so piraka-i ngga matah ka nang di ngara, “Kambŭi angān manyap, adŭp ngan tanggong adŭp ngan! Aku dŭh re tanggong. So madin aku re di ka daya adi dŭh bangsa Jahudi.” 7 Jadi ayŭh tingge ngara ka di rŭŭ di ramin ndi naan daya dŭn Titius Justus, adi nyambah Tapa; ramin-i agi sindŭk ramin simayang-Jahudi. 8 Crispus, adi pingubak ramin simayang-Jahudi, sabah di Tuhan, samah ngga sopŭrŭg rawang-i; ka bagŭ daya di Corinth mbŭh dingah agah so Tapa, ngara sabah, ka dog baptisa. 9 Agi ndi sidah singarŭm, Tuhan nang di Paul keya ka di darŭm pŭmŭh, “Dŭhnyah taru puan kah jimŭ, pak pijuu ngajar, 10 amai Aku agi ngga kuu. Mating daya re tungang ida ida ngga kuu, amai bagŭ daya di kupo ati mbŭh daya Ku.” 11 Jadi Paul rŭŭ diginŭ sitŭkŭd ndi sawa sitangah, ngajar pinganang Tapa di daya. 12 Kan Gallio jadi gabenor pritah Rome di Achaia, daya Jahudi nguruk adŭp-i ka nakap Paul, ka taban ayŭh ka yŭn bisara. 13 Ngara nang, “Daya ati suba ngasu daya da nyambah Tapa ngga aran adi miranggar ukum-adat ami!” 14 Pak kan Paul re minyu, Gallio nang di bara daya Jahudi, “Kambŭi kayuh ati pasar pingandai sarah adi mbŭh dog ndai, aku patut sabar ngga angān daya Jahudi. 15 Pak amai-i kayuh karit pasar bang bang piminyu ka dŭn dŭn ka pasar ukum-adat ngan, adŭp ngan patut ngatur-i. Aku dŭh re jadi akim ngan di kayuh mun ati!” 16 Ka-i pibu ngara so yŭn bisara anŭ. 17 Ka ngara, sopŭrŭg-i, nakap Sosthenes, adi pingubak ramin simayang-Jahudi ka mukong ayŭh di rawa tarun yŭn bisara anŭ. Pak Gallio taŭn dŭh adŭ piduri. 18 Paul babŭ rŭŭ diginŭ ngga bara adi sabah agi mua tian-i, ka komŭnŭ ayŭh tingge ngara, di birayar ka Syria ayō Priscilla ngga Aquila. Di Cenchreae ayŭh nundo ubak-i amai payu adi ko-i ndai. 19 Ngara ndŭg Ephesus, ka diginŭ Paul tingge Priscilla ngga Aquila. Ayŭh di mŭrŭt ramin simayang-Jahudi ka taban bara daya Jahudi ngga kirakar. 20 Kan ngara mite ayŭh rŭŭ tui ngga ngara, ayŭh abah; 21 pak nang di ngara darŭm-i bu, “Kambŭi-i pinyiraan Tapa, aku re pari ka angān.” Jadi ayŭh birayar so Ephesus. 22 Kan ayŭh mbŭh ndŭg Caesarea, ayŭh di ka Jerusalem ka nggen tabi di bara daya eklisia, ka komŭnŭ ayŭh di ka Antioch. 23 Ripas rŭŭ diginŭ mua tian-i, ayŭh bu ka panu di barang yŭn-i di tarun tana Galatia ngga Phrygia, turung ngara adi sabah di Jesus da rabis tagap darŭm pinyabah ngara. 24 Di tika anŭ agi ndi naan daya Jahudi dŭn Apollos, adi dog biranak di Alexandria, mandŭg ka Ephesus. Ayŭh anŭ daya adi siradik minyu buang biyŭn tŭrŭp pinyipuan di Surat-kudus. 25 Ayŭh mbŭh nakit dog nyiruton di Aran Tuhan, ka ngga gruwŭn asŭng-i ayŭh piagah buang ngajar ngga batur-i pinyawŭ pasar Jesus, sunggu ayŭh puan pasar baptisa John adŭ. 26 Ayŭh piguru minyu ngga atin pagan darŭm ramin simayang-Jahudi. Kan Priscilla ngga Aquila dingah ayŭh, ngara taban ayŭh maad ka nakit ngajar ayŭh pasar Aran Tapa. 27 Kan Apollos raan di ka Achaia, bara di Ephesus adi sabah pait surat ka Achaia kidaan di bara adi sabah diginŭ da kambat ayŭh. Kan ayŭh mbŭh ndŭg, ayŭh mbŭh sawŭ jadi pinurung yŭn ngara adi so pinyirasi-mandis Tapa mbŭh jadi pinunda Jesus. 28 Amai ngga pinyibake karit-i ayŭh ngarah bara daya Jahudi darŭm sitama pinyipuan di sirung jawin daya bagŭ, pakai pinganang Surat-kudus ngga kiren Jesus anŭ sawŭ Kristus.

Pingandai 19

1 Sitadŭn Apollos di Corinth, Paul panu so ka atak tarun tana di utung rais anŭ nuju Ephesus. Diginŭ ayŭh bidapŭd ngga kada murid Tuhan. 2 Ka ayŭh siken ngara, “Agi kah angān kambat Roh Kudus di andu angān jadi daya adi sabah di Jesus?” “Bŭn kieh puan Roh Kudus agi,” ngara nam. 3 “Baptisa adi munki ko angān kambat?” Paul siken. “Baptisa John,” ngara nam. 4 Paul nang, “Baptisa John inŭh yŭn ngara adi marik pimudip ngara pari ka Tapa; ka ayŭh mbŭh kidaan di daya Israel da sabah di sianŭ adi re mandŭg sundis so adŭp-i; anŭ inŭh, sabah di Jesus.” 5 Kan ngara dingah sakanŭ, ngara rasu dog baptisa ngga adŭn Tuhan Jesus. 6 Paul na tangan-i di tunduh ngara, ka Roh Kudus mandŭg di tunduh ngara; ngara minyu darŭm piminyu saruh buang sua piagah agah so Tapa. 7 Ngara anŭ agi kira ka simŭng-duwŭh naan. 8 Paul di mŭrŭt ramin simayang-Jahudi ka sitŭkŭd taruh buran minyu ngga atin pagan ngga bara daya. Ayŭh kirakar ngga bara daya, suba an bada daya sabah kayuh adi-i nang pasar Pinyipritah Tapa. 9 Pak kada ngara baking ka dŭh an sabah, ka di sirung jawin daya bagŭ ngara kinarap Aran Tuhan. Jadi Paul bu tingge ngara ka taban ngara adi sabah ngga adŭp-i, ka barang andu ayŭh kirakar ngga bara daya di tibande birit yŭn daya Tyrannus siraru ngajar. 10 Kayuh anŭ simŭnŭ sitŭkŭd duwŭh sawa, ndŭg ka sopŭrŭg daya darŭm utung rais Asia, bait-i daya Jahudi puan kah daya adi dŭh bangsa Jahudi, mbŭh dingah pinganang Tuhan. 11 Tapa ndai pingandai-nginga adi raru saruh so tangan Paul; 12 anŭ sabab ndŭg ka pingutos tangan ka banang banang adi Paul pakai dog tambit so ayŭh yŭn bara adi birandam; ka daya adi birandam sawŭ bua, ka bara roh arap bu so daya. 13 Kada daya Jahudi adi agi panu bijaruh ka barang yŭn agi gŭh suba pakai adŭn Jesus ngga pibu roh arap. Ngara nang di roh roh arap anŭ, “Ngga adŭn Jesus adi Paul nyuse, aku pibu angān.” 14 Ju madis anak dari Imam Bās Jahudi dŭn Sceva, agi ndai simŭnŭ. 15 Pak roh arap nang di ngara, “Aku puan Jesus, ka puan gŭh Paul; pak asi angān?” 16 Daya adi dog mŭrŭt roh arap anŭ mirupat ka tunduh ngara ka ngga ganas kijera ngara, ndŭg ka ngara babak bu so ramin-i biragan buang piraka ngara abo tiratak tikadi so ganan ngara. 17 Sopŭrŭg daya Jahudi samŭn adi dŭh bangsa Jahudi adi rŭŭ di Ephesus dingah kayuh anŭ ka mbŭh raru taru. Sabab anŭ, adŭn Jesus rasu dog kibās. 18 Bagŭ meh ngara adi mbŭh sabah di Jesus mandŭg ka ngaku buang kidaan di sirung jawin daya bagŭ sopŭrŭg pingandai sarah adi ngara ko ndai. 19 Bagŭ ngara adi ndai biruri karŭm kiruwar ka nguruk surat biruri ngara ka badang-i di sirung jawin daya bagŭ. Ngara niap rega dudu surat anŭ, ka prungun-i agi rimŭh-puru ribu kiping duit pirak. 20 So kayuh saruh adi mbŭh jadi simŭnŭ, pinganang Tuhant dŭ dŭ kambang di barang yŭn. 21 Ripas kayuh anŭ adi mbŭh jadi, Paul ndai pikir-it an di ka Jerusalem so ka Macedonia ngga Achaia. Ayŭh nang, “Ripas aku ko di kamanŭ, aku dŭh siŭn dŭh gŭh di ka Rome.” 22 Jadi ayŭh pait Timothy ngga Erastus, duwŭh naan pinurung-i, ka Macedonia, sitadŭn adŭp-i babŭ tui di utung rais Asia. 23 Di tika anŭ inŭh pito bās timbur di Ephesus sitagar Aran Tuhan. 24 Ndi naan tukang pirak dŭn Demetrius adi ndai patong patong bari-sambah yŭn tapa Artemis, ka dagang-i mbŭh dapŭd bagŭ utung yŭn bara adi nyiraja di ribo-i. 25 Jadi ayŭh bagan sopŭrŭg ngara da tikuruk samŭn ngara adi samah ndai kraja mun jangi ka nang di ngara, “Bara dingan, angān puan so kraja ati ata dapŭd pinyikaya ta. 26 Madin, adŭp ngan mbŭh kiris buang dingah kayuh adi daya anŭ dŭn Paul ndai. Ayŭh nang tapa adi manusia ndai taŭn dŭh tapa, ka mbŭh bagŭ daya sabah ayŭh, di Ephesus ka batang an di ndi tarun tana darŭm utung rais Asia. 27 Daya re piguru kinarap dagang ta. Daya re dŭh tia stabi di bari-sambah tapa Artemis, adi dog nyambah di Asia ngga di ndi ong ong. Tapa ta ati re dŭh tia timagah!” 28 Kan ngara dingah sakanŭ ngara mbŭh raru baji, ka nyirais nang, “Bās inŭh Artemis, tapa daya Ephesus!” 29 Jadi ndi kupo kupo mbŭh guga. Ngara nakap Gaius ngga Aristarchus, adi duwŭh naan daya Macedonia adi panu ngga Paul, ka batak ngara ka stadium. 30 Adŭp Paul raan di bidapŭd ngga bara daya bagŭ anŭ, pak bara adi sabah dŭh bada ayŭh. 31 Kada bara pinguasa di utung rais anŭ, adi mbŭh dingan Paul, pait pinganang gŭh mite ayŭh dŭh kiren adŭp-i di stadium anŭ. 32 Di tika anŭ bara daya bagŭ anŭ mbŭh samah guga: agi adi nyirais nang ndi masam kayuh, agi adi nyirais nang kayuh bŭkŭn, sabab batang an sopŭrŭg ngara dŭh puan ani sabab ngara mandŭg tikuruk. 33 Agi kada ngara nang-i sitagar Alexander, amai bara daya Jahudi bada ayŭh di ka jawin. Alexander pakat tangan-i mite bara daya pirŭngŭt, ka-i suba minyu an kidaan ani adi mbŭh jadi. 34 Pak kan ngara kiris ayŭh daya Jahudi, sopŭrŭg ngara samah samah nyirais nang ndi masam kayuh sitadŭn duwŭh jam: “Bās inŭh Artemis tapa daya Ephesus!” 35 Sikasŭn-i, pingibās kupo tungang bada bara daya pajam. “Daya Ephesus!” ayŭh nang. “Sopŭrŭg ta puan kupo Ephesus timagah ngga bari-sambah Artemis adi bās, ka ngga batuh-kudus anŭ adi rabu so rangit. 36 Mating daya tungang miman kayuh anŭ. Angān patut pirŭŭ adŭp ngan ka dŭhnyah ndai kayuh adi dŭh tatu. 37 Angān mbŭh taban ngara ati kamati pŭn ngara mating mirupak bari bari-sambah puan kah kinarap tapa ta. 38 Kambŭi Demetrius ngga bara adi nyiraja di ribo-i an nyarah tadŭ daya, ata biyŭn bara pinguasa samŭn tarun yŭn bisara ka tipuh adi ngga daya bisara; daya bisa ngadu diginŭ. 39 Pak kambŭi angān an ndai rabis so anŭ, angān patut ngatur-i di udung rais. 40 Amai ripas kayuh adi mbŭh jadi di andu ati, ata bisa dog nyarah sitagar nguga kupo. Ata dŭh re tungang nyibandar adŭp ta di kayuh mun ati.” 41 Ripas-i ko minyu sakanŭ, ayŭh bada bara daya maad.

Pingandai 20

1 Kan pito anŭ tejah mbŭh pajam, Paul bagan da tikuruk sopŭrŭg bara adi sabah ka ko-i nggen piminyu pinganang ngga ngajar ka ngatat ngara ayŭh kidaan adŭp-i re panu. Ayŭh matak ka Macedonia. 2 Ayŭh panu di abong tarun tana anŭ ka ngga ajar ajar-i ayŭh ngatat ngara adi sabah di Jesus. Komŭnŭ ayŭh mandŭg ka Achaia, 3 di yŭn-i rŭŭ sitŭkŭd taruh buran. Ayŭh mbŭh re an di ka Syria pak dingah daya Jahudi agi bipekat rawan adŭp-i; jadi ayŭh natu adŭp-i an pari so ka Macedonia. 4 Sopater anak Pyrrhus, so Berea, matak ngga ayŭh; simŭnŭ gŭh Aristarchus ngga Secundus, so Thessalonica; Gaius, so Derbe; Tychicus ngga Trophimus, so utung rais Asia; ka Timothy. 5 Ngara di diŭ ka kajŭn kieh di Troas. 6 Kieh birayar so Philippi ripas Gawai Ruti Dŭh-Biragi, ka rimŭh andu ripas anŭ kieh bidapŭd ngga ngara di Troas, di yŭn kieh rŭŭ ndi minggu. 7 Singumi andu Nŭm kieh tikuruk yŭn bisamah man. Paul minyu di bara daya, pak ayŭh tui minyu ndŭg sitŭrŭp ngarŭm, amai ayŭh re bu andu anŭ ndi. 8 Bagŭ prita mbŭh dog tung di birit di sambu di yŭn kieh tikuruk. 9 Ndi naan dari adi gibabŭ mara dŭn Eutychus guru di pinjan, ka darŭm Paul babŭ minyu, Eutychus nundu; ayŭh bŭŭs ka rasu rabu so takah taruh ka ribo. Kan ngara tunduk ayŭh, ayŭh taŭn mbŭh kabŭs. 10 Pak Paul mūn ka sagān, mutu tingga ayŭh ka dakŭp ayŭh. “Dŭhnyah susah,” ayŭh nang, “babŭ udip ayŭh!” 11 Komŭnŭ ayŭh pari maad ka sambu, mire ruti, ka man. Ripas-i ko tui minyu ngga ngara, ndŭg siri jawa, Paul matak. 12 Ngara taban dari adi mara anŭ ngga mari, udip buang sanang asŭng-i. 13 Kieh panu diŭ ka kapar ka birayar nuju Assos, di yŭn ami re tambit Paul. Adŭp-i ko kidaan di kieh da ndai simŭnŭ, sabab ayŭh di kamanŭ so deyŭh. 14 Kan ayŭh bidapŭd ngga kieh di Assos, kieh kambat ayŭh ka darŭm kapar ka pijuu birayar ka Mitylene. 15 So nŭ kieh birayar dinge, ka andu anŭ ndi kieh mandŭg ka tarun adi dŭh jo so Chios. Ndi andu ripas anŭ kieh ndŭg Samos; ka andu anŭ ndi dinge kieh ndŭg Miletus. 16 Paul natu adŭp-i an birayar murah Ephesus, isa dŭh saat jam di tarun tana Asia. Ayŭh bigaut an ndŭg Jerusalem, kambŭi tungang, di andu Pentecost. 17 So Miletus Paul pait pinganang ka Ephesus, mite bara nyamba eklisia bidapŭd ngga adŭp-i. 18 Ka kan ngara mbŭh mandŭg bidapŭd ngga adŭp-i, ayŭh nang di ngara, “Angān puan sopŭrŭg kayuh adi aku ko ndai sitadŭn aku agi ngga angān, so sibungas andu adi ngga aku mandŭg ka darŭm utung rais tana Asia. 19 Ngga atin tŭkŭn ka ngga randang batŭh aku adi urun Tuhan ndai kraja ku di tipuh pinyusah adi dog aku sabab pekat daya Jahudi. 20 Angān puan aku bŭn abah kidaan tadŭ kayuh adi biguna di angān darŭm aku ngajar angān di ruang daya bagŭ ka di ramin ramin ngan. 21 Di daya Jahudi, simŭnŭ gŭh di daya adi dŭh bangsa Jahudi, aku agi bakan ngara da marik pimudip ngara pari ka Tapa, ka sabah di Tuhan Jesus. 22 Ka madin, ngga nurut pingatur Roh Kudus, aku di ka Jerusalem, dŭh puan ani re jadi di adŭp ku diginŭ. 23 Kaŭs aku puan di barang kupo so pinyibakan Roh Kudus, ramin jer ngga pinyusah agi kajŭn aku. 24 Pak aku dŭh mbit bat di asŭng adŭp ku, bait aku kabŭs puan kah udip; kaŭs aku gruwŭn an ngamas kraja adi Tuhan Jesus ko nggen di aku, anŭ inŭh kidaan Agah Kana pasar pinyirasi-mandis Tapa. 25 “Aku mbŭh bigaur ngga sopŭrŭg ngan, nyuse Pinyipritah Tapa. Ka madin aku puan angān dŭh re tia kiris aku. 26 Jadi aku nakit kidaan di angān andu ati: kambŭi agi so angān manyap, dŭh aku dapu tanggong. 27 Amai aku bŭn abah kidaan di angān sopŭrŭg kayuh adi Tapa raan angān puan. 28 Jaga adŭp ngan samŭn sopŭrŭg kaban eklisia adi Roh Kudus ko nyerah ka darŭm tangan ngan. Jadi pingingat eklisia Tapa, nimun pingingat-biri jaga biri-i, adi Ayŭh mbŭh dapu so deya Anak-I. 29 Aku puan ripas aku mbŭh bu, kasong kasong tarun adi mangah re mandŭg di ruang ngan, ka dŭh re tandah eklisia. 30 Tika re mandŭg kan agi kada daya so tibaran adŭp ngan re minyu kadong ngga kinanyap bara adi sabah da tunda adŭp-i. 31 Ngapŭi angān jaga meh, ka ingat sandu singarŭm aku ko ngga randang batŭh ngajar angān sitŭkŭd taruh sawa. 32 “Ka madin aku nyerah angān ka darŭm pinyigrindung Tapa; agah pasar pinyirasi mandis-I gŭh re jaga angān, adi tungang pijog angān ka nggen di angān berkat Tapa adi yŭn sopŭrŭg daya. 33 Aku bŭn ripong di pirak daya, bait-i mas, puan kah piraka daya. 34 Adŭp ngan puan aku nyiraja ngga tangan adŭp ku ati ngga dapŭd pinguman bait kayuh pakai yŭn adŭp ku, samŭn yŭn ngara adi agi ngga aku. 35 Aku mbŭh kiren di angān darŭm bagŭ masam kayuh, so ka bandar nyiraja mun ati ata dŭh siŭn dŭh an turung daya adi ramah, buang ingat pinganang Jesus adi nang, ‘Sanang dŭ inŭh daya adi nggen so daya adi kambat.’” 36 Ka kan-i ko minyu sakanŭ, ayŭh sidikang ngga ngara ka simayang. 37 Sopŭrŭg ngara sien buang ngara dakŭp ayŭh ka sium ayŭh darŭm-i re panu. 38 Ngara susah sabab ayŭh nang ngara re dŭh tia kiris ayŭh. Ka ngara nguru ayŭh di ka kapar.

Pingandai 21

1 Ko kidaan adŭp ami re panu di ngara, kieh birayar radus nuju Cos. Andu anŭ ndi kieh ndŭg Rhodes, ka so nŭ kieh pijuu ka Patara. 2 Diginŭ kieh dapŭd ndi kapar adi re di ka Phoenicia; kieh mŭrŭt, ka rasu birayar. 3 Kan kieh mbŭh tungang kiris Cyprus, kieh birayar so tura ka siratan nuju Syria. Kieh ndŭg deyŭh di Tyre, di yŭn barang re dog piruah so kapar. 4 Diginŭ kieh bidapŭd ngga kada bara adi sabah ka rŭŭ ngga ngara ju andu. Ngga kuasa Roh Kudus ngara kidaan di Paul da dŭh di ka Jerusalem. 5 Ka kan tipuh ami ayō ngara mbŭh ripuan, kieh bu so nŭ ka pijuu pimanu ami. Sopŭrŭg ngara, samŭn sawŭn ngara ngga bara anak ngara, nguru kieh ruah so kupo di ka tabing rawŭt; diginŭ kieh sidikang ka simayang. 6 Ka kan-i mbŭh jam kieh birakang, kieh di mŭrŭt kapar ka adŭp ngara maad. 7 Kieh pijuu birayar, so Tyre nuju Ptolemais, di yŭn kieh nggen tabi di bara adi sabah ka rŭŭ ngga ngara ndi andu. 8 Andu anŭ ndi kieh bu so nŭ di ka Caesarea. Diginŭ kieh nyandong ramin Philip adi pinyuse Injil, ndi so ngara adi ju naan adi dog mien jadi pinurung di Jerusalem. 9 Ayŭh biyŭn pat madis anak dayung adi bayuh banan, adi piagah agah so Tapa. 10 Sitadŭn kieh rŭŭ diginŭ kudu kudu andu, ndi naan nabi dŭn Agabus mandŭg so Judea. 11 Ayŭh mandŭg tudu kieh, tambit abŭt kupong Paul, mŭŭng kaja tangan adŭp-i ngga abŭt kupong anŭ, ka nang, “Ati inŭh kayuh adi Roh Kudus nang: Daya adi dapu abŭt kupong ati re dog mŭŭng daya Jahudi mun ati di Jerusalem, ka ngara re nyerah ayŭh ka tangan daya adi dŭh bangsa Jahudi.” 12 Kan kieh dingah anŭ, kieh ngga sopŭrŭg adi agi diginŭ mite Paul dŭh di ka Jerusalem. 13 Pak ayŭh nam, “Ani ati ndai ngan, sien buang nyusah atin ku? Aku mbŭh sidia dŭh yŭn dog mŭŭng adŭ di Jerusalem pak yŭn dog siŭ diginŭ yŭn adŭn Tuhan Jesus.” 14 Kieh dŭh tungang bitan ayŭh, ka kieh tandah buang nang, “Isa-i kayuh jadi nanyam pinyiraan Tuhan.” 15 Ripas ko rŭŭ diginŭ mua tian-i, kieh misŭn piraka ami ka matak ka Jerusalem. 16 Kada murid so Caesarea sua ngga kieh ka taban kieh ka ramin daya adi re ami nyandong, Dŭn daya anŭ inŭh Mnason, so Cyprus, adi mbŭh so sibungas-i sabah di Jesus. 17 Kan kieh mbŭh ndŭg Jerusalem, bara adi sabah di Jesus kambat kieh ngga gaŭn. 18 Andu anŭ ndi Paul di ngga kieh di bidapŭd ngga James; ka sopŭrŭg nyamba eklisia agi diginŭ. 19 Paul nggen tabi di ngara ka kidaan sopŭrŭg kayuh adi Tapa mbŭh ndai so kraja-i yŭn daya adi dŭh bangsa Jahudi. 20 Ko dingah ayŭh, sopŭrŭg ngara muji Tapa. Ka ngara nang, “Paul, kuu adi dingan ami, kuu kiris kudu ribu daya Jahudi mbŭh sabah di Jesus, ka munki masam tŭtŭd ngara di Ukum-adat. 21 Ngara agi dog kidaan nang kuu agi ngajar sopŭrŭg daya Jahudi adi rŭŭ di rais daya adi dŭh bangsa Jahudi da kambŭt Ukum-adat Moses, ka kidaan di ngara da dŭh nyunat anak ngara bait tunda adat Jahudi. 22 Ngara tatu re puan kuu agi mandŭg. Ani meh re ta ndai? 23 Ati kayuh adi kieh raan kuu ndai. Digiti agi pat naan daya adi mbŭh ndai payu-i. 24 Tunda ngara ka sua ndai adat pibisig ngga ngara ka tanggong biranja ngara, isa ngara tungang nundo ubak-i. Simŭnŭ daya re puan nang kayuh adi ngara dingah pasar kuu dŭh sawŭ, pak sibandar-i kuu sita Ukum-adat Moses. 25 Pak mun ngara adi dŭh bangsa Jahudi adi mbŭh sabah di Jesus, kieh ko pait surat ka ngara bada ngara dŭh man pinguman adi ko dog jugan ka tibudo, puan kah deya, puan kah dāng adi kabŭs ko dog nyŭt tungo-i, ka pijo adŭp ngara so pimudip adi dŭh tatu darŭm pingandai kais.” 26 Jadi Paul taban ngara anŭ, ka andu anŭ ndi ayŭh ndai adat pibisig di adŭp-i ayō ngara. Komŭnŭ ayŭh di mŭrŭt Ramin Tuhan ka nggen puan kudu kudu andu-i re ndŭg pinŭbŭn tipuh adat pibisig anŭ, adi ngga sadis re dog jugan yŭn barang naan ngara. 27 Pak kan ju andu anŭ mbŭh re ripuan, kada daya Jahudi so tarun tana Asia kiris Paul di Ramin Tuhan. Ngara nguga bara daya ka nakap Paul. 28 “Bara daya Israel!” ngara nyirais nang. “Turung! Ati inŭh daya adi panu ka barang yŭn ngajar barang naan daya da rawan bangsa Israel, rawan Ukum-adat Moses, samŭn Ramin Tuhan ati. Ka madin ayŭh tanŭ ka mbŭh taban kada daya adi dŭh bangsa Jahudi ngga mŭrŭt ka darŭm Ramin Tuhan, ngga nyembar Yŭn Kudus ati!” ( 29 Ngara nang sakanŭ sabab ngara agi kiris Trophimus so Ephesus ngga Paul darŭm kupo, ka ngara pikir Paul agi taban ayŭh ka darŭm Ramin Tuhan.) 30 Ka ndi kupo kupo mbŭh guga, ka bara daya samah bikaduh di nakap Paul, ka tarik ayŭh ngga ruah so Ramin Tuhan. Ka tiban Ramin Tuhan rasu dog tŭŭp. 31 Darŭm bara daya bagŭ anŭ mbŭh suba re siŭ Paul, pinganang mbŭh dog pait ka pingibās soldadu daya Rome nang Jerusalem agi guga. 32 Pingibās soldadu anŭ rasu bagan kada pingubak soldadu samŭn bara soldadu ka bigaut di ka yŭn bara daya. Kan bara daya kiris ayŭh ayō bara soldadu, ngara rasu ko mukong Paul. 33 Pingibās soldadu tudu Paul, nakap ayŭh, ka nggen ukum bada ayŭh dog muak ngga duwŭh parik basi. Ayŭh siken, “Asi daya ati, ka ani anŭ ko-i ndai?” 34 Bara daya bagŭ samah nyirais, agi nang sakati agi nang sakanuh; ka amai pingibās anŭ mbŭh dŭh adŭ tungang dapŭd ruru-i amai bara mbŭh samah guga, ayŭh mritah daya-i da taban Paul ka kuta. 35 Kan ayŭh mbŭh ndŭg sigŭn tungoh, bara soldadu tunduk adŭ ayŭh sabab bara daya mbŭh makin mangah. 36 Sopŭrŭg ngara tunda ayŭh buang nyirais nang, “Siŭ ayŭh!” 37 Darŭm bara soldadu mbŭh re taban Paul ka darŭm kuta, ayŭh minyu di pingibās soldadu anŭ: “Bisa aku nang kayuh di kuu?” “Kuu minyu Greek, dŭ?” pingibās anŭ siken. 38 “Jadi kuu dŭh meh daya Egypt anŭ adi ko dawŭ-i nguga daya, ka taban pat ribu naan pinyamun adi bisinyata ka tarun tana-pajam?” 39 Paul nam, “Aku daya Jahudi, dog biranak di Tarsus di tarun tana Cilicia, daya so kupo adi timagah. Turung bada aku minyu di bara daya ati.” 40 Pingibās soldadu anŭ nyibandar ayŭh minyu; ka Paul, mijog di tungoh, pakat tangan-i mite daya pajam. Kan ngara mbŭh pajam, Paul minyu di ngara darŭm piminyu Hebrew:

Pingandai 22

1 “Bara dingan ku daya Jahudi, aku mite angān dingah kayuh adi re ku nakit kidaan di angān!” 2 Kan ngara dingah ayŭh minyu darŭm piminyu Hebrew, ngara makin pajam; ka Paul pijuu minyu: 3 “Aku ati daya Jahudi, dog biranak di Tarsus darŭm tarun tana Cilicia, pak sikura digiti di Jerusalem di ribo Gamaliel; dog nakit ngajar pasar ukum-adat tayung-babuk ta, ka mbŭh bana bituan di Tapa mun adŭp ngan adi agi digiti andu ati. 4 Aku agi kisiis ndŭg kabŭs sinadan adi tunda Aran Tuhan. Aku nakap dari bait dayung ka na ngara darŭm jer. 5 Imam Bās ngga bara Kunsil bisa kidaan kayuh adi aku nang agi sawŭ. So ngara aku agi trima surat surat nuju daya Jahudi di Damascus; jadi aku di kamanŭ di nakap daya diginŭ gŭh, ka taban ngara ka Jerusalem yŭn dog ukum. 6 “Darŭm aku panu buang mbŭh sindŭk Damascus, ngga arong yun kumbeng, jawa so rangit agi tapŭ bana nyekar maning aku. 7 Aku rabu ka tana ka dingah sirŭŭn nang di aku, ‘Saul, Saul! Mani kuu kisiis Aku?’ 8 ‘Asi Kaam, Tuhan?’ aku siken. ‘Aku ati Jesus so Nazareth, adi kuu kisiis,’ Ayŭh nang di aku. 9 Bara daya adi ayō aku kiris jawa anŭ, pak dŭh dingah sirŭŭn sianŭ adi minyu ngga aku. 10 Aku siken, ‘Ani patut ku ndai, Tuhan?’ ka Tuhan nang di aku, ‘Makat ka nŭh di ka Damascus; diginŭ kuu re dog kidaan sopŭrŭg kayuh adi Tapa mbŭh natu re bada kuu ndai.’ 11 Aku jadi karak sabab sekar jawa anŭ, jadi ngara adi ayō aku panu kayak ka taban aku mŭrŭt Damascus. 12 “Di Kupo anŭ agi ndi naan daya dŭn Ananias, daya adi biyŭn atin taru di Tapa ka adi sita Ukum-adat ta buang dog muji sopŭrŭg daya Jahudi adi rŭŭ diginŭ. 13 Ayŭh mandŭg ka yŭn ku, mijog sindŭk aku, ka nang, ‘Dingan ku Saul, kiris meh tarun!’ Di jam anŭ gŭh aku dapŭd kiris dinge, ka kiris ayŭh. 14 Ayŭh nang, ‘Tapa tayung-babuk ta mbŭh mien kuu da puan pinyiraan-I, da kuu kiris Urun-I adi tŭnggŭn, ka da kuu dingah Ayŭh minyu ngga sirŭŭn adŭp-I. 15 Amai kuu re jadi saksi yŭn-I, yŭn kidaan di barang naan daya kayuh adi kuu mbŭh kiris ka dingah. 16 Ka madin, ani meh kajŭn mu? Makat di baptisa, siŭn dosa mu dog musor darŭm kuu bidua ka Ayŭh.’ 17 “Aku pari ka Jerusalem, ka sitadŭn aku simayang di Ramin Tuhan, aku kiris keya ka darŭm pŭmŭh, 18 Tuhan minyu ngga aku, ‘Rikas bu so Jerusalem, sabab daya digiti dŭh re an dingah taksi mu pasar Aku.’ 19 Aku nam, ‘Tuhan, adŭp ngara puan aku mbŭh di ka barang ramin simayang-Jahudi nakap ka kijera ngara adi sabah di Kaam. 20 Ka di andu saksi Mai Stephen dog siŭ, aku agi gŭh diginŭ nyibandar ayŭh dog siŭ buang ku nguan jipo ngara adi siŭ ayŭh.’ 21 ‘Panu meh,’ Tuhan nang di aku, ‘amai Aku re pait kuu jo ka yŭn bara daya adi dŭh bangsa Jahudi.’” 22 Bara daya nyiringa Paul minyu, pak kan ayŭh piruah pinganang anŭ, ngara rasu nyirais nang, “Siŭ ayŭh! Dŭh ayŭh patut udip!” 23 Darŭm ngara nyirais, kuting piraka ngara, ka taran dabu tana ka rangit, 24 pingibās soldadu daya Rome anŭ mritah daya-i da taban Paul ngga mŭrŭt ka darŭm kuta, ka bada ayŭh dog madŭs siŭn dapŭd ani sabab daya Jahudi nyirais mun anŭ rawan ayŭh. 25 Pak kan ngara mbŭh mŭŭng ayŭh yŭn dog madŭs, Paul nang di ndi naan pingubak soldadu adi mijog diginŭ, “Patut kah angān nanyam ukum-adat kijera daya Rome sibayuh bisara?” 26 Kan pingubak soldadu anŭ dingah sakanŭ, ayŭh di ka pingibās-i ka siken, “Ani anŭ ndai mai? Daya anŭ daya Rome!” 27 Jadi pingibās soldadu anŭ di ka yŭn Paul ka siken ayŭh, “Kidaan di aku, kuu daya Rome kah?” “Yŭh,” Paul nam. 28 Pingibās anŭ nang, “Ngga bagŭ kiang duit aku bayar ngga pibŭrŭt adŭp ku jadi daya Rome.” “Pak aku dog biranak daya Rome,” Paul nam. 29 Ngara adi re siken ayŭh rasu ngundur; ka pingibās soldadu anŭ mbŭh taru kan ayŭh dingah Paul daya Rome, sabab ayŭh muko muak ayŭh ngga parik basi. 30 Pingibās soldadu anŭ an puan tatu-i, ani sabab daya Jahudi nyarah Paul; jadi andu anŭ ndi ayŭh nggen ukum bada parik basi dog kadi so ayŭh, ka pesan pingubak pingubak imam ngga bara Kunsil da tikuruk. Komŭnŭ ayŭh taban Paul ka bada ayŭh mijog di sirung jawin ngara.

Pingandai 23

1 Paul, buang-i tirek bara daya Kunsil, ayŭh nang, “Bara dingan ku daya Israel! Ndŭg andu ati, gibabŭ bisig pikir-kira atin ku pasar munki pimudip ku di sirung jawin Tapa.” 2 Ananias, adi Imam Bās, bada ngara adi mijog sindŭk Paul napar ayŭh di baba-i. 3 Paul nang di ayŭh, “Tapa manŭn re napar kaam, kaam adi keya ka sindung adi dog ngu da buda! Kaam guru diginŭ nggen bisara di tunduh aku nunda Ukum-adat, pak adŭp mai dŭh tunda-i darŭm kaam bada ngara napar aku!” 4 Bara adi sindŭk Paul nang di ayŭh, “Kuu mbŭh pimangŭh Imam Bās Tapa!” 5 Paul nam, “Bara dingan ku daya Israel, dŭh aku puan ayŭh Imam Bās. Taŭn sawŭ Surat-kudus nang, ‘Angān dŭh siŭn minyu kinarap daya adi mritah angān.’” 6 Kan Paul kiris kada so tibaran anŭ mbŭh bara daya Sadducee ka adi bŭkŭn mbŭh bara daya Pharisee, ayŭh nang ngga sirŭŭn bana, “Bara dingan ku daya Israel! Aku ati daya Pharisee, anak daya Pharisee. Aku dog nyarah sabab aku harap daya adi kabŭs re makat udip bauh!” 7 Kan ayŭh muko nang sakanŭ, bara daya Pharisee ngga bara daya Sadducee rasu bikaii, ka tibaran anŭ pape. ( 8 Amai daya Sadducee dŭh sabah daya re makat so kabŭs, dŭh gŭh sabah di malaikat bait di roh; pak daya Pharisee sabah di so taruh-i.) 9 Sirais mbŭh jadi makin bana, ka kada so bara gurū Ukum-adat Jahudi adi so tibaran Pharisee mijog buang bana matah: “Kieh dŭh tungang dapŭd sarah daya ati! Manyah-i roh puan kah malaikat sawŭ ko minyu di ayŭh!” 10 Kan karit ngara mbŭh jadi kaii, pingibās soldadu anŭ, taru te Paul abo da ngara, mritah bara soldadu-i da mūn di ka tibaran anŭ, ka tambit Paul so ngara ka taban ayŭh ka kuta. 11 Ngarŭm anŭ Tuhan agi mijog sindŭk Paul ka nang, “Dŭhnyah taru! Kuu muko bisaksi yŭn Ku di Jerusalem, kuu dŭh siŭn dŭh gŭh ndai simŭnŭ di Rome.” 12 Isan isan andu jawa ndi kada daya Jahudi tikuruk ka bipekat. Ngara bipayu dŭh re man nok ndŭg ka ngara ko siŭ Paul. 13 Agi rabis so pat puru naan ngara adi mbŭh bipekat an ndai simŭnŭ. 14 Ngara di ka bara pingubak imam ka bara nyamba bangsa Jahudi ka nang, “Kieh mbŭh bipayu dŭh man ndŭg ka kieh ko siŭ Paul. 15 Ngapŭi angān meh samŭn Kunsil pait pinganang ka pingibās soldadu daya Rome bada taban Paul ka yŭn ngan, bada adŭp ngan mun adi re nakit pirasa har-i. Ka kieh bisa tuman ka siŭ ayŭh sibayuh ayŭh ndŭg ti.” 16 Pak anak jurud dayung Paul adi dari agi dingah pasar pekat ngara; ayŭh di ka kuta ka kidaan di Paul. 17 Ka Paul bagan ndi so bara pingubak soldadu ka nang di ayŭh, “Taban dari ati ka yŭn pingibās ngan; agi kayuh an-i kidaan di ayŭh.” 18 Pingubak soldadu anŭ taban ayŭh ka yŭn pingibās soldadu, ka nang, “Paul, adi dog jer, bagan aku ka bada aku taban dari ati ka yŭn mai, sabab agi kayuh an-i nang di kaam.” 19 Pingibās anŭ tambit tangan dari anŭ, ka taban ayŭh ka bŭngŭn, ka siken ayŭh, “Ani anŭ an mu kidaan di aku?” 20 Ka ayŭh nang, “Bara Pinguasa Jahudi mbŭh bipekat an mite kaam taban Paul sipagi ka Kunsil, bada-i mun adi re nakit pirasa har-i. 21 Pak dŭhnyah piduri, sabab agi rabis pat puru naan daya re tuman ayŭh. Ngara mbŭh ndai payu-i, dŭh man nok ndŭg ka ngara ko siŭ ayŭh. Ngara madin mbŭh sidia re ndai simŭnŭ, pak kajŭn pinyinam mai.” 22 Pingibās soldadu anŭ nang, “Dŭhnyah kidaan di tadŭ tadŭ daya kuu agi nggen puan di aku pasar kayuh ati.” Ka ayŭh bada dari anŭ maad. 23 Komŭnŭ pingibās anŭ bagan duwŭh naan pingubak soldadu-i ka nang, “Bada sidia duwŭh ratus naan soldadu, samŭn ju puru naan adi bikuda ka duwŭh ratus naan adi digŭng jarok, ka sidia yŭn re matak ka Caesarea pukor prii sikambŭh. 24 Sidia kada kuda bada Paul pakai ka nakit jaga ayŭh di aran ndŭg ka angān mbŭh ndŭg Gabenor Felix.” 25 Ka ayŭh nuris surat, sakati: 26 “Aku Claudius Lysias, nuris ka tuan Gabenor Felix: Tabi. 27 Daya Jahudi agi nakap daya ati ka muko dŭm tadŭ re siŭ ayŭh. Aku dingah ayŭh daya Rome, ka aku di ngga bara soldadu ku ka nyiramat ayŭh. 28 An puan ani sarah-i adi bada ngara nyarah ayŭh, aku taban ayŭh ka Kunsil ngara. 29 Aku dapŭd mating sarah adi yŭn-i patut dog siŭ bait dog na darŭm jer. Kayuh adi bada ngara nyarah ayŭh batur-i pasar ukum-adat adŭp ngara. 30 Ka kan aku dog nggen puan pasar pekat ngara adi re tuman ayŭh, aku rasu ndai pikir ku an pait ayŭh ka kaam, buang pesan ngara adi nyarah ayŭh da ngadu ayŭh di sirung jawin mai.” 31 Jadi bara soldadu, ndai nimun adi dog kidaan, tambit Paul ka taban ayŭh ngarŭm anŭ ka Antipatris. 32 Andu anŭ ndi bara soldadu adi panu kaja pari ka kuta, tandah ngara adi nunggang kuda pijuu pimanu ngara ayō Paul. 33 Ngara taban ayŭh ka Caesarea, jugan surat anŭ ka gabenor, ka nyerah Paul ka ayŭh. 34 Gabenor basa surat anŭ ka siken Paul so utung rais aki ndi ayŭh. Kan ayŭh dingah Paul so tarun tana Cilicia, 35 ayŭh nang, “Aku re pirasa har mu kan ngara adi nyarah kuu mbŭh mandŭg.” Komŭnŭ ayŭh nggen ukum bada Paul dog jaga darŭm istana anŭ.

Pingandai 24

1 Rimŭh andu ripas anŭ, Ananias adi Imam Bās di ka Caesarea ngga bara nyamba bangsa Jahudi samŭn ndi naan daya adi digŭng ukum-adat dŭn Tertullus. Ngara bidapŭd ngga Gabenor Felix, ka ngadu Paul di ayŭh. 2 Ka kan Paul dog bagan da mŭrŭt, Tertullus rasu minyu nyarah ayŭh sakati: “Tuan Gabenor! So ka pinyibijak mai darŭm kaam digŭng rais ami kieh mbŭh tui kinyam damai, ka bagŭ kayuh bauh mbŭh mai ndai ngga pimaju rais ami ati. 3 Kayuh adi mun anŭ inŭh adi kieh raan, adi kieh trima ngga sanang asŭng di barang yŭn ka di barang nga-i; kieh nggen bagŭ trima kaseh di kaam. 4 Aku dŭh an kubo masā mai, jadi aku mite kaam dingah kayuh adi kieh kidaan. 5 Kieh mbŭh dapŭd daya ati raru arap-i, ndai pito di dupan daya Jahudi di barang yŭn-i buang-i mbŭh pinguru tibaran daya Nazareth. 6 Ayŭh gŭh mbŭh suba an nyembar Ramin Tuhan, ka kieh nakap ayŭh. Kieh suba an bada ayŭh dog bisara pakai ukum-adat adŭp ami, 7 pak Lysias, pingibās soldadu mandŭg, ka ngga kasar ayŭh tambit Paul so kieh. 8 Komŭnŭ Lysias nggen ukum bada bara adi nyarah ayŭh bidapŭd ngga kaam. Kambŭi kaam siken daya ati, kaam tungang dapŭd so adŭp-i sopŭrŭg kayuh adi bada kieh nyarah ayŭh.” 9 Daya Jahudi sua gŭh nyarah ayŭh buang nang sopŭrŭg kayuh anŭ sawŭ. 10 Gabenor pakat tangan-i bada Paul minyu, ka Paul nang, “Aku puan kaam mbŭh bisawa sawa jadi akim yŭn bangsa ami ati, ngapŭi ngga sanang asŭng aku minyu nyibandar adŭp ku di sirung jawin mai. 11 Adŭp mai bisa puan, gibayuh tungang simŭng-duwŭh andu adi mbŭh ripas aku di ka Jerusalem an simayang. 12 Mating daya Jahudi kiris aku bikarit ngga tadŭ daya di Ramin Tuhan, puan kah kiris aku nguga daya, bait-i di ramin simayang-Jahudi puan kah di tadŭ yŭn-i darŭm kupo. 13 Dŭh gŭh ngara re tungang nang kayuh adi ngara nang ngga nyarah aku sawŭ. 14 Ati, aku ngaku di sirung jawin mai: Aku nyambah Tapa tayung-babuk ami tunda Aran adi ngara nang sarah. Pak aku sabah di sopŭrŭg kayuh adi dog nuris darŭm Ukum-adat Moses samŭn di surat surat bara nabi. 15 Aku biyŭn pingarap di Tapa nimun adŭp ngara gŭh, nang sopŭrŭg daya, adi kana ngga adi arap, re makat so kabŭs. 16 Jadi meh situngang tungang aku ngatur pimudip ku isa pikir-kira atin ku bisig di jawin Tapa ngga manusia. 17 “Ripas ko bu so Jerusalem kudu kudu sawa, aku pari kamanŭ taban sidakah ka bara daya adŭp ku buang di jugan sadis ka Tapa. 18 Darŭm aku ndai simŭnŭ, ngara dapŭd aku di Ramin Tuhan ripas aku ko ngamas adat pibisig di adŭp ku. Nganŭ mating bara daya ayō ku, ka mating gŭh pito. 19 Pak kada daya Jahudi so tarun tana Asia agi diginŭ; adŭp ngara inŭh patut bidapŭd ngga kaam kambŭi agi kayuh an ngara nang ngga nyarah aku. 20 Kambŭi dŭh, isa adŭp ngara ati kidaan sarah ku adi ko ngara dapŭd di andu aku mijog di sirung jawin Kunsil; 21 adŭ-i ndi kan aku nang ngga sirŭŭn bana kan aku mijog di sirung jawin ngara: ‘Aku dog bada bisara andu ati amai aku sabah daya adi mbŭh kabŭs re makat udip bauh.’” 22 Jadi Felix, adi taŭn ko dingah pasar Aran ati, bada bara kajŭn. Ayŭh nang di bara, “Kan Lysias adi pingibās soldadu mandŭg, aku re matŭd bisara ngan.” 23 Ayŭh bada pingubak soldadu nakit jaga Paul, pak dŭh bana kurung ayŭh bait nagah dingan-i mandŭg di sita ayŭh. 24 Ripas kudu kudu andu, Felix agi mandŭg ngga sawŭn-i Drusilla, adi daya Jahudi. Ayŭh bagan Paul ka komŭnŭ nyiringa Paul minyu pasar pinyabah di Kristus Jesus. 25 Pak kan Paul minyu pasar pinŭnggŭn, pasar jaga adŭp so pinyiripong adi sarah, ka pasar ukum di Andu Sikasŭn, Felix mbŭh taru ka nang, “Kuu bisa bu madin. Aku re bagan kuu dinge kan aku paya.” 26 Ayŭh agi gŭh darŭm asŭng-i harap Paul an nggen duit di adŭp-i, ngapŭi ayŭh siraru bagan Paul ka minyu kirakar ngga ayŭh. 27 Pak kan duwŭh sawa mbŭh ripuan, Porcius Festus gati Felix jadi gabenor. Ngga ndai kana di batŭh daya Jahudi, Felix tingge Paul darŭm jer.

Pingandai 25

1 Taruh andu ripas Festus mbŭh ndŭg utung rais anŭ, ayŭh matak so Caesarea ka Jerusalem. 2 Ka pingubak pingubak imam ngga bara pingibās bangsa Jahudi minyu ngga ayŭh ngadu Paul. Ngara mite Festus 3 bada Paul di ka Jerusalem, amai mbŭh bipekat an tuman ka siŭ Paul di aran. 4 Festus nam, “Paul agi di ramin jer di Caesarea, ka adŭp ku re rikas gŭh pari kamanŭ. 5 Bada bara pinguru ngan mandŭg ka Caesarea ngga aku yŭn nyarah daya anŭ kambŭi ayŭh agi ndai sarah.” 6 Festus babŭ rŭŭ ngga ngara kurang rabis mai ngga simŭng andu dinge, ka komŭnŭ ayŭh pari ka Caesarea. Andu anŭ ndi ayŭh guru nggen bisara, ka bada Paul dog taban mŭrŭt. 7 Kan Paul mbŭh mŭrŭt, daya Jahudi adi mandŭg so Jerusalem mijog maning ayŭh, rasu minyu kidaan bagŭ masam pingandai sarah bās adi sŭn ngara nang ko Paul ndai, pak sopŭrŭg-i adi dŭh adŭp ngara tungang natu sawŭ ngga dŭh. 8 Ka Paul, nyibandar adŭp-i, nang, “Aku mating ndai sarah rawan Ukum-adat Jahudi puan kah rawan Ramin Tuhan puan kah rawan Caesar.” 9 Pak Festus, ngga-i an ndai kana di sirung jawin daya Jahudi, nang di Paul, “An kuu di ka Jerusalem, ka bisara pasar kayuh ati di sirung jawin ku diginŭ?” 10 Paul nang, “Aku raan mijog di sirung jawin Caesar, di yŭn aku patut bisara. Aku mating ndai sarah di daya Jahudi, adŭp mai puan gŭh. 11 Kambŭi aku sawŭ agi miranggar ukum-adat ka agi ndai pingandai adi yŭn ku patut dog ukum kabŭs, aku dŭh abah trima-i. Pak kambŭi kayuh anŭ adi ngara ngadu pasar aku dŭh sawŭ, mating daya bisa nyerah aku ka tangan ngara. Aku mite adŭp ku bisara di tangan Caesar.” 12 Jadi Festus, ripas ko birundeng ngga bara adi tukang pitayan ayŭh, nam, “Kuu mbŭh mite adŭp mu di ka Caesar, ka Caesar garang kuu di.” 13 Dŭh tui ripas anŭ Raja Agrippa ngga Bernice mandŭg ka Caesarea an nggen tabi ngga kambat Festus. 14 Kan ngara mbŭh rŭŭ diginŭ mua tian-i, Festus nyuse har Paul di Raja Agrippa: “Agi daya di ramin jer digiti adi Felix tingge; 15 ka di andu aku agi di Jerusalem, pingubak pingubak imam Jahudi samŭn bara nyamba bangsa Jahudi ngadu ayŭh buang mite aku ngukum ayŭh. 16 Pak aku kidaan di ngara nang daya Rome dŭh nyerah daya adi dog nyarah sibayuh-i bidapŭd situra jawin ngga bara adi nyarah ayŭh ka minyu nyibandar adŭp-i rawan kayuh adi ngara nang pasar ayŭh. 17 Kan ngara mbŭh mandŭg kamati, aku dŭh taran masā; andu anŭ ndi aku rasu guru nggen bisara ka bada daya anŭ dog taban mŭrŭt. 18 Bara adi nyarah ayŭh mijog, pak ngara mating nyarah ayŭh pasar sarah adi nanyam ka anŭ adi darŭm pikir ku. 19 Anŭ adi ngara nang kaŭs-i pasar karit ngara ngga ayŭh tura ka adat ngara ka pasar ndi naan daya dŭn Jesus, adi mbŭh kabŭs; pak Paul nang Ayŭh udip. 20 Aku dŭh puan simuki re dapŭd ruru-i, jadi aku siken Paul an kah abah ayŭh di ka Jerusalem ka dog bisara diginŭ pasar kayuh adi ngara ko ngadu pasar ayŭh. 21 Pak Paul ndai pimite-i. Ayŭh mite adŭp-i dog jaga yŭn bada Caesar ngatur har-i. Jadi aku nggen ukum bada ayŭh nakit dog nguan ndŭg ka aku mbŭh tungang pait ayŭh ka Caesar.” 22 Agrippa nang di Festus, “Aku gŭh raan dingah daya anŭ.” Festus nam, “Kaam bisa dingah ayŭh sipagi.” 23 Andu anŭ ndi Agrippa mandŭg, ngga Bernice, dog ngadā ngga sangŭn bās, ka mŭrŭt tarun yŭn bisara ngga bara pingibās soldadu samŭn daya adi bās darŭm kupo anŭ. Festus nggen pinganang-i, ka Paul dog taban ngga mŭrŭt. 24 Festus nang, “Raja Agrippa, samŭn sopŭrŭg adi agi digiti: Tingga daya ati! Barang naan daya Jahudi so Jerusalem ngga so Caesarea mbŭh mandŭg di ngadu daya ati ka aku, mite ayŭh dog ukum kabŭs. 25 Pak aku mating dapŭd pingandai sarah-i adi yŭn-i patut dog ukum kabŭs. Pak amai adŭp-i mbŭh mite adŭp-i dog bisara di tangan Caesar, aku mbŭh natu an pait ayŭh ka Rome. 26 Pak aku dŭh biyŭn kayuh adi tatu bisa ku nuris ka Caesar pasar ayŭh. Ngapŭi aku taban ayŭh ka sirung jawin ngan, rabis-i ka kaam, Raja Agrippa, isa ripas ata ko nakit nyiringa har-i, aku bisa biyŭn kayuh re ku nuris. 27 Amai di asŭng ku, dŭh inŭh patut pait daya adi dog jer ka Caesar dŭh kidaan sarah-i adi daya ko ngadu.”

Pingandai 26

1 Agrippa nang di Paul, “Kuu bisa minyu ngarun adŭp mu.” Paul pakat tangan-i, komŭnŭ ayŭh minyu nyibandar adŭp-i: 2 “Raja Agrippa! Aku kinyam adŭp ku raru binasip andu ati minyu nyibandar adŭp ku di sirung jawin mai, pasar sopŭrŭg kayuh adi daya Jahudi nang pasar aku, 3 rabis-i sabab kaam mbŭh mirati sopŭrŭg adat Jahudi samŭn kaii-i. Aku mite kaam dingah ngga atin sabar kayuh adi re ku nang. 4 “Sopŭrŭg daya Jahudi puan pimudip ku so aku gi-sŭ. Ngara puan munki pimudip ku so sibungas-i di rais adŭp ku, ka komŭnŭ di Jerusalem. 5 Ngara taŭn mbŭh puan, kambŭi ngara an kidaan, so sibungas-i aku taŭn mbŭh daya Pharisee, tibaran adi mbit bat sopŭrŭg atur adat ami. 6 Ka madin aku mijog digiti bisara sabab aku harap di janji anŭ adi Tapa mbŭh ndai ngga tayung-babuk ami, 7 janji adi simŭng-duwŭh tibaran-asar ami harap adŭp-i re dapŭd, darŭm-i nyambah Tapa sandu singarŭm. Ka sitagar pingarap anŭ inŭh, Tuan-raja, aku dog nyarah daya Jahudi! 8 Mani angān adi agi digiti kinyam-i mbar re sabah Tapa tungang pakat daya so kabŭs? 9 “Adŭp ku muko suba ngga situngang ku ndai barang masam kayuh ngga rawan Jesus so Nazareth. 10 Anŭ inŭh adi ko ku ndai di Jerusalem. Ngga kuasa so pingubak pingubak imam aku nakap bagŭ daya adi Tapa mbŭh mien, ka na ngara darŭm jer. Ka kan ngara dog ukum kabŭs, aku gŭh adi sua situju an ndai simŭnŭ. 11 Siraru aku ngukum ngara di ramin simayang-Jahudi ka mbŭh suba bada ngara pasan pinyabah-i. Raru baji di ngara, aku di ka kupo kupo di rais tami di kisiis ngara. 12 “Anŭ inŭh pinŭtŭn aku matak ka Damascus ngga kuasa ka ngga pinyibandar so bara pingubak imam. 13 Ngga arong yun kumbeng, Tuan-raja, di pimanu ku aku kiris jawa adi jawa dŭ so batŭh andu mandŭg so rangit nyekar maning aku samŭn bara adi samah panu ngga aku. 14 Sopŭrŭg kieh rabu ka tana, ka aku dingah sirŭŭn nang di aku darŭm piminyu Hebrew, ‘Saul, Saul! Mani kuu kisiis Aku? Kuu bada adŭp mu kinaman rawan Aku adi Tuan mu.’ 15 ‘Asi Kaam, Tuhan?’ aku siken. Ka Tuhan nam, ‘Aku ati Jesus, adi kuu kisiis. 16 Pak makat meh, mijog. Aku kiren adŭp Ku di kuu an tijuan kuu da jadi urun Ku. Aku bada kuu kidaan di sopŭrŭg daya kayuh adi kuu kiris pasar Aku andu ati samŭn kayuh adi Aku re kiren di kuu sundis andu. 17 Aku re nyiramat kuu so tangan daya Israel ka so tangan daya adi dŭh bangsa Jahudi, adi yŭn Ku re pait kuu. 18 Kuu siŭn kuka batŭh ngara isa ngara pari so karŭm ka jawa, ka pari so kuasa Shetan di ka Tapa, isa ngara so ka pinyabah di Aku bisa dapŭd pingapun dosa samŭn pinyirŭŭ samah ngga bara daya adi Tapa mbŭh mien.’ 19 “Sabab anŭ meh, Raja Agrippa, aku dŭh nyibireu kayuh anŭ so shorga adi aku ko kiris keya ka darŭm pŭmŭh. 20 Sibungas-i di Damascus ka di Jerusalem ka komŭnŭ di ndi tarun tana rais Israel samŭn di dupan daya adi dŭh bangsa Jahudi, aku ngajar siŭn daya dŭh tia bidosa pak marik pimudip ngara pari ka Tapa, ka ndai anŭ adi kiren adŭp-i mbŭh udip nanyam ka pinyiraan Tapa. 21 Sitagar ati, bara daya Jahudi ati nakap aku di Ramin Tuhan, ka suba an siŭ aku. 22 Pak ndŭg andu ati aku agi dog turung Tapa, ka aku mijog digiti nggen taksi di sopŭrŭg ngan, sŭ bait bās-i angān. Kayuh adi aku kidaan inŭh kayuh adi muko adŭp bara nabi samŭn Moses kidaan nang re jadi: 23 anŭ inŭh Kristus dŭh siŭn dŭh kinyam jera-birasa ka jadi sianŭ adi diŭ makat so kabŭs, yŭn kidaan jawa pinyiramat di daya bangsa Jahudi samŭn daya adi dŭh bangsa Jahudi.” 24 Darŭm Paul minyu nyibandar adŭp-i sakanŭ, Festus nyungak ayŭh, “Kuu mbŭh gira, Paul! Paŭh bandar birajar mbŭh bada kuu jadi gira!” 25 Paul nam, “Aku dŭh gira, Tuan-Raja! Aku kidaan kayuh adi sawŭ, adi biyŭn rati-i. 26 Raja Agrippa! Ngga sukup pus aku minyu ngga kaam, sabab kaam puan sopŭrŭg kayuh anŭ. Aku puan kaam muko nakit ngatin sopŭrŭg-i, amai kayuh anŭ dŭh-i kayuh adi bisukan jadi di sikuh tarun. 27 Raja Agrippa, sabah mai kah bara nabi? Aku puan kaam sabah!” 28 Agrippa nang di Paul, “Rikas raru kuu raan bada aku jadi daya Kristen!” 29 “Rikas bait dŭh rikas,” Paul nam, “taŭn-i mbŭh pimite ku di Tapa inŭh kaam samŭn sopŭrŭg adi dingah aku andu ati jadi mun aku. Adŭ-i, dŭh ngga parik basi ati!” 30 Komŭnŭ Raja Agrippa, Gabenor Festus, ngga Bernice, ka sopŭrŭg adi bŭkŭn makat, 31 ka ripas ngara bu, ngara nang, “Daya ati dŭh biyŭn sarah. Ayŭh dŭh patut dog ukum kabŭs, ka dŭh gŭh patut dog jer.” 32 Agrippa kidaan di Festus, “Paul bisa dog pirupas, kambŭi ayŭh dŭh mite adŭp-i bisara di tangan Caesar.”

Pingandai 27

1 Kan-i mbŭh dog natu kieh re birayar ka Italy, ngara nyerah Paul ngga kada daya adi bŭkŭn adi so ramin jer ka tangan Julius, adi pingubak tibaran soldadu daya Rome adi dog kadŭn “Rejimen Caesar.” 2 Kieh mŭrŭt kapar adi mandŭg so Adramyttium, adi mbŭh sidia re birayar ka pinyigŭn pinyigŭn kapar di utung rais Asia; kieh birayar. Aristarchus, daya Macedonia so Thessalonica, agi ngga kieh. 3 Andu anŭ ndi kieh ndŭg Sidon. Julius kana ngga Paul; ayŭh tandah Paul bidapŭd ngga bara dingan-i, siŭn-i dog nggen kayuh adi-i biguna. 4 Kieh pijuu birayar so nŭ, ka sabab sabak poh rawan kieh, kieh birayar nŭdŭs tibande purau Cyprus. 5 Birayar mutas rawŭt murah Cilicia ngga Pamphylia kieh mandŭg ka Myra di Lycia. 6 Diginŭ pingubak soldadu anŭ dapŭd kapar so Alexandria adi re birayar ka Italy; jadi ayŭh mindah kieh ka kapar anŭ. 7 Kieh sitanah birayar agi kudu kudu andu ka ngga susah payah-i kieh mandŭg sindŭk kupo Cnidus. Kieh dŭh tungang birayar rabis jo so anŭ sabab sabak bana poh rawan kieh, jadi kieh birayar nŭdŭs purau Crete, murah Tanjung Salmone. 8 Kieh nŭdŭs purau anŭ buang ngga susah payah kieh mandŭg ka tarun adi dog kadŭn Pinyigŭn Siramat, dŭh jo so kupo Lasea. 9 Kieh tui rŭŭ diginŭ, ndŭg ka-i mbŭh raru mbar re pijuu birayar, amai nganŭ gŭh Andu Pingapun Dosa mbŭh ripas. Jadi Paul pitayan ngara: 10 “Bara dingan, kiris ku birayar ta so ti re susah; barang di kapar ngga adŭp kapar re rusak; daya re agi kabŭs.” 11 Pak pingubak soldadu anŭ sabah dŭ di pinganang pingubak kapar ngga daya adi dapu kapar, so di pinganang Paul. 12 Ka sabab pinyigŭn kapar anŭ dŭh kana yŭn rŭŭ di tipuh madud, batang an sopŭrŭg ngara situju an suba birayar ka Phoenix kambŭi tungang, an rŭŭ diginŭ di tipuh madud. Phoenix inŭh pinyigŭn kapar di Crete adi nura siratan-barat ngga utara-barat. 13 Sabak adi dŭh paŭh daras agi poh so ka siratan, ka ngara pikir-i kana ngga birayar, ngara tarik sawŭh ka birayar nabing Crete. 14 Pak dŭh tian-ki ki, sabak ribut adi dog kadŭn “Timor-Rawŭt” , poh so purau anŭ. 15 Sabak anŭ maka kapar; ka sabab-i mbar re rawan-i, kieh tandah adŭ kapar anyut tunda sabak. 16 Kieh nabing purau Cauda so parad adi dog grindung so sabak. Diginŭ, ngga susah payah gŭh kieh paad anak arud kapar. 17 Ngara paad arud anŭ ka kapar, ka komŭnŭ ngara ngabŭt taris baga maring kapar. Sabab taru miradak sumat tabing Libya, ngara bisor rayar ka tandah kapar anyut tunda sabak. 18 Sabak ribut anŭ mbŭh dŭh adŭ ko poh; ka andu anŭ ndi ngara taran ka rawŭt kada barang so kapar, 19 ka andu anŭ ndi dinge ngara taran kada pingakas kapar. 20 Ka kan batŭh andu ngga bitang bitang mbŭh dŭh adŭ tatŭng darŭm kudu kudu andu, buang sabak ribut mbŭh dŭh adŭ masah bana poh, kieh mbŭh mating pingarap re tungang dog nyiramat. 21 Kan barang naan ngara mbŭh tui dŭh man, Paul mijog di sirung jawin ngara ka nang, “Bah angān tunda pinganang ku dŭh birayar so Crete, dŭh kapar ta rusak ka dŭh gŭh ata dapŭd rugi mun ati. 22 Madin aku mite angān dŭhnyah taru! Angān dŭh re kabŭs, kaŭs-i kapar ati adŭ adi re dŭh tungang dog nyiramat. 23 Amai singumi malaikat Tapa ku adi aku nyambah agi mandŭg ka aku. 24 Ayŭh nang, ‘Dŭhnyah taruh, Paul! Kuu dŭh siŭn dŭh bisara di sirung jawin Caesar. Ka Tapa, sabab pinyikana-I di kuu, re bada siramat sopŭrŭg adi birayar ngga kuu.’ 25 Ngapŭi dŭhnyah taru! Amai aku sabah Tapa re bada kayuh jadi nimun adi-I ko kidaan. 26 Kaŭs-i ata re agi dog poh miranggar tabing purau.” 27 Ngarŭm adi simŭng-pat, kieh mbŭh dog poh biranyut di rawŭt Mediterranean. Arong sitŭrŭp ngarŭm bara adi pimanu kapar pikir kieh mbŭh dŭh jo so deyŭh. 28 Ngara bisor anak taris ngga tanuh dog tangid dieh ka dapŭd piin agi pat puru mita tŭrŭp; dŭh tui ripas anŭ ngara bisor dinge ka dapŭd-i agi taruh puru mita tŭrŭp. 29 Taru kapar miranggar batuh, ngara bisor pat sawŭh so punok kapar, ka bidua mite jawa andu. 30 Bara adi pimanu kapar suba an bu tingge kapar; ngara bisor arud ka piin ka nadar bada adŭp-i mun adi bisor sawŭh so jawin kapar. 31 Paul nang di pingubak soldadu samŭn di bara soldadu, “Kambŭi ngara dŭh rŭŭ di kapar, angān dŭh re siramat.” 32 Jadi bara soldadu kapŭg taris arud anŭ, ka tandah arud anŭ paman. 33 Kan-i mbŭh re siri jawa, Paul mite sopŭrŭg ngara man: “Simŭng-pat andu angān mbŭh kajŭn buang dŭh man ani ani. 34 Aku mite angān man. Dŭh angān tungang udip dŭh man; man meh isa ndi sirah ubok ngan dŭh gŭh re manyap.” 35 Ko nang sakanŭ, Paul mbit ruti, nggen trima kaseh di Tapa di sirung jawin sopŭrŭg ngara, ka rasu man. 36 Nganŭ gŭh yang ngara munos, ka barang naan ngara sua man. 37 Sopŭrŭg ami adi darŭm kapar agi 276 naan. 38 Kan sopŭrŭg ngara mbŭh bisoh, ngara pijangan kapar, taran gandom gandom ka darŭm rawŭt. 39 Kan andu mbŭh jawa, bara adi pimanu kapar dŭh natŭng deyŭh, pak ngara kiris suak adi agi pantai-i. Kambŭi tungang, ngara an suba taban kapar rŭŭ diginŭ. 40 Jadi ngara kapŭg taris sawŭh, tandah-i timŭtŭm ka darŭm rawŭt, buang kuka taris kumudi kapar. Komŭnŭ ngara paad rayar adi tura ka jawin kapar, isa sabak poh taban kapar ka deyŭh. 41 Pak kapar miranggar tabing sumat ka rasu dŭh biguyut. Diginŭ jawin-i rakat di sumat, ka parad ka kumudi-i pape ka randŭk da girumbang adi mbŭh raru daras. 42 Bara soldadu mbŭh kira an siŭ bara daya-takap, siŭn ngara dŭh biranang ka deyŭh ka bu. 43 Pak pingubak soldadu, ngga-i an nyiramat Paul, ayŭh dŭh bada bara soldadu ndai simŭnŭ; pak bada ngara adi pandai biranang sitabung diŭ ka biranang ka deyŭh. 44 Adi bŭkŭn tunda, bidigŭng di papan puan kah di rapuh rapuh pape kayuh so kapar. Simŭnŭ inŭh kieh tungang ndŭg deyŭh ngga siramat.

Pingandai 28

1 Kan kieh mbŭh siramat di deyŭh, nganŭ kieh puan nang purau anŭ dog kadŭn Malta. 2 Daya adi rŭŭ di purau anŭ mbŭh raru kana ngga kieh. Nganŭ gŭh andu mbŭh piguru ujen ka mbŭh madud, jadi ngara ndai apui ka kambat kieh sopŭrŭg. 3 Paul ndu uwang ka kan-i na-i di apui, jippŭh ruah so dieh da paras apui ka ngaring adŭp-i di tangan Paul. 4 Daya purau anŭ kiris jippŭh anŭ bikideng di tangan Paul, minyu dupan adŭp ngara, “Manyah-i daya ati pinyiŭ. Sunggu ayŭh tungang rupas so pinyusah rawŭt, nasip-i taŭn ayŭh re kabŭs.” 5 Pak Paul tapis jippŭh anŭ da rabu di apui buang adŭp-i dŭh mani mani. 6 Ngara kajŭn, pikir ayŭh re bakak puan kah tumbang kabŭs. Pak ripas ngara tui kajŭn buang kiris ayŭh dŭh mani mani, ngara nukar pikir ka nang, “Ayŭh anŭ Tapa!” 7 Dŭh jo so nŭ agi tana adi Publius dapu; ayŭh anŭ pinguru daya di purau anŭ. Ayŭh kambat kieh ngga sukup kana, ka agi taruh andu kieh nyandong di ramin-i. 8 Sama Publius guring, sungoh buang naman taki bideya. Paul mŭrŭt birit-i, bidua, na tangan-i di tunduh ayŭh, ka pibua ayŭh. 9 Ripas anŭ, sopŭrŭg daya adi birandam di purau anŭ mandŭg ka dog pibua. 10 Ngara nggen di kieh bagŭ pinganggen, ka di andu kieh re birayar, ngara na di kapar kayuh adi kieh biguna yŭn pimanu ami. 11 Taruh buran ripas anŭ, kieh birayar pakai kapar adi so Alexandria, adi dog kadŭn “Tapa Gembar.” Kapar anŭ ko rŭŭ di purau anŭ di tika madud. 12 Kieh nyasa di kupo Syracuse ka rŭŭ diginŭ taruh andu. 13 So nŭ kieh birayar dinge ka mandŭg ka kupo Rhegium. Andu anŭ ndi, sabak poh so ka siratan, ka andu adi duwŭh kieh mandŭg ka kupo Puteoli. 14 Diginŭ kieh bidapŭd ngga kada daya adi sabah di Jesus adi bada kieh rŭŭ ngga ngara ndi minggu. Ka ko anŭ, kieh mandŭg ka Rome. 15 Daya adi sabah di Jesus di Rome agi dingah pasar kieh, ka mbŭh mandŭg ka Passar Appius samŭn ka ramin nupang adi dŭn Taruh Ramin Nupang an bidapŭd ngga kieh. Kan Paul kiris ngara, ayŭh nggen trima kaseh di Tapa amai kayuh adi mun anŭ taŭn-i ngatat ayŭh. 16 Kan kieh mbŭh ndŭg Rome, Paul mbŭh dog nyibandar da rŭŭ sadi adŭp-i ngga ndi naan soldadu adi jaga ayŭh. 17 Taruh andu ripas anŭ, Paul bagan bara pingibās bangsa Jahudi adi agi diginŭ ngga ngudung. Kan ngara mbŭh tikuruk, ayŭh nang di ngara, “Bara dingan ku daya Israel, sunggu aku mating ndai ani ani ngga rawan bangsa ta puan kah rawan adat adi ata trima so tayung-babuk ta, aku dog nakap di Jerusalem ka dog nyerah ka tangan daya Rome. 18 Kan ngara muko nakit pirasa har ku, ngara suba an pirupas aku, sabab ngara mating dapŭd ani ani sarah ku adi yŭn ku patut dog ukum kabŭs. 19 Pak kan daya Jahudi matah, aku kinyam mating aran bŭkŭn adŭ-i aku mite bisara di tangan Caesar, sunggu mating kayuh re ku ngadu ngga nyarah bangsa adŭp ku. 20 Anŭ sabab aku an bidapŭd ka minyu ngga angān. Sibandar-i, aku dog muak ngga parik basi mun ati amai Ayŭh adi daya Israel harap.” 21 Ngara nang di ayŭh, “Kieh mating trima surat so Judea pasar kuu, mating gŭh daya so nŭ mandŭg kamati taban agah puan kah minyu arap pasar kuu. 22 Pak kieh raan dingah piminyu adŭp mu, amai di barang yŭn daya agi minyu kinarap tibaran mu anŭ.” 23 Jadi ngara miratak andu adi ngga ngara bisa bidapŭd ngga Paul, ka bagŭ ngara mandŭg ka yŭn-i rŭŭ. So isan isan ndŭg singarŭm ayŭh nakit kidaan rati ajar-i pasar Pinyipritah Tapa, ka ngga situngang-i an bada ngara sabah di Jesus, pakai ayat ayat so Ukum-adat Moses samŭn so surat surat bara nabi. 24 Agi so ngara sabah pinganang Paul, pak adi bŭkŭn dŭh. 25 Jadi ngara bu, dŭh situju dupan adŭp ngara ripas Paul ko nang sakati: “Taŭn sawŭ pinganang Roh Kudus kan-I minyu so baba nabi Isaiah di tayung-babuk ngan! 26 Amai Ayŭh nang, ‘Panu di kidaan di bangsa ati: Angān re dingah ka dingah, pak dŭh mirati; Angān re tingga ka tingga, pak dŭh kiris, 27 sabab pikir bangsa ati taŭn madŭd, ka ngara mbŭh mapot kajit-ibuang mbŭh nutu batŭh-i. Kambŭi dŭh simŭnŭ, batŭh ngara kiris, kajit ngara dingah, pikir ngara mirati, ka ngara an pari ka Aku, Tapa nang, ka Aku pibua ngara.’” 28 Ka ngga kubo pinganang-i, Paul nang: “Angān dŭh siŭn dŭh an puan nang agah pasar pinyiramat adi Tapa mbŭh nggen, madin mbŭh dog piagah di dupan daya adi dŭh bangsa Jahudi. Ngara re kambat-i.” 29 Ripas Paul ko nang sakanŭ, daya Jahudi bu, bandar bandar bikarit dupan adŭp ngara. 30 Duwŭh sawa Paul rŭŭ di ramin anŭ adi-i nyewa, ka diginŭ ayŭh kambat sopŭrŭg daya adi mandŭg tudu ayŭh. 31 Ayŭh nyuse ajar-i pasar Pinyipritah Tapa buang ngajar pasar Tuhan Jesus Kristus ngga atin pagan, buang mating daya nagah ayŭh.

Rome 1

1 So Paul, urun Kristus Jesus, pinyuruh adi mbŭh dog mien ka dog bagan Tapa da nyuse Agah Kana-I. 2 Agah Kana anŭ mbŭh tui jah-i Tapa ko bijanji so baba bara nabi-I an nggen, nimun adi mbŭh dog nuris darŭm Surat-kudus. 3 Agah Kana anŭ inŭh pasar Anak-I, Tuhan ta Jesus Kristus, adi so ka tibiat manusia, taŭn-I mandŭg so sesang David; 4 pak so ka tibiat-I adi kudus, Ayŭh taŭn dog kiren ngga kuasa adi raru bās mbŭh Anak Tapa darŭm-I dog pakat so kabŭs. 5 So Ayŭh Tapa mbŭh nggen di aku utung da jadi pinyuruh yŭn adŭn Kristus, siŭn bisa taban daya so barang bangsa da sabah ka tunda pinganang-I. 6 Angān mbŭh ndi so bangsa anŭ, angān adi di Rome, adi Tapa mbŭh bagan da dog dapu Jesus Kristus. 7 Ngapŭi madin aku nuris ka angān adi di Rome, adi Tapa rindu ka mbŭh bagan da jadi daya-I: Isa-i Tapa Sama ta ngga Tuhan ta Jesus Kristus nggen di angān pinyirasi-mandis ngga damai. 8 Diŭ aku nggen trima kaseh di Tapa ngga adŭn Jesus Kristus yŭn sopŭrŭg ngan, sabab ndi ong ong mbŭh dingah pasar pinyabah ngan. 9 Tapa inŭh saksi kayuh adi aku nang agi sawŭ; darŭm aku nyuse Agah Kana pasar Anak-I aku bituan di Ayŭh adi Tapa ngga siabo atin ku. Tapa puan aku ingat angān 10 tiap kari aku simayang. Aku mite Tapa, pinŭbŭn-I re bada aku tungang munan angān di tipuh ati nanyam ka pinyiraan adŭp-I. 11 Amai aku ruai aus an bidapŭd ngga angān, siŭn aku bisa samah ngga angān berkat roh ngga nagap angān. 12 Rati kayuh adi nang ku, isa-i sopŭrŭg ta, angān ngga aku, bisa samah samah dapŭd pinurung; angān so pinyabah ku ka aku so pinyabah ngan. 13 Bara dingan ku, aku raan angān puan nang mbŭh piawet aku ngasa adŭp ku an di munan angān, pak ari dŭh tŭk amai kayuh agi matŭn aku. Aku raan ngajar daya di dupan ngan gŭh da ngaku Jesus, nimun di dupan daya adi dŭh bangsa Jahudi. 14 Amai aku biyŭn pinura adi dŭh siŭn dŭh aku ndai yŭn sopŭrŭg bangsa daya, di daya adi biradat ngga daya adi dŭh biradat, di daya adi pitar-pandai ngga daya adi dŭh pitar-pandai. 15 Jadi meh, aku graŭh an nyuse Agah Kana anŭ di angān adi rŭŭ di Rome. 16 Aku mingangŭn di Agah Kana anŭ; Agah kana anŭ inŭh kuasa Tapa ngga nyiramat sopŭrŭg adi sabah, daya Jahudi diŭ, komŭnŭ daya adi dŭh bangsa Jahudi. 17 Amai Agah Kana anŭ kiren munki Tapa bada daya bamai ngga adŭp-I: anŭ inŭh so ka pinyabah so sibungas-i ndŭg sikasŭn-i. Sak adi nang Surat-kudus, “Daya adi mbŭh bamai ngga Tapa so ka pinyabah re udip.” 18 Baji Tapa dog pinandŭng so shorga rawan sopŭrŭg dosa ngga arap manusia, pingandai ginaka adi matŭn manusia puan ajar adi sawŭ pasar Tapa. 19 Tapa ngukum ngara, sabab kayuh adi dapŭd dog puan pasar Tapa taŭn mbŭh manŭn di ngara, amai adŭp Tapa inŭh adi bada-i manŭn. 20 So sibungas Tapa napa ong, kayuh anŭ adi dŭh tungang dog kiris pasar Ayŭh, anŭ inŭh kuasa-I adi tan adu adu ngga tibiat adŭp-I adi Tapa, mbŭh granan tatŭng; sopŭrŭg-i mbŭh tungang dog kiris darŭm kayuh kayuh adi Tapa mbŭh napa. Jadi daya manŭn dŭh biyŭn aran re nang adŭp-i dŭh puan. 21 Ngara nang adŭp-i puan Tapa, pak ngara dŭh nggen stabi di Ayŭh; dŭh gŭh ngara nggen trima kaseh di Ayŭh. Pak gŭt-i pikir-kira ngara mbŭh jadi au-tarun, ka pikir ngara adi mapung mbŭh jadi karŭm pipet. 22 Ngara nang adŭp-i bijak, pak ngara budo; 23 Ngara dŭh nyambah Tapa adi udip adu adu, pak nyambah gambar gambar kayuh adi mun manusia, mun manuk, mun dāng, puan kah mun anŭ adi bigawang. 24 Ngapŭi Tapa mbŭh tandah adŭ ngara ndai kayuh kayuh anŭ adi kais adi adŭp ngara suka ndai; ngara mbŭh ndai kayuh adi paris ngga dingan-i. 25 Ngara nyambi ajar adi sawŭ pasar Tapa ngga pinyikadong; ngara nyambah ka bituan di kayuh adi Tapa ko napa, dŭh nyambah adŭp Tapa, adi patut dog muji ndŭg situi tui! Amen. 26 Sabab ngara ndai simŭnŭ, Tapa mbŭh tandah adŭ ngara ngga pingandai kais-i. Bara dayung ani mbŭh marik atur tibiat pŭrŭng ka pimunos adŭp-i di dayung dupan dayung. 27 Mun anŭ gŭh bara dari, mbŭh pasan atur tibiat pŭrŭng adi taŭn yŭn dayung adŭ, ka mbŭh ripong di bara adŭp-i adi samah dari. Dari ndai pingandai adi paris dupan adŭp-i adi samah dari, ka sabab anŭ ngara mbŭh sidia di tunduh adŭp-i ukum nanyam sarah adi ngara mbŭh ndai. 28 Sabab ngara abah ngaku Tapa, Tapa mbŭh tandah ngara ka darŭm pikir adi arap, isa ngara ndai kayuh adi ngara dŭh patut ndai. 29 Ngara mbŭh brisi ngga barang masam sarah, arap, tama, ka akar arap; puno ngga atin sina, atin adi an siŭ daya, atin adi an birawan, atin adi an nipu, ka atin adi bidendam. Ngara ngitong 30 ka kinarap dingan; ngara tiru di Tapa, ka an bakit daya, sambuh, miruap; ngara jiroh bagŭ masam aran ngga ndai arap; ngara nyibireu pinganang pimas-i; 31 ngara dŭh biyŭn pikir-kira atin; ngara dŭh sita janji, ngara dŭh biyŭn atin mandis ngga masi di daya. 32 Ngara puan ukum-adat Tapa nang daya adi udip mun anŭ patut dog ukum kabŭs. Gŭt-i ngara, dŭh-i babŭ ndai kayuh adi mun anŭ adŭ, pak mbŭh ngatat daya bŭkŭn ndai simŭnŭ.

Rome 2

1 Angān nyarah daya kah? Angān dŭh re dapŭd nyibandar adŭp ngan, tadŭ tadŭ angān. Amai kan angān nyarah daya pak adŭp ngan ndai sarah anŭ gŭh, angān mbŭh nunggu adŭp ngan. 2 Ata puan Tapa batur kan Ayŭh nyarah daya adi ndai sarah adi mun anŭ. 3 Pak angān, bara dingan ku, ngukum daya adi ndai sarah anŭ adi adŭp ngan agi gŭh ndai! Angān pikir angān re tungang mangān ukum so Tapa kah? 4 Puan kah nyamtadar-i, angān ngamun atin mandis-I adi raru bās, atin duduh-I, ka atin sabar-I. Tatu angān mbŭh puan Tapa taŭn-I mandis, sabab Ayŭh raan bada angān marik pimudip ngan pari ka adŭp-I. 5 Pak atin ngan karas buang baking, ngapŭi angān mbŭh ndai ukum ngan rabis bat-i di Andu baji Tapa ngga ukum-i adi tŭnggŭn dog pinandŭng. 6 Amai Tapa re maras barang naan ata nanyam pingandai ta. 7 Agi kada daya piguruh adŭp-i ndai kana, ka jiroh bragah, stabi, ka pimudip adi dŭh puan pinyikabŭs; di ngara Tapa re nggen udip adi sawŭ adi tan adu adu. 8 Adi bŭkŭn taŭn-i sibut ka tirawan kayuh adi batur, siŭn-i tunda kayuh adi sarah; di ngara Tapa re kiren baji-I. 9 Re agi sangsara ngga jera-birasa yŭn sopŭrŭg ngara adi ndai kayuh adi arap; diŭ yŭn daya Jahudi ka komŭnŭ yŭn daya adi dŭh bangsa Jahudi. 10 Pak Tapa re nggen bragah, stabi, ka damai di sopŭrŭg adi ndai kayuh adi kana, diŭ di daya Jahudi, komŭnŭ di daya adi dŭh bangsa Jahudi. 11 Amai Tapa, dŭh-I mien daya. 12 Daya adi dŭh bangsa Jahudi dŭh-i biyŭn Ukum-adat Moses; ngara bidosa ka mbŭh manyap amai dŭh biyŭn Ukum-adat. Daya Jahudi biyŭn Ukum-adat; ngara bidosa ka dog nyarah Ukum-adat. 13 Amai dŭh-i so ka dingah Ukum-adat daya bamai ngga Tapa, pak so ka ndai kayuh adi Ukum-adat pesan daya da ndai. 14 Daya adi dŭh bangsa Jahudi dŭh-i biyŭn Ukum-adat; pak tiap kari ngara ndai darŭm dŭh rada kayuh adi Ukum-adat pesan, anŭ mbŭh ukum-adat ngara, saja-i ngara dŭh biyŭn Ukum-adat. 15 Pimudip ngara mbŭh kiren nang kayuh adi Ukum-adat pesan agi dog nuris darŭm atin ngara. Pikir-kira atin ngara kiren kayuh anŭ sawŭ, amai pikir-kira ngara agi andu-i nyarah ka agi andu-i nyibandar ngara. 16 Jadi meh, nanyam ka Agah Kana adi aku nyuse, simŭnŭ inŭh-i re di Andu Tapa darŭm Jesus Kristus ngayag pikir-kira manusia adi bisukan. 17 Angān boh? Angān nang adŭp ngan daya Jahudi; angān bisangan di Ukum-adat ka nyambuh adŭp ngan pasar Tapa; 18 angān puan ani adi Tapa raan angān ndai, ka mbŭh birajar so Ukum-adat mien kayuh adi batur; 19 angān tatu puan nang angān mbŭh tukang kayak daya adi karak, jawa yŭn ngara adi darŭm karŭm, 20 gurū yŭn ngara adi budo, ka gurū yŭn ngara adi bawa. Angān mbŭh tatu puan nang darŭm Ukum-adat angān biyŭn pinyipuan ngga ajar adi sawŭ ngga sukup-i. 21 Angān ngajar daya bŭkŭn, pak mani dŭh ngajar adŭp ngan? Angān ngajar nang, “Dŭhnyah naku!” pak dŭh kah angān naku gŭh? 22 Angān nang, “Dŭhnyah tanggah” pak dŭh kah angān tanggah gŭh? Angān tiru di tibudo, pak dŭh kah angān adi mirupak bari bari-sambah ngara? 23 Angān mingangŭn adŭp ngan biyŭn ukum-adat Tapa, pak dŭh kah angān nggen mangŭh di Tapa darŭm angān miranggar ukum adat-I. 24 Surat-kudus nang, “Sitagar angān adi daya Jahudi, daya adi dŭh bangsa Jahudi mbŭh kinarap Tapa.” 25 Kambŭi angān sita Ukum-adat, adat sunat ngan agi kana-i; pak kambŭi angān nyibireu Ukum-adat, mbŭh kana dŭ inŭh angān dŭh bisunat. 26 Kambŭi daya adi dŭh bangsa Jahudi, adi dŭh bisunat, sita pinyipesan Ukum-adat, dŭh kah Tapa nyirundeng ayŭh mun adi mbŭh bisunat? 27 Jadi angān daya Jahudi meh re dog nunggu daya adi dŭh bangsa Jahudi sabab angān miranggar Ukum-adat, saja-i angān biyŭn-i dog nuris ka mbŭh bisunat; pak ngara sita Ukum-adat saja-i ngara taŭn dŭh bisunat. 28 Amai sawŭ, asi meh adi sawŭ daya Jahudi, adi batur bisunat? Ayŭh dŭh sianŭ adi daya Jahudi adi mbit dŭn so kayuh tura ka sapa, adi sunat-i taŭn pingandai pŭrŭng. 29 Sibandar-i, daya Jahudi adi sawŭ inŭh daya Jahudi adi tura ka darŭm, adi mbŭh bisunat di atin-i, ka anŭ inŭh pingandai Roh Tapa, dŭh pingandai Ukum-adat adi dog nuris. Daya adi mun anŭ trima puji so Tapa, dŭh so manusia.

Rome 3

1 Ani kana-i nŭŭh jadi daya Jahudi? Ani kana-i nŭŭh bisunat? 2 Taŭn-i kana darŭm bagŭ yŭn-i! Sibungas-i Tapa nggen pinganang-I ka daya bangsa Jahudi. 3 Pak munki meh kambŭi agi so ngara dŭh sabah, agi kah sirati-i Tapa dŭh bisa dog sabah? 4 Manŭn dŭh! Tapa kidaan kayuh adi sawŭ, sunggu sopŭrŭg manusia pingadong. Sak adi nang Surat-kudus, “Kaam dŭh bisa dŭh batur kan Kaam minyu; Kaam dŭh bisa dŭh manang kan Kaam bisara.” 5 Pak munki kambŭi pingandai sarah ta granan kiren nang Tapa agi batur? Bisa kah ata nang Tapa sarah kan Ayŭh ngukum ata? (Ati taŭn mbŭh biasa daya nang.) 6 Mating aran-i! Kambŭi Tapa dŭh tŭnggŭn simuki meh Ayŭh re bisa nggen bisara di tunduh ong? 7 Pak kambŭi sabab pingandai kadong, kayuh adi sawŭ pasar Tapa jadi granan tatŭng ndŭg ka dog muji, mani meh garang aku dog nunggu mun daya bidosa? 8 Mani dŭh nang, “Ja ata ndai arap isa kayuh kana timbur” ? Agi daya, taŭn mbŭh pimangŭh aku darŭm-i nyarah aku nang aku agi minyu sakanŭ! Ngara re dog nunggu, nimun patut. 9 Munki meh, agi kah ata daya Jahudi kana dŭ so daya adi dŭh bangsa Jahudi? Mating aran-i! Muko aku kiren nang daya Jahudi ngga daya adi dŭh bangsa Jahudi agi samah di ribo kuasa dosa. 10 Sak adi nang Surat-kudus: “Mating daya adi sawŭ tŭnggŭn, 11 mating daya adi sawŭ bijakpuan kah adi nyambah Tapa. 12 Sopŭrŭg ngara mbŭh bu mangān Tapa; sopŭrŭg ngara mbŭh sarah; mating daya ndai kayuh adi batur, ndi naan mating gŭh. 13 Pinganang ngara mbŭh keya ka puno ngga rubang pinyikabŭs; ngara mbŭh raru pandai kadong, Bang piminyu ngara mbŭh keya ka rasun jippŭh ruah so baba ngara; 14 piminyu ngara taŭn-i pangu adi bisā adŭ. 15 Ngara rikas kandam ka siŭ daya; 16 Diki ngara panu ngara taban pinyirusag ngga pinyirubuh. 17 Ngara dŭh puan aran pinyidamai, 18 ka bŭn adŭ birajar taru di Tapa.” 19 Madin ata puan nang sopŭrŭg kayuh darŭm Ukum-adat taŭn mbŭh yŭn daya adi udip di ribo Ukum-adat, siŭn sopŭrŭg daya dŭh bisa nang ani ani ngga nutu sarah-i, ka yŭn sopŭrŭg daya dog taban bisara di sirung jawin Tapa. 20 Amai mating inŭh daya bamai ngga Tapa so ndai kayuh adi Ukum-adat bada; Ukum-adat batur-i bada ata puan kambŭi ata bidosa. 21 Gaya Tapa bada ata bamai ngga adŭp-I mbŭh dog pinandŭng madin. Anŭ mating gagit-i ngga ukum-adat, sunggu Ukum-adat Moses ngga bara nabi agi nang sakanŭ. 22 Tapa bada daya bamai ngga adŭp-I so ka pinyabah ngara di Jesus Kristus. Tapa ndai simŭnŭ di sopŭrŭg daya adi sabah di Kristus, sabab sopŭrŭg mbŭh brimun di batŭh Tapa: 23 barang naan mbŭh bidosa ka mbŭh jo so Tapa adi nyiramat ngara. 24 Pak sabab pinyirasi-mandis Tapa adi pinganggen bās-I sopŭrŭg mbŭh dog bada bamai ngga adŭp-I so Kristus Jesus, adi pirupas ngara. 25-26 Tapa mbŭh jugan Ayŭh, isa ngga deya-I Ayŭh jadi aran adi ngga dosa daya dog apun so ka pinyabah ngara di Ayŭh. Tapa ndai simŭnŭ ngga kiren pinŭnggŭn-I. Jah-i Ayŭh sabar ka kambŭt dosa ngara; pak di jaman ati Ayŭh nura dosa ngara, ngga kiren pinyitŭnggŭn-I. Simŭnŭ Tapa kiren adŭp-I tŭnggŭn, buang-I bada bamai barang naan daya adi sabah di Jesus. 27 Ani meh garang bisa ta yŭn mingangŭn? Mating! Ka ani meh sitagar-i? Agi kah-i sabab ata sita Ukum-adat? Dŭh, pak sabab ata sabah. 28 Ata mbŭh puan nang daya bamai ngga Tapa adŭ-i so ka pinyabah, ka dŭh-i so ndai kayuh adi Ukum-adat pesan. 29 Agi kah Tapa anŭ Tapa daya Jahudi adŭ? Dŭh kah Ayŭh Tapa daya adi dŭh bangsa Jahudi ani? Ayŭh taŭn-I sawŭ Tapa daya adi dŭh bangsa daya Jahudi ani. 30 Tapa inŭh ndi, ka Ayŭh bada daya Jahudi bamai ngga adŭp-I sabab pinyabah ngara, ka re bada daya adi dŭh bangsa Jahudi bamai ngga adŭp-I so ka pinyabah ngara. 31 Agi kah sirati-i ngga pinyabah ati ata mbŭh kinating Ukum-adat? Dŭh, manŭn dŭh; ata bidigŭng tagap dieh kidŭ-i.

Rome 4

1 Ani meh re ta nang, pasar Abraham, adi sama bangsa ta? Ani ko-i so? 2 Kambŭi ayŭh mbŭh bamai ngga Tapa da kayuh kayuh adi-i ndai, ayŭh biyŭn kayuh yŭn-i mingangŭn, pak dŭh di sirung jawin Tapa. 3 Surat-kudus nang, “Abraham sabah di Tapa, ka sabab pinyabah-i Tapa mbŭh ngitong ayŭh tŭnggŭn.” 4 Daya adi nyiraja dog nggen gaji-i, pak anŭ dŭh-i pinganggen; anŭ inŭh kayuh adi-i dapŭd so turang udas adŭp-i. 5 Pak ngara adi bisangan di pinyabah, dŭh di kraja pingandai, ka adi sabah di Tapa anŭ adi bisa nang daya adi sarah dŭh sarah, pinyabah anŭ inŭh adi Tapa pakai ngga bada ngara bamai ngga adŭp-I. 6 Anŭ inŭh rati pinganang David kan ayŭh minyu pasar pinyigaŭn daya adi Tapa ngitong tŭnggŭn, sunggu daya anŭ mating ndai ani ani adi yŭn-i patut dapŭd berkat anŭ: 7 “Gaŭn inŭh ngara adi sarah-i mbŭh dog apun; dosa-i Tapa mbŭh kambŭt! 8 Gaŭn inŭh daya anŭ adi dosa-i Tuhan dŭh re ngitong!” 9 Agi kah pinyigaŭn anŭ adi David nyabŭt, tung ngara adi mbŭh bisunat adŭ? Manŭn dŭh! Pinyigaŭn anŭ mbŭh tung ngara adi dŭh bisunat ani. Amai ata mbŭh ngagit pinganang Surat-kudus, “Abraham sabah Tapa, ka sabab pinyabah-i Tapa mbŭh ngitong ayŭh tŭnggŭn.” 10 Sinde kayuh anŭ jadi? Agi kah-i diŭ so Abraham bisunat puan kah sundis? Ayŭh diŭ, dŭh ripas Abraham bisunat. 11 Sundis ayŭh bisunat, buang sunat-i anŭ batur tandā ngga kiren nang sabab pinyabah-i Tapa mbŭh ngitong ayŭh tŭnggŭn diŭ so-i bisunat. Ngapŭi Abraham inŭh sama darŭm roh yŭn sopŭrŭg daya adi sabah di Tapa adi-I mbŭh ngitong tŭnggŭn, sunggu ngara dŭh bisunat. 12 Ayŭh gŭh sama ngara adi mbŭh bisunat, anŭ inŭh, sama ngara adi, darŭm mbŭh bisunat, udip darŭm pinyabah adi brimun ngga tung sama ta Abraham sibayuh ayŭh bisunat. 13 Di andu Tapa bijanji ngga Abraham ka ngga bara sesang-i nang ong re dog dapu-i, ayŭh sawŭ dapu, dŭh sabab Abraham sita Ukum-adat, pak sabab ayŭh sabah buang mbŭh Tapa ngitong tŭnggŭn. 14 Amai kambŭi kayuh adi Tapa bijanji an nggen dog nggen di ngara adi sita Ukum-adat, sirati-i pinyabah mbŭh kayuh braŭn ka janji Tapa mbŭh dŭh biguna. 15 Ukum-adat taban baji Tapa; pak di yŭn ukum-adat mating, diginŭ daya mating nyibireu ukum-adat. 16 Jadi janji anŭ bisangan di pinyabah, siŭn-i dog jamen jadi pinganggen bās Tapa di sopŭrŭg sesang Abraham; dŭh di ngara adi sita Ukum-adat adŭ, pak di ngara adi sabah mun Abraham ani. Amai Abraham inŭh sama sopŭrŭg ta darŭm roh; 17 sak adi nang Surat-kudus, “Aku mbŭh ndai kuu da jadi sama sopŭrŭg bangsa.” Jadi janji anŭ inŭh kana di batŭh Tapa, adi Abraham sabah; Tapa adi pakat daya adi mbŭh kabŭs ka adi napa sopŭrŭg kayuh adi ko mating. 18 Abraham sabah buang harap; di tika susah re biyŭn pingarap ayŭh babŭ gŭh biyŭn pingarap, ngapŭi ayŭh jadi “sama yŭn bagŭ bangsa.” Nimun Surat-kudus nang, “Sesang mu re jadi bagŭ nimun dudu bitang.” 19 Ayŭh nganŭ mbŭh re siratus sawa umbur-i; pak pinyabah-i dŭh ramah kan ayŭh ingat pŭrŭng adŭp-i adi mbŭh raru minyamba ka mbŭh re kabŭs, buang adŭp sawŭn-i Sarah taŭn dŭh tungang biranak. 20 Pinyabah Abraham dŭh gayo, ka dŭh-i kurang sabah di janji Tapa anŭ; pinyabah-i nagap ayŭh, ka ayŭh muji Tapa. 21 Ayŭh mbŭh ruai sabah Tapa tungang ndai anŭ adi-I ko bijanji an ndai. 22 Ngapŭi meh Abraham, sabab pinyabah-i, “mbŭh Tapa ngitong tŭnggŭn.” 23 Pinganang anŭ “mbŭh Tapa ngitong tŭnggŭn” dŭh dog nuris yŭn-i adŭ. 24 Pinganang anŭ dog nuris yŭn ta adi re dog ngitong tŭnggŭn ani, adi sabah di Ayŭh adi pakat Jesus Tuhan ta so kabŭs. 25 Sabab dosa ta ayŭh dog nggen ukum kabŭs, ka dog pakat udip bauh siŭn ata dapŭd bamai ngga Tapa.

Rome 5

1 Amai madin ata mbŭh bamai ngga Tapa so ka pinyabah, ata biyŭn damai ngga Tapa so ka Tuhan ta Jesus Kristus. 2 Ayŭh mbŭh taban ata so ka pinyabah da kinyam pinyirasi-mandis Tapa, di yŭn ata madin udip. Ngapŭi ata mingangŭn di pingarap ta adi re samah dapu bragah Tapa! 3 Ata gŭh mingangŭn di pinyusah ta, sabab ata puan nang pinyusah pijadi pinyitŭtŭd atin, 4 ka pinyitŭtŭd atin inŭh adi Tapa raan, adi bada ata dapŭd pingarap. 5 Pingarap anŭ dŭh re bada ata asa, amai Tapa, ngga Roh Kudus adi pinganggen-I di ata, mbŭh ren darŭm atin ta pinyirindu-I. 6 Amai di tika ata dŭh dapŭd ndai ani ani, Kristus kabŭs yŭn bara adi ginaka di tika adi adŭp Tapa mbŭh mien. 7 Dŭh-i udah daya re kabŭs yŭn daya adi tŭnggŭn, sunggu agi daya birani kabŭs yŭn daya adi kana. 8 Pak Tapa mbŭh kiren munki masam bās pinyirindu-I di ata, ka sitadŭn ata gibabŭ bidosa Kristus mbŭh kabŭs yŭn ta. 9 Ngga deya-I ata madin mbŭh bamai ngga Tapa; jung rabis-i meh ngga adŭp-I ata re dog nyiramat so baji Tapa! 10 Ata ko jadi pinganyu Tapa, pak Ayŭh mbŭh ndai ata da jadi dingan-I so ka pinyikabŭs Anak-I. Amai madin ata mbŭh dingan Tapa, jung rabis-i meh ata re dog nyiramat amai Jesus ko kabŭs yŭn ta! 11 Pak dŭh-i anŭ adŭ; ata gaŭn sabab kayuh adi Tapa mbŭh ndai so Tuhan ta Jesus Kristus, adi madin mbŭh ndai ata da jadi dingan Tapa. 12 Dosa mandŭg ka ong so ka ndi naan daya, ka dosa-i taban pinyikabŭs. Sitagar anŭ, pinyikabŭs mbŭh sawit ka sopŭrŭg bangsa manusia sabab barang naan daya mbŭh bidosa. 13 Dosa mbŭh agi darŭm ong diŭ so Ukum-adat dog nggen; pak di yŭn ukum-adat mating, dosa mating gŭh dog ngitong. 14 Pak so jaman Adam ndŭg jaman Moses, pinyikabŭs nguasa sopŭrŭg bangsa manusia, samŭn ngara adi dŭh bidosa mun gaya Adam darŭm-i nyibireu pinganang Tapa. Adam inŭh suto sianŭ adi re mandŭg. 15 Pak ngara duwŭh dŭh samah, sabab pinganggen bās Tapa agi bŭkŭn so dosa Adam. Mbŭh sawŭ inŭh daya bagŭ kabŭs sabab dosa ndi naan daya anŭ. Pak pinyirasi-mandis Tapa agi rabis bās, ka mbŭh pinganggen bās-I di bara daya so ka pinyirasi-mandis ndi naan Daya, Jesus Kristus. 16 Ka agi bŭkŭn-i pinganggen Tapa so dosa ndi naan daya anŭ. Ripas ndi naan anŭ ndai dosa, Tapa nang “Sarah” ; pak ripas sopŭrŭg mbŭh bidosa, pinganggen adi raru kana-i mandŭg adi nang “Dŭh sarah!” 17 Mbŭh sawŭ, so dosa ndi naan daya, pinyikabŭs mbŭh piguru nguasa sabab ndi naan daya anŭ. Pak jung rabis bās-i kayuh adi jadi so pingandai ndi naan daya, Jesus Kristus! Sopŭrŭg adi kambat pinyirasi-mandis Tapa ka mbŭh bamai ngga Tapa re nguasa darŭm pimudip so ka Kristus. 18 Ngapŭi, darŭm ndi naan bidosa sopŭrŭg daya dog nunggu, simŭnŭ gŭh pingandai tŭnggŭn so ndi naan daya pirupas ka nggen udip di sopŭrŭg daya. 19 Ka nimun sopŭrŭg daya jadi daya bidosa so ndi naan daya adi tirawan pinganang Tapa, simŭnŭ gŭh sopŭrŭg daya re bamai ngga Tapa sabab ndi naan daya tunda pinganang Tapa. 20 Ukum-adat dog nggen siŭn-i nambah kraja sarah; pak di yŭn dosa bitambah, pinyirasi-mandis Tapa rabis bitambah. 21 Ngapŭi meh, nimun dosa taban pinyikabŭs ka daya adi bidosa, simŭnŭ gŭh pinyirasi-mandis Tapa biyŭn kuasa bada daya bamai ngga Tapa, ndŭg ka taban ata ka udip adi sawŭ adi tan adu adu so ka Jesus Kristus adi Tuhan ta.

Rome 6

1 Ani re ta nang, garang? Patut kah ata pijuu udip darŭm dosa isa pinyirasi-mandis Tapa bitambah? 2 Manŭn dŭh! Ata mbŭh kabŭs yŭn dosa, ka simuki ata re babŭ udip darŭm dosa? 3 Amai ata mbŭh tatu puan nang kan ata dog baptisa ka darŭm Kristus Jesus, ata dog baptisa ka darŭm pinyikabŭs-I. 4 Ngga baptisa ta ata dog kubur ngga Ayŭh ka samah ngga Ayŭh darŭm pinyikabŭs-I, siŭn nimun Kristus mbŭh dog pakat so kabŭs ngga kuasa Sama adi bragah, simŭnŭ gŭh ata bisa dapŭd udip adi bauh. 5 Amai sabab ata mbŭh jadi ndi ngga Ayŭh darŭm ata kabŭs mun Ayŭh, simŭnŭ gŭh ata re jadi ndi ngga Ayŭh darŭm ata dog pakat udip bauh mun Ayŭh. 6 Ka ata puan nang pimudip amba ta mbŭh dog siŭ ngga Kristus di atuh rigang, siŭn kuasa pŭrŭng adi bidosa bisa dog pirabur, isa ata dŭh tia jadi urun dosa. 7 Amai kan ata kabŭs, ata dog pirupas so kuasa dosa. 8 Amai ata mbŭh kabŭs ngga Kristus, ata sabah nang ata re udip gŭh ngga Ayŭh. 9 Amai ata puan nang Kristus mbŭh dog pakat so kabŭs ka dŭh re tia kabŭs; pinyikabŭs dŭh re tia nguasa Ayŭh. 10 Ngapŭi meh, sabab Ayŭh kabŭs, dosa dŭh biyŭn kuasa di tunduh Ayŭh; ka madin Ayŭh udip, ka udip yŭn Tapa. 11 Simŭnŭ gŭh angān patut kira adŭp ngan mbŭh kabŭs, kambŭi jeja ka dosa, pak mbŭh udip yŭn Tapa darŭm Kristus Jesus. 12 Dosa dŭh siŭn nguasa pŭrŭng ngan, te-i angān tunda pinyiripong pŭrŭng ngan rai-i. 13 Dŭh gŭh angān siŭn bada tadŭ sakap pŭrŭng ngan bidosa ngga ndai tadŭ mun pingandai ginaka. Pak, nggen adŭp ngan di Tapa, nimun daya adi mbŭh dog pakat so kabŭs, ka nyerah abo abo adŭp ngan di Ayŭh yŭn pingandai tŭnggŭn. 14 Dosa dŭh siŭn jadi tuan ngan; amai angān dŭh udip di ribo ukum-adat pak di ribo pinyirasi-mandis Tapa. 15 Ani, meh? Patut kah ata ndai dosa, sabab ata dŭh di ribo ukum-adat pak di ribo pinyirasi-mandis Tapa? Mating aran-i re patut! 16 Tatu angān puan nang kambŭi angān bituan di daya, angān mbŭh jadi urun-i; kambŭi angān bituan di dosa, angān mbŭh urun-i ka angān re kabŭs; kambŭi angān bituan di Tapa, angān re bamai ngga Tapa. 17 Pak trima kaseh di Tapa! Amai sunggu angān ko jadi urun dosa, angān mbŭh tunda ngga siabo atin ngan ajar adi sawŭ adi mbŭh dog nggen di angān. 18 Angān mbŭh dŭh tia urun dosa ka mbŭh jadi urun pinŭnggŭn. 19 (Aku minyu pakai piminyu adi biasa sabab angān kurang mirati.) Dawŭ-i angān ko nyerah adŭp ngan abo abo jadi urun pimudip adi kais ngga pinŭtŭn adi ginaka. Ka simŭnŭ gŭh angān dŭh siŭn dŭh an nyerah adŭp ngan abo abo jadi urun pinŭnggŭn yŭn pinŭtŭn adi kudus. 20 Di andu angān jadi urun dosa, angān rupas so pinŭnggŭn. 21 Ani utung ngan so pingandai ngan anŭ adi angān mangŭh ngarun madin? Pinŭbŭn kayuh adi mun anŭ inŭh pinyikabŭs! 22 Pak madin angān mbŭh dog pirupas so dosa ka mbŭh jadi urun Tapa. Utung ngan inŭh pimudip adi dog jugan ka Tapa, ka pinŭbŭn-i inŭh udip adi sawŭ adi tan adu adu. 23 Dosa nggen pinyikabŭs ndu upah; pak pinganggen bās Tapa inŭh udip adi sawŭ adi tan adu adu ngga Kristus Jesus Tuhan ta.

Rome 7

1 Angān mbŭh tatu puan kayuh adi re ku nang, bara dingan ku, sabab sopŭrŭg ngan puan pasar ukum-adat. Ukum-adat nguasa daya, siragi-i ngara udip. 2 Dayung adi banan, ndu ta suto, dog ngabŭt ukum-adat di banŭh-i; anŭ inŭh sawŭ di ayŭh siragi banŭh-i udip. Kambŭi banŭh-i kabŭs, ayŭh rupas so ukum adi ngabŭt ayŭh di banŭh-i. 3 Ngapŭi meh, kambŭi ayŭh nyiramin ngga dari bŭkŭn darŭm banŭh-i babŭ udip, ayŭh tanggah; pak kambŭi banŭh-i kabŭs, ayŭh dŭh dog ngabŭt tia ka dŭh-i tanggah kambŭi ayŭh banan bauh. 4 Simŭnŭ inŭh-i di angān, bara dingan ku. Kambŭi tura ka Ukum-adat, angān gŭh mbŭh kabŭs sabab angān mbŭh ndi so pŭrŭng Kristus; ka madin angān dog dapu-I adi mbŭh dog pakat so kabŭs siŭn ata bisa jadi biguna yŭn ndai kraja Tapa. 5 Amai kan ata udip nimun ka tibiat adŭp ta manusia, Ukum-adat mirasang pinyiripong adi sarah darŭm pŭrŭng ta, ka pinŭbŭn sopŭrŭg kayuh adi ata ndai inŭh pinyikabŭs. 6 Madin ata mbŭh rupas so Ukum-adat, sabab ata mbŭh kabŭs yŭn kayuh adi ko nguasa ata. Ata mbŭh dŭh tia bituan pakai aran adi amba, anŭ inŭh aran ukum-adat adi dog nuris, pak pakai aran adi bauh so Roh Kudus. 7 Bisa kah ata nang garang, Ukum-adat kayuh adi bidosa? Manŭn dŭh! Pak Ukum-adat inŭh adi bada aku puan ani dosa. Kambŭi Ukum-adat mating nang, “Dŭhnyah ripong di kayuh adi daya dapu,” aku taŭn dŭh re puan pinyiripong adi mun anŭ. 8 Pak ngga pinyipesan anŭ dosa mbŭh dapŭd aran-i pijadi barang masam pinyiripong darŭm aku. Kambŭi ukum-adat mating, dosa mbŭh keya ka mating gŭh. 9 Adŭp ku dawŭ-i udip dŭh di ribo ukum-adat; pak kan pinyipesan anŭ mandŭg, dosa piguru nguasa, 10 ka aku kabŭs. Ka pinyipesan anŭ adi patut taban udip, di aku ayŭh taban pinyikabŭs. 11 Dosa mbŭh dapŭd pluang-i, ka ngga pinyipesan anŭ dosa mbŭh nipu aku ka siŭ aku. 12 Ngapŭi meh, adŭp Ukum-adat anŭ kudus, ka Pinyipesan anŭ kudus, batur, ka kana. 13 Pak agi kah sirati-i kayuh adi kana mbŭh bada aku kabŭs? Dŭh! Dosa inŭh adi bada aku kabŭs; pakai kayuh adi kana, dosa taban pinyikabŭs ka aku, siŭn ani sibandar dosa bisa dog pinandŭng. Jadi meh, ngga Pinyipesan anŭ dosa dog kiren munki masam sipŭ-i. 14 Ata puan nang Ukum-adat kayuh roh; pak aku ati manusia, dog jua keya ka urun yŭn dosa. 15 Aku dŭh mirati kayuh adi ndai ku; amai aku dŭh ndai kayuh adi aku raan, pak kayuh adi aku tiru. 16 Amai kayuh adi aku ndai inŭh kayuh adi aku dŭh raan ndai, sirati-i aku situju nang Ukum-adat agi batur. 17 Jadi sibatur-i aku dŭh inŭh adi ndai kayuh anŭ; dosa adi rŭŭ darŭm aku inŭh adi ndai-i. 18 Aku puan nang pinyikana mating darŭm aku, anŭ inŭh di darŭm tibiat manusia ku. Amai sunggu pinyiraan an ndai kayuh kana agi darŭm aku, aku dŭh tungang ndai-i. 19 Aku dŭh ndai kayuh kana adi aku raan, pak ndai kayuh arap adi aku dŭh raan ndai. 20 Kambŭi aku ndai kayuh adi aku dŭh raan ndai, sirati-i aku dŭh inŭh sianŭ adi ndai-i; dosa adi rŭŭ darŭm aku inŭh adi ndai-i. 21 Ukum-adat ati mbŭh kiren di aku nang kayuh agi matŭn aku ndai kayuh adi aku puan nang kana. 22 Ngga siabo asŭng ku aku situju di ukum-adat Tapa. 23 Pak aku kinyam agi ukum-adat adi bŭkŭn darŭm pŭrŭng ku, adi birawan ngga ukum-adat adi aku situju; anŭ bada aku jadi urun ukum-adat dosa adi nguasa pŭrŭng ku. 24 Mbŭh raru susah inŭh aku! Asi meh re nyiramat aku so pŭrŭng ku ati adi taban aku ka pinyikabŭs? 25 Aku nggen trima kaseh di Tapa, adi nyiramat aku so ka Jesus Kristus Tuhan ta! Simuti inŭh pimudip ku: ngga pikir ku aku sita ukum-adat Tapa, ngga tibiat manusia ku aku sita ukum-adat dosa.

Rome 8

1 Madin daya adi udip ndi ngga Kristus Jesus dŭh re dog nunggu. 2 Amai ukum-adat Roh Kudus, adi bada ata udip ndi ngga Kristus Jesus, inŭh adi pirupas aku so ukum-adat dosa ngga pinyikabŭs. 3 Kayuh adi Ukum-adat dŭh tungang ndai, sabab manusia ramah darŭm tibiat-i, Tapa mbŭh ndai. Ayŭh nunggu dosa darŭm tibiat manusia darŭm-I pait Anak adŭp-I, adi mandŭg ngga tibiat adi brimun ngga tibiat ta adi bidosa, yŭn ngarah dosa. 4 Tapa ndai simŭnŭ isa ata ndai kayuh adi Ukum-adat pesan ata ndai darŭm ata nurut pinyiraan Roh Kudus, ka dŭh nurut tibiat manusia. 5 Daya adi udip nanyam ka pinyiraan tibiat pŭrŭng-i, mbŭh dog nguasa pinyiraan tibiat manusia di pikir-i. Daya adi udip nanyam ka pinyiraan Roh Kudus, mbŭh dog nguasa pinyiraan Roh Kudus di pikir-i. 6 Dog nguasa tibiat manusia, pinŭbŭn-i inŭh pinyikabŭs; dog nguasa Roh Kudus, pinŭbŭn-i inŭh udip ngga damai. 7 Jadi daya jadi pinganyu Tapa kan ngara dog nguasa tibiat manusia; amai ngara dŭh sita ukum-adat Tapa, buang sibandar-i ngara dŭh tungang sita-i. 8 Daya adi tunda pinyiraan tibiat manusia dŭh tungang pimunos asŭng Tapa. 9 Pak angān dŭh udip tunda pinyiraan tibiat manusia, pak udip tunda pinyiraan Roh Kudus, kambŭi Roh Tapa sawŭ agi darŭm angān. Asi asi adi dŭh biyŭn Roh Kristus dŭh dog dapu Kristus. 10 Pak kambŭi Kristus agi darŭm angān, Roh Kudus nggen udip di angān sabab angān mbŭh bamai ngga Tapa, sunggu pŭrŭng ngan re kabŭs sabab dosa. 11 Kambŭi Roh Kudus, adi pakat Jesus so kabŭs, agi darŭm angān, Ayŭh adi pakat Kristus so kabŭs gŭh re nggen udip di pŭrŭng ngan adi bisa kabŭs, da Roh Kudus adi agi darŭm angān. 12 Ngapŭi inŭh meh, bara dingan ku, ati inŭh kayuh adi dŭh siŭn ata ndai: ata dŭh siŭn udip nunda ka pinyiraan tibiat manusia. 13 Amai kambŭi angān udip nunda ka pinyiraan tibiat manusia, angān re kabŭs; pak kambŭi ngga Roh Kudus angān siŭ pingandai ngan adi bidosa, angān re udip. 14 Ngara adi dog kayak Roh Tapa inŭh bara anak Tapa. 15 Amai Roh adi Tapa nggen di angān dŭh-I bada angān jadi urun ka bada angān taru; Roh Kudus bada angān jadi bara anak Tapa kidŭ-i, ka sabab Roh Kudus ata bagan Tapa, “Sama! Sama ku!” 16 Roh Tapa tubu adŭp-I ngga roh ta ngga kiren ata mbŭh bara anak Tapa. 17 Amai ata bara anak-I, ata re dapu berkat adi-I sidia yŭn daya-I, ka ata re dapu gŭh ngga Kristus kayuh adi Tapa mbŭh sidia yŭn-I; amai kambŭi ata sua dapu jera-birasa Kristus, ata gŭh re sua dapu bragah-I. 18 Di rundeng ku kayuh adi ata naman di tipuh ati manŭn dŭh tungang dog danding ngga bragah adi re dog pinandŭng di ata. 19 Sopŭrŭg kayuh adi ko dog napa mbŭh graŭh kajŭn Tapa kiren asi bara anak-I. 20 Amai sopŭrŭg kayuh adi ko dog napa mbŭh dog sān bada manyap tujuan-i, dŭh so pinyiraan adŭp-i, pak sabab Tapa raan-i simŭnŭ. Pak mbŭh dog harap nang 21 sopŭrŭg kayuh adi ko dog napa re ndi andu dog pirupas so madam ka re samah dapu pinyirupas bara anak Tapa, adi bragah. 22 Amai ata puan nang ndŭg tipuh ati sopŭrŭg kayuh adi ko dog napa mbŭh nyidaing naman sarang andam, nimun sarang andam re biranak. 23 Pak dŭh-i kayuh adi ko dog napa adŭ adi nyidaing; ata adi biyŭn Roh Kudus adi sibungas pinganggen Tapa nyidaing gŭh darŭm asŭng ta darŭm ata kajŭn Tapa ndai ata da jadi bara anak-I ka pirupas ata so pŭrŭng ta adi pandai kabŭs ani. 24 Amai so ka pingarap inŭh ata dog nyiramat; pak kambŭi ata kiris kayuh adi ata harap, kayuh anŭ dŭh-i sawŭ pingarap. Amai asi so ata harap kayuh adi ata tungang kiris? 25 Pak kambŭi ata harap kayuh adi ata dŭh tungang kiris, ata kajŭn ngga atin sabar. 26 Simŭnŭ gŭh Roh Kudus agi digiti turung ata adi ramah. Amai ata dŭh puan munki ata patut simayang; adŭp Roh Kudus bidua yŭn ta ka Tapa ngga sidaing adi dŭh manusia tungang kira. 27 Ka Tapa meh, adi puan isi atin manusia, puan ani adi nang Roh anŭ; sabab Roh anŭ bidua ka Tapa ngarun daya-I buang nanyam ka pinyiraan-I. 28 Ata puan nang Tapa ngatur sopŭrŭg kayuh yŭn kana sopŭrŭg daya adi rindu Ayŭh, daya adi-I ko bagan nimun ka tujuan-I. 29 Bara daya adi Tapa mbŭh mien dog nyidŭrŭ-I gŭh da jadi brimun ngga Anak-I, isa Anak jadi diŭ di dupan bara adi sabah. 30 Ka ngara adi Tapa ko nyidŭrŭ, Ayŭh bagan; ka ngara adi-I bagan, Ayŭh bada bamai ngga adŭp-I, ka samah bragah-I ngga ngara. 31 Darŭm ko dingah sopŭrŭg anŭ, ani re ta bisa nang? Kambŭi Tapa agi ngga ata, asi re tungang rawan ata? 32 Tapa dŭh bitan Anak-I, pak mbŭh jugan Ayŭh yŭn sopŭrŭg ta. Kambŭi Tapa mbŭh ndai simŭnŭ, dŭh kah Ayŭh rabis an nggen di ata sopŭrŭg kayuh adi bŭkŭn? 33 Asi re nyarah bara daya adi Tapa mbŭh mien? Adŭp Tapa nang ngara dŭh sarah! 34 Asi garang, re nunggu ngara? Dŭh-i Kristus Jesus, adi kabŭs, ka sibandar-i adi dog pakat udip bauh ka adi mbŭh tura ka tauh Tapa, bidua yŭn ta ka Tapa! 35 Asi garang, tungang nyibarai ata so pinyirindu Kristus? Tungang kah pito nyibarai ata, puan kah pimudip jera, puan kah pinyikisiis, puan kah sikirau, puan kah sirata, puan kah pinyusah, puan kah pinyikabŭs? 36 Sak adi nang Surat-kudus, “Sabab Kaam, di tadŭ nga-i kieh ari re ruban asŭng ami. Daya ndai di tunduh kieh keya ka kieh ati biri adi re dog simareh.” 37 Dŭh, di sopŭrŭg kayuh anŭ ata biyŭn sukup pimanang so ka Ayŭh adi rindu ata. 38 Amai aku taŭn mbŭh tatu puan nang mating kayuh tungang nyibarai ata so pinyirindu-I: bait darŭm kabŭs puan kah darŭm udip, bait malaikat malaikat puan kah pinguasa adi bŭkŭn di rangit, bait jaman ati puan kah jaman adi re, 39 bait ong di sambu puan kah ong di sagān; so sinadan anŭ adi ko dog napa mating re tungang nyibarai ata so pinyirindu Tapa adi mbŭh jata darŭm Kristus Jesus Tuhan ta.

Rome 9

1 Aku minyu kayuh adi sawŭ; aku mbŭh tung Kristus ka aku dŭh kadong. Pikir-kira atin ku, adi dog nguasa Roh Kudus, gŭh kiren nang aku dŭh kadong 2 kan aku nang munki masam bat-i pinyusah ku, munki masam ibŭn-i atin ku 3 yŭn daya ku, adi pŭrŭng ngga deya adŭp ku! Sitagar ngara aku mbŭh raan dŭ dog pangu Tapa ka dog nyidŭrŭ so Kristus. 4 Ngara inŭh bara daya adi Tapa mbŭh mien; Ayŭh ndai ngara da jadi bara anak-I ka pinandŭng bragah-I di ngara; Ayŭh ndai simanya simanya-I ngga ngara ka nggen di ngara Ukum-adat; ngara mbŭh biyŭn simayang adi sawŭ; ngara mbŭh trima janji Tapa; 5 ngara sesang so tayung-babuk daya Hebrew adi timagah; ka Kristus, darŭm gayŭn manusia, mbŭh so bangsa ngara. Isa-i Tapa, adi mritah sopŭrŭg, dog muji ndŭg situi tui! Amen. 6 Aku dŭh nang Tapa mbŭh kambŭt janji-I; amai dŭh sopŭrŭg daya Israel daya adi dog mien Tapa. 7 Dŭh gŭh sopŭrŭg sesang Abraham bara anak Tapa. Tapa mbŭh nang di Abraham, “So Isaac inŭh kuu re biyŭn sesang adi Aku bijanji re nggen di kuu.” 8 Sirati-i bara anak adi dog biranak so ka gaya adi biasa dŭh-i bara anak Tapa; pak bara anak adi dog biranak so janji Tapa dog nyirundeng bara sesang adi sawŭ. 9 Amai janji Tapa dog ndai ngga pinganang sakati: “Kan tika-i mbŭh ndŭg aku re pari, ka Sarah re biyŭn ndi anak dari.” 10 Dŭh anŭ adŭ. Duwŭh madis anak Rebecca dapu ndi sama, babuk ta Isaac. 11-12 Pak ngga kiren ndi naan so ngara duwŭh mbŭh pimien Tapa, Tapa nang di Rebecca, “Anak pinuai re bituan di sude.” Ayŭh nang sakanŭ diŭ so ngara dog biranak, diŭ so ngara ndai kayuh adi kana puan kah kayuh adi arap. Jadi pingatur Tapa inŭh bisangan di pinyibagan-I, dŭh so tadŭ kayuh adi ngara ko ndai. 13 Sak adi nang Surat-kudus, “Aku rindu Jacob, pak aku tiru di Esau.” 14 Bisa kah ata nang Tapa dŭh tŭnggŭn? Manŭn dŭh. 15 Amai Ayŭh nang di Moses, “Aku re kiren pingapun di tadŭ daya Aku raan; Aku re masi di tadŭ daya Aku raan.” 16 Jadi meh, sopŭrŭg kayuh dŭh bisangan di pinyiraan puan kah di pingandai manusia, pak di masi Tapa. 17 Amai di Surat-kudus Tapa nang di raja Egypt, “Aku mbŭh pakat kuu da jadi raja siŭn Aku bisa pakai kuu ngga kiren kuasa Ku ka ngga bada adŭn Ku timagah di ndi ong ong.” 18 Jadi meh, Tapa kiren masi di tadŭ daya Ayŭh raan, ka Ayŭh bada baking tadŭ daya Ayŭh raan. 19 Pak agi so angān re nang di aku, “Kambŭi anŭ sawŭ, mani Tapa nyarah daya? Asi tungang rawan pinyiraan Tapa?” 20 Pak bara dingan ku, asi meh angān nak birani nam Tapa? Priok tana dŭh siken daya adi ndai-i, “Mani aku dog ndai mun ati?” 21 Amai sawŭ, daya adi ndai priok biyŭn hak pakai tana-riyat nimun sŭn adŭp-i nang, ka ndai duwŭh priok so ndi takang tana-riyat anŭ, ndi yŭn guna di tipuh gawai ka anŭ ndi yŭn guna di tipuh biasa. 22 Ka sawŭ mun anŭ gŭh Tapa ngga kayuh adi-I ko ndai. Ayŭh raan kiren baji-I ka raan kuasa-I dog puan. Pak Ayŭh ruai nang sabar ngga ngara adi yŭn-I baji, ngara adi taŭn mbŭh re dog pirabur. 23 Ka Ayŭh raan gŭh kiren kaya bragah-I, adi dog ren di tunduh ta adi mbŭh tibaran yŭn-I masi, sinadan ata adi-I mbŭh sidia da kambat bragah-I. 24 Amai ata inŭh daya adi-I bagan, dŭh daya Jahudi adŭ, pak daya adi dŭh bangsa Jahudi ani. 25 Ati inŭh kayuh adi-I nang di surat Hosea: “Daya adi dŭh daya KuAku re kadŭn ‘Daya Ku.’Bangsa adi Aku dŭh rinduAku re kadŭn ‘Bangsa adi Aku rindu.’ 26 Ka di tarun yŭn ngara dog kidaan, ‘Angān dŭh daya Ku,’diginŭ ngara re dog kadŭn bara anak Tapa adi udip.” 27 Ka Isaiah minyu pasar Israel: “Sunggu bagŭ mun sirah sumat di bŭngŭn rawŭt bait kani daya Israel, nisŭ adŭ so ngara re dog nyiramat; 28 amai Tuhan re rikas ndai di tunduh ong kayuh adi-I ko bakan Ayŭh re ndai.” 29 Nimun adi Isaiah ko nang dawŭ-i, “Kambŭi Tuhan adi Bisa-pŭrŭg dŭh nggen di ata bara sesang, ata mbŭh keya ka Sodom ngga Gomorrah.” 30 Jadi ata nang daya adi dŭh bangsa Jahudi, adi dŭh suba bada adŭp ngara bamai ngga Tapa, mbŭh bamai ngga Ayŭh so ka pinyabah; 31 anŭ inŭh darŭm bara daya adi Tapa mbŭh mien, adi jiroh ukum-adat adi bisa bada adŭp ngara bamai ngga Tapa, dŭh dapŭd. 32 Amai mani? Sabab ngara dŭh bisangan di pinyabah pak bisangan di pingandai adŭp ngara. Ka ngara meh sikak “batuh anŭ adi bisa bada daya sikak” 33 sak adi ko dog nyabŭt darŭm Surat-kudus: “Tingga, Aku na di Zion batuhadi re bada daya sikak, batuh adi re bada ngara rabu. Pak asi asi adi sabah di Ayŭh dŭh re asa.”

Rome 10

1 Bara dingan ku, aku gruwŭn ngga siabo asŭng ku daya adŭp ku dog nyiramat! Munki masam aku mbŭh bidua ka Tapa yŭn ngara! 2 Aku puan ngara rindu Tapa, pak ngara gibayuh biyŭn pinyipuan adi sawŭ. 3 Ngara gibayuh puan munki gaya Tapa bada daya bamai ngga adŭp-I, pak gŭt-i ngara mbŭh pakai aran adi adŭp ngara ndai; ka mbŭh dŭh na adŭp ngara ka darŭm aran anŭ adi ngga Tapa bada daya bamai. 4 Amai Kristus mbŭh bada Ukum-adat dŭh tia biguna, isa barang naan adi sabah dapŭd bamai ngga Tapa. 5 Moses nuris sakati pasar daya jadi bamai ngga Tapa so ka pinyita Ukum-adat: “Asi asi adi sita pinyipesan Ukum-adat re udip.” 6 Pak kayuh adi Surat-kudus nang pasar daya jadi bamai ngga Tapa so ka pinyabah inŭh sakati: “Angān dŭh bisa siken, Asi re di ka shorga di bada Kristus mūn?” 7 “Dŭh gŭh angān bisa siken, Asi re mūn ka ong di sagān di pakat Kristus so kabŭs?” 8 Kayuh adi-i nang inŭh sakati: “Agah so Tapa agi sindŭk angān, di baba ngan ka di atin ngan.” Anŭ inŭh, agah pasar daya patut sabah di Tapa. 9 Kambŭi angān ngaku Jesus sawŭ Tuhan ka sabah Tapa pakat Ayŭh so kabŭs, angān re dog nyiramat. 10 Amai so ka pinyabah ta inŭh ata dapŭd bamai ngga Tapa; darŭm ata ngaku ka kidaan di daya bŭkŭn ata mbŭh dog nyiramat. 11 Surat-kudus nang, “Asi asi adi sabah di Ayŭh dŭh re asa.” 12 Pinganang anŭ yŭn sopŭrŭg daya, adi bangsa Jahudi ngga adi dŭh bangsa Jahudi, sabab sopŭrŭg ngara brimun; Tapa inŭh ndi Tuhan yŭn sopŭrŭg daya ka nyiberkat sopŭrŭg daya adi mite turung so Ayŭh. 13 Sak adi nang Surat-kudus, “Barang naan adi bagan Tuhan yŭn mite turung re dog nyiramat.” 14 Pak simuki ngara re bisa bagan Ayŭh yŭn mite turung kambŭi ngara dŭh sabah? Ka simuki ngara re bisa sabah kambŭi ngara gibayuh dingah agah anŭ? Ka simuki ngara re dingah agah anŭ kambŭi-i dŭh dog piagah? 15 Ka simuki agah dog piagah kambŭi daya tukang piagah mating dog pait? Sak adi nang Surat-kudus, “Munki masam sangŭn-i pimandŭg ngara adi taban Agah Kana!” 16 Pak dŭh sopŭrŭg daya ngaku Agah Kana anŭ. Adŭp Isaiah agi nang, “Tuhan, asi re sabah agah adi kieh taban?” 17 Jadi meh, pinyabah mandŭg so dingah agah anŭ, ka agah anŭ mandŭg darŭm kieh nyuse Kristus. 18 Pak aku siken: Sawŭ kah ngara gibayuh dingah agah anŭ? Mbŭh ngara dingah, amai sak adi dog nang darŭm Surat-kudus: “Jawŭn sirŭŭn ngara mbŭh tambus ka barang yŭn di ong; pinganang ngara mbŭh ndŭg bŭngŭn ong.” 19 Pari aku siken: Dŭh kah daya Israel mirati? Adŭp Moses inŭh adi diŭ nam: “Aku re pakai daya adi dŭh dog nyirundengjadi bangsangga bada daya Ku sina; ka ngga bangsa daya budoAku re bada daya Ku baji.” 20 Ka Isaiah rabis pus kan ayŭh nang, “Aku dog dapŭd daya adi dŭh jiroh aku; aku tatŭng di batŭh daya adi dŭh siken pasar aku.” 21 Pak pasar Israel ayŭh nang, “Ndi andu andu Aku mbŭh ton tangan Ku an kambat daya adi tangek ka adi gagā birawan.”

Rome 11

1 Aku siken meh garang: Agi kah Tapa tirawan daya adŭp-I? Manŭn dŭh! Adŭp ku ati daya Israel, sesang Abraham, so tibaran-asar Benjamin. 2 Tapa dŭh tirawan daya-I, adi-I mien so sibungas-i. Angān puan sakaki pinganang Surat-kudus di dundan pasar Elijah adi ngadu daya Israel ka Tapa: 3 “Tuhan, ngara mbŭh siŭ bara nabi Mai ka nyirubuh mija mija-sambah Mai; aku ati adŭ adi dŭm, ka madin ngara mbŭh suba an siŭ aku.” 4 Ani pinyinam Tapa di ayŭh? “Aku mbŭh nguruk yŭn adŭp ku 7000 naan daya adi dŭh nyambah tapa-kadong, Baal.” 5 Kayuh babŭ mun anŭ gŭh madin: agi dŭm tibaran adi siit adi Tapa mbŭh mien sabab pinyirasi mandis-I. 6 Ayŭh mien ngara sabab pinyirasi mandis-I, dŭh sabab kayuh adi ngara ko ndai. Amai kambŭi-i bisangan di kayuh adi daya ndai, pinyirasi mandis-I dŭh sawŭ pinyirasi-mandis. 7 Ani meh? Daya Israel mating dapŭd kayuh adi ngara jiroh. Adŭ-i tibaran adi siit adi Tapa mbŭh mien adi dapŭd kayuh anŭ; adi bŭkŭn mbŭh bangam di pinyibagan Tapa. 8 Sak adi nang Surat-kudus, “Tapa mbŭh bada pikir ngga atin ngara padŭd; ndŭg andu ati ngara dŭh kiris bait dingah.” 9 Ka David nang, “Isa-i ngara dog nakap ka dog mirakap di tika gawai; isa-i ngara rabu, isa-i ngara dog ukum! 10 Isa-i batŭh ngara karak ka dŭh tungang kiris; ka bada ngara adu adu sangsara da pinyusah.” 11 Aku siken, garang: Kan daya Jahudi sikak, agi kah ngara rabu ndŭg ka dŭh tungang makat? Dŭh! Sabab daya Jahudi mbŭh bidosa, pinyiramat mbŭh mandŭg ka daya adi dŭh bangsa Jahudi, isa-i daya Jahudi sina di ngara. 12 Dosa daya Jahudi mbŭh taban bagŭ berkat ka ong, ka pimudip sirata daya Jahudi darŭm roh mbŭh taban bagŭ berkat ka daya adi dŭh bangsa Jahudi. Ngapŭi meh, jung rabis bās berkat anŭ re kambŭi sopŭrŭg daya Jahudi dog nyiramat! 13 Aku ati madin minyu ngga angān adi dŭh bangsa Jahudi: Siragi aku ati pinyuruh yŭn daya adi dŭh bangsa Jahudi, aku re mingangŭn di kraja ku. 14 Jaka ku aku tungang piripong daya so bangsa adŭp ku, ka ngga simŭnŭ dapŭd nyiramat kada ngara. 15 Amai kan ngara dog tirawan, daya bangsa bŭkŭn birubah jadi dingan Tapa ka dŭh tia jadi pinganyu-I. Munki meh-i re garang, kan ngara mbŭh dog trima? Anŭ re keya ka pakat daya kabŭs da pari udip! 16 Kambŭi sibungas kiping ruti dog nggen di Tapa, ndi baru anŭ mbŭh tung jangi gŭh; ka kambŭi uat tŭngŭn kayuh dog jugan ka Tapa, dudu daan-i mbŭh jangi gŭh. 17 Kada daan tŭngŭn kanā adi taŭn daya purun dog kadi, ka ndi daan so tŭngŭn kanā tuān dog tubu dieh. Angān daya adi dŭh bangsa Jahudi agi keya ka tŭngŭn kanā tuān, ka madin mbŭh samah dapu pimudip roh adi tagap anŭ adi tung daya Jahudi. 18 Ngapŭi meh, angān dŭh siŭn ngamun ngara adi ko dog kadi keya ka daan. Simuki angān re mingangŭn? Angān batur-i daan; angān dŭh digŭng uat; uat inŭh adi digŭng angān. 19 Pak angān re nang, “Sawŭ, pak daan daan anŭ dog kadi isa agi yŭn ku.” 20 Anŭ sawŭ. Daan daan anŭ dog kadi sabab ngara dŭh sabah, ka angān babŭ yŭn yŭn ngan sabab angān sabah. Pak dŭhnyah angān mingangŭn; taru kidŭ-i angān patut. 21 Tapa kadi daya Jahudi, adi keya ka daan daan asar; angān pikir Ayŭh re dŭh ndai simŭnŭ di angān? 22 Digiti meh ata kiris munki masam mandis-i ka munki masam mangah-i Tapa. Ayŭh mangah ngga ngara adi mbŭh rabu, pak mandis ngga angān, anŭ inŭh kambŭi angān bijijŭ darŭm mandis-I. Pak kambŭi angān dŭh, angān gŭh re dog kadi. 23 Ka kambŭi daya Jahudi taran atin ngara adi dŭh sabah, ngara re dog na pari ka yŭn adŭp ngara; amai anŭ Tapa tungang ndai. 24 Angān daya adi dŭh bangsa Jahudi agi keya ka daan so tŭngŭn kanā tuān adi dog kadi so tŭngŭn-i, ka dŭh nanyam ka asar-i, dog tubu di tŭngŭn kanā adi taŭn daya purun. Daya Jahudi agi keya ka tŭngŭn adi taŭn daya purun; ka-i re rabis udah Tapa tubu daan daan-i pari di tŭngŭn-i. 25 Agi kayuh adi sawŭ adi dog sukan, bara dingan ku, adi aku raan angān puan, amai-i re bada angān dŭh pikir adŭp ngan bijak. Anŭ inŭh pinyibaking daya Israel dŭh-i re tan adu adu, pak kaŭs-i re tan ndŭg andu adi ngga sukup kiang daya adi dŭh bangsa Jahudi mandŭg ka Tapa. 26 Ka simuti inŭh sopŭrŭg daya Israel re dog nyiramat. Sak adi nang Surat-kudus, “Pinyikudip re mandŭg so Zionka kadi sopŭrŭg kayuh arap so bara sesang Jacob. 27 Aku re ndai simanya ati ngga ngarakan aku taran dosa ngara.” 28 Sabab daya Jahudi tirawan Agah Kana, ngara mbŭh jadi pinganyu Tapa yŭn kana ngan daya adi dŭh bangsa Jahudi. Pak sabab-i mbŭh pimien Tapa, ngara mbŭh dingan-I sitagar tayung-babuk ngara. 29 Amai Tapa dŭh inŭh nukar pikir-I pasar asi adi-I mien ka asi adi-I nyiberkat. 30 Mun angān adi dŭh bangsa Jahudi, angān ko nyibireu pinganang Tapa dawŭ-i; pak madin angān mbŭh kambat masi Tapa sabab daya Jahudi dŭh an dingah pinganang Tapa. 31 Simŭnŭ gŭh, sabab masi adi angān mbŭh kambat, daya Jahudi madin mbŭh nyibireu pinganang Tapa, siŭn ngara gŭh madin kambat masi Tapa. 32 Amai Tapa mbŭh bada sopŭrŭg daya jadi keya ka daya-takap yŭn atin ngara adi dŭh an dingah pinganang-I, isa Ayŭh bisa kiren masi di sopŭrŭg ngara. 33 Munki masam bās-i kaya Tapa! Munki masam tŭrŭp-i pinyibijak-I ngga pinyipuan-I! Asi tungang kidaan rati pinyiraan-I? Asi tungang mirati pingandai-I? 34 Sak adi nang Surat-kudus, “Asi puan pikir Tuhan? Asi tungang pitayan Ayŭh? 35 Asi mbŭh nggen kayuh di Ayŭhda-I gati?” 36 Amai sopŭrŭg kayuh mbŭh-I napa, ka sopŭrŭg kayuh adi agi jadi so ka Ayŭh ka yŭn Ayŭh. Bragah ka Tapa ndŭg situi tui! Amen.

Rome 12

1 Bara dingan ku, sabab masi bās Tapa aku mite angān jugan adŭp ngan ka Tapa nimun sadis adi udip, bisig buang munos-I kiris. Anŭ inŭh aran adi batur ngga ta bituan di Ayŭh. 2 Dŭhnyah bada adŭp ngan mun daya di ong ati, pak bada Tapa ngubah aran pikir ngan. Mun anŭ angān re tungang puan pinyiraan Tapa, anŭ inŭh kayuh adi kana, adi sukup batur ka adi pimunos asŭng-I. 3 Ka sabab pinganggen-I adi sukup mandis di aku, aku nang di barang naan angān: Dŭhnyah nyikatuh adŭp ngan. Bada adŭp ngan sadang sadang di aran pikir-kira ngan, ka pirasa adŭp ngan nanyam ka pinyabah adi Tapa mbŭh nggen di angān. 4 Ata biyŭn bagŭ sakap di ndi pŭrŭng ganan ta, ka barang sakap anŭ agi guna adŭp-i. 5 Simŭnŭ gŭh, sunggu ata bagŭ, ata mbŭh ndi pŭrŭng amai ata mbŭh ndi ngga Kristus, dog tubu ngga barang sakap so ndi pŭrŭng. 6 Jadi ata patut pakai barang masam pinganggen ta anŭ nanyam ka pinyirasi-mandis adi Tapa mbŭh nggen di ata. Kambŭi pinganggen ta inŭh kidaan agah so Tapa, ata patut kidaan-i nanyam ka pinyabah ta; 7 Kambŭi-i bituan, ata patut bituan; kambŭi-i ngajar, ata patut ngajar; 8 Kambŭi-i ngatat daya, ata patut ngatat daya. Asi asi adi samah kayuh-i ngga daya bŭkŭn patut samah-i ngga siabo asŭng-i; asi asi adi jadi pinguru isa-i ayŭh bandar nyiraja; asi asi adi mandis ngga daya patut ndai simŭnŭ ngga atin gaŭn. 9 Pinyirindu dŭh siŭn dŭh an so atin tŭnggŭn. Tiru di kayuh adi arap, ka bidigŭng tagap di kayuh adi kana. 10 Rindu di dingan ngan nimun daya Kristen, ka gruwŭn adŭp ngan stabi di dingan ngan. 11 Bandar nyiraja ka dŭhnyah tibanga. Ndai kraja Tuhan ngga siabo atin ngan. 12 Bada pingarap ngan taban pinyigaŭn. Sabar di tika angān dog pinyusah ka ari simayang. 13 Samah kayuh ngan ngga daya adi sirata ka kambat pinami ka darŭm arŭn ngan. 14 Mite Tapa nyiberkat ngara adi kisiis angān; sawŭ, mite Tapa nyiberkat ngara ka dŭh mangu ngara. 15 Gaŭn ngga ngara adi gaŭn, muās ngga ngara adi muās. 16 Udip darŭm ndi itong dupan adŭp ngan. Dŭhnyah sambuh, pak pirapat adŭp ngan ndai kraja adi biasa. Dŭhnyah pikir adŭp ngan bijak. 17 Kambŭi agi daya ndai sarah di angān, dŭhnyah gŭh ndai sarah ngga maras ayŭh. Suba ndai kayuh adi sopŭrŭg daya puan nang kana. 18 Ngga situngang ngan udip bamai ngga sopŭrŭg daya. 19 Dŭhnyah maras dendam, bara dingan ku, pak nyerah-i ka darŭm tangan Tapa. Amai Surat-kudus nang, “Aku re maras arap ngara, Aku re ngukum arap ngara, Tuhan nang.” 20 Pak, sak adi nang Surat-kudus: “Kambŭi pinganyu ngan sibŭrŭk, paan ngara; kambŭi asŭng ngara badŭh, nggen di ngara nok; amai darŭm ndai simŭnŭ angān re bada ngara mangŭh.” 21 Dŭhnyah bada arap ngarah angān, pak ngarah arap ngga kana.

Rome 13

1 Barang naan ata dŭh siŭn dŭh an nundok di bara adi mritah, sabab ngara dŭh bisa mritah kambŭi dŭh so pinyibada Tapa, ka ngara adi mbŭh agi mritah taŭn-i mbŭh so ka pingatur adŭp Tapa. 2 Asi asi adi matah ngara adi mritah mbŭh matah kayuh adi Tapa ko bada; ka daya adi ndai simŭnŭ re taban ukum di tunduh adŭp-i. 3 Amai bara adi mritah dŭh dog taru ngara adi ndai kana, pak dog taru ngara adi ndai arap. Angān dŭh an biyŭn atin taru di ngara adi mritah? Ndai garang kayuh kana, ka ngara re muji angān, 4 sabab ngara urun Tapa adi nyiraja yŭn kana adŭp ngan. Pak kambŭi angān ndai kayuh arap, taru meh ngara, sabab kuasa ngara ngga ngukum taŭn-i yŭh. Ngara inŭh bara urun Tapa adi taban ukum Tapa di tunduh daya adi ndai sarah. 5 Sabab anŭ angān dŭh siŭn dŭh an nundok di ngara adi mritah; kayuh anŭ simŭnŭ dŭh-i sabab nŭŭh taru ukum Tapa adŭ, pak sabab nŭŭh puan taŭn-i patut nŭŭh ndai simŭnŭ. 6 Ngapŭi angān bayar gŭh suke, sabab ngara adi mritah taŭn ndai kraja yŭn Tapa darŭm ngara nyiraja. 7 Bayar meh kayuh adi angān patut bayar ka ngara; bayar ka ngara suke barang ngga suke rata ngan, buang biradat ka stabi di sopŭrŭg ngara. 8 Dŭhnyah birutang di tadŭ daya. Kaŭs-i angān patut birutang darŭm pinyirindu yŭn dingan ngan. Asi asi adi ndai simŭnŭ mbŭh sita Ukum-adat. 9 Pinyipesan nang, “Dŭhnyah tanggah; dŭhnyah siŭ daya; dŭhnyah naku; dŭhnyah ripong di kayuh adi daya dapu.” Sopŭrŭg ati, samŭn adi bŭkŭn mbŭh pungus darŭm ndi pinyipesan, “Rindu dingan ngan nimun angān rindu adŭp ngan.” 10 Kambŭi angān rindu daya, angān dŭh re ndai sarah di ngara; rindu daya inŭh pungus pinganang Ukum-adat. 11 Angān dŭh siŭn dŭh an ndai simŭnŭ, sabab angān puan tika-i mbŭh mandŭg adi ngga angān patut burah so bŭŭs. Amai tika adi ngga ata dog nyiramat madin mbŭh sindŭk. Dawŭ-i jo, darŭm tipuh adi ngga ata sibungas sabah. 12 Ngarŭm mbŭh re ripuan, andu mbŭh re nusak. Ja meh ata taran pingandai karŭm, ka sidia yŭn pimudip darŭm jawa. 13 Ja ata nakit ngatur pimudip ta, nimun daya adi udip darŭm jawa. Dŭh tia ndai rubi kais, pimabuk, pimudip adi dŭh tatu, pingandai kais, bikaii ka sina. 14 Pak bada Tuhan Jesus Kristus jadi pinyigrindung ngan, ka dŭh tia nurut pinyiripong tibiat pŭrŭng ngan adi bidosa ngga pimunos adŭp ngan.

Rome 14

1 Kambat daya adi gayo pinyabah-i, pak dŭhnyah bikarit ngga ayŭh pasar kayuh adi-i nang batur di adŭp-i. 2 Agi daya biyŭn pinyabah adi bada ayŭh man tadŭ kayuh, pak sianŭ adi ramah darŭm pinyabah kaŭs-i man dawŭn kudos. 3 Sianŭ adi man tadŭ tadŭ kayuh dŭh siŭn ngamun sianŭ adi dŭh; ka sianŭ adi man kaŭs-i dawŭn kudos dŭh siŭn nyarah sianŭ adi man tadŭ tadŭ kayuh; amai Tapa mbŭh trima daya anŭ gŭh. 4 Asi meh kuu adi an nyarah daya-gaji adi daya bŭkŭn dapu? Adŭp Tuan ngara inŭh adi bisa natu batur bait dŭh pingandai ngara, ka Tuhan inŭh adi bada ngara ndai kayuh adi batur. 5 Kada daya agi nang agi andu adi rabis biguna so andu adi bŭkŭn; ka adi bŭkŭn nang sopŭrŭg andu agi samah. Barang naan ata patut bandar ndai pikir adŭp ta. 6 Ngara adi nang taŭn agi andu adi rabis biguna so adi bŭkŭn patut ndai simŭnŭ darŭm stabi di Tuhan; ngara adi man tadŭ tadŭ kayuh patut ndai simŭnŭ darŭm stabi di Tuhan, sabab ngara nggen trima kaseh di Tapa yŭn pinguman anŭ. Ngara adi man kada kayuh adŭ patut ndai simŭnŭ darŭm stabi di Tuhan; ka ngara gŭh nggen trima kaseh di Tapa. 7 Ata dŭh udip yŭn adŭp ta adŭ, ka ata dŭh kabŭs yŭn adŭp ta adŭ. 8 Kambŭi ata udip, anŭ mbŭh yŭn Tuhan, ka kambŭi ata kabŭs, anŭ mbŭh yŭn Tuhan. Jadi bait-i ata udip puan kah kabŭs, ata mbŭh daya Tuhan. 9 Amai Kristus kabŭs ka mbŭh makat udip bauh siŭn-I jadi Tuhan daya adi udip ngga adi kabŭs. 10 Ka angān meh, adi man dawŭn kudos adŭ, mani angān nyarah daya bŭkŭn? Ka angān adi man tadŭ tadŭ kayuh, mani angān ngamun dingan ngan adi samah sabah? Sopŭrŭg ta re bisara di sirung jawin Tapa. 11 Amai Surat-kudus nang, “Siragi Aku ati Tapa adi udip, nang Tuhan, barang naan re sidikang nyambah Aku, ka barang naan re ngaku Aku Tapa.” 12 Barang naan ata meh re tanggong pingandai adŭp ta di sirung jawin Tapa. 13 Ngapŭi meh, ja ata dŭh tia nyarah dingan ta. Sipatut-i angān natu adŭp ngan dŭh ndai kayuh adi bada dingan ngan sikak puan kah rabu darŭm dosa. 14 Sabab aku mbŭh ndi ngga Tuhan Jesus, aku tatu puan nang mating pinguman sawŭ kais; pak kambŭi angān sabah nang agi pinguman kais, pinguman anŭ taŭn-i mbŭh kais di angān. 15 Kambŭi angān kandam atin dingan ngan sabab kayuh adi angān man, pingandai adi mun anŭ taŭn-i dŭh so pinyirindu. Dŭhnyah bada pinguman adi angān man pirusak sianŭ adi Kristus ko nubos! 16 Dŭhnyah bada kayuh adi angān nyirundeng kana dapŭd dŭn adi arap. 17 Amai Pinyipritah Tapa dŭh inŭh pasar kayuh adi ata man puan kah kayuh adi ata nok, pak pasar pinŭnggŭn, damai, ka pinyigaŭn so Roh Kudus. 18 Ka kambŭi simŭnŭ angān bituan di Kristus, angān pimunos asŭng Tapa ka dog muji daya. 19 Ngapŭi meh, dŭh siŭn dŭh pinŭtŭn ta di kayuh adi taban damai ka adi nagap dingan. 20 Dŭhnyah sitagar pinguman ngan, angān pirusak kayuh adi Tapa ko ndai. Sopŭrŭg pinguman bisa dog man, pak-i sarah inŭh nŭŭh man kayuh adi bada daya bŭkŭn rabu darŭm dosa. 21 Kayuh adi batur ndai ngan inŭh dŭhnyah man dagin, dŭhnyah nok wain, ka dŭhnyah ndai kayuh adi bada dingan ngan adi samah sabah rabu. 22 Anŭ adi kuu sabah pasar kayuh anŭ, isa-i kuu ngga Tapa adŭ puan. Sanang inŭh ngara adi dŭh kinyam sarah kan ngara ndai kayuh adi ngara puan nang batur! 23 Pak kambŭi ngara dŭh paŭh puan re ngara man kah dŭh pinguman anŭ, Tapa nunggu ngara kambŭi ngara man-i, sabab pingandai ngara dŭh bisangan di pinyabah. Ka tadŭ kayuh adi dŭh bisangan di pinyabah taŭn-i dosa.

Rome 15

1 Ata adi tagap darŭm pinyabah patut turung dingan ta adi ramah gŭrŭng pinyusah-i. Ata patut dŭh pimunos asŭng adŭp ta, 2 pak patut pimunos asŭng dingan ta adi samah sabah yŭn kana adŭp ngara, ngga pijog ngara darŭm pinyabah. 3 Amai Kristus dŭh-I pimunos asŭng adŭp-I. Pak sak adi nang Surat-kudus, “Pinganang arap adi daya nang maka angān mbŭh nyatŭk Aku.” 4 Sopŭrŭg kayuh adi dog nuris darŭm Surat-kudus mbŭh dog nuris ngga ngajar ata, siŭn ata bisa biyŭn pingarap so ka atin sabar ngga pingatat adi Surat-kudus nggen di ata. 5 Ka isa-i Tapa, adi ngatat ka adi bada ata sabar, turung angān udip ngga ndi atin dupan adŭp ngan darŭm angān tunda suto danding Kristus Jesus, 6 isa sopŭrŭg ngan samah samah ngga ndi sirŭŭn muji Tapa adi Sama Tuhan ta Jesus Kristus. 7 Trima dingan ngan, yŭn bragah Tapa, nimun Kristus mbŭh trima angān. 8 Amai aku kidaan di angān, Kristus mandŭg siŭn jadi keya ka urun yŭn daya Jahudi, ngga kiren Tapa sawŭ tŭtŭd, darŭm-I an pijadi janji-I adi-I ko ndai ngga tayung-babuk ngara, 9 buang ngga turung daya adi dŭh bangsa Jahudi muji Tapa amai masi-I. Sak adi nang Surat-kudus, “Ngapŭi aku re muji Kaam di dupan daya adi dŭh bangsa Jahudi; Aku re nang ragu puji ka Kaam.” 10 Agi gŭh dog nang, “Gaŭn meh angān, daya adi dŭhbangsa Jahudi, ngga bara daya adi Tapa mbŭh mien!” 11 Agi gŭh-i nang, “Muji Tuhan, sopŭrŭg ngan daya adi dŭh bangsa Jahudi; muji Ayŭh, sopŭrŭg daya!” 12 Ka Isaiah gŭh nang, “Ndi naan so sesang Jesse re mandŭg; Ayŭh re mandŭg di mritah daya adi dŭh bangsa Jahudi, ka ngara na pingarap ngara di Ayŭh.” 13 Isa-i Tapa, adi nggen pingarap di angān, ngisi atin ngan ngga pinyigaŭn ka damai sabab angān sabah di Ayŭh, isa ngga kuasa Roh Kudus pingarap ngan rabis jadi. 14 Bara dingan ku: Aku taŭn puan angān mbŭh raru kana, puan sopŭrŭg kayuh adi angān patut ngajar di dingan ngan. 15 Pak darŭm surat ati aku nyabŭt ngga timatŭk kayuh adi aku ko pari kidaan di angān isa angān dŭh kambŭt. Aku bada-i timatŭk sabab Tapa mbŭh raru kana ngga aku, 16 an bada aku jadi urun Kristus Jesus yŭn daya adi dŭh bangsa Jahudi. Aku kraja keya ka imam nyuse Agah Kana so Tapa, siŭn Roh Kudus bisa bada daya adi dŭh bangsa Jahudi jadi keya ka pinganggen adi tungang dog trima Tapa. 17 Amai aku mbŭh ndi ngga Kristus Jesus, meh, aku bisa mingangŭn di kraja ku yŭn Tapa. 18 Aku re ngga atin pagan minyu kaŭs pasar kayuh adi Kristus mbŭh ndai so aku ngga nyiruton daya adi dŭh bangsa Jahudi da tunda pinganang Tapa. Ayŭh mbŭh ndai simŭnŭ so ka piminyu ngga pingandai, 19 so kuasa pingandai-nginga ngga pingandai-saruh, ka so kuasa Roh Kudus. Ngapŭi meh, darŭm panu bijaruh so Jerusalem ndŭg Illyricum, aku agi piagah Agah Kana pasar Kristus. 20 Kayuh adi aku raru raan inŭh piagah Agah Kana di barang yŭn di yŭn Kristus gibayuh dog dingah, sabab aku dŭh an pijog kraja ku di tunduh pinagap-rasan adi daya bŭkŭn ko na. 21 Sak adi nang Surat-kudus, “Daya adi bŭn dog kidaan pasar Ayŭh re kiris, ka daya adi gibayuh dingah re mirati.” 22 Aku siraru batŭn, dŭh tungang munan angān. 23 Pak amai madin aku mbŭh kubo kraja ku di tarun tana tura kamati ka amai aku taŭn mbŭh bisawa sawa an bidapŭd ngga angān, 24 aku harap aku tungang bidapŭd ngga angān kari ati. Aku an bidapŭd ngga angān buang dog turung ngan di pimanu ku ka Spain, ripas aku ko nyikasap pimunos adŭp ku bigaur ngga angān. 25 Madin tong-i, sunggu mŭnŭ, aku di ka Jerusalem taban pinurung ka bara daya adi Tapa mbŭh mien diginŭ. 26 Amai eklisia di Macedonia ngga di Achaia mbŭh ngga siabo asŭng-i natu an nggen pinganggen ngga turung bara adi sirata di dupan bara daya adi Tapa mbŭh mien di Jerusalem. 27 Pingatur anŭ mbŭh so adŭp ngara, amai sibatur-i ngara rada adŭp-i patut ndai simŭnŭ yŭn ngara. Amai daya Jahudi mbŭh samah berkat roh ngara ngga daya adi dŭh bangsa Jahudi, daya adi dŭh bangsa Jahudi patut pakai kayuh adi ngara biyŭn ngga turung daya Jahudi. 28 Kan aku muko ndai simŭnŭ, nyerah sopŭrŭg duit anŭ adi ko dog nguruk yŭn ngara, aku re matak ka Spain ka nyasa angān di pimanu ku. 29 Kan aku mandŭg ka angān, aku puan aku re mandŭg ngga berkat Kristus ngga sipuno-i. 30 Aku ngasu angān, adi bara dingan ku, sabab Tuhan ta Jesus Kristus ka sabab pinyirindu adi Roh Kudus nggen: sua ngga aku bidua ka Tapa yŭn ku. 31 Simayang mite aku dog tak so bara daya adi dŭh sabah di Jesus di Judea, ka isa pinurung adi aku taban ka Jerusalem dog trima bara daya adi Tapa mbŭh mien. 32 Komŭnŭ kambŭi so pinyiraan Tapa, aku re mandŭg ka angān ngga atin adi sukup gaŭn buang ku rŭŭ nyitiro ngga angān. 33 Isa-i Tapa, adi atak damai, agi ngga sopŭrŭg ngan. Amen.

Rome 16

1 Aku raan angān puan Phoebe dingan ta adi turung eklisia di Cenchreae. 2 Kambat ayŭh ngga adŭn Tapa, nimun patut angān daya adi ko dog mien, ka turung ayŭh kambŭi ayŭh biguna di pinurung so angān; amai ayŭh adi mbŭh turung bagŭ daya samŭn adŭp ku. 3 Aku pait tabi ka Priscilla ngga Aquila, adi samah nyiraja yŭn Kristus Jesus ngga aku; 4 ngara ko birani ton apŭg asŭng-i yŭn ku. Aku biyŭn atin trima kaseh di ngara; dŭh-i aku adŭ pak sopŭrŭg daya eklisia adi dŭh bangsa Jahudi ani. 5 Tabi gŭh ka daya eklisia adi siraru tikuruk di ramin ngara. Tabi ka dingan ku Epaenetus, adi mbŭh sibungas daya darŭm utung rais Asia adi sabah di Kristus. 6 Tabi ka Mary, adi ko bandar nyiraja yŭn ngan. 7 Tabi gŭh ka Andronicus ngga Junia, ngara adi samah daya Jahudi adi ko agi ngga aku darŭm jer; ngara mbŭh dog puan bara pinyuruh, ka mbŭh jadi Kristen diŭ so aku. 8 Tabi ku ka Ampliatus, dingan adi aku rindu adi sabah di Tuhan. 9 Tabi gŭh ka Urbanus, adi samah nyiraja yŭn Kristus ngga ata, ka Stachys ani, dingan adi aku rindu. 10 Tabi ka Apelles, urun Kristus adi tŭtŭd. Tabi ka ngara adi so rawang Aristobulus. 11 Tabi ka Herodion, adi samah daya Jahudi; tabi ka bara Kristen darŭm rawang Narcissus. 12 Tabi ku ka Tryphaena ngga Tryphosa, adi nyiraja yŭn Tuhan, ka dingan ku Persis adi aku rindu, adi ko ndai bagŭ kraja yŭn Tuhan. 13 Aku pait tabi ka Rufus, sianŭ adi traŭn darŭm kraja Tuhan, ka di sindŭ-i, adi ko nakit ngga aku keya ka ngga anak adŭp-i. 14 Tabi ku ka Asyncritus, Phlegon, Hermes, Patrobas, Hermas, ka sopŭrŭg daya Kristen adi agi ngga ngara. 15 Tabi ka Philologus ngga Julia, ka Nereus ngga sude dayung-i, ka Olympas samŭn sopŭrŭg daya adi Tapa mbŭh mien adi agi ngga ngara. 16 Tabi dingan ngan ngga tabi tandā damai. Sopŭrŭg daya eklisia Kristus pait tabi ka angān. 17 Aku ngasu angān adi bara dingan ku: nakit jaga adŭp ngan so ngara adi kiruyok nyibarai daya ka adi ngaso pinyabah daya, buang rawan ajar adi angān ko trima. Pijo adŭp ngan so ngara! 18 Amai ngara adi ndai kayuh adi mun anŭ dŭh-i bituan di Kristus Tuhan ta, pak ndai kana yŭn adŭp-i. Ngga bang bang piminyu adi mandis ka ngga pinganang adi nganju katuh daya ngara nipu daya adi dŭh puan ani ani. 19 Sopŭrŭg daya mbŭh dingah pasar angān adi mbŭh tŭtŭd di Agah Kana anŭ, ka sabab anŭ aku mbŭh sanang asŭng di angān. Aku raan angān bijak jeja ka kayuh adi kana, pak bawa jeja ka kayuh adi arap. 20 Ka Tapa, adi atak damai, re rikas pirandŭk Shetan di ribo kaja ngan. Pinyirasi-mandis Tuhan ta Jesus, agi ngga angān. 21 Timothy, adi samah nyiraja ngga aku, pait tabi ka angān; simŭnŭ gŭh Lucius, Jason, ka Sosipater, adi samah daya Jahudi. 22 Aku, Tertius, pinuris surat ati, pait tabi Kristen ka angān. 23 Gaius adi kambat aku samŭn daya eklisia ka ramin-i, pait tabi ka angān; Erastus, tukang digŭng duit kupo, ngga dingan ta Quartus pait tabi ka angān. 24 Pinyirasi-mandis Tuhan ta Jesus Kristus agi ngga sopŭrŭg ngan. Amen. 25 Ja ata nggen bragah ka Tapa! Ayŭh tungang bada angān mijog tagap darŭm pinyabah ngan, nanyam ka Agah Kana adi aku nyuse pasar Jesus Kristus, ka nanyam ka pinandŭng atur-pinyiraan Tapa adi ko dog sukan bisawa sawa adi mbŭh ripas. 26 Pak madin atur-pinyiraan Tapa mbŭh dog kiren so surat bara nabi; buang so pinyipesan Tapa adi udip adu adu ayŭh mbŭh dog kidaan di sopŭrŭg bangsa, isa sopŭrŭg bisa sabah ka tunda pinganang Tapa. 27 Bragah ka Tapa, Ayŭh adi sadi adŭp-I Tapa ka adi sadi adŭp-I bijak. Bragah ka Ayŭh ndŭg situi tui sabab kayuh adi Jesus Kristus ko ndai! Amen.

1 Corinth 1

1 So Paul, adi mbŭh dog bagan nanyam ka pinyiraan Tapa da jadi pinyuruh Kristus Jesus, ka gŭh so dingan ta Sosthenes 2 nuju eklisia Tapa adi di Corinth, nuju sopŭrŭg adi dog bagan da jadi daya kudus yŭn Tapa, adi mbŭh jangi darŭm udip ndi ngga Kristus Jesus, samŭn sopŭrŭg daya bŭkŭn di barang yŭn adi nyambah Tuhan ta Jesus Kristus, anŭ inŭh Tuhan ngara ngga Tuhan ta: 3 Isa-i Tapa adi Sama ngga Tuhan Jesus Kristus nggen di angān pinyirasi-mandis ngga damai. 4 Aku siraru nggen trima kaseh di Tapa ku yŭn ngan sabab pinyirasi-mandis adi-I mbŭh nggen di angān so Kristus Jesus. 5 Amai so udip ndi ngga Kristus angān mbŭh jadi kaya darŭm sopŭrŭg kayuh, samŭn darŭm sopŭrŭg piminyu ngga sopŭrŭg pinyipuan. 6 Agah pasar Kristus mbŭh jadi isin ngga kurit ngan 7 adi bada angān biar dŭh kurang ndi berkat, darŭm angān kajŭn Tuhan ta Jesus Kristus dog pinandŭng. 8 Ayŭh re bada angān tagap ndŭg sikasŭn-i, isa angān dŭh biyŭn takar sarah di Andu anŭ kan Tuhan ta Jesus Kristus dog pinandŭng. 9 Ayŭh bisa dog sabah, Tapa adi bagan angān da jadi ndi ngga Anak-I Jesus Kristus, Tuhan ta. 10 Ngga kuasa Tuhan ta Jesus Kristus aku mite sopŭrŭg ngan, adi bara dingan ku, situju di ani ani adi angān nang, isa angān dŭh bikaii dupan adŭp ngan ka pape. Angān an ndi atin darŭm pikir-kira ka darŭm pinŭtŭn. 11 Aku nang sakanŭ di angān adi bara dingan ku, amai agi daya so rawang Chloe kidaan di aku nang kaii agi timbur di dupan ngan. 12 Simuti inŭh ayŭh: kayuh adi angān nang dŭh brisak. Agi adi nang, “Aku tunda Paul” ; agi adi nang, “Aku tunda Apollos” ; agi adi nang, “Aku tunda Peter” ; adi bŭkŭn nang, “Aku tunda Kristus.” 13 Kristus mbŭh dog kutung jadi bagŭ tibaran! Paul kah anŭ adi kabŭs di atuh rigang yŭn ngan? Agi kah angān dog baptisa jadi murid Paul? 14 Aku nggen trima kaseh di Tapa aku mating baptisa angān, adŭ-i Crispus ngga Gaius. 15 Mating daya bisa nang angān dog baptisa jadi murid ku. ( 16 Sawŭ dian-i, aku agi gŭh baptisa Stephanas ngga rawang-i; pak mating nyam aku baptisa daya bŭkŭn.) 17 Kristus dŭh pait aku da baptisa daya. Ayŭh pait aku da kidaan Agah Kana, ka kidaan-i dŭh ngga piminyu pinyibijak manusia, siŭn kuasa pinyikabŭs Kristus di atuh rigang dŭh manyap. 18 Amai agah pasar pinyikabŭs Kristus di atuh rigang inŭh au-tarun di ngara adi mbŭh manyap; pak di ata adi mbŭh dog nyiramat agah anŭ inŭh kuasa Tapa. 19 Surat-kudus nang, “Aku re pirusak pinyibijak daya adi bijakka re kinating pimandai bara adi pitar-pandai.” 20 Ngapŭi meh, ani pinyadi ngara adi bijak? Ani pinyadi ngara adi pitar-pandai? Ani pinyadi ngara adi pandai sitama pinyipuan di ong ati? Tapa mbŭh kiren nang pinyibijak ong ati agi sipadin! 21 Amai Tapa darŭm pinyibijak-I dŭh bada daya puan adŭp-I so ka pinyibijak adŭp ngara. Pak, so agah adi ata nyuse adi “sipadin” sŭn ngara nang, Tapa mbŭh natu an nyiramat ngara adi sabah. 22 Daya Jahudi biguna di pingandai-nginga ngga kiren kayuh adi sawŭ, ka daya Greek jiroh pinyibijak. 23 Mun kieh, kieh piagah Kristus dog masak di rigang, agah adi arap di daya Jahudi ka au-tarun di daya adi dŭh bangsa Jahudi; 24 pak di ngara adi dog bagan Tapa, bait-i daya Jahudi puan kah daya adi dŭh bangsa Jahudi, agah anŭ inŭh Kristus, adi kuasa ngga pinyibijak Tapa. 25 Amai kayuh adi nang nŭh budo-bawa Tapa, agi rabis bijak so pinyibijak manusia, ka kayuh adi nang nŭh pinyiramah Tapa agi rabis bake so pinyibake manusia. 26 Bara dingan ku! Ingat munki pimudip ngan adi mbŭh di andu Tapa bagan angān. So tura ka piningga manusia mbŭh agi nisŭ so angān adi bijak, adi bikuasa, ka adi bās pangkat. 27 Tapa saji-I mbŭh mien kayuh adi ong nyirundeng au-tarun ngga pimangŭh ngara adi bijak, ka kayuh adi ong nyirundeng ramah ngga pimangŭh ngara adi bikuasa. 28 Ayŭh mbŭh mien kayuh adi ong dŭh biguna ka ngamun ka adi au-tarun ngga pirabur kayuh adi ong nang biguna. 29 Sirati-i mating daya bisa mingangŭn di sirung jawin Tapa. 30 Pak Tapa mbŭh tambit angān bada udip ndi ngga Kristus Jesus; ka adŭp Kristus, Tapa mbŭh bada jadi pinyibijak ta. So Ayŭh ata mbŭh dapŭd bamai ngga Tapa; ata jadi daya Tapa adi kudus adi mbŭh dog pirupas. 31 Ngapŭi, sak adi nang Surat-kudus, “Asi asi adi raan mingangŭn dŭh siŭn dŭh an mingangŭn pasar kayuh adi Tuhan mbŭh ndai.”

1 Corinth 2

1 Bara dingan ku! Di andu aku mandŭg ka angān di nyuse atur-pinyiraan Tapa adi gibayuh ong puan, aku dŭh pakai pinganang adi mbar daya mirati puan kah pakai pinyibijak ong. 2 Amai sitadŭn aku agi ngga angān, aku mbŭh ndai pikir ku an kambŭt sopŭrŭg kayuh adŭ-i Jesus Kristus ka rabis-i pinyikabŭs-I di atuh rigang. 3 Jadi kan aku mandŭg ka angān, aku agi ramah buang kimŭtŭr darŭm taru, 4 ka ajar ngga Agah Kana adi aku taban dŭh-i dog nggen ngga pinganang adi nakit dog nyusun so ka pinyibijak manusia, pak so ka kuasa Roh Tapa. 5 Jadi pinyabah ngan, dŭh-i bisangan di pinyibijak manusia pak di kuasa Tapa. 6 Sunggu mŭnŭ aku babŭ gŭh minyu pasar pinyibijak di ngara adi mbŭh sukup mirati darŭm pimudip roh. Pak-i dŭh pinyibijak adi so ong ati puan kah so kuasa adi mritah ong ati; kuasa adi mritah ong ati mbŭh re mungan. 7 Pinyibijak adi aku piagah inŭh pinyibijak Tapa adi dog sukan so manusia, pak adi-I ko mien yŭn bragah ta diŭ so ong dog napa. 8 Bara adi mritah ong ati dŭh puan pasar pinyibijak anŭ. Kambŭi ngara puan, ngara dŭh masak Tuhan Bragah di atuh rigang. 9 Pak sunggu mŭnŭ, sak adi nang Surat-kudus, “Kayuh adi bŭn daya kiris puan kah dingah, kayuh adi bŭn daya pikir re jadi, mbŭh tigŭrŭ kayuh adi Tapa sidiayŭn ngara adi rindu Ayŭh.” 10 Pak Tapa ko ngga Roh-I kidaan di ata rusia-I. Roh-I anŭ nyarap sopŭrŭg kayuh, ndŭg atur-pinyiraan Tapa adi bisukan ani. 11 Kaŭs-i roh adi darŭm ata inŭh adi puan sopŭrŭg kayuh pasar ata; simŭnŭ gŭh Roh Tapa, Ayŭh sadi adŭ adi puan sopŭrŭg kayuh pasar Tapa. 12 Pak Tapa mbŭh nggen di ata Roh Kudus. Ka anŭ inŭh sabab ata dŭh bipikir mun daya adi di ong ati bipikir. Anŭ gŭh sabab ata natŭng sopŭrŭg kayuh adi Tapa mbŭh nggen di ata. 13 Ngapŭi meh, kieh dŭh minyu ngga bang bang piminyu adi dog ngajar so ka pinyibijak manusia, pak ngga bang bang piminyu adi dog ngajar Roh Kudus, darŭm kieh ngajar kayuh adi sawŭ pasar Ayŭh di ngara adi mbŭh biyŭn Roh Kudus. 14 Asi asi adi dŭh biyŭn Roh Kudus dŭh bisa kambat pinganggen adi mandŭg so Roh Tapa. Daya adi mun anŭ dŭh-i mirati pinganggen anŭ, ka taŭn re nang-i kayuh au-tarun, sabab guna pinganggen anŭ adŭ-i dog puan so ka gaya roh. 15 Pak asi asi adi biyŭn Roh Kudus, ayŭh dapŭd kiris kana sopŭrŭg kayuh, pak mating daya tungang nyabŭt arap kana Roh Kudus. 16 Sak adi nang Surat-kudus, “Asi puan pikir Tuhan? Asi tungang pitayan Ayŭh?” Pak ata inŭh, adi biyŭn pikir Kristus.

1 Corinth 3

1 Ngga sibatur-i, bara dingan ku, aku dŭh bisa minyu ngga angān mun aku minyu ngga daya adi biyŭn Roh Kudus; aku patut minyu ngga angān mun adi minyu ngga daya adi dog dapu ong ati, angān adi keya ka babŭ mara darŭm pinyabah Kristen. 2 Aku kinyam patut nggen sisuh di angān, dŭh pinguman nyamba, sabab angān bayuh sidia. Mun madin tong-i gibayuh gŭh angān sidia, 3 sabab pimudip ngan babŭ mun pimudip daya di ong ati. Kan angān biyŭn atin sina dupan adŭp ngan, angān bikaii ngga dingan ngan, dŭh kah-i kiren angān mbŭh tung ong ati, udip ngga urah-rakah ong? 4 Kan ndi so angān nang, “Aku tunda Paul,” ka adi bŭkŭn nang, “Aku tunda Apollos” dŭh kah urah ngan adi mun anŭ kiren angān taŭn tung ong ati? 5 Asi Apollos? Asi Paul? Kieh, kaŭs ami urun Tuhan, adi nyiruton angān da sabah di Kristus. Barang naan kieh ndai kayuh adi Tapa mbŭh nggen di kieh da ndai: 6 Aku purun, Apollos tukang nyijuh, pak Tapa inŭh adi bada kayuh timbu. 7 Sianŭ adi purun ngga sianŭ adi nyijuh dŭh inŭh biguna. Tapa inŭh biguna, sabab Ayŭh bada kayuh timbu. 8 Mating bŭkŭn-i daya adi purun ngga daya adi nyijuh; Tapa re ngupah so-duwŭh ngara nanyam kayuh adi ko ngara ndai. 9 Amai kieh mbŭh samah biturung darŭm kraja yŭn Tapa, ka adŭp ngan gŭh meh teya Tapa. Angān gŭh ramin Tapa. 10 Pakai pinganggen adi Tapa mbŭh nggen di aku, aku jadi tukang ramin adi raru pandai ka mbŭh na pinagap-rasan, ka daya bŭkŭn inŭh adi pijog ramin di tunduh-i. Pak barang naan angān an nakit, munki angān pijog ramin. 11 Amai Tapa mbŭh bada Jesus Kristus jadi ndi ka sadi-I pinagap-rasan, dŭhsah pinagap-rasan adi bŭkŭn dog na. 12 Agi kada daya re pakai mas puan kah pirak puan kah batuh adi brega yŭn pijog di tunduh pinagap-rasan; adi bŭkŭn re pakai kayuh puan kah kupai puan kah daan daan kupai. 13 Ka pinyikana kraja pingandai barang naan daya re dog kiris kan Andu Kristus kiren-i. Amai di Andu anŭ apui re pinandŭng kraja pingandai barang naan daya; apui anŭ re suba-i ka kiren munki pinyikana-i. 14 Kambŭi kayuh adi dog pijog di tunduh pinagap-rasan anŭ dŭh sau da apui, tukang ramin anŭ re kambat upah-i. 15 Pak kambŭi kraja pingandai ngan sau, sopŭrŭg-i re manyap; pak adŭp ngan re dog nyiramat, keya ka mbŭh rupas so apui anŭ. 16 Angān mbŭh tatu puan nang angān mbŭh yŭn pinyirŭŭ Tapa amai adŭp Roh Tapa rŭŭ darŭm angān! 17 Tapa re pirabur tadŭ daya adi pirabur tarun yŭn pinyirŭŭ Tapa. Amai yŭn pinyirŭŭ Tapa inŭh kudus, ka adŭp ngan inŭh yŭn pinyirŭŭ-I. 18 Angān patut dŭhnyah nyibudo adŭp ngan. Kambŭi agi so angān pikir adŭp ngan bijak so ka gaya ong ati, angān patut jadi budo, siŭn angān dapŭd jadi sawŭ bijak. 19 Amai kayuh adi ong ati nyirundeng pinyibijak agi au-tarun di batŭh Tapa. Sak adi nang Surat-kudus, “Tapa mirakap ngara adi bijak darŭm pinyipitar ngara” ; 20 ka agi dinge Surat-kudus nang, “Tuhan puan pikir-kira daya adi bijak dŭh biguna.” 21 Mating daya, meh, re patut mingangŭn pasar kayuh adi manusia tungang ndai. Sibandar-i sopŭrŭg-i mbŭh tung jangān: 22 Paul, Apollos ka Peter; ong ati, udip ngga kabŭs, kayuh adi madin ngga kayuh adi jŭ, sopŭrŭg-i agi jangān, 23 ka adŭp ngan tung Kristus, ka Kristus tung Tapa.

1 Corinth 4

1 Angān patut nyirundeng kieh keya ka bara urun Kristus, adi dog tijuan da jaga atur-pinyiraan Tapa adi gibayuh ong puan. 2 Ndi kayuh adi dŭh siŭn dŭh di bara urun adi mun anŭ, anŭ inŭh ngara an tŭtŭd di tuan ngara. 3 Aku dŭh mbit bat pasar ani di pikir ngan pasar adŭp ku, puan kah ani di pikir daya pasar adŭp ku. Ani di pikir ku pasar adŭp ku, anŭ dŭh gŭh biguna. 4 Pikir-kira atin ku agi bisig, pak dŭh sirati-i aku ati batur. Adŭp Tuhan inŭh adi bisa natu sarah kah dŭh aku. 5 Ngapŭi angān dŭh patut nang daya sarah bait dŭh sarah diŭ so tipuh-i. Itong dŭh siŭn patŭd sibayuh Tuhan mandŭg; Ayŭh re bada tatŭng sopŭrŭg rusia adi dog sukan darŭm karŭm samŭn pinŭtŭn atin manusia adi bisukan. Ka komŭnŭ barang naan daya re trima puji-i so Tapa nanyam patut. 6 Sabab angān, bara dingan ku, aku mbŭh bada adŭp ku ngga Apollos jadi suto danding yŭn ngan, isa angān birajar ani rati ati, “Tunda atur adi mbŭh agi.” Angān dŭh siŭn mingangŭn pasar ndi naan daya ka ngamun adi bŭkŭn. 7 Asi bada angān rabis kana so daya bŭkŭn? Dŭh kah Tapa ko nggen di angān sopŭrŭg kayuh adi angān biguna? Mani meh angān mingangŭn, mun ani kayuh adi angān biyŭn dŭh pinganggen? 8 Angān mbŭh biyŭn kah sopŭrŭg kayuh adi angān biguna? Angān mbŭh kaya kah? Angān mbŭh jadi raja kah darŭm kieh jadi daya au-tarun? Batang ku an bada angān sawŭ mbŭh jadi raja, isa kieh bisa jadi raja ngga angān. 9 Amai di kinyam ku Tapa mbŭh nggen di kieh adi bara pinyuruh kayuh adi siabo arap, keya ka daya adi dog nunggu bada kambat ukum kabŭs di sirung jawin daya bagŭ ngga pirami bara malaikat samŭn manusia di ong ati. 10 Amai Kristus kieh mbŭh daya budo; pak angān mbŭh daya bijak amai Kristus! Kieh ati ramah, pak angān bake! Kieh dog ngamun, pak angān dog stabi! 11 Ndŭg madin tong-i kieh sibŭrŭk ngga badŭh asŭng; kieh pakai jamut ndu piraka; kieh dog pukong; kieh bigandon di tarun ndi ndŭg tarun andi; 12 kieh bandar kraja ngga tangan adŭp ami. Kan kieh dog mangu, kieh nggen berkat; kan kieh dog kisiis, kieh sabar; 13 kan dog pimangŭh, kieh nam ngga pinganang adi mandis. Di daya, kieh ati dŭh kurang so adām sapok di ong; kieh mbŭh daya adi dŭh biguna di ong ndŭg ka andu ati! 14 Aku nuris surat ati ka angān, dŭh ngga aku pimangŭh angān, pak ngga pitayan angān nimun bara anak adŭp ku. 15 Amai sunggu angān biyŭn bait kani simŭng ribu naan gurū darŭm pimudip Kristen ngan, angān biyŭn ndi sama adŭ. Amai darŭm pimudip ngan adi ndi ngga Kristus Jesus, aku mbŭh jadi sama ngan darŭm aku taban Agah Kana ka angān. 16 Ngapŭi meh aku mite angān tunda suto danding ku. 17 Sabab anŭ aku pait Timothy ka angān, adi keya ka anak adŭp ku adi aku rindu ka adi tŭtŭd darŭm pimudip Kristen. Ayŭh re kidaan isa angān dŭh kambŭt aran pimudip ku darŭm Kristus, kayuh adi aku ngajar di sopŭrŭg eklisia di barang yŭn. 18 Agi so angān mbŭh mingangŭn sabab angān pikir aku dŭh re munan angān. 19 Kambŭi Tuhan raan, aku re rikas munan angān, ka nganŭ adŭp ku re puan sawŭ ngga dŭh-i kuasa ngara anŭ adi sambuh; dŭhnyah-i kayuh adi ngara nang adŭ. 20 Amai Pinyipritah Tapat dŭh-i piminyu adŭ pak kuasa. 21 Aki ndi angān raan? An kah angān aku mandŭg ka angān taban pasut, puan kah ngga pinyirindu ngga duduh?

1 Corinth 5

1 Mbŭh agi dog kidaan nang pingandai kais agi timbur di ruang ngan, adi rabis arap so adi daya adi dŭh puan Tapa ko ndai. Aku dog kidaan nang ndi naan daya agi bŭŭs ngga sindŭ tiri-i! 2 Simuki meh garang angān re mingangŭn? Angān, sipatut-i puno ngga atin susah, ka sianŭ adi ndai urah adi mun anŭ patut dog kadi so tibaran ngan. 3-4 Ka sunggu aku jo so angān darŭm pŭrŭng, aku babŭ gŭh agi ngga angān darŭm roh; ka keya ka aku agi diginŭ ngga angān, aku muko ngga adŭn Tuhan Jesus natu daya anŭ sawŭ sarah adi ndai kraja adi raru arap anŭ. Jadi darŭm angān agi tikuruk, ka aku agi ngga angān darŭm roh, ngga kuasa Tuhan ta Jesus adi agi ngga ata, 5 angān nyerah daya anŭ ka Shetan siŭn pŭrŭng-i dog pirabur isa roh-i bisa dog nyiramat di Andu Tuhan. 6 Dŭh inŭh angān patut mingangŭn! Angān puan pinganang ati, “Nisit dang gŭh ragi ngga bada tibaduk kambang.” 7 Angān dŭh siŭn dŭh an taran ragi adi amba, anŭ inŭh ragi dosa, isa angān bisa jadi sukup bisig. Mun anŭ angān re jadi keya ka tibaduk adi bauh adi dŭh biragi, amai taŭn angān mbŭh mun anŭ. Amai Gawai Paska ta mbŭh dog sidia, sabab anŭ meh madin Kristus, adi anak biri Paska ta, mbŭh dog nyadis. 8 Ja ata sita Gawai Paska ta, dŭh ngga ruti adi biragi ngga ragi dosa ka ngga pimudip adi ginaka, pak ngga ruti adi dŭh biragi, anŭ inŭh ruti atin bisig ngga atin jujur. 9 Darŭm surat adi aku ko nuris ka angān aku agi kidaan di angān da dŭh bigaur ngga daya adi dŭh tatu pimudip-i darŭm pingandai kais. 10 Aku dŭh minyu pasar daya adi dŭh puan Tapa adi dŭh tatu pimudip-i darŭm pingandai kais, puan kah adi tama, puan kah adi pinaku, puan kah adi nyambah tibudo. So ngara angān patut pijo adŭp ngan, buang pati ka bu so ong ati. 11 Kayuh adi aku nang inŭh angān patut dŭhnyah bigaur ngga daya adi nang adŭp-i daya adi sabah pak sibandar-i ayŭh daya adi dŭh tatu pimudip-i darŭm pingandai kais, puan kah adi tama, puan kah adi nyambah tibudo, puan kah adi pinapŭ, puan kah adi pimabuk, puan kah adi pinaku. Dŭhnyah guru man ngga daya adi mun anŭ. 12-13 Dŭh-i kraja ku re kidaan arap kana daya adi dŭh Kristen. Tapa inŭh adi bisa kidaan arap kana ngara. Pak dŭh kah angān patut nyara sarah dingan ngan adi so tibaran adŭp ngan? Sak adi nang Surat-kudus, “Kadi sianŭ adi arap so tibaran ngan.”

1 Corinth 6

1 Kan agi so angān bikaii ngga dingan ngan adi samah Kristen, patut kah angān di ka akim daya adi dŭh puan Tapa, dŭh di ka bara daya adi Tapa mbŭh mien da ngatur-i yŭn ngan? 2 Dŭh kah angān puan nang bara daya adi Tapa mbŭh mien re kidaan arap kana ong ati? Kambŭi angān tungang kidaan arap kana ong ati, tatu angān re rabis tungang kidaan arap kana kayuh adi siit? 3 Dŭh kah angān puan nang ata re nggen bisara di bara malaikat? Jung ka rabis-i kayuh ong ati! 4 Kambŭi kayuh adi mun anŭ timbur, angān re taban-i da dog ngatur daya adi dŭh dog stabi daya eklisia kah? 5 Nggen mangŭh adŭ! Tatu agi sikurang kurang-i ndi naan daya adi bijak so tibaran ngan adi tungang ngatur kaii adi timbur di dupan adŭp ngan adi samah Kristen. 6 Gŭt-i agi so angān adi samah Kristen taban dingan-i ngga bisara ka bada daya adi dŭh Kristen ngatur har-i! 7 Sibandar-i, darŭm angān taban dingan ngan ka yŭn bisara angān mbŭh kiren adŭp ngan dŭh udip nanyam ka ajar Kristus. Dŭh kah mbŭh kana dŭ angān dog mirupak bait dog nipu daya. 8 Pak gŭt-i angān mbŭh mirupak nipu dingan ngan, ndŭg ka jurud adŭp ngan ani! 9 Angān tatu puan nang daya adi ginaka dŭh re kinyam Pinyipritah Tapa. Dŭhnyah nyibudo adŭp ngan; daya adi dŭh tatu pimudip-i, puan kah adi nyambah tibudo, puan kah adi tanggah, puan kah adi ndai pingandai kais dupan adŭp-i adi samah dari, 10 adi naku, puan kah adi tama, puan kah adi pimabuk, puan kah adi an napŭ dingan-i, puan kah pirupak; mating katŭn so ngara anŭ re kinyam Pinyipritah Tapa. 11 Agi kada so angān ko mun anŭ. Pak angān mbŭh dog pibisig so dosa; angān mbŭh dog trima Tapa jadi daya-I; angān mbŭh dapŭd bamai ngga Tapa da Tuhan Jesus Kristus ka da Roh Tapa ta. 12 Agi daya re nang, “Aku bisa ndai ani ani aku raan.” Sawŭ; pak dŭh sopŭrŭg kayuh kana yŭn ngan. Aku bisa nang aku bisa ndai ani ani aku raan, pak aku dŭh re bada adŭp ku jadi urun tadŭ kayuh. 13 Adi bŭkŭn agi re nang, “Pinguman yŭn tain, ka tain yŭn pinguman.” Sawŭ; pak Tapa re pirabur soduwŭh-i. Pŭrŭng manusia dŭh-i yŭn pimudip adi dŭh tatu darŭm pingandai kais, pak ngga ndai pinyiraan Tuhan; ka Tuhan inŭh adi nggen di pŭrŭng kayuh adi-i biguna. 14 Tapa pakat Tuhan so kabŭs, ka ngga kuasa-I anŭ gŭh Ayŭh re pakat ata. 15 Angān puan nang pŭrŭng ngan mbŭh bara sakap pŭrŭng Kristus. Bisa kah aku tambit ndi so sakap pŭrŭng Kristus ka bada-i jadi pŭrŭng dayung sundar? Manŭn dŭh bisa! 16 Angān dŭh puan kani daya adi tubu adŭp-i ngga dayung sundar mbŭh jadi ndi pŭrŭng ngga ayŭh? Surat-kudus agi nakit kidaan, “Ngara duwŭh re jadi ndi pŭrŭng.” 17 Pak sianŭ adi tubu adŭp-i ngga Tuhan mbŭh jadi ndi ngga Ayŭh darŭm roh. 18 Pijo adŭp ngan so pimudip adi dŭh tatu darŭm pingandai kais. Dosa adi bŭkŭn adi daya ndai dŭh dog pŭrŭng-i; pak daya adi udip ngga pingandai kais ndai dosa di tunduh pŭrŭng adŭp-i. 19 Dŭh kah angān puan pŭrŭng ngan inŭh yŭn pinyirŭŭ Roh Kudus; Ayŭh adi Tapa ko nggen di angān ka adi mbŭh rŭŭ darŭm angān? Angān dŭh yŭn adŭp ngan pak mbŭh yŭn Tapa; 20 Tapa ko miris angān ngga rega bās. Jadi pakai meh pŭrŭng ngan ngga nyibragah Tapa.

1 Corinth 7

1 Jadi madin, pasar kayuh anŭ adi angān nuris ka aku. Kana dŭ inŭh dari dŭh sawan. 2 Pak ngga pijo adŭp ngan so pimudip adi dŭh tatu darŭm pingandai kais, barang naan dari patut biyŭn sawŭn adŭp-i, ka barang naan dayung patut biyŭn banŭh adŭp-i. 3 Banŭh patut rada adŭp-i yŭn kingat pinyiraan sawŭn-i, ka sawŭn patut rada adŭp-i yŭn kingat pinyiraan banŭh-i, ka samah samah pimunos pinyiraan dingan-i. 4 Sawŭn dŭh-i tuan di pŭrŭng adŭp-i, pak banŭh inŭh; simŭnŭ gŭh banŭh dŭh-i tuan di pŭrŭng adŭp-i, pak sawŭn inŭh. 5 Dŭhnyah abah pimunos dingan ngan, adŭ-i kambŭi so-duwŭh ngan ko samah situju an mbit pluang nyitiro yŭn simayang; pak ripas anŭ angān an pari mun adi mbŭh ngga dingan ngan. Simŭnŭ angān re bisa pijo adŭp ngan so pinyisuba Shetan adi an dog angān sitagar kurang jaga adŭp so pinyiripong adi sarah. 6 Aku nang kayuh ati dŭh keya ka mritah, pak keya ka nyibandar. 7 Sibandar-i aku raan dŭ angān udip mun aku ati; pak barang naan ata biyŭn ndi masam pinganggen so Tapa, ndi naan pinganggen ati, ndi naan pinganggen anŭ. 8 Ka di ngara adi dŭh banan sawan ka di bara dayung uban aku nang kana dŭ inŭh angān babŭ udip sadi mun aku ati. 9 Pak kambŭi angān dŭh tungang ngarah pinyiripong pŭrŭng ngan, angān patut banan sawan; mbŭh kana dŭ inŭh angān banan sawan so angān ripong darŭm sarah. 10 Di daya adi mbŭh banan puan kah sawan agi pinyipesan, dŭh so aku pak so Tuhan: sawŭn dŭh siŭn tagan banŭh-i; 11 kambŭi ayŭh tagan banŭh-i, ayŭh dŭh siŭn banan dinge adŭ-i ayŭh pari ka banŭh adŭp-i; ka banŭh dŭh siŭn taran sawŭn-i. 12 Di ngara adi bŭkŭn aku nang (adŭp ku, dŭh Tuhan): kambŭi dari Kristen biyŭn sawŭn adi dŭh Kristen ka sawŭn-i anŭ mbŭh situju an udip samah ngga ayŭh, ayŭh dŭh siŭn taran sawŭn-i anŭ. 13 Ka kambŭi agi dayung Kristen banan ngga dari adi dŭh Kristen ka dari anŭ mbŭh situju an udip samah ngga ayŭh, ayŭh dŭh siŭn taran banŭh-i anŭ. 14 Amai banŭh adi dŭh Kristen mbŭh dog trima Tapa darŭm-i bisindi ngga sawŭn-i, ka sawŭn adi dŭh Kristen mbŭh dog trima Tapa darŭm-i bisindi ngga banŭh-i adi Kristen. Kambŭi dŭh simŭnŭ, anak ngara re jadi keya ka anak daya adi dŭh puan Tapa; pak darŭm-i simŭnŭ, ngara mbŭh dog trima Tapa. 15 Sunggu mŭnŭ, kambŭi sianŭ adi dŭh Kristen raan tingge apid-i adi Kristen, awang adŭp-i. Darŭm simŭnŭ meh apid adi Kristen, bait-i banŭh puan kah sawŭn, bisa ndai nanyam pinyiraan adŭp-i. Amai sawŭ, Tapa mbŭh bagan angān da udip darŭm damai. 16 Simuki angān re tatu puan, angān sawŭn adi Kristen, re dŭh nyiramat banŭh ngan? Simŭnŭ gŭh angān, banŭh adi Kristen, simuki angān re tatu puan angān dŭh re nyiramat sawŭn ngan? 17 Barang naan angān patut udip nanyam ka pinganggen Tuhan di angān, ka nimun adi mbŭh di andu Tapa bagan angān. Ati inŭh atur adi aku ngajar di sopŭrŭg eklisia. 18 Kambŭi daya mbŭh bisunat di tika ayŭh dog bagan Tapa, ayŭh patut dŭhsah suba kadi tandā sunat anŭ; kambŭi daya bayuh bisunat di tika ayŭh dog bagan Tapa, ayŭh patut dŭhsah bisunat. 19 Amai bait-i ko puan kah bayuh bisunat daya anŭ, kayuh anŭ dŭh mani; kayuh adi biguna inŭh tunda Pinyipesan Tapa. 20 Barang naan angān patut mun adŭp ngan di andu angān dog bagan Tapa. 21 Urun kah angān di andu Tapa bagan angān? Dŭh mani; pak kambŭi angān biyŭn aran ngga pirupas adŭp ngan, pakai meh aran anŭ. 22 Amai daya urun adi mbŭh dog bagan Tuhan inŭh daya Tuhan adi mbŭh dog pirupas; simŭnŭ gŭh daya adi dŭh urun adi dog bagan Kristus mbŭh jadi urun Kristus. 23 Tapa ko miris angān ngga rega bās; jadi dŭhnyah angān jadi urun daya. 24 Bara dingan ku, barang naan angān patut bijijŭ ngga Tapa mun mun adŭp ngan di andu angān dog bagan-I. 25 Jadi tura ka kayuh adi angān nuris pasar daya adi dŭh banan puan kah sawan: aku dŭh biyŭn pinyipesan so Tuhan, pak aku bisa nggen pikir-kira ku so ka masi Tuhan nimun daya adi bisa dog sabah. 26 Di tika ati ata darŭm susah, jadi aku pikir kana dŭ inŭh angān adi dari udip babŭ mun adŭp ngan adi madin tong-i. 27 Kambŭi mbŭh sawan, awang adŭp-i angān sawan. Kambŭi bayuh sawan, dŭhnyah sawan. 28 Pak kambŭi angān sawan, angān dŭh bidosa; ka kambŭi dayung bujang banan, ayŭh dŭh gŭh bidosa. Pak abah aku kiris angān dog pinyusah adi daya adi mbŭh banan sawan kinyam. 29 Sirati-i, bara dingan ku, inŭh ati: tipuh mbŭh sutok, ka so madin daya adi mbŭh banan sawan patut udip mun adi dŭh banan sawan; 30 ngara adi muās, re mun adi dŭh susah; ngara adi tawŭh, re mun adi dŭh gaŭn; ngara adi miris, re mun adi dŭh dapu kayuh adi-i miris; 31 ngara adi bidagang kayuh, re mun adi dŭh batur bidagang. Amai ong ati, mun adi madin tong-i, dŭh re tan tui. 32 Aku raan dŭ angān dŭh gapang. Dari adi dŭh sawan, pikir-i re di kraja Tuhan, sabab ayŭh suba an pimunos asŭng Tuhan. 33 Pak dari adi mbŭh sawan, pikir-i re di kayuh ong, sabab ayŭh raan pimunos asŭng sawŭn-i; 34 jadi mun anŭ ayŭh dog tarik ka duwŭh parad. Dayung adi dŭh banan puan kah adi tibŭn, pikir-i re di kraja Tuhan, sabab-i an bada pikir ngga pŭrŭng-i bisig; pak dayung adi mbŭh banan, pikir-i di kayuh ong, sabab ayŭh an pimunos asŭng banŭh-i. 35 Aku nang sakanŭ sabab aku raan turung angān. Aku dŭh suba an bada kayuh mbar di angān. Sibandar-i, aku raan angān ndai kayuh adi batur buang adi patut, ka nyerah adŭp ngan di kraja Tuhan ngga siabo asŭng ngan. 36 Mun ngara adi mbŭh bitunang pak mbŭh matŭd pikir-i dŭh re sawan nyamtadar-i: kambŭi dari kinyam adŭp-i dŭh batur di tunduh tunang-i anŭ buang pinyiripong pŭrŭng-i dŭh tungang dog ngarah, ka kinyam adŭp-i patut sawan, ngara duwŭh patut sawan. Nŭŭh dŭh bidosa darŭm ndai simŭnŭ. 37 Pak kambŭi dari, dŭh so pinyibada daya, mbŭh batur batur ndai pikir-i nang adŭp-i dŭh re sawan, ka kambŭi ayŭh mbŭh batur sawŭ tungang ngarah pinyiripong pŭrŭng-i buang mbŭh natu ani re-i ndai, kana dŭ inŭh ayŭh dŭh sawan ngga dayung anŭ. 38 Jadi dari adi sawan mbŭh ndai kayuh adi batur, pak sianŭ adi dŭh sawan mbŭh ndai kayuh adi rabis batur. 39 Dayung adi banan taŭn-i darŭm abŭt sawan siragi banŭh-i udip; pak kambŭi banŭh-i kabŭs, ayŭh bisa banan ngga tadŭ dari ayŭh raan, atas dari anŭ Kristen. 40 Ayŭh re rabis sanang, kambŭi ayŭh dŭh banan. Ati inŭh pikir-kira ku; aku pikir aku dog nyiruton Roh Tapa.

1 Corinth 8

1 Di surat ngan angān siken aku pasar pinguman adi ko dog jugan ka tibudo. Taŭn-i sawŭ, “sopŭrŭg ata biyŭn pinyipuan,” sak adi nang ngara. Pinyipuan anŭ, ayŭh bada daya bakak ngga atin gambung, pak pinyirindu pijog ata. 2 Ngara adi pikir adŭp-i puan kayuh sibandar-i dŭh puan kayuh adi-i patut puan. 3 Pak daya adi rindu Tapa mbŭh dog puan Tapa. 4 Jadi pasar man pinguman adi ko dog jugan ka tibudo: ata puan nang tibudo taŭn-i gambar yŭn kayuh adi dŭh sawŭ agi; ata puan Tapa agi ndi adŭ. 5 Agi bait kani “bara tapa,” bait-i di shorga puan kah di ong, ka sunggu mbŭh bagŭ “bara tapa” ngga “bara tuan,” 6 ata biyŭn ndi adŭ Tapa, adi Sama, adi pinapa sopŭrŭg kayuh, ka ata udip yŭn-I; ka mbŭh agi ndi Tuhan adŭ, Jesus Kristus, so ka Ayŭh sopŭrŭg kayuh dog napa ka so Ayŭh ata udip. 7 Pak dŭh sopŭrŭg daya puan kayuh anŭ. Agi kada daya mbŭh kanyet ngga tibudo, ka ndŭg andu ati kan ngara man pinguman adi ko dog jugan ka tibudo ngara babŭ pikir-i pinguman tibudo; pikir-kira atin ngara ramah, ka kinyam adŭp-i mbŭh sembar da pinguman anŭ. 8 Pak pinguman dŭh-i bisa taban ata da rabis sindŭk Tapa; ani re mating ta biyŭn kambŭi ata dŭh man, dŭh gŭh ata re dapŭd ani ani kambŭi ata man. 9 Pak nakit ingat, sunggu angān bisa ndai tadŭ tadŭ kayuh, dŭhnyah bada urah ngan bada dingan ngan adi ramah darŭm pinyabah rabu darŭm dosa. 10 Nyamtadar-i ndi naan daya adi ramah pikir-kira atin-i kiris angān adi biyŭn “pinyipuan,” man di bari-sambah tibudo; dŭh kah urah ngan anŭ re ngatat ayŭh da man pinguman adi ko dog jugan ka tibudo? 11 Ka daya adi ramah anŭ, dingan mu adi ko dog nubos Kristus, re manyap sitagar “pinyipuan” mu! 12 Ngga simŭnŭ inŭh meh kuu mbŭh bidosa rawan Kristus darŭm kuu bidosa di tunduh dingan mu adi samah Kristen buang kandam pikir-kira atin-i adi ramah. 13 Jadi meh, kambŭi pinguman bada dingan ku bidosa, aku dŭh re tia man dagin, ramŭn ku dŭh an bada dingan ku bidosa.

1 Corinth 9

1 Dŭh kah aku ati daya bebas? Dŭh kah aku ati pinyuruh? Gi-bŭn kah aku kiris Jesus adi Tuhan ta? Dŭh kah aku adi ngajar angān da sabah di Tuhan? 2 Sunggu daya dŭh trima bait kani aku ati pinyuruh, angān tatu trima aku ati keya ka pinyuruh! Sabab angān adi mbŭh udip ndi ngga Tuhan, adŭp ngan mbŭh jadi tandā-i aku ati pinyuruh. 3 Kan daya ngamun aku, simuti inŭh aku nyibandar adŭp ku: 4 Dŭh kah aku biyŭn hak dog nggen pinguman ngga nok yŭn kraja ku? 5 Dŭh kah kieh biyŭn hak taban sawŭn ami adi Kristen darŭm pimanu ami, tunda suto danding bara pinyuruh adi bŭkŭn ngga bara jurud adŭp Kristus ka Peter? 6 Puan kah aku ngga Barnabas adŭ kani adi dŭh siŭn dŭh nyiraja ngga nyiran adŭp ami. 7 Asi soldadu adi re biranja adŭp-i darŭm jadi soldadu? Asi tukang-teya adi dŭh re man buwa anggor so teya adŭp-i? Asi pingingat-biri adi dŭh re pakai sisuh so biri adŭp-i? 8 Aku dŭh re ngŭtŭ adŭp ku darŭm suto suto adi mun anŭ, sabab Ukum-adat nang sakanŭ gŭh. 9 Ata basa darŭm Ukum-adat Moses, “Dŭhnyah na kayuh di baba sapi ngga bada-i dŭh bisa man kan kuu pakai-i da ngiik.” Agi kah Tapa mbit bat pasar sapi adŭ? 10 Dŭh kah Ayŭh minyu pasar ata darŭm-I nang sakanŭ? Taŭn-i dog nuris yŭn ta. Daya adi majak ka adi ngatŭm patut nyiraja darŭm harap adŭp-i sua dapŭd utung so buwa pingatŭm. 11 Kieh mbŭh purun bine roh di dupan ngan. Sungak kah-i kambŭi kieh ngatŭm kayuh ong so angān? 12 Kambŭi daya bŭkŭn biyŭn hak mite so angān, dŭh kah kieh rabis biyŭn hak? Kieh gibayuh pakai hak ami anŭ, pak mbŭh nan sopŭrŭg kayuh ramŭn kieh abah ndai baka di aran Agah Kana pasar Kristus. 13 Tatu angān mbŭh puan nang daya adi nyiraja darŭm Ramin Tuhan dapŭd pinguman-i so Ramin Tuhan ka ngara adi jugan sadis di mija-sambah dapŭd jangi utung so sadis anŭ. 14 Simŭnŭ gŭh, Tuhan mbŭh pesan nang ngara adi nyuse Agah Kana patut dapŭd utung so kraja ngara anŭ ngga nyiran adŭp ngara. 15 Pak aku gibayuh bisangan di hak anŭ, ka dŭh gŭh aku nuris surat ati madin amai an nyibandar adŭp ku dieh. Mbŭh kana dŭ aku kabŭs so hak ku mingangŭn pasar kayuh anŭ dog tambit so aku. 16 Aku dŭh biyŭn hak re mingangŭn batur sabab aku nyuse Agah Kana. Aku nyuse Agah Kana so ka pinyibada Tapa. Ka munki masam payah-i di aku kambŭi aku dŭh nyuse-i! 17 Kambŭi aku ndai kraja ku so ka pinyiraan adŭp ku, aku bisa mite gaji; pak aku ndai-i amai-i mbŭh kraja adi Tapa tijuan aku da ndai. 18 Ani meh gaji ku, garang? Pluang nyuse Agah Kana ngga dŭh bigaji inŭh jaku, dŭh kira dapŭd utung so hak ku anŭ adi nyiraja yŭn Agah Kana. 19 Aku ati daya bebas, dŭh urun daya; pak aku bada adŭp ku jadi urun daya ramŭn ku an nyiruton bagŭ daya da jadi pinunda Kristus. 20 Darŭm aku nyiraja di ruang daya Jahudi, aku bada adŭp ku jadi daya Jahudi siŭn aku dapŭd nyiruton ngara da jadi pinunda Kristus; ka sunggu aku dŭh di ribo Ukum-adat Moses, aku bada adŭp ku mun adi udip di ribo-i, siŭn aku dapŭd nyiruton ngara adi udip di ribo-i da jadi pinunda Kristus. 21 Simŭnŭ gŭh darŭm aku nyiraja di ruang daya adi dŭh bangsa Jahudi, aku bada adŭp ku mun daya adi dŭh bangsa Jahudi, di sapa Ukum-adat Jahudi, siŭn aku dapŭd nyiruton ngara da jadi pinunda Kristus. Ati, dŭh sirati-i aku dŭh sita ukum-adat Tapa; sibatur-i aku ati di ribo ukum-adat Kristus. 22 Di dupan ngara adi ramah darŭm pinyabah aku bada adŭp ku ramah mun ngara, siŭn aku dapŭd nyiruton ngara da jadi pinunda Kristus. Jadi aku jadi sopŭrŭg kayuh yŭn sopŭrŭg bangsa daya, isa-i aku bisa nyiramat ngara ngga sibisa bisa ku ngga tadŭ masam aran. 23 Sopŭrŭg anŭ aku ndai yŭn Agah Kana, siŭn aku sua dapu berkat-i. 24 Angān mbŭh tatu puan nang bagŭ daya sua birumba, pak ndi naan adŭ adi re manang ka dapŭd upah. Bikaduh meh, birumba yŭn dapŭd upah anŭ. 25 Barang naan daya adi tukang birumba, darŭm pirates adŭp-i, taŭn-i an biyŭn sukup disiplin. Ayŭh ndai simŭnŭ siŭn-i dapŭd upah manang birumba, sunggu upah anŭ dŭh tan tui. Ata mun anŭ gŭh, an biyŭn sukup disiplin siŭn ata dapŭd upah manang birumba anŭ adi tan adu adu. 26 Anŭ meh sabab aku bikaduh birumba an manang; anŭ meh sabab aku keya ka daya adi tukang bipukut adi dŭh mukut au-tarun. 27 Aku pirates adŭp ku isa aku tungang nguasa adŭp ku. Aku ndai simŭnŭ siŭn aku dŭh dog kinabah kan aku ko piagah Agah Kana di daya bŭkŭn.

1 Corinth 10

1 Aku raan angān ingat, bara dingan ku, kayuh adi jadi di tayung-babuk ta adi tunda Moses. Sopŭrŭg ngara dog grindung abun, ka sopŭrŭg mbŭh mutas Rawŭt Bireh ngga siramat. 2 Di abun ngga di rawŭt sopŭrŭg ngara dog baptisa jadi pinunda Moses. 3 Sopŭrŭg ngara man ndi masam ruti roh, 4 ka nok ndi masam piin roh. Ngara nok so batuh roh anŭ adi tunda ngara; ka batuh anŭ inŭh adŭp Kristus. 5 Pak sunggu mŭnŭ bagŭ ngara Tapa dŭh munos asŭng-I dieh, ngapŭi bagŭ tadang ngara mingare di tarun tana-pajam. 6 Jadi meh sopŭrŭg kayuh anŭ mbŭh jadi suto danding yŭn ta, ngga bakan ata da dŭh ripong mun ngara di kayuh adi arap, 7 dŭh nyambah tibudo, mun ngara. Sak adi nang Surat-kudus, “Bara daya anŭ guru man ngga nok, ka komŭnŭ makat bitanda.” 8 Ata dŭh siŭn udip darŭm pimudip adi dŭh tatu darŭm pingandai kais, mun ngara; darŭm ndi andu duwŭh puru-taruh ribu naan ngara kabŭs. 9 Ata dŭh siŭn suba Tuhan, mun kada so ngara ko suba Ayŭh; ngara kabŭs dog kuut jippŭh. 10 Ata dŭh siŭn mingungut, mun kada so ngara ko mingungut; ngara dog siŭ Malaikat Pinyikabŭs. 11 Sopŭrŭg anŭ jadi di ngara ndu suto di daya bŭkŭn, ka sopŭrŭg-i mbŭh dog nuris ndu pinyibakan di ata. Amai ata inŭh udip di tipuh adi re rikas mungan. 12 Kambŭi angān pikir adŭp ngan mbŭh mijog tagap, jaga adŭp ngan ka dŭhnyah rabu. 13 Angān dog suba mun daya bŭkŭn gŭh. Pak Tapa ingat janji-I, ka dŭh-I re bada angān dog suba rabis so tungang angān trima. Di tika angān dog suba, Ayŭh re nggen di angān pinyibake ngga rawan-i, buang ngga pirupas adŭp ngan. 14 Jadi meh, angān adi aku rindu, dŭhnyah nyambah tibudo. 15 Aku minyu ngga angān mun minyu ngga daya adi mirati; ngatin meh kayuh adi aku nang. 16 Makuk adi ata pakai di tika Biruman Tuhan ka adi ata nggen trima kaseh di Tapa yŭn-i: kan ata nok so dieh, ata mbŭh jadi ndi ngga Kristus darŭm pinyikabŭs-I. Ka ruti adi ata mire: kan ata man-i, ata mbŭh jadi ndi ngga pŭrŭng Kristus. 17 Sabab agi ndi ruti, sopŭrŭg ta, sunggu bagŭ, mbŭh ndi pŭrŭng, amai ata samah man ndi ruti anŭ. 18 Suba kira bara daya bangsa Israel; ngara adi man kayuh adi mbŭh dog nyadis, mbŭh samah darŭm simayang nyambah Tapa. 19 Agi kah aku nang tibudo puan kah pinguman adi dog jugan dieh biyŭn rati? 20 Dŭh! Kayuh adi aku nang inŭh, kayuh adi dog nyadis di mija-sambah daya adi dŭh puan Tapa inŭh dog jugan ka umot, dŭh ka Tapa. Ka aku dŭh raan angān bidingan ngga umot. 21 Angān dŭh bisa nok so makuk Tuhan buang nok so makuk umot; angān dŭh bisa man di mija Tuhan buang man di mija umot. 22 Ata raan bada Tuhan sina kah? Ata pikir adŭp ta bikuasa so Ayŭh kah? 23 “Ata bisa ndai tadŭ tadŭ kayuh,” sakanŭ ngara. Anŭ sawŭ, pak dŭh sopŭrŭg kayuh kana. “Ata bisa ndai tadŭ tadŭ kayuh” , pak dŭh sopŭrŭg kayuh biguna. 24 Dŭhnyah ndai kayuh yŭn kana adŭp ngan, pak ndai yŭn kana daya bŭkŭn. 25 Angān bisa man tadŭ dagin adi dog jua di passar, pak dŭh ngga pinyiken adi mandŭg so pikir-kira atin ngan. 26 Amai, sak adi nang Surat-kudus, “Ong ngga sopŭrŭg kayuh adi agi dieh mbŭh tung Tapa.” 27 Kambŭi daya adi dŭh Kristen bagan angān ngga man di arŭn-i ka angān sawŭ di, man kayuh adi ngara ngidang yŭn ngan, dŭh ngga pinyiken adi mandŭg so pikir-kira atin ngan. 28 Pak kambŭi agi daya nang di angān, “Pinguman ati ko dog jugan ka tibudo,” dŭhnyah man-i, yŭn kana daya anŭ adi kidaan sakanŭ di angān buang yŭn pikir-kira atin, 29 anŭ inŭh, pikir-kira atin daya anŭ, dŭh pikir-kira atin ngan. Agi daya re nang, “Mani meh, aku adi bebas ndai pinyiraan adŭp ku, dog ngŭtŭ pikir-kira atin daya bŭkŭn? 30 Kambŭi aku nggen trima kaseh di Tapa yŭn pinguman ku, ngga mani daya ngamun aku jeja ka pinguman adi aku ko kambat ngga atin trima kaseh?” 31 Ani ani adi angān ndai, bait-i man puan kah nok, ndai-i yŭn bragah Tapa. 32 Dŭhnyah ndai pinyusah di daya bŭkŭn, bait-i daya Jahudi puan kah daya adi dŭh bangsa Jahudi puan kah eklisia Tapa. 33 Ndai anŭ adi aku ndai; aku suba pimunos asŭng sopŭrŭg daya darŭm sopŭrŭg pingandai ku, dŭh kira yŭn kana adŭp ku, pak yŭn kana sopŭrŭg daya, isa ngara dapŭd dog nyiramat.

1 Corinth 11

1 Tunda suto danding ku, nimun aku tunda suto danding Kristus. 2 Aku muji angān sabab angān siraru ingat aku ka tunda sopŭrŭg ajar adi aku ko nggen di angān. 3 Pak aku raan angān puan nang Kristus inŭh ubak yŭn barang naan dari, banŭh inŭh ubak yŭn sawŭn-i, ka Tapa inŭh ubak yŭn Kristus. 4 Jadi dari adi simayang puan kah adi piagah agah so Tapa di tika simayang ngga ubak-i dog nutu nggen mangŭh di Kristus. 5 Ka dayung adi simayang puan kah adi piagah agah so Tapa di tika simayang dŭh nutu ubak-i nggen mangŭh di banŭh-i; mating bŭkŭn-i ayŭh ngga dayung adi ko nundo ubak-i. 6 Kambŭi dayung dŭh nutu ubak-i, kana dŭ ayŭh gutin ubok-i. Jadi amai-i dŭh kana dayung nundo ubak-i puan kah gutin ubok-i, ayŭh patut nutu ubak-i. 7 Dari dŭhsah nutu ubak-i, sabab ayŭh nyiramin gayŭn ngga bragah Tapa. Pak dayung nyiramin bragah dari; 8 amai dari dŭh dog napa so dayung, pak dayung so dari. 9 Dŭh gŭh dari dog napa yŭn guna dayung, pak dayung dog napa yŭn guna dari. 10 Amai sabab bara malaikat, dayung patut biyŭn tutu di ubak-i ngga kiren adŭp-i di ribo kuasa banŭh-i. 11 Darŭm pimudip ta ngga Tuhan, dayung dŭh bisa dŭh bisangan di dari, ka dari dŭh bisa dŭh bisangan di dayung. 12 Amai nimun dayung dog ndai so dari, simŭnŭ gŭh dari dog biranak so dayung; ka Tapa inŭh adi bada sopŭrŭg kayuh agi. 13 Adŭp ngan bisa kira patut kah dŭh dayung simayang di uruk daya bagŭ dŭh nutu ubak-i. 14 Amai mani, tibiat ong mbŭh ngajar angān nang dari ngga ubok ambu taŭn dŭh patut, 15 pak di dayung taŭn-i mbŭh pinyiramus. Ubok ambu-i mbŭh di ayŭh ndu tutu. 16 Pak kambŭi daya raan bikarit pasar kayuh anŭ, kayuh adi aku bisa nang kaŭs-i sakati: mating ata bait eklisia Tapa biyŭn atur adat adi bŭkŭn darŭm simayang. 17 Ngga pinganang ku te, aku dŭh muji angān, sabab tikuruk simayang angān sibatur-i ndai bagŭ dŭ pinyusah so pinyikana. 18 Sibungas-i aku dog kidaan nang agi tibaran adi dŭh bisa bigaur ngga tibaran adi bŭkŭn di uruk ngan; ka anŭ aku sabah nang batang an sawŭ. ( 19 Kayuh adi mun anŭ taŭn-i abah dŭh jadi di dupan ngan isa ngara adi batur bisa rabis tungang dog kiris.) 20 Kan angān tikuruk, dŭh-i Biruman Tuhan adi angān man. 21 Amai darŭm angān man, barang naan angān masin masin man pinguman adŭp-i, ka adi bŭkŭn agi adi mbŭh sibŭrŭk, agi gŭh adi mbŭh mabuk. 22 Dŭh kah angān biyŭn ramin adŭp ngan di yŭn ngan bisa man nok? Puan kah angān raan dŭ kani nggen mangŭh di eklisia Tapa buang nggen mangŭh di daya adi sutok. Ani meh sŭn ngan nang re ku nang di angān pasar kayuh anŭ? Bisa kah aku muji angān? Manŭn aku dŭh! 23 Amai aku mbŭh trima so Tuhan ajar adi aku ko nggen di angān: Tuhan Jesus, di ngarŭm Ayŭh dog jua, mbit ndi kiping ruti, 24 nggen trima kaseh di Tapa, mire-i, ka nang, “Ati inŭh pŭrŭng Ku, adi dog nggen yŭn ngan. Ndai simuti jadi pinatŭng Ku.” 25 Simŭnŭ gŭh, ripas man Ayŭh mbit makuk ka nang, “Makuk ati inŭh simanya bauh Tapa, dog natu ngga deya Ku. Tiap kari angān nok-i, angān nok-i jadi pinatŭng Ku.” 26 Sirati-i tiap kari angān man ruti ati ka nok so makuk ati angān piagah pinyikabŭs Tuhan ndŭg ka Ayŭh mandŭg. 27 Pak kambŭi angān man ruti Tuhan puan kah nok so makuk-I ngga urah adi dŭh batur, angān mbŭh bidosa rawan pŭrŭng ngga deya Tuhan. 28 Ngapŭi angān an nakit pirasa adŭp ngan diŭ, komŭnŭ meh angān bisa man ruti ka nok so makuk anŭ. 29 Amai kambŭi angān dŭh puan rati pŭrŭng Tuhan darŭm angān man ruti anŭ ka nok so makuk anŭ, angān mbŭh nunggu adŭp ngan darŭm angān man ka nok-i. 30 Anŭ inŭh sabab bagŭ angān mbŭh birandam ka ramah, ka bagŭ gŭh mbŭh kabŭs. 31 Kambŭi ata pirasa adŭp ta diŭ, dŭh ata dog ukum Tapa. 32 Pak ata dog bisara ka dog ukum adŭp Tuhan, isa ata dŭh dog ukum samah ngga ong. 33 Jadi meh, bara dingan ku, kan angān tikuruk yŭn Biruman Tuhan, kajŭn dingan ngan. 34 Ka kambŭi agi so angān sibŭrŭk, ayŭh patut man di arŭn adŭp-i, isa angān dŭh dog ukum Tuhan darŭm angān mandŭg tikuruk. Pasar kayuh adi bŭkŭn, aku re ngatur-i kan aku mandŭg.

1 Corinth 12

1 Bara dingan ku, angān agi siken aku pasar pinganggen so Roh Kudus. Aku taŭn raan angān puan ani sibandar-i pinganggen anŭ. 2 Angān puan nang di andu angān babŭ dŭh puan Tapa, angān mbŭh manyap darŭm barang ka mun aran pimudip adi nyambah tibudo. 3 Aku raan angān puan mating daya adi dog nyiruton Roh Tapa bisa nang “Jesus turah!” ka mating daya bisa ngaku “Jesus inŭh Tuhan,” kambŭi dŭh dog ngajar Roh Kudus. 4 Agi bagŭ masam pinganggen roh, pak babŭ ndi Roh anŭ adi nggen-i. 5 Agi bagŭ masam aran ngga bituan, pak babŭ ndi Tuhan anŭ yŭn nŭŭh bituan. 6 Barang naan ata tungang ndai bagŭ masam kraja, pak ndi Tapa anŭ adi nyiraja darŭm ata ka turung ata di sopŭrŭg pingandai ta. 7 Yŭn kana sopŭrŭg ta Tapa mbŭh nggen tandā ngga kiren Roh Kudus agi di barang naan ata. 8 Di ndi naan, Roh Kudus nggen ajar puno ngga pinyibijak, di adi bŭkŭn Ayŭh nggen ajar puno ngga pinyipuan. 9 Roh anŭ gŭh adi nggen di ndi naan pinyabah, di adi bŭkŭn Ayŭh nggen kuasa ngga pibua daya adi birandam. 10 Roh anŭ nggen di ndi naan kuasa ngga ndai pingandai-nginga; di adi bŭkŭn, pinganggen ngga piagah agah so Tapa; ka di adi bŭkŭn dinge, pimandai ngga ngatŭn pinganggen adi mandŭg so Roh Kudus ngga adi dŭh mandŭg so Roh Kudus. Di ndi naan Ayŭh nggen pimandai ngga minyu piminyu saruh, ka di adi bŭkŭn Ayŭh nggen pimandai ngga kidaan rati kayuh adi dog nang. 11 Pak-i ndi Roh Kudus anŭ adi ndai sopŭrŭg-i; Ayŭh natu aki ndi pinganggen an-I nggen di barang naan ata, bŭkŭn daya bŭkŭn pinganggen, nanyam pinyiraan-I. 12 Kristus mbŭh keya ka ndi pŭrŭng ganan ngga bagŭ sakap-i; ayŭh babŭ ndi pŭrŭng, sunggu-i biyŭn bagŭ sakap. 13 Simŭnŭ gŭh sopŭrŭg ta, bait-i ata daya Jahudi puan kah adi dŭh bangsa Jahudi, bait-i daya urun puan kah daya bebas, mbŭh dog baptisa Roh ndi anŭ ka darŭm ndi pŭrŭng anŭ. Tapa mbŭh nggen ndi Roh anŭ di ata da nok. 14 Amai adŭp pŭrŭng dŭh-i dog ndai so ndi sakap adŭ, pak so bagŭ sakap. 15 Kambŭi kaja bisa nang, “Sabab aku ati dŭh tangan, aku dŭh tung pŭrŭng,” anŭ dŭh re nyidŭrŭ-i so pŭrŭng. 16 Ka kambŭi kajit bisa nang, “Sabab aku dŭh batŭh, aku dŭh tung pŭrŭng,” anŭ dŭh re nyidŭrŭ-i so pŭrŭng. 17 Kambŭi ndi pŭrŭng mbŭh batŭh adŭ, simuki-i re dingah? Ka kambŭi-i kajit adŭ, simuki-i re kadŭk? 18 Tapa mbŭh na barang sakap di ndi pŭrŭng nunda ka pingatur adŭp-I. 19 Ayŭh dŭh bisa jadi ndi pŭrŭng kambŭi-i ndi sakap adŭ. 20 Ayŭh taŭn-i bagŭ sakap pak ndi pŭrŭng. 21 Ngapŭi batŭh dŭh bisa nang di tangan, “Aku dŭh biguna di kuu!” Dŭh gŭh ubak bisa nang di kaja, “Aku dŭh biguna di kuu!” 22 Sibandar-i ramah bait kani sakap anŭ pak kambŭi ata dŭh biyŭn-i ata dŭh tungang ndai ani ani; 23 ka sakap anŭ adi ata pikir dŭh biguna mbŭh anŭ adi ata nakit jaga; ka anŭ adi dasa ata nyabŭt mbŭh ata nakit nutu, 24 adi dŭh dog biguna sakap adi rabis ramus. Adŭp Tapa mbŭh ndai ka ngatur pŭrŭng ta isa sirabi ka anŭ adi dŭh biguna jadi biguna. 25 Ngga simŭnŭ meh sopŭrŭg sakap bisa samah nyiraja darŭm-i biturung ngga sakap adi bŭkŭn. 26 Kambŭi ndi sakap di pŭrŭng ta mandam, sopŭrŭg sakap adi bŭkŭn sua mandam; kambŭi ndi sakap dog stabi, sopŭrŭg sakap adi bŭkŭn sua gaŭn. 27 Sopŭrŭg ngan mbŭh pŭrŭng Kristus, ka barang naan angān mbŭh darŭm ndi pŭrŭng-I anŭ. 28 Di eklisia Tapa mbŭh ngatur sopŭrŭg da biyŭn pinura-i: adi numbor ndi bara pinyuruh, adi numbor duwŭh bara nabi, adi numbor taruh bara gurū; adi bŭkŭn inŭh ngara adi ndai pingandai-nginga, ka ngara adi mbŭh dog nggen kuasa ngga pibua puan kah turung daya, puan kah nyiruton daya puan kah minyu darŭm piminyu saruh. 29 Dŭh sopŭrŭg daya jadi pinyuruh, dŭh sopŭrŭg nabi, dŭh sopŭrŭg gurū; dŭh sopŭrŭg daya biyŭn kuasa ngga ndai pingandai-nginga, 30 puan kah ngga pibua daya adi birandam, puan kah ngga minyu piminyu saruh, puan kah ngga kidaan rati piminyu saruh anŭ adi ko dog nang. 31 Na atin ngan di pinganggen pinganggen adi biguna dŭ. Ka aku re kidaan gŭh di angān aran adi rabis biguna.

1 Corinth 13

1 Bisa bait kani aku minyu barang masam piminyu manusia ndŭg ka piminyu malaikat ani, pak kambŭi aku dŭh biyŭn pinyirindu, piminyu ku agi keya ka jawŭn engan tin. 2 Agi bait kani aku pinganggen ngga nyuse agah so Tapa, ka puan sopŭrŭg kayuh ka mirati sopŭrŭg kayuh adi bisukan; agi bait kani aku pinyabah bās adi ngga mindah darŭd, pak kambŭi aku dŭh biyŭn pinyirindu, aku ati au-tarun. 3 Aku nggen bait kani sopŭrŭg kayuh adi aku biyŭn, ndŭg ka nggen pŭrŭng ku yŭn dog badang ani, pak kambŭi aku dŭh biyŭn pinyirindu, kayuh anŭ mating pinyikana-i di aku. 4 Pinyirindu inŭh sabar ka mandis; pinyirindu dŭh-i sina puan kah miruap ka sambuh; 5 pinyirindu dŭh-i dŭh biradat puan kah bidagis puan kah udah baji; pinyirindu dŭh-i ingat arap daya di tunduh adŭp; 6 pinyirindu dŭh-i angan kayuh adi arap, pak angan kayuh adi batur. 7 Pinyirindu inŭh tan di barang masam kayuh; anŭ inŭh sabah di daya, dŭh manyap pingarap, ka siraru sabar. 8 Pinyirindu tan adu adu. Agi daya piagah agah so Tapa, pak kayuh anŭ dŭh-i re tui; agi barang masam pinganggen piminyu saruh, pak-i re ko; agi pinyipuan, pak-i re dog kambŭt. 9 Amai pinganggen pinyipuan ka pinganggen piagah agah so Tapa dŭh-i sukup; 10 pak kan anŭ adi sukup kana mandŭg, anŭ adi dŭh sukup re miyap. 11 Di andu aku gi-sŭ, piminyu, asŭng ngga pikir-kira ku mbŭh tung anak-sŭ; madin aku mbŭh tuuh, aku dŭh tia biyŭn urah anak daya. 12 Kayuh adi ata kiris pasar Tapa madin agi keya ka singangi adi kabur di siramin, pak te ata re kiris Ayŭh ngga situra jawin. Kayuh adi aku puan madin inŭh kada-i adŭ, pak ripas anŭ aku re puan sopŭrŭg-i, nimun Tapa puan sopŭrŭg kayuh pasar aku. 13 Jadi meh taruh ati babŭ: pinyabah, pingarap, ka pinyirindu; ka adi rabis bās inŭh pinyirindu.

1 Corinth 14

1 Pinyirindu inŭh adi angān patut gruwŭn. Na atin ngan di pinganggen roh, rabis-i pinganggen piagah agah so Tapa. 2 Ngara adi minyu darŭm piminyu saruh dŭh minyu di daya pak di Tapa, sabab mating daya mirati kayuh adi ngara nang. Ngara minyu pasar kayuh adi bisukan adi Roh Kudus sadi adŭ puan. 3 Pak ngara adi piagah agah so Tapa minyu di daya ka nggen pinurung di daya, ngatat, ka nyaduh daya. 4 Ngara adi minyu darŭm piminyu saruh kaŭs-i turung adŭp-i, pak ngara adi piagah agah so Tapa turung sopŭrŭg daya darŭm eklisia. 5 Aku raan angān minyu darŭm piminyu saruh; pak aku raan dŭ angān biyŭn pinganggen piagah agah so Tapa. Amai daya adi piagah agah so Tapa agi biguna dŭ so daya adi minyu piminyu saruh, anŭ inŭh, kambŭi mating daya diginŭ adi tukang kidaan rati pinganang piminyu saruh anŭ, ngga turung sopŭrŭg daya eklisia. 6 Jadi kan aku mandŭg ka angān, bara dingan ku, ani kana ku di angān kambŭi aku minyu darŭm piminyu saruh? Taŭn mating guna-i, adŭ kambŭi aku taban ka angān pinandŭng so Tapa, puan kah pinyipuan, puan kah agah so Tapa, puan kah ajar. 7 Mbit ndu suto tirari puan kah kachapi, kambŭi-i dŭh dog mambak ngga biruru, asi re bisa puan ragu-i? 8 Ka kambŭi sianŭ adi digen trompet dŭh mambak-i ngga biruru, asi meh re sidia yŭn biperang? 9 Simŭnŭ gŭh, asi meh re mirati kayuh adi angān nang kambŭi agah adi angān nggen darŭm piminyu saruh dŭh tarang? Pinganang ngan anŭ re miyap mun sabak! 10 Agi bagŭ masam piminyu darŭm ong, pak mating adi dŭh biyŭn rati-i. 11 Pak kambŭi aku dŭh puan piminyu anŭ adi dog pakai, ngara adi minyu-i mbŭh keya ka daya tami di aku, ka aku daya tami di ngara. 12 Amai angān graŭh an biyŭn pinganggen roh, angān dŭh siŭn dŭh rabis so kayuh bŭkŭn an pakai anŭ adi biguna dŭ ngga turung pijog eklisia. 13 Sianŭ adi minyu piminyu saruh dŭh siŭn dŭh an simayang mite pinganggen anŭ ndi adi kidaan rati kayuh adi dog nang. 14 Amai kambŭi aku bidua simŭnŭ, roh ku sawŭ bidua, pak pikir ku dŭh sua. 15 Ani re ku ndai garang? Aku re bidua ngga roh ku, pak aku re bidua gŭh ngga pikir ku; aku re biragu ngga roh ku, pak aku re biragu gŭh ngga pikir ku. 16 Kan angān nggen trima kaseh darŭm roh, simuki daya biasa adi sua simayang re nang “Amen” yŭn dua trima kaseh ngan? Ngara dŭh puan kayuh adi angān nang. 17 Sunggu-i kana bait kani dua trima kaseh ngan ka Tapa, daya bŭkŭn adi sua guru diginŭ taŭn mbŭh dŭh dog turung. 18 Aku nggen trima kaseh di Tapa amai aku pakai piminyu saruh rabis so angān. 19 Pak di tika daya eklisia tikuruk simayang aku an dŭ minyu pakai rimŭh bang piminyu adi daya mirati, ngga ngajar daya, so ku pakai biribu ribu bang piminyu darŭm piminyu saruh. 20 Dŭhnyah bipikir mun anak daya, bara dingan ku. Angān patut keya ka anak-anya jeja ka kayuh adi arap, pak jadi daya tuuh darŭm pikir ngan. 21 Darŭm Surat-kudus agi dog nuris, “Ngga daya tami adi pakai piminyusaruh Aku re minyu ngga daya Ku, Tuhan nang. Aku re minyu so baba daya tamipak babŭ gŭh daya Kudŭh an dingah Aku.” 22 Ngapŭi meh, pinganggen minyu darŭm piminyu saruh mbŭh tandā yŭn daya adi dŭh sabah di Kristus, dŭh-i yŭn daya adi sabah; pinganggen piagah agah so Tapa mbŭh tandā yŭn daya adi sabah di Kristus, dŭh-i yŭn daya adi dŭh sabah. 23 Jadi kambŭi sopŭrŭg daya eklisia tikuruk ka sopŭrŭg piguru minyu darŭm piminyu saruh, ka kambŭi agi kada daya biasa puan kah daya adi dŭh sabah di Kristus mŭrŭt, dŭh kah ngara re nang sopŭrŭg ngan gira? 24 Pak kambŭi barang naan piagah agah so Tapa kan kada daya adi dŭh sabah di Kristus puan kah daya biasa mŭrŭt, ngara anŭ re rada adŭp-i daya bidosa ka raan ngubah adŭp-i sabab kayuh adi ngara dingah. 25 Pikir-kira ngara adi bisukan re tatŭng, ka ngara re sidikang ka nyambah Tapa buang ngaku, “Sawŭ Tapa agi digiti ngga angān!” 26 Ati inŭh kayuh adi aku nang, bara dingan ku. Kan angān tikuruk simayang, agi tukang nyanyi, agi tukang ngajar, agi tukang nggen pinandŭng so Tapa, agi tukang piagah agah so Tapa darŭm piminyu saruh, ka agi tukang kidaan rati kayuh adi dog nang. Sopŭrŭg kayuh dŭh siŭn dŭh ngga turung eklisia. 27 Kambŭi agi daya an minyu darŭm piminyu saruh, siabo bagŭ-i duwŭh puan kah taruh naan patut minyu, bikires, ka daya bŭkŭn dŭh siŭn dŭh an kidaan rati kayuh adi dog nang. 28 Pak kambŭi mating daya diginŭ adi bisa kidaan rati-i, sianŭ adi minyu darŭm piminyu saruh dŭh siŭn dŭh an pirŭŭ adŭp-i pak minyu di adŭp-i sadi ngga di Tapa. 29 Duwŭh puan kah taruh naan adi mbŭh dog nggen agah so Tapa patut piagah-i, darŭm adi bŭkŭn ngatin kayuh adi dog nang. 30 Pak kambŭi agi daya di dupan bara adi mbŭh tikuruk kambat agah so Tapa, sianŭ adi minyu patut ko minyu. 31 Sopŭrŭg ngan bisa piagah agah so Tapa, ndi ngga ndi, isa barang naan dapŭd birajar ka dog ngatat. 32 Pinganggen piagah agah so Tapa an nakit dog jaga sianŭ adi tukang piagah, 33 sabab Tapa dŭh raan ata udip darŭm pito, pak raan ata udip tunda atur ka damai. Nimun adi mbŭh jadi di sopŭrŭg eklisia Tapa, 34 bara dayung patut pirŭŭ adŭp-i di tika tikuruk. Ngara dŭh siŭn minyu; sak adi nang Ukum-adat Jahudi, ngara patut pirŭŭ adŭp-i pak nyiringa kayuh adi dog nang. 35 Kambŭi ngara raan puan kayuh, ngara patut siken di banŭh ngara di arŭn. Taŭn-i nggen mangŭh dayung minyu di tika eklisia tikuruk. 36 Pinganang Tapa dŭh mandŭg so angān, ka dŭh-i sabab angān sadi adŭ pinganang Tapa mandŭg? 37 Kambŭi agi daya pikir adŭp-i pinyisung Tapa puan kah biyŭn pinganggen roh, ayŭh dŭh siŭn dŭh rada kayuh adi aku nuris ka angān mbŭh pinyipesan Tuhan. 38 Pak kambŭi ayŭh dŭh piduri kayuh anŭ, dŭhnyah piduri ayŭh. 39 Jadi meh, bara dingan ku, na atin ngan di kraja pingandai adi piagah agah so Tapa, pak dŭhnyah nagah daya minyu darŭm piminyu saruh. 40 Sopŭrŭg kayuh dŭh siŭn dŭh dog ndai ngga nakit ka ngga biruru.

1 Corinth 15

1 Ka madin aku raan angān ingat, bara dingan ku, Agah Kana anŭ adi aku ko nyuse di angān, adi angān kambat, adi yŭn pinyabah ngan bidigŭng tagap. 2 Anŭ inŭh Agah Kana, agah adi aku ko nggen di angān. Agah Kana anŭ re nyiramat angān kambŭi angān bidigŭng tagap dieh. Kambŭi dŭh, pinyabah ngan anŭ dŭh biyŭn guna. 3 Aku mbŭh nggen di angān kayuh adi aku ko kambat, adi mbŭh raru biguna: Kristus kabŭs yŭn dosa ta, nimun adi dog nuris di Surat-kudus; 4 Ayŭh dog kubur ka dog pakat udip bauh andu adi taruh, nimun adi dog nuris di Surat-kudus; 5 Ayŭh nandŭng di Peter ka komŭnŭ di sopŭrŭg bara pinyuruh adi simŭng-duwŭh naan. 6 Komŭnŭ Ayŭh nandŭng di bara pinunda-I adi rabis rimŭh ratus naan; batang sopŭrŭg ngara babŭ udip, sunggu agi adi mbŭh kabŭs. 7 Komŭnŭ ayŭh nandŭng di James, ka dinge di sopŭrŭg bara pinyuruh. 8 Sikasŭn-i Ayŭh nandŭng di aku, sunggu aku ati mbŭh keya ka daya dog biranak aset tipuh-i. 9 Amai aku ati adi mbŭh siabo kurang biguna di dupan bara pinyuruh; dŭh gŭh aku patut dog kadŭn pinyuruh, sabab aku ko kisiis eklisia Tapa. 10 Pak so ka pinyirasi-mandis Tapa aku mbŭh jadi adŭp ku adi madin, ka pinyirasi-mandis adi-I mbŭh nggen di aku dŭh-i jadi au-tarun. Pak gŭt-i aku adi rabis dŭ bandar nyiraja so bara pinyuruh adi bŭkŭn, sunggu-i dŭh inŭh pingandai adŭp ku, pak pinyirasi-mandis Tapa adi nyiraja ngga aku. 11 Jadi meh, bait-i mandŭg so aku puan kah so ngara, anŭ inŭh kayuh adi sopŭrŭg kieh nyuse, ka anŭ inŭh kayuh adi angān sabah. 12 Kieh nyuse agah pasar Kristus dog pakat so kabŭs, simuki kada so angān nang daya adi kabŭs dŭh re dog pakat udip bauh? 13 Kambŭi anŭ sawŭ, sirati-i Kristus dŭh gŭh dog pakat; 14 ka kambŭi Kristus dŭh dog pakat so kabŭs, kieh mating kayuh re ami nyuse, ka angān mating gŭh kayuh re ngan sabah. 15 Rabis so anŭ, kieh mbŭh keya ka pingadong nang Tapa pakat Kristus so kabŭs; pak kambŭi-i sawŭ daya adi kabŭs dŭh dog pakat udip bauh, Tapa dŭh gŭh meh pakat Kristus. 16 Amai kambŭi daya adi kabŭs dŭh dog pakat so kabŭs, Kristus dŭh gŭh dog pakat so kabŭs. 17 Ka kambŭi Kristus mating dog pakat so kabŭs, pinyabah ngan mbŭh keya ka pŭmŭh ka adŭp ngan babŭ manyap darŭm dosa. 18 Ka sirati-i gŭh bara adi sabah di Kristus adi mbŭh kabŭs mbŭh manyap. 19 Kambŭi pingarap ta di Kristus kaŭs-i kana yŭn pimudip ta di ong adŭ, taŭn-i mbŭh payah inŭh ata so tadŭ tadŭ daya bŭkŭn di ndi ong ong ati. 20 Pak Kristus taŭn sawŭ dog pakat so kabŭs, jadi jamen ngara adi mbŭh kabŭs re sawŭ dog pakat gŭh. 21 Amai nimun pinyikabŭs mandŭg so ka ndi naan daya, simŭnŭ gŭh pinyimakat so kabŭs mandŭg so ka ndi naan daya. 22 Amai nimun sopŭrŭg daya kabŭs sabab ngara ndi ngga Adam, simŭnŭ gŭh sopŭrŭg daya re dog pakat udip bauh sabab ngara mbŭh ndi ngga Kristus. 23 Pak barang naan re dog pakat nunda ka atur: Kristus, adi siabo diŭ; komŭnŭ, di tika pimandŭg-I, ngara adi-I dapu. 24 Ripas anŭ sikasŭn tipuh re mandŭg; Kristus re ngarah sopŭrŭg pinyipritah, pinguasa ngga pinguru, ka re nyerah ka Tapa Sama kuasa-I nimun Raja. 25 Amai Kristus dŭh siŭn dŭh mritah ndŭg ka Tapa mbŭh ngarah sopŭrŭg pinganyu ka na ngara di ribo kaja-I. 26 Sikasŭn pinganyu adi re dog ngarah inŭh pinyikabŭs. 27 Amai Surat-kudus agi nang, “Tapa na sopŭrŭg kayuh di ribo kaja-I.” Anŭ mbŭh timatŭk dŭh sirati-i Tapa adi na “sopŭrŭg kayuh” sua di ribo Kristus. 28 Pak kan sopŭrŭg kayuh mbŭh dog na di ribo pritah Kristus, Ayŭh adi adŭp Anak re na adŭp-I di ribo Tapa, adi na sopŭrŭg kayuh di ribo-I; ka Tapa meh re mritah sopŭrŭg kayuh. 29 Jadi munki meh ngara adi dog baptisa ngga ngarun ngara adi mbŭh kabŭs? Ani re ngara ndai? Kambŭi sawŭ, sak adi ko kada daya nang, daya adi mbŭh kabŭs dŭh re dog pakat udip bauh, mani meh ngara dog baptisa ngga ngarun ngara adi mbŭh kabŭs? 30 Mun kieh ati, re ngga mani kieh tiap jam ari dŭm tadŭ re ruban asŭng ami? 31 Bara dingan ku, barang andu aku siraru dŭm tadŭ re kabŭs! Sabab aku mingangŭn di angān, darŭm pimudip ta adi ndi ngga Kristus Jesus Tuhan ta, aku nang sakanŭ. 32 Kambŭi aku birawan ngga “dāng dāng ganas” di Ephesus batur so ka pinyiraan manusia, ani utung-i di aku? Pak kambŭi daya adi mbŭh kabŭs dŭh dog pakat udip bauh, agi garang pinganang sakati, “Ja ata man nok, amai sipagi ata re kabŭs.” 33 Dŭhnyah tibudō. “Dingan adi arap taŭn-i re pirusak angān.” 34 Nakit bipikir ka dŭh tia bidosa. Angān patut mangŭh ngarun kada so angān dŭh puan Tapa. 35 Agi daya re nang, “Simuki daya adi mbŭh kabŭs re dog pakat udip bauh? Munki pŭrŭng ngara re?” 36 Angān budo! Kan angān purun ruwang di tana, ayŭh dŭh re timbu kambŭi-i dŭh kabŭs. 37 Anŭ adi angān purun batur-i ruwang, bait-i ruwang gandom puan kah ruwang kayuh bŭkŭn, dŭh-i tigŭrŭ tŭngŭn adi re timbu. 38 Tapa nggen pŭrŭng di ruwang nanyam pinyiraan-I; Ayŭh nggen di tiap ruwang pŭrŭng nanyam patut. 39 Ka isin pŭrŭng ngara adi udip dŭh-i samah; manusia biyŭn ndi masam isin, dāng ndi masam, manuk ndi masam, iken ndi masam. 40 Anŭ adi di rangit biyŭn pŭrŭng ka anŭ adi di ong biyŭn pŭrŭng; pinyiramus pŭrŭng anŭ adi di rangit dŭh samah ngga pinyiramus pŭrŭng anŭ adi di ong. 41 Batŭh andu biyŭn pinyiramus adŭp-i, buran tung adŭp-i, bitang bitang tung adŭp-i; ka di dupan dudu bitang agi bagŭ masam gŭh pinyiramus. 42 Simŭnŭ inŭh kayuh re kan daya adi mbŭh kabŭs dog pakat udip bauh. Kan pŭrŭng dog kubur, ayŭh madam; kan dog pakat, ayŭh re udip adu adu. 43 Kan dog kubur ayŭh dŭh ramus buang ramah; kan dog pakat, ayŭh re ramus buang bake. 44 Kan dog kubur, anŭ pŭrŭng ong; kan dog pakat so kabŭs, anŭ pŭrŭng roh. Agi pŭrŭng ong manusia, re agi gŭh pŭrŭng roh. 45 Amai Surat-kudus nang, “Manusia adi diŭ, Adam, dog napa jadi manusia” ; pak Adam adi sundis inŭh Roh adi nggen udip. 46 Dŭh-i kayuh roh adi mandŭg diŭ, pak kayuh ong, ka komŭnŭ kayuh roh. 47 Adam adi diŭ, dog napa so tana, mandŭg so tana; Adam adi numbor duwŭh mandŭg so shorga. 48 Ngara adi tung ong agi mun sianŭ adi dog napa so tana; ngara adi tung shorga agi mun sianŭ adi mandŭg so shorga. 49 Nimun ata kasŭk gayŭn daya anŭ adi dog napa so tana, simŭnŭ gŭh ata re kasŭk gayŭn Daya anŭ adi mandŭg so shorga. 50 Kayuh adi aku nang inŭh, bara dingan ku, kayuh adi jadi so isin ngga deya dŭh bisa sua dapu Pinyipritah Tapa, ka kayuh adi bisa kabŭs dŭh bisa dapu kayuh adi dŭh bisa kabŭs. 51-52 Dingah meh rusia ati: dŭh sopŭrŭg ta re kabŭs, pak kan sikasŭn trompet dog mambak, sopŭrŭg ta re bitukar darŭm ndi kidap batŭh. Amai kan trompet anŭ dog mambak, daya adi kabŭs re dog pakat, dŭh re tia kabŭs, ka ata sopŭrŭg re bitukar. 53 Amai kayuh adi bisa kabŭs ka madam dŭh siŭn dŭh bitukar jadi anŭ adi dŭh bisa kabŭs ka madam. 54 Jadi kan kayuh anŭ jadi simŭnŭ, ka anŭ adi bisa kabŭs jadi anŭ adi dŭh bisa kabŭs, pinganang Surat-kudus re jadi bitŭtŭk: “Pinyikabŭs mbŭh dog kinating; pimanang mbŭh manŭn!” 55 “Pinyikabŭs, diki pimanang mu? Pinyikabŭs, diki kuasa adi ngga mu kandam?” 56 Pinyikabŭs dapŭd kuasa-i ngga kandam so dosa, ka dosa dapŭd kuasa-i so ukum-adat. 57 Pak trima kaseh di Tapa adi nggen di ata pimanang so ka Tuhan ta Jesus Kristus! 58 Jadi meh, angān adi aku rindu, mijog tagap ka dŭhnyah bada ani ani pigayo adŭp ngan. Na atin ngga pikir ngan di kraja Tuhan, amai angān puan sopŭrŭg kayuh adi angān ndai yŭn Tuhan dŭh-i au-tarun.

1 Corinth 16

1 Madin aku raan nyabŭt pasar duit adi angān re nguruk yŭn bara daya adi Tapa mbŭh mien di Judea. Angān dŭh siŭn dŭh an ndai kayuh anŭ adi aku ko kidaan di bara eklisia di Galatia da ndai. 2 Barang Minggu tiap tiap naan angān dŭh siŭn dŭh an nitah kada duit ngan nanyam pinyidapŭd ngan, ka nguruk-i, isa angān dŭhsah sun-i di tika aku mandŭg. 3 Kan aku mbŭh mandŭg, aku re nggen surat pingatŭn di ngara adi angān mbŭh nyibandar, ka pait ngara da taban pinganggen ngan anŭ ka Jerusalem. 4 Kambŭi aku patut di, ngara bisa samah di ngga aku. 5 Aku re mandŭg ka angān ripas aku ko panu di Macedonia, amai aku taŭn re so nŭ. 6 Kadŭ aku re tui ngga angān, jaka-i sitian tipuh madud, ka komŭnŭ angān bisa turung aku pijuu pimanu ku, ka tadŭ yŭn-i aku panu. 7 Aku raan bidapŭd ngga angān dŭh-i nyitiro adŭ. Aku harap, kambŭi Tuhan bada, aku dapŭd rŭŭ tui ngga angān. 8 Aku re rŭŭ digiti di Ephesus ndŭg andu Pentecost. 9 Agi pluang digiti ngga ndai kraja raru biguna, sunggu pinganyu bagŭ. 10 Kambŭi Timothy agi mandŭg ka angān, dŭhnyah kambŭt nakit kambat ayŭh, sabab ayŭh nyiraja yŭn Tuhan, mun aku gŭh. 11 Dŭhnyah tandah daya ida ida ngga ayŭh, pak turung ayŭh pijuu pimanu-i ngga berkat ngan, isa ayŭh bisa pari ka aku; amai aku kajŭn ayŭh pari ngga bara adi sabah. 12 Ati pasar madis ta Apollos. Aku mbŭh siraru ngatat ayŭh da bidapŭd ngga angān samŭn bara adi bŭkŭn adi sabah, pak ayŭh dŭh paŭh sabah nang adŭp-i patut di darŭm tipuh ati. Sunggu mŭnŭ, kan ayŭh biyŭn pluang ayŭh taŭn re di. 13 Bijaga meh, mijog tagap darŭm pinyabah, dŭhnyah taru pak bada adŭp ngan bake. 14 Ndai sopŭrŭg kraja ngan ngga pinyirindu. 15 Angān puan pasar Stephanas ngga rawang-i; ngara inŭh sibungas daya adi jadi Kristen di Achaia ka mbŭh ngga siabo asŭng-i turung bara daya adi Tapa mbŭh mien. Aku mite angān bara dingan ku, 16 tunda pinguru adi mun ngara, ka tadŭ daya adi nyiraja ka adi turung bara daya eklisia ayō ngara. 17 Aku gaŭn di pimandŭg Stephanas, Fortunatus, ka Achaicus; darŭm angān mating ngga aku 18 ngara agi nyanang asŭng ku, nimun ngara ko nyanang asŭng ngan. Daya adi mun ngara patut dog rada. 19 Bara eklisia di darŭm utung rais Asia pait tabi; Aquila ngga Priscilla ngga eklisia adi tikuruk di ramin ngara pait tabi Kristen. 20 Sopŭrŭg bara adi sabah digiti pait tabi. Tabi dingan ngan ngga tabi tandā damai. 21 Ngga tangan adŭp ku aku nuris ati: Tabi so Paul. 22 Asi asi adi dŭh rindu Tuhan, ayŭh re dog pangu! Marana tha -- Tuhan, mandŭg meh! 23 Pinyirasi-mandis Tuhan ta Jesus agi ngga angān. 24 Pinyirindu ku agi ngga sopŭrŭg ngan darŭm Kristus Jesus.

2 Corinth 1

1 So Paul, adi pinyuruh Kristus so ka pinyiraan Tapa, samŭn so dingan ta Timothy. Surat ati dog nuris nuju eklisia Tapa di Corinth, ka sopŭrŭg daya adi Tapa mbŭh mien di ndi tarun tana Achaia: 2 Isa-i Tapa adi Sama ta ngga Tuhan Jesus Kristus nggen di angān pinyirasi-mandis ngga damai. 3 Ja ata nggen trima kaseh di Tapa, Sama adi raru masi, adi Sama Tuhan ta Jesus Kristus, Tapa adi so sopŭrŭg pinurung mandŭg! 4 Ayŭh turung ata di barang masam pinyusah ta, isa ata bisa turung daya bŭkŭn adi biyŭn barang masam pinyusah, pakai pinurung anŭ adi ata dapŭd so Ayŭh. 5 Nimun ata biyŭn utung darŭm bagŭ pinyusah Kristus, simŭnŭ gŭh ata so Kristus samah dapu pinurung bās so Tapa. 6 Kambŭi kieh dog pinyusah, anŭ mbŭh yŭn pinurung ka pinyiramat ngan; kambŭi kieh dog turung, angān dog turung gŭh ka dog nggen pinyibake anŭ ngga nyijŭn darŭm sabar pinyusah anŭ adi kieh gŭh kinyam. 7 Jadi pingarap ami di angān dŭh re kurang; kieh puan, nimun angān sua kinyam pinyusah ami, angān re sua gŭh kinyam pinurung adi kieh kambat. 8 Bara dingan, kieh raan angān puan pinyusah adi dog kieh di utung rais Asia. Pinyusah ami anŭ mbŭh raru bat, batang re dŭh udip nyam kieh da-i. 9 Kieh nyam adi mbŭh dog nggen ukum kabŭs. Pak-i mbŭh simŭnŭ isa kieh tanŭ ka bisangan, dŭh di adŭp ami, pak di Tapa adŭ, adi bisa pakat daya so kabŭs. 10 Tapa mbŭh nyiramat kieh so pinyibisā pinyikabŭs ka kieh puan Ayŭh re nyiramat kieh dinge, 11 darŭm angān turung kieh ngga dua ngan. Ka sopŭrŭg dua ngan yŭn ami re dog nam ngga berkat Tapa di tunduh kieh; ka bagŭ re nggen, ngga sirŭŭn bana, trima kaseh di Tapa yŭn ami. 12 Kieh ngangŭn pikir-kira atin ami mbŭh kiren nang pimudip ami di ong ati, ka rabis-i gaya pimudip ami ngga angān, mbŭh dog nguasa atin adi dŭh an miman kayuh ngga atin bisig so Tapa buang ngga atin tŭnggŭn, so ka kuasa pinyirasi-mandis Tapa ka dŭh so ka pinyibijak manusia. 13-14 Kieh nuris ka angān kaŭs-i kayuh adi angān bisa basa ka mirati. Pak sunggu angān mirati kieh dŭh ngga sipuno-i madin, aku harap angān re dŭ dŭ mirati kieh, isa di Andu Tuhan Jesus mandŭg angān bisa mingangŭn pasar kieh nimun kieh re mingangŭn pasar angān. 15 Anŭ kayuh adi taŭn aku puan adi ko sibungas-i bada aku ndai pikir ku an munan angān, siŭn angān utung da pimandŭg ku adi piduwŭh kari. 16 Amai aku an nyasa angān darŭm aku di ka Macedonia ka darŭm aku pari so nŭ, siŭn angān bisa turung aku di pimanu ku ka Judea. 17 Darŭm aku ngatur simŭnŭ, agi kah aku mun adi dŭh bisa dog sabah? Kambŭi aku an ndai kayuh, mbŭh kah aku ndai-i ngga atin sibut, buang sidia an nang “Sa-i, sa-i,” ngga “Abah, abah” di jam anŭ gŭh? 18 Siragi Tapa minyu kayuh adi sawŭ, janji ku ngga angān dŭh-i “Sa-i” ngga “Abah.” 19 Amai Jesus Kristus, Anak Tapa, adi Silas, Timothy, ka adŭp ku ko nyuse di angān, dŭh-i sianŭ adi “Sa-i” ngga “Abah.” Sibandar-i, Ayŭh inŭh “Sa-i” tung Tapa; 20 amai Ayŭh inŭh “Sa-i” yŭn sopŭrŭg janji Tapa. Ngapŭi so Jesus Kristus “Amen” ta dog nang yŭn bragah Tapa. 21 Adŭp Tapa inŭh adi ndai kieh samŭn angān da tagap darŭm udip ndi ngga Kristus; adŭp Tapa inŭh adi mbŭh mien ata, 22 adi ko na tandā adŭp-I di ata yŭn adŭp-I dapu, ka mbŭh ngisi atin ta ngga Roh Kudus da jadi jamen sopŭrŭg anŭ adi-I mbŭh sidia yŭn ta. 23 Tapa inŭh saksi ku; Ayŭh puan atin ku! Aku dŭh jadi di ka Corinth sabab aku dŭh an nyusah angān. 24 Kieh dŭh an mritah angān jeja ka pinyabah ngan. Kieh puan angān tagap darŭm pinyabah ngan. Pak kieh nyiraja ngga angān yŭn sanang adŭp ngan.

2 Corinth 2

1 Jadi aku mbŭh ndai pikir ku dŭh re mandŭg ka angān dinge, isa angān dŭh susah. 2 Amai kambŭi aku bada angān susah, asi meh re nyipawŭn asŭng ku, kambŭi-i dŭh adŭp ngan adi ko ku bada susah. 3 Anŭ inŭh sabab aku nuris surat anŭ ka angān. Dŭh aku an mandŭg ka angān ka susah sabab adŭp daya adi patut bada aku gaŭn. Amai aku puan, kambŭi aku gaŭn, sopŭrŭg ngan gaŭn gŭh. 4 Aku nuris ka angān prajah ngga atin bipito buang susah ka sien; pinŭtŭn ku dŭh inŭh an bada angān susah, pak isa angān rada munki masam bās pinyirindu ku di sopŭrŭg ngan. 5 Jadi kambŭi agi daya mbŭh bada daya bŭkŭn susah, ayŭh dŭh ndai-i di tunduh ku pak di tunduh sopŭrŭg ngan, biar-i duwŭh taruh naan. (Aku nang sakanŭ sabab aku dŭh an paŭh karas di tunduh ayŭh.) 6 Bagŭ angān mbŭh nyara sarah daya anŭ, ka-i mbŭh jadi sukup ukum di tunduh-i. 7 Angān patut apun ayŭh, nyaduh ayŭh, isa ayŭh dŭh jadi raru susah ndŭg ka jadi jimŭ. 8 Aku mite angān kiren di ayŭh adŭp ngan sawŭ rindu ayŭh. 9 Aku nuris surat anŭ ka angān ngga suba angān, an puan tunda ngan kah dŭh pinyitayan ku. 10 Kan angān apun sarah daya, aku apun gŭh ayŭh. Amai kan aku apun, kambŭi agi re ku apun, aku apun di sirung jawin Kristus sabab angān, 11 siŭn Shetan dŭh mbit pluang di tunduh ta; ata puan akar-i. 12 Kan aku mbŭh ndŭg Troas an nyuse Agah Kana pasar Kristus, aku kiris Tuhan mbŭh kuka aran yŭn ku diginŭ. 13 Pak aku raru gapang, sabab aku dŭh tungang dapŭd dingan ta Titus. Jadi ripas aku ko kidaan adŭp ku re panu di daya diginŭ aku matak di ka Macedonia. 14 Pak trima kaseh di Tapa! Amai darŭm udip ndi ngga Kristus kieh mbŭh siraru dog nguru Tapa nimun daya-takap darŭm baris pimanang Kristus. Tapa pakai kieh da pikambang pinyipuan pasar Kristus adi keya ka buuh wangi ka barang yŭn. 15 Amai kieh agi keya ka kayuh adi buuh ramak dog jugan Kristus ka Tapa, di dupan ngara adi mbŭh siramat ka ngara adi mbŭh manyap. 16 Amai di ngara adi mbŭh manyap, anŭ mbŭh dagŭn madam adi bisa siŭ; pak di ngara adi siramat, anŭ mbŭh dagŭn wangi adi nggen udip. Asi meh garang, daya adi tungang ndai kraja bās anŭ? 17 Kieh dŭh mun daya bŭkŭn, bijaja ngga Agah Kana so Tapa ka bada-i mun kayuh adi dŭh brega; pak sabab Tapa mbŭh pait kieh, kieh minyu ngga atin tŭnggŭn di sirung jawin-I, nimun bara urun Kristus.

2 Corinth 3

1 Agi kah kieh ati sak adi mingangŭn pasar adŭp ami? Agi kah kieh ati biguna di surat nuju angān puan kah so angān ngga kidaan di daya pasar adŭp ami? 2 Adŭp ngan inŭh surat ami, adi dog nuris darŭm atin ami isa sopŭrŭg daya puan ka basa. 3 Taŭn granan adŭp Kristus nuris surat anŭ ka pait-i so kieh. Ayŭh dog nuris dŭh ngga dawat pak ngga Roh Kudus adi udip, ka dŭh dog mŭŭt di batuh pak di atin manusia. 4 Kieh nang sakanŭ sabab kieh mbŭh raru bisangan di Tapa so ka Kristus. 5 Dŭh sirati-i kieh biyŭn hak re nang adŭp ami tungang ndai kraja anŭ. Pinyitungang ami mandŭg so adŭp Tapa. 6 Ayŭh inŭh adi bada kieh tibirang jadi urun simanya bauh, simanya bauh adi dŭh mun ukum-adat adi dog nuris pak so ka Roh Kudus. Ukum-adat adi dog nuris taban pinyikabŭs, pak Roh Kudus nggen udip. 7 Turis Ukum-adat dog mŭŭt di batuh, ka bragah Tapa tatŭng di andu-i dog nggen. Sunggu sekar jawa di jawin Moses dŭ dŭ asab, jawa anŭ mbŭh raru daras ndŭg ka daya Israel dŭh tungang tingga jawin-i. Kambŭi Ukum-adat, adi taban pinyikabŭs dog nggen ngga bragah adi mun anŭ, 8 tatu rabis sangŭn bragah kraja pingandai Roh Kudus! 9 Kambŭi anŭ adi taban pinyikabŭs agi bragah-i, dŭh kah rabis bragah-i kraja pingandai adi taban pinyiramat! 10 Ata bisa nang, sabab bragah adi madin agi rabis jawa so bragah anŭ adi raru jawa-i jah, bragah anŭ adi jah mbŭh mating. 11 Amai kambŭi bragah agi darŭm anŭ adi dŭh tan tui, bragah darŭm anŭ adi tan tui re rabis sangŭn! 12 Sabab pingarap ami agi simŭnŭ inŭh kieh birani minyu. 13 Kieh dŭh mun Moses, adi na taŭb di jawin-i isa daya Israel dŭh kiris sekar jawa anŭ asab. 14 Pikir ngara sawŭ dŭh tikuka; ka ndŭg andu ati pikir ngara dog nutu ngga taŭb anŭ darŭm ngara basa surat surat simanya amba. Taŭb anŭ dog kadi adŭ-i kan daya anŭ mbŭh udip darŭm Kristus. 15 Di jaman madin gŭh, tiap kari ngara basa Ukum-adat Moses, taŭb anŭ babŭ matŭn pikir ngara. 16 Pak taŭb anŭ bisa dog kadi, sak adi nang Surat-kudus pasar Moses: “Taŭb-i dog kadi kan ayŭh nura Tuhan.” 17 “Tuhan” adi dog nyabŭt di ayat ati inŭh Roh; asi asi adi biyŭn Roh Tuhan, ayŭh anŭ mbŭh dog pirupas. 18 Sopŭrŭg ata meh, ngga jawin adi dŭh bitaŭb, kiren jawa bragah Tuhan; ka bragah anŭ, adi mandŭg so Tuhan adi Roh, bada ata bitukar jadi mun Ayŭh darŭm bragah adi rabis bās.

2 Corinth 4

1 Ngga pinyirasi-I Tapa mbŭh nggen di kieh kraja ati, ngapŭi kieh dŭh re jimŭ. 2 Kieh sān ka bŭngŭn sopŭrŭg pingandai bisukan adi nggen mangŭh; kieh dŭh nipu daya, dŭh gŭh kieh nikok pinganang Tapa. Tapa puan kieh kidaan kayuh adi sawŭ; ngga simŭnŭ kieh bisa dog sabah daya. 3 Kambŭi Agah kana adi kieh nyuse mbar dog mirati, ngara adi dŭh mirati-i taŭn mbŭh ngara adi manyap. 4 Ngara dŭh sabah, sabab tapa adi arap di ong ati mbŭh kinarŭm pikir ngara. Ayŭh matŭn ngara so kiris jawa adi nyekar di tunduh ngara, jawa adi mandŭg so Agah Kana pasar bragah Kristus adi tigŭrŭ gayŭn Tapa. 5 Amai dŭh-i kieh nyuse pasar adŭp ami; kieh nyuse Jesus Kristus adi adŭp-I Tuhan, ka adŭp ami ati inŭh urun ngan yŭn Jesus. 6 Tapa adi nang, “Jawa re nyekar darŭm karŭm!” inŭh babŭ Tapa anŭ adi bada jawa-I nyekar darŭm atin ami, isa ata bisa puan bragah Tapa adi nyekar di Jawin Kristus. 7 Pak kieh adi biyŭn rata roh ati agi keya ka tipayan biasa, siŭn-i kiren kuasa adi siabo bās taŭn mbŭh tung Tapa, dŭh tung jami. 8 Kieh awet dog pinyusah, pak dŭh kieh arah; kadang kadang dŭh puan ani re ami ndai pak kieh bŭn dŭh bijijŭ. 9 Bagŭ pinganyu, pak bŭn kieh dŭh biyŭn dingan; kadang kadang dog kijera, pak dŭh kabŭs. 10 Di tadŭ nga-i kieh taban di pŭrŭng ami pinyikabŭs Jesus, isa pimudip-I dog kiris gŭh darŭm pŭrŭng ami. 11 Sitŭkŭd kieh udip kieh siraru dŭm tadŭ re kabŭs amai Jesus, siŭn pimudip-I bisa dog kiris di pŭrŭng ami. 12 Rati-i, kieh ari situra jawin ngga pinyikabŭs, pak angān dapŭd udip. 13 Surat-kudus nang, “Aku minyu sabab aku sabah.” Simŭnŭ gŭh kieh, minyu sabab kieh sabah. 14 Kieh puan Tapa adi pakat Tuhan Jesus so kabŭs re pakat gŭh kieh samah ngga Jesus, ka taban kieh samŭn angān ka sirung jawin-I. 15 Sopŭrŭg ati mbŭh sabab angān, isa daya makin bitambah puan munki masam mandis-i Tapa, ka re muji ka kibās Ayŭh. 16 Sabab anŭ inŭh kieh bŭn re jimŭ. Sunggu pŭrŭng ami ati mbŭh makin madam, darŭm roh kieh dog pibauh barang andu. 17 Ka pinyusah ami ati, adi siit buang adi dŭh tui kieh kinyam re taban bragah adi tan adu adu ka kieh, bās dŭ so pinyusah anŭ. 18 Amai kieh dŭh na atin ami di kayuh adi tungang dog kiris, pak di kayuh adi dŭh tungang dog kiris. Kayuh adi tungang dog kiris dŭh-i tan tui, pak kayuh adi dŭh tungang dog kiris tan adu adu.

2 Corinth 5

1 Pŭrŭng ta ati agi keya ka bari adi yŭn ta rŭŭ di ong ati. Pak kan bari ati dog nyirubuh, ata puan Tapa re nggen di barang naan ata tarun yŭn rŭŭ. Ramin arŭn anŭ dŭh-i re ramin adi manusia ndai, pak ramin arŭn di shorga adi tan adu adu. 2 Sitadŭn ata di ong ati, ata nyidaing sabab ata raan rŭŭ di ramin arŭn ta anŭ adi di shorga. 3 Ata raan kasŭk-i mun piraka isa ata dŭh sitagor. 4 Bari ati adi yŭn ta rŭŭ madin mbŭh keya ka pinyirabis adi raru bat, adi nyidaing ata da-i. Ata nang sakanŭ dŭh sitagar ata raan tingge pŭrŭng ta ati adi di ong, pak sabab ata raan kasŭk pŭrŭng adi so shorga. Ngga simŭnŭ meh pŭrŭng ta adi bisa kabŭs birubah jadi anŭ adi dŭh bisa kabŭs. 5 Tapa inŭh adi bada sopŭrŭg anŭ bisa jadi. Ayŭh mbŭh nggen di ata Roh-I isa ata tatu puan Ayŭh re ndai-i. 6 Jadi kieh mbŭh siraru puno ngga atin pagan. Kieh puan siragi kieh rŭŭ darŭm pŭrŭng ati, kieh taŭn jo so ramin arŭn Tuhan. 7 Pak kieh udip pakai pinyabah, dŭh pakai kayuh adi kieh kiris. 8 Ngga atin pagan inŭh kieh an dŭ dog nyibarai so pŭrŭng, siŭn kieh bisa udip ngga Tuhan. 9 Rabis so kayuh bŭkŭn, kieh raan pimunos Tuhan bait-i darŭm pŭrŭng ami digiti puan kah di ramin arŭn di shorga. 10 Amai sopŭrŭg ta dŭh siŭn dŭh mijog bisara di sirung jawin Kristus. Barang naan re trima baras-i nanyam pingandai-i sitadŭn-i udip darŭm pŭrŭng, bait-i kana, bait-i arap. 11 Kieh puan rati-i nŭŭh taru Tuhan, ngapŭi kieh suba an ngasu daya bŭkŭn da marik pimudip-i pari ka Ayŭh. Tapa mbŭh batur batur puan asi kieh, ka aku harap angān puan gŭh kieh. 12 Dŭh-i kieh suba an kibās adŭp ami dinge di sirung jawin ngan, pak an nggen di angān sabab adi kana yŭn ngan mingangŭn pasar kieh, isa angān bisa nam ngara adi mingangŭn kaŭs pasar ayong manusia ka dŭh mingangŭn pasar urah-rakah manusia. 13 Kambŭi kieh mun daya gira, anŭ mbŭh yŭn Tapa. Kambŭi kieh tirase, anŭ mbŭh sabab angān. 14 Kieh mbŭh dog nguasa pinyirindu Kristus, amai kieh puan ndi naan Daya mbŭh kabŭs yŭn sopŭrŭg, rati-i sopŭrŭg ngara mbŭh sua kabŭs samah ngga Ayŭh. 15 Ayŭh kabŭs yŭn sopŭrŭg, isa ngara adi udip dŭh tia udip yŭn adŭp ngara, pak yŭn Ayŭh adŭ adi kabŭs ka dog pakat udip bauh sitagar ngara. 16 Ata dŭh tia tingga daya so ka gaya atur manusia. Sunggu agi bait kani ata tingga Kristus nunda ka gaya atur manusia, ata mbŭh dŭh tia simŭnŭ madin. 17 Daya adi udip darŭm Kristus mbŭh daya bauh; adi amba mbŭh mating, adi bauh mbŭh mandŭg. 18 Sopŭrŭg anŭ mbŭh Tapa ndai, adi so Kristus mbŭh ngubah ata so jadi pinganyu-I da jadi bara dingan-I, ka mbŭh bada ata ndai daya bŭkŭn da jadi dingan-I gŭh. 19 Kayuh adi kieh nyuse inŭh Tapa mbŭh ndai sopŭrŭg manusia da jadi bara dingan-I, darŭm Kristus. Tapa dŭh an ingat sarah ngara, ka mbŭh nggen di kieh piminyu ajar adi kidaan munki Ayŭh ndai ngara da bidingan ngga adŭp-I. 20 Kieh ati meh garang, minyu yŭn Kristus, keya ka adŭp Tapa ndai pimite-I so baba ami. Kieh mite ngga ngarun Kristus: bada Tapa ngubah angān so jadi pinganyu da jadi bara dingan-I! 21 Kristus bŭn ndai sarah, pak sitagar ata Tapa mbŭh bada Ayŭh gŭrŭng dosa ta siŭn ata darŭm udip ndi ngga Ayŭh bisa dapŭd pinŭnggŭn Tapa.

2 Corinth 6

1 Darŭm kraja ami samah ngga Tapa, meh, kieh mite angān dŭhnyah bada pinyirasi-mandis adi angān kambat so Tapa jadi au-tarun. 2 Dingah kayuh adi Tapa nang: “Kan tika adi ngga Aku kiren pinyikana Ku di angān mandŭg, Aku dingah angān; kan andu adi ngga Aku nyiramat angān mandŭg, Aku turung angān.” Dingah! Madin inŭh jam adi ngga nŭŭh trima pinyirasi Tapa; madin inŭh andu adi ngga nŭŭh dog nyiramat! 3 Kieh dŭh an bada daya kinarap kraja ami, jadi kieh suba dŭh bada daya sikak sikakong. 4 Darŭm sopŭrŭg kayuh adi kieh ndai, kieh kiren adŭp ami urun Tapa darŭm nyijŭn ngga atin tŭtŭd bagŭ masam pito, jera, ka pinyusah. 5 Kieh mbŭh dog pukong, dog jer, dog tawa; kieh mbŭh nyiraja rabis so patut, ndŭg dŭh bŭŭs bait man. 6 Ngga pimudip bisig ami, ngga pinyipuan, ngga atin sabar, ka ngga atin mandis kieh mbŭh kiren adŭp ami urun Tapa. Roh Kudus agi ngga kieh, ka pinyirindu ami taŭn sawŭ. 7 Kieh piagah agah so Tapa, ka kuasa Tapa agi ngga kieh. Pinŭnggŭn inŭh sinyata ami, pakai ami rawan ka pakai ami tak adŭp ami. 8 Kieh dog stabi ka dog pimangŭh; kieh dog ngamun ka dog muji. Daya nang kieh pingadong, pak kieh minyu kayuh adi sawŭ. 9 Mun adi dŭh dog puan, pak sopŭrŭg daya puan kieh; mun adi kabŭs, pak babŭ udip. Sunggu dog ukum, kieh dŭh dog siŭ. 10 Sunggu dog pinyusah, kieh siraru gaŭn; mun adi sirata, pak kieh bada bagŭ daya kaya; mun adi dŭh biyŭn kayuh, pak kieh biyŭn sopŭrŭg kayuh. 11 Tabi bara dingan di Corinth! Kieh pus kidaan kayuh di angān; kieh kuka atin ami yŭn ngan. 12 Kieh dŭh kurang rindu di angān; adŭp ngan inŭh adi kurang rindu di kieh. 13 Madin aku minyu ngga angān mun adi minyu ngga bara anak adŭp ku. Kuka meh atin ngan yŭn ami mun kieh mbŭh kuka atin ami yŭn ngan. 14 Pijo adŭp ngan so daya adi dŭh sabah di Jesus; dŭh angān brimun. Kayuh adi batur ngga kayuh adi sarah dŭh bisa bigaur. Jawa ngga karŭm dŭh bisa samah rŭŭ. 15 Simuki Kristus ngga Siarap re bisa situju? Di ani daya adi sabah re brimun ngga daya adi dŭh sabah? 16 Simuki yŭn pinyirŭŭ Tapa re bisa biyŭn gagit-i ngga tibudo? Amai ata inŭh yŭn pinyirŭŭ Tapa adi udip! Nimun adi adŭp Tapa ko nang, “Yŭn pinyirŭŭ Ku inŭh bara daya Kuka Aku bigaur ngga ngara; Aku re jadi Tapa ngara, ka ngara re jadi daya Ku.” 17 Tuhan ko gŭh nang, “Angān dŭh siŭn dŭh buka nyibarai adŭp ngan so ngara. Dŭhnyah bigaur ngga kayuh adi kais, ka Aku re trima angān. 18 Aku re jadi Sama ngan, ka angān re jadi bara anak Ku, dari dayung, nang Tuhan adi Bisa-pŭrŭg.”

2 Corinth 7

1 Angān adi aku rindu, sopŭrŭg janji anŭ mbŭh dog ndai yŭn ta. Ngapŭi ata patut pibisig adŭp ta so sopŭrŭg kayuh adi kinais pŭrŭng ngga simangi, ka udip darŭm taru di Tapa, ka bada adŭp ta kudus. 2 Kambat kieh darŭm atin ngan. Kieh bŭn ndai sarah di tadŭ daya; kieh bŭn pirusak daya, bait nipu daya. 3 Kieh dŭh nang sakanŭ ngga nyarah angān; amai, sak adi ko ku nang dawŭ-i, udip bait kabŭs kieh, angān taŭn siraru di atin ami. 4 Aku biyŭn puno pinyabah di angān ka mbŭh mingangŭn pasar angān! Darŭm sopŭrŭg pinyusah ami aku biyŭn sukup atin saduh. Raru gaŭn atin ku! 5 Ripas kieh mbŭh ndŭg Macedonia, kieh taŭn mbŭh dŭh adŭ tungang rŭŭ paya. Pito timbur di barang yŭn, bikaii ngga daya, ka taru mbŭh timbur darŭm atin ami. 6 Pak Tapa, adi nyaduh daya adi darŭm pinyutok, mbŭh nyaduh kieh ngga pimandŭg Titus. 7 Dŭh-i pimandŭg-i adŭ adi bada kieh gaŭn, pak pinganang-i pasar munki angān mbŭh ngatat ayŭh. Ayŭh agi kidaan di kieh nang angān raru an bidapŭd ngga aku, pasar atin nyesar ngan di kayuh adi mbŭh jadi, ka pasar munki angān taŭn sidia an turung aku; ngapŭi aku mbŭh rabis gaŭn madin. 8 Amai susah bait kani angān da surat ku anŭ, aku dŭh nyesar nuris-i. Sibungas-i aku taŭn nyesar, pak dŭh madin. Aku puan surat ku anŭ bada angān susah nyitiro adŭ. 9 Pak madin asŭng ku gaŭn; dŭh-i sabab aku ko kandam atin ngan, pak sabab atin mandam ngan anŭ mbŭh bada angān marik pimudip ngan pari ka Tapa. Atin mandam ngan anŭ taŭn-i so Tapa, ngapŭi dŭh-i kieh adi kandam atin ngan. 10 Amai atin mandam ngan anŭ adi so Tapa ngubah atin ngan da nŭtŭn ka aran pinyiramat; anŭ mating arap-i! Pak kambŭi ong ati bada atin ngan mandam, ayŭh bisa taban pinyikabŭs. 11 Angān bisa tingga kayuh adi Tapa ndai ngga atin mandam ngan! Angān mbŭh batur batur raan kiren adŭp ngan dŭh sarah! Angān mbŭh bangok, mbŭh gŭgŭh, ka mbŭh gruwŭn an ngukum pingandai sarah! Angān mbŭh kiren adŭp ngan dŭh sarah di sopŭrŭg kayuh anŭ. 12 Jadi, sunggu aku nuris surat anŭ, dŭh-i sabab sianŭ adi ndai sarah puan kah sianŭ adi yŭn daya ndai sarah. Aku nuris-i ngga kidaan, di sirung jawin Tapa, munki masam tŭtŭd-i angān di kieh. 13 Anŭ inŭh sabab kieh kinyam adŭp ami dog ngatat. Dŭh dog ngatat adŭ, pak mbŭh raru gaŭn sabab kieh kiris munki masam gaŭn-i Titus. Ayŭh agi kidaan di kieh munki angān bada asŭng-i gaŭn! 14 Dawŭ-i agi aku mingangŭn pasar angān di sirung jawin-i; munos inŭh asŭng ku madin, amai kayuh nang ku sawŭ. Kieh mbŭh siraru minyu kayuh adi sawŭ di angān, ka simŭnŭ gŭh kayuh adi kieh nang pasar angān mbŭh tatŭng sawŭ. 15 Ka pinyirindu-i di angān dŭ dŭ bitambah darŭm-i ingat munki sopŭrŭg ngan mbŭh tunda pinyitayan-i, ka munki angān mbŭh kambat ayŭh ngga atin stabi ngga taru. 16 Mbŭh raru sanang asŭng ku, aku batur batur tungang na atin ku di angān.

2 Corinth 8

1 Bara dingan, kieh raan kidaan di angān pasar kayuh adi mbŭh dog ndai di eklisia di Macedonia so ka pinyirasi-mandis Tapa. 2 Pinyusah adi dog ngara mbŭh bana suba ngara; pak sabab pinyigaŭn ngara adi raru bās ngara ngga atin adi dŭh sibut jugan pinganggen, sunggu ngara daya adi sirata. 3 Sawŭ, ngara mbŭh jugan ngga situngang tungang ngara, ka mbŭh jugan rabis so adi tungang ngara jugan, so ka pinyiraan adŭp ngara. 4 Ngara agi bandar bandar mite adŭp ngara sua biyŭn utung darŭm kraja adi turung bara daya adi Tapa mbŭh mien di Judea. 5 Anŭ mbŭh rabis so adi kieh harap! Sibungas-i ngara nyerah adŭp ngara di Tuhan; komŭnŭ, ngga pinyiraan Tapa, ngara nyerah adŭp ngara ka kieh gŭh. 6 Jadi kieh mite Titus, adi bada angān ndai kraja kana anŭ, pijuu ka turung angān ngamas-i. 7 Angān mbŭh kaya darŭm sopŭrŭg adi angān biyŭn: darŭm pinyabah, darŭm piminyu, darŭm pinyipuan; darŭm gruwŭn an turung ka darŭm pinyirindu ngan di kieh. Ngapŭi kieh raan angān dŭh bidagis darŭm pingandai kana ati. 8 Aku nang sakanŭ dŭh-i ngga ku mritah angān. Pak darŭm kiren munki masam daya bŭkŭn graŭh an turung, aku suba an puan sawŭ kah dŭh pinyirindu ngan. 9 Angān puan pinyirasi-mandis Tuhan ta Jesus Kristus; Ayŭh adi kaya, pak sabab angān Ayŭh bada adŭp-I sirata, siŭn angān bisa jadi kaya. 10 Di kira ku, kana dŭ inŭh angān ngamas kayuh adi angān ko piguru sawa prajah. Angān inŭh adi diŭ an nggen, ka mbŭh nggen sabab angān raan. 11 Ndai meh, ka ngamas kraja ngan! Angān graŭh piguru-i simŭnŭ gŭh angān patut ngamas-i, buang ndai-i ngga ani ani adi angān biyŭn madin. 12 Kambŭi angān graŭh an nggen, Tapa taŭn re trima pinganggen ngan anŭ nanyam tungang ngan nggen, dŭh nanyam adi dŭh angān biyŭn. 13-14 Dŭh-i aku suba an nyusah angān sabab an turung daya bŭkŭn; pak amai angān biyŭn bagŭ di tika ati, taŭn-i patut angān turung ngara adi sutok. Isa kan angān sutok ka ngara biyŭn bagŭ, ngara re turung angān. Simŭnŭ inŭh pinurung ngan bisa jadi brinyam. 15 Sak adi nang Surat-kudus, “Ayŭh adi nguruk bagŭ dŭ pingumandŭh re biyŭn rabis so patut, ka ayŭh adi nguruk nisŭ dŭ pingumandŭh re biyŭn paŭh nisŭ.” 16 Kieh nggen trima kaseh di Tapa amai Ayŭh mbŭh bada Titus graŭh mun kieh an turung angān! 17 Dŭh ayŭh dingah pimite ami adŭ, pak mbŭh raru graŭh an turung ndŭg ka mbŭh natu adŭp-i an di ka yŭn ngan, so ka pinyiraan adŭp-i. 18 Samah ngga ayŭh kieh pait dingan ami adi mbŭh raru traŭn dŭn-i di dupan sopŭrŭg eklisia amai kraja-i adi nyuse Agah Kana. 19 Tambah gŭh dinge, ayŭh mbŭh dog mien ka dog tijuan bara eklisia da sua ngga kieh ndai kraja kana ati yŭn bragah Tuhan buang ngga kiren kieh sawŭ an turung. 20 Kieh an nakit ngga pinganggen anŭ, isa daya dŭh bidudu. 21 Pinŭtŭn ami inŭh ndai kayuh adi batur, dŭh di jawin Tapa adŭ, pak di sirung jawin sopŭrŭg daya. 22 Jadi kieh pait dingan ami da sua ngga ngara; mbŭh siraru kieh suba ayŭh ka mbŭh puan ayŭh taŭn graŭh an turung. Ka sabab madin ayŭh mbŭh biyŭn sukup atin-sabah di angān, ayŭh taŭn rabis an turung. 23 Mun Titus, ayŭh inŭh apid ku di kraja ku ngga turung angān; mun bara dingan adi bŭkŭn adi samah panu ngga ayŭh, ngara anŭ ngarun eklisia ka kraja pingandai ngara agi taban bragah ka Kristus. 24 Kiren pinyirindu ngan di ngara, isa sopŭrŭg eklisia kiris-i ka puan kieh dŭh kadong kan kieh mingangŭn pasar angān.

2 Corinth 9

1 Dŭhsah aku nuris ka angān pasar pinurung adi dog pait ka bara daya adi Tapa mbŭh mien di Judea. 2 Aku puan angān taŭn raan turung, ka aku muko mingangŭn pasar angān di daya di Macedonia. “Bara adi sabah di Jesus di Achaia,” aku nang, “mbŭh sidia an turung so sawa prajah.” Atin graŭh ngan mbŭh ngatat ngara. 3 Madin aku pait bara adi sabah anŭ, isa pinganang ami pasar angān di kayuh anŭ dŭh jadi au-tarun. Pak, sak adi nang ku, angān mbŭh sidia an nggen pinurung. 4 Pak kambŭi agi kada daya so Macedonia mandŭg ngga aku ka dapŭd angān dŭh sidia, munki masam mangŭh meh kieh, amai kieh ko na puno pinyabah di angān. Adŭp ngan mangŭh gŭh! 5 Jadi aku pikir mbŭh kana dŭ inŭh kieh bada bara adi sabah anŭ di ka yŭn ngan diŭ so aku, siŭn awar sidia pinganggen adi angān ko bijanji an nggen. Kan aku mandŭg, kayuh anŭ mbŭh sidia, dŭh sabab angān dŭh siŭn dŭh nggen pak sabab angān taŭn an nggen. 6 Ingat, sianŭ adi purun nisŭ bine re ngatŭm nisŭ buwa; sianŭ adi purun bagŭ bine re ngatŭm bagŭ buwa. 7 Barang naan angān patut nggen, nimun angān ko natu an nggen, dŭh ngga atin nyesar puan kah sitagar angān dŭh siŭn dŭh nggen; amai Tapa rindu daya adi nggen ngga sanang asŭng-i. 8 Ka adŭp Tapa bisa nggen di angān rabis so adi angān biguna, isa angān bisa siraru biyŭn sopŭrŭg kayuh adi angān biguna, ka biyŭn rabis so sadang yŭn barang kraja kana. 9 Sak adi nang Surat-kudus, “Ayŭh nggen ngga siabo asŭng-i di daya sirata; mandis-i tan adu adu.” 10 Ka Tapa adi nggen bine di daya adi tukang purun ka pinguman yŭn man, re nggen gŭh di angān sopŭrŭg bine adi angān biguna ka bada-i timbu ka piruah bagŭ buwa yŭn ngatŭm so ka atin ngan adi dŭh sibut. 11 Ayŭh re bada angān jadi sukup kaya siŭn angān tungang siraru nggen ngga siabo asŭng ngan, ka simŭnŭ meh bagŭ re nggen trima kaseh di Tapa sabab pinganggen ngan adi ngara kambat so kieh. 12 Amai pingandai ngan anŭ dŭh-i turung bara daya adi Tapa mbŭh mien ka adi sirata adŭ, pak pijadi atin trima kaseh di Tapa. 13 Ka sabab pingandai ngan anŭ mbŭh kiren angān sawŭ bidigŭng tagap di Agah Kana Kristus adi angān sabah, bagŭ daya re nggen bragah ka Tapa. Angān mbŭh tunda-i darŭm angān an samah kayuh ngan ngga bara daya Tapa samŭn daya bŭkŭn. 14 Ka ngga pinyirindu ngara re simayang yŭn ngan sabab pinyirasi-mandis adi bās Tapa mbŭh nggen di angān. 15 Ata nggen trima kaseh di Tapa sabab pinganggen-I, adi rabis so tungang manusia kira.

2 Corinth 10

1 Aku, Paul, mite angān nyiringa aku. Sak adi nang daya, aku tŭkŭn buang dŭdŭt atin kan aku agi ngga angān, pak mangah kan aku jo so angān. Ngga pinyiduduh ka mandis Kristus 2 aku mite angān dŭhnyah bada aku mangah kan aku mandŭg; amai aku taŭn bisa mangah ngga ngara adi nang kraja pingandai ami agi so ka pinyiraan ong. 3 Taŭn-i sawŭ kieh udip di ong, pak kieh dŭh birawan so ka pinyiraan ong. 4 Sinyata adi kieh pakai ngga birawan dŭh-i sinyata ong pak sinyata adi bikuasa so Tapa, adi kieh bisa pakai ngga nyirubuh kuta. Kieh pirarap karit adi dŭh sawŭ; 5 kieh re nyirubuh pingandai uap-sambuh manusia adi jadi pinyibatŭn di pinyipuan pasar Tapa; kieh re tambit sopŭrŭg pikir-kira ka bada-i nundok di Kristus. 6 Ka ripas angān ko kiren adŭp ngan mbŭh batur batur nundok, kieh taŭn mbŭh sidia re ngukum sopŭrŭg adi dŭh nundok. 7 Angān tingga kayuh so tura ka tunduh-i adŭ. Kambŭi agi daya pikir adŭp-i mbŭh dog dapu Kristus, ayŭh patut pikir dinge, sabab kieh mbŭh tung Kristus gŭh. 8 Amai aku dŭh mangŭh, sunggu sungak bait kani aku darŭm aku mingangŭn pasar kuasa adi Tuhan mbŭh nggen di kieh; kuasa anŭ kieh pakai ngga pijog angān, dŭh ngga nyirubuh angān. 9 Dŭh aku an bada adŭp ku mun adi pirawan angān ngga surat surat ku. 10 Agi daya re nang, “Surat Paul raru bisā, pak kan adŭp-i agi ngga ata, ayŭh ramah, ka pinganang-i au-tarun!” 11 Daya adi mun anŭ patut puan nang kayuh adi kieh ko nuris di surat darŭm kieh jo so angān agi samah ngga kayuh adi kieh re ndai darŭm kieh agi ngga angān. 12 Sawŭ, kieh dŭh birani re kadŭn adŭp ami asi asi puan kah danding adŭp ami ngga ngara adi muji adŭp-i. Ngara budo! Ngara ndai takar ngga nakar adŭp-i, ka nyadŭng adŭp-i pakai takar anŭ! 13 Mun kieh, kambŭi kieh mingangŭn kieh dŭh bada-i rabis so patut. Kieh dŭh re bada-i rabis so patut darŭm kraja adi Tapa mbŭh nggen di kieh, simŭnŭ gŭh darŭm kraja ami di ruang ngan. 14 Ka amai angān mbŭh darŭm utung anŭ, kieh dŭh bisa rabis so patut kan kieh mandŭg ka angān taban Agah Kana pasar Kristus. 15 Ngapŭi kieh dŭh mingangŭn di kraja pingandai adi daya ko ndai rabis so adi Tapa ko miratak yŭn ami. Pak kieh harap pinyabah ngan bisa bitambah, buang kieh tungang ndai rabis bās kraja di dupan ngan, di darŭm utung adi Tapa mbŭh miratak. 16 Komŭnŭ kieh bisa nyuse Agah Kana di rais rais bŭkŭn jo so angān, ka dŭhsah mingangŭn pasar kraja pingandai adi mbŭh jadi di tarun yŭn daya bŭkŭn nyiraja. 17 Pak sak adi nang Surat-kudus, “Asi asi adi raan mingangŭn dŭh siŭn dŭh mingangŭn pasar kayuh adi Tuhan ko ndai.” 18 Ayŭh simŭnŭ, sabab kan adŭp Tuhan muji daya, daya anŭ taŭn sawŭ dapŭd puji, dŭh inŭh kan ayŭh muji adŭp-i.

2 Corinth 11

1 Aku mite angān turut ngga aku, bait di tika aku mun daya budo. Anŭ aku mite so angān! 2 Aku mbit bat di angān nimun Tapa mbit bat di angān; angān agi keya ka dayung tibŭn adi aku mbŭh nunang ngga ndi naan daya adŭ, adŭp Kristus. 3 Pak aku taru sibia-i pikir ngan miriseu, ka dŭh tia tŭtŭd di Kristus, nimun Eve adi ko tibudō da akar jippŭh. 4 Amai angān tandah tadŭ daya mandŭg tudu angān ka ngajar pasar Jesus adi bŭkŭn, dŭh sianŭ adi kieh nyuse. Angān an gŭh trima roh ngga agah kana adi taŭn mbŭh raru bŭkŭn so Roh ngga Agah Kana adi angān ko kambat so kieh! 5 Aku puan aku dŭh siabo sŭ so ngara adi angān nang “pinyuruh” ngan adi raru kana! 6 Kadŭ-i aku sawŭ dŭh sukup siradik darŭm aku minyu, pak aku dŭh kurang pinyipuan; anŭ muko kieh kiren di angān di barang nga-i ka di barang masam kayuh. 7 Aku dŭh mite angān bayar kan aku nyuse Agah Kana so Tapa di angān; aku pirapat adŭp ku siŭn angān bisa jadi rabis biguna. Sarah kah aku ndai simŭnŭ? 8 Sitadŭn aku nyiraja di ruang ngan, aku dog bayar eklisia eklisia di tarun bŭkŭn. Aku mbŭh keya ka mirupak ngara ramŭn ku an turung angān. 9 Ka sitadŭn aku agi ngga angān aku mating nyusah angān kan aku biguna di duit; bara adi sabah adi mandŭg so Macedonia taban ka yŭn ku sopŭrŭg kayuh adi aku biguna. Nimun adi mbŭh, ka simŭnŭ gŭh jŭ: Aku dŭh re nyusah angān! 10 Ngga ajar pasar Jesus adi taŭn sawŭ ka adi agi di aku, aku bipayu mating daya di ndi tarun tana Achaia re tungang pirŭŭ aku mingangŭn. 11 Agi kah aku nang sakanŭ sabab aku dŭh rindu angān? Tapa puan aku rindu angān! 12 Aku re babŭ ndai kayuh adi aku ndai madin, siŭn bara “pinyuruh” anŭ dŭh dapŭd aran ngga mingangŭn ka nang adŭp-i mbŭh nyiraja mun kieh. 13 Ngara anŭ dŭh pinyuruh adi sawŭ; ngara pinyuruh kadong, adi kadong pasar kraja pingandai-i buang ngakar bada adŭp-i mun pinyuruh adi sawŭ yŭn Kristus. 14 Anŭ dŭh-i kayuh saruh! Adŭp Shetan pandai gŭh bada adŭp-i mun malaikat jawa! 15 Ngapŭi-i dŭh kayuh saruh kambŭi bara urun-i ndai adŭp ngara da mun bara urun pinŭnggŭn. Pinŭbŭn-i ngara re trima baras-i nanyam kraja pingandai ngara. 16 Pari aku nang: daya dŭh bisa pikir aku ati budo. Pak kambŭi agi daya nang aku budo, trima meh aku nimun daya budo, isa aku nak suba mingangŭn nisit. 17 Taŭn-i, kayuh adi aku nang madin dŭh-i kayuh adi Tuhan bada aku nang; pasar mingangŭn ati aku ati sawŭ mbŭh minyu mun daya budo. 18 Pak amai mbŭh raru bagŭ daya mingangŭn pasar kayuh ong, aku bisa gŭh ndai simŭnŭ. 19 Adŭp ngan mbŭh raru bijak, ngapŭi angān raan bigaur ngga bara adi budo! 20 Angān tan kinyam daya mritah angān, nipu angān, kudog angān, ngamun angān, ka napar angān di jawin ngan. 21 Dasa aku ngaku kieh mbŭh raru pinakut re ndai simŭnŭ! Pak kambŭi daya an mingangŭn pasar kayuh, aku an gŭh. Aku minyu mun daya budo. 22 Ngara daya Hebrew kah? Aku daya Hebrew gŭh. Ngara daya Israel kah? Aku daya Israel gŭh. Ngara sesang Abraham kah? Aku sesang Abraham gŭh. 23 Ngara urun Kristus kah? Aku sak daya gira, pak aku ati urun adi kana dŭ so ngara! Aku agi bandar dŭ nyiraja, aku mbŭh siraru dŭ dog na darŭm jer, aku mbŭh siraru dŭ dog madŭs, ka mbŭh siraru dŭ dŭm tadŭ re kabŭs. 24 Pirimŭh kari aku kambat taruh puru-prii padŭs so daya Jahudi; 25 pitaruh kari aku dog madŭs daya Rome; ka ndi sidah aku dog manjan ngga batuh. Pitaruh kari aku agi sua darŭm kapar kaŭm di rawŭt, ka ndi sidah manyap duwŭh puru-pat jam di rawŭt. 26 Darŭm siraru panu aku agi mbŭh re dog susah da uba, da pirupak; mbŭh re dog susah da bangsa adŭp ku daya Jahudi samŭn da daya adi dŭh bangsa Jahudi; mbŭh re dog susah di barang kupo, susah di tuān, susah di rawŭt bās, ka mbŭh re dog susah da dingan adi dŭh sawŭ. 27 Aku mbŭh bandar nyiraja ka siraru dŭh bŭŭs; aku mbŭh darŭm sibŭrŭk ngga badŭh asŭng; aku siraru dŭh biyŭn sukup pinguman, puan kah sutok tarun yŭn rŭŭ, puan kah kurang piraka. 28 Dŭh kira adi bŭkŭn, barang andu aku susah da atin gapang ku di bara eklisia. 29 Kan agi daya ramah, aku ramah gŭh; kan agi daya ndai dosa, aku mbŭh jadi raru susah. 30 Kambŭi aku dŭh siŭn dŭh mingangŭn, aku re mingangŭn pasar kayuh adi kiren munki masam pinyiramah ku. 31 Tapa adi Sama Tuhan ta Jesus; biberkat inŭh adŭn-I ndŭg situi tui! Ayŭh puan aku dŭh kadong. 32 Di andu aku di Damascus, gabenor adi di ribo Raja Aretas bada soldadu soldadu adi jaga di tiban kuta kupo nakap aku. 33 Pak aku dog bisor darŭm bakur so rubang di sindung kuta kupo ka bu mangān ayŭh.

2 Corinth 12

1 Aku dŭh siŭn dŭh mingangŭn, sunggu-i mating kayuh dapŭd nŭŭh so mingangŭn. Pak madin aku an minyu pasar kayuh adi Tapa ko pinandŭng adi aku. 2 Aku puan ndi naan daya Kristen, simŭng-pat sawa adi mbŭh ripas, dog paad ka shorga adi siabo bigatung (aku dŭh puan sawŭ ngga dŭh-i kayuh ati; bait-i ayŭh kiris kayuh keya ka di darŭm pŭmŭh. Kayuh ati, Tapa adŭ puan). 3-4 Pari ku nang, aku puan daya anŭ dog paad ka Paradise (pak, dŭh aku puan sawŭ ngga dŭh-i kayuh ati; bait-i ayŭh kiris kayuh keya ka darŭm pŭmŭh. Kayuh ati, Tapa adŭ puan), ka diginŭ ayŭh dingah kayuh adi dŭh tungang dog nyabŭt ngga bang bang piminyu, buang-i adi dŭh manusia an nyabŭt. 5 Jadi aku re mingangŭn pasar daya anŭ, dŭh pasar adŭp ku; adŭ-i aku re mingangŭn pasar kayuh adi kiren pinyiramah adŭp ku. 6 Kambŭi aku an mingangŭn, aku dŭh budo, sabab aku kidaan kayuh adi sawŭ. Pak aku dŭh re mingangŭn, sabab aku dŭh raan daya nganju aku rabis so patut sitagar kayuh adi daya kiris aku ndai ka dingah aku nang. 7 Pak isa aku dŭh jadi raru sambuh ngga bagŭ pinandŭng mbŭh ku kiris, aku mbŭh dog ndi masam andam pŭrŭng adi raru mandam, adi keya ka pinyisung Shetan adi pijera aku da aku dŭh jadi sambuh. 8 Pitaruh kari aku bidua ka Tuhan pasar andam anŭ, mite Ayŭh kadi-i. 9 Pak pinyinam-I inŭh: “Pinyirasi-mandis Ku inŭh kayuh adi kuu biguna, amai kuasa Ku agi bās kan kuu ramah.” Kana dŭ aku mingangŭn di pinyiramah adŭp ku, siŭn dapŭd kinyam pinyigrindung kuasa Kristus di tunduh adŭp ku. 10 Munos asŭng ku ngga pinyiramah, ngga bakit so daya, ngga kraja-jera, ngga pinyikisiis, ka ngga pinyusah amai Kristus. Amai di tika aku ramah, di tika anŭ gŭh aku dapŭd pinyibake so Kristus. 11 Angān mbŭh bada aku mun daya budo. Angān inŭh adi patut nyibandar aku. Amai au-tarun bait kani aku ati, aku dŭh kurang kana so bara “pinyuruh” ngan anŭ adi angān nang raru kana. 12 Bagŭ pingandai-nginga ka pingandai-saruh adi kiren aku ati pinyuruh, mbŭh dog ndai di ruang ngan ngga atin adi sukup sabar. 13 Di ani meh angān kurang dog kingat so bara eklisia adi bŭkŭn, adŭ-i aku bŭn nyusah angān da batu adŭp ku ngga duit? Apun aku kambŭi aku agi ndai sarah di angān! 14 Ati inŭh adi pitaruh saba aku mbŭh sidia an munan angān; dŭh aku an nyusah angān ngga pimite. Angān inŭh adi aku raan, dŭh duit ngan. Sibandar-i, anak dŭh nyiran pimas, pak pimas nyiran anak. 15 Aku an pakai sopŭrŭg adi aku biyŭn, samŭn turang udas adŭp ku, ngga turung angān. Angān re kurang pinyirindu di aku kah sabab aku ruai rindu angān? 16 Samah ata puan aku bŭn nyusah angān tian ti. Pak agi daya re nang aku pinipu, ka kudog angān ngga pinganang kadong. 17 Agi kah aku bada bara pinyisung ku jiroh utung yŭn ku so angān, kan aku pait ngara ka yŭn ngan? 18 Aku mite Titus di, samŭn ndi naan dinge dingan ami adi Kristen. Bisa kah angān nang Titus jiroh utung so angān? Ayŭh ngga aku agi samah pinŭtŭn darŭm kraja, buang kayuh ndai ami agi samah. 19 Kadŭ-i angān pikir kieh tian ti suba an nyibandar adŭp ami di sirung jawin ngan. Dŭh! Kieh minyu nanyam ka pinyibada Kristus di sirung jawin Tapa, ka sopŭrŭg kayuh adi kieh ndai mbŭh taŭn ngga ami pijog angān. 20 Aku taru sibia-i kan aku mbŭh mandŭg te, aku dapŭd angān dŭh mun adi aku raan, ka angān dapŭd aku dŭh mun adi angān raan. Aku taru te aku kiris kaii, sina, baji, sibut, paki-pangu ka ngitong daya, uap-sambuh ka pito. 21 Aku taru sibia-i kan aku mandŭg dinge Tapa ku pimangŭh aku di sirung jawin ngan, ka aku re muās bara daya adi ko dawŭ-i bidosa, pak gibayuh taran pimudip-i adi dŭh tatu anŭ, mun pinyiripong pŭrŭng ngga pingandai kais.

2 Corinth 13

1 Ati inŭh adi pitaruh saba aku re munan angān. “Tiap pinganang ngga nyarah daya dŭh siŭn dŭh an dog natu duwŭh puan kah taruh naan saksi” sak adi nang Surat-kudus. 2 Aku raan kidaan di angān adi ko dawŭ-i bidosa, samŭn ngara adi bŭkŭn; agi aku nyabŭt-i prajah di andu aku munan angān adi piduwŭh saba, pak aku an nang dinge madin darŭm aku jo so angān: darŭm aku mandŭg dinge, mating daya tungang mangān ukum. 3 Angān re biyŭn bagŭ aran ngga puan Kristus sawŭ minyu so baba ku. Kan Ayŭh ngatur angān, Ayŭh dŭh ramah; Ayŭh kiren kuasa-I di ruang ngan kidŭ-i. 4 Amai sunggu-i darŭm pinyiramah Ayŭh dog ukum kabŭs di atuh rigang, Ayŭh udip so kuasa Tapa. Darŭm udip ndi ngga Ayŭh kieh agi ramah gŭh; pak angān re kiris kieh udip so kuasa Tapa, nimun Kristus gŭh udip so kuasa Tapa. 5 Nakit suba adŭp ngan ka tingga, nang kah udip darŭm pinyabah kah dŭh angān. Tatu angān puan Kristus Jesus agi rŭŭ darŭm angān, anŭ inŭh kambŭi angān dŭh arah darŭm pisuba anŭ. 6 Aku harap angān puan kieh ko nakit dog suba ka mbŭh taŭn sawŭ pinyuruh adi sawŭ. 7 Kieh bidua ka Tapa mite angān dŭh ndai sarah; dŭh ngga kieh nyikana adŭp ami, pak isa angān ndai anŭ adi batur, sunggu kieh agi mun daya adi arah. 8 Amai mating inŭh kayuh bisa ami ndai ngga rawan kayuh adi sawŭ, adŭ-i ngga tunda-i. 9 Sunggu kieh ramah, kieh gaŭn amai angān bake; ngapŭi kieh bidua siŭn angān jadi masang sukup kana. 10 Anŭ inŭh sabab aku nuris surat ati darŭm aku jo so angān; isa kan aku mbŭh mandŭg aku dŭhsah paŭh karas ngga angān darŭm aku pakai kuasa adi Tuhan mbŭh nggen di aku; kuasa ngga pijog angān, dŭh-i ngga nyirubuh angān. 11 Ka madin meh, bara dingan ku, harap angān bua sanang! Gruwŭn aran pimudip adi sukup kana; tunda pinganang ku ati; udip darŭm ndi itong ngga dingan ngan; udip darŭm damai. Ka Tapa pinyirindu ngga damai re agi ngga angān. 12 Tabi dingan ngan ngga tabi tandā damai. Sopŭrŭg daya digiti adi Tapa mbŭh mien pait tabi ka angān. 13 Pinyirasi-mandis Tuhan Jesus Kristus ngga pinyirindu Tapa, ka ndi itong Roh Kudus, agi ngga sopŭrŭg ngan.

Galatia 1

1 So Paul, adi jadi pinyuruh dŭh so pinyiraan manusia puan kah so pingatur manusia, pak so adŭp Jesus Kristus samŭn so Tapa Sama, adi pakat Ayŭh so kabŭs. 2 Sopŭrŭg adi sabah di Jesus adi agi digiti samah ngga aku pait tabi ka eklisia eklisia di Galatia: 3 Isa-i Tapa adi Sama ta ngga Tuhan Jesus Kristus nggen di angān pinyirasi-mandis ngga damai. 4 Siŭn-I bisa pirupas ata so jaman adi arap ati, Kristus mbŭh nggen adŭp-I ngga ngarun dosa ta, nanyam pinyiraan Tapa adi Sama ta. 5 Bragah ka Tapa ndŭg situi tui! Amen. 6 Nginga aku di angān! Gibayuh tian-ki ki ka angān mbŭh rasu bu mangān Ayŭh adi ko bagan angān ngga pinyirasi-mandis Kristus, ka mbŭh tunda agah kana adi bŭkŭn. 7 Sibandar-i, mating “Agah Kana adi bŭkŭn,” pak aku nang sakanŭ sabab daya agi mito angān buang suba an nukar Agah Kana Kristus. 8 Pak kambŭi kieh puan kah malaikat so shorga bait kani nyuse di angān agah kana adi bŭkŭn so anŭ adi kieh mbŭh nyuse di angān, isa-i ayŭh dog taran ka neraka! 9 Muko kieh nang kayuh anŭ prajah, ka madin aku nang dinge: kambŭi agi daya nyuse di angān agah kana adi bŭkŭn so anŭ adi angān ko kambat, isa-i ayŭh dog taran ka neraka! 10 Darŭm aku minyu sakanŭ, agi kah aku sak adi jiroh daya nyibandar adŭp ku? Taŭn aku dŭh! Kayuh adi aku raan inŭh pinyibandar so Tapa! Agi kah aku ati sak adi suba an pimunos asŭng daya? Kambŭi mun anŭ, aku dŭh urun Kristus. 11 Aku kidaan di angān, bara dingan ku: Agah Kana adi aku nyuse dŭh-i so manusia. 12 Aku mating kambat-i so manusia; mating gŭh daya ngajar-i di aku. Adŭp Jesus Kristus inŭh adi pinandŭng-i di aku. 13 Muko angān dog kidaan munki pimudip ku di andu aku babŭ bidigŭng tagap di Ukum-adat Jahudi, ka munki aku kisiis eklisia Tapa ka suba an pirubuh-i. 14 Aku agi rabis dŭ so daya Jahudi adi tuba takar adŭp ku darŭm pinyita Ukum-adat Jahudi, ka mbŭh tŭtŭd dŭ di adat tayung-babuk ta. 15 Pak Tapa ngga pinyirasi mandis-I mbŭh mien aku sibayuh aku dog biranak, ka mbŭh bagan aku da bituan di adŭp-I. Ka kan Ayŭh mbŭh natu 16 an kiren Anak-I di aku, isa aku nyuse Agah Kana pasar Ayŭh di daya adi dŭh bangsa Jahudi, aku mating tudu asi asi bada pitayan adŭp ku, 17 mating gŭh aku di ka Jerusalem tudu ngara adi mbŭh diŭ so aku jadi pinyuruh. Aku rasu di ka Arabia kidŭ-i, ka komŭnŭ di ka Damascus. 18 Taruh sawa ripas anŭ ka aku agi di ka Jerusalem di bidapŭd ngga Peter, ka rŭŭ ngga ayŭh sitian duwŭh minggu. 19 Mating aku bidapŭd ngga pinyuruh adi bŭkŭn adŭ-i James, adi jurud Tuhan. 20 Kayuh adi aku nuris inŭh kayuh adi sawŭ. Tapa puan aku dŭh kadong! 21 Ripas anŭ aku di ka tarun bŭkŭn di Syria ngga Cilicia. 22 Di tika anŭ daya eklisia di Judea gibayuh puan aku. 23 Kaŭs ngara puan kayuh adi daya nang: “Daya adi ko kisiis ata madin mbŭh nyuse pinyabah anŭ adi adŭp-i ko suba an pirusak!” 24 Jadi ngara mbŭh muji Tapa sabab aku.

Galatia 2

1 Simŭng-pat sawa ripas anŭ aku pari ka Jerusalem ayō Barnabas, taban Titus ani. 2 Aku di sabab Tapa mbŭh pinandŭng di aku nang aku patut di. Darŭm tikuruk sadi ngga bara pinguru Kristen aku agi nakit kidaan di ngara Agah Kana adi aku nyuse di daya adi dŭh bangsa Jahudi. Aku dŭh an bada kraja ku dŭh mujur, bait-i adi madin puan kah adi mbŭh. 3 Dingan ku Titus, sunggu ayŭh daya Greek, dŭh ayŭh dog takan da bisunat, 4 sunggu agi daya raan bada ayŭh bisunat. Bara daya anŭ bada adŭp-i mun bara adi sabah di Jesus, mbŭh mŭrŭt ka darŭm tibaran ta keya ka pinyiong, an puan pasar pinyirupas adi ata biyŭn darŭm udip ndi ngga Kristus Jesus. Ngara raan piurun ata, 5 pak ngga ami bada ajar Agah Kana adi sawŭ anŭ pagŭng yŭn ngan, kieh taŭn sikari kari dŭh nundok di ngara. 6 Ngara adi mbŭh dog nyirundeng jadi pinguru Kristen mating nggen di aku pikir-kira bauh. Aku nang sakanŭ, sabab aku dŭh piduri asi ngara; di batŭh Tapa sopŭrŭg daya brimun. 7 Pak ngara mbŭh puan nang Tapa sawŭ mbŭh tijuan aku da nyuse Agah Kana di daya adi dŭh bangsa Jahudi, nimun Ayŭh ko tijuan Peter da nyuse Agah Kana di daya Jahudi. 8 Amai so kuasa Tapa aku mbŭh jadi pinyuruh yŭn daya adi dŭh bangsa Jahudi, nimun Peter mbŭh jadi pinyuruh yŭn daya Jahudi. 9 James, Peter, ka John, adi mbŭh dog nyirundeng jadi pinguru Kristen, mbŭh puan Tapa mbŭh nggen kraja anŭ di aku; jadi ngara bitabi ngga kieh duwŭh Barnabas, ngga nandā kieh agi samah darŭm ndi kraja. Kieh situju aku ngga Barnabas pijuu nyiraja di dupan daya adi dŭh bangsa Jahudi ka adŭp ngara di dupan daya Jahudi. 10 Kaŭs ngara mite kieh ingat sinadan daya adi sirata so tibaran ngara, adi taŭn-i kayuh adi aku mbŭht gruwŭn an ndai. 11 Pak kan Peter mandŭg ka Antioch, aku nyakar ayŭh di sirung jawin daya bagŭ, sabab kayuh adi-i ndai mbŭh granan sarah. 12 Diŭ so bara daya adi dog pait James mandŭg kamanŭ, Peter agi man ngga bara daya adi dŭh bangsa Jahudi adi sabah di Jesus. Pak kan ngara anŭ mbŭh mandŭg, ayŭh ngundur ka dŭh an man ngga ngara, sabab ayŭh taru di tibaran adi raan daya adi dŭh bangsa Jahudi tambit adat sunat. 13 Bara adi sabah di Jesus so tibaran Jahudi gŭh mbŭh jadi pinakut mun Peter; ka adŭp Barnabas gŭh mbŭh sua mun ngara. 14 Kan aku kiris urah ngara dŭh brinyam ngga ajar Agah Kana adi sawŭ anŭ, aku nang di Peter di sirung jawin sopŭrŭg ngara, “Kuu daya Jahudi, pak kuu dŭh udip mun daya Jahudi; kuu mbŭh mun daya adi dŭh bangsa Jahudi. Simuki meh kuu re bisa suba takan daya adi dŭh bangsa Jahudi udip mun daya Jahudi?” 15 Sawŭ inŭh kieh ati daya Jahudi so pinyibranak ami, ka dŭh “daya adi dŭh bangsa Jahudi adi bidosa,” sak adi nang daya. 16 Pak kieh puan daya dapŭd bamai ngga Tapa adŭ-i so ka pinyabah-i di Jesus Kristus, dŭh so pinyita Ukum-adat. Kieh mŭnŭ gŭh, mbŭh sabah di Kristus Jesus siŭn dapŭd bamai ngga Tapa so ka pinyabah ami di Kristus, ka dŭh so pinyita Ukum-adat. Amai mating daya dapŭd bamai ngga Tapa so pinyita Ukum-adat. 17 Jadi kambŭi, darŭm kieh suba an bamai ngga Tapa so ka udip ndi ami ngga Kristus, kieh dog dapŭd bidosa mun daya adi dŭh bangsa Jahudi, agi kah sirati-i Kristus adi bada kieh bidosa? Manŭn dŭh! 18 Kambŭi aku pari pijog Ukum-adat adi aku ko nyirubuh, aku kiren adŭp ku mbŭh daya adi miranggar Ukum-adat. 19 Jadi jeja ka Ukum-adat, aku ati kabŭs, dog siŭ adŭp Ukum-adat siŭn aku bisa udip yŭn Tapa. Aku mbŭh dog ukum kabŭs ngga Kristus di atuh rigang, 20 isa-i dŭh tia aku adi udip, pak adŭp Kristus udip darŭm aku. Pimudip ku madin inŭh so ka pinyabah ku di Anak Tapa, adi rindu aku ka adi mbŭh kabŭs yŭn ku. 21 Abah aku tirawan pinyirasi-mandis Tapa. Pak kambŭi daya bamai ngga Tapa so Ukum-adat, rati-i pinyikabŭs Kristus dŭh biguna!

Galatia 3

1 Budo angān, daya Galatia! Asi nyibudo angān ka bada angān tiyur? Di ruwang batŭh adŭp ngan aku muko nakit kidaan pasar pinyikabŭs Jesus Kristus di atuh rigang! 2 Kidaan di aku, agi kah angān kambat Roh Tapa so pinyita ukum-adat, puan kah so dingah Agah Kana ka sabah dieh? 3 Mbŭh raru budo-i angān! Angān piguru ngga Roh Tapa; an kah angān ngamas-i ngga kuasa adŭp ngan? 4 Agi kah sopŭrŭg kayuh adi angān ko so dŭh biyŭn rati? Tatu sopŭrŭg-i biyŭn rati! 5 Agi kah Tapa nggen Roh Kudus di angān ka ndai pingandai-nginga di ruang ngan sabab angān sita ukum-adat, puan kah sabab angān sabah di Agah Kana adi angān mbŭh dingah? 6 Suba kira kayuh adi Abraham ko so; sak adi nang Surat-kudus, “Ayŭh sabah Tapa, ka sabab pinyabah-i Tapa mbŭh ngitong ayŭh tŭnggŭn.” 7 Angān patut rada meh, daya adi sawŭ sesang Abraham inŭh daya adi biyŭn pinyabah. 8 Surat-kudus ko ninjau nang Tapa re bada daya adi dŭh bangsa Jahudi bamai ngga adŭp-I so ka pinyabah. Jadi Surat-kudus kidaan Agah Kana di Abraham: “So kuu Tapa re nyiberkat sopŭrŭg manusia.” 9 Abraham sabah ka mbŭh dog nyiberkat; jadi sopŭrŭg adi sabah dog nyiberkat mun ayŭh. 10 Daya adi bisangan di ukum-adat mbŭh udip di ribo pangu. Amai Surat-kudus agi nang, “Asi asi adi dŭh tunda sopŭrŭg kayuh adi dog nuris darŭm surat Ukum-adat agi udip di ribo pangu Tapa!” 11 Madin, mbŭh granan mating katŭn daya dapŭd bamai ngga Tapa so ka Ukum-adat, sabab Surat-kudus nang, “Kaŭs daya adi bamai ngga Tapa so ka pinyabah re udip.” 12 Pak Ukum-adat mating gagit-i ngga pinyabah. Surat-kudus agi nang, “Asi asi adi sita ukum-adat re udip sabab Ukum-adat.” 13 Pak darŭm-I kambat pangu yŭn ta Kristus mbŭh nubos ata so pangu adi mandŭg so Ukum-adat; amai Surat-kudus nang, “Asi asi adi dog ukum kabŭs di atuh rigang inŭh di ribo pangu Tapa.” 14 Kristus ndai simŭnŭ siŭn so Ayŭh berkat adi Tapa ko bijanji an nggen di Abraham bisa gŭh dog nggen di bara daya adi dŭh bangsa Jahudi. Ka ata meh, so ka pinyabah ta di Tapa, bisa kambat Roh adi Tapa ko bijanji an nggen. 15 Bara dingan, aku an mbit suto danding so kayuh adi jadi barang andu: kan duwŭh naan daya situju di kayuh ka mbŭh na tandā-tangan ngara di surat janji anŭ, mating daya bisa kinating bait ngubah-i. 16 Jadi meh, Tapa mbŭh ndai janji-I di Abraham ka di sesang-i. Surat-kudus dŭh nang “bara sesang,” rati bagŭ daya, pak “sesang,” rati ndi naan adŭ, adŭp Kristus. 17 Kayuh adi nang ku inŭh Tapa ko ndai simanya-I ngga Abraham ka bijanji an ingat-i. Ukum-adat, adi dog nggen pat ratus taruh puru sawa ripas anŭ, dŭh bisa pirusak simanya anŭ bait kinating janji Tapa. 18 Amai kambŭi pinganggen Tapa bisangan di Ukum-adat, pinganggen anŭ dŭh bisa bisangan di janji-I. Sitagar janji-I Tapa mbŭh nggen pinganggen anŭ di Abraham. 19 Ani meh, garang, pinŭtŭn Ukum-adat? Ayŭh dog nggen siŭn-i kiren ani anŭ pingandai sarah, ka-i taŭn babŭ agi ndŭg ka pimandŭg sesang Abraham, adi yŭn janji anŭ dog ndai. Ukum-adat dog taban bara malaikat ngga ndi naan daya adi jadi daya-asah. 20 Daya-asah dog biguna kambŭi-i yŭn duwŭh naan daya adŭ; ka Tapa inŭh ndi. 21 Agi kah kayuh ati sirati-i Ukum-adat rawan janji Tapa? Taŭn-i dŭh! Amai kambŭi manusia kambat ukum-adat adi taban udip, barang naan daya dapŭd bamai ngga Tapa so ka pinyita-i. 22 Pak Surat-kudus nang ndi ong ong mbŭh di ribo kuasa dosa; ka pinganggen anŭ adi dog janji bisangan di pinyabah di Jesus Kristus dog nggen di ngara adi sabah. 23 Pak diŭ so tipuh pinyabah mandŭg, Ukum-adat kurung sopŭrŭg ta keya ka dog jer ndŭg ka pinyabah adi mandŭg anŭ mbŭh dog pinandŭng. 24 Jadi meh Ukum-adat inŭh adi digŭng ata ndŭg ka Kristus mbŭh mandŭg, siŭn ata bisa bamai ngga Tapa so ka pinyabah. 25 Amai madin daya mbŭh udip ngga pinyabah di Kristus, Ukum-adat mbŭh dŭh tia nguasa ata. 26 So ka pinyabah inŭh sopŭrŭg ngan mbŭh bara anak Tapa darŭm angān mbŭh ndi ngga Kristus Jesus. 27 Angān mbŭh dog baptisa ka darŭm Kristus, ka madin mbŭh dog kibarui, anŭ inŭh ngga pimudip adŭp Kristus. 28 Mbŭh mating katŭn-i daya bangsa Jahudi ngga daya adi dŭh bangsa Jahudi, urun bait adi dŭh urun, dari bait dayung; sopŭrŭg ngan mbŭh ndi amai Kristus Jesus. 29 Kambŭi angān mbŭh tung Kristus, angān mbŭh bara sesang Abraham ka re kambat kayuh adi Tapa ko bijanji an nggen.

Galatia 4

1 Siragi anak adi re kambat buat-rata nyama-i gibabŭ sŭ, ayŭh agi keya ka urun, sunggu ayŭh adi taŭn dapu sopŭrŭg-i. 2 Sitadŭn ayŭh gi-mara, agi daya adi tukang jaga ayŭh ka ngarun ayŭh di sopŭrŭg kayuh-i ndŭg ka tipuh adi sama-i mbŭh miratak. 3 Simŭnŭ gŭh ata, mbŭh urun bara roh adi nguasa rangit ngga ong sibayuh ata mbŭh sukup tuuh darŭm pimudip roh. 4 Pak kan tipuh-i mbŭh mandŭg, Tapa pait Anak adŭp-I. Ayŭh anŭ dog biranak so ndi naan dayung, ka udip di ribo Ukum-adat Jahudi, 5 yŭn nubos sinadan daya adi udip di ribo Ukum-adat, isa ata bisa jadi bara anak Tapa. 6 Ngga kiren adŭp ngan mbŭh bara anak-I, Tapa mbŭh pait Roh Anak-I ka darŭm atin ta, adi bagan, “Sama, Sama ku.” 7 Jadi meh, angān mbŭh dŭh tia urun pak anak. Ka amai angān mbŭh anak-I, Tapa re nggen di angān sopŭrŭg kayuh adi-I mbŭh sidia yŭn bara anak-I. 8 Dawŭ-i angān dŭh puan Tapa, ka mbŭh urun kuasa kuasa adi angān pikir tapa. 9 Pak madin angān mbŭh puan Tapa, puan kah, kana dŭ nang, Tapa mbŭh puan angān; simuki meh angān bisa an pari ka roh roh anŭ, adi ramah buang dŭh biguna? Mani angān an jadi urun ngara dinge? 10 Angān sita andu, sita buran, sita tipuh, sita sawa. 11 Aku gapang di angān! Manyah-i kraja ku yŭn ngan mbŭh jadi au-tarun. 12 Bara dingan, aku mite angān mun aku, amai aku taŭn mun angān gŭh. Angān bŭn ndai sarah di tunduh ku. 13 Angān ingat ani sabab aku nyuse Agah Kana di angān di sibungas-i; aku nyuse-i di angān sabab aku birandam. 14 Pak sunggu andam ku mbŭh jadi pinyisuba di angān, angān mating ngamun puan kah tirawan aku. Tibarik-i angān kambat aku mun kambat malaikat so shorga. Angān kambat aku mun kambat Kristus Jesus. 15 Angān ko raru gaŭn! Ani meh adi mbŭh jadi? Aku puan, kambŭi bisa, angān sanggup tuket ruwang batŭh adŭp ngan ka nggen-i di aku. 16 Agi kah aku madin jadi pinganyu ngan darŭm aku kidaan kayuh adi sawŭ di angān? 17 Ngara anŭ mbŭh raru an tarik angān da tura ka parad adŭp-i, pak pinŭtŭn ngara dŭh kana. Kayuh adi raan ngara inŭh nyibarai angān so aku, isa angān bidingan ngga adŭp-i. 18 Mating sarah nŭŭh na abo abo atin nŭŭh di kayuh atas-i ngga pinŭtŭn adi kana. Anŭ taŭn sawŭ, ka dŭh-i di tipuh aku agi ngga angān adŭ. 19 Bara anak ku adi aku rindu! Pari dinge aku, keya ka sindŭ di tika biranak, kinyam sarang andam re biranak anŭ yŭn ngan ndŭg ka tibiat Kristus mbŭh jadi darŭm angān. 20 Batang aku an bada adŭp ku agi ngga angān madin, isa aku dŭhsah minyu mun ati. Aku raru gapang di angān! 21 Aku an siken angān adi raan bada adŭp ngan di ribo Ukum-adat: Dŭh kah angān dingah kayuh adi nang Ukum-adat? 22 Abraham biyŭn duwŭh anak dari, ndi so dayung urun, anŭ ndi dŭh so dayung urun. 23 Anak-i so dayung urun dog biranak so pinyiraan pŭrŭng, pak anak-i adi so dayung adi dŭh dayung urun dog biranak so janji Tapa. 24 Kayuh anŭ bisa nŭŭh ndu awing: duwŭh naan dayung anŭ mbŭh keya ka duwŭh simanya. Dayung anŭ ndi inŭh Hagar, adi urun, biranak bara urun. Ayŭh anŭ inŭh simanya adi dog ndai di Darŭd Sinai. 25 Hagar, inŭh Darŭd Sinai di Arabia, mbŭh tandā yŭn kupo Jerusalem adi madin, jadi urun ngga sopŭrŭg daya-i. 26 Pak Jerusalem adi di shorga dŭh urun, ayŭh inŭh sindŭ ta. 27 Amai Surat-kudus nang, “Sanang kuu dayung adi dŭh mira! Nyirais meh darŭm gaŭn kuu adi bŭn kinyam sarang andam re biranak! Amai dayung adi dog tagan re biyŭn bagŭ anakso dayung adi bŭn dog tagan banŭh-i.” 28 Madin angān, bara dingan ku, mbŭh bara anak Tapa sabab janji-I, nimun Isaac gŭh. 29 Di tika anŭ anak adi dog biranak so ka pinyiraan pŭrŭng ngamun sianŭ adi dog biranak sabab Roh Tapa; babŭ-i mun anŭ madin. 30 Pak ani nang Surat-kudus? Surat-kudus nang, “Bada bu dayung urun anŭ ngga anak dari-i; amai anak-i dŭh re samah dapu buat-rata sama ngga anak adi so dayung adi dŭh dayung urun.” 31 Jadi meh, bara dingan ku, ata dŭh bara anak so dayung urun pak bara anak so dayung adi dŭh dayung urun.

Galatia 5

1 Kristus mbŭh nggen di ata pinyirupas. Mijog tagap meh ka dŭhnyah tandah adŭp ngan jadi urun dinge. 2 Dingah! Aku, Paul, kidaan di angān: kambŭi angān tandah adŭp ngan dog nyunat, rati-i angān mbŭh dŭh biguna di Kristus. 3 Dinge aku nggen pinyibakan di daya adi kambat adat sunat nang ayŭh mbŭh dŭh siŭn dŭh an sita sopŭrŭg atur Ukum-adat. 4 Sinadan angān adi mbŭh suba an bamai ngga Tapa so pinyita Ukum-adat, mbŭh kadi adŭp ngan so Kristus. Angān mbŭh di sapa pinyirasi-mandis Tapa. 5 Mun kieh, kayuh adi kieh harap inŭh Tapa re bada kieh bamai ngga adŭp-I; anŭ kieh kajŭn ngga kuasa Roh Tapa adi turung so ka pinyabah ami. 6 Amai kan ata mbŭh ndi ngga Kristus Jesus, bisunat bait dŭh ata anŭ mbŭh dŭh biguna tia; adi biguna inŭh pinyabah adi taban pinyirindu. 7 Dawŭ-i angān mujur! Asi bada angān ko tunda ajar Tuhan? Munki daya anŭ mujuk angān? 8 Anŭ dŭh pingandai Tapa, adi ko bagan angān. 9 Sak adi nang daya, “Ndi supek ragi mbŭh sadang ngga pikambang tibaduk.” 10 Pak aku taŭn puan angān. Pimudip ta adi ndi ngga Kristus mbŭh natu di aku angān dŭh re tunda pikir-kira adi bŭkŭn, ka asi asi adi nyusah angān re dog ukum Tapa. 11 Pak mun aku ati, bara dingan ku, kambŭi aku ngajar nang adat sunat biguna, mani meh garang aku babŭ dog kisiis? Kambŭi anŭ sawŭ, ajar ku pasar pinyikabŭs Kristus di atuh rigang dŭh re taban pito. 12 Aku harap ngara adi nyusah angān dŭh-i bisunat adŭ, pak nuroi adŭp-i! 13 Mun angān, bara dingan ku, mbŭh dog bagan da jadi daya bebas. Pak dŭhnyah bada-i jadi aran yŭn pinyiripong pŭrŭng nguasa angān. Bada-i jadi aran yŭn ngan turung dingan ngan ngga pinyirindu. 14 Amai Ukum-adat mbŭh dog mungus darŭm ndi Pinyipesan ati: “Rindu dingan ngan nimun angān rindu adŭp ngan.” 15 Pak kambŭi angān udip mun dāng adi mangah, kandam ka ngaso dingan ngan, jaga meh siŭn dŭhnyah angān rusak dupan adŭp ngan. 16 Kayuh adi an ku nang inŭh sakati: bada Roh Kudus ngatur pimudip ngan, siŭn angān dŭh nurut pinyiripong tibiat pŭrŭng. 17 Amai kayuh adi tibiat pŭrŭng raan inŭh rawan kayuh adi Roh Kudus raan, ka kayuh adi Roh Kudus raan rawan kayuh adi tibiat pŭrŭng raan. Anŭ duwŭh taŭn-i mbŭh pinganyu, ka sirati-i angān dŭh tungang ndai kayuh adi angān raan. 18 Kambŭi Roh Kudus nyiruton angān, angān dŭh di ribo Ukum-adat. 19 Pingandai tibiat manusia samah ta puan. Ayŭh kiren adŭp-i di pingandai kais, di pimudip adi sembar, ka di pimudip adi dŭh tatu; 20 di nyambah tibudo ngga pingandai siher. Daya jadi pinganyu ngga dingan-i ka bikaii; ngara sina, baji ka tama. Ngara pape nimbur bagŭ kaum ka tibaran; 21 ngara raru sina, pimabuk, ndai rubi adi sungak, ka bagŭ gŭh pingandai arap adi bŭkŭn adi ngara ndai. Aku bakan angān mun adi mbŭh: daya adi ndai pingandai arap anŭ dŭh re kinyam Pinyipritah Tapa. 22 Pak-i daya adi dog nyiruton Roh Kudus agi mun ati: ngara biyŭn pinyirindu, pinyigaŭn, damai, atin sabar, atin mandis, pinyikana, atin tŭtŭd, 23 atin tŭkŭn, ka pandai jaga adŭp so pinyiripong adi sarah. Mating ukum-adat adi re bisa rawan sopŭrŭg anŭ. 24 Ka sinadan daya adi mbŭh tung Kristus Jesus mbŭh siŭ tibiat pŭrŭng ngara samŭn sopŭrŭg pinyiripong ngga pinyiraan-i. 25 Roh Kudus mbŭh nggen di ata udip bauh; Ayŭh dŭh siŭn dŭh an nguasa pimudip ta. 26 Ata dŭh siŭn miruap bait kinuas dingan puan kah sina di dingan.

Galatia 6

1 Bara dingan ku, kambŭi agi daya dog nakap darŭm ndai sarah, angān adi udip dog nyiruton Roh Kudus patut nyiruton ayŭh da kana; pak ngajar ayŭh ngga aran adi duduh. Ka nakit jaga adŭp ngan sibia-i angān dog suba gŭh te. 2 Turung dingan ngan adi dog pinyusah. Simŭnŭ, angān mbŭh sita ukum-adat Kristus. 3 Kambŭi angān pikir adŭp ngan kana, darŭm sibandar-i angān dŭh, angān kadong adŭp ngan. 4 Barang naan angān patut tingga adŭp ngan di urah-rakah ngan. Kambŭi kana, angān bisa mingangŭn di kayuh adi angān ko ndai, dŭh danding-i ngga pingandai daya bŭkŭn. 5 Amai tiap naan ata dapu tanggong adŭp ta di sirung jawin Tapa. 6 Kambŭi angān mbŭh trima ajar Kristus, angān patut kutung ngga gurū ngan sopŭrŭg kayuh kana adi angān biyŭn. 7 Dŭhnyah angān budo; Tapa dŭh bisa dog kadong. Anŭ adi angān purun, anŭ gŭh re angān ngatŭm. 8 Kambŭi angān purun nanyam ka pinyiraan manusia, angān re ngatŭm pinyikabŭs; kambŭi angān purun nanyam ka pinyiraan Roh Kudus, so Roh Kudus angān re dapŭd pingatŭm udip adi sawŭ adi tan adu adu. 9 Ka dŭhnyah meh ata kawŭk ndai pingandai kana; amai kambŭi ata dŭh jimŭ, andu-i re mandŭg kan ata re kambat upah-i. 10 Jadi meh, tiap kari ata biyŭn pluang, ata patut ndai kana di sopŭrŭg daya, ka rabis-i di ngara adi pinunda Tuhan. 11 Angān kiris turis turis adi baga aku pakai ngga nuris surat ka angān tong-i ngga tangan adŭp ku! 12 Daya adi suba an takan angān da bisunat taŭn-i mbŭh daya adi raan mirawa buang mingangŭn pasar kayuh adi tungang dog kiris. Ngara ndai simŭnŭ ngga-i mangān adŭp-i dog kisiis sitagar rigang Kristus. 13 Pak adŭp ngara adi bisunat dŭh gŭh sita Ukum-adat; ngara raan angān bisunat amai an mingangŭn pasar angān mbŭh tunda adat pŭrŭng. 14 Ka aku ati, kaŭs aku an mingangŭn pasar rigang Tuhan ta Jesus Kristus; amai ngga pinyikabŭs Kristus di atuh rigang, ong ati mbŭh dŭh biyŭn rati di aku, ka aku gŭh mbŭh keya ka kabŭs di kayuh ong. 15 Dŭh-i mani, bait bisunat puan kah dŭh bisunat; kayuh adi biguna inŭh ata jadi manusia adi bauh. 16 Mun ngara adi tunda atur anŭ di pimudip ngara, isa-i damai ngga masi Tapa agi ngga ngara samŭn sopŭrŭg daya adi Tapa mbŭh mien! 17 Sikasŭn-i, aku mite dŭhnyah daya tia nyusah aku, sabab arit di pŭrŭng ku ati agi tandā aku mbŭh urun Jesus. 18 Isa-i pinyirasi-mandis Tuhan ta Jesus Kristus agi ngga sopŭrŭg ngan, adi bara dingan ku. Amen.

Ephesus 1

1 So Paul, adi pinyuruh Kristus Jesus so ka pinyiraan Tapa, nuju bara daya adi Tapa mbŭh mien di Ephesus, adi tŭtŭd darŭm pimudip ngara adi ndi ngga Kristus. 2 Isa-i Tapa adi Sama ta ngga Tuhan ta Jesus Kristus nggen di angān pinyirasi-mandis ngga damai. 3 Ata nggen trima kaseh di Tapa adi Sama Tuhan ta Jesus Kristus! Amai darŭm ata udip ndi ngga Kristus Ayŭh mbŭh nyiberkat ata ngga sopŭrŭg berkat roh so shorga. 4 Sibayuh ong ati dog napa, Tapa mbŭh mien ata da jadi tung adŭp-I so ka udip ndi ta ngga Kristus, isa ata bisa jadi kudus mating takar sarah di sirung jawin-I. Sabab pinyirindu-I 5 Tapa mbŭh natu ata jadi bara anak-I so Jesus Kristus, nanyam ka suka asŭng ngga tujuan-I. 6 Ja ata muji Tapa amai pinyirasi mandis-I adi bragah, amai pinganggen bās-I adi-I mbŭh nggen di ata darŭm Anak nyirot-I! 7 Amai so ka pinyikabŭs Kristus adi sadis ata mbŭh dog pirupas, anŭ inŭh, dosa ta mbŭh dog apun. Mbŭh raru bās inŭh pinyirasi-mandis Tapa, 8 adi-I mbŭh ren di tunduh ata! Darŭm sopŭrŭg pinyibijak ngga pinyipuan-I 9 Tapa mbŭh pijadi kayuh nanyam tujuan-I, ka mbŭh kiren di ata atur pinyiraan-I adi-I mbŭh natu an ngamas so ka Kristus. 10 Kayuh adi Tapa an ndai anŭ, adi-I re ngamas di tipuh adi adŭp-I mien, inŭh nguruk sopŭrŭg anŭ adi-I ko napa, bait-i darŭm shorga, bait-i darŭm ong, ngga Kristus adi jadi ubak. 11 Sopŭrŭg-i re dog ndai nanyam ka atur-pinyiraan Tapa. Nunda ka tujuan-I adi ko-I natu so sibungas-i, Tapa mbŭh mien ata da jadi daya adi tung adŭp-I darŭm udip ndi ngga Kristus. 12 Ja meh garang, ata adi diŭ biyŭn pingarap di Kristus, muji bragah Tapa! 13 Ka angān gŭh jadi bara daya adi Tapa mbŭh mien kan angān mbŭh dingah agah pasar ajar adi sawŭ, anŭ inŭh Agah Kana adi taban pinyiramat ka angān. Angān sabah di Kristus, ka Tapa, ngga-I kiren angān mbŭh tung adŭp-I, mbŭh nandā angān ngga Roh Kudus adi-I ko bijanji an nggen. 14 Roh anŭ inŭh jamen ata bisa kambat kayuh adi Tapa ko bijanji an nggen di daya-I, ka simŭnŭ gŭh ata puan Tapa re nggen pinyirupas ngga sipuno-i di sinadan daya adi-I dapu. Ja ata muji bragah-I! 15 Sabab anŭ, so sibungas aku dingah pasar angān mbŭh sabah di Tuhan Jesus samŭn pinyirindu ngan di sopŭrŭg daya adi Tapa mbŭh mien, 16 aku dŭh rŭŭ nggen trima kaseh di Tapa yŭn ngan. Aku ingat angān darŭm simayang 17 buang mite Tapa Tuhan ta Jesus Kristus, Sama adi bragah, nggen di angān Roh Kudus adi re bada angān bijak buang pinandŭng Tapa di angān, isa angān bisa puan Ayŭh. 18 Aku mite pikir ngan tikuka yŭn kiris jawa-I, isa angān adi-I mbŭh mien puan ani anŭ adi angān harap, munki masam grua berkat adi-I mbŭh bijanji an nggen di daya-I, 19 ka munki masam bās inŭh meh kuasa-I adi turung ata adi sabah. Kuasa-I anŭ agi brinyam ngga kuasa bās anŭ 20 adi-I pakai ngga pakat Kristus so kabŭs ka piguru Ayŭh di tura ka tauh-I di shorga. 21 Diginŭ Kristus mritah di sambu sopŭrŭg pinyipritah, pinguasa, pinguru ka raja. Ayŭh agi dŭn adi rabis bigatung so tadŭ mun dŭn kuasa, bait-i di ong ati puan kah di ong adi re. 22 Tapa mbŭh na sopŭrŭg kayuh di ribo kaja Kristus, ka mbŭh nggen Ayŭh di eklisia da nguasa sopŭrŭg kayuh. 23 Eklisia inŭh pŭrŭng Kristus, adi mbŭh pinyukup-I adi nyukup sopŭrŭg kayuh di barang yŭn.

Ephesus 2

1 Dawŭ-i angān kabŭs darŭm roh sabab atin tangek ngga dosa ngan. 2 Nganŭ angān kadŭg aran pimudip ong adi sarah; angān bituan di pinguasa roh roh adi arap di rangit ngga di ong, anŭ inŭh roh adi nguasa daya adi nyibireu pinganang Tapa. 3 Sibandar-i sopŭrŭg ata mbŭh mun ngara, udip nunda ka tibiat ta manusia, ndai barang masam kayuh nanyam ka pinyiraan pŭrŭng ngga pikir-kira ta. Nunda tibiat ong ta ati, mun barang naan daya bŭkŭn gŭh, ata mbŭh taŭn re kinyam baji Tapa. 4 Pak Tapa taŭn-I raru masi, ka pinyirindu-I di ata agi raru bās. 5 Darŭm ata agi keya ka kabŭs sabab atin tangek ta, Ayŭh mbŭh kudip ata ngga Kristus. So ka pinyirasi-mandis Tapa inŭh angān mbŭh dog nyiramat. 6 Darŭm ata udip ndi ngga Kristus Jesus, Tapa mbŭh pakat ata ngga Ayŭh da mritah ngga Ayŭh di shorga. 7 Ayŭh ndai anŭ ngga-I kiren yŭn adu adu pinyirasi mandis-I adi raru bās darŭm pinyirindu-I adi-I kiren di ata darŭm Kristus Jesus. 8-9 Amai so ka pinyirasi-mandis Tapa inŭh angān dog nyiramat sabab angān sabah di Jesus; dŭh so ka kraja pingandai adŭp ngan, pak mbŭh pinganggen adŭp Tapa, isa daya dŭh mingangŭn. 10 Ata ati pingandai Tapa, ka darŭm ata udip ndi ngga Kristus Jesus, Tapa mbŭh napa ata yŭn pingandai kana, adi-I mbŭh diŭ sidia da ata ndai. 11 Dŭh kambŭt angān dŭh bangsa Jahudi, ka daya Jahudi kadŭn angān “daya adi dŭh bisunat.” Ngara nang adŭp-i daya adi bisunat (sirati-i kayuh adi daya ndai di pŭrŭng ngara). Ingat nŭh munki pimudip ngan dawŭ-i. 12 Di tika anŭ angān jo so Tapa. Angān daya tami, dŭh so tibaran daya adi ko dog mien Tapa. Angān dŭh biyŭn utung di simanya anŭ, adi taŭn bisangan di janji Tapa ngga daya-I, ka darŭm angān rŭŭ di ong ati angān dŭh biyŭn pingarap buang dŭh biyŭn Tapa. 13 Pak madin, darŭm udip ndi ngga Kristus, angān adi ko jo so Tapa, mbŭh sindŭk da pinyikabŭs Kristus adi sadis. 14 Amai adŭp Kristus mbŭh taban damai ka ata darŭm-I bada daya bangsa Jahudi ngga daya adi dŭh bangsa Jahudi jadi ndi bangsa. Ngga pŭrŭng adŭp-I Ayŭh mbŭh nyirubuh sindung baat adi nyibarai ngara ka adi bada ngara jadi pinganyu. 15 Ayŭh mbŭh taran Ukum-adat Jahudi samŭn sopŭrŭg pinyipesan ngga atur atur-i, siŭn-I pijadi ndi bangsa adi bauh so so-duwŭh bangsa anŭ darŭm udip ndi ngga Ayŭh; ka darŭm ndai simŭnŭ pijadi damai. 16 Ngga pinyikabŭs-I di atuh rigang Kristus mbŭh bada ngara bidamai; ngga rigang anŭ Ayŭh bada duwŭh bangsa anŭ jadi ndi ka taban ngara pari ka Tapa. 17 Simŭnŭ inŭh meh Kristus mandŭg ka nyuse Agah Kana damai di sopŭrŭg, anŭ inŭh di angān adi dŭh bangsa Jahudi adi ko jo so Tapa, ka di daya bangsa Jahudi, adi ko sindŭk Tapa. 18 Ka so Kristus inŭh sopŭrŭg ata adi bangsa Jahudi ngga adi dŭh bangsa Jahudi, mbŭh dapŭd mandŭg darŭm ndi Roh ka sirung jawin Sama. 19 Jadi meh, angān adi dŭh bangsa Jahudi mbŭh dŭh tia daya tami puan kah daya saruh; angān madin mbŭh ndi ngga bara daya adi Tapa mbŭh mien buang mbŭh pinanak darŭm rawang Tapa. 20 Angān gŭh mbŭh dog pijog di tunduh pimŭnŭs adi dog na bara pinyuruh ka bara nabi, ngga Kristus Jesus adi adŭp-I batuh pinagap. 21 Ayŭh inŭh adi digŭng ndi ramin ramin anŭ, samŭn sikuh anjung-i ka bada-i jadi ramin Tapa adi kudus yŭn Tuhan. 22 Darŭm udip ndi ngga Ayŭh angān gŭh mbŭh dog pijog ngga sopŭrŭg daya bŭkŭn ka darŭm pinyirŭŭ Tapa so ka Roh Kudus-I.

Ephesus 3

1 Sabab anŭ inŭh aku, Paul, adi mbŭh jadi pinyuruh Kristus bidua ka Tapa yŭn ngan adi dŭh bangsa Jahudi. 2 Angān tatu muko dingah Tapa, darŭm pinyirasi mandis-I, mbŭh nggen di aku kraja ati yŭn kana adŭp ngan. 3 Tapa mbŭh pinandŭng di aku atur pinyiraan-I, adi tian ti taŭn mbŭh rusia-I. (Aku muko nuris kayuh anŭ ngga purok, 4 ka kambŭi angān basa kayuh adi ko ku nuris, angān dapŭd birajar pasar kayuh adi aku mirati pasar rusia Kristus.) 5 Jaman jah, rusia anŭ mating dog kidaan di manusia, pak madin Tapa, ngga Roh Kudus, mbŭh pinandŭng-i di bara pinyuruh ngga nabi kudus-I. 6 Rusia anŭ inŭh, so ka Agah Kana daya adi dŭh bangsa Jahudi mbŭh sua dapu utung di berkat Tapa ngga bara daya Jahudi; ngara mbŭh sua darŭm ndi pŭrŭng anŭ ka sua dapu kayuh adi Tapa ko bijanji an nggen so Kristus Jesus. 7 Aku mbŭh jadi urun Agah Kana sabab pinganggen bās Tapa, adi-I nggen di aku so ka pingandai kuasa-I. 8 Aku agi siabo sŭ so sianŭ adi sŭ dupan bara daya adi Tapa mbŭh mien; pak Tapa mbŭh raru kana an bada aku taban ka daya adi dŭh bangsa Jahudi Agah Kana pasar berkat Kristus adi raru tŭrŭp-i, 9 ka bada sopŭrŭg daya kiris munki Tapa re pijadi atur pinyiraan-I, adi tian ti taŭn mbŭh rusia-I. Tapa, adi Pinapa sopŭrŭg kayuh, sukan rusia-I so sibungas ong, 10 siŭn ngga eklisia, di tika ati, sopŭrŭg adi mritah samŭn ngara adi bikuasa di rangit ngga di ong bisa puan pinyibijak Tapa darŭm barang masam gaya-i. 11 Tapa ndai simŭnŭ nanyam ka tujuan-I adi tan adu adu, adi-I pijadi so Kristus Jesus Tuhan ta. 12 Darŭm udip ndi ngga Kristus buang so ka pinyabah ta di Ayŭh ata pus di ka sirung jawin Tapa ngga sukup atin-sabah. 13 Aku mite angān dŭhnyah jimŭ sitagar aku mbŭh sangsara yŭn ngan; sopŭrŭg anŭ mbŭh yŭn kana adŭp ngan. 14 Sabab anŭ meh aku sidikang di sirung jawin Sama, 15 adi so barang rawang di shorga ngga di ong kambat dŭn batur-i. 16 Aku mite Tapa so kaya bragah-I nyibake simangi ngan ngga Roh-I, 17 ka aku simayang gŭh mite Kristus rŭŭ darŭm atin ngan so ka pinyabah ngan di Ayŭh. Aku simayang mite sopŭrŭg kraja pingandai ngan bisangan di pinyirindu, 18 isa angān, samah ngga sopŭrŭg daya adi Tapa mbŭh mien, bisa batur batur mirati munki bayah ngga ambu-i, munki bigatung ngga tŭrŭp-i, pinyirindu Kristus. 19 Sawŭ, isa-i angān puan pinyirindu-I adi rabis so tungang nŭŭh mirati, ka isa angān jadi brisi ngga tibiat Tapa ngga sipuno-i. 20 So kuasa-I adi nyiraja darŭm ata, Tapa tungang ndai bagŭ masam kayuh rabis so tungang ata mite puan kah kira: 21 bragah ka Tapa darŭm eklisia ngga darŭm Kristus Jesus madin ngga siraru ndŭg situi tui! Amen.

Ephesus 4

1 Aku adi mbŭh dog jer sabab aku bituan di Tuhan, mite angān udip nanyam ka atur aran pimudip adi Tapa mbŭh nggen di angān di andu Ayŭh bagan angān. 2 Angān an siraru pirapat adŭp ngan, duduh ngga daya, ka sabar ngga daya. Turung dingan ngan ngga pinyirindu. 3 Ngga sibisa bisa ngan, ngga damai adi ngabŭt angān, magŭng pimudip ngan adi udip darŭm ndi pekat adi Roh Kudus mbŭh nggen di angān. 4 Agi ndi pŭrŭng ka agi ndi Roh, nimun agi ndi pingarap adi taŭn mbŭh sabab-i Tapa bagan angān. 5 Agi ndi Tuhan, ndi pinyabah, ndi baptisa; 6 Agi ndi Tapa adi Sama sopŭrŭg manusia, adi Tuhan sopŭrŭg, nyiraja so sopŭrŭg, ka rŭŭ darŭm sopŭrŭg daya. 7 Niap naan ata mbŭh kambat pinyirasi-mandis adi brinyam ngga anŭ adi ko Kristus nggen. 8 Sak adi nang Surat-kudus, “Kan Ayŭh maad ka sambu, Ayŭh taban bara daya-takap ngga adŭp-I; Ayŭh nggen pinganggen di manusia.” 9 Ani meh rati-i “Ayŭh maad ka sambu” ? Rati-i, Ayŭh diŭ mūn ka rasan ong ati adi siabo tŭrŭp. 10 Jadi sianŭ adi mūn ka sagān agi sianŭ adi maad ka sambu ka yŭn adi siabo bigatung so sopŭrŭg rangit, ndŭg ka sopŭrŭg-i mbŭh brisi ngga adŭp-I. 11 Ayŭh inŭh adi “nggen pinganggen di manusia” ; Ayŭh tijuan kada daya da jadi pinyuruh, adi bŭkŭn jadi nabi, adi bŭkŭn jadi pinyuse Agah Kana, adi bŭkŭn jadi pingingat eklisia ka gurū. 12 Ayŭh ndai simŭnŭ ngga sidia sopŭrŭg daya adi Tapa mbŭh mien yŭn kraja pingandai Kristen, ngga pijog pŭrŭng Kristus. 13 Jadi ata meh, re mandŭg tikuruk jadi ndi darŭm pinyabah ngga darŭm pinyipuan pasar Anak Tapa; ata re jadi daya adi sukup mirati, ndŭg ka mbŭh sukup brimun ngga Kristus. 14 Ka ata dŭh re tia mun anak-anya, udah anyut kamati kamanŭ da sabak ajar daya pinipu, adi taban daya ka aran pimudip adi sarah ngga akar tipu adi ngara nimbu. 15 Pak minyu kayuh adi sawŭ ngga atin adi puno ngga pinyirindu, ndŭg ka ata jadi sukup tuuh darŭm pikir-kira di tadŭ tadŭ kayuh ka jadi nimun Kristus adi ubak eklisia. 16 Di ribo kuasa-I sopŭrŭg utung pŭrŭng adi dŭh brimun jadi birasŭk, ka ndi pŭrŭng pŭrŭng ganan mbŭh dog tubu ngga tiap tiap bukuh adi ko dog sidia. Jadi kan ndi sakap pŭrŭng nyiraja nanyam patut, ndi pŭrŭng pŭrŭng ganan anŭ dŭ dŭ masang buang kambang sabab pinyirindu. 17 Ngga adŭn Tuhan meh aku bakan angān: dŭhnyah tia udip mun daya adi dŭh puan Tapa, adi pikir kira-i au-tarun. 18 Ngara dŭh mirati kayuh. Ngara dŭh biyŭn utung darŭm pimudip adi Tapa nggen, sabab atin budo ngara, buang baking. 19 Ngara dŭh biyŭn atin mangŭh; ngara nurut barang masam pinyiripong pŭrŭng buang dŭh ngang ndai pingandai adi dŭh tatu. 20 Dŭh-i anŭ adi angān birajar pasar Kristus! 21 Angān tatu ko dingah pasar Ayŭh, ka darŭm angān jadi pinunda-I angān mbŭh trima ajar adi sawŭ pasar Jesus. 22 Jadi taran meh pimudip ngan adi amba, adi bada angān mun adi mbŭh, anŭ inŭh rusak da pinyiraan ngga pingandai tipu-i. 23 Atin ngga pikir-kira ngan an dog ngubah da sukup bauh, 24 ka adŭp ngan dŭh siŭn dŭh an kasŭk pimudip adi bauh, adi dog napa nunda ka gayŭn Tapa ka nandŭng adŭp-i darŭm pimudip adi sawŭ, anŭ inŭh adi tŭnggŭn buang kudus. 25 Dŭhnyah tia kadong! Barang naan dŭh siŭn dŭh nang kayuh adi sawŭ di dingan adi samah sabah di Jesus, sabab sopŭrŭg ta mbŭh samah darŭm ndi pŭrŭng Kristus. 26 Kambŭi angān baji, dŭhnyah bada baji ngan bada angān bidosa; ka dŭhnyah baji ndŭg batŭh andu simŭdŭp. 27 Jaga meh siŭn dŭhnyah nggen pluang di Siarap. 28 Daya adi pinaku, dŭhnyah-i tia naku pak nyiraja ngga nyiran adŭp-i pakai aran adi batur, siŭn-i dapŭd nggen di daya adi sirata. 29 Dŭhnyah pinganang adi pirusak ruah so baba ngan, pak pinganang adi biguna adi pijog buang adi nggen pinurung, isa kayuh adi angān nang taban pinyikana di ngara adi dingah. 30 Ka dŭhnyah bada Roh Kudus susah; amai Roh Kudus inŭh tandā angān mbŭh daya Tapa, adi jamen Andu re mandŭg adi ngga Tapa re nggen pinyirupas di angān. 31 Dŭhnyah bidendam, gŭtŭh, puan kah baji. Dŭhnyah tia bikaii puan kah bakit daya. Dŭhnyah tia tiru di daya. 32 Pak, mandis ngga dingan ngan, ka apun dingan ngan nimun Tapa so Kristus mbŭh apun angān.

Ephesus 5

1 Amai angān bara anak Tapa adi-I rindu, angān dŭh siŭn dŭh bada adŭp ngan mun Ayŭh. 2 Pimudip ngan dŭh siŭn dŭh dog nguasa pinyirindu, nimun Kristus mbŭh rindu ata ka mbŭh nggen asŭng-I yŭn ta adi keya ka pinganggen adi buuh ramak ngga sadis adi pimunos asŭng Tapa. 3 Amai angān mbŭh bara daya adi Tapa mbŭh mien, dŭh-i patut pingandai kais puan kah pimudip adi dŭh tatu puan kah tama dog nyabŭt di ruang ngan. 4 Dŭh gŭh angān siŭn pakai piminyu pinganang adi kais, adi sembar, puan kah tapat adi kais. Pak angān patut nggen trima kaseh di Tapa. 5 Angān tatu mbŭh puan nang mating daya adi udip darŭm pingandai kais, pimudip adi dŭh tatu, puan kah tama (amai tama agi keya ka nyambah tibudo) re bisa dapŭd utung-i darŭm Pinyipritah Kristus ngga Tapa. 6 Dŭhnyah bada daya nyibudo angān ngga pinganang au-tarun; kayuh adi mun ati inŭh adi re bada baji Tapa nyatŭk ngara adi dŭh an dingah pinganang-I. 7 Dŭhnyah meh bigaur ngga daya adi mun anŭ. 8 Dawŭ-i, adŭp ngan ko udip darŭm karŭm, pak sabab angān madin mbŭh daya Tuhan, angān agi darŭm jawa. Jadi angān dŭh siŭn dŭh udip mun daya jawa, 9 amai jawa inŭh adi pijadi pingatŭm bās so tiap pinyikana, pinŭnggŭn, ka pinyawŭ. 10 Ka suba birajar ani anŭ adi pimunos asŭng Tuhan. 11 Dŭhnyah ndai kayuh adi dŭh biguna, mun pingandai ngara adi udip darŭm karŭm. Angān patut kidaan munki masam sarah inŭh ngara. ( 12 Raru mangŭh nŭŭh ngarun, buang payah nŭŭh re minyu pasar kayuh adi ngara ndai darŭm bisukan.) 13 Sopŭrŭg kayuh re granan tatŭng kan-i dog taban ka jawa; 14 amai tadŭ kayuh adi granan tatŭng jadi jawa. Ngapŭi meh mbŭh agi dog nang, “Burah meh, kuu adi bŭŭs, makat so pinyikabŭs; Kristus re nyekar di tunduh mu.” 15 Jadi nakit ingat meh munki angān udip. Dŭhnyah udip mun daya budo, pak udip mun daya adi bijak. 16 Tiap kari angān biyŭn pluang ngga ndai kayuh kana, dŭhnyah taran pluang ngan anŭ, sabab tipuh ati inŭh tipuh adi arap. 17 Dŭhnyah budo, pak suba jiroh ani anŭ adi Tuhan raan angān ndai. 18 Dŭhnyah mabuk, amai anŭ kayuh adi re pirusak angān; angān sipatut-i brisi ngga Roh Kudus. 19 Minyu ngga dingan ngan ngga pinganang mazmur, pinganang nyanyi, ka ngga pinganang ragu kudus; ka nang nyanyi ngga mazmur ka Tuhan ngga atin adi gaŭn. 20 Ngga adŭn Tuhan ta Jesus Kristus, ari nggen trima kaseh di Tapa Sama yŭn sopŭrŭg kayuh. 21 Nundok di apid ngan nimun angān stabi di Kristus. 22 Angān adi mbŭh banan, nundok di banŭh ngan nimun angān nundok di Tuhan. 23 Sabab banŭh biyŭn kuasa di tunduh sawŭn nimun Kristus biyŭn kuasa di tunduh eklisia; ka adŭp Kristus inŭh Pinyikudip eklisia, adi pŭrŭng adŭp-I. 24 Jadi sawŭn dŭh siŭn dŭh an nundok darŭm sopŭrŭg kayuh di banŭh-i, nimun eklisia nundok di Kristus. 25 Angān adi dari, rindu sawŭn ngan nimun Kristus rindu eklisia ka nggen asŭng-I yŭn-i. 26 Ayŭh ndai simŭnŭ ngga bada eklisia jadi kudus ngga pinganang-I, ripas-I ko ngu-i da bisig di piin, 27 siŭn-I bisa dapu eklisia ngga sopŭrŭg pinyiramus-i, anŭ inŭh bisig buang mating sarah, mating takar kais, puan kah tadŭ mun pinyikurang-i. 28 Bara dari patut rindu sawŭn-i nimun-i rindu pŭrŭng ganan adŭp-i. Dari adi rindu sawŭn-i rindu adŭp-i. ( 29 Mating daya tiru di pŭrŭng adŭp-i. Pak nyiran-i buang jaga-i, nimun Kristus ngga eklisia; 30 amai ata mbŭh keya ka bara sakap di pŭrŭng-I.) 31 Sak adi nang Surat-kudus, “Sabab anŭ dari re tingge sindŭ sama-i ka rakat di sawŭn-i, ka ngara duwŭh re jadi ndi pŭrŭng.” 32 Agi rusia bās dog pinandŭng di pinganang Surat-kudus anŭ, adi aku mirati nang pasar Kristus ngga eklisia. 33 Pak-i pasar angān gŭh: barang naan angān adi dari dŭh siŭn dŭh rindu sawŭn ngan nimun angān rindu adŭp ngan, ka barang naan angān adi dayung dŭh siŭn dŭh stabi di banŭh ngan.

Ephesus 6

1 Anak-anya, nanyam ka atur adat Kristen, angān patut dingah pinganang pimas ngan, amai anŭ inŭh kayuh adi batur. 2 “Stabi di sindŭ sama ngan” inŭh sibungas Pinyipesan adi agi janji dog nambah dieh: 3 “isa pimudip ngan sanang, buang udip tui di ong.” 4 Angān adi pimas, dŭhnyah ida ida ngga anak ngan ndŭg ka bada ngara baji. Pak nyiruton ngara ngga atur aran pimudip ka ajar Kristen. 5 Angān adi urun, nurut pinganang tuan ngan ngga atin taru; ndai kraja ngan ngga atin tŭnggŭn, mun adi bituan di Kristus. 6 Nurut pinganang ngara dŭh di tika ngara nyibatŭh angān adŭ, amai an kana di batŭh ngara; pak ngga siabo asŭng ngan ndai pinyiraan Tapa, nimun urun Kristus. 7 Ndai kraja ngan nimun urun ngga sanang asŭng, mun adi bituan di Tuhan, ka dŭh mun daya adi nyiraja yŭn manusia adŭ. 8 Ingat nŭh, Tuhan re ngupah barang naan daya, bait-i urun bait-i dŭh urun, yŭn kraja kana-i. 9 Angān adi tuan, simŭnŭ gŭh patut ngga bara urun ngan, ka dŭh tia pitaru ngara. Ingat nŭh adŭp ngan ngga bara urun ngan mbŭh samah dog dapu ndi Tuan, anŭ inŭh Tuhan adi di shorga, adi dŭh mien daya. 10 Sikasŭn-i, nagap adŭp ngan udip ndi ngga Tuhan ngga kuasa bās-I. 11 Kasŭk sopŭrŭg pimakai-basi adi Tapa mbŭh nggen di angān, isa angān tungang tak adŭp ngan so akar Siarap. 12 Amai dŭh inŭh ata rawan manusia pak rawan sopŭrŭg kuasa adi arap di rangit, anŭ inŭh roh roh adi bikuasa adi mritah jaman adi karŭm ati. 13 Jadi madin, kasŭk pimakai-basi Tapa, isa kan andu adi arap anŭ mandŭg, angān re tungang rawan serang pinganyu; ka kan ko birawan ndŭg pinŭbŭn-i, angān re babŭ tagap mijog. 14 Jadi sidia meh adŭp ngan, ka pakai ajar adi sawŭ pasar Tapa ndu abŭt kupong dog ngabŭt tagap di kupong ngan, ka pinŭnggŭn ndu basi pinapas sudo ngan, 15 ka atin adi sidia an piagah Agah Kana damai ndu kasut ngan. 16 Angān an ari taban pinyabah ndu pinangin ngan; ngga pinangin anŭ angān dapŭd tak adŭp ngan so sopŭrŭg reja-panah apui Siarap. 17 Ka kambat pinyiramat ndu tupi basi ngan, ka pinganang Tapa ndu pedang adi Roh Kudus ko nggen di angān. 18 Ndai sopŭrŭg anŭ ngga simayang, mite turung so Tapa. Simayang di tadŭ nga-i, ngga kuasa Roh Kudus. Sabab anŭ angān an ari sidia ka dŭhnyah arah. Siraru simayang yŭn sopŭrŭg daya adi Tapa mbŭh mien. 19 Simayang gŭh yŭn aku, isa Tapa nggen di aku ajar adi patut kan aku minyu, isa aku pagan minyu ka kidaan di daya rusia Agah Kana. 20 Sitagar Agah Kana anŭ aku mbŭh jadi ndi masam pinyisung, sunggu aku madin darŭm jer. Simayang yŭn ku isa aku pagan, nanyam patut, minyu pasar Agah Kana anŭ. 21 Tychicus, dingan ta adi tŭtŭd nyiraja yŭn Tuhan ka adi ata rindu, re kidaan di angān sopŭrŭg kayuh pasar aku, isa angān puan munki aku madin. 22 Ngapŭi aku pait ayŭh ka yŭn ngan, isa ayŭh kidaan di angān munki kieh digiti buang-i ngatat angān. 23 Isa-i Tapa Sama ngga Tuhan Jesus Kristus nggen di sopŭrŭg daya Kristen damai, pinyirindu ka pinyabah. 24 Isa-i pinyirasi-mandis Tapa agi ngga sopŭrŭg daya adi rindu di Tuhan Jesus Kristus ngga pinyirindu adi tan adu adu.

Philippi 1

1 So Paul ngga Timothy, adi urun Kristus Jesus, nuju sopŭrŭg daya adi Tapa mbŭh mien di Philippi adi mbŭh ndi ngga Kristus Jesus, samŭn bara nyamba eklisia ngga bara pinurung: 2 Isa-i Tapa adi Sama ta ngga Tuhan Jesus Kristus nggen di angān pinyirasi-mandis ngga damai. 3 Aku nggen trima kaseh di Tapa tiap kari aku bipikir pasar angān; 4 ka tiap kari aku simayang yŭn sopŭrŭg ngan, aku simayang ngga atin gaŭn 5 sabab gaya ngan adi turung aku darŭm kraja ku adi piagah Agah Kana so sibungas-i ndŭg madin. 6 Ka aku puan Tapa, adi piguru kraja kana di angān, re pijuu-i ndŭg ka-i kamas di Andu Kristus Jesus mandŭg dinge. 7 Angān siraru agi darŭm atin ku! Taŭn patut inŭh asŭng ku nyam anŭ di angān, amai angān mbŭh biturung ngga aku di kraja adi Tapa mbŭh nggen di aku. Angān mbŭh turung aku, di tika aku darŭm jer madin ka di tika aku dŭh darŭm jer dawŭ-i, darŭm aku nyibandar Agah Kana buang nyuse-i. 8 Tapa puan pinganang ku sawŭ kan aku nang pinyirindu ku di angān agi mandŭg so atin adŭp Kristus Jesus. 9 Aku simayang mite pinyirindu ngan makin bitambah, isa angān natŭng kayuh adi sawŭ ka biyŭn pinimbang adi batur di piningga ngan, 10 isa angān tungang mien kayuh adi sukup kana. Ka di Andu Kristus mandŭg angān dŭh re dog dapŭd ngga takar kais dosa ka sarah. 11 Pimudip ngan re brisi ngga pingandai kana adi Jesus Kristus sadi adŭ bisa nggen, yŭn bragah ngga puji ka Tapa. 12 Aku raan angān puan, bara dingan ku, kayuh adi mbŭh jadi di aku agi turung pimaju kraja pingandai Agah Kana. 13 Sabab anŭ, sopŭrŭg soldadu adi jaga istana digiti samŭn ngara adi bŭkŭn mbŭh puan aku dog jer sitagar aku urun Kristus. 14 Ka sabab aku dog jer, batang an sopŭrŭg pinunda Jesus di kupo ati mbŭh biyŭn atin graŭh darŭm Tuhan, adi bada ngara piagah agah anŭ dŭh ngga atin taru. 15 Sawŭ agi kada ngara ngajar pasar Kristus ngga atin sina ka ngga atin adi an bikaii, pak adi bŭkŭn so ka atin adi batur. 16 Ngara ndai simŭnŭ so pinyirindu, sabab ngara puan Tapa mbŭh tijuan aku da nyibandar Agah Kana anŭ. 17 Ngara adi bŭkŭn piagah Kristus dŭh so atin tŭnggŭn-i, pak so pinŭtŭn atin sibut-i. Ngara pikir ngara re tungang ndai bagŭ pinyusah di aku sitadŭn aku darŭm jer. 18 Dŭh mani! Asŭng ku babŭ gŭh sanang, atas Jesus dog nyuse, bait-i ngga pinŭtŭn adi arap puan kah ngga pinŭtŭn adi batur. Ka aku taŭn re babŭ sanang, 19 sabab aku puan, ngga dua ka pinurung ngan adi mandŭg so Roh Jesus Kristus, aku re dog pirupas. 20 Kayuh adi ruai ku raan buang harap inŭh aku dŭh re ramah darŭm kraja ku, pak di barang tipuh-i, rabis-i madin, aku re biyŭn atin pagan, isa ngga pimudip ku ati aku bisa taban stabi ka Kristus, bait-i aku udip puan kah kabŭs. 21 Amai ani meh udip? Di aku, anŭ inŭh Kristus. Kambŭi aku kabŭs, aku taŭn re dapŭd bagŭ utung. 22 Pak kambŭi aku babŭ udip aku bisa ndai rabis bagŭ pingandai biguna; dŭh aku puan aki ndi re ku mien. 23 Soduwŭh-i aku raan. Aku raru raan tingge pimudip ati ka rŭŭ samah ngga Kristus, adi taŭn kana dŭ; 24 pak sabab angān, mbŭh biguna dŭ inŭh aku babŭ udip. 25 Anŭ, aku mbŭh tatu puan, ka aku puan aku re babŭ agi ngga angān, turung angān mujur ka gaŭn darŭm pinyabah, 26 isa kan aku agi ngga angān dinge, angān re biyŭn rabis bagŭ sabab yŭn mingangŭn pasar aku darŭm angān udip ndi ngga Kristus Jesus. 27 Jadi, kayuh adi raru biguna inŭh aran pimudip ngan patut nanyam ka ajar Agah Kana pasar Kristus isa, tungang bait dŭh aku di tudu angān, aku bisa dingah angān mijog tagap ngga ndi pinŭtŭn, darŭm ndi pinyiraan samah birawan yŭn pinyabah Agah Kana anŭ. 28 Dŭhnyah taru pinganyu ngan; ari bada adŭp ngan pagan ngga kiren di ngara adŭp ngan re manang ka adŭp ngara re arah, sabab Tapa inŭh adi nggen pimanang di angān. 29 Amai angān mbŭh dog nggen aran ngga bituan di Kristus, dŭh-i so ka pinyabah ngan di Ayŭh adŭ, pak so ka sangsara ngan sitagar Ayŭh. 30 Madin angān bisa sua ngga aku darŭm birawan ati. Birawan ati babŭ anŭ adi angān ko kiris dawŭ-i, ka nimun adi angān mbŭh dingah, aku babŭ biperang madin.

Philippi 2

1 Pimudip ngan darŭm Kristus bada angān bake, ka pinyirindu-I nyaduh angān. Angān mbŭh udip ndi darŭm Roh Kudus, ka angān mbŭh biyŭn atin mandis ngga atin masi di dingan ngan. 2 Ngga bada aku bisa jadi sukup gaŭn, aku mite angān udip ngga ndi atin, darŭm ndi pinyirindu, ka darŭm ndi pikir ngga pinŭtŭn. 3 Dŭhnyah ndai kayuh so atin sibut puan kah so atin miruap sambuh, pak pirapat adŭp ngan buang siraru nyirundeng daya bŭkŭn agi kana dŭ so adŭp ngan. 4 Ka ari ingat pinyiraan daya bŭkŭn, dŭh-i pinyiraan adŭp ngan adŭ. 5 Asŭng ngan patut brimun ngga asŭng Kristus Jesus: 6 Ayŭh taŭn sawŭ Tapa, pak Ayŭh dŭh an suba bada adŭp-I brimun ngga Tapa. 7 Pak so pinyiraan adŭp-I Ayŭh pasan sopŭrŭg adi-I biyŭn, ka jadi nimun urun. Ayŭh mandŭg darŭm gayŭn manusia ka udip mun manusia. 8 Ayŭh pirapat adŭp-I buang panu aran pimudip adi nurut pinyiraan Tapa ndŭg ka pinyikabŭs, anŭ inŭh pinyikabŭs-I di atuh rigang. 9 Sabab anŭ, Tapa pakat Ayŭh ka yŭn adi bigatung di sambu ka nggen di Ayŭh adŭn adi bās dŭ so dŭn adi bŭkŭn. 10 Ka sawŭ, yŭn stabi di adŭn Jesus sopŭrŭg adi udip di shorga ngga di ong, ka di ong adi di sagān, re sidikang, 11 ka sopŭrŭg re piagah Jesus Kristus Tuhan, yŭn bragah Tapa Sama. 12 Jadi meh, bara dingan ku adi aku rindu, nimun angān siraru tunda pinganang ku sitadŭn aku agi ngga angān, angān jung ka rabis patut tunda pinganang ku madin sitadŭn aku jo so angān. Ndai kraja ngan darŭm taru ka stabi ngga nyukup adŭp ngan yŭn dog nyiramat, 13 sabab Tapa agi nyiraja di ruang ngan bada angān raan ka tungang tunda pinyiraan-I. 14 Ndai sopŭrŭg kayuh dŭh ngga mingungut puan kah bikarit, 15 isa angān dŭh biyŭn sarah ka bisig nimun bara anak Tapa adi sukup kana, adi udip di ruang daya adi arap ka bidosa. Angān dŭh siŭn dŭh nyirinyak di ruang ngara mun bara bitang adi pijawa rangit, 16 darŭm angān nyuse agah adi nggen udip adi sawŭ adi tan adu adu di ngara. Ka kambŭi angān ndai simŭnŭ, aku re biyŭn sabab yŭn mingangŭn pasar angān di Andu pimandŭg Kristus, amai-i re kiren susah-payah ku ngga kraja pingandai ku dŭh jadi au-tarun. 17 Kadŭ aku re dog siŭ ka deya ku re dog ren mun pinganggen di tunduh sadis adi angān jugan ka Tapa ngga kiren angān mbŭh sawŭ sabah di Ayŭh. Kambŭi anŭ sawŭ, sanang asŭng ku isa angān sua gaŭn ngga aku. 18 Simŭnŭ gŭh angān patut sanang asŭng ka sua gaŭn ngga aku. 19 Kambŭi-i pinyiraan Tuhan, aku harap aku tungang pait Timothy ka angān ngga sirikas-i, isa agah pasar angān bisa nyanang asŭng ku. 20 Ayŭh sadi adŭ adi samah pikir kira-i ngga aku buang sawŭ mbit bat pasar angān. 21 Sopŭrŭg daya bŭkŭn kaŭs-i ndai pinyiraan adŭp-i adŭ; dŭh ngara an ndai kayuh adi mbit bat di adŭn Jesus Kristus. 22 Ka adŭp ngan mbŭh puan Timothy taŭn daya adi kana, ka munki ayŭh ngga aku mbŭh nyiraja mun anak ngga sama darŭm kieh piagah Agah Kana. 23 Jadi aku harap aku pait ayŭh ka angān ngga sirikas-i kan aku mbŭh puan munki kayuh re di aku te. 24 Aku harap, dŭm dŭh tui, ngga pinurung Tuhan aku re tungang munan angān. 25 Aku agi pikir mbŭh patut gŭh aku pait ka angān dingan ta Epaphroditus, adi mbŭh samah nyiraja ngga aku ka birawan ngapid aku nyibandar Agah Kana anŭ, ka adi mbŭh jadi pinyisung so angān yŭn turung aku. 26 Ayŭh graŭh an kiris sopŭrŭg ngan ka mbŭh raru susah sabab angān agi dingah ayŭh birandam. 27 Taŭn sawŭ ayŭh agi birandam ka mbŭh dŭm tadŭ re kabŭs. Pak Tapa masi di ayŭh, ka dŭh di ayŭh adŭ pak di aku ani, isa pinyusah ku dŭh sera. 28 Anŭ meh sabab aku mbŭh raru graŭh an pait ayŭh ka angān, isa angān jadi gaŭn dinge kan angān kiris ayŭh, ka pinyusah adŭp ku gŭh meh bisa miyap. 29 Kambat ayŭh ngga atin gaŭn, nimun jurud darŭm Tuhan. Stabi di sopŭrŭg daya adi mun ayŭh, 30 amai ayŭh mbŭh ton apŭg asŭng-i ka mbŭh sindŭk re kabŭs ndai kraja Kristus, ramŭn an nggen di aku pinurung adi adŭp ngan dŭh tungang nggen.

Philippi 3

1 Sikasŭn-i, bara dingan ku, gaŭn meh darŭm angān udip ndi ngga Tuhan. Dŭh mani aku pari nang kayuh adi aku ko nuris ka angān dawŭ-i, amai kayuh anŭ taŭn-i yŭn kana adŭp ngan. 2 Jaga adŭp ngan so ngara adi ndai arap, so tibaran kasong, so tibaran adi takan daya da bisunat. 3 Dŭh-i ngara pak ata, adi mbŭh kambat sunat adi sawŭ, amai ngga pinurung Roh-I ata nyambah Tapa ka gaŭn darŭm ata udip ndi ngga Kristus Jesus. Ata dŭh bisangan di adat pŭrŭng. 4 Aku bisa gŭh, sibandar-i, bisangan di adat pŭrŭng. Ka kambŭi daya pikir adŭp-i bisa bisangan di adat pŭrŭng, aku rabis biyŭn bagŭ sabab yŭn ku ndai simŭnŭ. 5 Aku dog nyunat kan aku gi-ndi minggu umbur ku. Aku dog biranak daya Israel, so tibaran-asar Benjamin, tigŭrŭ daya Hebrew. Ka pasar bidigŭng di Ukum-adat Jahudi, adŭp ku taŭn ko jadi daya Pharisee, 6 ka mbŭh raru nundok dieh ndŭg ka aku kisiis eklisia. Ka pasar daya bisa jadi tŭnggŭn so pinyita pinyipesan Ukum-adat, aku taŭn dŭh biyŭn sarah. 7 Pak sopŭrŭg kayuh anŭ adi aku ko nyirundeng biguna, madin aku nang dŭh biguna amai Kristus. 8 Dŭh anŭ adŭ; aku nang sopŭrŭg kayuh dŭh biguna sabab anŭ adi rabis biguna, anŭ inŭh pinyipuan pasar Kristus Jesus Tuhan ku. Sabab Ayŭh aku mbŭh taran sopŭrŭg kayuh; aku nyirundeng sopŭrŭg-i sapok, ramŭn ku an dapŭd Kristus 9 ka jadi ndi ngga Ayŭh. Aku dŭh tia biyŭn pinŭnggŭn adi dog dapŭd so pinyita Ukum-adat. Aku madin biyŭn pinŭnggŭn anŭ adi dog nggen so ka pinyabah di Kristus, pinŭnggŭn adi mandŭg so Tapa sabab pinyabah. 10 Ndi adŭ kayuh adi raan ku, anŭ inŭh puan Kristus ka kinyam kuasa pinyimakat-I so kabŭs, ka sua kinyam jera birasa-I ka jadi mun Ayŭh darŭm pinyikabŭs-I, 11 darŭm aku harap adŭp ku re dog pakat pari udip dinge. 12 Aku dŭh nang adŭp ku mbŭh dapŭd-i, puan kah nang adŭp ku sukup kana. Aku babŭ nyurong an dapŭd upah anŭ adi ko dog sidia Kristus Jesus. 13 Bara dingan ku, sibandar-i aku dŭh nyirundeng adŭp ku mbŭh manang ka dapŭd upah anŭ; kayuh adi aku ndai inŭh kambŭt kayuh di punok ku ka situngang tungang ku nyurong an dapŭd anŭ adi di jawin. 14 Jadi aku bikaduh birumba an manang siŭn dapŭd upah anŭ, adi pinyibagan Tapa so ka Kristus Jesus nuju udip adi sawŭ adi tan adu adu. 15 Sopŭrŭg ta adi mbŭh sukup mirati darŭm pimudip roh patut taban pikir-kira adi mun anŭ gŭh. Pak kambŭi agi so angān adi dŭh taban pikir-kira adi sakanŭ, adŭp Tapa re pijawa atin-i. 16 Tadŭ mun-i, pak ja ata masang nunda ka atur adi ata ko tunda tian ti. 17 Bara dingan ku, tunda meh danding ku. Ka birajar so ngara adi mbŭh tunda danding ami anŭ. 18 Aku ko siraru kidaan kayuh anŭ dawŭ-i, ka madin aku pari nang-i ngga randang batŭh: agi bagŭ daya adi mbŭh, sitagar pimudip-i, jadi pinganyu pinyikabŭs Jesus di atuh rigang. 19 Pinŭbŭn pimudip daya adi mun anŭ taŭn-i di neraka, sabab tapa ngara inŭh pŭrŭng adŭp ngara. Ngara mingangŭn di kayuh adi ngara patut mangŭh ngarun, buang bipikir di kayuh ong adŭ. 20 Pak ata ati inŭh rayat shorga. Ka ngga atin graŭh ata kajŭn Pinyikudip ta, Tuhan Jesus Kristus, adi mandŭg so shorga. 21 Ayŭh re nukar pŭrŭng ta ati adi ramah adi re kabŭs da mun pŭrŭng adŭp-I adi bragah, pakai kuasa anŭ adi-I pakai ngga nguasa sopŭrŭg kayuh.

Philippi 4

1 Jadi meh, bara dingan ku adi aku rindu, aku raru jabŭng di angān! Aku mbŭh raru gaŭn buang mingangŭn di angān! Angān patut mijog tagap darŭm pimudip samah darŭm Tuhan. 2 Euodia ngga Syntyche, aku mite angān duwŭh ndi atin darŭm Tuhan. 3 Ka kuu gŭh, dingan ku adi tŭtŭd darŭm kraja, aku mite kuu turung duwŭh naan dayung anŭ; amai ngara mbŭh bandar nyiraja ngga aku darŭm nyuse Agah Kana, samah ngga Clement samŭn sopŭrŭg adi bŭkŭn di kraja ta. Dŭn ngara mbŭh agi darŭm surat di yŭn dŭn bara daya adi Tapa mbŭh mien dog nuris. 4 Isa-i angān siraru gaŭn darŭm angān udip ndi ngga Tuhan. Aku nang dinge: gaŭn meh! 5 Nakit buang duduh ngga sopŭrŭg daya. Tuhan mbŭh re rikas mandŭg. 6 Dŭhnyah gapang pasar tadŭ kayuh, pak siraru mite di Tapa darŭm simayang kayuh adi angān biguna ngga atin trima kaseh. 7 Ka damai Tapa, adi rabis so tungang manusia mirati, re jaga atin ngga pikir ngan da pagŭng darŭm angān udip ndi ngga Kristus Jesus. 8 Sikasŭn-i, bara dingan ku, ngisi pikir ngan ngga kayuh adi kana ka ngga kayuh adi patut dog muji: kayuh adi sawŭ, kayuh adi kana, kayuh adi batur, kayuh adi bisig, kayuh adi ramus, ka kayuh adi bisa dog stabi. 9 Ndai anŭ adi angān ko birajar ka kambat so aku, bait-i so piminyu ku, puan kah so aran pimudip ku. Ka Tapa adi nggen damai di ata re agi ngga angān. 10 Darŭm pimudip ku adi ndi ngga Tuhan, aku raru gaŭn amai ripas mua tian-i, angān mbŭh pari biyŭn pluang ngga kiren adŭp ngan piduri aku. Dŭh sirati-i aku nang angān agi dŭh piduri aku; sibandar-i angān dŭh biyŭn aran ngga kiren adŭp ngan piduri aku. 11 Ka aku nang sakanŭ dŭh sabab aku kinyam adŭp ku dŭh dog piduri; sibandar-i aku mbŭh pikanyet adŭp ku munos di tadŭ mun kiang kayuh adi aku biyŭn. 12 Aku mbŭh puan munki pimudip sirata ka munki pimudip adi biyŭn rabis so sadang. Aku mbŭh birajar rusia-i, isa di barang ka mun gaya pimudip ka di tadŭ nga-i, aku bisa jadi puas; bait-i di tika aku bisoh puan kah di tika aku sibŭrŭk, bait-i di tika aku biyŭn raru bagŭ puan kah di tika aku biyŭn raru nisŭ. 13 Aku biyŭn pinyibake so kuasa adi Kristus mbŭh nggen di aku ngga nura sopŭrŭg kayuh. 14 Pak mbŭh raru kana inŭh angān ko turung aku di pinyusah ku. 15 Angān daya Philippi mbŭh tatu puan nang di andu aku bu so Macedonia, di tipuh aku gi-muran nyuse Agah Kana, angān sadi adŭ eklisia adi turung aku; angān adŭ adi samah kinyam utung ngga rugi ku. 16 Rabis so ndi sidah kan aku biguna di pinurung di Thessalonica, angān agi pait pinurung ngan ka aku. 17 Dŭh-i aku gruwŭn pinganggen; sibandar-i, aku raan kiris berkat so pingandai kana ngan dŭ dŭ bitambah yŭn guna adŭp ngan. 18 Aku ngaku agi trima sopŭrŭg kayuh adi angān nggen, adi mbŭh rabis so sadang! Aku mbŭh trima sopŭrŭg pinganggen ngan so tangan Epaphroditus, ka madin aku mbŭh biyŭn sopŭrŭg-i adi aku biguna. Pinganggen ngan anŭ mbŭh keya ka pinganggen adi buuh ramak adi dog jugan ka Tapa, sadis adi tibirang buang pimunos asŭng-I. 19 Tapa ku ngga kaya bās-I re nggen di angān kayuh adi angān biguna, so Kristus Jesus. 20 Bragah ka Tapa adi Sama ta ndŭg situi tui! Amen. 21 Tabi ka barang naan daya adi Tapa mbŭh mien adi mbŭh jadi tung Kristus Jesus. Bara dingan ku adi agi digiti samah ngga aku pait tabi ka angān. 22 Sopŭrŭg daya digiti adi Tapa mbŭh mien pait tabi, rabis-i ngara adi so istana Caesar. 23 Isa-i pinyirasi-mandis Tuhan Jesus Kristus agi ngga sopŭrŭg ngan.

Colossae 1

1 So Paul, adi pinyuruh Kristus Jesus so pinyiraan Tapa, samŭn so dingan ta Timothy, 2 nuju bara daya adi Tapa mbŭh mien di Colossae, adi bara dingan ami adi tŭtŭd samah ngga kieh darŭm udip ndi ngga Kristus: Isa-i Tapa adi Sama ta nggen di angān pinyirasi-mandis ngga damai. 3 Kieh ari nggen trima kaseh di Tapa, adi Sama Tuhan ta Jesus Kristus, kan kieh simayang yŭn ngan, 4 sabab kieh mbŭh dingah pinyabah ngan di Kristus Jesus ka pasar pinyirindu ngan di sopŭrŭg daya adi Tapa mbŭh mien. 5 Kan agah adi sawŭ, anŭ inŭh Agah Kana, dog taban ka angān di sibungas-i, angān dingah pasar pingarap adi-i taban. Jadi pinyabah ngga pinyirindu ngan inŭh bisangan di kayuh adi angān harap, adi mbŭh pagŭng dog nyikŭn yŭn ngan di shorga. 6 Agah Kana anŭ babŭ taban berkat buang mbŭh kambang ka barang yŭn di ong, nimun-i mbŭh kambang di dupan angān piguru so andu angān muran dingah pasar pinyirasi-mandis Tapa ka puan ani sibandar-i. 7 Angān mbŭh dingah pasar pinyirasi-mandis Tapa so Epaphras, adi samah urun Kristus mun kieh; ayŭh adi kieh rindu, ndai kraja Kristus ngga atin tŭtŭd ngga ngarun kieh. 8 Ayŭh muko kidaan di kieh pasar pinyirindu adi Roh Kudus mbŭh nggen di angān. 9 Sabab anŭ meh, kieh mbŭh siraru simayang yŭn ngan, so andu kieh dingah pasar angān. Kieh mite Tapa ngisi angān ngga pinyipuan pasar pinyiraan-I, ngga sopŭrŭg pinyibijak ngga pinyimirati adi Roh-I nggen. 10 Amai simŭnŭ inŭh meh, angān re bisa udip nanyam ka pinyiraan Tuhan, siraru ndai kayuh adi pimunos asŭng-I. Angān re buān buwa darŭm sopŭrŭg pingandai kana, buang bitambah darŭm pinyipuan ngan pasar Tapa. 11-12 Isa-i angān dog nyibake ngga sopŭrŭg pinyibake adi mandŭg so bragah kuasa-I, isa angān tungang nyijŭn sopŭrŭg kayuh ngga atin sabar. Ka ngga atin gaŭn nggen trima kaseh di Sama, adi mbŭh bada angān tibirang kambat tung jangān utung adi-I mbŭh sidia yŭn daya-I darŭm pinyipritah jawa. 13 Ayŭh nyiramat ata so kuasa karŭm ka taban ata darŭm siramat ka darŭm pinyipritah Anak-I adi-I rindu; 14 so ka Anak-I ata dog pirupas, anŭ inŭh, dosa ta dog apun. 15 Kristus inŭh raŭn gayŭn Tapa, pak Ayŭh tungang dog kiris, dŭh mun Tapa adi dŭh tungang dog kiris. Ayŭh inŭh Anak pinuai adi nunduh sopŭrŭg kayuh adi ko dog napa. 16 Ngga Ayŭh Tapa napa sopŭrŭg kayuh di shorga ngga di ong, sopŭrŭg adi tatŭng ngga adi dŭh tatŭng, samŭn roh roh adi bikuasa ngga adi mritah. Tapa napa sopŭrŭg kayuh ngga Ayŭh ka yŭn Ayŭh. 17 Kristus mbŭh agi diŭ so sopŭrŭg kayuh bŭkŭn jadi, ka sabab Ayŭh sopŭrŭg kayuh mbŭh biyŭn yŭn-i nanyam patut. 18 Ayŭh inŭh ubak yŭn pŭrŭng-I, eklisia; Ayŭh inŭh adi so pŭrŭng dapŭd udip. Ayŭh anŭ Anak pinuai Tapa, adi ko dog pakat so kabŭs, siŭn Ayŭh sadi adŭ bisa dapŭd numbor ndi darŭm sopŭrŭg kayuh. 19 Amai so pinyiraan adŭp Tapa inŭh Anak agi brimun ngga Tapa. 20 So ka anak meh, Tapa mbŭh natu an taban sopŭrŭg kayuh, bait di ong puan kah di shorga, pari ka adŭp-I. Tapa ndai damai so ka pinyikabŭs Anak-I di atuh rigang ka taban pari ka adŭp-I sopŭrŭg kayuh, di ong ngga di shorga. 21 Dawŭ-i angān jo so Tapa buang mbŭh pinganyu-I sabab pingandai ngga pikir-kira ngan arap. 22 Pak madin, ngga pinyikabŭs pŭrŭng Anak-I, Tapa mbŭh ndai angān da jadi dingan-I, siŭn-I taban angān, kudus, bisig, ka mating takar sarah, ka sirung jawin-I. 23 Angān dŭh siŭn dŭh an adu adu sabah di Agah Kana anŭ ka jadi tagap darŭm pinyabah ngan. Dŭhnyah pasan pingarap ngan anŭ adi angān ko kambat darŭm angān dingah Agah Kana anŭ. Yŭn Agah Kana anŭ inŭh aku, Paul, mbŭh jadi urun. Ka Agah Kana anŭ mbŭh dog nyuse di ndi ong ong. 24 Madin aku gaŭn sabab jera-birasa ku yŭn ngan, sabab ngga jera-birasa pŭrŭng ku aku turung nyukup jera-birasa Kristus ngga ngarun pŭrŭng-I, eklisia. 25 Ka aku ati mbŭh dog bada Tapa jadi urun eklisia, adi nggen di aku kraja adi patut ku ndai yŭn kana ngan. Kraja anŭ inŭh piagah sopŭrŭg agah Tapa, 26 rusia adi-I sukan so jah, so barang turap manusia pak madin mbŭh dog pinandŭng di bara daya-I. 27 Tapa ndai simŭnŭ isa daya-I puan rusia-I, rusia adi bās ka bragah adi-I mbŭh sidia yŭn sopŭrŭg manusia. Ka rusia anŭ inŭh adŭp Kristus agi darŭm angān; sirati-i angān re sua dapŭd utung darŭm bragah Tapa. 28 Jadi kieh nyuse Kristus di barang naan daya. Ngga situngang tungang darŭm sopŭrŭg pinyibijak kieh bakan ka ngajar ngara siŭn tungang taban ngara ka sirung jawin Tapa nimun daya adi mbŭh sukup mirati darŭm udip ndi ngga Kristus. 29 Ngga bada sopŭrŭg-i jadi aku mbŭh bandar bandar nyiraja pakai kuasa adi dog nggen Kristus, ka kuasa anŭ tatŭng darŭm kraja pingandai ku.

Colossae 2

1 Aku raan angān puan simuki aku bandar nyiraja yŭn ngan ka yŭn daya di Laodicea samŭn ngara adi bŭkŭn adi bŭn bidapŭd ngga aku. 2 Aku ndai simŭnŭ ngga ngatat ngara ka isa-i ngara jadi ndi darŭm pinyirindu. Simŭnŭ gŭh angān ngga ngara bisa batur batur puan ka mirati buang natŭng rusia Tapa, adi taŭn mbŭh adŭp Kristus. 3 Ayŭh inŭh kusi adi kuka sopŭrŭg pinyipuan ka pinyibijak Tapa adi taŭn-i mbŭh rata adi dog sukan. 4 Aku kidaan di angān, dŭhnyah tandah daya nyibudo angān ngga pinganang adi sak adi yŭh. 5 Amai sunggu aku mating ngga angān darŭm pŭrŭng, aku agi ngga angān darŭm roh, ka aku gaŭn kan aku kiris angān ndi atin buang tagap darŭm pinyabah di Kristus. 6 Amai angān mbŭh kambat Kristus Jesus jadi Tuhan ngan, angān patut udip ndi ngga Ayŭh. 7 Bada uat ngan tŭrŭp darŭm Ayŭh, ndai pimudip ngan da bisangan di Ayŭh, ka jadi rabis bake darŭm pinyabah ngan, nimun adi ko angān birajar. Ka brisi meh ngga atin trima kaseh. 8 Dŭhnyah bada daya piurun angān ngga pinyibijak manusia adi dŭh biguna adi bisa kinanyap angān. Ajar anŭ dŭh-i mandŭg so Kristus, pak ajar manusia adi mūn so sesang ndi ndŭg sesang andi, buang-i ajar adi mandŭg so roh roh adi nguasa rangit ngga ong. 9 Adŭp Kristus inŭh Tapa, darŭm pimudip manusia-I, 10 ka angān mbŭh dog nggen ngga sipuno-i udip adi sawŭ darŭm angān udip ndi ngga Ayŭh. Ayŭh mbŭh di tunduh sopŭrŭg roh adi bikuasa ngga adi mritah. 11 Darŭm udip ndi ngga Kristus angān mbŭh bisunat, dŭh-i sunat adi pingandai manusia, pak sunat adi pingandai Kristus adi pirupas ata so kuasa pŭrŭng adi bidosa. 12 Amai kan angān dog baptisa, angān dog kubur ngga Kristus, ka darŭm baptisa angān gŭh dog pakat ngga Kristus so ka pinyabah ngan di kuasa kraja pingandai Tapa, adi pakat Ayŭh so kabŭs. 13 Angān ko dawŭ-i kabŭs darŭm roh sitagar dosa ngan ka sabab angān adi dŭh bangsa Jahudi dŭh biyŭn Ukum-adat. Pak Tapa mbŭh kudip angān samah ngga Kristus. Tapa mbŭh apun sopŭrŭg dosa ta; 14 Ayŭh mbŭh kinating ukum adi mandŭg so dŭh sita Ukum-adat ngga atur atur-i adi mbŭh ngabŭt buang nanuh ata, ka mbŭh masak-i di atuh rigang. 15 Ka di atuh rigang anŭ Kristus pirupas adŭp-I so roh roh adi bikuasa ngga adi mritah; Ayŭh mbŭh, keya ka di andu daya manang biperang, ndai ngara da mun daya-takap adi arah biperang dog taban baris panu di sirung jawin daya bagŭ. 16 Jadi isa-i dŭhnyah daya ndai atur pasar kayuh adi angān man puan kah kayuh adi angān nok, puan kah pasar andu bās adat, puan kah pasar Gawai Anak Buran, puan kah pasar andu Sabbath. 17 Sopŭrŭg anŭ mbŭh keya ka singangi kayuh adi re; pak adi batur taŭn-i mbŭh adŭp Kristus. 18 Dŭhnyah tandah adŭp ngan dog nyarah tadŭ daya adi nang adŭp-i bās dŭ so angān sabab-i mbŭh kiris kayuh saruh, ka adi ngajar pasar atin tŭkŭn adi dŭh batur ka pasar nyambah malaikat. Amai ngga mating sabab-i, daya adi mun anŭ mbŭh sambuh da aran pikir-kira manusia, 19 buang mbŭh dŭh tia bidigen di Kristus, adi ubak pŭrŭng-I, eklisia. Di ribo pingatur Kristus ndi pŭrŭng anŭ mbŭh dog sita ka dog tubu pakai bukuh bukuh turang ka isin-i, siŭn-i masang kambang nanyam ka pinyiraan Tapa. 20 Angān mbŭh kabŭs ngga Kristus ka mbŭh dog pirupas so roh roh adi nguasa rangit ngga ong. Mani meh garang angān udip mun daya adi tung ong ati? Mani angān tunda atur, mun 21 “Dŭhnyah tama ati,” “Dŭhnyah kija ajeh,” “Dŭhnyah tama ajeh ndi” ? 22 Sopŭrŭg anŭ inŭh kayuh adi bisa jadi dŭh biguna pasu-i mbŭh dog pakai; kayuh anŭ batur-i atur ngga ajar manusia adŭ. 23 Sawŭ inŭh atur adi mun anŭ mun adi bisangan di pinyibijak darŭm-i takan daya da nyambah malaikat, da biyŭn atin tŭkŭn adi dŭh batur, ka da kijera pŭrŭng; pak dŭh sawŭ biyŭn guna ngga ngarah pinyiripong pŭrŭng.

Colossae 3

1 Angān mbŭh dog pakat udip bauh ngga Kristus, jadi na meh atin ngan di kayuh adi di shorga, di yŭn Kristus agi guru di takta-I tura ka tauh Tapa. 2 Bada pikir ngan di kayuh adi di shorga, dŭh di kayuh adi di ong. 3 Angān mbŭh kabŭs, ka pimudip ngan inŭh dog sukan ngga Kristus darŭm Tapa. 4 Pimudip ngan adi sawŭ inŭh Kristus ka kan Ayŭh pinandŭng adŭp-I, angān re nandŭng ngga Ayŭh ka sua dapu bragah-I! 5 Angān patut siŭ pinyiraan ong adi nguasa angān, mun pingandai kais, pimudip adi dŭh tatu, pinyiripong ngga pinyiraan adi sarah, ka tama (amai tama inŭh nyambah tibudo). 6 Sabab sopŭrŭg kayuh anŭ baji Tapa re nyatŭk sinadan daya adi dŭh an dingah pinganang-I. 7 Angān gŭh ko udip mun anŭ dawŭ-i, dog nguasa pinyiraan ong. 8 Pak madin angān dŭh siŭn dŭh an taran sopŭrŭg ati: atin baji, pinyiripong ngga pinyiraan adi sarah, ka atin tiru. Dŭhnyah nang kayuh arap pasar daya, puan kah piruah pinganang adi dŭh patut nŭŭh nang. 9 Dŭhnyah kadong dingan ngan, amai angān mbŭh taran pimudip amba samŭn sopŭrŭg pingandai-i 10 ka mbŭh jadi daya bauh adi Tapa taŭn ari pibauh darŭm gayŭn adŭp-I adi pinapa-i. Ngga simŭnŭ inŭh angān bisa puan Tapa ngga sipuno-i. 11 Ka darŭm-i mun anŭ, re mating katŭn daya bangsa Greek ngga daya bangsa Jahudi, bisunat ngga adi dŭh bisunat, bangsa tami, bangsa daya adi babŭ amba aran pimudip-i, daya urun bait adi dŭh urun, pak Kristus mbŭh sopŭrŭg-i ka mbŭh agi darŭm sopŭrŭg. 12 Angān mbŭh bara daya adi Tapa dapu; Ayŭh rindu angān ka mbŭh mien angān da jadi daya adi-I dapu. Jadi meh angān dŭh siŭn dŭh kasŭk di adŭp ngan atin masi, atin mandis, atin tŭkŭn, atin duduh, ka atin sabar. 13 Sabar ngga dingan ngan ka apun dingan ngan kan angān agi dŭh sanang asŭng di dingan ngan. Angān dŭh siŭn dŭh an apun dingan ngan nimun Tuhan mbŭh apun angān. 14 Ka di sopŭrŭg pingandai kana anŭ angān an nambah pinyirindu, adi ngabŭt sopŭrŭg kayuh da birasŭk jadi ndi. 15 Damai adi Kristus nggen inŭh ngga turung angān ndai pikir-kira ngan adi patut; amai nuju damai anŭ inŭh Tapa mbŭh bagan angān da tikuruk darŭm ndi pŭrŭng. Angān patut nggen trima kaseh. 16 Isa-i ajar Kristus darŭm sopŭrŭg pinyikana-i ngisi atin ngan. Ngajar ka pitayan dingan ngga sopŭrŭg pinyibijak. Nang ragu mazmur, nang nyanyi, ka ragu kudus; biragu ka Tapa ngga atin trima kaseh. 17 Sopŭrŭg kayuh adi angān ndai bait nang, patut dog ndai ngga adŭn Tuhan Jesus, darŭm angān nggen trima kaseh di Tapa Sama so Ayŭh. 18 Angān bara dayung adi mbŭh banan, nundok di banŭh ngan, amai simŭnŭ inŭh angān patut darŭm angān jadi daya Kristen. 19 Angān bara dari adi mbŭh sawan, rindu sawŭn ngan ka dŭhnyah kasar ngga ngara. 20 Angān adi bara anak, darŭm sopŭrŭg kayuh stabi di pimas ngan, amai simŭnŭ inŭh angān pimunos asŭng Tapa. 21 Angān adi mbŭh jadi pimas, dŭhnyah kinuas anak ngan, te asŭng ngara jimŭ rai-i. 22 Angān adi urun, nurut pinganang tuan ngan darŭm sopŭrŭg kayuh, dŭh-i di tika ngara ngatin angān sabab angān an dog nganju adŭ; pak ndai kraja ngan ngga atin tŭnggŭn amai atin stabi ngan di Tuhan. 23 Ani ani adi angān ndai, ndai-i ngga siabo atin ngan, mun angān nyiraja yŭn Tuhan ka dŭh yŭn manusia. 24 Ingat nŭh, Tuhan re ngupah angān ngga kayuh adi-I mbŭh sidia yŭn daya adi-I dapu. Amai Kristus inŭh Tuhan adi yŭn ngan sawŭ bituan. 25 Ka sopŭrŭg daya adi ndai sarah re dog ukum nanyam ka sarah-i, sabab Tapa dŭh mien kan-I ngukum daya.

Colossae 4

1 Angān adi tuan, dŭhnyah ida ida ngga urun ngan, amai adŭp ngan biyŭn gŭh Tuan di shorga. 2 Bijijŭ darŭm simayang, ka bijaga darŭm angān bidua nggen trima kaseh di Tapa. 3 Ka dŭh gŭh kambŭt simayang yŭn kieh, isa Tapa nggen di kieh pluang ngga nyuse agah-I pasar rusia Kristus. Sabab anŭ inŭh aku madin darŭm jer. 4 Simayang meh, siŭn aku bisa bada ajar ku tarang, amai anŭ inŭh kayuh adi patut ku ndai. 5 Angān an bijak darŭm urah-rakah ngan darŭm angān bigaur ngga daya adi dŭh sabah di Jesus; nakit pakai pluang adi angān biyŭn. 6 Piminyu pinganang ngan patut mandis buang adi suka daya dingah, ka angān patut nggen pinyinam adi batur di daya. 7 Tychicus dingan adi ata rindu, re kidaan di angān agah pasar aku. Ayŭh daya adi raru tŭtŭd darŭm kraja buang mbŭh nyiraja yŭn Tuhan samah ngga kieh. 8 Ngapŭi aku pait ayŭh ka yŭn ngan, siŭn-i pigaŭn angān ngga pinganang-i pasar munki kieh digiti. 9 Onesimus, dingan adi tŭtŭd ka adi kieh rindu, so tibaran ngan, re sua di ngga ayŭh. Ngara duwŭh re kidaan di angān sopŭrŭg kayuh adi jadi digiti. 10 Aristarchus, adi sua ngga aku darŭm jer, pait tabi ka angān; simŭnŭ gŭh Mark, bitungar Barnabas. (Angān muko trima pinganang da kambat Mark kambŭi ayŭh mandŭg ka angān.) 11 Joshua, adi dog kadŭn Justus, pait tabi gŭh. Kaŭs-i ngara taruh adŭ adi daya Jahudi adi nyiraja ngga aku yŭn Pinyipritah Tapa; ngara agi bandar turung aku. 12 Tabi so Epaphras, urun Kristus Jesus, adi so tibaran ngan gŭh. Ayŭh siraru simayang yŭn ngan, mite Tapa nagap angān darŭm pinyabah ka bada angān sukup mirati darŭm aran pimudip Kristen, buang tŭtŭd ngga pinyiraan Tapa. 13 Adŭp aku bisa nggen taksi nang ayŭh agi sawŭ bandar nyiraja yŭn ngan ka yŭn daya di Laodicea ngga di Hierapolis. 14 Luke, doktor adi ata rindu, ngga Demas pait tabi ka angān. 15 Nggen tabi yŭn ami di bara adi sabah di Jesus di Laodicea ka di Nympha samŭn bara daya eklisia adi siraru tikuruk simayang di ramin-i. 16 Ripas angān ko basa surat ku ati, angān an basa-i gŭh yŭn eklisia di Laodicea. Di jam anŭ gŭh angān patut basa surat so ngara adi sabah di Jesus di Laodicea. 17 Ka kidaan di Archippus, “Dŭhnyah dŭh ngamas kraja adi Tuhan mbŭh nggen di kuu.” 18 Ngga tangan adŭp ku aku nuris ati: Tabi so Paul. Dŭhnyah kambŭt aku adi babŭ darŭm jer! Isa-i pinyirasi-mandis Tapa agi ngga angān.

1 Thessalonica 1

1 So Paul, Silas, ka Timothy nuju bara daya eklisia di Thessalonica, adi mbŭh daya adi Tapa Sama ngga Tuhan Jesus Kristus dapu. Isa-i pinyirasi-mandis Tapa ka damai-I agi ngga angān. 2 Kieh nggen trima kaseh di Tapa yŭn sopŭrŭg ngan, buang siraru nyabŭt dŭn ngan darŭm simayang ami. 3 Kieh ingat di sirung jawin Tapa adi Sama ta simuki kraja pingandai ngan mbŭh birasŭk ngga pinyabah ngan, simuki pinyirindu ngan mbŭh bada angān bandar nyiraja, ka simuki pingarap ngan mbŭh tagap di Tuhan Jesus Kristus. 4 Bara dingan, kieh puan Tapa rindu angān ka mbŭh mien angān da jadi tung adŭp-I. 5 Amai kieh taban Agah Kana ka angān, dŭh ngga piminyu adŭ, pak ngga kuasa, ka ngga Roh Kudus, buang mbŭh tatu puan nang Agah Kana anŭ agi granan sawŭ. Angān puan munki kieh udip sitadŭn kieh agi ngga angān; anŭ mbŭh taŭn yŭn kana adŭp ngan. 6 Angān tunda suto danding ami samŭn suto danding Tuhan. Sunggu angān kinyam bagŭ pinyusah, angān mbŭh kambat agah anŭ ngga pinyigaŭn adi mandŭg so Roh Kudus. 7 Simŭnŭ inŭh angān jadi suto danding yŭn bara daya Kristen di Macedonia ka di Achaia. 8 Amai dŭh-i agah pasar Tuhan so angān adŭ adi kambang di ndi tarun tana Macedonia ngga Achaia, pak agah pasar pinyabah ngan di Tapa mbŭh kambang di barang yŭn gŭh. Jadi kieh dŭhsah nang ani ani. 9 Sopŭrŭg daya minyu nang angān agi nakit kambat kieh di andu kieh munan angān, ka simuki angān mbŭh bu mangān tibudo ka pari ka Tapa, an bituan di Ayŭh adi sawŭ ka adi udip. 10 Ngara gŭh nang angān mbŭh kajŭn Anak-I, Jesus, mandŭg so shorga, adi-I mbŭh pakat so kabŭs ka adi pirupas ata so baji Tapa adi re mandŭg.

1 Thessalonica 2

1 Bara dingan, adŭp ngan mbŭh puan nang pimandŭg ami ka yŭn ngan prajah dŭh-i jadi au-tarun. 2 Angān puan kieh dog pijera ka dog pimangŭh di Philippi diŭ so kieh mandŭg ka yŭn ngan di Thessalonica. Ka sunggu bagŭ daya nyakar, Tapa ta nggen di kieh atin pagan ngga kidaan di angān Agah Kana adi mandŭg so adŭp-I. 3 Pimite ami di angān dŭh-i bisangan di kayuh adi sarah puan kah pinŭtŭn adi aset, dŭh gŭh ngga suba an nipu asi asi. 4 Sibandar-i, kieh siraru minyu nanyam ka pinyiraan Tapa, sabab Ayŭh mbŭh puan kieh bisa dog sabah da piagah Agah Kana anŭ. Kieh dŭh suba an pimunos asŭng manusia, pak an pimunos asŭng Tapa, adi suba atin ami. 5 Angān puan kieh dŭh mandŭg ka yŭn ngan taban piminyu adi muji, dŭh gŭh ngga pinŭtŭn an dapŭd utung so angān. Tapa inŭh saksi ami! 6 Kieh dŭh suba an jiroh puji so asi asi, bait so angān, puan kah so daya bŭkŭn. 7 Sibandar-i, kieh ati adi pinyuruh Kristus, bisa mite tadŭ kayuh so angān. Pak kan kieh agi ngga angān, kieh duduh ngga angān keya ka sindŭ jaga bara anak-i. 8 Sabab pinyirindu ami di angān kieh mbŭh sidia an samah ngga angān dŭh-i Agah Kana so Tapa adŭ pak asŭng adŭp ami ani. Angān adi kieh raru siŭt! 9 Tatu angān ingat, angān adi bara dingan ami, munki kieh bandar nyiraja! Kieh nyiraja sandu singarŭm isa kieh dŭh nyusah angān darŭm kieh nyuse Agah Kana so Tapa di angān. 10 Adŭp ngan jadi saksi ami, simŭnŭ gŭh adŭp Tapa, munki atur pimudip ami di ruang ngan adi sabah di Kristus, mbŭh bisig, batur, ka dŭh biyŭn takar sarah. 11 Angān puan gaya kieh ngga barang naan angān agi keya ka sama ngga bara anak-i. 12 Kieh ngatat angān, kieh nyaduh angān, ka kieh babŭ ngasu angān panu aran pimudip adi pimunos asŭng Tapa. Ayŭh inŭh adi bagan angān da sua kinyam Pinyipritah-I ngga bragah-I. 13 Ka agi gŭh sabab adi bŭkŭn adi bada kieh siraru nggen trima kaseh di Tapa. Kan kieh taban ka angān agah so Tapa, angān dingah ka kambat-i dŭh mun daya kambat agah so manusia, pak kambat-i nimun agah adi sawŭ so Tapa. Amai Tapa agi nyiraja darŭm angān adi sabah. 14 Bara dingan, kayuh adi jadi di angān agi samah ngga kayuh adi jadi di eklisia eklisia di Judea, di ngara diginŭ adi mbŭh tung Kristus Jesus. Angān mbŭh kinyam pinyusah so daya bangsa adŭp ngan, mun ngara mbŭh kinyam pinyusah so daya Jahudi, 15 adi siŭ Tuhan Jesus samŭn bara nabi, ka mbŭh kisiis kieh. Mbŭh payah inŭh ngara di sirung jawin Tapa! Ngara rawan sopŭrŭg daya! 16 Ngara suba nagah kieh nyuse agah Tapa di daya adi dŭh bangsa Jahudi, agah adi taŭn bisa nyiramat ngara. Darŭm ndai simŭnŭ, ngara mbŭh nyukup sopŭrŭg dosa adi ngara mbŭh siraru ndai tian ti. Ka pinŭbŭn-i madin, baji Tapa mbŭh mandŭg re nyatŭk ngara! 17 Mun kieh, bara dingan, kan kieh nyitiro jo so angān, sawŭ dŭh darŭm pikir-kira pak darŭm pŭrŭng, kieh agi jabŭng di angān ka raru an munan angān dinge. 18 Kieh raan pari ka angān. Adŭp ku mbŭh pikudu kari an pari, pak Shetan matŭn kieh. 19 Taŭn-i mbŭh adŭp ngan, angān adi dŭh kurang so bara adi bŭkŭn adi kieh harap, adi jadi pinyigaŭn ami, ka adi sabab-i kieh bisa mingangŭn di pimanang ami di sirung jawin Tuhan Jesus kan Ayŭh mandŭg. 20 Sawŭ inŭh, di angān kieh mingangŭn, ka angān inŭh pinyigaŭn ami!

1 Thessalonica 3

1 Sikasŭn-i kieh mbŭh dŭh tungang nyijŭn jabŭng ami. Jadi kieh natu adŭp ami pijuu rŭŭ sadi di Athens 2 darŭm kieh pait Timothy, dingan ta adi samah nyiraja yŭn Tapa ayō kieh adi nyuse Agah Kana pasar Kristus. Kieh pait ayŭh ka angān isa ayŭh nagap ka turung angān di pinyabah ngan, 3 isa mating so angān ngundur sitagar pinyikisiis anŭ. Adŭp ngan puan pinyikisiis anŭ mbŭh so ka pinyiraan Tapa yŭn ta. 4 Di andu kieh agi ngga angān, kieh agi awar kidaan nang ata re dog kisiis. Madin adŭp ngan mbŭh puan-i mbŭh tambus. 5 Sabab anŭ meh aku pait Timothy. Ka sabab aku mbŭh dŭh tungang nyijŭn atin ngingen ku, aku pait ayŭh ka angān bada tingga munki pinyabah ngan. Aku ngingen sibia-i angān mbŭh dog suba Siarap ka kraja ta jadi au-tarun! 6 Madin Timothy mbŭh pari, taban agah kana pasar pinyabah ngan ka pasar pinyirindu ngan. Ayŭh mbŭh kidaan di kieh nang angān siraru ingat kieh, ka raan bidapŭd ngga kieh nimun kieh gŭh raan bidapŭd ngga angān. 7 Jadi meh, bara dingan, darŭm sopŭrŭg pinyusah ngga sangsara ami kieh kinyam adŭp ami dog ngatat darŭm kieh dingah pasar angān. Pinyabah ngan di Kristus mbŭh ngatat kieh, 8 amai madin kieh sawŭ udip kambŭi angān mijog tagap darŭm angān udip ndi ngga Tuhan. 9 Madin kieh nggen trima kaseh di Tapa yŭn ngan. Kieh nggen trima kaseh di Ayŭh sabab pinyigaŭn adi kieh kinyam di sirung jawin-I sabab angān. 10 Sandu singarŭm, ngga siabo atin ami, kieh mite Ayŭh bada kieh bidapŭd ngga angān ka nggen di angān ani adi angān biguna yŭn pinyabah ngan. 11 Isa-i Tapa adi Sama ta ngga Tuhan Jesus sidia aran adi ngga kieh bisa bidapŭd ngga angān! 12 Isa-i Tuhan bada pinyirindu ngan bitambah di dingan ngan ka di sopŭrŭg daya ndŭg ka-i jadi bās mun pinyirindu ami di angān. 13 Simŭnŭ Ayŭh re nyibake angān, ka angān re jadi sukup kana buang kudus di sirung jawin Tapa adi Sama ta kan Tuhan ta Jesus mandŭg ngga sopŭrŭg daya adi mbŭh tung adŭp-I.

1 Thessalonica 4

1 Sikasŭn-i, bara dingan, angān muko birajar so kieh simuki patut udip ngga pimunos asŭng Tapa. Sawŭ, anŭ taŭn mbŭh aran pimudip ngan. Ka madin kieh mite buang ngatat angān, ngga adŭn Tuhan Jesus, ndai rabis so adi mbŭh. 2 Amai angān taŭn puan pinyitayan adi kieh ko nggen di angān ngga kuasa Tuhan Jesus. 3 Amai pinyiraan Tapa inŭh, angān jadi kudus, buang jo so pimudip adi dŭh tatu darŭm pingandai kais. 4 Barang naan angān adi dari patut puan munki angān patut udip ngga sawŭn ngan ngga aran pimudip adi kana ka batur, 5 dŭh ngga pinyiripong adi sarah mun daya adi dŭh puan Tapa. 6 Di kayuh ati, meh, daya dŭh siŭn ndai sarah di dingan-i adi samah Kristen puan kah nyibudo ngara. Kieh muko kidaan kayuh ati di angān dawŭ-i, ka bandar bakan angān nang Tuhan re ngukum sinadan daya adi ndai simŭnŭ. 7 Tapa dŭh-I bagan ata da udip darŭm pimudip adi dŭh tatu darŭm pingandai kais, pak darŭm pimudip adi pimunos asŭng-I. 8 Jadi meh, asi asi adi tirawan ajar ati dŭh-i tirawan manusia, pak Tapa, adi nggen di angān Roh Kudus-I. 9 Dŭhsah kieh nuris ka angān pasar munki angān patut rindu dingan ngan adi samah Kristen ngga angān. Adŭp ngan mbŭh dog ngajar Tapa munki angān patut rindu dingan ngan. 10 Sibandar-i, angān taŭn mbŭh mun anŭ di sopŭrŭg dingan ta di ndi tarun tana Macedonia. Jadi kieh mite angān, adi bara dingan ami, ndai rabis so adi mbŭh. 11 Gruwŭn adŭp ngan dŭh ndai dudu kamati kamanŭ, pak piguruh di kraja pingandai adŭp ngan, buang jiroh biranja adŭp ngan, nimun adi ko kieh kidaan di angān prajah. 12 Simuti inŭh daya adi dŭh Kristen bisa bisaya di angān, ka angān dŭh re sah bisangan di tadŭ daya yŭn kayuh adi angān biguna. 13 Bara dingan, kieh raan angān puan munki kayuh di ngara adi mbŭh kabŭs, isa angān dŭh susah, mun ngara adi mating pingarap. 14 Kieh sabah Jesus kabŭs ka mbŭh makat udip bauh. Kieh sabah gŭh Tapa re taban pari ngga Jesus sinadan ngara adi sabah di Ayŭh sibayuh ngara kabŭs. 15 Anŭ adi kieh ngajar di angān madin inŭh ajar adŭp Tuhan: ata adi babŭ udip di andu Tuhan mandŭg dŭh re panu diŭ so ngara adi mbŭh kabŭs. 16 Re agi dog dingah pinganang so pingubak malaikat darŭm sirais, jawŭn trompet Tapa, ka adŭp Tuhan re mūn so shorga. Ngara adi mbŭh kabŭs adi sabah di Kristus re diŭ makat udip bauh; 17 komŭnŭ ata adi udip di tika anŭ re dog nguruk ngga ngara di abun siŭn bidapŭd ngga Tuhan di rangit. Jadi ata meh re siraru agi ngga Tuhan. 18 Ngapŭi meh, ngatat dingan ngan ngga pinganang sakati.

1 Thessalonica 5

1 Dŭhsah kieh nuris ka angān, bara dingan, pasar jam ngga tipuh sopŭrŭg kayuh ati jadi. 2 Amai adŭp ngan mbŭh puan nang Andu Tuhan re mandŭg keya ka pinaku mandŭg singarŭm. 3 Kan daya nang, “Ati tika damai, ka mating ani ani pito,” nganŭ gŭh pinyusah re gŭgŭh timbur ka nyatŭk ngara! Pinyusah anŭ re nyirŭgŭh mandŭg keya ka dayung adi bite nyirŭgŭh naman sarang re biranak, ka mating daya re tungang pirupas adŭp-i so pinyusah anŭ. 4 Pak angān, bara dingan, dŭh di darŭm karŭm, ka Andu anŭ dŭh patut mandŭg ka angān ngga gŭgŭh, keya ka pinaku. 5 Sopŭrŭg ngan mbŭh daya adi udip darŭm jawa, adi mbŭh tung jawa sandu. Ata dŭh daya adi udip darŭm karŭm puan kah dog dapu karŭm. 6 Jadi meh, ata patut dŭh bŭŭs mun ngara adi bŭkŭn; ata patut bijaga buang bada pimudip ta tirase. 7 Singarŭm daya bŭŭs; singarŭm gŭh daya mabuk. 8 Pak ata mbŭh tung jawa sandu, ka ata patut udip tirase. Ata dŭh siŭn dŭh pakai pinyabah ngga pinyirindu ndu basi pinapas sudo, ka pingarap ta di pinyiramat ndu ta tupi basi. 9 Tapa mien ata dŭh sabab-I raan ata sangsara da baji-I; Ayŭh mien ata siŭn ata dapŭd dog nyiramat so ka Tuhan ta Jesus Kristus, 10 adi kabŭs yŭn ta siŭn ata dapŭd udip samah ngga Ayŭh, bait-i ata udip puan kah kabŭs di andu-I mandŭg. 11 Dupan adŭp ngan, ngatat buang turung dingan ngan, nimun adi ndai ngan madin. 12 Kieh mite angān, bara dingan, stabi di ngara adi nyiraja di dupan ngan, adi nyiruton ka ngajar angān darŭm aran pimudip Kristen. 13 Kiren stabi ngga pinyirindu di ngara ngga sipuno-i sabab kraja pingandai ngara. Ndai damai dupan adŭp ngan. 14 Kieh ngasu angān, bara dingan, bakan ngara adi tibanga, mirasang ngara adi pinakut, turung ngara adi ramah, ka sabar ngga barang naan daya. 15 Dŭhnyah angān maras arap ngga arap, pak isa-i barang naan angān gruwŭn ndai kana di dingan ngan ka di sopŭrŭg daya. 16 Angān an siraru gaŭn, 17 buang siraru simayang, 18 an ari biyŭn atin trima kaseh di tadŭ nga-i darŭm sopŭrŭg kayuh. Ati inŭh kayuh adi Tapa raan di angān darŭm angān udip ndi ngga Kristus Jesus. 19 Dŭhnyah matŭn Roh Kudus; 20 dŭhnyah ngamun agah adi mandŭg so Roh Kudus. 21 Suba sopŭrŭg kayuh: bidigŭng di kayuh adi kana 22 ka mangān sopŭrŭg adi arap. 23 Isa-i Tapa adi nggen damai di ata bada angān sukup kudus. Isa-i Tapa jaga asŭng ngan, simangi ngan, ka pŭrŭng ngan so sopŭrŭg sarah, di andu pimandŭg Tuhan ta Jesus Kristus. 24 Ayŭh adi bagan angān re ndai simŭnŭ, sabab Ayŭh tŭtŭd. 25 Simayang gŭh yŭn kieh, bara dingan. 26 Tabi sopŭrŭg adi sabah ngga tabi adi tandā damai. 27 Aku ngasu ngga kuasa Tuhan angān basa surat ati di sirung jawin sopŭrŭg bara adi sabah di Jesus. 28 Pinyirasi-mandis Tuhan ta Jesus Kristus agi ngga angān.

2 Thessalonica 1

1 So Paul, Silas, ka Timothy, nuju daya eklisia di Thessalonica, adi mbŭh bara daya adi Tapa Sama ta ka Tuhan Jesus Kristus dapu: 2 Isa-i Tapa adi Sama ta ngga Tuhan Jesus Kristus nggen di angān pinyirasi-mandis ngga damai. 3 Bara dingan, kieh dŭh siŭn dŭh an siraru nggen trima kaseh di Tapa sabab angān. Patut inŭh kieh ndai simŭnŭ, sabab pinyabah ngan mbŭh bana kambang ka pinyirindu ngan dupan adŭp ngan mbŭh dŭ dŭ bitambah. 4 Anŭ inŭh sabab kieh mingangŭn pasar angān di dupan bara eklisia Tapa. Kieh mingangŭn di gaya ngan bijijŭ ngga atin tŭtŭd ka sabah darŭm angān dog kisiis ka dog kinanyuh. 5 Sopŭrŭg anŭ kiren ukum Tapa agi tŭnggŭn, buang-i sabab anŭ meh angān re tibirang kinyam Ong Bauh Tapa, amai yŭn anŭ inŭh angān sangsara. 6 Tapa re ndai kayuh adi batur: Ayŭh re pijera ngara adi pijera angān. 7 Ayŭh re nggen saduh di angān adi dog pijera, ka di kieh ani. Ayŭh re ndai simŭnŭ kan Tuhan Jesus nandŭng so shorga ngga bara malaikat-I adi bikuasa, 8 taban apui adi bijireb, ngga ngukum ngara adi tirawan Tapa samŭn ngara adi abah dingah Agah Kana pasar Tuhan ta Jesus. 9 Ngara re sangsara darŭm dog ukum ngga ukum ruro, dog nyibarai so yŭn Tuhan ka so bragah kuasa-I, 10 kan Ayŭh mandŭg di Andu anŭ di kambat bragah ka stabi so sopŭrŭg daya-I ngga sopŭrŭg adi sabah. Angān gŭh re sua ngga ngara, sabab angān mbŭh sabah agah adi kieh ko kidaan di angān. 11 Anŭ sabab kieh siraru simayang yŭn ngan. Kieh simayang mite Tapa bada angān tibirang udip nanyam ka pinyiraan-I. Isa-i Ayŭh pijadi ngga kuasa-I sopŭrŭg pinyiraan ngan di pinyikana, ka nyukup pingandai pinyabah ngan. 12 Ngga simŭnŭ inŭh adŭn Tuhan ta Jesus re dog nyibragah darŭm angān, ka angān darŭm Ayŭh, so ka pinyirasi-mandis Tapa ta ngga Tuhan ta Jesus Kristus.

2 Thessalonica 2

1 Pasar pimandŭg Tuhan ta Jesus Kristus, ka adŭp ta adi dog nguruk siŭn agi samah ngga Ayŭh: Aku mite angān, adi bara dingan ku, 2 dŭhnyah udah riruk, puan kah susah da pinganang daya adi nang Andu Tuhan mbŭh mandŭg. Kadŭ daya agi pikir kieh nang sakanŭ darŭm kieh minyu-binabi pasar kayuh adi re jadi, puan kah darŭm kieh ngajar, puan kah kieh agi nuris-i di surat adi kieh pait. 3 Dŭhnyah bada daya nyibudo angān. Andu anŭ dŭh re mandŭg ndŭg ka andu adi ngga daya bagŭ makat rawan Tapa, ka Manusia adi Arap anŭ adi taŭn re dog taran ka neraka, pinandŭng adŭp-i. 4 Ayŭh re rawan sopŭrŭg anŭ adi daya kadŭn tapa. Ayŭh re bada adŭp-i bikuasa dŭ so sopŭrŭg anŭ adi manusia nyambah. Rabis so anŭ, Ayŭh re mŭrŭt ka guru darŭm Ramin Tapa, ka kadŭn adŭp-i Tapa. 5 Ingat ngan kah dŭh? Aku ko kidaan sopŭrŭg kayuh anŭ di angān sitadŭn aku agi ngga angān prajah. 6 Pak agi kayuh adi bada-i dŭh tambus madin; angān puan ani anŭ. Di tipuh adŭp-i, meh, Manusia adi Arap anŭ re nandŭng. 7 Kuasa adi ndai kraja ginaka mbŭh piguru mirasang darŭm bisukan. Pak kayuh adi re jadi dŭh bisa jadi, siragi sianŭ adi matŭn-i bayuh dog kadi. 8 Komŭnŭ Manusia adi Arap anŭ re dog pinandŭng, pak kan Tuhan Jesus mandŭg, Ayŭh re siŭ ayŭh ngga asŭng adi ruah so baba-I ka pirabur ayŭh ngga pimandŭg-I adi bragah. 9 Manusia adi Arap anŭ re mandŭg ngga kuasa Shetan ka ndai barang masam pingandai-nginga ka pingandai-saruh adi dŭh sawŭ, 10 buang pakai barang masam tipu di tunduh ngara adi re rarap. Ngara re rarap sabab ngara dŭh kambat bait rindu di agah adi sawŭ so Tapa adi so ngara bisa dog nyiramat. 11 Anŭ inŭh sabab Tapa pait ka ngara kuasa adi kinanyap isa ngara sabah di kayuh adi dŭh sawŭ. 12 Pinŭbŭn-i, sopŭrŭg adi dŭh sabah di agah adi sawŭ anŭ, ka adi pimunos adŭp-i ngga dosa, re dog nunggu. 13 Kieh dŭh siŭn dŭh an siraru nggen trima kaseh di Tapa yŭn ngan bara dingan adi Tuhan rindu, amai Tapa mbŭh mien angān da jadi daya adi-I diŭ nyiramat. Ngga kuasa Roh Kudus ka ngga pinyabah ngan di agah-I adi sawŭ anŭ, Tapa mbŭh bada angān jadi daya-I adi kudus. 14 Tapa bagan angān pakai Agah Kana adi kieh nyuse di angān; Ayŭh bagan angān da dapŭd utung ngan darŭm bragah Tuhan ta Jesus Kristus. 15 Jadi meh, bara dingan, angān an tŭtŭd ka bidigŭng tagap di ajar ajar anŭ adi kieh ko nggen di angān, pakai piminyu puan kah pakai surat. 16 Isa-i adŭp Tuhan ta Jesus Kristus ka Tapa adi Sama ta, adi rindu ata ka adi ngga pinyirasi mandis-I mbŭh nggen di ata pinyibirani ngga pingarap adi tan, 17 ngatat angān ka nyibake angān da siraru ndai buang nang kayuh adi kana.

2 Thessalonica 3

1 Sikasŭn-i, bara dingan, simayang yŭn kieh siŭn agah so Tuhan babŭ raju kambang ka dog kambat ngga stabi di barang yŭn, nimun-i mbŭh di dupan ngan. 2 Simayang gŭh mite Tapa nyiramat kieh so daya adi ginaka ka adi arap; amai dŭh sopŭrŭg daya sabah di agah anŭ. 3 Pak Tuhan taŭn-I tŭtŭd; Ayŭh re nyibake angān ka bada angān pagŭng so Daya Ginaka anŭ. 4 Ka Tuhan inŭh adi bada kieh biyŭn atin-sabah di angān; ka kieh puan angān ndai ka re babŭ ndai kayuh adi kieh bada angān ndai. 5 Isa-i Tuhan kuka atin ngan da rabis mirati pinyirindu Tapa samŭn pinyitŭtŭd atin adi Kristus ko nggen. 6 Bara dingan, kieh pesan angān ngga adŭn Tuhan ta Jesus Kristus, da pijo adŭp ngan so dingan adi tibanga ngga adi dŭh an tunda pinyitayan adi kieh ko nggen di ngara. 7 Adŭp ngan mbŭh puan angān patut tunda suto danding ami. Kieh dŭh tibanga di andu kieh bigaur ngga angān. 8 Kieh bŭn trima pinguman so daya kambŭi dŭh ngga bibayar. Pak adŭp ami mbŭh bandar nyiraja, sandu singarŭm ramŭn ami dŭh an nyusah angān. 9 Kieh ndai simŭnŭ, dŭh sabab kieh dŭh biyŭn hak re mite turung so angān; kieh ndai simŭnŭ siŭn jadi suto danding yŭn ngan. 10 Sitadŭn kieh bigaur ngga angān, kieh agi kidaan di angān, “Asi asi adi abah nyiraja dŭh siŭn man.” 11 Kieh nang sakanŭ sabab kieh mbŭh dingah agi kada daya di dupan ngan adi tibanga, dŭh an ndai kayuh adŭ-i an mito kraja pingandai daya bŭkŭn. 12 Ngga adŭn Tuhan Jesus Kristus kieh bakan ngara buang bada ngara panu aran pimudip adi tirase buang nyiraja ngga nyiran adŭp-i. 13 Pak angān, bara dingan, dŭh siŭn kawŭk ndai kana. 14 Agi kani daya diginŭ adi dŭh an tunda kayuh adi kieh nang di surat ati. Kambŭi agi, angān bisa ngatin ngara ka dŭhnyah bigaur ngga ngara, isa ngara mangŭh. 15 Pak dŭhnyah ndai ngara da mun pinganyu ngan; bakan buang ngajar ngara mun ngga dingan ngan adi sabah. 16 Isa-i adŭp Tuhan, adi atak damai yŭn ta, nggen di angān damai di tadŭ nga-i ka darŭm tadŭ mun gaya-i. Tuhan agi ngga sopŭrŭg ngan. 17 Ngga tangan adŭp ku aku nuris ati: Tabi so Paul. Simŭnŭ inŭh tandā-tangan ku di tiap surat ka simuti inŭh aku nuris-i. 18 Isa-i pinyirasi-mandis Tuhan ta Jesus Kristus agi ngga sopŭrŭg ngan.

1 Timothy 1

1 So Paul, adi pinyuruh Kristus Jesus so ka pinyibada Tapa adi Pinyikudip ta ngga Kristus Jesus adi pingarap ta, 2 nuju Timothy, anak ku adi sawŭ darŭm pinyabah: Isa-i Tapa Sama ngga Kristus Jesus Tuhan ta nggen di kuu pinyirasi-mandis, masi, ka damai. 3 Aku raan kuu rŭŭ di Ephesus, nimun aku ko ngasu kuu di andu aku re di ka Macedonia. Agi kada daya diginŭ mbŭh nggen ajar kadong, ka kuu dŭh siŭn dŭh mritah ngara da dŭh tia. 4 Kidaan di ngara da kambŭt dundan adi au-tarun anŭ samŭn susud taris tayung-babuk adi raru ambu, adi kaŭs-i bada daya bikaii. Kayuh mun anŭ dŭh-i nanyam ka atur-pinyiraan Tapa, adi taŭn dog puan so ka pinyabah. 5 Pinŭtŭn pritah ati inŭh ngga kies pinyirindu adi mandŭg so atin bisig, pikir-kira atin adi bisig, ka pinyabah adi sawŭ batur. 6 Mbŭh agi kada daya miriseu so kayuh anŭ ka mbŭh manyap darŭm kirakar ngara adi au-tarun. 7 Ngara raan jadi bara gurū ukum-adat Tapa, pak ngara dŭh mirati pinganang adŭp-i, bait-i kayuh adi-i nang darŭm bandar sabah nang sawŭ. 8 Kieh puan Ukum-adat taŭn kana kambŭi-i dog pakai ngga aran adi batur. 9 Patut dog ingat, ukum ukum-adat dog ndai, dŭh-i yŭn daya adi kana, pak yŭn daya adi miranggar ukum-adat ngga daya adi arap, yŭn daya adi dŭh stabi di Tapa ngga adi bidosa, yŭn daya adi dŭh biyŭn adat ngga adi udip puno ngga tibiat ong, yŭn bara pinyiŭ adi siŭ ndŭg ka sindŭ sama adŭp-i, 10 yŭn daya adi dŭh tatu urah rakah-i, yŭn daya adi nyibŭŭs ngga dingan-i adi samah dari, yŭn daya adi nakap daya ngga bu an-i jua, yŭn daya adi pingadong ka yŭn daya adi nggen taksi kadong, puan kah adi ndai kayuh adi dŭh nanyam ka ajar adi batur. 11 Ajar anŭ bisa dog dapŭd darŭm Agah Kana adi mbŭh dog nyerah ka darŭm tangan ku yŭn dog piagah, Agah Kana adi so Tapa adi bragah ka biberkat. 12 Aku nggen trima kaseh di Kristus Jesus Tuhan ta, amai pinyibake adi-I mbŭh nggen di aku yŭn kraja ku. Aku nggen trima kaseh di Ayŭh, amai Ayŭh mbŭh nyirundeng aku tibirang ka mbŭh tijuan aku da bituan di adŭp-I, 13 sunggu dawŭ-i pinganang ku agi arap pasar Ayŭh buang kisiis ka ngamun Ayŭh. Pak Tapa masi di aku sabab nganŭ aku gibayuh sabah buang dŭh puan kayuh adi ndai ku. 14 Ka Tuhan ta ren pinyirasi mandis-I di tunduh ku ka nggen di aku pinyabah samŭn pinyirindu adi mbŭh tung jata darŭm ata udip ndi ngga Kristus Jesus. 15 Pinganang ati agi sawŭ, patut dog trima ka dog sabah: Kristus Jesus mandŭg ka ong di nyiramat daya adi bidosa. Aku ati adi rabis arap, 16 pak Tapa mbŭh raru masi di aku siŭn Kristus Jesus bisa sukup sabar darŭm-I ngatur aku, adi siabo bidosa, yŭn suto danding di sopŭrŭg ngara adi re sabah di Ayŭh ka adi re dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu. 17 Di Raja adi udip adu adu ka adi dŭh bisa kabŭs buang adi dŭh tatŭng, Ayŭh adi ndi adŭ; di Ayŭh inŭh stabi ngga bragah ndŭg situi tui! Amen. 18 Timothy, kuu adi anak ku, aku mbas pasan di tangan mu pinyipesan ati, adi mbŭh nanyam ka pinganang-binabi adi ko dog ruwan prajah pasar kuu. Pakai pinganang anŭ ndu sinyata siŭn kuu dapŭd sanang birawan, 19 ka bidigŭng di pinyabah ngga pikir-kira atin mu adi bisig. Agi daya adi bŭn nyiringa ka tunda pikir-kira atin-i adi bisig ka mbŭh pirusak pinyabah-i. 20 Hymenaeus ngga Alexander inŭh duwŭh naan so ngara adi mun anŭ, adi aku ko nggen ka darŭm kuasa Shetan siŭn ngara birajar ka dŭh tia ngujat rawan Tapa.

1 Timothy 2

1 Diŭ so kayuh bŭkŭn, aku ngasu angān simayang yŭn sopŭrŭg daya. Mite Tapa turung ka nyiberkat daya, ka nggen trima kaseh di Tapa yŭn sopŭrŭg daya. 2 Simayang yŭn bara raja samŭn ngara adi bikuasa, isa-i ata udip darŭm sanang ka darŭm damai ngga stabi di Tapa ka ngga urah-rakah adi kana. 3 Ati kana buang pimunos asŭng Tapa adi Pinyikudip ta; 4 Ayŭh raan sopŭrŭg daya dog nyiramat ka puan ajar adi sawŭ pasar pinyiramat. 5 Amai agi ndi adŭ Tapa, ka agi ndi naan adŭ adi nguru manusia ka Tapa; Ayŭh anŭ Kristus Jesus, 6 adi nggen adŭp-I ngga nubos sopŭrŭg manusia. Anŭ inŭh ngga kiren di tika adi batur Tapa raan sopŭrŭg daya dog nyiramat, 7 ka anŭ inŭh sabab aku mbŭh dog pait jadi pinyuruh ka gurū yŭn daya adi dŭh bangsa Jahudi, an piagah di ngara agah pasar pinyabah adi sawŭ. Aku dŭh kadong; aku kidaan kayuh adi sawŭ! 8 Di tika simayang aku raan dari bidua, ngara adi mbŭh nyerah adŭp ngara ka Tapa ka adi bisa pakat tangan ngara darŭm simayang dŭh ngga baji bait karit. 9 Aku raan gŭh bara dayung nakit ngga adŭp ngara buang dŭh sungak di piraka ngara; dŭh sungak di udat ubok, dŭh sungak di pimakai mas puan kah mutiara, puan kah sungak di piraka adi grua, 10 pak ndai pingandai kana, nimun patut dayung adi nang adŭp-i puno darŭm adat. 11 Bara dayung patut birajar darŭm dŭh bidudu ka darŭm atin tŭkŭn. 12 Aku dŭh nyibandar ngara ngajar bait biyŭn kuasa di tunduh bara dari; ngara dŭh siŭn dŭh pirŭŭ adŭp-i. 13 Amai Adam inŭh adi diŭ dog napa, komŭnŭ ka-i Eve; 14 ka dŭh-i Adam adi dog nyibudo; dayung inŭh adi mbŭh tibudō ka miranggar ukum-adat Tapa. 15 Pak dayung re dog nyiramat darŭm-i mira, kambŭi ayŭh bijijŭ darŭm pinyabah, pinyirindu ka darŭm pimudip kudus, ngga atin tŭkŭn.

1 Timothy 3

1 Sawŭ pinganang ati: Daya adi graŭh an jadi nyamba eklisia, taŭn-i gruwŭn kraja adi raru kana. 2 Nyamba eklisia dŭh siŭn biyŭn sarah; ayŭh dŭh siŭn dŭh an biyŭn ndi adŭ sawŭn, Ayŭh dŭh siŭn dŭh an tuuh tuuh darŭm aran pimudip-i, an pandai jaga adŭp-i so pinyiripong adi sarah, buang pakit. Ayŭh dŭh siŭn dŭh an kambat pinami di ramin arŭn-i; ayŭh an pandai ngajar; 3 ayŭh dŭh siŭn daya adi pimabuk puan kah daya adi mangah, pak duduh buang dŭh pinyikaii; ayŭh dŭh siŭn gira duit; 4 ayŭh dŭh siŭn dŭh an pandai ngatur rawang adŭp-i, ka bada bara anak-i nundok ka stabi di adŭp-i. 5 Amai kambŭi daya dŭh pandai ngatur rawang adŭp-i, simuki meh ayŭh re bisa jaga eklisia Tapa? 6 Ayŭh dŭh siŭn daya adi muran mŭrŭt jadi Kristen, siŭn ayŭh dŭh bakak ka gambung ka dog nunggu, nimun Siarap. 7 Ayŭh patut daya adi dog stabi daya adi dŭh Kristen, siŭn ayŭh dŭh dog pimangŭh ka rabu darŭm pirakap Siarap. 8 Pinurung eklisia dŭh siŭn dŭh gŭh an daya adi kana urah rakah-i buang an daya adi tŭnggŭn atin-i; ngara dŭh siŭn daras nok wain puan kah gira duit; 9 ngara patut bidigŭng tagap ngga pikir-kira atin adi bisig di ajar pinyabah Kristen adi Tapa mbŭh kiren. 10 Ngara an diŭ dog suba, komŭnŭ, kambŭi tungang kiren adŭp-i sukup kana, yŭn bisa dog tambit jadi pinurung. 11 Sawŭn ngara gŭh dŭh siŭn dŭh an daya adi kana urah-i, dŭh daya adi pingitong; ngara dŭh siŭn dŭh an pandai jaga adŭp-i, ka taban atin-tŭnggŭn darŭm sopŭrŭg kayuh. 12 Sianŭ adi jadi pinurung eklisia dŭh siŭn dŭh an biyŭn ndi sawŭn adŭ, ka an pandai ngatur bara anak ka rawang-i. 13 Bara pinurung adi pandai ndai kraja ngara re dog stabi ka re tungang minyu ngga atin birani pasar pinyabah ngara di Kristus Jesus. 14 Darŭm aku nuris surat ati ka kuu, aku harap aku re rikas bidapŭd ngga kuu. 15 Pak kambŭi aku rambat, surat ati re kiren di kuu munki ata patut ngatur urah ta darŭm rawang Tapa, adi eklisia Tapa adi udip, tiang ngga pinagap ajar adi sawŭ pasar Tapa. 16 Mating daya tungang miman munki masam bās-i rusia adat ta: Ayŭh mandŭg darŭm gayŭn manusia, mbŭh Roh Kuduskiren nang pimunos asŭng Tapa, ka dog kiris bara malaikat. Ayŭh dog nyuse di barang bangsa, ka ndi ong ong mbŭh sabah di Ayŭh, ka Ayŭh mbŭh dog pakat ka shorga.

1 Timothy 4

1 Roh Kudus nakit kidaan nang di andu sikasŭn kada daya re pasan pinyabah ngara; ngara re bituan di roh adi kadong ka tunda ajar umot. 2 Ajar adi mun anŭ mbŭh dog pikambang bara pingadong, adi dŭh piduri pikir-kira atin-i adi kana. 3 Ngara anŭ ngajar nang daya banan sawan sarah; ngara gŭh ngajar nang agi kada pinguman adi dŭh siŭn daya man. Pak Tapa napa pinguman anŭ yŭn dog man bara adi sabah adi mbŭh puan ajar adi sawŭ, ripas ko nggen dua trima kaseh. 4 Sopŭrŭg kayuh adi Tapa ko napa agi kana; ndi mating gŭh siŭn dog nang dŭh kana, pak sopŭrŭg-i siŭn dog trima ngga dua trima kaseh, 5 sabab pinganang Tapa ngga dua anŭ mbŭh bada-i bisa dog man. 6 Kambŭi kuu nggen pinyitayan ati di bara adi sabah, kuu re jadi urun Kristus Jesus adi kana, darŭm kuu paan adŭp mu darŭm roh ngga pinganang pinyabah ka ngga ajar adi sawŭ adi kuu mbŭh tunda. 7 Pak pijo adŭp mu so dundan dundan au-tarun, adi dŭh patut dog kidaan. Pikanyet adŭp mu udip darŭm adat. 8 Pigagah pŭrŭng agi kana-i, pak pigagah darŭm roh bagŭ yŭn-i kana, sabab-i natu pimudip adi madin ngga adi jŭ. 9 Ati inŭh pinganang adi sawŭ, an batur batur dog trima ka dog sabah. 10 Ata bandar bandar nyiraja, sabab ata mbŭh na pingarap ta di Tapa adi udip, adi Pinyikudip sopŭrŭg, rabis-i daya adi sabah. 11 Nggen pinyitayan ka ajar anŭ di ngara. 12 Dŭhnyah daya ngamun kuu sabab kuu gibabŭ mara, pak jadi suto danding yŭn sopŭrŭg adi sabah darŭm piminyu mu, darŭm urah-rakah mu, darŭm pinyirindu mu, darŭm pinyabah mu, ka darŭm aran pimudip bisig mu. 13 Ndŭg ka aku mbŭh mandŭg, kuu an ari basa Surat-kudus di tika simayang ka an ari nyuse pinganang Tapa ka ngajar daya. 14 Dŭhnyah dŭh pakai pinganggen roh adi agi darŭm kuu, adi ko dog nggen di kuu kan bara nabi minyu pasar kuu ka bara nyamba eklisia na tangan ngara di tunduh ubak mu. 15 Ndai sopŭrŭg kayuh anŭ ka na pikir mu dieh, siŭn kraja mu tatŭng mujur di sirung jawin sopŭrŭg daya. 16 Jaga adŭp mu ka ingat ani anŭ adi kuu ngajar. Adu adu ndai simŭnŭ, ka kuu re nyiramat dŭh-i adŭp mu adŭ, pak sopŭrŭg daya adi dingah kuu.

1 Timothy 5

1 Dŭhnyah nang nyamba dari, pak minyu ngga ayŭh keya ka minyu ngga sama adŭp mu. Bara dari adi babŭ mara kuu patut bada keya ka bara jurud adŭp mu, 2 bara dayung adi mbŭh tuuh kuu patut bada keya ka sindŭ adŭp mu, ka ngga atin bisig kuu patut bada bara dayung adi mara keya ka jurud dayung adŭp mu. 3 Kiren stabi di dayung uban adi taŭn mbŭh sawŭ udip sadi. 4 Pak kambŭi dayung uban biyŭn bara anak puan kah bara sukuh, ngara patut diŭ so kayuh bŭkŭn birajar ndai kayuh adi patut ngara ndai yŭn rawang ngara nanyam ka adat. Ka darŭm ndai simŭnŭ ngara maras budi pimas, simbuk ka babai ngara. Pingandai adi mun ati pimunos asŭng Tapa. 5 Dayung uban adi mbŭh rŭŭ sadi, dŭh biyŭn daya adi tukang jaga ayŭh, mbŭh na pingarap-i di Tapa buang adu adu simayang mite turung so Ayŭh sandu singarŭm. 6 Pak dayung uban adi sayŭp ngga pinyirami mbŭh kabŭs, sunggu darŭm pŭrŭng ayŭh udip. 7 Nggen di ngara pinyitayan ati, isa mating daya kinarap ngara. 8 Kambŭi agi daya dŭh nyiran madis-i, rabis-i bara so rawang adŭp-i, ngara mbŭh miman pinyabah ka mbŭh arap dŭ so daya adi dŭh puan Tapa. 9 Dŭhnyah pibŭrŭt dŭn dayung uban di susud dŭn bara dayung uban kambŭi ayŭh gibayuh rabis so nŭm puru sawa umbur-i. Nambah anŭ, ayŭh dŭh siŭn dŭh daya adi ko banan ndi sidah adŭ. 10 Ayŭh patut dayung adi traŭn darŭm pingandai kana: dayung adi ko nakit nyiran bara anak-i, ko pisadang bara pinami, ko turung dingan-i adi samah Kristen, ko turung daya adi dog pinyusah, ka ko marar ndai kraja kana. 11 Dŭhnyah pibŭrŭt dŭn dayung dayung uban adi gibabŭ mara di susud dŭn bara dayung uban; sabab kan ngara mbŭh an banan, ngara kambŭt Kristus, 12 ka mbŭh sarah amai kadong janji adi ngara ko ndai ngga Kristus. 13 Ngara mbŭh kanyet saat jam mŭrŭt ramin ndi ndŭg ramin andi. Adi rabis arap-i, ngara mbŭh kanyet ngitong daya ka bipito di har daya bŭkŭn, nang kayuh adi ngara dŭh patut nang. 14 Jadi sŭn ku nang, kana dŭ bara dayung uban adi gi-mara banan, mira, ka jaga ramin arŭn ngara, isa pinganyu ta dŭh biyŭn aran ngga kinarap ata. 15 Amai agi kada dayung uban adi mbŭh manyap, di tunda Shetan. 16 Pak kambŭi agi dayung adi Kristen adi biyŭn bara dayung uban di rawang-i, ayŭh dŭh siŭn dŭh sita ngara, so-i nyusah eklisia da jaga ngara. Simŭnŭ eklisia bisa jaga dayung uban adi mbŭh sawŭ udip sadi. 17 Bara nyamba eklisia adi ndai kraja kana darŭm ngara kingat eklisia patut trima duwŭh rupet gaji, rabis-i ngara adi bandar nyiraja tura ka nyuse pinganang Tapa ka ngajar. 18 Amai Surat-kudus agi nang, “Dŭhnyah na kayuh di baba sapi bada-i dŭh bisa man darŭm kuu pakai-i da ngiik” ka “Daya adi nyiraja patut dog nggen gaji-i.” 19 Dŭhnyah dingah pinganang daya adi nyarah nyamba eklisia kambŭi-i dŭh so duwŭh puan kah taruh naan saksi. 20 Ngajar di sirung jawin daya bagŭ sopŭrŭg ngara adi ndai dosa, isa adi bŭkŭn taru. 21 Di sirung jawin Tapa ka di sirung jawin Kristus Jesus ka di sirung jawin bara malaikat kudus aku mite kuu tunda pinyitayan ati ngga atin kana adi dŭh mien daya darŭm sopŭrŭg pingandai mu. 22 Dŭhnyah bigaut na tangan di tunduh ubak daya ngga ngara ayŭh yŭn kraja Tuhan. Dŭhnyah ndai dosa sabab daya bŭkŭn mbŭh bidosa; bada adŭp mu bisig. 23 Dŭhnyah nok piin adŭ, pak nok nisit wain yŭn kana tain mu, amai kuu siraru mudar. 24 Dosa kada daya tungang dog kiris, ka ngara mbŭh diŭ kinyam sarah diŭ so ngara dog bisara; pak dosa daya bŭkŭn rambat tatŭng. 25 Simŭnŭ gŭh pingandai kana granan tatŭng; ka anŭ adi dŭh paŭh tatŭng dŭh gŭh bisa dog sukan.

1 Timothy 6

1 Ngara adi jadi urun dŭh siŭn dŭh stabi di tuan ngara, isa daya dŭh kinarap adŭn Tapa samŭn ajar ta. 2 Urun tuan adi Kristen dŭh siŭn ngamun tuan ngara, amai ngara mbŭh bara adi sabah gŭh. Sipatut-i ngara an nakit bituan di ngara, sabab ngara anŭ adi dapŭd utung so kraja ngara inŭh bara adi sabah adi ngara rindu. Kuu dŭh siŭn dŭh an ngajar kayuh ati di daya eklisia buang ngatat ngara da tunda-i. 3 Asi asi adi ngajar ajar adi bŭkŭn ka dŭh situju ngga pinganang adi sawŭ so Tuhan ta Jesus Kristus ka dŭh gŭh situju di ajar adat ta, 4 daya anŭ mbŭh bakak ngga atin gambung buang dŭh puan tarun. Ayŭh mbŭh raru suka bikarit ka bikaii pasar bang piminyu; anŭ pijadi atin sina, dendam, bakit, pise adi arap, 5 ka kaii adi dŭh ko ko so ngara adi mbŭh rusak pikir-kira buang mbŭh dŭh natŭng kayuh adi sawŭ. Ngara pikir adat mbŭh aran ngga jadi kaya. 6 Adat bisa bada daya kaya, kambŭi daya puas ngga anŭ adi-i biyŭn. 7 Ani mbŭh ta taban ka ong? Mating! Ani bisa ta taban bu so ong? Mating! 8 Jadi meh, kambŭi ata biyŭn pinguman ngga piraka, anŭ mbŭh sadang. 9 Pak ngara adi an jadi kaya mbŭh rabu ka darŭm pinyisuba ka mbŭh dog mirakap pinyiraan adi arap adi bisa nyirubuh ka pirusak ngara. 10 Amai pinyiawang duit pijadi bagŭ masam arap. Agi daya adi mbŭh gruwŭn an biyŭn-i ndŭg ka mbŭh miriseu so pinyabah ngara ka mbŭh pijadi bagŭ masam andam di adŭp-i. 11 Pak kuu, daya Tapa, pijo adŭp mu so sopŭrŭg kayuh adi mun anŭ. Kuu patut gruwŭn: pinŭnggŭn, udip nimun ka pinyiraan Tapa, sabah di Kristus, rindu dingan, biyŭn pinyitŭtŭd atin di tika sangsara, ka atin duduh ngga daya. 12 Birumba darŭm rumba pinyabah, ka dapŭd upah yŭn adŭp mu, anŭ inŭh udip adi sawŭ adi tan adu adu; amai yŭn anŭ inŭh Tapa mbŭh bagan kuu darŭm kuu ngaku pinyabah mu di sirung jawin bara saksi. 13 Di sirung jawin Tapa, adi kudip sopŭrŭg kayuh, ka di sirung jawin Kristus Jesus, adi ko ngaku pinyabah-I di sirung jawin Pontius Pilate, aku bada kuu 14 ndai sopŭrŭg kayuh adi aku tijuan kuu ndai darŭm atin tŭtŭd ndŭg Andu anŭ adi ngga Tuhan Jesus Kristus nandŭng! 15 Pinandŭng-I re di tika adi so ka pingatur adŭp Tapa, ndi naan Pinguasa adi biberkat, Raja adi tunduh sopŭrŭg raja ka Tuhan adi tunduh sopŭrŭg tuhan. 16 Ayŭh sadi adi udip adu adu; Ayŭh agi darŭm jawa adi mating daya tungang nyindŭk. Gi-mating daya tungang kiris Ayŭh. Di Ayŭh inŭh stabi ngga kuasa adi tan adu adu! Amen. 17 Nakit ngajar ngara adi kaya di kayuh ong siŭn dŭh jadi gambung, pak na pingarap ngara, dŭh di kayuh adi dŭh tan tui mun pinyikaya, pak di Tapa, adi ngga pinyikana-I mbŭh nggen sopŭrŭg kayuh di ata yŭn udip sanang. 18 Ngajar ngara da ndai kayuh kana, da jadi kaya darŭm kraja kana, da dŭh bidagis buang sidia an samah kayuh ngga daya bŭkŭn. 19 Simuti ngara re nguruk yŭn adŭp-i rata adi re jadi pimŭnŭs adi tagap yŭn tipuh adi re mandŭg. Mun anŭ ngara re dapŭd upah, anŭ inŭh udip adi sawŭ adi tan adu adu. 20 Timothy, nakit jaga kayuh adi mbŭh dog mbas pasan ka darŭm tangan mu. Pijo adŭp mu so piminyu pinganang adi dŭh biguna samŭn karit adi sipadin adi daya kadŭn “Pinyipuan.” 21 Amai agi mbŭh ngaku adŭp-i biyŭn-i, ka sitagar anŭ ngara mbŭh miriseu so aran pinyabah. Pinyirasi-mandis Tapa agi ngga angān sopŭrŭg.

2 Timothy 1

1 So Paul, adi pinyuruh Kristus Jesus so ka pinyiraan Tapa, adi dog pait da piagah pimudip adi Tapa ko bijanji an nggen, anŭ inŭh udip ndi ngga Kristus Jesus. 2 Aku nuris surat ati nuju kuu Timothy, anak adi aku rindu: Isa-i Tapa Sama, ngga Kristus Jesus Tuhan ta nggen di kuu pinyirasi mandis-I, masi, ka damai. 3 Aku nggen trima kaseh di Tapa, di yŭn ku bituan ngga pikir-kira atin ku adi bisig, nimun tayung-babuk ku jah. Aku nggen trima kaseh di Ayŭh darŭm ku siraru ingat kuu darŭm dua ku sandu ngga singarŭm. 4 Aku ingat munki kuu ko sien, ka aku mbŭh raru raan bidapŭd ngga kuu isa aku dapŭd gaŭn. 5 Aku ingat pinyabah mu adi so atin tŭnggŭn mu, pinyabah adi mun tung simbuk mu Lois ka adi mun tung sindŭ mu Eunice. Aku taŭn manŭn puan kuu biyŭn pinyabah adi mun tung ngara. 6 Sabab anŭ inŭh aku kidaan di kuu da dŭh kambŭt pakai pinganggen adi Tapa ko nggen di kuu di andu aku na tangan ku di tunduh ubak mu. 7 Amai Roh adi Tapa mbŭh nggen di ata dŭh-I ndai ata da taru, pak ngisi ata ngga kuasa, pinyirindu, ka atin adi an jaga adŭp ta so pinyiripong adi sarah. 8 Dŭhnyah mangŭh bisaksi yŭn Tuhan ta; dŭhnyah gŭh mangŭh ngarun aku adi mbŭh dog jer amai Kristus. Pak ngga pinyibake adi Tapa mbŭh nggen di kuu, kuu patut sua jera yŭn Agah Kana anŭ. 9 Ayŭh mbŭh nyiramat buang mbŭh bagan ata da jadi daya-I, dŭh sabab kayuh adi ko ta ndai, pak sabab pinŭtŭn ngga pinyirasi-mandis adŭp-I. Ayŭh mbŭh, ngga Kristus Jesus, nggen di ata pinyirasi mandis-I diŭ so ong dog napa, 10 pak madin pinyirasi mandis-I mbŭh dog pinandŭng di ata so ka pimandŭg Pinyikudip ta, Kristus Jesus. Ayŭh mbŭh kinating kuasa pinyikabŭs ka mbŭh pinandŭng so Agah Kana anŭ pimudip adi tan adu adu. 11 Tapa mbŭh tijuan aku jadi pinyuruh ka gurū da piagah Agah Kana anŭ, 12 ka-i mbŭh sitagar anŭ inŭh aku mbŭh sangsara madin. Pak aku babŭ puno ngga atin-sabah ku, sabab aku puan asi Ayŭh adi yŭn ku bisangan; ka aku sabah Ayŭh re jaga da pagŭng kayuh adi ko-I mbas pasan di tangan ku. 13 Bidigŭng tagap meh di ajar adi sawŭ adi aku ko nggen di kuu, ndu suto danding adi kuu patut tunda, ka bijijŭ darŭm pinyabah ngga pinyirindu adi mbŭh tung jata darŭm ata udip ndi ngga Kristus Jesus. 14 Ngga kuasa Roh Kudus, adi rŭŭ darŭm ata, nakit jaga sopŭrŭg kayuh adi mbŭh dog mbas pasan di tangan mu. 15 Kuu puan barang naan daya darŭm utung rais Asia mbŭh dŭh piduri aku, samŭn Phygelus ngga Hermogenes. 16 Isa-i Tuhan kiren masi-I di rawang Onesiphorus, sabab ayŭh siraru nyanang asŭng ku. Ayŭh dŭh mangŭh ngarun aku dog jer, 17 pak kan ayŭh mbŭh ndŭg Rome, ayŭh rasu jiroh aku ndŭg-i dapŭd. 18 Isa-i Tuhan masi di ayŭh di Andu Sikasŭn! Kuu mbŭh puan munki masam ayŭh mbŭh turung aku di Ephesus.

2 Timothy 2

1 Ka kuu, anak ku, jadi tagap meh ngga pinyirasi-mandis adi mbŭh tung jata darŭm ata udip ndi ngga Kristus Jesus. 2 Taban ajar adi kuu ko dingah aku piagah di sirung jawin bagŭ saksi, ka mbas pasan-i di tangan daya adi bisa dog harap, adi bisa ngajar daya bŭkŭn gŭh. 3 Kuu gŭh patut sua jera, nimun soldadu Kristus Jesus adi tŭtŭd. 4 Soldadu adi aŭn ndai kraja-i raan pimunos asŭng pingubak-i. Abah ayŭh jiroh kraja bŭkŭn. 5 Daya adi tukang birumba, dŭh-i tungang dapŭd upah manang birumba kambŭi ayŭh dŭh tunda atur birumba. 6 Tukang-teya adi bandar nyiraja inŭh adi patut dapŭd sibungas utung so buwa adi dog sun. 7 Nakit pikir kayuh adi aku nang, amai Tuhan inŭh adi re bada kuu mirati sopŭrŭg-i. 8 Ingat Jesus Kristus, adi mbŭh dog pakat so kabŭs, adi adŭp-I sesang David, nanyam adi dog ngajar darŭm Agah Kana adi aku nyuse. 9 Sitagar aku nyuse Agah Kana, aku sangsara ndŭg ka ko dog muak ngga parik basi mun adi ko ndai sarah. Pak pinganang Tapa dŭh darŭm buak. 10 Ngapŭi aku nyijŭn sopŭrŭg-i yŭn kana bara daya adi Tapa mbŭh mien, siŭn ngara dapŭd pinyiramat adi mandŭg so ka Kristus Jesus samah ngga bragah adi tan adu adu. 11 Ati inŭh pinganang adi sawŭ: “Kambŭi ata mbŭh kabŭs ngga Ayŭh, ata gŭh re udip ngga Ayŭh. 12 Kambŭi ata bijijŭ ngga atin tŭtŭd, ata gŭh re mritah ngga Ayŭh. Kambŭi ata miman Ayŭh, Ayŭh gŭh re miman ata. 13 Kambŭi ata dŭh tŭtŭd, Ayŭh babŭ tŭtŭd, sabab Ayŭh dŭh bisa miman adŭp-I.” 14 Bada daya mu ingat anŭ, ka bakan ngara di sirung jawin Tapa da dŭh bikaii pasar bang piminyu. Kaii dŭh-i biguna, pak pirusak daya adi dingah. 15 Ngga sibisa bisa mu jiroh puji so Tapa, nimun daya adi nyiraja adi dŭh mangŭh ngarun kraja-i. Kuu patut ngajar ajar adi sawŭ adi so Tapa ngga batur-i. 16 Pijo adŭp mu so kirakar adi kais ka adi sipadin; kayuh adi mun anŭ batur-i bada daya rabis jo so Tapa. 17 Ajar adi mun anŭ mbŭh keya ka gadag adi man isin daya. Duwŭh naan daya adi mbŭh ngajar kayuh anŭ inŭh Hymenaeus ngga Philetus. 18 Ngara mbŭh miriseu so ajar adi sawŭ ka mbŭh pirusak pinyabah kada ngara adi sabah di Kristus ngga ajar ngara adi nang pinyimakat so kabŭs mbŭh ripas. 19 Pak pinagap-rasan adi tagap anŭ adi Tapa ko na dŭh dapŭd dog ngugoh; ka di tunduh pimŭnŭs anŭ agi dog nuris sakati: “Tuhan puan bara daya adi-I dapu” ka “Ngara adi nang adŭp-i mbŭh dog dapu Tapa dŭh siŭn dŭh taran pingandai sarah.” 20 Darŭm tibande ramin agi pinggen makuk adi barang masam-i: agi dog ndai so pirak ngga mas, adi bŭkŭn dog ndai so kayuh ka tana-riyat; kada-i yŭn andu bās, kada-i yŭn andu biasa. 21 Ngara adi bada adŭp-i bisig so sopŭrŭg kayuh adi arap anŭ, re dog guna yŭn tujuan adi bragah, sabab ngara mbŭh nyerah adŭp-i yŭn guna Tuan-i, sidia an dog pakai yŭn sopŭrŭg pingandai kana. 22 Pijo adŭp mu so pinyiripong daya adi gibabŭ mara, ka jiroh pinŭnggŭn, pinyabah, pinyirindu, ka damai, samah ngga ngara adi ngga atin bisig-i bagan Tuhan yŭn mite turung. 23 Pijo adŭp mu so karit adi sipadin ngga adi dŭh biguna; kuu puan pinŭbŭn-i kaii. 24 Nimun urun Tuhan kuu dŭh siŭn bikaii. Kuu dŭh siŭn dŭh an mandis ngga daya; nimun gurū adi kana buang sabar, 25 kuu an duduh darŭm kuu ngika ka ngajar daya adi matah kuu; amai sawŭ, nŭŭh dŭh puan kadŭ Tapa re nggen di ngara aran ngga marik pimudip ngara pari ka adŭp-I ka natŭng ajar adi sawŭ. 26 Ka ngara re ngubah adŭp-i ka pirupas adŭp-i so pirakap Siarap, adi ko nakap ngara da tunda pinyiraan adŭp-i.

2 Timothy 3

1 Ingat nŭh re bagŭ tika pinyusah di sikasŭn tipuh. 2 Daya re sibut, tama, sambuh, gambung; ngara re ginaka, dŭh dingah pinganang sindŭ sama, dŭh biyŭn atin trima kaseh, ka dŭh raan puan Tapa; 3 ngara re dŭh mandis ngga daya, dŭh biyŭn apun, pinapŭ, gŭtŭh, ka mangah; ngara re tiru di pinyikana; 4 Ngara gagā muker, bŭn nakit bipikir sibayuh ndai kayuh, rawā. Ngara re awang pinyirami ong so-i rindu di Tapa; 5 ngara bidigŭng di aran adat ta pak tirawan kuasa-i. Pijo adŭp mu so daya adi mun anŭ. 6 Agi kada so ngara mŭrŭt ramin daya ka mbit pluang di tunduh bara dayung adi mbŭh dog nanuh dosa ka adi dog nguasa barang masam pinyiripong, 7 bara dayung adi siraru an birajar pak bŭn tungang dapŭd ajar adi sawŭ anŭ. 8 Nimun Jannes ngga Jambres rawan Moses, simŭnŭ gŭh ngara ati rawan ajar Tapa; ngara, daya adi mbŭh rusak pikir-i ka adi dŭh sawŭ pinyabah-i. 9 Pak ngara dŭh re mujur, sabab sopŭrŭg daya re kiris munki masam budo-i ngara. Anŭ, kayuh adi mbŭh jadi di Jannes ngga Jambres. 10 Pak kuu mbŭh tunda ajar ku, urah ku, ka pinŭtŭn pimudip ku; kuu mbŭh ngatin pinyabah ku, atin sabar ku, pinyirindu ku, pinyitŭtŭd atin ku, 11 pinyikisiis adi dog aku, ka sangsara ku. Kuu puan sopŭrŭg anŭ dog aku di Antioch, di Iconium, ka di Lystra, pinyikisiis adi raru mandam ku kinyam! Pak Tuhan agi nyiramat aku so sopŭrŭg-i. 12 Barang naan daya adi raan udip nanyam ka pinyiraan Tapa darŭm udip ndi ngga Kristus Jesus re dog kisiis; 13 buang bara daya adi arap samŭn bara pingadong re jadi rabis arap, nyibudo daya pak adŭp-i sua tibudō. 14 Pak kuu, bijijŭ meh darŭm ajar adi sawŭ adi ko dog ngajar di kuu, adi kuu mbŭh batur batur sabah. Kuu puan asi ko jadi bara gurū mu, 15 ka kuu ingat so mu gi-sŭ kuu mbŭh puan Surat-kudus, adi bisa nggen di kuu pinyibijak adi ngga kuu dapŭd pinyiramat so ka pinyabah di Kristus Jesus. 16 Sopŭrŭg kayuh adi dog nuris di Surat-kudus mbŭh so kuasa Tapa ka mbŭh biguna ngga ngajar kayuh adi sawŭ, ngga nyara ka ngga nyibatur kayuh adi sarah, ka ngga ngajar daya pasar aran pimudip adi batur; 17 isa daya adi bituan di Tapa bisa jadi sukup pandai ka dog bada sidia yŭn barang masam kraja kana.

2 Timothy 4

1 Di sirung jawin Tapa ngga di sirung jawin Kristus Jesus, adi re jadi arang ngara adi udip ngga adi kabŭs, ka sabab Ayŭh mbŭh re an mandŭg di mritah nimun Raja, aku ngga siabo asŭng ngasu kuu 2 da nyuse agah so Tapa, ka piagah-i dŭh kira tika-i patut bait dŭh patut. Kuu an nyibatur ka kidaan sarah daya, ka ngatat daya, darŭm kuu ngajar ngga puno atin sabar. 3 Tika-i re mandŭg kan daya re dŭh an dingah ajar adi batur, pak tunda pinyiraan adŭp ngara ka re nguruk bagŭ gurū adi an kidaan di ngara kayuh adi ngara gruwŭn an dingah. 4 Ngara re abah dingah kayuh adi sawŭ, pak re graŭh an dingah dundan adi au-tarun. 5 Pak kuu an nakit jaga adŭp mu di tadŭ nga-i; nyijŭn pinyusah, ndai kraja adi nyuse Agah Kana, ka ndai sopŭrŭg kraja mu nimun urun Tapa. 6 Ka aku ati, tika-i mbŭh mandŭg adi ngga Aku re kabŭs keya ka sadis yŭn Tapa. Dŭm dŭh tui aku re tingge ong ati. 7 Aku mbŭh birumba ngga situngang tungang ku, ndŭg abo-i, ka aku taŭn babŭ tagap darŭm pinyabah. 8 Ka madin mbŭh agi kajŭn aku, upah manang udip bamai ngga Tapa, adi Tuhan, arang adi tŭnggŭn, re nggen di aku di Andu anŭ. Dŭh di aku adŭ, pak di sopŭrŭg daya adi kajŭn, ngga pinyirindu, Ayŭh adi re tatŭng. 9 Suba ngga sibisa bisa mu rikas mandŭg ka yŭn ku. 10 Demas mbŭh awang ong ati ka mbŭh tagan aku, di ka Thessalonica. Crescens di ka Galatia, ka Titus di ka Dalmatia. 11 Kaŭs-i Luke adŭ agi ngga aku. Taban Mark ngga kamati, sabab ayŭh dapŭd turung aku di kraja. 12 Aku muko pait Tychicus ka Ephesus. 13 Kan kuu mandŭg, taban jipo-tabar ku adi aku tingge di Troas di ramin Carpus; taban gŭh barun barun surat anŭ, rabis-i anŭ adi dog ndai so anyit. 14 Alexander adi tukang basi agi ndai pinyusah bās di tunduh aku. Tuhan re maras ayŭh nanyam pingandai-i. 15 Nakit jaga adŭp mu so ayŭh, sabab ayŭh mbŭh bandar nyakar kayuh adi ata piagah. 16 Mating daya turung aku sibungas aku minyu nyibandar adŭp ku; sopŭrŭg daya mbŭh tagan aku. Mite Tapa apun adŭ ngara! 17 Pak Tuhan agi ngga aku ka nyibake aku, isa aku tungang piagah ngga sipuno-i Agah Kana anŭ yŭn sopŭrŭg daya adi dŭh bangsa Jahudi dingah; ka aku dog nyiramat so ukum kabŭs. 18 Ka Tuhan re nyiramat aku so sopŭrŭg kayuh arap ka taban aku ka darŭm Pritah-I di shorga. Bragah ka Ayŭh ndŭg situi tui! Amen. 19 Aku pait tabi ka Priscilla ngga Aquila samŭn rawang Onesiphorus. 20 Erastus rŭŭ di Corinth, ka aku tingge Trophimus di Miletus, sabab ayŭh birandam. 21 Suba ngga sibisa bisa mu mandŭg diŭ so tipuh madud. Eubulus, Pudens, Linus, ka Claudia pait tabi, ka simŭnŭ gŭh sopŭrŭg daya Kristen adi bŭkŭn. 22 Tuhan agi ngga simangi ngan. Pinyirasi-mandis Tapa agi ngga sopŭrŭg ngan.

Titus 1

1 So Paul, adi urun Tapa ka pinyuruh Jesus Kristus. Aku mbŭh dog mien ka dog pait da turung nagap pinyabah bara daya adi Tapa mbŭh mien ka nyiruton ngara siŭn ngara natŭng ajar adi sawŭ adi dog ngajar adat ta, 2 adi bisangan di pingarap ta yŭn udip adi sawŭ adi tan adu adu. Tapa, adi dŭh kadong, ko bijanji diŭ so ong jadi an nggen udip anŭ di ata, 3 ka di tika adi patut ayŭh mbŭh pinandŭng-i darŭm agah-I. Anŭ mbŭh dog mbas pasan ka darŭm tangan ku, ka aku piagah-i so ka pinyibada Tapa adi Pinyikudip ta. 4 Aku nuris ka Titus, anak ku adi sawŭ darŭm pinyabah adi samah kieh biyŭn di Kristus. Isa-i Tapa Sama ngga Kristus Jesus Pinyikudip ta nggen di angān pinyirasi-mandis ngga damai. 5 Aku tingge kuu di Crete, isa kuu nyirase kayuh kayuh adi patut dog ndai, ka tijuan bara nyamba eklisia di barang kupo. Ingat pinyitayan ku ati: 6 Nyamba eklisia dŭh siŭn ndai sarah; ayŭh dŭh siŭn dŭh biyŭn ndi sawŭn adŭ, ka bara anak-i dŭh siŭn dŭh sabah di Kristus ka dŭh-i anak adi ginaka puan kah adi dŭh dingah pinganang. 7 Amai nyamba eklisia digŭng kraja Tapa, ayŭh patut dŭh biyŭn sarah. Ayŭh dŭh patut daya adi miruap gambung puan kah gŭtŭh, pimabuk puan kah gira piayo daya, puan kah daya adi gira duit. 8 Ayŭh dŭh siŭn dŭh an suka kambat pinami ka darŭm arŭn-i, ka rindu kayuh adi kana. Ayŭh dŭh siŭn dŭh an pandai jaga adŭp-i so pinyiripong adi sarah, an jujur, kudus, ka biyŭn disiplin. 9 Ayŭh dŭh siŭn dŭh an bidigŭng tagap di agah adi bisa dog sabah, adi biratok ngga betang pinyabah. Simŭnŭ ayŭh bisa ngatat daya ngga ajar adi sawŭ ka bisa gŭh kidaan sarah daya adi rawan ajar anŭ. 10 Amai mbŭh bagŭ, rabis-i ngara adi so adat Jahudi, adi abah di ribo daya ka adi nyibudo daya ngga piminyu au-tarun ngara. 11 Patut inŭh baba ngara dog mapot, sabab ngara mbŭh nyusah bagŭ rawang ngga kayuh adi dŭh ngara patut ngajar. Pingandai ngara anŭ batur-i ngga pinŭtŭn an jiroh duit, pingandai adi nggen mangŭh. 12-13 Adŭp daya Crete, ndi so bara nabi adŭp ngara, mbŭh nang, “Daya Crete dŭh ko ko pingadong, bara dāng adi ginaka, adi tibanga, ka adi raka.” Kayuh adi-i nang taŭn sawŭ, ngapŭi kuu dŭh siŭn dŭh an nang ngara, isa ngara bidigŭng tagap di ajar adi sawŭ, 14 ka dŭh tia bidigŭng di dundan kadong nyamba Jahudi samŭn pinyipesan manusia adi mandŭg so daya adi abah trima ajar adi sawŭ. 15 Sopŭrŭg kayuh bisig di daya adi bisig; pak mating kayuh bisig di daya adi mbŭh sembar buang dŭh sabah, amai pikir ngga pikir-kira atin ngara mbŭh dog nyembar. 16 Ngara nang adŭp-i puan Tapa, pak urah ngara dŭh ngaku. Ngara mbŭh raru arap buang dŭh dingah pinganang Tapa; dŭh nugu ndai pingandai kana.

Titus 2

1 Kuu dŭh siŭn dŭh ngajar kayuh adi birasŭk ngga ajar adi batur. 2 Ngajar bara dari adi tuuh da tuuh tuuh darŭm aran pimudip ngara, mirati, ka pandai jaga adŭp ngara so pinyiripong adi sarah. Ngara an adu adu sabah di Kristus, rindu dingan, ka an biyŭn pinyitŭtŭd atin. 3 Simŭnŭ gŭh ngajar bara dayung adi tuuh isa urah ngara birasŭk ngga urah dayung adi bituan di Tapa. Ngara dŭh siŭn jadi pinapŭ puan kah pimabuk. Ngara dŭh siŭn dŭh ngajar kayuh adi kana, 4 siŭn ngara bisa nyiruton bara dayung adi mara da rindu banŭh ngga anak ngara, 5 pandai jaga adŭp ngara so pinyiripong adi sarah, ka udip bisig, ka jadi sawŭn adi kana adi nundok di banŭh ngara. Simŭnŭ, daya dŭh re bisa kinarap ajar so Tapa. 6 Simŭnŭ gŭh ngasu bara dari adi mara da pandai jaga adŭp ngara so pinyiripong adi sarah. 7 Darŭm sopŭrŭg kayuh, adŭp mu dŭh siŭn dŭh an jadi suto danding yŭn urah-rakah adi kana. Kuu dŭh siŭn dŭh an mbit bat di ajar mu, buang ngajar-i ngga atin tŭnggŭn. 8 Pakai pinganang adi dŭh daya ngamun, isa bara pinganyu mu mangŭh darŭm ngara dŭh biyŭn kayuh ngga kinarap ata. 9 Kidaan di bara urun da nundok di tuan ngara ka pimunos asŭng tuan ngara darŭm sopŭrŭg kayuh. Ngara dŭh siŭn rawan pinganang tuan ngara, 10 puan kah naku kayuh ngara. Pak kiren adŭp ngara siraru kana darŭm urah-rakah buang tŭtŭd, isa-i daya bisa muji ajar pasar Tapa adi Pinyikudip ta darŭm sopŭrŭg kayuh adi ngara ndai. 11 Amai Tapa mbŭh pinandŭng pinyirasi mandis-I yŭn pinyiramat sopŭrŭg manusia. 12 Pinyirasi mandis-I anŭ ngajar ata da pasan pimudip adi dŭh nanyam ka pinyiraan Tapa, ka da ata dŭh nurut pinyiripong ong. Di ong ati ata patut pandai jaga adŭp ta so pinyiripong adi sarah, an jujur, ka udip nanyam ka pinyiraan Tapa, 13 darŭm ata kajŭn andu adi biberkat anŭ adi ata harap, adi ngga bragah Tapa bās ta ngga Pinyikudip ta, Jesus Kristus, re tatŭng. 14 Ayŭh jugan adŭp-I yŭn ta, an nyiramat ata so sopŭrŭg arap ka ndai ata da jadi daya-I adi bisig adi-I sadi dapu ka adi graŭh an ndai kayuh kana. 15 Ngajar sopŭrŭg kayuh anŭ ka ngga sipuno kuasa mu ngatat ka nyibatur bara adi dingah kuu. Dŭhnyah bada daya dŭh bisaya di kuu.

Titus 3

1 Kidaan di daya mu da dŭh kambŭt nundok di bara adi mritah ngga adi bikuasa, da nurut pinganang ngara, ka da sidia an ndai kana darŭm sopŭrŭg kayuh. 2 Kidaan di ngara da dŭh kinarap ngamun tadŭ daya, pak udip darŭm damai buang pinyijerā, ka siraru duduh ngga sopŭrŭg daya. 3 Amai adŭp ta ko gŭh budo, dŭh an dingah pinganang, buang sarah. Ata ko jadi urun bagŭ masam pinyiripong ka bagŭ masam pinyiraan. Pimudip ta ko puno ngga dendam ka sina; daya tiru di ata ka ata tiru di daya. 4 Pak kan mandis ngga pinyirindu Tapa adi Pinyikudip ta dog pinandŭng, 5 Ayŭh nyiramat ata. Dŭh-i sitagar pingandai kana adi ata ko ndai, pak sitagar pinyirasi adŭp-I Ayŭh mbŭh nyiramat ata, ngga kuasa Roh Kudus, adi nggen di ata pinyibranak bauh ngga pimudip bauh darŭm-I ngu ata. 6 Tapa mbŭh ren Roh Kudus di ata ngga sibagŭ bagŭ-i so ka Jesus Kristus Pinyikudip ta, 7 isa ngga pinyirasi mandis-I ata bisa bamai ngga Tapa ka trima udip adi sawŭ adi tan adu adu adi ata harap. 8 Pinganang anŭ sawŭ. Aku raan kuu mbit bat di kayuh anŭ, isa sinadan adi sabah di Tapa bisa ngga siabo asŭng ngara pakai masā ngara ngga ndai pingandai kana buang adi biguna yŭn sopŭrŭg daya. 9 Pijo adŭp mu so karit adi budo, susud taris tayung-babuk adi ambu, kaii, ka birawan pasar ukum-adat. Kayuh anŭ dŭh biguna ka dŭh biyŭn rati. 10 Sikurang kurang-i an bakan piduwŭh kari daya adi nyibarai daya eklisia, ka dŭh tia bigaur ngga ngara. 11 Kuu puan daya adi mun anŭ arap, ka dosa-i mbŭh kiren ayŭh sawŭ sarah. 12 Kan aku pait Artemas puan kah Tychicus ka kuu, suba ngga sibisa bisa mu mandŭg ka aku di Nicopolis, sabab aku mbŭh tatu re rŭŭ diginŭ di tipuh madud. 13 Ngga sibisa bisa mu turung Zenas, daya adi digŭng ukum-adat, ayŭh duwŭh Apollos di pimanu ngara. Bada ngara biyŭn sopŭrŭg kayuh adi ngara biguna. 14 Daya ta dŭh siŭn dŭh an birajar pakai masā ngara ndai kayuh kana, siŭn dapŭd turung daya adi sutok; pimudip ngara dŭh-i patut pimudip adi dŭh biguna. 15 Sopŭrŭg adi agi ngga aku pait tabi ka kuu. Nggen tabi ami di bara dingan ta adi sabah. Pinyirasi-mandis Tapa agi ngga sopŭrŭg ngan.

Philemon 1

1 So Paul, adi mbŭh dog jer amai Kristus Jesus, ka so dingan ta Timothy, nuju Philemon adi dingan ka daya adi samah ngga nyiraja; 2 samŭn daya eklisia adi siraru tikuruk di ramin mu, Apphia adi dingan dayung ta, ka Archippus dingan ta adi samah keya ka soldadu darŭm piagah Agah Kana: 3 Isa-i Tapa adi Sama ta ngga Tuhan Jesus Kristus nggen di angān pinyirasi-mandis ngga damai. 4 Dingan ku Philemon, tiap kari aku simayang, aku nyabŭt kuu ka nggen trima kaseh di Tapa ku. 5 Amai aku dingah pasar pinyirindu mu di sopŭrŭg daya adi Tapa mbŭh mien ka pinyabah mu di Tuhan Jesus. 6 Aku simayang mite ata adi samah sabah di Jesus bisa rabis mirati sopŭrŭg berkat adi ata biyŭn darŭm udip ndi ngga Kristus. 7 Pinyirindu mu, dingan ku, mbŭh bada aku gaŭn buang ngatat aku! Kuu mbŭh nyanang asŭng sopŭrŭg daya adi Tapa mbŭh mien. 8 Sabab anŭ aku pus, nimun dingan mu darŭm Kristus, mritah kuu da ndai kayuh adi patut dog ndai. 9 Pak sabab aku rindu kuu, aku ndai pimite adŭ. Aku ndai simŭnŭ sunggu aku ati Paul, pinyisung Kristus Jesus, ka madin gŭh mbŭh dog jer amai Ayŭh. 10 Jadi aku ndai pimite ku di kuu ngga ngarun Onesimus, adi anak ku darŭm Kristus; amai sitadŭn darŭm jer aku mbŭh jadi sama di ayŭh darŭm roh. 11 Ayŭh ko dŭh biguna yŭn mu, pak madin ayŭh mbŭh biguna yŭn ata duwŭh. 12 Madin aku pait ayŭh pari ka kuu, ayŭh adi aku rindu. 13 Sibandar-i aku babŭ raan ayŭh agi digiti ngga aku, turung piagah Agah Kana gati kuu sitadŭn aku darŭm jer. 14 Pak sunggu mŭnŭ, dŭh aku an takan kuu da turung aku, pak isa-i kuu turung aku nanyam ka pinyiraan adŭp mu. Jadi aku dŭh re ndai ani ani kambŭi kuu dŭh situju. 15 Kadŭ-i, Onesimus ko dŭh tui jo so kuu isa kuu bisa tambit ayŭh pari da tui rŭŭ ngga adŭp mu. 16 Madin ayŭh dŭh-i urun adŭ, pak mbŭh rabis so urun: ayŭh inŭh dingan darŭm Kristus adi aku rindu. Ayŭh inŭh adi aku raru siŭt! Ka rabis so anŭ ayŭh re di kuu urun ka dingan darŭm Tuhan! 17 Jadi kambŭi kuu nyirundeng aku dingan darŭm kraja, kambat meh ayŭh pari keya ka kambat aku. 18 Kambŭi ayŭh agi ndai sarah di tunduh mu puan kah birutang di kuu, kidaan di aku isa aku bayar kuu. 19 Tingga, kayuh adi adŭp ku nuris: Aku, Paul, re bayar kuu. (Dŭh aku sah kidaan da kuu ingat nang adŭp mu mbŭh birutang di aku darŭm pimudip Kristen mu.) 20 Jadi meh, dingan ku, aku mite so kuu ngga adŭn Tuhan; kuu adi dingan ku darŭm Kristus, nyanang meh asŭng ku! 21 Aku puan, darŭm aku nuris surat ati, kuu re ndai pimite ku; sibandar-i aku taŭn puan kuu re ndai-i rabis so adi aku bada. 22 Pak sidia gŭh birit yŭn ku, sabab aku harap Tapa re nam simayang ngan ka bada aku pari ka angān. 23 Epaphras, adi samah darŭm jer ngga aku sabab-i pinunda Kristus Jesus, pait tabi ka kuu, 24 ka simŭnŭ gŭh ngara adi samah nyiraja ngga aku, mun Mark, Aristarchus, Demas, ka Luke. 25 Isa-i pinyirasi-mandis Tuhan ta Jesus Kristus agi ngga sopŭrŭg ngan.

Hebrew 1

1 Jah-i Tapa ko siraru minyu di tayung-babuk ta darŭm bagŭ masam gaya so baba bara nabi, 2 pak di sikasŭn tipuh ati Ayŭh minyu di ata so Anak-I. Ngga Ayŭh inŭh Tapa napa rangit ngga ong, Ayŭh adi Tapa mbŭh mien da dapu sopŭrŭg kayuh di pinŭbŭn-i. 3 Ayŭh nyekar jawa bragah Tapa ka raŭn gayŭn-I agi samah ngga raŭn gayŭn Tapa. Ngga pinganang-I adi bikuasa, Ayŭh digŭng rangit ngga ong. Ripas-I mbŭh dapŭd pingapun dosa yŭn sopŭrŭg manusia, Ayŭh guru di shorga tura ka tauh Tapa, adi siabo bikuasa. 4 Anak Tapa mbŭh dog bada bās dŭ so bara malaikat, nimun adŭn adi Tapa mbŭh nggen di Ayŭh agi bās dŭ so dŭn bara malaikat. 5 Amai Tapa bŭn nang di tadŭ malaikat-I, “Kuu inŭh anak Ku; andu ati Aku mbŭh jadi Sama mu.” Bŭn gŭh Tapa nang pasar tadŭ malaikat, “Aku re jadi Sama-i, ka ayŭh re jadi anak Ku.” 6 Pak kan Tapa mbŭh re an pait Anak pinuai-I ka ong, Ayŭh nang, “Sopŭrŭg malaikat Tapa dŭh siŭn dŭh nyambah Ayŭh.” 7 Pak pasar bara malaikat Tapa mbŭh nang, “Tapa ndai bara malaikat-I jadi sabak, ka bara urun-I jadi jireb apui.” 8 Pak pasar Anak, Tapa mbŭh nang: “Takta Mu, O Tapa, re tan adu adu! Kuu mritah daya Mu ngga pinyitŭnggŭn. 9 Kuu rindu kayuh adi batur ka tiru di kayuh adi sarah. Ngapŭi Tapa, adi Tapa Mu, mbŭh mien Kuuka mbŭh nggen di Kuu pinyigaŭn stabi adi rabisbās so adi-I mbŭh nggen di bara dingan Mu.” 10 Ayŭh gŭh mbŭh nang, “Kuu, Tuhan, di sibungas-i mbŭh napa ong, ka ngga tangan adŭp Mu Kuu mbŭh napa rangit. 11 Sopŭrŭg anŭ re miyap, pak Kuu re babŭ; sopŭrŭg-i re rusak mun piraka. 12 Kuu re ngupet-i mun jipo-tabar, ka sopŭrŭg-i re dog nukar mun piraka. Pak Kuu dŭh re birubah, ka pimudip Mu dŭh biyŭn pinŭbŭn.” 13 Tapa bŭn nang di tadŭ malaikat-I: “Guru digiti tura ka tauh Kundŭg ka Aku mbŭh bada pinganyu mu jadi bangan di ribo kaja mu.” 14 Ani bara malaikat? Ngara anŭ roh adi bituan di Tapa, adi-I pait da turung sinadan daya adi re kambat pinyiramat.

Hebrew 2

1 Anŭ inŭh sabab ata dŭh siŭn dŭh an rabis tagap bidigŭng di ajar ajar anŭ adi ata ko dingah, isa ata dŭh manyap. 2 Agah adi mbŭh dog nggen bara malaikat di tayung-babuk ta mbŭh tatŭng sawŭ, ka asi asi adi dŭh tunda-i puan kah dŭh sita-i mbŭh kambat ukum-i. 3 Simuki meh garang ata re bisa mangān ukum kambŭi ata dŭh piduri pinyiramat bās anŭ? Adŭp Tuhan mbŭh piagah pinyiramat anŭ, ka ngara adi dingah Ayŭh mbŭh kiren di ata kayuh anŭ agi sawŭ. 4 Nganŭ gŭh adŭp Tapa mbŭh natu sopŭrŭg-i sawŭ ngga barang masam pingandai-nginga ka pingandai-saruh-I, ka ngga pinganggen Roh Kudus adi-I kutung nanyam ka pinyiraan adŭp-I. 5 Tapa mating bada bara malaikat nguasa ong bauh adi re mandŭg, anŭ inŭh ong adi kieh nang. 6 Amai, nanyam ka adi mbŭh dog nuris darŭm Surat-kudus: “Ani manusia, O Tapa, ka Kaam patut na pikir Mai di ngara; tigŭrŭ manusia, ka Kaam patut mbit bat dieh? 7 Kaam mbŭh bada ngara nyitiro rapat so bara malaikat; Kaam mbŭh nggen di ngara makota bragah ngga stabi, 8 ka mbŭh bada ngara jadi pinguasa sopŭrŭg kayuh.” Ayat anŭ nang Tapa mbŭh bada manusia jadi “pinguasa sopŭrŭg kayuh” ; anŭ inŭh samŭn tadŭ tadŭ kayuh. Pak madin dŭh ata kiris manusia nguasa sopŭrŭg kayuh. 9 Pak ata mbŭh kiris Jesus, adi ko nyitiro dog bada rapat so bara malaikat, isa so pinyirasi-mandis Tapa Ayŭh patut kabŭs yŭn sopŭrŭg daya. Madin ata kiris Ayŭh dog nggen makota bragah ngga stabi sabab jera-birasa pinyikabŭs adi-I ko kinyam. 10 Taŭn-i mbŭh patut Tapa, adi napa ka kudip sopŭrŭg kayuh, bada Jesus jadi sukup kana so jera-birasa, siŭn bagŭ anak Tapa dapŭd sua dapu bragah-I. Amai Jesus inŭh adi taban ngara ka pinyiramat. 11 Ayŭh pibisig manusia so dosa ngara; Ayŭh ngga ngara adi mbŭh dog pibisig samah dapu ndi Sama. Anŭ inŭh sabab Jesus dŭh mangŭh kadŭn ngara rawang-I. 12 Ayŭh nang di Tapa, “Aku re kidaan di bara jurud Ku kayuh adi Kaam mbŭh ndai; Aku re muji Kaam di tika ngara tikuruk.” 13 Ayŭh nang gŭh, “Aku re na pingarap Ku di Tapa.” Ka-I nang gŭh, “Ta Aku ngga bara anak adi Tapa mbŭh nggen di Aku.” 14 Amai sabab ngara adi Ayŭh kadŭn anak taŭn-i daya adi biyŭn isin ngga deya, adŭp Jesus mbŭh jadi mun ngara ka udip di ong mun manusia. Ayŭh ndai simŭnŭ isa so pinyikabŭs-I Ayŭh bisa ngarah Siarap, adi biyŭn kuasa di tunduh pinyikabŭs; 15 ka simŭnŭ gŭh Ayŭh pirupas ngara adi mbŭh keya ka urun sitŭkŭd udip ngara sabab taru pinyikabŭs. 16 Amai mbŭh granan tatŭng dŭh-i malaikat adi-I turung, pak bara sesang Abraham. 17 Ka rati-i, Ayŭh dŭh siŭn dŭh an jadi mun bara daya-I darŭm sopŭrŭg kayuh siŭn-I jadi Imam Bās ngara adi tŭtŭd ka adi puno ngga masi, darŭm bituan di Tapa, isa dosa sopŭrŭg daya-I bisa dog apun. 18 Madin Ayŭh tungang turung ngara adi dog pinyisuba, sabab adŭp-I muko dog pinyisuba ka jera.

Hebrew 3

1 Bara dingan ku adi Kristen, adi dog bagan Tapa gŭh! Na pikir ngan di Jesus, adi Tapa mbŭh pait da jadi Imam Bās pinyabah adi ata ngaku. 2 Ayŭh tŭtŭd di Tapa, adi mbŭh mien Ayŭh da ndai kraja anŭ, nimun Moses mbŭh tŭtŭd darŭm kraja-i di ramin Tapa. 3 Daya adi pijog ramin dapŭd stabi rabis bās so adŭp ramin anŭ. Simŭnŭ gŭh Jesus patut dapŭd stabi rabis bās so adi Moses dapŭd. 4 Tiap ramin taŭn-i dog ndai daya, pak Tapa inŭh adi ndai sopŭrŭg kayuh. 5 Moses agi sawŭ tŭtŭd darŭm ramin Tapa nimun urun, ka ayŭh minyu pasar kayuh adi Tapa re nang jŭ. 6 Pak Kristus agi tŭtŭd nimun Anak darŭm-I jaga daya Tapa. Ata inŭh daya-I kambŭi ata bijijŭ ngga atin pagan ka ngga atin-sabah di kayuh adi ata harap. 7 Jadi meh, sak adi nang Roh Kudus, “Kambŭi angān dingah sirŭŭn Tapa andu ati, 8 dŭhnyah bada adŭp ngan bakingmun tayung-babuk ngan di andu ngara rawan Tapa, mun ngara di andu ngara suba Ayŭh di tarun tana-pajam. 9 Diginŭ ngara suba Aku, Tapa nang, sunggu ngara mbŭh kiris kayuh adi Aku ko ndai sitŭkŭd pat puru sawa. 10 Ngapŭi Aku baji di ngara ka nang, ‘Ngara siraru tirawan Akuka abah tunda pinyipesan Ku.’ 11 Aku baji ka bipayu: ‘Ngara dŭh re mŭrŭt tarun tanaanŭ adi yŭn Ku an nggen rŭŭ-paya di ngara!’” 12 Bara dingan ku, jaga meh sibia-i atin ngan jadi raru arap ka abah sabah ndŭg ka bu so Tapa adi udip. 13 Pak, siŭn mating so angān jadi tibudō da dosa ka jadi baking, angān dŭh siŭn dŭh an turung dingan ngan barang andu siragi ata udip di jaman adi dog kadŭn di Surat-kudus “Andu Ati.” 14 Amai sopŭrŭg ata samah nyiraja ngga Kristus kambŭi ata bidigŭng tagap di atin-sabah ta anŭ adi ata mbŭh biyŭn so sibungas ndŭg sikasŭn-i. 15 Ati inŭh kayuh adi Surat-kudus nang: “Kambŭi angān dingahsirŭŭn Tapa andu ati, dŭhnyah bada adŭp ngan bakingmun tayung-babuk ngan, di andu ngara rawan Tapa.” 16 Asi ngara adi dingah sirŭŭn Tapa ka rawan Ayŭh? Sopŭrŭg ngara adi Moses taban ngga ruah so Egypt. 17 Di asi Tapa baji sitŭkŭd pat puru sawa? Di ngara adi bidosa, adi kabŭs di tarun tana-pajam. 18 Di andu Tapa bipayu, “Ngara dŭh re mŭrŭt tarun tana anŭ adi yŭn Ku an nggen rŭŭ-paya di ngara,” pasar asi Ayŭh nang sakanŭ? Pasar ngara adi rawan Ayŭh. 19 Madin ata puan nang ngara dŭh dapŭd mŭrŭt tarun tana anŭ, sabab ngara dŭh sabah.

Hebrew 4

1 Madin Tapa mbŭh nggen janji-I anŭ di ata, anŭ inŭh ata bisa kambat rŭŭ-paya anŭ adi-I nang. Sabab anŭ ata patut an nakit, isa mating so ata dog dapŭd dŭh patut kambat rŭŭ-paya anŭ. 2 Amai ata mbŭh dingah Agah Kana anŭ, mun ngara gŭh. Ngara dingah agah anŭ, pak-i dŭh biguna yŭn ngara, sabab kan ngara dingah-i, ngara dŭh kambat-i ngga pinyabah. 3 Ata adi sabah, meh, mbŭh kambat rŭŭ-paya anŭ adi Tapa ko bijanji an nggen. Sak adi nang-I, “Aku baji ka mbŭh bipayu: ‘Ngara dŭh re mŭrŭt tarun tana anŭ adiyŭn Ku an nggen rŭŭ-paya di ngara!’” Ayŭh nang sakanŭ sunggu kraja-I mbŭh kamas so sibungas ong dog napa-I. 4 Amai agi darŭm Surat-kudus dog nang sakati pasar andu adi ju: “Tapa rŭŭ di andu adi ju so sopŭrŭg kraja-I.” 5 Kayuh anŭ dog nang dinge: “Ngara dŭh re mŭrŭt tarun tana anŭ adi yŭn Ku an nggen rŭŭ-paya di ngara.” 6 Ngara adi ko diŭ dingah Agah Kana anŭ dŭh kambat rŭŭ-paya anŭ, sabab ngara dŭh sabah. Adi bŭkŭn meh mbŭh dog bada kambat-i. 7 Ati mbŭh taŭn tatŭng sawŭ amai Tapa mbŭh sidia andu adi bŭkŭn, adi dog kadŭn “Andu Ati.” Kudu kudu sawa ripas anŭ Ayŭh minyu pasar-i so baba David di Surat-kudus nimun adi ko dog nang tejah: “Kambŭi angān dingah sirŭŭn Tapa andu ati, dŭhnyah bada adŭp ngan baking.” 8 Kambŭi Joshua ko nggen di ngara rŭŭ-paya adi Tapa ko bijanji an nggen, tatu-i ripas anŭ Tapa dŭh re an minyu pasar andu adi bŭkŭn. 9 Ngapŭi meh, babŭ agi yŭn bara daya adi Tapa mbŭh mien andu rŭŭ-paya mun andu rŭŭ-paya Tapa di andu adi ju. 10 Amai ngara, adi kambat rŭŭ-paya anŭ adi Tapa ko bijanji an nggen, re rŭŭ so kraja ngara, nimun Tapa ko rŭŭ so jangi kraja. 11 Ja meh ata, garang, ngga sibisa bisa ta gruwŭn rŭŭ-paya anŭ, isa mating so ata dŭh dapŭd kambat-i mun ngara sitagar kurang pinyabah. 12 Pinganang Tapa inŭh udip buang bikuasa, reja dŭ so pedang adi duwŭh siid-i. Pinganang anŭ tabŭk tambus di asah simangi ngga roh, di asah bukuh turang ngga isin turang. Pinganang anŭ jadi keya ka akim yŭn ta di pinyiripong ngga di pikir-kira ta. 13 Mating kayuh bisa dog sukan so Tapa; barang masam kayuh adi mbŭh dog napa taŭn-i tatŭng di batŭh-I. Ka ata dŭh siŭn dŭh an dapu tanggong pimudip adŭp ta di sirung jawin-I. 14 Ja meh garang, ata bidigŭng tagap di pinyabah adi ata ngaku. Amai ata biyŭn Imam adi siabo bās, adŭp Jesus Anak Tapa, adi mbŭh di ka sirung jawin Tapa. 15 Imam Bās ta ati, dŭh-I dŭh biyŭn pinyirasi di pinyiramah ta. Ayŭh inŭh Imam Bās ta, adi ko dog pinyisuba darŭm bagŭ masam kayuh mun adŭp ta, pak dŭh-I bidosa. 16 Ja ata ngga atin birani masang ka yŭn takta Tapa, di yŭn agi pinyirasi-mandis. Diginŭ ata re kambat pingapun buang dapŭd pinyirasi-mandis, ngga turung adŭp ta di tika ata biguna dieh.

Hebrew 5

1 Tiap tiap naan imam bās dog mien so bara daya ka dog tijuan da bituan di Tapa ngga ngarun daya, da jugan pinganggen ngga sadis ngga taran dosa. 2 Amai adŭp-i ramah darŭm bagŭ yŭn-i, ayŭh dapŭd jadi duduh ngga daya adi budo bawa ka adi ndai sarah. 3 Ka sabab adŭp-i ramah, ayŭh dŭh siŭn dŭh an jugan sadis dŭh-i ngga taran dosa daya bŭkŭn adŭ pak yŭn dosa adŭp-i ani. 4 Mating daya mien yŭn adŭp-i dŭn puan kah pangkat imam bās. Anŭ mbŭh so pinyibagan adŭp Tapa inŭh daya jadi imam bās, nimun Aaron dog bagan Tapa. 5 Simŭnŭ gŭh Kristus, dŭh-I tambit dŭn puan kah pangkat imam bās yŭn adŭp-I. Adŭp Tapa adi nang di Ayŭh, “Kuu Anak Ku; andu ati Aku mbŭh jadi Sama Mu.” 6 Ayŭh agi gŭh nang di ayat adi bŭkŭn, “Kuu re jadi Imam ndŭg situi tui, mun Imam Melchizedek.” 7 Darŭm-I jadi manusia di ong ati, Jesus bidua ka mite di Tapa adi taŭn dapŭd nyiramat Ayŭh so pinyikabŭs, ngga sirŭŭn bana buang ngga sien. Sabab Ayŭh pirapat adŭp-I buang tŭtŭd di Tapa, Tapa dingah Ayŭh. 8 Pak sunggu Ayŭh Anak Tapa, Ayŭh birajar so sangsara-I nurut pinyiraan Tapa. 9 Kan Ayŭh mbŭh jadi sukup kana, Ayŭh jadi atak pinyiramat adi tan adu adu yŭn sopŭrŭg daya adi tunda pinyiraan-I, 10 ka Tapa meh mbŭh kadŭn Ayŭh Imam Bās, mun Imam Melchizedek. 11 Bagŭ an ami nang pasar kayuh ati, pak susah re kidaan rati-i di angān, sabab angān paŭh sais mirati kayuh. 12 Mbŭh sukup tipuh-i yŭn ngan jadi gurū, pak angān babŭ biguna di daya da ngajar angān sibungas ajar pasar agah Tapa. Sipatut-i angān man tubi, pak angān babŭ nok sisuh. 13 Daya adi nok sisuh taŭn-i babŭ anak daya, gibayuh puan kayuh adi batur ngga adi sarah. 14 Tubi, taŭn-i yŭn daya adi tuuh, daya adi mbŭh tungang natŭng so pikanyet adŭp-i, ani adi kana ngga ani adi arap.

Hebrew 6

1 Ja ata masang ka ajar adi tŭrŭp ka dŭhnyah ata nyasang di sibungas ajar Kristen adŭ. Ata dŭh bisa pari ka sibungas ajar pasar marik pimudip pari ka Tapa; 2 ajar pasar baptisa, pasar na tangan di tunduh ubak daya; pasar pinyimakat so kabŭs ka ukum ruro. 3 Ja ata masang! Ka ati inŭh kayuh adi ata re ndai, kambŭi Tapa bada. 4 Amai simuki meh daya adi taran pinyabah-i re bisa dog bada marik pimudip ngara pari ka Tapa ka dŭh tia bidosa? Ngara muko ndi sidah agi darŭm jawa Tapa; ngara muko kija pinganggen Tapa, buang muko sua kambat Roh Kudus; 5 ngara muko kinyam ka mbŭh puan nang pinganang Tapa agi kana, ka mbŭh kinyam kuasa jaman adi re mandŭg. 6 Pak komŭnŭ ngara taran pinyabah-i! Mbŭh mbar inŭh nŭŭh re pari bada ngara marik pimudip ngara pari ka Tapa, sabab ngara mbŭh masak dinge Anak Tapa di atuh rigang ka pimangŭh Ayŭh di sirung jawin daya bagŭ. 7 Tapa nyiberkat tana adi nyŭp piin ujen adi ari rabu dieh ka adi bada kayuh timbu yŭn guna daya adi ngatŭm-i. 8 Pak kambŭi-i pijadi reja ngga uduh, tana anŭ dŭh biguna; tana anŭ bisa dog mangu Tapa ka dog sigot ngga apui. 9 Pak sunggu kieh minyu sakanŭ bait kani, kieh taŭn mbŭh puan kayuh adi angān ndai, angān adi aku rindu. Kieh puan angān biyŭn berkat adi kana dŭ, adi taŭn-i berkat pinyiramat ngan. 10 Tapa, dŭh-I dŭh rada pingandai kana daya. Ayŭh dŭh re kambŭt kayuh adi angān ko ndai puan kah pinyirindu ngan yŭn-I adi angān ko kiren darŭm pinurung adi angān nggen di daya Kristen adi bŭkŭn, bait-i madin puan kah prajah. 11 Pinyiraan bās ami inŭh angān adu adu graŭh ndŭg sikasŭn-i, isa kayuh adi angān harap re sawŭ jadi. 12 Kieh dŭh raan angān jadi tibanga, pak raan angān jadi mun ngara adi sabah buang sabar, ka dapŭd kayuh adi Tapa ko bijanji an nggen. 13 Di andu Tapa bijanji ngga Abraham, Ayŭh bipayu an ndai kayuh adi-I bijanji an ndai. Amai mating adi rabis bās so adŭp-I, Ayŭh pakai adŭn adŭp-I kan-I bipayu. 14 Ayŭh nang, “Aku bijanji Aku re nyiberkat kuu ka nggen di kuu bagŭ sesang.” 15 Abraham tŭtŭd, ka sawŭ ayŭh kambat kayuh adi Tapa ko bijanji an nggen. 16 Kan ata bipayu, ata pakai dŭn daya adi bās dŭ so adŭp ta, ka payu anŭ nyirase sopŭrŭg karit. 17 Di ngara adi re kambat kayuh adi-I ko bijanji an nggen, Tapa raan ngara puan Ayŭh dŭh re ngubah pikir-I; jadi Ayŭh nambah payu di janji-I anŭ. 18 Duwŭh masam kayuh anŭ meh, adi dŭh bisa birubah ka pasar-i Tapa dŭh bisa kadong. Jadi ata adi mbŭh siramat darŭm Ayŭh mbŭh dog ngatat da bidigŭng tagap di pingarap anŭ adi mbŭh dog na di sirung jawin ta. 19 Ata biyŭn pingarap anŭ adi keya ka sawŭh yŭn pimudip ta. Sawŭh anŭ tagap buang bisa dog harap, adi mŭrŭt tambus tabir Ramin Tuhan di shorga nuju birit kudus adi tura ka darŭm. 20 Ngga-I ngarun ata, Jesus mbŭh mŭrŭt kamanŭ diŭ so ata ka jadi Imam Bās ndŭg situi tui, mun Imam Melchizedek.

Hebrew 7

1 Melchizedek inŭh raja Salem ka imam Tapa adi Sambu Sopŭrŭg kayuh. Darŭm Abraham mari biperang, ripas ko ngarah pat naan raja, Melchizedek bidapŭd ngga ayŭh ka nyiberkat ayŭh, 2 ka Abraham nggen di ayŭh ndi utung darŭm simŭng so sopŭrŭg kayuh adi-i tambit so biperang. (Sibungas rati dŭn Melchizedek inŭh “Raja Pinŭnggŭn” ; ka sabab ayŭh raja Salem, rati dŭn-i anŭ gŭh “Raja Damai.”) 3 Mating dog nuris pasar sindŭ sama Melchizedek puan kah tayung babuk-i; mating gŭh dog nuris pasar pinyibranak-i ngga pasar pinyikabŭs-i. Ayŭh keya ka Anak Tapa; ayŭh jadi imam ndŭg situi tui. 4 Angān kiris meh garang, munki masam bās ayŭh. Abraham, adi babuk ta adi timagah, nggen di ayŭh ndi utung darŭm simŭng so sopŭrŭg kayuh adi-i tambit so biperang. 5 Ka bara sesang Levi adi bara imam mbŭh dog pesan Ukum-adat da tambit ndi utung darŭm simŭng so daya Israel, anŭ inŭh, so daya bangsa adŭp ngara, sunggu ngara gŭh bara sesang Abraham. 6 Melchizedek dŭh sesang Levi, pak ayŭh tambit ndi utung darŭm simŭng so Abraham ka nyiberkat ayŭh, daya adi mbŭh kambat janji Tapa. 7 Mating daya dŭh puan nang sianŭ adi nyiberkat agi bās dŭ so sianŭ adi dog nyiberkat. 8 Mun bara imam adi tambit ndi utung darŭm simŭng taŭn-i manusia adi bisa kabŭs; pak Melchizedek adi tambit ndi utung darŭm simŭng taŭn-i adi udip, sak adi nang Surat-kudus. 9 Bisa gŭh dog nang, kan Abraham nggen ndi utung darŭm simŭng, Levi gŭh nggen jangi ndi utung darŭm simŭng (sunggu bara sesang-i tambit ndi utung darŭm simŭng so daya Israel.) 10 Amai Levi gibayuh dog biranak, pak bisa dog kadŭn, ayŭh agi darŭm pŭrŭng babuk-i Abraham di andu Melchizedek bidapŭd ngga Abraham. 11 Amai bara imam so asar Levi, Ukum-adat mbŭh dog nggen di daya Israel. Ka kambŭi kraja pingandai bara imam so asar Levi sukup kana, dŭh daya sah jiroh imam adi bŭkŭn adi so asar Melchizedek, adŭ-i so asar Aaron. 12 Amai kan atur adi ngga mien imam dog ngubah, ukum-adat patut gŭh dog ngubah. 13 Ka Tuhan ta, adi rati piminyu pinganang ta tong-i, mbŭh so tibaran-asar bŭkŭn, ka mating so tibaran asar-I mbŭh jadi imam. 14 Sopŭrŭg daya puan Ayŭh dog biranak so tibaran-asar Judah; ka Moses mating nyabŭt tibaran-asar anŭ darŭm-i minyu pasar bara imam. 15 Kayuh anŭ mbŭh jadi rabis tarang; agi imam bŭkŭn timbur, adi mun Melchizedek. 16 Ayŭh dog bada jadi imam, dŭh so ka atur manusia, pak so ka kuasa pimudip adi dŭh bisa mungan. 17 Amai Surat-kudus nang, “Kuu re adu adu jadi Imam, mun Imam Melchizedek.” 18 Atur adat adi amba, meh mbŭh dog pasan, sabab-i dŭh tagap buang mbŭh dŭh tia biguna. 19 Amai Ukum-adat Moses dŭh dapŭd bada tadŭ kayuh jadi sukup kana. Ka madin ata mbŭh biyŭn pingarap adi kana dŭ adi so ta tungang mandŭg nyindŭk Tapa. 20 Nambah anŭ, agi gŭh payu Tapa. Di andu bara adi bŭkŭn dog bada jadi imam, mating payu dog pakai. 21 Pak ngga payu Jesus jadi Imam kan Tapa nang di Ayŭh, “Tuhan mbŭh bipayuka dŭh re ngubah pikir-I: ‘Kuu re adu adu jadi Imam.’” 22 Ngga payu anŭ meh, Jesus jadi jamen simanya adi kana dŭ. 23 Bisa gŭh ngga danding: bagŭ inŭh ngara adi imam adi bŭkŭn, sabab ngara kabŭs ka dŭh tungang pijuu kraja ngara. 24 Pak Jesus udip adu adu, ka kraja-I jadi imam dŭh dog nggen di daya bŭkŭn. 25 Ka sawŭ Ayŭh tungang, madin ngga siraru, nyiramat daya adi mandŭg ka Tapa so ka adŭp-I, sabab Ayŭh udip adu adu an bidua ka Tapa yŭn ngara. 26 Jesus meh, Imam Bās adi ata biguna. Ayŭh kudus; Ayŭh dŭh biyŭn sarah puan kah dosa; Ayŭh mbŭh dog nyidŭrŭ so bara adi bidosa ka mbŭh dog paad ka yŭn adi rabis bigatung so rangit. 27 Ayŭh dŭh mun bara imam bās adi bŭkŭn; Ayŭh dŭhsah jugan sadis barang andu ngga taran dosa adŭp-I diŭ ka komŭnŭ dosa daya. Ayŭh jugan ndi sadis, ndi sidah yŭn adu adu, di tika Ayŭh jugan adŭp-I. 28 Ukum-adat Moses tijuan bara daya adi dŭh sukup kana da jadi imam bās; pak janji Tapa adi dog ndai ngga payu, adi mandŭg sundis so Ukum-adat, tijuan Anak, adi mbŭh jadi adu adu sukup kana.

Hebrew 8

1 Rati pinganang ami ati inŭh ata biyŭn Imam Bās anŭ, adi guru tura ka tauh takta Tapa adi Bikuasa di shorga. 2 Ayŭh jadi Imam Bās di Yŭn adi Siabo Kudus, anŭ inŭh, darŭm bari adi sawŭ adi dog pijog adŭp Tuhan, dŭh so pingandai manusia. 3 Barang naan Imam Bās mbŭh dog tijuan da jugan pinganggen ngga sadis dāng ka Tapa, ka mun anŭ gŭh Imam Bās ta dŭh siŭn dŭh an biyŭn kayuh dog jugan. 4 Kambŭi Ayŭh di ong, Ayŭh manŭn dŭh jadi imam, amai mbŭh agi bara imam tukang jugan pinganggen nanyam dog miratak Ukum-adat Jahudi. 5 Kraja pingandai ngara jadi imam batur-i gambar ka singangi kayuh adi di shorga. Simŭnŭ gŭh kayuh di jaman Moses jah. Di andu ayŭh re pijog Bari Tuhan, Tapa nang di ayŭh, “Kuu dŭh siŭn dŭh an ndai-i nanyam ka suto adi mbŭh dog kiren di kuu di darŭd.” 6 Pak madin, Jesus mbŭh dog nggen kraja imam adi rabis bās so tung ngara, nimun simanya anŭ adi-I mbŭh ngatur yŭn Tapa ngga daya-I agi kana dŭ, sabab-i bisangan di janji pasar kayuh adi kana dŭ. 7 Kambŭi mating kayuh sarah di sibungas simanya, dŭh ata sah jiroh simanya adi numbor duwŭh. 8 Pak Tapa mbŭh dapŭd arap daya-I kan-I nang, “Tipuh-i re mandŭg, Tuhan nang, kan Aku re ndai simanya bauh ngga daya Israelka ngga daya Judah. 9 Simanya anŭ dŭh re mun simanya adi Aku ko ndai ngga tayung-babuk ngaradi andu Aku taban ngara ruah so rais Egypt. Ngara dŭh tŭtŭd di simanya adi Aku ko ndai ngga ngara, ngapŭi Aku dŭh piduri ngara. 10 Pak madin, ati inŭh simanya adi re Ku ndai ngga daya Israeldi tipuh adi re mandŭg, nang Tuhan: Aku re na ukum-adat Ku di pikir ngaraka nuris-i darŭm atin ngara. Aku re jadi Tapa ngara, ka ngara re jadi daya Ku. 11 Ngara re dŭhsah ngajar dingan puan kah kidaan di rasū ngara, ‘Puan meh Tuhan.’Amai sopŭrŭg ngara re puan Aku, so adi siabo sŭ ndŭg ka adi siabo bās. 12 Aku re apun dosa ngaraka dŭh re tia ingat sarah ngara.” 13 Darŭm-I minyu pasar simanya bauh, Tapa mbŭh bada anŭ adi diŭ jadi amba; ka tadŭ kayuh adi jadi amba ka mbŭh rusak re rikas manyap.

Hebrew 9

1 Sibungas simanya biyŭn atur simayang ngga tarun yŭn simayang adi dog ndai manusia. 2 Bari dog pijog, anŭ adi tura ka sapa, dog kadŭn Yŭn Kudus. Darŭm-i agi rika prita, mija ka ruti adi dog jugan ka Tapa. 3 Di punok tabir adi numbor duwŭh agi bari adi dog kadŭn Yŭn adi Siabo Kudus. 4 Darŭm-i agi mija-sambah mas yŭn mupun kimanyan ka Pati Simanya adi dog marut ngga mas ka brisi ngga tipayan mas adi brisi ngga manna, sikud Aaron adi prisok, ka duwŭh kiping batuh di yŭn Pinyipesan dog nuris. 5 Di tunduh Pati anŭ agi cherubim ngga nandā Tapa agi diginŭ; urad ngara tiburai nyayung tarun yŭn dosa dog apun. Pak madin dŭh-i tika ngga kidaan rati sopŭrŭg kayuh ndŭg pinyikad-i. 6 Simŭnŭ inŭh kayuh kayuh anŭ dog ngatur. Bara imam di mŭrŭt Bari adi tura ka sapa barang andu ndai kraja ngara, 7 pak kaŭs-i imam bās adŭ adi mŭrŭt bari tura ka darŭm; ayŭh mŭrŭt kamanŭ ndi sawa ndi sidah adŭ. Ayŭh taban mŭrŭt deya adi-i jugan ka Tapa ngga ngarun adŭp-i ka ngga taran dosa adi daya ndai darŭm dŭh rada. 8 Roh Kudus mbŭh granan ngajar so pingatur anŭ nang aran di ka Yŭn adi Siabo Kudus anŭ gibayuh dog kuka siragi bari anŭ adi tura ka sapa babŭ mijog. 9 Ati inŭh tandā pinatŭng yŭn jaman ati. Sirati-i, pinganggen ngga sadis dāng adi dog jugan ka Tapa dŭh dapŭd bada atin bara daya adi simayang sukup kana, 10 amai kayuh anŭ kaŭs-i pasar pinguman, nok, ka barang masam adat pibisig. Sopŭrŭg anŭ batur-i atur adi tungang dog kiris adŭ, adi dog pakai ndŭg ka tipuh adi ngga Tapa nukar-i ngga atur adi bauh. 11 Pak Kristus mbŭh mandŭg jadi Imam Bās yŭn kayuh kayuh kana adi mbŭh agi digiti. Bari adi yŭn-I ndai kraja-I agi bās dŭ buang sukup kana; dŭh-i bari adi dog ndai tangan manusia, anŭ inŭh, dŭh so ong ati adi dog napa. 12 Kan Kristus mŭrŭt so ka bari anŭ ka mŭrŭt ka darŭm Yŭn adi Siabo Kudus ndi sidah yŭn adu adu, Ayŭh dŭh taban deya kambing bait deya dari sapi ndu sadis. Pak-I taban deya adŭp-I ngga dapŭd pinyiramat adi tan adu adu yŭn ta. 13 Deya kambing ngga deya dari sapi samŭn apŭk anak sapi adi ko dog badang dog masik di tunduh daya adi sŭn adat nang kais, ka pingandai anŭ pibisig ngara so kais anŭ. 14 Kambŭi daya dapŭd dog pibisig ngga adat anŭ, jung rabis deya adŭp Kristus dapŭd pibisig daya! So ka Roh adi udip adu adu Ayŭh jugan adŭp-I jadi sadis adi sukup kana ka Tapa. Deya-I re pibisig pikir-kira atin ta so pingandai adat adi dŭh biguna, isa ata bisa bituan di Tapa adi udip. 15 Amai sabab anŭ, Kristus inŭh sianŭ adi ngatur simanya bauh, isa ngara adi dog bagan Tapa bisa kambat berkat adi tan adu adu adi Tapa ko bijanji an nggen. Kayuh anŭ bisa jadi sabab mbŭh agi pinyikabŭs adi pirupas daya so sarah adi ngara ndai sitadŭn simanya amba dog pakai. 16 Pasar surat payu adi ngga daya kutung bisaka ripas-i mbŭh kabŭs, taŭn-i patut nŭŭh puan ayŭh adi ndai-i mbŭh sawŭ kabŭs. 17 Amai siragi daya adi ndai-i babŭ udip, surat payu anŭ gibayuh bisa dog pakai. Surat payu anŭ dog pakai adŭ-i ripas ayŭh mbŭh kabŭs. 18 Ngapŭi-i, simanya adi diŭ gŭh ngasi kambŭi deya agi dog pakai. 19 Sibungas-i, Moses piagah di daya Israel sopŭrŭg Pinyipesan nanyam adi mbŭh dog miratak darŭm Ukum-adat. Komŭnŭ ayŭh tambit deya dari sapi ka deya kambing, gaur-i ngga piin, ka masik-i di surat Ukum-adat samŭn di sopŭrŭg daya, pakai tugu hyssop ngga buruh biri adi bireh. 20 Ayŭh nang, “Ati inŭh deya adi natu simanya adi Tapa ko pesan di angān da sita.” 21 Mun anŭ gŭh Moses masik deya di tunduh Bari Tuhan ka di tunduh sopŭrŭg kayuh adi dog pakai di tika simayang. 22 Sawŭ, nanyam ka Ukum-adat batang an sopŭrŭg kayuh an dog pibisig ngga deya, ka dosa dog apun adŭ-i kambŭi deya agi dog piruah. 23 Sopŭrŭg kayuh anŭ, adi gambar kayuh di shorga, an dog pibisig ngga gaya adi mun anŭ. Pak kayuh anŭ adi di shorga biguna di sadis adi kana dŭ. 24 Amai Kristus mating-I mŭrŭt ka darŭm Yŭn Kudus adi dog ndai manusia, adi gambar anŭ adi sawŭ. Ayŭh di mŭrŭt shorga, di yŭn-I madin mijog ngarun ata di sirung jawin Tapa. 25 Imam bās Jahudi mŭrŭt ka darŭm Yŭn adi Siabo Kudus barang sawa taban deya dāng. Pak Kristus dŭh-I siraru mŭrŭt di nyadis adŭp-I, 26 amai te gŭt rati-i Ayŭh mbŭh dŭh siŭn dŭh an siraru kinyam sangsara so sibungas ong dog napa. Sibandar-i, madin di tipuh sopŭrŭg jaman mbŭh sindŭk re mungan, Ayŭh mbŭh mandŭg ndi sidah yŭn adu adu, di nyadis adŭp-I yŭn taran dosa. 27 Barang naan daya dŭh siŭn dŭh kabŭs ndi sidah, ka komŭnŭ bisara di sirung jawin Tapa. 28 Mun anŭ gŭh adŭp Kristus mbŭh dog jugan ndi sidah jadi sadis ngga ngarun dosa daya bagŭ. Ayŭh re mandŭg dinge, dŭh sitagar an ngatur dosa, pak an nyiramat ngara adi kajŭn Ayŭh.

Hebrew 10

1 Ukum-adat Jahudi dŭh-i suto adi sukup kana yŭn kayuh adi sawŭ. Anŭ batur-i singangi kayuh kana adi re mandŭg. Sadis anŭ anŭ dog jugan barang sawa. Simuki meh Ukum-adat re bisa, ngga sadis ati, bada sukup kana daya adi mandŭg nyambah Tapa? 2 Kambŭi daya adi nyambah Tapa sawŭ mbŭh dog pibisig so dosa ngara, ngara dŭh tia kinyam sarah darŭm atin ngara, ka sadis dŭh re tia dog jugan. 3 Jadi sadis adi dog jugan barang sawa batur-i bada daya rada dosa ngara. 4 Amai deya dari sapi ka deya kambing dŭh dapŭd taran dosa. 5 Sitagar anŭ, kan Kristus mbŭh re an mandŭg ka ong, Ayŭh nang di Tapa: “Kaam dŭh raan sadis ngga pinganggen, pak Kaam mbŭh sidia pŭrŭng yŭn Ku. 6 Kaam dŭh munos di ndi pŭrŭng dāng dog badang di tunduh mija-sambahpuan kah sadis ngga taran dosa. 7 Jadi Aku nang, ‘Ta Aku, O Tapa, an ndai pinyiraan Mai, nimun adi dognuris pasar Aku darŭm surat Ukum-adat,’” 8 Sibungas-i Ayŭh nang, “Kaam dŭh raan bait munos asŭng di sadis ngga pinganggen puan kah di dāng adi dog badang di tunduh mija-sambah samŭn sadis adi ngga taran dosa.” Ayŭh nang sakanŭ sunggu sopŭrŭg sadis anŭ dog jugan nanyam ka Ukum-adat. 9 Komŭnŭ Ayŭh nang, “Ta Aku, O Tapa, an ndai pinyiraan Mai.” Jadi Tapa kadi sadis adi amba ka gati-i ngga sadis Kristus. 10 Sabab Jesus Kristus ndai kayuh adi Tapa raan Ayŭh ndai, ata sopŭrŭg mbŭh dog pibisig so dosa da sadis pŭrŭng adŭp-I adi dog jugan ndi sidah yŭn adu adu. 11 Barang andu bara imam Jahudi ndai kraja ngara ka marar jugan sadis anŭ anŭ, sadis adi dŭh dapŭd taran dosa. 12 Pak Kristus jugan ndi sadis ngga taran dosa, sadis anŭ ngasi ndŭg situi tui; komŭnŭ Ayŭh guru tura ka tauh Tapa. 13 Diginŭ Ayŭh madin kajŭn ndŭg ka Tapa mbŭh bada pinganyu-I jadi bangan di ribo kaja-I. 14 Ngga ndi sadis meh, Ayŭh mbŭh bada sukup kana ndŭg situi tui sinadan daya adi dog pibisig so dosa. 15 Ka Roh Kudus gŭh mbŭh bisaksi di ata. Roh Kudus nang, 16 “Ati inŭh simanya adi Aku re ndai ngga ngaradarŭm tipuh adi re mandŭg, nang Tuhan: Aku re na ukum-adat Ku di atin ngaraka nuris-i di pikir ngara.” 17 Ka komŭnŭ Ayŭh nang, “Aku dŭh re tia ingat dosa ngga pingandai arap ngara.” 18 Jadi kan sopŭrŭg dosa ngga pingandai arap mbŭh dog apun, sadis dŭh re tia biguna. 19 Bara dingan ku, ata bisa, ngga pinyikabŭs Jesus, mŭrŭt ngga atin pus ka darŭm Yŭn adi Siabo Kudus. 20 Ayŭh mbŭh kuka yŭn ta aran adi bauh, aran adi udip, so ka Tabir anŭ adi taŭn mbŭh pŭrŭng adŭp-I. 21 Ata biyŭn imam bās adi jaga Ramin Tapa. 22 Jadi ja meh ata di nyindŭk Tapa ngga atin tŭnggŭn ka ngga pinyabah adi sawŭ, ngga atin adi mbŭh dog pibisig so pikir-kira atin adi mbŭh kinyam sarah ka ngga pŭrŭng adi dog mamuh ngga piin bisig. 23 Ja ata bidigŭng tagap di pingarap adi ata ngaku, sabab ata sabah Tapa ta taŭn ingat janji-I. 24 Ja ata ingat rada dingan ta, turung dingan kiren pinyirindu ka ndai pingandai kana. 25 Dŭhnyah mun ngara adi bŭkŭn, adi dŭh an nyigiran ari mandŭg tikuruk. Ata an ari ngatat dingan ta, amai Andu Tuhan mbŭh dŭ dŭ sindŭk. 26 Amai re mating tia sadis adi ngga taran dosa ta kambŭi ata saji adu adu ndai dosa ripas ajar adi sawŭ pasar Agah Kana muko dog ngajar di ata. 27 Kaŭs-i kayuh adi ata patut rada madin inŭh, ata kajŭn darŭm taru andu anŭ adi ngga Tapa mandŭg jadi arang, ka apui bās anŭ adi re pirarap sinadan daya adi rawan Tapa! 28 Daya adi nyibireu Ukum-adat Moses dog ukum kabŭs; mating apun di ngara kan dog dapŭd sarah so pinganang duwŭh puan kah taruh naan saksi. 29 Simuki meh ngga ngara adi ngamun Anak Tapa, adi kinarap deya simanya Tapa adi mbŭh pibisig ngara so dosa, ka adi pimangŭh Roh Kudus adi rindu ngara? Suba kira, munki masam bisā-i re tung ngara ukum! 30 Amai ata puan asi Ayŭh adi nang, “Aku re maras dendam, Aku re rapas” ; ka Ayŭh gŭh adi nang, “Tuhan re jadi arang daya-I.” 31 Taŭn-i raru payah inŭh nŭŭh rabu ka darŭm tangan Tapa adi udip! 32 Ingat nŭh munki angān dawŭ-i. Di tipuh anŭ, ripas jawa Tapa nyekar di angān, angān sangsara da bagŭ masam kayuh, ka angān dŭh arah. 33 Angān agi andu dog pimangŭh ka dog kijera di sirung jawin daya bagŭ, ka agi andu angān saji sua ngga ngara adi dog ndai simŭnŭ. 34 Angān mbŭh samah kinyam pinyusah daya-takap, ka kan sopŭrŭg rata ngan dog sirapas, angān nyijŭn ngga sanang asŭng, sabab angān puan nang adŭp ngan babŭ biyŭn anŭ adi kana dŭ, adi tan adu adu. 35 Dŭhnyah kinanyap atin pagan ngan, sabab-i taban upah adi bās. 36 Angān an sabar, siŭn angān tungang ndai pinyiraan Tapa ka kambat kayuh adi-I bijanji an nggen. 37 Amai, nimun adi nang Surat-kudus, “Dŭm nyitiro, ka Ayŭh adi re mandŭg re ndŭg; Ayŭh dŭh re rambat. 38 Daya Ku adi tŭnggŭn re sabah ka re udip; pak kambŭi agi so ngara dŭh tia sabah di Aku, Aku dŭh re sanang asŭng di ngara.” 39 Ata dŭh inŭh daya adi dŭh sabah di Tapa, ka adi manyap. Ata inŭh daya adi biyŭn pinyabah ka adi mbŭh siramat.

Hebrew 11

1 Biyŭn pinyabah, rati-i ata mbŭh puan adŭp ta tatu re dapŭd kayuh adi ata harap, buang puan kayuh anŭ adi ata dŭh tungang kiris agi sawŭ. 2 Amai pinyabah ngara inŭh Tapa munos asŭng-I di tayung-babuk ta. 3 So pinyabah inŭh ata mirati nang rangit ngga ong dog napa ngga pinganang Tapa, ka ngga simŭnŭ meh kayuh adi tungang dog kiris mbŭh dog napa so kayuh adi dŭh tungang dog kiris. 4 Pinyabah inŭh adi bada Abel jugan ka Tapa sadis adi kana dŭ so tung Cain. Sabab pinyabah-i ayŭh mbŭh daya tŭnggŭn di batŭh Tapa, sabab adŭp Tapa mbŭh munos asŭng-I di pinganggen-i. So ka pinyabah-i Abel babŭ minyu, sunggu ayŭh mbŭh kabŭs. 5 Pinyabah inŭh adi bada Enoch dŭh kabŭs. Ayŭh dog tambit ka dog taban ka yŭn Tapa. Mating daya tungang dapŭd ayŭh, sabab ayŭh mbŭh dog tambit adŭp Tapa. Sŭn Surat-kudus nang, diŭ so Enoch dog tambit, ayŭh agi pimunos asŭng Tapa. 6 Mating daya tungang pimunos asŭng Tapa, adŭ-i ngga pinyabah. Amai asi asi adi mandŭg ka Tapa dŭh siŭn dŭh an sabah di Tapa nang Ayŭh sawŭ agi, Ayŭh adi ngupah daya adi jiroh adŭp-I. 7 Pinyabah inŭh adi bada Noah dingah pinyibakan Tapa pasar kayuh adi re jadi adi-i dŭh tungang kiris. Ayŭh tunda pinganang Tapa ka ndai batra adi yŭn-i ngga rawang-i siramat. Komŭnŭ meh Tapa ngukum ong, ka sabab pinyabah-i Noah mbŭh kambat so Tapa pinŭnggŭn adi jadi so pinyabah. 8 Pinyabah inŭh adi bada Abraham tunda pinganang Tapa kan-I bagan ayŭh da di ka rais adi-I ko bijanji an nggen di ayŭh. Ayŭh bu tingge rais adŭp-i, dŭh puan kamaki-i di. 9 Ngga pinyabah ayŭh udip mun daya tami di rais adi Tapa ko bijanji an nggen di ayŭh. Ayŭh rŭŭ di bari, mun Isaac ngga Jacob, adi samah kambat janji anŭ so Tapa. 10 Kayuh anŭ simŭnŭ, amai Abraham kajŭn kupo anŭ adi tan adu adu, adi adŭp Tapa ko ngatur ka pijog. 11 Pinyabah inŭh adi bada Abraham tungang jadi sama, sunggu ayŭh mbŭh raru minyamba ka Sarah taŭn-i mbŭh aboh. Ayŭh taŭn sabah Tapa ingat janji-I. 12 Sunggu Abraham dŭh tui re kabŭs, so ayŭh sadi mbŭh ruah bagŭ sesang mun dudu bitang di rangit, ka mun dudu sirah sumat di tabing rawŭt. 13 Darŭm babŭ sabah ngara kabŭs. Ngara mating kambat kayuh anŭ adi Tapa ko bijanji an nggen, pak so jo ngara agi kiris-i ka angan-i, buang ngaku adŭp-i daya tami ka daya nupang di ong ati. 14 Ngara adi minyu sakanŭ taŭn mbŭh kiren adŭp-i jiroh rais adi bisa dog kadŭn tung adŭp-i. 15 Ngara dŭh ingat rais adi ngara tingge; kambŭi ngara babŭ ingat, ngara biyŭn pluang ngga pari kamanŭ. 16 Pak rais adi ngara gruwŭn inŭh rais adi kana dŭ, rais shorga. Ngapŭi Tapa dŭh mangŭh kan ngara ngaku Ayŭh Tapa, sabab Ayŭh mbŭh sidia kupo yŭn ngara. 17 Pinyabah inŭh adi bada Abraham jugan anak-I Isaac ndu sadis kan Tapa suba ayŭh. Ngga adŭp Abraham inŭh Tapa mbŭh ndai janji-I, pak babŭ gŭh Abraham sidia an jugan anak tambŭ-i ndu sadis. 18 Tapa nang di ayŭh, “So Isaac kuu re biyŭn bara sesang adi Aku ko bijanji an nggen.” 19 Abraham puan Tapa tungang pakat Isaac so kabŭs; ka bisa ata kadŭn, Abraham mbŭh keya ka kambat Isaac pari so kabŭs. 20 Pinyabah inŭh adi bada Isaac bijanji an nggen berkat yŭn jaman jŭ di Jacob ngga Esau. 21 Pinyabah inŭh adi bada Jacob, diŭ so-i kabŭs, nyiberkat barang naan anak Joseph. Ayŭh bisangan di ubak sikud-i ka nyambah Tapa. 22 Pinyabah inŭh adi bada Joseph, kan-i mbŭh re kabŭs, minyu pasar pinyiruah bara daya Israel so Egypt, buang-i nggen pinganang pasar munki re ngga pŭrŭng-i kan ayŭh mbŭh kabŭs. 23 Pinyabah inŭh adi bada pimas Moses sukan ayŭh sitian taruh buran ripas-i ko dog biranak. Ngara kiris pira-i ramus, ka ngara dŭh taru nyibireu pritah raja. 24 Pinyabah inŭh adi bada Moses, kan-i mbŭh baga, abah dog kadŭn sukuh raja Egypt. 25 Ayŭh an dŭ sua kinyam sangsara ngga bara daya adi Tapa mbŭh mien so-i nyitiro pimunos adŭp-i ngga dosa. 26 Ayŭh puan nang kinyam sangsara yŭn Kristus mbŭh jo biguna dŭ so sopŭrŭg pinyikaya Egypt, amai ayŭh nŭtŭn tingga upah adi re mandŭg jŭ. 27 Pinyabah inŭh adi bada Moses bu tingge Egypt darŭm dŭh taru di baji raja. Mun adi ko kiris Tapa adi dŭh tatŭng, ayŭh abah pari ka Egypt. 28 Pinyabah inŭh adi bada ayŭh ndai Paska ka nggen ukum bada deya dog masik di barang tiban, isa Malaikat Pinyikabŭs dŭh siŭ bara anak pinuai daya Israel. 29 Pinyabah inŭh adi bada bara daya Israel tungang mutas Rawŭt Bireh, mun adi panu di tunduh tana badŭh; kan bara daya Egypt suba an ndai simŭnŭ, rawŭt anŭ pirŭnggŭd ngara. 30 Pinyabah inŭh adi bada sindung kupo Jericho rubuh ripas bara daya Israel baris maning-i sitian ju andu. 31 Pinyabah inŭh adi bada Rahab adi dayung sundar dŭh dog siŭ samah ngga ngara adi nyibireu pinganang Tapa, amai ayŭh ko nakit kambat pinyiong pinyiong Israel. 32 Bisa kah aku pijuu dundan ku? Tipuh dŭh sukup re ku ngga minyu pasar Gideon, Barak, Samson, Jephthah, David, Samuel, ka bara nabi. 33 Ngga Pinyabah ngara nyerang ka ngarah barang rais. Ngara ndai kayuh adi batur ka kambat kayuh adi Tapa ko bijanji an nggen. Ngara tŭŭp baba singah, 34 mura apui adi bisā, bu mangān dog siŭ ngga pedang. Ngara ramah, pak jadi bake; ngara bikuasa darŭm perang ka ngarah bara soldadu daya bangsa bŭkŭn. 35 Ngga pinyabah, bara dayung kambat bara madis ngara adi mbŭh dog pakat so kabŭs. Adi bŭkŭn, abah dog pirupas, kabŭs dog kijera ramŭn an dog pakat ka pimudip adi kana dŭ. 36 Kada ngara dog pimangŭh ka dog madŭs, ka adi bŭkŭn dog muak ngga parik basi ka dog pibŭrŭt ka darŭm jer. 37 Ngara dog manjan ngga batuh ndŭg kabŭs, ngara dog kapŭg nyinuwŭh ngga grigaji, ngara dog siŭ ngga pedang. Ngara panu nēn anyit biri puan kah anyit kambing. Ngara sirata, dog kisiis, ka dog kinanyuh. 38 Ong dŭh sukup kana yŭn ngara! Ngara bijaruh mun daya nupang di tarun tana-pajam ka di sandah, rŭŭ darŭm tang ka darŭm rubang tana. 39 Sopŭrŭg ngara mbŭh pimunos asŭng Tapa ngga pinyabah ngara di Ayŭh! Pak Ngara mating kambat kayuh adi Tapa ko bijanji an nggen, 40 sabab Tapa mbŭh natu kayuh adi kana dŭ yŭn ta. Tujuan-I inŭh, ngara bisa jadi sukup kana adŭ-i darŭm biayo ngga ata.

Hebrew 12

1 Mun ata ati, ata biyŭn bara saksi maning ata. Ja ata pasan kadi kayuh adi matŭn ata, samŭn dosa adi rakat di ata, ka bikaduh ngga siabo asŭng darŭm rumba adi mbŭh dog sidia yŭn ta. 2 Ja ata adu adu nyigura ka Jesus, di yŭn pinyabah ta bisangan so sibungas-i ndŭg sikasŭn-i. Ayŭh dŭh arah da rigang! Pak, sabab pinyigaŭn adi kajŭn Ayŭh, Ayŭh dŭh kira mangŭh kabŭs di atuh rigang, ka madin Ayŭh mbŭh guru tura ka tauh takta Tapa. 3 Suba pikir kayuh adi mbŭh nyatŭk Ayŭh; munki Ayŭh nyijŭn arap daya adi bidosa di tunduh adŭp-I! Jadi dŭhnyah meh atin ngan jadi ramah buang an ngundur. 4 Amai darŭm angān birawan ngga dosa angān gibayuh rawan-i ndŭg ka adŭp ngan dog siŭ. 5 Mbŭh kambŭt ngan kah pinganang adi ngga Tapa ngatat angān, angān adi keya ka bara anak-I? “Nak, nakit dingah kan Tuhan ngajar angān, ka dŭhnyah jimŭ kan Ayŭh nang angān. 6 Sabab Tuhan ngajar barang naan daya adi-I rindu, ka ngukum barang naan daya adi-I ngaku anak adŭp-I.” 7 Nyijŭn sangsara ngan adi keya ka ukum so Tapa; sangsara ngan kiren Tapa ngatur pimudip ngan nimun bara anak-I. Agi kah anak dŭh dog ukum sama-i? 8 Kambŭi angān dŭh dog ukum, mun bara anak-I adi bŭkŭn, rati-i angān dŭh anak-I adi sawŭ, pak anak-apang. 9 Mun sama ta di ong, ngara ngukum ata ka ata stabi di ngara. Jung ka meh ata an rabis nundok di Sama ta adi di shorga siŭn dapŭd udip! 10 Sama ta di ong ngukum ata nyitiro adŭ, nimun patut sŭn-i nang; pak Tapa ngukum ata yŭn kana adŭp ta, isa ata bisa jadi kudus mun adŭp-I. 11 Kan ata dog ukum, ukum anŭ bada asŭng ta susah, dŭh-i bada sanang. Ripas anŭ, ngara adi dog ngajar ngga ukum anŭ re kambat damai adi upah pimudip tŭnggŭn. 12 Pakat meh tangan ngan adi ramah, ka nyibake karŭb ngan! 13 Adu adu panu di aran adi tŭnggŭn, isa kaja anŭ adi bajang dŭh jadi rabis arap, pak bua. 14 Gruwŭn adŭp ngan udip darŭm damai ngga sopŭrŭg daya, ka gruwŭn pimudip adi kudus; amai kambŭi dŭh simŭnŭ nŭŭh dŭh re tungang kiris Tuhan. 15 Ingat dŭhnyah angān ngundur so pinyirasi-mandis Tapa. Dŭhnyah angān jadi mun anak tŭngŭn kayuh adi pa'it adi taban bagŭ pinyusah ngga rasun-i. 16 Dŭhnyah angān udip darŭm pimudip adi dŭh tatu darŭm pingandai kais puan kah dŭh mbit bat di kayuh roh mun Esau, adi sitagar an dapŭd ndi pinggen pinguman mbŭh jua hak-i adi jadi anak pinuai. 17 Ripas anŭ, angān puan, ayŭh raan kambat berkat nyama-i; pak ayŭh dŭh dog piduri, sabab ayŭh dŭh tungang marik kayuh adi ko-i ndai, sunggu-i ngga sien ayŭh suba. 18 Angān gi-mating mandŭg mun daya Israel ka kayuh adi bisa dog kinyam, anŭ inŭh Darŭd Sinai ngga apui-i adi bijagu, ka yŭn karŭm, yŭn maput, yŭn sabak ribut, 19 ka yŭn dingah jawŭn trompet, ka dingah sak jawŭn sirŭŭn. Kan daya dingah sirŭŭn anŭ, ngara bandar mite adŭp-i dŭh tia dingah-i, 20 sabab ngara dŭh tan dingah pinganang adi nang, “Dāng bina, kambŭi-i tama darŭd ati, dŭh siŭn dŭh dog manjan ngga batuh ndŭg kabŭs.” 21 Kayuh anŭ mbŭh raru sipŭ-i ndŭg ka adŭp Moses agi nang, “Aku kimŭtŭr ka taru!” 22 Pak angān mbŭh di ka Sandah Zion samŭn kupo Tapa adi udip, anŭ inŭh Jerusalem adi di shorga, ngga biribu ribu bara malaikat. 23 Angān mbŭh mandŭg ka yŭn bara anak pinuai Tapa tikuruk darŭm gaŭn, adi mbŭh dog nuris dŭn-i di shorga. Angān mbŭh mandŭg ka Tapa, adi arang sopŭrŭg bangsa manusia, ka mbŭh mandŭg ka yŭn roh roh bara daya adi kana, adi mbŭh dog bada jadi sukup kana. 24 Angān mbŭh mandŭg ka Jesus, adi mbŭh ngatur simanya bauh anŭ, buang ka yŭn deya adi mbŭh dog masik adi natu kayuh adi kana dŭ so adi dog natu deya Abel. 25 Ingat meh garang, dŭhnyah abah dingah sianŭ adi minyu. Daya adi abah dingah pinganang sianŭ adi mandŭg ka ong di piagah agah so Tapa, dŭh tungang nyiramat adŭp-i. Ata rabis dŭh tungang nyiramat adŭp ta kambŭi ata nyipunok Ayŭh adi minyu so shorga! 26 Di tika anŭ sirŭŭn-I ngugoh ong, pak madin Ayŭh mbŭh bijanji, “Dŭm ndi sidah Aku re ngugoh, dŭh-i ong adŭ pak rangit ani.” 27 Pinganang anŭ “dŭm ndi sidah” mbŭh granan kiren nang kayuh adi mbŭh dog napa re dog ngugoh ka dog kadi, isa kayuh adi dŭh tungang dog ngugoh bisa babŭ. 28 Ata patut nggen trima kaseh, sabab ata kambat pritah adi dŭh tungang dog ngugoh. Ja ata nggen trima kaseh ka nyambah Tapa ngga gaya adi pimunos asŭng-I, darŭm stabi ngga taru; 29 sabab Tapa ta taŭn-I sawŭ keya ka apui adi pirabur.

Hebrew 13

1 Nimun patut-i angān adi Kristen, angān an adu adu rindu dingan ngan. 2 Dŭhnyah abah kambat pinami ka darŭm arŭn ngan. Darŭm ndai simŭnŭ mbŭh agi daya, darŭm dŭh rada, kambat malaikat. 3 Ingat ngara adi darŭm jer, keya ka adŭp ngan agi ngga ngara darŭm jer. Ingat ngara adi sangsara, keya ka adŭp ngan agi sangsara mun ngara. 4 Sopŭrŭg daya an stabi di banan sawan, ka banŭh bait sawŭn dŭh siŭn dŭh an tŭtŭd ngga dingan-i. Tapa re ngukum daya adi udip darŭm sarah ka daya adi tanggah. 5 Bada pimudip ngan jo so pinyiawang duit, ka bada adŭp ngan munos ngga anŭ adi angān mbŭh biyŭn. Amai Tapa mbŭh nang, “Aku dŭh re tandah angān; Aku dŭh re tagan angān.” 6 Jadi pus meh ata, ka nang, “Tuhan inŭh pinurung ku, Aku dŭh re taru. Ani meh bisa daya ndai di tunduh ku?” 7 Ingat bara pinguru ngan adi mbŭh, adi ko piagah agah Tapa di angān. Ingat munki ngara ko udip ka kabŭs, ka nanya meh pinyabah ngara. 8 Jesus Kristus inŭh babŭ mijah, andu ati, ka adu adu. 9 Dŭhnyah bada barang masam ajar adi saruh taban angān miriseu so aran adi batur. Kana dŭ inŭh ata dog nyibake ngga pinyirasi-mandis Tapa, ka dŭh so tunda atur pasar pinguman; ngara adi tunda atur anŭ bŭn-i dapŭd utung so dieh. 10 Bara imam adi nyiraja di tarun yŭn daya Jahudi bisambah dŭh biyŭn hak re man sadis adi di tunduh mija-sambah ta. 11 Imam Bās Jahudi taban deya dāng ka darŭm Yŭn adi Siabo Kudus yŭn jugan-i ndu sadis ngga taran dosa; pak pŭrŭng dāng anŭ dog badang di sapa tarun yŭn daya bibari. 12 Sabab anŭ meh Jesus kabŭs di sapa kupo, siŭn-I pibisig daya-I so dosa ngga deya adŭp-I. 13 Ja ata di ka yŭn-I di sapa tarun yŭn daya bibari ka sua dapu mangŭh-I. 14 Amai mating kupo adi tan adu adu yŭn ta di ong ati; ata jiroh kupo anŭ adi re mandŭg. 15 Ja ata siraru jugan puji ka Tapa ndu sadis ta so ka Jesus, adi pinganggen so baba adi ngaku Ayŭh Tuhan. 16 Dŭhnyah kambŭt ndai pingandai kana ka turung dingan ngan, sabab anŭ inŭh sadis adi pimunos asŭng Tapa. 17 Tŭtŭd ngga bara pinguru ngan ka nurut pritah ngara. Ngara dŭh masah jaga simangi ngan, amai ngara mbŭh dapu tanggong kraja ngara di sirung jawin Tapa. Kambŭi angān tŭtŭd ngga ngara, ngara re ndai kraja ngara ngga atin gaŭn; kambŭi dŭh, ngara re ndai-i ngga atin susah, ka-i dŭh re jadi utung di angān. 18 Adu adu simayang yŭn kieh. Kieh batur batur puan pikir-kira atin ami agi bisig, sabab kieh raan ari ndai kayuh adi batur. 19 Aku mite angān simayang mite Tapa rikas pait aku ka angān. 20-21 Tapa mbŭh pakat Tuhan ta Jesus so kabŭs, adi Pingingat-Biri adi bās sabab deya-I, adi ngga simanya adi tan adu adu dog natu. Isa-i Tapa damai nggen di angān sopŭrŭg kayuh kana adi angān biguna ngga ndai pinyiraan-I, ka isa Ayŭh, so Jesus Kristus, ndai darŭm ata kayuh adi pimunos asŭng-I. Ka di Kristus bragah ndŭg situi tui! Amen. 22 Aku mite angān, bara dingan ku, dingah ngga atin sabar ajar adi ngga ku ngatat angān; amai surat ku ati adi nuris ku ka angān dŭh-i ambu. 23 Aku raan angān puan dingan ta Timothy mbŭh dog piruah so ramin jer. Kambŭi ayŭh awar mandŭg, aku re taban ayŭh kan aku mandŭg ka yŭn ngan. 24 Nggen tabi ami di sopŭrŭg pinguru ngan ka di sopŭrŭg daya adi Tapa mbŭh mien. Bara adi sabah adi so Italy pait tabi ka angān. 25 Isa-i pinyirasi-mandis Tapa agi ngga sopŭrŭg ngan.

James 1

1 So James, adi urun Tapa ngga Tuhan Jesus Kristus: Tabi ka sopŭrŭg daya adi Tapa mbŭh mien adi papar sasah di ndi ong ong. 2 Bara dingan ku, nyirundeng adŭp ngan mbŭh binasip kan barang masam pisuba dog angān, 3 amai angān puan nang kan pinyabah ngan bās ndŭg ka ngarah pisuba, pimanang ngan pijadi atin tŭtŭd. 4 Dŭh kambŭt pikanyet adŭp ngan ngga pinyitŭtŭd atin di sopŭrŭg kayuh, isa angān bisa jadi sukup kana ngga sipuno-i, buang dŭh kurang ani ani. 5 Pak kambŭi agi so angān dŭh biyŭn pinyibijak, ayŭh patut bidua ka Tapa, adi an nggen-i di ayŭh; sabab Tapa inŭh adi an nggen ngga siabo asŭng-I di sopŭrŭg daya. 6 Pak kan angān simayang, angān dŭh siŭn dŭh sabah. Dŭh siŭn kurang sabah, sabab daya adi kurang sabah agi keya ka girumbang di rawŭt adi dog poh sabak kamati kamanŭ. 7-8 Kambŭi angān mun anŭ, dŭh pandai ndai pikir ngan ka dŭh pandai natu adŭp ngan di sopŭrŭg kayuh adi angān ndai, dŭhnyah pikir adŭp ngan re dapŭd kayuh so Tuhan. 9 Daya Kristen adi sirata dŭh siŭn dŭh an gaŭn kan Tapa katuh ngara, 10 ka daya Kristen adi kaya dŭh siŭn dŭh an gaŭn kan Tapa pirapat ngara. Amai daya kaya re manyap mun rarak bunga tarun. 11 Batŭh andu nusak ka ngga sura-i adi bisā pirayu bunga anŭ; rarak-i rabu, ka ramus-i asab. Simŭnŭ gŭh daya kaya re dog pirusak darŭm ngara ndai kraja ngara. 12 Sanang inŭh ngara adi tŭtŭd darŭm ngara dog suba, sabab kan ngara manang ngarah pisuba anŭ, ngara re kambat upah-i, anŭ inŭh udip adi sawŭ adi Tapa mbŭh bijanji an nggen di sinadan daya adi rindu di Ayŭh. 13 Kambŭi ata rabu da pisuba, ata dŭh siŭn nang, “Pinyisuba ati mandŭg so Tapa.” Amai Tapa dŭh-I bisa dog suba ngga arap, ka adŭp-I dŭh suba daya. 14 Pak ata dog suba kan ata dog tarik ka dog mirakap pinyiripong ta adi arap. 15 Komŭnŭ kan ata nurut pinyiripong ta adi arap anŭ, dosa timbur; ka dosa, kan-i mbŭh jadi bās, ayŭh taban pinyikabŭs. 16 Dŭhnyah budo, angān adi aku rindu! 17 Sopŭrŭg pinganggen adi sukup kana mandŭg so shorga; ayŭh mūn so Tapa adi Pinapa jawa shorga. Ayŭh Tapa adi dŭh birubah ka bŭn re kinarŭm darŭm-I marik adŭp-I. 18 So ka pinyiraan adŭp-I Ayŭh mbŭh napa ata ngga pinganang-I adi sawŭ, isa ata bisa jadi numbor ndi di dupan sopŭrŭg adi-I ko napa. 19 Ingat ati, angān adi aku rindu! Barang naan dŭh siŭn dŭh an rikas dingah, pak sais minyu ka sais baji. 20 Baji manusia dŭh bisa ndai pinŭtŭn pinŭnggŭn Tapa. 21 Jadi taran meh pimudip adi sembar ka urah adi ginaka. Jugan adŭp ngan ka darŭm tangan Tapa ka kambat pinganang adi-I purun darŭm atin ngan, adi dapŭd nyiramat angān. 22 Dŭhnyah kadong adŭp ngan batur an dingah pinganang-I adŭ, pak ndai nanyam adi angān dingah. 23 Kambŭi angān dingah pinganang Tapa, pak dŭh ndai-i angān agi keya ka daya adi nyiramin adŭp-i di siramin. 24 Ngara tingga adŭp-i dieh ka komŭnŭ bu buang rasu kambŭt munki raŭn-i. 25 Pak kambŭi angān nakit tingga ukum-adat adi sukup kana adi pirupas daya, ka nakit pirati-i ka dŭh dingah adŭ ka rasu kambŭt, pak ndai-i; mun anŭ angān re dog nyiberkat Tapa darŭm kraja pingandai ngan. 26 Agi kah so angān adi nang adŭp-i puno darŭm adat? Kambŭi angān dŭh jaga jura ngan, adat ngan dŭh biguna ka angān mbŭh kadong adŭp ngan. 27 Adat adi Tapa Sama nyirundeng bisig buang sawŭ batur inŭh simuti: kingat jaga ngara adi tumang ka dayung uban di pinyusah ngara, ka jaga adŭp ngan so dog kinais ong ati.

James 2

1 Bara dingan ku, nimun daya adi sabah di Tuhan Jesus Kristus adi Tuhan bragah, angān dŭh siŭn mien daya nanyam ka raŭn gayŭn ngara. 2 Nyamtadar-i ndi naan daya kaya pakai sisin mas ka nēn piraka grua mandŭg ka yŭn ngan tikuruk, ka ndi naan daya sirata nēn jukat piraka mandŭg gŭh. 3 Kambŭi angān stabi dŭ di sianŭ adi grua piraka-i ka nang di ayŭh, “Guru kamati ka sambu,” pak nang di sianŭ adi sirata, “Mijog dijeh, puan kah guru digiti di tana sindŭk kaja ku,” 4 rati-i angān mbŭh mien daya di dupan adŭp ngan ngga atin adi arap. 5 Ingat nŭh, angān adi aku rindu! Tapa mbŭh mien daya sirata di ong ati da jadi kaya darŭm pinyabah. Ngara re dapu pinyipritah Tapa nimun adi-I ko bijanji an nggen di ngara adi rindu di Ayŭh. 6 Pak angān ngamun daya adi sirata. Asi meh ngara adi kinanyuh angān ka taban angān ngga bisara? Daya kaya! 7 Ngara inŭh adi ngamun adŭn adi kana anŭ adi mbŭh dog nggen di angān. 8 Angān ndai pingandai kana kambŭi angān sita ukum-adat pinyipritah Tapa adi dog nuris darŭm Surat-kudus, “Rindu dingan ngan nimun angān rindu adŭp ngan.” 9 Pak kambŭi angān ndai di daya nanyam ayong-i, angān mbŭh bidosa, ka Ukum-adat nunggu angān mun nunggu daya adi miranggar ukum-adat. 10 Asi asi adi miranggar ndi Pinyipesan, mbŭh miranggar sopŭrŭg-i. 11 Amai Ayŭh adi nang, “Dŭhnyah tanggah,” Ayŭh gŭh adi nang, “Dŭhnyah siŭ daya.” Sunggu mating bait kani angān tanggah, angān mbŭh miranggar ukum-adat kambŭi angān siŭ daya. 12 Minyu ka ndai kraja nimun daya adi re dog bisara pakai ukum-adat adi re pirupas ata. 13 Amai Tapa dŭh re kiren masi kan Ayŭh nggen bisara di daya adi bŭn masi; pak daya adi masi dŭh re dog ukum Tapa. 14 Bara dingan ku, ani kana-i kambŭi daya nang adŭp-i biyŭn pinyabah, pak mating pingandai-i ngga kiren ayŭh sawŭ biyŭn pinyabah? Bisa kah pinyabah anŭ nyiramat ayŭh? 15 Nyamtadar-i, jurud dari puan kah jurud dayung ngan biguna di piraka buang dŭh biyŭn sukup pinguman. 16 Ani kana-i kambŭi angān nang di ngara, “Tapa nyiberkat angān! Kasŭk jipo paras ngan ka man ndŭg bisoh!” kambŭi angān dŭh ndai ani ani ngga turung? 17 Simŭnŭ gŭh ngga pinyabah: kambŭi sadi-i dŭh ngga pingandai, taŭn-i kabŭs. 18 Pak agi daya re nang, “Ndi naan daya biyŭn pinyabah, adi bŭkŭn biyŭn pingandai.” Pinyinam ku sakati, “Kiren di aku munki daya bisa biyŭn pinyabah kambŭi mating pingandai. Ngga pingandai ku aku re kiren di angān pinyabah ku.” 19 Sabah mu kah Tapa agi ndi adŭ? Bara umot sabah gŭh buang kimŭtŭr taru. 20 Angān budo! Angān an dog kidaan kah nang pinyabah mating pingandai dŭh-i biguna? 21 Simuki meh babuk ta Abraham dapŭd bamai ngga Tapa? Ayŭh dapŭd bamai ngga Tapa so pingandai-i, kan ayŭh jugan anak-i Isaac di tunduh mija-sambah. 22 Dŭh kah angān kiris? Pinyabah-i ngga pingandai-i agi brinyam; pinyabah-i jadi sukup kana da pingandai-i. 23 Ka pinganang Surat-kudus mbŭh jadi bitŭtŭk adi nang, “Abraham sabah di Tapa, ka sabab pinyabah-i Tapa mbŭh ngitong ayŭh tŭnggŭn.” Ka Abraham meh mbŭh dog kadŭn bidingan ngga Tapa. 24 Ka angān puan meh garang nang daya dapŭd bamai ngga Tapa so pingandai-i, dŭh so pinyabah-i adŭ. 25 Simŭnŭ gŭh ngga Rahab adi dayung sundar. Ayŭh mbŭh bamai ngga Tapa so pingandai-i, darŭm-i kambat pinyiong pinyiong Israel ka turung ngara bu kadŭg aran bŭkŭn. 26 Jadi meh, nimun pŭrŭng kabŭs dŭh biyŭn simangi, simŭnŭ gŭh pinyabah kabŭs dŭh biyŭn pingandai.

James 3

1 Bara dingan ku, dŭh sopŭrŭg ngan patut jadi gurū. Angān puan, ata adi jadi gurū taŭn re dog tingga arap kana ta rabis so daya bŭkŭn. 2 Sopŭrŭg ta siraru ndai sarah. Pak kambŭi daya bŭn ndai sarah darŭm piminyu-i, ayŭh anŭ mbŭh sukup kana ka mbŭh tungang jaga adŭp-i samŭn ndi pŭrŭng ganan-i. 3 Ata na kekang di baba kuda isa-i an tunda pinyiraan ta. Ngga kekang ata tungang bada-i di ka tadŭ yŭn ata raan. 4 Suba kira kapar, munki masam baga-i dog taban sabak ribut adi daras, bisa gŭh dog nguit ngga kumudi adi raru siit, ka di ka barang yŭn nanyam pinyiraan daya adi tukang kumudi. 5 Simŭnŭ gŭh ngga jura ta, sunggu-i siit, pak bisa nyambuh adŭp-i pasar kayuh adi bās. Suba kira munki masam bayah-i tuān pak tungang sau da ndi anak jireb apui! 6 Ka jura agi keya ka apui. Darŭm ata, jura agi keya ka ong adi dog nguasa kayuh arap ka mbŭh taban arap-i ka ndi pŭrŭng ganan ta. Jura inŭh badang pimudip ta ngga apui so neraka. 7 Manusia tungang primon ka mbŭh primon barang masam dāng, mun dāng tarun ka manuk, dāng adi bigawang ka iken. 8 Pak mating daya tungang primon jura manusia. Jura mbŭh raru arap, dŭh tungang dog jaga, ka mbŭh puno ngga rasun adi bisā. 9 Ata pakai-i ngga nggen trima kaseh di Tuhan ngga Sama ta, ka pakai-i gŭh ngga mangu daya, adi dog napa darŭm gayŭn Tapa. 10 Pinganang puji ngga pangu ruah so ndi baba. Bara dingan ku, kayuh ati dŭh-i patut! 11 Mating atak piin piruah piin sidi ngga piin pa'it so ndi rubang. 12 Tŭngŭn ara, bara dingan ku, dŭh bisa buān buwa kanā; tŭngŭn anggor dŭh bisa buān buwa ara; dŭh gŭh atak piin pide bisa piruah piin sidi. 13 Agi kah di dupan ngan daya adi bijak buang mirati? Ayŭh an kiren-i ngga aran pimudip-i adi kana, ka ngga kraja pingandai-i adi kana adi dog ndai ngga atin tŭkŭn ka ngga pinyibijak. 14 Pak kambŭi di darŭm atin ngan angān sina, baji, ka sibut, dŭhnyah meh bidosa rawan agah adi sawŭ so Tapa ngga piminyu sambuh pasar pinyibijak ngan. 15 Pinyibijak adi mun anŭ dŭh-i mandŭg so shorga, pak timbur di ong, so tibiat manusia adi bidosa ngga so umot adi arap. 16 Di yŭn agi atin sina ngga atin sibut, diginŭ gŭh agi pito ngga barang masam arap. 17 Pak pinyibijak adi so sambu, inŭh bisig, pinyidamai, duduh, ka pinyijerā; ayŭh puno ngga pinyirasi ka pijadi pingandai kana; dŭh-i napŭ daya, dŭh-i nyibudo daya. 18 Ka pinyikana inŭh buwa pingatŭm so bine damai adi dog purun daya adi pinyidamai.

James 4

1 So ki puun tibirik kaii ngga karit timbur di dupan ngan? Ayŭh timbur so pinyiripong di pinyanang ong, adi adu adu birawan darŭm angān. 2 Angān raan kayuh, pak angān dŭh tungang biyŭn-i, jadi angān mbŭh biyŭn atin an siŭ; angān raru ripong di kayuh, pak angān dŭh tungang dapŭd-i, jadi angān bikaii ka raan biperang. Angān dŭh biyŭn kayuh adi angān raan sabab angān dŭh mite so Tapa. 3 Angān mite, pak dŭh trima-i, sirati-i pinŭtŭn ngan agi arap; angān mite kayuh yŭn pimunos adŭp ngan sadi. 4 Angān daya adi dŭh tŭtŭd di Tapa! Dŭh kah angān puan nang bidingan ngga ong sirati-i jadi pinganyu Tapa? Kambŭi angān raan bidingan ngga ong, angān mbŭh bada adŭp ngan jadi pinganyu Tapa. 5 Dŭhnyah nang pinganang Surat-kudus dŭh sawŭ adi nang, “Roh adi Tapa mbŭh na darŭm ata agi puno ngga pinyiraan adi bisā.” 6 Pak pinyirasi-mandis adi Tapa nggen agi rabis bās. Sak adi nang Surat-kudus, “Tapa dŭh raan daya adi sambuh, pak nggen pinyirasi-mandis di ngara adi pirapat adŭp-i.” 7 Ngapŭi meh, nundok di Tapa ka rawan Siarap isa-i bu so angān. 8 Mandŭg nyindŭk Tapa, ka Ayŭh re mandŭg nyindŭk angān. Ngu tangan ngan, angān daya bidosa! Pibisig atin ngan, angān daya pingadong! 9 Jadi susah meh angān, sien, ka muās; nukar tawŭh ngan da jadi sien, gaŭn ngan da jadi atin susah! 10 Pirapat adŭp ngan di sirung jawin Tuhan, ka Ayŭh re katuh angān. 11 Bara dingan ku, dŭhnyah angān ngamun dingan ngan. Kambŭi angān ngamun puan kah nyarah dingan ngan, angān ngamun ka nyarah Ukum-adat. Kambŭi angān nyarah Ukum-adat, rati-i angān mbŭh dŭh tia sita Ukum-adat, pak mbŭh nyarah-i. 12 Tapa sadi adŭ adi nggen ukum-adat, Ayŭh adi sadi-I arang. Ayŭh sadi adŭ adi bisa nyiramat ka pirabur. Asi meh kuu, nak re an minyu pasar arap kana daya? 13 Madin dingah pinganang ku ati, angān adi nang, “Andu ati puan kah sipagi kieh re matak ka ndi kupo, di yŭn ami re rŭŭ sitŭkŭd ndi sawa, bidagang ngga jiroh bagŭ duit.” 14 Angān dŭh re puan munki pimudip ngan sipagi! Angān mbŭh keya ka asuh, adi tatŭng nyitiro ka komŭnŭ mating. 15 Angān patut nang sakati: “Kambŭi Tuhan raan, kieh re udip ka ndai ati bait ajeh.” 16 Pak madin angān gambung, ka minyu sambuh; sopŭrŭg piminyu sambuh taŭn-i sarah. 17 Jadi meh, kambŭi ata dŭh ndai kayuh kana adi ata puan ata patut ndai, ata taŭn mbŭh bidosa.

James 5

1 Dingah pinganang ku, angān adi kaya! Muās ka sien meh angān yŭn pinyusah anŭ adi re nyatŭk angān! 2 Pinyikaya ngan mbŭh jadi amba, ka piraka ngan mbŭh dog man gŭgŭt. 3 Mas pirak ngan mbŭh bitagar, ka tagar anŭ re jadi saksi rawan angān ka re man isin ngan mun apui. Angān mbŭh nguruk pinyikaya di sikasŭn tipuh ati. 4 Angān gibayuh bayar gaji ngara adi nyiraja di teya ngan. Dingah meh ngara mingungut! Ngara adi ko nguruk buwa yŭn ngan mbŭh ngadu buang mite turung so Tapa, Tuhan adi Bisa-pŭrŭg. 5 Pimudip ngan di ong ati mbŭh puno ngga pinyikaya ka sanang. Angān mbŭh pigamu adŭp ngan yŭn andu adi ngga angān dog simareh. 6 Angān nunggu ka siŭ daya adi dŭh biyŭn sarah, pak ngara dŭh rawan angān. 7 Sabar meh angān adi bara dingan ku, ndŭg ka Tuhan mandŭg. Tingga munki masam sabar-i bara tukang-teya darŭm ngara kajŭn tana piruah buwa adi brega. Ngga atin sabar ngara kajŭn ujen di tipuh jaya ngga di tipuh bunga. 8 Angān gŭh dŭh siŭn dŭh an sabar. Nagap meh atin ngan, sabab andu adi ngga Tuhan mandŭg mbŭh sindŭk. 9 Dŭhnyah mingungut di dingan ngan, angān adi bara dingan ku, isa Tapa dŭh ngukum angān. Arang mbŭh sindŭk, mbŭh sidia re tatŭng. 10 Bara dingan ku, ingat bara nabi adi minyu ngga adŭn Tuhan. Tambit ngara ndu suto danding yŭn pinyitŭtŭd atin ngga sabar di tika sangsara. 11 Kieh kadŭn ngara sanang sabab ngara tan. Angān ko dingah pasar atin sabar Job, ka munki Tuhan di pinŭbŭn-i turung ayŭh. Ayŭh simŭnŭ amai Tuhan mandis buang puno ngga atin masi. 12 Rabis-i, bara dingan ku, dŭhnyah bipayu kan angān ndai janji. Dŭhnyah bipayu pakai rangit, pakai ong, puan kah pakai tadŭ tadŭ kayuh. Nang “Sawŭ” kan-i sawŭ, nang “Dŭh” kan-i dŭh. Simŭnŭ angān dŭh re dog ukum. 13 Agi kah di dupan ngan daya dog pinyusah? Ngara patut simayang. Agi kah adi gaŭn? Ngara patut biragu ragu puji. 14 Agi kah adi birandam? Ngara patut bagan nyamba eklisia da simayang yŭn ngara buang, ngga adŭn Tuhan, nginyo ngara ngga inyo kanā. 15 Dua adi dog nang ngga pinyabah bisa pibua daya anŭ; Tuhan re bada ngara pari bua, ka dosa adi ngara ko ndai re dog apun. 16 Jadi meh, ngaku sarah ngan di dingan ngan buang simayang yŭn dingan ngan, isa angān dapŭd bua. Dua daya adi ndai pinyiraan Tapa biyŭn kuasa buang ngasi. 17 Elijah inŭh daya adi mun ata. Ayŭh bandar bandar simayang mite mating ujen, ka-i dŭh ujen sitŭkŭd taruh sawa sitangah. 18 Komŭnŭ ayŭh simayang dinge, ka rangit ren ujen ka tana piruah buwa-i. 19 Bara dingan ku, kambŭi agi so angān manyap, ka ndi so angān taban ayŭh pari ka Tapa, 20 ingat ati: asi asi so angān adi nyiruton daya adi bidosa da pari so aran-i adi sarah, ayŭh mbŭh nyiramat simangi daya bidosa anŭ so pinyikabŭs buang taban pingapun yŭn bagŭ dosa.

1 Peter 1

1 So Peter, adi pinyuruh Jesus Kristus, nuju bara daya adi Tapa mbŭh mien adi papar sasah rŭŭ nupang di ndi utung utung rais Pontus, Galatia, Cappadocia, Asia, ka Bithynia. 2 Angān mbŭh dog mien nanyam ka pinŭtŭn Tapa Sama, ka mbŭh dog ndai Roh-I jadi daya kudus, da nundok di Jesus Kristus ka dog pibisig ngga deya-I. Isa-i Tapa nggen pinyirasi-mandis ngga damai di angān ngga sipuno-i. 3 Ja ata nggen trima kaseh di Tapa ngga Sama Tuhan ta Jesus Kristus! Sabab masi-I adi bās Ayŭh mbŭh nggen di ata udip bauh darŭm-I pakat Jesus Kristus so kabŭs. Kayuh ati nggen di ata pingarap adi udip. 4 Ngapŭi ata harap adŭp ta re dapu berkat bās anŭ adi Tapa mbŭh sidia yŭn daya-I. Ayŭh nyikŭn-i di shorga yŭn ngan, di yŭn-i dŭh bisa madam, rusak, puan kah asab. 5 Berkat anŭ mbŭh yŭn ngan, angān adi so ka pinyabah mbŭh pagŭng dog jaga Tapa ngga kuasa-I yŭn pinyiramat anŭ adi mbŭh dog sidia re dog pinandŭng di andu sikasŭn. 6 Gaŭn meh pasar kayuh anŭ, sunggu-i madin ati angān taŭn patut susah dawŭ-i sabab bagŭ masam pisuba adi dog angān. 7 Tujuan-i inŭh ngga tingga batur kah dŭh pinyabah ngan anŭ. Mas bina, adi bisa dog pirusak babŭ gŭh dog suba ngga apui; ngapŭi pinyabah ngan, adi brega dŭ so mas, dŭh siŭn dŭh gŭh dog suba, isa-i jadi tan. Komŭnŭ angān re trima puji ngga bragah ka stabi di Andu anŭ kan Jesus Kristus dog pinandŭng. 8 Angān rindu Ayŭh, sunggu angān bŭn kiris Ayŭh; angān sabah di Ayŭh, sunggu tong-i angān dŭh kiris Ayŭh. Jadi angān gaŭn ngga pinyigaŭn adi rabis so tungang manusia kira 9 sabab angān kambat pinyiramat simangi ngan, adi taŭn pinŭtŭn pinyabah ngan di Ayŭh. 10 Pasar pinyiramat ati inŭh bara nabi ko nakit jiroh ka bisiken, ka minyu-binabi pasar pinganggen adi Tapa re nggen di angān. 11 Ngara suba an puan andu-i ka simuki-i re mandŭg. Roh Kristus agi darŭm ngara ka mbŭh ninjau di ngara jera-birasa adi Kristus re kinyam, samŭn bragah adi re mandŭg sundis. 12 Tapa mbŭh kiren di bara nabi anŭ nang kraja pingandai ngara dŭh-i yŭn utung adŭp ngara, pak yŭn utung ngan. Ngara minyu pasar kayuh anŭ adi angān madin ko dingah so bara pinyisung adi kidaan Agah Kana ngga kuasa Roh Kudus adi dog pait so shorga. Anŭ inŭh kayuh adi adŭp bara malaikat an gŭh sua mirati. 13 Sabab anŭ meh, angān patut sidia. Bijaga buang na puno pingarap ngan di berkat anŭ adi re dog nggen di angān di andu Jesus Kristus dog pinandŭng. 14 Nundok di Tapa, ka dŭhnyah bada pimudip ngan dog nguasa pinyiripong arap ngan adi dawŭ, di andu angān gibayuh puan Tapa. 15 Pak, bada adŭp ngan kudus darŭm sopŭrŭg kayuh adi angān ndai, nimun Tapa adi bagan angān inŭh kudus. 16 Surat-kudus nang, “Jadi kudus sabab Aku ati kudus.” 17 Angān bagan Ayŭh Sama, kan angān simayang nyambah Ayŭh. Ayŭh ngayag sopŭrŭg daya nanyam ka kraja ngara, dŭh mien asi asi. Ngapŭi meh, sitian angān babŭ di ong ati, angān an stabi di Ayŭh. 18 Amai angān puan ani adi mbŭh dog bayar ngga pirupas angān so pimudip adi dŭh biguna adi angān trima so tayung-babuk ngan. Dŭh-i kayuh adi bisa dog pirusak, mun mas bait pirak; 19 pak-i sadis Kristus adi brega, adi keya ka anak biri adi mating takar kais puan kah tadŭ mun arap-i. 20 Ayŭh dog mien adŭp Tapa diŭ so ong dog napa, ka mandŭg di nyiramat angān di sikasŭn tipuh ati. 21 So Ayŭh angān sabah di Tapa, adi pakat Ayŭh so kabŭs ka nggen bragah di Ayŭh; ngapŭi madin angān sabah di Tapa ka harap di Ayŭh ngga sipuno-i. 22 Amai madin so ka adŭp ngan adi dingah ka nurut ajar adi sawŭ pasar Tapa, angān mbŭh pibisig adŭp ngan ka mbŭh biyŭn pinyirindu ngga atin tŭnggŭn yŭn bara adi bŭkŭn adi samah sabah di Jesus; rindu dingan ngan ngga siabo atin ngan. 23 Amai so ka pinganang Tapa adi udip ka adi tan adu adu angān mbŭh dog biranak bauh, dŭh so manusia, pak so Sama adi udip adu adu. 24 Sak adi nang Surat-kudus, “Sopŭrŭg manusia agi keya ka kupai, ka sopŭrŭg bragah-i agi keya ka rarak bunga tarun. Kupai rayu, ka rarak-i ruruh, 25 pak pinganang Tapa babŭ ndŭg situi tui.” Pinganang anŭ inŭh Agah Kana adi mbŭh dog piagah ka angān.

1 Peter 2

1 Ngapŭi meh, kadi adŭp ngan so sopŭrŭg arap; dŭhnyah tia kadong daya, nyibudo daya, sina di daya ka bakit daya. 2 Bada adŭp ngan mun anak pira adi bauh dog biranak, siraru aus an nok sisuh roh, isa darŭm angān nok-i angān bisa dŭ dŭ kambang ka dog nyiramat. 3 Sak adi nang Surat-kudus, “Adŭp ngan mbŭh puan munki masam mandis-i Tuhan.” 4 Mandŭg meh ka Tuhan, batuh udip adi dog taran daya amai dog nyirundeng dŭh biguna, pak dog mien Tapa amai-i brega. 5 Mandŭg meh mun batuh batuh adi udip, ka bada adŭp ngan dog pakai ngga pijog ramin Tapa adi roh, di yŭn ngan jadi bara imam adi kudus adi jugan sadis roh adi tibirang di Tapa so Jesus Kristus. 6 Amai Surat-kudus nang, “Aku mien batuh adi brega, adi Aku na di Zion da jadi batuh pinagap; ka asi asi adi sabah di Ayŭh dŭh re asa.” 7 Batuh ati inŭh raru brega di angān adi sabah; pak di ngara adi dŭh sabah: “Batuh adi tukang ramin taranmbŭh jadi anŭ adi siabo biguna.” 8 Agi gŭh dog nuris sakati darŭm Surat-kudus, “Ati inŭh batuh adi re bada daya sikak, tibande batuh adi re bada ngara rabu.” Ngara sikak sabab ngara dŭh sabah di pinganang anŭ; simŭnŭ inŭh pingatur Tapa di ngara. 9 Pak angān inŭh bangsa adi ko dog mien, imam imam Raja, bangsa adi kudus, daya adŭp Tapa, dog mien da piagah pingandai bās Tapa, adi bagan angān so karŭm da mŭrŭt sangŭn jawa-I. 10 Dawŭ-i angān daya saja, pak madin angān mbŭh bara daya adi Tapa mbŭh mien; dawŭ-i angān dŭh puan masi Tapa, pak madin angān mbŭh trima masi-I. 11 Bara dingan ku, angān agi keya ka daya saruh ka daya nupang di ong ati! Dŭhnyah nurut pinyiripong pŭrŭng, adi taŭn siraru rawan simangi! 12 Urah-rakah ngan di dupan daya adi dŭh puan Tapa patut raru kana isa kan ngara nyarah angān, nang angān ndai kayuh arap, ngara re ngaku pingandai ngan adi kana ka rasu muji Tapa di Andu-I mandŭg. 13 Amai yŭn Tuhan, angān patut nundok di sopŭrŭg pinguasa manusia: di Caesar, ayŭh adi pinguasa adi siabo bigatung, 14 ka di bara gabenor, adi Tuhan mbŭh tijuan da ngukum daya adi ndai pingandai arap ka muji daya adi ndai pingandai kana. 15 Amai Tapa raan angān pirŭŭ piminyu bawa daya adi budo ngga pingandai kana ngan. 16 Udip mun daya adi mbŭh dog pirupas; pak dŭhnyah pakai pimudip ngan anŭ ndu aran yŭn barang masam arap, pak udip nimun urun Tapa. 17 Stabi di sopŭrŭg daya, rindu di bara dingan ngan adi samah sabah ngga angān, taru di Tapa, ka stabi di Caesar. 18 Angān bara daya-gaji, dŭh siŭn dŭh an nundok di tuan ngan ngga sukup stabi, dŭh-i di ngara adi kana ka adi duduh adŭ, pak di ngara adi mangah ani. 19 Tapa re nyiberkat angān, kambŭi angān nyijŭn pingandai arap daya di tunduh ngan sabab angān rada pinyiraan-I. 20 Amai ani utung-i kambŭi angān nyijŭn pukong adi angān patut trima sitagar pingandai sarah? Pak kambŭi angān nyijŭn sangsara adi angān trima, pŭn-i pingandai ngan batur, Tapa re nyiberkat angān. 21 Tapa bagan angān da ndai simŭnŭ, amai adŭp Kristus ko jera-birasa yŭn ngan, jadi suto danding isa angān tunda. 22 Ayŭh bŭn ndai dosa, ka bŭn gŭh daya dingah Ayŭh minyu kadong. 23 Kan Ayŭh dog pimangŭh, Ayŭh dŭh maras ngga pinganang adi arap; kan Ayŭh jera-birasa Ayŭh dŭh natang daya, pak na pingarap-I di Tapa, arang adi tŭnggŭn. 24 Adŭp Kristus kabis dosa ta di pŭrŭng adŭp-I di atuh rigang, isa ata rupas so kuasa dosa, ka udip nanyam pinyiraan Tapa. Da tawan-I angān mbŭh dog pibua. 25 Angān ko keya ka biri adi manyap, pak madin angān mbŭh dog taban pari isa angān tunda Pingingat adi Tukang Kingat simangi ngan.

1 Peter 3

1 Simŭnŭ gŭh angān adi mbŭh banan dŭh siŭn dŭh an nundok di banŭh ngan, isa kambŭi agi so ngara adi dŭh sabah di pinganang Tapa, gaya pimudip ngan bisa tarik ngara da sabah. Dŭhsah angān nang ani ani di ngara, 2 sabab ngara bisa kiris aran pimudip ngan adi bisig buang stabi di Tapa. 3 Dŭhnyah bisangan di kayuh adi tungang dog kiris yŭn pinyiramus ngan, mun udat ubok, pimakai mas, puan kah piraka adi angān nēn. 4 Pinyiramus ngan inŭh patut so tura ka darŭm, pimudip adi dŭh bidudu buang adi duduh. Pinyiramus adi mun anŭ tan tui, ka mbŭh brega dŭ di batŭh Tapa. 5 Amai jah-i, bara dayung adi nyambah Tapa, adi na pingarap-i di Tapa ari ngudat adŭp-i ngga atin nundok di banŭh. 6 Mun anŭ gŭh Sarah; ayŭh dingah pinganang Abraham ka kadŭn ayŭh tuan-i. Madin angān mbŭh bara anak dayung Sarah kambŭi angān ndai pingandai kana ka dŭh taru di tadŭ kayuh. 7 Simŭnŭ gŭh angān adi mbŭh sawan, dŭh siŭn dŭh an mirati sawŭn ngan adi taŭn rumuh dŭ so angān adi dari. Stabi di ngara, sabab ngara re sua gŭh ngga angān kambat pimudip adi pinganggen so Tapa. Ndai simŭnŭ, isa kayuh dŭh mito simayang ngan. 8 Sikasŭn-i, sopŭrŭg ngan dŭh siŭn dŭh an ndi atin; rindu buang mandis ngga dingan ngan ngga atin tŭkŭn, keya ka bijurud. 9 Dŭhnyah maras arap ngga arap, puan kah maras pangu ngga pangu; pak maras ngga berkat, sabab berkat inŭh adi Tapa bijanji an nggen di angān di andu Ayŭh bagan angān. 10 Sak adi nang Surat-kudus, “Kambŭi angān raan pirami adŭp nganka raan kiris tipuh adi kana, angān dŭh siŭn piruah pinganang adi arap, buang dŭh tia kadong daya. 11 Angān dŭh siŭn dŭh pasan pingandai arap ka ndai pingandai kana; angān dŭh siŭn dŭh an gruwŭn damai ngga siabo atin ngan. 12 Amai Tuhan nguan daya adi tŭnggŭnbuang dingah dua ngara; pak Ayŭh rawan daya adi ndai arap.” 13 Asi re kandam angān kambŭi angān graŭh an ndai kayuh kana? 14 Pak sunggu angān patut kinyam sangsara bait kani sitagar pingandai kana ngan, Tapa re mandis ngga angān! Dŭhnyah taru tadŭ tadŭ daya, ka dŭhnyah susah. 15 Pak stabi di Kristus darŭm atin ngan, ka kibās Ayŭh nimun Tuhan. Ari sidia nggen pinyinam di tadŭ daya adi mite angān kidaan rati pingarap adi angān biyŭn. 16 Pak nam ngara ngga duduh ngga stabi. Bada pikir-kira atin ngan bisig, isa kan angān dog pimangŭh, ngara adi kinarap urah-rakah ngan adi kana adi tunda Kristus, re mangŭh ngarun kayuh adi adŭp ngara ko nang. 17 Amai kana dŭ inŭh nŭŭh sangsara sitagar pingandai kana, kambŭi-i pinyiraan Tapa, so nŭŭh ndai pingandai arap. 18 Amai Kristus kabŭs ndi sidah yŭn adu adu ngga ngarun daya adi bidosa. Ayŭh dŭh biyŭn sarah pak kabŭs yŭn daya adi sarah, siŭn-I dapŭd nguru angān ka Tapa. Ayŭh dog ukum kabŭs nunda ka gaya pŭrŭng, pak dog kudip nunda ka gaya roh; 19 ka darŭm roh Ayŭh di nyuse agah so Tapa di roh roh adi dog jer, 20 anŭ inŭh roh roh daya adi dŭh tunda pinganang Tapa di andu Ayŭh kajŭn ngga sabar di tipuh Noah ndai batra-i. Ngara adi darŭm batra, kaŭs-i mai naan, ka dog nyiramat da piin uba anŭ, 21 adi taŭn tandā pinatŭng baptisa adi nyiramat angān madin. Baptisa ati dŭh-i ngga ngu pŭrŭng ganan so kais rŭnŭk, pak-i janji ngan ka Tapa adi dog ndai so pikir-kira atin adi kana. Baptisa ati nyiramat angān so ka pinyimakat Jesus Kristus so kabŭs, 22 adi mbŭh di ka shorga ka mbŭh tura ka tauh Tapa, mritah sopŭrŭg malaikat, pinguasa ka pinyibake di rangit.

1 Peter 4

1 Amai Kristus ko jera-birasa darŭm pŭrŭng, angān gŭh dŭh siŭn dŭh an nyibake adŭp ngan ngga pinŭtŭn adi mun jangi; sabab daya adi sangsara darŭm pŭrŭng abah-i tia bidosa. 2 So madin meh, sitŭkŭd angān udip di ong ati, angān dŭh siŭn dŭh dog nguasa pinyiraan Tapa, dŭh pinyiraan manusia. 3 Dawŭ-i angān mbŭh sadang tui-i ndai kayuh adi daya adi dŭh puan Tapa suka ndai. Pimudip ngan taŭn-i mbŭh puno ngga kayuh adi dŭh tatu, mun pinyiripong pŭrŭng, pimabuk, bigawai ndŭg ka ndai rubi kais, nok kayuh adi bisā ndŭg ka rabis so patut; ka adi raru sipŭ-i, angān nyambah tibudo. 4 Ka madin daya adi dŭh puan Tapa mbŭh inga inga kiris angān mbŭh dŭh tia agi ngga ngara darŭm pimudip arap adi mun anŭ. Anŭ meh sabab ngara ngamun angān. 5 Pak ngara re tanggong adŭp-i di sirung jawin Tapa, adi mbŭh sidia jadi arang daya adi udip ngga adi kabŭs. 6 Anŭ inŭh meh sabab Agah Kana mbŭh dog nyuse gŭh di ngara adi mbŭh kabŭs, ngara adi mbŭh bisara mun daya bŭkŭn darŭm ngara babŭ udip di ong; Agah Kana dog nyuse di ngara isa darŭm roh ngara bisa udip ngga Tapa. 7 Pinŭbŭn sopŭrŭg kayuh mbŭh sindŭk. Angān dŭh siŭn dŭh an jaga adŭp ngan so pinyiripong adi sarah buang ari bijaga, siŭn angān tungang simayang. 8 Rabis-i, rindu dingan ngan ngga siabo atin ngan, sabab pinyirindu ngarah bagŭ dosa. 9 Kambat dingan ngan ka darŭm arŭn ngan dŭh ngga atin mingungut. 10 Barang naan angān mbŭh kambat ndi masam pinganggen so bagŭ masam pinganggen Tapa ngga turung dingan ngan. Pakai meh pinganggen anŭ ngga batur. 11 Ngara adi jadi pinyuse dŭh siŭn dŭh an nyuse agah so Tapa; ngara adi turung dŭh siŭn dŭh an turung ngga pinyibake adi Tapa ko nggen di ngara, isa darŭm sopŭrŭg kayuh puji bisa dog jugan ka Tapa so Jesus Kristus, adi dapu bragah ngga kuasa ndŭg situi tui. Amen. 12 Angān adi aku rindu, dŭhnyah gŭgŭh di pisuba adi mandam anŭ adi angān kinyam, mun ani kayuh saruh mbŭh jadi di angān. 13 Pak gaŭn meh angān amai angān mbŭh sua kinyam jera-birasa Kristus, isa angān bisa jadi rabis gaŭn kan bragah-I dog pinandŭng. 14 Sanang inŭh angān kambŭi angān dog pimangŭh sitagar angān mbŭh pinunda Kristus; sirati-i, Roh adi bragah, anŭ inŭh Roh Kudus, agi ngga angān. 15 Kambŭi angān sangsara, dŭhnyah-i sitagar angān daya pinyiŭ, puan kah pinaku, puan kah daya arap, puan kah sitagar angān mito kraja pingandai daya bŭkŭn. 16 Ka kambŭi angān sangsara sitagar angān daya Kristen, dŭhnyah mangŭh ngarun adŭp ngan, pak nggen trima kaseh di Tapa amai angān mbŭh pinunda Kristus. 17 Tipuh-i mbŭh mandŭg yŭn bisara re piguru, ka adŭp daya Tapa inŭh adi re diŭ bisara. Kambŭi-i piguru ngga ata, simuki pinŭbŭn-i re ngga ngara adi dŭh sabah di Agah Kana so Tapa? 18 Sak adi nang Surat-kudus, “Kambŭi daya adi kana susah dog nyiramat; simuki meh ngga daya bidosa adi dŭh stabi di Tapa?” 19 Ngapŭi meh ngara adi sangsara sabab-i mbŭh pinyiraan Tapa yŭn ngara, patut so ka pingandai kana nyerah adŭp ngara ka darŭm tangan Pinapa ngara, adi siraru ingat janji-I.

1 Peter 5

1 Aku, adi adŭp nyamba eklisia, mite bara nyamba eklisia di dupan ngan puan. Aku ati saksi jera-birasa Kristus, ka aku re sua dapu bragah adi re dog pinandŭng. Aku mite angān 2 jadi pingingat kaban biri adi Tapa ko nggen di angān da kingat, dŭh ngga atin adi abah pak ngga atin adi siabo raan. Ndai kraja ngan, dŭh sabab an dapŭd utung adŭ, pak so atin adi sawŭ an ndai-i. 3 Dŭhnyah bada adŭp ngan mun daya pinguasa di tunduh daya adi angān jaga, pak jadi suto danding yŭn ngara. 4 Jadi kan Pingubak Pingingat-biri nandŭng, angān re kambat makota bragah adi dŭh re asab jawa-i. 5 Simŭnŭ gŭh angān daya adi babŭ mara, dŭh siŭn dŭh an nundok di daya adi tuuh. Ka sopŭrŭg ngan dŭh siŭn dŭh an taban atin tŭkŭn yŭn turung dingan ngan; amai Surat-kudus nang, “Tapa abah di daya adi sambuh, pak turung daya adi pirapat adŭp-i.” 6 Pirapat meh adŭp ngan di ribo kuasa tangan Tapa, isa Ayŭh katuh angān di tika adi adŭp-I mbŭh mien. 7 Pasan sopŭrŭg pinyusah ngan di Ayŭh, sabab Ayŭh kingat angān. 8 An ari sidia, ka bijaga! Pinganyu ngan, Siarap, bijaruh mun singah ngŭr, jiroh daya an-i man. 9 Tagap darŭm pinyabah ngan ka rawan ayŭh, sabab angān puan bara adi bŭkŭn adi samah sabah mun angān di ndi ong ong mbŭh samah sangsara mun angān gŭh. 10 Pak ripas angān ko sangsara nyitiro, Tapa adi dapu sopŭrŭg pinyirasi-mandis, adi bagan angān da sua dapu bragah-I adi tan adu adu darŭm udip ndi ngga Kristus, re adŭp-I bada angān sukup kana ka nŭtŭd atin ngan, nyibake angān, ka nagap angān. 11 Ayŭh inŭh adi bikuasa ndŭg situi tui! Amen. 12 Aku nuris surat adi purok ati ngga pinurung Silas, adi aku ngaku keya ka dingan Kristen ku adi tŭtŭd. Aku raan ngatat angān ka bisaksi di angān nang kayuh ati inŭh sawŭ pinyirasi-mandis Tapa. Bidigŭng tagap meh dieh. 13 Eklisia di Babylon adi jurud eklisia ngan, dog mien Tapa gŭh, pait ka angān tabi, ka simŭnŭ gŭh anak ku Mark. 14 Tabi dingan ngan ngga tabi tandā pinyirindu Kristen. Isa-i damai agi ngga sopŭrŭg ngan adi mbŭh tung Kristus.

2 Peter 1

1 So Simon Peter, urun ka pinyuruh Jesus Kristus, nuju sinadan daya adi mbŭh sabah mun kieh, so pinŭnggŭn Tapa ngga Pinyikudip ta Jesus Kristus. 2 Isa-i pinyirasi-mandis ngga damai jadi jangān ngga sipuno-i so pinyipuan ngan pasar Tapa ka pasar Jesus Tuhan ta. 3 So kuasa Tapa ata mbŭh kambat sopŭrŭg kayuh adi ata biguna yŭn aran pimudip adi pimunos asŭng Tapa. Ayŭh simŭnŭ so ka pinyipuan ta pasar Ayŭh adi bagan ata da sua darŭm bragah ngga pinyikana-I. 4 Simuti inŭh, Ayŭh mbŭh nggen di ata pinganggen anŭ adi bās ka brega adi Ayŭh ko bijanji an nggen, isa ngga pinganggen anŭ angān bisa pirupas adŭp ngan so pinyiripong adi bisa pirusak angān di ong ati, ka mandŭg sua dapu tibiat Tapa. 5 Sabab anŭ meh, ngga sibisa bisa ngan na pinyikana di pinyabah ngan; di pinyikana na pinyipuan; 6 di pinyipuan na atin adi an jaga adŭp ngan so pinyiripong adi sarah; di atin adi an jaga adŭp so pinyiripong adi sarah na pinyitŭtŭd atin; di pinyitŭtŭd atin na atin adi an nurut pinyiraan Tapa; 7 di atin adi an nurut pinyiraan Tapa na pinyirindu Kristen; ka di pinyirindu Kristen na atin rindu di sopŭrŭg daya. 8 Simŭnŭ inŭh angān patut masang darŭm pimudip ngan, ka kambŭi angān udip mun anŭ, angān re puan nang kayuh adi angān puan pasar Jesus Kristus mbŭh bada pimudip ngan biguna ka biyŭn rati. 9 Pak kambŭi angān dŭh masang mun anŭ, angān mbŭh keya ka daya adi dŭh tungang kiris tarun, puan kah karak, buang mbŭh kambŭt adŭp ngan ko dog pibisig so dosa ngan adi jah. 10 Jadi meh, bara dingan ku, angān dŭh siŭn dŭh ngga situngang ngan kiren darŭm pimudip ngan Tapa sawŭ ko bagan ka mien angān. Kambŭi angān ndai simŭnŭ, angān dŭh re udah pasan pinyabah ngan; 11 Darŭm angān ndai simŭnŭ angān re dog nggen hak ngga sipuno-i ngga kinyam Pinyipritah adi sawŭ adi tan adu adu adi tung Tuhan ngga Pinyikudip ta, Jesus Kristus. 12 Sabab anŭ, aku an ari kidaan di angān isa angān dŭh kambŭt kayuh ati, sunggu angān mbŭh puan-i buang mbŭh batur sabah di ajar Tapa adi angān mbŭh kambat. 13 Sitŭkŭd aku babŭ udip, aku pikir taŭn-i patut aku kies pikir ngan di kayuh anŭ. 14 Aku puan aku re rikas tingge pŭrŭng ong ku ati, sak adi ko Tuhan ta Jesus Kristus nakit kidaan di aku. 15 Aku re ngga sibisa bisa ku nggen di angān aran ngga ari ingat sopŭrŭg kayuh ati ripas aku mbŭh kabŭs. 16 Kan kieh kidaan di angān munki masam bikuasa pimandŭg Tuhan ta Jesus Kristus, kieh dŭh bisangan di dundan adi dog nimbur daya. Ngga batŭh adŭp ami kieh mbŭh kiris kuasa bās-I. 17 Kieh agi diginŭ di andu Tapa Sama nggen di Ayŭh stabi ngga bragah, kan sirŭŭn mandŭg ka Ayŭh so Bragah Siabo Bās, nang, “Siati inŭh Anak nyirot Ku; di Ayŭh asŭng Ku munos!” 18 Adŭp ami mbŭh dingah sirŭŭn anŭ mandŭg so shorga, di andu kieh ngga Ayŭh di darŭd kudus. 19 Anŭ sabab kieh mbŭh rabis sabah nang agah adi ko dog piagah bara nabi agi sawŭ. Angān patut nakit mbit bat di agah anŭ, sabab-i agi keya ka prita nyekar darŭm karŭm ndŭg andu jawa, ka keya ka jawa bitang isan isan nyekar darŭm atin ngan. 20 Rabis-i, nŭŭh an ingat mating daya tungang kidaan sadi adŭp-i rati pinganang-binabi darŭm Surat-kudus. 21 Amai mating pinganang-binabi mandŭg so pinyiraan manusia, pak manusia inŭh adi dog nguasa Roh Kudus darŭm ngara kidaan agah so Tapa.

2 Peter 2

1 Bara nabi kadong ko jah-i agi di ruang daya, ka simŭnŭ gŭh bara gurū kadong re agi timbur di ruang ngan. Ngara re taban ajar ajar adi dŭh batur buang adi pirusak, ka re miman Tuhan adi nubos adŭp-i; ka mun anŭ ngara re bada pinyirusag rikas nyatŭk adŭp-i. 2 Pak bagŭ daya re tunda kraja pingandai kais ngara; ka sabab kayuh adi ngara ndai, daya bŭkŭn re kinarap Aran adi Sawŭ nuju Tapa. 3 Ngga atin tama, bara gurū kadong ati jiroh bagŭ utung so dundan adi ngara nimbur da angān dingah. Mbŭh tui ukum mbŭh dog sidia yŭn ngara, ka pinyirusag adi dog natu yŭn ngara mbŭh kajŭn ngara! 4 Tapa dŭh tandah tadŭ tadŭ malaikat adi bidosa, pak taran ngara ka darŭm neraka, di yŭn ngara dog muak darŭm karŭm, kajŭn Andu Bisara. 5 Simŭnŭ gŭh ngga ong adi jah, dŭh Tapa tandah-i. Tapa pait uba bās ka ong daya adi dŭh stabi di Tapa. Daya adi-I nyiramat kaŭs-i Noah, adi ngajar pasar pinŭnggŭn, ka ju naan adi bŭkŭn. 6 Tapa mbŭh nunggu kupo Sodom ngga kupo Gomorrah, pirabur-i ngga apui, ka bada-i jadi suto kayuh adi re jadi di sinadan daya adi dŭh stabi di Tapa. 7 Tapa nyiramat Lot, daya adi kana, adi mbŭh raru susah da pimudip daya adi dŭh puan ukum-adat, anŭ inŭh pimudip ngara adi dŭh tatu darŭm pingandai kais. 8 Di ruang daya adi mun anŭ Lot udip, ka barang andu ayŭh taŭn mbŭh raru susah darŭm-i kiris ka dingah pimudip ginaka ngara. 9 Ngapŭi Tuhan puan munki Ayŭh re nyiramat daya adi nurut pinyiraan Tapa so pisuba ngara ka munki re nguruk bara adi ginaka di ribo ukum yŭn Andu Bisara, 10 rabis-i ngara adi nurut pinyiripong pŭrŭng adi sembar ka ngamun kuasa Tapa. Bara gurū kadong ati pagan buang gambung. Ngara dŭh biyŭn atin stabi di bara adi bragah di sambu; ngamun kidŭ-i ngara. 11 Sirabi ka bara malaikat, adi taŭn bake ka bikuasa dŭ so bara gurū kadong anŭ, dŭh nyarah ka ngamun ngara di sirung jawin Tuhan. 12 Pak bara gurū kadong anŭ adi ndai kayuh nunda ka asŭng-i, mbŭh mun dāng mangah dog biranak yŭn dog nakap ka dog siŭ. Ngara matah buang ngamun tadŭ kayuh adi ngara dŭh mirati. Ngara re dog pirabur mun dāng tarun, 13 ka re dog maras ngga sangsara yŭn pinyusah adi ngara ko ndai. Ngara raru suka ndai di rawa tarun di sirung jawin daya bagŭ tadŭ kayuh adi pimunos pinyiraan pŭrŭng-i. Kan ngara man ngga angān, urah ngara taŭn mangŭh angān ngarun. Ngara raru munos asŭng amai tungang nipu angān! 14 Kayuh adi ngara jiroh inŭh pluang yŭn tanggah; pinyiripong ngara di dosa taŭn dŭh pandai ko. Ngara kudog daya adi ramah, ka atin ngara taŭn mbŭh kanyet tama. Ngara mbŭh di ribo pangu Tapa! 15 Ngara mbŭh miriseu so aran adi tŭnggŭn ka mbŭh manyap. Ngara tunda aran adi dog kadŭg Balaam anak Beor, adi awang duit adi-i dapŭd so pingandai arap-i 16 ka mbŭh dog nyara amai dosa-i. Kaldi-i minyu ngga sirŭŭn manusia, ka pirŭŭ urah gira-i. 17 Ngara anŭ agi keya ka anak atak piin adi badŭh, mun abun adi dog poh sabak ribut; Tapa mbŭh sidia tarun yŭn ngara di darŭm karŭm pipet. 18 Ngara piruah piminyu sambuh ka sipadin, ka pakai pinyiripong pŭrŭng ngga kudog daya adi aŭn suba an pirupas adŭp-i so bara daya adi udip darŭm sarah. 19 Ngara bijanji an nggen pinyirupas di ngara pak adŭp-i urun pimudip adi sipŭ; amai sawŭ, ata taŭn urun tadŭ kayuh adi mbŭh ngarah ata. 20 Kambŭi daya mbŭh pirupas adŭp ngara so kuasa aran pimudip adi arap amai mbŭh puan pasar Tuhan adi Pinyikudip ta Jesus Kristus, ka komŭnŭ pari rabu, pimudip ngara anŭ agi rabis arap sikasŭn-i so pimudip ngara adi mbŭh. 21 Mbŭh kana dŭ inŭh ngara dŭh puan aran pimudip tŭnggŭn, so-i puan-i ka komŭnŭ dŭh tunda pinyipesan kudus adi ko dog nggen di ngara. 22 Kayuh adi mbŭh jadi di ngara kiren pinganang pitas agi sawŭ: “Kasong pari re man uta adŭp-i” ka “Ayo adi ko dog mamuh pari gurai adŭp-i di tawang.”

2 Peter 3

1 Angān adi aku rindu! Ati adi madin inŭh surat adi duwŭh adi aku nuris ka angān. Ngga so-duwŭh surat ku ati aku suba kies pikir-kira adi bisig darŭm pikir ngan darŭm ku kidaan sopŭrŭg kayuh ati isa angān dŭh kambŭt-i. 2 Aku raan angān ingat pinganang so baba bara nabi kudus ndun jah, ka pinyipesan so Tuhan ngga Pinyikudip ta adi bara pinyuruh ngan ko nggen di angān. 3 Diŭ so kayuh bŭkŭn, angān dŭh siŭn dŭh an mirati di sikasŭn tipuh re agi kada daya timbur; pimudip ngara dog nguasa pinyiripong pŭrŭng-i. Ngara re nyibudo angān 4 buang re siken, “Ayŭh bijanji re an mandŭg, dŭh kah? Diki meh Ayŭh, garang? Bara tayung-babuk ta mbŭh kabŭs, pak sopŭrŭg kayuh babŭ mun mun-i so sibungas ong jadi!” 5 Ngara saji-i miman Tapa ko jah-i napa rangit ngga ong ngga pinganang-I. Ong dog napa so piin ka ngga piin, 6 ka ngga piin gŭh, piin uba, ong amba dog pirusag. 7 Pak rangit ngga ong adi agi madin babŭ dog digŭng pinganang Tapa anŭ gŭh, siŭn-i dog pirabur ngga apui. Rangit ngga ong babŭ yŭn andu adi ngga daya adi dŭh stabi di Tapa dog ukum ka dog pirabur. 8 Pak dŭh kambŭt ati, angān adi aku rindu! Di batŭh Tapa, ndi andu mating bŭkŭn-i so siribu sawa; soduwŭh-i agi brimun di Ayŭh. 9 Tuhan dŭh-I sais ndai kayuh adi-I ko bijanji an ndai, sak adi nang daya. Ayŭh sabar ngga angān, sabab Ayŭh dŭh raan tadŭ tadŭ daya dog pirabur, pak raan sopŭrŭg daya marik pimudip-i pari ka adŭp-I. 10 Pak Andu Tuhan re mandŭg mun pinaku. Di Andu anŭ rangit re miyap ngga sak jawŭn adi raru bana, kayuh kayuh di rangit re dog sigot ka dog pirabur, ka ong ngga sopŭrŭg isi-i re mating tia. 11 Amai sopŭrŭg kayuh anŭ re dog pirabur simŭnŭ, manusia adi mun ani angān patut? Darŭm pimudip ngan angān patut nurut pinyiraan Tapa, 12 darŭm angān kajŭn Andu Tapa ka ngga situngang ngan bada-i rikas mandŭg, Andu anŭ adi ngga rangit dog sigot ka dog pirabur, ka kayuh kayuh di rangit riris da paras-i. 13 Pak ata kajŭn kayuh adi Tapa ko janji, anŭ inŭh rangit ngga ong bauh, di yŭn pinŭnggŭn rŭŭ. 14 Ngapŭi meh, bara dingan ku, darŭm angān kajŭn Andu anŭ, ngga sibisa bisa ngan bada adŭp ngan bisig ka dŭh biyŭn takar sarah di sirung jawin Tapa ka udip bamai ngga Ayŭh. 15 Nakit kira atin sabar Tuhan adi keya ka pluang adi-I nggen di angān yŭn ngan dapŭd dog nyiramat, nimun Paul, dingan adi ata raru rindu, mbŭh nuris ka angān pakai pinyibijak adi Tapa ko nggen di ayŭh. 16 Anŭ inŭh kayuh adi-i nang darŭm sopŭrŭg surat-i. Agi kada kayuh adi mbar dog mirati di surat-i adi daya adi bawa ka budo marik rati-i, nimun ngara ko nyikadar gŭh ngga kayuh kayuh adi bŭkŭn di Surat-kudus. Pingandai ngara anŭ re taban ka adŭp ngara pinyirusag. 17 Pak angān, bara dingan ku, mbŭh puan kayuh ati. Bijaga meh, isa angān dŭh miriseu da sarah daya adi arap, ka rabu so yŭn ngan adi siramat. 18 Angān patut bitambah kambang darŭm pinyirasi-mandis Tapa ka darŭm pinyipuan pasar Tuhan ngga Pinyikudip ta Jesus Kristus. Di Ayŭh inŭh bragah, madin ngga ndŭg situi tui! Amen.

1 John 1

1 Kieh nuris ka angān pasar Pinganang adi nggen udip, adi taŭn mbŭh agi so sibungas-i. Kieh mbŭh dingah pasar-I, ka mbŭh kiris-I ngga batŭh adŭp ami; sawŭ kieh mbŭh kiris-I, ka tangan adŭp ami mbŭh tama-I. 2 Kan udip anŭ dog pinandŭng, kieh kiris-I. Anŭ meh sabab kieh minyu pasar-I ka kidaan di angān pasar udip adi sawŭ adi tan adu adu adi mbŭh agi ngga Sama ka mbŭh dog kidaan di kieh. 3 Kayuh adi kieh mbŭh kiris ka dingah, kieh piagah ka angān, isa angān sua ngga kieh darŭm udip ndi ngga Sama ka ngga Anak-I Jesus Kristus. 4 Kieh nuris ati siŭn pinyigaŭn ta jadi gŭgŭp. 5 Agah adi kieh dingah so Anak-I ka adi kieh piagah inŭh ati: Tapa inŭh Jawa, ka darŭm Ayŭh taŭn mating adŭ karŭm. 6 Jadi meh, kambŭi ata nang adŭp ta udip ndi ngga Ayŭh, pak babŭ udip darŭm karŭm, ata mbŭh kadong darŭm piminyu ka darŭm pingandai. 7 Pak kambŭi ata udip darŭm jawa, nimun Ayŭh adi taŭn darŭm jawa, ata manŭn mbŭh udip ndi samah ngga dingan ta; ka deya Jesus, Anak-I, pibisig ata so barang masam dosa. 8 Kambŭi ata nang adŭp ta dŭh biyŭn dosa, ata kadong adŭp ta, ka Tapa mating darŭm atin ta. 9 Pak kambŭi ata ngaku dosa ta ka Tapa, Ayŭh re ingat janji-I ka ndai nanyam patut: Ayŭh re apun dosa ta ka pibisig ata so sopŭrŭg pingandai sarah ta. 10 Kambŭi ata nang adŭp ta mating ndai dosa, ata mbŭh bada Tapa jadi pingadong, ka pinganang-I mbŭh mating darŭm ata.

1 John 2

1 Aku nuris ati ka angān, bara anak ku, isa angān dŭh ndai dosa; pak kambŭi tadŭ so angān agi ndai dosa, ata biyŭn pingarun, Jesus Kristus adi tŭnggŭn, adi ngarun ata di sirung jawin Sama. 2 Ka adŭp Kristus inŭh aran adi ngga dosa ta bisa dog apun; dŭh yŭn dosa ta adŭ, pak yŭn dosa barang naan daya. 3 Kambŭi ata sita pinyipesan Tapa, ata taŭn ngaku adŭp ta sawŭ puan Ayŭh. 4 Kambŭi ata nang adŭp ta puan Tapa, pak dŭh sita pinyipesan-I, ata mbŭh pingadong, ka Tapa mating darŭm ata. 5 Pak kambŭi ata tunda pinganang Tapa, ata sawŭ rindu Tapa. Simŭnŭ inŭh ata dapŭd puan adŭp ta agi udip ndi ngga Tapa: 6 kambŭi ata nang adŭp ta bijijŭ darŭm udip ndi ngga Tapa, ata patut udip tunda suto danding Jesus Kristus. 7 Angān adi aku rindu, pinyipesan ati adi aku nuris ka angān dŭh-i bauh, pak pinyipesan adi amba adi angān mbŭh biyŭn so sibungas-i. Pinyipesan amba ati inŭh agah adi angān ko dingah. 8 Pak pinyipesan adi aku nuris ka angān madin inŭh bauh, sabab pinyawŭ-i agi tatŭng darŭm Kristus ka darŭm angān gŭh. Amai karŭm re ripuan, ka jawa adi sawŭ mbŭh agi nyekar. 9 Kambŭi ata nang adŭp ta darŭm jawa, pak tiru di dingan ta, ata taŭn babŭ darŭm karŭm. 10 Kambŭi ata rindu dingan ta, ata udip darŭm jawa, ka mating inŭh kayuh adi darŭm ata adi re bada daya bŭkŭn bidosa. 11 Pak kambŭi ata tiru di daya, ata darŭm karŭm; ata panu darŭm-i ka dŭh puan kamaki ata panu, sabab karŭm anŭ mbŭh bada ata karak. 12 Aku nuris ka angān, bara anak ku, sabab dosa ngan mbŭh dog apun amai adŭn Kristus. 13 Aku nuris ka angān adi bara sama, sabab angān mbŭh puan Ayŭh mbŭh agi so sibungas-i. Aku nuris ka angān, bara adi mara, sabab angān mbŭh ngarah Siarap anŭ. 14 Aku nuris ka angān, bara anak ku, sabab angān puan Sama. Aku nuris ka angān, adi bara sama, sabab angān puan Ayŭh agi so sibungas-i. Aku nuris ka angān, bara dari adi mara, sabab angān bake; pinganang Tapa rŭŭ darŭm angān, ka angān mbŭh ngarah Siarap anŭ. 15 Dŭhnyah awang ong puan kah tadŭ kayuh adi agi dieh. Kambŭi angān awang ong, angān dŭh rindu Sama. 16 Barang masam kayuh adi dog dapu ong ati, pinyiripong pŭrŭng adi arap, kayuh adi daya kiris ka raan, ka barang masam kayuh di ong ati adi mingangŭn daya dieh, dŭh-i mandŭg so Sama; sopŭrŭg-i mandŭg so ong. 17 Ong ati samŭn sopŭrŭg kayuh adi agi dieh adi daya raru raan re miyap; pak daya adi ndai pinyiraan Tapa udip adu adu. 18 Bara anak ku, sikasŭn ong mbŭh sindŭk! Angān ko dog kidaan pasar pimandŭg Pinganyu Kristus; ka madin mbŭh bagŭ pinganyu Kristus tatŭng, ngapŭi ata puan sikasŭn ong mbŭh sindŭk. 19 Bara pinganyu Kristus anŭ taŭn sawŭ dŭh so tibaran ta, ngapŭi ngara bu tingge ata; kambŭi ngara so tibaran ta, ngara tatu babŭ ngga ata. Pak ngara bu isa-i tatŭng mating katŭn ngara sawŭ so tibaran ta. 20 Pak angān mbŭh trima Roh Kudus adi Kristus ko ren di tunduh ngan; ngapŭi sopŭrŭg ngan puan ajar adi sawŭ. 21 Aku nuris ka angān, meh garang, dŭh-i sabab angān dŭh puan ajar adi sawŭ, pak sabab angān puan kidŭ-i. Angān puan gŭh nang mating kayuh kadong timbur so ajar adi sawŭ. 22 Asi meh garang, daya adi pingadong anŭ? Daya pingadong anŭ inŭh ngara adi nang Jesus dŭh Kristus. Daya adi mun anŭ inŭh bara pinganyu Kristus; ngara tirawan soduwŭh-I, Sama ngga Anak. 23 Amai ngara adi tirawan Anak tirawan gŭh Sama; ngara adi trima Anak trima gŭh Sama. 24 Ingat meh, angān an nyikŭn darŭm atin ngan agah anŭ adi angān ko dingah so sibungas-i. Kambŭi angān bidigŭng di agah anŭ, angān re siraru udip ndi ngga Anak ka ngga Sama. 25 Ka ati inŭh kayuh adi Kristus ko bijanji an nggen di ata, udip adi sawŭ adi tan adu adu. 26 Aku nuris ati ka angān pasar ngara adi suba an kinanyap angān. 27 Pak mun angān, Kristus ko ren Roh-I di angān. Sitŭkŭd Roh-I babŭ darŭm angān, angān dŭh biguna di daya da ngajar angān. Amai Roh-I ngajar angān pasar sopŭrŭg kayuh, ka kayuh adi-I ngajar agi sawŭ, dŭh kayuh kadong. Tunda meh garang ajar Roh anŭ, ka bijijŭ darŭm udip ndi ngga Kristus. 28 Sawŭ, bara anak ku, angān bijijŭ meh darŭm udip ndi ngga Ayŭh, isa di andu Ayŭh nandŭng, ata re pus ka dŭh sukan adŭp ta darŭm mangŭh so Ayŭh di Andu Ayŭh mandŭg. 29 Angān puan Kristus tŭnggŭn; angān patut puan gŭh, nang barang naan daya adi ndai pingandai adi batur inŭh anak Tapa.

1 John 3

1 Tingga, munki masam bās-i pinyirindu Tapa di ata! Pinyirindu-I raru bās ndŭg ka ata mbŭh dog kadŭn anak Tapa. Anŭ taŭn-i sawŭ, ngapŭi ong dŭh puan ata, sabab-i dŭh puan Tapa. 2 Angān adi aku rindu, madin ata mbŭh bara anak Tapa, pak gibayuh ata puan ani re ta jadi. Pak ata puan nang kan Kristus nandŭng, ata re mun Ayŭh, sabab ata re kiris munki Ayŭh sibandar-i. 3 Barang naan ata adi biyŭn pingarap ati di Kristus bada adŭp ta bisig, nimun Kristus inŭh bisig. 4 Asi asi adi bidosa taŭn mbŭh miranggar ukum-adat Tapa, sabab dosa taŭn-i miranggar ukum-adat. 5 Angān puan nang Kristus ko nandŭng sabab an taran dosa. Di adŭp-I mating dosa. 6 Jadi barang naan daya adi udip ndi ngga Kristus dŭh tia bidosa; pak asi asi adi babŭ ndai dosa bŭn kiris Ayŭh ka dŭh gŭh puan Ayŭh. 7 Dŭhnyah bada daya nyibudo angān, bara anak ku! Daya adi ndai kayuh adi batur agi tŭnggŭn, nimun Kristus agi tŭnggŭn. 8 Daya adi babŭ bidosa taŭn-i dog dapu Siarap, sabab Siarap taŭn mbŭh bidosa so sibungas-i. Anak Tapa ko nandŭng sitagar kayuh ati, di pirabur kayuh adi Siarap ko ndai. 9 Ngara adi anak Tapa dŭh re tia bidosa, amai adŭp tibiat Tapa agi darŭm ngara; ka sabab Tapa mbŭh Sama ngara, ngara dŭh re tia bidosa. 10 Simuti inŭh angān bisa ngatŭn aki ndi anak Tapa ka aki ndi anak Siarap: ngara adi dŭh puan kayuh adi batur, puan kah adi dŭh rindu dingan-i dŭh-i anak Tapa. 11 Agah adi angān ko dingah so sibungas-i agi sakati: ata dŭh siŭn dŭh an rindu dingan ta. 12 Ata dŭh siŭn mun Cain; ayŭh dog dapu Siarap ka mbŭh siŭ sude adŭp-i Abel. Mani Cain siŭ ayŭh? Sabab kayuh adi adŭp-i ndai agi sarah, ka kayuh adi sude-i ndai agi batur. 13 Jadi dŭhnyah meh gŭgŭh, bara dingan ku, kambŭi daya di ong tiru di angān. 14 Ata puan adŭp ta udip, mbŭh ruah so pinyikabŭs, sabab ata rindu dingan ta. Ngara adi dŭh rindu gibabŭ di ribo kuasa pinyikabŭs. 15 Ngara adi tiru di dingan-i inŭh pinyiŭ, ka angān puan nang pinyiŭ dŭh biyŭn udip adi sawŭ adi tan adu adu darŭm ngara. 16 Simuti ata puan ani sibandar-i pinyirindu: Kristus ko nggen asŭng-I yŭn ta. Ata gŭh, patut nggen asŭng ta yŭn dingan ta! 17 Kambŭi ata kaya ka kiris dingan ta sutok, pak dŭh piduri ngara, simuki meh ata re patut nang adŭp ta rindu Tapa? 18 Bara anak ku, pinyirindu dŭh-i patut di baba adŭ; ayŭh dŭh siŭn dŭh pinyirindu adi sawŭ, adi tatŭng darŭm pingandai. 19 Simŭnŭ inŭh ata puan adŭp ta mbŭh anak Tapa adi sawŭ, ka dŭh re taru di sirung jawin-I. 20 Kambŭi pikir-kira atin ta nyarah ata, ata puan Tapa agi bās dŭ so pikir-kira atin ta; Ayŭh puan sopŭrŭg kayuh. 21 Ngapŭi meh, angān adi aku rindu, kambŭi pikir-kira atin ta dŭh nyarah ata, ata biyŭn atin pus di sirung jawin Tapa. 22 Ata kambat so Ayŭh tadŭ tadŭ kayuh adi ata mite, sabab ata sita pinyipesan-I ka ndai kayuh adi pimunos asŭng-I. 23 Kayuh adi-I pesan inŭh ata sabah di Anak-I Jesus Kristus ka rindu dingan ta, nimun Kristus ko pesan di ata. 24 Ngara adi sita pinyipesan Tapa udip ndi ngga Tapa ka Tapa udip ndi ngga ngara. Ka sabab Roh adi Tapa ko nggen di ata, ata puan adŭp ta mbŭh udip ndi ngga Ayŭh.

1 John 4

1 Angān adi aku rindu, dŭhnyah sabah tadŭ tadŭ daya adi nang adŭp-i biyŭn Roh Kudus, pak suba ngara yŭn puan sawŭ kah dŭh roh anŭ adi ngara biyŭn mandŭg so Tapa. Amai bagŭ nabi kadong mbŭh tambus barang yŭn. 2 Simuti inŭh angān bisa puan sawŭ kah dŭh anŭ Roh Tapa: tadŭ tadŭ daya adi ngaku Jesus Kristus ko mandŭg darŭm gayŭn manusia, mbŭh biyŭn Roh adi mandŭg so Tapa. 3 Pak daya adi miman kayuh ati pasar Jesus, dŭh-i biyŭn Roh so Tapa. Roh adi-i biyŭn inŭh so Pinganyu Kristus; angān ko dingah pasar pimandŭg-i, ka madin ayŭh mbŭh agi di ong. 4 Pak angān mbŭh daya adi Tapa dapu, bara anak ku, ka mbŭh ngarah bara nabi kadong, sabab Roh adi agi darŭm angān agi rabis bikuasa so roh adi darŭm ngara adi tung ong. 5 Bara nabi kadong anŭ minyu pasar kayuh ong, ka ong dingah ngara sabab ngara tung ong. 6 Pak ata mbŭh daya adi Tapa dapu. Asi asi adi puan Tapa dingah ata; asi asi adi dŭh tung Tapa dŭh dingah ata. Simŭnŭ inŭh ata bisa ngatŭn aki ndi Roh adi nggen ajar adi sawŭ ka aki ndi roh adi kinanyap daya. 7 Angān adi aku rindu, ja ata rindu dingan ta, sabab pinyirindu mandŭg so Tapa. Asi asi adi rindu, ayŭh inŭh anak Tapa ka puan Tapa. 8 Asi asi adi dŭh rindu, ayŭh anŭ dŭh puan Tapa, amai Tapa inŭh pinyirindu. 9 Ka Tapa kiren pinyirindu-I yŭn ta darŭm-I pait Anak tambŭ-I ka ong, isa ata bisa dapŭd udip adi sawŭ so Ayŭh. 10 Ati inŭh pinyirindu: dŭh-i ata mbŭh rindu Tapa, pak Ayŭh mbŭh rindu ata, ka mbŭh pait Anak-I da jadi aran adi ngga dosa ta bisa dog apun. 11 Angān adi aku rindu, kambŭi simŭnŭ Tapa rindu ata, ata patut rindu dingan ta. 12 Gi-mating daya kiris Tapa, pak kambŭi ata rindu dingan ta, Tapa udip ndi ngga ata, ka pinyirindu-I mbŭh jadi sukup batur darŭm ata. 13 Ata puan nang adŭp ta udip ndi ngga Tapa ka Ayŭh udip ndi ngga ata, sabab Ayŭh mbŭh nggen di ata Roh-I. 14 Ka kieh mbŭh kiris ka kidaan di daya bŭkŭn Sama ko pait Anak-I da jadi Pinyikudip ong. 15 Kambŭi ata ngaku Jesus anŭ Anak Tapa, ata udip ndi ngga Tapa ka Tapa udip ndi ngga ata. 16 Ka adŭp ta puan ka sabah pinyirindu Tapa di ata. Tapa inŭh pinyirindu, ka ngara adi udip darŭm pinyirindu udip ndi ngga Tapa ka Tapa udip ndi ngga ngara. 17 Pinyirindu dog bada sukup batur darŭm ata, siŭn ata birani di Andu Bisara te. Ata re birani, sabab pimudip ta di ong agi brimun ngga tung Kristus. 18 Darŭm pinyirindu mating taru. Pinyirindu adi sukup batur kadi taru. Ngapŭi meh, pinyirindu gibayuh sukup batur di daya adi taru, sabab taru agi gagit-i ngga ukum. 19 Ata rindu sabab Tapa diŭ rindu ata. 20 Kambŭi ata nang adŭp ta rindu Tapa, pak tiru dingan ta, ata inŭh pingadong. Amai ata dŭh tungang rindu Tapa adi bŭn ata kiris, kambŭi ata dŭh rindu dingan ta adi tungang ata kiris. 21 Pinyipesan adi Kristus ko nggen di ata agi sakati: asi asi adi rindu Tapa dŭh siŭn dŭh rindu dingan-i gŭh.

1 John 5

1 Asi asi adi sabah Jesus sawŭ Kristus, mbŭh anak Tapa; ka asi asi adi rindu sama rindu anak-i gŭh. 2 Simuti inŭh ata puan ata rindu bara anak Tapa: anŭ inŭh darŭm ata rindu Tapa ka sita pinyipesan-I. 3 Amai pinyirindu ta di Tapa inŭh rati-i ata sita pinyipesan-I. Pinyipesan-I anŭ, dŭh-i mbar ata sita, 4 sabab barang naan anak Tapa tungang ngarah ong. Ka ngga pinyabah ta ata dapŭd pimanang ta di tunduh-i. 5 Asi tungang ngarah ong? Kaŭs-i daya adi sabah Jesus Anak Tapa adŭ tungang ngara ong. 6 Jesus Kristus inŭh adi mandŭg ngga piin baptisa-I ka deya pinyikabŭs-I. Ayŭh mandŭg dŭh ngga piin adŭ, pak ngga soduwŭh-i piin ngga deya. Ka adŭp Roh Kudus mbŭh bisaksi nang kayuh anŭ sawŭ, sabab Roh dŭh bisa kadong. 7 Mbŭh agi taruh saksi: 8 Roh Kudus, piin, ka deya; ka so-taruh anŭ taksi-i brinyam. 9 Ata sabah taksi manusia; pak taksi Tapa agi rabis bake, ka Ayŭh ko nggen taksi pasar Anak-I. 10 Jadi ngara adi sabah di Anak Tapa, biyŭn taksi anŭ darŭm atin ngara; pak ngara adi dŭh sabah Tapa, mbŭh bada Ayŭh jadi pingadong, sabab ngara dŭh sabah kayuh adi Tapa ko nang pasar Anak-I. 11 Taksi anŭ agi simuti: Tapa mbŭh nggen di ata udip adi sawŭ adi tan adu adu, ka udip anŭ inŭh so Anak-I. 12 Asi asi adi biyŭn Anak biyŭn udip adi sawŭ anŭ; asi asi adi dŭh biyŭn Anak Tapa dŭh biyŭn udip anŭ. 13 Aku nuris ati ka angān isa angān puan adŭp ngan biyŭn udip adi sawŭ adi tan adu adu, angān adi sabah di Anak Tapa. 14 Ata pus di sirung jawin Tapa, sabab ata puan Ayŭh tatu an dingah ata kambŭi ata mite so Ayŭh kayuh adi nanyam ka pinyiraan-I. 15 Ayŭh dingah ata di tadŭ nga ata mite so Ayŭh; ka amai ata puan kayuh anŭ sawŭ, ata puan gŭh nang Ayŭh nggen di ata kayuh adi ata mite so Ayŭh. 16 Kambŭi angān kiris dingan ngan adi sabah ndai dosa adi dŭh taban pinyikabŭs, angān patut bidua ka Tapa, adi re nggen udip adi sawŭ adi tan adu adu di ayŭh. Angān ndai simŭnŭ yŭn ngara adi ndai dosa adi dŭh taban pinyikabŭs. Pak agi dosa adi taban pinyikabŭs, ka aku dŭh minyu nang angān patut bidua ka Tapa pasar anŭ. 17 Sopŭrŭg pingandai sarah inŭh dosa, pak agi dosa adi dŭh bitan daya dapŭd udip adi sawŭ adi tan adu adu. 18 Ata puan mating anak Tapa re babŭ an ndai dosa, amai Anak Tapa jaga ngara, ka sianŭ adi Arap dŭh re tungang kandam ngara. 19 Ata puan ata ati mbŭh daya adi Tapa dapu sunggu ndi ong ong mbŭh di ribo kuasa sianŭ adi Arap. 20 Ata puan Anak Tapa mbŭh mandŭg ka mbŭh nggen di ata pinyimirati, isa ata puan Tapa adi sawŭ. Ata udip ndi ngga Tapa adi sawŭ, amai ata udip ndi ngga Anak-I Jesus Kristus. Ati inŭh Tapa adi sawŭ, ka ati inŭh udip adi sawŭ adi tan adu adu. 21 Angān adi bara anak ku, jaga adŭp ngan so bara tapa-kadong!

2 John 1

1 So aku adi nyamba eklisia nuju ndi naan dayung ngga bara anak-i, adi aku sawŭ rindu. Dŭh-i aku sadi adŭ pak sopŭrŭg daya adi puan Tapa rindu kuu, 2 sabab Tapa agi darŭm atin ta ka re adu adu agi ngga ata. 3 Isa-i Tapa adi Sama ngga Jesus Kristus, adi Anak Sama, nggen di ata pinyirasi mandis-I, masi, ka damai; isa-i ata dapu sopŭrŭg-i ngga pinyawŭ ka pinyirindu. 4 Raru sanang asŭng ku dingah agi so bara anak mu udip darŭm nundok di ajar Tapa, nimun adi Sama ko pesan di ata. 5 Jadi aku ngaja kuu: Ja ata sopŭrŭg rindu dingan ta. Ati adi aku nuris nuju kuu dŭh-i pinyipesan adi bauh, pak pinyipesan adi taŭn mbŭh tui ata biyŭn so sibungas-i. 6 Pinyirindu adi aku nang, rati-i ata dŭh siŭn dŭh an udip nanyam ka pinyipesan Tapa. Pinyipesan ati, nimun adi sopŭrŭg ngan ko dingah so sibungas-i, sirati-i sopŭrŭg ngan dŭh siŭn dŭh an udip darŭm pinyirindu. 7 Bagŭ pingadong mbŭh bijaruh di ong, ngara adi abah sabah Jesus Kristus ko mandŭg darŭm gayŭn manusia. Daya adi mun anŭ taŭn-i pingadong ka mbŭh Pinganyu Kristus. 8 Bijaga meh, isa kuu ngga bara anak mu dŭh kinanyap kayuh adi kieh ko ndai yŭn ngan; kambŭi angān dŭh kinanyap-i, angān re kambat upah ngan ngga sipuno-i. 9 Daya adi dŭh bidigŭng di ajar Kristus, ka mbŭh miriseu, daya anŭ dŭh biyŭn Tapa. Asi asi adi bidigŭng dieh, biyŭn Sama ngga Anak. 10 Jadi meh, kambŭi agi daya mandŭg ka angān dŭh ngga ajar Jesus, dŭhnyah kambat ngara di arŭn ngan; dŭhnyah gŭh nang, “Damai ka angān.” 11 Amai tadŭ tadŭ daya adi nggen tabi damai di ngara mbŭh jadi dingan ngara darŭm pingandai arap ngara. 12 Bagŭ kayuh an ku kidaan di angān, pak kana dŭ dŭh pakai surat. An dŭ aku di tudu angān ka minyu pasar-i ngga angān, isa ata jadi sukup gaŭn. 13 Bara anak Jurud dayung mu pait tabi ka kuu.

3 John 1

1 So aku Nyamba Eklisia, nuju dingan ku Gaius adi aku rindu. 2 Dingan adi aku rindu, aku simayang mite sopŭrŭg kayuh tirase di kuu ka mite kuu bua sanang, nimun adi mbŭh aku puan kuu agi sanang darŭm roh. 3 Aku agi raru gaŭn kan kada daya Kristen mandŭg ka kidaan di aku munki masam tŭtŭd kuu di Tapa, nimun kuu taŭn siraru udip darŭm nundok di ajar-I. 4 Mating kayuh bŭkŭn adi bisa bada aku gaŭn adŭ-i agah pasar bara anak ku adi udip darŭm nundok di ajar Tapa. 5 Dingan adi aku rindu, kuu mbŭh raru tŭtŭd di kraja mu yŭn bara daya Kristen adi bŭkŭn; simŭnŭ gŭh kuu di andu kuu bayuh natŭng ngara. 6 Ngara agi minyu di bara daya eklisia digiti pasar pinyirindu mu. Aku mite kuu turung ngara pijuu pimanu-i nanyam ka adi pimunos asŭng Tapa. 7 Amai ngara mbŭh matak di nyuse agah pasar Kristus, ka abah-i kambat pinurung so bara daya adi dŭh sabah di Tapa. 8 Ata daya Kristen, dŭh siŭn dŭh an turung ngara, isa darŭm ata ndai simŭnŭ ata bisa dapŭd kraja samah ngga ngara darŭm nyuse ajar Tapa. 9 Aku agi nuris surat adi purok nuju eklisia; pak Diotrephes, adi gruwŭn adŭp-i jadi pinguru ngara, dŭh an piduri kayuh adi nang ku. 10 Kan aku mandŭg te, aku re kidaan sopŭrŭg kayuh adi-i ko ndai: pinganang arap-i pasar ata samŭn pinganang kadong-i! Pak dŭh-i anŭ adŭ; ayŭh abah kambat daya Kristen kan ngara mandŭg, ndŭg ka nagah daya adi raan kambat ngara, buang suba an pibu ngara so eklisia! 11 Dingan adi aku rindu, dŭhnyah nanya urah adi arap, pak nanya meh urah adi kana. Asi asi adi ndai kana mbŭh daya Tapa; asi asi adi ndai arap dŭh-i kiris Tapa. 12 Barang naan daya nganju Demetrius; adŭp Tapa gŭh muji ayŭh. Ka kieh nambah ngga taksi ami, ka angān puan nang kayuh adi kieh nang agi sawŭ. 13 Bagŭ kayuh an ku nang di kuu, pak aku dŭh an pakai surat. 14 Aku harap aku rikas dapŭd kuu, ka nganŭ ata bisa minyu pasar-i. 15 Damai ka angān. Sopŭrŭg dingan mu digiti pait tabi. Nggen tabi ku di sopŭrŭg dingan ta diginŭ.

Jude 1

1 So Jude, adi urun Jesus Kristus, ka jurud James, nuju ngara adi mbŭh dog bagan Tapa, adi udip darŭm pinyirindu Tapa Sama ka adi dog grindung Jesus Kristus: 2 Isa-i masi, damai, ka pinyirindu Tapa agi ngga angān ngga sipuno-i. 3 Angān adi aku rindu, aku ko ngga situngang tungang ku nuris ka angān pasar pinyiramat anŭ adi samah ta dapu, kan aku kinyam raru biguna-i aku rasu nuris surat ati ngga ngatat angān da pijuu birawan yŭn pinyabah anŭ adi ndi sidah yŭn adu adu Tapa mbŭh nggen di daya-I. 4 Amai agi kada daya adi dŭh stabi di Tapa, dŭh ata rada, mbŭh mŭrŭt ka darŭm tibaran ta. Ngara nikok marik agah pasar pinyirasi-mandis Tapa ta ngga-i nyibandar pimudip-i adi dŭh tatu darŭm pingandai kais, ka tirawan Jesus Kristus, adi Tuan ka Tuhan ta adi ndi adŭ. Ndun jah Surat-kudus ko ninjau ukum adi ngara mbŭh trima. 5 Amai sunggu angān puan sopŭrŭg kayuh anŭ, aku raan kidaan isa angān dŭh kambŭt munki Tuhan ko pirupas daya Israel so Egypt, pak komŭnŭ Ayŭh pirabur ngara adi dŭh sabah. 6 Ingat bara malaikat adi dŭh bijijŭ darŭm kuasa ngara, ndŭg ka tagan yŭn pinyirŭŭ ngara: ngara dog muak darŭm karŭm di rasan ong ngga parik basi ruro, di yŭn Tapa kurung ngara yŭn dog nunggu di Andu Bisara. 7 Ingat ngan Sodom ngga Gomorrah, ka kupo kupo adi maning-i; pingandai daya-i brimun ngga pingandai bara malaikat anŭ, adi mbŭh sungak darŭm pingandai kais. Ngara mbŭh kinyam ukum darŭm apui neraka, adi jadi pinyibakan yŭn sopŭrŭg daya. 8 Simŭnŭ gŭh, ngara anŭ adi nyipŭmŭh adi bada ngara bidosa di pŭrŭng adŭp ngara; ngara ngamun kuasa Tapa ka pimangŭh bara adi bragah di sambu. 9 Pingubak malaikat, Michael, bŭn-i ndai simŭnŭ. Darŭm kaii-i ngga Siarap, pasar asi so ngara adi re tambit pŭrŭng Moses, Michael dŭh birani nunggu Siarap ngga pinganang adi arap; adŭ-i nang, “Tuhan re ngukum kuu!” 10 Pak bara daya anŭ kinarap kayuh adi ngara dŭh mirati; ka kayuh anŭ adi ngara puan so ka asŭng adŭ, mun gaya dāng, mbŭh tigŭrŭ kayuh adi pirusak ngara. 11 Payah inŭh ngara! Ngara mbŭh tunda gaya Cain. Sitagar duit ngara mbŭh ndai sarah, mun sarah adi Balaam ko ndai. Ngara binasa amai rawan pritah, mun Korah. 12 Ngga urah ngara adi mangŭh nŭŭh ngarun ngara mbŭh keya ka takar kais di dupan angān di tika tikuruk man. Ngara rada adŭp-i adŭ. Ngara mbŭh keya ka kruman dog poh sabak, pak dŭh taban ujen. Keya ka tŭngŭn kayuh adi dŭh buān, ndŭg ka di tipuh jaya ani, ka adi dog dimbut ndŭg uat-i ka kabŭs. 13 Ngara mbŭh keya ka girumbang bās di rawŭt, ngga pingandai adi mangŭh nŭŭh ngarun kiren adŭp-i ngga bude-i. Keya ka bitang bitang di rangit, adi Tapa mbŭh sidia yŭn-i ruro di yŭn siabo karŭm. 14 Enoch inŭh, adi numbor ju tigŭrŭ tubu sesang so Adam, adi ko jah-i minyu-binabi sakati pasar ngara: “Tuhan re mandŭg ngga biribu ribu malaikat kudus-I 15 di nggen ukum di sopŭrŭg daya, di nunggu ngara sabab sopŭrŭg urah ginaka ngara ka sabab pinganang arap adi daya bidosa adi dŭh stabi di Tapa ko piruah ngga rawan Ayŭh!” 16 Ngara anŭ siraru mingungut buang nyarah daya; ngara tunda pinyiripong adŭp-i adi arap, muji adŭp-i ka nganju daya bŭkŭn yŭn dapŭd utung. 17 Pak angān adi bara dingan ku, dŭh siŭn dŭh ingat kayuh adi bara pinyuruh Tuhan Jesus Kristus ko kidaan di angān. 18 Ngara nang di angān, “Kan sikasŭn tipuh mandŭg, agi daya re timbur adi re napat angān, ka adi tunda pinyiraan arap adŭp ngara.” 19 Ngara inŭh adi nimbur kaii di dupan ngan, ngara adi dog nguasa tibiat pŭrŭng-i, ka adi dŭh biyŭn Roh Kudus. 20 Pak angān adi bara dingan ku, pijuu pijog adŭp ngan di pinyabah ngan anŭ adi siabo kudus. Simayang ngga kuasa Roh Kudus, 21 ka bijijŭ darŭm pinyirindu-I, darŭm angān kajŭn Tuhan ta Jesus Kristus darŭm masi-I nggen di ata udip adi sawŭ adi tan adu adu. 22 Kiren masi di ngara adi kurang sabah; 23 nyiramat daya adi patut dog nyiramat, keya ka tarik ngara so apui; ka di ngara adi bŭkŭn kiren masi bigaur ngga taru, pak tiru di piraka ngara, adi mbŭh bitameg da pinyiripong pŭrŭng adi sarah. 24-25 Jugan puji ka Tapa adi Pinyikudip ta sabab Tuhan ta Jesus Kristus! Tapa sadi adŭ adi tungang kingat angān isa angān dŭh rabu, ka bada angān bisig ka gaŭn di sirung jawin bragah-I. So jah diŭ so sopŭrŭg kayuh jadi, madin ka ndŭg situi tui, ka Tapa inŭh bragah, stabi, bisa-pŭrŭg, ngga kuasa. Amen

Pinandŭng 1

1 Surat ati inŭh di yŭn kayuh kayuh adi Jesus Kristus pinandŭng dog nuris. Tapa nggen di Ayŭh pinandŭng anŭ ngga kiren di bara urun-I kayuh adi re rikas jadi. Kristus bada urun-I John puan kayuh kayuh anŭ so malaikat-I adi-I pait ka ayŭh, 2 ka John muko kidaan sopŭrŭg anŭ adi-i ko kiris. Ati inŭh pinganang-i pasar agah so Tapa samŭn kayuh kayuh adi dog pinandŭng Jesus Kristus. 3 Sanang inŭh sianŭ adi basa surat ati, ka sanang inŭh ngara adi dingah pinganang-binabi ati ka tunda kayuh adi dog nuris darŭm surat ati! Amai tipuh-i re rikas mandŭg adi ngga sopŭrŭg kayuh ati re tambus. 4 So John nuju ju eklisia di utung rais Asia: Pinyirasi-mandis ngga damai mbŭh jangān so Tapa, adi madin, adi mbŭh, ka adi re mandŭg, ka so ju roh adi di jawin takta-I, 5 ka so Jesus Kristus, saksi adi tŭtŭd, adi sibungas dog pakat so kabŭs ka adi pimritah di tunduh raja raja di ong. Ayŭh rindu ata, ka ngga pinyikabŭs-I adi sadis Ayŭh mbŭh pirupas ata so dosa ta 6 ka bada ata jadi bara raja ka bituan di Tapa adi Sama-I nimun bara imam. Di Jesus Kristus bragah ngga kuasa ndŭg situi tui! Amen. 7 Tingga, Ayŭh mandŭg di tunduh abun! Sopŭrŭg daya re kiris Ayŭh, samŭn ngara adi ko siŭ Ayŭh. Sopŭrŭg daya di ong re muās Ayŭh. Isa-i jadi simŭnŭ! 8 “Aku ati adi sibungas ngga adi sikasŭn,” nang Tuhan Tapa Bisa-pŭrŭg, adi madin, adi mbŭh, ka adi re mandŭg. 9 Aku ati John, madis ngan, ka darŭm aku adi pinunda Jesus aku sua ngga angān darŭm kinyam ngga atin tŭtŭd sangsara anŭ adi nyatŭk sinadan adi dog dapu Pinyipritah Jesus. Aku dog taran ka purau Patmos sabab aku piagah pinganang Tapa samŭn kayuh kayuh adi dog pinandŭng Jesus. 10 Di andu Tuhan, Roh Kudus nguasa aku, ka aku agi dingah sirŭŭn bana, adi sak jawŭn trompet, minyu di punok ku. 11 Sirŭŭn anŭ nang, “Nuris kayuh adi kuu kiris, ka pait surat anŭ nuju eklisia eklisia di ju kupo ati: Ephesus, Smyrna, Pergamum, Thyatira, Sardis, Philadelphia, ka Laodicea.” 12 Aku kimat bait tauh an puan asi daya anŭ adi minyu ngga aku, ka aku kiris ju rika-mas prita, 13 ka di uruk rika-mas prita anŭ agi ndi naan mun manusia, nēn jipo-ambu adi ambu ndŭg kaja-I, ka sudo-I dog marut ngga banang mas. 14 Ubok-I buda mun kapas, puan kah mun salju, ka batŭh-I bijireb mun apui; 15 kaja-I bringam mun timaga adi ko dog pibisig ka dog ngusu, ka sirŭŭn-I sak jawŭn piin ribuan. 16 Ayŭh digŭng ju bitang di tangan tauh-I, ka ndi pedang adi duwŭh siid-i ruah so baba-I. Jawin-I jawa mun jawa batŭh andu yun kumbeng. 17 Kan aku kiris Ayŭh aku suman adŭp ku di kaja-I, mun adi kabŭs. Ayŭh na tangan tauh-I tama aku ka nang, “Dŭhnyah taru! Aku ati adi sibungas ngga adi sikasŭn. 18 Aku ati adi udip! Aku ko kabŭs, pak madin aku ati udip adu adu. Aku biyŭn kuasa di tunduh pinyikabŭs ka di tunduh ong daya adi mbŭh kabŭs. 19 Nuris meh, kayuh adi kuu kiris, kayuh adi madin ngga kayuh adi re sundis jadi. 20 Ati inŭh rati adi bisukan yŭn ju bitang adi kuu kiris di tangan tauh Ku, samŭn yŭn ju rika-mas prita anŭ: ju bitang inŭh rati-i ju malaikat eklisia, ka ju rika prita inŭh rati-i ju eklisia.

Pinandŭng 2

1 “Nuris surat ati nuju malaikat eklisia di Ephesus: “Ati inŭh agah so sianŭ adi digŭng ju bitang di tangan tauh-I ka adi panu di uruk ju rika-mas prita. 2 Aku puan kayuh adi kuu ko ndai; Aku puan munki masam kuu bandar nyiraja ka munki masam tŭtŭd-i kuu nan pinyusah. Aku puan nang kuu dŭh suka daya adi arap ka mbŭh suba ngara adi nang adŭp-i pinyuruh pak sibandar-i dŭh; kuu mbŭh puan nang ngara daya pingadong. 3 Kuu tŭtŭd, kuu mbŭh sangsara sabab Aku, pak kuu dŭh jimŭ. 4 Pak ati kayuh adi yŭn Ku nyarah kuu: kuu dŭh rindu Aku mun dawŭ-i. 5 Suba kira munki masam kuu mbŭh rabu! Dŭh tia bidosa pak ndai nimun dawŭ-i di andu kuu babŭ sabah di Aku. Kambŭi dŭh, Aku re mandŭg ka kuu ka tambit rika prita mu so tarun yŭn-i. 6 Pak ati pinyikana mu: kuu tiru di pingandai bara pinunda Nicolaitan, batur mun Aku gŭh. 7 “Ayŭh adi biyŭn kajit, dingah meh garang kayuh adi Roh Kudus nang di barang eklisia! “Di ngara adi mbŭh manang Aku re nggen hak da man buwa so tŭngŭn kayuh adi nggen udip, adi timbu di teya Tapa. 8 “Nuris surat ati nuju malaikat eklisia di Smyrna: “Ati inŭh agah so sianŭ adi sibungas ngga adi sikasŭn, adi kabŭs ka adi udip dinge. 9 Aku puan pinyusah mu; Aku puan kuu sirata, pak kuu sawŭ kaya! Aku puan pinganang arap adi daya nang maka kuu. Ngara nang adŭp-i daya Jahudi pak sibandar-i dŭh. Ngara inŭh tibaran adi dog dapu Shetan! 10 Dŭhnyah taru kayuh adi re bada kuu sangsara. Ingat! Siarap re taran kada so bara mu ka darŭm jer ngga suba kuu, ka kuu re susah sitian simŭng andu. Tŭtŭd meh darŭm Aku, sunggu kuu dog siŭ bait kani, ka Aku re nggen di kuu udip adi sawŭ adi tan adu adu ndu upah pimanang mu. 11 “Ayŭh adi biyŭn kajit, dingah meh garang kayuh adi Roh Kudus nang di barang eklisia! “Ngara adi mbŭh manang dŭh re kinaman da pinyikabŭs adi numbor duwŭh. 12 “Nuris surat ati nuju malaikat eklisia di Pergamum: “Ati inŭh agah so sianŭ adi biyŭn pedang adi duwŭh siid-i reja. 13 Aku puan diki kuu rŭŭ, diginŭ di yŭn takta Shetan. Kuu bijijŭ ngga Aku, ka pinyabah mu di Aku bŭn kuu pasan, sawŭ ndŭg ka andu adi ngga Antipas, saksi Ku adi tŭtŭd, dog siŭ diginŭ di yŭn Shetan rŭŭ. 14 Pak agi kada kayuh adi yŭn Ku nyarah kuu: agi kada so bara mu adi mbŭh tunda ajar Balaam, adi ko ngajar Balak munki ayŭh dapŭd nguru daya Israel da bidosa darŭm-i mujuk ngara da man pinguman adi ko dog jugan ka tibudo buang da ndai urah adi dŭh tatu darŭm pingandai kais. 15 Simŭnŭ gŭh di dupan bara mu agi adi mbŭh tunda ajar Nicolaitan. 16 Marik pimudip mu pari ka Tapa! Kambŭi dŭh, Aku re rikas mandŭg ka yŭn mu ka rawan ngara ngga pedang adi ruah so baba Ku. 17 “Ayŭh adi biyŭn kajit, dingah meh garang kayuh adi Roh Kudus nang di barang eklisia! “Di ngara adi mbŭh manang Aku re nggen kada manna adi bisukan. Aku re nggen gŭh di barang naan ngara batuh buda di yŭn agi dog nuris dŭn bauh adi mating daya puan adŭ-i sianŭ adi kambat-i. 18 “Nuris ka malaikat eklisia di Thyatira: “Ati inŭh agah so Anak Tapa, Ayŭh adi bijireb batŭh-I, Ayŭh adi bringam kaja-I mun timaga ko dog ngusu. 19 Aku puan kayuh ndai mu. Aku puan pinyirindu mu, atin tŭtŭd mu, kraja pingandai mu, ka atin sabar mu. Aku puan kuu mbŭh ndai rabis so adi mbŭh. 20 Pak ati inŭh kayuh adi yŭn Ku nyarah kuu: kuu nurut dayung anŭ adi dŭn Jezebel, adi kadŭn adŭp-i pinyisung Tapa. Ngga ajar-i ayŭh kinanyap bara urun Ku ka darŭm pimudip adi dŭh tatu darŭm pingandai kais ka man pinguman adi ko dog jugan ka tibudo. 21 Aku mbŭh nggen di ayŭh tipuh yŭn-i ngubah adŭp-i ka dŭh tia bidosa, pak ayŭh abah pasan kraja pingandai kais-i anŭ. 22 Jadi Aku meh re na ayŭh di pangō di yŭn-i ngga ngara adi tanggah ngga ayŭh re kinyam sangsara. Aku re ndai simŭnŭ di ngara kambŭi ngara dŭh ko ndai pingandai kais anŭ ngga ayŭh. 23 Aku re siŭ bara pinunda-i gŭh, ka komŭnŭ sopŭrŭg eklisia re puan nang Aku ati inŭh sianŭ adi puan sopŭrŭg pikir-kira ngga pinyiraan manusia. Aku re maras barang naan so bara mu nanyam ka pingandai adŭp ngara. 24 “Pak bara mu adi bŭkŭn di Thyatira mating tunda ajar adi arap anŭ; kuu mating birajar kayuh adi ngara bŭkŭn kadŭn ‘Rusia bās Shetan.’ Aku nang di kuu Aku dŭh re nanuh kuu ngga pinyipesan adi bŭkŭn. 25 Pak ndŭg ka Aku mbŭh mandŭg, kuu dŭh siŭn dŭh an bidigŭng tagap di anŭ adi kuu mbŭh biyŭn. 26-28 Nuju ngara adi mbŭh manang, adi bijijŭ ndŭg sikasŭn-i ndai kayuh adi Aku raan, Aku re nggen kuasa anŭ adi Aku mbŭh kambat so Sama Ku: Aku re nggen di ngara kuasa di tunduh barang bangsa, da mritah-i ngga sikud basi ka da mape pirandŭk-i mun tipayan tana. Aku gŭh re nggen di ngara bitang isan isan. 29 “Ayŭh adi biyŭn kajit, dingah meh garang kayuh adi Roh Kudus nang di barang eklisia!

Pinandŭng 3

1 “Nuris ka malaikat eklisia di Sardis: “Ati inŭh agah so sianŭ adi biyŭn ju roh Tapa ka ju bitang. Aku puan kayuh ndai mu; Aku puan kuu mun adi udip, pak sibandar-i kuu mbŭh kabŭs! 2 Makat meh, ka nyibake adi dŭm di adŭp mu sibayuh-i abo kabŭs. Amai di dapŭd Ku kayuh adi kuu mbŭh ndai gibayuh sukup kana di batŭh Tapa Ku. 3 Ingat nŭh meh, kayuh adi ko dog ngajar di kuu ka kayuh adi ko mu dingah; tunda-i ka ngubah adŭp mu ka dŭh tia bidosa. Kambŭi kuu dŭh makat, Aku re mandŭg ka yŭn mu keya ka pinaku, ka kuu dŭh re puan tika Ku mandŭg. 4 Pak agi kada bara mu di Sardis mbŭh jaga piraka-i da bisig. Kuu re panu ngga Aku, nēn piraka buda, sabab kuu mbŭh sadang kana di batŭh Ku. 5 Ngara adi mbŭh manang re dog kibarui simŭnŭ ngga piraka buda, ka Aku dŭh re kadi dŭn ngara so surat di yŭn dŭn bara daya adi Tapa mbŭh mien dog nuris. Di sirung jawin Sama Ku ka di sirung jawin bara malaikat-I Aku re kidaan nang ngara mbŭh tung jaku. 6 “Ayŭh adi biyŭn kajit, dingah meh garang kayuh adi Roh Kudus nang di barang eklisia! 7 “Nuris ka malaikat eklisia di Philadelphia: “Ati inŭh agah so sianŭ adi kudus ka adi sawŭ. Ayŭh biyŭn kusi adi dog dapu David, ka kan Ayŭh kuka tiban, mating daya dapŭd tŭŭp-i, ka kan Ayŭh tŭŭp-i, mating daya dapŭd kuka-i. 8 Aku puan kayuh ndai mu; Aku puan kuu biyŭn nisŭ kuasa; kuu agi tunda ajar Ku ka mbŭh tŭtŭd ngga Aku. Aku mbŭh kuka tiban yŭn mu, adi mating daya tungang tŭŭp. 9 Dingah! Mun tibaran anŭ adi dog dapu Shetan, piminyu kadong-i adi nang adŭp-i bangsa Jahudi pak sibandar-i dŭh, Aku re bada ngara sidikang di kaja mu. Sopŭrŭg ngara re puan nang Aku rindu kuu. 10 Sabab kuu mbŭh dingah pinyipesan Ku ngga mu jadi tŭtŭd, Aku re kingat gŭh kuu di tika pinyusah adi re mandŭg ka ong adi ngga sopŭrŭg daya di ong dog suba. 11 Aku re rikas mandŭg. Bidigŭng tagap meh di anŭ adi kuu mbŭh biyŭn, isa mating daya bisa sirabut upah pimanang mu. 12 Aku re bada ngara adi manang jadi keya ka bara tiang darŭm ramin Tapa Ku, ka ngara re adu adu rŭŭ diginŭ. Aku re nuris di ngara adŭn Tapa Ku ka dŭn kupo Tapa Ku, adi Jerusalem bauh, adi re mūn so shorga so Tapa Ku. Aku re nuris gŭh di ngara adŭn bauh Ku. 13 “Ayŭh adi biyŭn kajit, dingah meh garang kayuh adi Roh Kudus nang di barang eklisia! 14 “Nuris ka malaikat eklisia di Laodicea: “Ati inŭh agah so Amen anŭ, saksi adi tŭtŭd ngga adi sawŭ, adi tibirik puun sopŭrŭg kayuh adi Tapa ko napa. 15 Aku puan kayuh ndai mu; Aku puan kuu dŭh madud dŭh paras. Kana dŭ inŭh kuu ndi so anŭ duwŭh! 16 Pak sabab kuu mbŭh paras-madud, dŭh ruai paras dŭh ruai madud, Aku re ruān kuu so baba Ku! 17 Kuu nang, ‘Aku ati kaya ka mbŭh udip sanang; aku biyŭn sopŭrŭg kayuh adi aku biguna.’ Pak kuu dŭh puan munki masam payah ka susah-i kuu! Kuu sirata, sitagor, ka karak. 18 Sabab anŭ Aku pitayan kuu, miris mas so Aku, tigŭrŭ mas, ngga mu jadi kaya. Miris gŭh piraka buda ngga kibarui adŭp mu ka nutu adŭp mu adi sitagor. Miris gŭh inyo ngga nginyo batŭh mu, isa kuu bisa kiris tarun. 19 Aku nang ka ngukum sopŭrŭg adi Aku rindu. Ndai meh pikir mu yŭn ngubah adŭp mu ka dŭh tia bidosa. 20 Dingah! Aku agi mijog di tiban ka gutog; kambŭi agi daya dingah sirŭŭn Ku ka kuka tiban, aku re mŭrŭt ka darŭm ramin-i ka man ngga ngara, ka ngara re man ngga Aku. 21 Di ngara adi mbŭh manang Aku re nggen hak da guru ngapid Aku di takta Ku, nimun Aku mbŭh manang ka madin mbŭh guru ngapid Sama Ku di takta-I. 22 “Ayŭh adi biyŭn kajit, dingah meh garang kayuh adi Roh Kudus nang di barang eklisia!”

Pinandŭng 4

1 Ko anŭ aku agi dinge keya ka darŭm pŭmŭh kiris ndi tiban tikuka di shorga. Ka sirŭŭn anŭ adi sak jawŭn trompet adi aku ko dingah, nang, “Maad kamati, Aku raan kiren di kuu kayuh adi re jadi ripas ati.” 2 Jam anŭ gŭh Roh Kudus nguasa aku. Di shorga agi ndi takta ka agi daya guru dieh. 3 Jawin-I bringam keya ka batuh adi brega mun jasper ngga batuh akek bireh, ka nyirungan takta anŭ agi ujen-bukang adi jawa mun zamrud. 4 Maning takta anŭ agi duwŭh puru-pat takta adi bŭkŭn, di yŭn duwŭh puru-pat naan bara nyamba guru nēn piraka buda ka di ubak ngara agi makota mas. 5 So takta anŭ kijat mikirab ruah ngga jawŭn dudū. Di jawin takta anŭ agi ju prita-siru' adi mbŭh sakŭt, anŭ inŭh ju roh Tapa. 6 Di jawin takta anŭ gŭh agi kayuh mun rawŭt siramin, tanis mun kristal. Maning takta anŭ di so-pat parad-i agi pat dāng udip adi puno ngga dudu batŭh di punok ngga di jawin-i. 7 Adi numbor ndi mun singah; adi numbor duwŭh mun sapi; adi numbor taruh biyŭn jawin mun jawin manusia; ka adi numbor pat mun beuh adi aŭn mikabur. 8 Barang pat dāng udip anŭ biyŭn nŭm urad-i, ka pŭrŭng ngara puno ngga dudu batŭh, di darŭm ngga di sapa. Sandu singarŭm ngara dŭh ko ko biragu nang: “Kudus, kudus, kudus, Tuhan Tapa Bisa-pŭrŭg, adi mbŭh, adi madin, ka adi re mandŭg.” 9 Barang pat dāng udip anŭ nang ragu bragah ngga puji ka trima kaseh ka sianŭ adi guru di takta, adi udip adu adu. Darŭm ngara biragu sakanŭ, 10 duwŭh puru-pat naan bara nyamba anŭ sidikang nyambah Ayŭh adi guru di takta, Ayŭh adi udip adu adu. Ngara na makota ngara di jawin takta ka nang, 11 “Tuhan ami ka Tapa ami! Kaaminŭh adi patut kambat bragah, stabi, ngga kuasa. Amai Kaam inŭh adi napa sopŭrŭg kayuh, ka ngga pinyiraan Mai ngara mbŭh agi, buang udip.”

Pinandŭng 5

1 Aku kiris surat-barun di tangan tauh sianŭ adi guru di takta anŭ; surat-barun anŭ puno ngga turis di tunduh ngga di darŭm ka dog ngabŭt ngga ju patis. 2 Aku kiris gŭh malaikat adi bikuasa, adi piranggah ngga sirŭŭn bana, “Asi adi sadang kana kuka ju patis ati ka murai surat-barun ati?” 3 Pak ndi naan mating gŭh bait di shorga bait di ong bait di ong adi di sagān re tungang murai surat-barun anŭ ka tingga darŭm-i. 4 Aku nyisakuk sien sabab mating daya tungang dog dapŭd adi sadang kana da murai surat-barun anŭ puan kah da tingga darŭm-i. 5 Komŭnŭ ndi naan so bara nyamba anŭ nang di aku, “Dŭhnyah sien. Tingga! Singah so tibaran-asar Judah, sesang bās David, mbŭh manang. Ayŭh dapŭd kuka ju patis anŭ ka murai surat-barun anŭ.” 6 Komŭnŭ aku kiris ndi Anak Biri mijog di yun takta, dog maning pat dāng udip anŭ samŭn bara nyamba. Anak Biri anŭ mun adi ko dog siŭ, ka biyŭn ju tanduk ka ju batŭh, anŭ inŭh ju roh Tapa adi ko dog pait di ndi ong ong. 7 Anak Biri anŭ di tambit surat-barun anŭ so tangan tauh sianŭ adi guru di takta. 8 Darŭm-I ndai simŭnŭ, pat dāng udip anŭ samŭn bara nyamba adi duwŭh puru-pat naan sidikang nyambah Anak Biri. Barang naan biyŭn kachapi ngga makuk mas puno ngga kimanyan, adi dua bara daya adi Tapa mbŭh mien. 9 Ngara nang ragu adi bauh: “Kaam inŭh adi sadang kana tambitsurat-barun anŭ ka kuka patis patis-i. Amai Kaam ko dog siŭ, ka ngga pinyikabŭs Mai adi sadis Kaam mbŭh miris yŭn Tapadaya so barang tibaran-asar, piminyu, rais, ngga bangsa. 10 Kaam mbŭh bada ngara jadiraja adi bituan di Tapa nimun bara imam, ka ngara re mritah di ong.” 11 Aku tingga dinge, ka aku dingah malaikat, agi biribu ribu bara-i! Ngara mijog maning takta, pat dāng udip, ka bara nyamba, 12 ka biragu ngga sirŭŭn bana, nang: “Anak Biri adi ko dog siŭ inŭh patutkambat kuasa, pinyikaya, pinyibijak, ka pinyibake, stabi, bragah, ngga puji!” 13 Ka aku dingah sopŭrŭg dāng adi ko dog napa di shorga, di ong, di ong di sagān, ka di rawŭt; sopŭrŭg-i, di rangit bait di ong samah samah biragu nang: “Di Ayŭh adi guru di takta ngga di Anak Biri, puji ngga stabi, bragah ngga bisa-pŭrŭg, ndŭg situi tui!” 14 Pat dāng udip anŭ nam, “Amen!” Ka bara nyamba sidikang ka nyambah.

Pinandŭng 6

1 Komŭnŭ aku kiris Anak Biri kuka ju patis anŭ, piguru so adi numbor ndi; ka aku dingah ndi so pat dāng udip anŭ nang ngga sirŭŭn bana sak dudū, “Mandŭg!” 2 Rasu aku tingga, ka kiris kuda buda. Pinunggang-i digŭng bawŭh panah, ka dog nggen di ayŭh makota. Ayŭh adi tukang nyerang mbŭh matak di nyerang. 3 Komŭnŭ Anak Biri kuka patis adi numbor duwŭh; ka aku dingah ndi so dāng udip anŭ, adi numbor duwŭh nang, “Mandŭg!” 4 Kuda adi bŭkŭn ruah, adi bireh. Pinunggang-i dog nggen kuasa ngga taban perang ka ong, isa daya siŭ dingan-i. Ayŭh dog nggen tibande pedang. 5 Komŭnŭ Anak Biri kuka patis adi numbor taruh; ka aku dingah ndi so dāng udip anŭ, adi numbor taruh nang, “Mandŭg!” Aku tingga, ka kiris kuda singŭt. Pinunggang-i digŭng pinimbang di tangan-i. 6 Aku dingah kayuh sak sirŭŭn mandŭg so pat dāng udip anŭ, adi nang, “Ndi kilogram gandom yŭn gaji ndi andu, ka taruh kilogram jeri yŭn gaji ndi andu. Pak dŭhnyah pirusak tŭngŭn tŭngŭn kanā ngga teya teya anggor!” 7 Komŭnŭ Anak Biri kuka patis adi numbor pat; ka aku dingah dāng udip anŭ adi numbor pat nang, “Mandŭg!” 8 Aku tingga ka kiris kuda adi pusat. Pinunggang-i inŭh dog kadŭn Pinyikabŭs, ka Sibayan agi tunda, sindŭk di punok. Ngara dog nggen kuasa di tunduh ndi utung darŭm pat so ong ati, da siŭ daya ngga biperang, ngga apag, ngga andam, ka ngga dāng tarun. 9 Komŭnŭ Anak Biri kuka patis adi numbor rimŭh. Aku kiris di ribo mija-sambah simangi ngara adi ko dog siŭ sabab ngara ko piagah pinganang Tapa buang mbŭh tŭtŭd darŭm kidaan pasar pinyabah ngara. 10 Ngara nyirais ngga sirŭŭn bana, “Tuhan adi Bisa-pŭrŭg, kudus ka adi tŭtŭd! Ndŭg sinde meh kieh kajŭn Kaam nggen bisara di daya di ong ka ngukum ngara amai ko siŭ kieh?” 11 Barang naan ngara dog nggen jipo-ambu adi buda, ka dog kidaan da rŭŭ-paya mua tian-i, ndŭg ka sukup kiang bara dingan ngara adi bŭkŭn adi samah sabah dog siŭ, mun adŭp ngara. 12 Ka aku kiris Anak Biri kuka patis adi numbor nŭm. Tana agi rasu bana bigugoh, batŭh andu jadi singŭt mun banang singŭt, buran marui bireh mun deya. 13 Bitang bitang rabu ka tana, mun buwa ara adi bayuh sukup masak rabu so tŭngŭn-i kan sabak bana poh ngugoh-i. 14 Rangit miyap mun surat-barun dog marun, ka barang darŭd ngga purau dog mindah so tarun yŭn-i. 15 Jadi bara raja di ong, bara pinguasa ngga pingubak soldadu, daya kaya ngga adi bikuasa samŭn sopŭrŭg daya bŭkŭn, urun ngga daya bebas, bisukan di tang ka di ribo batuh di darŭd. 16 Ngara nyirais nang di darŭd ngga di batuh, “Nyatŭk kieh ka sukan kieh so batŭh sianŭ adi guru di takta, ka so baji Anak Biri! 17 Andu adi raru sipŭ mbŭh mandŭg. Tapa ngga Anak Biri re kiren baji-I, ka asi meh re tungang nura-i?”

Pinandŭng 7

1 Ripas anŭ aku kiris pat naan malaikat mijog di pat sikuh ong, bitan pat sabak isa-i dŭh poh di ong, di rawŭt puan kah maka tadŭ tadŭ tŭngŭn kayuh. 2 Ka aku kiris agi dinge malaikat mandŭg so timor taban tandā pakai Tapa adi udip ngga nandā daya. Ayŭh bagan ngga sirŭŭn bana pat naan malaikat anŭ adi Tapa ko nggen kuasa ngga pirabur ong ka rawŭt. 3 Malaikat anŭ nang, “Dŭhnyah pirusak deyŭh, rawŭt, puan kah tŭngŭn kayuh, sibayuh kieh mbŭh nandā arŭ bara urun Tapa ta.” 4 Ka aku dog kidaan kiang ngara adi ko dog nandā ngga tandā Tapa di arŭ ngara agi 144, 000 naan. Ngara anŭ inŭh so simŭng-duwŭh tibaran-asar Israel, 5-8 simŭng-duwŭh ribu so tiap tibaran-asar: Judah, Reuben, Gad, Asher, Naphtali, Manasseh, Simeon, Levi, Issachar, Zebulun, Joseph, ka Benjamin. 9 Ripas anŭ aku tingga, ka kiris ndi tibaran bās, adi mating daya tungang niap daya-i! Ngara anŭ so barang bangsa, tibaran-asar, rais, ngga piminyu. Ngara mijog nura takta samŭn Anak Biri, nēn piraka buda buang digŭng daan daan dawŭn kurma di tangan ngara. 10 Ngara nyirais nang: “Pinyiramat mandŭg so Tapa ta, adi guru di takta, so Anak Biri ani!” 11 Sopŭrŭg malaikat anŭ mijog maning takta, samŭn bara nyamba, ka pat dāng udip anŭ. Komŭnŭ ngara sidikang buang mutu di jawin takta ka nyambah Tapa, 12 nang, “Amen! Puji, bragah, pinyibijak, trima kaseh, stabi, kuasa, ngga bisa-pŭrŭg mbŭh tung Tapa ta ndŭg situi tui! Amen!” 13 Ndi so bara nyamba siken aku, “Asi ngara anŭ adi nēn piraka buda, ka so ki ngara mandŭg?” 14 “Aku dŭh puan, tuan. Kaam kidŭ-i puan,” aku nam. Ayŭh nang di aku, “Ngara inŭh adi ko kinyam sangsara pinyikisiis. Ngara muko ngu piraka ambu ngara da buda pakai deya Anak Biri. 15 Anŭ inŭh sabab ngara mijog di sirung jawin Tapa ka nyambah Ayŭh sandu singarŭm darŭm ramin-I. Ayŭh adi guru di takta re agi ngga ngara ka grindung ngara. 16 Ngara dŭh re tia sibŭrŭk puan kah badŭh asŭng; mating batŭh andu puan kah sura bisā re tia pijera ngara, 17 sabab Anak Biri, adi di yun takta, re jadi pingingat ngara, ka re nguru ngara ka atak piin adi nggen udip. Ka Tapa re ngutos randang batŭh ngara.”

Pinandŭng 8

1 Kan Anak Biri kuka patis adi numbor ju, shorga pajam kurang rabis sitangah jam. 2 Ka aku kiris malaikat adi ju naan anŭ mijog di sirung jawin Tapa, ka ngara dog nggen ju trompet. 3 Ka malaikat adi bŭkŭn, adi biyŭn bŭrŭh kimanyan mas, mandŭg ka mijog sindŭk mija-sambah. Ayŭh dog nggen bagŭ kimanyan ngga nambah dua dua bara daya adi Tapa mbŭh mien ka jugan-i di tunduh mija-sambah mas adi nura takta. 4 Asuh kimanyan adi dog mupun anŭ maad ngga dua dua bara daya adi Tapa mbŭh mien so tangan malaikat anŭ adi mijog di sirung jawin Tapa. 5 Komŭnŭ malaikat anŭ tambit makuk kimanyan anŭ, ngisi-i ngga apui so mija-sambah, ka buan-i di tunduh ong. Ka nganŭ gŭh agi jawŭn dudū, kijat, ngga tana-bigugoh. 6 Komŭnŭ malaikat adi ju naan masin masin sidia re mambak trompet-i. 7 Malaikat adi numbor ndi mambak jangi trompet. Ujen batuh ngga apui, bigaur ngga deya, rabu ka ong. Ndi utung darŭm taruh so ong sau, ka ndi utung darŭm taruh so tŭngŭn tŭngŭn kayuh sau, samŭn sopŭrŭg dawŭn kupai barŭm. 8 Komŭnŭ malaikat adi numbor duwŭh mambak jangi trompet. Ka kayuh adi mun tibande darŭd adi sau dog buan ka rawŭt. Ndi utung darŭm taruh so rawŭt mbŭh marui jadi deya, 9 ndi utung darŭm taruh so dāng dāng adi udip di rawŭt kabŭs, ndi utung darŭm taruh so dudu kapar rusak. 10 Komŭnŭ malaikat adi numbor taruh mambak trompet-i. Tibande bitang adi bijagu mun jireb apui rabu so rangit ka nyatŭk ndi utung darŭm taruh so sungi sungi ka di atak atak piin. 11 (Dŭn bitang anŭ inŭh “Pinyipa'it.”) Ndi utung darŭm taruh so piin marui jadi pa'it, ka bagŭ daya kabŭs nok-i, sabab-i mbŭh marui pa'it. 12 Komŭnŭ malaikat adi numbor pat mambak trompet-i. Ndi utung darŭm taruh so batŭh andu, buran, bitang bitang dog maka, ka rasu manyap ndi utung darŭm taruh so jawa-i; ndi utung darŭm taruh so sandu ngga singarŭm manyap gŭh jawa-i. 13 Ka aku nyigura, ka dingah beuh anŭ adi mikabur di rangit nang ngga sirŭŭn bana, “Sipŭ-i! Munki masam sipŭ-i re di sopŭrŭg daya adi udip di ong kan trompet jawŭn dog mambak malaikat anŭ adi taruh naan adi bŭkŭn.”

Pinandŭng 9

1 Kan malaikat adi numbor rimŭh mambak jangi trompet, aku kiris ndi bitang adi ko rabu so rangit ka ong. Bitang anŭ dog nggen kusi yŭn rasan ong. 2 Bitang anŭ kuka rasan ong, ka asuh ruah so dieh mun asuh so tibande buwang apui. Ka batŭh andu samŭn au-tarun karŭm da-i. 3 Dudu kadis mūn so asuh anŭ ka mbap di ong, ka kuasa adi dog nggen di ngara agi brimun ngga tung rikara. 4 Kadis kadis anŭ dog kidaan da dŭh pirusak uduh puan kah tŭngŭn tŭngŭn kayuh, puan kah tadŭ tadŭ kayuh adi agi timbu. Kadis kadis anŭ bisa pijera daya adi dŭh biyŭn tandā so Tapa di arŭ ngara. 5 Kadis kadis anŭ dŭh dog nyibandar siŭ ngara, adŭ-i pijera ngara sitian rimŭh buran. Andam-i re brinyam ngga singŭt rikara. 6 Sitian rimŭh buran anŭ ngara re mite adŭp-i kabŭs pak dŭh tungang; ngara raan kabŭs pak pinyikabŭs re mangān ngara. 7 Kadis anŭ mun dudu kuda sidia re biperang; di ubak ngara agi kayuh mun makota mas, ka jawin ngara mun raŭn manusia. 8 Ubok ngara mun ubok dayung, jipŭh ngara mun jipŭh singah. 9 Sudo ngara dog nutu ngga kayuh adi mun basi pinapas sudo, ka jawŭn urad ngara sak jawŭn dudu krita kuda nyupat re biperang. 10 Ngara biyŭn koi ngga singŭt mun tung rikara, ka ngga koi-i ngara biyŭn kuasa ngga pijera daya sitian rimŭh buran. 11 Ngara biyŭn raja adi mritah ngara, adi adŭp-i malaikat adi jaga rasan ong. Dŭn-i darŭm piminyu Hebrew inŭh Abaddon; darŭm piminyu Greek inŭh Apollyon (rati-i “Tukang Pirusak”). 12 Sibungas kayuh adi sipŭ anŭ mbŭh ripas; ko anŭ, dŭm duwŭh dinge re mandŭg. 13 Komŭnŭ malaikat adi numbor nŭm mambak jangi trompet. Aku dingah sirŭŭn mandŭg so pat sikuh mija-sambah mas adi nura Tapa. 14 Sirŭŭn anŭ nang di malaikat adi numbor nŭm anŭ, “Pirupas pat naan malaikat anŭ adi dog muak di Sungi bās Euphrates!” 15 Pat naan malaikat anŭ dog pirupas; di jam anŭ di andu anŭ darŭm buran ka sawa anŭ ngara mbŭh dog sidia da siŭ ndi utung darŭm taruh so sopŭrŭg rayat manusia. 16 Aku dog kidaan, kiang soldadu adi pakai kuda agi duwŭh ratus juta. 17 Ka keya ka darŭm pŭmŭh aku agi kiris dudu kuda ngga bara pinunggang-i: ngara pakai basi pinapas sudo adi bireh mun apui, adi biru mun batuh nilam, ka adi sia mun mirirang. Ubak bara kuda anŭ mun ubak singah, ka so baba kuda kuda anŭ agi ruah apui, asuh, ngga mirirang. 18 Ndi utung darŭm taruh so rayat manusia dog siŭ taruh masam susah-bās anŭ: apui, asuh, ka mirirang adi ruah so baba bara kuda anŭ. 19 Amai kuasa bara kuda anŭ inŭh di baba ngga di koi-i. Koi-i mun dudu jippŭh ka piubak, adi-i pakai ngga pijera daya. 20 Bara rayat manusia adi bŭkŭn, sopŭrŭg adi dŭh kabŭs da susah-bās anŭ, dŭh an taran kayuh adi ngara ko ndai. Ngara abah ko nyambah umot, bait kah tibudo adi dog ndai so mas, pirak, timaga, batuh, puan kah so apŭg kayuh, adi dŭh kiris tarun, adi dŭh dingah kayuh, ka adi dŭh panu. 21 Dŭh gŭh ngara an ko siŭ daya, ndai biruri karŭm, nanyung, ndai urah adi dŭh tatu darŭm pingandai kais, ka naku.

Pinandŭng 10

1 Ripas anŭ aku kiris dinge ndi naan malaikat adi bikuasa mūn so shorga. Ayŭh dog kirurung abun ka agi ujen-bukang di sambu ubak-i. Jawin-i mun batŭh andu, ka kaja-i mun tŭngŭn apui. 2 Ayŭh agi anak surat-barun di tangan-i. Ayŭh na kaja tauh-i di rawŭt ka kaja bait-i di deyŭh. 3 Ayŭh bagan ngga sirŭŭn bana adi sak jawŭn dudu singah ngŭr. Ripas ayŭh bagan, ju dudū nam ngga jawŭn-i. 4 Darŭm ngara minyu, aku rasu re piguru nuris. Pak aku dingah sirŭŭn minyu so shorga, “Sukan adŭ kayuh adi ju dudū ko nang; dŭhnyah nuris-i!” 5 Komŭnŭ malaikat adi aku kiris mijog di rawŭt ngga di deyŭh pakat tangan tauh-i ka shorga 6 ka bipayu ngga adŭn Tapa, adi udip adu adu, adi napa rangit, ong, ka rawŭt, samŭn sopŭrŭg kayuh adi agi dieh. Malaikat anŭ nang, “Dŭhsah tia kajŭn tipuh-i! 7 Pak di andu malaikat anŭ adi numbor ju mambak trompet-i, Tapa re ngamas atur pinyiraan-I adi tian ti taŭn mbŭh rusia-I, adi-I ko kidaan di urun-I bara nabi.” 8 Komŭnŭ sirŭŭn adi aku ko dingah minyu so shorga nang di aku dinge, “Panu di tambit surat-barun anŭ adi tiburai so tangan malaikat anŭ adi mijog di rawŭt ngga di deyŭh.” 9 Aku di tudu malaikat anŭ ka mite surat-barun adi siit anŭ. Ayŭh nang di aku, “Tambit ka man-i; ayŭh re masŭm darŭm tain mu, pak di baba mu ayŭh re nyibanyis nyam ju banyis.” 10 Aku tambit surat-barun adi siit anŭ so tangan-i ka man-i; ayŭh nyibanyis nyam ju banyis di baba ku. Pak ripas aku tŭrŭn-i, ayŭh marui masŭm darŭm tain ku. 11 Ka aku dog kidaan, “Kuu dŭh siŭn dŭh piagah dinge agah so Tapa pasar barang rais, barang bangsa, piminyu, ka raja raja.”

Pinandŭng 11

1 Komŭnŭ aku dog nggen ndi sikud adi mun pingŭkŭd kayuh, ka dog kidaan, “Panu di ngŭkŭd Ramin Tapa samŭn mija-sambah, ka ngitong kudu naan ngara adi simayang di Ramin Tapa. 2 Pak dŭhnyah ngŭkŭd awah, sabab-i mbŭh yŭn daya adi dŭh puan Tapa, adi re bidigang di Kupo Kudus anŭ sitian pat puru-duwŭh buran. 3 Aku re pait duwŭh naan saksi ku adi nēn piraka guni; ngara re piagah agah so Tapa sitŭkŭd 1, 260 andu anŭ.” 4 Duwŭh naan saksi anŭ inŭh duwŭh tŭngŭn kanā ngga duwŭh prita adi mijog di sirung jawin Tuhan adi nguasa ong. 5 Kambŭi agi daya suba an kandam ngara, apui bisa ruah so baba ngara ka bada daya anŭ binasa; ka simŭnŭ inŭh asi asi adi suba an bada ngara kinaman re dog siŭ. 6 Ngara biyŭn kuasa ngga tŭŭp rangit isa di tika ngara piagah agah so Tapa andu dŭh ujen. Ngara biyŭn gŭh kuasa di tunduh atak atak piin, da-i marui jadi deya. Ngara biyŭn gŭh kuasa ngga ari taban nanyam pinyiraan adŭp ngara barang masam susah-bās ka ong. 7 Kan ngara ko piagah agah ngara, dāng adi ruah so rasan ong re rawan ngara. Ayŭh re ngarah ngara ka siŭ ngara, 8 ka tadang ngara re dog piguring di aran kupo bās, di yŭn Tuhan ngara ko dog masak di rigang. Dŭn tandā pinatŭng kupo anŭ inŭh Sodom, puan kah Egypt. 9 Daya so barang rais, tibaran-asar, piminyu, ngga bangsa re tingga tadang ngara sitian taruh andu sitangah ka dŭh re nyibandar-i dog kubur. 10 Bara daya di ong re gaŭn sabab pinyikabŭs ngara duwŭh ati. Ngara re bigawai ka pait buwa-tangan ka dingan ngara, sabab kayuh adi mbŭh jadi di tunduh duwŭh naan nabi anŭ adi ko mito rayat manusia. 11 Ripas taruh andu sitangah, asŭng adi nggen udip mandŭg so Tapa ka mŭrŭt ngara; ngara rasu mijog ka daya adi kiris mbŭh taru. 12 Komŭnŭ ngara duwŭh anŭ dingah sirŭŭn bana nang so shorga, “Maad kamati!” Di sirung jawin pinganyu ngara, ngara maad ka shorga ngga abun. 13 Di tika anŭ tana agi bana bigugoh; ndi utung darŭm simŭng so kupo anŭ mbŭh rusak, ka ju ribu naan daya kabŭs. Adi bŭkŭn mbŭh taru ka muji Tapa adi nguasa shorga. 14 Sipŭ adi numbor duwŭh mbŭh ripas, pak adi numbor taruh re rikas mandŭg! 15 Komŭnŭ malaikat adi numbor ju mambak trompet-i, ka agi sirŭŭn sirŭŭn bana di shorga, nang, “Kuasa ngga mritah ong, madin, mbŭh tung Tuhan ngga Kristus-I; Ayŭh re mritah ndŭg situi tui!” 16 Komŭnŭ bara nyamba adi duwŭh puru-pat naan anŭ adi guru di takta ngara di sirung jawin Tapa sidikang buang mutu nyambah Tapa, 17 nang: “Tuhan Tapa Bisa-pŭrŭg, Kaam adi madin ngga adi mbŭh! Kieh nggen trima kaseh di Kaam amai Kaam mbŭh pakai kuasa bās Maika mbŭh piguru mritah! 18 Daya adi dŭh puan Kaam mbŭh baji, sabab tika adi ngga Kaam kiren baji Mai mbŭh mandŭg, tika adi ngga daya adi mbŭh kabŭs dog bisara. Tika-i mbŭh mandŭg adi ngga urun Mai adi bara nabi dog ngupah, samŭn sopŭrŭg daya Mai, sopŭrŭg ngara adi stabi ka taru di Kaam, adi bās ngga adi sŭ. Tika-i mbŭh mandŭg ngga bada ngara adi pirusak ong binasa!” 19 Ramin Tapa di shorga mbŭh tikuka, ka Pati Simanya agi dog kiris diginŭ. Ka rasu agi kijat, jawŭn dudū, tana-bigugoh, ka ujen batuh.

Pinandŭng 12

1 Komŭnŭ agi kayuh bās adi raru saruh tatŭng di rangit. Dayung nēn batŭh andu ndu piraka-i, ka buran di ribo kaja-i ka makota ngga simŭng-duwŭh bitang di ubak-i. 2 Ayŭh mbŭh re rikas biranak, ka sarang andam re biranak mbŭh bada ayŭh nyirais naman adŭp-i. 3 Agi dinge kayuh saruh tatŭng di rangit. Tibande naga bireh adi piubak ju ngga simŭng tanduk-i; di tiap ubak-i agi makota. 4 Ngga koi-i ayŭh pisen ndi utung darŭm taruh so dudu bitang di rangit ka buan-i ka ong. Ayŭh mijog nura dayung anŭ, siŭn bisa rasu man anak-i kan-i dog ruwan. 5 Komŭnŭ dayung anŭ biranak ndi anak dari, adi re mritah sopŭrŭg rais ngga sikud basi-i. Pak anak anŭ rasu dog tambit ka dog taban ka yŭn Tapa ka dog na di tunduh takta-I. 6 Dayung anŭ bu ka tarun tana-pajam, ka tarun yŭn adi Tapa mbŭh sidia yŭn-i, di yŭn-i re dog sita sitian siribu duwŭh ratus nŭm puru andu. 7 Komŭnŭ agi perang di shorga. Michael ngga bara malaikat-i birawan ngga naga anŭ adi dog batu bara malaikat adŭp-i. 8 Naga anŭ arah, ka ayŭh ngga bara malaikat-i dŭh dog nyibandar rŭŭ di shorga tia. 9 Tibande naga anŭ dog taran, anŭ inŭh jippŭh jah, adi dŭn Siarap, puan kah Shetan, adi nyibudo sopŭrŭg daya di ong. Ayŭh dog taran ka ong samŭn bara malaikat-i. 10 Komŭnŭ aku dingah sirŭŭn bana di shorga nang, “Madin pinyiramat so Tapa mbŭh mandŭg! Madin Tapa mbŭh kiren kuasa-I nimun Raja! Madin Kristus-I mbŭh kiren kuasa-I! Amai sianŭ adi mijog sandu singarŭm di sirung jawin Tapa ka nyarah bara adi sabah, mbŭh dog taran so shorga. 11 Bara dingan ta manang rawan ayŭh da deya Anak Biri ka da agah so Tapa adi ngara piagah. Ngara sanggup ruban asŭng-i. 12 Jadi gaŭn meh, angān shorga, samŭn sopŭrŭg adi rŭŭ dieh! Pak munki masam payah-i ong ngga rawŭt! Amai Siarap mbŭh mandŭg ka kuu ngga baji-i, sabab ayŭh puan tipuh-i mbŭh purok.” 13 Kan naga anŭ rada adŭp-i mbŭh dog taran ka ong, ayŭh piguru tadak dayung adi ko ruwan anak dari anŭ. 14 Dayung anŭ mbŭh dog nggen duwŭh tibande urad beuh ngga-i mikabur ka tarun yŭn-i rŭŭ di tarun tana-pajam, di yŭn-i dog sita sitian taruh sawa sitangah, jo so serang naga anŭ. 15 Ka so baba-i, naga anŭ ren piin uba ka yŭn dayung anŭ, isa-i taban ayŭh paman. 16 Pak tana turung dayung anŭ; ayŭh kuka baba-i ka tŭrŭn piin anŭ adi mandŭg so baba naga. 17 Naga anŭ mbŭh raru baji di dayung anŭ, ndŭg ka ayŭh di nyerang bara sesang-i, sopŭrŭg adi tunda Pinyipesan Tapa ka adi tŭtŭd di ajar adi dog pinandŭng Jesus. 18 Jadi naga anŭ mijog di tabing rawŭt.

Pinandŭng 13

1 Komŭnŭ aku kiris ndi dāng ruah so rawŭt. Dāng anŭ biyŭn simŭng tanduk-i ka ju ubak; di tiap tanduk-i agi makota, ka di tiap ubak-i agi dŭn adi nggen mangŭh di Tapa. 2 Dāng anŭ mun rimaung, papah kaja-i mun papah kaja buāng, ka baba-i mun baba singah. Naga anŭ nggen di dāng anŭ pinyibake-i, takta-i, ka kuasa bās-i. 3 Ndi so dudu ubak dāng anŭ biyŭn arit, mun adi ko bana binasa; pak tawan-i anŭ mbŭh marit. Sopŭrŭg daya di ong nyaruh di dāng anŭ ka mbŭh tunda-i. 4 Sopŭrŭg daya nyambah naga anŭ sabab-i mbŭh nggen kuasa-i di dāng anŭ. Ngara nyambah gŭh dāng anŭ, nang, “Asi meh re mun dāng ati? Asi re tungang birawan ngga dāng adi mun ati?” 5 Dāng anŭ dog nyibandar minyu sambuh, pinganang adi nggen mangŭh di Tapa, ka-i mbŭh dog nyibandar biyŭn kuasa sitian pat puru-duwŭh buran. 6 Dāng anŭ piguru mangu Tapa, dŭn-I, tarun yŭn-I rŭŭ, samŭn sopŭrŭg adi rŭŭ di shorga. 7 Dāng anŭ dog nyibandar da birawan ngga bara daya adi Tapa mbŭh mien ka ngarah ngara, ka mbŭh dog nggen kuasa di tunduh sopŭrŭg tibaran-asar, rais, piminyu, ka bangsa. 8 Sopŭrŭg daya adi udip di ong re nyambah dāng anŭ, adŭ-i ngara adi mbŭh dog nuris dŭn-i diŭ so ong dog napa darŭm surat di yŭn dŭn bara daya adi Tapa mbŭh mien dog nuris; ngara inŭh adi dog dapu Anak Biri adi ko dog siŭ. 9 “Ayŭh adi biyŭn kajit, isa-i dingah meh! 10 Daya adi re dog nakap manŭn re dog nakap; daya adi re dog siŭ ngga pedang manŭn re dog siŭ ngga pedang. Sirati-i bara daya adi Tapa mbŭh mien dŭh siŭn dŭh an biyŭn pinyitŭtŭd atin ngga pinyabah.” 11 Komŭnŭ aku kiris agi dinge dāng adi bŭkŭn, adi ruah so tana. Dāng anŭ biyŭn duwŭh tanduk adi mun tanduk anak biri, ka-i minyu sak naga. 12 Dāng ati pakai kuasa bās so dāng adi diŭ anŭ, adi mbŭh marit tawan-i. Nanyam pinyiraan dāng adi diŭ anŭ, dāng ati takan ong ngga sopŭrŭg daya adi udip dieh nyambah dāng adi diŭ. 13 Dāng adi numbor duwŭh ati ndai pingandai-nginga adi bās; ayŭh bada apui mūn ka ong so rangit di sirung jawin barang naan daya. 14 Ka ngga pingandai-nginga adi dog nyibandar ayŭh ndai yŭn dāng adi diŭ anŭ, ayŭh nyibudo sopŭrŭg daya adi udip di ong. Dāng ati bada ngara ndai tibudo darŭm gayŭn dāng anŭ adi ko tawan da pedang pak babŭ udip. 15 Dāng ati dog nyibandar nggen asŭng di tibudo adi dog ndai darŭm gayŭn dāng adi diŭ, isa tibudo anŭ bisa minyu ka siŭ sopŭrŭg adi dŭh nyambah adŭp-i. 16 Dāng ati takan sopŭrŭg daya, sŭ bait bās, kaya bait sirata, daya urun bait daya bebas, da biyŭn tandā di tangan tauh puan kah di arŭ ngara. 17 Mating daya siŭn miris kayuh puan kah bijua dŭh ngga tandā anŭ, anŭ inŭh, dŭn dāng anŭ puan kah numbor yŭn dŭn-i anŭ. 18 Rati-i angān an biyŭn pinyibijak. Daya adi pitar dapŭd mirati numbor dāng anŭ, sabab numbor anŭ inŭh dŭn daya. Numbor anŭ inŭh 666.

Pinandŭng 14

1 Komŭnŭ aku tingga, ka diginŭ agi Anak Biri mijog di Sandah Zion; ngga Ayŭh agi 144, 000 daya adi biyŭn adŭn-I ngga adŭn Sama-I dog nuris di arŭ ngara. 2 Ka aku dingah sirŭŭn so shorga adi sak jawŭn piin ribuan, sak jawŭn dudū. Ayŭh sak ragu dog mambak ngga kachapi. 3 144, 000 naan daya mijog nura takta, pat dāng udip, ka bara nyamba; ngara biragu nang ragu bauh, adi ngara sadi adŭ bisa birajar. So ndi rayat rayat manusia ngara sadi adŭ adi mbŭh dog nyiramat. 4 Ngara inŭh bara dari adi bŭn kinais adŭp ngara ngga dayung; ngara daya tibŭn. Ngara tunda Anak Biri ka barang yŭn-i panu. Ngara mbŭh dog nubos so rayat manusia adi bŭkŭn ka mbŭh adi sibungas dog jugan ka Tapa ngga Anak Biri. 5 Ngara bŭn nang piminyu kadong; ngara dŭh biyŭn sarah. 6 Komŭnŭ aku kiris malaikat adi bŭkŭn mikabur bigatung di rangit, taban Agah Kana adi tan adu adu re-i piagah ka manusia di ong, ka barang bangsa, tibaran-asar, piminyu, ka rais. 7 Ayŭh nang ngga sirŭŭn bana, “Stabi di Tapa ka muji bragah-I! Amai tika-i mbŭh mandŭg adi ngga-I nggen bisara di sopŭrŭg daya. Nyambah Ayŭh adi napa rangit, ong, rawŭt, ka atak atak piin!” 8 Malaikat adi numbor duwŭh tunda adi diŭ, nang, “Ayŭh mbŭh rabu! Babylon adi bās mbŭh rabu! Ayŭh bada sopŭrŭg daya nok wain-i, wain-i adi bisā, anŭ inŭh pingandai kais!” 9 Ndi naan dinge malaikat adi numbor taruh tunda ngara duwŭh adi diŭ, nang ngga sirŭŭn bana, “Ngara adi nyambah dāng anŭ ngga tibudo-i ka kambat tandā di arŭ ngara puan kah di tangan ngara 10 re nok wain Tapa, wain baji-I, adi-I ko bandar ren darŭm makuk baji-I! Sopŭrŭg adi bada Ayŭh baji re dog pijera darŭm apui ngga mirirang di sirung jawin malaikat kudus ngga Anak Biri. 11 Asuh apui adi pijera ngara adu adu maad ka rangit. Re mating rŭŭ sandu bait singarŭm yŭn ngara adi nyambah dāng anŭ samŭn tibudo-i, ngara adi biyŭn tandā dŭn-i.” 12 Sirati-i bara daya adi Tapa mbŭh mien dŭh siŭn dŭh an biyŭn pinyitŭtŭd atin, ngara adi sita Pinyipesan Tapa ka adi tŭtŭd di Jesus. 13 Komŭnŭ aku dingah sirŭŭn so shorga nang, “Nuris ati: So madin, sanang inŭh ngara adi kabŭs darŭm ngara bituan di Tuhan!” “Manŭn sawŭ!” nam Roh Kudus. “Ngara re rŭŭ so kraja jera ngara, amai ngara re dog ngupah sabab pingandai kana ngara.” 14 Komŭnŭ aku tingga ka kiris abun buda, ka guru di abun anŭ agi mun manusia pakai makota mas di ubak-I ka gayang di tangan-I. 15 Komŭnŭ malaikat adi bŭkŭn ruah so Ramin Tapa ka nang ngga sirŭŭn bana di sianŭ adi guru di abun, “Pakai gayang Mai ka ngatŭm meh, sabab tika-i mbŭh mandŭg; ong mbŭh sukup masak yŭn dog ngatŭm!” 16 Jadi sianŭ adi guru di abun ngibas gayang-i di ong, ka buwa pingatŭm di ong mbŭh dog sun. 17 Komŭnŭ aku kiris malaikat adi bŭkŭn ruah so Ramin Tapa di shorga; ayŭh gŭh biyŭn gayang adi reja. 18 Komŭnŭ malaikat adi bŭkŭn dinge, adi jaga apui, mandŭg so mija-sambah. Ayŭh nyirais ngga sirŭŭn bana nang di malaikat adi digŭng gayang adi reja, “Pakai gayang mu, ka ngatŭm buwa buwa anggor so teya anggor di ong, sabab-i mbŭh masak!” 19 Jadi malaikat anŭ ngibas gayang-i di ong, kapŭg buwa buwa anggor so daan-i, ka ren-i ka darŭm yŭn mŭ-i, anŭ inŭh baji Tapa. 20 Buwa buwa anggor dog mŭ di tarun yŭn-i dog mŭ di sapa kupo, deya ruah so nŭ ka paman mun uba, taruh ratus kilomita jo-i ka agi duwŭh mita tŭrŭp-i.

Pinandŭng 15

1 Komŭnŭ aku kiris dinge adi bŭkŭn kayuh adi raru saruh di rangit, bās buang nginga nŭŭh kiris. Agi ju malaikat taban ju masam susah-bās; anŭ inŭh adi sikasŭn-i, sabab-i mbŭh sikasŭn gaya Tapa kiren baji-I 2 Komŭnŭ aku kiris kayuh mun rawŭt siramin bigaur ngga apui. Aku kiris gŭh ngara adi ko manang birawan ngga dāng anŭ ka ngga tibudo-i samŭn sianŭ adi dog nandā ngga numbor dŭn-i. Ngara mijog di bŭngŭn rawŭt siramin, digŭng kachapi adi Tapa ko nggen di ngara 3 ka biragu ragu Moses, adi urun Tapa, ngga ragu Anak Biri: “Tuhan Tapa Bisa-pŭrŭg, munki masam bās ka grua inŭh pingandai Mai! Raja barang bangsa, munki masam batur ka sawŭ inŭh pingatur Mai! 4 Asi daya re dŭh taru Kaam, Tuhan? Asi daya re abah kibās adŭn Mai? Kaam sadi adŭ kudus. Sopŭrŭg bangsa re mandŭgnyambah Kaam, sabab pingandai tŭnggŭn Mai dog kiris sopŭrŭg daya.” 5 Ko anŭ aku kiris Ramin Tuhan di shorga tikuka; di darŭm-i agi Bari Tuhan. 6 Ju naan malaikat adi taban ju masam susah-bās ruah so Ramin Tuhan anŭ, nēn banang linen ngga taris mas dog marut di sudo-i. 7 Komŭnŭ ndi so pat dāng udip anŭ nggen di ju naan malaikat anŭ ju makuk mas puno ngga baji Tapa, adi udip adu adu. 8 Ramin Tapa mbŭh puno ngga asuh so bragah ngga kuasa Tapa; mating daya bisa mŭrŭt ka darŭm Ramin Tapa ndŭg ka ju masam susah-bās anŭ mbŭh mating tia.

Pinandŭng 16

1 Komŭnŭ aku dingah sirŭŭn bana so Ramin Tapa minyu di ju naan malaikat anŭ: “Panu angān di ren ju makuk baji Tapa anŭ di ong!” 2 Malaikat adi diŭ di ren jangi makuk di ong. Rasu gadag adi bisā timbur di ngara adi biyŭn tandā dāng anŭ ka di ngara adi ko nyambah tibudo-i. 3 Malaikat adi numbor duwŭh ren jangi makuk di rawŭt. Rawŭt marui jadi mun deya daya adi mbŭh kabŭs, ka tiap dāng adi udip di rawŭt kabŭs. 4 Komŭnŭ malaikat adi numbor taruh ren jangi makuk di sungi sungi ka di atak atak piin, ka sopŭrŭg-i marui jadi deya. 5 Aku dingah malaikat adi jaga piin nang, “Ukum adi Kaam nggen inŭh patut, Kaam adi kudus, Kaam adi madin ka adi mbŭh! 6 Ngara ko siŭ bara daya adi Kaam ko mien samŭn bara nabi, ka Kaam meh mbŭh nggen deya da ngara nok. Ngara trima kayuh adi ngara patut trima!” 7 Komŭnŭ aku dingah sirŭŭn so mija-sambah nang, “Tuhan Tapa Bisa-pŭrŭg! Batur buang tŭnggŭn inŭh ukum Mai!” 8 Komŭnŭ malaikat adi numbor pat ren jangi makuk di batŭh andu, ka-i dog nyibandar badang daya ngga sura-i adi bisā. 9 Ngara dog badang ngga sura bisā, ka ngara mangu adŭn Tapa, adi biyŭn kuasa di tunduh susah-bās anŭ. Pak ngara dŭh an marik pimudip ngara pari ka Tapa, ka muji Ayŭh. 10 Komŭnŭ malaikat adi numbor rimŭh ren jangi makuk di takta dāng anŭ. Pritah dāng anŭ jadi karŭm, ka daya kuut jura naman adŭp ngara, 11 buang mangu Tapa shorga amai sangsara ka amai gadag ngara. Pak ngara dŭh an taran pingandai arap ngara. 12 Komŭnŭ malaikat adi numbor nŭm ren jangi makuk di Sungi bās Euphrates. Sungi anŭ badŭh isa raja raja adi mandŭg so timor tungang mutas. 13 Komŭnŭ aku kiris taruh roh kais adi mun tigarag. Ngara ruah so baba naga anŭ, so baba dāng anŭ, ka so baba nabi kadong anŭ. 14 Ngara inŭh roh bara umot adi ndai pingandai-nginga. Taruh naan roh anŭ di ka raja raja di ong, an taban ngara ngga biperang di andu bās Tapa Bisa-pŭrŭg. 15 “Dingah! Aku ati mandŭg mun pinaku! Sanang inŭh daya adi burah ka jaga piraka-i, isa ayŭh dŭh panu sitagor ka mangŭh di sirung jawin daya bagŭ!” 16 Komŭnŭ roh roh anŭ taban raja raja anŭ mandŭg ka tarun adi dog kadŭn darŭm piminyu Hebrew Armageddon. 17 Komŭnŭ malaikat adi numbor ju ren jangi makuk di au-tarun. Ka sirŭŭn bana so takta darŭm Ramin Tapa, nang, “Mbŭh kamas!” 18 Rasu agi kijat, dudū ngga tana-bigugoh. Gi-bŭn tana bigugoh mun anŭ ngitong so andu manusia dog napa; ati inŭh tana-bigugoh adi siabo arap-i! 19 Kupo bās mbŭh tipire nyitaruh, ka kupo kupo di barang rais mbŭh rubuh. Tapa ingat Babylon adi bās ka mbŭh bada-i nok wain so makuk-I, wain baji-I. 20 Sopŭrŭg purau miyap, ka sopŭrŭg darŭd manyap. 21 Ujen batuh adi bangat rabu so rangit nyatŭk daya. Barang batuh anŭ agi rimŭh puru kilogram bat-i. Daya mangu Tapa amai dog susah ujen batuh anŭ, adi mbŭh raru bisā-i.

Pinandŭng 17

1 Komŭnŭ ndi so ju naan malaikat anŭ adi ko kangan makuk-i mandŭg tudu aku ka nang, “Ja, aku re kiren di kuu munki dayung sundar anŭ adi timagah dog ukum, ayŭh adi kupo bās anŭ adi dog pijog sindŭk bagŭ sungi. 2 Raja raja di ong ndai pingandai kais ngga ayŭh, ka daya di ong jadi mabuk da wain pingandai kais-i adi ngara nok.” 3 Roh Kudus nguasa aku, ka malaikat anŭ taban aku ka tarun tana-pajam. Diginŭ aku kiris dayung guru di tunduh dāng adi bireh adi biyŭn dŭn dŭn adi pimangŭh Tapa dog nuris di ndi pŭrŭng ganan-i; dāng anŭ biyŭn ju ubak ka simŭng tanduk. 4 Dayung anŭ nēn piraka adi bēng ngga adi takod bireh-i, ka dog ngabuh ngga mas, batuh adi brega, ka mutiara. Di tangan-i agi makuk mas puno ngga kayuh kais ka kayuh sembar, adi jadi so pingandai kais-i. 5 Di arŭ-i agi dog nuris dŭn adi biyŭn rati adi bisukan: “Babylon adi bās, sindŭ sopŭrŭg dayung sundar ka bara adi ndai pingandai adi dŭh tatu di ong ati.” 6 Ka aku kiris dayung anŭ mabuk ngga deya bara daya adi Tapa mbŭh mien ka ngga deya ngara adi dog siŭ sabab ngara nundok ka bituan di Jesus. Kan aku kiris ayŭh aku gŭgŭh buang nginga. 7 “Mani kuu nginga kiris kayuh ati?” malaikat anŭ siken aku, “Aku re kidaan di kuu rati adi bisukan pasar dayung anŭ ka pasar dāng adi taban ayŭh, dāng adi biyŭn ju ubak ka simŭng tanduk-i. 8 Dāng anŭ ko udip dawŭ-i, pak mbŭh dŭh tia udip; ayŭh mbŭh re makat so rasan ong ka re dog pirabur. Bara daya adi udip di ong adi gibayuh dog nuris dŭn-i sibayuh ong dog napa, di surat di yŭn dŭn bara daya adi Tapa mbŭh mien dog nuris, re nginga darŭm ngara kiris dāng anŭ. Dāng anŭ ko udip; dŭh-i re dŭh tia udip, pak-i re pari tatŭng. 9 “Daya adi biyŭn pinyibijak dapŭd mirati kayuh ati. Ju ubak inŭh ju tirunduk, di yŭn dayung anŭ guru. Ubak ubak anŭ gŭh ju naan raja: 10 rimŭh so ngara mbŭh kabŭs, ndi naan babŭ mritah, ka sianŭ ndi gibabŭ re mandŭg. Kan-i mandŭg, ayŭh re mritah nyitiro adŭ. 11 Ka dāng anŭ adi ko udip dawŭ-i, pak mbŭh dŭh tia, inŭh adŭp-i adi re jadi raja adi numbor mai, ndi so ngara adi ju naan ka adi re dog pirabur. 12 “Simŭng tanduk adi angān kiris inŭh simŭng naan raja adi gibayuh mritah, pak re dog nggen kuasa ngga mritah nimun raja darŭm ndi jam ngga dāng anŭ. 13 Ngara adi simŭng naan anŭ biyŭn samah pinŭtŭn, ka nggen pinyibisā ngga kuasa-i di dāng anŭ. 14 Ngara re birawan ngga Anak Biri; pak Anak Biri, ngga bara adi-I ko mien, bara adi sabah, re ngarah ngara, sabab Ayŭh inŭh Tuhan di tunduh sopŭrŭg tuhan ka Raja di tunduh sopŭrŭg raja.” 15 Malaikat anŭ nang di aku, “Sungi sungi adi kuu kiris, di yŭn dayung sundar anŭ guru, inŭh rais, daya, bangsa, ka piminyu. 16 Ju tanduk adi kuu kiris samŭn dāng anŭ re tiru di dayung sundar anŭ; ngara re tambit sopŭrŭg kayuh adi-i biyŭn ka tingge ayŭh sitabet; ngara re man isin-i ka pirabur ayŭh ngga apui. 17 Amai Tapa mbŭh na darŭm atin ngara pinyiraan ngga ndai pinyiraan-I darŭm ndi atin buang nggen di dāng anŭ kuasa ngga mritah ndŭg ka pinganang Tapa jadi bitŭtŭk. 18 “Dayung adi kuu kiris inŭh kupo bās adi nguasa raja raja di ong.”

Pinandŭng 18

1 Ko anŭ aku kiris agi dinge malaikat adi bŭkŭn mūn so shorga. Ayŭh biyŭn kuasa bās, ka sangŭn-i nyekar di ndi ong ong. 2 Ayŭh nyirais nang ngga sirŭŭn bana: “Ayŭh mbŭh rabu! Babylon adi bās mbŭh rabu! Ayŭh madin mbŭh jadi yŭn pinyirŭŭ umot ngga roh kais. Barang masam manuk adi kais ngga adi tiru daya dieh rŭŭ darŭm ayŭh. 3 Amai sopŭrŭg bangsa mbŭh nok wain-i, wain-i adi bisā, anŭ inŭh, pingandai kais-i. Raja raja di ong ndai pingandai kais ngga ayŭh, ka bara daya dagang mbŭh jadi kaya so pingandai kais-i adi dŭh ko ko.” 4 Komŭnŭ aku dingah dinge sirŭŭn so shorga, nang, “Ruah meh, bara daya Ku! Ruah so ayŭh! Angān dŭh siŭn sua ndai dosa adi-i ndai; dŭh angān patut sua dog ukum ngga ayŭh! 5 Amai dosa-i mbŭh bitugung ndŭg rangit, ka Tapa ingat kayuh arap adi-i ko ndai. 6 Ndai di ayŭh nimun ayŭh ko ndai di angān; maras ayŭh piduwŭh rupet yŭn sopŭrŭg anŭ adi ayŭh mbŭh ndai. Ngisi makuk-i ngga nok adi piduwŭh karibisā so nok adi-i ko nggen di angān. 7 Nggen di ayŭh sangsara ngga pinyusahbrinyam ngga bragah ka sangŭn adi-inggen di adŭp-i. Amai ayŭh dŭh ko ko nang di adŭp-i: ‘Aku rani adi mritah! Aku dŭh dayung uban, Aku dŭh re kinyam pinyusah!’ 8 Sabab anŭ meh, darŭm ndi andu ayŭh re dog nyatŭk susah-bās munandam, pinyusah, ka apag. Ayŭh re dog badang ngga apui, sabab Tuhan Tapa, adi nggen bisara di ayŭh, inŭh bikuasa.” 9 Raja raja di ong adi ko ndai arap ka pingandai kais ngga ayŭh re sien ka muās kupo anŭ kan ngara kiris asuh so jireb apui adi man ayŭh. 10 Ngara mijog tingga so jo, sabab ngara taru ka dŭh an sua kinyam sangsara-i. Ngara nang, “Mbŭh raru payah! Mbŭh tadah gŭh! Kupo Babylon adi ko raru timagah! Darŭm ndi jam adŭ kuu mbŭh dog ukum!” 11 Bara daya dagang di ong gŭh sien ka muās ayŭh, sabab mating daya tia miris kayuh dagang ngara. 12 mating daya tia miris so ngara mas, pirak, batuh adi brega, ka mutiara. Kayuh dagang ngara, mun banang linen, banang adi bēng, banang sutera, banang adi takod bireh-i; barang masam kayuh ramu, ka barang masam kayuh adi dog ndai so bŭbŭt gajah so kayuh adi saruh puan kah so timaga, so basi, ka mabel; 13 samŭn kurit kurit kayuh adi buuh ramak, rapah, dawŭn dawŭn kayuh adi buuh ramak, myrrh, ka kimanyan; wain ngga inyo, tibaduk ngga gandom, sapi ngga biri, kuda ngga krita kuda, daya urun ngga asŭng manusia. 14 Bara daya dagang anŭ nang di ayŭh, “Sopŭrŭg kayuh adi kuu gruwŭn an biyŭn mbŭh miyap, ka sopŭrŭg pinyikaya mu ngga sangŭn mu mbŭh mating; kuu dŭh re tia dapŭd-i!” 15 Bara daya dagang, adi mbŭh kaya so dagang ngara di kupo anŭ, re mijog so jo, sabab ngara taru ka dŭh an sua kinyam sangsara-i. Ngara re sien ka muās, 16 nang, “Mbŭh payah! Mbŭh tadah gŭh kupo bās anŭ! Ayŭh adi ko ngabuh adŭp-i ngga banang linen, adi bēng, ka adi takod bireh, ka muno adŭp-i ngga pimakai mas, batuh adi brega, ka mutiara! 17 Ka darŭm ndi jam sopŭrŭg pinyikaya-i anŭ mbŭh mating!” Sopŭrŭg pingubak kapar ngga bara pinupang-i, bara adi pimanu kapar ngga sopŭrŭg adi nyiraja kudip adŭp-i di rawŭt, mijog so jo, 18 nyirais nang darŭm ngara kiris asuh so jireb apui adi man ayŭh: “Gi-mating kupo bās mun ati!” 19 Ngara taran dabu di ubak-i, ngga nandā adŭp-i ngurid, ka muās, nang, “Mbŭh payah! Mbŭh tadah gŭh kupo bās anŭ! Ayŭh inŭh kupo di yŭn sopŭrŭg daya adi birayar di rawŭt dapŭd kaya so pinyikaya-i! Darŭm ndi jam sopŭrŭg kayuh-i mbŭh manyap!” 20 Gaŭn meh, shorga, sabab pinyirubuh-i! Gaŭn meh, bara daya adi Tapa mbŭh mien ngga bara pinyuruh ka bara nabi, amai Tapa mbŭh nunggu ayŭh sabab kayuh adi-i ko ndai di angān! 21 Komŭnŭ agi ndi malaikat adi bikuasa pakat tibande batuh mati batuh kisar ka taran-i ka rawŭt, nang, “Simŭnŭ inŭh kupo bās Babylon re dog taran ka dŭh re tia dog kiris. 22 Jawŭn kachapi ngga sirŭŭn manusia, ka jawŭn tirari ngga trompet, re dŭh tia dog dingah darŭm kuu! Daya adi ndai tadŭ masam dagang re mating tia darŭm kuu; ka jawŭn batuh kisar re mating tia! 23 Mating gŭh jawa prita re dog kiris darŭm kuu dinge; mating tia sirŭŭn bara pingaten dayung ngga pingaten dari dog dingah darŭm kuu dinge! Daya dagang mu ko adi siabo bikuasa di ndi ong ong, ka ngga pingandai biruri karŭm mu kuu ko nyibudo sopŭrŭg daya di ong!” 24 Babylon dog ukum sabab deya nabi ngga deya bara daya adi Tapa mbŭh mien mbŭh dog dapŭd darŭm-i. Sawŭ, deya sopŭrŭg daya adi dog siŭ di ong.

Pinandŭng 19

1 Ko anŭ aku dingah sak jawŭn bara daya di shorga, nang, “Puji ka Tapa! Pinyiramat, bragah, ka kuasa tung Tapa ta! 2 Batur buang tŭnggŭn inŭh ukum-I! Ayŭh mbŭh nunggu dayung sundar anŭ adi kinanyap ong ngga pingandai kais-i. Tapa mbŭh ngukum ayŭh sabab ayŭh ko siŭ bara urun-I.” 3 Ngara nyirais dinge, “Puji ka Tapa! Asuh so jireb apui adi man kupo bās anŭ adu adu maad ka sambu!” 4 Duwŭh puru-pat naan nyamba ka pat dāng udip anŭ sidikang buang mutu nyambah Tapa adi guru di Takta. Ngara nang, “Amen! Puji Tapa!” 5 Komŭnŭ agi sirŭŭn so takta nang, “Puji Tapa ta, sopŭrŭg urun-I ngga sopŭrŭg daya, bās ngga sŭ, adi taru ka stabi di Ayŭh!” 6 Komŭnŭ aku dingah jawŭn kayuh sak bara daya bagŭ, sak jawŭn piin ribuan, sak dudū. Aku dingah ngara nang, “Puji Tapa! Amai Tuhan adi Tapa Bisa-pŭrŭg, inŭh Raja! 7 Ja ata pawŭn ka gaŭn; ja ata muji Ayŭh, amai tika-i mbŭh mandŭg yŭn gawai sawan Anak Biri, ka pingaten dayung gŭh mbŭh sidia adŭp-i. 8 Pingaten dayung mbŭh dog nggen banang linen adi bisig ka adi bringam.” (Banang linen inŭh pingandai kana bara daya adi Tapa mbŭh mien.) 9 Komŭnŭ malaikat anŭ nang di aku, “Nuris ati: Sanang inŭh daya adi mbŭh dog bagan ka gawai sawan Anak Biri.” Ka malaikat anŭ nang, “Ati inŭh sawŭ pinganang Tapa.” 10 Aku sidikang di kaja-i re nyambah ayŭh, pak ayŭh nang di aku, “Dŭhnyah simŭnŭ! Aku ati urun mun kuu gŭh, mun bara adi bŭkŭn adi sabah, sopŭrŭg adi bidigŭng tagap di ajar adi sawŭ adi dog pinandŭng Jesus. Nyambah Tapa nŭh!” Ajar adi sawŭ adi Jesus pinandŭng inŭh adi nyibake bara nabi. 11 Komŭnŭ aku kiris shorga tikuka, ka diginŭ agi kuda buda. Pinunggang-i dŭn Adi Tŭtŭd ngga Adi Sawŭ. Ngga pinyitŭnggŭn Ayŭh nggen bisara ka biperang. 12 Batŭh-I mun jireb apui, di ubak-I bagŭ makota. Ayŭh biyŭn adŭn dog nuris di adŭp-I, pak rati-i mating daya puan adŭ-i adŭp-I sadi. 13 Jipo-ambu adi-I nēn puno ngga deya. Adŭn-I inŭh “Pinganang Tapa.” 14 Bara soldadu shorga tunda Ayŭh, nunggang kuda kuda buda ka nēn banang linen adi buda bisig. 15 So baba-I agi ruah pedang adi reja, adi ngga-I ngarah barang bangsa. Ayŭh re mritah ngara ngga sikud basi. Ayŭh re mŭ anggor di yŭn anggor dog mŭ, anŭ inŭh baji Tapa Bisa-pŭrŭg. 16 Di jipo ambu-I ka di pŭŭh-I agi dog nuris dŭn: “Raja di tunduh sopŭrŭg raja ka Tuhan di tunduh sopŭrŭg tuhan.” 17 Komŭnŭ aku kiris ndi naan malaikat mijog di tunduh batŭh andu. Ayŭh nyirais ngga sirŭŭn bana di sopŭrŭg manuk adi mikabur di rangit: “Ja di samah tikuruk di gawai bās Tapa! 18 Ja di man dagin bara raja, dagin bara pingubak soldadu samŭn dagin bara soldadu, dagin kuda samŭn dagin bara pinunggang-i, dagin sopŭrŭg daya, daya urun bait daya bebas, adi bās bait adi sŭ!” 19 Komŭnŭ aku kiris dāng anŭ ngga bara raja di ong tikuruk ngga bara soldadu-i re birawan ngga sianŭ adi nunggang kuda ngga bara soldadu-I. 20 Pak dāng anŭ dog nakap, samah ngga nabi kadong adi ko ndai pingandai-nginga di sirung jawin-i. (Ngga pingandai-nginga anŭ ayŭh ko nyibudo ngara adi biyŭn tandā dāng anŭ samŭn ngara adi ko nyambah tibudo dāng anŭ.) Dāng ngga nabi kadong anŭ dog taran udip udip-i ka darŭm danu apui adi bijagu ngga mirirang. 21 Bara soldadu-i dog siŭ ngga pedang adi ruah so baba sianŭ adi nunggang kuda; ka sopŭrŭg manuk anŭ situngang tungang-i kubo man dagin ngara.

Pinandŭng 20

1 Komŭnŭ aku kiris malaikat mūn so shorga, digŭng kusi rasan ong ka parik basi adi bat. 2 Ayŭh nakap naga anŭ, jippŭh adi jah. Jippŭh anŭ inŭh Siarap, puan kah Shetan, ka muak ayŭh sitian siribu sawa. 3 Malaikat anŭ taran ayŭh ka rasan ong, ngusi ka ngabŭt-i, isa ayŭh dŭh tia nipu barang bangsa ndŭg ka siribu sawa mbŭh ripuan. Ripas anŭ ayŭh re dog piruah nyitiro. 4 Komŭnŭ aku kiris takta takta, ka sopŭrŭg adi guru dieh dog nggen kuasa ngga nggen bisara. Aku kiris gŭh simangi ngara adi ko dog nggen ukum kabŭs sabab ngara piagah ajar adi sawŭ adi Jesus ko pinandŭng ka sabab ngara ngajar pinganang Tapa. Ngara mating nyambah dāng anŭ bait tibudo-i, dŭh gŭh kambat tandā dāng anŭ di arŭ puan kah di tangan ngara. Ngara udip dinge ka keya ka raja mritah ngga Kristus sitian siribu sawa. 5 (Adi bŭkŭn adi mbŭh kabŭs dŭh udip dinge ndŭg ka siribu sawa mbŭh ripuan.) Ati inŭh sibungas pinyimakat daya so kabŭs. 6 Sanang ka raru biberkat inŭh ngara adi sua di sibungas pinyimakat so kabŭs anŭ. Pinyikabŭs adi numbor duwŭh dŭh biyŭn kuasa di tunduh ngara; ngara re jadi imam Tapa ngga Kristus, ka re mritah ngga Ayŭh sitian siribu sawa. 7 Kan siribu sawa mbŭh ripuan, Shetan re dog piruah so yŭn-i dog kurung. 8 Ayŭh re ruah di nipu barang bangsa adi papar sasah di ndi ong ong, anŭ inŭh, Gog ngga Magog. Shetan re taban sopŭrŭg ngara ngga biperang; sikiang tungang-i taban kiang dudu sumat di pang rawŭt. 9 Ngara kutung adŭp-i di ndi ong ong ka kirurung bari bari bara daya adi Tapa mbŭh mien, samŭn kupo adi Tapa rindu. Pak apui mūn so shorga ka pirabur ngara. 10 Komŭnŭ Siarap, adi nipu ngara, dog taran ka darŭm danu apui ngga mirirang, di yŭn dāng anŭ ngga nabi kadong anŭ dog taran. Diginŭ ngara re dog pijera sandu singarŭm ndŭg situi tui. 11 Komŭnŭ aku kiris takta bās adi buda ngga sianŭ adi guru dieh. Ong ngga rangit babak bu so sirung jawin-I ka dŭh tia dog kiris. 12 Ka aku kiris bara adi mbŭh kabŭs, bās ngga adi sŭ, mijog nura takta. Surat surat dog kuka, ka agi dinge dog kuka gŭh, surat di yŭn dŭn bara daya adi Tapa mbŭh mien dog nuris. Bara adi mbŭh kabŭs dog bisara nanyam ka pingandai ngara, nimun adi mbŭh dog nuris di surat surat anŭ. 13 Komŭnŭ rawŭt piruah daya adi mbŭh kabŭs darŭm-i. Pinyikabŭs ngga Sibayan gŭh piruah jangi daya adi mbŭh kabŭs. Ka sopŭrŭg bisara nanyam ka pingandai ngara. 14 Komŭnŭ Pinyikabŭs ngga Sibayan dog taran ka darŭm danu apui anŭ. (Danu apui ati inŭh pinyikabŭs adi numbor duwŭh.) 15 Ngara adi dŭh biyŭn dŭn-i dog nuris darŭm surat di yŭn dŭn bara daya adi Tapa mbŭh mien dog nuris, dog taran ka darŭm danu apui anŭ.

Pinandŭng 21

1 Komŭnŭ aku kiris rangit bauh ngga ong bauh. Rangit adi diŭ ngga ong adi diŭ mbŭh manyap, ka rawŭt ani. 2 Ka aku kiris Kupo Kudus, anŭ inŭh Jerusalem adi bauh. Ayŭh mūn so shorga so Tapa, mbŭh dog ngatur ka dog sidia mun pingaten dayung re bidapŭd ngga banŭh-i. 3 Aku dingah sirŭŭn minyu so takta anŭ: “Madin Tapa rŭŭ ngga bara daya! Ayŭh re rŭŭ ngga ngara, ka ngara re jadi bara daya-I. Adŭp Tapa re agi ngga ngara, ka Ayŭh re jadi Tapa ngara. 4 Ayŭh re ngutos randang batŭh ngara. Re mating tia pinyikabŭs, re mating tia pinyusah, sien bait sangsara. Kayuh adi amba mbŭh miyap.” 5 Komŭnŭ sianŭ adi guru di tunduh takta nang, “Madin meh Aku bada sopŭrŭg kayuh bauh!” Ayŭh gŭh nang di aku, “Nuris ati, sabab pinganang ati agi sawŭ buang bisa dog sabah.” 6 Ka Ayŭh nang, “Mbŭh kamas! Aku ati adi sibungas ngga adi sikasŭn, adi puun ngga adi pimungan. Di ngara adi aus Aku re nggen piin nok adi mandŭg so atak piin adi nggen udip, dŭh bibayar. 7 Ngara adi manang re dapŭd ati so Aku: Aku re jadi Tapa ngara, ka ngara re jadi bara anak Ku. 8 Pak ngara adi pinakut, adi nyipunok Jesus, adi sembar, adi pinyiŭ, adi udip darŭm pimudip adi dŭh tatu darŭm pingandai kais, adi ndai biruri karŭm, adi nyambah tibudo, samŭn sopŭrŭg adi pingadong; tarun yŭn ngara inŭh danu anŭ adi bijagu ngga apui ka mirirang, anŭ inŭh pinyikabŭs adi numbor duwŭh.” 9 Ndi so malaikat anŭ adi ju naan adi biyŭn ju makuk brisi ngga ju masam sikasŭn susah-bās mandŭg ka aku ka nang, “Kamati, aku re kiren di kuu Pingaten Dayung, adi sawŭn Anak Biri.” 10 Roh Kudus nguasa aku, ka malaikat anŭ taban aku ka tibung ndi darŭd adi bigatung. Ayŭh kiren di aku Jerusalem, Kupo Kudus, mūn so shorga so adŭp Tapa 11 buang-i nyirinyak ngga bragah Tapa. Kupo anŭ nyirinyak mun batuh adi brega, mun batuh jasper adi tanis mun kristal. 12 Sindung Kupo anŭ tabar buang bigatung, agi simŭng-duwŭh tiban ngga simŭng-duwŭh malaikat adi jaga-i. Di barang tiban anŭ agi dog nuris dŭn simŭng-duwŭh tibaran-asar daya Israel. 13 Di tiap parad agi taruh tiban: taruh tura ka timor, taruh tura ka siratan, taruh tura ka utara, ka taruh tura ka barat. 14 Sindung kupo anŭ dog pijog di tunduh simŭng-duwŭh batuh pinagap-rasan, di yŭn dog nuris dŭn bara pinyuruh Anak Biri adi simŭng-duwŭh naan. 15 Malaikat adi minyu ngga aku biyŭn ndi sikud pingŭkŭd adi dog ndai so mas, ngga ngŭkŭd kupo anŭ, tiban tiban-i, ka sindung-i. 16 Kupo anŭ mbŭh sukup misagi-i, darŭm buka ngga ambu-i. Malaikat anŭ ngŭkŭd kupo anŭ ngga sikud pingŭkŭd anŭ: ambu-i, 2, 400 kilomita; ambu, buka ka bigatung-i agi samah. 17 Malaikat anŭ ngŭkŭd gŭh sindung, ka-i agi nŭm puru mita bigatung, nunda ka pingŭkŭd adi kanyet ka patut daya pakai. 18 Sindung anŭ dog ndai so batuh jasper, ka adŭp kupo anŭ dog ndai so tigŭrŭ mas adi tanis mun siramin. 19 Batuh batuh pinagap-rasan sindung kupo dog ngabuh ngga barang masam batuh adi brega. Sibungas batuh pinagap-rasan anŭ inŭh jasper, adi numbor duwŭh batuh nilam, adi numbor taruh batuh akek, adi numbor pat batuh zamrud, 20 adi numbor rimŭh batuh oniks, adi numbor nŭm batuh akek bireh, adi numbor ju batuh kuarza sia, adi numbor mai batuh beril, adi numbor prii batuh topaz, adi numbor simŭng batuh kalsedoni, adi numbor simŭng-ndi batuh firus, ka adi numbor simŭng-duwŭh batuh kecubung. 21 Simŭng-duwŭh tiban anŭ mbŭh simŭng-duwŭh mutiara; tiap tiban dog ndai so tigŭrŭ mutiara. Aran kupo mbŭh tigŭrŭ mas, sinau mun siramin. 22 Aku mating kiris ramin simayang di kupo anŭ, amai ramin simayang inŭh Tuhan Tapa Bisa-pŭrŭg ngga Anak Biri. 23 Kupo anŭ dŭh biguna di jawa batŭh andu puan kah jawa buran, sabab bragah Tapa nyirinyak dieh, ka Anak Biri mbŭh prita-i. 24 Bara daya di ong re udip pakai jawa-i, ka bara raja di ong re taban pinyikaya ngara ka darŭm-i. 25 Tiban tiban kupo anŭ re tikuka ndi andu andu; dŭhsah-i dog tŭŭp, sabab mating singarŭm diginŭ. 26 Bragah ngga pinyikaya so barang bangsa re dog taban ka darŭm kupo anŭ. 27 Pak mating kayuh adi sembar re bisa mŭrŭt ka darŭm kupo anŭ; dŭh gŭh daya adi ndai kayuh adi taban mangŭh puan kah daya pingadong re bisa mŭrŭt ka darŭm-i. Kaŭs-i ngara, adi dog nuris dŭn-i di surat Anak Biri di yŭn dŭn bara daya adi Tapa mbŭh mien dog nuris, bisa mŭrŭt kamanŭ. Surat anŭ inŭh surat dŭn bara Daya adi dog dapu Tapa.

Pinandŭng 22

1 Malaikat anŭ gŭh kiren di aku sungi adi nggen piin udip, adi bringam mun kristal. Piin anŭ aman so takta Tapa ngga takta Anak Biri 2 ka aman di yun aran raya di kupo. Di so-duwŭh parad sungi anŭ agi tŭngŭn kayuh adi nggen udip, adi buān simŭng-duwŭh kari darŭm ndi sawa, anŭ inŭh ndi buran ndi sidah. Dawŭn-i bisa dog pakai ngga pibua barang bangsa. 3 Mating kayuh adi ko dog pangu Tapa tungang dog dapŭd darŭm kupo anŭ. Takta Tapa ngga Takta Anak Biri re agi dieh, ka bara urun Tapa re nyambah Ayŭh. 4 Ngara re kiris raŭn-I, ka adŭn-I re dog nuris di arŭ ngara. 5 Re mating tia singarŭm ka ngara re dŭh tia biguna di prita puan kah di jawa sandu, sabab Tuhan Tapa re jadi jawa ngara. Ngara re mritah nimun raja ndŭg situi tui. 6 Komŭnŭ malaikat anŭ nang di aku, “Pinganang ati sawŭ ka bisa dog sabah. Ka Tuhan Tapa, adi nggen Roh-I di bara nabi, mbŭh pait malaikat-I da kiren di bara urun-I kayuh adi dŭh siŭn dŭh re rikas jadi.” 7 “Dingah!” nang Jesus. “Aku re rikas mandŭg! Sanang inŭh ngara adi tunda pinganang-binabi darŭm surat ati!” 8 Aku John, mbŭh dingah ka kiris sopŭrŭg kayuh ati. Kan aku muko dingah ka kiris sopŭrŭg-i, aku sidikang buang mutu di kaja malaikat anŭ adi mbŭh kiren kayuh kayuh anŭ di aku, ka mbŭh re nyambah ayŭh. 9 Pak ayŭh nang di aku, “Dŭh nŭh simŭnŭ! Aku ati urun mun kuu gŭh. Aku samah ngga bara dingan mu adi bara nabi ka ngga ngara adi tunda pinganang surat ati. Nyambah Tapa nŭh!” 10 Ka ayŭh nang di aku, “Dŭhnyah sukan pinganang-binabi surat ati, sabab tika-i mbŭh sindŭk adi ngga sopŭrŭg kayuh ati re tambus. 11 Asi asi adi arap re adu adu ndai arap, ka asi asi adi sembar re adu adu sembar; asi asi adi kana re adu adu ndai kana, ka asi asi adi kudus re adu adu kudus.” 12 “Dingah!” Jesus nang. “Aku re rikas mandŭg! Aku re taban upah, an Ku nggen di barang naan daya nanyam ka pingandai-i. 13 Aku ati adi sibungas ngga adi sikasŭn, adi puun ngga adi pimungan.” 14 Sanang inŭh ngara adi ngu piraka ambu ngara da bisig ka biyŭn hak man buwa so tŭngŭn kayuh adi nggen udip, ka mŭrŭt so tiban di ka darŭm kupo. 15 Pak di sapa kupo inŭh ngara adi sembar ngga adi ndai biruri karŭm, ngara adi dŭh tatu pimudip-i darŭm pingandai kais ka ngara adi pinyiŭ, ngara adi nyambah tibudo ka ngara adi pingadong darŭm piminyu ka darŭm pingandai. 16 “Aku, Jesus, mbŭh pait malaikat Ku da kidaan kayuh kayuh ati di barang eklisia. Aku ati sesang David; Aku ati bitang adi jawa nyekar isan isan.” 17 Roh Kudus ngga Pingaten Dayung nang, “Mandŭg!” Barang naan adi dingah anŭ dŭh siŭn dŭh gŭh nang, “Mandŭg!” Mandŭg, asi asi adi aus; kambat meh pinganggen ati, piin adi nggen udip, tadŭ tadŭ angān adi raan. 18 Aku, John, bakan barang naan daya adi dingah-pinganang binabi surat ati: kambŭi agi daya nambah kayuh dieh, Tapa re nambah ukum ngara ngga susah-bās nimun adi dog kidaan di surat ati. 19 Ka kambŭi agi daya kadi pinganang-binabi surat ati, Tapa re kadi jangi utung so man buwa so tŭngŭn kayuh anŭ adi nggen udip samŭn so Kupo Kudus anŭ ani, nimun adi dog kidaan di surat ati. 20 Ayŭh adi nggen taksi-I yŭn sopŭrŭg ati nang, “Manŭn sawŭ Aku re rikas mandŭg!” Amen. Mandŭg, Tuhan Jesus! 21 Isa-i pinyirasi-mandis Tuhan Jesus agi ngga barang naan daya.