1 Гадырлы Теофилус, арамызда йүзе чыкан вакаларың тарыхычасны көп адамлар башындан өз гөзлери билен гөренлериң ве Сөзүң хызматчысы боланларың бизе айдышы ялы эдип язмага гиришдилер. Муңа гөрә мен-де тә башындан хеммесини үнс билен барлашдырып, Сениң өзүңе өвредиленлериң догрудыгыны билмегиң үчин, Әхлисини болшы ялы, бирин-бирин саңа язмаклыгы маслахат билдим.
Яхуда патышасы Хиродесиң заманында Абия бөлүминден Зекеря атлы бир руханы барды. Онуң аялы хем Харуның неслинден болуп, ады Элизабетди. Буларың икиси-де Худайың өңүнде догры болуп, Реббиң бүтин буйрук хем табшырыкларыны кемсиз берҗай эдердилер. Оларың перзенди ёкды. Чүнки Элизабет өнелгесизди, икиси-де эййәм гаррылык яшына етипдилер. Бир гүн Зекеря өз бөлүминиң нобатында Худайың хузурында руханылык хызматыны берҗай эдип йөркә, Руханылык адаты боюнча, бухур якмак үчин Реббиң ыбадатханасына гирмек онуң биҗесине дүшди. Әхли җемагат бухур якылян сагатда дашарда дога эдип дурды. Реббиң бухурданың сагында дуран бир перишдеси Зекеря гөрүнди. Зекеря оны гөренде горкуп, алҗырды. Эмма перишде оңа дийди: Эй Зекеря, горкма, чүнки догаң кабул болды. Аялың Элизабет саңа бир огул дограр, онуң адына Яхя дакарсың. Сен шатланнып, бегенерсиң, онуң догулмагына көп адамлар шатланар. Чүнки ол Реббиң назарында улы болар, шерап, ичги ичмез. Ол хениз энесиниң гөвресиндекә, Мукаддес Рух билен долы болар. Ысрайыл огулларының көпүсини өз Худайлары Реббе тарап өврер. Ол аталарың йүреклерини огуллара, этагатсызлары догруларың акылдарлыгына өвүрмек ве Реббе тайяр халк тайынламак үчин, Реббиң хузурында Ылясың рухы ве гудраты билен гезер. Зекеря перишдә дийди: Мен муны нәхили билейин? Чүнки мен бир гарры адам, аялым-да гаррылык яшына етен. Перишде оңа жогап бердип шейле дийди: Мен Худайың хузурында дурян җебрайыл. Мен сениң билен геплешмек, саңа бу хош хабары говшурмак үчин иберилдим. Ине, дилиң тутулып, бу затлар болянча, гепләп билмерсиң. Чүнки сен мениң белленен вагтда ерине етҗек сөзлериме ынанмадың. Шол вагт халк Зекеря гарашярды, онуң ыбадатханада эглененине геңиргенйәрдилер. Зекеря дашары чыканда, олар билен геплешип билмеди. Халк онуң ыбадатханада гөрнүш гөренини билди. Чүнки Зекеря олара үм билен ышарат эдип, лал галды. Ол хызмат гүнлери доланда, өйүне гайтды. Шу гүнлерден соң онуң аялы Элизабет гөврели болды. Ол бәш айлап гөзден-илден чекилип: Адамлар арасындакы утанҗымы айырҗак болуп, Реб шу гүнлер маңа назарыны салды, мени шейле этди диййәрди.
Элизабетиң гөврелилигиниң алтынҗы айында Җебрайыл перишде Худай тарапындан Җелиләниң Насыра атлы шәхерине, Давудың неслинден Юсуп атлы адамың адаглысы болан бир чыкмадык гызың янына иберилди. Бу гызың ады Меръемди. Перишде онуң янына гелип дийди: Салам, эй мерхемете сезевар болан! Реб сениң билендир; сен аяллар арасында мүбәрексиң! Меръем бу сөзлере гаты алҗырап, Бу нәхили салам? дийип ичини геплетди. Перишде оңа дийди: Горкма, Меръем, сен Худайдан мерхемет тапдың. Ине, сен гөврели болуп, бир огул дограрсың. Онуң адына Иса дакарсың. Ол улы болар, Оңа хеммелерден бейик Худайың Оглы дийлер. Реб Худай Оңа атасы Давудың тагтыны берер. Ол Якубың өйүне эбеди патышалык эдер, патышалыгының болмаз. Меръем перишдә дийди Бу нәхили болар? Мен әпе барамок. Перишде оңа шогап берип дийди: Мукаддес Рух сениң үстүңе инер, хеммелерден Бейигиң гудраты сениң үстүңе көлеге салар. Шонуң үчин хем догулҗак Мукаддесе Худайың Оглы дийлер. Ине, сениң гарындашың Элизабетиң хем гаррылыгында гөвресинде огланы бар. Өнелгесиз дийилйәниң эййәм алтынҗы айы. Чүнки Худайың янында болмаҗак зат ёкдур. Меръем дийди: Ине, мен Реббиң гырнагы. Маңа сениң айдышың ялы болсун. Перишде онуң янындан айрылып гитди.
Меръем шол гүнлерде туруп, гыссанмач даглыга, Яхуда үлкесиниң бир шәхерине гитди. Ол Зекеряның өйүне барып, Элизабете салам берди. Элизабет Меръемиң саламыны эшиденде, гөвресиндәки чага гымылдап, Элизабет Мукаддес Рух билен долды. Ол батлы гыгырып, дийди: Сен аяллар ичинде багтлысың, сениң гөврәң мивеси-де багтлыдыр! Бу нәхили болды-да, Реббимиң энеси мениң яныма гелди. Ине, саламың гулагыма гелип етен бадына, гөврәмдәки чага бегенчден гымылдады. Иман гетирен аял багтлыдыр! Чүнки Реб тарапындан оңа айдыланлар ерине етер. Меръем дийди: Җаным Ребби өвги билен бейгелдйәр, Халасгәрим Худая рухум шатланяр. Чүнки Ол Өз гырнагының эҗизлигини гөрди. Мундан бейләк бүтин несиллер маңа багтлы диер. Чүнки Гудраты Гүйчли маңа улы ишлер этди. Онуң ады мукаддесдир. Онуң рехими несилден-несле Өзүнден горкянларың үстүндедир. Ол голы билен гүйчли ишлер этди, өз йүрек пикирлери билен магтанянлары даргатды. Гүйчлүлери тагтларындан дүшүрип, эҗизлери галдырды. Ачлары ныгматлар билен дойруп, байлары бош гайтарды. Аталарымыза берен сөзи боюнча, Ыbрайым билен онуң неслине мыдамлык рехим этмеги унутман, гулы Ысрайыла ярдам этди. Меръем Элизабетиң өйүнде үч ая голай болуп, соң өйүне гайтды.
Элизабетиң гүни-сагады долуп, бир огул догурды. Гоңшулары хем-де доган-гарындашлары Реббиң ңа улы рехимдарлык эденини эшидип, онуң билен биле шатландылар. Секизинҗи гүни огланы сүннетлемәге геленлеринде, онуң адына какасының ады ялы Зекеря дакҗак болдулар. Йөне эҗеси гаршы болуп дийди: Ёк, онуң ады Яхя болмалыдыр. Оңа дийдилер: Сениң гарындашларың арасында Яхя атлы адам ёк. Олар огланың какасына үм билен дүшүндирип, онуң нәме ат дакмакчыдыгыны сорадылар. Ол хем бир тагта исләп, Ады Яхядыр дийип язды. Хеммелер хайран галдылар. Шол бада Зекеряның дили ачылып, Худая өвги айдып, геплемәге башлады. Бүтин гоңшулар горкдулар. Яхуда даглыгының әхли еринде бүтин бу вакаларың гүррүңи эдилди. Муны эшиденлериң бары бу затлары йүреклеринде саклап: Бу чага нәме боларка? дийишйәрдилер. Чүнки Реббиң эли онуң биленди. Огланың какасы Зекеря Мукаддес Рух билен долуп, велилик эдип дийди:
Ысрайылың Худайы Реб мүбәрек болсун! Ол Өз халкыны идемәге гелди, оңа гутулыш газандырды. Ол гадымдан Өз мукаддес пыгамберлериниң агзы билен айдышы ялы, бизе бендеси Давудың неслинден бир гүйчли Халасгәр чыкарып, душманларымыздан, бизи йигренйәнлериң әхлисиниң элинден гутулар ялы этди. Ол муны аталарымыза рехим этҗек, Өз мукаддес әхтини, Бизиң атамыз Ыbрайыма эден касамыны ятлаҗак болуп этди. Ол бизи душманларымызың элинден халас эдип, Таквалык хем догрулык билен, өңүнде өмүр бойы Өзүне ыбадат этмәге бизе мүмкинчилик берҗекдигини айдыпды. Эй чага, сен хем хеммелерден бейик Худайың пыгамбери диен ады аларсың! Чүнки сен Онуң ёлларыны тайярламак, Онуң халкына гүнәлериниң өтүлмеги билен гутулҗакдыкларыны билдирмек үчин, Реббиң өңүнден йөрәрсиң. Себәби Худайымыз йүрегиниң рехимлилигине гөрә, гараңкыда, өлүм көлегесинде отуранлара ышык бермек үчин, Аякларымызы парахатлык ёлуна гөнүкдирмек үчин, доган Гүн кимин ёкарлардан бизи идемәге гелер. Оглан болса улалып, рухы гүйчленйәрди. Ол Ысрайыла гөрүнмели гүнлерине ченли чөллерде болды.
2 Шол гүнлерде кайсар Август бүтин дүнйәде илат язувыны гечирмели диен буйругы чыкарды. Бу Кириниусың Сирия хәкимлик эдйән вагтында гечирилен илкинҗи язувды. Хеммелер язылмак үчин өз шәхерлерине гитдилер. Юсуп-да Давудың өйүнден ве неслинден болансң, ол ерде адыны яздырмак үчин, Җелиледәки Насыра шәхеринден ёла дүшүп, Давудың Яхудадакы Бейтуллахам диен шәхерине гитди. Гөврели адаглысы Меръем хем янындады. Олар Бейтуллахамдакалар, Меръемиң догурмалыу гүнисагады гелди. Ол илкинҗи оглуны догруп, гундага долады-да, Оны бир ахырда ятырды. Чүнки олара мыхманханада ер ёкды.
Шол төвереклерде чопанлар барды. Олар гиҗелерине дүзде галып, сүрүлерини бакардылар. Ине, Реббиң перишдеси олара гөрүнди, Реббиң ялкымы даш-төвереги ягтылту. Чопанлар гаты горкдулар. Перишде олара дийди: Горкмаң, ине, мен сизе бүтин халкы бегендирҗек шатлыгы бушлаярын: Шу гүн Давудың шәхеринде сизе Халасгәр догулды. Ол Реб Месихдир. Сизе аламат шейле: сиз ахырда ятан, гундага долангы бир чаганы тапарсыңыз. Бирденкә перишде билен бирликде гөкдәки гошундан бир улы мәхелле гөрүнди. Олар Худайы өвүп диййәрдилер: Иң ёкарларда Худая шөхрат, ер йүзүнде парахатлык, ынсанлар арасында хошниетлилик болсун! Перишделер чопанларың янындан айрылып, гөге чыканларында, чопанлар бири-бирлерине: Бейтуллахама гидип, бу болан ваканы, Реббиң бизе билдирен задыны гөрелиң дийишдилер. Шейлеликде, ылгап барып, Меръеми, Юсубы ве ахырда ятан чаганы тапдылар. Муны гөренлеринде, бу чага хакда өзлерине айдылан сөзи олара гүррүң бердилер. Муны эшиденлериң бары чопанларың айданларына хайран галдылар. Меръем болса бу затлар хакда ягшы ойланып, буларың барыны йүрегинде саклаярды. Чопанлар хемме гөрүп-эшиденлериниң өзлерине айдылышы ялы боланлыгы үчин, Худайы шөхратландырып, өвүп, ызларына өврүлдилер.
Секизинҗи гүн долуп, чаганы сүннетлеме вагты етенде, энесиниң гөвресине дүшмезден өң, перишдәниң айдышы ялы, Онуң адына Иса дакдылар. Мусаның канунында гөрә оларың арассаланма гүнлери тамам боланда. Илкинҗи доглан хер эркек чага Реббе ниетленен хасапланмалыдыр дийип Реббе канунында язылышы ялы, Чаганы Реббе хөдүрлемек үчин Реббиң канунында буйрулышына гөрә, Бир җүбүт гумры я-да ики кепдери чагасыны гурбан этмек үчин, Оны Иерусалиме гетирдилер. Иерусалимде Симун атлы бир адам барды. Ол догры хем диндар болуп, Ысрайылың теселли тапҗак вагтына гарашярды ве Мукаддес Рух онуң үстүндеди. Оңа Реббиң Месихини гөрмезден өң өлүм гарасыны гөрмеҗекдиги Мукаддес Рух тарапындан айдылыпды. Ол Рухуң ёл гөркезмеси билен ыбадатхана гелди. Исаның эне-атасы канунда язылан адаты берҗай этмек үчин, чаганы ичерик гетиренлеринде, Симун Оны гуҗагына алып, Худая алкыш окап, дийди: Я Реб, берен сөзүңе гөрә, инди хызматкәриңи сагаман гойбер. Чүнки Сениң бүтин халкларың гөзүниң алнында тайярлап гоян, Миллетлери ягтылтҗак ышыгыңы, Халкың Ысрайылың шөхраты болан гутарышыңы гөзүм гөрди. Юсуп билен чаганың энеси Ол хакда айдылян сөзлере хайран галды лар. Симун олара ак пата берип, эҗеси Меръеме дийди: Ине, бу чага Ысрайылда көплериң йыкылмагы ве галмагы үчин, чекишмелер турузҗак аламат болмак үчин белленендир. Энчеме йүреклериң пикирлери әшгәр болар ялы, сениң хем җаныңа бир гылыч сокулар. Ашер тайпасындан болан Фануилиң велилик эдйән гызы Анна-да шол ердеди. Онуң яшы гаррылыга етипди. Гызлыгындан соңра әри билен еди йыл яшап, Инди болса яшы сегсен дөрде етен бу дул хатын ыбадатханадан чыкман, гиҗе-гүндиз ораза тутуп, дога эдип, ыбадат билен мешгулды. Ол хем эдил шол вагт гелип, Реббе өвги айдып, Иерусалимиң гутулмагына гарашянларың барына бу чага хакда гүррүң берди. Юсуп билен Меръем Реббиң кануны боюнча әхли зады берҗай эденлеринден соң, Җелиледәки шәхерлери Насыра доландылар. Чага улал ярды, гүйчленип акылдарлыкда өсйәрди. Худайың мерхемети Онуң үстүндеди.
Исаның эне-атасы хер йыл Пасха байрамында Иерусалиме гидердилер. Ол он ики яшындака, байрам адаты боюнча Иерусалиме гитдилер. Олар байрам гүнлерини өтүрип, ызларына долананларында, етгинҗек Иса Иерусалимде галды. Юсуп билен чаганың эҗеси муны билмейәр дилер. Олар Оны ёлагчыларың арасындадыр өйдүп, бир гүнлүк ёлы йөредилер. Онсоң, Оны доган-гарындашларың, дост-ярларың арасындан гөзләп башладылар. Тапмансоңлар, Оны гөзләп, ызларына Иерусалиме доландылар. Үч гүнден соң, Оны ыбадатханадан тапдылар. Ол мугаллымларың арасында отурып, олара гулак асып, сораглар берйәрди. Исаны диңлейәнлериң бары Онуң пайхасына, берйән җогапларына хайран галярдылар. Эне-атасы Оны гөренлеринде гең галдылар, эҗеси Оңа: Оглум! Нәмә бизе бейле этдиң? Ине, какаң икимиз Сени гаты гайгы эдип гөзледик дийди. Иса олара дийди: Мени нәмә гөзледиңиз? Сиз Мениң Атамың өйүнде болмалыдыгымы билмейәрмидиңиз? Эмма олар Онуң айдан бу сөзүне дүшүнме дилер. Онсоң Иса эне-атасы билен биле Насыра гайтды, оларың табынлыгында галды. Онуң эҗеси бүтин бу затлары йүрегинде саклаярды. Иса акылдарлыкда, бойда өсүп, Худайың хем адамларың мәхрини газанярды.
3 Кайсар Тибериусың хәкимлигиниң он бәшинҗи йы лында, Понтиус Пилатус Яхуданың хәкимикә, Хиродес Җелиле тетрархы, онуң доганы Филипус Итуреа ве Трахонитис велаятының тетрархы, Лисанияс Абилиниң тетрархыды. Ханна билен Каяфа хем баш руханыды. Шонда чөлде Зекеряның оглы Яхя Худайың сөзи гелди. Ол Иорданың төверегиндәки бүтин юртлара айланып, гүнәлериң өтүлмеги үчин тоба эдип чокундырылмагы вагыз эдйәрди. Шонуң ялыда, Ишая пыгамбериң сөзлери китабында язылгыдыр: Чөлде гыгыряның сеси: Реббиң ёлуны тайярлаң, Онуң ёдаларыны догрулаң. Хер дере долдурылар, хер даг, депе песелдилер; эгри ёллар догралдылар, чаркандаклы ёллар текизленер; Бүтин адамзат Худайың гутарышыны гөрер. Яхя чокундырылҗак болуп янына гелйән халайыга диййәрди: Эй, алахөвренлер несли! Гелҗек газапдан гачмагы сизе ким салгы берди? Инди, тоба мынасып мивелер өндүриң. Ичиңизден: Бизиң атамыз Ыbрайымдыр дийип башламаң. Чүнки мен сизе айдярын, Худай Ыbрайыма шу дашлардан-да перзент яратмагы башаряндыр. Палта эййәм агачларың дүйбүнде ятыр: оңат миве бермейән агач кесилип, ода ташланар. Халайык ондан: Онда, биз нәме этмели? дийип сорады. Ол җоап берип дийди: Ики көйнекли бирини көйнексизе берсин. Азыклы хем шонуң ялы этсин. Салгытчылар-да чокундырылмак үчин онуң янына гелип дийдилер: Мугаллым, биз нәме этмели! Яхя олара дийди: Өзүңизе беллененден артык алмаң. Эсгерлер-де: Онда, биз нәме этмели? дийип, ондан сорадылар. Олара дийди: Хич кими таламаң, төхмет атмаң, өз алян хакыңыза кайыл болуң. Халк гарашып дурка, хеммеси Яхя хакда өз ичлеринден: Бу Месихмикә? дийип ойланярдылар. Яхя хеммесине җогап берип дийди: Мен сизи сув билен чокундырярын, йөне менден Гүйчлүси гелер. Мен Онуң чарыгының багыны-да чөзмәге мынасып дәлдирин. Ол сизи Мукаддес Рух хем от билен чокундырар. Онуң күреги элиндедир. Ол харман ерини сүпүрип, бугдайы аммарына үйшүрип, саманы сөнмез отда якар. Ол башга-да көп өвүт-үндев эдип, халка Хош Хабары вагыз эдйәрди. Эмма Хиродес тетрарх доганының аялы Хиродия үчин ве өз эден әхли эрбет ишлери үчин, Яхяның кәйинҗине сезевар боланы зерарлы, Бу әхли эрбетликлериң үстүне Яхяны зындана салмаклыгы хем гошды.
Бүтин халк чокундырылып йөркә, Иса-да чокундырылды. Ол дога эдип отырка, гөк ачылып, Мукаддес Рух җан-тен болуп, гөгерчин кимин Онуң үстүне инди, гөкден: Сен Мениң сөйгүли Оглумсың. Мен сенден көп разыдырын диен сес гелди.
Иса Өз хызматына башлан вагты отуз яшларындады, чак эдилишине гөрә, Юсуп оглы, Эли оглы, Маттат оглы, Леви оглы, Мелки оглы, Яннай оглы, Юсуп оглы, Маттатя оглы, Амос оглы, Нахум оглы, Эсли оглы, Наггай оглы, Маат оглы, Маттатя оглы, Семейн оглы, Ёсех оглы, Ёда оглы, Ёанан оглы, Риса оглы, Зерубабел оглы, Шеалтиел оглы, Нери оглы, Мелки оглы, Адди оглы, Косам оглы, Элмадам оглы, Эр оглы, Ешу оглы, Элизер оглы, Ёрим оглы, Маттат оглы, Леви оглы, Симун оглы, Иуда оглы, Юсуп оглы, Ёнам оглы, Эляким оглы, Мелеа ог лы, Менна оглы, Маттата оглы, Натан оглы, Давут оглы, Ессе оглы, Обед оглы, Боаз оглы, Салмон оглы, Нахшон оглы, Аминадаб оглы, Рам оглы, Хесрон оглы, Перес оглы, Иуда оглы, Якуп оглы, Ысхак оглы, Ыbрайым оглы, Тераз оглы, Нахор оглы, Серух оглы, Реу оглы, Пелег оглы, Эбер оглы, Шела оглы, Каинан оглы, Арфакшад оглы, Сам оглы, Нух оглы, Ламек оглы, Метушелах оглы, Ханок оглы, Яред оглы, Махалалеел оглы, Каинан оглы, Энош оглы, Шит оглы, Адам оглы, Худай оглуды.
4 Иса Мукаддес Рух билен долуп, Иордандан ызына өврүлди. Рух оны чөле әкитди. Иблис Исаны кырк гүнләп сынады. Ол бу гүнлериң довамында хич бир зат иймән, олар өтенде болса аҗыкды. Иблис Оңа: Сен Худайың Оглы болсаң, шу даша чөрек бол дийип буюр дийди. Иса оңа җогап берип: Адам диңе чөрек билен дәл, эйсем, Худайың хер сөзи билен хем яшаяндыр дийип язылгыдыр дийди. Иблис Оны бир белент ере чыкарып, бир салымың ичинде дүнйәниң бүтин патышалыкларыны гөркезип, Дийди: Мен Саңа шуларың хеммесиниң ыгтыярыны хем шөхратыны берейин, чүнки булар маңа табшырылды. Мен олары исләниме берип билйәрин. Сен маңа седе этсең, буларың бары Сениңки болар. Иса оңа җогап берип дийди: Мениң янымдан гүм бол, шейтан! Өз Худайың Реббе сежде эт, диңе Оңа гуллук эт, дийип язылгыдыр. Иблис Оны Иерусалиме элтди, ыбадатхананың күңресинде отурдып, Оңа дийди: Сен Худайың Оглы болсаң, Өзүңи шу ерден ашак зың. Себәби: Ол Сен хакда Өз перишделерине Сени горасынлар дийип буйрук берер. Олар аягың даша дегәймесин дийип, Сени эллеринде гөтерерлер дийип язылгыдыр. Иса оңа җогап берип дийди: Өз Худайың Ребби сынама дийлендир. Иблис бүтин сынаглары гутарандан соң, бирнәче вагтлап Онуң янындан айрылып гитди.
Иса Рухуң гүйҗи билен Җелилә өврүлди. Ол хакдакы гүррүңлер бүтин шол төвереклере яйрады. Ол хеммелер тарапындан хорматланып, оларың синагогаларында дерс берйәрди. Иса Өз өнүп-өсен ери болан Насыра гелди. Эндиги боюнча Сабат гүни синагога барды ве Мукаддес Язгылардан окамак үчин, ёкары турды. Оңа Ишая пыгамбериң китабы берилди. Ол хем китабы ачып, шу сөзлериң язылан ерини тапды: Реббиң Рухы үстүмдедир. Чүнки гарыплара Хош Хабары билдирмегим үчин Мени месх этди; Мени туссаглара азатлыгы, көрлере гөзлериниң ачылмагыны ыглан этмәге, зулум астындакылары азатлыга чыкармага, Реббиң мерхемет йылыны ыглан этмәге иберди. Онсоң китабы япып, ызына хызматкәре берди-де, отурды. Синагогадакыларың хеммесиниң гөзи Оңа дикилди. Ол болса олара гүррүң бермәге дурды: Сизиң эшиден бу язгыңыз шу гүн берҗай болды. Хеммелер Оны тарыплап, Онуң агзындан чыкян мәхирли сөзлере тәсин галып: Бу Юсубың Оглы дәлми? дийишйәрдилер. Иса олара дийди: Сиз, хөкман, Маңа Тебип, өзүңе эм эт! диен накылы айдарсыңыз, Капернаумда боланыны эшиден затларымызы шу ерде, Өз юрдуңда-да эт диерсиңиз. Ене дийди: Сизе догрусыны айдярын, хич бир пыгамбер өз юрдунда кабул эдилйән дәлдир. Сизе догрусыны айдярын, Ылясың заманында Ысрайылда биртопар дул хатын барды. Гөк үч йыл ве алты айлап багланып, бүтин юрда ачлык дүшенде, Ыляс оларың хич бириниң янына иберилмән, диңе Сайдадакы Сарепта шәхеринде болан бир дул хатының янына иберилди. Элиша пыгамбериң заманында-да Ысрайылда биртопар хейвере кеселли адам барды. Йөне сириялы Наамандан башга оларың хич бири тәмиз болмады. Бу сөзлери эшиденлеринде синагогадакыларың хеммеси гахар-газаба мүндүлер. Туруп, Оны шәхерден ковдулар, шәхерлериниң ерлешен дагының башына элтип, шол ерден ашак зыңҗак болдулар. Эмма Иса оларың арасындан гечип, ёла рована болды.
Җелиләниң бир шәхери болан Капернаума гелди. Сабат гүнлеринде халка дерс берерди. Халк Онуң таглыматына хайран галды. Чүнки Онуң сөзи эрк-ыгтыярлыды. Синагогада арвах-җынлы бир адам барды. Ол батлы сес билен гыгырып дийди: Гой, бизиң билен нәме ишиң бар, эй Насыралы Иса? Бизи хеләк этмәге гелдиңми? Мен Сениң кимдигиңи билйәрин, Сен Худайың Мукаддесисиң. Иса оңа кәйәп: Сесиңи чыкарма-да, чык! дийди. Җын хем ол адамы синагоганың ортасында ере йыкды-да, хич бир зыян етирмән, ондан чыкды. Хеммелер хайран галышып, бири-бирлерине: Бу нәхили сөз? Ол ыгтыяр хем гудрат билен ал-арвахлара буйрук берйәр. Олар хем чыкярлар дийишдилер. Ол хакдакы гүррүң шол төвереклериң хемме ерине яйрады.
Иса синагогадан чыкып, Симуның өйүне барды. Симуның гайыненесини агыр гыззырма тутуп ятырды. Ол хакда Иса хайыш этдилер. Иса онуң башуҗунда дуруп, гыззырма кәеди. Гыззырма ондан айрылып, ол деррев өр турды-да, олара хызмат этмәге дурды. Гүн яшанда, дүрли сыркавчылыклары бар адамлары Онуң янына гетирдилер. Иса хем эллерини хер бириниң үстүне гоюп, олары сагалтды. Көпүсинден җынлар: Сен Худайың Оглы Месихсиң! дийип, гыгырышып чыкярды. Иса хем кәйәп, олары геплетмейәрди. Чүнки Онуң Месихдигини билйәрдилер. Даң атанда, Иса чыкып бир ере гитди. Йөне халайык Оны гөзләп, янына гелди, ол ерден гитмез ялы, олар Исаны алып галҗак болдулар. Иса олара дийди: Худайың Патышалыгының Хош Хабарыны Мен бейлеки шәхерлере-де билдирмели. Чүнки Мен мунуң үчин вагыз этдим. Шейдип, Ол Җелиләниң синагогаларында вагыз эдйәрди.
5 Бир гүн халайык Худайың Сөзүни диңлеҗек болуп, Исаның дашыны алшып дурка, Ол Җенесарет көлүниң кенарында дурды. Шонда Исаның гөзи көлүң якасында дуран ики гайыга дүшди. Балыкчылар гайыклардан дүшүп, торларыны ювуп дурдулар. Иса гайыкларың бирине мүнүп, гайыгың эеси Симундан кенардан бираз узаклашмагы хайыш этди. Онсоң гайыкда отуран еринден халка дерс бермәге дурды. Сөзүни гутаранда Симуна дийди: Чуң ере гидиң-де, ав үчин торларыңызы сува зыңың. Симун җогап берип Оңа дийди: Уссат! Бүтин гиҗе зәхмет чекип, хич бир зат тутуп билмедик, йөне Сениң сөзүң хатырасына торлары зыңайын. Муны эденлеринде, шейле көп балык тутдулар велин, торлары йыртылып уграды. Бейлеки гайыкдакы ёлдашларына гелип көмеклешмеклери үчин эллерини булап ышарат этдилер. Олар хем гелип, хер ики гайыгы-да балыкдан долдурдылар. Гайыклар тас сува батыпды. Симун Петрус муны гөренде: Я Реб, мениң янымдан айрыл, чүнки мен бир гүнәкәр адам! дийип, Исаның дызына йыкылды. Себәби тутан балыкларының көпдүгине ол ве янындакыларың хеммеси, Симуның ёлдашлары Зебедейиң огуллары, Якуп билен Яхя хем хайран галдылар. Иса Симуна дийди: Горкма, сен мундан бейләк ынсанлары тутарсың. Шейлеликде, олар гайыкларыны кенара чыкарып, бар зады ташлап, Онуң ызына дүшүп гитдилер.
Иса шәхерлериң бириндекә, тутуш эндамы хейвере кеселли бир адам гелди. Ол Исаны гөренде, йүзүни ере берип, Оңа: Я Реб, ислесең, мени тәмиз эдип билерсиң дийип ялбарды. Иса хем элини узадып: Ислейәрин, тәмиз бол! дийди-де, оңа элини дегирди. Хейвере кесели деррев ол адамдан айрылды. Иса оңа: Муны хич киме айтма дийип табшырды-да: Йөне бар-да, өзүңи рухана гөркез, хеммелере гүвәлик болар ялы, тәмизлигиң үчин Мусаның табшырыгы боюнча гурбан багыш эт дийди. Иса хакдакы гүррүңлер барха яйраярды. Исаны диңлеҗек, сыркавлыкларындан ачылҗак болуп, Онуң янына улы мәрекелер йыгнанярды. Эмма Ол чөллере чыкып дога эдйәрди.
Бир гүн Иса дерс берип отырды. Җелиләниң әхли обаларындан, Яхудадыр Иерусалимден гелен фарисейлер билен канунчылар-да шол ерде отырдылар. Реббиң гудраты Онуң сыркавлара шыпа бершинде өзүни гөркезйәрди. Шол вагт бирнәче адам бир ысмазы дүшеги билен гөтерип гетирдилер. Оны ичерик салып, Исаның өңүнде ятырҗак болдулар. Эмма мәреке зерарлы ичерик салмак үчин ёл тапман, өйүң үстүне чыкып, үчегиң арасындан оны дүшеги билен орта Исаның өңүне дүшүрдилер. Ол хем оларың иманыны гөрүп: Эй адам, сениң гүнәлериң өтүлди дийди. Канунчылар билен фарисейлер: Худая дил етирйән бу адам ким? Гүнәлери Худайдан башга ким өтүп билҗек? дийип, ичлерини геплетмәге башладылар. Эмма Иса оларың нәмә ойланяныны билип, җогап берип олара дийди: Нәме ичиңизи гепледйәрсиңиз? Хайсы аңсат, Гүнәле риң өтүлди диймекми я-да Тур, йөре диймек? Эмма сиз Ынсан Оглуның ер йүзүнде гүнәлери өтмәге ыгтыярының бардыгыны билер ялы... дийди-де, ысмаз болан адама: Саңа диййәрин, тур, дүшегиңи ал-да, өйүңе гит дийди. Ол хем деррев оларың гөзлериниң алнында өр туруп, үстүнде ятян дүшегини алды-да, Худайы шөхратландырып, өйүне гитди. Хеммелер хайран галышып, Худайы шөхратландырдылар, горкы билен долуп: Бу гүн гең затлар гөрдүк дийишдилер.
Иса дашарык чыканда, гүмрүкханада отуран Леви атлы салгытчыны гөрди, ңа дийди: Мениң ызыма дүш! Ол хем бар зады ташлап, турды-да, Онуң ызына дүшди. Леви өз өйүнде Иса үчин бир улы зыяпат берди. Сачагың башында олар билен отуран биртопар салгытчы ве башга көп адам барды. Фарисейлер билен оларың канунчылары Онуң шәгиртлерине: Нәме үчин салгытчылардыр гүнәкәрлер билен биле ийип-ичйәрсиңиз? дийип хүңүрдешдилер. Иса җогап берип олара дийди: Тебип саглара дәл, сыркавлара герекдир. Мен догры адамлары дәл, гүнәкәрлери тоба чагырмага гелдим.
Олар хем Оңа дийдилер: Нәме үчин Яхяның шәгиртлери йыгы-йыгыдан ораза тутуп, дога эдйәрлер, фарисейлериңки хем шейле, йөне Сениң шәгиртлериң ийип-ичип йөрлер? Иса җогап берди: Гиев янла рындака, сиз тойдакылара ораза тутдурып билермисиңиз? Эмма гиевиң оларың янындан алынҗак гүнлери гелер; олар шонда, шол гүнлерде ораза тутарлар. Иса олара бир тымсал айтды: Хич ким тәзе эшикден бир бөлек йыртып алып, көне эшиге ямалык этмез. Ёгса, ол тәзәни йыртар хем-де тәзеден алнан ямалык көне эшиге гелишмез. Хич ким-де тәзе шерабы көне мешиклере гуймаз. Ёгса тәзе шерап мешиклери ярып, дашары дөкүлер, мешиклер заяланар. Тәзе шерап тәзе мешиклере гуюлмалыдыр. Шейлеликде, икиси-де аман галар. Хич ким-де көне шерабы иченсоң тәзәни күйсемез, чүнки: көнеси оңат диер.
6 Песахың икинҗи гүнүнден соңкы илкинҗи сабат гүни Иса бугдайлыгың арасындан гечип барярка, шәгиртлери бугдай башларыны ёлуп, аяларында овуп иййәрдилер. Фарисейлериң кәбирлери олара: Нәме үчин Сабат гүни этмесиз зады эдйәрсиңиз? дийдилер. Иса олара җогап берип дийди: Сиз өзи ве янындакылар ач галанларында, Давудың нәме эденини окамадыңызмы? Ол Худайың өйүне барды-да, Худая хөдүрленен, руханылардан башга хич кимиң иймели дәл чөреклерини алып ийди ве янындакылара хем берди. Олара: Ынсан Оглы сабат гүнүниң хем Реббидир дийди. Ене бир сабат гүни Иса синагога барып, дерс бермәге дурды. Ол ерде саг эли гурап, инчелен бир адам барды. Канунчылар билен фарисейлер Оны айыплаҗак болуп, Сабат гүни шыпа эдермикә? дийип, Оны аңтадылар. Иса оларың пикирлерини билип, эли гурап, инчелен адама дийди: Ёкары гал-да, ортада дур. Ол хем ёкары галып дур ды. Онсоң Иса олара дийди: Сизден сораярын, Сабат гүни нәме этмек догры, ягшылык этмекми я яманлык этмек? Җан халас этмекми я өлдүрмек? Онсоң Бүтин төверегиндәкилериң хеммесине серетдиде, яңкы адама дийди: Элиңи узат! Ол хем шейле этди ве эли бейлекиси ялы сагалды. Олар болса гахар-газаба мүнүп, Иса нәме этмелидиги барада өз араларында гүррүңе башладылар.
Шол гүнлериң биринде Иса дога этмәге дага чыкып, узын гиҗәни Худая дога этмек билен гечирди. Гүндиз боланда шәгиртлерини янына чагырды. Олардан он икисини сайлап, ресуллар адыны дакды. Сайланлары шулардыр. Петрус адыны берени Симун ве онуң доганы Андреас, Якуп ве Яхя, Филипус ве Бартоломеус, Матта ве Томас, Алфеусың оглы Якуп ве Батанчы дийилйән Симун. Якубың оглы Иуда ве соңралар хайын чыкан Иуда Искариот. Иса олар билен ашак инип, бир текиз ерде дурды. Ол ерде шәгиртлеринден ыбарат бир улы мәреке ве бүтин Яхудадан, Иерусалимден, Сайда ве Суруң кенар якала рындан Оны диңлемәге, сыркавлыгындан ачылмага гелен улы халк көпчүлиги барды. Ал-арвахлардан ыза чекйәнлер-де шыпа тапярдылар. Бүтин мәреке Оңа эл дегирҗек болуп дырҗашярды. Чүнки Ондан гүйч чыкып, хеммесине шыпа берйәрди.
Иса шәгиртлерине гарап дийди: Эй гарыплар, сиз багтлысыңыз, чүнки Худайың Патышалыгы сизиңкидир. Шинди ачлар, сиз багтлысыңыз, чүнки доярсыңыз. Шинди аглаянлар, сиз багтлысыңыз, чүнки гүлерсиңиз. Ынсан Оглы себәпли адамлар сизи йигренип, араларындан кован вагтлары, сизе сөгүп, адыңызы ямана чыкаран вагтлары сиз багтлысыңыз! Шол гүн шатланың, бегенчден бөкүң, чүнки гөкде алҗак сылагыңыз улудыр. Оларың аталары-да пыгамберлере шейле эдендирлер. Эмма вай сизе, эй байлар! Чүнки сиз өз теселлиңизи алансыңыз. Бай сизе, эй, шинди доклар! Чүнки сиз ач галарсыңыз. Бай сизе, эй шинди гүлйәнлер! Чүнки сиз яс тутуп агларсыңыз. Бүтин адамлар сизи тарыплан махалы вай халыңыза! Чүнки оларың аталары ялан пыгамберлере-де шейле эдендирлер.
Эмма, эй, Мени диңлейәнлер, сизе диййәрин, душманларыңызы сөйүң, өзүңизи йигренйәнлере ягшылык эдиң. Өзүңизе гаргаянлар барада ягшы дилегде болуң, өзүңизи ынҗыдянлара дога эдиң. Бир яңагыңа урана ол яңагыңы-да тут. Донуңы алана көйнегиңи алдырмаҗак болма. Саңа дилег салана бер, өзүңден бир зат аландан ызына дилеме. Адамларың өзүңизе нәме этмегини ислейән болсаңыз, сиз-де олара шейле эдиң. Сиз өзүңизи сөй йәнлери сөййән болсаңыз, мунуң билен нәме абрай газанярсыңыз? Чүнки гүнәкәрләр-де өзлерини сөййәнлери сөййәрлер. Сиз өзүңизе ягшылык эдйәнлере ягшылык эдйән болсаңыз, мунуң билен нәме абрай газанярсыңыз? Чүнки гүнәкәрлер-де муны эдйәрлер. Ызына алмак тамасы билен карз берйән болсаңыз, мунуң билен нәме абрай газанярсыңыз? Чүнки гүнәкәрлер-де долы ызына алмак ниети билен гүнәкәрлере карз берйәрлер. Душманларыңызы сөйүң, ягшылык эдиң, ызына алмагы умыт этмән карз бериң. Шейлеликде, байрагыңыз улы болуп, Хеммелерден Бейик боланың огуллары боларсыңыз. Чүнки Ол гадыр билмезлере-де, яманлара-да мәхрибандыр. Атаңызың рехимдар болшы ялы, сиз-де рехимдар болуң.
Башгаларың үстүнден хөкүм чыкармаң, сизиң-де үстүңизден хөкүм чыкарылмаз. Иш кесмәң, сизе-де иш кесилмез. Багышлаң, сиз-де багышланарсыңыз. Бериң, сизе-де берлер. Гуҗагыңыза басылып силкеленип, пүрепүр, оңат өлчег билен берлер. Чүнки хайсы өлчег билен өлчесеңиз, шол өлчег билен-де сизе өлчелер. Иса олара бир тымсал хем айтды: Көр көри идип билерми? Икиси хем гуя гачаймазмы? Шәгирт өз мугаллымындан ёкары дәлдир, йөне кәмиллешенсоң, хер кес өз мугаллымы ялы болар. Нәме үчин сен доганың гөзүндәки чөпи гөр гөрүп-де, өз гөзүңдәки агаҗы сайгармаярсың? Я-да өз гөзүңдәки агаҗы гөрмән, доганыңа нәхили: Доган! Гел, сениң гөзүңдәки чөпи чыкарайын дийҗек? Эй икийүзли! Илки өз гөзүңден агаҗы чыкар. Онсоң доганың гөзүндәки чөпи чыкармак үчин оңат сайгарарсың.
Чүнки эрбет миве берҗек оңат агач болмаз, оңат миве берҗек эрбет агач-да ёкдур. Агач өз мивесинден таналяндыр. Себәби не тикенден инҗир алыняндыр, не-де чалыдан үзүм йыгыляндыр. Оңат адам йүрегиниң оңат хазынасындан оңат зат чыкаряндыр. Эрбет адам-да йүрегиниң эрбет хазынасындан эрбет зат чыкаряндыр. Чүнки онуң агзы йүрегинден җошаныны сөзлейәндир. Нәме үчин Маңа Я Реб! Я Реб! дийип-де, айданларымы этмейәрсиңиз? Мениң яныма гелйән, Мениң сөзлерими эшидип, олары берҗай эдйән адамың ким ялыдыгыны Мен сизе айдайын. Ол бир өй салан адам ялыдыр. Бу адам ери чуң газып, бинаны бир гаяның үстүнде тутды. Сил геленде болса деря ол өе уруп, оны гымылдадып билмеди. Чүнки онуң бинасы гаяның үстүнде тутулыпды. Йөне Мениң сөзлерими эшидип-де, берҗай этмедик топрагың үстүнде бинятсыз өй салан адам ялыдыр. Деря ол өе уран бадына, өй йыкы лып, онуң даргайшы горкунч болды.
7 Иса бүтин бу сөзлери халка эшитдирип боландан соң, Капернаума барды. Бир йүзбашының эзиз гөрйән хызматкәри сыркавлап, өлүм яссыгында ятырды. Йүзбашы Иса барадакы гүррүңлери эшиденде, барып, хызматкәрини сагалтмагы Ондан хайыш этсинлер дийип, ехудыларың бирнәче яшулусыны Онуң янына иберди. Олар хем Исаның янына геленлеринде, Оңа чыны билен ялбарып, дийдилер: Ол муны этмегиңе мынасыпдыр. Чүнки ол бизиң миллетимизи сөййәр, синагоганы-да бизе шол салып берди. Иса олар билен биле гитди. Ол онуң өйүне голайланда, йүзбашы достларыны иберип, Оңа шейле дийди: Я Реб, зәхмет чекме. Сениң өйүме гелмегиңе мен мынасып дәл. Шонуң үчин хем мен өзүми Сениң яныңа гелмәге мынасып гөрмедим, йөне бир сөз айт, мениң хызматкәрим сагалар. Чүнки мен бир гол астындакы адам, мениң гол астымда хем эсгерлер бар, бирине: Гит диййәрин, гидйәр, ене бирине: Гел диййәрин, гелйәр, хызматкәриме: Шуны эт диййәрин, эдйәр. Иса муны эшиденде, оңа хайран галды, ызына дүшүп гелйән халайыга йүзленип, шейле дийди: Сизе диййәрин, Мен хатда Ысрайылда-да бейле иманы гөремок. Ибериленлер өе гайдып геленлеринде, сыркав хызматкәр сагалан экен.
Эртеси Иса Наин диен шәхере гитди. Шәгиртлериниң көпүси ве улы мәреке хем Онуң билен биле гитди. Иса шәхериң дервезесине голайланда, ине, бир өлини уградып барярдылар. Ол дул галан эҗесиниң ялңыз оглуды. Шәхер халкының биртопары хем аялың янындадылар. Реб энәни гөренде, оңа хайпы гелип, дийди: Аглама! Барып табыда элини дегирди, гөлегчилер хем дурдулар. Ол дийди: Эй, яш йигит! Саңа диййәрин, тур! Өли еринден галып отурды-да, геплемәге башлады. Иса оны энесине говшурды. Хеммелере горкы аралашды. Олар: Арамызда бир улы пыгамбер пейда болупдыр, Худай Өз халкыны идемәге гелипдир дийип, Худайы шөхратландырдылар. Иса хакдакы бу гүррүң бүтин Яхуда, думлы-душа яйрады.
Яхяның шәгиртлери буларың әхлисини оңа хабар бердилер. Яхя-да өз шәгиртлеринден икисини янына чагырып, Ребден: Сен шол гелҗек Месихми я биз башга бирине гарашмалымы! дийип, сорамага Онуң янына иберди. Олар Онуң янына гелип, шейле дийдилер: Чокундырыҗы Яхя бизи Сениң яныңа: Сен шол гелҗек Месихми я биз башга бирине гарашмалымы? дийип сорамага иберди. Эдил шол вагт Иса биртопар адамлары сыркавлыклардан, дертлерден ве эрбет рухлардан сагалт ды. Көп көрлериң гөзүни ачды. Шейлеликде, Ол җогап берип олара дийди: Гидиң-де, гөрүп-эшиденлериңизи Яхя хабар бериң: Көрлер гөрйәр, агсаклар йөрейәр, хейвере кеселлилер тәмизленйәр, керлер эшидйәр, өлүлер дирелйәр, гарыплара Хош Хабар вагыз эдилйәр. Мен себәпли бүдремедик багтлыдырө! Яхяның иберен адамлары гиденден соң, Иса халайыга Яхя хакда гүррүң бермәге дурды: Чөле нәме гөрмәге гитдиңиз? Елиң ыраян гамшынымы? Эйсем, нәме гөрмәге гитдиңиз? Непис эшиклер гейнен бир адамымы? Ине, непис эшиклер гейнип, зовкы-сапада яшаянлар патышаларың көшклериндедир. Эйсем нәме гөрмәге гитдиңиз? Бир пыгамберими? Хава, сизе айдярын, ол пыгамберден хем артыкдыр. Барасында: Ине, Мен Өз хабарчымы Сениң өңүңден иберйәрин. Ол өңден гидип, Сениң ёлуңы тайяр лар дийип язылан шудур. Сизе диййәрин, аялдан догланларың арасында Чокундырыҗы Яхядан улы пыгамбер ёк, йөне Худайың Патышалыгында иң кичи хем ондан улудыр. Оны диңлән бүтин халайык хем салгытчылар Худайың ёлуны оңладылар. Себәби Яхя тарапындан чокундырылдылар. Йөне фарисейлер билен канунчылар онуң тарапындан чокундырылман, Худайың өзлери хакдакы ниетинден боюн гачырдылар. Шонда Иса дийди: Бу неслиң адамларыны Мен киме меңзедейин? Олар киме меңзейәр! Олар базар еринде отурып, өз ёлдашларына: Сизе түйдүк чалдык, танс этмедиңиз, агы этдик, агламадыңыз дийип гыгырян чагалара меңзейәрлер. Чүнки Чокундырыҗы Яхя гелди, ол не чөрек иййәр, неде шерап ичйәр, сиз болса оңа җынлы диййәрсиңиз. Ынсан Оглы гелди, иййәр хем ичйәр, сиз: Ине, хоран, аракхор, салгытчы, гүнәкәрлериң досты диййәрсиңиз. Йөне акылдарлык өзүниң бүтин чагалары тарапындан тассыкланды.
Фарисейлерден бири Исадан өзи билен биле нахар иймегини хайыш этди. Ол хем яңкы фарисейиң өйүне барып, сачак башында отурды. Ине, ол шәхерде бир гүнәкәр аял барды. Ол Исаның фарисейиң өйүнде сачак башында отураныдан хабарлы боланда, бир ак мермер гапда атыр ыслы яг гетирди. Ызда, Онуң аягына якын дуруп, аглап, гөзяшлары билен Онуң аягыны ювмага дурды. Онсоң өз сачы билен сүпүрип, аякларындан өпүп, ыслы яг билен яглады. Исаны өйүне чагыран фарисей муны гөренде: Бу Адам пыгамбер болса, онда Өзүне элини дегирйән аялың кимдигини, нәхилидигини билерди. Бу аял бир гүнәкәр ахырын дийип, ичини геплетди. Иса оңа: җогап берип дийди: Симун! Саңа бир айтҗак задым бари. Ол хем: Айдыбер, Мугаллым дийди. Иса дийди: Ики адам бир карз бериҗә бергилиди. Бириниң бәш йүз динар, бириниң хем элли динар бергиси барды. Оларың бермәге затлары болмансоң, карз бериҗи икисиниң хем бергисини багышлады. Инди Маңа айт, оларың хайсысы оны көп сөер? Симун җогап берип дийди: Мениң пикиримче, өзүне көпрәк багышланан. Иса дийди: Догры пикир эдтдиң. Онсоң аяла тарап өврүлип, Симуна дийди: Бу аялы гөрйәңми? Мен сениң өйүңе гелдим, сен Маңа аягым үчин сув-да бермедиң. Эмма ол Мениң аягымы гөзяшлары билен ювуп, сачы билен сүпүрди. Сен мени өпмедиң, эмма бу аял гелелим бәри, ызыны үзмән аякларымдан өпүп отыр. Сен Мениң башымы зейтун ягы билен-де ягламадың, эмма бу аял аякларымы ыслы яг билен яглады. Шонуң үчин саңа айдярын, онуң көп болан гүнәлери багышланды. Шейле, ол көп сөййәр. Эмма кимиң аз багышланса, аз-да сөер. Аяла болса дийди: Сениң гүнәлериң багышланды. Онуң билен биле сачак башында отуранлар: Гүнәлери-де багышлаян бу кимкә? дийшип, ичлерини геплетмәге башладылар. Иса болса аяла дийди: Иманың сени халас этди. Сагаман гит.
8 Шундан соң, Иса шәхер-шәхер, оба-оба айланып, вагыз эдип, Худайың Патышалыгының хош хабары ны билдирйәрди. Он ики шәгирт ве эрбет рухлардан хем сыркавлыклардан гутулан кәбир аяллар, ичинден еди җын чыкан Магдалалы дийилйән Меръем, Хиродесиң өйүни доландырян Хузаның аялы Юханна, Сузанна ве башга-да биртопар аяллар Онуң янындады. Олар өз эмләклери билен Оңа гуллук эдйәрдилер.
Көп халайык үйшүп, хер шәхерден Исаның янына йыгнананларында, Ол тымсал билен гүррүң берди: Бир дайхан экин экмәге гидйәр. Экип йөркә, тохумларың бирнәчеси ёлуң кенарына дүшйәр, депеленйәр ве гөгүң гушлары гелип, оны иййәрлер. Бирнәчеси хем дашлыга дүшүп, гөгерен бадына гураяр, чүнки ызгар ёк экен. Бирнәчеси тикенлериң арасына дүшйәр, тикенлер олар билен өсүп, олары басяр. Бирнәчеси-де говы ере дүшенсоң, гөгерип, йүз эссе хасыл берйәр. Булары айдансоң: Киминң эшитмәге гулагы бар болса, эшитсин! дийип гыгырды. Шәгиртлери Ондан: Бу тымсалың манысы нәме? дийип сорадылар. Ол дийди: Худайың Патышалыгының сырларына дүшүнмек укыбы сизе берилди, йөне башгаларына гөзләп гөрмесинлер, эшидип дүшүнмесинлер дийип, тымсаллар билен айдыляр. Тымсалың манысы шейле: Тохум Худайың сөзүдир. Ёлуң кенарындакылар сөзи эшидйәнлердир, йөне соң иблис гелип, иман этмесинлер, гутулмасынлар дийип, сөзи оларың йүпергинден айыряр. Дашлык ере дүшенлер болса сөзи эшиденлеринде шатлык билен кабул эдйәнлердир. Йөне олар көклериниң ёклугы үчин, аз вагтлайын иман эдип, сынаг вагты имандан дәнйәрлер. Тикенлер арасына дүшенлер болса сөзи эшидйәнлердир, йөне бу яшайшың гайгылары, байлыклары, кейпи-сапасы олары барха богяр, олар хасыл бермейәр лер. Говы топракдакылар Сөзи эшидип, оны ягшы хем ак йүрекде саклап, сабыр билен миве берйәнлердир.
Хич ким чыраны якып-да, үстүни бир гап билен өртйән дәлдир я чарпаяның ашагында гойян дәлдир. Гайтам, ичерик гиренлер ышыгы гөрер ялы, оны чыраданың үстүнде гойяндыр. Чүнки белли болмаҗак гизлин зат ёкдур, билнип үсти ачылмаҗак яшырын зат ёкдур. Шонуң үчин, эшидишиңизе үнс бериң, чүнки кимде бар болса, оңа берлер, йөне кимде ёк болса, өзүнде бардыр дийип гүман эдйәни хем ондан алнар.
Исаның эҗеси билен доганлары Оны гөрмәге гелди, йөне мәреке зерарлы, янына барып билмедилер. Оңа: эҗең билен доганларың дашарда дурлар, Сени гөрмек ислейәрлер дийип хабар берилди. Эмма Иса җогап берип дийди: Мениң эҗем, доганларым, Худайың Сөзүни диңләп, оны берҗай эдйәнлердир.
Бир гүн Иса шәгиртлери билен бир гайыга мүнүп, олара дийди: Көлүң аңырсына гечелиң. ейлеликде, уградылар. Баряркалар, Ол ука гитди. Көлде бирден гүйч ли ел туруп, гайыга сув долуп башлады, олар ховплы ягдая дүшдүлер. Шәгиртлер барып, Оны оярып дийдилер: Уссат, Уссат, хеләкленип барярыс! Иса туруп, еле хем чайканян сува кәеди, олар-да ятды, шейле ими-салалык болды. Ол шәгиртлерине дийди: Сизиң иманыңыз ханы? Олар болса геңиргенишип, горкушып, бири-бирлерине: Бу ким? Бу еле хем сува буйрук берйәр, олар-да гулак асяр дийишдилер.
Олар Җелиләниң гаршысында ерлешен гадаралыларың юрдуна гелдилер. Иса кенарда гайыкдан дүшенде, Оңа шол шәхерден болан ве кән вагт бәри җыны бар бир адам габат гелди. Бу эгинбаш геймән, өйде яшаман, мазарларың ичинде яшарды. Ол Исаны гөренде гыгырып, Онуң өңүнде ере йүзин йыкылып, батлы сес билен дийди: Эй Иса! хеммелерден бейик Худайың Оглы, мениң билен нәме ишиң бар? Саңа ялбарярын, мени гынама. Чүнки Иса арваха ол адамдан чыкмагы буйрупды, себә би арвах оны йыгы-йыгыдан тутярды. Мунуң үчин ол адамы зынҗырлап, күнделәп саклардылар. Эмма ол баглары гырарды, җын оны чөллере чекерди. Иса ондан: Адың нәме? дийип сорады. Ол хем: Легион дийип җогап берди. Чүнки оңа көп җын гирипди. Җынлар өзлерине довзах чукурына гитмеги буюрмасын дийип, Иса ялбардылар. Шол ерде дагың үстүнде бир улы доңуз сүрүси отлап йөрди. Җынлар доңузларың ичине гирмәге ругсат бермеги үчин Оңа ялбардылар. Ол хем ругсат берди. Олар яңкы адамдан чыкып, доңузлара гирдилер. Сүри болса учутдан көлүң ичине пайырдашып гарк болды. Чопанлар болан зады гөренлеринде гачып, шәхердир обалара муны хабар бердилер. Халайык-да болан зады гөрмек үчин чыкып, Исаның янына гелди. Олар ичинден җынларың чыкан адамының гейнип, Исаның аякларының дүйбүнде отураныны, акылының хем ериндедигини гөрүп горкдулар. Бу ваканы гөренлер болса җын уран адамың нәхили сагаланыны олара гүррүң бердилер. Онсоң гадаралылар юрдуның бүтин илаты Исадан янларындан гитмегини хайыш этдилер, себәби олара улы горкы аралашыпды. Иса-да гайыга мүнүп, ызына гайтды. Эмма ичинден җынлар чыкан адам Онуң янында болмак үчин, Иса ялбарды. Иса-да: Бар, өйүңе гайт, Худайың саңа эденлерини гүррүң бер дийип, оны угратды. Ол хем гидип, Исаның өзүне эденлерини бүтин шәхере җар этди.
Иса ызына өврүлип геленде, халк Оны гаршылады, чүнки хеммелер Оңа гарашярды. Ине, синагоганың башлыгы болан Яйрус атлы бир адам гелип, Исаның аягына йыкылып, Ондан өйүне бармагы хайыш этди. Чүнки онуң он ики яшларындакы екеҗе гызы өлүм яссыгында ятырды. Иса ол ере барярка, халайык хер яндан Оны гысярды. Ол ерде он ики йылдан бәри ган акмасы тутуп, барёгуны тебиплере харч эдип-де, хич бирисинден шыпа тапмадык бир аял барды. Ол Исаның еңсесинден барып, Онуң гейиминиң сыйына элини дегирди велин, шол бада онуң ган акмасы кесилди. Иса дийди: Маңа ким эл дегирди! Хеммелер инкәр эденде, Петрус билен янындакылар: Уссат! Халк дашыңы алып, Сени гысып-говруп баряр, Сен болсаң: Маңа ким эл дегирди? диййәрсиң дийдилер. Эмма Иса дийди: Маңа бири элини дегирди, чүнки Мен Өзүмден бир гүйҗүң чыканыны аңдым. Аял гизлин галып билмәнини гөрүп, титрәп, Онуң өңүнде ере йыкылды. Бүтин халкың өңүнде нәме үчин Оңа элини дегренини, шол бада хем шыпа тапаныны айтды. Иса оңа дийди: Гызым! Иманың саңа шыпа берди. Саг-аман гит. Иса бу сөзлери айдып дурка, синагога башлыгының өйүнден бири гелип: Гызың айрылды, Мугаллыма зәхмет берип йөрме дийди.
Эмма Иса муны эшиденде оңа дийди: Горкма, диңе иман эт, ол гугтулап. Өе гелип етенлеринде болса Петрус, Яхя, Якуп ве гызың эне-атасындан башга хич киме Өзи билен ичерик гирмәге ругсат этмеди. Хеммелер гыза аглашып, яс тутуп отырдылар. Иса дийди: Агламаң, ол өленок, уклап ятыр. Гызың өлүдигини билйәндиклери үчин, Оңа гүлүшдилер. Эмма Иса хеммелери дашарык ковуп, гызың элинден тутды-да, гыгырып: Гызым, гал! дийди. Онуң рухы ызына гелип, гыз шол бада ёкары галды. Иса оңа нахар берилмегини буюрды. Гызың эне-атасы гең галды. Иса болса нәме боланыны хич киме айтмазлыгы табшырды.
9 Иса он ики шәгирдини бир ере чагырып, олара бүтин җынлары ковмага, сыркавлыклара эм этмәге, гүйч хем ыг тыяр берип, Олары Худайың Патышалыгыны вагыз этмәге, сыркавлара шыпа бермәге ёллады. Олара дийди: Ёл үчин хич зат алмаң: не таяк, не торба, не чөрек, не пул, не-де ики көйнек. Хайсы өе барсаңыз, шол ерде галып, шол ерден хем ёла чыкың. Сизи ниреде кабул этмеселер, шол шәхерден чыкып баряркаңыз, олара гүвәлик болар ялы, аягыңызың тозуны какың. Олар-да ёла дүшүп, оба-оба айландылар, Хош Хабары ыглан эдип, хемме ерде шыпа бердилер. Тетрарх Хиродес болан вакаларың барыны эшидип, гаты алҗырады. Чүнки кәбирлери: Яхя өлүмден дирелипдир, Кәбирлери: Ыляс пейда болупдыр, башгалары хем: Гадым пыгамберлериң бири дирелипдир дийишйәрдилер. Хиродес болса: Мен Яхяның башыны кесдим, йөне бу хабарларыны эшидйән Адамым кимкә? дийип, Оны гөрҗек болярды.
Ресуллар ызларына өврүлип геленлеринде эден ишлерини Иса хабар бердилер. Ол хем олары янына алып, Бетсайда диен шәхериң голайында бир чола ере чекилди. Халайык мундан хабарлы болуп, Онуң ызындан барды. Ол хем олары оңат гаршылап, Худайың Патышалыгы хакда гүррүң берип, шыпа мәтәчлери сагалтды. Гүн яшып барярка, Онкилер Иса гелип дийдилер: Халкы гойбер, төверекдәки обалара, мейданлара гидип, ятара ер ве азык тапсынлар. Чүнки биз бир чола ерде. Эмма Ол дийди: Олара сиз иере зат бериң. Олар хем: Гидип, бүтин бу халайыга иймит сатын алмасак, бизиң бәш чөрек билен ики балыкдан башга задымыз ёк дийдилер. Себәби, олар бәш мүңе голай адамды. Эмма Иса шәгиртлерине дийди: Олары элли-эллиден топар-топар бөлүң-де отурдың. Олар хем шейле эдип, хеммелери отуртдылар. Иса болса бәш чөрек билен ики балыгы алып, гөге бакып, олар үчин шүкүр этди-де, халка пайлар ялы, бөлүшдирип, шәгиртлерине берди. Хеммелер ийип дойды, артып галан чөрегиң дөвүмлерини болса йыгнап, он ики себеди долдурдылар.
Бир гүн Иса екеликде дога эдйәрди, шәгиртлери хем Онуң янындады. Иса олардан: Халк Маңа ким диййәр? дийип сорады. Олар-да җогап берип дийдилер: Чокундырыҗы Яхя диййәрлер. Кәбирлери-де Ыляс, кәбирлери хем гадым пыгамберлериң бири дирелипдир диййәр. Олара дийди: Сиз Маңа ким диййәрсиңиз? Петрус җогап берип дийди: Сен Худайың Месихисиң. Иса болса муны хич киме айтмаң дийип, олара берк табшырды. Ене дийди: Ынсан Оглы көп гөрги гөрмели, яшулулар, баш руханылар ве канунчылар тарапындан рет эдилмели, өлдүрилмели ве үчүнҗи гүн дирелмелидир. Хеммелере дийди: Ким Мениң ызыма эермек ислейән болса, өзүни инкәр этсин-де, хер гүн хачыны алып, ызыма дүшсүн. Чүнки ким җаныны халас этмек ислесе, оны йитирер, йөне ким җаныны Мениң угрумда йитирсе, оны халас эдер. Себәби бир адам бүтин дүнйәни газанып-да, өзүни ёгалтса я өзүне зыян етирсе, оңа нәме пейдасы бар? Ким Менден ве Мениң сөзлеримден утанса, Ынсан Оглы-да Өзүниң, Атасының ве мукаддес перишделериң шөхраты билен гелен махалы ондан утанар. Эмма сизе догрусыны айдярын, бу ерде дуранларың арасында Худа йың Патышалыгыны гөрмезден өң өлүми датмаҗак кәбир адамлар бар.
Бу сөзлери айданындан секиз гүне голай вагт геченсоң, Иса Петрусы, Яхяны ве Якубы янына алып, дога этмәге дага чыкды. Дога эдип отырка, Онуң йүз кешби үйтгәп, эгинбашы ялдырап агарды. Ине, ики адам Онуң билен гүррүң эдип дурдулар. Бу Муса билен Ылясды. Олар шөхрат билен пейда болуп, Онуң Иерусалимде амала аш җак айрылышы хакда гүррүң эдйәрдилер. Петрус билен онуң янындакылары укы басмарлаярды, йөне укудан ачыланларында, Исаның шөхратыны хем Онуң янында дуран ики адамы гөрдүлер. Муса билен Ыляс Исаның янындан айрылып баряркалар, Петрус нәме диййәнини билмән Оңа дийди: Уссат, Бизе бу ерде болмак говы; үч чадыр гуралы, бирини Саңа, бирини Муса, бирини Ыляса. Петрус булары айдып дурка, бир булут гелип, олара көлеге салды. Олар булуда гиренлеринде горкдулар. Булутдан: Мениң сөйгүли Оглум Бу! Оны диңләң диен бир сес гелди. Бу сес гелен вагты, Иса еке галды. Шәгиртлер болса дымып, гөрен затлары барада хич киме шол гүнлерде гүррүң бер медилер.
Шол гүнүң эртеси дагдан иненлеринде, бир улы мәреке Исаны гаршылады. Ине мәрекәниң ичинден бир адам гыгырып дийди: Мугаллым! Саңа ялбарярын, мениң оглума бир серет, чүнки ол мениң ялңыз чагам. Ине, оны бир рух тутяр-да, чага бирден чыгыряр. Рух силтерләп, онуң агзындан ак көпүк гетирип, пагыш-пара эденден соң, ондан зордан айрыляр. Оны чыкармаклары үчин, Сениң шәгиртлериңе ялбардым, йөне олар башармадылар. Иса җогап берип дийди: Эй, ёлдан чыкан имансыз несил! Мен хачана ченли сиз билен биле болуп, сизе чыдайын? Оглуңы бәрик гетир. Чага Исаның янына гелйәркә, җын оны ере уруп, көп силтерледи. Эмма Иса арваха кәйәп, чаганы сагалдып, атасына говшурды. Хеммелер Худайың бейикдигине тәсин галдылар. Хеммелер Исаның бүтин ишлерине тәсин галышып дуркалар, Ол Өз шәгиртлерине дийди: Бу сөзлер гулагыңызда галсын: Ынсан Оглы ынсан элине берлер. Эмма олар бу сөзе дүшүнмедилер. Сөз олар акыл етирмез ялы яшырынды, олар хем бу барада Исадан сорамага чекиндилер.
Шәгиртлериң арасында хайсының улудыгы барада чекишме чыкды. Иса оларың йүрегиндәки пикири аңып, бир чаганы алды-да, янында дурузды. Онсоң олара дийди: Ким бу чаганы Мениң адымдан кабул этсе, Мени кабул этдигидир. Ким-де Мени кабул этсе, Мени Ёлланы кабул этдигидир. Сизиң араңызда ким хеммеден кичи болса, ол улы болар. Яхя дийди: Мугаллым! Биз Сениң адың билен җынлары чыкарян бир адамы гөрүп, оны бөкдедик, чүнки ол бизиң билен бирликде Сениң ызыңа эеренок. Иса оңа дийди: Оны бөкдемәң! Чүнки ким сизе гаршы болмаса, сизиң тарапдарыңыздыр.
Гөге алынмалы махалы голайланда, Иса Иерусалиме тарап айгытлы ёла дүшди. Ол Өзүнден өң бирнәче чапары ёллады. Олар хем Оңа тайярлык гөрмек үчин барып, самариялыларың бир обасына гирдилер. Эмма Оны ол ерде кабул этмедилер, чүнки угры Иерусалиме тарапды. Шәгиртлери Якуп билен Яхя муны гөрүп дИйдилер: Я Реб! Олары хеләк этсин дийип, Ылясың эдиши ялы, гөкден от ягдырмагымызы ислейәрсиңмисиң? Иса өврүлип, олара кәеди, дийди: Сиз хайсы рухдандыгыңызы билмейәрсиңиз. Ынсан оглы адамлары хеләк этмәге дәл, халас этмәге гелди. Онсоң башга оба гитдилер.
Ёл билен баряркалар, бир адам Оңа дийди: Я Реб! Сен нирә гитсең, мен-де ызыңа дүшерин. Иса оңа дийди: Тилкилериң сүрени, гөк гушларының хөвүртгеси бардыр; йөне Ынсан Оглуның башыны гояра-да ери ёкдур. Башга бирине: Муениң ызыма дүш дийди. Эмма ол: Я Реб! Ругсат эт, өңүрти гидип, какамы җайлайын дийди. Эмма Иса оңа дийди: Гой, өлүлер өз өлүлерини җайласынлар, йөне сен гит-де, Худайың Патышалыгыны вагыз эт. Ене бириси дийди: Я Реб! Сениң ызыңа дүшейин, йөне ругсат бер, өңүрти өз машгалам билен хошлашайын. Иса оңа дийди: Элине азалы алансоң, ызына середйән адам Худайың Патышалыгына ярашмаз. 10 Шундан соң, Реб башга етмиш адамы белләп, олары Өз гитҗек болуп йөрен әхли шәхерлерине, ерлерине ики-икиден өңүнден ёллады. Олара дийди: Хасыл бол, йөне ишгәр аз. Хасылыны йыгмага ишгәр иберер ялы, хасыл эеси Реббе ялбарың. Гидиң! Ине Мен сизи мөҗеклер арасына гузулар ялы ёллаярын. Яныңыза не халта, не торба, не-де чарык алың. Ёлда хич киме салам бермәң. Хайсы өе барсаңыз, өңүрти: Бу өе парахатлык! дийиң. Ол өйде парахатлыгы сөййән адам бар болса, саламыңыз онуң үстүне гонар, ёк-да болса, ене өзүңизе өврү лер. Ол өйде галып, оларың беренлерини ийип-ичиң, чүнки ишгәр өз муздуна мынасыпдыр. Өйденөе гитмәң. Бир шәхере барып, кабул эдилениңизде, өңүңизде нәме гоюлса, шоны ийиң. Ол ердәки сыркавлара шыпа бериң-де: Худайың Патышалыгы сизе голайлады дийиң. Эмма бир шәхере барып, кабул эдилмәниңизде, онуң көчелерине чыкың-да дийиң: Шәхериңизде аягымыза япышан тозаны-да сизе гаршы какярыс. Йөне Худайың Патышалыгының өзүңизе голайлашаныны билиң. Мен сизе шол гүнде Содомың ягдайының ол шәхериң ягдайындан хас еңил болҗагыны айдярын. Бай саңа, эй Хоразин! Бай саңа, эй Бетсайда! Сизде йүзе чыкан мугҗызалар Сур ве Сайдада йүзе чыкан болсады, онда олар эййәм җул хем күлүң ичинде отурып тоба эдердилер. Эмма магшар гүни Сур ве Сайданың ягдайы сизиң яг дайыңыздан хас еңил болар. Сен эй Капернаум, арша гөтерилерсиңми? Ёк, довзаха ченли ашак ташланарсың. Сизи диңлән Мени диңләр, сизи рет эден Мени рет эдер. Мени рет эден болса, Мени Ёлланы рет эдер. Ол етмиш шәгирт шатлык билен өврүлип дийдилер: Я Реб! Сениң адыңы агзанымызда, җынлар хем бизе боюн болярлар. Иса олара дийди: Мен шейтаның гөкден йылдырым ялы болуп ашак иненини гөрдүм. Ине, сизе йыланлары, ичянлары ве душманың бүтин гүйҗүни депелемәге ыгтыяр бердим, хич зат сизе зыян етирмез. Йөне рухларың сизе боюн болмагына дәл-де, атларыңызың гөкде язылмагына бегениң. Шол сагатда Иса Мукаддес Рух аркалы шатланып, дийди: Эй ериң-гөгүң Ребби Атам, Сениң бу затлары акылдарлардан, дүшүнҗелилерден яшырып, кичиҗик чагалара аян эдениңе шүкүр эдйәрин! Хава, Ата! Чүнки Сениң халайшың шейледи. Онсоң шәгиртлерине йүзленип дийди: Хемме зады Маңа Атам табшырды, Оглуң кимдигини Атадан башга хич ким бил мез. Атаның хем кимдигини Атадан башга хич ким билмез. Атаның хем кимдигини Огулдан ве Оглуң әшгәр этмек ислейән адамларындан башга хич ким билмез. Йөрите шәгиртлере йүзленип, дийди: Сизиң гөрйән затларыңызы гөрйән гөзлер не багтлы! Сизе айдярын, көп пыгамберлер, патышалар сизиң гөрйәнлериңизи гөрмек иследилер, йөне гөрмедилер, сизиң эшидйәнлериңизи эшитмек иследилер, йөне эшитмедилер.
Ине бир канунчы туруп, Оны сынап дийди: Мугаллым! Эбеди яшайшы мирас алмак үчин, мениң нәме этмегим герек? Иса җогап берди: Канунда нәме язылыпдыр? Сен нәхили каярсың? Ол хем җогап берип дийди: Худайың Ребби бүтин йүрегин, бүтин җаның, бүтин гүйҗүң ве бүтин дүшүнҗәң билен сөй, гоңшыңы өзүң ялы сөй. Иса оңа: Догры җогап бердиң, шуны эт, яшарсың дийди. Эмма ол өзүни акла җак болуп, Иса дийди: Мениң гоңшым ким? Иса онуң җогабында дийди: Бир адам Иерусалимден Эриха барярка, гаракчыларың элине дүшйәр. Олар онуң эшиклерини эгнинден сыпырып алярлар-да, оны енҗип, чалаҗан ташлап гидйәрлер. Төтәнликде бир руханы шол ёлдан барярка, ол адамы гөренде, ёлуң ол тарапы билен гечип гидйәр. Онсоң бир левили-де шол ере гелип, оны гөренде, ёлуң ол тарапы билен гечип гидйәр. Йөне шол ёлдан гечип барян бир самариялы онуң үстүнден гелйәр, оны гөрүп йүреги аваяр. Онуң янына барып, яраларына зейтун ягы билен шерап гуюп, яраларыны сараяр. Онсоң ол адамы өз эшегине мүндүрип, бир мыхманхана гетирип, оңа гарашык эдйәр. Шол гүнүң эртеси ики динар чыкарып мыхманханача берип: Муңа гарашык эт, артыкмач нәме харҗың чыкса, өврүлип гелйәркәм берерин диййәр. Сениң пикириңче, бу үч адамың хайсысы гаракчыларың элине дүшен адамың гоңшусы боляр? Канунчы җогап берди: Оңа рехим эден адам. Иса хем оңа: Бар, сен-де шонуң ялы эт дийди.
Иса билен шәгиртлери ёлларына довам эдип баряркалар, Ол бир оба гирди. Ол обада Марта атлы бир аял Оны өйүне мыхман алды. Бу аялың Меръем атлы бир гыз доганы барды. Ол Исаның аягына якын отурып, Онуң сөзлерине гулак асярды. Марта хызмат билен башагай болуп йөршүне, Исаның янына гелип дийди: Я Реб! Гыз доганымың мениң еке өзүме хызмат этдирип йөрмеги сениң первайыңа дәлми? Оңа айт, маңа көмеклешсин. Иса хем оңа җогап берип дийди: Муарта, Марта! Сен көп затлара аладаланып, биынҗалык болярсың. Йөне диңе бир зат герек. Меръем өзүнден алынмаҗак оңат пайы сайлады.
11 Гүнлериң биринде Иса бир ерде дога эдйәрди. Догасыны гутаранда, шәгиртлериниң бири Оңа дийди: Я Реб! Яхяның өз шәгиртлерине өвредиши ялы, Сен хем бизе дога этмеги өврет. Олара дийди: Дога эдеңизде шейле дийиң: Эй, гөкдәки Атамыз! Адың мукаддес болсун. Патышалыгың гелсин; гөкде болшы ялы, ерде-де Сениң ислегиң амала ашсын. Гүнделик чөрегимизи бизе гүнде бер. Гүнәлеримиз багышла. Чүнки биз хем өзүмизе гаршы гүнә эденлериң барыны багышлаярис. Бизи сынага салма; бизи иблисден халас эт. Онсоң Иса олара дийди: Айдалы, сизиң бириңизиң бир досты бар. Ол ярыгиҗе оңа барып, диййәр: Дост! Маңа үч чөрек карз бер. Чүнки бир достум ёлдан мениңкә гелди. Онуң өңүнде гояра задым ёк. Ол хем ичерден она әжогап беип диййәр: Маңа зәхмет берме, гапы эййәм япылды, чагаларым мениң билен биле дүшекде ятыр, мен туруп-да, саңа зат берип билҗек дәл. Сизе диййәрин, яңкы достлук хатырасына туруп, оңа чөрек бермесе-де, онуң хөчҗетлиги үчин нәче ислесе берер. Сизе диййәрин, диләң, сизе берлер; агтарың, тапарсыңыз; гапыны какың, сизе ачылар. Чүнки хер дилән алар, агтаран тапар, гапы какана ачылар. Сизден хайсы ата оглы чөрек диләнде, оңа даш берер? Я-да балык диләнде, балык ерине оңа йылан берер? Я-да юмуртга диләнде, оңа ичян берер? Шейлеликде, эрбет болан сиз өз огланларыңыза оңат сылаглар бермеги билйән болсаңыз, гөкдәки Атаңыз Өзүнден диләнлере хас-да көп Мукаддес Рухы берер!
Бир гезек Иса бир лал җыны ковярды. Җын чыкан бадына, лал адам геплемәге башлады, халайык муңа геңиргенди. Йөне оларың кәбири дийдилер: Ол җынларың ханы Беелзебул аркалы җынлары ковяр. Бейлекилер хем гөкден бир аламат гөркезмегини талап эдип, Оны сынадылар. Эмма Иса оларың пикирлерини билип, дийди: Ичинде бөлүнишик болан патышалык даргар, өз ичинден бөлнен өй йыкылар. Шейтан өз ичинден бөлүнсе, онуң патышалыгы нәхили дурар? Муны сизиң Җынлары Беелзебул аркалы ковяр диййәниңиз үчин айдярын. Мен җынлары Беелзебул аркалы ковян болсам, онда сизиң адамларыңыз олары ким аркалы ковяр? Мунуң үчин, олар сизе казылык эдерлер. Мен җынлары Худайың бармагы аркалы ковян болсам, онда Худайың Патышалыгы сизе гелендир. Долы ярагланан бир гүйчли адам өз өйүни гораян болса, онуң мал-мүлки ховпсузлыкдадыр. Эмма өзүнден гүйчли адам хүҗүм эдип, оны еңсе, онда онуң буйсанян хемме ярагларыны алып, олҗасыны пайлар. Мениң билен биле болмадык Маңа гаршыдыр, Мениң билен биле йыгмадык дагадар. Ал-арвах адамдан чыканда, гурак ерлере айланып, дынчлык гөзлейәр, йөне оны тапманда: Чыкан өйүме өврүлейин диййәр. Доланып геленде, өйүң сүпүрилги, ербе-ердигини гөрйәр. Онсоң гидип, өзүнден хем эрбет еди рухы янына аляр-да, шол ере барып, месген тутяр. Шейлеликде, ол адамың соңкы ягдайы озалкысындан хем эрбет боляр. Иса бу затлары айдып дурка, халайыгың арасындан бир аял сесини гаталдып дийди: Сени догран, Сени эмдирен эне не багтлы! Ол болса җогап берди: Хава, Худайың сөзүни эшидип, оны ерине етирйәнлер хас хем багтлыдыр!
Халайык йыгнаныберенде, Иса дийди: Бу несил эрбет несил, ол аламат талап эдйәр, йөне оңа Юнус пыгамбериңкиден башга аламат берилмез. Юнус Ниневия халкына нәхили аламат болан болса, шонуң ялы-да, Ынсан Оглы бу несле аламат болар. Гүнортаның аял патышасы хөкүм гүнүнде бу неслиң адамлары билен билеликде галып, олары хөкүм эдер. Чүнки ол Сүлейманың пәхимини диңлемек үчин, Әриң ол уҗундан гелди, ине бу ерде Сүлеймандан-да улы Бири бар. Ниневия халкы хөкүм гүнүнде бу несил билен билеликде галып, оны хөкүм эдер, чүнки олар Юнусың вагзы билен тоба этдилер, ине бу ерде Юнусдан улы Бири бар.
Хич ким чыраны якып, гизлин ерде я-да галла өлчегиниң ашагында гойян дәлдир, терсине, ичери гиренлер ышыгы гөрер ялы, оны чыраданың үстүнде гойяндыр. Сениң бедениң чырасы гөзүңдир. Гөзүң саг болса, бүтин бедениң хем ягты болар, гөзүң шикесли болса, бүтин бедениң хем гараңкы болар. Шейлеликде, әгә бол, сендәки ышык гараңкы болаймасын. Сениң бүтин бедениң ягты болуп, хич бир гараңкы ери ёк болса, чыра сени өз шөхлеси билен ягтылдян ялы, бедениң бүтинлей ягты болар.
Иса бу затлары айдып дурка, бир фарисей Оны өйүне нахара чагырды. Ол хем барып, сачак башында отурды. Фарисей Онуң нахардан өң ювунманлыгыны гөренде геңиргенди. Эмма Реб оңа дийди: Ине, сиз фарисейлер кәседир гап-чанагың дашыны арассалаярсыңыз, йөне ичиңиз огрулык хем яманлыкдан долы. Акмаклар! Дашарыны ярадан ичерини-де яратмадымы? Бар задыңыздан садака бериң, ине, хеммеси сизиң үчин арасса болар. Бай гүнүңизе, эй фарисейлер! Чүнки сиз нарпыздан, садап отундан, хер хили гөк өнүмден зекат берйәрсиңиз, йөне адыллык ве Худайың сөйгүсини әсгермезлик эдйәрсиңиз. Сиз булары этмели, бейлекилери-де әсгермезлик этмели дәлдиңиз. Бай гүнүңизе, эй фарисейлер! Чүнки сиз синагогаларда баш күрсүлери, базар ерлеринде салам алмагы сөййәрсиңиз. Бай гүнүңизе! Чүнки сиз белгисиз габырлар ялысыңыз. Бу габырларың үстүнде гезйән адамлар оларың барлыгыны билйән дәлдир. Канунчыларың бири җогап берип Оңа дийди: Эй Мугаллым! Сен бу затлары айтмак билен, бизиң хем гөвнүмизе дегйәрсиң. Ол хем дийди: Бай сизиң хем гүнүңизе, эй канунчылар! Чүнки сиз гөтермеги кын йүклери адамлара йүклейәрсиңиз, өзүңиз болса ол йүклере бир бармагыңызы хем дегирмейәрсиңиз. Бай гүнүңизе! Чүнки сиз пыгамберлериң губурларыны салярсыңыз, олары өлдүренлер болса сизиң аталарыңыз. Шейдип хем, аталарыңызың эден ишлерине гүвәлик берип, олар билен ылалашярсыңыз. Олар пыгамберлери өлдүрдилер, сиз хем оларың губурларыны салярсыңыз. Шу себәпден хем Худайың хикмети айдыпдыр: Мен олара пыгамберлер, ресуллар иберерин, оларың кәбирини өлдүрерлер, кәбирини хем ызарларлар. Шонуң үчин, дүнйә гурлалы дөкүлен бүтин пыгамберлериң ганы шу несилден соралар. Хава, Мен сизе айдярын, Хабылың ганындан башлап, тә гурбанлык эдилйән ер билен ыбадатхана арасында өлдүрилен Зекеряның ганына ченли дөкүлен ганлар шу несилден соралар. Бай гүнүңизе, эй канунчылар! Чүнки сиз билимиң ачарыны алып гитдиңиз, не өзүңиз гирдиңиз, не-де гирҗеклере ёл бердиңиз. Иса ол ерден гиденсоң, канунчылар билен фарисейлер Оны гаты гыссап, бирентек затлара җогап бермегини иследилер. Шейлеликде, Онуң агзындан бир зат гапҗак болуп, дузак гурдулар.
12 Бу аралыкда халкдан мүңлерче адам үйшүшип, бири-бирлерине гысылышып дуркалар, Иса өңүрти Өз шәгиртлерине гүррүң бермәге башлады: Өзүңизи фарисейлериң хамырмаясындан, ягны икийүзлүликден гораң. Үсти ачылмаҗак япык зат, билинмеҗек гизлин зат ёкдур. Гараңкылыкда нәме айтсаңыз, ягтылыкда эшидилер, ички отагларда чакан чавушыңыз тамларың үстүнден ыглан эдилер. Эмма Мен, эй достларым, сизе айдярын, тени өлдүрипде, башга зат этмеги башармаянлардан горкмаң. Кимден горкмалыдыгыңызы Мен сизе айдайын: өлдүренден соң довзаха зыңмага гудраты гүйчли Худайдан горкуң. Хава, сизе айдярын, Ондан горкуң. Бәш серче ики көпүге сатылмаярмы? Муңа гарамаздан, Худай оларың хич бирини унутмаяр. Сизиң башыңызың сачлары хем бүтинлей саналгыдыр. Горкмаң, сиз көп серчелерден гымматлысыңыз. Сизе диййәрин, ким Мени адамларың өңүнде ыкрар этсе, Ынсан Оглы хем оны Худайың перишделериниң өңүнде ыкрар эдер. Ким-де Мени адамларың өңүнде инкәр этсе, ол Худайың перишделериниң өңүнде инкәр эдилер. Ким Ынсан Оглуна гаршы бир сөз айтса, багышланар, йөне ким Мукаддес Руха дил етирсе, багышланмаз. Сизи синагогалара, башлыкларың, хөкүмдарларың өңүне гетиренлеринде, нәхили, нәме җогап берҗегиңизи, нәме дийҗегиңизи гайгы этмәң. Чүнки Мукаддес Рух нәме диймелидигиңизи шол сагадың өзүнде сизе өвредер.
Халайыгың арасындан бири Оңа дйди: Мугаллым! Доганыма айт, ол мирасы мениң билен бөлүшсин. Иса оңа җогап берди: Эй адам, ким Мени сизиң казыңыз я мирас бөлүҗиңиз эдип белледи? Онсоң олара дийди: Хабардар болуң! Өзүңизи хер хили бетнебисликден гораң, чүнки бириниң яшайшы онуң мал-мүлкүниң боллугына баглы дәлдир. Олара бир тымсал айтды: Бир бай адамың ери бол хасыл берйәр. Ол адам: Нәме этсемкәм? Хасылымы гоймага җайым ёк дийип ичини гепледйәр. Онсоң диййәр: Шейле эдерин: аммарларымы сөкүп, улурак аммарлар саларын-да, бүтин галламы, бар задымы шол ере йыгнап, Өзүме диерин: Эй җаным, көп йыл үчин йыгналан биртопар задым бар, дынҗыңы ал, ий, ич, кейп чек. Эмма Худай оңа диййәр: Эй акмак! Эдил шу гиҗәниң өзүнде җаның сенден алнар. Онсоң тайярлан затларың киме галар? Худайың назарында бай болман, өзи үчин дөвлет йыгнаян адамың ягдайы шейледир.
Онсоң Иса шәгиртлерине дийди: Шонуң үчин сизе диййәрин, нәме иеркәм дийип җаныңызы, нәме гееркәм дийип тениңизи гайгы этмәң. Җан иймитден, тен эгин-эшикден ёкарыдыр. Гаргалара середиң, олар не экйәр, не-де оряр; не аммарлары, не-де азык сакланян җайлары бар; муңа гарамаздан, Худай олары иймитлендирйәр. Сиз гушлардан нәче гымматлысыңыз! Сизиң хайсы бириңиз алада эдип, өз боюңызы тирсек бойы артдырып билйәрсиңиз? Бу кичиҗик зады эдип билмейән болсаңыз, онда нәмә галан затларың гайгысыны эдйәрсиңиз? Лилияларың өсүшине середиң, олар не зәхмет чекйәр, не-де йүп эгирйәр. Эмма сизе диййәрин, Сүлейман өзүниң бүтин шан-шөхратында хем буларың бири ялы-да гейинмәнди. Бу гүн мейданда бар, эртир оҗага ташланян оты Худай шейле гейиндирйән болса, сизи нәхили артык гейиндирер, эй иманы азлар! Сиз-де нәме ийҗегиңизи, нәме ичҗегиңизи агтармаң, гайгы этмәң. Чүнки дүнйәниң миллетлери буларың хеммесини агтарярлар, Атаңыз хем буларың сизе герекдигини билйәр. Худайың патышалыгыны агтарың, бу затларың хем бары сизе онуң үстүне гошулып берлер. Горкма, эй кичи җик сүри! Чүнки Атаңыз Патышалыгы сизе бермәге разы болды. Нәмәңиз бар болса сатың, садака бериң. Өзүңизе гөклерде көнелмейән киселер, түкенмейән хазына тайярлаң. Ол ере огры голайлашян дәлдир, гүе дегйән дәлдир. Хазынаңыз ниреде болса, йүрегиңиз хем шол ерде болар.
Биллериңиз гушалгы, чыраларыңыз якылгы болсун. Агалары тойдан гелип, гапыны каканда, тиз оңа ачмак үчин гарашян адамлар ялы болуң. Агасы геленде, оядыгыны гөрҗек хызматкәрлери нәхили багтлы! Сизе догрусыны айдярын, ол билини гушап, олары сачак башында отурдып, гелер-де, олара хызмат эдер. Икинҗи нобатда я-да үчүнҗи нобатда гелип-де, оларың оядыгыны гөрсе, ол хызматкәрлер багтлыдыр. Эмма муны билиң: өй эеси огрының хайсы сагатда гелҗегини билседи, оя галарды ве өйүни ярдырмазды. Сиз хем тайяр болуң. Чүнки Ынсан Оглы осламаян сагадыңызда гелер. Шонда Петрус дийди: Я Реб! Бу тымсалы диңе бизе айдярмысың я-да хеммелере? Реб хем дийди: Онда, вагтлы-вагтында хызматкәрлере нахар пайларыны бермек үчин, агасының оларың үстүнден гоян садык хем акыллы иш доландырыҗысы ким? Агасы геленде, онуң шейле эдип йөренини гөрҗек хызматкәри не багтлы! Сизе догрусыны айдярын, агасы бүтин мал-мүлкүни шоңа ынанар. Бу хызматкәр өз ичинден: Агам гич гелер дийип, хызматкәрлери, кенизлери урмага, ийип-ичип серхош болмага башласа, Ол хызматкәриң агасы онуң осламаян гүнүнде, билмейән сагадында гелип, оны ики бөлер-де, пайыны имансызларыңкы билен дең эдер. Агасының ислегини билип, тайынланмадык, онуң ислегини ерине етирмедик хызматкәр көп енҗилер. Йөне билмән, таяга мынасып иш эден аз ен җилер. Киме көп берлен болса, ондан хас көп талап эдилер, киме көп зат ынанылан болса, ондан көп хем исленер. Мен дүнйә от ягдырмага гелдим, артыкмач туташып янмагыны нәхили арзув эдйәрин! Мениң ерине етирмели бир чокунмам бар, бу болянча нәхили дарыгярын! Мен ер йүзүне парахатлык гетирмәге гелендир өйдйәрсиңиз? Ёк, сизе айдярын, терсине, бөлүнишик гетирмәге гелдим. Мундан бейләк бир өйде яшаян бәш адам бөлүнишип, үчүси икисине гаршы, икиси хем үчүсине гаршы болар. Ата огла гаршы, огул ата гаршы, эне гыза гаршы, гыз хем энә гаршы, гайынене гелне гаршы, гелин хем гайыне нә гаршы болар.
Иса халайыга хем дийди: Сиз бир булудың гүнбатардан галаныны гөрен бадыңыза: Ягыш гелйәр диййәрсиңиз, шейле хем боляр. Ел илерден өвсенде: Ыссы болҗак диййәрсиңиз, шейле хем боляр. Эй икийүзлүлер! Ериң, гөгүң йүзүни танап билйән сиз, нәхили боляр-да, хәзирки вагты танап билмейәрсиңиз? Нәме үчин өз яныңыздан догрыны сайгарып билмейәрсиңиз? Давагәриң билен хәкиме баряркаң, ёлда онуң билен ярашҗак бол, ол сени казының өңүне сүрмесин, казы хем сени нобатчының элине бермесин, нобатчы хем сени зындана салмасын. Саңа айдярын, соңкуҗа көпүгиңи берйән чәң, ол ерден чыкмарсың.
13 Шол вагт бирнәче адам гелип, Пилатусың гурбанларыны өз ганларына гаран җелилелилери хакда Оңа гүррүң берди лер. Иса җогап берип дийди: Бу гөргүлери гөрендиклери үчин, сиз ол җелилелилери бейлеки бүтин җелилелилерден гүнәкәрдир өйдйәрсиңизми? Мен сизе диййәрин: ёк! Йөне тоба этмесеңиз, сизиң хеммәңиз шейле хеләк боларсыңыз. Я-да үстлерине Силоам минарасы йыкылып өлен ол он се киз адамы Иерусалимде яшаян әхли адамлардан языклыдыр өйдйәрсиңизми? Мен сизе диййәрин: ёк! Йөне тоба этмесеңиз, сизиң хеммәңиз шолар ялы хеләк боларсыңыз.
Онсоң Иса олара бу тымсалы айтды: Бир адамың ба гында битип отуран бир инҗир агаҗы бар экен. Ол гелип, ондан миве агтаряр, йөне тапмаяр. Багбана диййәр: Ине, үч йылдыр, мен гелип, бу агачдан миве агтарярын, эмма тапмаярын. Оны кес, нәмә ери бидерек тутуп отыр? Эмма багбан оңа җогап берип: Ага, оңа бу йыл хем дегме, мен онуң төверегини газып, дөкүнләйин. Миве берсә оңат, бермесе-де, гелен йыл кесәерсиң диййәр.
Иса Сабат гүни синагогаларың биринде сапак берип отырды. Ол ерде он секиз йыл бәри ичинде эҗизлик рухы болан бир аял барды. Ол ики эпленип, асла гөнелип билмейәрди. Иса оны гөренде, янына чагырып, оңа: Начар! Сен өз эҗизлигиңден халас эдилдиң дийди. Онсоң элини онуң үстүнде гойды велин, аял деррев гөнелдиде, Худайы шөхратландырмага башлады. Синагоганың башлыгы Исаның Сабат гүни шыпа беренине гахары гелди, халайыга йүзленип дийди: Иш этмек үчин алты гүн бардыр, шыпа тапмага Сабат гүни дәл-де, шол гүнлерде гелиң. Реб хем оңа җогап берип дийди: Икийүзлүлер! Сизиң хайсы бириңиз Сабат гүни өкүз я эшегини ахырың башындан чөзүп, сува якмага әкитмейәр? Бу болса Ыbрайымың он секиз йыллап шейтан тарапындан багланан гызы. Ол Сабат гүни бу даңыдан халас эдилмели дәлми? Иса бу сөзлери айданда, Оңа гаршы чыкянларың хеммеси утандылар, бүтин халайык Онуң эдйән дабаралы ишлерине бегендилер.
Онсоң Иса сорады: Худайың Патышалыгы нәмә меңзейәр? Мен оны нәмә меңзедейин? Ол бир адамың алып, өз багында экен горчиа тохумы ялыдыр. Ол өсүп, бир улы агач болды, гөгүң гушлары шахаларында хөвүртге ледилер. Ене-де дийди: Худайың Патышалыгыны нәмә меңзедейин? Ол бир аялың алып, бүтин хамыр туршаянча үч чанак уна гошан хамырмаясы ялыдыр.
Иса Иерусалиме тарап баршына, шәхерлериң, обаларың ичинден гечип, дерс берйәрди. Бир адам Оңа дийди: Я Реб! Халас болҗаклар азмы? Иса олара дийди: Дар гапыдан гирмәге чалшың, чүнки сизе диййәрин, бирентеклер гирҗек болар, йөне башармаз. Өй эеси туруп, гапыны япанда, сиз дашарда галып: Я Реб, гапыны бизе ач дийип, гапыны какмага дурарсыңыз. Эмма Ол сизе: Мен сизи танамаярын, ниреден гелендигиңизи билмейәрин дийип җогап берер. Шонда сиз шейле диерсиңиз: Биз Сениң өңүңде ийип-ичдик, Сен бизиң көчелеримизде дерс бердиң. Эмма Ол диер: Мен сизи танамаярын, ниредендигиңизи билмейәрин дийип айдярын ахырын. Барыңыз янымдан айрылың, эй, нәхак иш эденлер. Ыbрайымы, Ысхагы, Якубы ве бүтин пыгамберлери Худайың Патышалыгында, өзүңизиң болса дашарык ковуланыңызы гөрениңизде, ол ерде аглама ве диш гыҗа ма болар. Гүндогардан, гүнбатардан, демиргазыкдан, гүнортадан адамлар гелип, Худайың Патышалыгында сачак башында отурарлар. Ине, илкинҗилер болҗак ахыркылар бар ве ахыркылар болҗак илкинҗилер бар.
Шол вагт кәбир фарисейлер гелип, Оңа: Бу ерден айрыл, гит, Хиродес Сени өлдүрмек ислейәр дийдилер. Иса олара дийди: Гидиң-де, ол тилкә айдың, ине, Мен бу гүн ве эртир җынлары ковуп, шыпа берерин, үчүнҗи гүни ишими битирерин. Йөне Мен бу гүн, эртир ве биригүн ёл йөремели. Чүнки бир пыгамбериң Иерусалимден дашарда өлмеги болҗак зат дәлдир. Эй Иерусалим! Пыгамберлери өлдүрйән, өзүне ибериленлери дашлаян Иерусалим! Бир товугың җүйҗелерини ганатларының ашагына йыгнайшы ялы, Мен хем нәче гезек сениң чагаларыңы үйшүрҗек болдум, эмма сиз ислемедиңиз! Ине, өйүңиз сизе хараба болуп галяр. Мен сизе айдярын, сиз: ӘРеббиң адындан гелен гутлы болсун диене деңеч Мени гөрмерсиңиз.
14 Бир Сабат гүни Иса фарисейлериң башлыкларындан бириниң өйүне нахара гелди. Олар хем Оны гөз астына алярдылар. Ине, сув йыгнанма кеселли бир адам Онуң гаршысына гелди. Иса канунчылара, фарисейлере йүзленип дийди: Сабат гүни шыпа бермек догрумы я догры дәлми? Олар сеслерини чыкармадылар. Иса хем яңкы адамы янына чекип, оны сагалдып гойберди. Онсоң олардан сорады: Сабат гүни сизден бириниң эшеги я-да өкүзи гуя гачса, оны деррев чыкармазмы? Олар бу затлара җогап берип билмедилер. Иса чагырыланларың төри сайлаяндыкларыны гөрүп, олара бир тымсал айтды: Бири сени тоя чагыранда, барып, төре гечме, ол гадыры сенден артык бирини хем чагыран болаймасын. Сени чагыран гелип, саңа: Ериңи муңа бер дийәймесин. Онсоң сен утанып, иң пес ерде отурмалы боларсың. Шагырыланыңда, сени чагыран яныңа гелип: Эй дост! Төре геч диер ялы, барып, иң пес ерде отур. Онсоң сачак башында өзүң билен отуранларың янында хорматың болар. Чүнки ким өзүни бейгелтсе, песелер, өзүни песелтсе, бейгелер.
Онсоң Иса Өзүни чагырана дийди: Өйләнлик я-да агшамлык нахарыны береңде достларыңы, доганларыңы я гарындашларыңы, я-да бай гоңшуларыңы чагырма. Шагырсаң, олар хем сени чагырып, өвезини долар. Зыяпат береңде гарыплары, майыплары, агсаклары, көрлери чагыр. Олар саңа өвезини долуп билмедиклери үчин, сен багтлы боларсың, чүнки догруларың дирелен вагты, саңа онуң өвези берлер. Иса билен биле сачак башында отуранларың бири муны эшиденде Оңа дийди: Худайың патышалыгында чөрек ийҗек не багтлы! Ол хем оңа дийди: Бир адам улы зыяпат берип, биртопар адамы чагыряр. Нахар вагты боланда чагырыланлара: Гелиң, әхли зат тайяр дийип, хызматкәрини иберйәр. Эмма оларың бары, диллешен ялы, өтүнч сорамага башлаярлар. Илкинҗиси оңа: Мен бир бөлек ер сатын алдым, гидип шоны гөрмели. Хайыш эдйәрин, мени багышла диййәр. Бейлекиси: Мен бәш җүбүт өкүз сатын алдым, шолары барламага барярын. Хайыш эдйәрин, мени багышла диййәр. Ене бири: Мен яңы өйлендим, шонуң үчин гелип билмейәрин диййәр. Хызматкәр гелип, булары агасына хабар берйәр. Онсоң өй эеси гахарланып, хызматкәрине: Тиз шәхериң көчелерине, ёлларына гит-де, гарыплары, майыплары, көрлери, агсаклары, шу ере гетир диййәр. Хызматкәр диййәр: Ага! Сениң айданың ерине етирилди, йөне энтек хем ер бар. Онсоң ага хызматкәрине: Ёллара, хаятлара бар-да, адамлары зорлап гетир, өйүм долсун диййәр. Сизе айдярын, чагырылан адамларың екеҗеси хем Мениң зыяпат нахарымдан датмаз.
Улы мәреке Иса билен биле барярды. Иса ызына өврүлип, олара дийди: Ким Мениң яныма гелип, атасыны, энесини, аялыны, оглан-ушагыны, доганыны, уясыны хатда өз җаныны хем йигренмесе, Мениң шәгирдим болуп билмез. Ким-де өз хачыны гөтерип, Мениң ызыма дүшмесе, Мениң шәгирдим болуп билмез. Айдалы, сизден бири бир минара салҗак боляр. Ол: Муны тамамламага пулум етермикә? дийип, илки отурып, харҗыны хасапламазмы? Чүнки бинаны тутуп, соң иши тамамлап билмесе, муны гөренлериң хеммеси оңа гүлүп: Бу адам салмага башлады велин, йөне тамамлап билмеди диер. Я-да айдалы бир патыша башга бир патыша билен уруш этмәге баряр. Он мүң эсгер билен үстүме гелйән йигрими мүңе гаршылык гөркезмеги башарарынмы дийип, илки отурып маслахатлашмазмы? Башармаҗак болса, ол душман энтек узакдака, илчи иберип, ярашык шертлерини сорар. Шейлеликде, сизиң хер бириңиз бар задыңыздан эл чекмесеңиз, Мениң шәгирдим болуп билмерсиңиз. Дуз говы затдыр, йөне дуз тагамыны йитирсе, онда оңа нәме билен тагам берлер? Ол не ере, не-де дөкүне ярар; оны дашарык зыңарлар. Кимиң эшитмәге гулары бар болса, эшитсин!
15 Бүтин салгытчылардыр гүнәкәрлер Исаның айдянларыны диңлеҗек болуп, Онуң дашына үйшүшйәрдилер. Фарисейлер билен канунчылар болса: Бу адам гүнәкәрлери кабул эдйәр, олар билен биле нахар иййәр дийип хүңүрдешйәрдилер. Онсоң Иса олара шу тымсалы айтды: Айдалы, сизден бириниң йүз гойны бар ве оларың бирини йитирйәр. Ол тогсан докузысыны дүзде гоюп, тапянча, йитениң ызындан гитмезми? Тапанда болса оны бегенч билен гершине алып, Өйүне гелер. Онсоң достларыны, гоңшуларыны чагырып: Мениң билен биле шатланың. Мен йитен гойнумы тапдым диер. Сизе айдярын, шунуң ялы, тоба эден еке гүнәкәр үчин гөкде болҗак шатлык тоба мәтәч дәл тогсан докуз догры адам үчин болан шатлыкдан улы болар.
Я-да айдалы, бир аялың он саны күмүш пулы бар ве оларың бирини йитирйәр диели. Ол чыраны якып, өйи сүпүрип, тапянча, дыкгат билен оны гөзлемезми? Тапанда болса өз җораларыны, гоңшуларыны чагырып: Мениң билен биле шатланың. Мен йитирен пулумы тапдым диер. Шонуң ялы хем, сизе айдярын, тоба эден еке гүнәкәр үчин Худайың перишделериниң арасында шатлык болар.
Иса ене-де дийди: Бир адамың ики оглы бар экен. Кичи оглы какасына диййәр: Кака, мал-мүлкден маңа етенини бер. Какасы хем байлыгыны огулларының арасында бөлйәр. Бирнәче гүнден соң кичи оглы бар-ёгуны топлап, бир даш юрда гидйәр, ол ерде айшы-эшретде яшап, мал-мүлкүни совуряр. Барыны совандан соң, яңкы юрда гаты ачлык дүшүп, ол мәтәчлик чекмәге башлаяр. Шейлеликде, барып, шол юртлылуларың бирине гүнлүкчи боляр. Ол хем оны өз өрүлерине доңуз бакмага ёллаяр. Огланың доңузларың иййән көсүклери билен гарныны дойрасы гелйәр, йөне оңа хич ким бермейәр. Ол өзүне геленде диййәр: Какамың гүнлүкчилеринден бирентегиниң артыкмач чөреклери бар, мен болсам бу ерде ачлыкдан өлҗек болуп йөрүн! Туруп, какама барайын, оңа диейин: кака, Мен Худая хем саңа гаршы гүнә этдим. Мен инди сениң оглуң дийилмәге мынасып дәл, мени өз гүнлүкчилериңден бири ялы эт. Туруп, какасының янына гидйәр. Энтек дашдака, какасы оны гөрүп, оңа йүреги аваяр, ылгап барып хем оглуның бойнундан гуҗаклап огшаяр. Оглы хем оңа: Кака, мен Худая хем саңа гаршы гүнә этдим. Мен инди сениң оглуң дийилмәге мынасып дәл диййәр. Эмма какасы хызматкәрлерине диййәр: Деррев иң говы доны гетириң-де, оңа гейдириң. Эллерине йүзүк, аякларына чарык бериң. Бага бакылан гөләни гетириң-де, дамагыны чалың, ийип шатланалың! Чүнки мениң бу оглум өлүди, дирелди, йитипди, тапылды. Шейдип, той этмәге башлаярлар. Онуң улы оглы экин мейданында экен. Гелип, өе голайланда, айдым-саз хем танс сеси гулагына илйәр. Хызматкәрлериң бирини янына чагырып, мунуң нәмедигини сораяр. Ол хем оңа: Доганың гелди. Какаң оны саг-аман ызына аланы үчин бага бакылан гөләниң дамагыны чалды диййәр. Ол гахарланып, ичерик гирмеҗек боляр. Какасы дашарык чыкып, оңа ялбаряр. Эмма ол какасына җогап берип диййәр: Ине, нәче йылдыр мен саңа хызмат эдйәрин, сениң буйрукларыңа хич хачан гаршы чыкамок. Муңа гарамаздан, өз достларым билен шатлык эдер ялы, сен маңа хич хачан бир чебиш хем бермедиң. Эмма бүтин байлыгыңы ахлаксыз аяллара ёклан бу оглуң геленде, сен онуң үчин бага бакылан гөләниң дамагыны чалярсың. Какасы оңа диййәр: Оглум, сен хемише мениң янымда, мениң бар задым сениңки. Йөне шатлык эдип, бегенишмек герек, чүнки доганың өлүди, дирелди, йитипди, тапылды.
16 Иса шәгиртлерине йүзленип дийди: Бир бай адамың иш доландырыҗысы бар экен. Оңа: Иш доландырыҗың сениң ма-лмүлкүңи совуряр дийип шикаят эдйәрлер. Бай оны янына чагырып: Сен барада мениң бу эшидйәнлерим нәме! Иш доландырышың бабатда хасап бер, чүнки сен инди иш доландырыҗы болуп билмейәрсиң диййәр. Иш доландырян өз-өзүне диййәр: Нәме эдеркәм? Агам мениң ишими элимден аляр. Газы газмагы башармаярын, диленмәге утанярын. Ишими элден беремде, халк мени өйүне кабул эдер ялы, нәме этҗегими билйәрин. Шейлеликде, агасына бергили адамлары екән-екән чагырып, биринҗисине диййәр: Мениң агама нәче бериң бар? Ол хем диййәр: Йүз чанак зейтун ягы. Оңа диййәр: Борчнамаңы ал, деррев отур-да, элли эдип яз. Онсоң башга бирине диййәр: Сениң нәче бергиң бар? Ол хем: Йүз чанак бугдай дийип җогап берйәр. Оңа-да диййәр: Борчнамаңы ал-да, сегсен яз. Агасы бу хилегәр иш доландырыҗыны пайхаслы херекет эдени үчин өвйәр. Чүнки бу дөврүң огуллары өз неслине гаршы херекет этмекде нур огулларындан пайхаслыдыр. Сизе айдярын, мал-мүлкүңиз түкененде, олар сизи эбеди месгенлере кабул эдер ялы, дүнйәниң хилели байлыгы билен дост газаның.
Аз затда ынамлы болан көп затда хем ынамлыдыр, аз затда хилегәр болан көп затда хем хилегәрдир. Шейлеликде, дүнйәниң хилели байлыгында ынамлы болмадык болсаңыз, чын байлыгы сизе ким ынанар? Кесекиниң малы барада ынамлы болмадык болсаңыз, өзүңизиңкини сизе ким берер? Хич бир хызматкәр ики хоҗайына хызмат эдип билмез. Чүнки ол я бирини йигренип, ол бирини сөер, я-да бирине вепалы болуп, ол бирини әсгермезлик эдер. Сиз хем Худая, хем маммона хызмат эдип билмерсиңиз. Пулы сөййән фарисейлер бу сөзлери эшидип, Иса гүлдүлер. Иса олара дийди: Сиз өзүңизи адамларың янында аклаярсыңыз, йөне Худай йүрегиңизи билйәндир. Адамлар арасында ёкары сайылян зат Худай янында йигренҗидир. Канун ве пыгамберлер язгылары Яхяның заманына ченли билдирилди. Худайың Патышалыгының хош хабары шондан бәри вагыз эдилип гелинйәр, хер ким зор билен оңа гирйәр. Эмма гөк билен ериң гечип гитмеги Мукаддес Канундан екеҗе нокадың гачып галмагындан аңсатдыр. Аялыны гойберип, башга аяла өйленен хер кес зына эдйәндир, әринден айрылан аяла өйленен-де зына эдйәндир.
Бир бай адам бар экен. Ол гырмызы ве непис кетениден тикилен эшиклер гейнип, хер гүнүни той-мейлисде гечирер экен. Онуң гапысының агзында тутуш беденини баш тутан Лазар атлы бир гедай ятар экен. Ол байың сачагындан дөкүлен овунтыклары иймегиң арзувында экен. Итлер хем гелип, онуң башларыны ялар экен. Гедай өленде, перишделер оны Ыbрайымың гуҗагына әкидйәрлер. Соң бай хем өлүп, җайланяр. Ол довзахда гыналып йөркә, габагыны галдырып, узакдан Ыbрайымы, онуң гуҗагында кы Лазары гөрйәр. Шонда гыгырып: Эй, Ыbрайым ата! Маңа рехим эт, Лазары ибер, бармагының башыны сув билен өл эдип, мениң дилими соватсын. Чүнки бу ялында азап чекйәрин диййәр. Эмма Ыbрайым диййәр: Эй огул! Сен өз яшайшыңда оңат затлар аланыңы, Лазарың болса эрбет затлар аланыны ядыңа сал, шинди ол бу ерде рахатлык гөрйәр, сен азап чекйәрсиң. Мундан башга хем, бу ерден сиз тарапа гечҗек болянлар, ол ерден хем биз тарапа гечҗек болянлар гечип билмез ялы, биз билен сизиң араңызда улы учут гойлупдыр. Ол-да диййәр: Эй ата! Хайыш эдйәрин, оны мениң атамың өйүне ибер. Чүнки мениң бәш доганым бар. Олар бу гыналян ере гелмез ялы, Лазар барып хабар этсин. Эмма Ыbрайым: Оларда Мусаның, пыгамберлериң язгылары бар, шолара гулак ассынлар диййәр. Ол хем: Ёк, эй Ыbрайым ата! Олар диңе өлүлерден бири янларына барса, тоба эдерлер диййәр. Ыbрайым оңа диййәр: Олар Муса хем пыгамберлере гулак асмаян болсалар, онда өлүлерден бири дирелсе-де, ынанмазлар.
17 Иса шәгиртлерине дийди: Адамларың гүнә этмегине себәп болян затларың гелмезлиги мүмкин дәл, йөне олары гетирен адамың гүнүне вай! Бу чагаларың бириниң гүнә этмегине себәп болмакдан бойнундан бир дегирмен дашы асылып деңзе ташланмак онуң үчин оңат боларды. Хабардар болуң! Доганың гүнә этсе, оңа кәе, тоба этсе, оны багышла. Ол саңа гаршы гүнде еди гезек гүнә этсе, еди гезек-де яныңа гелип: Тоба эдйәрин! дийсе, оны багышла. Ресуллар Реббе дийдилер: Бизиң иманымызы көпелт! Реб дийди: Эгер сизиң бир горчиа дәнеси ялы иманыңыз болуп, шу тут агаҗына: Шу ерден гопарыл-да, деңизде гөгер! дийседиңиз, ол сизе гулак асар. Эмма сизден ким ер сүрйән я-да чопанчылык эдйән хызматкәри болуп, ол дүзден өе геленде: Тиз гел-де, сачак башына геч диер? Гайтам оңа: Мениң агшамлыгымы тайярла, билиңи гуша-да, ийип-ичйәнчәм, маңа гуллук эт, сен онсоң ийип-ичерсиң диймезми? Буйрукларыны берҗай эдени үчин, ол хызматкәре миннетдарлык билдирерми? Гүман этмейәрин. Сиз хем өзүңизе буйрулан әхли зады берҗай эдениңизден соң: Биз дерексиз хызматкәрлердирис, биз диңе өз везипәмизи берҗай этдик дийиң.
Иса Иерусалиме тарап барярка, Самария билен Җелиле арасындакы серхедиң бойы билен гитди. Барып бир оба гиренде, Оңа эндамы пис ачан он адам саташды. Олар дашда дуруп, Гаты сес билен: Иса Уссат, бизе рехим эт! дийдилер. Иса олары гөрүп, дийди: Барың, руханы лара гөрнүң. Олар ёлдакалар кеселден тәмизлендилер. Оларың бири сагаланыны гөренде, гаты сес билен Худайы шөхратландырып ызына өврүлди. Ол Исаның аягына йүзин йыкылып, Оңа миннетдарлык билдирди. Бу адам самариялыды. Иса дийди: Тәмизлененлер он дәлмиди? Галан докузы ханы? Бу ят адамдан башга ызына өврүлип, Худайы шөхратландыран болмадымы? Онсоң оңа дийди: Тур, гит, иманың сени халас этди.
Фарисейлер Худайың Патышалыгының хачан гелҗегини ондан соранларында, Иса олара шейле җогап берди: Худайың Патышалыгы не гөзе гөрнүп гелер, Не-де Ине, бу ерде! я-да Ине, ол ерде! диерлер. Чүнки Худа йың Патышалыгы сизиң ичиңиздедир. Онсоң шәгиртлерине дийди: Ынсан Оглуның гүнлеринден бирини гөрмеги күйсеҗек вагтыңыз гелйәр, йөне оны гөрмерси ңиз. Сизе: Ине, шу ерде я-да Ине, ол ерде диерлер. Гитмәң, оларың ызына дүшмәң! Чүнки йылдырым гөгүң бир уҗундан чакып, ол уҗуны-да нәхили ягтылдян болса, Ынсан Оглы хем Өз гүнүнде шейле болар. Йөне Ол өңүрти көп гөрги гөрмели, бу несил тарапындан рет эдилмелидир. Нухуң гүнлеринде нәхили болан болса, Ынсан Оглуның гүнлеринде-де шейле болар. Адамлар Нухуң гәмә мүнен гүнүне деңеч иййәр, ичйәр, өйленйәр ве әре чыкярдылар. Соң тупан туруп, хеммесини даргатды. Лутуң гүнлеринде хем шонуң ялы болды: адамлар иййәр, ичйәр, аляр, сатяр, экйәр ве дикйәрдилер. Эмма Лутуң Содомдан чыкан гүни гөкден от билен күкүрт ягып, хеммесини даргатды. Ынсан Оглуның гөрүнҗек гүнүнде хем шейле болар. Шол гүн өзи өйүң үчегинде болуп-да, затлары өйүң ичинде болан адам олары алҗак болуп, ашак инмесин. Шонуң ялы, экин мейданындакы хем ызына өврүлмесин. Лутуң аялыны яда салың! Ким җаныны сакламага чалышса, оны йитирер, ким җаныны йитирсе, оны дири саклар. Сизе айдярын, ол гиҗе бир дүшекде ики адам болар, бири алнар, бири гойлар. Билеликде галла үвейән ики аял болар, бири алнар, ол бири гойлар. Экин мейданында ики адам болар, бири алнар, бири гойлар. Оңа йүзленип: Я Реб, ниреде? дийдилер. Ол хем: Маслык ниреде болса, гарагушлар хем шол ере үйшүшйәндир дийип җогап берди.
18 Хемише дога эдип, асла рухдан дүшмезлигиң зерурлыгы хакда хем Иса Өз шәгиртлерине бир тымсал айтды. Ол дийди: Бир шәхерде Худайдан горкмаян, адамлары әсгермейән бир казы бар экен. Шол шәхерде бир дул хатын хем бар экен. Ол гелип: Давагәримден мениң хакымы алып бер диййәр. Казы бирнәче вагтлап этмейәр. Соң болса өз-өзүне диййәр: Мен Худайдан горкмасам-да, адамлары әсгермесем-де, Үзнүксиз гелип, мени бизар этмез ялы, бу дул хатының хакыны алып берейин. Чүнки маңа көп эзъет берйәр. Реб дийди: Адалатсыз казының айдянына гулак асың. Худай гиҗе-гүндиз Өзүне йүз тутуп, перят эдйән сайлананларының хакыны алмазмы? Оларың хакыны алмагы гиҗикдирерми? Сизе диййәрин, хакларыны тиз алар. Эмма Ынсан Оглы геленде ериң йүзүнден иман тапармы?
Өз догрулыгына бил баглап, бейлекилери кемсидйән кәбир адамлара Иса шу тымсалы айтды: Ики адам дога этҗек болуп, ыбадатхана гидйәр. Оларың бири фарисей, бири-де салгытчы экен. Фарисей дуруп, өз ичинден шейле дога эдйәр: Эй Худай! Мен башга адамлар кимин талаңчы, эгри, зынагәр ве бу салгытчы ялы-да дәлдигиме шүкүр эдйәрин. Мен хепдеде ики гезек ораза тутярын, бүтин гирдеҗимден зекат берйәрин. Салгытчы болса дашда дуряр. Ол габагыны гөге галдырмага хем йүрек этмейәр; йөне гурсагына уруп: Эй Худай! Мен гүнәкәре рехим эт! диййәр. Сизе айдярын, фарисей дәл, шу адам акланып, өйүне гидйәр; чүнки хер ким өзүни бейгелтсе, песелер, өзүни песелтсе, бейгелер.
Кичиҗик чагалара элини дегирсин дийип, олары Исаның янына гетирйәрдилер. Шәгиртлери муны гөренлеринде олара кәедилер. Эмма Иса олары янына чагырып дийди: Дегмәң, чагалар Мениң яныма гелсин, олары бөкдемәң. Чүнки Худайың Патышалыгы шулар ялыларыңкыдыр. Сизе догрусыны айдярын, ким Худайың Патышалыгыны бир чага ялы кабул этмесе, ол ере асла гирип билмез.
Бир башлык Ондан: Ягшы Мугаллым! Мен эбеди яшайшы мирас алмак үчин нәме этмели! дийип сорады. Иса оңа дийди: Нәме үчин Маңа ягшы диййәрсиң? Бир Худайдан башга хич ким ягшы дәлдир. Сен табшырыклары билйәнсиң: зына этме, адам өлдүрме, огрулык этме, ялан гүвәлик берме, атаңы, энеңи сыла. Ол хем дийди: Мен буларың хеммесини яшлыгымдан бәри бер җай эдип гелйәрин. Иса муны эшиденде оңа дийди: Сениң ене бир задың кем. Нәмәң бар болса, барыны сат-да, гарыплара пайла, гөкде хазынаң болар. Онсоң гел, Мениң ызыма дүш. Ол бу сөзлери эшиденде, гаты тукат болды, чүнки чакданаша байды. Иса онуң тукатлыгыны гөрүп, дийди: Барлылара Худайың Паты шалыгына гирмек нәхили четин! Бир дүйәниң иңңәниң гөзүнден гечмеги, барлы адамың Худайың Патышалыгына гирмегинден аңсатдыр. Муны эшиденлер: Онда ким гутулып билер? дийдилер. Ол дийди: Ынсан үчин мүмкин дәл затлар, Худай үчин мүмкиндир. Петрус Оңа дийди: Ине, биз әхли задымызы ташлап, Сениң ызыңа дүшдүк. Иса олара дийди: Сизе догрусыны айдярын, Худайың Патышалыгының хатырасы үчин өйүни, аялыны, доганларыны, эне-ата я-да оглан-ушагыны ташлап, бу заманда көп эссесини ве гелҗек дөвүрде эбеди яшайшы алмаҗак ёкдур.
Иса он ики шәгирди чете чекип дийди: Ине, биз Иерусалиме барярыс. Ынсан Оглы хакда пыгамберлер аркалы языланларың хеммеси берҗай болар! Чүнки Ол миллетлере табшырылар. Олар Оңа гүлерлер, масгараларлар, Онуң үстүне түйкүрерлер ве гамчылап өлдүрерлер. Йөне үчүнҗи гүни Ол дирелер. Шәгиртлер бу затларың хич бирине дүшүнмедилер. Бу сөзлериң манысы олардан гизленипди. Олар Онуң нәме хакда гүррүң эдйәнини билмедилер.
Иса Эриха голайланда, ёлуң кенарында бир көр адам дилегчилик эдип отырды. Ол халайыгың гапдалындан гечип баряныны эшидип: Бу нәме? дийип сорады. Оңа: Насыралы Иса гечип баряр дийип, хабар бердилер. Ол хем: Эй Давут Оглы Иса! Маңа рехим эт! дийип гыгырды. Өңден барянлар сесини чыкармасын дийип, оңа кәедилер, йөне ол өңкүден хем гаты: Давут Оглы! Маңа рехим эт! дийип гыгырды. Иса дурды-да, ол адамы гетирсинлер дийип, буйрук берди. Ол голай геленде, Иса ондан сорады: Сениң үчин нәме этмегими ислейәрсиң? Ол хем дийди: Я Реб! Гөзүм гөрсүн. Иса оңа дийди: Гөзүң гөрсүн! Иманың саңа шыпа берди. Онуң гөзлери деррев гөренсоң, Худайы шөхратландырды-да, Исаның ызына дүшүп гидиберди. Бүтин халайык муны гөрүп, Худая алкыш окады.
19 Иса Эриха гирип, онуң ичинден гечип барярды. Ине, ол ерде баш салгытчы болан Заккай атлы бир бай адам барды. Заккай Исаның кимдигини гөрҗек болды, йөне мәреке зерарлы гөрүп билмеди; чүнки бойы гысгады. Шейлеликде, Оны гөрмек үчин ылгап, өңе гечди-де, бир ябаны инҗир агаҗының үстүне чыкды, чүнки Иса шол ёлдан гелйәрди. Иса ол ере геленде, ёкары середип, Оңа дийди: Заккай! Тиз ашак дүш, чүнки Мен бу гүн сениң өйүңде галмалы. Ол хем тиз ашак дүшүп, Оны шатлык билен кабул этди. Халайык муны гөрүп: Бир гүнәкәриң өйүне мыхман болды дийшип, хүңүрдемәге башладылар. Заккай болса галып, Реббе дийди: Ине, я Реб! Мен байлыгымың ярысыны гарыплара берйәрин. Кимиң-де задыны алдав билен алан болсам, дөрт эссе эдип гайтарып берейин. Иса оңа дийди: Бу гүн бу өе гутулыш гелди, чүнки бу адам хем Ыbрайымың огулларының бири. Ынсан Оглы йитенлери агтарып халас этмәге гелендир.
Бу затлары диңләп дуркалар, Иса бир тымсал билен сөзүниң үстүни етирди. Чүнки Ол Иерусалимиң голайындады, халайык хем Худайың Патышалыгы тиз гөрнер гүман эдйәрди. Иса шонуң үчин дийди: Бир асылзада өзүне патышалык алып гелҗек болуп, бир узак юрда ёла дүшйәр. Ол хызматкәрлеринден онусыны чагырып, олара: Мен гелйәнчәм шу пулы ишледиң дийип, он мина пул берйәр. Эмма илдешлери оны йигренйән экен. Онуң ызындан илчилер иберип: Бу адамың бизиң үстүмизден патышалык этмегини ислемейәрис диййәрлер. Ол патышалыгы алып, ызына геленде, кимиң нәме газананыны билҗек болуп, пул берен хызматкәрлерини янына чагыряр. Биринҗиси гелип диййәр: Ага! Сениң бир минаң ене он мина газанды. Оңа диййәр: Берекелла, ягшы хызматкәр! Аз затда садык боланың үчин, он шәхере хәким бол. Икинҗиси гелип диййәр: Ага! Сениң бир минаң ене бәш мина газанды. Муңа хем диййәр: Сен-де бәш шәхере хәким бол. Онсоң бейлекиси гелип диййәр: Ага! Ине, сениң бир минаң; мен оны эляглыга дүвүп сакладым. Чүнки хырсыз адамдыгың үчин сенден горкдум. Сен гоймадыгыңы алярсың, экмедигиңи рярсың. Агасы оңа диййәр: Эй, эрбет хызматкәр, сени өз агзың билен хөкүм эдерин! Сен мениң хырсыз адамдыгымы, гоймадыгымы алянымы, эк медигими орянымы билйәрмидиң? Онда өврүлип гелемде пейдасы билен алар ялы, пулумы нәме үчин пул ишледйәнлере бермедиң? Онсоң ол ерде дуранлара диййәр: Минаны ондан алың-да, он минала бериң. Оңа диййәрлер: Ага, онуң өзүнде он мина бар! Ол җогап берйәр: Мен сизе диййәрин, кимде бар болса, оңа берлер, кимде ёк болса, онуң элиндәки хем алнар. Үстлеринден патышалык этмегими ислемейән душманларымы болса шу ере гетириң-де, гөзүмиң алнында өлдүриңӘ.
Иса булары айдып болансоң, өңе дүшүп, Иерусалиме тарап уграды. Зейтун диен дагың этегиндәки Бейтфа җы билен Бейтания голайланда, шәгиртлеринден икисини ёллап, дийди: Өңүңиздәки оба барың. Оба гирениңизде даңылгы дуран бир тайхар тапарсыңыз, үстүне шу вагта ченли хич ким мүнен дәлдир. Шоны чөзүң-де, алып гелиң. Эгер бири сизден: Нәме үчин оны чөзйәрсиңиз? дийип сораса: Бу тайхар Реббе герек дийиңп айдың. Ёллананлар гидип, барыны Онуң айдышы ялы тапды лар. Тайхары чөзүп дуркалар, онуң эелери: Тайхары нәме үчин чөзйәрсиңиз? дийип сорадылар. Олар хем: Бу тайхар Реббе герек дийдилер. Тайхары Исаның янына гетирип, өз эгин-эшиклерини онуң үстүне атдылар-да, Исаны оңа мүндүрдилер. Ол гидип барярка, халк өз эгинбашларыны ёла дүшейәрди. Иса Зейтун дагының эңңидине голайланда, шәгиртлериң бары гөрен бүтин мугҗызаларына бегенип, Худайы шөхратландырмага башладылар. Олар: Реббиң адындан гелйән Патыша гутлы болсун! Гөкде парахатлык, иң ёкарларда шөхрат! диййәрдилер. Халайыгың арасындан кәбир фарисейлер Иса: Мугаллым! Шәгиртлериңе кәе! дийдилер. Эмма Ол җогап берип: Сизе айдярын, олар дымса, дашлар гыгырышар дийди.
Иса Иерусалиме голайланда, бу шәхери гөрүп, онуң үчин аглады. Дийди: Бах, сен, хава, сен нәмәниң өзүңе парахатлык гетирҗегини шу гүнүңде бир билсеңдиң! Йөне ол энтек сениң гөзлериңден гизлин. Сениң башыңа шейле гүнлер гелер: душманларың дашыңа гарымлар газып, сени гуршар, хер яндан гысып-говрар. Сени, ичиңдәки чагалары ере егсан эдер, ичиңде даш үстүнде даш гоймаз; чүнки сен Худайың өзүңе гелен вагтыны билмедиң.
Онсоң Иса ыбадатхана гирип, ол ердәки сатыҗылары ковмага башлады. Олара дийди: Мениң өйүм дога өйүдир дийип язылгыдыр; сиз муны гаракчыларың сүренине өвүрдиңиз. Ол хер гүн ыбадатханада дерс берйәрди. Баш руханылар, канунчылар ве халкың баштутанлары болса Оны хеләк этмегиң күйүндедилер. Йөне мунуң ёлуны тапып билмейәрдилер; чүнки бүтин халк Онуң агзына гараярды.
20 Гүнлериң биринде Иса ыбадатханада халка дерс берип, Хош Хабары вагыз эдип тырка, баш руханылар, канунчылар ве яшулулар Онуң үстүне гелип, Оңа: Бизе айт, гөрели, Сен хайсы ыгтыяр билен бу затлары эдйәрсиң? Бу ыгтыяры Саңа ким берди? дийдилер. Ол җогап берип дийди: Мен-де сизден бир зат сораҗак. Маңа айдың гөрейин, Яхяның чокундырмасы гөкденмиди я-да ынсандан? Олар хем өзара пикир алшып дийлилер: Эгер: гөкден дийсек, Ол бизе: онда, нәме үчин оңа иман гетирмедиңиз? диер. Эгер-де: ынсандан дийсек, бүтин халайык бизи дашлар, чүнки Яхяның пыгамбердигине халкың ынамы бар. Шейлеликде, әжогап бердилер: Биз онуң ниредендигини билмейәрис. Иса хем: Мен-де сизе бу затлары хайсы ыгтыяр билен эдйәними айтмарын дийди-де.
Халка шу тымсалы айтмага дурды: Бир адам үзүмлик гурап, оны багбанлара экерине берип, узак вагтлайын ёла гидйәр. Мөвсүми геленде, үзүмлигиң мивесинден берсинлер дийип, багбанлара бир хызматкәрини иберйәр. Эмма багбанлар оны енҗип, бош ковуп гойберйәрлер. Ол башга бир хызматкәрини иберйәр; багбанлар оны-да енҗип, биабрай эдип, бош ковуп гойберйәрлер. Ол үчүнҗини-де иберйәр; олар оны хем яралап, дашарык ташлаярлар. Онсоң үзүмлигиң эеси диййәр: Нәме этмели? Гел, өз сөйгүли оглумы иберейин; белки, оны сыларлар. Багбанлар болса оны гөренлеринден, өзара пикир алшып: Мирасдар шу; шуны өлдүрелиң, мирас бизе галар дийишйәрлер. Шейлеликде, оны үзүмликден дашарык ташлап өлдүрйәрлер. Инди үзүмлигиң эеси булара нәме эдер? Ол гелип бу багбанлары хеләк эдер-де, үзүмлиги башгаларына берер. Халк муны эшидип: Хернә, бейле болмасын! дийишди. Иса олара бакып дийди: Онда Уссаларың рет эден дашы, бурчуң башы болды диен язгының манысы нәме? Ким бу дашың үстүне йыкылса, бөлек-бөлек болар; ол бириниң үстүне гачса, оны мынҗырадар. Канунчылар билен баш руханылар Оны шол сагатда тутмагың ёлуны агтардылар, чүнки бу тымсалы өзлерине какдырып айданыны аңдылар. Йөне халкдан горкярдылар.
Оны гөз астына алдылар ве гепде тутуп, хәкимиң хөкүм хем ыгтыярына берсинлер дийип, догрусыраян бирнәче ичалыны Онуң ызына салдылар. Шейлеликде, ичалылар Оңа сораг берип, дийдилер: Мугаллым! Биз Сениң догры зады айдып өвредйәниңи, адамларың дереҗесине бакман, Худайың ёлуны хакыкат йүзүнден өвредйәниңи билйәрис. Бизиң кайсара салгыт төлемегимиз догрумы я дәлми? Иса оларың хилесине дүшүнип дийди: Маңа бир динары гөркезиң. Онуң йүзүндәки сурат билен язгы кимиңки? Олар: Кайсарыңкы дийип җогап бердилер. Ол дийди: Онда, кайсарыңкыны кайсара, Худайыңкыны Худая бериң. Олар халкың янында Оны сөз үстүнде тутуп билмән, берен җогабына геңиргенишип, сеслерини чыкармадылар.
Өлүмден дирелме ёкдур диййән саддукейлериң кәбири Исаның янына гелип, Оңа сораг берип дийдилер: Мугаллым! Муса бизе бир адамың доганы зүрятсыз өлүп, ызында аялы галса, доганы онуң аялыны алып, доганына несил етишдирмелидир дийип языпдыр. Еди доган барды. Биринҗиси бир аял алып, зүрятсыз өлди. Икинҗиси ве үчүнҗиси хем шол аялы алды. Шейдип, едиси хем ызларында зүрят галдырман өлдүлер. Ахырсоңы аял хем өлди. Инди өлүлер диреленде, бу аял оларың хайсысының аялы болар? Чүнки едиси хем оны аял эдинипдилер. Иса олара дийди: Бу дөврүң адамлары өйленйәндир, әре чыкяндыр. Йөне ол дөвре, өлүлерден дирелише етмәге мынасып гөрленлер не өйленер, не-де әре чыкар. Артыкмач, өлүп хем билмез; чүнки олар перишделер ялыдыр. Дирелишиң оглудыклары үчин Худайың оглудырлар. Муса-да өлүлериң дирелйәндигини янан чалы барадакы бапда гөр кезйәр. Ол шол ерде Ребби Ыbрайымың Худайы, Ысхагың Худайы ве Якубың Худайы дийип атландыряр. Ол өлүле риң дәл-де, дирилериң Худайыдыр, чүнки Онуң янында хеммелер диридир. Канунчыларың кәбирлери әжогап берип дийдилер: Мугаллым, говы айтдың! Оңа гайтадан сораг бермәге йүрек этмедилер.
Онсоң Иса олара дийди: Нәмүчин Месих Давудың Оглудыр диййәрлер? Давудың өзи Зебур китабында шейле диййәр: Реб мениң Реббиме дийди: Душманларыңы аякларыңа басганчак эдйәнчәм, Мениң сагымда отур. Давут Оңа Реб диййәр. Ол нәхили онуң оглы боляр? Бүтин халк Оңа гулак асып отырка, Иса шәгиртлерине дийди: Канунчылардан әгә болуң! Олар узын гейимлер гейнип гезмеги халаяндыр, базар еринде салам алмагы, синагогаларда баш күрсүлери, зыяпатларда төри халаяндыр. Олар дул хатынларың өйлерини талап, гөз үчин узын-узын догалар окан боляндыр. Булар хас агыр җеза сезевар болар.
21 Иса габагыны галдыранда, бай адамларың өз пешгешлерини ыбадатхананың хазынасына атып дураныны гөрди. Ол бир гарып дул хатының хем пул атаныны гөрүп, Дийди: Сизе догрусыны айдярын, бу гарып дул хатын хеммеден кән атды. Чүнки оларың хеммеси Худайың сандыгына өзлеринден артаны атдылар; бу хатын болса гарыплыгына гарамаздан, бүтин чөрек пулуны атды.
Шәгиртлериниң кәбири ыбадатхананың гымматбаха дашлар хем пешгешлер билен безелгидигини айданларында, Иса дийди: Шейлеликде, гүнлер гелер велин, шонда бу ерде гөрйән затларыңыздан даш үстүнде даш галмаз, хеммеси даргар. Ондан сорадылар: Мугаллым! Бу затлар хачан болар? Буларың болҗак махалында нәме аламат пейда болар? Ол хем дийди: Хабардар болуң, сизи алдаймасынлар! Чүнки көплер Мениң адым билен гелип, мен Ол ве вагт голайлады диерлер. Оларың ызына дүшмәң. Урушлар хем гозгалаңлар барада хабар эшидениңизде горкмаң. Бу затлар өңүрти болмалыдыр, йөне дүнйәниң соңы тиз гелмез. Онсоң Иса олара дийди: Миллет-миллете, патышалык-патышалыга гаршы чыкар. Айры-айры ерлерде гүйчли ер титремелер, ачлык хем гыргынчылык, горкунч вакалар, гөкден улы аламатлар болар. Йөне бүтин булардан өң, Мениң адым үчин сизе эл урарлар, ызарларлар, элтип синагогалара, зынданлара табшырарлар, патышаларың, хөкүмдарларың алнына гетирерлер. Бу болса гүвәлик этмек үчин сизе бир пурсат болар. Мунуң үчин берҗек җогабыңызы өңүнден гайгы этмезлиги йүрегиңизе дүвүң. Чүнки Мен сизе дил хем акылдарлык берерин; сизе гаршы чыкянларың хич бири муңа не гаршы дуруп билер, не-де бир зат айдып билер. Сизе эне-атаңыз, доганларыңыз, гарындашларыңыз, достларыңыз хем хайынлык эдерлер, кәбириңизи өлдүрерлер. Мениң адым үчин хеммелер сизи йигренер. Йөне келләңизден бир гыл хем кемелмез. Сиз чыдамак билен, җаныңызы халас эдерсиңиз. Иерусалими гошунларың гуршаныны гөрениңизде, онуң вейран эдилҗек вагтының голайдыгыны билиң. Шонда Яхудадакылар даглара гачсын, шәхериң ичиндәкилер чыксын, төверегиндәкилер шәхере гирмесин. Чүнки шол гүнлер әхли языланларың берҗай болмагы үчин җеза гүнлеридир. Шол гүнлерде гөврели ве чага эмдирйән аялларың гүнүне вай! Чүнки юртда улы хорлук болуп, бу халк газаба сезевар болар. Олар гылычдан гечирилер, есир алнып, бүтин миллетлериң арасына сүргүн эдилер. Олар мөвритлери доланянча, Иерусалими басгылар. Гүнде, Айда ве йылдызларда аламатлар болар. Ер йүзүнде болса деңиз хем толкунларың гүррүлдиси зерарлы, алҗыраңңы ягдайдакы миллетлер галагопланар. Адамлар горкудан, дүнйәниң башына гелйән белалара гарашмакдан яңа хушларыны гачырар, чүнки гөгүң гудратлары титрәр. Шонда олар Ынсан Оглуның булут ичинде гудрат хем улы шөхрат билен гелйәнини гөрерлер. Бу затлар болмага дуранда, ёкарык галып башыңызы галдырың, чүнки гутулышыңыз голайлап гелйәндир. Иса олара бир тымсал айтды: Инҗире, бүтин агачлара середиң. Оларың япракландыкларыны гөрүп, томсуң голайдыгыны өз-өзүңизден билйәрсиңиз. Шонуң ялы хем бу затларың боланыны гөрениңизде, Худайың Патышалыгының голайдыгыны билиң. Сизе догрусыны айдярын, бу затлар болянча, бу несил дүнйәден өтмез. Гөк хем ер өтер, йөне Мениң сөзлерим асла өтмез. Хабардар болуң! Хоранлык, серхшлук, яшайшың гайгылары йүрегиңизе йүк болуп-да, ол гүн дуйдансызлыкда үстүңизе абанаймасын. Чүнки ол гүн бүтин ер йүзүнде яшаянларың әхлисиниң үстүне дузак кимин гелер. Бу болҗак затларың барындан гачып билер ялы, Ынсан Оглуның хузурында дуруп билер ялы, хемише оя болуп, дога эдиң. Иса гүндизлери ыбадатханада дерс берип, гиҗелерини болса дашарык чыкып, Зейтун дагында гечирерди. Бүтин халк Онуң айдянларыны диңлеҗек болуп, эртир ир билен ыбадатхана гелердилер.
22 Пасха диен Петир Черек байрамы голайлапды. Баш руханылар билен канунчылар Исаны өлдүрмегиң ёлуны агтарярдылар, йөне халкдан горкярдылар. Шейтан Онкилериң бири болан Искариот дийилйән Иуданың йүрегине гирди. Иуда баш руханылар ве серкерделериң янына барып, Исаны нәхили табшырҗагы барада олар билен гүррүң этди. Олар хем бегенишип, оңа пул бермәге разы болдулар. Иуда ылалашды. Халк ёкка, Исаны олара табшырмак максады билен, пурсат пейләп гезди.
Пасха гурбанының кесилмели гүни болан Петир гүни гелди. Иса: Гидиң-де, Пасханы иер ялы эдип бизиң үчин тайярлаң дийип, Петрус билен Яхяны иберди. Олар: Оны ниреде тайярламагымызы ислейәрсиң? дийип сорадылар. Олара дийди: Ине, шәхере гирениңизде, күйзе билен сув алып барян бир адама саташарсыңыз. Гирҗек өйүне барянча онуң ызына дүшүп гидиң-де, Өй эесине барып: Мугаллым сенден шәгиртлерим билен Пасханы иер ялы, мыхман отагы нире-де дийип сораяр дийиң. Ол хем сизе ёкаркы мертебеде дүшек дүшелги гиң бир отагы гөркезер. Шол ерде тайярлык гөрүң. Олар гитдилер, әхли зады Исаның айдышы ялы тапып, Пасханы тайярладылар. Сагады геленде, Иса ресуллары билен бирликде сачак башында отурды. Олара дийди: Мен бу Пасханы гөрги гөрмезимден өң, сизиң билен бирликде иймеги гаты арзув эдипдим. Чүнки сизе диййәрин, Пасханың максады Худайың Патышалыгында амала ашянча, Мен оны гайдып иймерин. Бир кәсе алып, шүкүр этди-де дийди: Муны алың-да, өзара пайлашың. Чүнки сизе диййәрин: Худайың Патышалыгы гелйәнчә, мен гайтадан үзүм ширесини ичмерин. Онсоң чөреги алды-да, шүкүр этди, оны дөвүп, шәгиртлере берди, дийди: Бу Мениң сизиң үчин берлен беденимдир; муны Мени яда салмак үчин берҗай эдиң. Шонуң ялы, агшамлык нахарындан соң хем, бир кәсәни алып, дийди: Бу кәсе Мениң сизиң үчин дөкүлен ганым билен беркидилен тәзе әхтдир. Йөне, ине, Маңа хайынлык этҗегиң эли Мениң элим билен бирликде сачак башында дур. Ынсан Оглы өңүнден беллениши ялы гидйәр; йөне Оңа хайынлык эдениң гүнүне вай! Олар бу иши этҗегиң өз араларындан ким болуп билҗегини бири-бирлеринден сорап башладылар. Шунлук билен, араларында хайсысының улы сайылмалыдыгы барада чекишме турды. Иса олара дийди: Миллетлериң патышалары олара агалык эдйәр, хөкүмдарлары өзлерине хайыр эдиҗи диййәр. Эмма сиз бейле болмаң. Араңызда иң улы иң кичи кимин болсун, ёлбашчылык эдйән хызмат эдйән кимин болсун. Хайсысы хас улы, сачак башында отуранмы я-да хызмат эдйән? Сачак башында отуран дәлми? Йөне Мен сизиң араңызда бир хызмат эдйән киминдирин. Сынагларымда Мениң билен бирликде дурнуклылык гөркезенлер сизсиңиз. Сиз Мениң Патышалыгымда сачагымың башында отурып, ийип-ичер ялы, тагтларда отурып, Ысрайылың он ики тайпасының үстүнден хөкүм чыкарар ялы, Атамың Маңа беллейши кимин, Мен-де сизе бир патышалык беллейәрин. Симун, Симун! Бугдай кимин галбир билен элеҗек болуп, шейтан сизи диледи. Эмма Мен иманың кемелмесин дийип, сениң үчин дога этдим. Сен хем бир вагт өврүлип гелеңде, доганлара голтгы бер. Ол хем дийди: Я Реб! Мен Сениң билен хем зындана дүшмәге, хем-де өлүме гитмәге тайяр. Иса дийди: Петрус, саңа диййәрин, сен бу гүн хораз гыгырмаздан өң Мени танаянлыгыңы үч гезек инкәр эдерсиң. Онсоң Иса олардан сорады: Мен сизи халтасыз, торбасыз ве чарыксыз ёлланымда, кем задыңыз бармыды? Олар: Ёкды дийип җогап бердилер. Олара дийди: Шинди халтаңыз бар болса, яныңыза алың, бир торба хем алың. Гылыҗыңыз ёк болса, эгин-эшигиңизи сатың-да, бир гылыч эдиниң. Ол шер иш эдйәнлерден сайылды дийип язылгыдыр. Мен сизе диййәрин, бу Мен барада берҗай болмалыдыр. Догрудан-да, Мен хакда языланлар берҗай болуп баряр. Шәгиртлер дийдилер: Я Реб! Ине, бу ерде ики гылыч бар. Ол хем олара: Шол етерлик дийди.
Иса чыкып, хемишекиси ялы, Зейтун дагына гитди, шәгиртлери хем Онуң ызына дүшдүлер. Ол ере баранларында, Иса олара дийди: Сынага дүшмез ялы, дога эдиң! Өзи болса олардан бир даш атыма голай аңрык чекилди-де, дыза чөкүп: Эй Ата! Ислейән болсаң, бу кәсәни Менден гечир, йөне Мениң ислегим дәл, Сениң ислегиң болсун дийип, дога этмәге дурды. Гөкден бир перишде Иса гөрнүп, Оны гүйчлендирди. Ол агыр ынҗа дүшүп, гаты ыхлас билен дога этди. Дери ере даман ган дамҗалары ялыды. Догадан соң туруп, шәгиртлериң янына гелсе, олар тукатлыкдан яңа уклап ятан экен. Иса олара дийди: Нәме үчин уклап ятырсыңыз? Сынага дүшмез ялы, туруң-да, дога эдиң.
Ол энтек гепләп дурка, ине, бир мәреке гөрүнди. Иуда атлы Онкилериң бири мәрекәниң өңүне дүшүп гелйәрди. Иуда Исаны огшаҗак болуп, Онуң голайына гелди. Иса оңа дийди: Иуда! Сен Ынсан Оглуна огшук билен хайынлык эдйәрмисиң? Онуң янындакылар нәме болҗагыны гөрүп дийдилер: Я Реб! Гылыч билен уралымы? Оларың бири баш руханының хызматкәрини уруп, онуң саг гулагыны кесди. Эмма Иса җогап берип: Боляр, бес эдиң! дийди. Онсоң хызматкәриң гулагына элини дегрип, оны сагалтды. Онсоң Иса Өзүни эле салмага гелен баш руханылара, ыбадатхананың серкерделерине, яшулулара дийди: Бир талаңчының гаршысына чыкян ялы, гылыч хем таяк билен гелдиңизми? Мен хер гүн сизиң билен бирликде ыбадатханадакам, маңа эл узатмандыңыз; йөне шинди сизиң сагадыңыз, гараңкылыгың хөкүм сүрйән сагадыдыр. Исаны тутуп, баш руханының өйүне алып гитдилер. Петрус хем гара гөрнүмден оларың ызына дүшүп гитди. Олар ховлының ортасында от якып, биле отыркалар, Петрус-да оларың арасында отурды. Петрусың одуң ягтысында отураныны гөрүп, бир кениз оңа сиңе серетди-де, дийди: Бу адам хем Онуң билен биледи. Эмма Петрус: Мен оны танамаярын, аял дийип инкәр этди. Аз салымдан соң башга бири оны гөрүп дийди: Сенде шолардан. Эмма Петрус: Олардан дәл, ага дийди. Арадан бир сагада голай вагт геченде, башга бир адам хөтҗетлик билен дийди: Догрудан-да, бу адам Онуң билен биле боландыр, чүнки бу җелилели. Эмма Петрус дийди: Эй ага, мен сениң нәме айдяныңы билмейәрин. Эдил шол вагт, Петрус гепләп дурка, хораз гыгырды. Реб өврүлип Петруса серетди. Петрус Реббиң: Хораз гыгырмаздан өң, сен Мени үч гезек инкәр эдерсиң дийип айдан сөзүни ятлады. Дашарык чыкып, мөңңүрип аглады. Исаны саклап дуран адамлар Оны масгаралап, урмага башладылар. Гөзүни даңып: Белилик эт! Сени уран ким? дийип сорадылар. Ене-де Оңа энчеме хапа сөзлер айтдылар.
Даң атанда, халкың яшулулары, баш руханылар ве канунчылар йыгнанышып, Оны өз меәжлислерине гетирдилер. Оңа дийдилер: Сен Месих болсаң, бизе айт. Иса олара дийди: Айтсам, ынанмарсыңыз. Сорасам, җогап бермерсиңиз, Мени гойбермерсиңиз. Эмма мундан бейләк Ынсан Оглы гудратлы Худайың сагында отурар. Хеммелер дийдилер: Онда, Сен Худайың Оглумы? Ол хем олара җогап берди: Худайың Оглудыгымы сиз айдып отырсыңыз. Олар болса дийдилер: Бизе артыкмач гүвәлик нәмә герек? Биз муны Онуң Өз агзындан эшитдик.
23 Оларың меҗлисиндәкилериң әхлиси туруп, Исаны Пилатусың хузурына элтдилер-де: Биз бу Адамы миллетимизи аздырмакда языклы тапдык. Ол кайсара салгыт бермәге гаршы чыкып, Өзүне Месих, ягны бир патыша диййәр дийип, Оны айыпламага дурдулар. Пилатус Ондан сорады: Сен ехудыларың патышасымы? Иса җогап берди: Сениң айдышың ялыдыр. Онсоң Пилатус баш руханылар билен халка дийди: Мен бу Адамдан хич бир язык тапмадым. Эмма олар хөтҗетлик эдип дийдилер: Бу Адам Өз таглыматы билен бүтин Яхудадакы халкы өҗүкдирйәр. Ол Җелиледен башлап, шу ере ченли гелди. Пилатус муны эшиденде: Бу Адам җелилелими? дийип сорады. Исаның Хиродесиң велаятындандыгыны биленде, Оны Хиродесиң янына иберди, чүнки шол гүнлерде онуң өзи хем Иерусалимде болярды. Хиродес Исаны гөрүп, гаты бегенди, чүнки көп вагт бәри Оны гөрмек ислейәрди. Себәби Ол барада көп затлар эшидипди, Ондан бир аламат гөрерин диен умыды барды. Хиродес Ондан көп сораглар этди, эм ма Иса оңа хич бир җогап бермеди. Баш руханылар билен канунчылар болса ол ерде дуруп, Оны гаты айыплаярдылар. Онсоң Хиродес эсгерлери билен бирликде Оны кемсидип, масгаралап, эгнине бир непис гейим гейдирип, ызына, Пилатусың янына иберди. Шол гүн Пилатус билен Хиродес дост болды; озал араларында душманчылык барды.
Пилатус баш руханылары, башлыклары хем халкы үйшүрип, Олара дийди: Сиз маңа бу Адамы халкы аздыряр дийип гетирдиңиз. Ине, мен сизиң гөзүңизиң алнында барлаг гечирип, Ондан хич бир язык тапмадым. Хиродес хем тапмандыр, чүнки мен Оны Хиродесиң янына иберипдим. Сизиң гөршүңиз ялы, Онуң өлүме лайык эден хич бир зады ёк. Мунуң үчин, мен Оны җеза ландырып бошатҗак. Пилатус байрам мынасыбетли халка бир адамы бошатмалыды. Эмма бүтин халк: Бу Адамы ёк эт! Бизе Бараббасы бошат! дийип гыгырышдылар. Бараббас шәхерде йүзе чыкан бир гозгалаңа гатнашаны ве адам өлдүрени үчин зындана салныпды. Пилатус Исаны бошатмак ниети билен ене-де халка йүзленди. Эмма олар: Оны хача чүйле, хача чүйле! дийип гыгырышдылар. Пилатус үчүнҗи гезек олара дийди: Бу Адам нәме яман иш этди? Мен Ондан өлүме лайык хич бир зат тапмадым. Мунуң үчин, Оны җезаландырып бошатҗак. Эмма олар сеслерини гаталдып, хөтҗетлик билен Онуң хача чүйленмегини талап этдилер. Шейлеликде, оларың ве баш руханыларың сеси үстүн чыкды. Шунлук билен, Пилатус оларың ислегини ерине етирме карарына гелди. Оларың ислән адамыны, гозгалаң турзуп, адам өлдүрени үчин зындана салнан адамы бошадып, Исаны оларың эркине берди.
Олар Исаны алып баряркалар, дүзден өврүлип гелйән киренели Симуны тутуп, Исаның ызындан гөтерип әкитсин дийип, аркасына хач йүкледилер. Халкдан улы мәреке, Онуң үчин зарынлап аглаян аяллар хем ызына дүшүп гитдилер. Иса өврүлип олара дийди: Эй Иерусалим гызлары! Мениң үчин агламан, өзүңиз, чагаларыңыз үчин аглаң. Чүнки, ине, Өнелгесиз аяллар, чага догурмадык гөврелер, чага эмдирмедик гөвүслер не багтлы! дийилҗек гүнлер гелер. Шонда даглара: Бизиң үстүмизе йыкылың! Депелере: Бизиң үстүмизи өртүң! диерлер. Чүнки гөк агаҗа бу затлар эдилсе, онда гуры агаҗа нәме эдилер? Ики җенаятчыны хем дардан асҗак болуп, Иса билен биле алып барярдылар. Келлечанак диен ере геленлеринде Исаны яңкы җенаятчылар билен бирликде хача чүйледилер. Җенаятчыларың бири Онуң саг тарапында, бири-де сол тарапындады. Иса дийди: Ата! Олары багышла, чүнки нәме эдйәнлерини билмейәрлер. Онуң эгин-эшигини болса биҗе атышып пайлашдылар. Халк Оңа бакышып дурды. Башлыклар хем гүлүп: Ол өзгелери халас этди; Худайың сайлан Месихи болса, Өзүни халас этсин дийишйәрдилер. Эсгерлер хем янына гелип, Оны масгаралаярдылар. Оңа сирке хөдүр эдип: Ехудыларың патышасы болсаң, Өзүңи халас эт дийишйәрдилер. Онуң депесинде болса грекче, латынча ве еврейче Бу АДАМ ЕХУДЫЛАРЫҢ ПАТЫШАСЫ диен язгы барды. Асы лан җенаятчыларың бири Оңа сөгүп дийди: Сен Месих дәлмисиң Өзүңи хем бизи халас эт! Бейлекиси болса оңа кәйәп, шейле дийди: Онуңкы билен бир хөкүме сезевар боланың үчин Худайдан горкмаярмысың? Биз адалатлылык билен, өз этмишимизе лайык җеза алдык. Бу Адамың болса хич бир эден этмиши ёк. Онсоң дийди: Иса, Патышалыгыңа барып гирениңде, мени ятла! Иса хем оңа дийди: Саңа догрусыны айдярын, сен шу гүн Мениң билен биле бехиштде боларсың.
Алтынҗы сагадың төверегиди. Докузынҗы сагада ченли юрда гараңкы дүшди. Гүн гаралды, ыбадатхананың тутусы ортарасындан йыртылып, икә бөлүнди. Иса гаты сес билен гыгырып: Эй Ата! Рухумы Сениң элиңе берйәрин! дийди, муны айдандан соң җан берди. Йүзбашы болан ваканы гөренде, Худайы шөхратландырып: Бу, хакыкатдан, догры Адам экен! дийди. Бу томаша үчин үйшүшен халайыгың бары болан вакалары гөрүп, гурсакларына ура-ура ызларына гайтдылар. Исаны танаян адамларың бары, Җелиледен Онуң ызына дүшүп гелен аяллар дашракда дуруп, бу вакалара сын этдилер.
Ине, меҗлис агзаларындан Юсуп атлы бири барды. Ол говы хем догры адамды. Өзи-де меҗлисиң карарына ве ишине разычылык бермәнди. Яхуданың Ариматия шәхеринден болан бу Юсуп Худайың Патышалыгына гарашярды. Бу адам Пилатусың янына барып, Исаның җеседини диледи. Онсоң Оны ашак дүшүрип, кепене долап, гаяда оюлан ве шол вагта ченли хич кимиң җайланмадык мазарында җайлады. Ол гүни тайярлык гүни болуп, сабат гүни башланмага голайды. Иса билен биле Җелиледен гелен аяллар хем Юсубың ызына дүшүп, барып, мазары ве Онуң җесединиң нәхили җайлананыны гөрдүлер. Онсоң өйлерине гайдып, якымлы ыслы яг, атырлар тайярлап, сабат гүни Худайың буйругы боюнча дынч алдылар.
24 Хепдәниң илкинҗи гүни эртир ир билен аяллар тайярлан якымлы ыслы ягларыны алып, мазара бардылар; янларында башга аяллар хем барды. Ине, мазарың агзындакы даш бир чете тогаланан экен. Олар ичерик гиренлеринде, Реб Исаның мейдини тапмадылар. Муңа геңиргенишип дуркалар, бирденкә, гаршыларында ялкым салян эшикли ики саны адам пейда болды. Аяллар горкуп, йүзлерини ере эгенлеринде, яңкы адамлар олара дийдилер: Сиз нәме үчин дирини өлүлериң арасындан гөзлейәрси ңиз? Ол бу ерде дәл, дирелди! Онуң энтек Җелиледекә сизе айданларыны ятлаң. Ол: Ынсан Оглы гүнәкәр адамлара табшырылмалы, хача чүйленмели, үчүнҗи гүни дирелмелидир дийипди. Онсоң Исаның бу сөзлери оларың ятларына дүшди. Аяллар мазардан өврүлип гелип, буларың барыны Онбирлере ве бейлекилериң хеммесине хабар бердилер. Ресуллара бу хабары етиренлер Магдалалы Меръем, Юханна, Якубың эҗеси Меръем ве оларың янындакы бейлеки аялларды. Бу сөзлер ресулларың гөвнүне манысыз гелди, олар аялларың гепине ынанмадылар. Онсоң Петрус туруп, мазара ылгады-да, эгилип, кепен маталарың бош ятаныны гөренде, болан вака геңиргенип, ызына гайтды.
Ине, шол гүн оларың икиси Эммаус диен оба барярдылар. Бу обаның Иерусалимден алтмыш стадиона голай аралыгы барды. Олар болан бу вакалар хакда өзара гүр лешйәрдилер. Шейлеликде, гүрлешип, пикир алшып баряркалар, Исаның Өзи якына гелип, олар билен биле йөрәберди. Йөне Оны танамаз ялы, оларың гөзлери багланыпды. Иса олардан сорады: Бу баршыңыза нәме хакда гүррүң эдишйәрсиңиз? Олар гайгылы ягдайда аяк чекдилер. Оларың Клеопас атлысы җогап берип дийди: Иерусалимде болуп-да, шу гүнлер ол ерде болан вакалары билмейән кесеки еке Сенмисиң? Иса олардан сорады: Хайсы вакалары? Олар хем җогап бердилер: Насыралы Иса хакдакы вакалары. Ол Худайың ве бүтин халкың янында сөзде хем ишде гүйчли пыгамберди. Баш руханылар билен башлыкларымыз өлүм җезасы берилсин дийип, Оны хәкиме табшырдылар, хача чүйледилер. Биз Ысрайылы халас этҗек Шолдур дийип умыт эдердик. Мундан башга хем, бу затларың боланына үч гүн болды. Үстесине-де, аялларымызың кәбири хем бизи геңиргендирди. Олар шу гүн ир билен мазара барып, Онуң мейидини тапмандырлар. Гелип, гөзлерине перишделериң гөрненини айтдылар. Перишделер Оңа дири диййәрмиш. Онсоң бизиңкилериң кәбири мазара барып, ягдайың эдил аялларың айдышы ялыдыгыны гөрүпдирлер, йөне Исаны гөрмәндилер. Иса олара дийди: Эй акмак адамлар, пыгамберлериң әхли айданларына гич ынанянлар! Месих бу гөргүлери гөрүп, шөхратына гирмели дәлмиди? Онсоң Муса билен бүтин пыгамберлерден башлап, хемме Мукаддес Язгыларда Өзи хакда айдыланлары олара дүшүндирди. Олар барян обаларына голайланларында, Иса узаграк гидерли гөрүнди. Эмма олар Оны саклап дийдилер: Бизиң янымызда галай, чүнки агшам голайлап, Гүн яшып баряр. Шейлеликде, Иса оларың янында галды. Иса олар билен сачак башында отырка, чөрек алып, шүкүр этди-де, бөлүп олара берди. Шонда оларың гөзлери ачылып, Оны танадылар; эмма Ол гөзлеринден гайып болды. Олар бири-бирлерине: Ёлда бизиң билен геплешип гелйәркә, бизе Язгылары дүшүндирйәркә, ичимизде йүрегимиз янмаярмыды? дийишдилер. Туруп, шол сагадың өзүнде Иерусалиме өврүлдилер. Гөрселер, он бир ресул билен оларың янындакылар үйшүшип отуран экен. Булар: Шын! Реб дирелипдир, Симуна гөрнүпдир дийишйәрдилер. Онсоң олар-да ёлда болан вакалары, Иса чөреги бөленде, Оны танандыкларыны айтдылар.
Олар хениз бу барада гүррүң берип дуркалар, Исаның Өзи орталарында дуруп дийди: Сизе парахатлыкө! Олар рух гөрйәндирис өйдүп, тисгинип горка дүшдүлер. Иса олара дийди: Нәме үчин алҗырашярсыңыз? Нәме себәпден гөвнүңизе бейле пикирлер гелйәр? Мениң эллериме, аякларыма середиң; бу Мениң Өзүм! Маңа эллериңизи дегрип гөрүң. Рухуң эт билен сүңки болмаз, йөне сизиң гөршүңиз ялы, Мениңки бар. Муны айдып, эллерини, аякларыны олара гөркезди. Олар шатлыкдан яңа энтек ынанман, геңиргенишип дуркалар, Иса олара дийди: Бу ерде иймәге бир задыңыз бармы? Оңа биширилен балыгың бир бөлеги билен бираз бал бердилер. Иса алып, оларың гөзлериниң алнында оны ийди. Олара дийди: Мен хакда Мусаның Канунында, пыгамберлериң язгыларында, Зебурда языланларың бары берҗай болмалыдыр дийип, энтек сизиң яныңыздакам айдан сөзлерим шулардыр. Онсоң Язгылара дүшүнмеклери үчин, оларың аңларыны ачды. Иса олара дийди: Шейле язылгыдыр: Месих гөрги гөрүп, үчүнҗи гүни өлүмден дирелҗекдир. Иерусалимден башлап, бүтин миллетлер гүнәлериң багышланмагы үчин, Онуң адындан тоба чагырылҗакдыр. Сиз бу затларың гүвәлерисиңиз. Ине, Мен Атамың вада эденини сизе ёлларын; сиз өзүңизе ёкардан гүйч гейдирилйәнчә, Иерусалим шәхеринде болуң. Онсоң олары дашарык чыкарып, Бейтанияның голайына гетирди, эллерини галдырып, олара ак пата берди. Ак пата берип дуршуна олардан айрылып, гөге гөтерилди. Олар хем Оңа седе эдип, улы шатлык билен Иерусалиме тарап өврүлдилер. Элмыдам ыбадатханада болуп, Худая өвги айдып, алкыш окаярдылар. Омын.