1:1 Камгалакчывыс Бурганнын база идегеливис Христос Иисустун айтыышкыны-биле Христос Иисустун элчини болган Павелден байыр. 2 Христоска кайывыс-даа бузурээн болгаш, алыс шынныг оглум дег болган Тимофей сенээ бижидим.

Бурган Адавыстан база Дээрги-Чаяакчывыс Христос Иисустан келген авырал биле амыр-тайбын сенээ бактаазын!

Меге ооредиглер дугайында кичээндириг

3 Македонияже чоруп тура, сенден дилээним дег, Ефеске артып каарынны кузеп тур мен. Ында чамдык улус меге ооредиглер нептередип турар-дыр. Олардан соксаарын неге. 4 Оларга тоолчургу чугаалардан база тонмес-батпас ада-огбе данзылары тургузарындан ойталаарын чугаала. Ол бугу чугле аас-дыл ундурер база бузурел дамчыштыр билдинер Бурганнын бодалындан улустун кичээнгейин чардыктырар. 5 А ол негелденин сорулгазы - арыг чуректен, арыг арын-нуурден, ажык сеткилдиг бузурелден унер ынакшылды ооскудери боор. 6 Чамдык улус ол бугуден хая корунгеш, ужур-утка чок чулчуругже дулну берген. 7 Олар ыдыктыг хоойлу башкылары болуксаарлар, ынчалза-даа чуну чугаалап турарын-даа, оон туржук, чунун дугайында ындыг шиитпирлии-биле улусту бузуредип турарын-даа угаап билбестер.

8 Чоп ажыглаар болза, ыдыктыг хоойлу эки дээрзин билир бис. 9 Бурганнын мурнунга актыг улуска ыдыктыг хоойлунун херээ чогун билир бис. Ол дараазында улуска херек: хоойлу-дурум урекчилеринге, корумчурумга чагыртпастарга; Бурганны хундулевес база бачыттыг улуска; Бурганны дорамчылап, Анаа удурланыр улуска; ада-иезинче холун кодурерлерге, олурукчулерге; 10 анаа база уй-балай самыырааннарга; кижилер оорлап, садарларга, мегечилерге база мегелеп херечилээрлерге; алыс шынныг ооредигге удур кандыг-бир чуве уулгеткеннерге. 11 Ол ооредиг ачы-буянныг Бурганнын алдарлыг Буянныг Медээзинде синниккен, а ук Буянныг Медээни менээ бузуреп дааскан.

Бурганнын оршээли дээш ооруп четтириишкин

12 Ажыл-херээмни кылыр кушту менээ берген Дээрги-Чаяакчывыс Христос Иисуска ооруп четтирдим. Чуге дээрге Ол мени шынчы кижи деп коргеш, Бодунга бараан боор кылдыр томуйлаан. 13 Оон мурнунда Бурганны бак соглеп, бузурээн улусту истеп суруп, дора коруп-даа чорзумза, Бурган менээ оршээлин коргускен, чуге дээрге мен ол бугуну уулгедип тура, чуве билбес база бузуревээн турдум. 14 ДээргиЧаяакчывыс Бодунун эгээртинмес оршээлин Христос Иисустан келген бузурел-биле база ынакшыл-биле кады менче синниктир токту.

15 Чигзиниг чок хулээп ап база бузуреп боор шынныг состер бо-дур: Христос Иисус бо делегейже бачыттыг улусту камгалап аар дээш келген, а мен оларнын эн багы-дыр мен. 16 Оон соонда Христос Иисус Бодунун кызыгаар чок шыдамыын бачыттыгларнын эн багы боор менээ коргуссун дээш, Бурган менээ оршээлин хайырлаан. Христоска бузурээш, монге амыдыралды алыр хамык улуска мээн ууле-чолум улегер болган. 17 Монге Хаанга, олум чок, козулбес дын чангыс Бурганга кезээ монгеде мактал-хунду база алдар бактаазын! Аминь.

Павелдин Тимофейни сорук кииргени

18 Оглум, Тимофей, кажан-бир шагда сенээ хамаарыштыр чугаалаан оттур билген медеглелдерге сылдап, сенээ мындыг чагыг берип ор мен. Сен ол состер-биле чепсегленгеш, эки чаалажып кор. 19 Бузурелинни база арыг арын-нуурунну кадагала, чуге дээрге ону тооваан чамдык улустун бузурели буураан болгай. 20 Ындыгларга Именей биле Александр хамааржыр. Бурганны бак соглээр чоруун кагдырар дээш, мен оларны эрликтин эргезинге хулээдип берипкен мен.

Моргул дугайында

2:1 Сенден чуден артык дилээм бо-дур: Бурганга дилеглерлиг, чалбарыглыг, ооруп четтириишкинниг, оскелерге болушкан моргулдер - бугу улус дээш моргулдер болзун. 2 Чагырыкчылар биле эрге-чагырга ээлээннер база ол санче кирзиннер. Бистин оожум база амыр-шолээн, Бурганны хундулеп, Анаа толептиг амыдырап шыдаарывыс дээш, ол ындыг болзун. 3 Ындыг боорга, эки-даа, Камгалакчывыс боор Бурганга таарымчалыг-даа. 4 Бурган бугу улустун камгалалды алырын база алыс шынны билип аарын кузеп турар. 5 Чуге дээрге Бурган-даа чангыс, Бурган биле кижи торелгетеннин эптештирикчизи - Боду база кижи - Христос Иисус-даа чангыс! 6 Ол Бодун шупту улусту хостаар дээш оргээн. Бурганнын улусту камгалаар деп турарын Ол чогуур уеде ынчалдыр бадыткаан. 7 Оон ужурунда Бурган мени бузурел биле алыс шынны оске чоннар улузунга медеглезин дээш, элчин база башкы кылдыр шилип алган. Силерге чугаалаан чувем шынныг,* мен мегелевейн тур мен!

* Чамдык бурунгу грек созуглелдерде бо состерге: Мен Христоска башкарткаш - деп состерни немээн.

8 Ынчангаш эр улус каяа-даа болза моргуп чоруурун кузеп тур мен. Олар киленневейн, алгыжып-кырышпайн, актыг холдарын ору сунуп, моргузуннер. 9 Шак ынчаар херээженнер база ужур-чурумга таарыштыр кеттинип, эгениичел база бодамчалыг чоруу-биле боттарын каастаар ужурлуг. Бажын аянныг таартканы, алдыны, ак шуру эртинези база унелиг хеви-биле каастанмазыннар. 10 А оон орнунга Бурганны хундулээр дээн херээженнер буянныг херектери-биле боттарын каастаар ужурлуг. 11 Ооредиг ап турар херээженнер оожум, буруну-биле дыннангыр болзуннар. 12 Херээжен кижинин ооредирин азы эр кижини чагырарын чопшээревейн тур мен. Ол бодун оожум ап чорзун. 13 Баштай Адамны, а оон соонда Еваны чаяаган-на болгай. 14 Адам-даа эвес, а Ева дуурайлаткаш, Бурганнын хоойлузун уреди чоп! 15 Ындыг-даа болза херээжен кижи бузурелдиг, ынакшылдыг, Бурганга шынчы база эки мозулуг амыдырап чоруур болза, ажы-тол божуур уезинде Бурган ону кадагалаар.*

* Ажы-тол божуур уезинде Бурган ону кадагалаар деп состернин оске утказы: Ол ажы-тол божуурун дамчыштыр камгалалды алыр - бооп чадавас.

Бурганга бузурээннер ниитилелинин удуртукчулары

3:1 Кандыг-бир кижи Бурганга бузурээннер ниитилелинин удуртукчузу боор дээш чуткуур болза, ол эки ажыл-херек кылыксаан-дыр деп чугаа шынныг болдур ийин. 2 Ынчаарга удуртукчу кижи аажы-чанында четпестер чок, кадайынга оскерилбес,* бодун туттунуп билир, бодамчалыг, толептиг алдынып чоруур, хундулээчел ээ, улусту ооредип шыдаар кижи боор ужурлуг. 3 Ол арагаже сундукпас, содаачы эвес, оожум-топтуг, эп-найыралдыг, акша-монгунге чазыйлавас; 4 бодунун ог-булезин эки башкарып шыдаар, дыннангыр база ону бугу талазы-биле хундулээр ажы-толдуг кижи боор ужурлуг. 5 (Бодунун ог-булезин башкарып шыдавас кижи Бурганнын бузурээннер ниитилели дээш канчап сагыш човаарыл?) 6 Ол кижи Христоска чоокта чаа бузурээн улус санынче кирбес ужурлуг, оон башка бодун ору кордуне бээр база эрликке домейлештир шииттирип аар. 7 Бурганга бузурээннер ниитилелинден дашкаар оон ат-сураа база чугле эки боор ужурлуг, оон башка ол бак атка кирип, эрликтин дузаанга туттуруп аар.

* Кадайынга оскерилбес деп состернин оске уткалары: Чугле чангыс катап кадай алган азы Чугле чангыс херээженге огленген - бооп чадавас.

Бурганга бузурээннер ниитилелинде дузалакчылар

8 Дузалакчылар база хундуткелге толептиг, ак сеткилдиг, арагага сунду чок, алыксак-чиксек эвес улус боор ужурлуг. 9 Олар арыг арын-нуур-биле бузурелдин ханы алыс шынын эдерер ужурлуг. 10 Дузалакчыны база баштай шенээр херек. Оларга удур кандыг-даа буруудадыышкын тывылбаза, дузалакчылар бооп бараан болгайлар аан.

11 Оларнын кадайлары база хундуткелге толептиг, хоп-чип дажывас, бодун туттунуп билир, бугу тала-биле бузуреп боор улус болзун. 12 Дузалакчылар кадайларынга оскерилбес*, ажы-толун база ог-булезин эки башкарып шыдаар эрлер боор ужурлуг. 13 Эки бараан бооп келген улус хундуткелдиг байдалды чедип алыр база Христос Иисуска бузурээни дээш, боттарынга аажок бузурелдиг боор.

* Кадайынга оскерилбес деп состернин оске уткалары: Чугле чангыс катап кадай алган азы Чугле чангыс херээженге огленген - бооп чадавас.

Ондур улуг чажыт

14 Бо бугуну сенээ бижидим, оон кадында удавас сенээ чеде бээримге идегеп олур мен. 15 Саадай берзимзе, алыс шыннын чоленгиижи база ундезини боор дириг Бурганнын бузурээннер ниитилелинге - Бурганнын ог-булезинге бодунну канчаар алыр ужурлуунну билип алзын дээш, бижээним ол.

16 Ийет, маргыш чок, бузуреливистин чажыды ондур улуг: Христос кижи мага-боттуг бооп чедип келген, Оон Бодун ап келгенинин актыын Сулде коргускен, дээрнин толээлери Ону корген, Оон дугайында Буянныг Медээни чоннарга суртаалдаан, бо делегейнин улузу Анаа бузурей берген база Ол Бодунун алдары-биле дээрже кодурлуп уне берген.

* 3:2,12 Кадайынга оскерилбес деп состернин оске уткалары: Чугле чангыс катап кадай алган азы Чугле чангыс херээженге огленген - бооп чадавас.

Меге башкылар дугайында

4:1 Соолгу уелерде чамдык улустун бузурелден ойталай бээрин Ыдыктыг Сулде тодаргай чугаалап турар. Олар мегенин сулделерин дыннап, буктардан укталган ооредиглерни эдере бээрлер. 2 Шак ындыг ооредиглер арын-нуурун кызыткан демир-биле оя чиртип алганзыг, ийи арынныг мегечилерден кээр. 3 Олар улустун огленирин азы кандыг-бир чем чиирин хоруп турарлар. А ол чемни, бузурээн азы алыс шынны билир улус ооруп четтирип хулээп алзын дээш, Бурган чаяаган болгай. 4 Бурганнын бугу чаяалгазы эки болганда, ооруп четтирип хулээп ап турар кандыг-даа чуулдерден ойталап болбас. 5 Чуге дээрге ону Бурганнын созу-биле база моргул-биле ыдыктап турар.

6 Бузурээн эш-оорунге шак ындыг суртаалдан бер. Сен ынчан Христос Иисустун шынчы чалчазы: бузурелдин состери-биле база эдергенин алыс шын ооредиг-биле доруктур азыраткан кижи боор сен. 7 А Бурганны дорамчылаан, мелегейзиг чугаалардан чайлап чор, бодунну Бурганны хундулээр амыдыралга дадыктыр. 8 Мага-бот дадыктырары чангыс талалыг, чер албас боор, а Бурганны хундулээри бугу талазы-биле ажыктыг, чуге дээрге ында амгы-даа, келир-даа амыдыралдын аазаашкыны бар. 9 Бурун хулээп алырынга толептиг шынныг состер ол-дур. 10 Бугу улустун, ылангыя бузурээннернин, Камгалакчызы боор дириг Бурганга идегээш, карак кызыл ажылдап, ол идегел дээш, демисежип* чоруур-дур бис.

* Чамдык бурунгу грек созуглелдерде Демисежип эвес, а Бак атка кирерин шыдажып деп бижээн.

11 Улустан ону негеп, ынчаар оорет. 12 Сен аныяк боорунга, кымдаа сени базынчактай аарак корбезин. Бугу чуулдер талазы-биле: чугаа-созун, бодунну ап чоруурун, ынакшылын, бузурелин база арыг-чаагайын-биле бузурээннерге улегер бол. 13 Мен келгижемге чедир Бижилгени улуска номчуурунга, суртаалдаарынга база ооредиринге бодунну бараалгадып кор. 14 Удуртукчулар холдарын сенээ дээскеш, моргуп турда, оттур билген медеглелдер дузазы-биле сенээ берген Ыдыктыг Сулденин ачы-буян хайырлалын херексевейн барба. 15 Бо бугуну карак кызыл кылып кор, бугу бодунну оларга бараалгат, ынчан сээн озулденни хамык улус коруп каар. 16 Бодунну болгаш ооредип турар чуулунну кичээнгейлиг хайгаара. Ол бугуден быжыг туттун. Ынчаар кылып чоруур болзунза, бодунну-даа, дыннакчыларынны-даа кадагалап алыр сен.

Бузурээннерге хамаарыштыр хулээлге

5:1 Назыны догээн ашактарны донгун чемелеве, а бодуннун ачанбиле чугаалашканын дег, эвилен чугаалаш. Аныяк эрлерге дунмаларынга дег хамаарылгалыг бол. 2 Кырган кадайларга - аванга дег, аныяк херээженнерге - кыс дунмаларынга дег, арыг-чаагай топтуг хамаарылгалыг бол.

3 Ылап чааскаан арткан дулгуяк кадайлар дээш, сагыш чова. 4 Дулгуяк херээженнин ажы-толу азы уругларынын уруг-дарыы бар болза, олар ада-иезинин, кырган ада-иезинин азыралын чандырып, чуну-даа мурнай боттарынын ог-булезинин улузу дээш сагыш човап, бузурээнин херек кырында коргузуп оорензиннер. Чуге дээрге Бурганнын кузел-соруу ындыг-дыр. 5 Чааскаан арткан, сагыш човап чедип кээр кижизи чок ылап дулгуяк кадай Бурганга идегээр база дун-хун дивейн, моргуп, Оон дуза дилээр. 6 Бодунун таалалын суруп чурттаан дулгуяк херээжен диригге-ле олуп калган боор. 7 Кым-даа оларны чемелээр чылдак тыппазын дээш, ол бугуну улустан неге! 8 А кандыг-бир кижи бодунун торелдери, ылангыя ог-булези дээш, сагыш човавас болза, ол кижи бузурелден ойталаан боор база бузурели чок кижиден дора боор. 9 Дулгуяк кадайлар данзызынче чугле алдан хардан эвээш эвес назылыг, ашаанга оскерилбейн чораан улусту киир бижи. 10 Олар дээрге буянныг херектер кылып чорааны-биле билдингир, ажы-толун остур азырап каан, аалчыларга хундулээчел, Бурганнын улузунга бараан болуп келген, хай-халапка таварышканнарга дузалап чораан база янзы-буру буянныг херектерге боттарын бараалгаткан херээженнер болзун.

11 Ынчалза-даа аныяк дулгуяктарны данзыже киирбе. Оларнын таалал сурген кузээшкиннери Христоска бердингенинден куштуг апаарга, олар ашакка барыксай бээрлер. 12 Христоска берген аазаашкынын ээлевээн дээш, олар буруу шавыышкынга таваржырлар. 13 Оон ангыда, олар кылыр чуве чок боорга, бажыннар кезип маннажыр чанчыл тып аарлар. Чугле амыр-шолээн - ажыл кылбас боорундан ангыда, хоп-чип база дажып, киришпеске киржип, чугаалавас ужурлуг чувезин чугаалап чоруп бээрлер-дир. 14 Ынчангаш аныяк дулгуяк кадайларнын ашакка барып аарын кузеп тур мен. Олар ажытол торуп, бажын-балгадын ажаазыннар база дайзыннарывыска бисти бак соглээр чылдак бербезиннер. 15 Оон башка дулгуяк кадайлар аразында бузурелинден ойталааш, эрликти эдерип чорупканнар бар апарган болгай. 16 Кандыг-бир бузурээн херээжен* дулгуяк арткан херээжен торелдерлиг болза, олар дээш сагыш човаашкынны Бурганга бузурээннер ниитилелинче чая кагбайн, бодунга хулээнип аар ужурлуг. А Бурганга бузурээннер ниитилели ылап чааскаан арткан дулгуяктарга дузалашсын.

* Чамдык бурунгу грек созуглелдерде Бузурээн херээжен деп состерге Азы бузурээн эр деп состерни немээн.

17 Башкарар ажылын эки кылып турар удуртукчулар, ылангыя суртаалдаар база ооредир ажылга кызымактар, мактал-хунду биле толевир* алзыннар. 18 Чуге дээрге Бижилгеде мынчаар чугаалаан: Тараа бастырткан шарыга хээрик кедирбе, а ол ышкаш: Ажылдаан кижи толевирге толептиг боор.**

* Мактал-хунду биле толевир деп состернин оске уткалары: Ийи дакпыр мактал-хунду азы Ийи дакпыр толевир - бооп чадавас.
** Ы. х. к. 25:4; Лк. 10:7.

19 Ийи азы уш херечи бадыткаваанда, удуртукчуга удур буруудадыышкынны хулээве. 20 Оске улус база сезинзин дээш, бачыт уулгедикчилерин хойнун мурнунга сойгала.

21 Бурганнын, Христос Иисустун база дээрнин шилиттинген толээлеринин мурнунга сенээ айыткап тур мен: бо айтыышкыннарны эдерерде, кымны-даа ылгай корбе, чуну-даа чангыс талалап кылба.

22 Дээрги-Чаяакчыга бараан боору-биле ыдыктап, кымга-даа далаш-биле холун дээспе, оскелернин бачыдынга киришпе, бодунну арыг хевээр кадагала.

23 Моон сонгаар чугле суг ижип турба, сээн ижин-баарынга дузалаар кылдыр бичии виноград арагазындан база иш, чуге дээрге болганчок-ла аарыыр-дыр сен.

24 Чамдык улустун бачыттары амдыгааштан конгус илден база шуугуже оларны дорт аппар чоруур, а оскелернин бачыттары соолзуредир илереп кээр. 25 Буянныг херектер база ындыг: чамдыызы амдыгааштан илден, а ындыг коску эвестери домей-ле алызы барып илерей бээрлер.

6:1 Бурганнын ады база христиан ооредиг бак атка кирбезин дээш, дарлаткан кулдар ээлерин кандыг-даа алдар-хундуге толептиг улус кылдыр корзуннер. 2 Бурганга бузурээн ээлерлиг кулдар, христиан эштеривис дээш-ле, оларны хостуг чаннавазыннар. Харын-даа улам чуткулдуг бараан болзуннар, чуге дээрге кулдар ханы ынак, бузурээн ха-дунмазынга бараан болуп, оларга ачызын коргузуп турарлар-дыр. Бо бугуге ооредир база синниктир сургаар ужурлуг сен.

Меге ооредиг база ылап шын эртине-байлак

3 Оон оске чуулдерге ооредир, Дээрги-Чаяакчывыс Иисус Христостун шынныг состеринден база Бурганны хундулээри-биле дугжур ооредигден ойталаар кандыг-бир кижи турар болза, 4 ол дээрге менээргенгеш, сыный дег урдуне берген, а боду чуну-даа билбес, аасдыл кылып, хоозун маргылдаа ундуреринге хандыкшылдан аараан кужур-дур. Оон оозундан чугле адааргал, алгыш-кырыш, бак соглежири, кара сагыштыг каразыглар; 5 угааны чайылган, алыс шындан астыккан улустун аразынга тонмес-батпас аас былаажыр чорук унер. Олар Бурганга бараан боорун чугле байып аарынче орук кылдыр коруп турарлар.

6 Ийет, Бурганны хундулээри бодунун байдалынга сагыжы ханар кижиге кончуг улуг олча-кежик болбайн канчаар. 7 Бо делегейже чуну-даа эккелбээн бис, моон чоруурда база чуну-даа ап ап шыдавас бис. 8 Чемивис биле идик-хевивис-ле бар болза, ол биске четчир ужурлуг. 9 А кымнар бай болуксаарыл, олар куткулгеже кире бээрлер. Олар улусту буураашкын болгаш олумче киир идип турар эндерик хой мелегей база хоралыг кузээшкиннерге алзып, дузакка туттурарлар. 10 Бузуттун бугу хевирлеринин унер дозу - акша-хоренгиге хандыкшыл. Ону чедип алыксааш, бузурелдин оруундан чайлай берген, боттарынга хой айыыл-халапты онааштырган улус чок эвес болдур ийин.

Бузурел дээш, толептиг демисеш

11 А сен, Бурганнын кижизи, ол бугуден ойлап-дес! Чугле Бурганга шынчы боорунче, Ону хундулеп чурттаарынче, бузурелче, ынакшылче, шыдамык чорукче, чопшул боорунче чутку. 12 Бузурел дээш, толептии-биле демисеш, монге амыдыралды чаалап ал. Хой херечилер мурнунга бузурелинни ажыы-биле тулган эки медеглеп турунда, ол амыдырал дээш, Бурган сени кыйгырган болгай. 13 Бугу чуулдерни тынгарган Бурганнын база ол-ла бузурелди Понтий Пилаттын мурнунга ажыы-биле тулган эки херечилээн Христос Иисустун мурнунга сенээ чагып тур мен: 14 Дээрги-Чаяакчывыс Иисус Христостун ээп кээр хунунге чедир сенээ дужааган бугу чуулду арыг-шынчы болгаш бичии-даа кем чок сагып кор. 15 Оон ээп кээрин чогуур уеде Бурган биске ажыдып бээр. Ол дээрге ачы-буянныг база чангыс Чагырыкчы, хааннарнын Хааны болгаш тергиидээннернин Дээргизи, 16 дын чангыс олум чок Бурган-дыр. Ол кымнын-даа чоокшулап шыдавазы чырыкта чурттаан - кым-даа, кажан-даа Ону корбээн база коруп-даа шыдавас. Алдар-хунду база монге кучу Анаа бактаазын! Аминь.

Бай христианнарга чагыг

17 Амгы амыдыралынга бай улусту таптыг сурга: адыыргавазыннар, идегел чок эртине-байлакка ынанмазыннар, харын бистин сеткил ханар бугу чуулувусту элбээ-биле хандырып бээр Бурганга ынанзыннар. 18 Буян тарыырын, буянныг ажыл-херээ-биле байыырын, экииргек база оске улус-биле эртине-байлаан улежиринге белен боорун оларга айыт. 19 Алыс шын* амыдыралды чедип аар дээш, келир уеде быжыг ундезинни олар боттарынга ынчалдыр салып алзыннар.

* Чамдык бурунгу грек созуглелдерде алыс шын эвес, а монге деп бижээн.

Тимофейге туннел чагыглар

20 Тимофей, сенээ бузуреп каан бугу чуулду кадагала. Бурганга таарымча чок шуугаазындан база улустун билиг деп адап турары алыс шынга удур ооредигден чайлап чор. 21 Чамдык улус ону шингээттивис деп чарлаттынгаш, бузурелдин оруундан аза берген-дир.

Бурганнын авыралы силерге бактаазын!*

* Чамдык бурунгу грек созуглелдерде Силерге бактаазын эвес, а Сенээ бактаазын! Аминь деп бижээн.