tewrattin tallanmilar
1 huda hemmidin burun putun alemni yaratti. 2 u chaghda yer xari xekilsiz we qupquruq halette bolup, sularni qarangghuluq qaplighanidi. hudaning rohi su ustide lerzan perwaz qilip yuretti. 3 huda: yoruqluq bolsun! degenidi, yoruqluq peyda boldi. 4-5 huda yoruqluqning yahxi ikenlikini kordi. xuning bilen, u yoruqluqni qarangghuluqtin ayridi we yoruqluqni kunduz, qarangghu luqni bolsa keche dep atidi. keche-kunduz otup, bu tunji kun boldi. 6 andin, huda: sularning yuqiri-towen ikkige ayrilip turuxi uchun ularning arisida bir pasil bolsun! dep emr qildi. 7 xuning bilen, bir pasil peyda bolup, uning astidiki sularni ustidiki sulardin ayridi. hudaning emri bilen xundaq boldi. 8 huda bu pasilni asman dep atidi. keche-kunduz otup, bu ikkinchi kun boldi. 9 andin, huda: asmanning astidiki sular bir yerge yighilsun we quruq tupraq korunsun! dedi. hudaning emri bilen xundaq boldi. 10 huda quruq tupraqni yer, yighilghan sularni bolsa dengiz dep atidi. huda bularning yahxi ikenlikini kordi. 11 andin, huda yene: yerde her hil osumlukler; uruqluq we mewilik bolup, oz turliri boyiche unup chiqsun! dedi. hudaning emri bilen xundaq boldi. 12 xuning bilen, yer yuzide her hil uruqluq we mewilik osumlukler oz turliri boyiche unup chiqti. huda bularning yahxi ikenlikini kordi. 13 keche-kunduz otup, bu uchinchi kun boldi. 14 huda yene: asmanda yoruqluq beridighan jisimlar bolsun. ular keche bilen kunduzni perqlendurup, kun, pesil we yillarni ayrip turuxta belge bolsun. 15 bu jisimlar nur chechip, yer yuzini yorutup tursun! dep emr qildi. hudaning emri bilen xundaq boldi. 16 huda yoruqluq beridighan ikki chong jisimni yaratti, quyaxni kunduzni baxquridighan, ayni kechini baxquridighan qildi. hemde huda yene yultuzlarnimu yaratti. 17-18 yer yuzini yorutux, kunduz bilen kechini baxquridighan qilix we yoruqluqni qarangghuluqtin ayrix uchun, huda yoruqluq beridighan jisimlarni asmangha orunlaxturdi we ularning yahxi ikenlikini kordi. 19 keche-kunduz otup, bu totinchi kun boldi. 20 huda yene: su her hil janliqlar bilen tolsun, asmanda her hil ucharqanatlar uchsun! dep emr qildi. 21 buning bilen, huda suda yaxaydighan ajayip-gharayip janliqlarni, her hil chong-kichik beliqlarni we asmandiki her hil ucharqanatlarni oz turliri boyiche yaratti. huda bu janliqlarning yahxi ikenlikini kordi. 22 huda bu janliqlargha beht ata qilip: suda yaxighuchi janliqlar kopiyip, dengiz-okyanlarni toldursun, ucharqanatlar yer yuzide ulghaysun! dedi. 23 keche-kunduz otup, bu bexinchi kun boldi. 24 huda yene: yer yuzide her hil janiwarlar oy haywanliri we chong-kichik yawayi haywanatlar peyda bolsun! dedi. hudaning emri bilen xundaq boldi. 25 xuning bilen, huda yer yuzide her hil janiwarlarni oz turliri boyiche yaratti we ularning yahxi ikenlikini kordi. 26 andin, huda: bizning obrazimizdek, yeni rohiy jehettin bizge ohxaydighan insanlarni yaritayli. ular her hil janiwarlarni dengiz-okyandiki beliqlar, asmandiki ucharqanatlar, barliq oy haywanliri we chong-kichik yawayi haywanatlarni baxquridighan bolsun! dep emr qildi. 27 buning bilen, huda insanni oz obrazidek yaratti, uni ozige ohxaydighan qilip yaratti, xundaqla ularni er we ayal qilip yaratti. 28 huda ulargha beht ata qilip mundaq dedi: perzent korup kopiyinglar, yer yuzini qaplap, dunyani boysundurunglar. xundaqla, dengiz-okyandiki beliqlar, asmandiki ucharqanatlar, xuningdek putun janiwarlarni baxqurunglar. 29 men silerge putun yer yuzidiki her hil ziraet we mewilerni ozuqluq qilip berdim. 30 barliq chong-kichik haywanatlar we ucharqanatlar qatarliq her hil mehluqlargha bolsa ot-chop we koktatlarni ozuqluq qilip berdim. hudaning emri bilen xundaq boldi. 31 huda yaratqanlirining hemmisige qarap, ularning yahxi ikenlikini kordi. keche-kunduz otup, bu altinchi kun boldi.
1 xundaq qilip, alem putkul mewjudatliri bilen yaritilip boldi. 2 yettinchi kuni kelgende, huda yaritix ixini tamamlap bolghan bolup, u kuni aram aldi. 3 u yettinchi kunni behtlik kun qilip, uni muqeddes kun dep jakarlidi, chunki bu kun huda yaritixni tamamlap aram alghan kun idi. 4-5 perwerdigar hudaning alemni yaritixi jeryanida mundaq ixlar boldi: perwerdigar huda alemni yaratqanda, yer yuzide ot-chop we ziraetler yoq idi, chunki huda tehi yamghur yaghdurmighanidi, xundaqla yer teriydighan ademmu yoq idi. 6 emma, yerdin su chiqip, putun zeminni sughardi. 7 andin, perwerdigar huda yerning topisidin adem atini yasidi we uning burnidin hayatliq nepisini puwlidi. buning bilen, adem atigha hayatliq berildi. 8 perwerdigar huda xerqtiki erem degen jayda bir ba berpa qilip, ozi yaratqan ademni u yerge orunlaxturdi. 9 perwerdigar huda u yerde yene mewiliri xerin we chirayliq her hil derehlerni osturdi. baghning otturisida alahide ikki tup dereh bar idi. biri hayatliq beridighan dereh bolup, yene biri yahxi bilen yamanni bilduridighan dereh idi. 10 erem degen yerdin bir derya eqip kelip, baghni sughiratti. baghdin chiqqan su totke bolunetti. 11 birinchisi pixon deryasi bolup, altun chiqidighan hawilah degen yerni aylinip otidu. 12 u yerning altuni sap. u yerdin yene kem uchraydighan hux puraqliq dewirqay we yolluq heqiq chiqidu. 13 ikkinchisi gihon deryasi bolup, kux degen yerni aylinip otidu. 14 uchinchisi dijle deryasi bolup, assurning xerqidin eqip otidu. totinchisi firat deryasidur. 15 perwerdigar huda adem atini erem baghqa ixlep uni perwix qilsun, dep u yerge qoyghanidi. 16 perwerdigar huda adem atigha emr qilip: baghdiki mewilerni halighiningche ye. 17 emma, yahxi bilen yamanni bilduridighan dereh ning mewisini hergiz yeme. chunki, uni yeseng, choqum olisen! dedi. 18 keyin, perwerdigar huda: ademning yalghuz yaxixi yahxi emes, uninggha layiq bolghudek bir yardemchi hemrah yaritay dedi. 19 buning bilen, perwerdigar huda yerdiki topidin yaratqan her hil haywanat we ucharqanatlarni adem atining aldigha ulargha isim qoysun, dep kelturdi. adem ata ulargha qandaq isim qoysa, xundaq atilip keldi. 20 adem ata barliq ucharqanat we haywanlargha isim qoydi. wehalenki, ularning arisida ozige layiq bolghudek birer yardemchi hemrah yoq idi. 21 xunga, perwerdigar huda adem atini qattiq uhlitiwetti. u uhlawatqanda, huda uning bir tal qowurghisini elip, u yerni uning goxi bilen etip qoydi. 22 perwerdigar huda alghan qowurgha songikidin bir ayal yasap, uni adem atining aldigha elip keldi. 23 adem ata huxal halda mundaq dedi: mana emdi songiki mening songikimdin, goxi mening goxumdin elinghan, manga ohxax hildiki biri boldi! u ayal dep atalsun, chunki u erdin elinghan. 24 bir ademning ata-anisidin ayrilip, ayali bilen birlixip bir ten boluxi ene xu sewebtindur. 25 u chaghda, adem ata bilen uning ayalining her ikkilisi yalinga bolup, nomus qilixmaytti.
1 yilan perwerdigar huda yaratqan haywanlarning ichide eng hiyligiri idi. u ayaldin: huda baghdiki herqandaq derehning mewisini yeyixinglarni rasttinla meni qildimu? dep soridi. 2 ayal: baghdiki derehlerning mewilirini yesek bolidu. 3 peqet baghning otturisidiki derehning mewisini yesek bolmaydu. huda bizning bu derehning mewisini yeyiximizni, hetta uninggha qol tegkuzuximiznimu meni qildi. eger bu ixni qilsaq, olimiz, dep jawas berdi. 4 yilan ayalgha jawaben mundaq dedi: yalghan! hergiz olmeysiler! 5 huda silerning uni yesenglar, kozunglarning echilip, ozige ohxax yahxi bilen yamanni bilidighan bolup qalidighanliqinglarni bilidu. 6 ayal bu derehning mewisining chirayliq we xerin ikenlikini korup, uni yese qanchilik eqilliq bolup ketidighanliqini oylap, mewidin uzup yedi we uni yenida turghan erigimu berdi. umu yedi. 7 ular mewini yeyixi bilenla kozliri echilip, ozlirining yalingachliqini bilip nomus qilixti. xunga, ular enjur yopurmaqlirini bir-birige chetip, bedenlirini yepiwelixti. 8 xu kunning salqin chuxken waqtida, ular perwerdigar hudaning baghda mengip yurgen xepisini anglap, derehzarliqning arisigha yoxurunuwelixti. 9 lekin, perwerdigar huda adem atigha: sen qeyerde? dep warqiridi. 10 adem ata: men sening baghda mengip yurgenlikingni anglap, yalingachliqimdin nomus qilip, sendin qorqup yoxurunuwaldim, dep jawas berdi. 11 huda uningdin: yalingachliqingni sanga kim eytti? yaki men yeme, degen mewini yedingmu? dep soridi. 12 adem ata: sen manga hemrah bolsun, dep bergen ayal u mewidin manga bergenidi. xuning uchun yedim, dep jawas berdi. 13 perwerdigar huda ayaldin: neme uchun mundaq qilding? dep soridi. meni yilan azdurdi, xunga yedim, dep jawas berdi ayal. hudaning adem ata bilen hawa anini jazalixi 14 xuning bilen, perwerdigar huda yilangha: bu qilmixing uchun jazagha tartilisen! barliq haywanatlar ichide peqet senla munu lenetlerge qalisen: hazirdin baxlap, yer beghirlap mengip, omurwayet topa yeysen. 15 seni ayal bilen duxmen qilimen. uning ewladi bilen sening ewladingmu duxmenlixip otidu. uning ewladi sening bexingni yanjiydu, sen uning tapinini chaqisen dedi. 16 keyin, perwerdigar huda ayalgha: hamilidarliqingning azabini hessilep axurimen. tughutungning tolghiqinimu ziyade qilimen. xundaqtimu, eringge kuchluk ixtiyaq baghlaysen, u seni baxquridu, dedi. 17 perwerdigar huda adem atigha: ayalingning sozige kirip, men yeyixni meni qilghan mewini yegenliking tupeylidin, yermu lenitimge uchridi. sen emdi omurwayet japaliq ixlex bilenla ozuqlinisen. 18 yerdin tiken we qamghaq unidu, sen bolsang yerdiki ziraetlerni yeysen. 19 bax- kozung terge chomgendila toyghudek birnerse yeyeleysen, taki olup topigha aylinip ketkuche ixtin bax koturelmeysen. topidin yaritilding, xunga yene topigha qaytisen! dedi. 20 adem ata ayaligha hawa ibraniy tilidiki hayatliq degen soz bilen ahangdax degen isimni qoydi, chunki u insanlarning anisi idi. 21 perwerdigar huda adem ata bilen uning ayaligha haywanning terisidin kiyim qilip, kiydurup qoydi. 22 andin, perwerdigar huda mundaq dedi: adem ata bizge ohxax yahxi bilen yamanni bilidighan bolup qaldi. emdi uning hayatliq beridighan dereh ning mewisini yep qoyuxidin saqliniximiz kerek. bolmisa, u menggu yaxaydu! 23 xuning bilen perwerdigar huda ularni erem baghdin qoghlap chiqirip, yerge, yeni ozliri esli yaritilghan tupraqqa ixleydighan qilip qoydi. 24 andin, huda adem atini hayatliq beridighan derehke yeqinlaxmisun dep, erem baghning xerq teripige kerus dep atilidighan mehluqlarni we bisi ot chechip, u yan bu yan qozghilip yaltirap turidighan bir qilichni orunlaxturdi.
1 adem ata ayali hawa ana bilen bille boldi. hawa ana hamilidar bolup, bir oghul tughdi. u: perwerdigarning yardimi bilen bir oghulgha ige boldum dedi we ismini qabil ibraniy tilidiki ige boldum degen soz bilen ahangdax qoydi. 2 keyin, u yene bir oghul tughup, ismini habil qoydi. ikkiylen chong bolghandin keyin, habil padichi boldi, qabil bolsa dehqan boldi. 3 hosul mezgili kelgende, qabil yerning mehsulatidin elip perwerdigargha teqdim qildi. 4 habilmu qoy padisi ichidin tunji tughulghan qozilardin soyup, taza semiz yeridin perwerdigargha teqdim qildi. perwerdigar habilni we uning sowghitini qobul qildi. 5 biraq, qabilni we uning sowghitini qobul qilmidi. buningdin intayin hapa bolghan qabilning chirayi tutulup ketti. 6 xu chaghda, perwerdigar qabilgha: nemixqa hapa bolisen? chiraying nemixqa tutulup ketti? 7 eger durus ix qilghan bolsang, senimu qobul qilghan bolattim! biraq, yamanliq qilsang, gunah huddi ixik aldida etilmaqchi bolup turghan yawa itqa ohxax, sening wujudungni chirmiwalidu. u seni oz ilkige almaqchi bolsimu, lekin sen uni yengixing lazim! dedi. 8 keyin, qabil inisi habilgha: yur, dalada seyle qilip keleyli! dedi. ular daladiki waqtida, qabil inisigha qol selip, uni olturuwetti. 9 perwerdigar qabildin: ining habil qeni? dep soridi. bilmeymen, men inimning baqquchisimidim? dep jawas berdi u. 10 perwerdigar keynidinla uni: bu neme qilghining? iningning intiqam elix uchun dad-peryad qiliwatqan qeni manga korunup turidu. 11 sen emdi lenetke uchraysen. buningdin keyin, bu yerde turalmaysen! chunki, sen iningni olturdung, yerge qan toktung. 12 sen yerge ixligen teqdirdimu, yer sanga hosul bermeydu. sen emdi sersan bolup, yer yuzide sergerdanliqta yurisen, dep eyiblidi. 13 buni anglighan qabil perwerdigargha mundaq dedi: men bundaq eghir jazani koturelmeymen. 14 sen meni bu yerdin qoghlap, huzurungdin heydewatisen! men emdi oy-makansiz, sersan bolup, yer yuzide sergerdanliqta yurimen. meni korgenla kixi olturuwetidu! 15 lekin, perwerdigar: yaq, seni olturgen kixi yette hesse qattiq jazalinidu, dedi. xuning bilen, perwerdigar qabilni olturmekchi bolghanlarni agahlandurux uchun, uning pexanisige alahide belge qoyup qoydi. 16 buning bilen, qabil perwerdigarning huzuridin chiqip, erem baghning xerq teripidiki nod degen jayda olturaqlixip qaldi. 17 qabil ayali bilen bille boldi. ayali hamilidar bolup, bir oghul tughdi. uning ismini hanuh qoydi. qabil bir xeher bina qilip, xeherni oghlining ismida atidi. 18 hanuhtin irad toreldi, iradtin mehuyail toreldi, mehuyaildin metuxail toreldi, metuxaildin lamik toreldi. 19 lamik ikki hotun aldi. birining ismi ade, yene birining ismi zille idi. 20 ade yabalni tughdi. yabal kochmen malchilarning bowisi boldi. 21 uning inisining ismi yubal idi. yubal chiltar we ney chalghuchilarning piri boldi. 22 zille tubal-qayin degen bir oghulni tughdi. tubal-qayin tu, tomur jabduqlarni yasighuchilarning piri boldi. tubal-qayinning neime isimlik bir singlisi bar idi. 23 lamik ikki ayaligha po etip, mundaq dedi: ey ade bilen zille, sozumge qulaq selinglar! ey ayallirim, kongul qoyup anglanglar! manga cheqilghan bir ademni olturdum. meni urghan bir yaxni olturdum. 24 qabilni olturguchi yette hesse jazalansa, meni olturguchi yetmix yette hesse jazalinidu. 25 adem ata yene oz ayali bilen bille bolux netijiside, ayali bir oghul tughdi. hawa ana: huda manga qabil olturuwetken habilning ornigha bir oghul berdi dedi. xunga, u ismini set ahang jehette huda berdi qoydi. 26 settin bir oghul tughulup, ismi enox qoyuldi. mana xu chaghdin baxlap, ademler perwerdigargha ibadet qilixqa baxlidi.
1 towendikiler adem atining ewladliridur: huda ademni ozige ohxaydighan qilip yaratti. 2 ularni er we ayal qilip ayrip, ulargha beht ata qildi hemde ularni adem dep atidi. 3 adem ata 130 yexida ozige ohxaydighan yene bir oghul perzent korup, uning ismini set qoydi. 4 adem ata setni tapqandin keyin, yene 800 yil hayat kechurup, yene kop oghul-qiz perzentlerni kordi. 5 u 930 yexida alemdin otti. 6 set 105 yexida bir oghul perzent korup, uning ismini enox qoydi. 7 keyin, u yene 807 yil hayat kechurup, yene oghul-qiz perzentlerni kordi. 8 u 912 yexida alemdin otti. 9 enox 90 yexida bir oghul perzent korup, uning ismini qenan qoydi. 10 keyin, u yene 815 yil hayat kechurup, yene oghul-qiz perzentlerni kordi. 11 u 905 yexida alemdin otti. 12 qenan 70 yexida bir oghul perzent korup, uning ismini mahalalil qoydi. 13 keyin, u yene 840 yil hayat kechurup, yene oghul-qiz perzentlerni kordi. 14 u 910 yexida alemdin otti. 15 mahalalil 65 yexida bir oghul perzent korup, uning ismini yaret qoydi. 16 keyin, u yene 830 yil hayat kechurup, yene oghul- qiz perzentlerni kordi. 17 u 895 yexida alemdin otti. 18 yaret 162 yexida bir oghul perzent korup, uning ismini hanuh qoydi. 19 keyin, u yene 800 yil hayat kechurup, yene oghul-qiz perzentlerni kordi. 20 u 962 yexida alemdin otti. 21 hanuh 65 yexida bir oghul perzent korup, uning ismini metuxelah qoydi. 22 xuningdin keyin, hanuh 300 yil jeryanida huda bilen yeqin yaxidi. u yene oghul-qiz perzentlerni kordi. 23 u yer yuzide jemiy 365 yil yaxap, 24 putun hayatini huda bilen yeqin otkuzup, bir kuni kozdin ghayib boldi. chunki, huda uni oz yenigha elip ketkenidi. 25 metuxelah 187 yexida bir oghul perzent kordi. uning ismini lamik qoydi. 26 keyin, u yene 782 yil hayat kechurup, yene oghul- qiz perzentlerni kordi. 27 u 969 yexida alemdin otti. 28-29 lamik 182 yexida bir oghul perzent korup, uning ismini nuh ahang jehette yenggillitix dep qoydi. u: perwerdigarning yerge lenet oquxi bilen, biz japaliq ixlargha qalghan. emdi bu bala bizning eghirimizni yenggillitidu dedi. 30 nuhni tapqandin keyin, lamik yene 595 yil hayat kechurup, yene oghul-qiz perzentlerni kordi. 31 u 777 yexida alemdin otti. 32 nuh 500 yaxqa kirgendin keyin, sam, ham, yapet isimlik u oghul perzent kordi.
1 insanlar dunyada kopiyixke baxlighanda, qizlarmu koplep tughulghanidi. 2 hudaning oghulliri xu qizlarning chirayliqliqini korup, ozliri halighan qizlarni hotunluqqa elixqa baxlidi. 3 buni korgen perwerdigar: men insanlargha bergen hayatliq rohi ularda menggu yaximaydu. chunki, ular oluxke tegixlik. kelguside ularning omri bir yuz yigirme yaxtin axmisun! dedi. 4 hudaning oghulliri insanlarning qizliri bilen bille bolup, ewlad tapqan chaghda we keyinki waqitlarda, yer yuzide neghilim dep atilidighan, diwige ohxaydighan ademlermu bar idi. ular qedimki zamanning baturliri we dangliq kixiliri idi. 5 perwerdigar insanlarning rezillikini, niyitining herqachan yamanliqini korup, 6 ozining ademni yaratqanliqigha puxayman qildi. u intayin echinghan halda: 7 men yaratqan insanlarni yer yuzidin yoqitimen. xundaqla, barliq chong-kichik haywanatlar we ucharqanatlarnimu yoq qilimen. ularni yaratqanliqim uchun epsuslinimen! dedi. 8 lekin, perwerdigar nuhtin hursen idi. 9-10 nuhning ix-izliri towendikiche: nuhning sam, ham, yapet isimlik u oghli bar idi. nuh oz zamanida birdinbir durus, qusursiz adem bolup, hudagha yeqin yaxighanidi. 11 baxqa insanlar bolsa hudaning neziride gunahqa patqan bolup, yer yuzi ular seweblik zorawanliqqa tolghanidi. 12 huda dunyagha nezer selip, kixilerning qilmixlirining rezillikidin dunyaning intayin buzulghanliqini kordi. 13 xuning bilen, huda nuhqa: dunya insanlarning zorawanliqigha tolup ketti. xunga, men ularni yoqitimen! dunya bilen qoxup putunley yoqitimen! 14 sen yahxi xemxad yaghichidin ozungge bir keme yasa. yasighan kemining ichide oyler bolsun. su kirmesliki uchun, ichi-sirtini momla. 15 kemining uzunluqi bir yuz ottuz u metir, kengliki yigirme ikki metir, egizliki on u metir bolsun. 16 kemining eng ustide lempe bolsun, lempe bilen yagha tam ariliqida ellik santimetir egizlikte boxluq qaldur. kemini yuqiri, ottura we towen u qewet qilghin. kemining ixikini yenigha achqin. 17 men yer yuzini topan bilen gherq qilip, asman astidiki putkul janliqlarni yoqitimen. yer yuzidiki tiniqi barliki mehluqlarning hemmisini yoqitimen, 18 lekin, sen bilen aldin bir ehde tuzey. sen ayaling, oghulliring we kelinliringni elip kemige chiq. 19 sen yene kemige yer yuzidiki her hil haywanlarning herbir turining erkek-chixisidin bir juptin elip, ularni saqlap qal. 20 her hil chong-kichik haywanatlar we ucharqanatlar saqlinip qelix uchun, sening aldinggha bir juptin kelidu. sen ularni kemige kirguzgin. 21 ozunglar we haywanatlar uchun her hil ozuq-tuluklerni eliwal, dedi. 22 nuh herbir ixta huda buyrughandek qildi.
1 perwerdigar nuhqa: bu dunyadiki kixiler arisida sening birdinbir durus kixi ikenlikingni bayqidim. xunga, sen putun ailengdikilerni elip kemige chiqqin. 2 men halal dep bekitken haywanatlarning her hilining erkek-chixisidin yette juptin, haram lirining her hilining erkek-chixisidin bir juptin eliwal. 3 ucharqanatlarning her hilining erkek-chixisidinmu yette juptin eliwal. xundaq bolghanda, topan ahirlaxqandin keyin, her hil haywanat, ucharqanatlar hayat qelip, yer yuzide ularning uruqi qayta kopiyeleydu. 4 ozum yaratqan putkul janliqlarni yer yuzidin putunley yoqitix uchun, yette kundin keyin, uda qiriq keche-kunduz qattiq yamghur yaghdurimen, dedi. 5 nuh perwerdigarning buyruqlirini bir-birlep ijra qildi. 6 topan yer yuzini basqanda, nuh alte yuz yaxta idi. 7 u topan balasidin qutulup qelix uchun, ayali, oghulliri we kelinlirini elip kemige chiqti. 8-9 halal we haram dep bekitilgen her hil chong- kichik haywanatlar we ucharqanatlarmu hudaning nuhqa eytqinidek nuhning aldigha kelip, jupliri bilen kemige kirdi. 10 yette kundin keyin, yer yuzini topan besixqa baxlidi. 11 nuh alte yuz yaxqa kirgen yili ikkinchi ayning on yettinchi kuni, yer astidiki hemme bulaqlar yerilip, asmandin cheleklep quyghandek qattiq yamghur yaghdi. 12 yamghur qiriq keche-kunduz tohtimay dawamlaxti. 13 del yamghur baxlanghan kuni, nuh, ayali, sam, ham, yapettin ibaret u oghli we kelinliri kemige chiqti. 14 her hil yawayi haywanatlarning chong-kichikliri, oy haywanliri we ucharqanatlar, 15 jumlidin, tiniqi barliki putkul mehluqlar oz jupliri bilen nuhning aldigha bir juptin kelip, kemige chiqti. 16 hayat kechuruwatqan barliq janliqlar hudaning emri boyiche oz jupliri bilen kemige kirgendin keyin, perwerdigar kemining ixikini taqap qoydi. 17 yamghur qiriq kun dawamlaxti. topan ulghayghanseri keme yerdin koturuldi. 18 su tehimu egizlep, keme su yuzide leylep qaldi. 19 topan yer yuzini qaplap, hetta egiz ta choqqilirimu korunmey qaldi. 20 su orlep taki eng egiz ta choqqiliridin yette metir egizlep ketkuche dawamlaxti. 21 netijide, yer yuzidiki hayat kechuruwatqan putkul janliqlar, yeni herqandaq ucharqanatlar, chong-kichik haywanatlar we insanlar putunley yoqitildi. 22 demek, yer yuzidiki hayatliq nepisi bar bolghanlarning hemmisi oldi. 23 huda yer yuzidiki hemme janliqlarni, yeni insanlar, chong-kichik haywanatlar we ucharqanatlarni yoqatti. peqet nuh bilen uning kemisidiki janliqlarla hayat qaldi. 24 topan yer yuzini bir yuz ellik kun basti.
1 xundaq bolsimu, huda nuhni we kemide uning bilen bille bolghan barliq haywanatlarni untup qalmidi. u yer yuzide xamal chiqarghanidi, su pesiyixke baxlidi. 2 yer astidiki bulaqlar yepilip, asmandin yeghiwatqan qattiq yamghurmu tohtighanidi. 3 bir yuz ellik kun ichide su asta-asta azaydi. 4 yettinchi ayning on yettinchi kuni, keme ararat ta tizmiliridiki bir taghning ustide olturup qaldi. 5 su dawamliq pesiyip, oninchi ayning birinchi kuni ta choqqiliri korunuxke baxlidi. 6 qiriq kundin keyin, nuh derizini echip, 7 bir qaghini qoyup berdi. bu qagha taki yerdiki su qurup ketkuche, kemining etrapida aylinip yurdi. 8 xuning bilen bir waqitta, nuh suning yer yuzidin yanghan yaki yanmighanliqini bilix uchun, bir kepterni qoyup bergenidi. 9 lekin, yer yuzini tehiche su qaplap turghachqa, kepter qonghudek jay tapalmay qaytip keldi. nuh qolini sunup, uni tutup kemige ekiriwaldi. 10 yene yette kundin keyin, u kepterni yene qoyup berdi. 11 kechqurun, heliqi kepter tumxuqida yengi zeytun yopurmiqini chixligen halda nuhning yenigha qaytip keldi. nuh xuningdin suning yer yuzidin asasiy jehettin yanghanliqini bildi. 12 yene yette kundin keyin, u kepterni yene qoyup berdi. bu qetim kepter qaytip kelmidi. 13 nuh alte yuz bir yaxqa kirgen yili birinchi ayning birinchi kuni, topan yer yuzidin putunley yenip boldi. nuh kemining qapqiqini echip, opchorisige qarap, yer yuzining quruxqa baxlighanliqini kordi. 14 ikkinchi ayning yigirme yettinchi kuni, yer yuzi putunley qurup boldi. 15-16 huda nuhqa: ayaling, oghulliring we kelinliringni kemidin elip chiq. 17 yeningdiki barliq mehluqlar, yeni ucharqanatlar we chong-kichik haywanatlarni elip chiq. ular yer yuzide yene kopiyip, zemingha taralsun, dedi. 18 xuning bilen, nuh ayali, oghulliri we kelinlirini elip kemidin chiqti. 19 yer yuzidiki barliq janliqlar, yeni chong-kichik haywanatlar we ucharqanatlar oz turliri bilen top-top boluxup kemidin chiqixti. 20 nuh perwerdigargha atap bir qurbanliq supisi yasap, halal dep bekitilgen haywanat we ucharqanatlarning her turidin tallap soyup, qurbanliq supitide koyduruwetti. 21 perwerdigar qurbanliqtin memnun bolup, konglide: insanlarning qilmixliri uchun yerge qayta lenet oqumaymen. insanlarning kichikidin tartip niyitining putunley yamanliqini bilimen. xundaq bolsimu, yer yuzidiki barliq janliqlarni hergiz bu qetimqidek qayta yoqitiwetmeymen. 22 yer yuzi bir kun mewjut bolsa, uningda terim-yighim, issiq-soghuq, qix-yaz, keche-kunduzmu mewjut bolidu! dedi.
1 huda nuh we uning oghullirigha beht ata qilip mundaq dedi: siler neslinglarni kopeytinglar, uruq-ewladinglar putun dunyagha tarqalsun. 2 yer yuzidiki barliq chong-kichik haywanatlar, ucharqanatlar we beliqlar silerdin qorqup, silerning baxquruxunglarda bolidu. 3 burun silerge ozuqluq uchun koktatlarni berginimdek, emdi silerge hemme haywanatlarnimu berimen. 4 lekin, siler qeni bar goxni hergiz yemenglar, chunki jan qandidur. 5 buningdin baxqa, qan tokulux bolsa, choqum hesas alimen. herqandaq bir haywan adem olturse, uningdinmu hesas alimen. kimdekim adem olturse, unimu olumge mehkum qilimen. 6 men ademni ozumge ohxaydighan qilip yarattim, xuning uchun, kimki baxqa bir ademning qenini tokse, uning qenimu baxqilar teripidin tokulidu. 7 siler neslinglarni kopeytinglar. silerning uruq-ewladinglar putun dunyani qaplisun. 8-10 andin, huda nuh we uning oghullirigha mundaq dedi: men emdi siler we silerning uruq-ewladliringlar bilen hemde yer yuzidiki barliq haywanatlar, yeni siler bilen bille kemidin chiqqan herbir oy haywanliri, yawayi haywanatlar we ucharqanatlar bilen ehde tuzimen. 11 silerge wede berimenki, putkul janliqlar hergiz topan bilen qayta yoqitilmaydu, yer yuzini haras qilidighan topan ikkinchi kelmeydu. 12-13 men siler we barliq janliqlar bilen mengguluk bir ehdini tuzdum. bu ehdining belgisi asmanda korunidighan hesen-husendur. 14-15 meyli qachan bolmisun, yamghurdin keyin asmandiki bulutlar arisida hesen-husenni korginimde, ozumning siler we putkul janliqlar bilen tuzgen ehdemni esimge alimen. topan barliq janliqlarni qayta yoqatmaydu. 16 hesen- husenning bulutlar arisida peyda boluxi ozumning siler we yer yuzidiki putkul janliqlar bilen tuzgen mengguluk ehdemni esimge kelturidu. 17 hesen-husen mening barliq janliqlar bilen tuzgen ehdemning belgisi bolsun. 18 kemidin chiqqan nuhning oghulliri: sam, ham we yapetler idi. ham qananliqlarning bowisi. 19 dunyagha tarqalghan hemme helqler nuhning bu u oghlining ewladliridur. 20 nuh dehqan bolup, uzumzarliq yetixturgen birinchi kixi idi. 21 bir qetim, u xaras ichip mest bolup qelip, kiyim-kecheklirini seliwetip, chedirida yatatti. 22 qananning atisi bolghan ham, atisining qipyalingachliqini korup qelip, bu ixni ikki qerindixigha axkarilap qoydi. 23 sam bilen yapet uchisigha bir uzun chapan yepinchaqlap, chedirning ichige keyniche mengip kirip, chapanni atisigha yepip qoydi. ular yuzini aldi terepke qilip, atisining yalinga tenige qarimidi. 24 nuh oyghinip, kenji oghli hamning qilghanlirini bilip, 25 uning oghli qanangha lenet oqup mundaq dedi: qanangha lenet yaghqay! u qerindaxlirining eng towen quli bolghay. 26 perwerdigar sam etiqad qilghan huda medhiyilengey! qananning ewladi samning ewladigha qul bolghay. 27 huda yapetni gullep yaxnatqay. uning ewladi samning ewladi bilen bille inaq yaxighay. qananning ewladi yapetning ewladigha qul bolghay. 28 topandin keyin, nuh yene 350 yil omur kordi. 29 u 950 yexida alemdin otti.
1 nuhning oghulliri sam, ham, yapetlerning ewladliri towendikiche: topandin keyin, u ucheylendin perzentler toreldi. 2 yapetning oghulliri: gomer, mago, maday, yawan, tubal, mexek we tiraslar idi. 3 gomerning ewladliri: axkinazlar, righatlar we togarmahlar idi. 4 yawanning ewladliri: elixa, tarxix, kittim, rodanim helqliri idi. 5 ular dengiz boylirida we arallarda yaxaydighan milletlerning atisi boldi. yapetning ewladliri oz qebililiri we dletliri ichide yaxap, oz tillirida sozlixidighan milletlerdin bolup qaldi. 6 hamning oghulliri: kux, misir, liwiye we qananlar idi. 7 kuxning ewladliri bolsa: sibalar, hawilahlar, sabitalar, raamilar we sebitikahlar idi. raamining ewladliri bolsa: xibalar we dedanlar idi. 8 kuxning nimrod isimlik bir oghli bolup, u yer-yuzidiki eng kuchluk baturgha aylandi. 9 u perwerdigarning aldida batur owchi bolghanidi. xunga, kixiler arisida perwerdigar seni nimrodtek batur owchi qilsun! degen soz tarqalghanidi. 10 deslepte, uning padixahliqi babil, erek, akad, kalneh degen jaylarni oz ichige alatti. bu tot jay babilonda idi. 11-12 u bu yerdin assur rayonigha kengiyip, ninewi, rihubot-ir, kalah we resen degen xeherlerni bina qildi. resen xehiri ninewi bilen kalah xehirining otturisida bolup, u katta xeher idi. 13 misirning ewladliri: ludlar, anamiylar, lehabiylar, naftuhiylar, 14 patruslar, kasluhiylar we kritlar idi. filistinlikler bolsa, kasluhiylarning keyinki ewladliri idi. 15 qananning tunji oghlining ismi sidon idi, yene bir oghlining ismi hit idi. ularning isimliri keyin her milletlerning isimlirigha aylinip, ular xu milletlerning bowiliri boldi. 16 qanan yene yebuslar, amorlar, girgaxlar, 17 hiwilar, arkiylar, sindiylar, 18 arwadiylar, simariylar we hamatiylarning bowisi boldi. keyin, qananliqlarning qebililiri nahayiti keng tarqaldi. 19 ularning zemin chegrisi sidonning jenubidin girarning yenidiki gaza xehirigiche, xerqte sodom, gomora, adma we siboimning yenidiki laxa xehirigiche baratti. 20 hamning bu ewladliri herqaysisi oz qebililiri we dletliri ichide yaxap, oz tillirida sozlixidighan milletlerdin bolup qaldi. 21 sam yapetning akisi bolup, u eberlerning atisi boldi. 22 samning oghulliri elam, assur, arpahxad, lod we arram idi. ularning isimliri keyin her milletlerning isimlirigha aylinip, ular xu milletlerning bowiliri boldi. 23 arramning ewladliri: uslar, hullar, geterler we maxlar idi. 24 arpahxad xalahning atisi, xalah bolsa eberning atisi idi. 25 eberdin ikki oghul toreldi. birining ismi pele ahang jehette bolunux idi, chunki u yaxighan dewrde insanlar bolunuxke baxlidi. yene birining ismi yoqtan idi. 26 yoqtanning ewladliri: almodadlar, xelepler, hazarmawitlar, yerahlar, 27 hadoramlar, uzallar, diklahlar, 28 obaliylar, abimaellar, xibalar, 29 ofirlar, hawilahlar we yobablar idi. mana bularning hemmisi yoqtanning ewladliri bolup, 30 ular mexadin sefgharning xerq teripidiki taghqiche bolghan jaylarda yaxaytti. 31 samning yuqirida tilgha elinghan ewladliri, herqaysisi oz qebililiri we dletliri ichide yaxap, oz tillirida sozlixidighan milletlerdin bolup qaldi. 32 yuqiridikiler nuhning ewladliridur. bular oz zeminidiki herbir qebililer boyiche hatirilengen. topandin keyin, dunyadiki putun milletler nuhning oghulliridin tarqaldi.
1 deslepte, yer yuzide birla til bar idi, insanlar peqet bu tildila sozlixetti. 2 ular xerq terepke kochuwatqinida, babilondiki bir tuzlenglikke kelip orunlaxti. 3 ular ozara: hix quyup, otta pixurayli! dep meslihetlexti. buning bilen, ular quruluxta taxning ornigha hix, layning ornigha qara may ixlitidighan boldi. 4 andin, ular: bir xeher bina qilayli! xeherde asmangha taqaxqudek bir munar yasap, oz namimizni chiqirip, terep-terepke tarqilip ketiximizdin saqlinayli! deyixti. 5 perwerdigar insanlarning bina qiliwatqan xeher we munarini korgili chuxti. 6 perwerdigar: ular birlixip bir qowm bolup, bir tilda sozlixidiken. bu peqetla ular qilmaqchi bolghan ixning baxlinixi! buningdin keyin, ular neme qilixni halisa, xuni qilalaydu. 7 biz chuxup, ularning tilini qalaymiqanlaxturuwetip, ularni bir-birining meqsitini uqalmaydighan qilip qoyayli, dedi. 8 buning bilen, perwerdigar ularni putun dunyagha tarqitiwetti. ular xeher bina qilix quruluxini tohtatti. 9 xunga, bu xeherning nami babil ahang jehette qalaymiqanchiliq dep ataldi. chunki, perwerdigar u yerde insanlarning tillirini qalaymiqanlaxturuwetip, ularni dunyaning herqaysi jaylirigha tarqitiwetkenidi. 10 samning ewladliri towendikiche: topan otup ikkinchi yili, sam 100 yexida arpahxadni tapti. 11 keyin, u yene 500 yil hayat kechurup yene oghul-qiz perzentlerni kordi. 12 arpahxad 35 yexida xalahni tapti. 13 keyin, u yene 403 yil hayat kechurup, yene oghul-qiz perzentlerni kordi. 14 xalah 30 yexida eberni tapti. 15 keyin, u yene 403 yil hayat kechurup, yene oghul-qiz perzentlerni kordi. 16 eber 34 yexida pelegni tapti. 17 keyin, u yene 430 yil hayat kechurup, yene oghul-qiz perzentlerni kordi. 18 pele 30 yexida raghuni tapti. 19 keyin, u yene 209 yil hayat kechurup, yene oghul-qiz perzentlerni kordi. 20 raghu 32 yexida seruhni tapti. 21 keyin, u yene 207 yil hayat kechurup, yene oghul-qiz perzentlerni kordi. 22 seruh 30 yexida nahorni tapti. 23 keyin, u yene 200 yil hayat kechurup, yene oghul-qiz perzentlerni kordi. 24 nahor 29 yexida terahni tapti. 25 keyin, u yene 119 yil hayat kechurup, yene oghul-qiz perzentlerni kordi. 26 terah 70 yil omur korup, ibram, nahor we haranlarni tapti. 27 terahning ewladliri towendikiche: terah ibram, nahor we haranlarni tapti. haran bolsa lutni tapti. 28 haran kaldanilarning zemini bolghan oz yurti ur xehiride atisi terahtin burun alemdin otti. 29 ibram sarahqa oylendi, nahor bolsa haranning qizi milkagha oylendi. haranning yene iskah degen balisimu bar idi. 30 sarah tughmas bolghachqa, perzent kormigenidi. 31 terah oghli ibramni, newrisi lut haranning oghli ni we kelini, yeni ibramning ayali sarahni elip, kaldanilarning zemini bolghan ur xehiridin ayrilip, qanan degen rayongha ketmekchidi. biraq, ular haran degen xeherge kelgende, xu yerde olturaqlixip qaldi. 32 terah ikki yuz bex yil omur korup, haranda alemdin otti.
1 perwerdigar ibramgha mundaq dedi: sen yurtungdin chiqip, atang we baxqa uruq- jemetingdin ayrilip, men korsetmekchi bolghan yerge barghin. 2 men sening uruq-ewladingni kopeytip, ularni bir chong helq qilimen. men sanga beht ata qilip, namingni ulu qilimen. xundaq qilip, kixiler sen arqiliq beht tapidu. 3 sanga beht tiligenlerge beht ata qilimen, sanga lenet oqughanlargha lenet yaghdurimen. sen arqiliq hemme milletlerge beht ata qilimen! 4 ibram yetmix bex yexida perwerdigarning yolyoruqi bilen haran xehiridin ketti, lutmu uning bilen bille ketti. 5 ibram ayali sarah bilen jiyeni lutni we ozlirining haran xehiride tapqan bayliqi we qullirini elip, qanan rayonigha qarap yol aldi. ular qanan tewesige kirgendin keyin, 6 sepirini dawamlaxturup, xekem xehirige yeqin moreh degen jayidiki chong bir dus derihining yenigha keldi. u chaghda, qananliqlar xu zeminda yaxawatatti. 7 perwerdigar ibramgha korunup, uninggha: mana bu zeminni sening ewladinggha teqdim qilimen, dedi. xunga, ibram u yerde ozige korungen perwerdigargha atap bir qurbanliq supisi yasap, ibadet qildi. 8 keyin, u jenubqa yotkilip, beytel xehirining xerqidiki taghliq rayongha bardi. ghers teripi beytelge, xerq teripi ay degen jaygha tutixidighan bu jaygha orunlixip, u yerdimu bir qurbanliq supisi yasap, perwerdigargha ibadet qildi. 9 keyin, u asta-asta qananning jenubidiki negib rayonigha yotkeldi. 10 qananda acharchiliq yuz berip, ehwal intayin eghir idi. xuning bilen, ibram misirgha berip, u yerde waqtinche turmaqchi boldi. 11 ular misirgha kirixke az qalghanda, ibram ayali sarahqa: sen bir guzel ayal. 12 misirliqlar seni korse, jezmen mening ayalim ikenlikingni bilip, seni hayat qaldurup, meni olturuwetidu. 13 sen ulargha ozungni mening singlim degin. xundaq deseng, ular seni dep, mening jenimgha zamin bolmay, manga yahxi muamile qilidu, dedi. 14 ibram misirgha kirgen waqtida, misirliqlar derweqe uning ayalining guzellikini bayqidi. 15 ordidiki birnechche emeldar uni korup, padixah aldida uning guzellikini teripligenidi. xuning bilen, sarah ordigha elip kirildi. 16 padixah sarahning sewebidin ibramgha yahxi muamile qildi. uninggha nurghun kala, qoy, exek, toge we er-ayal qullarni sowghat qildi. 17 lekin, padixah ibramning ayali sarahni elip ketkenliki uchun, perwerdigar padixahqa we uning ordisidikilerge apet yaghdurdi. ular qorqunchluq keselge giriptar boldi. 18 buni sezgen padixah ibramni chaqirtip, uninggha: bu manga neme qilghining? nemixqa sarahning oz ayaling ikenlikini eytmiding? 19 nemixqa uni singlim deding? xundaq deginingni anglap, men uni aldim. ayaling mana! uni elip ket! dedi. 20 buning bilen, padixah oz emeldarlirigha ibramni chegridin chiqiriwetixke emr qildi. ular uni ayali we uninggha mensup bolghan hemme nersiliri bilen qoxup yolgha saldi.
1 ibram ayali we ozige mensup bolghan hemme nersilirini elip misirdin chiqip, qananning jenubidiki negib rayonigha bardi. lutmu uning bilen bille bardi. 2 ibram bay bolup, uning nurghun mal-waranliri we altun-kumuxlirimu bar idi. 3 keyin, u negib rayonidin ayrilip, asta-asta ximalgha yotkilip, beytel xehirige qayta bardi. u beytel bilen ay xehirining ariliqigha, yeni u tunji qetim orunlixip, 4 qurbanliq supisi yasighan yerge qaytip kelip, u yerde perwerdigargha ibadet qildi. 5 ibram bilen mangghan lutningmu mal-waranliri we qulliri kop idi. 6 bu ikki ailining padiliri bek kop bolghachqa, otlaqlar yetixmey qalghanidi. 7 xunga, ibramning padichiliri bilen lutning padichiliri arisida talax-tartix chiqip qaldi. u chaghda, qananliqlar bilen periziler yenila qanan rayonida turatti. 8 xunga, ibram lutqa: biz bolsaq uruq-tughqan, arimizda yaki padichilirimizning arisida talax-tartix chiqmisun. 9 ayrilip yaxayli. mana, putun zemin sening aldingda turuptu. halighan yerni talla! ong terepni tallisang, sol terep manga qalsun, sol terepni tallisang, ong terep manga qalsun, dedi. 10 lut tot terepke nezer selip, iordan derya wadisidin zoarghiche sozulghan keng tuzlenglikni kordi. bu tuzlenglikning suyi mol bolup, huddi erem baghqa we misirning yerlirige ohxaytti. u chaghda, perwerdigar sodom bilen gomora xeherlirini tehi harabilikke aylandurmighanidi. 11 xunga, lut u yerni tallap, xerq terepke yotkeldi. u ikkiylen mana xundaq ayrildi. 12 ibram qananda olturaqlixip qaldi. lut iordan derya wadisidiki xeherlerge yeqinlixip, sodom xehirining etrapida chedir tikip orunlaxti. 13 sodomluqlar rezillikke tolghan bolup, perwerdigarning neziride ular eghir gunahkarlar idi. 14 lut ibramdin ayrilghandin keyin, perwerdigar ibramgha: sen turghan jayingdin xerq, ghers, jenus we ximal tereplerge qarap baq. 15 sen koruwatqan bu zeminlarni sanga we sening ewladliringgha teqdim qilimen. bu zemin menggu silerge mensup. 16 men sening ewladliringni heddi-hesabsiz kopeytimen. yer yuzidiki qumni hechkim saniyalmighangha ohxax, ularning saninimu hechkim saniyalmaydu. 17 ornungdin tur. bu zeminni kezip chiq. men uni sanga teqdim qildim! dedi. 18 buning bilen, ibram chedirlirini yighixturup, hibron xehirige yeqin mamrediki dus derehlikining yenida olturaqlixip, u yerde perwerdigargha atap qurbanliq supisi yasidi.
1 xu kunlerde, babilon begi amrafil, ellasar begi aryok, elam begi kedorlawmar, goyim begi tidal qatarliq tot be birlixip, 2 sodom begi bera, gomora begi birxa, adma begi xinas, siboim begi xemeber we bela zoar depmu atilidu begi qatarliq bex be bilen jeng qilixqa chiqti. 3 bu bex be qoxunlirini birlexturup, siddim wadisigha yighdi. siddim wadisi hazirqi oluk dengiz wadisidur. 4 ular on ikki yil kedorlawmar begining hokumranliqida bolup, on uchinchi yilgha kelgende, uninggha qarxi isyan koturgenidi. 5 xunga, on totinchi yili kedorlawmar be ozining we ittipaqdax beglerning qoxunlirini baxlap berip, axtarot-karnaim degen yerde reghalarni yengdi. keyin, ham degen yerde zuzlarni we xawa-kiryataim tuzlenglikide emlarning hemmisini tarmar qildi. 6 seir taghliq rayonida yaxawatqan horitlarnimu chol boyidiki el-paranghiche qoghlap berip tarmar qildi. 7 arqidinla, ular en-mixpat, yeni kadexqa qaytip, amaleklerning putun zeminini besiwelip, hazazun-tamarda yaxawatqan amorlarnimu tarmar qildi. 8 buning bilen, sodom, gomora, adma, siboim we bela, yeni zoar qatarliq bex beglikning begliri birlexme qoxunini baxlap, siddim wadisigha jeng qilixqa chiqti. 9 ular elam xehirining begi kedorlawmar, goyimning begi tidal, babilonning begi amrafil we ellasarning begi aryoktin ibaret tot be bilen jeng qildi. 10 siddim wadisining hemme yeride qara may bilen tolghan kolchekler bar idi. sodom begi bilen gomora begi qachqan waqtida, qoxunlirining bir qismi kolcheklerge chuxup ketip, qalghanliri taghqa qechip ketti. 11 tot be sodom bilen gomoraning putun bayliq we axliq- tuluklirini bulang-talang qilip ketti. 12 u chaghda ibramning jiyeni lut sodomda turatti. ular unimu mal-mulukliri bilen qoxup bulap ketti. 13 lekin, qutulup qalghan bir kixi bu ixlarni ibraniy bolghan ibramgha melum qildi. u chaghda, ibram amor qebilisidin mamre isimlik bir kixining dus derehlikining yenida turatti. mamre we ikki inisi exkol we anir ibramning ittipaqdaxliri idi. 14 ibram jiyeni lutning esirge chuxup qalghanliqini anglap, oz ademliridin u yuz on sekkiz neper jengchini chaqirip, tot begni dan degen jayghiche qoghlap bardi. 15-16 u yerde jengchilerni birqanche qisimgha bolup, kechisi hujum qilip, duxmenni meghlup qildi. ularni demexqning ximalidiki hoba degen jayghiche qoghlap, bulap ketken hemme mal-mulukni tartiwelip, oz jiyeni lutni we uning putun bayliqlirini, hotun-qizlirini we baxqa esirge chuxken ademlirini qayturup aldi. 17 ibram kedorlawmar we uning bilen ittipaqdax herqaysi beglerni meghlup qilip, ghelibe bilen qaytip kelgende, sodom begi uni qarxi elix uchun xawa wadisi han wadisi depmu atilidu gha chiqti. 18 ulu hudaning rohaniysi hem salimning begi malkisidiqmu nan we xaras elip, ibramning aldigha chiqip, 19 uninggha beht tilep: putun alemning yaratquchisi bolghan ulu huda ibramni behtlik qilghay! 20 seni duxmining ustidin ghelibe qildurghan ulu huda medhiyilengey! dedi. ibram gheniymet alghan nersilerning ondin birini malkisidiqqa teqdim qildi. 21 sodom begi ibramgha: gheniymetlerning hemmisi sanga mensup, lekin ademlirimni qayturup ber! dedi. 22 ibram uninggha: putun alemning yaratquchisi bolghan perwerdigar ulu huda aldida qesem qilimenki, 23 men sening herqandaq nersengni, hetta bir tal yipingni yaki kexingning boghquchinimu almaymen. bolmisa, sen keyin: men ibramni bay qilip qoydum! deyixtin yanmaysen. 24 xuning uchun, ademlirimning yegininila hesablaymen. uningdin baxqa hechnemini almaymen. lekin, mening ittipaqdaxlirim anir, exkol we mamrelerge gheniymetlerdin tegixlikini ayrip berseng boldi, dedi.
1 bu weqelerdin keyin, perwerdigar ibramgha korunup, uninggha: ibram, qorqma! men sanga qalqan bolup, nahayiti zor inam berimen, dedi. 2 lekin, ibram: i igem huda, mening perzentim bolmisa, sening bermekchi bolghan inamingning paydisi neme? mening birdinbir mirashorum demexqtin kelgen chakirim eliyezer bolidu. 3 sen manga perzent bermiding, xunga mening teelluqatimgha chakirim mirashor bolidu, dep jawas berdi. 4 arqidinla, u perwerdigarning ozige yene: chakiring eliyezer sening mirashorung bolmaydu, peqet ozungdin bolghan oghulla mirashorung bolidu degenlikini anglidi. 5 xundin keyin, huda uni taxqirigha elip chiqip, uninggha: asmangha qarap, yultuzlarni saniyalaydighan bolsang sanap baq, sening ewlading ene xu yultuzlardek san-sanaqsiz bolidu! dedi. 6 ibram perwerdigarning sozlirige ixendi. perwerdigar uning etiqadini korup, uni heqqaniy adem, dep hesablidi. 7 perwerdigar uninggha yene: seni bu zemingha ige qilix uchun, seni kaldanilarning zemini bolghan ur xehiridin elip chiqqan perwerdigar men bolimen, dedi. 8 lekin, ibram: i igem huda, men bu zemingha jezmen ige bolidighanliqimni nemidin bilimen? dep soridi. 9 perwerdigar uninggha: sen u yaxliq kala, ochke, qochqardin hem pahtek we yax kepterdin birdin elip, mening aldimgha kelgin, dep jawas berdi. 10 ibram bu haywanlarni hudaning aldigha apirip, quxlardin baxqisining qarnini yerip ikki parche qildi. goxlerni ikki terepke qatar qilip tizdi. 11 quzghunlar uchuxup kelip, goxlerge qonghanda, ibram ularni qoghliwetti. 12 kun patqanda, ibram uyqugha ketti. chuxide uni qorqunchluq qarangghuluq basti. 13 perwerdigar uninggha mundaq dedi: xuni bilip qoyghinki, sening ewladliring baxqa bir dlette musapir bolidu. xu dlettiki kixilerge qul bolup, tot yuz yil ular teripidin azas chekidu. 14 lekin, men ularni qul qilghuchi helqni choqum jazalaymen. ular u dlettin qaytqinida, nurghun bayliqlarni elip kelidu. 15 sen bolsang uzun omur korup, ejdadliringning qexigha ketisen. 16 sening ewladliring bu yerge qaytip kelguche, u yerde tot ewlad otup ketidu. chunki, bu yerde turuwatqan amorlarning gunahi chekige yetmiguche, ularni bir terep qilmaymen. 17 kun petip qarangghu chuxkendin keyin, is chiqip turghan ochaq we yenip turghan mexel tuyuqsiz peyda bolup, heliqi ikki qatar goxning otturisidin otup ketti. 18-19 mana xu chaghda, perwerdigar ibram bilen ehde tuzup mundaq dedi: men misir chegrisidin taki firat deryasighiche sozulghan bu zeminning hemmisini sening ewladliringgha teqdim qildim. bu zemin kenlar, kenizler, kadmonlar, 20 hitlar, periziler, reghalar, 21 amorlar, qananlar, girgaxlar we yebuslar dep tonulghan helqlerning zeminlirining hemmisini oz ichige alidu.
1 ibramning ayali sarah tughmas idi, biraq uning hejer isimlik misirliq bir dediki bar idi. 2 sarah ibramgha: perwerdigar meni tughmas yaritiptu, emdi siz mening dedikim bilen bir yastuqqa bax qoyung! belkim u manga bir oghul tughup berer, dedi. ibram sarahning bu sozige qoxuldi. 3 xuning bilen, sarah hejerni ibramgha kichik hotunluqqa berdi. bu weqe ibram qananda on yil turghanda yuz berdi. 4 ibram hejer bilen bille bolghandin keyin, hejer hamilidar bolup qaldi. u ozining hamilidar bolghanliqini sezip meghrurlinip, sarahni kozge ilmaydighan bolup qaldi. 5 sarah ibramgha qeyidap: hemmini qilghan sen! men hejerni sanga qoxup qoyghan. emdilikte, u ozining hamilidarliqini bilipla, meni kozge ilmaydighan boluwaldi. sening yaki mening toghra ikenlikige perwerdigar ozi hokum qilsun, dedi. 6 ibram: u sening dediking, u sening ilkingde. uninggha qandaq muamile qilix sening ihtiyaring, dep jawas berdi. buning bilen, sarah hejerni bozek qildi, xunga hejer ibramning oyidin qechip ketti. 7 perixtining suritide korungen perwerdigar hejerni choldiki bir bulaqning yenida kordi. bulaq xur degen yerge baridighan yolning boyida idi. 8 perixte uningdin: ey sarahning dediki hejer, sen qeyerdin kelding? nege ketiwatisen? dep soridi. men ayal hojayinim sarahning yenidin qechip chiqtim, dep jawas berdi hejer. 9 perixte uninggha: sen ayal hojayiningning yenigha qaytip berip, uninggha boysunghin, dedi. 10 perixte yene mundaq dedi: men sening ewladingni xundaq kopeytimenki, ularni hechkim saniyalmaydighan qilimen. 11 sen hamilidar bolup bir oghul tughisen, ismini ismail menisi anglighuchi huda qoyghin, chunki sening dad-peryading perwerdigargha yetti. 12 sening oghlungning mijezi bir yawa exekke ohxaydu. hemme yerge berip, kixiler bilen jedel chiqiridu. kixilermu uninggha qarxiliq korsitidu. u tughqanlirigha ochmenlik qilip yaxaydu. 13 hejer oz-ozige: men rasttinla manga ghemhorluq qilghan hudani kordum! dedi. xuning bilen, u ozige soz qilghan perwerdigarni el-roa, menisi meni korguchi huda dep atidi. 14 xunga, kixiler u bulaqqa beer-lahayroy menisi meni korguchi hudaning buliqi dep nam qoydi. bu bulaq hazirmu kadex bilen bered xehirining otturisididur. 15 hejer ibramgha bir oghul tughup berdi. ibram uninggha ismail dep at qoydi. 16 u chaghda, ibram seksen alte yaxta idi.
1 ibram toqsan toqquz yexida perwerdigar uninggha korunup: men hemmige qadir hudadurmen. sen dawamliq mening yolumda mengip, qusursiz adem bol. 2 men sen bilen tuzgen ehdemde ching turup, seni kop ewladliq qilimen, dedi. 3 ibram yerge bax qoydi. huda uninggha mundaq dedi: 4 mening sen bilen tuzgen ehdem mundaq: sen nurghun milletlerning atisi bolisen. 5 hazirdin baxlap sening isming ibram emes, ibrahim menisi nurghun ewladlarning atisi bolsun. chunki, men seni nurghun milletlerning atisi qilimen. 6 men sanga kop ewladlarni berimen. ularning arisidin yengi helq we padixahlarmu chiqidu. 7 men sen we kelgusidiki ewladliring bilen tuzgen mengguluk ehdemde turimen. men sening we ewladliringning hudasidurmen. 8 sen hazir qananda musapir bolup yaxawatisen. emma, bu putun zeminni sanga we sening ewladliringgha teqdim qildim. u sening ewladliringgha menggu miras bolsun. men ularningmu hudasidurmen! 9 huda yene mundaq dedi: emdi sen we sening ewladliringmu mening ehdemde ching turuxunglar kerek. 10 silerning aranglardiki herqandaq er kixi hetne qilinixi kerek. mana bu mening sen we sening ewladliring bilen tuzgen ehdemdur. 11-12 hazirdin baxlap, siler barliq oghul bowaqliringlarni, meyli oyunglarda tughulghan yaki chet elliklerdin setiwalghan qulliringlar tughqan bolsun, ularni tughulup sekkizinchi kuni hetne qilixinglar kerek. hetne qilix arimizda tuzgen ehdining belgisi bolup qalsun. 13 hemme erlerning hetnisini qilixinglar kerek. silerning teninglardiki belge arimizdiki tuzgen mengguluk ehdemning belgisi bolup qalsun. 14 hetne qilinmighan erni helqim qataridin chiqiriwetimen. undaq kixi mening ehdemni buzghan bolidu. 15 buningdin baxqa, huda ibrahimgha mundaq dedi: sening ayaling sarahning ismi hazirdin baxlap sare menisi ayal xahzade bolsun. 16 men uninggha beht ata qilip, uningdin sanga bir oghul teqdim qilimen. sare nurghun milletlerning anisi bolidu. uning ewladliridin padixahlarmu chiqidu. 17 ibrahim yerge bax qoyup, kulup, konglide yuz yaxliq boway qandaqmu perzent korelisun?! sare bolsa toqsan yaxqa kirgen tursa, qandaqmu hamilidar bolalisun? dep oylidi 18 we hudagha: ismailni behtke erixturseng boldighu! dedi. 19 lekin, huda mundaq dedi: yaq, hejer emes, ayaling sare sanga bir oghul tughup beridu. uning ismini ixaq menisi kulke qoy. men uning we uning ewladliri bilenmu mengguluk ehdemde ching turimen. 20 ismailgha kelsek, u toghrisidiki telipingnimu anglidim. men uninggha beht ata qilip, uning neslini nahayiti kopeytimen. u on ikki padixahning atisi bolidu. men uning ewladlirini ulu bir milletke aylandurimen. 21 biraq, mening ehdem bolsa keler yili muxu waqitta sare sanga tughup beridighan oghul ixaq bilen baghlinixliq. 22 huda ibrahimgha bu sozlerni qilip bolup, uning yenidin ayrildi. 23 mana xu kuni, ibrahim hudaning emrige emel qilip, oghli ismail we ailisidiki hemme erlerni, jumlidin ailiside tughulghan we setiwalghan qullarni hetne qildurdi. 24 ibrahim hetne qilinghanda, toqsan toqquz yaxta, 25 ismail hetne qilinghanda, on u yaxta idi. 26-27 ikkisi, ailisidiki hemme erler, jumlidin ailiside tughulghan we chet elliklerdin setiwelinghan qullar bilen bille xu kun ichide hetne qilindi.
1 keyin, perwerdigar mamrediki dus derehlikide ibrahimgha qayta korundi. kun tiklexken waqitta, ibrahim chedirining ixiki aldida olturatti. 2 u bexini koturup qariwidi, udulida u kixining ore turghanliqini kordi-de, xu haman ularning aldigha yugurup yerge engixip, tezim qilip, 3 ulargha: janablar, eghir kormisenglar oyimizge kirip, mehman bolup qaytqaysiler. 4 herqaysinglar dereh sayiside dem elip turghaysiler, men put-qolliringlarni yuyuxqa su, 5 ghizalinixinglargha biraz yemeklik elip keley. aram elip, yolunglarni dawamlaxturghaysiler. kelgenlikinglardin huxal boldum, dedi. rehmet, eytqiningizche bolsun, dep jawas qayturuxti ular. 6 ibrahim derhal chedirgha yugurup kirip, sarege: derhal bir halta eng yahxi undin nan pixurghin! dedi. 7 arqidinla, u yene kala padilirining ichige kirip, semiz bir torpaqni tallap, chakirigha tapxurdi. u derhal torpaqni soyup, teyyarlidi. 8-9 andin, ibrahim qaymaq, sut we goxni u mehmanning aldigha qoydi. ozi bolsa, ularning hizmitide bolux uchun dereh sayiside kutup turdi. tamaq yewatqanda, ular ibrahimdin: ayaling sare qeyerde? dep soridi. chedirda, dep jawas berdi u. 10 mehman siyaqidiki perwerdigar uninggha: keler yili bu chaghda, men choqum qaytip kelimen. xu chaghda, ayaling sare bir oghulgha ana bolidu, dedi. sare ularning keynidiki chedir aghzida ularning sozlirini anglap turatti. 11 u chaghda, ibrahim bilen sare ikkilisi qerip qalghanidi. sarening adet koruximu tohtap ketkenidi. 12 xunga, sare ichide kulup, oz- ozige: men qerip qaldim, erimmu qerip qalghan tursa, emdi manga bundaq huxalliq qeyerdin kelsun?! dedi. 13 xunga, perwerdigar ibrahimgha: sare nemixqa kulup turup, oz-ozige: men xunche qerip ketken tursam, yene qandaqmu hamilidar bolalay?! deydu? 14 perwerdigar qilalmaydighan ix yoq emesmu! eytqinimdek, keler yili del muxu chaghda qaytip kelimen. u chaghda, sare choqum bir oghulgha ana bolidu, dedi. 15 sare qorqup: men kulmidim! dep tandi. yaq, sen rasttinla kuldung, dedi perwerdigar. ibrahimning hudadin sodom ghehiri heqqide yalwurughi 16 erxtin chuxken bu mehmanlar u yerdin ayrilip, sodom xehiri terepke yuzlendi. ibrahimmu ularni uzitix uchun bille mangdi. 17 perwerdigar oz-ozige mundaq dedi: men qilidighan iximni ibrahimdin yoxursam bolmaydu. 18 chunki, uning ewladliri choqum ulu we ku-qudretlik bir helq bolidu. men u arqiliq dunyadiki hemme helqlerge beht ata qilimen. 19 men uni oz baliliri we ewladlirigha mening yolumni tutuxni, durus we heqqaniy boluxni buyrusun, dep tallidim. xundaq qilsa, menmu uninggha bergen wedem boyiche hemme ixni qilip berimen. 20 xuning bilen, perwerdigar: men sodom bilen gomora xehiridikilerning heddidin axqan gunahliri ustidin qilinghan eghir erzlerni anglidim. 21 men choqum chuxup, anglighanlirimning emeliyet yaki emeslikini oz kozum bilen kormekchimen, dedi. 22 andin keyin ikki kixi sodomgha ketip qaldi. biraq, perwerdigar bolsa ibrahimning qexida qaldi. 23 ibrahim uninggha yeqinlixip: sen rasttin durus kixilerni gunahkarlar bilen qoxup halak qilamsen? 24 eger xeherde ellik durus kixi bolsa, sen putun xeherni haras qilamsen? bu ellik ademni qutquzuwelix uchun xeherni saqlap qalmamsen? 25 sen choqum durus kixilerni gunahkarlar bilen qoxup yoqatmaysen. hergiz undaq qilmaysen! undaq qilsang, durus kixiler gunahkarlar bilen bille teng jazagha uchraydu. bu mumkin emes! sen putun alemning soraqchisisen! jezmen adil hokum chiqirisen, dedi. 26 perwerdigar uninggha: eger sodom xehiride ellik durus kixi tapalisam, ularni dep putun xeherni saqlap qalimen, dep jawas berdi. 27 ibrahim yene mundaq dedi: i igem! baxlighanikenmen, dawamlaxturay. eghir kormiseng, mendek bir ajiz bendengning yureklik halda sendin yene sorixigha ruhset qilghaysen! 28 nawada xeherde peqet qiriq bex durus kixi bolsa, bex kixi kem bolghanliqi uchun putun xeherni haras qilamsen? perwerdigar uninggha: eger qiriq bex durus kixi tapalaydighan bolsam, bu xeherni haras qilmaymen, dep jawas berdi. 29 ibrahim yene: eger peqet qiriq kixi bolsichu? dedi. eger qiriq kixi bolsimu haras qilmaymen, dep jawas qayturdi perwerdigar. 30 ibrahim yene: i igem! hapa bolmisang, sendin yene birneme sorimaqchimen. mubada ottuz kixi bolsichu? dep soridi. eger ottuz kixi tepilsimu, haras qilmaymen, dep jawas qayturdi perwerdigar. 31 ibrahim dedi: i igem! sendin yureklik halda yene soriximgha ruhset qilghaysen. mubada yigirme kixi bolsichu? eger yigirme kixi tepilsa, men yenila haras qilmaymen, dep jawas qayturdi perwerdigar. 32 eng ahirida ibrahim: i igem! hapa bolmay, yene bir qetim soriximgha ruhset qilghaysen! eger peqet on kixi tepilsichu? dep soridi. peqet on durus kixi bolghan teqdirdimu, men bu xeherni haras qilmaymen, dep jawas qayturdi perwerdigar. 33 perwerdigar ibrahim bilen sozlixip bolghandin keyin, ketip qaldi. ibrahim bolsa oyige qaytip ketti.
1 xu kuni ahximi, heliqi ikki perixte sodomgha keldi. bu waqitta, lut xeher derwazisining aldida olturatti. lut ularni korupla, ornidin turup ularning aldigha berip, tezim qilip: 2 janablar, bizning oyge merhemet qilip, dastihinimgha dahil bolghaysiler. put-qolliringlarni yuyup, birer keche harduq elip, ete seherde yolunglargha rawan bolsanglarmu bolar, dedi. lekin, ular: yaq, biz kechini kochida otkuzimiz, dep jawas berixti. 3 lekin, lut bek ching tutuwalghachqa, ular ahir lutning oyige bardi. lut hizmetkarlirigha petir nan pixurup, tamaqlarni mehmanlarning aldigha qoyuxni buyrudi. tamaq teyyar bolghandin keyin, ular ghizalandi. 4 mehmanlar tehi yatmighanidi, sodomdiki putun qeri-yax erler kelip lutning oyini qorxiwaldi. 5 ular lutni chaqirip, uninggha: bugun kechte silerning oyge chuxken kixiler qeni? ularni elip chiq! biz ular bilen jinsiy munasiwet qilmaqchimiz, dedi. 6 lut sirtqa chiqip, ixikni taqiwetip, 7 ulargha: buraderler, bundaq rezil ixni qilmanglar! 8 qaranglar, mening tehi erge tegmigen ikki qizim bar. ularni silerge chiqirip berey, ularni neme qilsanglar qilinglar, lekin bu ikki kixige hergiz tegmenglar. ular bizning oyge kelgeniken, mening mehminim bolidu. xunga, men ularni qoghdixim kerek! dedi. 9 lekin, ular: yoqal! sen tehi yaqa yurttin kelip, bizge uni qil, buni qil degudek qanchilik adem sen? kozdin yoqal! bolmisa, korgulukungni ulardinmu eghir korisen, deyixip, lutni ittiriwetip, basturup kelip, ixikni buzup kirmekchi boldi. 10 lekin, heliqi ikki perixte qolini sozup, lutni oyning ichige ekiriwelip, ixikni taqiwaldi. 11 andin, taxqiridiki erlerning kozlirini kor qilip, ixikni tapalmaydighan qilip qoydi. 12 andin, heliqi ikki perixte lutqa: sening bu xeherde baxqa tughqanliring barmu? oghul-qizliring, kuyoghulliring yaki baxqa tughqanliring bar bolsa, ular bu yerdin derhal chiqip ketsun. 13 chunki, biz bu xeherni harabilikke aylanduruwetimiz. bu yer ustidin qilinghan eghir erzler perwerdigargha yetti. xunga, u bizni bu xeherni harabilikke aylanduruwetixke ewetti, dedi. 14 xuning bilen, lut taxqirigha chiqip, qizlirining layiqlirining aldigha berip, ulargha: siler bu yerdin derhal ketinglar. chunki, perwerdigar bu xeherni harabilikke aylanduruwetmekchi, dedi. lekin, ular uni chaqchaq qiliwatidu, dep oylaxti. 15 tang atqanda, perixtiler lutni aldiritip: derhal ayaling bilen ikki qizingni elip, bu yerdin chiqip ket! bolmisa, silermu bu xeher bilen teng halak bolisiler, dedi. 16 lut yenila arisaldi bolup turatti. lekin, perwerdigar uninggha rehim qilghachqa, heliqi ikki perixte lutning, ayalining we ikki qizining qollirini tutup, ularni yeteklep, xeherdin chiqirip qoydi. 17 xeherdin chiqix bilenla, perixtilerdin biri: siler jeninglarni elip qechinglar! keyninglargha qarimanglar, taghqa yetkuche tuzlenglikte tohtimanglar! bolmisa, olup ketisiler, dedi. 18 lekin, lut: janabliri, undaq bolmighay! 19 siler manga ich aghritip xapaet qilip, jenimni qutquzghanikensiler, bizni unche yiraq yerge ewetmenglar. u ta bek yiraq iken. belkim men u yerge yetip barmay turupla, balayiapetke uchrap tirik qalmasmenmikin. 20 awu kichik xeherni kordunglarmu? bu yerdin anche yiraq emes. u yerge qechiximgha ijazet beringlar. u kichik bir yer iken. men xu yerde aman qalay! dedi. 21 perixte mundaq jawas berdi: maqul! sanga ruhset qildim. u kichik xeherni harabilikke aylandurmay qoyay. 22 chapsanraq qa! chunki, sen u yerge yetip barmighuche, sodomni weyran qilalmaymen! bu xeher kichik bolghachqa, lut uni zoar menisi kichik dep atidi. 23 lut zoargha yetip barghuche, kun chiqqanidi. 24 tuyuqsiz perwerdigar sodom bilen gomora xeherlirige asmandin ot bilen gunggurtni yaghdurdi. 25 u bu ikki xeherni, putun tuzlenglikni we putun ahalini yerdiki giyahlar bilen qoxup harabilikke aylanduruwetti. 26 u chaghda, lutning ayali keynige burulup qariwidi, xu isketide qetip, taxtuzgha aylinip qaldi. 27 etisi tang seherde, ibrahim perwerdigar bilen sozlexken yerge bardi. 28 u sodom, gomora we putun tuzlenglikke nezer selip, yer yuzidin humdandiki isqa ohxax is-tutekning chiqiwatqanliqini kordi. 29 biraq, huda lut yaxighan tuzlengliktiki xeherlerni harabilikke aylandurghinida, ibrahimning telipini esige elip, lutni qutquzdi. 30 lut zoar xehiride turuxtin qorqti. xunga, u ikki qizini elip, taghqa chiqip, ongkurde yaxaydighan boldi. 31 bir kuni, chong qizi singlisigha: atimiz yaxinip qaldi. bu yerde dunyadiki qaide-yosun boyiche bizni nikahigha elip, perzent tapidighan ermu qalmidi. 32 atimizni mest qilip qoyup, uning bilen bir orunda yetip, uningdin perzent yuzi koreyli. xundaq qilsaq, ewlad qalduralaymiz, dedi. 33 u kuni kechisi, ular atisini mest qilip qoyup, chong qizi uning bilen bir orunda yatti. lut qattiq mest bolup, yuz bergen weqedin putunley hewersiz idi. 34 etisi, chong qizi singlisigha: tunugun men atam bilen bir orunda yattim. bugun ahxam, uni yene mest qilip qoyup, sen uning bilen bir orunda yatqin. xundaq qilip, her ikkimiz atimizdin perzent yuzi korup, ailimizni dawamlaxturayli, dedi. 35 xuning bilen, u kuni kechte ular lutni yene mest qilip qoyup, kichik qizi uning bilen bir orunda yatti. u yene qattiq mest bolghachqa, yuz bergen ixtin putunley hewersiz idi. 36 xundaq qilip, lutning bu ikki qizi oz atisidin hamilidar bolup qaldi. 37 chong qizi bir oghul tughup, uning ismini moas ahang jehette atamdin dep qoydi. u hazirqi moabliqlarning atisi boldi. 38 kichik qizimu bir oghul tughup, uning ismini binammi menisi helqimning oghli dep qoydi. u hazirqi ammonluqlarning atisi boldi.
1 ibrahim mamredin qananning jenubidiki negib rayonigha yotkilip, melum waqit kadex bilen xur ariliqidiki yerde olturdi. keyin girarda turghan waqtida, 2 kixilerge ayali sareni ozining singlisi, dep eytqanidi. xunga, girar padixahi abimelek sareni ordisigha ekeldurdi. 3 bir kuni kechisi, huda abimelekning chuxide korunup: pat arida jeningni alimen! chunki, sen ekelgen bu ayal baxqa kixining ayali, dedi. 4 sarege yeqinlaxmighan abimelek hudagha: men gunahsiz tursam, sen meni we mening helqimni halak qilamsen? 5 ibrahim ozi bu ayal mening singlim, degenghu! bu ayalmu ibrahimni mening akam, degen emesmu? men bu ixni pak wijdanim we insapim bilen qildim! dedi. 6 andin, huda uninggha mundaq jawas berdi: xundaq, sening bu ixni pak wijdaning bilen qilghanliqingni bilimen. xuning uchun, mening aldimda gunah qilip qoymisun, dep seni sarege cheqilip qoyuxungdin tosidim. 7 emdi bu ayalni ibrahimgha qayturup ber. ibrahim bolsa peyghember. u sanga dua qilidu, sen hayat qalisen. lekin seni agahlandurup qoyayki, eger bu ayalni erige qayturup bermiseng, putun helqing bilen qoxulup halak bolisen! 8 seherde, abimelek hemme emeldarlirini yighip, yuz bergen weqeni ulargha eytti. ular intayin qorquxup ketti. 9 abimelek ibrahimni chaqirtip, uningdin: bu neme qilghining? sen meni we memlikitimni bundaq gunah qildurghudek, sanga neme yamanliq qildim? sen manga qilmaydighan ixni qilding. 10 neme uchun bundaq qilding? dep suruxturdi. 11 ibrahim mundaq jawas qayturdi: men bu yerning ademlirini hudadin qorqmaydu, meni olturuwetip ayalimni bulap ketidu, dep oylighanidim. 12 emeliyette, uning mening singlim ikenliki rast, u ata bir, ana baxqa singlim. keyin, manga nikahlandi. 13 huda meni yurtumdin ayrip, baxqa yurtlarda musapir boluxqa chiqarghanda, men uninggha: biz barghanliki yerde, ozungning chin muhebbitingni manga korsitix uchun, meni akam degin, degenidim. 14 buning bilen, padixah abimelek sareni ibrahimgha qayturup berdi, xundaqla uninggha qoy-kala, er qullar we dedeklernimu teqdim qildi. 15 u ibrahimgha: qara, putun zeminim aldingda turuptu. sen qeyerde turuxni halisang, xu yerde turup qal, dedi. 16 u saregimu: men sening pakliqingni kopchilikke ispatlax uchun, akang ibrahimgha ming kumux tengge teqdim qilimen. buning bilen, sening yaman ix qilmighanliqing hemme kixige ayan bolidu, dedi. 17-18 ibrahimning ayali sare bilen munasiwetlik ixlar tupey lidin, perwerdigar abimelekning ordisidiki ayallarning hemmisini tughmas qiliwetkenidi. xunga, ibrahim hudagha dua qildi. huda padixah abimelekni, uning ayali we kenizeklirini eslige kelturup, ularni yene perzent koreleydighan qildi.
1 perwerdigar ozi wede qilghandek, sarege beht ata qildi. 2 sare hamilidar bolup, ibrahimning yaxinip qalghan waqtida bir oghul tughup berdi. bala derweqe huda belgiligen waqitta tughuldi. 3 ibrahim uninggha ixaq menisi kulke dep at qoydi. 4 huda buyrughandek, ixaq tughulup sekkizinchi kuni ibrahim uning hetnisini qildi. 5 ixaq tughulghan chaghda, ibrahim yuz yaxta idi. 6 sare ozige: huda meni hursen qildi. bu ixni anglighanlarmu men bilen bille hux kulidu! 7 kim sareni oz balisini emitixke muyesser bolidu, dep oylighan? xundaq bolsimu, ibrahimning qerighan waqtida, men uninggha bir oghul tughup berdim! dedi. 8 bala asta-asta chong bolup emchektin ayrilghan kuni, ibrahim mehman chaqirip, chong ziyapet otkuzup berdi. 9 xu kuni, sare misirliq hejerning oghli ismailning ixaqni bozek qiliwatqanliqini kordi. 10 xuning bilen, sare ibrahimgha: sen bu dedek ayalni oghli bilen qoxup heydiwet! chunki dedekning oghli hergiz mening oghlum ixaq bilen mirasqa ortaq bolup qalmasliqi kerek! dedi. 11 sarening bu gepi ibrahimni intayin qayghugha saldi, chunki ismailmu uning oghli idi. 12 lekin, huda ibrahimgha: ismail we dediking hejerning ixi toghruluq qayghurma. sarening deginidek qil. chunki, men sanga wede qilghan ewladliring ixaqtin kelip chiqidu. 13 hejerning oghligha kelsek, men uningghimu nurghun perzent berimen. ular bir milletke aylinidu, chunki umu sening oghlung, dedi. 14 etisi seherde, ibrahim hejerning murisige nan bilen bir tulum suni esip, ana-bala ikkisini yolgha selip qoydi. hejer balisi bilen u yerdin chiqip, beerxeba cholige kelip, u yerde adixip qaldi. 15-16 suyi tugep qalghanda, hejer balisini chatqalning sayisige qoyup, oz-ozige: oghlum oley dep qaldi. men qarap turup balamning olup ketixige chidimaymen! dep, bir oqya yetim yerge berip olturup, derd-peryad qilixqa baxlidi. 17 balining yigha awazi hudagha yetti. hudaning perixtisi asmandin hejerge: ey hejer, sen nemige qayghurisen? qorqma, balangning yighisi hudagha yetti. 18 ornungdin turup, balini qolunggha elip teselli ber. men uning ewladini ulu bir helq qilimen, dedi. 19 arqidinla, huda hejerning kozlirini nurlandurdi. hejer bir quduqni kordi. u quduqning yenigha berip, tulumgha su toldurup, balining ussuzluqini qandurdi. 20 bala chong bolghuche, huda uninggha yar boldi. u cholde yaxap, usta mergen bolup yetixti. 21 u paran cholide turatti. xu waqitlarda, anisi uninggha misirdin bir qizni hotunluqqa elip berdi. ibrahimning padixah abimelek bilen kelixim tuzughi 22 u chaghda, abimelek oz lexker bexi fikol bilen bille ibrahimning yenigha kelip, uninggha: sening qilghan hemme ixliringda huda sanga yar. 23 xunga, sen bu yerde hudaning aldida manga qesem qilip, wede ber: meni, perzentlirimni we ewladlirimni hergiz aldima. men ezeldin sanga sadiq bolghandek, senmu manga, yeni ozung musapir bolup turghan bu memliketke sadiq bol, dedi. 24 ibrahim ulargha: qesem qilip, wede berimen, dep jawas berdi. 25 andin, ibrahim abimelekning chakarliri tartiwalghan bir quduq toghrisida abimelekke naraziliq bildurdi. 26 abimelek: bu ixni kimning qilghinidin hewirim yoq iken. senmu bu ixni manga eytmapsen, buni birinchi qetim anglixim, dedi. 27 xuningdin keyin, ibrahim abimelekke qoy-kala teqdim qildi. ikkiylen kelixim tuzdi. 28 andin, ibrahim yette tuyaq chixi qozini bir terepke ayrip qoydi. 29 abimelek uningdin: nemixqa bundaq qilisen? dep soridi. 30 ibrahim uninggha: bu quduqni mening kolighanliqimni etirap qilghanliqingizni bildurux uchun, bu yette chixi qozini qobul qilghaysiz, dep jawas qayturdi. 31 xuning bilen, u yerning ismi beerxeba menisi qesem quduqi bolup qaldi. chunki, ular u yerde qesem qilghanidi. 32 ular beerxebada kelixim tuzgendin keyin, abimelek bilen fikol oylirige qaytip ketti. 33 ibrahim beerxebada bir tup soget tikip, u yerde perwerdigargha, yeni menggu hayat hudagha ibadet qildi. 34 ibrahim filistinliklerning zeminida heli uzun turdi.
1 bu weqelerdin keyin, huda ibrahimning etiqadini sinap, uni: ibrahim! dep chaqirdi. ibrahim: lebbey! dedi. 2 huda uninggha: sen oghlungni, yeni amraq yalghuz oghlung ixaqni elip, moraya rayonigha berip, men korsitidighan taghning ustide uni koydurme qurbanliq supitide manga atighin, dedi. 3 etisi seherde, ibrahim exekni egerlep, ixaq bilen ikki chakirini elip, koydurme qurbanliqqa ixlitidighan otunlarni teyyarlap, huda korsetken jaygha qarap mangdi. 4 uchinchi kuni, ibrahim u yerni yiraqtin kordi 5 we chakarlirigha: siler exek bilen bu yerde turup turunglar. balam ikkimiz u yerge berip, ibadet qilip keleyli, dedi. 6 ibrahim ixaqqa otunlarni koturtup, ozi qoligha pichaq bilen ot elip, ixaq bilen yurup ketti. 7 ixaq: ata, dep chaqirdi. ibrahim: he, oghlum? dedi. ot bilen otun bar, lekin koydurme qurbanliqqa ixlitilidighan qoza qeni? dep soridi ixaq. 8 ibrahim uninggha: ey oghlum! qurbanliq qilidighan qozini huda ozi yetkuzup beridu, dep jawas berdi. ikkiylen tohtimay mengiwerdi. 9 ular huda ibrahimgha korsetken jaygha kelgende, ibrahim qurbanliq supisi yasap, otunlarni ustige qoyup, oz oghlini baghlap, otun dwilengen supigha yatquzdi. 10 andin, oghlini boghuzlax uchun pichaqni koturdi. 11 biraq, perwerdigarning perixtisi erxtin: ibrahim! ibrahim! dep, waqiridi. lebbey! dedi u. 12 perixte uninggha: qolungni tart! baligha cheqilma! sening manga bolghan ihlasmenlikingni emdi kordum. chunki, sen oz oghlungni, yeni bir tal oghlungnimu mendin ayimiding, dedi. 13 ibrahim etrapigha qariwidi, mungguzi chatqalgha elixip qalghan bir qochqar uning kozige cheliqti. u berip qochqarni yexip, uni oz oghlining ornida qurbanliq qilip koyduruwetti. 14 xunga, ibrahim u yerni yahwe-yireh menisi perwerdigar teminleydu dep atidi. hazirgha qeder kixiler perwerdigar oz teghida teminleydu deyixidu. 15 perwerdigarning perixtisi ikkinchi qetim asmandin ibrahimgha: 16 perwerdigar deyduki: sen soyumluk bir tal oghlungni ayimighanikensen, men oz namim bilen qesem qilimenki, 17 sanga beht ata qilix bilen, nurghun ewladlarni berimen. ularning sani asmandiki yultuzlardek, dengiz sahilliridiki qumdek kop bolidu. sening ewladliring duxmen xeherlirini ixghal qilidu. 18 mening emrimge itaet qilghanliqing uchun, sening ewladliring arqiliq yer yuzidiki hemme helqler behtke erixidu dedi. 19 ibrahim chakarlirining yenigha qaytip kelip, ular bilen bille ozi olturaqlaxqan yerge, yeni beerxebagha qaytti. nahorning ewladliri 20 bir mezgildin keyin, ibrahim inisi nahorning ayali milkaning erige sekkiz oghul tughup bergenlikini anglidi. 21 ular: tunji oghul uz, keynidikiliri buz, arramliqlarning atisi bolghan kemuel, 22 kesed, hazo, pildax, yidlaf we betuel idi. 23 betuel bolsa ribeqaning atisi boldi. milka ibrahimning inisi nahorgha bu sekkiz oghulni tughup berdi. 24 nahorning kichik hotuni reumamu tot oghul tughup berdi. ular: tebah, gaham, tahax we maakah idi.
1 sare yuz yigirme yette yax omur kordi. 2 u qananning kiriat-arba, yeni hibron degen jayida alemdin otti. ibrahim uninggha hesret bilen yigha-zar qildi. 3 ibrahim ayalining jesitining yenidin chiqip, hitlarning yenigha kelip: 4 men silerning aranglarda bir musapir. ayalimni depne qilix uchun manga bir parche yer setip bergeysiler, dedi. 5-6 ular ibrahimgha: janabliri, qulaq salsila! bizning nezirimizde sili bir kuchluk qebile baxliqi, ayallirini eng yahxi yerliklirimizdin birige depne qilghayla. hechqaysimiz silidin qebrilik yer ayimaymiz, dedi. 7 ibrahim ulargha tezim qilip: 8 eger siler ayalimni bu yerge depne qiliximgha razi bolsanglar, soharning oghli efrondin 9 makpelah yezisidiki ongkurni manga setip berixni telep qilghaysiler. u ongkur uning etizining chetide. u silerning aldinglarda ongkurning bahasini kesip berse, u yerni setiwelip ailemge qebristanliq qilay deymen, dedi. 10 baxqa hitlar bilen bille xeher derwazisining aldida olturghan efron kopchilikning aldida: 11 janabliri, qulaq salghayla, men etizni ongkur bilen qoxup silige berdim. kopchilik aldida uni silige sowghat qildim. ayallirini u yerge depne qilghayla, dep jawas berdi. 12 lekin, ibrahim hitlarning aldida tezim qilip, 13 hemme ademge anglitip, efrongha: sozumge qulaq selip, pul toliximni qobul qilghaysiz. ayalimni u yerge depne qilmaqchimen, dedi. 14 efron jawas qayturup: 15 janabliri, u yer aran tot yuz kumux tenggige erziydu. sili bilen mening otturamda bu neme idi! ayallirini u yerge depne qiliwergeyla, dedi. 16 ibrahim efronning kopchilik aldida eytqini boyiche uninggha tot yuz tengge tolep berdi. 17 xundaq qilip, efron mamrening xerqiy teripidiki makpelah yezisidiki u yerni ibrahimning igidarchiliqigha otkuzup berdi. u yer etizliq, etizliqtiki ongkur we etizliq etrapidiki del-derehlerni oz ichige alatti. 18 xeher derwazisining aldigha toplanghan hitlarning hemmisi bu yerning emdi ibrahimgha mensup bolghanliqini etirap qildi. 19 xundaq qilip, ibrahim ayali sareni qanandiki xu ongkurge depne qildi. 20 hitlargha mensup bolghan bu etiz we etizliqtiki ongkur emdi ibrahimning qebristanliqi bolup, uning hususiy mulkige aylandi.
1 ibrahim qerip ketkenidi, perwerdigar herqandaq ixta uninggha beht ata qilip keldi. 2 melum bir kuni, u ailisidiki ghojidargha: qolungni yotamning astigha qoyup turup, 3 perwerdigar, yeni putun alemning yaratquchisi bolghan hudaning aldida qesem qilip, oghlum ixaqni bu yerdiki imansiz qananliqlardin oylendurmey, 4 choqum yurtumgha berip, tughqanlirim arisidin bir qiz elip beridighangha wede bergin, dedi. 5 lekin, chakar uningdin: eger u qiz oz yurtidin bu yerge kelgili unimisichu? u chaghda, oghlingizni elip yurtingizgha qaytip ketemdim? dep soridi. 6 ibrahim mundaq jawas berdi: oghlumni hergiz u yerge aparma! 7 perwerdigar, yeni erxtiki huda meni yurt we uruq-jemetimdin ayrip, bu zeminni ewladlirimgha teqdim qilixqa qesem qilip wede bergen. xunga, u oz perixtisini sening aldinggha ewetip, oghlumgha u yerdin bir qiz tepixinggha yardem qilidu. 8 mubada u qiz sen bilen kelixke unimisa, bu qesemdin haliy bolisen. lekin, oghlumni hergiz u yerge aparmighin! 9 buning bilen, heliqi chakar qolini hojayini ibrahimning ikki yotisining astigha qoyup turup, ibrahimning tapxuruqini beja kelturuxke qesem berdi. 10 chakar hojayinining togiliridin onni tallap, ulargha her hil qimmet bahaliq sowghatlarni artip, yolgha chiqti. ular arram-naharaim rayonigha berip, nahor turghan xeherge yetip kelgendin keyin, 11 xeherning sirtidiki bir quduqning yenida togilerni chokturdi. bu, kun petip qalghan cha bolup, qizlar quduqqa su alghili chiqidighan waqit idi. 12 chakar mundaq dep dua qildi: i perwerdigar! sen hojayinim ibrahim etiqad qilip kelgen hudasen. hojayinimgha mehir-xepqet korsitip, iximni ong qilghaysen. 13 men hazir quduq yenida turimen. xeher qizliri bu yerge sugha kelidu. 14 men ularning birige: komzikingizdiki sudin ichiwalsam qandaq? deymen. eger u: iching! togiliringizgimu su ekelip berey dese, bu qiz hizmetkaring ixaqqa tallap bergining bolsun. buningdin sening hojayinimgha mehribanliq qilghanliqingni bileleymen. 15 uning duasi ayaghlaxmayla, ribeqa komzikini muriside koturup, quduqning yenigha keldi. u betuelning qizi idi. betuel bolsa ibrahimning inisi nahor bilen uning ayali milkaning oghlidur. 16 ribeqa tehi yuzi echilmighan, intayin chirayliq, pak qiz idi. u quduqning yenigha berip, komzikige su tartip chiqti. 17 ibrahimning chakiri qizning aldigha yugurup berip, uningdin: manga suyingizdin azraq bersingizchu, dep soridi. 18 qiz uninggha: mana, iching, depla, derhal murisidiki komzekni qoligha elip, heliqi chakargha berdi. 19 chakar suni ichip boluxigha, ribeqa uninggha: togiliringizgimu su ekelip berey, ularmu ichip qansun, dedi. 20 ribeqa derhal komzektiki suni oqurgha quyghandin keyin, yene yugurup berip quduqtin su tartip kelip, hemme togilerni qanghudek sughirip berdi. 21 chakar perwerdigar yolini ochuq qilghan-qilmighanliqini bilix uchun, jimjit kozitip turdi. 22 togiler suni ichip bolghandin keyin, u bex yerim gramliq altun halqini qizning burnigha, we yene yigirme u gramliq bir jup altun bilezukni bilikige selip qoydi. 23 andin: siz kimning qizi bolisiz? silerning oyunglarda biz qonghudek yer barmu? dep soridi. 24 qiz uninggha: nahor bilen milkaning oghli betuelning qizi bolimen. 25 bizning oyde siler qonghudek yer bar hemde malliringlargha yem-hexekmu kengri, dep jawas berdi. 26 buning bilen, heliqi chakar sejde qilip, perwerdigargha ibadet qilip, 27 mundaq dedi: perwerdigar hojayinim ibrahim etiqad qilip kelgen hudagha medhiyiler oqulsun! u hojayinimgha mehribanliq korsitip we qilghan wedisige sadiq bolup, meni udul hojayinimning oz tughqinining yenigha baxlidi. 28 heliqi qiz anisining yenigha yugurup berip, yuz bergen putun ixni ailisidikilerge sozlep berdi. 29 ribeqaning laban isimlik bir akisi bar idi. u yugurup chiqip, quduqning yenidiki ibrahimning chakirining yenigha bardi. 30 u singlisining halqa we bilezuk seliwalghinini korgen we singlisidin chakarning degen sozlirini anglighanidi. u quduqning tuwide togilerning yenida turghan ibrahimning chakirining aldigha berip, 31 uninggha: perwerdigar behtlik qilghan adem, nemixqa taxqirida turisiz? men bilen yurung, oyge barayli! men silerge oy teyyarlap qoydum, togilergimu jay teyyarlap qoydum, dedi. 32 u oyge kirdi. laban bolsa togilerdiki mallarni chuxurup, ulargha chop saldi. andin, ibrahimning bu chakiri we hemrahlirigha put-qollirini yughili su elip keldi. 33 tamaqlar kelturulgende, chakar: men sizge deydighinimni dep bolmighuche ghizalanmaymen, dedi. qeni, gepingizni eyting, dedi laban. 34 u mundaq dedi: men ibrahimning chakiri. 35 perwerdigar hojayinimgha koptin- kop beriket ata qilip, uni intayin bay qildi. perwerdigar uninggha qoy-kala padiliri, altun-kumux, er-ayal qullar, toge we exeklerni berdi. 36 hojayinimning ayali sare yaxanghan waqtida, uninggha bir oghul tughup bergenidi. hojayinim putun bayliqini xu oghligha atidi. 37 hojayinim oz tapxuruqlirigha emel qilixim uchun, meni qesem qildurdi. u: sen oghlumni bu yerdiki qananliqlar arisidin oylendurmey, 38 mening yurtumgha berip, uni oz tughqanlirim arisidin oylep qoy degenidi. 39 men hojayinimdin: eger qiz bu yerge kelgili unimisa, qandaq qilimen? dep sorisam, 40 u: men hizmitide bolup kelgen perwerdigar perixtisini sening aldinggha ewetidu. u sening ixingni ong qilidu. sen oghlumgha oz yurtumdiki tughqanlirim arisidin hotun elip ber. 41 sen tughqanlirimning oyige barsangla, ular qizini bermigen teqdirdimu, qesemdin yenila haliy bolghan bolisen degenidi. 42 bugun men quduq yenigha kelginimde, hudagha dua qilip: i perwerdigar hojayinim ibrahim etiqad qilip kelgen huda, iximni ong qilghaysen. 43 men hazir quduq yenida turimen. birer qiz bu yerge sugha kelse, men uningdin: komzikingizdiki sudin azraq ichiwalsam bolamdu? dep soraymen. 44 eger u qiz qoxulsa we togilirimgimu su ekelip berse, u sen hojayinimning oghligha tallap qoyghan qiz bolsun dedim. 45 duayim ayaghlaxmayla, ribeqa komzikini muriside koturup, quduqning yenigha su alghili keldi. men uninggha: suyingizdin azraq ichiwalsam bolamdu? degenidim. 46 u derhal murisidiki komzekni qoligha elip: mana, iching! togiliringizgimu su ekelip berey dedi. suni ichtim, u togilergimu su ekelip berdi. 47 andin, men uningdin: siz kimning qizi bolisiz? dep soriwidim, u: nahor bilen milkaning oghli betuelning qizi bolimen dedi. xunga, men uning burnigha halqa, qollirigha bilezuk selip qoydum. 48 xu waqitta, sejde qilip, hojayinim ibrahim etiqad qilip kelgen hudagha medhiye oqup, ibadet qildim. chunki, u meni udul hojayinimning oz tughqinining oyige elip kelip, uning qizini hojayinimgha kelinlikke tepiximgha imkaniyet yaritip bergenidi. 49 emdi siler ozunglarning hojayinimgha sadiqliq we mehir- xepqet korsetmekchi bolghanliqinglarni yaki undaq qilixni halimaydighanliqinglarni manga eytinglar. buningdin men qandaq qiliximni bileleymen. 50 laban bilen betuel chakargha: bu ix perwerdigarning orunlaxturuxiken, biz neme deyeleymiz? 51 mana ribeqa, uni elip ketsingiz bolidu. u perwerdigarning orunlaxturghinidek, hojayiningizning kelini bolsun, dep jawas berdi. 52 ibrahimning chakiri bu sozni anglap, sejde qilip, perwerdigargha ibadet qildi. 53 arqidin, u kiyim-kechek, altun we kumuxtin yasalghan zibuzinnet buyumlirini chiqirip, ribeqagha sundi. uning akisi bilen anisighimu qimmet bahaliq sowghatlarni sowgha qildi. 54 xundaq qilip, ibrahimning chakiri hemrahliri bilen bille yep- ichip, u yerde bir keche qondi. etisi seher turup, ribeqaning oyidikilirige: hojayinimning yenigha qaytiximgha ruhset qilghaysiler, dedi. 55 lekin, ribeqaning akisi bilen anisi uninggha: ribeqa biz bilen on kunche turup, andin keyin barsun, dedi. 56 lekin, u: bizni kechikturmigeysiler. perwerdigar hemme iximizni onguxluq qilghaniken, hojayinimning yenigha qaytiximgha ruhset qilghaysiler, dedi. 57 biz qizdin sorap koreyli, u neme deydiken, dep jawas berixti ular. 58 xuning bilen, ular ribeqani chaqirip, uningdin: sen bu kixi bilen ketixni halamsen? dep soridi. halaymen, dep jawas berdi u. 59 xuning bilen, ular ribeqani uning inikanisi, ibrahimning chakiri we uning hemrahliri bilen qoxup yolgha saldi. 60 ular ribeqagha beht tilep, mundaq dua qildi: ey singlimiz, minglighan, on minglighan insanlarning anisi bolghaysen! ewladliring duxmenlirining xeherlirini ixghal qiliwalghay! deyixti. 61 ribeqa we uninggha hemrah bolidighan dedekler seperge teyyarlinip, togilerge mindi. ibrahimning chakiri ribeqani elip, yolgha rawan boldi. 62 xu waqitta, ixaq beer-lahayroy degen yerdin ayrilip, ozi olturuwatqan qananning jenubidiki negib rayonigha qaytip keldi. 63 bir kuni kun petix waqtida u dalada hudani chongqur seghinip, bexini koturup qariwidi, toge karwinining keliwatqanliqini kordi. 64-65 ribeqa ixaqni korux bilenla, togidin chuxup, ibrahimning chakiridin: dalada biz terepke qarap keliwatqan awu kixi kim? dep soridi. u mening kichik hojayinim, dep jawas berdi chakar. buning bilen, ribeqa yuzini yaghliqi bilen yepiwaldi. 66 chakar ozining qilghan ixlirini ixaqqa bir-birlep sozlep berdi. 67 ixaq ribeqani anisi sare hayat waqtida turghan chedirgha baxlap kirip, nikahigha aldi. anisi wapat bolghan bolsimu, u ribeqaning muhebbitidin ozige teselli tapti.
1 ibrahim keturah isimlik yene bir ayalni kichik hotunluqqa aldi. 2 u ibrahimgha zimran, yoqxan, medan, midiyan, ixbak we xuahtin ibaret alte oghul tughup berdi. 3 yoqxan xiba bilen dedanning atisi boldi. dedanning ewladliri axurim, letuxim we leummim helqliri boldi. 4 midiyanning oghulliri efa, efer, hanuh, abidah we eldalar idi. yuqiridikilerning hemmisi keturahtin dunyagha kelgen ewladlar idi. 5 ibrahim putun mal-muluklirini ixaqqa atiwetkenidi. 6 lekin, u ozi hayat waqtida ikki kichik hotundin bolghan oghullirighimu sowghatlarni berip, andin bu oghullirini ixaqtin yiraq tursun dep, xerqiy zemingha ewetti. 7-8 ibrahim uzun omur korup, yuz yetmix bex yexida ejdadlirining qexigha ketti. 9 uning oghulliri ixaq bilen ismail uni makpelah yezisidiki ongkurge depne qildi. bu ongkur mamre degen yerge yeqin bolup, burun hit qebilisidin bolghan soharning oghli efronning etizliqi idi. 10 ibrahim hitlardin setiwalghan etizliq del xu idi. ibrahimning ayali saremu muxu yerge depne qilinghanidi. 11 ibrahim wapat bolghandin keyin, huda uning oghli ixaqqa beht ata qildi. ixaq xu waqitta beer-lahayroy dep atalghan quduqning yenidiki jayda turuwatatti. 12 sarening dediki misirliq hejer ibrahimgha tughup bergen ismailning ewladliri towendikiche: 13 aldi bilen tunji oghli nebayot, andin keyin qalghan oghulliri kedar, adbeel, mibsam, 14 mixma, duma, massa, 15 hadad, tema, yetur, nafix we qedema tughuldi. 16 ular on ikki qebilining baxliqliri bolup, ular yaxighan yeza we qixlaqlar ularning isimliri bilen ataldi. 17 ismail yuz ottuz yette yexida ejdadlirining qexigha ketti. 18 uning ewladliri olturaqlaxqan jay hawilah rayonidin xur degen yerge qeder idi. xur misirning xerqiy teripide bolup, assurgha baridighan yolda idi. ular ibrahimning baxqa ewladliri bilen chiqixalmidi. 19 ibrahimning oghli ixaqning ix-izliri towendikiche: 20 ixaq qiriq yexida ribeqagha oylendi. ribeqa bolsa paddan- arramning arran degen yeridin bolghan betuelning qizi we labanning singlisi idi. 21 ribeqa perzent kormigenliki sewebidin, ixaq uning uchun perwerdigargha dua qildi. perwerdigar uning duasini qobul qilip, ribeqa hamilidar boldi. 22 bala qoxkezek bolup, ular tughuluxtin ilgiri, anisining qorsiqida qattiq soquxti. ribeqa: manga neme bolghini? dep perwerdigardin soridi. 23 perwerdigar uninggha mundaq jawas berdi: sening qorsiqingdin ikki helq chiqidu. tughulupla ayrim bolidu. biri yene biridin kuchluk bolup, chongi kichikige hizmet qilidu. 24 uning ay-kuni toxup, qoxkezek tughdi. 25 awwal tughulghini qizghu bolup, putun bedini haywanningkidek tukluk idi. xunga, uning ismini esaw menisi tukluk dep qoydi. 26 keyin tughulghinining qoli esawning tapinini ching tutuwalghanliqi uchun, ismini yaqup menisi tapinigha esiliwalghuchi dep qoydi. ular tughulghanda, ixaq atmix yaxqa kirgenidi. 27 ikki bala chong boldi. esaw usta owchi bolup, dalada yuruxni yahxi koretti. lekin, inisi yaqup jimjit yuridighan adem bolup, hemixe oyde turatti. 28 ixaq esawni yahxi koretti. chunki, u esaw owlap kelgen ow goxige amraq idi. ribeqa bolsa yaqupni yahxi koretti. 29 bir kuni, yaqup qizil purchaq xorpisi qaynitiwatatti. owdin echirqap qaytip kelgen esaw 30 yaqupqa: qorsiqim bek echip ketti. qizil purchaq xorpisidin tezrek bersengchu! dedi. xu sewebtin, u idom menisi qizil depmu ataldi. 31 yaqup uninggha: tunji oghulluq miras hoququngni manga otunseng, sanga bu xorpidin berey, dep jawas qayturdi. 32 boldi! boldi! qorsiqim echip oley dep qaldim. tunji oghulluq miras hoquqining manga neme keriki? dedi esaw. 33 yaqup uninggha: sen awwal mening aldimda tunji oghulluq miras hoququngni manga otungenlikingge qesem qilip ber, dedi. esaw qesem qilip, tunji oghulluq miras hoquqini yaqupqa otunup berdi. 34 andin, yaqup uninggha nan bilen purchaq xorpisini berdi. esaw ghizalanghandin keyin, ornidin turup chiqip ketti. bu uning tunji oghulluq miras hoquqigha etibarsiz qarighanliqidindur.
1 ibrahimning zamanida, qananda bir qetim acharchiliq yuz bergenidi. keyin, yene bir qetim acharchiliq boldi. ixaq girar xehiridiki filistinliklerning padixahi abimelekning aldigha bardi. 2 perwerdigar ixaqqa korunup, uninggha mundaq dedi: sen misirgha barmay, men tur degen jayda turup qal. 3 sen bu yerde tursang, men sanga yar bolimen hemde seni behtlik qilimen. men bu zeminni sanga we sening ewladliringgha teqdim qilimen. atang ibrahim bilen tuzgen ehdemde ching turimen. 4 men sanga asmandiki yultuzlardek nurghun ewlad berimen hemde bu putkul zeminni ulargha teqdim qilimen. sening ewladliring arqiliq yer yuzidiki putkul helqler beht tapidu. 5 chunki, ibrahim manga itaet qilip, putun qanun we emr-permanlirimgha riaye qildi. 6 xuning bilen, ixaq girarda turup qaldi. 7 uning ayali ribeqa intayin guzel idi. yerlik kixiler uningdin ayali ribeqani kim dep sorisa, u uni oz singlim, dedi. chunki, u yerlik kixilerning ozini olturuwetip, ribeqani elip ketixidin qorqatti. 8 ixaq u yerde birmezgil turdi. bir kuni, filistinliklerning padixahi abimelek derizisidin sirtqa qarawatqanda, ixaqning ribeqa bilen quchaqlixiwatqanliqini korup qaldi. 9 padixah abimelek ixaqni chaqirtip, uningdin: u sening ayaling iken, neme uchun uni singlim degeniding? dep soridi. ixaq jawas berip: eger men uni ayalim degen bolsam, uni elix uchun silerning meni olturuwetixinglardin qorqqanidim, dedi. 10 abimelek uninggha: bu neme qilghining? eger helqim ichide biri sening ayaling bilen bir orunda yatqan bolsa, sen putun helqimizni gunahqa tiqqan bolatting! dedi. 11 andin, padixah abimelek oz helqige buyruq chuxurup: kimdekim bu kixige yaki ayaligha cheqilsa, jenidin juda qilinidu, dedi. 12 ixaq u yerde dehqanchiliq qilatti. perwerdigar uninggha beriket bergechke, u yili birge yuz hesse hosul aldi. 13 u barghanseri ronaq tepip, katta bay boldi. 14 filistinlikler uning nurghun qoy-kala padiliri we qulliri barliqini korup, uninggha heset qilixqa baxlidi. 15 xunga, ular uning atisi ibrahim hayat waqtida chakarlirigha qazdurghan quduqlarni topa bilen tinduruwetti. 16 keyin, abimelek ixaqqa: sen bizdin kuchiyip ketting. dlitimizdin chiqip ket! dedi. 17 buning bilen, ixaq u yerdin ayrilip, girar jilghisigha berip, u yerge orunlixip, birmezgil turdi. 18 ibrahim hayat waqtida, birmunche quduqlarni qazdurghanidi. biraq, u alemdin otkendin keyin, filistinlikler uning hemme quduqlirini topa bilen tinduruwetkenidi. ixaq ularni qayta qazdurup, yenila deslep atisi qoyghan isimliri bilen atidi. 19 ixaqning chakarliri girar jilghisida bir quduq qezip, su tapti. 20 biraq, girarning padichiliri ixaqning padichiliri bilen majiralixip, hemmisi: bu bizning suyimiz deyixti. xunga, ixaq u quduqni esek menisi majira dep atidi. 21 ixaqning chakarliri yene bir quduq qazghanidi. ular yene bu quduq uchun majiralaxti. xunga, ixaq bu quduqni sitna menisi ochmenlik dep atidi. 22 ixaq u yerdin ayrilip, yene bir quduq qazdurdi. bu qetim majira chiqmidi. xunga, u bu quduqning ismini rihubot menisi azade yer dep atidi. u: perwerdigar ahir bizni azade yerde yaxaxqa muyesser qildi. biz bu yerde choqum ronaq tapimiz dedi. 23 ixaq u yerdin ayrilip, beerxebagha kochup bardi. 24 u kuni kechte perwerdigar uninggha korunup: men atang ibrahim etiqad qilghan huda, qorqmighin! men sanga yar. men hizmetkarim ibrahimning sewebidin, sanga beht ata qilimen we ewladliringni kopeytimen dedi. 25 ixaq u yerde qurbanliq supisi yasap, perwerdigargha ibadet qildi. xundin keyin ixaq u yerge orunlixip qaldi hemde uning chakarliri u yerde yene bir quduq qazdi. 26 padixah abimelek ahuzzat degen meslihetchisi bilen lexker baxliqi fikolni elip, girardin ixaqni ziyaret qilip keldi. 27 ixaq ulargha: burun siler manga ochmenlik qilip, meni dlitinglardin qoghlap chiqarghanidinglar. emdi neme uchun yene men bilen koruxkili keldinglar? dedi. 28 ular jawaben: biz perwerdigarning sanga yar ikenlikini bilduq. xunga, biz bir- birimizge qesem berip, kelixim tuzsek bolghudek. 29 biz sanga ziyan-zehmet yetkuzmigendek, seningmu bizge ziyan-zehmet yetkuzmeslikke wede berixingni telep qilimiz. burun biz sanga hemixe yahxi muamile qilip, seni u yerdin aman-esen ketkuzgeniduq. emdi perwerdigarning sanga beht ata qilghanliqi eniq boldi, dedi. 30 ixaq ziyapet teyyarlap, ularni mehman qildi. 31 ular seher turup, ozara qesem berixip, kelixim tuzuxti. ixaq ular bilen dostane hoxlixip, ularni uzitip qoydi. 32 u kuni, ixaqning chakarliri kelip, uninggha ozliri qazghan quduq toghrisida hewer berip: biz su taptuq! dedi. 33 u quduqni xeba menisi qesem dep atidi. xunga, u xeher hazirghiche beerxeba menisi qesemlexken quduq dep atilip kelmekte. 34 esaw qiriq yexida imansiz hitlardin ikki qizni hotunluqqa aldi. bu ikki qiz beerning qizi yudit bilen elonning qizi basimat idi. 35 ular ixaq bilen ribeqaning aramini qoymidi.
1 ixaq qerip ketti, kozimu kormes bolup qaldi. u tunji oghli esawni chaqirip, uninggha: oghlum, dedi. mana men, dep jawas berdi esaw. 2 ixaq mundaq dedi: qara, men qerip kettim, olumum yiraq emes. 3 sen oqyayingni elip, dalagha chiqip ow owlap kelip, 4 men yahxi koridighan lezzetlik tamaq pixurup manga yeguz. xuning bilen, men oluxtin ilgiri sanga ahirqi heyrlik duayimni qilay. 5 ribeqa ixaqning qilghan sozlirini anglap, esawning owgha chiqip ketken waqtidin paydilinip, 6 yaqupqa mundaq dedi: men baya dadangning akang esawgha: 7 sen ow owlap kelip, lezzetlik tamaq pixurup manga yeguz. xuning bilen, men oluxtin ilgiri perwerdigar aldida sanga heyrlik dua qilay degenlikini anglidim. 8 oghlum, gepimge qulaq selip, mening deginimni qil. 9 qoy padisigha berip, semiz oghlaqtin ikkini elip kel. men uni dadang yahxi koridighan temde pixuray. 10 sen ekirip yeguzseng, u wapat boluxtin burun sanga heyrlik dua qilidu, dedi. 11 lekin, yaqup anisigha: sizge melum, esawning putun bedini tukluk, mening tenim bolsa tuksiz. 12 mubada dadam tenimni tutup qalsa, mening uni aldighanliqimni bilip qalidu. u chaghda, uning heyrlik duasini elix bu yaqta tursun, eksiche qarghixigha uchraymen! dedi. 13 anisi uninggha: ey oghlum, lenet bolsa manga bolsun! mening deginimni qil. oghlaqlarni elip kel, dedi. 14 xuning bilen, yaqup oghlaqlarni ekelip, anisigha tapxurdi. anisi tamaqni dadisi yahxi koridighan tem bilen pixurdi. 15 andin, esawning oyde saqlighan eng yahxi kiyimlirini achiqip, yaqupqa kiydurdi. 16 uning ikki qoli we boynining tuksiz jaylirini ochke yungi bilen yogep, 17 lezzetlik tamaq bilen yaqqan nanni uninggha tutquzdi. 18 yaqup atisining yenigha kirip: ata, dedi. oghlum, sen qaysi oghlum bolisen? dedi atisi. 19 yaqup uninggha: men chong oghlingiz esaw. tapxuruqingizni orundap boldum. qopung, men owlap kelgen ow goxige eghiz tegip, andin manga heyrlik duayingizni qilghaysiz, dep jawas qayturdi. 20 oghlum, nemanche tez owlap kelding? dep soridi ixaq. perwerdigaringiz bolghan huda teliyimni ongdin kelturup, manga yardem qildi, dep jawas qayturdi yaqup. 21 ixaq yaqupqa: oghlum, yenimgha kel, tutup korey, sen rasttin esawmu, emesmu? dedi. 22 yaqup yenigha bardi. ixaq tutup korup: awazing yaqupning, qolung bolsa, esawningkige ohxaydiken, dedi. 23 u uning yaqup ikenlikini perq etelmidi. chunki, yaqupning qoli esawningkige ohxax tukluk turatti. u yaqupqa dua qilidighan chaghda, 24 yene bir qetim: sen rasttin esawmu? dep soridi. xundaq, dep jawas berdi yaqup. 25 ixaq uninggha: goxni ekel, uni yegendin keyin, sanga dua qilay, dedi. yaqup goxni elip kirdi we uninggha xaras tutti. 26 ixaq yep-ichip bolghandin keyin: oghlum, aldimgha kelip, meni soy, dedi. 27 yaqup aldigha berip soydi. ixaq yaqupning kiygen kiyimlirining puriqini purighandin keyin, sozige ixinip, uninggha heyrlik duasini qildi: oghlumning tenidiki hux puraq, del perwerdigarim beriket bergen tupraqning puriqigha ohxaydiken. 28 huda asmandin sanga hasiyetlik yamghur yaghdurup, tupriqingni munbet qilghay. u sanga mol axliq-tuluk, esil xarablarni teqdim qilghay. 29 baxqa ellermu hizmitingde bolghay, helqler sanga tizlinip hormet bildurgey. qerindaxliringgha hakim bolghaysen. anangning ewladliri sanga egilgey. sanga lenet oqughanlargha lenet yaghqay, sanga beht tiligenler beht tapqay. 30 yaqup ixaqning duasini elip chiqip turuxighila, akisi esaw owdin qaytip keldi. 31 esawmu goxni lezzetlik pixurup, atisining aldigha elip kirip: ata, qopung, men owlap kelgen ow goxige eghiz tegip, manga heyrlik duayingizni qiling, dedi. 32 sen kim bolisen? dep soridi ixaq. chong oghlingiz esaw bolimen, dep jawas berdi esaw. 33 ixaqning putun ezasini titrek basti we uningdin soridi: undaqta, hazir manga ow goxini elip kelgen kim? sen kelixtin burun men uni yep, uninggha heyrlik dua qilghanidim. bu beht menggu uninggha mensup bolup ketti. 34 bu gepni anglighan esaw intayin echinip, un selip yighlap turup: ata, mangimu heyrlik dua qilghaysiz! dedi. 35 ining kirip meni aldap, sening behtingge olturuptu, dedi ixaq. 36 esaw: bu uning meni ikkinchi qetim aldixi. uning yaqup dep atilixi ejeblinerlik emes iken! u mening tunji oghulluq miras hoququmni tartiwalghanidi. emdi manga mensup bolghan heyrlik duanimu tartiwaptu. ata, men uchun heyrlik duayingiz qalmidimu? dedi. 37 ixaq mundaq jawas berdi: men uni sanga hojayin qiliwettim. uning putun qerindaxlirini bu idiomning menisi aldamchi dur. uning hizmitide bolidighan qiliwettim. men yene uninggha axliq-tuluk, esil xarablarni beghixlidim. ey oghlum, emdi men sanga yene nemini berimen? 38 esaw atisigha yene yalwurdi: ata, sizning peqet birla heyrlik duayingiz barmu? mangimu heyrlik dua qilghaysiz! dep un selip yighlap ketti. 39 andin, ixaq mundaq dedi: munbet tupraqtin nesiweng yoqtur. hasiyetlik yamghur sanga yaghmaydu. 40 sen qilichqa tayinip yaxaysen, iningning hizmitide bolisen. lekin, sen uninggha qarxi chiqqiningda, uning boyunturuqidin qutulisen. 41 esaw yaqupqa qarita konglige ochmenlik pukti. chunki, atisi heyrlik duasini yaqupqa qilghanidi. u ichide: atam alemdin otuxke az qaldi. olumini uzitiwetipla, yaqupni olturuwetimen dep oylidi. 42 ribeqa baxqilardin esawning pilanini anglap qelip, yaqupni chaqirtip: gepimge qulaq sal! akang esaw seni olturup, derdini chiqarmaqchi. 43 ey oghlum, sen mening deginimni qil: derhal haran rayonigha, akam labanning yenigha qechip ket. 44 akang esawning achchiqi yanghuche, xu yerde tur. 45 u sening qilghanliringni untup qalghanda, men adem ewetip seni qayturup kelimen. neme uchun bir kunning ichide her ikkinglardin ayrilip qalghudekmen, dedi. 46 ribeqa ixaqqa: men esawning imansiz hitlardin alghan axu ikki ayalidin toyup kettim. eger yaqupmu hitlardin qiz alsa, uningdin olginim yahxi, dedi.
1 ixaq yaqupni yenigha chaqirip, uninggha dua qilip, mundaq buyrudi: sen qananliq qizlargha oylenme. 2 paddan-arram rayonigha berip, anangning atisi betuelning oyige bar. u yerde anangning akisi labanning qizliridin birni al. 3 hemmige qadir huda sanga beht ata qilip, kop perzent berip, ularni nurghun millet qilghay! 4 u ibrahimgha bergen wedisi boyiche sanga we sening ewladliringgha beht ata qilghay. sen hazir musapir bolup yaxawatqan yerni, yeni huda ibrahimgha wede berip bermekchi bolghan zeminni sanga teqdim qilghay! 5 xuning bilen, ixaq yaqupni paddan-arram rayonigha, bowisi arramliq betuelning oghli labanning yenigha yolgha saldi. laban ribeqaning akisi bolup, ribeqa bolsa esaw bilen yaqupning anisi idi. 6-7 esaw ixaqning yaqupqa dua qilip, uni paddan-arramgha oylinixke ewetkenlikidin, xundaqla ixaq uninggha dua qilghanda, qananliq qizlargha oylenmeslikni tapilighanliqi hemde yaqupning ata-anisining buyruqi bilen paddan-arramgha ketkenlikidin hewer tapti. 8 esaw buningdin atisi ixaqning qananliq ayallarni yahxi kormeydighanliqini chuxendi. 9 xunga, u ibrahimning oghli ismailning yenigha berip, ayallirining ustige taghisi ismailning qizi mahalatni aldi. mahalat nebayotning singlisi idi. 10 yaqup beerxebadin ayrilip, harangha qarap yolgha chiqti. 11 kun patqanda, u bir yerge yetip kelip, xu yerde qondi. u bir taxni bexigha qoyup, yerde yetip uyqugha ketti. 12 u chuxide yerdin taki asmanghiche taqixidighan bir pelempeyni kordi. hudaning perixtiliri pelempeyde yuqiri-towen mengip yuretti. 13 u yene perwerdigarning pelempeyning usti terepte turup, uninggha: men perwerdigar, bowang ibrahim we atang ixaq etiqad qilip kelgen huda bolimen. men hazir sen yatqan zeminni sanga we sening ewladliringgha ata qilimen. 14 ularning sani yerdiki qumdek kop bolup, xerqtin gherbke, jenubtin ximalgha tarqilip, putun zeminni qaplaydu. yer yuzidiki putkul milletler sen we sening ewladliring arqiliq beht tapidu. 15 men sanga yar bolimen. sen qeyerge barsang, seni xu yerde qoghdaymen hemde seni bu yerge qayturup kelimen. sanga bergen wedemni ixqa axurmighuche, seni hergiz taxlimaymen! dewatqanliqini kordi. 16 yaqup uyqusidin oyghinipla: men bilmeptikenmen, perwerdigar heqiqeten bu yerde iken! dedi. 17 u qorqup ketip: bu nemidegen qorqunchluq jay, bu baxqa yer emes, del hudaning oyi, erxke chiqidighan derwaza iken! dedi. 18 etisi tang seherdila, yaqup ornidin turup, bexigha qoyghan heliqi taxni hatire qilix uchun tiklep, ustige ya qoyup, uni hudagha atidi. 19 bu yerning burunqi ismi luz bolsimu, yaqup uni beytel menisi hudaning oyi dep atidi. 20 andin u hudagha qesem qilip: eger sen manga yar bolup, sepirimde meni qoghdap, manga yemek- ichmek, kiyim-kechek yetkuzup berip, 21 meni yurtumgha aman-esen qaytursang, xu waqitta sanga menggu egiximen. 22 men hatire qilip tax tiklep qoyghan bu jay insanlar sanga ibadet qilidighan muqeddes jay bolsun. manga beghixlighanliringning ondin birini sanga teqdim qilimen, dedi.
1 yaqup sepirini dawamlaxturup, xerq tereptikilerning zeminigha keldi. 2 u daladiki bir quduqning yenida u top qoyning yatqanliqini kordi. padichilar qoylirini xu quduqtin sughiratti. quduqning aghzida bir yoghan tax yepiqliq turatti. 3 qoylarning hemmisi yetip kelgende, padichilar birlikte quduqning aghzidiki taxni domilitiwetip, qoylirini sughiriwelip, andin yene xu tax bilen quduqning aghzini yepip qoyatti. 4 yaqup bu padichilardin: buraderler, siler qeyerlik? dep soridi. biz haranliq, dep jawas qayturuxti ular. 5 siler nahorning oghli labanni tonumsiler? dedi u. tonuymiz! dep jawas berdi ular. 6 yaqup yene: u qandaqraq? dep soridi. ular: u nahayiti yahxi. ene qarang! uning qizi rahile qoylirini heydep keliwatidu, dedi. 7 yaqup ulargha: kun tehi tik tursa, qoy padisini yighidighan waqit bolmisa, nemixqa qoylarni tezrek sughirip, otlaqqa apirip baqmaysiler? dedi. 8 ular: biz qoylarning hemmisini yighip, padichilar bilen birlikte quduqning aghzidiki taxni domilitiwetmiguche, qoylarni sughiralmaymiz, dep jawas berixti. 9 yaqupning padichilar bilen paringi tehi tugimeyla, rahile padilirini heydep yetip keldi. 10 yaqup rahile bilen taghisi labanning qoy padisini korupla, quduqning aghzidiki taxni domilitiwetip, uning qoylirini sughirip berdi. 11-12 andin, u rahileni soyup, hayajan bilen yighlap ketti we rahilege: men sizning dadingizning jiyeni, yeni ribeqaning oghli bolimen, dedi. rahile yugurgen peti qaytip berip, atisigha eytti. 13 laban jiyeni yaqupning kelgenlikini anglax bilenla, uning aldigha yugurup chiqip, quchaqlap soyup koruxup oyige baxlap kirdi. yaqup uninggha yuz bergen putun ixni eytip berdi. 14 sen heqiqeten mening jan-jiger tughqinim! dedi laban. xundaq qilip, yaqup u yerde bir ay turdi. 15 bir kuni, laban yaqupqa: sen mening jiyenim bolsangmu, manga bikargha ixlep berseng bolmas. eytqin, qanchilik ix heqqi telep qilisen? dedi. 16 labanning ikki qizi bolup, chongining ismi leyah, kichikining ismi rahile idi. 17 leyahning kozliri nursiz idi, rahile bolsa guzel we kelixken qiz idi. 18 yaqup rahilege axiq bolup qalghanidi. xunga, u: eger siz rahileni manga bersingiz, men sizge yette yil ixlep berey, dep iltimas qildi. 19 laban uninggha: uni baxqa birige berginimdin sanga berginim ela! sen mening yenimda tur, dedi. 20 yaqup rahileni elix uchun yette yil ixlep bergen bolsimu, bu kunler uninggha birnechche kundekla bilindi. chunki, u rahileni bekmu yahxi koretti. 21 yette yil toxqanda, yaqup labangha: biz kelixken waqit toxti, qizingizni nikahimgha bergeysiz! dedi. 22 buning bilen, laban toy ziyapiti teyyarlap, xu yerdiki hemme kixilerni teklip qildi. 23 lekin, toy kechisi laban rahilening ornigha leyahni berdi. yaqup uning bilen bir orunda yatti. 24 laban dedekliridin zilpani leyahqa dedek qilip berdi. 25 peqet tang atqandila, yaqup ayalining leyah ikenlikini bildi. u labangha: bu neme qilghiningiz? men rahileni dep, sizge yette yil ixlidim. meni nemixqa aldidingiz? dedi. 26 laban uninggha: bu yerning aditi boyiche chong qiz yatliq qilinmighuche, kichik qiz yatliq qilinmaydu. 27 leyah bilen ikkinglarning bir heptilik toy murasimini otkuzgendin keyinla, rahilenimu nikahinggha alsang bolidu. biraq, uning uchun manga yene yette yil ixlep berixing kerek! dep jawas berdi. 28 yaqup maqul boldi. leyah bilen bir heptilik toy murasimini otkuzgendin keyin, laban rahilenimu uninggha hotunluqqa berdi. 29 laban dedekliridin bilhani rahilege dedek qilip berdi. 30 yaqup rahile bilenmu bir orunda yatti. u rahileni leyahtin yahxi koretti. xundaq qilip, u labangha yene yette yil ixlep berdi. 31 perwerdigar leyahning yaqup teripidin yahxi korulmigenlikini korup, uninggha perzent ata qildi. rahile bolsa tughmas idi. 32 leyah hamilidar bolup, bir oghul tughdi. u: perwerdigar mening derdimni koruptu, emdi erim meni yahxi koridighan bolidu dedi. xunga, u balining ismini ruben ahang jehette derdimni kordi dep qoydi. 33 u yene hamilidar bolup, ikkinchi oghlini tughdi. u: perwerdigar manga bu oghulnimu berdi, chunki mening yahxi korulmigenlikim uninggha yetiptu dedi. xunga, u balining ismini ximon menisi u anglidi dep qoydi. 34 u yene hamilidar bolup, uchinchi oghlini tughdi. u: emdi erim manga tehimu yeqinlixidu, chunki men uninggha u oghul tughup berdim dedi. xuning bilen, balining ismini lawiy ahang jehette yeqinlixix dep qoydi. 35 u yene hamilidar bolup, totinchi oghlini tughdi. u: emdi men perwerdigargha medhiye oquy dedi, xunga balining ismini yehuda ahang jehette medhiye dep qoydi. xuningdin keyin, u tughmidi.
1 rahile yaqupqa bala tughup berelmigechke, hedisige heset qilip, yaqupqa: mendinmu bala teping, bolmisa olginim yahxi! dedi. 2 yaqup rahilege achchiqlap: seni tughmas qilip qoyghan huda tursa, men neme qilalayttim? dedi. 3 rahile uninggha: siz mening dedikim bilha bilen bir orunda yeting. u manga bala tughup bersun, buning bilen menmu ana bolup qalay, dedi. 4 xundaq qilip, rahile dediki bilhani erige kichik hotunluqqa berdi. yaqup bilha bilen bir orunda yatti. 5 bilha hamilidar bolup, yaqupqa bir oghul tughup berdi. 6 rahile: huda adil hokum chiqirip duayimni anglap, manga bir oghul berdi! dedi. xunga, balining ismini dan ahang jehette adil hokum chiqirix dep qoydi. 7 bilha yene hamilidar bolup, yaqupqa ikkinchi oghulni tughup berdi. 8 rahile: men hedem bilen qattiq kurex qilip, ahir uni yengdim dedi. xunga, balining ismini naftali menisi kurixim dep qoydi. 9 leyah ozining tughuti tohtap qalghanliqini sezip, dediki zilpani yaqupqa kichik hotunluqqa berdi. 10 zilpa yaqupqa bir oghul tughup berdi. 11 leyah: men heqiqeten teleylik! dedi we balining ismini gad menisi teleylik qoydi. 12 zilpa yaqupqa ikkinchi oghulni tughup berdi. 13 leyah: men heqiqeten behtlik-he! ayallar meni behtlik ayal deyixidu! dedi. xunga, balining ismini axer menisi behtlik dep qoydi. 14 orma mezgilide, leyahning chong oghli ruben bughdayliqtin tughmasliq kesilige xipa bolidighan bir hil dora osumluk tepiwelip, leyahqa berdi. buni korgen rahile leyahqa: manga oghlung tepiwalghan dora osumluktin biraz bergin, dedi. 15 leyah uninggha: mening erimni tartiwalghining yetmemdu? emdi mening oghlum tepiwalghan dora osumluknimu tartiwelip, meni bala tughuxtin mehrum qilmaqchimusen? dep jawas qayturdi. rahile: eger sen oghlung tepiwalghan dora osumlukni manga berseng, bugun keche yaqup sen bilen bille bolsun, dedi. 16 xu kuni kun patqanda, yaqup bughdayliqtin qaytip kelginide, leyah aldigha chiqip uninggha: bugun ahxam choqum men bilen yeting. chunki, oghlum tepiwalghan dora osumlukning bedilige siz bilen bugun keche bir orunda bolux hoquqigha erixtim, dedi. xunga, u keche yaqup leyah bilen bille yatti. 17 leyahning duasi hudagha yetti. u yene hamilidar bolup, yaqupqa bexinchi oghulni tughup berdi. 18 leyah: huda manga ejir qildi, chunki men oz dedikimni erimge berdim! dedi. xunga, u balining ismini issakar ahang jehette ejir dep qoydi. 19 leyah yene hamilidar bolup, yaqupqa altinchi oghulni tughup berdi. 20 u: huda manga qimmetlik sowghat berdi. emdi erim manga yahxi muamile qilidu. chunki, men uninggha alte oghul tughup berdim dedi. xunga, u balining ismini zebulun ahang jehette sowghat dep qoydi. 21 uningdin keyin, u bir qiz tughdi we uning ismini dina dep qoydi. 22 keyin, huda rahileni yad etip, duasini ijabet qilip, uni perzent yuzi koridighan qildi. 23 u hamilidar bolup, bir oghul tughdi. u: huda manga oghul berip, meni nomustin halas qildi. 24 perwerdigardin yene bir oghul tileymen! dedi. xunga, oghlining ismini yusup ahang jehette yene bersun dep qoydi. 25 rahile yusupni tughqandin keyin, yaqup labangha: manga ruhset qiling. oz yurtumgha qaytay. 26 ayal we bala- chaqilirimni elip ketiximge ruhset qiling. ular mening sizge ixlep bergen ix heqqim bolsun. mening sizge qandaq tirixip ixliginim ozingizge melum, dedi. 27 laban uninggha: sen mendin huxal bolsang, mening yenimdin ayrilma. men hazir bay bolup kettim. perwerdigarning manga beht ata qilghanliqi sening yenimda bar bolghiningdin ikenlikini pal echix arqiliq tonup yettim. 28 eytqin, qanchilik heq sorisang, jezmen xunchilik berimen, dedi. 29 yaqup mundaq jawas berdi: mening qandaq jan tikip ixligenlikim, ejrim bilen qoy- kaliliringizning qandaq kopiyip ketkenliki ozingizge ayan. 30 men kelixtin ilgiri, sizning qol-ilkingizde anche yoq idi, hazir bayliqingiz xunche kopeydi. perwerdigar mening yeningizda bolghinimdin sizge beht ata qildi. emdi men oz ailemni oylixim kerek, dep jawas qayturdi. 31 emise, sanga neme berixim kerek? dep soridi laban. yaqup mundaq jawas berdi: manga ix heqqi kerek emes! eger towendiki bu teklipimge qoxulsingiz, charwiliringizni dawamliq baqay. 32 teklipim mundaq: bugun charwiliringizning arisigha kirip, taghil, chipar we qara qoylarni hemde chipar we taghil ochkilerni ayrip chiqay. bular mening ix heqqim bolsun. 33 kelguside sizge semimiylikimni mundaq korsetmekchimen: siz mening ix heqqimni tekxurup kelginingizde, eger mening charwilirimning ichide taghil we chipar bolmighan ochke yaki qara bolmighan qoylarni uchratsingiz, ularni oghrilap kelingen dep bileleysiz. 34 laban: sening teklipingge qoxuldum, deginingdek bolsun! dedi. 35 biraq xu kuni, laban esli yaqupqa tegixlik bolghan taghil we chipar erkek ochkiler bilen chipar we aq reng arilaxqan chixi ochkilerni hemde barliq qara qoylarni astirtin ayrip chiqip, oz oghullirigha baqturdi. 36 andin, u bu mallarni yaquptin u kunluk yiraqliqtiki bir jaygha elip ketti. yaqup labanning qalghan padilirini baqti. 37 buni bilgen yaqup terek, badam we chinar derehliridin kok xahlarni kesip, qowziqini taghil xekilde, yeni bir yolida qowzaq bar, yene bir yolida qowzaq yoq qilip soydi. 38-39 u bu xahlarni mallarning oqurlirigha, yeni mallarning aldigha sanjip qoydi. mallar su ichkili kelgende, xu yerde juplixip qalatti. mallar xahlarning aldida juplexse, taghil we chipar qozilarni tughatti. 40 yaqup ularni qalghanlardin ayrip qoydi. u qalghanlarni labanning taghil we qara qoylirigha qaritip qoyup uruqlandurdi. xundaq qilip, yaqup oz padilirini kopeytti hemde labanning padiliridin ayridi. 41 saghlam mallar juplexse, yaqup xahlarni ularning aldidiki oqurgha sanjip qoyatti, mallar xu xahlarning yenida juplixetti. 42 lekin, teni ajiz mallar juplexse, xahlarni sanjimaytti. uzun otmey, oruq mallar labangha qelip, semiz mallar yaqupqa otti. 43 xundaq qilip, yaqup barghanseri beyip, nurghun qoy padiliri, er-ayal qullar, toge we exeklerge ige boldi.
1 yaqup labanning oghullirining: atimizning putun mal-mulkini yaqup buliwaldi. uning putun bayliqi bizning atimizgha teelluq! degenlikini anglap qaldi. 2 yaqup ozimu labanning burunqidek dostane muamile qilmaywatqanliqini sezdi. 3 bu chaghda, perwerdigar yaqupqa: sen ata-bowang yaxighan yurtunggha, yeni uruq-tughqanliringning yenigha bar, men sanga yar bolimen dedi. 4 buning bilen, yaqup rahile bilen leyahqa adem ewetip, ularni ozi qoy baqidighan yerge kelip, ozi bilen koruxuxni buyrudi 5 we ulargha: dadanglarning manga burunqidek dostane muamilide bolmaywatqanliqini seziwatimen. lekin, atam etiqad qilip kelgen huda manga yar bolup kelmekte. 6 silerge melumki, men putun kuchum bilen atanglarning hizmitini qildim. 7 lekin, u meni aldap, ix heqqimni on qetim ozgertti. gerche u xundaq qilghan bolsimu, huda uning manga ziyan yetkuzuxige yol qoymidi. 8 laban: chipar mallar sening ix heqqing degende, putun mallar chipar qoza tughdi, taghil mallar sening ix heqqing degende, putun mallar taghil tughdi. 9 xundaq qilip, huda atanglarning mallirini manga elip berdi. 10 bir qetim, qoylar juplixidighan mezgilde, men bir chux kordum. chuxumde, juplixiwatqan erkek ochkilerning hemmisining taghil yaki chipar ikenlikini kordum. 11 hudaning perixtisi chuxumde: ey yaqup! dedi. men: lebbey! dedim. 12 u: qara, juplixiwatqan erkek ochkilerning hemmisi taghil we chipar. mening bundaq qiliximning sewebi, labanning sanga qilghanlirining hemmisini korup turdum. 13 men bolsam beytelde sanga korungen hudadurmen. sen u yerde bir taxni manga atap, hatire qilip tikliding, uning ustige ya quydung we u yerde manga qesem berding. emdi sen oz yurtunggha qaytip ketixke hazirlan! dedi. 14 rahile bilen leyah yaqupqa mundaq jawas berdi: biz beribir atimizdin birer nerse miras alalmaymiz. 15 u bizni talaning adimi, dep qaraydu. u bizni satti we bizning toyluqimiznimu yep ketti. 16 huda bizning dadimizdin sizge elip bergen bayliq esli dadimizgha emes, belki bizge we bizning perzentlirimizge mensup. huda sizge neme degen bolsa, xuni qiling! 17-18 buning bilen, yaqup qanangha, yeni atisi ixaqning yenigha berixqa hazirlandi. u ayalliri, bala-chaqilirini togige mindurup, putun mal-waranlirini heydep, ozining paddan-arramda toplighan mal- muluklirini elip qechip ketti. 19 rahile atisi labanning qoy qirqighili ketkenlikidin paydilinip, uning butlirini oghriliwaldi. 20 yaqup labangha uqturmay, oghriliqche yolgha chiqti. 21 u ozining barliq teelluqatlirini elip aldirap qechip, firat deryasidin otup, giliad edirliqigha qarap rawan boldi. labanning yaqupni qohlixi 22 u kundin keyin, labangha yaqupning qachqanliqi toghrisida hewer yetti. 23 u oz tughqanlirini elip, yaqupni qoghlidi hemde yette kundin keyin, giliad edirliqida yaqupqa yetixti. 24 xu kuni kechide huda labanning chuxide korunup, uninggha: ehtiyat qil! yaqupqa tosqunluq qilma dedi. 25 yaqup chedirini giliad rayonidiki bir taghning ustige qurghanidi. laban we uning tughqanlirimu yaqupqa yetixip, chedirlirini xu etrapta tikti. 26 laban yaqupqa: sen neme uchun meni aldap, qizlirimni esirge ohxax elip ketting? 27 neme uchun gep-soz qilmay, oghriliqche qachting? eger sen manga uqturup qoyghan bolsang, men seni choqum huxal- huramliq bilen chiltar chelip, nahxa eytip, daqa-dumbaq ichide uzitip qoymamtim? 28 eng bolmighanda, manga newrilirim bilen qizlirimni soyup uzitip qoyux pursitinimu bermiding. bundaq qilixing bekmu ehmeqliq boldi! 29 eslide edibingni beridighan kuchummu bar idi. lekin, tunugun keche atang etiqad qilip kelgen huda sanga tosqunluq qilmasliqimni eytti. 30 men oz yurtungni seghinghanliqingni, ailengge qaytmaqchi bolghanliqingni chuxinimen. lekin, mening butlirimni nemixqa oghrilap qachting? dedi. 31 yaqup uninggha: men sizni qizliringizni qolumdin zorluq bilen tartip ketermikin dep oylap, intayin qorqup qachqanidim. 32 lekin butliringizgha kelsek, butliringiz kimdin chiqsa, xu tirik qalmisun! tughqanliringiz guwah bolsun. qolimizda ozingizge tewe neme tapsingiz, xuni elip keting, dep jawas qayturdi. chunki, yaqup rahilening atisi labanning butlirini oghriliwalghanliqini bilmeytti. 33 laban aldi bilen yaqupning chedirigha kirip ahturdi. keyin, leyah we ikki dedekning chedirlirigha kirip ahturdi. biraq, hechneme tapalmidi. andin, u rahilening chedirigha kirdi. 34 rahile atisining butlirini togidiki hurjungha yoxurup qoyup, ozi ustide olturuwalghanidi. laban chedirni ahturup chiqip, hech nerse tapalmidi. 35 rahile atisigha: hapa bolmang dada, men ay korup qaldim. aldingizda ore turghudek halim yoq, dedi. labanning ahturmighan yeri qalmidi, lekin butlarni tapalmidi. 36 buning bilen, yaqup derghezepke kelip labangha mundaq dedi: siz mening keynimdin xunche qoghlap kelgudek, men zadi neme gunah qildim, qaysi qaide-nizamgha hilapliq qildim? 37 putun yuk- taqlirimni ahturup chiqtingiz, zadi birer nersingizni taptingizmu? qeni, uni chiqirip, sizningmu meningmu tughqanlirimizning aldida korsiting! kopchilik korup beqip, arimizda kimning heq, kimning naheqliqige hokum qilsun. 38 men sizning yeningizda bolghan yigirme yil ichide qoy, ochkiliringizdin bala taxlighinimu yoq, birersini yeginimmu yoq. 39 yirtqu haywanlar olturuwetken qoylarnimu sizge ekelip korsetmey, ozumning qoylirimdin seplep qoydum. kechisi bolsun, kunduzi bolsun, qoylarni oghri alsa, manga tolettingiz. 40 men hemixe kunduzi issiqning derdini tartsam, kechisi soghuqning derdidin kechiche kozumni yumalmidim. 41 yigirme yildin buyan sizge mana xundaq ixlep keldim. ikki qizingizni elix uchun on tot yil, padilar uchun alte yil ixlidim. xundaq bolsimu, ix heqqimni on qetim ozgerttingiz! 42 bowam ibrahim etiqad qilghan, atam ixaq ihlasmen bolup kelgen huda manga yar bolmighan bolsa, siz meni choqum quruq qol qayturghan bolattingiz. lekin huda mening derdimni, japaliq ejrimni korup, tunugun keche sizni eyiblidi. 43 laban yaqupqa jawaben: bu qizlar mening qizlirim, bu balilar bolsa mening newrilirim. qoylarmu mening qoylirim, koz aldingdiki nersilerning hemmisi mening. men qizlirim bilen newrilirimni elip qalalmighandikin, 44 bizning bir kelixim tuzginimiz tuzuktek turidu. tuzgen keliximimizni untup qalmasliqimiz uchun, bu yerge tax dwileyli, dedi. 45-46 xuning bilen, yaqup qoligha chong bir taxni elip, uni tiklep qoydi we tughqanlirigha tax yighdurup, dwe qilip qoydi. keyin kopchilik tax dwisining yenida tamaq yeyixti. 47 laban oz tilida bu yerni jegar- sahaduta dep atidi. yaqup oz tilida galead ikkili sozning menisi keliximni eslitidighan dwe dep atidi. 48 laban yaqupqa: buningdin keyin, bu tax dwisi ikkimizning otturisidiki keliximni eslitix hatirisi bolsun, dedi. mana bu, u yerning galead dep atilixining sewebidur. 49 laban yene: biz ayrilghandin keyin, perwerdigar ustimizdin kozitip tursun, dedi. xunga, bu jay mispah menisi kozitix munari ataldi. 50 laban keynidin: eger sen qizlirimgha yaman muamile qilsang yaki ularning ustige hotun alsang, baxqilar bilmigen teqdirdimu, esingde bolsunki, huda bizni kozitip turidu. 51 men ikkimizning otturisida bu taxlarni dwilidim hem bu taxni tuwruk qilip tiklidim. 52 bu bizge guwah bolsunki: men hergiz bulardin halqip otup, sanga ziyankexlik qilmaymen, senmu bulardin halqip otup manga ziyankexlik qilmaysen. 53 ikkimizning arisida ibrahim, nahor we ularning atisi etiqad qilghan huda hokum qilsun, dedi. xuning bilen, yaqup bu keliximge wapa qilix uchun, oz atisi ixaq ihlasmen bolup kelgen hudaning nami bilen qesem qildi. 54 andin, u taghda mal boghuzlap, qurbanliq qildi hemde tughqanlirini teklip qilip, ular bilen hemdastihan boldi. tamaqtin keyin, ular xu yerde qondi. 55 etisi tang seherde, laban newriliri we qizlirini soyup, ulargha beht tilep, oyige qaytti.
1 yaqup sepirini dawamlaxturuwatqanda, yol ustide uninggha hudaning perixtiliri uchridi. 2 yaqup ularni korup: bu yer hudaning dergahi iken! dedi we u jayning ismini mahanaim menisi ikki dergah dep atidi. 3 yaqupning akisi esaw idom, yeni seir rayonida turuwatatti. yaqup uning aldigha hewerchi ewetip, 4 ulargha mundaq buyrudi: akam esawgha mundaq denglar: keminiliri yaquptin salam! uningdin sizge mundaq hewer bar: men labanning yenida ta hazirghiche turup, emdi qaytip keldim. 5 mende kala, qoy, ochke, exek we qullar bar. yahxi bolup qalayli dep, aldingizgha hewerchilirimni ewettim! 6 yaqupning hewerchiliri qaytip kelip, uninggha: biz akingiz esaw bilen koruxtuq. u tot yuz ademni elip, siz bilen koruxkili yolgha chiqti, dep jawas berdi. 7 yaqup qorqunch we texwix ichide oz ademlirini ikki topqa boldi hemde qoy, ochke, kala we togilernimu ikkige ayridi. 8 u eger esawning ademliri bir topqa hujum qilsa, yene bir top qechip qutulup qalar dep oylidi. 9 andin, yaqup mundaq dua qildi: i bowam ibrahim bilen atam ixaq etiqad qilip kelgen huda, duayimgha qulaq salghaysen! i perwerdigar, sen meni yurtumgha hemde tughqanlirimning yenigha qaytixqa buyrughan we hemme ixlirimni ong qilip beridighanliqingni eytqaniding. 10 men sening mendek hizmetkaringgha korsetken barliq mehribanliqing we wapadarliqinggha layiq emesmen. burun men iordan deryasidin otkinimde, qolumda peqet bir hasila bar idi. emdi bu ikki top kixini baxlap qaytiwatimen. 11 meni akam esawning qolidin qutquzghaysen. men uning meni, hetta hotun, bala- chaqilirimnimu olturuwetixidin qorqimen. 12 hemme ixlirimni asan qilidighanliqing we manga dengiz sahilidiki qumdek heddi-hesabsiz nurghun ewlad beridighanliqing toghrisida qilghan wedengni esingde tutqaysen. 13-15 yaqup u yerde bir keche qonup, oz melining bir qismini, yeni ikki yuz ochke, yigirme teke, ikki yuz saghliq qoy, yigirme qochqar, botilaqliri bilen qoxup ottuz chixi toge, qiriq inek, on buqa, yigirme mada exek we on hangga exekni akisi esawgha sowghat qilixqa tallidi. 16 u bu mallarni ayrim-ayrim pada qilip, her bir top padigha hizmetchi teyinlep, ulargha: siler aldimda mengiweringlar. herbir top padining arisida belgilik ariliq qoyup heydenglar, dedi. 17 u yol baxlap mangghan hizmetchisige: akam esaw sanga uchrighanda, eger: hojayining kim? qeyerge barisen, aldingdiki bu mallar kimning? dep sorisa, 18 sen: bular hizmetkaringiz yaqupning. bu bolsa uning hojayini esawgha qilghan sowghiti. ozi keynimizde keliwatidu dep jawas bergin, dedi. 19-20 u ikkinchi, uchinchi we baxqa padilirini heydigenlerning hemmisige: siler esawgha uchrighanda: hizmetkaringiz yaqup keynimizde keliwatidu! deyixinglar kerek, dep buyrudi. yaqup ichide men bu sowghatlar bilen uning achchiqini yandursam, koruxken cheghimizda u belkim meni kechuruweter dep oylidi. 21 xuning bilen, u sowghat elip mangghuchilarni awwal yolgha seliwetip, kechini xu yerde otkuzdi. 22 xu kuni kechide, yaqup ornidin turup, ikki ayali, ikki kichik hotuni we on bir perzentini elip yabbuk deryasidin otti. 23 ularni sudin otkuzgendin keyin, hemme teelluqatlirinimu qarxi terepke otkuzuwetti. 24 ozi bolsa bu terepte yalghuz qaldi. andin, bir kixi kelip yaqup bilen tang atquche chelixti. 25 u kixi yaqupni yengelmeydighanliqigha kozi yetip, uning saghrisigha tegip qoydi. buning bilen, yaqupning songgichi ornidin chiqip ketti. 26 u kixi: tang atay dep qaldi, meni qoyup ber! dedi. sen manga beht ata qilmighuche, qoyup bermeymen, dedi yaqup. 27 u kixi uningdin: isming neme? dep soridi. ismim yaqup, dep jawas berdi u. 28 heliqi kixi yene: buningdin keyin isming yaqup emes, israil menisi huda bilen chelixti bolsun. chunki, sen huda we insan bilen chelixip xohret qazanding, dedi. 29 yaqup uningdin: eytqin, sening isming neme? dep soridi. heliqi kixi: ismimni sorima, depla, yaqupqa beht ata qildi. 30 yaqup: men huda bilen yuzmuyuz koruxken bolsammu, jenim saq qaldi! dedi. xuning bilen, u bu yerning namini peniel menisi hudaning yuzi dep atidi. 31 yaqup penieldin yolgha chiqqanda, kun chiqqanidi. uning songgichi ornidin chiqip ketkechke, aqsap mangatti. 32 xu sewebtin, israillar ta bugungiche haywanlarning saghrisining peyini yemeydu, chunki huda yaqupning saghrisigha tegken.
1 yaqup esawning tot yuz kixini elip keliwatqanliqini korup, perzentlirini leyah, rahile we ikki kichik hotunigha bolup berdi. 2 u ikki kichik hotunini baliliri bilen birinchi septe, leyahni baliliri bilen ikkinchi septe mangdurdi. eng keynide, rahile bilen yusupni mangdurdi. 3 yaqup ozi ularning aldida mangdi. u akisining aldigha kelgende, bexi yerge tegkudek yette qetim egilip tezim qildi. 4 esaw uning aldigha yugurup berip, quchaqlap soyup ketti, her ikkisi yighlixip koruxti. 5 esaw etrapigha qarap, ayallar we balilarni korup: yeningdiki bu kixiler kim bolidu? dep soridi. yaqup: huda keminilirige yahxiliq qilip, bu balilarni teqdim qildi, dep jawas berdi. 6 andin, ikki kichik hotuni balilirini baxlap aldigha otup, esawgha egilip tezim qildi. 7 keynidin, leyah we uning baliliri, ahirda yusup bilen rahilemu uning aldigha otup, egilip tezim qildi. 8 esaw yene: padilarni aldingda mangduruxtiki meqsiting neme? dep soridi. meqsitim yahxi bolup qalayli, dep ewetken sowghitimdur, dedi yaqup. 9 biraq, esaw: ukam, mening toqquzum tel. bu nersiler ozungde qalsun, dedi. 10 yaq, mening yuzumni qilsang, sowghitimni qobul qilghaysen. sen meni huxalliq bilen qarxi alding, didaringni korginimde, hudaning didarini korgendek boldum. 11 mening sanga elip kelgen sowghitimni qobul qilghaysen, huda manga mehribanliq qilip kelmekte. u manga ehtiyajliq bolghanlirimning hemmisini beghixlidi, dedi yaqup. yaqup esawdin sowghitini qobul qilixni qayta-qayta telep qilghachqa, esaw ahir nailaj qobul qildi. 12 emise mangayli! men sen bilen bille mangay, dedi esaw. 13 biraq, yaqup: sen bilisen, balilirim yol azabidin bek ajizlap ketti, bu mozay, qozilar tehi suttin ayrilmighan. xunglaxqa, ulardin hewer elixim kerek. eger yene bir kunla mangidighan bolsaq, hemme kala, qoylar halak bolidu. 14 sen aldimizda mengip tur. kala, qoy we balilar qanchilik mangalisa, menmu xunchilik mengip, sen bilen seirde koruxey, dep jawas qayturdi. 15 undaq bolsa, men ademlirimdin birnechchini sanga yardemge qaldurup ketey, dedi esaw. lekin, yaqup: uningmu hajiti yoq. ikkimizning yahxi bolup qalghini kupaye, dep jawas qayturdi. 16 xuning bilen, esaw xu kunila yolgha chiqip, seirge qaytti. 17 yaqup bolsa sukkot yezisigha berip, u yerde ozige oy, mallirigha lapas saldi. xunga, u yerning ismi sukkot menisi lapas dep ataldi. 18 yaqup paddan-arramdin qanan rayonidiki xekem xehirige aman- esen qaytip kelip, xeher etrapidiki tuzlenglikke chedirlirini tikti. 19 u bu yerni hamurning oghulliridin yuz kumux tenggige setiwaldi. xekem hamurning oghullirining biri idi. 20 u bu yerde qurbanliq supisi yasap, uninggha el-elohiy-israil menisi israil ibadet qilghan huda dep nam qoydi.
1 bir kuni, yaqupning leyahtin bolghan qizi dina yerlik qananliqlarning qizliri bilen koruxkili chiqti. 2 u yerning qebile baxliqi hiwilardin bolghan hamurning xekem isimlik bir oghli bar idi. u dinani korup, tutuwelip nomusigha tegdi. 3 uninggha koyup qelip, muhebbet izhar qildi. 4 u atisi hamurdin: qandaqla bolmisun, muxu qizni hotunluqqa elip ber, dep telep qildi. 5 yaqup qizining nomusining buzulghanliqidin hewer tapti. lekin, u chaghda uning oghulliri yaylaqta mal beqiwatqachqa, u dawrang salmay, ularning kelixini kutti. 6 xekemning atisi hamur yaqupning aldigha qizini sorap kelgende, 7 yaqupning oghulliri yaylaqtin yengila kelgenidi. ular bu ixtin hewer tepip, qattiq ghezepke keldi hem xekemning yaqupning qizining nomusigha tegixi putun israil qebilisini haqaretleydighan, yuz berixke tegixlik bolmighan set ix, dep qaridi. 8 hamur ulargha: oghlum xekem qizinglarni yahxi korup qaptu. uning uni nikahigha elixigha ruhset qilghaysiler. 9 biz ikki qebile quda bolayli. silerning qizliringlarni biz alayli, bizning qizlirimizni siler elinglar. 10 xundaq qilip, siler bizning yurtimizda halighan yeringlarda olturup, erkin oqet qilip, yer-zemin setiwalsanglar boluweridu, dedi. 11 arqidin, xekem ozi dinaning atisi we qerindaxliridin mundaq dep iltimas qildi: silerning koz aldinglarda mehir-xepqetke erixsem, mendin neme telep qilsanglar xuni berimen. 12 peqet mening dinani nikahimgha eliximgha ruhset qilsanglar, qanchilik toyluq telep qilsanglar qolum koksumde. 13 xekem yaqupning qizi dinaning nomusigha tegkenliki uchun, dinaning akiliri xekemge we uning atisi hamurgha hiyle-mikir sozler bilen jawas qayturdi. 14 ular: biz singlimizni hetne qilinmighan kixige bermeymiz. bundaq qilix bizge nomus. 15 peqet siler bir xertni qobul qilsanglar, silerning telipinglargha maqul bolimiz. siler bizge ohxax hemme erliringlarni hetne qildurunglar. 16 xundaq bolghanda, biz qizlirimizni silerge berimiz hem qizliringlarni alimiz we yurtunglarda turup qelip, bir qebile bolimiz. 17 eger siler bizning hetne qilix toghrisidiki xertimizni qobul qilmisanglar, singlimizni bu yerdin elip ketimiz, dedi. 18 ularning bu sozliri hamur we uning oghli xekemning quliqigha yaqti. 19 xekem yaqupning qizigha koyup qalghan bolghachqa, hetne qilduruxqa aldiridi. u ailisining eng hormetke sazawer ezasi idi. 20 xuning bilen, hamur we xekem xeher derwazisi aldidiki kixiler yighilidighan jaygha berip, yurt ehlige: 21 bu kixiler inaq ademler iken. ular bu yerde turup soda- setiq ixliri bilen xughullansa bolghudek. bu yurt keng, ular sighip ketidu. biz ularning qizlirini alsaq, ular bizning qizlirimizni alsa bolidu. 22 lekin, bu kixiler bizge ozgertkili bolmaydighan bir xertni qoyuwatidu, yeni bizning erlirimiz ularning erlirige ohxax hetne qilduruluxi kerek iken. eger biz bu xertni qobul qilsaq, ular biz bilen bille yaxap, bir qebile bolidiken. 23 biz ularni bu yerde turghuzup qelix uchun, bu xertke maqul bolayli. xundaq qilghanda, ularning malliri we putun teelluqatliri bizning bolmamdu? dedi. 24 hamur bilen xekemning teklipini xeher derwazisi aldida yighilghan putun halayiq quwwetlidi. buning bilen, xeherdiki erlerning hemmisi hetne qildurdi. 25 u kundin keyin, u yerdiki erler hetne qildurup, tehi saqaymighanda, yaqupning ikki oghli, yeni dinaning oz akiliri ximon bilen lawiy qoligha qilich elip, tosalghusizla xeherge kirip, xeherdiki putun erlerni qirip taxlidi. 26 hetta hamur bilen oghli xekemnimu olturuwetti. andin, ular xekemning oyidin dinani elip chiqti. 27 chong qirghinchiliqtin keyin, yaqupning baxqa oghulliri xeherni bulang-talang qilip, singlisi uchun intiqam aldi. 28 ular qoy, kala, exeklirini we xeherning ba-waranliridiki barliq nersilerni bulap ketti. 29 xundaqla, ular yene barliq bayliqlirini, hotun-qizlirini, balilirini hemde oyliridiki bar bisatlarni bulang-talang qildi. 30 yaqup ximon bilen lawiygha: siler meni balagha tiqtinglar. bugundin baxlap, qananliqlar, periziler we bu yerdiki baxqa qebililer manga ochmenlik qilidu. bizning adem sanimiz az, eger ular birlixip bizge hujum qilsa, putun ailimiz halak bolidu, dedi. 31 lekin, ular: undaqta, ular singlimizgha pahixe ayalgha qilghan muamilini qilsunmu?! dep jawas qayturuxti.
1 huda yaqupqa: sen akang esawdin qechip harangha mangghiningda, beytel xehiride sanga korungen huda men bolimen. sen emdi beytelge berip, u yerde turup qal we men uchun bir qurbanliq supisi yasa, dedi. 2 bu chaghda, yaqup oz ailisidikilerge we uning bilen bille turuwatqanlargha: siler butliringlarni taxliwetip, ozunglarni paklap pakiz kiyimlerni kiyinglar. 3 biz bu yerdin ayrilip, beytel xehirige barimiz. men u yerde hudagha atap bir qurbanliq supisi yasimaqchimen. chunki, men qiyinchiliqqa uchrap, musapir bolup yurgen waqtimda, huda manga yardem qilip, manga yar bolghanidi, dedi. 4 buning bilen, ular putun butlirini we quliqidiki halqilarni yaqupqa tapxurdi. yaqup bu nersilerni xekem xehirige yeqin jaydiki dus derihining tuwige komup qoydi. 5 yaqup we uning oghulliri yolgha chiqqan waqitta, huda etraptiki xeherlerning helqlirige qorqunch selip, ularning keynidin qoghlaxqa juret qilalmaydighan qilip qoydi. 6 yaqup putun ailisidikiler bilen qanan rayonining luz degen yerige, yeni hazir beytel dep atilidighan jaygha yetip keldi. 7 yaqup u yerde bir qurbanliq supisi yasap, u yerni el-beytel menisi beyteldiki huda dep atidi. chunki, u akisidin qechip harangha mangghanda, huda u yerde uninggha korungenidi. 8 beytelge kelgendin keyin, ribeqaning inikanisi debora wapat boldi. u beytelning jenubidiki chong bir dus derihining tuwige depne qilindi. u dereh allon-baqut menisi koz yexi derihi dep ataldi. 9 yaqup paddan-arram rayonidin beytelge qaytip kelgendin keyin, huda uninggha yene korunup, beht ata qilip: 10 buningdin keyin yaqup emes, israil atilisen, dedi. xuning bilen, huda uning ismini israilgha ozgertkenlikini tekrarlidi. 11 huda uninggha: men hemmige qadir hudadurmen. sen nurghun ewlad tepip kopeygin. nurghun helqler sening neslingdin barliqqa kelidu. sen nurghun padixahlarning bowisi bolisen. 12 men ibrahimgha we ixaqqa wede qilip bermekchi bolghan zeminni sanga we sening ewladliringghimu teqdim qilimen, dedi. 13 huda bu sozni qilip bolup, yaqup bilen sozlexken yerdin ayrildi. 14 yaqup huda ozige sozligen jayda bir hatire tax tiklidi. uning ustige hudagha atap xaras we ya tokti. 15 u huda ozige korungen bu jayni beytel menisi hudaning oyi dep atidi. 16 yaqup we ailisidikiler beyteldin yolgha chiqip, efrata xehirige az qalghanda, rahilening tolghiqi tutup, tughuti qiyin boldi. 17 tolghaq chidighusiz qattiq kelgende, tughut anisi uninggha: qorqma, yene bir oghul tughisen, dedi. 18 uning jeni tumxuqigha kelip, nepisi tohtay degende, balisigha binoni menisi qayghuluq oghlum dep isim qoydi. balining dadisi bolsa uninggha binyamin menisi ametlik bala dep isim qoydi. 19 rahile wapat bolup, efratagha, yeni hazir beytlehem dep atilidighan xeherge mangidighan yolning boyigha depne qilindi. 20 yaqup rahilening qebrisining ustige bir tax abide qoyghanidi. bu tax hazirghiche bar. 21 andin, israil yaqup oz sepirini dawamlaxturup, migdal-edir degen yerdin otup chedirini tikti. 22 israil u yerde turghan waqtida, uning tunji oghli ruben atisining kichik hotuni bilha bilen bir orunda yetip, zina qildi. israil buningdin hewer tapti. yaqupning on ikki oghli bolup, 23 leyahtin tughulghanliri: tunji oghli ruben, andin ximon, lawiy, yehuda, issakar we zebulunlardur. 24 rahiledin tughulghanliri: yusup we binyamindur. 25 rahilening dediki bilhadin tughulghanliri: dan we naftalidur. 26 leyahning dediki zilpadin tughulghanliri bolsa: gad we axerdur. bu oghullarning hemmisi paddan- arramda tughulghanidi. 27 yaqup atisi ixaqning yenigha, yeni mamre degen yerge keldi. mamre bolsa kiriat-arba, yeni hibronning yenida bolup, bu del ibrahim bilen ixaq turghan jay idi. 28 ixaq yuz seksen yax omur kordi. 29 u uzun yaxap, ejdadlirining qexigha ketti. uni oghulliri esaw bilen yaqup depne qildi.
1 towendikiler esawning ewladliridur. esawning yene bir ismi idom idi. 2 esaw birqanche qanan qizlirini emrige alghan bolup, ular hitlardin elonning qizi ade, hiwilardin zibionning oghli anahning qizi oholibama, 3 ismailning qizi, nebayotning singlisi basimatlardur. 4 adedin elighaz tughuldi. basimattin reul tughuldi. 5 oholibamadin yeux, yalam we korahlar tughuldi. esawning bu oghullirining hemmisi qananda tughuldi. 6 esaw ayalliri, perzentliri, ailisidiki putun ademliri, putun qoy-kala we qananda tapqan mal-muluklirini elip, inisi yaquptin ayrilip, baxqa yerge kochup ketti. 7 bu ikkiylenning qoy-kala we baxqa teelluqatliri nurghun bolghachqa, bu yer ulargha yetixmigenidi. 8 xunga esaw, yeni idom seir taghliq rayonigha berip turdi. 9 towendikiler edirliq rayoni seirdiki idomluqlarning atisi esawning ewladliridur. 10-13 esawning ayali ade bir oghul tughdi. uning ismi elighaz bolup, uningdin bex oghul toreldi. ular: teman, omar, zefo, gatam we kenazlardur. elighazning kichik hotuni timna bir oghul tughdi. uning ismi amalek idi. esawning ayali basimat bir oghul tughdi. uning ismi reul idi. reuldin tot oghul toreldi. ular: nahat, zerah, xamma we mizzalardur. 14 esawning ayali oholibama zibionning newrisi bolsa, anahning qizi bolup, u esawgha u oghul tughup berdi. ular: yeux, yalam we korahlardur. 15 esawning ewladliri towendiki qebililerning qebile baxliqliri boldi: esawning tunji oghli elighaz idom rayonidiki timan, omar, zefo, kenaz, 16 korah, gatam we amalek qatarliq qebililerning atisidur. yuqiridiki qebililerning nami esawning ayali adedin bolghan ewladlarning isimliridur. 17 esawning oghli reul bolsa idom rayonidiki nahat, zerah, xamma we mizza qatarliq qebililerning atisidur. yuqiridiki qebililerning nami esawning ayali basimattin bolghan ewladlarning isimliridur. 18 yeux, yalam we korahlar esawning ayali anahning qizi oholibamadin tughulghan bolup, ular oz namliridiki qebililerning atisidur. 19 yuqiridiki qebililer we qebile baxliqliri esaw, yeni idomning ewladliridur. 20-21 idom rayonida olturuxluq ahaliler towendiki qebililerge bolungen. ular: lotan, xobal, zibion, anah, dixon, ezer we dixanladin ibaret. bu qebililerning namliri qebile baxliqlirining isimliri bilen atalghan bolup, bu kixiler horitlardin bolghan seirning ewladliridur. 22 lotanning oghulliri: hori we himam bolup, timna bolsa lotanning singlisidur. 23 xobalning oghulliri: alwan, manahat, ebal, xegho we onamlardur. 24 zibionning oghulliri: ayya we anahtur. cholde atisining exeklirini beqiwetip, arxanglarni bayqighan del mana xu anah idi. 25 anahning baliliri: oghli dixon we qizi oholibamadur. 26 dixonning oghulliri: hemdan, exban, itran we keranlardur. 27 ezerning oghulliri: bilhan, zaawan we akanlardur. 28 dixanning oghulliri: uz we arrandur. 29-30 horitlardin bolghan qebile baxliqlirining isimliri lotan, xobal, zibion, anah, dixon, ezer we dixanlardur. keyinche, bu baxliqlarning isimliri seir rayonidiki horitlardin bolghan oz qebililirining namlirigha aylandi. 31 israillarning tehi padixahi bolmasta, towendiki padixahlar idomgha hokumranliq qildi: 32 beorning oghli bela. u turghan xeherning ismi dinhaba idi. 33 bela olgendin keyin, ornigha bosraliq zerahning oghli yobas chiqti. 34 yobas olgendin keyin, ornigha temani rayonidin kelgen huxam chiqti. 35 huxam olgendin keyin, ornigha bedadning oghli hadad chiqti. u midiyanlarni moabta tarmar qilghan. u turghan xeherning ismi awit idi. 36 hadad olgendin keyin, ornigha masriqaliq samla chiqti. 37 samla olgendin keyin, ornigha derya boyigha jaylaxqan rihubottin kelgen xaul chiqti. 38 xaul olgendin keyin, ornigha akborning oghli baal-hanan chiqti. 39 akborning oghli baal-hanan olgendin keyin, ornigha hadad chiqti. u turghan xeherning ismi pau idi. uning ayali mehetabel bolsa mezahabning qizi bolghan matridning qizi idi. 40-43 esaw idomdiki timna, alwa, yetet, oholibama, ela, pinon, kenaz, teman, mibsar, magdiyel we iram qatarliq qebililerning atisi bolup, bu qebililerning namliri oz qebile baxliqlirining isimliridin kelgen. yuqiriqi qebililer olturaqlaxqan jaylar xu qebililerning nami bilen ataldi.
1 yaqup oz atisi turghan qanan rayonida olturaqlixip qaldi. 2 towendikiler yaqup ailisining ix-izliridur. yusup on yette yaxqa kirgen chaghlirida, hemixe atisining kichik hotunliri bilha we zilpaning oghullirigha yardemlixip, qoy baqqili chiqatti. u akilirining qilghan yaman ixlirini atisigha melum qilip turatti. 3 israil yusupni baxqa oghulliridin bekrek yahxi koretti. chunki, yusup uning qerighan waqtida tapqan balisi idi. israil yusupke bir ala ton tikturup berdi. 4 atilirining uni ozliridin artuq koridighanliqini sezgen akiliri yusupke xunchilik ochmenlik qilattiki, hetta uninggha siliq gepmu qilmaytti. 5 bir kuni yusup chux korup, uni akilirigha eytip berdi. ular uninggha burunqidinmu o bolup ketti. 6 u: qulaq selinglar! korgen chuxumni silerge eytip berey. 7 biz hemmeylen etizda bughday baghlawatqudekmiz. mening baghlighan bughdiyim tiklinip tuz turghudek, silerning baghlighanliringlar meningkining etrapida bexini egip tezim qilip turghudek! dedi. 8 akiliri uningdin: sen padixah bolup, bizge hokumranliq qilmaqchimu? dep soridi. yusup chuxini akilirigha orup bergenlikidin, ular uninggha tehimu o bolup ketti. 9 keyin, yusup yene bir chux korup, unimu akilirigha eytip berip, ulargha: men yene bir chux koruptimen. chuxumde quyax, ay, we on bir yultuz manga tezim qilip turghudek! dedi. 10 yusup bu chuxni atisighimu eytip berdi. atisi uni eyiblep: qandaq chux bu? sen anang, akiliring we mening sanga bax egip tezim qiliximizni oylamsen? dedi. 11 buning bilen, yusupning akiliri uninggha intayin heset qilixidighan bolup qaldi. lekin, atisi bu ixni konglige pukup qoydi. 12 bir kuni, yusupning akiliri xekemdiki yaylaqqa atisining qoylirini baqqili barghanidi. 13 israil yusupke: akiliring xekemde qoy beqiwatidu. sen ularning yenigha berip yoqlap kelgin, dedi. maqul, baray, dep jawas berdi yusup. 14 atisi uninggha: sen akiliringning we padilarning aman-esen yaki emeslikini korup kelip, manga hewer qilghin, dedi. buning bilen, atisi hibron jilghisidin uni yolgha saldi. yusup xekemge berip, 15 dalada akilirini izdep yurgende, bir kixi uni korup: kimni izdeysen? dep soridi. 16 akilirimni izdewatimen. ularning qeyerde qoy beqiwatqanliqini eytip bersingiz, dedi u. 17 u kixi: ular ketip qaldi. ularning dotangha barmaqchi bolghanliqini anglidim, dedi. xuning bilen, yusup akilirining keynidin mengip, ularni dotandin tapti. 18 ular yusupni yiraqtin korup, u yetip kelguche meslihetlixip, uni olturuwetmekchi boluxti. 19 ular ozara: heliqi chux piri keptu. 20 mundaq qilayli! biz uni olturup, olukini suyi qurup ketken quduqqa taxliwetip, yirtqu haywan yep ketiptu, deyli. qeni, uning chuxining emelge axqinini bir koreyli, deyixti. 21 ularning suyiqestini anglighan ruben yusupni qutquzuwalmaqchi bolup: uni oltursek bolmaydu! 22 uni zehimlendurmey, choldiki suyi qurup ketken bu quduqqa taxliwetsekla boldi, dedi. uning bundaq deyixidiki meqset, keyin yusupni bir amal qilip ularning qolidin qutuldurup, atisigha qayturup berix idi. 23-24 yusup akilirining yenigha kelix bilenla, ular uni tutup, uchisidiki ala tonini salduruwelip, uni bir susiz quduqqa taxliwetti. 25 ular tamaqqa olturghinida, bir top ismail qebilisidin bolghan sodigerler karwinining giliadtin misir terepke ketiwatqanliqini kordi. ular togilirige dora-derman, melhem we murmekkilerni artip kelgenidi. 26 yehuda oz qerindaxlirigha: bizning oz inimizni olturup, jinayitimizni yoxuruximizning paydisi neme? 27 uni ozimiz qol selip olturginimizdin kore, ismaillargha setiwetkinimiz tuzuk. u qandaqla bolmisun bizning inimiz, bizning qan qerindiximiz, dedi. qerindaxliri buninggha qoxuldi. 28 xunga, midiyandin kelgen ismail qebilisidiki sodigerler u yerdin otkende, yusupning akiliri uni quduqtin chiqirip, yigirme kumux tenggige bahalixip, ismaillargha setiwetti. bu kixiler yusupni misirgha elip ketti. 29 yusup sodigerlerge setilghanda, ruben yoq idi. u qaytip kelgendin keyin, quduqning yenigha berip, yusupning yoqluqini korup, echinghan halda kiyimlirini yirtip, 30 qerindaxliri turghan yerge berip: yusup yoq turidu! oyge qandaq barimen? dedi. 31 buning bilen, ular ochkidin birni boghuzlap, yusupning ala tonini ochkining qenigha milep, 32 atisining aldigha apirip: biz bu ala tonni tepiwalduq, bu yusupningmu qandaq? dedi. 33 yaqup bu tonni tonup: bu mening oghlumningghu! u jezmen yirtqu haywanlargha yem boptu! dedi. 34 yaqup hesrette kiyimlirini yirtip taxlap, matem kiyimini kiyip, oghli uchun uzunghiche haza tutti. 35 uning qiz-oghullirining hemmisi uninggha teselli bersimu, qobul qilmidi. u: men taki olguche, oghlumgha haza tutimen! dedi. u oghli yusup uchun dawamliq hesret chekti. 36 xu ariliqta, midiyandin kelgen heliqi sodigerler yusupni misirgha apirip, uni padixahning bir emeldari yasawullar baxliqi potighargha setiwetkenidi.
1 xu kunlerde, yehuda oz qerindaxlirining yenidin ketip, adullam yezisidiki hira degen kixining yenigha chuxti. 2 yehuda u yerde imansiz qananliq xuaning qizi bilen tonuxup, uni nikahigha aldi. 3 qiz hamilidar bolup, bir oghul tughdi. yehuda uning ismini er qoydi. 4 qiz yene hamilidar bolup, ikkinchi oghlini tughdi. uning ismini onan qoydi. 5 keyin, uchinchi oghlini tughdi. uning ismini xalah qoydi. xalah tughulghanda, ular kezib degen yerde idi. 6 yehuda tunji oghli erge tamar isimlik bir qizni elip berdi. 7 erning qiliqi perwerdigarning neziride rezil bolghachqa, perwerdigar uning jenini aldi. 8 bu chaghda, yehuda erning inisi onangha: sen berip yenggeng bilen oylinip, akangning neslini dawamlaxtur. bu sening qilixqa tegixlik burchung, dedi. 9 lekin, onan tughulidighan bala ozining bolmaydighanliqini bilip, her qetim yenggisi bilen bir orunda yatqanda akisigha nesil qaldurmasliq uchun, meqsetlik halda menini yerge aqturuwetetti. 10 uning qilmixliri perwerdigarning neziride rezil bolghachqa, perwerdigar uningmu jenini aldi. 11 andin, yehuda kelini tamargha: oghlum xalah chong bolghuche, atangning oyide tul olturup turghin, dedi. u xalahningmu ikki akisidek olup ketixidin qorqup, xundaq degenidi. xunga, tamar atisining oyige qaytip ketti. 12 melum mezgildin keyin, yehudaning ayali bolghan xuaning qizi alemdin otti. qariliq tutux waqti otkendin keyin, u adullamliq dosti hira bilen bille timnah degen yerge bardi. u yerde uning hizmetchiliri qoy qirqiwatatti. 13 bireylen tamargha qeynatisining timnah degen yerge qoy qirqighili baridighanliqini eytqanidi. 14 buningdin hewer tapqan tamar tul hotunluq kiyimini seliwetip, baxqa kiyimlerni kiyiwelip, baxqilargha ozini tonutmasliq uchun yuzige chumperde tartip, timnah yoli ustidiki enaim xehirining derwazisigha berip olturdi. chunki, u yehudaning kichik oghli xalah chong bolup qalghan bolsimu, yehudaning ozini uninggha nikahlimaydighanliqini tonup yetkenidi. 15 yehuda uni korginide, pahixe ayal dep qaridi, chunki u yuzini yepiwalghanidi. 16 yehuda uning oz kelini ikenlikini bilmey, yolning chetige berip, uningdin: neme telep qilisen? dep soridi. men bilen bir orunda yatsingiz, manga neme berisiz? dedi tamar. 17 mallirimning ichidin bir oghlaq ewetip berimen, dep jawas berdi u. hop, oghlaqni ekelip berguche, birer nersingizni goruge qoyup keting, dedi tamar. 18 goruge neme telep qilisen? dep soridi u. tamar: boyningizgha esiqliq mohringiz bilen qolingizdiki hasingizni, dedi. xuning bilen, yehuda bu nersilerni tamargha berip, uning bilen bir orunda yatti, tamar hamilidar bolup qaldi. 19 tamar atisining oyige qaytip berip, yuzidiki chumperdisini eliwetip, tulluq kiyimlirini qayta kiyiwaldi. 20 yehuda dosti hirani u ayalgha bir oghlaq apirip berip, goruge qoyghan nersilirini qayturup kelixke ewetti. lekin, hira uni tapalmidi. 21 hira enaim xehiridiki kixilerdin: burun yol boyida turghan heliqi pahixe ayal nege ketti? dep soridi. ular: bu yerde pahixe ayal zadila bolup baqmighan, dep jawas berixti. 22 hira yehudaning yenigha berip, uninggha: uni tapalmidim. uning ustige, xu yerlik kixiler: bu yerde pahixe ayal bolup baqqan emes! deyixidu, dedi. 23 yehuda uninggha: boptu, u nersilerni alsa alsun, baxqilarning meshirisige qalmayli. her halda men oghlaqni ewettim. biraq, sen uni tapalmapsen, dedi. 24 u ayche otkendin keyin, bireylen yehudagha: kelining tamar buzuqchiliq qilip, hamilidar boptu, dedi. uni ekelip otqa taxlanglar! dep ghezep bilen buyruq qildi yehuda. 25 tamar oydin elip chiqilghanda, qeynatisigha adem ewetip: men bu nersilerning igisidin hamilidar boldum. qarap beqing! bu mohur we hasa kimning? dedi. 26 yehuda bu nersilerni tonup: buninggha men eyiblik! men eslide uni oghlum xalahqa elip berixim kerek idi, dedi. xuningdin keyin, yehuda uning bilen qayta bir orunda yatmidi. 27 tamar ay-kuni toxqanda, qoxkezekke hamilidar bolghanliqini bildi. 28 uning tolghiqi tutup, bir balining bir qoli chiqti. tughut anisi u qolni tutup, uninggha qizil yip baghlap qoyup: bu awwal tughulghini, dedi. 29 lekin, bala qolini tartip ekirip ketip, yene biri awwal tughuldi. xunga, tughut anisi: sen talixip, qandaqmu qerindixingning aldida chiqiwalding? dep, balining ismini pares menisi talixip chiqqan dep qoydi. 30 keynidin, qizil yip baghlap qoyulghini tughuldi. uning qoligha qipqizil yip baghlanghan bolghachqa, uninggha zerah menisi qipqizil dep isim qoydi.
1 ismail qebilisidiki sodigerler yusupni misirgha ekelip, misir padixahining bir emeldari yasawullar baxliqi potighargha satqanidi. 2 perwerdigar yusupke yar bolup, uning hemme ixlirini ong qildi. u misirliq hojayinining oyide turdi. 3 potighar perwerdigarning yusupke yar bolup, uning hemme ixlirini ong qilghanliqini bayqidi. 4 potighar uningdin razi bolup, uni xehsiy yardemchi qilip, aile ixliri we putun teelluqatini baxquruxqa teyinlidi. 5 xu waqittin baxlap, perwerdigar potigharning putun ailisige, mal-charwilirigha we teriqchiliqigha beht ata qildi. 6 potighar hemmini yusupning baxquruxigha tapxurup, ozining yemek-ichmikidin baxqa hech ix bilen kari bolmaydighan boldi. yusup kelixken, chirayliq yigit idi. 7 uzun otmey, uninggha hojayinining ayalining kozi chuxup qelip, uninggha: kel, men bilen bir orunda yat! dedi. 8 yusup ret qilip: oylap korung, hojayinim barliq teelluqatini mening baxquruxumgha tapxurdi. men bolghachqa, u putun aile ixlirigha bax qaturmaydu. 9 bu ailide men uninggha ohxax hoquqluq. sizdin baxqa hemmini manga tapxurdi. siz uning ayali tursingiz, men qandaqmu bundaq ehlaqsiz ixni qilip, hudaning aldida gunahkar bolay? dedi. 10 potigharning ayali her kuni xerin sozler bilen yusupni ozige tartsimu, yusup uning bilen bir orunda yatmaq tugul, uning bilen bir yerde olturuxnimu ret qilip keldi. 11 bir kuni, yusup oz ixi bilen oyge kirdi. u chaghda, oyde baxqa hizmetchiler yoq idi. 12 potigharning ayali yusupning tonigha esiliwelip: kelgin, bir orunda yatayli! dedi. biraq, yusup qechip, taxqirigha chiqip ketti. toni bolsa ayalning qolida qaldi. 13 u yusupning tonini taxlap qechip chiqip ketkinini korup, 14 chuqan selip, oy hizmetchilirini chaqirip, ulargha: qaranglar, erim ekelgen ibraniy qul bizge haqaret kelturdi. u mening hujramgha kirip, nomusumgha tegmekchi bolghanidi, men awazimning bariche warqiridim. 15 u mening warqirighinimni anglap, tonini elixqimu ulgurelmey, qechip chiqip ketti, dedi. 16 u yusupning tonini bermey, erining kelixini kutti. 17 eri kelgende, uninggha mundaq dedi: siz ekelgen heliqi ibraniy qul mening hujramgha kirip, manga haqaret kelturdi. 18 men warqirighanidim, u tonini elixqimu ulgurelmey, qechip chiqip ketti. 19 yusupning hojayini ayalining: sening qulungning manga qilghan muamilisi mana! degen sozini anglap, intayin ghezeplendi. 20 u yusupni tutup, orda zindanigha qamap qoydi. buning bilen, yusup u yerde qamaqta bolup qaldi. 21 lekin, perwerdigar yusupke yar bolup, uninggha mehir-xepqet korsetti. xunga, zindan baxqurghuchi uni yahxi korup qelip, 22 uni zindandiki baxqa jinayetchilerni baxqurux we zindan ixlirigha mesul boluxqa teyinlidi. 23 yusup mesul bolghan ixlargha zindan baxqurghuchi bax qaturmaydighan boldi. chunki, perwerdigar yusupke yar bolghachqa, u baxqurghan hemme ixlar onguxluq bolghanidi.
1 melum mezgil otkendin keyin, misir padixahining bax saqiyi bilen bax nawiyi padixahning aldida hataliq otkuzdi. 2 padixah ghezeplinip, 3 bu ikki yuqiri emeldarni yasawul mehkimisidiki zindangha, yusup bilen bir yerge qamidi. 4 yasawul begi yusupni bu ikki emeldarni kutuxke orunlaxturdi. ular zindanda birmezgil bille turdi. 5 bir kuni kechide bax saqiy bilen bax naway chux kordi. ikkiylenning korgen chuxlirining menisi ohximaytti. 6 etisi etigende, yusup ularni yoqlap kirginide, ularning konglining biaramliqini bildi. 7 u ulardin: siler bugun nemanchila perixan? dep soridi. 8 ular: ikkimiz ahxam chux korduq. lekin, chuximizning menisini yexip beridighan adem yoq, dep jawas berixti. yusup ulargha: chuxke tebir berix qabiliyiti hudadin kelidu. chuxunglarni manga eytip beringlar, dedi. 9 buning bilen, bax saqiy mundaq dedi: chuxumde aldimda bir tup uzum kochitining turghanliqini kordum. 10 kochette u tal nota xah bolup, kochet bihlax bilenla checheklep, mewe pixti. 11 qolumda padixahning xaras jami bolup, men uzumlerni uzup, xirnisini jamgha siqip, jamni padixahqa sundum. 12 yusup mundaq dedi: bu chuxning menisi mundaq: u nota xah u kunni korsitidu. 13 u kundin keyin, padixah sizge kengchilik qilip, esli mensipingizni beridiken. siz padixahqa burun bax saqiy bolghan waqtingizdikidek yene xaras tutidikensiz. 14 emma, ixliringiz onguxluq bolghanda, meni untup qalmay, manga hesdaxliq qilghaysiz. padixah aldida men uchun gep qilip, zindandin chiqiximgha yardem qilghaysiz. 15 men eslide ibraniymen, yurtumdin naheq tutup kelingenmen. misirdimu meni zindangha taxlighudek birer yaman ix qilghinim yoq. 16 yusupning bax saqiyning chuxige yahxi tebir bergenlikini korgen bax naway yusupke mundaq dedi: menmu bir chux koruptimen. chuxumde beximda u sewette nan barmix. 17 eng ustidiki sewette padixah yeydighan her hil undin pixurulghan nazunemetler barmix. lekin, ularni ucharqanatlar yewatqudekmix. 18 yusup mundaq dedi: bu chuxning menisi mundaq: u sewet u kunni korsitidu. 19 u kundin keyin, padixah kallingizni elip, jesitingizni derehke asidiken, teningizni bolsa ucharqanat yeydiken. 20 u kundin keyin, padixahning tughulghan kuni bolup, padixah oz emeldarlirigha ziyapet berdi. u bax saqiy bilen bax nawayni zindandin chiqirip, emeldarlarning aldigha elip keldi. 21 u bax saqiyning mensipini eslige kelturdi. 22 bax nawayni bolsa dargha asti. bu ixlar del yusupning tebiridek bolup chiqti. 23 lekin, bax saqiy bolsa yusupni esidin chiqirip, uni putunley untup qaldi.
1 ikki yildin keyin misir padixahi mundaq bir chux kordi: chuxide u nil deryasining boyida turuptu. 2 yette tuyaq saghlam hem semiz kala deryadin chiqip, qirghaqtiki qomuxluqta otlaptu. 3 arqidin, set we qotur yette tuyaq chiqip, qirghaqtiki u yette semiz kalining yenida turuptu. 4 bu yette qotur kala heliqi yette semiz kalini yewetiptu. bu chaghda padixah oyghinip ketiptu. 5 u qayta uyqugha ketip, yene bir chux kordi: u bir tup bughdayning toluq we yetilgen yette dane baxaq chiqarghanliqini koruptu. 6 keynidin, heliqi bughday yene issiq xamaldin solixip qalghan puchek yette baxaq chiqiriptu. 7 bu yette baxaq heliqi toluq yetilgen yette baxaqni yutuwaptu. padixah oyghansa, bu chuxi iken. 8 tang atqanda, padixah biaram bolup, adem ewetip, misirdiki putun tebirchiler bilen danixmenlerni chaqirtip, chuxlirini ulargha eytip berdi. lekin, uning chuxlirige hechkim tebir berelmidi. 9 bu chaghda, bax saqiy padixahqa mundaq dedi: bugun oylap baqsam, mening otkuzgen hataliqim esimge keldi. 10 bir qetim, janabliri bizge qattiq ghezeplinip, bax naway bilen meni yasawul mehkimisidiki zindangha qamitip qoyghanidila. 11 bir kuni kechide, biz ikkilimiz chux koruptuq. korgen chuxlirimizning menisi ohximaytti. 12 u chaghda, bir ibraniy yax biz bilen bir zindanda idi. u eslide yasawul begining hizmetkari iken. ikkimiz chuximizni uninggha eytip bersek, u chuximizge tebir bergenidi. 13 netijide, ixlar del uning tebiridek bolup chiqti. janabliri mening mensipimni eslige kelturup, bax nawayni dargha astila. 14 padixah yusupni chaqirip kelixke adem ewetti. ular derhal berip, uni zindandin chiqirip, cha-saqallirini chuxurtup, kiyimlirini yengguxlep, padixahning aldigha elip keldi. 15 padixah uninggha: men bir chux korgenidim. chuxumge hechkim tebir berelmidi. biraq angliximche, sen tebir bereleydikensen, dedi. 16 yusup: janabliri, men xehsen ozum chuxke tebir berelmeymen. lekin, huda ozlirige yahxi tebir beridu, dep jawas berdi. 17 padixah mundaq dedi: chuxumde men nil deryasining boyida turuptimixmen. 18 yette tuyaq saghlam hem semiz kala deryadin chiqip, qirghaqtiki qomuxluqta otlawatatti. 19 arqidin yene yette tuyaq set qotur we awaq kala deryadin chiqti. men burun misirda bundaq qorqunchluq kala korup baqmighanidim. 20 bu qotur kalilar heliqi semiz kalilarni yewetti. 21 lekin, yenila burunqidek set idiki, semiz kalilarni yewetkendek turmaytti. bu chaghda, men oyghinip kettim. 22 keynidin, yene bir chux kordum. chuxumde bir tup bughday yette dane toluq we yetilgen baxaq chiqardi. 23 keynidin, yene yette dane issiq xamaldin solixip ketken ajiz we puchek baxaq chiqardi. 24 bu dansiz baxaqlar heliqi toluq yetilgen baxaqlarni yutuwetti. men bu chuxni tebirchilerge eytip bergenidim, lekin hechkim tebir berelmidi. 25 yusup padixahqa mundaq dedi: bu ikki chuxning menisi birdur. huda ozi qilmaqchi bolghan ixlarni janablirigha aldin bilduruptu. 26 yette semiz kala yette yilni korsitidu. toluq yetilgen yette baxaqmu yette yilni korsitidu. bu ikki chuxning menisi ohxax. 27 keynidin chiqqan yette qotur kala bilen issiq xamaldin solixip ketken yette puchek baxaq bolsa yette qehetchilik yilni korsitidu. 28 demek, peqir heli ozlirige deginimdek, huda ozi qilmaqchi bolghan ixlarni janablirigha aldin korsitiptu. 29 putkul misirda misli korulmigen yette bayaxatchiliq yil bolidu. 30 keynidin, yette qehetchilik yil bolup, putkul misirni acharchiliq qaplap, ilgiriki bayaxat yillarni kixilerning yadidin chiqiriwetidu. 31 acharchiliq apiti xundaq qattiq boliduki, kixiler burunqi bayaxat yillarni untup ketidu. 32 janablirining ohxax ikki chux koruxliri hudaning bu ixlarni pat arida jezmen emelge axuridighanliqini bilduridu. 33 xuning uchun, janablirining dletni idare qilixqa eqil- parasetlik we yiraqni koreleydighan bir kixini qoyuxlirini 34 hem emeldarlarni tallap, yette bayaxatchiliq yillirida putun memlikettiki dehqanchiliq mehsulatlirining bextin birini yighiwelixlirini, 35 xundaqla ulargha kelgusidiki bayaxatchiliq yillirida her hil axliqni toplap, herqaysi xeherlerde axliq saqlax hoquqini berixlirini we axliq iqtisad qilix toghrisida emr chuxurux teklipini berimen. 36 keyni- keynidin kelidighan yette qehetchilik yilida bu zapas axliq putun memliket helqini teminlep, helqni a qelip olup ketixtin saqlap qalidu. 37 padixah we uning emeldarliri yusupning bu teklipini qollap- quwwetlidi. 38 xuning bilen, padixah emeldarlirigha: biz bu ixni baxquruxqa yusuptinmu layiq kixini tapalmaymiz. chunki, uningda hudaning rohi bar iken! dedi. 39 andin, padixah yusupke: huda bu ixlarni sanga uqturghaniken, sen choqum hemmeylendin eqilliq we yiraqni koreleysen. 40 men seni memlikitimni idare qilixqa teyinleymen. putun helqim sening emringge boysunidu. memlikitimde peqet mening hoququmla sendin yuqiri bolidu. 41 hazirdin baxlap, seni misirning bax wezirlikige teyinlidim, dedi. 42 buning bilen, padixah oz barmiqidiki mohurluk uzukni chiqirip, yusupning qoligha saldi we uchisigha kendir rehttin toqulghan esil ton kiydurup, boynigha altun zenjir esip qoydi. 43 u yene yusupni ordining wezirlik harwisigha olturghuzdi. harwining aldida yol baxlap ketiwatqan muhapizetchiler yol boyidiki kixilerni uninggha tezim qilixqa buyrudi. xundaq qilip, yusup bax wezirlikke teyinlinip, putun memliketni idare qildi. 44 padixah yusupke: men bolsam padixah. lekin, misirda sening ruhsitingsiz herqandaq ademning midir-sidir qilixigha ruhset yoq! dedi. 45-46 padixah yusupke misirche zafanat-paneah dep isim qoydi we uninggha on xehirining rohaniysi potigheraning qizi asenatni hotunluqqa elip berdi. yusup misir padixahining hizmitini qilixqa baxlighan waqtida, ottuz yaxta idi. u padixah ordisidin chiqip, misirning herqaysi jaylirini kozdin kechurdi. 47 yette bayaxatchiliq yili mezgilide dehqanchiliq mehsulatidin mol hosul elindi. 48 yusup axliqni toplap, herqaysi xeherlerde zapas axliq merkizi qurup, etraptiki jaylardin yighiwelinghan axliqni jughlidi. 49 yighilghan axliqning kopluki dengiz sahilidiki qumdek heddi-hesabsiz bolghachqa, uni hesablax mumkin emes idi. 50 qehetchilik yilliri yetip kelixtin ilgiri, yusupning ayali, yeni on xehirining rohaniysi potigheraning qizi asenat uninggha ikki oghul tughup berdi. 51 yusup huda putun derdimni we atamning ailisini konglumdin koturuwetti dep, tunji oghligha manasse ahang jehette untuldurghan dep isim qoydi. 52 u ikkinchi oghligha huda meni azas-oqubetlik yerde perzentke erixturdi dep, efraim ahang jehette ronaq tepix dep isim qoydi. 53 misirliqlar behrimen bolghan yette bayaxat yil ayaghlaxti. 54 yusup aldin eytqandek, yette qehetchilik yil arqa-arqidin keldi. etraptiki hemme dletlerdimu acharchiliq yuz bergenidi. lekin, misirning hemme yeride axliq tepilatti. 55 misirliqlar acharchiliqta qalay degende, ular padixahqa yalwurup, axliq telep qildi. padixah ulargha yusupning yenigha berixni we hemme ixta uning orunlaxturuxigha boysunuxni buyrudi. 56 acharchiliq barghanseri eghirlixip, misirning hemme yerini qaplaxqa baxlidi. xunga, yusup putkul axliq ambarlirini echip, zapas axliqlarni misirliqlargha setip berdi. 57 etraptiki dletlerdiki kixilermu kelixip, yusuptin axliq setiwaldi. chunki, hemme yerde acharchiliq bolup, ehwal intayin eghir idi.
1 qanan zeminidimu acharchiliq bolghanidi. yaqup misirda axliq barliqini anglap, oghullirigha: siler bir-biringlargha qarixipla turamsiler! nemixqa bir chiqix yoli tapmaysiler? 2 angliximche, misirda axliq bar iken. achliqtin olup ketmeyli. u yerge berip, biraz axliq setiwelip ekelinglar, dedi. 3 buning bilen, yusupning on ogey akisi misirgha axliq setiwalghili bardi. 4 lekin, yaqup yusupning inisi binyaminni ular bilen ewetmidi. chunki, yaqup uning birer yamanliqqa uchrap qelixidin qorqatti. 5 israilning oghulliri we baxqilar axliq setiwalghili misirgha berixti. chunki, qanandimu acharchiliq eghir bolghanidi. 6 yusup misirning bax weziri bolghachqa, herqaysi jaylardin kelgenlerge axliq setip berixke mesul idi. xunga, yusupning akiliri uning aldigha kelip, bexi yerge tegkuche uninggha egilip tezim qildi. 7 yusup akilirini korupla tonup qaldi, lekin tonumasqa seliwelip, ulardin jiddiy qiyapette: siler qeyerdin keldinglar? dep soridi. biz qanandin axliq setiwalghili kelduq, dep jawas berixti ular. 8 yusup akilirini tonughan bolsimu, lekin ular yusupni tonumighanidi. 9 u akiliri toghrisidiki kichik waqtida korgen chuxlirini esige elip, meqsetlik halda ulargha: siler jasus, memlikitimizning ajiz yerlirini charlighili keldinglar! dedi. 10 ular: yaq janabliri, keminiliri axliq setiwalghili keldi. 11 biz aka- ukilar rastchil ademlermiz, keminiliri hergiz jasus emes! dep jawas qayturuxti. 12 yusup ulargha: yaq, siler memlikitimizning ajiz yerlirini charlighili keldinglar! dep ching turuwaldi. 13 ular: i janabliri, keminiliri eslide bir atidin on ikki qerindax iduq. atimiz qananda turidu. eng kichik inimiz uning yenida qaldi, yene bir inimiz bolsa olup ketken! dedi. 14 yusup yene ching turup: yaq! men hazir eytqandek, siler rasttinla jasus. 15 silerning semimiy yaki semimiy emeslikinglarni sinax uchun padixahning nami bilen qesem qilimenki, kichik ininglar bu yerge kelmiguche, silerni hergiz qoyuwetmeymen. 16 silerdin biringlar berip, uni elip kelinglar. gepinglar ispatlanghuche, qalghanliringlar bu yerde zindanda turisiler. ininglarni ekelmisenglar, hemminglar choqum jasus bolup hesablinisiler! dedi. 17 xuning bilen, ularni zindangha qamap, u kun tutup turdi. 18 uchinchi kuni, yusup ulargha: men hudagha ihlasmen ademmen. eger siler mening xertimni qobul qilsanglar, bir qoxuq qeninglardin kechimen. 19 ozunglarning semimiy adem ikenlikinglarni ispatlax uchun, bir adiminglarni zindanda goruge qoyup, qalghanliringlar qaytip, alghan axliqlarni ailenglerdiki acharchiliqta qalghanlargha yetkuzup beringlar. 20 andin, kichik ininglarni bu yerge elip kelinglar. xundaq qilghandila, sozunglarning rastliqi ispatlinidu-de, olumdin aman qalisiler! dedi. ular bu xertni qobul qilip, 21 ozara: burun biz inimizgha ziyankexlik qilghachqa, emdi uning qisasigha qalduq! biz uning azabini korup turup, yalwursimu pisent qilmighaniduq. xunga, bu bala-qazagha yoluqtuq! deyixti. 22 ruben ulargha: men silerge: bu baligha tegmeyli desem, siler anglimidinglar. emdi xu qan qerzini toleydighan bolduq! dedi. 23 yusup ularning sozini chuxendi. akiliri bolsa buni bilmeytti, chunki yusup ular bilen terjiman arqiliq sozlexkenidi. 24 yusup ozini chetke elip, yighlap taxlidi. andin qaytip kirip, ximonni ayrip, ularning aldida uni baghlatti. 25 yusup hizmetchilirige akilirining tagharlirigha axliq toldurup, axliqqa toligen pullirini tagharlirigha selip qoyuxni we ulargha yolluq ozuq-tuluk teyyarlap berixni buyrudi. hemme teyyarliq putkendin keyin, 26 ular alghan axliqlirini exeklirige artip, yoligha rawan boldi. 27 qonalghu jaygha barghanda, ulardin biri exeklerge yem berix uchun taghirini echip, oz pulining tagharda turghanliqini kordi-de, 28 qerindaxlirigha: ular pulumni qayturuwetiptu. mana tagharning ichide turidu! dedi. ular hang-tang bolup, qorqqan halda ozara: bu, hudaning bizge qilghan neme ixidu? deyixti. 29 ular qanangha qaytip kelip, atisi yaqupning aldigha kirip, otken ixlarni bir-birlep sozlep berdi. 30 ular mundaq dedi: misirning bax weziri bizge qattiq gep qilip, bizni ularning dlitini charlighili kelgen, dep eyiblidi. 31 biz uninggha: biz jasus emesmiz, biz semimiy ademler. 32 bir atidin jemiy on ikki qerindax iduq, bir inimiz olup ketti. eng kichik inimiz qananda atimizgha hemrah bolup qaldi degeniduq. 33 biraq, u: silerning semimiy yaki semimiy emeslikinglarni sinaymen. bir adiminglarni qamaqta tutup turimen. qalghanliringlar qaytip, alghan axliqinglarni acharchiliqta qalghan ailenglerge yetkuzup beringlar. 34 andin, kichik ininglarni mening yenimgha elip kelinglar. xundaq qilsanglar, silerning jasus emes, belki semimiy adem ikenlikinglargha ixinip, qerindixinglarni qayturup berimen. bu yerde turup qelip, oqet qilsanglarmu bolidu dedi. 35 keyin ular axliqlarni tokkende, oz pullirining tagharda ikenlikini koruxti. ata-balilar pul qapchuqlirini korup, intayin qorqti. 36 yaqup ulargha: siler meni hemme oghullirimdin ayriwetemsiler? yusup yoq boldi, ximonmu tugexti. emdi binyaminnimu elip ketmekchi boldunglarmu? bala-qazaning hemmisi mening beximghila kelemdighandu! dedi. 37 ruben atisigha wede berip: eger men binyaminni qayturup kelmisem, mening ikki oghlumni olturuweting. kichik inimiz binyaminni manga amanet qiling. men uni choqum qayturup kelimen, dedi. 38 lekin, yaqup ulargha: bu oghlum siler bilen barmisun! uning bir qorsaqtin bolghan akisi olup ketip, yalghuz qaldi. mubada u yolda birer kongulsizlikke yoluqup qalsa, men hesret chekip olup ketimen, dedi.
1 qanandiki acharchiliq barghanseri eghirlaxti. 2 yaqupning ailisidikiler misirdin elip kelingen axliqni yep bolghandin keyin, yaqup oghullirigha: siler yene biraz axliq setiwelip kelinglar, dedi. 3 yehuda atisigha: biraq, u adem bizge: kichik ininglarni elip kelmiguche, yuzumge qarighuchi bolmanglar degen. 4 eger siz kichik inimizni biz bilen bille ewetsingiz, barimiz. 5 bolmisa barmaymiz, chunki u kixi bizge: kichik ininglani elip kelmiguche, yuzumge qarighuchi bolmanglar degen, dedi. 6 israil ulargha: siler nemixqa meni mundaq qiynaysiler? neme uchun u kixige: oyde yene bir inimiz bar dep eyttinglar? dedi. 7 ular mundaq jawas qayturdi: u kixi bizni we ailimizning ehwalini kochilap suruxturup: atanglar hayatmu? yene baxqa qerindaxliringlar barmu? dep soridi. biz uning soaligha jawas bermisek bolmaytti. biz uning: kichik ininglarni elip kelinglar deydighanliqini nedin bilettuq? 8 yehuda israilgha: binyaminni manga tapxurung. biz derhal yolgha chiqayli. xundaq qilghanda, biz, siz we balilirimiz achliqtin olmeymiz! 9 kichik inimgha men kepil, putun jawabkarliqni ustumge alay. men uni aman-esen qayturup kelip, oz qolingizgha tapxurmisam, omurwayet eyiblik bolup ketey! 10 eger biz waqitni keynige surmigen bolsaq, bu chaghqiche ikki qetim berip kelettuq, dedi. 11 israil ulargha: undaq bolsa, mundaq qilinglar. bax wezirge biraz melhem, hesel, dora-derman, murmekki, piste-badam qatarliq eng yahxi yerlik alahide mehsulatlardin sowghat algha beringlar. 12 yene bir hesse artuq pul algha berip, aldinqi qetim tagharliringlargha selip qoyghan pullarni qayturup beringlar. ehtimal bu ixta sewenlik korungen boluxi mumkin. 13 ininglarnimu u kixining yenigha tezdin elip beringlar. 14 hemmige qadir huda uning konglige insap berip, binyamin bilen ximonni silerge qoxup qayturghay. nawada teqdir balilirimni mendin ayriwetse, amalim qanche! dedi. 15 buning bilen ular teyyarlighan sowghatlirini, bir hesse artuq pul we binyaminni elip, yolgha chiqti. ular misirgha barghandin keyin, yusup bilen koruxti. 16 binyaminning ular bilen bille kelgenlikini korgen yusup ghojidarigha: bu kixilerni oyumge elip bar. ular chuxluk tamaqta men bilen bille bolidu. siler bir mal soyup, ziyapet teyyarlanglar, dedi. 17 ghojidar buyruqqa binaen ularni yusupning oyige elip bardi. 18 ular ghojidar teripidin yusupning oyige baxlap berilghanliqidin intayin qorquxup: bizni choqum aldinqi qetim tagharlirimizda qayturulghan pullar sewebidin bu yerge elip keldi. ehtimal ular bizge tuyuqsiz hujum qilip, exeklirimizni tartiwelip, bizni qul qilixi mumkin! deyixti, 19 hemde yusupning derwazisi aldigha berix bilenla, ular ghojidargha: 20 teqsir! aldinqi qetim biz bu yerge axliq alghili kelgeniduq. 21 oyge qaytix yolimizda qonidighan yerge kelip tagharlarni achsaq, pullirimizning tagharlirimizda oz peti turghanliqini korduq. hazir bu pullarni qayturup berix uchun ekelduq. 22 buningdin baxqa, biz yene axliq setiwalidighanghimu pul ekelduq. aldinqi qetim tagharlirimizgha pullarni kim selip qoydikin bilmiduq, deyixti. 23 ghojidar ulargha: qorqmanglar! qorqmanglar! pulliringlarni men tapxurup alghanidim. uni tagharliringlargha choqum huda, yeni atanglar etiqad qilip kelgen huda selip qoyghan ohxaydu, dedi. andin, u ximonni zindandin elip chiqip, ulargha tapxurup berdi. 24 ghojidar ularni yusupning oyige baxlap, putlirini yuyuxqa su, exeklirige bolsa yem berdi. 25 ular sowghatlarni teyyarlap, chuxte yusup kelgende uninggha teqdim qilixni kutup turdi. chunki, ular yusup bilen tamaqta bille bolidighanliqi toghrisidiki hewerni anglighanidi. 26 yusup oyge kelgende, ular baxlirini yerge tegkuche egip tezim qilip, sowghatlarni sundi. 27 yusup ular bilen salamlaxqandin keyin: siler manga yaxinip qalghan atanglar toghruluq gep qilghanidinglar. u kixi qandaq, hayatmu? dep soridi. 28 ular jawaben: momin keminilirining atisi hayat we yahxi turuwatidu, dep, baxlirini qayta yerge tegkuche egip tezim qildi. 29 yusup bir anidin bolghan oz inisi binyaminni korup: siler manga eytqan heliqi eng kichik ininglar muxumu? ey oghlum, sanga huda beht ata qilghay dedi. 30 yusup oz inisigha bolghan qaynaq mehir hessiyatini basalmay, kopchilikning aldida un selip yighliwetkudek bolup ketti. xunga, ularning yenidin chiqip, oz hujrisigha kirip birhazaghiche koz yexi qildi. 31 andin, u yuzini yuyup, hessiyatini besip, qaytip kirip, hizmetchilirige tamaq ekirixke buyrudi. 32 yusup ozi yalghuz bir dastihanda, qerindaxliri ayrim bir dastihanda olturdi. ziyapette bille bolghan misirliqlar yene bir dastihanda olturdi. chunki, misirliqlar ibraniylar bilen bir dastihanda olturuxni towen koretti. 33 yusup qerindaxlirini ozige qaritip, chong-kichik tertipi boyiche olturghuzdi. buni korgen aka-ukiliri hang-tang bolghinidin bir-birige qarixip qoyuxatti. 34 yusup ulargha oz dastihinidin tamaq bolup berdi. binyamingha bolsa baxqilarningkidin bex hesse artuq usup berdi. ular yusup bilen bille yep-ichip, intayin huxal boluxti.
1 yusup ghojidarigha: sen ularning tagharlirigha elip keteligudek axliq qachilap, pullirini oz tagharlirigha selip qoy. 2 ularning eng kichikining taghirigha mening kumux jamim bilen oz pulini selip qoy! dep buyruq qildi. ghojidar buyruqqa binaen xundaq qildi. 3 etisi tang seherde, yusupning qerindaxliri exekliri bilen yolgha selip qoyuldi. 4 ular xeherdin chiqip anche yiraqqa barmayla, yusup ghojidarigha: sen derhal ularning keynidin qoghlap berip, ulargha: siler nemixqa yahxiliqqa yamanliq qilisiler? 5 nemixqa hojayinimning kumux jamini oghrilap ketisiler? hojayinim u jamda hem xaras ichidu, hem pal achidu. siler eghir gunah otkuzdunglar! degin, dedi. 6 ghojidar ulargha yetixkende, yusupning sozini dedi. 7 ular: ghojam, bu neme degenliri? keminiliri bundaq ixtin neridur! 8 ozlirige melum, biz hetta otken qetimda tagharlirimizda pullarning barliqini korup, uni qanandin qayturup ekelgen tursaq, hojayiningizning altun-kumuxlirini yene oghrilamtuq? 9 eger ozliri qaysimizning taghiridin jamni tepiwalsila, xu olumge mehkum bolsun. qalghanlirimizmu ozlirining quli bolayli! deyixti. 10 ghojidar: bu sozunglargha qoxulimen. emma, jamni oghrilighan kixinila elip qalimen. qalghanliringlar qaytip ketsenglar bolidu, dedi. 11 buning bilen, kopchilik derhal oz tagharlirini yerge chuxurup achti. 12 ghojidar chongining taghiridin baxlap taki eng kichikiningkigiche inchikilep ahturdi. ahirda, kumux jamni binyaminning taghiridin tepiwaldi. 13 qerindaxlar umidsizlengen halda kiyimlirini yirtixip, yuk-taqlirini exeklirige artip, yene xu xeherge qaytip kelixti. 14 yehuda we qerindaxliri yusupning aldigha qaytip barghinida, yusup tehi oyide idi. ular ozlirini uning aldigha taxlap yerge atti. 15 yusup ulargha: silerning bu neme qilghininglar? manga ohxax yuqiri mertiwidiki bir kixining silerning yurux-turuxunglargha pal achalaydighanliqimni bilmeyttinglarmu? dedi. 16 yehuda jawaben: i aliyliri, biz bu ixqa neme deyeleymiz? uni almiduq, dep qandaqmu ozimizni aqliyalaymiz? huda keminilirining gunahini echip taxlidi. emdi jam chiqqan kixila emes, hemmimiz ozlirining quli bolghaymiz! dedi. 17 yusup ulargha: yaq! hergiz undaq qilmaymen. peqet jamni alghan kixi manga qul bolsun. qalghanliringlar atanglarning yenigha aman-esen qaytip ketinglar, dedi. 18 yehuda yusupning aldigha berip: i aliyliri, ozlirige ehwalni ochuq bayan qiliximgha ruhset qilghayla. ozliri padixah bilen barawer, keminilirige rehim qilghayla! 19 ozliri bizdin: silerning atanglar yaki baxqa qerindaxliringlar barmu? dep sorighanlirida, 20 biz: yaxinip qalghan atimiz we atimiz yaxinip qalghanda tapqan bir kichik inimiz bar. bu inimizning bir qorsaqtin bolghan akisi olup ketken. u ularning anisidin qalghan birdinbir bala, xunga atimiz uninggha bek amraq degeniduq. 21 ozliri biz keminilirige: uni elip kelinglar, oz kozum bilen korey dep tapilighandila. 22 lekin, biz bu balining atisidin ayrilalmaydighanliqini, eger ayrilsa, atimizning choqum olidighanliqini eytqinimizda, 23 ozliri biz keminilirige: kichik ininglarni elip kelmiguche, yuzumge qarighuchi bolmanglar! degenidila. 24 biz atimizning yenigha berip, ozlirining sozlirini yetkuzduq. 25 keyin, u bizni yene axliq ekelixke buyrughanda, 26 biz uninggha: inimiz biz bilen bille barmighuche, biz u kixining yuzige qariyalmaymiz. kichik inimiz biz bilen bille barmisa, bizmu barmaymiz degeniduq. 27 keminilirining atisi bizge: silerge melumki, ayalim rahile manga peqet ikki oghul tughup berdi. 28 ularning biri mendin juda boldi. u mendin ayrilghandin keyin, uni qayta kormidim. u choqum yirtqu haywanlargha yem boldi. 29 eger siler bu oghlumni mendin elip ketip, umu yolda birer kongulsizlikke yoluqup qalsa, qerighinimda hesret chekip, olup ketimen degenidi. 30 emdi oylap baqsila! eger biz bu balini elip ketmisek, keminilirining atisi bu balining qaytip kelmigenlikini korupla, hayatidin ayrilidu. chunki, uning hayati bu balining teqdirige baghliq. 31 atimiz bilen koruxkinimizde, inimiz yoq bolsa, u hesret chekip olup ketidu. uning oluxige biz sewebchi bolghan bolimiz. 32 keminiliri atamgha kepillik berip: eger balini qayturup kelmisem, omurwayet eyiblik bolup ketey degenidim. 33 xunga, i aliyliri, bu bala uchun keminiliri qelip, ozlirige qul bolsun. u bala bolsa akiliri bilen bille qaytip ketsun! 34 eger bu bala men bilen bille ketmise, men atamning yuzige qandaq qariyalaymen? men atamning bundaq bala-qazagha uchrixigha chidap turalmaymen! dedi.
1-2 yusup oz hessiyatini besiwelixqa amalsiz qelip, hizmetkarlirining taxqirigha chiqip turuxini buyrudi. u qerindaxliri bilen yalghuz qalghanda, ozining kim ikenlikini melum qildi- de, xundaq qattiq yighlidiki, uning awazini oyning sirtidikilermu anglidi we anglap qelip, bu hewerni tezdin padixahqa yetkuzdi. 3 yusup ibraniy tilida qerindaxlirigha mundaq dedi: men yusup bolimen! atam salametmu? bu gepni anglighan qerindaxliri hoduqup ketkinidin gep qilalmay turupla qaldi. 4 yusup ularni aldigha chaqirdi. ular uning aldigha kelgende, mundaq dedi: men silerning ininglar, yeni siler misirgha setiwetken yusup bolimen. 5 lekin, siler bu ix uchun ensirep, ozunglarni eyibke buyrumanglar. huda helqning hayatini saqlap qelix uchun, meni awwal bu yerge ewetken. 6 bu yerdiki qehetchilikke emdi ikki yil boldi. yene bex yilghiche teriqchiliq qilghilimu bolmaydu, hosul alghilimu bolmaydu. 7 xunga, silerning neslinglarni saqlap qelix hem hayatinglarni qutquzup qelix uchun, huda chong mojize korsitip meni bu yerge awwal ewetti. 8 demek, meni bu yerge elip kelgen siler emes, belki hudadur. u meni padixahning bax meslihetchisi we misirning bax wezirlikige olturghuzup, putun memliketni idare qilixqa muyesser qildi. 9 siler atamning yenigha tezdin berip, uninggha: oghlingiz yusup: huda meni putun misir dlitining bax weziri qilip tiklidi. siz emdi kechikmey, bu yerge tezdin yetip keling. 10 oghul-qizliringiz, newriliringiz, qoy-kaliliringiz we baxqa putun teelluqatingizni ekelip, goxen wilayiti etrapida manga yeqin olturung. 11 sizning putun aile we mal-waranliringiz bilen achliqtin muxkul ehwalgha chuxup qalmasliqingiz uchun, men sizni baqimen. chunki, qehetchilik yene bex yil dawamlixidu! dedi denglar, dedi. 12 yusup yene: mana, mening kim ikenlikimni siler hemminglar oz kozunglar bilen kordunglar, binyamin senmu, kordung. 13 atamgha misirdiki hormitimning qanchilik yuqiriliqini eytinglar we korgenliringlarning hemmisini yetkuzup, uni tezdin bu yerge elip kelinglar, dedi. 14 u inisi binyaminni quchaqlap, yene qattiq yighlap ketti. inisimu uning boynigha esilip qattiq yighlidi. 15 andin, u yighlighan peti akiliri bilen bir-birlep soyuxup koruxti. xuningdin keyin, qerindaxliri uning bilen sozlixixke baxlidi. 16 yusupning qerindaxlirining misirgha kelgenliki toghrisidiki hewer ordigha yetip kelgende, padixah we hizmetkarliri intayin huxal boluxup ketti. 17 padixah yusupke: qerindaxliringgha eyt, ulaghlirigha mal artip, derhal qanangha qaytip berip, 18 atang bilen barliq aile tawabiatlirini bu yerge elip kelsun. men ulargha misirning eng yahxi zeminini berimen. ular bu yerde bayaxat turmuxtin behrimen bolsun. 19 ulargha yene xunimu eytip qoy: ular atangni we hotun, bala-chaqilirinimu elip kelix uchun, misirdin harwa algha ketsun. 20 ular u yerdiki teelluqatini oylimisun, chunki misir zeminining eng yahxi nersiliri ularning bolidu, dedi. 21 israilning oghulliri bu sozge binaen ix qildi. yusup padixahning emri boyiche ulargha harwa we yolgha yeterlik ozuq teyyarlap berdi. 22 u yene herbir akisigha bir qurdin yengi kiyim sowghat qildi. binyamingha bolsa bex qur kiyim bilen u yuz kumux tengge berdi. 23 u atisigha on hangga exekke misirning eng yahxi mehsulatlirini, yene on mada exekke atisining misirgha kelix yolida istemal qilixigha axliq, nan we baxqa yemekliklerni artip berdi. 24 u qerindaxlirini yolgha selix aldida ulargha yolda jedel-majira chiqarmasliqni tapilidi. 25 ular misirdin chiqip, qanangha atisining yenigha qaytip bardi. 26 ular atisigha: yusup hayat iken! misirning bax weziri boptu! dedi. yaqupning tenliri jughuldap ketti. u ularning sozige ixenmidi. 27 lekin, u ulardin yusupning eytip bergen sozlirini anglap hemde yusupning ozini elip kelixke ewetken harwilirini korup, es- hoxigha keldi. 28 u: boldi! oghlum yusupning hayat ikenlikige emdi ixendim! kozumning ochuqida berip uni korey! dedi.
1 israil putun mal-muluklirini yighixturup, beerxebagha kelip, u yerde atisi ixaq etiqad qilghan hudagha atap qurbanliq qildi. 2 xu keche, uninggha bir ghayibane alamet korunup, huda uni: yaqup, yaqup! dep chaqirdi. lebbey, dep jawas berdi u. 3 huda uninggha: men huda, sening atang etiqad qilghan hudadurmen. sen misirgha berixtin qorqma. chunki, men u yerde sening ewladliringni ulu bir helq qilimen. 4 men sen bilen bille misirgha berip, andin ewladliringni choqum bu zemingha qayturup kelimen. sen alemdin otkende, yusup yeningda bolidu, dedi. 5 yaqup beerxebadin yolgha chiqti. uning oghulliri uni we hotun- balilirini misir padixahi ewetken harwilargha olturghuzup, 6 qananda tapqan mal-waranliri bilen teelluqatlirini elip, misirgha qarap mangdi. xundaq qilip, yaqup putun ewladlirini elip misirgha keldi. 7 oghul- qizliri we oghul-qiz newrilirimu bille bardi. 8 israil depmu atalghan yaqup bilen bille misirgha barghan ewladlirining isimliki towendikiche: yaqupning chong oghli ruben 9 we uning oghulliri: hanuh, pallu, hesron we karmi qatarliqlar. 10 ximon we uning oghulliri: yemuil, yamin, ohad, yakin, sohar we qananliq ayalidin bolghan xaul qatarliqlar. 11 lawiy we uning oghulliri: gerxon, kohat we merari qatarliqlar. 12 yehuda we uning oghulliri: xalah, pares we zerah qatarliqlar. yehudaning yene er we onan degen oghulliri bolup, ular qananda olup ketkenidi. paresning oghulliri: hesron bilen hamul. 13 issakar we uning oghulliri: tolah, puwa, yos we ximron qatarliqlar. 14 zebulun we uning oghulliri: sered, elon we yahlil qatarliqlar. 15 yuqiridikiler leyah paddan-arramda yaqupqa tughup bergen ewladlar bolup, qizi dina bilen jemiy ottuz u neper idi. 16 gad we uning oghulliri: sefon, haggi, xuniy, ezbon, eri, arodi we areli qatarliqlar. 17 axer we uning perzentliri: oghulliri yimna, yixwa, yixwi, beriya we qizi serah. beriyaning oghulliri: heber we malkel idi. 18 yuqiridikiler laban qizi leyahqa dedek qilip bergen zilpa yaqupqa tughup bergen ewladlar bolup, ular jemiy on alte neper idi. 19 yaqupning ayali rahile uninggha ikki oghul tughup bergen bolup, ular yusup bilen binyamin idi. 20 yusup misirda on xehirining rohaniysi potigheraning qizi asenattin manasse we efraim isimlik ikki oghul tapqanidi. 21 binyaminning oghulliri: bela, beker, axbel, gera, naman, ehi, rox, muppim, huppim we arid qatarliqlar. 22 yuqiridikiler rahile yaqupqa tughup bergen ewladlar bolup, jemiy on tot neper idi. 23 dan we uning oghli huxim. 24 naftali we uning oghulliri: yahsiil, guni, yeser we xillem qatarliqlar. 25 yuqiridikiler labanning qizi rahilege dedek qilip bergen bilha yaqupqa tughup bergen ewladlar bolup, jemiy yette neper idi. 26 demek, yaqupning kelinlirini hesabqa almighanda, yaqup bilen bille misirgha barghan oz ewladliri jemiy atmix alte kixi idi. 27 yusupning misirda tapqan ikki oghlini qoxqanda, yaqup jemetining misirdiki nopusi jemiy yetmix kixi boldi. yaqup we uning jemetining misirha yetip kelixi 28 yaqup yusup bilen goxen wilayitide koruxux uchun, yehudani uning yenigha yonilixni uqup kelixke ewetti. yaquplar goxenge kelginide, 29 yusup wezirlik harwisida olturup, atisining aldigha bardi. ular didar koruxux bilenla, yusup atisini quchaqlap uzunghiche yighlidi. 30 israil yusupke: men sening hayat ikenlikingni oz kozum bilen kordum. emdi olup ketsemmu razimen! dedi. 31 andin, yusup qerindaxliri we chong oydikilirige mundaq dedi: men padixahqa silerning qanandin bu yerge kochup kelgenlikinglarni melum qilay. 32 uninggha silerning charwichi ikenlikinglarni, mal-mulkunglarni elip kelgenlikinglarni eytay. 33 padixah siler bilen koruxup, kespinglarni sorisa, 34 uninggha: biz kichikimizdin tartip charwichiliq qilip kelgen. ata-bowilirimizmu charwichi idi denglar. xuning bilen, u silerni oz helqidin ayrip, goxenge orunlaxturidu, dedi. yusupning bundaq deyixidiki sewes, misirliqlar mal baqquchilarni peqet kozge ilmaytti.
1 buning bilen, yusup padixah bilen koruxkili berip, uninggha: atam bilen qerindaxlirim qanandin qoy-kala we putun mal- muluklirini elip bu yerge keldi. hazirche ular goxende turuwatidu, dedi. 2 andin keyin, yusup bex qerindixini tallap, padixah bilen koruxuxke elip keldi. 3 padixah yusupning qerindaxliridin: siler qaysi kesip bilen xughullinisiler? dep soridi. ular jawaben: janabliri, keminiliri ata-bowilirimizgha ohxax, mal beqix bilen tirikchilik qilimiz. 4 qananda qehetchilik eghir bolghachqa, mal baqidighan otlaqmu yoq. xu sewebtin, biz bu yerge kochup kelduq. janabliridin keminilirining goxen wilayitide turuxigha ijazet berixlirini soraymiz, dedi. 5 padixah yusupke: atang bilen qerindaxliring bu yerge keptu. 6 misirning zemini ularning aldida turuptu. ozliri memliketning eng yahxi yerini tallisun. goxende tursimu boliweridu. ularning arisida iqtidarliq kixiler bolsa, mallirimni baxquruxqa qoysangmu bolidu, dedi. 7 keyin, yusup atisi yaqupni ordigha baxlap kelip, misir padixahi bilen koruxturdi. yaqup padixahqa beht-saadet tilidi. 8 padixah uningdin: qanche yaxqa keldingiz? dep soridi. 9 yaqup uninggha: men bu dunyada musapir bolup, bir yuz ottuz yil yaxidim. bu japa-muxeqqetlik hayatimda tehi ata-bowilirimdek uzun omur kormidim, dep jawas berdi. 10 hoxlixix aldida, yaqup yene padixahqa beht tilep, andin chiqip ketti. 11 yusup padixahning emri boyiche atisi bilen qerindaxlirini misirgha orunlaxturdi. u remis xehirining yenidin dletning eng yahxi yerini ulargha zeminliqqa berdi 12 hemde atisi, qerindaxliri we ularning oydikilirige nopusning sanigha qarap, axliq yetkuzup berdi. 13 acharchiliq intayin eghirlixip ketkenliktin, hemme yerde axliq qalmighanidi. misirliqlar bilen qananliqlar achliqtin ajizlap ketti. 14 yusup axliq setip, ularning hemme pullirini yighiwelip ordigha tapxurdi. 15 misir we qanandiki helqning qolidiki pullar tugigende, misir helqi yusupning aldigha kelip, uningdin: pullirimiz tugep ketti. olumdin saqlinip qeliximiz uchun bir amal qilip, bizge axliq yetkuzup bergeyla, dep telep qildi. 16 yusup ulargha: eger pulunglar tugep ketken bolsa, melinglarni axliqqa tegixinglar, dedi. 17 buning bilen, ular mallirini yusupning aldigha elip kelixti. yusup ularning at, exek, qoy, kala we ochkilirige axliq tegixip berdi. xundaq qilip, yusup ularning mal-charwilirining bedilige xu yili ularni axliq bilen teminlidi. 18 keyinki yili, ular yene kelip: i aliyliri, heqiqiy ehwalni yoxurmaymiz. pullirimiz putunley tugidi. mallirimizmu ozlirige otup ketti. hazir bizning tenimiz we yerimizdin baxqa hech nersimiz qalmidi. 19 olumdin saqlinip qeliximizgha bir amal qilghayla! yerlirimizning aq taxlinip qalmasliqi uchun, ozimiz bilen yerimizni axliqqa almaxturup bergeyla. yerlirimiz padixahning bolsun. ozimizmu padixahning quli bolup, uning dehqanchiliqini qilayli. hayat qeliximiz uchun, yerlerni teriximizgha uruqluq bergeyla! dep telep qildi. 20 xundaq qilip, yusup padixah uchun misirning putun zeminini setiwaldi. acharchiliqning eghirliqidin misirliqlar yerlirini setixqa mejbur boldi. netijide, putun yer-zemin padixahqa otup ketti. 21 putun misir helqimu uning quli bolup qaldi. 22 peqet rohaniylarning yerlirila oz qollirida qaldi. ularning yerlirini setixi hajetsiz idi. chunki, ular padixahtin heqsiz axliq alatti. 23 yusup helqqe: men padixah uchun silerni we yer-zeminliringlarni setiwalghanikenmen, u yerge dehqanchiliq qilixinglar uchun uruq berey. 24 hosul waqtida, hosulning bextin birini padixahqa tapxurup, qalghinini ozunglargha we ailenglerge ozuq we uruqluq qilinglar, dedi. 25 ular: i aliyliri, ozliri hayatimizni qutquzup qaldila. bizge xepqet qilip, bizni qulluqqa qobul qilghayla, deyixti. 26 xunga, yusup misirliqlargha dehqanchiliq mehsulatliri hosulining bextin bir qismini padixahqa tapxurux kerek degen qanunni tuzup berdi. bu qanun bugungiche kuchke ige bolmaqta. peqet rohaniylarning yerlirila padixahqa otmidi. 27 israillar misirning goxen wilayitide olturaqlaxti. ular ronaq tepip, ahaliliri hessilep kopeydi. 28 yaqup misirda on yette yil yaxap, bir yuz qiriq yette yil omur kordi. 29 u olux aldida yusupni chaqirtip kelip, uninggha: eger sen mendin razi bolsang, qolungni ikki yotamning astigha qoyup, manga ghemhorluq korsitip, meni misirgha depne qilmasliqqa qesem qilghin. 30 men wapat bolghanda, meni misirdin elip chiqip, ata- bowam depne qilinghan yerge depne qilghin, dedi. yusup atisigha: tapxuruqingizni choqum orundaymen, dedi. 31 israil: undaq bolsa, manga qesem qilghin, dedi. xuning bilen, yusup qesem qildi. israil kariwatning bax teripide bax qoyup, hudagha medhiye oqudi.
1 birmezgildin keyin yusupke atisining aghrip qalghanliqi toghrisidiki hewer yetti. xunga, yusup ikki oghli manasse bilen efraimni elip atisining yenigha bardi. 2 yaqup oghli yusupning kelgenlikini anglap, yatqan ornidin kuchining bariche kuchep turup, aran olturdi. 3 yaqup yusupke: hemmige qadir huda qanandiki luz degen yerde manga korunup, manga beht ata qilghanidi. 4 u manga: men sening ewladliringni kopeytip, ularni nurghun millet qilimen we bu zeminni sening ewladliringgha menggu zeminliqqa berimen degenidi, dedi. 5 yaqup yene: ey yusup, men misirgha kelmeste, sen bu yerde ikki oghul tepipsen. bu ikki oghul, yeni efraim bilen manasse, ruben bilen ximongha ohxax mening oghullirim hesablansun. 6 baxqa bala tapsang, ozungning bolsun. ular kelguside mirashorluq qilidighan yer efraim bilen manassening zemini ichide bolsun. 7 bundaq qiliximdiki meqset, anang rahilening wejidindur. men paddan-arramdin qaytip kelginimde, anang qanan rayonidiki efratagha baridighan yol boyida meni hesrette qaldurup wapat boldi. men uni xu yerdila depne qilghanidim, dedi. efrata hazir beytlehem dep atilidu. 8 israil yusupning oghullirini korup: bu balilar kim? dep soridi. 9 yusup: mening oghullirim. men misirgha kelgendin keyin, huda manga bergen balilar, dep jawas berdi. israil yene: ularni yenimgha ekel, ulargha dua qilay, dedi. 10 israil qerip ketkenliki uchun, kozi torlixip yahxi kormeytti. yusup balilirini uning aldigha elip keldi. israil ularni quchaqlap, soyup qoyup, 11 yusupke: esli seni qayta korimen, dep oylap baqmighanidim. mana emdi huda manga sening oghulliringnimu korsetti! dedi. 12 yusup israilning tizidin ikki oghlini yerge chuxurup, ozi atisining aldida bexini yerge tegkudek egip tezim qildi. 13 yusup efraimni israilning sol yenigha, manasseni ong yenigha turghuzdi. 14 lekin, israil ikki qolini almaxturup, ong qolini kichik newrisi efraimning bexigha, sol qolini chong newrisi manassening bexigha qoyup, 15 yusupke beht tilep, mundaq dua qildi: bowilirim ibrahim bilen ixaq yeqin egexken huda bu ikki newremni behtlik qilghay. meni bugungiche yeteklep kelgen huda ulargha beht ata qilghay. 16 meni putun bala-qazalardin qutquzghan perixte ulargha beht ata qilghay. mening namim, ata-bowam ibrahim bilen ixaqning nami bu balilar arqiliq menggu dawamlaxqay. ular nurghun ewladliq bolup, yer yuzide gullep yaxnighay. 17 yusup atisining ong qolini efraimning bexigha qoyghinini korup, konglide narazi bolghanidi. xunga, u atisining ong qolini efraimning bexidin manassening bexigha yotkep qoymaqchi bolup, 18 atisigha: ata, bu ixingiz toghra bolmidi. chongi bu. ong qolingizni uning bexigha qoyghaysiz! dedi. 19 atisi ret qilip: ey oghlum, bilimen, bilimen. manassening ewladlirimu chong helq bolidu, lekin inisi uningdinmu kuchluk bolidu. inisining ewladliri ronaq tapqan kop hil helqlerge aylinidu! dedi. 20 u kuni, israil ulargha beht tilep, mundaq dua qildi: kelguside israilning ewladliri kixilerge heyrlik dua qilghanda, mundaq desun: huda silerni efraim bilen manassege ohxax behtlik qilghay! xundaq qilip, yaqup efraimni uning akisi manassedin yuqiri orungha qoydi. 21 keyin, israil yusupke: mening alemdin otuxumge az qalghanliqini bilisen. lekin, huda jezmen silerge yar bolup, silerni ata-bowiliringlarning zeminigha qayturup ketidu. 22 men sanga qerindaxliringgha qarighanda bir hesse artuq zemin berimen. u yerni men amorlarning qolidin qilich we oqyayim bilen tartiwalghanidim, dedi.
1 yaqup oghullirini aldigha chaqirip, ulargha mundaq dedi: hemminglar aldimgha kelinglar, silerge du kelidighan ixlarni eytip qoyay! 2 ey oghullirim, hemminglar kelip qulaq selinglar. atanglar israilning sozlirini kongul qoyup tingxanglar. 3 ey ruben, sen tunji oghlumsen, sen ku-qudritimsen. chong bolup tapqan tunji oghlumsen, oghullirim ichide eng ghururluqi we kuchluki sen. 4 biraq, sen kelkundek eqip, tutuq bermiding! sen kichik hotunum bilen bir orunda yetip, korpemni bulghighachqa, emdi katta kixi bolalmaysen. 5 ximon bilen lawiy ittipaqdax bolup, ularning qilichliri rehimsizlik qildi. 6 qoxulmaymen ularning yaman niyitige, qatnaxmaymen ularning suyiqestlik pilanigha, chunki ular derghezepte adem olturup, buqilarning peyini halighiniche kesti. 7 yaghsun lenetler ularning ghezipige, xundaqla rehimsiz ochmenlikige. tarqitiwetermen, chechiwetermen ularni israillarning arisigha. 8 ey yehuda, qerindaxliring seni mahtar. sen duxmenning gelini siqarsen. qerindaxliring sening aldingda bax qoyar. 9 yehuda duxminige yax xirdek etilidu. uni meghlup qilip, qaytip kelidu uwisigha. sozulup yatsa uwisida, kimmu uninggha tegixke juret qilar? 10 yehuda tutar padixahliq engguxtirini, uning ewladliri yurguzer hakimiyetni. keyin, putkul el qoxar tohpe uninggha, putkul helq tezim qilar uninggha. 11 heddi-hesabsiz bay bolghanliqidin u, ghajap qoyuxigha qarimay tehiyining, baghlap qoyar uni eng yahxi uzumge. kiyimlirini yuyar uzum xarabida, esil tonini yuyar uzum xerbitide. 12 uning kozliri musellestin qara. chixliri suttinmu aq. 13 zebulun turar dengiz boyida, u yer keme porti bolar, zemini sidon terepke sozular. 14 issakar goya kuchluk exek bolup, eghilning ichide yatar. 15 korgende u dem elix ornining yahxiliqini we yerining munbetlikini, artip yukning eghirini murisige, qul bolup, japaliq ixqa mejbur bolar. 16 dan israil qebilisidin biri bolar, u oz helqige adil hokum qilar. 17 u yilandek yol boylirida, zeherlik yilandek chighir yollarda, cheqip atning tuyiqini, arqisigha yiqitar atliqlarni. 18 i perwerdigarim, qutquzuxungni kutmektimen! 19 gad qaraqchilarning hujumigha uchrar. lekin, u keynidin hujum qilip, zerbe berer. 20 axerning zemini beeyni mol axliq ambiri bolup, padixahlarni u teminler has lezzetlik tamaqliri bilen. 21 naftali erkin ana keyiktur, u tughar soyumluk bala keyiklerni. 22 yusup mewilik derehtur. u bulaqqa yeqindur. uning xahliri halqip oter tamdin. 23 xiddetlik hujum qilar duxmen owchiliri uninggha, oqyalar dehxetlik etilar uninggha, 24 lekin uning yayi mezmut yenila, uning qolliri kuchluk yenila. tayanghachqa u yaqup etiqad qilghan qadir hudagha, yeni israilning padichisigha, qoram texigha. 25 atang ibadet qilghan huda sanga yardem qilar, hemmige qadir huda seni behtlik qilar. u sanga hasiyetlik yamghur yaghdurup, yerdiki bulaqlarni teqdim qilar. at-kaliliringni hem awutup, ewladliringni hessilep kopeyter. 26 atang hudadin erixken bu beht, qedimki ta choqqiliridinmu, edirliqlardiki bayliqlardinmu buyuktur. mana bu beht-saadet yusupning bexigha, yeni qerindaxliridin tallanghinigha qonar. 27 binyamin goya yirtqu chilbore. u etigini tutqinini yalmap, kechisi oljilarni boler. 28 israilning bu on ikki oghli israil helqining on ikki qebilisining bowiliri boldi. bu sozler yaqupning herbir oghligha qilghan layiq heyrlik duasidur. 29 yaqup oghullirigha mundaq dep tapilidi: ejdadlirimning qexigha ketidighangha az qaldim. siler meni ata- bowilirimning yenigha, yeni hitlardin bolghan efronning etizliqidiki ongkurge depne qilinglar. 30 bu ongkur qanandiki mamrening xerq teripidiki makpelah yezisida bolup, ibrahim u ongkur bilen yerni hitlardin bolghan efrondin yerlik qilix uchun setiwalghanidi. 31 ibrahim we ayali sare u yerge qoyulghan. ixaq we ayali ribeqamu u yerge qoyulghan. men leyahnimu u yerge depne qildim. 32 u yer bilen ongkur hitlardin setiwelinghan bolup, siler meni xu yerge qoyunglar. 33 yaqup oghullirigha bu sozlerni qilghandin keyin, yetipla, nepisi tohtap, ejdadlirining qexigha ketti.
1 yusup atisining jesitige ozini taxlap, hesret bilen yighlap, uning yuzini soydi. 2 keyin, yusup qol astidiki tewiplirigha atisining jesitini momlaxni buyrudi. 3 ular adetliri boyiche qiriq kun ichide jesetni chirixtin saqlax hizmitini tamamlidi. misirliqlar uninggha yetmix kun matem tutti. 4 qariliq tutux mezgili otkendin keyin, yusup padixahning emeldarlirigha: eghir kormisenglar, padixahqa mundaq denglar: 5 atam jan uzux aldida meni ozini qananda teyyarlap qoyghan yerlikke qoyuxumgha qesem qildurghanidi. xuning uchun, manga ijazet berse, u yerge berip atamni depne qilip kelsem, dedi. 6 padixah uninggha: barsun, atisigha bergen qesimi boyiche depne qilsun, dep jawas qayturdi. 7 buning bilen, yusup atisini depne qilghili ketti. padixahning barliq hizmetchiliri, orda emeldarliri we misirdiki kozge korungen erbablar yusup bilen bille berixti. 8 yusupning putun ailisi, qerindaxliri we atisining jemetlirimu uning bilen bille bardi. peqet yusupning kichik baliliri we qoy-kalilirila goxende qalghanidi. 9 uning bilen bille barghanlarning ichide yene jeng harwilirigha olturghanlar we atliqlarmu bar idi. xundaq qilip, ular goya chong bir qoxundek boldi. 10 ular iordan deryasining nerisidiki atad degen yerdiki hamangha kelgende, qattiq yigha-zar qilixti. yusupler u yerde yette kun haza tutti. 11 buni korgen qananliqlar: misirliqlarning depne murasimi nemidegen daghdughiliq deyixkenidi. xunga, bu yerge abel-mizraim menisi misirliqlarning haza tutuxi dep nam qoyuldi. 12 xundaq qilip, yaqupning oghulliri atisining tapxuruqi boyiche 13 uning jesitini qanangha apirip, mamrening xerqidiki makpelahtiki ongkurge depne qildi. bu ongkur ibrahim hit qebilisidin bolghan efrondin qebristanliq uchun setiwalghan etizliqta idi. 14 yusup atisini depne qilip bolup, oz qerindaxliri we depne murasimigha qatnaxqan barliq kixiler bilen bille misirgha qaytip keldi. 15 yusupning atisi olgendin keyin, uning qerindaxliri: eger yusup konglide burun uninggha yamanliq qilghinimiz uchun adawet saqlap, bizdin intiqam alimen dese, qandaq qilimiz? dep oylaxqanidi. 16 xunga, ular bir kixi arqiliq yusupke: atimiz jan uzux aldida, 17 bizge sanga buni eytip qoyuximizni tapilighan: akiliring sanga yamanliq qilip qoydi. ularning gunahini kechurum qiliwet. xuning uchun, sendin bizning hataliqimizni kechurum qilixingni soraymiz. biz bolsaq atang ibadet qilghan hudaning hizmetkarliri, dep soz yetkuzdi. yusup bu sozni anglap yighliwetti. 18 andin, yusupning qerindaxliri uning aldigha berip, bexi yerge tegkuche tezim qilip, mundaq dedi: biz sening qulung bolayli! 19 yusup ulargha: qorqmanglar! men hokum qilip jazalaydighan huda emesmen! 20 siler eslide manga ziyankexlik qilmaqchidinglar, lekin huda nurghun kixilerning hayatini saqlap qelix uchun, yaman ixinglarni yahxi ixqa aylandurdi. bugun mana xunche nurghun kixiler hayat qaldi. 21 siler qorqmanglar. men choqum silergimu perzentliringlarghimu ghemhorluq qilimen, dedi. yusup qerindaxlirigha mehribanliq bilen teselli berip, ularni hatirjem qildi. 22 yusup we uning atisining uruq-jemeti misirda olturaqlixip qalghanidi. yusup bir yuz on yexida alemdin otti. 23 uning omri xunchilik uzun boldiki, u hetta oghli efraimning uchinchi ewladini koruxke muyesser bolghan. yusup manassening oghli makirning oghullirinimu oz qoynigha alghan. 24 u qerindaxlirigha: men alemdin otuxke az qaldim. huda choqum silerge kongul bolup, silerni bu yerdin elip, ibrahimgha, ixaqqa we yaqupqa wede qilip bermekchi bolghan zemingha baxlap baridu, dedi. 25 yusup qerindaxlirigha yene: huda silerge ghemhorluq qilip, silerni u yerge elip ketken waqitta, mening jesitimni bille elip ketixke mening aldimda qesem qilinglar! dedi. 26 yusup bir yuz on yexida misirda alemdin otti. ular uning jesitini chirixtin saqlax uchun momlap, sanduqqa selip qoydi.
1 yaqupning herqaysi oghulliri oz bala-chaqilirini elip, yaqup bilen bille misirgha bardi. uning oghullirining isimliri 2 ruben, ximon, lawiy, yehuda, 3 issakar, zebulun, binyamin, 4 dan, naftali, gad we axer idi. 5 ularning hemmisi yaqupning biwasite ewladliri bolup, jemiy yetmix kixi idi. yaqupning yene bir oghli yusup bu waqitta alliqachan misirda idi. 6 keyin, yusup we uning qerindaxliri hemde barliq zamandaxliri alemdin otti. 7 xundaqtimu, israilning yene bir ismi yaqup ewladliri tez kopiyip, u yerni toldurdi we heli kuchiyip qaldi. 8 keyin, yusupning misir helqige qilghan yahxiliqliridin hewiri bolmighan yengi bir padixah misirda tehtke chiqti. 9 u misirliqlargha: bu israillarning bizge qarighanda kopiyip, bizdinmu kuchiyip ketiwatqanliqigha qaranglar! 10 eng yahxisi aqilane tedbir qollinip, buning aldini eliximiz kerek. undaq bolmighanda, nawada urux partlap qalsa, ular duxmenler bilen birlixip bizge hujum qilip, bu yerdin qechip ketixi mumkin, dedi. 11 buning bilen, misirliqlar israillarni eghir emgekler bilen ezix uchun, emgek nazaretchilirini teyinlidi. ular israillargha padixah uchun pitom we remis isimlik teminlex merkizi qilinghan xeherlerni saldurdi. 12 lekin, misirliqlar israillarni qanche ezgenseri, ular xunche kopiyip, dletning baxqa yerlirigimu tarqaldi. bu sewebtin, misirliqlar israillardin qorqup, 13 ularni tehimu eghir ixlargha saldi. 14 misirliqlar ularni laychiliq, kesek quyux we etiz-eriq ixlirini qilixtek eghir emgeklerge selip, intayin qattiq azablargha duchar qildi. 15 misir padixahi yene sehra we puwa isimlik ikki neper ibraniy tughut anisigha: 16 siler ibraniy ayallirini tughdurghan waqtinglarda, bowaqning oghul yaki qiz ikenlikige qaranglar. eger oghul tughulsa, bowaqni olturuwetinglar; qiz tughulsa, tirik qaldurunglar, dedi. 17 lekin, bu ikki tughut anisi hudagha ihlasmen bolghachqa, padixahning emrige boysunmay, oghul bowaqlarni olturmidi. 18 xunga, padixah ularni chaqirtip: bu silerning neme qilghininglar? neme uchun oghul bowaqlarni olturmidinglar? dep soridi. 19 ular: ibraniy ayalliri misir ayallirigha ohximaydu. ular nahayiti saghlam kelidu. biz yetip barghuche, ozliri tughup bolidu, dep jawas berixti. 20-21 tughut aniliri hudagha ihlasmen bolghanliqi uchun, huda ulargha ghemhorluq qilip, oz aililirini qurux xeripini ata qildi. israillar dawamliq kopiyip, tehimu kucheydi. 22 buning bilen, misir padixahi putun puqralirigha: israillardin tughulghan oghul bowaqlarning hemmisini nil deryasigha taxlanglar, qiz balilarnila tirik qaldurunglar, dep emr qildi.
1 israillarning lawiy qebilisidiki bir kixi oz qebilisidin bolghan birsige nikahlandi. 2 ayali hamilidar bolup, bir oghul tughdi. ana bowaqning chirayliq ikenlikini korup, uni u ay yoxurun saqlidi. 3 u balini zadi yoxuralmaydighan yerge kelgende, qomuxtin bir sewet toqup, uni mom we lay bilen suwap, su otmes qildi we balini sewetke selip, andin sewetni nil deryasi boyidiki qomuxluqqa apirip, yoxurunche sugha qoyuwetti. 4 balining hedisi qandaq ehwal yuz beridikin dep, yiraqtin sewetni kozitip turdi. 5 padixahning qizi derya boyigha sugha chomulgili keldi. uning kenizekliri derya boyida seyle qilixqa baxlidi. tuyuqsiz, melike qomuxluqta bir sewetning turghinini korup qaldi-de, elip kelix uchun has kenizikini ewetti. 6 melike sewetni echip, bir oghul bowaqning yighlap yatqinini kordi. melike uninggha ich aghritip: bu choqum bir ibraniyning bowiqi, dedi. 7 bu chaghda, bowaqning hedisi kelip, melikige: men berip, ibraniylar arisidin siz uchun bowaqni emitidighan bir inikana tepip keleymu? dep soridi. 8 melike: maqul, barghin, dedi. u berip, bowaqning oz anisini chaqirip keldi. 9 melike bu ayalgha: bowaqni oyungge elip ketip, men uchun emit. ix heqqingni berimen, dedi. buning bilen, ayal bowaqni oyige elip ketip emitti. 10 bala heli chong bolghanda, anisi uni melikining aldigha elip bardi. melike uni oz oghli qilip beqiwaldi we men uni sudin tartip chiqiriwalghan dep, uninggha musa ibraniy tilidiki tartip chiqirix degen soz bilen ahangdax degen isimni qoydi. 11 musa chong bolghandin keyin, ibraniy qerindaxlirini yoqlap berip, ularning eghir emgeklerge seliniwatqanliqini oz kozi bilen kordi. arida, u bir misirliqning ibraniy qerindaxliridin birini uruwatqanliqini korup, 12 etrapigha qarap baxqa adem yoqqu dep oylap, heliqi misirliqni olturup, olukini qumgha komuwetti. 13 etisi, musa yene sirtqa chiqip, ikki israilning bir-biri bilen uruxuwatqanliqini kordi. u yolsizliq qilghan birige: nemixqa oz qerindixingni urisen? dedi. 14 heliqi kixi: kim seni bizge baxliq yaki soraqchi bolsun deptu!? sen heliqi misirliqni olturginingdek emdi menimu olturmekchimu? dedi. musa bu gepni anglap qorqup qaldi. u ichide mening qilghan iximni baxqilar jezmen bilip qaptu dep oylidi. 15 padixah bu ixtin hewer tepip, musani olturmekchi boldi. biraq, musa uningdin qechip, midiyan degen dletke bardi. bir kuni, u bir quduqning yenigha kelip olturdi. 16 midiyandiki bir rohaniyning yette qizi bar idi. ular daim atisining qoylirini sughirix uchun bu quduq bexigha kelip, su tartip, oqurlarni tolduruxatti. 17 bundaq waqitlarda, birqanche padichi kelip, ularni qoghliwetetti. bu qetim bolsa, musa ularni qoghdidi we ulargha yardemlixip su tartip berdi. 18 ular atisi reulning yenigha qaytip barghinida, atisi ulardin: bugun ejes burunla qaytip kepsilerghu? dep soridi. 19 ular: bir misirliq bizni padichilarning bozek qilixidin qutuldurdi, hetta biz uchun su tartip qoylirimizni sughirip berdi, dep jawas berixti. 20 atisi qizlirigha: u qeyerde qaldi? uni sirtta taxlap kelgininglar nemisi? uni biz bilen bille tamaq yeyixke chaqirip kelinglar, dedi. 21 musa reulning teklipini qobul qildi we ularning yenida turup qaldi. reul qizi ziporeni uninggha hotunluqqa berdi. 22 zipore bir oghul tughdi. musa men yaqa yurttiki bir musapir idim dep, baligha gerxom u yerde yaqa yurtluq degen soz bilen ahangdax degen isimni qoydi. 23 aridin uzun yillar otkendin keyin, misir padixahimu oldi. israillar yenila eghir emgeklerdin qattiq azas chekip, hudadin yardem tilep, nale-peryad koturuxti. ularning nale-peryad awazi hudagha yetti. 24 huda ularning nale-peryadlirini anglap, ozining ularning ejdadliridin bolghan ibrahim, ixaq we yaquplar bilen tuzgen ehdisini esige aldi. 25 u israillarning echinixliq halitini korup, ulargha intayin ich aghritti.
1 musa qeynatisi, midiyan rohaniysi yetro yene bir ismi reul ning qoyini baqatti. bir kuni, u padisini heydep cholni kesip otup, hudaning teghi sinay teghigha keldi. 2 u yerde perwerdigarning perixtisi tikenliktiki yalqunjap yeniwatqan ot ichidin musagha tuyuqsiz korundi. musa tikenlikte ot yeniwatqan bolsimu, tikenlikning koyup ketmeywatqanliqini kordi. 3 u bu ajayip ixqu, tikenlik nemixqa koyup ketmeydighandu? yenigha berip qarap baqaychu! dep oylidi. 4 musaning yeqinlap kelginini korgen perwerdigar tikenlikning ichidin: musa! musa! dep towlidi. mana men! dep jawas berdi musa. 5 huda uninggha: bu yerge yeqin kelme, choruqliringni salghin. chunki, sen turuwatqan yer muqeddestur. 6 men sening atang, xundaqla ejdadliring ibrahim, ixaq we yaquplar etiqad qilip kelgen huda bolimen, dedi. buni anglighan musa hudagha qaraxqa petinalmay, yuzini etiwaldi. 7 perwerdigar uninggha mundaq dedi: men helqim israillarning misirda harliniwatqanliqini kordum. ularning emgek nazaretchilirining zulmidin qilghan nale-peryadlirini anglidim. ularning azas tartiwatqanliqini bilimen. 8 xunga, men ularni misirliqlarning qolidin qutquzup, sut bilen hesel eqip turidighan bipayan munbet zemingha elip berix uchun chuxtum. u yer qananlar, hitlar, amorlar, periziler, hiwilar we yebuslarning makanidur. 9 helqimning qilghan nale-peryadi quliqimgha anglanmaqta. misirliqlarning ularni qandaq ezgenlikimu koz aldimda turmaqta. 10 xunga, emdi seni misir padixahining aldigha ewetimen. berip, oz helqim bolghan israillarni misirdin elip chiq. 11 lekin, musa hudagha: men misir padixahining aldigha berip, israillarni misirdin elip chiqalaydighan qanchilik chong adem idim? dedi. 12 huda uninggha: men sanga yar bolimen. sen israillarni misirdin elip chiqqandin keyin, siler bu taghqa kelip manga ibadet qilisiler. mana bu mening seni ewetkenlikimning belgisi, dedi. 13 men berip, israillargha: meni bu yerge silerning ejdadliringlar etiqad qilip kelgen huda ewetti desem, ular manga ixenmey: qaysi huda heqqide sozlewatisen? uning nam-xeripi neme? dep sorisa, men neme deymen? dedi musa. 14 huda mundaq dedi: men menggu bar bolghuchi durmen. sen berip, ulargha: meni silerge menggu bar bolghuchi ewetti degin. 15 huda musagha yene: israillargha: menggu bar bolghuchi, yeni ejdadliringlar ibrahim, ixaq we yaquplar etiqad qilip kelgen huda meni yeninglargha ewetti degin. bu, mening mengguluk namim. ewladtin ewladqiche muxu nam bilen eske elinimen. 16 sen berip israillarning aqsaqallirini yighip, ulargha: perwerdigar, yeni silerning ejdadliringlar ibrahim, ixaq we yaquplar etiqad qilip kelgen huda manga korundi. u mening silerge: men misirliqlarning silerge qandaq muamile qiliwatqanliqini kordum. 17 men silerni ularning zulmidin qutulduruxqa wede qildim. men silerni sut bilen hesel eqip turidighan zemingha, yeni qananlar, hitlar, amorlar, periziler, hiwilar we yebuslarning makanigha elip barimen dep yetkuzuxumni eytti degin. 18 aqsaqallar sening sozliringni anglaydu. andin keyin sen ular bilen birlikte misir padixahining aldigha berip, uninggha hemminglar bir eghizdin: perwerdigar ibraniylar etiqad qilip kelgen huda bizge ayan boldi. emdi bizning u kunluk yolni besip, chol-bayawangha berip, perwerdigarimiz hudagha qurbanliq qiliximizgha ijazet bergeysiz denglar. 19 manga melumki, men misir padixahini besim bilen mejbur qilmighuche, u silerge ijazet bermeydu. 20 xunga, men oz qudritimni ixqa selip, helqialem aldida her hil mojizilirimni korsitix arqiliq misirliqlarni jazalaymen. xuning bilen, misir padixahi silerni u yerdin chiqiriwetidu. 21 siler misirdin chiqidighan waqtinglarda, men misirliqlarni silerge mehribanliq korsitidighan qilimen. xunga, siler u yerdin chiqqanda, quruq qol chiqmaysiler. 22 israil ayallarning hemmisi misirliq qoxniliri we qoxnilirining mehmanliridin altun-kumuxtin yasalghan zinnet buyumlar we kiyim-kecheklerni telep qilidu. bu nersiler bilen baliliringlarni yasandurisiler. mana xundaq qilip, misirliqlarning bayliqlirini tartiwalghan bolisiler, dedi.
1 biraq, musa perwerdigargha: israillar manga ixenmey, sozumge qulaq salmay, manga: perwerdigar sanga esla korunmidi dese, qandaq qilimen, dedi. 2 perwerdigar uningdin: qolungdiki neme? dep soridi. tayaq, dep jawas berdi u. 3 perwerdigar uninggha: tayaqni yerge taxla, dep buyrudi. musa uni yerge taxliwidi, u yilangha aylandi. musa uningdin qachti. 4 perwerdigar musagha yene: yilanning quyruqini tut, dep buyrudi. musa yilanning quyruqini tutuwidi, yilan yene tayaqqa aylinip ketti. 5 perwerdigar uninggha: mana bu israillarni perwerdigarning, yeni ularning ejdadliri ibrahim, ixaq we yaquplar etiqad qilip kelgen hudaning sanga korungenlikige ixenduridu, dedi. 6 perwerdigar musagha yene: emdi qolungni qoynunggha sal, dedi. musa qolini qoynigha selip chiqirip qariwidi, qolini mahaw qaplap ketkenidi. 7 andin, perwerdigar: qolungni yene qoynunggha sal, dedi. musa qolini qoynigha selip chiqiriwidi, qoli eslige kelip, bedinining baxqa jaylirigha ohxax haletke kelgenidi. 8 perwerdigar sozini dawamlaxturup: eger ular sanga ixenmise yaki deslepki mojizidin keyin yenila qayil bolmisa, keyinki mojize belkim ularni qayil qilidu. 9 eger bu ikki mojizimu ularni qayil qilalmisa we ularni sozungge qulaq salduralmisa, u chaghda sen nil deryasining suyidin biraz elip, quruq yerge tok. sen xundaq qilghiningda, su qangha aylinidu, dedi. 10 lekin, musa: i igem, meni eyibke buyruma, men ezeldinla sozmen emesmen. sen men bilen sozlexkendin keyinmu yene xu, men mana muxundaq tili eghir ademmen, dedi. 11 perwerdigar uninggha: ademge sozlex qabiliyitini bergen kim? uni sozliyeleydighan-sozliyelmeydighan, angliyalaydighan-angliyalmaydighan, koreleydighan-korelmeydighan qilghan men perwerdigar emesmu? 12 sen beriwer, men sanga sozmenlik ata qilimen. neme deyixing kereklikini men sanga ogitimen, dedi. 13 lekin, musa jawaben: i igem, men sendin otunup qalay, ozung ihtiyar qilghan baxqa birsini ewetkin, dedi. 14 bu sozni anglighan perwerdigar musagha ghezeplinip: sen bilen bir lawiy qebilisidin bolghan harun isimlik bir akang barghu. uning natiq ikenlikini bilimen. u seni qarxi elix uchun alliqachan yolgha chiqti. u seni korse huxal bolup ketidu. 15 sen demekchi bolghanliringni uninggha eyt. men sanga we uninggha sozmenlik ata qilimen. men her ikkinglarning neme qilixinglar kereklikini silerge ogitimen. 16 u sening aghzing bolup, sanga wakaliten halayiqqa soz qilidu. sen bolsang huddi hudagha ohxax uninggha uning neme deydighanliqini ogitisen. 17 bu tayaqni eliwal. chunki, sen uning bilen mojize korsitisen, dedi. 18 xuning bilen, musa qeynatisi yetroning yenigha qaytip kelip, uninggha: mening misirgha qaytip, uruq-tughqanlirimning tehiche hayat yaki hayat emeslikini koruxumge ijazet bergeysiz, dedi. yetro uning telipige qoxulup, uninggha aq yol tilidi. 19 musa tehi midiyandiki waqtida, perwerdigar uninggha: sen misirgha qaytip ket! chunki, seni olturmekchi bolghan adem oldi, degenidi. 20 xuning bilen, musa ayali we balilirini exekke mindurup, misirgha qarap yolgha chiqti. u huda uninggha eliwelixni buyrughan tayaqni qoligha eliwaldi. 21 perwerdigar musaning esige selip yene mundaq dedi: misirgha qaytip barghiningdin keyin, misir padixahining aldida men seni qadir qilghan her hil mojizilerni choqum korsetkin. lekin, men uni helqingni qoyup bermeydighan jahil qilimen. 22 u chaghda, sen misir padixahigha: perwerdigar: israil helqi mening tunji oghlum. 23 oghlumni manga ibadet qilixqa berixtin tosma. ret qilidighan bolsang, sening tunji oghlungni olturimen deydu degin. 24 musa misirgha qaytix yolidiki bir qonalghuda perwerdigar uninggha yoluqup, uning jenini almaqchi boldi. 25 xunga, musaning ayali zipore bir parche otkur qirliq taxni qoligha elip, oghlining hetnilikini kesip, uni musaning putlirigha tegkuzup: sen heqiqeten tokulgen qan arqiliq qutuldurulghan erimsen, dedi. 26 zipore oghlini hetne qilghanliqtin musani tokulgen qan arqiliq qutuldurulghan erim dedi. xuning bilen, perwerdigar musani aman qaldurdi. 27 xu waqitlarda perwerdigar harungha: sen chol-bayawangha berip, musani kutuwal, degenidi. harun yol yurup hudaning teghigha yetkende, musa bilen koruxti we uni soydi. 28 musa perwerdigarning ozige eytqan hemme sozliri we misirda korsitixke buyrughan barliq mojiziler heqqide harungha sozlep berdi. 29 xundaq qilip, musa bilen harun ikkiylen misirgha berip, israil aqsaqallirining hemmisini yighdi. 30 harun perwerdigarning musagha eytqan hemme sozlirini ulargha yetkuzdi hem kopchilikning aldida mojizilerni korsetti. 31 aqsaqallar uning sozlirige ixendi. ular perwerdigarning ozlirige kongul bolgenlikini we zulum ichidiki hayatigha nezer salghanliqini anglighan haman, baxlirini egip hudagha sejde qilixti.
1 xuningdin keyin, musa bilen harun misir padixahi bilen koruxup: perwerdigar, yeni israillar etiqad qilip kelgen huda sizge: helqimning men uchun heyt otkuzgili chol-bayawangha berixigha yol qoy deydu, dedi. 2 misir padixahi ulargha: meni sozige itaet qildurup, israil helqini qoyup berguzgudek qandaq perwerdigar iken u? men perwerdigarni tonumaymen. israillarnimu qoyup bermeymen, dedi. 3 musa bilen harun: ibraniylar etiqad qilip kelgen huda bizge ayan boldi. emdi bizning u kunluk yol besip, chol-bayawangha berip, perwerdigarimiz hudagha qurbanliq qiliximizgha ijazet bersingiz. bolmisa, u bizni kesellik we urux bilen halak qilixi mumkin, dedi. 4 misir padixahi musa bilen harungha: bu neme degininglar! helqning ixigha dehli yetkuzgininglar nemisi? berip ixinglarni qilinglar! 5 israillarning sani nahayiti kop. siler ularning wezipilirini orunlixigha tosqunluq qiliwatisiler, dedi. 6 padixah xu kunila misirliq emgek nazaretchiliri bilen ularning qol astidiki israil ix baxchilirigha buyruq chuxurup: 7 bundin keyin, israillargha kesek quyuxqa burunqidek saman yighip bermenglar! samanni ozliri yighsun. 8 lekin, ular kesek sanini burunqidekla orundisun. bu sanni kemeytixinglargha qetiy bolmaydu. ular hurun, ularning: hudayimiz uchun qurbanliq qilghili beriximizgha ijazet bergeysiz deyixining sewebimu del xu! 9 ularni tehimu eghir ixlargha selinglar. bundaq qilsanglar, ular tinim tapmastin ixlep, yalghan geplerge qulaq selixqa waqitmu chiqiralmaydu, dedi. 10 misirliq emgek nazaretchiliri bilen ularning qol astidiki israil ix baxchiliri berip, israillargha: padixah bizge: bundin keyin, israillargha saman bermenglar, 11 qeyerde saman bolsa, xu yerdin ozliri ekelsun. biraq, kesekning sanidin birnimu kemeytmenglar deydu, dedi. 12 buning bilen, israillar putun misirning hemme jaylirigha berip, engiz samini toplaydighan boldi. 13 emgek nazaretchiliri bolsa her kuni ularni: burun silerge saman berilgen waqittikidekla kop kesek quyisiler dep qistidi. 14 emgek nazaretchiliri misirliqlar teripidin teyinlengen israil ix baxchilirini qamchilap, ularni: nemixqa tunugun we bugun qullargha burunqidek sanda kesek quydurmidinglar? dep soraydighan boldi. 15 xunga, bu ix baxchiliri misir padixahining aldigha berip: janabi aliyliri, qullirigha nemixqa mundaq muamile qilidila? 16 qullirigha saman yetkuzup berilmeywatidu, lekin biz yenila burunqi sanda kesek quyuxqa buyruluwatimiz. hazir qulliri tayaq yewatidu. emeliyette, bular siler misirliqlarning hataliqi, dep nale qilixti. 17 padixah ulargha: herqaysing hurun, hurun nemilersen! perwerdigarimiz uchun qurbanliq qilip kelixke ijazet bergeyla deyixkenliringning sewebimu xu. 18 derhal qaytip berip ixingni qilix! herqaysinggha berilidighan saman yoq. kesekni yenila burunqidek sanda tapxuruxisen, dedi. 19 kesek sanining kemeytilmeydighanliqini anglighan israil ix baxchiliri bexigha chong bala-qazaning kelgenlikini bilixti. 20 ular padixahning yenidin chiqip, taxqirida ozlirini kutup turuwatqan musa bilen harungha: 21 silerning neme qiliwatqanliqinglargha perwerdigar guwah. u silerning edibinglarni bersun. siler bizni padixah we uning emeldarlirining aldida yer bilen yeksan qildinglar. ulargha bizni olturuxke bahane tepip berdinglar, dedi. 22 buning bilen, musa perwerdigarning aldigha berip: i igem, oz helqingni nemixqa bundaq horlaysen? meni bu yerge nemixqa ewetting? 23 men padixahning aldigha berip sening sozliringni yetkuzgendin beri, u helqingge tehimu zulum salidighan boldi. emma, sen ularni hergiz qutquzmiding! dedi.
1 perwerdigar musagha: emdi sen mening padixahqa qilidighanlirimni korisen. u mening zor qudritimning tesiri bilen israillarni qoyup beridu, hetta ularni zeminidin qoghlap chiqiriwetidu, dedi. 2 huda musagha mundaq dedi: men perwerdigardurmen. 3 men burun ejdadliring ibrahim, ixaq we yaquplargha hemmige qadir huda bolup korundum. lekin, men ozumni ulargha menggu bar bolghuchi degen namim arqiliq axkarilimidim. 4 men ular bilen ehde tuzup, ular eyni waqitta musapir bolup turuwatqan qanan zeminini ulargha berixke wede qilghanidim. 5 hazir men israillarning misirliqlarning zulmidin qilghan dad- peryadlirini anglap, oz ehdemni esimge aldim. 6 xunga, sen berip, israillargha munu sozlirimni yetkuz: men perwerdigardurmen. men silerni misirliqlarning eghir emgekliridin azad qilimen, silerni qulluqtin horlukke erixturimen. men zor qudritimni korsitip silerni qutquzimen, misirliqlarni qattiq jazalaymen. 7 silerni oz helqim qilimen. men silerning hudayinglar bolimen. misirliqlarning qulluqidin qutulghan waqtinglarda, bu ixni mening perwerdigaringlar bolghan hudaning qilghanliqini bilisiler. 8 men silerni, ejdadliringlardin ibrahim, ixaq we yaquplargha berixke qesem qilghan zemingha elip barimen. u yerni silerge zeminliqqa berimen. men perwerdigardurmen. 9 musa bu sozlerni israillargha yetkuzdi, lekin eghir qulluq azabidin rohsizlanghan israillar uning sozige qulaq salmidi. 10 perwerdigar musagha yene: 11 sen padixahning yenigha berip, uninggha israillarning misirdin chiqip ketixige yol qoyuxni eytqin, dedi. 12 musa perwerdigarning aldida: sozumge israillar qulaq salmighan yerde, misir padixahi qandaqmu qulaq salsun. uning ustige, men bir tili eghir adem tursam! dep jawas qayturdi. 13 biraq, perwerdigar musa bilen harungha: siler berip, israillar bilen misir padixahigha: huda bizge: israillarni misirdin elip chiqinglar dep emr qildi denglar, dep buyrudi. 14 towendikiler bir qisim israil qebililirining aile baxliqliri. yaqupning tunji oghli rubenning oghulliri: hanuh, pallu, hesron we karmi. ulardin ruben qebilisining tarmaq jemetliri meydangha keldi. 15 ximonning oghulliri: yemuil, yamin, ohad, yakin, sohar we qananliq ayalidin bolghan xaul. ulardin ximon qebilisining tarmaq jemetliri meydangha keldi. 16 lawiyning gerxon, kohat we merari isimlik u oghli bolup, ular lawiy qebilisidiki tarmaq jemetlerning atiliri idi. lawiy bir yuz ottuz yette yil omur kordi. 17 gerxonning libni we ximei isimlik ikki oghli bolup, ulardin lawiy qebilisining tarmaq jemetliri barliqqa keldi. 18 kohatning amram, yishar, hibron we ozzil isimlik oghulliri bolup, kohat bir yuz ottuz u yil omur kordi. 19 merarining mehli we muxi isimlik ikki oghli bar idi. yuqiriqilar lawiy qebilisining tarmaq jemetliridur. 20 amram oz hammisi yokebedni emrige alghanidi. u harun bilen musani tughdi. amram bir yuz ottuz yette yil omur kordi. 21 yisharning korah, nefe we ziykri isimlik u oghli bar idi. 22 ozzilning mixail, elsafan we sitri isimlik u oghli bar idi. 23 harun nahxonning singlisi, amminadabning qizi elixebani emrige aldi. elixeba harungha nadas, abihu, eliazar we itamar isimlik tot oghul tughup berdi. 24 korahtin assir, elqana, abiasaf isimlik u oghul toreldi. ular korah qebilisidiki tarmaq jemetlerning atiliri boldi. 25 harunning oghli eliazar putelning qizliridin birni emrige aldi. u pinihasni tughdi. mana bular lawiy qebilisining aile baxliqliri. 26 perwerdigar teripidin israillarning herqaysi qebililirini top-topi bilen misirdin elip chiqinglar dep emr qilinghanlar del muxu harun bilen musa idi. 27 misir padixahidin israillarni qoyup berixni telep qilghanlarmu mana muxu musa bilen harundur. 28 perwerdigar misirda musagha sozligen waqitta, uninggha: 29 men perwerdigardurmen. sanga qilghan sozlirimning hemmisini misir padixahigha yetkuzgin, degenidi. 30 lekin, musa: men ya sozmen bolmisam, padixah mening sozumge qandaqmu qulaq salsun? dep jawas bergenidi.
1 u waqitta, perwerdigar musagha mundaq degenidi: men seni padixah aldida huddi hudadek qilimen. akang harun bolsa sening peyghembiring bolup, sozliringni padixahqa yetkuzidu. 2 men sanga tapilighan sozlerning hemmisini harungha yetkuz. harun bolsa padixahqa israillarni uning memlikitidin chiqip ketixke yol qoyuxni eytsun. 3 lekin, men padixahni jahillaxturimen. buning bilen, men mojize we karametlirimni misirda koplep korsiteleymen. 4 xundaqtimu, u yenila sozungni anglimaydu. xunga, men qudritimni korsitip, misirliqlargha eghir jazalarni berimen we israillarning herqaysi qebililirini top-topi bilen misirdin elip chiqimen. 5 men qudritimni korsitip ularni jazalap, israillarni ularning yurtidin elip chiqqan waqtimdila, ular mening perwerdigar ikenlikimni tonup yetidu. 6 perwerdigar ulargha qandaq emr qilghan bolsa, musa bilen harun del xundaq ix kordi. 7 ular padixahqa sozligen waqtida, musa seksen yax, harun bolsa seksen u yaxta idi. harunning tayiqi 8 perwerdigar musa bilen harungha: 9 padixah silerge: ozunglarning huda teripidin ewetilgenlikinglarni bir mojize arqiliq ispatlanglar deydu. u chaghda sen musa, harungha: tayiqingni padixahning aldigha taxla degin. tayaq yilangha aylinidu, dedi. 10 musa bilen harun padixahning aldigha berip, perwerdigarning emri boyiche ix kordi. harun tayiqini padixah bilen emeldarlarning aldigha taxliwidi, tayaq yilangha aylandi. 11 padixah derhal ozining alimlirini we sehirgerlirini yighdi. ular sehir ixlitip, xuninggha ohxax ixni qildi. 12 ularning herbiri qolidiki tayaqni yerge taxliwidi, ularmu yilangha aylinip ketti. lekin, harunning yilini ularning yilanlirini yutuwetti. 13 emma, padixah del perwerdigar eytqandek jahilliq qilip, musa bilen harunning sozini anglimidi. 14 perwerdigar musagha: misir padixahi tolimu jahil. u israil helqini qoyup berixni halimaydu. 15 ete etigende, u nil deryasigha baridu. sen derya boyida kutup turup, uning bilen korux. yilangha aylanghan heliqi tayiqingni qolunggha eliwal. 16 sen uninggha mundaq degin: perwerdigar ibraniylar etiqad qilip kelgen huda meni sizge: oz helqimning manga ibadet qilix uchun chol-bayawangha berixigha yol qoy deyixke ewetti. siz baxtin-ahir qulaq salmay keldingiz. 17 xunga, perwerdigar: sen emdi mening qilghan ixlirimdin mening kim ikenlikimni biliwal deydu. qarang, men qolumdiki tayaqni deryadiki sugha ursam, su qangha aylinidu. 18 beliqlar tamamen olidu. derya sesip ketidu. misirliqlar derya suyidin seskinip, uni ichelmeydighan bolup qalidu. dedi. 19 perwerdigar musagha yene: sen harungha: tayiqingni al. qolungni misirdiki herqaysi derya, osteng, sazliq we kollerge qaritip uzat. bu chaghda, misirning hemme yeridiki sular, hetta sogha we tax kuplerning ichidiki sularmu qangha aylinidu degin, dedi. 20 musa bilen harun perwerdigar tapilighan ixlarni beja kelturdi. padixah we uning emeldarlirining aldida musa tayaqni koturup, derya suyige uruwidi, derya suyi xuan qangha aylandi. 21 deryadiki beliqlar oldi. derya suyi sesiq purap, misirliqlar bu suni ichelmeydighan bolup qaldi. misirning hemme yerini qan qaplidi. 22 biraq, padixahning sehirgerlirimu sehir arqiliq ohxax ixni qildi. netijide, del perwerdigar eytqandek, padixah burunqidek jahilliq qilip, musa bilen harunning sozini anglaxni ret qildi 23 we burulupla ordigha kirip ketti. u bu ixqa qilche ehmiyet bermidi. 24 misirliqlarning hemmisi nil deryasi suyini ichelmeydighan bolup qalghachqa, ichidighan su izdep, derya etraplirini kolidi. 25 perwerdigar derya suyini qangha aylandurup, aridin bir hepte otti.
1 uningdin keyin, perwerdigar musagha mundaq dedi: sen yene misir padixahining aldigha berip uninggha: perwerdigar: oz helqimning manga ibadet qilix uchun chol-bayawangha berixigha yol qoy. 2 eger yene ret qilsang sanga eytip qoyayki, putun dlitingni jazalap, zeminingning hemme yerini paqa bilen tolduruwetimen. 3 nil deryasi paqigha tolup ketidu. paqilar deryadin chiqip ordanggha, hujranggha, hetta orun-korpiliringge kiridu. emeldarliringning we puqraliringning oylirige, hetta ochaqlirigha, tengnilirining ichigimu kiriwalidu. 4 sening uchanggha, emeldarliringning we puqraliringning uchisighimu yamixidu deydu dep yetkuzgin. 5 perwerdigar musagha yene: sen harungha: tayaq alghan qolungni misirdiki derya, osteng, sazliq we kollerge qaritip uzat. misir zeminini paqilar bilen qaplitiwet dep eytqin, dedi. 6 buning bilen, harun qolini misirning sulirigha qaritip uzitiwidi, paqilar chiqip misir zeminini qaplidi. 7 biraq, misirdiki sehirgerlermu sehir ixlitip, ohxax ixni qilip misir zeminigha paqa chiqardi. 8 padixah musa bilen harunni chaqirtip, musagha: perwerdigardin u paqilarni mendin we misir helqidin yiraqlaxturuxni tilep dua qil. andin, helqingning perwerdigargha qurbanliq qilix uchun berixigha yol qoyimen, dedi. 9 musa jawaben: bolidu, siz bir waqit belgileng. men sizge, emeldarliringizgha we puqraliringizgha dua qilay. xu chaghda, paqilarning hemmisi silerdin we oyliringlardin ayrilidu. peqet nil deryasidiki paqilardin baxqa paqilarning hemmisi yoqilidu, dedi. 10 padixah uninggha: etila dua qil, dedi. musa: sizning deginingizdek bolsun. buning bilen, siz perwerdigarimiz hudadin baxqa hechqandaq hudaning yoqluqini biling. 11 paqilar sizdin, ordingizdin, emeldarliringizdin we baxqa puqraliringizdin ayrilidu. peqet nil deryasidila paqa qalidu, dedi. 12 xuningdin keyin, musa bilen harun misir padixahining yenidin chiqixti. musa perwerdigardin misir padixahliqigha chuxurgen paqilarni yoqitixni tilep, dua qilip yalwurdi. 13 perwerdigar musaning duasini ijabet qildi. oy, hoyla we etizlardiki paqilarning hemmisi olup tugidi. 14 misirliqlar paqa oluklirini dwe-dwe qilip toplighanidi, putun dlet sesiqchiliqqa toldi. 15 biraq del perwerdigar eytqandek, paqilarning tamamen olgenlikini korgen padixah jahilliq qilip, musa bilen harunning sozige qulaq salmidi. 16 perwerdigar musagha: harungha: tayiqingni yerdiki topigha ur. chang-tozanlar paxilargha aylinip, putun misirni qaplaydu degin, dedi. 17 ular perwerdigarning deginidek qilixti. harun tayiqini yerdiki topigha uruwidi, chang-tozanlar paxilargha aylinip, adem we haywanlarning bedinini qaplap ketti. misir zeminidiki chang-tozanlarning hemmisi paxigha aylinip ketti. 18 sehirgerlermu oz sehirliri bilen paxa peyda qilmaqchi bolghan bolsimu, lekin bu ix ularning qolidin kelmidi. adem we haywanatlarning bedinini paxa qaplap ketti. 19 sehirgerler padixahqa: bu ixni huda qildi! deyixti. biraq del perwerdigar eytqandek, padixah jahilliq qilip, musa bilen harunning sozige qulaq salmidi. 20 andin, perwerdigar musagha mundaq dedi: ete tang seherdila ornungdin turup, padixah derya boyigha chiqqanda uning bilen korux we uninggha: perwerdigar: helqimning manga ibadet qilix uchun berixigha yol qoy. 21 seni agahlandurup qoyayki, eger sen mening helqimni qoyup bermeydighan bolsang, sanga, emeldarliring we puqraliringgha chiwinlar topi ewetimen. oyliringlar chiwinge tolidu we hemme yerni chiwin qaplaydu. 22 lekin, mening helqim israillar yaxawatqan goxen wilayitining ehwalini baxqiche qilimen. u yer chiwinlar topidin haliy bolidu. buning netijiside, mening perwerdigarning bu dlettimu qudretlik ikenlikimni bilisen. 23 men oz helqimni sening helqingdin perqlendurimen. bu mojize ete korulidu deydu dep yetkuzgin. 24 perwerdigar deginini qildi. top-top chiwinlar padixahning ordisigha we emeldarlirining oylirige besip kirip, putun misir zeminini haras qiliwetti. 25 padixah musa bilen harunni chaqirtip, ulargha: barsanglar beringlar! biraq, hudayinglargha qilidighan qurbanliqni muxu dlet ichide qilinglar! dedi. 26 lekin, musa: bundaq qilix toghra bolmaydu. chunki, perwerdigar uchun qilidighan qurbanliqlirimiz misirliqlarni yirgenduridu. eger biz misirliqlarning koz aldida ularni yirgenduridighan qurbanliqlarni qilsaq, ular bizni chalma-kesek qilidu! 27 biz perwerdigarimiz hudaning emr qilghinidek u kunluk yolni besip, chol-bayawangha berip, andin uninggha qurbanliq qiliximiz kerek, dedi. 28 padixah uninggha: chol-bayawangha berip, perwerdigaringlar hudagha qurbanliq qilixinglargha ijazet berey, lekin anche yiraqqa ketmenglar. men uchunmu dua qilinglar, dedi. 29 musa jawaben: men yeningizdin chiqipla perwerdigargha dua qilay. chiwinlar topi etila sizdin, emeldarliringiz we puqraliringizdin ayrilsun. lekin, siz bizni aldap, perwerdigargha qurbanliq qilixqa beriximizgha tosqunluq qilmasliqingiz kerek, dedi. 30 xuningdin keyin, musa misir padixahining yenidin chiqip, perwerdigargha dua qildi. 31 perwerdigar musaning duasini ijabet qilip, chiwinlar topini misir padixahidin, emeldarliridin we puqraliridin ayridi. bir talmu chiwin qalmidi. 32 lekin, bu qetimmu padixah yene jahilliq qilip, israil helqining chiqixigha yol qoymidi.
1 perwerdigar musagha mundaq dedi: sen misir padixahining aldigha berip, uninggha: perwerdigar, yeni ibraniylar etiqad qilip kelgen huda: oz helqimning manga ibadet qilix uchun chol-bayawangha berixigha yol qoy. 2 eger sen ularni qoyup berixni ret qilip yenila tutup turuwalidighan bolsang, 3 seni agahlandurup qoyayki, charwa malliringning hemmisini, yeni at, toge, kala, qoy we ochkiliringni waba kesilige giriptar qilimen. 4 biraq, israillarning charwa mallirini misirliqlarningkidin perqlendurimen. israillarning malliridin birimu olmeydu deydu degin. 5 perwerdigar waqit belgilep: bu mojizini etila korsitimen, dedi. 6 etisi, perwerdigar ozi eytqandek qildi. misirliqlarning charwa mallirining hemmisi degudek waba kesilige giriptar bolup oluxke baxlidi. lekin, israillarning charwa mallirining birimu ziyangha uchrimidi. 7 padixah adem ewetip tekxurtup, israillarning malliridin biriningmu olmigenlikini uqti. xundaqtimu, u yenila jahilliq qilip, israillarning ketixige yol qoymidi. 8 keyin, perwerdigar musa bilen harungha: ochaqtin bir changgal kul eliwelinglar. musa uni padixahning aldida hawagha chachsun. 9 bu kul chang-tozan bolup, misirning hemme yerige tarqilidu. xuning bilen, barliq adem we haywanlarning bedenlirini yiringliq chaqa qaplap ketidu, dedi. 10 buning bilen, ular qollirigha ochaq kulini elip, padixahning aldigha bardi. musa kulni hawagha chachti. netijide, adem we haywanlarning bedenlirini yiringliq chaqa qaplap ketti. 11 hetta sehirgerlermu musagha taqabil turalmidi. chunki, ularning bedininimu baxqa misirliqlarningkige ohxax yiringliq chaqa qaplap ketkenidi. 12 xundaqtimu, perwerdigar teripidin jahillaxturulghan padixah huddi perwerdigarning musagha eytqinidek, musa bilen harunning sozige qulaq salmidi. 13 perwerdigar musagha mundaq dedi: ete tang seherdila padixahning aldigha berip, uninggha: perwerdigar, yeni ibraniylar etiqad qilip kelgen huda: oz helqimning manga ibadet qilix uchun chol-bayawangha berixigha yol qoy. 14 bolmisa, bu qetim men sening we emeldarliring hemde puqraliringning ustige eng eghir balayiapetlerni yaghdurimen. mana xu chaghda, sen alemde mendin baxqa huda yoqluqini bilisen. 15 men qudritimni korsitip, seni we puqraliringni waba kesilige duchar qilip, silerni yer yuzidin yoq qilalayttim. 16 biraq, men undaq qilmidim. eksiche, men qudritimni sanga korsitix we namimni alemge elan qilixtek alahide meqset bilen seni padixahliqqa tiklidim. 17 lekin, sen yenila zorawanliq qilip, helqimni qoyup bermeywatisen. 18 xunga ete muxu chaghda, men misir tarihida elmisaqtin tartip korulup baqmighan qattiq moldur yaghdurimen. 19 hazir sen ademliringge ochuqchiliqtiki charwa malliring we baxqa barliq nersiliringni dalda yerge elip kiriwelixqa emr qil. chunki, ochuqchiliqta qelip qalghan adem we haywanlarning hemmisini moldur urup, halak qilidu deydu degin. 20 perwerdigarning sozige ixengen bir qisim padixah emeldarliri derhal oz qulliri we charwa mallirini dalda yerge elip kiriwaldi. 21 perwerdigarning sozige ixenmigenler bolsa qulliri we charwa mallirini taxqirida qoyuwerdi. 22 perwerdigar musagha: sen qolungni asmangha qaritip uzat! putkul misir zeminidiki insanlar, haywanlar we barliq osumluklerning ustige moldur yaghsun, dedi. 23 musa tayiqini asmangha qaritip koturuwidi, perwerdigar chaqmaq chaqturup, guldurmamilar yangritip, yer yuzige moldur yaghduruwetti. 24 xuning bilen, chaqmaq cheqip, yoghan-yoghan moldurler tokulup chuxti. bu, misir tarihida hazirghiche yuz berip baqmighan eng chong moldur apiti idi. 25 moldur misir zeminidiki ochuqchiliqta turghan nersilerning hemmisini, jumlidin adem, haywan, etizdiki ziraetler we barliq del-derehlerni weyran qiliwetti. 26 peqet israillar yaxaydighan goxen wilayitidila moldur yaghmidi. 27 misir padixahi derhal musa bilen harunni chaqirtip: bu qetim men hataliq otkuzdum, men we puqralirimdin sewenlik otti. perwerdigar adildur. 28 perwerdigargha men uchun dua qilinglar. bizge bu heywetlik guldurmama we moldurler yeter. men silerning ketixinglargha yol qoyay. siler emdi bu yerde turmisanglarmu bolidu, dedi. 29 musa uninggha: men bu xeherdin chiqixim bilenla, qolumni koturup perwerdigardin tilep dua qilimen. guldurmamilar xu haman tinchiydu we moldurmu tohtaydu. xu chaghda, siz dunyaning perwerdigargha mensup ikenlikini bilisiz. 30 lekin, siz we sizning emeldarliringizning perwerdigar hudadin tehiche qorqmaywatqanliqinglar manga melum, dedi. 31 bu, kendirler chechekligen we arpa bax tartqan waqit bolghachqa, moldur ularni haras qildi. 32 peqet bughdaylarla ziyangha uchrimidi, chunki ular tehi bih chiqarmighanidi. 33 musa padixahning yenidin ayrilip, xeherdin chiqip, qolini koturup perwerdigargha dua qildi. guldurmamilar xu haman besiqip, moldur yeghixtin tohtidi. yamghurmu tinchidi. 34 gerche padixah bu ehwallarni korgen bolsimu, lekin u yene gunah sadir qildi. u we uning emeldarliri yenila jahilliq qilixti. 35 del perwerdigar burunla musagha eytqandek, misir padixahi jahilliq qilip, israillarning ketixige yenila yol qoymidi.
1 xuning bilen, perwerdigar musagha: sen misir padixahining yenigha bar. men mojizilerni korsitix arqiliq ku-qudritimni misir helqi arisida dawamliq namayan qilix meqsiti bilen, misir padixahi we uning emeldarlirini jahillaxturdum. 2 bu arqiliq senmu oz perzentliring we newriliringge mening misirliqlarni qandaq jazalighanliqim we ularning arisida qandaq mojizilerni korsetkenlikimni sozlep bereleysen. buning bilen, mening perwerdigar ikenlikimni bileleysiler, dedi. 3 xundaq qilip, musa we harun misir padixahining aldigha berip, uninggha: perwerdigar, yeni ibraniylar etiqad qilip kelgen huda: sen mening aldimda zadi qachanghiche hakawurluq qilisen? helqimning manga ibadet qilixqa berixigha yol qoy! 4 eger yol qoymaydighan bolsang, seni agahlandurup qoyayki, men ete sening zemin tewelikingde cheketke peyda qilimen. 5 cheketkiler topi zeminingni qaplaydu. ularning koplukidin yer-yuzinimu korelmey qalisen. moldurdin aman qalghanlarni, hetta daladiki del-derehlernimu cheketke yep tugitidu. 6 ular sening ordangni, emeldarliring we puqraliringning oylirinimu tolduridu. bundaq qorqunchluq apetni ata-bowiliringmu korup baqmighan deydu, dedi we derhal keynige burulup, misir padixahining aldidin chiqip ketti. 7 padixahning emeldarliri padixahqa: aliyliri, bu ademning bizge weyranchiliq selixigha qachanghiche yol qoyidila? israillarning perwerdigari hudagha ibadet qilixqa berixigha yol qoysila! misirning haras bolghanliqidin hewerliri yoqmu? dedi. 8 buning bilen, padixah musa bilen harunni chaqirtip, ulargha: siler perwerdigaringlar bolghan hudagha ibadet qilix uchun barsanglar beringlar. lekin zadi kimler barmaqchi? dedi. 9 musa jawaben: qeri-yax, bala-chaqa we qoy-kalilirimizni elip, hemmimiz barmaqchi. chunki, biz u yerde heyt otkuzup, perwerdigarimizgha ibadet qilip tentene qilimiz, dedi. 10 padixah ulargha: him! men silerning hotun, bala-chaqiliringlarni elip berixinglargha heqiqeten yol qoyuxum kerek iken-de!? silerni perwerdigaringlar ozi saqlisun! qaranglar, silerning niyitinglarning yamanliqini! 11 qetiy yol qoymaymen! eger silerning telep qilghininglar ibadet qilixqa berix bolsa, undaqta peqet erlerla barsun, dedi. xuningdin keyin, musa bilen harun ordidin qoghlap chiqirildi. 12 xuning bilen, perwerdigar musagha: cheketkiler topini peyda qilix uchun misirning hemme teripige qolungni uzat! cheketkiler misir teweside moldurdin aman qelip osuwatqanlarning hemmisini yep tugetsun, dedi. 13 xuning bilen, musa tayiqini misirning hemme teripige qaritip uzatti. perwerdigar bir keche-kunduz xerq xamili chiqardi. tang atqanda, xamal cheketkilerni elip keldi. 14 cheketkiler top-topi bilen uchup kelip, putun misir zeminining u chetidin bu chetigiche hemme yerge qondi. bunche kop cheketke ezeldin korulup baqmighan bolup, bundin keyinmu koruluxi mumkin emes idi. 15 putun zemin qaridap ketti. cheketkiler moldurdin aman qalghanlarning hemmisini, yeni osumluklerni we del-derehlerning ustidiki mewilerni yep tugetti. putun misir tewesidiki etizliqlarda we del-derehlerde yexilliqtin esermu qalmidi. 16 xunga, padixah derhal musa bilen harunni chaqirtip: silerning perwerdigaringlar bolghan huda aldida hem silerning aldinglarda gunahkarmen. 17 emdi yene birla qetim manga kengchilik qilip, perwerdigaringlar hudadin: misirliqlarni bu ejellik apettin qutquzghaysen dep telep qilghaysiler, dedi. 18 buning bilen, musa padixahning yenidin chiqip, perwerdigargha dua qildi. 19 perwerdigar xerq xamilini qattiq ghers borinigha aylandurup, cheketkilerni qizil dengizgha uchurup ketti. misir diyarida bir danimu cheketke qalmidi. 20 lekin, perwerdigar padixahni yenila jahil qilghachqa, u israillarning chegridin chiqip ketixige yenila yol qoymidi. 21 andin, perwerdigar musagha: sen qolungni asmangha kotur! putun misirni zulmet qarangghuluq qaplaydu, dedi. 22 musa qolini asmangha koturuwidi, putun memliketni u kun zulmet qarangghuluq basti. 23 bu chaghda, misirliqlar bir-birini korelmidi, oyidinmu talagha chiqalmidi. lekin, israillar yaxaydighan yerler bolsa yoruq turdi. 24 padixah musani chaqirtip: siler berip perwerdigaringlargha ibaditinglarni qilinglar. hetta hotun, bala-chaqiliringlarnimu elip barsanglar bolidu. lekin kala, qoy, ochkiliringlar bu yerde qelixi kerek, dedi. 25 musa jawaben: yaq! siz choqum bizning qurbanliq we koydurme qurbanliqigha ixlitidighan mallirimizni elip beriximizgha ijazet berixingiz lazim. 26 biz charwa mallirimizni elip beriximiz kerek, hetta birer tuyaqnimu bu yerde qaldurmaymiz. biz perwerdigargha ataydighan qurbanliqni oz mallirimiz ichidin talliximiz kerek. u yerge barmighuche, perwerdigarimiz hudagha qaysi malni qurbanliq qilixni bilmeymiz, dedi. 27 perwerdigar misir padixahini jahillaxturghachqa, u israillarni yenila qoyup bermidi. 28 padixah musagha: kozumdin yoqal! seni ikkinchi kozum kormisun. yene korunguchi bolsang, jeningni alimen! dedi. 29 musa uninggha: eytqiningiz kelsun. menmu sizni ikkinchi kormeymen, dedi.
1 perwerdigar burun musagha mundaq degenidi: men misir padixahigha we uning puqralirigha eng ahirqi apetni chuxurimen. xuning bilen, u silerni jezmen qoyup beridu. emeliyette, u silerdin teltokus qutulux uchun, silerni u yerdin qoghlap chiqiridu. 2 emdi, sen berip israillargha eytqin. ular misirliq qoxniliriningkige kirip, ularning altun-kumux zinnet buyumlirini sorap alsun. 3 perwerdigar misirliqlarni israillarni yeqin koridighan qilghanidi. padixahning emeldarliri we puqralirini musani ulu adem, dep hormetleydighan qilghanidi. 4 xuning bilen, musa misir padixahigha: perwerdigar: bugun tun yerimida, men misirning hemme yerini kezimen. 5 xu waqitta, tehtte olturghan padixahning tunjisidin tartip taki eng erzimes dedekning tunjisighiche bolghan misirliqlarning tunji oghullirining hemmisi, xundaqla tunji tughulghan mallarmu olidu. 6 xu chaghda, putun misirda elmisaqtin korulmigen we bundin keyinmu korulmeydighan qattiq yigha-zar bolidu. 7 lekin, israillargha yaki ularning mal-waranlirigha hetta itmu qawap qoymaydu deydu. ene xu chaghda, siler perwerdigarning misirliqlar bilen israillarni perqlenduridighanliqini bilisiler. 8 ahirda, emeldarliringning hemmisi aldimgha kelip egilip, mening helqim israillarni bu yerdin elip ketiximni telep qilidu. mana xu chaghda, men bu yerdin ayrilimen, dedi. andin, misir padixahining aldidin derghezep bilen chiqip ketti. 9 perwerdigar musagha: misir padixahi sening sozungni dawamliq ret qiliweridu. xundaq qilip, men misirda tehimu kop mojizilerni korsiteleymen degenidi. 10 musa bilen harun padixah aldida mana xundaq nurghun mojizilerni korsetken bolsimu, lekin perwerdigar padixahni jahillaxturghanliqi uchun, u israillarning chegridin chiqip ketixige yol qoymighanidi.
1 perwerdigar misirda musa bilen harungha mundaq dedi: 2 hazirdin tartip, bu ay siler israil helqi uchun yilning birinchi eyi bolsun. 3 siler mening munu yolyoruqlirimni putun israil helqige ogitinglar: muxu ayning oninchi kuni herbir ailining aile baxliqi oz ailisi uchun hudagha qurbanliq qilixqa bir qoy yaki ochke teyyarlisun. 4 eger ailiside adem az bolup, bir malni yep bolalmisa, uni qoxnisi bilen birlixip qurbanliq qilip, goxini adem sani we istemal miqdarigha qarap teqsim qilsimu bolidu. 5 lekin, qurbanliqqa ixlitilidighan mal bir yaxliq eyibsiz qochqar yaki teke boluxi kerek. 6 putun israil aililiri tallanghan malni muxu ayning on totinchi kunigiche yahxi saqlap, xu kuni kechte soysun. 7 andin, uning qenidin biraz elip, mal yeyilgen oyning ixikining bexi we kexikige surkep qoysun. 8 xu kechisi goxni kawap qilip, achchiq-chuchuk koktat we petir nan bilen yesun. 9 goxni ham peti yaki suda pixurup yemey, putun malni bexidin tuyiqighiche ich baghri bilen qoxup kawap qilip yesun. 10 exip qalghinini etisige qaldurmay, xu kechila koyduruwetsun. 11 goxni yegen waqtinglarda, huddi seperge teyyarlanghandek belinglarni ching baghlap, choruqunglarni kiyip, qolunglargha hasanglarni tutup chapsan yenglar. bu, perwerdigar otup ketidighan kechidur. 12 u kechisi, men putun misirni kezip, meyli adem yaki malning bolsun, tunji erkeklirining hemmisini olturimen. misirning barliq ilahlirining ustidin hokum qilimen. chunki, men perwerdigardurmen. 13 ixik kexekliridiki qan siler turidighan oylerning belgisi. men bu qanlarni korginimde, oyliringlargha kirmey otup ketimen. misirliqlarni jazalighan waqtimda, silerge hechqandaq ziyan-zehmet yetmeydu. 14 perwerdigar mundaq dedi: siler bu kunni hatirilep, her yili muxu kunde perwerdigar uchun heyt otkuzunglar. bu silerning mengguluk orp-aditinglar bolsun. 15 yette kunluk heyt mezgilide petir nan yenglar. heytning birinchi kunila, oyliringlardiki hemirturuchni taxliwetinglar. chunki, bu yette kun ichide hemirturu arilaxturulghan herqandaq yemeklikni yegen adem israillar qataridin chiqiriwetilidu. 16 heytning birinchi we yettinchi kunliri, bir yerge jem bolup ibadet qilinglar. bu ikki kunde, yemeklik teyyarlaxtin baxqa hechqandaq ix qilmanglar. 17 petir nan heyti otkuzup turunglar. chunki, men muxu kuni silerning herqaysi qebililiringlarni top-topi bilen misirdin elip chiqimen. petir nan heytini otkuzux silerning mengguluk orp-aditinglar bolsun. 18 her yili birinchi ayning on totinchi kuni kechqurundin baxlap yigirme birinchi kuni kechqurunghiche, petir nan yenglar. 19 bu yette kun ichide oyliringlarda hemirturu bolmisun. hemirturu arilaxturulghanliki herqandaq yemeklikni yegen kixi, meyli bu yurtning adimi yaki yaqa yurtluq bolsun, mening helqim qataridin chiqiriwetilidu. 20 qeyerde boluxunglardin qetiynezer, hemirturu arilaxturulghan herqandaq yemeklikni yemey, petir nan yenglar. 21 musa putun israillarning aqsaqallirini chaqirip, ulargha mundaq dedi: herbir aile birdin mal tallap, uni otup ketix heytining meli supitide soysun. 22 qollirigha bir tutam lepekgul elip, dastiki qurbanliq qilinghan malning qenigha chilap, uni ixiklirining bexi we kexikige surkisun. etisi etigengiche, hechkim ixiktin chiqmisun. 23 chunki, perwerdigar misirliqlarni halak qilix uchun bu zeminni kezidu. u ixik bexi we kexikidiki qanni korginide, haras qilghuchi perixtining oyliringlargha kirip silerni olturuxige yol qoymaydu. 24 siler we ewladliringlar bu qaidige menggu emel qilinglar. bu silerning mengguluk orp-aditinglar bolsun. 25 siler perwerdigar berixke wede qilghan zemingha barghininglardimu, bu heyt murasimigha emel qilinglar. 26 eger perzentliringlar silerdin: bu qandaq murasim? dep sorisa, 27 siler: bu otup ketix kunini hatirilex uchun, perwerdigargha atilip qilinghan qurbanliq murasimidur. chunki, perwerdigar misirda misirliqlarning jenini alghan kechide, u biz israillarning oyliridin otup ketip, aililirimizni saqlap qalghan. denglar. israillar bu sozlerni anglap, baxlirini egip hudagha sejde qilixti. 28 andin, ular berip, perwerdigarning musa bilen harungha qilghan emri boyiche ix kordi. 29 xu kuni yerim kechide, perwerdigar tehtte olturghan padixahning tunjisidin tartip taki eng erzimes zindandiki mehbuslarning tunjisighiche bolghan misirliqlarning tunji oghullirining hemmisining jenini aldi, xundaqla tunji tughulghan mallarnimu olturdi. 30 u keche, misir padixahi, uning emeldarliri we putun memliket puqraliri ornidin turup, qattiq yigha-zar qilixti. chunki, adem olmigen birmu aile yoq idi. 31 u keche, misir padixahi musa bilen harunni chaqirtip, ulargha: derhal ketinglar! siler hemme israillarni baxlap, yurtumdin tez chiqip ketinglar. telipinglar boyiche berip perwerdigaringlargha ibadet qilinglar. 32 kala, qoy, ochkiliringlarnimu elip ketinglar. mangimu heyrlik dua qilip qoyunglar, dedi. 33 misirliqlar israillarni oz yurtidin chapsan ketixke aldiratti. ular: siler chiqip ketmisenglar, biz olup tugeydikenmiz, deyixti. 34 xuning bilen, israillar petir hemirlarni tengnilerge selip, kiyim-kechekliri bilen yogep, murisige qoyup elip mengixti. 35 ular yene musaning tapilighini boyiche misirliqlardin altun- kumux zinnet buyumlar we kiyim-kecheklerni sorap elixti. 36 perwerdigar misirliqlarni israillarni yeqin koridighan qilip qoyghanidi. xunga, ular misirliqlardin neme sorisa, xuni berdi. xundaq qilip, israillar misirliqlarning bayliqlirini elip ketti. 37 israillar remis xehiridin sukkot xehirige qarap piyade yolgha chiqqinida, ayallar bilen balilarni hesabqa almighanda, peqet erlerla alte yuz ming kixi idi. 38 kopligen yat qebililiklermu ulargha qoxulup, nurghun kala-qoylirini elip bille mengixti. 39 ular misirdin elip kelgen hemirlardin petir nan qildi. chunki, ular misirdin tez chiqip ketixke mejbur bolghachqa, hemir kopturup, yemeklik teyyarliwelixqa ulgurelmigenidi. 40 israillar misirda jemiy tot yuz ottuz yil turdi. 41 del tot yuz ottuz yil toxqan kuni, perwerdigarning helqi israillarning herqaysi qebililiri misirdin chiqti. 42 xu kuni kechide, perwerdigar ozi ularni misirdin muhapizet qilip elip chiqqanidi. xunga, israillar bu kechini perwerdigargha atap, ewladtin ewladqiche her yili hatirileydighan boldi. 43 perwerdigar burun musa bilen harungha mundaq degenidi: otup ketix heytining qaide-tuzumliri munulardin ibaret: otup ketix heytining qurbanliq goxini yat qebililikler yemisun. 44 lekin, ozunglar setiwalghan hem hetne qildurghan qullar yese bolidu. 45 oyunglarda waqitliq turuwatqan yatlar we chakarlar uni yese bolmaydu. 46 qoyning goxi taxqirigha elip chiqilmay, oyning ichidila yeyilsun. qoyning bir tal songikimu sundurulmisun. 47 putun israil helqi bu qaide-tuzumlerge riaye qilsun. 48 eger aranglarda olturidighan yat qebililikler perwerdigargha ibadet qilay dep, bu heytni otkuzuxni halisa, aldi bilen oz ailisidiki putun erlerni hetne qildursun. xundaq qilghanda, ular israillargha ohxax, bu heytni otkuzeleydu. lekin, hetne qilinmighanlar qoyning goxini yemisun. 49 meyli israillar bolsun, meyli israillar arisida olturidighan yat qebililikler bolsun, hemmisi mana xu qaide-tuzumlerge emel qilixi lazim. 50 israillar perwerdigarning musa bilen harungha buyrughan qaide- tuzumlirige emel qildi. 51 perwerdigar mana xu kuni israillarning herqaysi qebililirini misirdin elip chiqti.
1 perwerdigar burun musagha: 2 siler tunji oghlunglarni we tunji tughulghan erkek malni manga atanglar. chunki, israillarning tunji oghulliri we tunji tughulghan erkek malliri manga mensuptur, degenidi. 3 musa israil helqige mundaq dedi: bu kunni esinglarda ching tutunglar. chunki, bu kun siler qulluqta yaxighan misir zeminidin yolgha chiqqan kun. bu kun perwerdigar zor qudriti bilen silerni u yerdin elip chiqqan kundur. xunga, siler her yili bu kuni hemirturu arilaxturulghan herqandaq yemeklikni yemenglar. 4 siler misirdin yolgha chiqqan bu kun, ziraetler bih chiqarghan bax bahardiki bir kundur. 5 perwerdigar silerni qananlar, hitlar, amorlar, hiwilar we yebuslarning zeminlirigha elip barghandin keyin, siler her yili muxu waqitta bu kunni mubareklep heyt otkuzunglar. chunki, sut we hesel eqip turidighan bu munbet zeminni perwerdigar silerge beridighanliqi toghrisida ejdadliringlargha qesem bergen. 6 heyt mezgilide, yette kungiche petir nan yenglar. yettinchi kuni, perwerdigar uchun alahide ibadet murasimi otkuzunglar. 7 bu yette kun ichide petir nan yenglar. aranglarda, hetta zemin tewelikinglardimu hemirturu bolmisun. 8 heyt kunliri, siler perzentliringlargha bu heytning silerning misirdin ayrilghan waqtinglarda perwerdigar korsetken putun mojizilerni eslex uchun otkuzulidighanliqini chuxendurunglar. 9 perwerdigarning yolyoruqlirini hemixe eghizdin chuxurmeslikinglar uchun, bu heyt huddi qolunglargha yaki pexanenglargha chekip qoyulghan belgidek, silerge eslitip turidu. chunki, perwerdigar zor qudriti bilen silerni misirdin elip chiqti. 10 xunga, siler her yili men belgiligen muxu waqitta bu heytni otkuzunglar. 11 perwerdigar silerge we silerning ejdadliringlargha wede qilghinidek, u silerni qananliqlarning zeminigha elip kelip, u yerni silerge teqdim qilghandin keyin, 12 siler tunji tughulghanni perwerdigargha atixinglar lazim. putun tunji oghul we charwa mallarning tunjisi perwerdigargha mensup bolsun. 13 siler tunji erkek teheyning ornigha qoy qurbanliq qilsanglarmu bolidu. eger undaq qilmisanglar, teheyning boynini sundurup qurbanliq qilinglar. lekin, tunji oghulliringlarni choqum bedel berip qayturuwelinglar. 14 kelguside oghulliringlar: buning menisi neme? dep sorisa, siler: perwerdigar zor qudriti bilen bizni misirdiki qulluqtin qutuldurup chiqqan. 15 u chaghda, misir padixahi jahilliq qilip, bizni chegridin chiqarmighanidi. xunga, perwerdigar misirliqlarning tunji oghullirini we haywanlirining tunji erkek balilirini halak qildi. xu sewebtin, biz putun charwa mallirimizning tunji erkek balilirini perwerdigargha atap qurbanliq qilimiz. biraq, tunji oghullirimizni bedel berip qayturuwalimiz. 16 bizning bu qaidige emel qiliximiz huddi qolimizgha yaki pexanimizge chekip qoyulghan belge melum nersini bizge eslitip turghangha ohxax, bizningmu perwerdigarning zor qudriti bilen bizni misirdin elip chiqqanliqini eslep turuximiz uchundur dep jawas beringlar. 17 misir padixahi israillarni qoyup bergen waqitta, gerche ularning filistinlikler zemini bilen mengixi menzilge yeqin bolsimu, huda ularni u yolgha baxlimidi. chunki, huda: helqim jengge uchrap qalsa, belkim puxayman qilip, misirgha qaytip ketixi mumkin dep oylighanidi. 18 xuning uchun, huda ularni yiraq yol bilen choldin otkuzup, qizil dengiz terepke baxlap mangdi. israillar misirdin chiqqanda, qorallinip jengge teyyar bolup mangghanidi. 19 musa yusupning jeset-songikinimu elip mangdi. chunki, yusup oz qan-qerindaxliri bolghan israilning oghulliri aldida: huda silerni choqum qutquzidu. xu chaghda, siler choqum mening jeset-songikimni bille elip ketinglar dep, ularni qesem qildurghanidi. 20 israillar sukkot xehiridin chiqip, cholning boyidiki etam degen yerde chedirlirini tikti. 21 perwerdigar kunduzi bulut tuwruki arqiliq ulargha yol baxlisa, kechisi ot tuwruki arqiliq ularning yolini yorutti. xundaq qilip, ular keche-kunduz mangalaydighan boldi. 22 perwerdigar kunduzi bulut tuwrukini, kechisi ot tuwrukini helqtin ayriwetmidi.
1 perwerdigar musagha: 2 sen israillargha eytqin, ular keynige burulup, migdol xehiri bilen dengiz ariliqidiki pi-hahirot degen yerning yenida qonup, chedirlirini baal-sefongha qaritip dengiz boyida tiksun. 3 buning bilen, misir padixahi israillar aylinip yurup, ahir yoldin adixip, cholde qamilip qaldi dep oylisun. 4 men uni jahillaxturimen. xuning bilen, u silerning keyninglardin qoghlaydu. u chaghda, men misir padixahi bilen uning qoxunini yengimen-de, hemme adem mening qanchilik ulughluqumni bilidu. misirliqlarmu mening perwerdigar ikenlikimni tonup yetidu, dedi. israillar hudaning buyrughini boyiche u yerde chedirlirini tikti. 5 misir padixahi israillar qechip ketti degen hewerni anglap, emeldarliri bilen bille qararini ozgertip: biz neme uchun xunche ehmeqliq qilduq? biz israillarning qechip ketixige yol qoyup, nurghun quldin mehrum qaptuq! deyixti. 6 xuning bilen, misir padixahi xahane jeng harwisini teyyar qildurup, qoxunini baxlap yolgha chiqti. 7 misirdiki barliq jeng harwiliridin sirt, u yene tallanghan alte yuz jeng harwisinimu elip mangdi. herbir jeng harwisining lexker baxliqi bar idi. 8 perwerdigar misir padixahini jahillaxturdi. buning bilen, padixah misirdin zeper bilen chiqip ketiwatqan israillarning keynidin qoghlidi. 9 misir qoxuni, jumlidin jeng harwiliri, atliq lexkerler we piyade lexkerler israillarni taki qizil dengiz boyidiki ular chedir qurghan jayghiche tohtimay qoghlap bardi. u yer pi-hahirotning yenida bolup, baal- sefonning qarxi teripide idi. 10 israillar misir padixahi we uning qoxunining ularni qoghlap kelgenlikini korux bilen intayin qorqup, perwerdigargha peryad qildi. 11 ular musagha: bizni misirdin bu yerge elip kelginingiz nemisi? bizni chol- bayawanda olsun demekchimusiz? ejeba, misirda biz yatqudek gormu tepilmasmidi? 12 oz waqtida, biz sizge: boldi qiling, misirda qul bolsaq bolayli demigenmiduq?! qul bolux haman cholde olgendin yahxi emesmidi?! deyixti. 13 biraq, musa ulargha: qorqmanglar, tewrenmenglar! bugun siler perwerdigarning silerni qandaq qutquzidighanliqini korisiler. siler bugun korgen misirliqlarni ikkinchi kormeysiler. 14 perwerdigar siler uchun jeng qilidu. siler xuk turunglar, dep jawas qayturdi. 15 perwerdigar musagha: manga yelinma! israillargha: menginglar dep buyrughin. 16 andin, tayiqingni dengizgha qaritip xiltighin. xundaqta, dengiz suyi ikkige bolunidu-de, israillar quruq yerdin mengip oteleydu. 17 men misirliqlarni jahillaxturimen. xuning bilen, ular silerning arqinglardin qoghlaydu. buning bilen, men misir padixahi, uning lexkerliri, jeng harwiliri we atliq lexkerliri ustidin ghelibe qilimen. xundaq qilip, hemme adem mening qanchilik ulughluqumni bilidu. 18 men ularni meghlup qilghinimda, ular mening perwerdigar ikenlikimni bilidu, dedi. 19 israillarning aldida yol baxlap mengiwatqan hudaning perixtisi emdi ularning keynige otti. bulut tuwrukimu keynige otup, 20 misirliqlar bilen israillarning otturisigha berip tohtidi. bulut misirliqlargha qarangghuluq chuxurdi, lekin israillarni yorutti. xunga, misir qoxuni israillargha kechiche yeqin kelelmidi. 21 musa dengizgha qolini xiltidi. perwerdigar bir keche qattiq xerq xamili chiqirip, dengiz suyini keynige yandurdi. dengiz suyi ikkige bolunup, quruqluq peyda boldi. 22 israillar dengiz otturisidiki quruqluqtin mengip, dengizdin otti. sular egiz tamdek koturulgen halda ularning ikki teripide turatti. 23 misirliqlar, jumlidin padixahning jeng harwiliri we atliq lexkerliri ularni qoghlap, dengizdiki quruq yolgha kirdi. 24 tang suzuley degende, perwerdigar ot we bulut tuwruki ichidin misir qoxunigha qarap, ularni qalaymiqan qiliwetti. 25 ularning jeng harwilirining chaqliri chuxup qelip, ular dawamliq mengixqa amalsiz qaldi. misirliqlar: perwerdigar israillargha yardem qilip, bizni meghlup qildi. tez qachayli! deyixti. 26 perwerdigar musagha: dengizgha qolungni uzat, bolungen su eslige kelsun. misirliqlar we ularning jeng harwiliri, atliq lexkerliri sugha gherq bolsun, dedi. 27 bu, tang atqan waqit bolup, musa qolini dengizgha qaritip xiltidi. buning bilen, su yene eslige qaytti. misirliqlar ikki tereptin keliwatqan suning ichidin qachti. lekin, perwerdigar ularni dengizda halak qiliwetti. 28 dengiz suyi eslige qaytip, israillarni qoghlighan putun jeng harwiliri, atliq lexkerler we putun misir qoxunlirining birinimu qaldurmay gherq qiliwetti. 29 lekin, israillar quruq jay bilen dengizdin otkende, su huddi ikki tamdek koturulup, ikki terepke bolundi. 30 israillar dengiz boyida misirliqlarning jesetlirini korginide, perwerdigarning ozlirini ularning qolidin qutquzghanliqini bildi. 31 israillar perwerdigarning zor qudriti bilen misirliqlarni meghlup qilghanliqini korup, perwerdigardin qorqti we uninggha ixendi. uning hizmetkari bolghan musaghimu ixendi.
1 xu chaghda, musa bilen israillar perwerdigarni medhiyilep, mundaq nahxa eytti: perwerdigargha hemdusana eytimen, chunki u xanliq ghelibe quchti, jeng harwiliri we atliqlarni dengizgha gherq qildi. 2 perwerdigar mening qudritim, mening nahxam, u meni qutuldurdi. u mening hudayimdur, xunga mahtaymen uni, u atam ibadet qilghan hudadur, xunga medhiyileymen uni. 3 perwerdigar jengchidur, menggu bar bolghuchi uning nami, 4 dengizgha gherq qildi u misir qoxunini hem jeng harwilirini, qizil dengizgha gherq qildi u ularning aliy lexker baxliqlirini. 5 chongqur dengiz yutti ularni, ular taxtek dengizgha chokti. 6 sening ong qolung, i perwerdigar, qudrette kamal tapti, xunga sen, i perwerdigar, tarmar qilding reqibingni. 7 cheksiz heywiting yer bilen yeksan qildi sanga qarxi chiqqanlarni, qehr-gheziping samandek ortidi ularni. 8 kuchluk tiniqingdin sular tamdek tiklinip, dengiz tegi quruqluqqa aylandi. 9 duxmen: ularni qoghlap tutimen dep jar saldi. mal-mulkini olja elip, qilichlap yoqitip derdimni alimen dedi. 10 biraq, u chaghda sen boran chiqirip, dengizgha gherq qilding ularni. ular goya qoghuxundek, suning tegige chokti. 11 i perwerdigar, alemde nede bolsun sendek bir ilah? kimde bolsun sendikidek heywet, ulu xan-xerep? kimmu sanga ohxax, korsitelisun mojize-karamet? 12 ong qolungni sozghaniding, zemin yutti reqibingni. 13 mehring bilen yetekleysen qutuldurghan helqingni, muqeddes makaninggha baxlap kelisen qudriting bilen ularni. 14 bularni anglisa titirek basar jimi alemni, wehime basar filistin helqini. 15 idomning emirliri qorquxup keter, moabning baturlirini hem titrek basar. qananliqlarmu wehimige chuxer, 16 ulargha dehxet wehime chuxer. korginide, i perwerdigar, zor qudritingni, qulluqtin qutquzghan helqing otup bolghuche ular aldidin, ular tengirqap turuxup qalar. 17 baxlap kelip ularni oz teghinggha, u yerde ularni kochet qilip yetixturersen. sen perwerdigar tallighan makandur u, muqeddes turalghuni u yerde salarsen. 18 ebedilebed padixah bolghaysen, i perwerdigar! 19 misirning jeng harwiliri we atliq lexkerliri dengizdiki quruq yolgha kirgende, perwerdigar dengiz suyini birlexturup, ularni sugha gherq qiliwetkenidi. biraq, israillar bolsa dengizning otturisidiki quruq yerdin mengip, dengizdin otup ketkenidi. 20 harunning hedisi meryem peyghember qoligha dap tutqanidi, nurghun ayallarmu uning bilen bille dap chelip, ussul oynaxti. 21 meryem hudani medhiyilep, ulargha mundaq nahxa eytip berdi: perwerdigargha hemdusana bolghay, chunki u xanliq ghelibe quchti. jeng harwiliri we atliqlarni dengizgha gherq qildi. 22 keyin, musa israillarni qizil dengizdin baxlap, xur cholige elip keldi. ular cholde uda u kun mengip, su tapalmay, 23 ahir marahqa yetip keldi. u yerning suyi achchiq bolup, ichkili bolmaytti. xunga, u yer marah achchiq degen menide dep ataldi. 24 halayiq musadin: neme ichimiz? dep, uninggha naraziliq bildurdi. 25 musa perwerdigargha yelinip telep qilghanidi, perwerdigar uninggha bir xahni korsetti. u xahni sugha taxlighanidi, achchiq su ichkili bolidighan tatliq sugha aylandi. perwerdigar ularni sinax uchun, u yerde ulargha oz telep we xertlirini elan qildi. 26 perwerdigar: eger siler perwerdigar huda bolghan mening sozumge qulaq selip, mening nezirimdiki durus ixlarni qilip, mening emr- permanlirimgha toluq emel qilsanglar, u chaghda men misirliqlargha kelturgen kesellerni silerge kelturmeymen. men silerge xipaliq beridighan perwerdigardurmen, dedi. 27 andin keyin, ular elim degen yerge yetip keldi. u yerde on ikki bulaq, yetmix tup horma derihi bar idi. xunga, ular su boyida chedirlirini tikti.
1 putun israillar elim degen yerdin yurup ketti. ular misirdin ayrilip bir yerim aydin keyin, elim bilen sinay teghining ariliqidiki siyn cholige yetip bardi. 2 cholde ular musa bilen harungha naraziliq bildurup, 3 ulargha: perwerdigar bizni misirda olturuwetken bolsimu bolar iken. u yerde hechbolmighanda qazanni choridep olturup, gox we baxqa yemekliklerni toyghudek yeyttuq. lekin, siler bizni cholge elip kelip, bu yerde achliqtin olturmekchi boluwatisiler, deyixti. 4 buning bilen, perwerdigar musagha: men asmandin yemeklik yaghdurimen. israillar her kuni chiqip, xu kunluk ozuqini yighiwalsun. bu arqiliq men ularni sinap, ularning yolyoruqlirimgha itaet qilghan-qilmighanliqigha qaraymen. 5 her heptining altinchi kuni kelgende, ular ikki kunluk ozuqini yighiwalsun, dedi. 6 xunga, musa bilen harun israillargha: bugun keche, silerni misirdin elip chiqquchining perwerdigar ikenlikini bilisiler. 7 ete etigende, perwerdigarning ulughluqini korisiler. renjigenlikinglar uning quliqigha yetti. silerning naraziliqinglar uninggha qaritilghandur. bizge qarxi naraziliq bildurgudek biz kim iduq? 8 perwerdigar kechte silerge gox beridu. etigende silerni toyghudek nan bilen teminleydu. chunki, u silerning renjigenlikinglarni anglidi. silerning bizdin renjigininglar, emeliyette perwerdigardin renjigenlikinglardur! dedi. 9 andin, musa harungha: sen berip, putun halayiqqa: perwerdigarning aldigha yighilinglar, chunki u silerning naraziliqinglarni anglidi degin, dedi. 10 harun putun halayiqqa gep qiliwatqan waqtida, ular chollukke qariwidi, perwerdigarning parlaq nurining bulutlar arisida jewlan qilip turghanliqini kordi. 11 xu chaghda, perwerdigar musagha mundaq dedi: 12 men israillarning renjigenlikini anglidim. sen ulargha: huda: kechqurun gox, etigende toyghudek nan yeysiler. buning bilen, siler mening perwerdigaringlar huda ikenlikimni bilisiler dedi, degin. 13 kechqurun, san-sanaqsiz bodune uchup kelip, putun qarargahni qaplidi. etisi seherde qarargahning etrapidiki yer yuzige xebnem chuxkenidi. 14 xebnem parlanghandin keyin, chollukning yer yuzide nepiz bir qewet qirodek nerse korundi. 15 israillar buning neme ikenlikini bilixelmey, bir-biridin: bu nemidu? dep soraxti. musa ulargha: bu bolsa perwerdigar silerge ata qilghan yemeklik. 16 perwerdigar herbiringlarni oz ehtiyajigha qarap, herbir aile kixi bexigha ikki qachidin yighiwalsun, dep buyrughan, dedi. 17 israillar hudaning emri boyiche ix kordi. beziler koprek yighiwaldi, beziler azraq yighiwaldi. 18 koprek qiro yighiwalghanlarning exip qalmidi, az yighiwalghanlarningmu kemip qalmidi. hemmeylenning yighiwalghini oz ehtiyajigha delmudel idi. 19 musa ulargha: yemeklikni ikkinchi kunige axurup qoyuxqa ruhset yoq, dedi. 20 lekin, beziler musaning sozini anglimay, etisi etigenge biraz axurup qoydi. biraq, axurup qoyulghan yemeklikning hemmisi qurutlap sesip ketti. xuning bilen, musa ulargha hapa boldi. 21 hemme adem her kuni etigendila chiqip, ozige ehtiyajliq yemeklik yighiwalatti. chunki kun qizighan waqitta, yemeklik erip ketetti. 22 altinchi kuni, ular bir hesse artuq, yeni her kixi tot qachidin yemeklik yighiwaldi. helq ichidiki aqsaqallar bu ixni musagha melum qildi. 23 musa ulargha: perwerdigar: ete dem elix kuni. bu kun perwerdigargha atilixi kerek. bugun otta qaqlap we suda qaynitip pixuridighanliringlarni halighininglarche pixurunglar. exip qalghinini etige qaldurunglar dep buyrughan, dedi. 24 ular musaning tapxuruqi boyiche exip qalghan yemekliklerni ikkinchi kunige qaldurghinida, qurutlapmu ketmidi, sesipmu qalmidi. 25 musa ulargha: bugun muxu yemekliklerni yenglar. chunki, perwerdigargha atilidighan dem elix kunide siler yerdin hechqandaq yemeklik tapalmaysiler. 26 siler choqum alte kun ichide yemeklik yighiwelinglar, yettinchi kuni dem elix kuni bolup, bu kuni hech nerse tapalmaysiler, dedi. 27 yettinchi kuni, beziler yenila yemeklik yighqili chiqqanidi. lekin, ular hech nerse tapalmidi. 28 perwerdigar musagha: bu helq helighiche mening emr-permanlirimni ret qiliwatamdu? 29 esinglarda tutunglarki, men bolsam perwerdigardurmen. men silerge dem elix kuni ata qildim. xu sewebtin, altinchi kuni silerge ikki kunluk yemeklik berdim. yettinchi kuni, hemme adem sirtqa chiqmay, oyide oltursun, dedi. 30 xunga, israillar yettinchi kuni ix qilmay dem elixti. 31 israillar bu yemeklikni manna, dep atidi. u axkokining uruqigha ohxax aq renglik bolup, temi hesel qoxulghan nangha ohxaytti. 32 musa ulargha: perwerdigar bizge: ewladliringlarning mening silerni misirdin elip chiqip, chol-bayawanda yemeklik bilen teminligenlikimni bilixi uchun, mannadin ikki qacha saqlap qoyunglar degen, dedi 33 we harungha: bir komzekke ikki qacha kelgudek manna elip, ewladlirimizgha saqlap qoyux uchun, uni perwerdigarning huzurida qoyup qoyghin, dedi. 34 waqti kelgende, harun perwerdigarning musagha chuxurgen emri boyiche komzekni ehde sanduqining ichige, perzler yezilghan tax tahtilarning aldigha qoyup saqlap qoydi. 35 israillar taki terilghu yeri bar bolghan qanan zeminigha berip olturaqlaxquche, jemiy qiriq yil manna yedi. 36 eyni zamanda, olchem qachisining sighimi yigirme litir nerse patqudek idi.
1 israil helqi siyn cholidin chiqip, perwerdigarning yolyoruqi bilen qedemmu qedem seper qilip, refidimde qondi. biraq, u yerde su yoq idi. 2 xunga, ular yene musadin renjip: bizge ichkili su bergeysiz! dedi. musa ulargha: siler nemixqa renjiysiler? nemixqa perwerdigarni sinaysiler? dedi. 3 lekin, halayiq intayin ussap ketkechke, musagha dawamliq naraziliq bildurup: bizni misirdin zadi nemixqa elip chiqtingiz? siz bizni, balilirimizni we charwa mallirimizni ussuzluqtin olturmekchimu? dedi. 4 xuning bilen, musa perwerdigargha yelinip: halayiqni qandaq qilay? ular meni chalma-kesek qilip olturidighan yerge yetti, dedi. 5 perwerdigar musagha: sen israillarning aqsaqalliridin birnechchisini elip, helq aldidin ot. qolunggha nil deryasigha urghan tayaqni eliwal. 6 men sening aldingda sinay teghidiki bir uyul taxning ustide turimen. sen uyul taxni urghiningda, silerge ichkili su chiqidu, dedi. musa israil aqsaqallirining aldida xundaq qilghanda, su etilip chiqti. 7 musa u yerni massa we meriba menisi sinax we renjix dep atidi. chunki, israillar u yerde renjip, perwerdigarni sinimaqchi bolghanidi. ular: perwerdigar zadi arimizda barmu-yoq? deyixkenidi. 8 amalekler refidimge kelip, israillargha hujum qildi. 9 musa yexugha: sen ete amalekler bilen jeng qilix uchun adem tallighin. men bolsam qolumgha huda manga elip yuruxke emr qilghan tayaqni tutup taghning choqqisida turimen, dedi. 10 yexu musaning tapxuruqi boyiche amalekler bilen jeng qildi. musa, harun we hurlar taghning choqqisigha chiqip jengni kozetti. 11 musa qolini koturse, israillar ustun keletti. qolini chuxurse, amalekler ustun keletti. 12 musaning qolliri telip qalghanda, harun bilen hur bir taxni yotkep kelip, musani uning ustige olturghuzup, taki kun patquche ikki yenida musaning qollirini yolep turdi. 13 xundaq qilip, yexu amalekler qoxunini qilichlap, ularning ustidin ghelibe qildi. 14 andin, perwerdigar musagha: keyinki ewladlarning bugunki ghelibini untumasliqi uchun yezip qaldurghin. yexugha amaleklerni putunley yoqitidighanliqimni yetkuzup qoy, dedi. 15 xuning bilen, musa bir qurbanliq supisi yasap, uning namini perwerdigar tughumdur dep atidi. 16 u: perwerdigarning tughini egiz koturimen! perwerdigar ewladtin ewladqiche amalekler bilen jeng qilghay, dedi.
1 musaning qeynatisi midiyan rohaniysi yetro hudaning musa we israillargha qilghan yahxiliqliridin, yeni hudaning israillarni misirdin elip chiqqanliqidin hewer tapti. 2 musa burunla ayali we balilirini qeynatisining yenigha ewetiwetkenidi. 3 tunji oghlining ismi gerxom u yerde yaqa yurtluq degen soz bilen ahangdax bolup, musa men yaqa yurtta musapir bolup turghan yat adem dep xu isimni qoyghanidi. 4 ikkinchi oghlining ismi eliyezer menisi huda mening yardemchim bolup, musa atam ibadet qilghan huda manga yardem qilip, meni misir padixahining olturuwetixidin qutquzup qaldi dep, xu isimni qoyghanidi. 5 yetro musaning ayali we ikki oghlini elip, chollukke, yeni musa qarargah qilghan muqeddes taghning yenigha keldi. 6 u qarargahqa kirixtin burun, musagha ozining qizi we ikki newrisini elip kelgenliki toghrisida hewer yollighanidi. 7 xunga, musa qeynatisining aldigha chiqip, tezim qilip soyuxup koruxti. ular ozara amanliq soraxqandin keyin, musaning chedirigha kirdi. 8 musa uninggha perwerdigarning israillarni qutquzux uchun, misir padixahi we uning puqralirigha qilghan barliq ixlirini eytip berdi. u yene israillarning yol boyi du kelgen qiyinchiliqlirini we perwerdigarning ularni qandaq qutquzghanliqinimu sozlep berdi. 9 yetro bularni anglap intayin huxal boldi. 10 u: perwerdigargha medhiyiler oqulghay! u silerni misir padixahi we misirliqlarning changgilidin qutquzup chiqti. israil helqini qulluqtin azad qildi. 11 men perwerdigarning putkul ilahlardin ulughluqini emdi bildim. chunki, misirliqlar israillarni xu qeder harlighinida, u oz qudritini korsetti, dedi. 12 buning bilen, yetro hudagha koydurme qurbanliq we baxqa qurbanliqlarni atidi. harun we israillarning hemme aqsaqalliri uning bilen bille huda aldida qurbanliq qilinghan taamlarni yedi. 13 etisi, musa etigendin kechkiche helq ichidiki majiralarni bir terep qilix bilen mexghul boldi. 14 bu ehwalni korgen musaning qeynatisi yetro musagha: bunchiwala halayiq etigendin kechkiche sening yolyoruq berixingni kutup turuxsa, majiralarni ozung yalghuz bir terep qilixing qandaq gep? dedi. 15 musa uninggha: halayiq bu yerge kelip, mendin hudaning emrini soraydu emesmu?! 16 ikki adem otturisida majira tughulsa, ular meni izdeydu. kimning heq, kimning naheqliqini ayrip, hudaning qanuni we yolyoruqlirini ulargha men yetkuzimen, dep jawap berdi. 17 yetro uninggha: bundaq qilghining yahxi emes. 18 bundaq ketiwerse, ozungnimu etrapingdiki qerindaxliringnimu charchitip qoyisen. bunchiwala kop yukni oz ustunggila eliwalsang, ozung yalghuz yetixelmeysen. 19 men sanga meslihet berey, hudamu sen bilen bille bolidu. sen dawamliq helqqe wekillik qilip, huda aldigha berip, helq arisidiki majiralarni hudagha melum qil. 20 hudaning qanuni we yolyoruqlirini helqqe ogitip, ulargha qandaq yaxaxni we ularning qandaq burchi barliqini uqturghin. 21 buningdin baxqa, yene jamaet ichidin qabiliyetlik, hudagha ihlasmen, ixenchlik we para yemeydighan kixilerni tallap, mingbexi, yuzbexi, ellikbexi we onbexi qilip teyinligin. 22 ulargha helq ichidiki dewalarni oz waqtida soraxni tapxurghin. ular qiyinraq dewalarda sening aldinggha kelip, uxxaq-chuxxek majiralarni ozliri bir terep qilsa bolidu. xundaq bolghanda, ular sening wezipengni orundixip, yukungni yeniklitidu. 23 eger sen hudaning yolyoruqi boyiche xundaq qilsang, helqning degen yeridin chiqalaysen. helqning majiralirimu tez hel bolidu, dedi. 24 musa qeynatisining meslihitini qobul qilip, uning degini boyiche ix kordi. 25 u israillar ichidin qabiliyetlik kixilerni tallap, mingbexi, yuzbexi, ellikbexi we onbexi qilip teyinlidi. 26 ular jamaetning dewa ixlirini oz waqtida soraydighan boldi. uxxaq- chuxxek majiralarni ozliri bir terep qilip, qiyinraq dewalarda bolsa musadin yolyoruq soraxti. 27 keyin, yetro musa bilen hoxlixip yurtigha qaytti.
1 israillar misirdin chiqip del ikki ay bolghan kuni sinay cholige yetip kelip, 2 sinay teghi baghrida chedir tikti. ular refidimdin yolgha chiqip, bu yerge kelgenidi. 3 musa hudaning huzurida bolux uchun taghqa chiqti. perwerdigar taghdin musagha jarangliq awazda mundaq dedi: yaqupning ewladliri bolghan israillargha munu sozlirimni eytqin: 4 siler men perwerdigarning misirliqlarni qandaq bir terep qilghanliqimni kordunglar. men huddi ana burkut balilirini dumbisige mindurup elip yurgendek, silerni yenimgha elip keldim. 5 xunga, eger siler manga itaet qilip, ehdemge emel qilsanglar, nurghunlighan helqler arisidin silerni manga mensup qimmetlik helq qilimen. chunki, putun dunya manga tewe. 6 siler mening padixahliqimning rohaniyliri we manga atalghan helq bolisiler. yuqiriqi sozlirimni israillargha yetkuzup qoyghin. 7 buning bilen, musa taghdin chuxup, helq ichidiki aqsaqallarni yighip, perwerdigar uninggha buyrughan sozlerni ulargha yetkuzdi. 8 ular birdek: biz choqum perwerdigarning degini boyiche ix korimiz, dedi. musa taghqa chiqip, ularning jawabini perwerdigargha yetkuzdi. 9 perwerdigar musagha: men qoyuq bulut ichide sening yeninggha kelimen. sening bilen qilixqan sohbitimizni helq anglap turidu. xuning bilen, ular her daim sanga ixinidu, dedi. musa israillarning jawabini perwerdigargha yetkuzgendin keyin, 10 perwerdigar uninggha: sen helqning yenigha berip, ularni bugun we ete ozlirini manga atap, kiyim-kecheklirini tazilaxqa chaqir. 11 ogunlukkiche hemme teyyarliqni putkuzsun. chunki, u kuni men israil helqining koz aldidila sinay teghigha chuximen. 12 biraq, sen taghning etrapigha otuxke bolmaydighan chegra belgilep, ulargha taghqa chiqmasliqni, hetta taghning baghrighimu yeqin kelmeslikni eytqin. kimdekim bu taghqa bir qedem bassa, olumge mehkum qilinsun. 13 undaq ademlerge qol tegkuzulmey, ular ya chalma-kesek qilinip, yaki oqya bilen etip olturulsun. buninggha hilapliq qilghanlar meyli adem yaki charwa mal boluxidin qetiynezer, tirik qaldurulmisun. peqet kanay uzaqraq chelinghandila, andin halayiq ta baghrigha kelsun, dedi. 14 musa taghdin chuxup, helqning paklinip, kiyim-kecheklirini yuyuxini buyrudi. 15 musa ulargha: ogunlukkiche hemme teyyarliqlarni putkuzunglar, ayallargha yeqinlaxmanglar, dedi. 16 uchinchi kuni etigende, hawa guldurlep, chaqmaq cheqip, taghda bir parche qoyuq bulut peyda boldi. kanayning qattiq nere awazi anglandi. qarargahtikiler buni anglap, qorqup titrixip ketti. 17 musa ularni qarargahtin baxlap chiqip, hudaning aldigha hazir qildi. ular taghning tuwide ore turuxatti. 18 putun sinay teghini is-tutek qaplidi, chunki perwerdigar u yerge ot ichide chuxkenidi. bu is-tutek humdanning tutunige ohxaytti. putun ta qattiq tewrep ketti. 19 bu chaghda, kanayning awazi barghanseri kucheydi. musa soz qildi, huda uninggha guldurmama bilen jawas qayturdi. 20 perwerdigar taghning choqqisigha chuxup, musani taghqa chiqixqa chaqirdi. musa taghqa chiqti. 21 perwerdigar uninggha: sen taghdin chuxup, halayiqni agahlandur. chegridin halqip, meni korgili kelmisun. bolmisa, ular halak bolidu. 22 men uchun hizmet qilidighan rohaniylarmu ozini manga atap bolup, andin hizmitimde bolsun. bolmisa, ularni halak qilimen, dedi. 23 musa perwerdigargha: helq bu yerge chiqalmaydu, chunki sen bizning bu taghni muqeddes ta dep atiximizni we taghning etrapigha chegra belgiliximizni buyrughaniding, dedi. 24 perwerdigar musagha: sen chuxup, harunni baxlap keliwer. lekin, rohaniylar bilen halayiq chegridin halqip, bu yerge chiqmisun. bolmisa, men ularni jazalaymen, dedi. 25 xuning bilen, musa taghdin chuxup, halayiqning yenigha berip, perwerdigarning sozini ulargha yetkuzdi.
1 huda soz qilip, mundaq dedi: 2 men seni qul bolup yaxighan misirdin elip chiqqan perwerdigaring hudadurmen. 3 mangila ibadet qil. mendin baxqa hech qandaq ilahing bolmisun. 4 choqunux uchun, meyli asmandiki, yerdiki, yer astidiki yaki sudiki herqandaq nersilerning xeklide but yasima. 5 herqandaq butqa choqunma yaki hizmet qilma. chunki, perwerdigaring huda bolghan men qizghinidighan hudadurmen. mendin nepretlengenlerni hetta nerwe- chewrilirigiche jazalaymen. 6 lekin, meni soyidighan, emrlirimge itaet qilghanlarning sansizlighan ewladlirighiche mehribanliq qilimen. 7 muqeddes namimni qalaymiqan tilgha alma. kimdekim mening namimni qalaymiqan tilgha alsa, men perwerdigaring bolghan huda uni choqum jazalaymen. 8 dem elix kunini muqeddes kun bilip, uninggha emel qil. 9 alte kun ixlep, tegixlik hemme ixliringni qiliwal. 10 yettinchi kun manga atalghan kun bolup, bu kuni meyli sen bol, perzentliring, qulliring, charwa malliring yaki yurtungda musapir bolup turuwatqan yat ademler bolsun, hechqandaq ix qilmisun. 11 men perwerdigar alte kun ichide asman, zemin we uningdiki putkul mewjudatlarni yarattim. lekin, yettinchi kuni dem aldim. xunga men perwerdigar dem elix kunini behtlik kun qilip, muqeddes kun dep belgilidim. 12 ata-anangni hormet qil. xu chaghda men sanga ata qilmaqchi bolghan zeminda uzun omur korisen. 13 qatilliq qilma. 14 zina qilma. 15 oghriliq qilma. 16 yalghan guwahliq berme. 17 baxqilarning oy-imaretliri, er-hotuni, qulliri, kala yaki baxqa teelluqatlirigha koz qiringni salma. 18 halayiq guldurmama we kanay awazlirini anglap, chaqmaq we taghdin purqirap chiqiwatqan is-tutekni korup, qorqup titrixip ketti. ular yiraq turuxup, 19 musagha: bizge senla soz qilghaysen, choqum anglaymiz. huda bizge ozi biwasite soz qilmighay. bolmisa, halak bolidighan ohxaymiz, dedi. 20 musa ulargha jawaben: qorqmanglar, hudaning bu yerge kelixi silerni sinax uchun, silerni hemixe ozidin qorqup, gunahtin haliy boluxqa dewet qilix uchundur, dedi. 21 lekin, kixiler yenila yiraqta turuxatti. peqet musala hudani qorxap turghan qara bulutning yenigha bardi. 22 perwerdigar musagha mundaq dedi: sen berip israillargha munu sozlirimni yetkuzgin: siler mening erxtin silerge soz qilghanliqimni kordunglar. 23 siler ozunglargha altun yaki kumuxtin herqandaq xekilde but yasap, ulargha sejde qilmanglar. mangila ibadet qilinglar. 24 topidin men uchun bir qurbanliq supisi yasap, ustige koydurme qurbanliq we amanliq qurbanliqigha ixlitixke kala, qoy we ochkilerni qoyunglar. men silerning manga ibadet qilixinglargha belgilep bergen jaylargha kelip, silerge beht ata qilimen. 25 eger manga atap taxtin qurbanliq supisi yasisanglar, siliqlanghan taxtin yasimanglar. chunki, eswas tegken taxni qobul qilmaymen. 26 manga pelempey bilen chiqidighan qurbanliq supisi yasimanglar. bolmisa, pelempeydin chiqquche nomusluq yeringlar korunup qalidu.
1 sen israil helqige towendiki qaide-nizamlarni elan qil: 2 eger biri ibraniylar ichidin qul setiwalghan bolsa, qul peqet alte yil uning uchun hizmet qilsun. yettinchi yili, uninggha horluk berilsun hem hojayinigha hechqandaq heq tolimey ketiwersun. 3 eger u sanga qul bolghandin keyin nikahliq bolghan bolsa, ketidighan waqtida ayalini elip ketixke bolmaydu. eger u sanga qul boluxtin ilgiri nikahliq bolghan bolsa, ayali bilen bille horlukke erixturulsun. 4 eger hojayin uninggha hotun elip berip, bu hotun uninggha qiz- oghul perzentler tughup bergen bolsa, bu ayal we bala-chaqilar hojayingha tewe bolidu. peqet yalghuz ozila horlukke erixeleydu. 5 eger u: men hojayinimni we hotun-balilirimni yahxi korimen. men hor boluxni halimaymen dese, 6 hojayini uni ibadet ornigha elip barsun hem uni ixik yaki ixik kexikige yolendurup turghuzup, bigiz bilen uning quliqini texip qoysun. bu, u qulning hojayinigha omurwayet hizmet qilidighanliqining belgisi bolidu. 7 eger biri qizini dedek qilip setiwetken bolsa, u qiz erlerge ohxax heqsiz hor bolup ketelmeydu. 8 eger hojayin uni emrige elix uchun setiwalghan bolsa, lekin keyin uni yahxi kormise, undaqta hojayin qiz terepning heq tolep qizini hor qilixigha purset berixi kerek. hojayinning uni yatlargha setix hoquqi bolmaydu. chunki, hojayin uninggha wapasizliq qilghandur. 9 eger hojayin uni oghligha elip bergen bolsa, uni oz qizidek korsun. 10 eger hojayin dedekni hotunluqqa elip turup, uning ustige yene baxqa hotun alghan bolsa, u choqum dedekning yemek-ichmiki, kiyim-kechiki we uning jinsiy ehtiyajining hajitidin burunqidek chiqsun. 11 eger hojayin bu u turluk burchini otiyelmise, dedektin heq almay uninggha horluk bersun. 12 kimdekim bir ademni urup olturup qoysa, u olumge hokum qilinsun. 13 halbuki, eger bu ix meqsetsiz halda we mening yol qoyuxum bilen yuz bergen bolsa, men buni qilghuchining qechip berixi uchun bir jay orunlaxturimen. 14 biraq, eger biri baxqilarni qesten olturgen bolsa, gerche u panahliq tilex uchun mening qurbanliq supamgha qechip beriwalsimu, yenila olumge buyrulsun. 15 atisi yaki anisini urghanlar olumge hokum qilinsun. 16 baxqilarni tutuwelip satqan yaki ozi elip qelip qul qilghanlar olumge hokum qilinsun. 17 atisi yaki anisidin yuz orugenlerge olum jazasi berilsun. 18 uruxup qalghan ikki kixining biri yene birini tax yaki muxt bilen urup zehimlendurgen, gerche zehimlengen kixi olmigen bolsimu orun tutup yetip qalghan, 19 biraq hasa tutup taxqirigha chiqqudek bolsa, urghuchi gunahsiz, dep hesablansun. lekin, yarilanghuchining waqit jehettiki ziyinini pul bilen tolep bersun we uni dawalitip saqaytsun. 20 kimdekim qulini yaki dedikini kaltek bilen urup olturup qoyghan bolsa, u jazagha tartilsun. 21 biraq, qul hojayinining teelluqati bolghachqa, eger qul bir, ikki kundin keyin saqiyip qalsa, hojayin jazalanmisun. 22 eger ikki kixi uruxup qelip, munasiwetsiz bir hamilidar ayalgha ziyan yetkuzse, lekin hamilidar ayalda balisining baldur tughulup qelixidin baxqa zehimlinix bolmisa, ular yarilanghan ayalning erining telipi boyiche hokumchilerning testiqidin otkuzulgen jerimanini tolisun. 23 eger hamilidar ayalda baxqa zehimlinix bolsa, jangha jan, 24 kozge koz, chixqa chix, qolgha qol, putqa put, 25 koyukke koyuk, zehimge zehim we kokke kok elinsun. 26 eger bir kixi qulining kozige urup uning bir kozini kor qilip qoyghan bolsa, kozining bedilige u kixi qulni azad qilsun. 27 eger u kixi qulining chixini urup sunduruwetken bolsa, chixining bedilige u qulni azad qilsun. 28 eger kala ademni usup olturup qoyghan bolsa, olguchi meyli er yaki ayal boluxidin qetiynezer, kala choqum chalma-kesek qilip olturulsun. uning goxini yeyix haramdur. kala igisi gunahsiz, dep hesablansun. 29 eger u kala ezeldinla adem usidighan kala bolup, baxqilar kalining igisige agahlandurux bergen, biraq kala igisi buninggha perwa qilmay, kalisini yenila box qoyuwetken hem bu kala adem usup olturgen bolsa, kala ohxaxla chalma-kesek qilip olturulsun. kala igisimu olumge hokum qilinsun. 30 eger tolem tolep berix telep qilinsa, kala igisi olturulmey, hayati bedilige telep qilinghan boyiche tolem tolep bersun. 31 eger kala baxqilarning meyli oghli yaki qizini usup olturup qoyghan bolsa, yuqiriqi qaide-nizam boyiche bir terep qilinsun. 32 eger kala baxqilarning quli yaki dedikini usup olturup qoyghan bolsa, kalining igisi qulning hojayinigha ottuz kumux tengge tolep bersun. kala ohxaxla chalma-kesek qilip olturulsun. 33 eger birersi quduqning aghzini ochuq qoyup yaki kolawatqan quduqning aghzini yapmay, kala yaki exekning quduqqa chuxup oluxini kelturup chiqarsa, 34 quduq igisi mal igisige tolem tolisun. olgen mal bolsa quduq igisining bolsun. 35 eger melum bir ademning kalisi baxqa birsining kalisini usup olturup qoyghan bolsa, kala igiliri uskuchi kalini setip pulini teng ulexsun hem olgen kalining goxinimu xundaq qilsun. 36 eger hojayin oz kalisining usidighan aditi barliqini bilip turup uni baghlap qoymighan hem bu kala baxqilarning kalisini usup olturup qoyghan bolsa, hojayin kaligha kala tolep bersun. kalining olukini ozi elip qalsun.
1 eger biri baxqa birining kalisini yaki qoyini oghrilap setiwetken yaki soyup yewetken bolsa, bir kaligha bex kala, bir qoygha tot qoy tolisun. 2 eger biri kechisi baxqilarning oyige oghriliqqa kirip, tutulup qelip olturuwetilgen bolsa, uni olturguchi gunahsiz dep qaralsun. 3 lekin, bu ix kunduzi yuz bergen bolsa, uninggha qatilliq gunahi artilsun. oghri oghrilighan nersilerni tolisun. eger uning hech nersisi bolmisa, ozini qul ornida setip, ziyanni tolisun. 4 uning oghrilighini kala, exek yaki qoy boluxidin qetiynezer, eger u mal oghrining qolida tehi tirik bolsa, oghri mal igisige bir hesse artuq tolem bersun. 5 eger biri etizliqta yaki uzumzarliqta pada beqip, padilirini ihtiyarigha qoyuwetip, padilarning baxqilarning etizliqidiki ziraetlerni yaki uzumlerni yeyixige yol qoysa, ularning ziyinini oz etizi yaki uzumzarliqining eng yahxi mehsulati bilen tolep bersun. 6 eger biri oz etizliqidiki chatqallarni koydurgende ehtiyatsizliqtin baxqilarning ziraetliri yaki haminigha ot tutuxup ketip, ularni koyduruwetken bolsa, ot qoyghuchi barliq ziyanni tolep bersun. 7 eger biri pulliri yaki mal-muluklirini qoxnisigha amanet qoyup, bu nersiler qoxnisining oyidin oghrilanghan bolsa, nawada oghri tutulsa, oghri oghrilighan pul yaki mal-muluklerni bir hesse artuq tolisun. 8 eger oghri tutulmisa, amanet qilinghuchi soraqchining aldigha apirilsun. soraqchi uning mal igisining nersilirini alghan- almighanliqini bekitsun. 9 herqandaq mal-muluk majirasi toghrisidiki dewa kala, exek, qoy, kiyim-kechek yaki baxqa yoqalghan nersilerge chetixliq bolsa hemde majiralaxqan ikki terep talax-tartix qilip dewani bir terep qilalmisa, soraqchining yenigha berip erz qilixsun. soraqchi kimge gunah bekitse, xu adem bir hesse artuq tolisun. 10 biri exiki, kalisi, qoyi yaki baxqa ulaghlirini qoxnisining qarap qoyuxigha hawale qilghandin keyin, ulaghlar olup qalsa, yarilansa yaki biraw heydep eketse, lekin buni hechkim kormigen bolsa, 11 hawale qilinghuchi qoxnisining ulaghlirini almighanliqi toghrisida hudaning namida qesem qilsun. muxundaq bolghanda, ula igisimu suruxte qilmisun, hawale qilinghuchimu tolimisun. 12 biraq, eger ulaghlar oghrilanghan bolsa, hawale qilinghuchi igisige tolep bersun. 13 eger malni yirtqu haywanlar yep ketken bolsa, hawale qilinghuchi malning qalduqini ekelip ispat korsetsun, tolep bermisun. 14 eger biri baxqa birining ulighini ariyet alghan bolsa, bu ula igisi yoq yerde zehimlengen yaki olup qalghan bolsa, ariyet alghuchi ulaghni tolep bersun. 15 eger igisi neq meydanda bolsa, tolimisun. eger ijarige alghan bolsimu, ijarige alghuchi tolimisun. chunki, u ijare heqqi toligen. 16 eger bir adem tehi baxqilargha yatliq boluxqa putuxmigen qizni azdurup, uning nomusigha tegse, toyluq berip u qiz bilen nikahlansun. 17 biraq, eger qizning dadisi uninggha qizini berixke qoxulmisa, u adem qizning toyluqigha barawer kelidighan pul tolep bersun. 18 jadugerlik qilghan ayalni tirik qalduruxqa bolmaydu. 19 haywan bilen jinsiy munasiwet qilghanlar olumge hokum qilinsun. 20 mendin baxqa herqandaq ilahqa qurbanliq sunghan kixige olum jazasi berilsun. 21 yaqa yurtluq musapirlarni horlima yaki bozek qilma. ozunglarning misirda musapir bolup turghanliqinglarni untuma. 22 tul hotun, yetim balilarni horlima. 23 eger sen ularni horlisang, ular manga nale qilip yardem tilise, men ularning awazini anglap, 24 derghezipim bilen seni qilich astida halak qilip, hotunungni tul, perzentliringni yetim qaldurimen. 25 eger sen helqim ichidiki herqandaq bir kembeghelge qerz pul bergen bolsang, jazanihorlargha ohxax osum alma. 26 eger sen baxqa kixining chapinini goruge alghan bolsang, kun patquche qayturup ber. 27 chunki, u peqet xu chapan bilenla issinidu. bu chapan bolmisa, u nemini yepincha qilip uhlisun? u manga nale qilip yardem tilise, uning nalisini anglaymen, chunki rehimdildurmen. 28 kupurluq qilma, helqning rehberlirinimu qarghima. 29 manga qilidighan bax hosulingdin elinghan bughday, xaras, ya hediyiliringni ayima. tunji oghlungni manga ata. 30 kala, qoyliringning tunji balilirinimu xundaq qil. haywanlar tughulup yette kun aniliri bilen bille tursun, sekkizinchi kuni manga ata. 31 sen mening pak helqim boluxung kerek. xunga, sen yirtqu haywanlar qarnini yeriwetken mallarning goxini yemey, uni itqa ber.
1 ighwa tarqatma. yalghan guwahliq berip, gunahkargha yan basma. 2 kop sanliqlargha egixip yamanliq qilma. dewada guwahliq bergende, kopchilikke yan besip heqni burmilima. 3 dewada kembeghelgimu yan basma. 4 eger duxminingning kalisi yaki exikining ezip yurginini korseng, ularni algha kelip uninggha tapxurup ber. 5 eger duxminingning exiki yukni koturelmey yiqilip chuxse, kormeske selip ketip qalmay, uninggha yardemlixip exikini qopuruxup ber. 6 dewada kembeghellerge uwal qilma. 7 tohmet chaplap erz qilma. bigunah toghra ademni olumge ittirme. chunki, men bundaq rezil ix qilghuchilarni choqum jazalimay qoymaymen. 8 para alma, chunki para koridighanlarning kozini kor qilip, durus ademlerning sozini burmilaydu. 9 yaqa yurtluq musapirlarni bozek qilma. chunki, misirda musapir bolup turghininglarda, yaqa yurttiki musapirchiliqning temini silermu tetighan. 10 alte yil dehqanchiliq qilip, hosul jughla. 11 yettinchi yili yerge aram berip, aq taxliwet. unup qalghan ziraetlerni kembegheller yighsun. qalghinini yawayi haywanatlar yesun. uzumzarliqing bilen zeytunluqungnimu xundaq qil. 12 alte kun ixlep, yettinchi kuni aram al. ulaghliring, qulliring we yaqa yurtluq musapirlarmu aram alsun. 13 men perwerdigar sanga eytqan sozlerge toluq emel qil. baxqa ilahlarning nami bilen dua qilma. hetta ularning namini tilghimu alma. 14 her yili men uchun u qetim heyt qil. 15 aldi bilen petir nan heytini qil. mening emrim boyiche yette kunluk heytta petir nan ye. bu heyt her yili ziraetler bih chiqarghan bax bahar eyida, yeni siler misirdin ayrilghan ayda otkuzulsun. aldimgha quruq qol kelme. 16 tunji pixqan ziraetlerni orighanda, orma heyti qil. kuzde hosullarni ambargha yighqiningda, hosul yighix heyti qil. 17 her yili bu u heytta, putkul erler manga igenglar hudaning aldigha kelsun. 18 manga qurbanliq qenini boldurulghan hemirdin pixurulghan yemeklik bilen bille atima. heyt mezgilide qurbanliq qilinghan malning meyini etisi etigengiche saqlima. 19 her yili tunji pixqan ziraetlerning eng yahxi yeridin mening hanamgha ekirip, manga perwerdigaringlar hudagha ata. oghlaqni anisining sutide pixurma. 20 perixtemni aldinggha ewetimen. u yollarda seni qoghdap, seni men sanga teyyarlap qoyghan yerge elip baridu. 21 sen ehtiyat bilen uning sozige qulaq sal, qarxiliq korsetme. bolmisa, u gunahinglarni kechurmeydu, chunki u mening namimda kelidu. 22 eger sen sozlirimge qulaq selip, mening putun emrlirimge emel qilsang, duxminingge duxmen, reqibingge reqib bolimen. 23 mening perixtem sening aldingda mengip, seni amorlar, hitlar, periziler, qananlar, hiwilar we yebuslarning zeminigha elip kiridu. men bolsam ularni yoqitimen. 24 ularning ilahlirigha bax egip ibadet qilma, ularning qiliqlirini dorima, ularning butlirini urup cheqiwet. 25 sen peqet manga perwerdigar hudaghila ibadet qil, yemek-ichmikingge beriket berimen, seni putun kesellerdin halas qilimen. 26 aranglarda boyidin ajrap ketidighan yaki tughmas ayallar bolmaydu. sanga uzun omur ata qilimen. 27 sen qeyerge barsang, men xu yerdikilerni seningdin chochuydighan, seni korsila aldi-keynige qarimay qachidighan qilimen. 28 duxmenliringni parakende qilip, sen ichkirilep kirixtin burunla, hiwilar, qananlar we hitlarni qoghlap chiqirimen. 29 lekin, yerlerning aq qilip, yirtqu haywanlarning makani bolup qalmasliqi uchun, ularni hazirche putunley qoghliwetmeymen. 30 silerning nopusunglarning kopiyip, u zeminni qaplixinglargha egixip, ularni asta-asta heydep chiqirimen. 31 sening yurtungning chegrisini qizil dengizdin ottura dengizghiche, qumluq rayonidin firat deryasighiche kengeytimen. men sanga yerlik ahalini boysundurux qudritini berimen. sen ilgirilep kirgen waqtingda, ularni heydiweteleysen. 32 ular yaki ularning ilahliri bilen birer ehde tuzme. 33 ularni zeminingda turghuzma. bolmisa, ular seni gunahqa baxlaydu. eger sen ularning ilahlirigha ibadet qilsang, bu sanga ejellik tuzaq bolidu.
1 perwerdigar musagha: sen harun, nadas, abihu we israil aqsaqalliridin yetmix kixini elip, bu taghqa chiqip, birlikte yiraqtin manga sejde qil. 2 mening aldimgha bolsa yalghuz ozungla kel. baxqilar yeqin kelmisun. halayiqmu sen bilen taghqa chiqmisun, dedi. 3 musa taghdin chuxkendin keyin, halayiqqa perwerdigarning hemme emrliri we qanunlirini bayan qildi. putun halayiq: perwerdigarning putun emrlirige choqum emel qilimiz, dep bir eghizdin jawas qayturuxti. 4 musa perwerdigarning putun emrlirini hatiriliwaldi. etisi etigendila, u ta baghrida bir qurbanliq supisi yasidi hemde on ikki taxni tiklidi. herbir tax israillarning on ikki qebilisining birige wekillik qilatti. 5 andin keyin, musa birmunche yaxlarni perwerdigargha koydurme qurbanliq we amanliq qurbanliqi supitide erkek mozaylarni qurbanliq qilixqa ewetti. 6 musa malning qenining yerimini jawurgha elip qoyup, yerimini qurbanliq supisigha chachti. 7 andin keyin, ehdinamini qoligha elip, halayiqqa yuqiri awaz bilen oqup berdi. halayiq: biz choqum perwerdigargha itaet qilip, uning degini boyiche ix korimiz, deyixti. 8 xuning bilen, musa jawurdiki qanni halayiqning uchisigha sepip: bu qan ehde qenidur, perwerdigarning oz sozliri arqiliq siler bilen tuzgen ehdisining asasidur, dedi. 9 musa, harun, nadas, abihu we israil aqsaqalliridin yetmix kixi taghqa chiqixti. 10 ular israillar etiqad qilip kelgen hudani kordi! uning ayighi astida asmangha ohxax supsuzuk kok yaqut payandaz bar idi. 11 israil aqsaqalliri hudani korsimu, huda ulargha hechqandaq ziyan yetkuzmidi. xundaq qilip, ular ghizalandi. 12 perwerdigar musagha: sen taghning choqqisigha chiqip, mening yenimgha kel. helqni terbiyilex uchun, men putun qanun we perzlerni yazghan ikki tax tahtini sanga tapxurimen, dedi. 13 musa we uning yardemchisi yexu qozghilip, muqeddes taghqa yuqirilap chiqti. 14 mengix aldida musa israil aqsaqallirigha: biz qaytip kelguche, siler bu yerde bizni kutup turunglar. harun bilen hur silerning yeninglarda qalidu. birer talax-tartix chiqsa, ularning aldigha berip hel qilinglar, dedi. 15 buning bilen, musa sinay teghi choqqisigha chiqti. bu waqitta, taghni bulut qapliwaldi. 16 perwerdigarning parlaq nuri taghqa chuxti. alte kungiche, taghni bulut qaplap turdi. yettinichi kuni, perwerdigar bulut arisidin musani chaqirdi. 17 bu parlaq nur baxqa israillargha bolsa goya dehxetlik koyuwatqan ottek korundi. 18 musa bulutning ichige kirip, u yerde qiriq keche-kunduz turdi.
1 perwerdigar musagha mundaq dedi: 2 sen israillargha eytqin: kimdekim razimenlik bilen manga hediye sunuxni halisa, hediye sunsun. 3 siler mundaq hediyilerni qobul qilinglar: altun, kumux, tu 4 hemde kok, sosun we toq qizil renglik yung yip, kendir yip, ochke tiwiti, 5 qizil boyalghan qochqar terisi, nepis ixlengen teriler, akatsiye yaghichi, 6 chira uchun ya, muqeddes ya we isriq uchun huxbuy dora-dermekler, 7 bax rohaniy kiyidighan eghod bilen kokreklikige qadilidighan yolluq heqiq we baxqa esil taxlar. 8 ular manga bir muqeddes turalghu yasisun buning bilen men ularning arisida turimen. 9 bu ibadet chedirini we uning ichidiki saymanlarni men sanga korsetken nushigha opohxax qilip yasisun. 10 akatsiye yaghichidin uzunluqi bir yuz yigirme bex santimetir, kengliki we egizliki yetmix bex santimetirliq bir sanduq yasanglar. 11 sanduqning ichi-sirtini sap altun bilen qaplap, chorisige altundin jiyek tutunglar. 12 altundin tot halqa quydurup sanduqning tot putigha, herbir teripige ikkidin ornitinglar. 13-14 sanduqni koturux uchun, akatsiye yaghichidin ikki baldaq yasap, uni altun bilen qaplap, ikki yandiki altun halqilardin otkuzunglar. 15 ikki baldaq hemixe halqida tursun, uningdin chiqiriwetilmisun. 16 men sanga beridighan, perzler yezilghan ikki tax tahta sanduqning ichige qoyulsun. 17 sanduqning ustide sap altundin uzunluqi bir yuz yigirme bex, kengliki yetmix bex santimetir kelidighan sanduq aghzi, yeni mehir-xepqet tehti yasanglar. 18 altundin kerus dep atilidighan ikki dane qanatliq mehluqning heykilini soqup, 19 mehir- xepqet tehti ning ikki bexigha birdin ornitip, teht bilen bir putun qilip birlexturunglar. 20 qanatliq heykeller udulmuudul qoyulghan halette tehtning yuzige qarixip, qanatlirini echip, mehir-xepqet tehti ni yepip tursun. 21 men sanga beridighan perzler yezilidighan ikki tax tahtini sanduqning ichige qoyup, sanduq aghzi, yeni mehir-xepqet tehti ni sanduqning ustige qoyunglar. 22 men u yerde sen bilen uchrixip, tehtning ustide ikki qanatliq mehluqning heykilining otturisida turup, israillargha chuxuridighan emrlirimni sanga yetkuzimen. 23 akatsiye yaghichidin uzunluqi yuz, kengliki ellik, egizliki yetmix bex santimetirliq bir xire yasap, 24 uni sap altun bilen qaplap, chorisige altundin jiyek tutunglar. 25 xirening chorisige tot ilik kenglikte pewaz qoyup, uningghimu altun jiyek tutunglar. 26 koturux baldaqlirini selix uchun, tot altun halqa yasap, xirening tot burjikidiki putigha ornitinglar. 27 baldaqlarning altun halqidin otkuzuluxi uchun, halqa pewazgha yeqin bolsun. 28 baldaqlar akatsiye yaghichidin yasilip, altun bilen qaplansun. 29 xirening ustidiki ichimlik hediyisige ixlitilidighan tawaq, tehse, cheynek we piyalilerni sap altundin yasanglar. 30 xirege hemixe manga hediye qilinghan nanlarni tizip qoyunglar. 31 sap altundin bir chiraghdan soqulsun. chiraghdanning puti bilen tuwruki, qedehliri, gul tuguni we gul bergliri bir putun qilinsun. 32 chiraghdanning ikki yenigha her terepke uchtin alte xahche chiqirilsun. 33 herbir xahchida gul tuguni we bergliri bolghan badam chechiki xeklidiki u tal qedeh bolsun. chiraghdanning alte xahchisining hemmisila muxundaq yasalsun. 34 chiraghdanning merkiziy xahchisining uchida gul tuguni we bergiliri bolghan badam chechiki xeklidiki tot tal qedeh bolsun. 35 chiraghdanning merkiziy xahchisidin ikki terepke chiqirilghan herbir jup xahchining astigha tugun chiqirilsun. chiraghdanning alte xehining hemmisi xundaq yasalsun. 36 putun chiraghdan, yeni uning barliq bezeklirining hemmisi birla parche altundin soqulsun. 37 chiraghdangha yoruqi aldi terepke chuxidighan qilip yette chira ornitilsun. 38 uning pilik qisquchliri we kuldanliri sap altundin qilinsun. 39 chiraghdanning ozi we putun saymanlirigha ottuz tot kilo sap altun ixlitilsun. 40 bularning hemmisi men sanga taghda korsetken nusha boyiche ehtiyat bilen yasalsun.
1 ibadet chediri on dane yopuqtin yasalsun. bu yopuqlar kendir yip bilen kok, sosun we toq qizil renglik yung yiptin toqulup, ustige qoli chewer ustilar teripidin qanatliq perixtilerning suriti nepis kextilensun. 2 herbir yopuqning chong- kichikliki ohxax halda uzunluqi on tot, kengliki ikki metirdin qilinsun. 3 yopuqlarning bexi bir parche, qalghan bexi yene bir parche qilinip ulansun. 4 ulanghan herbir chong parchining eng chetidikisige kok renglik izme tikilsun. 5 xundaq qilip, yopuqning bir parchisining eng chetidikisige ellik izme, yene bir parchisining eng chetidikisigimu ellik izme tikilsun. 6 ellik altun ilmek yasap, ikki parche yopuq tutaxturulsun. 7 ibadet chedirini yepix uchun, ochke yungidin on bir parche qelin yopuq reht toqunglar. 8 yopuqlarning herbirining chong-kichikliki ohxax qilinsun; uzunluqi on bex, kengliki ikki metirdin bolsun. 9 yopuqlarning bex danisi bir parche, qalghan altisi yene bir parche qilinip ulansun. altinchi parche yopuqni ikki qewet qilip qatlap, ibadet chedirining aldi teripige sanggilitip qoyunglar. 10 birinchi chong yopuqning eng chetidiki parchisige ellik izme, yene bir chong yopuqning eng chetidikisigimu ellik izme tikinglar. 11 tuchtin ellik ilmek yasap, ularni izmilerge otkuzup, ikki parche yopuqni bir-birige ulap bir putun yopuq qilinglar. 12 chedir yopuqining exip qalghan yerim parchisi chedirning keynige sanggilap tursun. 13 yopuqning ikki teripidiki exip qalghan parchisi bolsa ikki terepke yerim metirdin sanggilap, chedirni yepip tursun. 14 buningdin baxqa, chedirni qaplax uchun qizil boyalghan qochqar terisidin we nepis ixlengen teridin yene ikki parche chedir yopuqi yasanglar. 15 ibadet chedirini koturup turux uchun, akatsiye yaghichidin ram yasanglar. 16 herbir ramning uzunluqi bex metir, kengliki yetmix bex santimetir bolsun. 17 herbir ramning bir-birini tutaxturidighan ikkidin ulighuchisi bolsun. hemme ramlarda xundaq ulighu bolsun. 18 chedirning jenus teripige yigirme ram tiklensun. 19 ramlarning tegige kumuxtin qiriq dane put yasalsun. herbir ramni ikki put koturup tursun. 20-21 chedirning ximal teripigimu yigirme ram tiklep, ular uchunmu kumuxtin qiriq dane put yasap, ular herbir ramning tegige ikkidin ornitilsun. 22 chedirning keyni teripige, yeni ghers terepke alte ram tiklensun. 23 chedirning keyni teripidiki ikki bulunggha ikki ram qoyulsun. 24 ramlar bir-birige yeqin qoyulup, ularning uchi bir chemberge kirguzulup muqimlaxturulsun. ikki doqmuxni hasil qilidighan her ikki ram xundaq yasalsun. 25 bu teripide sekkiz ram bolup, herbir ramning tegide ikkidin jemiy on alte dane kumux put bolsun. 26 buningdin baxqa, akatsiye yaghichidin on bex dane toghra baldaq yasanglar. bulardin ibadet chedirining bir yenidiki ramlargha bex dane, 27 yene bir yenidiki ramlargha bex dane, chedirning keyni teripidiki gherbke qaraydighan ramlargha bex dane ornitilsun. 28 ramlarning otturisigha chetilidighan ottura baldaq chedirning bir bexidin yene bir bexigha yetkuzulup yasalsun. 29 ramlar we baldaqlar altun bilen qaplansun, baldaqlar otkuzulidighan halqilarmu altundin yasalsun. 30 ibadet chediri men sanga taghda korsetken nusha boyiche yasalsun. 31 qoli chewer ustilar teripidin kok, sosun, toq qizil renglik yung yip hem kendir yiptin bir perde toqulup, uninggha qanatliq perixtilerning suriti nepis kextilinip, 32 akatsiye yaghichidin yasalghan tot tuwrukke ornitilghan altun ilmeklerge esip qoyulsun. tuwrukler altun bilen qaplinip, kumuxtin yasalghan tot putning ustige ornitilsun. 33 perde chedir yopuqidiki qatar ilmeklerning astidin sanggilitip qoyulsun, perzler yezilghan ikki tax tahta selinghan ehde sanduqi perdining keynige qoyulsun. bu perde eng muqeddes jay bilen muqeddes jayni ayrip tursun. 34 sanduq aghzi, yeni mehir- xepqet tehti eng muqeddes jaydiki ehde sanduqining ustige ornitilsun. 35 xire eng muqeddes jayning sirtida, yeni ibadet chediri ichidiki ximal terepke, chiraghdan chedir ichidiki jenus terepke qoyulsun. 36 buningdin baxqa, kendir yip bilen kok, sosun we toq qizil renglik yung yiptin ibadet chedirining kirix aghzigha kextilengen bir ixik perdisi toqulsun. 37 ixik perdisige akatsiye yaghichidin bex dane tuwruk yasilip, tuwruk bexi altun bilen qaplansun. tuwruklerde altun ilmekler bolsun hem tuchtin bex dane tuwruk puti yasalsun.
1 akatsiye yaghichidin bir qurbanliq supisi yasanglar. supa tot chasa bolup, uning egizliki bir yerim, uzunluqi we kengliki ikki yerim metirdin qilinsun. 2 supining tot burjikige mungguzler chiqirilsun hem supa bilen bir putun qilinip, tu bilen qaplansun. 3 qurbanliq supisining kulini elix uchun, kuldan, gurjek, das, lahxigir we otdanlar yasalsun. bu saymanlarning hemmisi tuchtin bolsun. 4 buningdin baxqa, qurbanliq supisigha tuchtin bir xala yasap, uning tot burjikige tot dane tu halqa bekitip qoyulsun. 5 xala qurbanliq supisi othanisining otturisidiki xala tekchisining ustige qoyulsun. 6 buningdin baxqa, yene qurbanliq supisini koturux uchun, akatsiye yaghichidin ikki baldaq yasap, bularni tu bilen qaplanglar. 7 qurbanliq supisini koturgende, baldaqlar ikki yandiki halqilargha otkuzulsun. 8 qurbanliq supisining otturisi kawak qilinsun. u men taghda sanga korsetken nushida tahtaydin yasalsun. 9 ibadet chedirining etrapini tosup hoyla qilix uchun, kendir yiptin perde toqulsun. jenus tereptiki perdining uzunluqi ellik metir qilinsun. 10 perdini koturup turux uchun, yigirme dane tu tuwruk hem ularning tegige qoyghili yigirme dane tu put yasalsun. perdilerni bekitidighan tuwrukning ilmekliri bilen halqiliri kumuxtin yasalsun. 11 ximal terepkimu perde ornitilsun. uning uzunluqimu ellik metir qilinip, perdini koturup turux uchun, yigirme dane tu tuwruk hem ularning tegige qoyghili yigirme dane tu put yasalsun. perdilerni bekitidighan tuwrukning ilmekliri bilen halqiliri kumuxtin yasalsun. 12 ghers tereptiki perdining uzunluqi yigirme bex metir qilinsun. perdini koturup turux uchun, on dane tu tuwruk hem ularning tegige qoyghili on dane tu put yasalsun. 13 hoylining xerq teripidiki perdining uzunluqimu yigirme bex metir bolsun. 14 kirix aghzi xerq terepte bolsun. kirix aghzining bir teripidiki perdining kengliki yette yerim metir bolsun. perdini bekitix uchun u tuwruk we u put yasalsun. 15 yene bir teripidiki perdining kengliki yette yerim metir bolsun. uningghimu u dane tu tuwruk, ularning tegige qoyghili u dane tu put yasalsun. 16 kirix aghzi uchun kok, sosun, toq qizil renglik yung yip we kendir yiptin kengliki on metirliq perde toqulsun. kextichiler uni kextilisun. perde tot dane putqa bekitilgen tot tuwrukke orunlaxturulsun. 17 hoylining tot etrapidiki barliq tuwruklerning hemmiside kumux halqa we ilmek bolsun. tuwrukning putliri tuchtin yasalsun. 18 hoylining uzunluqi ellik metir, kengligi yigirme bex metir, hoyla perdisining egizliki ikki yerim metir bolsun. perdiler kendir yiptin toqulsun. tuwrukning putliri bolsa tuchtin yasalsun. 19 ibadet chediridiki barliq jabduqlar hemde chedirdiki we hoylidiki qozuqlarning hemmisi tuchtin yasalsun. 20 chiraghning hemixe yenip turuxi uchun, israillargha sap zeytun yeghi kelturuxni buyrughin. 21 harun we uning ewladliri perwerdigar bilen uchrixix chediridiki ehde sanduqining aldidiki perdining sirtigha chira yandurup qoysun. bu chira mening huzurumda kechqurundin sehergiche yeniqliq tursun. israillar ewladtin ewladqiche bu nizamgha emel qilsun. rohaniylarning muqeddes kiyimliri
1 israillar ichidin akang harun we uning oghulliri nadas, abihu, eliazar we itamarlarni manga rohaniyliq qilix uchun teyinligin. 2 akang harunning salapiti we hormiti uchun, uninggha muqeddes rohaniyliq kiyimi teyyarlighin. 3 harunning manga rohaniyliq qilixqa ajritilixi uchun, men iqtidarliq qilghan barliq ustilarni uning kiyimlirini tikixke buyrughin. 4 ular kokreklik, eghod, perije, kextilengen tonche koynek, selle we kemerlerni tikip teh qilsun. ular bu muqeddes kiyim-kecheklerni akang harun we uning manga rohaniyliq qilidighan oghulliri uchun teyyarlisun. 5 ustilar bularni zer yip, kok, sosun, toq qizil renglik yung yip we kendir yip qatarliqlar bilen tiksun. 6 eghod zer yip, kok, sosun, toq qizil renglik yung yip we kendir yiptin toqulghan rehttin qoli chewer ustilar teripidin tikilsun. 7 eghodning ikki dane mure tasmisi bolsun. uning aldi we keyni qismi bu ikki tasma arqiliq tutaxturulsun. 8 uningdin baxqa, kemer teyyarlansun. kemer zer yip, kok, sosun, toq qizil renglik yung yip we kendir yiptin toqulghan rehttin ustiliq bilen tikilsun. 9 ikki dane yolluq heqiq tepip kelinip, uning ustige israilning on ikki qebilisining isimliri oyulsun. 10 ularning isimliri tughulux tertipi boyiche herbir taxqa altidin oyulsun. 11 isimlar ustilar teripidin mohurge oyulghan neqixlerdek oyulup, ikki dane altun kozlukke qoyulsun. 12 andin, ular eghodning ikki dane mure tasmisigha qadilip, israillarning hatire texi qilinsun. harun ularning isimlirini murisige mana muxundaq elip, men perwerdigarning aldida hatire qilsun. 13-14 yene sap altundin exilgen xoynidek ikki tal altun zenjir soqulsun. bu zenjirler heqiq qoyulghan kozlukke ulansun. 15 hudaning iradisini bilix uchun kiyilidighan kokreklik qoli chewer ustilar teripidin tikilsun. tikilix usuli eghod bilen ohxax bolup, zer yip, kok, sosun, toq qizil renglik yung yip we kendir yip bilen tikilsun. 16 kokreklikning uzunluqi we kengliki ohxaxla yigirme ikki santimetirdin qilinip, tot chasa hem ikki qat, yeni yanchuqluq qilip tikilsun. 17 ustige tot qur qimmetlik tax ornitilsun. birinchi qurigha qizil yaqut, topaz we zumret ornitilsun. 18 ikkinchi qurigha kok qaxtax, kok yaqut we almas ornitilsun. 19 uchinchi qurigha sosun yaqut, heqiq we sosun kwarts ornitilsun. 20 totinchi qurigha rengsiz yaqut, yolluq heqiq we yexil qaxtax ornitilsun. bularning hemmisi altun kozlukke elinip, kokreklikke qadalsun. 21 israillarning un ikki qebilisige wekillik qilidighan bu on ikki qimmetlik taxqa un ikki qebilining ismi huddi mohurge oyulghan neqixlerdek birdin oyulsun. 22 kokreklikni eghodqa bekitix uchun, sap altundin exilgen xoynidek ikki tal zenjir soqulsun. 23 kokreklikning usti teripidiki ikki burjikining herbirige birdin altun halqa bekitilsun. 24 zenjirler ayrim-ayrim halda altun halqidin otkuzulup, 25 eghod tasmisining aldi teripidiki ikki altun kozlukke ulansun. 26 kokreklikning towen teripidiki ikki burjekning eghodqa tegip turidighan ichki yuzige ikki dane altun halqa bekitilsun. 27 xundaqla, yene eghodning bel qismigha, yeni kemerning yuqirisighila ikki dane altun halqa bekitilsun. 28 bir tal kok yip arqiliq kokrekliktiki halqilar bilen eghodtiki halqilar ozara ulansun. muxundaq bolghanda, kokreklik pulanglap ketmey, eghodqa chaplixip turidu. 29 xundaq qilip, harun ibadet chediridiki muqeddes jaygha kirgende, israillarning herqaysi qebililirining ismi oyulghan kokreklikni hudaning aldida hatire supitide her daim meydisige esiwalsun. 30 buningdin sirt, yene urim we tummimlarni kokreklikning ichige selip, perwerdigarning aldida hatire supitide meydisige esiwalsun. muxundaq qilghanda, harun chedirdiki muqeddes jaygha kirgende, her daim israillargha qaritilghan hudaning iradisini bilduridighan nersilerni meydisige esiwalghan bolidu. 31 eghodning ichige kiyilidighan perije tikilsun. perijining renggi putunley kok bolsun. 32 perijige oyma yaqa echip, yirtilip ketmesliki uchun, yaqining chorisige pewaz tutulsun. 33-34 perijining aya pexining chorisige kok, sosun we toq qizil renglik yung rehttin anarning nushisi kextilinip, her ikki anarning otturisigha birdin sap altundin yasalghan kichik qongghuraq esilsun. 35 harun rohaniyliq wezipisini otigen chaghda, bu perijini kiyiwalsun. muxundaq bolghanda, u muqeddes jaygha kirip chiqqanda, men qongghuraq awazini anglaymen-de, buning bilen uning jenini almaymen. 36 sap altundin bir qadaq yasalsun, uning ustige perwerdigargha ataldi degen hetler mohurge oyulghandek oyulsun. 37 qadaq bir tal kok renglik yip bilen sellining aldigha taqap qoyulsun. 38 harun bu altun qadaqni pexanisige daim taqiwelix arqiliq, kopchilikning qurbanliq qilix bilen ozlirini gunahkar hesablighanliqidiki omumiy mesuliyetni oz ustige alghanliqini bildursun. bu altun qadaq harunning pexaniside daim bolsun. muxundaq bolghanda, kopchilik huda teripidin qobul qilinidu. 39 harun uchun kendir yiptin tonche koynek we selle toqulsun hem kemer kextilensun. 40 uning oghulliri uchunmu xundaq qilinsun. xundaq bolghanda, ular salapetlik korunup, baxqilarning hormitige erixidu. 41 harun we uning oghulliri rohaniyliq kiyimlirini kiygendin keyin, sen ularning bexigha muqeddes ya surke we rohaniyliq wezipisige teyinle. ularni manga rohaniyliq qilix uchun ajrat. 42 buningdin baxqa, kendir yiptin ular uchun tambal tikturulsun. tambal beldin tizghiche kelidighan qilip tikilip, astinqi bedenni yepip tursun. 43 harun we uning oghulliri perwerdigar bilen uchrixix chedirigha kirip-chiqqanda yaki uning ichidiki muqeddes jayda wezipisini otex uchun qurbanliq supisigha yeqinlaxqanda gunah otkuzup olumge buyrulmasliqi uchun, tambal kiyiwalsun. mana bu harun we uning ewladliri menggu boysunidighan nizam bolsun.
1 harun we uning oghullirini rohaniyliq wezipisige ajratqanda, towendiki resim-qaide boyiche ix kor: erkek mozaydin birni we eyibsiz qochqardin ikkini talla. 2 yene eng yahxi bughday unidin petir nan, may qoxulghan petir toqa we may surtulgen petir chelpekler teyyarla. 3 bu nanlarni sewetke selip, perwerdigar bilen uchrixix chedirigha elip kel hem erkek mozay we ikki dane qochqarnimu yetilep kel. 4 harun we uning oghullirini chedirning aldigha elip kelip, bedenlirini yughin. 5 andin, harungha tonche koynek, perije we eghodni kiydur. xundaqla, uninggha kokreklikni taqap, nepis toqulghan eghod kemirini baghlap qoyghin. 6 xuning bilen birge, sellini kiydurup, sellining aldigha altun qadaqni taqap qoyghin. 7 uningdin keyin, muqeddes yaghni uning bexigha quyup, uni rohaniy qilip teyinligin. 8 andin, harunning oghulliriningmu perijilirini 9 we sellilirini kiydurup, kemerlirini baghla. muxundaq bolghanda, ular mana bu mengguluk qaide boyiche rohaniyliq wezipisige erixidu. sen mana muxundaq qaide boyiche ularni muqeddes wezipige ajrat. 10 sen erkek mozayni perwerdigar bilen uchrixix chedirining aldigha elip kel. harun we uning oghulliri qollirini mozayning bexigha qoysun. 11 sen chedir aghzi aldida perwerdigarning huzurida mozayni boghuzla, 12 andin qenidin azraq elip kelip, barmiqing bilen qurbanliq supisining tot burjikidiki mungguzlerge surkep qoyghin. qalghan qanni supining aya teripige tok. 13 mozayning chawa meyi, jigirining eng yahxi yeri we ikki borikini mayliri bilen qoxup supida koydur. 14 lekin, mozayning terisi, goxi we ichki ezalirini qarargahning sirtida koydur. mana bu gunah kechurum bolux qurbanliqidur. 15 qochqarlardin birni elip kel, harun we uning oghulliri qollirini qochqarning bexigha qoysun. 16 andin qochqarni boghuzlap, qenini supining tot teripige cha. 17 andin, qochqarni parchilap, uning uchey- baghirliri we putlirini pakiz tazilap, ularni qurbanliq supisigha qoyghin. 18 andin keyin, ularni koydurgin. mana bu, hudagha atalghan hux puraqliq koydurme qurbanliqtur. 19 uningdin keyin, ikkinchi qochqarni yetilep kel. harun we uning oghulliri qollirini uning bexigha qoysun. 20 sen bu qochqarni boghuzlap, qenidin azraq elip, harun we uning oghullirining ong quliqining yumxiqigha, ong qolining we ong putining baxmaltiqigha surkep qoy. exip qalghan qanni qurbanliq supisining tot teripige cha. 21 andin, muqeddes ya we supidiki qandin azraq elip, qolung bilen harun we uning oghullirigha hem ularning kiyimlirige sepkin. muxundaq bolghanda, ular hem ularning kiyimlirimu muqeddes bolidu. 22 bu qochqar harun we uning oghullirining rohaniyliqqa ajritilixigha ixlitilgenliktin, sen uning meyi, yeni quyruqi, chawa meyi, borek meyi, xundaqla ikki tal boriki, jigirining eng yahxi yeri we ong yanpixini ayriwal. 23 buningdin sirt, yene perwerdigargha atalghan sewet ichidiki petir nan, mayliq petir toqa we nepiz petir chelpeklerning herqaysisidin birdin elip, 24 ularni harun we uning oghullirining qoligha tutquz. ular bu nersilerni tutup turup, perwerdigarning aldida pulanglitip atisun. mana bu pulanglatma qurbanliqtur. 25 andin, sen bu nersilerni ularning qolidin elip, supigha qoyup koydurup, koydurme qurbanliq qilix bilen bille, perwerdigarni hursen qilidighan hux puraqliq pulanglatma qurbanliqni qil. 26 rohaniyliqqa ajritix murasimigha ixlitilgen qochqarning tox goxini qolunggha elip, perwerdigarning aldida pulanglat. qochqarning qalghan goxi sening bolidu. 27 rohaniyliqqa ajritix murasimigha ixlitilgen qochqarning goxi, yeni pulanglatma qurbanliqqa ixlitilgen tox gox we yuqiri koturup perwerdigargha atalghan yanpax goxler muqeddes qilinsun hem harun we uning oghullirigha tewe bolsun. 28 xunga, buningdin keyin israillar amanliq qurbanliqini bergende, u ikki hil gox harun we uning oghullirining nesiwisi bolidu. 29 harunning ornini basidighanlar uning muqeddes kiyimlirige warisliq qilsun. ular muqeddes ya bilen surkilip rohaniyliq wezipisige teyinlinip, uning hizmitini dawamlaxturghanda, bu kiyimlerni kiysun. 30 harunning hizmitini dawamlaxturidighan oghli her qetim perwerdigar bilen uchrixix chediri ichidiki muqeddes jaygha kirip rohaniyliq wezipisini otigende, bu muqeddes kiyimni uda yette kun kiysun. 31 rohaniyliqqa ajritix murasimigha ixlitilgen qochqarning goxi ibadet jayi ichide pixurulsun. 32 harun we uning oghulliri qochqarning goxi we sewettiki nanlarni perwerdigar bilen uchrixix chedirining aghzi aldida yesun. 33 ular gunah kechurum qilinix hem rohaniyliqqa ajritix murasimida ixlitilgen muxu taamlargha peqet ozlirila eghiz tegsun. adettiki kixilerning eghiz tegixige bolmaydu. chunki, bu taamlar muqeddes qilinghan. 34 eger gox we nanlar etisi sehergiche yeyilmigen bolsa, yemey koyduruwetilsun. chunki, bu taamlar muqeddestur. 35 sen mening emrim boyiche harun we uning oghulliri uchun yette kungiche wezipe otkuzup berix murasimi otkuz. 36 her kuni, bir mozayni gunah kechurum qilinix qurbanliqi ornida boghuzla. andin, qurbanliq supisini paklap, uni muqeddes qilix uchun, yaghla. 37 qurbanliq supisini uda yette kungiche paklap, muqeddes qil. xundaq qilghanda, u putunley muqeddes bolidu. qurbanliq supisigha tegkenning hemmisi muqeddes bolidu. 38 her kuni qurbanliq supisida bir yaxliq qoydin ikkisi qurbanliq qilinsun. 39 ularning biri etigende, biri kechqurun qurbanliq qilinsun. 40 birinchi qoy qurbanliq qilinghanda, ikki kilo bughday uni bir litir zeytun yeghi bilen arilaxturulup atalsun. xuning bilen birge, yene bir litir xarabmu ichimlik hediyisi supitide atalsun. 41 yene bir qoy kechqurun qurbanliq qilinsun. bumu etigendiki bughday we ichimlik hediyisige ohxax qaidide qurbanliq qilinip, hux puraqliq koydurme qurbanliq supitide perwerdigargha atalsun. 42 koydurme qurbanliq perwerdigar bilen uchrixix chedirining aghzida mening perwerdigarning huzurida ewladtin ewladqiche otkuzulup tursun. men bu yerde helqimge ozumni axkarilap, sen bilen sozliximen. 43 bu yer mening israillar bilen uchrixidighan yerimdur. bu yer mening parlaq nurum bilen muqeddes bolidu. 44 men perwerdigar bilen uchrixix chediri we qurbanliq supisinila muqeddes qilip qalmastin, harun we uning oghullirining manga rohaniyliq qilixi uchun, ularnimu muqeddes qilimen. 45 men israillarning arisida turup, ularning hudasi bolimen. 46 ular mening ozlirining perwerdigari bolghan huda ikenlikimni bilidu hemde mening ularni misrdin elip chiqixim ularning arisida turuxum uchun ikenlikini chuxinidu. men menggu bar bolghuchi perwerdigardurmen.
1 akatsiye yaghichidin bir isriqdan yasanglar. 2 isriqdan tot chasa bolsun, egizliki bir, uzunluqi we kengliki yerim metirdin qilinsun. isriqdanning tot burjikidiki mungguzler isriqdan bilen bir putun qilip yasalsun. 3 uning usti, tot etrapi we tot mungguzi sap altun bilen qaplinip, chorisige altun jiyek qoyulsun. 4 isriqdanni koturidighan baldaqlarni otkuzux uchun, ikki altun halqa yasilip, ikki yandiki jiyeklerning astigha bekitilsun. 5 baldaqlar akatsiye yaghichidin yasilip, altun bilen qaplansun. 6 isriqdan ehde sanduqining aldidiki perdining sirtida, ehde sanduqining ustidiki mehir-xepqet tehtige qaritip qoyulsun. u yer men siler bilen uchrixidighan yerdur. 7 her kuni etigenliki bax rohaniy harun chiraghlarni retligili kelgende, isriqdanda huxbuy isriqlarni koydursun. 8 kechqurun chiraghlar yeqilghandimu isriq selinsun. ewladtin ewladqiche uzmey muxundaq isriq selinip tursun. 9 bu isriqdanda meni qilinghan isriqlar koydurulmisun hemde koydurme qurbanliq, bughday yaki ichimlik hediyisi qilinmisun. 10 harun yilda bir qetim gunah yuyux murasimi otkuzup, gunahlarni kechurum qilalaydighan mal qenini isriqdanning tot mungguzige sepsun. bu murasim ewladtin ewladqiche dawamlaxturulsun. chunki bu toluq muqeddes qilinghan, perwerdigargha atalghan isriqdandur. 11 perwerdigar musagha mundaq dedi: 12 sen israillarning nopusini tekxurgen waqtingda, royhetke elinghan herbir er ozlirining bala-qazadin saqlinixi uchun, xu meydanda men perwerdigargha hayatliq tolem puli tapxursun. 13 royhetke elinghanlar resmiy olchem boyiche kixi bexigha alte gramdin kumux tapxursun. bu, perwerdigargha atalghan hediye bolup hesablinidu. 14 yigirme yaxtin axqanlarning hemmisi perwerdigargha hediye tapxuruxi kerek. 15 jenini qutquzux uchun berilidighan bu hil hediyini baylar artuq tapxuruwetmisun. kembeghellermu kem tapxurup qoymisun. 16 gunahning kechurum qilinixi uchun yighiwelinghan pullar perwerdigar bilen uchrixix chedirining hirajiti qilinsun. bu pullar manga ularni yad etkuzidu we ularni gunahtin saqit qilidu. 17 perwerdigar musagha mundaq dedi: 18 tuchtin bir das yasitilsun we das qoyghuchmu tuchtin quydurulup, ular perwerdigar bilen uchrixix chediri bilen qurbanliq supisining otturisigha qoyulsun hem dasqa su quyup qoyulsun. 19-20 harun we uning oghulliri chedirgha kirginide yaki qurbanliq supisigha qurbanliq sunghili kelginide, bu dastiki suda put-qollirini yusun. bolmisa, ular olturulidu. 21 ular put-qolini yughandila, olumdin haliy bolidu. bu, ular we ularning ewladliri menggu riaye qilidighan qaide bolsun. 22 perwerdigar musagha mundaq dedi: 23 resmiy olchem boyiche eng esil huxbuy dora- dermeklerdin, yeni murmekki suyuqluqidin alte kilo, gul darchindin u kilo, egirdin u kilo, 24 qowzaqdarchindin alte kilo we zeytun yeghidin tot litir teyyarlinip, 25 huxbuy dora-dermeklerni tengxex usuli boyiche arilaxturulup, muqeddes ya yasalsun. 26 bu ya bilen perwerdigar bilen uchrixix chediri, ehde sanduqi, 27 xire we uning saymanliri, chiraghdan we uning saymanliri, isriqdan, 28 koydurme qurbanliq supisi we supining barliq saymanliri, paklinix desi we das qoyghu qatarliqlar yaghlinip, 29 teltokus muqeddes qilinsun. bu nersilerge tegken nersilermu muqeddes bolidu. 30 harun we uning oghullirining manga ajritilip, mening huzurumda rohaniyliq qilixi uchun, yene muxu ya bilen ularni yaghlap qoyghin. 31 israillargha xuni eytqinki, bu ya ewladtin ewladqiche muqeddestur. 32 xunga, bu ya hergizmu adettiki kixiler uchun ixlitilmisun hem ohxitip yasalmisun, chunki u muqeddestur. silermu uni muqeddes, dep bilixinglar kerek. 33 kimdekim bundaq yaghni ozi ohxitip yasisa yaki rohaniylardin baxqa herqandaq kixige surkise, u helqim qataridin chiqiriwetilidu. 34 perwerdigar musagha mundaq dedi: isriqqa ixlitilidighan yelim, qulule qepi talqini, aq dewirqay we sap mesteklerdin ohxax miqdarda elip, 35 uni adettiki huxbuy etir yasax usuli boyiche tengxep, andin uninggha azraq tuz arilaxturup, sap we muqeddes isriq yasalsun. 36 bu isriqlardin azraq elinip, talqandek uxxaq yanjilip, perwerdigar bilen uchrixix chediri ichidiki ehde sanduqining aldigha qoyulsun. men u yerde siler bilen uchriximen. siler bu isriqni eng muqeddes isriq, dep bilinglar. 37 lekin, siler ozunglar uchun bu hil usulda isriq yasimanglar. chunki, bu hil isriq peqet perwerdigarghila hastur. 38 ozliri huzurlinix uchun bu hil isriqqa ohxitip isriq yasighanlarning hemmisi helqim qataridin chiqiriwetilidu. ibadet jayi yasighuchi ustilarning tallinixi
1 perwerdigar huda musagha mundaq dedi: 2 qara! men yehuda qebilisidin hurning newrisi, urining oghli bizalilni tallidim. 3 men uni oz rohim bilen chomuldurup, uninggha eqil-paraset, bilim we hilmuhil huner-senet iqtidarini ata qildim. 4 u hazir hilmuhil hunerlerni, yeni altun, kumux we tuchtin her hil nersilerni yasax, 5 qimmetlik taxlarni kesix we ularni zinnet buyumlirigha selix, yaghachlargha neqix oyuxtek hunerlerni bilidu. 6 men yene dan qebilisidin ahisamaqning oghli oholiyabni uninggha yardemchilikke teyinlidim. xuningdek, barliq usta hunerwenlergimu tehimu kop eqil-paraset ata qilip, ulargha men tapilighan nersilerni yasax qabiliyitini berdim. 7 ularning wezipisi: perwerdigar bilen uchrixix chediri, ehde sanduqi we uning ustige qoyulidighan sanduq aghzi, yeni mehir-xepqet tehti hem chedir ichidiki barliq saymanlarni, 8 xire we xirening saymanlirini, sap altundin yasilidighan chiraghdan we chiraghdanning saymanlirini hemde isriqdan, 9 koydurme qurbanliq supisi we supidiki barliq saymanlarni, xundaqla paklinix desi we das qoyghuchni yasax, 10 harun we uning oghulliri rohaniyliq wezipisini otigende kiyidighan nepis muqeddes kiyimlerni tikix, 11 muqeddes ya we muqeddes jayda ixlitilidighan huxbuy isriq yasax qatarliqlarni oz ichige alidu. ular bularning hemmisini mening emrim boyiche qilsun. 12-13 perwerdigar musagha israillargha munularni yetkuzuxni tapilidi: siler men belgiligen dem elix kunige choqum qattiq riaye qilinglar. chunki, bu men bilen siler otturimizdiki mengguluk belgidur. bu, silerni pak qilghuchining men perwerdigar ikenlikimni bilduridu. 14 siler dem elix kunige qattiq riaye qilinglar. chunki, bu muqeddes kun. bu kunge emel qilmay, adettiki kundikidek ixligenler israil qataridin chiqiriwetilip, ulargha olum jazasi berilsun. 15 ix qilixinglar uchun alte kun bar. lekin, yettinchi kuni manga atilidighan dem elix kunidur. bu kuni ix qilghanliki kixige olum jazasi berilsun. 16 israillar tuzulgen ehdining belgisi supitide bu kunge menggu qattiq riaye qilsun. 17 bu, men bilen israillar otturisidiki mengguluk belgidur. chunki, men perwerdigar alte kunde putun alemni yarattim, yettinchi kuni ixni tohtitip aram aldim. 18 huda sinay teghida musagha bu sozlerni qilghandin keyin, perzler yezilghan ikki tax tahtini uninggha tapxurdi. taxqa huda perzlerni oz qoli bilen yazghanidi.
1 israillar musaning xunche waqittin beri taghdin chuxmigenlikini korup, harunning etrapigha olixiwelip, uninggha: turung! bizge yol baxlap mangidighan but yasap bering! bizni misirdin elip chiqqan heliqi musaning neme bolup ketkenlikini bilelmiduq, deyixti. 2 harun ulargha: hotun, bala-chaqiliringlarning quliqidiki altun halqilarni manga ekelip beringlar, dedi. 3 ular altun halqilarni elip, harunning aldigha kelixti. 4 harun halqilarni ixlitip, mozay suritide bir but yasidi. halayiq: ey israil helqi, bizni misirdin elip chiqqan ilahimiz mana xu! deyixti. 5 harun buni korup, altun mozay butning aldigha bir qurbanliq supisi yasap: ete perwerdigar uchun heyt qilimiz, dep elan qildi. 6 etisi seherde, helq koydurme qurbanliq we amanliq qurbanliqini qildi. andin keyin, olturup halighanche yep-ichixip, keyp-sapa qilixti. 7 perwerdigar musagha: sen derhal taghdin chuxkin! chunki, sen misirdin elip chiqqan helqing gunahqa toldi. 8 ular men korsetken yoldin chetnep ketti. ular altundin mozay suritide but yasap, uninggha choqunup, uning uchun qurbanliq qilixti. ular: bizni misirdin elip chiqqan ilahimiz mana xu deyixti. 9 men bu helqning intayin boyni qattiqliqini bildim. 10 emdi sen mening iximgha arilaxma, men ulargha ghezipimni chuxurup halak qiliwetimen. seni we sening ewladliringni bolsa chong helq qilimen, dedi. 11 lekin, musa perwerdigari bolghan hudagha mundaq dedi: i perwerdigar, oz helqingge nemixqa bundaq ghezeplinisen? ularni sen zor qudriting bilen misirdin elip chiqmighanmiding? 12 neme uchun misirliqlargha hudasi ularni ta-dalalarda putunley halak qilip, yer yuzidin yoqitix uchun, meqsetlik halda misirdin elip chiqqaniken deyixke sewes tepip berisen? ghezipingni besiwelip, niyitingdin yanghaysen. oz helqingge chong balayiapet chuxurmigeysen. 13 hizmetkarliring ibrahim, ixaq we yaquplarni esligeysen. sen oz naming bilen qesem qilip, ulargha: ewladingni asmandiki yultuzlardek kop qilimen, bu putun zeminni sening ewladinggha mengguluk miras qilip berimen degeniding, dedi. 14 buning bilen, perwerdigar niyitidin yenip, oz helqige balayiapet chuxurmidi. 15 musa ikki yuzige perzler yezilghan ikki tax tahtini elip taghdin chuxti. 16 bu ikki tax tahtigha huda ozi ejir singdurup, uninggha perzlerni oz qoli bilen yazghanidi. 17 yexu halayiqning chuqan-suren awazini anglap, musagha: qarargahta jengning awazi chiqiwatqandek qilidu! dedi. 18 musa uninggha: jeng ghelibisining tentenisigimu, meghlubiyet peryadighimu ohximaydu, belki nahxa-kuy sadasi! dedi. 19 musa qarargahqa yeqin kelip, mozay but we samagha chuxken halayiqni korup, ghezipini basalmay, elip chuxken ikki tax tahtini taghning etikide yerge taxlap cheqiwetti. 20 andin, u halayiq yasiwalghan mozayni koydurup, talqandek qilip sugha chechiwetti we israillarni uni ichixke buyrudi. 21 u harungha: bu kixilerni xunche chong gunahqa qoyuwetkudek, ular sanga neme qilghanidi? dedi. 22 harun mundaq jawas berdi: manga hapa bolmighaysen. bu kixilerning yamanliq qilixqa niyet baghlighanliqidin sening hewiring bar. ular manga: 23 bizge yol baxlap mangidighan but yasap bering! bizni misirdin elip chiqqan heliqi musaning neme bolup ketkenlikini bilelmiduq dedi. 24 men ulargha: altun zinnet buyumliringlarni ekelinglar degenidim. altun jabduqliri barlar ekelip manga tapxurdi. men bu altun jabduqlarni otqa taxliwidim, u mozay bolup chiqti. 25 musa harunning baxquruxqa amalsiz qalghanliqi bilen, helqning oz meyliche ix qilip, duxmenlirining meshire nixani bolup qalghanliqini kordi. 26 u qarargahning aldida turup qattiq awaz bilen: perwerdigar terepte turidighanlar men terepke kelinglar! dep towlighanidi, putkul lawiylar uning etrapigha yighildi. 27 musa ulargha: perwerdigar, yeni israillar etiqad qilip kelgen huda silerge hemminglarning qilich esip, qarargahning bu chetidin u chetigiche arilap, oz qerindaxliringlar, dost-buraderliringlar we qoxnanglarni olturuxunglarni buyrudi, dedi. 28 lawiylar buyruqqa boysunup, u kuni tehminen u ming kixini qiriwetti. 29 musa lawiylargha: bugun ozunglarni perwerdigargha atidinglar. siler oz oghulliringlar we qerindixinglarni ayimighanliqinglar uchun, bugun perwerdigarning iltipatigha muyesser boldunglar, dedi. 30 etisi, musa halayiqqa: siler chong gunah qildinglar. emdi men yene taghqa, perwerdigarning yenigha chiqimen. silerge perwerdigarning kechurumini tileymen, belkim uninggha muyesser bolalixim mumkin, dedi. 31 buning bilen, musa perwerdigarning huzurigha chiqip: bu helq chong gunah qildi. ular altundin but yasap choqundi. 32 ularning gunahini kechurum qilghaysen. undaq bolmisa, oz helqingning qataridin mening ismimni chiqiriwetkeysen, dedi. 33 perwerdigar uninggha: helqim qataridin chiqiriwetilidighanlar mening aldimda gunah qilghanlardur. 34 emdi sen helqni men sanga korsetken jaygha elip bar. mening perixtem aldingda seni baxlap mangidu. lekin waqti kelgende, men ularni otkuzgen gunahliri uchun jazalaymen, dep jawas qayturdi. 35 perwerdigar helq ichige kesel chuxurdi. chunki, ular harun yasap bergen altun mozaygha choqunghanidi.
1 perwerdigar musagha mundaq dedi: sen ozung misirdin elip chiqqan helq bilen bu yerdin ketip, men ibrahim, ixaq we yaquplargha qesem qilip, ularning ewladlirigha berixke wede qilghan yerge barghin. 2 sanga yol baxlaxqa perixtemni ewetimen. men qananlar, amorlar, hitlar, periziler, hiwilar we yebuslarni heydep chiqirip, 3 seni sut we hesel eqip turidighan yerge apirimen. lekin, men siler bilen bille barmaymen. chunki, siler boyni qattiq helq bolghachqa, men silerni yolda halak qiliwetixim mumkin. 4 buni anglighan halayiq intayin meyuslinip, zinnet buyumlarni taqimaydighan boldi. 5 chunki, perwerdigar musaning munu sozlerni ulargha yetkuzup qoyuxini buyrughanidi: siler boyni qattiq helq. eger men siler bilen azraqla bille bolsam, silerni putunley halak qiliwetixim mumkin. emdi siler ozunglarda bar bolghan zinnet buyumlarni eliwetinglar. men silerni qandaq bir terep qilixni belgiley. 6 xuning bilen, israillar sinay teghidin ayrilghandin tartip, zinnet buyumlarni zadi taqimidi. 7 her qetim israillar qarargah qurghanda, musa perwerdigar bilen uchrixix chediri dep atalghan ibadet chedirini qarargahtin heli yiraq jayda tiketti. perwerdigargha dua-telepliri barliki kixiler u yerge barsa bolatti. 8 musa qachanla bolmisun uchrixix chedirigha mangghinida, halayiq oz chedirining aldida ore turup, musaning keynidin taki u uchrixix chedirigha kirip bolghuche qarixip turuxatti. 9 musa chedirgha kirgen waqitta, bulut tuwruki chuxup, uchrixix chediri ning aldida turatti. perwerdigar bulut ichidin musa bilen sozlixetti. 10 halayiq bulut tuwrukining uchrixix chedirining ixik aldida turghanliqini korsila, oz chedirliri aldidila ruslinip, hudagha sejde qilixatti. 11 perwerdigar chedir ichide musa bilen huddi kixiler dost-buraderliri bilen sozlexkenge ohxax yuzmuyuz sozlixetti. musa qarargahqa qaytip kelginide, uning yax yardemchisi nunning oghli yexu chedirda qalatti. 12 musa perwerdigargha: sen manga bu helqni baxlap berixqa emr qilghaniding. lekin, sen manga kimni men bilen bille berixqa ewetidighanliqingni eytmiding. sen meni alahide meqset bilen tallighanliqingni we manga beht ata qilghanliqingni eytqaniding. 13 undaq iken, sening yolungda mengip, hemixe aldingda iltipat tepixim uchun, manga yol korsetkeysen we bu helqning oz helqing ikenlikini esingde tutqaysen, dedi. 14 men ozum sen bilen bille berip, seni ghem-qayghudin halas qilay, dedi perwerdigar. 15 musa uninggha: eger sen biz bilen bille barmisang, bizni bu yerdin ayrimighaysen. 16 eger sen biz bilen bille barmisang, baxqilar helqingning we mening perwerdigarimiz bolghan sening aldingda iltipat tapqanliqimizni nemidin bilsun?! buningdin baxqa neme ix bizni dunyadiki baxqa helqlerdin perqlendurelisun?! dep jawas qayturdi. 17 perwerdigar musagha: sening teliping boyiche ix korimen. chunki, sen mening iltipatimgha erixting. men seni alahide meqset bilen tallidim, dedi. 18 xunga, musa: manga oz ulughluqungni korsetkeysen, dedi. 19 perwerdigar mundaq jawas qayturdi: men putun mehribanliqimni korsitip, sening aldingdin otup, menggu bar bolghuchi degen muqeddes namimni jakarlaymen. kimge mehribanliq qilghum kelse, xuninggha mehribanliq qilimen, kimge ich aghritqum kelse, xuninggha ich aghritimen. 20 biraq, sanga oz chirayimni korsetmeymen. chunki, meni korgen kixi tirik qalmaydu. 21 lekin, mening yenimda bir jay bar. sen u yerdiki qoram taxning ustide turghin. 22 mening parlaq nurum u yerdin otidighan waqitta, men seni taxning yochuqigha qoyup, qolum bilen yepip turimen. otup bolghandin keyin, 23 qolumni tartiwalimen. sen meni keynimdin korisen. chirayimni korseng bolmaydu.
1 perwerdigar musagha: sen ilgirikige ohxax ikki tax tahta yonup kel. sen cheqiwetken heliqi tax tahtidiki sozlerni xu ikki tahtigha yazay, 2 sen ete etigengiche teyyar bolup, sinay teghigha chiqip, taghning choqqisida men bilen koruxkin. 3 herqandaq kixi sen bilen bille chiqmisun. putun taghda adem bolmisun, hetta kala-qoymu taghning tuwide otlimisun, dedi. 4 xuning bilen, musa ikki tax tahta yonup, etisi seherde perwerdigarning buyruqi boyiche ularni taghqa elip chiqti. 5 perwerdigar bulut ichide chuxup, musaning yenigha kelip, ozining menggu bar bolghuchi degen muqeddes namini jakarlidi. 6 perwerdigar musaning aldidin otup: men menggu bar bolghuchi, yeni perwerdigardurmen. men intayin mehriban we rehimdil hudadurmen. asanliqche ghezeplenmeymen, mehir-muhebbitim mol, wapadarmen. 7 minglighan ewladlargha bolghan mehir-muhebbitimni uzuldurmey, gunah we sewenliklerni kechurum qilimen. lekin, men gunahkarlarni jazalimay qoymaymen, ularning ewladlirini taki uchinchi, totinchi ewladqiche jazalaymen, dedi. 8 musa derhal yerge bax qoyup sejde qildi. 9 u: i igem, eger sen mendin razi bolsang, biz bilen bille barghaysen. bu helqning boyni qattiq bolsimu, ularning gunah we sewenliklirini kechurum qilghaysen. bizni oz igidarchiliqinggha alghaysen, dedi. 10 xuning bilen, perwerdigar musagha mundaq dedi: emdi men siler bilen ehde tuzimen. men aldinglarda dunyaning herqandaq jayidiki herqandaq helq korup baqmighan chong karametlerni korsitimen. sening etrapingdiki helqler mening perwerdigarning emeliyetlirini korsun. chunki, men silerni dep qorqunchluq ixlarni korsitimen. 11 men bugun sanga jakarlaydighan emrlirimge riaye qilghin. sen u yerge kirgen waqtingda, men amorlar, qananlar, hitlar, periziler, hiwilar we yebuslarni heydep chiqirimen. 12 ehtiyat qilghinki, sen baridighan jaydiki ahale bilen hergiz kelixim tuzmigin. bolmisa, sen ularning qapqinigha chuxup, ulargha ohxax, rezil yolgha mengip ketisen. 13 xuning uchun, ularning qurbanliq supilirini oruwetip, ularning ilah dep tikliwalghan tax tuwruklirini we axere ayal ilah butlirini cheqiwetkin. 14 mendin baxqigha ibadet qilma, chunki qizghanghuchi mening bir namim bolup, men qizghinidighan hudadurmen. 15 yerlik ahaliler bilen kelixim tuzme. ular oz ilahlirigha choqunghan we qurbanliq qilghan waqitlirida senimu teklip qilixi, senmu ozungni pahixilerdek setip, ularning ilahlirigha atighan qurbanliqlirigha eghiz tegip qelixing mumkin. 16 sening oghulliring yat helq qizlirini nikahigha elip, ozini pahixilerdek setip, mendin yuz orup, yat ilahlargha choqunuxi mumkin. 17 choqunux uchun but yasima. 18 petir nan heyti qil. mening emrimge binaen bu heytta uda yette kun petir nan ye. heytni ziraetler bih chiqarghan bax bahar eyida otkuz, chunki siler xu ayda misirdin chiqqan. 19 putkul tunji oghul we barliq tunji tughulghan erkek mal, meyli u kala yaki qoy bolsun, manga mensup. 20 siler tunji erkek teheyning ornigha qoy qurbanliq qilsanglarmu bolidu. eger undaq qilmisanglar, teheyning boynini sundurup qurbanliq qilinglar. oz ewladliring ichidiki putkul tunji oghullarni choqum bedel berip qayturuwal. aldimgha quruq qol kelme. 21 ix qilixinggha yeterlik alte kun bar. yettinchi kuni, meyli u teriqchiliq yaki orma mezgili boluxidin qetiynezer, choqum aram alghin. 22 tunji pixqan bughdaylarni orighanda, orma heyti qil. kuzde hosullarni ambargha yighqiningda, hosul yighix heyti qil. 23 putkul erler bir yilda u qetim manga israil helqi etiqad qilip kelgen igisi hudaning aldigha kelsun. 24 men yat helqlerni sening aldingdin heydep chiqirip, zeminingni kengeytimen. xuning bilen, sen yilda u qetim manga ibadet qilghili ketken waqtingda, hechkim sening yurtunggha yaman koz tikmeydu. 25 manga qurbanliq qenini boldurulghan hemirdin pixurulghan yemeklik bilen bille atima. otup ketix heytida soyghan qurbanliqning goxini etisi etigengiche saqlima. 26 her yili tunji pixqan ziraetlerning eng yahxi yeridin mening hanamgha ekirip, manga perwerdigaringlar hudagha ata. oghlaqni anisining sutide pixurma. 27 perwerdigar musagha: bu sozlerni hatiriliwal. chunki, men sen we israil helqi bilen muxu sozlerni asas qilip ehde tuzdum, dedi. 28 musa perwerdigarning yenida qiriq keche-kunduz turup, hech nerse yemidi hem ichmidi. perwerdigar ehdining asasi bolghan on perzni ikki tax tahtigha yezip berdi. 29 musa perzler yezilghan tax tahtilarni elip taghdin chuxkinide, perwerdigar bilen sozlexkenliki uchun, uning chirayi parqirap ketkenidi. biraq, ozi buni bilmeytti. 30 harun we baxqa israillar musaning chirayidiki nurni korup, uninggha yeqin kelixtin qorquxti. 31 biraq, musa ularni chaqirghanda, harun we putun jamaet aqsaqalliri uning aldigha keldi. musa ulargha soz qildi. 32 xuningdin keyin, putkul israillar musaning aldigha kelixti. musa perwerdigar sinay teghida uninggha bergen qanunni ulargha tapilidi. 33 musa ulargha sozlep bolghandin keyin, yaghliq bilen yuzini yepiwaldi. 34 her qetim u uchrixix chedirigha kirip perwerdigar bilen sozlexkinide, yuzini yepiwalghan yaghliqni eliwetetti. chiqqan waqtida, perwerdigar tapxurghan sozlerni israillargha yetkuzetti. 35 bundaq waqitlarda, israillar uning yuzining parqirap turidighanliqini koretti. uningdin keyin, musa yuzini yepip yuretti. perwerdigar bilen sozlexkili kirginide yene eliwetetti.
1 musa putun israillarni chaqirip, ulargha mundaq dedi: perwerdigar silerning towendiki qaidige riaye qilixinglarni buyrudi. 2 ix qilixinglargha yeterlik alte kun bar. yettinchi kun bolsa muqeddes bolup, u perwerdigargha mensup bolghan dem elix kunidur. bu kuni hizmet qilghanliki kixige olum jazasi berilidu. 3 dem elix kuni, hetta oz oyide ot yeqixqimu bolmaydu. 4 musa putun israil helqige yene mundaq dedi: perwerdigar xundaq emr qildiki: 5 siler perwerdigargha hediye sununglar, halighanlar altun, kumux, tu, 6 kok, sosun we toq qizil renglik yip, kendir yip hem ochke tiwiti, 7 qizil boyalghan qochqar terisi, nepis ixlengen teriler, akatsiye yaghichi, 8 chira yeghi, muqeddes ya we isriq yasilidighan huxbuy dora-dermekler, 9 bax rohaniy kiyidighan qisqa eghod bilen kokreklikke qadilidighan yolluq heqiq we baxqa esil taxlarni hediye qilsun. 10 aranglardiki mahir ustilar kelip, perwerdigar buyrughan barliq nersilerni, 11 yeni ibadet chediri, chedirning yopuqi, chedirning ilmek, ram, toghra baldaqliri we tuwrukliri hem tuwruk putliri, 12 ehde sanduqi, sanduqni koturidighan baldaqlar, sanduqning aghzi, yeni mehir-xepqet tehti we yopuq perdisi, 13 xire, xireni koturidighan baldaqlar we xire saymanliri, hudagha sunidighan nanlar, 14 chiraghdan we uning saymanliri, chira we chira yeghi, 15 isriqdan we uni koturidighan baldaqlar, muqeddes ya we huxbuy isriq, chedirning kirix aghzining perdisi, 16 koydurme qurbanliq supisi bilen uning tu xalasi, koturux baldaqliri we barliq saymanliri, paklinix desi we das qoyghu, 17 hoylining chorisidiki perde tosuqlar, perde tuwrukliri we tuwruk putliri, hoylining kirix aghzining perdisi, 18 chedir we hoylining qozuq we taniliri, 19 rohaniy harun we uning oghulliri muqeddes jayda hizmet otigende kiyidighan nepis muqeddes kiyimlerni teyyarlisun. 20 putun israil helqi musaning yenidin qaytixti. 21 kongli righbetlengen we razimenlik bilen hediye qilixni halighanlarning hemmisi perwerdigar bilen uchrixix chedirini bina qilix, uning ichidiki nersilerni yasax we muqeddes kiyimni tikixke kereklik bolghan lazimetliklerni elip kelixti. 22 hediye qilixni halaydighan erler we ayallar bulapka, halqa, uzuk we bilezuk qatarliq her hil altun buyumlarni ekelip, perwerdigar uchun atidi. 23 kok, sosun, toq qizil renglik yip, kendir yip, ochke tiwiti, qizil boyalghan qochqar terisi we nepis ixlengen tere qatarliq nersiliri barlar ularni elip kelixti. 24 kumux yaki tu hediye qilalaydighanlar hediyilirini elip kelixti. akatsiye yaghichi barlarmu uni elip kelixti. 25 qoli chewer ayallar oz qoli bilen egirgen kok, sosun we toq qizil renglik yip hem kendir yip elip kelixti. 26 kongli righbetlengen qabiliyetlik ayallar yene ochke tiwitidin yip egirixti. 27 aqsaqallar eghodqa we kokreklikke qadilidighan yolluq heqiq we baxqa esil taxlar, 28 chira, muqeddes ya we isriq uchun huxbuy dora-dermek we yaghlarni elip kelixti. 29 meyli er yaki ayal bolsun, perwerdigargha hediye sunuxni halighan israillarning hemmisi hediyilirini elip kelixip, perwerdigar musa arqiliq ularni selixqa buyrughan ibadet jayi uchun teqdim qilixti. 30 musa sozini dawamlaxturup mundaq dedi: qaranglar! perwerdigar yehuda qebilisidin hurning newrisi, urining oghli bizalilni tallidi. 31 uni oz rohi bilen chomuldurup, uninggha eqil-paraset, bilim we hilmuhil huner-senet iqtidarini ata qildi. 32 u hazir hilmuhil hunerlerni, yeni altun, kumux we tuchtin her hil nersilerni yasax, 33 qimmetlik taxlarni kesix we ularni zinnet buyumlirigha selix hemde yaghachlargha neqix oyuxtek hunerlerni bilidu. 34 perwerdigar yene dan qebilisidin ahisamaqning oghli oholiyabqimu eqil-paraset ata qilip, uni we bizalilni baxqilargha ustaz qildi. 35 perwerdigar ularni eqil-parasetlik qilip, ulargha neqqaxliq, oymichiliq, kok, sosun, toq qizil renglik yung yip we kendir yiptin kexte tikix, rehtlerni toqux qatarliq her hil nepis huner-senet iqtidarlirini ata qildi. ular her hil ixlarning hoddisidin chiqalaydu we hilmuhil hunerlerni oylap chiqiralaydu.
1 bizalil, oholiyas we baxqa usta hunerwenler, yeni perwerdigarning iqtidar ata qilixi bilen ibadet jayini qandaq yasaxni bilgen kixilerning hemmisi perwerdigarning korsetmisi boyiche xu hizmetlerni qilsun. 2 musa bizalil bilen oholiyas we perwerdigar qabiliyet ata qilghan, kongli righbetlinip hizmet qilixni halighan kixilerni yighdi. 3 ular musadin israillarning ibadet jayini yasaxqa hediye qilghan barliq sowghatlirini tapxuruwaldi. her kuni etigenliki, kixiler oz meyli bilen sowghatlirini elip keletti. 4 xunga, ibadet jayini yasaxqa qatnaxqan ustilar oz hizmetlirini tohtitip, 5 musaning aldigha berip: kixiler elip kelgen hediyiler perwerdigar buyrughan ibadet jayini yasax ehtiyajidin exip ketti! deyixti. 6 xunga, musa putun qarargahtikilerning emdi ibadet jayi uchun hediye qilmasliqini buyrudi. kixiler bolsa sowghat elip kelixni xundila tohtatti. 7 tapxuruwelinghan hediyiler putun ibadet jayigha yetip, hetta exip qaldi. 8 hizmetchi hadimlar ichidiki usta hunerwenler perwerdigarning ibadet chedirini on dane yopuqtin yasidi. bu yopuqlar kendir yip bilen kok, sosun we toq qizil renglik yung yiptin toqulup, ustige qoli chewer usta teripidin qanatliq perixtilerning suriti nepis kextilendi. 9 herbir yopuqning chong-kichikliki ohxax halda, uzunluqi on tot, kengliki ikki metirdin qilindi. 10 yopuqlarning bexi bir parche, qalghan bexi yene bir parche qilinip ulandi. 11 ulanghan herbir chong parchining eng chetidikisige kok renglik izme tikildi. 12 yopuqning bir parchisining eng chetidikisige ellik izme, yene bir parchisining eng chetidikisigimu ellik izme tikildi. 13 ellik altun ilmek yasilip, ikki parche yopuq tutaxturuldi. 14 ibadet chedirini yepix uchun, ochke yungidin on bir parche qelin yopuq reht toquldi. 15 yopuqlarning herbirining chong-kichikliki ohxax bolup, uzunluqi on bex, kengliki ikki metirdin boldi. 16 yopuqlarning bex danisi bir parche, qalghan altisi yene bir parche qilinip ulandi. 17 birinchi chong yopuqning eng chetidiki parchisige ellik izme, yene bir chong yopuqning eng chetidikisigimu ellik izme tikildi. 18 tuchtin ellik ilmek yasilip, ular izmilerge otkuzulup, ikki parche yopuq bir-birige ulinip, bir putun yopuq qilindi. 19 buningdin baxqa, chedirni qaplax uchun, qizil boyalghan qochqar terisidin we nepis ixlengen teridin yene ikki parche chedir yopuqi yasaldi. 20 ibadet chedirini koturup turux uchun akatsiye yaghichidin ram yasaldi. 21 herbir ramning uzunluqi bex metir, kengliki yetmix bex santimetir boldi. 22 herbir ramgha bir-birini tutaxturidighan ikkidin ulighu yasaldi. hemme ramlarda xundaq ulighu boldi. 23 chedirning jenus teripige yigirme ram yasaldi. 24 ramlarning tegige kumuxtin qiriq dane put yasilip, herbir ramning tegige ikkidin ornitildi. 25 yene chedirning ximal teripigimu yigirme ram yasilip, 26 bular uchunmu kumuxtin qiriq dane put yasilip, herbir ramning tegige ikkidin teyyarlandi. 27 lekin, chedirning keyni teripige, yeni gherbke qaritip alte ram yasaldi. 28 chedirning keyni teripidiki ikki bulunggha ikki ram yasaldi. 29 ramlar bir-birige yeqin qoyulup, ularning uchi bir chemberge kirguzulup muqimlaxturuldi. ikki doqmuxni hasil qilidighan her ikki ram xundaq yasaldi. 30 demek, chedirning ghers teripide sekkiz ram bolup, herbir ramning tegide ikkidin jemiy on alte dane kumux put boldi. 31 buningdin baxqa, akatsiye yaghichidin on bex toghra baldaq yasaldi. bulardin chedirning bir yenidiki ramlargha bex dane, 32 yene bir yenidiki ramlargha bex dane hemde chedirning keyni teripidiki gherbke qaraydighan ramlarghimu bex dane ornitildi. 33 ramlarning otturisigha chetilidighan ottura baldaq chedirning bir bexidin yene bir bexigha yetkuzulup yasaldi. 34 ramlar we baldaqlar altun bilen qaplandi, baldaqlar otkuzulidighan halqilarmu altundin yasaldi. 35 kendir yip bilen kok, sosun we toq qizil renglik yung yiptin bir perde toqulup, uninggha qoli chewer ustilar teripidin qanatliq perixtilerning suriti kextilendi. 36 bu perde akatsiye yaghichidin yasalghan tot dane tuwrukke bekitilgen altun ilmeklerge esildi. tuwrukler altun bilen qaplinip, kumuxtin yasalghan tot putning ustige ornitildi. 37 buningdin baxqa, kendir yip bilen kok, sosun we toq qizil renglik yung yiptin ibadet chedirining kirix aghzigha kextilik perde toquldi. 38 perdini esix uchun, akatsiye yaghichidin bex dane tuwruk yasilip, tuwruk bexi altun bilen qaplandi. tuwruklerde altun ilmekler boldi hem tuchtin bex dane tuwruk puti yasaldi.
1 bizalil akatsiye yaghichidin uzunluqi yuz yigirme bex, kengliki we egizliki yetmix bex santimetirliq bir sanduq yasidi. 2 sanduqning ichi-sirtini sap altun bilen qaplap, chorisige altundin jiyek tutti. 3 u yene altundin tot halqa quydurup, sanduqning tot putigha, herbir teripige ikkidin ornatti. 4-5 sanduqni koturux uchun, akatsiye yaghichidin ikki baldaq yasap, ularni altun bilen qaplap, ikki yandiki altun halqilardin otkuzdi. 6 sanduqning ustige sap altundin uzunluqi bir yuz yigirme bex, kengliki yetmix bex santimetir kelidighan sanduq aghzi, yeni mehir-xepqet tehti yasidi. 7 altundin ikki dane kerus dep atilidighan qanatliq mehluqning heykilini soqup, 8 mehir- xepqet tehti ning ikki bexigha birdin ornitip, teht bilen bir putun qilip birlexturdi. 9 qanatliq heykeller udulmuudul qoyulghan halda tehtning yuzige qarixip, qanatlirini echip mehir-xepqet tehti ni yepip turidighan boldi. 10 akatsiye yaghichidin uzunluqi yuz, kengliki ellik, egizliki yetmix bex santimetirliq bir xire yasilip, 11 sap altun bilen qaplandi hem uning chorisige altundin jiyek tutuldi. 12 xirening chorisige tot ilik kenglikte pewaz qoyulup, uningghimu altun jiyek tutuldi. 13 koturux baldaqlirini selix uchun tot altun halqa yasilip, xirening tot burjikidiki putigha ornitildi. 14 baldaqlarning altun halqidin otkuzuluxi uchun halqa pewazgha yeqin ornitildi. 15 baldaq akatsiye yaghichidin yasilip, altun bilen qaplandi. 16 xirening ustidiki ichimlik hediyisige ixlitilidighan tawaq, tehse, cheynek we piyaliler sap altundin yasaldi. 17 sap altundin bir chiraghdan soquldi. chiraghdanning puti bilen tuwruki, qedehliri, gul tuguni we bergliri bir putun qilindi. 18 chiraghdanning ikki yenigha her terepke uchtin alte xahche chiqirildi. 19 herbir xahchida gul tuguni we bergliri bolghan badam chechiki xeklidiki u tal qedeh boldi. chiraghdanning alte xahchisining hemmisila muxundaq yasaldi. 20 chiraghdanning merkiziy xahchisining uchida gul tuguni we bergliri bolghan badam chechiki xeklidiki tot tal qedeh boldi. 21 chiraghdanning merkiziy xahchisidin ikki terepke chiqirilghan herbir jup xahchining astigha tugun chiqirildi. chiraghdanning alte xehining hemmisi xundaq yasaldi. 22 putun chiraghdan, yeni uning barliq bezeklirining hemmisi birla parche altundin soquldi. 23 chiraghdangha yoruqi aldi terepke chuxidighan qilip yette chira ornitildi. 24 chiraghdan, uning pilik qisquchliri we kuldanliri ottuz tot kilo sap altundin yasaldi. 25 isriqdan akatsiye yaghichidin yasaldi. u tot chasa bolup, egizliki bir, uzunluqi we kengliki yerim metirdin qilindi. 26 uning usti, tot teripi we tot mungguzi sap altun bilen qaplinip, chorisige altun jiyek tutuldi. 27 isriqdanni koturidighan baldaqlarni otkuzux uchun, altundin ikki halqa yasilip, ikki yandiki jiyeklerning astigha bekitildi. 28 baldaqlar akatsiye yaghichidin yasilip, altun bilen qaplandi. 29 huxbuy dora-dermeklerni tengxex usuli boyiche muqeddes ya we huxbuy isriqlar yasaldi.
1 qurbanliq supisi akatsiye yaghichidin yasaldi. supa tot chasa bolup, uning egizliki bir yerim, uzunluqi we kengliki ikki yerim metirdin qilindi. 2 supining tot burjikige mungguzler chiqirildi. ular supa bilen bir putun qilinip, tu bilen qaplandi. 3 qurbanliq supisigha ixlitilidighan kuldan, gurjek, das, lahxigir we otdan qatarliqlar yasaldi. bu saymanlarning hemmisi tuchtin boldi. 4 buningdin baxqa, qurbanliq supisigha tuchtin bir xala yasilip, qurbanliq supa othanisining otturisidiki xala tekchisining ustige qoyuldi. 5 andin, baldaq otkuzulidighan, xalaning tot burjikige bekitilidighan tot dane tu halqa yasaldi. 6 buningdin baxqa, qurbanliq supisini koturux uchun akatsiye yaghichidin ikki baldaq yasilip, tu bilen qaplinip, 7 ikki yandiki halqilargha otkuzuldi. qurbanliq supisining otturisi kawak qilinip, tahtaydin yasaldi. 8 paklinix desi we das qoyghu perwerdigar bilen uchrixix chedirining ixiki aldida hizmet qilidighan ayallar teripidin berilgen tu eyneklerdin yasaldi. 9 ibadet chedirining etrapini tosup hoyla qilix uchun, kendir yiptin perde toquldi. jenus tereptiki perdining uzunluqi ellik metir qilinip, 10 perdini koturup turux uchun yigirme dane tu tuwruk hem ularning tegige qoyghili yigirme dane tu put yasaldi. perdilerni bekitidighan tuwruk ilmekliri bilen halqiliri kumuxtin yasaldi. 11 ximal terepkimu perde ornitildi. uning uzunluqimu ellik metir qilinip, perdini koturup turux uchun, yigirme dane tu tuwruk hem ularning tegige qoyghili yigirme dane tu put yasaldi. tuwruk ilmekliri bilen halqiliri kumuxtin yasaldi. 12 ghers tereptiki perdining uzunluqi yigirme bex metir qilindi. perdini koturup turux uchun, on dane tu tuwruk hem ularning tegige qoyghili on dane tu put yasaldi. 13 hoylining xerq teripidiki perdining uzunluqimu yigirme bex metir qilindi. 14 kirix aghzining bir teripidiki perdining kengliki yette yerim metir boldi. perdini bekitix uchun u tuwruk we u put yasaldi. 15 yene bir teripidiki perdining kengliki yette yerim metir boldi. uningghimu u dane tu tuwruk hem ularning tegige qoyghili u dane tu put yasaldi. 16 hoylining etrapidiki barliq perdiler kendir yiptin toquldi. 17 tuwruklerning putliri tuchtin, ilmek we halqiliri bolsa kumuxtin yasaldi, tuwrukning bexi kumuxtin qaplandi. hoylining tot etrapidiki tuwruklerning hemmiside kumux halqilar boldi. 18 hoylining kirix aghzining perdiliri kok, sosun, toq qizil renglik yung yip we kendir yiptin toqulup kextilendi. perdining kengliki on metir, egizliki bolsa hoylining tosuq perdisining egizlikidek ikki yerim metir qilindi. 19 tot dane putluq tu tuwruk uni koturup turdi. tuwruklerdiki ilmek, halqilarning hemmisi kumuxtin yasaldi, tuwruklerning beximu kumux bilen qaplandi. 20 ibadet chedirigha ixlitilgen barliq qozuqlar tuchtin quyuldi. 21 ehde chediri depmu atalghan ibadet chedirini yasaxqa ixlitilgen materiyallar musaning tapxuruqi boyiche lawiylar teripidin kozdin kechurulgen bolup, rohaniy harunning oghli itamarning saniqidin otkenidi. 22 perwerdigar musagha buyrughanlarning hemmisini yehuda qebilisidin bolghan hurning newrisi, urining oghli bizalil yasidi. 23 uninggha yardemchi bolghan dan qebilisidin bolghan ahisamaqning oghli oholiyabningmu qoli chewer bolup, u neqqaxliq, oymichiliq we kok, sosun, toq qizil renglik yung yip hem kendir yiptin kexte tikixni biletti. 24 ibadet jayining quruluxi uchun atalghan altun resmiy olchem boyiche 1000 kilogha toghra keldi. 25 nopus tizimlikidiki kixiler sowgha qilghan kumux resmiy olchem boyiche 3440 kilogha toghra keldi. 26 nopus tizimlikige asaslanghanda, yigirme yaxtin yuqirilar jemiy 603 ming bex yuz ellik neper bolup, resmiy olchem boyiche hesablighanda her bir kixi tapxurghan kumux bex yerim gram boldi. 27 3400 ming kilo kumuxtin ibadet jayi ramlirining we perdiler bekitilidighan tuwruklerning yuz kumux puti yasaldi. herbir putqa 34 kilodin kumux ixlitildi. 28 qalghan 40 kilo kumux tuwruklerning ilmek we halqilirini yasaxqa hem tuwruklerning bexini qaplaxqa ixlitildi. 29 perwerdigargha atalghan tu jemiy 2400 kilo bolup, 30 u perwerdigar bilen uchrixix chedirining kirix aghzidiki tuwruk putliri, qurbanliq supisi we uning tu xalasi, supining putun saymanliri, 31 hoylining etrapidiki tosuq perdining tuwrukliri, hoylining kirix aghzidiki tuwruk putliri, ibadet chedirining we hoylining tosuq perdisining qozuqlirigha ixlitildi.
1 kok, sosun we toq qizil renglik yung yiptin toqulghan rehttin rohaniylar muqeddes jayda wezipe otigende kiyidighan muqeddes kiyimler tikildi. harun uchun tikilgen muqeddes kiyimler perwerdigarning musagha buyrughanliri boyiche qilindi. 2 eghod zer yip, kok, sosun, toq qizil renglik yung yip we kendir yiptin toqulghan rehttin tikildi. 3 qoli chewer ustilar altunni nepiz soqup, inchike tala qilip kesip, uni kok, sosun, toq qizil renglik yung yip we kendir yip bilen arilaxturup reht toqup, eghodni tikti. 4 eghodning ikki dane mure tasmisi boldi. eghodning aldi we keyni qismi bu ikki tasma arqiliq tutaxturuldi. 5 uningdin baxqa, yene kemer teyyarlandi. kemer zer yip, kok, sosun, toq qizil renglik yung yip we kendir yiptin ustiliq bilen toquldi. bularning hemmisi perwerdigarning musagha buyrughini boyiche qilindi. 6 ikki dane yolluq heqiq altun kozlukke qoyulup, israillarning on ikki qebilisining isimliri uning ustige ustiliq bilen mohurge oyulghan neqixlerdek oyuldi. 7 andin, eghodning ikki dane mure tasmisigha qadilip, israillarning hatire texi qilindi. mana bularning hemmisi perwerdigarning emri boyiche qilindi. 8 hudaning iradisini bilix uchun kiyilidighan kokreklik qoli chewer ustilar teripidin tikildi. tikilix usuli eghod bilen ohxax bolup, u zer yip, kok, sosun, toq qizil renglik yung yip we kendir yip bilen tikildi. 9 kokreklikning uzunluqi we kengliki ohxaxla yigirme bex santimetirdin qilinip, tot chasa hem ikki qat, yeni yanchuqluq qilip tikildi. 10 ustige tot qur qimmetlik tax qadaldi. birinchi qurgha qizil yaqut, topaz we zumret ornitildi. 11 ikkinchi qurgha kok qaxtax, kok yaqut we almas ornitildi. 12 uchinchi qurgha sosun yaqut, heqiq we sosun kwarts ornitildi. 13 totinchi qurgha rengsiz yaqut, yolluq heqiq we yexil qaxtax ornitildi. bularning hemmisi altun kozlukke elinip, kokreklikke qadaldi. 14 israillarning on ikki qebilisining ismi huddi mohurge oyulghan neqixlerdek, bu qimmetlik taxlarning ustige oyuldi. 15 kokreklikni eghodqa bekitix uchun, sap altundin exilgen xoynidek ikki tal zenjir soquldi. 16 kokreklikning usti teripidiki ikki burjikining herbirige birdin altun halqa bekitildi. 17 zenjirler ayrim-ayrim halda altun halqidin otkuzulup, 18 eghod tasmisining aldi teripidiki ikki altun kozlukke ulandi. 19 kokreklikning towen teripidiki ikki burjekning eghodqa tegip turidighan ichki yuzige ikki dane altun halqa bekitildi. 20 xundaqla, yene eghodning bel qismigha, yeni kemerning yuqirisighila ikki dane altun halqa bekitildi. 21 kokreklikning pulanglap ketmey, eghodqa chaplixip turuxi uchun, kokrekliktiki halqilar bilen eghodtiki halqilar bir tal kok yip arqiliq ozara ulandi. bularning hemmisi perwerdigarning musagha buyrughini boyiche qilindi. 22 toqumichilar eghodning ichige kiyilidighan perijini toqudi. perijining renggi putunley kok boldi. 23 perijige oyma yaqa echilip, yirtilip ketmesliki uchun, yaqining chorisige pewaz tutuldi. 24 perijining aya pexige kok, sosun we toq qizil renglik yung yip we kendir yiptin anar nushiliq kextiler chuxuruldi. 25 sap altundin qongghuraqlar yasilip, perijining aya pexidiki anar nushiliq kextiler otturisigha birdin esildi. 26 rohaniyliq wezipisini otigende kiyilidighan bu perijining pexige nowet bilen anar nushiliq kextiler tikildi we altun qongghuraqlar ornitildi. bularning hemmisi perwerdigarning musagha buyrughini boyiche qilindi. 27 harun we uning oghulliri uchun kendir yiptin ich perije tikildi. 28 kendir yiptin selle, bax kiyim we tamballarmu teyyarlandi. 29 kendir yip, kok, sosun, toq qizil renglik yung yiptin bir kemer toqulup, usti kextilendi. bularning hemmisi perwerdigarning musagha buyrughini boyiche qilindi. 30 sap altundin bir qadaq yasilip, uning ustige perwerdigargha ataldi degen hetler mohurge oyulghandek oyuldi 31 hemde kok renglik yip bilen sellige taqap qoyuldi. bularning hemmisi perwerdigarning musagha buyrughini boyiche qilindi. 32 ibadet chediri perwerdigar bilen uchrixix chedirining teyyarliq hizmetliri putunley tamamlandi. perwerdigarning musagha buyrughanlirini israillar bir-birlep orundidi. 33 ular ibadet chediri we chedirning barliq saymanlirini musaning aldigha elip keldi. ularning ichide: ilmek, ram, toghra baldaq, tuwruk we tuwruk puti, 34 qizil boyalghan qochqar terisidin yasalghan yopuq, nepis ixlengen tere yopuq, yopuq perdisi, 35 perzlerni salidighan ehde sanduqi, uning koturux baldaqliri we aghzi, yeni mehir-xepqet tehti, 36 xire, xirening saymanliri, hudagha sunidighan nanlar, 37 sap altun chiraghdan, uning saymanliri, chira, chira yeghi, 38 altun isriqdan, muqeddes ya, huxbuy isriq, ibadet chedirining kirix aghzining perdisi, 39 tuchtin yasalghan qurbanliq supisi, qurbanliq supisining tu xalasi, supining koturux baldaqliri we uning barliq saymanliri, paklinix desi we das qoyghu, 40 hoylining chorisidiki perde tosuqlar, perde tuwrukliri we tuwruk putliri, hoylining kirix aghzining perdisi, chedirning taniliri we qozuqliri, 41 rohaniy harun we uning oghulliri muqeddes jayda hizmet otigende kiyidighan nepis muqeddes kiyimler bar idi. 42 perwerdigarning musagha buyrughanlirini israillar bir-birlep orundidi. 43 musa putun nersilerni kozdin kechurup, ularning qilghanlirining putunley perwerdigarning emri boyiche bolghanliqini korup, ulargha beht tilep dua qildi.
1 perwerdigar musagha mundaq emr qildi: 2 birinchi ayning birinchi kuni ibadet chediri perwerdigar bilen uchrixix chedirini tikip, 3 on perz yezilghan tax tahtilar qoyulghan ehde sanduqini uning ichidiki eng muqeddes jaygha qoyup, uni perde bilen tosup qoyghin. 4 xireni chedirdiki muqeddes jaygha elip kirip, ustige saymanlirini tizip qoyghin. chiraghdannimu elip kirip, chiraghlirini yeqip qoyghin. 5 isriqdanni eng muqeddes jaydiki ehde sanduqining uduligha, yeni eng muqeddes jayni ayrip turidighan perdining sirtigha qoyghin. chedirning kirix aghzining perdisini tartip qoyghin. 6 koydurme qurbanliq supisini ibadet chediri perwerdigar bilen uchrixix chedirining aldigha qoyghin. 7 paklinix desini chedir bilen qurbanliq supisining arisigha qoyup, uninggha su toldurup qoyghin. 8 ibadet jayining hoylisining perdilirini bekitip, kirix aghzining perdisinimu esip qoyghin. 9 ibadet chediri we uningdiki barliq saymanlarni muqeddes ya bilen yaghlap, manga perwerdigaringgha ajratqin. xundaq qilsang, bu nersiler muqeddes bolidu. 10 andin keyin, qurbanliq supisi we uning hemme saymanlirini muqeddes ya bilen yaghlap, manga perwerdigaringgha ajratqin. xundaq qilsang, bu nersiler muqeddes bolidu. 11 paklinix desi we das qoyghuchnimu muqeddes ya bilen yaghlap, manga perwerdigaringgha ajratqin. 12 harun we uning oghullirini perwerdigar bilen uchrixix chedirining aldigha elip kelip, yuyup paklandurghin. 13 harungha muqeddes kiyimlerni kiydurup, muqeddes yaghni surkep, manga perwerdigaringgha ajratqin. xundaqta, u men uchun rohaniyliq qilalaydu. 14 andin, harunning oghullirini elip kelip, ulargha perijilerni kiydurup, 15 huddi atisigha ya surkigendek, ulargha muqeddes ya surkep, men uchun rohaniyliq qilixqa ajratqin. ulargha ya surkilix, ularning ewladtin ewladqiche rohaniyliq qilixqa teyinlengenlikini korsitidu. 16 musa mana bularning hemmisini perwerdigarning emri boyiche beja kelturdi. 17 xuning bilen, ular misirdin chiqip ikkinchi yili birinchi ayning birinchi kuni ibadet chedirini tikti. 18 musa chedir ramlirining putlirini ornitip, ramlarni tiklep, toghra baldaqlirini qoyup, tuwruklirini ornatti. 19 andin, u putun chedirning usti we etrapini perde bilen qaplap, torus perdisining ustige yopuq yapti. ularning hemmisi perwerdigarning musagha buyrughanliri boyiche qilindi. 20 andin keyin, u perzler yezilghan ikki tax tahtini ehde sanduqigha selip, koturux baldaqlirini ehde sanduqining halqisidin otkuzup, ustige sanduq aghzi, yeni mehir-xepqet tehti ni ornatti. 21 andin, ehde sanduqini ibadet chedirining ichige qoyup, sanduqni tosup qoyux uchun yopuq perdisini asti. bular perwerdigarning musagha buyrughanliri boyiche qilindi. 22 musa xireni perwerdigar bilen uchrixix chedirigha elip kirip, uni chedir ichidiki ximal terepke, eng muqeddes jayning aldidiki yopuq perdisining sirtigha, yeni muqeddes jay dep atalghan qismigha qoydi. 23 xirege perwerdigargha atalghan nanlarni qoydi. bu, perwerdigarning musagha buyrughanliri boyiche qilindi. 24 u chiraghdanni chedirdiki muqeddes jay ichidiki jenus terepke xire bilen udul qilip qoyup, 25 perwerdigarning huzurigha chiraghni yeqip qoydi. bu, perwerdigarning musagha buyrughanliri boyiche qilindi. 26 u altun isriqdanni chedirning ichige, eng muqeddes jayni ayrip turidighan yopuq perdisining aldigha qoyup, 27 isriqdanda huxbuy isriqni koydurdi. bu, perwerdigarning musagha buyrughanliri boyiche qilindi. 28 u chedir aghzigha perde asti. 29 perdining aldigha koydurme qurbanliq supisi yasap, ustige koydurme qurbanliq we bughday nezir-chirighini qoydi. bu, perwerdigarning musagha buyrughanliri boyiche qilindi. 30 musa paklinix desini ibadet chediri perwerdigar bilen uchrixix chediri bilen qurbanliq supisining arisigha qoyup, paklinixqa ixlitix uchun dasqa su toldurup qoydi. 31-32 musa, harun we uning oghulliri chedirgha kirix yaki qurbanliq supisining yenigha berixtin awwal dasta put-qolini yuyidighan boldi. bu, perwerdigarning musagha buyrughini boyiche qilindi. 33 musa chedir we qurbanliq supisining chorisige tosuq perde tartip, hoyla qildi hemde uning kirix aghzigha perde asti. xundaq qilip, u putun ixni tamamlidi. perwerdigarning parlaq nurining ibadet chedirini qaplixi 34 u chaghda, perwerdigar bilen uchrixix chedirini bulut qaplap, chedir perwerdigarning parlaq nuri bilen toldi. 35 musa chedirgha kirelmidi. chunki, bulut chedir ustige qonup, chedir ichi perwerdigarning nuri bilen tolghanidi. 36 bulut chedirdin herbir koturulgende, israillargha seperni dawamlaxturux belgisini beretti. 37 bulut koturulmise, ular qarargahtin qozghalmaytti. 38 ular putun sepiride, kunduzi perwerdigarning bulutini chedirning ustide koretti. kechisi bolsa bulut ichide koyuwatqan otni koretti.
1 yamanlar salasigha kirmeydighan, gunahkarlarning yolida mangmaydighan, mazaq qilghuchilar bilen arilaxmaydighan, bundaq adem neqeder behtliktur! 2 perwerdigarning telimliridin u soyunch tapar, xu telimler heqqide kecheyukunduz tepekkur qilar. 3 tikilgen dereh u goya eriq boyigha, oz pesilide mewe berip turar, yopurmaqliri solaxmas esla, barliq ixlirida ronaq tapar. 4 biraq yamanlar ohximas buninggha, ular ohxar xamalda sorulghan topangha. 5 xunga bax koturelmes yamanlar hudaning soriqida, turalmas gunahkarlar heqqaniylar qatarida. 6 perwerdigar yorutar heqqaniylar yolini, yamanlar yoli baxlar halaketke ularni.
1 nemixqa quturar eller? nemixqa bikargha suyiqest oylar helqler? 2 sep tuzixip dunyadiki padixahlar, ora kolixip birlikte hokumdarlar, qarxi turup perwerdigar we u tallighan padixahqa, 3 derki ular: "uzup taxlayli ularning kixenlirini, choruweteyli ular boynimizgha salghan sirtmaqlarni." 4 mana, erxtiki tehtte olturghuchi kuler, perwerdigar ularni meshire qilar. 5 u sozler ulargha ghezep bilen, wehimige salar ularni qehri bilen, 6 derki: "tehtke olturghuzdum padixahimni sionda, oz muqeddes teghimda." 7 (padixah eytarki:) elan qilay perwerdigarning permanini, dediki u manga: "sen mening oghlumsen, jakarlidim bugun sening atang ikenlikimni. 8 sora mendin, berimen barche helqlerni igidarchiliqqa, putun yer-zeminni sanga teelluq boluxqa. 9 tomur kaltek bilen qarxilaxqanlarni sundurup taxlaysen, sapal kozini chaqqandek ularni pare-pare qilisen." 10 emdi eqlinglarni tepinglar, ey padixahlar, munu ibretlik sozge qulaq selinglar jahandiki hokumranlar _ 11 eyminix bilen perwerdigargha itaet qilinglar, qorqunglar hem xadlininglar. 12 oghulni achchiqlanmisun dep, bax eginglar uninggha, bolmisa halak bolisiler mangghan yolunglarda, uning ghezipi birdinla tutqanda. neqeder behtliktur panah tapqanlar uningda!
dawut oz oghli absalomdin qechip yurgende yazghan kuy
1 i perwerdigar, reqiblirim neqeder kopiyip ketkendur,
manga qarxi chiqqanlar xunche jiqtur.
2 nurghun kixiler deyixer mening ustumdin:
"yoqtur uninggha nijatliq hudadin."
selah
3 emma, i perwerdigar, sen etrapimda qalqandursen,
xan-xohritimsen, qeddimni koturguchidursen.
4 peryad qildim yuqiri awazda perwerdigargha,
jawab berdi u muqeddes teghidin manga.
selah
5 men yetip uyqugha kettim,
perwerdigar oz panahida saqlighach tinch-aman oyghandim.
6 qorqmasmen minglighan kixilerdin,
her tereptin hujum qilmaqchi bolghanlardin.
7 i perwerdigar, kelgeysen!
i hudayim, meni qutquzghaysen!
engikige urisen reqiblirimning,
chixlirini sundurisen axu rezillerning.
8 i perwerdigar, sendin keler nijatliq,
oz helqingni qilghaysen beriketlik.
selah
neghmichiler bexigha tapxurulup, tarliq sazlar tengkixide eytilsun dep,
dawut yazghan kuy
1 nida qilghinimda sanga, jawab bergeysen manga,
eh meni aqlighuchi huda!
kulpette qalghinimda azad qilghaniding meni,
yene rehim qilghin manga, anglighin duayimni.
2 ey insan baliliri!
qachanghiche depsende qilisiler mening izzet-hormitimni,
qachanghiche soyisiler erzimes ixlarni,
qachanghiche toqup chiqisiler manga qarxi yalghanchiliqlarni?
selah
3 xuni bilip qoyunglarki,
perwerdigar ozige tallaydu teqwadarini,
anglaydu perwerdigar mening nidayimni.
4 hudadin qorqunglar, gunah qilmanglar.
ornunglarda yatqininglarda,
sukut qilip xuni chongqur oylininglar.
selah
5 chin dildin qurbanliqlar qilinglar,
ixenchinglarni perwerdigargha baghlanglar.
6 nurghun kixiler sorar:
_ yahxiliq korsiter kim bizge?
chuxurgin eh perwerdigar,
jamalingning nurini ustimizge.
7 xadlandurdung konglumni xunche ziyade,
axliq we xarabliri mol bolghanlarningkidinmu chare.
8 men biharaman yetip uhlaymen,
chunki meni biheter saqlighuchi _
peqet sen, perwerdigar ozungdursen.
neghmichiler bexigha tapxurulup, neyler tengkixide eytilsun dep,
dawut yazghan kuy
1 eh perwerdigar, sozlirimge qulaq salghaysen,
ah uruxlirimgha kongul bolgeysen.
2 eh padixahim bolghan hudayim, peryadimgha yetkeysen,
chunki sanga dua qilmaqtimen.
3 eh perwerdigar, seherde awazimni anglaysen,
tang yorux bilen sanga iltija qilip jawabingni kutimen.
4 berheq, yamanliqni yaqturmaydighan hudasen,
rezillik bilen bille bolmaysen.
5 turalmas meghrurlar aldingda sening,
hemmisini och korisen eskilik qilghuchilarning.
6 yalghan sozliguchilerni halak qilisen,
qanhor, hiyligerlerdin nepretlinisen.
7 biraq men bolsam kirimen sening oyungge,
manga bolghan mol mehir-muhebbiting bolghachqa.
sejde qilimen sanga muqeddes ibadethanangda,
sendin eyminix bilen birle.
8 i perwerdigar, bolghach duxmenlirim etrapimda,
yetekligeysen meni heqqaniyliqingda,
roxen qilghaysen oz yolungni aldimda.
9 semimiylik chiqmas ularning aghzidin qetiy,
ozgini weyran qilix niyitide chirmalghandur dili,
ochuq qebridur ularning geli,
huxametke tolghandur tili.
10 i huda, bekitgeysen ularning gunahini,
oz suyiqestliridin mollaq atsun ozliri.
gunahlirining koplikidin qoghliwetkeysen ularni,
sanga itaetsizlik qilghandur chunki.
11 emma sende panahlanghanlarning hemmisi hursen bolsun,
ular hemixe xadliqta alqix qiyqaslirini kotursun.
sen ozung ularni qaniting astigha alghaysen,
xunda namingni soygenler sendin xadlansun!
12 chunki i perwerdigar, heqqaniylargha beht ata qilisen,
sahawitingni qalqan qilip, her tereptin ularni qoghdaysen.
neghmichiler bexigha tapxurulup, sekkiz tarliq sazlar tengkixide eytilsun dep, dawut yazghan kuy
1 i perwerdigar, eyiblimigeysen meni qehring bilen,
chiwiqlimighaysen gheziping bilen.
2 i perwerdigar, rehim qilghaysen manga,
zeiplixip, tugixip kettim qewetla.
i perwerdigar, xipaliq bergeysen manga,
chunki boxap ketti ustihanlirim mana.
3 biaram boldi ichki dunyayim ziyade,
i perwerdigar, xu halda turarmen qachanghiche?
4 kelgeysen i perwerdigar, saqlap qalghaysen jenimni,
ozgermes muhebbiting bolghach qutquzghaysen meni.
5 chunki olgenlerning seni yad etixi yoqtur,
gorde kimmu sanga xukur eytur?
6 nale qilixtin herip ketkenmen helila,
koz yexim derya bolur her kechisi ornumda,
chilinip qalur orun-korpem uninggha.
7 kozlirim hirelixip ketti derd-elemdin,
kardin chiqti mana barliq kuxendilirim destidin.
8 berheq, qulaq saldi yigha awazimgha perwerdigar,
yenimdin yoqilinglar ey eskilik qilghuchilar.
9 perwerdigar anglidi iltijayimni,
qobul qildi u duayimni.
10 qalidu xermendilikte hem wehimide duxmenlirimning hemmisi,
tuyuqsiz arqigha chekinip qaraydu yerge ularning yuzliri.
binyamin qebilisidin bolghan kux isimlik bir ademning qilghan sozige qarita
dawutning perwerdigargha eytqan nahxa-kuyi
1 i perwerdigar hudayim, tapimen panah sendin,
qutquzghaysen meni barliq qoghlighuchilardin,
halas qilghaysen u duxmenlirimdin.
2 bolmisa, ular xirdek meni titip taxlar,
qutquzidighan hichkimim yoqtur.
3 i perwerdigar mening hudayim,
eger qilghan bolsam munu ixlarni:
bulghighan bolsam naheqliq bilen qollirimni,
4 qilghan bolsam inaq otken kixige yamanliqni,
sewebsiz bulighan bolsam duxminimni,
5 duxminim qoghlap tutuwalsun meni,
yerge cheylep chiqiriwetsun jenimni,
topigha komuwetsun izzitimni!
selah
6 i perwerdigar, qopup ghezipingde,
qarxi chiqqaysen qehrlik duxmenlirimge.
men uchun oyghanghin, adaletni sorighin.
7 toplaxsun helqler topi etrapinggha,
olturghaysen hokum chiqirixqa buyuktiki ornungda.
8 perwerdigar ozi soraq qilar helqlerni berheq,
i perwerdigar, qilghaysen mening ustumdin hokum,
heqqaniyliqimgha muwapiq, diyanitimge layiq.
9 ahirlaxturghuzghaysen rezillerning yamanliqini,
turghuzghaysen mustehkem heqqaniylarni,
i heqqaniy huda! sinighuchisen qelb bilen niyetni.
10 buyuk huda mening qalqinimdur,
u qelbi paklarni qutquzghuchidur.
11 adil sotchidur huda,
renjiydu u rezillerdin her kunde.
12 ger yanmisa insan yaman yolidin,
u bileydu qilichini,
tartip betlep qoyidu ya oqini.
13 berheq, u teyyarlighandur ejellik qorallarni,
etix uchun otluq qilghandur oqlirini.
14 mana, rezil kixi gunahqa hamilidar bolghandur,
chuxendurulux boyiche birer bayram yaki murasimda eytilghan nahxidur.
uning qorsiqidiki achchiq zeherdur,
tughqan balisi bolsa yalghanchiliqtur.
15 baxqilar uchun kolighan chongqur origha,
yiqilip chuxer u ozi mana.
16 yenip kelidu oz yamanliqi ozige,
chuxidu oz zorawanliqi oz bexigha.
17 heqqaniyliqi uchun eytimen texekkur perwerdigargha,
yangritimen nahxa buyuk perwerdigarning namigha!
neghmichiler bexigha tapxurulup, "gittif"ta orunlansun dep,
dawut yazghan kuy
1 i perwerdigar, rebbimiz,
naming nemidegen heywetliktur putkul yer yuzide!
xan-xeripingni namayan qilding hem asman-pelekte!
2 tilliridin ozungge medhiye kelturdung balilar we bowaqlarning,
eghizlirini yumixi uchun reqib we qarxi turghuchiliringning.
3 qarighinimda asmangha _ barmaqliringning ijadigha,
ozung orunlaxturghan aygha hem yultuzlargha,
deymenki:
4 insan nemiti, sen uni yad etkudek?
adem balisi nemiti, sen uninggha xunche kongul bolgudek?
5 perixtilerdin biraz towen qilding uning ornini,
kiydurdung uninggha xan-xohret tajini.
6 baxqurghuzdung uninggha kulli dunyani,
qoydung uning tapini astigha putkul mewjudatlarni _
7 barliq qoy-kala, yawayi janiwarlarni,
8 asmandiki ucharqanatlar, dengizdiki beliqlarni,
dengizda uzguchi janliqlarning hemmisini.
9 i perwerdigar, rebbimiz,
nemidegen heywetliktur putkul yer yuzide naming!
neghmichiler bexigha tapxurulup "mut-labben"de eytilsun dep,
dawut yazghan kuy
1 i perwerdigar, putun qelbim bilen sanga texekkur eytimen,
barche ajayip ixliringni bayan eyleymen.
2 sendin xadlinip huxal bolimen,
i buyuk huda, namingni kuylepmen.
3 yanghinida duxmenlirim keynige,
yiqilip halak bolidu ular aldingda.
4 chunki sen aqliding meni heq dewayimda,
heqqaniy hokum chiqarding, olturup sen tehtingde.
5 soraq qilding yat ellerni,
halak qilding xu rezillerni,
ochuruwetting mengguge ularning namlirini.
6 weyran bolup duxmenler ebedke,
aylandi xeherliri harabilikke,
qalmidi u jaylarning izliri hatiride.
7 perwerdigar tehtide menggu olturar,
hokum uchun u oz tehtini qurghandur.
8 dunyani u heqqaniyliq bilen soraq qilar,
helqler ustidin adilliq bilen hokum chiqirar.
9 perwerdigar ezilguchilerge qorghandur,
u azabliq kunlerdiki panahgahtur.
10 seni yurikidin tonughuchilar sanga baghlighandur ixenchini,
chunki sen, i perwerdigar, terk etmeysen sanga telpungenlerni.
11 yangritinglar nahxa sionda turghuchi perwerdigargha,
bayan eylenglar uning ixlirini helqler arisida.
12 chunki u alghuchidur tokulgen qanning hesabini,
yad etip bicharilerni, untumaydu ularning peryadini.
13 i perwerdigar, manga xepqet korsetkin,
ochmenlik qilghuchilardin kelgen zehmitimge qarighin,
meni tartiwalghuchisen olumning derwazi aldidin!
14 xuning bilen bayan eyley sion derwazilirida,
barliq ajayip ixliringni helqler aldida,
sening nijatingdin chomulimen xadliqqa.
15 yat eller chuxup ketti ozliri kolighan origha,
putliri ilinixip qaldi ozliri yoxurun qoyghan torgha.
16 tonutti ozini perwerdigar chiqarghan hokumi bilen,
chuxilip qaldi yamanlar oz qollirining qilghanliri bilen.
higgaon selah
17 ketidu olukler diyarigha yaman ademler,
hudani untughan barliq eller.
18 mohtajlar bolsa menggu untuliwermeydu,
ezilgenlerning arzusi emelge axmay qalmaydu.
19 i perwerdigar, qozghalghin, ghalib kelmisun reziller,
sening aldingda soraq qilinsun yat eller.
20 i perwerdigar, salghin qorqunchqa ularni,
bilip yetsun ozlirining peqetla bende ikenlikini.
selah
1 i perwerdigar, nechun mendin yiraq turisen? nechun azabliq kunlerde ozungni yoxurisen? 2 zulum salmaqta ajizlargha tekebburliqi bilen yamanlar, chuxup qalmaqta ularning tuzaqlirigha ajizlar. 3 pehirliner yamanlar oz arzu-hewesliri bilen, uchurar achkozlerni mahtaxliri bilen, kozge ilmas ular perwerdigarni. 4 izdimes hudani yamanlar hakawurliqida, huda yoqtur ularning oy-hiyallirida. 5 onguxluqtur ularning yolliri hemixe, hokumliringning bexigha kelixini almas nezirige, meghrur halda "hing" qilixar duxmenlirige. 6 ular der oz kongulliride: "tewrenmesmen, uchirimasmen hechqachan kulpetlerge." 7 eghizliri tolghandur ularning lenet, zorluq hem hiylige, chachar zeher we yamanliq tillirining uchida. 8 mokup olturup ular kentlerning pinhan jaylirida, bigunahni qetl qilar bokturmide. kozliri tikiler panahsizlargha. 9 paylap turar ular chatqalliqtiki xir kebi, saqlap yatar tutuxqa ajizlarni, oz torigha chuxurup tutuwalar ularni. 10 mokunup, purset kuter yamanlar, ularning changgiligha chuxer panahsizlar. 11 der bu yamanlar oz kongulliride: "huda untup qaldi, yepiwalghan kozlirini, hergiz kormes bizni." 12 i perwerdigar, kelip jazalighaysen yamanlarni. i huda, untumighaysen bicharilerni! 13 nechun kozige ilmas yamanlar seni, nechun kongulliride der "sorimaydu huda meni?» 14 emeliyette korup turghansen bularni, ularning zeherhendiliki hem zulumigha, taxlap turuwatqansen neziringni, eliwelix uchun ularni oz alqininggha. tapxurar sanga bichare panahsizlar ozlirini, yardem qilghuchisen yetim-yesirlargha. 15 sundurghaysen reziller we yamanlarning bileklirini, rezillikliri yoqalghuche jazalighaysen ularni. 16 ebedilebedke perwerdigar padixahtur, yoqilar uning zeminidin uninggha etiqad qilmighan helqler. 17 i perwerdigar, bicharilerning arzulirini anglidingsen, ularning yureklirige quwwet berisen, nidalirigha bolsa qulaq selip turisen. 18 qoghdaysen yetim-yesir we ezilgenlerning heqqini, xunda paniy alemdiki hechkim yene qorqutalmas ularni.
neghmichiler bexigha tapxurulup eytilsun dep, dawut yazghan kuy
1 tapqan tursam perwerdigardin baxpanah,
neme degininglar manga:
"quxqachtek uchup ket oz teghinggha!
2 mana yamanlar tartip yayini,
teq qildi oqdangha selip oqini,
yoxurun atmaqchi bolup kongli duruslarni.
3 nemimu qilalar emdi heqqaniy kixi,
buzulsa heqqaniyliqning ulliri?"
4 perwerdigar muqeddes dergahididur,
uning tehti erxtidur.
diqqette tikiler insangha uning kozliri,
kozitip turar u hemme insanlarni.
5 xundaq, koziter perwerdigar heqqaniy we rezil kixini,
och korer zorawanliqni yahxi korguchini.
6 yaghdurar chogh we otluq gunggurtlerni ustige yamanlarning,
qiziq xamal nesiwisidur ularning.
7 chunki perwerdigar heqqaniydur, soyer heqqaniyliqni,
kongli duruslar korer uning chehrini.
neghmichiler bexigha tapxurulup, xeminit bilen eytilsun dep, dawut yazghan kuy
1 qutquzghin, i perwerdigar!
tugep ketti teqwadarlar,
qalmidi insanlar arisida sanga sadiqlar.
2 kixiler bir-birige yalghan eytixar,
sahtipezlik bilen huxamet qilixar.
3-4 deyduki ular: "tilimiz bilen ghalib kelimiz,
ozimizningkidur eghizimiz, kimmu bolalaytti bizning ghojimiz?"
huxametchilerning eghizlirini perwerdigar etkey,
chong sozliguchilerning tillirini kesiwetkey.
5 "men baray, zulum tartqach ezilgenler, nale qilghach miskinler,
yetkuzey ularni texna bolghan amanliqigha" derki perwerdigar.
6 perwerdigarning sozliri chin sozlerdur,
tonurda yette qetim tawlanghan sap kumuxtektur.
7 i perwerdigar, sen bizni ozung saqlaysen,
bu dewrdiki eskilerdin menggu qoghdaysen.
8 teripligende pes ixlarni insanlar,
ghadiyip yurixidu heryanda yamanlar.
neghmichiler bexigha tapxurulup eytilsun dep, dawut yazghan kuy
1 i perwerdigar, qachanghiche meni untarsen, menggugimu?
qachanghiche mendin yuzingni yoxurarsen?
2 qachanghiche qilarmen endixe, kun boyi qayghu-hesret tolup ichimge?
qachanghiche duxminim dessep turar yelkemge?
3 i hudayim perwerdigar, jawab bergin, selip neziringni manga!
nurlandurghin kozlirimni, bolmisa ketermen mengguluk uyqugha.
4 bolmisa, "men uningdin ghalib keldim" dep eytar duxminim,
hux bolar hem yiqilghinimda reqiblirim.
5 tayinip kelgenmen ozgermes muhebbitingge,
nijatingdin tolup taxsun xadliq konglumde.
6 eyligechke inayet sen manga,
eytarmen i perwerdigar, nahxa sanga.
neghmichiler bexigha tapxurulup eytilsun dep, dawut yazghan kuy
1 ehmeqler oz konglide huda yoq deyixur,
ularning qilmixliri rezil we yirginchliktur.
birmu toghra yolda mangghuchi yoqtur.
2 erxtin perwerdigar insangha selip nezer,
"barmikin aqil, meni izdiguchi?" dep koziter.
3 birdek buzulghan, hemmisi azghuchi,
hetta birimu yoqtur toghra yolda mangghuchi.
4 chuxenmesmu ejiba qilmixlirini pasiqlar,
helqimni ular nan yegendek yep yutar,
ibadet qilmas perwerdigargha ular.
5 bolghach huda heqqaniylar bilen birge,
mana basmaqta ehmeqlerni wehime.
6 yoqqa chiqarmaqchisiler arzulirini ezilgenlerning,
emma perwerdigar panahidur ularning.
7 israillargha nijatliq siondin chiqip kelse idi!
horlukke chiqarghinida perwerdigar asarettiki oz helqini,
xadlinar israillar, soyuner yaqup ewladi.
dawut yazghan kuy
1 i perwerdigar, kim kireleydu muqeddes chediringgha?
kim turalaydu ibadet qilixqa muqeddes teghingda?
2 turalar u yerde toghra yolda mangidighan,
heqqaniy ix qilip, qelbide heqiqetke qoxulidighan,
3 baxqilargha qara chaplimaydighan,
dostigha yamanliq qilmaydighan,
qoxnisini haqaretlimeydighan,
4 peskex ademdin yirginidighan,
perwerdigardin eyminidighanlarni hormetleydighan,
ozi ziyan tartsimu wediside turidighan,
5 pulini osumge bermeydighan,
bigunahning ziyinigha pare yemeydighan kixi.
menggu tewrenmes mana muxularni qilghuchi.
dawut yazghan miqtam
1 i huda, ozung meni saqlighin!
chunki panah taparmen sendin.
2 eyttimki perwerdigargha: "igemdursen ozung,
yoqtur sendin baxqa hech behtim mening."
3 aliyjanabdur yer yuzidiki teqwadar helqing,
hemme huxalliqimdur ular mening.
4 kimki choqunuxqa burulsa gheyriy ilahlargha,
axar uning derdliri qewetla.
qan eqitmasmen, atap axu ilahlargha,
almasmen hetta namlirini tilimgha.
5 perwerdigar ozi mening nesiwem, istiqbalimdur,
mening kelechikim i perwerdigar, sening qolungdidur.
6 esil uluxum manga ayrip berilgendur,
xundaq, ajayip teelluqatim bardur!
7 hemdusana eytimen nesihetchim perwerdigargha,
hetta kechiliri korsiter wijdanim toghrini manga.
8 tutarmen her daim perwerdigarni yadimda,
ong yenimda bolghach u, tewrenmesmen peqetla.
9 xunga xadtur qelbim, huxaldur rohim,
biheter turar hem mening tenim.
10 chunki jenimni taxlap qoymaysen olukler diyarigha,
yol qoymaysen muqeddes teqwadaringning tenining chirixige.
11 manga hayatliq yolini ayan qilghuchi ozungdur,
tolup taxqan huxalliq huzurungdidur,
mengguluk soyunch ong qolungdidur.
dawutning bir duasi
1 i perwerdigar, qulaq salghaysen heq erzimge,
etibar bergeysen peryadimgha.
kongul qoyghaysen sahtiliqtin haliy dualirimgha.
2 chiqarghaysen men toghruluq hokumni,
chunki kozliring korer adilliqni.
3 qelbimni sinap baqting,
kechide yenimgha kelip tekxurdung.
meni tawlap kordung,
mendin hechbir nuqsan tapalmiding,
"aghzimdin ketmey" dep qarar qildim.
4 tayinip aghzingdin chiqqan sozungge sening,
yolliridin ozumni tarttim zorawanlarning,
qoxulmidim qilmixlirigha insanlarning.
5 izingdin mangghandurmen qedem elip,
xunga ketmigendur putlirim teyilip.
6 i igem, iltija qildim sanga,
jawab bergechke sen manga.
sozlirimni sen tingxighin,
manga qulaq salghin.
7 ajayip zahir etkin ozgermes muhebbitingni,
i ozungge tayanghanlarning qutquzghuchisi,
hujum qilghuchiliridin ajritip alidu ong qolung ularni.
8 koz qarchuqungdek asrighin meni,
qanatliring astigha yoxurghin meni,
9 halak qilmaqchi bolghan rezillerdin,
meni qorxiwalghan exeddiy duxmenlirimdin.
10 taxtek qatti ularning baghriliri,
chong sozleydu eghizliri.
11 keynimge chuxup, mana qorxiwalghandur etrapimni,
yerge urux meqsitide meni.
12 ular ohxar ow talaxqa herismen xirgha,
ohxar bokturmide saqlap turghan yax xirgha.
13 kelgeysen i perwerdigar,
aldini tosup, tiz pukturgeysen ularni,
qiliching birle, qutquzghaysen rezillerdin jenimni.
14 i perwerdigar, bu dunyadiki axu kixilerdin,
oz qolung bilen meni qutquzghin.
peqet muxu dunyadidur ularning nesiwisi,
nemetliring bilen toydurisen qorsiqini.
perzentliri bilen qandi kongulliri,
ular balilirigha qaldurar mal-mulkini.
15 men heqqaniyliqta yuzungni korermen,
oyghanghinimda didaringgha qanarmen.
neghmichiler bexigha tapxurulup eytilsun dep, perwerdigarning bendisi dawut
yazghan kuy. perwerdigar dawutni barliq duxmenliri we padixah sauldin
qutquzghan kuni dawut bu kuyni perwerdigargha oqughan. dawut mundaq degen:
1 i perwerdigar, soyimen seni, sen mening kuch-qudritim.
2 perwerdigardur _ mening qiya texim, qorghinim, nijatkarim,
mening hudayim, panah tapidighan gigant teghim,
qalqinim, yengilmes qutquzghuchim, baxpanahim.
3 iltija qilarmen medhiyige layiq perwerdigargha,
duxmenlirim qolliridin qutquzularmen xunda.
4 olumning asaretliri meni qorxiwaldi,
halak qilghuchi dolqunlar meni chumkiwaldi.
5 chirmiwaldi meni olukler diyarining taniliri,
aldimda kutup turatti olum tuzaqliri.
6 iltija qildim eghir kulpette perwerdigargha,
soridim yardem nale eylep hudayimgha.
awazimni anglidi u dergahida,
nalem mening yetip bardi uning quliqigha.
7 xu chagh yer-zemin silkinip, tewrep ketti,
taghlarning ulliri titrep, midirlap ketti,
chunki u qattiq ghezepke keldi.
8 uning burnidin is-tutek chiqti.
aghzidin dehxetlik ot etildi,
qip-qizil choghlarmu lawuldap ketti.
9 u kokni yerip chuxkende yerge,
qara bulut turdi putliri astida.
10 u minip uchti bir "kerub"qa,
perwaz qildi xamalning qanatlirida.
11 qarangghuluqni ozige yepincha qildi,
qoyuq qara bulutlar uni qorxap turdi.
12 yorutti uning parlaq nuri aldini,
yaghdurup moldur we qip-qizil choghlarni,
ular parchilidi qap-qara bulutlarni.
13 perwerdigarning awazi asmanda guldurlidi,
buyuk huda yangratti awazini,
yaghdurup moldur we qip-qizil choghlarni.
14 oqlirini yaghdurup, u tarqitiwetti duxmenlirini,
chaqmaqlar chaqturup tere-pereng qildi ularni.
15 i perwerdigar, tenbihingdin,
qehrlik nepisingning zerbisidin,
korunup qaldi dengizning tegi,
axkara boldi zeminning uli.
16 perwerdigar koktin qolini sunup meni tutti,
chongqur sulardin tartip aldi.
17 meni wehxiy duxminimdin,
manga och bolghanlardin qutquzdi,
chunki ular mendin kuchluk idi.
18 balagha yoluqqinimda ular manga hujum qildi,
emma perwerdigar yar-yolikim boldi.
19 u meni biheter jaygha elip chiqti,
mendin soyungech manga nijatliq berdi.
20 perwerdigar heqqaniyliqim uchun manga yahxiliq qildi,
qolumning pakliqidin manga inam berdi.
21 chunki perwerdigarning yolida mengip keldim,
rezillik qilip hudayimdin yuz ormidim.
22 berheq, daim koz aldimdidur barliq hokumliri,
bir yaqqa qayrip qoymidim uning permanlirini.
23 uning aldida ghubarsiz boldum,
ozumni gunah qilixtin saqlidim.
24 inamini berdi perwerdigar heqqaniyliqim uchun,
uning aldida qolumning pakliqi uchun.
25 i perwerdigar, wapadarlargha korsitisen wapadarliqingni,
heqqaniy ademlerge heqqaniyliqingni.
26 korsitisen pakliqingni pak ademlerge,
layiqida jawab qayturisen egrilerge.
27 qutquzisen ilajisiz qalghan kichik-peillarni,
yerge urisen ghadiyip asmangha qarighanlarni.
28 perwerdigar, ozungsen yaqquchi hayat chirighimni,
i hudayim, yoruqluqqa aylandurisen zulmitimni.
29 berheq, sanga tayinip, duxmen qoxunigha hujum qilalaymen,
sening yardimingde hudayim, ularning sepilliridin atlap oteleymen.
30 hudaning yoli kamildur,
perwerdigarning sozi heqtur,
panah izdiguchilerge huda qalqandur.
31 perwerdigardin baxqa kim huda iken?
hudayimizdin baxqa kimmu biz panahlinidighan qiya tax iken?
32 hudadur kuch-qudret bilen belimni baghlighuchi,
mening yolumni nuqsansiz qilghuchi.
33 u keyikningkidek yuguruk qilar putlirimni,
egiz taghlarda hem mezmut turghuzar meni.
34 qollirimni jeng qilixqa ogiter,
xunda bileklirim tuch oqyani tartar.
35 bergensen hem manga nijatliq qalqiningni,
ong qolung yolep, mulayimliqing yukseldurer meni.
36 keng qilghansen basqan yerlerni qedimim,
teyilip ketmes putlirim.
37 reqiblirimni qoghlap tutuwaldim,
ularni yoq qilmay yanmidim.
38 men ularni yanjiwettim, turalmas qayta,
yiqildi ular putlirim astida.
39 belimni kuch-qudret bilen baghliding jengge,
hujum qilghanlarni bax egdurdung putlirim tegide.
40 burulup chekinixke mejburliding reqiblirimni,
yoq qiliwettim manga och bolghanlarni.
41 ular peryad koturgini bilenmu qutquzidighanlar chiqmidi,
hetta perwerdigargha nale qilsimu u jawab bermidi.
42 ularni ezip, xamalda sorulghan chang-tozandek qiliwettim,
kochidiki laydek dessep cheyliwettim.
43 helq bilen qarxilixixtin meni halas qilding,
sen meni yat ellerge bax qilding,
yat helqler bolmaqta hizmitimde mening.
44 awazimni anglixi bilenla boysunidu ular manga,
teslim bolidu yat eller xumxiyip aldimda.
45 jasaritini yoqitidu yat eller,
titrigen halda chiqixidu qorghanliridin ular.
46 perwerdigar hayattur menggu,
u qiya teximgha eytilsun hemdusana,
ulughlansun nijatkarim bolghan huda.
47 hudadur qisas elip berguchi manga,
boysundurghuchidur helqlerni qol astimgha.
48 u qutquzdi meni duxmenlirimdin,
berheq, sen meni ustun qilding manga hujum qilghanlardin,
qutuldurdung meni zorawanlardin.
49 xunga xukur oquymen sanga, i perwerdigar, yat eller aldida,
sening namingni kuylep eytimen nahxa.
50 perwerdigar erixturer ozi tikligen padixahni ulugh ghelibilerge.
u beghixlar ozgermes muhebbitini ozi tallighan padixahqa _
ta ebedke dawut we uning ewladigha.
neghmichiler bexigha tapxurulup eytilsun dep, dawut yazghan kuy
1 erx jakarlar hudaning xan-xeripini,
asman namayan qilar uning ijadini.
2 nutuq sozlimekte ular tohtimay kun-kunlep,
ilim bermekte huda heqqide keche-kechilep.
3 ular soz yaki til ixletmisimu,
ularning awazliri anglanmisimu,
4 ketkendur tiwixi yeyilip tamam yer yuzige,
yetkendur hewiri jahanning chetlirigiche.
tikkendur huda quyax uchun bir chedir asmanning ozide,
5 chiqar quyax toy kunidiki hujrisidin chiqqan yigittek,
xadlinar u yuguruxke chiqqan palwandek.
6 orler u asmanning bir chetidin,
yurer chogilep yene bir chetige,
qachalmas hech nerse uning hararitidin.
7 mukemmeldur perwerdigarning telimliri,
yengilar ular insan wujudini.
ixenchliktur perwerdigarning perzliri,
dana qilar ular nadanni.
8 toghridur perwerdigarning yolyoruqliri,
xadlandurar ular qelbni.
roxendur perwerdigarning emrliri,
yorutar ular kozlerni.
9 perwerdigardin eyminix pakliqtur,
u eyminix mengguge dawamlixar.
heqtur perwerdigarning hokumliri,
mutleq adildur ularning her biri.
10 qimmettur ular altundin, hetta nurghunlighan sap altundin,
xerindur heseldin, hetta here ugisidin tamchighan heseldin.
11 berheq, ular arqiliq menki bendeng agah alidu,
bularda ching turux bilen katta inam tapidu.
12 kim bilip yetelisun ozining barliq hataliqlirini,
bilmey qilghan gunahlirimdin paklighin meni.
13 saqlighaysen bendengni bilip turup gunah otkuzuxtin.
hokumranliq qilmighay gunah mening ustumdin.
xunda men eyibsiz bolurmen,
eghir gunah qilixtin hem saqlanghaymen.
14 i perwerdigar, mening qiya texim we halas qilghuchim,
hux qilghay seni mening sozlirim we oy-hiyallirim.
neghmichiler bexigha tapxurulup eytilsun dep, dawut yazghan kuy
1 kulpette qalghan kuningde perwerdigar sanga ijabet qilghay,
yaqup etiqad qilghan hudaning nami seni qoghdighay.
2 u muqeddes ibadetgahidin sanga yardem bergey,
siondin seni yoligey.
3 barliq hudagha atighan hediyiliringni u yad alghay,
koydurme qurbanliqliringni u qobul qilghay.
selah
4 u seni arzu-armanliringgha yetkuzgey,
barliq konglungge pukkenliringni emelge axurghay.
5 tebrikleymiz towlap xadliqta bergen nijatliqingni,
hudayimning namida tiklep ghelibe tughimizni.
perwerdigar beja kelturgey barliq iltijaliringni.
6 bildimki, perwerdigar ozi tallighan padixahni qutquzidu,
muqeddes erxidin uninggha jawab beridu,
qudretlik ong qoli bilen zor ghelibe ata qilidu.
7 beziler ixiner jeng harwilirigha, beziler atlirigha,
biraq biz ixinimiz perwerdigar bolghan hudayimizning namigha.
8 ghulap chuxup, yiqilghandur ular,
qeddimizni ruslap, tik turimiz bizler.
9 i perwerdigar, padixahqa ata qilghaysen ghelibe,
iltija qilghinimizda jawab bergeysen bizge.
neghmichiler bexigha tapxurulup eytilsun dep, dawut yazghan kuy
1 i perwerdigar, xadlinar padixah qudritingdin,
neqeder huxaldur u, qazandurghan ghelibengdin!
2 royabqa chiqarding uning konglidiki isteklirini,
sen ret qilmiding sorighan tileklirini.
selah
3 ata qilding mol beriketler uninggha,
kiydurdung sap altun taj beixigha.
4 sendin u omur tiligende berding uni,
uzartqansen mengguge uning hayatini.
5 qazandurghan ghelibeng bilen u tapti zor xohret,
ata qilghansen uninggha xan-xerep hem heywet.
6 uninggha menggu beriket ata qilisen,
didaringning xapaitidin soyundurisen.
7 berheq, padixah ixench baghlap perwerdigargha,
tewrenmes buyuk hudaning ozgermes muhebbitide.
8 qolung esirge alar, i huda, barliq duxmenliringni,
ong qolung tutar sanga och bolghanlarni.
9 lawuldighan tonurda koygendek qilursen ularni,
namayan qilghiningda qehringni.
ularni yutar perwerdigarning ghezipi,
yalmap keter ot yalquni.
10 yoqitarsen yer yuzidin ularning ewladlirini,
qurutarsen insaniyet dunyasidin neslini.
11 urunsimu ular yamanliq qilixqa sanga,
oydursimu hem hiyle-neyrengni,
emma axuralmas emelge peqetla.
12 yandurisen ularni keynige,
betligende oqyayingni yuzlirige.
13 korsetkeysen i perwerdigar, kuch-qudritingni,
nahxa eytip medhiyileymiz qudretlik ixliringni.
neghmichiler bexigha tapxurulup, "tang seherdiki chixi jeren" degen ahangda
eytilsun dep, dawut yazghan kuy
1 i hudayim, hudayim, nechun taxliwetting meni?
nechun yiraqlixisen qutquzmay meni?
nechun anglimaysen nale-peryadimni?
2 i hudayim, qilarmen nale kunduzi, emma hech jawab bermeysen.
kechidimu qalmaymen nale qilixtin, yenila aramliq tapalmaymen.
3 xubhisizki, sen muqeddestursen,
israilning hemdusanalirini teht qilip olturghuchidursen!
4 sanga baghlighandur ata-bowilirimiz ixenchini,
baghlighandur sanga ixenchini, qutuldurghansen ularni.
5 nale qilip sanga, ular qutquzulghandur,
sanga ixench qilip hijaletchilikte qalmighandur.
6 emma men adem emes goya bir qurtmen,
insan arisida har qilinghandurmen,
halayiq teripidin kemsitilgendurmen.
7 korgenlerning hemmisi mazaq qilar meni,
deyixerki puruxturup eghizlirini, chayqixip baxlirini:
8 "perwerdigargha tapxurghan emesmidi u ozini?!
qutquzsun emdi perwerdigar uni!
ger perwerdigar uningdin hursen bolsidi,
qeni qutuldursun uni!"
9 halbuki, meni anamning qorsiqidin chiqarghuchi sen ozungdursen,
anamning baghridiki cheghimdimu sen meni ozungge tayandurghansen.
10 tughulghinimdila men sanga tapxurulghanmen,
anamning qorsiqidiki cheghimdila sen mening hudayimdursen.
11 mendin yiraqlaxmighin neri,
chunki qistap keldi riyazet meni,
yoqtur manga birer yardem qilghuchi.
12 nurghun buqilar meni qorxiwaldi,
baxanning kuchluk buqiliri oriwaldi.
13 olja talixip horkiriwatqan xir kebi,
hiris qilip ular manga yoghan achti aghzini.
14 mendin ketti qudritim tokulgendek su beeyni,
boghumlirimdin ajrap ketti songeklirimning hemmisi,
bolup qaldi yurikim ichimde erigen xam kebi.
15 quridi maghdurum ohxap sapal parchisigha,
chaplixip qaldi tilim tangliyimgha,
qoyuwetting sen meni olumning topisigha.
16 qorxawgha aldi meni bir top reziller,
oriwaldi axu itlar,
texti qol-putlirimni ular.
17 korunup qalmaqta songeklirimning hemmisi mana,
homiyip turmaqta u reziller manga.
18 boluxmekte kiyimlirimni oz ara,
konglikim uchun chek taxlaxmaqta.
19 lekin sen, i perwerdigar, mendin yiraqlaxma!
i kuch-qudritim bolghuchim, aldirghin yardem berixke manga.
20 qutquzghin meni qilichtin,
eziz jenimni itlarning changgilidin.
21 halas qilghin meni xirning aghzidin,
ajiz tenimni yawa buqilarning mungguzliridin.
22 jakarlaymen namingni qerindaxlirimgha,
medhiyileymen seni jamaetchilik arisida.
23 ey perwerdigardin eymenguchiler, uni medhiyilenglar!
ey yaqupning barliq ewladliri, perwerdigargha xan-xerep kelturunglar!
ey israilning putkul ewladliri, uningdin eymininglar!
24 chunki horlanghinigha ezilguchining u sel qarimidi,
yirgenmidi, uningdin hem yoxurmidi yuzini,
belki anglidi uning nida qilghinini.
25 oqughan medhiyilirimning ilhami ozungsen buyuk jamaet arisida,
ada qilay qesemlirimni hudadin eymenguchilerning aldida.
26 nemetlerdin qanaetliner ezilgenler,
perwerdigarni medhiyiler, uninggha telpunguchiler,
menggu yaxnighay silerning qelbinglar.
27 yuzliner perwerdigargha, yad etip uni putkul dunya helqliri,
sejde qilur i perwerdigar, aldingda barliq ellerning qebililiri.
28 berheq, alemning padixahliqi perwerdigargha tewedur,
u barliq el-milletning ustide seltenet yurguzguchidur.
29 sejde qilur perwerdigargha dunyadiki yep ichiwalghan baylar,
tiz pukur uning aldida gor aghzigha berip qalghanlar,
oz jenini hem saqliyalmaydighanlar.
30 bolur bir uruq uning hizmitide,
hewer tapar kelgusidiki nesil igem heqqide.
31 jakarlinar dunyagha kelidighan bir ewladqa uning heqqaniyliqi,
bayan qilinar uning heqqaniyliqni emelge axurghanliqi.
dawut yazghan kuy
1 meni baqquchi padichimdur perwerdigar huda,
xunga qalmasmen hech mohtajliqta.
2 yatquzar u meni yap-yexil yaylaqlargha,
baxlar hem xildirlighan sular boyigha.
3 u manga kuch-quwwet berip, urghutar wujudumni,
oz namining hormiti uchun yetekler heqqaniyet yolida meni.
4 otsemmu olum kolenggisi chuxup turghan jilghidin,
ozung bolghach men bilen qorqmasmen hech yamanliqtin.
himaye qilar padichi tayiqing we hasang meni,
saqlar ular tinch-hatirjemlikte konglumni.
5 men uchun dastihan raslarsen duxmenlirimning koz aldida,
ezizlep meni yagh surkersen beximgha,
hayat qedihim tolup taxar himmiting bolghachqa.
6 berheq, xapaet we ozgermes muhebbet,
qoghlixip meni hemrah bolar manga omurwayet,
perwerdigarning dergahida yaxaymen ebedilebed.
awut yazghan kuy
1 perwerdigarningdur dunya, uningdiki barliq mewjudat,
yer yuzi hem uningda yaxighuchi hemme mehluqat.
2 chunki dengizlar ustige u qurghandur jahanni,
chongqur sular ustide mustehkem qilghandur uni.
3 perwerdigarning teghigha kimmu chiqalar?
uning muqeddes jayida kimmu turalar?
4 turalar qoli pak, qelbi sap bolghan,
sahtigha kongul bermigen,
yalghandin qesem ichmigen insan.
5 perwerdigardin u beht tapar,
nijatkari huda teripidin u aqlinar.
6 muxundaq ademler telpunguchilerdur hudagha,
i yaqup etiqad qilghan huda, telpunguchilerdur ular chehringge.
selah
7 echilinglar ey derwazilar!
echilinglar ey ebediy qowuqlar!
xunda kirip kelsun xanuxewketlik padixah!
8 bu xanuxewketlik padixah kimdur?
u kuchluk, qudretlik perwerdigardur,
u jeng meydanidiki qadir perwerdigardur.
9 echilinglar ey derwazilar!
echilinglar ey ebediy qowuqlar!
xunda kirip kelsun xanuxewketlik padixah!
10 bu xanuxewketlik padixah kimdur?
u qudret igisi perwerdigardur,
u del xanuxewketlik padixahtur.
selah
dawut yazghan kuy
1 seghinip dua qilimen sanga, i perwerdigar,
2 tayinip keldim sanga, i hudayim!
saqlighin meni xermendiliktin,
ghelibe qilghuzmighin duxmenlirimni ustumdin.
3 bolmas xermende sanga umid baghlighanlar,
qalar xermendilikte sewebsiz hainliq qilghuchilar.
4 i perwerdigar, korsetkin manga yolungni,
ogetkin manga uningda mengixni.
5 heqiqiting yolida yeteklep ogetkin meni,
ozungdursen nijatkarim huda chunki.
umidimni sanga baghlighanmen kun boyi.
6 i perwerdigar, yadinggha alghaysen,
rehimingni, ozgermes muhebbitingni ezeldin korsetken.
7 esingge salmighaysen yaxliqtiki gunahlirimni,
xundaqla itaetsizliklirimni.
ozgermes muhebbitingde yad etkeysen meni,
i perwerdigar, qilip mehribanliqing heqqini.
8 xapaetlik, adildur perwerdigar,
xunga toghra yolni u gunahkarlargha ogiter.
9 kemterlerni durus yolgha u yetekler,
oz yolini kichik-peillargha ogiter.
10 mehir-muhebbiti we sadaqiti bilen baxlar,
ehdige hem emrlirige riaye qilghuchilarni perwerdigar.
11 i perwerdigar, qilip oz namingning hormitini,
gunahlirim koptur, kechurum qilghin meni,
12 eymense eger perwerdigardin kimki,
ogiter anga perwerdigar durus yolni tallaxni.
13 beht-saadet ichide yaxar u kixi,
zemingha warisliq qilar uning ewladliri.
14 perwerdigar ozidin eymengenlerge ayan qilar sirini,
ulargha eniq tonutar oz ehdini.
15 tikermen daima perwerdigargha kozlirimni,
tuzaqtin u tartip alar putlirimni.
16 halimgha baqqin, i igem, korsetkin himmitingni,
yalghuzdurmen, chekmektimen azab-oqubetni.
17 derd-elemler artmaqta yurikimdiki,
qutquzghin sen xu kulpetlerdin meni.
18 azabimgha, derdlirimge nezer salghin,
barliq gunahlirimni kechurgin.
19 koptur neqeder duxmenlirim, qara,
wehxiylerche och bolmaqta manga.
20 hayatimni qoghdighin, meni qutquzghin,
xermendilikte qaldurmighin,
chunki taparmen panah peqet sendin.
21 qoghdighay diyanetlik, durusluq meni,
sendin kutermen umid chunki.
22 i huda, barliq kulpetliridin qutquzghin israilni.
dawut yazghan kuy
1 i perwerdigar, meni aqlighin,
chunki diyanitim bilen yurgenmen,
tewrenmey sanga tayinip kelgenmen.
2 kuzetkin, i perwerdigar, sinighin meni,
paklighin niyitimni hem qelbimni.
3 chunki ozgermes muhebbiting koz aldimda,
mengip kelgenmen heqiqet yolungda.
4 xerik bolmaymen yalghanchilargha,
arilaxmaymen sahtipezlerge,
5 yirginimen pasiqlar topidin,
olturmaymen reziller bilen birge.
6 i perwerdigar, pak qelb bilen yuyarmen qollirimni,
aylinip chiqarmen qurbanliq supangni.
7 xunda oqurmen sanga xukurlerni,
bayan eylermen barliq karametliringni.
8 i perwerdigar, soyimen huzurung turghan axu oyni,
xanuxewkiting namayan qilinghan jayni.
9 gunahkarlar qatari almighin jenimni,
qanhorlar qatari hayatimni.
10 tolghandur suyiqestte ularning qolliri,
para bilen ong qolliri.
11 men bolsam yurermen diyanitim bilen,
qutquzghin, manga iltipat qilghin.
12 putlirim turar tuz yerde,
teripleymen perwerdigarni etiqadchilar jamaitide.
dawut yazghan kuy
1 perwerdigar _ nurum we nijatliqimdur,
men yene kimdinmu qorqay?
perwerdigar hayatimning qorghinidur,
men yene kimningmu aldida titirep turay?
2 yawuzlar goxumni yeyix uchun manga qilghinida hujum,
putlixip, yiqilip chuxti u reqiblirim, duxmenlirim.
3 lexkerler meni alsimu qorxawgha,
qorqunch peyda bolmas qelbimde esla.
atlansa ular manga qarxi jengge hetta,
tewrenmes mening ixenchim yenila.
4 perwerdigardin sorap kelgenmen bir ixni,
yeni istiginim xuki:
yaxap omrum boyi perwerdigar oyide,
qarap turay perwerdigar korkige,
tepekkur qilay u yerde igem heqqide.
5 eghir kunler kelgende beximgha,
alar u meni oz sayiwini astigha.
yoxurar meni oz muqeddes chedirida,
chiqirip qoyar u meni panahlinidighan egiz jaygha.
6 emdi qeddim koturuler etrapimdiki reqiblirim aldida,
perwerdigarni kuylep eylermen neghme-nawa.
qilarmen qurbanliq perwerdigar chedirida,
alqix yangritip xadliqta.
7 anglighaysen awazimni, i perwerdigar, qilghinimda nida,
korsetkeysen iltipat, qilip ijabet manga.
8 "manga telpungin" deginingde, dedi qelbim jawaben:
"i perwerdigar, telpunimen sanga men."
9 mendin qachurmighin didaringni,
chetke qayrip qoymighin ghezipingde bu qulungni.
bolup kelding sen daim mening medetkarim,
terk etme, taxlima meni, i huda nijatkarim.
10 waz kechsimu ger mendin ata-anam,
alar meni oz quchiqigha perwerdigarim.
11 i perwerdigar, ogetkin yolungni peqirgha,
yetekligin meni tuz yolda mengixqa,
chunki duxmenlirim yaman niyette bolmaqta manga.
12 reqiblirimning oz meylige qaldurma meni,
baxlidi bu sahta guwahchilar manga qarxi hujumini,
chiqip turar ularning aghzidin zorawanliqi.
13 yoqitar idim ozumni ger ixenchim bolmisa,
koruxke perwerdigar mehribanliqini bu dunyada.
14 perwerdigarni telmurup kutkin,
dadil bol, yurikingge derman bergin,
xundaq, perwerdigarni telmurup kutkin.
dawut yazghan kuy
1 i perwerdigar, iltija qilimen sanga,
i qiya texim, qulaq salmay qoymighaysen manga.
eger jimjit turuwelip, bermiseng jawab,
qalarmen gorge chuxkenlerge ohxap.
2 bayan eyliginimde sanga peryadimni,
koturup muqeddes jaying terepke qollirimni,
tingxighaysen yalwurghan awazimni.
3 chuxurup qoymighin meni esla,
yamanliq qilghuchilar, reziller qatarigha.
dostane sozlisimu ular qoxnilirigha,
yamanliq sanar oz oylirida.
4 jazalighaysen ularni, qilmixlirigha qarap,
qilghan yamanliqlirini hesablap,
qayturup bergeysen emellirige layiq,
qollirining qilghanlirini sanap.
5 perwerdigar weyran qilar rezillerni,
qayta eslige kelturmes ularni.
chunki kozge ilmas ular uning qilghan ixlirini,
inawetke almas qollirining ijadini.
6 perwerdigargha hemdusana!
qulaq salghach u yalwurghan awazimgha.
7 perwerdigardur qudritim we qalqinim,
ixench baghlap uninggha, yardemge erixtim.
xadlinar mening konglum xunga,
xukur eytarmen nahxam bilen uninggha.
8 kuch-qudritidur perwerdigar oz helqining,
nijatliq qorghinidur ozi tallighan padixahning.
9 i perwerdigar, qutquzghaysen oz helqingni,
beriketlik qilghaysen ozungge tewe bolghanlarni,
padichi bolup baqqaysen menggu ularni.
dawut yazghan kuy
1 ey erxte turghuchilar, teriplenglar perwerdigarni,
teriplenglar perwerdigarning xan-xeripi we kuch-qudritini!
2 teriplenglar perwerdigarning xohritini, munasip uning namigha,
muqeddeslikining heywetliki uchun ibadet qilinglar uninggha!
3 perwerdigarning awazi sular ustide anglinar,
xanuxewketlik huda guldurmama yangritar.
perwerdigarning awazi ulugh sular ustide guldurler.
4 perwerdigarning awazi qudretliktur,
perwerdigarning awazi heywetliktur.
5 perwerdigarning awazi sunduruweter kedir derehlirini,
xundaq, perwerdigar pare-pare qiliweter liwan kedirlirini.
6 u mozaydek sekriter liwan taghlirini,
yawa buqidek taqlitiweter sirionni.
7 perwerdigarning awazi chaqturar chaqmaqlarni.
8 perwerdigarning awazi titriter chol-jezirini,
perwerdigar zilzilige salar kadex chollukini,
9 perwerdigarning awazi heryan tolghitar dub derehlirini,
perwerdigarning awazi yalingachlar ormanlarni.
"huda ajayip ulughdur!" dep towlixar,
perwerdigarning ibadethanisida hemmisi.
10 perwerdigar tehtte olturghandur topan suyi ustide,
berheq, perwerdigar padixahtur, tehtte olturar mengguge.
11 perwerdigar oz helqige kuch-qudret berer,
oz helqini tinch-amanliq bilen beriketler.
muqeddes ibadethanini hudagha atax murasim kunide dawut yazghan kuy
1 ulughlaymen i perwerdigar seni,
olum girdabidin tartiwalding meni,
qoymiding ustumdin kuluxke duxmenlirimni.
2 i perwerdigar, i hudayim, nale qildim sanga,
xipaliq berding manga.
3 i perwerdigar, olukler diyaridin neri qilding jenimni,
gorge chuxuxtin saqlap qalding meni.
4 kuylenglar hudani, ey perwerdigarning teqwadarliri,
xukur qilinglar yad eytip uning muqeddeslikini.
5 ghezeplenginide otup keter ghezipi deqiqide,
emma hemrah bolur xapaiti omurwayetke.
yigha-zare dawamlaxsimu kechiche,
yetip kelur xad-huramliq tang seherde.
6 hemme ixim jayida chaghda dedimki meghrurlarche,
"hergiz tewrenmeymen."
7 i perwerdigar, xapaitingni korsetkiningde,
meni taghdek qed koturguzgeniding.
emma didaringni qachurghiningda,
qaldim alaqzadilikte.
8 i perwerdigar, iltija qildim men sanga,
rehim tilep dedimki perwerdigargha:
9 tugise omrum, chuxsem gorge,
sanga neme payda?
jesitim medhiyilermu seni?
jakarlarmu hem wapadarliqingni?
10 i perwerdigar, tingxighin, xepqitingni korsetkin,
i perwerdigar, medetkarim bolghin.
11 usul oynaxqa aylandurdung matimimni,
salduruwetting ustumdin haza kiyimimni,
baghliding xadliq bilen belimni.
12 xunga kuylisun seni wujudum, sukut qilmay!
i perwerdigar, i hudayim, taebedke sanga xukur eytay!
neghmichiler bexigha tapxurulup eytilsun dep, dawut yazghan kuy
1 i perwerdigar, sendin panah taparmen,
hergiz meni xermendilikte qaldurmighaysen,
heqqaniyliqingda meni qutquzghaysen.
2 manga qulaq selip, meni tezrek qutquzghaysen,
men panahlinidighan qiya tax bolghaysen,
qutquzuluxum uchun qorghan bolghaysen.
3 berheq, sen mening qiya texim we qorghinimdursen,
oz namingning hormiti uchun meni yetekligeysen.
4 yawlar qoyghan yoxurun tordin qedemlirimni tartqaysen,
chunki sen mening panahimdursen.
5 i perwerdigar _ sadaqetlik huda,
tapxurdum rohimni qolunggha,
ozungdursen bedel toliguchi meni qutquzuxqa.
6 erzimes butlargha choqunidighanlardin yirginimen,
ixenchimni perwerdigargha baghlighanmen.
7 ozgermes muhebbitingdin huxal bolup xadlinimen,
chunki japa-muxeqqetlirimni kordungsen,
jenimning azabini bilip yettingsen.
8 meni taxlap bermiding duxmenning qoligha,
orunlaxturup qoydung biheter jaygha.
9 i perwerdigar, qilghaysen manga rehim,
chunki men kulpette qaldim.
hirelixip ketti derd-elemdin kozlirim,
hem ajizlap ketti tenim we jenim.
10 hesret-nadamette uprimaqta hayatim,
ghem-qayghu bilen tugimekte yillirim.
gunahim tupeyli ketmekte maghdurum,
qurumaqta hem yiliklirim.
11 qaldim duxmenlirimning haqaritige,
hetta qoxnilirimning iza-ahanitige.
boldum men tonuxlirimghimu bir wehime,
qachidu ular meni kochida korgende.
12 huddi olgen ademdek untulghanmen,
sunghan sapal qacha kebi taxlanghanmen.
13 anglidim nurghunlarning manga qilghan tohmetlirini,
wehime orap turar etrapimni.
meslihetlixiwatidu ular manga qarxi chiqixni,
qilixiwatidu jenimni elixning qestini.
14 biraq men bolsam, i perwerdigar sanga tayinimen,
mening hudayim sen _ deymen.
15 mening hayatim qolungdidur sening,
changgilidin qutquzghin meni duxmenlirimning,
manga ziyankexlik qilghuchilarning.
16 bendengge didaringning jilwisini chuxurgeysen,
ozgermes muhebbiting bolghach meni qutquzghaysen.
17 i perwerdigar, meni xermendilikte qoymighaysen,
chunki sanga iltija qilghanmen.
reziller xermende bolghay,
ularning zuwani olukler diyarida tutulghay.
18 chaplixip qalghay yalghanchi lewliri ularning,
heqqaniylargha kibir korsitip, mazaq qilghuchilarning.
19 i perwerdigar, ozungdin eyminidighanlargha,
neqeder moldur teyyar qilghan iltipatliring mana.
ularni ata qilisen seni baxpanah qilghanlargha,
jahan-ehli, helqialem aldida.
20 yoxurup u baxpanah qilghanlarni huzurungda,
qoghdaysen insanlarning suyiqestliridin.
elip ularni panahinggha,
saqlaysen tillarning cheqixliridin.
21 hemdusanalar bolsun perwerdigargha,
chunki korsetti u manga,
ozining karamet mehir-muhebbitini,
xeher qorxawda qalghanda.
22 dekke-dukkige chuxup degenidim:
"neziringdin mehrum boldum."
halbuki sanga nale qilip yighlighinimda,
qulaq salding peryadimgha.
23 ey perwerdigarning teqwadarliri, soyunglar uni,
perwerdigar qoghdar ozige sadiqlarni,
emma qattiq jazalar menmenlik bilen ix qilghuchilarni.
24 ey umidini perwerdigargha qoyghanlar,
gheyretlik bolunglar, jasaretke tolsun qelbinglar.
dawut yazghan masqil kuy
1 behtliktur, itaetsizliki kechurum qilinghan,
gunahlirining hesabiti yepilghan kixi.
2 behtliktur, emdi perwerdigar eskilikini sanimaydighan,
konglide hiyle-mikir bolmighan kixi.
3 jim turuwalghinimda boynumgha almay gunahlirimni,
churuklixip ketti ustihanlirim, uh tartip kun boyi.
4 chunki keche-kunduz i perwerdigar, qolung meni eghir basti,
yiliklirim tomuzdiki issiqta qurup ketkendek qurup ketti.
selah
5 emdi aldingda gunahimni etirap qildim,
eskilikimni yoxurmidim.
men: "perwerdigar, aldingda itaetsizlikimni iqrar qilimen" dedim,
sen gunahlirimni kechurup, wijdan azabini mendin elip taxliding.
selah
6 xunga dua qilsun sanga,
her bir teqwadar purset barida.
ulugh sular kelkun bolup taxqanda,
xubhisizki u sular yetip baralmas uninggha.
7 sen mening panahgahimdursen,
meni kulpettin saqlaysen,
nijatliqning xadliq nahxiliri bilen oriwalisen.
selah
8 (huda deyduki:)
sanga eqil-idrak berip, mangar yolungni korsitimen,
koz-qulaq bolup sanga, nesihet berimen.
9 at yaki hichirdek angsiz bolma,
boysunmas ular sanga, qamcha we yugen bolmisa.
10 derd-elemler chuxer yamanlarning bexigha,
perwerdigarning ozgermes muhebbiti quchaq achar uninggha tayanghanlargha.
11 perwerdigardin hursen bolup xadlininglar, ey heqqaniylar,
xadliqtin alqix yangritinglar, ey qelbi pak bolghan hemminglar.
1 ey heqqaniylar, kuylenglar perwerdigarni xadliqta, yarixar uni medhiyilex durus yolda mangghanlargha. 2 minnetdarliq bildurunglar lira chelip perwerdigargha, on tarliq chiltar bilen kuy eytinglar atap uninggha. 3 beghixlap eytinglar yengi nahxa uninggha, yangritinglar awazinglarni xadliqta, chekip tarni yetkuzup wayigha. 4 chunki heqiqettur perwerdigarning sozliri, ixenchliktur uning barliq ixliri. 5 u soyer heqqaniyet we adaletni, yer-zemingha tolghandur perwerdigarning ozgermes muhebbiti. 6 yaritilghandur asman perwerdigarning sozi bilen, yultuzlar aghzidiki nepes bilen. 7 chek qoyghandur u dengizdiki sulargha, selip qoyghandur okyanlarni ambarlirigha. 8 eymensun perwerdigardin putkul yer yuzidikiler, qorqsun uningdin dunyadiki barliq insanlar. 9 chunki u eghizini achsila degini berpa qilindi, emr qilsila yoqluqtin barliqqa keldi. 10 yoqqa chiqirar perwerdigar yat ellerning qararini, bikar qiliweter axu helqlerning meqsetlirini. 11 mengguge turidu perwerdigarning qarari, ewladtin ewladqa ixqa axurulidu konglige pukkenliri. 12 perwerdigarni oz hudayimiz dep bilgen israil behtliktur, perwerdigar ozige tewe qilip tallighan helq behtliktur. 13 nezer selip perwerdigar erxtin, korup turar barliq insanlarni. 14 qarap u oz turargahidin, kozitip turar barliq yer yuzidikilerni. 15 u ularning yurikini yaratquchidur, barliq ixlirini dengsep chiqquchidur. 16 padixah ghalib kelmes qoxunining buyukliki bilen, palwan oz-ozini qutquzalmas kuchtunggurluki bilen. 17 bihudiliktur meghlup boluxtin qutulux at bilen, qutquzalmas hechkimni at qara kuchi bilen. 18 berheq, perwerdigarning neziri uningdin eymengenlerde, uning ozgermes muhebbitige umid baghlighanlarda. 19 qutquzux uchun ularni olumdin, saqlap, hayat qaldurux uchun acharchiliqtin. 20 perwerdigarni telmurup kutimiz, udur bizning medetkarimiz, qalqinimiz. 21 xadlinar uningdin qelbimiz, chunki muqeddes namigha ixench baghlighanmiz. 22 i perwerdigar, umidimiz sende, ozgermes muhebbiting yar bolghay bizge.
dawut sarang boluwalghanda abimelek padixah uni qoghliwetken,
bu dawutning xu chaghlarni eslep yazghan kuyi
1 her daim teripleymen perwerdigarni,
chuxurmesmen aghzimdin medhiyilexni.
2 wujudum bilen apirin oquymen perwerdigargha,
ajizlar anglap buni chomuler huxalliqqa.
3 bille medhiyileyli perwerdigarning buyuklukini,
birlikte ulughlayli uning namini.
4 men perwerdigargha iltija qildim, u manga ijabet berdi,
meni hem barliq wehimilirimdin halas qildi.
5 xadliqtin nurlinar uninggha seghinip baqqanlarning chehri,
hergizmu yerge qarap qalmas ularning yuzliri.
6 peqir peryad urdum, perwerdigar anglidi nidayimni,
qutquzdi barliq kulpetlirimdin meni.
7 her yandin muhapizet qilip perwerdigarning perixtisi,
hewptin qutquzar perwerdigardin eyminidighanlarni.
8 hes qilip bilgin perwerdigarning mehribanliqini,
neqeder behtini tapar panahlighanlar uni.
9 perwerdigardin eymininglar, ey uning teqwadarliri,
uningdin eymengenlerning kem bolmas hech nerisisi.
10 ozuqsiz qelip ach qelixi mumkin kuchluk arslanlar,
emma qalmas hech mohtajliqta perwerdigargha telpungenler.
11 kelinglar ey balilirim, qulaq selinglar manga,
perwerdigardin eyminixni ogitey silerge.
12 kimdur hayattin zoqlanghuchi,
uzaq omur, behtiyarliq istiguchi?
13 undaqta tart tilingni yaman sozlextin,
chiqmisun sahta sozler lewliringdin.
14 yamanliqtin bax tartip, yahxiliq qilghin,
tinch-amanliq izdep uninggha intilip yurgin.
15 perwerdigar heqqaniylargha koz salar,
ularning nidalirini u anglap turar.
16 perwerdigarning yuzi rezillik qilghuchilargha qarxi turar,
yer yuzidin ularning namlirini ochuruweter.
17 heqqaniylar nale-peryad koturse, perwerdigar anglar,
barliq kulpetliridin ularni qutuldurar.
18 kongli sunuqlargha yeqindur perwerdigar,
rohi ezilgenlerni u qutquzar.
19 nurghundur heqqaniy adem duch kelgen qiyinchiliqlar,
emma perwerdigar uni hemmisidin halas qilar.
20 aman saqlar u uning barliq ustihanlirini,
sundurulmas birermu ustihini.
21 rezillerning qilmixliri ozlirige olum elip keler,
heqqaniylardin nepretlinidighanlar jazalinar.
22 perwerdigar oz itaetmenlirining hayatigha bedel toler,
uni panahlighanlarning hemmisi jazadin haliy bolar.
dawut yazghan kuy
1 i perwerdigar, manga qarxi chiqqanlargha qarxi chiqqaysen,
manga qarxi jeng qiliwatqanlar bilen jeng qilghaysen.
2 qalqanliringni alghaysen qolliringgha,
yenimgha kelip yardem qilghaysen manga.
3 aypalta we neyzengni qarxi korturgeysen meni qoghlighanlargha.
"men nijatkaringdurmen" dep medet bergeysen manga.
4 jenimni almaqchi bolghanlar,
xermende bolup, reswachiliqta qalghay,
manga qest qiliwatqanlar,
arqisigha yandurulup, yerge qarap qalghay.
5 perwerdigarning perixtisi ularni neri heydiwetkey,
ular goya xamalda uchqan topandek tozup ketkey.
6 perwerdigarning perixtisi ularni qoghliwetkey,
qachqan yolliri qarangghu hem teyilghaq bolghay.
7 sewebsizla qurup ular manga tuzaqni,
kolap orini almaq boldi jenimni.
8 tuyuqsiz halaket baxlirigha kelgey,
qurghan torigha ozliri yogixip qalghay,
ozi kolighan orisigha chuxup, halak bolghay.
9 xunda men xadlinarmen perwerdigardin,
huxal bolarmen uning nijatliqidin.
10 wujudum deyduki:
"i perwerdigar, kimmu sanga teng keler?
bicharilerni kuchluklerning changgilidin qutquzidighan peqet senla,
ezilgen we mohtajlarni bulangchilardin saqlaydighan yene senla!"
11 niyiti yaman guwahchilar meydangha chiqar,
hewirim yoq ixlar heqqide meni soraq qilar.
12 ular yahxiliqqa manga yamanliq qayturar,
ichki dunyayimni hesrette qaldurar.
13 men qayghurup mata kiydim ular kesel bolghanda,
roza tutux bilen ozumni towen tuttum huda aldida,
lekin jawabsiz qaldi dualirim her waqitta.
14 qayghurup yurdim qerindixim yaki dostum uchun azablanghandek,
beximni egip yurdim anisi uchun matem tutqan ademdek.
15 lekin putlixip ketkinimde ular oriwelixti huxalliqida,
jem boluxti manga qarxi chiqixqa.
men tonumaydighan pes ademlermu qoxulup ulargha,
mazaq qilip zerbe berdi tohtimay manga.
16 ular ar-nomussizche meshire qilixti meni,
manga hiris qilip ghuchurlatti chixlirini.
17 qachanghiche qarap turisen, i perwerdigar?
qutquzghin meni ularning yawuz zerbisidin,
eziz jenimni axu xirlarning aghzidin.
18 texekkur eytimen sanga buyuk jamaet ichide,
medhiyileymen seni xu nurghun etiqadchilar arisida.
19 ustumdin kulmisun sewebsizla reqiblirim bolghanlar,
kozlirini alaytmisun manga sewebsizla och bolghanlar.
20 xubhisizki, elip qoymas inaqliqni ular eghizlirigha,
belki tuzer xum pilanlar zemindiki tinch yaxaydighanlargha.
21 naheqtin deyduki ular waqirixip manga:
"way-way, oz kozimiz bilen korduq qilmixliringni mana!"
22 i perwerdigar, ozung kordung ularni, sukut qilmighaysen,
i igem, mendin yiraqlaxmighaysen.
23 kelgeysen, manga chiqarghaysen adil hokumungni,
i hudayim we igem, qollighaysen dewayimni.
24 i perwerdigar hudayim, heqqaniyliqing bilen aqlighaysen meni,
ustumdin kuluxke qoymighaysen duxmenlirimni.
25 ular oz-ozlirige "del biz arzu qilghandek boldi!" demigey,
"yutiwalduq ahiri biz uni" dep mahtanmighay.
26 kulpitimdin huxal bolghanlar,
qaymuqturulup, xermende bolghay.
mendin ozlirini ustun tutqanlar,
nomus we reswachiliqta qalghay.
27 hux bolidighanlar aqliniximgha,
chuqan salsun chomup xadliqqa.
her waqitta degey ular,
"ulughdur qulining amanliqidin soyungen perwerdigar!"
28 tilim bayan eyler heqqaniyliqingni,
kun boyi medhiyilermen seni.
neghmichiler bexigha tapxurulup eytilsun dep,
perwerdigarning bendisi dawut yazghan kuy
1 ayan boldi qelbimge bir chuxenche,
rezillerning itaetsizliki heqqide,
yoqtur, hudadin qorqux ularning neziride.
2 chunki ular ozini xundaq chong tutar,
tonumas gunahlirini hetta,
nepretlenmes ulardin esla.
3 zeher we hiyle-mikirlik chiqar ularning aghzidin,
ular bax tartqandur aqilane hem yahxi ixlardin.
4 hetta yatqandimu oydurup chiqar rezil pilanni,
atqandur gunah yoligha ozlirini,
hechqachan ret qilmas yamanliqni.
5 i perwerdigar, taqixar muhebbiting erxke,
wapadarliqing asman-pelekke.
6 ohxar heqqaniyliqing buyuk taghlargha,
hokumliring chongqur dengizlargha.
i perwerdigar, perwix qilursen ozung,
ikkilisini insan bilen haywanning.
7 i huda, bibahadur ozgermes muhebbiting,
panah tapar insanlar, sayisida qanatliring.
8 qanaetliner ular oyungdiki mol nemetlerdin,
behrimen qilisen ularni huzur berguchi deryayingdin.
9 chunki hayatliq buliqi ozungdursen,
korimiz heqiqetni nurung bilen.
10 ayrilmighay mehir-muhebbiting seni tonughanlardin,
adaliting qelbi paklardin.
11 dessmisun meni tekebburlarning puti,
qoghlimisun rezillerning qoli.
12 mana ghulap chuxti yamanliq qilghuchilar,
yiqitiwetildi, emdi turalmas ular.
dawut yazghan kuy
1 konglung biseremjan bolmisun rezillerdin,
yamanlargha aghritma yurikingni hesettin.
2 chunki ular tezla quruydu choplerdek,
birdemdila tozuydu mamkaptek.
3 perwerdigargha ixinip, yahxiliq qilghin,
zeminda makanlixip, tinch-amanliqtin behrilengin.
4 qelbimning xadliqi dep bilginingde perwerdigarni,
wujudqa chiqirar u qelbingdiki arzularni.
5 amanet qil hayat yolungni perwerdigargha,
ixen uninggha, u yetekchi bolar sanga.
6 u yorutidu heqqaniyliqingni tang seherdek,
chaqnitidu adalitingni chuxtiki quyaxtek.
7 perwerdigarning aldida sukut qilghin,
uni sewrchanliq bilen kutkin.
konglung biseremjan bolmisun ronaq tapqan ademlerdin,
haram pilanlirini emelge axurghan axu kixilerdin.
8 achchiqingdin yan, basqin ghezipingni,
biseremjan bolma, biseremjanliq elip keler peqet yamanliqni.
9 zemindin qoghlap chiqirilidu rezillik qilghuchilar,
emma zemingha ige bolidu umidini perwerdigargha baghlighanlar.
10 pat yeqinda tugeydu rezillerning kuni,
ghayib bolar makanliridin, izdepmu tapalmaysen ularni.
11 lekin kemterlik bilen hudagha tayinidighanlar,
zemingha ige bolup, mol berikettin huzurlinar.
12 heqqaniy ademge reziller qest qilidu,
uninggha och bolup, chixlirini ghuchurlitidu.
13 igimiz rezillerge meshirilik kulidu,
chunki u ularning jazalinidighanliqini bilidu.
14 reziller ghilipidin sughurup elip qilichini,
tartti oqyasining kirichini,
yiqitix uchun bichare we mohtajlarni,
qirix uchun durus yolda mangghanlarni.
15 oz yureklirige sanjilidu qilichliri,
sunduruliwetidu yaliri.
16 qolidiki az dunyamu heqqaniy ademning,
ewzeldur bayliqliridin nurghun rezillerning.
17 sundurulidu rezillerning bilekliri,
perwerdigar yolep turidu heqqaniylarni.
18 kongul bolidu perwerdigar pak insanning hayatigha,
berilgen zemin mengguge qalidu ulargha.
19 yerge qarap qalmaydu ular eghir kunlerde,
toq yuridu qehetchilikte.
20 biraq reziller halak bolidu,
perwerdigarning duxmenliri yawa gullerdek tozuydu,
ular is-tutektek ghayib bolup tugeydu.
21 reziller qerz elip qayturmaydu,
emma heqqaniylar xepqetlik bolup, sahawet qilidu.
22 perwerdigar beriket bergenler zemingha ige bolidu,
uning lenitige uchrighanlar zemindin qoghlap chiqirilidu.
23 hursen bolsa bir ademning yolidin perwerdigar,
u uning qedemlirini mezmut qilar.
24 perwerdigar uni yolep turidu,
putlixip ketsimu u yiqilmaydu.
25 yax idim men qeridim emdi,
kormidim hech hudaning heqqaniy ademni taxliwetkenlikini,
uning perzentlirining nan tiligenlikini.
26 u adem hemixe xepqetlik bolup, otne beridu,
perzentlirimu beriket elip kelidu.
27 yahxiliq qilghin, yamanliqni taxla,
menggu makanlixisen huda wede qilghan zeminda.
28 chunki perwerdigar soyidu adaletni,
taxlimaydu ozining teqwadar helqini,
taebed qoghdap saqlaydu ularni,
biraq qurutidu rezillerning neslini.
29 heqqaniylar zemingha ige bolidu,
uningda mengguge makan tutup yaxaydu.
30 heqqaniy ademning aghzidin danaliq chiqidu,
u haman adil sozleydu.
31 qelbide hudaning telimliri orun alidu,
xunga u qedemliride hatalixip ketmeydu.
32 reziller heqqaniy ademni paylap turidu,
uni olturuxning peytini izdep yuridu.
33 perwerdigar uni rezillerning qoligha qaldurmaydu,
hem uninggha qarxi hokummu chiqarghuzmaydu.
34 telmurup kut perwerdigarni,
ching tutqin uning yolini.
ige qilidu zemingha yukseldurup seni,
korisen rezillerning zemindin qoghlap chiqirilixini.
35 korgenmen rezil, zorawan ademning ronaq tapqinini,
yahxi yiltiz tartqan, buk-baraqsan derehtek bolghinini.
36 emma u otup ketti, yoq boldi qara,
uni izdisemmu tapalmaymen mana.
37 pak ademlerge baq, kozet duruslarni,
berheq, tinchliqperwerlerning bolidu istiqbali.
38 biraq itaetsizler putunley qirilidu,
rezillerning nesli qurup ketidu.
39 heqqaniylarning nijatliqi perwerdigardindur,
eghir kunlerde u ularning baxpanahidur.
40 perwerdigar ulargha yardem qilip, nijatliq beridu,
ularni rezillerdin qutuldurup, aman saqlaydu,
chunki ular uningdin panah tapidu.
hatirlex uchun dawut yazghan kuy
1 i perwerdigar, eyiblimigin meni qehring bilen,
chiwiqlimighin hem gheziping bilen.
2 tenimge texip kirdi atqan oqliring,
qolung bilen meni qattiq basting.
3 tenimning hech saqliqi yoqtur sening ghezipingdin,
her bir ustihinim qaqxap aghriydu gunahlirimdin.
4 gunahlirimning kelkunige gherq boldum,
ularning eghirliqidin yerge patqudek boldum.
5 ehmeq, nadanliqim tupeyli,
jarahetlirim yiringlap, sesip ketti.
6 kettim mukchiyip, bellirim pukulup,
kun boyi yurimen qayghugha petip.
7 aghrimaqta koyup putun bedinim,
tenimde hech qalmidi saq yerim.
8 jenim halsirap tumxuqumgha kelip qaldi,
qelbimdiki hesret nale qildurdi meni.
9 i perwerdigar, ayandur sanga barliq arzulirim,
sendin yoxurun emestur uh tartixlirim.
10 yurikim jighildap, kettim halimdin,
hetta qachti nurlirimu kozlirimdin.
11 manga kelgen zehmetler tupeyli,
yaru-buraderlirim ozlirini chetke elixti,
tughqanlirimmu mendin yiraq qechixti.
12 tuzaq quridu jenimgha qest qilmaqchi bolghanlar,
zehirini chachidu manga ziyan istigenler,
kun boyi hiyle-mikir tuzidu ular.
13 emma men anglimaymen gas ademdek,
hech gep qilmaymen gacha kixidek.
14 xundaq, men goya quliqi pang ademdekturmen,
aghzidin reddiyimu chiqmaydighan kixidekturmen.
15 i perwerdigar, men sanga umidimni baghlidim,
sen jawab berisen ulargha, i igem hudayim.
16 tileymenki, ustumdin kulmisun esla,
teyilghinimda hakawurluq qilghanlar.
17 chunki men yiqilay dep qaldim,
azabim hemrahimdur her daim.
18 oz gunahimni iqrar qilimen,
gunahlirim tupeyli endixige qalimen.
19 duxmenlirim saghlam we kuchluktur,
manga sewebsiz och bolghanlar koptur.
20 yamanliq qayturghanlar yahxiliqqa,
toghra yolda mangghanliqimdin qarxi chiqidu manga.
21 i perwerdigar, meni taxliwetmigin,
i hudayim, mendin yiraqlaxmighin.
22 i igem, nijatkarim,
qilghin manga tezdin yardem!
neghmichiler bexi yedutungha tapxurulup eytilsun dep, dawut yazghan kuy
1 oz ozumge dedimki:
gunah qilmasliq uchun tartay tilimni,
reziller aldimda turghinida tikip qoyay eghizimni.
2 kerek bolsimu gerche sozlixim,
zuwan surmidim, sukut qildim,
exiwerdi barghanseri dil azabim.
3 orteldi zerdab bolup yurikim,
yandi ot bolup oylighanseri ichim.
ihtiyarsiz tilim sozge kelip, ahiri dedim:
4 "i perwerdigar, chuxiney hayatimning qisqiliqini,
kunlirimning qanchilik qalghanliqini.
uqup qalay omrumning otkunchilikini."
5 wehalenki qilghansen kunlirimni nechche gherichla,
hechneme emestur omur yexim neziringde,
xubhisizki, birla tiniqtur barliq insan omri peqetla.
selah
6 bir sayidur halas, ademlerning yurux-turuxliri,
bihudidur aldirap-tenexliri.
yighar bayliq lekin bilmes ular,
xu bayliqqa kim igidarchiliq qilar.
7 i perwerdigar, nemini telmurup kutey emdi?
mening umidim sendila qaldi.
8 barliq gunahlirimdin qutquzghin,
hamaqetlerning meshirisige meni qaldurmighin.
9 sukut qilip achmaymen aghzimni,
chunki adil jazaliding ozung meni.
10 tohtatqaysen meni chiwiqlixingdin,
ezilip kettim qolungning zerbisidin.
11 sen tenbihlep terbiyiligende gunahliri uchun insanni,
kuye chuxkendek yoq qilisen uning qedirligenlirini.
bir tiniqtur halas her bir insan omri.
selah
12 i perwerdigar, dualirimni tingxighaysen,
nale-peryadlirimgha qulaq salghaysen.
koz yaxlirimgha sukut qilmighaysen,
chunki aldingda bir musapirmen,
barliq ata-bowilirimdek yaqa yurtluqmen.
13 ghezipingni koturuwetkeysen mendin,
yayrar konglum andin,
olup yoq bolmastin burun bu alemdin.
1 sewr-taqet bilen kuttum perwerdigarni, qulaq selip anglidi u peryadimni. 2 tartiwaldi u meni halaket hangidin, chiqirwaldi chongqur patqaqtin. qoram tax ustige turghuzdi putlirimni, hem mustehkem qildi qedemlirimni. 3 huda ata qildi manga yengi bir kuyni, hudayimizni medhiyileydighan munajatni. nurghun ademler buni korup, heyran qalidu, hemde perwerdigargha ixench baghlaydu. 4 behtliktur, perwerdigargha ixench qilghanlar, tekebburlar bilen yalghanchilardin umid kutmigenler. 5 i igem perwerdigar, xunche koptur mojiziliring, biz uchun qilghan ajayibatliring hem pilanliring. sansizdur ger bayan qilay desem axu ixliring, esla yoqtur sening tengdixing. 6 hahixing emestur ne qurbanliq, ne axliq hediyisi, teliping emestur ne koydurme, ne gunah qurbanliqi, qulaqlirimni achting anglaxqa buni. 7 xunga dedimki: "men keldim mana, putulgendur men toghruluq muqeddes oram yazmilarda. 8 i hudayim, iradengni ixqa axurux huxalliqimdur, telimliring qelbimge putukluktur." 9 buyuk jamaet arisida, jakarlidim heqqaniyliqingni. yumiwalmaymen hergiz aghzimni, i perwerdigar bilisen buni. 10 yoxurup yurmidim qelbimde heqqaniyliqingni, bayan eyleymen wapadarliqing hem nijatliqingni. pinhan tutmidim buyuk jamaettin, ozgermes muhebbiting hem heqiqitingni. 11 i perwerdigar, mendin xepqitingni ayimighin, saqlighay meni hemixe ozgermes muhebbiting hem heqiqiting. 12 chunki chirmiwaldi heddi-hesabsiz kulpetler meni, besiwaldi gunahlirim, kozlirim korelmes boldi emdi. koptur gunahlirim beximdiki chechimdin, ketti jasaritim mendin. 13 i perwerdigar, iltipat qilip meni qutquzghin, i perwerdigar manga tezrek yardem bergin! 14 jenimni almaqchi bolghanlar, xermende bolup, yerge qarap qalsun, jebir-japayimdin hux bolghanlar, arqisigha yandurulup, reswachiliqta qalsun. 15 "hi, hi" dep meni meshire qilghanlar, xermendilikidin alaqzade bolsun. 16 hemme sanga telpunguchiler, sendin huxal bolup xadlansun. nijatliqingni soygenler, hemixe "perwerdigar ulughdur!" desun. 17 bir mohtajmen, bicharimen menki, biraq yad etidu igem meni. mening yardemchim, qutuldurghuchimsen, i hudayim, hayal bolmighaysen!
neghmichiler bexigha tapxurulup eytilsun dep, dawut yazghan kuy
1 behtliktur gherib-bicharilerdin hewer alghuchi,
qutquzar perwerdigar, bexigha kun chuxkende uni.
2 perwerdigar uni qoghdap, hayatini saqlaydu,
huda ata qilghan zeminda u behtiyar yaxaydu,
uni reqiblirining meylige qoyup bermeydu.
3 saqsiz bolup, orun tutup yetip qalghinida,
i perwerdigar, yar-yolek bolisen uninggha,
xipaliq berisen kesel chaghlirida.
4 qildimki iltija:
_ i perwerdigar, xepqet qil manga,
saqaytqin meni, gunah qilip qarxi chiqtim sanga.
5 duxmenlirim rehimsizlerche mening ustumdin derki:
"qachanmu u olup, ocher nami?"
6 kelip yenimgha ulardin birersi,
eytar manga semimiyetsiz sozlerni.
mening ustumdin konglide toplap gheywetni,
taritidu yenimdin chiqip taxqirigha ularni.
7 manga ochlerning hemmisi mening ustumdin pichirlixar,
manga ziyankexlik qilixning qestide mundaq deyixer:
8 "uninggha yaman kesel chaplixiptu,
emdi yatqan ornidin menggu turalmaydu!"
9 hetta ozum ixengen qedinas dostummu,
setiwetti meni, ax-tuzumni yep turupmu.
10 i perwerdigar, manga xepqet qilghaysen,
ornumdin meni turghuzghaysen,
xunda hesab alay ulardin men.
11 yol qoymiding ghelibe qilixigha duxmenlirimning ustumdin,
xuningdin bildim hux ikenlikingni mendin.
12 diyanetlik bolghinim uchun meni yoleysen,
huzurungda mengguge turghuzisen.
13 ezeldin ta ebedke medhiyiler bolghay perwerdigargha ,
israil etiqad qilip kelgen hudagha!
amin, amin!
neghmichiler beixigha tapxurulup eytilsun dep,
korahning ewladliri yazghan masqil
1 changqighan keyik texna bolghandek eqinlargha,
texnadurmen sanga, i huda.
2 intizardurmen perwerdigargha, birdinbir heqiqiy hudagha,
qachanmu korermen uning chehrini, kirip huzurigha?
3 keche-kunduz koz yaxlirim men uchun bolghandur ghiza,
"qeni hudaying?" deyixer reqiblirim daim manga.
4 konglum buzulidu munularni esliginimde:
jamaet bilen barattim men heyt otkuzuxke,
kixiler topini baxlayttim hudaning oyige.
xukur-sana eytattuq, towlixip xadliqta xu demde.
5 ey konglum, nemixqa chuxkunsen xunche?
nemixqa aram tapmaysen ichimde?
umid kut hudadin konglum, medhiyileymen uni yenila,
hudayim hux chiray ata qilghuchidur manga.
6 i hudayim, ghem basti konglumni,
xunga esleymen seni.
iordaniye zeminida,
hermon we mizar taghlirida.
7 guldurlep eqip chuxken xaqiratmiliringdek,
tohtimay kelmekte beximgha kulpetliring,
besip otmekte mana ustumdin dolqunliring, orkexliring.
8 kunduzi korsiter perwerdigar ozgermes muhebbitini,
kechisi u manga ata qilar eytidighan nahxamni,
hayatimning igisi hudagha beghixlighan munajatlirimni.
9 hudagha _ panahlinidighan qiya teximgha eytarmen:
nechun meni untup qalding?
nechun matem tutup yurermen,
zulumi astida duxmenlirimning?
10 otti songektin reqiblirimning tapa-teniliri,
hemixe manga "qeni hudaying?" deyixliri.
11 ey konglum, nemixqa chuxkunsen xunche?
nemixqa aram tapmaysen ichimde?
umid kut hudadin konglum, medhiyileymen uni yenila,
hudayim hux chiray ata qilghuchidur manga.
1 i huda, aqlighin meni, qollighin heqqaniyetsiz helqqe qarxi dewayimni, qutuldurghin hiyliger, adaletsizlerdin meni. 2 huda sen baxpanahimdursen, nemixqa meni terk etisen? nechun matem tutup yurermen, zulumi astida duxmenlirimning? 3 ewetkin nurungni, heqiqitingni, yeteklisun, elip barsun ular meni, muqeddes teghinggha, makan qilghan chediringgha. 4 xunda bararmen hudaning qurbanliq supisi aldigha, buyuk xadliqim bolghan hudaning huzurigha. chelip lira eytimen hemdusana sanga, mening hudayim, i huda. 5 ey konglum, nemixqa chuxkunsen xunche? nemixqa aram tapmaysen ichimde? umid kut hudadin konglum, medhiyileymen uni yenila, hudayim hux chiray ata qilghuchidur manga.
neghmichiler bexigha tapxurulup eytilsun dep,
korahning ewladliri yazghan masqil
1 i huda, qedimki zamanda,
ix-izliringni ejdadlirimiz arisida,
ata-bowilirimiz eytip bergen bizge,
anglighan biz oz quliqimizda.
2 oz qolung bilen zeminidin qoghliwetting yat helqlerni,
axu zemingha olturaqlaxturdung ata-bowilirimizni.
qattiq azablap yatlarni,
ronaq tapquzdung ejdadlirimizni.
3 alghan emes ular zeminini oz xemxiri bilen,
ghelibige erixkini yoq oz biliki bilen,
belki ularning ghalib kelixi sendin,
ong qolung, biliking we chehring nuridin,
berheq, soyundung sen ulardin.
4 i huda, mening padixahimsen,
yaqup neslige ghelibe nesip qilghuchisen.
5 biz sen arqiliq heydiwetimiz reqiblirimizni,
naming bilen cheyliwetimiz bizge qarxi chiqquchilarni.
6 ixench qilmasmen oz oqyayimgha,
xemxirim erixturelmes meni ghelibige.
7 ghelibe qilghuzdung reqiblirimiz ustidin bizni,
xermende qilding bizdin nepretlengenlerni.
8 kun boyi pehirlinip teripleymiz hudani,
i huda, taebedke medhiyileymiz namingni.
selah
9 biraq hazir sen taxliwetip bizni qaldurdung ahanetke,
chiqmassen qoxunlirimiz bilen bille jengge.
10 chekindurdung bizni reqiblirimiz aldida,
bizdin nepretlengenler bulidi bizni xu halda.
11 bizni ulargha qoy kebi soyuxqa berding,
yat eller arisigha chechiwetting.
12 qul qilip oz helqingni erzangha setiwetting,
bizni setixtin hem hech payda kormiding.
13 qaldurup bizni qoxna ellerning haqaritige,
etrapimizdikilerning nepriti we meshirisige.
14 yat eller arisida mazaqqa qaldurdung bizni,
ular meshirilik kulixer chayqixip baxlirini.
15-16 til-ahanet anglighanliqimdin,
reqib, och alghuchilarni uchratqanliqimdin,
nomusqa qeliwatqinim kun boyi koz aldimdidur,
xermendilik meni besiwalghandur.
17 bularning hemmisi beximizgha chuxti,
gerche biz seni untimighan bolsaqmu,
yaki ehdengge hilapliq qilmisaqmu.
18 konglimiz qaytmidi sendin,
qedemlirimizmu chetnimidi yolungdin.
19 biraq sen meghlubiyet bilen ezip bizni,
yardemsiz qaldurdung harabide helqingni,
oriding qarangghuluq bilen hemmimizni.
20 eger biz hudayimizning namini untughan bolsaq,
yat ilahqa qol koturup dua qilghan bolsaq,
21 huda bayqimay qalarmu buni?
xubhisizki, u biler insan qelbidiki sirlarni.
22 sen tupeyli kun boyi qirilmaqtimiz,
soyulidighan qoydek hesablanmaqtimiz.
23 oyghanghin, i perwerdigar! uhlap yatisen nemixqa?
yenimizgha kelgin, taxliwetmigin bizni mengguge!
24 nemixqa yoxurisen ozungni?
nemixqa untuysen kulpet we ezilixilirimizni?
25 basturulduq tupraq ustige,
tenimiz bulandi chang-tupraqqa.
26 kelgin, bizge yardem qilghin,
ozgermes muhebbet bolghach sende bizni azad qilghin.
neghmichiler bexigha tapxurulup "niluperler" degen ahangda eytilsun dep,
korahning ewladliri yazghan muhebbet masqil
1 urghutmaqta guzel bir ix qelbimni,
oqumaqtimen padixahqa atap xeirimni.
tilim goya mahir bir yazghuchining qelimi.
2 eng kelixkinisen insanlar arisida,
lewliring tolghandur xepqetlik sozlerge,
mengguluk beht ata qilghandur huda sanga.
3 i bahadir padixah, asqin yeninggha qilichingni,
ayan qilghin xanuxewkiting we heywitingni.
4 at ustide hexemet bilen zeperge atlanghin,
heqiqet, kemterlik we adaletni yaqlighin,
ong qolung bilen ghayet zor ixlarni korsetkin.
5 i padixah, otkurdur oqliring,
sanjilar yurikige reqibliringning,
helqler yiqilar astigha ayaghliringning.
6 i huda, sening tehting mengguluktur,
seltenet hasang adalet hasisidur.
7 naheqliqtin nepretlinisen, soyisen heqqaniyetni,
xunga perwerdigar _ sening hudaying sanga yaghdurdi xadliqni,
hemrahliringdin kore ziyade xadlandurdi seni.
8 hidi keler kiyimliringdin murmekkining,
xundaqla muetter we darchinning.
yeqimliq yangrap hursen qilar seni,
pil chixida bezelgen saraylardiki tarliq sazlar sadasi.
9 xah qizliri bardur izzetlikliringning arisida,
ofir altunida bezelgen mehbubing turar ong qol teripingde.
10 tingxa ey qiz, sep sal, sozumge qulaq salghin,
oz helqing we atangning oyini untup qalghin.
11 padixah guzellikingge meptun bolur,
itaet qil uninggha, chunki u sening hojayiningdur.
12 elip keler tir helqi sanga hediyiler,
ister iltipat sendin u puldarlar.
13 neqeder jilwe qilar melike hujrida,
kextilengendur kiyimliri zer altunda.
14 padixah aldigha kelturilidu u kextilik kiyimliride,
aldinggha elip kelinidu kenizeklirimu uning bilen bille.
15 baxlap kelinidu hemmeylen huxal-huramliq ichide,
kirixidu ular padixah sariyining ichige.
16 oghulliring basidu padixahliq ornini ata-bowiliringning,
sen qilisen ularni xahzadiliri putkul jahanning.
17 este tutquzimen namingni ewladtin ewladqiche,
xunga mahtixar seni helqler ebedilebedke.
neghmichiler bexigha tapxurulup, "alamot" ahangida eytilsun dep,
korahning ewladliri yazghan kuy
1 huda bizning baxpanahimiz we kuch-qudritimizdur,
kulpette qalghinimizda her qachan yardemchimizdur.
2 qorqmaymiz biz xunga,
yer-zemin astin-ustin bolup ketsimu,
taghlar dengizlarning teglirige ghulap chuxsimu,
3 dengiz dolqunliri xawqunlinip qaynap taxsimu,
taghlar qaynam-taxqinlardin silkinip ketsimu.
selah
4 bardur bir derya,
uning eqinliri xadliq elip keler hudaning xehirige,
buyuk hudaning muqeddes makanigha.
5 huda xu xeherde bolghach tewrenmes u makan esla,
keler huda yardemge tang etixi bilenla.
6 dunyani bexigha kiyip ghowgha koturdi helqler,
ghulap chuxti padixahliqlar.
koturulgende hudaning awazi,
erip keter yer yuzi.
7 qudret igisi perwerdigar biz bilen billidur,
yaqup etiqad qilghan huda istihkamimizdur.
selah
8 kelip korunglar perwerdigarning karametlirini,
yer yuzide qandaq weyranchiliq elip barghanliqini.
9 udur tohtatghuchi putkul dunyadiki uruxlarni,
sundurghuchi oqyalarni, oxtughuchi neyzilerni,
otta koydurguchi jeng harwilirini.
10 deyduki u: "tohtitix uruxliringlarni,
bilip qoyunglar mening huda ikenlikimni.
barliq el-milletler arisida ulughlinimen,
putkul yer yuzide ulughlinimen."
11 qudret igisi perwerdigar biz bilen billidur,
yaqup etiqad qilghan huda istihkamimizdur.
selah
neghmichiler bexigha tapxurulup eytilsun dep, korahning ewladliri yazghan kuy
1 ey barliq helqler, chawak chelinglar,
hudagha hux alqixlarni yangritinglar!
2 buyuk perwerdigar heywetliktur,
u putkul jahangha hokumdar ulugh padixahtur.
3 bax egduridu u helqlerni bizge,
el-milletlerni ayighimiz astigha.
4 u biz uchun nesiwe qilip tallidi zeminni,
ozi soygen yaqupning pehri bolghan yerni.
selah
5 hokum suruxke tehtke chiqti huda xadliq chuqanliri ara,
oz ornigha chiqti perwerdigar burgha awazi ichre.
6 kuylenglar hudani, yangritinglar neghme-nawa!
kuylenglar u padixahimizni, yangritinglar neghme-nawa!
7 chunki putkul jahanning padixahidur huda.
kuylenglar uni ghezel eytix bilen birle.
8 hokum surmekte huda el-milletler ustide,
olturmaqta u oz muqeddes tehtide.
9 yighilixip hokumdarliri jahandiki helqlerning,
qoxulidu helqige ibrahim etiqad qilghan hudaning,
berheq, tewedur hudagha padixahliri yer-jahanning,
hemmidin aliydur huda!
korahning ewladliri yazghan kuy
1 ulughdur perwerdigar!
u layiqtur kopligen medhiyilinixke,
uning muqeddes teghida,
hudayimizning xehiride.
2 sion teghi korkem turghandur,
u putkul jahanning xadliqidur.
safon teghining choqqiliridek heywetliktur,
ulugh padixahning xehirididur.
3 huda u xeherning qeleliride turidu,
ozining istihkam ikenlikini korsitidu.
4 mana, padixahlar qoxunlirini bir yerge yighixti,
bille algha qarap urux qilixqa mengixti.
5 lekin ular bu xeherni korupla alaqzade boluxti,
wehimige chuxup xuan beder qechixti.
6 u yerde ularni titrek basti,
ular tolghaq yigen ayal kebi qiynaldi.
7 huda sen xerq xamili bilen,
"tarxixning kemiliri"ni qilding weyran.
8 korginimiz boldi huddi anglighinimizdekla,
qudret igisi perwerdigarning xehiride,
yeni hudayimizning xehiride.
huda mustehkem qilar bu xeherni mengguge.
selah
9 i huda, muqeddes ibadethanangda,
chongqur oylanduq ozgermes muhebbiting heqqide.
10 i huda, sanga beghixlanghan medhiyiler huddi namingdekla,
yetip barghandur yer yuzining bulung-puchqaqlirighiche.
tolghandur ong qolung adaletke.
11 heqqaniy hokumliringdin sening,
hux bolsun sion teghi,
xadlansun yehudiye xeherliri.
12 ey hudaning helqliri, ziyaret qilinglar sionni,
aylinip korunglar uni,
sanap chiqinglar munarlirini,
13 kozitip chiqinglar sepil-istihkamlirini,
kozdin kechurunglar uning qelelirini,
bayan qilix uchun keyinki ewladlargha uni.
14 berheq, bu huda bizning hudayimizdur mengguge,
yetekler u bizni ebedilebedke.
neghmichiler bexigha tapxurulup eytilsun dep, korahning ewladliri yazghan kuy
1 ey barliq helqler, yahxi anglanglar,
putkul yer yuzidikiler, qulaq selinglar.
2 addiy puqra yaki esilzade bolsun,
bay hem kembeghel hemmisi qulaq salsun.
3 chiqar aghzimdin dana durdaniler,
ular qelbimdiki chongqur oylarni chuxendurer.
4 diqqet bilen anglaymen hekmetni,
lira chelip xerhlermen uning sirliq menilirini.
5 men nemixqimu qorqup yurey eghir kunlerde,
reqiblirimning yawuzluqliri etrapimni qaplighanda?
6 ular mal-muluklirige ixiner,
nurghun bayliqliri bilen mahtinar.
7-9 lekin hechkim olumdin qutulduralmas qerindixini,
uning menggu yaxap, kormesliki uchun gor azabini.
hechkim qerindixining jeni uchun hudagha toliyelmes bedelni.
mumkin emestur ademning qerindixi uchun bedel tolixi,
xunche qimmettur insan jenining bahasi.
10 bilimiz danixmenningmu olidighanliqini,
ehmeq we hamaqetlerning ohxaxla jenidin ayrilidighanliqini,
ular haman qaldurup keter baxqilargha mal-dunyalirini.
11 ger nam qilip bersimu oz namlirini yerlirige,
ularning qebriliri oyi bolup qalar mengguge,
turalghu jayidur xu qebriler neslidin-neslige.
12 bayliqi bolsimu menggu yaxawermes insan,
haywan kebi olup tugeydu haman.
13 mana bu aqiwitidur ehmeqlerche oz-ozige ixengenlerning,
ulargha egixip sozlirige qayil bolghanlarning.
selah
14 olum ularning padichisi bolar,
ular qoylar kebi olukler diyarigha heydiler,
xu haman qarangghu gorge yol alar,
jesetliri olukler diyarida chirip keter,
hexemetlik oyliridin ular yiraqta qalar.
15 wehalenki, huda meni oz yenigha tatar,
bedel tolep jenimni olukler diyarining kuchidin qutquzar.
selah
16 biseremjan bolma, birersi beyip ketkende,
ailisining mal-mulki kopeygende,
17 chunki u olgende hech nersisini elip ketmeydu,
mal-mulki uning keynidin barmaydu.
18 hayat cheghida u ozini behtlik hesablighan bolsimu,
ronaq tapqinida kixiler uni mahtisimu,
19 u yenila ata-bowilirining yenigha ketidu,
ular menggu yoruqluqni korelmeydu.
20 chuxenmes bayliqi bar insan xuni,
haywan kebi haman olup tugeydighanliqini.
asaf yazghan kuy
1 qadir huda _ perwerdigar hitab qilip, chaqirdi hemmini,
mexriqtin meghribqiche bolghan yer yuzidikilerni.
2 hudaning parlaq nuri julalidi siondin,
guzellikning kamaliti bolghan makandin.
3 sukut qilmas hudayimiz, u kelmekte,
uning aldida dehxetlik ot yalmap turmaqta,
etrapida bolsa kuchluk boran-chapqun huwlimaqta.
4 u chaqirip asman bilen zeminni guwahliqqa,
deyduki tartix uchun oz helqini soraqqa:
5 "huzurumgha yighip kelinglar sadiq helqimni,
men bilen qurbanliq arqiliq ehde tuzgenlerni."
6 korsiter erx hudaning heqqaniyliqini,
berheq, huda sotchidur ozi.
selah
(huda deyduki:)
7 _ ey helqim, angla, men sozleymen,
ey israil, sanga qarxi xikayet qilimen,
men hudadurmen, sening hudayingdurmen.
8 eyiblimeymen seni qurbanliqliring uchun,
dawamliq manga atighan koydurme qubanliqliring uchun.
9 wehalenki, lazim emestur manga eghilingdiki buqang,
yaki qotiningdiki ochkiliring.
10 chunki meningkidur ormanlardiki barliq haywanlar,
minglighan sehralardiki mal-waranlar.
11 bilimen her bir ucharqanatni taghlardiki,
meningkidur jimiki janiwarlar daladiki.
12 sorimasmen sendin qorsiqim achidighan bolsimu,
chunki tewedur manga bu dunya we uninggha tolghanlirimu.
13 ejiba, buqining goxini yeymenmu?
ochkiler qenini ichimenmu?
14 qurbanliq supitide xukurlerni atighin manga,
wapa qil bergen wedengge manga _ buyuk hudagha.
15 chaqir meni her waqit kun chuxkende bexinggha,
qutquzimen seni, xan-xohret kelturisen manga.
16 emma huda deyduki rezillerge:
_ neme heqqing bar bayan qilixqa permanlirimni?
neme heqqing bar tilgha elixqa ehdemni?
17 och koridighan tursang telimlirimni,
ret qilidighan tursang sozlirimni.
18 oghrini korseng, dostlixisen uning bilen,
arilixisen hem zinahorlar bilen.
19 tartmaysen pasiq gepler qilixtin tilingni,
tiling toqup chiqidu yalghanchiliqlarni.
20 olturuwelip qerindixingni qarilaysen,
bir qorsaq tughqininggha tohmet chaplaysen.
21 men sukut qildim qilghiningda bu ixlarni,
xunga ozungge ohxax dep oyliding meni.
biraq men choqum eyibleymen seni,
aldinggha qoyimen qilmixliringni.
22 ey hudani untughanlar, emdi yahxi oylanglar buni,
bolmisa bitchit qiliwetimen hemminglarni,
u chaghda hechkim qutquzalmas silerni.
23 meni ulughlighanlardur manga qurbanliq supitide xukur qilghanlar,
ular xundaq qilip ozlirige nijatliqimni korsitixke yol hazirlar.
neghmichiler bexigha tapxurulup, tarliq saz tengkixide eytilsun dep,
dawut yazghan kuy
1 i huda, dad-peryadimgha qulaq salghaysen,
mening duayimni qobul qilghaysen.
2 chuxkunlexkende qelbim, qilarmen iltija zeminning u chetidin sanga,
yetekligeysen meni, egizdiki panahlinidighan qiya taxqa.
3 xubhisizki, sen mening baxpanahim,
duxminimdin qoghdaydighan mustehkem sepilim.
4 chediringni taebedke makan qilarmen,
qanatliring sayisida panah taparmen.
selah
5 i huda, angliding sen qesemlirimni,
berding manga, namingdin eymengenlerge atighan behtni.
6 uzartisen padixahning omrini,
ewladtin ewladqa dawam qilip tehtini.
7 i huda, menggu hokum surer u aldingda sening,
qoghdighay uni mehir-muhebbiting we sadaqiting.
8 menggu qilay neghme-nawa sening naminggha,
bergen qesemlirimni kunde etey ada.
neghmichiler bexigha tapxurulup eytilsun dep,
hatirilex yuzisidin dawut yazghan kuy
1 i hudayim, meni qutquzghin,
i perwerdigar, manga tezrek yardem bergin!
2 jenimni almaqchi bolghanlar,
xermende bolup, yerge qarap qalsun.
jebir-japayimdin hux bolghanlar,
arqisigha yandurulup, reswachiliqta qalsun.
3 "hi, hi" dep meni meshire qilghanlar,
xermendilikidin keynige qaytsun.
4 hemme sanga telpunguchiler,
sendin huxal bolup xadlansun.
nijatliqingni soygenler,
hemixe "huda ulughdur!" desun.
5 menki bir mohtajmen, bicharimen,
i huda, yenimgha tez kelgeysen!
sen mening yardemchim, qutuldurghuchimsen,
i perwerdigar, hayal bolmighaysen!
1 perwerdigar hokumrandur, heywet uning yepinchisi. qudret perwerdigarning kemiridur, jahan mezmut qilinghan, u tewrenmes qetiy. 2 ezeldinla mustehkemdur tehting, ebediy mewjuttursen ozung. 3 i perwerdigar, dengiz suliri xarqirimaqta, dengiz suliri xawqun koturmekte, dengiz dolqunliri guldurlimekte. 4 buyuktiki perwerdigar heywetliktur, ulugh sularning guldurlexliridin, dengiz dolqunlirining heywetlik uruluxliridin. 5 i perwerdigar, perzliring tamamen ozgermestur, muqeddeslik oyungge menggu zinnettur.
xukur eytix kuyi
1 ey putkul jahandiki insanlar,
perwerdigargha yangritinglar alqixlar!
2 huxalliq bilen ibadet qilinglar uninggha,
xadliq nahxisi eytip kelinglar uning aldigha.
3 bilinglarki, perwerdigar _ heq hudadur,
u bizni yaratti, biz uningkidurmiz.
biz uning helqi, oz yayliqining qoyliridurmiz.
4 kiringlar uning derwaziliridin xukurler eytip,
merhemet qilinglar hoylilirigha medhiyiler oqup,
teriplenglar namini minnetdarliq bildurup.
5 chunki xapaetliktur perwerdigar,
mengguluktur uning mehir-muhebbiti,
ewladtin ewladqa dawamlixar sadaqiti.
1 medhiyilenglar barche milletler perwerdigarni, ulughlanglar putkul helqler uni! 2 buyuktur uning bizge bolghan mehir-muhebbiti, taebedkidur perwerdigarning wapadarliqi, perwerdigargha hemdusana oquyli!
yuqirigha chiqix kuyi
1 kozlirimni tikimen taghlargha,
qeyerdin kelur yardem manga?
2 peqet perwerdigardin yardem kelur,
u asman we zeminni yaratquchidur.
3 u putliringni teyilixtin saqlaydu,
seni qoghdighuchi hech mugdimeydu.
4 bilginki, israilni qoghdighuchi,
mugdimes ya uhlimas zadi.
5 perwerdigar sening qoghdighuchingdur,
perwerdigar ong yeningda sanga sayiwendur.
6 zerer yetkuzelmes sanga qetiy,
ay we quyax keche-kunduzi.
7 perwerdigar saqlar barliq yamanliqtin seni,
u aman saqlar jeningni.
8 qoghdar perwerdigar yurux-turuxungni,
hazirdin taebedkiche seni.
yuqirigha chiqix kuyi
1 telmurup sanga kozlirimni tikimen,
i erxtiki tehtte olturghuchi!
2 hojayinining qoligha qarighan qullarning kozliri kebi,
ayal hojayinining qoligha qarighan didekning kozliri kebi,
taki perwerdigar bizge xepqitini korsetkiche,
kozlirimiz tikilgendur hudayimiz perwerdigargha.
3 i perwerdigar, xepqet qil, xepqet qil bizge,
chunki tartqan horliqimiz yetip axar xunche.
4 baghri taxlarning mazaqlirigha qalduq tolimu,
hakawurlarning horluqini tarttuq hoymu.
yuqirigha chiqix kuyi
1 ixenchini perwerdigargha baghlighanlar ohxar sion teghigha,
tewrenmes, mezmut turar u tagh mengguge.
2 taghlar qorxap turghandek yerusalemni,
perwerdigar qorxap turar oz helqini,
mudapie qilar hazirdin taebedkiche ularni.
3 boliwermes hokumranliq hasisi pasiqlarda,
heqqaniylargha nesiwe qilinghan zeminda,
naheqchiliq qilar heqqaniylar undaq bolmisa.
4 i perwerdigar, qilghaysen yahxiliq daima,
yahxilargha we qelbi paklargha.
5 kirip ketkenlerni egri yollargha,
perwerdigar jazalar reziller bilen birge.
tinch-amanliq bolghay israilgha!
yuqirigha chiqix kuyi
1 perwerdigar siongha qayturup kelgende surgun qilinghanlarni,
chux koruwatqandek bolup qalghan iduq huddi.
2 xunda aghzimiz yetti quliqimizgha, chuqanlar koturduq xadliqta,
mundaq gepler eytildi yat eller arisida:
"perwerdigar zor ixlar qildi ulargha."
3 perwerdigar zor ixlar qildi biz uchun derweqe,
chomduq biz mana huxal-huramliqqa xunche!
4 ronaqliqimizni eslige qayturup bergin, i perwerdigar,
huddi tosattin toldurulghandek sulargha jenubtiki quruq eriqlar.
5 yighlap yurup uruq chachqanlar xadliq chuqanliri bilen hosul yighar.
6 uruq haltisini yudup, yighlap turup uruq terixqa chiqqan kixi,
xadliq chuqanlirida qaytip keler, orighan baghlamlirini koturgen peti.
sulayman yazghan yuqirigha chiqix kuyi
1 oyni ozi salmisa perwerdigar,
oy salghuchilarning ejiri bikargha keter.
xeherni ozi qoghdimisa perwerdigar,
qarawullarning oyghaq turghini bihude bolar.
2 bikardur seher turup kech yatqininglar,
nan uchun japa chekkininglar.
xubhisizki, oz soygenlirige perwerdigar,
uyquda yatqandimu berer.
3 balilar perwerdigar bergen soghattur,
perzentler uningdin kelgen iltipattur.
4 tapqan oghulliri ademning yaxliqida,
ohxar palwanning qolidiki oqlirigha.
5 behtliktur sadiqini toldurghan kixi muxundaq oqlar bilen,
chunki yengilip xermende bolmas munazirilexkende,
qarxilaxqanliri bilen xeher derwazisi aldida.
yuqirigha chiqix kuyi
1 neqeder behtliksiler perwerdigardin eymengenler,
uning yolida mangghanlar.
2 berheq, oz mehnitingning mewisini yeysen,
behtiyar bolup, ronaq tapisen.
3 ayaling mol mewe bergen uzum teligha ohxar oyungde,
baliliring zeytun derihining xahliridek kop bolar yeningda,
ular dastihiningni choridep olturar etrapingda.
4 mana, perwerdigardin eymengen kixi xundaq beriket tapar.
5 perwerdigar siondin sanga beht ata qilar,
korisen omrung boyi yerusalemning gullep yaxnixini,
6 korisen hem perzentliringning perzentlirini.
israilgha tinch-amanliq bolghay!
dawut yazghan yuqirigha chiqix kuyi
1 i perwerdigar, konglumde tekebburluq yoqtur,
nezirim hem ustun emestur.
men uchun ghayet zor bolghan ixlargha arilaxmidim,
qudritim yetmeydighan ixlargha kirixmidim.
2 berheq, ozumni tinchlandurup, konglumni tindurdum,
ana quchiqida sutke toyunghan balidek tinch boldum.
men beeyni axu balidek aram taptim.
3 ey israillar, hazirdin taebedke umid baghlanglar perwerdigargha.
yuqirigha chiqix kuyi
1 qaranglar, neqeder kongulluk, neqeder yahxi,
qerindaxlarning inaq-ittipaqliqi.
2 bu inaq-ittipaqliq qimmetlik yaghdektur,
bu yagh harunning bexidin quyulghandur,
uning saqalliridin aqqandur,
kiyimlirining yaqilirighiche tamghandur.
3 bu inaq-ittipaqliq mol xebnemdektur,
goya hermon teghidiki xebnem sion taghlirigha chuxkendektur.
berheq, perwerdigar sionda ata qilghanti,
behtni _ mengguluk hayatni.
dawut yazghan kuy
1 texekkur eytimen chin qelbimdin sanga,
kuyleymen seni yer yuzidiki ulughlarning aldida.
2 sejde qilimen qarap muqeddes ibadethananggha,
xukur eytimen mehir-muhebbiting, sadaqiting uchun naminggha,
naming we sozungni yukseldurdung, qilip ularni hemmidin ela.
3 berding jawab manga, nida qilghan waqtimda sanga,
qilding meni jesur, berip kuch-quwwet jenimgha.
4 eytar sanga apirin jahandiki barliq xahlar,
anglighach ular eytqan sozungni, i perwerdigar.
5 ular kuyler perwerdigarning ix-izlirini,
ulugh bolghach uning xan-xeripi.
6 buyuk bolsimu gerche perwerdigar,
ozlirini towen tutquchilargha ghemhorluq qilar,
u tekebburlardin yiraq bolar.
7 yursemmu gerche kulpetlerde men,
meni rohlanduridighan ozungdursen.
uzitip qolungni, tosisen duxmenlirim ghezipini,
qutquzidu sening ong qolung meni.
8 perwerdigar emelge axurar men heqqidiki pilanini,
mengguluktur, i perwerdigar, ozgermes muhebbiting,
terk etmigeysen bizni, oz qolliring bilen yaratqanliringni.
neghmichiler bexigha tapxurulup eytilsun dep, dawut yazghan kuy
1 i perwerdigar, tekxurup kordung qelbimni,
bilip yetting meni.
2 bilisen olturup qopuxumni,
chuxinisen kokte turup meqset-niyetlirimni.
3 korup turisen yurux-turuxumni,
eniq uqisen barliq ixlirimni.
4 hetta eghizdin chiqarmay turup oylighinimni,
i perwerdigar, bilisen tamamen uni.
5 aldimdinmu, arqamdinmu muhapizet qilisen,
qoghdap meni qolungni muremge qoyghandursen.
6 biliner bu heqiqetler manga tilsimat xunche,
yetmes eqlim ularni bilixke.
7 rohingdin ayrilip negimu barattim?
huzurungdin chiqip qeyergimu keteleyttim?
8 asmangha chiqsammu sen bar u yerde,
olukler diyarigha chuxsemmu sen bar u yerde.
9 perwaz qilip, qanatliri bilen seherning,
tutsam makan eng chetide dengizning,
10 hetta u yerde qolung meni yetekler,
sening ong qolung meni yoler.
11 qarangghuluqta sendin yoxurunuwalay dep oylisammu,
etrapimdiki yoruqluq tunge aylansun desemmu,
12 tun sanga qarangghu korunmes hetta,
keche beeyni kunduzdek yorar.
sen uchun qarangghuluq yoqtur esla.
13 hee, yaratqansen ichki dunyayimni,
yasighansen anamning qorsiqida meni.
14 eytimen sanga xukurler,
chunki ajayip, etrapliq yaratting meni.
ijadiyiting ajayip-gharayiptur,
yahxi bilimen qelbimde buni.
15 sen meni pinhan yaratqiningda,
anamning qorsiqida maharet bilen yasalghinimda,
ustihanlirim yoxurun emes idi sendin esla.
16 korgenidi kozliring hamile cheghimdiki meni.
kelmey turup barliq kunlirim tehi,
alliburun yezilghanidi deptiringde hemmisi.
17 i huda, oyliring manga neqeder qedirliktur,
ular xunche sansizdur.
18 sanap tugitelmesmen ularni, qumdinmu koptur hetta,
oyghanghinimda men sening oyliringda turarmen yenila.
19 i huda, juda qilsang idi rezillerni jenidin.
ey qanhorlar, yiraqlixinglar mendin!
20 i huda, qara niyette sozleydu ular qarxi sanga,
u duxmenliring namingni qalaymiqan elip tilgha.
21 i perwerdigar, sanga och bolghanlargha och bolmamdimen?
sanga qarxi isyan koturgenlerdin yirgenmemdimen?
22 ulargha och bolimen chix-tirniqimghiche,
ularni duxmen hesablaymen ozumge.
23 tekxurup korgin, i huda, bilgin qelbimni,
sinap korgin meni, uqqin oy-hiyalirimni.
24 korup baqqin mende birer yamanliqning bar-yoqluqini,
yetekligin mengguluk yolungda meni.
1 oquyli perwerdigargha hemdusana! eytayli perwerdigargha atap yengi bir nahxa, medhiyileyli uni teqwadarlar jamaiti arisida. 2 huxal bolsun israillar oz yaratquchisidin, xadlansun sionning perzentliri oz padixahi bolghan hudadin. 3 medhiyilisun uning namini ular usul oynap, alqix kuy chalsun dap we lirada uninggha atap. 4 chunki soyuner perwerdigar oz helqidin, kiydurer kechik-peillargha tajini nijatliqning. 5 xadlansun hudagha sadiq bolghanlar bu xohrettin, orunlirida yatqanda yangratsun nahxa xad-huramliqtin. 6 chuxurmes ular hudani ulughlaxni eghizliridin, qox bisliq qilichni qolliridin. 7 el-milletlerdin qisas elix uchun, u helqlerge jaza berix uchun, 8 zenjirler bilen baghlap ularning padixahlirini, tomur kixenler bilen kixenlep esilzadilirini, 9 ijra qilix uchun putulgen hokumini ulargha. mensuptur bu xerep perwerdigarning barliq teqwadarlirigha. oquyli hemdusana perwerdigargha!
1 oqunglar perwerdigargha hemdusana! medhiyilenglar hudani yerdiki muqeddes jayida, medhiyilenglar uni qudriti parlap turidighan asmanda. 2 medhiyilenglar uni qudretlik ixliri uchun, medhiyilenglar uni cheksiz ulughluqi uchun. 3 medhiyilenglar uni burgha awazi bilen, medhiyilenglar uni chiltar hem lira bilen. 4 medhiyilenglar uni dap chelip, usul oynap, medhiyilenglar uni ney we tarliq sazlar chelip, 5 medhiyilenglar uni yangraq jallilar sadasi bilen, medhiyilenglar uni jarangliq jallilar bilen. 6 medhiyiligey perwerdigarni jimiki nepisi barlar! oqunglar perwerdigargha hemdusana!
injil
bayan qilghan hux hewer
1 eysa mesihning ejdadliri: eysa mesih dawut padixahning ewladi, dawut padixah bolsa ibrahimning ewladi. 2 ibrahim ixaqning atisi, ixaq yaqupning atisi, yaqup yehuda we uning qerindaxlirining atisi, 3 yehuda tamardin tughulghan pares we zerahning atisi, pares hesronning atisi, hesron ramning atisi, 4 ram amminadabning atisi, amminadas nahxonning atisi, nahxon salmonning atisi, 5 salmon rahabtin tughulghan boazning atisi, boaz ruttin tughulghan obidning atisi, obid yixayning atisi, 6 yixay dawut padixahning atisi, dawut padixah uriyaning ayalidin tughulghan sulaymanning atisi, 7 sulayman rehabamning atisi, rehabam abiyaning atisi, abiya asaning atisi, 8 asa yehoxafatning atisi, yehoxafat yoramning atisi, yoram uziyening atisi, 9 uziye yotamning atisi, yotam ahazning atisi, ahaz hizikiyening atisi, 10 hizikiye manassening atisi, manasse amonning atisi, amon yoxiyening atisi, 11 yoxiye israil ewladliri babilongha surgun qilinghanda tughulghan yekonye we uning qerindaxlirining atisi, 12 yekonye israillar babilongha surgun bolghandin keyin tughulghan xaltiyelning atisi, xaltiyel zerubabilning atisi, 13 zerubabil abihudning atisi, abihud elyaqimning atisi, elyaqim azorning atisi, 14 azor sadoqning atisi, sadoq ahimning atisi, ahim elihudning atisi, 15 elihud elazarning atisi, elazar matanning atisi, matan yaqupning atisi, 16 yaqup meryemning eri yusupning atisi, meryem mesih dep atalghan eysaning apisi. 17 bundaq bolghanda, ibrahim peyghemberdin dawut padixahqiche on tot ewlad, dawut padixahtin israillar babilongha surgun qilinghuchimu on tot ewlad we ular babilongha surgun bolghandin mesih dunyagha kelgenge qeder ohxaxla on tot ewlad otken. 18 eysa mesihning dunyagha kelixi mundaq bolghan: meryem bilen yusupning cheyi ichkuzulgenidi. biraq, ular nikahlinip birlixixtin ilgiri, meryemning muqeddes rohtin hamilidar bolghanliqi melum boldi. 19 meryemning layiqi yusup durus adem bolghachqa, meryemni halayiq aldida nomusqa qaldurmasliq uchun, uningdin jimjitla ayrilip ketmekchi boldi. 20 biraq, u bu ixni oylap yurginide, perwerdigarning bir perixtisi uning chuxide korunup: ey dawut padixahning ewladi yusup, meryemni emringge elixtin qorqma, chunki tughulidighan bala muqeddes rohtin kelgen. 21 u bir oghul tughidu. uninggha eysa menisi perwerdigar qutquzidu dep isim qoyghin, chunki u oz helqini gunahliridin qutquzidu dedi. 22 mana bular perwerdigarning peyghember arqiliq: 23 pak qiz hamilidar bolup bir oghul tughidu, uning ismi immanuel menisi huda biz bilen bille qoyulidu degen sozining emelge axuruluxidur. 24 yusup oyghinip perixtining deginini qilip, meryemni emrige aldi. 25 lekin, meryem boxanghuche uning bilen bir yastuqqa bax qoymidi. bala tughulghanda, yusup uninggha eysa dep isim qoydi.
1 hezriti eysa hirod padixah zamanisida yehudiye olkisining beytlehem yezisida dunyagha keldi. keyin, xerqtin bezi munejjimler yerusalemgha kelip, kixilerge: 2 yehudiylarning yengidin tughulghan padixahi qeyerde? biz uning tughulghanliqidin bexaret beridighan yultuzning xerqtin koturulgenlikini korduq. xunga, uninggha sejde qilghili kelduq, deyixti. 3 buni anglighan hirod padixah alaqzadilikke chuxti. jumlidin, putkul yerusalem helqimu xundaq boldi. 4 hirod padixah putkul aliy rohaniylar we tewrat ustazlirini chaqirip, ulardin: peyghemberler qutquzghuchi mesih qeyerde tughulidu degenidi? dep soridi. 5 yehudiye olkisining beytlehem yezisida, chunki bu toghruluq mika peyghember mundaq hatiriligen: 6 ey yehudiye zeminidiki beytlehem, yehudiye rehberlirining neziride ornung muhim. chunki sendin chiqqusi, helqim israillarning yetekchisi deyixti ular. 7 buning bilen, hirod padixah munejjimlerni mehpiy chaqirtip, yultuzning qachan peyda bolghanliqini uquwaldi. 8 andin: berip balini kongul qoyup izdenglar. tapqan haman manga hewer qilinglar, menmu uning aldigha berip sejde qilip keley dep, ularni beytlehemge yolgha saldi. 9 munejjimler hirod padixahning sozige binaen yolgha chiqti. xerqtin koturulgen heliqi yultuz ulargha yol baxlap mangdi, ular bala tughulghan yerge kelip tohtidi. 10 ular heliqi yultuzni korginidin intayin huxal boluxti 11 hem oyge kirip balini anisi meryem bilen bille korginide, yerge bax qoyup baligha sejde qilixti. andin, sanduqlirini echip, altun, mestek, murmekki qatarliq sowghatlarni elip sunuxti. 12 ular qaytmaqchi bolghanda huda ularning chuxide hirod padixahning yenigha barmasliqqa bexaret bergenliktin, ular baxqa yol bilen oz yurtigha qaytixti. 13 munejjimler ketkendin keyin, hudaning bir perixtisi yusupning chuxide korunup: ornungdin tur! ana-bala ikkisini elip misirgha qa. men sanga hewer berguche u yerde tur. chunki, hirod padixah balini izdep tepip olturmekchi, dedi. 14 buning bilen, yusup ornidin turup, ana-bala ikkisini elip, xu kechila misirgha qarap yolgha chiqti. 15 ular hirod padixah olguche xu yerde turdi. buning bilen, perwerdigarning peyghember arqiliq aldin eytqan: oghlumni misirdin men chaqirdim degen sozi emelge axuruldi. 16 hirod padixah munejjimlerge aldanghanliqini sezip, qattiq ghezeplendi. u munejjimlerning eytqanlirigha asasen bowaqning yexini hesablap chiqip, beytlehem yezisi we yeqin etraptiki ikki yax we uningdin towen yaxtiki oghul balilarning hemmisini olturux toghrisida buyruq chuxurdi. 17 buning bilen, hudaning yeremiya peyghember arqiliq eytqan munu sozliri emelge axuruldi: 18 ramada anglandi yigha-zar we peryad, qan yighlaydu perzentlirige rahile, tesellige qayil emes peqetla, chunki qalmidi perzentliri hayat. 19 hirod padixah olgendin keyin, misirda yusupning chuxide hudaning bir perixtisi korunup: 20 ornungdin tur! bala we anisini elip israiliyige qayt! chunki, balining jenini almaqchi bolghanlar oldi, dedi. 21 buning bilen, yusup bala we anisini elip israiliyige qaytti. 22 biraq, yusup hirod padixahning oghli arhelasning padixahliq tehtke warisliq qilip, yehudiye olkiside hokumranliq yurguzuwatqanliqidin hewer tepip, qaytixtin qorqti. keyin, u hudaning bexaritige asasen 23 jeliliye olkisige berip, nasire xehirige orunlaxti. buning bilen, peyghemberlerning: u nasirelik dep nam alidu degini emelge axuruldi.
1 xu chaghlarda, chomuldurguchi yehya yehudiye olkisining cholluk rayonlirigha kelip telim berip, 2 kixilerge: yaman yolliringlardin yenip, towa qilinglar! chunki, erxning padixahliqi namayan bolux aldida turidu! dedi. 3 chomuldurguchi yehya ilgiri yexaya peyghember tilgha alghan kixi bolup, u mundaq degen: bayawanda bir kixi: dilinglarni rebbimizning kelixige teyyar qilinglar! uning yollirini tuz qilinglar! dep towlaydu. 4 yehya peyghember toge yungidin kiyim kiygen, belige kon tasma baghlighanidi. yeydighini cheketke bilen yawa here hesili idi. 5 yerusalem xehiridin, jumlidin putun yehudiye olkisidin we iordan derya wadiliridin kixiler uning aldigha kelixip, 6 gunahlirini iqrar qilixti we uning ozlirini iordan deryasida chomulduruxini qobul qilixti. 7 perisiy we saduqiy eqimidikilerdinmu kopligen kixilerning chomulduruxni qobul qilghili kelgenlikini korgen yehya peyghember ulargha: ey sahtipez yilanlar! towa qilmay, hudadin kelidighan ghezeptin qechip qutulux uchun chomulduruxni qobul qilayli degininglar qandaq gep?! 8 eger: gunahlirimizgha towa qilduq desenglar, uni herikitinglar bilen ispatlanglar. 9 uning ustige ozunglarche: biz ibrahimning ewladi bolghanliqimiz uchun, huda gunahlirimizni choqum kechuridu dep oylap yurmenglar! chunki silerge eytip qoyayki, huda bowimiz ibrahimgha muxu taxlardinmu perzentlerni yaritip bereleydu. 10 palta derehning yiltizigha yeqinlaxqandek, hudaning ghezipi emdi silerge yetip kelix aldida. yahxi mewe bermeydighan derehler tebirlerdiki perisiy we saduqiy gha qaralsun. kesilip otqa taxlinidu. 11 men silerni qilghan towanglar uchun sughila chomuldurimen. lekin, mendin keyin tehimu qudretlik biri kelidu. men hetta uning ayighini koturuxkimu layiq emesmen. u silerni muqeddes rohqa hem otqa chomulduridu. 12 u qolidiki kurek bilen hamandiki sap bughdayni ambargha, saminini ochmes otqa taxlaydighan ademge ohxax, hemme insanni ayriydu, dedi. 13 xu kunlerde, hezriti eysa yehya peyghemberdin chomulduruxni qobul qilix uchun, jeliliye olkisidin iordan deryasi boyigha keldi. 14 biraq, yehya peyghember uni chomulduruxke unimay: sening mening aldimgha kelgining nemisi! men chomulduruxni esli sendin qobul qilixim kerek idighu? dedi. 15 lekin, hezriti eysa jawaben: hazir muxundaq bolsun. chunki, hudaning iradisini emelge axurux uchun, xundaq qiliximiz toghridur, dedi. xuning bilen, yehya peyghember uni chomulduruxke qoxuldi. 16 hezriti eysa chomuldurulup sudin chiqixigha, asman yerildi. u hudaning rohining kepter halitide asmandin chuxup, ustige qonuwatqanliqini kordi. 17 andin, erxtin hudaning: bu mening soyumluk oghlum, men uningdin hursenmen! degen awazi anglandi.
1 uningdin keyin, muqeddes roh hezriti eysani xeytanning sinaqliridin otkuzux uchun, chol-bayawangha elip bardi. 2 hezriti eysa qiriq keche-kunduz tamaq yemey roza tutup, qorsiqi taza achqanidi. 3 uni sinimaqchi bolghan xeytan uning aldigha kelip: eger sen rasttinla hudaning oghli bolsang, muxu taxlarni nangha aylandurup ye! dedi. 4 hezriti eysa uninggha jawaben: tewratta: insan peqet nan bilenla emes, belki hudaning aghzidin chiqqan herbir soz bilenmu yaxaydu dep yezilghan, dedi. 5 andin, xeytan hezriti eysani muqeddes xeher yerusalemgha elip bardi we uni merkiziy ibadethanining eng egiz jayigha chiqirip: 6 hudaning oghli bolsang, peske sekrep baqqina! chunki zeburda: huda perixtilirige sen toghruluq emr qilghan. putungning taxlargha urulmasliqi uchun, ular seni qollirida tutuwalidu dep yezilghan emesmu? dedi. 7 tewratta: rebbinglar hudani sinap beqixqa bolmaydu! depmu yezilghan, dedi hezriti eysa. 8 andin, xeytan hezriti eysani nahayiti egiz bir taghqa chiqirip, uninggha dunyadiki barliq dletlerni korkemliki bilen korsitip: 9 yerge bax qoyup manga sejde qilsang, ularning hemmisini sanga beriwetimen, dedi. 10 yoqal, xeytan! tewratta: rebbinglar bolghan hudaghila ibadet qilinglar, peqet uningghila hizmet qilinglar! deyilgen, dedi hezriti eysa jawaben. 11 buning bilen, xeytan hezriti eysani taxlap ketip qaldi. perixtiler kelip hezriti eysaning hizmitide boldi. 12 hezriti eysa yehyaning tutqun qilinghanliqini anglap, jeliliye olkisige qaytip keldi. 13 u yurti nasirede turmay, zebulun we naftali rayonidiki jeliliye kolige yeqin kepernahum xehirige kelip orunlaxti. 14 buning bilen, yexaya peyghember arqiliq uqturulghan towendiki sozler emelge axuruldi: 15 zebulun we naftali zeminliri, iordan deryasining nerisida, dengiz terepte, yehudiy emeslerning jeliliye zeminlirida 16 qarangghuluqta yaxighanlar parlaq bir nurni kormekte. olum kolenggiside qalghan bu elge bir nur chuxidu emdi. 17 xuningdin etibaren, hezriti eysa: gunahliringlargha towa qilinglar, chunki erxning padixahliqi namayan bolux aldida turidu! dep telim berixke baxlidi. 18 bir kuni, hezriti eysa jeliliye koli boyida ketiwetip, petrus depmu atalghan simun we uning inisi enderni kordi. ular beliqchi bolup, kolge tor seliwatatti. 19 hezriti eysa ulargha: manga egixinglar! men silerni beliq tutuxning ornigha, manga adem tutidighan qilimen, dedi. 20 ular xuan beliq torlirini taxlap, hezriti eysa bilen mangdi. 21 kol boyida biraz mangghandin keyin, hezriti eysa zebediyning oghulliri yaqup we yuhannani kordi. bu ikki qerindax kemide atisi bilen torlirini ongxawatatti. hezriti eysa ularnimu xagirtliqqa chaqirdi. 22 ular derhal kemini taxlap, atisi bilen hoxlixip hezriti eysa bilen mangdi. 23 hezriti eysa jeliliyining hemme yerini aylinip chiqip, ibadethanilarda telim berip, hudaning padixahliqi toghruluq hux hewer tarqatti, her hil aghriq-silaqlarni saqaytti. 24 u toghruluq hewer putkul suriye olkisige tarqaldi. u yerdiki halayiq her hil aghriq-silaqlargha muptila bolghan kesellerni uning aldigha elip kelixti. ularning bezilirige jin chaplaxqan, bezilirining tutqaqliqi bar we yene beziliri pale kesilige giriptar bolghanidi. hezriti eysa ularni saqaytti. 25 jeliliye, on xeher rayoni, yerusalem, yehudiye we iordan deryasining u qetidin kelgen top-top ademler uninggha egixip mangdi.
1 hezriti eysa kopchilikni korup dngge chiqip, u yerde olturdi. xagirtlirimu uning yenigha keldi. 2 hezriti eysa ulargha telim berixke baxlidi: 3 ozining hudagha bolghan mohtajliqini tonup yetkenler neqeder behtlik! chunki, erxning padixahliqi ularningdur. 4 qayghurghanlar neqeder behtlik! chunki, huda ulargha teselli beridu. 5 mulayim bolghanlar neqeder behtlik! chunki, yer yuzige mirashordur ular. 6 heqqaniyliqqa intilidighanlar neqeder behtlik! chunki, huda ularni toluq qanaetlenduridu. 7 baxqilargha rehimdil bolghanlar neqeder behtlik! chunki, huda ulargha rehimdildur. 8 qelbi pak bolghanlar neqeder behtlik! chunki, ular hudani koridu. 9 tinchliq terepdarliri neqeder behtlik! chunki, huda ularni perzentim deydu. 10 hudaning emrini tutup ziyankexlikke uchrighanlar neqeder behtlik! chunki, erxning padixahliqi ularningdur. 11 men uchun baxqilarning haqaret, ziyankexlik we tohmitige uchrisanglar, neqeder behtliksiler! 12 xad-huram bolunglar. chunki, erxte siler uchun kop inam saqlanmaqta. burunqi peyghemberlermu muxundaq ziyankexliklerge uchrighan. 13 siler yer-yuzining tuzidursiler. halbuki, eger tuz oz temini yoqatsa, uninggha qaytidin tuz temini kirguzgili bolmaydu. u chaghda, u hechnemige yarimas taxlanduq nersige aylinip, kixilerning ayighi astida qelixtin baxqa ixqa yarimaydu. 14 siler dunyaning nuridursiler. ta ustige selinghan xeher yoxurunalmaydu. 15 yeqilghan chiraghni hechkim das astigha yoxurup qoymaydu. eksiche, chiraghdanning ustige qoyidu. buning bilen, oy ichidiki ademlerge yoruqluq chuxidu. 16 huddi xuningdek, silerning nurunglar insanlar aldida xundaq chaqnisunki, ular silerning qilghan yahxi emelliringlarni korup, erxtiki atanglargha medhiyiler oqusun. 17 meni tewrat qanunini yaki peyghemberlerning yazghanlirini bikar qilghili keldi, dep qalmanglar. men ularni bikar qilghili emes, belki emelge axurghili keldim. 18 bilip qoyunglarki, asman-zemin mewjutla bolidiken, ular emelge axurulmighuche, tewratning bir herpi, hetta birer chekitimu bikar qilinmaydu. 19 xu sewebtin, tewrat qanunining maddiliridin hetta eng kichiklirigimu hilapliq qilip, baxqilargha xundaq qilixni ogetkuchiler erxning padixahliqidiki ademlerning arisida eng erzimes hesablinidu. eksiche, tewrat qanunigha emel qilghanlar we baxqilargha xundaq qilixni ogetkuchiler bolsa erxning padixahliqida ulu hesablinidu. 20 xunga bilip qoyunglarki, siler hudagha boysunuxta tewrat ustazliri we perisiylerdinmu exip ketmisenglar, erxning padixahliqigha kirelmeysiler. 21 ejdadlirimizgha qatilliq qilma, qatilliq qilghan herqandaq adem sotqa tartilidu deyilgen telimni anglighansiler. 22 lekin xuni bilip qoyunglarki, qerindaxlirigha ghezeplengenlermu sotqa tartilidu. qerindaxlirini ehmeq dep tillighanlar aliy kengexmide jawabkarliqigha tartilidu. qerindaxlirini telwe dep haqaretligenler otluq dozahqa chuxidu. 23 xuning uchun, siler hudagha hediye atimaqchi bolghininglarda, qerindaxliringlarning silerge qorsaq kopuki barliqi yadinglargha yetse, 24 hediyenglarni qoyup turup, awwal qerindixinglar bilen yarixiwelinglar, andin kelip hediyenglarni atanglar. 25 eger ustunglardin erz qilmaqchi bolghan biri bolsa, sotqa chuxuxtin burun uning bilen tezdin yarixiwelinglar. bolmisa, u silerni sotchigha, sotchi bolsa gundipaygha tapxurup zindangha solitiwetidu. 26 bilip qoyunglarki, qoyulghan jerimanining bir tiyininimu qoymay tolimiguche, zindandin chiqalmaysiler. 27 siler zina qilmanglar degen telimni anglighan. 28 lekin xuni bilip qoyunglarki, birer ayalgha xehwaniy kozi bilen qarighan kixi konglide u ayal bilen zina qilghan bolidu. 29 xunga, eger ong kozung seni gunahqa azdursa, uni oyup taxliwet. chunki, putun bediningning dozahqa taxlanghinidin, bediningdiki bir ezaning nabut bolghini kop ewzel. 30 eger ong qolung seni gunahqa azdursa, uni kesip taxliwet. chunki, putun bediningning dozahqa kirginidin kore, bediningdiki bir ezadin waz kechkining kop ewzel. 31 siler kimdekim ayalini talaq qilsa, talaq hetini bersun degen telimnimu anglighan. 32 biraq xuni bilip qoyunglarki, bir adem oz ayalining jinsiy ehlaqsizliq qilixidin baxqa ixini sewes qilip uni talaq qilsa hemde talaq qilinghan ayal yene bir erge tegse, talaq qilghan adem oz ayalini zinagha tutup bergen bolidu. talaq qilinghan ayalni emrige alghan kiximu zina qilghan bolidu. 33 siler ejdadliringlargha qesemdin qaytma, perwerdigaringgha qilghan qesimingde tur deyilgen telimni anglighan. 34 lekin xuni bilip qoyunglarki, qetiy qesem qilmanglar. asmanni tilgha elip qesem qilmanglar, chunki erx ulu padixah hudaning tehtidur. 35 yaki yerni tilgha elip qesem qilmanglar, chunki zemin hudaning put qoyidighan yeridur. yerusalemni tilgha elipmu qesem qilmanglar, chunki u yer ulu hudaning xehiridur. 36 hetta oz bexinglarni tilgha elipmu qesem qilmanglar, chunki silerning chechinglarning bir telinimu aq yaki qara rengge ozgertixke qurbinglar yetmeydu. 37 peqet hee degininglar hee, yaq degininglar yaq bolsun. buningdin ziyadisi xeytandin kelidu. 38 siler qangha qan, jangha jan degen telimni anglighan. 39 lekin xuni bilip qoyunglarki, eski bilen teng bolmanglar. birsi ong yuzunglargha ursa, sol yuzunglarnimu tutup beringlar. 40 birsi ustunglardin dewa qilip, konglikinglarni almaqchi bolsa, chapininglarnimu selip beringlar. 41 mubada biri silerge yuk-taqisini yudutup bir chaqirim yol yuruxke zorlisa, yene bir chaqirim artuq yol yurup beringlar. 42 birsi silerdin birer nerse tilise, tiliginini beringlar. birsi silerdin birer nerse ariyet sorisa, uni quruq qol qayturmanglar. 43 siler qoxnangni soy, duxminingge nepretlen degen telimni anglighan. 44 lekin xuni bilip qoyunglarki, silerge duxmenlik qilghanlarghimu mehir-muhebbet korsitinglar, ziyankexlik qilghanlargha dua qilinglar. 45 xundaq qilghanda, erxtiki atanglar hudaning heqiqiy perzentliridin bolalaysiler. chunki, huda quyax nurini yahxilarghimu, yamanlarghimu chuxuridu. yamghurnimu adaletliklergimu, adaletsizlergimu yaghduridu. 46 eger siler ozunglarni yahxi korgenlergila mehir- muhebbet korsetsenglar, buning qandaqmu inamgha erixkuchiliki bolsun? hetta insapsiz bajgirlarmu xundaq qiliwatmamdu? 47 eger siler dostliringlar bilenla salam-sehet qilixsanglar, buning baxqilardin neme perqi? hetta butpereslermu xundaq qilidighu! 48 xunga, erxtiki atanglar mukemmel bolghinidek, silermu xundaq bolunglar.
1 diqqet qilinglarki, baxqilargha koz-koz qilix uchun yahxi ix qilmanglar. bundaq qilsanglar, erxtiki atanglarning inamigha erixelmeysiler. 2 heyr-sahawet qilghininglarda, dawrang salmanglar. sahtipezlerla baxqilarning mahtixigha erixix uchun, ibadethana we kochilarda xundaq qilidu. bilip qoyunglarki, ular xundaq qilip baxqilarning hormitidin baxqa hechqandaq inamgha erixelmeydu. 3 xuning uchun, sediqe bergininglarda ong qolunglarning qiliwatqinini sol qolunglar bilmisun. 4 sediqenglarni yoxurun beringlar. xundaq bolghanda, yoxurun qilinghan ixlarni bilip turghuchi erxtiki atanglar silerge inam beridu. 5 dua qilghan waqtinglarda, baxqilargha koz-koz qilix uchun ibadethana yaki tot kocha aghzida turuwelip dua qilidighan sahtipezlerdek dua qilmanglar. bilip qoyunglarki, ular xundaq qilip baxqilarning hormitidin baxqa hechqandaq inamgha erixelmeydu. 6 dua qilghan waqtinglarda, oyge kirip, ixikni yepip, erxtiki korunmes atanglargha dua qilinglar. sezdurmestin qilinghan barliq ixlarni bilip turghuchi erxtiki atanglar jezmen silerge inam beridu. 7 dua-tilawet qilghanda, butpereslerdek quruq geplerni tekrarlawermenglar. ular gepni tekrarlawersek huda telipimizni ijabet qilidu, dep oylisa kerek. 8 siler ularni dorimanglar. chunki, erxtiki atanglar silerning ehtiyajinglarni siler telep qilixtin awwalla bilidu. 9 xuning uchun, mundaq dua qilinglar: i erxtiki atimiz, sening naming ulughlanghay. 10 padixahliqing yer yuzide namayan bolghay. iradeng erxtikidek yer yuzidimu emelge axurulghay. 11 kundilik yemeklikimizni bergeysen. 12 bizge gunah qilghanlarni kechurginimizdek, senmu gunahlirimizni kechurgeysen. 13 bizni azduruluxlardin saqlap qalghaysen. bizni yamanliqtin yiraq qilghaysen. 14 siler baxqilarning sewenliklirini kechursenglar, erxtiki atanglarmu silerni kechuridu. 15 biraq, siler baxqilarning sewenliklirini kechurmisenglar, erxtiki atanglarmu silerni kechurmeydu. 16 roza tutqan waqtinglarda, sahtipezlerdek qiyapetke kiriwalmanglar. ular roza tutqinini koz-koz qilix uchun, ozlirini perixan qiyapette korsitidu. xuni bilip qoyunglarki, ular xundaq qilip baxqilarning hormitidin baxqa hechqandaq inamgha erixelmeydu. 17 siler roza tutqanda, chechinglarni maylap, ozunglarni tuzexturup yurunglar. 18 xu chaghda, peqet erxtiki korunmes atanglardin baxqa hechkim roza tutqanliqinglarni sezelmeydu. buning bilen, silerning yoxurun qiliwatqan ixinglarnimu bilip turidighan erxtiki atanglar jezmen silerge inam beridu. 19 yer yuzide ozunglargha bayliq toplimanglar. chunki, bu yerde ya kuye yep tugitidu, ya datlixip tugeydu yaki oghri oghrilap ketidu. 20 eksiche, erxte ozunglargha bayliq toplanglar. u yerde kuye yemeydu, datlaxmaydu, oghrimu almaydu. 21 bayliqinglar qeyerde bolsa, qelbinglarmu xu yerde bolidu. 22 koz tenning chirighidur. eger kozunglar yahxi bolsa, yeni kozunglar hudada bolsa, putun wujudunglar yoruqluq bilen tolidu. 23 eger kozunglar yaman bolsa putun wujudunglarni qarangghuluq basidu. eger hayatinglardiki yoruqluq emeliyette qarangghuluq bolsa, u qarangghuluq nemidegen qorqunchluq-he! 24 ikki hojayingha teng hizmet qilalaydighan hechqandaq kixi yoq. u yaki buni yaman korup, uni yahxi koridu; yaki buninggha etibar berip, uninggha sel qaraydu. xuninggha ohxax, silerning birla waqitta hem hudaning, hem mal-dunyaning quli boluxunglar mumkin emes. 25 xunga bilip qoyunglarki, turmuxunglargha kereklik yemek-ichmek yaki uchanglargha kiyidighan kiyim-kechektin ghem qilmanglar. hayatliq yemektin, ten kiyim-kechektin kop eziz emesmu? 26 koktiki ucharqanatlargha qaranglar! ular terimaydu, yighmaydu, ambarda ozuqmu saqlimaydu. erxtiki atanglar ularnimu a qoymighan yerde, silerning rizqinglarni choqum beridu. chunki, siler axu quxlardin kop eziz emesmu? 27 aranglarda qaysinglar ghem-qayghu bilen omrunglarni kichikkine uzartalaysiler? 28 kiyim-kechek uchun ghem qilixning neme hajiti?! daladiki yawa gullerning qandaq osidighanliqigha qarap beqinglar! ular ixmu qilmaydu, kiyimmu tikmeydu; 29 lekin silerge xuni eytayki, hetta ulu padixah sulaymanning hexemetlik tonlirimu bu yawa gullerning guzellikige teng kelelmeydu. 30 ey ixenchi ajizlar! hudadin nemixqa gumanliniwatisiler? daladiki buguni echilsa, etisi qurup ochaqqa qalinidighan axu gul-giyahlarni axunche bezigen huda silerni tehimu kiyindurmesmu? 31 xundaq iken, neme yeymiz, neme ichimiz, neme kiyimiz? dep ghem qilmanglar. 32 yehudiy emesler mana xu nersiler uchun izdinidu. biraq, erxtiki atanglar silerning bu nersilerge mohtajliqinglarni bilidu. 33 xundaq iken, hemmidin muhimi hudaning padixahliqi we heqqaniyliqi heqqide izdininglar. u chaghda, huda silerge mana bularning hemmisini qoxup teqdim qilidu. 34 xuning uchun, etidin ghem qilmanglar. etining ghemi etige qalsun. her kunning derdi xu kunge yetidu.
1 baxqilarning ustidin hokum qilip yurmenglar. bolmisa, silermu hudaning hokumige uchraysiler. 2 chunki, siler baxqilar ustidin qandaq olchem bilen hokum qilsanglar, hudamu silerning ustunglardin xundaq olchem bilen hokum chiqiridu. siler baxqilargha qandaq olchem bilen olchep bersenglar, hudamu silerge xundaq olchem bilen olchep beridu. 3 neme uchun buradiringning here kepikidek kichik sewenlikinila korup, ozungdiki limdek chong gunahni kormeysen?! 4 ozungde xunche chong gunah turuqluq, buradiringge: kozungdiki here kepikini eliwetey! degining qandaq gep? 5 ey sahtipez! awwal ozungning kozidiki limni eliwet. buning bilen, eniq korup, buradiringning kozidiki here kepikini eliweteleysen. hux hewerni anglaghni halimaydighanlar heqqide 6 itqa muqeddes nersini bermenglar yaki tongguzning aldigha unche-merwayitlarni taxlap qoymanglar. chunki, it keynige burulup silerni talaydu; tongguz unche-merwayitlarni aya astida dessep yanjiydu. 7 dua qilip tilenglar, huda tiligininglarni beridu. izdenglar, tapisiler. ixikni qeqinglar, echilidu. 8 chunki, tiligenler erixidu, izdigenler tapidu, ixikni qaqqanlargha ixik echilidu. 9 eger oghlunglar nan telep qilsa, siler uninggha tax berettinglarmu? 10 beliq telep qilsa, yilan berettinglarmu? 11 gunahkar bolghan siler perzentliringlargha yahxi nersilerni berixni bilgen yerde, erxtiki atanglar tiligenlerge yahxi nersilerni tehimu iltipat qilmasmu? 12 baxqilarning ozunglargha qandaq muamile qilixini kutsenglar, silermu ulargha xundaq muamile qilinglar. tewrat qanuni we peyghemberlerning telimatliri mana xu. 13 tar derwazidin kiringlar. chunki, kixini halaketke elip baridighan derwaza keng, yol asan bolup, bu derwazidin kiridighanlar kop. 14 biraq, hayatliqqa elip baridighan derwaza tar, yol tes bolup, uni izdep tapalaydighanlarmu az. 15 aldinglargha qoy terisige oriniwelip kelgen, ichi yirtqu chilboridek sahta peyghemberlerdin hoxyar bolunglar. 16 siler ularni mewiliri din tonuwalalaysiler. tikendin uzum, qamghaqtin enjur alghili bolmaydu. 17 yahxi dereh yahxi mewe beridu, yaman dereh yaman mewe beridu. 18 yahxi dereh yaman mewe bermeydu. yaman dereh yahxi mewe bermeydu. 19 yahxi mewe bermeydighan herbir dereh kesilip otqa taxlinidu. 20 xuningdek, sahta peyghemberlerni ularning mewiliri din tonuwalalaysiler. 21 meni rebbim, rebbim degenlerning hemmisila erxning padixahliqigha kirelmeydu. peqet erxtiki hudaatamning iradisini ada qilghanlarla kireleydu. 22 qiyamet kunide nurghun kixiler manga: rebbim, rebbim, biz sening naming bilen hudaning wehiysini yetkuzduq we sening naming bilen jinlarni qoghliduq, nurghun mojizilerni korsettuq deydu. 23 halbuki, u chaghda men ulargha: silerni ezeldin tonumaymen. kozumdin yoqilinglar, ey yamanliq qilghuchilar deymen. 24 demek, bu sozlirimni anglap emel qilghanlar imaretni qoram tax ustige salghan eqilliq kixilerge ohxaydu. 25 boran soqup, yamghur urup, kelkun kelgen teqdirdimu, u imaret orulmeydu. chunki, uning uli qoram taxning ustige selinghan. 26 biraq, sozlirimni anglap turup, emel qilmaydighanlar imaretni qumning ustige qurghan ehmeqlerge ohxaydu. 27 undaq imaret boran, yamghur we kelkunning hujumigha uchrighanda orulup ketidu, orulgendimu intayin pajielik orulidu! 28 hezriti eysa bu sozlirini ayaghlaxturghandin keyin, halayiq uning telimlirige heyran qelixti. 29 chunki, hezriti eysaning telimliri nopuzluq idi, tewrat ustazliriningkige ohximaytti.
1 hezriti eysa taghdin chuxkende, top-top kixiler uninggha egixip mangdi. 2 mahaw kesilige giriptar bolghan bir kixi hezriti eysaning aldigha kelip, tizlinip: teqsir, eger halisingiz, meni kesilimdin saqaytip pak qilghaysiz! dedi. 3 hezriti eysa uninggha qolini tegkuzup turup: halaymen, pak bolghin, dewidi, bu ademning bedinidiki mahaw kesili xuan saqaydi. 4 hezriti eysa uninggha: hazir bu ixni hechkimge tinma, lekin udul merkiziy ibadethanigha berip rohaniygha ozungning saqayghanliqingni korset. andin, buni baxqilargha ispatlax uchun, musa peyghemberning emri boyiche mahaw kesilidin saqayghanlar qilixqa tegixlik qurbanliqni qil, dedi. 5 hezriti eysa kepernahum xehirige barghanda, rimliq bir yuzbexi uning aldigha kelip, xapaet tilep: 6 teqsir, chakirim pale bolup qaldi, nahayiti azas ichide oyde yatidu, dedi. 7 men berip uni saqaytip berey, dedi hezriti eysa. 8 yuzbexi: teqsir, oyumge kelixingizge erzimeymen. peqet bir eghizla soz qilip qoysingiz, chakirim saqiyip ketidu. 9 meningmu ustumde baxliqim, qol astimda lexkerlirim bar. birige bar desem baridu, birige kel desem, kelidu. chakirimgha bu ixni qil desem, u xu ixni qilidu, dedi. 10 bu geplerni anglap, heyran bolghan hezriti eysa bille kelgenlerge: bilip qoyunglarki, bundaq ixenchni israillar ichide uchratmighanidim. 11 silerge xuni eytayki, mexriq we meghribtin nurghun yehudiy emesler kelip, erxning padixahliqida ejdadlirimiz ibrahim, ixaq we yaquplar bilen bir dastihanda olturidu. 12 lekin, erxning padixahliqining mirashorliri bolghan nurghun yehudiylar taxqirigha, qarangghuluqqa heydilip, u yerde hesrette yighlap, chixlirini ghuchurlitidu, dedi. 13 andin, yuzbexigha: oyungge qayt, ixenginingdek bolidu, dedi. heliqi chakarning kesili xuan sellimaza saqiyip ketti. 14 hezriti eysa petrusning oyige barghanda, petrusning qeynanisining qizitmisi orlep, orun tutup yetip qalghanidi. 15 hezriti eysa uning qolini tutuxi bilenla qizitmisi yenip ketti. u ayal derhal ornidin turup, hezriti eysani kutuxke baxlidi. 16 qarangghu chuxkende, kixiler jin chaplaxqan nurghun ademlerni hezriti eysaning aldigha elip kelixti. hezriti eysa bir eghiz soz bilenla ulardiki jinlarni qoghliwetti we kesellerning hemmisini saqaytti. 17 buning bilen, yexaya peyghember arqiliq uqturulghan: aghriq-silaqlirimizni u koturdi, kesellirimizni ustige aldi degen soz emelge axuruldi. 18 hezriti eysa etrapigha olixiwalghan kixilerni korup, xagirtlirigha kolning u qetigha otup ketixni buyrudi. 19 xu chaghda, tewrat ustazliridin biri kelip, uninggha: ustazim, siz qeyerge barmang, men sizge egixip mangimen, dedi. 20 biraq, hezriti eysa uninggha: tulkining ongkuri, quxning uwisi bar. biraq, insanoghlining bexini qoyghudek yerimu yoq, dedi. 21 yene bir xagirti hezriti eysagha: ustaz, atam olup uni yerlikke qoyghuche kutup, andin sizge egixeychu! dedi. 22 hezriti eysa uninggha: manga egexkin! olgenlerni rohi olukler ozliri yerlikke qoysun, dedi. 23 hezriti eysa kemige chuxti, xagirtlirimu chuxup bille mangdi. 24 kol ustide uxtumtut qattiq boran chiqip ketkechke, dolqunlar kemidin halqip ketti. bu chaghda, hezriti eysa uhlawatatti. 25 xagirtlar uni oyghitip: ustaz, gherq bolux aldida turimiz, bizni qutuldurghaysiz! dedi. 26 nemanche qorqisiler, ixenchinglar nemidegen ajiz! dedi hezriti eysa we ornidin turup, boran-chapqun we dolqunlargha buyruq qildi. xuning bilen, boran we dolqunlar putunley tinchidi. 27 xagirtlar intayin heyran bolup, bir-birige: bu zadi qandaq ademdu? hetta boran we dolqunlarmu uning gepini anglaydiken-he! dep ketixti. 28 hezriti eysa kolning u qetidiki gadara degen jaygha barghinida, uninggha jin chaplaxqan ikki kixi yoluqti. gor qilinidighan ongkurlerni makan tutqan bu ikki kixi xunche wehxiy idiki, hechkim bu yerdin otuxke juret qilalmaytti. 29 ular hezriti eysani korgen haman: i hudaning oghli, iximizgha arilaxma! sen waqit-saiti kelmestinla bizni qiynighili keldingmu? dep towlidi. 30 xu etrapta chong bir top tongguz padisi ozuqlinip yuretti. 31 jinlar hezriti eysagha yalwurup: eger sen bizni heydep chiqarmaqchi bolsang, tongguz padisigha kirguzuwetkin, dedi. 32 hezriti eysa: chiqinglar! dewidi, jinlar chiqip, tongguzlarning tenige kirip ketti. putun tongguz padisi patiparaq bolup, yugurgen peti tik yardin chuxup, kolge gherq boldi. 33 tongguz baqquchilar xeherge qechip kirip, bu ixning bax- ahirini we jin chaplaxqan kixilerning kechurmixlirini halayiqqa tarqatti. 34 xuning bilen, putun xeherdikiler hezriti eysa bilen koruxuxkili chiqti. ular uni korgende, uning bu yerdin chiqip ketixini telep qildi.
1 hezriti eysa kemige chuxup koldin otup, ozi turghan xeher kepernahumgha qaytip keldi. 2 kixiler zembilge yatquzulghan bir palechni uning aldigha elip keldi. ularning ixenchini korgen hezriti eysa heliqi palechke: oghlum, hatirjem bol, gunahliring kechurum qilindi, dedi. 3 birqanche tewrat ustazliri konglide bu adem kupurluq qildi dep oylidi. 4 ularning konglide neme oylawatqanliqini bilgen hezriti eysa ulargha: neme uchun yaman oyda bolisiler? 5 gunahliring kechurum qilindi deyix asanmu yaki ornungdin tur, mang! deyixmu? elwette, eytmaq asan, qilmaq tes. 6 emma, hazir insanoghlining yer yuzide gunahlarni kechurum qilix hoquqigha ige ikenlikini ispatlap berey, dedi. andin, pale keselge: ornungdin tur, orun-korpengni yighixturup oyungge qayt, dep buyrudi. 7 heliqi adem ornidin turup oyige qaytti. 8 buni korgen kopchilik qorquxup, insangha bundaq hoquqni bergen hudagha medhiyiler oquxti. hezriti eysaning mettani ghagirtliqqa chaqirixi 9 hezriti eysa u yerdin chiqip aldigha qarap ketiwatqanda, bir bajgirni kordi. uning ismi metta bolup, baj yighidighan jayda olturatti. hezriti eysa uninggha: manga egexkin! dedi. metta ornidin turup, uninggha egexti. 10 hezriti eysa mettaning oyide mehmandarchiliqta boluwatqanda, nurghun bajgirlar we gunahkar dep qaralghan bir qisim kixilermu kirip, hezriti eysa we uning xagirtliri bilen hemdastihan boldi. 11 buni korgen perisiyler hezriti eysaning xagirtlirigha: ustazinglarning bajgir we gunahkarlar bilen bir dastihanda olturghini qandaq gep?! deyixti. 12 bu gepni anglighan hezriti eysa: saghlam adem emes, belki kesel ademla tewipqa mohtajdur. 13 muqeddes yazmilarda: men qurbanliq qilixinglarni emes, rehim- xepqet korsitixinglarni isteymen deyilgen. siler berip bu sozning menisini ogininglar. men ozlirini durus hesablaydighanlarni emes, belki ozlirining gunahlirini tonuydighanlarni chaqirghili keldim, dedi. 14 xu waqitlarda, yehya peyghemberning xagirtliri kelip, hezriti eysagha: biz we perisiyler roza tutimiz, sizning xagirtliringiz nemixqa tutmaydu? dep soraxti. 15 hezriti eysa jawaben mundaq dedi: toyi boluwatqan yigit tehi toy ziyapitide turghan chaghda, mehmanlar haza tutup oltursa qandaq bolghini!? elwette bolmaydu! emma yigitning ulardin elip ketilidighan kuni kelidu, ene xu chaghda ular qayghu-hesret chekkinidin roza tutidu. 16 hechkim kona konglekke kirixip ketidighan yengi rehttin yamaq salmaydu. undaq qilsa, kiyim yuyulghanda yengi yamaq kirixip, kiyimni yirtip taxlaydu. netijide, yirtiq tehimu yoghinap ketidu. 17 xuningdek, hechkim yengi xarabni kona tulumgha qachilimaydu. eger undaq qilsa, yengi xarabning kopuxi bilen tulum yerilidu-de, xarabmu tokulup ketidu. demek, tulummu kardin chiqidu. xuning uchun, yengi xarabni yengi tulumgha qachilax kerek. xundaq qilghanda, her ikkilisini saqlap qalghili bolidu. 18 hezriti eysa yehya peyghemberning xagirtlirigha bu sozlerni qiliwatqan waqtida, melum bir ibadethanining bir mesuli kelip, hezriti eysaning ayighigha yiqilip: mening qizim hazirla olup ketti, siz berip uninggha qolingizni tegkuzup qoysingiz, u tirilidu, dedi. 19 hezriti eysa ornidin turup, xagirtlirini elip, uning bilen bille bardi. 20 yolda hun tewrex kesilige giriptar bolghinigha on ikki yil bolghan bir ayal hezriti eysaning arqa teripidin kelip, uning chapinining pexini silidi. 21 u ichide hezriti eysaning chapinini tutsamla, choqum saqiyip ketimen dep oylighanidi. 22 hezriti eysa keynige burulup, uninggha qarap: qizim, hatirjem bol, ixenching seni saqaytti! deyixigila, heliqi ayal saqiyip ketti. 23 hezriti eysa heliqi ibadethana mesulining oyige kirip, ney cheliwatqan we haza tutup yighlawatqan ademler topini korup, 24 ulargha: chiqip ketinglar, bu qiz olmidi, uhlap qaptu, dedi. biraq, halayiq uni meshire qildi. 25 kixiler chiqiriwetilgendin keyin, hezriti eysa qiz yatqan oyge kirip, uning qolidin tartti. qiz ornidin turdi. 26 bu hewer putun etrapqa tarqaldi. 27 hezriti eysa u yerdin chiqip ketiwatqanda, ikki qarighu uning keynidin kelip: i padixah dawutning ewladi, bizge rehim qilghaysiz! dep warqirap ketti. 28 hezriti eysa oyge kirgendin keyin, heliqi ikki qarighu uning aldigha keldi. hezriti eysa ulardin: siler mening silerni saqaytixqa qadir ikenlikimge ixinemsiler? dep soridi. i rebbim, ixinimiz, dep jawas berdi ular. 29 hezriti eysa ularning kozlirige qolini tegkuzup turup: ixengininglardek bolsun! deyixigila, 30 ularning kozliri echildi. hezriti eysa ulargha: bu ixni hechkimge tinmanglar! dep qattiq tapilidi. 31 lekin, ular u yerdin chiqipla, bu ixni etrapqa yeyiwetti. 32 ular chiqip ketkendin keyin, jin chaplaxqan bir gacha hezriti eysaning aldigha elip kelindi. 33 hezriti eysa uningdiki jinni qoghlixi bilenla, heliqi adem zuwangha keldi. halayiq heyran bolup: bundaq ix israiliyide zadi korulup baqmighan, deyixti. 34 lekin, perisiyler: u jinlarni ularning baxliqigha tayinip heydeydiken, deyixti. 35 hezriti eysa putun xeher, yeza-qixlaqlarni arilap, herqaysi ibadethanilarda telim berip, erxning padixahliqigha dair hux hewerni tarqatti we helq ichidiki her hil kesellik we aghriq- silaqlarni saqaytti. 36 u top-top ademlerni korup ulargha ich aghritti, chunki ular qoychisiz qoy padiliridek panahsiz bichariler idi. 37 xuning bilen, u xagirtlirigha: qutquzuluxqa intilidighanlar mol hosuldek kop, biraq hosulni elix uchun ixleydighanlar az iken. 38 hosulning igisi bolghan hudadin koprek ixchi ewetip, hosulni yighiwelixni tilenglar, dedi.
1 hezriti eysa on ikki xagirtini yenigha chaqirip, ulargha jinlarni heydex we her hil aghriq-silaqlarni saqaytix hoquqini berdi. 2 bu on ikki xagirtning isimliri mundaq: petrus depmu atalghan simun we uning inisi ender, zebediyning oghli yaqup we uning qerindixi yuhanna, 3 filip we bartolomay, tomas we bajgir metta, halpayning oghli yaqup we taday, 4 wetenperwer dep atalghan simun we hezriti eysagha satqunluq qilghan yehuda ixqariyot. 5 hezriti eysa bu on ikki xagirtini helqning arisigha ewetixtin awwal, ulargha mundaq tapilidi: yehudiy emeslerning zeminlirigha barmanglar. samariyiliklerning xeherlirigimu barmanglar. 6 uningdin kore, hudaning yoqalghan qoy padiliri, yeni israillar arisigha beringlar. 7 barghan yeringlarda: erxning padixahliqi namayan bolux aldida turidu! dep jakarlanglar. 8 kesellerni saqaytinglar, oluklerni tirildurunglar, mahaw kesellirini saqaytinglar, jinlarni heydiwetinglar. bu imtiyazlarni heqsiz alghanikensiler, heqsiz ixlitinglar. 9 hemyaninglarda altun, kumux we mis pullarni elip yurmenglar. 10 seperge chiqqanda ne hurjun, ne birer artuq konglek, ne aya, ne hasa eliwalmanglar. chunki, hizmetkar kimge hizmet qilsa, xuningdin ix heqqi elixqa heqliq. 11 birer xeher yaki yezigha barghan waqtinglarda, aldi bilen u yerde silerni qobul qilixni halaydighan kixini izdep tepip, u yerdin ketkuche xu kixining oyide turunglar. 12 birer oyge kirgininglarda, ulargha amanliq tilenglar. 13 eger u ailidikiler silerni qobul qilsa, ulargha tiligen amanliqinglar ijabet bolidu. eger silerni qobul qilmisa, tiligen amanliqinglar ozunglargha yanidu. 14 silerni qobul qilmighan, sozunglarni anglimighan kixining oyidin yaki xu xeherdin ayrilghininglarda, ularni agahlandurux uchun ayighinglardiki topini qeqiwetinglar. 15 bilip qoyunglarki, u xeherdikilerning qiyamet kuni tartidighan jazasi sodom we gomora xehiridiki rezil kixilerning tartidighan jazasidinmu eghir bolidu! 16 mana, men silerni qoylarni borilerning arisigha ewetkendek ewetimen. xunga, yilandek sezgur, kepterdek sadda bolunglar. 17 kixilerdin pehes bolunglar. ular silerni tutqun qilip sotqa tapxurup beridu, ibadethanilirida qamchilaydu. 18 siler manga ixengenlikinglar uchun, waliy we padixahlar aldigha elip berilip soraqqa tartilisiler. buning bilen, ularning we yehudiy emeslerning aldida mening guwahchilirim bolisiler. 19 soraq qilinghan waqtinglarda, qandaq jawas berix yaki neme deyixtin endixe qilmanglar. chunki, u chaghda qilidighan sozliringlar silerge nesip qilinidu. 20 siler ozunglar sozlimeysiler, belki erxtiki atanglarning rohi siler arqiliq sozleydu. 21 qerindax qerindixigha, ata balisigha hainliq qilip, ularni olumge tutup beridu. balilarmu ata-anisi bilen qarxilixip, ularni olumge ittiridu. 22 manga ixengenlikinglar uchun, hemme adem silerge ochmenlik qilidu, lekin ahirghiche berdaxliq bergenler jezmen qutquzulidu. 23 ular silerge bir xeherde ziyankexlik qilsa, yene bir xeherge qechip beringlar. bilip qoyunglarki, siler israiliyining putun xeherlirini arilap bolghuche, insanoghli qaytip kelidu. 24 xagirt ustazidin, qul hojayinidin ustun turmaydu. 25 xuning uchun, xagirt ustazidek, qul hojayinidek bolghinigha qanaet qilsun. ular oyning bexi bolghan meni jinlarning padixahi xeytan dep atighan yerde, oyning ezaliri bolghan silerni tehimu zor haqaret qilmamdu? 26 biraq, bundaqlardin qorqmanglar. chawisi chitqa yeyilmaydighan hechqandaq yoxurun ix, axkarilanmaydighan hechqandaq mehpiyetlik yoqtur. 27 mening silerge mehpiy eytqanlirimni siler ochuq-axkara eytiweringlar. quliqinglargha pichirlap eytqanlirimni helqialemge jakarlanglar. 28 teninglarni oltursimu, jeninglarni alalmaydighanlardin qorqmanglar. eksiche, teninglarnimu, jeninglarnimu dozahta halak qilalaydighan hudadin qorqunglar. 29 ikki quxqachni bir tenggige setiwalghili bolsimu, lekin erxtiki atanglar bilmey turup, ulardin birsimu yerge chuxmes. 30 silerge kelsek, hetta silerning herbir tal chechinglarningmu hesabi bar. 31 xundaq iken, qorqmanglar. chunki, siler huda uchun nurghunlighan quxqachtinmu qimmetlik-de! 32 kopchilik aldida meni etirap qilghanlarni menmu erxtiki atamning aldida etirap qilimen. 33 biraq, kopchilik aldida meni ret qilghanlarni menmu erxtiki atam aldida ret qilimen. 34 meni dunyagha tinchliq elip keldimikin, dep oylap qalmanglar. men tinchliq emes, belki jedel-majira elip keldim. 35 mening wejimdin oghul atisigha, qiz anisigha, kelin qeynanisigha qarxi chiqidu. 36 ademning duxmini oz ailisidiki kixilerdur. 37 ata-anisini mendinmu eziz koridighanlar mening xagirtim boluxqa layiq emes. perzentlirini mendinmu eziz koridighanlarmu mening xagirtim boluxqa layiq emes. 38 ozining krestini koturup, manga egexmigenlermu xagirtim boluxqa layiq emes. 39 oz hayatini ayaydighanlar eksiche uningdin mehrum bolidu. men uchun oz hayatini ayimaydighanlar uninggha erixidu. 40 silerni qobul qilghanlar meni qobul qilghan bolidu; meni qobul qilghanlar bolsa meni ewetkuchi hudani qobul qilghan bolidu. 41 bir peyghemberni hudaning sozini yetkuzgenliki sewebidin qobul qilghanlar peyghember bilen ohxax inamgha erixidu. durus ademni uning durus bolghanliqi sewebidin qobul qilghanlarmu xu adem bilen ohxax inamgha erixidu. 42 bilip qoyunglarki, hezriti eysaning xagirti dep, xagirtlirim ichidiki eng erzimes birige hetta birer chine soghuq su bergen kiximu jezmen mening inamimdin mehrum qalmaydu.
1 hezriti eysa on ikki xagirtigha tapilap bolghandin keyin, jeliliyidiki herqaysi xeherlerde telim berix we hux hewerni jakarlax uchun, u yerdin ayrildi. 2 zindandiki yehya peyghember eysa mesihning qilghan ixlirini anglap, xagirtlirini ewetip, ular arqiliq hezriti eysadin: 3 huda bizge ewetmekchi bolghan qutquzghuchi sizmu yaki baxqa birsi kelemdu? dep soridi. 4 hezriti eysa ulargha mundaq dedi: siler qaytip berip, yaratqan mojizilirimni we eytqan telimlirimni yehyagha yetkuzup: 5 korlarning kozi echildi, tokurlar mangalaydighan boldi, mahaw kesili bolghanlar saqaydi, gaslar angliyalaydighan boldi, hetta olgenlermu tirildi we kembeghellerge hux hewer yetkuzuldi dep eytinglar. 6 yehyagha yene: mendin gumanlanmay, manga tewrenmey ixengenler nemidegen behtlik! dep qoyunglar, dedi. 7 yehya peyghemberning xagirtliri ketkendin keyin, hezriti eysa kopchilikke yehya toghruluq mundaq dedi: siler burun yehyani izdep cholge barghininglarda, zadi qandaq bir ademni kormekchidinglar? meydani xamalda yelpunup turghan qomuxtek tewrinip turidighan bir yahxichaqnimu? 8 yaki chirayliq kiyingen bir esilzadinimu? hergiz undaq emes! bundaq kiyimlerni kiyidighanlar choldin emes, han ordisidin tepilidu. 9 emeliyette, siler bir peyghemberni korgili chiqtinglar. emdi bilip qoyunglarki, yehya peyghemberdinmu ustundur. 10 chunki, muqeddes yazmilarda: mana, aldingda elchimni ewetimen. u sening yolungni aldinala teyyarlaydu dep yezilghan we bu yerdiki elchim del yehya peyghemberni korsitidu. 11 bilip qoyunglarki, insanlar arisida chomuldurguchi yehyadinmu ulu kixi otturigha chiqqini yoq, emma erxning padixahliqidiki eng erzimes birsimu uningdin ulu bolidu. 12 chomuldurguchi yehya otturigha chiqqan kunlerdin beri, erxning padixahliqi zorawanliqqa uchrimaqta. zorawanlar uninggha hujum qilmaqta. 13 hudaning padixahliqi toghrisida yehya peyghemberning zamanighiche bolghan barliq peyghemberlerning telimliride, xundaqla tewratta aldin bexaret berilgen. 14 eger qobul qilalisanglar, mening qaytip kelixi muqerrer bolghan ilyas peyghember del yehya peyghemberning ozidur. degen sozumge ixininglar. 15 bu sozlerni quliqinglarda ching tutunglar! 16 bu zamanning silerdek kixilirini zadi kimlerge ohxitay? ular huddi kochida olturuwelip, bir-birige: 17 biz silerge sunay chelip bersek, ussul oynimidinglar. matem muzikisini chelip bersek, hazimu tutmidinglar dep renjiydighan tuturuqsiz balilargha ohxaydu. 18 chunki, yehya peyghember kelip roza tutatti, xaras ichmeytti. xuning bilen, ular: uninggha jin tegiptu deyixti. 19 insanoghli bolsa hem yeydu hem ichidu. biraq, ular: taza bir toymas haraqkex iken. u bajgir we baxqa gunahkarlarning dosti deyixidu. bilip qoyunglarki, hekmet bergen mewisi bilen tonulidu. 20 andin, hezriti eysa ozi nurghun mojizilerni korsetken xeherlerdiki towa qilmighanlarni eyiblep, mundaq dedi: 21 halinglargha way, ey qorazinliqlar! halinglargha way, ey beytsaydaliqlar! siler uchun yaratqan mojizilirimni tir we sidon degen yatlar xeherliride yaratqan bolsam, u yerlerdiki helq burunla meyuslengen halda matagha yoginip, kulge milinip, gunahlirigha towa qilghan bolatti. 22 bilip qoyunglarki, qiyamet kuni hudaning silerge beridighan jazasi tir we sidondikilerningkidinmu eghir bolidu. 23 ey kepernahumluqlar! asmangha chiqmaqchimidinglar? eksiche, dozahqa taxlinisiler. chunki, aranglarda yaratqan mojizilirimni sodomda yaratqan bolsam, u xeher bugunki kungiche mewjut bolghan bolatti. 24 xuni bilip qoyunglarki, qiyamet kuni hudaning silerge beridighan jazasi sodomdikilerningkidinmu eghir bolidu. 25 xuningdin keyin, hezriti eysa mundaq dedi: putun alemning igisi bolghan i ata! sen bu heqiqetlerni ozini eqilliq, bilimlik chaghlaydighan kixilerdin yoxurup, kichik balilardek sebiy kixilerge axkarilighanliqing uchun, sanga medhiyiler oquymen. 26 xundaq ata, sening oz hahixing ene xu idi. 27 atam hemmini manga teqdim qildi. meni atamdin baxqa hechkim heqiqiy tonumaydu. atamnimu men we men ozum axkarilaxni halaydighan kixilerdin baxqa hechkim heqiqiy tonumaydu. 28 ey japakexler we eghir yukni ustige alghanlar! mening yenimgha kelinglar, men silerge aramliq berey. 29 mulayim we kemtermen. xunga, mening boyunturuqumgha kirip, mendin ogininglar. xundaq qilghanda, konglunglar aram tapidu. 30 mening boyunturuqumda bolux asan, telipim eghir emes.
1 xu kunlerdiki bir dem elix kuni, hezriti eysa bughdayliqtin otup ketiwatatti. qorsiqi echip ketken xagirtliri baxaqlarni uzuwelip, yeyixke baxlidi. 2 buni korgen perisiyler hezriti eysagha: qarang, xagirtliringiz dem elix kuni cheklengen ixni qiliwatidu, deyixti. 3 hezriti eysa ulargha: padixah dawut we uning hemrahlirining a qalghanda qandaq qilghanliqini muqeddes yazmilardin oqumighanmu? 4 u ibadethanidiki muqeddes jaygha kirip, hudagha atalghan nanlarni rohaniydin sorap, hemrahliri bilen bille yegen. halbuki, bu nanlarni rohaniylardin baxqa herqandaq kixining yeyixi tewrat qanunigha hilap idi. 5 xuninggha ohxax, ibadethanida ixleydighan rohaniylar dem elix kunliri ixlimeslik emrini buzsimu, tewratta ular gunahkar dep yezilmighan. siler buni oqup baqmighanmu? 6 bilip qoyunglarki, bu yerde ibadethanidinmu ulughi bar. 7 eger siler hudaning: men qurbanliq qilixinglarni emes, rehim-xepqet korsitixinglarni isteymen degen sozining menisini bilsenglaridi, bigunah kixilerni gunahkar, dep qarimayttinglar. 8 men insanoghli dem elix kunining igisidurmen. 9 hezriti eysa u yerdin ayrilip, ularning ibadethanisigha bardi. 10 ibadethanida bir qoli qurup ketken bir adem bar idi. bezi perisiyler hezriti eysaning ustidin erz qilixqa bahane tepix meqsitide uningdin: dem elix kuni kesel saqaytix tewrat qanunigha uyghunmu? dep soridi. 11 hezriti eysa ulargha mundaq jawas berdi: bireringlarning qoyi origha chuxup ketse, dem elix kuni demey, uni derhal tartip chiqiriwalmamsiler? 12 adem qoydin kop qimmetlikte! demek, dem elix kuni yahxiliq qilix tewrat qanunigha uyghun. 13 andin, hezriti eysa heliqi keselge: qolungni uzat, dedi. u adem qolini uzitixi bilenla qoli eslige kelip, yene bir qoligha ohxax haletke qaytti. 14 buning bilen, perisiyler taxqirigha chiqip, hezriti eysani qandaq jayliwetix heqqide meslihet qilixti. 15 buni bilgen hezriti eysa u yerdin ayrildi. nurghun kixiler uninggha egixip mangdi. hezriti eysa ularning arisidiki bimarlarning hemmisini saqaytti 16 we ulargha ozining kim ikenlikini baxqilargha axkarilimasliqni tapilidi. 17 buning bilen, yexaya peyghember arqiliq uqturulghan munu sozler emelge axuruldi: 18 mana mening tallighan hizmetkarim, dilim soygen yeqinim, uningdin hursenmen! rohimni ata qilimen uninggha; u adaletni jakarlaydu putkul helqlerge. 19 u talax-tartix qilmas, chuqanmu koturmes. kochilardimu hechkim uning awazini anglimas. 20 ezilgen qomuxni sundurmas, ochey dep qalghan chiraghnimu ochurmes, taki adalet zeper quchquche, 21 putkul helqler uning namigha umid baghlar. 22 xu chaghda, hezriti eysaning aldigha jin chaplixiwalghan kor we gacha biri elip kelindi. hezriti eysa uni saqaytip, sozliyeleydighan we koreleydighan qildi. 23 halayiq heyran boluxup: ejeba, bu padixah dawutning ewladimidu? deyixti. 24 bu sozni anglighan perisiyler: u jinlarni ularning baxliqi bolghan xeytangha tayinip heydeydiken, deyixti. 25 ularning neme oylawatqanliqini bilgen hezriti eysa ulargha mundaq dedi: eger bir dlettikiler ikki guruhqa bolunup soquxsa, u dlet zawalliqqa yuz tutidu. herqandaq xeher yaki ailidikiler ozara jedel-majira qilixsa, ularmu weyran boluxtin saqlinalmaydu. 26 eger xeytan oz baxquruxida bolghan jinlarni heydise, oz-ozige qarxi chiqqan bolidu. undaqta, uning padixahliqi qandaqmu put tirep turalisun? 27 eger men jinlarni ularning padixahi bolghan xeytangha tayinip heydisem, silerning egexkuchiliringlar jinlarni heydexte kimge tayandi?! eytqanliringlarning hata ikenlikini oz egexkuchiliringlar delillep beridu. 28 emeliyette, men hudaning rohigha tayinip jinlarni heydiwettim. bu, hudaning padixahliqining aranglarda namayan bolghanliqini ispatlaydu. 29 bir kixi kuchtunggur birsining oyige kirip, uning melini qandaq bulap ketelisun? peqet xu kuchtunggur ademni baghliyalighanlarla uning oyini bulang-talang qilalaydu. 30 men bilen bir yolda mangmighanlar manga qarxi turghuchilardur. manga yighiwelixqa yardem bermigenler tozutuwetkuchilerdur. 31 xuning uchun bilip qoyunglarki, insanlarning otkuzgen gunahliri we qilghan kupurluqlirining hemmisini kechuruxke bolidu. lekin, muqeddes rohqa qilinghan kupurluq kechurulmeydu. 32 insanoghligha qarxi soz qilghanlar kechurumge erixeleydu; lekin muqeddes rohqa qarxi gep qilghanlar bu dunyadimu, u dunyadimu kechurumge erixelmeydu. 33 siler derehni mewisidin perq etixinglar kerek. mewe derihi yahxi bolsa, beridighan mewisimu yahxi bolidu. mewe derihi yaman bolsa, beridighan mewisimu yaman bolidu. chunki, herqandaq dereh mewisidin bilinidu. 34 ey zeherlik yilanlar! siler yaman tursanglar, aghzinglardin qandaqmu yahxi gep chiqsun? chunki, kongulde neme bolsa, eghizdin xu chiqidu. 35 yahxi adem qelbidiki yahxiliqidin yahxiliq chiqiridu. yaman adem qelbidiki yamanliqidin yamanliq chiqiridu. 36 bilip qoyunglarki, siler qilghan herbir eghiz quruq gepinglar uchun qiyamet kuni hesas berisiler. 37 oz sozliringlar bilen ya aqlinisiler, ya gunahkar bolup chiqisiler. 38 xu chaghda, bezi tewrat ustazliri we perisiyler hezriti eysadin: ustaz, qudritingizning hudadin kelgenlikini karamet bilen korsetkeysiz, dedi. 39 hezriti eysa ulargha mundaq jawas qayturdi: osal we wapasiz kixiler karamet korset, depla turidu. biraq, silerge yunus peyghemberning karamitidin baxqa korsitilidighan ikkinchi karamet yoq. 40 yunus peyghember yoghan bir beliqning qorsiqida u keche-kunduz qandaq turghan bolsa, insanoghlimu yerning baghrida u keche-kunduz xundaq turidu. 41 qiyamet kuni ninewi xehiridiki helqmu qopup, silerning ustunglardin xikayet qilidu. chunki, ular yunus peyghemberning telimini anglap, yaman yoldin qaytqan. biraq, bu yerde yunus peyghemberdinmu ulu birsi silerni yaman yoldin qaytixqa chaqirsa, qulaq salmidinglar. 42 qiyamet kuni erebistandiki xeba padixahliqining ayal padixahimu ornidin turup, silerning ustunglardin xikayet qilidu. chunki, u padixah sulaymanning aqilane sozlirini anglax uchun, uzun yollarni besip kelgen. mana, hazir bu yerde padixah sulaymandinmu ulughi bar. 43 jin birer ademning tenidin heydiwetilgendin keyin, qurghaq dalalarni arilap chiqip, turidighan jay izdeydu, biraq tapalmaydu 44 we: ilgiriki oyumge qaytay deydu. xuning bilen, jin u ademning tenige qaytip kelip, uning dilining yenila box, xundaqla pakiz tazilinip retlengen oydek bolup qalghanliqini bayqaydu-de, 45 ozidinmu better yette jinni baxlap kirip bille turidu. buning bilen, heliqi ademning keyinki hali burunqidinmu yamanlixip ketidu. bu zamanning rezil ademlirining halimu mana xundaq bolidu. 46 hezriti eysa helqqe dawamliq sozlewatqanda, anisi bilen iniliri kelip, uning bilen sozlexmekchi bolup taxqirida turuxti. 47 bireylen hezriti eysagha: aningiz we iniliringiz siz bilen sozliximiz dep sirtta turidu, dedi. 48 kim mening anam, kim mening inilirim? dedi hezriti eysa u kixige. 49 andin, u qoli bilen xagirtlirini korsitip: mana anam, mana inilirim! 50 chunki, kim erxtiki atamning iradisige emel qilsa, xu mening aka-inim, acha-singlim we anamdur, dedi.
1 xu kuni, hezriti eysa oydin chiqip, kol boyida olturatti. 2 etrapigha nurghun adem yighilghachqa, u bir kemige chiqip olturdi. halayiq bolsa kol boyida turuxatti. 3 hezriti eysa ulargha temsil bilen nurghun hekmetlerni eytip berdi. u mundaq dedi: bir dehqan uruq chachqili etizigha chiqiptu. 4 chachqan uruqlirining beziliri chighir yol ustige chuxuptu, quxlar kelip ularni yep ketiptu. 5 beziliri tupriqi kem taxliq yerlerge chuxuptu. topisi nepiz bolghanliqtin, tezla unup chiqiptu, 6 lekin chongqur yiltiz tartmighachqa, kun chiqix bilenla solixip qurup ketiptu. 7 beziliri tikenlerning arisigha chuxuptu, tikenler osup maysilarni besiwaptu. 8 beziliri bolsa munbet tupraqqa chuxuptu. ularning beziliri yuz hesse, beziliri atmix hesse, yene beziliri ottuz hesse hosul beriptu. 9 bu sozlerni quliqinglarda ching tutunglar! 10 xagirtliri kelip, hezriti eysadin: siz neme uchun kopchilikke telim bergende temsil kelturisiz? dep soridi. 11 hezriti eysa mundaq jawas berdi: erxning padixahliqining sirliri ulargha emes, silerning bilixinglargha berildi. 12 chunki, kimde eqil-paraset bolsa, uninggha tehimu kop berilidu. uningdiki eqil-paraset exip-taxquche bolidu. lekin, kimde eqil-paraset bolmisa, uningda bar bolghinimu elip ketilidu. 13 ulargha temsil bilen sozliximning sewebi xuki, ular qarisimu kormeydu, anglisimu tingximaydu hem heqiqiy chuxenmeydu. 14 buning bilen, hudaning yexaya peyghember arqiliq aldinala eytqan munu sozliri emelge axuruldi: sozlirimni anglaysiler, anglaysiler, chuxenmeysiler. qilghanlirimgha qaraysiler, qaraysiler, menisini uqmaysiler. 15 chunki, bu helqning zehni zeiplexken. ular qulaqlirini etiwalghan, kozlirinimu yumuwalghan. undaq bolmisidi, kozliri koretti, qulaqlirimu anglaytti, zehni oyghinip, manga qaytatti. menmu ularni saqaytattim. 16 lekin, siler neqeder behtlik! chunki, kozunglar koridu, quliqinglar anglaydu. 17 bilip qoyunglarki, burunqi nurghun peyghemberler we durus ademler siler korgen we anglighanlarni koruxni we anglaxni arzu qilghan bolsimu, muradigha yetelmidi. 18 emdi uruq chechix toghrisidiki temsilning menisini anglanglar. 19 eger biri hudaning padixahliqi toghrisidiki sozni anglap turup chuxenmise, xeytan kelip uning konglige chuxken sozni elip ketidu. bu del chighir yol ustige chechilghan uruqlardur. 20 tupriqi kem taxliq yerlerge chechilghan uruqlargha kelsek, ular hudaning sozini anglap, huxalliq bilen derhal qobul qilghanlargha temsil qilinghan. 21 halbuki, hudaning sozi ularda yiltiz tartmighachqa, ular uzungha berdaxliq berelmeydu. hudaning sozige ixengenlikidin qiyinchiliq yaki ziyankexlikke uchrisa, huda yolidin derhal chetnep ketidu. 22 tikenlerning arisigha chechilghini xundaq ademlerge temsil qilinghanki, bu ademler hudaning sozini anglisimu, lekin konglige bu dunyaning endixiliri, bayliqning eziqturuxi kiriwelip, hudaning sozini boghuwetidu-de, ular hosulsiz qalidu. 23 munbet tupraqqa chechilghan uruqlar bolsa hudaning sozini anglap chuxengen ademge temsil qilinghan. bundaq ademler elwette hosul beridu, beziliri yuz hesse, beziliri atmix hesse, yene beziliri ottuz hesse hosul beridu. 24 hezriti eysa ulargha baxqa bir temsilni sozlep berdi: erxning padixahliqi etizgha yahxi uruq chachqan ademge ohxaydu. 25 bir kechisi, hemme adem uyqugha chomgende, u ademning duxmini kelip, bughdayning arisigha yawa ot uruqlirini chechiwetip ketiptu. 26 maysilar osup baxaq chiqarghanda, yawa otlarmu korunuxke baxlaptu. 27 hojayinning chakarliri kelip, uninggha: hojayin, siz etizgha yahxi uruq chachqanidingizghu, bu yawa otlar nedin kelip qaldi? deptu. 28 bu bir duxmenning ixi deptu hojayin. chakarlar: berip yawa otlarni yuluwetsek qandaq? dep soraptu. 29 yaq! yawa otlarni yulimiz desenglar, bughdaylarmu yulunup ketixi mumkin. 30 ularni osuxige qoyuwetinglar. orma waqtida, men ormichilargha: awwal yawa otlarni yulup, koydurux uchun baghlap yighiwelinglar, andin bughdaylarni yighip ambirimgha qachilanglar deymen deptu hojayin. 31 hezriti eysa ulargha yene bir temsilni sozlep berdi: erxning padixahliqi huddi bir ademning etizgha chachqan qicha uruqigha ohxaydu. 32 qicha uruqi putun uruqlarning ichide eng kichik bolsimu, u herqandaq ziraettin egiz osup kochet bolidu, hetta quxlarhu kelip uning xahlirida uwulaydu. a baxqa bir tehsilni sozlep berdi: 33 hezriti eysa ular erxning padixahliqi huddi hemirturuchqa ohxaydu. ayal ursa, bu hemirturu putun hemirturuchni bir halta ungha qoxup yu hemirni bolduralaydu. 34 hezriti eysa bu ixlarning hehmisini tehsiller bilen kopchilikke bayan qildi. u tehsil kelturhey turup hechqandaq telim berheytti. 35 buning bilen, bir peyghehber arqiliq aldinala eytilghan hunu sozler ehelge axuruldi: zimni tehsil sozlex bilen achimen, a dunya apiride bolghandin beri sir bolup kelgen ixlarni tilgha alimen. 36 xuningdin keyin, hezriti eysa kopchiliktin ayrilip oyge kirdi. xagirtliri yenigha kelip: risidiki tehsilni chuxendurup etizdiki yawa otlar to qoysingiz, dedi. 37 hezriti eysa hundaq dedi: lidur. 38 etiz dunya bolup, yahxi uruqlarni chachqan insano yahxi uruqlar erxning padixahliqining mirashorliridur. yawa otlar bolsa xeytangha tewe bolghanlardur. 39 yawa ot uruqlirini chachqan duxmen xeytandur. orma waqti zaman ahiri, ormichilar bolsa perixtilerdur. 40 yawa otlar qandaq yulunup otqa taxlanghan bolsa, zaman ahiridimu xundaq bolidu. 41 insanoghli perixtilirini ewetip, insanlarni gunahqa azdurghan we yamanliq qilghanlarning hemmisini oz padixahliqidin xallap, 42 ularni lawuldap turghan otqa taxlaydu. ular u yerde hesrette yighlap, chixlirini ghuchurlitidu. 43 heqqaniy ademler u chaghda atisi hudaning padixahliqida quyaxtek chaqnaydu. bu sozlerni quliqinglarda ching tutunglar! 44 erxning padixahliqi huddi etizda yoxurulghan bir hezinige ohxaydu. uni tepiwalghuchi hayajan ichide hezinini qaytidin yoxurup, xu etizni setiwelix uchun bar-yoqini setiwetidu. 45 erxning padixahliqi yene qimmet bahaliq unche-merwayitlarni izdigen sodigerge ohxaydu. 46 sodiger nahayiti qimmet bahaliq bir merwayitni tapqaniken, qaytip berip bar-yoqini setip, u merwayitni setiwalidu. 47 erxning padixahliqi yene dengizgha taxlinip her hil beliqlarni tutidighan torgha ohxaydu. 48 tor toxqanda, beliqchilar uni qirghaqqa tartip chiqiridu. andin olturup, yahxi beliqlarni ilghiwelip, sewetlerge qachilap, nacharlirini taxliwetidu. 49 qiyamet kunimu xundaq bolidu. perixtiler kelip yaman kixilerni heqqaniy kixilerdin ayriydu 50 we ularni lawuldap turghan otqa taxlaydu. ular u yerde hesrette yighlap, chixlirini ghuchurlitidu. 51 hezriti eysa ulardin: bu sozlerni chuxendinglarmu? dep soridi. chuxenduq, dep jawas berdi ular. 52 hezriti eysa mundaq dedi: erxning padixahliqi toghruluq telim alghan tewrat ustazi huddi hezinisidin koninila emes, belki yengi nersilernimu elip chiqqan hojayingha ohxaydu. 53 hezriti eysa bu temsillerni sozlep bolghandin keyin, u yerdin ayrilip, 54 oz yurtigha ketti we oz yurtidiki ibadethanida helqqe telim berixke baxlidi. uning telimini anglighan helq heyran bolup: bu ademning bunchiwala eqil-parasiti we mojize yaritix qudriti nedin kelgendu? 55 u peqet addiy bir yaghachchining oghlighu? uning anisining ismi meryem; yaqup, yusup, simun we yehudalar uning qerindaxliri emesmu? 56 singillirining hemmisi oz ichimizdighu? xundaq turuqluq, uningdiki bu qabiliyetler zadi nedin kelgendu? deyixetti. 57 xuning bilen, ular uni ret qildi. hezriti eysa ulargha mundaq dedi: peyghember oz yurti we oz oyide hormetke sazawer bolmaydu. 58 ularning etiqadsizliqi tupeylidin hezriti eysa u yerde kop mojize korsetmidi.
1 u kunlerde, hezriti eysa toghrisidiki hewerlerni anglighan hirod han 2 qol astidikilerge: bu adem chomuldurguchi yehya bolsa kerek, u choqum olumdin tiriliptu. uning pewquladde qudretlerge ige bolghanliqining sewebi ene xu, dedi. 3 hirodning bundaq deyixining sewebi, u ogey akisi filipning ayali hirodiyeni tartiwalghanda, u ayalning telipi bilen yehyani tutqun qilip, zindangha taxlighanidi. 4 chunki, yehya hirodqa: akangning ayalini tartiwelixing tewrat qanunigha hilaptur dep kelgenidi. 5 hirod xu sewebtin yehyani olturmekchi bolghan bolsimu, biraq helqtin qorqqanidi, chunki helq yehyani peyghember, dep qaraytti. 6 hirodning tughulghan kuni, ayali hirodiyening burunqi eridin bolghan qizi otturigha chiqip ussul oynap berdi. bu hirodqa xundaq yaqtiki, 7 qizgha neme tilise xuni berixke qesem qildi. 8 qiz anisining kuxkurtuxi bilen: derhal chomuldurguchi yehyaning kallisini elip, bir tehsige qoyup ekeling, dedi. 9 hirod han buninggha ongaysizlanghan bolsimu, mehmanlarning aldida qilghan qesimi tupeylidin, bu telepni orundaxni buyrudi. 10 adem ewetip, zindanda yehya peyghemberning kallisini aldurdi. 11 bir tehsige qoyulghan kalla qizning aldigha elip kelindi. qiz buni anisining aldigha apardi. 12 yehyaning xagirtliri berip, jesetni depne qildi. andin, hezriti eysagha ehwalni hewer qildi. 13 hezriti eysa bu hewerni anglap, hilwet bir jaygha ozi yalghuz ketix uchun kemige olturup, u yerdin ayrildi. buningdin hewer tapqan helq etraptiki yezilardin kelixip, uning keynidin piyade mangdi. 14 hezriti eysa kemidin chuxkinide, nurghun ademlerni kordi we ulargha ich aghritip, ularning kesellirini saqaytti. 15 kechqurun, xagirtliri hezriti eysaning yenigha kelip: bu hilwet bir jay iken, waqitmu bir yerge berip qaldi. halayiqni tarqitiwetken bolsingiz, ular kentlerge berip ozlirige tamaq setiwalsun, dedi. 16 ularning tarqap ketixining hajiti yoq, ulargha ozunglar tamaq beringlar, dedi hezriti eysa. 17 xagirtlar: bizde bex nan bilen ikki dane beliqtin baxqa hech nerse yoq, deyixti. 18 ularni manga elip kelinglar, dedi hezriti eysa. 19 u halayiqni chimliqning ustide olturuxqa buyrughandin keyin, bex nan bilen ikki beliqni qoligha elip, asmangha qarap hudagha xukur eytti. andin, nanlarni oxtup xagirtlirigha berdi. ular kopchilikke tarqatti. 20 hemmeylen yep toydi. xagirtlar exip qalghan parchilarni liq on ikki sewetke yighiwaldi. 21 tamaq yegenlerning sani ayallar we balilarni hesabqa almighanda, bex mingche kixi idi. 22 buning keynidinla, hezriti eysa xagirtlirining kemige olturup, kolning qarxi qirghiqigha ozidin awwal otuxini buyrudi. bu arida ozi halayiqni tarqitiwetti. 23 ularni tarqitiwetkendin keyin, hezriti eysa dua-tilawet qilix uchun ozi tenha taghqa chiqti, kechtimu u yerde yalghuz qaldi. 24 bu chaghda, keme qirghaqtin heli uzaqta dolqunlar ichide chayqilip teste ilgirilewatatti, chunki qarxi tereptin xamal chiqiwatatti. 25 tang etixqa az qalghanda, hezriti eysa kolning ustide mengip, xagirtliri terepke keldi. 26 xagirtlar uning kolning ustide mengip keliwatqanliqini korup, wehimige chuxti. u bir alwasti! deyixip, qorqup chuqan selixip ketti. 27 lekin, hezriti eysa derhal ulargha: hatirjem bolunglar, bu men, qorqmanglar! dedi. 28 petrus buninggha jawaben: i rebbim, eger bu siz bolsingiz, su ustide mengip yeningizgha beriximgha emr qiling, dedi. 29 kel, dedi hezriti eysa. petrus kemidin chuxup, su ustide hezriti eysagha qarap mangdi. 30 lekin, qattiq chiqiwatqan boranni korup qorqti we sugha chokuxke baxlighanda: rebbim, meni qutquzuwalghaysiz! dep warqiridi. 31 hezriti eysa derhal qolini uzitip, uni tutuwaldi we uninggha: ey ixenchi ajiz, nemixqa guman qilding? dedi. 32 ular kemige chiqqanda, xamal tohtidi. 33 xagirtliri hezriti eysagha sejde qilip: siz heqiqeten hudaning oghli ikensiz, deyixti. 34 ular kolning qarxi teripige otup, ginesar degen yerde quruqluqqa chiqti. 35 u yerning helqi hezriti eysani tonup, etraptiki jaylargha hewer ewetti. kixiler bimarlarning hemmisini uning aldigha elip kelip, 36 hezriti eysadin bimarlarning hechbolmighanda uning tonining pexige bolsimu qolini tegkuzuwelixigha ruhset qilixini sorap yalwuratti. uninggha qolini tegkuzgenlerning hemmisi saqaydi. insanni neme napak qilidu?
1 bu chaghda, payteht yerusalemdin bezi perisiyler we tewrat ustazliri hezriti eysaning aldigha kelip: 2 xagirtliring nemixqa ejdadlirimizning enenilirige hilapliq qilidu? ular tamaqtin ilgiri qollirini yumaydikenghu, dedi. 3 hezriti eysa ulargha mundaq jawas berdi: silerchu! siler nemixqa enenimizge riaye qilimiz dep, hudaning emrlirige hilapliq qilisiler? 4 huda: ata-anangni hormet qil we atisi yaki anisini haqaretligenlerge olum jazasi berilsun dep emr qilghan. 5 lekin, siler: ata-anisigha: mendin alidighan putun maddiy yardiminglarni hudagha atiwettim degen kixining 6 ata-anisigha wapadarliq qilix mejburiyiti qalmaydu deysiler. buning bilen, enenenglarni dep, hudaning emrini yoqqa chiqirisiler. 7 ey sahtipezler! huda yexaya peyghember arqiliq aldin eytqan munu sozler silerge nemidegen mas kelidu-he: 8 bu helq meni aghzidila hormetleydu, lekin qelbi mendin yiraq. 9 manga qilghan ibaditi bihudidur. chunki, ogetkenliri hudaning emrliri emes, belki ozliri chiqiriwalghan petiwalardur. 10 hezriti eysa halayiqni yenigha chaqirip, ulargha: qulaq selinglar hem xuni chuxininglarki, 11 insanni napak qilidighini aghzidin kiridighini emes, belki aghzidin chiqidighinidur, dedi. 12 keyin, xagirtliri uning aldigha kelip: sizning sozliringiz perisiylerning chixigha tegkenlikini bildingizmu, dedi. 13 hezriti eysa mundaq jawas qayturdi: erxtiki atam tikmigen herqandaq osumluk yiltizidin qomurup taxlinidu. 14 ulargha pisent qilmanglar; ular qarighulargha yol baxlaydighan qarighulardur. eger qarighu qarighuni yeteklise, her ikkisi origha chuxup ketidu. 15 petrus: baya eytqan napakliq toghrisidiki temsilni chuxendurup bergeysiz, dedi. 16 silermu tehiche chuxenmeywatamsiler? dedi hezriti eysa, 17 eghizgha kirgen nersilerning axqazan arqiliq teret bolup chiqip ketidighanliqini chuxenmemsiler? 18 lekin, eghizdin chiqidighini qelbtin chiqidu. insanni napak qilidighinimu xu. 19 chunki, yaman niyet, qatilliq, zinahorluq, jinsiy ehlaqsizliq, oghriliq, yalghan guwahliq we tohmethorluq qatarliq gunahlarning hemmisi qelbtin chiqidu. 20 insanni mana xular napak qilidu. yuyulmighan qollar bilen taam yeyix bolsa insanni napak qilmaydu. 21 hezriti eysa u yerdin ayrilip, tir we sidon xeherlirining etrapidiki rayonlargha bardi. 22 u yerde olturaqlaxqan qananlardin bolghan bir ayal hezriti eysaning aldigha kelip: i teqsir! padixah dawutning ewladi, halimgha yetkeysiz! qizimgha jin chaplixiwalghanidi, hali bek haras, dep zarlidi. 23 lekin, hezriti eysa u ayalgha bir eghizmu jawas bermidi. xagirtliri uning aldigha kelip: bu ayalni yolgha salghaysiz! keynimizge egixiwelip yol boyi warqirap yuridu, dep telep qildi. 24 hezriti eysa heliqi ayalgha qarap mundaq dedi: men peqet hudaning yoqalghan qoyliri israillargha ewetildim. 25 heliqi ayal uning aldigha kelip: i teqsir, manga xapaet qilghaysiz! dep, ayighigha yiqildi. 26 hezriti eysa uninggha: balilarning nenini itlargha taxlap berix toghra emes, dedi. 27 heliqi ayal buninggha jawaben: xundaq, teqsir, biraq itlarmu hojayinining dastihinidin chuxken nan uwaqlirini yeydighu, dedi. 28 xuning bilen, hezriti eysa uninggha: ey ayal, ixenching kamil iken! tiliginingdek bolsun, dedi. u ayalning qizi xuan saqiyip ketti. 29 hezriti eysa u yerdin ayrilip, jeliliye kolining boyidin otup, taghqa chiqip olturdi. 30 uning aldigha nurghun halayiq yighildi. ular yene tokur, qarighu, cholaq, gacha we baxqa her hil kesellernimu elip kelip, hezriti eysaning aldigha qoyuxti. hezriti eysa ularni saqaytti. 31 helq gachilarning tili chiqqanliqini, cholaqlarning eslige kelgenlikini, tokurlarning mangghanliqini, qarighularning kozi echilghanliqini korup, heyran boldi we israillar etiqad qilip kelgen hudagha medhiye oqudi. 32 hezriti eysa xagirtlirini yenigha chaqirip: bu halayiqqa ichim aghriydu. ular u kundin beri yenimdin ketmidi, yeydighan bir nersisimu qalmidi. ularni oylirige a qorsaq qayturuxni halimaymen, yolda yiqilip qelixi mumkin, dedi. 33 xagirtlar uninggha: bundaq hilwet bir yerde bunchiwala halayiqni toydurghudek nanni nedin tapimiz? deyixti. 34 qanche neninglar bar? dep soridi hezriti eysa. yette nan bilen birnechche tal kichik beliqimiz bar, deyixti ular. 35 buning bilen, hezriti eysa halayiqni yerde olturuxqa buyrudi. 36 andin, yette nan bilen beliqlarni qoligha aldi we hudagha xukur eytip, ularni oxtup xagirtlirigha berdi. ular kopchilikke tarqatti. 37 hemmeylen yep toyghandin keyin, xagirtlar exip qalghan parchilarni yette sewetke yighiwaldi. 38 tamaq yegenlerning sani ayallar we balilarni hesabqa almighanda tot ming kixi idi. 39 hezriti eysa halayiqni yolgha salghandin keyin, kemige chuxup, magadan yezisining sirtigha bardi.
1 perisiyler bilen saduqiy diniy eqimidikiler hezriti eysaning yenigha kelip, uning huda teripidin ewetilgenlikini sinap beqix meqsitide, uningdin bir karamet korsitixni telep qilixti. 2 hezriti eysa ulargha mundaq dedi: kechqurun siler: upuqta qizil xepeq korgininglarda, ete hawa ochuq bolidu deysiler. 3 etigende: bugun asmanning renggi kokux qizil we bulutluq, hawa buzulidu deysiler. asman renggini chuxendureleysileryu, bu zamanda yuz beriwatqan alametlerni chuxendurelmeysiler! 4 osal we wapasiz kixiler karamet korset, depla turidu. biraq, silerge yunus peyghemberning karamitidin baxqa korsitilidighan ikkinchi karamet yoq. andin, hezriti eysa ularni taxlap ketti. 5 xagirtlar kolning u qetigha otkinide, nan eliwelixni untughanidi. 6 hezriti eysa ulargha: hoxyar bolunglar, perisiyler bilen saduqiylarning echitqusidin ehtiyat qilinglar, dedi. 7 xagirtlar bir-birige: nan ekelmigenlikimiz uchun xundaq dewatsa kerek, deyixti. 8 ularning neme deyixiwatqanliqini bilgen hezriti eysa mundaq dedi: ey ixenchi ajizlar! neme uchun nan ekelmigenlikinglar toghrisida sozlixisiler? 9 tehiche chuxenmidinglarmu? bex nan bilen bex ming kixini toydurghanliqim, yene qanche sewet yemeklik yighiwalghanliqinglar esinglarda yoqmu? 10 yette nan bilen tot ming kixini toydurghanliqim, yene qanche sewet yemeklik yighiwalghanliqinglarmu esinglarda yoqmu? 11 siler nemixqa mening eytqinimning nan toghruluq emeslikini chuxenmeysiler? men yene silerge: perisiyler bilen saduqiylarning echitqusidin ehtiyat qilinglar deymen. 12 xagirtlar xundila hezriti eysaning ozlirige nandiki echitqudin emes, belki perisiyler bilen saduqiylarning echitqusidin, yeni sahta telimidin ehtiyat qilixni eytqanliqini chuxinip yetti. 13 hezriti eysa filip qeyseriyisi rayonigha kelginide, xagirtliridin: kixiler insanoghlini kim dep bilidiken? dep soridi. 14 xagirtliri: beziler sizni chomuldurguchi yehya, beziler ilyas peyghember we yene beziler yeremiya yaki baxqa qedimki peyghemberlerdin biri dep bilidiken, dep jawas berdi. 15 hezriti eysa ulardin: silerchu? siler meni kim dep bilisiler? dep soridi. 16 petrus depmu atalghan simun: siz menggu hayat hudaning oghli qutquzghuchi mesih ikensiz, dep jawas berdi. 17 hezriti eysa uninggha: nemidegen behtliksen, yunus oghli simun! buni sanga axkarilighuchi insan emes, belki erxtiki atam hudadur. 18 sanga xuni eytayki, sen bolsang petrus menisi tax. men jamaetchilikimni bu tax ustige qurimen. uning ustidin olumning kuchimu ghalib kelelmeydu. 19 erxning padixahliqining achquchlirini sanga berimen. sening yer yuzide yol qoyghanliring erxtimu yol qoyulup bolghan bolidu. sening yer yuzide yol qoymighanliring erxtimu yol qoyulmighan bolidu, dedi. 20 bu sozlerdin keyin, hezriti eysa xagirtlirigha ozining qutquzghuchi mesih ikenlikini hechkimge tinmasliqni tapilidi. 21 xuningdin keyin, hezriti eysa ozining yerusalemgha ketixi, aqsaqallar, aliy rohaniylar we tewrat ustazliri teripidin kop azas- oqubet tartixi, olturuluxi we uchinchi kuni tirilduruluxi kereklikini xagirtlirigha uqturuxqa baxlidi. 22 bu gepni anglighan petrus hezriti eysani bir chetke tartip, uni eyiblep: ya rebbim, nemixqa bundaq hiyalda bolisiz? bexingizgha bundaq ixlar esla kelmeydu! dedi. 23 lekin, hezriti eysa petrusqa qarap: yoqal kozumdin, xeytandek sozlewatisen! sen manga putlikaxang, sening oylighanliring hudaning emes, insanning hiyalidur, dedi. 24 keyin, hezriti eysa xagirtlirigha mundaq dedi: kimdekim manga egixixni halisa, oz hahixidin waz kechip, ozining krestini koturup manga egexsun! 25 chunki, ozi uchunla yaxaydighanlar eksiche hayatidin mehrum bolidu. biraq, oz hahixidin waz kechip, mening uchun yaxaydighanlar hayatliqqa erixidu. 26 bir adem putun dunyagha ige bolup hayatidin mehrum qalsa, buning neme paydisi bolsun?! nemini tolepmu hayatliqqa erixkili bolsun?! 27 insanoghli bolghan men atamning xan-xeripi ichide perixtiliri bilen kelip, hemme ademning oz emeliyitige tuxluq jawas qayturimen. 28 bilip qoyunglarki, bu yerde turghanlarning beziliri insanoghlining oz padixahliqi ichide kelgenlikini kormiguche olmeydu.
1 alte kundin keyin, hezriti eysa peqet petrus, yaqup we yaqupning inisi yuhannanila elip, egiz bir taghqa chiqti. 2 u yerde hezriti eysaning qiyapiti ularning koz aldidila ozgirip, yuzi quyaxtek parlidi, kiyimliri nurdek apaq bolup chaqnidi. 3 tosattin, xagirtlargha musa peyghember we ilyas peyghemberning hezriti eysa bilen sozlixiwatqanliqi korundi. 4 petrus hezriti eysagha: i rebbim, bu yerde bolghinimiz nemidegen yahxi! halisingiz, biri sizge, biri musa peyghemberge, yene biri ilyas peyghemberge dep, bu yerge u kepe yasay, dedi. 5 petrusning gepi tugimeyla, parlaq bir bulut ularni qapliwaldi. buluttin hudaning: bu mening soyumluk oghlum. men uningdin hursenmen. uning sozige qulaq selinglar! degen awazi anglandi. 6 xagirtlar buni anglap, intayin qorquxqan halda yerge dum yetiwaldi. 7 biraq, hezriti eysa kelip, ulargha qolini tegkuzup: qopunglar, qorqmanglar, dedi. 8 ular bexini koturup qariwidi, hezriti eysadin baxqa hechkim korunmidi. 9 taghdin chuxuwetip, hezriti eysa ulargha: insanoghli olumdin tirildurulmiguche, korgenliringlarni hechkimge tinmanglar, dep tapilidi. 10 andin xagirtliri uningdin: tewrat ustazliri neme uchun: ilyas peyghember qutquzghuchi mesih kelixtin awwal qaytip kelixi kerek deyixidu? dep soraxti. 11 hezriti eysa jawaben: elwette, ilyas peyghember choqum qutquzghuchi mesihtin awwal kelip, hemmini qelipigha kelturidu. 12 bilip qoyunglarki, ilyas peyghember alliqachan keldi, lekin kixiler uni tonumighanliqtin, uninggha qilmighan eskiliki qalmidi. huddi xuningdek, ular insanoghlighimu azas salidu, dedi. 13 xu chaghda, xagirtlar hezriti eysaning ilyas peyghemberni tilgha elix arqiliq chomuldurguchi yehyani korsitiwatqanliqini chuxendi. 14 ular kopchilikning yenigha barghinida, bir kixi hezriti eysaning aldigha kelip, tizlinip: 15 teqsir, oghlumning haligha yetkeysiz! balining tutqaqliq kesili bolghachqa, hali bek haras, daim otning yaki suning ichige chuxuwalidu. 16 uni xagirtliringizgha elip kelgenidim, saqaytalmidi, dedi. 17 ey etiqadsiz we chirik ewlad! men silerning manga ixenmigenlikinglargha yene qachanghiche berdaxliq berey? dedi hezriti eysa, balini aldimgha elip kelinglar. 18 hezriti eysa jingha buyruq qildi. xuning bilen, jin balidin chiqip ketti, balimu xuan saqaydi. 19 keyin, hezriti eysa yalghuz qalghanda, xagirtlar uning yenigha kelip: biz neme uchun jinni heydiyelmiduq? dep soraxti. 20 etiqadinglar ajiz bolghanliqi uchun. bilip qoyunglarki, silerde qicha uruqidek chongluqta bolsimu etiqad bolsidi, awu taghqa: bu yerdin u yerge ko desenglar, kochken bolatti. etiqadinglar bolsa, qolunglardin hech ix qechip qutulalmaydu. 21 biraq, bundaq jinlarni dua qilix we roza tutux bilenla heydigili bolidu, dedi hezriti eysa ulargha. 22-23 ular jeliliye olkiside jem bolghanda, hezriti eysa ulargha: insanoghli baxqilarning qoligha tapxurulup olturulidu, lekin uchinchi kuni tirilidu, dedi. bu soz xagirtlarni ghem-qayghugha saldi. 24 hezriti eysa xagirtliri bilen kepernahum xehirige kelginide, ibadethana bejini yighquchilar petrusning yenigha kelip: ustazinglar ibadethana bejini tolimemdu? dep soridi. 25 toleydu, dedi petrus. petrus oyge kelgende, u tehi bir neme demestila hezriti eysa uningdin: simun, seningche dunyadiki padixahlar kimlerdin baj alidu? oz perzentliridinmu yaki baxqilardinmu? dep soridi. 26 petrus: baxqilardin, deyixi bilen, hezriti eysa: undaqta, perzentler bajdin haliy bolidu. 27 biraq, baj yighquchilarning chixigha tegmeyli, kolge berip qarmaqni taxla. tutqan birinchi beliqning aghzini achsang, bir tengge pul chiqidu. uni elip ikkimizning beji uchun ulargha ber, dedi.
1 bu chaghda, hezriti eysaning xagirtliri uning yenigha kelip: erxning padixahliqida kim eng ulu? dep soridi. 2 hezriti eysa yenigha kichik bir balini chaqirip, uni otturida turghuzup, mundaq dedi: 3 bilip qoyunglarki, yaman yolunglardin yenip, kichik balilardek sebiy bolmisanglar, erxning padixahliqigha hergiz kirelmeysiler. 4 kim ozini kichik balilardek towen tutsa, u erxning padixahliqida eng ulu bolidu. 5 kim meni dep, bundaq kichik balilarni qobul qilsa, u meni qobul qilghan bolidu. 6 lekin, kimdekim manga etiqad qilghan bundaq kichiklerdin birini gunahqa azdursa, xu adem uchun eytqanda boynigha yoghan tugmen texi esilghan halda dengizning eng chongqur yerige chokturulgini ewzel. 7 insanni gunahqa azduridighan tuzaqlar tupeylidin, bu dunyaning ademlirining haligha way! bundaq tuzaqlardin qechip qutulghili bolmaydu, lekin xu tuzaqlarni qurghuchining haligha way! 8 eger qolung yaki putung seni gunahqa azdursa, uni kesip taxla. ikki qolung yaki ikki putung bar halda menggu ochmes dozah otigha taxlanghiningdin kore, cholaq yaki tokur halda mengguluk hayatqa erixkining ewzel. 9 eger kozung seni gunahqa azdursa, uni oyup taxla. ikki kozung bar halda menggu ochmes dozah otigha taxlanghiningdin kore, birla kozung bilen bolsimu mengguluk hayatqa erixkining ewzel. 10 bu sebiylerning herqandaq birigimu sel qaraxtin saqlininglar. xuni eytayki, ularning erxtiki perixtiliri erxtiki atam hudaning jamalini her daim korup turidu. 11 insanoghli azghan ademlerni qutquzghili keldi. 12 oylap beqinglarchu? bir ademning yuz tuyaq qoyi bolup, uningdin biri adixip qalsa, u toqsan toqquz qoyni taghqa taxlap, heliqi adaxqan qoyini izdimemdu? 13 bilip qoyunglarki, eger uni tepiwalsa, u qoy uchun bolghan huxalliqi adaxmighan toqsan toqquzi uchun bolghan huxalliqidin chong bolidu. 14 xuninggha ohxax, erxtiki atanglarmu bu sebiylerning hechqaysisining ezip qelixini halimaydu. 15 eger qerindixing gunah otkuzup qoysa, uning yenigha berip sewenlikini korsitip ber. herqandaq ix ikkinglarning arisidila qalsun. qerindixing sozungni anglisa, uning bilen yarixiwalghan bolisen. 16 lekin anglimisa, sening eytqanliringning guwahchisi bolux uchun yene bir-ikki kixini elip, uning yenigha barghin. hemme ixta ikki-u adem guwahchi bolsun. 17 eger qerindixing ularning sozige qulaq salmisa, ehwalni etiqadchilar jamaetchilikige uqturup qoy. eger ularningkigimu qulaq salmisa, uni butperes yaki insapsiz bajgir qatarida kor. 18 bilip qoyunglarki, silerning yer yuzide yol qoyghanliringlar erxtimu yol qoyulup bolghan bolidu. silerning yer yuzide yol qoymighanliringlar erxtimu yol qoyulmighan bolidu. 19 xuni yene bilip qoyunglarki, yer yuzide aranglardin ikki kixi bir niyet, bir meqsette bir nersini tilep dua qilsa, erxtiki atam ularning tilikini ijabet qilidu. 20 chunki, ikki yaki u kixi mening namim bilen qeyerde jem bolsa, menmu xu yerde ularning arisida bolimen. 21 bu chaghda, petrus hezriti eysaning aldigha kelip: i rebbim, qerindiximning mening aldimda otkuzgen qanche qetimliq gunahini kechuruxum kerek? yette qetimmu? dedi. 22 hezriti eysa uninggha: bilip qoyghinki, yette qetim emes, yetmix yette qetim. 23 demek, erxning padixahliqi chakarliri bilen hesas-kitas qilmaqchi bolghan bir padixahqa ohxaydu. 24 padixah hesas-kitabni baxlighinida, uninggha milyonlighan kumux tengge qerzdar bolghan bir chakar kelturuluptu. 25 chakarning tolex iqtidari bolmighanliqtin, padixah uninggha ozini, hotun bala-chaqisi we bar-yoqini setip, qerzini tolexni buyruptu. 26 chakar yerge tizlinip turup, hojayini padixahqa: manga kengchilik qilghayla, putun qerzimni choqum toleymen dep yalwuruptu. 27 hojayinining chakargha ichi aghrip, qerzini kechurum qilip uni qoyup beriptu. 28 lekin, chakar u yerdin chiqip, ozige birnechche tengge qerzdar bolghan yene bir chakarni uchritiptu. uni tutuwelip, boynini siqip turup: qerzingni tole deptu. 29 bu chakarmu yerge tizlinip turup: manga kengchilik qil, qerzimni choqum toleymen dep yalwuruptu. 30 lekin, baxtiki chakar buni ret qiptu we uni zindangha taxlitip: putun qerzni tolimiguche, zindanda yatisen deptu. 31 bu ehwalni uqup ichi intayin aghrighan baxqa chakarlar hojayinining aldigha berip, ehwalni baxtin-ahir hewer qiptu. 32 buning bilen, hojayin chakarni chaqirtip: ey yaman chakar, manga yalwurghanliqing uchun xunche kop qerzingni kechurdum. 33 men sanga ich aghritqinimdek, senmu chakar buradiringge ich aghritixing kerek idighu? deptu. 34 buning bilen, ghezeplengen hojayin uni putun qerzini toliguche zindanda yatquzux uchun, wehxiy gundipaylargha tapxurup beriptu. 35 xuninggha ohxax, eger hemminglar qerindaxliringlarni dilinglardin kechurmisenglar, erxtiki atammu silerni kechurmeydu.
1 hezriti eysa bu sozlerni eytip bolghandin keyin, jeliliye olkisidin ayrilip, yehudiye olkisini besip otup, iordan deryasining u qetidiki rayonlargha bardi. 2 zor bir top adem uninggha egixip kelgenidi. hezriti eysa ularning arisidiki kesellerni xu yerdila saqaytti. 3 hezriti eysaning yenigha kelgen bezi perisiyler uninggha tuzaq qurux meqsitide uningdin: bir ademning herqandaq bir sewes bilen ayalini talaq qilixi tewrat qanunigha uyghunmu? dep soridi. 4 hezriti eysa mundaq jawas qayturdi: tewratni oqumidinglarmu? yaratquchi burunla insanlarning bir gewde boluxi uchun, ularni er we ayal qilip yaratti we 5 bir ademning ata-anisidin ayrilip, ayali bilen birlixip bir ten boluxi ene xu sewebtindur dedi. 6 xundaq iken, er-ayal emdi ikki ten emes, bir tendur. xuning uchun, huda qoxqanni insan ayrimisun. 7 perisiyler hezriti eysadin: undaqta, musa peyghember neme uchun tewrat qanunida erlerning oz ayallirigha bir parche talaq hetini beripla ularni talaq qilsa bolidighanliqini eytti? dep soraxti. 8 hezriti eysa ulargha: tersaliqinglardin musa peyghember ayalliringlarni talaq qilsa ruhset qilghan. biraq, alem apiride bolghanda bundaq emes idi. 9 bilip qoyunglarki, ayalini jinsiy ehlaqsizliqtin baxqa birer sewes bilen talaq qilip, baxqa birini emrige alghan kixi zina qilghan bolidu. 10 xagirtlar hezriti eysagha: eger er bilen ayal otturisidiki munasiwet xundaq bolsa, undaqta oylenmeslik yahxi iken, dedi. 11 hezriti eysa ulargha: bu degenlikni hemmila adem emes, peqet huda nesip qilghanlarla qobul qilalaydu. 12 oylenmeydighan kixiler hilmuhildur. beziler tughma jinsiy iqtidari ajizlar, beziler baxqilar teripidin ahta qilinghanlar, yene beziler erxning padixahliqi uchun oylinixtin waz kechkenlerdur. bu degenlikni qobul qilalaydighanlar qobul qilsun! dedi. 13 qolini tegkuzup beht tilisun dep, kixiler kichik balilirini hezriti eysaning aldigha elip keldi. biraq, xagirtlar ularni eyiblidi. 14 hezriti eysa: balilar aldimgha kelsun, ularni tosmanglar. chunki, erxning padixahliqigha kiridighanlar del muxulargha ohxaxlardur, dedi. 15 hezriti eysa qollirini ulargha tegkuzup beht tiligendin keyin, u yerdin ayrildi. 16 bir kuni, bir yigit hezriti eysaning aldigha kelip: ustaz, men qandaq yahxi ixlarni qilsam, mengguluk hayatqa eriximen? dep soridi. 17 hezriti eysa uninggha: yahxiliq toghrisida nemixqa mendin soraysiz? yahxi bolghuchidin peqet birila bar. mengguluk hayatqa erixmekchi bolsingiz, uning emrlirini ada qiling, dedi. 18 qaysi emrlerni deysiz? dep soridi heliqi yigit. hezriti eysa mundaq dedi: qatilliq qilma, zina qilma, oghriliq qilma, yalghan guwahliq berme, 19 ata-ananggha hormet qil we qoxnangni ozungni soygendek soy. 20 bularning hemmisige emel qilip keliwatimen. bulardin baxqa yene nemilerni qilixim kerek? dep soridi yigit. 21 hezriti eysa uninggha: eger kem-kutisiz boluxni halisingiz, berip barliq mal- mulkingizni setip, pulini kembeghellerge bering. xundaq qilsingiz, erxte heziningiz bolidu. andin kelip manga egixing, dedi. 22 bu sozni anglighan yigit qayghu ichide u yerdin ketip qaldi. chunki, uning mal-dunyasi nahayiti kop idi. 23 hezriti eysa xagirtlirigha: bilip qoyunglarki, baylarning erxning padixahliqigha kirixi tes. 24 yene xuni eytayki, ularning hudaning padixahliqigha kirixi togining yingne toxukidin otuxidinmu tes! dedi. 25 buni anglighan xagirtlar bekmu heyran boluxup: undaqta, kim qutquzuxqa erixeleydu? dep soraxti. 26 hezriti eysa ulargha qarap: bu, insanlarning qolidin kelmeydu, lekin huda hemmige qadirdur, dedi. 27 buning bilen, petrus uningdin: mana biz hemmini taxlap sizge egextuq! biz buningdin nemige eriximiz? dep soridi. 28 hezriti eysa ulargha mundaq dedi: bilip qoyunglarki, yengi dunya yetip kelip, insanoghli xanliq tehtide olturghinida, siler manga egexkenler on ikki tehtte olturup, israillarning on ikki qebilisige hokumranliq qilisiler. 29 meni dep oyliri, qerindaxliri, ata-anisi, bala-chaqiliri yaki yer-zeminliridin waz kechkenlerning hemmisi yoqatqanliridin yuz hesse artuqraqqa erixip, mengguluk hayattin behrimen bolidu. 30 lekin xu chaghda, nurghun aldinqi qatardikiler ahirqilar bolidu, nurghun ahirqilar aldinqi qatargha chiqidu.
1 hezriti eysa sozini dawamlaxturup, mundaq dedi: chunki, erxning padixahliqi bir yer igisige ohxaydu. yer igisi uzumzarliqida ixlexke adem yallax uchun qaq seherde sirtqa chiqiptu. 2 u ixlemchilerning kunlukige bir kumux tenggidin berixke kelixip, ularni uzumzarliqigha ewetiptu. 3 saet toqquz etrapida u yene sirtqa chiqip, bazarda bikar yurgen baxqa kixilerni koruptu. 4 ulargha: silermu uzumzarliqimgha berip ixlenglar, heqqinglarni muwapiq berimen deptu. 5 ular uzumzarliqqa beriptu. chux waqtida we chuxtin keyin saet uchlerde u qayta chiqip, yene xundaq ixlemchilerdin birnechchini yallaptu. 6 saet bexlerde chiqqinida, u yerde turghan yene baxqilarni korup, ulardin: neme uchun bu yerde kun boyi bikar yurisiler? dep soraptu. 7 bizni hechkim yallimidi dep jawas qayturuptu ular. undaqta, silermu uzumzarliqimgha berip ixlenglar deptu yer igisi ulargha. 8 kechqurunluqi, yer igisi ghojidargha: ixlemchilerni chaqirip, eng ahirida kelgenlerdin baxlap eng awwal kelgenlergiche hemmisining ix heqqini ber deptu. 9 chuxtin keyin saet bexte ixqa chuxkenler kelip, ghojidardin bir kumux tenggidin elixiptu. 10 eng awwal ixqa chuxkenler tehimu kop ix heqqi alimizghu, dep oylixiptu. biraq, ulargha nowet kelgende, ghojidar ularghimu bir kumux tenggidin beriptu. 11 ular ix heqqini alghandin keyin, yer igisidin renjip: 12 keyin kelgenler peqet bir saetla ixlidi, biraq siz ulargha kun boyi qattiq issiqta azas chekken bizge ohxax heq berdingiz! deyixiptu. 13 yer igisi ularning birige mundaq jawas qayturuptu: burader, sanga naheqliq qilghinim yoq! sen bilen bir kumux tenggige kelixmigenmiduq? 14 heqqingni elip qaytip ketkin, keyin kelgenlergimu sanga ohxax bersem neme boptu? 15 oz pulumni ozum bilgenche ixlitix hoququm yoqmu? sehiyliqimni korelmeywatamsen- ya? 16 demek, ahirqi bolghanlar kelguside aldinqilar bolidu, aldinqi bolghanlar kelguside ahirqilar bolidu. 17 hezriti eysa yerusalemgha ketiwetip, yolda on ikki xagirtini bir chetke tartip, ulargha mundaq dedi: 18 mana biz hazir yerusalemgha ketiwatimiz. insanoghli aliy rohaniylar we tewrat ustazlirigha tapxurulidu. ular uni olum jazasigha mehkum qilip, 19 rimliqlargha tapxurup beridu. rimliqlar uni meshire qilip, qamchilap, krestke mihlaydu. lekin, u uchinchi kuni qayta tirilidu. 20 xu chaghda, zebediyning ayali on ikki xagirt ichidiki ikki oghlini elip, hezriti eysaning aldigha keldi we uninggha tezim qilip turup, bir telipi barliqini eytti. 21 neme telipingiz bar? dep soridi hezriti eysa. ayal uninggha: qobul qilghaysiz, sizning padixahliqingizda bu ikki oghlumdin biri ong yeningizda, biri sol yeningizda oltursun, dedi. 22 siler neme telep qilghanliqinglarni bilmeywatisiler, dedi hezriti eysa, men ichidighan azas qedihini ichelemsiler? icheleymiz, deyixti ular. 23 hezriti eysa ulargha: siler heqiqetenmu mening azas qedihimge ortaq bolisiler. biraq, ong yaki sol yenimda olturuxunglargha ruhset qilix mening ihtiyarimda emes. atam u orunlarni kimlerge teyyarlighan bolsa, xular olturidu. 24 buningdin hewer tapqan baxqa on xagirt bu ikki qerindixidin hapa boldi. 25 lekin, hezriti eysa ularni yenigha chaqirip, mundaq dedi: silerge melum, bu dunyadiki hokumranlar qol astidiki helq ustidin rehimsizlik bilen hakimiyet yurguzidu. emirliri ularni qattiq qolluq bilen idare qilidu. 26 biraq, silerning aranglarda bundaq ix bolmisun. silerdin kim mertiwilik boluxni halisa, u qalghanlargha hizmet qilsun. 27 kim aldinqisi boluxni halisa, u qalghanlarning quli bolsun. 28 insanoghlimu baxqilarni ozige hizmet qildurghili emes, baxqilargha hizmet qilghili we jenini pida qilix bedilige nurghun ademlerni gunahtin azad qilghili keldi. 29 ular eriha xehiridin ayrilghanda, top-top kixiler hezriti eysagha egixip mangdi. 30 yol boyida olturghan ikki qarighu hezriti eysaning u yerdin otup ketiwatqinini anglap: i teqsir, padixah dawutning ewladi, rehim qilghaysiz, dep towlidi. 31 kopchilik ularni eyiblep, unini chiqarmasliqini eytti. lekin, ular: ya rebbim, i padixah dawutning ewladi, bizge rehim qilghaysiz! dep tehimu unluk towlidi. 32 hezriti eysa qedimini tohtitip, ularni chaqirip: mendin neme telep qilisiler? dep soridi. 33 ya rebbim, kozlirimizni achqaysiz! deyixti ular. 34 ulargha ich aghritqan hezriti eysa ularning kozlirige qolini tegkuzgenidi, kozliri xuan echilip ketti. ular hezriti eysagha egixip mangdi.
1 hezriti eysa xagirtliri bilen yerusalemgha yeqinlixip, zeytun teghining etikidiki beytpaji yezisigha kelginide, 2 hezriti eysa ikki xagirtini mundaq dep aldin ewetti: siler aldimizdiki yezigha beringlar. u yerde baghlaqliq bir exek we uning yenidiki bir teheyni korisiler. ularni yexip aldimgha yetilep kelinglar. 3 birsi silerge bir neme dese, rebbimizning bulargha hajiti chuxti denglar. umu derhal telipinglargha qoxulidu. 4 bu weqe peyghember arqiliq eytilghan munu sozlerni emelge axurdi: 5 yerusalem helqige eytinglar: mana, padixahinglar keliwatidu, u kichik peilliq bilen bir exekke, teheyge minip, silerning yeninglargha keliwatidu. 6 heliqi ikki xagirt berip hezriti eysaning deginidek qildi. 7 exek bilen teheyni yetilep kelip, ustilirige chapanlirini saldi we hezriti eysani ustige mindurdi. 8 nurghun kixiler chapanlirini yolgha payandaz qilip saldi. beziliri dereh xahlirini kesip yolgha yaydi. 9 aldida mangghan we keynidin egexken halayiq: padixah dawutning ewladi uchun hudagha xukur! perwerdigarimizning namida kelguchige mubarek bolsun! erxieladiki hudagha xukurler oqulsun! dep warqirixatti. 10 hezriti eysa yerusalemgha kirgende, putun xeher lerzige keldi. kixiler: bu kimdu? deyixetti. 11 halayiq: bu jeliliye olkisining nasire xehiridin bolghan eysa peyghember, dep jawas berixetti. 12 hezriti eysa merkiziy ibadethana hoylilirigha kirip, u yerde elim-setim qiliwatqanlarning hemmisini heydep chiqardi. pul tegixidighanlarning xirelirini we kepter satquchilarning orunduqlirini oruwetip, 13 ulargha: muqeddes yazmilarda hudaning: mening oyum dua-tilawethana dep atalsun degen sozi yezilghan. lekin, siler uni bulangchilarning uwisigha aylanduruwatisiler! dedi. 14 hezriti eysa ibadethana hoylilirida aldigha elip kelingen qarighu we tokurlarni saqaytti. 15 lekin, aliy rohaniylar bilen tewrat ustazliri uning yaratqan mojizilirini we ibadethanida: padixah dawutning ewladi uchun hudagha xukur! dep towlighan balilarni korup ghezeplendi. 16 ular hezriti eysadin: bu balilarning neme dewatqanliqini anglawatamsen? dep soridi. anglawatimen, dedi hezriti eysa, siler muqeddes yazmilardiki: kichik balilar we bowaqlarning tilliridin ozungge medhiyiler kelturdung degen sozlerni zadi oqumighanmu? 17 andin, hezriti eysa ulardin ayrilip, xeherdin chiqip beytaniya yezisigha berip, kechini xu yerde otkuzdi. 18 etisi etigende hezriti eysa xeherge qaytip ketiwatqanda, qorsiqi echip ketkenidi. 19 u yol boyidiki bir tup enjur derihini korup, uning yenigha bardi. derehte yopurmaqtin baxqa hech nerse tapalmay, derehke qarap: buningdin keyin menggu mewe bermigeysen! dewidi, enjur derihi xuan qurup ketti. 20 buni korgen xagirtlar heyran bolup: enjur derihi qandaqche birdinla qurup ketti! dep soridi. 21 hezriti eysa ulargha mundaq jawas qayturdi: bilip qoyunglarki, eger qilche gumanlanmay hudagha ixensenglar, men enjur derihige qilghanni silermu qilalaysiler. hetta bu taghqa: qozghal, dengizgha taxlan! desenglarmu, degininglar ijabet bolidu. 22 ixenchinglar bolsa, dua bilen tiligen herqandaq nersige erixisiler. 23 hezriti eysa merkiziy ibadethana hoylilirigha kirip, kixilerge telim beriwatqanda, aliy rohaniylar we helq aqsaqalliri uning aldigha kelip: siz qiliwatqan ixlarni qaysi hoquqqa tayinip qiliwatisiz? sizge bu hoquqni kim bergen? dep soraxti. 24 hezriti eysa ulargha mundaq dedi: men awwal silerdin bir soal soray. eger siler jawas bersenglar, menmu bu ixlarni qaysi hoquqqa tayinip qiliwatqanliqimni eytip berimen. 25 yehya peyghemberge chomuldurux hoquqini kim bergen? hudamu yaki insanlarmu? ular ozara munazire qilixqa baxlap: eger huda bergen desek, u: undaqta, siler neme uchun yehyagha ixenmidinglar? deydu. 26 eger: insanlar bergen desek, helqning ghezipidin qorqmisaq bolmaydu, chunki ular yehyani peyghember, dep qaraydu, deyixti. 27 buning bilen, ular hezriti eysagha: bilmeymiz, dep jawas berixti. undaqta, menmu bu ixlarni qaysi hoquqqa tayinip qiliwatqanliqimni eytmaymen, dedi hezriti eysa ulargha. 28 hezriti eysa sozini dawamlaxturup: siler bu ixqa qandaq qaraysiler? bir ademning ikki oghli bar iken. u chong oghligha: oghlum, bugun uzumzarliqqa berip ixligin deptu. 29 barmaymen deptu oghli, lekin keyin puxayman qilip yenila beriptu. 30 u adem ikkinchi oghlighimu xundaq deptu. u: hop dada, baray deptuyu, lekin barmaptu. 31 bu ikkiylenning qaysisi atisining buyruqini orundighan bolidu? chong oghli, dep jawas berdi ular. hezriti eysa ulargha mundaq dedi: bilip qoyunglarki, insapsiz bajgirlar bilen pahixiler hudaning padixahliqigha silerdin burun kiridu. 32 chunki, gerche yehya peyghember silerge heqqaniyet yolini korsetkili kelgen bolsimu, siler uninggha ixenmidinglar; lekin bajgirlar bilen pahixiler uninggha ixendi. siler buni korup turup, gunahinglargha towa qilip uninggha ixenmidinglar. 33 yene bir temsil anglanglar: bir yer igisi bir uzumzarliq berpa qilip, etrapini chitlaptu. muselles ixlex uchun uzumzarliqqa bir kolchek qazduruptu we bir kozethana yasitiptu. keyin, uzumzarliqni ijarige berip, ozi yiraq bir yerge ketiptu. 34 uzum uzux waqti kelgende ozige tegixlik hosulni ekelix uchun, qullirini ijarikexlerning yenigha ewetiptu. 35 lekin, ijarikexler qullarni tutuwelip, birini dumbalaptu, birini olturuwetiptu, yene birini chalma- kesek qiptu. 36 yer igisi bu qetim aldinqidinmu kop qullirini ewetiptu, biraq ijarikexler ularghimu xundaq muamile qiptu. 37 ahirda, yer igisi oghlumnighu hormet qilar dep, uni ewetiptu. 38 lekin, ijarikexler yer igisining oghlini korup, ozara: bu bolsa mirashor; kelinglar, uni olturuwetip uzumzarliqini igiliwalayli deyixiptu. 39 xundaq qilip, uni tutup uzumzarliqning sirtigha sorep achiqip olturuwetiptu. 40 bundaq ehwalda uzumzarliqning hojayini kelse, ijarikexlerni qandaq qilidu? 41 ular hezriti eysagha: bu wehxiy ademlerni qorqunchluq xekilde yoqitidu. uzumzarliqni bolsa ijarisini oz waqtida tapxuridighan kixilerge ijarige beridu, dep jawas berixti. 42 hezriti eysa ulardin soridi: zeburdiki munu sozlerni zadi oqumighanmidinglar? tamchilar taxliwetken tax quruluxning ul texi bolup qaldi. bu, perwerdigar teripidindur, biz uchun ajayip bir ixtur. 43 bilip qoyunglarki, siler xu sewebtin hudaning padixahliqidin mehrum qilinisiler, hudaning iradisi boyiche yaxaydighan kixiler uninggha ige bolidu. 44 bu tax qa yiqilghan kixi pare-pare bolup ketidu. tax kimning ustige chuxse, xuni kukum-talqan qiliwetidu. 45 aliy rohaniylar we perisiyler hezriti eysaning eytqan temsillirini anglap, ularni ozlirige qaritip eytqanliqini chuxendi. 46 uni tutuxni oylisimu, helqtin qorquxti, chunki helq uni peyghember, dep qaraytti.
1 hezriti eysa ulargha yene temsil bilen mundaq dedi: 2 erxning padixahliqi huddi bir padixahning oghli uchun teyyarlighan toy ziyapitige ohxaydu. 3 toy kuni, padixah ziyapetke teklip qilinghan mehmanlarni chaqirix uchun chakarlirini ewetiptu, lekin mehmanlar kelixni halimaptu. 4 buning bilen, padixah yene baxqa chakarlirini ewetip, ulargha: mehmanlargha: qaranglar, ziyapet teyyar boldi. okuz we semiz mallar soyuldi, hemme nerse teyyar, ziyapetke merhemet! denglar dep tapilaptu. 5 biraq, mehmanlar ularning sozlirini etibargha almay, biri etizigha ketse, yene biri tijaritige ketiptu. 6 qalghanliri heliqi chakarlarni tutuwelip, qattiq urup olturuwetiptu. 7 ghezepke kelgen padixah lexkerlirini chiqirip, u qatillarni yoqitip, ularning xehirige ot qoyuwetiptu. 8 andin, chakarlirigha: toy ziyapiti teyyar, lekin chaqirilghanlar layiq bolup chiqmidi. 9 emdi siler yol achallirigha berip, uchratqanliki ademlerning hemmisini toygha teklip qilinglar deptu. 10 buning bilen, chakarlar yol achallirigha chiqip, yahxi bolamdu, yaman bolamdu, uchratqanliki ademlerning hemmisini yighiptu. toy bolghan orun mehmanlar bilen toluptu. 11 padixah mehmanlar bilen koruxkili kelgende, u yerde toy kiyimi kiymigen bir kixini koruptu. 12 padixah uningdin: burader, toy kiyimi kiymey, bu yerge qandaq kirding? dep soraptu, biraq u kixi hechqandaq jawas berelmeptu. 13 padixah chakarlirigha: uning put- qollirini baghlap, taxqirigha, qarangghuluqqa achiqip taxlanglar! u yerge taxlanghanlar hesrette yighlap, chixlirini ghuchurlitidu deptu. 14 ahirda, hezriti eysa: teklip qilinghanlar kop, lekin tallanghanlar az, dedi. 15 buning bilen, perisiyler u yerdin ketip, qandaq qilip hezriti eysani oz sozliri bilen tuzaqqa chuxurux heqqide meslihetlexti. 16 ular oz xagirtlirini rimdin teyinlengen hirod padixahning terepdarliri bilen bille hezriti eysaning yenigha ewetip: ustaz, sizning semimiy adem ikenlikingizni, kixilerge hudaning yolini sadiqliq bilen ogitip kelgenlikingizni we hechkimge yuz-hatir qilmaydighanliqingizni bilimiz, chunki kixilerning sirtqi qiyapiti bilen hesablaxmaysiz. 17 qeni, eytip bergeysiz, rim imperatori qeyserge baj tapxuruximiz tewrat qanunimizgha hilapmu qandaq? deyixti. 18 ularning yaman niyitini bilgen hezriti eysa: ey sahtipezler, nemixqa meni sozum arqiliq ilindurmaqchi boluwatisiler? 19 bajgha tapxuridighan pulunglarni manga korsitinglarchu, dedi. ular bir dane kumux tengge ekeldi. 20 hezriti eysa ulardin: buning ustidiki suret we isim kimning? dep soridi. 21 rim imperatori qeyserning, dep jawas berdi ular. undaq bolsa, qeyserning heqqini qeyserge, hudaning heqqini hudagha tapxurunglar, dedi hezriti eysa ulargha. 22 ular bu sozni anglap, heyran boluxti-de, hezriti eysaning yenidin ketip qaldi. 23 xu kuni, olgenler tirilmeydu, dep qaraydighan saduqiy diniy eqimidikiler hezriti eysaning aldigha kelip: 24 ustaz, musa peyghember tewratta: bir kixi perzent kormey olup ketse, uning aka yaki inisi tul qalghan yenggisini emrige elip, qerindixi uchun nesil qalduruxi lazim dep telim bergen. 25 burun bu yerde yette aka-uka bar idi. chongi oylengendin keyin alemdin otti. perzent kormigenliktin, keynidiki inisi yenggisini emrige aldi. 26 biraq, umu perzent kormey alemdin otup, ayali keynidiki inisigha yatliq boldi. bu ix taki yettinchi inisighiche dawamlaxti. 27 ahirda, u ayalmu alemdin otti. 28 emdi soraydighinimiz xuki: qiyamet kuni bu ayal yette aka-ukidin qaysisining ayali bolup tirilidu? chunki, uni hemmisi emrige alghan-de! 29 hezriti eysa ulargha mundaq jawas berdi: siler muqeddes yazmilarni we hudaning qudritini bilmigenlikinglar uchun hatalixisiler. 30 olumdin tirilgendin keyin, insanlar erxtiki perixtilerge ohxax, hotun almaydu, erge tegmeydu. 31 olumdin tirilix mesilisi heqqide hudaning silerge degen sozini oqumidinglarmu? ejdadlirimiz ibrahim, ixaq we yaquplar alliburun alemdin otken bolsimu, huda ularni tirik hesablap, 32 men ibrahim, ixaq we yaquplar etiqad qilip kelgen huda bolimen! deydu. demek, huda oluklerning emes, tiriklerning hudasidur. 33 bularni anglighan helq uning telimidin dang qetip qelixti. 34 perisiyler hezriti eysaning saduqiylarning aghzini tuwaqlighanliqini anglap, bir yerge jem boluxti. 35 ularning arisidiki bir tewrat ustazi hezriti eysani sinax meqsitide uningdin: 36 ustaz, tewrat qanunidiki eng muhim emr qaysi? dep soridi. 37 hezriti eysa uninggha mundaq dedi: perwerdigaring bolghan hudani putun qelbing, putun jening, putun zehning bilen soygin. 38 aldinqi we eng muhim emr mana xu. 39 uninggha ohxax muhim yene bir emr bolsa qoxnangni ozungni soygendek soy. 40 putun tewrat qanuni we peyghemberlerning telimatliri bu ikki emrni asas qilghan. 41 perisiyler toplixip turghanda, hezriti eysa ulardin: 42 qutquzghuchi mesih toghrisida neme oylawatisiler? u kimning ewladi? dep soridi. dawut padixahning ewladi, deyixti ular. 43 hezriti eysa mundaq dedi: undaqta, neme uchun dawut padixah muqeddes rohning ilhami bilen qutquzghuchi mesihni hojayinim dep ataydu? dawut zeburda mundaq degenghu: 44 perwerdigar hojayinimgha eyttiki: men sening duxmenliringni ayighing astida dessetkuche, mening ong yenimda olturghin! 45 qutquzghuchi mesih padixah dawutning ewladi bolsimu, lekin padixah dawut mesihni hojayinim degen yerde mesih uningdin ulu bolmamdu?! 46 hezriti eysagha hechkim gep qayturalmidi. xu kundin etibaren, hechkim uningdin soal soraxqa petinalmidi.
1 xuningdin keyin, hezriti eysa halayiqqa we xagirtlirigha mundaq dedi: 2 tewrat ustazliri we perisiylerge musa peyghember arqiliq chuxurulgen tewrat qanunigha tebir berix hoquqi berilgen. 3 xunga, ularning sozlirini anglap, degenlirini qilinglar, lekin qilghanlirini qilmanglar. chunki, ular ozlirining deginige ozliri emel qilmaydu. 4 ular qattiq diniy qaidiliri arqiliq eghir yuklerni baxqilarning zimmisige artip qoyidu. lekin, ozliri bu yuklerni koturuxke barmaqlirini midirlitixnimu halimaydu. 5 ular hemme ixlarni baxqilargha koz-koz qilix uchunla qilidu. ozlirini teqwadar korsitix uchun, ayet qutisning chongini chigiwelip, tonlirining chuchilirini uzun sanggilitip qoyidu. 6 ziyapetlerde torde, ibadethanilarda alahide orunda olturuxqa amraq kelidu. 7 bazarlarda kixilerning ozlirini hormetlep salam berixi we ustaz dep atixidin huzurlinidu. 8 biraq, siler ustaz dep atilixqa konmenglar. chunki, silerning yalghuz birla ustazinglar bar. uning ustige, hemminglar bir-biringlargha qerindax. 9 yer yuzide hechqandaq kixini hormetlep atam demenglar, chunki peqet birla atanglar bar. u bolsimu erxtiki atanglardur. 10 siler hojayin dep atilixqimu konmenglar, chunki peqet birla hojayininglar bar. u bolsimu qutquzghuchi mesihtur. 11 aranglarda eng mertiwilik bolghan kixi qalghanlargha hizmet qilsun. 12 ozini ustun tutqini towen qilinidu, towen tutqini ustun qilinidu. 13 halinglargha way, ey sahtipez tewrat ustazliri we perisiyler! siler erxning padixahliqining ixikini insanlar uchun taqidinglar! ya ozunglar kirixni oylimidinglar, ya kirixni istigenlerning kirixige yol qoymidinglar. 14 halinglargha way, ey sahtipez tewrat ustazliri we perisiyler! siler tul ayallardin nep elip, ularning mal-mulkini yeysiler. andin, baxqilar korsun dep, uzundin-uzun dua qilisiler. xunga, tehimu eghir jazagha tartilisiler. 15 halinglargha way, ey sahtipez tewrat ustazliri we perisiyler! siler birer ademni diniy eqiminglargha kirguzux uchun, yer-jahanni aylinip chiqisiler. biraq, u kixi eqiminglargha kirgendin keyin, siler uni dozahqa kirixke ozunglargha qarighanda hessilep layiq qilip yetixturup chiqisiler. 16 halinglargha way, ey qarighu yolbaxchilar! siler: ibadethanini tilgha elip qesem qilghanlar qesimige emel qilmisimu bolidu, biraq ibadethanidiki altunni tilgha elip qesem qilghanlar qesimide turuxi kerek deysiler. 17 ey kozi kor ehmeqler! altun ulughmu yaki altunni muqeddes qilghan ibadethanimu? 18 siler yene: qurbanliq supisini tilgha elip qesem qilghanlar qesimige emel qilmisimu bolidu, biraq qurbanliq supisidiki qurbanliqlarni tilgha elip qesem qilghanlar qesimide turuxi kerek deysiler. 19 ey korlar! qurbanliq ulughmu yaki qurbanliqni muqeddes qilghan qurbanliq supisimu? 20 xuning uchun, qurbanliq supisini tilgha elip qesem qilghuchi hem qurbanliq supisini hem uningdiki qurbanliqni tilgha elip qesem qilghan bolidu. 21 ibadethanini tilgha elip qesem qilghuchimu hem ibadethanini, hem ibadethanida bolghuchi hudani tilgha elip qesem qilghan bolidu. 22 erxni tilgha elip qesem qilghuchi hudaning tehti we tehtte olturghan hudani tilgha elip qesem qilghan bolidu. 23 halinglargha way, ey sahtipez tewrat ustazliri we perisiyler! siler hetta yalpuz, arpibediyan we zirilerning ondin bir uluxini hudagha ataysileryu, biraq tewrat qanunining tehimu muhim terepliri bolghan heqqaniyliq, rehimdillik we sadiqliqqa sel qaraysiler. aldi bilen bu ixlarni orundixinglar kerek. baxqa ixlargha kelsek, ularghimu sel qaraxqa bolmaydu. 24 ey qarighu yolbaxchilar! siler chinenglerge chuxken kichikkine paxinimu suzup eliwetisiler, lekin birer togini putun peti yutuwetisler! 25 halinglargha way, ey sahtipez tewrat ustazliri we perisiyler! siler texila pakiz yuyulghan chine-qachilargha ohxaysiler. qolliringlarni yahxi yuyisiler, biraq ichinglar achkozluk we xehsiyetchilik bilen tolghan. 26 ey qarighu perisiyler! awwal chine-qachining ichini paklanglar, xundaqta teximu pak bolidu. 27 halinglargha way, ey sahtipez tewrat ustazliri we perisiyler! siler aqartip qoyulghan, sirtqi korunuxi chirayliq, lekin ichi oluk ustihan we her hil chirighan nersilerge tolghan qebrilerge ohxaysiler. 28 texinglardin kixilerge durus ademlerdek korunisiler, lekin ichinglar sahtipezlik we yamanliq bilen tolghan. 29 halinglargha way, ey sahtipez tewrat ustazliri we perisiyler! peyghemberlerning qebrilirini yasidinglar, adillarning abidilirini bezidinglar. 30 ejdadlirimizning zamanida yaxighan bolsaqiduq, ularning peyghemberlerning jenigha zamin bolghan qilmixlirigha xerik bolmayttuq deysiler. 31 demek, ejdadlirimiz degen sozunglar bilen peyghemberlerni olturgenlerning newriliri ikenlikinglargha ozunglar guwahliq berdinglar. 32 xundaq iken, ejdadliringlar baxlap bergen ixni ada qilinglar! 33 ey zeherlik yilanlar! yilanning ewladliri! dozah azabidin qandaqmu qutulalarsiler? 34 mana xuning uchun, silerge peyghemberler, aqillar we diniy olimalarni ewetip turimen. siler ularning bezilirini olturisiler, krestke mihlaysiler, bezilirini ibadethaniliringlarda derrige basisiler, xeherdin xeherge qoghlaysiler. 35 xundaq qilip, bigunah habilning olturuluxidin tartip taki berekyaning oghli rohaniy zekeriyaning merkiziy ibadethanidiki muqeddes jay bilen qurbanliq supisining ariliqida olturuluxigiche bolghan hemme bigunahlarning yer yuzide eqitilghan qan qerzlirige jawas berisiler. 36 bilip qoyunglarki, xu qilmixlarning jazasining hemmisi muxu zamanning ademlirining boynigha chuxidu. 37 ey yerusalemliqlar! peyghemberler we huda ewetken elchilerni chalma-kesek qilip olturgen yerusalemliqlar! goya mekiyan oz chujilirini qanat astigha alghandek, menmu silerni qanche qetim oz qoynumgha almaqchi boldum, lekin siler unimidinglar. 38 mana, emdi huda ibadethananglardin ayrilip, silerni taxlap ketidu. 39 xuni bilip qoyunglarki, siler: rebbimiz ewetken qutquzghuchigha mubarek bolsun! dep manga ixenmiguche, meni qaytidin korelmeysiler.
1 hezriti eysa merkiziy ibadethanidin chiqip, qaytix aldida turghinida, xagirtliri uning diqqitini ibadethana binalirigha tartmaqchi bolup, uning yenigha kelixti. 2 hezriti eysa ulargha: mana bularni koruwatamsiler? bilip qoyunglarki, bu yerdiki hemme nerse gumran qilinidu, hetta bir tal ul teximu jayida qaldurulmaydu, dedi. 3 hezriti eysa zeytun teghida olturghanda, xagirtliri astighina uning yenigha kelip: bizge eytingchu, bu degenliringiz qachan yuz beridu? sizning we zaman ahirining kelixini bilduridighan qandaq bexaretler bolidu? dep soraxti. 4 hezriti eysa ulargha mundaq jawas qayturdi: baxqilarning azduruxidin hoxyar bolunglar. 5 chunki, nurghun kixiler mening namimni setip: qutquzghuchi mesih men bolimen dewelip, kop ademlerni azduridu. 6 siler urux hewerliri we urux xepilirini anglaysiler, bulardin alaqzade bolup ketmenglar, chunki bu ixlarning yuz berixi muqerrer. lekin, bu zaman ahiri yetip keldi, degenlik emes. 7 bir millet yene bir millet bilen urux qilidu. bir dlet yene bir dletke hujum qilidu. nurghun jaylarda acharchiliq we yer tewrexler yuz beridu. 8 mana bu ixlarning yuz berixi huddi hamilidar ayalning tolghiqining baxlanghinigha ohxaydu. 9 u chaghda, kixiler silerni tutup, azas-oqubetke selip olturidu, manga ixengenlikinglar uchun putkul milletler silerdin nepretlinidu. 10 u chaghda, nurghun kixiler etiqadidin tanidu, bir-birini tutup beridu we bir-birige ochmenlik qilidu. 11 nurghun sahta peyghemberler meydangha kelip, nurghun kixilerni azduridu. 12 rezilliklerning kopiyixi tupeylidin, nurghun kixilerdiki mehir- muhebbet sowuydu. 13 lekin, ahirghiche berdaxliq bergenler jezmen qutquzulidu. 14 hudaning padixahliqi heqqidiki bu hux hewerning barliq milletlerge anglitilixi uchun, u putun dunyagha tarqitilidu, andin zaman ahiri kelidu. 15 daniyal peyghember eytqan yirginchlik weyran qilghuchi ning muqeddes jayda turghinini korgininglarda, kitabhanlar bu sozning menisini chuxensun 16 yehudiye olkisidiki ahaliler taghlargha qachsun. 17 ogzidikiler oyidiki nerse-kereklirini almay qachsun. 18 etizlarda ixlewatqanlarmu chapinini eliwelix uchun oyige qaytmay qechip ketsun. 19 u kunlerde qechixi epsiz bolghan hamilidar ayallar we bala emitidighan anilarning haligha way! 20 qechixinglarning qix yaki dem elix kunige toghra kelip qalmasliqi uchun dua qilinglar. 21 chunki, u kunlerdiki balayiapetler dunya apiride bolghandin buyan korulup baqmighan, kelgusidimu korulmeydu. 22 u kunler azaytilmisidi, hechkim qutulalmaytti. lekin, hudaning ozi tallighanliri uchun, u kunler azaytilidu. 23 eger u chaghda biri silerge: qaranglar, qutquzghuchi mesih bu yerde! yaki mesih ene u yerde! dese, ixenmenglar. 24 chunki, sahta mesihler, sahta peyghemberler meydangha kelidu. eger mumkin bolsidi, ular hetta huda tallighanlarnimu chong mojiziler we karametler bilen azdurghan bolatti. 25 esinglarda bolsunki, men bularni eytix bilen silerni aldinala agahlandurup qoydum. 26 xuning uchun, biri silerge: qaranglar, mesih chol-bayawanda! dese, u yerge berip yurmenglar. qaranglar, oyning ichide! dese, ixenmenglar. 27 chunki, insanoghlining kelixi xerqtin gherbke yalt- yult qilip chaqqan chaqmaqtek bolidu. 28 quzghunlarning toplinixi jesetning xu yerde ikenlikini korsetkendek, bu alametler men tilgha alghan ixlarning yuz berixining muqerrer ikenlikini korsitidu. 29 u balayiapetlik kunler otup ketken haman, quyax qariyip, ay yoruqluq bermes, yultuzlar asmandin tokulup, asman jisimliri lerzige keler. 30 u chaghda, asmanda insanoghlining kelgenlikining alametliri korunidu, yer yuzidiki putkul helqler yigha-zar qilixidu. ular insanoghlining ku-qudret we ulu xan-xerep bilen koktiki bulutlar ustide keliwatqanliqini koridu. 31 u perixtilirini jarangliq bir kanay sadasi bilen ewetip, ular arqiliq ozi tallighan kixilerni asmanning bir chetidin yene bir chetigiche, dunyaning tot bulungidin yighip bir yerge jem qilidu. 32 enjur derihidin sawaq elinglar. uning xahliri kokirip yengi yopurmaq chiqarghanda, yazning kelixige az qalghanliqini bilisiler. 33 huddi xuningdek, men baya degen alametlerni korgininglarda, hudaning padixahliqining ixik aldida, yeni namayan bolux aldida turuwatqanliqini bilinglar. 34 xuni bilip qoyunglarki, mana bu alametlerning hemmisi emelge axurulmay turup, bu ewlad kixiler alemdin otmeydu. 35 asman-zemin yoqilidu, biraq mening sozlirim yoqalmay, menggu inawetlik bolidu. 36 bu ixlarning yuz beridighan waqit-saitige kelsek, buni atamdin baxqa hechkim bilmeydu. ne erxtiki perixtiliri, ne oghli bilmeydu. 37 nuh peyghemberning zamanida qandaq bolghan bolsa, insanoghli qaytip kelgendimu xundaq bolidu. 38 nuh topan kelixtin ilgiri kemige olturghan kungiche, xu zamanning kixiliri behiraman yep-ichip, oyluk-ochaqliq bolup kelgenidi. 39 tuyuqsiz kelgen topan kemige chuxmigenlerning hemmisini gherq qilghuche, kixiler bu ixning oz bexigha kelixidin hewersiz bolghangha ohxax, insanoghlining qaytip keliximu xundaq bolidu. 40 u kuni, etizda ixlewatqan ikki kixidin biri qaldurulup, yene biri erxke elip ketilidu. 41 tugmen texi bilen un tartiwatqan ikki ayalning biri qaldurulup, yene biri erxke elip ketilidu. 42 xuning uchun, hoxyar bolunglar, chunki rebbinglar qaytip kelidighan kunni bilmeysiler. 43 lekin xuni bilinglarki, eger oy igisi oghrining kechisi qachan kelidighanliqini bilse, qarap turup, oghrining oyge buzup kirixige hergiz yol qoymaydu, elwette. 44 xuninggha ohxax, silermu her daim teyyar turunglar. chunki, insanoghli siler oylimighan chaghda qaytip kelidu! 45 kim ixenchlik we zerek chakar bolsa, hojayin uni baxqa chakarliri ustidin kozitip, hojayinning ozuq-tulukini ulargha waqti-waqtida teqsim qilip berixke qoyidu. 46 hojayin sepiridin qaytip kelip, chakirining xunchilik sadaqet bilen hizmet qiliwatqinini korse, bu chakarning behti. 47 bilip qoyunglarki, hojayin uni putun teelluqatini baxquruxqa qoyidu. 48 lekin, eger chakar konglige yaman gherez pukup: hojayinim kechikip qaytip kelidighu dep, 49 baxqa chakarlargha nochiliq qilsa we ulpetliri bilen bille yep-ichip mest bolup yurse, 50 hojayin kutulmigen bir kuni, oylimighan bir waqitta qaytip kelip, 51 uni urup chala oluk qilip, sahtipezler bilen ohxax teqdirge duchar qilidu. netijide, chakar hesrette yighlap, chixlirini ghuchurlitidu.
1 u waqitta, erxning padixahliqi huddi qollirigha chira elip toyi bolghan yigitning aldigha chiqqan on qiz qoldaxqa ohxaydu. 2 bu qizlarning bexi eqilsiz, bexi bolsa eqilliq iken. 3 eqilsiz qizlar chiraghlirini alghan bolsimu, yenigha ya eliwalmaptu. 4 eqilliq qizlar bolsa chiraghliri bilen bille, qachilarda yaghmu aptu. 5 yigit waqche kelgechke, ularning hemmisini uyqu besip uhlap qaptu. 6 yerim kechide: yigit keldi, aldigha chiqinglar! degen awaz angliniptu. 7 buning bilen, qizlarning hemmisi ornidin turup chiraghlirini perleptu. 8 eqilsiz qizlar eqilliqlerge: chiraghlirimiz ochup qalay dedi, yeghinglardin beringlarchu deptu. 9 eqilliq qizlar: yaq! bizgimu hem silergimu yetmesliki mumkin. eng yahxisi, dukangha berip ya setiwelinglar! deptu. 10 lekin, ular ya setiwalghili ketiwatqanda, yigit kelip qaptu, teyyarliqi bar qizlar uning bilen birlikte toy ziyapitige kiriptu. ixik taqiliptu. 11 keyin, heliqi qizlar qaytip kelip: teqsir, teqsir! ixikni echiweting! deptu. 12 biraq, yigit: bilip qoyunglarki, men silerni tonumaymen dep jawas beriptu. 13 hezriti eysa yene mundaq dedi: xuning uchun, segek bolunglar, chunki insanoghli qaytip kelidighan waqit-saetni bilmeysiler. 14 erxning padixahliqi seperge chiqmaqchi bolghan ademge ohxaydu. u chakarlirini chaqirip bayliqini ulargha tapxuruptu. 15 u adem her bir chakarning oqet qilix qabiliyitige qarap, birige bex ming, birige ikki ming, birige ming kumux tengge berip, yolgha chiqiptu. 16 bex ming tengge alghan chakar derhal berip oqet qilip, yene bex ming tengge payda aptu. 17 ikki ming tengge alghinimu yene ikki ming tengge payda aptu. 18 ming tengge alghini bolsa berip yerni kolap, hojayini uninggha tapxurghan pulni komup saqlap qoyuptu. 19 uzun waqit otkendin keyin, bu chakarlarning hojayini qaytip kelip, ular bilen hesablixixqa baxlaptu. 20 bex ming tengge alghan chakar yene bex ming tengge qoxup elip kelip: hojayin, siz manga bex ming tengge tapxurghanidingiz. qarang, yene bex ming tengge payda aldim deptu. 21 hojayin uninggha: nahayiti yahxi! sen yahxi we ixenchlik chakar ikensen! men sanga hawale qilghan kichik ixta ixenchlik bolup chiqqanliqing uchun, seni chong ixlargha qoyimen. kel, hojayiningning huxalliqigha jor bol! deptu. 22 ikki ming tengge alghan chakarmu kelip: hojayin, siz manga ikki ming tengge tapxurghanidingiz. qarang, yene ikki ming tengge payda aldim deptu. 23 hojayin uninggha: nahayiti yahxi! sen yahxi we ixenchlik chakar ikensen! men sanga hawale qilghan kichik ixta ixenchlik bolup chiqqanliqing uchun, men seni chong ixlargha qoyimen. kel, hojayiningning huxalliqigha jor bol! deptu. 24 andin, ming tengge alghan chakar kelip: hojayin, sizning qattiq adem ikenlikingizni bilettim, chunki ozingiz terimisingizmu, uning hosulini kutisiz; uruq salmisingizmu, haman alisiz. 25 xunga, qorqup, siz bergen tenggini yerge komup saqlap qoyghanidim. mana pulingiz deptu. 26 hojayin uninggha: ey, yaman we hurun chakar! sen meni terimighan yerdin oruwalidighan, uruq salmighan yerdin haman alidighan adem, dep turup, 27 nemixqa pulumni jazanihorlargha amanet qoymiding. xundaq qilsang, men qaytip kelgende pulumni osumi bilen almamtim? 28 hop, uning qolidiki ming tenggini elip, on ming tengge bar chakargha beringlar! 29 chunki, berilgenni toluq ixletkenlerge tehimu kop berilidu-de, buning bilen ulardiki tehimu kopiyidu. lekin, berilgenni ixletmigenlerge kelsek, ularning barimu elip ketilidu. 30 bu yaramsiz chakarni sirtqa, qarangghuluqqa qoghliwetinglar, u yerde hesrette yighlap, chixlirini ghuchurlatsun deptu. 31 insanoghli oz xan-xeripi ichide putun perixtiliri bilen bille kelginide, padixah bolup xerep tehtide olturidu. 32-33 putkul helqler uning aldida toplinidu. u ularni qoylarni ong yenigha, ochkilerni sol yenigha ayrighan qoychidek ayriydu. 34 u ong yenidiki kixilerge: ey atam teripidin behtlik qilinghanlar, kelinglar! dunya apiride bolghandin beri siler uchun teyyarlanghan miras hudaning padixahliqigha ige bolunglar! 35 chunki, a qalghinimda siler manga yemeklik berdinglar, ussuz qalghinimda ussuluq berdinglar, musapir bolup yurginimde oz qoynunglargha aldinglar, 36 yalinga qalghinimda kiyindurdunglar, kesel bolup qalghinimda kelip halimdin hewer aldinglar, zindanda yatqinimda yoqlap turdunglar deydu. 37 u chaghda, heqqaniy ademler uninggha: i rebbim, biz sizni qachan a korup toydurduq yaki ussuz korup su berduq? 38 sizni qachan musapir korup qoynimizgha alduq yaki yalinga korup kiyindurduq? 39 sizni qachan kesel yaki zindanda korup yoqlap turduq? dep soraydu. 40 biraq, padixah ulargha: bilip qoyunglarki, eng erzimes qerindaxlirimdin bolghan bularning birersige qilghininglar del manga qilghininglar bolup hesablinidu dep jawas beridu. 41 andin sol yenidikilerge: ey lenitiler, kozumdin yoqilinglar! xeytan bilen uning ghalchilirigha hazirlanghan menggu ochmes dozah otigha kiringlar! 42 chunki, a qalghinimda manga yemeklik bermidinglar, ussighinimda ussuluq bermidinglar, 43 musapir bolup yurginimde oz qoynunglargha almidinglar, yalinga qalghinimda kiyindurmidinglar, kesel bolghinimda we zindanda yatqinimda yoqlimidinglar deydu. 44 u chaghda, ular: i rebbim, sizni qachan a, ussuz, musapir, yalinga, kesel yaki zindanda korup turup hizmitingizde bolmiduq? deydu. 45 biraq, padixah ulargha: bilip qoyunglarki, eng erzimes qerindaxlirimdin bolghan bularning birersige qilmighanni mangimu qilmighan boldunglar dep jawas qayturidu. 46 buning bilen, ular mengguluk jazagha uchraydu. heqqaniy ademler bolsa mengguluk hayatqa erixidu.
1 hezriti eysa bu sozlerni qilip bolghandin keyin, xagirtlirigha: silerge melumki, 2 ikki kundin keyin bolidighan otup ketix heytida insanoghli krestke mihlinix uchun tutup berilidu, dedi. 3 aliy rohaniylar we helq aqsaqalliri qayapa isimlik bax rohaniyning sariyida jem boluxti. 4 ular hezriti eysani hiyle bilen tutup ujuqturux uchun meslihet qilixti. 5 biraq, ular: bu ixni heyt-ayem kunliri qilmayli. bolmisa, helq arisida qalaymiqanchiliq chiqixi mumkin, deyixti. 6 hezriti eysa beytaniya yezisida ilgiri mahaw kesilige giriptar bolghan simunning oyide bolghanda, 7 uning yenigha bir ayal kirdi. u ayal aq qaxtexidin yasalghan bir qutida nahayiti qimmetlik etir elip kelgenidi. hezriti eysa dastihanda olturghanda, u ayal etirni uning bexigha quydi. 8 xagirtlar buni korup hapa boluxup: nemixqa bundaq israpchiliq qilisiz? 9 bu etir jiq pulgha yaraytti. u setilip puli kembeghellerge berilse bolatti, deyixti. 10 xagirtlarning narazi bolghanliqini bilgen hezriti eysa ulargha: bu ayalni hijil qilip neme qilisiler? u men uchun yahxi ix qildi. 11 kembegheller daim silerning aranglarda, lekin men aranglarda daim bolmaymen. 12 bu ayal bu etirni meni depne qilinixqa teyyar qilix uchun bedinimge quydi. 13 bilip qoyunglarki, bu hux hewer dunyaning qeyeride yetkuzulse, bu ayal eslinip, uning qilghan ixi tilgha elinidu, dedi. 14 xu waqitta, hezriti eysaning on ikki xagirtidin yehuda ixqariyot isimlik biri aliy rohaniylarning aldigha berip: 15 eysani tutup bersem, manga neme berisiler? dedi. ular uninggha ottuz kumux tengge berdi. 16 yehuda xuningdin etibaren hezriti eysani tutup berix uchun purset izdexke baxlidi. 17 petir nan heytining birinchi kuni, xagirtlar hezriti eysaning yenigha kelixip: otup ketix heytining tamiqini qeyerde teyyarliximizni halaysiz? dep soridi. 18 hezriti eysa ulargha: yerusalemgha kirip palanchining oyige berip uninggha: ustazimiz: waqit-saitim yeqinlap qaldi, otup ketix heytini xagirtlirim bilen birlikte silerning oyde otkuzey deydu dep eytinglar, dedi. 19 xagirtlar hezriti eysaning buyruqigha binaen otup ketix heytining tamiqini xu yerde teyyarlaxqa kirixti. 20 kechqurun, hezriti eysa on ikki xagirti bilen dastihanda olturdi. 21 u tamaq yewetip: bilip qoyunglarki, aranglarda bireylen manga satqunluq qilidu, dedi. 22 bu soz ularni intayin qayghugha saldi. ular bir-birlep: ya rebbim, men emestimen? dep soraxqa baxlidi. 23 manga satqunluq qilghuchi qolidiki nanni tehsige men bilen bille togurgen kixidur. 24 insanoghli muqeddes yazmilarda yezilghinidek alemdin otidu. lekin, uninggha satqunluq qilidighan kixining haligha way! u adem tughulmighan bolsichu kaxki! dedi hezriti eysa. 25 uninggha satqunluq qilmaqchi bolghan yehuda: ustaz, men emestimen? dep soridi. hezriti eysa uninggha: del sen, dedi. 26 ular tamaq yeyixiwatqanda, hezriti eysa bir nanni qoligha elip hudagha xukur eytqandin keyin, uni oxtup turup, xagirtlirigha ulexturup berdi we: elinglar, yenglar, bu mening tenim, dedi. 27 andin, qoligha bir jam elip hudagha xukur eytqandin keyin, uni xagirtlirigha sunup: hemmeylen buningdin ichinglar. 28 bu mening nurghun ademlerning gunahlirining kechurum qilinixi uchun tokulup, hudaning ehdisini tuzidighan qenimdur. 29 xuni bilip qoyunglarki, hudaatamning padixahliqida siler bilen birlikte yengiche xarabtin ichmiguche, bundaq xarabni hergiz ichmeymen, dedi. 30 ular medhiye nahxisini eytqandin keyin talagha chiqip, zeytun teghigha qarap ketixti. hezriti eysaning petrusning tanidighanliqini eytixi 31 bu chaghda, hezriti eysa xagirtlirigha: bugun keche hemminglar mening beximgha kelidighan ixlar seweblik meni taxlap ketixiler, chunki muqeddes yazmilarda huda: qoychini urup olturimen, padidiki qoyliri patiparaq bolup ketidu degen. 32 lekin, men tirilgendin keyin, jeliliyige silerdin burun barimen, dedi. 33 petrus uninggha: hemmeylen sizni taxlap ketsimu, men hergiz taxlap ketmeymen, dedi. 34 bilip qoyghinki, bugun keche horaz chillaxtin burun, sen mendin u qetim tanisen, dedi hezriti eysa. 35 biraq, petrus: siz bilen bille oluxke toghra kelsimu, sizdin tanmaymen, dedi. qalghan xagirtlarmu xundaq deyixti. 36 keyin, hezriti eysa xagirtliri bilen bille getsimane degen bir yerge keldi. u xagirtlirigha: men u yaqqa berip dua-tilawet qilip kelguche, muxu jayda olturup turunglar dep, 37 petrusni, xundaqla zebediyning ikki oghli yaqup we yuhannani birge elip mangdi. bu waqitta, hezriti eysani ghem besip, kongli qattiq biaram boluxqa baxlidi. 38 u ulargha: jenim chiqip ketidighandek ghem-qayghugha patti. siler bu yerde qelip, men bilen birlikte hoxyar turunglar, dedi 39 we sel neriraq berip, yerge bax qoyup dua qilip: i ata, mumkin bolsa bu azas qedihini mendin yiraqlaxturghaysen. lekin, bu ix mening emes, belki sening iradeng boyiche bolsun, dedi. 40 u xagirtlirining yenigha qaytip kelginide, ularning mugdep qalghanliqini korup, petrusqa: men bilen bille birer saetmu hoxyar turalmidinglarmu?! 41 eziqturuluxtin saqlinix uchun, segek turup dua qilinglar. kongul halaydu, lekin ten ajizdur, dedi. 42 hezriti eysa ikkinchi qetim berip, yene dua qilip: i ata, eger men bu azas qedihini ichmiguche bu qedeh mendin yiraqlaxturulmisa, undaqta sening iradeng boyiche bolsun, dedi. 43 u xagirtlirining yenigha qaytip kelginide, ularning yene mugdep qalghanliqini kordi. chunki, ular kozlirini achalmay qalghanidi. 44 xuning bilen, hezriti eysa ularni taxlap uchinchi qetim berip, yene xu sozler bilen dua qildi. 45 keyin, xagirtlarning yenigha kelip: siler tehiche dem elip uhlawatamsiler? insanoghlining gunahkarlarning qoligha tapxurulidighan waqit-saiti yetip keldi. 46 qopunglar, keteyli, mana manga satqunluq qilidighan kixi keptu! dedi. 47 hezriti eysaning sozi ayaghlaxmastinla, on ikki xagirtining biri bolghan yehuda keldi. uning yenida aliy rohaniylar we helq aqsaqalliri teripidin ewetilgen, qilich-toqmaqlar bilen qorallanghan zor bir top adem bar idi. 48 hezriti eysagha satqunluq qilghan yehuda ulargha alliburun: men kimni soysem, hezriti eysa xu. siler uni tutunglar degen we soyux arqiliq belge bermekchi bolghanidi. 49 u udul hezriti eysaning aldigha berip: salam ustaz, dep uni soydi. 50 hezriti eysa uninggha: burader, qilidighiningni qil, dedi. buning bilen, heliqi ademler yopurulup kelip, hezriti eysagha qol selip, uni tutqun qildi. 51 hezriti eysaning yenidikilerdin bireylen derhal qilichini sughurup, bax rohaniyning chakirigha urdi. qilich chakarning quliqigha tegip, uni xilip chuxuruwetti. 52 hezriti eysa uninggha: qilichingni qinigha sal, qilich koturgenler qilich astida halak bolidu. 53 yaki meni hudaatamdin yardem alalmaydu, dep oylap qaldingmu?! halisam, u manga xuan on ikki tumendin artuq perixte ewetidu. 54 biraq, eger men undaq qilsam, muqeddes yazmilardiki choqum muxundaq boluxi kerekliki toghrisidiki sozler qandaq emelge axsun? dedi. 55 andin, hezriti eysa u ademlerge qarap mundaq dedi: siler qilich-toqmaqlarni koturup meni tutqili kepsiler, meni qaraqchi koruwatamsiler? her kuni merkiziy ibadethana hoylilirida olturup telim berettim. u chaghda tutmidinglar. 56 emma, bu ixlarning yuz berixi peyghemberlerning muqeddes yazmilarda aldin eytqanlirining emelge axuruluxi boldi. bu chaghda, xagirtlirining hemmisi uni taxlap qechip ketixti. 57 hezriti eysani tutqun qilghanlar uni bax rohaniy qayapaning aldigha elip berixti. tewrat ustazliri bilen helq aqsaqallirimu u yerde jem boluxqanidi. 58 petrus hezriti eysagha taki bax rohaniyning hoylisighiche yiraqtin egixip bardi we ixning netijisini korux uchun ichkirige kirip, qarawullarning yenida olturdi. 59 aliy rohaniylar we putun aliy kengexme ezaliri hezriti eysani olum jazasigha mehkum qilix uchun, yalghan ispat izdeytti. 60 birmunche yalghan guwahchilar otturigha chiqqan bolsimu, ispat korsitip berelmidi. ahirda, ikki guwahchi otturigha chiqip: 61 bu adem: men hudaning ibadethanisini buzup taxlap, u kun ichide qayta yasap chiqalaymen degen, dedi. 62 bax rohaniy ornidin turup, hezriti eysagha: qeni, jawas bermemsen? bularning sening ustungdin bergen guwahliqlirigha neme deysen? dedi. 63 lekin, hezriti eysa lam-jim demidi. bax rohaniy uninggha: menggu hayat huda aldida qesem qilixingni buyruymen. eytqin, hudaning oghli qutquzghuchi mesih senmu? dedi. 64 hezriti eysa mundaq jawas qayturdi: sizning deginingizdek. lekin xuni bilip qoyungki, buningdin keyin siler insanoghlining qadir hudaning ong yenida olturidighanliqini we koktiki bulutlar ustide kelidighanliqini korisiler. 65 bu sozni anglighan bax rohaniy tonlirini yirtip taxlap: u hudagha kupurluq qildi. emdi baxqa hechqandaq guwahchining hajiti qalmidi. siler uning kupurluqlirini anglidinglar. 66 emdi buninggha neme deysiler? dedi. olum jazasigha tegixlik! dep jawas qayturuxti ular. 67 buning bilen, ular hezriti eysaning yuzige tukurup, uninggha muxt atti. beziliri uni kachatlap: 68 ey mesih, peyghember bolsang, eytip baqqina, seni kim urdi? deyixti. 69 petrus taxqiridiki hoylida olturatti. bir dedek uning yenigha kelip: sen jeliliyilik eysa bilen bir idingghu, dedi. 70 sening neme dewatqanliqingni chuxenmidim! dep inkar qildi petrus hemmeylenning aldida. 71 andin, petrus derwazining aldigha chiqti. uni korgen yene bir dedek u yerde turghanlargha: bu adem nasirelik eysaning xeriki idi, dedi. 72 petrus qesem qilip: men u ademni tonumaymen, dep yene inkar qildi. 73 u yerde turghanlar birazdin keyin petrusning yenigha kelip: xubhisizki, sen eysaning xeriklirining biri. teleppuzungdin mana men dep chiqip turidu, deyixti. 74 petrus qesem qilip: u ademni tonumaymen. bolmisa, meni huda ursun! dedi. del xu chaghda, horaz chillidi. 75 petrus hezriti eysaning: horaz chillaxtin burun, sen mendin u qetim tanisen! degen sozini esige elip, taxqirigha chiqip qattiq yighlap ketti.
1 tang etixi bilenla, putun aliy rohaniylar bilen helq aqsaqalliri meslihetlixip, hezriti eysani olumge mehkum qildurux uchun baghlap, 2 waliy pilatusqa tapxurup berdi. 3 hezriti eysagha satqunluq qilghan yehuda hezriti eysaning olumge mehkum qilinghanliqini korup, oz qilmixigha puxayman qildi we aliy rohaniylar bilen aqsaqallargha ottuz kumux tenggini qayturup berip: 4 men bigunah bir jangha zamin bolup gunah otkuzdum, dedi. bu sening ixing, bizning neme karimiz? deyixti ular. 5 yehuda pullarni ibadethanining ichige chechiwetti we u yerdin chiqip, esilip oluwaldi. 6 pullarni yighiwalghan aliy rohaniylar: qan tokux uchun tolengen bu tenggilerni ibadethanining hezinisige qoyux haram, deyixti. 7 ular ozara meslihetlixip, bu pullar bilen yaqa yurtluqlargha mazarliq qilix uchun, humdanchining bir parche yerini setiwaldi. 8 xuning uchun, bu yer hazirghiche qanliq yer dep atilip kelmekte. 9 bu weqe arqiliq yeremiya peyghember teripidin burun eytilghan munu sozler emelge axuruldi: ular israil helqining uning uchun belgiligen bahasini, yeni ottuz kumux tenggini elixti 10 we perwerdigar manga emr qilghandek, humdanchining yerini setiwelixqa hejlexti. 11 hezriti eysa waliyning aldigha kelturuldi. waliy uningdin: sen yehudiylarning padixahimu? dep soridi. eytqiningizdek, dedi hezriti eysa. 12 aliy rohaniylar we aqsaqallar uning ustidin erz-xikayet qilghanda, u bir eghizmu jawas bermidi. 13 buning bilen, pilatus uninggha: sening ustungdin qilinghan xunche kop xikayetlerni anglimaywatamsen? dedi. 14 biraq, hezriti eysa ularning birigimu jawas bermidi. waliy buninggha intayin heyran qaldi. 15 her qetimliq otup ketix heytida, waliy aditi boyiche halayiq telep qilghan bir mehbusni qoyup beretti. 16 eyni waqitta, barabbas isimlik nami chiqqan bir mehbus zindanda idi. 17 helq bir yerge jem bolghanda, pilatus ulardin: siler uchun kimni qoyup beriximni telep qilisiler? barabbasnimu yaki mesih dep atalghan eysanimu? dep soridi. 18 pilatus aliy rohaniylar we aqsaqallarning hezriti eysagha hesethorluq qilip uni ozige tapxurup bergenlikini biletti. 19 pilatus soraq munbiride olturghanda, ayali uninggha: u bigunah ademge tegmeng. u tunugun keche chuxumge kirip, kop azablandim, dep hewer ewetti. 20 aliy rohaniylar we aqsaqallar bolsa helqni kuxkurtup, waliy pilatustin barabbasni qoyup berixni we hezriti eysani olumge mehkum qilixni telep qildurdi. 21 waliy ulardin yene: siler uchun bu ikkisining qaysisini qoyup beriximni telep qilisiler? dep soridi. barabbasni, deyixti ular. 22 undaq bolsa, mesih dep atalghan eysani qandaq bir terep qilay? dedi pilatus. hemmeylen bir eghizdin: uni krestke mihliting! deyixti. 23 pilatus: nemixqa? u zadi neme jinayet otkuzuptu? dep soridi. biraq, ular tehimu qattiq warqirixip: uni krestke mihliting! dep turuwelixti. 24 pilatus yene sozlexning ehmiyetsiz ikenlikini, bolmisa qalaymiqanchiliq chiqidighanliqini korup, su elip, kopchilikning aldida qolini yugha: bu ademning qenigha men jawabkar emes, bu ixqa ozunglar mesul bolunglar! dedi. 25 putun helq bir eghizdin: uning qenining jawabkarliqi bizning we balilirimizning ustide bolsun! deyixti. 26 buning bilen, pilatus barabbasni ulargha chiqirip berdi. hezriti eysani bolsa qamchilatqandin keyin, krestke mihlax uchun lexkerlirige tapxurdi. 27 keyin, lexkerler hezriti eysani waliy ordisidiki bir seynagha elip kirip, putun lexkerler topini bu yerge yighdi. 28 ular hezriti eysani yalingachlap, uchisigha xahane sosun renglik ton kiyduruxti. 29 tiken xahlirini orup bir taj yasap, bexigha kiydurdi we ong qoligha bir qomuxni tutquzdi. andin, uning aldigha tizlinip: yaxisun yehudiylarning padixahi! dep mazaq qilixti. 30 uninggha tukuruxti, qomuxni elip uning bexigha uruxti. 31 uni mana xundaq mazaq qilghandin keyin, tonni saldurup, uchisigha oz kiyimlirini kiydurdi we krestke mihlax uchun elip mengixti. 32 ular taxqirigha chiqqinida, kirini xehirilik simun isimlik bir kixini uchritip, hezriti eysa yudup mangghan krestni uninggha mejburiy koturguzdi. 33 ular golgota, yeni bax songek degen yerge kelgende, 34 hezriti eysagha ichix uchun dora arilaxturulghan xaras berdi, lekin hezriti eysa uni tetip korup, ichkili unimidi. 35 lexkerler hezriti eysani krestke mihlighandin keyin, chek taxlixip kiyimlirini boluxuwaldi. 36 andin keyin, u yerde olturup nowetchilik qildi. 37 ular hezriti eysaning bexining yuqiri teripige bu, yehudiylarning padixahi eysa dep yezilghan bir gunah tahtisini asti. 38 hezriti eysadin baxqa ikki qaraqchimu krestke mihlanghan bolup, biri uning ong yenidiki, yene biri sol yenidiki krestte idi. 39 u yerdin otkenler baxlirini chayqixip, hezriti eysani haqaretlep: 40 qeni, sen ibadethanini buzup taxlap, u kunde qaytidin yasap chiqidighan adem idingghu? emdi ozungni qutquzghina! hudaning oghli bolsang, kresttin chuxup baqqin! deyixti. 41 aliy rohaniylar, tewrat ustazliri we aqsaqallarmu uni xundaq meshire qilip: 42 baxqilarni qutquzuptiken, ozini qutquzalmidi, israillarning padixahimix tehi! emdi kresttin chuxup baqsunchu, andin uninggha etiqad qilayli. 43 u hudagha ixinetti, huda uni ezizlise, qutquzup baqmisunmu! chunki, u: men hudaning oghli degenidi, deyixti. 44 hezriti eysa bilen bille krestke mihlanghan qaraqchilarmu uni xundaq haqaretlexti. 45 chux waqti saet on ikkidin saet uchkiche putun zeminni qarangghuluq basti. 46 saet uchlerde hezriti eysa yuqiri awaz bilen: eli, eli, lema xewaqtani? yeni hudayim, hudayim, meni nemixqa taxliwetting? dep warqiridi. 47 u yerde turghanlarning beziliri buni hata anglap: bu adem ilyas peyghemberge murajiet qiliwatidu deyixti. 48 ularning ichidin bireylen derhal yugurup berip, bir parche bulutni ekeldi. andin, uni erzan uzum xarabigha chilap, qomuxning uchigha baghlap hezriti eysagha ichkuzmekchi boldi. 49 baxqilar: tohtap turunglar, qarap baqayli, ilyas peyghember kelip uni qutquzup qalarmikin? deyixti. 50 hezriti eysa qattiq awaz bilen yene bir warqiridi-de, jan berdi. 51 xu waqitta, merkiziy ibadethanidiki perde yuqiridin towenge ikki parche bolup yirtildi. zemin silkinip, taxlar yerilip, 52 qebriler echildi. hezriti eysa tirilgendin keyin, burun alemdin otken birmunche teqwadar ademler tirildi. 53 ular qebriliridin chiqti we muqeddes xeher yerusalemgha kirip, u yerde nurghun kixilerge korundi. 54 hezriti eysani kozet qiliwatqan yuzbexi we lexkerler zeminning silkinixi we baxqa hadisilerni korup, intayin qorquxqan halda: u heqiqeten hudaning oghli iken! deyixti. 55 u yerde yene weqeni yiraqtin korup turghan birmunche ayallarmu bar idi. ular hezriti eysagha hizmet qilix uchun, jeliliye olkisidin uninggha egixip kelgenidi. 56 ularning arisida mejdellik meryem, yaqup bilen yusupning anisi meryem, zebediyning oghullirining anisimu bar idi. 57 kun petixqa yeqin, aramatiyaliq yusup isimlik bir bay keldi. umu hezriti eysaning xagirtliridin idi. 58 u waliy pilatusning aldigha berip, hezriti eysaning jesitini telep qildi. pilatus jesetni uninggha berixke emr qildi. 59 yusup jesetni elip, pakiz kendir reht bilen orap kepenlidi 60 we uni ozi uchun qiyada oydurghan yengi qebrige qoydi. andin, qebrining aghzigha yoghan bir qoram taxni domilitip qoyup ketip qaldi. 61 mejdellik meryem bilen yene bir meryem bolsa u yerde, qebrining udulida olturuxti. 62 dem elix kunining harpisi otkenidi. uning etisi, aliy rohaniylar bilen perisiyler waliy pilatusning aldida jem boluxup: 63 janabliri, eysaning hayat waqtida: men olup uchinchi kuni tirilimen degini esimizde. 64 xuning uchun, qebrini uchinchi kunigiche qoghdax uchun emr bergeysiz. undaq qilmighanda, xagirtliri kelip jesetni oghrilap ketip, helqqe: u olumdin tirildi deyixi mumkin. u ighwagerchilik aldinqisidinmu better bolidu, deyixti. 65 pilatus ulargha: qoghdighuchi lexker elip berip, qebrini qurbinglarning yetixiche qoghdanglar, dedi. 66 ular lexkerler bilen bille berip, taxni pechetlep, qebrini muhapizet astigha aldi.
1 dem elix kuni otup yekxenbe kuni tang suzulgende, mejdellik meryem bilen yene bir meryem qebrini yoqlap bardi. 2 tuyuqsiz qattiq yer tewrep ketti, chunki rebning perixtiliridin biri asmandin chuxup, qebrige berip taxni bir yangha domilitip, ustide olturghanidi. 3 perixtining qiyapiti chaqmaqtek, kiyimliri qardek apaq idi. 4 qoghdighuchilar uningdin qorqup titrixip, oluktek qetipla qaldi. 5 perixte ayallargha mundaq dedi: qorqmanglar! silerning krestke mihlanghan hezriti eysani izdeydighanliqinglarni bilimen. 6 u bu yerde emes; u ozi eytqandek tirildi. kelinglar, u yatqan jayni korunglar. 7 derhal berip uning xagirtlirigha: hezriti eysa olumdin tiriliptu. jeliliyige silerdin awwal baridiken, uni xu yerde koridikensiler denglar. mana men silerge eytip berdim. 8 ayallar bir tereptin qorqsa, yene bir tereptin zor huxalliq ichide qebridin derhal ayrilip, yugurgen peti hezriti eysaning xagirtlirigha hewer berixke ketixti. 9 tosattin hezriti eysa ularning aldigha chiqip: salam silerge! dedi. ularmu aldigha berip, hezriti eysaning putigha esilip, uninggha sejde qildi. 10 xu chaghda, hezriti eysa ulargha: qorqmanglar! berip qerindaxlirimgha hewer qilinglar. jeliliyige barsun, meni xu yerde koridu, dedi. 11 ayallar tehi yolda ketiwatqanda, qebre qoghdighuchilarning beziliri xeherge kirip, bolghan weqelerning hemmisini aliy rohaniylargha hewer qildi. 12 aliy rohaniylar aqsaqallar bilen bir yerge yighilip meslihetlexkendin keyin, lexkerlerge zor miqdarda pul berip: 13 siler: eysaning xagirtliri kechisi kelip, biz uhlawatqanda uning jesitini oghrilap eketiptu denglar. 14 eger bu hewer waliyning quliqigha yetip qalsa, biz arigha chuxup, silerge gep kelturmeymiz, dedi. 15 xundaq qilip, lexkerler pulni aldi we ularning degini boyiche qildi. bu ighwa bugungiche yehudiylar arisida tarqilip kelmekte. 16 on bir xagirt hezriti eysa ulargha eytqan jeliliyidiki taghqa chiqixti. 17 ular hezriti eysani korginide uninggha sejde qilixti, lekin beziliri guman ichide idi. 18 hezriti eysa ularning yenigha kelip, mundaq dedi: erxte we yer yuzide putun hoquq manga berildi. 19 xuning uchun, berip putkul milletlerni mening xagirtlirim qilip yetixturunglar. ularni hudaata, uning oghli we muqeddes rohning nami bilen chomuldurup, 20 ulargha men silerge buyrughan barliq emrlerge emel qilixni ogitinglar. men heqiqetenmu zaman ahirighiche her daim siler bilen bille bolimen.
1 hudaning oghli eysa mesih toghrisidiki hux hewer mundaq baxlinidu: 2 yexaya peyghemberning yazmisida hudaning munu sozliri hatirilengen: mana, aldingda elchimni ewetimen. u sening yolungni aldinala teyyarlaydu. 3 u bolsa: bayawanda: dilinglarni rebbimizning kelixige teyyar qilinglar! uning yollirini tuz qilinglar! dep towlaydighan kixidur. 4 derweqe, chomuldurguchi yehya chol-bayawanda peyda bolup, kixilerge: yaman yolliringlardin yenip, towa qilinglar! towa qilghanliqinglarni bildurux uchun chomulduruxni qobul qilinglar. xundaq qilghanda, huda silerni kechurum qilidu! dep jakarlidi. 5 kixiler yerusalem xehiridin, jumlidin putun yehudiye olkisidin uning aldigha kelixip, gunahlirini iqrar qilixti we uning ozlirini iordan deryasida chomulduruxini qobul qilixti. 6 yehya peyghember toge yungidin kiyim kiygen, belige kon tasma baghlighanidi. yeydighini cheketke bilen yawa here hesili idi. 7 u mundaq dep jakarlaytti: mendin keyin tehimu qudretlik biri kelidu. men hetta engixip uning ayighining yiplirini yexixkimu layiq emesmen! 8 men silerni sughila chomuldurimen, lekin u silerni muqeddes rohqa chomulduridu. 9 xu kunlerde, hezriti eysa jeliliye olkisining nasire xehiridin kelip, yehya peyghember teripidin iordan deryasida chomulduruldi. 10 u sudin chiqipla, asmanning yerilip, muqeddes rohning kepter halitide asmandin chuxup, oz ustige qonuwatqanliqini kordi. 11 andin, erxtin hudaning: sen mening soyumluk oghlum, men sendin hursenmen! degen awazi anglandi. 12 muqeddes roh hezriti eysani xuan chol-bayawangha elip keldi. 13 u cholde qiriq kun turup, xeytan teripidin sinaldi. u yawayi haywanatlar yaxaydighan yerde bolghan xu jeryanda, perixtiler uning hizmitide boldi. 14 yehya peyghember tutqun qilinghandin keyin, hezriti eysa jeliliye olkisining herqaysi jaylirigha berip: 15 waqit-saet yetip keldi. hudaning padixahliqi namayan bolux aldida turidu! xunga, towa qilinglar, hux hewerge ixininglar! dep, hudaning hux hewirini jakarlaxqa baxlidi. 16 bir kuni, hezriti eysa jeliliye koli boyida ketiwetip, simun bilen inisi enderni kordi. ular beliqchi bolup, kolge tor seliwatatti. 17 hezriti eysa ulargha: manga egixinglar, men silerni beliq tutuxning ornigha, manga adem tutidighan qilimen, dedi. 18 ular xuan beliq torlirini taxlap, hezriti eysa bilen mangdi. 19 kol boyida biraz mangghandin keyin, hezriti eysa zebediyning oghulliri yaqup bilen yuhannani kordi. ular kemide torlirini ongxawatatti. 20 hezriti eysa derhal ularni xagirtliqqa chaqirdi. ular atisi zebediyni medikarlar bilen bille kemide qaldurup, ozliri hezriti eysa bilen mangdi. 21 ular kepernahum xehirige kirdi. dem elix kuni hezriti eysa ibadethanigha kirip, telim berixke baxlidi. 22 halayiq uning telimlirige heyran qelixti. chunki, uning telimliri nopuzluq idi, tewrat ustazliriningkige ohximaytti. 23 ibadethanida jin chaplaxqan bir kixi bar idi. del xu chaghda, u: 24 ey nasirelik eysa, biz bilen karing bolmisun! bizni yoqatmaqchimusen? men sening kimlikingni bilimen. huda ewetken muqeddes bolghuchisen! dep towlap ketti. 25 hezriti eysa uni sozlitiwatqan jingha buyruq qilip: aghzingni yum, bu ademning tenidin chiq! dedi. 26 jin heliqi ademning bedinini qattiq tartixturdi we peryad koturginiche uning tenidin chiqip ketti. 27 buningdin heyran bolghan kopchilik bir-birige: bu qandaq ix? yipyengi bir telimghu! u derweqe jinlargha buyruq qilix hoquqigha ige iken! ularmu uning sozige boysunidiken, deyixti. 28 buning bilen, hezriti eysa toghrisidiki hewerler tezlikte putun jeliliye olkisige tarqaldi. 29 hezriti eysa ibadethanidin chiqipla, simun we ender bilen bille ularning oyige bardi. yaqup we yuhannamu ular bilen birge bardi. 30 simunning qeynanisi qizitma ichide yatatti. uning ehwali hezriti eysagha derhal melum qilindi. 31 hezriti eysa bimarning qexigha kirip, qolidin tutup yolep, ore turghuzdi. ayalning qizitmisi derhal yenip, ularni kutuxke baxlidi. 32 kechqurun kun patqanda, kixiler barliq bimarlarni we jin chaplaxqanlarni hezriti eysaning aldigha elip kelixti. 33 putun xeherdikiler ixik aldigha toplaxqanidi. 34 hezriti eysa her hil kesellerge giriptar bolghan nurghun kixilerni saqaytti. nurghun kixilerning tenidiki jinlarni heydep, jinlarning ozi heqqide eghiz echixigha yol qoymidi. chunki, jinlar hezriti eysaning kim ikenlikini bilixetti. 35 etisi etigen tang tehi suzulmestinla, hezriti eysa ornidin turup, xeher sirtidiki hilwet bir yerge berip dua- tilawet qildi. 36 simun bilen uning hemrahliri hezriti eysani izdep chiqip, 37 uni tapqanda: hemmeylen sizni izdixiwatidu! deyixti. 38 biraq, hezriti eysa ulargha: yeqin etraptiki yezilarghimu barmisaq bolmaydu. u yerdimu hudaning sozini yetkuzuxum kerek. chunki, men muxu ix bilen keldim, dedi. 39 xundaq qilip, hezriti eysa jeliliye olkisining hemme yerige berip, ibadethanilarda telim berdi hemde kixilerning tenidiki jinlarni heydidi. 40 mahaw kesilige giriptar bolghan bir kixi hezriti eysaning aldigha kelip, tizlinip turup: teqsir, eger halisingiz, meni kesilimdin saqaytip pak qilghaysiz! dep yalwurdi. 41 ichi aghrighan hezriti eysa qolini uninggha tegkuzup turup: halaymen, pak bolghin! dewidi, 42 u adem xuan mahaw kesilidin saqiyip, pakpakiz boldi. 43-44 hezriti eysa uninggha: hazir bu ixni hechkimge tinma, lekin udul merkiziy ibadethanigha berip, rohaniygha ozungning saqayghanliqingni korset. andin, buni baxqilargha ispatlax uchun, musa peyghemberning emri boyiche mahaw kesilidin saqayghanlar qilixqa tegixlik qurbanliqni qil, dep, uni qattiq agahlandurup yolgha saldi. 45 biraq, u adem chiqip, bu ixni hemme yerge yeyiwetti. netijide, halayiqning ozining etrapigha topliniwalmasliqi uchun, hezriti eysa hechqandaq xeherge axkara baralmay, xeher sirtidiki hilwet jaylarda turuxqa mejbur boldi. xundaqtimu, her yerdin kelgen helq uni yenila izdep turdi.
1 birnechche kundin keyin, hezriti eysa kepernahumdiki burun turghan oyge yene keldi. uning kelgenliki toghrisidiki hewer tarqilix bilenla, 2 u yerge xunchilik kop adem yighildiki, hetta ixik aldidimu put tiqqudek yer qalmighanidi. hezriti eysa ulargha hudaning sozini yetkuzuwatatti. 3 xu esnada, uning yenigha pale bir ademni tot kixi koturup elip keldi. 4 ular ademning toliliqidin hezriti eysaning yenigha baralmay, u telim beriwatqan oyning ogzisini texip, bimarni yatqan orun-korpisi bilen hezriti eysaning aldigha chuxurdi. 5 ularning ixenchini korgen hezriti eysa heliqi palechke: oghlum, sening gunahliring kechurum qilindi, dedi. 6 u yerde olturghan bezi tewrat ustazliri konglide: 7 bu adem neme uchun mundaq deydu? bu kupurluqqu! hudadin baxqa hechkimning gunahlarni kechurum qilix hoquqi yoqqu! deyixti. 8 ularning neme oylawatqanliqini xuan bilgen hezriti eysa ulargha mundaq dedi: siler buni neme uchun kupurluq deysiler? 9 gunahliring kechurum qilindi! deyix asanmu yaki ornungdin tur, orun- korpengni yighixturup mang! deyixmu? elwette, eytmaq asan, qilmaq tes. 10 emma, hazir insanoghlining yer yuzide gunahlarni kechurum qilix hoquqigha ige ikenlikini ispatlap berey, dedi. andin, pale keselge: 11 ornungdin tur, orun-korpengni yighixturup oyungge qayt! dep buyrudi. 12 heliqi adem ornidin des turup, orun- korpisini yighixturdi we hemmeylenning koz aldida oydin chiqip ketti. heyran qalghan halayiq hudani medhiyilixip: bundaq ixni ezeldin korup baqmighaniduq, deyixti. 13 hezriti eysa yene kol boyigha qarap mangdi. nurghun kixiler uning etrapigha toplixiwaldi. hezriti eysa ulargha telim berdi. 14 hezriti eysa yoldin otup ketiwetip, baj yighidighan jayda olturghan alghayning oghli lawiyni korup, uninggha: manga egexkin, dedi. lawiy ornidin turup, uninggha egexti. 15 keyin, hezriti eysa lawiyning oyide mehmandarchiliqta boluwatqanda, teklip qilinghan nurghun bajgirlar we xulardek gunahkar dep qaralghan bir qisim kixilermu hezriti eysa we uning xagirtliri bilen hemdastihan boldi. hezriti eysagha egexkenler ichide gunahkar dep qaralghan bundaq kixiler heli kop idi. 16 perisiy diniy eqimidiki bezi tewrat ustazliri uning gunahkar dep qaralghanlar we bajgirlar bilen bir dastihanda olturghanliqini korup, xagirtlirigha: uning bajgir we gunahkarlar bilen bir dastihanda olturghini qandaq gep?! deyixti. 17 buni anglighan hezriti eysa ulargha: saghlam adem emes, belki kesel adem tewipqa mohtajdur. men ozlirini durus hesablaydighanlarni emes, belki ozlirining gunahlirini tonuydighanlarni chaqirghili keldim, dedi. 18 yehya peyghemberning xagirtliri bilen perisiyler roza tutatti. bezi kixiler hezriti eysaning aldigha kelip: yehya peyghemberning xagirtliri we perisiyler roza tutidu, sizning xagirtliringiz nemixqa tutmaydu? dep soraxti. 19 hezriti eysa jawaben mundaq dedi: toyi boluwatqan yigit tehi toy ziyapitide turghan chaghda, mehmanlar hesret chekiwatqan ademlerdek roza tutsa qandaq bolghini?! elwette bolmaydu! 20 emma, yigitning ulardin elip ketilidighan kuni kelidu, ene xu chaghda ular qayghu-hesret chekkinidin roza tutidu. 21 hechkim kona konglekke kirixip ketidighan yengi rehttin yamaq salmaydu. undaq qilsa, kiyim yuyulghanda yengi yamaq kirixip, kiyimni yirtip taxlaydu. netijide, yirtiq tehimu yoghinap ketidu. 22 xuningdek, hechkim yengi xarabni kona tulumgha qachilimaydu. eger undaq qilsa, yengi xarabning kopuxi bilen tulum yerilidu-de, xarabmu, tulummu kardin chiqidu. xuning uchun, yengi xarabni yengi tulumgha qachilax kerek. 23 bir dem elix kuni, hezriti eysa bughdayliqtin otup ketiwatatti. bille ketiwatqan xagirtliri baxaqlarni uzuwelip, yeyixke baxlidi. 24 perisiyler hezriti eysagha: xagirtliringiz nemixqa dem elix kuni cheklengen ixni qilidu, deyixti. 25 hezriti eysa ulargha: padixah dawut we uning hemrahlirining a we mohtajliqta qalghanda qandaq qilghanliqini muqeddes yazmilardin oqumighanmu? 26 bax rohaniy awiyatarning waqtida, padixah dawut ibadethanidiki muqeddes jaygha kirip, hudagha atalghan nanlarni rohaniydin sorap yegen hem hemrahlirighimu bergen. halbuki, bu nanlarni rohaniylardin baxqa herqandaq kixining yeyixi tewrat qanunigha hilap idi, dedi. 27 hezriti eysa ulargha yene: insan dem elix kuni uchun emes, dem elix kuni insan uchun yaritildi. 28 xuning uchun, men insanoghli dem elix kuniningmu igisidurmen, dedi.
1 hezriti eysa yene ibadethanigha kirdi. ibadethanida bir qoli qurup ketken bir adem bar idi. 2 beziler hezriti eysaning ustidin erz qilix uchun bahane izdex meqsitide uning dem elix kunimu kesel saqaytidighan-saqaytmaydighanliqini paylap yuruxetti. 3 hezriti eysa qoli qurup ketken keselge: ornungdin turup, aldigha chiq! dedi. 4 andin, ibadethanidikilerdin: qandaq qilix tewrat qanunigha uyghun? dem elix kuni yahxiliq qilixmu yaki yamanliq qilixmu? janni qutquzuxmu yaki halak qilixmu? dep soridi. ular zuwan suruxmidi. 5 hezriti eysa etrapidikilerge ghezep bilen koz yugurtti. ularning tersaliqi uni echindurghanidi. andin keyin, u heliqi keselge: qolungni uzat! dedi. u adem qolini uzitixi bilenla qoli eslige keldi. 6 buning bilen, perisiyler taxqirigha chiqip, hezriti eysani qandaq jayliwetix heqqide hirod padixahning terepdarliri bilen meslihetlixixke baxlidi. 7 hezriti eysa xagirtliri bilen bille u yerdin ayrilip kol boyigha ketti, jeliliye olkisidin nurghun halayiq uninggha egixip bardi. 8 uning qilghan ixlirini anglighan yene nurghun halayiq yerusalem xehiri, putun yehudiye olkisi, idumeya olkisi, iordan deryasining qarxi teripi, tir we sidon xeherlirining etrapidiki jaylardin seldek eqip, uning aldigha kelixti. 9 hezriti eysa halayiqning arisida qistilip qalmasliq uchun, xagirtlirigha kichik bir keme teyyarlap qoyuxni buyrudi. 10 chunki, u nurghun bimarlarni saqaytqachqa, her hil keselliklerge giriptar bolghanlarning hemmisi uning uchisini siliwelix uchun qistixip kelixkenidi. 11 qachanla bolmisun, jin chaplixiwalghanlar hezriti eysani korse, uning ayighigha bax qoyup: sen hudaning oghlisen! dep warqirixatti. 12 lekin, hezriti eysa ulargha ozining kim ikenlikini axkarilimasliqni qattiq jekileytti. 13 hezriti eysa bir taghqa chiqip, ozi halighan kixilerni yenigha chaqirdi. chaqirilghanlar uning yenigha kelixti. 14 hezriti eysa ulardin on ikki kixini elchi dep atap, ularni ozi bilen bille bolux, hudaning sozini yetkuzux 15 we jinlarni heydex hoquqigha ige qilix uchun tallidi. 16 bu on ikki kixi: simun hezriti eysa uni petrus depmu atighan, 17 zebediyning oghli yaqup we uning qerindixi yuhanna, hezriti eysa ularni beni regex, yeni guldurmama oghulliri depmu atighan, 18 ender, filip, bartolomay, metta, tomas, halpayning oghli yaqup, taday, wetenperwer dep atalghan simun 19 we hezriti eysagha satqunluq qilidighan yehuda ixqariyotlardin ibaret. 20 hezriti eysa oyge qaytip kelgendin keyin, u yerge yene xunche nurghun halayiq toplandiki, hezriti eysa bilen xagirtlirining ghizalinixqimu cholisi tegmidi. 21 hezriti eysaning ailisidikiler buni anglap, uni qayturup kelgili berixti. chunki, ular uni eqlidin eziptu dep oylaxqanidi. 22 yerusalemdin kelgen tewrat ustazliri bolsa: uninggha xeytan chaplixiwaptu, u jinlarni ularning baxliqi bolghan xeytangha tayinip heydeydiken deyixetti. 23 xuning uchun, hezriti eysa tewrat ustazlirini yenigha chaqirip, ulargha temsiller bilen mundaq dedi: xeytan xeytanni qandaqmu qoghlisun? 24 eger bir dlettikiler ikki guruhqa bolunup soquxsa, u dlet put tirep turalmaydu. 25 bir ailidikiler ozara jedel-majira qilixsa, u aile weyran boluxtin saqlinalmaydu. 26 xuninggha ohxax, xeytanmu oz-ozige qarxi chiqip, oz baxquruxida bolghan jinlar bilen soquxsa, umu put tirep turalmaydu, jezmen halak bolidu. 27 hechkim kuchtunggur ademning oyige kirip, uning melini bulap ketelmeydu. peqet xu kuchtunggur ademni baghliyalighanlarla uning oyini bulang-talang qilalaydu. 28 bilip qoyunglarki, insanlarning otkuzgen gunahi we qilghan kupurluqlirining hemmisini kechuruxke bolidu. 29 lekin, muqeddes rohqa kupurluq qilghan adem hergiz kechurum qilinmaydu, chunki u adem menggu kechurum qilinmaydighan gunah sadir qilghan bolidu. 30 hezriti eysa bu sozlerni bezilerning uninggha jin chaplixiptu deginige qarita eytqanidi. 31 xu chaghda, hezriti eysaning anisi bilen iniliri keldi. ular taxqirida turup, uni chaqirixqa adem kirguzdi. 32 hezriti eysaning etrapida olturghan jamaettin beziliri: aningiz, iniliringiz we singilliringiz sizni sirtta chaqiriwatidu, deyixti. 33 hezriti eysa buninggha jawaben: kimler mening anam we inilirim? dedi. 34 andin, u choriside olturghanlargha qarap mundaq dedi: mana bular mening anam we inilirim! 35 chunki, kim hudaning iradisige emel qilsa, xu mening aka-inim, acha-singlim we anamdur.
1 hezriti eysa yene kol boyida helqqe telim berixke baxlidi. uning etrapigha toplanghan halayiq intayin kop bolghachqa, u bir kemige chiqip olturdi. halayiq bolsa kol boyida turuxatti. 2 hezriti eysa ulargha temsil bilen nurghun hekmetlerni ogetti. u telimide mundaq dedi: 3 qulaq selinglar! bir dehqan uruq chachqili etizigha chiqiptu. 4 chachqan uruqlirining beziliri chighir yol ustige chuxuptu, quxlar kelip ularni yep ketiptu. 5 beziliri tupriqi kem taxliq yerlerge chuxuptu. topisi nepiz bolghanliqtin, tezla unup chiqiptu, 6 lekin chongqur yiltiz tartmighachqa, kun chiqix bilenla solixip qurup ketiptu. 7 beziliri tikenlerning arisigha chuxuptu, tikenler osup maysilarni besiwaptu. netijide, maysilar hosul berelmeptu. 8 beziliri bolsa munbet tupraqqa chuxuptu. ular unup chiqqandin keyin, osup chong bolup, yahxi hosul beriptu. ularning beziliri ottuz, beziliri atmix, yene beziliri bolsa yuz hesse hosul beriptu. 9 hezriti eysa yene mundaq dedi: bu sozlerni quliqinglarda ching tutunglar! 10 halayiq ketkendin keyin, hezriti eysaning on ikki xagirti bilen egexkuchiliri uningdin temsillerning menisini soraxti. 11 hezriti eysa ulargha mundaq dedi: hudaning padixahliqining siri silerning bilixinglargha berildi. lekin, padixahliqning sirtidikilerge hemme ix temsiller bilen uqturulidu. 12 buning bilen, hudaning munu sozliri emelge axuruldi: qilghanlirimgha qaraydu, qaraydu, menisini uqmaydu. sozlirimni anglaydu, anglaydu, chuxenmeydu. undaq bolmisidi, manga qaytatti, menmu ularni kechurum qilattim. 13 andin, hezriti eysa ulargha mundaq dedi: siler muxu temsilnimu chuxenmidinglarmu? undaqta, baxqa temsillerni qandaqmu chuxinisiler? 14 dehqan chachqan uruq hudaning sozidur. 15 chighir yolgha chuxken uruqlar mundaq ademlerge temsil qilinghan bolup, ular hudaning sozini anglighan haman xeytan kelip ularning qelbige chuxken sozni elip ketidu. 16 tupriqi kem taxliq yerlerge chuxken uruqlar mundaq kixilerge temsil qilinghan. ular hudaning sozini anglighan haman huxalliq bilen qobul qilidu. 17 halbuki, hudaning sozi ularda yiltiz tartmighachqa, ular uzungha berdaxliq berelmeydu. hudaning sozige ixengenlikidin qiyinchiliq yaki ziyankexlikke uchrisa, derhal huda yolidin chetnep ketidu. 18 yene bezi kixiler bolsa tikenlikke chuxken uruqlargha temsil qilinghan. 19 undaq kixilerning konglige bu dunyaning endixiliri, bayliqning eziqturuxi we baxqa nersilerge bolghan hewesler kiriwelip, hudaning sozini boghuwetidu-de, ular hosulsiz qalidu. 20 yene bezi kixiler munbet tupraqqa chuxken uruqlargha temsil qilinghan. ular hudaning sozini anglap, qobul qilidu. hudaning sozi ularda ottuz, atmix, hetta yuz hesse hosul beridu. 21 hezriti eysa ulargha yene mundaq dedi: kim chiraghni yeqip, uni das yaki kariwat astigha yoxurup qoyidu? u elwette chiraghni chiraghdan ustige qoymamdu? 22 herqandaq mehpiy ix axkarilanmay qalmaydu; yoxurun tutulghan herqandaq ix pax bolmay qalmaydu. 23 bu sozlerni quliqinglarda ching tutunglar! 24 anglighanliringlargha zehin qoyunglar! siler qanchiki kop zehin qoysanglar, silerge xunche kop chuxenche berilidu, hetta yetip axqudekmu berilidu. 25 chunki, kimde eqil-paraset bolsa, uninggha tehimu kop berilidu. lekin, kimde eqil-paraset bolmisa, uningda bar bolghinimu elip ketilidu. 26 keyin, hezriti eysa hundaq dedi: hudaning padixahliqi yene buninggha ohxaydu: dehqan tupraqqa uruq chachidu. 27 u kechisi uhlaydu, kunduzi turidu. uruq unup yetixidu. lekin, u dehqan qandaqsige bundaq bolghanliqini bilmeydu. 28 tupraq tebiiy halda hosul beridu. uruq awwal unidu, keyin bax chiqiridu, ahirda baxaqlar toluq dan tutidu. 29 dan pixip yetilgende, u aq salidu, chunki hosul yighix waqti kelgen dehqan derhal or bolidu. 30 hezriti eysa yene hundaq dedi: hudaning padixahliqini nemige ohxitay? qandaq bir tehsil bilen suretlep berey? 31 u goya bir tal qicha uruqigha ohxaydu. qicha uruqi putun uruqlarning ichide eng kichik bolsimu, 32 terilghandin keyin, herqandaq ziraettin egiz osup xundaq xahlayduki, quxlarhu uning sayiside uwulaydu. 33 hezriti eysa hudaning sozini buninggha ohxax nur tehsiller bilen jahaet chuxineligudek qilip chuxenduretti. 34 tehsil kelturhey turup hechqandaq telim berheytti. oz xagirtliri a hehmini chuxendurup beretti. 35 u kuni kechqurun, hezriti eysa xagirtlirigha: kolning u qetigha oteyli, dedi. 36 xagirtlar halayiqtin ayrilip, hezriti eysa olturghan kemige chuxup, uni elip yurup ketixti. ular bilen bille mangghan baxqa kemilermu bar idi. 37 qattiq boran chiqip, dolqunlar xundaq urdiki, kemige su toxay dep qalghanidi. 38 hezriti eysa kemining aya teripide yastuqqa bax qoyup uyqugha ketkenidi. xagirtlar uni oyghitip: ustaz, biz gherq bolux aldida turuwatsaq, karingiz yoqmu? deyixti. 39 hezriti eysa ornidin turup borangha buyruq qildi we dolqunlargha: tohta! tinchlan! dedi. buning bilen, boran tohtap, dolqun peslep, hemmisi tinchidi. 40 hezriti eysa xagirtlirigha: nemanche qorqisiler! tehiche ixenchinglar yoqmu? dedi. 41 ular bolsa qattiq qorqunch ichide bir-birige: bu adem zadi kimdu? hetta boran we dolqunlarmu uning gepini anglaydiken-he! dep ketixti.
1 ular kolning u qetidiki gerasaliqlar turidighan yerge bardi. 2 hezriti eysa kemidin chuxuxi bilenla, jin chaplaxqan bir adem gor qilinidighan ongkurlerning biridin chiqip, uning aldigha yugurdi. 3 u adem ongkurlerni makan tutqan bolup, hechkim uni hetta zenjir bilenmu baghlap qoyalmaytti. 4 birnechche qetim qolliri zenjirlinip, putlirigha kixenler selinghan bolsimu, zenjirlerni uzup, kixenlerni cheqiwetkenidi. hechkim uni boysunduralmighanidi. 5 keche- kunduz mazarliq we dalalarda warqirap-jarqirap yuretti. oz-ozini tax bilen urup yarilanduratti. 6 u hezriti eysani yiraqtin korup, yugurgen peti uning aldigha berip, yerge bax qoydi 7 we qattiq warqirap: ulu hudaning oghli eysa, iximgha arilaxma! huda aldida sendin otunup soraymenki, meni qiynima! dedi. 8 sewebi, hezriti eysa: hey jin, bu ademning tenidin chiq! dep buyrughanidi. 9 andin, hezriti eysa bu ademdin: isming neme? dep soridi. ismim minglighan, chunki sanimiz kop, dep jawas berdi bu ademni sozlitiwatqan jin 10 we hezriti eysadin ozlirini u zemindin chiqiriwetmeslikni telep qilip, kop otunup yalwurdi. 11 xu etraptiki ta baghrida chong bir top tongguz padisi ozuqlinip yuretti. 12 jinlar hezriti eysagha: bizni muxu tongguz padisigha heydiwetkin, ularning ichige kirip ketixke ijazet bergin, dep yalwuruxti. 13 hezriti eysaning ijaziti bilen jinlar chiqip, tongguzlarning tenige kirip ketti. ikki minggha yeqin tongguz patiparaq bolup, yugurgen peti tik yardin chuxup, kolge gherq boldi. 14 tongguz baqquchilar u yerdin qechip, xeher-yezilarda bu hewerni tarqatti. halayiqmu ehwalni korgili chiqixti. 15 ular hezriti eysaning yenigha kelginide, ilgiri minglighan jinlargha esir bolghan heliqi ademning kiyimlirini kiyip, es-hoxi jayida halda olturghinini korup, qorqup ketixti. 16 bu mojizini korgenler jin chaplaxqan ademning qutquzulghanliqi we tongguzlarning aqiwitini halayiqqa sozlep berdi. 17 buning bilen, helq hezriti eysaning ozlirining zeminidin chiqip ketixini telep qildi. 18 hezriti eysa kemige chiqiwatqanda, ilgiri jin chaplaxqan heliqi adem uninggha: menmu siz bilen bille ketey, dep yalwurdi. 19 lekin, hezriti eysa uninggha ruhset qilmay: uruq-tughqanliringning yenigha berip, ulargha rebbingning sanga neqeder chong ixlarni qilip bergenlikini we qanchilik mehir-xepqet korsetkenlikini yetkuzgin, dedi. 20 u adem qaytip berip, hezriti eysaning ozige qilip bergen chong ixlarni on xeher rayonida tarqitixqa baxlidi. buni anglighanlarning hemmisi heyran qelixti. 21 hezriti eysa keme bilen kolning u qetigha qaytqinida, nurghun halayiq kol boyida yene uning yenigha yighildi. 22-23 bu chaghda, melum bir ibadethanining yair isimlik bir mesuli keldi. u hezriti eysani korup ayighigha yiqilip: kichik qizim sekratqa chuxup qaldi. berip uninggha qolingizni tegkuzup qoysingiz, u saqiyip omur korse! dep yalwurdi. 24 hezriti eysa u adem bilen bille bardi. uning etrapigha olixiwalghan halayiqmu keynidin egixip mengixti. 25 topning ichide hun tewrex kesilige giriptar bolghinigha on ikki yil bolghan bir ayal bar idi. 26 u nurghun tewiplarning qolida kop azas chekip, bar-yoqini serp qilghan bolsimu, kesili yahxilanmaq tugul, tehimu eghirlixip ketkenidi. 27 bu ayalmu hezriti eysa heqqidiki gep-sozlerni anglighanidi. xuning uchun, halayiqning arisidin qistilip kelip, arqa tereptin uning chapinini silap qoydi. 28 chunki, u ichide hezriti eysaning chapinini tutsamla, choqum saqiyip ketimen dep oylighanidi. 29 hun xuan tohtap, ayal ozining kesel azabidin qutulghanliqini hes qildi. 30 del xu waqitta, hezriti eysa wujudidin qudritining chiqqanliqini sezdi. u halayiqning ichide keynige burulup: kiyimimni tutqan kim? dep soridi. 31 xagirtliri uninggha: opchoringizdiki halayiqning qistap keliwatqanliqini korup turuqluq, yene: meni tutqan kim? dep soraysizghu? deyixti. 32 biraq, hezriti eysa ozini tutqan kixini tepix uchun dawamliq etrapigha qaridi. 33 ozide neme ehwalning yuz bergenlikini sezgen ayalmu qorqqinidin titrigen halda hezriti eysaning aldigha kelip, ayighigha yiqildi we uninggha heqiqiy ehwalni eytti. 34 hezriti eysa uninggha: qizim, ixenching seni saqaytti! tinch-aman qayt. dawamliq salamet bol, dedi. 35 hezriti eysa bu sozni qiliwatqanda, ibadethana mesulining oyidin kixiler kelip, ibadethana mesuli yairgha: qizingiz jan uzdi. emdi ustazni aware qilixning hajiti yoqmikin, deyixti. 36 hezriti eysa bu sozlerge qarimay, ibadethana mesuligha: qorqmighin! ixenching bolsun, dedi. 37 xuning bilen, hezriti eysa petrus, yaqup we yaqupning inisi yuhannani elip yolgha chiqti. ulardin baxqa hechkimning ozi bilen bille berixigha ruhset qilmidi. 38 ular ibadethana mesulining oyi aldigha kelgende, hezriti eysa qattiq derd-peryad koturgen kixiler topini kordi. 39 hezriti eysa oyge kirip ulargha: nemixqa derd-peryad koturup yighlaysiler? bala olmidi, uhlap qaptu, dedi. 40 biraq, ular hezriti eysani meshire qilixti. hezriti eysa hemmeylenni taxqirigha chiqiriwetkendin keyin, balining ata-anisini we bille kelgen xagirtlirini elip, bala bar oyge kirdi. 41 u balining qolidin tartip, uninggha: talita kumi dedi. bu sozning menisi qizim sanga eytimenki, ornungdin tur degenlik idi. 42 on ikki yaxliq bu qiz xuan ornidin turup, mengixqa baxlidi. u yerdikiler bu ixqa intayin heyran boluxti. 43 hezriti eysa ulargha bu ixni hechkimge tinmasliqni qattiq tapilidi we ulargha qizning qorsiqigha birnerse berixni buyrudi.
1 hezriti eysa u yerdin ayrilip, oz yurtigha qaytti. xagirtlirimu uning bilen bille idi. 2 dem elix kuni, hezriti eysa ibadethanida telim berixke baxlidi. uning sozlirini anglighan jamaet heyran boluxup: bu adem bularni nedin ogengendu? uninggha bunchiwala eqil- parasetni kim bergendu? bu mojizilerni qandaq yaritidighandu? 3 u peqet addiy bir yaghachchighu? meryem uning anisi, yaqup, yose, yehuda we simun uning qerindaxliri emesmu? singilliri bu yerde oz ichimizdighu? deyixetti. xuning bilen, ular uni ret qildi. 4 hezriti eysa ulargha: peyghember oz yurti, oz uruq-tughqanliri arisida we oz oyide hormetke sazawer bolmaydu, dedi. 5 xunga, hezriti eysa u yerde birqanche bimarni ularning uchisigha qollirini tegkuzup saqaytqandin baxqa, hechqandaq mojize korsitixni toghra tapmidi. 6 u bu kixilerning etiqadsizliqidin heyran qaldi. hezriti eysaning on ikki elchini ewetixi keyin, hezriti eysa etraptiki yeza-kentlerni aylinip telim beriwatatti. 7 u on ikki xagirtini yenigha chaqirip, ulargha jinlarni heydex hoquqini berdi we helq arisigha ikki-ikkidin ewetti. 8 hem ulargha seperde yenigha hasidin baxqa nerse eliwalmasliq, ne nan, ne hurjun koturmeslik, pulmu seliwalmasliqni eytti. 9 putigha aya kiyixke ijazet berdi, biraq birer artuq konglek eliwalmasliqni buyrudi. 10 u yene: bir yurtqa barghininglarda, qaysi ailide qarxi elinsanglar, u yerdin ketkuche xu ailidila turunglar. 11 eger birer yerdiki kixiler silerni qarxi almisa we sozunglarni anglimisa, u yerdin ayrilghininglarda, ularni agahlandurux uchun ayighinglardiki topini qeqiwetinglar! dedi. 12 xundaq qilip, xagirtlar yolgha chiqip, kixilerni gunahlirigha towa qilixqa undidi. 13 ular nurghun jinlarni heydidi, nurghun bimarlargha zeytun yeghini surkep saqaytti. 14 hirod han hezriti eysa heqqidiki hemme ixlardin hewer tapti, chunki hezriti eysaning dangqi hemme yerge pur ketkenidi. beziler: bu adem olumdin tirilgen chomuldurguchi yehya bolsa kerek. uning pewquladde qudretlerge ige bolghanliqining sewebi ene xu deyixetti. 15 beziler: u ilyas peyghember dese, yene beziler: burunqi peyghemberlerdek bir peyghember bolsa kerek deyixetti. 16 bularni anglighan hirod han: men kallisini aldurghan yehya tiriliptu! dedi. 17-18 hirodning bundaq deyixining sewebi, u ogey akisi filipning ayali hirodiyeni tartiwalghanda, u ayalning telipi bilen yehyani tutqun qilip, zindangha taxlighanidi. chunki, yehya hirodqa: akangning ayalini tartiwelixing tewrat qanunigha hilaptur dep kelgenidi. 19 hirodiye xu wejidin yehya peyghemberge ochmenlik saqlap, uni olturuwetmekchi bolsimu, lekin emelge axuralmighanidi. 20 chunki, yehya peyghemberning durus we hudagha atalghan bir adem ikenlikini bilidighan hirod han uningdin qorqatti we uni muhapizet qilatti. hirod yehya peyghemberning sozlirini anglighan chaghlirida neme qilixni bilelmey qalatti. biraq, uning sozlirini yenila qiziqip anglaytti. 21 hirodiye kutken purset ahir yetip keldi. hirod ozining tughulghan kunini hatirilex uchun katta ziyapet otkuzup, qol astidiki emeldarlar, qomandanlar we jeliliye olkisidiki yurt kattilirini kutuwaldi. 22 hirodiyening burunqi eridin bolghan qizi kirip ussul oynap berdi. bu hirod bilen mehmanlargha bekmu yeqip ketti. hirod han qizgha: mendin neme telep qilsingiz, xuni berimen, dedi. 23 arqidinla u qesem qilip yene: mendin neme telep qilsingiz, hetta hanliqimning yerimini desingizmu merhemet, dedi. 24 qiz taxqirigha chiqip, anisidin: neme telep qilay? dep soridi. chomuldurguchi yehyaning kallisini telep qil, dedi anisi. 25 qiz xuan hirod hanning aldigha yugurup kirip: chomuldurguchi yehyaning kallisini derhal bir tehsige qoyup kelturuxingizni telep qilimen, dedi. 26 hirod han buninggha nahayiti ongaysizlanghan bolsimu, mehmanlarning aldida qilghan qesimi tupeylidin, qizning telipini ret qilixni rawa kormidi. 27 u derhal bir jallat ewetip, yehya peyghemberning kallisini elip kelixni buyrudi. jallat zindangha berip yehya peyghemberning kallisini elip, 28 uni bir tehsige qoyup, qizning aldigha elip keldi. qiz uni anisigha tapxurdi. 29 buningdin hewer tapqan yehya peyghemberning xagirtliri kelip, jesetni elip berip yerlikke qoydi. hezriti eysaning bex ming kixini toydurughi 30 yeza-qixlaqlargha ewetilgen elchiler qaytip kelip, hezriti eysaning aldigha yighildi we qilghan ixliri hem bergen telimlirini uninggha melum qilixti. 31 kelip-ketiwatqanlar nahayiti kop bolghanliqtin, hezriti eysa we xagirtlargha ghizalinixqimu waqit chiqmidi. xunga, hezriti eysa ulargha: yurunglar, men bilen hilwet bir jaygha berip, bir dem aram elinglar, dedi. 32 buning bilen, ular kemige chuxup, hilwet bir yerge qarap yol aldi. 33 biraq, ularning ketiwatqanliqini korgen birmunche kixiler ularni tonuwalghanidi. halayiq etraptiki putun yezilardin bes-bes bilen piyade yolgha chiqip, ulardin burun u yerge yetip berixti. 34 hezriti eysa kemidin chuxup, nurghun halayiqni kordi. qoychisiz qoy padisigha ohxaydighan bu insanlargha ich aghritti we ulargha kop nersilerni ogitixke baxlidi. 35 waqit bir yerge berip qalghanidi. xagirtliri hezriti eysaning aldigha kelip: bu hilwet bir jay iken, ke kirip ketti. 36 halayiqni tarqitiwetken bolsingiz, ular etraptiki yeza-qixlaqlargha berip, ozlirige yeydighan bir nerse setiwalsun, dedi. 37 lekin, hezriti eysa: ulargha ozunglar tamaq beringlar, dedi. xagirtlar hezriti eysadin: yerim yilliq kirimni hejlep, ulargha nan ekelip ulexturup beremduq? dep soridi. 38 qanche neninglar bar? qarap beqinglar, dedi hezriti eysa ulargha. ular tekxurup kelgendin keyin: bizde bex nan bilen ikki beliq bar iken, deyixti. 39 hezriti eysa ulargha halayiqni top-top qilip yexil chimliqta olturghuzuxni buyrudi. 40 halayiq yuzdin, elliktin bolup olturuxti. 41 hezriti eysa bex nan bilen ikki beliqni qoligha elip, asmangha qarap hudagha xukur eytti. andin, nanlarni oxtup, kopchilikke tarqitip berix uchun xagirtlirigha berdi. ikki beliqnimu xundaq qildi. 42 hemmeylen yep toydi. 43 xagirtlar exip qalghan nan we beliq parchilirini liq on ikki sewetke yighiwaldi. 44 tamaq yegen erlerning sanila bex ming idi. 45 buning keynidinla, hezriti eysa xagirtlirining kemige olturup, ozidin awwal kolning u qetidiki beytsayda yezisigha otuxini buyrudi. bu arida ozi halayiqni tarqitiwetti. 46 ularni uzatqandin keyin, dua- tilawet qilix uchun taghqa chiqti. 47 kechqurun, keme kolning otturisigha barghanidi. quruqluqta ozi yalghuz qalghan hezriti eysa 48 xagirtlirining palaqni nahayiti teste uruwatqanliqini kordi, chunki qarxi tereptin xamal chiqiwatatti. tang etixqa az qalghanda, hezriti eysa kolning ustide mengip, xagirtliri terepke keldi we ularning yenidin otup ketmekchi boldi. 49 xagirtlar hezriti eyxaning kolning ustide mengip keliwatqanliqini korup, uni alwasti, dep oylap warqirixip ketti. 50 hemmeylen uni korup intayin alaqzade boluhqanidi. lekin, hezriti eyxa derhal ulargha: hatirjem bolunglar, bu men, qorqmanglar! dedi. 51 hezriti eyxa kemige chiqip ulargha qohulghanda, hamal tohtidi. hagirtlar buningdin intayin heyran qelixti. 52 chunki, ular nan toghrixidiki mojizini teiche chuhenmigenidi, ularning eqli bolxa biudlixip ketkenidi. 53 hezriti eyxa bilen hagirtliri kolning qarhi qetigha berixida, ginesar degen yerde quruqluqqa chiqip kemini baghlidi. 54 ular kemidin chuhuhi bilenla, helq hezriti eyxani tonuwaldi. 55 ular yuguruhup yurup, bu hewerni etraptiki jaylargha yetkuzdi. hezriti eyxa qeyerde bolxa, kixiler bimarlarni zembilge selip, hu yerge elip berixti. 56 hezriti eyxa meyli yeza, meyli heher yaki qixlaqqa barsun, halayiq bimarlarni asasliq kochilargha elip chiqip yatquzup, hezriti eyxadin bimarlarning hechbolmighanda uning tonining pexige bolximu qolini tegkuzuwelixigha ruhxet qilixini sorap yalwuratti. uninggha qolini tegkuzgenlerning hemmixi saqaydi.
1 bir kuni, yerusalemdin kelgen bezi perixiyler we tewrat ustazliri hezriti eyxaning chorixige yighildi. 2 ular hezriti eyxaning hagirtliri ichide bezilirining tamaqtin burun qol yuyux diniy qaidisini ada qilmayla tamaq yewatqanliqini kordi. 3 perisiyler, jumlidin putun yehudiylar ejdadlirining enenisi boyiche qollirini pakiz yumay turup tamaq yemeydu. 4 xuningdek, bazardin alghan nersilernimu yumay yemeydu. uningdin baxqa, qedeh, chogun we mis qachilarni yuyux toghrisidimu birmunche enenilerge riaye qilidu. 5 perisiyler we tewrat ustazliri hezriti eysadin: xagirtliring nemixqa ejdadlirimizning enenilirige riaye qilmaydu? nemixqa napak qolliri bilen tamaq yeydu? dep soraxti. 6 hezriti eysa ulargha mundaq jawas berdi: huda yexaya peyghember arqiliq aldin eytqan munu sozler siler sahtipezlerge nemidegen mas kelidu-he?! uning yazmisida mundaq yezilghan: bu helq meni aghzidila hormetleydu, lekin qelbi mendin yiraq. 7 manga qilghan ibaditi bihudidur. chunki, ogetkenliri hudaning emrliri emes, belki ozliri chiqiriwalghan petiwalardur. 8 siler hudaning emrini bir yaqqa qayrip qoyup, insanlarning enenisige esiliwalidikensiler. 9 hezriti eysa ulargha yene mundaq dedi: oz enenenglarni saqlap qelix uchun, hudaning emrlirini bir yaqqa qayrip qoyuxta nemanche ustiliq qilisiler! 10 musa peyghember: ata-anangni hormet qil we atisi yaki anisini haqaretligenlerge olum jazasi berilsun dep buyrughan. 11 lekin, siler: ata-anisigha: mendin alidighan putun maddiy yardiminglarni qurban qildim, yeni hudagha atiwettim dese, 12 u adem oz ata-anisining halidin hewer almisimu bolidu dep ogitisiler. 13 xundaq qilip, ewladtin ewladqiche dawamlaxturup kelgen eneniliringlarni dep hudaning emrini yoqqa chiqirisiler. siler bundaq ixlarni kop qilisiler. insanni neme napak qilidu? 14 hezriti eysa halayiqni yene yenigha chaqirip, ulargha: hemminglar sozumge qulaq selinglar we xuni chuxininglarki, 15 insanning sirtidin ichige kiridighan nersilerning hechqandiqi uni napak qilmaydu, insanni napak qilidighini insanning ichidin chiqidighinidur. 16 bu sozlerni quliqinglarda ching tutunglar! dedi. 17 hezriti eysa halayiqtin ayrilip oyge kirgende, xagirtliri uningdin bu temsilning menisini soridi. 18 hezriti eysa ulargha: silermu tehiche chuxenmeywatamsiler? sirttin insanning ichige kiridighan herqandaq nersining uni napak qilalmaydighanliqini chuxenmemsiler? 19 sirttin kirgen nerse insanning qelbige emes, axqazinigha baridu. u yerdin teret bolup chiqip ketidu, dedi. hezriti eysa bu sozler arqiliq, yemekliklerning hemmisining halal ikenlikini bildurgenidi. 20 hezriti eysa sozini dawamlaxturup mundaq dedi: insanni napak qilidighini insanning ichidin chiqidighinidur. 21 chunki, yaman niyet, jinsiy ehlaqsizliq, oghriliq, qatilliq, 22 zinahorluq, achkozluk, yamanliq, hiyligerlik, xehwaniyliq, hesethorluq, tohmethorluq, tekebburluq we hamaqetlikler insanning ichidin, yeni qelbidin chiqidu. 23 bu yamanliqlarning hemmisi insanning ichidin chiqip, insanni napak qilidu. 24 hezriti eysa u yerdin ayrilip tir xehirining etrapidiki rayonlargha bardi. u yerde bir oyge kirdi. eslide u buni hechkimning bilixini halimighan bolsimu, lekin yoxuralmidi. 25 jin tegken kichikkine bir qizning anisi hezriti eysa toghrisidiki hewerni anglighan haman yetip kelip, hezriti eysaning ayighigha yiqildi. 26 suriye olkisining fenikiye degen yeride tughulghan yehudiy emes bu ayal hezriti eysadin qizidiki jinni heydiwetixni otundi. 27 hezriti eysa uninggha: aldi bilen balilar yep toysun, balilarning nenini itlargha taxlap berix toghra emes, dedi. 28 heliqi ayal buninggha jawaben: xundaq, teqsir, biraq itlarmu ustel astida balilardin chuxken nan uwaqlirini yeydighu, dedi. 29 hezriti eysa uninggha: toghra eytting. muxu sozung uchun jin qizingdin chiqip ketti, emdi qaytqin, dedi. 30 ayal oyige qaytqinida, qizining kariwatta yatqanliqini kordi. jin uning tenidin chiqip ketkenidi. 31 hezriti eysa tir xehirining etrapidiki rayonlardin chiqip, sidon xehiri we on xeher rayonidin otup, yene jeliliye kolige keldi. 32 kixiler uning aldigha gas hem tili eghir bir ademni elip kelip, uning uchisigha qolini tegkuzup saqaytip qoyuxni telep qilixti. 33 hezriti eysa bu ademni halayiq ichidin bir chetke tartip, uning qulaqlirigha barmaqlirini tiqti we barmiqigha tukurup, uning tiligha tegkuzdi. 34 andin, asmangha qarap chongqur tiniwalghandin keyin, u ademge: efghata menisi echil dedi. 35 u ademning qulaqliri xuan echilip, tili zuwangha kelip rawurus gep qilixqa baxlidi. 36 hezriti eysa u yerdikilerge buni hechkimge tinmasliqni buyrudi. lekin, herqanche buyrughan bolsimu, kixiler bu hewerni xunche keng yeyiwetti. 37 halayiq intayin heyranliq ichide qalghanidi. ular: u qilghan ixlarning hemmisi yahxi! hetta gaslarning qulaqlirini echip, gachilarni zuwangha kelturdi, deyixti.
1 xu kunlerning biride, yene nurghun halayiq yighilghanidi. ularning yeydighini bolmighanliqi uchun, hezriti eysa xagirtlirini yenigha chaqirip: 2 bu halayiqqa ichim aghriydu. ular u kundin beri yenimdin ketmidi, yeydighan bir nersisimu qalmidi. 3 ularni oylirige a qorsaq qaytursam, yolda yiqilip qelixi mumkin. uning ustige, beziliri yiraq yerlerdin kelgeniken, dedi. 4 xagirtliri buninggha jawaben: bundaq hilwet bir yerde bunchiwala kixini toydurghudek nanni nedin tapqili bolsun? deyixti. 5 qanche neninglar bar? dep soridi hezriti eysa. yette, deyixti ular. 6 buning bilen, hezriti eysa halayiqni yerde olturuxqa buyrudi. andin, yette nanni qoligha aldi we hudagha xukur eytip oxtup, kopchilikke tarqitip berix uchun xagirtlirigha berdi. ular kopchilikke tarqatti. 7 xagirtlarda yene birqanche kichik beliqmu bar idi. hezriti eysa ular uchunmu hudagha xukur eytip, xagirtlirigha ularnimu tarqitixni eytti. 8 hemmeylen yep toyghandin keyin, xagirtlar exip qalghan parchilarni yette sewetke yighiwaldi. 9 u yerde tot mingche kixi bar idi. hezriti eysa ularni yolgha salghandin keyin, 10 xagirtliri bilen bille derhal kemige chuxup, dalmanuta rayonigha ketti. 11 perisiyler kelip hezriti eysa bilen munazirilixixke baxlidi. ular hezriti eysaning huda teripidin ewetilgenlikini sinap beqix meqsitide, uningdin bir karamet korsitixni telep qilixti. 12 hezriti eysa chongqur bir ulu-kichik tinip: bu zamanning ademliri neme uchun karamet korset, depla turidighandu? bilip qoyunglarki, ulargha korsitilidighan karamet yoq, dedi. 13 andin, ulardin ayrilip, yene kemige olturup, kolning u qetigha otup ketti. 14 xagirtlar nan eliwelixni untughan bolup, kemide bir nandin baxqa yemeklik yoq idi. 15 hezriti eysa ularni agahlandurup: hoxyar bolunglar, perisiyler bilen hirod hanning echitqusidin ehtiyat qilinglar, dedi. 16 xagirtlar bir-birige: nan ekelmigenlikimiz uchun xundaq dewatsa kerek, deyixti. 17 ularning neme deyixiwatqanliqini bilgen hezriti eysa ulardin: siler neme uchun nan ekelmigenlikinglar toghrisida sozlixisiler? tehiche chuxenmeywatamsiler? siler tehiche bihudmu? 18 kozunglar turup kormeywatamsiler? quliqinglar turup anglimaywatamsiler? esinglarda yoqmu? 19 bex nanni bex ming kixige ulexturginimde, exip qalghan nan parchilirini qanche sewetke yighiwalghanidinglar? dep soridi. on ikki sewetke, deyixti ular. 20 yette nanni tot ming kixige ulexturginimde, exip qalghan nanlarni qanche sewetke yighiwalghanidinglar? dedi hezriti eysa. yette sewetke, deyixti ular. 21 hezriti eysa ulargha: undaqta, yene chuxenmidinglarmu? dedi. 22 hezriti eysa bilen xagirtliri beytsayda yezisigha keldi. u yerde kixiler hezriti eysaning aldigha bir kor ademni elip kelip, uninggha qolini tegkuzup saqaytip qoyuxni otundi. 23 hezriti eysa kor ademning qolidin yetilep yezining sirtigha elip bardi we uning kozlirige tukurup, qollirini tegkuzup: bir nerse koruwatamsen? dep soridi. 24 u adem bexini koturup: kixilerni koruwatimen. biraq ular huddi mengip yuridighan derehlerdek korunuwatidu, dedi. 25 andin, hezriti eysa qollirini u ademning kozlirige yene bir qetim tegkuzdi. xuning bilen, uning kozliri echilip, hemme nersini eniq kordi. 26 hezriti eysa bu ixni hechkimning uqmasliqi uchun, uni oyige qayturux aldida uninggha: oyge qaytix yolungda yezigha kirme, dep tapilidi. 27 hezriti eysa xagirtliri bilen bille filip qeyseriyisi degen rayongha qaraxliq yezilargha bardi. u yolda xagirtliridin: kixiler meni kim dep bilidiken? dep soridi. 28 xagirtliri uninggha: beziler sizni chomuldurguchi yehya, beziler ilyas peyghember we yene beziler baxqa qedimki peyghemberlerdin biri dep bilidiken, dep jawas berixti. 29 hezriti eysa yene ulardin: silerchu, siler meni kim dep bilisiler? dep soridi. siz qutquzghuchi mesih ikensiz, dep jawas berdi petrus. 30 hezriti eysa ulargha bu heqte hechkimge tinmasliqni tapilidi. 31 andin, hezriti eysa insanoghlining nurghun azas-oqubet tartixi, aqsaqallar, aliy rohaniylar we tewrat ustazliri teripidin ret qilinixi, olturuluxi we u kundin keyin tirilduruluxi kereklikini xagirtlirigha uqturuxqa baxlidi. 32 u buni xagirtlargha ochuq-axkara sozlidi. buning bilen, petrus hezriti eysani bir chetke tartip, mesihning bexigha bundaq kelixmesliklerning kelmeydighanliqini eytip, uni eyiblidi. 33 lekin, hezriti eysa burulup xagirtlirigha qaridi we petrusni eyiblep: yoqal kozumdin, xeytandek sozlewatisen! oylighanliring hudaning emes, insanning hiyalidur, dedi. 34 andin, u xagirtliri bilen bille halayiqnimu chaqirip mundaq dedi: kimdekim manga egixixni halisa, oz hahixidin waz kechip, ozining krestini koturup manga egexsun! 35 chunki, ozi uchunla yaxaydighanlar eksiche hayatidin mehrum bolidu. biraq, oz hahixidin waz kechip, men we hux hewer uchun yaxaydighanlar hayatini saqliyalaydu. 36 bir adem putun dunyagha ige bolup hayatidin mehrum qalsa, buning neme paydisi bolsun?! 37 nemini tolepmu hayatliqqa erixkili bolsun?! 38 bu zamanning wapasiz we gunahkar kixiliri aldida kimdekim mendin we mening sozlirimdin nomus qilsa, insanoghli bolghan menmu atamning xan- xeripi ichide muqeddes perixtiler bilen bille qaytip kelginimde, uningdin nomus qilimen.
1 hezriti eysa ulargha yene: bilip qoyunglarki, bu yerde turghanlarning beziliri hudaning padixahliqining ku-qudret bilen ayan bolghinini kormiguche olmeydu. hezriti eysaning nurha chomughi 2 alte kundin keyin, hezriti eysa peqet petrus, yaqup we yuhannanila elip, egiz bir taghqa chiqti. u yerde hezriti eysaning qiyapiti ularning koz aldidila ozgerdi. 3 kiyimliri kozni xunchilik qamaxturghudek apaq bolup kettiki, dunyadiki herqandaq aqartquchmu kirni unchilik aqartalmaytti. 4 tosattin, xagirtlargha ilyas peyghember we musa peyghemberning hezriti eysa bilen sozlixiwatqanliqi korundi. 5 petrus hezriti eysagha: ustazim, bu yerde bolghinimiz nemidegen yahxi! biri sizge, biri musa peyghemberge, yene biri ilyas peyghemberge dep, bu yerge u kepe yasayli, dedi. 6 petrus neme deyixini bilmey qalghanidi, chunki xagirtlar nahayiti qorquxup ketkenidi. 7 xu esnada, bir parche bulut peyda bolup, ularni qapliwaldi. buluttin hudaning: bu mening soyumluk oghlum; uning sozige qulaq selinglar! degen awazi keldi. 8 xagirtlar xuan etrapigha qaraxti, lekin yenida hezriti eysadin baxqa hechkim korunmidi. 9 taghdin chuxuwetip, hezriti eysa xagirtlirigha insanoghli olumdin tirildurulmiguche, korgenlirini hechkimge tinmasliqni buyrudi. 10 ular hezriti eysaning sozini konglige pukup, olumdin tirilix degenning menisining neme ikenliki toghrisida ozara pikirlexti. 11 xagirtlar hezriti eysadin yene: tewrat ustazliri neme uchun: ilyas peyghember qutquzghuchi mesih kelixtin awwal qaytip kelixi kerek deyixidu? dep soraxti. 12-13 hezriti eysa ulargha mundaq dedi: elwette, ilyas peyghember choqum qutquzghuchi mesihtin awwal kelip, hemmini qelipigha salidu. undaqta, muqeddes yazmilarda insanoghli kop azas-oqubet chekidu we ret qilinidu, dep putulginige qandaq qaraysiler? bilip qoyunglarki, ilyas peyghember heqiqeten keldi we huddi muqeddes yazmilarda u heqqide yezilghandek, kixilerning uninggha qilmighan eskiliki qalmidi. 14 ular baxqa xagirtlarning yenigha qaytip barghinida, nurghun halayiqning ularning etrapigha olixiwalghanliqini, birmunche tewrat ustazlirining ular bilen munazirilixiwatqanliqini kordi. 15 halayiq hezriti eysani korup intayin heyran boluxti we yugurup kelip uning bilen salamlaxti. 16 hezriti eysa xagirtliridin: ular bilen neme toghruluq munazirilixiwatisiler, dep soridi. 17 kopchiliktin bireylen uninggha: ustaz, men oghlumni sizning aldingizgha elip keldim, chunki uninggha jin chaplixiwelip, gep qilalmas qilip qoydi. 18 jin her qetim oghlumgha chaplaxsa, uni yerge yiqitiwetidu. balining aghzidin kopuk chiqip, chixliri kirixip ketidu. putun ezayi qetip qalidu. xagirtliringizdin jinni heydiwetixni sorighanidim, biraq ularning qolliridin kelmidi, dedi. 19 ey etiqadsiz ewlad! siler manga ixenguche, men siler bilen yene qanchilik bille boluxum kerek? yene qachanghiche berdaxliq berey? dedi hezriti eysa, balini aldimgha elip kelinglar. 20 ular balini hezriti eysaning aldigha elip keldi. jin hezriti eysani korux bilenla balining putun bedinini tartixturuwetti. bala yiqilip, aghzidin kopuk chiqip, yerde yumilaxqa baxlidi. 21 hezriti eysa balining atisidin: uning bexigha bu kun kelginige qanchilik waqit boldi? dep soridi. kichikidin tartip xundaq. 22 jin uni yoqitix uchun, kop qetim otqa we sugha taxlidi. qolingizdin kelse bizge xapaet qilip, halimizgha yetkeysiz! dedi balining atisi. 23 siz nemixqa qolingizdin kelse deysiz? ixench bar bolghan ademge hemme ix mumkin! dedi hezriti eysa uninggha. 24 ixenchim bar, lekin ajiz. ixenchimni kucheytkeysiz! dedi balining atisi xuan. 25 hezriti eysa halayiqning yuguruxup kelgenlikini korup, jinni eyiblep: ey ademlerni gas we gacha qilidighan jin! buyruq qilimenki, balining tenidin chiq, ikkinchi kirguchi bolma! dedi. 26 xuning bilen, jin bir peryad koturdi-de, balining bedinini qattiq tartixturup, uning tenidin chiqip ketti. bala oluktek jim bolup qaldi. u yerdikilerning kopchiliki balini oldi! deyixti. 27 lekin, hezriti eysa balini qolidin tutup turghuzghanda, bala ornidin turdi. 28 hezriti eysa oyge kirip, xagirtliri bilen yalghuz qalghanda, ular uningdin: biz neme uchun jinni heydiyelmiduq? dep soraxti. 29 hezriti eysa ulargha: bu hil jinni peqet dua bilenla heydigili bolidu, dep jawas berdi. 30 ular bu yerdin ayrilip, jeliliye olkisi arqiliq yurup ketti. hezriti eysa ozlirining qeyerde ikenlikini hechkimning bilixini halimidi. 31 chunki, u xagirtlirigha telim beriwatqan bolup, ozi heqqide: insanoghli baxqilarning qoligha tapxurulup olturulidu. lekin, olturulup u kundin keyin tirilidu, degenidi. 32 xagirtlar bu sozlerni chuxenmidi, biraq hezriti eysadin soraxqimu petinalmidi. hudaning neziride kim eng ulu? 33 ular kepernahum xehirige keldi. oyge kirgendin keyin, hezriti eysa xagirtliridin: yolda neme toghrisida talax-tartix qilixtinglar? dep soridi. 34 ularning hechqaysisi zuwan surmidi, chunki ular yolda kimning eng ulu ikenliki toghrisida talax-tartix qilixqanidi. 35 hezriti eysa olturup on ikki xagirtini yenigha chaqirip, ulargha: kim aldinqisi boluxni halisa, eng ahirqisi we hemmeylenning hizmetkari bolsun, dedi. 36 andin, u kichik bir balini otturida turghuzdi we uni quchiqigha elip turup, ulargha mundaq dedi: 37 kim meni dep, bundaq kichik balini qobul qilsa, u menimu qobul qilghan bolidu. kim meni qobul qilsa, u menila emes, belki meni ewetkuchinimu qobul qilghan bolidu. 38 yuhanna hezriti eysagha: ustaz, sizning namingiz bilen jinlarni heydewatqan birsini korduq. lekin, u bizge ohxax sizge egexmigenliki uchun, uni tostuq, dedi. 39 uni tosmanglar, dedi hezriti eysa, chunki mening namim bilen mojize yaratqan kixi arqidinla mening ustumdin yaman gep qilmaydu. 40 bizge qarxi turmighanlar bizni qollighanlardur. 41 bilip qoyunglarki, qutquzghuchi mesihke mensup bolghanliqinglar uchun, silerge hetta birer chine su bergen kiximu jezmen mening inamimdin mehrum qalmaydu. 42 kimdekim manga etiqad qilghan bundaq kichiklerdin birini gunahqa azdursa, xu adem uchun eytqanda boynigha yoghan tugmen texi esilghan halda dengizgha chokturulgini ewzel. 43-44 eger qolung seni gunahqa azdursa, uni kesip taxla. ikki qolung bar halda dozahqa, menggu ochmes otqa kirginingdin kore, cholaq halda mengguluk hayatqa erixkining ewzel. 45-46 eger putung seni gunahqa azdursa, uni kesip taxla. ikki putung bar halda dozahqa taxlanghiningdin kore, tokur halda mengguluk hayatqa erixkining ewzel. 47 eger kozung seni gunahqa azdursa, uni oyup taxla. ikki kozung bar halda dozahqa taxlanghiningdin kore, birla kozung bilen bolsimu hudaning padixahliqigha kirgining ewzel. 48 dozahta qurt-qongghuz olmeydu, yalqunluq ot ochmeydu. 49 herbir qurbanliq tuzlanghandek, hemme adem ottin otidu. 50 tuz yahxi nersidur. biraq, tuz oz kuchidin qalsa, uni qandaq eslige kelturgili bolidu? xuninggha ohxax, silermu tuzdek bolup aranglardiki inaqliqini saqlanglar.
1 hezriti eysa u yerdin ayrilip, yehudiye olkisini besip otup, iordan deryasining u qetidiki rayonlargha bardi. uning etrapigha yene top-top adem yighilghanidi. u kopchilikke her qetimqidek telim berixke baxlidi. 2 hezriti eysaning yenigha kelgen bezi perisiyler uninggha tuzaq qurux meqsitide: bir ademning ayalini talaq qilixi tewrat qanunigha uyghunmu? dep soridi. 3 musa peyghember silerge neme dep buyrughan? dedi hezriti eysa. 4 musa peyghember erlerning ayalini bir parche talaq heti yezipla talaq qilixigha ruhset qilghan, deyixti ular. 5 hezriti eysa ulargha: tersaliqinglardin musa peyghember bu buyruqni yazghan. 6 huda alemni yaratqanda, insanlarni er we ayal qilip yaratti. 7 bir ademning ata-anisidin ayrilip, ayali bilen birlixip 8 bir ten boluxi ene xu sewebtindur. xundaq iken, er-ayal ayrim-ayrim ikki ten bolmastin, bir tendur. 9 xuning uchun, huda qoxqanni insan ayrimisun, dedi. 10 ular oyge kirgendin keyin, xagirtliri bu heqte hezriti eysadin yene soridi. 11 hezriti eysa ulargha: ayalini talaq qilip, baxqa birini emrige alghan kixi zina qilghan bolidu. 12 eridin ajrixip baxqa erge tegken ayalmu zina qilghan bolidu, dedi. 13 qolini tegkuzup beht tilisun dep, kixiler kichik balilirini hezriti eysaning aldigha elip keldi. biraq, xagirtlar ularni eyiblidi. 14 buni korgen hezriti eysa hapa bolup, xagirtlirigha: balilar aldimgha kelsun, ularni tosmanglar. chunki, hudaning padixahliqigha kiridighanlar del muxulargha ohxaxlardur. 15 bilip qoyunglarki, kimdekim hudaning padixahliqini sebiy balilardek qobul qilmisa, uninggha hergiz kirelmeydu, dedi. 16 xuning bilen, u balilarni quchiqigha elip, ulargha qollirini tegkuzup beht tilidi. 17 hezriti eysa seperge chiqix aldida, bir kixi yugurup kelip, uning aldida tiz pukup: i yahxi ustaz, mengguluk hayatqa erixix uchun qandaq qilixim kerek? dep soridi. 18 hezriti eysa uninggha: meni nemixqa yahxi deysiz? yegane hudadin baxqa yahxi yoq. 19 siz tewratta buyrulghan qatilliq qilma, zina qilma, oghriliq qilma, yalghan guwahliq berme, baxqilarni qaqti-soqti qilma, ata-anangni hormet qil degen perzlerni ada qiling, dedi. 20 ustaz, bulargha kichikimdin tartip emel qilip keliwatimen, dedi heliqi adem. 21 hezriti eysa uninggha mehribanliq bilen qarap: sizde qilixqa tegixlik yene bir ix kem. berip putun mal- mulkingizni setip, pulini kembeghellerge bering. xundaq qilsingiz, erxte heziningiz bolidu. andin kelip manga egixing! dedi. 22 bu sozni anglax bilenla bu ademning chirayi ozgirip, qayghu ichide u yerdin ketip qaldi. chunki, uning mal-dunyasi nahayiti kop idi. 23 hezriti eysa opchorisige koz yugurtup chiqqandin keyin, xagirtlirigha: mal-dunyasi koplerning hudaning padixahliqigha kirixi nemidegen tes-he! dedi. 24 xagirtlar uning sozlirige heyran boluxti. lekin, hezriti eysa ulargha yene: balilirim, hudaning padixahliqigha kirix nemidegen tes-he! 25 baylarning hudaning padixahliqigha kirixi togining yingne toxukidin otuxidinmu tes iken! dedi. 26 xagirtlar tehimu heyran boluxup, bir-biridin: undaqta, kim qutquzuxqa erixeleydu? dep soraxti. 27 hezriti eysa ulargha qarap: bu, insanlarning qolidin emes, hudaningla qolidin kelidighan ixtur, chunki huda hemmige qadirdur, dedi. 28 mana biz hemmini taxlap sizge egextuq! sizche, biz qutquzulamduq? dedi petrus keynidinla. 29 bilip qoyunglarki, meni we hux hewerni dep, oyi, aka- ukiliri, acha-singilliri, ata-anisi, bala-chaqiliri yaki yer- zeminliridin waz kechkenlerning hemmisi 30 bu dunyada ziyankexlikke uchrax bilen birge yuz hessilep oy, aka-uka, acha-singil, ana, bala-chaqa we yer-zeminlargha erixidu. kelidighan dunyadimu mengguluk hayatqa erixidu. 31 lekin xu chaghda, nurghun aldinqi qatardikiler ahirqilar bolidu, nurghun ahirqilar aldinqi qatargha chiqidu, dedi hezriti eysa. 32 ular yerusalemgha baridighan yolda idi, hezriti eysa hemmining aldida ketiwatatti. xagirtliri uning heter yuz berix mumkinchiliki bolghan u xeherge aldirap mangghanliqidin heyran idi, ulargha egexkenlermu qorqunch ichide ketiwatatti. hezriti eysa on ikki xagirtini yene bir chetke tartip, ulargha oz bexigha kelidighanlarni uqturup: 33 mana biz hazir yerusalemgha ketiwatimiz. insanoghli aliy rohaniylar we tewrat ustazlirigha tapxurulidu. ular uni olum jazasigha mehkum qilip, rimliqlargha tapxurup beridu. 34 rimliqlar uni meshire qilidu, yuzige tukuridu, uni qamchilaydu we olturidu. lekin, u u kundin keyin qayta tirilidu, dedi. 35 zebediyning oghulliri yaqup bilen yuhanna hezriti eysaning aldigha kelip: ustaz, bizning bir telipimiz bar idi. orundap berixingizni otunimiz, deyixti. 36 silerge neme qilip beriximni telep qilisiler? dep soridi hezriti eysa. 37 siz xan-xerepke erixkiningizde, birimizni ong yeningizda, birimizni sol yeningizda olturghuzghaysiz, deyixti ular. 38 siler neme telep qilghanliqinglarni bilmeywatisiler, dedi hezriti eysa, men ichidighan azas qedihini we men qobul qilidighan chomulduruxni silermu qobul qilalamsiler? 39 qobul qilalaymiz, deyixti ular. hezriti eysa ulargha: siler heqiqetenmu mening azas qedihimge we chomulduruluxumge ortaq bolisiler. 40 biraq, ong yaki sol yenimda olturuxunglargha ruhset qilix mening ihtiyarimda emes. bu orunlar kimlerge teyyarlanghan bolsa, xular olturidu, dedi. 41 buningdin hewer tapqan baxqa on xagirt yaqup bilen yuhannagha hapa boluxqa baxlidi. 42 hezriti eysa ularni yenigha chaqirip, mundaq dedi: silerge melum, bu dunyadiki hokumran dep qaralghanlar qol astidiki helq ustidin rehimsizlik bilen hakimiyet yurguzidu. emirliri ularni qattiq qolluq bilen idare qilidu. 43 biraq, silerning aranglarda bundaq ix bolmisun. silerdin kim mertiwilik boluxni halisa, u qalghanlargha hizmet qilsun. 44 kim birinchi boluxni halisa, u hemme ademning quli bolsun. 45 chunki, insanoghlimu baxqilarni ozige hizmet qildurghili emes, baxqilargha hizmet qilghili we jenini pida qilix bedilige nurghun ademlerni gunahtin azad qilghili keldi. 46 keyin, ular eriha xehirige keldi. hezriti eysa xagirtliri we nurghun halayiq bilen bille erihadin qaytqan waqitta, timayning bartimay isimlik qarighu oghli yol boyida olturup, tilemchilik qiliwatatti. 47 u nasirelik eysaning u yerde ikenlikini anglap: i padixah dawutning ewladi eysa, manga rehim qilghaysiz! dep towlaxqa baxlidi. 48 nurghun ademler uni eyiblep, unini chiqarmasliqini eytti. lekin, u: i padixah dawutning ewladi, rehim qilghaysiz, dep tehimu qattiq towlidi. 49 hezriti eysa qedimini tohtitip: uni chaqiringlar, dedi. chaqirghili barghanlar qarighugha: qorqma! ornungdin tur, u seni chaqiriwatidu! deyixti. 50 u adem chapinini selip taxlap, ornidin des turup hezriti eysaning aldigha keldi. 51 hezriti eysa uningdin: mendin neme telep qilisen? dep soridi. qarighu: ustaz, kozumning echilixini telep qilimen! dedi. 52 hezriti eysa: qaytsang bolidu, manga baghlighan ixenching seni saqaytti, dewidi, u ademning kozi xuan echildi. xuning bilen, u adem yol boyi hezriti eysagha egixip mangdi.
1 hezriti eysa xagirtliri bilen yerusalemgha yeqinlixip, zeytun teghining etikidiki beytpaji we beytaniya degen yezilargha kelgende, ikki xagirtini 2 mundaq dep aldin ewetti: siler aldimizdiki yezigha beringlar. yezigha kiripla, tehi minilip baqmighan bir teheyning baghlaqliq turghanliqini korisiler. uni yexip, yetilep kelinglar. 3 eger biri silerdin: nemixqa bundaq qilisiler? dep sorap qalsa, rebbimizning buninggha hajiti chuxti, birdemdin keyin qayturup beridu denglar. 4 ular berip yol ustidiki bir oyning derwazisi yenida baghlaghliq turghan bir teheyni kordi. ular tanini yexiwatqan chaghda, 5 u yerde turghan bezi kixiler: teheyni yexip neme qilisiler? deyixti. 6 xagirtlar hezriti eysaning degenlirini eytqanda, heliqi kixiler ulargha yol qoydi. 7 xagirtlar teheyni hezriti eysaning aldigha yetilep kelip, ustige oz chapanlirini saldi. hezriti eysa teheyge mindi. 8 nurghun halayiqning beziliri chapanlirini, beziliri opchoridiki etizlardin kesken xah-xumbilarni yolgha payandaz qilip saldi. 9 aldida mangghan we keynidin egexkenler: hudagha xukur! perwerdigarimizning namida kelguchige mubarek bolsun! 10 ejdadimiz dawutning padixahliqining izbasarigha mubarek bolsun! erxieladiki hudagha xukurler oqulsun! dep warqirixatti. 11 hezriti eysa yerusalemgha berip merkiziy ibadethana hoylilirigha kirdi we hemme nersini kozdin kechurdi. biraq, ke kirip qalghachqa, on ikki xagirti bilen bille yene beytaniyagha qaytti. mewisiz enjur derihi 12 etisi ular beytaniyadin chiqqanda, hezriti eysaning qorsiqi echip ketkenidi. 13 u yiraqtiki baraqsan bir tup enjur derihini korup, hechbolmighanda tong enjur bolsimu bardu dep, uninggha qarap mangdi. derehning yenigha barghinida, yopurmaqtin baxqa hech nerse tapalmidi. bu, enjur pixidighan waqit emes idi. 14 hezriti eysa derehke: buningdin keyin hechkim sening mewengni yemigey! dedi. 15 ular yerusalemgha keldi. hezriti eysa merkiziy ibadethana hoylilirigha kirip, u yerde elim-setim qiliwatqanlarning hemmisini heydep chiqirixqa baxlidi. pul tegixidighanlarning xirelirini we kepter satquchilarning orunduqlirini orup, 16 mal koturuwalghan herqandaq ademning ibadethana hoyliliridin otuxige ruhset qilmidi. 17 u helqqe telim bergende, mundaq dedi: muqeddes yazmilarda hudaning: mening oyum putkul helqlerning dua-tilawethanisi dep atalsun degen sozi yezilghan emesmu? lekin, siler uni bulangchilarning uwisigha aylanduruwapsiler! dedi. 18 aliy rohaniylar we tewrat ustazliri buni anglap, hezriti eysani ujuqturuwetixning charisini izdexke baxlidi. ular hezriti eysadin qorqatti, chunki putun halayiq uning telimige heyran idi. 19 kechqurunliri, hezriti eysa bilen xagirtliri xeherning sirtigha chiqip ketetti. 20 etisi etigende, hezriti eysa bilen xagirtliri enjur derihining yenidin otup ketiwetip, derehning yiltizidin qurup ketkenlikini koruxti. 21 tunugunki weqeni esige alghan petrus: ustaz, qarang, siz qarghighan enjur derihi qurup ketiptu! dedi. 22 hezriti eysa ulargha jawaben mundaq dedi: hudagha ixininglar. 23 bilip qoyunglarki, kim bu taghqa: qozghal, dengizgha taxlan! dese we konglide gumanlanmay, eytqanlirining emelge exixigha ixench qilsa, uning telipi ijabet bolidu. 24 xuning uchun silerge eytimenki, dua bilen tiligen herqandaq nersige erixtim, dep ixininglar. xunda, telipinglar ijabet bolidu. 25 ornunglardin turup dua qilghininglarda, birersige qorsaq kopukunglar barliqi yadinglargha kelse, uni kechurunglar. xu chaghda, erxtiki atanglarmu silerning gunahliringlarni kechurum qilidu. 26 siler baxqilarni kechurum qilmisanglar, erxtiki atanglarmu silerning gunahliringlarni kechurum qilmaydu. 27 ular yene yerusalemgha qaytip keldi. hezriti eysa merkiziy ibadethana hoylilirida aylinip yurgende, aliy rohaniylar, tewrat ustazliri we aqsaqallar uning yenigha kelip: 28 siz qiliwatqan ixlarni qaysi hoquqqa tayinip qiliwatisiz? sizge bundaq qilix hoquqini kim bergen? dep soridi. 29 hezriti eysa ulargha: men awwal silerdin bir soal soray. siler uninggha jawas beringlar. xu chaghda, menmu bu ixlarni qaysi hoquqqa tayinip qiliwatqanliqimni eytip berimen. 30 eytinglarchu, yehya peyghemberge chomuldurux hoquqini huda bergenmu yaki insanlarmu? dedi. 31 ular ozara munazire qilixqa baxlap: eger huda bergen desek, u: undaqta siler neme uchun yehyagha ixenmidinglar? deydu. 32 biraq, biz qandaqmu: insanlar bergen deyeleymiz?! deyixti. chunki, ular yehyani heqiqeten peyghember, dep hesablaydighan helqtin qorqatti. 33 buning bilen, ular hezriti eysagha: bilmeymiz, dep jawas berixti. undaqta, menmu bu ixlarni qaysi hoquqqa tayinip qiliwatqanliqimni eytmaymen, dedi hezriti eysa ulargha.
1 andin, hezriti eysa ulargha temsiller bilen sozlexke baxlidi: bir kixi bir uzumzarliq berpa qilip, etrapini chitlaptu. muselles ixlex uchun uzumzarliqqa bir kolchek qazduruptu we bir kozethana yasitiptu. keyin, uzumzarliqni ijarige berip, ozi yiraq bir yerge ketiptu. 2 uzumlerni uzidighan mezgil kelgende, u hosulning bir uluxini elip kelixke qulliridin birini ijarikexlerning yenigha ewetiptu. 3 lekin, ijarikexler heliqi qulni tutuwelip dumbalap, quruq qol qayturuptu. 4 hojayin yene bir qulini ewetiptu. ijarikexler uningmu bax-kozini yerip, haqaretlep qayturuptu. 5 keyin, hojayin yene bir qulini ewetiptu. lekin u olturuluptu. yene birmunche qullirini ewetiptu, ularningmu beziliri tayaq yep, beziliri olturuluptu. 6 hojayinning yenida birla adimi, yeni uning soyumluk oghlila qaptu. u oghlumnighu hormet qilar dep, ijarikexlerning yenigha eng ahirida uni ewetiptu. 7 lekin, ijarikexler ozara: bu bolsa hojayinning mirashori. kelinglar, uni olturuweteyli, uzumzarliq bizge ongche qalsun deyixiptu. 8 xundaq qilip, uni tutup olturup, uzumzarliqning sirtigha sorep achiqiwetiptu. 9 bundaq ehwalda, uzumzarliqning hojayini bu ijarikexlerni qandaq qilidu? jezmen ularni olturup, uzumzarliqini baxqilargha ijarige beridu. 10 siler zeburdiki munu sozlerni zadi oqumighanmidinglar? tamchilar taxliwetken tax quruluxning ul texi bolup qaldi. 11 bu, perwerdigar teripidindur, biz uchun ajayip bir ixtur. 12 hezriti eysaning bu temsilni ozlirige qaritip eytqanliqini chuxengen yehudiylarning chongliri uni tutqun qilmaqchi boldi. lekin, helqtin qorqup, uni taxlap ketip qaldi. baj tapxurux mesilisi 13 xuningdin keyin, yehudiylarning chongliri hezriti eysani uning ozining sozliri bilen tuzaqqa chuxurux meqsitide perisiylerdin we rimdin teyinlengen hirod padixahning terepdarliridin bezilerni uning yenigha ewetti. 14 ular kelip hezriti eysagha: ustaz, sizning semimiy adem ikenlikingizni, hechkimge yuz- hatir qilmaydighanliqingizni bilimiz, chunki kixilerning sirtqi qiyapiti bilen hesablaxmay, ulargha hudaning yolini sadiqliq bilen ogitip keldingiz. sizche rim imperatori qeyserge baj tapxuruximiz tewrat qanunimizgha hilapmu qandaq? zadi baj tapxuramduq-tapxurmamduq? deyixti. 15 ularning sahtipezlikini bilgen hezriti eysa: nemixqa meni sozum arqiliq ilindurmaqchi boluwatisiler? manga bir dane kumux tengge beringlar, korup baqay, dedi. 16 pul elip kelindi, hezriti eysa ulardin: buning ustidiki suret we isim kimning? dep soridi. rim imperatori qeyserning, deyixti ular. 17 undaq bolsa, qeyserning heqqini qeyserge, hudaning heqqini hudagha tapxurunglar, dedi hezriti eysa ulargha. ular hezriti eysaning sozlirige heyran qelixti. 18 olgenler tirilmeydu, dep qaraydighan saduqiy diniy eqimidikiler hezriti eysaning aldigha kelip: 19 ustaz, musa peyghember tewratta: bir kixi olup ketip, ayali tul qelip, perzent kormigen bolsa, olguchining aka yaki inisi tul qalghan yenggisini emrige elip, qerindixi uchun nesil qalduruxi lazim dep yazghan. 20 burun yette aka-uka otkeniken, chongi oylinip perzent qaldurmayla alemdin otuptu. 21 keynidiki inisi yenggisini emrige elip, umu perzent kormey alemdin otuptu. keynidiki inisimu xundaq boluptu. 22 xundaq qilip yettinchisigiche uni elip chiqiptu. lekin, hechqaysisi perzent kormey alemdin otuptu. ahirda, u ayalmu alemdin otuptu. 23 emdi soraydighinimiz xuki: qiyamet kuni bu ayal kimning ayali bolup tirilidu? chunki, yette qerindaxning hemmisi uni hotunluqqa alghan-de! deyixti. 24 hezriti eysa ulargha mundaq jawas berdi: siler muqeddes yazmilarni we hudaning qudritini bilmigenlikinglar uchun mana muxundaq hatalixisiler emesmu?! 25 olumdin tirilgendin keyin insanlar erxtiki perixtilerge ohxax, hotun almaydu, erge tegmeydu. 26 olumdin tirilix mesilisi heqqide musa peyghember arqiliq chuxurulgen tewratta oqumidinglarmu? ejdadlirimiz ibrahim, ixaq we yaquplar alliburun alemdin otken bolsimu, tewrattiki tikenlikning koyuxi heqqidiki bayanda huda ularni tirik hesablap: men ibrahim, ixaq we yaquplar etiqad qilip kelgen huda bolimen! deydu. 27 demek, huda oluklerning emes, tiriklerning hudasidur. siler tamamen hatalaxtinglar. 28 ularning munazirisini anglighan we hezriti eysaning ulargha yahxi jawas bergenlikini korgen bir tewrat ustazi hezriti eysaning aldigha kelip: putun emrlerning ichide eng muhimi qaysi? dep soridi. 29 hezriti eysa mundaq jawas berdi: eng muhimi xuki, anglighin ey israillar! perwerdigarimiz bolghan huda birdinbir hudadur. 30 perwerdigaring bolghan hudani putun qelbing, putun jening, putun zehning we putun kuchung bilen soygin. 31 yene bir emr bolsa qoxnangni ozungni soygendek soy. mana bulardin muhim emr yoq. 32 toghra eyttingiz, ustaz, dedi tewrat ustazi hezriti eysagha, huda birdur, uningdin baxqisi yoqtur deginingiz durus. 33 insanning hudani putun qelbi, putun eqli we putun kuchi bilen soyuxi hem qoxnisinimu ozini soygendek soyuxi hudagha atalghan herqandaq koydurme qurbanliq we hediyilerdinmu muhimdur. 34 hezriti eysa uning aqilane jawas bergenlikini korup: siz hudaning padixahliqidin yiraq emessiz, dedi. xuningdin keyin, uningdin hechkim soal soraxqa petinalmidi. 35 hezriti eysa merkiziy ibadethana hoylilirida telim beriwetip, mundaq soalni otturigha qoydi: tewrat ustazliri qutquzghuchi mesihni padixah dawutning ewladi, dep turuwalsa qandaq bolidu? 36 dawut padixah ozi muqeddes rohning ilhami bilen mundaq degenghu: perwerdigar hojayinimgha eyttiki: men sening duxmenliringni ayighing astida dessetkuche, mening ong yenimda olturghin! 37 qutquzghuchi mesih padixah dawutning ewladi bolsimu, lekin padixah dawut mesihni hojayinim degen yerde mesih uningdin ulu bolmamdu?! u yerdiki jamaet hezriti eysaning sozini zoq bilen anglaytti. 38 hezriti eysa telim berip mundaq dedi: tewrat ustazliridin hoxyar bolunglar. ular uzun tonlarni kiyiwelip, ghadiyip yuruxke amraq kelidu. bazarlarda baxqilarning ozlirige salam berip hormetlixini, 39 ibadethanilarda alahide orunda olturuxni, ziyapetlerdimu torde olturuxni yahxi koridu. 40 ular tul ayallardin nep elip, ularning mal-mulkini yewelip, andin etey baxqilar korsun dep, uzundin-uzun dua qilidu. ular jezmen tehimu qattiq jazagha tartilidu! 41 hezriti eysa merkiziy ibadethanidiki iane yighilidighan jayning aldida olturup, oz ianilirini taxlawatqan jamaetke qarap turatti. nurghun baylar sanduqqa heli kop pul taxlidi. 42 bir kembeghel tul ayalmu kelip, birnechche tiyinla qimmitidiki ikki tenggini taxlidi. 43 hezriti eysa xagirtlirini yenigha chaqirip, ulargha mundaq dedi: bilip qoyunglarki, bu namrat tul ayalning ianisi hudaning neziride hemmeylenningkidin kop. 44 chunki, baxqilar ozlirining axqan bayliqliridin iane qildi. lekin, bu ayal namrat turuqluq, ozining bar- yoqini tirikchilik qilidighan hemme nersisini iane qildi.
1 hezriti eysa merkiziy ibadethanidin chiqiwatqanda, xagirtliridin biri uninggha: ustaz, qarang, bu nemidegen korkem taxlar! nemidegen heywetlik imaretler! dedi. 2 hezriti eysa uninggha: sen bu heywetlik imaretlerni koruwatamsen? bu yerdiki hemme nerse gumran qilinidu, hetta bir tal ul teximu jayida qaldurulmaydu, dedi. 3 hezriti eysa zeytun teghida merkiziy ibadethana terepke qarap olturghanda, petrus, yaqup, yuhanna we enderler astighina uningdin: 4 bizge eytingchu, bu degenliringiz qachan yuz beridu? bularning yuz beridighanliqini bilduridighan qandaq bexaret bolidu? dep soraxti. 5 hezriti eysa ulargha chuxenduruxke baxlidi: baxqilarning azduruxidin hoxyar bolunglar. 6 nurghun kixiler mening namimni setip, qutquzghuchi mesih men bolimen! dewelip, kop ademlerni azduridu. 7 siler urux hewerliri we urux xepilirini anglighan waqtinglardimu, alaqzade bolup ketmenglar, chunki bu ixlarning yuz berixi muqerrer. lekin bu, zaman ahiri yetip keldi, degenlik emes. 8 bir millet yene bir millet bilen urux qilidu. bir dlet yene bir dletke hujum qilidu. nurghun jaylarda yer tewrex we acharchiliqlar yuz beridu. mana bu ixlarning yuz berixi huddi hamilidar ayalning tolghiqining baxlanghinigha ohxaydu. 9 siler ozunglargha pehes bolunglar. kixiler silerni tutqun qilip sotqa tapxurup beridu, ibadethanilarda qamchilaydu. siler manga ixengenlikinglar uchun, waliy we padixahlar aldida soraqqa tartilisiler. buning bilen, ular aldida mening guwahchilirim bolisiler. 10 lekin, hux hewer putkul milletlerge zaman ahiridin burun yetkuzuluxi kerek. 11 xunga, siler tutulup sotqa tapxurulghanda neme deyixtin endixe qilmanglar. u chaghda, silerge neme nesip etilse, xuni denglar, chunki sozliguchi siler emes, muqeddes rohtur. 12 qerindax qerindixigha, ata balisigha hainliq qilip, ularni olumge tutup beridu. balilarmu ata- anisi bilen qarxilixip, ularni olumge ittiridu. 13 manga ixengenlikinglar uchun hemme adem silerge ochmenlik qilidu, lekin ahirghiche berdaxliq bergenler jezmen qutquzulidu. 14 yirginchlik weyran qilghuchi ning ozi turuxqa tegixlik bolmighan yerde turghinini korgininglarda, kitabhanlar bu sozning menisini chuxensun yehudiye olkisidiki ahaliler taghlargha qachsun. 15 ogzidikiler oyidiki nerse-kereklirini almay qachsun. 16 etizlarda ixlewatqanlarmu chapinini eliwelix uchun oyige qaytmay qechip ketsun. 17 u kunlerde, qechixi epsiz bolghan hamilidar ayallar we bala emitidighan anilarning haligha way! 18 bu weqelerning qixqa toghra kelip qalmasliqi uchun dua qilinglar. 19 chunki, u kunlerdiki balayiapetler huda alemni yaratqandin buyan korulup baqmighan, kelgusidimu korulmeydu. 20 perwerdigar u kunlerni azaytmisidi, hechkim qutulalmaytti. lekin, perwerdigar u kunlerni ozi tallighanliri uchun azaytqan. 21 eger u chaghda biri silerge: qaranglar, qutquzghuchi mesih bu yerde! yaki qaranglar, mesih ene u yerde! dese, ixenmenglar. 22 chunki, sahta mesihler, sahta peyghemberler meydangha kelidu. eger mumkin bolsidi, ular huda tallighanlarni mojiziler we karametler bilen azdurghan bolatti. 23 xuning uchun, hoxyar bolunglar. men bularning hemmisini eytix bilen, silerni aldinala agahlandurup qoydum. 24 u kunlerdiki balayiapetler otup ketkendin keyin, quyax qariyip, ay yoruqluq bermes, 25 yultuzlar asmandin tokulup, asman jisimliri lerzige keler. 26 u chaghda, kixiler insanoghlining zor ku-qudret we xan- xerep bilen bulutlar ichide keliwatqanliqini koridu. 27 insanoghli perixtilirini ewetip, ozi tallighan kixilerni alemning bir chetidin yene bir chetigiche, dunyaning tot bulungidin yighip bir yerge jem qilidu. 28 enjur derihidin sawaq elinglar! uning xahliri kokirip, yengi yopurmaq chiqarghanda, yazning kelixige az qalghanliqini bilisiler. 29 huddi xuningdek, men baya degen alametlerning yuz beriwatqanliqini korgininglarda, hudaning padixahliqining ixik aldida, yeni namayan bolux aldida turuwatqanliqini bilinglar. 30 bilip qoyunglarki, mana bu alametlerning hemmisi emelge axurulmay turup, bu ewlad kixiler alemdin otmeydu. 31 asman-zemin yoqilidu, biraq mening sozlirim yoqalmay menggu inawetlik bolidu! 32 bu ixlarning yuz beridighan waqit-saitige kelsek, buni atamdin baxqa hechkim bilmeydu. ne erxtiki perixtiler, ne oghli bilmeydu. 33 pehes bolunglar, segek bolunglar, chunki u waqit- saetning qachan kelidighanliqini bilmeysiler. 34 bu, seperge chiqmaqchi bolghan ademning ehwaligha ohxaydu. u yolgha chiqidighan chaghda, chakarlirining hizmet dairisini belgilep, ularning herbirige birdin wezipe tapxuridu. derwazidiki kozetchigimu hoxyar boluxni tapilaydu. 35 xuninggha ohxax, silermu hoxyar bolunglar. chunki oyning hojayinining kelidighan waqtining kechqurunmu, tun yerimimu, horaz chillighan waqitmu yaki seher waqtimu, uni bilelmeysiler. 36 xunga, u tuyuqsiz kelip, silerni gheplet uyqusida korup qalmisun! 37 silerge eytqanlirimni hemmeylenge eytimen: hoxyar bolunglar!
1 yehudiylarning otup ketix we petir nan heytigha ikki kun qalghanidi. aliy rohaniylar we tewrat ustazliri hezriti eysani hiyle bilen tutup ujuqturuwetixning charisini izdexti. 2 ular: bu ixni heyt-ayem kunliri qilmayli. bolmisa, helq arisida qalaymiqanchiliq chiqixi mumkin, deyixetti. 3 hezriti eysa beytaniya yezisida ilgiri mahaw kesilige giriptar bolghan simunning oyide dastihanda olturuwatqanda, ichige qimmetlik sap sumbul etiri qachilanghan, aq qaxtexidin yasalghan qutini tutqan bir ayal kirip, qolidiki qutini echip, ichidiki etirni hezriti eysaning bexigha quydi. 4 beziler buninggha hapa bolup, bir-birige: hux puraq etirni bundaq israp qilghanning neme paydisi? 5 bu etirning qimmiti bir yilliq kirimimizge teng kelidiken! u setilip puli kembeghellerge berilse bolatti, deyixip, ayalgha tapa-tene qilixqa baxlidi. 6 ayalning ihtiyarigha qoyuwetinglar, uni hijil qilip neme qilisiler? u men uchun yahxi ix qildi. 7 kembegheller daim aranglarda, ulargha halighan waqitta yardem qilalaysiler. lekin, men aranglarda daim bolmaymen. 8 ayal chami yetidighan ixni qildi; mening depne qiliniximgha teyyarliq yuzisidin bedinimge aldinala etir surkep qoydi. 9 bilip qoyunglarki, hux hewer dunyaning qeyeride yetkuzulse, bu ayal eslinip, uning qilghan ixi tilgha elinidu, dedi hezriti eysa ulargha. 10 xu waqitta, on ikki xagirttin biri bolghan yehuda ixqariyot hezriti eysani tutup berix meqsitide aliy rohaniylarning yenigha bardi. 11 buni anglap, aliy rohaniylarning gulqeqeliri echilip ketti we uninggha pul berixke wede qilixti. yehudamu hezriti eysani ulargha tutup berixke purset izdexke baxlidi. 12 petir nan heytining birinchi kuni, yeni otup ketix heytining qurbanliqi qilinidighan kuni, xagirtlar hezriti eysaning yenigha kelixip: otup ketix heytining tamiqini qeyerge berip teyyarliximizni halaysiz? dep soridi. 13 u xagirtliridin ikkiylenni mundaq dep aldin ewetti: yerusalemgha kiringlar, u yerde kozida su toxuwatqan bir er kixini uchritisiler. uning keynidin mengip, 14 u adem kirgen oyning igisige: ustazimiz: xagirtlirim bilen otup ketix heytining tamiqini yeydighan mehmanliq oy qeyerde? dep sorawatidu denglar. 15 u silerni ustunki qewettiki retlik jabdup qoyulghan bir eghiz chong oyge baxlap chiqidu. mana xu oyde heytning tamiqini teyyar qilinglar. 16 xagirtlar yolgha chiqip xeherge kirdi. hemme ixlar hezriti eysaning eytqinidek bolup chiqti. ular xu yerde tamaqni teyyarlaxqa kirixti. 17 kechqurun, hezriti eysa on ikki xagirti bilen kelip, 18 dastihanda olturup taam ustide: bilip qoyunglarki, men bilen bille ghizaliniwatqan silerning aranglardiki bireylen manga satqunluq qilidu, dedi. 19 bu soz ularni qayghugha saldi. ular bir-birlep: men emestimen? dep soridi. 20 hezriti eysa ulargha: manga satqunluq qilghuchi qolidiki nanni men bilen bille tehsige togurgen on ikki xagirtning ichidiki biridur. 21 insanoghli muqeddes yazmilarda yezilghinidek alemdin otidu. lekin, uninggha satqunluq qilidighan kixining haligha way! u adem tughulmighan bolsichu kaxki! dedi. 22 ular tamaq yeyixiwatqanda, hezriti eysa bir nanni qoligha elip xukur eytqandin keyin, uni oxtup turup, xagirtlirigha berdi we: elinglar, bu mening tenim, dedi. 23 andin, u qoligha bir jam elip hudagha xukur eytqandin keyin, uni xagirtlirigha sundi. hemmeylen uningdin ichixti. 24 bu, mening nurghun ademler uchun tokulup, hudaning ehdisini tuzidighan qenimdur. 25 bilip qoyunglarki, hudaning padixahliqida yengiche xarabtin ichmiguche, bundaq xarabni hergiz ichmeymen, dedi hezriti eysa. 26 ular medhiye nahxisini eytqandin keyin talagha chiqip, zeytun teghigha qarap ketixti. 27 bu chaghda, hezriti eysa xagirtlirigha: hemminglar meni taxlap ketixiler, chunki muqeddes yazmilarda huda: qoychini urup olturimen, qoyliri patiparaq bolup ketidu degen. 28 lekin, men tirilgendin keyin, jeliliyige silerdin burun barimen, dedi. 29 petrus uninggha: hemmeylen sizni taxlap ketsimu, men hergiz taxlap ketmeymen, dedi. 30 bilip qoyghinki, bugun keche horaz ikki qetim chillaxtin burun, sen mendin u qetim tanisen, dedi hezriti eysa. 31 lekin, petrus tehimu qetiy teleppuz bilen: siz bilen bille oluxke toghra kelsimu, sizdin tanmaymen, dedi. qalghan xagirtlarmu xundaq deyixti. 32 keyin, ular getsimane degen bir yerge keldi. hezriti eysa xagirtlirigha: men dua-tilawet qilip kelguche, muxu jayda olturup turunglar, dedi. 33 u petrus, yaqup we yuhannani birge elip mangdi. bu waqitta, uni qayghu besip, kongli qattiq biaram boluxqa baxlidi. u: 34 jenim chiqip ketidighandek ghem-qayghugha patti. siler bu yerde qelip, hoxyar turunglar, dedi 35 we sel neriraq berip, yerge bax qoyup, mumkin bolsa u kunning oz bexigha kelmeslikige dua qilip: 36 i soyumluk ata, hemmige qadirsen, bu azas qedihini mendin yiraqlaxturghaysen. lekin, bu ix mening emes, belki sening iradeng boyiche bolsun, dedi. 37 u u xagirtining yenigha qaytip kelip, ularning mugdep qalghanliqini korup, petrusqa: ey simun, uhlawatamsen?! birer saetmu hoxyar turalmidingmu?! 38 eziqturuluxtin saqlinix uchun, segek turup dua qilinglar. kongul halaydu, lekin ten ajizdur, dedi. 39 andin, u yene berip, burunqi sozlirini tekrarlap dua qildi. 40 u xagirtlirining yenigha qaytip kelginide, ularning yene mugdep qalghanliqini kordi. chunki, ular kozlirini achalmay qalghanidi. ular hezriti eysagha neme deyixini bilmey qaldi. 41 hezriti eysa uchinchi qetim ularning yenigha qaytip: siler tehiche dem elip uhlawatamsiler? boldi bes emdi! insanoghlining gunahkarlarning qoligha tapxurulidighan waqit-saiti yetip keldi. 42 qopunglar, keteyli, mana manga satqunluq qilidighan kixi keptu, dedi. 43 hezriti eysaning sozi ayaghlaxmastinla, on ikki xagirtining biri bolghan yehuda keldi. uning yenida aliy rohaniylar, tewrat ustazliri we aqsaqallar teripidin ewetilgen, qilich-toqmaqlar bilen qorallanghan zor bir top adem bar idi. 44 hezriti eysagha satqunluq qilghan yehuda ulargha alliburun: men kimni soysem, eysa xu. siler uni tutup, qattiq muhapizet astida elip menginglar degen we soyux arqiliq belge bermekchi bolghanidi. 45 u udul hezriti eysaning aldigha berip: ustaz, dep uni soydi. 46 xu chaghda, u baxlap kelgenler hezriti eysagha qol selip, uni tutqun qildi. 47 hezriti eysaning yenidikilerdin biri qilichini sughurup, bax rohaniyning chakirigha urdi. qilich chakarning quliqigha tegip, uni xilip chuxuruwetti. 48 hezriti eysa: siler qilich-toqmaqlarni koturup meni tutqili kepsiler, meni qaraqchi koruwatamsiler? 49 her kuni merkiziy ibadethana hoylilirida siler bilen bille bolup telim berettim. u chaghda tutmidinglar. bu ixlarning yuz berixi muqeddes yazmilarda aldin eytilghanlarning emelge axuruluxi boldi, dedi. 50 bu chaghda, xagirtlarning hemmisi uni taxlap qechip ketixti. 51 hezriti eysaning keynidin peqet uchisigha kendir reht yepinchaqliwalghan bir yax egixip mangghanidi. ular unimu tutuwaldi. 52 lekin, u rehtning ichidin sughurulup chiqip, yalinga peti qechip ketti. 53 ular hezriti eysani bax rohaniyning aldigha elip berixti. putun aliy rohaniylar, aqsaqallar we tewrat ustazlirimu u yerge yighildi. 54 petrus hezriti eysagha taki bax rohaniyning hoylisighiche yiraqtin egixip berip, hoylida qarawullar bilen bille issinip olturdi. 55 aliy rohaniylar we putun aliy kengexme ezaliri hezriti eysani olum jazasigha mehkum qilix uchun ispat izdidi, emma tapalmidi. 56 birmunche yalghan guwahchilar otturigha chiqqan bolsimu, ispatliri bir-birige maslaxmaytti. 57 ularning beziliri ornidin turup, yalghan guwahliq berip: 58 biz uning: insan qoli bilen yasalghan bu ibadethanini buzup taxlap, insan qoli bilen yasalmighan baxqa bir ibadethanini u kun ichide yasap chiqimen degenlikini angliduq, dedi. 59 lekin, bu heqtiki guwahliqlarmu bir-birige maslaxmidi. 60 andin, bax rohaniy ornidin turup, jamaetning aldida hezriti eysagha: qeni, jawas bermemsen? bularning sening ustungdin bergen guwahliqlirigha neme deysen? dedi. 61 lekin, hezriti eysa xuk turup, hechqandaq jawas bermidi. bax rohaniy yene uningdin: medhiyilinixke layiq bolghan hudaning oghli qutquzghuchi mesih senmu? dep soridi. 62 hee, men, dedi hezriti eysa, siler insanoghlining qadir hudaning ong yenida olturidighanliqini we koktiki bulutlar ichide kelidighanliqini korisiler. 63 bu sozni anglighan bax rohaniy kiyimlirini yirtip taxlap: emdi baxqa hechqandaq guwahchining hajiti qalmidi. 64 siler uning kupurluqlirini anglidinglar. emdi buninggha neme deysiler? dedi. ular birdek uninggha olum jazasi tegixlik dep hokum qilixti. 65 beziliri uninggha tukuruxke baxlidi. ular yene uning kozlirini baghlap, muxt etip: peyghember bolsang, eytip baqqina, seni kim urdi? deyixti. qarawullarmu uni arisigha eliwelip kachatlidi. 66 petrus towendiki hoylida turatti. bax rohaniyning dedekliridin biri kelip, 67 issinip olturghan petrusni korup, uninggha tikilip qarap: senmu nasirelik eysa bilen bir idingghu, dedi. 68 petrus buni inkar qilip: sening neme dewatqanliqingni bilmidim hem chuxenmidim, dedi-de, taxqirigha, derwazining aldigha chiqip turdi. xu esnada, horaz chillidi. 69 uning taxqirida turghanliqini korgen heliqi dedek u yerde turghanlargha yene: bu uning adimighu, dedi. 70 petrus yene inkar qildi. birazdin keyin, u yerde turghanlar petrusqa yene: xubhisizki, sen uning xagirtlirining biri. teleppuzungdin seningmu jeliliyilik ikenliking chiqip turmamdu?! deyixti. 71 petrus qesem qilip: siler dewatqan ademni tonumaymen. bolmisa, meni huda ursun! dedi. 72 del xu chaghda, horaz ikkinchi qetim chillidi. petrus hezriti eysaning ozige: horaz ikki qetim chillaxtin burun, sen mendin u qetim tanisen degen sozini esige elip, kongli buzulup yighlap ketti.
1 etisi tang seherde, aliy rohaniylar, aqsaqallar, tewrat ustazliri we aliy kengexmining putun ezaliri meslihetlixiwalghandin keyin, hezriti eysani baghlap, waliy pilatusqa tapxurup berdi. 2 pilatus uningdin: sen yehudiylarning padixahimu? dep soridi. eytqiningizdek, dep jawas berdi hezriti eysa. 3 aliy rohaniylar uning ustidin birmunche erz-xikayetlerni qilixti. 4 pilatus uningdin yene: qara, ular ustungdin xunchiwala xikayet qiliwatidu. sen hechqaysisigha jawas bermemsen? dep soridi. 5 lekin, hezriti eysa yenila zuwan surmidi. pilatus buninggha heyran qaldi. 6 her qetimliq otup ketix heytida, waliy helq iltimas qilghan bir mehbusni qoyup beretti. 7 eyni waqitta, zindanda topilangda adem olturgen topilangchilar bilen bille tutulghan barabbas isimlik bir kixi bar idi. 8 helq waliy pilatusning aldigha kelip, uningdin bir mehbusni burunqigha ohxax qoyup berixni telep qildi. 9 pilatus ulargha: silerge yehudiylarning padixahini qoyup beriximni halamsiler? dedi. 10 pilatus aliy rohaniylarning hezriti eysagha hesethorluq qilip, uni ozige tapxurup bergenlikini biletti. 11 biraq, aliy rohaniylar helqqe: hezriti eysaning ornigha, barabbasni qoyup berixni telep qilinglar dep, ularni kuxkurtti. 12 pilatus ulardin yene: undaq bolsa, siler yehudiylarning padixahi, dep atighan ademni qandaq bir terep qilay? dep soridi. 13 uni krestke mihliting! dep chuqan selixti ular. 14 nemixqa? u neme jinayet otkuzuptu? dedi pilatus ulargha. biraq, ular tehimu qattiq warqirixip: uni krestke mihliting! dep turuwelixti. 15 halayiqni hursen qilmaqchi bolghan pilatus barabbasni ulargha chiqirip berdi. hezriti eysani bolsa qamchilatqandin keyin, krestke mihlax uchun lexkerlirige tapxurdi. 16 lexkerler hezriti eysani waliy ordisidiki bir seynagha elip kirdi. andin, putun lexkerler topini bu yerge yighdi. 17 ular uninggha xahane sosun renglik ton, bexigha tiken xahliridin orup yasalghan taj kiydurdi. 18 we uninggha: yaxisun yehudiylarning padixahi! dep warqiraxti. 19 andin, bexigha qomux bilen qayta-qayta urup, uninggha qarap tukuruxti we uning aldida tiz pukup, sejde qilixti. 20 uni mana xundaq mazaq qilghandin keyin, sosun tonni saldurup, uchisigha oz kiyimlirini kiydurdi we krestke mihlax uchun elip mengixti. 21 simun isimlik bir kixi yezidin kelip, u yerdin otup ketiwatatti. iskender bilen rufusning atisi bolghan bu adem kirini xehiridin idi. lexkerler hezriti eysa yudup mangghan krestni bu ademge mejburiy koturguzdi. 22 ular hezriti eysani golgota, yeni bax songek degen yerge elip bardi. 23 uninggha murmekki arilaxturulghan xaras berdi, lekin hezriti eysa uni ichmidi. 24 ular hezriti eysani krestke mihlap asti we herqaysisi ozige chiqqanni elix uchun chek taxlixip, kiyimlirini boluxuwaldi. 25 hezriti eysa krestke mihlanghan waqit etigen saet toqquzlar idi. 26 gunah tahtisigha yehudiylarning padixahi dep yezilghanidi. 27 hezriti eysadin baxqa ikki qaraqchimu krestke mihlanghan bolup, biri uning ong yenidiki, yene biri sol yenidiki krestte idi. 28 xundaq qilip, muqeddes yazmilardiki: u jinayetchiler bilen bir qatargha qoyulidu degen soz ispatlandi. 29 u yerdin otkenler baxlirini chayqixip, hezriti eysani haqaretlep: qeni, sen ibadethanini buzup taxlap, u kunde qaytidin yasap chiqidighan adem idingghu? 30 emdi kresttin chuxup, ozungni qutquzghina! deyixti. 31 aliy rohaniylar we tewrat ustazlirimu uni xundaq meshire qilip, ozara: baxqilarni qutquzuptiken, ozini qutquzalmidi. 32 israillarning padixahi qutquzghuchi mesih emdi kresttin chuxup baqsunchu, biz xuni korup uninggha etiqad qilayli, deyixti. hezriti eysa bilen bille krestke mihlanghanlarmu uni haqaretlexti. 33 chux waqti saet on ikkide, putun zeminni qarangghuluq qaplap, saet uchkiche dawam qildi. 34 saet uchte, hezriti eysa yuqiri awaz bilen: eloy, eloy, lema xewaqtani! yeni hudayim, hudayim, meni nemixqa taxliwetting! dep warqiridi. 35 u yerde turghanlarning beziliri buni hata anglap: qaranglar, bu adem ilyas peyghemberge murajiet qiliwatidu deyixti. 36 ularning ichidin bireylen yugurup berip, bir parche bulutni ekelip erzan uzum xarabigha chilap, uni qomuxning uchigha baghlap hezriti eysagha ichkuzmekchi boldi we: tohtap turunglar! qarap baqayli, ilyas peyghember kelip uni chuxuruwalamdikin? dedi. 37 hezriti eysa qattiq warqiridi-de, tiniqi tohtap, jan uzdi. 38 xu waqitta, merkiziy ibadethanidiki perde yuqiridin towenge ikki parche bolup yirtildi. 39 hezriti eysaning udulida turghan yuz bexi uning qandaq jan uzginini korup: bu adem heqiqeten hudaning oghli iken! dedi. 40 u yerde yene weqeni yiraqtin korup turghan bezi ayallarmu bar idi. ularning arisida mejdellik meryem, kichik yaqup bilen yosining anisi meryem we salomilar bar idi. 41 hezriti eysa jeliliyide turghan waqitta, bu ayallar uninggha egixip, uning hizmitide bolghanidi. uning bilen yerusalemgha bille kelgen yene birmunche ayallarmu ehwalni kozitip turatti. 42-43 u harpa kuni, yeni dem elix kunining aldinqi kuni idi. ke kirip qalghanda, yehudiylarning aliy kengexmisining hormetke sazawer ezasi, hudaning padixahliqini intizarliq bilen kutuwatqan aramatiyaliq yusup yureklik halda waliy pilatusning aldigha chiqip, uningdin hezriti eysaning jesitini berixni telep qildi. 44 pilatus hezriti eysaning alliqachan olgenlikini anglap heyran boldi. u yuz bexini chaqirip, uningdin hezriti eysaning olginige qanchilik waqit bolghanliqini soridi. 45 u yuz bexidin ehwalni uqqandin keyin, yusupke jesetni elip ketixke ruhset qildi. 46 yusup kendir reht setiwelip, jesetni kresttin chuxurup kepenlidi we qiyada oyulghan bir qebrige depne qilip, aghzigha yoghan bir qoram taxni domilitip qoydi. 47 mejdellik meryem bilen yosining anisi meryem hezriti eysaning qoyulghan yerini koruwaldi.
1 dem elix kuni otkendin keyin, mejdellik meryem, yaqupning anisi meryem we salomilar berip hezriti eysaning jesitige surux uchun hux puraqliq buyumlarni setiwaldi. 2 heptining birinchi kuni ular tang seherde ornidin turup, kun chiqix bilen teng qebrige berixti. 3 ular ozara: qebrining aghzidiki taxni kim domilitixip berer? deyixti. 4 u tax nahayiti chong idi. biraq, ular baxlirini koturup qarighinida, taxning bir yangha domilitiwetilgenlikini kordi. 5 ular qebrige kirip ong terepte aq ton kiygen yax bir ademning olturghanliqini korgende, alaqzade boluxti. 6 u perixte ulargha: alaqzade bolmanglar, siler krestke mihlanghan nasirelik hezriti eysani izdewatisiler. u tirildi, bu yerde emes. mana, u burun qoyulghan jay. 7 siler berip uning xagirtlirigha, bolupmu petrusqa: hezriti eysa jeliliyige silerdin awwal baridiken, silerge eytqinidek, uni xu yerde koridikensiler denglar, dedi. 8 ularni titrek basti hem alaqzade boluxup qebridin chiqip qachti. qorqup ketkechke, bu ixni hechkimge eytmidi. 9 hezriti eyxa heptining birinchi kuni tang seherde tirilgendin keyin, awwal sejdellik seryesge korundi. u bu ayalning tenidin yette jinni heydiwetkenidi. 10 seryem berip burun hezriti eyxa bilen bille bolghan, hazir satem tutup koz yexi qilixiwatqan ghagirtlarsa hewer qildi. 11 ular hezriti eyxaning tirilgenliki we seryesning uni korgenlikini anglighanda, ixenmidi. 12 bu weqedin keyin, hezriti eyxa yezigha ketiwatqan ikki ghagirtigha baghqa bir qiyapette korundi. 13 ghuning bilen, ghagirtlar keynige qaytip, baghqilarsa bu ixni hewer qildi, lekin ular buningghimu ixenmidi. 14 uningdin keyin, hezriti eyxa bir dastixanda olturup sizaliniwatqan on bir ghagirtigha korunup, ularning etiqadsizliqi we tersaliqini eyiblidi. chunki, ular hezriti eyxani tirilgendin keyin korgenlerning sozige ixenmigenidi. 15 hezriti eyxa ularsa sundaq dedi: dunyaning herqayxi jaylirigha berip, putun inxanlarsa hux hewerni jakarlanglar. 16 etiqad qilip, chosuldurughni qobul qilghanlar qutquzulidu. etiqad qilmighanlar bolxa dozahqa sehkum qilinidu. 17 etiqad qilghanlarsa sundaq sojizilerni korsitix qabiliyiti hesrah bolidu: ular sening nasim bilen jinlarni heydiweteleydu, naselum tillarda sozlixeleydu, 18 yilanlarni qollirida tutximu, hechneme bolmaydu, zeherlik nersini ichximu, hechqandaq tesir qilmaydu. bimarlarsa qollirini tegkuzup qoyxa, kexelliri saqiyip ketidu. 19 rebbimiz eyxa ularsa bu sozlerni qilghandin keyin, asmangha koturuldi we hudaning ong yenida olturdi. 20 ghagirtlar terep-terepke berip hux hewerni jakarlap yurdi. rebbimiz ular bilen bille bolup, oz sozini ular korsetken sojiziler bilen ixpatlidi.
1 hormetlik teofilos janabliri, sizge melumki, nurghun kixiler hezriti eysaning arimizda qilghan ixlirini hatirilexke kirixkenidi. 2 ular hatirilexte, bu ixlarni baxtin-ahir oz kozi bilen korup, hux hewer tarqatqanlarning bayanlirini asas qilghan. 3 men bularning hemmisini baxtin tepsiliy tekxurup eniqlap chiqqanliqim uchun, bularni tertipi boyiche yezip, sizge melum qilixni layiq taptim. 4 buningdin meqset, sizge hezriti eysa heqqide anglighan telimlerning ixenchliklikini bilduruxtur. 5 hirod padixah yehudiylar rayonlirida hokumranliqini yurguzuwatqan chaghlarda, zekeriya isimlik bir rohaniy otkenidi. u ilgiriki rohaniy abiya topigha tewe bolup, oz nowiti kelgende yerusalemdiki merkiziy ibadethanida ixleytti. uning ayali elizabetmu tunji bax rohaniy harunning ewladliridin idi. 6 ular ikkilisi hudaning neziride durus kixilerdin bolup, hudaning putun emr-permanlirigha qattiq emel qilatti. 7 emma, ular perzent kormigenidi. chunki, elizabet tughmas idi, uning ustige ikkilisi yaxinip qalghanidi. 8 bir kuni, zekeriya we uning qismidiki rohaniylar merkiziy ibadethanida nowiti boyiche rohaniyliq wezipisini ada qiliwatatti. 9 ular her kuni aditi boyiche ibadethanining muqeddes jayigha kirip, hudaning huzurida isriq selixqa bir rohaniy tallax uchun chek taxlaytti. u kuni, chek zekeriyagha chiqti. 10 u muqeddes jaygha kirip isriq seliwatqanda, ibadetke kelgen jamaet taxqirida dua qilixiwatatti. 11 tuyuqsiz isriqdanning ong teripide zekeriyagha huda ewetken bir perixte korundi. 12 zekeriya qorqqinidin hoduqup ketti, 13 biraq perixte uninggha: ey zekeriya, qorqmighin! huda duayingni qobul qildi. ayaling elizabet sanga bir oghul tughup beridu, uning ismini yehya qoyghin. 14 u sanga huxal-huramliq elip kelidu, uning dunyagha kelixi bilen nurghun kixiler hursen boluxidu. 15 u hudaning neziride ulu bolidu, haraq- xaras ichmeydu. u anisining qorsiqidiki waqtidin tartipla hudaning muqeddes rohigha chomgen bolidu. 16 u nurghun israillarni rebbimiz hudaning yoligha qayturidu. 17 u huda teripidin huddi ilyas peyghemberge ata qilinghandek roh we ku-qudretke tolghan halda, ozidin keyin kelidighan qutquzghuchidin awwal ewetilip, ata bilen balilarning munasiwitini yengiwaxtin inaqlaxturup, hudagha boysunmaydighanlarni adillarning aqilane yollirigha qayturup, helqni rebbining hizmitini qilixqa teyyar qilidu, dedi. 18 men qerip qaldim, ayalimning yeximu bir yerge berip qalghan tursa, bundaq boluxi mumkinmu? men uni nemidin bileleymen? dep soridi zekeriya perixtidin. 19 perixte: men hudaning huzuridiki jebrail bolimen. meni huda sanga bu hux hewerni yetkuzuxke ewetti. 20 waqit-saiti kelgende, sozlirim choqum emelge axurulidu. biraq, buninggha ixenmigenliking uchun tiling tutulidu. bala tughulmighuche, zuwangha kelmeysen, depla kozdin ghayib boldi. 21 bu chaghda, zekeriyani kutup turghanlar uning muqeddes jayda neme uchun bunchiwala kechikkenlikini chuxenmey heyran boluxti. 22 kopchilik uning muqeddes jaydin chiqip, gep qilalmay, qolliri arqiliq ixaret qilip meqsitini bildurgenlikidin, uning muqeddes jayda birer ghayibane alametni korgenlikini chuxendi. 23 zekeriya ibadethanidiki nowetchilik mudditi toxuxi bilenla oyige qaytti. 24 derweqe, uzun otmey uning ayali elizabet hamilidar bolup, bex ayghiche tala-tuzge chiqmidi. 25 u: emdi rebbim manga yahxiliq qilip, meni halayiq aldida nomustin qutquzdi dedi. 26-27 elizabet hamilidar bolup alte ay bolghanda, huda perixte jebrailni jeliliye olkisidiki nasire degen xeherge, meryem isimlik bir qizning qexigha ewetti. meryem bilen dawut padixahning ewladidin bolghan yusupning cheyi ichkuzulgenidi. 28 jebrail meryemning aldigha berip: salam sanga, ey hudaning xepqitige muyesser bolghan qiz. rebbim sanga yardur! dedi. 29 buningdin bek temtirep ketken meryem bu sozlerning menisi nemidu, dep oylidi. 30 jebrail uninggha: ey meryem, qorqmighin. sen hudaning xepqitige erixting. 31 hamilidar bolup bir oghul tughisen, ismini eysa menisi: perwer digar qutquzidu qoyghin. 32 u ulu bolidu, ulu huda uni oghlum, dep ataydu. perwerdigar huda uni ejdadi padixah dawutning tehtige olturghuzidu. 33 u yaqupning jemeti bolghan israillarning menggu padixahi bolidu, uning padixahliqi cheksizdur, dedi. 34 men tehi qiz tursam, bu qandaqmu mumkin bolsun? dep soridi meryem perixtidin. 35 hudaning muqeddes rohi sening wujudunggha chuxidu. ulu hudaning ku-qudriti sanga saye bolup yeqinlixidu. xunga, sendin tughulidighan muqeddes perzent hudaning oghli dep atilidu. 36 tughqining elizabetqa qara! kixiler uni tughmas deytti. u hazir xunche yaxinip qalghan bolsimu, uning oghulgha qorsaq koturginige alte ay bolup qaldi. 37 chunki, huda qilalmaydighan hechqandaq ix yoq, dedi jebrail. 38 men hudaning hizmitige teyyarmen, deginingizdek bolsun, dedi meryem. xuning bilen, jebrail uning yenidin ketti. 39 uzun otmey, meryem aldirax yolgha chiqip, yehudiye olkisining taghliq rayonidiki bir xeherge bardi. 40 u yerde zekeriyaning oyige kirip, elizabetqa salam berdi. 41-42 elizabet meryemning salimini anglighanda, qorsiqidiki bowaq sekrep ketti. elizabet muqeddes rohqa chomup, yuqiri awaz bilen mundaq dedi: ayallar ichide eng behtlik ayalsen, qorsiqingdiki bowaqmu behtliktur. 43 rebbimning anisi bolux supiting bilen meni yoqlap kelixingge munasip emesmen. 44 saliming quliqimgha kirgende, qorsiqimdiki bowaq soyunup sekrep ketti. 45 sen, huda manga bergen wedisini jezmen emelge axuridu dep ixengechke, neqeder behtliksen! 46 meryemmu hux bolup mundaq dedi: qelbimdin ulughlaymen rebbimni, 47 qutquzghuchim huda qildi hursen dilimni, 48 yad etti u mendek erzimes bir qulini. ewladtin ewladqiche behtlik, dep atilarmen xundin beri, 49 chunki, qadir huda men uchun yaratti ulu ixlarni. muqeddestur uning nami, 50 mehir-xepqet qilar u ihlasmenlerge ewladtin ewladqiche. 51 kuchluk qolini sozup, tarmar qildi hiyle-mikirlik tekebburlarni. 52 tehtidin chuxurdi u kuchluk hokumdarlarni, koturdi erzimeslerning qeddini. 53 sorighanlirini berdi ehtiyajliqlargha, quruq qol qayturdi hudagha ehtiyajsiz biz, dep qarighan baylarni. 54 qilghan wedisini eside tutup, biz israillargha rehim qildi. 55 chunki, u ejdadimiz ibrahim hem uning ewladlirigha ewladinggha menggu mehir-xepqet korsitimen dep wede qilghanidi. 56 meryem elizabetning yenida u aydek turup, oz oyige qaytti. 57 elizabetning ay-kuni toxup, bir oghul tughdi. 58 hudaning uninggha xunche katta mehir-xepqet korsetkenlikini anglighan qolum- qoxniliri we uruq-tughqanliri uning bilen birlikte huxalliqqa chomdi. 59 bowaq tughulup sekkiz kun bolghanda, uruq-tughqanlar kelip, balining hetnisini qilip, uninggha zekeriya dep atisining ismini qoymaqchi boluxti. 60 biraq, anisi: yaq! ismi yehya bolsun, dedi. 61 bolmaydu! uruq-jemetingiz ichide bundaq isimdikiler yoqqu! deyixti uruq-tughqanlar qarxi turup. 62 andin, ular balining atisidin perzentige neme isim qoyuxni halaydighanliqini ixaret bilen soraxti. 63 zekeriya bir parche tahtayni ekeldurup, ismi yehya bolsun dep yazdi. kopchilik intayin heyran qelixti. 64 del xu chaghda, zekeriya qayta zuwangha kelip, hudagha medhiye oquxqa baxlidi. 65 kopchilik hudaning bu mojizisini korup, eyminip ketti. bu hewer yehudiye olkisining taghliq rayonlirigha tarqaldi. 66 bu ixtin hewer tapquchilar: bu bala kelguside qandaq adem bolar? dep oylaxti, chunki hudaning ku-qudriti uninggha yar idi. 67 andin, yehyaning atisi zekeriya muqeddes rohqa chomup, hudaning wehiysini yetkuzup, mundaq dedi: 68 perwerdigar, yeni israillar etiqad qilip kelgen hudagha medhiyiler oqulsun! chunki, u xapaet qilip, helqini qutquzdi. 69-71 u ulu peyghemberliri arqiliq wede qilghinidek, bizni duxmenlirimizdin we yaman korgenlerdin qutquzux uchun, hizmetkari bolghan padixah dawutning ewladidin bir kuchluk qutquzghuchi tiklidi. 72 ejdadlirimizgha iltipat eylep, muqeddes ehdisini esige aldi. 73-75 u ejdadimiz ibrahimgha: men ewladliringni duxmenliridin qutquzimen, we ularni omur boyi oz aldimda, ihlasmenlik we heqqaniyliq bilen, duxmenliridin qorqmay, manga ibadet qilidighan qilimen dep qesem bergen. 76 sanga kelsek, ey balam, senmu ulu hudaning peyghembiri, dep atilisen. rebbimizning yollirini teyyarlax uchun hazirlighuchi bolisen. 77 uning helqige: gunahliringlar kechurum qilinip qutquzulisiler! dep uqturisen. 78-79 chunki, hudayimiz xepqetlik we rehimdildur, u erxtin tang xepiqini elip keler bizge. u nurini chachar, qarangghuluq we olum kolenggisi ilkide yaxawatqanlargha, baxlar bizlerni amanliq yoligha. 80 yehya kundin-kunge chong bolup, rohiy jehettin yetilip qaldi. u israil jamaiti aldida hudaning hizmitini qilixni baxlighuche, chollerde yaxap keldi.
1 yehya peyghember tughulghan kunlerde, rim imperatori awghustus rim imperiyisidiki barliq helqqe nopus tizimlax buyruqi chuxurdi. 2 tunji qetimliq bu nopus tizimlax, kiriniyning suriye olkisige waliy bolup turghan waqtida elip berilghanidi. 3 chuxurulgen buyruq boyiche, hemme adem nopusqa tizimlinix uchun oz yurtlirigha qaytixti. 4 xuning bilen, padixah dawutning ewladidin bolghan yusupmu jeliliye olkisidiki nasire xehiridin ayrilip, yehudiye olkisidiki padixah dawutning yurti beytlehem yezisigha ketti. 5 u bolghusi ayali meryemnimu tizimlinixqa bille elip bardi. meryem bolsa hamilidar idi. 6 ular beytlehem yezisida turghan waqtida meryemning ay- kuni toxup qaldi. 7 biraq, saraylarda ulargha oy chiqmighachqa, bir athanida turuxqa mejbur boldi. meryem xu yerde tunji oghlini tughup, zakilap, atning oqurigha yatquzdi. 8 beytlehem yezisining sehralirida bezi padichilar dalada tunep, padilirigha qaraytti. 9 xu kuni, ulargha hudaning bir perixtisi korunup, hudaning parlaq nuri ularning etrapini yorutuwetti. ular intayin qorqup ketti. 10 biraq, perixte ulargha: qorqmanglar! men silerge putun helqni huxal qilidighan bir hux hewerni yetkuzimen. 11 bugun padixah dawutning yurti beytlehem yezisida rebbinglar bolghan qutquzghuchi mesih dunyagha keldi! 12 uni qandaq tonuyalaymiz? dep sorisanglar, u yerge beringlar. xu chaghda, atning oqurigha yatquzulghan zakilaqliq bir bowaqni korisiler. bu silerge berilgen belgidur, dedi. 13 birdinla, heliqi perixtining etrapida baxqa nurghunlighan perixtiler peyda bolup, hudani medhiyilep: 14 erxieladiki hudagha xan-xerepler bolsun! uning yer yuzide yeqin korgen bendilirige amanliq bolsun! deyixti. 15 perixtiler ulardin ayrilip asmangha chiqip ketkendin keyin, padichilar bir-birige: beytlehem yezisigha berip, huda bizge uqturghan bu weqeni korup keleyli, deyixti. 16 ular derhal beytlehemge berip, meryem bilen yusupni tepip, oqurda yatqan bowaqni kordi. 17 padichilar ehwalni korgendin keyin, perixte eytqan bowaq heqqidiki sozlerni kixilerge yetkuzdi. 18 buni anglighanlarning hemmisi padichilarning degenlirige heyran qelixti. 19 meryem bolsa bu ixlarning hemmisini konglide saqlap, chongqur oylidi. 20 padichilar qaytixip, hudagha medhiye oquxti. chunki, korgen we anglighanlirining hemmisi perixtining eytqinidek bolup chiqqanidi. 21 bowaq tughulup sekkizinchi kuni, uning hetnisi qilindi we eysa dep isim qoyuldi. bu, perixte u tehi anisining qorsiqida peyda bolmighan waqittila qoyghan isim idi. 22-23 meryemning qiriqi toxqanda, hudaning musa peyghemberge bergen emridiki tunji oghul hudagha mensup degen belgilimige asasen, yusup bilen meryem balini merkiziy ibadethanida hudagha atax uchun, yerusalemgha elip bardi. 24 uningdin baxqa, hudaning tewrattiki emri boyiche, bir ayalning tughuttin keyin tazilinixi uchun, bir jup pahtek yaki ikki kepter bachkisi ibadethanida rohaniylarning qurbanliq qilixigha apirip berilixi kerek idi. 25 xu chaghlarda, yerusalemda ximon isimlik bir kixi otken bolup, hudagha ihlasmen, durus bu adem hudaning israillargha teselli beridighan qutquzghuchini ewetixini intizarliq bilen kutkenidi. muqeddes roh uninggha yar idi. 26 u muqeddes rohtin kelgen wehiydin ozining hayat waqtida perwerdigar teyinligen qutquzghuchi mesihni koreleydighanliqini bilgenidi. 27 yusup bilen meryem ibadethanigha barghan kuni, muqeddes roh ximonnimu ibadethanigha baxlap bardi. hezriti eysaning ata-anisi balini koturup kirip, tewratta belgilengen ixlarni ada qilmaqchi boluwatqanda, 28 ximon ularning aldigha berip balini quchiqigha elip, hudagha mundaq medhiye oqudi: 29 i igem, sozungde turupsen. emdi bu alemdin ketsem, razimen. 30 chunki, deginingdek oz kozum bilen kordum 31 putun insanlargha hazirlighan qutquzghuchingni. 32 u sening kimlikingni putun yehudiy emeslerge bilduridighan nurdur, helqing israillarning xan-xeripidur! 33 balining ata-anisi ximonning bala heqqide eytqanlirigha heyran qelixti. 34 ximon ulargha beht tilep, meryemge mundaq dedi: mana! bu bala huda teripidin israiliyidiki nurghun kixilerning halak boluxi we nurghun kixilerning qutquzuluxi uchun teyinlendi. gerche u hudaning bexariti bolsimu, nurghun kixiler uni haqaretlep ret qilidu. 35 xuning bilen, ularning konglidiki mehpiy gherezler axkarilinidu. uning ret qilinixi bilen, sening yurikingge otkur bir qilich sanjilghandek, qelbing qayghudin ortinidu. 36 ibadethanida axer qebilisidin bolghan panuilning qizi hanna isimlik yaxanghan bir ayal peyghembermu bar bolup, u toy qilip, eri bilen yette yil bille yaxap, 37 keyin tul qalghanidi. u seksen tot yaxqa kirgen bolup, ibadethana hoyliliridin chiqmay, roza tutup, keche-kunduz dua qilip, hudagha ibadet qilatti. 38 ximon gepini tugitixi bilen, hanna yetip kelip hudagha xukur eytti, hemde israillarning qutquzuluxini kutuwatqan barliq halayiqqa bala toghrisida soz qildi. 39 yusup bilen meryem tewratta belgilengen ixlarning hemmisini ada qilghandin keyin, jeliliye olkisidiki oz yurti nasire xehirige qaytti. 40 hezriti eysa chong bolghanseri saghlam we eqil-parasetlik bolup yetixti. hudaning mehir-xepqitimu uninggha yar bolup keldi. 41 hezriti eysaning ata-anisi her yili otup ketix heytida yerusalemgha baratti. 42 hezriti eysa on ikki yaxqa kirgen yili, ular uni elip, aditi boyiche yerusalemgha yene bardi. 43 heyt tugigendin keyin, ata-anisi oyige qarap yol aldi, hezriti eysa bolsa yerusalemda qaldi. bu ixtin ata-anisining hewiri yoq idi, 44 chunki ular hezriti eysani hemrahliri bilen bille keliwatidu, dep oylighanidi. bir kun yol yurgendin keyin, ular tughqan-buraderliri arisidin uni izdexke baxlidi. 45 izdep tapalmighandin keyin, keynige yenip yerusalemgha berip izdidi. 46 uchinchi kuni, hezriti eysani merkiziy ibadethana hoylisida tewrat ustazlirining arisida olturup, ularning telimlirini anglap, ulardin soal sorawatqanning ozide tapti. 47 uning sozlirini anglighanlarning hemmisi uning eqlige we bergen jawablirigha heyran qelixti. 48 ata-anisimu buni korup nahayiti heyran qelixti, biraq anisi uninggha: way balam! nemixqa bizge uqturmay qelip qalding? dadang ikkimiz sendin bek ensirep, izdimigen yerimiz qalmidi! dedi. 49 izdexning neme hajiti? ejeba, siler mening choqum atamning oyide bolidighanliqimni bilmemtinglar? dep jawas berdi hezriti eysa. 50 lekin, ular bu sozning menisini chuxenmidi. 51 hezriti eysa ular bilen nasire xehirige qaytti. u herqandaq ixta ata-anisining gepige kiretti. anisi yuz bergen bu ixlarning hemmisini konglide ching saqlidi. 52 xundaq qilip, hezriti eysaning boy-turqi we eqil-parasiti yetilip, hudaning we kixilerning zoqini kelturidighan boldi.
1-2 rim imperatori tiberiyusning 15 yili, hudadin cholde yaxawatqan zekeriyaning oghli yehyagha wehiy keldi. xu chaghda, yehudiye olkiside pontiy pilatus waliy idi. hirod han jeliliye olkiside, hirod hanning inisi filip han ituriye we trahonitis olkiliride, lisanyas han abiliniy olkiside hakimiyet yurguzuwatatti. hannandin keyin qayapa bax rohaniyliq qiliwatatti. 3 hudadin kelgen wehiy boyiche, yehya peyghember iordan deryasi wadisidiki rayonlarni kezip yurup: yaman yolliringlardin yenip, towa qilinglar! towa qilghanliqinglarni bildurux uchun chomulduruxni qobul qilinglar. xundaq qilghanda, huda silerni kechurum qilidu! dep jakarlidi. 4 bu heqte yexaya peyghember muqeddes yazmilarda mundaq dep yazghanidi: bayawanda bir kixi: dilinglarni rebbimizning kelixige teyyar qilinglar! uning yollirini tuz qilinglar! 5 jilghilar toldurulidu, chong-kichik taghlar peslitilidu, egri yollar tuzlinidu, egiz-pes yollar tekxilinidu. 6 xundaq qilip, putun insan hudaning qutquzux yolini koreleydighan bolidu! dep towlaydu. 7 halayiq yehya peyghemberning aldigha chomulduruxni qobul qilix uchun. top-top bolup kelixti. biraq, yehya peyghember ulargha: ey sahtipez yilanlar! towa qilmay, hudadin kelidighan ghezeptin qechip qutulux uchun chomulduruxni qobul qilayli, degininglar qandaq gep?! 8 eger gunahlirimizgha towa qilduq desenglar, uni herikitinglar bilen ispatlanglar. uning ustige, ozunglarche biz ibrahimning ewladi bolghanliqimiz uchun, huda gunahlirimizni choqum kechuridu dep oylap yurmenglar! huda bowimiz ibrahimgha muxu taxlardinmu perzentlerni yaritip bereleydu. 9 palta derehning yiltizigha yeqinlaxqandek, hudaning ghezipi emdi silerge yetip kelix aldida. yahxi mewe bermeydighan derehler kesilip otqa taxlinidu, dedi. 10 kopchilik uningdin: undaqta, biz qandaq qiliximiz kerek? dep soridi. 11 ikki qur kiyimi barlar bir qurini yoqlargha bersun, yeydighini barlarmu xundaq qilsun, dep jawas berdi yehya peyghember. 12 helqni gollaydighan bezi bajgirlarmu chomulduruxni qobul qilghili yehya peyghemberning aldigha kelip: ustaz, biz qandaq qilimiz? dep soridi. 13 belgilengendin artuq baj almanglar, dedi yehya peyghember ulargha. 14 bezi lexkerlermu uningdin: bizchu? qandaq qiliximiz kerek? dep soraxti. yehya peyghember ulargha: baxqilarning pulini zorluq yaki tohmetler bilen eliwalmanglar. ix heqqinglargha razi bolunglar, dedi. 15 helq qutquzghuchi mesihning kelixini umid bilen kutmekte idi. hemmeylen yehya peyghemberni korup, ichide qutquzghuchi muxu kiximidu? dep oylaxti. 16 xuning uchun, yehya peyghember ulargha: men silerni sughila chomuldurimen. lekin, mendin keyin tehimu qudretlik biri kelidu. men hetta uning ayighining yiplirini yexixkimu layiq emesmen. u silerni muqeddes rohqa hem otqa chomulduridu. 17 u qolidiki kurek bilen hamandiki sap bughdayni ambargha, saminini ochmes otqa taxlaydighan ademge ohxax hemme insanni ayrip chiqidu, dedi. 18 yehya peyghember her hil yollar bilen helqqe nesihet qildi we hux hewer yetkuzdi. 19 uningdin baxqa, yehya peyghember hirod hanni ogey akisining ayali hirodiyeni tartiwalghanliqi we nurghunlighan yaman ixlarni qilghanliqi uchun eyiblidi. 20 netijide, hirod han tehimu yaman ixtin birni qildi, yeni yehya peyghemberni zindangha taxlidi. 21 yehya peyghember zindangha taxlinixtin burun, nurghun adem uningdin chomulduruxni qobul qilghanidi. xu chaghda, hezriti eysamu chomulduruxni qobul qildi. u dua qiliwatqanda, asman yerildi. 22 muqeddes roh kepter halitide asmandin chuxup, uning ustige qondi. andin, erxtin hudaning: sen mening soyumluk oghlum, men sendin hursenmen! degen awazi anglandi. 23 hezriti eysa huda yolida hizmet qilixqa kirixken waqitta, ottuz yaxlarda idi. kixilerning neziride u yusupning oghli idi. yusup eliyning oghli, 24 eliy mettatning oghli, mettat lawiyning oghli, lawiy melkiyning oghli, melkiy yannayning oghli, yannay yusupning oghli, 25 yusup matatiyaning oghli, matatiya amosning oghli, amos nahumning oghli, nahum heslining oghli, hesli naghayning oghli, 26 naghay mahatning oghli, mahat matatiyaning oghli, matatiya ximiyning oghli, ximiy yosehning oghli, yoseh yudaning oghli, 27 yuda yoananning oghli, yoanan resaning oghli, resa zerubabilning oghli, zerubabil xaltiyelning oghli, xaltiyel neriyning oghli, 28 neriy melkiyning oghli, melkiy adining oghli, adi qosamning oghli, qosam elmadamning oghli, elmadam erning oghli, 29 er yexuning oghli, yexu eliyezerning oghli, eliyezer yorimning oghli, yorim mettatning oghli, mettat lawiyning oghli, 30 lawiy ximonning oghli, ximon yehudaning oghli, yehuda yusupning oghli, yusup yonamning oghli, yonam elyaqimning oghli, 31 elyaqim meleahning oghli, meleah mennaning oghli, menna matataning oghli, matata natanning oghli, natan dawutning oghli, 32 dawut yixayning oghli, yixay obidning oghli, obid boazning oghli, boaz salmonning oghli, salmon nahxonning oghli, nahxon amminadabning oghli, 33 amminadas ramning oghli, ram hesronning oghli, hesron paresning oghli, pares yehudaning oghli, 34 yehuda yaqupning oghli, yaqup ixaqning oghli, ixaq ibrahimning oghli, ibrahim terahning oghli, terah nahorning oghli, 35 nahor seruhning oghli, seruh raghuning oghli, raghu pelegning oghli, pele eberning oghli, eber xalahning oghli, 36 xalah qenanning oghli, qenan arpahxadning oghli, arpahxad samning oghli, sam nuhning oghli, nuh lamikning oghli, 37 lamik metuxelahning oghli, metuxelah hanuhning oghli, hanuh yaretning oghli, yaret mahalalilning oghli, mahalalil qenanning oghli, 38 qenan enoxning oghli, enox xitning oghli, xit adem atining oghli, adem ata bolsa, hudaning oghli idi.
1 hezriti eysa muqeddes rohqa chomup, iordan deryasidin qaytip kelgendin keyin, muqeddes roh uni chol-bayawangha elip bardi. 2 hezriti eysa u yerde qiriq kun xeytan teripidin sinaldi. u bu jeryanda hech nerse yemidi. bu waqit toxqanda, uning qorsiqi taza achqanidi. 3 buni bilgen xeytan uninggha: eger sen rasttinla hudaning oghli bolsang, muxu taxni nangha aylandurup ye! dedi. 4 hezriti eysa uninggha jawaben: tewratta: insan peqet nan bilenla yaximaydu dep yezilghan, dedi. 5 xeytan yene uni egiz jaygha chiqirip, kozni yumup achquche uninggha dunyadiki barliq dletlerni korsitip: 6-7 eger manga sejde qilsang, mana bu dletlerge hokumranliq qilix hoquqi we xan-xewketlerning hemmisini sanga teqdim qilimen. chunki, bularning hemmisi manga tapxuruldi. men uni kimge berixni halisam, xuninggha berimen, dedi. 8 hezriti eysa jawas berip, mundaq dedi: tewratta: rebbinglar bolghan hudaghila ibadet qilinglar, peqet uningghila hizmet qilinglar! deyilgen. 9 andin, xeytan hezriti eysani yerusalemgha elip bardi we merkiziy ibadethanining eng egiz jayigha chiqirip, mundaq dedi: hudaning oghli bolsang, muxu yerdin sekrep baqqina! 10 chunki, tewratta: huda perixtilirige seni qoghdax toghruluq emr qilghan, 11 putungning taxlargha urulmasliqi uchun, seni qollirida tutuwalidu dep yezilghan emesmu? 12 tewratta: rebbinglar hudani sinap beqixqa bolmaydu! depmu yezilghan, dedi hezriti eysa. 13 xeytan her hil usulda hezriti eysani sinap azduralmighandin keyin, uni waqtinche taxlap ketip qaldi. 14 hezriti eysa muqeddes rohning ku-qudritige chomgen halda jeliliye olkisige qaytip keldi. uzun otmey, uning nami xu etraptiki rayonlargha tarqaldi. 15 u ibadethanilarda kixilerge telim berip, ularning mahtixigha sazawer boldi. 16 u oz yurti nasire xehirige kelip, dem elix kuni adettikidek ibadethanigha bardi. u ore turup muqeddes yazmilarni oqumaqchi bolghanda, 17 ibadethana hizmetchisi uninggha yexaya peyghemberning yazmisini berdi. u uni echip, munu ayetler yezilghan yerni tepip oqudi: 18-19 hudaning rohi mening wujudumda. chunki, u meni kembeghellerge hux hewer yetkuzuxke tallap, ku-qudret ata qildi. u meni tutqunlargha: azad bolisiler!, qarighulargha: koreleydighan bolisiler! dep jakarlaxqa ewetti. huda meni ezilgenlerni erkinlikke erixturuxke, hudaning helqini qutquzux waqtining yetip kelgenlikini uqturuxqa ewetti. 20 hezriti eysa yazmini yepip ibadethana hizmetchisige qayturup bergendin keyin, telim bergili olturdi. putun ibadethanidikiler kozlirini uningdin uzmey qarap olturuxti. 21 u kopchilikke: siler anglighan bu ayet bugun emelge axuruldi, dedi. 22 buni anglighan kopchilik uning yahxi gepini qilixti we uning mehir-xepqetlik sozlirige heyran qelixti. biraq, beziler: qandaq gep? bu yusupning oghli emesmu? deyixti. 23 hezriti eysa sozini dawamlaxturup: siler choqum manga ey tewip, awwal ozungni saqayt! degen temsilni eslitip, kepernahum xehiride yaratqan mojiziliringdin hewer taptuq. emdi oz yurtungdimu birer karamet korsetmemsen? demekchi boluwatisiler. 24 biraq xuni bilip qoyunglarki, hechqandaq peyghember oz yurtida hergiz qarxi elinmaydu. 25 ilyas peyghember waqtida, uda u yil alte ay yamghur yaghmay, israiliyining hemme yeride qurghaqchiliq yuz bergen bolup, u yerdimu acharchiliqta qalghan nurghun bichare tul ayallar bar idi. 26 biraq, ular hudani ret qilghachqa, gerche ilyas peyghember yehudiy bolsimu, ularning hechqaysisigha yardem berixke ewetilmigen. eksiche, sidon wilayitining serepet xehiridiki yehudiy bolmighan heliqi tul ayalghila mojize korsitixke ewetilgen. 27 yene xuninggha ohxax, elixa peyghember zamanida, israiliyide mahaw kesilige giriptar bolghanlar nurghun bolsimu, lekin ular hudani ret qilghachqa, elixa peyghember heliqi suriyilik naman isimlik yehudiy bolmighan kixinila saqaytixqa ewetilgen! dedi. 28 ibadethanidikiler bu sozlerni anglap, uning huda emdi silerge emes, belki yehudiy emeslerge mehir-xepqet korsitidu! demekchi bolghanliqini bilip, derghezepke keldi. 29 hemmeylen ornidin turuxup, hezriti eysani yar ustige qurulghan bu xeherning sirtigha heydep apirip, yardin yiqitip olturmekchi boluxti. 30 biraq, hezriti eysa kixiler arisidin bimalal mengip chiqip ketti. 31 hezriti eysa jeliliye olkisining kepernahum xehirige qaytip bardi. u yerde yehudiylar dem alidighan xenbe kuni ibadethanigha berip, helqqe telim berip turdi. 32 uning telimini anglighanlar heyran qelixti. chunki, uning telimliri nopuzluq idi. 33 ibadethanida jin chaplaxqan bir kixi bolup, uningdiki jinlar: 34 ey nasirelik eysa, biz bilen karing bolmisun! bizni yoqatmaqchimusen? men sening kimlikingni bilimen. huda ewetken muqeddes bolghuchisen! dep towlap ketti. 35 biraq, hezriti eysa uningdiki jingha buyruq qilip: aghzingni yum, bu ademning tenidin chiq! dedi. jin heliqi ademni kixiler aldidila yiqitiwetip, uni hechneme qilmay tenidin chiqip ketti. 36 buningdin heyran bolghan kopchilik bir-birige: uning sozliri nemidegen kuchluk! u derweqe jinlargha buyruq qilix nopuzi we qudritige ige iken! jinlar rasttinla chiqip ketti, deyixti. 37 xuningdin keyin, hezriti eysaning nami xu etraptiki rayonlargha tarqilip ketti. 38 hezriti eysa ibadethanidin chiqip simunning oyige barghanda, simunning qeynanisi kesel bolup, qizitmisi orlep qalghanidi. xunga, ular hezriti eysadin uni saqaytip berixni otunup soridi. 39 hezriti eysa kesel ayalning yenigha berip, uning qizitmisining yenixini buyrudi. qizitma xu an yenip ketti. u ayal derhal ornidin turup, ularni kutuxke baxlidi. 40 kun petix waqtida, kixiler her hil kesellerni hezriti eysaning aldigha elip kelixti. hezriti eysa ulargha qolini bir- birlep tegkuzup qoyghanidi, ular saqiyip ketti. 41 kixilerning tenidin chiqqan jinlar: sen hudaning oghli! deytti. chunki, ular uning qutquzghuchi mesih ikenlikini biletti. biraq, hezriti eysa bolsa ularni eyiblep, ularning gep qilixigha yol qoymidi. 42 tang atqanda, hezriti eysa xeherdin chiqip, tinch bir jaygha ketti. kopchilik uni izdep yurup, ahir tapti we uni ketkuzmey ozliri bilen bille turghuzmaqchi boluxti. 43 lekin, hezriti eysa ulargha: baxqa xeher-yezilarghimu berip, hudaning padixahliqigha dair hux hewerni tarqitixim kerek. chunki, huda meni bu hizmet bilen ewetken, dedi. 44 xuning bilen, hezriti eysa yehudiylarning herqaysi rayonliridiki ibadethanilarda telim berdi.
1 bir kuni hezriti eysa ginesar kolining boyida turghanda, kixiler uningdin hudaning sozini anglax uchun uning etrapigha zich olaxti. 2 hezriti eysa kol boyida turghan ikki kemini kordi. beliqchilar kemidin chuxup, qirghaqta torlirini yuyuxuwatatti. 3 hezriti eysa beliqchi simunning kemisige chiqip, uningdin kemini qirghaqtin sel yiraqlitixni telep qildi. andin, u kemide olturup halayiqqa telim berdi. 4 telim berip bolghandin keyin, simungha: kemini chongqurraq yerge heydep berip, torliringlarni selip, beliqinglarni tutunglar, dedi. 5 ustazim, biz kechiche japa tartip hech nerse tutalmiduq, dedi simun, biraq, deginingizge binaen torni salsaq salayli. 6 xuning bilen, ular torlirini kolge seliwidi, beliqlar torgha patmay qelip, torlar yirtilixqa baxlidi. 7 ular baxqa kemidiki xeriklirini yardemge chaqirixti. ular kelip, beliqlarni ikki kemige liq qachiliwidi, kemiler beliqning jiqliqidin chokup ketkili tas qaldi. 8 bu ixni korgen simun hezriti eysaning aldida tizlinip turup: i rebbim, mendin yiraqlixing, gunahkarmen! dedi. 9 chunki, simun we uning xerikliri bunchiwala kop beliq tutqanliqidin heyran bolghanidi. 10 baxqa kemidiki xerikliri zebediyning oghulliri yaqup bilen yuhannamu heyran boldi. hezriti eysa simungha: qorqma, buningdin keyin beliq tutuxning ornigha, manga adem tutisen, dedi. 11 ular kemini qirghaqqa tohtitip, hemme nersini taxlap, hezriti eysagha egixip mangdi. 12 bir qetim, hezriti eysa melum bir xeherge barghandin keyin, putun bedinini mahaw qaplap ketken bir kixi uni korupla uning ayighigha yiqilip: teqsir, eger halisingiz, meni kesilimdin saqaytip pak qilghaysiz! dep yalwurdi. 13 hezriti eysa uninggha qolini tegkuzup turup: halaymen, pak bolghin! dewidi, bu ademning bedinidiki mahaw kesili xuan saqaydi. 14 hezriti eysa uninggha: hazir bu ixni hechkimge tinma. lekin, udul merkiziy ibadethanigha berip, rohaniygha ozungning saqayghanliqingni korset. andin, buni baxqilargha ispatlax uchun, musa peyghemberning emri boyiche mahaw kesilidin saqayghanlar qilixqa tegixlik qurbanliqni qil, dep tapilidi. 15 gerche hezriti eysa: bu ixni hechkimge tinma degen bolsimu, u toghrisidiki hewer tehimu pur ketti. nurghun helq uning telimini anglax we oz kesellirini saqaytix uchun uning aldigha keletti. 16 hezriti eysa bolsa pat-pat tinch yerlerge berip dua qilatti. 17 bir kuni hezriti eysa telim beriwatqanda, uning yenida perisiyler we tewrat ustazliri olturatti. ular jeliliye, yehudiye olkilirining herqaysi yeza-qixlaqliri we yerusalemdin kelgenidi. rebbimizning ku-qudriti hezriti eysagha yar bolghachqa, kesellerni saqaytiwatatti. 18 xu esnada, birqanche kixi zembilge yatquzulghan bir palechni koturup kelip, uni oyning ichidiki hezriti eysaning aldigha ekirixke tirixti, 19 biraq, ademning toliliqidin keselni ekirelmey, ogzige elip chiqip, ogzidin tungluk echip, keselni oyning ichige zembilde chuxurup, halayiqning arisida turghan hezriti eysaning aldigha ekeldi. 20 ularning ixenchini korgen hezriti eysa heliqi palechke: dostum, gunahliring kechurum qilindi! dedi. 21 heliqi tewrat ustazliri bilen perisiyler bir-birige: qorqmastin bundaq kupur sozligen bu adem kimdur?! hudadin baxqa hechkimning gunahlarni kechurum qilix hoquqi yoqqu! deyixti. 22 ularning konglide neme oylawatqanliqini bilgen hezriti eysa ulargha mundaq dedi: siler buni neme uchun kupurluq deysiler? 23-24 gunahliring kechurum qilindi! deyix asanmu yaki ornungdin tur, mang! deyixmu? elwette, eytmaq asan, qilmaq tes. emma, hazir insanoghlining yer yuzide hem gunahlarni kechurum qilix, hem kesellerni saqaytix hoquqigha ige ikenlikini ispatlap berey, dedi. andin, pale keselge: ornungdin tur, orun-korpengni yighixturup oyungge qayt! dep buyrudi. 25 heliqi adem derhal kopchilikning aldida ornidin des turup, ozi yatqan zembilni elip, hudani medhiyiliginiche oyige qaytti. 26 buninggha heyran bolghan kopchilikmu hudani medhiyilexti we hang-tang qalghan halda: bugun biz eqlimiz yetmeydighan ixlarni korduq! deyixti. 27 bu ixtin keyin, hezriti eysa u yerdin chiqip, lawiy isimlik bir bajgirni kordi. u baj yighidighan jayda olturatti. hezriti eysa uninggha: manga egexkin! dedi. 28 lawiy ornidin turup, ixini taxlap, hezriti eysagha egexti. 29 xu kuni, lawiy oyide hezriti eysagha katta ziyapet berdi. teklip qilinghan nurghun bajgirlar we ulargha ohxax kixilermu hezriti eysa we xagirtliri bilen hemdastihan boldi. 30 keyin, bezi perisiyler we ularning diniy eqimidiki bezi tewrat ustazliri renjigen halda hezriti eysaning xagirtlirigha: silerning bajgir we gunahkarlar bilen bir dastihanda olturghininglar qandaq gep?! deyixti. 31 hezriti eysa ulargha: saghlam adem emes, belki kesel adem tewipqa mohtajdur. 32 men ozlirini durus hesablaydighanlarni emes, belki ozlirining gunahlirini tonuydighanlarni towa qilixqa chaqirghili keldim, dep jawas berdi. 33 bezi kixiler hezriti eysagha: yehya peyghemberning xagirtliri pat-pat roza tutup dua qilidu. perisiylerning xagirtlirimu xundaq qilidu. sizning xagirtliringiz ejes yep-ichipla yuridighu! deyixti. 34 hezriti eysa ulargha: toyi boluwatqan yigit tehi toy ziyapitide turghan chaghda, mehmanlar hesret chekiwatqan ademlerdek roza tutsa qandaq bolghini?! elwette bolmaydu! 35 emma, yigitning ulardin elip ketilidighan kuni kelidu, ular ene xu chaghda qayghu-hesret chekkinidin roza tutidu, dedi. 36 hezriti eysa ulargha yene bir temsil kelturdi: hechkim yengi konglikini yirtip, uni kona konglikige yamaq qilmaydu. undaq qilsa, yengi konglekmu yirtilidu, yirtiwelinghan yamaqmu kona konglekke yaraxmaydu. 37 xuningdek, hechkim yengi xarabni kona tulumgha qachilimaydu. eger undaq qilsa, yengi xarabning kopuxi bilen tulum yerilidu-de, xarabmu tokulup ketidu. demek, tulummu kardin chiqidu. 38 xuning uchun, yengi xarabni yengi tulumgha qachilax kerek. 39 uning ustige, kona xaras ichip yurgen herqandaq adem yengisini ichixni halimaydu. boldi, konisi yahxi iken! deydu. dem elix kuni heqqidiki mesile
1 bir dem elix kuni, hezriti eysa bughdayliqtin otup ketiwatatti. uning xagirtliri baxaqlarni uzuwelip, aliqinida uwulap yedi. 2 buni korgen bezi perisiyler: siler nemixqa dem elix kuni cheklengen ixni qilisiler, deyixti. 3 hezriti eysa: padixah dawut we uning hemrahlirining a qalghanda qandaq qilghanliqini muqeddes yazmilardin oqumighanmu? qeni eytip beqinglar! 4 u ibadethanidiki muqeddes jaygha kirip, hudagha atalghan nanlarni rohaniydin sorap yegen we hemrahlirighimu ulexturup bergen. halbuki, bu nanlarni rohaniylardin baxqa herqandaq kixining yeyixi tewrat qanunigha hilap idi, dep jawas berdi 5 we hulase chiqirip, ulargha: men insanoghli dem elix kunining igisidurmen, dedi. 6 yene bir dem elix kuni, hezriti eysa ibadethanigha kirip telim beriwatatti. ibadethanida ong qoli qurup ketken bir adem bar idi. 7 hezriti eysaning ustidin erz qilix uchun bahane izdep yurgen tewrat ustazliri bilen perisiyler uning dem elix kunimu kesel saqaytidighan-saqaytmaydighanliqini paylap yuruxetti. 8 biraq, ularning konglidikini bilgen hezriti eysa qoli qurup ketken heliqi keselge: ornungdin tur, aldimgha kel! dewidi, heliqi kesel ornidin turdi. 9 andin, hezriti eysa kopchilikke: silerdin sorap baqaychu, qandaq qilix tewrat qanunigha uyghun? dem elix kuni yahxiliq qilixmu yaki yamanliq qilixmu? janni qutquzuxmu yaki jangha zamin boluxmu? dedi we 10 keselning etrapidikilerge koz yugurtup chiqqandin keyin, heliqi keselge: qolungni uzat, dedi. u adem qolini uzitixi bilenla qoli eslige keldi. 11 emma, tewrat ustazliri we perisiyler intayin ghezeplinip, hezriti eysagha qandaq taqabil turux toghrisida meslihetke chuxti. 12 bir kuni, hezriti eysa dua qilix uchun taghqa chiqti. u yerde hudagha kechiche dua qildi. 13 tang atqanda, xagirtlirini aldigha chaqirip, ularning ichidin on ikki kixini tallap, ularni elchi dep atidi. 14 ular: simun hezriti eysa uni petrus depmu atighan we uning inisi ender, yaqup, yuhanna, filip, bartolomay, 15 metta, tomas, halpayning oghli yaqup, wetenperwer dep atalghan simun, 16 baxqa bir yaqupning oghli yehuda we keyin hezriti eysagha satqunluq qilghan yehuda ixqariyotlar idi. 17 hezriti eysa elchiliri bilen taghdin chuxup, tuz bir yerde turatti. ularning aldigha nurghun xagirtlar hemde yerusalem xehiridin, jumlidin putun yehudiye olkisidin kelgen kixiler top-top bolup kelip yighilixti. hetta dengiz boyidiki tir we sidon xeherliridinmu nurghun kixiler kelgenidi. 18 ular hezriti eysaning telimlirini anglax we kesellirige xipaliq izdex uchun kelgenidi. jinlar destidin azablanghanlarmu kelip, xipaliq tepixti. 19 kopchilik qollirini hezriti eysagha tegkuzuwelixqa tirixatti. chunki, uning wujudidin ku-qudret chiqip ularning hemmisini saqaytiwatatti. 20 andin, hezriti eysa xagirtlirigha qarap mundaq dedi: ey yoqsullar, neqeder behtliksiler! chunki hudaning padixahliqi silerningkidur. 21 ey a qalghanlar, silermu neqeder behtlik! chunki, huda silerni toluq qanaetlenduridu. ey yighlawatqanlar, silermu behtlik! buningdin keyin, xad- huramliqqa chomisiler. 22 insanoghligha egexkenlikinglar uchun beziler silerdin nepretlense, yuz oruse, silerge tohmet-haqaret qilsa, silerni yaman dese, neqeder behtliksiler! 23 u chaghda, xad-huram bolup tentene qilinglar. chunki, erxte siler uchun kop inam saqlanmaqta. bu qara niyetlerning ata-bowiliri burunqi peyghemberlergimu xundaq ziyankexlik qilghan. 24 lekin, halinglargha way, ey baylar! rahet-paraghet silerge yar bolmas emdi. 25 halinglargha way, ey qarni toqlar! achliqta qalisiler emdi. halinglargha way, ey kuluwatqanlar! haza tutup yighlaysiler emdi. 26 halayiq silerni mahtighanda, halinglargha way! chunki, hudaning ghezipige uchrighan burunqi sahta peyghemberlermu bu helqning ata- bowilirining mahtixigha erixken. 27 qulaq selip anglanglar! silerge duxmenlik qilghanlargha mehir- muhebbet korsitinglar. ochmenlik qilghanlargha yahxiliq qilinglar. 28 silerni qarghighanlargha beht tilenglar. silerge yaman muamilide bolghanlarghimu dua qilinglar. 29 birsi silerning ong yuzunglargha ursa, sol yuzunglarnimu tutup beringlar. birsi silerning chapininglarni elip ketse, konglikinglarnimu selip beringlar. 30 birsi silerdin birneme tilise, tiliginini beringlar. birsi silerning birer nersenglarni elip ketse, uni qayturup berixni sorimanglar. 31 baxqilarning ozunglargha qandaq muamile qilixini kutsenglar, silermu ulargha xundaq muamile qilinglar. 32 eger siler ozunglarni yahxi korgenlergila mehir-muhebbet korsetsenglar, buning mahtanghudek neri bar? gunahkarlarmu ozini yahxi korgenlerge mehir-muhebbet korsitidighu. 33 eger siler ozunglargha yahxiliq qilghanlarghila yahxiliq qilsanglar, buning mahtanghudek neri bar? hetta gunahkarlarmu xundaq qilidighu! 34 eger siler qerzni qayturalaydighanlarghila bersenglar, buning mahtanghudek neri bar? gunahkarlarmu eynen qayturux xerti bilen baxqa gunahkarlargha qerz beridighu! 35 yaq! siler duxmininglarghimu mehir-muhebbet korsitinglar, ulargha yahxiliq qilinglar. baxqilargha qayturuwelixni oylimayla pul qerz beringlar. xu chaghda, erxte mol inamgha erixisiler we ulu hudaning perzenti bolghanliqinglargha guwahliq bergen bolisiler. chunki, huda yahxiliqni bilmeydighanlargha we yamanlarghimu xepqet qilidu. 36 erxtiki atanglar mehriban bolghinidek, silermu mehriban bolunglar. 37 baxqilarning ustidin hokum qilip yurmenglar. silermu hudaning hokumige uchrimaysiler. baxqilarni eyiblimenglar, hudamu silerni eyiblimeydu. baxqilarni kechurunglar, hudamu silerni kechurum qilidu. 38 baxqilardin hechnemini ayimanglar, hudamu silerdin hechnemini ayimaydu. hetta silerge chong olchiguchke liq chingdap toldurulghan inamni teqdim qilidu. siler baxqilargha qandaq olchem bilen olchep bersenglar, hudamu silerge xundaq olchem bilen olchep beridu. 39 andin, hezriti eysa ulargha temsil arqiliq telim berip mundaq dedi: qarighu qarighuni yeteklep mangalmaydu. undaq qilsa, her ikkilisi origha chuxup ketidu. 40 xagirt ustazidin ustun turmaydu. lekin, u oqup yetixkendin keyin ustazigha ohxax bolalaydu. 41 neme uchun buradiringning here kepikidek kichik sewenlikinila korup, ozungdiki limdek chong gunahni kormeysen?! 42 ozungdiki xunche chong gunahni kormey turup, buradiringge: kozungdiki here kepikini eliwetey! deyixing qandaq gep? ey sahtipez! awwal ozungning kozidiki limni eliwet. buning bilen, eniq korup, buradiringning kozidiki here kepikini eliweteleysen. 43 yahxi dereh yaman mewe bermeydu, yaman derehmu yahxi mewe bermeydu. 44 herqandaq derehni bergen mewisidin perq etkili bolidu. tikendin enjur, yantaqtin uzum alghili bolmaydu. 45 xuninggha ohxax, yahxi adem qelbidiki yahxiliqidin yahxiliq chiqiridu. yaman adem qelbidiki yamanliqidin yamanliq chiqiridu. chunki, kongulde neme bolsa, eghizdin xu chiqidu. 46 siler ejes meni rebbim! rebbim! deysileryu, buyruqlirimgha emel qilmaysiler. 47 emise, mening aldimgha kelip, sozlirimni anglap emel qilghanlar kimge ohxaydu? 48 ular huddi ulini chongqur qezip, qoram taxning ustige imaret salghan kixige ohxaydu. kelkun kelgende, uning kuchluk hujumi undaq imaretni qimir qilghuzalmaydu, chunki u puhta selinghan. 49 lekin, sozlirimni anglap turup, emel qilmaydighanlar ul qurmay quruq yerning ustige imaret salghan kixige ohxaydu. bundaq imaret kelkunning hujumigha uchrighan haman orulup, putunley gumran bolidu.
1 hezriti eysa kopchilikke soz qilip bolghandin keyin, kepernahum xehirige qaytti. 2 u yerde rimliq bir yuzbexining etiwarliq chakiri eghir kesel bolup, olum girdabida turatti. 3 yuzbexi hezriti eysaning ixliridin hewer tepip, birnechche yehudiy aqsaqalning berip, uning kelip chakirini saqaytip qoyuxi uchun otunuxini tapxurdi. 4 aqsaqallar hezriti eysaning aldigha berip: yuzbexi heqiqeten sizning yardem berixingizge erziydighan adem. 5 ozi yehudiy bolmisimu, biz yehudiylarni yahxi koridu. hetta biz uchun bir ibadethanimu selip berdi, dep, uning yuzbexining oyige berixini chin konglidin telep qildi. 6 hezriti eysa ular bilen bille yolgha chiqti. biraq, oyge yetip kelixke az qalghanda, yuzbexi hezriti eysaning aldigha birnechche dostini ewetti. ular: teqsir, yuzbexi: aware bolup oyumge kelixingizge erzimeymen. 7 hetta ozummu berip siz bilen koruxuxke layiq emesmen. bir eghiz soz qilip qoysingiz, chakirim saqiyip ketidu. 8 meningmu ustumde baxliqim, qol astimda lexkerlirim bar. birige bar desem baridu, birige kel desem, kelidu. chakirimgha bu ixni qil desem, u xu ixni qilidu. huddi xuningdek, siz bir eghiz gep qilsingizla, hemme ix hel bolidu deydu, dedi. 9 yuzbexining gepini anglap heyran bolghan hezriti eysa burulup, bille kelgen halayiqqa: derweqe, men israillar arisidimu bundaq ixenchni hechkimde kormigenidim! dedi. 10 yuzbexi ewetken heliqi kixiler qaytip barghanda, chakarning putunley saqiyip ketkenlikini kordi. 11 uzun otmey, hezriti eysa nain degen xeherge qarap yol aldi. uning xagirtliri we yene nurghunlighan kixiler uninggha egixip mangdi. 12 u xeher derwazisigha kelgende, jinaza koturup chiqiwatqan bir top ademge yoluqup qaldi. olguchi bir tul ayalning yalghuz oghli idi. xeherdiki nurghun kixiler heliqi tul ayal bilen bille chiqqanidi. 13 bu ayalni korgen hezriti eysa ichini aghritqan halda uninggha: yighlimang, dedi. 14 andin, topning aldigha otup, jinazigha qolini tegkuzgenidi, jinaza koturgenler tohtidi. hezriti eysa: yigit, ornungdin tur, deyixi bilenla, 15 olup qalghan yigit qopup, gep qilixqa baxlidi. hezriti eysa uni anisigha tapxurup berdi. 16 qorqunch basqan kopchilik: arimizdin ulu bir peyghember chiqti! huda bizge xapaet qilix uchun keldi! dep hudani medhiyilidi. 17 hezriti eysaning bu ixi toghrisidiki hewer putun yehudiylar zemini we etraptiki rayonlargha tarqilip ketti. 18 yehya peyghemberning xagirtliri bu ixlarning hemmisini yehyagha yetkuzdi. u xagirtliridin ikki kixini ozi yetiwatqan zindangha chaqirip, 19 ularni hezriti eysaning aldigha: huda bizge ewetmekchi bolghan qutquzghuchi sizmu yaki baxqa birsi kelemdu? dep sorap kelixke ewetti. 20 ular hezriti eysaning aldigha berip: chomuldurguchi yehya bizni sizdin: huda bizge ewetmekchi bolghan qutquzghuchi sizmu yaki baxqa birsi kelemdu? dep sorap kelixke ewetti, dedi. 21 del xu chaghda, hezriti eysa aghriq-silaq tartqan we jin chaplaxqan nurghun kixilerni saqaytqan we nurghun qarighularning kozini achqanidi. 22 xuning bilen, u yehya peyghemberning xagirtlirigha: siler qaytip berip, yaratqan mojizilirimni we eytqan telimlirimni yehyagha yetkuzup: korlarning kozi echildi, tokurlar mangalaydighan boldi, mahaw kesili bolghanlar saqaydi, gaslar angliyalaydighan boldi, hetta olgenlermu tirildi we kembeghellerge hux hewer yetkuzuldi dep eytinglar. 23 yehyagha yene: mendin gumanlanmay, manga tewrenmey ixengenler nemidegen behtlik! dep qoyunglar, dedi. 24 yehya peyghemberning xagirtliri ketkendin keyin, hezriti eysa kopchilikke yehya toghruluq mundaq dedi: siler burun yehyani izdep cholge barghininglarda, zadi qandaq bir ademni kormekchidinglar? meydani xamalda yelpunup turghan qomuxtek tewrinip turidighan bir yahxichaqnimu? 25 yaki chirayliq kiyingen bir esilzadinimu? hergiz undaq emes! hexemetlik kiyim kiyiwalghan, eyx-ixret ichide yaxaydighan kixiler choldin emes, belki han ordisidin tepilidu. 26 emeliyette, siler bir peyghemberni korgili chiqtinglar. emdi bilip qoyunglarki, yehya herqandaq peyghemberdinmu ustun peyghemberdur. 27 chunki, muqeddes yazmilarda: mana, aldingda elchimni ewetimen. u sening yolungni aldinala teyyarlaydu dep yezilghan we bu yerdiki elchim del yehya peyghemberni korsitidu. 28 bilip qoyunglarki, insanlar arisida yehyadinmu ulu kixi yoq. emma hudaning padixahliqidiki eng erzimes birsimu uningdin ulu bolidu. 29 buni anglighan puqralar, hetta bajgirlarmu hudaning yoli toghra dedi, chunki ular burun yehya peyghemberning chomulduruxini qobul qilghanidi. 30 lekin, perisiyler we tewrat ustazliri yehya peyghemberning chomulduruxini qobul qilmay, hudaning ozlirige bolghan meqsitini qayrip qoyghanidi. 31 xuning bilen, hezriti eysa ulargha mundaq dedi: bu zamanning silerdek kixilirini zadi kimlerge ohxitay?! 32 ular huddi kochida olturuwelip, bir-birige: biz silerge sunay chelip bersek, ussul oynimidinglar. matem muzikisini chelip bersek, yigha-zar qilmidinglar dep renjiydighan tuturuqsiz balilargha ohxaydu. 33 chunki, chomuldurguchi yehya kelip roza tutatti, xaras ichmeytti. xuning bilen, ular: uninggha jin tegiptu! deyixti. 34 insanoghli bolsa hem yeydu hem ichidu. biraq, ular: taza bir toymas haraqkex iken! u bajgir we baxqa gunahkarlarning dosti deyixidu. 35 bilip qoyunglarki, hekmet uni qobul qilghanlar arqiliq tonulidu. 36 perisiylerdin bir kixi hezriti eysani tamaqqa teklip qildi. hezriti eysa uning oyige berip tamaqqa olturdi. 37 u yerde pahixe dep tonulghan bir ayal hezriti eysaning bu perisiyning oyige kelgenlikini anglap, aq qaxtexidin yasalghan bir qutida etir elip keldi 38 we hezriti eysaning keynide, putigha yeqin yerde turup yighlaxqa baxlidi. uning koz yaxliri hezriti eysaning putlirini hol qiliwetti. andin, u chachliri bilen hezriti eysaning putlirini ertip qurutti hem putlirini soyup, ustige etir surdi. 39 hezriti eysani chaqirghan perisiy buni korup, ichide bu adem rast peyghember bolghan bolsa, ozige qolini tegkuzgen bu ayalning pahixe ikenlikini biletti! dep oylidi. 40 buni bilgen hezriti eysa: ximon, sanga eytidighan bir gepim bar, dedi. eyting ustaz, dedi ximon. 41 ikki adem bir kixige qerzdar iken. biri bex yuz kumux tenggige, yene biri bolsa, ellik kumux tenggige qerzdar iken. 42 her ikkisining qerzni qayturux imkaniyiti yoq iken. xunga, qerz igisi mehribanliq qilip, her ikkisining qerzini kechurum qiptu. seningche, ularning qaysisi qerz igisini bekrek yahxi koridu? dep soridi hezriti eysa. 43 meningche, koprek kengchilikke erixkini, dep jawas berdi ximon. toghra eytting, dedi hezriti eysa. 44 andin, u heliqi ayalni korsitip, ximongha: bu ayalni kordungmu? oyungge kelginimde, sen putlirimni yuyuxqa su bermigeniding. biraq, u koz yexi bilen putlirimni yudi, chechi bilen ertip qurutti. 45 sen meni hal-ehwal sorap, soyup kutuwalmighaniding. lekin, u men kirgendin tartip putlirimni soyuwatidu. 46 sen mehmanlargha teqdim qilinidighan yaghni beximghimu surkimigeniding. biraq, u meni hormetlep, putlirimgha etir surkep qoydi. 47 qisqisi sanga eytayki, uning nurghun gunahlirining hemmisi kechurum qilindi. xunga, uning manga korsetken mehir-muhebbiti chongqur. lekin, az kechurum qilinghanning korsetken mehir-muhebbitimu az, dedi. 48 andin, hezriti eysa u ayalgha: gunahliring kechurum qilindi, dedi. 49 hezriti eysa bilen bir dastihanda olturghanlar: hetta kixilerning gunahlirinimu kechurum qilidighan bu adem zadi kimdu? deyixti. 50 hezriti eysa heliqi ayalgha: manga baghlighan ixenching seni qutquzdi. aman bol! dedi.
1 uzun otmey, hezriti eysa jeliliye olkisidiki xeher, yeza-qixlaqlargha berip, hudaning padixahliqigha dair hux hewerni tarqatti. on ikki xagirtimu uning bilen birge bardi. 2 bulardin baxqa, yene jin we kesellik azabliridin qutquzup saqaytilghan bezi ayallarmu bolup, ularning arisida tenidin yette jin heydep chiqirilghan mejdellik meryem, 3 hirod hanning saray emeldari huzaning ayali yoanna, suzana we baxqa birmunche ayallarmu bar idi. bular oz mal- mulukliri bilen hezriti eysa we uning xagirtlirigha yardemde boldi. 4 halayiq herqaysi yurtlardin hezriti eysa bilen koruxkili uzulmey kelip turatti. bir kuni nurghun adem yighilghanda, hezriti eysa ulargha towendiki temsilni sozlep berdi: 5 bir dehqan uruq chachqili etizigha chiqiptu. chachqan uruqlirining beziliri chighir yol ustige chuxup, kixilerning ayighi astida qaptu we quxlargha yem boptu. 6 beziliri asti taxliq tupraqqa chuxuptu. emma, yerdiki nemlik yetixmigenliktin, uruqlar unup chiqqandin keyin qurup ketiptu. 7 beziliri tikenlerning arisigha chuxuptu. maysilar tikenler bilen boy talixip osuptu. biraq, netijide tikenler maysilarni besiwaptu. 8 beziliri bolsa munbet tupraqqa chuxup, obdan osup, yuz hessilep hosul beriptu. hezriti eysa yuqiri awaz bilen yene: bu sozlerni quliqinglarda ching tutunglar! dedi. 9 keyin, uning xagirtliri uningdin bu temsilning menisini soridi. 10 hezriti eysa ulargha mundaq dedi: hudaning padixahliqining sirliri silerning bilixinglargha berildi. biraq, baxqilargha kelsek, ulargha temsiller bilenla chuxendurimen. xuning uchun, ular sozumni anglisimu chuxenmeydu. bu ehwal yexaya peyghemberning deginidek boldi: ular qarisimu kormeydu, anglisimu chuxenmeydu. 11 bu temsilning menisi mundaq: uruq hudaning sozidur. 12 chighir yoldiki tupraqqa chuxken uruqlar xundaq kixilerge temsil qilinghanki, ular hudaning sozini anglisimu, uni qobul qilmaydu. xeytan ularni etiqad arqiliq qutquzulmisun dep, ularning konglidin hudaning sozini elip qechip ketidu. 13 taxliq tupraqqa chuxken uruqlar hudaning sozini anglighan haman huxalliq bilen qobul qilghanlargha temsil qilinghan. ular buninggha bir mehel ixengen bolidu, emma ularning yiltizi bolmighanliqi uchun, birer muxkullukke yoluqsila, berdaxliq berelmeydu. 14 tikenlikke chuxken uruqlargha kelsek, ular xundaq kixilerge temsil qilinghanki, ular hudaning sozlirini anglisimu, uzun otmeyla konglige bu dunyaning endixe, bayliq we halawetlirining eziqturuxliri kiriwelip, hudaning sozini boghuwetidu-de, ular hosulsiz qalidu. 15 munbet tupraqqa chuxken uruqlar bolsa hudaning sozini anglaydighan, ularni pak we chin dilida ching saqlaydighan, hosul berguche sewr qilidighan kixilerdur. 16 hezriti eysa xagirtlirigha yene: chiraghni yeqip, uni birer nerse bilen yepip qoyidighan yaki kariwatning astigha yoxurup qoyidighan kixi yoq, elwette. eksiche, oyge kirgenler eniq korelisun dep, uni jezmen chiraghdanning ustige qoyidu. 17 chunki, yepiq qoyulghan herqandaq nerse axkara bolmay qalmaydu. yoxurulghan herqandaq nerse bilinmey qalmaydu. 18 xuning uchun, mening hudaning heqiqiti toghrisida eytqanlirimni kongul qoyup anglanglar. chunki, kimde eqil-paraset bolsa, uninggha tehimu kop berilidu. lekin, kimde eqil-paraset bolmisa, ozide bar dep qaralghinimu elip ketilidu, dedi. 19 hezriti eysaning anisi we iniliri uning bilen koruxkili keldi. lekin, adem kop bolghachqa, yenigha kelelmigenidi. 20 bir kixi hezriti eysagha: aningiz we iniliringiz siz bilen koruximiz dep, sirtta turidu, dedi. 21 hudaning sozini anglap, uninggha emel qilghanlarning hemmisi mening anam we aka-inilirimdur, dedi hezriti eysa kopchilikke. 22 bir kuni, hezriti eysa xagirtliri bilen kemige chuxup, ulargha: kolning u qetigha barayli, dedi. xuning bilen, ular yolgha chiqti. 23 keme ketiwatqanda hezriti eysa uhlap qaldi. uxtumtut qattiq boran chiqip, kemige su toxup, hemmisi intayin hewp ichide qaldi. 24 xagirtlar hezriti eysani oyghitip: ustaz, ustaz, gherq bolux aldida turimiz! dedi. hezriti eysa oyghinip, boran-chapqungha buyruq qilghanidi, boran tohtap, dolqun peslep, hemmisi tinchidi. andin, u xagirtlirigha burulup: 25 ixenchinglar nege ketti? dedi. xagirtlar hem heyran bolup, hem qorquxup, bir-birige: bu adem zadi kimdu? buyruq qilsa, hetta boran we dolqunlarmu uning gepini anglaydiken-he! dep ketixti. 26 hezriti eysa xagirtliri bilen jeliliye kolining u chetidiki gerasaliqlar turghan yerge bardi. 27 hezriti eysa qirghaqqa chiqixigha, xeherdin kelgen jin chaplaxqan biri uning aldigha keldi. bu adem uzundin beri kiyim kiymey, oyde turmay, gor qilinidighan ongkurlerde yaxaytti. 28 u hezriti eysani koruxi bilenla uning ayighigha yiqilip: ulu hudaning oghli eysa, iximgha arilaxma! sendin otunimenki, meni qiynima! dep warqirap ketti. 29 uning bundaq deyixining sewebi, hezriti eysa jingha uning tenidin chiqixni buyrughanidi. jin bu ademni uzun waqit ilkige eliwalghanidi. helq bu ademni kop qetim zenjir-kixenler bilen baghlap, qamap qoyghan bolsimu, u ularni uzup qechip chiqip, jin teripidin chol- bayawanlargha elip ketiletti. 30 hezriti eysa bu ademdin: isming neme? dep soridi. ismim minglighan, dep jawas berdi bu ademni sozlitiwatqan jin. chunki, bu ademge minglighan jinlar chaplixiwalghanidi. 31 ular hezriti eysagha ozlirini xeytangha teyyarlanghan tegi yoq hanglargha surgun qilmasliqni otunup yalwurdi. 32 xu etraptiki ta baghrida bir top tongguz padisi ozuqlinip yuretti. jinlar hezriti eysagha yalwurup, tongguzlarning tenige kirip ketixige ijazet berixini telep qildi. hezriti eysa ijazet berdi. 33 jinlar heliqi ademning tenidin chiqip, tongguzlargha chaplixiwaldi. putun tongguz padisi patiparaq bolup, yugurgen peti yardin chuxup, kolge gherq boldi. 34 bu halni korgen tongguz baqquchilar u yerdin qechip, xeher- yezilarda bu hewerni tarqatti. 35 u yerdiki kixiler zadi neme ix bolghanliqini korgili bu yerge kelixti. ular hezriti eysaning aldigha kelip, tenidin jinlar chiqip ketken heliqi ademning kiyimlirini kiyip, es-hoxi jayida halda hezriti eysaning aldida olturghanliqini korup, qorqup ketixti. 36 bu mojizini korgenler heliqi kixining saqiyix jeryanini kopchilikke sozlep berdi. 37 xu yerdiki kixiler hezriti eysaning u yerdin ketixini telep qilixti. chunki, ular intayin qorquxqanidi. xunga, hezriti eysa kemige chuxup, qaytip ketmekchi boldi. 38 tenidin jinlar chiqip ketken heliqi kixi hezriti eysagha: menmu siz bilen bille ketey, dep yalwurdi. lekin, hezriti eysa uninggha: 39 oyungge qaytip berip, hudaning sanga neqeder chong ixlarni qilip bergenlikini yetkuzgin, dedi. u adem qaytip berip, putun xeherni arilap, hezriti eysa ozige qilip bergen chong ixlarni hemmeylenge yetkuzdi. 40 hezriti eysa kolning bu qetigha qaytip kelginide, halayiq uni qarxi elixti. chunki, hemmeylen uning qaytip kelixini kutup turatti. 41 qarxi alghili chiqqanlar ichide melum bir ibadethanining mesulliridin biri bolghan yairmu bar idi. u hezriti eysaning ayighigha yiqilip, oyige teklip qilip yalwurdi. 42 chunki, uning on ikki yaxliq yalghuz qizi olup ketix aldida turatti. hezriti eysa u yerge barghinida, kixiler uning etrapigha zich olixiwaldi. 43 topning ichide hun tewrex kesilige giriptar bolghinigha on ikki yil bolghan bir ayalmu bar idi. u bar pulini tewiplargha hejlep tugetken bolsimu, hechkim uni saqaytalmighaniken. 44 u hezriti eysaning arqa teripidin kelip, uning chapinining pexini silap qoyuwidi, hun xuan tohtidi. 45 peximni tutqan kim? dep soridi hezriti eysa. kopchilik: tutmiduq deyixti. ustaz, tot etrapingizning hemmisi adem, ular sizni qistap turuwatmamdu? dedi petrus. 46 lekin, hezriti eysa: yaq! birsi qesten peximni tutti. chunki, wujudumdin ku- qudretning chiqip ketkinini sezdim, dedi. 47 heliqi ayal hezriti eysaning sezip qalghanliqini bilip, titrigen halda uning aldigha kelip, ayighigha yiqildi we kopchilikke ozining hezriti eysaning pexini nemixqa tutqanliqini hem xuan saqiyip ketkenlikini eytti. 48 qizim, ixenching seni saqaytti! tinch-aman bol, dedi hezriti eysa uninggha. 49 hezriti eysa bu sozni qiliwatqanda, ibadethana mesulining oyidin kelgen biri ibadethana mesuli yairgha: qizingiz jan uzdi. emdi ustazni aware qilmayli, dedi. 50 buni anglighan hezriti eysa yairgha: qorqmighin! manga ixengin! u saqiyip ketidu, dedi. 51 hezriti eysa yairning oyige barghanda, petrus, yuhanna, yaqup we qizning ata-anisidin baxqa kixilerning ozi bilen bille oyge kirixige ruhset qilmidi. 52 u yerdikiler qizgha haza tutup yigha-zar qilixiwatatti. hezriti eysa ulargha: boldi, yighlimanglar! qiz olmidi, uhlap qaptu! dedi. 53 biraq, halayiq uni meshire qildi. chunki, qizning alliqachan jan uzgenlikidin ularning hewiri bar idi. 54 lekin, hezriti eysa qizning qolidin tartip: balam, ornungdin tur, dep chaqirdi. 55 qizning rohi tenige qaytip kelip, u derhal ornidin turdi. hezriti eysa ulargha qizning qorsiqigha birnerse berixni buyrudi. 56 qizning ata-anisi nahayiti heyran qelixti. lekin, hezriti eysa ulargha bu ixni hechkimge tinmasliqni tapilidi.
1 hezriti eysa on ikki xagirtini chaqirip, ulargha herqandaq jinni heydex, kesellerni saqaytix qudriti we hoquqini berdi. 2 andin, ularni hudaning padixahliqi heqqidiki hux hewerni tarqitix we kesellerni saqaytixqa ewetti. 3 u xagirtlirigha: siler seperde hech nerse almanglar, ne hasa, ne hurjun, ne nan, ne pul eliwalmanglar, hetta birer artuq konglekmu eliwalmanglar. 4 bir yurtqa barghininglarda, qaysi ailide qarxi elinsanglar, u yerdin ketkuche xu ailidila turunglar. 5 eger birer yerdiki kixiler silerni qarxi almisa, u yerdin ayrilghininglarda, ularni agahlandurux uchun ayighinglardiki topini qeqiwetinglar! dedi. 6 xagirtlar yolgha chiqip, hemme yeza-qixlaqlarni arilap hux hewerni tarqitip, kesellerni saqaytti. 7 jeliliyidiki hirod han hezriti eysaning ixliridin hewer tepip, ganggirap qaldi. chunki, beziler: bu ixlarni qiliwatqan kixi yehya peyghember iken. u tiriliptu! dese, 8 yene beziler: burun ajayip mojizilerni yaratqan ilyas peyghember yaki baxqa qedimki peyghemberlerdin biri qaytidin tiriliptu! deytti. 9 men yehyaning kallisini aldurghanidim, emdi bu geplerni anglawatimen. bu ixlarni qiliwatqan kixi zadi kimdu? dedi hirod han. xuning uchun, u hezriti eysa bilen koruxuxning yolini izdidi. 10 on ikki xagirt qaytip kelip, ozlirining qilghan hemme ixlirini hezriti eysagha melum qildi. hezriti eysa baxqilargha uqturmay, ularni beytsayda degen yezigha elip mangdi. 11 biraq, buningdin hewer tapqan halayiqmu uninggha egixip keldi. hezriti eysa ularni qarxi elip, ulargha hudaning padixahliqigha dair ixlarni chuxendurdi we kesili barlarni saqaytti. 12 kun olturuxqa az qalghanda, on ikki xagirti hezriti eysaning aldigha kelip: halayiqni tarqitiwetken bolsingiz, ular etraptiki yeza- qixlaqlargha berip tamaq yesun we qonghudek jay tapsun. chunki, bu hilwet jay iken, dedi. 13 lekin, hezriti eysa: ulargha ozunglar tamaq beringlar, dedi. bizde peqetla bex nan bilen ikki beliq bar. tamaq setiwelip ekelip beringlar, demekchimusiz? deyixti ular heyran bolup. 14 chunki, xu yerde yighilghan erlerningla sani tehminen bex mingche bar idi. hezriti eysa ulargha: halayiq elliktin-elliktin bolunup oltursun, dedi. 15 xagirtlar kopchilikni hezriti eysaning degini boyiche olturghuzdi. 16 hezriti eysa bex nan bilen ikki beliqni qoligha elip, asmangha qarap hudagha xukur eytti. andin, nanlarni oxtup, kopchilikke tarqitip berix uchun xagirtlirigha berdi. 17 hemmeylen yep toydi. xagirtlar exip qalghan nan bilen beliqning parchilirini yighiwidi, on ikki sewet chiqti. 18 bir kuni, hezriti eysa ozi yalghuz dua qiliwatatti. uning yenida xagirtlirila bar idi. hezriti eysa ulardin: halayiq meni kim dep bilidiken? dep soridi. 19 beziler sizni chomuldurguchi yehya deydu, beziler ilyas peyghember deydu, we yene beziler baxqa qedimki peyghemberlerdin biri tiriliptu deydu, dep jawas berdi xagirtlar. 20 hezriti eysa ulardin: silerchu? siler meni kim, dep bilisiler? dep soridi. siz huda teyinligen qutquzghuchi mesih ikensiz, dep jawas berdi petrus. 21 hazir bu ixni hechkimge tinmanglar, dep buyrudi hezriti eysa ulargha, 22 chunki insanoghli nurghun azas-oqubet tartixi kerek. aqsaqallar, aliy rohaniylar we tewrat ustazliri uni ret qilip olturguzidu. lekin, uni oltursimu, u uchinchi kuni tirilidu. 23 hezriti eysa kopchilikke yene mundaq dedi: kimdekim manga egixixni halisa, oz hahixidin waz kechip, ozining krestini koturup her kuni manga egexsun. 24 chunki, ozi uchunla yaxaydighanlar eksiche hayatidin mehrum bolidu. biraq, oz hahixidin waz kechip, mening uchun yaxaydighanlar hayatini saqliyalaydu. 25 bir adem putun dunyagha ige bolup hayatidin mehrum qalsa, buning neme paydisi bolsun?! 26 eger kimdekim mendin we mening sozlirimdin nomus qilsa, insanoghli bolghan menmu ozumning, atamning we muqeddes perixtilerning xan-xeripi ichide qaytip kelginimde, uningdin nomus qilimen. 27 bilip qoyunglarki, bu yerde turghanlarning beziliri hudaning padixahliqini kormiguche olmeydu. 28 tehminen sekkiz kundin keyin, hezriti eysa petrus, yuhanna we yaqupni elip, dua qilix uchun taghqa chiqti. 29 hezriti eysa dua qiliwatqinida, uning yuzi ozgerdi. kiyimliri apaq bolup, chaqmaqtek chaqnidi. 30 tosattin, musa peyghember we ilyas peyghember peyda bolup, uning bilen sozlixixke baxlidi. 31 ular hudaning parlaq nuri ichide ayan bolup, hezriti eysa bilen uning hudaning iradisini emelge axurux yolida yerusalemda qurban bolidighanliqi toghrisida sohbetlexti. 32 petrus we uning qerindaxlirini uyqu basqanidi. ular uhlap oyghanghanda, hezriti eysaning parlaq nurini we uning bilen bille turghan musa peyghember we ilyas peyghemberni kordi. 33 bu ikki peyghember hezriti eysadin ayrilidighan waqitta, petrus ozimu tuymighan halda hezriti eysagha: ustazim, bu yerde bolghinimiz nemidegen yahxi! biri sizge, biri musa peyghemberge, yene biri ilyas peyghemberge dep, bu yerge u kepe yasayli, dedi. 34 petrus gep qiliwatqanda, bir bulut peyda bolup, ularni qapliwaldi. xagirtlar bulut ichide qalghinida qorquxup ketti. 35 tuyuqsiz buluttin hudaning awazi anglinip: bu mening oghlum, mening tallighinim. uning sozige qulaq selinglar! dedi. 36 awaz tohtighandin keyin, ular hezriti eysaning ozi yalghuz qalghanliqini kordi. xagirtlar bu ixni uzun waqitqiche hechkimge tinmidi. 37 etisi, hezriti eysa u xagirti bilen bille taghdin chuxken waqtida, nurghun kixiler uni qarxi alghili chiqti. 38 topning ichidin bireylen tuyuqsiz warqirap: ustaz, oghlumgha kongul bolgeysiz, u birla bala idi! 39 uninggha daim bir jin chaplixiwelip, ozichila warqirap-jarqirap ketidu. bezide putun bedini tartixip qelip, aghzidin aq kopuk kelidu. jin uni daim qiynap aram bermeydu. 40 xagirtliringizdin bu jinni heydiwetixni otunup sorighanidim, biraq ularning qolliridin kelmidi, dedi. 41 ey etiqadsiz we chirik ewlad! men siler bilen bille bolup, silerning yenila manga ixenmigenlikinglargha yene qachanghiche berdaxliq berey? dedi hezriti eysa. andin, heliqi kixige: balangni elip kel, dedi. 42 bala keliwatqanda, jin uni yerge yiqitip, putun bedinini tartixturuwetti. biraq, hezriti eysa jinni heydiwetip, balini saqaytti we uni atisigha tapxurup berdi. 43 kopchilik hudaning ku- qudritige heyran boluxti. kopchilik hezriti eysaning qilghan putun ixlirigha heyran bolup turghanda, hezriti eysa xagirtlirigha: 44 anglap qoyunglar, birsining satqunluqi bilen, insanoghli baxqilarning qoligha tapxurup berilidu, dedi. 45 biraq, ular bu sozning menisini chuxinelmidi. chunki, buning menisi qesten yoxurulghanidi. ular uningdin bu sozning tegini soraxqimu petinalmidi. hudaning neziride kim eng ulu? 46 xagirtlar zadi kimning eng ulu ikenlikini ozara talax- tartix qilixiwatatti. 47 ularning neme oylawatqanliqini bilgen hezriti eysa kichik bir balini yenida turghuzup, 48 xagirtlargha: kim meni dep, bundaq kichik balini qobul qilsa, meni qobul qilghan bolidu. meni qarxi alsa, meni ewetkuchini qarxi alghan bolidu. aranglarda ozini eng towen tutqini hudaning neziride eng ulu bolidu, dedi. 49 yuhanna hezriti eysagha: ustaz, sizning namingiz bilen jinlarni heydewatqan birsini korduq. lekin, u bizge ohxax sizge egexmigenliki uchun, biz uni tostuq, dedi. 50 uni tosmanglar. chunki, silerge qarxi turmighanlar silerni qollighanlardur, dedi hezriti eysa uninggha. 51 hezriti eysa olup andin tirilip, asmangha elip ketilidighan kunge az qalghanda, yerusalemgha berixni qetiy qarar qildi. 52 buning uchun, u aldin adem ewetti. ular samariye olkisidiki bir yezigha kelip, hezriti eysaning kelixi uchun teyyarliq qilixqa kirixti. 53 biraq, samariyilikler hezriti eysani yerusalemgha ibadet qilixqa baridiken dep, qarxi almidi. 54 uning xagirtliridin yaqup bilen yuhanna bu ehwalni korup: i rebbim, ularni koyduruwetix uchun asmandin ot yaghduruxni otunsek qandaq deysiz? dedi. 55 lekin, hezriti eysa burulup ularni eyiblidi. 56 andin, ular baxqa bir yezigha ketti. 57 ular yolda ketiwatqanda, bir kixi hezriti eysagha: siz qeyerge barmang, men sizge egixip mangimen, dedi. 58 biraq, hezriti eysa: tulkining ongkuri, quxning uwisi bar. biraq, insanoghlining bexini qoyghudek yerimu yoq, dedi uninggha. 59 u yene baxqa bir kixige: manga egexkin! dedi. biraq, heliqi kixi bahane korsitip: ustaz, atam olup uni yerlikke qoyghuche kutup, andin sizge egixeychu! dedi. 60 olgenlerni rohi olukler ozliri yerlikke qoysun! sen bolsang berip hudaning padixahliqigha dair hux hewerni tarqat, dedi hezriti eysa uninggha. 61 yene birsi: ey ustaz, men sizge egexmekchimen. biraq, awwal oyumge berip, oydikiler bilen hoxlixip keley, dedi. 62 qox heydewetip, tohtimay keynige qaraydighan ademdek, burunqi hayatinglardin mehringlarni uzelmisenglar, hudagha hizmet qilixqa layiq bolmaysiler, dedi hezriti eysa uninggha.
1 xu ixlardin keyin, hezriti eysa xagirtlardin yene yetmix ikkini tallap, ozi barmaqchi bolghan xeher- yezilargha ikki-ikkidin ewetti. 2 ular yolgha chiqixtin burun, hezriti eysa mundaq dedi: qutquzuluxqa intilidighanlar mol hosuldek kop, biraq hosulni elix uchun ixleydighanlar az iken. hosulning igisi bolghan hudadin koprek ixchi ewetip, hosulni yighiwelixni tilenglar. 3 emdi yolgha chiqinglar. men silerni qozilarni borilerning arisigha ewetkendek ewetimen. 4 hemyan, hurjun we ayaghmu almanglar. yolda kixiler bilen koruxkende, paranglixixqimu tohtimanglar. 5 qaysi oyge kirsenglar, aldi bilen: ailenglargha hudadin amanliq tileymen! denglar. 6 u oyde hudadin kelidighan amanliqni soyguchi bolsa, tiligen amanliqinglar uninggha mensup bolidu. eger bolmisa, tiligen amanliqinglar ozunglargha yanidu. 7 u oydin bu oyge yotkilip yurmenglar, belki chuxken oyde turunglar we oydikilerning berginini yenglar, chunki hizmetkar kimge hizmet qilsa, xuningdin ix heqqi elixqa heqliq. 8 birer xeherge barghininglarda, birsi silerni qarxi elip, aldinglargha neme qoysa, xuni yenglar. 9 u xeherdiki kesellerni saqaytinglar we u yerdiki kixilerge: hudaning padixahliqi silerge namayan bolux aldida turidu! denglar. 10 biraq, birer xeherge barghininglarda, u yerdiki kixiler silerni qarxi almisa, kopchilik aldida: 11 hudadin kelidighan jazagha ozliringlarning jawabkar bolidighanliqinglarni bildurux uchun, biz xehiringlarning ayighimizgha qonghan topisinimu qeqip chuxuruwetimiz! dep agahlandurunglar we ulargha: bilixinglar kerekki, hudaning padixahliqi silerge rasttinla namayan bolghanidi! denglar. 12 bilip qoyunglarki, u xeherdikilerning qiyamet kuni tartidighan jazasi sodom xehiridiki rezil kixilerning tartidighan jazasidinmu eghir bolidu. 13 halinglargha way, ey qorazinliqlar! halinglargha way, ey beytsaydaliqlar! siler uchun yaratqan mojizilirimni tir we sidon degen yatlar xeherliride yaratqan bolsam, u yerlerdiki helq burunla meyuslengen halda matagha yoginip, kulge milinip gunahlirigha towa qilghan bolatti. 14 qiyamet kuni, hudaning silerge beridighan jazasi tir we sidondikilerningkidinmu eghir bolidu. 15 ey kepernahumluqlar! asmangha chiqmaqchimidinglar? eksiche, dozahqa taxlinisiler! 16 hezriti eysa xagirtlirigha yene: kimdekim silerning sozunglargha kirse, mening sozumge kirgen bolidu. kimdekim silerni ret qilsa, menimu ret qilghan bolidu. meni ret qilghanlar meni ewetkuchinimu ret qilghan bolidu, dedi. 17 heliqi yetmix ikki xagirt huxal-huram halda qaytip kelip: i rebbimiz! biz sizning namingizdin buyruq qilghaniduq, hetta jinlarmu bizge boysunup, chiqip ketixti! dep melum qildi. 18 hezriti eysa ulargha: xundaq! xeytanning asmandin chaqmaqtek tez chuxkenlikini kordum. 19 qulaq selinglar! men silerge yilan-chayandek xeytanni aya astinglarda yanjip taxliyalaydighan, uning barliq ku-qudritini besip chuxidighan hoquq berdim. silerge hechqandaq nerse ziyan yetkuzelmeydu. 20 lekin, siler jinlarning boysunghanliqi bilenla huxal bolup ketmenglar, belki hudaning naminglarni erxtiki hayatliq deptirige putuxi bilen huxal bolunglar, dedi. 21 bu chaghda, hezriti eysa muqeddes rohning tesiri bilen hursenlikke chomgen halda mundaq dedi: putun alemning igisi bolghan i ata! sen bu heqiqetlerni ozini eqilliq, bilimlik chaghlaydighan kixilerdin yoxurup, kichik balilardek sebiy kixilerge axkarilighanliqing uchun, sanga medhiyiler oquymen. xundaq ata, sening oz hahixing ene xu idi. 22 hezriti eysa etrapidikilerge: atam hemmini manga ata qildi. mening kimlikimni atamdin baxqa hechkim bilmeydu. atamning kimlikinimu men we men ozum axkarilaxni halaydighan kixilerdin baxqa hechkim bilmeydu, dedi. 23 andin, hezriti eysa xagirtlirigha qarap, astighina: korgen ixlarni koreligenlikinglar uchun neqeder behtliksiler! 24 bilip qoyunglarki, burunqi nurghun peyghemberler we padixahlar siler korgen we anglighanlarni koruxni we anglaxni arzu qilghan bolsimu, muradigha yetelmidi, dedi. 25 tewrat ustazliridin biri hezriti eysani sinimaqchi bolup: ustaz, men qandaq qilsam mengguluk hayatqa erixeleymen? dep soridi. 26 tewrat qanunida neme deyilgen? buni ozingiz qandaq chuxendurisiz? dep soridi hezriti eysa. 27 heliqi kixi mundaq jawas berdi: perwerdigaring bolghan hudani putun qelbing, putun jening, putun kuchung we putun zehning bilen soygin; buningdin qalsa, qoxnangni ozungni soygendek soy. 28 toghra jawas berdingiz. mana xundaq qilsingiz, menggu yaxaysiz, dedi hezriti eysa uninggha. 29 u kixi ozining soal sorixining yolluq ikenlikini bildurux uchun, hezriti eysadin chuxendurux telep qilip: mening soyuxke tegixlik qoxnilirim kimler? dep soridi. 30 hezriti eysa mundaq dedi: bir adem yerusalemdin eriha xehirige keliwetip, yolda qaraqchigha uchrap qaptu. qaraqchilar uning kiyim-kecheklirini salduruwelip, uni urup, chala oluk qilip, taxlap ketiptu. 31 uzun otmey, bir yehudiy rohaniy xu yoldin keliwetip, heliqi ademni korup, pisent qilmay yolning u cheti bilen mengip otup ketiptu. 32 xuningdek, merkiziy ibadethanida ixleydighan lawiy qebilisidin bolghan bir hizmetchimu bu yerge kelgende, u bichare ademni korup, kari bolmay yolning u cheti bilen mengip otup ketiptu. 33 lekin, yehudiylar yaman koridighan samariyidin kelgen bir kapir bu yerdin otup ketiwetip, uni korupla ich aghritiptu 34 we aldigha berip, ya we xaras bilen jarahitini yuyup, tengip qoyuptu, andin uni oz exikige mindurup, bir saraygha elip berip, u yerde halidin hewer aptu. 35 etisi, saraywenge ikki kumux tengge berip: uninggha qarap qoyung, artuq chiqimi bar bolsa, qaytiximda toleymen deptu. 36 hezriti eysa heliqi ustazdin: sizche, bu u adem ichide qaysisi qaraqchilargha yoluqqan heliqi kixige qoxnidarchiliqni yetkuzgen? dep soridi. 37 uninggha mehribanliq qilghan heliqi kixi, dep jawas berdi u. undaq bolsa, sizmu berip, baxqilargha xundaq qiling, dedi hezriti eysa uninggha. 38 hezriti eysa xagirtliri bilen bille sepirini dawamlaxturup, bir yezigha keldi. u yerde marta isimlik bir ayal uni oyige teklip qildi. 39 martaning meryem isimlik bir singlisi bar idi. u hezriti eysaning ayighi terepte olturup, telimini anglawatatti. 40 oydiki ixlarning koplukidin paypetek bolup yurgen marta hezriti eysaning aldigha kelip: i rebbim, singlim meryem xunche kop ixlarni mangila taxliwetti, uni manga yardemlexturgeysiz! dedi. 41 biraq, hezriti eysa uninggha mundaq jawas berdi: ey marta, sen ziyade ixlargha bax qaturup aware bolup yuruwatisen. 42 biraq, birla muhim ix bar. meryem xu yahxi ixni talliwaldi. buni hechkim uningdin tartiwalalmaydu.
1 bir kuni, hezriti eysa bir yerde dua qiliwatatti. dua ayaghlaxqandin keyin, xagirtliridin biri uninggha: i rebbim, yehya peyghember oz xagirtlirigha ogetkinidek, sizmu bizge dua qilixni ogitip qoysingiz, dedi. 2 hezriti eysa jawas berip mundaq dedi: dua qilghininglarda, mundaq denglar: i atimiz, sening naming ulughlanghay. padixahliqing yer yuzidimu namayan bolghay. 3 kundilik yemeklikimizni bergeysen. 4 bizge gunah qilghan herkimni kechurginimizdek, senmu gunahlirimizni kechurgeysen. bizni azduruluxlardin saqlap qalghaysen. 5 hezriti eysa sozini dawam qilip xagirtlirigha mundaq dedi: eger yerim kechide dostungning oyige berip, burader, manga u nan berip tur, 6 oyumge bir dostum seper bilen kelgenidi, oyde uni kutkudek bir nerse qalmaptu deseng, 7 dostung oyining ichide turup, meni aware qilma, ixik taqaqliq, balilar, hemmimiz yetip qalduq. hapa bolma! dep jawas berixi mumkinmu? 8 yaq, u dostluqning yuzini qilmighan teqdirdimu, sening tartinmastin qayta-qayta yalwuruxung wejidin bolsimu, ornidin turup, sorighan nersengni choqum beridu. 9 xuninggha ohxax, siler dua qilip tilenglar, huda tiligininglarni beridu. izdenglar, tapisiler. ixikni qeqinglar, echilidu. 10 chunki, tiligenler choqum erixidu, izdigenler choqum tapidu, ixikni qaqqanlargha ixik choqum echilidu. 11 siler beliq telep qilghan oghlunglargha yilan berettinglarmu? 12 tuhum telep qilsa, chayan berettinglarmu? 13 gunahkar bolghan siler perzentliringlargha yahxi nersilerni berixni bilgen yerde, erxtiki atanglar tiligenlerge muqeddes rohini iltipat qilmasmu? 14 bir kuni, hezriti eysa bir ademni gacha qilip qoyghan jinni uning tenidin heydep chiqardi. xuning bilen, gacha zuwangha keldi. kopchilik buninggha intayin heyran boluxti. 15 biraq bezi kixiler: u, jinlarni ularning baxliqi bolghan xeytangha tayinip heydiwetidu dedi. 16 yene beziler uning huda teripidin ewetilgenlikini sinap beqix meqsitide, uningdin bir karamet korsitixni telep qildi. 17 ularning neme oylawatqanliqini bilgen hezriti eysa mundaq dedi: eger bir dlettikiler ikki guruhqa bolunup soquxsa, u dlet zawalliqqa yuz tutidu. bir ailidikiler ozara jedel-majira qilixsa, u ailimu weyran bolidu. 18 xuninggha ohxax, xeytan oz baxquruxida bolghan jinlar bilen soquxsa, uning padixahliqi qandaqmu put tirep turalisun? siler meni, jinlarni xeytangha tayinip heydeydiken deysiler. 19 eger derweqe xundaq bolsa, silerning egexkuchiliringlar jinlarni heydexte kimge tayandi?! eytqanliringlarning hata ikenlikini oz egexkuchiliringlar delillep beridu. 20 emeliyette, men hudaning ku-qudritige tayinip jinlarni heydiwettim. bu, hudaning padixahliqining aranglarda namayan bolghanliqini ispatlaydu. 21 eger toluq qorallanghan kuchtunggur xeytan oz oyini qoghdap tursa, uning mal-mulki biheter bolidu. 22 lekin, uningdin kuchtunggur biri hujum qilip uni yengse, uning tayanghan qorallirini tartiwalidu we mal-muluklirini olja elip, oz ademlirige tarqitip beridu. 23 men bilen bir yolda mangmighanlar manga qarxi turghuchilardur. manga yighiwelixqa yardem bermigenler tozutuwetkuchilerdur. 24 jin birer ademning tenidin heydiwetilgendin keyin, qurghaq dalalarni arilap chiqip, turidighan jay izdeydu. tapalmighandin keyin, ilgiriki oyumge qaytay! deydu. 25 xuning bilen, jin u ademning tenige qaytip kelip, heliqi ademning dilining pakiz tazilinip retlengen oydek bolup qalghanliqini bayqaydu-de, 26 ozidinmu better yette jinni baxlap kirip bille turidu. buning bilen, heliqi ademning keyinki hali burunqidinmu yamanlixip ketidu. 27 hezriti eysa bu geplerni qiliwatqanda, kopchilik arisida bir ayal yuqiri awazda: sizni tughup, beqip chong qilghan ayal neqeder behtlik-he! dedi. 28 hudaning sozini anglap, uninggha itaet qilidighan kixi uningdinmu behtlik! dedi hezriti eysa. 29 xu chaghda, hezriti eysaning etrapigha nurghun adem olixiwalghanidi. u ozidin karamet korsitixni telep qilghan kixilerge mundaq dedi: bu zamanning ademliri nemidegen osal! ular karamet korset depla turidu. biraq, silerge yunus peyghemberning karamitidin baxqa korsitidighan ikkinchi karamet yoq. 30 yunus peyghemberde yuz bergen ixlar ninewi xehiridiki helqqe bir mojizilik alamet bolghinigha ohxax, mende insanoghlida yuz beridighan ixlarmu bu ewladqa yene xundaq mojizilik alamet bolidu. 31 qiyamet kuni erebistandiki xeba padixahliqining ayal padixahi ornidin turup, silerning ustunglardin xikayet qilidu. chunki, u padixah sulaymanning aqilane sozlirini anglax uchun, uzun yollarni besip kelgen. mana, hazir bu yerde padixah sulaymandinmu ulughi bar. 32 qiyamet kuni, ninewi xehiridiki helqmu qopup, silerning ustunglardin xikayet qilidu. chunki, ular yunus peyghemberning telimini anglap, yaman yoldin qaytqan. biraq, bu yerde yunus peyghemberdinmu ulu birsi silerni yaman yoldin qaytixqa chaqirsa, qulaq salmidinglar. 33 hechkim chiraghni yeqip, uni korunmes yerge yaki das astigha yoxurup qoymaydu. eksiche, oyge kirgenler eniq korelisun dep, uni chiraghdanning ustige qoyidu, elwette. 34 silerning kozunglar teninglarning chirighidur. eger kozunglar yahxi bolsa, yeni kozunglar hudada bolsa, putun wujudunglar yoruqluq bilen tolidu. eger kozunglar yaman bolsa, putun wujudunglarni qarangghuluq basidu. 35 xuning uchun, hoxyar bolunglarki, wujudunglardiki yoruqluq yoruqluq emes, qarangghuluq bolmisun. 36 eger putun wujudunglar yoruqluq bilen tolup, uningda qarangghuluqtin qilche eser bolmisa, huddi nurluq chira silerni yorutup turghandek, hayatinglar putunley yoruqluqta bolidu. 37 hezriti eysa sozlirini ayaghlaxturghandin keyin, bir perisiy uni oyige tamaqqa teklip qildi. hezriti eysa oyge kirip, dastihanda olturdi. 38 heliqi perisiy uning tamaqtin ilgiri qol yuyux diniy qaidisini ada qilmighanliqini korup, intayin heyran boldi. 39 hezriti eysa uninggha: siler perisiyler texila pakiz yuyulghan chine-qachilargha ohxaysiler. qolliringlarni yahxi yuyisiler, biraq ichinglar achkozluk we yamanliq bilen tolghan. 40 ey nadanlar, texini yaratqan huda ichigimu qarap hesas almasmu?! 41 xunga, kembeghellerge kongul bolup, ozunglar achkozluk bilen besip yatqan teelluqatliringlarni ehtiyajliq bolghanlargha beringlar. xu chaghdila, ichinglar hem texinglar pak bolidu. 42 halinglargha way, ey perisiyler! siler hetta yalpuz, suzap qatarliq dora-dermanlarning ondin bir uluxini hudagha ataysileryu, biraq heqqaniyliq we hudagha bolghan muhebbetke sel qaraysiler. aldi bilen bu ixlarni orundixinglar kerek. baxqa ixlargha kelsek, ularghimu sel qaraxqa bolmaydu. 43 halinglargha way, ey perisiyler! siler ibadethanida alahide orunda olturuxqa, bazarlarda baxqilarning ozunglargha salam berip hormetlixige amraq. 44 silerge way! siler huddi kixiler otup ketiwetip, dessep selipmu sezelmeydighan, sesip ketken qebrisiz yerlikke ohxaysiler! dedi. 45 melum bir tewrat ustazi hezriti eysagha: ustaz, bu sozliringiz bizgimu haqaret boldi! dedi. 46 hezriti eysa uninggha mundaq jawas berdi: silergimu way, ey tewrat ustazliri! siler qattiq diniy qaidenglar arqiliq koturgili bolmaydighan eghir yuklerni baxqilarning zimmisige yukleysileryu, ozunglar birer barmiqinglarnimu midirlitip qoymaysiler. 47 silerge way! siler ata-bowiliringlar olturgen peyghemberlerning abidilirini chirayliq yasidinglar. 48 bu silerning ata- bowanglarning qilmixlirini yaqlighininglardin derek beridu. chunki, ular peyghemberlerni olturgen bolsa, siler u peyghemberlerning qebrilirini yasap turup, ulargha ixenmidinglar. 49 xuning uchun, huda ozining danaliqi bilen mundaq degen: men ulargha peyghember we elchilirimni ewetimen. beziliri ular teripidin olturulidu, beziliri ularning ziyankexlikige uchraydu. 50-51 xuning uchun, alem apiride bolghandin buyanqi peyghemberlerni olturux gunahlirining hemmisige, yeni habilning olturuluxidin tartip taki rohaniy zekeriyaning merkiziy ibadethanidiki muqeddes jay bilen qurbanliq supisining ariliqida olturuluxigiche bolghan qan qerzlerning hemmisige muxu zamanning ademliri jawabkar bolidu. xundaq, bularning hemmisi uchun siler jazagha tartilisiler. 52 halinglargha way, ey tewrat ustazliri! heqiqet hezinisining achquchini qolunglargha eliwelip, ozunglar uning ichige kirmidinglar, hetta kirixni halighanlarnimu kirguzmidinglar. 53-54 hezriti eysa u yerdin ketkendin keyin, tewrat ustazliri bilen perisiyler uni qattiq sokup, uninggha qiyin soallarni qoyup, sozidin tutuwelip ziyankexlik qilixqa purset kutuxti.
1 minglighan kixiler qista-qistangchiliqtin bir-birini dessiwetkudek boluxup ketkenidi. hezriti eysa xagirtlirigha qarap: siler perisiylerning echitqusidin, yeni sahtipezlikidin hoxyar bolunglar. 2 chawisi chitqa yeyilmaydighan hechqandaq yoxurun ix, axkarilanmaydighan hechqandaq mehpiyetlik yoqtur. 3 demek, silerning mehpiy qilghan sozliringlar ochuq-axkara anglinidu. oyning ichide hupiyane pichirlaxqan gepliringlarmu tot tamdin otup, helqialemge pur ketidu, dedi. 4 hezriti eysa yene mundaq dedi: dostlar, jeninglarni teninglardin juda qilixtin baxqa ziyankexlik qolidin kelmeydighanlardin qorqmanglar. 5 kimdin qorqux kereklikini korsitip qoyay. jeninglarni alghandin keyin, dozahqa taxlaxqa hoquqluq bolghan hudadin qorqunglar. qorquxqa tegixliki ene xu. 6 bex quxqachni ikki tenggige setiwalghili bolsimu, lekin ularning birinimu huda untup qalghini yoq. 7 hetta silerning herbir tal chechinglarningmu hesabi bar. xundaq iken, qorqmanglar, chunki siler huda uchun nurghunlighan quxqachtinmu qimmetlik-de! 8 kongul qoyup anglanglar! dedi hezriti eysa gepini dawamlaxturup, hazir kopchilik aldida meni etirap qilghanlarni keyin insanoghlimu hudaning perixtiliri aldida etirap qilidu. 9 biraq, kopchilik aldida meni ret qilghanlar hudaning perixtiliri aldidimu ret qilinidu. 10 insanoghligha qarxi soz qilghanlar kechurumge erixeleydu. biraq, muqeddes rohqa kupurluq qilghanlar kechurumge erixelmeydu. 11 kixiler silerni, bu adem hezriti eysagha egexken dep ibadethanigha yaki hokumdarlarning aldigha elip berip soraqqa tartqanda, ozumni qandaq aqlisam bolar? yaki neme desem bolar? dep endixe qilmanglar. 12 chunki, neme deyixinglarni muqeddes roh xu waqitta silerge ogitidu. 13 kopchilik ichidin bir kixi hezriti eysagha: ustaz, akamgha atimizdin qalghan mirastin manga tegixlikini berixni buyrusingiz, dedi. 14 burader, kim manga silerning aranglarda qaziliq qilix yaki mirasinglarni ayrip berix hoquqini beriptu? dedi hezriti eysa uninggha. 15 keyin, u kopchilikke: her hil achkozluktin pehes bolunglar we saqlininglar. chunki, kixi herqanche bay bolup ketsimu, uning hayati mal-mulkining koplukige baghliq emes, dedi 16 hemde ulargha mundaq bir temsilni sozlep berdi: bir bayning yeri mol hosul beriptu. 17 u konglide bunchiwala hosulni qoyidighan yerim yoq. qandaq qilixim kerek? 18 toghra, hazirqi ambarlirimni buzup, kengeytip qurup, axliq we baxqa mal- muluklirimni xu yerge qoymamdimen?! dep oylaptu. 19 u yene oz- ozige: way-wuy, sen nemidegen behtlik adem! kop yil yetkudek mal-mulkung bar. yep-ichip, turmuxungni huxal-huram, rahet otkuzmemsen?! deptu. 20 lekin, huda uninggha: ey ehmeq, bugun kechila amanetni tapxurisen, undaqta toplighan barliq bayliqing emdi kimge qalar? deptu. 21 hezriti eysa yekunlep mundaq dedi: ozige bayliq toplighan, emma hudaning neziride bay bolmighan kixining aqiwiti mana xundaq bolidu. 22 andin, hezriti eysa xagirtlirigha mundaq dedi: xunga bilip qoyunglarki, turmuxunglargha kereklik yemek- ichmek yaki uchanglargha kiyidighan kiyim-kechektin ghem qilmanglar. 23 chunki, hayatliq yemek-ichmektin, ten kiyim-kechektin kop ezizdur. 24 qaghilarni oylanglar! ular terimaydu, yighmaydu, ularning ambar, iskilatlirimu yoq. huda ularnimu a qoymighan yerde, silerning rizqinglarni choqum beridu. chunki, siler xu quxlardin kop eziz emesmu? 25 aranglarda qaysinglar ghem-qayghu bilen omrunglarni kichikkine uzartalaysiler? 26 mana xunchilik kichik ixnimu qilalmisanglar, baxqa ixlar uchun ghem qilixinglarning neme hajiti?! 27 yawa gullerning qandaq osidighanliqigha qarap beqinglar! ular ixmu qilmaydu, kiyimmu tikmeydu. lekin silerge xuni eytayki, hetta ulu padixah sulaymanning hexemetlik tonlirimu bu yawa gullerning guzellikige teng kelelmeydu. 28 ey ixenchi ajizlar! daladiki buguni echilsa, etisi qurup ochaqqa qalinidighan axu gul-giyahlarni axunche bezigen huda silerni tehimu kiyindurmesmu? 29 xundaq iken, yemek-ichmek, kiyim- kechek uchun bax qaturmanglar. hechnemidin ensirimenglar 30 bu dunyaning ademliri mana xu nersiler uchun izdinidu. biraq, erxtiki atanglar silerning bu nersilerge mohtajliqinglarni bilidu. 31 xuning uchun, siler hudaning padixahliqi heqqide izdininglar. u chaghda, huda silerge mana bularning hemmisini qoxup teqdim qilidu. 32 qozilirim, qorqmanglar! siler az we ajiz bolsanglarmu, atanglar oz padixahliqidin silerningmu behrimen boluxunglarni layiq kordi. 33 mal-mulkunglarni setip, kembeghellerge sediqe beringlar. ozunglargha uprimaydighan hemyan hazirlanglar. xundaq qilsanglar, oghri almaydighan, kuye yemeydighan jay erxte hezine toplighan bolisiler. 34 bayliqinglar qeyerde bolsa, qelbinglarmu xu yerde bolidu. hezriti eysaning kelixige teyyar bolunglar! 35 huddi belini ching baghlap, chiraghlirini yandurup, 36 hojayinining toy ziyapitidin qaytip kelixini kutup turghan chakarlardek, her daim teyyar turunglar. hojayin kelip ixikni qaqqanda, chakarlar derhal chiqip ixikni echixi kerek. 37 hojayin qaytip kelgende chakarlirining oyghaq we teyyar turghanliqini korse, bu chakarlarning behtidur! bilip qoyunglarki, buni korgen hojayin chakarlarning hizmitide bolup, ularni dastihangha olturghuzup, xehsen ozi kutuwalidu. 38 hetta hojayin yerim kechide yaki seherde kelsun, u chakarlirining oyghaqliqini korse, bu chakarlarning behtidur! 39 bilip qoyunglarki, eger oy igisi oghrining kechisi qachan kelidighanliqini bilse, oghrining oyge buzup kirixige hergiz yol qoymaydu, elwette! 40 xuninggha ohxax, silermu her daim teyyar turunglar. chunki, insanoghli siler oylimighan chaghda qaytip kelidu. 41 i rebbim, bu temsillerni bizgila qaritip eyttingizmu yaki kopchilikke qaritipmu? dep soridi petrus. 42 hezriti eysa mundaq dedi: kim ixenchlik we zerek chakar bolsa, hojayin uni baxqa chakarliri ustidin kozitip, hojayinning ozuq-tulukini ulargha waqti-waqtida teqsim qilip berixke qoyidu. 43 hojayin sepiridin qaytip kelip, chakirining xunchilik sadaqet bilen hizmet qiliwatqinini korse, bu chakarning behti! 44 bilip qoyunglarki, hojayin uni putun teelluqatini baxquruxqa qoyidu. 45 lekin, eger bu chakar konglide hojayinim kechikip qaytip kelidighu dep, baxqa er, ayal chakarlargha nochiliq qilsa we yep-ichip mes bolsa, 46 hojayin kutulmigen bir kuni, oylimighan bir waqitta qaytip kelip, uni urup chala oluk qilip, etiqadsizlar bilen ohxax teqdirge duchar qilidu. 47 hojayinining neme telep qilghanliqini bilip turup, ruslinip turmighan we hojayinining deginini qilmighan chakar qattiq tayaq yeydu. 48 biraq, hojayinining telipini bilmey turup, tayaq yeyixke tegixlik ixni qilghan chakar yenikrek tayaq yeydu. huda kimge kop berse, uningdin kop kutidu. chunki, kimge kop amanet qoyulghan bolsa, uningdin telep qilinidighinimu kop bolidu. 49 men dunyagha ot yeqixqa keldim. bu otning yenip ketixini neqeder arzu qilimen-he! 50 men aldi bilen azabliq chomuldurux tin otuxum kerek. bu chomuldurux emelge axquche intayin qiyniliwatimen. 51 siler meni dunyagha tinchliq elip keldimikin, dep oylap qalmanglar. men tinchliq emes, bolunux elip keldim! 52 buningdin keyin, bir ailidikiler bir-birsige qarxi turidu. 53 u eysaning egexkuchisi dep, ata oghligha, oghul atisigha, ana qizigha, qiz anisigha, qeynana kelinige, kelin qeynanisigha qarxi turidu. 54-55 hezriti eysa kopchilikke yene mundaq dedi: siler kunpetix terepte bulut korunse, yamghur yaghidu deysiler. jenus tereptin xamal chiqsa, hawa issiydu deysiler. derweqe xundaq bolidu. 56 ey sahtipezler! siler asman-zeminning renggini chuxendureleysileryu, hazirning neme waqit ikenlikini chuxendurelmemsiler?! 57 nemining toghra ikenlikige siler ozunglar nemixqa hokum qilip baqmaysiler?! 58 eger biri ustunglardin erz qilip, silerni sotqa elip barmaqchi bolsa, imkaniyetning bariche, aldinala uning bilen yarixiwelinglar. bolmisa, u silerni sotchigha, sotchi bolsa qarawulgha tapxurup, zindangha solitiwetidu. 59 bilip qoyunglarki, silerge qoyulghan jerimanining bir tiyininimu qoymay tolimiguche, zindandin chiqalmaysiler!
1 xu chaghda, birnechche kixi kelip, hezriti eysagha bir qisim jeliliyiliklerning merkiziy ibadethanida qurbanliq qiliwatqinida, waliy pilatus teripidin olturulup, ularning qenining qurbanliqning qeni bilen arilixip ketkenlikini eytti. 2 hezriti eysa mundaq dedi: bu jeliliyiliklerning baxqa jeliliyiliklerdin koprek gunahi bolghanliqi uchun xunchilik japa chekti, dep qaramsiler? 3 yaq, undaq emes! gunahliringlargha towa qilmisanglar, silermu axulardek halak bolisiler. 4 siloha mehellisidiki munar orulup chuxkende tegide qelip olgen on sekkiz kixini qandaq deysiler? ularni yerusalemdiki baxqa kixilerdinmu yaman, dep qaramsiler? 5 undaq emes! bilip qoyunglarki, gunahliringlargha towa qilmisanglar, silermu halak bolisiler. 6 andin, hezriti eysa bu temsilni sozlep berdi: bir kixining beghida bir tup enjur derihi bar iken. u kixi bu derehtin mewe kutuptu, lekin dereh mewe bermeptu. 7 u kixi baghwenge: qara, u yildin beri xunche kutsem, bir talmu mewe bermidi, uni kesiwet! uning bu yerde yer igilep turuxining neme hajiti deptu. 8 hojayin, yene bir yil waqit bering. uning tuwidiki topilarni yumxitip, oghutlap baqay. 9 eger keler yili mewe berse, tehi yahxi. bermise, kesiweteyli deptu baghwen. 10 bir dem elix kuni, hezriti eysa bir ibadethanida kixilerge telim beriwatatti. 11 u yerde u, jin chaplaxqili on sekkiz yil bolghan bir ayalni kordi. bu ayalning beli pukulgen bolup, ruslinip tik turalmaytti. 12 hezriti eysa uni korgende, yenigha chaqirip: hanim, kesilingiz saqaydi! dep, 13 qolini uning uchisigha qoyuwidi, heliqi ayal derhal ruslinip tik turup, hudagha medhiye oqudi. 14 hezriti eysaning dem elix kuni kesel saqaytqanliqini korgen ibadethana mesuli ghezep bilen kopchilikke: ix waqtimiz alte kun. xipaliq izdiguchiler dem elix kunidin baxqa xu alte kun ichide kelixi kerek, dedi. 15 rebbimiz eysa uninggha mundaq jawas berdi: ey sahtipezler, dem elix kuni okuz we exikinglarni u!? bu herikitinglarni ix ili elip barisiler ar oqurdin yexip, su dep hesablimahsiler?! 16 ejdadimiz ibrahimning ewladliridin bolghan bu ayal on sekkiz yildin beri xeytanning sirtmiqida turuptu. ehdi dem elix kuni bolsimu uni sirtmaqtin boxitiwetsem yahan boptuhu?! 17 hezriti eysaning bu sozi reqiblirini hijalet qildi. kopchilik bolsa uning yaratqan ajayip hojiziliridin hursen boldi. 18 hezriti eysa telim berixni dawahlaxturup hundaq dedi: hudaning padixahliqi zadi qandaq? hen uni qandaq suretlep berey? 19 u goya bir tal qicha uruqigha ohxaydu. gerche qicha uruqi kichik bolsimu, kixi uni terisa, osup yetilip kochet bolidu. quxlar kelip uning xahlirida uwulaydu. 20-21 uningdin baxqa, hudaning padixahliqini nemige ohxitay? u huddi hemirturuchqa ohxaydu. ayal hemirturuchni bir ursa, bu hemirturu putun hemirni bolduralaydu. 22 hezriti eysa yerusalemgha ketiwetip, nur yezilardin otke, telim berip hangdi. 23 bireylen uningdin: i teqsir, qutquzulidighanlarning sani azhu? dep soridi. hezriti eysa kopchilikke hundaq jawab berdi: 24 az bolsun, kop bolsun, siler tar ixiktin kirixke tirixinglar. chunki, nurghun kixiler bu ixiktin kirey desimu, kirelmeydu. 25 oyning hojayini ixikni taqighan waqtida, siler taxqirida turup: teqsir, ixikni eching! dep ixikni qaqsanglar, u: yaq! achmaymen, chunki silerni tonumaymen deydu. 26 siler: biz siz bilen hemdastihan bolghan, sizmu bizning kochilirimizda telim bergen desenglar, 27 u silerge yene bir qetim: silerni tonumaymen, kozumdin yoqilinglar, ey yamanliq qilghuchilar! deydu. 28 siler ibrahim, ixaq, yaqup we barliq peyghemberlerni hudaning padixahliqi ichide, ozunglarni bolsa sirtqa qoghliwetilgen halda korgininglarda, hesrette yighlap, chixliringlarni ghuchurlitisiler. 29 u chaghda, dunyaning hemme jayliridin nurghun yehudiy emeslerning dletliridinmu nurghun kixiler kelixip, hudaning padixahliqida hemdastihan bolidu. 30 xundaq qilip, keynidikiler aldigha otup, aldidikiler keynide qalidu. hezriti eysaning yerusalemgha bolghan mehir-muhebbiti 31 del xu chaghda, birnechche perisiyler hezriti eysaning aldigha kelip: bu yerdin baxqa jaygha keting. hirod han sizni olturmekchi, dedi. 32 hezriti eysa unimastin: siler berip u tulkige mening dawamliq jinlarni heydeydighanliqim we kesellerni saqaytidighanliqimni, uzun otmeyla yerusalemda wezipemni tamamlaydighanliqimni denglar. 33 xundaq iken, xu waqitqiche yolumni dawamlaxturmisam bolmaydu. chunki, bir peyghember uchun elip eytqanda, yerusalemdin baxqa yerde olturulux muwapiq emestur. 34 ey yerusalemliqlar! peyghemberler we huda ewetken elchilerni chalma-kesek qilip olturgen yerusalemliqlar! goya mekiyan oz chujilirini qanat astigha alghandek, menmu silerni qanche qetim oz qoynumgha almaqchi boldum, lekin siler unimidinglar. 35 mana, emdi huda ibadethananglardin ayrilip, silerni taxlap ketidu. xuni bilip qoyunglarki, siler: rebbimiz ewetken qutquzghuchigha mubarek bolsun! dep manga ixenmiguche, meni qaytidin korelmeysiler, dedi.
1 bir dem elix kuni, hezriti eysa muhim bir perisiy aqsaqilining oyige tamaqqa bardi. beziler uni tutux koyida uning soz-heriketlirini kozitiwatatti. 2 u yerde suluq ixxiq kesilige giriptar bolghan bir adem bar idi. 3 hezriti eysa u yerdiki tewrat ustazliri we perisiylerdin: tewratta dem elix kuni kesel saqaytixqa ruhset qilinghanmu- yoq? dep soridi. 4 biraq, ular gep qilmidi. hezriti eysa bolsa heliqi keselge qolini tegkuzup, saqaytip yolgha saldi. 5 andin, kopchilikke: balanglar yaki kalanglar quduqqa chuxup ketse, dem elix kuni demey, uni derhal tartip chiqiriwalmamsiler?! dedi. 6 biraq, hechkim hezriti eysaning bu soaligha jawas berelmidi. huda kimni yuqiri qilidu? 7 bezi mehmanlarning tor talixiwatqanliqigha diqqet qilghan hezriti eysa kopchilikke temsil bilen mundaq dedi: 8 teklip bilen toy ziyapitige qatnaxqan waqtingizda, torge chiqiwalmang. sizdinmu hormetlik bir mehman chaqirilghan boluxi mumkin. 9 u chaghda, sahibhana sizge: bu yaqqa orun bergeysiz! dep qalsa, intayin hijaletchilikte pegahqa chuxuxke mejbur bolisiz. 10 lekin, siz teklipke binaen kelip, pegahta olturghan waqtingizda, sahibhana sizge: dostum, yuqirigha chiqing! dese, mehmanlarning aldida abroyingiz bolidu. 11 chunki, huda ozini ustun tutqanni towen qilidu, ozini towen tutqanni ustun qilidu. 12 hezriti eysa ozini mehmangha chaqirghan sahibhanigha mundaq dedi: mehman chaqirghiningizda dost-burader, qerindax, uruq- tughqan yaki bay qolum-qoxniliringiznila chaqirmang. undaqta, ularningmu sizni chaqirip, ademgerchilikingizni qayturuwetixige toghra kelidu. 13 xuning uchun, ziyapet bermekchi bolsingiz, gherib-ghurwa, meyip- nakar, aqsaq-cholaq, kor-emalarni chaqiring. 14 buning bilen behtlik bolisiz, chunki u kixilerning yahxiliqingizni qayturux iqtidari yoq. lekin, huda heqqaniy kixilerni qayta tirildurgende, bu yahxiliqingizni ozi qayturidu. 15 hezriti eysa bilen bir dastihanda olturghanlardin biri bu sozlerni anglap, uninggha: hudaning padixahliqidiki ziyapette olturidighanlar nemidegen behtlik-he! dedi. 16 biraq, hezriti eysa mundaq bir temsilni sozlep berdi: bir kixi katta ziyapet hazirlap, nurghun mehman chaqiriptu. 17 dastihan selinghan kuni, chakirini ewetip, chaqirilghan mehmanlargha: merhemet, hemme nerse teyyar boldi! dep eytiptu. 18 biraq, mehmanlar barmasliqqa bir-birlep bahane korsitiptu. birinchisi: men heli bir parche yer setiwalghanidim, berip korup kelmisem bolmaydu. kechurung, baralmaymen deptu. 19 yene biri: men on okuz setiwaldim, hazir berip kozdin kechurup kelixim kerek. kechurgeysiz, ziyapetke dahil bolalmaydighan boldum deptu. 20 yene bireylen: men yengi oylengen, xunga baralmaymen deptu. 21 chakar qaytip kelip, hemme ehwalni hojayinigha melum qiptu. hojayin ghezeplengen halda chakirigha: derhal xeherning chong-kichik kochilirigha kirip, gherib-ghurwa, meyip-nakar, kor-ema, aqsaq- cholaqlarni yighip kel deptu. 22 uzun otmey, chakar qaytip kelip: hojayin, buyruqingizni ada qildim. yene birmunche box orun bar! deptu. 23 yezidiki chong-kichik arqa kochilarni arilap, tapqan adimingni zorlap ekelip oyumni toldur! 24 chunki, baxta chaqirilghan ademlerning hechqaysisini dastihinimda olturghuzmaymen deptu hojayin uninggha. 25 nurghunlighan kixiler hezriti eysa bilen bille ketiwatatti. hezriti eysa ulargha qarap mundaq dedi: 26 manga egexkenler meni ata-anisi, bala-chaqisi, aka- ukiliri, acha-singilliri, hetta oz jenidinmu eziz kormise, mening xagirtim boluxqa layiq emes. 27 ozining krestini yudup, manga egexmigenlermu xagirtim boluxqa layiq emes. 28 eger aranglardiki biri munar salmaqchi bolsa, aldi bilen bu quruluxni putkuzux uchun yetkudek pul barmu-yoq dep, qanche pul ketidighanliqini inchike hesablimay qalamdu?! 29 undaq qilmighanda, munarning asasini qurup qoyup, uni putkuzelmise, buni korgenler, 30 bu adem quruluxni baxlap qoyup, ayighini chiqiralmidi dep zangliq qilmay qalmaydu. 31 xuninggha ohxax, eger bir padixahning on ming kixilik qoxuni bolup, yigirme ming kixilik qoxunni baxlap keliwatqan ikkinchi bir padixah bilen uruxqili barmaqchi bolsa, u jezmen aldi bilen oz kuchini sinap, reqibige taqabil turalaydighan yaki turalmaydighanliqini molcherlep koridu emesmu?! 32 eger taqabil turalmaymen degen qarargha kelse, duxmen qoxuni tehi yiraqtiki waqtida elchi ewetip, ular bilen tinchliq xertnamisi tuzuxni otunidu. 33 xuninggha ohxax, qaysinglar bolsun bar-yoqunglardin waz kechmisenglar, mening xagirtim bolalmaysiler. 34 tuz yahxi nerse. biraq, tuz oz kuchidin qalsa, uni qandaq eslige kelturgili bolidu? 35 uni topigha yaki oghutqa selixqimu yarimay, taxliwetixke toghra kelidu. bu sozlerni quliqinglarda ching tutunglar!
1 bajgirlar we baxqa gunahkar dep qaralghanlar hemixe hezriti eysaning etrapigha olixip, uning telimini anglaytti. 2 perisiyler bilen tewrat ustazliri ghotuldixip: bu adem nemixqa daim gunahkarlarni qarxi alidu we ular bilen bir dastihanda olturidu? deyixti. 3 xunga, hezriti eysa bu heqte ulargha mundaq bir temsilni sozlep berdi: 4 eger ichinglarda bireylenning yuz tuyaq qoyi bolup, uningdin biri yoqilip ketken bolsa, u qandaq qilidu? u jezmen qalghan toqsan toqquz qoyni otlaqqa taxlap, heliqi yoqalghan qoyini tepilghuche izdeydu. 5 tepiwalghanda, intayin hursen bolup, qoyni murisige artip, 6 oyige elip kelidu. andin, qolum-qoxna, yar-buraderlirini chaqirip, ulargha: yoqalghan qoyumni tepiwalghinimgha intayin huxalmen! tebrikleyli! deydu. 7 mana xuninggha ohxax, towa qilghan bir gunahkar uchun bolidighan erxtiki hursenlik towa qilixi hajetsiz bolghan toqsan toqquz adil kixi uchun bolidighan erxtiki hursenliktin chong bolidu. 8 xuninggha ohxax, eger bir ayalning on dane qimmetlik kumux tenggisi bolup, uningdin birini yoqitip qoysa, qandaq qilidu? u jezmen chiraghni yandurup, oyni supurup taki tengge tepilghuche hemme yerni zen qoyup ahturup chiqidu. 9 nawada tepiwalsa, qolum- qoxna, yar-buraderlirini chaqirip, ulargha: yoqitip qoyghan tenggemni tepiwalghinimgha intayin huxalmen! tebrikleyli! deydu. 10 mana xuninggha ohxax, hudaning perixtilirimu herbir gunahkarning towa qilghini uchun intayin huxal bolidu. 11 hezriti eysa sozini dawamlaxturup mundaq dedi: bir ademning ikki oghli bar iken. 12 kichik oghli atisigha: ata, manga tegixlik miraslarni hazirla bergeysiz deptu. atisi mal- muluklirini ikki oghligha bolup beriptu. 13 birnechche kundin keyin, kichik oghli ozige tegken mal-muluklerni yighixturup, yiraq bir dletke berip, u yerde mal-dunyasini halighiniche buzup-chechip, eyx-ixretlik turmux kechuruptu. 14 uning puli tugep bexigha kun chuxkende, del u yerdimu eghir acharchiliq yuz beriptu. 15 xunga, u qorsaq beqix uchun, xu yerlik bir kixige medikar boluxqa mejbur boluptu. u kixi uni oz qoruqida choxqa baqturuptu. 16 u choxqigha berilidighan purchaq posti bilen qorsiqini toydurmaqchi boptu, lekin unimu hechkim bermeptu. 17 keyin, u eqlige kelip: atamning medikarlirining hemmisining yemek-ichmiki exip-texip turuptu. men bolsam bu yerde achliqtin olemdimen? 18 ornumdin turup, atamning aldigha berip: ata, men hudaning aldidimu, sizning aldingizdimu gunahkarmen. 19 emdi sizning oghlingiz boluxqa layiq emesmen. meni medikarliqqa qobul qilghaysiz! deymen dep oylaptu. 20 xuning bilen u atisining aldigha qaytip beriptu. atisi oghlini yiraqtin korup, uninggha ichi aghrip, aldigha yugurup chiqip, uni ching quchaqlap soyup ketiptu. 21 oghli: ata, men hudaning aldidimu, sizning aldingizdimu gunahkarmen. emdi sizning oghlingiz boluxqa layiq emesmen deptu. 22 biraq, atisi chakarlirigha: derhal eng esil tonni ekelip uninggha kiydurunglar, qoligha uzuk selinglar, putlirigha aya kiydurunglar. 23 andin, rasa bordalghan torpaqni ekelip soyunglar. uni ziyapet qilip kutuwalayli! 24 chunki, oghlum olup tirildi, yoqilip tepildi! deptu. buning bilen, hemmeylen huxal-huram yep-ichixip, kongul echixiptu. 25 bu chaghda, chong oghli etizgha ketkeniken. u qaytip keliwetip oyge yeqin kelgende, neghme-nawa awazini anglaptu. 26 u chakarlardin birini chaqirip, uningdin neme ix bolghanliqini soraptu. 27 chakar: iningiz qaytip keldi, dadingiz uning tinch-aman qaytip kelgenlikini korup, bordalghan torpaqni soydi deptu. 28 biraq, chong oghli intayin hapa bolup, oyge kirixni halimaptu. atisi chiqip uni oyge kirixke undeptu. 29 lekin, u atisigha: qarang sizni, men sizge xunche yil quldek ixlep keldim, buyruqliringizgha hilapliq qilmidim, siz manga neme berdingiz? el-aghinilirim bilen birer qetim oynap-kuluxke birer oghlaqmu soyup berginingiz yoqqu! 30 lekin, mal-mulukliringizni pahixige buzup-chechip tugitip qaytip kelgen u oghlingizgha bordalghan torpaqni soyupsiz deptu. 31 ey oghlum, sen daim mening yenimda. mening barliqim seningki. 32 lekin, sening ining olup tirildi, yoqilip tepildi. uni ziyapet qilip kutuweliximizgha tegixlik deptu atisi uninggha.
1 hezriti eysa xagirtlirigha mundaq dedi: bir bayning bir ghojidari bar iken. birsi baygha: bu ghojidaringiz mal-mulkingizni buzup chachti dep xikayet qiptu. 2 bay ghojidarni chaqirip, uninggha: mening anglighanlirim qandaq gep? emdi hizmettin boxitilisen, hesas-kitabni tapxur deptu. 3 heliqi ghojidar ichide hojayinim meni hizmettin boxitiwetse, bundin keyin qandaq qilarmen? etizda ixlexke kuchum yoq, tilemchilik qilay desem, nomus qilimen. 4 he rast, ixsiz qalghan waqtimda kixilerning meni oyliride turghuzuxi uchun qandaq qilix kereklikini bilimen! dep oylaptu. 5 xuning bilen, u hojayinigha qerzdarlarni bir-birlep chaqirip kelip, birinchisidin: hojayinimgha qanchilik qerz boldung? dep soraptu. 6 yuz tung zeytun yeghi dep jawas beriptu u. ghojidar: mana, bu sening hesabat deptiring, derhal olturup ellikke ozgertiwet! deptu. 7 u yene biridin: senchu, qanchilik qerz boldung? dep soraptu. ming taghar bughday dep jawas beriptu u. ghojidar uninggha: mana bu sening hesabat deptiring. sekkiz yuzge ozgertiwet! deptu. 8 bay bu ixni bilgendin keyin, bu semimiyetsiz ghojidarining zereklikige qayil boptu. chunki, u oz kelgusini oylap teyyarliq qilghaniken. derweqe, bu dunyaning imansiz ademliri oz menpeitige kelgende, hudaning yoruqluqida yaxaydighan ademlerdin zerek. 9 xunga, oz bayliqinglar bilen yardemge mohtaj bolghanlargha yardem berip, ularni dost tutunglar. undaq qilsanglar, bayliq tugigende, baqiy dunyada kutuwelinisiler. 10 kichik ixlarda ixenchlik bolghan kixi chong ixlardimu ixenchlik bolidu. kichik ixlarda ixenchsiz bolghan kixi chong ixlardimu ixenchsiz bolidu. 11 eger siler bu dunyadiki bayliqlarni bir terep qilixta semimiyetsiz bolsanglar, huda qandaqmu jennettiki heqiqiy bayliqni silerge ata qilsun? 12 eger siler baxqilarning nersilirige qara sanisanglar, oz nesiwinglarni silerge kim bersun?! 13 ikki hojayingha hizmet qilalaydighan hechqandaq chakar yoq. u yaki buni yaman korup, uni yahxi koridu, yaki buninggha etibar berip, uninggha sel qaraydu. xuninggha ohxax, silerning birla waqitta hem hudaning, hem mal-dunyaning quli boluxunglar mumkin emes. 14 bu sozlerni anglighan pulgha amraq perisiyler hezriti eysani meshire qilixti. 15 hezriti eysa ulargha mundaq dedi: siler kixilerning aldida ozunglarni aliyjanas qilip korsitisiler. lekin, huda konglunglarni yahxi bilidu. insanlarning qedirleydighini hudaning neziride yirginchliktur. 16 yehya peyghemberning zamanighiche, tewrat qanuni we peyghemberlerning telimatliri silerge yetekchi idi. biraq, yehya kelgendin beri hudaning padixahliqi toghrisidiki hux hewer tarqalmaqta we nurghun adem tirixip-tirmixip uninggha kirmekte. 17 halbuki bu, tewrat qanuni inawetsiz degenlik emes. eksiche, asman-zemin yoqalsimu, tewrat qanunining bir chekitimu bikar qilinmaydu, dedi. 18 hezriti eysa yene: ayalini talaq qilip, baxqa birini emrige alghan kixi zina qilghan bolidu. talaq qilinghan ayalni emrige elixmu zina qilghanliq bolidu, dedi. 19 hezriti eysa mundaq dedi: burunlarda daim hexemetlik kiyimlerni kiyip, eyx- ixretlik turmux kechuridighan bir bay otkeniken. 20-21 yene putun ezayini jarahet besip ketken lazar isimlik bir tilemchimu bar iken. kixiler uni bayning dastihinidin axqan nersilerni terip yep jan baqsun dep, hemixe uni bayning ixik aldigha ekelip qoyidiken. u yerde yatqinida, hetta itlar kelip uning yarilirini yalaydiken. 22 keyin, bu tilemchi olup ketiptu. perixtiler uni jennetke elip kirip ejdadimiz ibrahimning yenigha apiriptu. uningdin keyin, baymu olup, yerlikke qoyuluptu. 23 u yer astida qattiq azas chekiptu. u bexini koturup, yiraq bir jayda ejdadimiz ibrahimni we uning yenidiki lazarni korup: 24 i bowam ibrahim, manga rehim qilghaysen! lazarni ewetkeysen. u barmiqining uchi bilen su temitip, tilimni nemdep qoyghay, chunki men bu ot yalqunining ichide intayin azabliniwatimen! dep warqiraptu. 25 ey oghlum deptu ejdadimiz ibrahim, hayat waqtingda halawetni yetkuche kordungghu! lazar bolsa hemme japani tartti. emdi u bu yerde rahet koruwatidu, sen bolsang azabliniwatisen. 26 uning ustige, ikkimizning arisini tegi yoq hang ayrip turidu. xunga, bu yerdin sen turghan yerge berixmu mumkin emes. u yerdin bu yerge kelixmu mumkin emes. 27 bay mundaq deptu: i bowa, undaq bolsa, lazarni atamning oyige ewetixingizni otunimen. 28 u yerde mening bex qerindixim bar. ularning bu azas-oqubetlik yerge kelmesliki uchun, ularni agahlandurup qoysun. 29 qerindaxliringgha musa we baxqa peyghemberlerning agahlanduruxliri bar. ular xuni anglisun deptu ejdadimiz ibrahim. 30 i bowam ibrahim deptu bay, bu kupaye qilmaydu, ular bek tersa. eger olgen birer adem tirilip ularning aldigha barsa, ular towa qilip toghra yolgha mangatti 31 lekin, ejdadimiz ibrahim uninggha: ular musa we baxqa peyghemberlerning sozini anglimisa, olgen adem tirilsimu, ixenmeydu deptu.
1 hezriti eysa xagirtlirigha mundaq dedi: kixilerni gunah sadir qilduridighan seweblerning boluxi muqerrer. lekin, bu seweblerni peyda qilghanlarning haligha way! 2 bundaq ademning boynigha yoghan tugmen texi esilghan halda dengizgha taxliwetilgini ewzel. chunki, bu jaza manga yengidin ixengenlerning birini azdurghan kixige berilidighan jazadin yahxiraq. 3 xunga, silermu neme qiliwatqininglargha pehes bolunglar! biraq, qerindixinglar gunah qilghan bolsa, nesihet qilinglar. u towa qilsa, uni kechurum qilinglar. 4 mubada u bir kun ichide silerge yette qetim gunah sadir qilip, her qetim kelip towa qilsa, gunahlirining hemmisini kechurum qilinglar. 5 on ikki xagirti hezriti eysagha: etiqadimizni kucheytkeysiz, deyixti. 6 hezriti eysa ulargha mundaq dedi: silerde qicha uruqidek chongluqta bolsimu etiqad bolsidi, awu ujme derihige: yiltizingdin qomurulup, dengizgha ko! desenglar, u silerge boysunup, dengizgha kochken bolatti. 7 eger melum biringlarning teriqchiliq qilidighan yaki qoy baqidighan qulunglar bolup, u qoruqtin qaytip kelgende: tezrek kelip tamiqingni yewal dersilermu? 8 yaq! belki uninggha: pertuqni tart, awwal kechlik tamaq teyyarlap, meni ghizalandurghin, andin berip tamiqingni ye deysiler. 9 qulunglar buyruqunglarni beja kelturse, uninggha rehmet eytamsiler? choqum eytmaysiler. 10 silermu xuninggha ohxax, huda buyrughan herqandaq bir ixni orundighininglarda: biz erzimes qulliring, peqet oz wezipimiznila orundiduq denglar. 11 hezriti eysa yerusalemgha berix sepiride samariye bilen jeliliye olkiliri chegrilinidighan rayonlardin otup ketiwetip, 12 bir yezigha kirginide, uning aldigha mahaw kesilige giriptar bolghan on adem keldi. ular napak bolghachqa, yeqin kelmey yiraqta tohtap: 13 i ustazimiz eysa, bizge rehim qilghaysiz! dep warqiridi. 14 hezriti eysa ularni korup: rohaniylargha berip korununglar. silerning emdi paklanghanliqinglarni tekxursun, dedi. ular yolda ketiwatqanda mahawdin saqaydi. 15 ularning ichide bireylen ozining saqiyip ketkenlikini korup, derhal yuqiri awaz bilen hudagha medhiye oqup, keynige qaytti 16 we hezriti eysaning ayighigha yiqilip texekkur eytti. bu adem yehudiylar yaman koridighan samariyiliklerdin idi. 17 hezriti eysa buni korup turghanlargha: saqayghanlar on adem emesmidi? qalghan toqquzeylen qeni? 18 yehudiy bolmighan bu samariyiliktin baxqa, hudagha xukur eytidighan kixi yoqmu?! dedi. 19 andin, hezriti eysa heliqi ademge: ornungdin tur, ketkin. manga ixengenliking uchun huda seni saqaytti, dedi. 20 bezi perisiyler hezriti eysadin hudaning padixahliqining qachan namayan bolidighanliqini soridi. hezriti eysa ulargha mundaq jawas berdi: hudaning padixahliqining namayan boluxi koz bilen korgili bolidighan ix emes. 21 qaranglar, u mana bu yerde! yaki u yerde! dep hechkim deyelmeydu. chunki, hudaning padixahliqi dilinglardidur. 22 keyin, xagirtlirigha yene mundaq dedi: xundaq kunler keliduki, siler mening, yeni insanoghlining qaytip kelip, hokum suridighan kunlirining birersini koruxke texna bolisiler, emma korelmeysiler. 23 beziler silerge: qaranglar, qutquzghuchi u yerde! yaki qaranglar, u bu yerde! dese, chiqip qarimanglar we ularning keynidin yugurmenglar. 24 chunki, chaqmaq cheqip, asmanni bu chetidin u chetigiche qandaq yorutqan bolsa, insanoghlining yetip kelidighan kunimu xundaq bolidu. 25 lekin, u awwal nurghun azas- oqubetlerni tartixi we bu ewlad yehudiylar teripidin ret qilinixi kerek. 26 nuh peyghemberning zamanida qandaq bolghan bolsa, insanoghlining kelidighan zamanidimu xundaq bolidu. 27 u zamanning kixiliri nuh peyghember kemige olturghan kungiche, behiraman yep-ichip, oyluk-ochaqliq bolup kelgenidi. tuyuqsizla topan kelip, kemige chuxmigenlerning hemmisini halak qildi. 28 yene xuningdek, ejdadimiz ibrahimning jiyeni lutning zamanidimu kixiler behiraman yep-ichip, soda-setiq qilip, teriqchiliq qilatti we oylerni salatti. 29 lekin, lut sodom xehiridin ayrilghan kuni, asmandin ot bilen gunggurt yeghip, sodom xehiridikilerning hemmisini koydurup halak qildi. 30 insanoghlining qaytip kelidighan kunimu ene xundaq bolidu. 31 u kuni, ogzidikiler oyidiki nerse-kereklirini almay qachsun. etizlarda ixlewatqanlarmu mal-muluklirini eliwelix uchun oyige qaytmay qechip ketsun. 32 lutning ayalining mal-mulkige kozi qiymay keynige qarap, tax tuzgha aylinip qalghanliqi esinglarda bolsun! 33 chunki, ozi uchunla yaxaydighanlar eksiche hayatidin mehrum bolidu. biraq, oz hahixidin waz kechip, mening uchun yaxaydighanlar hayatini saqliyalaydu. 34 bilip qoyunglarki, men qaytip kelidighan keche bir orunda yatqan ikki kixining biri qaldurulup, yene biri erxke elip ketilidu. 35 tugmen texi bilen un tartiwatqan ikki ayalning biri qaldurulup, yene biri erxke elip ketilidu. 36 etizdiki ikki kixidin biri elip ketilip, yene biri qaldurulidu. 37 i rebbimiz, bu weqeler qeyerde yuz beridu? dep soridi xagirtlar. jeset qeyerde bolsa, quzghunlar xu yerge toplinidu, dep jawas berdi hezriti eysa.
1 hezriti eysa xagirtlirigha boxaxmastin, hemixe dua qilip turux kerekliki toghrisida yene bir temsil sozlep berdi: 2 melum xeherde bir qazi bar iken. u hudadinmu qorqmaydiken, ademlernimu hormet qilmaydiken. 3 xu xeherdiki bir tul ayal hemixe uning aldigha berip: birsi manga uwal qildi, siz adil hokum chiqirip, manga atidarchiliq qilsingiz dep telep qiptu. 4 lekin, qazi bu ixni bek keynige sorewetiptu, biraq keyin ichide men hudadin qorqmaymen, ademlernimu hormet qilmaymen, 5 lekin, bu tul ayal daim ixikim aldidin ketmey meni zerikturuwetti. uningdin qutulux uchun hal-derdini anglap, derdige yetkinim tuzuk ohxaydu dep oylaptu. 6 rebbimiz eysa temsilni chuxendurup mundaq dedi: bu adaletsiz qazining sozliridin sawaq elinglar. 7 bir adaletsiz qazi xundaq qilghan yerde, huda ozidin keche-kunduz yardem tiligen bendilirining derdige yetmesmu? ulargha qilidighan xapaitini kechikturermu? 8 yaq! eksiche, huda jezmen tezdin ularning haligha yetidu. derweqe, insanoghli asmandin qaytip kelgende, yer yuzidin ozige ixinidighanlarni tapalarmu? 9 hezriti eysa, ozlirini adaletchi dewelip, baxqilarni kozige ilmaydighan kixilerge qaritip, yene bir temsil eytti: 10 ikki kixi dua qilix uchun merkiziy ibadethanigha beriptu. ularning biri perisiy, yene biri bajgir iken. 11 perisiy helqning aldida ore turup meghrurane halda: i huda! mening baxqilardek aldamchi, gunahkar, zinahorlardin bolup qalmighinimgha, bolupmu bu bajgirgha ohximighinimgha xukur. 12 men her heptide ikki kun roza tutimen we putun ix heqqimning ondin bir uluxini huda yolida sediqe qilimen dep dua qiptu. 13 biraq, heliqi bajgir baxqilardin neri halda ibadethanining bir bulungida turup, bexini koturup asmangha qaraxqimu juret qilalmay, meyuslengen halda meydisige urup: i hudayim, men gunahkar. manga rehim qilghaysen deptu. 14 anglap qoyunglarki, hudaning neziride bu ikkiylendin heliqi perisiy emes, belki bajgir kechurumge erixip oyge qaytiptu, chunki huda ozini ustun tutqanni towen qilidu, ozini towen tutqanni ustun qilidu. 15 qolini tegkuzup beht tilisun dep, kixiler kichik balilirini hezriti eysaning aldigha elip keldi. buni korgen xagirtlar ularni eyiblidi. 16 lekin, hezriti eysa balilarni chaqirip: balilar aldimgha kelsun, ularni tosmanglar. chunki, hudaning padixahliqigha kiridighanlar del muxulargha ohxaxlardur. 17 bilip qoyunglarki, kimdekim hudaning padixahliqini sebiy balilardek qobul qilmisa, uninggha hergiz kirelmeydu, dedi. 18 yehudiylarning baxliqliridin bolghan bir bay hezriti eysadin: yahxi ustaz, men qandaq qilsam mengguluk hayatqa eriximen? dep soridi. 19 meni nemixqa yahxi deysiz? dedi hezriti eysa, yegane hudadin baxqa yahxi yoq. 20 siz tewratta buyrulghan: zina qilma, qatilliq qilma, oghriliq qilma, yalghan guwahliq berme, ata-anangni hormet qil degen perzlerni ada qiling. 21 bulargha kichikimdin tartip emel qilip keliwatimen, dep jawas berdi heliqi kixi. 22 bu gepni anglighan hezriti eysa uninggha yene mundaq dedi: sizde qilixqa tegixlik yene bir ix kem. putun mal- mulkingizni setip, pulini kembeghellerge bering. xundaq qilsingiz, erxte heziningiz bolidu. andin kelip manga egixing. 23 heliqi kixi bu gepni anglap kongli intayin biaram boldi, chunki u nahayiti bay idi. 24 bu halni korgen hezriti eysa: mal-dunyasi koplerning hudaning padixahliqigha kirixi nemidegen tes-he! 25 ularning hudaning padixahliqigha kirixi togining yingne toxukidin otuxidinmu tes iken! dedi. 26 buni anglighanlar: undaqta, kim qutquzuxqa erixeleydu? deyixti. 27 insanlar qadir bolmighangha huda qadirdur, dedi hezriti eysa. 28 bu chaghda, petrus: mana biz barliqimizni taxlap sizge egextuq. sizche, biz qutquzulamduq? dedi. 29 bilip qoyunglarki, hudaning padixahliqini dep, oyi, ayali, aka-ukiliri, ata-anisi yaki bala-chaqiliridin 30 waz kechkenlerning hemmisi, hem bu dunyada hessilep kop bayliqqa, hem u dunyada mengguluk hayatqa erixidu, dedi hezriti eysa jawas berip. hezriti eysaning oz olumini uchinchi qetim aldin eytixi 31 hezriti eysa on ikki xagirtini bir chetke tartip, ulargha: mana biz hazir yerusalemgha ketiwatimiz. peyghemberlerning insanoghli toghruluq yazghanlirining hemmisi xu yerde emelge axurulidu. 32 u rimliqlarning qoligha tapxurulidu. ular uni meshire qilip, haqaretleydu, yuzige tukuridu 33 we uni qamchilaydu, olturidu. lekin, u uchinchi kuni qayta tirilidu, dedi. 34 biraq, xagirtliri hezriti eysaning sozliridin hechneme chuxinelmidi. chunki, bu sozlerning menisi qesten yoxurulghan bolup, ular hezriti eysaning neme demekchi bolghinini bilelmidi. 35 hezriti eysa eriha xehirige yeqin kelgende, bir qarighu yol boyida olturup tilemchilik qiliwatatti. 36 u bu yerdin otup ketiwatqan kopchilikning awazini anglap, neme weqe bolghanliqini suruxturdi. 37 biri uninggha: nasirelik eysa bu yerdin otup ketiwatidu, dep uqturdi. 38 i padixah dawutning ewladi eysa, manga rehim qilghaysiz! dep warqirap ketti u. 39 hezriti eysaning aldida keliwatqan kixiler tilemchini eyiblep, uning un chiqarmasliqini eytti. lekin, u: i padixah dawutning ewladi, manga rehim qilghaysiz! dep tehimu qattiq warqiridi. 40 hezriti eysa qedimini tohtitip, qarighuni aldigha ekelixni buyrudi. qarighu yeqin kelgende, hezriti eysa uningdin: 41 mendin neme telep qilisen? dep soridi. i rebbim, kozumning echilixini telep qilimen! dedi qarighu. 42 kozliring echildi! manga baghlighan ixenching seni saqaytti, dedi hezriti eysa uninggha. 43 qarighuning kozi xuan echilip, hezriti eysagha egixip, yol boyi hudagha xukur eytip mangdi. bu ixni korgen halayiqmu hudani medhiyilep mangdi.
1 hezriti eysa eriha xehirige kirip otup ketmekchi boldi. 2 u yerde zakay isimlik bir bajgirlar baxliqi bolup, u nahayiti bay idi. 3 u hezriti eysaning qandaq adem ikenlikini koruxni arzu qilatti, lekin boyi pakar bolghachqa, kixiler topi ichidin uni korelmidi. 4 xunga, u yugurup halayiqning aldigha otup, bir tup ujme derihige chiqiwaldi. chunki, hezriti eysa bu yoldin otetti. 5 hezriti eysa u yerge kelgende, bexini koturup zakaygha qarap: zakay, chapsan chux! bugun men choqum sening oyungde qonimen, dedi. 6 zakay derhal chuxup, intayin huxal bolghan halda hezriti eysani oyige apirip mehman qildi. 7 buni korgen jamaet: bu adem gunahkarning oyide mehman boldi! dep ghotuldixip ketti. 8 zakay ornidin turup rebbimiz eysagha: ya rebbim, men mal-mulkumning yerimini kembeghellerge ulexturup berimen. eger men birer kixini aldap heqqini yewalghan bolsam, uninggha tot hesse qatlap qayturimen, dedi. 9 bugun bu adem qutquzuldi. chunki, u etiqad bilen ozining ibrahimning perzenti ikenlikini korsetti. 10 insanoghli uninggha ohxax azghan ademlerni izdep qutquzghili keldi, dedi hezriti eysa. 11 u chaghda, hezriti eysa payteht yerusalemgha yetip kelixke azla qalghanliqi uchun, jamaet hata halda uning hudaning padixahliqini tiklixige az qaldi, dep qaraytti. 12 biraq, hezriti eysa ulargha mundaq bir temsilni eytip berdi: bir aqsongek padixahliq tehtige ige bolup kelix uchun, yiraq bir yerge qarap yolgha chiqiptu. 13 yolgha chiqixtin ilgiri, on chakirini aldigha chaqirip, herbirige birdin tilla berip: men qaytip kelguche, buning bilen tijaret qilinglar, qeni, qanchilik pul tapidikensilerkin deptu. 14 biraq, yurtidikiler bu aqsongekke o bolghachqa, keynidin adem ewetip: bu ademning bizge padixah boluxini halimaymiz deptu. 15 aqsongek padixah bolup qaytip kelgendin keyin, derhal heliqi chakarlirini chaqirip, herqaysisining oqet qilip qanchilik pul tapqanliqini bilmekchi boluptu. 16 baxta kelgini: hojayin, men siz bergen tillani ixlitip on tilla taptim deptu. 17 nahayiti yahxi! sen yahxi chakar ikensen. men sanga hawale qilghan kichikkine ixta ixenchlik bolup chiqqanliqing uchun, men seni on xeherni baxquruxqa teyinleymen deptu hojayin. 18 ikkinchi chakar kelip: hojayin, men siz bergen tillani ixlitip bex tilla taptim deptu. 19 senmu bex xeherni baxqurisen deptu hojayin. 20 biraq, uchinchi chakar kelip: hojayin, bergen tillayingiz mana turuptu. men uni qol yaghliqimgha yogep oyde saqlidim. 21 men sizdin qorqimen, chunki siz qattiq adem, baxqilargha amanet qoysingiz, uning kopiyixini, ozingiz terimisingizmu, uning hosulini kutisiz deptu. 22 ey yaman chakar, seni aghzingdin chiqqan sozliring boyiche jazalaymen. sen mening terimay turup yighiwalidighan, ozumning bolmighanni eliwalidighan qattiq adem ikenlikimni bilip turup, 23 yene neme uchun pulumni hezinichilerge amanet qoymiding? men qaytip kelgende osumi bilen almasmidim? deptu hojayin. 24 keyin, u yenidikilerge: uningdiki tillani elip, on tilla tapqan chakargha beringlar! dep buyruq qiptu. 25 hojayin, uning on tillasi tursa! deyixiptu ular. 26 xundaq deptu hojayin, berilgenni toluq ixletkenlerge tehimu kop berilidu-de, buning bilen ulardiki tehimu kopiyidu. lekin, berilgenni ixletmigenlerge kelsek, ularning barimu elip ketilidu. 27 mening padixah boluxumni halimighan duxmenlirimge kelsek, ularni aldimgha elip kelip, kallisini elinglar! 28 hezriti eysa bu sozlerni qilghandin keyin, topning aldida mengip, yerusalemgha qarap yurup ketti. 29 zeytun teghining etikidiki beytpaji we beytaniya degen yezilargha yetip keley degende, ikki xagirtini 30 mundaq dep aldin ewetti: siler aldimizdiki yezigha beringlar. yezigha kirgininglarda, tehi minilip baqmighan bir teheyning baghlaqliq turghanliqini korisiler. uni yexip, bu yerge yetilep kelinglar. 31 eger biri silerdin: teheyni nemixqa yexisiler? dep sorap qalsa, rebbimizning uninggha hajiti chuxti denglar. 32 ular berip qarisa, del hezriti eysaning eytqinidek bolup chiqti. 33 ular teheyni yexiwatqanda, igiliri: teheyni nemixqa yexisiler? dep soridi. 34 rebbimizning uninggha hajiti chuxti, dep jawas berdi ular. 35 igiliri maqul bolghandin keyin, xagirtlar teheyni hezriti eysaning aldigha yetilep kelip, oz chapanlirini ustige selip, hezriti eysani yolep mindurdi. 36 hezriti eysa mangghanda, helqler chapanlirini yolgha payandaz qilip saldi. 37 hezriti eysa zeytun teghidin chuxup yerusalemgha yeqin qalghanda, uning nurghun xagirtliri oz kozi bilen korgen hemme ajayip mojiziler uchun hursenlik bilen warqirap, hudagha medhiye oquxqa baxlidi: 38 perwerdigarimizning namida kelgen padixahqa mubarek bolsun! insan huda bilen yaraxturulghusi, erxieladiki hudagha xan-xerep bolsun! 39 topning ichide bezi perisiyler hezriti eysagha: ustaz, xagirtliringizning undaq gep qilmay, jim boluxini buyrughaysiz! deyixti. 40 ular jim turghan teqdirdimu, bu taxlar cheghida hudani medhiyilep chuqan selixqan bolatti, dedi hezriti eysa ulargha. 41 hezriti eysa yerusalemgha yetip kelgende, xeherni korup, hesrette koz yexi qilip: 42 ey yerusalemliqlar! nemining silerge amanliq kelturidighanliqini bugun bilgen bolsanglar! emma, u hazir kozliringlardin yoxurundur. 43 xundaq kunler keliduki, duxmenliringlar xehiringlarning etrapigha qorghan qurup, silerni tot tereptin qorxiwelip, 44 silerni we baliliringlarni yer bilen yeksan qilidu, hetta bir tal ul texinimu jayida qaldurmaydu. chunki, huda silerge xapaet qilghan pursetni perq etelmidinglar, dedi. hezriti eysaning merkiziy ibadethanini tertipke selixi 45 hezriti eysa merkiziy ibadethana hoylilirigha kirip, u yerde elim-setim qiliwatqanlarni heydep chiqirip, 46 ulargha: muqeddes yazmilarda hudaning: mening oyum dua-tilawethana bolsun degen sozi yezilghan. lekin, siler buni bulangchilarning uwisigha aylanduruwapsiler! dedi. 47 xu kunlerde, hezriti eysa her kuni merkiziy ibadethanida telim berdi. aliy rohaniylar, tewrat ustazliri we aqsaqallar uni ujuqturuwetmekchi boluxti. 48 lekin, qandaq qol selixni bilmeytti. chunki, putun helq hezriti eysaning telimini anglaxqa xunchilik huxtar idiki, uning herbir eghiz sozini qaldurmay, kongul qoyup anglaytti.
1 bir kuni, hezriti eysa merkiziy ibadethana hoylilirida helqqe telim berip, hux hewerni yetkuzuwatatti. aliy rohaniylar, tewrat ustazliri we aqsaqallar uning aldigha kelip: 2 eytip bering, siz qiliwatqan ixlarni qaysi hoquqqa tayinip qiliwatisiz? sizge bu hoquqni kim bergen? dep soridi. 3 hezriti eysa ulargha: men awwal silerdin bir soal soray. eytinglarchu, 4 yehya peyghemberge chomuldurux hoquqini huda bergenmu yaki insanlarmu? dedi. 5 ular ozara talixixqa baxlap: eger: huda bergen desek, u: undaqta siler neme uchun yehyagha ixenmidinglar? deydu. 6 eger: insanlar bergen desek, halayiq bizni chalma-kesek qilip olturidu. chunki, ularning hemmisi yehyaning peyghember ikenlikige ixinidu, deyixti. 7 buning bilen, ular: yehyaning hoquqining qeyerdin kelgenlikini bilmeymiz, dep jawas berixti. 8 undaqta, menmu bu ixlarni qaysi hoquqqa tayinip qiliwatqanliqimni eytmaymen, dedi hezriti eysa ulargha. yaman ijarikeghler heqqidiki temsil 9 hezriti eysa sozini dawamlaxturup, ulargha bu temsilni sozlep berdi: bir kixi bir uzumzarliq berpa qilip, uni ijarige berip, ozi yiraq bir yerge ketiptu we u yerde uzun waqit turuptu. 10 uzumlerni uzidighan mezgil kelgende, u qulliridin birini ozige tegixlik uluxni elip kelixke ewetiptu. lekin, ijarikexler heliqi qulni dumbalap, quruq qol qayturuptu. 11 hojayin yene bir qulini ewetiptu. ijarikexler unimu xundaq urup, haqaretlep, yene quruq qol qayturuptu. 12 uchinchi qetim hojayin yene baxqa bir qulini ewetiptu. ijarikexler unimu urup yarilandurup, baghdin heydep chiqiriwetiptu. 13 ahirda, uzumzarliqning hojayini, qandaq qilsam bolar? soyumluk oghlumni ewetsem, hechbolmighanda uni hormet qilar dep oghlini ewetiptu. 14 lekin, ijarikexler hojayinning oghlini korup bir- birige: bu bolsa hojayinning mirashori. uni olturuweteyli, uzumzarliq bizge ongche qalsun! deyixiptu. 15 xuning bilen, ular uni uzumzarliqning sirtigha sorep achiqip olturuwetiptu. bundaq ehwalda uzumzarliqning hojayini bu ijarikexlerni qandaq qilidu? 16 jezmen ularni olturup, uzumzarliqini baxqilargha ijarige beridu. kopchilik buni anglap: bundaq ixlar hergiz yuz bermisun! deyixti. 17 biraq, hezriti eysa ulargha kozlirini tikip mundaq dedi: zeburda qutquzghuchi heqqide: tamchilar taxliwetken tax quruluxning ul texi bolup qaldi. dep eniq yezilghan tursa! 18 bu tax qa yiqilghan kixi pare-pare bolup ketidu. tax kimning ustige chuxse, xuni kukum-talqan qilidu. 19 tewrat ustazliri bilen aliy rohaniylar bu temsilning ozlirige qaritip eytilghanliqini chuxinip yetip, hezriti eysani xu chaghdila tutmaqchi boldi. lekin, ular helqtin qorquxti. 20 xunga, hezriti eysani diqqet bilen kozitix uchun, paylaqchilarni ewetti. bu paylaqchilar semimiy qiyapetke kiriwelip, hezriti eysadin soallarni sorap, uni oz sozliri bilen tuzaqqa chuxurup, rimliq waliyning jazalixigha tapxurmaqchi boluxti. 21 ular hezriti eysagha mundaq dedi: ustaz, bizge melumki, sizning telimatliringizning hemmisi heq, xuningdek siz yuz-hatir qilmay, haman hudaning yolini sadiqliq bilen ogitip keldingiz. 22 sizche rim imperatori qeyserge baj tapxuruximiz tewrat qanunimizgha hilapmu, qandaq? 23 ularning hiylisini chuxengen hezriti eysa: 24 manga bir dane kumux tengge korsitinglar. buning ustidiki suret we isim kimning? dedi. rim imperatori qeyserning, dep jawas berdi ular. 25 undaq bolsa, qeyserning heqqini qeyserge, hudaning heqqini hudagha tapxurunglar, dedi hezriti eysa ulargha. 26 ular halayiqning aldida hezriti eysaning sozliridin tutuwalidighan birer putaq chiqiralmidi. hezriti eysaning jawabigha heyran bolup, zuwani tutuldi. 27 olgenler tirilmeydu, dep qaraydighan saduqiy diniy eqimidikilerdin beziliri hezriti eysaning aldigha kelip, uningdin mundaq dep soridi: 28 ustaz, musa peyghember tewratta: bir kixi olup ketip, ayali tul qelip, perzent kormigen bolsa, olguchining aka yaki inisi tul qalghan yenggisini emrige elip, qerindixi uchun nesil qalduruxi lazim dep yazghan. 29 burun yette aka-uka otkeniken, chongi oylinip, perzent kormey alemdin otuptu. 30 keynidiki inisimu tul qalghan yenggisini emrige elip, alemdin otuptu. 31 andin uni uchinchi inisi eliptu. xundaq qilip yettinchisigiche hemmisi uni elip chiqiptu. lekin, hechqaysisi perzent kormey alemdin otuptu. 32 ahir, u ayalmu alemdin otuptu. 33 emdi soraydighinimiz xuki: qiyamet kuni bu ayal kimning ayali bolup tirilidu? chunki, yette qerindaxning hemmisi uni hotunluqqa alghan-de! 34 hezriti eysa ulargha mundaq jawas berdi: bu dunyaning ademliri hotun alidu, erge tegidu. 35 biraq, olgendin keyin tirilip, erxte yaxaxqa layiq hesablanghanlar hotunmu almaydu, ergimu tegmeydu. 36 ular perixtilerge ohxax menggu yaxaydu. ular hudaning perzentliri bolghachqa, olgendin keyin tirilidu. 37 biraq, olgendin keyin tirilix barmu-yoq? degen soalgha kelsek, tirilixning barliqini musa peyghember ozi ispatlap berdi. chunki, gerche ejdadlirimiz ibrahim, ixaq we yaquplar musa peyghemberge qarighanda alliburun alemdin otken bolsimu, tewrattiki tikenlikning koyuxi heqqidiki bayanda musa peyghember mundaq yazghan: huda: men ibrahim, ixaq we yaquplar etiqad qilip kelgen huda bolimen! degen. 38 demek, huda olgenlerning emes, tiriklerning hudasidur. hudaning neziride ularning hemmisi hayattur. 39 bezi tewrat ustazliri: ustaz, yahxi eyttingiz! dedi. 40 xuningdin keyin, ular hezriti eysadin soal soraxqa petinalmidi. 41 keyin, hezriti eysa ulardin soal soridi: kixiler qutquzghuchi mesihni padixah dawutning ewladi, dep turuwalsa qandaq bolidu? 42-43 dawut ozi zeburda qutquzghuchi mesih toghrisida mundaq degenghu: perwerdigar hojayinimgha eyttiki: men sening duxmenliringni ayighing astida dessetkuche, mening ong yenimda olturghin! 44 qutquzghuchi mesih padixah dawutning ewladi bolsimu, lekin padixah dawut mesihni hojayinim degen yerde mesih uningdin ulu bolmamdu?! 45 jamaet qulaq selip anglawatqanda, hezriti eysa xagirtlirigha mundaq dedi: 46 tewrat ustazliridin pehes bolunglar. ular uzun tonlarni kiyixiwelip, ghadiyip yuruxke amraq kelidu. bazarlarda baxqilarning ozlirige salam berip hormetlixini, ibadethanilarda alahide orunda olturuxni, ziyapetlerdimu torde olturuxni yahxi koridu. 47 ular tul ayallardin nep elip, ularning mal-mulkini yewelip, andin etey baxqilar korsun dep, uzundin-uzun dua qilidu. ular jezmen tehimu qattiq jazagha tartilidu!
1 hezriti eysa bexini koturup qariwidi, merkiziy ibadethanidiki iane yighilidighan jaygha oz sediqilirini taxlawatqan birnechche bayni kordi. 2 u yene bir namrat tul ayalningmu ikkila tenggini taxlawatqanliqini korup: 3 bilip qoyunglarki, bu namrat tul ayalning ianisi hudaning neziride hemmeylenningkidin kop. 4 chunki, baxqilar ozlirining axqan bayliqliridin iane qildi. lekin, bu ayal namrat turuqluq, ozining barliq tirikchilik qilidighinini iane qildi, dedi. 5 xagirtlardin beziliri merkiziy ibadethanining nepis taxlar we hudagha atalghan nersiler bilen bezelgenliki toghrisida sozlixiwatatti. hezriti eysa: 6 xundaq bir waqit keliduki, siler bu yerde koruwatqan hemme nerse gumran qilinidu, hetta bir tal ul teximu jayida qaldurulmaydu, dedi. 7 ular hezriti eysadin: ustaz, bu degenliringiz qachan yuz beridu? bularning yuz beridighanliqini bilduridighan qandaq bexaret bolidu? dep soridi. 8 hezriti eysa mundaq dedi: azdurulup ketixtin hoxyar bolunglar. chunki, nurghun kixiler mening namimni setip: qutquzghuchi mesih men bolimen! we qiyamet kuni yeqinlap qaldi! deydu. siler undaq kixilerge egexmenglar. 9 urux we topilangning tiwixini anglighan waqtinglardimu qorqup ketmenglar. chunki, bu ixlarning deslepte yuz berixi muqerrer. lekin, bu zaman ahiri yetip keldi, degenlik emes. 10 hezriti eysa sozini dawamlaxturup yene mundaq dedi: bir millet yene bir millet bilen urux qilidu. bir dlet yene bir dletke hujum qilidu. 11 xiddetlik yer tewrexler, acharchiliqlar yuz beridu, yuqumluq keseller tarqilidu we asmanda qorqunchluq alametler korunidu. 12 biraq bu weqeler yuz berixtin ilgiri, siler tutqun qilinip ziyankexlikke uchraysiler. kixiler silerni ibadethanilarning soraq qilixigha tapxuridu, zindanlargha taxlaydu. manga ixengenlikinglar uchun silerni padixah we waliylarning aldigha elip baridu. 13 mana, bu silerning ularning aldida mening guwahchilirim bolux pursitinglardur. 14 xunga, ularning soal-soraqlirigha qandaq jawas berix toghrisida aldinala bax qaturup ketmenglar. 15 chunki, men silerge duxmenliringlar qarxi chiqalmighudek we ret qilalmighudek soz qabiliyiti we eqil-paraset ata qilimen. 16 siler ziyankexlikke uchrighan waqitta, ata-ana, aka-uka, uruq-tughqan, yar-buraderliringlarmu silerge hainliq qilidu. aranglardiki bezi kixilermu olturulidu. 17 manga ixengenlikinglar uchun hemme adem silerge ochmenlik qilidu, 18 halbuki ular bir tal chechinglarghimu cheqilalmaydu! 19 chidamliq bolghininglarda, mengguluk hayatqa erixisiler. 20 yerusalemning duxmen qoxunliri teripidin qorxiwelinghanliqini korgininglarda, uning weyran boluxqa az qalghanliqini bilinglar. 21 u chaghda, yehudiye olkisidiki ahaliler taghlargha qachsun, yerusalemliqlar xeherdin chiqip ketsun, yezilardikiler xeherge kirmisun. 22 chunki, xu cha hudaning helqni jazalaydighan kunliridur. xuning bilen, muqeddes yazmilarda bu toghruluq yezilghanlarning hemmisi emelge axurulidu. 23 u kunlerde, qechixi epsiz bolghan hamilidar ayallar we bala emitidighan anilarning haligha way! chunki, bu yerdiki kixilerge eghir apet kelidu. ular hudaning ghezipige uchrap, 24 qilich astida olidu yaki tutqun qilinip, chet dletlerge heydilidu. hudaning yehudiy emeslerge belgilep bergen waqti toxquche, ular yerusalemni aya asti qilidu. 25 men kelixtin burun, quyax, ay, yultuzlar gheyriy tus alidu. yer yuzidiki eller dengiz-okyanlarning ghezeplik xawqunidin alaqzade bolidu. 26 asman jisimliri lerzige kelidu. xuning bilen, insanlar dunyagha kelidighan apetlerni esige elip, wehime ichide ghal-ghal titrep es-hoxini yoqitidu. 27 u chaghda, insanoghlining ku-qudret we ulu xan-xerep bilen bulut ichide keliwatqanliqini korisiler. 28 xunga, bundaq alametler korungen chaghda, siler bexinglarni koturup qeddinglarni ruslanglar, chunki bu, silerning qutquzuluxunglargha az qaldi degenliktur. 29 hezriti eysa ulargha mundaq bir temsilni sozlep berdi: enjur derihi we baxqa derehlerge qaranglar. 30 ularning yengi yopurmaq chiqarghanliqidin yazning yetip kelixige az qalghanliqini bilisiler. 31 xuningdek, men baya degen alametlerning yuz beriwatqanliqini korgininglarda, hudaning padixahliqining namayan bolux aldida turuwatqanliqini bilinglar. 32 bilip qoyunglarki, mana bu alametlerning hemmisi emelge axurulmay turup, bu ewlad kixiler alemdin otmeydu. 33 asman-zemin yoqilidu, biraq mening sozlirim yoqalmay menggu inawetlik bolidu. 34 hoxyar bolunglar! ozunglarni eyx-ixret we turmuxning ghem-endixiliri bilen bihudlaxturmanglar. qiyamet kuni silerge goya tosattin bexinglargha taxlanghan tordek kelmisun. 35 chunki, u apetler yer yuzidiki putun insanlarning bexigha kelidu. 36 her waqit hoxyar bolunglar, yuz beridighan bu alametlerdin aman-esen otelixinglar we qiyamet kuni insanoghli aldida qorqmay turalixinglar uchun her daim dua qilinglar, dedi. 37 hezriti eysa kunduzliri merkiziy ibadethanida telim berip, ahxamliri xeherdin chiqip, kechini zeytun teghida otkuzetti. 38 jamaet uning telimini anglax uchun, tang seherde ibadethanigha qarap mangatti.
1 yehudiylarning petir nan heyti, yeni otup ketix heyti kelixke az qalghanidi. 2 aliy rohaniylar we tewrat ustazliri hezriti eysani bir amal qilip olturuwetixning charisini izdidi. biraq, ular uni qollaydighan helqtin qorqqanliqtin, uni mehpiy halda tutmaqchi boluxti. 3 xu kunlerde, hezriti eysaning on ikki xagirtining biri bolghan yehuda ixqariyotning konglige xeytan kirdi. 4 u aliy rohaniylar we merkiziy ibadethana qarawullirining baxliqliri bilen hezriti eysani ulargha qandaq tutup berix ustide meslihetlexti. 5 ularning gulqeqeliri echilip, yehudagha pul berixke wede berdi. 6 yehuda maqul bolup, hezriti eysani jamaettin haliy qalghanda ulargha tutup berix uchun, purset izdexke baxlidi. 7 petir nan heytining qoy qurbanliq qilinidighan kuni yetip kelgenidi. otup ketix heyti dep atalghan bu kuni, yehudiylar oyliride qoy soyup, petir nan bilen yeytti. 8 xunga, hezriti eysa petrus bilen yuhannagha: birge ghizaliniximiz uchun, siler berip otup ketix heytining tamiqini teyyarlanglar, dep ularni ewetti. 9 qeyerde teyyarliximizni halaysiz? dep soridi ular. 10 hezriti eysa mundaq dedi: yerusalemgha kirsenglar, u yerde kozida su toxuwatqan bir er kixini uchritisiler. uning keynidin mengip, u kirgen oyge kiringlar 11 we oy igisige: ustazimiz: xagirtlirim bilen otup ketix heytining tamiqini yeydighan mehmanliq oy qeyerde iken? dep sorawatidu denglar. 12 u silerni ustunki qewettiki jabdup qoyulghan bir eghiz chong oyge baxlap chiqidu. mana xu oyde otup ketix heytining tamiqini teyyar qilinglar. 13 petrus bilen yuhanna barsa, hemme ixlar hezriti eysaning eytqinidek bolup chiqti. ular otup ketix heytining tamiqini teyyarlaxqa kirixti. 14 tamaq waqtida, hezriti eysa elchiliri bilen bille kelip, dastihanda olturdi. 15 andin, u elchilirige mundaq dedi: men azas chekixtin ilgiri, otup ketix heytining bu tamiqida siler bilen bir dastihanda boluxqa intizar bolup kelgenidim. 16 chunki, bu heytning heqiqiy menisi hudaning padixahliqida emelge axurulmighuche, men bundaq heytliq tamaqni qayta yemeymen. 17 andin, hezriti eysa bir jamni qoligha elip, hudagha xukur eytti we xagirtlirigha: buningdin ichinglar. 18 xuni eytayki, hudaning padixahliqi toluq namayan bolmighuche, hergiz bundaq xarabni ichmeymen, dedi. 19 andin, u bir nanni qoligha elip, hudagha xukur eytti we uni oxtup turup, ulargha berip: bu mening siler uchun pida bolidighan tenimdur. meni eslep turux uchun buningdin yenglar, dedi. 20 tamaqtin keyin, u yene jamni qoligha elip mundaq dedi: bu jamdiki xaras mening siler uchun tokulidighan qenim bilen tuzulidighan hudaning yengi ehdisining belgisidur. 21 biraq xuni bilip qoyunglarki, bu yerde men bilen bir dastihanda olturghanlardin biri manga satqunluq qilidu! 22 derweqe, insanoghli hudaning iradisi bilen alemdin otidu. lekin, uninggha satqunluq qilidighan kixining haligha way! 23 xagirtlar bir-biridin: bundaq qilidighan zadi kimdu? dep soraxti. 24 xagirtlar oz ichide zadi kimning mertiwisi hemmidin yuqiri dep, talax-tartix qilixqa baxlidi. 25 hezriti eysa ulargha mundaq dedi: bu dunyadiki padixahlar hokumran supitide qol astidiki helqni baxquridu hem ozini helqperwer qilip korsitidu. 26 lekin, siler bundaq qilmanglar. aranglardiki eng mertiwilikler ozlirini erzimes kixilerdek tutsun. baxliq bolghininglar baxqilargha hizmet qilinglar. 27 adette kim mertiwilik? dastihanda olturghanmu yaki hizmetkarmu? elwette, dastihanda olturghan emesmu? biraq manga kelsek, gerche men silerning ustazinglar bolsammu, aranglarda hizmetkargha ohxaxmen. 28 men sinaqlarni beximdin otkuzgende, siler baxtin-ahir men bilen bille boldunglar. 29 huddi atam manga padixahliq hoquqi teqdim qilghandek, silergimu xuni teqdim qilimen. 30 siler mening padixahliqimda men bilen hemdastihan bolisiler we tehtlerde olturup, israillarning on ikki qebilisige hokumranliq qilisiler. 31 hezriti eysa yene mundaq dedi: ey simun, simun! xeytanning hemminglarni sinax telipige huda maqul boldi. u silerni huddi bughday tasqighandek sinimaqchi. 32 lekin, manga bolghan etiqading yoqalmisun dep, sanga dua qildim. xeytangha sinilip, yolumgha qaytqandin keyin, qerindaxliringning etiqadini mustehkemle. 33 i rebbim, men siz bilen bille zindangha taxlinip, bille oluxke teyyarmen! dedi petrus. 34 petrus, dedi hezriti eysa, bilip qoyghinki, ete seherde horaz chillighuche, sen mendin u qetim tanisen. 35 andin, hezriti eysa xagirtliridin: burun men silerni seperge ewetkende, hemyan, hurjun we aya almanglar, degenidim. u chaghda, birer nersenglar kem bolup qalghanmu? dep soridi. yaq, dep jawas berixti xagirtlar. 36 lekin, emdi hemyan, hurjuni barlar eliwelinglar. qilichi yoqlar chapininglarni setip, birdin qilich elinglar, dedi hezriti eysa, 37 chunki muqeddes yazmilarda men toghruluq: u jinayetchiler qatarigha kirguzulidu dep hatirilengen soz choqum emelge axurulidu. emeliyette, men toghruluq yezilghanlarning hemmisi emelge exixqa az qaldi. 38 i rebbim, qarang, bu yerde ikki qilich bar iken, dedi xagirtlar. boldi, yetidu! dedi hezriti eysa ulargha. 39 tamaqtin keyin, hezriti eysa xagirtlar bilen bille xeherdin chiqip, aditi boyiche zeytun teghigha ketti. 40 u yerge yetip barghandin keyin, ulargha: eziqturulmasliqinglar uchun dua qilinglar, dedi. 41 andin, hezriti eysa neriraq berip, tizlinip turup: 42 i ata, halisang, bu azas qedihini mendin yiraqlaxturghaysen. lekin, bu ix mening emes, belki sening iradeng boyiche bolsun, dep dua qildi. 43 u dua qiliwatqanda, asmandin kelgen bir perixte uninggha korunup, medet berdi. 44 hezriti eysa chongqur qayghu ichide tehimu ihlas bilen dua qiliwatqanda, uning terliri yerge tokulgen qan tamchiliridek chuxuxke baxlidi. 45 duadin keyin, hezriti eysa ornidin turup, xagirtlirining yenigha kelip, ularning ghemge chokkenlikidin mugdep qalghanliqini kordi. 46 uhlap qalghininglar nemisi? eziqturuluxtin saqlinix uchun qopup dua qilinglar, dedi hezriti eysa ularni oyghitip. 47 hezriti eysaning sozi ayaghlaxmastinla, on ikki xagirtining biri bolghan yehuda bir top ademni baxlap keldi. u hezriti eysaning aldigha kelip, soyup salam berdi. 48 hezriti eysa uninggha: ey yehuda, insanoghlini soyup qoyupmu, yene uninggha satqunluq qilamsen? dedi. 49 hezriti eysaning yenidiki xagirtlar ehwalning chataqliqini korup: i rebbim, ular bilen elixsaq qandaq deysiz? dedi. 50 xagirtlarning biri qilichini koturup, bax rohaniyning chakirigha urdi. qilich chakarning ong quliqigha tegip, uni xilip chuxuruwetti. 51 biraq, hezriti eysa: bes! dedi we qolini uzitip chakarning quliqigha tegkuzup qoyuwidi, xuan saqiyip ketti. 52 hezriti eysa ozini tutqili kelgen aliy rohaniylar, ibadethana qarawullirining baxliqliri we aqsaqallargha: siler qilich-toqmaqlarni koturup meni tutqili kepsiler, meni qaraqchi koruwatamsiler? 53 men her kuni siler bilen merkiziy ibadethana hoylisida bolghanda, manga qol salmidinglar. biraq, emdi qol salidighan waqit-saitinglar yetip keldi. bu xeytan hokum suridighan qarangghu waqittur, dedi. 54 qarawullar hezriti eysani tutup, bax rohaniyning oyige elip berixti. petrus yiraqtin egixip mangghanidi. 55 ular hoylining otturisigha ot yeqip, choriside issinip olturghanda, petrusmu ularning arisigha kiriwaldi. 56 uning issinip olturghinini korgen bir dedek uninggha tikilip qarap turup: bu ademmu eysa bilen bir! dedi. 57 yaq! men uni tonumaymen! dep tandi petrus. 58 uzun otmey, yene bireylen uni tonup qelip: senmu uning adimighu! dedi. qara seni, men ular bilen bir emes! dedi petrus. 59 birer saet otkendin keyin, yene bir adem: xubhisizki, bu adem eysa bilen bir. teleppuzidin uningmu jeliliyilik ikenliki chiqip turmamdu?! dep ching turuwaldi. 60 lekin, petrus: qara buni, neme dep biljirlawatisen! dedi. uning sozi ayaghlaxmastinla horaz chillidi. 61 rebbimiz eysa keynige burulup, petrusqa tikilip qaridi. petrus res eysaning: ete seherde horaz chillighuche, sen mendin u qetim tanisen degen sozini esige elip, 62 taxqirigha chiqip qattiq yighlap ketti. 63 hezriti eysagha qarawatqan qarawullar uni meshire qilatti. 64 uning kozini tengip qoyghandin keyin, uni urup turup: peyghember bolsang, eytip baqqina, seni kim urdi? dep soraxti 65 we uninggha buningdin baxqa yene nurghun haqaretlerni yaghduruxqa baxlidi. 66 tang atqanda, yehudiylarning aliy kengexmisidiki aqsaqallar, aliy rohaniylar we tewrat ustazliri jem boluxti. hezriti eysa ularning aldigha elip kelindi. 67 ular hezriti eysadin: eytqin, sen qutquzghuchi mesihmu? dep soraxti. hezriti eysa mundaq jawas berdi: silerge eytsammu, ixenmeysiler. 68 silerdin birer soal sorisam, jawas bermeysiler. 69 lekin, insanoghlining qadir hudaning ong yenida olturidighinigha az qaldi. 70 undaqta, sen hudaning oghli ikensen-de? deyixti ular. silerning degininglardek! dep jawas berdi hezriti eysa. 71 xuning bilen, ular: emdi baxqa hechqandaq erz qilghuchining hajiti qalmidi. chunki, ozining aghzidin kupur sozlerni angliduq! deyixti.
1 kengexme heyetlirining hemmisi ornidin turuxup, hezriti eysani waliy pilatusning aldigha elip berixti. 2 u yerde uning ustidin xikayet qilip: biz bu ademning yehudiy helqini azdurup, rim imperatorigha baj tapxurmasliqqa qutratqanliqini we ozini yehudiylarning qutquzghuchi mesihi, yeni padixahi dep atiwalghanliqini korduq, deyixti. 3 sen yehudiylarning padixahimu? dep soridi pilatus hezriti eysadin. eytqiningizdek, dep jawas berdi hezriti eysa. 4 andin, pilatus aliy rohaniylar bilen kopchilikke: bu ademdin birer jinayet tapalmidim, dedi. 5 lekin, ular tehimu qetiy turde: u oz telimliri bilen putun yehudiylar zeminidiki ammini qutritip, jeliliye olkisidin baxlap taki bu yergiche keldi, deyixti. 6 buni anglighan pilatus: bu adem jeliliyilikmu? dep soridi. 7 u hezriti eysaning hirod hanning qol astidiki olkidin kelgenlikidin hewer tepip, uni hirodqa yollap berdi. u chaghda hirodmu yerusalemda idi. 8 hirod han hezriti eysani korup, intayin huxal boldi. chunki, u uzundin beri hezriti eysagha dair ixlarni anglap, mening aldimdimu birer mojize korsitip baqsun! dep, uning bilen koruxmekchi bolup yuretti. 9 xunga, u hezriti eysadin birmunche soallarni soridi. lekin, hezriti eysa bir eghizmu jawas bermidi. 10 aliy rohaniylar we tewrat ustazliri hezriti eysaning ustidin he dep erz-xikayet qiliwatatti. 11 hirod han we uning lexkerliri hezriti eysani haqaretlep meshire qilixti. andin keyin, uninggha padixahlarche hexemetlik ton kiydurup, uni yene pilatusning aldigha qayturdi. 12 mana xu kundin baxlap, hirod han bilen waliy pilatus dost bolup qaldi. uningdin burun, ular bir-birige duxmen idi. 13 waliy pilatus aliy rohaniylarni, yehudiy aqsaqallarni we jamaetni yighip, 14 ulargha: siler bu ademni aldimgha heydep keldinglar. uning ustidin helqni azdurup qutratti, dep xikayet qildinglar. biraq, men uni silerning aldinglarda soraq qilip, siler xikayet qilghan jinayetlerdin birinimu tapalmidim. 15 hirod hanmu uningdin gunah tapalmay, manga qayturuwetiptu. chunki, uningda olumge layiq hechqandaq jinayet yoq iken. 16 emdi, men uni qamchilitip, qoyup berimen, dedi. 17 uning mundaq deyixining sewebi: u her qetimliq otup ketix heytida, yehudiy jinayetchiliridin birini qoyup beretti. 18 biraq, kopchilik bir eghizdin chuqan selixip: uni olturung! barabbasni qoyup bering! deyixti. 19 barabbas yerusalemda topilang koturup, adem olturup, zindangha taxlanghan bir jinayetchi idi. 20 pilatus hezriti eysani qoyup bermekchi bolup, kopchilikke qayta nesihet qildi. 21 lekin, ular he dep: uni krestke mihliting, krestke mihliting! dep chuqan selixti. 22 pilatus uchinchi qetim ulargha: nemixqa? u zadi neme jinayet otkuzdi? men uningdin olumge layiq jinayet tapalmidim. uni qamchilitip, qoyup berimen, dedi. 23 biraq, kopchilik dawamliq chuqan selixip, hezriti eysani krestke mihlap esip oltursun dep, ching turuwaldi. ularning chuqanliri ahir ghelibe qildi. 24 pilatus ularning telipi boyiche hokum chiqardi. 25 topilang koturup zindangha taxlanghan heliqi qatilni qoyup berip, hezriti eysani yehudiylarning oz hahixi boyiche bir terep qilix uchun lexkerlerge tapxurup berdi. 26 lexkerler krestni koturgen hezriti eysani elip ketiwatqanda, yolda yezidin keliwatqan kirini xehirilik simun isimlik bir kixini uchratti. ular bu kixini tutuwelip krestni uninggha koturguzup, hezriti eysaning keynidin heydep mangdi. chunki, hezriti eysa halsirap ketkenidi. 27 nurghun kixiler hezriti eysaning keynidin egixip mangdi. ularning ichide hezriti eysagha echinip yigha-zar qilixip mangghan ayallarmu bar idi. 28 hezriti eysa keynige burulup ulargha mundaq dedi: ey yerusalem ayalliri! men uchun yighlimanglar. ozunglar we perzentliringlar uchun yighlanglar! 29 chunki, silerge xundaq eghir kunler keliduki, kixiler: perzent kormigen, hamilidar bolmighan, bala emitmigen ayallar nemidegen behtlik! deydu. 30 u chaghda, kixiler hudaning ghezipidin qechix uchun taghlargha: ustimizge orul!, dngluklergimu: ustimizni yap! dep yalwuridu. 31 yapyexil dereh otta koydurulgen yerde, qurup ketken dereh tehimu koydurulmesmu?! xuningdek, men azas chekken yerde, siler gunahkar yehudiylar tehimu azas chekmemsiler?! 32 lexkerler hezriti eysa bilen birge ikki jinayetchinimu ular ustidin olum jazasini bejirixke elip kelixkenidi. 33 ular yerusalemning sirtidiki bax songek dep atalghan jaygha berip, u yerde hezriti eysani krestke mihlidi. ikki jinayetchiningmu birini hezriti eysaning ong teripige, yene birini sol teripige mihlidi we krestlerni tiklep qoydi. 34 hezriti eysa: i ata, ularni kechurum qilghin, chunki ular ozining neme qiliwatqanliqini bilmeydu, dedi. lexkerler chek taxlixip, hezriti eysaning kiyimlirini boluxuwaldi. 35 halayiq qarap turuwatqanda, yehudiy aqsaqallar uni meshire qilip: u baxqilarni qutquzuptiken! eger rasttin huda teyinligen qutquzghuchi mesih bolghan bolsa, ozini qutquzup baqmisunmu! deyixti. 36 lexkerlermu uni meshire qilixip, uninggha erzan uzum xarabi tenglep: 37 eger sen yehudiylarning padixahi bolsang, ozungni qutquzup baq! deyixti. 38 hezriti eysaning ustidiki tahtigha: bu kixi yehudiylarning padixahi dep yezilghanidi. 39 hezriti eysa bilen bille krestke mihlanghan ikki jinayetchining biri uni haqaretlep: sen huda ewetken qutquzghuchi emesmiding? emdi ozungnimu, biznimu qutquzmamsen?! dedi. 40 yene biri bolsa heliqi jinayetchini eyiblep: senmu uninggha ohxax jazaliniwatqan turuqluq, hudadin qorqmidingmu? 41 bizning jazaliniximiz heqliq. biz oz qilmixlirimizning jazasini tarttuq, lekin u hechqandaq yamanliq qilmighanghu! dedi. 42 andin, u hezriti eysagha: i eysa, padixahliqing bilen kelginingde, meni untumighaysen, dedi. 43 bilip qoyki, bugun sen men bilen bille jennette bolisen, dedi hezriti eysa uninggha. 44 chux waqtida, quyax nuri ghayib bolup, putun zeminni qarangghuluq basti. bu ehwal u saet dawam qildi. 45 merkiziy ibadethanidiki perde tosattin ikki parche bolup yirtildi. 46 hezriti eysa qattiq awaz bilen: i ata! rohimni qolunggha tapxurdum, dedi-de, tiniqi tohtap, jan uzdi. 47 u yerde buni korup turghan yuzbexi hudadin qorqqan halda: bu adem heqiqeten durus adem iken! dep hudani medhiyilidi. 48 bu weqeni korux uchun yighilghan halayiq qayghu bilen meydisige urup, oylirige qaytixti. 49 hezriti eysani tonuydighan kixiler we jeliliye olkisidin uninggha egixip kelgen ayallar weqening jeryanini yiraqtin korup turdi. 50-51 yehudiye olkisidiki aramatiya degen xeherdin kelgen yusup isimlik bir kixi bar idi. u aq kongul, durus adem bolup, hudaning padixahliqining namayan boluxini intizarliq bilen kutetti. u yehudiylarning aliy kengexmisining ezaliridin biri bolsimu, ularning hezriti eysa heqqidiki bu qarari we heriketlirige qoxulmighanidi. 52 yusup waliy pilatusning aldigha berip, hezriti eysaning jesitini berixni telep qildi. 53 pilatus qoxulghandin keyin, u jesetni kresttin chuxurup, kendir reht bilen kepenlep, yengidin oyulghan chong qoram taxliq qebrige depne qildi. 54 bu weqeler heytning harpisi yuz bergen bolup, dem alidighan xenbe kunige az qalghanidi. 55 xunga, jeliliye olkisidin hezriti eysa bilen bille kelgen ayallar yusup bilen bille berip, qebrini we jesetning qandaq qoyulghanliqini kozdin kechurdi. 56 andin, oylirige qaytip berip, jesetke chachidighan hux puraqliq buyumlar bilen etirlerni teyyarlidi. dem elix kuni, hudaning emri boyiche, ular dem elixti.
1 yekxenbe kuni tang yoruxi bilen teng, ayallar ozliri teyyarlighan hux puraqliq buyumlirini elip, hezriti eysaning qebrisige bardi. 2 ular qebrining aghzidiki taxning domilitiwetilgenlikini kordi. 3 qebrige kirip qarisa, hezriti eysaning jesiti yoq turatti! 4 ular kozlirige ixenmey turghinida, tosattin ularning yenida kiyimliridin nur chaqnap turidighan ikki kixi peyda boldi. 5 ayallar intayin alaqzade bolup, baxlirini yerge egixti. u perixtiler ayallargha: siler neme uchun tirik ademni olgenlerning arisidin izdeysiler? 6 u bu yerde emes, u tirildi. u jeliliye olkiside turghan waqtida, silerge neme degenlikini eslep beqinglar. 7 u: insanoghli yaman niyetlik kixilerning qoligha tapxurulidu, krestkimu mihlinip olturulidu. biraq, uchinchi kuni qayta tirilidu degen emesmu?! dedi. 8 ular hezriti eysaning rast xundaq degenlikini esige elixip, 9 qebre yenidin qaytixti. ular korgenlirining hemmisini on bir elchi we baxqa xagirtlargha yetkuzdi. 10 bu ixlarni elchilerge yetkuzguchi ayallar mejdellik meryem, yoanna, yaqupning anisi meryem we baxqa ayallar idi. 11 lekin, elchiler bu ayallarning eytqanlirini quruq gep dep qarap, ularning sozlirige ixenmidi. 12 biraq, petrus ornidin turup, mazargha yugurup berip, qebrining ichige qarighinida, heliqi kendir kependin baxqa hech nerse kormidi. umu bu ixlargha intayin heyran bolup qaytip ketti. 13 xu kuni, xagirtlardin ikkiylen yerusalemdin on bir chaqirim yiraqliqtiki emayus degen yezigha bardi. 14 ular yol boyi yeqinda yuz bergen weqeler toghrisida sozlixip ketiwatatti. 15 del xu chaghda, hezriti eysa ozi ulargha yeqinlap kelip, ular bilen bille mangdi. 16 ular hezriti eysani korgen bolsimu, qandaqtur uni tonuxqa qurbi yetmidi. 17 neme toghruluq paranglixip ketiwatisiler? dep soridi hezriti eysa ulardin. ular qayghuluq halda qedimini tohtatti. 18 ulardin kliyopas isimlik biri hezriti eysadin: senze, yerusalemda turupmu, yeqinda yuz bergen weqelerdin qilche hewiring yoqmu neme? dep soridi. 19 neme weqe iken? dedi hezriti eysa. nasirelik eysaning weqesichu! dedi ular, u hudaning aldidimu, helqning aldidimu soz-heriketlirining kuchi bar bir peyghember idi. 20 aliy rohaniylar we aqsaqallirimiz uni waliy pilatusning aldigha yalap apirip, olum jazasigha hokum qildurup, krestke mihlatti. 21 biz eslide uni israillargha azadliq elip kelidighan kixi dep, intizarliq bilen kutup kelgeniduq. biraq, bundaq bolmay, hazir uning alemdin otkinige u kun boldi. 22 lekin qiziq yeri xuki, bugun etigende arimizdiki birnechche ayal bizni alaqzade qilip, bizge mundaq bir hewerni yetkuzdi: ular seherde qebrige berip qarisa, 23 hezriti eysaning jesiti korunmeptu! perixtiler ulargha korunup, hezriti eysaning qayta tirilgenlikini eytiptu. 24 buning bilen, bizdin birnechcheylen qebrige berip, ehwalning ayallarning eytqinidek ikenlikini, hezriti eysaning jesitining derweqe yoq turghanliqini korup keldi. 25 hezriti eysa ulargha mundaq dedi: ey nadanlar! peyghemberlerning eytqan sozlirige nemanche teste ixinisiler? 26 qutquzghuchi mesih hudaning xan-xeripige erixixtin burun, mana xu jebir-japalarni bexidin kechuruxi kerek emesmidi? 27 andin, u muqeddes yazmilarda musa we baxqa barliq peyghemberlerning ozi heqqide aldin yezilghanlirini ulargha sozlep chuxendurdi. 28 ular baridighan yezisigha yeqinlaxqanda, hezriti eysa sepirini yene dawamlaxturidighandek turatti. 29 ular uni tutuwelip: kun olturdi. heli qarangghu chuxidu. biz bilen bille qonup qeling, dep otundi. hezriti eysa ular bilen qonmaqchi bolup oyge kirdi. 30 ular tamaqqa olturghanda, hezriti eysa nanni qoligha elip, hudagha xukur eytti, andin nanni oxtup ulargha sundi. 31 xu chaghda, ularning kozliri echilghandek bolup, hezriti eysani tonudi, lekin u uxtumtut ghayib boldi. 32 ular bir-birige: u yolda biz bilen paranglixip, muqeddes yazmilarni chuxendurgende, qelbimiz goya ottek yanmidimu?! deyixti. 33-34 ular derhal yolgha chiqip, yerusalemgha qaytip keldi. u yerde baxqa elchiler we xagirtlarning bir yerge yighilip: rebbimiz rasttin tiriliptu. u simungha korunuptu! deyixiwatqanliqini anglidi. 35 xuning bilen, bu ikkiylenmu yolda yuz bergen ixlarni we hezriti eysa nanni oxtuwatqanda, ozlirining uni qandaq tonup qalghanliqini kopchilikke sozlep berdi. 36 xagirtlar bu weqe ustide sozlixiwatqanda, tosattin hezriti eysa ozi ularning arisida peyda bolup: silerge amanliq bolsun, dedi. 37 ular birer rohni uchrattuqmu neme dep, alaqzade boluxup ketti. 38 hezriti eysa ulargha: nemige xunche qorquxup kettinglar? nemidin gumanlinisiler? 39 qolum bilen putumgha qarap beqinglar! bu men! tutup baqsanglar bilisiler, rohning gox-ustihini yoq. qaranglar, mening bar, dedi. 40 hezriti eysa xundaq dege put-qolini korsetti. 41 ular yenila ixenmey, bir hux bolsa, bir heyran boluxup turatti. xuning bilen, hezriti eysa ulardin: silerde yeydighan nerse barmu? dep soridi. 42 ular bir parche beliq kawipini sunuwidi, 43 hezriti eysa elip ularning aldida yedi. 44 andin, ulargha mundaq dedi: bu ixlarning hemmisini men ilgiri siler bilen bille bolghan waqtimda eytqanidim. men: musa hatiriligen tewrat, baxqa peyghemberlerning yazmiliri we zeburda bayan qilinghan manga dair ixlarning hemmisi choqum emelge axurulidu degen emesmu? 45 xuningdin keyin, hezriti eysa ularning muqeddes yazmilarni chuxinixi uchun, ularning zehnini echip, 46 mundaq dedi: muqeddes yazmilarda aldin mundaq hatirilengen: qutquzghuchi mesih azas chekip, olturulup, uchinchi kuni olumdin tirilidu. 47 gunahlirigha towa qilghanlarning hemmisi u arqiliq kechurum qilinidu degen hux hewer yerusalemdin baxlap putun ellerge tarqitilidu. 48 siler emdi bu weqelerning guwahchiliri bolisiler. 49 atam berimen, dep wede qilghan muqeddes rohni silerge ata qilimen. biraq, siler erxtin kelgen muqeddes rohning ku- qudritige toldurulghuche, yerusalemda kutup turunglar. 50 hezriti eysa ularni yerusalemning sirtidiki beytaniya yezisighiche baxlap bardi we qollirini koturup ulargha beht tilidi. 51 u beht tilewetip, ulardin ayrilip asmangha koturuldi. 52 xagirtlar hezriti eysagha ibadet qilixti we intayin huxal-huramliq ichide yerusalemgha qaytip kelip, 53 hemixe merkiziy ibadethanida hudagha medhiye oquxup turdi.
1 hemmidin burun kalam mewjut idi. u huda bilen bille idi hem ozi huda idi. 2 u, alem yaritilixtin burunla huda bilen bille idi. 3 u arqiliq barliq mewjudatlar yaritildi. hechqandaq mewjudat uningsiz yaritilghan emes. 4 kalam hayatliqning menbesi bolup, bu hayatliq insanlargha nur elip keldi. 5 nur qarangghuluqni yorutidu. qarangghuluq bolsa nurni hergiz besip chuxeligen emes. 6 waqit-saiti kelgende, bir adem huda teripidin meydangha keldi. uning ismi yehya idi. 7 u insanlarning ozi arqiliq heqiqiy nur gha ixinixi uchun, uninggha guwahliq berixke kelgenidi. 8 yehya peyghember ozi heqiqiy nur emes, u peqet heqiqiy nur gha guwahliq berguchidur. 9 dunyagha kelidighan bu heqiqiy nur putkul insanni yorutidighan nurdur. 10 dunya kalam arqiliq yaritilghan bolsimu, kalam bu dunyagha kelgende, dunya uni tonumidi. 11 u oz tupriqigha kelgen bolsimu, biraq uni oz helqi qobul qilmidi. 12 xundaqtimu, u ozini qobul qilip, ozige etiqad qilghanlarning hemmisige hudaning perzenti bolux hoquqini berdi. 13 bu hoquqqa erixkenler ya qandin, ya jinsiy teleptin, ya insan hahixidin emes, belki hudaning iradisidin qayta torelgen bolidu. 14 kalam insan boldi hem arimizda yaxidi. u mehir-xepqet we heqiqetke tolghan bolup, biz uning ulughluqini, yeni atimiz hudaning birdinbir yegane oghlining ulughluqini korduq. 15 yehya peyghember uninggha guwahliq berip, halayiqqa yuqiri awaz bilen mundaq dedi: men silerge: mendin keyin kelguchi mendin ulughdur, chunki u men tughuluxtin burunla mewjut degenidimghu. u del muxu kixidur! 16 uning mehir-xepqiti cheksiz bolghachqa, hemmimiz her daim beht ustige behtke erixip kelduq. 17 chunki, tewrat qanuni musa peyghember arqiliq yetkuzulgen bolsa, hudaning mehir-xepqiti we heqiqiti eysa mesih arqiliq yetkuzuldi. 18 hudani hechkim korup baqqan emes. biraq, uni atimiz hudaning hemrahi we yegane oghli, xundaqla ozi huda bolghan eysa mesih bizge bildurdi. 19 yerusalemdiki yehudiy aqsaqalliri hudaning ewetidighan qutquzghuchisining yehya peyghember yaki emeslikini bilix uchun, rohaniylar bilen merkiziy ibadethanida ixleydighan lawiylarni yehyaning aldigha ewetti. 20 yehya peyghember ikkilenmestin: men qutquzghuchi mesih emesmen, dep eniq jawas berdi. 21 ular uningdin: undaqta ozung kim bolisen? ilyas peyghember bolamsen? dep soridi. yaq! men ilyas peyghember emesmen, dedi u. emise, musa peyghember aldin eytqan peyghembermusen? dep soridi ular. yehya peyghember yene: yaq! dep ret qildi. 22 ahirda, ular: undaqta, sen zadi kim bolisen? bizni ewetkenlerge eytqudek bir jawas bergin. eytqina. sen qandaq ademsen? dep soridi. 23 yehya peyghember mundaq jawas berdi: yexaya peyghember burun eytqan, huda ewetidighan qutquzghuchi kelixtin ilgiri cholde, rebbimizning kelixige tuz yol teyyar qilinglar dep towlaydighan kixi mendurmen! 24-25 yerusalemdin ewetilgen bezi perisiylermu yehya peyghemberning aldigha kelip, uningdin: sen ya qutquzghuchi mesih, ya ilyas yaki musa peyghember aldin eytqan peyghember bolmisang, nemixqa kixilerni hudaning yoligha chaqirip, sugha chomuldurisen? dep soridi. 26 yehya peyghember ulargha mundaq dep jawas berdi: men kixilerni sughila chomuldurimen, lekin aranglarda siler tonumaydighan biri bar. 27 u mendin keyin kelguchi bolup, men hetta uning ayighining yiplirini yexixkimu layiq emesmen! 28 mana bu ixlar iordan deryasining xerqiy qetidiki beytaniya degen yezida, yeni yehya peyghember kixilerni deryada chomulduruwatqan yerde yuz bergenidi. 29 etisi, yehya peyghember hezriti eysaning ozige qarap keliwatqanliqini korup mundaq dedi: mana bu, putkul dunyadiki insanlarning gunahidin azad qilinixi uchun hazirlanghan hudaning qozisidur! 30 men silerge: mendin keyin kelguchi mendin ulughdur, chunki u men tughuluxtin burunla mewjut idi degenidim. mana bu del men tilgha alghan axu kixidur! 31 men burun uning kimlikini bilmisemmu, bu qutquzghuchi israillargha ayan bolsun dep, silerni sugha chomuldurgili keldim. 32 yehya peyghember yene guwahliq berip mundaq dedi: men hudaning rohining kepter halitide asmandin chuxup, uning ustige qonghanliqini kordum. 33 men uning qutquzghuchi mesih ikenlikini bilmigenidim. biraq, meni kixilerni sugha chomulduruxke ewetken huda manga: sen hudaning rohining chuxup, birining ustige qonidighanliqini korisen. u, kixilerni hudaning muqeddes rohigha chomulduridighan qutquzghuchidur! degenidi. 34 hazir rasttinla bu weqeni oz kozum bilen korgenlikim uchun, uning xeksiz hudaning oghli ikenlikige guwahliq berimen! 35 etisi, yehya peyghember ikki xagirti bilen yene xu yerde idi. 36 u, u yerdin otup ketiwatqan hezriti eysani korup: qaranglar! hudaning qurban qilinidighan qozisi! dedi. 37 bu sozni anglighan ikki xagirt hezriti eysaning keynidin mengixti. 38 hezriti eysa keynige burulup, egixip keliwatqanlardin: nemige hajitinglar chuxup qaldi? dep soridi. ular: rabboni bu ibraniyche soz bolup, ustaz degen menide, qeyerde turisiz? dedi. 39 kelip korunglar, dedi hezriti eysa. xuning bilen, ular berip uning qeyerde turidighanliqini kordi. bu, chuxtin keyin saet totler bolghan waqit bolup, ular u kunni hezriti eysa bilen bille otkuzdi. 40 yehya peyghemberning sozini anglap, hezriti eysaning keynidin mangghan ikki kixining biri simun petrusning inisi ender idi. 41 ender derhal oz akisi simunni tepip, uninggha: biz mesih ni taptuq! dedi. mesih ibraniyche soz bolup, huda teyinligen qutquzghuchi degen menide. 42 ender akisini hezriti eysaning aldigha elip bardi. hezriti eysa uninggha qarap: yuhannaning oghli simun, buningdin keyin sening isming kighas bolsun, dedi. kighas grek tilidiki petrus de gen soz bilen menidax bolup, qoram tax degen menini bilduridu. 43 etisi, hezriti eysa jeliliye olkisige berixni qarar qildi. u filipni tepip, uninggha: manga egixip mang! dedi. 44 filip beytsaydaliq bolup, ender bilen petrusning yurtdixi idi. 45 filip natanyelni tepip, uninggha: musa peyghember tewratta aldin eytqan, baxqa peyghemberlermu tilgha alghan qutquzghuchi mesihni taptuq. u, yusupning oghli nasirelik eysa iken! dedi. 46 biraq, natanyel: nasirelikmu?! axu kichik bir xeherdin mundaq yahxi ix chiqarmu? dedi. kelip korup baq! dedi filip. 47 hezriti eysa natanyelning ozining aldigha keliwatqanliqini korup, u toghruluq: mana bu, ichide qilche hiyle-mikrisi yoq heqiqiy bir israil! dedi. 48 mening qandaq adem ikenlikimni qeyerdin bildingiz? dep soridi natanyel heyran bolup. hezriti eysa: filip seni chaqirixtin awwal, sening enjur derihining tuwide olturghanliqingni korgenidim, dep jawas berdi. 49 natanyel hezriti eysaning baxqilar korelmeydighan ixlarni koreleydighanliqidin heyran bolup: ustaz, siz xeksizki hudaning oghli, israillarning padixahi ikensiz! dep etirap qildi. 50 hezriti eysa uninggha mundaq dedi: seni enjur derihining tuwide korgenlikimni eytqanliqim uchun ixiniwatamsen? buningdinmu chong ixlarni korisen tehi! 51 andin, xagirtlirigha yene: bilip qoyunglarki, siler asmanning echilip, hudaning perixtilirining insanoghlining yenigha chuxup-chiqip yuridighanliqini korisiler! dedi.
1 ikki kundin keyin, jeliliye olkisining kana yezisida bir toy boldi. hezriti eysaning anisi meryem u yerde idi. 2 hezriti eysa we uning xagirtlirimu toygha teklip qilinghanidi. 3 toyda xaras tugep qalghanda, meryem hezriti eysagha: ularning xarabliri tugep qaptu, dedi. 4 ana, meni arilaxturmisingiz. mening waqtim tehi kelmidi, dedi hezriti eysa. 5 anisi chakarlargha: u silerge neme qil dese, xuni qilinglar, dedi. 6 u oyde yehudiylarning tazilinix diniy qaidisini ada qilix uchun ixlitilidighan, herbirige sekkiz-toqquz chelektin su sighidighan alte tax kup qoyulghanidi. 7 hezriti eysa chakarlargha: kuplerge su toldurunglar, dedi. ular kuplerni aghzighiche tolduruxti. 8 andin, hezriti eysa ulargha yene: emdi buningdin bir chine elip, ziyapet baxqurghuchigha beringlar, dedi. ular beja kelturuxti. 9 ziyapet baxqurghuchi sudin ozgergen xarabni tetip korup, uning qeyerdin kelturulgenlikini bilmidi, emma buni su toxughanlar bilixetti. xuning bilen, ziyapet baxqurghuchi kuyoghulni chaqirip, 10 uninggha: bu xaras bek yahxi iken! baxqa sahibhanilar yahxi xarabni toyning bexida quyidu. mehmanlar heli qanghuche ichkendin keyin, nachirini quyidu. ejes, sen eng yahxi xarabni muxu chaghqiche saqlapsen! dedi. 11 bu, hezriti eysaning deslepki mojizisi bolup, jeliliyining kana yezisida korsitilgenidi. buning bilen, hezriti eysa ozining ulughluqini ayan qildi. uning xagirtliri uni hudaning ewetkenlikige ixendi. 12 bu ixtin keyin, hezriti eysa anisi, iniliri we xagirtliri bilen kepernahum xehirige berip, u yerde birnechche kun turdi. 13 yehudiylarning otup ketix heytigha az qalghanda, hezriti eysa yerusalemgha bardi. 14 u, merkiziy ibadethana hoylilirida qurbanliq uchun ixlitilidighan kala, qoy we kepter satquchilarni hem u yerde olturup pul tegixidighan kixilerni korup qaldi 15 we tanidin qamcha yasap, ularning hemmisini qoy-kaliliri bilen qoxup ibadethanidin heydep chiqardi. pul tegixidighanlarning xirelirini orup, pullirini chechiwetti 16 we kepter satquchilargha: nersiliringni bu pak yerdin koturux, hudaatamning oyini bazargha aylanduruxma! dedi. 17 buni korgen xagirtliri zeburda yezilghan bu sozni esige elixti: i huda! sening oyung uchun korsetken qizghin muhebbitim huddi koyuwatqan otning ozidur. 18 yehudiy aqsaqalliri hezriti eysagha: bundaq qilixqa neme hoququng bar? seni huda ewetken bolsa, buni ispatlax uchun bizge bir karamet korsitip baqmamsen, qeni?! dep soal qoydi. 19 hezriti eysa mundaq jawas berdi: silerge korsitidighan karamitim xuki, bu ibadethanini weyran qilsanglar, u kun ichide uni yengiwaxtin yasap chiqimen. 20 yehudiylar hezriti eysaning jawabini chuxenmey: bu ibadethanining yasilixi uchun hazirghiche qiriq alte yil ketken tursa, sen uni qandaqsige u kundila yasap chiqalaysen? dep uni meshire qilixti. 21 halbuki, hezriti eysa eytqan ibadethana uning oz teni idi. 22 xunga, hezriti eysa olup uchinchi kuni tirilgendin keyin, xagirtliri uning bu sozini esige aldi we muqeddes yazmilarda qutquzghuchining tirilixi heqqide yezilghan sozler hemde hezriti eysa eytqan sozlerning tegige yetip, etiqadi tehimu kucheydi. 23 otup ketix heyti jeryanida hezriti eysaning yerusalemda korsetken karamet we mojizilirini korgen nurghun kixiler uninggha etiqad qilixti. 24 lekin, hezriti eysa putkul insanlarning qelbini bilgechke, ulargha ixenmeytti. 25 insan tebiiti heqqide hechkimning uninggha bir nerse dep berixiningmu hajiti yoq idi. chunki, u ozi kixilerning konglide neme bar ikenlikini biletti.
1-2 yehudiylarning nikodim isimlik bir kengexme kattiwexi bar idi. perisiylerdin bolghan bu adem bir kechisi hezriti eysaning aldigha kelip: teqsir, sizning huda ewetken bir ustaz ikenlikingizni bilimiz. chunki, huda bilen bille bolmighan adem siz korsetken bu karamet we mojizilerni qetiy korsitelmeydu, dedi. 3 hezriti eysa: bilip qoyungki, hechkim qaytidin torelmiguche, hudaning padixahliqini korelmeydu! dedi. 4 nikodim: yaxinip qalghan adem qandaqmu qaytidin torelsun? anisining qorsiqigha kirip qayta torilixi mumkinmu?! dep soridi. 5 hezriti eysa mundaq jawas berdi: bilip qoyungki, hem sudin, hem hudaning rohidin torelmiguche, hechkim hudaning padixahliqigha kirelmeydu! 6 ata- anisidin torelgenler jismaniy hayatliqqila ige bolidu. biraq, hudaning rohidin torelgenler rohiy hayatliqqimu ige bolidu. 7 sizge: qaytidin torilixinglar kerek desem, heyran bolmang. 8 xamal halighan yeride chiqidu, siz uning awazini anglaysiz, lekin qeyerdin kelip, qeyerge ketidighanliqini bilelmeysiz. xuninggha ohxax, hudaning rohining kixilerge qandaq qilip hayatliq ata qilidighanliqinimu bilelmeysiz. 9 nikodim hezriti eysadin: bu ix qandaqmu mumkin bolar? dep soridi. 10 hezriti eysa uninggha mundaq dedi: siz israillarning muhim ustazi turuqluq, bunimu chuxenmemsiz? 11 bilip qoyungki, biz bilidighinimizni we korginimizni eytsaqmu, siler yenila bizning guwahliqimizni qobul qilmaywatisiler. 12 silerge bu dunya toghrisidiki ixlarni eytsam ixenmigen yerde, erx toghrisidiki ixlarni eytsam qandaqmu ixinisiler? 13 hechkim erxtiki ixlarning qandaq ikenlikini bilmeydu. chunki, hechkim erxtin chuxken emes. lekin, insanoghli bularni bilidu. chunki, u erxtin chuxken. 14 tuchtin yasalghan yilan musa peyghember teripidin cholde oluwatqanlarning qutulduruluxi uchun limda egiz koturulginidek, insanoghli bolghan menmu xundaq egiz koturuluxum kerek. 15 xundaq bolghanda, manga etiqad qilghanlarning hemmisi mengguluk hayatqa erixeleydu. 16 chunki huda dunyadiki insanlarni xu qeder soyiduki, ozining birdinbir yegane oghligha etiqad qilghan herbir kixi halak bolmay, mengguluk hayatqa erixixi uchun, uni qurban boluxqa ewetip berdi. 17 huda oghlini dunyadiki insanlarni soraqqa tartixqa emes, belki ularni qutquzuxqa ewetti. 18 uninggha etiqad qilghanlar soraqqa tartilmaydu. etiqad qilmighanlar bolsa alliburun soraqqa tartilghan bolidu. chunki, ular hudaning yekke-yegane oghligha etiqad qilmighanidi. 19 ular daim yamanliq qilghachqa, heqiqiy nur dunyagha kelgen bolsimu, ular bu nurni emes, zulmetni yahxi kordi. xunga, ular jazagha tartilidu. 20 kimdekim yamanliq qilsa, nurgha o bolidu we qilghan-etkenlirim axkara bolup qalmisun dep, nurdin qachidu. 21 lekin, kimdekim heqiqet boyiche ix qilsa, ixlirimni hudagha tayinip qilghanliqim melum bolsun dep, nurgha yeqin kelidu. 22 bu ixtin keyin, hezriti eysa xagirtliri bilen yehudiye olkisige bardi. hezriti eysa ular bilen bille u yerde bir mezgil turup, kixilerni chomuldurdi. 23 xu chaghda, salim yezisining yenidiki aynon degen yerde yehya peyghembermu kixilerni chomulduruwatatti. chunki, u yerning suyi mol idi. kixiler uning aldigha kelixip chomulduruxni qobul qilixatti. 24 bu, yehya peyghember tehi zindangha chuxmigen waqit idi. 25 yehya peyghemberning xagirtliri bir yehudiy bilen tazilinix diniy qaidisi toghrisida talixip qaldi. 26 xagirtlar yehya peyghemberning yenigha kelip: ustaz, otkende iordan deryasining u qetida siz bilen birge bolghan, ozingiz bu adem mendin ulu dep guwahliq bergen kixi hazir baxqilarni chomulduruwatidu. emdi hemmisi bizdin qechip, uning yenigha ketiwatidu, dedi. 27 yehya peyghember mundaq jawas berdi: huda bermise, insan hechnemige erixelmeydu. 28 men silerge: men qutquzghuchi mesih emes, peqet uning aldida kelgen yol hazirlighuchi degen. buninggha siler ozunglarmu guwahliq bereleysiler. 29 qiz choqum ozi bilen toy qilidighan yigitke mensup bolidu. qoldax bolsa yigitning teyyarliqini qilip, uning kelixini kutidu hem uning awazini anglap hursen bolidu. xuninggha ohxax, menmu hezriti eysaning kelixidin huxallinip, qin-qinimgha patmay qaldim. 30 emdi uning xohriti osuxi, mening bolsa towenlixi kerek. 31 u erxtin kelguchi bolup, hemmidin ustundur. men bolsam bu dunyadin kelguchi, xunga qilidighan sozlirimmu bu dunyadiki ixlar bilenla cheklinidu. erxtin kelguchi hemmidin ustun bolup, 32 u ozining erxte korgen we anglighanlirigha guwahliq beridu. biraq, uning guwahliqigha ixinidighanlar nahayiti az bolidu. 33 halbuki, uning guwahliqigha ixinidighanlar hudaning heq ikenlikigimu guwahliq beridu. 34 huda ewetken qutquzghuchi hudaning sozini sozleydu, chunki huda oz rohini uninggha ayimastin berip kelmekte. 35 erxtiki atimiz oghlini soyidu we hemme ixlarni uning qoligha tapxurghan. 36 hudaning oghligha etiqad qilghan kixi mengguluk hayatqa erixken bolidu. lekin, uni ret qilghan kixi mengguluk hayattin mehrum qalidu-de, hudaning ghezipi mana xundaqlardin menggu neri bolmaydu.
1 hezriti eysa yehya peyghemberdinmu kop xagirt qobul qilip, ularni chomulduruwetiptu degen hewer perisiylerge yetti. 2 emeliyette hezriti eysa ozi emes, xagirtliri chomulduretti. 3 ularning hewer tapqinini uqqan hezriti eysa yehudiye olkisidin chiqip yene jeliliyige ketti. 4 yol ustide samariye olkisidin otuxke toghra keldi. 5 buning bilen, hezriti eysa samariyining sihar degen yezisigha keldi. sihar burunqi zamanda yaqup oz oghli yusupke miras qilghan yerge yeqin bolup, 6 yaqup quduqi degen quduqmu xu yerde idi. hezriti eysa seperde charchighanliqi uchun quduqning yenigha kelip olturdi. bu chux waqti bolup, 7-8 hezriti eysaning xagirtliri yemeklik setiwelix uchun, xeherge kirip ketkenidi. xu chaghda, samariyilik bir ayal sugha keldi. hezriti eysa uninggha: manga biraz ussuluq bergeysiz, dedi. 9 yehudiylarning samariyiliklerni kapir dep, hetta ularning chine- qachilirinimu ixletmeydighanliqini bilidighan ayal: ozingiz yehudiy turup, mendek samariyilik ayaldin qandaqlarche su telep qilip qaldingiz? dep soridi. 10 hezriti eysa mundaq jawas berdi: eger siz hudaning sowghitining nemiliki we sizdin ussuluq sorighan kixining kim ikenlikini bilsingizidi, undaqta siz uningdin xuni tileyttingiz-de, umu sizge hayatliq suyini beretti. 11 ayal: teqsir, quduq chongqur, uning ustige su tartidighan eswablar yoq tursa, hayatliq suyini nedin tapalaysiz? 12 bu quduqni ejdadimiz yaqup kolighan. uningdin ozi, oghulliri we mal-waranlirimu su ichken. ejeba, siz bu sudinmu yahxi su berimen dep, ozingizni ejdadimiz yaquptin ulu demekchimu?! dep soridi. 13 hezriti eysa mundaq dep jawas berdi: bu suni ichkenler yene ussaydu. 14 emma, men beridighan suni ichkenler menggu ussimaydighan bolidu. men beridighan su, ichken kixilerning qelbide etilip chiqidighan bir bulaqqa aylinip, ulargha mengguluk hayatliq beridu. 15 teqsir, manga bu sudin bergeysiz. xu su bilen texnaliqimni qandurup, quduqqa ikkinchi kelmeydighan bolay, dedi ayal. 16 hezriti eysa: berip eringizni baxlap keling, dedi. 17 erim yoq, dep jawas berdi ayal. erim yoq dep, rastini eyttingiz. 18 bex erge tegkenidingiz, hazir siz bilen bille yaxawatqan adem eringiz bolmaydu. buni toghra eyttingiz! dedi hezriti eysa. 19 teqsir, emdi chuxendim, siz eslide peyghember ikensiz! 20 xunga eytip bersingiz, ejdadlirimiz bu taghda ibadet qilip kelgen, lekin siler yehudiylar neme uchun ibadetni yerusalemda qilix kerek! dep ching turisiler, dedi ayal. 21 hezriti eysa uninggha mundaq dedi: hanim, sozlirimge ixining, xundaq bir waqit keliduki, hudagha ibadet qilix uchun, kixilerning bu taghqa yaki yerusalemgha berixining hajiti qalmaydu. 22 siler samariyilikler hudagha ibadet qilghan bilen uni bilmeysiler. biraq, biz yehudiylar kimge ibadet qilghinimizni bilimiz. chunki, qutquzulux yehudiylar arqiliq dunyagha kelidu. 23 lekin xundaq bir waqit kelidu, xundaqla kelip qaldiki, kixiler rohi bilen we huda axkarilighan heqiqet boyiche uninggha ibadet qilidu. erxtiki atimiz ozige ene xundaq heqiqiy ibadet qilghuchilarni izdimekte. 24 huda rohtur. uninggha ibadet qilghuchilar rohi bilen we huda axkarilighan heqiqet boyiche uninggha ibadet qilixi kerek. 25 ayal hezriti eysagha: mesihning, yeni qutquzghuchining kelidighanliqini bilimen. u kelgende, bizge heqiqetni toluq chuxendurup beridu, dedi. 26 siz bilen sozlixiwatqan men, u bolimen! dedi hezriti eysa. 27 del xu chaghda, hezriti eysaning xagirtliri qaytip keldi. ular uning bir samariyilik ayal bilen sozlixiwatqanliqigha hang-tang qelixti, lekin, hechqaysisi hezriti eysadin: siz uningdin neme sorimaqchisiz? yaki siz nemixqa uning bilen sozlixisiz? depmu sorimidi. 28 xuning bilen, ayal kozisini taxlap, xeherge qaytip berip, kixilerge: 29 yurunglar, hayatimda qilghan ixlirimning hemmisini manga eytip bergen ademni korup kelinglar. ejeba, qutquzghuchi mesih xumidu? dedi. 30 buning bilen, kixiler xeherdin chiqip, hezriti eysaning aldigha kelixke baxlidi. 31 xu waqitning ozide xagirtliri hezriti eysagha: ustaz, azraq bir nerse yewalsingizchu? dep otunuxti. 32 lekin, hezriti eysa: mening siler bilmeydighan bir yemeklikim bar, dedi. 33 xagirtlar bir-birige: ejeba, biri ustazgha yemeklik ekelip bergenmidu? deyixti. 34 mening yemeklikim meni ewetken hudaning iradisini emelge axurux we uning manga tapxurghan ixini tamamlaxtur, dedi hezriti eysa. 35 hezriti eysa xeherdin keliwatqanlarni kozde tutup sozini dawamlaxturup, xagirtlirigha mundaq dedi: siler: hosul yeghixqa yene tot ay bar deysiler. emma silerge eytimenki, bexinglarni koturup etizlargha qaranglar, ziraetler sarghiyip oruxqa teyyar bolghandek, bu kixilermu etiqad qilixqa teyyar boldi! 36 huddi hosul yighquchi heqqini eliwatqandek, bu kixilerni manga etiqad qilixqa yeteklewatqanlarmu hudadin tegixlik inam eliwatidu. ularning yighqan hosuli bolsa mengguluk hayatqa erixken kixilerdur. xundaq qilip, teriqchi we ormichi teng huxallinidu. 37 biri teriydu, yene biri yighidu degen temsil toghridur. 38 men silerni ozunglar emes, baxqilar emgek singdurgen bir hosul ni yighixqa ewettim. xuning uchun, siler teyyar bolghan bu hosul ni yighquchisiler. 39 sihar yezisidiki nurghun samariyilikler heliqi ayalning: hayatimda qilghan ixlirimning hemmisini manga eytip berdi! degen sozini anglap, hezriti eysagha etiqad qildi. 40 xunga, ular hezriti eysaning aldigha kelip, uning ozliri bilen bille turuxini telep qilixti. xuning bilen, hezriti eysa u yerde ikki kun turdi. 41 uning telimi arqiliq tehimu kop adem uninggha etiqad qildi. 42 ular ayalgha: bizning etiqad qiliximiz emdi peqet sizning sozliringiz sewebidinla emes, belki ozimizning anglighanliqidinmu boldi. uning heqiqeten dunyaning qutquzghuchisi ikenlikini bilduq! deyixti. 43 ikki kundin keyin hezriti eysa jeliliye olkisige qarap yol aldi. 44 u ozi burun: hechqandaq peyghember oz yurtida hormetke sazawer bolmaydu degen. 45 jeliliyige kelginide, jeliliyilikler uni qarxi elixti, chunki ularmu otup ketix heytini yerusalemda otkuzgen we hezriti eysaning u yerde yaratqan mojize hem karametlirini korgenidi. 46 hezriti eysa jeliliye olkiside turghan waqtida, kana yezisigha yene bardi. u del xu yezidiki bir toyda suni xarabqa aylandurghanidi. xu kunlerde, kepernahum xehiride oghli kesel bolup yatqan bir orda emeldari bar idi. 47 u hezriti eysaning yehudiyidin jeliliyige kelgenlikini anglap, uning aldigha bardi we: oyumge berip, sekratta yatqan oghlumni saqaytip bersingiz! dep otundi. 48 xuning bilen, hezriti eysa uninggha: siler jeliliyilikler mojize we karametlerni kormiguche, manga etiqad qilmaydighan ohxaysiler! dedi. 49 orda emeldari hezriti eysagha: hezretliri, balam olmeste barghaysiz! dedi. 50 oyingizge qayting, oghlingiz hayat qalidu! dedi hezriti eysa. heliqi adem hezriti eysaning eytqan sozige ixinip, oyige qarap mangdi. 51 yolda chakarliri uning aldigha chiqip, oghlining hayat hem salamet ikenlikini uqturdi. 52 emeldar ulardin oghlining qachandin baxlap yahxilinixqa yuzlengenlikini sorighinida, ular: tunugun chuxtin keyin saet birde qizitmisi yandi, deyixti. 53 balining atisi buning del hezriti eysaning ozige: oghlingiz hayat qalidu! degen waqit ikenlikini esige aldi. xuning bilen, u we putun ailisidikiler hezriti eysagha etiqad qilixti. 54 bu, hezriti eysaning yehudiyidin jeliliyige kelip korsetken ikkinchi mojizisi idi.
1 buningdin uzun otmey, yehudiylarning bir heyti yetip keldi. xunga, hezriti eysa yerusalemgha bardi. 2 yerusalemdiki qoy derwazisi ning yenida ibraniy tilida beytesta dep atilidighan bir kolchek bolup, uning etrapida bex pexaywan bar idi. 3 bu pexaywanlar astida bir top qarighu, tokur we palechler yetixatti. ular yetip kolchekning suyining chayqilixini kutetti. 4 chunki, hudaning bir perixtisi turup-turup kolchekke chuxup suni chayqaydiken, suning chayqilixidin keyin kolchekke birinchi bolup kirgen kixi herqandaq keseldin halas bolidiken. 5 u yerde ottuz sekkiz yil kesel tartqan bir bimar bar idi. 6 hezriti eysa bu tokur ademni kordi we uning uzundin beri xu ehwalda ikenlikini bilip, uningdin: saqiyip ketixni halamsen? dep soridi. 7 bimar mundaq jawas berdi: hezretliri, su chayqalghanda meni sugha chuxuridighan adimim yoq. men chuxey deguche, baxqilar mening aldimda chuxuwalidu. 8 hezriti eysa uninggha: ornungdin tur, orun-korpengni yighixturup mang! dedi. 9 heliqi adem xuan saqiyip, orun-korpisini yighixturup mengixqa baxlidi. bu, yehudiylarning dem elix kuni idi. 10 xunga, bezi yehudiy aqsaqalliri saqayghan ademge: bugun dem elix kuni tursa, tewrat qanunimizda dem elix kuni ix qilix meni qilinghanliqini bilip turup, yene orun-korpengni koturup yurisenghu! dedi. 11 lekin, bimar ulargha mundaq jawas berdi: meni saqaytqan kixi manga: orun-korpengni yighixturup mang degen tursa! 12 sanga: orun-korpengni yighixturup mang degen zadi kim iken u? dep soraxti ular. 13 biraq, saqayghan adem hezriti eysaning kim ikenlikini bilmeytti. u yerde adem kop bolghanliqtin, hezriti eysa ozini daldigha elip, astighina ketip qaldi. 14 bu ixtin keyin, hezriti eysa heliqi ademni merkiziy ibadethanida korup: kesilingdin saqayding. emdi gunah sadir qilma, bexinggha tehimu chong bala-qaza kelip qalmisun! dedi. 15 heliqi adem yehudiy aqsaqallirining qexigha berip, ozini saqaytqan hezriti eysa ikenlikini uqturdi. 16 hezriti eysa bu ixlarni dem elix kuni qilghanliqi uchun, yehudiy aqsaqalliri uninggha ziyankexlik qilixqa baxlidi. 17 lekin, hezriti eysa ulargha: hudaatam ta hazirghiche tohtimastin ix qilip kelmekte, menmu xundaq qilixim kerek! dedi. 18 xundaq qilip, yehudiy aqsaqallirining uni olturux niyiti tehimu kucheydi. chunki, u dem elix kunining qaidisini buzupla qalmastin, hudaning oz atisi ikenlikini eytix bilen, ozini hudagha teng qilghanidi. 19 hezriti eysa bu xikayetlerge jawaben yehudiy aqsaqallirigha mundaq dedi: bilip qoyunglarki, oghli ozlukidin hechneme qilalmaydu. peqet erxtiki atisining neme qiliwatqanliqini korup, andin xu ixni qilalaydu. atisi neme qilsa, umu xuni qilidu. 20 chunki, atisi uni soyidu we ozining qilidighan barliq ixlirini uninggha korsitidu hem oghli arqiliq silerni heyran qaldurghudek, tehimu zor we ulu ixlarni ayan qilidu. 21 olgenlerni atisi qandaq tirildurup, ulargha hayatliq ata qilghan bolsa, oghlimu xuninggha ohxax ozi halighan kixilerge mengguluk hayat ata qilidu. 22 xundaqla, atisi hechkimni soraqqa tartmaydu, belki oghli tartidu. chunki, soraqqa tartixning putun hoquqini oghligha bergendur. 23 buningdin meqset, insanlarning ozini hormetliginidek, oghlinimu hormetlixi uchundur. oghlini hormetlimigenler uni ewetkuchi atisinimu hormetlimigenlerdin bolidu. 24 bilip qoyunglarki, sozumni anglap, meni ewetkuchige ixengenler mengguluk hayatqa erixken bolidu. bundaq adem soraqqa tartilmaydu, xundaqla olumdin hayatliqqa otken bolidu. 25 bilip qoyunglarki, rohi oluklerning hudaning oghlining awazini anglaydighan waqit-saiti yetip kelmekte, xundaqla kelip qaldiki, anglap ixengenler hayatliqqa ige bolidu. 26 chunki, atisi ozi qandaq hayatliq menbesi bolsa, oghlinimu xundaq hayatliq menbesi qildi. 27 yene uninggha soraq qilix hoquqinimu berdi, chunki u insanoghlidur. 28 buninggha heyran bolmanglar. olgenlerning hemmisi mening awazimni anglaydighan waqit kelidu 29 we ular yerlikliridin chiqixidu. yahxiliq qilghanlar tirilip, mengguluk hayatqa erixidu, yamanliq qilghanlar tirilip soraqqa tartilidu. 30 men ozlukumdin hechneme qilalmaymen, peqet atamning eytqini boyiche soraq qilimen. mening hokumum adildur. chunki, mening niyitim mening irademni emes, belki meni ewetkuchining iradisini ixqa axuruxtur. 31 eger ozum uchun ozum guwahliq bersem, guwahliqim bikar bolidu. 32 lekin, men uchun guwahliq beridighan baxqa biri bar. uning manga qilidighan guwahliqining rastliqini bilimen. 33 yehya peyghemberge adem ewetken emesmidinglar?! u heqiqetke guwahliq bergen. 34 emeliyette, manga bir insanning guwahliqi kerek emes. silerni yehya peyghemberning guwahliqigha ixinip, qutquzulsun dep, bularni eytiwatimen. 35 yehya peyghember nur chechip turghan bir chiraghqa ohxaydu. siler uning yoruqluqidin waqitliq bolsimu behrimen boluxni halidinglar. 36 lekin, yehya peyghemberning men uchun bergen guwahliqidinmu chong bir guwahliq bar. u bolsimu mening yaratqan mojizilirim, yeni atam mening orundixim uchun manga tapxurghan ixlardur. bular atamning meni ewetkenlikige guwahliq beridu. 37 meni ewetken atam ozimu men uchun guwahchidur. siler hechqachan uning awazini anglimidinglar, qiyapitini kormidinglar. 38 uning sozliri silerning qelbinglardin orun almidi, chunki meni uning ewetkinige ixenmidinglar. 39 muqeddes yazmilarni tetqiq qilisiler, chunki uningdin mengguluk hayatqa ige boluxning yolini tapalaymiz, dep qaraysiler. ejeba, bu yazmilar meni huda ewetidighan qutquzghuchi dep tonuxturghan emesmu?! 40 xundaq turuqluq, siler yene mening yenimgha kelip, hayatliqqa erixixni halimaysiler. 41 men insanlarning mahtixini izdimeymen. 42 lekin, men silerni bilimen. qelbinglarda hudagha bolghan muhebbitinglar yoq. 43 men atamning nami bilen kelsem, siler meni qobul qilmaysiler. halbuki, baxqilar oz nami bilen kelse, uni qobul qilisiler. 44 siler bir- biringlarning mahtixini qobul qilisileryu, yegane hudaning mahtixigha ige boluxqa tirixmaysiler. bu halda manga qandaqmu etiqad qilalaysiler?! 45 biraq, meni ustimizdin atamgha xikayet qilidu, dep oylimanglar. ustunglardin xikayet qilidighan men emes, belki siler umid baghlighan musa peyghemberdur. 46 eger siler rasttin musa peyghemberge ixengen bolsanglar, mangimu ixengen bolattinglar. chunki, muqeddes yazmilarda musa peyghember men toghruluq yazghan. 47 lekin, uning muqeddes yazmilarda yazghan sozlirige ixenmisenglar, mening sozlirimge qandaqmu ixinisiler?!
1 bir mezgildin keyin, hezriti eysa jeliliye koli tiberiye koli depmu atilidighan kol ning u qetigha otti. 2 zor bir top halayiq uning keynidin egixip mangdi, chunki ular uning kesellerni saqaytqan mojizilirini korgenidi. 3 hezriti eysa taghqa chiqip, u yerde xagirtliri bilen bille olturdi. 4 bu, yehudiylarning otup ketix heytigha az qalghan waqit idi. 5 hezriti eysa bexini koturup, zor bir top halayiqning ozining aldigha keliwatqanliqini korup, filiptin: xunche kop ademni toydurghudek nanni nedin tapimiz? dep soridi. 6 hezriti eysa bu sozni uni sinax uchun eytqanidi. emeliyette, qandaq qilixni ozi biletti. 7 filip jawaben: hemmeylenning bir burdidin nan yeyixi uchun, yerim yilliq kirimmu yetmeydu! dedi. 8 xagirtlardin yene biri, yeni simun petrusning inisi ender hezriti eysagha: 9 bu yerde bir kichik bala bolup, uningda bex arpa nan bilen ikki beliq bar. lekin, bunchiwala adem uchun bu nemige yetsun?! dedi. 10 kopchilikni olturghuzunglar, dedi hezriti eysa. u yer keng ketken chimenzarliq idi. halayiqning hemmisi olturdi. u yerdiki erlerning sanila bex mingche bar idi. 11 hezriti eysa nanlarni qoligha elip, hudagha xukur eytqandin keyin, olturghanlargha bolup berdi. beliqlarnimu xundaq qildi. kopchilik halighanche yedi. 12 hemmeylen yep toyghanda, hezriti eysa xagirtlirigha: exip qalghinini yighinglar, hech nerse zaye bolmisun, dedi. 13 xuning bilen, ular kopchilikning bex arpa nandin yep exip qalghinini on ikki sewetke toldurup yighiwaldi. 14 halayiq hezriti eysaning korsetken bu mojizisini korup: dunyagha kelixini musa peyghember aldin eytqan peyghember heqiqeten muxu iken! deyixti. 15 hezriti eysa ularning ozini israillarning padixahi boluxqa mejburlaydighanliqini bilip, ulardin ayrilip, qaytidin taghqa tenha chiqip ketti. 16 kechqurun, hezriti eysaning xagirtliri kol boyigha kelixti. 17 gerche qarangghu chuxup ketken bolsimu, hezriti eysa tehiche ularning yenigha kelmigenidi. xuning bilen, ular bir kemige olturup, kolning u qetidiki kepernahum xehirige qarap yol elixti. 18 qattiq boran chiqip, kolde dolqun koturuluwatatti. 19 xagirtlar palaq urup tot-bex chaqirim yergiche barghandin keyin, hezriti eysaning kol ustide mengip kemige yeqinlixiwatqanliqini korup qorquxup ketti. 20 lekin, hezriti eysa ulargha: qorqmanglar, bu men! dedi. 21 buning bilen, ular hezriti eysani kemige chiqixqa undidi. u kemige chiqqandin keyinla, ular barmaqchi bolghan yerige berip qaldi. 22 ikkinchi kuni, kolning u qetida qalghan halayiq tunugunki kunde u yerde peqet birla kemining barliqini, hezriti eysaning oz xagirtliri bilen bille u kemige olturmighanliqini, xagirtlirining yalghuz ketkenlikini esige aldi. 23 birnechche keme tiberiye xehiridin hezriti eysa dua qilip halayiqqa nan tarqitip bergen yerge yeqin kelip tohtidi. 24 hezriti eysaning we xagirtlirining u yerde emeslikini bilgen halayiq u kemilerge olturup, kepernahum xehirige hezriti eysani izdigili mangdi. 25 halayiq uni kolning u qetida tapqandin keyin: ustaz, bu yerge qachan keldingiz? dep soraxti. 26 hezriti eysa mundaq jawas berdi: bilip qoyunglarki, siler meni mojizilirimni korup chuxengenlikinglar uchun emes, belki nanlardin halighanche yep toyghanliqinglar uchun izdidinglar. 27 biraq, siler buzulidighan ozuqluq uchun emes, buzulmaydighan, mengguluk hayatliq beridighan ozuqluq uchun jan tikip ixlenglar! buni silerge insanoghli ozum berimen, chunki mening bundaq qiliximni hudaatam testiqlighan. 28 ular: qandaq qilghanda hudaning hizmitide bolalaymiz? dep soraxti. 29 hudaning hizmiti hudaning ewetkinige etiqad qilixtur, dep jawas berdi hezriti eysa. 30 ular yene: siz qandaq mojize yaritix bilen bizni ozingizge ixendurisiz? bizge neme qilip bermekchisiz? 31 ejdadlirimiz cholde yurgende, manna dep atalghan nan yegen. bu heqte zeburda: u ulargha erxtin chuxurulgen nan teqdim qildi deyilgen. siz bizge neme teqdim qilmaqchisiz? deyixti. 32 biraq, hezriti eysa ulargha mundaq dedi: bilip qoyunglarki, ejdadliringlargha asmandin chuxken nanni musa peyghember emes, belki hudaatam bergen. mana hazirmu silerge asmandin chuxken heqiqiy nanni hudaatam beriwatidu. 33 bu nan erxtin chuxkendur we putun dunyagha hayatliq berguchidur. 34 teqsir, hemixe bizge bundaq nan berip turghaysiz! deyixti ular. 35 hezriti eysa mundaq dedi: hayatliq beridighan nan ozumdurmen! mening yenimgha kelgenler hergiz a qalmaydu. manga etiqad qilghanlar hechqachan ussimaydu. 36 lekin silerge eytqinimdek, siler meni korgen bolsanglarmu, manga etiqad qilmaywatisiler. 37 hudaatam manga tapxurghanlarning hemmisi mening yenimgha kelidu. mening yenimgha kelgenlerni hergiz taxliwetmeymen. 38 chunki, men oz irademni emes, meni ewetkuchining iradisini emelge axurux uchun erxtin chuxtum. 39 meni ewetkuchining iradisi bolsa uning manga tapxurghanliridin birinimu yoqatmasliqim, xundaqla qiyamet kuni ularning hemmisini tirildurup, mengguluk hayatqa erixturuxumdin ibaret. 40 chunki, mening atamning iradisi oghlini, yeni meni tonughan we manga etiqad qilghanlarning hemmisini mengguluk hayatqa erixturuxtur. men ularni qiyamet kuni tirildurup, mengguluk hayatqa erixturimen. 41 hezriti eysa: erxtin chuxken nan ozumdurmen! degenliki uchun, yehudiylar uninggha narazi bolup ghodungxixqa baxlidi. 42 bu yusupning oghli eysa emesmu? atisinimu, anisinimu tonuydighan tursaq, yene qandaqlarche: erxtin chuxtum! deyelisun? deyixetti ular. 43 manga ghodungximanglar, dedi hezriti eysa, 44 meni ewetken hudaatam ozi kixilerning qelbige salmisa, ular mening yenimgha kelelmeydu. mening yenimgha kelgen kixilerni qiyamet kuni tirildurimen. 45 peyghemberlerning yazmilirida mundaq yezilghan: ularning hemmisige huda teripidin telim berilidu. xunga, atamning telimini anglighan we uningdin ogengen kixiler mening yenimgha kelidu. 46 bu, atamni bir kixi korgen degenlik emes. atamni peqet uning yenidin kelguchi menla korgen. 47 bilip qoyunglarki, manga etiqad qilghanlar mengguluk hayatqa alliqachan erixken bolidu. 48 hayatliq beridighan nan ozumdurmen. 49 gerche ejdadliringlar chollerde manna yegen bolsimu, yenila oldi. 50 lekin, erxtin chuxken xundaq bir nan barki, uni yegenler olmeydu. 51 erxtin chuxken, hayatliq beridighan nan ozumdurmen. kimdekim bu nan din yese, menggu yaxaydu. bu nan mening tenimdur. men dunyadiki insanlar heqiqiy hayatqa ige bolsun dep, uni atimaqchi. 52 bu soz bilen ular hapa boluxup: bu adem bizning yeyiximizge oz tenini qandaq bereleydu? deyixip, talax-tartix qilixqa baxlidi. 53 hezriti eysa ulargha mundaq dedi: bilip qoyunglarki, insanoghlining tenini yemiguche we qenini ichmiguche, silerde mengguluk hayatliq bolmaydu. 54 tenimni yegen we qenimni ichken kixi mengguluk hayatqa erixken bolidu. men u kixini qiyamet kuni tirildurimen. 55 chunki, tenim heqiqiy yemeklik, qenim bolsa heqiqiy ichimliktur. 56 tenimni yegen we qenimni ichken kixi mende yaxaydu. menmu uningda yaxaymen. 57 hayatliqning menbesi bolghan atam meni ewetti. men uning bar bolghanliqidin yaxaymen. xuninggha ohxax, mening tenimni yegen kiximu mening bar bolghanliqimdin yaxaydu. 58 mana bu erxtin chuxken nan dur. ejdadliringlar manna dep atalghan nanni yegen bolsimu, oldi, biraq bu nanni yegenler bolsa menggu yaxaydu! 59 hezriti eysa bu sozlerni kepernahum xehiridiki ibadethanida telim berginide eytqanidi. 60 nurghun xagirtlar buni anglighanda: bu telimni hezim qilix bek tes iken! buni kim qobul qilalisun? deyixti. 61 xagirtlirining ghodungxighinini bilgen hezriti eysa: sozlirim chixinglargha tegiwatamdu? 62 mubada insanoghlining esli kelgen jayi asmangha koturuluwatqanliqini korsenglar, neme deysiler?! 63 insangha hayatliq berguchi hudaning rohidur. bu ix insanning qolidin kelmeydu. silerge eytqan sozlirim hudaning rohidin kelgen bolup, u hayatliq teqdim qilidu. 64 lekin, aranglarda etiqad qilmighanlarmu bar, dedi. chunki, hezriti eysa etiqad qilmighanlarni we ozige satqunluq qilmaqchi bolghan kixining kim ikenlikini burundin biletti. 65 men silerge dedimghu! atam manga yeqinlaxturghanlardin baxqa, hechkim mening yenimgha kelelmeydu! dedi hezriti eysa yene qoxumche qilip. 66 buning bilen, egexkuchiliridin heli kopi chekinip chiqip, uninggha egexmeydighan boldi. 67 hezriti eysa on ikki xagirtidin: silerchu, silermu mendin ayrilmaqchimu? dep soridi. 68 simun petrus mundaq jawas qayturdi: i rebbim, menggu hayatliq beridighan sozler peqet sizdila tursa! biz kimning yenigha ketettuq? 69 ixinimiz we bilimizki, siz huda ewetken muqeddes bolghuchisiz! 70 hezriti eysa jawaben: men siler on ikkinglarni tallidim, biraq aranglarda biri xeytanning ilkididur! dedi. 71 hezriti eysa simunning oghli yehuda ixqariyotni demekchi idi, chunki yehuda on ikki xagirtning biri bolup turuqluq, keyin hezriti eysagha satqunluq qilatti.
1 xuningdin keyin, hezriti eysa jeliliye olkiside kezip yurdi. yehudiy aqsaqalliri uni olturuxni meqset qilghanliqi uchun, u yehudiye olkiside turuxni halimaytti. 2 bu chaghda, yehudiylarning kepe tikix heytigha az qalghanidi, 3 xunga, hezriti eysaning iniliri uninggha: heyttin burun yehudiyige bering, egexkuchiliringizmu karametliringizni korsun! 4 chunki, ozini tonutmaqchi bolghan kixi yoxurun ix qilmaydu. bu ixlarni qiliwatqanikensiz, ozingizni insanlargha korsiting! deyixti. 5 sewebi, inilirimu uninggha etiqad qilmighanidi. 6 hezriti eysa ulargha: mening waqit-saitim tehi kelmidi. lekin, silerge qachanla bolsa purset bar. 7 bu dunyadiki kixiler silerni hergiz o kormeydu, lekin meni o koridu. chunki, men ularning qilmixliri rezil dep, guwahliq beriwatimen. 8 siler heytqa beriweringlar. men hazirche barmaymen, chunki mening waqit-saitim tehi yetip kelmidi, dedi. 9 hezriti eysa bu sozlerni qilip, jeliliyide qaldi. 10 hezriti eysaning iniliri yerusalemgha heyt uchun ketkendin keyin, hezriti eysa ozimu u yerge bardi. emma axkara emes, yoxurun bardi. 11 heyt-ayem kunliride yehudiy aqsaqalliri uni izdep, halayiqtin: eysani kordunglarmu? dep soraxti. 12 kixiler arisida uninggha munasiwetlik kop gep-sozler eqip yurdi. beziler uni: yahxi adem! dese, yene beziler: yaq, del eksiche, helqni azduruwatidu! deyixti. 13 biraq, hechkim uning yahxiliqi toghruluq axkara sozlimeytti, chunki yehudiy aqsaqalliridin qorqatti. 14 heytning yerimi otkende, hezriti eysa merkiziy ibadethana hoylilirigha kirip helqqe telim berixke baxlidi. 15 yehudiy aqsaqalliri: bu adem hechqandaq telim almighan turuqluq, uning qandaqmu munche kop bilimi bolsun? dep hang-tang qelixti. 16 hezriti eysa ulargha: bu telimler mening emes, belki meni ewetkuchi hudaningkidur. 17 hudagha chin dilidin itaet qilixni halaydighan kixi bu telimlerning hudadin kelgenlikini yaki ozlukumdin eytiwatqanliqimni bileleydu. 18 oz aldigha sozligen kixi oz xan-xeripini izdeydu, lekin ozini ewetkuchining xan-xeripini izdeydighan kixi heq sozleydu. undaq kixide heqsizliq yoqtur. 19 musa peyghember silerge tewrat qanunini ozi yetkuzgen, xundaqqu?! lekin, hechqaysinglar bu qanungha emel qilmidinglar! eytinglarchu, nemixqa meni olturmekchi bolisiler? dedi. 20 kopchilik: sizge jin tegiptu! sizni olturmekchi bolghan kim iken? deyixti. 21 men dem elix kunide bir mojize yaritip qoysam, hemminglar hang-tang qelixtinglar, dedi hezriti eysa, 22 biraq, silermu musa peyghemberning bala tughulup sekkizinchi kuni hetnisini qilix kerek degen buyruqini ada qilimiz dep, dem elix kuni bolsimu, balilarning hetnisini qiliwerisiler. emeliyette, hetne qilix musa peyghemberdin emes, ejdadinglar ibrahimdin qalghan. 23 tewrat qanuni buzulmisun deyilip turup, dem elix kuni hetne qiliniduyu, bundaq kunde bir ademni sapmusaq qilsam, neme uchun manga achchiqlinisiler? 24 tekxurmey turup hokum qilmanglar, hokumunglar adil bolsun! hezriti eysa qutquzhuchimidu? 25 yerusalemliqlarning beziliri: aqsaqallar olturmekchi bolghan adem bu emesmidi? 26 axkara sozlewatsimu, uninggha qarxi hech nerse demeywatqinini! aqsaqallar uning qutquzghuchi mesih ikenlikige heqiqeten kozliri yettimu? 27 halbuki, mesih kelgende, uning qeyerdin kelgenlikini hechkim bilelmeydighu. biraq, bu ademning bolsa qeyerdin kelgenlikini eniq bilimiz, deyixti. 28 u chaghda, merkiziy ibadethana hoylilirida telim beriwatqan hezriti eysa yuqiri awaz bilen mundaq dedi: siler meni tonuymiz hemde mening qeyerdin kelgenlikimnimu bilimiz, dep qaraysiler, xundaqmu? biraq, men ozlukumdin emes, men wekillik qilghuchining ewetixi bilen keldim. u heqtur, biraq siler uni tonumaysiler. 29 men uni tonuymen. chunki men uning yenidin keldim, meni u ewetti. 30 xuning bilen, beziler hezriti eysani tutmaqchi boluxti, lekin uninggha qol salidighan adem chiqmidi, chunki uning waqit-saiti tehi yetip kelmigenidi. 31 halayiq arisidiki nurghun kixilermu uninggha etiqad qildi. ular: mesih qandaqmu uningdin kop mojize yaritar?! deyixti. 32 perisiyler helq ichide hezriti eysa heqqidiki eqip yurgen gep-sozlerni anglap, aliy rohaniylar bilen meslihetlixip, hezriti eysani tutux uchun ibadethana qarawullirini ewetti. 33 hezriti eysa: yene biraz waqit siler bilen bille bolimen. keyin, meni ewetkuchining yenigha ketimen. 34 meni izdeysiler, lekin tapalmaysiler. men baridighan yerge baralmaysiler, dedi. 35 buning bilen, yehudiy aqsaqalliri bir-birige: u biz tapalmighudek qeyerlerge keter? chet elde turuwatqan yehudiy muhajirlarning yenigha berip, greklargha telim beremdighandu? 36 meni izdeysiler, lekin tapalmaysiler. men baridighan yerge baralmaysiler degini nemisidu? deyixti. 37 heytning ahirqi hem eng tentenilik kuni, hezriti eysa ornidin turup, yuqiri awaz bilen mundaq jakarlidi: kimdekim ussisa, mening yenimgha kelip ichsun! 38 chunki, muqeddes yazmilarda manga etiqad qilghanlar heqqide: ularning konglidin hayatliq suyining deryaliri eqip chiqidu! dep yezilghan. 39 u bu sozni ozige etiqad qilghanlargha ata qilinidighan hudaning muqeddes rohigha qarita eytqanidi. hudaning rohi tehi hechkimge chuxmigenidi, chunki hezriti eysa tehi atisining erxtiki xan- xeripige kirmigenidi. 40 helq ichide bezi kixiler bu sozlerni anglap: musa peyghember aldin eytqan peyghember heqiqeten u iken! deyixti. 41 beziler: bu, qutquzghuchi mesih! deyixetti. yene beziler bolsa: undaq emestu! mesih jeliliyidin kelmeyttighu? 42 muqeddes yazmilarda mesihning padixah dawutning ewladidin hem padixah dawutning yurti beytlehem yezisidin kelixi heqqide deyilmigenmidi? deyixti. 43 buning bilen, halayiq hezriti eysaning wejidin ikkige bolunup ketti. 44 beziliri uni tutuxni oylighan bolsimu, hechkim uninggha qol salmidi. 45 ibadethana qarawulliri ibadethanidin qaytip kelgende, aliy rohaniylar bilen perisiyler: neme uchun uni tutup kelmidinglar? dep soraxti. 46 ibadethana qarawulliri: hechkim hechqachan bu ademdek sozligen emes! dep jawas berixti. 47 perisiyler: silermu azdurulmighansiler? 48 aqsaqallardin yaki perisiylerdin uninggha etiqad qilghanlar barmu neme? 49 uninggha etiqad qilghan guruhning muqeddes yazmilardin hewiri yoq, xunga u heqni huda uridu! deyixti. 50 ularning arisidin biri, yeni burun bir ahximi hezriti eysaning aldigha kelgen nikodim ulargha: 51 tewrat qanunimizda bir ademning oz iqrarini anglimay we qilmixlirini bilmey turup, uning ustidin hokum chiqirixqa bolmaydu, dep yezilghan, dedi. 52 ejeba, senmu jeliliyilikmu neme? deyixti aqsaqallar, muqeddes yazmilarni oqusang, jeliliyidin peyghember chiqmaydighanliqini bileleysen! 53 buning bilen, kopchilik oylirige qaytixti.
1 hezriti eysa zeytun teghigha chiqip ketti. 2 etisi seherde, u yene merkiziy ibadethana hoylilirigha keldi. putun jamaet uning yenigha keliwalghanidi. u olturup, ulargha telim berixke baxlidi. 3 xu chaghda, bezi tewrat ustazliri bilen perisiyler zina qilip tutulup qalghan bir ayalni uning aldigha elip kelixti. ular ayalni otturigha chiqirip, 4 hezriti eysadin: ustaz, bu ayal zina ustide tutuwelindi. 5 musa peyghember tewrat qanunida zina qilghan ayallarni chalma-kesek qilip olturuxni buyrughan. sizche qandaq qilix kerek? dep soraxti. 6 ularning bundaq deyixtiki gherizi, hezriti eysani tuzaqqa chuxurup, uni gunahkar dep eyiblexke bahane izdex idi. biraq, hezriti eysa engixip, qoli bilen yerge bir nemilerni yazghili turdi. 7 ular xu soalni sorawerdi, xunga hezriti eysa ruslinip, ulargha: aranglardiki gunahsiz kixi bu ayalgha birinchi taxni atsun! dedi. 8 andin, yene engixip, yerge yezixni dawamlaxturdi. 9 ular bu sozlerni anglap, aldi bilen yaxanghanliri, andin keyin baxqiliri birining keynidin biri u yerdin chiqip ketixti. ahirda, hezriti eysa aldida ore turghan heliqi ayal bilen yalghuz qaldi. 10 hezriti eysa ruslinip turup, uninggha: hanim, sizni xikayet qilghanlar qeni? sizni soraqqa tartidighan adem chiqmidimu? dep soridi. 11 chiqmidi, hezretliri, dedi ayal. hezriti eysa: menmu sizni soraq qilmaymen. qayting, buningdin keyin gunah qilmang! dedi. 12 hezriti eysa yene kopchilikke mundaq dedi: dunyaning nuri ozumdurmen. manga egexkenler qarangghuluqta qalmaydu. eksiche, hayatliq nurigha erixidu. 13 perisiyler: sen ozungge ozung guwahliq beriwatisen. xunga sening gepliringge ixengili bolmaydu, deyixti. 14 hezriti eysa ulargha mundaq dedi: men ozumge guwahliq berip sozlisemmu, sozlirim heqtur, chunki men ozumning qeyerdin kelgenlikimni we qeyerge ketidighanliqimni bilimen. lekin, siler buni bilmeysiler. 15 siler insanlarning olchimi boyiche hokum qilisiler. biraq, men hechkimge hokum qilmaymen. 16 hokum qilip qalsammu, hokumum toghra bolatti, chunki hokum qilghanda men yalghuz emes, belki meni ewetkuchi atam men bilen billidur. 17 siler riaye qilidighan tewrat qanunida: ikki guwahchining sozi ohxax chiqsa, ularning sozliri toghra dep yezilghan. 18 men ozum uchun ozum guwahliq berimen, meni ewetken atammu men uchun guwahchidur. 19 atang qeyerde? dep soraxti ular. siler ya meni tonumaysiler, ya atamni. meni tonughan bolsanglar, atamnimu tonuyttunglar, dep jawas berdi hezriti eysa. 20 hezriti eysa bu telimlerni merkiziy ibadethanidiki iane toplinidighan yerde eytqanidi. biraq, hechkim uni tutmidi, chunki uning waqit-saiti tehi yetip kelmigenidi. 21 hezriti eysa ulargha yene: men bu yerdin ketimen, siler meni izdeysiler, biraq tapalmaysiler. xundaqla, gunahliringlar kechurum qilinmayla olisiler. men ketidighan yerge siler baralmaysiler, dedi. 22 buning bilen, yehudiy aqsaqalliri: u: men ketidighan yerge siler baralmaysiler deydu. bu, ozumni olturuwalimen degenlikimidu? deyixti. 23 hezriti eysa ulargha: siler bu yerlik bolup, bu dunyagha tewe. men bolsam erxtin kelgen bolup, bu dunyagha tewe emes. 24 xuning uchun, silerge: gunahliringlar kechurum qilinmay olisiler dedim. chunki, siler mening menggu bar bolghuchi ikenlikimge ixenmisenglar, gunahliringlar kechurum qilinmay olisiler, dedi. 25 sen zadi kim? dep soraxti ular. baxtin tartip silerge neme degen bolsam, men xu. 26 esli mening silerni soraqqa tartidighan nurghun sozlirim bar idi. xundaq bolsimu, meni ewetkuchidin anglighanlirimnila insanlargha uqturuwatimen, chunki u heqtur, dedi hezriti eysa. 27 ular hezriti eysaning ozlirige eytqanlirining atisi huda toghruluq ikenlikini chuxinelmidi. 28 xunga, hezriti eysa mundaq dedi: siler insanoghlini krestke mihlap tikligendin keyin, uning menggu bar bolghuchi ikenlikini bilisiler. xundaqla, hech ixni ozlukumdin qilmighanliqimni we peqet atamning ogetkininila sozligenlikimnimu bilisiler. 29 meni ewetkuchi men bilen billidur, u meni hergiz yalghuz qoymidi, chunki men hemixe uni hux qilidighan ixlarni qilimen. 30 hezriti eysa bu sozlerni qiliwatqan chaghning ozide, nurghun kixiler uninggha etiqad qildi. 31 hezriti eysa ozige etiqad qilghan yehudiylargha: eger mening telimim boyiche ix korsenglar, mening heqiqiy xagirtlirim bolisiler. 32 heqiqetni bilisiler we heqiqet silerni erkinlikke erixturidu, dedi. 33 biz ibrahimning ewladlirimiz, dep jawas berixti ular, hechkimge hechqachan qul bolmiduq. sizning: heqiqet silerni erkinlikke erixturidu deginingizning menisi zadi neme? 34 bilip qoyunglarki, gunah sadir qilghan kixi gunahning qulidur, dedi hezriti eysa ulargha, 35 qul ailining mengguluk ezasi bolalmaydu. oghul bolsa xu ailining mengguluk ezasidur. 36 xuning uchun, hudaning oghli silerni erkin qilsa, heqiqiy erkin bolisiler. 37 silerning ibrahimning ewladi ikenlikinglarni bilimen. biraq, meni olturmekchi boluwatisiler, chunki mening telimim silerning qelbinglarda orun almidi. 38 men atamning yenida korgenlirimni silerge eytiwatimen. siler oz atanglardin anglighanliringlarni qiliwatisiler! 39 bizning atimiz, ejdadimiz ibrahim, dep jawas qayturuxti ular. ibrahimning perzentliri bolsanglar, ibrahimning yahxi emellirini qilghan bolattinglar! 40 biraq, hazir eksiche meni, yeni hudadin anglighan heqiqetni silerge yetkuzgen kixini olturmekchi boluwatisiler. ejdadinglar ibrahim hergiz undaq ixni qilmighan. 41 siler oz atanglarning qilghinini qiliwatisiler! dedi hezriti eysa. biz haramdin bolmiduq. bizning peqet birla atimiz bar, u bolsa hudadur! deyixti ular. 42 atanglar huda bolghan bolsa, meni soygen bolattinglar, dedi hezriti eysa, chunki men hudaning yenidin keldim, xuning uchun bu yerdimen. ozlukumdin kelgen emesmen, belki u teripidin ewetilgenmen. 43 sozlirimni nemixqa chuxenmeysiler? eniqki, mening telimim quliqinglargha yaqmaywatidu! 44 atanglar xeytan bolghachqa, silermu uning hewesliri boyiche ix qilisiler. u ezeldin qatil hem heqiqette turmaydu. chunki, uningda heqiqet yoqtur. yalghan sozlex uning tebiiy hususiyiti, chunki u yalghanchi we yalghanchiliqning piridur. 45 men bolsam heqiqetni sozleymen, xunga manga ixenmeysiler. 46 qaysinglar mening gunahim barliqini ispatlap bereleysiler, qeni? heqiqetni sozlisem, neme uchun manga ixenmeysiler? 47 hudaning perzentliri hudaning sozlirini anglaydu, siler hudaning perzentliri bolmighanliqinglar uchun, uning sozlirini anglimaysiler! 48 yehudiy aqsaqalliri hezriti eysagha jawaben: ejeba, bizning seni: samariyilik hem jin chaplaxqan ademsen degen sozimiz toghra emesmu? deyixti. 49 manga jin chaplaxqini yoq, dedi hezriti eysa, men atamni hormet qilimen. lekin, siler manga bihormetlik qiliwatisiler. 50 mening ozumni ulughlighum yoq, lekin mening ulu boluxumni halaydighan biri bar. uning hokumi adildur. 51 bilip qoyunglarki, mening telimim boyiche ix korgen kixi menggu olmeydu. 52 ular hezriti eysagha: sanga jin chaplaxqanliqini emdi eniq bilduq, deyixti, hetta ejdadimiz ibrahim we baxqa peyghemberlermu olgen tursa, sen qandaqche: telimim boyiche ix korgen kixi menggu olmeydu! deyeleysen? 53 ejeba, sen alemdin otken atimiz ibrahimdin we wapat bolghan baxqa peyghemberlerdinmu ustun turamsen? sen ozungni zadi qandaq adem dep hesablaysen? 54 hezriti eysa mundaq jawas berdi: eger men ozumni ulughlisam, mening ulughluqum bikar bolatti. biraq, meni ulughlighuchi siler hudayimiz dep ataydighan atamning ozidur. 55 siler uni tonup yetelmidinglar, lekin men uni tonuymen. uni tonumaymen desem, silerdek yalghanchi bolimen, biraq men uni tonuymen we uning sozi boyiche ix korimen. 56 atanglar ibrahim mening keliximge intizar bolghan hem kelgenlikimni aldinala korup, intayin huxal bolghan. 57 sen tehi ellik yaxqa kirmigen turup, ejdadimiz ibrahimnimu kordungmu? deyixti ular. 58 hezriti eysa ulargha: bilip qoyunglarki, men ibrahim tughulmastila bar idim! dedi. 59 buning bilen, ular yerdin tax elip, hezriti eysani chalma- kesek qilmaqchi boluxti, lekin u ozini daldigha elip, merkiziy ibadethanidin chiqip ketti.
1 hezriti eysa yolda ketiwetip, tughma qarighu bir ademni kordi. 2 xagirtliri hezriti eysadin: ustaz, bu ademning tughma qarighu boluxi kimning gunah sadir qilghanliqidin bolghan? oziningmu yaki ata-anisiningmu? dep soraxti. 3 hezriti eysa mundaq jawas berdi: ozi yaki ata-anisining gunah sadir qilghanliqidin emes, belki hudaning oz qudritini uning hayatida ayan qilmaqchi bolghanliqidindur. 4 kunning yoruq waqtida, meni ewetkuchining bizge tapxurghan wezipisini ada qiliximiz kerek. ke kirip qarangghu chuxup ketse, hechkim ix qilalmaydu. 5 dunyada bolghan mezgilimde, dunyaning nuri ozumdurmen. 6 hezriti eysa bu sozlerni qilghandin keyin, yerge tukurup, tukuruk bilen lay qilip, layni heliqi ademning kozlirige surup qoydi 7 we uninggha: siloha kolchikige berip kozliringni yu dedi. siloha ibraniyche soz bolup, ewetilguchi degen menini beridu. heliqi adem hezriti eysaning degini boyiche qildi we kozliri echilghan halda qaytti. 8 qoxniliri we tilemchilik qilghinida uni korgenler: bu, olturup tilemchilik qilidighan heliqi adem emesmu? deyixti. 9 beziler: hee, xu dese, yene beziler: yaq, u emes, emma uninggha ohxaydiken deyixti. biraq, u ozi: men del xu kixi bolimen! dedi. 10 undaqta kozliring qandaq echildi? dep soraxti ular. 11 u mundaq jawas berdi: eysa degen bir kixi tukurukidin lay qilip kozlirimge surup qoyup, manga: siloha kolchikige berip kozliringni yu degenidi. men u yerge berip yusam, kozlirim echilip ketti. 12 u hazir qeyerde? dep soraxti ular. bilmeymen, dedi u. 13 halayiq ilgiri qarighu bolghan bu ademni perisiylerning yenigha elip berixti. 14 hezriti eysa lay qilip bu ademning kozlirini saqaytqan kun del dem elix kuni idi. 15 perisiyler bu ademdin kozlirining qandaq echilghanliqini soriwidi, u: u kozlirimge lay surup qoydi, andin yuzumni yudum. hazir mana koreleydighan boldum! dedi. 16 xuning bilen, perisiylerdin beziliri: u adem hudaning yenidin kelgen emes, chunki u dem elix kuni ix qilmasliq emrige hilapliq qildi, deyixti. yene beziliri: gunahkar bolsa, qandaqlarche bundaq mojizilerni yaritalaydu? deyixti. buning bilen, ularning arisida bolunux peyda boldi. 17 ular qarighu ademdin yene: kozliringni achqan u adem seningche qandaq ademdu? dep soraxti. u bir peyghember, dedi heliqi adem. 18 yehudiy aqsaqalliri kozliri echilghan ademning ata-anisini tepip kelmiguche, burun uning qarighu ikenlikige we hazir kozlirining echilghanliqigha ixenmeytti. xunga, ular uning ata-anisini chaqirtip, 19 ulardin: tughma qarighu degen oghlunglar muxumu? hazir qandaqlarche koreleydighan bolup qaldi? dep soraxti. 20 uning bizning oghlimiz ikenliki we tughuluxidinla qarighu ikenliki rast, 21 lekin hazir qandaqlarche koreleydighan bolup qalghanliqini, kozlirini kim achqanliqini bilmeymiz. uni ozunglar soranglar, u chong adem tursa, oz ixini ozi sozlep bersun, dep jawas berdi uning ata-anisi. 22 ular yehudiy aqsaqalliridin qorqqanliqi uchun xundaq deyixti, chunki yehudiy aqsaqalliri hezriti eysani qutquzghuchi mesih, dep etirap qilghanlarni ibadethana jamaetchilikidin qoghlap chiqirixni qarar qilghanidi. 23 xuning uchun, heliqi ademning ata-anisi: u chong adem tursa, ozidin soranglar degenidi. 24 perisiyler ilgiri qarighu bolghan u ademni yene chaqirip: huda aldida qesem qil! biz bu ademning gunahkar ikenlikini bilimiz, deyixti. 25 u mundaq jawas berdi: uning gunahkar yaki emeslikini bilmeymen. men peqet birla ixni bilimen, u bolsimu qarighu idim, hazir koreleydighan boldum. 26 bu chaghda, ular: u seni qandaq qildi? kozliringni qandaq achti? dep soraxti. 27 u jawaben: silerge eytsam, qulaq salmidinglar. yene qandaqlarche anglimaqchi bolup qaldinglar? silermu uning xagirtliri bolmaqchimu neme?! dedi. 28 buning bilen, ular uni haqaretlep: sen u eblehning xagirti! biz bolsaq musa peyghemberning xagirtliri. 29 hudaning musa peyghemberge sozligenlikini bilimiz. bu eblehning bolsa eng qisqisi qeyerdin kelgenlikinimu bilmeymiz, deyixti. 30 heliqi adem ulargha mundaq jawas qayturdi: ajayip ixqu bu! u kozlirimni achti. xundaqtimu, siler uning qeyerdin kelgenlikini bilmidinglar. 31 biz bilimizki, huda gunahkarlarning telipini anglimaydu, belki ozige ibadet qilghan we iradisini ixqa axurghanlarningkini anglaydu. 32 dunya apiride bolghandin beri, birer kixining tughma qarighuning kozini achqanliqini anglap baqqan emesmiz. 33 bu adem huda teripidin ewetilmigen bolsa, hechneme qilalmighan bolatti. 34 ular uni: sen gunah ichide tughulghan turuqluq, emdi bizge telim bermekchimusen? deyixip, ibadethanidin qoghlap chiqirixti. 35 hezriti eysa ularning heliqi ademni ibadethanidin qoghlap chiqarghanliqini anglap, uni izdep tepip: sen insanoghligha etiqad qilamsen? dep soridi. 36 hezretliri, u kim? eytip bergeysiz, uninggha etiqad qilay, dedi heliqi adem. 37 uni korup turupsen, hazir sen bilen sozlixiwatqan del xuning ozi, dedi hezriti eysa uninggha. 38 heliqi adem: i rebbim, sanga etiqad qildim! dep, hezriti eysagha sejde qildi. 39 dunyadiki ademler ustidin hokum chiqarghili keldim. korlarni koridighan qilix, korimen deydighanlargha ularning kor ikenlikini korsitix uchun keldim, dedi hezriti eysa. 40 uning yenidiki bezi perisiyler bu sozlerni anglap: bu biznimu kor dep qarighanliq emestu? dep soraxti. 41 kor bolghan bolsanglar, gunahkar bolmighan bolattinglar, dedi hezriti eysa, lekin hazir, koruwatimiz degenlikinglar uchun gunahkarsiler.
1 hezriti eysa mundaq bir temsilni eytip berdi: bilip qoyunglarki, qoyning qotinigha ixiktin kirmey, temigha yamixip kirgen kixi oghri we qaraqchidur. 2 ixiktin kiridighan kixi bolsa xu qoylarning qoychisidur. 3 kozetchi ixikni qoychigha echip beridu. qoylar qoychining awazini tonuydu, umu oz qoylirining isimlirini chaqirip ularni sirtqa elip chiqidu. 4 qoychi qoylirining hemmisini sirtqa chiqirip bolup, ularning aldida mangidu, qoylarmu uning keynidin egixip mengixidu, chunki uning awazini tonuydu. 5 yat birining keynidin mangmaydu, eksiche uningdin qachidu, chunki yatlarning awazini tonumaydu. 6 etrapidikiler hezriti eysaning bu temsilni sozlex arqiliq ozlirige neme demekchi bolghanliqini chuxenmidi. 7 xunga, hezriti eysa chuxendurup, mundaq dedi: bilip qoyunglarki, qoylar kiridighan ixik ozumdurmen. 8 mendin ilgiri kelgenlerning hemmisi oghri we qaraqchidur, lekin qoylar ulargha boy bermidi. 9 ixik ozumdurmen. men arqiliq kirgini qutquzulidu hem kirip-chiqip yurup, yapyexil ot-choplerni tepip yeyeleydu. 10 oghri bolsa oghrilax, olturux we buzux uchunla kelidu. men bolsam ademler hayatliqqa erixsun we u hayatliq mol bolsun, dep keldim. 11 yahxi qoychi ozumdurmen. yahxi qoychining qoyliri uchun jeni pidadur. 12 medikar undaq qilmaydu. u qoylarning hojayini hem qoychisi bolmighanliqi uchun, borining kelgenlikini korse, qoylarni taxlap qachidu. xuning bilen, bore qoylarni tutuwelip tiripiren qiliwetidu. 13 medikar nemixqa qachidu? chunki, u qoylarning igisi emes, xunglaxqa ulargha kongul bolmeydu. 14-15 yahxi qoychi ozumdurmen. atam meni we men atamni biz bir-birimizni tonughinimizdek, men oz qoylirimni tonuymen, ularmu meni tonuydu. qoylirim uchun jenim pida. 16 bu qotandin bolmighan baxqa qoylirimmu bar. ularnimu chaqirixim kerek. ularmu awazimni anglaydu. hemme qoylar bir pada boluxup, bir qoychigha egixidu. 17 atam meni soyidu. chunki, men ozumni qurban qilghandin keyin tirilixim uchun, jenimni pida qilixni halaymen. 18 jenimni hechkim alalmaydu, men uni oz ihtiyarim bilen pida qilimen. men uni berixke we qayturuwelixqa hoquqluq. atam manga xundaq qilixni buyrughan. 19 bu sozler tupeylidin yehudiylar arisida yene bolunux chiqti. 20 birmunche kixiler: uninggha jin tegiptu, sarang bolup qaptu, neme uchun uning sozige qulaq salghudekmiz? deyixetti. 21 yene beziler bolsa: jin tegken ademning sozliri bundaq bolmaydu. jin tegken adem qandaqmu qarighularning kozlirini achalisun?! deyixti. 22 qix pesli bolup, yerusalemda merkiziy ibadethanining qayta echilghanliqini hatirileydighan bayram otkuzuluwatatti. 23 hezriti eysa ibadethanidiki sulayman padixahning pexaywini degen yerde aylinip yuretti. 24 heqler uning etrapigha olixiwelip: bizni yene qachanghiche gumanda qaldurisen? eger qutquzghuchi mesih bolsang, bizge ochuqini eyt, deyixti. 25 hezriti eysa mundaq jawas berdi: men silerge eytqan, lekin manga etiqad qilmidinglar. atamning nami bilen qilghan ixlirim mening kim ikenlikimge guwahliq beridu. 26 biraq, siler etiqad qilmidinglar, chunki mening qoylirimdin emessiler. 27 mening qoylirim gepimni anglaydu. men ularni tonuymen. ular manga egixidu. 28 ulargha mengguluk hayat ata qilimen. ular esla halak bolmaydu. ularni hechkim qolumdin tartiwalalmaydu. 29 ularni manga teqdim qilghan atam hemmidin ustundur. ularni atamning qolidin tartiwelixqa hechkimning kuchi yetmeydu. 30 atam ikkimiz eslide birmiz. 31 buning bilen, yehudiylar yene uni chalma-kesek qilix uchun, yerdin tax elixti. 32 atam manga buyrughan nurghun yahxi ixlarni aldinglarda korsettim. bu ixlarning qaysisi uchun meni chalma-kesek qilmaqchisiler? dedi hezriti eysa ulargha. 33 seni yahxi ixliring uchun emes, kupurluq qilghanliqing uchun chalma-kesek qilimiz. chunki, sen adem turuqluq, ozungni huda qilip korsetting! dep jawas qayturuxti halayiq. 34 hezriti eysa mundaq dedi: muqeddes yazmilarda hudaning burunqi zamandiki yehudiy yetekchilerge: siler ilahlar degini yezilghan emesmu? 35 muqeddes yazmilarda eytilghini menggu ozgermeydu-de! huda ozining sozlirini yetkuzgenlerni: ilahlar dep atighanghu! 36 emdi manga kelsek, atam meni tallap paniy dunyagha ewetti. xundaq turuqluq, neme uchun hudaning oghlimen desem, meni kupurluq qilding! deysiler? 37 eger atam buyrughan ixlarni qilmisam, manga etiqad qilmanglar. 38 lekin qilsam, sozlirimge ixenmigen halettimu, qilghanlirimni korup, ularning heqliqige ixininglar. buning bilen, atamning mende ikenlikini, meningmu atamda ikenlikimni heq dep bilip yetisiler. 39 buning bilen, ular yene uni tutmaqchi boldi, biraq hezriti eysa ozini ulardin qachurup qutuldi. 40 andin, iordan deryasining u qetigha, yeni burun yehya peyghember ademlerni chomuldurgen yerge ketip, u yerde turdi. 41 nurghun kixiler uning yenigha keldi. ular: yehya peyghember hech mojize korsetmigen, lekin bu adem toghrisida eytqanlirining hemmisi toghra chiqti! deyixti. 42 xundaq qilip, nurghunlighan kixiler bu yerde hezriti eysagha etiqad qildi.
1-2 lazar isimlik bir adem kesel bolup qalghanidi. u hediliri meryem we marta bilen yehudiye olkisidiki beytaniya yezisida turatti. meryem bolsa hezriti eysaning putlirigha hux puraq ya surkep, chachliri bilen ularni ertip qurutqan ayal idi. 3 lazarning hediliri hezriti eysagha: i rebbimiz, siz yahxi koridighan dostingiz kesel bolup qaldi dep hewer berixti. 4 hezriti eysa buni anglap: bu kesellik lazarning olumi bilen ayaghlaxmaydu. eksiche, bu arqiliq hudaning oghlining ulughluqi ayan bolup, halayiq hudagha medhiye oquydu, dedi. 5 hezriti eysa marta, meryem we lazarni bek yahxi koretti. 6 gerche u lazarning kesel ikenlikini anglighan bolsimu, ozi turuwatqan yerde yene ikki kun turdi. 7 andin keyin, xagirtlirigha: yehudiyige qayta barayli! dedi. 8 xagirtliri uninggha: ustaz, yeqindila u yerdiki heqler sizni chalma-kesek qilmaqchi bolghan tursa, yene u yerge qayta baramsiz? deyixti. 9 hezriti eysa mundaq dedi: kunduz on ikki saet emesmu? kunduzi yol mangghan yiqilmas, chunki u bu dunyaning yoruqini koridu. 10 lekin, kechisi yol mangghan yiqilar, chunki uningda yoruqluq yoqtur. 11 hezriti eysa bu sozlerni qilghandin keyin: dostimiz lazar uhlap qaldi, men uni oyghatqili barimen, dep qoxup qoydi. 12 xagirtlar: uhlighan bolsa yahxi bolup qalidu, i rebbimiz, dedi. 13 hezriti eysa lazarning olumini demekchidi, lekin ular adettiki uyquni dewatidu, dep oylaxti. 14 xuning bilen, hezriti eysa ulargha ochuqini eytip: lazar alemdin otti, demekchimen. 15 silerni dep, uning qexida bolmighanliqimgha huxalmen. chunki, bu silerning etiqadinglarning kucheytilixi uchun, yene bir purset yaritip berdi. emdi u bar yerge barayli, dedi. 16 qoxkezek dep atilidighan tomas baxqa xagirtlargha: bizmu uning bilen bille barayli hem uning bilen bille oleyli, dedi. 17 hezriti eysa xagirtliri bilen beytaniyagha barghanda, lazarning yerlikke qoyulghinigha tot kun bolghanliqidin hewer tapti. 18 beytaniya yerusalemdin u chaqirim yiraqliqta idi. 19 nurghun yehudiylar marta bilen meryemning inisining olumige teselli berix uchun, ularning yenigha kelgenidi. 20 marta hezriti eysaning keliwatqanliqidin hewer tepip, uning aldigha chiqti. meryem bolsa oyde qaldi. 21 i rebbim, dedi marta hezriti eysagha, bu yerde bolghan bolsingiz, inim olmes idi. 22 helimu, hudadin neme tilisingiz, uning sizge xuni beridighanliqini bilimen. 23 iningiz tirilidu, dedi hezriti eysa. 24 marta: qiyamet kuni, uning jezmen tirilidighanliqini bilimen, dedi. 25 insanlarni olumdin tirildurguchi we hayatliq berguchi ozumdurmen, dedi hezriti eysa uninggha, manga etiqad qilghan kixi olsimu, yene hayat bolidu. 26 manga etiqad qilip, mengguluk hayatqa erixkenler esla olmeydu; buninggha ixinemsiz? 27 ixinimen rebbim, dedi marta, sizning insanlar arisigha kelixke teyinlengen qutquzghuchi mesih, hudaning oghli ikenlikingizge ixinimen. 28 marta buni dep bolghandin keyin, qaytip singlisi meryemni astighina chaqirip: ustazimiz kelip boldi. seni chaqiriwatidu, dedi. 29 meryem buni anglap, derhal ornidin turup, hezriti eysa bilen koruxkili mangdi. 30 u peytte hezriti eysa tehi yezigha kirmigen bolup, marta aldigha chiqqan yerde idi. 31 oyde meryemge teselli beriwatqan halayiq meryemning birdinla ornidin turup, sirtqa chiqip ketkenlikini koruxti we uni qebristanliqqa yigha-zar qilghili mangdi dep oylap, uning keynidin mengixti. 32 biraq, meryem hezriti eysa bar yerge bardi we uni korup, ayighigha yiqilip: i rebbim, bu yerde bolghan bolsingiz, inim olmes idi! dedi. 33 meryemning we uning bilen bille kelgen halayiqning yigha-zar qilixqinini korgen hezriti eysa ghezeplinip, kongli qattiq azablinixqa baxlidi we: 34 uni qeyerge qoydunglar? dep soridi. i rebbimiz, kelip korung, deyixti ular. 35 hezriti eysa koz yexi qildi. 36 heqler: qaranglar, u lazarni nemidegen yahxi korgen! deyixti. 37 ularning ichide beziliri: qarighuning kozini achqan kixi lazarning hayatini olumdin saqlap qalalmayttimu? deyixti. 38 hezriti eysa ichide yene ghezeplinip, yerlikning aldigha bardi. yerlik kirix aghzi chong bir tax bilen tosulghan ongkur idi. 39 hezriti eysa: taxni eliwetinglar! dedi. olguchining hedisi marta: i rebbim, alemdin otkinige tot kun boldi, hazir jesiti purap ketkendu, dedi. 40 hezriti eysa uninggha: men sanga: etiqad qilsang, hudaning ulughluqini korisen degenidimghu! dedi. 41 buning bilen, halayiq taxni eliwetti, hezriti eysa kozlirini asmangha tikip, mundaq dua qildi: i ata, telipimni anglaydighining uchun sanga xukur eytimen. 42 teleplirimni hemixe anglaydighanliqingni bilimen. xundaq bolsimu, etrapimdiki halayiq sening meni ewetkenlikingge ixensun dep, buni eytiwatimen. 43 hezriti eysa bu sozlerni qilghandin keyin, yuqiri awazda: lazar, taxqirigha chiq! dep towlidi. 44 lazar qol-putliri kepenlengen, engiki tengilghan halda taxqirigha chiqti. hezriti eysa ulargha: kepenlikni saldurup, uni oz meylige qoyuwetinglar! dedi. 45 meryemning yenigha petilep kelgen we hezriti eysa korsetken bu mojizini korgen nurghun heqler hezriti eysagha etiqad qildi. 46 lekin, ularning ichide beziliri perisiylerning yenigha berip, hezriti eysaning qilghan ixlirini melum qilixti. 47 xunga, perisiyler we aliy rohaniylar yehudiylarning aliy kengexmisini yighip: qandaq qilghuluq? bu ademning yaratqan nurghun mojizilirige qarap beqinglar. 48 uni bundaq qoyup bersek, hemme adem uninggha etiqad qilip ketidu. xundaq bolghanda, rim hokumiti ibadethanimizni, hetta millitimizni weyran qiliwetidu! deyixti. 49 ularning ichide biri, yeni xu yili bax rohaniy bolghan qayapa: siler hechnemini bilmeydikensiler! 50 putun helqning halak boluxining ornigha, birla ademning ular uchun oluxining yahxi ikenlikini chuxenmeydikensiler, dedi. 51-52 bu sozni u ozlukidin eytmighanidi. u xu yili bax rohaniy bolghachqa, hezriti eysaning yehudiy helqi uchun, xundaqla peqet u helq uchunla emes, belki hudaning her yangha chechilip ketken perzentlirining hemmisini bir qilip uyuxturux uchun olidighanliqini aldin eytqanidi. 53 xundaq qilip, ular xu kundin etibaren hezriti eysani olturuwetix uchun suyiqest qilixqa baxlidi. 54 xunga, hezriti eysa emdi yehudiylar arisida axkara yurmey, u yerdin ayrilip cholge yeqin rayondiki efrayim xehirige ketip, xagirtliri bilen bille u yerde turdi. 55 yehudiylarning otup ketix heytigha az qalghanidi. nurghun kixiler tazilinix diniy qaidisini ada qilix uchun, heyttin birqanche kun ilgiri yezilardin yerusalemgha kelixti. 56 ular hezriti eysani izdeytti. ular merkiziy ibadethanida yighilghinida bir-birige: seningche qandaq bolar, hezriti eysa heytqa kelmemdikin? deyixetti. 57 aliy rohaniylar bilen perisiyler hezriti eysani tutux uchun, uning qeyerdilikini bilidighanlarning ozlirige melum qilixini buyrughanidi.
1 otup ketix heytidin alte kun ilgiri, hezriti eysa ozi olumdin tirildurgen lazar turghan jay beytaniyagha keldi. 2 u yerde uninggha ziyapet berildi. marta u yerde mehmanlarni kutuwatatti. lazar hezriti eysa bilen hemdastihan bolghanlardin biri idi. 3 meryem sap sumbuldin yasalghan intayin qimmet bahaliq etirdin az kem bir qadaq ekelip, hezriti eysaning putlirigha quydi we chachliri bilen etirni uning putlirigha surdi. oy etirning hux puriqi bilen toldi. 4 lekin, hezriti eysaning xagirtliridin biri, yeni keyin uninggha satqunluq qilidighan yehuda ixqariyot: 5 bu etirning qimmiti bir ademning yilliq kirimige teng kelidiken! nemixqa bu etir setilip, puli kembeghellerge berilmidi? dedi. 6 bu sozni u kembeghellerge kongul bolidighanliqi uchun emes, oghri bolghanliqi uchun degenidi. u xagirtlarning ortaq pulini baxquratti we oghrilap hejleytti. 7 ayalning ihtiyarigha qoyuwet! dedi hezriti eysa, u bu arqiliq mening depne qilinidighan kunumge teyyarliq qiliwatidu. 8 kembegheller her daim aranglarda, lekin men her daim aranglarda bolmaymen. 9 zor bir turkum yehudiylar hezriti eysaning beytaniyada ikenlikini anglidi we yalghuz hezriti eysani emes, u olumdin tirildurgen lazarnimu korux uchun u yerge keldi. 10 aliy rohaniylar bolsa lazarnimu olturuxni qestlidi. 11 chunki, uning sewebidin nurghun yehudiylar ulardin yuz orup, hezriti eysagha etiqad qiliwatatti. 12 etisi, otup ketix heytini otkuzuxke kelgen zor bir turkum halayiq hezriti eysaning yerusalemgha keliwatqanliqini anglidi. 13 ular qollirigha horma xahlirini tutuxqan halda uni qarxi alghili chiqixti we hudagha xukur! perwerdigarning namida kelguchige mubarek bolsun! israillarning padixahigha mubarek bolsun! dep warqiraxti. 14 hezriti eysa bir tehey tepip mindi. bu ixni zekeriya peyghember heli burun aldin eytip, mundaq yazghanidi: 15 ey yerusalem helqi, emdi qorqmanglar! mana, padixahinglar tehey minip keliwatidu. 16 uning xagirtliri u chaghda buni chuxenmigenidi, lekin hezriti eysa tirilix we asmangha chiqix bilen ulughlanghandin keyin, zekeriya peyghember yazghan bu sozlerni hemde bu ix del peyghember aldin eytqandek chiqqanliqini tonup yetti. 17 hezriti eysaning lazarni yerlikidin chaqirip tirildurgenlikini korgen kixiler bu mojize toghrisida baxqilargha tohtimastin hewer qildi. 18 halayiq hezriti eysaning yaratqan bu mojizisini anglighachqa, uni qarxi alghili chiqixti. 19 perisiyler bolsa bir-birige: qaranglar, bizning qilghinimiz bikar ketti! mana emdi putun dunya uninggha egixip ketmekte! deyixti. 20 otup ketix heytida, yerusalemgha ibadet qilghili kelgenler ichide yehudiy dinigha kirgen bezi greklarmu bar idi. 21 bular jeliliyining beytsayda yezisidin bolghan filipning yenigha kelip: janabliri, biz hezriti eysa bilen koruxmekchiduq, dep telep qilixti. 22 filip berip buni enderge melum qildi. andin, ular ikkisi hezriti eysagha hewer qildi. 23 hezriti eysa mundaq dedi: insanoghlining xan-xerepke ige bolidighan waqit-saiti yeqinlixip qaldi. 24 bilip qoyunglarki, bughday deni topigha taxlinip qurban bolmighuche, yenila bir tal dan peti turidu. qurban bolsa, bih surup, kop hosul beridu. 25 hayatini ayighanlar uningdin mehrum bolidu. lekin, bu dunyada hayatini ayimighanlar uni menggu saqliyalaydu. 26 kimdekim manga hizmet qilixni halisa, manga egexsun. men qeyerde bolsam, mening chakirim xu yerde bolidu. manga hizmet qilghuchilarni erxtiki atam hormetleydu. 27 hazir konglum qattiq azabliniwatidu. buninggha neme deyixim kerek? ata, meni kelidighan azas-oqubetlik waqit-saettin qutquz! deymu? yaq! men xu waqit-saetni beximdin otkuzux uchun keldim. 28 ata, ulughluqungni korsetkin! xu waqitta, erxtin bir awaz anglandi: ulughluqumni korsettim we yene korsitimen. 29 xu meydandiki buni anglighan halayiq: hawa guldurlidi, deyixti. yene beziler bolsa: bir perixte uninggha gep qildi, deyixti. biraq, hezriti eysa: 30 bu sozler meni dep emes, silerni dep eytilghan. 31 bu dunya emdi soraqqa tartilidu. bu dunyaning hokumdari xeytanmu emdi aghdurulidu. 32 men yerdin koturulginimde, putkul insanlarni ozumge jelp qilimen, dedi. 33 u buni deyix arqiliq ozining qandaq olidighanliqini uqturdi. 34 halayiq bu geplerni chuxenmey, hezriti eysadin: muqeddes yazmilarda: qutquzghuchi mesih olmey menggu hayat turidu deyilgen tursa, siz qandaqsige insanoghli koturuluxi kerek deyeleysiz?! insanoghli zadi kim bolidu? dep soridi. 35 nurning aranglarda chaqnaydighan waqti uzun emestur. xunga, qarangghuluqning silerni besiwalmasliqi uchun, nur bar waqtida dawamliq menginglar. qarangghuluqta mangghan kixi ozining qeyerge ketiwatqanliqini bilmeydu. 36 xunglaxqa, nur aranglarda bar waqitta, uninggha ixininglar. buning bilen, nurning perzentliri bolisiler, dedi hezriti eysa. yehudiylarning tersaliqi hezriti eysa bu sozlerni qilghandin keyin, halayiqtin ayrilip yoxurunuwaldi. 37 gerche u halayiqning koz aldida xunche mojize korsetken bolsimu, ular uninggha etiqad qilmidi. 38 bu ehwal del yexaya peyghemberning yazmisida aldinala korsitilgendek chiqti: i perwerdigar, biz yetkuzgen sozlerge kim ixendi? sening ku-qudriting kimge korsitildi? 39-40 halayiq hezriti eysagha etiqad qilalmidi. buning sewebini yexaya peyghember aldinala chuxendurup bergenidi: perwerdigar ularning kozlirini kor qildi, qelbini bihudlaxturdi. uning netijiside, ularning kozliri kormes, qelbi sezmes bolup qaldi. ular gunahlirigha towa qilip, manga qaytixni halimaydu. halisidi, men ularni saqaytattim deydu huda. 41 yexaya peyghember hezriti eysaning ulughluqini korgenliki uchun, bu sozlerni uninggha qarita aldinala eytqanidi. 42 wehalenki, nurghunlighan kixiler, hetta yehudiy aqsaqallirimu hezriti eysagha etiqad qildi. lekin, ular ozlirining perisiyler teripidin ibadethana jamaetchilikidin qoghlap chiqiriwetilmesliki uchun, etiqad qilghanliqini axkarilimidi. 43 buning sewebi, ular insandin kelidighan mahtaxni hudadin kelidighan mahtaxtinmu yahxi koretti. 44 hezriti eysa yuqiri awaz bilen mundaq dedi: manga etiqad qilghanlar mangila emes, meni ewetkuchige etiqad qilghan bolidu. 45 meni korgenler meni ewetkuchinimu korgen bolidu. 46 men manga etiqad qilghanlar qarangghuluqta qalmisun dep, dunyagha nur bolup keldim. 47 sozlirimni anglap, sozlirimge emel qilmighanlarni soraqqa tartmaymen, chunki men insanlarni soraqqa tartqili emes, belki ularni qutquzghili keldim. 48 biraq, meni ret qilghanlarni we sozlirimni qobul qilmighanlarni soraqqa tartquchi bar. u bolsimu eytqan sozlirim bolup, u qiyamet kuni kixilerni soraqqa tartidu. 49 chunki, men ozlukumdin sozliginim yoq. nemini sozlixim we qandaq sozlixim kereklikini meni ewetken atam manga buyrudi. 50 uning buyruqining mengguluk hayat elip kelidighanliqini bilimen. xunga, nemini sozlisem, hudaatamning manga buyrughinidek sozleymen.
1 otup ketix heytining harpisi idi. hezriti eysa bu dunyadin ayrilip, atisining yenigha ketidighan waqitning yetip kelgenlikini bildi. u bu dunyadiki oz ademlirige bolghan mehir- muhebbitini burunla korsetken bolup, uning qanchilik chongqurluqini emdi toluq korsetmekchidi. 2 hezriti eysa xagirtliri bilen kechlik tamaqta bille boldi. xeytan alliburun simunning oghli yehuda ixqariyotning konglige hezriti eysani yehudiy aqsaqallirigha tutup berix weswesisini salghanidi. 3 hezriti eysa atisining hemme hoquqni ozige amanet qilghanliqini, atisi hudaning yenidin kelip, hudaning yenigha ketidighanliqini biletti. 4 u dastihandin turup, tonini yexip, bir longge bilen belini baghlidi. 5 andin, bir jawurgha su quyup, xagirtlarning putlirini yuyuxqa we belige baghlighan longge bilen ertip qurutuxqa baxlidi. 6 nowet simun petrusqa kelgende, petrus: i rebbim, putumni siz yusingiz qandaq bolghini?! dedi. 7 hezriti eysa uninggha: neme qiliwatqinimni hazir chuxenmeysen, lekin keyin chuxinisen, dedi. 8 men putumni hergiz sizge yughuzmaymen! dedi petrus. putungni yumisam, sen men bilen birge bolalmaysen, degen jawabni qayturdi hezriti eysa. 9 simun petrus: i rebbim, undaqta putlirimnila emes, qollirimnimu, beximnimu yughaysiz! dedi. 10 hezriti eysa uninggha: yuyunup bolghan ademning qayta yuyunuxining hajiti yoq. peqet putlirini yusila, putun ezasi pak bolidu. silermu gunahliringlardin pak, lekin hemminglar emes, dedi. 11 hezriti eysa ozini kimning tutup beridighanliqini biletti. xuning uchun, u hemmisiningla pak emeslikini degenidi. 12 hezriti eysa ularning putlirini yuyup bolghandin keyin, tonini kiyip yene dastihangha olturdi we ulargha mundaq dedi: siler neme qilghanliqimni chuxendinglarmu? 13 siler meni rebbim we ustazim deysiler. rast eytisiler, emeliyettimu xundaq. 14 men rebbinglar we ustazinglar turuqluq putliringlarni yughandikin, silermu bir-biringlarning putlirini yuyuxunglar kerek. 15 bu silerningmu manga ohxax baxqilargha hizmet qilixinglar uchun korsetken ulgemdur. 16 bilip qoyunglarki, qul hojayinidin ustun turmaydu, elchimu ozini ewetkuchidin ustun turmaydu. 17 bu ixlarni bilgenikensiler, silermu xundaq qilsanglar, neqeder behtliksiler! 18 siler gunahliringlardin pak degen sozum hemminglargha qaritilghan emes. men tallighanlirimni bilimen, lekin muqeddes yazmilarda aldin eytilghan: men bilen hemdastihan bolup, nenimni yegen dostum mendin yuz orudi! degen bu soz emelge axuruluxi kerek. 19 silerge bu ix yuz berixtin awwal eytip qoyayki, u ixlar yuz bergende mening menggu bar bolghuchi ikenlikimge ixinisiler. 20 yene xuni bilip qoyunglarki, men ewetken herqandaq bir kixini qobul qilghanlar meni qobul qilghan bolidu. meni qobul qilghanlar bolsa meni ewetkuchi hudani qobul qilghan bolidu. 21 hezriti eysa bu sozlerni qilghandin keyin, qattiq azablanghan halda ochuqini eytti: bilip qoyunglarki, aranglarda bireylen manga satqunluq qilidu! 22 xagirtlar kimni dewatqanliqini chuxenmey, bir-birige qaraxti. 23 hezriti eysa intayin yahxi koridu dep qaralghan xagirt uning yenida yanpaxlap yatatti. 24 simun petrus uninggha hezriti eysadin kimni demekchi bolghanliqini sorap beqixni ixaret qildi. 25 xunga, u hezriti eysagha yeqin kelip, towen awazda: i rebbim, sizge satqunluq qilidighan kim? dep soridi. 26 hezriti eysa: bir chixlem nanni axqa togurup kimge sunsam, xu, dep jawas berdi. keyin, u nanni axqa togurup, simunning oghli yehuda ixqariyotqa sundi. 27 yehuda nanni elixighila ichige xeytan kirdi. qilidighiningni chapsan qil, dedi hezriti eysa uninggha. 28 dastihanda olturghanlarning hechqaysisi hezriti eysaning yehudagha bu sozlerni neme uchun qilghanliqini chuxenmidi. 29 ularning ortaq puli yehudada bolghanliqtin, beziler hezriti eysa uninggha: heytliq nersilerni elip kel yaki kembeghellerge bir nerse ber demekchi bolsa kerek, dep oylaxti. 30 yehuda nanni elipla taxqirigha chiqip ketti. bu cha keche idi. 31 yehuda taxqirigha chiqip ketkendin keyin, hezriti eysa mundaq dedi: emdi insanoghlining xan-xeripi korunidighan waqit-saet yetip keldi. u arqiliq hudaning xan-xeripimu ayan bolidu. 32 hudaning xan-xeripi u arqiliq ayan bolghaniken, huda ozimu insanoghlining xan-xeripini derhal ayan qilidu. 33 balilirim, mening emdi siler bilen bille bolidighan waqtim az qaldi. keyin, siler meni izdeysiler, lekin yehudiy aqsaqallirigha eytqinimdek silergimu eytimenki, men baridighan yerge siler baralmaysiler. 34 hazir silerge yengi bir emr berimen. bir-biringlargha mehir-muhebbet korsitinglar. silerni soyginimdek, silermu bir-biringlarni soyunglar. 35 bir- biringlargha mehir-muhebbitinglar bolsa, hemmeylen silerning mening xagirtlirim ikenlikinglarni tonuydu. 36 simun petrus hezriti eysadin: i rebbim, qeyerge barisiz? dep soridi. men ketidighan yerge hazirche egixip baralmaysen, lekin keyin barisen, dep jawas berdi hezriti eysa. 37 petrus uninggha: i rebbim, neme uchun hazir sizning keyningizdin baralmaymen? siz uchun jenim pida! dedi. 38 hezriti eysa mundaq dedi: men uchun rasttinla jening pidamu? bilip qoyghinki, horaz chillaxtin burun, sen mendin u qetim tanisen!
1 hezriti eysa xagirtlirigha yene mundaq dedi: konglunglarni biaram qilmanglar! hudagha ixininglar, mangimu ixininglar. 2 hudaatamning dergahida nurghun oy-makanlar bar. undaq bolmisa, buni silerge eytip yurmigen bolattim. men herbiringlargha orun teyyarlax uchun, xu yerge ketip barimen. 3 men teyyarliq qilghili baridighanikenmen, choqum qaytip kelip, silerni men bilen bille elip ketimen. xundaq bolghanda, men qeyerde bolsam, silermu xu yerde bolisiler. 4 siler mening qeyerge ketidighanliqimni we u yerge baridighan yolni bilisiler. 5 i rebbim, sizning qeyerge ketidighanliqingizni bilmeymiz. xundaq turuqluq, u yolni qandaq bilimiz? dedi tomas. 6 hezriti eysa uninggha: yol, heqiqet we hayatliq ozumdurmen. meningsiz hechkim hudaatamning yenigha baralmaydu. 7 eger meni tonughan bolsanglar, atamnimu tonughan bolattinglar. hazirdin baxlap uni tonudunglar hem uni kordunglar, dedi. 8 i rebbim, atingizni korsitip qoysingizla, razi bolattuq, dedi filip. 9 filip, dedi hezriti eysa, siler bilen birge bolghinimgha talay waqit boldi, meni tehiche tonumidingmu? meni korgen kixi atam hudani korgen bolidu. xundaq turuqluq, sen nemixqa yene: bizge atingizni korsiting deysen? 10 men atamda, atam mende ikenlikige ixenmemsen? silerge eytqan sozlirimni ozlukumdin eytqinim yoq, belki mening atam eytqan. u mende turup hizmetlirini qiliwatidu. 11 men atamda, atam mende deginimge ixininglar. hechbolmighanda, mening qilghanlirimdin manga ixininglar. 12 bilip qoyunglarki, manga ixengen kixi mening emeliyitimdek qilalaydu. mundaq kixi buningdinmu ulu ixlarni qilidu, chunki men atamning yenigha qaytip ketimen. 13 mening namim bilen nemini tilisenglar, oz atamning ulughluqi men arqiliq ayan bolsun uchun, tilekliringlarni ijabet qilimen. 14 mening namim bilen neme tilisenglar, men silerge xuni berimen. hezriti eysaning muqeddes rohni ewetixke wede berixi 15 hezriti eysa xagirtlirigha yene mundaq dedi: meni soysenglar, emrlirimge emel qilisiler. 16 menmu hudaatamdin silerge baxqa bir yardemchi ata qilixni tileymen. u siler bilen menggu birge turidu. 17 u bolsimu heqiqetke baxlighuchi muqeddes rohtur. uni bu dunyaning ademliri qobul qilalmaydu, chunki uni kormeydu, tonumaydu. biraq, siler uni tonuysiler, chunki u daim siler bilen bille turidu hem silerde yaximaqchi. 18 men silerdin ayrilghanda, silerni yetim qaldurmaymen. silerning yeninglargha yene qaytip kelimen. 19 az waqittin keyin, bu dunyaning ademliri meni kormeydu, lekin siler korisiler. men hayat bolghanliqim uchun, silermu hayat bolisiler. 20 xu waqit kelgende bilisilerki, men atamda bolimen, siler mende bolisiler, menmu hem silerde bolimen. 21 kim emrlirimni qobul qilip, uninggha emel qilsa, meni soyidighan kixi xu bolidu. meni soyidighan kixini atammu soyidu, menmu uni soyimen we ozumni uninggha ayan qilimen. 22 yehuda isimlik baxqa bir xagirt yehuda ixqariyot emes hezriti eysadin: i rebbim, neme uchun ozingizni bu dunyaning ademlirige ayan qilmay, bizgila ayan qilisiz? dep soridi. 23 hezriti eysa uninggha mundaq jawas qayturdi: meni soyidighan kixi deginimni qilidu, atammu uni soyidu. atam bilen ikkimiz mundaq kixining yenigha berip, uning bilen bille makan qurimiz. 24 meni soymeydighan kixi deginimni qilmaydu. siler anglawatqan sozler mening emes, belki meni ewetken atamningkidur. 25 men siler bilen bille boluwatqan cheghimda, silerge bularni dedim. 26 lekin, atam mening namim bilen ewetidighan yardemchi, yeni ozining muqeddes rohi silerge hemmini ogitidu hem mening eytqan hemme sozlirimni esinglargha salidu. 27 silerge amanliq qaldurimen, oz amanliqimni silerge teqdim qilimen. mening silerge teqdim qilghinim bu dunyaning ademlirining silerge berginige ohximaydu. konglunglarni biaram qilmanglar, qorqmanglar. 28 siler mening: men silerdin ayrilip ketimen, keyin silerning yeninglargha qaytip kelimen degen sozumni anglidinglar. meni soysenglar, atamning yenigha ketidighanliqim uchun huxal bolattinglar. chunki, atam mendin ulughdur. 29 silerni bu ixlar yuz bergende manga ixensun dep, bularni silerdin ayrilixtin burun eyttim. 30 siler bilen sozlixidighan waqit kop qalmidi. chunki bu dunyaning hokumdari xeytan kelix aldida turidu. uning meni besip chuxkudek qudriti esla yoqtur. 31 lekin, bu dunyaning ademliri mening atamni soyidighanliqimni bilsun dep, atam manga emr qilghan ixni emelge axurimen. turunglar, bu jaydin keteyli.
1 hezriti eysa xagirtlirigha mundaq dedi: heqiqiy uzum teli ozumdurmen, atam huda bolsa baghwendur. 2 baghwen mendiki mewe bermeydighan herbir xahni kesip taxlaydu. mewe bergenlirini bolsa tehimu kop mewe bersun dep, putap turidu. 3 siler putalghan xahlargha ohxax bolup, men silerge yetkuzgen sozler arqiliq alliburun pak boldunglar. 4 siler mende bolunglar. menmu silerde bolimen. xah talda bolmay turup ozlukidin mewe berelmeydighinidek, silermu mende bolmisanglar, mewe berelmeysiler. 5 uzum teli ozumdurmen. siler bolsanglar xahlirisiler. kim mende bolsa, menmu uningda bolimen. xundaq bolghanda, u kop mewe beridu. chunki, huda yaqturidighan herqandaq ixni mensiz qilalmaysiler. 6 mende bolmighan kixi kereksiz xahlargha ohxax taxliwetilip, qurup ketidu. bundaq xahlar yighip otqa taxlinidu. 7 siler mende bolsanglar we sozlirim silerde saqlansa, nemini telep qilsanglar, xuninggha erixisiler. 8 siler kop mewe berixinglar arqiliq mening xagirtlirim ikenlikinglarni ispatlaysiler. bu, atamgha xan-xerep elip kelidu. 9 atam meni soyginidek, menmu silerni soydum, mening mehir-muhebbitimde bolunglar. 10 eger emrlirimge emel qilsanglar, huddi men atamning emrlirige emel qilghan we hemixe uning mehir-muhebbitide bolghinimdek, silermu hemixe mening mehir- muhebbitimde bolisiler. 11 bularni silerge huxalliqimdin behrimen bolsun we huxalliqi tolup taxsun, dep eyttim. 12 mening emrim xuki, men silerge mehir-muhebbet korsetkendek, silermu bir-biringlargha mehir- muhebbet korsitinglar. 13 oz dostliri uchun jenini pida qilixtin chongqur mehir-muhebbet yoqtur. 14 silerge buyrughan emrlirimni ada qilsanglar, mening dostlirim bolisiler. 15 emdi silerni chakar demeymen. chunki, chakar hojayinining neme qilidighanliqini bilmeydu. uning ornigha silerni dost deymen, chunki atamdin anglighanlirimning hemmisini silerge yetkuzdum. 16 siler meni tallighininglar yoq, eksiche men silerni tallidim. men silerni mewe bersun hemde mewiliringlar menggu saqlansun, dep teyinlidim. muxundaq mewe bergininglarda, mening namim bilen atamdin neme tilisenglar, atam xuni beridu. 17 silerge xuni emr qilimenki, bir-biringlargha mehir- muhebbet korsitinglar. 18 bu dunyaning ademliri silerdin nepretlense, silerdin awwal mendin nepretlengenlikini bilinglar. 19 silermu bu dunyaning ademliridin bolghan bolsanglar, bu dunyaning ademliri silerni ozining dep, soygen bolatti. biraq, men silerni bu paniy dunyadin ayrip tallighanliqim uchun, emdi bu dunyagha mensup emessiler. xuning uchun, bu dunyaning ademliri silerdin nepretlinidu. 20 men silerge eytqan sozni esinglarda tutunglar: qul hojayinidin ustun turmaydu. manga ziyankexlik qilghanlar silergimu ziyankexlik qilidu. mening sozumge emel qilghanlar silerningkigimu emel qilidu. 21 mening namim sewebidin ular silerge ziyankexlik qilidu, chunki ular meni ewetkuchini tonumaydu. 22 eger men kelip ulargha telim bermigen bolsam, ularning gunahliri gunah dep qaralmaytti. lekin, hazir ular oz qilmixlirining yaman ikenlikini bilmiduq, deyelmeydu. 23 ularning mendin nepretlengenliki atamdinmu nepretlengenliki bolidu. 24 men ularning arisida baxqa hechkim qilip baqmighan ixlarni qilmighan bolsam, ularning gunahliri gunah dep qaralmaytti. emeliyette, ular mening qilghan ixlirimni korgen, xundaqtimu yene mendin we atamdin nepretlendi. 25 lekin buning bilen, muqeddes yazmilarda yezilghan: hechqandaq sewebsizla mendin nepretlendi degen soz emelge axuruldi. 26 men silerge atamning yenidin yardemchi, yeni heqiqetke baxlighuchi muqeddes rohni ewetimen. u atamning yenidin kelip, manga guwahliq beridu. 27 silermu manga guwahliq berisiler, chunki siler baxtin tartip men bilen bille boldunglar.
1 bularni silerge etiqadini taxlap qoymisun, dep eyttim. 2 siler ibadethana jamaetchilikinglardin qoghlap chiqiriwetilisiler hemde xundaq bir waqit-saetler keliduki, silerni olturidighanlar ozlirini hudagha hizmet qiliwatimen, dep hesablaydu. 3 ular bularni ya atamni, ya meni tonumighanliqi uchun qilidu. 4 xuning uchun eytimenki, ular silerge ziyankexlik qilghanda, mening agahlandurghanliqimni esinglargha kelturunglar. men deslepte bularni silerge eytmidim, chunki siler bilen bille idim. 5 lekin, emdi meni ewetkuchining yenigha qaytip ketimen. xundaq bolsimu, aranglardin hechkim mendin: nege ketisiz? dep sorimaywatidu. 6 buning ornigha, silerge bularni eytqanliqim uchun, qelbinglar hesret bilen toldi. 7 bilip qoyunglarki, mening ketixim silerge paydiliq. ketmisem, silerge yardemchi kelmeydu. emma ketsem, uni silerge ewetimen. 8 u kelgende, bu dunyadiki kixilerni ozlirining gunahkar ikenlikige, mening heqqaniyliqimgha we ahirqi zamandiki soal-soraqning bolidighanliqigha qayil qilidu. 9 ular gunahkar ikenlikige qayil bolidu. chunki, ular manga etiqad qilmidi. 10 ular mening heqqaniyliqimgha qayil bolidu. chunki, men heqqaniymen hem xunga atamning yenigha qaytixqa layiqturmen. xundaq qilip, siler meni korelmeysiler. 11 ular ahirqi zamandiki soal-soraqning choqum bolidighanliqigha qayil bolidu. chunki, huda bu dunyaning hokumdari bolghan xeytanni soraqqa tartti. 12 silerge eytidighan yene kop sozlirim bar idi. biraq, siler uninggha berdaxliq berelmeysiler. 13 lekin, heqiqetke baxlighuchi muqeddes roh kelgende, silerge barliq heqiqetni ogitidu. u ozlukidin sozlimeydu; eksiche, atam ikkimizning sozlirini anglighandin keyin sozleydu we kelguside bolidighan ixlarni silerge yetkuzidu. 14 u mende bar bolghanni silerge yetkuzup, mening ulughluqumni ayan qilidu. 15 atamda bar bolghanning hemmisi hem meningdur. xuning uchun, muqeddes roh mende bar bolghanni silerge yetkuzidu, dep eyttim. 16 az waqittin keyin, meni kormeysiler. yene biraz waqit otkendin keyin, meni qayta korisiler. 17 xagirtlarning beziliri bir-birige: bu qandaq gep? u bizge: az waqittin keyin, meni kormeysiler. yene biraz waqit otkendin keyin, meni qayta korisiler deydu. u yene: chunki, men atamning yenigha ketimen deydu. 18 az waqittin keyin degen sozining menisi zadi nemidu! uning nemilerni dewatqanlirini bilelmiduq, deyixti. 19 hezriti eysa ularning sorimaqchi bolghan soalini bilip, mundaq dedi: mening az waqittin keyin, meni kormeysiler. yene biraz waqit otkendin keyin, meni korisiler deginimning menisini bir- biringlardin sorawatamsiler? 20 bilip qoyunglarki, siler yigha-zar qilip qayghurisiler, lekin bu dunyaning ademliri huxal boluxup ketidu. siler bolsanglar, qayghurisiler, lekin qayghuliringlar huxalliqqa aylinidu. 21 ayal tughutta azablinidu, chunki uning azas-oqubetlik waqit-saiti yetip kelgen. lekin, bowiqi tughulup bolghandin keyin, bir perzentning dunyagha kelgenlikining huxalliqi bilen, tartqan azabini untup qalidu. 22 xuninggha ohxax, silermu hazir azabliniwatisiler, lekin men siler bilen qayta koruximen. xu chaghda, qelbinglar huxalliqqa chomidu. huxalliqinglarni hechkim silerdin tartiwalalmaydu. 23 bilip qoyunglarki, xu waqit kelgende, mendin hech nerse sorixinglarning hajiti yoq. chunki, mening namim bilen atamning ozidin nemini tilisenglar, u xuni beridu. 24 hazirghiche mening namim bilen hechneme tilimidinglar. emdi tilenglar, erixisiler. buning bilen, huxalliqinglar tolup taxsun. 25 silerge bularni temsiller bilen bildurdum. biraq, xundaq bir waqit keliduki, u chaghda temsiller bilen sozlimeymen, atam toghruluq ochuq eytimen. 26 xu kunler kelgende, tilekliringlarni mening namim bilen tileysiler. men siler uchun atamdin telep qilimen, demekchi emesmen. 27 buning sewebi, atam ozimu silerni soyidu. chunki, siler meni soyisiler we meni atamning ewetkenlikige ixendinglar. 28 men atamning yenidin bu dunyagha keldim. emdi bu dunyadin atamning yenigha ketimen. 29 xagirtliri: emdi temsil kelturmey, ochuq eyttingiz! 30 biz sizning hemmini bilidighanliqingizni emdi chuxenduq. chunki, biz soal sorimisaqmu, siz konglimizdikini bilidikensiz. buningdin sizning hudaning yenidin kelgenlikingizge ixenduq, deyixti. 31 hezriti eysa ulargha: hazir ixendinglar, xundaqmu? 32 mana, xundaq waqit keley dep qaldi, xundaqla kelip qaldiki, hemminglar meni yalghuz taxlap oz yolliringlargha ketisiler. biraq, men yalghuz qalmaymen, chunki atam men bilen billidur. 33 bularni silerge men arqiliq amanliq tapsun, dep eyttim. bu dunyaning ademliri silerni azas-oqubetke salidu. emma, gheyretlik bolunglar! chunki, men bu dunya ustidin ghelibe qildim!
1 hezriti eysa bu sozlerni qilghandin keyin, kozlirini erxke tikip mundaq dua qildi: i ata, mening waqit-saitim yetip keldi. sen oghlungning ulughluqini ayan qilghin. buning bilen oghlungmu ulughluqungni ayan qilsun. 2 chunki, sen uninggha putkul insaniyettin ustun hoquq ata qilding. buning bilen, u sen uninggha bergen ademlerning hemmisige mengguluk hayat ata qilsun. 3 mengguluk hayat bolsa heqiqiy birdinbir huda seni we sen ewetken eysa mesihni tonuxtur. 4 men sen manga buyrughan hemme ixlarni orundax bilen sening ulughluqungni yer yuzide ayan qildim. 5 i ata, sening yeninggha qaytqinimda, dunya apiride boluxtin burun biz behrimen bolghan ulughluqtin meni qayta behrimen qilghaysen. 6 sen bu dunyadin manga tallap bergenlerge seni ayan qildim. ular seningki idi. ularni manga berding, ular sening sozungge emel qildi. 7 ular sen manga bergen hemme nersilerning seningdin kelgenlikini emdi bildi. 8 chunki, sen manga qilghan sozlerni ulargha yetkuzdum, ularmu qobul qildi. sendin kelgenlikimni heq dep bilip yetti hemde meni ewetkenlikinggimu ixendi. 9 bulargha dua qilimen. bu dunyaning ademlirige emes, belki sen manga bergen ademlerge dua qilimen. chunki ular seningkidur. 10 meningki seningkidur. seningki bolsa meningkidur. mening ulughluqum ular arqiliq ayan boldi. 11 men emdi ayrilix aldida turimen. ularni bu dunyada qaldurup, sening yeninggha ketiwatimen. i muqeddes ata, ularning sanga bolghan sadiqliqini saqlighin. biz ikkimiz bir bolghandek, ularmu bir bolsun. 12 men ular bilen bille bolghan waqtimda, ularning sanga bolghan sadiqliqini saqlidim hem qoghdidim. ularning ichide halaket yoligha mangghan kixidin baxqa birimu yoqalmidi. muqeddes yazmilardiki manga satqunluq qilidighan kixi toghruluq eytilghanlarning emelge axuruluxi uchun, muxundaq boldi. 13 mana emdi sening yeninggha ketimen. ularning qelbide mening huxalliqim tolup taxsun dep, bu sozlerni dunyadiki waqtimda sozlidim, 14 sozliringni yetkuzdum. bu dunyaning ademliri ulardin nepretlendi, chunki men bu dunyagha mensup bolmighinimdek, ularmu bu dunyagha mensup emestur. 15 ularni bu dunyadin ayriwet dep emes, belki xeytandin saqla, dep tileymen. 16 men bu dunyagha mensup bolmighinimdek, ularmu bu dunyagha mensup emestur. 17 ularni heqiqiting arqiliq ozungge atighuzghaysen, chunki sening sozliring heqtur. 18 sen meni dunyagha ewetkiningdek, menmu ularni dunyagha ewettim. 19 ularmu ozlirini heqiqiy atisun dep, ozumni sanga ataymen. 20 men ular uchunla emes, yene ularning yetkuzidighan sozlirini anglap, manga etiqad qilidighanlar uchunmu dua qilimen. 21 ularning hemmisi bir bolsun. i ata, sen mende, men sende bolghandek, ularmu bizde bolsun. xu arqiliq, bu dunyaning ademliri meni sening ewetkenlikingge ixensun, dep dua qilimen. 22 biz ikkimiz bir bolghandek, ularmu bir bolsun dep, sen manga bergen ulughluqni ulargha ata qildim. 23 men ularda , sen mende; bu ularning ittipaqliqining mukemmellixixi uchundur. bu dunyaning ademliri xu arqiliq meni ewetkenlikingni hem meni soyginingdek manga etiqad qilghanlarnimu soyidighanliqingni bilsun. 24 i ata, sen manga bergen kixilerning hemmisining men bilen bir yerde boluxini hem ularning ulughluqumni koruxini arzu qilimen. bu, dunya apiride boluxtin burun, meni soygenliking uchun manga bergen ulughluqtur. 25 i adil ata, bu dunyaning ademliri seni tonumaydu, emma men seni tonuymen. xagirtlirimmu meni sening ewetkenlikingni bilidu. 26 men seni ulargha ayan qildim, yene dawamliq ayan qilimen. buning bilen, manga bolghan mehir-muhebbiting ularda bolsun, hem menmu ularda bolay.
1 hezriti eysa bu duani qilghandin keyin, xagirtliri bilen bille taxqirigha chiqip, yerusalemning sirtidiki kidron wadisining u qetigha otti. u yerde bir baghche bar idi. hezriti eysa bilen xagirtliri u baghchige kirdi. 2 uninggha satqunluq qilidighan yehudamu u yerni biletti, chunki hezriti eysa xagirtliri bilen pat-pat u yerde jem bolatti. 3 xundaq qilip, yehuda bir qisim rim lexkerliri bilen aliy rohaniylar we perisiyler ewetken ibadethana qarawullirini baxlap bu yerge keldi. ularning qollirida panus, mexel we qorallar bar idi. 4 hezriti eysa bexigha kelidighanlarning hemmisini bilip, ularning aldigha chiqip: kimni izdeysiler? dep soridi. 5 nasirelik eysani, dep jawas berixti ular. hezriti eysa ulargha: mana men xu, dedi. uninggha satqunluq qilghan yehudamu ularning qatarida turatti. 6 hezriti eysa: mana men xu deyixigila, ular arqilirigha yenip yerge yiqilixti. 7 hezriti eysa ulardin yene bir qetim: kimni izdeysiler? dep soridi. nasirelik eysani, deyixti ular. 8 silerge eyttimghu, mana men xu. eger menila izdigen bolsanglar, bularni tutmanglar, dedi hezriti eysa. 9 buning bilen, ozining: ata, sen manga bergenlerdin hechqaysisini yoqatmidim degen sozi emeliyette ispatlandi. 10 simun petrus yenidiki qilichni qoligha elip, bax rohaniyning malkus isimlik chakirigha urdi. qilich chakarning ong quliqigha tegip, uni xilip chuxuruwetti. 11 hezriti eysa petrusqa: qilichni ghilipinggha sal! meni atam emr qilghan bu azas qedihini ichmeydu demsen? dedi. 12 xuning bilen, lexker topi bilen qomandani hem yehudiylar ewetken ibadethana qarawulliri hezriti eysani tutup baghlaxti. 13 andin, uni aldi bilen xu yili bax rohaniy bolup turghan qayapaning qeynatisi hannanning aldigha elip berixti. 14 burun yehudiy aqsaqallirigha: putun helqning halak boluxidin saqlinix uchun, birla ademning oluxi ewzel degen kixi del xu qayapa idi. 15 simun petrus bilen yene bir xagirt hezriti eysaning keynidin egixip mangghanidi. u xagirt bax rohaniyning tonuxi bolghanliqi uchun, hezriti eysa bilen bax rohaniyning hoylisigha kirelidi. 16 simun petrus bolsa taxqirida, derwazining yenida qaldi. xunga, bax rohaniyning tonuxi bolghan xagirt taxqirigha chiqip, derwaziwen qiz bilen sozlixip, petrusni ichkirige baxlap kirdi. 17 derwaziwen qiz petrustin: sizmu eysaning xagirtliridin emesmu? dep soridi. yaq, men emes, dedi petrus. 18 hawa soghuq bolghanliqi uchun, bax rohaniyning chakarliri we ibadethana qarawulliri yagha komurdin yeqilghan gulhanning choriside issinip turuxatti. petrusmu ularning yenida turup otqa qaqlandi. 19 bax rohaniy hezriti eysadin xagirtlirini we uning telim berixi bilen munasiwetlik soallarni soridi. 20 hezriti eysa uninggha mundaq jawas berdi: men sozlirimni hemme ademlerge axkara sozlidim, yehudiylar yighilidighan yerlik ibadethanilarda we merkiziy ibadethanida daim telim berdim. hechqandaq mehpiy soz qilmidim. 21 bularni nemixqa mendin soraysiz? sozlirimni anglighanlardin sorang, ular neme degenlikimni bilidu. 22 hezriti eysa bu sozlerni qilghanda, yenida turghan ibadethana qarawulliridin biri uni bir kachat urup: bax rohaniygha muxundaq jawas qayturamsen? dedi. 23 eger hata gep qilghan bolsam, buni kopchilikning aldida korset. emma, eytqanlirim toghra tursa, meni neme uchun urisen? dedi hezriti eysa uninggha. 24 buning bilen, hannan uni baghlaqliq peti bax rohaniy qayapagha yollidi. 25 simun petrus otning aldida issinip turuwatqanda, baxqilar: senmu eysaning xagirtliridin emesmu? deyixti. yaq, men emes, dep tandi petrus. 26 u yerde bax rohaniyning chakarliridin biri, yeni petrus quliqini chepip taxlighan ademning tughqinimu bar idi. u petrusqa: baghchide seni eysa bilen bille kordumghu! dedi. 27 petrus yene tandi. del xu chaghda, horaz chillidi. hezriti eysaning waliy pilatus aldida soraq qilinixi 28 tang yorughanda, hezriti eysa qayapaning yenidin rimliq waliy pilatusning ordisigha elip kelindi. uni elip kelgen yehudiy aqsaqalliri bolsa ozimizning etiqadini bulghiwalmayli dep, ordigha kirmey, sirtta saqlap turatti. bolmisa otup ketix heytining dastihinigha jem bolalmaytti. 29 xunga, waliy pilatus taxqirigha chiqip, ularning aldigha kelip: bu ademning ustidin neme ix toghruluq erz qilisiler? dep soridi. 30 ular: bu adem yaman ix qilmighan bolsa, uni sizge tapxurmighan bolattuq, dep jawas berixti. 31 uni ozunglar elip ketip, oz qanununglar boyiche soranglar, dedi waliy pilatus ulargha. ular: bizning olum jazasi berix hoquqimiz yoq tursa, deyixti. 32 hezriti eysaning ozining qandaq olidighanliqi toghrisidiki aldin eytqinining emelge axuruluxi uchun, bu ixlar yuz berdi. 33 waliy pilatus yene ordisigha kirip, hezriti eysani chaqirtip, uningdin: sen yehudiylarning padixahimu? dep soridi. 34 hezriti eysa uninggha: bu soalni ozingiz qoyuwatamsiz yaki baxqilar men toghruluq sizge xundaq eytqanmu? dedi. 35 men ya yehudiy bolmisam mundaq soallarni soraydighan! seni manga tapxurghanlar oz helqing we aliy rohaniylarghu! neme jinayet otkuzgeniding? dedi waliy pilatus. 36 mening padixahliqim bu dunyagha mensup emes. eger mensup bolsidi, xagirtlirim mening yehudiylargha tapxurulmasliqim uchun jeng qilghan bolatti. halbuki, mening padixahliqim bu dunyadiki padixahliqqa ohximaydu, dedi hezriti eysa. 37 demek sen bir padixah, xundaqmu? dedi waliy pilatus. eytqiningizdek, men padixah, men heqiqetke guwahliq berix uchun dunyagha keldim, heqiqette turidighan kixiler mening sozlirimni anglaydu, dedi hezriti eysa. 38 waliy pilatus uningdin: heqiqet degen neme? dep soridi. waliy pilatus bundaq dep sorighandin keyin, yene taxqirigha chiqip yehudiylargha: men uningdin hechqandaq jinayet tapalmidim. 39 lekin, silerning her yili otup ketix heytida yehudiy mehbuslardin birni qoyup berixni telep qilix aditinglar bar. xunga, eger halisanglar, bu yehudiylarning padixahi ni qoyup berey? dedi. 40 ular yene: bu ademni emes, barabbasni qoyup bering! dep chuqan selixti. barabbas bir qaraqchi idi.
1 buning bilen, waliy pilatus hezriti eysani qamchilatti. 2 lexkerler tiken xahlirini orup, bir taj yasap, hezriti eysaning bexigha kiyduruxti. andin, uninggha xahane sosun renglik ton kiyduruxti. 3 ular yene uning aldigha kelixip: yaxisun yehudiylarning padixahi! dep meshire qilixip, uni kachatlaxti. 4 waliy pilatus yene ordisidin chiqip, halayiqqa: diqqet! uningdin hechqandaq jinayet tapalmighanliqimni bilixinglar uchun, uni silerning aldinglargha elip chiqimen, dedi. 5 buning bilen, hezriti eysa bexidiki tikenlik taj we uchisidiki sosun renglik ton bilen taxqirigha elip chiqildi. waliy pilatus ulargha: mana, u adem! dedi. 6 aliy rohaniylar we ibadethana qarawulliri hezriti eysani korup: uni krestke mihliting, krestke mihliting! dep warqiraxti. uni ozunglar mihlanglar! men uningdin hechqandaq jinayet tapalmidim! dedi pilatus. 7 yehudiylar mundaq deyixti: bizde xundaq bir qanun bar. xu qanungha asasen, u ozini hudaning oghli dep atighanliqi uchun, olturuluxke tegixlik. 8 waliy pilatus bu sozni anglap tehimu qorqup, 9 yene ordisigha kirip, hezriti eysadin: sen zadi qeyerdin kelgen? dep soridi. hezriti eysa jawas bermidi. 10 sen manga gep qilmamsen? seni qoyup berixke hoququm bolghinidek, krestke mihlaxqimu hoququm barliqini bilmemsen? dedi waliy pilatus. 11 sizge erxtin berilmigen bolsa, manga nisbeten hechqandaq hoquqingiz bolmighan bolatti. xuning uchun, meni sizge tapxurup bergen ademning gunahi tehimu eghirdur, dedi hezriti eysa. 12 xuning bilen, pilatus hezriti eysani qoyuwetmekchi boldi, lekin yehudiylar: bu ademni qoyuwetsingiz, rim imperatorining dosti bolmighan bolisiz! kim ozini padixah dese, u kixi imperatorgha qarxi chiqqan bolidu! dep chuqan selixti. 13 waliy pilatus bu sozlerni anglap, hezriti eysani taxqirigha chiqardi we tax yatquzulghan hoyla aramiy tilida ghabbata degen yerdiki hokum chiqirix ornida olturdi. 14 u kuni otup ketix heytining harpisi bolup, saet on ikkige az qalghanidi. waliy pilatus yehudiylargha: mana bu silerning padixahinglar! dedi. 15 yoqiting, yoqiting, uni krestke mihliting! dep warqiraxti yehudiylar. meni padixahinglarni krestke mihlatsun demsiler? dedi waliy pilatus. aliy rohaniylar: rim imperatoridin baxqa padixahimiz yoq! dep towlaxti. 16 buning bilen, hezriti eysa waliy pilatusning buyruqi bilen krestke mihlinixqa tapxuruldi. 17 lexkerler hezriti eysani elip mangdi. u oz krestini dumbisige artip, bax songek aramiy tilida golgota degen yerge bardi. 18 ular uni xu yerde krestke mihlap, krestni tiklidi. hezriti eysaning ikki teripide yene ikki jinayetchi bar bolup, ularmu uning bilen teng mihlandi. hezriti eysaning kresti ikki jinayetchining otturisigha tiklengenidi. 19 waliy pilatus tahtigha nasirelik eysa yehudiylarning padixahi dep yezip, krestke asturup qoydi. 20 tahtidiki sozler ibraniyche, latinche we grekche u hil yeziqta yezilghanliqi hemde hezriti eysa mihlanghan yer xeherge yeqin bolghanliqi uchun, nurghun yehudiylar tahtidiki sozlerni oqughanidi. 21 xunga, yehudiylarning aliy rohaniyliri waliy pilatusqa: yehudiylarning padixahi dep yazmang. ozini men yehudiylarning padixahi degen dep yezing, deyixti. 22 biraq, waliy pilatus ulargha: yazidighinimni yazdim! dedi. 23 lexkerler hezriti eysani krestke mihlighandin keyin, uning kiyimlirini elip, totke bolup, herbiri bir uluxtin elixti. tonining ichidiki uzun kongleknimu elixti. bu konglek tikilmigen bolup, ustidin astigha bir yurux toqulghanidi. 24 xuning bilen, lexkerler bir-birige: buni yirtmay, chek tartixayli, kimge chiqsa xu alsun, deyixti. buning bilen, muqeddes yazmilardiki munu sozler emelge axuruldi. tonumni boluxti ular, konglikim uchun tartixti chekler. derweqe, lexkerler xundaq qilixti. 25 hezriti eysaning krestining yenida anisi, anisining singlisi, klopaning ayali meryem we mejdellik meryemler turatti. 26 hezriti eysa anisi bilen ozi yahxi koridighan xagirtining birge turghanliqini korup, anisigha: ana, bu sizning oghlingiz bolsun, dedi. 27 keyin, xagirtigha: bu sening anang bolsun, dedi. xu waqittin etibaren, hezriti eysaning u xagirti meryemni ozining oyide turghuzdi. 28 hezriti eysa hemme ixlirining tamamlanghanliqini bildi. andin: ussidim! dedi. buning bilen muqeddes yazmilarda yezilghan sozler emelge axuruldi. 29 u yerde erzan uzum xarabi bilen toldurulghan bir kup bar idi. ular uzum xarabigha chilanghan bir parche bulutni lepekgul gholigha baghlap, hezriti eysaning aghzigha uzatti. 30 hezriti eysa uzum xarabini tetighandin keyin: tamam boldi! dedi-de, bexini towen chuxurup, jan berdi. hezriti eysaning biqinigha neyze sanjilixi 31 u kuni otup ketix heytining harpisi idi. bu heyt dem elix kunige toghra kelgenidi. yehudiylar krestke mihlanghanlarning jesitini dem elix kunide krestte qalduruxni toghra tapmaytti. xunga, yehudiy aqsaqalliri jesetlerni kresttin eliwetix meqsitide, waliy pilatustin mihlanghanlarning tezrek oluxi uchun ularning putlirini cheqiwetixni telep qildi. 32 xuning bilen, lexkerler berip hezriti eysa bilen bille krestke mihlanghan heliqi ikki ademning putlirini cheqiwetti. 33 lekin, hezriti eysagha kelgende, uning alliqachan olgenlikini kordi, xuning bilen uning putini chaqmidi. 34 biraq, lexkerlerdin biri uning biqinigha neyzisini sanjiwidi, xuan qan we su eqip chiqti. 35 silerni ixensun dep, buni korguchi guwahliq berdi. uning guwahliqi heqtur. korguchi ozining eytqanlirining heq ikenlikini bilidu. 36-37 bu ixlarning hemmisi muqeddes yazmilarda: uning bir tal songikimu sunmaydu we ular ozliri neyze sanjighan ademge qarixip qalidu dep aldin eytilghanlarni emelge axurdi. 38 bu ixlar yuz bergendin keyin, aramatiyaliq yusup hezriti eysani depne qilix uchun, waliy pilatustin uning jesitini elip ketixni telep qildi. yusup hezriti eysaning egexkuchisi idi. lekin, yehudiy aqsaqalliridin qorqqinidin buni mehpiy tutatti. waliy pilatus ruhset bergendin keyin, yusup berip hezriti eysaning jesitini kresttin chuxurup elip ketti. 39 burun bir kechisi hezriti eysaning yenigha kelgen nikodimmu jesetke chachidighan sebre arilax murmekki degen dora-dermandin ottuz nechche kilo elip, yusup bilen bille keldi. 40 ikkiylen hezriti eysaning jesitini yehudiylarning depne qilix aditi boyiche dora-dermanlarni chechip, kendir reht bilen orap kepenlidi. 41 hezriti eysa krestke mihlanghan yerde bir ba bolup, baghning ichide tehi hechkim qoyulmighan yengi bir ongkur yerlik bar idi. 42 bu kun heytning harpisi hem bu yerlik yeqin jayda bolghanliqi sewebidin, ular hezriti eysani xu yerge depne qildi.
1 yekxenbe kuni tang tehi yorumighanda, mejdellik meryem hezriti eysaning yerlikige bardi we ongkurning aghzidiki taxning eliwetilgenlikini kordi. 2 u yugurgen peti simun petrus we hezriti eysa yahxi koridighan heliqi xagirtning yenigha kelip, ulargha: rebbimizni yerlikidin eliwetiptu, qeyerge qoyghanliqini bilmiduq! dedi. 3 petrus bilen heliqi xagirt taxqirigha chiqip, yerlikke qarap yol aldi. 4 ikkiylen bille yuguruxup mangdi, lekin heliqi xagirt petrustin tez yugurup, yerlikke birinchi bolup yetip bardi. 5 u engixip ichige qarap, kendir kepenning u yerde yeyiqliq turghanliqini kordi, lekin ichkirige kirmidi. 6 keynidin simun petrus yetip kelip yerlikke kirdi we u yerde yeyiqliq turghan kepenni kordi. 7 hezriti eysaning bexigha chigilgen yaghliqnimu kordi. yaghliq kepen bilen bir yerde emes, belki ayrim yerde yogeklik turatti. 8 andin, yerlikke awwal kelgen xagirtmu yerlikning ichige kirip, ehwalni korup, hezriti eysaning tirilgenlikige ixendi. 9 xundaq bolsimu, ular hezriti eysaning olup qayta tirilixi kerekliki heqqide muqeddes yazmilarda yezilghan sozlerni tehiche chuxenmigenidi. 10 xuningdin keyin, ikkiylen ozliri turuwatqan jaygha qaytixti. 11 meryem bolsa yerlikning sirtida turup yighlawatatti. u yighlap turup yerlikning ichige engixip qariwidi, 12 aq kiyim kiygen ikki perixtini kordi. ularning biri hezriti eysaning jesiti qoyulghan yerning bax teripide, yene biri aya teripide olturatti. 13 ular meryemdin: hanim, nemixqa yighlaysiz? dep soridi. rebbimni elip ketiptu, uni nege qoyghanliqini bilelmeywatimen, dedi meryem. 14 u xu gepni qilipla keynige qariwidi, birining u yerde turghinini kordi. u del hezriti eysa idi. lekin, u hezriti eysa ikenlikini bilelmidi. 15 hanim, nemixqa yighlaysiz, kimni izdeysiz? dep soridi hezriti eysa. meryem uni baghwen dep oylap: teqsir, eger uni siz yotkiwetken bolsingiz, qeyerge qoyghanliqingizni eytip bergeysiz. men uni elip kelsem, dedi. 16 meryem! dedi hezriti eysa uninggha. meryem burulupla, ibraniy tilida: rabboni! dedi. bu soz ustaz degen menide. 17 manga esilmang! chunki, men tehi atamning yenigha qaytip chiqmidim. berip qerindaxlirimgha eyting: silerningmu atanglar bolghan atamning, yeni hudayinglar bolghan hudayimning yenigha qaytip chiqimen! dedi hezriti eysa. 18 xuning bilen, mejdellik meryem xagirtlarning yenigha berip, ulargha: rebbimizni kordum! dedi. andin, hezriti eysaning ozige eytqanlirini ulargha sozlep berdi. 19 xu yekxenbe kuni kechte, xagirtlar jem bolghan yeride yehudiylardin qorqqanliqidin oyning ixiklirini taqiwetkenidi. xu peytte, hezriti eysa ularning arisida peyda bolup, ore turghan halda ulargha: aman bolunglar! dedi 20 we arqidinla qolliri we biqinini ulargha korsetti. xagirtlar rebbini korginidin qin-qinigha patmay huxal boluxup ketti. 21 hezriti eysa ulargha yene: aman bolunglar! atam meni ewetkinidek, menmu silerni ewetimen, dedi. 22 bu sozlerni qilip bolghandin keyin, ulargha bir puwlep: hudaning muqeddes rohigha muyesser bolunglar. 23 kimning gunahlirini kechursenglar, uning gunahliri kechurum qilinidu! kimning gunahlirini kechurum qilmisanglar, uning gunahliri kechurum qilinmaydu! dedi. 24 on ikki xagirttin biri, yeni qoxkezek dep atilidighan tomas hezriti eysa kelgende ularning yenida emes idi. 25 keyin, ular uninggha: biz rebbimizni korduq! deyixti. lekin tomas: uning qollirida mihning izini kormiguche, mihlarning izigha oz barmiqimni we biqinigha oz qolumni tegkuzup baqmighuche, hergiz ixenmeymen, dedi. 26 bir heptidin keyin, xagirtlar yene xu oyde jem bolghan bolup, tomasmu ular bilen bille idi. ixikler taqaqliq bolsimu, hezriti eysa kirip ularning arisida turup: aman bolunglar! dedi. 27 andin, tomasqa: barmiqingni bu yerge tegkuzup, qollirimgha qara. qolungni uzitip, biqinimgha tegkuzup baq. guman qilmay, manga ixen! dedi. 28 sen mening rebbim hem hudayimsen! dedi tomas uninggha jawaben. 29 hezriti eysa uninggha: meni korgenliking uchun ixendingmu? kormey turup ixengenler neqeder behtlik-he! dedi. 30 hezriti eysa xagirtlirining aldida, bu kitabta yezilmighan baxqa nurghun mojizilernimu korsetti. 31 bu hatiriler silerni hezriti eysaning qutquzghuchi mesih, xundaqla hudaning oghli ikenlikige ixensun hem bu arqiliq uninggha baghlinip hayatliqqa erixsun, dep yezildi. hezriti eysaning yette ghagirtigha korunughi
1 bu ixlardin keyin, hezriti eysa tiberiye kolining boyida xagirtlirigha yene bir qetim korundi. bu qetimqi korunuxning jeryani mundaq boldi: 2 simun petrus, qoxkezek dep atilidighan tomas, jeliliyidiki kanaliq natanyel, zebediyning oghulliri we baxqa ikki xagirt bille idi. 3 simun petrus: men beliq tutqili barimen, dedi. kopchilik: bizmu sen bilen bille barimiz, deyixti. ular taxqirigha chiqip, kemige olturdi, lekin kechiche hech nerse tutalmidi. 4 tang atqanda, hezriti eysa su boyida turatti, biraq xagirtlar uning hezriti eysa ikenlikini bilmidi. 5 hezriti eysa: balilar, silerde beliq yoqmu? dep soridi. yoq, dep jawas berdi ular. 6 torni kemining ong teripige taxlanglar, andin tutalaysiler, dedi hezriti eysa. ular torni xu yaqqa taxlap, xundaq kop beliq tuttiki, hetta torni tartip chiqiralmay qaldi. 7 hezriti eysaning yahxi korgen xagirti petrusqa: bu rebbimizghu! dedi. simun petrus uning hezriti eysa ikenlikini anglap, seliwetken chapinini kiyip, sugha sekridi. 8 qalghanlar qirghaqtin anche yiraq emes, tehminen yuz metirche yiraqliqta bolup, beliq bilen tolghan torni keme bilen tartip qirghaqqa keldi. 9 ular qirghaqqa chiqqanda, yagha komurdin yeqilghan, ustide beliq bar gulhanni we nanni kordi. 10 hezriti eysa: emdi tutqan beliqinglardin ekelinglar, dedi. 11 simun petrus kemige chiqip, torni qirghaqqa tartip chiqardi. tor chong beliqlar bilen tolghan bolup, jemiy bir yuz ellik u beliq bar idi. beliq xunche kop bolsimu, tor yirtilmighanidi. 12 hezriti eysa: kelinglar, tamaq yenglar, dedi. xagirtlarning ichide birersimu uningdin: siz kim bolisiz? dep soraxqa petinalmidi. chunki, ular uning ozlirining rebbi ikenlikini bildi. 13 hezriti eysa nan bilen beliqni ekelip ulargha berdi. 14 mana bu hezriti eysaning olgendin keyin tirilip, xagirtlirigha uchinchi qetimqi korunuxi idi. 15 tamaqtin keyin, hezriti eysa simun petrustin: yuhanna oghli simun, sen meni bulardinmu chongqur soyemsen? dep soridi. xundaq rebbim, mening sizni soyidighanliqimni siz bilisiz! dedi petrus. hezriti eysa uninggha: undaqta, qozilirimni otlat! dedi. 16 ikkinchi qetim yene uningdin: yuhanna oghli simun, meni soyemsen? dep soridi. petrus yene: xundaq, rebbim, mening sizni soyidighanliqimni bilisiz, dedi. hezriti eysa uninggha: undaqta, qoylirimni baq, dedi. 17 uchinchi qetim yene: yuhanna oghli simun, meni soyemsen? dep soridi. petrus hezriti eysaning bu soalni u qetim sorighanliqigha kongli bir qisma bolup: rebbim, siz hemmini bilisiz, sizni soyidighanliqimnimu bilisiz, dedi. hezriti eysa uninggha: undaqta, qoylirimni otlat. 18 bilip qoyghinki, yax waqtingda oz belbeghingni ozung baghlap, halighan yeringge ketetting, lekin yaxanghanda, qolliringni uzitip berisen. baxqilar seni baghlap, sen halimaydighan yerge elip ketidu, dedi. 19 hezriti eysa bu sozni petrusning qandaq olux arqiliq hudagha xan-xerep kelturidighanliqini bildurux uchun eytti. andin, uninggha yene: manga egixiwer, dedi. 20 petrus keynige burulup, hezriti eysaning yahxi koridighan xagirtining egixip keliwatqanliqini kordi. bu, hezriti eysaning ahirqi kechlik tamiqida uninggha yeqin olturup: i rebbim, sizni tutup bermekchi bolghan kimdu? dep sorighan xagirt idi. 21 petrus uni korup, hezriti eysadin: i rebbim, bu adem kelguside qandaq bolar? dep soridi. 22 eger men qayta kelguche uning hayat boluxini halisam, buning sen bilen neme munasiwiti bar?! manga egixiwer, dedi hezriti eysa uninggha. 23 buning bilen, qerindaxlar arisida heliqi xagirtning olmeydighanliqigha dair gep tarqaldi. lekin, hezriti eysa petrusqa: u olmeydu demigenidi. peqet: eger men qayta kelguche uning hayat boluxini halisam, buning sen bilen neme munasiwiti bar? degenidi. 24 bu ixlargha guwahliq berguchi hemde bu ixlarni hatiriliguchi ene xu xagirttur. bizmu bilimizki, uning guwahliqi heqtur. 25 hezriti eysa bulardin baxqa nurghun ixlarnimu qilghanidi. eger ularning hemmisi ayrim-ayrim yezilghan bolsa, meningche kitablar putun dunyagha sighmaytti!
hezriti eysa elchilirining paaliyetliri
1 hormetlik teofilos, deslepki hetimde, hezriti eysa ozining wezipisini baxlighandin tartip taki asmangha koturulguche qilghan hemme ixlirini we bergen barliq telimlirini bayan qilghanidim. 2 u asmangha koturuluxtin ilgiri, hudaning muqeddes rohining ku-qudriti bilen ozi tallighan elchilirige yolyoruqlarni bergenidi. 3 u olup, tirilgendin keyinki qiriq kun ichide ulargha kop qetim korunup, ozining tirildurulgenlikining xeksiz ikenlikini nurghun pakitlar bilen ispatlighanidi we hudaning padixahliqigha dair sozlerni qilghanidi. 4 bir qetim hezriti eysa elchiler bilen ghizaliniwatqanda, ulargha yolyoruq berip mundaq dedi: yerusalem xehiridin ayrilmay, men silerge eytqinimdek, hudaatam silerge berixni wede qilghan muqeddes rohni kutunglar. 5 chunki, yehya peyghember kixilerni suda chomuldurdi, siler bolsanglar birnechche kun ichide hudaning muqeddes rohigha chomuldurulisiler. 6 elchiler hezriti eysa bilen jem bolghan waqitta, uningdin: i rebbimiz, xu waqitta israiliye padixahliqini eslige kelturmekchimusiz? dep soridi. 7 hezriti eysa ulargha mundaq dedi: hudaatam u waqit-saetni oz hoquqigha asasen belgiligen. silerning buni bilixinglar tegixlik emes. 8 biraq xuni bilixinglar kerekki, muqeddes roh wujudunglargha chuxkende, siler ku- qudretke tolup, yerusalem, putun yehudiye we samariye olkiliri, hetta dunyaning bulung-puchqaqlirighiche manga guwahchi bolisiler. 9 hezriti eysa bu sozlerni qilip bolup, ularning koz aldidila asmangha koturuldi. bir parche bulutning oriwelixi bilen, u kopchilikning neziridin ghayib boldi. 10 u asmangha koturulgende, elchiler kozlirini kokke tikip qarixip qaldi, tosattin ularning yenida aq kiyim kiygen, adem qiyapitidiki ikki perixte peyda bolup: 11 ey jeliliyilikler, nemixqa bu yerde asmangha qarap turisiler?! hezriti eysa erxke chiqip ketti. biraq, u qandaq koturulgen bolsa, kelguside yene xundaq qaytip kelidu, dedi. 12 xuningdin keyin, elchiler yerusalemdin bir chaqirimche yiraqliqtiki zeytun teghi degen jaydin yerusalemgha qaytip keldi. 13 ular xeherge kirip, ozliri turuwatqan oyning ustunki qewitidiki hujrigha chiqti. ularning arisida petrus, yuhanna, yaqup, ender, filip, tomas, bartolomay, metta, halpayning oghli yaqup, wetenperwer simun we baxqa bir yaqupning oghli yehudalar bar idi. 14 ular baxqa etiqadchilar bilen daim bir yerge jem bolup, bir niyette dua-tilawet qilixatti. ularning ichide hezriti eysaning anisi meryem, hezriti eysagha egexken ayallar we uning inilirimu bar idi. 15 xu kunlerning biride, etiqadchilardin bir yuz yigirmige yeqin kixi jem boluxti. ularning ichidin petrus ore turup mundaq dedi: 16 buraderler! hezriti eysani tutup bergen yehuda heqqide muqeddes rohning burun padixah dawut arqiliq aldin eytqan muqeddes yazmilardiki sozliri emelge exixi kerek idi. 17 yehudamu bizdek bir elchi bolup, biz bilen bille hudaning hizmitide bolghanidi. 18 yehuda qilghan eskiliki bedilige ige bolghan pulgha bir parche yer setiwelip, xu yerde baxchilap yiqilip, uchey-qerini chuwulup oldi. 19 bu ixtin hewer tapqan putun yerusalem ahalisi u yerni oz tili bilen heqeldema dep ataxti. buning menisi qan tokulgen yer demektur. 20 petrus sozini dawamlaxturup mundaq dedi: zeburda padixah dawutning yehudagha qaritilghan munu sozliri bar: uning oyi cholge aylansun, uningda hechkim olturmisun! we uning wezipisini baxqa bir kixi ustige alsun! 21-22 xuning uchun, rebbimiz eysaning tirilgenlikige biz bilen teng guwahliq berixi uchun, yehudaning ornigha bir kixini talliximiz kerek. bu kixi hezriti eysa yehya peyghemberdin chomulduruxni qobul qilghan kundin baxlap taki asmangha koturulgen kungiche biz bilen baxtin-ahir bille bolghan kixilerdin bolsun, dedi. 23 xuning bilen, kopchilik yusup leqimi barsaba, grekche ismi yustus bilen matiya degen ikki kixini aldigha chiqirip, mundaq dua qilixti: 24-25 i rebbimiz, hemme ademning konglidiki yoxurun oyi sanga ayan. yehuda ozining wezipisini taxlap oldi we ozige tegixlik yerge ketti. emdi u taxliwetken elchilik wezipisige ige bolghuchigha bu ikkiylendin qaysisini tallighanliqingni korsetkin. 26 duadin keyin, ular bu ikki kixige chek taxliwidi, chek matiyagha chiqti. xuning bilen, matiya on bir elchining qatarigha on ikkinchi bolup qoxuldi.
1 otup ketix heytidin keyinki ellikinchi kuni kelgen orma heytida, etiqadchilarning hemmisi yerusalemda bir yerge jem bolghanidi. 2 asmandin tuyuqsiz goya qattiq xamal chiqqandek bir awaz anglinip, ular olturghan oyni qaplidi. 3 etiqadchilarning hemmisi ozlirining ustige huddi ot yalqunidek bir nersining ayrim-ayrim chuxkenlikini kordi. 4 ularning hemmisi hudaning muqeddes rohigha chomup, u ata qilghan alahide qabiliyet bilen ozlirige namelum bolghan tillarda hudagha medhiye oquxqa baxlidi. 5 u chaghda, yerusalemda dunyadiki herqaysi dletlerdin kelgen nurghun ihlasmen yehudiylarmu bar idi. 6 ular bu awazni anglap, etiqadchilar bar yerge jem boluxti hemde ozlirining tillirida sozlixiwatqan etiqadchilarni korup dang qetip qelixti. 7 ular heyran bolup: qaranglar, sozlixiwatqanlar jeliliyilikler emesmu? 8 ular qandaqlarche bizning tillirimizda sozlixeleydu? 9 arimizda partiya, mediya, elam, mesopotamiye, yehudiye, kapadokiya, pontus, asiya, 10-11 frigiye, pamghiliye, misir, liwiyining kirinige yeqin jayliridin kelgenler, krit we erebistandin kelgenlermu bar! yene rim xehiridin kelgen yehudiylar we yehudiy dinigha kirgen baxqa milletlermu bar. emma, hemmimiz ularning hudaning qilghan ulu ixlirini bizning tillirimizda mahtighanlirini anglawatimiz! deyixti. 12 ular tengirqap qalghanliqidin heyranliq bilen bir-birige: bu zadi qandaq ixtu? deyixti. 13 beziler: bular obdanla mes bolup qaptu! dep meshire qilixti. 14 buni anglighan petrus baxqa on bir elchi bilen bille ornidin turup, yuqiri awaz bilen kopchilikke: ey yerusalem ahaliliri we baxqa yehudiy qerindaxlar! silerge ehwalni chuxendurup otey. sozlirimge qulaq selinglar. 15 siler bizni mes bolup qaptu, dewatamsiler? undaq emes, tehi emdi etigen saet toqquz boldi. 16 halbuki, huda burun bu ix heqqide yoel peyghember arqiliq aldin eytip mundaq degen: 17 huda xuni wede qildiki: men ahir zamanda hemme insanlarni muqeddes rohimgha chomdurimen. oghul-qizliringlar mening wehiylirimni yetkuzidu. sozlirim yigitlerge ghayibane alametler, yaxanghanlargha chuxler arqiliq yetkuzulidu. 18 u kunlerde, barliq er-ayal hizmetkarlirim rohimgha chomuldurulup, mendin kelgen wehiylerni sozleydu. 19-20 soraq qilidighan ulu kun kelixtin burun, kokte karamet korsitimen, yer yuzidimu mojizilerni yaritimen. yerde qan, ot we qapqara is-tutekler korunidu, kokte quyax nuri qarangghuluqqa chokup, aymu qan renggige kiridu. 21 perwerdigardin nijatliq tileydighanlarning hemmisi qutquzulidu. 22 ey israil qerindaxlar, sozlirimge qulaq selinglar. huda nasirelik eysa arqiliq aranglarda korsetken mojize we karametliri bilen hezriti eysani ozining ewetkenlikini ispatlighan. bu ix hemminglargha melum. 23 hezriti eysa hudaning aldinala bilixi we pilani boyiche silerge tapxuruldi. siler uni hudayimizgha ixenmigen rezil ademlerge tutup berip, krestke mihlitip olturguzdunglar. 24 lekin, u olgendin keyin, huda uni olumning ilkidin qutquzup, qayta tirildurdi. chunki, olum uni chirmiwalalmidi. 25 padixah dawut zeburda u heqqide mundaq aldin eytqan: men perwerdigarning daim yenimda turghanliqini bildim. men hergiz tewrenmeymen. chunki, u mening ong yenimda turup, manga yardem beridu. 26 xunga, men uninggha huxalliq bilen medhiye oquymen. olsemmu, tenim umid ichide turidu. 27 chunki, sen meni olukler diyarida taxlap qoymaysen. sening sadiq hizmetkaringning teniningmu chirixige yol qoymaysen. 28 heqiqiy hayatliqqa yetekleydighan yolni manga korsetting. emdi sen meni huzurungda huxalliqqa chomdurisen. 29 qerindaxlar, silerge eniq eytalaymenki, bu sozler choqum padixah dawutning ozige qaritilmaydu. chunki, ejdadimiz dawut alemdin otup, yerge komuldi. uning qebrisi bugungiche bu yerde saqlanmaqta. 30 u bolsa peyghember bolup, hudaning uning tehtige oz ewladidin bireylenni warisliq qilduruxqa qesem bilen wede bergenlikini biletti. 31 padixah dawut hudaning aldin eytqanlirining choqum emelge axurulidighanliqini bilip, qutquzghuchi mesihning olgendin keyin tirildurulidighanliqini, yeni olukler diyarida taxlap qoyulmaydighanliqini we tenining chirimeydighanliqini eytqan. 32 bu soz huda olumdin tirildurgen hezriti eysagha qaritilghan bolup, biz bu ixning guwahchiliri. 33 huda uni tirildurup erxke elip chiqip ketkendin keyin, uni chong xan-xerepke ige qilip, ozining ong yenida olturghuzdi. hezriti eysa hudaata wede qilghan muqeddes rohni uningdin aldi we hazir koruwatqan, anglawatqanliringlardek, bu rohni bizlerge chuxurdi. 34-35 padixah dawut hergiz erxke chiqmighan. uning yazghan munu sozlirimu qutquzghuchi mesihke qaritilghan: perwerdigar hojayinimgha eyttiki: men sening duxmenliringni ayighing astida dessetkuche, mening ong yenimda olturghin! 36 xuning uchun, ey israil qerindaxlar, xuni qetiy bilixinglar kerekki, huda siler krestke mihlap olturgen hezriti eysani hem rebbimiz, hem bizni gunahlirimizdin azad qilidighan qutquzghuchi mesih qilip teyinlidi! dedi. 37 petrusning bu sozliri anglighuchilargha yurekke sanjilghan henjerdek kuchluk tegdi. ular qayil bolghinidin petrus we baxqa elchilerdin: qerindaxlar, undaqta qutquzulux uchun qandaq qiliximiz kerek? dep soraxti. 38 petrus ulargha mundaq jawas berdi: gunahliringlarning kechurum qilinixi uchun, yaman yolliringlardin yenip, towa qilinglar hemde eysa mesihke etiqad qilghanliqinglarni korsitix uchun chomulduruxni qobul qilinglar. xundaq qilsanglar, huda silerge muqeddes rohni ata qilidu. 39 bu wedige siler we silerning ewladliringlar hemde dunyaning bulung-puchqaqlirida yaxawatqanlarmu erixeleydu. chunki, rebbimiz huda ozi chaqirghan kixilerning hemmisige ozining rohini ata qilidu. 40 petrus yene nurghun sozler bilen ularni agahlandurdi we ulargha: siler ozunglarni hudaning bu zamanning chirip ketken kixilirige kelidighan jazasidin qutuldurunglar! dep agahlandurdi. 41 nurghun kixiler uning sozlirige ixinip, chomulduruxni qobul qildi. xu kuni, u mingche kixi etiqadchilar jamaetchilikige qoxuldi. 42 ular baxqa etiqadchilar bilen daim jem boluxup elchilerning telimini anglap, hezriti eysani hatirilex uchun nanni boluxup yeyixetti we dua qilixatti. 43 elchiler nurghun mojize we karametlerni korsetti. halayiqni qorqunch basti. 44 putun etiqadchilar dawamliq bille inaq yaxap, sening- mening deyixmey, barigha dost boluxti. 45 mal-muluklirini setip, pulini herkimning ehtiyajigha qarap teqsim qilixti. 46 her kuni, merkiziy ibadethana hoylisigha kirip, ibadet qilixatti. oyliridimu huxal-huramliq we aq kongulluk bilen bir-birini mehman qilixip, hezriti eysani hatirilex uchun nanni boluxup yeyixetti. 47 ular hudagha medhiye oquxup, putun xeherdikilerning hormitige sazawer boldi. huda her kuni yengi etiqadchilarni ularning arisigha qoxatti.
1 bir kuni chuxtin keyin saet uchlerde, yehudiylar aditi boyiche merkiziy ibadethanida dua qilidighan waqitta, petrus bilen yuhannamu ibadethanigha bardi. 2 ular merkiziy ibadethanigha yeqinlaxqanda, bir tughma tokur ademmu bu yerge ekeliniwatqanidi. her kuni, kixiler uni ibadethanigha kirgenlerdin sediqe tilep jan baqsun dep, merkiziy ibadethanining guzel derwaza dep atilidighan ixiki aldigha ekelip qoyatti. 3 tokur adem petrus bilen yuhannaning merkiziy ibadethanigha kirip ketiwatqinini korup, ulardin sediqe tilidi. 4 ular tokur ademge diqqet bilen qarighandin keyin, petrus: bizge qara! dedi. 5 tilemchi ulardin bir nerse kutup, kozlirini tikip qarap turatti. 6 biraq, petrus uninggha: mende altun yaki kumux yoq. lekin, qolumda barini sanga berey. nasirelik eysa mesihning nami bilen buyruymenki, ornungdin turup mang! dedi-de, 7 uni ong qolidin tartip, yolep turghuzdi. u ademning put we oxuq beghixlirigha xuan ku kirip, 8 ornidin chachrap turup mengixqa baxlidi. u mengip we sekrep, hudagha medhiye oqughan halda ular bilen bille merkiziy ibadethana hoylisigha kirdi. 9 uning mengip hudagha medhiye oqughanliqini korgen jamaet 10 uning merkiziy ibadethanining guzel derwaza si aldida tilemchilik qilip olturidighan heliqi kixi ikenlikini tonup, dang qetip qelixti. 11 hemme adem heliqi puti saqayghan ademni korux uchun ibadethanidiki sulayman pexaywini degen yerge yugurup kelixti. ular uning saq peti petrus bilen yuhannagha ching esilip turuwalghanliqini korup, heyran boluxti. 12 bu ehwalni korgen petrus halayiqqa mundaq dedi: israil qerindaxlar! bu ixqa nemanche heyran bolisiler? bizge nemanche tikilip qaraysiler? siler bizni oz ku-qudriti yaki ihlasmenlikige tayinip bu ademni mangdurdi, dep oylamsiler? 13 hergiz undaq emes! wehalenki, ibrahim, ixaq, yaqup qatarliq ejdadlirimiz etiqad qilip kelgen huda ozining hizmetkari bolghan hezriti eysaning xan-xeripini namayan qildi. siler xu hezriti eysani kengexmige tutup berdinglar. waliy pilatus uni qoyup bermekchi bolghan bolsimu, siler pilatusning aldida uni ret qilip, olturux kerek! dedinglar. 14 muqeddes we adil bolghan hezriti eysani ret qilip, waliy pilatustin uning ornigha bir qatilni qoyup berixni telep qildinglar. 15 xundaq qilip, hayatliqni yaratquchini olturdunglar! biraq, huda uni tirildurdi. biz mana bu weqening guwahchiliri. 16 mana xu hezriti eysagha qilghan etiqadimiz bilen, bu tokur ademge ku kirdi. siler korup turghan we tonuydighan bu adem hezriti eysagha bolghan etiqad arqiliq sapmusaq boldi. silermu buni kordunglar. 17 qerindaxlar, men ixinimenki, siler we baxliqliringlar hezriti eysagha xunche yamanliq qilghanda, ozunglarning neme qiliwatqanliqinglarni bilmeyttinglar. 18 mana bu hudaning qutquzghuchi mesihning ziyankexlikke uchrap olidighanliqi toghrisida peyghemberler arqiliq aldin eytqanlirining emelge axuruluxidur. 19 xuning uchun, hazir yaman yolliringlardin yenip, towa qilinglar! hudaning yoligha qaytinglar! xundaq qilghanda, huda gunahliringlarni kechurum qilidu. 20 u silerge yengi ku ata qilip, ozi biz uchun teyinligen qutquzghuchi mesih bolghan eysani qexinglargha qaytidin ewetidu. 21 huda burunqi zamanlarda muqeddes peyghemberliri arqiliq jakarlighinidek, hemme mewjudatlar yengilinidighan waqit kelmiguche, hezriti eysa erxte turidu. 22 musa peyghember hezriti eysa heqqide mundaq degenidi: perwerdigaringlar huda oz qerindaxliringlar arisidin manga ohxax bir peyghember tikleydu. uning sozlirige toluq emel qilixinglar kerek! 23 chunki, bu peyghemberning sozini anglimaydighanlar hudaning helqi qataridin chiqirilip yoqitilidu. 24 derweqe, samuil peyghember we uningdin keyin kelip hudaning sozlirini yetkuzgen peyghemberlerning hemmisi bu kunlerde hezriti eysa toghrisida yuz beridighan ixlarnimu aldin eytqan. 25 siler bu peyghemberlerning ewladlirisiler we huda ejdadinglar bilen tuzgen ehdining mirashorlirisiler. chunki, huda ejdadimiz ibrahimgha: sening ewlading arqiliq yer yuzidiki hemme helqlerge beht ata qilimen dep wede berip ehde qilghan. 26 xuning uchun, huda herbiringlarni yaman yolliringlardin qayturup, beht-saadetke erixturux uchun, hizmetkari hezriti eysani tiklep, uni awwal silerge ewetti.
1 petrus bilen yuhanna halayiqqa gep qiliwatqanda, birnechche moysipit rohaniylar, merkiziy ibadethana qarawullirining baxliqi we saduqiy diniy eqimidiki birnechcheylen kelip qaldi. 2 elchiler halayiqqa: huda hezriti eysani asas qilip, olgenlerni tirilduridu dep telim bergenliki uchun, bu kixiler intayin ghezeplendi. 3 xunga, ular petrus bilen yuhannani tutqun qildi. ke kirip qalghanliqi uchun, ular kechiche tutup turuldi. 4 lekin, elchilerning telimlirini anglighanlarning kopi hezriti eysagha etiqad qildi. xundaq qilip, hezriti eysagha egixidighan erlerning sanila bex minggha yetti. 5 etisi, yehudiylarning kengexmisidiki barliq baxliq, aqsaqal we tewrat ustazliri yerusalemda toplandi. 6 ularning arisida bax rohaniy hannan, qayapa, yehya, iskender we bax rohaniyning baxqa tughqanlirimu bar idi. 7 ular petrus bilen yuhannani aldigha chaqirtip: siler bu ixni qaysi ku-qudretke tayinip, kimning nami bilen qildinglar? dep soridi. 8 petrus muqeddes rohqa chomgen halda mundaq dedi: helqimizning hormetlik rehberliri we aqsaqalliri! 9 eger biz bugun bu tokur ademge korsetken yahxi ix hem uning qandaq saqaytilghanliqi seweblik soraqqa tartilghan bolsaq, 10 siler we putun israil helqi xuni bilixinglar kerekki, uni putunley saqaytip aldinglarda turghuzghan ku-qudret nasirelik eysa mesihning ku- qudritidur! siler hezriti eysani krestke mihlap olturgen bolsanglarmu, lekin huda uni olumdin tirildurdi. 11 muqeddes yazmilarda u heqqide mundaq yezilghan: tamchilar taxliwetken bu tax quruluxning ul texi bolup qaldi. hezriti eysa del xu tax tur! 12 peqet hezriti eysala bizni qutquzalaydu. chunki, putkul insaniyet dunyasida hezriti eysadin baxqa, huda teyinligen hechqandaq qutquzghuchi yoqtur! 13 petrus bilen yuhannaning bu juritini korgen kengexme heyetliri ularning oqumighan adettiki ademlerdin ikenlikini bilip, heyran boluxti. ularning burun hezriti eysa bilen bille bolghanliqinimu bildi. 14 lekin, saqiyip ketken heliqi adem petrus bilen yuhannaning yenida pakit bolup turuwatqanliqi uchun, ular hechqandaq gep yanduralmidi. 15 xuning bilen, kengexme heyetliri ularni kengexmidin chiqixqa buyrudi. andin: 16 bularni qandaq qilimiz? ular korsetken ajayip mojizini putun yerusalem helqi bilidiken, biz mundaq ix bolmighan deyixke amalsiz. 17 lekin, bu ixning helq ichide tehimu keng tarqilip ketmesliki uchun, ulargha bundin keyin eysa toghrisida hechkimge bir neme demeslikke agahlandurux bereyli! dep meslihet qilixti. 18 xundaq qilip, ular elchilerni chaqirtip, qandaq boluxidin qetiynezer bundin keyin hezriti eysaning namida sozlep telim bermeslikni buyrudi. 19 lekin, petrus bilen yuhanna: hudaning aldida silerge boysunux toghrimu yaki hudaghimu? buninggha ozunglar bir neme denglar! 20 emma biz korgen we anglighanlirimizni eytmay turalmaymiz! dep jawas berdi. 21 kengexme heyetliri bolsa halayiqtin qorqup, elchilerni jazalaxqa layiq sewes tapalmay, ularni tehimu qattiq agahlandurup, qoyup berdi. chunki, halayiq hudagha medhiye oquwatqan bolup, 22 buning sewebi qiriq yildin beri tokur heliqi ademning saqiyip ketkenlikidin idi. 23 petrus bilen yuhanna qoyup berilgendin keyin, baxqa etiqadchilarning yenigha qaytip kelip, kengexmidiki aliy rohaniylar we aqsaqallarning qilghan sozlirini kopchilikke uqturdi. 24 etiqadchilar buni anglighanda, bir niyet, bir meqsette hudagha mundaq dua qildi: i igimiz, asman-zemin, dengiz-okyanlarni we ulardiki barliq mewjudatlarni yaratqan ozung. 25 sen muqeddes roh bilen hizmetkaring bolghan ejdadimiz padixah dawut arqiliq mundaq degenghu: neme uchun kapirlar hudadin ghezeplinidighandu? neme uchun heqler bikardin-bikar suyiqest qilidighandu? 26 dunyadiki padixahlar sep tartip, huda we u teyinligen qutquzghuchisigha qarxi jem boluxti. 27 del xu ehwal bizning xehirimizde yuz berdi! hirod han bilen waliy pilatus rimliq lexkerler we israil helqi bilen birlixip, muqeddes hizmetkaring, ozung teyinligen qutquzghuchi eysagha qarxi toplandi. 28 ular bilmestinla oz ku-qudriting we iradeng bilen burunla orunlaxturghan ixlarni emelge axurdi. 29 i rebbimiz, emdi ularning sening hizmetkarliring bolghan bizge seliwatqan tehditlirini korgeysen! sozliringni yureklik yetkuzuximizge medet bergeysen. 30 oz qudritingni korsitip, muqeddes hizmetkaring eysaning namidin kesellerni saqaytip, mojize we karametler yaratqaysen. 31 ularning dualiri ayaghlaxqanda, ularning turghan yeri tewrinip ketti. ular muqeddes rohqa chomup, hudaning sozlirini yureklik yetkuzuxke baxlidi. 32 etiqadchilar bir niyet, bir meqsette idi. hechkim ozige tegixlik pul-melini ozumning demeytti, barigha ortaq idi. 33 elchiler hudaning zor ku-qudriti bilen rebbimiz eysaning tirilgenlikige guwahliq beretti. huda ularning hemmisige mol beht ata qilghanidi. 34 ularning hechnemige hajiti chuxmeytti. chunki, beziler yer-zemini, oy-jayini setip, 35 pulini elchilerge tapxuratti. elchiler pulni herkimning ehtiyajigha qarap teqsim qilatti. 36 mesilen, merkiziy ibadethanida ixleydighan lawiylardin siprusta tughulghan yusup isimlik bir etiqadchi bar idi. elchiler uni barnaba, yeni righbetlendurguchi dep ataytti. 37 umu ozining bir parche etizini setip, pulini elchilerge tapxurdi.
1 hananiya isimlik yene bir ademmu ayali sepire bilen bir parche yerini satti. 2 hananiya bir qisim pulni ozige qaldurdi. axqan pulni, yerimizning hemme puli muxu dep, elchilerge tapxurdi. ayalimu buningdin toluq hewerdar idi. 3 petrus uninggha: hananiya, nemixqa qorsiqinggha xeytanni kirguzup, yer satqan pulning bir qismini ozungge qaldurux bilen muqeddes rohqa yalghan eytting? 4 yer setilmighanda, sening idi. setilghandin keyin, pulmu ozungning. xundaq turuqluq, yene nemixqa gherezlik halda: pulning hemmisi muxu dep kelding? sen insanghila emes, hudaghimu yalghan eytting! dedi. 5 hananiya bu sozni anglighan haman yiqilip, jan uzdi. bu ixni anglighuchilar bek qorquxup ketti. 6 yaxlardin birnechchisi kirip, jesetni kepenlep, sirtqa apirip depne qildi. 7 tehminen u saettin keyin, hananiyaning ayali kirip keldi. biraq, u bolghan weqedin tehi hewer tapmighanidi. 8 petrus uningdin: manga eyting, siler yer satqan pulning hemmisi muxumu? dep soridi. xundaq, hemmisi xu, dep jawas berdi u. 9 petrus: siler neme uchun muqeddes rohni sinap til birikturdunglar? qarang, eringizni depne qilip kelgenler ixik aldida turidu, ular siznimu eketidu! dedi. 10 umu xuan petrusning aldigha yiqilip, jan berdi. heliqi yaxlar kirip, uning olgenlikini korup, unimu elip berip erining yenigha depne qildi. 11 putun etiqadchilar jamaetchilikini we bu ixni anglighanlarni qattiq qorqunch basti. 12 elchiler helq ichide nurghun mojize we karametlerni korsetti. barliq etiqadchilar merkiziy ibadethanidiki sulayman pexaywini da daim jem bolatti. 13 kixiler ularni hormetlisimu, biraq ulargha qoxuluxqa juret qilalmaytti. 14 xundaq bolsimu, rebbimiz eysagha etiqad qilip, jamaetchilikke qoxulghan er-ayallar barghanseri kopeygili turdi. 15 yaritilghan mojiziler sewebidin heqler kesel kixilerni kochilargha elip chiqip, korpe we zembillerge yatquzup qoyatti. ular petrus yoldin otkende, kesellerge qolini tegkuzmisimu, hechbolmighanda sayisi chuxup, saqiyip ketsun! dep oylaytti. 16 yene top-top kixiler yerusalem yenidiki xeher- yezilardin kesellerni we jin chaplixiwalghan kixilerni elip keletti. ularning hemmisi saqiyip qaytixatti. 17 bax rohaniy we uning xerikliri, yeni xu yerlik saduqiy diniy eqimidikiler elchilerni zadi korelmeytti. 18 xunga, ular elchilerni tutup, hokumet zindanigha qamidi. 19 lekin xu keche, hudaning bir perixtisi zindanning qatmuqat derwazilirini echip, elchilerni elip chiqip, ulargha: 20 siler merkiziy ibadethana hoylisigha kirip, jamaetke yengi hayat toghrisidiki telimlerning hemmisini eytinglar, dep buyrudi. 21 elchiler bu soz boyiche tang atqanda merkiziy ibadethana hoylisigha kirip, kixilerge telim berixke baxlidi. bax rohaniy we uning xerikliri elchilerni soraq qilix uchun, israillarning barliq aqsaqallirini aliy kengexmining omumiy yighinigha chaqirdi. andin, zindandiki elchilerni elip kelixke adem ewetti. 22 lekin, ular zindangha yetip barghanda, elchilerning u yerde yoqluqini bayqap qaytip berip, kengexmidikilerge: 23 biz zindangha barsaq, uning ixiki mehkem quluplaqliq turuptu. sirtida qarawullarmu saqlap turuptu. lekin, ixikni echip qarisaq, ichide birmu adem yoq! dep melumat berdi. 24 merkiziy ibadethana qarawullirining baxliqi we aliy rohaniylar bu hewerni anglap, ganggirap qelixti. emdi bu ix qandaq bolar dep, oz-ozidin soraxqa baxlidi. 25 del xu chaghda, bir kixi kirip: siler zindangha taxlighan ademler merkiziy ibadethana hoylisida jamaetke telim beriwatidighu! dep hewer qildi. 26 buning bilen, heliqi qarawullar baxliqi qol astidikilerni baxlap berip, elchilerni elip keldi. biraq, helqning ozlirini chalma- kesek qilixidin qorqup, ulargha zorluq ixletmidi. 27 ular elchilerni elip kelgendin keyin, ularni kengexme heyetliri aldida turghuzdi. bax rohaniy ularning ustidin xikayet qilixqa baxlap: 28 biz silerni eysa heqqide kixilerge telim bermenglar, dep qattiq chekligeniduq. lekin, siler yene xu teliminglarni putun yerusalemgha yaydinglar hemde eysaning qan qerzini bizge artmaqchi boluwatisiler! dedi. 29 petrus we baxqa elchiler jawas berip mundaq dedi: biz insangha emes, hudagha boysunuximiz kerek! 30 siler hezriti eysani krestke mihlap olturdunglar. lekin, ejdadlirimiz etiqad qilip kelgen huda uni tirildurdi. 31 huda israil helqining gunahlirigha towa qilip, kechurumge erixix pursitige ige boluxi uchun, hezriti eysani yetekchi hem qutquzghuchi qilip ozining ong yenigha olturghuzdi. 32 biz bu ixlarning guwahchiliri. huda ozige itaet qilghuchilargha ata qilghan muqeddes rohmu bu ixlarni ispatlap beridu. 33 aliy kengexme heyetliri bu sozlerni anglap intayin ghezeplendi we elchilerni olturmekchi boluxti. 34 lekin, ularning arisida putun helqning hormitige sazawer bolghan perisiy diniy eqimidiki ghamaliyil isimlik bir tewrat ustazi bar idi. u ornidin turup: ularni bir dem sirtqa chiqirip turunglar, dep buyrudi. 35 andin, u kengexme heyetlirige mundaq dedi: ey israillar, siler bu kixilerni bir terep qilixta ehtiyat qilinglar! 36 otkende, heliqi ebleh tewdas otturigha chiqip, ozini chong tutup, weqe chiqardi. uninggha tehminen tot yuz adem egexkenidi. biraq, u rimliqlar teripidin olturuldi. egexkuchiliri tarqilip ketip, ixi yoqqa chiqti. 37 keyin nopus tizimlax waqtida, jeliliyilik yehudamu bax koturup chiqip, bir top kixini toplap ozige egexturgen. umu olturulup, egexkuchilirimu tarqitiwetilgen. 38 emdi bu kixilerge kelsek, meningche eng yahxisi ularni qoyup beringlar. ular bilen karinglar bolmisun! eger ularning meqsiti we qiliwatqini peqet insanning ixi bolsila, jezmen meghlup bolidu. 39 eger hudadin bolsa, siler ularni yoqitalmaysiler! hetta ozunglarni hudagha qarxi orungha qoyghan bolisiler! aliy kengexme ghamaliyilning teklipini qobul qildi 40 we elchilerni chaqirtip kirip, ularni qamchilitip, hergiz hezriti eysa toghruluq telim bermeslikni buyrudi. andin, ularni qoyup berdi. 41 elchiler kengexmidin chiqip, hudaning ozlirini hezriti eysaning nami uchun horluq azabi chekixke layiq korgenlikidin intayin hursen boluxti. 42 ular yenila her kuni merkiziy ibadethana hoylisida we oyliridimu telim berip, hezriti eysa qutquzghuchi mesihtur! dep, tohtimastin hux hewer tarqitiwerdi.
1 xu kunlerde, etiqadchilarning sani kundin-kunge kopiyip barmaqta idi. biraq, grekche sozleydighan bezi yehudiylar yerlik yehudiylardin renjip qalghanidi. ularning deyixiche, kundilik tamaqni teqsim qilixta ularning ichidiki tul ayallargha berilgen tamaq baxqilarningkidin az iken. 2 xunga, on ikki elchi putun etiqadchilarni yighip, ulargha mundaq dedi: biz elchilerning hudaning sozini yetkuzux hizmitini taxlap qoyup, ozuq-tuluk teqsimlex bilen bolup ketiximiz toghra emes. 3 xuning uchun qerindaxlar, aranglardiki hormetke sazawer bolghan, muqeddes rohqa chomgen, dana kixidin yettini tallanglar. bu ixlarni xular baxqursun. 4 biz bolsaq ozimizni dua qilix we hux hewer heqqide telim berixke beghixlayli. 5 elchilerning teklipige hemmeylen qoxuluxti. xuning bilen, kopchilik imani kamil we muqeddes rohqa chomgen istipan isimlik bir etiqadchini tallidi. uningdin baxqa, filip, prokorus, nikanor, timon, parmenas hemde burun yehudiy dinigha kirgen antakyaliq nikolaslarni tallap, 6 ularni elchilerning aldigha elip chiqti. elchiler ularni bu hizmetke teyinlex uchun, qollirini ularning uchisigha tegkuzup turup dua qilixti. 7 hudaning sozi dawamliq tarqalghanseri, yerusalemdiki etiqadchilarning sanimu barghanseri kopeydi. nurghun rohaniylarmu hezriti eysagha etiqad qildi. 8 hudaning mehir-xepqiti we ku-qudritige tolghan istipan helq ichide zor mojize we karametlerni korsetti. 9 biraq, kirini we iskenderiye xeherliri hem kilikiye we asiya olkiliridin kelgen, qulluqtin azad bolghanliqi uchun horler dep atalghan ibadethanining ezaliri bolghan bezi yehudiylar istipangha qarxi chiqip, uning bilen munazire qilixqa baxlidi. 10 lekin, muqeddes roh istipangha eqil- paraset bergechke, ular uning sozlirige taqabil turuxqa amalsiz qaldi. 11 buning bilen, ular bezi ademlerning gelini yaghlap: biz bu ademning musa peyghember we hudagha qarita kupurluq sozligenlikini angliduq, dep tohmet qildurdi. 12 ular muxu usul bilen heqni, aqsaqallarni we tewrat ustazlirini qutritip, istipanni tutqun qildurup, uni aliy kengexmige elip bardi. 13 ulargha setilghan sahta guwahchilar otturigha chiqip: bu adem hemixe bu muqeddes merkiziy ibadethanimizgha we tewrat qanunimizgha qarxi sozlerni qilidu. 14 biz uning: nasirelik eysa bu ibadethanini gumran qilidu, musa peyghemberdin miras qalghan eneniwi qaide-tuzumlirimizni ozgertiwetidu! degenlikini angliduq, dedi. 15 kengexmide olturghanlarning hemmisi istipangha koz tikip qarighinida, uning chirayining huddi perixtining chirayigha ohxax parqirawatqanliqini kordi.
1 bax rohaniy istipandin: ularning erzliri rastmu? dep soridi. 2 istipan mundaq jawas berdi: atilar we aka-ukilar, sozumge qulaq selinglar! ejdadimiz ibrahim tehi mesopotamiye rayonidin haran xehirige kochup barmighan waqitta, xanuxewketlik huda uninggha korunup: 3 sen oz yurtung we uruq-jemetingdin ayrilip, men korsetmekchi bolghan yerge barghin degenidi. 4 buning bilen, ejdadimiz ibrahim kaldanilarning zemini bolghan oz yurtini taxlap, haran xehirige berip orunlaxti. atisi olgendin keyin, huda uni bu jaygha, yeni siler hazir turuwatqan jaygha yotkep keldi. 5 u waqitta, huda uninggha tewe bir gherichmu yer bermigenidi. biraq, ibrahimning tehiche perzenti bolmighan bolsimu, huda wede qilip, bu zeminni uninggha we uning ewladlirigha bermekchi boldi. 6 huda ejdadimiz ibrahimgha mundaq dedi: sening ewladliring melum bir chet dlette musapirliqta tot yuz yil qul bolup horluqta yaxaydu. 7 biraq, ularni qul qilghan helqqe jaza berimen. uningdin keyin, ewladliring u yerdin chiqip, bu yerde manga ibadet qilidu. 8 keyin, huda ibrahimgha: sen bilen tuzgen ehdemning belgisi hetne qilix bolsun dedi. ejdadimiz ibrahimdin ixaq toreldi. u tughulup sekkizinchi kuni, hetnisi qilindi. ixaqtin israillarning atisi bolghan yaqup toreldi. yaquptin israillarning on ikki qebilisining bowiliri bolghan on ikki oghul toreldi. ularningmu hetnisi qilindi. 9 keyin, ejdadimiz yaqupning oghulliri inisi yusuptin heset qilip, uni misirgha baridighan sodigerlerge qul orunda setiwetti. lekin, huda uning bilen bille bolghachqa, 10 uni putun tartqan qiyinchiliqidin qutquzup, uninggha danixmenlik ata qilip, misir padixahining hormitige erixturdi. padixah uni misirgha bax wezir we ordining bax ghojidari qildi. 11 keyin, putun misir we qanan yerliride eghir acharchiliq yuz berip, zor apet boldi. ejdadlirimiz ozuq- tuluksiz qaldi. 12 misirning ambirida axliq barliqini anglighan yaqup oghullirini, yeni ejdadlirimizni u yerge ewetti. birinchi qetim barghanda, ular inimiz yusup olgen dep, uni tonumighanidi. 13 xunga, ikkinchi qetim barghanda, ejdadimiz yusup akilirigha ozining kim ikenlikini axkarilidi. ularnimu padixahqa tonuxturdi. 14 xuning bilen, ejdadimiz yusup atisi ejdadimiz yaqupning aldigha akilirini ewetip, uni putun aile-jemeti bilen, jemiy yetmix bex kixini misirgha teklip qildi. 15 ejdadimiz yaqup misirgha berip, keyin ewladliri bilen xu yerde alemdin otti. 16 ularning jesetliri xekem xehirige qayturulup, ejdadimiz ibrahim burun hamurning oghulliridin setiwalghan yerlikke qoyuldi. 17 huda ejdadimiz ibrahimgha: sening ewladliringni qulluqtin azad qilimen degen wedisini emelge axuridighan waqit yetip kelixke az qalghanda, misirdiki yehudiylarning nopusi heli kopeygenidi. 18 u waqitta, ejdadimiz yusupning misir helqige qilghan yahxi ixliridin hewiri bolmighan yengi bir padixah misirda tehtke chiqti. 19 bu padixah ejdadlirimizni hiyle-mikirler bilen ezip horlidi, hetta ularni oz bowaqlirini taxliwetixke mejbur qildi. 20 musa peyghember mana xu chaghlarda tughulghanidi. u hudaning neziride alahide bala idi. ata-anisi uni oyde u ay baqqandin keyin, 21 sirtqa taxliwetixke mejbur boldi. biraq, padixahning qizi uni qutquzup, oz oghli qilip chong qildi. 22 musa peyghember misirliqlarning aliy bilimliri bilen terbiyilinip, soz qabiliyiti we ix bejirix iqtidarigha ige adem bolup chiqti. 23 u qiriq yaxlargha kirgende, oz qerindaxliri bolghan yehudiylarning halidin hewer elix qararigha keldi. 24 u bir misirliqning bir yehudiy qulni sewebsizla bozek qiliwatqanliqini korup, uni qoghdap, yolsizliq qilghan misirliqni olturup, uning intiqamini elip berdi. 25 u, hudaning men arqiliq yehudiylarni qutquzidighanliqini yehudiy qerindaxlirim chuxinidighu dep oylighanidi. lekin, ular buni chuxenmidi. 26 etisi, musa peyghember ikki yehudiy qerindaxning uruxuwatqanliqini korup, ularni yaraxturmaqchi bolup: siler qerindax turup, nemixqa bir-biringlargha yolsizliq qilisiler? dedi. 27 qerindixini bozek qilghan kixi musa peyghemberni ittiriwetip: kim seni bizge baxliq yaki soraqchi bolsun deptu!? 28 menimu tunugunki misirliqni olturgendek olturmekchimusen? dedi. 29 musa peyghember bu sozlerni anglap, bu ixni baxqilarmu bilidighan ohxaydu dep qorqup, misirdin midiyan rayonigha qechip bardi we u yerde musapir bolup turup qelip, ikki oghulgha ata boldi. 30 qiriq yildin keyin, musa peyghemberge sinay teghining yenidiki cholde koyuwatqan tikenlikning ot yalqunida bir perixte korundi. 31 bu halni korgen musa peyghember intayin heyran bolup, tegi-tektini bilix uchun tikenlikning yenigha bardi. bu chaghda, u hudaning: 32 men sening ejdadliring ibrahim, ixaq we yaqup etiqad qilip kelgen huda bolimen degen awazini anglidi. musa peyghember qorqunchta titrep, qaraxqimu juret qilalmidi. 33 huda uninggha yene: sen turuwatqan yer muqeddestur. xunga, ayighingni seliwet! 34 men misirdiki bendilirimning harliniwatqanliqini kordum. ularning nale- peryadlirini heqiqeten anglidim. xunga, men ularni qutquzghili chuxtum. emdi barghin. men seni misirgha ewetey! dedi. 35 mana xu musa peyghemberni heliqi yehudiylar: kim seni bizge baxliq yaki soraqchi bolsun deptu!? dep ret qilghanidi. lekin, musa peyghemberge hudaning perixtisi koyuwatqan tikenlikte korunup: israil helqini qutquzup, ulargha yetekchilik qilisen dep, uni misirgha ewetti. 36 ene xu musa peyghember helqqe yetekchilik qilip, ularni misirdin chiqarghanidi hemde misirda qizil dengizning boyida we qiriq yilni otkuzgen xu chollerde ghayet zor mojize we karametlerni korsetkenidi. 37 xu musa peyghember ozi ulargha: huda qerindaxlirimiz arisidin manga ohxax bir peyghemberni tikleydu degenidi. 38 u chollerde ejdadlirimizgha baxchiliq qilghan waqitlarda, sinay teghida hudaning perixtisi uninggha yene korunup, soz qildi. musa peyghember hayatliq behx etidighan sozlerni anglap, uni ejdadlirimizgha we ular arqiliq bizge yetkuzdi. 39 xundaq bolsimu, ejdadlirimiz musa peyghemberning gepige kirmey, uni ret qilip, konglide misirgha qaytixni arzu qildi. 40 musa peyghember sinay teghidin tehi chuxmigen waqitta, ular uning akisi harungha: bizge yol baxlaydighan butlar yasap bering! bizni misirdin elip chiqqan heliqi musaning neme bolup ketkenlikini bilelmiduq dedi. 41 xuning bilen, ular mozay suritide bir but yasap, uninggha atap qurbanliq qilip, sejde qildi. oz qolliri bilen yasighan bu butni huxal-huramliq bilen tebriklexti. 42 buni korgen huda ejdadlirimizdin nezirini yotkep, ularni oz ihtiyarigha qoyup berdi. ular asmandiki yultuzlargha choqunuxqa baxlidi. xuning bilen, peyghemberler muqeddes yazmilarda hatiriligendek, huda ularni mundaq eyiblidi: ey israillar! siler qiriq yil jeryanida cholde qurbanliq qilghininglarda, manga emes, belki oz qolliringlar bilen yasighan butlargha, 43 yeni moloh ning chediri we righan ning yultuz xekillik suritini koturup mengip, ulargha sejde qildinglar! xunglaxqa, silerni babil xehirining chetlirige qoghlap, surgun qilimen! 44 ejdadlirimiz cholde yaxighan waqtida, ehde chediri depmu atalghan ibadet chediri tikkenidi we qeyerge barsa uni ozliri bilen bille yotkep, uningda hudagha ibadet qilatti. ibadet chediri huda musa peyghemberge korsetken nusha boyiche yasalghanidi. 45 ejdadlirimiz ibadet chedirigha ewladmu ewlad igidarchiliq qilghan we keyin yexuning yetekchilikide, huda qoghlighan milletlerning zeminlirini besiwelip, ibadet chedirini bu yerge elip kelgen. hetta padixah dawutning zamanighiche xu chedirda hudagha ibadet qilghan. 46 padixah dawut hudaning, yeni yaqup etiqad qilip kelgen hudaning xapaitige erixip, uning uchun bir ibadethana selixqa uning ozidin ijazet sorighan. 47 biraq, huda qoxulmighan. keyin, padixah sulayman huda uchun bir ibadethana salghan. 48 halbuki, ulu huda adem salghan ibadethanilarda turmaydu! yexaya peyghember arqiliq huda mundaq degenidi: 49-50 erx mening tehtim bolidu. zemin mening put qoyidighan yerimdur. siler manga buningdinmu yahxi hana salalamsiler!? buningdinmu yahxi aramgah yasiyalamsiler!? asman zemindiki mewjudatlarni men yarattimghu! 51 istipan sozini ayaghlaxturup: ey, boyni, yuriki we quliqi qattiqlar! siler hetne qilinmighan kapirlargha ohxax jahil! siler ejdadliringlargha ohxax, hudaning muqeddes rohigha daim qarxiliq qiliwatisiler! 52 silerning ejdadliringlar ziyankexlik qilmighan birer peyghember barmu-he?! ular hudaning adaletchisi bolghan hezriti eysaning kelidighanliqini aldin jakarlighanlarnimu olturuxken. emdi u ozi kelgende, siler uninggha satqunluq qilip, unimu olturdunglar. 53 ejes ix-he! hudaning qanunini perixtiler ozi silerge yetkuzgen bolsimu, siler uninggha emel qilmidinglar! dedi. 54 istipanning bu sozlirini anglighan aliy kengexme heyetliri intayin ghezeplinip, uninggha chixlirini ghuchurlatti. 55 muqeddes rohqa chomgen istipan bolsa kozlirini kokke tikip, hudaning parlaq nurini we uning ong yenida turghan hezriti eysani kordi. 56 qaranglar! asman echilip, insanoghli hezriti eysaning hudaning ong yenida turghanliqini kordum! dedi u. 57 buni anglighan heyetler qolliri bilen qulaqlirini etiwelixip, chuqan selixti we etilip berip, 58 uni xeherning sirtigha ittirip chiqirip, chalma-kesek qilixqa baxlidi. istipanni gunahkar dep guwahliq bergenler uni chalma-kesek qilixtin burun, chapanlirini saul isimlik bir yaxning yenida qoyup qoyghanidi. 59 istipan yamghurdek yeghiwatqan taxning astida turup: i rebbim eysa, mening rohimni qobul qilghaysen! dep warqiridi. 60 keyin, u tizlinip turup qattiq awaz bilen: i rebbim, bu gunahni dep ularni jazalimighaysen, dedi. u bu sozni qilip bolupla jan uzdi.
1 istipanning olturuluxini saulmu qollaytti. xu kundin baxlap, yerusalemdiki etiqadchilar jamaetchiliki intayin dehxetlik ziyankexlikke uchraxqa baxlidi. elchilerdin baxqa putun etiqadchilar yehudiye we samariye olkilirining herqaysi jaylirigha tarqilip ketixti. 2 bezi ihlasmen kixiler istipanni depne qilip, uninggha chong haza tutuxti. 3 lekin, saul etiqadchilar jamaetchilikige weyranchiliq selip, er-ayal etiqadchilarni oymuoy izdep tutup, zindangha taxlaxqa baxlidi. 4 etiqadchilar qeyerge tarqilixtin qetiynezer, ular xu yerde hux hewer yetkuzdi. 5 mesilen, filip samariye olkisining melum bir xehirige berip, yerlik kixilerge: hezriti eysa qutquzghuchi mesih dep jakarlidi. 6 kopchilik buni anglap hemde uning mojizilirini korup, putun diqqiti bilen uning sozlirige qulaq saldi. 7 jinlar ozliri chaplixiwalghan kixilerning tenidin qattiq warqirighan peti chiqip ketti. nurghun pale, tokurlarmu saqaytildi. 8 xuning bilen, xu xeherdiki kixiler chongqur huxalliqqa chomdi. 9 u xeherde ximon isimlik bir bahxi bolup, ozining sehirgerliki bilen xu jaydiki helqni bir mezgil hang-tang qaldurghanidi. u ozini qaltis hesablap, bek mahtinatti. 10 yuqiri we towen tebiqe kixiliri uning sozlirini putun diqqiti bilen anglaytti. kopchilik: hudaning ulu ku-qudriti mana xu deyixetti. 11 u uzundin beri sehirgerliki bilen halayiqni hang-tang qaldurup kelgenlikidin, kixiler uninggha intayin diqqet qilip kelgenidi. 12 lekin, ular emdi filip yetkuzgen hudaning padixahliqi we eysa mesihke dair hux hewerge ixendi. xuning bilen, ularning arisidin nurghunlighan er-ayallar chomulduruxni qobul qildi. 13 ximon ozimu ixendi we chomulduruldi. u hemixe filip bilen bille boldi hemde filip korsetken zor mojize we karametlerni korup, intayin heyran boldi. 14 yerusalemdiki elchiler samariyiliklerning hudaning sozini qobul qilghanliqini anglap, petrus bilen yuhannani ulargha ewetti. 15 ikkiylen u yerge berixi bilen etiqadchilargha muqeddes rohning ata qilinixi uchun dua qildi. 16 chunki, ular rebbimiz eysaning nami bilen chomuldurulgen bolsimu, ularning hechqaysisigha muqeddes roh tehi chuxmigenidi. 17 petrus bilen yuhanna ularning uchisigha qolini tegkuzup turup dua qilghandin keyin, muqeddes roh ulargha chuxti. 18 elchiler qolini tegkuzup qoyghan kixilerge muqeddes rohning ata qilinghanliqini korgen ximon elchilerge pul tenglep: 19 bu ku-qudrettin mangimu beringlar. menmu kixilerning uchisigha qollirimni tegkuzey, ular men arqiliqmu muqeddes rohni qobul qilsun, dedi. 20 lekin, petrus uninggha mundaq jawas berdi: hudaning bu sowghitini pulgha setiwalghili bolidu, dep oylighan bolsang, pulung bilen bille halak bol! 21 bizning iximizda sening hesseng yoq! chunki, huda aldida niyiting halis emes! 22 xunga, yaman niyitingdin yenip, hudadin kechurum tile! xundaq qilsang, huda seni kechurer. 23 chunki, sening hesetke tolup, gunahning torida ikenliking manga melum. 24 ximon ulargha: men uchun hudadin tilenglarki, eytqanliringlardin birimu beximgha kelmisun! dedi. 25 petrus bilen yuhanna yene xu xeherde hezriti eysa heqqide guwahliq berip, hudaning sozini yetkuzgendin keyin, samariyining nurghun yeza-kentlirige berip hux hewer yetkuzge, yerusalemgha qaytip ketti. 26 xu waqitta, hudaning bir perixtisi filipqa: jenubqa qarap yerusalemdin gaza xehirige mangidighan choldiki yolgha mang! dedi. 27 filip yolgha chiqti. yolda u eghiopiyilik bir yuqiri derijilik emeldarni uchratti. bu kixi kandas isimlik eghiopiye ayal padixahining bax hezinichisi bolup, yerusalemgha hudagha ibadet qilghili barghanidi. 28 qaytix yolida oz harwisida olturup, yexaya peyghemberning yazmisini oqup ketip baratti. 29 muqeddes roh filipqa: harwigha yetixip mang, dedi. 30 filip yugurup berip, emeldarning yexaya peyghemberning yazmisidin oquwatqanlirini anglap, uningdin: oqughanliringizni chuxendingizmu? dep soridi. 31 emeldar uninggha: biri manga chuxendurup bermise, men qandaqmu chuxineleymen?! dep, filipni harwisigha chiqip yenida olturuxqa teklip qildi. 32 emeldar yazmining munu qismini oquwatatti: u goya boghuzlaxqa elip berilghan qoydek, qoy qirqighuchi aldida yatqan paqlandek un-tin chiqarmay jim turidu. 33 u horlinidu, adilliq bilen sotlanmaydu. u emdi perzent yuzi korelmeydu, chunki uning yer yuzidiki hayati elip ketilidu. 34 eghiopiyilik emeldar filiptin: peyghemberning bu sozi kimge qaritilghan bolghiydi? ozigimu yaki baxqilarghimu? dep soridi. 35 filip chuxenduruxke baxlidi. u yazmining xu qismidin baxlap, emeldargha hezriti eysagha dair hux hewerni sozlep berdi. xundaq qilip, emeldar hezriti eysagha etiqad qildi. 36-37 ular yolda ketiwetip, su bar bir yerge kelgende, emeldar: bu yerde su bar iken. muxu yerdila chomuldurulsem bolmamdu? dedi. 38 emeldar harwini tohtitixni buyrudi. filip uning bilen bille sugha chuxup, uni chomuldurdi. 39 ular sudin chiqqanda, muqeddes roh filipni baxqa bir xeherge elip ketti. emeldar uni qayta korelmigen bolsimu, huxal-huramliq bilen yolini dawamlaxturdi. 40 filip bolsa ozining axdod xehiride ikenlikini bilgendin keyin, u yerdin qeyseriye xehirigiche bolghan hemme xeherlerni kezip, hux hewer yetkuzdi.
1 xu chaghlarda, saul rebbimiz eysagha etiqad qilghuchilargha dawamliq olum tehditi seliwatatti. u bax rohaniyning aldigha berip, 2 demexq xehiridiki yehudiy ibadethanilirigha tonuxturux heti yezip berixni telep qildi. xundaq qilip, saul demexqtiki yehudiylarning yardimini elip, hezriti eysaning yolida mangghan er- ayallarni tutqun qilip, ularni yerusalemgha soraq qilixqa elip kelmekchi boldi. 3 saul hetlerni elip yolgha chiqti. demexq xehirige yetip kelixke az qalghanda, tosattin asmandin kuchluk bir nur chuxup, saulning etrapini yorutuwetti. 4 yerge yiqilghan saulgha: saul, saul! manga nemixqa ziyankexlik qilisen? degen bir awaz anglandi. 5 i rebbim, sen kimsen? dep soridi u. men, sen ziyankexlik qiliwatqan eysa. 6 ornungdin turup, xeherge kir, neme qilixing kereklikini biri sanga eytip beridu, degen jawas keldi heliqi awazdin. 7 saul bilen bille mangghan kixilerning qorqqinidin zuwanliri tutulup, turghan yeride qetipla qaldi. chunki, ular awazni anglisimu, gep qilghan birersini korelmigenidi. 8 saul ornidin turup, kozlirini echip qaridi, lekin hech nersini korelmidi. hemrahliri uning qolidin yetilep demexqqe elip kirdi. 9 u kungiche hechnemini korelmigen saulning gelidin hech nerse otmidi. 10 demexqte hezriti eysaning hananiya isimlik bir etiqadchisi bar idi. uninggha bir wehiy keldi. rebbimiz eysa uni: hananiya! dep chaqirdi. i rebbim, mana men, dep jawas berdi u. 11 rebbimiz eysa uninggha: sen derhal tuz kochisigha berip, yehudaning oyidin tarsusluq saul isimlik birini tap, chunki xu tapta u dua-tilawet qiliwatidu. 12 dua qiliwatqinida, men uninggha hananiya isimlik bir kixining kelip uninggha qolini tegkuzuxi bilenla kozining eslige kelidighanliqini ayan qildim, dedi. 13 hananiya unimay, mundaq jawas berdi: i rebbim, nurghun kixilerning bu adem heqqide eytqanlirini anglidim. u yerusalemda sanga etiqad qilghuchilargha intayin rehimsizlerche ziyankexlik qilghan! 14 hazir u demexqqe kelip, sanga ibadet qilghan kixilerni tutux uchun aliy rohaniylardin hoquq aptu. 15 rebbimiz eysa uninggha: bariwer! men bu ademni yehudiy emeslerge we ularning padixahlirigha hem israillargha meni tonuxturux uchun ozum tallidim. 16 men uninggha mening uchun jezmen hilmuhil azas-oqubet tartixqa toghra kelidighanliqinimu korsitimen, dedi. 17 buning bilen, hananiya heliqi oyge berip, qollirini saulning uchisigha tegkuzup: qerindixim saul, bu yerge keliwatqiningda yolda sanga korungen rebbimiz eysa kozliring eslige kelsun we seni muqeddes rohqa chomsun dep, meni xehsen ozi ewetti, dedi. 18 xu haman, saulning kozliridin beliq qasiriqidek nersiler chuxup, kozliri echilip koreleydighan boldi. u ornidin turup, chomulduruxni qobul qildi. 19 tamaq yegendin keyin, jismaniy quwwitimu eslige keldi. saul demexqtiki etiqadchilarning yenida birnechche kun turdi we 20 derhal yehudiy ibadethanilirigha berip, hezriti eysa hudaning oghli dep telim berixke baxlidi. 21 anglighuchilar uning sozliridin heyran boluxup: bu adem yerusalemda eysagha etiqad qilghuchilargha wehxiylerche ziyankexlik qilghan heliqi adem emesmu? bu yergimu etiqadchilarni aliy rohaniylargha tutup berix meqsitide kelgenmidu? deyixti. 22 lekin, saul tehimu qayil qilarliq telim berip, demexqtiki yehudiylarni hezriti eysaning qutquzghuchi mesih ikenlikini ret qilixqa amalsiz qaldurdi. 23 bir mezgildin keyin, yehudiylar saulgha suyiqest qilmaqchi boldi. 24 saulni tutup olturux uchun, ular keche-kunduz xeherning derwazisida uni kutti. biraq, biri ularning uni qestlimekchi bolghinini saulgha yetkuzup qoydi. 25 xunga, uning xagirtliri bir kuni kechide uni chong sewetke olturghuzup, sepil kunguridin artildurup chuxurdi. 26 saul yerusalemgha berip, u yerdiki etiqadchilargha qoxulmaqchi boldi. lekin, etiqadchilar uning hezriti eysagha etiqad qilghanliqigha ixenmey, uningdin qorqti. 27 biraq, barnaba uninggha yardemde bolup, uni elchiler bilen koruxturdi. ulargha saulning demexq yolida rebbimiz eysani qandaq korgenlikini, rebbimiz eysaningmu uninggha gep qilghanliqini chuxendurdi we demexqte uning hezriti eysa heqqide qandaq juret bilen telim bergenlikini uqturup, ularni qayil qildi. 28 buning bilen, saul yerusalemda elchiler bilen bille bolup, yureklik halda rebbimiz eysa heqqide telim berdi. 29 u yene grekche sozlixidighan yehudiylar bilenmu sozlixip, talixip qaldi. buning bilen, ular uni olturuwetmekchi boldi. 30 etiqadchilar bu ixtin hewer tepip, uni qeyseriye xehirige elip berip, u yerdin tarsus degen xeherge yolgha saldi. 31 u chaghda, yehudiye, jeliliye we samariyilerdiki etiqadchilar jamaetchiliki bir mezgil tinchliqqa erixti. muqeddes rohning yardimi bilen ularning etiqadi kuchiyip, hemixe ihlasmenlik bilen huda yolida mangdi. ularning sanimu kundin-kunge kopeydi. 32 xu waqitta, etiqadchilarni yoqlax uchun herqaysi jaylarni arilap yurgen petrus bir qetim lidda xehiride turidighan etiqadchilar bilen koruxti. 33 u yerde u eneyas isimlik bir ademni uchratti. bu adem pale bolup, orun tutup yatqili sekkiz yil bolghaniken. 34 petrus uninggha: eneyas, eysa mesih seni saqaytti. ornungdin turup, korpengni yighixtur! dedi. eneyas derhal ornidin turdi. 35 buni korgen lidda xehiridiki we xaron rayonidiki nurghun ademler rebbimiz eysagha etiqad qildi. 36 jafgha xehiride tabita isimlik bir ayal etiqadchi bar idi. grekche ismi dorkas bolup, keyik degen menide. u her waqit yahxi ix qilidighan bolup, namratlargha yardem qilatti. 37 bir kuni, u kesel bolup, olup ketti. kixiler jesetni yuyup kepenlep, ustunki qewettiki oyge yatquzup qoydi. 38 jafgha xehiri lidda xehirige yeqin idi. xunga, jafghadiki etiqadchilar petrusning liddada ikenlikini anglap, uning aldigha ikki adem ewetip: chapsan yetip keling! dep teklip qildi. 39 petrus derhal yolgha chiqip, ular bilen bille jafghagha keldi. petrus jafghagha yetip kelixi bilen ustunki qewettiki oyge baxlap chiqildi. barliq tul ayallar petrusning etrapigha olixip, yigha- zar qilixti we dorkasning hayat waqtida ozlirige tikip bergen kiyimlirini uninggha korsitixti. 40 petrus hemmeylenni chiqiriwetip, tizlinip olturup dua qilghandin keyin, jesetke qarap: tabita, ornungdin tur! dedi. tabita kozini echip, petrusni korup, bexini koturup olturdi. 41 petrus aldigha berip, uni yolep turghuzdi we tul ayallar bilen baxqa etiqadchilarni chaqirip, dorkasni ulargha tirik tapxurup berdi. 42 bu hewer putun jafghagha tarqilip, nurghun kixiler rebbimiz eysagha etiqad qildi. 43 petrus jafghada ximon isimlik bir tere eyliguchining oyide bir mezgil turdi.
1 qeyseriye xehiride korniliy isimlik bir adem bolup, u rim qoxunidiki italiye dep atalghan qisimning yuzbexi idi. 2 u teqwadar adem bolup, ozi we oyidikilirining hemmisi hudagha ibadet qilatti. u gerche yehudiylarning huxi yoq rimliqlardin bolsimu, merdlik bilen namrat yehudiylargha pul beretti we daim hudagha dua qilatti. 3 bir kuni chuxtin keyin saet uchlerde, uninggha bir ghayibane alamet korundi. u hudaning bir perixtisining ozining yenigha kelgenlikini ochuq kordi. perixte uni: korniliy! dep chaqirdi. 4 korniliy intayin chochugen halda uninggha kozlirini tikip: teqsir, neme ix? dep soridi. perixte uninggha: sening dualiring we namratlargha qilghan heyr-sahawiting heqqidiki hewerler hudagha yetti. 5 emdi sen jafghagha adem ewetip, simun petrus isimlik kixini chaqirtip kel. 6 u ximon isimlik bir tere eyliguchining oyide mehman bolup turuwatidu. ximonning oyi bolsa dengiz boyida, dedi. 7 uninggha gep qilghan perixte ghayib bolghandin keyin, korniliy oy hizmetchiliridin ikkini we xehsiy yardemchiliri ichidiki ihlasmen bir lexkerni chaqirdi. 8 bolghan ixlarni uqturghandin keyin, ularni jafghagha ewetti. 9 etisi ular jafghagha yeqin barghanda, chux waqti bolup, petrus dua qilix uchun ogzige chiqti. 10 uning qorsiqi echip, bir nerse yegusi kelgenidi. tamaq teyyarliniwatqanda, petrusning kozige bir ghayibane alamet korundi. 11 asman yerilip, keng dastihandek bir nersining tot burjikidin baghlanghan halda yer yuzige chuxuruluwatqanliqidek bir haletni kordi. 12 dastihanda her hil tot putluq haywanlar, yer beghirlighuchilar, ucharqanatlarmu bar bolup, ularning arisida haram haywanlarmu bar idi. 13 uninggha: ornungdin tur petrus, ularni soyup ye! degen awaz anglandi. 14 i rebbim, hergiz bolmaydu! men hechqachan hechqandaq napak, haram nersini aghzimgha alghan emesmen! dedi petrus. 15 biraq, petrusqa yene: huda halal degenni sen haram deseng bolmaydu! degen awaz anglandi. 16 bu ix u qetim tekrarlinip, dastihangha ohxaydighan heliqi nerse asmangha elip chiqip ketildi. 17 petrus kozige korungen alametning menisini chuxinelmey oylap turghanda, korniliy ewetken kixiler ximonning oyini tepip, derwaza aldida turup: 18 simun petrus isimlik bir mehman bu yerde turamdu, qandaq? dep towlidi. 19 petrus tehiche heliqi ghayibane alametning menisi zadi nemidu, dep oylawatatti. muqeddes roh uninggha: seni u adem izdep keldi. 20 peske chux! ular yehudiy bolmisimu, ularni kapir demey, ikkilenmey ular bilen bille bar. chunki, ularni men ewettim! dedi. 21 petrus peske chuxup, heliqi ademlerge: siler izdigen kixi men bolimen. bu yaqqa kelixinglarning sewebi nemikin? dedi. 22 bizni rimliq yuzbexi korniliy ewetti. u hudagha ibadet qilidighan durus adem bolup, putun yehudiy helqining hormitige sazawerdur. hudaning bir muqeddes perixtisi uninggha, sizni oyige chaqirtip, telimingizni anglaxni buyrughan! dep jawas berdi ular. 23 bu sozlerni anglighan petrus ularni oyge teklip qilip, qondurup mehman qildi. etisi petrus ular bilen bille yolgha chiqti. jafghadiki etiqadchilarning bezilirimu ular bilen bille bardi. 24 ikkinchi kuni, ular qeyseriyige yetip bardi. korniliy tughqanliri we yeqin yar- buraderlirini oyige yighip, petruslarni kutup turatti. 25 petrus oyge kirgende, korniliy aldigha chiqip, ayighigha bax qoyup sejde qildi. 26 petrus derhal uni yolep turghuzup: orningizdin turung! menmu sizge ohxaxla bir adem! dedi. 27 petrus korniliyge gep qilgha oyge kirdi. u oyning ichige yighilghan jamaetni korup, 28 ulargha: silerge melumki, biz yehudiylarning yehudiy emesler bilen alaqe qiliximiz eneniwi qaidimizge hilap, hetta oyliringlargha kirsekmu bolmaydu. lekin, huda manga bir wehiy arqiliq herqandaq kixini napak demeslikim kereklikini korsetti. 29 xuning uchun, siler adem ewetip meni chaqirghanda, ikkilenmey aldinglargha keldim. emdi mening sorimaqchi bolghinim, meni nemixqa chaqirdinglar? dedi. 30 korniliy mundaq dedi: tot kunning aldida del muxu waqitta, yeni chuxtin keyin saet uchlerde, men oyde dua qiliwatattim. tuyuqsiz kiyimliridin nur chaqnap turidighan bir perixte adem xeklide aldimda peyda bolup: 31 korniliy! duaying hudagha yetti. huda namratlargha qilghan heyr-sahawitingdinmu hewerdar. 32 xunga, jafghagha adem ewetip, simun petrus isimlik ademni chaqirtip kel. u tere eyliguchi ximonning oyide mehman bolup turidu. ximonning oyi dengiz boyida dedi. 33 xuning uchun, derhal ozlirini chaqirip kelixke adem ewetkenidim. ozlirining qedem texrip qilghanliri tolimu obdan boldi. emdi biz hemmeylen huda ozlirige degen barliq sozlerni anglax uchun hudaning aldida teyyar turuptimiz. 34-35 petrus sozini baxlap mundaq dedi: hudaning herqandaq ademni, meyli u qaysi millettin boluxidin qetiynezer teng koridighanliqini, ihlasmen we toghra ix qilidighan kixi bolsila, hudaning uni qobul qilidighanliqini emdi chuxendim. 36 siler huda israil helqige yetkuzgen hux hewerni anglighanghu. huda putun insanlarning igisi bolghan eysa mesih arqiliq bizni ozi bilen yaraxturdi. 37 silerning yehya peyghember chomuldurux chaqiriqini yetkuzgendin tartip, jeliliye olkisidin baxlap putun yehudiye zeminlirida yuz bergen nasirelik eysagha munasiwetlik zor weqelerdin hewiringlar bar. 38 huda uni teyinlep, uninggha ozining muqeddes rohi we ku-qudritini ata qildi. u hemme yerni kezip, yahxi ixlarni qilip, xeytanning ilkide bolghanlarning hemmisini saqaytti, chunki huda uninggha yar idi. 39 biz elchiler uning yerusalem we israiliyining baxqa yerliride qilghan putun ixlirining guwahchiliri. gerche hezriti eysa yerusalemda krestke mihlinip olturulgen bolsimu, 40-41 uchinchi kuni, huda uni qayta tirildurup kixiler arisida namayan qildi. biraq, hemme kixige emes, peqet ozi tallighan guwahchilar, yeni u olumdin tirilgendin keyin uning bilen bir dastihanda olturghan biz elchiler arisida namayan qildi. 42 u bizning hux hewer yetkuzuximizni, tirikler we olgenlerning soraqchisi qilinip teyinlengen kixining ozi ikenlikini helqqe jakarliximizni buyrudi. 43 peyghemberlerning hemmisi u heqte: hezriti eysagha etiqad qilghanlarning gunahliri uning nami bilen kechurum qilinidu degen. 44 petrus hudaning bu sozlirini qiliwatqanda, anglawatqan hemme kixining wujudigha muqeddes roh chuxti. 45 petrus bilen bille jafghadin kelgen, hezriti eysagha etiqad qilghan yehudiylar hudaning muqeddes rohni yehudiy emeslergimu ata qilghinini korup bek heyran boluxti. 46 ularning baxqilarning ozlirigimu namelum bolghan tillarda sozlixip, hudaning ulughluqini medhiyilewatqanliqini anglighanliqi xubhisiz idi. xunga, petrus: 47 huda huddi bizge ata qilghandek, ularghimu muqeddes rohni ata qilghan tursa, ularni sugha chomulduruxni qobul qilixqa kim qoxulmaytti?! dedi. 48 xuning bilen, petrus ularning eysa mesihning namida chomulduruluxini buyrudi. keyin ularning telipi boyiche, petrus ular bilen bille birnechche kun turdi.
1 elchiler we putun yehudiye olkisidiki baxqa etiqadchilar bezi yehudiy emeslerningmu hudaning sozini qobul qilghanliqini anglidi. 2 xunga, petrus yerusalemgha qaytqanda, hezriti eysagha etiqad qilghan yehudiylarning beziliri uni eyiblep: 3 sening hetne qilinmighan yehudiy emeslerning oyide mehman bolup, ular bilen hemdastihan bolghining zadi qandaq ix?! dedi. 4 petrus putun ixning jeryanini ulargha bir-birlep chuxendurdi. 5 u mundaq dedi: jafgha xehiride dua qiliwatqinimda, bir ghayibane alametni kordum. keng dastihandek bir nerse tot burjikidin baghlanghan halda asmandin chuxup, mening yenimda tohtap qaldi. 6 sep selip qarisam, uning ichide her hil tot putluq haywanlar, yawayi haywanatlar, yer beghirlighuchilar, ucharqanatlarmu bar iken. 7 keyin, manga: ornungdin tur petrus, ularni soyup ye! degen awaz anglandi. 8 men: i rebbim, hergiz bolmaydu! men hechqachan herqandaq napak, haram nersini aghzimgha alghan emesmen! dedim. 9 biraq, manga yene: huda halal degenni sen haram deme! degen awaz anglandi. 10 bu ix u qetim xundaq tekrarlinip, ahir heliqi nerse asmangha elip chiqip ketildi. 11 del xu chaghda, qeyseriyidin meni chaqirixqa ewetilgen u kixi men turghan oyning derwazisining aldigha keldi. 12 muqeddes roh meni, gerche ular yehudiy bolmisimu, ikkilenmey ular bilen bille berixqa buyrudi. jafghadin kelgen bu alte qerindaxmu men bilen bille bardi. qeyseriyige yetip kelip, korniliy isimlik ademning oyige kirduq. 13 korniliy bizge ozining oyide bir perixtini qandaq korgenlikini eytti. perixte uninggha: sen jafghagha adem ewetip, simun petrus isimlik bir ademni chaqirtip kel, 14 u sanga sening we ailengning qutquzulux yolini sozlep beridu degeniken. 15 men gep qilixqa baxlighanda, muqeddes roh huddi burun bizning wujudimizgha chuxkinidek, ularghimu chuxti. 16 xu chaghda, rebbimiz eysaning: yehya peyghember kixilerni sugha chomuldurgen, lekin siler muqeddes rohqa chomuldurulisiler deginini esimge aldim. 17 nahayiti roxenki, biz eysa mesihke etiqad qilghanliqtin, huda bizge ozining rohini ata qilghinigha ohxax, uni yehudiy emeslergimu ata qildi! xundaq tursa, men hudagha qandaqmu tosqunluq qilalayttim?! 18 ular bu sozlerni anglighanda, petrusni eyiblexni tohtitip, hudagha medhiye oqup: yehudiy emeslermu yaman yolliridin yenip towa qilsa, huda ularghimu mengguluk hayatqa erixix pursiti yaritip beridiken! deyixti. 19 u chaghda, istipanning olturulux weqesidin kelip chiqqan ziyankexlik tupeylidin herqaysi jaylargha tarqilip ketken etiqadchilarning beziliri hetta fenikiye rayoni, siprus arili we suriyidiki antakya xehiri degen jaylargha ketixti. ular hudaning sozini peqet yehudiylarghila yetkuzetti. 20 lekin, siprus arili we kirini xehiridin kelgen bezi etiqadchilar antakya xehirige berip, rebbimiz eysa heqqidiki hux hewerni yehudiy emeslergimu yetkuzdi. 21 rebbimizning ku-qudriti ular bilen bille bolghachqa, nurghun kixiler ularning sozlirige ixinip, rebbimiz eysagha etiqad qildi. 22 bu hewer yerusalemdiki etiqadchilar jamaetchilikige yetip keldi. ular bilip beqix uchun barnabani antakyagha ewetti. 23 barnaba yetip berip, hudaning u yerdiki helqqe beht ata qilghanliqini korup, huxal boldi. u kopchilikni jan-dili bilen rebbimiz eysagha sadiq boluxqa righbetlendurdi. 24 u muqeddes rohqa chomgen, imani kamil, yahxi bir adem bolup, uning turtkiside nurghun adem rebbimiz eysagha etiqad qildi. 25 keyin, barnaba tarsus xehirige saulni izdep berip, 26 uni tepip antakyagha elip keldi. ikkiylen etiqadchilar jamaetchiliki bilen bille saq bir yil turup, nurghun ademge hezriti eysa heqqide telim berdi. etiqadchilarni hristianlar dep atax antakyadin baxlandi. 27 u kunlerde, yerusalemdin antakyagha bezi peyghemberler keldi. 28 bulardin agabus isimlik bireylen muqeddes rohning tesiri bilen otturigha chiqip, putun rim dunyasida qattiq acharchiliq bolidighanliqini aldin eytti. bu acharchiliq derweqe klawdiyus padixah hokum surgen yillarda yuz berdi. 29 buning bilen, antakyadiki etiqadchilar herbiri oz ehwaligha qarap, pul iane qilip, yehudiye olkiside yaxaydighan etiqadchilargha yardem berixni qarar qildi. 30 ular bu qararni emelge axurup, toplighan ianilirini barnaba we saul arqiliq yehudiyidiki etiqadchilar jamaetchilikining yetekchilirige yetkuzup berdi.
1 xu chaghlarda, hirod han etiqadchilar jamaetchilikidiki bezi kixilerni tutup, ulargha ziyankexlik qilixqa baxlidi. 2 u yuhannaning akisi yaqupning kallisini aldurdi. 3 ozining bu herikitidin yehudiylarning razi bolghanliqini korup, petrusni tutqun qilixni buyrudi. bu weqe petir nan heyti mezgilide yuz berdi. 4 petrusni tutqandin keyin, uni zindangha taxlap, herbiri tot lexkerdin texkil tapqan tot nowetchi qarawullar topigha tapxurdi. heyttin keyin, hirod han uni ochuq sot qilip olturmekchi boldi. 5 petrus zindanda tutup turuldi. lekin, etiqadchilar jamaetchilikidiki qerindaxlar uning uchun hudagha semimiy dua qilixti. 6 hirod han petrusni elip chiqip sot qilixning aldinqi kechisi, petrus ikki zenjir bilen baghlanghan bolup, ikki qarawulning otturisida uhlawatatti. ixikning sirtighimu qarawul qoyulghanidi. 7 tuyuqsiz kamergha kuchluk bir yoruq nur chuxup, hudaning bir perixtisi korundi. perixte petrusning murisige qeqip: tez tur! dep oyghatti. petrusning qolliridiki zenjir xuan boxap chuxup ketti. 8 perixte uninggha: kiyimingni kiyiwal! ayighingnimu kiy! dedi. petrus uning deginini qildi. perixte yene: chapiningni yepinchaqlap keynimdin mang! dedi. 9 petrus uninggha egixip kamerdin chiqti. biraq, u perixtining qiliwatqinining rastliqini bilmey, bir ghayibane alamet koruptimen, dep oylighanidi. 10 ular birinchi we ikkinchi qarawul postidin otup, zindanning xeherge chiqidighan tomur derwazisigha barghanda, derwaza ozlukidin echilip ketti. ular derwazidin chiqip, bir kochidin otkende, perixte tuyuqsiz petrusning yenidin ghayib boldi. 11 xu chaghda, petrus esige kelip, ozige: emdi men bu ixning rastliqini bildim. rebbim bir perixte ewetip, meni hirod hanning qolidin we yehudiylarning manga qilmaqchi bolghan barliq ziyankexlikidin qutquzuptu dedi. 12 petrus bu ehwalni chuxinip, markus depmu atalghan yuhannaning anisi meryemning oyige bardi. u yerde nurghun kixiler yighilip dua-tilawet qiliwatatti. 13 petrus derwazini qaqqanda, roda isimlik bir dedek awazni anglap chiqti. 14 u petrusning awazini tonup, huxalliqidin ixiknimu achmay yugurup berip, kopchilikke: petrus derwaza aldida iken! dep hewer qildi. 15 sarang bolup qaldingmu?! deyixti ular. lekin, dedek rast, dep turuwaldi. ular: u uning rohi bolsa kerek! deyixti. 16 petrus derwazini qeqiwergendin keyin, ular chiqip derwazini echip qarisa, derweqe u iken! hemmeylen hang-tang boluxti. 17 petrus kopchilikke awaz chiqarmasliqqa qol ixariti qilip, ulargha hudaning ozini zindandin qandaq elip chiqqanliqini chuxendurdi. andin keyin, u: bu hewerni yaqupqa we baxqilargha uqturup qoyunglar, dep, ozi u yerdin baxqa yerge ketti. 18 tang atqanda, qarawullar patiparaq boluxup ketti. ular petrusning qandaq chiqip ketkenlikini bilelmidi. 19 hirod han uni izdexke emr qildi, lekin uning iz-derikini tapalmidi. xuning bilen, u qarawullarni soraq qilip, ulargha olum jazasi berixni buyrudi. uningdin keyin, hirod han yehudiye olkisidin qeyseriye xehirige qaytip ketti. 20 keyin, hirod han tir we sidon helqige qattiq achchiqlandi. bu helqler axliqni hanning ilkidiki jaylardin alidighan bolghachqa, ular birlixip, hirod bilen yarixiwelix uchun uning aldigha wekil ewetti. ular aldi bilen wilastus isimlik muhim emeldarning hesdaxliqini qolgha kelturdi. 21 belgilengen koruxux kunide hirod hanliq tonini kiyip, tehtide olturup, ulargha nutuq sozlidi. 22 ular: bu, ademning sozliri emes, belki hudalarning birining sozidur! dep yuqiri awaz bilen uni mahtaxti. 23 hirod hudagha teelluq xan-xerepni ozining qiliwalghanliqi uchun, hudaning perixtisi xuan uni urdi. netijide, u qurtlap oldi. 24 lekin, hudaning sozi dawamliq tarqilip, uninggha etiqad qilghuchilarning sani kopeymekte idi. 25 barnaba bilen saul yerusalemda ianilirini tapxurup bergendin keyin, antakyagha qaytip ketti. ular yuhanna markus ni bille elip ketti.
1 antakyadiki etiqadchilar jamaetchilikide bezi peyghemberler we telim berguchiler bar idi. ular barnaba, qara leqemlik ximon, kirinilik luki, hirod han bilen bille chong bolghan menahen we saul qatarliqlar idi. 2 bir kuni ular hudagha ibadet qilip roza tutuwatqan waqtida, muqeddes roh ulargha: barnaba bilen saulni men chaqirghan hizmetlerni qilixqa ajritinglar, dedi. 3 xuning bilen, ular yene azraq waqit roza tutup dua qilghandin keyin, barnaba bilen saulni ajritix uchun, ularning uchisigha qollirini tegkuzup ularni uzitip qoydi. 4 muqeddes rohning buyruqi bilen yolgha chiqqan barnaba bilen saul selekiye xehirige berip, u yerdin kemige olturup, siprus degen aralgha qarap yolgha chiqti. 5 ular salamis xehirige yetip kelip, yehudiy ibadethanilirida hudaning sozlirini yetkuzuxke baxlidi. yuhanna markus ularning ixlirigha yardemlexti. 6 ular putun aralni arilap chiqip, pafos xehirige keldi. ular u yerde ozini peyghember dep atiwalghan baryexu isimlik bir yehudiy sehirger bilen uchrixip qaldi. 7 u sehirger bu aralning bilimlik rimliq waliysi sergiyus paulning tonuxi idi. waliy sergiyus barnaba bilen saulni chaqirtip, hudaning sozlirini anglimaqchi boldi. 8 lekin, heliqi sehirger uning grekche ismi elimas bolup, sehirger degen menide qarxi chiqip, waliyni bu etiqadni qobul qilixtin tosuxqa tirixti. 9 biraq, muqeddes rohqa chomgen saul grekche ismi pawlus heliqi sehirgerge tikilip qarap, 10 uninggha: ey xeytanning oghli! hemme adilliqning duxminisen. qelbing her hil hiyligerlik we aldamchiliq bilen tolghan. hudaning toghra yollirini burmilaxni zadi tohtatmamsen?! 11 emdi huda seni jazagha tartidu! kozliring kor bolup, bir mezgil kunning yoruqini korelmeysen! dedi. xuan, elimas kozlirini bir qara tuman tosqanliqini sezdi. u qollirini uzitip, baxqilarning yeteklixini otundi. 12 yuz bergen ehwalni korgen waliy ularning rebbimiz eysa heqqidiki telimlirige heyran bolup, hezriti eysagha etiqad qildi. 13 pawlus bilen uning hemrahliri kemige olturup, pafostin pamghiliye olkisining perge xehirige bardi. u yerde yuhanna markus ulardin ayrilip yerusalemgha qaytti. 14 pawluslar bolsa perge xehiridin sepirini dawamlaxturup, pisidiye rayonidiki antakya xehirige berip, dem elix kuni yehudiylarning ibadethanisigha kirdi. 15 tewrat we peyghemberlerning telimliri oqulghandin keyin, ibadethanining mesulliri ularni chaqirtip: qerindaxlar, eger jamaetni righbetlenduridighan gep- sozunglar bolsa, eytinglar, dedi. 16 pawlus ornidin turup, qolini koturup, halayiqni tinchitip, mundaq dedi: ey israillar we yehudiy emes teqwadarlar, qulaq selinglar! 17 israillar ezeldin beri etiqad qilip kelgen huda ejdadlirimizni tallidi. ular misirda yaxighan mezgilde, huda ularni ulu bir millet qildi. huda ku-qudritini korsitip, qulluq ehwalgha chuxup qalghan ularni misirdin qutquzup chiqti we 18 cholde ulargha tehminen qiriq yil ghemhorluq qildi. 19 u qanan zeminidiki yette milletni yoqitip, ularning zeminlirini israil helqige zeminliqqa berdi. 20 bu ixlargha ilgiri-ahir bolup 450 yil ketti. keyin huda samuil peyghemberning zamanighiche ulargha batur yetekchilerni tiklep berdi. 21 keyin, ular samuil peyghemberdin bir padixah teyinlexni telep qilghanidi. xunga, huda ulargha binyamin qebilisidin kix isimlik ademning oghli saulni tallap berdi. saul qiriq yil padixahliq qildi. 22 biraq, huda saulni tehtidin chuxurup, dawutni padixah qilip berdi. huda padixah dawut heqqide mundaq degenidi: yixayning oghli dawut meni bek hux qildi. u men neme desem, xuni qilidu! 23 huda burun wede berginidek, dawut padixahning ewladliridin israillargha bir qutquzghuchi teyinlidi. u hezriti eysaning ozidur! 24 hezriti eysa ozining wezipisini baxlaxtin burun, yehya peyghember chiqip, israil helqini gunahlirigha towa qilip chomulduruxni qobul qilixqa dewet qildi. 25 yehya peyghember wezipini tamamlax aldida, halayiqqa mundaq degenidi: siler meni kim deysiler? meni huda ewetidighan qutquzghuchi demsiler? yaq! men siler kutken adem emesmen. u mendin keyin kelidu, men hetta uning ayighining yiplirini yexixkimu layiq emesmen! 26 ey ibrahimning ewladliri bolghan qerindaxlar we yehudiy dinini yaqlaydighan yehudiy emesler, qulaq selinglar! huda hemmimizni qutquzulsun dep, bu hux hewerni yetkuzdi. 27 yerusalem helqi we ularning baxliqliri her dem elix kuni ibadethanida peyghemberlerning hezriti eysa toghrisidiki sozlirining oquluxini anglisimu, chuxenmeytti, hezriti eysaning qutquzghuchi ikenlikini tonup yetmigenidi. ularning hezriti eysani olum jazasigha layiq deyixi bilen, peyghemberlerning aldin eytqanliri emelge axti. 28 ular hezriti eysani olum jazasigha hokum qilixqa birer gunah tapalmighan bolsimu, waliy pilatustin yenila uninggha olum jazasi berixni telep qildi. pilatus qoxuldi. 29 ular bu ixlarni peyghemberlerning qutquzghuchi heqqide aldin eytqanlirini bilmestin qildi. hezriti eysa olgendin keyin, uning jesiti kresttin chuxurulup, depne qilindi. 30 lekin, huda hezriti eysani olumdin tirildurdi! 31 tirilgendin keyin, hezriti eysa burun ozi bilen bille jeliliye olkisidin yerusalemghiche egixip kelgenlerge kop qetim korundi. hazir bu kixiler israil helqige hezriti eysaning guwahchisi boluwatidu! 32-33 bizmu hazir bu hux hewerni silerge yetkuzuwatimiz. huda hezriti eysani tirildurux bilen, ejdadlirimizgha qilghan wedisini bizning dewrimizde emelge axurdi! bu heqte padixah dawut zeburning ikkinchi nezmiside aldin mundaq hatiriligen: sen mening oghlum. bugun sening atang ikenlikimni jakarlidim. 34 hudaning hezriti eysani menggu chirimes qilip tirildurgenliki heqqide muqeddes yazmilarda aldin mundaq yezilghan: padixah dawutqa qilghan wedemde turup, silerge muqeddes we muqerrer beht ata qilimen! 35 bu heqte zeburning yene bir yeride tehimu aydinglaxturulup mundaq yezilghan: huda, sen sadiq hizmetkaringning teniningmu chirixige yol qoymaysen. 36 bu yerdiki sadiq hizmetkar degen soz padixah dawutqa qaritilghan emes. chunki, padixah dawut ozining zamanida hudaning iradisi boyiche hizmet qilip, alemdin otup yerge komulgen. uning teni chirip ketken. 37 hezriti eysa bolsa huda teripidin tirilduruldi. uning teni peqet chirimidi. 38 xunga qerindaxlar, xuni bilixinglar kerekki, bizning silerge yetkuzuwatqan gunahtin kechurum qilinix yoli hezriti eysaning qilghanliri arqiliqla mumkin bolidu! 39 musa peyghemberge chuxurulgen tewrat qanunigha boysunuxqa herqanche tirixsanglarmu, gunahliringlar kechurum qilinmaydu. huda peqet hezriti eysa arqiliqla silerni heqqaniy adem dep qaraydu. 40 xunga, peyghemberler aldin eytqan balayiapet bexinglargha kelip qalmasliq uchun, ehtiyat qilip ularning sozlirige diqqet qilinglar!: 41 qulaq selinglar, ey meni mazaq qiliwatqanlar! alaqzadilikke chuxup olisiler! chunki, mening zamaninglarda qilmaqchi bolghan ixlirimni korgininglarda, kixiler uni silerge chuxendursimu, ixenmeysiler! 42 pawlus bilen barnaba ibadethanidin chiqiwatqanda, jamaet ularni kelerki dem elix kuni bu ixlar heqqide yene telim berixke teklip qildi. 43 jamaet tarqalghanda, nurghun yehudiylar we ularning dinini yaqlaydighan yehudiy emeslermu pawlus bilen barnabagha egexti. bu ikkisi ulargha soz qilip, hudaning mehir-xepqitide yaxaxni dawamlaxturunglar! dep righbetlendurdi. 44 keyinki dem elix kuni, putun xeher helqi degudek rebbimiz eysa heqqidiki sozlerni anglighili kelixti. 45 biraq, bunche kop ademlerni korgen bir qisim yehudiylar heset qilixqa baxlidi. ular pawlusning sozlirini ret qildi we uni haqaretlidi. 46 lekin, pawlus bilen barnaba tehimu yureklik halda mundaq dedi: biz hudaning sozlirini aldi bilen yehudiy qerindaxlirimizgha yetkuzuximiz kerek idi. lekin, siler yehudiylar uni qobul qilmidinglar. ozunglarni mengguluk hayatqa erixixke layiq kormidinglar. xunga, biz silerdin ayrilidighan bolduq. emdi biz hux hewerni yehudiy emeslerge yetkuzimiz! 47 chunki, muqeddes yazmilarda huda bizge mundaq buyrughan: yer yuzining bu chetidin u chetigiche barliq insanlarning qutquzuluxi uchun, seni yehudiy emeslerge nur qilip ewettim. 48 yehudiy emesler bu sozni anglap, huxal boluxti we hezriti eysa heqqidiki bu telimler uchun hudagha medhiye oquxti. huda teripidin mengguluk hayatni qobul qilixqa tallanghanlarning hemmisi hezriti eysagha etiqad qildi. 49 xundaq qilip, rebbimiz eysa heqqidiki hux hewer putun zemingha keng tarqaldi. 50 biraq, yehudiylar xeher baxliqlirini we abroyluq dindar ayallarni pawlus bilen barnabagha qarxi turuxqa qutratti. ular u ikkisige ziyankexlik qilghuzup, ularni oz yerliridin qoghlap chiqardi. 51 xunga, pawlus bilen barnaba heliqi yehudiylarni eyiblex uchun ayaghliridiki topini qeqiwetip, konya xehirige ketip qaldi. 52 antakyadiki etiqadchilar bolsa huxalliqqa hemde muqeddes rohning ku-qudritige chomdi.
1 pawlus bilen barnaba konya xehiridimu aditi boyiche yehudiylarning ibadethanisigha kirdi. ular jamaetke xundaq sozlidiki, netijide nurghun yehudiylar we yehudiy emeslermu hezriti eysa heqqidiki hux hewerge ixendi. 2 biraq, ixenmigen yehudiylar baxqa yehudiy emeslerning idiyisini zeherlep, ularni etiqadchilargha qarxi turuxqa qutratti. 3 pawlus bilen barnaba u yerde heli uzun turup, rebbimiz eysaning mehir-xepqiti toghrisidiki hux hewerni yureklik halda yetkuzdi. rebbimiz eysamu ulargha mojize we karametlerni korsitix iqtidarini berip, ular yetkuzgen hux hewerning rast ikenlikini ispatlidi. 4 buning bilen, xeher helqi ikkige bolunup ketti. beziliri hezriti eysagha ixenmeydighan yehudiylar terepte, beziliri bolsa elchiler terepte turdi. 5 ahirda, hezriti eysagha ixenmeydighan yehudiylar bilen yehudiy emesler oz baxliqliri bilen birlikte elchilerni qiynap, chalma-kesek qilip olturmekchi boldi. 6-7 bu ixtin hewer tapqan pawlus bilen barnaba bu xeherdin qechip, likawunya rayonidiki listra we derbe xeherliri hemde etraptiki jaylargha berip, hux hewerni dawamliq tarqitiwerdi. 8 xu chaghda, listra xehiride bir tughma pale bar idi. 9 bu adem pawlusning sozlirige qulaq selip olturatti. uni diqqet bilen kozetken pawlus uning hezriti eysagha ixengenlikini we saqaytilip ketixke ixenchi barliqini sezip, 10 yuqiri awaz bilen: ornungdin tur! dedi. heliqi adem xuan des turup mengixqa baxlidi. 11 pawlusning bu karamitini korgen kopchilik likawunya tili bilen: hudalar insan qiyapitide arimizgha keptu! dep warqirixip ketti. 12 ular barnabani ilah zeus, dep ataxti. pawlus koprek sozligenliki uchun, uni ilah hermis, dep ataxti. 13 xeherning sirtida zeus ilah ning buthanisi bar idi. xu buthanida ixleydighan rohaniy helq bilen bille elchilerge atap qurbanliq qilmaqchi bolup, xeher derwazisigha okuz we gul chembireklerni elip keldi. 14 barnaba bilen pawlus ularning qilmaqchi bolghan ixini anglap, yirgengen halda, naraziliq bildurux uchun kongleklirini yirtip, kopchilikning arisigha yugurup kirip, warqirap mundaq dedi: 15 undaq qilmanglar! bizmu adem, silerge ohxax insan! biz silerge hux hewer yetkuzuxke kelduq. hux hewer xuki: erzimes nersilerge choqunmay, menggu hayat bolghan birdinbir hudaghila ibadet qilinglar! u asman-zemin, dengiz-okyan we uningdiki barliq mehluqlarni yaratqan hudadur! 16 burunqi zamanlarda, huda herqaysi ellerning ademlirini ozliri tallighan yolda mengixigha qoyup bergen. 17 xundaqtimu, u ozining mewjutluqini hemixe ispatlap kelgen. u hemixe hemmimizge xapaet qilip, yamghurni oz waqtida yaghdurup mol hosul beghixlap, rizqimizni berip, qelbimizni huxalliqqa chomdurdi. xundaq emesmu? 18 ular bu sozlerni qilghan bolsimu, halayiqning ulargha atap qurbanliq qilixini tosup qalalmighili tasla qaldi. 19 lekin, antakya we konya xeherliridin kelgen bezi yehudiylar kixilerni qutratti. netijide, helq pawlusni chalma-kesek qildi. ular pawlusni oldi dep oylap, xeher sirtigha sorep apirip taxliwetti. 20 lekin, etiqadchilar uning etrapigha toplanghanda, pawlus ornidin turup, xeherge qaytip kirdi. etisi, u barnaba bilen bille derbe xehirige ketti. 21 pawlus bilen barnaba derbe xehiride hux hewer yetkuzup, nurghun ademlerni hezriti eysagha etiqad qilixgha yeteklidi. keyin, ikkiylen listra, konya we antakya xeherlirige qaytip bardi. 22 ular u yerlerde etiqadchilarning etiqadini kucheytip, ularni rebbimiz eysagha dawamliq sadiq boluxqa righbetlendurdi. ular etiqadchilargha mundaq dedi: biz hudaning padixahliqigha kirix uchun, choqum nurghun japalarni beximizdin otkuzuximizge toghra kelidu. 23 pawlus bilen barnaba yene herqaysi etiqadchilar jamaetchilikige yetekchilerni belgilep, dua qilix we roza tutux arqiliq ularni ozliri etiqad qilidighan rebbimiz eysagha tapxurdi. 24 ikkiylen pisidiye rayonidin otup pamghiliye olkisige keldi. 25 ular perge xehiride hudaning sozlirini yetkuzgendin keyin, dengiz boyidiki antalya xehirige bardi. 26 andin, u yerdin kemige olturup, suriyidiki antakyagha qaytti. ular ozliri tamamlighan bu wezipini ada qilixtin burun, antakyadiki etiqadchilarning duasini alghan bolup, etiqadchilar ularni hudagha tapxurup, xu chet zeminlargha hux hewer yetkuzuxke ewetkenidi. 27 ular antakyagha qaytip kelip, etiqadchilarni bir yerge jem qilip, ulargha hudaning ozliri arqiliq qandaq ixlarni qilghanliqini we hudaning yehudiy emeslerge qandaq yol echip, ularnimu etiqadi arqiliq qutquzghanliqini sozlep berdi. 28 ular u yerde etiqadchilar bilen bille uzun mezgil turdi.
1 hezriti eysagha etiqad qilghan bezi yehudiylar yehudiye olkisidin kelip, antakyadiki yehudiy emes etiqadchilargha: siler musa peyghember arqiliq chuxurulgen tewrattiki hetne qilinix heqqidiki belgilimini qobul qilmisanglar, qutquzulmaysiler! dep telim berixke baxlidi. 2 bu mesile toghrisida pawlus bilen barnaba ikkiylen ular bilen keskin munazire we talax-tartix qilixti. xunga, antakyadiki etiqadchilar pawlus bilen barnabagha birnechche adem qoxup: bu mesilini hel qilix uchun yerusalemgha berip, baxqa elchiler we etiqadchilar jamaetchilikining yetekchiliri bilen koruxunglar dep qarar qildi. 3 xundaq qilip, antakyadiki etiqadchilar pawluslarni yolgha saldi. ular sepiride fenikiye rayoni we samariye olkisini besip otup, barghanla yeride yehudiy emeslerningmu yaman yolliridin yenip, hezriti eysagha yuzlengenlik weqesini sozlidi. bu hewerni anglighan putun etiqadchilar nahayiti hursen boluxti. 4 pawluslar yerusalemgha kelginide, elchiler, yetekchiler we baxqa etiqadchilarning qarxi elixigha muyesser boldi. ular kopchilikke hudaning ozliri arqiliq qilghan ixlirini yetkuzdi. 5 lekin, perisiy diniy eqimidikilerdin hezriti eysagha etiqad qilghan beziler ornidin turuxup: hezriti eysagha etiqad qilghan yehudiy emeslermu hetne qilinmisa bolmaydu! uningdin baxqa, tewrattiki barliq tuzumge emel qilixi kerek! dedi. 6 xunga, elchiler bilen yetekchiler bu mesilini muzakire qilix uchun jem boluxti. 7 uzun sohbetlixixtin keyin, petrus ornidin turup mundaq dedi: qerindaxlar, hudaning meni birnechche yil burun silerning ichinglardin yehudiy emeslerge hux hewer yetkuzup, ularni hezriti eysagha etiqad qilduruxqa tallighanliqidin hewiringlar bar. 8 insanlarning qelbini bilidighan huda ozining rohini bizge ata qilghinidek, yehudiy emeslergimu ata qildi. buning bilen, huda yehudiy emeslernimu qobul qilidighanliqini bildurdi. 9 huda ularni biz bilen teng kordi. ularning hezriti eysagha bolghan etiqadi arqiliq huda ularning qelblirini pak qildi. 10 ehwal mana xundaq iken, emdi siler neme uchun yehudiy emeslerning boyunlirigha xunche eghir yukni artmaqchi bolisiler? uni ozimiz we ejdadlirimizmu koturelmigen tursa! undaq qilsanglar, hudaning yolini sinighan bolmamsiler?! 11 yaq! undaq qilmanglar! biz yehudiylar rebbimiz eysaning mehir-xepqitige tayinip, etiqadimiz arqiliq qutquzulghandek, ularmu xundaq qutquzulidu! 12 petrus gepini ayaghlaxturghandin keyin, oyde jimjitliq hokum surdi. andin, barnaba bilen pawlus chiqip, hudaning ozliri arqiliq yehudiy emeslerning arisida korsetken barliq mojize we karametlirini bayan qildi. 13 ular sozlep bolghandin keyin, yaqup mundaq dedi: qerindaxlar, qulaq selinglar! 14 bayatin petrus hudaning yehudiy emeslergimu kongul bolidighanliqini, yehudiy emeslerning arisidinmu adem tallap, ozining helqi qilghanliqini chuxendurup otti. 15 peyghemberlerning eytqanlirimu buninggha putunley uyghun kelidu. muqeddes yazmilarda hudaning amos peyghemberge eytqan munu sozliri yezilghan: 16 keyin, men qaytip kelip, padixah dawutning weyran bolghan padixahliqini qaytidin qurup chiqimen. uni harabiliktin qayta bina qilip, eslige kelturimen. 17 xundaq qilip, baxqa herqandaq adem, jumlidin men oz helqim boluxqa chaqirghan yehudiy emeslermu meni tapidu. men silerning perwerdigaringlar, 18 huddi burunla wede qilghinimdek, bu ixlarni emelge axurimen! 19 yaqup sozini hulasilep, mundaq dedi: xuning uchun, meningche hudagha etiqad qilghan yehudiy emeslerge orunsiz telep qoymasliqimiz kerek! 20 peqet ulargha: butlargha atap nezir qilinghan goxlerni yemenglar, jinsiy ehlaqsizliq qilmanglar, qanni we boghup olturulgen haywanning goxlirinimu yemenglar! dep tapilap, bir parche het yazayli. 21 chunki, yehudiylar musa peyghember arqiliq chuxurulgen tewrat qanunidiki bu telimlerni uzundin beri her dem elix kuni herqaysi xeherdiki ibadethanilarda yighilip, oginip kelgen. 22 xundaq qilip, elchiler, yetekchiler we yerusalemdiki baxqa putun etiqadchilar ozlirining arisidin birnechche ademni tallap, ularni pawlus we barnaba bilen bille antakyagha ewetixni qarar qildi. yehuda barsaba depmu atilidu bilen silas buninggha tallandi. bu ikkiylen burundin etiqadchilarning hormitige sazawer bolup kelgenidi. hette mundaq yezilghan: 23 hormetlik antakya, suriye we kilikiye olkiliridiki barliq yehudiy emes etiqadchilar! yerusalemdiki qerindaxliringlardin, yeni biz elchiler bilen yetekchilerdin silerge salam! 24 bizdin yeninglargha barghan bezi kixilerning sozlirining silerni biaram we parakende qilip qoyghanliqini angliduq. lekin, biz ulargha undaq sozlerni qilixni tapxurmighaniduq. 25 xu sewebtin, biz bu ixni muzakire qilghandin keyin, arimizdin birnechche kixini tallap, ularni qedirdan dostlirimiz barnaba we pawlus bilen bille yeninglargha ewetixni qarar qilduq. 26 bu ikkiylen hayatining heterge uchrixigha qarimay, rebbimiz eysa mesihning hizmitide bolghan kixilerdur. 27 xunga, biz yehuda bilen silasnimu hetimizdiki qararlirimizni silerge oz aghzi bilen sozlep bersun dep, yeninglargha ewetixni qarar qilduq. 28 meqsetke kelsek, biz muqeddes rohning yardimi bilen zrur bolghan ikki-u belgilimidin sirt, silerge herqandaq bir eghir yuk yuklimeslikni qarar qilduq. 29 zrur bolghan belgilimiler towendikiche: butlargha atap nezir qilinghan goxlerni yemenglar. qanni we boghup olturulgen haywanning goxlirinimu yemenglar. jinsiy ehlaqsizliq qilmanglar. siler muxu birnechche ixtin haliy bolsanglar, yahxi qilghan bolisiler. silerge amanliq tileymiz! 30 wekiller yolgha chiqip, barnaba we pawlus bilen bille antakyagha bardi. u yerde putun etiqadchilarni yighip, hetni ulargha tapxurdi. 31 ular hettiki medet beridighan sozlerni oqup, intayin hursen boluxti. 32 yehuda we silaslar peyghember bolup, etiqadchilargha nurghun sozlerni qilip, ularni righbetlendurup, etiqadini kucheytti. 33 yerusalemdin kelgenler u yerde azraq waqit turup, yerusalemdiki ozlirini ewetken etiqadchilarning qexigha qaytti. antakyadiki etiqadchilar ularni uzitip, sepirige amanliq tilidi. 34-35 lekin, pawlus we barnaba antakyada yene bir mezgil turup, baxqa nurghun kixiler bilen bille rebbimiz eysa toghrisidiki telimni yetkuzup turdi. 36 aridin az waqit otkendin keyin, pawlus barnabagha: biz burun rebbimizning hux hewirini yetkuzgen hemme xeher-yezilargha berip, etiqadchilarning ehwalini korup keleyli, dedi. 37 barnaba maqul korup, yuhanna markus ni bille elip barmaqchi bolghanidi. 38 biraq, pawlus buni dana pikir emes, dep qaridi. chunki, markus aldinqi qetim ular bilen bille ixlexni dawamlaxturmay, pamghiliye olkiside ulardin ayrilip ketkenidi. 39 pawlus bilen barnaba bu ix yuzisidin qattiq talax-tartix qilixip, ahir bir-biridin ayrilip ketixti. barnaba markusni elip, kemige olturup siprus ariligha ketti. 40 pawlus bolsa silasni tallap, etiqadchilarning ozi bilen silasni hudagha amanet qilixi bilen ulardin ayrilip yolgha chiqti. 41 pawluslar suriye we kilikiye olkilirini arilap, herqaysi jaylarda etiqadchilar jamaetchilikidiki kixilerning etiqadini kucheytti.
1 pawluslar derbe we listra xeherlirigimu kirip otti. listrada timotiy isimlik bir etiqadchi bar idi. uning anisi eysa mesihke etiqad qilghan yehudiy ayal idi, atisi bolsa grek idi. 2 listra we konya xeherliridiki etiqadchilarning hemmisi timotiyni mahtixatti. 3 xunga, pawlus uni ozi bilen bille elip mangmaqchi boldi. biraq, bu yerdiki yehudiylarning hemmisi timotiyning atisining grek ikenlikini bilgechke, pawlus yehudiylarning uni qobul qilmasliqining aldini elix uchun, uni hetne qildurdi. 4 ular xeher-yezilardin otke, yerusalemdiki elchiler bilen yetekchiler belgiligen yehudiy emeslerge munasiwetlik, riaye qilixqa tegixlik bolghan qararlarni etiqadchilargha yetkuzdi. 5 xundaq qilip, herqaysi jamaetchiliktikilerning etiqadi kucheytilip, etiqadchilarning sanimu kundin-kunge kopeydi. 6 pawluslar frigiye we galatiya rayonlirigha kirip otup ketti. chunki bu waqitta, muqeddes roh ularning asiya olkiside hux hewer tarqitixigha yol qoymighanidi. 7 ular misiye rayonigha kelgendin keyin, bitiniye olkisige kirmekchi boldi. biraq, hezriti eysaning rohi ularning kirixige yene bir qetim yol qoymidi. 8 xuning bilen, ular misiyidin otup, dengiz boyidiki troas xehirige bardi. 9 xu kuni kechte, pawlusqa bir ghayibane alamet korunup, makedoniyilik bir kixi uning aldida ore turup: dengizdin otup, makedoniye olkisige kelip, bizge yardem bersingiz! dep telep qildi. 10 pawlus bu alametni korgendin keyin, biz derhal makedoniyige berixqa teyyarlanduq. chunki, hudaning bizni u kixilerning qexigha berip, hux hewer yetkuzuxke chaqirghanliqini chuxengeniduq. 11 biz kemige olturup, troastin yolgha chiqip, semadire ariligha qarap yol elip, etisi makedoniyidiki neapolis xehirige barduq. 12 u yerdin ichkirilep, makedoniyining xu rayonidiki filipi degen muhim xeherge ottuq. bumu rimliqlar orunlixiwalghan we ular baxquruwatqan xeher idi. biz bu yerde birnechche kun turduq. 13 dem elix kuni, xeher sirtidiki derya sahilige barduq. huddi oylighinimizdek, u yerde yehudiylar dua-tilawet qilidighan bir jayni taptuq. biz olturup, u yerge toplanghan ayallar bilen sohbetlextuq. 14 anglighuchilar ichide tiyatira xehiridin kelgen lidya isimlik bir ayal bar idi. sosun renglik reht satidighan lidya gerche yehudiy bolmisimu, hudagha ibadet qilatti. hudaning uning qelbini yorutuxi bilen, u pawlusning telimini qobul qildi. 15 u ailisidikiler bilen chomuldurulgendin keyin, bizni oyige teklip qilip: eger siler meni rebbimiz eysagha etiqad qildi, dep qarisanglar, mening oyumge berip turup ketinglar! dep ching turuwaldi. xuning bilen, biz uninggha maqul bolup, oyige barduq. 16 bir kuni biz yehudiylar dua qilidighan jaygha yene bir qetim barghanda, aldimizgha bir dedek chiqti. bu qizgha jin chaplixiwalghan bolup, bu roh uni baxqilarning kelgusidiki ixlirigha pal salidighan qilip qoyghanidi. u hojayinlirigha pal selix arqiliq nurghun pul tepip bergenidi. 17 u yol boyi pawlus we bizge egixip: bu kixiler ulu hudaning hizmetkarliri, ular silerge qutquzulux yolini yetkuzidu! dep warqirap mangdi. 18 u heli kop kun uda xundaq warqirighanidi. buningdin intayin bizar bolghan pawlus qizgha jin chaplixiwalghanliqini bilip, uninggha burulup, heliqi jingha: eysa mesihning nami bilen buyruymenki, uning tenidin chiq! deyixigila, jin xuan chiqip ketti. 19 dedek pal salalmaydighan bolup qalghandin keyin, hojayinliri pul tepix hiyallirining yoqqa chiqqanliqini bilixip, pawlus bilen silasni tartip chiqip, ularni xeher meydanigha, baxliqlarning aldigha elip bardi. 20 ular pawlus bilen silasni rim emeldarlirining aldigha chiqirip: bu yehudiylar xehirimizni qalaymiqanlaxturuwetti. 21 ular qanunimizgha hilap qaide-tuzumlerni tarqitiwatidu! biz rimliq bolghandikin, ularning tarqatqanlirini qobul qilsaq we ijra qilsaq bolmaydu! dep xikayet qildi. 22 kopchilikmu ulargha qoxulup, hujumgha otkenidi. emeldarlar pawlus bilen silasning kiyimlirini yirtip yalingachlap, kaltek bilen uruxqa emr chuxurdi. 23 ular qattiq urulghandin keyin, zindangha taxlandi. gundipaygha qattiq kozitix buyruldi. 24 bu buyruq bilen gundipay ularni zindanning ichkiridiki kamerigha solap, putlirigha ixkel saldi. 25 tun yerimigha yeqin, pawlus bilen silas dua qilip, hudagha medhiye nahxilirini eytiwatatti. baxqa mehbuslar bolsa qulaq selip anglawatatti. 26 tuyuqsiz qattiq yer tewrep, zindanning ullirimu silkinip ketti. zindanning putun ixikliri echilip, mehbuslardiki kixenlermu chuxup ketti. 27 uyqudin oyghinip zindanning ixiklirining ochuq turghanliqini korgen gundipay hemme mehbuslar qechip ketse, emeldarlar choqum meni olturidu dep, qilichini sughurup elip, ozini olturuwalmaqchi boldi. 28 lekin, pawlus: jeninggha zamin bolma, hemmimiz bar! dep qattiq warqiridi. 29 gundipay chira ekeldurup, pawlus bilen silasning aldigha yugurup kirip, titrigen halda ularning ayighigha yiqildi. 30 keyin, ularni taxqirigha elip chiqip: qutquzulux uchun qandaq qilixim kerek? dep soridi. 31 rebbimiz eysagha etiqad qilixing kerek. xundaq qilsang, ozung hem ailengdikilermu qutquzulidu! dedi ular. 32 xuning bilen, ikkiylen uninggha we uning ailisidikilerge rebbimiz eysa heqqide chuxenche berdi. 33 xu waqitning ozidila gundipay ularni baxlap chiqip, yarilirini yuyup tazilidi. u derhal ailisidikiler bilen chomulduruxni qobul qildi. 34 u pawlus bilen silasni oz oyige baxlap kelip, aldigha dastihan saldi. ular hudagha etiqad qilghanliqtin aile boyiche huxalliqqa chomgenidi. 35 etisi etigende, rim emeldarliri zindangha yasawullarni ewetip: u ikkiylenni qoyuwetinglar! dep buyrudi. 36 gundipay pawlusqa: emeldarlar silas ikkinglarni qoyuwetix emrini berdi. siler emdi zindandin chiqsanglar bolidu. tinch-aman qaytinglar, dedi. 37 biraq, pawlus yasawullargha: biz rim puqraliri bolsaqmu, emeldarlar bizni soraq qilmayla halayiqning aldida qanunsiz halda kaltek bilen urup, zindangha taxlidi. emdi ular bizni oghriliqche qoghlimaqchimu? bundaq qilsa bolmaydu. bizni rim emeldarliri ozi kelip elip ketsun! dedi. 38-39 yasawullar bu sozlerni rim emeldarlirigha yetkuzdi. ular pawlus bilen silasning rim puqrasi ikenlikini anglap qorqup ketti we zindangha berip ulardin kechurum soridi. ularni zindandin elip chiqqandin keyin, xeherdin chiqip ketixni telep qildi. 40 zindandin chiqqan pawlus bilen silas lidyaning oyige berip, u yerde qerindaxliri bilen koruxup, ularni righbetlendurup, xeherdin chiqip ketti.
1 pawlus bilen uning hemrahliri sepirini dawamlaxturup, amghipolis we apolloniya xeherliridin otup, salonika xehirige keldi. u yerde yehudiylarning ibadethanisi bar idi. 2-3 pawlus aditi boyiche ibadethanigha kirip, uda u dem elix kuni u yerde jem bolghan kixiler bilen muqeddes yazmilarni asas qilghan halda munazirilixip, ulargha qutquzghuchi mesihning hudaning iradisi bilen olturulup, andin olumdin tirildurulgenlikini eniq chuxendurup berdi. men silerge jakarlighan hezriti eysa del qutquzghuchi mesihning ozi! dedi u. 4 yehudiylarning ichidin beziler qayil bolup, pawlus bilen silasqa egixip, hezriti eysagha etiqad qildi. yehudiy dinini yaqlaydighan nurghun grek er we yuqiri tebiqidiki grek ayallarmu hezriti eysagha ixendi. 5 biraq, yehudiylar buninggha hesethorluq qildi. ular kochida bikar yuridighan aqnanchilarni toplap, xeherde topilang koturdi. yehudiylar pawlus bilen silasni tutup, topilangchilargha tapxurup berix meqsitide yasun isimlik bir etiqadchining oyige basturup kirdi. 6 lekin, ular pawlus bilen silasni tapalmay, yasun we baxqa birnechche etiqadchilarni yerlik emeldarlarning aldigha tartip apirip: hemme jaylarda alemni astin-ustun qilmaqchi bolghan heliqi ademler xehirimizgimu yetip keldi. 7 yasun ularni oyige qobul qildi. ular eysa isimlik baxqa bir padixah bar dep, rim imperatorining permanigha hilapliq qiliwatidu! dep chuqan selip, yalghan xikayet qildi. 8 bu sozler yerlik emeldarlar bilen halayiqni dekke-dukkige selip qoydi. 9 yerlik emeldarlar yasun we bille tutup kelingen etiqadchilardin kapalet puli alghandin keyinla, andin ularni qoyuwetti. 10 etiqadchilar pawlus bilen silasni xu kuni ke kirix bilenla, beriya xehirige ewetiwetti. ular u yerge berip, yehudiylarning ibadethanisigha kirdi. 11 u yerning ademliri salonikadikilerge qarighanda kallisi echilghan bolup, ular pawlus bilen silasning hezriti eysa heqqide bergen telimini qiziqip anglidi we ularning eytqanlirining toghra-hataliqini bilix uchun, her kuni muqeddes yazmilarni izdinip ogendi. 12 netijide, nurghun yehudiylar, uningdin baxqa heli kop grek erler we yuqiri tebiqidiki grek ayallarmu hezriti eysagha etiqad qildi. 13 lekin, salonikadiki yehudiylar pawlusning beriyada hezriti eysa heqqidiki hux hewerni yetkuzgenlikini anglap, u yerge berip pawlusqa ziyankexlik qilix meqsitide topilang koturup, ammini qutratti. 14 xunga, etiqadchilar pawlusni derhal dengiz boyidiki jaylargha ewetiwetti. silas bilen timotiy bolsa beriyada qaldi. 15 pawlusqa hemrah bolup mangghanlar uni afina xehirigiche elip berip, andin beriyagha qaytip keldi. ular pawlusning silas bilen timotiy mumkinqeder mening yenimgha tezrek kelsun degen sozini elip keldi. 16 pawlus afina xehiride silas bilen timotiyni kutup turghanda, xeherning hemme yerini but qaplap ketkenlikini korup, intayin biaram boldi. 17 xunga, u yehudiylarning ibadethanisida yehudiylar we ularning dinini yaqlaydighan yehudiy emesler bilen sohbetlixetti hem her kuni bazarda uchrighanla kixiler bilen bu toghruluq munazirilixetti. 18 epikurlar we stoiklar dep tonulghan bezi peylasoplarmu uning bilen munazirilixixke baxlidi. beziler: bu jahankezdi pochi neme dep joyluwatidu? deyixti. yene beziler pawlusning hezriti eysaning olup tirildurulgenliki heqqidiki telimlirini anglap: u chet elliklerning hudalirini texwiq qiliwatsa kerek! deyixti. 19 xunga, ular pawlusni areopagus degen chong kengex meydanigha elip berip: sen tarqitiwatqan yengi telimatliringdin biznimu az-tola hewerdar qilip qoysang qandaq? 20 bezi ixlarni anglap intayin heyran bolduq, zadi neme demekchi bolghiningni bilmekchimiz, deyixti. 21 afinaliqlar we u yerde turuwatqan chet elliklerning hemmisi kop waqtini yengi oy-pikirlerni anglaxqa we almaxturuxqa serp qilixatti. 22 xunga, pawlus aldigha chiqip mundaq dedi: ey afina helqi! silerning kuchluk etiqadiy qizghinliqinglarning barliqini bilimen. 23 chunki, xeher ichide hemme yerni arilap, silerning ibadet qilidighan jayliringlarni kozdin kechurginimde, qurbanliq supilirining birining ustide melum bolmighan hudagha dep beghixlima yezilghanliqini kordum. men hazir del silerge melum bolmighan, lekin siler ibadet qiliwatqan mana xu hudani silerge tonuxturay. 24 putkul dunyani we uningdiki barliq mewjudatlarni yaratqan huda putun alemning igisidur. u insanlarning qoli bilen bina qilinghan buthanilarda turmaydu. 25 uning insanlargha hechqandaq hajiti chuxmeydu. eksiche, insanlargha hayatliq, nepes, xundaqla ular ehtiyajliq bolghan herqandaq nersini ata qilip, ularning ehtiyajlirini qanduridu. 26 u bir ademdin putkul milletlerni yaratti, ularni putun yer yuzige orunlaxturup, ularning gullinixi we zawalliqqa yuzlinixi hemde turidighan jaylirini aldin belgilep berdi. 27 u: insanlar meni izdep tapsun dep, xundaq qildi. emeliyette, u bizlerdin yiraq emes. 28 biz u arqiliq yaxaymiz, heriket qilimiz, mewjutmiz. aranglardiki bezi xairlar yazghandek: biz hudaning perzentliri! 29 biz hudaning perzentliri bolghachqa, uni hunerwenning mahariti bilen oyup yasalghan altun-kumux yaki tax butlargha ohxatmasliqimiz kerek! 30 burunqi zamanlarda, huda: butqa ixinidighanlar hazirche mening yollirimni bilmeydu dep, ularning heriketlirini kormeske saldi. lekin bugunki kunde, u putun insanlarni gunahlirigha towa qilip, uning yoligha qaytixqa buyrumaqta! 31 chunki, u ozi tallighan adem arqiliq putun dunyani adilliq bilen soraq qilidighan qiyamet kunini belgilidi. hudaning uni olumdin tirildurgenliki bu ixning muqerrer ikenlikini ispatlidi. 32 pawlusning olgenlerning tirilixi heqqide eytqanlirini anglighan bezi kixiler uni meshire qilixqa baxlidi. yene beziler: bu ixni yene bir anglaxni arzu qilimiz, dedi. 33 buning bilen, pawlus kengexme meydanidin qaytip chiqti. 34 beziler uninggha qoxulup, hezriti eysagha etiqad qildi. buning ichide kengexme heyetliridin diyonisiyus, damaris isimlik bir ayal we baxqa birqanche kiximu bar idi.
1 bu ixlardin keyin, pawlus afina xehiridin korint xehirige bardi. 2 pawlus u yerde pontus olkiside tughulghan akwila isimlik bir yehudiy bilen uning ayali priskilani uchratti. ular rimliq klawdiyus padixahning putun yehudiylarning rim xehiridin chiqip ketixi toghrisidiki buyruqi seweblik yeqinda italiyidin kelgenidi. pawlus ular bilen koruxup, 3 ularning yenida qelip ixlidi. chunki, burundin chedir yasax bilen turmux kechuridighan pawlus ular bilen kesipdax chiqip qaldi. 4 yehudiylarning herbir dem elix kunide, pawlus ibadethanigha berip, yehudiylar we greklar bilen sozlixip, ularni oz telimining rast ikenlikige qayil qilixqa tirixatti. 5 silas bilen timotiy makedoniyidin kelgendin keyin, pawlus barliq waqtini hudaning hux hewirini yetkuzuxke serp qilip, yehudiylargha hezriti eysaning qutquzghuchi mesih ikenlikige guwahliq berdi. 6 lekin, ular uninggha qarxi chiqti we uni haqaretlidi. buning bilen pawlus pexini qeqip, ulargha: eger siler qutquzulmisanglar, men jawabkar emes, ozunglar jawabkar. bugundin baxlap, men hux hewerni silerge emes, yehudiy emeslerge yetkuzimen, dedi. 7 buning bilen, pawlus ulardin ayrilip, titiyus yustus isimlik bir kixining oyige berip turdi. u yehudiy bolmisimu, yehudiy dinini yaqlaydighan adem bolup, uning oyi ibadethanining yenida idi. 8 ibadethanining mesuli krispus putun ailisidikiler bilen rebbimiz eysagha etiqad qildi. yene nurghun yehudiy emes korintliqlarmu pawlusning sozlirini anglap, hezriti eysagha etiqad qilixqa baxlidi we chomulduruxni qobul qildi. 9 bir keche, pawlusqa bir ghayibane alamet korundi. bu alamette rebbimiz eysa uninggha: qorqma, sukut qilmay sozle. 10 men sen bilen bille. sanga hechkim ziyankexlik qilalmaydu. chunki, bu xeherde nurghun kixilirim bar! dedi. 11 xuning bilen, pawlus u yerde bir yerim yil turup, u yerdiki kixilerge hudaning sozlirini yetkuzdi. 12 ghalliyo yunan olkisining waliysi bolghan waqtida, yehudiylar birlixip pawlusni tutup sotqa apirip, uning ustidin: 13 bu adem kixilerni qanungha hilap halda hudagha ibadet qilixqa qutratti! dep xikayet qildi. 14 pawlus soz baxlay dep turuxigha, waliy ghalliyo ulargha: ey yehudiylar! eger silerning xikayitinglar bir naheqliq yaki birer eghir jinayet toghrisida bolsidi, elwette sewrchanliq bilen silerge qulaq seliximgha toghra keletti. 15 biraq, talax-tartixinglar diniy qanununglardiki bezi isimlar we sozler toghrisida iken, uni ozunglar hel qilinglar. men bundaq kichik ixlarni soraq qilmaymen! dedi. 16 buning bilen, ular sottin heydep chiqirildi. 17 halayiq yehudiy ibadethanisining mesuli sostenisni tartip chiqip, soraqhanining aldida qattiq urdi. biraq, waliy ghalliyo bu ixqa qilche pisent qilmidi. 18 pawlus korint xehiride etiqadchilar bilen yene bir mezgil turdi. keyin, ular bilen hoxlixip, priskila we akwilalar bilen kemige olturup, suriye olkisige ketti. yolgha chiqixtin ilgiri, u dengiz boyidiki kenheriye xehiride chachlirini kesturuwetti. chunki, u hudagha bir qesem qilghanidi. 19 ular efes xehirige barghandin keyin, pawlus priskila we akwila bilenmu hoxlaxti. u ketixtin burun ibadethanigha berip, yehudiylar bilen hezriti eysa heqqide sohbetlexti. 20 ular uni birnechche kun uzunraq turuxqa teklip qildi, lekin pawlus qoxulmidi. 21 pawlus u yerdin ayrilix waqtida, ulargha: huda buyrusa, silerning yeninglargha yene kelimen, dedi, andin efestin keme bilen yolgha chiqti. 22 pawlus qeyseriye xehiride kemidin chuxup, yerusalemgha bardi. u yerdiki etiqadchilar bilen koruxkendin keyin, antakya xehirige ketti. 23 u antakyada etiqadchilar bilen heli kop waqit turup, yene yolgha chiqti we galatiya we frigiye rayonlirini arilap, barghanla yeride etiqadchilarning etiqadini kucheytti. 24 bu arida, iskenderiye xehiride tughulghan apollos isimlik bir yehudiy efes xehirige keldi. uning soz qabiliyiti ustun bolup, muqeddes yazmilardin heli sawati bar idi. 25 rebbimizning yoli toghruluq melum derijide telim alghan apollos rebbimiz eysa heqqide qizghin sozlep telim beretti. uning telimi toghra bolsimu toluq emes idi. chunki u chomuldurulux toghruluq yehya peyghemberning sugha chomulduruxidinla biletti. 26 apollos ibadethanida yureklik sozlexke baxlidi. anglawatqanlardin priskila bilen akwila uni oyige teklip qilip, uninggha hudaning yolini tehimu toluq chuxendurdi. 27 keyin apollos yunan olkisige barmaqchi bolghanda, efeslik etiqadchilar uninggha yardemde bolup, yunandiki etiqadchilargha het yezip, ulardin apollosni kutuwelixni soridi. apollos yunangha berip, hudaning mehir- xepqiti arqiliq hezriti eysagha etiqad qilghanlargha chong yardemde boldi. 28 u jamaet aldida yehudiylar bilen munazirilixip, ulargha kuchluk reddiye berdi hemde muqeddes yazmilarni asas qilip, hezriti eysaning qutquzghuchi mesih ikenlikini eniqlap berdi.
1 apollos korint xehiridiki waqtida, pawlus seper qilip, ichki quruqluq arqiliq efes xehirige keldi. u yerde merhum yehya peyghemberning bezi xagirtliri bilen uchrixip, 2 ulardin: siler hudaning yoligha mengixqa baxlighanda, uning muqeddes rohi silerge ata qilinghanmu? dep soridi. yaq, biz muqeddes roh bar degenni zadi anglimaptikenmiz, dep jawas berdi ular. 3 pawlus yene: undaqta, siler chomuldurulgende, uning menisini neme dep chuxendinglar? dep soridi. bizning chuxenchimiz yehya peyghember bergen telimge asas qilinghan, dep jawas berdi ular. 4 xu chaghda, yehya peyghember kixilerge chomulduruxni qobul qilghanlarning gunahigha towa qilip, hudagha yuzlinix niyitini ipadilixi kereklikini hem ozidin keyin kelguchige, yeni hezriti eysagha ixinixi kereklikini tapilighan, dedi pawlus. 5 ular bu gepni anglighandin keyin, rebbimiz eysagha etiqad qilip, uning nami bilen chomulduruxni qobul qildi. 6 pawlus qolini ulargha tegkuzup turup dua qiliwatqanda, ularning wujudigha muqeddes roh chuxti. buning bilen, ular ozlirige namelum bolghan tillarda hudagha medhiye oquxti hem hudadin kelgen wehiylerni yetkuzuxke baxlidi. 7 ular tehminen on ikki kixi idi. 8 u ay dawamida, pawlus efes xehiridiki yehudiylar ibadethanisigha kirip, ular bilen yureklik sozlixip, ularni hudaning padixahliqi toghrisidiki telimge qayil qilixqa tirixti. 9 lekin, beziliri jahilliq qilip ixenmey, jamaet aldida rebbimiz eysa yoligha haqaret kelturdi. xunga, pawlus etiqadchilarni elip ulardin ayrildi we her kuni tirannus isimlik ademning mektipide sohbetlixixni dawamlaxturdi. 10 bu hizmet ikki yil dawamlaxti. netijide, asiya olkisidiki putun helq, yehudiylar yaki yehudiy emesler bolsun, hemmeylen rebbimiz eysa heqqidiki sozlerdin hewerdar boldi. 11 huda pawlus arqiliq ajayip mojizilerni yaratti. 12 beziler hetta qol yaghliq we longgilirini pawlusning tenigha tegkuzup, andin kesellerning yenigha apirip, ularning uchisigha yepip qoyatti. netijide, keseller saqiyip, jinlar ularning tenidin chiqip ketetti. 13 xu etrapta ayet oqup jin qoghlaxni kesip qiliwalghan bezi yehudiylarmu bar idi. ular rebbimiz eysagha etiqad qilmighan bolsimu, uning namini ixlitip, jinlarni heydiwetmekchi boluxatti. ular jinlargha: pawlus eytqan eysaning namidin buyruymenki, chiqip ketinglar! deydighan boldi. 14 bu ixni qilghanlarning arisida skewa isimlik bir yehudiy aliy rohaniyning yette oghlimu bar idi. 15 bir kuni ular jin chaplixiwalghan bir kixining tenidiki jinni qoghlimaqchi bolghanda, jin chiqixqa unimay, ulardin: men eysani tonuymen, pawlusning kim ikenlikinimu bilimen, biraq ozunglarchu? ozunglar kim bolisiler? dep soridi. 16 xuning bilen, jin chaplixiwalghan kixi xiddetlik hujumgha otup, jin qoghlighuchilarni yer bilen yeksan qiliwetti. ular yarilinip, kiyimliri yirtilip, yalinga halda oydin qechip chiqip ketti. 17 efes xehiride yaxaydighan putun yehudiylar we yehudiy emeslermu bu ixni anglap, nahayiti qorquxti. xuningdin keyin, rebbimiz eysaning nami bu yerdimu kop hormetke sazawer boldi. 18 netijide, nurghun etiqadchilar burun qilghan yamanliqlirini ochuq etirap qilixqa baxlidi. 19 sehirgerlik qilghan birmunche ademler ozlirining sehirgerlik toghrisidiki kitablirini ekelip bir yerge dwilep, kopchilikning aldida koyduruxti. bu kitablarning qimmiti jemiy ellik ming kumux tenggige yetetti. 20 xundaq qilip, rebbimizning telimi omumyuzluk tarqilip, zor tesir peyda qildi. 21 bu ixlardin keyin, pawlus makedoniye we yunan olkisi arqiliq yerusalemgha qaytix qararigha keldi. u: u yerge barghandin keyin, rim xehirige berixim kerek, dedi. 22 buning bilen, u yardemchiliridin timotiy bilen erast ikkiylenni ozining berixigha teyyarliq qilix uchun, makedoniye olkisige ewetiwetip, ozi yene bir mezgil asiya olkiside qaldi. 23 del xu chaghda, efes xehiride rebbimiz eysa yoligha qarxi eghir qalaymiqanchiliq yuz berdi. 24 ayal ilah artemisning xeripige yasalghan buthanining kumux heykellirini yasighan dimitriy isimlik bir zerger bar idi. uning hunerwenliri bu huner bilen kop payda alghanidi. 25 dimitriy hunerwenliri we oz hizmitige munasiwetlik ustilarni yighip, ulargha: qerindaxlar, bizning rawaj tepiximizning hunirimizge baghliq ikenlikini bilisiler. 26 hazir heliqi pawlus degen eblehning neme ixlarni qilip yurgenlikini anglighan hem korgen boluxunglar kerek. u, qol bilen yasiwalghan butliringlar huda emes deyix bilen, efes we putun asiya olkisidiki nurghunlighan kixilerni qaymuqturup, tuyuq yolgha baxlawatidu. 27 bundaq bolghanda, bizning bu kespimizning namigha da chuxux hewpi bolupla qalmay, belki ulu ayal hudayimiz artemisning buthanisimu qedirlenmey, hetta asiya olkisi we putun yer yuzidikiler ibadet qilip kelgen ayal hudayimizning xan-xeripining yoqilix hewpimu bolidu! dedi. 28 bu sozlerni anglighan kopchilikning ghezipi orlep, qayta-qayta: biz efesliklerning ayal hudasi artemis ulughdur! dep chuqan selixqa baxlidi. 29 buning bilen, putun xeher astin-ustun bolup ketti. topilangchilar pawlusning seperdaxliridin makedoniyilik gayus we aristarhuslarni tutuwelip, aldigha selip, usti ochuq tiyatirhanigha elip bardi. 30 pawlus topilangchilar arisigha kirip sozlimekchi boluwidi, lekin etiqadchilar uni kirixtin tosidi. 31 hetta pawlusning dostliri bolghan bezi yuqiri derijilik emeldarlarmu pawlusqa adem ewetip, uni tiyatirhanigha berix hewpige tewekkul qilmasliqqa undidi. 32 bu chaghda, putun tiyatirhanining ichi warang-churunggha tolghan bolup, biri birneme dep warqirisa, yene biri yene birneme dep warqiraytti. kop sandiki kixiler ozlirining nemige yighilghanliqinimu bilmeytti. 33 yehudiylar ozlirining pawlusning terepdarliri emeslikini korsitix uchun, iskender isimlik ademni ozlirini aqlax meqsitide aldigha chiqardi. iskender kopchilikke qol ixariti qilip, yehudiylarni aqlaxqa baxlidi. 34 biraq, kopchilik uning yehudiy ikenlikini bilgende, bu ixta uningmu mesuliyiti bar ohxaydu, dep qaldi. xunga, kopchilik tengla: hudayimiz artemis ulughdur! dep ikki saetche chuqan selixti. 35 ahirda, xeherning yerlik emeldari halayiqni tinchlandurup mundaq dedi: ey efes helqi! biz efesliklerning ulu artemis buthanisining we uning asmandin chuxken muqeddes texining qoghdighuchisi ikenlikini bilmeydighan kixi barmu?! 36 bu ixlarni hechkim yoqqa chiqiriwetelmeydu. xunga, siler ozunglarni besiwelixinglar, oylimay birer kongulsiz ix chiqirip qoymasliqinglar kerek. 37 siler bu kixilerni bu yerge soraq qilixqa elip keldinglar. lekin, ular ya buthanining birer nersisini oghrilap ketkini, ya bizning ayal hudayimizgha kupurluq qilghini yoq. 38 eger dimitriy we uning kesipdaxlirining herqandaq bir kixining ustidin xikayiti bolsa, soraqhanilar ochuq. soraqchilarmu bar. xikayitini xu yerge berip qilsun. 39 baxqa mesililiringlar bolsimu, qanuniy sorunlargha berip, bir terep qilixinglar lazim. 40 rimliqlar bugunki weqeni topilang dep, bizge jaza berixi ehtimalgha nahayiti yeqin. bu qalaymiqanchiliqning hech sewebi bolmighaniken, hesabinimu berelmeymiz-de! 41 bu sozlerni qilghandin keyin, u helqni tarqitiwetti.
1 topilang besiqqandin keyin, pawlus etiqadchilarni chaqirip, ularni righbetlendurdi we ular bilen hoxlixip, makedoniye olkisige ketti. 2 u xu etraptiki jaylarni arilap, etiqadchilarni righbetlenduridighan nurghun sozlerni qilghandin keyin, yunangha berip, 3 u yerde u ay turdi. pawlus kemige olturup suriye olkisige qaytmaqchi bolup turghanda, yehudiylarning uni olturux suyiqestide ikenlikidin hewer tepip, makedoniye olkisidin otup, quruqluq bilen qaytip ketix qararigha keldi. 4 uning bilen bille bolghanlar, beriyaliq pirus oghli sopater, salonikaliqlardin aristarhus bilen sekundus, derbelik gayus, timotiy we asiya olkisidin tikikus bilen trofimlar idi. 5 ular baxta troas xehirige keme bilen berip, bizning yetip beriximizni kutup turdi. 6 petir nan heytidin keyin, biz filipi xehiridin kemige olturup, bex kundin keyin troasqa kelip, ular bilen uchraxtuq we u yerde bir hepte turduq. 7 yekxenbe kuni, biz nanni boluxup, hezriti eysani hatirilex uchun bir yerge jem bolduq. pawlus etisi ketmekchi bolghachqa, kopchilikke tun yerimgiche telim berdi. 8 biz jem bolghan yuqiriqi qewettiki hujrida nurghun may chiraghlar yenip turatti. 9 eftikus isimlik bir yigit derizide olturghanidi. pawlusning sozi dawamlaxqanseri may chiraghning isi hujrini qaplap, heliqi yigitni mugdek basti. keyin, u qattiq uyqugha ketip, uchinchi qewettin yerge yiqilip chuxti. kopchilik uni yerdin koturup qarisa, u olup boptiken. 10 pawlus peske chuxup, ozini uning ustige etip, quchaqlap turup: hoduqmanglar, u tirik! dedi. 11 keyin, ustunki qewetke chiqip, hezriti eysani hatirilex uchun nanni boluxup yep, ibadet qilduq. pawlus tang atquche sozini dawamlaxturghandin keyin, biz bu yerdin yolgha chiqtuq. 12 troastiki etiqadchilar bolsa heliqi yigitni oyige hayat apirip qoydi. kopchilik bu weqedin chongqur teselli tapti. 13 pawlus troas xehiridin asos xehirige piyade barmaqchi boldi. xunga, u bizning keme bilen aldin yurup, u xeherge uningdin burun yetip berip, u yerde bizning uning bilen uchrixiximizni orunlaxturghanidi. 14 keyin, asosta uchraxtuq we kemige chuxup, midilli xehirige kelduq. 15 andin, yene yolgha chiqip, etisi hiyos arilining yenigha kelduq. uchinchi kuni, efestin otup, samos ariligha kelduq we uning etisi keme bilen milet xehirige barduq. 16 asiya olkiside kop waqitni otkuzuwetmeslik uchun, pawlus efeste tohtimasliqni qarar qilghanidi. u yehudiylarning orma heytini mumkinqeder yerusalemda otkuzux uchun aldiraytti. 17 pawlus milet xehiridin efeske adem ewetip, etiqadchilar jamaetchiliki yetekchilirini chaqirdi. 18 ular kelgendin keyin, pawlus ulargha mundaq dedi: men asiya olkisige aya basqan birinchi kundin tartip, siler bilen qandaq otkenlikim herbiringlargha melum. 19 yehudiylarning suyiqestliri tupeylidin tartqan azablar ichide, kozumdin yax uzulmigen halda kemterlik bilen rebbimiz eysaning hizmitide boldum. 20 meyli ammiwi sorunlarda bolsun yaki oyliringlarda bolsun, silerge telim bergen waqitlirimda, silerge paydiliq bolghanla nersilerni eytmay qoymidim. 21 yehudiylar we yehudiy emeslerni towa qilip, hudagha yuzlinixke we rebbimiz eysagha etiqad qilixqa undidim. 22 hazir muqeddes rohning emrige asasen yerusalemgha ketiwatimen. u yerde qandaq ixlargha du kelidighanliqimni uqmaymen. 23 peqet xuni bilimenki, muqeddes roh men baridighanla xeherlerde meni zindan we azablarning kutup turidighanliqini aldin eytip kelmekte. 24 lekin, men oz musapemni tamamlixim, rebbimiz eysaning tapxurghan hizmitini muweppeqiyetlik orundixim, yeni hudaning mehir-xepqiti toghrisidiki hux hewerning guwahchisi boluxum uchun, oz hayatimni qilche ayimay, yerusalemgha ketiwatimen. 25 men siler bilen arilixip, herbiringlargha hudaning padixahliqi heqqide chuxendurdum. emdi manga melumki, buningdin keyin siler meni qayta korelmeysiler. 26 xuning uchun, bugun silerge xuni jiddiy eytip qoyayki, aranglarda herqandaq bir kixi qutquzulmisa, men jawabkar emesmen. 27 chunki, men hudaning iradisini qilche elip qalmay silerge toluq yetkuzdum. 28 ozunglargha pehes bolunglar, muqeddes roh silerning baxlamchiliq qilixinglargha tapxurghan barliq qerindixinglarghimu pehes bolunglar! padichi qoylirini baqqandek, silermu hudaning jamaetchilikini beqinglar, chunki huda ularni oz oghlining qenigha setiwalghan! 29 manga ayanki, men ketkendin keyin, chilboriler padini qalaymiqanlaxturghangha ohxax, 30 silerning aranglardinmu beziler etiqadchilarni ozlirige egexturux uchun, hata telim tarqitidu. 31 xunga, hoxyar bolunglar. mening u yil keche-kunduz demey, silerge yax aqquzup nesihet bergenlikimni esinglarda tutunglar. 32 emdi men silerni hudagha we uning mehir-xepqetlik sozlirige tapxurdum. bu sozler arqiliq huda etiqadinglarni kucheytidu we ozining muqeddes helqige atighan mirastin silerni behrimen qilidu. 33 silerge melumki, men hechqachan herqandaq kixining kiyimlirige yaki altun-kumuxige koz qirimnimu salmidim. 34 men ikki bilikimge tayinip, ozumning we hemrahlirimning hajitidin chiqtim. 35 herqandaq ixta silerge muxundaq ejir arqiliq hajetmenlerge yardem berix lazimliqini korsettim. xundaq qilsanglar, rebbimiz eysa ozi eytqan: bermek almaqtinmu zor beht deginini esinglardin chiqarmaysiler! 36 pawlus bu sozlerni qilip bolghandin keyin, hemmeylen bilen birlikte tizlinip olturup dua qildi. 37 kopchilik koz yexi qilixip, uning bilen quchaqlixip, soyuxup hoxlaxti. 38 ularni eng meyuslendurgini pawlusning, buningdin keyin meni qayta korelmeysiler degen sozi boldi. keyin, ular uni kemige chiqirip uzitip qoydi.
1 biz ular bilen hoxlixip, keme bilen udul qos ariligha qarap yol alduq. etisi, rodos ariligha, u yerdin pataraya xehirige barduq. 2 patarayada fenikiye rayonigha baridighan bir kemini tepip, uninggha olturup yolgha chiqtuq. 3 siprus arili korungendin keyin, uning jenubidin aylinip otup, suriye olkisige qarap mengip, tir xehiride quruqluqqa chiqtuq. chunki, keme bu yerde yukini chuxuretti. 4 bu yerdiki etiqadchilardin bezilirini tepip, ularning yenida yette kun turduq. muqeddes roh ulargha pawlusning yerusalemda tartidighan azabliridin hewer bergenidi, xunga ular uninggha yerusalemgha barma, dep nesihet qildi. 5 biraq, biz u yerde bir hepte turghandin keyin, sepirimizni dawamlaxturduq. etiqadchilar we ularning hotun- balilirining hemmisi bizni xeherning sirtigha uzitip chiqti. hemmeylen dengiz boyida tizlinip olturup bille dua qilduq. 6 hoxlaxqandin keyin, biz kemige chiqtuq, ular oylirige qaytixti. 7 tir xehiridin dengiz sepirimizni dawamlaxturup, pitolimay xehirige kelduq. u yerdiki etiqadchilar bilen koruxup, ularning yenida bir kun turduq. 8 etisi, u yerdin ayrilip, keme bilen qeyseriye xehirige kelip, hux hewer yetkuzguchi filipning oyige berip qonduq. u burun yerusalemdiki etiqadchilar teripidin hizmetke tallanghan yette kixining biri idi. 9 bu kixining hudaning wehiylirini yetkuzeleydighan, tehi talaliq bolmighan tot qizi bar idi. 10 biz u yerde birnechche kun turghandin keyin, yehudiye olkisidin agabus isimlik bir peyghember keldi. 11 bu kixi bizning aldimizgha kelip, pawlusning belweghini qoligha elip, ozining put-qolini baghlap: muqeddes roh dediki, bu belwaghning igisi yerusalemda yehudiylar teripidin muxundaq baghlinip, rimliqlarning soraq qilinixigha tapxurulidu! dedi. 12 biz bu sozni anglighandin keyin, xu yerlik kixiler bilen birlikte pawlusni yerusalemgha barmasliqqa undiduq. 13 lekin, pawlus: siler nemixqa bunchiwala qayghurup, yurikimni ezisiler? men yerusalemda rebbimiz eysa uchun tutqun boluxqila emes, u yerde oluxkimu teyyarmen, dep jawas berdi. 14 biz uni qayil qilalmay, boldi qilduq we: hudaning halighinidek bolsun! deduq. 15 u yerde birnechche kun turup, yuk-taqimizni yighixturup, yerusalemgha barduq. 16 qeyseriyilik etiqadchilardin birnechchisi biz bilen hemseper bolup, yerusalemda bizni minason isimlik bir siprusluqning oyige baxlap bardi. bu kixi kona etiqadchilardin idi. 17 yerusalemda etiqadchilar bizni qizghin qarxi aldi. 18 etisi, biz pawlus bilen bille yaqupni korgili barduq. yaqup bilen etiqadchilar jamaetchilikidiki baxqa yetekchilerning hemmisi u yerge yighilghanidi. 19 pawlus ular bilen amanlaxqandin keyin, hudaning yehudiy emesler ichide ozi arqiliq qilghan putun ixlirini ulargha tepsiliy melum qildi. 20 bularni anglighan kopchilik hudagha medhiye oqup, pawlusqa: ey qerindax, yerusalemda ehwal mundaq: yehudiylar ichide nechche minglighan kixi hezriti eysagha etiqad qilidu. ularning hemmisi tewrat qanunigha qattiq emel qilidu. 21 ularning anglixiche, siz yehudiy emeslerning arisida yaxighan putun yehudiylargha balilirini hetne qildurmasliqini, yehudiylarning baxqa enenilirige riaye qilixning hajiti yoqluqini ogitip, tewratni choruwetipsiz! 22 xunga, bu yerdiki yehudiylar sizning bu yerge kelgenlikingizni anglisa, sizge choqum ziyankexlik qilmay qalmaydu! emdi qandaq qilix kerek? 23 bizningche mundaq qilsingiz: arimizda hudani razi qilix uchun qesem bergen tot adem bar. 24 siz ularni elip, ular bilen birlikte tewrattiki tazilinix diniy qaidisidin otung, ularning qurbanliq chiqimlirini ozingiz koturung. qurbanliq qilghandin keyin, ular qesemlirining ada bolghanliqini korsitix uchun chachlirini chuxuridu. buning bilen, halayiq siz toghruluq anglighanlirining emeliyetke uyghun emeslikini chuxinidu hemde ozingizningmu tewratqa riaye qilidighanliqingizni koridu. 25 yehudiy emes etiqadchilargha kelsek, ular yehudiylarning enenilirige riaye qilmisimu bolidu. peqetla otkenki hetimizde tapilighinimizdek, butqa atap qurbanliq qilinghan yemekliklerni yemisun, qanni we boghup olturulgen haywanning goxinimu yemisun, jinsiy ehlaqsizliq qilmisun, deyixti. 26 buning bilen, pawlus u tot kixini elip, etisi ular bilen bille tazilinix diniy qaidisini otkuzuxke bardi. u merkiziy ibadethanigha kirip, rohaniylargha ozlirining paklinix mudditining toxup, herqaysisi uchun qurbanliq qilinidighan kunni melum qilip qoydi. 27 yette kunluk muddet toxuxqa az qalghanda, asiya olkisidin kelgen bezi yehudiylar pawlusni merkiziy ibadethanida korup, jamaetni qutritip, uninggha qol selip: 28 ey israillar, yardemde bolunglar! bu adem hemme yerde helqimizge, tewrat qanunimizgha we merkiziy ibadethanimizgha qarxi sozlerni tarqitiwatidu. emdilikte, u yehudiy emeslerni merkiziy ibadethanimizgha baxlap kirip, bu muqeddes jayni bulghimaqta! dep chuqan koturdi. 29 ularning bundaq deyixining sewebi, buningdin burun ular yehudiy emes efeslik trofimni pawlus bilen bille xeherde korup, pawlus uni merkiziy ibadethanigha baxlap kirdi, dep hata oylighanidi. 30 xuning bilen, putun xeher tewrep ketti. terep-tereptin yugurup kelgen halayiq pawlusni tutup, merkiziy ibadethanidin sorep elip chiqti. ibadethana qarawulliri ibadethanida qalaymiqanchiliq chiqmisun dep, ibadethanining derwazilirini derhal taqiwetti. 31 topilangchilar pawlusni urup olturuwetmekchi bolup turghanda, putun yerusalemning qalaymiqanchiliq ichide qalghanliqi toghrisidiki hewer u yerde turuxluq rim lexkerlirining qomandanigha yetip bardi. 32 qomandan derhal lexker we birqanche yuzbexini elip, topilang boluwatqan yerge yugurup keldi. ularni korgen halayiq pawlusni uruxni tohtatti. 33 qomandan aldigha otup, lexkerlerni pawlusni tutup, ikki zenjir bilen baghlaxqa buyrudi. keyin, u: bu adem kim? u neme gunah qildi? dep soridi. 34 topilangchilarning ichide beziler uni dese, beziler buni deyixip, qalaymiqanchiliq bolup ketti. xunga, heqiqiy ehwalni eniqlaxqa amalsiz qalghan qomandan ahir pawlusni yandiki qelege elip ketixni buyrudi. 35 pawlus qelening pelempiyige kelgende, topilangchilar tehimu zorawanlixip ketti. xuning bilen, lexkerler uni qelege koturup eketixke mejbur boldi. 36 ularning keynidin egixip mangghan halayiq: uni olturunglar! dep warqirixatti. 37 lexkerler pawlusni qelege ekirip ketixke az qalghanda, pawlus grek tilida qomandandin: bir eghiz sozum bar idi, eytsam bolamdikin? dep soridi. grekche bilidikensen! 38 undaqta, ilgiri qalaymiqanchiliq chiqirip, henjerlik tot ming topilangchini baxlap cholge qechip ketken heliqi misirliq sen ohximamsen? dep soridi qomandan. 39 yaq! men yehudiy! kilikiye olkisining tarsus xehiride tughulghan. xu muhim xeherning puqrasimen. halayiqqa birnechche eghiz soz qiliximgha ijazet qilsingiz! dedi pawlus. 40 qomandan ijazet qildi. pawlus pelempeyde turup, halayiqqa qol ixariti qildi. kopchilik tinchighanda, u aramiy tilida sozlexke baxlidi.
1 hormetlik yehudiy atilar we aka-ukilar! emdi ozumni aqlaydighan sozlirimge qulaq selinglar, dedi pawlus. 2 ular pawlusning aramiy tilida sozliginini anglap, tehimu jim boluxti. pawlus sozini dawamlaxturdi: 3 menmu bir yehudiy, kilikiye olkisining tarsus xehiride tughuldum, lekin yerusalemda chong boldum. dangliq tewrat ustazi ghamaliyildin telim elip, ejdadlirimizdin qalghan tewrat qanunigha qattiq riaye qilip keldim. silerge ohxax, huda yolida putun wujudum bilen qizghin ixligenidim. 4 hezriti eysa yolida mangghanlargha ziyankexlik qilip, ularning oluxige sewebchi boldum. hezriti eysagha egexkenlerni er-ayal demey tutup, zindangha taxlattim. 5 bu toghruluq bax rohaniy we putun aliy kengexme mening sozlirimning rastliqini ispatlap bereleydu. men ulardin demexqtiki yehudiy baxliqlargha yezilghan hetlerni elip, u yerdiki hezriti eysagha etiqad qilidighanlarni jazalax uchun yerusalemgha kixenlep elip kelix niyitide yolgha chiqqanidim. 6 chuxke yeqin, demexqqe yetip kelixke az qalghinimda, tosattin asmandin kuchluk bir nur chuxup, etrapimni yorutuwetti. 7 yerge yiqildim. andin, saul, saul manga nemixqa ziyankexlik qilisen? degen awazni anglidim. 8 i rebbim, sen kimsen? dep sorisam, u, men sen ziyankexlik qiliwatqan nasirelik eysa! dedi. 9 men bilen bille ketiwatqanlar u nurni korgen bolsimu, lekin manga qilghan sozlerni chuxenmeptu. 10 men yene, i rebbim, men neme qilay? dep sorisam, u manga, ornungdin tur, demexqqe kir, huda sanga tapxurghan ixlarning hemmisini u yerde uqisen! dedi. 11 heliqi kuchluk nurdin kozlirim kormes bolup qaldi. xunga, yenimdikiler qolumdin yeteklep, demexqqe elip kirdi. 12 u yerde hananiya isimlik bir kixi bar idi. u hudagha ihlasmen, tewrat qanunimizgha qattiq emel qilidighan kixi bolup, demexqtiki putun yehudiylarning hormitige sazawer idi. 13 u kelip, yenimda turup: qerindixim saul, kozliring eslige kelsun! dedi. xuan kozlirim eslige kelip, uni kordum. 14 u manga: ejdadlirimiz etiqad qilip kelgen huda seni ozining iradisini bilixingge tallidi. u yene ozining adil hizmetkari bolghan hezriti eysani koruxung we uning aghzidin chiqqan sozlerni anglixing uchun seni tallidi. 15 chunki, sen korgen-anglighanliringni putun insanlargha yetkuzisen! 16 xundaq iken, sen yene nemini saqlap turisen? ornungdin turup chomuldurulgin we rebbimizge dua qilip, gunahliringdin paklan! dedi. 17 keyin, yerusalemgha qaytip keldim. merkiziy ibadethanida dua qiliwatqinimda, kozumge bir ghayibane alamet korundi. 18 bu alamette men rebbim eysani kordum. u manga, yerusalemdin derhal ket. chunki, bu yerning ademliri sening manga qilghan guwahliqingni qobul qilmaydu! dedi. 19 men, i rebbim, ular mening hemme yerde ibadethanilargha kirip, sanga etiqad qilghanlarni tutqun qilip, urghanliqimni bilidu. 20 helqni sanga etiqad qilixqa dewet qilghan istipan olturulgende, menmu xu yerde idim! uni olturgenlerning kiyimlirini saqlap, qilmixlirigha qoxulghanidim! men bu yerde tursam, ular mening gepimge choqum ixinidu dedim. 21 biraq, rebbim eysa manga yene, yerusalemdin chiqip ket! seni yiraq jaylargha, yehudiy emeslerning arisigha ewetimen! dedi. 22 pawlusning sozlirige baxtin-aya qulaq seliwatqan halayiq uning yehudiy emesler heqqidiki sozini anglax bilenla: uni yoqitix kerek! olturux kerek! u oluxke tegixlik! dep chuqan selixti. 23 ular bir tereptin chuqan selip, bir tereptin kiyimlirini pulanglitip, topa sorup, chang chiqiriwetti. 24 rim qomandani pawlusni qelege ekirip ketixke emr qildi we halayiqning uninggha neme uchun bundaq chuqan salidighanliqini tekxurmekchi bolup, lexkerlirige uni qamchilap soraq qilixni buyrudi. 25 ular pawlusni tuwrukke baghlap qamchilimaqchi bolghanda, pawlus yenida turghan yuzbexigha: bir rim puqrasini sotlimayla qamchilixinglar qanungha uyghunmu? dedi. 26 bu sozni anglighan yuzbexi qomandanning aldigha berip: u kixi rim puqrasi iken. siz neme ix qiliwatqanliqingizni bilmemsiz?! dedi. 27 qomandan pawlusning aldigha berip, uningdin: eytqin, sen rasttinla rim puqrasimu? dep soridi. rast, dep jawas berdi pawlus. 28 men nurghun pul hejlep, aran puqraliq salahiyitige ige boldum, dedi qomandan. pawlus: men tughuluxumdin xundaq! dedi. 29 xuning bilen, pawlusni soraqqa tartmaqchi bolghan lexkerler derhal ozini chetke aldi. uni baghlatqan qomandanmu uning rim puqrasi ikenlikini bilip, qorqup ketti. chunki, u bir rim puqrasini qanunsiz halda baghlap, qamchilaxqa emr qilghanidi. 30 qomandan yehudiylarning pawlusning ustidin qilghan xikayitining sewebini heqiqiy bilix uchun, etisi uni yexiwetip, aliy rohaniylar we putun yehudiy aliy kengexmisidikilerning bir yerge yighilixini buyrudi. andin, pawlusni elip kelip, ularning aldigha turghuzdi.
1 pawlus aliy kengexme heyetlirige tikilip turup: qerindaxlar, men bugungiche hudaning aldida pak wijdanim bilen yaxap keldim, dedi. 2 buni anglighan bax rohaniy hananiya pawlusning yenida turghanlargha uning aghzigha uruxni buyrudi. 3 pawlus uninggha: ey texi pal-pal sahtipez! seni huda uridu! sen u yerde olturup, meni tewrat qanuni boyiche soraqqa tartmaqchi, lekin meni urghuzup, ozung tewrat qanunigha hilapliq qiliwatisen! dedi. 4 sen hudaning bax rohaniysigha haqaret kelturuwatamsen?! deyixti yenida turghanlar. 5 pawlus: meni kechurunglar! men uning bax rohaniy ikenlikini bilgen bolsam, undaq demeyttim. chunki tewratta: helqingni idare qilidighan baxliqqa tohmet qilma! deyilgen, dedi. 6 pawlus bu bir top kixilerning ichide beziliri saduqiy diniy eqimidikiler, yene beziliri perisiy diniy eqimidikiler ikenlikini bilip, ularni talax-tartixqa selix uchun, aliy kengexmide yuqiri awaz bilen: qerindaxlar, men bolsam perisiylerdin bolimen we bir perisiyning oghlimen. men olgenlerning qayta tirilixini umid qilghanliqim uchunla bugun bu yerde soraqqa tartiliwatimen! dep warqiridi. 7 bu soz uning aghzidin chiqixi bilen teng, perisiyler bilen saduqiylar talax-tartix qilixip ketti. kengexmidikiler ikkige bolunup ketti. 8 chunki, saduqiylar olgenlerning qayta tirilixige, perixte we rohlarning mewjutluqigha ixenmeydu. lekin, perisiyler bulargha ixinidu. 9 buning bilen, chuqan-suren barghanseri kucheydi. perisiy eqimidiki bezi tewrat ustazliri ornidin turup: biz bu ademdin hechqandaq hataliq tapalmiduq! ehtimal rasttin bir roh yaki perixte uning bilen sozlexken bolsa ejes emes! dep, qattiq munazirilexti. 10 talax-tartix ewj elip ketti. yehudiylarning pawlusni tartip parche-parche qiliwetixtin qorqup qalghan qomandan lexkerlirining zalgha kirip, kixilerning arisidin pawlusni zorluq bilen tartip chiqip, qelege ekirip ketixini buyrudi. 11 xu kuni kechisi, rebbimiz eysa pawlusning yenida turup: gheyretlik bol! sen yerusalemda men uchun guwahliq berginingdek, emdi rim xehiridimu xundaq qilixing kerek! dedi. 12 etisi etigende, bezi yehudiylar mehpiy suyiqest pilanlap, pawlusni olturmiguche hech nerse yemeymiz, ichmeymiz, dep qesem qilixti. 13 bu suyiqestni pilanlighuchilar qiriq nechche kixi idi. 14 ular aliy rohaniylar we yehudiy aqsaqallarning aldigha berip: biz pawlusni olturmiguche hech nerse yemeymiz, dep qattiq qesem qilduq. 15 hazir siler we aliy kengexme pawlusning ixlirini tehimu tepsiliy tekxurux bahanisi bilen uni kengexmige elip kelixni rim qomandanidin telep qilinglar. biz teyyar turup, uni kengexmige elip kelinixtin ilgirila jayliwetimiz, dedi. 16 biraq, bu suyiqesttin hewer tapqan pawlusning singlisining oghli derhal qelege kirip, pawlusqa hewer qilip qoydi. 17 buning bilen, pawlus yuzbexiliridin birini chaqirtip, uninggha: bu yaxni qomandan bilen koruxturup qoysingiz. uning qomandangha melum qilidighan ixi bar iken, dedi. 18 yuzbexi bu yaxni qomandanning aldigha baxlap kirip: mehbus pawlus meni chaqirtip, bu yaxni siz bilen koruxturup qoyuxumni telep qildi. chunki, uning sizge melum qilidighan ixi bar iken, dedi. 19 qomandan uni qolidin tutup, bir chetke tartip: melum qilidighan neme ixing bar? dep soridi. 20 u jawaben mundaq dedi: yehudiy aqsaqallar pawlusning ixlirini tepsiliy tekxurux bahanisi bilen ozliridin ete uni yehudiy aliy kengexmisige elip berixni telep qilixqa kelixti. 21 ulargha maqul bolmighaysiz, chunki qiriq nechche adem uni yoxurun kutup turidu. ular pawlusni olturmiguche hech nerse yemeymiz, ichmeymiz, dep qesem qilixiptu. hazir ozlirining ularning telipige qoxuluxlirini kutup turidu. 22 qomandan uninggha: bu ixni manga melum qilghanliqingni hechkim uqmisun! dep tapilap, uni qayturdi. 23 qomandan yuzbexidin ikkini chaqirtip: ikki yuz piyade lexker, yetmix atliq lexker we ikki yuz neyziwaz lexker hazirlap, bugun keche saet toqquzda qeyseriye xehirige qarap yolgha chiqinglar! 24 xuning bilen bille, pawlusni waliy feliksning yenigha saq-salamet yetkuzux uchun, uninggha ula teyyarlanglar! dep buyrudi. 25 qomandan lisiyas pawlus heqqide felikske yene mundaq bir het yazdi: 26 hormetlik waliy feliks janablirigha klawdiyus lisiyastin ehtiram bilen salam! 27 meqsetke kelsem, bu kixini yehudiylar tutuwalghan bolup, olturmekchi bolghanidi. lekin, uning rim puqrasi ikenlikini bilip qelip, lexker baxlap berip uni qutquzdum. 28 men ularning bu kixi ustidin qilghan xikayitining sewebini tekxurup eniqlimaqchi bolup, uni yehudiylarning aliy kengexmisige elip bardim. 29 netijide, men ularning uning ustidin qilghan xikayitining diniy qanunigha dair mesililerdin baxqa nerse emes ikenlikini bayqidim. uningdin olum jazasi berixke yaki zindangha taxlaxqa layiq birer jinayet tapalmidim. 30 keyin, men bezi yehudiylarning uni olturuwetix qestide boluwatqanliqidin hewer tepip, derhal uni janablirigha yollaxni toghra taptim. xuning bilen bille, erz qilghuchilarning xikayetlirini ozlirining aldida qilixini buyrudum. 31 lexkerler buyruq boyiche pawlusni kechilep antipatris xehirige yetkuzdi. 32 etisi, pawlus atliq lexkerlerning elip berixigha tapxuruldi. piyade lexkerler bolsa yerusalemdiki qelege qaytip keldi. 33 atliqlar qeyseriyige berip, hetni waliygha sundi we pawlusnimu tapxurdi. 34 waliy hetni oqughandin keyin, pawlusning qaysi olkidin ikenlikini sorap, uning oz baxquruxidiki kilikiyidin kelgenlikini bilip, 35 uninggha: seni ustungdin erz qilghuchilar kelgende bir terep qilimen, dedi we lexkerlerge uni hirod han salghan ordidiki bir oyge nezerbend qilip qoyuxni buyrudi.
1 bex kundin keyin, bax rohaniy hananiya we aqsaqallardin birnechcheylen tertulus isimlik bir adwokat bilen qeyseriyige kelip, pawlus toghrisidiki xikayetlirini waliy felikske sundi. 2 pawlus chaqirtildi. tertulus uning ustidin xikayet qilip mundaq dedi: hormetlik feliks janabliri! biz ozlirining qoli astida uzundin buyan aman-esen yaxap kelmektimiz, helqimizde nachar illetler tugitilip, chong ozgirixler barliqqa keldi. 3 buningdin her waqit, her jayda cheksiz minnetdarmiz. 4 menki tertulus ozlirini artuqche aware qilixni halimaymen. qisqighina erzlirimizni sewrchanliq bilen anglaxlirini otunup soraymen. 5 biz xuni tonup yettuqki, bu jedelhor putun dunyadiki yehudiylar arisida qalaymiqanchiliq peyda qilip, ularni rim hakimiyitige qarxi chiqixqa kuxkurtuwatqan bolgunchi we xundaqla nasirelikler dep atalghan bir guruhning kattiwaxliridin biridur. 6-7 u bizning merkiziy ibadethanimiznimu bulghimaqchi bolghanidi. xunga, biz uni tutuwalduq. 8 uni soraq qilip korsile, bizning erzlirimizning toghriliqini chuxineleydila! 9 sorunda bolghan yehudiylarmu bir eghizdin xikayet qilixip, uning eytqanlirini testiqlaxti. 10 pawlus waliy feliksning ruhsitini alghandin keyin, soz qilip mundaq dedi: janablirining uzun yillardin beri yehudiy helqini sorap kelgenlikidin hewirim bar. xunga, aldilirida ozumni aqlaxqa razimen. 11 asanla bileleydiliki, men yerusalemgha ibadet qilixqa barghinimdin hazirghiche peqet on ikki kunla otti. 12 mening merkiziy ibadethanida birer adem bilen talax-tartix qilghanliqimni korgen kixi yoq we mening baxqa ibadethanilarda yaki xeherning baxqa jaylirida ammini qutratqanliqimnimu korgen kixi yoq. 13 ular janablirigha mening ustumdin qilghan xikayetlirige ispat korsitip berelmeydu. 14 biraq birla ixni etirap qilimenki: men yehudiylar hata eqim dep qarighan hezriti eysa yoli bilen mengip, ejdadlirimiz ezeldin etiqad qilghan hudagha ibadet qilimen. tewratta we baxqa peyghemberlerning yazmilirida yezilghanlarningmu hemmisige ixinimen. 15 muxu yehudiylargha ohxax, menmu putun insanlarning yahxi-yaman boluxidin qetiynezer, hemmisining olgendin keyin soraq qilinix uchun qayta tirildurulidighanliqigha ixinimen. 16 xu sewebtin, ozum hemixe huda aldidimu, insanlar aldidimu pak wijdanliq boluxqa tiriximen. 17 men yerusalemdin ayrilghili heli yillar bolghan bolup, bu qetim u yerge yehudiy qerindaxlirimgha yardem puli yetkuzup bergili we hudagha qurbanliq qilghili barghanidim. 18 ustumdin xikayet qilghan yehudiylar meni merkiziy ibadethana hoylisida uchratqinida, men tazilinix diniy qaidisidin otup sediqemni sunuwatattim, etrapimgha adem toplighinimmu yoq. qalaymiqanchiliq chiqarghinimmu yoq. 19 asiya olkisilik axu yehudiylarning mening ustumdin xikayetliri bolsa, esli ular ozliri kelip, janablirining aldida deyixi kerek idi. 20 bolmisa, qeni muxu sorundikiler yerusalemdiki yehudiy aliy kengexmiside soraq qilinghan waqtimda, meningdin qandaq jinayet tepilghanliqini eytip baqsun. 21 peqet xuni etirap qilimenki, yehudiy aliy kengexmiside soraq qilinghan waqtimda, bugun olgenlerning qayta tirilixige ixengenlikim uchunla silerning soriqinglargha tartiliwatimen! dep warqirighanidim. buningda neme gunah bar?! 22 rebbimizning yoligha nisbeten heli bilimi bolghan feliks soraqni tohtitip, ulargha: dewayinglar toghrisidiki hokumni qomandan lisiyas kelgende chiqirimen, dedi. 23 u yuzbexigha pawlusni dawamliq tutup turuxni, lekin uninggha biraz keng muamile qilip, dost-buraderlirining uning turmux ehtiyajini teminlep turuxigha yol qoyuxni buyrudi. 24 birnechche kundin keyin, waliy feliks yehudiy ayali drusila bilen bille kelip, pawlusni chaqirtip, uningdin qutquzghuchi mesih eysagha etiqad qilix yolini anglidi. 25 pawlus hudaning aldida heqqaniy yaxax, ozini tutuwelix, qiyamet kunidiki soal-soraq qilinix qatarliqlar toghrisida tohtalghanda, wehimige chuxken feliks uninggha: hazirche qaytip tursingizmu bolidu. keyin waqtim chiqqanda, yene chaqirtimen, dedi. 26 u pawlusning para berixini kutetti. xuning uchun, uni pat- pat chaqirtip, uning bilen sozlixetti. 27 ikki yildin keyin, waliy feliksning ornigha porkiyus festus waliy boldi. feliks yehudiylargha yahxi korunux uchun pawlusni solaqta qaldurdi.
1 festus feliksning ornigha waliy bolup, yehudiye olkisidiki qeyseriyige kelip, u kundin keyin yerusalemgha barghanidi. 2 aliy rohaniylar bilen yehudiylarning aqsaqalliri festusqa pawlusning ustidin xikayet qilip, uningdin pawlusni 3 yerusalemgha ewetip berixni otunup soridi. chunki, ular yol ustide pawlusni olturuxni qestligenidi. 4 lekin, festus ulargha: pawlus hazir qeyseriyide solaqta. men yeqinda u yerge qaytip ketimen. 5 silerning aqsaqalliringlar men bilen bille barsun. eger uning birer qanunsiz qilmixliri bolsa, ular xu yerde xikayet qilsa bolidu, dep jawas berdi. 6 festus ularning arisida on kunche turup, qeyseriyige qaytip keldi. etisi sot echip, pawlusni sot meydanigha elip kelixni buyrudi. 7 pawlus kirgendin keyin, yerusalemdin kelgen yehudiylar uning etrapigha olixip, uninggha nurghun eghir jinayetlerni artip, uning ustidin xikayet qildi. biraq, hechqaysisigha ispat korsitip berelmidi. 8 xuning bilen, pawlus ozini aqlap: men yehudiylarning qanunigha, merkiziy ibadethanisigha yaki rim imperatorigha qarxi hechqandaq jinayet otkuzmidim, dedi. 9 lekin, festus yehudiylargha yahxi korunux uchun, pawlustin: seni yerusalemgha apirip, u yerde bu xikayetlerge asasen sotlisam qandaq? dep soridi. 10 bolmaydu! dep jawas berdi pawlus, men hazir rim imperatori qeyserning hoquqi bilen teyinlengen soraqchi aldida turimen. meni soraq qilixqa tegixlik yer mana muxu. ozingizge melum, men yehudiylargha qarxi hechqandaq jinayet otkuzmidim. 11 eger jinayitim bolsa we olumge layiq birer ix qilghan bolsam, meni jazalimang, dep telep qilmighan bolattim. ularning mening ustumdin qilghan xikayetliri emeliyetke uyghun emes. xuning uchun, hechkimning meni ulargha tapxurup berixke heqqi yoq. men rim imperatorigha erz qilimen! ozi meni soraq qilsun! 12 waliy festus meslihetchiliri bilen meslihetlexkendin keyin, pawlusqa: sen rim imperatori qeyserning soraq qilixini telep qilding. xunga, uning aldigha elip berilisen, dedi. 13 birnechche kundin keyin, agripa han bilen singlixi berniki fextusning waliyliq senxipige oltursanliqini tebriklex uchun, qeyxeriyige keldi. 14 u yerde birnechche kun tursandin keyin, fextus pawlus tosrixida agripasa sundaq dedi: bu yerde feliks qaldurup ketken bir sehbus bar idi. 15 sen yerusalemgha barsinimda, yehudiy aliy rohaniyliri bilen aqxaqalliri uning ustidin ghikayet qilip, sendin uni jazalaghni telep qilixti. 16 sen ularsa, rimliqlarning qanuni boyiche soraq qilinghuchi erz qilghuchi bilen yuzleghturulughtin we uninggha ozini aqlax pursiti berilixtin ilgiri, uning ustidin hokum chiqirixqa bolmaydighanliqini eyttim. 17 ular bu yerge kelgendin keyin, sen waqitni kechiktursey, etixila soraqni baghlap, u kixini soraqqa ekelixni buyrudum. 18 erz qilghuchilar orunliridin turup uning ustidin ghikayet qilixti. lekin, ularning ghikayetliri sening oylighinimdek jinayet heqqide eses idi. 19 ekxiche, ularning bu kixi bilen talax-tartix qilixqini oz dini heqqidiki sesililer we eyxa iximlik bir kixi heqqide idi. u kixi olgen bolup, pawlus bolxa u tirildi deydiken. 20 bu sesilini sen zadi qandaq eniqlaghni bilmidim. ghuning uchun, sen pawlustin yerusalemgha berip, u yerde bu ghikayetlerge asasen soraqqa tartilixqa razi bolux-bolmasliqini sorighanidim. 21 halbuki, pawlus rimda, rim imperatorining aldida soraq qilinixni telep qildi. ghunga, sen uni imperatorining aldigha ewetkenge qeder, solaqta tutup turughni buyrudum. 22 agripa festusqa: menmu bu kixining sozlirini anglap baqay, dedi. ete anglaysiz, dedi festus. 23 etisi, agripa bilen berniki heywetlik tentene bilen yighin zaligha kirip keldi. herqaysi qomandan we xeher kattiwaxlirimu ular bilen bille kelixti. festusning emr berixi bilen pawlus elip kirildi. 24 waliy festus mundaq dedi: agripa han aliyliri we sorungha qatnaxqan janablar! bu kixini korup turupsiler. putun yehudiylar bu yerde we yerusalemda olum jazasi berixni qattiq telep qilghan kixi mana xu. 25 lekin, men uningdin olum jazasi berixke tegixlik birer jinayet tapalmidim. hazir u, meni rim imperatori soraq qilsun dep iltimas qildi. xuning bilen, uni rimgha ewetixni qarar qildim. 26 biraq, bu kixi heqqide mende padixahqa melum qilghudek ochuq melumat yoq. xunga, ehwalni tekxurux arqiliq birer melumatqa ige bolux meqsitide uni herbirlirining aldigha, bolupmu agripa han aliylirining aldigha elip keldim. 27 chunki meningche, mehbusni rimgha ewetip, uning ustidin qilinghan xikayettin tepsiliy melumat bermeslik toghra emes.
1 xuning bilen, agripa han pawlusqa: ozungni aqlixinggha ruhset, dedi. pawlus qolini koturup ozini aqlaxqa baxlidi: 2 i agripa han, bugun aldilirida yehudiylar mening ustumdin xikayet qilghan putun ixlardin ozumni aqlax pursitige ige bolghanliqim uchun, ozumni behtlik hes qilimen! 3 bolupmu huxallinarliq yeri xuki, ozliri yehudiylarning eneniliri we talax-tartix qilidighan mesililirini yahxi bilidila. xuning uchun, erz-halimni sewrchanliq bilen anglap beqixlirini otunimen. 4 mening deslepte oz yurtumda hemde keyin yerusalemda qandaq yaxap kelgenlikim hemme yehudiylargha ayan. 5 ular mening uzundin beri yehudiy dinining perisiy namliq eng kuchluk eqimigha mensup ikenlikimni bilidu. eger halisa, guwahliq bereleydu. 6 huda ejdadlirimizgha wede qilghinini umid qilghinim uchun, emdi bugun ozlirining aldida sotliniwatimen. 7 bizning helqimizning on ikki qebilisidiki putun qerindaxlarmu keche-kunduz hudagha ibadet qilip, uning ulargha qilghan del muxu wedisini emelge axuruxini intizarliq bilen kutup keldi. i han, yehudiylarning mening ustumdin xikayet qilixi del mana xu umid bilen munasiwetlik. 8 siler nemixqa hudaning olgenlerni tirildureleydighanliqigha ixenmeydighansiler? 9 burun menmu nasirelik eysaning namigha putun kuchum bilen qarxi turuxum kerek, dep qarayttim 10 we yerusalemda mana xundaq qilghanidim. aliy rohaniylardin alghan hoququm bilen, nurghun etiqadchilarni zindangha tutup bergen, ular olumge hokum qilinghandimu, hokumge qoxulghanidim. 11 men herqaysi ibadethanilarda ularni izdep, kop qetim ularni jazalitip, ularni etiqadidin waz kechixke mejburlaxqa tirixqanidim. men ulargha xu qeder o idimki, hetta baxqa dletlerdiki xeherlerge berip, ulargha ziyankexlik qilghan. 12 i han, bir kuni aliy rohaniylar bergen hoquq bilen, hezriti eysagha egexkenlerge ziyankexlik qilghili demexq xehirige qarap yolgha chiqtim. 13 chux waqtida yolda ketiwetip, asmandin chuxken quyax nuridinmu kuchluk bir nurning etrapimni we bille ketiwatqanlarni yorutuwetkenlikini kordum. 14 hemmimiz yerge yiqilduq. men aramiy tilida eytilghan, saul, saul! manga nemixqa ziyankexlik qilisen? sen huddi hojayini ursimu mangmighan jahil exekke ohxax, ozung ziyan tartisen! degen bir awazni anglidim. 15 i rebbim, sen kimsen? dep soridim men. rebbim eysa jawaben, men, sen ziyankexlik qiliwatqan eysa! 16 ornungdin tur! seni ozumge hizmet qilixqa hem guwahliq berixke tallighanliqim uchun, sanga korundum. sen bugun meningdin korgen ixlarni hem kelguside sanga korsitidighan ixlirimni baxqilargha yetkuzisen. 17 men seni yehudiylarningmu we yehudiy emeslerningmu qolidin qutquzimen. men seni yehudiy emeslerning yenigha ewetmekchimen. 18 sen qarangghuluqta yaxawatqanlarning kozlirini echip, ularni zulmettin yoruqluqqa, xeytanning ilkidin hudaning padixahliqigha baxlaysen. buning bilen, ularning gunahliri kechurum qilinidu. xundaqla, ular manga etiqad qilix arqiliq pak qilinghanlarning arisidin orun alidu! dedi. 19 i agripa han, xuning uchun men hudadin kelgen ghayibane alamette korungen hezriti eysagha qattiq itaet qildim. 20 aldi bilen demexq helqige, yerusalem xehiridiki yehudiylargha, putun yehudiye olkisidiki kixilerge, andin yehudiy emeslergimu hux hewer yetkuzdum. ulargha, yaman yolliringlardin yenip, huda yoligha qaytinglar! towa qilduq! desenglar, uni soz bilen emes, yahxi emeliyitinglar bilen ispatlanglar! dep, ularnimu towa qilixqa dewet qildim. 21 xu sewebtin, yehudiylar meni merkiziy ibadethana hoylisida tutup, olturuwetmekchi boluxti. 22 biraq, huda bugungiche manga yardem qilip, meni qoghdidi. xuning uchun, bugun bu yerdiki chong-kichik hemmeylenning aldidimu hezriti eysagha guwahliq berimen. mening eytqanlirim musa we baxqa peyghemberlerning kelidighan qutquzghuchi mesih heqqide aldin eytqanliridin baxqa nerse emes. 23 ular qutquzghuchi mesihning jezmen olturulup, hemmidin burun olumdin mengguge tirildurulup, oz helqi hem putkul dunya helqige nijatliq nurini elip kelgenlikini aldin eytqanidi. 24 pawlus ozini mana xundaq aqlighanda, waliy festus yuqiri awaz bilen uninggha: pawlus, sarang bolupsen! yuqiri biliming eqlingni azduruptu! dedi. 25 hormetlik waliy festus! dedi pawlus, men sarang bolghinim yoq, mening eytqanlirim rast we eqilge muwapiq. 26 bu ixlardin agripa hanningmu hewiri bar. xunga, men hangha ochuq eytalaymen. bu ixlarning hemmisige hanning diqqet qilidighanliqigha ixinimen. chunki, hezriti eysaning bexidin otken ixlar adem kormeydighan bulung- puchqaqlarda bolghan ixlar emeste! 27 andin, pawlus agripa hangha qarap, mundaq dedi: i han, ozliri peyghemberlerning qutquzghuchi heqqide eytqanlirigha ixinemdila? ixinidighanliqlirini bilimen! 28 agripa han pawlusqa: sen meni muxunchilik qisqighina waqitta eysagha etiqad qilixqa qayil qilalaymen, dep oylawatamsen? dedi. 29 pawlus: meyli baldur yaki keyin bolsun, ozlirining we bugun mening sozumni anglighuchilarning hemmisining manga ohxax hezriti eysagha etiqad qilixi uchun dua qilimen. peqetla manga ohxax, zenjirde boluxunglarni halimaymen! dedi. 30 xuning bilen, agripa han, waliy festus, agripaning singlisi berniki we baxqilar orunliridin turup, 31 u yerdin chiqip ketkendin keyin, bir-birige: bu kixining olumge yaki turmige solaxqa tegixlik birer jinayiti yoq iken! deyixti. 32 agripa han festusqa: bu adem, meni rim imperatori ozi soraq qilsun demigen bolsa, qoyup berilse bolidikentuq! dedi.
1 bizning su yoli bilen italiyining rim xehirige beriximiz qarar qilinghandin keyin, rimliq emeldarlar pawlus bilen baxqa mehbuslarni xahane qoxundiki yuliyus isimliq bir yuzbexigha tapxurup berdi. 2 biz edremit xehiridin asiya olkisining dengiz boyliridiki xeherlerge baridighan kemige olturup, seperge atlanduq. makedoniye olkisining salonika xehiridin bolghan aristarhus isimlik bir kixi biz bilen hemseper boldi. 3 etisi, sidon xehirige yetip kelduq. yuliyus pawlusqa kengchilik qilip, ehtiyajlirini hel qilixi uchun, uning xu yerdiki dost- buraderlirining yenigha berixigha ruhset qildi. 4 biz u yerdin yene yolgha chiqtuq. qarxi teripimizdin xamal chiqqanliqi uchun, siprus arilining xamalgha dalda teripi bilen mangduq. 5 kilikiye we pamghiliye olkilirining dengiz tewelikidin otup, likiye olkisidiki mira xehirige kelduq. 6 biz u yerde kemidin chuxtuq. yuliyus iskenderiye xehiridin italiyige baridighan kemini tepip, bizni elip uninggha chuxti. 7 dengizdiki sepirimiz nahayiti asta boldi. birnechche kundin keyin, nahayiti teslikte kinidos xehirining boyigha kelduq. xamalgha qarxi mangghanliqimiz uchun, burunqi yoniliximiz boyiche ilgiriliyelmiduq. xunga, krit arilining xamalgha dalda teripi bilen mengip, salmoniy yerim arilidin otup, 8 dengiz qirghiqini boylap, nahayiti teslikte ilgiriliduq we laseya xehirige yeqin bolghan aramgah dep atilidighan bir yerge kelduq. 9 sepirimiz heli waqit keynige surulup, kuz pesli bolup qalghanidi. oninchi aydin keyin boran kop bolghanliqtin, dengizda seper qilix heterlik idi. xunga, pawlus kopchilikke: 10 qerindaxlar, meningche bu yerdin seperni dawamlaxturux nahayiti heterlik. mal we keme ziyangha uchrapla qalmay, hayatimizni saqlap qelixmu tes! dep agahlandurdi. 11 biraq, yuzbexi yuliyus bolsa keme hojayini bilen keme baxliqining sozige ixinip, pawlusning sozige ixenmidi. 12 uning ustige, bu yermu qixlap qelixqa muwapiq jay emes idi. xunga, kopchilik seperni dawamlaxturup, mumkinqeder feniks xehirige yetiwelip xu yerde qixlaxni quwwetlidi. chunki, krit arilidiki bu yahxi port xehirige peqet xerqiy jenus we xerqiy ximal xamili tegidighan bolup, u xeher qixlaxqa nahayiti muwapiq jay idi. 13 jenubtin meyin xamal chiqip turatti, kopchilik esli pilan boyiche mangsaq bolidu dep, dengizdin lenggerni chiqirip, kemini heydep yolgha chiqti we krit arilini boylap mangdi. 14 uzun otmey, araldin qattiq xerqiy ximal borini chiqip keldi. 15 keme boranning hujumigha uchrighanliqtin, algha ilgirilexke amalsiz qalduq. xuning bilen, kemini boranning heydep mengixigha qoyup berduq. 16 kawda degen bir kichik aralning xamalgha dalda teripige otuwelip, qolwaqni kemige chiqiriwelix arqiliq, uni nahayiti teste saqlap qalaliduq. 17 kemichiler keme parchilinip ketmisun dep, kemini arghamcha bilen sirtidin orap baghliwaldi. kemining liwiye dlitige yeqin yerde dengiz astidiki qum dwisige petip qelixidin ensirep, yelkenlerni chuxurup, kemini mengixigha qoyup berdi. 18 xiddetlik boran tohtimighanidi. etisi, ular kemini yeniklitix uchun, malni dengizgha taxlaxqa baxlidi. 19 uning etisi kemidiki qoral-saymanlarnimu dengizgha taxliwetti. 20 biz birqanche kunlergiche kun we yultuzlarnimu korelmiduq. boran-chapqun yenila xiddetlik dawamlixiwerdi. ahir, qutulup qelix umidimizdinmu waz kechtuq. 21 kemidikiler birnerse yemiginige heli kunler bolghanidi. pawlus ularning aldida turup: qerindaxlar, siler baldurla mening krittin yolgha chiqmayli degen sozumni anglighan bolsanglar, bu ziyan-zehmetlerge uchrimighan bolattuq. 22 lekin, emdi silerning gheyretlik boluxunglarni otunimen. keme gherq bolghan teqdirdimu, hechqaysinglarning hayati ziyangha uchrimaydu. 23 chunki, mening igem bolghan we men hizmet qilip kelgen huda tunugun keche bir perixtisini yenimgha ewetti, 24 perixte manga: pawlus, qorqma! sen hudagha guwahliq berix uchun, rim imperatorining aldigha berixing kerek. mehriban huda duayingni qobul qilip, sen bilen bille seper qilghanlarning hemmisini qutquzidu! dedi. 25 xuning uchun, hemminglar gheyretlik bolunglar, ixinimenki huda manga qilghan sozlirini jezmen emelge axuridu. 26 biraq, biz qirghaqqa urulup ketixtin saqlinalmaymiz. 27 sepirimizning on totinchi kuni kechisi, kemimiz tehiche adriatik dengizida leylep yuretti. yerim kechide, kemichiler quruqluqqa yeqinlap qalduq, dep qarap, 28 dengizgha arghamcha taxlap, suning chongqurluqini olchep korgenidi, qiriq metir chiqti. sel aldigha mengip yene olchiwidi, ottuz metir chiqti. 29 ular kemining hada taxlargha urulup ketixidin qorqup, kemini tohtitix uchun kemining keynidin tot lengger taxlap, tang etixni intizarliq bilen kutup turdi. 30 kemidin qachmaqchi bolghan kemichiler kemining bexidinmu lengger taxlaymiz dep bahane tepip, qolwaqni dengizgha chuxurdi. 31 lekin, pawlus yuzbexi yuliyus we lexkerlerge: bu kemichiler kemide qalmisa, siler qutulalmaysiler! dedi. 32 buning bilen, lexkerler kemidiki qolwaqning arghamchisini kesip, uni dengizgha taxliwetti. 33 tang etixqa az qalghanda, pawlus kopchilikni biraz ghizaliniwelixqa chaqirdi. u: silerning ghem-qayghu ichide a yurgininglargha on tot kun boldi. 34 emdi biraz ghizalinixinglarni otunimen. hayat qelixinglar uchun muxundaq qilix kerek. hechqaysinglarning bir tal moyimu ziyangha uchrimaydu! dedi. 35 pawlus bu sozni qilip bolup, qoligha bir parche nanni elip, kopchilikning aldida hudagha xukur eytip nanni oxtup yedi. 36 buni korgen hemmeylen gheyretlinip, ghizalinixqa baxlidi. 37 kemide biz jemiy ikki yuz yetmix alte kixi iduq. 38 hemmeylen qorsaqni toydurghandin keyin, kemichiler kemini yeniklitix uchun, kemidiki bughdaylarnimu dengizgha taxliwetti. 39 tang atqanda, kemichiler quruqluqni kordi. ular u yerning nelikini eniq bilelmigen bolsimu, biraq uningdiki bir qumluq qoltuqni bayqap, kemini bir amal qilip xu yerde quruqluqqa chiqarmaqchi boldi. 40 ular aldi bilen lenggerlerning arghamchisini kesip, lenggerlerni dengizgha taxliwetti. xuning bilen bir waqitta, kemini yene heydex uchun, kemining yonilixini baxquridighan ikki tahtayning yipini boxitip, tahtaylarni dengizgha chuxuruwetti. andin, kemining bexidiki yelkenni chiqirip, xamalning yardimi bilen kemini qirghaqqa yeqinlatti. 41 lekin, keme qirghaqqa yetkuche, dengiz astidiki qum dwisige urulup petip qaldi. kemining bexi qumgha petip, midirliyalmay qaldi, kemining arqa teripi dolqunlarning zerbisi bilen chuwulup ketixke baxlidi. 42 lexkerler mehbuslarning sugha sekrep qechip ketixidin saqlinix uchun, hemmisini olturuwetmekchi boldi. 43 lekin, pawlusni qutquzuxni halighan yuzbexi lexkerlerning bundaq qilixigha yol qoymidi. u aldi bilen su uzuxni bilidighanlarning sugha sekrep qirghaqqa chiqixini, 44 andin qalghanlarning kemining chuwulup ketken tahtaylirigha we yaghachlargha esiliwelip, qirghaqqa chiqixini buyrudi. xundaq qilip, hemmeylen quruqluqqa saq-salamet chiqiwaldi.
1 biz qutulup qirghaqqa chiqqandin keyin, u aralning malta ikenlikini bilduq. 2 aral helqi bizge intayin yahxi muamile qildi. u chaghda, yamghur yeghip, hawa soghuq bolghachqa, ular gulhan yeqip bizni kutuwaldi. 3 pawlus bir baghlam otun terip kelip otqa taxliwidi, issiqtin qachqan bir zeherlik yilan uning qoligha yepixiwaldi. 4 yerlikler pawlusning qoligha yepixip turghan yilanni korup, bir-birige: bu adem jezmen bir qatil! dengizdin qutulup chiqqan bolsimu, teqdir uning yaxixigha yol qoymidi, deyixti. 5 lekin, pawlus qolini silkip, yilanni otning ichige atti, ozi bolsa hechqandaq zehim yemidi. 6 helq pawlusning bedinining ixxip ketixini yaki uning tuyuqsiz yiqilip oluxini kutetti. lekin, bir dem kutup, uning hechneme bolmighanliqini korup, hiyalini ozgertip: bu bir huda bolsa kerek! deyixti. 7 u yerdin anche yiraq bolmighan jayda, aral baxliqi publiyusning bir parche yeri bar idi. u bizni oyige baxlap, chin kongli bilen u kun kutti. 8 u chaghda, publiyusning atisi tolghaq kesilige giriptar bolup, qizitmisi orlep, orun tutup yetip qalghaniken. pawlus uning hujrisigha kirip, dua qilip uchisigha qolini tegkuzup, saqaytip qoydi. 9 buning bilen, araldiki kesellerning hemmisi pawlusning aldigha kelixip saqiyip qaytixti. 10 ular bizni hormetlep, nurghun sowghatlarni ekelixti. u aydin keyin, bu yerdin ketidighan waqtimizda, bizni yolda lazimliq nerse-kerekler bilen teminlidi. 11 malta arilida iskenderiyidin kelgen, bexigha rimliqlarning qoxkezek hudaliri kastor bilen polluksning neqixliri oyulghan bir keme qixlighanidi. qix peslidin keyin, biz bu keme bilen yolgha chiqtuq. 12 sirakoza xehirige kelip, u yerde u kun turduq. 13 andin sepirimizni yene dawamlaxturup, italiyidiki regiyum xehirige kelduq. etisi, jenubtin chiqqan xamalning yardimi bilen ikki kunde puteyoli xehirige yetip kelduq. 14 u yerde uchratqan etiqadchilarning teklipi bilen bir hepte turduq. andin, rim xehirige qarap yolgha chiqtuq. 15 rimgha keliwatqanliqimizdin hewer tapqan rimdiki etiqadchilar bizni qarxi elix uchun rimdin chiqip, ellik nechche chaqirim yol besip, beziliri u saray degen yergiche we beziliri tehimu yiraq yol mengip, apiyus bazirighiche kelgenidi. ularni korgen pawlus hudagha rehmet eytip, tehimu gheyretlendi. 16 rim xehirige kirginimizde, pawlusning birla kozetkuchi lexker bilen bir oyde turuxigha ruhset qilindi. 17 u kundin keyin, pawlus u yerdiki yehudiylarning kattiwaxlirini ozi bilen koruxuxke teklip qildi. ular kelgende, pawlus mundaq dedi: qerindaxlar! men helqimizge yaki ejdadlirimizdin qalghan enenilerge qarxi hechqandaq ix qilmighan bolsammu, yerusalemda yehudiylar teripidin solaqqa tutulup, rimliqlarning qoligha tapxuruldum. 18 rimliqlar meni soraqqa tartqandin keyin, qoyuwetmekchi boldi. chunki, mende olum jazasi berixke tegixlik birer jinayet yoq idi. 19 lekin, yehudiylar buninggha qarxiliq bildurgechke, gerche oz helqim ustidin birer xikayitim bolmisimu, rim imperatorigha erz qilixqa mejbur boldum. 20 xu sewebtin, men herbiringlar bilen yuz koruxux we bu heqte sozlixix uchun, silerni bu yerge teklip qildim. xuni bilixinglar kerekki, helqimiz kutup kelgen qutquzghuchigha ixengenlikim uchunla, bu zenjir bilen baghlinip, tutqun bolup qaldim. 21 ular pawlusqa: yehudiyidin sen toghruluq het almiduq. u yerdin kelgen qerindaxlarning hechqaysisimu sen toghruluq birer yaman hewer ekelmidi yaki yaman gepingni qilmidi. 22 lekin, sening pikirliringni anglap baqmaqchimiz. chunki, sen teelluq bolghan bu eqimning hemme yerde qarxiliqqa uchrawatqanliqidin hewirimiz bar! deyixti. 23 xuning bilen, ular pawlus bilen koruxuxke bir kunni belgilidi. u kuni, pawlusning turghan yerige tehimu kop kixi kelgenidi. pawlus etigendin kechkiche ulargha hudaning padixahliqi heqqide chuxendurux berip, tewrat hem peyghemberlerning yazmiliridin neqil kelturup, ularni hezriti eysaning yehudiylar kutup kelgen qutquzghuchi ikenlikige qayil qilixqa tirixti. 24 uning sozlirige beziler ixendi, beziler ixenmidi. 25 ular ozara kelixelmey, qaytmaqchi bolghanda, pawlus ulargha mundaq dedi: muqeddes rohning ejdadliringlargha eytqan sozliri silergimu toghra kelidu! muqeddes roh yexaya peyghemberge mundaq degenidi: 26 berip bu helqqe mening sozlirimni eytqin: sozlirimni anglaysiler, anglaysiler, chuxenmeysiler. qilghanlirimgha qaraysiler, qaraysiler, menisini uqmaysiler. 27 chunki, bu helqning zehni zeiplexken. ular qulaqlirini etiwalghan, kozlirinimu yumuwalghan. undaq bolmisidi, kozliri koretti, qulaqlirimu anglaytti, zehni oyghinip, manga qaytatti. menmu ularni saqaytattim. 28-29 andin, pawlus: xunga bilixinglar kerekki, hudaning qutquzuxi yehudiy emeslergimu berilmekte. ular uni qobul qilmay qalmaydu! dedi. 30 pawlus ozi ijarige alghan oyde ikki yil turdi we bu yerde uning bilen koruxuxke kelgen hemme kixilerni qobul qilip, 31 hudaning padixahliqi toghrisidiki hux hewerni yureklik tarqitip, rebbimiz eysa mesihke dair heqiqetlernimu yetkuzdi, uninggha hechkim tosqunluq qilmidi.
yezilghan het
1 elchi boluxqa chaqirilip, hudaning hux hewirini tarqitixqa tallanghan, eysa mesihning hizmetkari bolghan menki pawlustin salam! 2 bu hux hewerni huda elmisaqta oz peyghemberliri arqiliq muqeddes yazmilarda wede qilghanidi. 3 bu hux hewer hudaning oz oghli, yeni rebbimiz eysa mesih toghrisididur. jismaniy jehettin, eysa mesih dawut padixahning ewladidin tughulghan. 4 lekin rohiy jehettin, uning hudaning oghli ikenliki uning olumdin tirilduruluxi arqiliq zor qudret bilen ispatlanghan. 5 huda eysa mesih arqiliq manga mehir-xepqet korsitip, meni elchilikke tallidi. xunga, men her millet kixilirini hudagha itaet qilsun dep, ularni eysa mesihke etiqad qilixqa chaqirimen. bu, eysa mesihning namigha xan-xerep kelturux uchundur. 6 eysa mesihke mensup bolghan silermu huda teripidin chaqirilghanlar qataridisiler. 7 men bu hetni hemminglargha, yeni huda mehir-muhebbet korsetken we u muqeddes helqim, dep chaqirghan siler rimliqlargha yeziwatimen. hudaatimiz we rebbimiz eysa mesih silerge mehir- xepqet we amanliq ata qilghay! 8 aldi bilen eysa mesih arqiliq hemminglar uchun hudagha xukur eytimen. chunki, etiqadinglar dunyaning hemmila yeride sozlenmekte. 9-10 men chin qelbim bilen hizmet qilip keliwatqan huda mening oz oghli toghrisidiki hux hewerni yetkuzux yolida silerni dualirimda daim eslep turuwatqanliqimgha guwahtur. hudaning iradisi bilen silerning yeninglargha berixim uchun, ahir bir pursetning boluxini uningdin tileymen. 11 chunki, silerge etiqadinglarni mustehkemlexte birer yardem berix uchun, siler bilen koruxuxni intayin arzu qilimen. 12 demek, men aranglarda bolsam, bir-birimizning etiqadidin ozara ilham alalaymiz. 13 qerindaxlar, xuni bilixinglar kerekki, men yeninglargha berixni kop qetim pilanlighan bolsammu, lekin bugungiche tosalghugha uchrap keldim. eysa mesih toghrisidiki hux hewerni yetkuzux yolida baxqa yehudiy emeslerning arisida yahxi netijilerge erixkinimdek, silerning aranglardimu yahxi netijilerge erixixni arzu qilip keldim. 14 chunki, men herqandaq ademge, meyli u medeniyetlik yaki medeniyetsiz bolsun, bilimlik yaki bilimsiz bolsun, hemmisige bu hux hewerni yetkuzuxke qerzdarmen. 15 xuning uchun, siler rimliqlarghimu bu hux hewerni yetkuzuxke texnamen. 16 bu hux hewerdin nomus qilmaymen. chunki, bu hux hewer arqiliq hudaning ku-qudriti ayan bolup, eysa mesihke etiqad qilghan her bir kixi qutquzulidu. bu hux hewer awwal yehudiylargha, keyin yehudiy emeslerge tarqitilghan. 17 bu hux hewerde hudaning insanlarni nemige asasen heqqaniy adem dep jakarlaydighanliqi axkarilanghan. bundaq jakarlax baxtin-ahir etiqadqa asaslanghandur. bu huddi muqeddes yazmilarda yezilghinidek: adem etiqad bilen heqqaniy adem dep jakarlinip, hayatliqqa erixidu. 18 huda erxtin ademlerning barliq gunahkarliq we yamanliqlirigha qarxi oz ghezipini bildurdi. sewebi, ular adaletsiz ixliri arqiliq hudaning heqiqitini bilixni tosuwatidu. 19 ular halighan bolsidi, hudani bileleytti. chunki, huda toghrisidiki ixlar ularning koz aldida turuptu. huda bularni ulargha ochuq korsitip bergen. 20 dunya yaritilghandin beri, hudaning kozge korunmes ozgichilikliri, yeni uning mengguluk qudriti we birdinbir huda ikenliki ozi yaratqan mewjudatlar arqiliq ochuq korsitilmekte. xu sewebtin, insanlar hudani bilmeymiz, dep bahane korsitelmeydu. 21 lekin, insanlar hudani bilsimu, uni huda, dep ulughlimidi we uninggha xukur eytmidi. eksiche, ularning huda toghrisidiki oy- pikirliri bimene bolup, nadan qelbi qarangghuluqqa toldi. 22 gerche ular ozlirini eqilliq hesablisimu, lekin eqilsiz bolup chiqti. 23 ular menggu hayat bolghan xanuxewketlik hudagha ibadet qilixning ornigha, ademzatqa, quxlargha, tot putluq we yer beghirlighuchi haywanlargha ohxaydighan butlargha choqundi. 24 xu sewebtin, huda ularni qelbidiki xehwaniy heweslirige qoyup berdi. buning bilen, ular her hil napakliqlarni qildi. hetta bir-birining tenlirini bulghaxqa baxlidi. 25 huda toghrisidiki heqiqetlerge ixinixning ornigha, yalghan geplerge ixinixke baxlidi. yaratquchi hudagha itaet qilixning ornigha, yaritilghan nersilerge choqunup, xularni medhiyilidi. halbuki, putkul mewjudat teripidin menggu medhiyilinixke layiq bolghini yaratquchimiz hudadur, amin! 26 mana xuning uchun, huda ularni ozlirining peskex heweslirige qoyup berdi. ayallar tebiiy jinsiy munasiwetni tebiiy bolmighan munasiwetke, yeni ohxax jinsliqlar munasiwitige aylandurdi. 27 huddi xuningdek, erlermu ayallar bilen bolidighan tebiiy jinsiy munasiwetni taxlap, baxqa erlerge xehwaniy hewesler bilen koyup pixidighan boldi. erler erler bilen xermende jinsiy munasiwetlerge kirixti. xuning bilen, ular oz tenliride bu qilmixlirigha layiq jazani tartti. 28 ular hudani bilixni ret qilghanliqi uchun, huda ularni yaman niyetlirige qoyup berdi. buning bilen ular qilmasliqi kerek bolghan ixlarni qilixqa kirixti. 29 ularning hayati her hil rezillik, yamanliq, achkozluk, ochmenlik, hesethorluq, qatilliq, uruxqaqliq, hiyligerlik, suyiqest we ighwagerchilik bilen toldi. 30 ular tohmethor, hudagha nepretlinidighan, zorawanliq qilidighan, tekebbur, mahtanchaq, her hil eskiliklerni oylap chiqiridighan, ata-anisining sozini anglimaydighan, 31 nadan, wediside turmaydighan, koyumsiz we rehimsiz insanlardur. 32 ular hudaning bundaq ixlarni qilghanlarni olumge mehkum qilidighanliqini bilip tursimu, bu eskiliklerni ozliri qilipla qalmay, baxqilarningmu xundaq qilixini qollap-quwwetleydu.
1 xunga, sen bundaq rezil ixlarni qilghuchilar ustidin hokum qilixing mumkin. biraq ey burader, senmu bundaq ixlarni qiliwatisenghu! undaqta, sening kim boluxungdin qetiynezer, huda soraq qilidighan axu kunde ozungni aqlaxqa bahane korsitelmeysen. chunki, baxqilar ustidin mundaq ixlarda hokum qilsang, oz ustungdimu xu ixlardin hokum qilghan bolisen. 2 bizge melumki, hudaning bundaq ixlarni qilghanlar ustidin chiqarghan hokumi heqtur. 3 biraq ey burader, senmu bundaq ixlarni qilip turup, yenila baxqilar ustidin hokum qilsang, hudaning hokumidin qachalaymen, dep oylamsen? 4 hudaning sanga korsetken chongqur mehribanliqi, kengchiliki we mol sewr-taqitini sel chaghlawatamsen? uning sanga mehribanliq korsitixtiki meqsitining seni towa qilidighan yolgha baxlax ikenlikini bilmemsen? 5 gunahinggha towa qilmay, jahilliq qilixing bilen hudaning ghezipini tehimu qozghaysen. huda ghezepke kelip, ozining adil hokumini yurguzidighan kuni, sen oz bexinggha ozung chiqqan bolisen. 6 huda herkimning emeliyitige qarap ix koridu, 7 hemixe sewrchanliq bilen yahxi emellerni qilip, hudadin xan-xerep, hormet- ehtiram we ozining mengguluk mewjutluqini izdigenlerge u mengguluk hayat beridu. 8 lekin, heqiqetni ret qilip, yamanliqqa egexken xehsiyetchilerge u ghezep-nepret yaghduridu. 9 huda barliq yamanliq qilghuchilargha, bolupmu aldi bilen oz helqi bolghan yehudiylargha, andin yehudiy emeslerge ohxaxla eghir kunler we derd-elem kelturidu. 10 biraq, barliq yahxiliq qilghuchilargha, aldi bilen yehudiylargha, andin yehudiy emeslerge ohxaxla xan-xerep, hormet-ehtiram we aman-esenlik ata qilidu. 11 chunki, huda hemme insanlargha ohxax muamile qilidu. 12 tewrat qanuni yehudiy emeslerge chuxurulmigenliktin, ular uni bilmeydu. xundaqtimu, ular gunah sadir qilsa, soraqqa tartilidu. tewrat qanuni chuxurulgen yehudiylar bolsa uni puhta bilidu. lekin, ularmu gunah sadir qilsa, ohxaxla soraqqa tartilidu. 13 chunki, hudaning aldida qanunni bilgenler emes, belki qanunning barliq emrlirige emel qilghanlar heqqaniy adem dep jakarlinidu. 14 tewrat qanunini bilmeydighan yehudiy emesler tebiiy halda bu qanungha uyghun ixlarni qilsa, ular gerche bu qanundin hewersiz bolsimu, bu qanun ularning oz qanunidek bolidu. 15 chunki, ularning oz qelbide nemining toghra, nemining hata ikenlikini bilelixi bu qanunning emrliri qelbige putukluk ikenlikini korsitidu. wijdanimu buninggha guwahliq beridu. chunki, ularning wijdani ular hataliq otkuzgende ularni eyibleydu, toghra qilghanda bolsa ularni aqlaydu. 16 men yetkuzup keliwatqan bu hux hewer boyiche, hudaning eysa mesih arqiliq insanlarning yoxurun ixliri ustidin hokum chiqiridighan kunide, yuqirida eytilghan ixlar choqum yuz beridu. 17 undaqta senchu, sen ozungni yehudiy deysen we tewrat qanunigha ige bolghanliqing uchun, men huda bilen yeqin, dep mahtinisen. 18 sanga tewrat qanuni ogitilgenliktin hudaning iradisini bilisen hem heq bilen naheqni perq eteleysen. 19-20 tewrat qanunidiki hemme bilim we heqiqetlerni bilimen dep qarap, ozungni korlarning yol baxlighuchisi, qarangghuda qalghanlarning chirighi, nadanlarning yetekchisi, godeklerning ustazi, dep ozungge ixinisen. 21 sen baxqilargha huda toghrisida telim berip turup, ozungge bermemsen? baxqilargha oghriliq qilma dep turup, ozung oghriliq qilamsen? 22 baxqilargha zina qilma dep turup, ozung zina qilamsen? butlardin bizar bolup turup, ozung buthanilardiki nersilerni oghrilamsen? 23 biz yehudiylar tewrat qanunigha ige bolduq, dep mahtinip turup, ozung del xu qanungha hilapliq qilip, hudaning namigha da kelturemsen? 24 huddi muqeddes yazmilarda deyilginidek: silerning qilmixinglar tupeylidin yehudiy emesler hudagha kupurluq qilmaqta. 25 tewrat qanunigha emel qilsang, hetne qilinghiningning ehmiyiti bolidu. lekin, uninggha hilapliq qilsang, hetne qilinghiningning qilchilikmu ehmiyiti bolmaydu, hetne qilinmighan ademdin hech perqing qalmaydu. 26 xuninggha ohxax, hetne qilinmighan yehudiy emesler qanunning emrlirige emel qilsa, huda teripidin yenila hetne qilinghan bolup hesablinidu. 27 sen tewrat qanunidin hewerdar hem hetne qilinghan turuqluq, xu qanungha emel qilmisang, jismaniy jehette hetne qilinmighan, lekin tewrat qanunigha emel qilidighan yehudiy emesler seni gunahkar, dep eyiblimemdu? 28 peqet sirtqi korunuxte yehudiy bolghanning hemmisinila heqiqiy yehudiy degili bolmaydu. peqet jismaniy jehette hetne qilinixigha qarapla, uni heqiqiy hetne degili bolmaydu. 29 qelbide hudaning yolini tutqan adem heqiqiy yehudiydur. uning heqiqiy hetnisi yazma qanungha esiliwelix arqiliq emes, belki muqeddes roh teripidin ozgertilgen qelb arqiliq bolidu. bundaq adem insanlar teripidin emes, belki huda teripidin mahtilixqa sazawer bolidu.
1 undaqta, yehudiylarning yehudiy emeslerdin neme artuqchiliqi bar, yaki hetne qilinixning neme ehmiyiti bar? 2 elwette, ularning her jehettin kop artuqchiliqi bar. birinchidin, hudaning sozi yehudiylargha amanet qilinghan. 3 bezi yehudiylar hudagha sadaqetsizlik qildimu deyli. undaqta, ularning sadaqetsizliki sewebidin huda ozining ulargha bergen wediside turmamdu? 4 yaq, hergiz undaq qilmaydu! hemme insan yalghanchi bolghan teqdirdimu, huda yenila rastchildur. bu heqte zeburda mundaq deyilgen: sozliginingde adil bolup ispatlinisen, eyiblinixke uchrighiningda ghelibe qilisen. 5 lekin, biz yehudiylarning adaletsizliki hudaning adilliqini tehimu eniq korsitip berse, buninggha neme deymiz? huda bizni jazalisa, uni adil emes, desek bolamdu? beziler xundaq dep, oylap yuridiken! 6 yaq, mundaq deyixke hergiz bolmaydu! eger huda biz yehudiylarni adilliq bilen jazalimaydighan bolsa, qiyamette qandaqmu dunya ustidin hokum chiqiralaydu? 7 lekin, beziler: mening sadaqetsizlikim hudaning rastchilliqini tehimu eniq korsitip, uning ulughluqini yorutup berse, men yene neme uchun gunahkar, dep qarilip soraqqa tartilimen? deyixi mumkin. 8 eger xundaq bolsa, yamanliq qilayli, buningdin yahxiliq chiqidu! degen mene kelip chiqmamdu? beziler bizni muxundaq dedi, dep tohmet qilidu. mundaq tohmet qilghanlarning jazagha tartilixi heqliqtur. 9 undaqta, hudaning soraq qilidighan kunide biz yehudiylar yehudiy emeslerdin ustun turamduq? yaq, elwette undaq emes! chunki, men hemmimizning, meyli yehudiy bolayli yaki bolmayli, gunahning ilkide ikenlikimizni yuqirida korsitip ottum. 10 muqeddes yazmilarda yezilghinidek: heqqaniy adem yoqtur, hetta birimu, 11 heq-naheqni chuxinidighinimu yoqtur. hudani izdeydighinimu hem. 12 chetnidi hemme adem huda yolidin, qaldi kirip tuyuq yolgha. yahxiliq qilghuchi yoqtur, hetta birimu. 13 eghizliridiki gep ochuq qebridek sesiq, kazzapliq qilidu hem tilliri. lewliri huddi yilanning zeherhendisi. 14 zuwani lenet we zerdige tolghan. 15 ular aldiraydu qan tokuxke, 16 qilidu barghanla yeride weyranchiliq we pajie. 17 yoqtur hewiri amanliq yolidin qilche. 18 bilmeydu hudadin hem qorquxni. 19 muqeddes yazmilardiki bu ayetlerning tewrat qanuni astida yaxaydighan yehudiylargha qarita eytilghanliqini bilimiz. xundaq bolghanda, yehudiylar hem yehudiy emeslerning bahane korsitidighan eghizliri tuwaqlinidu we putkul dunyadiki insanlar hudaning hokumi astida turidu. 20 demek, herqandaq kixi hudaning aldida tewrat qanunigha emel qilix bilen heqqaniy adem dep jakarlanmaydu. belki, xu qanungha toluq emel qilalmaydighanliqini bilip, ozining gunahkar ikenlikini tonup yetidu. 21 lekin, hazir hudaning qandaq yol bilen insanlarni heqqaniy adem dep jakarlaydighanliqi ochuq axkarilandi. bu, tewrat qanunigha emel qilixqa baghliq emes. buninggha tewrat qanuni we peyghemberlerning telimatlirimu guwahliq bergen. 22 huda ademlerni ularning eysa mesihke bolghan etiqadi arqiliq heqqaniy adem dep jakarlaydu. huda eysa mesihke etiqad qilghan hemme ademge xundaq muamile qilidu, bu yerde ayrimichiliq yoqtur. 23 chunki, hemme adem gunah sadir qilip, hudaning insanlarni yaratqanda ata qilghan xan-xeripidin mehrum qalghan. 24 lekin, huda bizge mehir-xepqet korsitip, bizni bedelsiz halda heqqaniy adem dep jakarlidi. bu, eysa mesih arqiliq emelge axuruldi. chunki, u bizni gunahning qulluqidin azad qildi. 25 huda insanlarning gunahlirining kechurum qilinixi uchun, ularni jazalaxning ornigha, eysa mesihni qurban boluxqa ewetip berdi. eysa mesihning krestte aqquzghan qeni arqiliqla, huda eysa mesihke etiqad qilghanlarni ozi bilen yaraxturdi. huda eysa mesihni qurban boluxqa ewetix bilen, ozining burunqi zamandiki kixilerning gunahlirigha sewr-taqetlik bolup, ularni derhal jazalimighanliqining adilliq ikenlikini korsetti. chunki, eysa mesih ularningmu gunahliri uchun qurban boldi. 26 mana hazirmu huda yene ozining adilliqini korsitiwatidu. chunki, insanlar gunahkar bolsimu, eysa mesihke etiqad qilghanliqi uchun, huda ularni yenila adilliq bilen kechuridu. 27 xundaq iken, biz tewrat qanunigha emel qilix bilen huda teripidin qobul qilinduq, dep mahtinimizmu? yaq! bizning mahtiniximizning orni yoq. neme sewebtin? chunki, insanlar tewrat qanunigha emel qilix arqiliq emes, belki eysa mesihke etiqad qilix arqiliqla kechurumge erixidu. 28 demek, hudaning bizni tewrat qanunigha emel qiliximiz bilen emes, belki eysa mesihke etiqad qiliximiz bilen heqqaniy adem dep jakarlaydighanliqigha ixinimiz. 29 siler huda peqet tewrat qanunigha ige bolghan yehudiylarnila qobul qilidu, dep oylamsiler? yaq, elwette undaq emes! u yehudiy emeslernimu qobul qilidu. 30 chunki, huda birdur. u hetne qilinghan yehudiylarni, xundaqla hetne qilinmighan yehudiy emeslernimu birla yol bilen, yeni ularning eysa mesihke bolghan etiqadi bilen heqqaniy adem dep jakarlaydu. 31 undaqta, biz etiqadimiz arqiliq tewrat qanunini bikar qilamduq? yaq, del buning eksiche, biz etiqadimiz arqiliq tewrat qanunining toghra ikenlikini ispatlaymiz.
1 undaqta, biz yehudiy ewladliri atimiz ibrahimning heqqaniy adem dep jakarlanghanliqidin nemilerni biliweliximiz kerek? 2 eger ibrahim yahxi emelliri arqiliq heqqaniy adem dep jakarlanghan bolsa, uning mahtinixqa heqqi bolatti. lekin, hudaning aldida uning mahtinixqa heqqi yoq. 3 chunki, muqeddes yazmilarda mundaq deyilgen: ibrahim hudaning sozlirige ixendi. huda uning etiqadini korup, uni heqqaniy adem dep hesablidi. 4 emgek qilghuchining alghini sowghat emes, belki ozining erixixke tegixlik heqqi bolup hesablinidu. 5 lekin, bir adem huda teripidin heqqaniy adem dep jakarlanghan bolsa, bu uning yahxi emelliridin emes, belki uning etiqadidin bolghan. chunki, bu adem gunahkarlarni heqqaniy adem dep jakarlighuchi hudagha etiqad qilidu. 6 dawut padixahmu huda bir ademde yahxi emellerning bar-yoqluqigha qarimastin uni heqqaniy adem dep hesablisa, u ademning neqeder behtlik bolidighanliqi toghrisida muqeddes yazmilarda mundaq degen: 7 sewenlikliri kechurum qilinghan, gunahliri epu qilinghanlar neqeder behtlik! 8 perwerdigar ularning gunahlirini hesablimisa, ular neqeder behtlik! 9 buningdin qarighanda, bu beht yalghuz hetne qilinghanlar, yeni yehudiylarghila mensupmu? yaq, undaq emes. u, hetne qilinmighan, yeni yehudiy emeslergimu mensuptur. chunki, biz eytqandek: huda ibrahimning etiqadini korup uni heqqaniy adem dep hesablidi. 10 bu ix qachan bolghan? huda ibrahimni heqqaniy adem dep hesablighan chaghda, ibrahim hetne qilinghanmu yaki qilinmighan? bu ixlar ibrahim tehi hetne qilinmighan waqitta bolghanidi. 11 uning hetne qilinixi keyin boldi. bu, uning huda teripidin alliqachan qobul qilinghanliqini korsitidu. ibrahimning burunla etiqadi bar bolup, hetne peqet uning heqqaniy adem dep hesablanghanliqining belgisi boldi. buning bilen, ibrahim hetne qilinmighan, lekin hudagha etiqad qilip heqqaniy adem dep jakarlanghan yehudiy emeslerning atisi boldi. 12 eger hetne qilinghanlar, yeni yehudiylar ozlirining hetne qilinghanliqigha tayanmay, ejdadimiz ibrahimgha ohxax, uning hetne qilinmighan waqtidiki etiqadi boyiche yaxisa, ibrahim ularningmu atisi bolidu. 13 huda ibrahim we uning ewladlirigha ularning bu dunyagha warisliq qilidighanliqigha wede bergenidi. bu, ularning tewrat qanunigha emel qilghanliqidin emes, belki ularning hudagha etiqad qilip, heqqaniy adem dep jakarlanghanliqidin bolghan. 14 eger tewrat qanunigha emel qilix arqiliq hudaning wedilirige erixkili bolsidi, u chaghda etiqadning hechqandaq qimmiti qalmighan, hudaning wedisiningmu ehmiyiti bolmighan bolatti. 15 tewrat qanuni bu qanunning emr-permanlirigha emel qilmighanlargha hudaning ghezipini elip kelidu. qanun bolmisa, qanungha hilapliq qilixmu bolmaydu. 16 xuning uchun, etiqadimiz arqiliq hudaning bizge wede qilghan beht-saaditige eriximiz. bu, biz erixixke tegixlik heq emes, belki hudaning mehir-xepqitidin kelgen. bu wede ibrahimning putkul ewladliri, yeni ibrahimgha ohxax etiqad yolida mangghanlar uchun berilgendur. meyli ular yehudiy emesler bolsun yaki tewrat qanunidiki qaidiler boyiche yaxaydighan yehudiylar bolsun, bu wede hemmisining bu beht-saadetke erixidighanliqigha kapaletlik qilidu. chunki, ibrahim barliq etiqadchilarning atisidur. 17 bu huddi muqeddes yazmilarda huda ibrahimgha: seni nurghun milletlerning atisi qildim dep eytqinidek. hudaning neziride ibrahim hemmimizning atisidur. chunki, ibrahim olgenlerni tirilduridighan, mewjudatni yoqluqtin barliqqa kelturidighan hudagha ixench baghlidi. 18 ata bolux mumkinchiliki yoq ehwaldimu, ibrahim yenila umidini uzmey, hudagha dawamliq ixench baghlidi. netijide, u nurghun milletlerning atisi boldi. bu toghrisida huda uninggha mundaq degen: sening ewlading yultuzlardek san-sanaqsiz bolidu. 19 ibrahim ozining yuz yaxqa yeqinlap, perzent tepix iqtidaridin qalghanliqini, xundaqla ayali sareningmu perzent korux iqtidaridin qalghanliqini bilgen bolsimu, lekin u yenila hudagha bolghan ixenchini ajizlaxturmidi. 20 u hudaning wedisidin gumanlanmidi. eksiche, uning ixenchi tehimu kuchiyip, hudani ulughlidi. 21 u, hudaning oz wedisini emelge axurux qudritige ige ikenlikige putunley ixendi. 22 xunga, muqeddes yazmilarda: huda uni heqqaniy adem dep hesablidi dep yezilghan. 23-24 bu ayet yalghuz ibrahim uchunla emes, belki heqqaniy adem dep hesablinidighan bizler, yeni rebbimiz eysani tirildurgen hudagha etiqad qilidighan bizler uchunmu yezilghan. 25 eysa mesih gunahlirimizning kechuruluxi uchun qurbanliq supitide olumge tapxurulup, bizning heqqaniy adem dep jakarliniximiz uchun tirilduruldi.
1 xunga, biz etiqadimiz arqiliq heqqaniy adem dep jakarlinip, rebbimiz eysa mesih arqiliq huda bilen inaq munasiwette bolduq. 2 etiqadimiz bolghachqa, eysa mesih bizni biz hazir behrimen boluwatqan bu mehir-xepqetke ige qildi. xunga, biz hudaning xan- xeripige erixix umidide xad-huram bolmaqtimiz. 3 biz qiyin ehwallardimu yenila xad-huram bolimiz. chunki, bizge melumki, qiyinchiliq sewrchanliqni kelturup chiqiridu, 4 sewrchanliqimiz bizni hudani hursen qilidighan etiqadchilardin qilidu; hudani hursen qilidighan etiqadchilardin bolsaq, bizde tewrenmes umid peyda bolidu. 5 bu umid bizni hergiz uyatta qaldurmaydu. chunki, huda bizge ata qilghan muqeddes roh arqiliq ozining mehir-muhebbitini qelbimizge singdurgen. 6 biz gunahtin qutuluxqa amalsiz qalghanda, eysa mesih biz gunahkarlar uchun huda belgiligen waqitta ozini pida qildi. 7 durus adem uchun jenini pida qilidighanlarning tepilixi natayin. lekin, alahide yahxi ademler uchun jenini pida qilidighanlarning tepilixi mumkin. 8 eysa mesih biz tehi gunahkar waqtimizdila, biz uchun oz jenini pida qildi. mana bu arqiliq huda ozining bizge bolghan mehir-muhebbitini ispatlidi. 9 biz eysa mesihning qurbanliq qeni arqiliq heqqaniy adem dep jakarlanduq. xundaq iken, eysa mesih arqiliq hudaning ghezipidin qutuluximiz tehimu eniqtur. 10 biz burun hudagha duxmen iduq. biraq, huda oz oghlining qurban qilinixi arqiliq bizni ozi bilen yaraxturdi. biz huda bilen yarixiwalghanikenmiz, undaqta eysa mesihning olumdin tirildurulgen hayati arqiliq hudaning jazasidin choqum qutuldurulimiz. 11 buning bilenla qalmay, bizni huda bilen yaraxturghan rebbimiz eysa mesih arqiliq huda bilen bolghan yengi munasiwitimizdimu xad-huram bolimiz. 12 gunah dunyada bir adem, yeni adem ata arqiliq peyda bolghandek, olummu adem atining gunahi arqiliq peyda boldi. netijide, olum putkul insan ichige tarqaldi, chunki hemme adem gunah sadir qildi. 13 gunah tewrat qanuni musa peyghemberge chuxuruluxtin ilgirila dunyada bar idi. biraq, u chaghda heq-naheqni ayriydighan tewrat qanuni bolmighanliqtin, gunahning hesabi elinmaytti. 14 xundaq bolsimu, olum adem atidin taki musa peyghembergiche insanlargha hokumranliq qildi. hetta adem atining gunahidek gunah sadir qilmighan insanlarmu olumdin haliy bolalmidi. adem ata putkul insangha tesir korsetkinidek, keyin kelgen mesihmu putkul insangha tesir qildi. 15 wehalenki, adem ata teripidin otkuzulgen gunah hudaning bergen mehir-xepqetlik sowghitigha putunley ohximaydu. chunki, bir adem, yeni adem atining gunah otkuzuxi bilen nurghun adem olgen bolsa, ohxaxla bir adem, yeni eysa mesihning mehir-xepqiti arqiliq huda insanlargha tehimu kop mehir-xepqet korsitip, kechurulux sowghitini nurghun ademge ata qildi. 16 hudaning sowghitining netijisi adem atining gunahining aqiwitige putunley ohximaydu. chunki, adem atining bir qetimliq gunahi arqiliq biz hemmimiz gunahkar, dep hokum qilinduq. emma hudaning mehir-xepqetlik sowghiti arqiliq biz gunahkarlar gerche nurghun gunah otkuzgen bolsaqmu, heqqaniy adem dep jakarlanduq. 17 bir ademning gunahi tupeylidin olum insanlargha hokumranliq qilghan yerde, hudaning mol mehir-xepqiti we heqqaniy bolux sowghitigha erixken kixiler yene bir adem, yeni eysa mesih arqiliq hayatida gunah we olum ustidin ghelibe qilmasmu? 18 demek, bir qetimliq gunah putkul insanni gunahqa mehkum qilghan bolsa, bir qetimliq heqqaniy emeliyet, yeni eysa mesihning qurban boluxi arqiliq putkul insan heqqaniy adem dep jakarlinip, mengguluk hayatqa erixeleydu. 19 bir ademning itaetsizliki tupeylidin nurghun insanlar gunahkar bolup ketkinidek, bir ademning itaetmenliki bilenmu nurghun insanlar heqqaniy adem dep jakarlinidu. 20 tewrat qanunining berilixi kixilerge oz gunahining intayin koplukini ochuq korsitix uchundur. lekin, qeyerde gunah kop bolsa, hudaning mehir- xepqitimu xu yerde hessilep axti. 21 demek, gunah insanlargha hokumranliq qilip, ularni olumge aparghan bolsa, hudaning mehir- xepqiti insanlargha hokumranliq qilip, rebbimiz eysa mesih arqiliq ularni heqqaniy adem dep jakarlap, ulargha mengguluk hayat elip keldi.
1 undaqta, biz neme deymiz? hudaning mehir-xepqiti tehimu axsun dep, dawamliq gunah ichide yaxaymizmu? 2 yaq, elwette undaq emes! gunahqa nisbeten biz alliqachan olgen. xundaq iken, biz yene dawamliq gunah ichide yaximasliqimiz kerek. 3 siler choqum xuni bilixinglar kerekki, biz chomulduruluxni qobul qilghinimizda, eysa mesihke baghlanghanliqimiz uchun, uning olumi bilenmu baghlanduq. 4 xuning uchun, biz chomuldurulux arqiliq eysa mesih bilen bille olup, bille komulduq. hudaatimizning bundaq orunlaxturuxtiki meqsiti xuki, eysa mesihni ozining ulu ku-qudriti arqiliq tirildurgendek, biznimu yengi hayatqa erixturuxtur. 5 biz eysa mesihke baghlinip, uninggha ohxax olgenikenmiz, undaqta biz choqum uninggha ohxax tirildurulimiz. 6 xuni biliximiz kerekki, kona tebiitimiz eysa mesih bilen bille krestke mihlandi. xuning uchun, gunahkar nepsimizning ilkide bolmay, gunahning qulluqidin qutulduq. 7 chunki, eysa mesih bilen bille olgen herqandaq kixi gunahning kuchidin halas bolghan bolidu. 8 eysa mesih bilen bille olgenikenmiz, undaqta uninggha baghlinip, yengi hayatqa erixiximizgimu ixinimiz. 9 bizge melumki, eysa mesih tirilgendin keyin qayta olmeydu. olum emdi eysa mesihke oz kuchini korsitelmeydu. 10 eysa mesih ozining birla qetimliq olumi arqiliq gunah ustidin ghelibe qildi. u hazir hayat bolup, uning hayatliqi hudagha xan- xerep kelturux uchundur. 11 xuninggha ohxax, silermu hazir eysa mesihke mensup bolghanliqinglar uchun, ozunglarni gunahqa nisbeten olgen, lekin hudagha hizmet qilixqa nisbeten tirik hesablanglar. 12 xundaq iken, gunah hergizmu haman olidighan teninglarni baxqurmisun. bolmisa, arzu-heweslerge berilip ketisiler. 13 teninglarning herqandaq bir ezasini yaman ixlargha qoral qilip, gunahqa tutup bermenglar. eksiche, ozunglarni hudagha atanglar. chunki, siler olumdin tirilduruldunglar. teninglarning her bir ezasini heqqaniy ixlarning qorali qilinglar. 14 gunah silerning hokumraninglar emes. chunki, siler tewrat qanunining ilkide emes, belki hudaning bizni gunahning kuchidin halas qilidighan mehir-xepqiti astida yaxawatisiler. 15 undaqta, qandaq qilix kerek? tewrat qanunining ilkide emes, hudaning mehir-xepqiti astida yaxawatimiz dep, gunah sadir qiliwersek bolamdu? yaq, elwette bolmaydu. 16 kimge boysunsanglar, xuning quli bolidighanliqinglarni bilmemsiler? gunahqa boy egsenglar, u silerni olumge elip baridu. hudagha boysunsanglar, u heqqaniy hayatliqqa elip baridu. 17-18 hudagha xukur! gerche siler burun gunahning quli bolghan bolsanglarmu, lekin hazir gunahning kuchidin erkin qilinip, heqqaniyliqning qulliri boldunglar. chunki, huda silerge bergen telimge chin dilinglardin boysundunglar. 19 men silerning tebiitinglardiki ajizliqlarni bilgechke, bularni silerge adettiki misal bilen eytiwatimen. ilgiri siler gunahning quli bolup, teninglardiki ezalarni napak we tewrat qanunigha hilap ixlargha beghixlighanidinglar. emdi pak boluxunglar uchun, ozunglarni heqqaniyliqning quli boluxqa beghixlanglar. 20 siler gunahning quli bolghan waqtinglarda, heqqaniy hayat kechurux bilen karinglar yoq idi. 21 siler hazir nomus dep qarighan burunqi ixlardin xu chaghda zadi neme payda tapqanidinglar? u ixlarning aqiwiti olumdur. 22 biraq, hazir siler gunahning qulluqidin erkin qilinip, hudaning hizmetkarliri boldunglar. bu, hayatinglargha paydiliq bolup, silerni pak yaxaxqa yetekleydu. eng ahirida siler mengguluk hayatqa erixisiler. 23 chunki, gunahning bedili olum. biraq, hudaning rebbimiz eysa mesih arqiliq bizge ata qilghan sowghiti mengguluk hayatliqtur.
1 qerindaxlar, siler qanunni chuxinisiler. xunga, xunimu esinglargha selip qoyayki, qanun peqet hayat ademgila hokumranliq qilalaydu. 2 mesilen, eri bar ayal eri hayatla bolidiken, qanun boyiche erige baghlinidu. lekin, eri olup ketse, nikah qanunining cheklimisige uchrimaydu. 3 xuning uchun, ayal eri hayat waqtida baxqa bir er bilen birge bolsa, buzuq ayal, dep qarilidu. lekin, eri olup ketse, ayal nikah qanunidin erkin bolidu. u chaghda, baxqa bir erge tegse, zina qilghan bolmaydu. 4 huddi xuningdek, qerindaxlirim, siler eysa mesihning qurban boluxi bilen tewrat qanunigha nisbeten oldunglar. siler hazir baxqa birige baghlandinglar, yeni olumdin tirilgen eysa mesihke mensup boldunglar. buning bilen, siler hudaning hizmitide bolup, uninggha xan-xerep keltureleysiler. 5 burun biz gunahkar tebiitimizning ilkide bolghachqa, bizni gunahqa elip baridighan heweslirimizning keynige kirip kettuq. bu heweslirimiz tewrat qanunini biliximiz bilen tehimu qozghilip, tenimizdiki ezalarni qutratti. netijide, biz ozimizni olumge elip baridighan ixlarni qilduq. 6 lekin, hazir biz tewrat qanunining hokumidin azad qilinduq. chunki, biz ozimizni boghup turidighan bu qanungha nisbeten olgen. biz kona usul boyiche, yeni tewrat qanunigha burunqidek emel qilix arqiliq emes, belki yengi usul boyiche, yeni muqeddes rohning yetekchilikide yaxax arqiliq hudagha hizmet qilimiz. 7 undaqta, biz neme deymiz? tewrat qanunining ozi gunahning menbesi bolamdu? yaq, elwette undaq emes! gunah tewrat qanunida korsitilmigen bolsa, men qilmixlirimning gunah ikenlikini bilmeyttim. mesilen, tewrat qanunida: baxqilarning teelluqatlirigha koz qiringni salma deyilmigen bolsa, undaq qilixning gunah ikenlikini bilmigen bolattim. 8 lekin, gunah tewrat qanunining bu emri arqiliq purset tepip, ichimdiki her hil achkozluklerni qozghidi. bu qanun bolmisa, gunahning bundaq kuchimu bolmaytti. 9-10 tewrat qanunining mendin nemini telep qilidighanliqini chuxenmeydighan waqtimda, ozumdin razi bolup, ozumni erkin-azade hes qilattim. lekin, tewrat qanunini heqiqiy chuxinixim bilenla, ozumning gunahkar ikenlikimni we rohiy jehette olgenlikimni eniq bildim. tewrat qanuni insanlarni hayatliqqa yeteklex uchun berilgen. wehalenki, bu qanungha boysunalmaydighanliqimdin uning manga olumni elip kelidighanliqini bayqidim. 11 gunah tewrat qanunining emrliridin purset tepip, meni azdurup, olumge duchar qildi. 12 demek, tewrat qanuni heqiqeten paktur. uningdiki emrlermu pak, toghra we yahxidur. 13 xundaq turuqluq, bu yahxi qanun meni olumge duchar qildimu? yaq, elwette undaq emes! belki, ene xu gunah bu yahxi qanundiki emrlerdin paydilinip, meni olumge duchar qildi. biz emdi gunahning heqiqiy qiyapitini tonuwalalaymiz. chunki, tewrat qanunidiki emrler arqiliq gunahning qanchilik qebih ikenliki axkarilandi. 14 tewrat qanuni hudadin chuxurulgen bolghachqa, uning yahxi ikenlikini bilimiz. biraq, gunahkar tebiitimning baxquruxida bolghan men bolsam gunahning qulluqididurmen. 15 ozumning neme qiliwatqinimni bilmeymen. chunki, ozum niyet qilghan ixlarni qilmaymen, eksiche nepretlinidighan ixlarni qilimen. 16 eger men yaman ixlarni qilixni halimay turup, yenila ularni qilghan bolsam, u chaghda wijdanim tewrat qanunining yahxi ikenlikini etirap qilghan bolidu. 17 xunga, bu ixlarni qilduruwatqini men emes, belki ichimde yaxawatqan gunah. 18 ichimde, yeni gunahkar tebiitimde yahxiliqning yoqluqini bilimen. chunki, yahxiliq qilix niyitim bar bolsimu, iqtidarim yoq. 19 xuning uchun, ozum niyet qilghan yahxi ixlarni qilmay, eksiche niyet qilmighan yaman ixlarni qilimen. 20 ozum niyet qilmighan ixni qilsam, buni qilduruwatqini men emes, belki ichimde yaxawatqan gunahtur. 21 buningdin ozumdiki xu qanuniyetni chuxendimki, yahxi ixlarni qilmaqchi bolsammu, yamanliq manga haman hemrah bolup turghachqa, men yenila yaman ixlarni qilimen. 22 hudaning qanunidin ich-ichimdin soyunimen. 23 biraq, tenimde baxqa bir qanuniyetni sezimen. bu qanuniyet qelbimdin qayil bolghan qanun bilen jeng qilip, ten ezalirimni gunah sadir qildurghanliqtin, meni gunahqa esir qilidu. 24 men nemidegen bichare ademmen-he! gunahning esiri bolghan we olumge elip baridighan bu tenimdin kimmu meni qutquzar?! 25 hudagha xukur, huda meni rebbimiz eysa mesih arqiliq qutquzidu! mening ehwalim mana mundaq: qelbim bilen hudaning qanunigha itaet qilixni halaymen, lekin emeliyitimde gunahkar tebiitim sewebidin gunahning quli bolimen.
1 yighinchaqlap eytsaq, eysa mesihke mensup bolghanlar emdi gunahqa mehkum qilinmaydu. 2 chunki, hayatliq elip kelidighan muqeddes rohning ku-qudriti bizni olumge mehkum qilidighan gunahning kuchidin eysa mesih arqiliq halas qildi. 3 gunahkar tebiitimiz tupeylidin tewrat qanuni bizni gunahning asaritidin azad qilalmidi. biraq, huda oz oghlini biz gunahkar insanlarning tenidek ten bilen yer yuzige ewetip, uning gunahsiz tenide gunahlirimizning jazasini tartixi bilen bizni baxquruwatqan gunahning kuchini bikar qildi. 4 buning bilen, gunahkar tebiitimizge emes, belki muqeddes rohqa boysunidighan bizler arqiliq tewrat qanunining adil telepliri emelge axurulidu. 5 gunahkar tebiitige boysunidighanlar xu tebiitige has arzu-heweslerni oylaydu. muqeddes rohqa boysunidighanlar bolsa muqeddes rohqa has ixlarni oylaydu. 6 bir ademning gunahkar tebiiti uning oy-pikirlirini baxqursa, bu u ademge mengguluk olum elip kelidu. emma u ademning oy-pikirlirini muqeddes roh baxqursa, bu uninggha hayatliq we amanliq elip kelidu. 7 bir ademning gunahkar tebiiti uning oy-pikirlirini baxqursa, u adem huda bilen duxmenlexken bolidu. chunki, u hudaning qanunigha boysunmaydu hem boysunalmaydu. 8 gunahkar tebiiti teripidin baxqurulidighanlar hudani hursen qilalmaydu. 9 biraq silerge kelsek, hudaning rohi heqiqeten qelbinglarda yaxighanliqtin, gunahkar tebiitinglarning baxquruxida emes, belki muqeddes rohning baxquruxida turuwatisiler. qelbide muqeddes roh, yeni eysa mesihning rohi bolmighan adem eysa mesihke mensup emestur. 10 teninglar gunah tupeylidin olumning ilkide bolsimu, emma qelbinglarda eysa mesih bolghanliqi uchun, siler huda teripidin heqqaniy adem dep jakarlinip, rohinglar hayat boldi. 11 hudaning rohi eysa mesihni olumdin tirildurdi. bu roh silerning qelbinglarda yaxaydu. eysa mesihni olumdin tirildurgen huda qelbinglardiki oz rohi arqiliq silerning chirip ketidighan teninglargha hayatliq ata qilidu. 12 xuning uchun, qerindaxlirim, gunahkar tebiitimizge boysunup yaxaxqa emes, muqeddes rohqa boysunuxqa qerzdarmiz. 13 chunki, gunahkar tebiitinglargha boysunup yaxisanglar, mengguluk halak bolisiler. lekin, muqeddes rohqa tayinip, gunahkar tebiitinglar arzu qilghan gunahtin qol uzsenglar, mengguluk hayatliqqa erixisiler. 14 hudaning rohining yetekchilikide yaxighanlarning hemmisi hudaning perzentliridur. 15 emdi siler qobul qilghan muqeddes roh silerni qul qilip, qul hojayinidin qorqqandek qorqunchqa salmaydu. eksiche, siler bu muqeddes roh arqiliq hudaning etiwarlap beqiwalghan perzentliri bolup, hudani i soyumluk ata! dep chaqiralaydighan boldunglar. 16 bu muqeddes roh qelb rohimiz bilen bille bizning hudaning perzentliri ikenlikimizge guwahliq beridu. 17 hudaning perzentliri ikenmiz, uning wede qilghan heqiqiy bayliqigha mirashormiz, xundaqla uninggha eysa mesih bilen bille mirashorluq qilimiz. kelguside eysa mesih bilen birlikte hudaning xan-xeripidin behrimen bolux uchun, bizmu hazir eysa mesihke ohxax, azas-oqubetlerni tartiwatimiz. 18 meningche, hazir biz tartiwatqan azas-oqubetler kelguside bizde ayan bolidighan xan-xerepke selixturghanda hech nersige erzimeydu. 19 yaritilghan putkul mewjudat hudaning oz perzentlirini ayan qilixini intizarliq bilen kutmekte. 20-21 chunki, putkul mewjudat ozi heqqidiki kozligen meqsitige erixelmigenidi. bu, mewjudatning oz ihtiyari bilen emes, belki uni yaratqan hudaning iradisi bilen bolghan. xundaq bolsimu, yaritilghan putkul mewjudatta chirip tugextin qutulup, huda perzentlirige beridighan xereplik erkinliktin behrimen bolux umidi bar idi. 22 ta hazirghiche putkul mewjudatlarning huddi tolghaq azabi tartiwatqan ayaldek ah uruwatqanliqini bilimiz. 23 peqet putkul mewjudatla emes, hetta muqeddes rohning qelbimizge selinixi bilen hudaning kelguside beridighan xan-xeripini tetip baqqan bizlermu dilimizda ah urmaqtimiz. hudaning perzentliri ikenlikimiz ayan qilinixi bilen birge yengi tenge erixixni kutmektimiz. 24 qutquzulghandin beri bizde muxundaq umid bolup kelmekte. umid emeliyetke aylanghanda, u umid boluxtin qalidu. kimmu emeliyetke aylanghanni qayta umid qilsun? 25 biraq, biz tehi emeliyetke aylanmighangha umid baghlighanikenmiz, uni sewrchanliq bilen kutimiz. 26 uning ustige, muqeddes roh bizning ajizliqimizni bilip, bizge yardem qilidu. biz qandaq dua qiliximiz kereklikini bilmeymiz. lekin, muqeddes rohning ozi soz bilen ipadiligusiz ah urux arqiliq biz uchun hudagha murajiet qilidu. 27 insanlarning qelbini kozitip turidighan huda muqeddes rohning neme dewatqanliqini chuxinidu. chunki, muqeddes roh hudaning iradisi boyiche hudaning muqeddes helqi uchun murajiet qilidu. 28 hudaning ozini soyidighanlarning, yeni ozining iradisi boyiche chaqirilghanlarning hayatida meyli qandaq ixlar yuz bersun, ularning putkul ixlirini maslaxturup, hemmini xularning menpeiti uchun orunlaxturidighanliqini bilimiz. 29 chunki, huda elmisaqtila bu kixilerni bilgen. u, bu kixilerning kelguside oz oghligha ohxax boluxini aldin belgiligen. buningdin meqset, eysa mesihni bu nurghun qerindaxlarning arisida tunji oghli qilix idi. 30 huda aldin belgiligen bu kixilerni chaqirdi we ozi chaqirghan bu kixilerni heqqaniy adem dep jakarlidi. heqqaniy adem dep jakarlanghan bu kixilerge huda choqum xan-xerep ata qilidu. 31 undaqta, biz buninggha neme deymiz? huda biz terepte turghaniken, kimmu bizge qarxi chiqalisun? 32 oz oghlinimu ayimay, uni hemmimiz uchun qurban boluxqa ewetken huda barliqini bizge ata qilmay qalamdu? 33 kimmu hudaning tallighan bendiliri ustidin xikayet qilalisun? hechkim! chunki, biz huda teripidin heqqaniy adem dep jakarlanghan. 34 kim bizni gunahqa mehkum qilalaydu? hechkim! chunki, eysa mesih biz gunahkarlar uchun oldi. uning ustige, u tirildurulup, hudaning ong yenida hoquq tutup, biz uchun murajiet qilmaqta. 35 hechkim bizni eysa mesihning mehir-muhebbitidin ayriwetelmeydu! herqandaq qiyin ehwal, japa-muxeqqet, ziyan-zehmet, a-yalingachliq we heyimheter, hetta qilichmu bizni uningdin ayriwetelmeydu! 36 huddi muqeddes yazmilarda yezilghinidek: seni dep kun boyi olum girdabida turuwatimiz. soyulidighan qoylar ornida qariliwatimiz. 37 lekin, bizni soyidighan hudaning kuchi bilen bularning hemmisi ustidin putunley ghelibe qilimiz. 38 xuninggha qetiy ixinimenki, olum yaki hayatliq bolsun, perixtiler yaki jin-xeytanlar bolsun, hazirqi yaki kelgusidiki herqandaq ixlar bolsun, yaki rohlar dunyasidiki herqandaq kuchler bolsun, 39 yaki putkul kainatta yaritilghan baxqa herqandaq bir xeyi bolsun, meyli biz egiz asmanda yaki chongqur hangning tegide bolayli, bizni hudaning rebbimiz eysa mesih arqiliq ata qilghan mehir-muhebbitidin ayriwetelmeydu.
1 men eysa mesihke mensup bolghanliqim uchun, heqiqetni sozleymen, yalghan sozlimeymen. muqeddes rohning yetekchilikide bolghan wijdanimmu buninggha ispat bolalaydu. 2 demekchi bolghinim, israillar, yeni yehudiylarning eysa mesihke etiqad qilmighanliqigha kelsek, men ular uchun intayin kop ghem-qayghu qiliwatimen, qelbimmu hemixe azas ichide ortiniwatidu. 3 eger mening huda teripidin lenet astida qelip, eysa mesihtin ayrilip qelixim qerindaxlirim we janjigerlirim bolghan israillarning qutquzuluxi uchun yardem berelise, men mundaq qelixqimu razi bolattim. 4 israillar bolsa hudaning tallighan helqidur. huda ulargha perzentlik salahiyitini berdi, oz ulughluqini korsetti, ular bilen ehdilerni tuzup, ulargha tewrat qanunini ata qildi. israillar hudagha heqiqiy ibadet qilixni oginip, hudaning wedilirige erixti. 5 ular ibrahim, ixaq we yaquplarning ewladliridur. eysa mesihmu ularning ewladi bolup, bu dunyagha insan tenide keldi. u barliq mewjudat ustidin hokum suridighan, menggu medhiyilinidighan hudadur, amin! 6 men hergizmu israillarning eysa mesihni ret qilghanliqi bilen hudaning ulargha qilghan wedisi bikar boldi, demekchi emesmen. chunki, hudaning neziride israilning ewladi bolghanlarning hemmisila heqiqiy israil hesablanmaydu. 7 gerche ular ibrahimning ewladliri bolsimu, hudaning neziride ularning hemmisila ibrahimning perzentliri hesablanmaydu. muqeddes yazmilarda huda ejdadimiz ibrahimgha: men sanga wede qilghan ewladliring ixaqtin kelip chiqidu degen. 8 demek, jismaniy jehettin, ibrahimning ewladlirining hemmisila hudaning perzentliri boluwermeydu. peqet hudaning ibrahimgha qilghan wedisige asasen tughulghan ewladlarla hudaning perzentliridur. 9 chunki, ixaqning tughuluxi toghrisida huda ejdadimiz ibrahimgha wede bergen. bu wede mundaq idi: keler yili bu chaghda qaytip kelimen. xu chaghda, ayaling sare bir oghulgha ana bolidu. 10 buningdin baxqa, ribeqa ejdadimiz ixaqtin qoxkezekge hamilidar bolghanda, 11-12 huda uninggha: chongi kichikige hizmet qilidu degenidi. chunki, bir atidin bolghan bu qoxkezekler, yeni esaw bilen yaqup tehi tughulmighan, demek ular birer yahxi yaki yaman ixmu qilmasta, huda alliqachan ulardin birni tallighanidi. buningdin xuni koruwalghili boliduki, hudaning ademlerni tallixi ularning qilghan emeliyitige emes, peqet ozining iradisige, yeni oz chaqiriqigha asaslanghan. 13 bu huddi muqeddes yazmilarda: yaqupni tallidim, esawni ret qildim dep yezilghinidek. 14 undaqta, bulargha neme deymiz? bu yerde hudani adil emes deymizmu? yaq, elwette undaq emes! 15 chunki, huda musa peyghemberge mundaq degen: kimge mehribanliq qilghum kelse, xuninggha mehribanliq qilimen, kimge ich aghritqum kelse, xuninggha ich aghritimen. 16 demek, huda kimge rehimdillik korsitixni ozi tallaydu. bu, insanning iradisige yaki ularning tirixchanliqigha baghliq emes, belki hudaning rehimdillikige baghliqtur. 17 huda muqeddes yazmilarda misirning padixahigha mundaq degen: mening seni tikliximdiki meqset, peqet sening ustungde kuchumni ayan qilip, namimni putun yer-zemingha tarqitixtur. 18 demek, huda halighinigha rehim qilidu, halighinini jahillaxturidu. 19 bundaq bolghanda, belkim aranglardin beziler manga: hemme ixni huda belgileydighan tursa hemde biz uning iradisige qarxi chiqalmaydighan tursaq, huda neme uchun yene bizni eyibleydu? deyixi mumkin. 20 biraq, ey insan, huda bilen takallixidighan sen kimsen? bir sapal qacha ozini yasighan humdanchigha: meni neme uchun bundaq yasiding? deyelemdu? 21 humdanchining bir kallek laydin alahide ixlitilidighan yaki adette ixlitilidighan qacha yasax hoquqi yoqmu? 22 hudada ene xundaq hoquq yoqmu?! huda gunah sadir qilghanlargha esli oz ghezipini we ku-qudritini korsetmekchi bolghanidi. lekin, u bu halaket girdabigha berip qalghanlargha ghezipini korsetmey, belki sewrchanliq bilen ulargha kengchilik qildi. 23 hudaning meqsiti ozining rehim-xepqitining nixani bolghan bizlerge ozining yuksek ulughluqini korsitix uchundur. chunki, biz bu ulughluqqa erixixke aldin tallanghan. 24 biz huda teripidin chaqirilghanlar bolup, yehudiylar arisidinla emes, belki yehudiy emesler arisidinmu chaqirilghanmiz. 25 bu huddi muqeddes yazmilarda hudaning hoxiya peyghember arqiliq eytqinidek: esli helqim hesablanmighan helqni helqim, esli soygenlirim hesablanmighanlarni soygenlirim deymen. hoxiya peyghember yene eytqanki: 26 burun huda ularni: siler mening helqim hesablanmaysiler degen bolsimu, lekin kelguside huda ulargha menggu hayat hudaning perzentliri dep, nam beridu. 27 yexaya peyghembermu israillar toghrisida mundaq jakarlighanidi: israillarning sani dengiz sahilidiki qumdek kop bolsimu, lekin ularning nahayiti az bir qismi qutquzulidu. 28 chunki, perwerdigar bu dunya ustidin chiqarghan hokumlerni teltokus we tez ijra qilidu. 29 yexaya peyghember yene aldin eytqinidek: eger hemmige qadir perwerdigar bizning neslimizni saqlap qalmighan bolsa, bizmu huda ot yaghdurup yoq qiliwetken sodom we gomora xehiridikilerdek bolattuq. 30 undaqta, buni mundaq yighinchaqlaymiz: heqqaniyliqni izdimigen yehudiy emesler huda teripidin heqqaniy adem dep jakarlandi, ular eysa mesihke etiqad qilix arqiliq buninggha erixti. 31 tewrat qanunigha emel qilix arqiliq heqqaniyliqni izdigen israillar, yeni yehudiylar bolsa uninggha erixelmidi. 32 bu neme uchun? chunki, ular etiqadqa emes, belki yahxi emellirige tayinip heqqaniy adem dep jakarlinixqa tirixti. buning bilen, ular taxqa, yeni eysa mesihke putlixip yiqilip chuxti. 33 bu huddi huda muqeddes yazmilarda eytqandek: helq putlixidighan, helqni yiqitidighan, bir tax siongha qoydum. biraq, uninggha etiqad qilghanlar hergiz naumidte qalmaydu.
1 qerindaxlar, men janjigirim israillarning qutquzuluxini bekmu arzu qilimen hemde buni hudadin daim tileymen. 2 xuninggha guwahliq berimenki, ularda hudagha nisbeten heqiqetenmu qizghinliq bar. biraq, ularning bu qizghinliqi heqiqiy bilimge asaslanmighan. 3 chunki ular hudadin kelgen heqqaniy adem dep jakarlinix yolini bilmey, tewrat qanunigha emel qilixi bilen ozlirining heqqaniy adem dep jakarlinixigha tirixidu. buning bilen, ular hudadin kelgen uxbu yolni qobul qilmaydu. 4 wehalenki, eysa mesih tewrat qanunining meqsitini emelge axurdi. netijide, uninggha etiqad qilghan hemme adem huda aldida heqqaniy adem dep jakarlinidu. 5 tewrat qanunigha emel qilix arqiliq heqqaniy adem dep jakarlinixqa nisbeten musa peyghember mundaq yazghan: qanungha boysunghanlar uning emrlirige toluq emel qilix bilen hayatliq tapalaydu. 6-7 lekin, etiqad arqiliq heqqaniy adem dep jakarlinixqa nisbeten muqeddes yazmilarda mundaq deyilgen: oz-ozunglardin: asmangha kim chiqidu? yeni eysa mesihni elip chuxux uchun yaki bolmisa gorge kim chuxidu? yeni eysa mesihni olukler arisidin elip chiqix uchun dep sorap yurmenglar. 8 ularning demekchi bolghini del hudaning sozi sanga yeqindur, u tilingda we dilingdidur. mana bu, hem biz yetkuzuwatqan etiqad toghrisidiki sozlerdur. 9 demek, eysa mesihning res ikenlikini oz aghzing bilen etirap qilsang we hudaning uni tirildurgenlikige chin qelbingdin ixenseng, qutquzulisen. 10 chunki, insan chin qelbidin etiqad qilix arqiliq heqqaniy adem dep jakarlinidu, oz aghzi bilen etirap qilix arqiliq qutquzulidu. 11 muqeddes yazmilarda: uninggha etiqad qilghanliki kixi naumidte qalmaydu deyilgen. 12 bu jehette, yehudiylar bilen yehudiy emeslerning perqi yoq. eysa mesih her ikkisining rebbidur. u ozige iltija qilghanlarning hemmisige mehir-xepqet yaghduridu. 13 del muqeddes yazmilarda yezilghinidek: rebbimizge iltija qilghanlarning hemmisi qutquzulidu. 14 lekin, uninggha ixenmigenler uninggha qandaqmu iltija qilsun? u toghruluq anglimighanlar uninggha qandaqmu ixensun? u toghrisida hewer yetkuzguchiler bolmisa, kixiler qandaqmu angliyalisun? 15 hux hewer yetkuzguchiler ewetilmise, hux hewer qandaq yetkuzulsun? muqeddes yazmilarda yezilghinidek: hux hewerni yetkuzgenlerning qedimi neqeder mubarek-he! 16 biraq, huddi yexaya peyghemberning: i perwerdigar, biz yetkuzgen sozlerge kimmu ixendi? deginidek hemme adem hux hewerni qobul qilghan emes. 17 etiqad hux hewerni anglaxtin kelidu; hux hewer bolsa eysa mesih toghrisididur. 18 lekin silerdin xuni soraymenki, israillar bu hux hewerni anglimighandimu? elwette anglidi. bu huddi muqeddes yazmilarda yezilghinidek: ularning sadasi putun dunyagha, sozliri zeminning bulung-puchqaqlirigha yetti. 19 silerdin yene xuni soraymenki, israillar hux hewerni chuxenmigendimu? baxqa helqler chuxengen yerde, ular choqum chuxendi. chunki, huda musa peyghember arqiliq alliburun mundaq eytqan: oz helqim bolmighan bir helq arqiliq siler israillarda heset qozghaymen, siler eqilsiz dep qaraydighan helq arqiliq ghezipinglarni qozghaymen. 20 keyin, yexaya peyghember tehimu yureklik halda hudaning sozlirini yetkuzup, mundaq dedi: meni izdimigenler meni tapti, meni sorimighanlargha ozumni korsettim. 21 lekin, israillar heqqide huda yexaya peyghember arqiliq mundaq dedi: men boysunmas we jahil bir helqqe kun boyi qollirimni uzitip turdum.
1 undaqta, xuni sorimaqchimen: huda oz helqi israillardin waz kechtimu? yaq, hergiz undaq emes! menmu ibrahim ewladidin, yeni binyamin qebilisidin bolghan bir israilghu! 2 huda elmisaqtila tallighan oz helqidin waz kechkini yoq. muqeddes yazmilarning ilyas peyghember heqqidiki qismida neme deyilgenliki silerge ayan. ilyas peyghember israillardin aghrinip, hudagha yalwurup: 3 i perwerdigar, ular sening peyghemberliringni olturuxti, qurbanliq supiliringni cheqixti; peqet ozum yalghuzla qaldim, ular yene meningmu jenimgha zamin bolmaqchi boluxuwatidu degen. 4 huda uninggha qandaq jawas qayturghan? huda uninggha: baalgha choqunmighan sendin baxqa yene yette ming ademni ozumge elip qaldim degen. 5 huddi xuningdek, bugunki kunde huda oz mehir-xepqiti bilen tallighan israillardinmu az bir qismi yenila bar. 6 bularning tallinixi ozliri qilghan yahxi emelliri bilen emes, belki hudaning mehir-xepqiti bilen bolghan. undaq bolmighanda, bu mehir-xepqetni mehir-xepqet degili bolmaytti. 7 netijide qandaq boldi? israillar izdiginige, yeni qutquzuluxqa erixelmidi. peqet tallanghanlarning az bir qismila uninggha erixti. qalghanlar bolsa qelbliri bihudlaxturulup, hudaning chaqiriqigha qulaq salmidi. 8 bu huddi muqeddes yazmilarda yezilghinidek: huda ularning qelbini gheplette qaldurdi, bugungiche kozlirini kormes, qulaqlirini anglimas qildi. 9 huddi xuningdek, dawut padixahmu oz duxmenliri toghrisida mundaq degen: ularning dastihini ozlirige qapqan we tor bolsun, ular putlixip yiqilsun, jazalansun! 10 kozliri qarangghulixip, korelmisun, belliri pukulup, menggu ruslanmisun! 11 undaqta, xuni sorayki: israillar putlixip xu yiqilghiniche putunley gumran boldimu? yaq, hergiz undaq emes! lekin, israillar itaetsizlik qilghanliqtin, huda yehudiy emeslerni nijatliqqa erixturdi. buningdin meqset, israillarning ulargha bolghan hesethorluqini qozghaxtur. 12 demek, israillarning gunahi, yeni ularning eysa mesihni ret qilghanliqi yehudiy emeslerge beht elip kelgeniken, undaqta huda tallighan barliq israillar qutquzuluxqa erixkende, dunyagha tehimu chong beht elip kelmemdu? 13 emdi yehudiy emes bolghan silerge xuni eytayki, silerge elchi bolghanliqim uchun, bu wezipemni ulu hesablaymen. 14 buning bilen, belkim hux hewerni ret qilghan janjigerlirim israillarning heset otlirini qozghap, ularning bezilirini qutquzulux yoligha baxliyalarmen. 15 chunki, ularning ret qilinixi arqiliq dunyadiki baxqa milletler huda bilen yaraxturulghan bolsa, undaqta ularning eysa mesihke etiqad qilip, huda teripidin qobul qilinixi olumdin tirilgenlik bolmay neme? 16 eger deslepki hosuldin pixurulup hudagha sunulghan nan muqeddes bolsa, u nandin qalghan hemirmu muqeddestur. xuningdek, eger bir derehning yiltizi muqeddes bolsa, xahlirimu muqeddestur. 17 huddi yawa zeytun derihining xahliri baghdiki xahliri sunduruwetilgen zeytun derihige ulanghangha ohxax, yehudiy emes silermu sunduruwetilgen axu xahlarning, yeni yehudiylarning ornigha etiqadinglar arqiliq ulandinglar. demek, siler bu derehning yiltizidin ozuqluq elip, xirnisidin behrimen boluwatqandek, huda ibrahimgha wede qilghan behttin behrimen boluwatisiler. 18 xundaq iken, siler sunduruwetilgen axu xahlar aldida mahtanmanglar. eger mahtansanglar, xuni untumanglarki, siler yiltizni emes, belki yiltiz silerni beqiwatidu. 19 siler: mening ulinixim uchun, bu xahlar sunduruwetildi deyixinglar mumkin. 20 toghra, bu xahlar, yeni yehudiylar eysa mesihke etiqad qilmighanliqtin sunduruldi. siler bolsanglar eysa mesihke bolghan etiqadinglar bilen ulandinglar, xunga siler meghrurlanmanglar, eksiche hudadin qorqunglar! 21 chunki, etiqadsizliq qilsanglar, derehning eslidiki xahlirini, yeni yehudiylarni ayimighan huda silernimu ayimaydu. 22 buningdin hudaning mehribanliqi, xundaqla uning qattiq qol ikenlikini koruwalghili bolidu. u oz yolidin chetnigenlerge qattiq qoldur. lekin, siler dawamliq uning mehribanliqida tursanglar, u silerge mehribandur. undaq bolmighanda, silermu kesip taxlinisiler. 23 yehudiylar etiqadsizliqidin waz kechip, eysa mesihke etiqad qilsa, ularmu eslidiki derehke ulinidu. chunki, huda ularni qayta ulaxqa qadirdur. 24 yehudiy emes siler yawa zeytun derihidin kesip elinip, qanuniyetke hilap halda tujupilep osturulgen zeytun derihige ulanghan yerde, eslidiki xahlarning oz derihige ulinixi tehimu asan emesmu? 25 qerindaxlar, ozunglarni yehudiylardin ustun tutuxtin saqlinixinglar uchun, mundaq bir sirdin hewersiz qelixinglarni halimaymen. bu sir bolsa: bir qisim israillar huda ewetken qutquzghuchini hazirghiche tersaliq bilen ret qilsimu, biraq bu ehwal peqetla qutquzulghan yehudiy emeslerning sani toluqlanghuche dawamlixidu. 26 keyin, putun israillar qutquzulidu. bu toghruluq muqeddes yazmilarda mundaq deyilgen: qutquzghuchi siondin kelip, yaqupning ewladlirining gunahkarliqini yoqitiwetidu. 27 mana bu, ular bilen tuzidighan ehdemdur, u chaghda, ularning gunahini koturuwetimen. 28 yehudiylar hux hewerni ret qilghanliqi uchun, hudagha duxmen bolup qaldi. bu, yehudiy emes silerge kop menpeet yetkuzdi. lekin, yehudiylar hudaning tallighan helqidur. huda ularning ejdadliri bilen ehde tuzgenliktin, yenila ularni soyidu. 29 chunki, huda ozi bergen sowghatlirini we chaqiriqini qayturuwalmaydu. 30 yehudiy emes siler bir chaghlarda hudagha itaet qilmayttinglar. lekin, yehudiylar hudagha itaetsizlik qilghanliqi uchun, siler hazir hudaning rehim-xepqitige erixtinglar. 31 yehudiylar bolsa itaet qilmay keliwatidu. lekin xundaq netije boliduki, huda silerge rehim- xepqet korsetkendek, yehudiylarghimu rehim-xepqet korsitidu. 32 chunki, huda rehim-xepqitini putkul insangha korsitix uchun, hemmeylenni, yeni yehudiylar we yehudiy emeslerni ozlirining itaetsizlikike qoyuwetti. 33 ah! hudaning eqil-parasiti we ilim-hekmiti nemidegen mol, nemidegen chongqur-he! uning hokumlirini kimmu chuxinelisun? uning yollirini kimmu oylap yetelisun? muqeddes yazmilarda yezilghinidek: 34 kimmu perwerdigarning oy-pikrini chuxensun? kimmu uning meslihetchisi bolalisun? 35 kimmu uninggha birnerse berip, uni qerzdar qilalisun? 36 hechkim! chunki, perwerdigarimiz barliq mewjudatning yaratquchisidur, barliq mewjudat u arqiliq mewjut bolup turidu we uning uchun mewjuttur. barliq xan-xerep ebedilebed uninggha mensup bolghay, amin!
1 xunga, ey qerindaxlar, huda bizge xundaq rehim-xepqet korsetkeniken, ozunglarni hudani hursen qilidighan, uninggha atalghan tirik qurbanliq supitide uninggha beghixlixinglarni otunimen. mana bu, silerning hudagha qilidighan heqiqiy ibaditinglardur. 2 bu dunyaning eqimlirigha egixip yurmenglar, eksiche oy-pikringlar hudaning yengilixi bilen putunley ozgersun. xu chaghda, hudaning hayatinglargha bolghan iradisini hemde bu iradining neqeder yahxi, neqeder hursen qilarliq we neqeder mukemmel ikenlikini bileleysiler. 3 hudaning mehir-xepqiti manga ata qilinghanliqi uchun, herbiringlargha xuni eytimenki, ozunglarni artuqche bahalimanglar. eksiche, eghir-besiqliq bilen huda silerge bergen etiqad jehettiki qabiliyitinglargha qarap, ozunglarni dengsep korunglar. 4 bizning tenimiz kopligen ezalardin terkib tapqan hemde herbir ezayimizning ohxax bolmighan roli bar. 5 xuninggha ohxax, biz etiqadchilar kop bolsaqmu, eysa mesihke mensup bolghanliqimiz uchun hemmimiz bir ten bolup, bir-birimizge baghlinip turimiz 6 hemde hudaning bizge ata qilghan mehir-xepqitige asasen herbirimizde ohxax bolmighan qabiliyetler bar bolidu. eger hudaning silerge bergen qabiliyiti ozining wehiysini yetkuzux bolsa, uning silerge wehiy arqiliq sozlewatqanliqigha ixengininglardek, ixench bilen bu wehiyni baxqilargha yetkuzunglar. 7 hudaning silerge bergen qabiliyiti baxqilargha hizmet qilix bolsa, hizmet qilinglar; huda toghrisida telim berix bolsa, telim beringlar; 8 righbetlendurux bolsa, righbetlendurunglar; iane berix bolsa, chin konglunglar bilen iane beringlar; baxlamchiliq qilix bolsa, mesuliyetchanliq bilen baxlamchiliq qilinglar; rehim qilix bolsa, huxalliq bilen qilinglar. 9 mehir-muhebbitinglar sahta bolmisun. yamanliqtin yirgininglar, yahxi ixlarda ching turunglar. 10 bir-biringlarni qerindaxlarche soyup, ozara qizghin bolunglar. baxqilarni ozunglardin yuqiri korup, ularni hormetlenglar. 11 qizghinliqinglar sowup ketmisun. eksiche, ottek qizghin qelbinglar bilen rebbimizge hizmet qilinglar. 12 umid ichide xad-huram yaxanglar, qiyinchiliqlargha berdaxliq beringlar. her waqit duada bolunglar. 13 hudaning muqeddes helqi arisidin ehtiyaji chuxkenlerge yardem qilinglar we ulargha mehmandost bolunglar. 14 silerge ziyankexlik qilghuchilargha beht tilenglar. ulargha peqet beht tilenglarki, ularni qarghimanglar. 15 huxal bolghanlar bilen bille huxal bolunglar, qayghurghanlar bilen bille qayghurunglar. 16 ozara inaq otunglar, meghrurlanmanglar. eksiche, towen tebiqidiki kixiler bilen berix-kelix qilinglar. hergiz bilermen boluwalmanglar. 17 hechkimning yamanliqigha yamanliq bilen jawas qayturmanglar, kopchilik yahxi dep qarighan ixlarni kongul qoyup qilinglar. 18 imkaniyetning bariche kopchilik bilen inaq otunglar. 19 qedirlik dostlar, intiqam almanglar, buni hudagha tapxurunglar. chunki, muqeddes yazmilarda mundaq yezilghan: perwerdigar deyduki, intiqam alghuchi mendurmen, uni men choqum qilimen. 20 muqeddes yazmilarda yene mundaq yezilghan: duxmining a bolsa, uni toydur, ussighan bolsa, qandur. bundaq qilix bilen uning yuzini chimilditip, uni hijaletchilikte qaldurisen. silermu intiqam elixning ornigha xundaq qilinglar. 21 demek, yamanliq aldida tiz pukmenglar, yamanliqni yahxiliq bilen yenginglar.
1 hemme adem hokumetke boysunuxi kerek. chunki, herqandaq hakimiyet hudadin kelgen hem hokumetni huda ozi tikligen. 2 xuning uchun, hokumetke qarxiliq qilghuchilar hudaning orunlaxturuxigha qarxiliq qilghan bolidu. bundaq qarxiliq qilghuchilar hokumet teripidin jazagha tartilidu. 3 toghra yolda mangghanlar hokumet emeldarliridin qorqmaydu. lekin, yaman yolda mangghanlar uningdin qorqidu. hokumet emeldarliridin qorquxni halimaymen deseng, undaqta toghra yolda mang. u chaghda, hokumet emeldarlirining mahtixigha sazawer bolisen. 4 chunki, hokumet emeldarliri hudaning hizmetchiliri bolup, ular sening menpeiting uchun ixleydu. lekin, yaman yolda mangsang, elwette qorquxung kerek. chunki, hokumet emeldarlirining jazalax hoquqi bar-de! ular hudaning hizmetchisi bolup, yaman yolda mangghuchilarni jazalaxqa teyinlengen. 5 xuning uchun, hokumet emeldarlirigha boysunux kerek. bu, peqet jazalinixtin saqlinix uchunla emes, belki huda aldidimu wijdanliq bolux uchundur. 6 baj tapxuruxunglarning sewebimu mana xudur. hokumet emeldarliri bolsa hudaning mehsus bu ixlarni baxqurup beridighan hizmetkarliridur. 7 herkimge ozige tegixlik heqqini tolenglar. ghelle-paraq yighquchigha ghelle-paraqni, baj yighquchigha bajni tapxurunglar, hormet qilixqa tegixlik bolghanlarni hormet qilinglar, izzetlexke tegixlik bolghanlarni izzetlenglar. 8 mehir-muhebbet korsitixte ozara bir-biringlargha qerzdar bolghandin baxqa, hechkimge hechqandaq qerzdar bolmanglar. chunki, baxqilarni soygen kixi tewrat qanunining telipini emelge axurghan bolidu. 9 zina qilma, qatilliq qilma, oghriliq qilma, baxqilarning teelluqatlirigha koz qiringni salma degen perzler we buningdin baxqa barliq perzler qoxnangni ozungni soygendek soy degen bu emrge yighinchaqlanghan. 10 baxqilarni soygen kixi ulargha yamanliq qilmaydu. xuning uchun, mehir-muhebbet tewrat qanunining telipini emelge axuridu. 11 hazir muhim bir dewrde yaxawatqanliqimizni bilip, bularni silerge dewatimen. uyqudin oyghinidighan waqtinglar yetip keldi. chunki, bizning deslepki etiqad qilghan waqtimizgha qarighanda, eng ahirqi uzul-kesil qutquzulux kunimiz tehimu yeqinlap qaldi. 12 qarangghu keche otup ketti, kunduz, yeni eysa mesihning qaytip kelidighan kuni yeqinlap qaldi. xunga, qarangghuluqning ixlirini taxlap, yoruqluqning sawutini kiyinglar. 13 eyx-ixret we xarabhorluqqa, zina we buzuqchiliq, uruxqaqliq we hesethorluqqa berilmenglar. yoruqluqtiki kixilerdek pak hayat kechurunglar. 14 eysa mesihning tebiitini ozunglargha ozlexturunglar. gunahkar tebiitinglardiki arzu-heweslerni qanduruxni oylimanglar.
1 etiqadi ajiz qerindaxlarning pikirliri ustide hokum qilmay, ularni qobul qilinglar. 2 bezi etiqadchilar herqandaq yemekliklerni yeyixke bolidighanliqigha ixinidu. lekin, bezilerning etiqadi ajiz bolghanliqi uchun, gox yemeydu. 3 herqandaq yemekliklerni yeydighanlar gox yemeydighanlarni kemsitmisun hemde gox yemeydighanlarmu herqandaq yemekliklerni yeydighanlar ustidin hokum qilmisun. chunki, huda ularni qobul qilghan. 4 hudaning hizmetkari ustidin hokum qilidighan sen kim iding? ulargha igisi bolghan huda ozi mesul. hizmetkari ustidin hokum qilix yaki uni aqlax hudaning ixidur. huda uni eyibsiz qilalaydu. chunki, rebbimiz bundaq qilixqa qadirdur. 5 beziler melum kunlerni baxqa kunlerdin muhim dep qaraydu, yene beziler hemme kunni ohxax dep qaraydu. bu ixta herkim oz wijdani boyiche qarar chiqarsun. 6 beziler melum bir kunni qedirlep, buning bilen rebbimizge bolghan hormitini ipadileydu. beziler, yeni herqandaq yemekliklerni yeydighanlarmu xu yegen yemeklikliri arqiliq ozining rebbimizge bolghan hormitini ipadileydu. chunki, ular huda bergen rizqi uchun xukur eytidu. gox yemeydighanlarmu huda bergen rizqi uchun hudagha xukur eytidu. 7 hechqaysimiz peqetla ozimiz uchun yaximaymiz we hechqaysimiz peqetla ozimiz uchun olmeymiz. 8 belki, yaxisaqmu, olsekmu rebbimiz uchundur, qisqisi, qandaqla bolsaq, rebbimizge mensupmiz. 9 eysa mesih hem olgenlerning, hem tiriklerning rebbi bolux uchun olup tirildi. 10 undaqta, gox yemeydighan sen neme uchun hemme yemekliklerni yeydighan qerindixing ustidin hokum qilisen? hemme yemekliklerni yeydighan senmu neme uchun gox yemeydighan qerindixingni kemsitisen? hemmimizning hudaning hokum tehtining aldida hesas beridighanliqimizni bilmemsen? 11 bu huddi muqeddes yazmilarda yezilghinidek: perwerdigar deyduki: menggu mewjutluqum bilen qesem qilimenki, putkul insan aldimda tizlinip sejde qilidu, putkul insan mening huda ikenlikimni etirap qilidu. 12 demek, herbirimiz huda aldida ozimizdin hesas berimiz. 13 xuning uchun, bir-biringlarni eyiblexni tohtitinglar. qerindixinglarni toghra yoldin azdurup, ularni gunahqa yiqitixqa sewes bolidighan herqandaq ix qilmasliqni qarar qilinglar. 14 rebbimiz eysagha mensup bolghanliqimiz uchun, men xuninggha heqiqiy ixinimenki, herqandaq yemeklikning ozi haram emestur. lekin, melum yemeklikni haram dep qarighan kixi uchun, u yemeklik haramdur. 15 eger siler yemeklikinglar sewebidin etiqadi ajiz bolghan qerindixinglarni oz wijdani koturmeydighan ixlargha dewet qilsanglar, mehir-muhebbet yolida mangmighan bolisiler. siler bu qerindixinglarni yemeklik sewebidin nabut qilmanglar. chunki, eysa mesih uning uchunmu oz jenini pida qilghan. 16 eger siler ozunglar yahxi dep qarighan ixlarni qilghanda baxqilarning eyiblixige uchrisanglar, undaqta bundaq ixlarni qilmanglar! 17 chunki, hudaning padixahliqida yemek-ichmek qaidilirige riaye qilip yaxax emes, belki heqqaniyliq, inaqliq we muqeddes roh ata qilghan xad-huramliq ichide yaxax muhimdur. 18 mundaq yaxax bilen eysa mesihke hizmet qilghan kixi hudani hursen qilidu we insanlarning mahtixigha sazawer bolidu. 19 xuning uchun, ozimizni inaqliqni ilgiri suridighan we bir- birimizning etiqadini mustehkemleydighan ixlargha atayli. 20 yemeklik sewebidin, hudaning qiliwatqan ixlirini buzmayli. elwette, hemme yemeklik halaldur. biraq, bir adem ozining yemekliki sewebidin baxqilarning gunah otkuzuxige sewebchi bolup qalsa, bu durus bolmaydu. 21 xuning uchun, gox yeyix, xaras ichix, xundaqla baxqa ixlarni qilixinglar qerindixinglarning gunah otkuzuxige sewebchi bolsa, bularni qilmighininglar tuzuk. 22 silerning qiliwatqan ixinglarning toghra ikenlikige bolghan ixenchinglar ozunglar bilen huda otturisida bolsun. ozi toghra dep qarighan ixlarni qilip, ozi ustidin hokum qilmighan kixi nemidegen behtlik-he! 23 lekin, birer yemeklikke xek kelturup turup, yene xu yemeklikni yegen kixi wijdanining eyiblixige uchraydu. chunki u kixi ozi yegen yemeklikning toghra ikenlikige ixench qilalmidi. toghra ikenlikige ixench yoq halda qilinghan herqandaq ix gunahtur.
1 etiqadimiz kuchluk bolghan bizler herqandaq ix qilghanda, ozimizni qanaetlenduruxnila oylimastin, etiqadi ajiz qerindaxlirimizghimu kongul boluximiz kerek. 2 herbirimiz qerindaxlirimizning etiqadining mustehkemlinixi uchun ularning menpeitini nezerde tutup, ularni hursen qiliximiz kerek. 3 eysa mesihmu ozini emes, hudaatisini hursen qilixni oylidi. bu toghrisida muqeddes yazmilarda mundaq deyilgen: i huda, sen haqaret qilinghan chaghlarda, ozum haqaret qilinghandek boldum. 4 muqeddes yazmilardiki sozlerning hemmisi bizge telim bolsun dep burunla yezip qaldurulghan. hudaning wedisige erixkenge qeder u sozler bizni righbetlenduridu we sewr-taqetlik qilidu. 5 sewr-taqet we righbet ata qilidighan huda silerning eysa mesihni ulge qilip, ozara inaq yaxixinglar uchun yardem qilghay. 6 buning bilen, siler hudani, yeni rebbimiz eysa mesihning atisini bir niyet, bir meqsette we bir eghizdin ulughlighaysiler. 7 xunga, eysa mesih silerni qobul qilghinidek, silermu bir- biringlarni qobul qilinglar. xundaq bolghanda, hudagha xan-xerep elip kelisiler. 8 silerge xuni eytmaqchimenki, eysa mesih hudaning oz wediside, yeni ibrahim, ixaq we yaquplargha qilghan wediside turidighanliqini korsitix uchun, yehudiylarning hizmetkari boldi. 9 u yehudiy emeslerningmu hudaning mehribanliqini korup, hudani medhiyilixi uchun xundaq qildi. bu huddi muqeddes yazmilarda: xunga, seni baxqa milletler arisida medhiyileymen we namingni kuyleymen deginidek boldi. 10 muqeddes yazmilarning bir yeride: ey baxqa milletler, hudaning tallighan helqi bilen bille xad-huram bolunglar! deyilgen bolsa, 11 yene bir yeride: ey baxqa milletler, rebbimizni medhiyilenglar, ey putkul helqler, uni ulughlanglar! deyilgen. 12 yexaya peyghembermu muqeddes yazmilarda mundaq degen: yixayning ewladidin biri chiqip, baxqa milletlerge hakimliq qilidu. yehudiy emesler uninggha umid baghlaydu. 13 etiqad yolida mangghininglarda, umidning menbesi bolghan huda qelbinglarni xad-huramliq we tinch-amanliqqa toldurghay! buning bilen, siler muqeddes rohning ku-qudriti arqiliq umidke tolup taxqaysiler. 14 qerindaxlar, men silerning konglunglarning yahxiliqqa tolghanliqigha we ozunglargha kereklik bilimge toluq ige bolup, bir-biringlargha nesihet bereleydighanliqinglargha qayilmen. 15 xundaq bolsimu, bezi ixlarni silerning seminglargha selix uchun, bu hetimni juretlik halda ochuq yazdim. men huda manga ata qilghan mehir-xepqet arqiliq 16 hudaning hux hewirini yetkuzux hizmitide yehudiy emesler uchun huddi rohaniylardek eysa mesihning hizmetkari boldum. buningdin meqset, yehudiy emeslerning muqeddes roh arqiliq paklinip, huddi hudani hursen qilidighan qurbanliqtek, huda teripidin qobul qilinixi uchundur. 17 xunga, eysa mesihke tayinip, huda uchun qilghan hizmitimdin pehirlinimen. 18-19 yehudiy emeslerning hudagha itaet qilixi uchun, eysa mesihning men arqiliq qilghan ixliridin baxqa hechnerse toghruluq mahtinixqa juret qilalmaymen. yehudiy emesler mening eytqan sozlirim, qilghan ixlirim we korsetken mojizilirim arqiliq muqeddes rohning ku-qudritini korup, hux hewerni qobul qildi. men yerusalemdin baxlap illiriye olkisigiche bolghan hemme yerde eysa mesih toghrisidiki bu hux hewerni tarqattim. 20 baxqa kixiler salghan ulning ustige bina salmasliq uchun, eysa mesihning nami ezeldin anglanmighan yerlerde bu hux hewerni tarqitixqa tirixip keldim. 21 bu toghrisida muqeddes yazmilarda yezilghinidek: hudadin hewersizler uni tonuydu, anglimighanlar anglap chuxinidu. 22 yeninglargha berixni kop qetim oylighan bolsammu, lekin mana xu hizmetlirim sewebidin baralmidim. 23-24 hazir bu yerlerde hux hewer yetkuzux hizmitini orundap boldum. uning ustige, kop yillardin beri, silerni yoqlap berix arzuyum bar idi. xunga, men ispaniyige ketiwatqinimda yol ustide silerge yoluqqa, bir mezgil siler bilen bille turmaqchimen. andin, silerning yardem qilip, yolgha selip qoyuxunglarni umid qilimen. 25 biraq, hazir yerusalemgha berip, u yerdiki etiqadchilargha hediyini tapxurup beriximge toghra keliwatidu. 26 chunki, makedoniye we yunan olkiliridiki etiqadchilar jamaetchiliki iane toplap, yerusalemdiki etiqadchilar arisidiki yoqsullargha yardem berixni layiq tapti. 27 ular bu ixni oz ihtiyari bilen qildi. emeliyette, bu ularningmu qerzi idi. chunki, yehudiy emesler yehudiylargha has bolghan rohiy jehettiki behttin behrimen bolghaniken, undaqta yehudiy qerindaxlirimizmu ularning maddiy jehettiki yardimige erixixke layiqtur. 28 men bu ianini ulargha tinch-aman tapxurup bolghandin keyin, silerge yoluqup, andin ispaniyige barimen. 29 manga melumki, yeninglargha barghinimda, eysa mesih men arqiliq silerge mol beht ata qilidu. 30 qerindaxlar, silerning hizmitimni qollax yuzisidin men uchun hudagha dua qilixinglarni otunimen. rebbimiz eysa mesihke mensup bolghanliqimiz we muqeddes roh ata qilghan mehir-muhebbetke ige bolghanliqimiz uchun, xundaq qilghaysiler. 31 mening yehudiye olkisidiki eysa mesihke etiqad qilmighanlarning ziyankexlikige uchrimasliqim we men algha baridighan bu ianini yerusalemdiki etiqadchilarning qobul qilixi uchun, dua qilghaysiler. 32 xundaq qilsanglar, huda buyrusa, xad-huramliq bilen yeninglargha berip, siler bilen bille istirahet qilalaymen. 33 amanliq berguchi huda hemminglar bilen bille bolghay, amin!
1 kenheriye xehiridiki etiqadchilar jamaetchilikining hizmetchisi bolghan singlimiz fibini silerge tonuxturimen. 2 siler uni rebbimizge mensup dep qarap, hudaning muqeddes helqide boluxqa tegixlik qizghinliq bilen kutuwalghaysiler. uning silerdin kutken herqandaq ehtiyajigha yardem qilghaysiler. chunki, u nurghun kixilerge, xuningdek mangimu chong yardem qilghan. 3 eysa mesihke hizmet qilix yolida birge ixligen hizmetdaxlirim priskila bilen eri akwilagha salam eytqaysiler. 4 ular men uchun oz hayatining heyimheterge uchrixigha qarimidi. yalghuz menla emes, yehudiy bolmighan hemme etiqadchilar jamaetchilikimu ulardin minnetdardur. 5 ularning oyide jem bolidighan etiqadchilar jamaetchilikigimu salam eytqaysiler. asiya olkiside birinchi bolup eysa mesihke etiqad qilghan soyumluk epenitke salam eytqaysiler. 6 siler uchun kop ejir singdurgen meryemge salam eytqaysiler. 7 zindanda men bilen bille yatqan yehudiy qerindaxlirim andronik we yuniyege salam eytqaysiler. ular mendin burun eysa mesihke etiqad qilghan bolup, tonulghan elchilerdur. 8 rebbimizge mensup bolghan qedirlik qerindixim ampiliyatqa salam eytqaysiler. 9 eysa mesihke hizmet qilix yolida birge ixligen hizmetdiximiz urban we qedirlik stahislargha salam eytqaysiler. 10 sinaqlardin otken, eysa mesihke baxtin-ahir sadiq bolup kelgen apelisqa salam eytqaysiler. aristowulning ailisidiki etiqadchilargha salam eytqaysiler. 11 yehudiy qerindixim hirodiyongha, narkisning ailisidikilerdin rebbimizge mensup bolghanlargha salam eytqaysiler. 12 rebbimizning hizmitide japaliq ixlewatqan trighena we trighosa hanimlargha salam eytqaysiler. rebbimizning hizmitide japaliq ixlewatqan qedirlik dostum persis hanimgha salam eytqaysiler. 13 rebbimizning hizmitide alahide tonulghan rufusqa we uning manga aniliq mehrini yetkuzgen anisigha salam eytqaysiler. 14 asinkrit, filigon, hermis, patrowas, hermis we ular bilen daim jem bolidighan qerindaxlargha salam eytqaysiler. 15 filolo we yulyagha, neriy we uning singlisigha, olimpas we ular bilen daim jem bolidighan barliq etiqadchilargha salam eytqaysiler. 16 bir-biringlar bilen mehribanlarche salamlixinglar. bu yerdiki eysa mesihke mensup bolghan hemme jamaetchiliktin silerge salam. 17 qerindaxlar, silerdin xuni otunimenki, siler ogengen telimge zit telim berix bilen, aranglarda bolunux we etiqadinglarda tewrinix peyda qilidighan kixilerdin pehes bolunglar, ulardin yiraqlixinglar. 18 bundaq kixiler rebbimiz eysa mesihke emes, belki oz nepsi uchun hizmet qilidu. ular siliq-sipaye gepler we huxametchilik qilix bilen sadda ademlerning kallisini qaymuqturidu. 19 silerning rebbimizge itaetmen ikenlikinglardin hemmeylen hewer tapti. xunga, silerdin nahayiti hursenmen. biraq, yahxi ixlarni qilixta aqil boluxunglarni, yaman ixlardin haliy boluxunglarni halaymen. 20 amanliq berguchi huda uzun otmey xeytanni aya astinglarda ezidu. rebbimiz eysaning mehir-xepqiti silerge yar bolghay. 21 hizmetdixim timotiy we yehudiy qerindaxlirim luki, yasun hem sosipaterlardin silerge salam. 22 menki uxbu hetni pawlusning eytqanliri boyiche yezip beriwatqan tertiymu rebbimiz yolida silerge salam yollaymen. 23 menki pawlusqa we oz oyide jem bolidighan putun etiqadchilar jamaetchilikige sahibhaniliq qilidighan gayustin silerge salam. xeherning hezinichisi erast we qerindiximiz kwartlardin silerge salam. 24 rebbimiz eysa mesihning mehir-xepqiti silerge yar bolghay, amin! 25 barliq xan-xerep hudagha mensup bolghay! huda men yetkuzgen hux hewer arqiliq etiqadinglarni mustehkemleydu. bu hux hewer eysa mesih toghrisidiki hux hewer bolup, u qedimdin beri saqlinip kelgen sirdur. 26 emdi bu sir hudaning emri boyiche we burunqi peyghemberlerning yazmilirida yezilghinidek axkarilandi hemde yehudiy emeslerning eysa mesihke etiqad qilip, uninggha itaet qilixi uchun ulargha yetkuzulmekte. 27 barliq xan- xerep eysa mesih arqiliq dana we yegane hudagha ebedilebed mensup bolghay, amin!
1-2 hudaning iradisi bilen eysa mesihning elchisi boluxqa chaqirilghan menki pawlustin we men arqiliq qerindiximiz sostenistin korint xehiridiki hudagha mensup bolghan etiqadchilar jamaetchilikige salam. eysa mesihke ibadet qiliwatqan herqaysi jaydiki kixilerge ohxax, silermu bizning we ularning rebbi bolghan eysa mesih arqiliq huda teripidin pak qilinip, hudaning muqeddes helqi boluxqa chaqirildinglar. 3 hudaatimiz we rebbimiz eysa mesih silerge mehir-xepqet we amanliq ata qilghay! 4 siler eysa mesihke mensup bolghanliqinglar uchun, huda silerge mehir-xepqet ata qildi. xu sewebtin, men siler uchun daim hudagha xukur eytimen. 5 chunki, siler eysa mesihke mensup bolghanliqinglar uchun, huda silerge kop iltipat korsitip, silerni ozi heqqide mol bilimge we bu bilimni baxqilargha yetkuzidighan soz qabiliyitige ige qildi. 6 bu, men silerge yetkuzgen eysa mesih toghrisidiki hux hewerning heqiqiy ikenlikini ispatlaydu. 7 siler rebbimiz eysa mesihning qayta kelixini intizarliq bilen kutuwatqan muxu kunlerde, muqeddes roh ata qilghan hechqandaq hediyidin kem qalmidinglar. 8 silerning eysa mesih qayta kelgen kunde eyibsiz boluxunglar uchun, huda etiqadinglarni ta ahirghiche mustehkemleydu. 9 silerni oghli, yeni rebbimiz eysa mesih bilen zich baghlinixqa chaqirghan huda choqum xundaq qilidu, chunki u ixenchliktur. 10 qerindaxlar, rebbimiz eysa mesihning nami bilen hemminglarni ittipaqlixixqa, bolunmeslikke, bir niyet, bir meqsette birlixixke undeymen. 11 qerindaxlirim, klowining ailisidikilerdin angliximche, etiqadchilar jamaetchilikinglarda talax-tartixlar bar iken. 12 demekchi bolghinim, anglisam beziliringlar men pawlus terepdari, beziliringlar men apollos terepdari, beziliringlar bolsa men petrus terepdari, yene beziliringlar men eysa mesih terepdari dep yurupsiler. 13 ejeba, eysa mesihni parchilax mumkinmu? siler uchun krestke mihlanghan adem menmidim? siler mening namim bilen chomuldurulgenmidinglar? 14 men aranglardin krispus bilen gayustin baxqa hechqaysinglarni chomuldurmigenlikim uchun, hudagha xukur eytimen. 15 xuning uchun, hechkim pawlusning nami bilen chomulduruldum, deyelmeydu. 16 durus, yene istipanasning ailisidikilernimu chomuldurdum. bulardin baxqilarni chomuldurgen- chomuldurmigenlikimni esliyelmeymen. 17 eysa mesih meni kixilerni chomulduruxke emes, belki hux hewerni yetkuzuxke ewetti. men bu wezipini orunlaxta natiqliq qilip, insan teripidin dana sanalghan sozlerni ixletmidim. eger men bundaq sozlerni ixletsem, eysa mesihning kresttiki qurbanliqi toghrisidiki hux hewerning ku- qudriti yoqilip ketken bolatti. 18 eysa mesihning kresttiki qurbanliqi toghrisidiki bu hux hewer mengguluk olumge yuz tutqanlargha nisbeten bir ehmiqaniliktur. lekin, qutquzulux yolida mengiwatqan bizler uchun, u hudaning bizni qutquzidighan ku-qudritidur. 19 muqeddes yazmilarda mundaq yezilghan: ozlirini danixmen sanaydighanlarning danaliqini yoqqa chiqirimen, ozlirini eqilliq chaghlaydighanlarning eqlini bikar qilimen. 20 undaqta, qeni u, insan teripidin dana sanalghanlar? qeni u, ozini eqilliq sanaydighan olimalar? qeni u, bu zamandiki peylasoplar? huda bu dunyadiki danaliqning emeliyette ehmiqanilik ikenlikini korsitip bergen emesmu? 21 chunki, huda ozining danaliqi bilen xuni belgiligenki, insanlar oz eqil-parasitige tayinip, hergiz hudani tonuyalmaydu. hudaning iradisi bolsa ehmiqanilik dep qaralghan bu hux hewer arqiliqla ozige etiqad qilghanlarni qutquzuxtur. 22 yehudiylar bu hux hewerning rastliqining mojiziler arqiliq ispatlinixini telep qilidu. greklar bolsa bu dunyadiki danaliqni qoghlaxqachqa, bu hux hewer ularni jelp qilalmaydu. 23 xundaqtimu, biz yetkuzuwatqan hux hewer yenila eysa mesihning krestke mihlinip qurban boluxidin ibarettur. yehudiylar uni haqaret dep qarisa, greklar uni ehmiqanilik dep qaraydu. 24 halbuki, meyli yehudiy yaki yehudiy emesler bolsun, huda teripidin chaqirilghanlarning hemmisi eysa mesihning krestke mihlinip oluxini hudaning ku-qudriti we danaliqi, dep bilidu. 25 chunki, hudaning bu danaliqini insanlar nadanliq dep hesablighan bolsimu, bu nadanliq ularning danaliqidin ustun, hudaning bu ku-qudritini insanlar ajiz dep hesablighan bolsimu, bu ajizliq ularning ku-qudritidin kuchluktur. 26 qerindaxlar, huda teripidin chaqirilghan waqittiki ehwalinglarni eslep korunglar. kopchilikinglar bu dunyaning olchimi boyiche qarighanda, aqillar, kuchlukler yaki aqsongeklerdin emes idinglar. 27 lekin, huda bu dunyaning olchimi boyiche aqil sanalghanlarni hijaletchilikte qaldurux uchun, insanlarning ichidiki nadan hesablanghanlarni tallidi. bu dunyaning olchimi boyiche kuchluk sanalghanlarni hijaletchilikte qaldurux uchun, huda insanlar ajiz dep qarighanlarni tallidi. 28 huda, bu dunyada muhim dep qaralghan ixlarning ozining neziride hech nerse emeslikini korsitix uchun, ehmiyetsiz, qedirsiz dep qaralghan we kozge ilinmaydighan ixlarni tallidi. 29 buningdiki meqset, hudaning aldida hechqandaq ademning men tallinixqa erziymen dep mahtinalmasliqidur. 30 siler hudaning iradisi boyiche eysa mesihke mensup boldunglar. huda uni bizning danaliqimizning menbesi qildi. biz eysa mesih arqiliq huda aldida heqqaniy adem dep jakarlanduq. u bizni pak qilip, gunahning qulluqidin azad qildi. 31 xuning uchun, muqeddes yazmilarda: mahtinidighanlar rebbimiz bilen mahtansun dep yezilghan.
1 qerindaxlar, men yeninglargha berip, hudaning sozlirini silerge jakarlighinimda, natiqliq qilghinim yoq, insanlar dana dep hesablighan sozlernimu ixletkinim yoq. 2 chunki, aranglardiki waqtimda peqet eysa mesih we uning krestke mihlanghanliqidin baxqa birnerse demeslikni qarar qilghanidim. 3 silerning yeninglargha barghinimda, ajizliqimdin bu wezipini qandaq orunlarmen dep qorqup, hetta titrep ketkenidim. 4 men silerge hux hewer yetkuzup, telim berginimde, insanlar dana dep hesablaydighan, silerni qayil qilalaydighan sozlerni ixletmidim. lekin, muqeddes roh ozining ku-qudritini korsitip, men yetkuzgen hux hewerning heqiqeten hudadin kelgenliki heqqide silerge ixench berdi. 5 bundaq qilixtiki meqsitim, etiqadinglar insanlarning danaliqigha emes, belki hudaning ku- qudritige asaslansun degendin ibaret idi. 6 elwette, eysa mesihke etiqad qilghuchilar bizning yetkuzuwatqanlirimizda danaliqning barliqini tonup yeteleydu. biraq, bu danaliq dunyaning danaliqi emes, xundaqla bu dunyaning zawalliqqa yuz tutqan hoquqdarlirining danaliqimu emes; 7 eksiche, hudaning insanlargha burun axkarilimighan danaliqidur. bu danaliqni huda dunyani yaritixtin ilgiri, bizning erxtiki xan-xerepke erixiximiz uchun aldinala belgiligen. 8 bu danaliqni bu dunyaning hoquqdarliridin hechqaysisi chuxinip yetmidi. chuxinip yetken bolsidi, ulughluqning igisi bolghan rebbimizni krestke mihlimighan bolatti. 9 halbuki, muqeddes yazmilarda yezilghinidek: hudani soygenlerge hudaning teyyarlighanliri del hechqandaq koz korup baqmighan, hechqandaq qulaq anglap baqmighan, hechqandaq adem oylap baqmighan nersilerdur. 10 lekin, huda bu sirlarni bizge muqeddes roh arqiliq axkarilidi. chunki, muqeddes roh hemme ixni, hetta hudaning chongqur oy-pikirlirinimu bilidu. 11 bir ademning qelbidiki oylirini xu ademdin baxqa hechkim bilelmiginidek, hudaning qelbidiki oylirinimu hudaning rohidin baxqa hechkim bilelmeydu. 12 biz bolsaq bu dunyaning aqilliqini emes, belki hudaning muqeddes rohini qobul qilduq. xunga, biz hudaning bizge sehiyliq bilen ata qilghan mehir-xepqitini chuxineleymiz. 13 bu mehir-xepqet toghrisida sozliginimizde, dunyadiki danalardin ogengen sozlerni emes, belki muqeddes roh arqiliq ogengen sozlerni ixlitimiz. biz bundaq sozler bilen hudadin kelgen heqiqetlerni chuxendurimiz. 14 lekin, qelbide hudaning rohi bolmighan kixiler hudaning rohi ata qilghan bu heqiqetlerni qobul qilalmaydu, xundaqla bu ixlar ulargha bimene tuyulidu. bundaq kixiler bu ixlarni chuxinelmeydu. chunki, bu ixlarni peqet hudaning rohining yardimi arqiliqla chuxengili bolidu. 15 qelbide hudaning rohi bar bolghan kixi hemme ixqa baha bereleydu. lekin, uninggha qelbide hudaning rohi bolmighan hechqandaq kixi baha berelmeydu. 16 muqeddes yazmilarda mundaq yezilghan: perwerdigarning oy-pikirlirini kim bilelisun? uninggha kim yol korsitelisun? lekin, biz bolsaq hudaning oy-pikirlirini chuxineleymiz. chunki, bizning oy-pikrimiz eysa mesihningkige ohxaxtur.
1 qerindaxlar, men aranglarda bolghan cheghimda, silerge muqeddes rohning yetekchilikide yaxawatqanlargha telim bergendek telim berelmidim. eksiche, silerge gunahning ilkide yaxawatqanlargha yaki etiqad jehette huddi bowaqlargha ohxax ademlerge sozligendek sozlexke mejbur boldum. 2 men silerge bergen telim chonglarning ozuqi emes, belki u huddi bowaqlar ichidighan sutke ohxaydu. bundaq qiliximdiki sewes, siler yirik yemeklikni yeyelmeyttinglar, hazirmu yeyelmeywatisiler. 3 chunki, siler tehiche gunahning ilkide yaxawatisiler. aranglardiki hesethorluq we jedel-majiralarning boluxi buni ispatlimamdu? bu yene silerning eysa mesihke mensup bolmighan kixilerdek yaxawatqininglarni korsetmemdu? 4 biringlar: men pawlus terepdari, yene biringlar: men apollos terepdari desenglar, eysa mesihke etiqad qilmighan kixilerdin neme perqinglar bolsun? 5 apollos yaki menki pawlus silerning bolunuxunglargha sewes bolghudek muhim kixilerdin emesmiz. biz peqet huda yolida silerni rebbimizge etiqad qilixqa baxlaydighan hizmetkarlarmiz. rebbimiz herbirimizge birdin wezipe bergen. 6 men silerge hux hewer yetkuzux bilen etiqad uruqini teridim, apollos silerge telim berix arqiliq uni sughardi, biraq qelbinglardiki uruqni osturguchi yenila hudadur. 7 demek, muhimi terighuchi yaki sugharghuchi emes, belki uni osturguchi hudadur. chunki, peqet hudala silerni etiqad jehette pixip yetildureleydu. 8 terighuchi bilen sugharghuchining ixi ozara maslaxqan bolup, ikkisining meqsiti birdur we her ikkisi qilghan ejrige yarixa hudaning inamigha erixidu. 9 biz ikkimiz huda uchun ixleydighan hizmetdaxlar. siler bolsanglar goya biz ixlewatqan, hudagha mensup bolghan etizgha ohxaysiler. xundaqla, siler yene biz arqiliq seliniwatqan hudaning imaritige ohxaysiler. 10 men huda manga ata qilghan mehir-xepqet bilen bu hux hewerni yetkuzux arqiliq bu imaretning ulini huddi bir usta quruluxchidek qoydum. baxqilar silerge telim berix arqiliq bu ulning ustige imaret seliwatidu. biraq, herkim bu imaretning toghra selinixigha diqqet qilsun. 11 chunki, hechkim qoyulup bolghan uldin, yeni eysa mesih toghrisidiki hux hewerdin baxqa hechqandaq ul qoyalmaydu. 12 bir kixi toghra telim berse, u huddi ul ustige altun, kumux yaki baxqa chidamliq we qimmetlik taxlarni qoyghandek ix qilghan bolidu. lekin, bir kixi namuwapiq telim berse, u huddi ul ustige yagha, saman yaki qomuxtin ibaret asan koyup ketidighan nersilerni qoyghandek ix qilghan bolidu. 13 qiyamet kuni, herkimning singdurgen ejrining qandaqliqi axkara bolidu. u kuni, hemme ademning singdurgen ejrining qimmiti otta sinilidu. 14 eger bir kixining ul ustige qoyghan materiyalliri otqa berdaxliq berelise, u kixi hudadin inam alidu. 15 qoyghan materiyalliri koyup ketse, u inamdin mehrum bolidu. halbuki, u eysa mesihke mensup bolghanliqi uchun, qutquzulidu. lekin, u huddi ot ichidin qutulup chiqqan ademge ohxaydu. 16 ejeba, siler ozunglarning hudaning ibadethanisi ikenlikinglarni we hudaning rohining silerning aranglarda bolidighanliqini bilmemsiler? 17 eger bir kixi hudaning ibadethanisini haras qilsa, hudamu uni haras qilidu. chunki, hudaning ibadethanisi hudagha beghixlanghandur. siler hemminglar, yeni hudagha mensup bolghan etiqadchilar jamaetchiliki del hudaning ibadethanisi. 18 siler ozunglarni baxqilardin dana chaghlap, oz-ozunglarni aldimanglar. eger aranglardin birersi hudani tonumaydighanlarning koz qarixi boyiche ozini dana dep hesablisa, undaqta u bu danaliqidin waz kechsun. bundaq bolghanda, u gerche hudani tonumaydighanlarning neziride nadan dep qaralsimu, lekin hudaning neziride dana hesablinidu. 19 chunki, hudani tonumaydighanlar nemini danaliq dep hesablisa, hudaning neziride bu hil danaliq eqilsizliqtur. muqeddes yazmilarda bundaq danalar toghrisida: huda ozlirini dana dep sanaydighanlarni ozlirining hiyle-mikirliri bilen ozlirining qapqinigha dessitidu dep yezilghan. 20 muqeddes yazmilarning yene bir yeride: huda danixmenlerning oy- pikrining bihude hiyal ikenlikini bilidu dep yezilghan. 21-22 xuning uchun, hechkim: men bu kixi yaki u kixining terepdari dep mahtanmisun. chunki, meyli pawlus, apollos yaki petruslar bolsun, ularning hemmisi huda teripidin ewetilgen, siler uchun ixlewatqan kixilerdur. hetta bu dunya, hayat-mamatliq, hazir yaki kelgusi bolsun, hemmisi silerge mensuptur. 23 siler bolsanglar eysa mesihke, eysa mesih bolsa hudagha mensuptur.
1 xundaq iken, siler bizni peqet eysa mesihning hizmetkarliri, dep qarixinglar kerek. huda bizge ozining burun axkarilimighan heqiqetlirini silerge chuxendurux wezipisini tapxurghan. 2 birer wezipini ijra qilghuchilardin telep qilinidighini ixenchlik boluxtur. 3 siler eytinglarchu, men ixenchlik hizmetkarmu? kixiler manga qandaq baha berse beriwersun. ixqilip, ularning bahasi manga nisbeten erzimes bir ixtur. hetta ozummu ozumge baha bermeymen. 4 men oz hizmitimde hataliq yoq dep qarisammu, lekin bu pikrim ozumni aqliyalmaydu. hizmitimni bahalighuchi peqet rebbimdur. 5 xuning uchun, rebbimiz qaytip kelmiguche, baxqilarning hizmitige baha bermenglar. chunki, u qaytip kelgende, kixilerning qarangghuluq ichide yoxurunghan barliq ixlirini yoruqluqqa chiqiridu we insanlarning qelbidiki meqsetlirini axkarilaydu. u chaghda, huda herkimni ozige tegixlik mahtaxqa sazawer qilidu. 6 qerindaxlar, silerning menpeitinglar uchun bu ixlargha ozumni we apollosni misal qildim. mening meqsitim, silerning muqeddes yazmilarda yezilghanlargha hilapliq qilmanglar degen sozning menisini chuxinip, birimizni yene birimizdin ustun bahalap mahtanmasliqinglar uchundur. 7 nemixqa siler ozunglarni baxqilardin ustun dep qaraysiler? ejeba, silerde bar bolghan barliq iltipatlar huda teripidin berilmigenmu? undaqta, siler nemixqa bu iltipatlargha huddi ozunglargha tayinip erixkendek mahtinisiler? 8 siler hazir biz mohtaj bolghan hemme iltipatlargha ige bolduq, etiqad jehettiki barliq qabiliyetlerge erixtuq, dep oylaydikensiler-de!? siler ozunglarche korenglep, bizni kozge ilmay, ozunglarla padixahtek boluwapsiler-de!? men heqiqetenmu silerning hudaning padixahliqida hokum suruxunglarni umid qilimen. chunki, rasttinla xundaq bolghan bolsanglar, bizmu siler bilen bille hokum surgen bolattuq! 9 lekin meningche, huda biz elchilerni eng towen orungha qoydi. chunki, biz huddi olumge hokum qilinip, sazayi qilinghan mehbuslardek, putkul kainat, yeni perixtiler we insanlar aldida tamaxigha qalduq. 10 biz eysa mesihke mensup bolghanliqimiz uchun, kopchilik teripidin nadanlar dep qaralduq, lekin siler bolsanglar eysa mesihke mensup bolghanliqinglar uchun, ozunglarni eqilliq dep qarawatisiler. biz ajiz dep qaralduq. lekin, siler bolsanglar ozunglarni etiqadimiz kuchluk dep hesablawatisiler. siler hormetke sazawer boldunglar, lekin biz bolsaq kemsitilduq! 11 biz ta hazirghiche pat-patla a-yalinga, urup-soqulux, sersanliq-sergerdanliqta yuruwatimiz. 12 ikki bilikimizge tayinip, ixlep jan beqiwatimiz. bizge til-ahanet qilghanlargha beht tilewatimiz, ziyankexlikke uchrisaq, berdaxliq beriwatimiz. 13 tohmet qilinsaq, mehribanlarche jawap qayturuwatimiz. biz ta hazirghiche dunyaning ehliti, insanlarning supurundisi, dep qariliwatimiz. 14 bu sozlerni yezixtiki meqsitim, silerni hijil qilix emes, belki silerni soyumluk perzentlirim dep qarap, silerge telim berixtur. 15 eysa mesihke baghlanghan yengi hayatinglarda silerge telim berguchiler kop bolsimu, lekin atanglar peqet men birla. chunki, siler men yetkuzgen hux hewerni qobul qilghanda, men silerning etiqad jehettiki atanglar boldum. 16 xuning uchun, silerning meni ulge qilixinglarni otunimen. 17 etiqad yolida oz oghlumdek qedirlik we ixenchlik bolghan timotiyni muxundaq qilixinglargha yardem bersun dep, yeninglargha ewetimen. u silerge mening eysa mesihke mensup bolghan yengi hayatimni qandaq otkuzgenlikimni eslitidu. bu del mening herqaysi jaylardiki jamaetchilikke ogetkenlirim bilen birdek. 18 aranglarda beziler meni yenimizgha kelmeydu dep oylap, tekebburluq qiliwatidu. 19 lekin, huda buyrusa, yeqinda choqum yeninglargha barimen. u chaghda, bu hakawurlarning nemini sozleydighanliqini emes, belki ularda muqeddes rohning ku-qudritining zadi bar yaki yoqluqini korup baqimen. 20 chunki, hudaning padixahliqi soz arqiliqla emes, belki muqeddes rohning ku-qudriti arqiliq ayan bolidu. 21 silerge tayaq elip baraymu yaki mehir-muhebbet we mulayimliqmu? qaysisini halaysiler?
1 men heqiqeten aranglarda jinsiy ehlaqsizliqning bar ikenlikini anglidim. bu hil ehlaqsizliq hetta butpereslerning ichidimu uchrimaydu. biri ogey anisi bilen dawamliq bir orunda yetiptu! 2 xundaq turuqluq, siler yene etiqadimiz kamaletke yetti, dep mahtinip yurisiler. siler bu ixqa qattiq qayghurup, bundaq qilghuchini aranglardin qoghlap chiqirixinglar kerek emesmu? 3 men silerdin yiraqta bolsammu, qelbim siler bilen bille. huddi men aranglarda turghandek, bu gunahni sadir qilghuchini rebbimiz eysaning nami bilen konglumde soraqqa tarttim. 4 xunga, siler hemme etiqadchilarni chaqirip, rebbimiz eysaning nami bilen bir yerge jem bolghanda, menimu siler bilen bille dep qarap, rebbimiz eysaning ku-qudriti bilen 5 u ademni etiqadchilar jamaetchilikidin qoghlap chiqirip, xeytanning ilkige qayturunglar. buning bilen, u yaman yoldin yenip, gunahkar tebiitining kuchidin qutulup, rebbimiz eysa qayta kelgen kuni qutquzulsun. 6 silerning mahtinixinglar toghra emes. kichikkine hemirturu putun hemirni bolduralaydu degen sozni yahxi bilisilerghu? 7 xunga, jamaetchilikning pak boluxi uchun, bundaq gunahkarni aranglardin chiqiriwetinglar. siler alliburun paklanghansiler. chunki, otup ketix heytining qurbanliq qozisi bolghan eysa mesih bizning gunahlirimizning kechurum qilinixi uchun qurbanliq qilinghan. 8 xuning uchun, huddi yehudiylar otup ketix heytini otkuzuxtin ilgiri oylirini hemirturuchtin haliy qilghandek, bizmu burunqi hayatimizdiki hemirturuchni, yeni yamanliq we ochmenlikni taxlap, eysa mesihke baghlanghan yengi hayatimizni semimiylik we heqiqet ichide xad- huramliqta otkuzeyli. 9 aldinqi hetimde silerge xehwaniy heweslerge berilgen ehlaqsiz ademler bilen alaqe qilmasliq toghrisida yazghanidim. 10 xubhisizki, men eysa mesihke etiqad qilmaydighanlar arisidiki xehwaniy heweslerge berilgen ehlaqsizlar, achkozlukler, aldamchilar yaki butperesler bilen alaqe qilmanglar, demekchi emesmen. eger xundaq degen bolsam, bu dunyadin ayrilixqa mejbur bolattinglar. 11 lekin, hazir men ozini etiqadchi dep atiwalghan, emeliyette xehwaniy, achkoz, butperes, tohmethor, haraqkex yaki aldamchi kixiler bilen alaqe qilmasliqinglarni, hetta ular bilen hemdastihanmu bolmasliqinglarni yazdim. 12-13 chunki, etiqadchilar jamaetchilikining ezasi emeslerni soraq qilixqa bizning neme hoquqimiz bar? ularni huda ozi soraq qilidu. lekin, etiqadchilar jamaetchilikining ezalirini soraq qilixqa bizning hoquqimiz bar. xunga, muqeddes yazmilarda yezilghinidek: yamanliq qilghuchini aranglardin qoghlap chiqiringlar.
1 aranglarda bir etiqadchining yene bir etiqadchi ustidin dewaliri bolsa, uni etiqadchilarning bir terep qilixigha tapxurmay, hudani tonumaydighan soraqchigha erz qilip barghini qandaq bolghini? 2 eysa mesih qaytip kelgendin keyin bu dunyani soraq qilidighanlarning hudaning muqeddes helqi ikenlikini bilmemsiler? siler dunyani soraq qilidighanlardin ikensiler, undaqta bundaq kichikkine dewalarni bir terep qilixqa yarimamsiler? 3 kelguside perixtilerni soraq qilidighanliqinglarni bilmemsiler?! xundaq iken, hazirqi turmuxunglarda etiqadchilar arisidiki kichik dewalarni hel qilixni choqum bilixinglar kerek. 4 xundaq turuqluq, aranglarda dewalar korulginide, nemixqa uni hel qilix uchun eysa mesihni tonumaydighan, etiqadchilar jamaetchiliki bilen ohximaydighan kozqaraxta bolghan soraqchilargha barisiler? 5 bu nemidegen xermende ix-he! etiqadchilar arisida bu dewalarni hel qilghudek parasetlik birer kixi yoqmu? 6 yene kelip, siler qerindaxlar bir-biringlar bilen dewalixiwatisiler, yene kelip etiqadsizlar aldida dewalixiwatisiler! 7 emeliyette, bir-biringlar ustidin dewalixix siler uchun chong meghlubiyettur. undaq qilixtin kore, ozara bezibir naheqliqke uchrisanglar yaki az-tola aldansanglar neme boptu? 8 biraq siler naheqliqke uchrimay, eksiche ozunglar naheqliq qiliwatisiler we baxqilarni aldawatisiler, hetta qerindaxliringlarghimu xundaq qiliwatisiler! 9 yamanliq qilghuchilarning hudaning padixahliqigha kirelmeydighanliqini bilmemsiler? siler oz-ozunglarni aldimanglar! barliq jinsiy ehlaqsizliq qilghuchilar, butperesler, zinahorlar, hezilekler, er bilen er yaki ayal bilen ayal ara jinsiy munasiwet qilghuchilar, 10 oghrilar, achkozler, haraqkexler, tohmethorlar we aldamchilargha hudaning padixahliqida urun yoq. 11 beziliringlar burun mana xundaqlardin idinglar. lekin, rebbimiz eysa mesihning ku-qudriti we hudaning rohi arqiliq gunahinglar yuyulup, hudagha ataldinglar we huda teripidin heqqaniy adem dep jakarlandinglar. 12 beziler: huda teripidin meni qilinmighan bolsa, neme qilimen desem oz ihtiyarim deyixi mumkin. lekin, hemme ix paydiliq boluwermeydu. neme qilimen desem, oz ihtiyarim deyilsimu, lekin hech nersige qul bolmasliqimiz kerek. 13 tamaq qorsaq uchun, qorsaq tamaq uchun degenlik toghra. lekin beziler huddi xuningdek, jinsiy ehlaqsizliqmu ten uchundur, dep qaraydu. bundaq qarax toghra emes. qorsaq we tamaq peqet bu dunyadila bolup, huda her ikkilisini yoqitidu. tenimiz bolsa u dunyadimu bolidu. bilixinglar kerekki, tenimiz u jinsiy ehlaqsizliq uchun emes, belki rebbimiz uchundur. rebbimiz bolsa tenimizning ehtiyajini teminleydu. 14 huda oz qudriti bilen rebbimizni tirildurginidek, biznimu tirilduridu. 15 bizning tenimizning eysa mesihning tenining ezaliri ikenlikini bilmemsiler? undaqta, aranglarda biri eysa mesihning tenining ezasi bolghan oz tenini, bir pahixe ayalning teni bilen birlexturse bolamdu? hergiz bolmaydu! 16 pahixe ayal bilen birge bolghan kixining uning bilen bir ten bolidighanliqini bilmemsiler? chunki, muqeddes yazmilarda er-ayal toghruluq: ikkisi bir ten bolidu deyilgen. 17 wehalenki, rebbimiz bilen birlexken kixi bolsa uning bilen rohiy jehette bir bolidu. 18 xuning uchun, jinsiy ehlaqsizliqtin yiraq bolunglar. insanlar sadir qilghan baxqa gunahlarning hemmisi tenning sirtida bolidu. lekin, jinsiy ehlaqsizliq qilghuchi oz tenige qarxi gunah qilghan bolidu. 19 teninglarning muqeddes rohning ibadethanisi ikenlikini bilmemsiler? huda silerge ata qilghan muqeddes roh qelbinglarda yaxaydu. siler ozunglargha emes, belki hudagha mensupsiler. 20 chunki, u silerni eysa mesihning qimmetlik qeni bilen ozige mensup qildi. xuning uchun, teninglarni hudani ulughlaxqa atanglar.
1 emdi siler hetinglarda otturigha qoyghan mesililerge keleyli. siler erlerning oz ayallirigha yeqinlaxmasliqi yahximu? dep sorapsiler. 2 mening jawabim xuki, aranglarda yuz bergen jinsiy ehlaqsizliqtin saqlinix uchun, herbir jup er-ayal oz hemrahliri bilen bir orunda yatsun. 3 er ayaligha nisbeten erlik mejburiyitini ada qilixi, ayalmu erige nisbeten ayalliq mejburiyitini ada qilixi kerek. 4 ayalning teni peqet ozigila emes, erigimu teelluqtur. xuninggha ohxaxla, erning tenimu ozigila emes, ayalighimu teelluqtur. 5 er-ayal bir-birining jinsiy telipini ret qilmasliqi kerek. peqet putun zehninglar bilen dua qilix meqsitide oz maqulluqunglar bilen waqitliq birge yatmasliqqa kelixkendin baxqa waqitlarda bir-biringlardin ayrilip yatmanglar. bolmisa, xeytan silerning ozunglarni tutuwalalmighanliqinglardin paydilinip, silerni zinahorluq qilixqa azdurup ketixi mumkin. 6 waqitliq ayrilip turux toghrisidiki bu sozlirim peqetla bir teklip, buyruq emes. 7 elwette, hemminglarning manga ohxax toy qilmasliqinglarni halayttim. lekin, bu ixta hemme adem ohxax emes. chunki, huda iltipat korsitip, bezilerge toy qilixni, bezilerge bolsa toy qilmay otuxni bergen. 8 emdi jorisi olup ketken er we ayallargha kelsek, silerge xuni eytip qoyayki, silerning manga ohxax toy qilmay yaxighininglarni yahxi deymen. 9 lekin, ozunglarni tutuwalalmisanglar, nikahlininglar. chunki, xehwet otida koygendin kore, nikahliq bolghan yahxidur. 10 nikahliq bolghan etiqadchilargha kelsek, ulargha xuni buyruymenki, ayal eridin ajraxmisun. bu meningla emes, belki rebbimizningmu buyruqidur. 11 ajraxqan bolsa, qayta toy qilmisun yaki oz eri bilen qaytidin yarixiwalsun. ermu ayalini qoyuwetmisun. 12 qalghanliringlargha kelsem, gerche bu toghruluq rebbimizdin hechqandaq buyruq almighan bolsammu, lekin men silerge xuni eytimenki, eger toy qilghandin keyin er eysa mesihke etiqad qilip, ayali etiqad qilmighan bolsa biraq dawamliq birge yaxaxqa razi bolsa, u chaghda eri uni qoyuwetmisun. 13 eger toy qilghandin keyin ayal eysa mesihke etiqad qilip, eri etiqad qilmighan bolsa biraq dawamliq birge yaxaxqa razi bolsa, u chaghda ayali uningdin ajraxmisun. 14 chunki, eysa mesihke etiqad qilmighan hemrahi uning etiqadchi eri yaki ayali arqiliq huda teripidin qobul qilinip, ularning nikahi hudaning neziride yenila pak bolidu. undaq bolmighanda, ularning perzentliri napak bolatti, emeliyette paktur. 15 biraq, etiqad qilmighan terep ayrilimen dese, ayrilsun. etiqadchi er bolsun yaki ayal bolsun, bundaq ehwalda oz nikahini zorlap dawamlaxturuxining hajiti yoq. wehalenki, huda silerni hemrahinglar bilen inaqliqta yaxaxqa chaqirghan. 16 ey etiqadchi ayal, belkim ering sen arqiliq eysa mesihke etiqad qilip, qutquzuluxi mumkin. ey etiqadchi er, belkim ayaling sen arqiliq eysa mesihke etiqad qilip, qutquzuluxi mumkin. etiqad yoligha chaqirilghan waqittiki salahiyet mesilisi 17 herkim huda teripidin chaqirilghanda rebbimiz eysa uninggha ata qilghan salahiyet boyiche yaxawersun. buni hemme etiqadchilar jamaetchilikige buyruymen. 18 mesilen, bir kixi huda teripidin chaqirilixtin burun yehudiy dinigha kirix uchun hetne qilinghan bolsa, u buni yoxurmisun. bir kixi huda teripidin chaqirilghanda hetne qilinmighan bolsa, xundaq turuwersun. 19 etiqad qilghuchining hetne qilinghan yaki qilinmighanliqi muhim emes, eng muhimi uning hudaning emrlirige emel qilixidur. 20 herkim huda teripidin chaqirilghanda qandaq salahiyette bolghan bolsa, xu salahiyetni saqlisun. 21 eger sen huda teripidin chaqirilghanda qul bolghan bolsang, ozungning qul bolghanliqingdin qayghurma. lekin, hor bolalisang, pursetni qoldin berme. 22 huda teripidin chaqirilghan kixi qul bolsa, u rebbimiz eysagha mensup bolghanliqidin rohiy jehette azad qilinghan erkin ademge aylinidu. xuningdek, huda teripidin chaqirilghan kixi erkin adem bolsa, u eysa mesihke itaet qilghanliqidin uning quligha aylinidu. 23 huda eysa mesihning qimmetlik qeni bilen silerni gunahning ilkidin horlukke chiqardi. xunga, emdi siler hudagha itaet qilinglar, insanlarning oy-pikirlirige qul bolmanglar. 24 qerindaxlar, herkim huda teripidin chaqirilghanda qandaq salahiyette bolghan bolsa, hudagha baghlanghan yengi hayatida xu boyiche yaxisun. 25 hetinglardiki boyigha yetken qizlar mesilisige kelsek, rebbimizdin ular toghrisida birer emr almidim. xundaqtimu, oz pikirlirimni otturigha qoymaqchimen. rebbimiz manga rehim-xepqet korsetkenliki uchun, mening sozlirim ixenchliktur. 26 men xundaq qaraymenki, bugunki qiyinchiliqlargha nezer salghanda, herkim eysa mesihke etiqad qilghan chaghdiki salahiyitide qalghini yahxi. 27 oylengen bolsang, ayalingni qoyuwetixni oylima. oylenmigen bolsang, oylinimen deme. 28 lekin, oylensengmu gunah qilghan bolmaysen. boyigha yetken qizlarmu erge tegse, gunah qilghan bolmaydu. biraq, nikahliq bolghanlarning kundilik turmuxta hilmuhil qiyinchiliqliri bolidu. men silerning bu qiyinchiliqlardin saqlinixinglarni halaymen. 29 qerindaxlar, xuni demekchimenki, hudagha hizmet qilidighan waqtimiz qistur. bundin keyin, hudagha hizmet qilixta oylengen erler oylenmigendek, putun niyiti bilen hudagha hizmet qilsun. 30 matem tutux, huxal bolux yaki bay bolux hudagha hizmet qilixta hergiz tosalghu bolmisun. 31 bu dunya bayliqliridin behrimen boluwatqanlarmu bayliqqa berilip ketmisun. chunki, bu dunya otkunchidur. 32 ghemsiz boluxunglarni umid qilimen. oylenmigen er rebbimizni hursen qilix uchun, rebbimizning ixlirining ghemini qilidu. 33 lekin, oylengen er ayalini hursen qilix uchun, bu dunyaning ixlirining ghemini qilidu. 34 xuning bilen, uning kongli ikkige bolunup ketidu. ersiz ayal yaki nikahliq bolmighan qiz bolsa jismaniy we rohiy jehette ozini hudagha atax meqsitide rebbimizning ixlirining ghemini qilidu. lekin, nikahlanghan ayal bolsa erini hursen qilix uchun, bu dunyaning ixlirining ghemini qilidu. 35 buni silerning put-qolunglarni chuxep qoyux uchun emes, belki silerge paydisi bolsun we konglini ikkige bolmey, ozlirini rebbimizge atap, uning uchun yaxisun, dep eytiwatimen. 36 eger bir kixi wedilexken qizini artuqche saqlitip qoyup, uning bilen toy qilmighan bolsa we xu sewebtin bu qizgha yuz kelelmeydighanliqini hes qilsa, undaqta tegixlik dep qarighan ixni qilsun, yeni uni emrige alsun. bundaq qilix gunah qilghanliq bolmaydu. 37 biraq, bir kixi besim astida emes, oz iradisi bilen wedilexken qizini emrige almasliqqa qarar qilghan bolsa hemde xehwitini besiwalalaydighan bolsa, yahxi qilghan bolidu. 38 qisqisi, toy qilix yahxi, toy qilmasliq tehimu yahxi. 39 eri hayat chaghda ayali erige nikahta baghlanghan bolidu. lekin eri olup ketse, halighan kixi bilen nikahlinixqa erkindur. lekin, u kixi etiqadchi boluxi kerek. 40 biraq, tul ayal tul peti tursa, tehimu behtlik bolidu. bu mening kozqarixim. lekin men oylaymenki, bu kozqariximgha hudaning rohi yetekchilik qildi.
1 emdi hetinglardiki butqa atap nezir qilinghan goxni yeyix yaki yemeslik mesilisige keleyli. siler hemmimizning bu mesilige nisbeten bilimimiz bar, dep qaraysiler. biraq, bilimi kop bolghan adem tekebburlixip ketixi mumkin. lekin, mehir-muhebbiti kop bolghan adem bolsa qerindixining etiqadini mustehkemlexke purset izdeydu. 2 ozini bilermen chaghlaydighan kixi emeliyette bilixke tegixlik nersilerni bilmeydu. 3 lekin, hudani soygen kixi hudaning neziride heqiqeten bilimge ige adem bolidu. 4 hox, emdi butqa atap nezir qilinghan gox mesilisige keleyli. bizge melumki, kop ademler choqunuwatqan butlar huda emestur. yegane hudadin baxqa ilah yoqtur. 5 gerche beziler dunyada nurghun ilahlar bar, ular zemin we asmanda yaxaydu dep qarighan hemde ularni ozining hudasi we rebbi dep etirap qilghan bolsimu, 6 biraq biz uchun peqetla yegane huda, yeni erxtiki hudaatimizla bardur. u putkul mewjudatning yaratquchisidur, biz uning uchun yaxaymiz. xuninggha ohxax, biz uchun yegane bir res, yeni rebbimiz eysa mesih bardur. putkul mewjudat u arqiliq mewjuttur. bizmu u arqiliq yengi hayatqa ige bolduq. 7 lekin, hemme etiqadchilar bundaq bilimni tonup yetmidi. ularning beziliri etiqadchi boluxtin burun butpereslik adetlirige konup qalghachqa, hazirmu butqa atap nezir qilinghan goxni yeyixni butqa choqunux bilen barawer dep qaraydu. xunga, ular bu goxni yeyixke juret qilalmaydu. eger ular bu goxni yep qalghan bolsa, ozlirini bulghanduq dep hes qilip, wijdani azablinidu. 8 emeliyette, herqandaq yemeklikni yeyix-yemeslik bilen ozimizni hudagha yeqinlaxturghili bolmaydu. uni yesek, hudagha yeqinlixip qalmaymiz, yemisekmu hudadin yiraqlixip ketmeymiz. 9 lekin ehtiyat qilinglarki, silerning melum yemeklikni yeyix-yemeslik erkinlikinglar bundaq bilimni tonup yetmigen etiqadchi qerindaxliringlarning gunah qilixigha sewes bolup qalmisun. 10 chunki, bundaq bilimni tonup yetmigen bir etiqadchi butning huda emeslikini bilidighan silerning buthanida otkuzuluwatqan ziyapette butqa atap nezir qilinghan goxni yewatqanliqinglarni korse, silerge egixip, oz wijdanigha qarxi halda u goxni yeyixi mumkin. undaqta, siler uning oz wijdanigha qarxi halda gunah qilixigha dewet qilghan bolup qalmamsiler? 11 aqiwette, bundaq bilimni tonup yetmigen bu qerindiximizning etiqadi silerning biliminglar tupeylidin weyran boluxi mumkin. halbuki, eysa mesih uning uchunmu qurban bolghan. 12 siler qerindaxlarni ozliri hata, dep qarighan ixlarni qilixqa dewet qilsanglar, qerindaxlar aldida gunah otkuzup, ularning wijdanini jarahetlepla qalmastin, eysa mesih aldidimu gunah qilghan bolisiler. 13 xuning uchun, eger yegen goximiz tupeylidin bundaq bilimni tonup yetmigen qerindiximizning etiqadi buzulghudek bolsa, biz bu goxni qetiy yemeyla qoyayli.
1 men baxqilarning mening ustumdin uni qil, buni qil deyixidin erkin emesmu? men hudaning elchisi emesmu? men rebbimiz eysani oz kozum bilen korgen emesmu? silerning etiqadinglar mening rebbimiz uchun qilghan hizmitimning netijisi emesmu? 2 gerche baxqilar meni elchi dep hesablimisimu, lekin men siler uchun heqiqeten eysa mesihning elchisi. chunki, silerning mendin hux hewerni anglap, rebbimizge etiqad qilghininglar mening elchi ikenlikimning ispati. 3 mening elchi ikenlikimdin gumanlinidighanlargha beridighan jawabim mundaq: 4 biz elchi bolghanikenmiz, etiqadchilar teripidin yemek- ichmek bilen teminlinix hoquqimiz yoqmu? 5 rebbimiz eysaning oz iniliri hemde petrus we baxqa elchilerdek bizningmu seperde biz bilen ohxax etiqadi bar ayallirimizni hemrah qilip yurux heqqimiz yoqmu? 6 ejeba, peqet barnaba bilen menla etiqadchilar teripidin teminlenmey, oz emgikimiz bilen kun kechuruximiz kerekmu? 7 kim oz puli bilen lexkerlik qilidu? kim kochet tikip, uning mewisini yemeydu? kim mal beqip, uning sutini ichmeydu? 8 men bularni peqet insanning kozqarixi boyiche dedimmu? yaq, bu heqte tewrat qanunidimu ohxax deyilgenghu! 9-10 musa peyghemberge chuxurulgen tewrat qanunida: haman tepken okuzning aghzini boghma dep yezilghan. bu yerde hudaning kongul bolgini peqet okuzlermu yaki buni mehsus biz uchun eytqanmu? bu xubhisiz biz uchunmu yezilghandur. chunki, yerge uruq terighuchimu, haman tepkuchimu ozige tegixlik uluxini elix umidi bilen ixleydu. 11 xuning uchun, aranglarda hux hewerni yetkuzux arqiliq rohiy uruq chechip, silerdin maddiy jehette hosul elix heddidin exip ketkenlik bolamdu? 12 baxqa telim berguchilerning silerdin teminlinix hoquqi bolghan yerde, bizning teminlinix hoquqimiz tehimu bolmamdu? lekin, biz bu hoquqimizdin paydilanmiduq. eksiche, eysa mesih toghrisidiki hux hewerning tarqilixigha tosalghu bolup qalmasliqimiz uchun, herqandaq ixqa berdaxliq beriwatimiz. 13 yerusalemdiki chong ibadethanida ixleydighanlarning kixilerning ibadethanigha elip kelgenliri bilen teminlinidighanliqini we qurbanliq supisida wezipide bolghanlarningmu qilinghan qurbanliqlardin uluxi barliqini bilmemsiler? 14 xuninggha ohxax, rebbimiz hux hewerni tarqitidighanlarning turmuxi hux hewerni qobul qilghanlar teripidin qamdalsun, dep buyrughanidi. 15 lekin, men bu hoquqning hechqaysisidin paydilanmidim. hazirmu men bu hetni bu hoququmdin paydilinay, dep yeziwatqinim yoq. men oluxke razimenki, biraq bu ix uchun mahtiniximning quruq soz bolup qelixigha yol qoymaymen. 16 hux hewerni tarqatqanliqimgha kelsek, uning bilen mahtinalmaymen, elwette. chunki, hux hewerni tarqitix mening burchum. uni tarqatmisam bolmaydu! 17 eger hux hewerni oz ihtiyarim bilen tarqatqan bolsam, hudadin heq elixim kerek idi. lekin, huda bu wezipini manga tapxurghaniken, men buni bir mesuliyet, dep orundaymen. 18 undaqta, alidighan heqqim neme? u bolsimu hux hewer yetkuzuxte elixqa tegixlik heqni telep qilix hoququmdin paydilanmay, kixilerni hux hewerge heqsiz ige qilixtur. 19 men hechkimdin heq almighanliqim uchun, ularning telepliridin erkin. lekin, tehimu kop ademning eysa mesihke etiqad qilixi uchun, kopchilikning qulidek yaxap keldim. 20 yehudiylarning eysa mesihke etiqad qilixi uchun, yehudiylar arisida bolghinimda yehudiylardek yaxawatimen. tewrat qanunining ilkidin azad qilinghan bolsammu, tewrat qanunining ilkide yaxaydighanlarning eysa mesihke etiqad qilixi uchun, xu kixilerdek yaxawatimen. 21 xuninggha ohxax, tewrat qanuni bilen munasiwiti yoq yehudiy emesler arisida bolghinimda, xu kixilerge ohxax yaxawatimen. bu, hudaning qanunidin chetnep kettim degenlik emes, chunki men eysa mesihning qanunigha itaet qilip yaxawatimen. 22 huda toghrisidiki bilimni tonup yetmigenliktin wijdani asanla azablinidighan etiqadchilarning arisida ulargha ohxax yaxawatimen. bundaq qiliximdiki meqset, ularning etiqadini mustehkemlextur. barliq charilerni ixlitip tehimu kop kixilerning qutquzuluxi uchun, meyli men qandaqla kixilerning arisida bolay, huda meni qilmighanla bolsa, xu kixilerning adetliri boyiche yaxaymen. 23 men tehimu kop kixilerning bu hux hewerni qobul qilip, uningdin kelidighan behttin men bilen bille teng behrimen boluxi uchun, bu ixlarni qiliwatimen. 24 yugurux musabiqisige chuxkenlerning hemmisi yugurgen bolsimu, mukapatni yalghuz birla kixining alidighanliqini bilisiler. silermu hudaning mukapatigha erixix uchun yengip chiqqan tenheriketchidek yuguruxunglar kerek. 25 musabiqige chuxken herbir tenheriketchi waqitliq mukapatqa ige bolux uchun qattiq mexiq qilidu. biz bolsaq menggu chirimeydighan mukapatqa ige bolux uchun mexiq qilimiz. 26 xuning uchun, men nixansiz yuguruwatqan kixidek yuguruwatqinim yoq. xundaqla, huddi bokschigha ohxax atqan muxtumni box ketkuzuwatqinim yoq. 27 hux hewerni yetkuzup bolghandin keyin, hudaning aldida mukapatqa erixixke layaqetsiz bolup qalmasliqim uchun, tenimni etiqad yolida yaxaxqa qattiq kondurup, ozumni tizginlewatimen.
1-2 qerindaxlar, musa peyghember zamanidiki ejdadlirimizning misirdin chiqqanda chol-bayawanda bexidin otkuzgen kechurmixlirini toluq chuxinixinglarni umid qilimen. ularning hemmisi xu chaghda huda ata qilghan yol baxlighuchi bulutning yeteklixi astida bolup, hudaning mojizisi arqiliq qizil dengizdin saq- salamet mengip otti. ularning qizil dengizdin otuxi huddi etiqadchilarning chomulduruxni qobul qilghinidek bolup, ularning hemmisi musa peyghemberge egexkuchilerdin boldi. 3-4 ularning hemmisi huda ata qilghan ohxax bir yemeklikni yegen we rohiy tax tin chiqqan ohxax bir suni ichken. ulargha hemrah bolup kelgen bu rohiy tax del eysa mesih idi. 5 xundaqtimu, ularning kopinchisi hudani hursen qilmidi. xunga, ular olup, jesetliri chol-bayawanda qaldi. 6 ulardek yaman ixlargha berilmeslikimiz uchun, bu weqelerdin ibret eliximiz kerek. 7 siler ularning beziliridek butqa choqunidighanlardin bolmanglar. huddi muqeddes yazmilarda yezilghandek, ozliri choqunidighan butlarni huxal qilix uchun, ular keyin olturup halighanche yep-ichixip, keyp-sapa qilixti. 8 biz ularning beziliridek jinsiy ehlaqsizliq qilmayli. ular mana xundaq qilip, yigirme u mingi bir kundila halak boldi. 9 biz ularning beziliridek meqsetlik halda gunah qilip, rebbimiz bizni jazalamdu- jazalimamdu, dep uni sinimayli. xu chaghda, undaq qilghanlarni zeherlik yilanlar cheqip olturgenidi. 10 biz ularning beziliridek hudadin narazi bolup, uningdin aghrinmayli. xu chaghda, bundaq qilghanlar huda ewetken jan alghuchi perixte teripidin olturulgenidi. 11 bu weqeler bizlerge sawaq bolux uchun ularning bexigha kelgenidi. xundaqla, bu weqeler ahir zamanda yaxawatqan bizlerning ulardek bolup qalmasliqimiz heqqide agahlandurux uchun hatirilengenidi. 12 xuning uchun, ozini etiqadta put tirep turuwatimen, dep hesablaydighanlar yiqilip chuxuxtin pehes bolsun. 13 siler du kelgen sinaqlargha baxqa ademlermu ohxax du kelgen. huda ixenchliktur! u silerni berdaxliq berix chekinglardin halqighan sinaqlargha uchratmaydu. huda silerning sinaqqa du kelgende put tirep turalixinglar uchun, azduruluxtin saqlinix yolini echip beridu. 14 xu sewebtin, qedirlik qerindaxlirim, butperesliktin saqlininglar. 15 silerni eqil-hoxi jayida kixiler dep qarap, buni eytiwatimen. eytqanlirimgha ozunglar baha beringlar. 16 biz rebbimizni hatirilex uchun otkuzuluwatqan dastihanda jem bolup, hudagha xukur eytip jamdiki xarabni ichkende we bir nanni boluxup yegende, eysa mesihning biz uchun qurban bolghan teni we qenining hesabigha kelgen iltipatidin ortaq behrimen bolimiz. 17 biz etiqadchilar kop bolsaqmu, hemmimiz birla nanni boluxup yegenlikimiz uchun, rohiy jehette bir ten bolimiz. 18 israillargha qaranglar, ular yerusalemdiki chong ibadethanida hudagha qurbanliq qilinghan goxni yeyix bilen ibaditini ipadileydu. 19 men bundaq deyix arqiliq butqa atap qurbanliq qilinghan nersining birer ehmiyiti bar yaki but heqiqiy huda demekchimenmu? 20 hergiz undaq emes! demekchi bolghinim xuki, butperesler qurbanliqlirini hudagha emes, jinlargha ataydu. silerning jinlar bilen xerik boluxunglarni halimaymen. 21 siler hem rebbimizning jamidikidin, hem jinlarning jamidikidin ichsenglar bolmaydu. hem rebbimizning dastihinigha, hem jinlarning dastihinigha dahil bolsanglar bolmaydu. 22 bundaq qilsaq, rebbimizning ghezipini qozghaymiz. uning jazalixidin qechip qutuluxqa kuchimiz yetemdu?! 23 beziler: huda teripidin meni qilinmighan bolsa, neme qilimen desem oz ihtiyarim deyixi mumkin. lekin, hemme ix paydiliq boluwermeydu. neme qilimen desem, oz ihtiyarim degen bu soz toghra bolsimu, lekin hemme ix qerindaxlirining etiqad jehette kuchluk bolup yetilixige yardem berelmeydu. 24 herkim peqet oz menpeitinila emes, baxqilarningmu menpeitini kozlisun. 25 gox dukinida setilghan goxlerni butqa atap nezir qilinghanmu- qilinmighanmu, dep suruxturup yurmey, pak wijdan bilen yeweringlar. 26 chunki, muqeddes yazmilarda yezilghinidek: yer yuzi we uningdiki hemme nerse rebbimizge teelluqtur. 27 eger eysa mesihke etiqad qilmighan bir kixi silerni ziyapetke chaqirsa we silermu barmaqchi bolsanglar, aldinglargha qoyulghan hemme nersini butqa atap nezir qilinghanmu-qilinmighanmu, dep suruxturmey, pak wijdan bilen yeweringlar. 28 lekin, baxqa biri silerge: bu nezir qilinghan gox dese, u kixining etiqadini oylap u goxni yemenglar. chunki, bu goxni yeyix uning neziride gunah bolidu. 29 bu yerde silerning wijdaninglarni emes, belki u kixining wijdanini demekchimen. undaqta, neme uchun baxqilarning wijdani mening erkinlikimni cheklisun? 30 eger men hudagha xukur eytip bundaq ziyapetke qatnaxsam, yene neme uchun xukur eytip yegen bu yemeklikim sewebidin eyiblinixke uchrixim kerek? 31 muhimi, neme yep, neme ichixinglar, qandaqla ix qilixinglardin qetiynezer, uni peqet hudaning ulughlinixi uchun qilinglar. 32 baxqilarni, meyli ular yehudiylar, yehudiy emesler yaki hudagha mensup jamaetchiliktiki etiqadchilar bolsun, gunahqa baxlaydighan ixni qilmanglar. 33 ozummu silerge degenlirim boyiche ix qilimen. men herqaysi jehettin hemme ademni hursen qilixqa tiriximen. chunki, men oz menpeitim uchun emes, belki kopchilikning qutquzuluxi uchun ularning menpeitini kozleymen.
1 men eysa mesihni ozumge ulge qilghinimdek, silermu meni ozunglargha ulge qilinglar. 2 daim meni eslep turghanliqinglar we men silerge yetkuzgen telimlerge emel qilghanliqinglar uchun silerni mahtaymen. 3 lekin, xunimu bilixinglarni umid qilimenki, hemme erning bexi eysa mesihtur. ayalning bexi er, eysa mesihning bexi bolsa hudadur. 4 xunga, ibadetke qatnaxqanda bir er bexigha birneme artip dua qilsa yaki hudaning wehiysini yetkuzse, u oz bexi bolghan eysa mesihke hormetsizlik qilghan bolidu. 5 bir ayal bexigha birnerse artmay dua qilsa yaki hudaning wehiysini yetkuzse, umu oz bexi, yeni oz erige hormetsizlik qilghan bolidu. bundaq ayalning chechi chuxuruwetilgen ayaldin perqi yoqtur. 6 eger ayal bexigha birnerse artixni halimisa, undaqta u chechini keskuzuwetsun. wehalenki, bir ayalning chechining kesilixi yaki chuxuruluxi nomus ix bolghaniken, undaqta u ayal ibadetke qatnaxqanda bexigha birneme artsun. 7 erler bolsa ibadetke qatnaxqanda, bexigha birnerse artmasliqi kerek. chunki, er hudaning obrazida yaritilghan bolup, hudaning xan-xeripini eks etturidu. ayal bolsa erning xan-xeripini eks etturidu. 8 chunki, insan yaritilghan chaghda, er ayaldin emes, ayal erdin yaritilghan. 9 xundaqla, er ayal uchun emes, ayal er uchun yaritilghan. 10 xuning uchun, ayallarning bexigha birnerse artix yaki artmasliq hoquqi bar bolsimu, buni muwapiq ixletsun. bu hem perixtiler uchundur. 11 halbuki, rebbimizge baghlanghan yengi hayatimizda ayallar erlerdin mustesna emes, erlermu ayallardin mustesna emes. 12 chunki, ayal erdin yaritilghan bolsimu, lekin ermu ayaldin tughulidu. her ikkilisi putkul mewjudatni yaratqan huda teripidin yaritilghan. 13 siler ozunglar eytinglarchu, ayallarning bexigha birnerse artmay turup, hudagha dua qilixi toghrimu? 14 siler erlerning uzun cha qoyuxining ozliri uchun nomus ikenlikini tebiiy halda bilisilerghu? 15 lekin, ayallarning uzun chechi hudaning ulargha yapqu qilip bergen guzellikidur. 16 eger kimdekim bu sozlerge qarxi chiqsa, men xundaq deyeleymenki, bu biz ezeldin emel qilip keliwatqan qaide. hudagha mensup bolghan herqaysi jamaetchilikmu buni toghra, dep qaraydu. 17 towendiki ixlargha kelsek, men bu toghrisida silerni mahtiyalmaymen. chunki, silerning jem boluxunglarning paydisidin ziyini kop boluwatidu. 18 birinchidin, siler ibadetke jem bolghininglarda, aranglarda guruhlargha bolunuxler bolghanliqini anglidim. bu gepke qismen ixendim. 19 aranglarda bolunuxlerning peyda boluxidin saqlanghili bolmaydu. lekin muxundaq bolghanda, zadi kimning hudani hursen qilidighanliqini koruwalghili bolidu. 20 siler rebbimizni hatirilex meqsitide otkuzulidighan dastihangha jem bolimiz, deysiler. emeliyette, buning uchun jem bolmaydikensiler. 21 chunki, siler bir-biringlarni saqlimay, ozunglar elip kelgen tamaqni ozunglar yeweridikensiler-de, beziler qanghuche yep-ichidiken, yene beziler a qalidiken. 22 yep-ichixke oz oyliringlar bar emesmu? yaki bu yerge hudagha mensup bolghan etiqadchilar jamaetchilikini kozge ilmay, yeydighan nersisi yoqlarni hijil qilixqa jem boldunglarmu? silerge neme desem bolar? silerni mahtaymu? yaq, bu ixta silerni hergiz mahtiyalmaymen! 23 rebbimizning dastihini toghruluq men silerge yetkuzgen telimlerni rebbimizdin alghanmen. rebbimiz eysa satqun teripidin tutup berilgen keche, qoligha bir nan elip, 24 hudagha xukur eytip, nanni oxtup turup: bu mening siler uchun pida bolidighan tenimdur. meni eslep turux uchun buningdin yenglar dedi. 25 huddi xuningdek, tamaqtin keyin u yene jamni qoligha elip: bu jamdiki xaras mening qenim bilen tuzulidighan hudaning yengi ehdisining belgisidur. her qetim bundaq xarabtin ichkininglarda meni eslep turunglar dedi. 26 xuning uchun, taki rebbimiz qaytip kelguche, her qetim bu nandin yegininglarda we her qetim bu jamdikidin ichkininglarda, rebbimizning qurban bolghanliqini jakarlighan bolisiler. 27 xuning uchun, rebbimizning dastihinigha dahil bolghan herbir kixi namuwapiq halda nandin yep, jamdikidin ichse, u rebbimizning biz uchun qurban qilghan teni we aqquzghan qenigha yuz kelelmeydighan gunah qilghan bolidu. 28 xunga, herkim awwal bu ixlar ustide oz-ozini tekxurup korsun. andin, nandin yep, jamdikidin ichsun. 29 chunki, etiqadchilar rebbimizning dastihinigha dahil bolux bilen ozlirining eysa mesihning teni ikenlikini ipadileydu. buni perqlendurmey turup, nandin yegen we jamdikidin ichken kixi ozini hudaning jazasigha mehkum qilidu. 30 mana xu sewebtin, birmunchinglar jismaniy jehettin halsiz we aghriq bolup qaldinglar, hetta beziler olup ketti. 31 eger oz-ozimizni tekxurgen bolsaqiduq, bundaq jazalargha uchrimighan bolattuq. 32 lekin, gunahqa tolghan bu dunyaning ademliri bilen birlikte jazalanmasliqimiz uchun, rebbimiz bizni muxundaq jazalap terbiyilewatidu. 33 xunga, qerindaxlar, rebbimizni hatirilex meqsitide otkuzulidighan dastihangha dahil bolux uchun bir yerge jem bolghininglarda, hemmeylen toluq kelguche bir-biringlarni saqlanglar. 34 bundaq yighilix silerning jazagha uchrixinglargha sewes bolup qalmasliqi uchun, qorsiqi achlar qorsiqini oyide toydurup kelsun. baxqa mesililerge kelsek, yeninglargha barghinimda sozliximiz.
1 qerindaxlar, muqeddes roh ata qilghan hediyilerge kelsek, bularni toluq chuxinixinglarni halaymen. 2 silerge melumki, siler eysa mesihke etiqad qilixtin ilgiri azdurulup, jansiz butlargha choqundunglar. 3 xunga, yene azdurulup ketmeslikinglar uchun xuni bilixinglarni halaymenki, hudaning rohining yetekchilikide sozligen herqandaq kixi: eysagha lenet! demeydu. muqeddes rohning yetekchilikisizmu hechkim: eysa mesih mening rebbimdur deyelmeydu. 4 muqeddes roh ata qilghan hediyiler hilmuhildur, lekin bu hediyilerni ata qilghuchi muqeddes roh birdur. 5 rebbimiz uchun qilinidighan hizmetler hilmuhildur, lekin biz hizmet qilidighan rebbimiz birdur. 6 hudaning bizning hayatimizda qiliwatqan ixliri hilmuhildur, lekin biz arqiliq ularni qiliwatqan huda birdur. 7 putun jamaetchilikning menpeiti uchun muqeddes roh herbirimizge alahide qabiliyet ata qilidu. 8 muqeddes roh bir kixige aqilane soz qilix qabiliyitini beridu. yene bir kixige bolsa birer ix toghruluq hudadin kelgen alahide bilim beridu. 9 ohxaxla, xu muqeddes roh birige hudagha bolghan alahide ixench, yene birige kesellerni saqaytix qudritini beridu. 10 yene xu roh birige mojiziler yaritix qabiliyitini berse, yene birige hudaning wehiysini yetkuzux qabiliyitini beridu. birige birsining yetkuzgen sozlirining muqeddes rohtin kelgen yaki kelmigenlikini perqlendurux, birige ozige namelum bolghan tillarda sozlex, yene birige bolsa bu tillarni chuxendurux qabiliyitini beridu. 11 bu qabiliyetlerning hemmisini yuruxturgen birdinbir muqeddes rohtur. muqeddes roh oz iradisi boyiche bu qabiliyetlerni herbir kixige ayrim-ayrim teqsim qilip beridu. 12 gerche bizning tenimizdiki ezalar kop bolsimu, ular ozara qoxulup birla tenni texkil qilidu. xuningdek, eysa mesihning teni, yeni etiqadchilar jamaetchiliki nurghun etiqadchilardin texkil tapqan bolup, ularmu birla tendur. 13 chunki, yehudiy yaki yehudiy emes bolsun, qul yaki hor bolsun, hemmimiz ohxax muqeddes roh teripidin chomuldurulup, bir tenning, yeni eysa mesihning tenining terkibiy qismi bolup, muqeddes rohtin behrimen bolduq. 14 ten birla ezadin emes, nurghun ezalardin texkil tapidu. 15 eger put: qol bolmighanliqim uchun tenge mensup emesmen dese, bu uni tendin ayriwetelemdu? 16 eger qulaq: koz bolmighanliqim uchun tenge mensup emesmen dese, bumu uni tendin ayriwetelemdu? 17 putun ten koz bolsa, u qandaqmu angliyalaydu? putun ten qulaq bolsa, u puraqni qandaqmu sezeleydu? 18 halbuki, huda tenimizdiki herbir ezani oz hahixi boyiche orunlaxturghan. 19 eger hemmisi ohxax birla eza bolghan bolsa, uni qandaqmu ten degili bolatti? 20 emeliyette, eza kop bolsimu, lekin peqet bir tennila texkil qilidu. 21 xunga, koz qolgha: sanga ehtiyajim yoq deyelmeydu. yaki bax putqa: silerge ehtiyajim yoq! deyelmeydu. 22 del eksiche, tenning ajiz dep hesablanghan ezaliri kem bolsa bolmaydu. 23 tenning biep dep qaralghan ezalirigha tehimu koprek ehmiyet berimiz. uyatliq dep qaralghan ezalirimizni tehimu diqqet-etibar bilen yapimiz. 24 uyatliq bolmighan ezalirimizni yoxuruxning hajiti yoqtur. huda tenimizdiki qedri az dep hesablanghan ezalarning tehimu qedirlinixi uchun, xundaq orunlaxturghan. 25 buningdiki meqset, tende parchilinix bolmisun, eksiche ezalar bir-birige ohxax etibar bersun, degendin ibaret. 26 eger bir ezagha derd kelse, putkul ezalar teng derd tartidu, bir eza qedirlense, putkul ezalar teng huxal bolidu. 27 demek, hemminglar eysa mesihning tenini texkil qilghansiler. herbiringlar bu tenning ohximighan ayrim-ayrim ezasisiler. 28 xunga, huda etiqadchilar jamaetchilikide baxta elchilerni, ikkinchisige hudaning wehiysini yetkuzguchilerni, uchinchisige huda toghrisida telim berguchilerni, uningdin keyin mojize korsetkuchilerni, kesellerni saqaytix qabiliyitige ige bolghanlarni, baxqilargha yardem berguchilerni, baxqurux qabiliyiti bolghanlarni hemde ozlirige namelum bolghan tillarda sozliyeleydighanlarni teyinlidi. 29 etiqadchilarning hemmisi elchimu? hemmisi hudaning wehiysini yetkuzguchimu? hemmisi telim berguchimu? hemmisi mojize korsetkuchimu? 30 hemmisi kesellerni saqaytix qabiliyitige igimu? hemmisi ozlirige namelum bolghan tillarda sozliyelemdu? hemmisi bu tillarning menisini chuxendurelemdu? yaq, elwette undaq emes. 31 siler kopchilik uchun eng paydiliq bolghan qabiliyetlerni qoghlixinglar. lekin, silerning bu qabiliyetlerni yahxi ixlitixinglar uchun, men awwal silerge hemmidin yahxi bir yolni korsitey.
1 gerche men yer-yuzidiki herqandaq tilda, hetta perixtilerning tillirida sozliyelisemmu, lekin baxqilargha mehir-muhebbitim bolmisa, sozlirim qulaqqa hux yaqmaydighan daqa- dumbaq yaki yeqimsiz qongghuraq awazidek bolup qalidu. 2 gerche hudaning wehiysini yetkuzux qabiliyitim bolsimu, dunyaning putkul sirlirini bilsemmu, hudadin kelgen alahide bilimlerge ige bolsammu we taghlarni ornidin qozghitalaydighan kamil ixenchim bolsimu, lekin baxqilargha mehir-muhebbitim bolmisa, hechnemige erzimes bir adem bolup qalimen. 3 gerche putun melimni sediqe qilip beriwetsemmu, hetta hudaning hizmitide jenimni qurban qilip, tenimning otta koyduruluxige razi bolsammu, lekin baxqilargha mehir-muhebbitim bolmisa, bu qilghanlirimning manga hech paydisi yoqtur. 4 mehir-muhebbet sewrchan we mehribandur. mehir-muhebbet hesethorluq qilmaydu, mahtanchaqliq we tekebburluqmu qilmaydu. 5 mehir- muhebbet edepsizlik qilmaydu, xehsiy menpeetni kozlimeydu, asan achchiqlanmaydu we adawet saqlimaydu. 6 mehir-muhebbet naheqchiliktin hursen bolmaydu, eksiche heqiqettin huxal bolidu. 7 mehir-muhebbet hemmige berdaxliq beridu, hemmige ixench bilen qaraydu, hemme ixta umidwar we chidamliq bolidu. 8 mehir-muhebbet menggu dawamlixidu. lekin, hudaning wehiysini yetkuzidighan qabiliyet bolsa haman ahirlixidu. muqeddes rohning kuchi bilen ozige namelum bolghan tilda sozlex ahir tohtaydu, hudadin kelgen alahide bilimlermu ahirlixidu. 9 chunki, bu alahide bilimler chekliktur. xundaqla, hudaning wehiysini yetkuzux qabiliyitimizmu chekliktur. 10 bu dunyaning ahirlixixi kelgende, bundaq cheklik qabiliyetlerningmu hajiti qalmaydu. 11 bu huddi baliliq waqtimizda balilarche sozlep, balilarche oylap, balilarche muhakime qilip, chong bolghinimizda baliliqimizni taxlighinimizgha ohxaxtur. 12 biz sus korunidighan eynek arqiliq koruwatqanliqimiz uchun, hemme nersini ghowa korimiz. lekin, kelguside bolsa yuzmuyuz korimiz. hazir mening huda toghrisida bilidighinim chekliktur, u waqit yetip kelgende huda meni toluq bilgendek, menmu hemmini toluq bilidighan bolimen. 13 mana bu dunyada etiqad, umid we mehir-muhebbettin ibaret bu uchi dawamliq mewjut bolup turidu. bularning ichide eng ulu bolghini mehir- muhebbettur.
1 xunga, mehir-muhebbetni qoghlixinglar hemde muqeddes roh ata qilghan hediyilerge, bolupmu hudaning wehiysini yetkuzux qabiliyitige qizghinliq bilen intilinglar. 2 bir kixi muqeddes rohning kuchi bilen ozige namelum bolghan tilda sozlise, u baxqilargha emes, belki hudagha sozleydu. chunki, uning sozini hechkim chuxinelmeydu. u muqeddes rohning kuchi bilen turluk sirliq ixlarni sozleydu. 3 hudaning wehiysini yetkuzguchiler bolsa baxqilarning etiqadta osup yetilixi, righbetlinixi we teselli tepixi uchun sozleydu. 4 namelum tilda sozliguchi etiqadta oz-ozini yetilduridu. lekin, hudaning wehiysini yetkuzguchi bolsa putun etiqadchilar jamaetchilikining etiqadta yetilixige yardem beridu. 5 hemminglarning muqeddes rohning kuchi bilen ozunglargha namelum bolghan tillarda sozlixinglarni umid qilimen. lekin, silerning hudaning wehiysini yetkuzuxunglarni tehimu umid qilimen. chunki, namelum bolghan tillarda sozlengen sozlerni chuxendurup, etiqadchilar jamaetchilikining etiqadini yetilduruxige yardimi bolidighan birersi bolmisa, u chaghda namelum tillarda sozlextin, hudaning wehiysini yetkuzux qabiliyiti kop ewzel bolidu. 6 emdi qerindaxlar, eger men yeninglargha berip, oz tilinglarda silerge huda teripidin axkarilanghan heqiqetni, hudadin kelgen alahide bilim, wehiy yaki birer telim yetkuzmey, peqetla muqeddes rohning kuchi bilen bundaq namelum tilda sozlisem, silerge neme paydam bolsun? 7 xuningdek, awaz chiqiralaydighan jansiz nersiler, mesilen ney yaki chiltarmu eniq ahang chiqarmisa, hechkim uning cheliniwatqan muzika ikenlikini bilelmeydighu? 8 jeng kaniyimu belgilik bir ahangda chelinmisa, hechkim jengge hazirlanmaydighu? 9 xuningdek, silermu chuxinixlik tilda sozlimisenglar, neme demekchi bolghininglarni kim chuxineleydu? u chaghda, hawagha gep qilghandek bolisiler. 10 xubhisizki, dunyada hilmuhil tillar bar hem ularning hechqaysisi chuxiniksiz emes. 11 biraq, melum bir ademning tilini chuxenmisem, u manga yat bolidu, menmu uninggha yat bolimen. 12 xunga, siler muqeddes roh ata qilghan qabiliyetlerge ige boluxqa qizghinliq bilen intilgenikensiler, etiqadchilar jamaetchilikining etiqadta yetilixige yardem beridighan qabiliyetlerni igilexke tehimu kop intilinglar. 13 xunga, ozige namelum bolghan tilda sozliyeleydighan kixi ozining sozligenlirini chuxendurux qabiliyitige ige bolux uchun dua qilsun. 14 chunki, bir kixi undaq tilda dua qilsa, uning rohi muqeddes roh arqiliq hudagha dua qilghan bolidu. lekin, u oz eqil- idraki bilen bu duani chuxinelmeydu. 15 undaqta, u qandaq qilixi kerek? u bezide muqeddes roh arqiliq bundaq tilda sozlex bilen, bezide eqil-idraki bilen dua qilsun. xundaqla, u bezide muqeddes roh arqiliq, bezide eqil-idraki bilen hudagha medhiye nahxilirini eytsun. 16 eger muqeddes roh arqiliq ozungge namelum bolghan bundaq tildila hudagha xukur eytsang, jamaetchilik sening neme dewatqanliqingni chuxenmey, eytqan xukur dualiringgha qandaqmu: amin deyelisun? 17 xunga, sen herqanche yahxi xukur eytsangmu, lekin bu dualar hechkimning etiqadta yetilixige yardem berelmeydu. 18 men bundaq namelum tilda xehsen hemminglardin kop sozleydighanliqim uchun, hudagha xukur eytimen. 19 lekin, etiqadchilar jamaetchilikide baxqilarning telim elixi uchun, namelum tilda on ming eghiz sozligendin kore, hemme adem chuxinidighan tilda bex eghiz sozliginim yahxidur. 20 qerindaxlar, yamanliq qilixni bilmeydighan sebiy balilardek bolunglar, lekin bu ixlargha kelgende oy-pikringlar kichik balilardek emes, belki chonglardek bolsun. 21 muqeddes yazmilarda huda mundaq degen: gheyriy tillarda sozleydighanlar arqiliq, yat milletlerning eghizi arqiliq sozleymen helqimge. biraq, ular yenila itaet qilmas manga. 22 bu ayettin qarighanda, ozige namelum bolghan tilda sozlex hudaning ozige etiqad qilidighanlargha emes, belki qilmaydighanlargha qaritilghan bir belgisidur. hudaning wehiysini yetkuzux bolsa hudaning ozige etiqad qilmaydighanlargha emes, belki qilidighanlargha qaritilghan, hudaning ular bilen bille ikenlikining bir belgisidur. 23 eger putun etiqadchilar jamaetchilikinglar jem bolup, hemme adem oz aldigha bundaq namelum tilda sozlewergende buningdin hewiri bolmighanlar yaki eysa mesihke etiqad qilmaydighanlar aranglargha kirip qalsa, siler sarang bolup qapsiler! deyixmemdu? 24 lekin, etiqadchilar jamaetchilikinglar ohxax bir tilda hudaning wehiysini yetkuzuwatqanda etiqad qilmighan yaki ehwaldin hewiri bolmighan biri aranglargha kirip qalsa, u hemminglarning eytqan sozliringlardin ozining gunahkar ikenlikini chuxinip, wijdani azablinidu. 25 ichidiki yoxurun oy-pikirliri axkarilinip, buning bilen huda heqiqeten siler bilen bille iken dep etirap qilip, yerge bax qoyup hudagha sejde qilidu. 26 qerindaxlar, men hulase qilay, siler hudagha ibadet qilix uchun bir yerge jem bolghininglarda, beziliringlar medhiye nahxilirini eytisiler, beziliringlar telim berisiler, beziliringlar hudaning wehiysini yetkuzisiler, beziliringlar ozunglargha namelum bolghan tilda sozleysiler, baxqilar bolsa bu tilni chuxenduridu. hemme ix jamaetchilikning etiqadini yetildurux uchun bolsun. 27 eger ozige namelum bolghan tilda sozlimekchi bolghanlar bolsa, eng kop bolghanda ikki yaki u kixi nowet bilen sozlisun. baxqa biri bu sozlerni chuxendursun. 28 yighilixinglarda buni chuxendureleydighan kixi bolmisa, ular jamaetchilikte bundaq tilda sozlimey, oz-ozige we hudagha sozlisun. 29 hudaning wehiysini yetkuzuxtimu ikki yaki u kixi sozlisun, baxqilar ularning sozligenlirining hudadin kelgen yaki kelmigenlikini perq etsun. 30 bu yighilixta olturghanlarning birige hudadin bir wehiy kelse, sozlewatqan kixi jim bolup, nowetni uninggha bersun. 31 chunki, hemminglarning telim elixinglar we righbetlenduruluxunglar uchun, hudaning wehiysini yetkuzguchilerning hemmisi wehiyni nowet bilen yetkuzse bolidu. 32 hudaning wehiysini yetkuzidighan adem ozini tutuwelip, nowet kutup turalaydu. 33 jem bolup ibadet qilghininglarda, qalaymiqanchiliq bolmisun. chunki, huda qalaymiqanchiliq salghuchi emes, belki tinchliq berguchidur. men bilidighan herqaysi etiqadchilar jamaetchiliki ene xundaqtur. 34 ayallar jamaetchilik yighilixlirida qalaymiqan sozlexmey, xuk oltursun. chunki, ularning xundaq sozlixige ruhset qilinmighan. tewrat qanunida belgilengendek, ular tertipke riaye qilsun. 35 ular bilmekchi bolghan birer nerse bolsa, oyde oz erliridin sorisun. chunki, yighilixta tertipni buzup sozlex ayallargha yaraxmaydu. 36 huda toghrisidiki telimni siler ozunglardin chiqqan yaki yalghuz silergila yetip kelgen, dep oylaydikensiler. bu durus emes! 37 eger silerdin biringlar ozini hudaning wehiysini yetkuzguchi yaki etiqad jehette yetilgen dep qarisa, u mening silerge yazghanlirimning rebbimizning emri ikenlikini etirap qilixi kerek. 38 eger siler bu emrge perwa qilmisanglar, silermu huda teripidin perwa qilinmaysiler. 39 xuning uchun, qerindaxlirim, hudaning wehiysini yetkuzuxke qizghinliq bilen intilinglar. muqeddes rohning kuchi bilen ozunglargha namelum bolghan tilda sozlexnimu cheklimenglar. 40 lekin, hemme ix tertip-qaidilik bolsun.
1 qerindaxlar, ilgiri men silerge yetkuzgen, silermu qobul qilip etiqadinglarning asasi qilghan hux hewerni esinglargha salmaqchimen. 2 men silerge yetkuzgen hudaning bu heqiqitide ching tursanglar, u arqiliq qutquzulisiler. undaq bolmighanda, bihude etiqad qilghan bolisiler. 3-4 men qobul qilghan eng muhim telimni silerge yetkuzdum. bu telim xuki, muqeddes yazmilarda aldin yezilghinidek, eysa mesih gunahlirimizning kechuruluxi uchun qurban boldi. u depne qilinip, uchinchi kuni bolghanda olumdin tirilip, 5 awwal petrusqa, andin keyin on ikki elchining ichidiki baxqilarghimu korundi. 6 keyin, birla waqitta bex yuzdin artuq qerindaxqa korundi. bu qerindaxlarning beziliri alemdin otken bolsimu, kopchiliki tehi hayat. 7-8 eysa mesih keyin inisi yaqupqa, uningdin keyin hemme elchilerge, eng ahirida huddi waqitsiz tughulghan bowaqtek korumsiz bolghan mangimu korundi. 9 men elchiler arisidiki eng erzimes elchimen hemde hudaning jamaetchilikige ziyankexlik qilghanliqim uchun, elchi dep atilixqimu layiq emesmen. 10 lekin, hazir elchi boluxum hudaning manga korsetken mehir-xepqiti arqiliq boldi. uning manga qilghan mehir-xepqiti bikargha ketmidi. chunki, hudaning hizmitide elchilerning hemmisidin kop ejir singdurdum. emeliyette, men oz ku-qabiliyitim bilen emes, belki manga mehir- xepqet korsetken hudaning kuchi bilen ixlidim. 11 demek, meyli men yaki baxqa elchiler bolsun, hemmimizning yetkuzgenliri ohxax bolup, u del siler ixinip qobul qilghan hux hewerdur. 12 eysa mesihning olumdin tirilgenliki silerge yetkuzulgen turuqluq, yene neme uchun aranglarda beziler olgenler qayta tirilmeydu deydu? 13 eger olgenler qayta tirilidighan ix bolmisa, eysa mesihning tiriliximu mumkin bolmighan bolatti. 14 eysa mesih tirilmigen bolsa, bizning yetkuzgen telimlirimiz we silerning etiqadinglar bihude bolup ketetti. 15 hetta bizning huda toghrisidiki guwahliqimizmu yalghan bolghan bolatti. chunki, biz hudaning eysa mesihni olumdin tirildurgenlikige guwahliq berduq. eger heqiqeten olumdin tirilix bolmisa, hudamu eysa mesihni olumdin tirildurmigen bolatti. 16 eger olgenler qayta tirilidighan ix bolmisa, eysa mesihningmu tirilixi mumkin emes idi. 17 eysa mesih tirilmigen bolsa, etiqadinglar ehmiyetsiz bolup, gunahliringlar tehiche kechurulmigen bolatti. 18 u chaghda, eysa mesihke etiqad qilghan hem tugep ketken qerindaxlarmu dozahqa chuxken bolatti. 19 eger peqet bugunki hayat uchunla eysa mesihke umid baghlighan bolsaq, u chaghda biz bu dunyadiki herqandaq bichare kixilerdinmu bichare bolup qalghan bolimiz. 20 lekin, emeliyette eysa mesih olumdin tirildi. uning tirilixi olgenlerning qayta tirilidighanliqigha kapaletlik qilidu. 21 chunki, olum bir adem, yeni adem ata arqiliq dunyada peyda bolghinidek, olumdin tirilixmu bir adem, yeni eysa mesih arqiliq peyda boldi. 22 putkul insan adem atining ewladi bolghanliqi uchun, uninggha ohxaxla olumge mehkum qilindi. lekin, eysa mesihke mensup bolghan bizler eysa mesihke ohxax olumdin tirilimiz. 23 biraq, herbir ademning oz nowiti bar. aldi bilen kapaletchi bolghan eysa mesih tirildi, andin keyin eysa mesih qayta kelgende uninggha mensup bolghanlar tirilidu. 24 andin, qiyamet kuni kelidu. xu chaghda, eysa mesih yaman rohlardin ibaret bolghan barliq hokumranlar, hoquqdarlar we kuchluklerni yoqitip, padixahliqini atimiz hudagha tapxurup beridu. 25 eysa mesih putkul duxmenlirini meghlup qilip, ularni ozining ayighi astida tiz pukturguche hokum suruxi kerek. 26 yoqitilidighan eng ahirqi duxmen olumdur. 27 muqeddes yazmilarda: huda hemmini uning ayighi astida tiz pukturdi deyilidu. bu yerde eytilghan barliqini uning ayighi astida tiz pukturdi degen sozning hudani oz ichige almaydighanliqi eniqtur. 28 putkul mewjudat eysa mesihke tiz pukkende, hudaning oghli, yeni eysa mesihmu putkul mewjudatni ozige tiz pukturup bergen hudagha tiz pukidu. xu chaghda, huda hemmisige nisbeten heqiqeten baxqurghuchi bolidu. 29 olumdin tirilix bolmisa, bezilerning olgenler uchun chomulduruluxini qandaq chuxinix kerek? olgenler zadi tirilmise, kixilerning ular uchun chomuldurulgini bikar bolidu. 30 biz neme uchun her daim ozimizni heterge ataymiz? 31 mening her kuni olumge du keliwatqinim rast! qerindaxlar, rebbimiz eysa mesihning silerning hayatinglarda xundaq kop ixlarni qilghanliqi bilen pehirlenginimning rastliqigha ohxax, bu sozumningmu hergiz yalghan yeri yoqtur. 32 men efes xehiride yirtqu haywanlargha ohxax axu reqibler bilen elixtim. olumdin tirilix bolmisa, mening xundaq qilghinimning neme paydisi bolatti? eger olgenler tirilmise, undaqta beribir ete olup ketidighan bolghandin keyin, yep-ichip yuruwalayli degen soz yolluq bolatti! 33 mundaq sozlerge aldanmanglar, chunki yaman bilen dost bolsang, yahxi ehlaqni buzar. 34 eqil-hoxunglarni tepip, gunah qilixtin qol uzunglar. beziliringlar hudani tehiche tonumaysiler. bu sozni silerni hijil bolsun, dep eytiwatimen. 35 lekin beziler: olgenler qandaq tirilidu? eger olgen adem tirilse, uning teni qandaq bolidu? dep sorixi mumkin. 36 nemidegen ehmiqane soal! olgenlerning tirilixi huddi uruqning topigha taxlinip qurban bolup, qayta bih surup chiqqinigha ohxaydu. 37 dehqan uruqni terighinida, unup chiqidighan osumlukning ozini emes, peqet uruqini, mesilen bughday yaki baxqa bir osumlukning uruqini teriydu. 38 huda bolsa oz hahixi boyiche axu herbir uruqning oz neslige has tenlirini beridu. 39 herbir uruqning teni ohxax bolmighandek, hemme janliqlarning tenimu bir-birige ohxax bolmaydu. insanlarning, haywanlarning, quxlarning we beliqlarning teni bir-birige ohxax emes. 40 asmanda jisimlar bar, yerdimu jisimlar bar. asmandiki jisimlarning guzelliki baxqidur, yerdiki jisimlarningmu guzelliki baxqidur. 41 quyaxning guzelliki, ayning guzelliki we yultuzlarning guzellikimu 42 xuninggha ohxax, tirildurulgendin keyinki tenimiz olgendin keyinki tenimizge ohximaydu. komulgen tenimiz chirip ketidu, lekin tirildurulgen tenimiz bolsa menggu chirimeydu. 43 tenimiz xerepsiz halda ajizliqta komulidu lekin, xan-xerep we qudrette tirildurulidu. 44 tenimiz jismaniy ten halitide komulidu. lekin, alahide bir ten halitide tirildurulidu. bu dunyagha has jismaniy tenimiz bolghinidek, u dunyagha has alahide tenimizmu bar bolidu. 45 bu dunyagha has ten toghruluq muqeddes yazmilarda: tunji insan, yeni adem atigha hayatliq berildi dep yezilghan. ahirqi adem ata, yeni eysa mesih bolsa u dunyada yaxiximiz uchun bizge mengguluk hayatliq berdi. 46 eng awwal peyda bolghan ten u dunyagha has ten emes, belki bu dunyagha has tendur. keyin peyda bolghan ten bolsa u dunyagha has alahide bir tendur. 47 deslepki insan yerdin, yeni topidin yaritildi. keyinki insan, yeni eysa mesih erxtin keldi. 48 bu dunyada yaxawatqan insanlar topidin yaritilghan adem atigha ohxaydu. mengguluk hayatqa erixidighanlar bolsa erxtin kelgen eysa mesihke ohxaydighan bolidu. 49 bizler topidin yaritilghan adem atigha qandaq ohxax bolsaq, kelguside erxtin kelgen eysa mesihkimu xundaq ohxax bolimiz. 50 qerindaxlar, xuni demekchimenki, bizning gox we qandin torelgen jismaniy tenimiz hudaning padixahliqigha kirelmeydu. bizning olup chiriydighan tenimiz menggu yaxiyalmaydu. 51 emdi huda manga axkarilighan heqiqetni silerge eytay. hemmimizla olmeymiz, biraq hemmimiz putunley ozgirimiz. 52 bu ix eng ahirqi kanay chelinghanda, kozni yumup achquche bir demdila yuz beridu. kanay chelinixi bilenla, olgen etiqadchilar chirimes ten bilen tirilidu, bizlermu ozgirimiz. 53 chunki, bu chiriydighan tenimiz chirimeydighan tenge, bu olidighan tenimiz olmeydighan tenge aylinixi kerek. 54 chiriydighan we olidighan tenimiz chirimeydighan we olmeydighan tenge aylanghanda, muqeddes yazmilardiki aldin eytqan bu sozler emelge axurulidu: olum yengilip, yoq boldi! 55 ey olum, ghelibeng yoq emdi! ey olum, nextiring yoq emdi! 56 olumning nextiri gunahtur. gunahning kuchi bolsa bizning tewrat qanunigha emel qilmighanliqimizdin peyda bolidu. 57 lekin, hudagha xukur! chunki huda rebbimiz eysa mesih arqiliq bizni olum we gunah ustidin ghelibige erixturdi. 58 xuning uchun, qedirlik qerindaxlirim, etiqadinglarda tewrenmey, ching turunglar. rebbimizge estayidilliq bilen hizmet qilinglar. rebbimiz uchun qilghan hizmitinglarning hergiz bihude ketmeydighanliqini chuxininglar.
1 hetinglarda yazghan yerusalemdiki etiqadchilargha berilidighan iane ixigha kelsek, silermu galatiya olkisidiki jamaetchiliklerge eytqinimdek qilinglar. 2 her yekxenbe kuni, herbiringlar heptilik tapawitinglargha qarap, uning melum qismini ianige ajritip toplanglar. xundaq qilsanglar, yeninglargha barghinimda pul toplinip bolghan bolidu. 3 men yeninglargha barghinimda, ianenglarni elip berix uchun ozunglar tallighan kixilerni tonuxturux hetim bilen yerusalemdiki jamaetchilikning yetekchilirige ewetimen. 4 eger ozumning berixigha toghra kelse, ular bilen bille barimen. 5 makedoniye olkisige barghandin keyin, yeninglargha barimen. chunki, makedoniyidin otmekchimen. 6 belkim yeninglarda bir mezgil turuxum we hetta qixni siler bilen bille otkuzuxummu mumkin. keyin qeyerge barmaqchi bolsam, siler yardem qilip, meni yolgha selip qoyarsiler. 7 bu qetim silerni yol ustidila korup otup ketixni halimaymen. huda buyrusa, siler bilen uzunraq waqit bille bolimen. 8 lekin, orma heytighiche efes xehiride dawamliq turmaqchimen. 9 chunki, bu yerde hux hewerni yetkuzux uchun manga ixik keng ochuqtur. kop kixiler uni qobul qiliwatidu. lekin, hux hewerge qarxi turuwatqanlarmu kop boluwatidu. 10 timotiy yeninglargha berip, siler bilen bille turghanda, uning qorqmay, erkin-azade boluxigha kongul bolunglar. chunki, umu manga ohxax, rebbimiz uchun hizmet qiliwatidu. 11 hechkim uninggha sel qarimisun. hemminglar uninggha yardem berip, uni yenimgha saq-salamet yolgha selip qoyunglar. chunki, uning baxqa qerindaxlar bilen bille kelixini kutmektimen. 12 qerindiximiz apollosqa kelsek, uni qerindaxlar bilen bille silerning yeninglargha berixqa kop dewet qildim. lekin, uning hazir hech barghusi yoq. keyin purset pixip yetilgende baridu. 13 qerindaxlar, etiqad yolida hoxyar bolunglar, etiqadinglarda ching turunglar, merdane we qeyser bolunglar. 14 hemme ixni mehir-muhebbet bilen qilinglar. 15-16 yunan olkisidiki eng deslepte etiqad qilghan istipanas we uning ailisidikilerning ozlirini etiqadchilarning hizmitige chin dili bilen atighanliqini bilisiler. qerindaxlar, silerdin otunimenki, bundaq kixilerning we ular bilen birlikte rebbimizge hizmet qiliwatqanlarning sozlirige kiringlar. 17 yeninglardin istipanas, fortunat we ahayikning bu yerge meni yoqlap kelgenlikige nahayiti hux boldum. chunki, hazir siler men bilen bille bolalmighininglar uchun, ular silerning ornunglarda manga yardem qildi. 18 ular silerni rohlandurghandek, mening qelbimnimu rohlandurdi. bundaq kixilerni qedirlenglar. 19 bu yerdiki, yeni asiya olkisidiki jamaetchiliklerdin silerge salam. akwila bilen ayali priskila we ularning ailiside jem bolidighan jamaetchilik silerge rebbimizning nami bilen semimiy salam yollidi. 20 bu yerdiki barliq qerindaxlar silerge salam eytti. bir- biringlar bilen mehribanlarche salamlixinglar. 21 mana hazir bu ahirqi salamlarni menki pawlus oz qolum bilen yeziwatimen. 22 rebbimizni soymigenlerge lenet bolsun. i rebbimiz, kelgeysen! 23 rebbimiz eysaning mehir-xepqiti silerge yar bolghay. 24 hemmimiz eysa mesihke mensup bolghanliqimiz uchun, silerni chin dilimdin soyimen, amin!
1 hudaning iradisi bilen eysa mesihke elchi boluxqa chaqirilghan menki pawlus we qerindiximiz timotiydin korint xehiridiki hudagha mensup bolghan etiqadchilar jamaetchilikige, jumlidin yunan olkisining herqaysi jayliridiki hudaning barliq muqeddes helqige salam. 2 hudaatimiz we rebbimiz eysa mesih silerge mehir-xepqet we amanliq ata qilghay! 3 rebbimiz eysa mesihning atisi, yeni barliq tesellining menbesi bolghan rehimdil atimiz hudagha medhiyiler oqulghay! 4 herqandaq muxkullukke uchrighinimizda, huda bizge teselli berip keldi. xunga, bizmu hudadin alghan teselli bilen muxkul ehwalda qalghanlargha teselli bereleymiz. 5 biz eysa mesih uchun kop azas- oqubet chekken bolsaq, u arqiliq yene kop tesellimu tapimiz. 6 bizning azas-oqubet chekiximiz silerning teselli tepixinglar we qutquzuluxunglar uchundur. bizning teselli tepiximiz silerningmu teselli tepixinglar uchundur. bu teselli arqiliq, siler biz beximizdin otkuzgendek azas-oqubetke du kelgende, sewr-taqet bilen berdaxliq bereleysiler. 7 xunga, silerning berdaxliq bereleydighanliqinglargha ixenchimiz kamil. chunki biz bilimizki, siler biz chekken azas-oqubetni chekkenge ohxax, biz erixken teselligimu erixisiler. 8 qerindaxlar, bizning asiya olkiside chekken azas- oqubetlirimizdin hewerdar boluxunglarni toghra taptuq. u waqitlarda, chidighusiz eghir besim astida hetta hayatimizdinmu umid uzgeniduq. 9 konglimizde heqiqetenmu olumge mehkum bolduq, dep oylighaniduq. buningdin biz ozimizge emes, oluklerni tirilduridighan hudaghila tayiniximiz lazimliqini tonup yettuq. 10 huda bizni chong bir olum hewpidin qutuldurghan we qutulduridu. umidimiz bizni kelguside yene qutulduridighan hudagha baghlanghan. 11 silermu bizge dua qiliwatqanliqinglar sewebidin biz uchun qilinghan tehimu kop dualar hudagha yetip, huda bizni olum hewpidin qutulduridu. buning bilen, kopligen kixiler hudagha xukurler eytidu. 12 bu dunyaning danaliqigha emes, belki hudaning xepqitige tayinip, yurux-turuximizda bolupmu siler bilen bolghan munasiwitimizde semimiy we aq kongul bolghanliqimizgha wijdanimiz guwahtur. biz mana buning bilen pehirlinimiz. 13 bizning silerge yazghanlirimizda hechqandaq yoxurun mene yaki siler chuxinelmigudek yer yoqtur. 14 men xuni arzu qilimenki, gerche siler bizni hazirghiche toluq chuxenmisenglarmu, kelguside toluq chuxengeysiler. xundaq bolghanda, huddi biz siler bilen pehirlenginimizdek, rebbimiz eysa qayta kelgen kuni silermu biz bilen pehirlinisiler. 15-16 men bulargha ixench bilen qarighachqa, silerge qox beht elip kelixni oylap, makedoniye olkisige berixta aldi bilen silerge yoluqup otuxni, qaytiximda yene bir yoluqup, silerning meni yehudiye olkisige yolgha selip qoyuxunglarni niyet qilghanidim. 17 biraq qaytiximda, silerge yoluqalmidim. bu, niyitimning biqarar ikenlikini korsitermu!? yaki men pilan qilghanda, xehsiy gherizige yetix uchun bir dem hee, bir dem yaq deydighan ademlerdek bolup qaldimmu!? 18 silerge eytqan sozlirim huddi huda ixenchlik bolghandek ixenchliktur. sozlirim hergizmu birdem hee birdem yaq dep ozgirip turmaydu. 19 men silas we timotiylar bilen silerge hux hewirini yetkuzgen hudaning oghli eysa mesih bir dem hee, bir dem yaq deydighanlardin emestur. u hudaning putun wediliridiki hee dur. 20 hudaning putun wediliri eysa mesih arqiliq emelge axurulidu. xuning uchun, biz eysa mesih arqiliq amin dep, hudani ulughlaymiz. 21 siler bilen bizni eysa mesihke baghlap, etiqadta mustehkem qilghuchi hudadur. u bizni ozi uchun tallidi. 22 qelbimizge muqeddes rohni selix bilen bizge igidarchiliq mohrini besip, uni oz wedisining toluq emelge axidighanliqining kapaliti qildi. 23 huda manga guwahchi bolsunki, korint xehirige qayta barmighanliqimning sewebi silerge qattiq qolluq qilip qoyuxumdin saqlinix uchundur. 24 biz silerning etiqadinglar ustidin hokumranliq qilmaqchi emesmiz. chunki xuni bilimizki, siler hudagha tayinip, etiqadta mustehkem turuwatisiler. biz peqet silerning huxal boluxunglar uchun, siler bilen birge hizmet qilmaqchimiz.
1 xunga, xu chaghda men yeninglargha barmasliqni qarar qildim. chunki, silerni otkenkidek ghem-qayghugha selixni halimidim. 2 silerni ghem-qayghugha salsam, meni hux qilalaydighan ademlerni qayghugha salghan bolmamdimen? undaqta, kim meni hux qilalisun? 3 xuning uchun, yeninglargha berixning ornigha het yazdim. meqsitim, yeninglargha barghan waqtimda meni huxal qilixqa tegixlik bolghan silerning eksiche meni qayghugha salmasliqinglar uchundur. men ixinimenki, mening huxalliqim silerning huxalliqinglardur. 4 u hetni silerni ghem-qayghugha selix uchun emes, belki mening silerge bolghan chongqur muhebbitimni chuxinixinglar uchun, qattiq qayghu-elem ichide koz yaxlirimni tokup turup yazghanidim. 5 eger birersi qayghu elip kelgen bolsa, u mangila emes, putun jamaetchilikinglargha melum derijide qayghu elip keldi desem, bu kopturgenlik bolmaydu. 6 kopinchinglar u kixini yetkuche jazalighanidinglar. 7 emdi uni kechurunglar we uninggha teselli beringlar. bolmisa, u heddidin ziyade qayghurup ketidu. 8 xuning uchun, uninggha muhebbitinglarni korsitixinglarni soraymen. 9 aldinqi hetimni yeziximdiki sewes silerning herqandaq ixta mening sozumni anglaydighan-anglimaydighanliqinglarni sinax uchun idi. 10 siler u kixini kechursenglar, menmu uni kechurimen. men kimni kechursem, buni eysa mesih aldida siler uchun qildim. 11 buningdiki meqset, xeytan teripidin azdurulup ketmeslikimiz uchundur. chunki, biz xeytanning hiyle-mikirlirini yahxi bilimiz. 12 eysa mesih toghrisidiki hux hewerni yetkuzux meqsitide troas xehirige barghinimda rebbimiz uchun hizmet qilixqa purset berilgen bolsimu, 13 silerning hewiringlarni elip kelmekchi bolghan qerindixim titus u yerge tehi kelmigenliki uchun, konglum texwixke chuxup, u yerdikiler bilen hoxlixipla makedoniye olkisige uni izdep kettim. 14 hudagha xukur! huda hemixe bizni eysa mesih arqiliq ozining zeper qoxunida boluxqa muyesser qilip, biz arqiliq hux hewer yetkuzux bilen uni tonuxning hux puriqini hemme yerde chachmaqta. 15 mana biz qutquzulidighanlarghimu, halak bolidighanlarghimu chechilidighan, eysa mesihning hudagha atighan hux puriqidurmiz. 16 bu hux puraq halak bolidighanlar uchun olum puriqi bolsa, qutquzulidighanlar uchun hayatliq puriqidur. bundaq zor wezipining hoddisidin kim chiqalaydu? 17 elwette, hudaning sozini payda kozlep burmilaydighanlar hergiz bundaq wezipining hoddisidin chiqalmaydu. biz bolsaq, undaq ademlerdin emesmiz. biz eysa mesihke mensup bolghanlar hem huda teripidin ewetilgenler bolghachqa, huda aldida hudaning sozini semimiy yetkuzuwatqanlardurmiz.
1 bundaq deyix bilen yene ozimizni korsitixke baxliduqmu? yaki bezilerdek, silerge tonuxturux heti elip beriximiz yaki silerdin tonuxturux heti eliximiz kerekmu? 2 siler ozunglar bizning tonuxturux hetimizdursiler. chunki, emeliyitinglardin hemme kixi bizni hem bizning aranglarda qilghan yahxi hizmitimizni tonuwalalaydu. demek, bu het qeghezge emes, belki qelbge yezilghandur. 3 eniqki, siler hizmitimizning mewisi. siler siyah bilen emes, menggu hayat hudaning rohi bilen; tax tahtilargha emes, insanlarning qelbige yezilghan, eysa mesih teyyarlighan hettursiler. 4 yuqirida eytqanlirimizgha eysa mesih arqiliq huda aldida jezm qilalaymiz. 5 biz hemme ixni oz iqtidarimiz bilen qilalaymiz, demekchi emesmen. chunki, bizning iqtidarimiz hudadin kelgendur. 6 u bizni yengi ehdining hizmetkarliri qilix uchun iqtidarliq qildi. bu ehde yeziq bilen hatirilengen tewrat qanunigha emes, belki muqeddes rohqa asaslanghan. chunki, yeziq bilen hatirilengen tewrat qanunigha hechkim toluq riaye qilalmighachqa, u insanlargha mengguluk olum elip kelidu. muqeddes roh bolsa gunahigha towa qilghanlargha mengguluk hayatliq ata qilidu. 7 tax ustige herpler bilen oyulghan tewrat qanuni insanlargha mengguluk olum elip kelsimu, bu qanun musa peyghember arqiliq hudaning parlaq nuri ichide chuxurulgende, musa peyghemberning chirayi xundaq parlighanidiki, gerche nur asta-asta yoqalghan bolsimu, israil helqi uning chirayigha qarap turalmighanidi. 8 bu qanunning chuxuruluxi xundaq ulu bolghan yerde, muqeddes rohning elip kelidighini tehimu ulu bolmamdu!? 9 yeni insangha jaza elip kelidighan tewrat qanuni ulu bolghan yerde, insanni heqqaniy qilidighan yengi ehde tehimu ulu bolmamdu!? 10 emeliyette, burunqi ulughluqni hazirqi tehimu xanliq ulughluq bilen selixturghanda, hechqanche emestur. 11 waqitliq yurguzulgini ulu bolghan yerde, menggu yurguzulidighini tehimu ulu bolmamdu!? 12 bizde xundaq bir umid bolghachqa, yureklik halda hox hewerni yetkuzuwatimiz. 13 biz yuzidiki nurning asta-asta ochup ketiwatqanliqini israillarning korup qalmasliqi uchun yuzige chumperde tartiwalghan musa peyghemberge ohximaymiz. 14 u waqitta, israillarning eqli bihudlixip ketkenidi. ular taki bugungiche kona ehde, yeni tewratni oqughinida, eqli goya xu chumperde bilen yepiwelinghandek turmaqta. chunki, bu chumperde peqet eysa mesih arqiliqla eliwetilidu. 15 xundaq, bugunki kundimu ular musa peyghember arqiliq chuxurulgen tewratni oqughanda, xu chumperde yenila ularning qelbini yepiwalmaqta. 16 biraq, ular qachan rebke yuzlense, u chumperde xu chaghda elip taxlinidu. 17 bu yerdiki res degenlik muqeddes rohtur. kimning qelbide rebning rohi bolsa, uningda horluk bolidu. 18 bizlerdiki chumperdiler eliwetilgechke, rebbimizning ulughluqini koruwatimiz. buning bilen, biz rebbimizge ohxax boluxqa ozgertilip, bara-bara uning ulughluqini tehimu eks etturuwatimiz. bu rebbimizdin, yeni muqeddes rohtindur.
1 huda rehim-xepqiti bilen bu hizmetni bizge bergeniken, jasaritimizni yoqatmaymiz. 2 uyatliq, hupiyane ixlarni qilixtin yiraq turup, hiyle-mikirlik qilmaymiz, hudaning sozini burmilimaymiz. eksiche, heqiqetni oz peti eytimiz. buning bilen, biz ozimizni huda aldida hemme kixige bildurimiz, ularmu oz qelbide bizning qandaq adem ikenlikimizni bilidu. 3 biz yetkuzuwatqan hux hewerning menisi yoxurun deyilse, u halak bolidighanlar uchunla yoxurundur. 4 chunki, bu dunyaning hokumrani bolghan xeytan hudaning obrazi bolghan eysa mesihning ulughluqini bilduridighan hux hewerning nuri etiqadsizlarning dilini yorutmisun dep, ularning eqlini ixlimes qilip qoydi. 5 biz qeyerge barsaq, ozimizni emes, belki rebbimiz eysa mesihni jakarlaymiz. ozimizge kelsek, biz peqet eysa mesih uchun silerning hizmetkaringlarmiz. 6 chunki, dunyani yaratqanda nur qarangghuluqtin chaqnisun dep emr qilghan huda bizning ozining eysa mesih arqiliq ayan qilghan ulughluqini tonup yetiximiz uchun, hux hewerning nuri bilen qelbimizni yorutti. 7 hudaning bizge ata qilghini hux hewerning nuridin ibaret bolghan bibaha hezinidur. biz goya bu hezine qachilanghan sapal idix. mana buningdin kixiler bizdiki ulu qudretning ozimizdin emes, belki hudadin kelgenlikini bileleydu. 8 mana biz her tereptin qiyin ehwalda qalduq, emma yeksan bolmiduq. temtirep qalduq, emma umidsizlenmiduq. 9 qoghliniwatimiz, halbuki huda teripidin taxliwetilmiduq. yiqitilduqyu, emma yoqitilmiduq. 10 eysa mesihke ohxax azas-oqubetlerge, hetta olum hewpige du keliwatimiz, lekin eysa mesih daim bizge ku-qudret berip turuwatidu. buning bilen, kixiler wujudimizdin uning hayat ikenlikini koruwalalaydu. 11 xundaq, eysa mesihke egexkenlikimiz sewebidin hemixe olumge duchar qilinmaqtimiz. kixiler buningdin eysa mesihning hayatini bizde koruwalalaydu. 12 demek, biz hemixe olumge duchar boluwatimiz; siler bolsanglar buning bilen hayatliqqa erixiwatisiler. 13 biz yenila hux hewerni tarqitiwatimiz, chunki muqeddes yazmilarda yezilghan etiqad qildim, xu wejidin sozlidim deguchide bar bolghan etiqad bizdimu bardur. 14 chunki, rebbimiz eysani olumdin tirildurgen hudaning biznimu uninggha ohxax tirilduridighanliqini we siler bilen bille oz huzurigha kelturidighanliqini bilimiz. 15 biz tartiwatqan muxkulchiliklerning hemmisi siler uchundur. bu arqiliq hudaning mehir-xepqiti tehimu kop kixilerge yetkuzulidu. xundaq bolghanda, ularning texekkurliri hudagha eytilip, huda tehimu ulughlinidu. 16 xunga, jasaritimizni yoqatmaymiz. tenimiz barghanseri haras bolsimu, rohimiz kundin-kunge yengilanmaqta. 17 biz uchrawatqan bu waqitliq we erzimes azas-oqubetler bizge tengdaxsiz we mengguluk xan- xerep elip kelidu. 18 xunga, kozimiz korunidighanda emes, belki korunmeydighandidur. chunki, korunidighini otkunchidur, korunmeydighini bolsa mengguluktur.
1 bizge melumki, biz yaxawatqan bu dunyadiki chedir orulup chuxkende, yeni tenimizdin ayrilghanda, adem qoli bilen yasalghan emes, belki erxte huda bizge hazirlap qoyghan bir turalghugha, yeni menggu mewjut bolidighan bir tenge ige bolimiz. 2 biz hazirqi tenimizde yaxawatqanliqimizdin hesret chekip, erxtiki tenimizning uning ornini elixigha intizar bolmaqtimiz. 3 chunki, xundila rohimiz tensiz qalmaydu. 4 hazirqi tenimizde yaxawatqan bizler eghir yukler astida hesret chekmektimiz. chunki, biz hazirqi tenimizdin qutulup, oluxke emes, belki chirimes tenge ige bolup, mengguluk hayatning otkunchi hayatimizning ornini elixigha intizar bolmaqtimiz. 5 bizni biz intizar bolghan hayatliqqa erixturux uchun teyyarlighuchi, xundaqla buning kapaliti supitide bizge muqeddes rohni ata qilghuchi del hudaning ozidur. 6 xuning uchun, hazirqi tende yaxighinimizda, rebbimizning makanida bolalmaydighanliqimizni bilimiz. wehalenki, hudaning bizge yengi ten beridighanliqidin ibaret heqiqetke ixenchimiz kamil. 7 chunki, koz bilen korgili bolidighangha emes, etiqadqa tayinip yaxaymiz. 8 ixenchke ige ikenmiz, hazirqi tenimizdin waz kechip, rebbimizning makanida boluxqa razimiz. 9 qisqisi, meyli bu tende yaxayli yaki bu tendin waz kecheyli, nixanimiz yenila rebbimizni hursen qilixtur. 10 chunki, herbirimiz hazirqi tenimizde yaxighan waqtimizdiki yahxi-yaman emeliyitimizge yarixa choqum qutquzghuchi mesihning soraq tehti aldida hesas berip jawabqa eriximiz. 11 rebbimizdin eyminixni bilgenikenmiz, insanlarni bu heqte qayil qilixqa tiriximiz. bizning qandaq adem ikenlikimiz hudagha ayan. wijdaninglarningmu bizning qandaq adem ikenlikimizni tonup yetixini umid qilimen. 12 beziliringlar eytqandek, ozimizni yene mahtimaqchi emesmiz. belki silerge bizdin mahtinix pursitini bermekchimiz. buning bilen, ataqta hudaning hizmitini qilidighan, texi pal-pal, ichi ghal-ghal axu mahtanchaq kixilerge jawas bereleysiler. 13 bezilerge nisbeten biz elixip qalghandek korungen bolsaq, kerek yoq. chunki, huda bizning herqandaq ixni uning uchun qilidighanliqimizni bilidu. silerge nisbeten bizning eqlimiz jayida, chunki silerning menpeitinglar uchun hizmet qiliwatqanliqimizni bilisiler. 14 bizni xundaq qilixqa qistawatqini eysa mesihning muhebbitidur. biz eysa mesihning hemmimiz uchun olgenlikige ixengenikenmiz, ozimizning burun yaxap kelgen hayatimizgha nisbeten olgenlikimizgimu ixinimiz. 15 eysa mesih putkul insanlar uchun oldi. meqset, u ata qilghan yengi hayatqa erixkenlerning ozliri uchun emes, belki ularni dep olgen we olumdin tirilgen eysa mesih uchun yaxisun, degenliktin ibaret. 16 xuning uchun, biz buningdin keyin hechkimge bu dunyaning kozqarixi bilen qarimaymiz. gerche biz burun muxu kozqarax bilen eysa mesihni peqetla bizge ohxax bir insan dep qarighan bolsaqmu, emdi undaq dep qarimaymiz. 17 bir kixi eysa mesihke mensup bolidiken, u yengidin yaralghan ademdur. uning kona hayati ahirlixip, yengisi baxlanghan bolidu. 18 bularning hemmisi hudadindur. huda eysa mesih arqiliq bizni ozi bilen yaraxturdi, xundaqla bizge kixilerni ozi bilen yarixixqa chaqirix wezipisini tapxurdi. 19 demek, huda insanlarning gunahliridin hesas almay, ularni eysa mesih arqiliq ozi bilen yaraxturdi, xundaqla ozi bilen yaraxturulux heqqidiki bu hux hewerni bizge amanet qildi. 20 xunga, biz eysa mesihning wekilliri uninggha wakaliten silerni xuninggha undeymizki, huda bilen yarixinglar. bejayiki, bu hudaning biz arqiliq silerni murajiet qilghinidur. 21 huda bizning eysa mesih arqiliq heqqaniy adem dep jakarliniximiz uchun, gunahsiz mesihni gunahimizning qurbani qildi.
1 biz huda bilen bille hizmet qilghuchi supitide hudaning mehir- xepqitining silerde bikargha ketmeslikini otunimiz. 2 chunki, huda mundaq deydu: waqit-saiti kelgende, sanga qulaq salimen, qutquzulux kunide sanga xapaet qilimen. silerge eytip qoyayki, hudaning waqit-saiti degini hazirdur, hudaning qutquzux kuni bugundur. 3 baxqilarning etiqadigha tosalghu bolidighan ixlarni qilip, elchilik hizmitimizge da kelturmeywatmiz. 4 belki hemme ixta hudaning hizmetkarliri ikenlikimizni korsitip, her hil muxkulluk, awarichilik we japa-muxeqqetlerge berdaxliq beriwatimiz. 5 tayaq yeduq, zindanda yattuq, topilangchilarning parakendichiliklirige du kelduq, halimizdin ketkudek ixliduq, uyqusiz qalduq we acharchiliqlargha uchriduq. 6 pakliqimiz, eqil-parasitimiz, sewr-taqitimiz, mehribanliqimiz, semimiy muhebbitimiz we muqeddes rohtin kelgen ku bilen ozimizning hudaning hizmetkarliri ikenlikimizni korsettuq. 7 hudaning heqiqitini yetkuzduq, hudaning qudritining biz bilen bille ikenlikini namayan qilduq. heqqaniyliqni ozimizge qoral qilip, turluk hujumlargha zerbe berix bilen birge ozimiznimu qoghdiduq. 8 hormetkimu sazawer bolduq, haqaretlergimu uchriduq. eyibkimu buyrulduq, mahtaxqimu muyesser bolduq. kixiler bizni aldamchimu dedi, biraq biz durus kixilermiz. 9 tonulmighan erzimes kixilerdek qaralsaqmu, lekin hemmige tonuxmiz. olum girdabida bolsaqmu, lekin yenila hayatmiz. tayaq yegen bolsaqmu, olturulmiduq. 10 qayghu-elemde bolsaqmu, hemixe xad-hurammiz. namrat bolsaqmu, nurghun kixilerni rohiy jehette bay qiliwatimiz. hech nersimiz yoq bolsimu, hemmige igimiz. 11 ey korintliqlar, silerge ochuq-axkara sozliduq, silerge baghrimizni keng achtuq. 12 silerdin muhebbitimizni ayimiduq, lekin siler bizdin muhebbitinglarni ayidinglar. 13 men silerge oz perzentlirimge eytqandek eytayki, keng qorsaq bolup, bizge huddi biz silerge muamile qilghandek muamile qilinglar. 14 etiqadsizlar bilen bir boyunturuqqa kirmenglar. chunki, heqqaniyliq bilen heqqaniysizliqning otturisida qandaqmu ortaqliq bolsun!? yoruqluq bilen qarangghuluq qandaqmu chiqixalisun!? 15 mesih bilen xeytan qandaqmu kelixelisun!? etiqadchilar bilen etiqadsizlarning neme ortaqliqi bolsun!? 16 hudaning ibadethanisi bilen butlar arisida qandaqmu birlik bolsun!? biz menggu hayat hudaning ibadethanisi. huddi hudaning eytqinidek: helqim ichide turimen, ularning arisida yurimen. ularning hudasi bolimen, ularmu mening helqim bolidu. 17 xuning uchun, perwerdigar mundaq deydu: etiqadsizlardin ayrilip neri turunglar. napak ixlargha yeqin yolimanglar, xunda, men silerni qobul qilimen. hemmige qadir perwerdigar yene: 18 silerge ata bolimen. silermu mening oghul-qizlirim bolisiler. deydu.
1 qedirlik qerindaxlar, bu wedilerge erixkenikenmiz, tenni we rohni bulghaydighan herqandaq nersilerdin yiraq turup ozimizni pak tutayli. hudadin eymengen halda ozimizni putunley hudagha atayli. 2 qelbinglardin bizge orun beringlar. biz hechkimge naheqliq qilmiduq, hechkimni etiqad yolidin azdurmiduq, hechqachan ozimizning menpeitige cho tartmiduq. 3 men bu sozlerni qilix arqiliq silerni tenqidlimekchi emesmen. burun eytqinimdek, qelbimizdin xundaq orun aldinglarki, biz siler bilen hayat-mamatta birge bolimiz. 4 silerge ixenchim kamil hem silerdin pehirlinimen. eghir muxkulchiliklerde qalghanda, siler arqiliq teselli tepip, cheksiz huxalliqqa chomgenidim. 5 makedoniye olkisige barghandin keyin, konglimiz emin tapmay, hilmuhil qiyinchiliqlargha du kelduq. sirtta jedel-majira, ichimizde qorqunch boldi. 6 lekin rohi chuxkenlerge teselli beridighan huda titusni yenimizgha ewetix arqiliq bizge teselli berdi. 7 biz peqet uning kelixi bilenla emes, belki uning silerdin alghan tesellisi bilenmu teselli taptuq. u silerning manga bolghan seghinixinglarni, otkuzgen sewenlikinglargha qilghan puxaymininglarni we manga bolghan qizghinliqinglarni bizge eytqanda, huxalliqim tehimu axti. 8 ilgiriki hetimning silerge bir mezgil qayghu elip kelgenlikidin hewer tapqinimda, puxayman qilghan bolsammu, lekin hazir puxayman qilmaymen. 9 hazir huxalmen. silerni qayghugha salghanliqimgha emes, bu qayghuning silerni towa qilixqa elip barghanliqigha huxalmen. chunki, silerning bundaq qayghugha chokuxunglar hudaning iradisi boyiche boldi. xunga eytalaymenki, biz silerni qayghugha salghan bolsaqmu, uningdin hechqandaq ziyan tartmidinglar. 10 chunki, hudaning iradisi bilen chekken qayghu kixini towa qildurup, uni qutquzuluxqa elip baridu. bu hil towa qilix kixini puxayman qildurmaydu. lekin, bu dunyaning helekchiliki uchun bolghan qayghu bolsa kixini towa qilduruxqa emes, belki olumge elip baridu. 11 hudaning iradisi bilen chekken ene xu qayghularning silerde qandaq yahxi mewilerni bergenlikini oylanglar: estayidilliq bilen hataliqinglarni tuzitip, ozunglarni aqlidinglar, aranglardiki gunahkarning qilmixidin ghezeplendinglar hemde bu qilmixning dawamlixixi bilen hudaning jazasining silerge kelixidin qorqtunglar, men bilen koruxuxke intizar boldunglar, mening elchilik hoququmni hormetlep, manga qizghin boldunglar, gunahkarni jazalax arqiliq adaletperwerlikinglarni korsettinglar. mana bular arqiliq silerning bu ixta toghra qilghanliqinglar eniq boldi. 12 otken qetimliq hetni yeziximdiki asasliq meqset, kimning azar bergenliki we kimning azar yegenlikini bekitix uchun emes, belki silerning huda aldida biz uchun neqeder qizghin ikenlikinglarni ozunglargha bildurux uchun idi. 13 biz silerning xu qizghinliqinglardin teselli taptuq. xuning bilen bir waqitta, titusning huxalliqini korup, huxalliqimiz tehimu axti. chunki, silerning sewebinglardin uning rohi koturenggu idi. 14 silerni uninggha mahtap bergenidim, silermu meni yerge qaritip qoymidinglar. huddi silerge ogetkenlirimning hemmisi rast bolghinidek, silerni titusqa mahtap eytqanlirimningmu rast ikenliki emeliyitinglar arqiliq ispatlinip chiqti. 15 xunga, titus hemminglarning uninggha qandaq itaetmen bolghanliqinglarni, uni xunche chong korup, hormet bilen kutuwalghanliqinglarni esliginide, uning silerge bolghan muhebbiti tehimu chongqurlaxmaqta. 16 silerge her jehettin ixench qilalighanliqim uchun huxalmen.
1 qerindaxlar, silerge hudaning makedoniye olkisidiki etiqadchilar jamaetchilikliride korsetken mehir-xepqiti toghrisida eytmaqchimiz. 2 ular bexidin otkuzgen muxkul kulpetler arqiliq qattiq sinaldi. xundaqtimu, ularning huxalliqi tolup texip, ozlirining intayin kembeghellikige qarimay, qoli ochuqluq we merdlik qildi. 3 ularning ozlukidin kuchining yetixiche, hetta ozige qalmisimu iane qilghanliqigha guwahliq berimen. 4 ular yehudiye olkisidiki etiqadchilargha qilinidighan yardemge ozliriningmu hesse qoxuxini bizdin otunup soraxti. 5 bu heqiqeten bizning ulardin kutkinimizdin kop exip ketti. ular aldi bilen ozlirini rebbimizge atidi, andin hudaning iradisi boyiche bizge atidi. 6 titus heli burun silerning bu merdlerche iane qilixni baxlixinglargha yardem qilghaniken, uningdin bu ixning ahirini chiqirixinglargha yardem berixni otunduq. 7 siler hemme ixta etiqad yolida, soz qabiliyitide, huda heqqidiki bilim we baxqilargha yardem berixke bolghan qizghinliqta we bizge bolghan mehir- muhebbette aldida turghandek, bu qetimliq iane qilixtimu aldida turunglar. 8 bu sozlirimni silerge buyruq teriqiside eytqinim yoq. men mehir- muhebbitinglarning semimiylikini makedoniyidiki jamaetchiliklerning iane toplax jeryanida korsetken mehir-muhebbiti bilen selixturux arqiliq sinap kormekchimen. 9 rebbimiz eysa mesihning neqeder mehir-xepqetlik ikenlikini bilisiler. gerche u bay bolsimu, siler uchun namrat boldi. meqset, ozi namrat bolux arqiliq silerni rohiy jehettin bay qilix idi. 10 men silerge paydiliq bolghan bir teklipni berey. siler otken yili peqet iane berixni otturigha qoyupla qalmay, belki uni ihtiyar bilen emelge axuruxtimu hemmining aldida boldunglar. 11 emdi bu hizmetning ayighini chiqiringlar. siler bu ixni deslepte pilanlighan waqtinglardikidek qizghinliq bilen tamamlanglar hemde ozunglarning iqtisadi yar bergen xarait astida yardem qolunglarni sununglar. 12 bir kixi razimenlik bilen chamisining yetixiche berse, bu ix hudani hursen qilidu. huda hergizmu birkimdin ozide yoqinimu berixni telep qilmaydu. 13 baxqilarning yukini yeniklitix uchun ozunglarni qiynanglar, deginim yoq. eksiche, ikkila terepte barawerlik bolsun deymen. 14 silerde artuq bolghini hazirche ularning kem yerini toldurghinidek, ularda artuq bolghini kunlerning biride silerning kem yeringlarni tolduridu. mana xundaq bolghanda, barawerlik bolghan bolidu. 15 huddi muqeddes yazmilarda yezilghinidek: koprek yighiwalghanlarning exip qalmidi, az yighiwalghanlarningmu kemip qalmidi. 16 mening silerge bolghan qizghinliqimdek qizghinliqni titusning qelbige salghan hudagha xukurler bolghay! 17 titusning yeninglargha barmaqchi bolghini peqet bizning telipimiz bilenla emes, belki uning oz ihtiyari we silerge bolghan qizghinliqi bilen boldi. 18 biz bir qerindiximizni uninggha qoxup qoymaqchimiz. u qerindiximiz hux hewerni yetkuzux yolida putun etiqadchilar jamaetchiliklirining mahtixigha sazawer bolghan. 19 yene kelip, u toplanghan ianilarni yerusalemgha apirix sepiride biz bilen hemseper bolux uchun, etiqadchilar jamaetchilikliri teripidin teyinlengenidi. bizning meqsitimiz iane toplax arqiliq rebbimizni ulughlax we yardemge teyyar ikenlikimizni korsitixtur. 20 baxqilarning qusur tepixining aldini elix uchun, merdlerche berilgen bu ianilarni baxquruxta ehtiyat qilip, u qerindiximizni bille elip berixni layiq taptuq. 21 yaman ataqqa qalmasliq uchun, peqet rebbimizning neziride emes, insanlarning neziridimu toghra dep qaralghan ixlarni qilixqa diqqet qilip keliwatimiz. 22 biz kop qetim we kop ixlarda sinax arqiliq baxqilargha yardem berixte qizghin dep qarighan yene bir qerindiximiznimu ular bilen bille ewetmekchimiz. u silerning bu iane ixini bir baxqa elip chiqalaydighanliqinglargha ixendi. bu ixench uning silerge yardem berixtiki qizghinliqini hessilep axurdi. 23 titusqa kelsek, u mening hemrahim we aranglarda qiliwatqan ixlirimda hizmetdiximdur. baxqa ikki qerindiximiz bolsa jamaetchiliklerning wekilliri bolup, ular eysa mesihke xan-xerep kelturguchilerdindur. 24 xunga, siler herqaysi jamaetchilikler aldida ulargha muhebbitinglarni korsitinglar. xuning bilen, jamaetchilikler bizning silerdin mahtiniximizning orunluq ikenlikini bilsun.
1 etiqadchilar uchun toplinidighan bu iane toghruluq silerge het yeziweriximning hajiti yoq. 2 chunki, yardem berixte qizghin ikenlikinglarni bilimen. men makedoniyidiki etiqadchilar aldida yunan olkisidiki silerning otken yildin beri, iane berixke teyyar ikenlikinglardin mahtinip keldim. del silerning bu qizghinliqinglar ularning kopchilikini iane toplax uchun qozghatti. 3 bu ixta siler bilen mahtiniximning quruq gep bolup qalmasliqi uchun, silerni mening eytqinim boyiche teyyarliq qilip tursun dep, bu u qerindaxni yeninglargha ewetmekchimen. 4 nawada makedoniyidiki bezi qerindaxlar men bilen bille berip, silerning teyyarliq qilmighanliqinglarni korse, siler bir yaqta qelip, silerge bolghan kuchluk ixenchim wejidin men hijalet bolup qelixim turghan gep. 5 xu sewebtin, silerning berixke wede qilghan merdlerche ianenglarni aldinala teyyar qilixinglar uchun, bu qerindaxlarning yeninglargha bizdin awwal berixini zrur taptim. xundaq bolghanda, ianenglarning teyyarlanghanliqini hemde ularning mejburiy emes, belki razimenlik bilen qilinghanliqini koruwalghili bolidu. 6 esinglarda bolsunki, az terighan az alidu, kop terighan kop alidu. 7 herkim qiynilip turup yaki mejburiy halda emes, oz konglide niyet qilghini boyiche bersun. chunki, huda huxalliq bilen berguchini yahxi koridu. 8 huda silerning ehtiyajinglarni qanduruxqa qadirdur. xundaq bolghachqa, her daim, herqandaq ehwal astida ehtiyajinglar qandurulup, baxqilargha heyr-sahawetlik bolalaysiler. 9 muqeddes yazmilarda yezilghinidek: u yoqsullargha merdlerche sediqe berer uning heyr-sahawetliki menggu untulmas. 10 dehqangha terighili uruq, yegili ozuq ata qilghan huda silerning hajetmenlerge tehimu merdlik bilen berelixinglar uchun, silerde barni kopeytidu. 11 silerning hemixe merdlik bilen baxqilargha yardem qilixinglar uchun, huda silerni herqaysi jehetlerdin beriketlik qilidu. biz silerning ianenglarni ehtiyajliq bolghanlargha berginimizde, ular hudagha texekkurler eytidu. 12 siler qilghan bu yardem yerusalemdiki etiqadchilarning ehtiyajini qandurupla qalmay, ularning hudagha bolghan xukurlirini tehimu axuridu. 13 silerning bu qetimqi ianenglar etiqadinglarning heqiqiy ikenlikining ispatidur. kixiler silerning ozunglar etirap qilghan eysa mesih heqqidiki hux hewerge sadiq bolghanliqinglar, xundaqla mal-mulkunglarni ozliri we kopchilik bilen merdlerche ortaqlaxqanliqinglar uchun, hudani ulughlaydu. 14 ular huda silerge ata qilghan pewquladde mehir-xepqet sewebidin silerge ixtiyaq baghlap, silerge dua qilmaqta. 15 til bilen teswirligili bolmaydighan iltipati, yeni oz oghlini ata qilghini uchun, hudagha xukurler bolghay!
1 siler bilen bille bolghanda muamilisi yumxaq, lekin bille bolmighanda silerge qarita qattiq qol dep qaralghan menki pawlus eysa mesihtek mulayimliq we rehimdillik bilen silerdin xuni otunup telep qilimenki, 2 yeninglargha barghinimda, bizni bu dunyaning arzu-hewesliri boyiche yaxaydighanlar dep qaraydighan bezi kixilerge qilmaqchi bolghan qattiq muamilini silergimu qiliximizgha mejbur qilmanglar. 3 bu dunyada yaxisaqmu, bu dunyaning arzu-hewesliri boyiche yaxaydighanlardek jeng qilmaymiz. 4 chunki, jeng qorallirimiz bu dunyagha has qorallar emes, belki xeytanning mustehkem qelelirini gumran qilidighan, hudaning ku-qudritige ige bolghan qorallardur. 5 biz bu qorallar bilen bimene sepsetilerni we hudani tonuxqa tosqunluq qilidighan her hil koreng kozqaraxlarni bitchit qilimiz hemde kixilerning oz oy-pikirlirini eysa mesihke beqindurup, uninggha itaet qilixi uchun, ularni qayil qilimiz. 6 siler eysa mesihke toluq itaet qilghandin keyin, aranglardiki her hil itaetsizlikte turuwalghuchilarni jazalaxqa teyyarmiz. 7 siler peqet sirtqi korunuxkila qaraydikensiler. eger biri ozini eysa mesihke wekillik qilimen dep qarap, meni inkar qilghan bolsa, yene yahxiraq oylinip, meningmu eysa mesihke wekillik qilidighanliqimni etirap qilsun. 8 rebbimiz teripidin manga berilgen elchilik hoquqi silerni nabut qilix uchun emes, belki rohiy jehette yetildurux uchun berilgen. xunga, bu hoquq bilen ziyade mahtansammu, hergiz hijalet bolmaymen. 9 siler hetlirimni bizni qorqutux uchun yazdi, dep oylap qalmanglar. 10 derweqe beziler, pawlusning hetliri hem qattiq hem kuchluk, biraq ozini korsingiz iqtidarsiz, sozliri tuturuqsiz deyixidu. 11 bu kixiler xuni bilsunki, yiraqtin silerge yazghan hetlirimde neme qilimen degen bolsam, yeninglargha barghandimu xuni qilimen. 12 ozini qaltis chaghlaydighan kixiler bilen ozimizni bir qatarda qoyuxqa we ular bilen selixturuxqa qandaqmu juret qilayli? ular ozlirini ozlirining olchimi bilen olcheydu, ozlirini ozliri bilen selixturidu. mana bu ularning eqilsizliqini korsitidu. 13 lekin, biz ozimizde bar bolmighan hoquqlar bilen mahtinip yurginimiz yoq. mahtansaqmu, hudaning pilani dairiside hizmet qilix bilen mahtinimiz. bu pilan hux hewerni silergimu yetkuzuxni oz ichige alghan. 14 eger biz hux hewerni silerge tunji yetkuzgenlerdin bolmisaqiduq, undaqta xu hoquqlirimizdin mahtiniximiz bizning oz dairimizning sirtigha chiqip ketkenlikimiz dep hesablansa bolatti. lekin, eysa mesih toghrisidiki hux hewerni yiraqtiki silerge deslep yetkuzgen biz bolduq. 15 qisqisi, oz hizmet dairimizdin chiqip, baxqilarning hizmiti bilen mahtanghinimiz yoq. biz peqet etiqadinglarning tehimu kuchiyip, aranglarda qilghan hizmitimizning tehimu kengiyixini umid qilimiz. 16 xundaq bolghanda, biz silerdinmu yiraq bolghan, tehi hox hewer yetkuzulmigen jaylargha berip, hox hewer yetkuzeleymiz. teyyargha heyyar bolup, baxqilarning oz hizmet dairiside qilghan ejri bilen mahtinix bizge yattur. 17 muqeddes yazmilarda yezilghinidek, mahtinidighanlar rebbimiz bilen mahtansun. 18 chunki, oz-ozini mahtaydighan emes, belki rebbimizning mahtixigha muyesser bolghan kixi heqiqiy mahtaxqa erziydu.
1 mahtinixim bilen biraz ehmeqliq qilip qoysammu, eghir almighaysiler! yenila sewrchan bolghaysiler. 2 men silerni sahta elchilerdin qizghinimen. bu, hudagha bolghan mehir-muhebbitimdin kelgen. men goya bir pak qizni yatliq qilghandek, silerni yegane erge eysa mesihke teqdim qildim. 3 biraq, hawa anining hiyliger yilan teripidin azdurulghinidek, silerningmu sahta elchiler teripidin azdurulup, eysa mesihke bolghan semimiy we pak qelbinglarning bulghinixidin ensireymen. 4 chunki, silerning yeninglargha berip, eysa mesih toghrisida men yetkuzgenge ohximaydighan baxqa bir telimni yetkuzgenlerge ochuqtin-ochuq yol qoydunglar. siler qobul qilghan muqeddes rohtin baxqa bir roh we siler qobul qilghan hux hewerdin baxqa bir hox hewer toghrisida eytilghanlarnimu sighdurdunglar. 5 halbuki, men ozumni hechqandaq ixta siler derijidin taxqiri dep qarighan axu elchilerdin towen dep qarimaymen! 6 gep qilixta mahir bolmisammu, lekin bilimim bar. qiliwatqan herbir hizmitim buni her jehettin ochuq ispatlap turuptu. 7 mening silerni chong korup, ozumni towen tutup, hudaning hux hewirini silerge heq telep qilmay yetkuzginim gunah boldimu? 8 men silerge hizmet qilix uchun, baxqa jamaetchiliklerdin heq elip, ulargha uwal qildim. 9 siler bilen bille bolghan waqitlirimda, ehtiyajim bolsimu, hechqaysinglargha eghirimni salmidim. chunki, makedoniye olkisidin kelgen qerindaxlar kem- kutimni toluqlap berdi. hechqandaq ixta silerge yuk bolmay keldim, buningdin keyinmu yuk bolmaymen. 10 qelbimdiki eysa mesihning heqiqiti bilen eytimenki, mening bu mahtiniximni putun yunanda herqandaq adem tosup qalalmaydu. 11 neme uchun silerdin heq almidim? silerni soymeydighanliqimdinmu? hudagha ayanki, silerni soyimen! 12 atalmix elchilerning bizning qiliwatqinimiz bilen ularning qiliwatqinida hechqandaq perq yoq dep mahtinixigha purset tapalmasliqi uchun, silerdin heq almay qiliwatqan halis ixlirimni dawamlaxturimen. 13 chunki, bundaqlar sahta elchiler, hiyligerler bolup, ozlirini eysa mesihning elchisi, dep perdazliwalghanlardur. 14 emeliyette, bu heyran qalarliq ix emes, chunki xeytan ozini yoruqluq perixtisi, dep perdazliwalghandur. 15 xunga, uning bu chakarlirimu ozlirini adilliqning hizmetkarliri dep perdazliwalsa, ejeblinerlik emes. ularning aqiwiti ozlirining emeliyitige layiq bolidu. 16 yene xuni eytimenki, hechqaysinglar meni ehmeq, dep qalmanglar. eger ehmeq dep qarisanglar, bir ehmeqni qobul qilghanchilik bolsimu meni qobul qilinglar. xuning bilen, menmu biraz mahtiniwalay. 17 bu sozlirim rebbimiz mendin telep qilghan sozler emes. mening bundaq mahtinixim peqetla bir ehmeqning yureklik po atqanliqidur, halas. 18 nurghun kixiler bu dunyadiki ixliri bilen mahtinip ketidiken, menmu mahtinip baqay. 19 chunki, siler ozunglarni xunche eqilliq chaghlaysileryu, bu sahta elchilerning ehmiqane telimlirige yol qoyuwerisiler! 20 ularning silerni qul ornida koruxige, heqqinglarni yeyixige, silerdin nep elixigha, silerge chongchiliq qilixigha we silerning yuzunglarni chuxuruxige yol qoyisiler. 21 bizning silerge xundaq muamile qilixqa ajiz kelgenlikimizni hijilliq ichide etirap qilimen. lekin, ulardin birliri birer ixtin mahtinixqa juret qilghan yerde yene ehmeqlerche eytay, menmu xu ixtin mahtinixqa juret qilalaymen. 22 ular sepi ozidin ibraniymu? menmu xundaq. ular israillarmu? menmu israil. ular ejdadimiz ibrahimning ewladidinmu? menmu uning ewladidin. 23 ular eysa mesihning hizmetkarlirimu? eqildin azghanlardek eytsam, men ulardin tehimu yuqiri turidighan bir hizmetkari. men tehimu japaliq ixlidim, zindanda tehimu kop yattim. kurming qetim qamcha yedim, qayta-qayta olum hewplirige du keldim. 24 yehudiylarning ottuz toqquz qamcha jazasigha bex qetim tartildim. 25 u qetim rim hokumranliridin tayaq yedim, bir qetim chalma-kesek qilindim, u qetim keme hadisisige uchridim, bir keche-kunduzni dengizda otkuzdum. 26 kop qetim uzun seperlerde bolup, deryalarda hem qaraqchilarning, oz helqimning, yehudiy emeslerning arisida heyim-heterlerge yoluqtum. xeherlerde, chollerde, dengizlarda we sahta qerindaxlarning arisida hewplik kunlerni baxtin kechurdum. 27 hizmitimni tirixip-tirmixip ixlidim. talay kechilerni uyqusiz otkuzdum, achliq we ussuzluqning derdini tetidim. yeydighangha tamaq, kiyidighangha kiyim tapalmay, a-yalinga qaldim. 28 bulardin baxqa, her kuni degudek putun etiqadchilar jamaetchiliklirining ghemini yedim. 29 men qachan ajizlargha hesdaxliq qilmidim?! xeytanning tuziqigha chuxup, ezip ketkenler uchun ichim qachan ortelmidi?! 30 eger mahtiniximgha toghra kelse, oz ajizliqimni korsitidighan ixlar bilen mahtinimen. 31 rebbimiz eysaning atisi, menggu medhiyilexke erziydighan hudagha ayanki, yalghan eytmidim. 32 demexq xehiride padixah aretasning qol astidiki bir waliy meni tutux uchun, putun xeherni qattiq nazaret astigha alghanidi. 33 lekin, men sepildiki bir kamardin sewet bilen peske chuxurulup, uning qolidin qutuldum.
1 mahtinixning paydisi bolmisimu, mahtanmisam bolmaydu. emdi rebbimizdin kelgen ghayibane alametler we wehiyler ustide tohtilay. 2 eysa mesihke mensup bolghan bir ademni tonuymen. u on tot yil ilgiri erxielagha koturuldi. u koturulgende, teni koturuldimu yaki rohi koturuldimu bilmeymen, buni huda ozi bilidu. 3 ixqilip, bu ademning jennetke kirip chiqqanliqini bilimen. teni koturuldimu yaki rohi koturuldimu bilmeymen, buni huda ozi bilidu. 4 u jennette til bilen ipadiligili bolmaydighan, insanlargha eytix meni qilinghan ajayip ixlarni anglidi. 5 xundaq bir adem bilen mahtinimen, ozum heqqide bolsa ajizliqlirimni etirap qilmaqtin baxqa birer ix bilen mahtinalmaymen. 6 emeliyette, baxqa ixlardin mahtanghan bolsammu, ehmeq hesablanmayttim; chunki undaq qilghinimda heqiqetni sozligen bolattim. lekin, kixiler meni korginidin yaki anglighinidin ustun oylap qalmisun dep, mahtinixtin ozumni neri tutimen. 7 hudadin manga kelgen wehiylerning ajayip-gharayipliqi bilen korenglep ketmeslikim uchun, tenimge tiken sanjilghandek bir azas yepixip, huddi xeytanning yalaqchisining qiynaxliridek meni qiynidi. bu, mening korenglep ketmeslikim uchun idi. 8 azabtin qutulux uchun, rebbimizge u qetim yelinip dua qildim. 9 lekin, u manga: mehir-xepqitim sanga yeterlik; mening ku-qudritim ajiz chaghliringda toluq ipadilinidu dedi. xunga, hayatimda eysa mesihning qudriti ipadilensun dep, ajizliqlirimdin hursenlik bilen mahtinimen. 10 eysa mesih uchun ajizliqlarni, haqaretlerni, azas-oqubetlerni, ziyankexliklerni we qiyinchiliqlarni huxalliq dep bilimen. chunki, qachan ajiz bolsam, xu chaghda eysa mesihning qudritige tolup, kuchluk bolimen. 11 ehmeqqe ohxap qaldim, mening bundaq boluxumgha siler sewebchi. men eslide silerning mahtixinglargha erixixim kerek idi. chunki, herqanche bolsammu, siler derijidin taxqiri dep qarighan axu elchilerdin her tereptin qelixmaymen. 12 men aranglarda bolghan chaghda elchilikimni ispatlaydighan ixlarni, yeni mojize, karamet we qudreklik ixlarni sewrchanliq bilen qildim. 13 baxqa etiqadchilar jamaetchiliki arisida qilghan, biraq silerning aranglarda qilmighan birdinbir hataliqim silerning iqtisadiy yardiminglarni almighanliqimdur. bu adaletsizlik imni epu qilghaysiler! 14 hazir men yeninglargha uchinchi qetim berixqa teyyarmen. silerge hechqandaq eghirimni salghum yoq. chunki, manga keriki silerning bayliqinglar emes, ozunglardursiler. perzentler ata-anilar uchun emes, belki ata-anilar perzentler uchun mal-muluk yighixi kerek. 15 siler uchun, men barliqimni serp qilixqa, hetta jenimni qurban qilixqimu razimen. ejeba, men silerni qanche kop soysem, silerning muhebbitinglargha xunche az erixemdimen? 16 boldila, qisqisi men silerge yuk bolghan emesmen. biraq, beziler meni hiyligerlik qilip, yalghan sozlep, silerdin nep unduruwalidu, deyixip yuridu. 17 ejeba, men silerge ewetken ademlerning birersi arqiliq silerdin nep aldimmu? 18 titusni silerning yeninglargha berixqa undidim we yene bir qerindaxnimu uning bilen bille ewettim. titusning silerdin nep elip baqqan yeri barmu? u men bilen bir niyette, bir yolda hizmet qiliwatidighu! 19 yaki siler bizni aldimizda ezeldin beri ozini aqlap keliwatidu dep oylawatamsiler? biz undaq qilmiduq. biz peqet eysa mesihke mensup bolghan kixiler supitide huda aldida sozlewatimiz. soyumluk qerindaxlar, biz qiliwatqan hemme ix silerning etiqadta yetixixinglar uchundur. 20 yeninglargha barghinimda, silerning kutken yerimdin chiqmay qelixinglardin, xuning bilen mening silerge bolghan muamilemningmu silerning kutken yeringlardin chiqmay qelixidin ensireymen. silerde jedelhorluq, hesethorluq, ghezeplinix, xehsiyetchilik, tohmethorluq, gheywethorluq, tekebburluq we parakendichiliklerning boluxidin ensireymen. 21 bu qetim silerning yeninglargha barghinimda, aranglardiki napak, ehlaqsiz we xehwaniy ixlarni qilghan, taki bugunge qeder towa qilmighan nurghun gunahkarlar seweblik hudaning meni aldinglarda hijalet qilip qoyuxidin ensireymen. ularning hata yoldin qaytmighanliqi uchun, matem tutmay turalmaymen.
1 bu yeninglargha uchinchi qetim berixim bolidu. eger aranglardiki birersini jazalax toghra kelse, muqeddes yazmilardiki: herqandaq erzning rast-yalghanliqi az degende ikki yaki u guwahchining guwahliqi bilen ispatlinixi kerek degen ayet boyiche qilimen. 2 yeninglargha ikkinchi qetim barghinimda, burun gunah sadir qilghanlarni agahlandurghanidim. hazir yeninglarda bolmisammu, yene agahlandurmaqchimenki, emdi barghinimda, barliq gunah sadir qilghuchilargha kengchilik qilmaymen. 3 kengchilik qilmasliqimdiki sewes, aranglardiki beziler eysa mesihning men arqiliq sozlewatqanliqigha ispat telep qilip keliwatidu. buning ispatini bu qetim yeninglargha berip gunahkarlarni bir terep qilghinimda korisiler. chunki, eysa mesih aldinglarda ajiz emes, belki intayin qudretliktur. 4 u qarimaqqa ajizliq ichide krestke mihlanghan bolsimu, lekin hudaning qudriti bilen yenila hayattur. bizmu uninggha ohxax qarimaqqa ajiz bolsaqmu, hudaning qudriti bilen uninggha baghlinip yaxap, silerge hizmet qilmaqtimiz. 5 etiqadinglarning heqiqiy yaki emeslikini bilix uchun oz- ozunglarni tekxurup korunglar, sinap beqinglar. eysa mesihning aranglarda ikenlikini bilixinglar kerek. undaq bolmighanda, bu silerning sinaqtin otelmigininglar bolmamdu?! 6 mening elchilik siniqidin otkenlikimni bilip qelixinglarni umid qilimen. 7 silerning hechqandaq yaman ix qilmasliqinglar uchun hudagha dua qilimen. bu, mening elchilik siniqidin otti dep qarilixim uchun emes. hetta sinaqtin otmidi, dep qaralsammu, meyli. muhimi silerning toghra ix qilixinglardur. 8 biz heqiqetke zit ixlarni qilmastin, heqiqet boyiche ix qiliximiz kerek. 9 etiqadinglar kuchiyip, silerni eyiblexke ajiz korunsem, huxal bolattim. biz xundaq dua qilimizki, siler hemme ixta toluq yetilgeysiler. 10 rebbimiz manga silerni berbat qilix uchun emes, yetixturux uchun bergen hoquq bilen yeninglargha barghinimda, silerge qattiq muamilide bolup qalmasliqim uchun, yeninglargha berixtin burun bu hetni yazdim. 11 eng ahirda, qerindaxlar, huxal-huram bolunglar, etiqadta yetilgen adem bolup chiqix uchun tirixinglar. nesihetlirimni qobul qilip, bir niyet, bir meqsette inaq otunglar. mehir-muhebbet we amanliq menbesi bolghan huda siler bilen bille bolghay! 12 bir-biringlar bilen mehribanlarche salamlixinglar. 13-14 hudaning barliq muqeddes helqidin silerge salam. rebbimiz eysa mesihning mehir-xepqiti, hudaning mehir- muhebbiti we muqeddes rohning hemrahliqi silerge yar bolghay!
1 insanlar teripidin emes, yaki hudaning insanlarni wasite qilixi arqiliqmu emes, belki eysa mesih we uni olumdin tirildurgen hudaatimiz teripidin elchi boluxqa tallanghan menki pawlustin 2 we men bilen bille turuwatqan barliq qerindaxlardin galatiya olkisidiki etiqadchilar jamaetchiliklirige salam. 3 hudaatimiz we rebbimiz eysa mesih silerge mehir-xepqet we amanliq ata qilghay! 4 eysa mesih hudaatimizning iradisi boyiche gunahlirimiz uchun ozini pida qilip, bizni bu rezil dunyadin qutquzdi. 5 barliq xan-xerep hudagha ebedilebed mensup bolghay, amin! 6 eyha zesih arqiliq silerge zehir-xepqet korsitip, silerni ozige chaqirsan hudadin xunche tez waz kechip, baxqiche bir hil hux hewerge egixip ketiwatqanliqinglarsa heyranmen. 7 ezeliyette, egexkininglar heqiqiy hux hewer ezes, belki bezi adezlerning silerni qaymuqturup eytqanliridur. ular eyha zesih heqqidiki hux hewerni burzilimaqchi. 8 lekin, zeyli arimizdiki bireylen bolhun yaki erxtin chuxken perixte bolhun, biz silerge yetkuzgen hux hewerge ohximaydighan baxqa bir hux hewer ni yetkuzse, uninggha lenet yashun. x burun eytqanlirimizni yene tekrarlaymizki, kimdekim silerge qobul qilghininglarsa ohximaydighan baxqiche bir hil hux hewerni yetkuzse, uninggha lenet yashun! 10 zening bundaq deyixim inhanlarni hursen qilix uchunmu? yaq, zening bundaq deyixim hudani hursen qilix uchundur. eger zen inhanlarni hursen qilixni ihtigen bolham, eyha zesihning sadiq hizzetkari bolmighan bolattim. 11 qerindaxlirim, zen yetkuzgen bu hux hewerning kixiler teripidin toqup chiqirilmighanliqini bilixinglarni uzid qilimen. 12 zen bu hux hewerni inhandin qobul qilghinim yaki birer kixidin ogenginim yoq. belki, eyha zesih bu hux hewerni zanga wehiy arqiliq yetkuzgen. 13 siler mening ilgiri yehudiy dinigha etiqad qilghan waqtimda qandaq hayat kechurgenlikimni anglighanidinglar. men u chaghda hudagha mensup bolghan etiqadchilar jamaetchilikige exeddiy ziyankexlik qilghan we ularni yoqitiwetixke tirixqanidim 14 hemde yehudiy dini yolida nurghun tengtuxlirimdin helila aldida turattim. ejdadlirimizning enenilirini qoghdaxta putun wujudum we qizghinliqim bilen ixleyttim. 15 lekin, huda meni anamning qorsiqidiki waqtimdila tallidi we ozining mehir-xepqiti bilen chaqirdi. 16 u mening oz oghli eysa mesih toghrisidiki hux hewerni yehudiy emeslerge yetkuzuxum uchun, eysa mesihni manga axkarilaxni halidi. huda uni manga axkarilighan chaghda, men bu ix toghruluq hechqandaq kixige meslihet salmidim 17 hemde yerusalemdiki mendin ilgiri elchi bolghanlarning yenighimu barmay, udul erebistangha atlandim, keyin demexq xehirige qaytip keldim. 18 u yildin keyin, elchi petrus bilen koruxux uchun yerusalemgha bardim we uning yenida on bex kun turdum. 19 bu jeryanda, elchilerdin peqet petrus we rebbimiz eysaning inisi yaqup bilen koruxtum. elchilerdin baxqa birersini kormidim. 20 huda guwah bolsunki, silerge yeziwatqanlirim yalghan emes. 21 keyin, suriye we kilikiye olkilirige bardim. 22 u chaghda yehudiye olkisidiki eysa mesihke mensup bolghan etiqadchilar jamaetchilikliri xehsen meni tonumaytti. 23 ular peqet baxqilarning: burun bizge ziyankexlik qilghan adem emdi bolsa ozi yoqitiwetmekchi bolghan etiqadni tarqitiwatidu degenlikini anglighanidi. 24 xunga, ular mende bolghan bu ozgirixler sewebidin hudani tehimu ulughlidi.
1 on tot yildin keyin, men barnaba bilen bille yene yerusalemgha bardim. titusnimu bille eliwaldim. 2 men u yerge hudadin kelgen wehiyge binaen barghanidim. u yerde men etiqadchilar jamaetchilikining yetekchiliri bilen ayrim sozlixip, ozum yehudiy emesler arisida tarqitip keliwatqan hux hewerning mezmunining ularningkige ohxax ikenlikini chuxendurdum. bundaq qilixim burunqi yaki kelgusidiki hizmetlirimning bikar bolup ketmesliki uchun idi. 3 netijide, ular eytqanlirimdin razi boldi. hetta men bilen bille barghan titus yehudiy bolmisimu, ular uni hetne qilduruxqa mejburlimidi. 4 biraq, eysa mesihke etiqad qilghuchilar qiyapitige kiriwalghan beziler uning hetne qilduruluxini telep qildi. ular arimizgha suqunup kiriwelip, eysa mesih arqiliq erixken erkinlikimizni nazaret qildi. ularning meqsiti bizni ozlirining diniy qaide-yosunlirigha qul qilixtur. 5 lekin, hux hewer heqiqitining aranglarda saqlinixi uchun, biz ulargha qilchimu yol qoymiduq. 6 etiqadchilar jamaetchilikide muhim dep qaralghanlar ularning mertiwisining qandaq boluxi manga muhim emes, chunki huda hemme ademge teng qaraydu men yetkuzgen hux hewerge yene mezmun qoxux kerek, demidi. 7 del eksiche, ular hudaning petrusqa yehudiylargha hux hewer yetkuzux wezipisini tapxurghinidek, mangimu yehudiy emeslerge bu hux hewerni yetkuzuxni tapxurghanliqini tonup yetti. 8 petrusning yehudiylargha elchi boluxigha ku-qudret ata qilghan huda mening yehudiy emeslerge elchi boluxumghimu ku- qudret ata qildi. 9 jamaetchilikning tuwruki hesablanghan yaqup, petrus we yuhannalar bu wezipining hudaning manga qilghan iltipati ikenlikini tonup yetkinide, ular meni we barnabani qobul qilip, hemkarlixidighanliqini bildurdi. buning bilen, yehudiy emesler arisida biz hizmet qilidighan, yehudiylar arisida bolsa ular hizmet qilidighan bolup kelixtuq. 10 ular peqet bizdin ozlirining arisidiki kembeghel etiqadchilarning halidin hewer elixni esimizdin chiqarmasliqimizni telep qildi. menmu eslide del xundaq qilixqa tirixip keliwatattim. 11 biraq, keyin petrus antakya xehirige kelgende, uning otkuzgen hataliqi tupeylidin men uni yuzturane eyiblidim. 12 yaqupning qexidin bezi ademler kelixtin burun, petrus yehudiy emes etiqadchilar bilen daim hemdastihan bolup turatti. lekin, bu ademler kelgendin keyin, petrus yehudiy emeslerdin ozini tartip, ular bilen hemdastihan bolmaydighan boldi. chunki, u yehudiy emeslermu hetne qilinixi kerek, dep oylaydighan bu yehudiy qerindaxlarning eyiblixidin qorqqanidi. 13 xuning bilen, baxqa yehudiy etiqadchilarmu uninggha ohxax sahtipezlik qilixti. hetta barnabamu tesirge uchrap, ularning sahtipezlikige xerik boldi. 14 men ularning hux hewerning heqiqiti boyiche ix qilmighanliqini korup, hemmeylenning aldidila petrusqa: sen yehudiy bolsangmu, biraq hezriti eysagha etiqad qilghandin beri yehudiylarning adetliri boyiche yaximay, belki yehudiy emeslerdek yaxap kelding. xundaq turuqluq, yene nemixqa yehudiy emes etiqadchilardin yehudiylarning adetliri boyiche yaxaxni telep qilisen? dedim. 15 biz ikkimiz tughuluximizdinla yehudiymiz, gunahkar dep qaralghan yehudiy emeslerdin emesmiz. 16 lekin, biz insanlarning tewrat qanunigha emel qilix arqiliq emes, belki eysa mesihke etiqad qilix arqiliq heqqaniy adem dep jakarlinidighanliqini bilimiz. xu sewebtin, biz yehudiylarmu eysa mesihke etiqad qilduq. hechkim tewrat qanunigha emel qilix arqiliq heqqaniy adem dep jakarlinalmaydu. 17 biz eysa mesihke etiqad qilix arqiliq ozimizningmu yehudiy emeslerge ohxaxla gunahkar ikenlikimizni tonup yettuq. undaqta, eysa mesih bizni gunah yoligha baxlidi, desek bolamdu? yaq, hergiz bundaq degili bolmaydu! 18 meni qutquzuluxqa erixturelmeydighan tewrat qanunidin umidimni uzgen turuqluq keyin uninggha qayta esiliwalsam, u chaghda men ozumning gunahkar ikenlikimni ispatlighan bolmamdimen?! 19 men tewrat qanunigha emel qilalmighanliqimdin qanungha nisbeten olgen dep hesablandim. buningdin meqset, huda uchun yaxaxtur. men eysa mesih bilen bille krestke mihlandim. 20 hazir mening tenimde yaxawatqan men emes, belki eysa mesihtur. meni soygen we men uchun ozini pida qilghan hudaning oghligha bolghan etiqadim bilen yaxaymen. 21 men hudaning insanlarni qutquzux uchun korsetken mehir-xepqitini ehmiyetsiz, dep qaraydighanlardin emesmen. eger bir adem tewrat qanunigha emel qilix arqiliq heqqaniy adem dep jakarlinalaydighan bolsa, u chaghda eysa mesihning krestke mihlinixi ehmiyetsiz bolup qalatti.
1 ey nadan galatiyaliqlar! siler qandaqlarche eziqturulup, baxqilarning damigha chuxup kettinglar? eysa mesihning krestke mihlanghanliqi huddi koz aldinglarda yuz bergendek eniq yetkuzulgenghu! 2 silerdin xunila sorimaqchimenki, muqeddes roh silerge tewrat qanunigha emel qilghanliqinglar uchun ata qilindimu? yaq, siler hux hewerni anglap, eysa mesihke etiqad qilghanliqinglar uchun, muqeddes roh silerge ata qilinghan. 3 siler xunche nadanmu? muqeddes roh hayatinglarda baxlighan ixni siler oz ku- qudritinglargha tayinip tamamlimaqchi boluwatamsiler? 4 undaqta, silerning hux hewer yolida tartqan azas-oqubetliringlarning hemmisi bikar ketermu? 5 hudaning silerge muqeddes rohni ata qilixi we aranglarda mojiziler yaritixi silerning tewrat qanunigha emel qilghanliqinglardin emes, belki silerning hux hewerni anglap, eysa mesihke etiqad qilghanliqinglardindur. 6 muqeddes yazmilarda: ibrahim hudaning sozlirige ixendi. perwerdigar uning etiqadini korup, uni heqqaniy adem, dep hesablidi deyilgen. 7 xuning uchun, xuni bilixinglar kerekki, peqet hudagha etiqad qilghuchilarla ibrahimning heqiqiy ewladliridur. 8 muqeddes yazmilarda hudaning yehudiy emeslerning ozige etiqad qilixi sewebidin ularni heqqaniy adem dep jakarlaydighanliqi aldin deyilgen. huda ibrahimgha: hemme milletlerge sen arqiliq beht ata qilimen dep, bu hux hewer toghruluq aldin eytqan. 9 xuning uchun, eysa mesihke etiqad qilghanlar hudagha etiqad qilghan ibrahimgha ohxax beht tapidu. 10 tewrat qanunigha emel qilix bilen heqqaniy adem dep jakarlinimen, deydighanlarning hemmisi lenetke qalidu. muqeddes yazmilarda mundaq yezilghan: tewrat qanunida yezilghan hemme emrlerge toluq emel qilmighan kixi lenetke qalidu. 11 roxenki, hechkim hudaning aldida qanungha emel qilix bilen heqqaniy adem dep jakarlinalmaydu. muqeddes yazmilarda: adem etiqad bilen heqqaniy adem dep jakarlinip, hayatliqqa erixidu dep yezilghan. 12 bu etiqad yoli tewrat qanunigha emel qilix yoli bilen putunley ohximaydu. tewrat qanunigha emel qilix yoli huddi muqeddes yazmilarda: tewrat qanunining emrlirige toluq emel qilghanlar xu qanungha tayinip hayatliqqa erixidu. dep yezilghinigha ohxaxtur. 13 halbuki, eysa mesih bizni tewrat qanunigha toluq emel qilalmighanliqimizdin peyda bolghan lenettin qutuldurup qelip, u lenetni oz ustige aldi. bu heqte muqeddes yazmilarda: yaghachqa esilghan kixi lenetke qalghan kixidur dep yezilghan. 14 eysa mesihning krestke mihlinip qurban boluxi arqiliq yehudiy emeslermu ibrahimgha wede qilinghan behttin teng behrimen bolalaydu. xundaqla, ular biz bilen bille huda wede qilghan muqeddes rohni etiqad bilen qobul qilalaydu. 15-16 qerindaxlar, kundilik turmuxtin bir misal korsitey. ikki terep otturisida imzalanghan ehdinamini hechkim yoqqa chiqiriwetelmeydu yaki uninggha birer nersimu qoxalmaydu. xuningdek, huda ibrahim we uning ewladi bilen tuzgen ehdinimu hechkim ozgertelmeydu. hudaning ibrahimgha bergen bu wedisidiki sening ewladinggha degen soz nurghun kixini emes, yalghuz birsini, yeni eysa mesihni korsitidu. 17 xuni demekchimenki, hudaning ibrahim bilen aldin tuzgen bu ehdisini tot yuz ottuz yildin keyin chuxurulgen tewrat qanunimu emeldin qalduralmaydu. demek, tewrat qanuni hudaning bu wedisini bikar qilalmaydu. 18 chunki, huda wede qilghan mirasqa qanungha emel qilix arqiliqla erixkili bolsa, undaqta bu miras hudaning wedisidin kelmigen bolatti. biraq, huda bu mirasni oz wedisige binaen ibrahimgha ata qilghan. 19 undaqta, tewrat qanunini chuxuruxtiki meqset neme? u bolsimu huda ewetixke wede qilghan ibrahimning ewladi, yeni eysa mesih kelguche gunahning neme ikenlikini korsitip berixtur. tewrat qanuni perixtiler arqiliq musa peyghemberge, musa peyghemberning wasitisi bilen kixilerge chuxurulgen. 20 ikki adem kelixim tuzgende, bir wasitichi bolux kerek. lekin, huda oz ehdisini ibrahimgha bergende, uni wasitichisiz bergen. 21 undaqta, tewrat qanuni hudaning wedisige zitmu? yaq, hergiz undaq emes! eger bu qanun insanlarni hayatliqqa erixtureleydighan bolsa, u chaghda insanlar qanungha emel qilix arqiliq heqqaniy adem bolalaytti. 22 halbuki, muqeddes yazmilar putkul insanlarning gunahning ilkide yaxaydighanliqini korsetti. buningdiki meqset, eysa mesihke bolghan etiqad arqiliq erixilidighan bu wedining uninggha etiqad qilghanlargha berilixidur. 23 bu etiqad yoli axkara bolghuche, qanun bizni qoghdax yuzisidin qamap qoyghanidi. 24 baxqiche eytqanda, tewrat qanuni terbiyiliguchimiz bolup, bizni eysa mesihke etiqad qilixqa yeteklidi. buningdiki meqset, bizning etiqad arqiliq heqqaniy adem dep jakarliniximizdur. 25 emdi biz bundaq terbiyiliguchi ning nazaritide emesmiz. chunki, bu etiqad yoli axkara boldi. 26 eysa mesihke etiqad qilix arqiliq hemminglar hudaning perzentliri boldunglar. 27 chunki, siler chomulduruluxni qobul qilip eysa mesihke baghlanghininglarda, uning tebiitini ozunglargha ozlexturdunglar. 28 meyli yehudiy yaki yehudiy emes bolsun, qul yaki hor bolsun, er yaki ayal bolsun, hemminglar eysa mesihke mensup bolghanliqinglar uchun, hudaning neziride barawer boldunglar. 29 demek, eysa mesihke mensup bolghanikensiler, silermu ibrahimning ewladi bolisiler we ibrahimgha wede qilinghan beht-saadetke erixisiler.
1-2 yene eytmaqchi bolghinim: gerche bir bala putun mulukning igisi bolsimu, u taki atisi belgiligen mirasqa warisliq qilix yexigha toxmighuche, u balining oyning qulidin perqi bolmaydu. chunki, u yenila hojidar we baligha qarighuchilarning baxquruxida bolidu. 3 xuninggha ohxax, bizmu godek waqtimizda, yeni eysa mesihke etiqad qilixtin burun, bu dunyadiki yaman rohiy kuchlerge qul bolghaniduq. 4 lekin, huda ozi belgiligen waqit yetip kelgende, oz oghlini bu dunyagha ewetti. u bir ayaldin tughulghan bolup, tewrat qanunigha boysunup yaxidi. 5 buningdiki meqset, huda tewrat qanunigha qul bolghan bizlerni bedel tolep horlukke chiqirip, bizni ozining perzenti qilixtur. 6 siler hudaning perzentliri bolghanliqinglar uchun, huda oz oghlining rohini qelbinglargha saldi. bu roh silerni hudani i soyumluk ata dep chaqirtidu. 7 xuning uchun, emdi siler qul emes, belki hudaning perzentlirisiler. hudaning perzentliri bolghanikensiler, hudaning wede qilghanlirigha mirashor bolisiler. 8 burun, hudani tonumaydighan waqtinglarda yalghan ilahlargha choqunup, ularning quli bolghanidinglar. 9 emdilikte, heqiqiy hudani tonudunglar. tehimu eniqraq qilip eytqanda, huda teripidin tonuldunglar. xundaq iken, yene neme uchun bu dunyadiki ajiz, kereksiz qaide- yosunlarning qulluqigha yengiwaxtin qaytmaqchi bolisiler? 10 siler yenila melum kun, ay, pesil we yillarni hatirilewatisiler. 11 men ilgiri silerge singdurgen ejrimning bikar ketixidin ensirewatimen. 12 qerindaxlar, gerche men yehudiy bolsammu, emdi tewrat qanunining esiri bolmay, siler yehudiy emeslerdek uningdin mustesnamen. silerdin xuni otunup soraymenki, bu jehette manga ohxax bolunglar. siler manga hech azar yetkuzmigenidinglar. 13 silerge melumki, kesel sewebidin galatiyada dem eliwatqan waqtimda, bu hux hewerni silerge birinchi qetim yetkuzgenidim. 14 u chaghda, kesilim siler uchun bir awarichilik bolsimu, lekin siler meni kemsitmidinglar, ret qilmidinglar. eksiche, meni huda ewetken bir perixtini, hetta eysa mesihni kutkendek kutuwaldinglar. 15 u chaghdiki huxalliqinglar emdi nege ketti?! jezm qilip eytalaymenki, u chaghda siler mumkin bolsa, manga kozliringlarni oyup berixkimu razi idinglar. 16 emdilikte, silerge heqiqetni sozligenlikim uchun, duxmininglargha aylinip qaldimmu? 17 men eytip otken heliqi ademler silerni ozige qaritiwelixqa tirixmaqta. ularning niyiti toghra emes. ular silerni bizdin ayriwetip, ozlirige qaritiwalmaqchi. 18 meyli men siler bilen bille bolay yaki bolmay, silerge qiziqiwatqan bu kixilerning niyiti toghra bolsila, yahxi bolatti, elwette. 19 balilirim! etiqadinglar osup yetilip, eysa mesihning tebiiti silerde gewdilenguche, men siler uchun yene bir qetim huddi tolghaq azabini tartiwatqan anidek azabliniwatimen. 20 mening hazirla yeninglargha berip, silerge mulayimliq bilen nesihet qilghum keliwatidu. chunki, silerning bu ehwalinglarni anglap, qandaq qilixni rasttinla bilmeywatimen! 21 tewrat qanunining ilkide yaxaxni halaydighan silerdin xuni sorap baqay, siler tewratta neme deyilgenlikini bilmemsiler? 22 tewratta ibrahimning ikki oghli barliqi hatirilengen. ularning biri qul ayal hejerdin, yene biri oz ayali saredin bolghan. 23 qul ayaldin bolghan oghul perzent qaldurux qanuniyiti boyiche, oz ayalidin bolghan oghul bolsa hudaning wedisi boyiche dunyagha kelgen. 24 bu yerde mundaq bir ohxitix bar. bu ikki ayal hudaning insanlar bilen tuzgen ikki ehdisining wekilidur. tewrat qanuni del sinay teghida chuxurulgen bolup, bu qanun yehudiylarni ozining quli qilidu. hejerning ozi qul bolup, balilirimu qul bolidu. xunga u sinay teghigha wekillik qilidu. 25 halbuki, erebistandiki sinay teghigha simwol qilinghan hejerni bugunki yerusalemghimu ohxitixqa bolidu. chunki, u xeher oz helqi bilen hazirmu tewrat qanunining qulluqida turmaqta. 26 ibrahimning oz ayali sare bolsa erkin ayal bolghachqa, erxtiki yerusalemgha wekillik qilidu. xunga, erxtiki yerusalemni bizning animiz deyixke bolidu. 27 chunki, muqeddes yazmilarda mundaq yezilghan: huxal bol, ey perzent kormigen tughmas ayal! tentene qil yuqiri awazing bilen tolghaq azabini kormigen ayal! chunki, deslepte tughmas bolghan ayalning perzentliri baxqa ayallarning perzentliridinmu kop boldi. 28 qerindaxlar, siler hudaning perzentliri boldunglar. chunki, huddi ixaq hudaning wedisi boyiche saredin tughulghandek, silermu hudaning wedisi boyiche tughuldunglar. 29 u chaghda, perzent qaldurux qanuniyiti boyiche tughulghan ismail muqeddes roh ata qilghan xapaet bilen tughulghan ixaqqa qandaq ziyankexlik qilghan bolsa, hazir tewrat qanunigha qul bolghanlar eysa mesihke etiqad qilghuchi bizlerge xundaq ziyankexlik qiliwatidu. 30 lekin, muqeddes yazmilarda neme dep yezilghan? uningda: sen bu dedek ayalingni oghli bilen qoxup heydiwet! chunki dedek ayalingning oghli hergiz erkin ayalingdin bolghan oghul bilen mirasqa ortaq bolup qalmisun dep yezilghan. 31 demek, qerindaxlar, biz qul ayalning emes, belki erkin ayalning perzentlirimiz.
1 eysa mesih bizni erkinlikte yaxisun dep, azad qildi. xuning uchun, qeddinglarni ruslanglar, tewrattiki qaide- yosunlar silerge yene boyunturuq bolmisun. 2 menki pawlus xuni eytip qoyayki, eger siler heqqaniyliqni izdep turup, yenila hetnige tayansanglar, u chaghda eysa mesihning silerge hechqandaq paydisi qalmaydu. 3 men hetnige tayanmaqchi bolghanlarni yene bir qetim agahlandurimenki, eger siler hetnini qobul qilsanglar, tewrattiki putun qaide-yosunlargha toluq boysunuxunglar kerek. 4 siler bulargha boysunuxqa tayinip heqqaniy adem dep jakarlinixqa tirixsanglar, u chaghda siler eysa mesihtin ayrilip qalisiler, xundaqla hudaning mehir-xepqitini ret qilghan bolisiler. 5 lekin, etiqad arqiliq heqqaniy adem dep jakarlanghan bizler bolsaq, muqeddes rohqa tayinip, hudaning bizge wede qilghan beht- saadetlirini intizarliq bilen kutmektimiz. 6 biz eysa mesihke mensup bolghanliqimiz uchun, hetne qilix yaki qilmasliq muhim emes, peqet mehir-muhebbet arqiliq ipadilengen etiqadla muhim, dep qaraymiz. 7 siler etiqad yolida algha besiwatqanidinglar, biraq kim silerning heqiqetke itaet qilixinglargha tosalghu boldi? 8 u elwette silerni ozige chaqirghan huda emes! 9 esinglarda bolsunki, kichikkine hemirturu putun hemirni boldurghinidek, bir ademning hata telimimu nurghun ademni azduridu. 10 silermu bu ixta manga ohxax oylaydighan bolisiler, dep hudagha bolghan etiqadim bilen ixinimen. silerni qutritiwatqan kim boluxidin qetiynezer, u choqum hudaning jazasini tartidu. 11 qerindaxlar, eger men ular eytqandek hetne qilinix kerek dep dawamliq telim berip yurgen bolsam, undaqta men bugunki kunde yene neme uchun yehudiylarning ziyankexlikige uchraymen? eger xundaq qilghan bolsam, u chaghda qutquzulux peqet eysa mesihning kresttiki qurbanliqidinla kelidu demigen bolattim hem ularning ghezipinimu qozghimighan bolattim. 12 silerni qutratqan bu ademler ozlirini ahta qiliwetsun! 13 qerindaxlar, siler erkinlikke chaqirildinglar. lekin, bu erkinlikinglar gunahkar tebiitinglarning arzulirini qanduruxning bahanisi bolup qalmisun. eksiche, buni bir-biringlargha mehir- muhebbet bilen hizmet qilixning pursiti, dep bilinglar. 14 chunki, putun tewrat qanuni qoxnangni ozungni soygendek soy degen emrge yighinchaqlanghan. 15 lekin pehes bolunglarki, bir-biringlarni chixlep tartip yursenglar, ozunglarnimu weyran qilisiler. 16 xuni demekchimenki, muqeddes rohning yetekchilikide yaxanglar. xu chaghda, gunahkar tebiitinglarning arzu-heweslirige yol qoymaysiler. 17 chunki, insanning gunahkar tebiiti muqeddes rohqa zit bolghan ixlarni arzu qilghinidek, muqeddes rohmu insanning gunahkar tebiitige zit bolghan ixlarni arzu qilidu. ular bir-birige qarimuqarxidur, bu qarimuqarxiliq ozunglar arzu qilghan ixlarni qilixta toqunux peyda qilidu. 18 wehalenki, siler muqeddes rohning yetekchilikide bolsanglar, u chaghda tewrat qanunining ilkide bolmaysiler. 19 insanning gunahkar tebiitige bax egixi jinsiy ehlaqsizliq, napakliq, xehwaniyliq, 20 butpereslik, sehirgerlik, ochmenlik, uruxqaqliq, qizghanchuqluq, ghezeplinix, xehsiyetchilik, bolgunchilik, guruhwazliq, 21 hesethorluq, haraqkexlik, eyx- ixret qatarliq gunahlarni kelturup chiqiridu. burunqidek yene bir qetim agahlandurimenki, bu ixlarni qilghuchilargha hudaning padixahliqida urun yoq. 22 wehalenki, muqeddes rohning yetekchilikide yaxaxning beridighan mewiliri mehir-muhebbet, huxal-huramliq, tinch-amanliq, sewr-taqet, mehribanliq, yahxiliq, sadiqliq, 23 mulayimliq we ozini tutuwelixlardin ibarettur. bular hechqandaq qanungha zit emestur. 24 eysa mesihke mensup bolghanlar ozining gunahkar tebiiti we uningdiki barliq yaman heweslerni krestke mihlighan bolidu. 25 muqeddes roh bizning yengi hayatimizning menbesi bolghaniken, uning yetekchilikide mangayli. 26 tekebburluq qilmayli, bir-birimizni renjitmeyli, bir-birimizge heset qilmayli.
1 qerindaxlar, eger aranglarda birining hazirmu gunah sadir qiliwatqanliqi bayqalghan bolsa, etiqadta pixip yetilgen siler uni mulayimliq bilen toghra yolgha qayturup kelinglar. xuning bilen bir waqitta, ozunglarningmu azdurulup ketmeslikinglargha diqqet qilinglar. 2 bir- biringlarning eghirchiliqini koturunglar. xundaq qilsanglar, eysa mesihning qanunigha emel qilghan bolisiler. 3 eger kimdekim ozini qaltis chaghlap, baxqilargha yardem bermise, ozini ozi aldighan bolidu. bundaq adem emeliyette qaltis emes. 4 herkim ozining emeliyitige qarap baqsun. pehirlinixke tegixlik bolsa, pehirlensun. ozini baxqilar bilen selixturmisun. 5 herbir adem ozining ixigha ozi mesul boluxi kerek. 6 hudaning sozidin telim eliwatqan kixi ozige telim berguchini ozide bar bolghan yahxi nersiler bilen behrimen qilsun. 7 oz-ozunglarni aldimanglar, oz-ozunglarni aldighan bilen, hudani aldiyalmaysiler. kim neme terisa, xuni alidu. 8 ozining gunahkar tebiitining arzu-heweslirini qandurux uchun uruq chachqan kixi uningdin halaket hosuli alidu. muqeddes rohni hursen qilix uchun uruq chachqan kixi bolsa uningdin mengguluk hayat hosuli alidu. 9 xunga, yahxi ixlarni qilixtin boxaxmayli. xundaq qilsaq, waqti kelgende choqum mol hosul alalaymiz. 10 xuning uchun, purset bolsila, baxqilargha, bolupmu etiqadchi qerindaxlirimizgha yahxi ixlarni qilip bereyli. 11 qaranglar! towendiki bu qurlarni oz qolumda alahide chong hetler bilen yeziwatimen. 12 yehudiylarning mahtixigha huxtar kixiler silerni hetne qilduruxqa zorlaydu. ular qutquzulux peqet eysa mesihning krestte qurban bolghanliqidinla kelidu dese, yehudiylarning ziyankexlikige uchraydu. 13 emeliyette, bundaq kixilerning ozlirimu tewrat qanunigha toluq emel qilmaydu. biraq, ular silerning hetnini qobul qilghanliqinglar bilen mahtinix uchun, hetne qilduruxunglarni telep qilidu. 14 ozumni elip eytsam, rebbimiz eysaning kresttiki olumidin baxqa hechqandaq ix bilen mahtanmaymen. chunki, uning kresttiki olumi sewebidin bu dunya men uchun olgendur, menmu bu dunya uchun alliburun olgen. 15 hudaning neziride hetne qilix yaki qilmasliq muhim emes, muhimi eysa mesih arqiliq yengi adem boluxtur. 16 mundaq kozqarax bilen yaxaydighanlargha hudaning heqiqiy helqige amanliq we rehim-xepqet yar bolghay! 17 buningdin keyin, hechkim yuqirida deyilgen ixlar bilen meni aware qilmisun! chunki, bedinimde qalghan yara izliri mening eysa mesih uchun hux hewer tarqitix yolida tartqan azas- oqubetlirimning iznasidur. 18 qerindaxlar, rebbimiz eysa mesihning mehir-xepqiti silerge yar bolghay, amin!
1 hudaning iradisi bilen eysa mesihning elchisi boluxqa tallanghan menki pawlustin hudaning efes xehiridiki muqeddes helqi eysa mesihning sadiq egexkuchilirige salam. 2 hudaatimiz we rebbimiz eysa mesih silerge mehir-xepqet we amanliq ata qilghay! 3 hudagha, yeni rebbimiz eysa mesihning atisigha medhiyiler oqulghay! biz eysa mesihke mensup bolghanliqimiz uchun, huda bizge erxtiki barliq rohiy behtni ata qildi. 4-5 huda ozining aldida bizning pak we eyibsiz boluximiz uchun, dunyani yaritixtin burunla, bizni eysa mesihke baghliniximiz arqiliq tallidi. huda bizni soygechke, bizning eysa mesih arqiliq ozige perzent boluximizni oz hux rayi boyiche aldinala belgilidi. bu, uning iradisidur. 6 xunga, uning chongqur mehir-xepqitige medhiyiler oquymiz. biz hudaning soyumluk oghligha mensup bolghanliqimiz uchun, huda bundaq ghayet zor mehir-xepqetni bizge xertsiz ata qildi. 7 eysa mesihning qurbanliq qeni gunahlirimiz bedilige tokulgechke, biz gunahning qulluqidin erkin bolduq. gunahlirimiz kechurum qilindi. bu, hudaning bizge korsetken chongqur mehir-xepqiti arqiliq boldi. 8 huda bizge bu mehir-xepqetni cheksiz eqil-idrak bilen yaghdurup, 9 burun axkarilimighan pilanini bizge axkarilidi. huda hux rayi bilen bu pilanning eysa mesih arqiliq emelge axuruluxini aldin bekitti. 10 huda buni ozi belgiligen waqti yetip kelgende ixqa axurup, bu dunya we u dunyadiki putkul mewjudatni birlikte eysa mesihning baxquruxigha qoyidu. 11 hemme ix hudaning iradisi boyiche orunlaxturulghan bolup, biz etiqadchilar hudaning aldin belgiligen pilani boyiche eysa mesih arqiliq hudagha teelluq boluxqa tallanduq. 12 buningdin meqset, umidimizni eysa mesihke eng awwal baghlighan bizler arqiliq xanuxewketlik hudagha medhiyiler elip kelixtur. 13 siler yehudiy emeslermu heqiqetni, yeni ozunglarning qutquzuluxunglar toghrisidiki hux hewerni anglap, eysa mesihke ixendinglar hem wede qilinghan muqeddes roh bilen mohurlendinglar. bu, hudagha mensup bolghanliqinglarning belgisidur. 14 hudagha teelluq bolghan biz hemmimiz taki uzul-kesil qutquzulghuche, qelbimizdiki muqeddes roh huda bizge wede qilghan mirasqa erixiximizge kapaletlik qilidu. buningdin meqset, xanuxewketlik hudagha medhiyiler elip kelixtur. 15-16 rebbimiz eysagha bolghan etiqadinglarni we hudaning barliq muqeddes helqige bolghan mehir-muhebbitinglarni anglighinimdin buyan, men dualirimda dawamliq siler uchun hudagha xukur eytip, silerni hemixe eslimektimen. 17 men xundaq dua qilimenki, rebbimiz eysa mesihning hudaatisi, yeni xanuxewketlik hudaatimiz muqeddes roh arqiliq silerge danaliq we chongqur chuxenche ata qilip, ozini tehimu tonutqay! 18 qelbinglar roxen bolup, hudaning bizni qandaq umidke chaqirghanliqini we ozining muqeddes helqige wede qilghan mirasning qanchilik mol we xanliq ikenlikini chuxengeysiler. 19-20 xundaqla, eysa mesihke etiqad qilghuchi bizler uchun hudaning ku-qudritining neqeder qudretliklikinimu chuxengeysiler. bu, del huda eysa mesihni olumdin tirildurup, erxte ozining ong teripige olturghuzghanda namayan qilghan buyuk ku-qudrettur. 21 huda eysa mesihni peqet bu dunyadila emes, belki u dunyadimu barliq hokumranlar, hoquqdarlar, rezil kuchler, mensepdarlar we tilgha alghili bolidighanliki emellerning ustige chiqardi. 22 huda kainattiki barliq mewjudatni eysa mesihning ayighi astida tiz pukturup, etiqadchilar jamaetchiliki uchun uni barliq mewjudatqa bax qilip berdi. 23 etiqadchilar jamaetchiliki eysa mesihning teni bolup, bu ten u teripidin toluqlinip turidu. eysa mesihning ozi putkul kainatning her jehettin toluqlighuchisidur.
1 siler burun hudagha itaetsizlik qilip, gunah ichide yaxighanliqinglar sewebidin rohiy jehette oluk idinglar. 2 u chaghlarda, siler bu dunyaning yaman yollirida mangghanidinglar, yaman rohlarning hokumrani bolghan hemde kixilerni hudagha itaetsizlik qilixqa azduridighan xeytangha boysunup yaxidinglar. 3 burun hemmimiz hem xundaq yaxighaniduq. oz gunahkar tebiitimizning arzu-heweslirige berilip, xehsiyetchilikke tolghan oy-hiyallirimiz boyiche yaxayttuq. xunga, bizmu hudaning jazasigha uchraxqa layiq iduq. 4 lekin, intayin rehim-xepqetlik bolghan huda bizni xu qeder soygechke, 5 gerche biz gunahlirimiz tupeylidin rohiy jehette olgen bolsaqmu, huda bizni eysa mesihke baghlighan halda yengi hayatqa erixturdi. esinglarda bolsunki, siler peqet uning mehir-xepqiti arqiliq qutquzuldunglar. 6 biz eysa mesihke baghlanghanliqimiz uchun, huda biznimu uning bilen bille tirildurup, bizge erxtiki tehtte uning bilen bille olturux hoquqini berdi. 7 hudaning bundaq qilixtiki meqsiti xuki, huda ozi eysa mesih arqiliq bizge ata qilghan mehir-xepqetning tengdaxsiz ikenlikini ebedilebed korsitixtur. 8 siler eysa mesihke etiqad qilip, hudaning mehir-xepqiti arqiliq qutquzuldunglar. bu silerning ejringlardin kelgen emes, belki hudadin kelgen iltipattur. 9 siler hergizmu yahxi emeller bilen qutquzulmidinglar, xunga silerning mahtinixqa heqqinglar yoq. 10 chunki, biz hemmimiz hudaning ijadiyiti bolup, huda burunla teyyarlighan yahxi emellerni qiliximiz uchun eysa mesih arqiliq yengidin yaritilduq. 11 esinglarda bolsunki, tughuluxunglardin yehudiy emes siler oz hetnisidin pehirlinidighan yehudiylar teripidin hetnisizler dep kemsitildinglar. wehalenki, ularning hetnisi peqet jismaniy jehettiki hetnidur. 12 u chaghlarda, siler eysa mesihke mensup emes idinglar, xundaqla hudaning helqi bolghan israillar qataridimu emes idinglar, huda oz helqige wede qilghan ehdining sirtida turattinglar hemde hudani tonumay, umidsiz yaxayttinglar. 13 siler xu chaghlarda hudadin yiraq bolsanglarmu, lekin hazir eysa mesihke mensup bolghanliqinglar uchun, eysa mesihning qurbanliq qeni bilen hudagha yeqinlaxturuldunglar. 14 eysa mesih biz yehudiylar bilen siler yehudiy emeslerni inaqlaxturuxning menbesi. u bizlerni birlexturup, bir-birimizni ayriwetken duxmenlik tosuqni buzup taxlidi. 15 eysa mesih ozining tenini qurban qilix arqiliq yehudiy emeslerni chetke qaqidighan tewrat qanuni we uning emr-permanlirini kuchidin qaldurdi. buningdin meqset, yehudiylar we yehudiy emeslerni ozige mensup bolghan yengi insan qilip chiqix we ularni inaqlaxturuxtur. 16 u krestke mihlinip qurban bolux arqiliq bir ten qilip birlexturulgen ikki terep arisidiki duxmenlikni yoqitip, ularni huda bilen yaraxturdi. 17 eysa mesih hudadin yiraq bolghan siler bilen hudagha yeqin bolghan biz yehudiylargha inaqliq toghrisidiki hux hewerni elip keldi. 18 demek, eysa mesihning wasitisi bilen hemmeylen qelbimizdiki ohxax bir muqeddes rohqa tayinip hudaatimizning aldigha baralaymiz. 19 xuning uchun, siler yehudiy emesler emdi yat we yaqa yurtluqlardin emes, belki hudaning muqeddes helqi bilen birge huda padixahliqining ehliliridin, xundaqla huda ailisining ezaliridin boldunglar. 20 hemmimiz huda seliwatqan bina bolup, elchiler bilen peyghemberler bu binaning asasi, eysa mesih bolsa uning ul texidur. 21 eysa mesih arqiliq biz rebbimizge beghixlanghan muqeddes ibadethana bolux uchun birlexturulup, osmektimiz. 22 eysa mesih arqiliq siler yehudiy emeslermu biz yehudiy etiqadchilar bilen birlikte huda oz rohi arqiliq turidighan ibadethana qilip seliniwatisiler.
1 xunglaxqa, menki pawlus her daim silerge dua qilmaqtimen. men siler yehudiy emeslerge eysa mesih toghrisidiki bu hux hewerni yetkuzgenlikim uchun mehbus boldum. 2 siler bilisiler, huda manga iltipat korsitip, bu hux hewerni silerge yetkuzux wezipisini ata qildi. 3 huda burun axkarilimighan pilanini, yeni eysa mesih toghrisidiki sirni wehiy arqiliq manga axkarilidi. men bu toghruluq muxu hetimning aldinqi qismida qisqiche bayan qildim. 4 siler bu hetimni oqughininglarda, mening bu sir toghruluq nemilerni bilgenlikimni chuxiniwalalaysiler. 5 ilgiri huda bu sirni insanlargha ayan qilmighanidi, emma hazir bolsa bu sirni muqeddes roh arqiliq ozi tallighan elchilerge we peyghemberlerge ayan qildi. 6 bu sir yehudiy emeslerningmu bu hux hewerge ixinix arqiliq yehudiylar bilen bille huda ata qilidighan heqiqiy bayliqqa mirashor boluxini, xundaqla, ularning yehudiylar bilen birlikte bir tenning ezaliri bolup, hudaning eysa mesih arqiliq bergen qutquzulux toghrisidiki wedisidin ortaq behrimen boluxini oz ichige alidu. 7 men hudaning mehir-xepqiti we ku-qudriti bilen bu hux hewerni yetkuzidighan hizmetkar boldum. 8 men hudaning muqeddes helqi ichidiki eng erzimes biri bolsammu, huda manga mehir-xepqet korsitip, meni eysa mesih arqiliq erixidighan we insanlar tesewwur qilalmaydighan heqiqiy bayliqni yehudiy emeslerge yetkuzup berixke tallidi. 9 putkul mewjudatni yaratqan huda yene burundin tartip axkarilimighan bu pilanining qandaq emelge axurulghanliqini barliq insanlargha chuxendurux wezipisini manga berdi. 10 hudaning meqsiti, bugunki kunde yehudiylar we yehudiy emeslerdin xekillengen etiqadchilar jamaetchiliki arqiliq kop tereplik danaliqini asmandiki hokumran we hoquqdar bolghan perixtilerge bilduruxtin ibaret. 11 bu, hudaning dunya apiride boluxtin ilgiri pilanlighan we hazir rebbimiz eysa mesih arqiliq emelge axurghan iradisige uyghundur. 12 biz eysa mesihke mensup bolghanliqimiz hem uninggha etiqad qilghanliqimizdin yurikimiz toq halda ixench bilen hudaning aldigha baralaymiz. 13 xunga, mening siler uchun tartqan azas-oqubetlirimdin rohsizlinip ketmey, eksiche buningdin pehirlinixinglarni otunimen. 14-15 hudaning uxbu pilanini koz aldimgha keltursem, erxtiki we yer yuzidiki putkul mewjudatlarni yaratqan hudaatimizgha tizlinip dua qilimenki, 16 huda ozining ulughluqining cheksizlikidin silerge qudret berip, muqeddes roh arqiliq silerni ich-ichinglardin kuchlendurgey. 17 xundaq qilip, eysa mesih etiqadinglar arqiliq her daim qelbinglarda bolghay, hayatinglar hudaning mehir-muhebbitide yiltiz tartip, mustehkemlengey. 18-19 bu arqiliq siler hudaning barliq muqeddes helqi bilen bille eysa mesihning mehir-muhebbitining neqeder mol, zor, chongqur we cheksiz ikenlikini chuxineleysiler. gerche eysa mesihning mehir-muhebbiti insan tesewwuridin hessilep halqip ketken bolsimu, siler buni tonup yetkeysiler. xundaq bolghanda, siler hudaning mol kamaliti bilen toldurulisiler. 20 barliq xan-xerep hudagha mensup bolghay! u hayatimizda namayan boluwatqan ulu ku-qudriti arqiliq barliq tilikimiz we oylighinimizdinmu kop ixlarni qilalaydu. 21 barliq xan-xerep etiqadchilar jamaetchiliki we eysa mesih arqiliq hudagha ebedilebed mensup bolghay, amin!
1 xu seweblerdin, rebbimizge hizmet qilix yolida mehbus bolghan men silerdin hudaning chaqiriqigha munasip yaxixinglarni otunup soraymen. 2 siler hemixe kemter, mulayim, sewrchan bolup, mehir-muhebbitinglar bilen bir-biringlargha keng qorsaq bolunglar. 3 bir- biringlar bilen inaq otux arqiliq muqeddes rohning etiqadchilargha bergen birlikini saqlaxqa tirixinglar. 4 biz hemmimiz bir tenning ezaliri, qelbimizdiki muqeddes rohmu bir. xuninggha ohxax, huda bizni chaqirghanda, bizge bergen umidmu birdur. 5 rebbimiz bir, etiqadimizmu bir bolup, ohxax bir chomulduruluxni qobul qilduq. 6 hemmimizning atisi bolghan huda birdur. u hemmimizdin ustun turidu, hemmimiz arqiliq oz iradisini ijra qilidu, xundaqla hemmimizning qelbididur. 7 eysa mesih sehiyliq bilen herbirimizge iltipat korsitip, hediyilerni ata qildi. 8 bu toghruluq muqeddes yazmilarda mundaq deyilgen: u erxke chiqqanda, nurghunlighan esirlerni yeteklidi. insanlargha hediyilerni ata qildi. 9 bu yerdiki chiqqanda degen soz eysa mesihning awwal towenge yer-yuzige chuxkenlikini bilduridu. 10 yerge chuxkenmu u, erxke chiqqanmu u. buningdin meqset, oz hokumranliqini putkul kainatqa ornitixtur. 11 eysa mesih ozi etiqadchilar jamaetchilikige iltipat qilip, bezilerni elchi, bezilerni peyghember, bezilerni hux hewer yetkuzguchi, yene bezilerni jamaetchilik mesuli we telim berguchi qildi. 12 ularning wezipisi hudaning muqeddes helqini hudaning hizmitini qilixqa we eysa mesihning teni, yeni etiqadchilar jamaetchilikini mustehkemlexke terbiyilextin ibaret. 13 bu wezipe taki bizning hudaning oghligha etiqad qilixta birdek bolup, uni chongqur tonuximiz hemde etiqad jehette osup yetilip, eysa mesihke ohxax boluximizgha qeder dawamlixidu. 14 xundaq bolghanda, biz kixilerning hiyle-mikirlirige godek balilardek aldinip, her hil gheyriy telimatlarning xamili we dolqunliridin tewrinip ketmeymiz. 15 eksiche, mehir-muhebbet bilen hudaning heqiqitini sozlep, tenning, yeni etiqadchilar jamaetchilikining bexi bolghan eysa mesihke herqaysi jehette ohxax bolup osup yetilimiz. 16 eysa mesihning yetekchilikide etiqadchilar jamaetchilikining herqaysi ezaliri zich maslixip, ozlirining jari qilixqa tegixlik rollirini toluq jari qildurghanda, etiqadchilar jamaetchiliki mehir-muhebbet ichide saghlam osup yetilidu. 17 rebbimizning nami bilen agahlandurimenki, emdi hudagha ixenmeydighanlardek erzimes oy-pikirler boyiche yaximanglar. 18 ular hudagha tersaliq qilip, huda heqqide bilimsiz qaldi. netijide, qelbi qarangghuluqta qelip, huda ata qilghan hayatliqtin mehrum qaldi. 19 ular ar-nomusni untup, xehwaniyliqqa berilip, achkozluk bilen her hil napakliqlarni qilidu. 20 lekin, burun ogengininglardek, bundaq yaxax eysa mesihning telimlirige mas kelmeydu. 21 siler eysa mesih toghrisida jezmen anglidinglar hemde uning telimlirinimu qobul qildinglar. chunki heqiqet eysa mesihtidur. 22 undaqta, huddi kona kiyiminglarni taxliwetkendek, burunqi rezil turmux adetliringlarni kona tebiitinglar bilen birge taxliwetinglar. chunki, u tebiet silerni azduridighan chakina hewesler bilen chirip ketken. 23 rohinglar we oy-pikringlarmu yengilansun. 24 yengi tebietni ozunglargha ozlexturunglar. bu yengi tebiet hudaning tebiitige mas bolup, u heqqaniyliq we heqqiqiy pakliqta ipadilinidu. 25 xuning uchun, yalghanchiliqni taxlap, bir-biringlargha rast gep qilinglar. chunki, hemmimiz bir tenning ezalirimiz. 26 eger achchiqlansanglar, achchiqinglar silerni gunahqa baxlimisun. achchiqinglardin qaytmay, kunmu petip ketmisun. 27 xundaq qilip, xeytangha purset bermenglar. 28 burun oghriliq qilghanlar emdi oghriliq qilmisun. eksiche, ikki bilikige tayinip sadaqetmenlik bilen ixlisun. tapqinidin hajetmenlerge ulextursun. 29 aghzinglardin hergiz yaman sozler chiqmisun. anglighuchilarning ehtiyajigha qarap, ulargha paydiliq bolsun dep, mehir-xepqetlik sozlerni qilinglar. 30 hudaning muqeddes rohini qayghugha salmanglar. chunki, muqeddes roh bolsa silerning hudagha mensup bolghanliqinglarning mohri bolup, uzul- kesil qutquzulidighan kununglarning yetip kelidighanliqigha kapaletlik qilidu. 31 barliq adawet tutux, achchiqlinix, ghezeplinix, jedellixix, tohmet qilixtin ibaret illetlerdin we her hil yamanliqlardin yiraq turunglar. 32 bir-biringlargha mehriban, mulayim bolunglar. huda silerni eysa mesih arqiliq kechurginidek, silermu bir-biringlarni kechurunglar.
1 hudaning soyumluk perzentliri bolghanikensiler, hudani ulge qilinglar. 2 eysa mesih bizge mehir-muhebbet korsitip, biz uchun ozini pida qilghandek, silermu hayatinglarda bir-biringlargha xundaq mehir-muhebbet korsitinglar. uning biz uchun oz jenini pida qilixi huddi hux puraqliq koydurme qurbanliqqa ohxax, hudani hursen qildi. 3 aranglarda jinsiy ehlaqsizliq, napakliq yaki achkozlukke qetiy yol qoyulmisun. chunki, bundaq ixlar hudaning muqeddes helqige mas kelmeydu. 4 xundaqla, xehwaniy we ehmiqane sozlex, chakina chaqchaq qilix silerge yattur. undaq qilixning ornigha hudagha xukur eytinglar. 5 chunki, xuni eniq bilinglarki, jinsiy ehlaqsizliq, napakliq yaki achkozlukke berilgen herqandaq ademge eysa mesihning we hudaning padixahliqida orun yoq. achkozlukke berilgen adem hudagha ibadet qilixning ornigha mal-mulukke choqunidu-de, butpereslerdin perqlenmeydu. 6 bundaq ixlargha bahane korsiteleydighanlar yalghan-yawidaq sozliri bilen silerni aldap ketmisun. chunki, hudaning ghezipi bundaq ixlarni sadir qilip, hudagha boysunmighanlarning ustige chuxidu. 7 xuning uchun, bundaqlarning qilmixlirigha xerik bolmanglar. 8 burun siler qarangghuluqta idinglar. lekin, hazir rebbimizge mensup bolghanliqinglar uchun, yoruqluqqa chomdunglar. xunga, soz- herikitinglar choqum yoruqluqtiki ademlerningkidek bolsun. 9 bu yoruqluq hayatinglarda yahxiliq, adilliq we heqiqettin ibaret mol mewilerni beridu. 10 nemining rebbimizni hursen qilidighanliqini bilixke tirixinglar. 11 kixilerning qarangghuluqta qilghan ehmiyetsiz yaman ixlirigha xerik bolmanglar. eksiche, u ixlarni pax qilinglar. 12 ularning yoxurun qilghan xumluqlirini tilgha elixmu nomustur. 13 nur ulargha chuxkende, ularning xumluqlirini axkara qilidu. 14 chunki, hemme nersini axkarilaydighini nurdur. xunga, mundaq deyilidu: oyghan, ey uhlawatqan insan, tiril rohiy olumdin. eysa mesih sanga nur chachar! 15 xuning uchun, soz-herikitinglargha ehtiyat qilinglar. bilimsiz nadanlardek emes, aqillardek yaxanglar. 16 heyrlik ixlarni qilix pursitini qoldin bermenglar. chunki, yaxawatqan bu dewrimiz rezil dewrdur. 17 xunga, eqilsiz bolmanglar, belki rebbimizning iradisini chuxinixke tirixinglar. 18 haraqtin mes bolup yurmenglar. chunki, bundaq qilix ademni zeiplikke elip baridu. buning ornigha, muqeddes rohqa chomup, uning yetekchilikide bolunglar. 19 silerning aranglarda zebur munajatliri, hudani medhiyileydighan we muqeddes rohning ilhamidin kelgen nahxilar yangrisun. qelbinglarda bu neghme sadaliri yangrighandek, chin qelbinglardin rebbimizni medhiyilenglar. 20 hemme ixlarda rebbimiz eysa mesihning nami bilen hemixe hudaatimizgha xukur eytinglar. 21 eysa mesihke chongqur hormitinglar bar bolghanliqtin, bir- biringlargha itaet qilinglar. 22 ey ayallar, rebbimizge itaet qilghininglardek, erliringlargha itaet qilinglar. 23 huddi etiqadchilar jamaetchilikining qutquzghuchisi bolghan eysa mesih oz tenining, yeni etiqadchilar jamaetchilikining bexi bolghinidek, ermu oz ayalining bexidur. 24 huddi etiqadchilar jamaetchiliki eysa mesihke itaet qilghinidek, ayallarmu herqandaq ixta oz erlirige itaet qilsun. 25 ey erler, eysa mesih etiqadchilar jamaetchilikini qandaq soyup, uning uchun ozini qandaq qurban qilghan bolsa, silermu ayalliringlarni xundaq soyunglar. 26 eysa mesihning ozini qurban qilixtiki meqsiti, etiqadchilar jamaetchilikini hudaning sozi we su bilen yuyux arqiliq gunahliridin pak qilixtur. 27 uning bundaq qilixi etiqadchilar jamaetchilikini herqandaq illet, gunah we yetersizliklerdin hali qilip, uni xan-xereplik halda oz aldigha huddi toyda kochuruluxke teyyarlanghan guzel qizdek pak we eyibsiz elip kelix uchundur. 28 eysa mesih etiqadchilar jamaetchilikini xundaq soygeniken, erlermu oz ayallirini oz tenini soygendek soyuxi kerek. ayalini soygen kixi ozini soygen bilen barawer. 29 hechkim hechqachan oz tenidin nepretlenmeydu. eksiche, oz tenini asraydu we uninggha koyunidu. bu huddi eysa mesihning oz teni bolghan etiqadchilar jamaetchilikini asrap, uninggha koyungenlikige ohxaydu. 30 biz eysa mesihning tenining ezalirimiz. 31 muqeddes yazmilarda yezilghinidek: ademning ata-anisidin ayrilip, ayali bilen birlixip, ikkisining bir ten boluxi ene xu sewebtindur. 32 bu, intayin muhim bir sirdur. men bu sozlerni eysa mesih bilen etiqadchilar jamaetchilikining zich munasiwitini kozde tutup eyttim. 33 yene bir qetim xuni tekitleymenki, hemminglar ayalinglarni ozunglarni soygendek soyunglar, ayallarmu erlirini hormetlisun.
1 ey balilar, rebbimizge mensup bolghanliqinglar uchun, ata- ananglarning sozini anglanglar. bu, silerning burchunglardur. 2 musa peyghember arqiliq chuxurulgen ata-anangni hormet qil degen perzni ada qilinglar. bu, hudaning bir wede bilen baghlap bergen deslepki perzidur. 3 bu wede xuki, uninggha emel qilsanglar, behtlik bolisiler we bu dunyada uzun omur korisiler. 4 ey atilar, perzentliringlarning achchiqini kelturup, ochmenlik peyda qilmanglar. ularni rebbimizning telimi boyiche terbiyilenglar. 5 ey qullar, bu dunyadiki hojayinliringlargha huddi eysa mesihke boysunghandek chongqur hormet we chin qelb bilen boysununglar. 6 hojayininglarni hursen qilix uchun, peqet ularning aldidila emes, belki hemixe ulargha hizmet qilinglar. chunki, siler eysa mesihning hizmetkari bolux supitinglar bilen hudaning iradisige chin dilinglardin emel qilixinglar kerek. 7 hojayininglargha razimenlik bilen hizmet qilinglar. uni ademler uchun emes, belki rebbimiz uchun qilghandek qilinglar. 8 esinglarda tutunglarki, meyli qul yaki hor bolsun, rebbimiz herkimning qilghan herbir yahxiliqini qayturidu. 9 ey hojayinlar, silermu qulliringlargha yahxi muamile qilinglar. ulargha tehdit salmanglar. chunki, erxtiki huda silerning, xundaqla ularningmu hojayini ikenlikini bilisiler. huda hemme insanlargha ohxax muamile qilidu. 10 ahirda, men silerning rebbimizge we uning zor qudritige tayinip, kuchluk boluxunglarni tileymen. 11 xeytanning hiyle- mikirlirige taqabil turux uchun, huda ata qilghan qoghdinix qoralliri bilen qorallininglar. 12 chunki, biz insanlargha emes, belki yaman rohiy kuchler dunyasidiki hokumranlargha, hoquqdarlargha, bu qarangghu dunyaning korunmes kuchlirige we baxqa rezil rohiy kuchlerge qarxi jeng qiliwatimiz. 13 muxkul kunlerde duxmenning hujumigha taqabil turalixinglar hemde jengdin keyinmu qeddinglarni ruslap turalixinglar uchun, huda ata qilghan qoghdinix qoralliri bilen toluq qorallininglar. 14 bu jengde put tirep turalixinglar uchun, belinglargha heqiqet kemirini, koksunglargha heqqaniyliq sawutini taqanglar. 15 hudaning insanlarni ozi bilen yaraxturux toghrisidiki hux hewer choruqini kiyip, teyyar turunglar. 16 mana bulargha qoxup, xeytanning barliq ot tutaxturulghan oqlirini tosup qalalaydighan etiqad qalqinini qolunglargha elinglar. 17 huda ata qilghan qutquzulux dubulghisini kiyinglar we muqeddes roh qilichi, yeni hudaning sozini mehkem tutunglar. 18 hemixe muqeddes rohqa tayinip, iltimasinglarni eytip dua-tilawet qilinglar. xundaqla, segek turup, barliq etiqadchilar uchun dawamliq dua qilip turunglar. 19 men uchunmu dua qilinglar. hux hewerning sirini yureklik yetkuzuxum uchun, huda manga toghra sozlerni bergey. 20 men bu hux hewerni tarqitix sewebidin kixenlengen elchimen. mening hux hewerni yureklik halda yetkuzuxum uchun dua qilghaysiler. chunki, bu mening qilixqa tegixlik iximdur. 21-22 silerning mening ehwalimni we neme qiliwatqanliqimni bilixinglar uchun, qedirlik qerindiximiz hem rebbimizning sadiq hizmetkari bolghan tikikusni aldinglargha ewetimen. u silerge ehwalimizni yetkuzup, silerni righbetlenduridu. 23 hudaatimizdin we rebbimiz eysa mesihtin silerge amanliq, mehir-muhebbet we ixench tileymen. 24 rebbimiz eysa mesihni ochmes mehir-muhebbet bilen soyguchilerning hemmisige hudaning mehir-xepqiti yar bolghay!
1 eysa mesihning hizmetkari bolghan menki pawlustin we men arqiliq timotiydin, filipi xehiridiki eysa mesihke mensup bolghan muqeddes helqqe, xundaqla ularning baxlamchiliri we hizmetchilirige salam. 2 hudaatimiz we rebbimiz eysa mesih silerge mehir-xepqet we amanliq ata qilghay! 3 men silerni her qetim esliginimde hudagha xukur eytimen. 4 her qetim siler uchun dua qilghinimda, qelbim hursenlikke tolup taxidu. 5 chunki, men aranglarda hux hewerni yetkuzuxke baxlighan birinchi kundin hazirghiche, siler mening bu hizmitimni qollap keldinglar. 6 xuninggha qetiy ixinimenki, silerni yengi hayatliq yoligha yetekligen huda ozi baxlighan bu yahxi ixni dawamlaxturup, eysa mesih qayta kelidighan kuni tamamlaydu. 7 mening bundaq oylixim toghra, dep qaraymen. chunki, silerning mening qelbimdin alghan ornunglar nahayiti muhim. meyli men zindanda kixenlinip yatqan waqtimda bolsun yaki sirtta hux hewerni qoghdap, uninggha guwahliq bergen waqtimda bolsun, hemminglar men bilen bille hudaning iltipatidin teng behrimen boldunglar. 8 mening silerni qanchilik seghinghanliqimgha hemde eysa mesih manga ata qilghan mehir-muhebbet bilen silerni qanchilik soyidighanliqimgha huda ozi guwahtur. 9 men xuninggha dua qilimenki, huda toghrisidiki biliminglar we aqilliqinglarning exixi arqiliq mehir-muhebbitinglar barghanseri exip barsun. 10 xundaq bolghanda, siler hudaning nemidin hursen bolup, nemidin hursen bolmaydighanliqini perq eteleysiler-de, eysa mesih qayta kelgen kunde pak we eyibsiz bolalaysiler. 11 eysa mesih arqiliq hayatinglar yene heqqaniyliq mewisi bilen tolup, hudagha xan-xerep we medhiyiler elip kelisiler. 12 qerindaxlar, xuni bilixinglarni halaymenki, beximgha kelgen bu japa-muxeqqetler hux hewerning tehimu keng tarqilixigha turtke boldi. 13 saray muhapizetchiliri we baxqilarning hemmisi mening eysa mesihke hizmet qilghanliqim uchun kixenlengenlikimni bilixti. 14 zindangha taxlanghanliqim sewebidin nurghunlighan qerindaxlarning rebbimizge bolghan ixenchi kucheydi. xuning bilen, ular hudaning sozini tehimu merdane we yureklik halda yetkuzidighan boldi. 15 derweqe, manga hesethorluq qilip, men bilen beslixix meqsitide hux hewer tarqitiwatqanlarmu bar. emma baxqilar hux hewerni yahxi niyet bilen yetkuzuwatidu. 16 bular mening hux hewerni qoghdaxqa teyinlengenlikimni bilip, meni soygenliki uchun, bu hux hewerni yetkuzuwatidu. 17 lekin, aldinqiliri bolsa hux hewerni yetkuzuxte ozlirining xehsiy menpeitini oylap, uni pak qelbi bilen emes, belki mening zindanda tartiwatqan azabimning ustige yurek azabi qoxux uchun qiliwatidu. 18 meyli qandaq boluxidin qetiynezer, yeni ularning muddiasi toghra bolsun-bolmisun, peqet eysa mesih tonutulsila hursenmen. buningdin keyinmu dawamliq hursen bolimen. 19 chunki, hudaning meni men bilen qarxilaxquchilarning aldida aqlaydighanliqigha ixinimen. bu, silerning dualiringlar we eysa mesihning rohi, yeni muqeddes rohning yardimi arqiliq bolidu. 20 eysa mesihke yuz kelelmeydighan ixlarni qilip, hijaletchilikte qalmasliqimni intizarliq bilen umid qilimen hemde hazirmu ilgirikige ohxaxla, meyli men qandaq yaxay yaki qandaq oley, eysa mesihni baturluq bilen ulughlaymen. 21 chunki, men eysa mesih uchun yaxaymen. olsemmu, erxte eysa mesih bilen bille bolimen. bu, men uchun tehimu yahxidur. 22 lekin, hayatla bolidikenmen, ixinimenki eysa mesih uchun qilghan hizmitim netijilik bolidu. qaysini tallixim kerek? 23 tenglikte qaldim. bu dunyadin ayrilip, eysa mesih bilen bille boluxni arzu qilimen, chunki buningdinmu yahxi ix yoqtur, elwette. 24 biraq, siler uchun mening hayat turuxum zrurdur. 25 xuninggha ixinimenki, men hazirche olmeymen. eksiche, hemminglarning etiqadi tehimu mustehkemlinip, tehimu huxal boluxunglar uchun, dawamliq siler bilen bille bolimen. 26 men aman-esen silerning qexinglargha qayta barghinimda, mening kelgenlikimdin silerning eysa mesihke bolghan hursenlikinglar tehimu tolup taxidu. 27 neme boluxidin qetiynezer, emeliy herikitinglar eysa mesih toghrisidiki hux hewerge layiq bolsun. xundaq bolghanda, meyli men yeninglargha berip, siler bilen didar koruxey yaki muxu yerde turup, silerning ehwalinglardin hewerdar bolay, silerning bir niyet, bir meqsette qetiy tewrenmey, bu hux hewer elip kelidighan etiqad uchun birlikte kurex qiliwatqanliqinglarni bileleymen. 28 silerge qarxi turghuchilardin qilche qorqmanglar. silerdiki bu gheyret ularning halak bolidighanliqining, silerning bolsa huda teripidin qutquzulidighanliqinglarning belgisidur. 29 chunki, huda silerge peqet eysa mesihke etiqad qilixningla emes, belki uning uchun azas-oqubet tartixningmu xeripini ata qilghan. 30 men siler bilen bille bolghan waqtimda, siler mening hux hewerge qarxi turghuchilar bilen kurex qilghanliqimni kordunglar. hazirmu mening bu kurexni dawamlaxturuwatqanliqimdin hewerdar boluwatisiler hemde silermu bu kurexni qiliwatisiler.
1 eysa mesihke mensup bolghanliqinglar uchun, siler righbetlenduruldunglar we uning mehir-muhebbitidin teselli taptinglar. muqeddes rohtin ortaq behrimen boldunglar hemde eysa mesihning mehribanliqi we rehimdillikini kordunglar. 2 xundaq iken, siler ohxax oy-pikir, sap mehir-muhebbet we bir niyet, bir meqsette bolunglar. xundaq bolghanda, meni huxalliqqa chomdurisiler. 3 herqandaq ixta xehsiyetchilik we quruq xohretke berilmenglar. eksiche, kemter bolup, baxqilarni ozunglardin ustun korunglar. 4 oz menpeitinglarnila emes, baxqilarning menpeitinimu oylanglar. 5 oy- pikringlarda eysa mesihtek bolunglar: 6 u tebiiti jehette huda bolsimu, huda bilen teng orunda turuxum kerek, demidi. 7 eksiche, u oz ihtiyari bilen bu orundin waz kechip, insan tenide kelip, ozini quldek tutti. 8 u insan qiyapitide yaxap ozini towen tutup, taki olguche hudagha itaetmen boldi. u hetta krestke mihlanghandimu xundaq qildi. 9 xuning uchunmu huda uni eng yuqiri orungha koturup, uninggha hemmidin ustun nam-xohretni berdi. 10 xunga, bu dunya we u dunyadiki putkul mewjudat eysa mesihning aldida tizlinip uninggha sejde qilip, 11 uni rebbim dep etirap qilidu. buning bilen, hudaatimiz ulughlinidu. 12 xunglaxqa, eziz qerindaxlirim, men aranglardiki waqtimda hemixe sozumni anglighininglardek, silerdin ayrilghan muxu waqitlardimu sozumni tehimu yahxi anglanglar. hudadin qorqup we uni chongqur hormetlep, huda silerni qutquzghanda ata qilghan yengi hayatni turmuxunglargha tetbiqlaxqa tirixinglar. 13 chunki, huda silerni ozgertip, silerge ozining iradisini emelge axurux uchun arzu hem ku-qudret beridu. 14 herqandaq ix qilghanda aghrinmanglar, takallaxmanglar. 15-16 muxundaq bolghanda, hechkim silerni eyibliyelmeydu. silermu bu chiriklixip, rezillixip ketken insanlar arisida hudaning qusursiz, pak perzentliridin bolisiler hemde hayatliq elip kelidighan hux hewerni yetkuzgininglarda, bu zulmetlik dunyada huddi chaqnap turidighan yultuzlargha ohxax chaqnap turisiler. mana xundaq bolghanda, eysa mesih qayta kelgen kunde putun hizmitim we ejrimning bikargha ketmigenlikidin pehirlineleymen. 17 silerning eysa mesihke bolghan etiqadinglar we uning uchun qilghan hizmitinglar hudagha atalghan qurbanliq hesablinidu. eger men issiq qenimni silerning bu qurbanliqinglar ustige chachsam, yeni siler uchun olsem, hursen bolimen hemde siler bilen bille xadliqqa chomimen. 18 xuninggha ohxax, silermu hursen bolunglar hemde men bilen bille xadliqqa chomunglar. 19 rebbimiz eysa halisa, timotiyni yeqinda yeninglargha ewetimen. buning bilen, ozara ehwalimizni uquxup, konglimiz aram tapidu. 20 hazir mening yenimda timotiydin baxqa manga ohxax silerge heqiqiy kongul bolidighan adem yoq. 21 baxqilar oz ixlirinila oylap, eysa mesihni hursen qilidighan ixlargha anche kongul bolmeywatidu. 22 silerge melumki, timotiy ozining yahxi bir yardemchi ikenlikini ispatlidi. u huddi oghulning atisigha yardem qilghinigha ohxax, hux hewer yetkuzux yolida men bilen bille ixlidi. 23 xunga, men zindandin chiqix iximning qandaq bolidighanliqini bilgen haman, uni derhal yeninglargha ewetimen. 24 rebbimizge bolghan ixenchim kamilki, pat arida ozummu yeninglargha barimen. 25 men yardemge mohtaj bolup turghan waqtimda, siler manga uchurchi epafroditni ewettinglar. hazir men uni silerning yeninglargha ewetixni qarar qildim. u men bilen hux hewerni yetkuzux yolida murini murige tirep kurex qilghan qerindixim hem hizmetdiximdur. 26 u hemminglarni seghindi hemde ozining kesel bolup qalghanliqidin hewer tapqanliqinglar uchun biaram boldi. 27 derweqe, u rasttinla kesel bolup qelip, olup ketixke tas qalghanidi. lekin, u olmidi, chunki huda uninggha rehim qildi. huda yalghuz uningghila emes, derd ustige derd bolmisun dep, mangimu rehim qildi. 28 mana xuning uchun, silerning uning bilen qayta koruxup hursen boluxunglar uchun, uni tezla yolgha salmaqchimen. xundaq qilsam, men silerdin kop ensirmeydighan bolimen. 29 xunga, uni qerindixinglarni kutuwalghandek huxal-huramliq bilen kutuwalghaysiler hemde bundaq kixilerni hormetligeysiler. 30 chunki, u eysa mesihke hizmet qilix uchun hayatining heyimheterge uchrixigha qarimay, siler manga qilalmighan yardemni qilimen dep, oluxke tas qalghanidi.
1 emdi qerindaxlirim, siler rebbimizge mensup bolghanliqinglar uchun xad-huram bolunglar. silerge burun eytqan sozlerni yene qaytilax manga awarichilik emes, chunki bu sozler silerning qoghdilixinglar uchundur. 2 qutquzulux uchun choqum hetne qilinix kerek, dep yuridighan ten keskuchiler din hoxyar bolunglar. bu yamanliq qilghuchilar ittin perqi yoq! 3 hudaning neziride heqiqiy hetne qilinghanlar ular emes, belki bizler. chunki, biz muqeddes rohqa tayinip, hudagha ibadet qilip, eysa mesih bilen mahtinimiz. biz qilchimu hetnige we ozimiz singdurgen ejirge tayanmaymiz. 4 eger oz ejrimge tayinixqa toghra kelsidi, uninggha asaslirim yeterlik bolatti. eger beziler bundaq ixlargha tayinip qutquzulghili bolidu dep oylisa, u chaghda mening asasim tehimu yeterlik bolatti. 5 chunki, men tughulup sekkizinchi kuni hetne qilinghan israil ewladimen, yeni binyamin qebilisidin bolghan qeni sap yehudiymen. tewrat qanunigha emel qilixni olchem qilix nuqtisidin eytqandimu, men qil sighmaydighan perisiy eqimidinmen. 6 bu yoldiki qizghinliqim jehettin eytqanda, men ilgiri eysa mesihke etiqad qilghuchilar tewrat qanunini bikar qilmaqchi dep, ulargha ziyankexlik qilghan adem idim. eger tewrat qanunigha emel qilix heqqaniyliq dep qaralsa, men bu olchemge eng layiq adem bolattim. 7 lekin, men burun qutquzulux uchun muhim bilgen bu ixlarni hazir putunley ehmiyetsiz dep qaridim. 8-9 men qetiy xundaq qaraymenki, rebbim eysa mesihni tonuxning ewzelliki aldida herqandaq ix qedirsizdur. eysa mesihni tonup yetixim we uninggha zich baghlinixim uchun, hemmini taxliwettim hemde ularni ehlet, dep qaraymen. emdi mening heqqaniy adem dep jakarlinixim tewrat qanunigha emel qilix arqiliq emes, belki eysa mesihke etiqad qilix arqiliq boldi. chunki bu heqqaniyliq etiqad arqiliq hudadin keldi. 10 mening hazirqi meqsitim, eysa mesihni we uning olup tirilix qudritini, xundaqla uning tartqan azas-oqubetlirini oz kechurmixim arqiliq chongqur tonup yetip, uning olumini ulge qilix 11 we neme boluxidin qetiynezer olumdin huda wede bergen tirilixke yetixtur. 12 bundaq deyix bilen, bu meqsetke erixip boldum yaki kamaletke yettim, demekchi emesmen. lekin, eysa mesih meni neme meqset bilen qutquzghan bolsa, menmu xu meqset uchun chepip yuruwatimen. 13 qerindaxlar, men hergiz ozumni bu meqsetke yetip boldum, dep qarimaymen. lekin men xundaq qilimenki, huddi yugurux musabiqiside keynige qarimay yuguruwatqan ademdek, menmu otup ketken ixlarni oylimay, kelgusidiki nixangha qarap tiriximen. 14 yeni, huda eysa mex arqiliq meni chaqirip, erxte men uchun teyyarlighan inamgha qarap ilgirileymen. 15 xuning uchun, arimizdiki rohiy jehette pixip yetilgenlerning hemmisining muxundaq oylixini umid qilimen. eger baxqiche oy-pikringlar bolsa, huda bunimu silerge ochuq korsitip beridu. 16 qandaq boluxidin qetiynezer, biz huda bizge korsitip bergen heqiqette ching turuximiz kerek. 17 qerindaxlar, meni ulge qilinglar, xundaqla siler bizni ulge qilghan kixilerdinmu ogininglar. 18 chunki, silerge kop qetim eytqinimdek, hazirmu koz yaxlirimni tokup turup xuni qayta eytimenki, ozlirini etiqadchi dewalghan nurghun kixiler eysa mesihning kresttiki qurbanliqini kozge ilmay, uning duxmenliridek yurmekte. 19 bundaqlarning aqiwiti mengguluk halakettur. ularning hudasi ozining qarnidur. ularning mahtinidighini nomussiz ixlardur. ular peqet bu dunyaning ixlirinila oylaydu. 20 halbuki, bizning heqiqiy makanimiz erxte. biz erxtiki qutquzghuchimiz bolghan rebbimiz eysa mesihning erxtin kelixini intizarliq bilen kutmektimiz. 21 xu chaghda, u putkul mewjudatni ozige boysunduridighan qudriti bilen bizning chirip ketidighan tenimizni ozgertip, uni ozining xan-xereplik tenige ohxax qilidu.
1 ey soyumluk qerindaxlirim, men silerni soyimen, silerni koruxke xu qeder texnamen! siler mening huxalliqim hem pehrimsiler. rebbimizge bolghan etiqadinglarda qilche tewrenmenglar. 2 ewodiya we sintihe hanim, silerdin otunimenki, rebbimizge mensup bolghanliqinglar uchun chiqixip otunglar. 3 ey sadiq hemkarim, sendin xuni telep qilimenki, bu ixta senmu bu ikki hanimgha yardem qil. chunki, ular men we klement bilen, xundaqla nami hayatliq deptirige putulgen baxqa hizmetdaxlirim bilen bille hux hewerni tarqitix yolida qan-ter singdurgen. 4 rebbimizge mensup bolghanliqinglar uchun hemixe xad-huram bolunglar. yene tekrarlaymenki, xad-huram bolunglar! 5 hux peilliqinglar putkul insangha ayan bolsun. esinglarda tutunglarki, rebbimizning kelixige az qaldi. 6 hech nersidin ghem qilmanglar. eksiche, herqandaq telipinglar bolsa dua-tilawet arqiliq hudadin tilenglar we xukur eytinglar. 7 xundaq qilsanglar, hudaning kixilerning oylighinidinmu exip chuxidighan tinchliqi silerning qelbinglarni we oy-pikringlarni eysa mesih arqiliq tinchlanduridu. 8 qerindaxlirim, sozumning ahirida xuni eytimenki, heqiqiy, mahtaxqa erziydighan, adil, pak, guzel, xereplik, ehlaq- peziletlik we medhiyilexke sazawer herqandaq ixlargha kongul qoyunglar. 9 mendin ogengen, qobul qilghan, anglighan we korgenliringlarni emeliy herikitinglarda korsitinglar. xundaq bolghanda, hatirjemlik beridighan huda siler bilen bille bolidu. 10 manga yene bir qetim ghemhorluq qilghininglar uchun intayin huxal boldum we rebbimizge xukur eyttim. heqiqetenmu siler manga ezeldin ghemhorluq qilip keldinglar, lekin uni ipadilixinglargha peqet purset bolmay keldi. 11 buni birer ehtiyajim tupeylidin eytiwatqinim yoq, chunki men herqandaq ehwalda barigha qanaet qilixni oginiwaldim. 12 men meyli namratliq yaki bayaxatliq bolsun, meyli toqchiliq yaki acharchiliq bolsun, meyli molchiliq yaki ghurbetchilik bolsun, herqachan, herqandaq ehwalda qanaet qilixni biliwaldim. 13 men manga ku-qudret ata qilghuchi rebbimiz eysa mesihke tayinip, huda mendin telep qilghan herqandaq ixni qilalaymen. 14 xundaqtimu, siler qiyinchiliqlirimgha yardem berip yahxi qildinglar. 15 ey filipilikler, silerge melumki, men silerge bu hux hewerni yetkuzuxni baxlighan we makedoniye olkisidin ayrilghan chaghlirimda, silerdin baxqa hechqandaq etiqadchilar jamaetchiliki manga yardem bermidi. 16 salonika xehiridiki waqtimdimu, siler manga birnechche qetim yardem berip, ehtiyajimdin chiqtinglar. 17 mening bundaq deyixim, silerdin birer sowghat telep qilix emes, belki silerning manga bergen yardiminglar uchun hudaning silerge zor beht qayturuxini umid qilixtur. 18 men silerning manga ewetken barliq sowghitinglarni tapxuruwaldim. bu mening ehtiyajimdin exip ketti, elwette. epafrodit arqiliq ewetken sowghitinglarni elip, hemme nersem tehimu toluqlinip ketti. bu sowghatlar huddi hux puraqliq koydurme qurbanliqtek, hudani hursen qilidu. 19 xuninggha ohxax, siler eysa mesihke mensup bolghanliqinglar uchun, manga ghemhorluq qilghan huda ozining mol bayliqi bilen silerningmu hemme ehtiyajinglarni qanduridu. 20 barliq xan-xerep ebedilebed hudaatimizgha mensup bolghay, amin! 21 eysa mesihke mensup bolghan barliq muqeddes helqqe salam. men bilen bille turuwatqan qerindaxlardinmu silerge salam. 22 bu yerdiki muqeddes helqtin, bolupmu rim imperatorining ordisidiki hizmetkar qerindaxlardin silerge salam. 23 rebbimiz eysa mesihning mehir-xepqiti silerge yar bolghay!
1 hudaning iradisi bilen eysa mesihning elchisi boluxqa tallanghan menki pawlus we men arqiliq qerindiximiz timotiydin 2 kolosi xehiridiki eysa mesihke mensup bolghan sadiq we muqeddes helqqe salam. hudaatimiz silerge mehir-xepqet we amanliq ata qilghay! 3 biz siler uchun dua qilghanda, hemixe rebbimiz eysa mesihning atisi bolghan hudagha xukur eytimiz. 4 chunki, biz silerning eysa mesihke etiqad qilghininglardin we hudaning barliq muqeddes helqige mehir-muhebbet korsetkininglardin hewer taptuq. 5 silerning etiqadinglar we mehir-muhebbitinglar erxte siler uchun saqliniwatqan heqiqiy bayliqqa bolghan umidinglardin kelgen. heqiqettin ibaret bolghan hux hewer silerge deslepte yetkuzulgen chaghdila bu umid silerde peyda bolghan. 6 hux hewer silerge yetkende, siler hudaning mehir- xepqitini heqiqiy tonup yettinglar. uxbu hux hewer aranglarda birinchi kundin tartip mewe berip, oz tesirini korsetkinidek, hazirmu dunyaning nurghun jaylirida xundaq qilmaqta. 7 siler hudaning bu mehir-xepqiti toghruluq bizning qedirlik hizmetdiximiz epafiradin telim aldinglar. u eysa mesihning sadiq hizmetkari bolup, bizning ornimizda siler uchun hizmet qiliwatidu. 8 u yene muqeddes roh silerge ata qilghan mehir-muhebbettin bizni hewerdar qildi. 9 xunga, biz siler toghrisidiki bu hewerni anglighan kundin baxlap, siler uchun dawamliq dua qilip turuwatimiz. biz duayimizda hudadin xuni tiliduqki, siler muqeddes roh arqiliq eqil-parasetke tolup, hudaning iradisi toghruluq toluq chuxenchige erixkeysiler. 10 xundaq bolghanda, rebbimizning iradisige munasip yaxap, her jehettin uni hursen qilalaysiler hemde hayatinglarda herbir yahxi ixta mewe berip, hudani tehimu chongqur tonup yeteleysiler. 11 biz yene xuni tiliduqki, huda silerni ozining ulu qudriti bilen kuchlendurgey. xundaq bolghanda, siler herqandaq ixqa sewrchanliq bilen berdaxliq bereleysiler hemde huxal-huramliqqa chomup, 12 hudaatimizgha xukur eytisiler. chunki, huda silerni yoruqluqta yaxawatqan barliq muqeddes helqining mirasidin ortaq behrimen boluxqa layiq qildi. 13 u bizni xeytanning zulum-zehmitidin qutuldurup, soyumluk oghlining padixahliqigha elip kirdi. 14 biz uning soyumluk oghli arqiliq gunahning qulluqidin erkin bolduq, yeni gunahlirimiz kechurum qilindi. 15 eysa mesih koz bilen korgili bolmaydighan hudaning obrazidur. u barliq mewjudatlardin burun mewjut bolghan bolup, ulardin ustun turidu. 16 chunki, meyli yer yuzide yaki erxte bolsun, mewjudatlarning hemmisi u arqiliq yaritilghan. korgili bolidighan mewjudatlar yaki korgili bolmaydighan erxtiki herqandaq mertiwilikler, mensepdarlar, hokumranlar we hoquqdarlar bolsun, hemmisi u arqiliq we uning uchun yaritilghandur. 17 u barliq mewjudatlardin burun mewjuttur. barliq mewjudatlar u arqiliqla mewjut bolup turidu. 18 eysa mesih oz tenidin ibaret bolghan etiqadchilar jamaetchilikining bexi we uning berpa qilghuchisidur. uning her jehettin putkul mewjudatlardin ustun turuxi uchun, u eng awwal olumdin menggulukke tirildurulgen. 19 huda ozining barliq mukemmel tebiitining uningda boluxidin soyundi 20 hemde u arqiliq yer yuzi we erxtiki barliq mewjudatni ozi bilen yaraxturup, uning krestte aqquzghan qeni arqiliq inaqliqni eslige kelturuxtinmu soyundi. 21 ilgiri silermu hudadin ayrilip, qilghan yaman oy-pikringlar we ixliringlar sewebidin uning bilen duxmenlexkenidinglar. 22 biraq, hazir huda oz oghli eysa mesihning insan tenide krestke mihlinip qurban boluxi arqiliq silerni ozi bilen yaraxturdi. buningdin meqset, silerning hudaning aldida pak, qusursiz we eyibsiz boluxunglar uchundur. 23 lekin, siler choqum etiqadinglarda tewrenmey, ching we mustehkem turuxunglar, hux hewer silerge elip kelgen umidtin waz kechmeslikinglar kerek. bu hux hewer putun yer-yuzide yetkuzuluwatqan bolup, men pawlusmu uni yetkuzuxke teyinlendim. 24 men hazir siler uchun azas-oqubet tartiwatqinimgha hursenmen. chunki, huddi eysa mesih azas-oqubet tartqangha ohxax, men uning teni, yeni etiqadchilar jamaetchiliki uchun tartixqa tegixlik bolghan azas-oqubetning bir qismini oz tenimda tartiwatimen. 25 huda hox hewerning silerge yetkuzuluxi uchun, meni etiqadchilar jamaetchilikining hizmetkari qilip teyinlidi. 26 bu hox hewer elmisaqtin buyan axkarilanmighan. hazir uning siri hudaning muqeddes helqige ayan qilindi. 27 huda bu sirning siler yehudiy emeslergimu heqiqiy ulughluq elip kelidighanliqini oz muqeddes helqige bilduruxtin soyundi. bu sir del eysa mesihning qelbinglarda ikenlikidur. bu siler umid qilghan ulughluqqa kelguside erixixinglarning kapalitidur. 28 xunga, biz eysa mesih toghrisidiki hux hewerni barliq insanlargha yetkuzuxke, xundaqla huda bizge ata qilghan barliq eqil-paraset bilen ulargha nesihet qilip telim berixke tirixiwatimiz. buningdin meqset, ularning eysa mesihke mensup bolup, uninggha bolghan etiqadining her jehettin toluq yetilgen halda hudaning aldigha berixi uchundur. 29 bu meqsetke yetix uchun, eysa mesihtin kelgen, hayatimda namayan boluwatqan zor kuchke tayinip, tirixip-tirmixip ixlewatimen.
1 mening siler we laodikiya xehiridikiler hemde meni tehi kormigen baxqa kixiler uchun qandaq tirixip-tirmixip ixlewatqanliqimni bilixinglarni halaymen. 2 mening bundaq ixlixim silerning ich-ichinglardin righbetlinip, bir-biringlargha mehir- muhebbet korsitip, ozara baghlinixinglar uchundur. xundaq bolghanda, heqiqetni chongqur chuxinixtin kelgen toluq ixenchke erixip, huda axkarilighan sirni, yeni eysa mesihni heqiqiy tonup yeteleysiler. 3 barliq eqil-paraset we bilim eysa mesihke mujessemlengen. 4 hechkimning silerni chirayliq gep-sozler bilen azdurup ketmesliki uchun, bularni eytiwatimen. 5 chunki, men siler bilen bir yerde bolmisammu, qelbim daim siler bilen bille. silerning turmuxunglarning tertiplik we eysa mesihke bolghan etiqadinglarning mustehkem ikenlikini anglap, hursen bolmaqtimen. 6 siler eysa mesihni rebbimiz, dep qobul qilghanikensiler, uninggha egixip yaxanglar. 7 uninggha bolghan etiqadinglar chongqur yiltiz tartqan derehke we puhta qurulghan binagha ohxax mustehkem bolsun. silerge tapxurulghan heqiqette ching turunglar. qelbinglar hudagha bolghan minnetdarliq bilen tolsun. 8 ehtiyatchan bolunglar, hechkim silerni quruq pelsepe we yalghan sepsetiler bilen azdurup ketmisun. bular eysa mesihning telimidin emes, belki insanlarning eneniliri we bu dunyadiki yaman rohiy kuchlerning tesirliridin kelgen. 9 hudaning barliq mukemmel tebiiti bu dunyagha insan tenide kelgen eysa mesihtidur. 10 siler rohiy kuchler dunyasidiki barliq hokumranlar we hoquqdarlardin ustun turghuchi eysa mesihke mensup bolghanliqinglar uchun, uning mukemmellikidin toluqlinip turisiler. 11 siler eysa mesihke mensup bolghanliqinglar uchun, jismaniy jehettiki hetnini emes, belki u ata qilghan rohiy jehettiki hetnini qobul qildinglar. bu, silerni gunahkar tebiitinglarning ilkidin qutulduridighan hetnidur. 12 chomulduruxni qobul qilghininglarda, siler eysa mesihke baghlanghanliqinglar uchun, uning olumi bilenmu baghlinip, uning bilen bille komuldunglar we uning bilen bille tirilduruldunglar. bu, eysa mesihni olumdin tirildurgen hudaning ku-qudritige bolghan ixenchinglar arqiliq boldi. 13 siler burun gunah ichide yaxighanliqinglar we gunahkar tebiitinglarning ilkidin qutulmighanliqinglar uchun, rohiy jehette oluk idinglar. biraq, huda silerni eysa mesihke baghlap, yengi hayatqa erixturdi we putun gunahliringlarni kechurum qildi. 14 eysa mesih krestke mihlanghanda, huda barliq gunahlirimiz hatirilengen, bizge qarxi bolghan hesas-kitabini xu krestke mihlap, bikar qildi. 15 xundaq qilip, huda rohiy kuchler dunyasidiki yaman hokumranlar we hoquqdarlarni qoralsizlandurup, eysa mesihning kresttiki qurbanliqi arqiliq ular ustidin ghelibe qilix bilen ularni putkul alem aldida nomusta qaldurdi. 16 xuning uchun, yemek-ichmek jehette we heyt-ayem, hilal ay bayramliri yaki dem elix kunlirini otkuzux-otkuzmeslik jehette hechkimning silerni eyibleydighan hoquqi yoq. 17 bundaq qaide-yosunlar peqet eysa mesih emelge axuridighan ixlardin derek beridighan kolenggidur. bu ixlar eysa mesih teripidin emelge axurulup boldi. 18 sahta kemterlik qilixqa we perixtilerge choqunuxqa berilgen kixilerning bundaq ixlarda eyiblexlirige perwa qilmanglar. ular sahta, ghayibane alametlerge esilixiwelip, her hil ham hiyallarda bolup, asassiz tekebburluq qilidu. 19 ularning etiqadchilar jamaetchilikining bexi bolghan eysa mesih bilen hechqandaq munasiwiti yoq. etiqadchilar eysa mesihning baxquruxi we perwixide huddi bedendiki boghum we peyler ozara ching tutaxqandek, ozara birlixip, hudaning iradisi boyiche osup yetilidu. 20-21 siler bu dunyagha nisbeten eysa mesih bilen bille olup, bu dunyadiki yaman rohiy kuchlerning tesirliridin azad bolghanikensiler, yene neme uchun xularning buni tutma, awuni yeme, buninggha tegme degendek qaide-yosunlirigha yepixiwalisiler? 22 bu qaide- yosunlarning hemmisi tugeydighan nersiler toghrisida bolup, peqetla insanlarning buyruq we telimliridin peyda bolghan. 23 roxenki, kixiler ozliri ijad qiliwalghan dinlardiki mundaq teqwadarliq, sahta kemterlik we oz tenini azabqa salidighan qaide-yosunlar danaliqtek korunsimu, emeliyette gunahkar tebiitimizdiki heweslerni cheklexte hechqandaq paydisi yoqtur.
1 eysa mesih bilen bille tirilgenikensiler, undaqta erxtiki ixlargha intilinglar. eysa mesih erxte hudaning ong teripide olturidu. 2 siler bu dunyadiki ixlargha emes, belki erxtiki ixlargha bax qaturunglar. 3 chunki, siler bu dunyagha nisbeten oldunglar. hayatinglar eysa mesih bilen hudaning huzurida pinhandur. 4 hayatinglarning menbesi bolghan eysa mesih qaytip kelgende, siler uning bilen bille xan-xerepte ayan bolisiler. 5 xuning uchun, ozunglardiki bu dunyagha has arzu-heweslerni, yeni jinsiy ehlaqsizliq, napakliq, xehwaniyliq, rezil hewes we achkozluklerni taxlanglar. achkozluk butperesliktin perqlenmeydu. 6 hudaning ghezipi muxundaq ixlarni qilghuchilarning bexigha chuxidu. 7 burun silermu bundaq arzu-hewesler ichide yaxap, rezil turmux kechurgenidinglar. 8 emdi bundaq yaman ixlarning hemmisini taxlanglar. ghezeplinix, achchiqlinix, yaman niyette bolux, tohmet qilix yaki edepsiz gep-sozlerni qilixtek yaman ixlardin yiraq turunglar. 9 xundaqla, bir-biringlargha yalghan sozlimenglar. chunki, siler kona tebiitinglarni burunqi qilmixinglar bilen bille chorup taxlap, 10 yengi tebietke ige boldunglar. siler yaratquchi hudaning obrazi boyiche yengiliniwatqininglarda, hudagha bolghan tonuxunglar chongqurlixidu. 11 bu yengi hayatta bizning yehudiy yaki yehudiy emes, hetne qilinghan yaki qilinmighan, medeniyetsiz hetta yawayi, qul yaki hor boluximiz muhim emes. muhimi eysa mesihtur. u bolsa hemmimizning qelbididur. 12 huda silerni soyup, ozumge atighan helqim dep tallighaniken, rehimdil, mehriban, kemter, mulayim we sewrchan bolunglar. 13 bir-biringlargha keng qorsaq bolunglar. eger aranglarda birkim silerning konglunglarni aghritqan bolsa, uni kechurunglar. rebbimiz silerni kechurginidek, silermu baxqilarni kechurunglar. 14 eng muhimi, mehir- muhebbetlik bolunglar. chunki, mehir-muhebbet bir-birimizni baghlap, mukemmel inaqliqqa baxlaydu. 15 eysa mesih ata qilghan tinch-amanliq qelbinglarni baxqursun. chunki, siler bir tenning ezaliri bolup, bu inaqliq ichide yaxaxqa chaqirildinglar. hemixe hudagha xukur eytinglar. 16 eysa mesihning telimliri qelbinglardin toluq orun alsun. bir- biringlargha hudadin kelgen barliq eqil-paraset bilen telim beringlar we nesihet qilinglar. minnetdarliqqa tolghan qelbinglar bilen hudagha zebur munajatliri, medhiye nahxiliri we muqeddes rohning ilhamidin kelgen ghezellerni eytinglar. 17 meyli siler neme denglar yaki neme qilinglar, hemmisini rebbimiz eysaning namining ulughlinixi uchun qilinglar we eysa mesih arqiliq hudaatimizgha xukur eytinglar. 18 ey ayallar, rebbimizge mensup bolghanliqinglar uchun, xuninggha munasip halda erliringlargha itaet qilinglar. 19 ey erler, ayalliringlarni soyunglar, ulargha qattiq muamile qilmanglar. 20 ey balilar, herqandaq ixta ata-ananglarning sozini anglanglar. chunki bu, rebbimizni hursen qilidu. 21 ey atilar, perzentliringlargha bolghan muamilide ularning nepritini qozghap qoymanglar. undaq qilsanglar perzentinglar chuxkunlixip ketidu. 22 ey qullar, bu dunyadiki hojayinliringlargha hemme ixta boysununglar. buni ularni hursen qilix uchun peqet ularning aldidila emes, belki hemixe chin qelbinglar we rebbimizge bolghan chongqur hormitinglar bilen qilinglar. 23 herqandaq ix qilghanda, jan-dil bilen qilinglar. buni ademler uchun emes, rebbimiz uchun qilghandek qilinglar. 24 esinglarda bolsunki, rebbimiz oz helqige berixke wede qilghan mirasni silerge inam qilidu. chunki, siler heqiqiy hojayininglar rebbimiz eysa mesihke hizmet qiliwatisiler. 25 meyli kim boluxidin qetiynezer, yaman ix qilsa, qilghan yaman ixigha yarixa hudaning jazasigha tartilidu. chunki, huda hemme insanlargha ohxax muamile qilidu.
1 ey hojayinlar, qulliringlargha toghra we adil muamile qilinglar. chunki, silerningmu erxte hojayininglar barliqini untup qalmanglar. 2 dua qilixni tohtatmanglar. dua qilghanda, putun diqqitinglar bilen dua qilinglar we hudagha xukur eytinglar. 3 biz uchun yene xundaq dua qilinglarki, huda oz hewirini yetkuzuximizge yol echip bersun. xundaq bolghanda, eysa mesih heqqidiki axkarilighan sirni jakarliyalaymiz. men hazir del muxu hux hewerni yetkuzux sewebidin kixenlendim. 4 mening bu hux hewerni qolumdin kelixche eniq chuxenduruxum uchunmu dua qilinglar. 5 eysa mesihke etiqad qilmighanlar bilen alaqe qilghanda, eqil- parasitinglarni ixlitip, herbir pursetni qoldin bermey, hux hewerni yetkuzunglar. 6 ulargha qilghan gep-sozliringlar hemixe yeqimliq, ularning diqqitini tartidighan bolsun. xundaq bolghanda, herbir ademge qandaq yol bilen jawas berixni biliwalalaysiler. 7 rebbimiz yolida men bilen bille hizmet qiliwatqan sadiq hizmetkar, soyumluk qerindixim tikikus men toghruluq barliq ixlarni silerge sozlep beridu. 8 uni ehwalimizni yetkuzux we silerni righbetlendurux uchun, silerning aldinglargha ewetimen. 9 sadiq, soyumluk qerindiximiz hem yurtdixinglar bolghan onesimusnimu uning bilen birge ewetimen. ular bu yerde boluwatqan hemme ixni silerge sozlep beridu. 10 men bilen bille zindanda yetiwatqan buradirim aristarhus, xundaqla barnabaning jiyeni markustin silerge salam. eger markus yeninglargha berip qalsa, uni tapilighinimdek kutuwelinglar. 11 yustus dep atilip kelgen isamu silerge salam eytti. hudaning padixahliqi uchun ixlewatqan hizmetdaxlirim ichide yehudiylardin bolghan etiqadchilar peqet muxularla bolup, ular manga chong teselli berixti. 12 eysa mesihning hizmetkari we yurtdixinglar bolghan epafiradin silerge salam. u silerning etiqadta pixip yetilixinglar, hudaning putkul iradisige bolghan ixenchinglarda ching turuxunglar uchun, hemixe jan-dili bilen dua qilmaqta. 13 uning siler uchun hemde laodikiya we heyrapolis xehiridiki qerindaxlar uchun kop ejir singdurup kelgenliki toghrisida silerge guwahliq berimen. 14 qedirlik tewip luqa we demasmu silerge salam eytti. 15 laodikiyadiki qerindaxlargha, bolupmu nimghe hanimgha we uning oyide jem bolidighan etiqadchilar jamaetchilikige salam eytqaysiler. 16 bu het aranglarda oqulup bolghandin keyin, laodikiyadiki etiqadchilar jamaetchiliki ichidimu oqulsun. siler yene laodikiyadiki etiqadchilar jamaetchilikige yazghan hetimnimu oqunglar. 17 arkipusqa xuni eytinglarki, huda uninggha tapxurghan wezipini choqum ada qilsun. 18 menki pawlus bu ahirqi salamni oz qolum bilen yeziwatimen. mening put-qollirimning kixenlik ikenlikini untumanglar. hudaning mehir-xepqiti silerge yar bolghay!
1 menki pawlus we men arqiliq silas hemde timotiydin hudaatimiz we rebbimiz eysa mesihke mensup bolghan, salonika xehiridiki etiqadchilar jamaetchilikige salam. huda silerge mehir- xepqet we amanliq ata qilghay! 2 biz dualirimizda siler uchun daim hudagha xukur eytip, silerni yad etip turuwatimiz. 3 hudaatimizning aldida etiqadinglardin kelgen yahxi ixliringlarni, mehir-muhebbitinglar bilen singdurgen ejringlarni we rebbimiz eysa mesihke baghlighan umidinglardin kelgen sewr-taqet bilen berdaxliq bergenlikinglarni daim eslep turuwatimiz. 4 ey huda soygen qerindaxlar, bizge melumki, huda silerni tallidi. 5 silerge yetkuzgen bu hux hewerni biz soz bilenla emes, belki muqeddes rohtin kelgen ku-qudret bilen, xundaqla hudaning bu hux hewer arqiliq silerni qutquzidighanliqigha bolghan toluq ixenchimiz bilen silerge yetkuzduq. biz siler bilen bille bolghan chaghlarda qandaq yaxighanliqimizni siler bilisiler. bularning hemmisi silerning menpeitinglar uchun idi. 6 siler bizdin, xundaqla rebbimizdin ulge aldinglar. chunki, siler eghir qiyinchiliqlargha qarimay, muqeddes roh ata qilghan xad-huramliq ichide hudaning sozini qobul qildinglar. 7 netijide, silermu makedoniye we yunan olkiliridiki putkul etiqadchilargha ulge boldunglar. 8 rebbimiz heqqidiki sozler silerdin baxlinip, makedoniye we yunanghila emes, hemme yerge tarqiliptu. biz u yerlerge barghinimizda, kixilerning silerning hudagha bolghan etiqadinglardin alliqachan hewiri barliqini uqtuq. xunga, bizning etiqadinglar toghrisida yene eghiz echiximizning hajiti yoq. 9 biz barghan jaydiki kixiler silerning bizni illiq qobul qilghanliqinglarni anglighanidi. ular silerning butlargha choqunuxtin waz kechip, hayat bolghan heqiqiy hudagha hizmet qilix uchun uninggha yuzlengenlikinglarni bizge eytti. 10 ular yene bizge silerning hudaning oghlining, yeni huda olumdin tirildurgen eysa mesihning erxtin qayta kelixini kutuwatqanliqinglarni eytti. bizlerni hudadin kelidighan ghezeptin qutquzghuchi del eysa mesihtur.
1 qerindaxlar, silerge melumki, bizning qexinglargha barghinimiz bikargha ketmidi. 2 silerge yene xumu melumki, biz qexinglargha berixtin ilgiri filipi xehiride turghan waqtimizda, u yerde azas chektuq we haqaretke uchriduq. keyin, silerning xehiringlardimu yene qattiq qarxiliqlargha uchriduq. lekin, biz hudaning yardimi bilen gheyretke kelip, hudaning hux hewirini silerge yetkuzduq. 3 biz bu hux hewerni birer sahtiliq, yaman niyet yaki hiyligerlik bilen yetkuzuwatqinimiz yoq. 4 emeliyette, huda bizni layiq korup, hux hewerni yetkuzux wezipisini bizge tapxurdi. biz hux hewerni insanlarni hursen qilix uchun emes, belki bizning qelbimizni kozitiwatqan hudani hursen qilix uchun yetkuzuwatimiz. 5 silerge melumki, biz hechqachan silerning yeninglargha huxamet qilghili yaki niqablinip temehorluq qilghili barmiduq. buninggha huda guwahtur. 6 meyli siler bolunglar yaki baxqilar bolsun, biz hechkimdin birer mahtax teme qilmiduq. 7 eysa mesihning elchiliridin bolghanliqimiz uchun, yardiminglarni telep qilixqa heqliq iduq. lekin, silerge huddi balilirini baghrigha basqan mulayim anidek muamile qilduq. 8 xu chaghda, silerge xundaq muhebbet baghlighaniduqki, biz hudaning hux hewirinila emes, oz jenimiznimu teqdim qilixqa razi iduq. chunki, silerni xu qeder yahxi korettuq! 9 qerindaxlar, bizning qandaq tirixip-tirmixip ixligenlikimiz jezmen esinglarda bardur. biz hechqaysinglargha eghirimizni salmasliq uchun, bir tereptin keche-kunduzlep ixlep turmuximizni qamdisaq, yene bir tereptin hudaning hux hewirini silerge yetkuzduq. 10 etiqadchilardin bolghan silerning aranglardiki emeliy herikitimizning pak, heqqaniy we eyibsiz ikenlikige ozunglar guwahliq bereleysiler, buninggha hudamu guwahtur. 11 silerge melumki, biz herbiringlargha ata perzentige ejir singdurgendek ejir singdurduq, 12 silerge medet berduq, teselli berduq. silerni oz padixahliqigha we xan-xeripige chaqirghan hudaning perzentlirige layiq yaxaxqa dewet qilduq. 13 hudagha hemixe xukur eytiximizdiki yene bir sewes xuki, siler bizdin hudaning sozini anglap, uni qobul qilghininglarda, bu sozni insanlarning sozi emes, belki hudaning sozi dep etirap qildinglar. emeliyettimu, bu soz hudaning sozi bolup, u hazir uninggha ixinidighan silerge kuchluk tesir korsetmekte. 14 qerindaxlar, silerning ehwalinglarmu hudagha etiqad qilghan we eysa mesihke mensup bolghan yehudiye olkisidiki etiqadchilar jamaetchiliklirige ohxaydu. chunki, ularning xu yerdiki yehudiylar teripidin ziyankexlikke uchrighinigha ohxax, silermu oz yurtdaxliringlar teripidin ziyankexlikke uchridinglar. 15-16 burun yehudiylarning ejdadliri peyghemberlerni olturgen, keyin ularning ewladliri rebbimiz eysani olturdi. hazir yenila bezi yehudiylar bizgimu zulum selip, bizni biz hux hewer tarqitiwatqan xeherlerdin qoghlap chiqardi. ularning bundaq qilmixliri hudaning ghezipini kelturidu. ular huddi putkul insanlar bilen duxmenlexkendek, bizning yehudiy emeslerning qutquzuluxqa erixixi uchun ulargha bu hux hewerni tarqitiximizgha tosqunluq qiliwatidu. buning bilen, ular gunahlirini uzluksiz kopeytip, chekige yetkuzmekte. xuning uchun, hudaning ghezipi emdi ulargha chuxux aldida turidu. 17 qerindaxlar, biz amalsiz halda silerdin waqitliq ayrilduq. biz siler bilen bille bolmisaqmu, qelbimiz yenila siler bilen bille. biz siler bilen yene bir qetim didar koruxuxke intizar bolghanliqimiz uchun, yeninglargha berixqa intayin tirixtuq! 18 bizning yeninglargha barghumiz kelgenidi. bolupmu, menki pawlus nechche qetim silerni yoqlap barmaqchi bolghan bolsammu, biraq buninggha xeytan tosalghu boldi. 19 silerning etiqadinglarda ahirghiche choqum ching turidighanliqinglargha ixinimiz we siler uchun bek huxal bolimiz. rebbimiz eysa qayta kelgende, uning aldida pehirlinidighan tajimiz del siler emesmu? 20 biz heqiqeten silerdin pehirlinimiz, siler bizning huxalliqimiz!
1-2 biz silerning hewiringlarni alalmay, taqitimiz qalmighanda, ozimiz afina xehiride yalghuz qelip, aldinglargha qerindiximiz hem huda yolida biz bilen bille eysa mesih heqqidiki hux hewerni tarqitiwatqan hizmetdiximiz timotiyni ewetixni qarar qilduq. 3 bizning uni ewetiximizdiki meqsitimiz, silerning koz aldinglardiki qiyinchiliqlar sewebidin etiqadinglarning tewrinip qalmasliqi hemde silerni righbetlendurux we etiqadinglarni kucheytixtur. bizning choqum qiyinchiliqqa uchraydighanliqimizmu silerge melum. 4 biz siler bilen bille bolghan waqtimizda, hemmimizning qiyinchiliqlargha uchraydighanliqimizni silerge aldinala eytqaniduq. emeliyettimu deginimizdek boldi. 5 xu sewebtin taqitim taq bolup, etiqadinglarning zadi qandaq ikenlikini bilix uchun, timotiyni yeninglargha ewetkenidim. men xeytanning silerni azduruxi we buning bilen bizning silerge singdurgen ejrimizning bikargha ketixidin ensirigenidim. 6 lekin, yeqinda yeninglardin qaytip kelgen timotiy etiqadinglar we mehir-muhebbitinglar toghrisida bizge yahxi hewer elip keldi. u silerning bizni her daim hursenlik bilen eslep turghanliqinglarni, huddi bizning silerni korgumiz kelgendek, silerningmu bizni korgunglar kelgenlikini eytti. 7 qerindaxlar, silerning etiqadinglar boxaxmaptu. muxundaq japa-muxeqqet we qiyinchiliqlar ichide turghan biz buningdin chong ilham alduq. 8 chunki, rebbimizge bolghan etiqadinglar mustehkem bolghanliqi uchun, biz heqiqeten yengiwaxtin rohlanduq, 9 siler uchun huxalliqqa chomduq. bundaq ehwalda biz hudaning aldida siler uchun qandaqmu texekkur eytmay turalaymiz! 10 siler bilen didar koruxux we etiqadinglardiki yetersizliklerni tuzitixke yardem bereliximiz uchun, keche-kunduz chin qelbimizdin hudagha dua qilmaqtimiz. 11 atimiz huda we rebbimiz eysa bizning siler bilen koruxuximizge yol achqay. 12 rebbimiz silerning bir-biringlargha we hemme ademlerge bolghan mehir-muhebbitinglarni bizning silerge bolghan mehir-muhebbitimizdek tolup taxturghay. 13 hem xu arqiliq, rebbimiz eysa ozige mensup bolghan barliq muqeddes helqi bilen bille qaytip kelginide, silerning atimiz hudaning aldida eyibsiz we pak boluxunglar uchun iradenglarni mustehkem qilghay!
1 qerindaxlar, ahirda biz yene xuni demekchimizki, hudani hursen qilix uchun qandaq yaxax kereklikini bizdin oginiwaldinglar hemde siler emeliyitinglardimu bizdin ogengininglar boyiche xundaq yaxawatisiler. emdi hudani hursen qilixqa tehimu tirixixinglarni rebbimiz eysaning nami bilen soraymiz. 2 chunki, siler bizning rebbimiz eysaning nami bilen silerge yetkuzgen telimlirimizni bilisiler. 3 hudaning iradisi xuki, pak bolunglar we jinsiy ehlaqsizliqtin saqlininglar; 4-5 herbiringlar hudani tonumaydighan ademlerdek xehwaniy heweslerge berilmey, belki teninglardiki bu heweslerni baxqurup, pak we izzet-hormitinglar bilen hayat kechurunglar. 6 bu yaman ixlarda qerindaxliringlarni aldap, ulardin paydilinip ketmenglar. ilgiri silerni agahlandurghinimizdek, rebbimiz mana xundaq gunahlar tupeylidin insanlarni jazalaydu. 7 chunki, huda bizni napak emes, belki pak yaxaxqa chaqirdi. 8 xuning uchun, bu telimni ret qilghan kixi insanni emes, belki silerge muqeddes roh ata qilghan hudani ret qilghan bolidu. 9 qerindaxliq mehir-muhebbitige kelsek, bu toghrisida silerge het yeziximizning hajiti yoq. chunki, huda bir-biringlargha mehir- muhebbet korsitixni ogetken. 10 emeliyette, siler putun makedoniye olkisidiki qerindaxlargha xundaq qiliwatisiler. xundaq bolsimu, qerindaxlar, mehir-muhebbet korsitixte tehimu tirixixinglarni soraymiz. 11 silerge tapilighinimizdek, tinch-aman hayat kechuruxke, baxqilarning ixlirigha arilaxmay, oz ixinglar bilen boluxqa we ikki bilikinglargha tayinip yaxaxqa tirixinglar. 12 mana xundaq qilsanglar, etiqadchilar jamaetchilikining sirtidiki kixiler aldida izzet- hormetke ige bolup yaxiyalaysiler we iqtisad jehette hechkimge beqinmaysiler. 13 qerindaxlar, silerning eysa mesihke etiqad qilmay umidsizlik ichide yaxawatqan kixilerdek hesret chekmeslikinglar uchun, biz, alemdin otken etiqadchilar toghrisidiki heqiqettin hewerdar boluxunglarni halaymiz. 14 eysa mesihning olup tirilgenlikige ixengenikenmiz, eysa mesih qayta kelgende hudaning alemdin otken etiqadchilarni eysa mesih bilen bille elip kelidighanliqigha ixiniximiz kerek. 15 biz hazir rebbimizning sozi boyiche silerge xuni eytimizki, rebbimiz qayta kelgende, biz hayat yaxawatqanlar hergizmu olup ketken etiqadchilardin awwal rebbimiz bilen jem bolalmaymiz. 16 rebbimiz ozi bir perman arqiliq bax perixtining awazi we huda yangratqan kanay sadasi bilen asmandin chuxidu. eysa mesihke mensup bolup olup ketkenler awwal tirilidu. 17 keyin hayat yaxawatqan bizler, yeni bu dunyada hayat kechuruwatqanlar axu olgenler bilen birlikte rebbimiz bilen asmanda koruxux uchun, bulutlar arisigha koturulimiz. xuningdin keyin, rebbimiz bilen menggu birge bolimiz. 18 xunga, bir-biringlarni bu sozler bilen righbetlendurunglar.
1 qerindaxlar, silerge bu ixlarning qachan yuz beridighanliqi toghrisida yezixim hajetsiz. 2 chunki, silermu yahxi bilisiler, rebbimizning qayta kelidighan kuni huddi kechidiki oghrining kelixige ohxax tuyuqsiz kelidu. 3 kixiler dunya tinch-aman dep turghanda, tasadipiy ulargha halaket kelidu. bu huddi hamilidar ayalning tolghiqi uxtumtut tutqinigha ohxax bolup, uningdin qechip qutulghili bolmaydu. 4 lekin, qerindaxlar, siler eysa mesihke etiqad qilghanliqinglar uchun, qarangghuluqta emessiler. xunga, u kun silerni oghrigha ohxax chochutup kelmeydu. 5 biz hemmimiz kunduzning, yeni yoruqluqning perzentlirimiz. hemmimiz kechining, yeni gunahning qarangghuluqigha mensup emesmiz. 6 xuning uchun, eysa mesihke etiqad qilmighanlardek uhlap yatmayli. eksiche, segek we hoxyar bolayli. 7 uhlaydighanlar kechisi uhlaydu, mes bolidighanlarmu kechisi mes bolidu. 8 yoruqluqqa mensup bolghan bizler bolsaq ustimizge etiqad we mehir-muhebbet sawutini, beximizgha qutquzulux umidining dubulghisini kiyip, ozimizni segek tutuximiz kerek. 9 chunki, huda bizni oz ghezipige uchrisun dep emes, belki rebbimiz eysa mesih arqiliq qutquzulsun, dep tallighandur. 10 eysa mesih biz uchun oldi. buningdiki meqset, u qayta kelgende, biz meyli hayat yaki olgen bolayli, bizning uning bilen bille menggu yaxiximiz uchundur. 11 xuning uchun, hazirmu bir-biringlarni burunqigha ohxax dawamliq righbetlendurup, bir-biringlarning etiqadini kucheytinglar. 12 qerindaxlar, aranglarda japaliq ixlewatqan we rebbimizning yolida silerge yetekchilik qilip, nesihet qiliwatqanlarni qedirlixinglarni soraymiz. 13 ularning bu hizmetliri uchun ulargha chongqur hormet we muhebbitinglar bilen muamile qilinglar. bir-biringlar bilen inaq otunglar. 14 qerindaxlar, silerdin otunimizki, bikar teleplerni oyghitinglar, yureksizlerni righbetlendurunglar, ajizliqi bolghanlargha yar-yolek bolunglar we hemme ademge sewrchan bolunglar. 15 hechqaysinglar yamanliqqa yamanliq qayturmanglar. eksiche, bir-biringlargha we barliq kixilerge hemixe yahxiliq qilixni niyet qilinglar. 16 her daim huxal-huram bolunglar. 17 hemixe dua qilinglar. 18 herqandaq ehwalda hudagha xukur eytinglar. chunki, mana bular hudaning eysa mesihke mensup bolghan silerge qaratqan iradisidur. 19 muqeddes rohning qelbinglardiki otini ochurmenglar. 20 aranglarda yetkuzulgen wehiylerge sel qarimanglar. 21 ularning hemmisini tekxurup korup, heqiqeten hudadin kelgen yaki kelmigenlikini perq etip, hudadin kelgen wehiyni qobul qilinglar. 22 her hil yamanliqlardin yiraq turunglar. 23 bizge amanliq ata qilghuchi huda ozi silerni teltokus pak qilghay. rebbimiz eysa mesih qayta kelguche huda rohinglar, jeninglar we teninglarni eyibsiz saqlighay. 24 silerni chaqirghan huda jezmen xundaq qilidu. u ixenchliktur! 25 qerindaxlar, biz uchun dua qilinglar. 26 hemme qerindaxlar bilen mehribanlarche salamlixinglar. 27 rebbimizning nami bilen silerning bu hetni xu yerdiki hemme qerindaxlargha oqup berixinglarni tapilaymen. 28 rebbimiz eysa mesihning mehir-xepqiti silerge yar bolghay!
1 menki, pawlus we men arqiliq silas hemde timotiydin hudaatimiz we rebbimiz eysa mesihke mensup bolup, salonika xehiride yaxawatqan etiqadchilar jamaetchilikige salam. 2 hudaatimiz we rebbimiz eysa mesih silerge mehir-xepqet we amanliq ata qilghay! 3 qerindaxlar, siler uchun hudagha her daim xukur eytixni burchimiz dep bilimiz. chunki, etiqadinglar barghanseri kuchiyiwatidu, bir-biringlargha bolghan mehir-muhebbitinglarmu chongqurlixiwatidu. 4 xunga, biz hudagha mensup bolghan herqaysi etiqadchilar jamaetchiliki arisida silerdin pehirlinimiz. chunki, siler bexinglargha kelgen her hil ziyankexlik we qiyin ehwallargha berdaxliq berdinglar we etiqadinglardin tewrenmidinglar. 5 silerning bundaq qiyin ehwallarda etiqadinglardin tewrenmigenlikinglar hudaning qiyamet kunide chiqiridighan hokumining adil ikenlikini korsitidu. chunki, huda silerning qiyin ehwallardimu etiqadinglarda ching turidighanliqinglardin silerni oz padixahliqida yaxaxqa layiq hesablaydu. siler mana xu padixahliq uchun azas-oqubet chekiwatisiler. 6 huda adildur. u silerge azas- oqubet kelturgenlerning tegixlik jazasini beridu. 7 xundaqla, rebbimiz eysa qudretlik perixtiler we yalqunluq ot bilen erxtin qayta kelgen chaghda, huda azas-oqubet chekken silerge we bizge aramliq beridu. 8 xu chaghda, rebbimiz eysa hudani tonuxni halimighanlarni we ozi heqqidiki hux hewerni qobul qilmighanlarni jazalaydu. 9 bundaq kixilerning jazasi mengguluk halakettin ibaret bolup, ular rebbimizdin we uning ulu ku-qudritidin ayrilip qalidu. 10 u waqitta, rebbimiz ozining muqeddes helqi teripidin ulughlinidu we medhiyilinidu. xundaqla, silermu biz yetkuzgen hux hewerge ixengenlikinglar uchun, rebbimizni medhiyiligenler arisida bolisiler. 11 xuning uchun, biz daim xundaq dua qilimizki, silerni chaqirghan huda bu ulu chaqiriqigha munasip yaxixinglargha yardem qilghay. u oz ku-qudriti bilen yahxi niyitinglarni hemde etiqadinglar bilen qilghan hemme ixinglarni emelge axurghay. 12 buning bilen, rebbimiz eysa mesih siler arqiliq ulughlinidu we silermu u arqiliq xan- xerepke erixisiler. bu, hudaning we rebbimiz eysa mesihning mehir- xepqitidin kelidu.
1 qerindaxlar, rebbimiz eysa mesihning qayta kelidighan hemde bizning uning bilen bir yerge jem bolidighan kunimiz toghrisida silerdin xuni otunup soraymizki, 2 eger siler rebbimizning qaytip kelidighan kuni yetip keldi degen sozni anglisanglar, hoduqup ketmenglar, qorqupmu ketmenglar. bundaq sozni qilghuchilar meyli uni hudadin kelgen wehiydin yaki baxqilarning telimidin angliduq yaki bolmisa bizning namimizda yezilghan hetlerdin korduq desimu, uninggha ixenmenglar. 3 herqandaq adem herqandaq usul bilen silerni aldap ketmisun. chunki, ahir zamanda hudagha qarxi chong topilang yuz bermiguche we mengguluk halaketke mehkum qilinghuchi, yeni hudagha qarxi chiqquchi axkarilanmighuche, bu kun yetip kelmeydu. 4 hudagha qarxi chiqquchi huda dep atalghan yaki kixiler choqunidighan nersilerning hemmisige qarxi chiqip, ozini hemmidin ustun qilip korsitidu, hetta hudaning ibadethanisida olturup, ozini huda, dep jakarlaydu. 5 bularni men siler bilen bille bolghan waqtimda eytqanliqim esinglarda bardu? 6 hudagha qarxi chiqquchining axkarilinixini hazirghiche nemining tosup turuwatqanliqini bilisiler. u peqet huda belgiligen waqitta axkarilinidu. 7-8 xeytanning kuchi alliqachan yoxurun heriket qilixqa baxlidi. lekin, bu kuchni tosup keliwatqan tosalghu yotkiwetilgendin keyinla, hudagha qarxi chiqquchi axkarilinidu. rebbimiz eysa mesih bolsa uni bir eghiz soz bilenla halak qiliwetidu we yer yuzige kelgendiki parlaq nuri bilen uni yoqitidu. 9 hudagha qarxi chiqquchi xeytanning kuchi bilen kelip, her hil ku-qudret, adem azduridighan mojize we karametlerni korsitidu 10 hemde mengguluk halaketke yuzlengenlerni azdurux uchun her hil hiyle-mikirlerni ixlitidu. ular menggu halak bolux aldida turuwatidu, chunki ular ozlirini qutquzuluxqa yetekleydighan heqiqetni qobul qilmaydu. 11 xu sewebtin, huda ulargha heqiqettin chetnitidighan bir ku ewetidu. buning bilen, ular yalghan geplerge ixinidu. 12 netijide, heqiqetke ixenmey, yaman ixlarni qilixni yahxi koridighanlarning hemmisi jazagha mehkum qilinidu. 13 ey, rebbimiz soygen qerindaxlar, siler uchun her daim hudagha xukur eytixni burchimiz dep bilimiz. sewebi, silerning muqeddes roh teripidin pak qilinixinglar we heqiqetke ixinixinglar arqiliq huda silerni qutquzuluxqa aldin tallidi. 14 huda silerni rebbimiz eysa mesihning xan-xeripige ige qilix uchun, biz yetkuzgen hux hewer arqiliq qutquzuluxqa chaqirdi. 15 xuning uchun, qerindaxlar, etiqadinglarda qetiy tewrenmenglar, biz silerge eghizche yaki het arqiliq yetkuzgen telimde ching turunglar! 16-17 rebbimiz eysa mesih we bizge mehir-muhebbet korsetken, ozining mehir-xepqiti bilen mengguluk righbet hem guzel umid ata qilghan hudaatimiz silerni righbetlendurgey hemde silerge barliq yahxi ix, yahxi sozlerni qilixqa ku-qudret bergey!
1 qerindaxlar, sozimizning ahirida biz uchun dua qilixinglarni umid qilimiz. rebbimiz heqqidiki hux hewer huddi silerge yetken chaghdikige ohxax, herqandaq yerde tez tarqalsun we hormet bilen qobul qilinsun. 2 hudaning bizni rezil we yaman ademlerdin qutulduruxi uchunmu dua qilinglar. chunki, hemmila adem rebbimiz eysa mesihke etiqad qilghini yoq. 3 emma, rebbimiz ixenchliktur. u silerni mustehkem qilidu hem xeytanning yamanliqliridin saqlaydu. 4 huda silerning buyrughanlirimizni qiliwatqanliqinglar we dawamliq qilidighanliqinglar heqqide bizge ixench berdi. 5 rebbimiz eysa silerni hudaning mehir- muhebbitini tehimu chongqur chuxinixke yetekligey we silerni ozige ohxax chidamliq qilghay. 6 qerindaxlar, bizdin alghan telimlerge riaye qilmay, kun boyi laghaylap yurgenlerdin yiraq turuxunglarni rebbmiz eysaning nami bilen buyruymiz. 7 bizdin qandaq ulge elixinglar kereklikini ozunglar bilisiler. chunki, biz siler bilen bille bolghanda, hurunluq qilip, laghaylap yurmigeniduq. 8 hechkimning nenini bikargha yemigeniduq. biz hechqaysinglargha eghirimizni salmasliq uchun, tirixip-tirmixip, keche-kunduzlep ixligeniduq. 9 bundaq qiliximiz, silerdin yardem soraxqa heqliq bolmighanliqimizdin emes, belki silerge yahxi ulge qaldurux uchun idi. 10 biz silerning yeninglarda bolghinimizda, silerge: ixlimigen chixlimeydu! degeniduq. 11 lekin, aranglarda bezilerning hech ix qilmay laghaylap yurgenlikini angliduq. ular bikarchiliqta baxqilarning ixlirigha arilixip yuruptu. 12 bundaqlargha rebbimiz eysa mesihning nami bilen xundaq buyruymiz we ulardin otunup soraymizki, tinch yaxap, emgikinglar bilen nan tepip yenglar. 13 lekin siler, qerindaxlar, yahxi ixlarni qilixtin boxaxmanglar. 14 eger uxbu hetimizdiki sozlerni qobul qilmaydighanlar bolsa, ulardin hezer eylenglar, ularni uyaldurux uchun ular bilen arilaxmanglar. 15 biraq, ularni duxmen qatarida kormey, eksiche ulargha bir qerindax supitide nesihet qilinglar. 16 amanliqning menbesi bolghan rebbimiz her waqit her jayda silerge amanliq ata qilghay. rebbimiz hemminglar bilen bille bolghay! 17 menki pawlus bu ahirqi salimimni oz qolum bilen yazdim. bu, mening hemme hetlirimning ozige has belgisidur. mana bu, mening oz qelimimdur. 18 rebbimiz eysa mesihning mehir-xepqiti hemminglargha yar bolghay!
1 qutquzghuchimiz hudaning we umidimiz bolghan eysa mesihning emri bilen uning elchisi boluxqa tallanghan menki pawlustin 2 etiqad yolida oz oghlumdek bolup qalghan timotiygha salam. hudaatimiz we rebbimiz eysa mesih sanga mehir-xepqet, rehimdillik we amanliq ata qilghay! 3 makedoniye olkisige barghanda sanga eytqinimdek, sening dawamliq efes xehiride qelip, aranglardiki bezi kixilerning natoghra telimlerni tarqitixini tosuxungni soraymen. 4 ulargha epsaniler we uzundin-uzungha sozulghan nesebnamiler bilen waqtini israp qilmasliqini buyrughin. bular peqet bimene talax-tartixlarni kelturup chiqiridu, xundaqla etiqad bilen qilinidighan huda yolidiki ixlarni qilixqa paydisiz bolidu. huda yolida mengix peqet etiqad arqiliqla emelge axidu. 5 bizning bundaq buyruq qiliximizdin meqset, pak qelb, sap wijdan we chin etiqadtin kelip chiqqan mehir-muhebbetni baxqilargha korsitixinglar uchundur. 6 bezi kixiler bu telimdin chetnep, bimene geplerni qilip yuridu. 7 ularning baxqilar teripidin tewrat qanunining olimasi, dep atalghusi bar. biraq, ular ozlirining neme dewatqanliqini yaki ozlirining ixench bilen eytqan sozlirining neme ikenlikini chuxenmeydu. 8 bizge melumki, eger kixiler tewrat qanunini toghra qollansa, u paydiliqtur. 9 biz yene xuni biliximiz kerekki, tewrat qanuni hudaning emrlirige boysunidighan ademler uchun emes, belki natoghra ixlarni qilghuchilar uchun tuzulgendur, yeni qanungha hilapliq qilghuchilar, boyni qattiqlar, huda yolida mangmighanlar, gunahkarlar, hudagha biperwaliq qilghuchilar, hudani meshire qilghuchilar, ata-anisini yaki baxqilarni olturgen qatillar, 10 zinahorlar, ohxax jinstiki buzuqlar, qul sodigerliri, yalghanchilar, qesemhorlar we baxqa qilmixlar bilen toghra telimlerge hilapliq qilghan kixiler uchun tuzulgendur. 11 bu telimler medhiyilexke munasip bolghan huda teripidin manga amanet qilinghan ulu hux hewerge asaslanghan. 12 manga ku-qudret bergen rebbimiz eysa mesihke xukur eytimen. chunki, u meni ixenchlik dep qarap, oz hizmitige teyinlidi. 13 men burun eysa mesihke kupurluq qilip, uninggha etiqad qilghuchilargha ziyankexlik qilghan rehimsiz bir adem bolsammu, u yenila manga rehim qildi. chunki, men bu ixlarni nadanliq we eysa mesihke bolghan etiqadsizliqtin qilghanidim. 14 rebbimiz manga mol mehir-xepqitini korsitip, meni eysa mesihtin kelidighan etiqad we mehir-muhebbet bilen toldurdi. 15 eysa mesih gunahkarlarni qutquzux uchun dunyagha keldi degen bu soz heqtur we uni qobul qilixqa putunley erziydu. men gunahkarlar ichidiki eng uchigha chiqqan gunahkar bolimen. 16 lekin, eysa mesih manga rehim-xepqet qildi. buningdin meqset, u ozining mendek uchigha chiqqan bir gunahkargha cheksiz sewr-taqet korsitixi arqiliq baxqilargha ulge qalduruxtur, yeni bu keyin ozige etiqad qilip, mengguluk hayatqa erixidighanlargha berilgen ulgidur. 17 barliq hormet we xan-xerep hudagha ebedilebed mensuptur. u mengguluk padixah, yeni olmeydighan we koz bilen korgili bolmaydighan birdinbir hudadur, amin! 18 ey, oghlum timotiy, burun sen toghruluq eytilghan wehiylerge asasen bu buyruqlarni sanga tapxurimen. bu wehiylerni qoral qilsang, rebbimiz uchun ulu kurexlerni qilalaysen. 19 etiqadta we pak wijdaningda ching tur. beziler pak wijdanini bir yaqqa qayrip qoydi. netijide, ularning etiqadi huddi hada taxqa urulghan kemige ohxax weyran boldi. 20 imeney we iskenderler mana xundaq kixilerdindur. ularni kupurluq qilmasliqni ogensun dep, xeytanning ilkige qayturdum.
1 aldi bilen sendin we barliq etiqadchilardin putkul insan uchun hudadin tilekler tilexni, hudagha dua-tilawet qilixni, baxqilar uchun murajiet qilixni we hudagha xukurler eytixni, 2 bolupmu padixahlar we barliq emeldarlar uchun dua-tilawet qilixni otunimen. bundaq bolghanda, biz aman-esen hayat kechureleymiz. xundaqla, hayatimiz hudagha bolghan ihlasmenlik we hormet bilen tolidu. 3 bundaq dua-tilawet qilix yahxidur. u, qutquzghuchimiz hudani hursen qilidu. 4 huda putkul insanning qutquzuluxi we ularning heqiqetni tonuxini halaydu. 5 chunki, huda birdur, huda bilen insanlar arisidiki kelixturguchimu birdur. u bolsimu insan tenide dunyagha kelgen eysa mesihtur. 6 insanlarning gunahtin azad boluxi uchun, eysa mesih ozini qurban qilip bedel tolidi. huda buninggha del waqit-saitide guwahliq berdi. 7 men yehudiy emeslerge bu ixlarni yetkuzux uchun jakarchi we elchi bolup teyinlinip, ulargha etiqad we heqiqetni ogitixke ewetildim. mening bu sozlirimning hemmisi rast, men yalghan gep qilmidim. 8 xunga, men xuni umid qilimenki, etiqadchi erler meyli qeyerde bolsun, her qetim duagha jem bolghanda baxqilargha ghezeplenmey, detalax qilmay, toghra emellik qollirini koturup dua qilsun. 9 ayallar chakina kiyinmey, muwapiq we ehlaqliq kiyinixi kerek. ularning ozlirini alahide yasiwalghan chachliri, altun-kumux, unche- merwayit we esil kiyim-kechekler bilen emes, 10 belki yahxi emeliyiti bilen perdazlixini umid qilimen. bu, huda yolida mangimen deydighan ayallargha yarixidu. 11 etiqadchilar jem bolup telim alghanda, ayallar tinch olturup, itaetmenlik bilen telim alsun. 12 ayallarning erlerge telim berixi yaki ular ustidin hokum suruxige ruhset qilmaymen. eksiche, ular tinch olturup telim alsun. 13 chunki, awwal adem ata, keyin hawa ana yaritilghan. 14 awwal xeytan teripidin azdurulghan adem ata emes, belki hawa ana bolup, u gunah sadir qilghan. 15 lekin, ayallar hawa anining neslidin tughulghan eysa mesih arqiliq qutquzulidu. biraq, ular choqum etiqadta ching turup, mehir-muhebbetlik bolup, pak we ehlaqliq yaxixi kerek.
1 eger bir kixi etiqadchilar jamaetchilikige baxlamchi boluxqa intilse, u yahxi bir wezipini arzu qilghan bolidu degen bu soz heqtur. 2 jamaetchilik baxlamchisi bolsa eyiblinidighan teripi bolmighan, ayaligha sadiq, ozini tutuwalghan, salmaq, hormetke sazawer, mehmandost, baxqilargha huda toghrisida telim bereleydighan boluxi, 3 xundaqla, haraqkex we zorawan bolmasliqi, hux peil, gep talaxmaydighan, ozini mal-dunyagha urmaydighan kixi boluxi, 4 oz ailisini yahxi baxquralaydighan boluxi, perzentlirini oz ata-anisigha hormet bilen boysunidighan qilip terbiyiliyeleydighan kixi boluxi kerek. 5 chunki, oz ailisini baxquruxni bilmeydighan kixi hudaning jamaetchilikining halidin qandaqmu hewer alalisun? 6 jamaetchilik baxlamchisi yengi etiqadchilardin bolmasliqi kerek. eger undaq bolsa, u tekebburlixip ketixi mumkin. buning bilen, umu xeytangha ohxax tekebburlaxqanliqi uchun, hudaning soriqigha uchraydu. 7 u jamaetchilikning sirtidimu hormetke sazawer boluxi kerek. xundaq bolghanda, baxqilar uni eyibliyelmeydu we xeytanmu uni aldam haltisigha chuxurelmeydu. 8 huddi jamaetchilikning baxlamchilirige ohxax, jamaetchilikning hizmetchilirimu esil peziletlik, semimiy gep qilidighan, haraq-xarabqa berilmeydighan, mal-dunyagha temehor bolmaydighan kixilerdin boluxi, 9 pak wijdani bilen etiqadning chongqur heqiqitide ching turalaydighan boluxi lazim. 10 bundaq ademlerni aldi bilen sinap korup, eyiblinidighan terepliri bolmisa, andin wezipige qoyux kerek. 11 huddi xuningdek, bu hizmetchilerning ayallirimu esil peziletlik, pitne-pasat qilmaydighan, ozini tutuwalghan we herqandaq ixta ixenchlik bolghanlardin boluxi lazim. 12 hizmetchiler oz ayaligha sadiq, oz perzentliri we oz ailisini yahxi baxquridighan kixilerdin bolsun. 13 jamaetchilik ichide oz wezipisini yahxi orundighan hizmetchiler baxqilarning hormitige sazawer bolidu, ularning eysa mesihke etiqad qilixtiki ixenchimu zor axidu. 14 men gerche seni tezrek yoqlap berixni arzu qilsammu, yenila bu hetni yazdim. 15 eger men yeninggha waqtida baralmisam, bu hetim sanga hudaning ailisi ichide qandaq yaxax kereklikini korsitip beridu. bu aile bolsa menggu hayat hudagha mensup bolghan etiqadchilar jamaetchilikidur. bu jamaetchilik heqiqetning tuwruki we asasidur. 16 hemmeylenge melumki, etiqadimizning siri buyuktur: eysa mesih insan tenide ayan boldi, muqeddes roh uning heqqaniyliqini ispatlidi, u perixtilerge korundi, u toghrisidiki hewer putkul milletlerge jakarlandi, insanlar uninggha etiqad qildi, u ulughluq ichide erxke koturuldi.
1 muqeddes roh xuni bizge ochuq eytiduki, ahir zamanda beziler etiqadtin tenip, hiyliger jinlar we ularning sahta telimlirige egixidu. 2 bundaq telimler wijdani yoqap ketken yalghanchi sahtipezler teripidin dunyagha tarqilidu. 3 bu yalghanchilar nikahlinixni we bezi yemekliklerni istemal qilixni meni qilidu. halbuki, bu yemekliklerni huda ozige etiqad qilghan hem heqiqetni bilidighanlarning xukur eytip qobul qilixi uchun yaratqan. 4 huda yaratqan hemme nerse yahxidur. ularning hechqaysisi cheklengen emes, ularni xukur eytip qobul qilsa bolidu. 5 chunki, hemme nerse hudaning sozi we insanlarning duasi bilen halal bolidu. 6 bu nesihetlerni qerindaxliringning semige salsang, eysa mesihning yahxi hizmetkari bolghan bolisen. xundaqla, sening ozung egexken etiqad toghrisidiki heqiqet we toghra telimler bilen ozuqlanghanliqing ayan bolidu. 7 hudaning heqiqitini burmilaydighan bimene epsanilerni ret qilip, ozungni ihlasmenlik yolida yetildurgin. 8 bedenni yetilduruxning paydisi bar, elwette. lekin, ihlasmenlikni yetilduruxning paydisi tehimu koptur. chunki u, bu dunya we u dunyadiki hayat uchun beht elip kelidu. 9 bu sozler heqtur we putunley qobul qilixqa erziydu. 10 buning uchun ejir singduruwatimiz we kurex qiliwatimiz. chunki, umidimizni putkul insanning, bolupmu etiqad qilghuchilarning qutquzghuchisi menggu hayat hudagha baghliduq. 11 bu ixlarni qerindaxliringgha tapilighin we ogetkin. 12 baxqilar seni yax, dep sanga sel qarimisun. sen sozliringde, emeliyitingde mehir-muhebbet, etiqad we pakliqta etiqadchilargha ulge bol. 13 men seni yoqlap barghuche, ozungni jamaetchilikke muqeddes yazmilar oqup berix, nesihet qilix we telim berixke beghixlighin. 14 muqeddes roh sanga ata qilghan qabiliyetke biperwaliq qilma. bu qabiliyet hudaning wehiysi we jamaetchilik yetekchilirining qollirining uchanggha tegixi arqiliq sanga berilgen. 15 xuning uchun, bu ixlarni jan- diling bilen qil. ozungni ulargha xundaq atighinki, hemme kixi sening algha basqanliqingni korsun. 16 ozungge we bergen telimingge diqqet qil hemde uni izchil dawamlaxtur. chunki, xundaq qilsang, ozungmu we sanga qulaq salghanlarmu qutquzulidu.
1 yaxanghan erler sewenlik otkuzse, ularni qattiq eyiblimigin. eksiche, ulargha atangni hormetligendek hormet bilen nesihet bergin. xuningdek, yax erlerge oz qerindaxliringgha muamile qilghandek muamile qil. 2 yaxanghan ayallargha ananggha muamile qilghandek muamile qil. yax ayallarghimu singilliringgha muamile qilghandek pak qelb bilen muamile qil. 3 eri olup ketken, heqiqiy mohtajliqta qalghan tul ayallarni hormetlep, ularning halidin hewer al. 4 lekin, tul ayallarning perzentliri yaki newriliri bolsa, u perzentler aldi bilen oz ailisidin hewer elip, etiqadini emeliyetke maslaxturux arqiliq oz ata-anisining ejrini yandursun. chunki bu, hudani hursen qilidu. 5 eri olup ketken ige-chaqisiz tul ayallar umidini hudagha baghlighan bolup, ular keche-kunduz dua-tilawette bolidu. 6 lekin, eri olup ketken, huzur-halawet uchunla yaxaydighan tul ayallar hayat bolsimu, rohiy jehette beribir olgenge hesas. 7 etiqadchilarning baxqilar teripidin eyiblinidighan ehwalgha chuxup qalmasliqi uchun, sen jamaetchilikke bu ixlar toghrisida terbiye bergin. 8 bir kixi oz tughqanlirigha, bolupmu ailisidikilerge qarimisa, u eysa mesihtin tanghan dep qarilip, hetta etiqadsizlarchilikmu bolalmaydu. 9 etiqadchilar jamaetchilikide yardem berilidighan, eri olup ketken tul ayallarni tizimlighanda, ular choqum oz erige sadiq bolghan boluxi we yexi atmixtin yuqiri boluxi kerek. 10 ular yene yahxiliqliri bilen tonulghan boluxi, yeni balilirini yahxi terbiyilep chong qilghan, mehmandost, kemterlik bilen etiqadchilarning hizmitide bolghan, qiyinchiliqta qalghanlargha yardem qilghan we ozini her hil heyr- sahawet ixlirigha beghixlighan ayallar boluxi kerek. 11 eri olup ketken yax tul ayallarni tizimlima. chunki, bundaq ayallarning jismaniy jehettiki arzuliri eysa mesihke bolghan rixtini besip ketse, ular qayta nikahlinixni arzu qilip, etiqadchilar jamaetchilikidiki hizmitini dawamlaxturuxni halimaydu. 12 buning bilen, ular deslep bergen wedisige hilapliq qilix seweblik eyiblinidu. 13 ular yene hurunluqni adet qiliwelip, oymu oy doqurup yurup, gheywet qilip, baxqilarning ixlirigha arilixiwalidighan walaqtekkurlerdin bolup qelixi mumkin. 14 xuning uchun, bundaq yax tul ayallarning nikahlinip, perzent korup, oy ixliri bilen xughullinixini nesihet qilimen. xundaq qilghanda, bizge qarxi turghuchilarda herqandaq pitne-ighwa tarqitix pursiti bolmaydu. 15 bundaq deyiximdiki sewes, bezi tul ayallar alliburun etiqadtin chetnep, xeytanning keynige kirip ketti. 16 eger etiqadi bar bir ayalning tul qalghan tughqanliri bolsa, u ulargha yardem bersun, yukni etiqadchilar jamaetchilikige ittirip qoymisun. xundaq bolghanda, jamaetchilik heqiqiy ige-chaqisiz tul ayallargha yardem qilalaydu. 17 etiqadchilar jamaetchilikini yahxi baxquridighan yetekchiler, bolupmu hudaning sozini yetkuzux we telim berixte ejir singdurgen kixiler choqum chongqur hormetke sazawer boluxi we uninggha layiq heq elixi kerek. 18 chunki, muqeddes yazmilarda: haman tepken okuzning aghzini boghma, ixchi oz heqqini elixqa heqliqtur deyilgen. 19 ikki yaki u guwahchi bolmighuche, jamaetchilikning yetekchisi ustidin qilinghan erzni qobul qilma. 20 eger u gunah qilghan bolsa, baxqilarningmu buningdin ibret elixi uchun, jamaetchilik aldida eyiblensun. 21 hudaning, eysa mesihning we huda tallighan perixtilerning aldida sanga xuni buyruymenki, sen bu sozlirimge qetiy emel qil. ayrimichiliq qilma, herqandaq ixta bir terepke yan basma. 22 birawning uchisigha qolungni qoyup, uni yetekchilik wezipisige teyinlexke aldirap ketme, bolmisa uning gunahlirigha xerik bolup qelixing mumkin. ozungni pak tutqin. 23 axqaziningning yahxi bolmighanliqi, xundaqla daim kesel bolup qalidighanliqing uchun, sula ichmey, biraz xarabmu ichip bergin. 24 bezi kixilerning gunahlirini asanla koruwalghili bolidu hem ularning choqum soraqqa tartilixi eniq. lekin, bezi kixilerning gunahliri bolsa keyin axkara bolidu. 25 huddi xuninggha ohxax, bezi kixilerning yahxi emeliyitinimu asanla koruwalghili bolidu. lekin, bezi kixilerning yahxi emeliyiti bolsa keyin melum bolidu.
1 qul etiqadchilarning hemmisi oz hojayinlirini hormetlisun. xundaq qilghanda, hudaning nami we hudadin kelgen telimning kupurluqqa uchrap qelixidin saqlanghili bolidu. 2 hojayinlirimu etiqadchi bolsa, qullar: biz hemmimiz hudaning ailisidiki qerindaxlarghu dep, ulargha hormetsizlik qilmisun. eksiche, hojayinlirigha tehimu yahxi hizmet qilsun. chunki, ularning yahxi hizmitidin behrimen bolidighan hojayinlar del hudaning yahxi koridighan bendiliridur. yalghan telim we pulpereslikning aqiwiti sen etiqadchilargha bu telimlerni ogetkin we tapilighin. 3 ohximaydighan telimlerni terghib qilghan kixi rebbimiz eysa mesihning heq sozlirini, xundaqla uning bizni ihlasmenlikke yetekleydighan telimini qobul qilmighan bolidu. 4 bundaq kixiler tekebbur, hechneme chuxenmeydighan kixilerdur. ular ghowgha chiqirix we gep talixixqa intayin amraq. bundaq ixlar baxqilarning arisida hesethorluq, jedel-majira, tohmet, gumanhorluq 5 hemde daimliq surkilix kelturup chiqiridu. bu kixilerning niyiti chirik bolup, heqiqettin mehrum bolghan. ularning neziride ihlasmenlik peqetla bir tapawet yolidur, halas. 6 derweqe, hudagha razimenlik bilen ihlasmen bolghan adem heqiqiy ronaq tapidu. 7 biz bu dunyagha hechneme elip kelmiduq we bu dunyadin hechneme elip ketelmeymiz. 8 xunga, yemek-ichmek we kiyim-kechikimiz toluq bolsila, razi boluximiz kerek. 9 bay boluxnila oylaydighanlar bolsa haman azdurulup ketidu, ular insanlarni qurutup halak qilidighan nurghun ziyanliq hem ehmiqane heweslerning torigha chuxup ketidu. 10 chunki, pulpereslik her hil yamanliqning yiltizidur. beziler bay bolux hewisi bilen etiqadtin chetnep, ozige tugimes azas tepiwaldi. 11 ey hudaning sadiq bendisi, sen bundaq ixlardin yiraq tur. heqqaniyliq, ihlasmenlik, etiqad, mehir-muhebbet, sewr-taqet we mulayimliqni izde. 12 etiqad yolida ulu kurexlerni qil. huda ata qilghan mengguluk hayatni qedirle. sen buning uchun chaqirilding hemde nurghunlighan guwahchilar aldida bu mengguluk hayatni alliburun ochuq etirap qilding. 13 hemmige hayatliq berguchi hudaning, xundaqla pontiy pilatusqa yureklik halda ulu heqiqet toghrisida guwahliq bergen eysa mesihning aldida sanga xuni tapilaymenki, 14 rebbimiz eysa mesih qayta kelguche, hudaning bu emrlirige toluq emel qil, buning bilen hechkim seni eyibliyelmisun. 15-16 medhiyilexke munasip bolghan birdinbir hokumran, yeni padixahlarning padixahi, reblerning rebbi, birdinbir menggu olmes, adem yeqinlixalmaydighan nur ichide yaxaydighan, hechkim kormigen we korelmeydighan huda waqit-saiti kelgende, eysa mesihni qayta ewetidu. barliq hormet we ku-qudret hudagha ebedilebed mensup bolghay, amin! 17 bu dunyada bay bolghanlargha meghrurlanmasliqni, otkunchi bayliqqa umid baghlimasliqni buyrughin. ular umidini biz behrimen boluxqa tegixlik hemmini bizge sehiyliq bilen berguchi hudagha baghlisun. 18 ulargha baxqilargha yahxiliq qilixni we heyr-sahawetlik ixlarni kop qilixni, merd we qoli ochuq boluxni buyrughin. 19 bundaq qilghanda, ular heqiqiy hayatqa erixix uchun kelechekte ozlirige puhta asas bolidighan bir hezine topliyalaydu. 20 ey timotiy, sanga amanet qilinghan bu telimlerni yahxi saqla. hudagha bolghan ihlasmenlikke munasip kelmeydighan quruq geplerdin hemde bimene bilimni bilim deguchilerning talax-tartixliridin saqlan. 21 beziler muxundaq bimene bilimge egixip, etiqadtin chetnidi. hudaning mehir-xepqiti silerge yar bolghay!
1-2 eysa mesih arqiliq yengi hayatliqqa erixix wedisini jakarlax uchun, hudaning iradisi bilen eysa mesihning elchisi boluxqa tallanghan menki pawlustin oz oghlumdek qedirlik timotiygha salam. hudaatimiz we rebbimiz eysa mesih sanga mehir- xepqet, rehimdillik we amanliq ata qilghay! 3 men huddi ejdadlirimgha ohxax, hudagha pak wijdanim bilen hizmet qiliwatimen. men sen uchun hudagha xukur eytimen. meyli keche yaki kunduz bolsun, dualirimda seni daim eslep turimen. 4 ayrilghan waqtimizda aqquzghan koz yaxliringni esliginimde, sen bilen yene bir qetim koruxuxni intayin arzu qilimen. sen bilen koruxux meni intayin huxal qilidu. 5 sening semimiy etiqading esimdin chiqmaydu. eng awwal momang loide we anang ewnikide bar bolghan etiqadning emdi sendimu bar ikenlikige chongqur ixinimen. 6 xuning uchun men xuni yadinggha salayki, qollirimni uchanggha qoyghan chaghda, huda sanga bergen qabiliyetni toluq ixletkeysen. 7 chunki, huda bizge ata qilghan muqeddes roh bizni qorqunchqa salmaydu, belki hudagha hizmet qiliximiz uchun, bizni ku-qudret we mehir-muhebbet bilen toldurup, ozimizni tutuweliximizgha yardem beridu. 8 xunga, rebbimiz heqqide hux hewer yetkuzuxtin we uning uchun hizmet qilix yolida mehbus bolghan mendin nomus qilma. eksiche, huda sanga ata qilghan ku-qudretke tayinip, hux hewer yetkuzux yolida men bilen bille azas-oqubet chekixke teyyar tur. 9 huda bizni qutquzup, pak yaxaxqa chaqirdi. bu, bizning qilghan yahxi emellirimiz bilen emes, belki hudaning iradisi we mehir-xepqiti bilen boldi. huda bizge eysa mesih arqiliq bu mehir-xepqetni korsitidighanliqini dunya apiride boluxtin ilgirila pilanlighanidi. 10 hazir bu mehir-xepqet qutquzghuchimiz eysa mesihning kelixi bilen ayan boldi. eysa mesih insanlarni iskenjige alghan olumning kuchini bikar qilip, hux hewer arqiliq insanlargha mengguluk hayat yolini echip berdi. 11 men bu hux hewerning jakarchisi we elchisi, xundaqla u toghrisida telim berguchi bolup teyinlengen. 12 hazirqi bu azas- oqubetlerni tartiximning sewebimu xu. lekin, buningdin nomus qilmaymen. chunki, men kimge etiqad qilghanliqimni bilimen hemde hudaning manga amanet qilghan bu hux hewerni rebbimiz qayta kelgen kungiche choqum qoghdaydighanliqigha ixinimen. 13 eysa mesihke mensup bolup, uningdin kelgen etiqad we mehir-muhebbet ichide yaxap, mendin anglighan heqiqiy telimlerni nizam qilip, uningda ching tur. 14 sanga amanet qilinghan bu qimmetlik heqiqetni hemmimizning qelbide bar bolghan muqeddes rohning yardimi bilen saqla. 15 anglighiningdek, asiya olkisidiki etiqadchilarning hemmisi degudek meni taxliwetti. ularning arisida figel we ermogenmu bar. 16 rebbimiz onesighorning ailisidikilirige rehim-xepqet qilghay. chunki, u kop qetim meni yoqlap, konglumni koturdi. u mening mehbus bolghanliqimdin nomus qilmidi. 17 rim xehirige kelginide u meni tapquche kop aware boluptu. 18 qiyamet kuni, uning rebbimizning rehim-xepqitige erixixini tileymen. efes xehiride uning manga qilghan nurghun hizmitidin seningmu obdan hewiring bar.
1 ey oghlum, sen eysa mesihning mehir-xepqitige tayinip kuchluk bol. 2 sen mendin ogengen telimlerni kop etiqadchilar anglighan we bu telimlerning toghra ikenlikige guwahliq berip kelgen. emdi bu telimlerni ixenchlik hemde baxqilargha telim bereleydighan 3 eysa mesihning yahxi jengchisi bolup, men bilen birge azas-oqubet tartixqa teyyar tur. 4 jengchi bolghan kixi oz qomandanini razi qilix uchun, turmuxning uxxaq-chuxxek ixlirigha baxqa puqralardek arilaxmasliqi kerek. 5 musabiqige qatnaxqan tenheriketchimu musabiqe qaidilirige riaye qilmisa, ghelibige erixelmeydu. 6 ejir singdurgen dehqan alghan hosulidin elwette birinchi bolup behrimen bolidu. 7 bu hekmetlik sozlerni yahxi oyla, chunki rebbimiz sanga bu ixlarning hemmiside eqil beridu. 8 sen dawut padixahning ewladi bolghan we olumdin tirilgen eysa mesihni esingde tut. mana bu, men yetkuzuwatqan hux hewer. 9 bu hux hewerni yetkuzgenlikimdin kop azas-oqubet chektim. hetta jinayetchilerdek kixenlinip, zindangha taxlandim. lekin, hechkim hudaning sozini kixenliyelmeydu. 10 xuning uchun, huda tallighan bendilerning eysa mesih teripidin qutquzuluxi we mengguluk xan- xerepke erixixi uchun, herqandaq azas-oqubetlerge berdaxliq beriwatimen. 11 towendiki bu sozler ixenchliktur: eysa mesih bilen bille olgenikenmiz, uning bilen yengi hayatta bille yaxaymiz. 12 qiyinchiliqlargha berdaxliq bersek, uning bilen bille hokum surimiz. biz uningdin tansaq, umu bizdin tanidu. 13 biz uninggha sadaqetsizlik qilsaqmu, u yenila sadaqetliktur. chunki, u choqum ozining sozide turmay qalmaydu. 14 bu ixlarni dawamliq etiqadchilarning semige sal. huda aldida ularni bimene sozler toghrisida talax-tartix qilmasliqqa buyrughin. bundaq talax-tartixlarning hechqandaq paydisi bolmayla qalmay, belki anglighuchilarning etiqadini weyran qilidu. 15 hudaning heqiqitini toghra chuxendurup, ozungni huda aldida yerge qarap qalmaydighan, belki hudani hursen qilidighan hizmetchi qilip yetixturuxke tirix. 16 hudagha bolghan ihlasmenlikke munasip kelmigen quruq geplerdin saqlan. chunki, bundaq geplerni qilghuchilar hudadin tehimu yiraqlixidu. 17 ularning gepliri huddi zeherlik osmidek tezla yamrap ketidu. imeney we filetlarmu mana xundaq gep-sozlerni qilghuchilardindur. 18 ular olgenlerning tirilixidin ibaret bu ix alliqachan yuz berip boldi dep, heq yoldin chetnep, bezilerning etiqadigha buzghunchiliq qilmaqta. 19 biraq, huda qurghan ul mezmut turmaqta. uningda munu sozler mohurlinip yezilghan: rebbimiz ozige mensup kixilerni tonuydu, ozlirini rebbimizge mensup deydighan kixiler yamanliqlardin qol uzsun. 20 bay aililerde peqet altun-kumux qachilarla bolup qalmay, yagha, sapal qachilarmu bolidu. altun-kumux qachilar alahide sorunlarda, baxqiliri bolsa adettiki sorunlarda ixlitilidu. 21 eger bir kixi ozini yuqiriqi yaman ixlardin pak tutsa, u huddi alahide sorunlarda ixlitilidighan altun-kumux qachigha ohxaydu. chunki, u pak bolidu hemde hojayinigha, yeni hudagha yaramliq kixi bolup, herqandaq yahxi ixlarni qilixqa teyyar turidu. 22 xunga, yaxliqning arzu-hewesliridin ozungni tart. pak qelb bilen rebbimizni chaqirghan baxqa kixiler bilen bille heqqaniyliq, etiqad, mehir-muhebbet we inaqliqni izde. 23 ehmiqane we bihude talax- tartixlargha arilixixni ret qil. chunki, bundaq ixlarning jedel teriydighanliqini bilisen. 24 rebbimizning hizmetkari jedelhor bolmasliqi, eksiche hemmige mehriban we telim berixke mahir, sewr- taqetlik boluxi kerek. 25 rebbimizning telimige qarxi turghanlarghimu mulayimliq bilen nesihet qilix kerek. belkim huda ulargha heqiqetni biliwelix uchun towa qilix pursitini beridu. 26 buning bilen, ular uyqusini echip, ozlirini tutqun qilip arzusigha yetmekchi bolghan xeytanning toridin qutulalaydu.
1 xuni bilginki, ahir zamanda eghir kunler bolidu. 2 u chaghda, insanlar ozinila oylaydighan, pulperes, mahtanchaq, tekebbur we kupurluq qilidighan, ata-anisining sozini anglimaydighan, wapagha japa qilidighan, hudagha biperwaliq qilidighan, 3 koyumsiz, baxqilarni kechurmeydighan, tohmethor, ozini tutalmaydighan, wehxiy, xundaqla heyr-sahawetning duxmini bolidu. 4 ular satqun, telwe we hakawur bolup, keyp-sapani hudadin yahxi koridu. 5 sirtqi qiyapette ihlasmen boluwelip, emeliyette konglide hudaning qudritini inkar qilidu. bundaqlardin yiraq tur. 6 ularning arisidiki bezi kixiler baxqilarning oylirige suqunup kiriwelip, iradisi ajiz, gunahqa patqan we her hil arzu-heweslerning quli bolup qalghan ayallarni azduridu. 7 bundaq ayallar herqandaq ademning telimlirini anglaydu we heqiqetni tonup yetelmeydu. 8 yanni bilen yambiri musa peyghemberge qandaq qarxi chiqqan bolsa, bu azdurghuchilarmu heqiqetke xundaq qarxi chiqidu. bu azdurghuchilarning qelbi chirip ketken, etiqadi sahta bolup, ular huda teripidin ret qilinghan kixilerdur. 9 ularning qilmixliri uzungha dawamlixalmaydu. chunki, yanni bilen yambirining eqilsizliqi pax bolghandek, bularning eqilsizliqimu halayiq aldida choqum pax bolidu. 10-11 lekin, sen mening telimim, yurux-turuxum, hayatliq nixanim, etiqadim, sewr-taqitim, mehir-muhebbitim, chidamliqim hemde uchrighan ziyankexlikim we tartqan azas-oqubetlirimge diqqet- etibaringni qaritip kelding. bolupmu antakya, konya we listra xeherliride uchrighan ziyankexliklerge qandaq berdaxliq bergenlikimdin hemde rebbimizning meni bu ixlarning hemmisidin qutquzghanliqidin toluq hewiring bar. 12 eysa mesihke mensup bolghan, hudagha ihlasmenlik bilen hayat kechuruxke irade baghlighanlarning hemmisi ziyankexlikke uchraydu. 13 rezil we sahtipez kixilerning ehwali burunqidinmu yamanlixip, baxqilarni aldax bilen bille ozlirimu aldinip ketidu. 14 lekin, sen hazirghiche oginip kelgen we chongqur ixengen heqiqette dawamliq ching tur. chunki, bu heqiqetni ixenchlik kixilerdin ogengenlikingni bilisen. 15 sen baliliq chaghliringdin tartipla muqeddes yazmilarni ogending. bu yazmilar sanga eysa mesihke bolghan etiqad arqiliq qutquzuluxqa elip baridighan eqil-parasetni teqdim qildi. 16 putun muqeddes yazmilar hudaning korsetmisi boyiche yezilghan bolup, u, heqiqet toghrisida telim berix, hataliqlarni korsitip berix, sewenliklerni tuzitix we kixilerni heqqaniyliqqa yeteklexke paydiliqtur. 17 u, hudagha mensup bolghan kixilerni toluq qorallandurup, ularni herqandaq yahxi ixlarni qilixqa teyyar turghuzalaydu.
1 men tirikler bilen olgenlerni soraq qilidighan hemde oz padixahliqini qurux uchun qayta kelidighan eysa mesihning, xundaqla hudaning aldida sanga xundaq buyruq qilimenki, 2 purset bolsun-bolmisun, her waqit hudaning sozini yetkuzgin. sen zor sewr-taqet we yahxi telim berix bilen kixilerning hataliqlirini tuzetkuz hemde ularni agahlandurghin we righbetlendurgin. 3 chunki, xundaq bir zaman keliduki, u chaghda insanlar huda toghrisidiki toghra telimlerni anglaxni halimaydu. belki, ular qulaqlirigha hux yaqidighan sozlerni anglax uchun, oz heweslirige uyghun kelidighan telim berguchilerni izdeydu. 4 heq sozlerni ret qilip, bimene epsanilerge qulaq salidu. 5 lekin, sen herqandaq ehwalda ozungni segek tut. azas-oqubet tartixqa teyyar tur. her waqit hux hewer yetkuzux hizmitide bolup, huda sanga tapxurghan wezipini ada qil. 6 emdi ozumge kelsem, hayatim hudagha qurbanliq ornida teqdim qilinix aldida turidu. mening bu dunyadin ayrilidighinimgha az qaldi. 7 men huda yolida ahirghiche kurex qildim, yeni yugurux musabiqisining putun menzilini besip boldum, etiqadimda ching turup keldim. 8 hazir heqqaniyliq taji meni kutup turidu. uni adil soraq qilidighan rebbimiz qayta kelgende, manga kiyduridu. xundaqla, uni yalghuz mangila emes, uning qayta kelixini intizarliq bilen kutup turghanlarning hemmisige kiyduridu. 9 yenimgha tezdin yetip kelixke tirix. 10 chunki, qerindiximiz kiriski galatiya olkisige, titus dalmatiya olkisige ketti. demas bolsa bu dunyaning ixlirigha berilip ketkenliki uchun, meni taxlap, salonika xehirige ketti. 11 yenimda yalghuz luqa qaldi. markusni ozung bilen bille elip kel. u hizmetlirimde manga yardemchi bolidu. 12 tikikusni efes xehirige ewetiwettim. 13 kelixingde troas xehiride bolghan waqtimda karpusning yenida qaldurup qoyghan tonum bilen kitablarni, bolupmu oram tere yazmilarni bille algha kelgin. 14 misker iskender manga kop ziyankexlik qildi. rebbimiz choqum uninggha qilmixlirigha layiq jaza yanduridu. 15 senmu uningdin hoxyar bol. chunki, u biz yetkuzgen hux hewerge kuchining bariche qarxi chiqti. 16 birinchi qetim sotlanghinimda, manga yardem qilidighanlar chiqmidi, eksiche hemmisi meni taxlap ketti. huda ularni kechurum qilghay. 17 lekin, huda men bilen bille bolup, manga hux hewerni toluq jakarlaxqa medet berdi. netijide, u yerdiki hemme yehudiy emesler bu hux hewerni anglidi. buning bilen, huda meni bu qetimqi sottin, yeni yolwasning aghzidin qutquzup chiqti. 18 rebbimiz meni her hil yamanliqlardin qutquzup, erxtiki oz padixahliqigha biheter yetkuzgey. barliq xan-xerep hudagha ebedilebed mensup bolghay, amin! 19 mendin priskila bilen eri akwilagha we onesighorning ailisidikilerge salam eyt. 20 erast korint xehiride qaldi. trofim kesel bolup qalghanliqtin, uni milet xehiride qaldurup qoydum. 21 qix kirip kelguche, bu yerge kelixke tirixqin. ewul, pud, lin, klawdiya we barliq qerindaxlardin sanga salam. 22 rebbimiz siler bilen bille bolghay. hudaning mehir-xepqiti silerge yar bolsun!
1 hudaning hizmetkari we eysa mesihning elchisi bolghan menki pawlustin titusqa salam. men huda tallighanlargha etiqad yolini korsitixke we ularni ihlasmenlikke yetekleydighan heqiqetni chuxenduruxke teyinlendim. 2 bu etiqad we heqiqet bizde mengguluk hayatqa erixix umidini peyda qilidu. yalghanchiliqtin mustesna bolghan huda dunya apiride boluxtin ilgirila bu mengguluk hayatni wede qilghan. 3 huda belgilengen waqitta bu mengguluk hayat toghrisidiki hux hewerni axkarilidi. qutquzghuchimiz huda oz emri bilen bu hux hewerni yetkuzux wezipisini manga tapxurdi. 4 hudaatimiz we qutquzghuchimiz eysa mesihke bolghan ortaq etiqad yolida oz oghlumdek bolup qalghan sanga mehir-xepqet we amanliq ata qilghay! 5 orundilip bolmighan ixlarni bir terep qilix we sanga burun tapxurghinimdek, herqaysi xeherlerdiki etiqadchilar jamaetchilikining yetekchilirini teyinlex uchun, seni krit arilida qaldurdum. 6 yetekchilikke teyinlinidighan kixi eyibsiz, ayaligha sadiq bolghan, perzentliri bolsa hudagha etiqad qilidighan, keyp-sapadin neri bolghan hemde ata-anisigha boysunidighan kixilerdin boluxi kerek. 7 etiqadchilar jamaetchilikige baxlamchi bolghan bundaq kixi hudaning hizmitini zimmisige alghanliqi uchun, xundaq eyibsiz boluxi kerekki, hergiz tersa, chus mijez, haraqkex, zorawan, mal-dunyagha temehor bolmasliqi, 8 eksiche mehmandost, yahxiliqni soyidighan, ozini tutuwalghan, adil, pak we temkin boluxi lazim. 9 u ozige ogitilgen ixenchlik telimde ching turuxi kerek. xundaq qilghanda, u bu toghra telim arqiliq baxqilargha nesihet qilalaydu hem telimge qarxi chiqquchilarning hataliqini tuziteleydu. 10 nurghun kixiler bu telimge itaet qilmay, bimene sozler bilen baxqilarni azduridu. bolupmu qutquzulux uchun hetne qilinix zrur, dep turuwalghuchilar xundaq qilidu. 11 muxundaq kixilerning aghzini tuwaqlax kerek. chunki, ular mal-dunyagha ige bolux uchun kixilerge sahta telimlerni ogitip, bezi aililerning etiqadini putunley nabut qilmaqta. 12 krit arilidikilerning oz peyghemberliridin biri: kritlar hemixe yalghan sozleydu, ular wehxiy haywanlar we hurun nan qepilardur degen. 13 bu heqiqettur. xunga, krittiki etiqadchilarning etiqadining sap boluxi uchun, ularni qattiq agahlandurghin. 14 ular bimene yehudiy epsanilirige we heqiqiy telimdin chetnigenlerning diniy qaide-yosunlirigha qulaq salmisun. 15 pak kixiler uchun hemme nerse halaldur. lekin, napak kixiler we etiqadsizlar uchun hechqandaq nerse halal emestur. ularning oy- pikirlirimu, wijdanimu bulghinip ketken. 16 ular hudani tonuymiz, dep dawrang qilsimu, lekin emeliyitide uni ret qilidu. ular hechkimge boysunmaydighan yirginchlik kixiler bolup, qolidin hechqandaq yahxi ix kelmeydu.
1 titus, etiqadchilargha toghra telimge layiq yaxaxni ogitixing kerek. 2 yaxanghan erlerni ozini tutuwalghan, esil peziletlik, salmaqliq, etiqadta sap, mehir-muhebbiti bilen sewr-taqiti tolup taxqan boluxqa chaqirghin. 3 xuningdek, yaxanghan ayallarni ihlasmenlikige layiq yurux-turuxqa hemde pitne-pasat qilmaydighan, haraq-xarabqa berilmeydighan boluxqa chaqirghin. ular baxqilargha nemining yahxi ikenlikini ogetsun. 4 buning bilen, bu ayallar yax ayallargha telim berip, ulargha oz erlirige we balilirigha koyunux, 5 ozini tutuwelix, pak bolux, oy ixlirigha mahir bolux, mehriban bolux we erlirige itaet qilixlarni ogiteleydighan bolsun. yax ayallar xundaq yaxisa, hudaning sozi qarilanmaydu. 6 yax erlernimu ozini tutuwalalaydighan boluxqa chaqirghin. 7 ozungmu herqandaq ixta yahxi emeliyiting bilen ulargha ulge bol. pak niyet, salmaqliq, 8 hemde baxqilar qusur tapalmaydighan toghra sozler bilen telim bergin. buning bilen, bizge qarxi chiqquchilar yaman gepimizni qilixqa sewes tapalmay uyalsun. 9-10 qullargha herqandaq ixta hojayinlirigha boysunuxni ogetkin. ular gep yandurmay, oghriliq qilmay, ozlirining hemme ixta ixenchlik ikenlikini korsitip, hojayinlirini razi qilsun. xundaq bolghanda, ular baxqilarni qutquzghuchimiz huda toghrisidiki telimlerge her jehettin jelp qilalaydu. 11 sewebi, hudaning barliq insanlarni qutquzidighan mehir-xepqiti ayan boldi. 12 bu mehir-xepqet bizni gunahkarliqni we bu dunyaning arzu-heweslirini ret qilip, bu paniy dunyada toghra, hudagha ihlasmen we ozini tutuwalghan halda yaxaxqa yetekleydu. 13 biz ulu huda bolghan qutquzghuchimiz eysa mesihning xan-xerep bilen qayta kelixidin ibaret mubarek umidimizning emelge exixini intizarliq bilen kutimiz. 14 eysa mesih biz uchun qurban boldi. buningdin meqset, u bizni hemme rezilliklerdin azad qilix hemde bizni pak qilip, ozige mensup bolghan, yahxi emellerni qilixqa tirixidighan helq qilix uchundur. 15 sen bu telimlerni etiqadchilar jamaetchilikige oget. ulargha ilham ber hem putun hoququngni ixlitip, ularning yaman illetlirini tuzet. hechkim seni kemsitmisun.
1 sen etiqadchilargha xuni eslitip turghinki, ular hokumet we hokumet emeldarlirigha boysunsun, ularning sozini anglap, herqandaq yahxi emellerni qilixqa teyyar tursun. 2 etiqadchilar hechkimge tohmet qilmisun, jedelhor bolmisun, eksiche hux peil bolsun. herqandaq kixi bilen muamile qilghanda heqiqiy kemterlikini korsetsun. 3 chunki, bir chaghlarda bizmu nadan iduq. bizmu hudagha boysunmaydighan, azdurulghan, her hil arzu-heweslerning quli bolghan, yamanliq we hesethorluq ichide yaxighan, bir-birimizge ochmen kixiler iduq. 4 lekin, qutquzghuchimiz huda insanlargha bolghan mehribanliqi we muhebbitini ochuq ayan qildi. 5 biz yahxi emeller bilen emes, belki uning rehim-xepqitidin qutquzulduq. huda bizning gunahlirimizni yuyup, muqeddes roh arqiliq bizni qaytidin toreldurup, yengi hayatqa erixturux bilen bizni qutquzdi. 6 qutquzghuchimiz eysa mesih arqiliq huda kengchilik bilen muqeddes rohni qelbimizge tokti. 7 buning bilen, biz hudaning mehir-xepqitidin heqqaniy adem dep jakarlinip, mengguluk hayatqa erixix umidige ige bolduq. 8 bu sozlirim heqtur. ularni tekitlixingni umid qilimen. xundaq qilghiningda, hudagha etiqad qilghanlar ozlirini daim tirixchanliq bilen yahxi emellerni qilixqa beghixlaydu. bu telimler insanlar uchun yahxi hem paydiliqtur. 9 ehmiqane talax-tartixlar, nesebnamiler toghrisidiki quruq gep-sozler we tewrat qanuni bilen munasiwetlik jedel- majiralardin saqlan. chunki, bu ixlar paydisiz we ehmiyetsizdur. 10-11 xundaq ixlarni qilip etiqadchilar arisida guruhwazliq peyda qilghuchilarni agahlandur. bir-ikki qetimliq agahlanduruxtin keyin yene guruhwazliq qilsa, ular bilen bolghan munasiwitingni uz. bundaq ademlerning heqiqettin chetnigen, gunahkar ademler ikenliki eniqtur. ularning qilghan gunahliri ozlirini jazagha mehkum qilidu. 12 artemasni yaki tikikusni qexinggha ewetmekchi boluwatimen. qaysi biri qexinggha barmisun, mumkinqeder nikopolis xehirige tezrek kelgin. chunki, u yerde qixlimaqchimen. 13 qanunxunas zenas bilen apollosning sepirige imkanqeder yardemde bolghin. ularning kem- kutiliri bolsa, hel qilip bergin. 14 etiqadchi qerindaxlirimiz hajetmenlerge yardem qilip, ozlirini yahxi emellerni qilixqa beghixlaxni ogensun. xundaq bolghanda, ularning hayati mewisiz bolmaydu. 15 yenimdikilerning hemmisidin sanga salam. krit arilidiki bizni soyidighan etiqadchilargha salam eyt. hudaning mehir-xepqiti hemminglargha yar bolghay!
1 eysa mesihke hizmet qilix yolida mehbus bolghan menki pawlus we men arqiliq qerindiximiz timotiydin qedirlik hizmetdiximiz bolghan sen filimungha 2 we singlimiz afiyagha, biz bilen bille kurex qilghan arkipusqa we oyungde jem bolidighan etiqadchilar jamaetchilikige salam! 3 hudaatimiz we rebbimiz eysa mesih silerge mehir-xepqet we amanliq ata qilghay! 4 qedirlik filimun, dualirimda hemixe seni yad etip, hudagha xukur eytimen. 5 chunki, men sening rebbimiz eysagha bolghan etiqading we barliq etiqadchilargha bolghan mehir-muhebbiting toghrisida her daim anglap turuwatimen. 6 etiqading seweblik huda sanga teqdim qilghanlarni baxqilar bilen merdlerche ortaqlixixing uchun dua qilimen. xundaq qilsang, bizning eysa mesihke mensup bolghanliqimizdin bizge berilgen behtlerning neqeder mol ikenlikini tehimu chongqur chuxineleysen. 7 qerindixim, sening etiqadchilargha bolghan mehir-muhebbiting manga zor huxalliq we righbet elip keldi. chunki, sen etiqadchilarning rohini koturdung. 8 xunga, men eysa mesihning elchisi boluxum bilen eslide sening qilixqa tegixlik ixni bejirixingni yureklik halda buyruyalisammu, 9 lekin, yenila sening mehir-muhebbitingge kore iltimas qilixni talliwaldim. bu iltimasni muxu yaxqa kirip qalghan hem eysa mesihke hizmet qilix yolida hazir mehbus boluwatqan menki pawlustin dep bilgin. 10 sendin qulung onesimus heqqide iltimas qilimen. u zindandiki waqtimda men arqiliq etiqadchi bolghanliqtin, oz oghlumdek bolup qalghan. 11 u burun sanga paydisiz bolsimu, emma hazir sangimu, mangimu paydiliqtur. 12 men hazir uni, yeni janjigirimni sening yeninggha qayturimen. 13 hux hewerni yetkuzgenlikim uchun mehbus bolup zindanda yetiwatqan muxu waqtimda, uni sening ornungda hizmitimde bolux uchun yenimda elip qalghum bar idi. 14 biraq, sening raziliqingni almighachqa, bundaq qilixni halimidim. sening manga mejburiy emes, belki razimenlik bilen yahxiliq qilixingni umid qildim. 15 hudaning qulung onesimusning waqtinche sening yeningdin qechixigha yol qoyghanliqi, belkim keyin sening uni menggu elip qelixing uchundur. 16 emdi sen uni qul qatarida emes, belki quldin kop ustun soyumluk bir etiqadchi qerindixing qatarida korersen. u men uchun intayin qedirliktur. sen uchun tehimu xundaq boluxi kerek. chunki, sening hazir uning bilen qul-hojayinliq munasiwiting bolupla qalmay, rebbimizge etiqad qilix jehette qerindaxliq munasiwitingmu bardur. 17 xuning uchun, eger sen meni rebbimizning hizmitide sepdax dep qarisang, uni meni qobul qilghandek qobul qil. 18 eger burun u sanga birer yolsizliq qilghan bolsa yaki pulliringni oghrilighan bolsa, uni mening hesabimgha yaz. 19 menki pawlus bu sozlerni oz qolum bilen yeziwatimen: hesabatni ozum qayturimen. lekin, hux hewer arqiliq erixken mengguluk hayating uchun manga qerzdar ikenlikingni tilgha eliximning hajiti bolmisa kerek. 20 xunga, ey qerindixim, rebbimiz uchun iltimasimni qobul qilghin. ikkilimiz eysa mesihke mensup bolghanliqimiz uchun, rohimni kotur. 21 sozumni anglaydighanliqinggha we sorighanlirimdin artuq orunlaydighanliqinggha chongqur ixinip, bu hetni yazdim. 22 yene bir ix, manga turalghu jay teyyarlap qoyghin. chunki, dualiringlar arqiliq zindandin azad bolup, yeninglargha qaytip baridighanliqimgha ixinimen. 23 eysa mesihke hizmet qilghanliqi uchun, men bilen bille mehbus bolghan epafira, 24 hizmetdaxlirim markus, aristarhus, demas we luqalardin sanga salam. 25 rebbimiz eysa mesihning mehir-xepqiti silerge yar bolghay!
1 qedimki zamanlarda, huda ejdadlirimizgha peyghemberler arqiliq her hil yollar bilen nurghun qetim sozligenidi. 2 muxu ahirqi waqitlarda bolsa bizge oz oghli arqiliq sozlidi. huda kainatni oghli arqiliq yaratti we oghlini putkul mewjudatning mirashori qilip bekitti. 3 u atisi hudaning ulughluqidin parlighan nur, atisining tebiitining heqiqiy obrazidur. u oz sozining qudriti bilen putkul kainatning mewjutluqini dawamlaxturmaqta. u ozini qurban qilix bedilige insanlarning gunahliridin paklinix yolini echip bergendin keyin, erxtiki hudaning ong yenida olturdi. 4 demek, oghulgha berilgen mertiwe perixtilerningkidin kop ustun bolghinidek, oghulning ozimu ulardin kop ustundur. 5 chunki, muqeddes yazmilarda mundaq deylgen: sen mening oghlumsen, bugun men sening atang ikenlikimni jakarlidim. bu sozni huda herqandaq bir perixtisige degen emes, xundaqla huda yene hechqandaq bir perixte toghruluq: men uninggha ata bolimen, umu manga oghul bolidu. degenmu emes. 6 halbuki, huda ozining eng aliy hoquqluq birdinbir oghlini yer yuzige ewetkende, putkul perixtiler uninggha sejde qilsun degen. 7 huda perixtiler heqqide: huda hizmetkarliri bolghan oz perixtilirini xamal hem ot yalquni qilar degen bolsa, 8 oghligha: sen hudasen, tehting mengguluktur. sen adilliq bilen hoquq yurguzisen. 9 heqqaniyetni soydung, naheqliqtin nepretlending. xuning uchun, huda sening igengning sanga ata qilghan xan-xohret we pehriy xadliqi hemrahliringgha ata qilghinidin kop ziyadidur degen. 10 huda oghligha yene mundaq degen: i res, sen hemmidin burun zeminning asasini salding, asmanmu sening qolliringning ijadiyitidur. 11 ular yoqilidu, lekin sen menggu yoqalmaysen. asman-zemin kiyim-kechektek koniraydu. 12 ularni huddi kona chapanni yighixturghandek purlep yighixturisen. kiyim-kechek yengguxlengendek, asman-zeminmu yengguxlinidu. lekin, sen esla ozgermeysen. hayatliqing ahirlaxmaydu. 13 huda oz oghligha degen munu sozni perixtilerning birersige dep baqqan emes: men sening duxmenliringni ayighing astida dessetkuche, mening ong yenimda olturghin! 14 xundaq iken, putkul perixtiler peqet hudaning hizmetkarliridur. ular qutquzulidighanlargha hizmet qilix uchun huda teripidin ewetilgen rohlardur.
1 xunga, heqiqettin yiraqlixip ketmeslikimiz uchun, anglighan heqiqette tehimu ching turuximiz kerek. 2 perixtiler arqiliq musa peyghemberge yetkuzulgen tewrat qanunining heq ikenliki ispatlanghan hem xu qanungha hilapliq qilghanlar yaki itaet qilixqa sel qarighanlarning hemmisi tegixlik jazasini tartqan. 3 xundaq iken, xunche ulu qutquzuluxqa koz yumsaq, qandaqmu xu jazadin qechip qutulalaymiz?! qutquzulux hewirini deslepte rebbimiz uqturghan, uni biwasite anglighanlar bu qutquzuluxning heqliqi toghrisida bizge guwahliq bergen. 4 huda korsetken her hil mojize, karamet we qudretlik ixlar, xundaqla oz iradisi boyiche etiqadchilargha muqeddes rohning hediyilirini ata qilix arqiliq buninggha guwahliq berdi. 5 men dewatqan kelgusi dunyani huda perixtilerning baxquruxigha otkuzup bergini yoq. 6 bu heqte muqeddes yazmilarning bir yeride mundaq guwahliq berilgen: i huda, adem nemiti, sen uninggha xunche ghemhorluq qilghudek? adem balisi nemiti, sen uninggha xonche kongul bolgudek? 7 gerche uni perixtilerdin biraz towen qilghan bolsangmu, xan-xerep we hormet tajini uninggha kiydurup, 8 barliq mewjudatlarni uninggha tiz pukturdung. barliq mewjudatlarni uninggha tiz pukturdung degini, hechqandaq nerse uning baxquruxining sirtida emes degenliktur. biraq, barliq mewjudatlarning uninggha tiz pukturulginini tehi kormiduq. 9 lekin, hazir biz ozini qurban qilix sewebidin xan-xerep we hormet taji kiydurulgen eysa mesihni korduq. u hudaning mehir-xepqiti bilen putkul insanlarni dep, bir mezgil perixtilerdin towen qilinip, olumning temini tetidi. 10 putkul mewjudatni ozi uchun we ozi arqiliq yaratqan huda nurghun perzentlerni ozining xan-xeripidin behrimen qilix uchun, ularni qutquzuluxqa elip barghuchi eysa mesihni azas-oqubet arqiliq kamaletke yetkuzuxni muwapiq kordi. 11 insanlarni pak qilghuchi eysa mesih bilen pak qilinghan insanlar hemmisi bir atidindur. xuning uchun, eysa mesih ularni qerindax deyixtin nomus qilmay, 12 huddi muqeddes yazmilarda yezilghandek, hudagha: namingni qerindaxlirimgha jakarlaymen, jamaetchilik ichide seni qoxaqqa qetip medhiyileymen degen. 13 u yene: men sanga ixinimen we qaranglar, mana men bu yerde huda manga ata qilghan perzentler bilen bille degen. 14 perzentlerning teni gox bilen qanning gewdisi bolghachqa, eysa mesihmu xu perzentlerningkige ohxax gewdide boldi. bundaq qilixtin meqset, u oz olumi arqiliq olum hoquqini tutqan xeytanning kuchini bikar qilip, 15 omur boyi olum qorqunchining quli bolghanlarning hemmisini azadliqqa erixturux uchun idi. 16 nahayiti roxenki, eysa mesih perixtilerge emes, ibrahimning ewladlirigha yardem berixke keldi. 17 xunga, u her jehettin qerindaxlirigha ohxax boluxi kerek idi. xundaq bolghanda, u hudaning hizmitide rehimdil we sadiq bax rohaniy bolup, insanlarning gunahlirini hudaning kechuruxige erixturidighan qurbanliqni bereleytti. 18 u sinaqlarni oz bexidin kechurup, azas chekkechke, sinaqlargha du kelgenlerge yardem bereleydu.
1 xundaq iken, ey manga ohxax erxke chaqirilghan, hudagha atalghan qerindaxlar, ozimiz etirap qilghan, hudaning elchisi we bax rohaniysi bolghan eysa mesih toghruluq oylinip korunglar. 2 huddi musa peyghember hudaning ailiside hizmet qilghanda hudagha sadiq bolghandek, eysa mesihmu ozini teyinlep hizmetke qoyghan hudagha sadiq boldi. 3 lekin, oy salghuchi ozi salghan oydinmu artuq mahtinixqa sazawer bolghinidek, eysa mesihmu musa peyghemberdin artuq xan-xerepke layiqtur. 4 elwette, hemme oyning berpa qilghuchisi bardur, putun mewjudatning berpa qilghuchisi bolsa hudadur. 5 musa peyghember bir hizmetkar bolux salahiyiti bilen hudaning ailiside sadiqliq bilen hizmet qilghan. uning hizmiti bolsa hudaning keyinki waqitlarda axkarilimaqchi bolghan heqiqetlirige zemin hazirlaxtin ibaret idi. 6 lekin, eysa mesih bolsa oghul bolux salahiyiti bilen hudaning ailisini sadiqliq bilen baxqurdi. eger biz jasaritimizni we iptiharlinidighan umidimizni ahirghiche dawamlaxtursaq, hudaning axu ailisige tewe bolghan bolimiz. 7-8 xunga, muqeddes yazmilarda muqeddes rohning deginidek, bugun hudaning awazini anglighininglarda, ejdadliringlar hudagha asiyliq qilghan we cholde uni sinighan kunlerdikidek jahilliq qilmanglar. 9 gerche ejdadliringlar qilghanlirimni uda qiriq yilghiche korgen bolsimu, yenila mening sewr-taqitimni sinighanidi. 10 xuning uchun, u zamanning kixilirige ghezeplendim we dedimki: ularning qelbi mendin yiraq. mening yolumni chuxenmeydu. 11 xunga, ghezeplenginimde qesem qilghinimdek, ular aramliqimdin hergizmu behrimen bolalmaydu. 12 ey qerindaxlar, herqaysinglar qelbinglarning yaman niyet we etiqadsizliqqa tolup, menggu hayat hudadin yuz orumeslikige diqqet qilinglar. 13 hechqaysinglarning qelbining gunahning azduruxi bilen jahillaxmasliqi uchun, bugunla bolidiken, bir-biringlarni righbetlendurunglar. 14 desleptiki ixenchimizni boxaxturmay ahirghiche dawamlaxtursaqla, eysa mesih bilen bille hemmidin ortaq behrimen bolimiz. 15 yuqirida eytilghinidek, bugun hudaning awazini anglighininglarda, ejdadliringlar hudagha asiyliq qilghan kunlerdikidek jahilliq qilmanglar. 16 hudaning awazini anglap turup, uninggha asiyliq qilghanlar kimler idi? musa peyghember ghelibilik halda misirdin elip chiqqan axu israillarning hemmisi emesmu? 17 huda qiriq yil kimlerge ghezeplendi? yenila xu gunah otkuzup, jesetliri cholde qalghanlargha emesmu? 18 huda kimlerni oz aramliqidin behrimen qilmasliqqa qesem qildi? hudagha itaet qilmighanlarni emesmu? 19 bulardin koruwalalaymizki, ular etiqadsiz bolghanliqi uchun, hudaning aramliqidin behrimen bolalmidi.
1 biraq, hudaning aramliqidin behrimen bolux toghrisidiki wedisi biz uchun inawetliktur. xunga, arimizdiki birersiningmu chuxup qelixidin ehtiyat qilayli. 2 hudaning aramliqi heqqidiki bu hux hewer huddi choldiki israillargha anglitilghandek bizlergimu anglitildi. lekin, ularning anglighanliri etiqadi bilen yughurulmighanliqtin, ulargha hechqandaq paydisi bolmighanidi. 3 biz etiqadchilar bu aramliqtin behrimen bolalaymiz. lekin, ixenmigenlerge kelsek, del hudaning eytqinidek: xunga, ghezeplenginimde qesem qilghinimdek, ular aramliqimdin hergiz behrimen bolalmaydu. huda dunyani yaratqandila, hemme ixni tamamlighanidi. 4 chunki, yaritilixning yettinchi kuni heqqide muqeddes yazmilarning bir ayitide mundaq deyilgen: yettinchi kuni kelgende, huda yaritix ixini tamamlap aram aldi. demek, hudaning aramliqi alliburun mewjut idi. 5 biraq, yuqirida eytilghandek huda: ular aramliqimdin hergiz behrimen bolalmaydu degen. 6 buningdin bilimizki, hudaning aramliqi toghrisidiki bu hux hewerni awwal anglighanlar hudagha itaetsizlik qilghanliqi uchun, aramliqtin behrimen bolalmidi. lekin, bu aramliqtin choqum behrimen bolalaydighanlar bar. 7 xuning uchun, huda ene xu aramliqtin behrimen bolalaydighanlarni kozde tutup, uzaq waqittin keyin melum bir kunni bugun dep bekitip, burun eytqan towendiki sozlerni dawut padixah arqiliq zeburda yene eytqan: bugun hudaning awazini anglighininglarda, jahilliq qilmanglar. 8 eger hudaning aramliqi ejdadimiz yexu israillarni huda berixke wede qilghan qanan zeminigha baxlap kirgendiki aramliq bolsidi, huda keyin yene aramliq heqqide tohtilip, bugun demigen bolatti. 9 qisqisi, hudaning yettinchi kunidiki aramliqi hudaning oz bendilirini kutuwatidu. 10 hudaning aramliqigha kirguchiler huddi huda dunyani yaritix ixidin aram alghandek, ozlirining ixliridin aram alidu. 11 xunga, hudagha ene xu israillardek itaetsizlik qilip, yiqilip chuxmeslikimiz uchun, herbirimiz bu aramliqtin behrimen boluxqa tirixayli. 12 hudaning sozi hayatiy kuchke ige bolghan unumluk sozdur. u herqandaq qox bisliq qilichtinmu ittik bolup, jan bilen rohni, yilik bilen boghumlarni bir-biridin ayriweteligudek otkurluk bilen kixilerning konglige kirip, ularning yoxurun arzu-hewes we oy- pikirlirini pax qilidu. 13 hudadin yoxurunalaydighan hechqandaq mewjudat yoqtur. biz hesas beridighan huda aldida hemme nerse ochuq-axkaridur. 14 hudaning oghli eysa mesih bizning erxke chiqip ketken ulu bax rohaniyimiz bolghachqa, etirap qilghan etiqadimizda ching turayli. 15 chunki, bizning bu bax rohaniyimiz ajizliqlirimizgha hesdaxliq qilmay qalmaydu. umu bizge ohxax her hil sinaqlargha du kelgen, lekin gunah sadir qilip baqmighandur. 16 xunga, yurikimiz toq halda mehir- xepqetlik hudaning tehtige yeqinlixayli. buning bilen, hudaning rehim-xepqitige erixip, ehtiyajliq waqtimizda yardemge ige bolalaymiz.
1 her qetimliq bax rohaniy kixiler arisidin tallinip, oz helqige wakaliten hudagha hizmet qilixqa teyinlinip, ularning hudagha atalghan hediyilirini we gunahliri uchun qilghan qurbanliqlirini hudagha sunidu 2 we hudaning yolini bilmey yoldin chetnigenlerge mulayimliq bilen muamile qilalaydu, chunki uningmu nurghun ajizliqliri bar. 3 xuning uchun, u helqining gunahliri uchunla emes, oz gunahliri uchunmu qurbanliq sunuxi kerek. 4 hechbir kixi bax rohaniy mertiwisige ozlukidin erixelmeydu, peqet harungha ohxax, huda teripidin chaqirilghandila bu mertiwige erixeleydu. 5 huddi xuningdek eysa mesihmu bax rohaniy mertiwisige ozlukidin erixken emes. belki huda uni teyinlep, uninggha: sen mening oghlumsen, bugun men sening atang ikenlikimni jakarlidim degen. 6 muqeddes yazmilarning yene bir yeride huda uninggha: harun lawiy qebilisidin idi. sen malkisidiqqa ohxax tertipte teyinlengen mengguluk rohaniysen degen. 7 eysa mesih yer yuzidiki waqtida, ozini olumdin qutquzalaydighan hudaning aldida qattiq yighlap turup, koz yaxliri bilen dua-tilawet qilghan. uning ihlasmenlikidin dualiri hudagha yetkenidi. 8 gerche u hudaning oghli bolsimu, azas chekix jeryanida itaetmen boluxni ogendi. 9 u mana muxundaq putunley itaetmen bolghachqa, mukemmel bax rohaniy bolux hoddisidin chiqip, ozige itaet qilghuchilarning hemmisi uchun mengguluk qutquzulux menbesi boldi. 10 u huda teripidin huddi malkisidiqqa ohxax tertipte bax rohaniy qilip jakarlandi. 11 bu heqte eytixqa tegixlik nurghun sozlirim bar, lekin chuxiney demey anglapla qoysanglar, buni silerge chuxendurux tes. 12 gerche siler alliburun telim berguchi boluxqa tegixlik bolsanglarmu, biraq emeliyette siler yenila baxqilarning hudaning sozi toghrisidiki asasiy bilimlerni baxtin ogitixige mohtajsiler. demek, silerge yemeklik emes, belki yenila sut kerek. 13 chunki, peqet sutkila tayinidighanlar bowaqtin perqsiz bolup, ularda heqqaniyet heqqidiki telimlerni igilex tejribisi kemdur. 14 yemeklik bolsa yetilgenler uchundur. chunki, ularning engi yetilix jeryanida yahxi-yamanni perq etixke kongendur.
1-2 xuning uchun, olumge elip baridighan yamanliqlardin yenix, hudagha ixinix, chomulduruluxni qobul qilix, baxqilargha qol tegkuzup dua qilix, tirildurulux we mengguluk hokum qatarliq telimlerge qayta asas salimiz, dep olturmayli. eysa mesih toghrisidiki bu hil baxlanghu telimlerde tohtap qalmay, yetilixke qarap mangayli. 3 huda halisa, biz xundaq qilimiz. 4 bezi ademlerni towa qildurup, qaytidin huda yoligha baxlax mumkin emes. chunki, ular bir chaghlarda hudaning nuri bilen yorutulghan, hudaning iltipatidin behrimen bolghan, muqeddes rohqa ortaq bolghan, 5 hudaning sozining yahxiliqini we kelidighan zamanda huda ayan qilidighan qudretlerni hes qilghan bolsimu, 6 wehalenki ular hudadin waz kechti, hudaning oghlini ret qildi. bu, hudaning oghlini krestke qayta mihlighan hemde uninggha da kelturgen bilen barawerdur. 7 pat-pat yaghqan yamghurdin terighuchilargha paydiliq ziraetlerni osturup bergen yer hudadin beriket alidu. 8 eksiche, tiken we qamghaq osturgen yer paydisizliqidin hudaning lenitige qelip, ahiri koydurulidu. 9 silerge kelsem, qedirlik qerindaxlar, gerche yuqiriqi ixlarni tilgha alghan bolsammu, ehwalinglarning buningdin yahxi ikenlikige we qutquzuluxqa elip baridighan yolda mengiwatqanliqinglargha heqiqiy ixinimen. 10 huda adaletsiz emestur. u hergiz silerning uninggha singdurgen ejringlar we etiqadchilargha qilip keliwatqan hizmitinglar arqiliq korsetken mehir-muhebbitinglarni untumaydu. 11 putun umidinglarning emelge exixi uchun, herbiringlarning ahirghiche xundaq gheyret qilixinglarni arzu qilimiz. 12 xundaq bolghanda, qaxanglardin bolmay, belki oz etiqadi we sewrchanliqi bilen hudaning wedisige erixidighanlarni ulge qilidighanlardin bolisiler. 13 hudadin ustun turidighan hechkim bolmighachqa, huda ibrahimgha wede qilghanda, oz nami bilen qesem qilip mundaq dedi: 14 sanga choqum beht ata qilip, nurghun ewladlarni berimen. 15 xuning bilen, ibrahim sewr-taqet bilen kutup, hudaning wedisige erixti. 16 insanlar ozliridin ustun turidighan birini tilgha elip, qesem qilidu. qesem ispat hesablanghanliqi uchun, her hil talax- tartixlargha hatime beridu. 17 xuningdek, huda oz wedisige erixidighan kixilerge oz iradisining ozgermeydighanliqini ochuq bildurux uchun, wede bergende qesem qildi. 18 hudaning bizge bergen wedisi we qesimi hergiz ozgermeydu. chunki, huda yalghan sozlimeydu. xunga, hudadin panahliniwatqan bizler uning wedisi we qesimidin kop ilhamgha erixip, koz aldimizdiki umidte ixench bilen ching turalaymiz. 19 bu umid hayatimizgha nisbeten huddi ching ilinghan keme lenggiridek mustehkem bolup, u bizni erxtiki ibadethana perdisidin otup, eng muqeddes jaygha kirixke yetekleydu. 20 eysa mesih bizge yol echix uchun, u yerge bizdin awwal kirgen bolup, bizler uchun malkisidiqqa ohxax tertiptiki mengguluk bax rohaniy boldi.
1 malkisidiq salim xehirining padixahi hem ulu hudaning rohaniysi bolup, ibrahim birqanche padixahni yengip jengdin qaytqan chaghda, u ibrahim bilen koruxken we uninggha beht tiligenidi. 2 ibrahimmu erixken oljisining ondin bir uluxini uninggha atighanidi. malkisidiq degen isimning menisi heqqaniyet padixahi degenliktur. u salim xehirining padixahi bolup, salim padixahi degenning menisi amanliq padixahi degenliktur. 3 muqeddes yazmilarda uning ata-anisi, uruq-ewladi, nesebi hemde uning hayatining baxlinixi we ahirlixixi toghrisida birer hatire yoqtur. u huddi hudaning oghlidek mengguluk rohaniydur. 4 malkisidiq nemidegen ulu adem-he! hetta ejdadimiz ibrahimmu oljisining ondin birini uninggha atighan. 5 lawiyning ewladliridin rohaniy bolghanlar tewrat qanuni boyiche helqtin, yeni oz qerindaxliridin, ularning ozige ohxax ibrahimning nesli boluxigha qarimay, tapqinining ondin bir uluxini yighixi kerek idi. 6 lekin malkisidiqqa kelsek, u lawiy qebilisidin bolmisimu, ibrahim erixken oljining ondin bir uluxini qobul qilip, ibrahimgha hudaning wedisige ige bolghan bir ademge beht tiligen. 7 xubhisizki, beht tiliguchi behtke erixkuchidin ustundur. 8 ondin bir uluxni yighidighan lawiy rohaniylar beribir olidighanlardur. biraq, ibrahimdin ondin bir uluxni qobul qilghan malkisidiq bolsa muqeddes yazmilarda guwahliq berilgendek yenila hayattur. 9 hetta mundaq deyixke boliduki, ondin bir uluxni alidighan rohaniy lawiylarmu ejdadi ibrahim arqiliq malkisidiqqa ondin bir uluxni bergen. 10 chunki, malkisidiq ibrahimni qarxi alghanda lawiylar tehi tughulmighan bolsimu, ularni yenila ejdadi ibrahimning wujudida, dep qaraxqa bolidu. 11 israil helqige chuxurulgen tewrat qanunidiki rohaniyliq tuzumi lawiy qebilisining rohaniyliri arqiliq yurguzuletti. biraq, eger hudaning insanlarni gunahtin pak qilix meqsiti bu rohaniylar arqiliq emelge axqan bolsa, undaqta bu hil tuzum asasida teyinlengen harundek tertiptiki emes, belki malkisidiqtek tertiptiki yene bir rohaniyning kelixining neme hajiti bar idi? 12 rohaniyliq tertipi ozgertilgechke, uninggha munasiwetlik rohaniyliq tuzumimu ozgertilixke toghra kelidu. 13 bu eytiliwatqan sozler del eysa mesihke qaritilghan. u baxqa bir qebilidin bolup, bu qebilidin hechkim qurbanliq supisida hizmette bolup baqmighan. 14 rebbimiz eysaning yehuda qebilisidin ikenliki eniq. musa peyghember rohaniylar heqqide tohtalghanda, bu qebile toghrisida bir nerse demigenidi. 15 malkisidiqtek tertiptiki baxqa bir rohaniyning meydangha kelixi rohaniyliq tuzumining ozgertilgenlikini tehimu eniqlaxturdi. 16 uning rohaniyliqqa teyinlinixi bolsa putmes-tugimes hayatliq qudritige ige bolghanliqidin bolup, hergiz rohaniy bolghuchi lawiy qebilisige tewe bolux kerek degen tuzum boyiche bolmidi. 17 bu heqte muqeddes yazmilarda: sen malkisidiqqa ohxax tertipte teyinlengen mengguluk rohaniysen dep guwahliq berilgen. 18 aldinqi tuzum ajizliqi we paydisizliqi tupeylidin kuchidin qaldi. 19 chunki, tewrat qanuni hech kixini kamaletke yetkuzelmidi. xunga, uning ornigha bizni hudagha yeqinlaxturidighan tehimu yahxi umid berildi. 20 uning ustige, bu umid hudaning qesimi bilen kapaletke ige qilindi. ilgiri otken rohaniylar hudaning qesimisiz rohaniy bolghanidi. 21 lekin, eysa mesih bolsa hudaning uninggha: perwerdigaring qesem qildi, u qesimidin hergiz yanmaydu, sen mengguluk rohaniysen degen qesimi bilen rohaniy boldi. 22 demek, eysa mesih tehimu yahxi bir ehdining kepili qilindi. 23 yene kelip, ilgiri otken kop rohaniylar olum tupeylidin wezipisini dawamlaxturuxqa amalsiz qalghachqa, birining ornigha yene biri chiqqan. 24 lekin, eysa mesih menggu hayat bolghachqa, uning rohaniyliqi mengguluktur. 25 xu sewebtin, eysa mesih ozi arqiliq hudaning aldigha kelgenlerni uzul-kesil qutquzuxqa qadirdur. u menggu hayat bolup, ular uchun hudagha murajiet qilidu. 26 eysa mesih del bizning hajitimizdin chiqidighan bax rohaniydur. u muqeddes, eyibsiz, pak bolup, gunahkarlardin ayriwetilip, erxtiki eng yuqiri orungha elip chiqildi. 27 u ilgiriki bax rohaniylardek her kuni aldi bilen oz gunahliri uchun, keyin helqning gunahliri uchun qurbanliq sunuxqa mohtaj emes. chunki, u ozini qurban qilghanda, insanlarning gunahliri uchun qilinidighan qurbanliqni bir yolila ada qildi. 28 tewrat qanuni ajiz bolghan insanni bax rohaniy qilip teyinleytti, lekin tewrat qanunidin keyin huda qesem bilen qilghan ehdisi arqiliq, mengguluk kamaletke yetkuzulgen oghlini bax rohaniy qilip teyinlidi.
1 eytqanlirimning asasiy nuqtisi xuki: erxtiki ulu hudaning tehtining ong teripide olturidighan bir bax rohaniyimiz bar. 2 u eng muqeddes jayda, yeni insan emes, belki perwerdigarimiz huda qurghan heqiqiy ibadet chedirida hizmet qilmaqta. 3 herbir bax rohaniy hudagha hediye we qurbanliqlar sunux uchun teyinlinidu. xuning uchun, bizning bax rohaniyimizmu hudagha birer nerse sunuxi kerek idi. 4 eger u yer yuzide bolsidi, hergiz rohaniy bolmaytti. chunki, bu yerde tewrat qanunining telipi boyiche hudagha hediye sunidighan rohaniylar alliburunla bardur. 5 bu rohaniylar hizmet qilidighan ibadet chediri we uningda qilinidighan hizmetler peqetla erxtiki chedirning we uningda qilinidighan hizmetlerning kochurulme nushisi we kolenggisidur. derweqe, musa peyghember del ibadet chedirini qurmaqchi boluwatqanda, huda uninggha: bularning hemmisi men sanga taghda korsetken nusha boyiche ehtiyat bilen yasalsun dep agahlandurghan. 6 eysa mesihke berilgen rohaniyliq wezipisi bolsa baxqa rohaniylarningkidin kop ustundur. xuningdek, huda bilen insanlar arisida u arqiliq tuzulgen keyinki ehde deslepki ehdidin kop ustundur. chunki, bu ehde tehimu yahxi wediler ustige qurulghan. 7 eger deslepki ehde nuqsansiz bolsa idi, keyinkisining hechqandaq hajiti bolmighan bolatti. 8 lekin, huda oz helqini eyiblep mundaq degen: israiliye we yehudiye helqliri bilen yengi bir ehde tuzidighan kunler kelidu. 9 bu ehde men ularning ejdadlirini misirdin chiqirix uchun ularning qollirini tutup tuzgen ehdidek bolmaydu. chunki, ular ehdemge sadiq bolmidi, xunga, menmu ulardin nezirimni yotkidim. 10 u kunlerdin keyin, israil helqi bilen tuzidighan ehdem mundaq: qanunlirimni ularning eqlige salimen, qelbige putimen. men ularning hudasi bolimen. ularmu mening helqim bolidu. 11 hechkimning oz yurtdixigha, oz qerindixigha: perwerdigarni tonunglar dep eqil ogitixining hajiti qalmaydu. chunki, gadaydin hanghiche hemmisi meni tonuydu. 12 yamanliqlirini kechurimen, gunahlirini konglumde saqlimaymen. 13 demek, huda bu ehdini yengi deyix arqiliq burunqisining waqti otkenlikini korsetti. waqti otken, konirighan nerse uzun otmey yoqilidu.
1 kona ehde dewride ibadet qaidiliri we insanlar berpa qilghan ibadet jayi bar idi. 2 ibadet jayida bir chedir tikilgen bolup, uning muqeddes jay dep atalghan bolumide chiraghdan, xire, xire ustide bolsa hudagha hediye qilinghan nanlar bolatti. 3 u yerdiki perdining keynide eng muqeddes dep atalghan yene bir bolum bar idi. 4 altun isriqdan we putunley altun bilen qaplanghan ehde sanduqi u yerde idi. sanduqning ichide altundin yasalghan, manna selinghan komzek, harunning bihlighan hasisi we perzler yezilghan ikki tax tahta bar idi. 5 xan-xereplik keruslar mehir-xepqet tehti dep atalghan sanduq aghzi ustige ornitilghan bolup, qanatliri bilen uni yepip turatti. emdi men bularni tehimu tepsiliy chuxendurup olturmaymen. 6 hemme nerse mana xundaq orunlaxturulghandin keyin, rohaniylar chedirning muqeddes jay dep atalghan bolumige daim kirip, ibadet hizmitini qilatti. 7 biraq, eng muqeddes jay dep atalghan ikkinchi bolumge peqet bax rohaniy yilda bir qetimla kiretti. rohaniy u yerge oz gunahliri we helqning nadanliqi tupeylidin otkuzgen gunahliri uchun atalghan qurbanliq qenini almay kirmeytti. 8 bu ibadet hizmetlirining elip berilixi bilen, muqeddes roh bizge xuni korsitip berdiki, ibadet chediri, xundaqla u wekillik qilghan ibadet hizmetliri barla bolidiken, eng muqeddes jaygha baridighan yol awam helqqe hergiz echilmaytti. 9 mana bular hazirqi zaman uchun bir tejribe sawaqtur. buningdin xuni koruwelixqa boliduki, hudagha sunulghan hediye we qurbanliqlar ibadet qilghuchini pak wijdanliq qilalmaydu. 10 ular peqet halal we haram yemek-ichmek we boyini sugha selix resmiyetliri bilen munasiwetlik bolup, huda yengi tertipni ornatquche kuchke ige bolghan sirtqi korunux jehettiki qaide-nizamlardur. 11 lekin, eysa mesih bolsa guzel ixlarni emelge axurghan bax rohaniy bolup, adem qoli bilen yasalmighan, bu dunyagha mensup bolmighan, erxtiki tehimu ulu we tehimu mukemmel ibadet chedirigha kirdi. 12 u bu eng muqeddes jaygha ochke yaki mozaylarning qurbanliq qenini emes, belki ozining qurbanliq qenini tokux arqiliq birla qetim kirdi. muxundaq qilip, u insanlarning gunahlirini yuyup, insanlarni mengguge azad qildi. 13 kona ehde dewride ochke we buqilarning qeni hem inekning kuli napaklarning uchisigha sepilse, ular sirtqi jehette tazilinip pak bolatti. 14 undaqta, eysa mesihning qenichu? u wijdanimizni olumge elip baridighan qilmixlardin pak qilip, bizni menggu hayat hudagha ibadet qilixqa tehimu yeteklimemdu?! u hudaning mengguluk rohi arqiliq ozini kem-kutisiz qurbanliq supitide bizning gunahlirimiz uchun hudagha atidighu! 15 xuning uchun, eysa mesih huda bilen insanlar otturisida tuzulgen yengi ehdining wasitichisidur. u arqiliq huda teripidin chaqirilghanlar wede qilinghan mengguluk mirasqa erixeleydu. chunki, u ularni gunah sadir qilix seweblik kona ehde teripidin bekitilgen mengguluk olumdin ibaret jazadin qutquzux uchun oldi. 16 eger wesiyet qaldurulsa, wesiyet qaldurghuchi olmiguche, wesiyet kuchke ige bolmaydu. 17 chunki, wesiyet peqet olumdin keyin kuchke ige bolidu. wesiyet qaldurghuchi hayatla bolsa, wesiyitining hechqandaq kuchi bolmaydu. 18 xuning uchun, deslepki ehdimu qan eqitilghandila, andin kuchke ige bolghan. 19 musa peyghember tewrat qanunining herbir emrini putun helqqe uqturghandin keyin, mozay we ochkilerning sugha arilaxturulghan qenini qizil yung yipta baghlanghan marjangul bilen qanun desturigha we putun helqqe septi. 20 andin, u: bu qan ehde qenidur. u huda emel qilixinglargha emr qilghan ehdini kuchke ige qilidu dedi. 21 u yene ibadet chedirigha we chedirda qurbanliq qilixqa ixlitilidighan putkul saymanlarning ustige qan septi. 22 derweqe, tewrat qanuni boyiche hemme nerse degudek qan bilen paklinidu. qurbanliq qeni tokulmey, gunahlar kechurum qilinmaydu. 23 xu sewebtin, erxtikige teqlid qilip yasalghan bu nersiler muxu usul bilen paklinixi kerek idi. biraq, erxtiki nersiler bolsa bulardin kop yahxi qurbanliqlar bilen paklinixi kerek. 24 xunga, eysa mesih hudaning huzurida bolup bizge wekillik qilix uchun, erxtiki ibadet jayigha teqlid qilinghan, adem qoli bilen yasalghan muqeddes jaygha emes, belki erxning ozige kirdi. 25 u yehudiylarning bax rohaniysidek, yilmuyil qurbanliq qilinghan haywanlarning qenini elip, eng muqeddes jaygha qayta-qayta kirgini yoq. 26 eger xundaq qilixning zruriyiti bolghan bolsa, dunya yaritilghandin beri eysa mesihning qayta-qayta azas chekip qurban boluxigha toghra keletti. lekin, eysa mesih mana bu ahir zamanda insanlarni gunahtin azad qilix uchun, bir yolila otturigha chiqip ozini qurban qildi. 27 hemme ademning bir qetim oluxi we olgendin keyin soraqqa tartilixi bekitilgen. 28 xuningdek, eysa mesihmu nurghun kixilerning gunahlirini oz ustige elix uchun, birla qetim qurban boldi. u qayta kelgende, insanlarning gunahlirining bedilige qurban bolux uchun emes, belki ozini kutkenlerni uzul-kesil qutquzux uchun kelidu.
1 tewrat qanuni eysa mesih kelguside elip kelidighan guzel ixlarning oz eynini emes, belki uning kolenggisinila suretlep beridu. xu sewebtin, tewrat qanuni ozige emel qilip, yilmuyil ohxax qurbanliqlarni atax arqiliq hudagha ibadet qilidighan ademlerni hergizmu gunahliridin pak qilalmaydu. 2 eger pak qilalighan bolsa, qurbanliq qilix ahirlixatti-de, ibadet qilghuchilarmu gunahliridin biraqla paklinip, wijdani yene oz gunahliri tupeylidin azablanmaytti. 3 halbuki, u qurbanliqlar ulargha oz gunahlirini her yili eslitip turidu. 4 chunki, buqa we ochkilerning qeni insanlarni gunahtin hergiz pak qilalmaydu. 5 xuning uchun, eysa mesih dunyagha kelgende mundaq degen: insanlardin qurbanliq we hediyilerni telep qilmiding, lekin men uchun bir ten hazirliding. 6 koydurme qurbanliq we gunah uchun sunulghan baxqa qurbanliqlardinmu hursen bolmiding. 7 xunga dedimki, i huda, sening qanun desturungda men toghruluq yezilghinidek, sening iradengni ixqa axurux uchun keldim. 8 eysa mesih aldi bilen hudagha: qurbanliq we hediyilerni telep qilmiding. koydurme qurbanliq we gunah uchun sunulghan baxqa qurbanliqlardinmu hursen bolmiding degen. bu qurbanliqlar tewrat qanunining telipi boyiche qilinsimu, u yenila xundaq degen. 9 andin keyin, yene: sening iradengni ixqa axurux uchun keldim degen. demek, huda keyinki qurbanliqni kuchke ige qilix uchun, burunqi qurbanliq qilix qaidisini emeldin qaldurdi. 10 hudaning bu iradisi boyiche eysa mesihning oz tenining bir yolila qurban qilinixi arqiliq biz gunahtin paklinip, hudagha atalduq. 11 rohaniylar her kuni qurbanliq supisi aldida turup, ibadet hizmitini qilix uchun gunahlarni yuyalmaydighan ohxax hildiki qurbanliqlarni hudagha qayta-qayta sunidu. 12 biraq, bizning rohaniyimiz bolsa ozini qurban qilix bilen gunahlarni yuyidighan birla qetimliq, menggu inawetlik qurbanliqni hudagha sundi. andin u hudaning ong yenida olturup, 13 duxmenlirining oz ayighi astida tiz pukturuluxini kutmekte. 14 u muxu bir qurbanliq bilen ozini hudagha atighan kixilerni hudaning aldida menggu mukemmel qildi. 15 muqeddes yazmilarda hatirilengendek, muqeddes rohmu bu heqte bizge guwahliq beridu. u awwal mundaq deydu: 16 u kunlerdin keyin, ular bilen tuzidighan ehdem mundaq: qanunlirimni ularning qelbige salimen, eqlige quyimen. 17 andin, yene mundaq deydu: ularning gunahi we yamanliqlirini konglumde qayta saqlimaymen. 18 xunga, gunahlar kechurum qilinghaniken, yene gunahlar uchun qurbanliq qilixning hajiti qalmaydu. 19 xuning uchun, ey qerindaxlar, eysa mesihning qurbanliq qeni arqiliq erxtiki eng muqeddes jaygha yurikimiz toq halda kireleymiz. 20 chunki, eysa mesih oz tenining qurban boluxi arqiliq erxtiki ibadethana perdisidin otup, bizdin awwal u yerge kirgen bolup, u hayatliqqa yetekleydighan yengi bir yolni bizge echip berdi. 21 hudaning ailisige, yeni etiqachilar jamaetchilikige mesul bir bax rohaniyimiz bolghan iken, 22 mustehkem ixench we semimiy qelb bilen hudagha yeqinlixayli. chunki, dillirimiz eysa mesihning qenining sepilixi bilen wijdan azabidin halas bolghan we bedinimiz pakiz su bilen yuyulghandek paklanghan. 23 baxqilar aldida etirap qilghan umidimizde ikkilenmey ching turayli. chunki, wede berguchi huda ixenchliktur. 24 mehir-muhebbet korsitix we yahxi ix qilix uchun bir-birimizni qandaq righbetlenduruxni oylayli. 25 bezilerdek, etiqadchilar jamaetchilikide jem bolux we hudagha ibadet qilixtin bax tartmayli. eksiche, daim jem bolup, bir-birimizni ilhamlandurayli. bolupmu eysa mesihning qayta kelidighan kunining az qalghanliqini bilgenikenmiz, tehimu xundaq qilayli. 26 heqiqetni tonup turup, yenila qesten gunah otkuzuwersek, u chaghda gunahlar uchun sunulidighan baxqa bir qurbanliq yoqtur. 27 bizge qalidighini peqet soraq we huda bilen qarxilixidighanlarni ortep tugitidighan yalqunluq otni qorqunch ichide kutuxtur. 28 tewrat qanunigha hilapliq qilghan kixi ikki yaki u guwahchining ispati bolsila, kengchilik qilinmay olturuletti. 29 undaqta, bir kixi hudaning oghlini depsende qilsa, hudaning ehdisini kuchke ige qilghan we ozini paklighan qangha sel qarisa, ozige xepqet qilghan muqeddes rohni haqaret qilsa, tehimu eghir jazagha layiq bolmamdu?! 30 chunki, tewratta intiqam mening, jazasini ozum berimen we perwerdigar oz helqini soraqqa tartidu deguchining huda ikenlikini bilimiz. 31 menggu hayat huda teripidin jazagha tartilix nemidegen qorqunchluq-he! 32 huda qelbinglarni yorutqan axu kunlerni esinglarda tutunglar. xu waqitlarda, azas-oqubetlik kurexlerge berdaxliq berip, etiqadinglarda ching turdunglar. 33 bezide helqialem aldida haqaret we harlinixlargha uchridinglar. bezide ozunglargha ohxax muamilige uchrighanlar terepte turdunglar. 34 mehbus etiqadchilarning derdige ortaq boldunglar. mal- mulkunglar bulanghandimu, kelguside tehimu guzel, baqiy bayliqqa ige bolidighanliqinglarni bilgechke, huxalliq bilen qobul qildinglar. 35 xuning uchun, jasaritinglarni yoqatmanglar. bu jasaretning inami intayin zordur. 36 hudaning iradisi boyiche ix qilip, uning wede qilghanlirigha muyesser bolux uchun, sewr qilixinglargha toghra kelidu. 37 chunki, muqeddes yazmilarda huda mundaq degen: kelguchi pat yeqinda kelidu, kechikmeydu. 38 men heqqaniy degen adem, etiqadi bilen yaxaydu. eger u etiqadidin yansa, uningdin hursen bolmaymen. 39 biraq, biz etiqadidin yenip halak bolidighanlardin emes, belki etiqad qilip qutquzuluxqa erixidighanlardindurmiz.
1 etiqad hudaning wedisige baghlanghan umidning emelge axidighanliqigha bolghan ixench, korunmeydighan mewjutluqqa bolghan qayilliqtur. 2 ejdadlirimiz mana muxundaq etiqad bilen hudaning mahtixigha sazawer bolghan. 3 biz etiqad arqiliq kainatning hudaning emri bilen yaritilghanliqini, biz koreleydighan mewjudatlarning korgili bolidighandin berpa bolmighanliqini chuxineleymiz. 4 habilning qabilningkidinmu yahxi bir qurbanliqni hudagha atixi etiqadi wejidin boldi. habilning etiqadi wejidin, huda uni heqqaniy adem dep jakarlidi we uning atighanlirini qobul qildi. habil gerche olgen bolsimu, etiqadi bilen yenila bizge sozlewatqandek turmaqta. 5 etiqadi wejidin, hanuh olmey turupla erxke koturuldi. hechkim uni tapalmidi, chunki huda uni oz yenigha elip ketkenidi. erxke koturuluxtin ilgiri, uning hudani hursen qilghan adem ikenliki jakarlanghanidi. 6 demek, etiqad bolmay turup, hudani hursen qilix mumkin emes. chunki, hudaning aldigha kelidighan kixi uning bar ikenlikige we uni izdigenlerge izdex ejrini qayturidighanliqigha ixinixi kerek. 7 etiqadi wejidin, nuh peyghember tehi korulup baqimghan weqeler heqqide huda teripidin agahlandurulghanda, hudaning sozige itaet qilip, putun ailisidikilerni qutquzux uchun bir keme yasidi. hemde etiqadi arqiliq dunyadiki ademlerning qilmixlirining jazalinixqa layiq ikenlikini korsitip berdi. etiqadi wejidin, u huda teripidin heqqaniy adem dep jakarlandi. 8 etiqadi wejidin, ibrahim huda uninggha bermekchi bolghan zemingha chaqirilghanda, u hudagha itaet qilip, qeyerge baridighanliqini bilmey turup yolgha chiqti. 9 u wede qilinghan jaygha berip, bu yaqa yurtta chedirlarda turup, etiqadi bilen yaxidi. hudaning ibrahimgha qilghan wedisining mirashorliri bolghan ixaq we yaquplarmu xundaq chedirlarda turdi. 10 ibrahimning xundaq qilixidiki sewes, u huda teripidin layihilinip selinghan, uli mustehkem mengguluk xeherni kutkenidi. 11 gerche ibrahim yaxinip qalghan, ayali sare bolsa tughut yexidin otken bolsimu, ibrahimning etiqadi wejidin, huda uninggha perzent korux xeripini ata qildi. u ozige wede qilghan hudaning ixenchlik ikenlikini biletti. 12 buning bilen bir ademdin, bolupmu yexi bir yerge berip qalghan ademdin asmandiki yultuzlardek kop we dengiz sahilidiki qumdek sansiz ewladlar barliqqa keldi. 13 etiqadi bar bu kixiler huda wede qilghanlargha muyesser bolmay turupla alemdin otti. biraq, ular hayat waqtida etiqadi bilen yiraqni korup, bu wedilerning kelguside emelge exixini hursenlik bilen kutken we ozlirining yer yuzide yaqa yurtluq we musapir ikenlikini etirap qilixqanidi. 14 ularning bundaq etirap qilixi ozliri tewe bolghan makangha texna boluwatqanliqini ipadiligenliktur. 15 ular oz yurtini seghinghan bolsa, qaytip ketix pursiti bolghan bolatti. 16 lekin, ular tehimu yahxisigha, yeni erxtiki makanigha telpundi. xuning uchun, huda ularning hudasi dep atilixtin nomus qilmaydu. hudaning erxte ular uchun bir xeher hazirlighanliqining ozi buning ispatidur. 17-18 ibrahim huda teripidin sinalghinida, etiqadi wejidin oghli ixaqni qurbanliq supitide hudagha atidi. gerche huda uninggha, men sanga wede qilghan ewladliring ixaqtin kelip chiqidu degen bolsimu, u yenila birdinbir oghlini qurban qilixqa teyyar idi. 19 ibrahim ixaq olgen teqdirdimu, hudaning uni tirildureleydighanliqigha ixendi. mundaqche eytqanda, ibrahimgha nisbeten huda ixaqni olumdin tirildurup, qayturup berdi. 20 etiqadi wejidin, ixaq oghulliri yaqup bilen esawning kelgusi uchun heyrlik dua qildi. 21 etiqadi wejidin, yaqup alemdin otux aldida yusupning ikki oghli uchun heyrlik dua qilip, hasisigha tayinip turup hudagha sejde qildi. 22 etiqadi wejidin, yusup sekratqa chuxup qalghanda, israillarning misirdin chiqip ketidighanliqini aldin eytti hemde ketixide ozining ustihanlirinimu elip ketixni tapilidi. 23 etiqadi wejidin, musa peyghember tughulghanda, uning ata-anisi uni u ay yoxurdi. chunki, ular musaning adettiki bala emes ikenlikini kordi, padixahning permanidinmu qorqmidi. 24 etiqadi wejidin, musa peyghember chong bolghandin keyin, misir padixahining qizining oghli bolux salahiyitini ret qildi. 25 u gunahliq ixlarni qilixtin kelidighan waqitliq huxalliqtin behrimen boluxning ornigha, hudaning helqi bilen bille azas chekixni tallidi. 26 u huda ewetixke wede qilghan qutquzghuchi mesih uchun harlinixni, misirning hezinisidiki bayliqqa ige boluxtinmu ewzel bildi. chunki, u erxtiki inamni kutuwatatti. 27 etiqadi wejidin, u misirdin ayrildi. chunki, u kozge korunmeydighan hudani korup turghandek uninggha ixinip, padixahning ghezipidinmu qorqmay, oz yoligha mengiwerdi. 28 etiqadi wejidin, u hudaning emri boyiche israillargha otup ketix kechisining tamiqini teyyarlax we boghuzlanghan qurbanliqlarning qenini ixik kexeklirige surkexni buyrudi. uning bundaq qilixi jan alghuchi perixtining israillarning tunji tughulghanlirigha tegmesliki uchun idi. 29 etiqadi wejidin, israillar qizil dengizdin quruqluqta mangghandek mengip otti. biraq, ularni qoghlap kelgen misirliqlar uxbu dengizdin otmekchi bolghanda, su ularni gherq qildi. 30 etiqadi wejidin, israillar yette kun eriha xeher sepilini aylanghandin keyin, sepil oruldi. 31 etiqadi wejidin, pahixe ayal rahas israil charlighuchilirini dostlarche kutuwalghachqa, hudagha itaet qilmighan oz xehiridikiler bilen birlikte olturulmidi. 32 yene neme dey? gidon, baraq, ximxon, yightah, dawut, samuil we baxqa peyghemberler toghrisida eytip kelsem waqit yetmeydu. 33 ular etiqadi bilen etrapidiki dletlerni boysundurdi, adilliq bilen dlet baxqurdi, huda wede qilghanlargha erixti, xirlar ustidin ghalib keldi, 34 dehxetlik otni ochurdi, qilichtin qechip qutuldi, ajizliqtin kucheydi, jenglerde baturluq korsetti, duxmen qoxunlirini meghlup qildi. 35 etiqadi wejidin, bezi ayallar olup ketken uruq-tughqanlirini olumdin qayturuwaldi. bezi kixiler bolsa kelguside olumdin tirilip tehimu yahxi bir hayatliqqa erixix uchun, iskenjilerge berdaxliq berip oluxke razi boldiki, etiqadidin waz kechip zindandin azad boluxni halimidi. 36 yene beziler meshirilerge uchrap qamchilandi, beziler hetta kixenlinip zindangha taxlandi, 37 chalma-kesek qilip olturuldi, here bilen herilinip parchilandi, qilichlinip olturuldi, qoy-ochke terilirini yepincha qilghan halda sersan bolup yurdi, namratliqta yaxidi, ziyankexliklerge uchridi, horlandi. 38 chollerde we taghlarda sergerdan bolup, ongkurlerde we gemilerde yoxurunup yurdi. ular bu dunyagha zaye ketkenidi. 39 ularning hemmisi etiqadi bilen hudani hursen qilghan bolsimu, ularning ichide birersimu hayat waqtida huda wede qilghanlarning hemmisige toluq erixkini yoq. 40 chunki, hudaning tehimu yahxi bir pilani boyiche bizmu huda teripidin kamaletke yetkuzulidighanlarning ichide bolghachqa, ular biz bilen bille hudaning kamaletke yetkuzux wedisige erixidu.
1 bizge etiqad bilen yaxaxning neme ikenlikini korsetken axu kixiler huddi guwahchilardek etrapimizda bolghaniken, bizge tosqunluq qilidighan her hil ixlardin we bizni chirmiwalghan gunahlardin qol uzup, aldimizdiki musapini chidamliq bilen besip oteyli. 2 kozimiz etiqadimizning asaschisi we mukemmellexturguchisi bolghan eysa mesihte bolsun. u ozini kutken huxalliq uchun, kresttiki azabqa berdaxliq berdi hem bundaq haqaretlik olturuluxke pisent qilmidi. xuningdin buyan, u hudaning tehtining ong teripide olturmaqta. 3 rohinglar chuxup, jasaritinglarni yoqatmasliqinglar uchun, eysa mesihning gunahkarlarning xunche horlaxlirigha qandaq berdaxliq bergenlikini oylap korunglar. 4 gunahqa qarxi kurixinglarda tehi qan aqquzux derijisige berip yetmidinglar. 5 hudaning silerni oz perzentlirim dep ilhamlanduridighan muqeddes yazmilardiki munu sozlirini untudunglarmu? perzentim, perwerdigarning terbiyisige sel qarima, eyiblixidin rohsizlanma, 6 chunki, perwerdigar soygenlirige terbiye beridu, perzentim dep qobul qilghanlarni chiwiqlaydu. 7 azas chekkininglarni hudaning terbiyisi dep bilip, uninggha berdaxliq beringlar. chunki, silerning terbiye elixinglarning ozi hudaning silerni perzentim dep muamile qilidighanliqini korsitidu. qaysi perzent atisi teripidin terbiyilenmisun? 8 xuning uchun, hudaning perzentlirining hemmisi huda teripidin terbiyilinidu. eger hudaning perzentliri alidighan terbiyidin mehrum bolsanglar, heqiqiy perzentke emes, belki ata terbiyisi kormigen haramdin bolghan perzentke ohxap qalisiler. 9 yer-yuzidiki atimizning terbiyisini qobul qilip, ularni hormetlep kelduq. xundaq iken, erxtiki atimizgha tehimu itaet qilip, yaxiximiz kerek emesmu? 10 yer-yuzidiki atimiz bizni peqet ozi muwapiq korgen yol boyiche waqitliq terbiyileydu. lekin, hudaning terbiyisi hemixe bizning paydimiz uchundur. u bizni oz pakliqidin behrimen qilix uchun terbiyileydu. 11 qattiq terbiye bilen tuzitilgen adem tuzitix berilgen waqitning ozide huxal bolmaydu, kongli buzulidu. biraq, keyin u bundaq tuzitix bilen tawlinip, amanliq we heqqaniyliq yolida mangidu. 12 xuning uchun, talghan qolunglargha medet berip, pukulgen tizinglarni ruslanglar. 13 silerge egexken aqsaqlarning yiqilip chuxmesliki uchun mangghan yolunglar tuz bolsun. buning bilen siler ularning xipa tepixigha yardem bereleysiler. 14 kixiler bilen inaq otuxke we pak yaxaxqa tirixinglar. chunki, pak yaximighan kixi rebke yeqinlixalmaydu. 15 diqqet qilinglarki, hechkim hudaning mehir-xepqitidin mehrum qalmisun. silerge ziyan yetkuzidighan we kopchilikni zeherleydighan, adawetning giyahi aranglarda yiltiz tartmisun. 16 hechkim jinsiy ehlaqsizliq qilmisun yaki tunji oghulluq miras hoquqini bir wah tamaqqa satqan esawgha ohxax, hudagha bihormetlik qilmisun. 17 silerge melumki, esaw keyin atisining heyrlik duasini elixni oylisimu, ret qilindi. u puxayman qilip, dua elix uchun hetta koz yaxlirini eqitip yalwurghan bolsimu, kechikkenidi. 18 siler israillar tewrat qanunini qobul qilghan, qol bilen tutqili bolidighan, yalqunlap ot yenip turuwatqan hemde qara bulut, qarangghuluq, qara boran qaplighan sinay teghigha kelmidinglar. 19 u jayda chaqiriq kaniyining sadasi bilen sozligen awazni anglighanlar: bundaq sozler emdi bizge eytilmisiken! dep hudagha yalwurghanidi. 20 chunki, eger bu taghqa hetta birer haywan yeqin kelsimu, chalma-kesek qilip olturulsun degen emr ulargha nahayiti eghir kelgenidi. 21 u korunux xundaq qorqunchluq idiki, hetta musa peyghembermu: bek qorqup titrep kettim degenidi. 22 siler sion teghigha, yeni menggu hayat hudagha teelluq erxtiki yerusalemgha keldinglar. u heyt-merike huxalliqigha chomgen on minglighan perixtiler yighilghan, 23 isimliri erxte yezilghan tunji tughulghanlar jem bolidighan, putun insanlarning soraqchisi huda bar bolghan, kamaletke yetkuzulgen heqqaniy kixilerning rohliri mewjut bolghan, 24 yengi ehdining wasitichisi eysa mesih hem uning sepilgen qeni bolghan jaydur. bu sepilgen qan habilning qenidek intiqam dep horkirep yighlaxning ornigha, gunahlarni kechurdum, dep kapalet beridu. 25 silerge bularni eytqan hudadin yuz orumeslikke diqqet qilinglar. chunki, bu alemde ozlirini agahlandurghuchi musa peyghemberni ret qilghan israillar bundaq qilixning jazasidin qutulalmighan yerde, erxtiki bizni agahlandurghuchini ret qilsaq, u jazadin biz qandaqmu qutulalaymiz!? 26 huda sinay teghidin sozligende, uning awazi zeminni zilzilige kelturgenidi. lekin, emdi u: yene bir qetim zeminnila emes, asmannimu zilzilige kelturimen dep wede qildi. 27 yene bir qetim degen bu soz zilzilige kelturulidighanlarning, yeni yaritilghan nersilerning zilzile bilen yoqitilip, zilzilige kelturulmeydighanlarning menggu saqlinixidin ibaret menini bilduridu. 28 xuning uchun, zilzilige kelturulmeydighan bir padixahliqqa muyesser bolghinimizdin minnetdar bolup, hudani hursen qilidighan hormet we eyminix bilen hudagha ibadet qilayli. 29 chunki, hudayimiz hemmini halak qilalaydighan otqa ohxaydu.
1 bir-biringlargha hemixe qerindaxlarche mehir-muhebbet korsitinglar. 2 natonux kixilerge mehmandost boluxni untumanglar. chunki, beziler mehmandostluq bilen bilmestin perixtilerni mehman qilghan. 3 zindangha taxlanghan etiqadchilarni ular bilen bille zindanda turghandek yad etip, yardem qilinglar. horlanghanlarni huddi ozunglarmu horlanghandek hes qilip, yad etip turunglar. 4 hemme adem nikahqa hormet qilsun. er-hotun bir-birige sadiq bolsun. chunki, huda nikahsiz jinsiy munasiwette bolghanlar we jorisigha sadiq bolmighanlardin hesas alidu. 5 ozunglarni mal-dunyagha urmanglar. barigha qanaet qilinglar. tewratta huda mundaq degen: sendin esla ayrilmaymen, seni esla taxlimaymen. 6 xunga, zeburda yezilghandek yureklik eytalaymizki: qorqmaymen, rebbim yardemchimdur. kixiler meni neme qilalisun? 7 hudaning sozini silerge yetkuzgen yetekchilerni esinglarda tutunglar. ularning hayatining neqeder yahxi mewilerni bergenlikini eslep, ularning etiqadidin ulge elinglar. 8 eysa mesih tunugun, bugun we menggu ozgermeydu. 9 xuning uchun, her hil gheyriy telimlerning azduruxigha berilip, tuyuq yolgha kirip qalmanglar. ozunglarni yemeklikler toghrisidiki qaidilerge riaye qilix bilen emes, hudaning mehir-xepqiti bilen mustehkemlenglar. chunki, bundaq qaidilerge riaye qilixning hechqandaq qimmiti yoqtur. 10 bizlerning xundaq bir qurbanliq supimiz barki, biz uningdiki gunahlarning bedili uchun atalghan qurbanliqtin behrimen bolalaymiz. eyni chaghda ibadet chedirida hizmette bolghan rohaniylar bolsa gunahlarning bedili uchun atalghan qurbanliqlardin behrimen bolalmaytti. 11 bu gunahlarni kechurum qilixning kapaliti supitide olturulgen haywanlarning qeni bax rohaniy teripidin eng muqeddes jaygha elip kiriletti, teni bolsa qarargahning sirtida koyduruletti. 12 xunga, eysa mesihmu oz qeni bilen helqni pak qilip, hudagha atax uchun, xeher derwazisining sirtida azas chekip oldi. 13 xundaq iken, bizmu qarargahning sirtigha chiqip, uning yenigha berip, u haqaretlerge uchrighinida berdaxliq berginidek, bizmu haqaretlerge berdaxliq bereyli. 14 yer-yuzide menggu mewjut bolidighan xehirimiz yoq. biz kelgusidiki xeherge intilmektimiz. 15 xu wejidin, hemixe eysa mesih arqiliq hudagha medhiyilirimizni qurbanliq supitide atayli, yeni oz aghzimiz bilen uning namini etirap qilayli. 16 yahxiliq qilixni we baxqilarni ozimizde bar bolghandin teng behrimen qilixni untumayli. chunki, huda bundaq qurbanliqlardin hursen bolidu. 17 yetekchiliringlargha boysununglar. ularning sozini anglanglar. chunki, ular oz hizmitidin hudagha hesas bergechke, hemixe silerge agah bolup turidu. ularning hizmitining ghem-endixe bilen emes, huxal-huramliq bilen elip berilixi uchun, ularning gepige kiringlar. 18 biz uchun dua qilip turunglar. wijdanimizning pak ikenlikige ixinimiz, her jehette toghra yolda mengixni umid qilimiz. 19 yeninglargha pat arida qaytip berixim uchun, dua qilixinglarni alahide otunimen. 20 amanliq berguchi, yeni mengguluk ehdining qeni arqiliq qoy padisining katta qoychisi bolghan rebbimiz eysani olumdin tirildurgen huda, 21 silerni siler ehtiyaj bolghan barliq yahxi nersiler bilen teminlep, oz iradisining ijrachiliri qilghay! ebedilebed xan- xerepke layiq bolghan eysa mesih arqiliq silerni ozini hursen qilidighan ixlarni qilixqa yetekligey, amin! 22 qerindaxlirim, silerdin otunimenki, bu qisqighina hettiki nesihetlirimni razimenlik bilen qobul qilghaysiler. 23 qerindiximiz timotiyning zindandin qoyup berilgenlikidin hewerdar bolghaysiler. yeqinda yenimgha kelip qalsa, uning bilen bille silerni yoqlap barimen. 24 barliq yetekchiliringlar we baxqa etiqadchilargha salam eytqaysiler. italiyidin kelgen qerindaxlar silerge salam yollidi. 25 hudaning mehir-xepqiti hemminglargha yar bolghay!
yazghan het
1 hudaning we rebbimiz eysa mesihning hizmetkari bolghan menki yaquptin dunyaning nurghun jaylirigha tarqalghan, eysa mesihke etiqad qilidighan yehudiylargha salam. 2 qerindaxlar, her hil sinaqlargha du kelgende, uni zor huxalliq, dep bilinglar. 3 chunki silerge melumki, bundaq sinaqlar arqiliq etiqadinglar sinilip, chidamliq bolisiler. 4 xunga, herqandaq sinaqlargha berdaxliq berip, chidamliqinglarni yetildurunglar. xundaq qilsanglar, hudaning kutkinidek etiqadta pixqan, kem-kutisiz ademlerdin bolisiler. 5 eger aranglardiki biri eqil-parasetke mohtaj bolsa, hemmige sehiyliq bilen beridighan we malal kormeydighan hudadin tilisun. xundila, uninggha erixidu. 6 biraq, u eqil-paraset tiligende, hudadin qilchimu gumanlanmay, toluq ixench bilen tilixi kerek. chunki, gumanlanghan kixi huddi dengiz dolqunigha ohxax, xamal chiqsila tewrinip ketidu. 7-8 bundaq kixi ozining barliq ixlirida biqarar we turaqsiz kelidu. xunga, bundaq adem hudadin tiligen nersilirige eriximen, dep oylimisun. 9-10 namrat etiqadchilar hudaning aldida ozlirining nahayiti qimmetlik ikenlikidin huxal bolsun. bay etiqadchilar hudaning ozlirini kemter tutquzghanliqidin huxal bolsun. chunki ular xuni bilsunki, ularning bu dunyadiki hayati huddi yawa ot-choplerdiki checheklerdek tez ahirlixidu. 11 kun qizighanda bu ot-chopler qurup, uning chechekliri tozup ketidu-de, guzelliki yoqilidu. bay ademler huddi xuninggha ohxax, oz helekchilikide yoqilidu. 12 sinaqlargha sewrchanliq bilen berdaxliq bergen kixi neqeder behtlik-he! chunki, u sinaqtin otkendin keyin, huda ozini soygenlerge wede qilghan mengguluk hayat tajigha muyesser bolidu. 13 azduruluxqa du kelgen adem huda meni azduruwatidu dep oylimisun. chunki, huda azdurulmaydu hem baxqilarni azdurmaydu. 14 kimdekim oz heweslirining keynige kirse, u azidu. 15 bundaq ademning hewesliri uni gunahqa baxlaydu. gunah uningda osup yetilse, uni mengguluk olumge elip baridu. 16 xunga qedirlik qerindaxlirim, aldinip qalmanglar! 17 herqandaq esil we kem-kutisiz iltipat hudadin kelidu. asmandiki putkul yoruqluqlarni yaratqan huda yoruqluqtin peyda bolghan kolenggilerdek ozgirixchan emes. 18 huda oz iradisi boyiche bizni heqiqettin ibaret bolghan sozi arqiliq yengi hayatqa erixturdi. buning bilen, huddi deslepki hosulning mewisi hudagha atalghinidek, biz etiqadchilar putkul insanlar ichide tunji bolup hudagha atalduq. 19 qedirlik qerindaxlirim, xuni esinglarda tutunglarki, herkim anglaxta zerek bolsun, sozlexke aldirimisun, asan ghezeplenmisun. 20 chunki, ghezeplensenglar, hudani hursen qilidighan heqqaniy ixlarni qilalmaysiler. 21 xuning uchun, her hil iplasliqlarni we barliq yaman qilmixlarni taxlanglar. qelbinglargha selinghan, silerni qutquzalaydighan sozni kemterlik bilen ozlexturunglar. 22 hudaning sozini anglap qoysamla bolidu dep, ozunglarni aldimanglar. eksiche, uni ijra qilghuchilardin bolunglar. 23 hudaning sozini anglap qoyupla, uni ijra qilmighan kixi huddi eynekke qarap, yuzige qara surtulgenlikini korsimu, uni surtuwetmigen kixige ohxaydu. 24 bundaq kixi eynektin yiraqlaxsila, oz eptini untup qalidu. 25 gunah qilixtin erkin qilidighan mukemmel qanunni dawamliq estayidilliq bilen ogenguchi anglighinini untup qalmay, belki uni ijra qilsa, u hemme ixlirida behtlik qilinidu. 26 ozini hudagha ihlasmen adem dep qarighan, lekin tilini tizginlimigen kixi ozini ozi aldaydu. bundaq ihlasmenlikning qilche qimmiti yoqtur. 27 hudaatimizning neziridiki pak we eyibsiz ihlasmenlik bolsa qiyinchiliqta qalghan yetim-yesir, eri olup ketken tul hotunlargha ghemhorluq qilix we ozimizni dunyaning bulghixidin saqlaxtur.
1 qerindaxlirim, siler ulu rebbimiz eysa mesihke etiqad qilghanikensiler, baxqilargha ikki hil koz bilen qarimanglar. 2 silerning hudagha ibadet qilidighan yighilixinglargha puzur kiyiniwalghan bir bay we jul-jul kiyiniwalghan bir kembeghel kelse, 3 siler bay kixige torge chiqsila!, kembeghelge, u yerde tur! yaki towende oltur! desenglar, 4 silerning bundaq ohximaydighan muamilenglar niyitinglarning yaman ikenlikini eniq korsitip bermemdu? 5 qedirlik qerindaxlirim, qulaq selinglar! huda bu dunyadiki kembeghellerni etiqad jehette bay qilix hemde ularni ozini soygenlerge berixke wede qilghan padixahliqigha erixturux uchun, tallidi. 6 biraq, siler kembeghellerni harlidinglar! silerni ezgen we sotqa sorigenler emeliyette baylar emesmu? 7 siler mensup bolghan eysa mesihning aliyjanas namigha kupurluq qiliwatqanlar yene xu baylar emesmu? 8 muqeddes yazmilardiki qoxnangni ozungni soygendek soy degen emrge, yeni hudaning padixahliqining bu qanunigha heqiqiy emel qilsanglar, yahxi qilghan bolisiler. 9 lekin, baxqilargha ikki hil koz bilen qarisanglar, gunah qilghan bolisiler. chunki, siler hudaning axu qanunigha hilapliq qildinglar. 10 eger bir kixi hudaning putun qanunigha emel qildim dep turup, uningdiki birer permangha hilapliq qilip qalsa, u hudaning neziride putun qanungha hilapliq qilghan ademge ohxax gunahkar hesablinidu. 11 huda: zina qilma degen hem qatilliq qilma mu degen. xunga, eger siler zina qilmisanglarmu, lekin qatilliq qilghan bolsanglar, yenila putun tewrat qanunigha hilapliq qilghan bilen teng bolisiler. 12 siler silerni gunah qilixtin erkin qilidighan qanun boyiche soraq qilinisiler. xunga, soz-herikitinglar bu qanungha uyghun bolsun. 13 chunki, siler baxqilargha rehim qilmisanglar, soraq qilinghanda huda silergimu rehim qilmaydu. baxqilargha rehim qilghan bolsanglar, hudaning jazasigha emes, rehim qilixigha erixeleysiler. 14 qerindaxlirim! eger bir kixi aghzida, men eysa mesihke etiqad qilimen dep turup, uni oz emeliyitide korsetmise, uning neme paydisi? u bundaq etiqad bilen qutquzuluxqa erixelemdu? 15-16 eger qerindaxliringlardin biri a-yalinga qalsa, uninggha: huda qorsiqingni toq, kiyimingni putun qilsun, aman bol! dep qoyupla, hajitidin chiqmisanglar, buning neme paydisi? 17 xunga, peqet etiqadla bolup, oz etiqadigha mas kelidighan emeliyiti bolmisa, bundaq etiqadning hechqandaq ehmiyiti yoqtur. 18 lekin, beziler: mende etiqad bolsila boldi dese, beziler: etiqad bilen emeliyet birge boluxi kerek dep ozara talixixi mumkin. men axu mende etiqad bolsila boldi deguchilerge: eger sening emeliyiting bolmisa, oz etiqadingni namayan qilalmaysen. biraq, men emeliyitim arqiliq oz etiqadimni namayan qilalaymen dep jawas berimen. 19 sen hudaning bir ikenlikige ixensengla kupaye qilamdu? hudaning bir ikenlikige hetta jinlarmu ixinidu hem uningdin qorqup dir-dir titreydu. 20 ey nadan! emeliyiti yoq etiqadning ehmiyetsiz ikenlikini qachanmu bilersen? 21 hudaning emrige itaet qilix uchun ejdadimiz ibrahim oz oghli ixaqni qurbanliq qilmaqchi bolghan we bu emeliyiti arqiliq u huda teripidin heqqaniy adem dep jakarlanghan emesmu? 22 demek, uning emeliyiti uning etiqadigha mas kelgen. xundaq qilip, uning etiqadi emeliyiti arqiliq toluqlandi. 23 buning bilen, tewratta eytilghan: ibrahim hudaning sozlirige ixendi. huda uning etiqadini korup, uni heqqaniy adem dep hesablidi degen soz ispatlandi we ibrahim hudaning dosti, dep ataldi. 24 biz buningdin xuni koruwalalaymizki, huda etiqadila bolup emeliyiti bolmighan ademni emes, belki etiqadi bilen emeliy herikiti birdek bolghan ademni heqqaniy adem dep jakarlaydu. 25 bu toghruluq yene bir misal bar. pahixe ayal rahas israil charlighuchilirini oz oyide yoxurup, ularning baxqa yol bilen qechip ketixige yardem bergen emeliy herikiti uchun heqqaniy adem dep jakarlanghan emesmu? 26 rohi yoq ten oluk bolghinidek, emeliyiti yoq etiqadmu oluktur.
1 qerindaxlirim, etiqadchilar jamaetchilikide hemminglarla telim berguchi boluwalmanglar! silerge melumki, huda biz telim berguchilerni baxqilardin tehimu eghir soraqqa tartidu. 2 hemmimiz kop hataliximiz. halbuki, tilda hatalaxmighan kixi ozini her jehettin tizginlep, pixip yetilgen kixi bolidu 3 biz atlarni tizginlex uchun, ularning aghzigha yugen salimiz; buning bilen ularni halighan yerimizge mangduralaymiz. 4 yene mesilen, keme xunchilik chong bolsimu, yene kelip kuchluk boran uninggha xunche qattiq urulsimu, lekin rolchi kichikkine rol arqiliq uni halighan yerige heydiyeleydu. 5 xuninggha ohxax, gerche til tenimizning kichik bir ezasi bolsimu, lekin chong ixlargha sewes bolalaydu. kichikkine bir ot uchqunining chong ormangha ot qoyuweteleydighanliqini oylap beqinglar. 6 til del xu ot uchqunigha ohxaydu. u her hil qilmixning menbesi we ezalirimiz ichidiki buzghunchi bolup, putun bedinimizni bulghiyalaydu. bu ot dozah otidin yeqilsa, hayatimizni weyran qiliweteleydu. 7 insanlar yawayi haywanatlar, ucharqanatlar, yer beghirlighuchi haywanlar we su mehluqatlirini tizginliyeleydu hemde ularni alliburun tizginlidi. 8 emma tilni hechkim tizginliyelmeydu. til tizginligili bolmaydighan bir osal nerse bolup, u huddi jangha zamin bolidighan zeherge ohxaydu. 9 biz tilimiz bilen hudaatimizni medhiyileymiz, yene xu tilimiz bilen huda oz obrazigha ohxax qilip yaratqan insanlarni qarghaymiz. 10 demek, bir eghizdin hem medhiye, hem lenet chiqidu. qerindaxlirim, bundaq bolmasliqi kerek! 11 bir bulaqtin xerbetmu, zerdapmu chiqamdu? 12 qerindaxlirim, enjur derihi zeytunning mewisini bermeydu, uzum teli enjurning mewisini bermeydu. xerbet buliqidin zerdapmu chiqmaydu. 13 aranglarda kim eqil-parasetlik bolsa, u oz hayatida kemterlik bilen qilghan yahxi ixliri arqiliq ozining eqil-parasitini korsetsun. 14 lekin, qelbinglarda hesethorluq we xehsiyetchilik bolsa, eqil-parasetlikmen, dep ozunglardin mahtanmanglar. eger mahtansanglar, yalghan sozlep, heqiqetni yoqqa chiqarghan bolisiler. 15 bu dunyagha we insan tepekkurige has bolghan bundaq eqil-paraset hudadin kelgen emes, belki xeytandin kelgen. 16 hesethorluq we xehsiyetchilik bolghanla yerde qalaymiqanchiliq we her hil rezillikler bolidu. 17 lekin, bir ademde hudadin kelgen eqil-paraset bolsa, u aldi bilen pak, andin tinchliqperwer, hux peil, kemter we rehimdil bolup, uning hayati yahxi mewiler bilen tolghan bolidu. u yene ayrimichiliq we sahtipezlik qilmaydu. 18 tinchliq izdiguchiler tinchliq uruqini chachidu we uningdin adalet mewisini alidu.
1 aranglardiki toqunux we majiralarning menbesi neme? bu del qelbinglarni chirmiwalghan arzu-hewesliringlar emesmu? 2 siler ozunglar arzu qilghan nersilerge erixelmigende, adem olturuxtin yanmaysiler. wehalenki, arzu qilghan nersiliringlargha erixelmey, jedel-majira chiqirisiler. siler hudadin tilimigenlikinglar uchun erixelmeysiler. 3 tilisenglarmu erixelmeysiler, chunki niyitinglar yaman bolup, oz arzu-hewesliringlarni qandurux uchunla tileysiler. 4 ey hudagha wapasizlar! bu dunya bilen dostlixixning emeliyette huda bilen duxmenlixix ikenlikini bilmemtinglar? eger siler bu dunyani dost tutmaqchi bolsanglar, hudaning duxminige aylinisiler. 5 muqeddes yazmilarda: huda qelbimizge salghan muqeddes roh bizning hudagha sadaqetmen boluximizni nahayiti arzu qilidu deyilgen. silerche, bu quruq sozmu? 6 yaman arzu-heweslirimiz ustidin ghelibe qiliximiz uchun, huda bizge kop ku-qudret beridu. bu huddi muqeddes yazmilarda: huda qarxidur tekebburlargha, mehir-xepqet qilar kemterlerge dep yezilghinidektur. 7 xuning uchun, hudagha itaetmen bolunglar. xeytangha qarxi turunglar. xu chaghdila, xeytan silerdin qachidu. 8 hudagha yeqinlixinglar, hudamu silerge yeqinlixidu. ey gunahkarlar, gunahtin qol uzunglar. ey hem hudani, hem dunyani dost tutimiz deguchiler, qelbinglarni pak qilinglar. 9 qilghan gunahliringlar uchun qayghu-hesret chekinglar, haza tutup yighlanglar, kulkenglarni matemge, huxalliqinglarni qayghugha aylandurunglar. 10 hudaning aldida ozunglarni towen tutunglar. xu chaghda, huda silerni ustun qilidu. 11 qerindaxlar, bir-biringlarni sokmenglar. qerindixinglarni soksenglar yaki uning ustidin hokum qilsanglar, hudaning bir- biringlarni soyunglar degen qanuninimu sokken we uning ustidin hokum qilghan bolisiler. chunki, siler hudaning qanunining toghra yaki hataliqini qarar qilidighan sotchi emessiler. silerning wezipenglar hudaning qanunigha boysunuxtin ibaret. 12 peqet hudala qanun tuzguchi we hokum qilghuchidur, qutquzux we halak qilix peqet hudaning ku- qudritidin kelidu. xundaq iken, baxqilar ustidin hokum qilixqa silerning neme hoququnglar bar?! 13 beziler: bugun yaki ete palan xeherge barimiz. u yerde bir yil turimiz, tijaret qilip, kop pul tapimiz deydu. bundaq deydighanlar manga qulaq selinglar, 14 ete neme bolidighanliqini bilemsiler? silerning hayatinglar huddi bir demdila peyda bolup yoqap ketidighan tumangha ohxaydu. 15 xuning uchun, huda buyrusa, olmisekla, uni qilimiz, buni qilimiz denglar. 16 biraq, hazir siler ozunglarning pilaninglardin meghrurluq bilen mahtinisiler. bundaq qilix toghra emes. 17 esinglarda tutunglarki, qilixqa tegixlik yahxi ixni bilip turup qilmighanlar gunah qilghan bolidu.
1 ey baylar, qulaq selinglar! bexinglargha kelidighan palaketler uchun dad-peryad qilip yighlanglar. 2 bayliqinglar chirip ketidu, kiyim-kechikinglarni kuye yep ketidu, 3 altun-kumuxliringlarni bolsa haman dat basidu. bu dat qiyamet kunide xehsiyetchilikinglargha guwahliq berip, dozahta koyuxunglargha sewes bolidu. chunki, siler bu ahir zamanda bayliq toplax bilenla bolup ketiwatisiler. 4 siler etizliqinglarda ixlewatqanlarning ix-heqlirige hiyle-mikir ixlitip keldinglar. ular ustunglardin xikayet qiliwatidu. silerge hosul yighip beriwatqan bu kixilerning ah-zari hemmige qadir hudaning quliqigha yetti. 5 siler bu dunyada bayaxat we eyx-ixret ichide yaxawatisiler. qoylar boghuzlinidighan kunge qeder bordalghangha ohxax, silermu qiyamet kunige qeder ozunglarni bordawatisiler. 6 silerge qarxi chiqqudek kuchimu bolmighan gunahsiz kixilerni gunahqa mehkum qilip, ularni olturup keldinglar. 7-8 xunga, qerindaxlar, rebbimiz eysa qayta kelidighan kungiche sewr-taqet qilip turunglar. dehqanlar mol hosul elix uchun bahar we kuz yamghurlirini sewr-taqet bilen kutkinige ohxax, silermu eysa mesihning qayta kelixini sewr-taqet bilen kutunglar. iradenglar mustehkem bolsun. chunki, rebbimiz eysaning qayta kelixige az qaldi. 9 qerindaxlar, hudaning jazasidin saqlinix uchun, bir- biringlardin aghrinmanglar; soraq qilghuchi kelix aldida turidu. 10 huda ewetken peyghemberlerning azas-oqubetlerge qandaq sewr-taqet qilghanliqidin ulge elinglar. 11 biz mana muxundaq sewr-taqet bilen berdaxliq bergenlerni behtlik hesablaymiz. ayupning oz bexigha kelgen her hil eghir azas-oqubetke qandaq sewr-taqet bilen berdaxliq bergenlikini, xundaqla ahirda hudaning uning hayatini qandaq yahxi orunlaxturghanliqini bilisiler. huda heqiqetenmu nahayiti xepqetlik we rehimdildur. 12 qerindaxlirim, eng muhimi, qesem qilmanglar! asman, zemin we baxqa nersilerning nami bilen qesem qilghuchi bolmanglar. jawabinglar tuzla hee yaki yaq bolsun. xundaq qilghanda, hudaning jazasigha tartilmaysiler. 13 aranglarda japa tartiwatqan kixi bar bolsa, u hudagha dua qilsun. huxal boluwatqan kixi bar bolsa, u hudagha medhiye nahxilirini eytsun. 14 aghriq-silaqlar bar bolsa, etiqadchilar jamaetchilikining yetekchilirini chaqirtip kelsun. ular rebbimizning nami bilen bu aghriqlarning bexigha ya surkep dua qilsun. 15 rebbimiz toluq ixench bilen qilinghan dua arqiliq aghriqni saqaytidu we uni ornidin turghuzidu. eger bimar gunah qilghan bolsa, kechurum qilinidu. 16 xunga, xipaliq tepix uchun, otkuzgen gunahliringlarni ozara iqrar qilinglar we bir-biringlar uchun dua qilinglar. heqqaniy ademning duasi zor ku we unumge igidur. 17 ilyas peyghembermu bizge ohxax adem idi. u israiliyide yamghur yaghmasliq uchun ihlas bilen dua qilghanidi. netijide, u yerim yil yamghur yaghmidi. 18 keyin, qayta yamghur yeghix uchun dua qilghanidi, yamghur yeghip, yermu hosul berdi. 19 qerindaxlirim, aranglarda heqiqettin chetnigen kixi bolsa, uni heqiqetke qayturup ekelixke tirixinglar. 20 xuni bilinglarki, gunahkar kixini heqiqetke qayturup ekelgen adem xu kixining mengguluk olumdin qutuluxigha we nurghun gunahlirining kechurum qilinixigha sewebchi bolidu.
1 eysa mesihning elchisi bolghan menki petrustin pontus, galatiya, kapadokiya, asiya we bitiniye olkiliride yaxawatqan hemde bu dunyagha musapir bolghan, hudaning tallighan bendilirige salam. 2 hudaatimiz ozining aldin orunlaxturuxi boyiche silerni tallidi, muqeddes roh silerni pak qildi. buningdin meqset, silerning eysa mesihke itaet qilip, uning qurbanliq qeni bilen gunahliringlardin yuyuluxunglar uchundur. huda silerge hessilep mehir-xepqet we amanliq ata qilghay! 3 rebbimiz eysa mesihning atisi bolghan hudagha medhiyiler oqulghay! u bizge cheksiz rehimdillik korsitip, eysa mesihning olumdin tirilixi arqiliq bizni yengidin tughuldurup, ochmes bir umidke ige qildi. 4 uning perzentliri bolghan bizler uchun erxte tugimes, chirimes, solmas miras saqlanmaqta. 5 huda aldin teyyarlap qoyghan bu uzul-kesil qutquzuxni ahir zamanda axkara qilghuche, ozining qudriti bilen silerni etiqadinglar arqiliq qoghdaydu. 6 xuning uchun, hazir silerning her hil sinaqlar tupeylidin waqitliq azas-oqubet tartip, hesret chekixinglargha toghra kelsimu, xad- huramliqqa chomunglar. 7 bundaq azas-oqubet chekixinglarning sewebi etiqadinglarning sapliqini ispatlaxtur. heqiqiy sap etiqad bolsa altundinmu qimmetliktur. gerche altunning sapliqini otta tawlax arqiliq ispatlighili bolsimu, u biz uchun beribir mengguluk bolalmaydu. etiqadinglar sap bolsa, eysa mesih qayta kelgen chaghda bu etiqad silerge medhiye, xan-xerep we hormet elip kelidu. 8 siler burun eysa mesihni korup baqmighan bolsanglarmu, uni soyup keldinglar. hazir uni kormigen teqdirdimu uninggha yenila ixinisiler. xunga, qelbinglar til bilen ipadilep bergili bolmaydighan cheksiz xad- huramliqqa chomdi. 9 chunki, siler hazir etiqadinglarning nixani bolghan qutquzuluxtin behrimen boluwatisiler. 10 bu qutquzulux toghrisida ilgiriki peyghemberler tepsiliy izdengen, uni chuxinixke tirixqan hemde silerge ata qilinghan bu mehir-xepqet toghrisida aldin eytqanidi. 11 eysa mesihning rohi ularning qelbide bolup, bu roh ulargha huda ewetmekchi bolghan qutquzghuchi chekidighan azas-oqubetler we uning bu azas-oqubetlerni chekkendin keyin erixidighan xan-xeripi toghrisida aldinala melumat bergen. ular bu ixlarning qachan we qandaq yuz beridighanliqi ustide izdengen. 12 huda bu peyghemberlerge ularning bu ixlarni aldin eytixining ozliri uchun emes, belki siler uchun ikenlikini bildurdi. bugunki kunde hux hewerni yetkuzguchiler erxtin ewetilgen muqeddes rohning kuchi bilen bu ixlarni silerge yetkuzdi. hetta perixtilermu bu ixlarning emelge axurulghanliqini koruxke telpunidu. 13 xunga, eqil-hoxunglarni yighip, ozunglarni segek tutunglar, umidinglarni eysa mesih qayta kelgen kunide silerge elip kelidighan beht-saadetke putunley baghlanglar. 14 hudaning itaetmen perzentliridin bolunglar. eysa mesihni tonumighan chaghliringlardikidek bolmighur heweslerge berilmenglar. 15 eksiche, hemme ixliringlarda pak bolunglar, chunki silerni chaqirghan huda paktur. 16 huda muqeddes yazmilarda: pak bolunglar, chunki men pakturmen degen. 17 siler kixilerning ix-herikitige qarap adilliq bilen soraq qilidighan hudani ata degenikensiler, undaqta bu dunyada musapir bolup yaxawatqan waqtinglarni hudani chongqur hormetlex bilen otkuzunglar. 18 chunki silerge melumki, siler ejdadliringlardin qalghan ehmiyetsiz turmux yolining qulluqidin azad boldunglar. bu, qimmitini haman yoqitidighan altun yaki kumuxtek nersiler bilen emes, 19 belki huda ewetken kem-kutisiz qozining, yeni eysa mesihning qimmetlik qenining bedilige keldi. 20 eysa mesih dunya yaritilixtin ilgirila huda teripidin insanlarning qutquzghuchisi bolux uchun tallanghan. u muxu ahirqi waqitlarda siler uchun bu dunyagha ewetilip, axkara qilindi. 21 siler eysa mesih arqiliq hudagha etiqad qiliwatisiler. huda eysa mesihni olumdin tirildurup, uninggha xan- xerep berdi. xuning uchun, silerning etiqadinglar we umidinglar hudagha baghlanghan. 22 siler heqiqetke itaet qilghanliqinglardin qelbinglar pak qilinip, etiqadchilarni soyidighan semimiy mehir-muhebbetke ige boldunglar. xunga, bir-biringlarni chin qelbinglardin qizghin soyunglar. 23 chunki, siler yengiwaxtin tughuldunglar. bu yengi hayat haman olup ketidighan insanlar arqiliq emes, belki hudaning sozi, yeni hudaning hayatiy kuchke ige we menggu mewjut sozi arqiliq boldi. 24 huddi muqeddes yazmilarda yezilghinidek: putkul insan gul-giyahqa ohxaydu, ularning xan-xeripi ghazang bolidighan chechekke ohxaydu. giyahlar qurup, guller solixip olidu, 25 biraq, rebbimizning sozi menggu mewjut bolidu! biz silerge yetkuzgen hux hewer del rebbimizning sozidur.
1 xuning uchun, barliq yamanliq, hiyligerlik, sahtipezlik, hesethorluq we tohmethorluqlarni taxlanglar. 2-3 siler rebbimizning mehir-xepqitidin behrimen bolghanikensiler, huddi yengi tughulghan bowaq anining sutige texna bolghandek, silermu hudaning sap sozige texna bolunglar. buning bilen, siler uzul-kesil qutquzulghuche, etiqadta osup yeteleysiler. 4 eysa mesih hudaning salmaqchi bolghan ibadethanisining tirik ul texidur. kixiler uni ret qilghan bolsimu, lekin huda uni tallidi we qedirlidi. xunga, siler eysa mesihke yeqinlixinglar. 5 xundaq qilsanglar, silermu hudaning ibadethanisining selinixigha ixlitilidighan tirik taxlardin bolisiler. siler hudagha atalghan rohaniylar bolup, eysa mesih arqiliq hudagha hizmet qilix we medhiye oqux qatarliq hudani hursen qilidighan qurbanliqlarni bereleysiler. 6 muqeddes yazmilarda mundaq deyilgen: qaranglar, tallanghan bir qimmetlik ul texini siongha qoydum. uninggha etiqad qilghanlar hergiz naumidte qalmaydu. 7-8 siler eysa mesihtin ibaret bu ul texigha etiqad qilghanliqinglar uchun, bu ul texi silerge nisbeten qimmetliktur. lekin, uninggha etiqad qilmaydighanlargha nisbeten bu ul texi del muqeddes yazmilarda deyilginidek: tamchilar taxliwetken bu tax quruluxning merkiziy ul texi bolup qaldi! bu tax kixiler putlixidighan tax boldi, ademni yiqitidighan tax boldi. ular hudaning eysa mesih toghrisidiki hux hewirini ret qilghanliqi uchun, bu taxqa putlixidu. ularning bundaq boluxi aldin belgilengen. 9 lekin, siler bolsanglar hudaning tallighanliri, uning padixahliqining rohaniyliri, hudagha atalghan helq, xundaqla hudagha mensup bolghanlarsiler. silerni qarangghuluqtin ozining parlaq yoruqluqigha chaqirghan huda ozining ulughluqini baxqilargha yetkuzuxunglar uchun, silerni tallidi. 10 burun siler hudaning helqi emes idinglar. lekin, emdi hudaning helqisiler. burun siler hudaning rehim-xepqitige erixmigenidinglar, lekin emdi erixtinglar. 11 qedirlik qerindaxlirim, siler bu dunyagha peqet musapir we mehmansiler. xunga silerdin otunup soraymenki, ozunglarni siler bilen qarxilixidighan yaman heweslerdin tutuwelinglar. 12 eysa mesihke etiqad qilmaydighanlar aldida esil pezilet bilen yaxanglar. muxundaq qilghanda, gerche ular silerni yaman adem dep tohmet qilsimu, lekin silerning yahxi emeliyitinglarni korup, rebbimiz eysa qayta kelgen kuni hudani ulughlaydu. 13-14 rebbimizni hormetlex uchun, insanlar arisidiki hoquqdarlargha, yeni eng yuqiri menseptiki padixah we uning qol astidiki waliylargha boysununglar. bu hoquqdarlar yaman ix qilghuchilarni jazagha tartix, yahxi ix qilghuchilarni hormetke sazawer qilix uchun teyinlengen. 15 hudaning iradisi xuki, silerning ustunglardin xikayet qilidighan nadan ademlerning zuwanini yahxi emeliyitinglar arqiliq tuwaqlaxtur. 16 siler erkin adem bolup, hechkim silerning undaq yaki bundaq qilix-qilmasliqinglarni meni qilalmaydu. lekin, bu erkinlikni yaman ixlarni qilixning bahanisi qiliwalmay, hudaning sadiq hizmetkarliri bolup yaxanglar, 17 barliq insanlarni hormetlenglar, etiqadchi qerindaxliringlargha mehir-muhebbet korsitinglar, hudadin qorqunglar, padixahni hormetlenglar. 18 ey qullar, hojayinliringlarni hormetlep, ulargha boysununglar. siler yahxi we hux peil hojayinlarghila emes, belki qattiq qol hojayinlarghimu boysununglar. 19 eger aranglardin biri naheq azas- oqubet chekse hemde bu azas-oqubetke sewr-taqet qilix hudaning iradisi ikenlikini bilip, uninggha sewr-taqet qilsa, u hudani hursen qilidu. 20 eger hataliq otkuzup, tegixlik jazagha tartilghanda uninggha berdaxliq berse, buning mahtinidighan hech yeri yoq! lekin, yahxi ixlarni qilip azas-oqubet chekse hemde uninggha berdaxliq berse, u hudani hursen qilidu. 21 chunki, siler mana xundaq azas-oqubetke chaqirildinglar. eysa mesihmu siler uchun azas-oqubet chekip, silerni ozining izidin mangsun dep, silerge ulge qaldurdi. 22 muqeddes yazmilarda yezilghinidek: u gunah qilmighan, aghzidin birer eghizmu hiyle-mikirlik soz chiqmighan. 23 eysa mesih haqaretke uchrighanda, til qayturmaytti. azas-oqubet chekkende, hechkimge tehdit salmaytti. eksiche, ozini adil hokum qilidighan hudagha tapxuratti. 24 u bizning gunahning ilkide yaximasliqimiz, belki heqqaniyliq yolida mengiximiz uchun, gunahlirimizni oz zimmisige elip krestke mihlinip qurban boldi. siler uning yariliri bilen xipa taptinglar. 25 chunki, burun siler yoldin azghan qoylargha ohxayttinglar, lekin hazir ozunglarni qoghdaydighan qoychining, yeni eysa mesihning yenigha qaytip keldinglar.
1-2 ey ayallar, silermu erliringlargha itaet qilinglar. xundaq qilsanglar, hudaning sozige ixenmeydighan erler oz ayalining bu pezilitidin tesirlinip, hudagha etiqad qilixi mumkin. silerning ulargha artuqche gep qilixinglarning hajiti yoq. chunki, ular silerning hudagha bolghan chongqur hormitinglar we pak pezilitinglarni koreleydu. 3 guzellikinglar sirtqi korunuxtiki alahide yasiwalghan chachliringlar, taqighan altun zibuzinnetliringlar we esil kiyimliringlardin ibaret emes, 4 belki qelbinglardiki ochmes guzellik, yeni mulayimliq we temkinlikinglardin ibaret bolsun chunki, bundaq guzellik hudaning aldida intayin qimmetliktur. 5 burunqi chaghlarda, umidini hudagha baghlighan ihlasmen ayallar del muxundaq guzellik bilen ozlirini zinnetlep, erlirige itaet qilatti. 6 mesilen, sare ibrahimni hojayin dep atap, uning sozlirige boysunatti. siler hechnemidin qorqmay, toghra ixlarni qilsanglar, silermu sarening perzentliri bolghan bolisiler. 7 ey erler, xuninggha ohxax, silermu ayalliringlar bilen bolghan turmuxta ularning silerdin ajiz ikenlikini chuxinip, ulargha koyununglar we ularni hormetlenglar. chunki, ularmu silerge ohxax, huda ata qilghan yengi hayattin ortaq behrimen bolghuchilardur. xundaq qilsanglar, dualiringlar tosalghugha uchrimaydu. 8 yighinchaqlap eytqanda, hemminglar bir niyet, bir meqsette bolunglar, bir-biringlargha hesdaxliq qilinglar, bir-biringlarni qerindaxlarche soyunglar, mehriban we kemter bolunglar. 9 yamanliqqa yamanliq, ahanetke ahanet bilen emes; eksiche, beht tilex bilen jawas qayturunglar. chunki, huda silerni baxqilargha beht tilexke chaqirdi. bundaq qilsanglar, huda silernimu behtlik qilidu. 10 huddi muqeddes yazmilarda yezilghinidek: hayatni soyup, yahxi kun kechuruxni halaydighanlar tilini yamanliqtin, aghzini hiyle-mikirlik sozlerdin yiraq tutsun. 11 yamanliqni taxlap, yahxi ixlarni qilsun, hemmeylen bilen inaq yaxaxqa tirixsun. 12 chunki, perwerdigarning kozi heqqaniylardidur, qulaqliri ularning duasididur. lekin, rebbimizning nepriti yamanliq qilghuchilardidur. 13 eger siler daim yahxi ixlarni qilixqa tirixsanglar, baxqilar silerge yamanliq qilmaydu. 14 lekin, heqqaniyliq yolida azas-oqubet cheksenglarmu, neqeder behtliksiler! baxqilarning tehditidin qorqmanglar we ensirep ketmenglar. 15 belki, qelbinglarning chongqur qatlimidin rebbimiz eysagha orun berip, ozunglarni uninggha atanglar. silerning mengguluk hayatqa bolghan umidinglarning sewebini sorighanlargha jawas berixke her daim teyyar turunglar. 16 buni mulayimliq we hormet bilen eytinglar. wijdaninglarni sap tutunglar-de, silerge tohmet qilghuchilar silerning eysa mesihke mensup bolghanliqinglardin yetilgen pezilitinglarni korup, ozliri qilghan tohmetlerdin hijil bolsun. 17 eger azas-oqubet chekiximiz hudaning iradisi bolsa, undaqta yahxi ixlarni qilip azas-oqubet chekiximiz yaman ixlarni qilip azas-oqubet chekiximizdin ewzeldur. 18 esinglarda bolsunki, eysa mesih gunah qilip baqmighan bolsimu, azas-oqubet chekip, hemmimizni huda bilen yaraxturux meqsitide biz gunahkarlarning ornida oldi. uning birla qetimliq qurbanliq qilinixi bilen barliq gunahlirimiz yuyuldi. uning teni olgen bolsimu, lekin uning rohi tirilduruldi. 19 u solap qoyulghan rohlarning yenigha muxu rohiy hayatliqi bilen berip, ozining bu ghelibisini jakarlidi. 20 solap qoyulghan bu rohlar burunqi zamanda nuh peyghember keme yasawatqan mezgilde huda sewrchanliq bilen ularning towa qilixini kutsimu, hudaning sozige qulaq salmighan kixilerning rohliridur. nuh peyghember yasighan kemide peqet birqanche kixila, yeni jemiy sekkiz kixi bolup, ular su arqiliq qutquzuldi. 21 bu, bizning hazirqi qutquzulghanliqimizni bilduridighan sugha chomulduruximizning aldin bexariti bolidu. chomulduruluximiz bedinimizning kirdin tazilinixi emes, belki ozimizni eysa mesihning tirilduruluxi arqiliq pak wijdan bilen hudagha beghixliximizdur. 22 tirildurulgen eysa mesih erxke chiqip, hudaning ong yenida olturmaqta. perixtiler, erxtiki hoquqdarlar we baxqa barliq kuchlukler uninggha tiz pukmekte.
1 eysa mesih jismaniy jehette azas-oqubet chekkeniken, silermu xundaq irade bilen ozunglarni qorallandurunglar. chunki, huda yolida jismaniy jehette azas-oqubet chekken kixi gunah qilixni tohtitixqa bel baghlighan bolidu. 2 buning bilen, keyinki hayatinglarni yaman heweslerge berilix bilen emes, belki hudaning iradisige muwapiq otkuzisiler. 3 burun siler hudagha etiqad qilmaydighanlar yahxi koridighan ixlarni qilip, kop waqtinglarni otkuzuwettinglar. siler buzuqchiliq, xehwaniyliq, haraqkexlik, eyx- ixret, achkozlerche yep-ichix we yirginchlik butpereslik ichide yaxap kelgenidinglar. 4 hudagha etiqad qilmaydighan ademler hazir silerning ozlirige ohxax xehwaniy turmuxqa berilmigenlikinglargha ejeblinip, silerni haqaretlimekte. 5 lekin, ular bu qilmixliri uchun soraq qilixqa teyyar turghan hudagha hesas beridu. kelguside huda putkul insanni, meyli tirikler yaki olgenler bolsun, soraq qilidu. 6 xu sewebtin, hudaning hux hewiri olgenlergimu, ular olmestin burun yetkuzulgenidi. netijide, hux hewerni qobul qilghanlar gerche jismaniy jehette baxqa insanlargha ohxax, hudaning hokumi bilen olgen bolsimu, lekin ularning rohi huda ata qilidighan mengguluk hayat bilen yaxaydu. 7 dunyaning ahirlixidighan kuni yeqinlaxmaqta. xunga, siler eghir- besiqliq we segeklik bilen dua qilinglar. 8 hemmidin muhimi, bir- biringlargha semimiy mehir-muhebbet korsitinglar. chunki, mehir- muhebbet nurghun gunahlarni kechurguzuwetidu. 9 bir-biringlardin narazi bolmay, mehmandost otunglar. 10 huda teripidin herbiringlargha hilmuhil hediye supitide ata qilinghan qabiliyetlerni yahxi qollinip, bir-biringlargha hizmet qilinglar. 11 kimge huda toghrisida telim berix qabiliyiti ata qilinghan bolsa, u hudaning sozlirini sozlisun, kimge baxqilargha hizmet qilix qabiliyiti ata qilinghan bolsa, u hudaning bergen ku-qudriti bilen hizmet qilsun. buning bilen, hemme ixta huda eysa mesih arqiliq medhiyilinidu. barliq xan-xerep we ku- qudret hudagha ebedilebed mensup bolghay, amin! 12 qedirlik qerindaxlirim, siler qattiq sinaqlargha du kelgininglarda, ajayip bir ixqa yoluqup qaldim, dep heyran bolmanglar. 13 eksiche, eysa mesihning azas-oqubetlirige ortaq bolghanliqinglardin huxal bolunglar. u xan-xerep bilen qaytip kelgende, silermu xad-huramliqqa chomisiler. 14 eysa mesihke etiqad qilghanliqinglar sewebidin haqaretke uchrisanglar, neqeder behtliksiler! chunki, hudaning ulu rohi silerning qelbinglardin orun alghan. 15 aranglardin birining azas-oqubet chekixi hergizmu qatilliq, oghriliq we yamanliqlarni qilix yaki baxqilarning ixigha arilixix sewebidin bolmisun. 16 lekin, aranglardin biri eysa mesihke egexkuchi dep atalghanliqi sewebidin azas-oqubet chekse, u buningdin nomus qilmisun. eksiche, xu nam bilen atalghanliqi uchun hudani medhiyilisun. 17 chunki, soraq waqti baxlandi. bu soraq aldi bilen hudaning perzentliri, yeni etiqadchilarning etiqadini sinaxtin baxlinidu. eger bu biz etiqadchilar uchun qiyin bolsa, u halda hudaning sozige qulaq salmighanlarning aqiwiti qandaq bolar? 18 del muqeddes yazmilarda yezilghinidek: eger adil ademlerning qutquzuluxi tes bolsa, huda yolida mangmighanlar we baxqa gunahkarlarning aqiwiti qandaq bolar? 19 xuning uchun, hudaning iradisi bilen azas-oqubet chekkenler jenini ixenchlik yaratquchigha amanet qoyup, yahxi ixlarni qilixni dawamlaxtursun.
1 hazir men aranglardiki etiqadchilar jamaetchilikining yetekchilirige bir eghiz soz qilmaqchimen. chunki, menmu silerge ohxax bir yetekchi hemde eysa mesihning krestte chekken azas- oqubetlirining guwahchisi, u qaytip kelgende uning namayan qilidighan xan-xeripidin behrimen bolghuchimen. yetekchi supitimde siler yetekchilerdin xuni otunimenki, 2 qoychi qoylirigha yahxi qarighinigha ohxax, silermu huda silerge amanet qilghan etiqadchilar jamaetchilikining halidin hewer elinglar. buni mejburen emes, belki hudaning iradisi boyiche razimenlik bilen qilinglar; pul tepix uchun emes, qizghinliq bilen qilinglar. 3 silerge amanet qilinghan bu etiqadchilar jamaetchilikining hokumrani boluwalmanglar, eksiche bu jamaetchilikke ulge bolunglar. 4 xundaq qilsanglar, bax qoychi eysa mesih qaytip kelgende, menggu checheklep turidighan xan-xerep tajigha erixisiler. 5 ey yigitler, silermu yetekchilerge boysununglar. hemminglar bir-biringlargha kemter bolunglar. chunki, muqeddes yazmilarda yezilghinidek: huda qarxidur tekebburlargha, mehir-xepqet qilar kemterlerge. 6 ozunglarni hudaning qudretlik qoli astida towen tutunglar. xundaq qilsanglar, waqti kelgende huda silerni ustun qilidu. 7 barliq ghem-qayghuliringlarni hudagha tapxurunglar. chunki, u silerge ghemhorluq qilidu. 8 ozunglarni hoxyar we segek tutunglar. chunki, duxmininglar bolghan xeytan huddi echirqap ketken xirdek aranglardiki etiqadchilarni yutmaqchi bolup, qatrap yuridu. 9 siler mustehkem etiqadinglar bilen xeytangha taqabil turunglar. chunki esinglarda bolsunki, dunyaning herqaysi jayliridiki qerindaxliringlarmu silerge ohxax, azas-oqubet chekiwatidu. 10 putkul mehir-xepqetning menbesi bolghan huda silerni eysa mesih arqiliq ozining mengguluk xan-xeripige chaqirghan. siler waqitliq azas-oqubet chekkininglardin keyin, huda silerni des turghuzup, silerni chidamliq qilip, etiqadinglarni mustehkem we tewrenmes qilidu. 11 barliq ku-qudret hudagha ebedilebed mensup bolghay, amin! 12 men huda yolidiki sadiq qerindixim silasning yardimi bilen bu qisqighina hetni yazdim. uxbu hetni yeziximdiki meqset, silerni righbetlendurux we hudaning heqiqiy mehir-xepqiti heqqide guwahliq berixtin ibarettur. bu mehir-xepqette ching turunglar. 13 siler bilen bille huda teripidin tallanghan babildiki etiqadchilar jamaetchilikidin we huda yolidiki oghlum markustin silerge salam. 14 bir-biringlar bilen mehribanlarche salamlixinglar. silerge, yeni eysa mesihke mensup bolghan hemminglargha amanliq yar bolghay!
1 eysa mesihning hizmetkari we elchisi bolghan menki simun petrustin silerge salam! siler bizning hudayimiz we qutquzghuchimiz bolghan eysa mesihning adilliqi arqiliq biz bilen ohxax qimmetlik bir etiqadqa muyesser boldunglar. 2 siler hudani we rebbimiz eysani tonughanseri, hudaning silerge korsitidighan mehir- xepqiti we amanliqi tehimu axqay! 3 biz eysa mesihni heqiqiy tonughanliqimizdin, u ozining ku- qudriti, yeni hudaning ku-qudriti arqiliq bizge hudaning iradisi boyiche hayat kechuruximiz uchun ehtiyajliq bolghan hemme nersini ata qildi. u bizni ozining ulughluqi we esil peziliti bilen chaqirdi. 4 u ozining ulughluqi we esil peziliti arqiliq bizge nahayiti ulu we qimmetlik wedilerni berdi. bular arqiliq biz bu dunyadiki insanlarning bolmighur hewesliridin kelip chiqqan ehlaqsizliqtin qutulup, hudaning tebiitige ohxax tebietke ige bolalaymiz. 5 xunga, siler putun kuchunglar bilen etiqadinglargha esil peziletni, esil pezilitinglargha huda toghrisidiki bilimni, 6 biliminglargha ozunglarni baxquruxni, ozunglarni baxquruxunglargha sewrchanliqni, sewrchanliqinglargha hudagha bolghan ihlasmenlikni, 7 ihlasmenlikinglargha qerindaxlarni soyuxni, qerindaxlarni soyuxunglargha baxqilargha mehir-muhebbet korsitixni qoxuxqa tirixinglar. 8 chunki, siler bu hususiyetlerge ige bolsanglar, xundaqla bu hususiyetlerni hayatinglarda tehimu yetildursenglar, silerning rebbimiz eysa mesihke bolghan tonuxunglar ehmiyetsiz bolmaydu, eksiche hayatinglarda yahxi netijiler barliqqa kelidu. 9 bu hususiyetlerge ige bolmighan kixi peqet burnining uchinila koreleydighan yaki kor kixige ohxaydu. undaq kixi burunqi gunahliridin pak qilinghanliqini untughan bolidu. 10 ey qerindaxlar, huda silerni ozining muqeddes helqi boluxqa tallidi we chaqirdi. xuning uchun, siler oz hayatinglarda buni ispatlaxqa tirixinglar. mana xundaq qilsanglar, hechqachan etiqad yolidin chetnep ketmeysiler. 11 rebbimiz bolghan qutquzghuchimiz eysa mesihning mengguluk padixahliqidimu qizghin qarxi elinisiler. 12 xunga, gerche siler bu ixlarni bilgen hemde ozunglargha yetkuzulgen heqiqette ching turuwatqan bolsanglarmu, men yenila her daim bu ixlarni esinglargha salmaqchimen. 13 hayat waqtimda bularni seminglargha selip, silerni oyghitip turuxni layiq kordum. 14 rebbimiz eysa mesihning burun manga ayan qilghinidek, hayatimning pat arida ahirlixidighanliqini bilip turuwatimen. 15 silerning bu ixlarni men bu dunyadin ketkendin keyinmu her daim esinglardin chiqarmasliqinglar uchun kuchumning bariche tirixiwatimen. 16 biz elchiler silerge uqturghan rebbimiz eysa mesihning ku- qudriti we qayta kelidighanliqi toghrisidiki heqiqetni hergizmu ozimiz oydurup chiqmiduq. biz eysa mesihning xan-xohritini oz kozimiz bilen korgenmiz. 17 eysa mesih muqeddes taghda hudaatimizdin xan- xerep we ulughluqqa erixkende, ulu hudaning: bu mening soyumluk oghlum, men uningdin hursenmen degen awazi anglandi. 18 xu chaghda, biz muqeddes taghda eysa mesih bilen bille bolghachqa, erxtin kelgen bu awazni oz quliqimiz bilen angliduq. 19 xuning bilen, biz burunqi peyghemberlerning eysa mesih heqqide eytqan sozlirining ixenchlik ikenlikini heqiqiy chuxenduq. u sozlerge qulaq salsanglar, yahxi qilghan bolisiler. chunki, tang suzulguche, yeni tang yultuzi eysa mesih kelip, qelbinglarni toluq yorutquche, bu sozler huddi qarangghuluqta yolni yorutup beridighan chiraghqa ohxax chaqnap turidu. 20 xuni eng muhim dep bilinglarki, muqeddes yazmilardiki wehiylerni peyghemberler ozliri oylap chiqqan emes. 21 chunki, herqandaq wehiy insanlarning iradisidin kelmeydu. eksiche, ular hudaning sozliri bolup, muqeddes rohning tesirlenduruxi bilen yetkuzulgen.
1 burun israil helqi ichide sahta peyghemberler bolghinidek, silerning aranglardimu sahta telim berguchiler meydangha chiqidu. ular ademlerni halak qilidighan sahta telimlerni aranglargha yoxurun kirguzidu. ular hetta ozlirining gunahlirining bedilini tolep jenini qurban qilghan rebnimu ret qilidu. buning bilen, ular tezla oz bexigha halaket kelturidu. 2 nurghun kixiler ularning xermendilikige egixip ketidu. bu sahta telim berguchiler sewebidin eysa mesih we uning heqiqet yoli haqaretke uchraydu. 3 ular achkoz bolghachqa, oydurma sozler bilen mal-mulkunglarni talan-taraj qilidu. hudaning ulargha beridighan jazasi burundin teyyardur, ularning halakiti bolsa kechikturulmeydu. 4 huda gunah sadir qilghan perixtilerni ayap qoymidi. belki, ularni dozahqa taxlap, ularni soraqqa tartquche, qarangghu ongkurlerde solap qoydi. 5 huda qedimki zamanlarda yaxighan kixilernimu ayap qoymidi. ular gunahqa berilgen bolghachqa, huda dunyani kelkun bilen gherq qilip, ularni jazalidi. huda peqet xu zamandiki kixilerni heqqaniyliq yoligha mengixqa dewet qilghan nuh peyghember we uning ailisidiki yette kixini saqlap qaldi. 6 huda keyin yene sodom we gomora xehiridiki kixilerni jazalap, ularning xeherlirini koydurup kul qiliwetti. huda muxundaq qilix arqiliq gunah yolida mangghanlarning qandaq jazalargha uchraydighanliqi toghrisida keyinki ewladlargha ibret berdi. 7 lekin, huda bu ikki xeherdiki kixilerni jazalax bilen bir waqitta, ularning xehwaniyliqliridin yirgengen hem toghra yolda mangghan lutni qutquzghanidi. 8 axundaq kixilerning ichide yaxighan bu durus ademning qelbi anglighan we korgen rezil ixlar tupeylidin her kuni azablinatti. 9 xuningdin koruwalalaymizki, huda toghra yolda mangghanlarni ular du kelgen sinaqlardin qandaq qutquzidighanliqini bilidu. xuningdek, huda soraq kunigiche gunah yolida mangghanlarni jazalaxni qandaq dawamlaxturuxni, 10 bolupmu chirik heweslerge berilgen we hudaning hoquqigha sel qarighan heliqi sahta telim berguchilerni qandaq jazalaxni bilidu. ular ozini chong tutup, meghrurlarche ix qilidu hem erxtiki ulughlargha haqaret qilixtin qorqmaydu. 11 hetta ku-qudrette bu sahta telim berguchilerdin hessilep ustun bolghan perixtilermu hudaning aldida erxtiki bu ulughlargha tohmet chaplap ularni eyiblimeydu. 12 lekin, bu sahta telim berguchiler ozliri chuxenmeydighan ixlar ustide halighanche kupurluq qilidu. bu kixiler huddi owlinip boghuzlinix uchun tughulghan yawayi haywanatlardek eqilsiz kelidu hemde bu yawayi haywanatlargha ohxax halak qilinidu. 13 bu kixiler baxqilargha qilghan naheqchilikige tuxluq jazagha uchraydu. ular hetta kunduzi ochuq-axkara halda eyx-ixret qilixnimu lezzet, dep hesablaydu. bu kixiler siler bilen bir dastihanda olturghinida, silerni aldighanliqidin zoqlinidu hemde silerge nomus we da kelturidu. 14 ularning qelbi zinahorluq hewesliri bilen tolghan bolup, tohtimastin gunah sadir qilip turidu we etiqadta ajiz kixilerni azduridu. ularning qelbi achkozlukke konup ketken bolup, ular hudaning lenitige ketkenlerdur. 15 ular beorning oghli bilamning yoligha mengip, toghra yoldin chetnep ketti. bilam pulperes bolghachqa, yamanliq qildi. 16 uning qilghan gunahliri tupeylidin huda uni eyiblidi. huda uning exikini zuwangha kelturup, bu peyghember ning qilmaqchi bolghan ehmeqlerche ixini tosidi. 17 bu sahta telim berguchiler qurup ketken bulaqlargha we gulduri bar, yamghuri yoq bulutlargha ohxaydu. huda ulargha qapqarangghuluqta jay hazirlap qoydi. 18 chunki, ular yalghan-yawidaq sozler bilen mahtinip, ozini hata yoldin yengila tartqanlarning xehwaniy heweslirini qozghitix bilen ularni azduridu. 19 ular azdurulghanlargha, siler bizge ohxax muxundaq qilsanglar, heqiqiy erkin bolisiler dep wede qilidu. lekin, ular emeliyette chiriklikning qulliridur. chunki, adem neme teripidin boysundurulghan bolsa, xuning quli bolidu. 20 eger biri rebbimiz bolghan qutquzghuchi eysa mesihni tonux arqiliq bu dunyaning napakliqliridin qutulup, keyin xundaq napak ixlargha yene qayta kirixip qelip xu napakliqlarning quli bolup qalsa, uning keyinki hali deslepkisidinmu yaman bolidu. 21 chunki, heqqaniyliq yolini bilip turup, ozige yetkuzulgen muqeddes emrdin yuz orugendin kore, bu yolni zadila bilmigen yahxi. 22 uning yaman yolgha qaytqini del hekmetlik sozlerde eytilghinigha ohxaydu: it aylinip oz qusuqini yer we yene choxqa yuyunup chiqipla patqaqta eghinar.
1 qedirlik qerindaxlar, hazir silerge yeziwatqinim ikkinchi hetimdur. her ikki hetimde bu ixlarni seminglargha selip, silerni toghra pikir qilixqa yeteklexke tirixtim. 2 muqeddes peyghemberlirimiz burun eytqan sozlerni we qutquzghuchimiz, yeni rebbimiz eysa mesih elchiler arqiliq bergen emrlerni esinglarda tutuxunglarni soraymen. 3 eng muhimi xuni bilixinglar kerekki, ahir zamanda ozining yaman heweslirining keynige kiridighan, silerni meshire qilidighan kixiler chiqidu. 4 ular silerni, rebbinglar men qayta kelimen degenghu! u qeni? u qaytip kelmidighu! bowilirimiz alemdin otup taki hazirghiche hemme ixlar ohxax bolup, dunya apiride bolghan waqittikidin hechqandaq perqi yoqtur dep meshire qilixidu. 5 halbuki, ular eng qedimki zamanda hudaning oz emri bilen asmanni yaratqanliqini we yerning sudin hem su arqiliq barliqqa kelgenlikini qesten untuydu. 6 huda su bilen, yeni kelkun suyi bilen nuh peyghember yaxighan dunyani gherq qilghanidi. 7 huda yenila oz emri bilen ozining yolida mangmighanlarning soraqqa tartilip halak qilinidighan axu kunde asman bilen zeminning otta koyduruluxini belgilidi. xunga, asman bilen zemin ta xu kunigiche saqlinidu. 8 qedirlik qerindaxlirim, xuni untumanglarki, rebbimiz waqitning cheklimisige uchrimighachqa, uning neziride bir kun ming yildek, ming yil bir kundektur. 9 rebbimiz hergizmu bezilerning oylighinidek ozining qayta kelixi toghrisidiki wedisini orundaxni kechikturgini yoq. belki, u silerge kengchilik qilix sewebidin tehi qayta kelmidi. huda hechkimning menggu halak boluxini halimaydu, belki u barliq insanlarning towa qilixini halaydu. 10 lekin, rebbimiz eysa choqum qaytip kelidu. bu kunning kelixi huddi oghrining kelixidek kutulmigen waqitta bolidu. u kuni putun asman qattiq guldurligen awaz bilen ghayib bolidu. asman jisimliri koyup tugeydu. zemin we uningdiki putkul nersilermu koyup gumran bolidu. 11 hemme nerse mana xundaq yoqilidu. undaqta, siler qandaq ademlerdin boluxunglar kerek? siler pak yaxap, huda yolida mangidighan ademlerdin boluxunglar kerek. 12 siler qiyamet kunini intizarliq bilen kutup, u kunning tezrek kelixi uchun bar kuchunglar bilen hudagha hizmet qilinglar. u kunning kelixi bilen putun asman koyup tugeydu, asman jisimlirimu xiddetlik otta erip yoqaydu. 13 lekin, biz huda wede qilghan yengi asman-zeminni intizarliq bilen kutuwatimiz. u yerde peqet heqqaniyliq yolida mangidighanlarla yaxiyalaydu. 14 xuning uchun, ey qedirlik qerindaxlirim, bu ixlarni kutuwatqanikensiler, hudaning aldida eyibsiz we qusursiz yaxaxqa hemde huda bilen inaqliqni saqlap qelixqa tirixinglar. 15 rebbimizning kengchilik qilixini kop ademlerning qutquzulux pursiti, dep bilinglar. bu del qedirlik qerindiximiz pawlusning ozige ata qilinghan eqil-paraset bilen silerge yazghinigha ohxaxtur. 16 u barliq hetliride bu ixlar heqqide tohtalghan. uning hetliride chuxinix tes bolghan bezi jaylar bar. huda toghrisidiki bilimi az we etiqadta ajiz kixiler muqeddes yazmilarning baxqa qisimlirini burmilighandek, uning hetliridiki chuxinix tes bolghan jaylarnimu burmilap chuxenduridu. muxundaq qilghanlar ozige halaket elip kelidu. 17 qedirlik qerindaxlirim, bu sahta telim berguchiler toghrisidiki ixlarni aldinala bilgenikensiler, bu rezil ademlerning hata telimige egixip, mustehkem meydaninglarni yoqitip qoyuxtin hoxyar bolunglar. 18 eksiche, etiqadinglar rebbimiz bolghan qutquzghuchimiz eysa mesihning mehir-xepqiti we uninggha bolghan tonuxunglar arqiliq dawamliq osup barsun. barliq xan-xerep rebbimizge ebedilebed mensup bolghay!
1 biz bu hetimizde silerge ezeldin bar bolghan hayatliq kalami toghrisida bayan qilmaqchimiz. biz bu hayatliq kalamini oz quliqimiz bilen anglighan, oz kozimiz bilen korgen we kozetken hemde uni oz qollirimiz bilen tutqan. 2 bu hayatliq bizge ayan boldi. biz uni korduq. xunga, bu heqte guwahliq berimiz hemde eslide erxtiki atimiz bilen bille bolup, keyin bizge ayan bolghan bu mengguluk hayatni silerge bayan qilimiz. 3 silerningmu biz bilen qerindax boluxunglar uchun, korgen we anglighanlirimizni silerge yetkuzuwatimiz. biz bundaq qerindaxliqtin bille behrimen bolalaymiz. chunki, biz hemmimiz birlikte atimiz we uning oghli eysa mesihke baghlanduq. 4 hemmimizning huxalliqi tolup taxsun dep, bularni silerge yeziwatimiz. 5 biz eysa mesihtin anglighan hem silerge yetkuzmekchi bolghan hewer del xuningdin ibaretki, huda yoruqluqtur, uningda hechqandaq qarangghuluq bolmaydu. 6 eger ozimizni hudagha yeqin dep turup, yenila gunah otkuzup, qarangghuluqta mengiwersek, yalghan eytqan we heqiqetke emel qilmighan bolimiz. 7 xunga, huda yoruqluqta bolghinidek, bizmu yoruqluqta bolsaq, bir-birimizge yeqin bolimiz hem hudaning oghli eysa mesihning qurbanliq qeni bizni barliq gunahtin pak qilidu. 8 gunahimiz yoq desek, oz-ozimizni aldighan bolimiz we heqiqet qelbimizdin orun almighan bolidu. 9 gunahlirimizni iqrar qilsaq, ixenchlik we adil huda gunahlirimizni kechurum qilip, bizni barliq gunahlirimizdin pak qilidu. 10 gunah qilmiduq desek, hudani yalghanchi qilip qoyghan bolimiz we uning sozi qelbimizdin orun almighan bolidu.
1 eziz balilirim, men silerni gunah sadir qilmisun dep, bu sozlerni yazmaqtimen. mubada birimiz gunah sadir qilsaq, aqlighuchimiz bolghan adil eysa mesih erxtiki atimizning aldida bizni aqlaydu. 2 eysa mesih gunahlirimizning kechurum qilinixi uchun qilinghan qurbanliqtur. uning oz jenini qurban qilixi peqet bizning gunahlirimiz uchunla emes, belki putkul dunyadiki insanlarning gunahliri uchundur. 3 hudaning emrlirige emel qilsaq, u chaghda hudani tonughanliqimizni bileleymiz. 4 hudani tonuymen dep turup, uning emrlirige emel qilmighan kixi yalghanchidur, uningda heqiqet yoqtur. 5 lekin, hudaning sozige emel qilsaq, hudagha bolghan mehir- muhebbitimizni heqiqeten mukemmel ipadiligen bolimiz. ozimizning hudagha baghlinip yaxawatqanliqimizni ene xuningdin bileleymiz. 6 hudagha baghlinip yaxaymen degen kixi eysa mesihke ohxax yaxixi kerek. 7 qedirlik qerindaxlar, silerge burun anglap baqmighan yengi bir emrni emes, belki burundin tartip siler qobul qilip keliwatqan kona emrni yazmaqtimen. bu emr hudaning siler burundinla anglap keliwatqan sozidur. 8 lekin, bu emrni yengi emr desekmu bolidu. chunki, uning heqiqet ikenliki eysa mesihning hayatida we silerning hayatinglarda namayan boldi. qarangghuluq ahirlaxmaqta, heqiqiy yoruqluq bolsa oz nurini chechixqa baxlimaqta. 9 kimdekim ozini yoruqluqta yaxawatimen dep turup, qerindixigha ochmenlik qilsa, u yenila qarangghuluqta turuwatqan bolidu. 10 qerindixigha mehir-muhebbet korsetken kixi yoruqluqta yaxaydu, uningda gunahqa baxlaydighan hechneme qalmaydu. 11 lekin, qerindixigha ochmenlik qilghan kixi qarangghuluqtidur. u qarangghuluqta mangidu we qeyerge ketiwatqanliqini bilmeydu, chunki qarangghuluq uning kozlirini kor qiliwetken. 12 eziz balilirim, men bu hetimni silerge yeziwatimen, chunki gunahliringlar eysa mesih arqiliq kechurum qilindi. 13 atilar, buni silerge yeziwatimen, chunki siler ezeldin bar bolghuchini tonudunglar. yigitler, buni silerge yeziwatimen, chunki siler xeytan ustidin ghelibe qildinglar. 14 eziz balilirim, buni silerge yeziwatimen, chunki siler erxtiki atimizni tonudunglar. atilar, buni silerge yeziwatimen, chunki siler ezeldin bar bolghuchini tonudunglar. yigitler, buni silerge yeziwatimen, chunki etiqadinglar kuchluk, hudaning sozi qelbinglarda yaxaydu, xeytan ustidinmu ghelibe qildinglar. 15 bu dunyani we bu dunyadiki ixlarni soymenglar. bu dunyani soysenglar, erxtiki atimizni soymigen bolisiler. 16 chunki, bu dunyadiki ixlar, yeni jismaniy hewes, achkozluk we meghrurluqqa ohxaxlarning hemmisi bu dunyagha mensup bolup, ular hergizmu erxtiki atimizdin kelgen emes. 17 bu dunya we uningdiki heweslerning hemmisi otup ketidu. lekin, hudaning iradisige emel qilghan kixi menggu yaxaydu. 18 eziz balilirim, zaman ahiri bolup qaldi. siler eysa mesihning reqibining ahir zamanda kelidighanliqini anglighan. emeliyette, hazirning ozidila nurghunliri meydangha chiqti. buningdin zaman ahiri bolup qalghanliqi bizge melum. 19 ular arimizdin chiqti, lekin ular bizning kixilirimizdin emes. chunki, bizning kixilirimizdin bolghan bolsa, bizdin ayrilmighan bolatti. ularning ayrilip ketixi hechqaysisining rasttinla bizning kixilirimizdin emeslikini korsitip berdi. 20 siler bolsanglar eysa mesihtin muqeddes rohni qobul qildinglar. xuning uchun, hemminglar heqiqetni bilisiler. 21 silerge bu hetni yiziximdiki sewes, silerning heqiqetni bilmigenlikinglar uchun emes, belki heqiqetni bilip, yalghanchiliqning heqiqettin kelip chiqmaydighanliqini chuxengenlikinglar uchundur. 22 emise, kim uchigha chiqqan yalghanchi? hezriti eysani ret qilip, uni mesih, yeni qutquzghuchi emes dep qarighan adem uchigha chiqqan yalghanchidur! erxtiki atimizni we uning oghli eysa mesihni ret qilghan kixi eysa mesihning reqibidur. 23 huda oz oghlini ret qilghanlarning atisi bolmaydu. eksiche, uni etirap qilghanlarning atisi bolidu. 24 burundin anglap keliwatqan telimni dawamliq qelbinglarda saqlanglar. xundaq qilsanglar, silermu dawamliq erxtiki atimiz we uning oghligha baghlinip yaxawatqan bolisiler. 25 eysa mesihning bizge qilghan wedisi bizni menggu hayatliqqa erixturuxtur. 26 silerni azdurmaqchi bolghanlarni kozde tutup, bularni silerge yazdim. 27 silerge kelsek, eysa mesih silerge ata qilghan muqeddes roh qelbinglarda bolghachqa, siler baxqilarning yengi telimige mohtaj emessiler. muqeddes roh silerge hemme heqiqetni ogitidu. chunki, u heqtur, yalghan emestur. xunga, muxu heqiqet boyiche dawamliq eysa mesihke baghlinip yaxanglar. 28 demek, eziz balilirim, dawamliq eysa mesihke baghlinip yaxanglar. xundaq qilsanglar, u qaytip kelgende yurikimiz toq turidu hem uning aldida hijaletchilikte qalmaymiz. 29 hudaning adil ikenlikini bilgenikensiler, adilliqqa emel qilghuchilarning uning perzentliri ikenlikinimu bileleysiler.
1 qaranglar, erxtiki atimiz bizge neqeder mehir-muhebbet korsetken-he! uning mehir-muhebbiti xunchilik chongqurki, u bizni perzentlirim dep atidi. heqiqetenmu biz hudaning perzentlirimiz. biraq, eysa mesihke etiqad qilmighanlar erxtiki atimizni tonumighanliqtin, bizning hudaning perzentliri ikenlikimiznimu tonup yetelmeydu. 2 qedirlik qerindaxlar, biz hazir hudaning perzentlirimiz, lekin kelguside qandaq bolidighanliqimiz tehi bizge ochuq ayan qilinmighan. biraq, eysa mesih qaytip kelgende, uninggha ohxax bolidighanliqimizni bilimiz. chunki, xu chaghda u qandaq bolsa, biz uni xu peti korimiz. 3 eysa mesihke bu umidni baghlighan herqandaq kixi ozini pak tutidu. chunki, eysa mesih paktur. 4 gunah sadir qilghan kixi hudaning qanunigha hilapliq qilghan bolidu. chunki, gunah sadir qilghanliq hudaning qanunigha hilapliq qilghanliqtur. 5 halbuki, siler eysa mesihning insanlarni gunahidin azad qilix uchun dunyagha kelgenlikini we uning gunahsiz ikenlikini bilisiler. 6 xunga, eysa mesihke baghlinip yaxawatqan kixi gunah sadir qiliwermeydu. gunah sadir qiliweridighan kixi eysa mesihni chuxenmigen we uni tonup yetmigen bolidu. 7 eziz balilirim, kixiler silerni aldap ketmisun. heqqaniyliqqa emel qilghan kixi eysa mesih heqqaniy bolghinidek heqqaniydur. 8 lekin, gunah sadir qiliweridighan kixi xeytangha mensuptur. chunki, xeytan elmisaqtin tartip gunah sadir qilip kelmekte. hudaning oghli eysa mesihning dunyagha kelixtiki meqsiti xeytanning qilmixlirini yoqitixtur. 9 hudaning perzenti bolghan kixi gunah sadir qiliwermeydu. uningda hudaning tebiiti mewjut bolghachqa, gunah sadir qiliwerelmeydu. 10 heqqaniy yol tutmaydighan yaki qerindixigha mehir-muhebbet korsetmeydighan kixi hudaning perzenti emestur. hudaning perzentliri bilen xeytanning perzentliri mana muxuning bilen perqlinidu. 11 bir-birimizge mehir-muhebbet korsiteyli! mana bu, siler burundin anglap keliwatqan telim. 12 xeytangha mensup bolup, inisini olturgen qabilgha ohxax bolmanglar! qabil nemixqa inisigha ochmenlik qilip, uni olturdi? u ozining qilghanliri naheq, inisining qilghanliri heq bolghanliqi uchun xundaq qilghan. 13 xunga, qerindaxlar, eysa mesihke etiqad qilmighanlar silerge ochmenlik qilsa, buninggha heyran qalmanglar. 14 biz qerindaxlargha mehir-muhebbet korsetkenlikimizdin, olumdin mengguluk hayatqa otkenlikimizni bilimiz. mehir-muhebbetlik bolmighan kixi olumning ilkide qalidu. 15 qerindixigha ochmenlik qilghan kixi hudaning neziride qatildur. hechqandaq bir qatilning mengguluk hayatqa ige bolalmaydighanliqini bilisiler. 16 biz mehir-muhebbetning neme ikenlikini, eysa mesihning biz uchun oz jenini pida qilghanliqidin bileleymiz. xunga, bizmu qerindaxlirimiz uchun oz jenimizni pida qilixqa teyyar turuximiz kerek. 17 eger mal-dunyasi bar bolghan kixi qerindixining ehtiyajini korup turup, uninggha yardem qilmisa, bundaq kixide nedimu hudaning mehir-muhebbiti bolsun? 18 eziz balilirim, quruq soz bilen emes, belki emeliyet we heqiqet bilen baxqilargha mehir-muhebbet korsiteyli. 19 biz qerindaxlirimizgha mehir-muhebbet korsetkenlikimizdin ozimizning heqiqetke mensup ikenlikimizni bileleymiz we hudaning aldida ozimizni hatirjem qilalaymiz. 21 xundaqtimu, bezide wijdanimiz yenila azablansa, xuni biliximiz kerekki, huda wijdanimizdin ulu we hemmini bilguchidur. 21 qedirlik qerindaxlar, eger wijdanimiz azablanmisa, yurikimiz toq halda hudaning aldigha baralaymiz. 22 xundaqla, hudaning emrlirige emel qilip, uni hursen qilidighan ixlarni qilghanliqimizdin, uningdin tiligenlirimizge erixeleymiz. 23 hudaning emri xuki, uning oghli eysa mesihke etiqad qiliximiz hemde eysa mesihning bizge buyrughinidek, bir-birimizge mehir-muhebbet korsitiximizdin ibarettur. 24 hudaning emrlirige emel qilghan kixi hudagha baghlinip yaxighan we huda uning qelbide yaxighan bolidu. hudaning qelbimizde yaxaydighanliqini uning bizge ata qilghan muqeddes rohidin bilimiz.
1 qedirlik qerindaxlar, muqeddes roh arqiliq wehiy yetkuzdum deydighanlarning hemmisigila ixenmenglar. ularning rohining hudadin kelgen-kelmigenlikini perqlendurux uchun, ularni sinanglar. chunki, nurghun sahta peyghemberler dunyaning hemme jaylirida peyda boldi. 2 bir kixide hudaning rohining bar yaki yoqluqini mundaq perqlenduruxke bolidu: eysa mesihning dunyagha insan tenide kelgenlikini etirap qilghan kixide hudaning rohi bar bolidu. 3 biraq, buni etirap qilmighan kixide hudaning rohi yoq bolidu. bundaqlarda eysa mesihning reqibining rohi bardur. bu rohning kelidighanliqi toghruluq anglighanidinglar. derweqe, u hazirmu dunyada mewjuttur. 4 eziz balilirim, siler bolsanglar hudagha mensup, siler sahta peyghemberler ustidin ghelibe qildinglar. chunki, silerdiki muqeddes rohning ku-qudriti bu dunyadiki xeytanning kuchidin ulughdur. 5 sahta peyghemberler bu dunyagha mensup. xunga, ular bu dunyaning sozlirini qilidu, eysa mesihke etiqad qilmighanlarmu ularning sozlirini anglaydu. 6 biz bolsaq hudagha mensup. xunga, hudani tonughan kixi bizning sozlirimizni anglaydu. hudagha mensup bolmighan kixi bolsa bizning sozlirimizni anglimaydu. mana buningdin bir kixide heqiqetke yetekleydighan roh yaki yalghanchiliqqa azduridighan rohning barliqini bilgili bolidu. 7 qedirlik qerindaxlar, bir-birimizge mehir-muhebbet korsiteyli. chunki, mehir-muhebbetning ozi hudadin kelidu. mehir- muhebbet korsetken kixi hudaning perzenti bolghan bolidu we hudani tonuydu. 8 mehir-muhebbet korsetmigen kixi hudani tonumighan bolidu. chunki, huda ozi mehir-muhebbettur. 9 huda bizni mengguluk hayatqa erixturux uchun ozining birdinbir yegane oghlini bu dunyagha ewetti we buning bilen bizge bolghan mehir-muhebbitini korsetti. 10 heqiqiy mehir-muhebbet bizning hudagha korsetken mehir- muhebbitimiz emes, belki hudaning bizge korsetken mehir- muhebbitidur. chunki, u bizning gunahlirimizning kechurum qilinixi uchun, oz oghlini qurban boluxqa ewetti. 11 qedirlik qerindaxlar, huda bizge xu qeder mehir-muhebbet korsetken yerde, bizmu bir-birimizge mehir-muhebbet korsitiximiz kerek. 12 hechkim hechqachan hudani korgen emes, lekin bir- birimizge mehir-muhebbet korsetsek, huda qelbimizde yaxaydu we uning mehir-muhebbiti hayatimizda mukemmel ipadilengen bolidu. 13 hudagha baghlinip yaxawatqanliqimizni we hudaning bizning qelbimizde yaxawatqanliqini uning oz rohini bizge ata qilghanliqidin bilimiz. 14 erxtiki atimiz oz oghli eysa mesihni bu dunyadiki insanlarning qutquzghuchisi boluxqa ewetti. buni biz korduq hem buninggha guwahliq berimiz. 15 eger kimdekim eysa mesihning hudaning oghli ikenlikini ochuq etirap qilsa, huda uningda, umu hudada yaxaydu. 16 buning bilen, hudaning bizge bolghan mehir-muhebbitini tonup yetimiz we buningdin gumanlanmaymiz. huda ozi mehir-muhebbettur. xunga, mehir-muhebbet ichide yaxighan kixi hudada yaxaydu, hudamu uningda yaxaydu. 17 muxundaq bolghanda, mehir-muhebbet bizde mukemmellixidu. qiyamet kuni, hudaning aldida yurikimiz toq bolidu. chunki, eysa mesih hudaning mehir-muhebbitidin behrimen boluwatqandek, hazir bizmu bu dunyada xu mehir-muhebbettin behrimendurmiz. 18 mehir-muhebbette qorqunch bolmaydu. mehir-muhebbet mukemmel bolsa, qorqunchni yoqqa chiqiridu. chunki, qorqunch hudaning jazasi bilen baghlinixliq bolup, qorqunch bar kixide mehir-muhebbet mukemmel emestur. 19 bizning qelbimiz mehir-muhebbetlik, chunki huda aldi bilen bizge mehir-muhebbetlik boldi. 20 eger biri, hudani soyimen dep turup, qerindixigha ochmenlik qilsa, u yalghanchidur. chunki, kozige korunup turghan qerindixigha mehir-muhebbet korsetmigen kixi korup baqmighan hudani qandaqmu soysun? 21 xunga, huda bizge: hudani soygen kixi qerindixinimu soysun dep emr qilghan.
1 eysaning mesih, yeni qutquzghuchi ikenlikige ixengen kixi hudaning perzenti bolghan bolidu. atisini soyidighan kixi uning perzentlirinimu soyidu. 2 biz ozimizning hudaning perzentlirini soyidighanliqimizni qandaq bilimiz? hudani soyup, uning emrlirige emel qiliximiz arqiliq bilimiz. 3 hudani soyux uning emrlirige emel qilix demektur. uning emrlirimu eghir emes. 4 chunki, hudaning perzenti bolghanlarning hemmisi eysa mesihke bolghan etiqadi arqiliq bu dunyadiki yamanliq ustidin ghelibe qilidu. 5 bu dunyadiki yamanliq ustidin ghelibe qilghuchilar zadi kimler? ular peqet eysa mesihni hudaning oghli, dep uninggha etiqad qilghanlardur. 6 eysa mesih dunyagha kelgende, suda chomuldurux resmiyitinimu, krestke mihlinip qan tokuxnimu bexidin otkuzdi. u kelgende, peqet suda chomuldurux resmiyitidin otupla qalmastin, belki oz qenini tokup qurbanliqnimu berdi. muqeddes rohning ozimu buninggha guwahliq beridu. chunki, hudaning rohi heqiqettur. 7 eysa mesih toghruluq u guwahliq bar. 8 bular: muqeddes roh, chomuldurux suyi we eysa mesihning tokken qenidin ibaret. bu uchining guwahliqi birdektur. 9 biz insanlarning guwahliqini ixenchlik, dep qarighan yerde, hudaning guwahliqi tehimu ixenchliktur. huda oz oghli eysa mesih toghrisida xundaq guwahliq bergen. 10 hudaning oghligha etiqad qilghan kixi hudaning guwahliqini heq, dep bilidu. biraq, hudaning guwahliqigha ixenmigen kixi hudani yalghanchi, dep qarighan bolidu. chunki u, hudaning oz oghli toghruluq bergen guwahliqigha ixenmigen bolidu. 11 bu guwahliq xuki, huda bizge mengguluk hayatni ata qildi. bu hayatliq bizge uning oghli arqiliq keldi. 12 xunga, hudaning oghlini qobul qilghan kixi hayatliqqa ige bolghan bolidu. biraq, hudaning oghlini qobul qilmighan kixi hayatliqqa ige bolmighan bolidu. 13 men bularni hudaning oghligha etiqad qilghan silerge mengguluk hayatqa ige bolghanliqini bilsun, dep yazdim. 14 hudaning aldida yurikimiz xundaq toqki, hudaning iradisige uyghun nemini tilisek, u dua- tilawitimizni choqum anglaydu. 15 uning anglaydighanliqini bilgenikenmiz, nemini tilisek, xuni beridighanliqinimu bilimiz. 16 biri qerindixining mengguluk olumge elip barmighudek gunah sadir qilghanliqini korse, uning uchun dua qilsun. buning bilen, huda uning bu qerindixigha hayatliq ata qilidu. bu, olumge elip barmighudek gunah otkuzgenlerge qarita eytilghan. lekin, mengguluk olumge elip barghudek gunahmu bar. men silerni bundaq gunah sadir qilghanlar uchun dua qilinglar demeymen. 17 hemme adaletsizlik gunahtur. lekin mengguluk olumge elip barmaydighan gunahmu bar. 18 hudaning perzenti bolghan kixining gunah sadir qiliwermeydighanliqini bilimiz. chunki, hudaning oghli eysa mesih bundaq kixini qoghdap qalidu. xunga, xeytanmu uninggha tegelmeydu. 19 bizge melumki, biz hudagha mensupmiz. eysa mesihke etiqad qilmighanlar bolsa xeytanning baxquruxididur. 20 yene bizge melumki, hudaning oghli dunyagha keldi we heqiqiy hudani tonuximiz uchun, u bizge eqil-paraset ata qildi. biz heqiqiy hudagha baghlinip yaxawatimiz. chunki, biz uning oghli eysa mesihke baghlanghanmiz. eysa mesih heqiqiy hudadur we mengguluk hayattur! 21 eziz balilirim, hudagha beghixlanghan qelbinglardiki orunni herqandaq nersilerning igiliwelixidin saqlininglar.
1 huda teripidin tallanghan hanimgha we uning perzentlirige menki etiqadchilar jamaetchilikining yetekchisidin salam! men chin konglumdin silerni soyimen. silerni yalghuz menla emes, hudaning heqiqitini tonup yetkenlerning hemmisi soyidu. 2 chunki, bu heqiqet qelbimizde yaximaqta we menggu bizge yar bolidu. 3 erxtiki atimiz we uning oghli eysa mesih heqiqet we mehir-muhebbet ichide yaxaydighan bizlerge mehir-xepqet, rehimdillik we amanliq ata qilghay! 4 perzentliringizdin bezilirining erxtiki atimizdin alghan emr boyiche heqiqet yolida mangghanliqini korup, intayin hursen boldum. 5 hormetlik hanim, emdi men sizdin xuni otunimenki, biz hemmimiz bir-birimizge mehir-muhebbet korsitiximiz kerek. men sizge yeziwatqanlirim yengi bir emr emes, belki biz burundin tartip qobul qilip keliwatqan emrdur. 6 mehir-muhebbet hudaning emrlirige emel qilip yaxax demektur. hudaning emri bolsa siler burundin tartip anglap keliwatqandek, mehir-muhebbet yolida mengixtur. 7 nurghun sahta telim berguchiler dunyaning hemme jaylirida peyda boldi. ular eysa mesihning dunyagha insan tenide kelgenlikini etirap qilmaydu. bundaqlar del aldamchi we eysa mesihning reqibidur. 8 huda yolida singdurgen ejringlarni yoqitip qoymay, hudaning toluq inamigha ige boluxunglar uchun, ozunglargha agah bolunglar. 9 eysa mesihning telimliride ching turmay, uningdin chetnigenler hudaatigha baghlanmighan bolidu. eysa mesihning telimliride ching turghanlar bolsa erxtiki atimiz we uning oghligha baghlinip yaxawatidu. 10 eger birer kixi silerning jamaetchilikinglargha eysa mesihning telimlirini emes, belki baxqiche telim elip kelgen bolsa, uni oyunglargha teklip qilmanglar hem uni qarxi almanglar. 11 chunki, undaq ademni qarxi alghan kixi uning yaman ixlirigha xerik bolghuchidur. 12 silerge deydighan yene kop sozlirim bar idi. lekin, qeghez bilen siyahni ixletkendin kore, huxalliqimizning tolup texixi uchun, yeninglargha berip didar koruxup sozlixixni ewzel bildim. 13 huda teripidin tallanghan hedingizning perzentliridin sizge salam!
1 qedirlik gayusqa, menki etiqadchilar jamaetchilikining yetekchisidin salam! men chin konglumdin seni soyimen. 2 qedirlik dostum, qelbing saghlam bolghandek, hemme ixliringning onguxluq we teningning salamet boluxigha tilekdaxmen. 3 bezi qerindaxlar kelip, sening hudaning heqiqitide ching turghanliqingni, yeni heqiqet yolida dawamliq mengiwatqanliqingni eytqanda, men bek hursen boldum. 4 men uchun, perzentlirimning heqiqet yolida mengiwatqanliqini anglaxtinmu chong huxalliq yoqtur. 5 qedirlik dostum, eysa mesihke hizmet qilix yolida kelgen qerindaxlarning beziliri hetta sanga natonux bolsimu, sen ulargha yardem berip kelding. bu sening hudagha bolghan sadaqetmenlikingni korsitidu. 6 ular bu yerdiki etiqadchilar jamaetchiliki aldida sening bu mehir- muhebbitingge guwahliq berdi. ularni buningdin keyinmu dawamliq kutuwelip, hudani hursen qilghan halda ularning sepirige yardem berseng, yahxi qilghan bolisen. 7 chunki, ular bu seperde etiqad qilmighanlarning herqandaq yardimini qobul qilmay, eysa mesihning hizmitide yolgha chiqti. 8 xunga, biz bundaq ihlasmen kixiler bilen birlikte heqiqet yolida hizmet qilix uchun, ularni qollap- quwwetliximiz kerek. 9 bu toghruluq jamaetchilikke bir parche het yazghanidim. lekin, ularning arisida ozini chong tutuwalghan, jamaetchilikke baxliq bolux temeside bolghan diotirip bizning sozimizge kirmidi. 10 xuning uchun, men barghanda, uning qilghan eskiliklirini yuzige salimen. u bizge rezil sozler bilen hujum qiliwatidu. u buning bilenla cheklinip qalmay, eysa mesihning hizmitini qilix uchun kelgen qerindaxlirimiznimu qobul qilmaywatidu. hetta bu qerindaxlirimizni qobul qilmaqchi bolghan kixilerni tosup, ularni jamaetchiliktin qoghlap chiqiriwatidu. 11 qedirlik dostum, yamanliqtin emes, yahxiliqtin ulge al. yahxiliq qilghan kixi hudagha mensuptur. yamanliq qilghan kixi hudani tonup yetmigendur. 12 demitrge kelsek, hemmeylen uni yahxi adem, dep mahtimaqta. buni uning heqiqet yolida qandaq mangghanliqidinmu bilgili bolidu. bizmu uninggha guwahliq berimiz. guwahliqimizning rastliqini senmu bilisen. 13 sanga deydighan yene kop sozlirim bar idi. lekin, qelem bilen siyahni ixletkendin kore, 14 sen bilen pat arida didar koruxuxni ewzel bildim. xu chaghda sozlixermiz. 15 amanliq sanga yar bolsun! dostliringdin sanga salam. senmu u yerdiki dostlirimizning hemmisige mendin salam eytqaysen.
1 eysa mesihning hizmetkari, yaqupning inisi menki yehudadin, hudaatimiz teripidin chaqirilghan, uning mehir-muhebbitige erixken, eysa mesih teripidin qoghdap qelinghanlargha salam. 2 huda silerge hessilep rehimdillik, amanliq we mehir-muhebbet ata qilghay! 3 qedirlik qerindaxlirim, men esli silerge hemmimiz behrimen boluwatqan qutquzulux toghrisida yezixqa intizar bolup kelgenidim. biraq, hazir buning ornigha silerni hux hewerning heqiqitini saqlax uchun kurex qilixqa righbetlendurux meqsitide, bu hetni yezix kereklikimni hes qildim. huda bu ozgermes heqiqetni bir yolila ozining muqeddes helqige amanet qilghan. 4 bu hetni choqum yezixim kerek, chunki huda yolida mangmighan bezi kixiler aranglargha suqunup kiriwelip, buzuqchiliq qiliwersekmu hudaning mehir-xepqiti bilen kechurulimiz, degendek telimlerni berip, birdinbir igimiz we rebbimiz bolghan eysa mesihni ret qilmaqta. ularning soraqqa tartilixi heqqide muqeddes yazmilarda burunla putulgen. 5 burun rebbimiz oz helqi bolghan israillarni misirdiki qulluqtin qutquzdi. lekin, ularning ichidiki ozige ixenmigenlerni keyin halak qildi. bularning hemmisidin hewiringlar bolsimu, men uni yenila esinglargha selixni toghra taptim. 6 yene xunimu esinglarda tutunglarki, oz wezipisining hoddisidin chiqixni halimay, oz orunlirini taxlap ketken perixtilerni rebbimiz ulu qiyamet kunining soriqighiche menggu echilmaydighan kixenler bilen kixenlep qarangghuluqqa taxlidi. 7 sodom, gomora we ularning etrapidiki xeherlerning helqlirinimu yadinglardin chiqarmanglar. ular huddi hudagha boysunmighan perixtilerge ohxax, hudagha boysunmay, jinsiy ehlaqsizliq we gheyriy xehwaniyliqlargha berilip ketip, ahiri otta koydurulgen. bu helqler yamanliq qilghuchilarning aqiwitining mengguluk ottin ibaret ikenlikige ibret qilindi. 8 aranglargha kiriwalghan bu ademler hudadin wehiy keldi dep, buzuqluq qilip, xu teriqide oz tenlirini bulghimaqta. ular hudaning hoquqigha pisent qilmay, erxtiki ulughlargha kupurluq qilmaqta. 9 hetta bax perixte mikailmu musaning jesiti toghrisida xeytan bilen talax-tartix qilghanda, uni haqaretlik sozler bilen eyiblexke petinalmighan, peqet seni perwerdigar eyiblisun depla qoyghan. 10 lekin, bu kixiler ozliri chuxenmeydighan ixlar ustide kupurluq qilidu. ular eqilsiz haywanlardek, oz tebiitining inkasi boyiche yaxap, xu arqiliq ozlirini halak qilidu. 11 bularning haligha way! chunki, ular oz inisini olturgen qabilning yoli bilen mangdi. pul tepix uchun, bilamgha ohxax herqandaq yaman ixni qildi. korah hudagha qarxi isyan koturup halak bolghandek, ularmu ahir halak bolidu. 12 dostane ziyapetliringlarda tartinmay, siler bilen rebbimizning dastihinigha dahil bolghan bu kixiler silerge da kelturidu. ular oz nepsinila oylap, xamal heydigen yamghursiz bulutlardek bolup, putunley qurup ketip, yiltizidin qomurup taxlanghan ke kuzning mewisiz derehlirige ohxaydu. 13 huddi dengizning dehxetlik dolqunliri meynetchilikni qirghaqqa urup chiqarghandek, ular oz buzuqchiliqining chawisini chitqa yayidu. ular huddi eqip chuxken yultuzlargha ohxax bolup, mengguluk hazirlap qoyulghan qapqarangghuluqqa yuzlinidu. 14 adem atining yettinchi ewladi bolghan hanuh bu kixiler toghrisida mundaq dep aldin eytqan: qaranglar, rebbimiz tumenminglighan muqeddes perixtiliri bilen kelmekte. 15 u putkul insanlarni soraq qilip, uning yolida mangmighan herbir insanning hudagha qarxi halda qilghan yamanliqliri, xundaqla bu gunahkarlarning rebbimizge qarxi qilghan barliq kupurluqliri tupeylidin ularni jazalaydu. 16 bu kixiler haman ghotuldap, aghrinip yuridu. oz heweslirining keynige kiridu, mahtinip sozleydu, oz menpeiti uchun baxqilargha huxametchilik qilidu. 17 qedirlik qerindaxlirim, siler rebbimiz eysa mesihning elchilirining aldin eytqan sozlirini esinglarda tutunglar. 18 ular silerge: ahir zamanda, gunahqa patqan heweslirining keynige kirip, hudani mazaq qilidighanlar chiqidu degenidi. 19 ular aranglargha bolgunchilik salidighan, oz tebiiti teripidin idare qilinghan, qelbide muqeddes roh bolmighan kixilerdur. 20 lekin siler, qedirlik qerindaxlirim, ozunglarni intayin muqeddes bolghan etiqadinglarning uli ustide osup yetildurunglar we muqeddes rohqa tayinip dua qilinglar. 21 rebbimiz eysa mesihning rehimdillik bilen silerge beridighan mengguluk hayatini kutup, hudaning mehir-muhebbiti ichide yaxanglar. 22 etiqadida tewriniwatqanlargha rehim qilinglar. 23 bezi kixilerni huddi ottin qutuldurghandek, hudaning jazasidin qutulduruwelinglar. yene bezilerge rehim qilinglar. biraq, siler huddi bir ademning bulghanghan kiyimidin yirgengendek, ularning qilghan gunahliridin hem yirgininglar. 24-25 hemmimizni qutquzghan yegane huda silerni yiqilip chuxuxtin saqlap, eyibsiz we huxal-huram halda ozining ulughwar huzurigha elip kelixke qadirdur. barliq xan-xerep, ulughluq, qudret we hoquq rebbimiz eysa mesih arqiliq ezeldin ta hazirghiche we ebedilebed hudagha mensup bolghay, amin!
hezriti eysa wehiyler
1 mezkur kitas eysa mesihning wehiysidur. huda yeqin kelguside yuz berixi muqerrer bolghan weqelerni oz hizmetkarlirigha korsitix uchun, eysa mesihke bu wehiyni chuxurdi. mesih buni oz perixtisi arqiliq hizmetkari yuhannagha ayan qildi. 2 yuhanna hudaning sozi eysa mesih bergen guwahliqqa, korgenlirining hemmisige guwahliq berdi. 3 bu wehiylerni oqup bergen we uni anglap emel qilghanlar neqeder behtlik! chunki, bu ixlarning emelge axidighan waqti yeqindur. 4 menki yuhannadin asiya olkisidiki yette etiqadchilar jamaetchilikige salam! hazir we ezeldin bar bolghan hem kelguside kelguchidin, uning tehtining aldidiki yette rohtin, 5 sadiq guwahchi, olumdin tunji tirilguchi, dunya padixahlirining hokumrani bolghan eysa mesihtin silerge mehir-xepqet we amanliq bolghay. u bizni soydi, oz qeni bilen bizni gunahlirimizdin azad qildi, 6 bizni bir padixahliq qilip uyuxturup, oz atisi hudaning hizmitidiki rohaniy qildi. barliq xan-xerep we ku-qudret uninggha menggu mensup bolghay, amin! 7 mana, u bulutlar ustide kelmekte. hemme kozler, hetta uning tenini neyziligenlermu uni koridu. yer yuzidiki putkul helqler uning uchun haza tutidu. bu ix jezmen bolidu, amin! 8 perwerdigar huda deyduki: bax we ahir ozumdurmen. hazir we ezeldin bar bolghan hem menggu bar bolghuchimen, xundaqla hemmige qadirdurmen. 9 men qerindixinglar yuhannamen. biz eysa mesihke mensup bolghanliqimiz uchun azas-oqubetke, hudaning padixahliqigha we sewr- taqetke ortaqmiz. hudaning sozi we eysa mesihning qilghan guwahliqini tarqatqanliqim uchun, bir mezgil patmos arilida mehbus bolup turup qalghandim. 10 rebbimizning kunide muqeddes rohning meni ilkige elixi bilen, keynimdin kelgen kanay awazigha ohxap ketidighan unluk bir awazni anglidim. 11 bu awaz: koridighanliringni kitas qilip yaz we uni yette etiqadchilar jamaetchilikige, yeni efes, izmir, pergama, tiyatira, sardis, filadelghiye we laodikiya xeherlirige ewet degenidi. 12 manga sozliguchini korux uchun keynimge buruldum. burulghinimda, kozumge yette altun chiraghdan 13 we ularning otturisida uchisidiki toni oxuqighiche chuxup turidighan, koksige altun kemer baghlighan insanoghligha ohxaydighan biri korundi. 14 uning chechi aq yung we qardek apaq idi. kozliri goya yalqunlap turghan ottek idi. 15 putliri ochaqta tawlinip parqirighan tuchqa ohxaytti, awazi xarqirap eqiwatqan suning xawqunidek idi. 16 u ong qolida yette yultuz tutqan bolup, aghzidin ikki bisliq otkur bir qilich chiqip turatti. chirayi huddi chingqi chux waqtidiki quyaxtek parlaq idi. 17 uni korginimde, ayighigha oluktek yiqildim. u ong qolini uchamgha qoyup mundaq dedi: qorqma, tunji we ahirqi men bolimen. 18 hayat bolghuchi ozumdurmen. men olgenidim, lekin emdi menggu hayat yaxaymen. olum we olukler diyarining achquchi mening qolumda. 19 xuning uchun, korgenliringni, yeni hazir boluwatqan we kelguside bolidighan ixlarni yezip qaldur. 20 yette altun chiraghdan we sen ong qolumda korgen yette yultuzning sirigha kelsek, yette yultuz yette etiqadchilar jamaetchilikining perixtiliri. yette chiraghdan bolsa yette jamaetchiliktur.
1 efestiki etiqadchilar jamaetchilikining perixtisige mundaq yaz: ong qolida yette yultuzni tutup, yette altun chiraghdanning otturisida mangghuchi mundaq deydu: 2 sening emeliyitingni, tirixchanliqingni, sewr-taqitingni bilimen. rezil ademlerning qilmixlirigha chidap turalmaydighanliqingni, elchi bolmisimu ozlirini elchi, dep atiwalghanlarni sinap, ularning sahtiliqini tonughanliqingnimu bilimen. 3 xundaq, sen sewr-taqet qilding, manga etiqad qilghanliqing seweblik kelip chiqqan japa-muxeqqetke berdaxliq berding we harmiding. 4 lekin sanga bir etirazim barki, u bolsimu mehir-muhebbiting deslepkidin suslaxti. 5 xuning uchun, qanchilik haletke chuxup qalghanliqinggha nezer sal! towa qil we deslepki emeliyitingni eslige keltur. eger towa qilmisang, men kelip chiraghdiningni ornidin elip ketimen. 6 biraq, sening bir artuqchiliqing barki, u bolsimu, senmu manga ohxax nikolas terepdarlirining qilmixliridin nepretlending. 7 muqeddes rohning jamaetchiliklerge degenlirini quliqingda ching tut! ghelibe qilghuchilargha hudaning jennitidiki hayatliq derihining mewilirini yeyix hoquqini berimen. 8 izmirdiki etiqadchilar jamaetchilikining perixtisige mundaq yaz: tunji we ahirqi, olup tirilguchi mundaq deydu: 9 sening azas-oqubetliringni we namratliqingni bilimen, lekin emeliyette sen bay. ozlirini yehudiy dewalghanlarning tohmetlirini bilimen. emeliyette, ular yehudiy emes, belki xeytanning guruhidikilerdur. 10 kelguside chekidighan azas-oqubetlerdin qorqma. bilip qoyghinki, xeytan aranglardin bezilerni yeqinda zindangha taxlitip sinimaqchi. siler on kungiche qiynilisiler. taki olguche manga sadiq bol. xu chaghda, men sanga hayatliq tajini kiydurimen. 11 muqeddes rohning jamaetchiliklerge degenlirini quliqingda ching tut. ghelibe qilghuchilar ikkinchi olumning ziyinigha hergiz uchrimaydu. 12 pergamadiki etiqadchilar jamaetchilikining perixtisige mundaq yaz: ikki bisliq otkur qilichi bar bolghuchi mundaq deydu: 13 sening xeytanning tehti orunlaxqan yerde turidighanliqingni bilimen. xundaqtimu, sen mening namimgha sadiq bolup kelding. hetta arangdiki ixenchlik guwahchim antipa muxu xeytanning makanida qetl qilinghan kunlerdimu manga etiqad qilghanliqingni inkar qilmiding. 14 lekin, sanga bir etirazim bar, u bolsimu aranglarda bilamning telimige egexkenler bolmaqta. bilam balaq degen ademge israillarni butqa atap nezir qilinghan goxni yeyix we jinsiy ehlaqsizliq qilixqa azduruxni ogetkenidi. 15 xuninggha ohxax, silerning aranglarda nikolas terepdarlirining telimige egexkenlermu bar. 16 xuning uchun, towa qil. undaq qilmisang, yeninggha derhal berip, aghzimdiki qilichim bilen sanga zerbe berimen. 17 muqeddes rohning jamaetchiliklerge degenlirini quliqingda ching tut. ghelibe qilghuchilargha saqlaqliq mannadin berimen. ulargha yene birdin aq tax we bu taxlarning ustige yezilghan yengi bir isimni, yeni buni qobul qilghuchilardin baxqa hechkim bilmeydighan bir isimni berimen. 18 tiyatiradiki etiqadchilar jamaetchilikining perixtisige mundaq yaz: hudaning kozliri yalqunlighan otqa we putliri parqiraq tuchqa ohxaydighan oghli mundaq deydu: 19 sening emeliyitingni, mehir- muhebbitingni, etiqadingni, ejringni we sewr-taqitingni bilimen. hazirqi emeliyitingning deslepki emeliyitingdin exip chuxuwatqanliqinimu bilimen. 20 lekin, sanga bir etirazim bar, u bolsimu ozini peyghember dep tonuxturghan izabel isimlik hotungha yol qoyuwatisen. bu hotun helqimge telim berip, ularni jinsiy ehlaqsizliq qilixqa we butqa atap nezir qilinghan goxni yeyixke azdurmaqta. 21 men uning towa qilixi uchun purset bergenidim, lekin u jinsiy ehlaqsizliqigha towa qilixni halimidi. 22 emdi uni eghir kesel qilip yatquzuwetimen. uning bilen zina qilghanlar qilmixlirigha towa qilmisa, ularnimu eghir azabqa muptila qilimen. 23 uning perzentlirini ejellik kesel bilen halak qilimen. u chaghda, putkul etiqadchilar jamaetchiliklirige kixilerning oy-pikri we qelbini yahxi bilguchining ozum ikenlikimni bildurimen hemde herbiringlargha qilghan emeliyitinglargha yarixa yandurimen. 24-25 lekin, tiyatiradiki bu telimni qobul qilmighan we xeytanning atalmix chongqur sirliri ni ogenmigen silerge xuni eytimenki: ozunglarda bar bolghanni men kelguche ching saqlanglar. silerge buningdin baxqa telep qoymaymen. 26 kim ghelibe qilsa, yeni emrlirimge ahirghiche emel qilsa, uninggha putkul helqlerge hakim bolux hoquqini berimen. 27 mana bu, atam manga bergen hoquqqa ohxax hoquqtur. zeburda yezilghandek: u ularni tomur kaltek bilen baxqurup, sapal qachilarni urup chaqqandek tarmar qilidu. 28 ghelibe qilghuchilargha yene tang yultuzini ata qilimen. 29 muqeddes rohning jamaetchiliklerge degenlirini quliqinglarda ching tutunglar!
1 sardistiki etiqadchilar jamaetchilikining perixtisige mundaq yaz: hudaning yette rohigha we yette yultuzgha ige bolghuchi mundaq deydu: sening emeliyitingni bilimen. hayat jamaetchilik, dep nam elipsen, lekin oluksen. 2 xunga, uyqungni echip, kichikkine hem yoqap ketix aldida turghan etiqadingni kucheyt. chunki, hudayim aldida emeliyitingning tehi tugel emeslikini bildim. 3 xuning uchun, anglighan we qobul qilghan telimlerni esingde tut. ulargha emel qil, towa qil. eger oyghanmisang, mening kelixim sanga huddi oghrining kutulmigen waqitta kelginidek tuyuqsiz bilinidu. mening kelidighan waqit-saitimni hergiz bilelmeysen. 4 lekin, aranglarda ozlirige da tegkuzmigen yene birnechcheylen bar. ular aq ton kiyip, men bilen bille yuridu. chunki, ular buninggha layiqtur. 5 ghelibe qilghuchilar mana xundaq aq ton kiyidu. ularning namini hayatliq deptiridin hergiz ochurmeymen. ularning namini atam hudaning we uning perixtilirining aldida ochuq etirap qilimen. 6 muqeddes rohning jamaetchiliklerge degenlirini quliqinglarda ching tutunglar! 7 filadelghiyidiki etiqadchilar jamaetchilikining perixtisige mundaq yaz: muqeddes we ixenchlik, qolida dawutning achquchi bolghan, ixikni achsam hechkim yapalmaydu, yapsam hechkim achalmaydu deguchi mundaq deydu: 8 sening emeliyitingni bilimen. kuchung ajiz bolsimu, telimimge emel qilding we namimni inkar qilmiding. xuning uchun, aldingda hechkim yapalmaydighan bir ixikni echip qoydum. 9 qara, xeytan guruhidikilerge, ozlirini yehudiy dep atiwalghan, emeliyette yehudiy emes aldamchilarni xundaq aqiwetke qaldurimenki, ular kelip sening ayighinggha yiqilidu we mening seni yahxi koridighanliqimni koridu. 10 berdaxliq berix heqqidiki emrimge emel qilghanliqing uchun, bu dunyadiki insanlarni sinax meqsitide putun yer yuzige balayiapet chuxurulidighan waqitta seni uningdin qoghdap qalimen. 11 tuyuqsiz kelimen. tajingni baxqilarning tartiwalmasliqi uchun, ozungde bar bolghanni ching saqla. 12 ghelibe qilghuchini hudaning ibadethanisigha tuwruk qilimen. bundaq adem u yerdin esla ketmeydu. uning wujudigha hudayimning namini, hudayimning xehirining namini, yeni erxtin hudaning yenidin chuxidighan yengi yerusalemning namini we mening yengi namimni yazimen. 13 muqeddes rohning jamaetchiliklerge degenlirini quliqinglarda ching tutunglar! 14 laodikiyadiki etiqadchilar jamaetchilikining perixtisige mundaq yaz: amin atalghuchi, yeni sadiq we ixenchlik guwahchi, huda yaratqan mewjudatlarning menbesi mundaq deydu: 15 sening emeliyitingni bilimen. sen etiqadta soghuqmu emes, qizghinmu emes. ya soghuq, ya qizghin bolsangchu kaxki. 16 sen ya soghuq ya qizghin emes, belki ilman sudek bolghanliqing uchun, seni aghzimdin tukurup chiqiriwetimen. 17 baymen, bayaxatliqta yaxawatimen, hech nersige hajet emesmen deysen. lekin, bichare, echinixliq, namrat, kor we yalinga ikenlikingni bilmeysen. 18 xunga, bay boluxung uchun ot bilen tawlanghan altun, yalingachliq eyibingni yepixing uchun kiyidighan aq kiyim-kechek, koruxung uchun kozliringge surtidighan melhemlerni mendin setiwelixingni tewsiye qilimen. 19 men ozum yahxi koridighan kixilerning hemmisini eyibini korsitip terbiyileymen. xuning uchun, qizghin bolup, gunahliringgha towa qil. 20 qara, men hazir ixik aldida turup, ixikni qeqiwatimen. eger biri awazimni anglap ixikni achsa, uning yenigha kirimen. men uning bilen, umu men bilen bille ghizalinidu. 21 men ghelibe qilip, atamning tehtide uning bilen bille olturdum. xuning uchun, menmu ghelibe qilghuchilargha tehtimde men bilen birge olturux hoquqini berimen. 22 muqeddes rohning jamaetchiliklerge degenlirini quliqinglarda ching tutunglar!
1 andin, asmanda ochuq bir ixikni kordum. men burun anglighan kanay awazigha ohxap ketidighan awaz: bu yaqqa chiq, sanga buningdin keyin yuz berixi muqerrer bolghan weqelerni korsitey dedi. 2 muqeddes rohning meni derhal ilkige elixi bilen erxte bir teht we uningda olturghan birini kordum. 3 tehtte olturghuchining qiyapiti yexil qaxtax we qizil kwartsqa ohxaytti. zumretni eslitidighan bir hesen-husen tehtni orap turatti. 4 tehtning etrapida yene yigirme tot teht bar idi. tehtlerde baxlirigha altun taj kiygen, aq tongha oranghan yigirme tot yetekchi olturatti. 5 tehttin chaqmaqlar cheqip, guldurmamining guldur-qarasliri anglinip turatti. tehtning aldida yalqunlap turghan yette mexel bar idi. bular hudaning yette rohi idi. 6 tehtning aldida yene huddi hrustaldek parqirap turidighan, eynektek suzuk dengizgha ohxaydighan bir nerse bar idi. tehtning herbir teripining ottura qismida aldi we keynide nurghun kozliri bar tot tirik mehluq turatti. 7 birinchi mehluq xirgha, ikkinchi mehluq buqigha ohxaytti. uchinchi mehluqning yuzi ademning chirayigha ohxaytti. totinchi mehluq uchuwatqan burkutke ohxaytti. 8 tot tirik mehluqning herbirining altidin qaniti bar bolup, ularning putun bedini, hetta qanat astimu kozler bilen tolghanidi. ular keche-kunduz tinmay mundaq deyixetti: muqeddes, muqeddes, muqeddestur, ezeldin bar bolghan, hazirmu bar hem kelguside kelguchi hemmige qadir perwerdigar huda! 9 tirik mehluqlar tehtte olturghan ebedilebed hayat bolghuchini ulughlap, uninggha hormet we texekkur izhar qilghinida, 10 yigirme tot yetekchi ebedilebed yaxaydighan tehtte olturghuchining ayighigha bax qoyup sejde qilatti. tajlirini tehtning aldigha qoyuxup, mundaq deyixetti: 11 perwerdigarimiz we hudayimiz! xan-xerep, hormet we qudretke layiqsen. chunki, hemmini sen yaratting. hemme xeyi hahixing bilen yaritilip wujudqa keldi.
1 andin tehtte olturghuchining ong qolida her ikki yuzige het yezilghan we yette mohur bilen pechetlengen bir oram yazmini kordum. 2 yuqiri awaz bilen: oram yazma we pechetlerni echixqa kim layiqtur? dep towlighan kuchluk bir perixtinimu kordum. 3 lekin, ne erxte, ne yer yuzide, ne yer astida oram yazmini echip oquyalaydighan birersi chiqmidi. 4 oram yazmini echix we oquxqa layiq birersi chiqmighachqa, qattiq yighliwettim. 5 buning bilen, yetekchilerdin biri manga: yighlima! qara, yehuda qebilisidin kelgen xir dawutning notisi ghelibe qildi. oram yazmini we uning yette pechitini echixqa u qadir, dedi. 6 andin, bir qozining yetekchiler qorxap turghan teht bilen tirik mehluqlarning ariliqida turghanliqini kordum. qarimaqqa, u burun boghuzlanghandek qilatti. qozining yette mungguzi we yette kozi bar bolup, bu kozler hudaning putkul duniyagha ewetken yette rohi idi. 7 qoza berip, tehtte olturghuchining ong qolidin oram yazmini aldi. 8 yazmini alghanda, tot tirik mehluq we yigirme tot yetekchi uning ayighigha bax qoydi. ularning herbirining qolida chiltar we isriq bilen tolghan altun tawaq bar idi. bu isriq hudaning muqeddes helqining dualiri idi. 9 ular yengi bir qoxaq eytixti: oram yazmini elixqa we pechetlerni echixqa layiqsen. chunki boghuzlanding we her qebilidin, her tildin, her millettin, her helqtin bolghan insanlarni oz qening bedili bilen hudagha mensup qilding. 10 ularni bir padixahliq qilip uyuxturup, hudayimizning hizmitidiki rohaniy qilding. ular yer yuzide hokum surgusi. 11 andin, tehtning, tirik mehluqlarning we yetekchilerning etrapida minglighan, on minglighan perixtilerni kordum we ularning awazlirini anglidim. 12 ular unluk awaz bilen mundaq deyixetti: boghuzlanghan qoza qudret, bayliq, danaliq, ku-quwwet, hormet, xan-xerep we medhiyige layiqtur. 13 men yene erx, yer yuzi, yer asti, dengizlar we kainattiki putun janliqlarning: medhiye, hormet, xan-xerep we qudret, tehtte olturghuchigha we qozigha menggu mensup bolsun! deginini anglidim. 14 tot tirik mehluq amin! dep jawas qayturatti, yetekchiler yerge bax qoyup, tehtte olturghuchigha we qozigha sejde qilatti.
1 andin, qozining yette pechetning birinchisini achqanliqini kordum. xu chaghda, tot tirik mehluqtin birining guldurmamidek awaz bilen: kel! deginini anglidim. 2 qariwidim, bir aq atni kordum. atqa minguchining qolida bir sadaq bar idi. uninggha bir taj berildi. u ghelibe qilghuchi supitide zeper quchux uchun jengge atlandi. 3 qoza ikkinchi pechetni achqanda, ikkinchi mehluqning: kel! deginini anglidim. 4 u chaghda, yene bir at otturigha chiqti, uning renggi qizil idi. atqa minguchige yer yuzidiki tinchliqni elip ketix we insanlarni ozara qirghinchiliqqa selix hoquqi berildi. uninggha yene chong bir qilich berildi. 5 qoza uchinchi pechetni achqanda, uchinchi mehluqning: kel! deginini anglidim. qariwidim, bir qara atni kordum. atqa minguchining qolida bir taraza bar idi. 6 tot tirik mehluqning arisidin: bir kunluk ix heqqi uchun peqet bir tawaq bughday yaki bolmisa u tawaq arpila berilidu. zeytun derihi bilen uzum teligha tegme! degendek bir awazni anglidim. 7 qoza totinchi pechetni achqanda, totinchi mehluqning: kel! degen awazini anglidim. 8 qariwidim, bir tatirang atni kordum. atqa minguchining ismi olum idi. uning keynidin olukler diyari egixip keliwatatti. bulargha yer yuzining tottin birige hokumranliq qilip, qilich, acharchiliq, waba we yer yuzidiki yirtqu haywanlar arqiliq adem olturux hoquqi berildi. 9 qoza bexinchi pechetni achqanda, hudaning sozini yetkuzgenliki we bergen guwahliqi wejidin olturulgenlerning janlirini qurbanliq supisining tegide kordum. 10 ular qattiq awaz bilen chuqan selixip: muqeddes we ixenchlik igimiz! yer yuzide yaxawatqan insanlarni qachan soraq qilip, ulardin qenimizning intiqamini elip berisen? deyixetti. 11 ularning herbirige birdin aq ton berilgen bolup, hudagha hizmet qilghan, ozlirige ohxax olturulidighan etiqadchi qerindaxlirining sani toxquche azghine waqit kutuxi telep qilinghanidi. 12 andin, qozining altinchi pechetni achqanliqini kordum. bu waqitta, zemin qattiq tewrinip, quyax beeyni qapqara komurning, ay bolsa qanning renggige kirdi. 13 enjur derihining qattiq boranda silkinixidin tong enjurler yerge tokulgendek, asmandiki yultuzlarmu yer yuzige tokuldi. 14 asman huddi oram yazmidek orilip ghayib boldi, putkul taghlar we arallar ornidin yotkeldi. 15 dunyaning padixahliri, hokumranliri, serdarliri, bayliri, hoquqdarliri, qulliri we horlirining hemmisi ongkurlerge we taghlarning kamarlirigha yoxurundi. 16 ular ta-dawanlargha mundaq dep jar saldi: ustimizge chuxunglar! bizni tehtte olturghuchining siymasidin we qozining ghezipidin tosup qelinglar! 17 chunki, ularning ghezipi tutqan dehxetlik kun keldi. uninggha kimmu berdaxliq berelisun?
1 uningdin keyin, yer yuzining tot bulungida turghan tot perixtini kordum. ular quruqluq, dengiz hem del-derehlerni boran urmasliqi uchun, yer yuzining tot teripidin kelidighan boranni tizginlep turatti. 2 menggu hayat hudaning mohrini elip kunchiqixtin kelgen baxqa bir perixtinimu kordum. u qattiq awaz bilen quruqluq we dengizlarni buzup taxlax hoquqi berilgen axu tot perixtige: 3 biz hudaning hizmetkarlirining pexanisige mohur basquche, quruqluq, dengiz we del-derehlerni buzup taxlimanglar dep warqiridi. 4 andin, men mohurlengenlerning sanini anglidim. israillarning putun qebililiridin 144,000 kixi, yeni: 5 yehuda qebilisidin 12,000 kixi, ruben qebilisidin 12,000 kixi, gad qebilisidin 12,000 kixi, 6 axer qebilisidin 12,000 kixi, naftali qebilisidin 12,000 kixi, manasse qebilisidin 12,000 kixi, 7 ximon qebilisidin 12,000 kixi, lawiy qebilisidin 12,000 kixi, issakar qebilisidin 12,000 kixi, 8 zebulun qebilisidin 12,000 kixi, yusup qebilisidin 12,000 kixi, binyamin qebilisidin 12,000 kixi mohurlengenidi. 9 andin, her helq, her qebile, her millettin bolghan, her hil tillarda sozlixidighan sanap tugetkusiz zor bir top halayiqning tehtning we qozining aldida turghanliqini kordum. ularning hemmisi aq ton kiygen bolup, qollirida horma xahliri tutqanidi. 10 ular unluk awaz bilen: nijatliq tehtte olturghan hudayimizdin we qozidin kelidu dep warqirixatti. 11 putun perixtiler tehtning, yetekchilerning we tot tirik mehluqning etrapigha olixiwalghanidi. ular tehtning aldida yerge bax qoyup, hudagha sejde qilip mundaq deyixetti: 12 amin! medhiye, xan-xerep, danaliq we texekkur, hormet we ku-qudret hudayimizgha menggu mensup bolsun. amin! 13 xu chaghda, yetekchilerdin biri mendin: aq ton kiygen bu kixiler kim bolidu, qeyerdin keldi? dep soridi. 14 teqsir, men bilmeymen, bu ozlirige melumdur, dedim. u manga: bular dehxetlik balayiapetlerni bexidin otkuzup kelgenlerdur. ular tonlirini qozining qenida yuyup, apaq qilghan. 15 xuning uchun, ular hudaning tehtining aldida turup, hudaning ibadethanisida keche-kunduz uning hizmitide bolidu. tehtte olturghuchi huda ulargha sayiwendur. 16 ular emdi a qalmaydu, ussimaydu, ulargha ne aptap, ne qattiq issiq otmeydu. 17 chunki, ularni tehtning otturisidiki qoza baqidu we hayatliq suyining bulaqlirigha elip baridu. huda ularning kozliridiki putun yaxlarni surtidu, dedi.
1 qoza yettinchi pechetni achqanda, erxte yerim saetche jimjitliq hokum surdi. 2 andin, hudaning aldida turghan yette perixtini kordum. ulargha yette kanay berildi. 3 altun isriqdan tutqan yene bir perixte kelip, qurbanliq supisining aldida turdi. tehtning aldidiki altun qurbanliq supisida hudaning barliq muqeddes helqining dualiri bilen bille atax uchun, uninggha kop isriq berildi. 4 isriqtin chiqqan tutunler bilen muqeddes helqning dualiri perixtining qolidin hudaning aldigha koturuldi. 5 andin, perixte isriqdanni qoligha elip, uni qurbanliq supisidiki ot bilen toldurup, yer yuzige atti. u chaghda, guldurmamining guldur-qarasliri anglandi. chaqmaqlar cheqip, yer- zemin tewrendi. 6 andin keyin, qollirigha birdin kanay tutqan yette perixte kanaylirini chelixqa hazirlandi. 7 birinchi perixte kaniyini chalghanda, moldur bilen ot qangha arilaxqan halda yaghduruldi. zeminning uchtin biri, del-derehlerning uchtin biri we putkul yexil ot-chopler koyup ketti. 8 ikkinchi perixte kaniyini chalghanda, goya lawuldap koyuwatqan chong bir taghdek ghayet zor bir jisim dengizgha taxlandi. dengizning uchtin biri qangha aylandi. 9 dengizdiki janiwarlarning uchtin biri oldi we kemilerning uchtin biri weyran boldi. 10 uchinchi perixte kaniyini chalghanda, asmandin mexeldek yalqunlap yanghan chong bir yultuz deryalarning uchtin birining we bulaqlarning ustige chuxti. 11 bu yultuzning ismi qeriq idi. sularning uchtin biri qeriq bolup ketip, bu suni ichken nurghun adem olup ketti. 12 totinchi perixte kaniyini chalghanda, quyaxning, ayning we yultuzlarning uchtin biri zerbige uchridi. netijide, quyax, ay we yultuzlarning yoruqluqining uchtin biri ochti. kunduzning uchtin biri qarangghuluqqa aylandi, kechining uchtin biride yoruqluq yoqaldi. 13 yene qariwidim, asmanning qeride uchup ketiwatqan bir burkutning qattiq awaz bilen: baxqa u perixte chalidighan kanay awazlirining destidin yer yuzide yaxaydighanlarning haligha way, haligha way, haligha way! deginini anglidim.
1 bexinchi perixte kaniyini chalghanda, asmandin yerge chuxup ketken bir yultuzni kordum. tegi yoq hanggha baridighan lehmining achquchi uninggha berildi. 2 u tegi yoq hangni achqanda, hangdin yoghan ochaqning isidek tutun etilip chiqti. hangning tutunidin quyax we asmanni qarangghuluq basti. 3 tutunning ichidin yer yuzige cheketke yaghdi. ulargha chayanlardek cheqix kuchi berilgenidi. 4 cheketkilerge yer yuzidiki ot-choplerge we herqandaq osumluk yaki del- derehlerge emes, peqet pexaniside hudaning mohri bolmighan insanlarghila ziyan yetkuzux buyrulghanidi. 5 ulargha bu insanlarni olturux emes, peqet bex ay muddetlik qiyin-qistaqqa elix buyruqila berilgenidi. bu qiyin-qistaq chayan ademni chaqqan waqittiki qattiq aghriq azabigha ohxaytti. 6 u kunlerde, insanlar olumni izdeydu, lekin tapalmaydu; olumni seghinidu, lekin olum ulardin qachidu. 7 cheketkilerning qiyapiti huddi jengge hazirlanghan atlargha ohxaytti. baxlirida bolsa altun tajgha ohxaydighan bir nerse bar idi. chirayi ademningkige ohxaytti. 8 chachliri ayallarning chechigha, chixliri xirning chixigha ohxaytti. 9 kokrekliri tomur sawutlargha ohxaytti. qanatlirining awazi jengge atlanghan nurghun at-harwilarning awazigha ohxaytti. 10 chayanlarningkige ohxax chaqidighan quyruqliri bar idi. quyruqliridiki zeherlik nextiride ademni bex ay azabqa salghudek ku bar idi. 11 ularni baxquridighan padixah tegi yoq hangning perixtisi idi. bu perixtining ibraniyche ismi awaddon; grekche ismi apoliyon, yeni halak qilghuchi idi. 12 birinchi balayiapet otup ketti. emdi buningdin keyin yene ikki balayiapet kelidu. 13 altinchi perixte kaniyini chalghanda, hudaning aldidiki altun qurbanliq supisining tot mungguzidin chiqqan bir awazni anglidim. 14 bu awaz altinchi perixtige: chong firat deryasining yenida baghlaqliq tot perixtini boxat dedi. 15 del xu yil, xu ay, xu kun we xu saet uchun hazirlap qoyulghan bu tot perixte insanlarning uchtin birini halak qilix uchun baghlaqtin boxitildi. 16 bularning atliq lexkerlirining sani ikki yuz milyon idi. ularning sanining jakarlanghanliqini anglidim. 17 ghayibane alamette kozumge korungen at we atliqlar mana mundaq idi: atliqlarning kokrek qalqanliri choghdek qizil, kok yaquttek kok we gunggurttek seriq idi. atlarning baxliri xirning bexigha ohxaytti. eghizliridin ot, tutun we gunggurt purkuletti. 18 insanlarning uchtin biri bularning aghzidin purkulgen ot, tutun we gunggurttin ibaret bu u apettin oldi. 19 atlarning kuchi eghizlirida we quyruqlirida idi. quyruqlirining yilangha ohxax bexi bolup, bular bilen ademni zehimlenduretti. 20 qalghan insanlar, yeni bu balayiapetlerdin aman qalghuchilar oz qilmixlirigha towa qilmidi. jinlargha, korelmes, angliyalmas we mangalmas altun, kumux, tu we yagha butlargha choqunuxtin waz kechmidi. 21 ular qatilliq, sehirgerlik, jinsiy ehlaqsizliq we oghriliqlirighimu towa qilmidi.
1 andin keyin, erxtin chuxuwatqan yene bir kuchluk perixtini kordum. u bir parche bulutni yepinghan bolup, bexining ustide bir hesen-husen bar idi. yuzi quyaxqa, putliri bolsa ot tuwrukige ohxaytti. 2 qolida bir kichik ochuq oram yazma bar idi. u ong putini dengiz ustige, sol putini bolsa quruqluqqa qoyup turup, 3 xirning horkirixige ohxax qattiq awaz bilen warqiridi. u warqirighanda, yette guldurmama oz guldur-qarasliri bilen jawas qayturdi. 4 yette guldurmama jawas qayturghanda, ularning sozlirini hatiriliwalmaqchi bolup turattim. biraq, asmandin: yette guldurmamining eytqanlirini hatirilime. ularni mehpiy tut degen bir awazni anglidim. 5 dengiz hem quruqluqning ustide turghan, men korgen u perixte ong qolini asmangha koturup, 6 asman, yer, dengiz we ulardiki mewjudatlarni yaratquchi, yeni ebedilebed yaxighuchining nami bilen qesem qilip: emdi kechikturulmeydu; 7 eksiche, yettinchi perixte kaniyini chalghanda, huda oz hizmetkarliri bolghan peyghemberlerge jakarlighan sir emelge axidu dedi. 8 men asmandin anglighan awaz manga yene: berip, dengiz hem quruqluqning ustide turghan perixtining qolidiki ochuq oram yazmini al dedi. 9 men berip, perixtining kichik oram yazmini manga berixini soridim. u manga: buni elip ye! aghzingda heseldek tatliq bolidu, biraq meydengni echixturidu, dedi. 10 kichik oram yazmini perixtining qolidin elip yedim, aghzimda heseldek tatliq tetidi. lekin, uni yutqinimda meydem echixip ketti. 11 keyin, perixte manga: sen hudaning kop milletler, helqler, her hil tillarda sozlixidighan kixiler we padixahlar toghrisidiki wehiylirini yene bir qetim jakarlixing lazim, dedi.
1 manga olchigu ornida ixlitixke qomux berildi we bir awaz manga mundaq dedi: berip, hudaning ibadethanisi we qurbanliq supisini olche, u yerde ibadet qiliwatqanlarni sana. 2 ibadethanining taxqiriqi hoylisini olchimey qoy, chunki u yer yehudiy emeslerge berildi. ular muqeddes xeherni 42 ay depsende qilidu. 3 men ikki guwahchimgha qudret berimen. ular qariliq kiyim kiyip, hudaning wehiysini bekitilgen ene xu 1260 kunde yetkuzidu. 4 dunyaning rebbi aldida turghan ikki tup zeytun derihi we ikki chiraghdan mana xu guwahchilardur. 5 birersi ularni zehimlendurmekchi bolsa, ular eghizliridin ot purkup, u duxmenni koydurup taxlaydu. ularni zehimlendurmekchi bolghanlar mana xundaq olturulidu. 6 ular hudaning wehiysini jakarlaydighan kunlerde yamghur yaghmasliqi uchun, asmanni yepiwetix qudritige ige. ular sularni qangha aylandurux we her hil balayiapetler bilen yer yuzige halighan waqitta zerbe berix qudritigimu ige. 7 guwahliq wezipiliri ayaghlaxqanda, tegi yoq hangdin chiqidighan diwe ular bilen elixidu we ularni yengip olturidu. 8 jesetliri katta xeherning ghol yoligha taxlinidu. bu xeher sodom yaki misir degen simwolluq nam bilen atalghan bolup, ularning rebbimu u yerde krestke mihlanghanidi. 9 her millettin, her qebilidin we her hil tilda sozlixidighan helqlerdin kixiler kelixip, ularning jesetlirige u yerim kun tikilip qaraydu we jesetlerning yerlikke qoyuluxigha ruhset qilmaydu. 10 yer yuzide yaxaydighanlar ularning bu ehwalidin huxalliqqa chomup, heyt-bayram otkuzidu, bir-birige hediyiler ewetixidu, chunki bu ikki peyghemberning sozi insanlarning wijdanlirigha tikendek sanjilip, ulargha qaqxatqu zerbe bergenidi. 11 u yerim kundin keyin, ikki peyghemberning tenige hudadin kelgen hayatliq nepisi kirdi, we ular ornidin turdi. ularni korgenler intayin alaqzade bolup ketixti. 12 ikki peyghember erxtin kelgen jarangliq bir awazning: bu yaqqa chiq! degenlikini anglidi we reqiblirining koz aldida bir bulut ichide asmangha koturuldi. 13 del xu chaghda, zemin xiddetlik tewrendi, xeherning ondin biri gumran bolup, yette ming kixi halak boldi. qalghanliri intayin qorquxup, erxtiki hudani ulughlaxti. 14 ikkinchi balayiapet otup ketti. emdi uchinchi balayiapet kelixke az qaldi. 15 uningdin keyin, yettinchi perixte kaniyini chaldi. erxtin kelgen jarangliq awazlar mundaq deytti: dunyaning padixahliqi perwerdigarimiz we uning mesihige mensup boldi. u ebedilebed hokum surgusi. 16 hudaning aldidiki oz tehtliride olturghan yigirme tot yetekchi yerge bax qoyup, hudagha sejde qilip mundaq deyixti: 17 hazir we ezeldin bar bolghan hemmige qadir perwerdigar huda, xukurler bolsun sanga. chunki, ulu qudriting bilen, hokumungni yurguzuxke baxliding. 18 helqler ghezeplengenidi. emdi sening gheziping yetip keldi! oluklerni soraq qilix, hizmetkarliring bolghan peyghemberlerni we hudaning muqeddes helqi, xundaqla erzimes yaki katta bolsun, namingni chongqur hormetligenlerni inamgha ige qilix, yer yuzini gumran qilghanlarni halak qilix waqti keldi. 19 andin, hudaning erxtiki ibadethanisi echildi we uning ehde sanduqi u yerde korundi. xuan chaqmaqlar cheqip, guldurmamining guldur-qarasliri anglandi. zemin tewrinip, dehxetlik moldur yeghip ketti.
1 u chaghda, erxte ajayip zor bir karamet, yeni quyaxni yepinchaqlighan bir ayal korundi. uning putlirining astida ay, bexida on ikki yultuzluq taj bar idi. 2 bu ayalning ay-kuni toxup qalghan bolup, tolghaq ichide dad-peryad qilatti. 3 andin, erxte yene bir karamet, yeni yette baxliq, on mungguzluk, chong bir qizil ejdiha korundi. uning yette bexida yette taj bar idi. 4 u asmandiki yultuzlarning uchtin birini quyruqi bilen surup, yer yuzige chuxuruwetti. andin, ayal yenggigen haman uning balisini yalmap yutuwetmekchi bolup, tughut ustidiki ayalning aldida turdi. 5 ayal bir bala, yeni putun ellerni tomur kaltek bilen baxquridighan bir oghul tughdi. bala tehtte olturghan hudaning aldigha derhal elip chiqildi. 6 ayal bolsa cholge qachti. u yerde uning 1260 kun beqilixi uchun uninggha huda teripidin hazirlap qoyulghan bir jay bar idi. 7 uningdin keyin, erxte jeng boldi. bax perixte mikail we uning perixtiliri ejdihagha qarxi jeng qildi. ejdihamu oz perixtiliri bilen ulargha etildi, 8 lekin elixalmidi. buning bilen, ular erxtiki ornidin mehrum qaldi. 9 chong ejdiha, yeni iblis yaki xeytan dep atalghan, putun dunyani azdurghan heliqi qedimiy yilan oz perixtiliri bilen bille yer yuzige taxlandi. 10 xuningdin keyin, erxte jarangliq bir awazning mundaq degenlikini anglidim: hudayimizning nijatliqi, qudriti, padixahliqi we u teyinligen mesihning hoquqi namayan boldi. chunki, hudayimizning aldida qerindaxlirimizni keche- kunduz eyibliguchi erxtin taxliwetildi. 11 qerindaxlirimiz qozining qeni we uning qilghan guwahliqi bilen ejdihani yengdi. ular hetta olum aldidimu oz jenini ayimidi. 12 xuning uchun, ey erx we erxte yaxighuchilar, huxal bolunglar! lekin, halinglargha way, ey yer we dengizlar! chunki, iblis ustunglargha taxlandi. u oz waqtining az qalghanliqini bilip, derghezepke keldi. 13 ejdiha ozining yer yuzige taxlanghanliqini korup, oghul balini tughqan ayalni qoghlaxqa baxlidi. 14 ayalning ejdihadin daldilinip, choldiki u yerim yil beqilidighan makangha uchup ketixi uchun, uninggha yoghan bir burkutning ikki qaniti berildi. 15 ejdiha ayalning arqisidin aghzi bilen deryadek su purkup, uni selge basturup eqitip ketmekchi boldi. 16 lekin, zemin ayalgha yardem qilip, aghzini echip, ejdihaning aghzidin etilip chiqqan deryani yutti. 17 buning bilen, ejdiha ayalgha derghezep bolup, uning baxqa perzentliri, yeni hudaning emrlirini tutup, eysa mesihning bergen guwahliqida turghanliri bilen jeng qilghili ketti. 18 heliqi ejdiha dengiz boyida tikilip turatti.
1 andin, on mungguzluk, yette baxliq bir diwining dengizdin chiqiwatqanliqini kordum. uning herbir mungguzide birdin taj bar idi, herbir bexida hudagha kupurluq kelturidighan ibare yezilghanidi. 2 men korgen bu diwe yilpizgha ohxaytti, putliri eyiqning putlirigha, aghzi bolsa xirning aghzigha ohxaytti. ejdiha diwige oz qudriti, tehti we zor hoquqini berdi. 3 diwining baxliridin biri ejellik yarilanghandek turatti. lekin, bu ejellik yara saqayghanidi. putun dunya heyranliq ichide diwige egexti. 4 ular diwige bundaq hoquq bergen ejdihagha choqunuxti. ular yene diwigimu choqunup, diwige teng keleleydighanlar barmu? uning bilen kimmu elixalisun? dedi. 5 diwige tekebburluq we kupurluq qilidighan eghiz hemde 42 ay yurguzeleydighan hoquq berildi. 6 u hudagha, hudaning namigha we uning dergahigha, yeni u yerde yaxaydighanlargha kupurluq qilix uchun aghzini achti. 7 uning hudaning muqeddes helqige qarxi jeng qilip, ularni yengixige yol qoyuldi. her qebile, her millet, her hil tilda sozlixidighan helqlerge hokumranliq qilix hoquqi berildi. 8 dunya yaritilghandin buyan, boghuzlanghan qozining hayatliq deptirige nami yezilghanlardin baxqa, yer yuzide yaxaydighan hemme insan uninggha choqunidu. 9 munu sozni quliqinglarda ching tutunglar: 10 hudaning tutqun bolidu degini choqum tutqun bolidu. hudaning qilichlinidu degini choqum qilichlinip olidu. xuning uchun, hudaning muqeddes helqi sewr qilixi, etiqadta ching turuxi lazim. 11 uningdin keyin, yerdin chiqiwatqan yene bir diwini kordum. uning qoziningkidek kichik ikki mungguzi bar idi, lekin awazi ejdihaningkidek chiqatti. 12 u birinchi diwige wakaliten putun hoquqni yurguzup, yer yuzini we uningda yaxaydighanlarni ejellik yarisi saqayghan birinchi diwige choqunuxqa mejburlaytti. 13 u chong karametlerni korsitetti, hetta insanlarning koz aldida asmandin yer yuzige ot yaghduratti. 14 u birinchi diwige wakaliten korsitixke hoquqlandurulghan karametler bilen yer yuzide yaxaydighanlarni azdurdi. ulargha qilich bilen chepilghan, lekin aman qalghan birinchi diwining hormiti uchun bir heykel tiklexni buyrudi. 15 yerdin chiqqan diwige dengizdin chiqqan diwining heykilige hayatliq nepisi berip, uni sozliyeleydighan qilix we uninggha choqunmighanlarning hemmisini olturux qudriti berildi. 16 u katta we erzimes, bay we kembeghel, hor we qullarning hemmisini ong qoli yaki pexanisige bir belge urghuzuxqa mejburlidi. 17 bu belge barlar, yeni qoli yaki pexaniside diwining nami yaki uning namigha wekillik qilidighan reqem besilghanlardin baxqa hechkim bir nerse setiwalalmaytti yaki satalmaytti. 18 bu yerde bir hekmet bar. eqil-parasiti barliki kixiler diwining reqimini hesablap chiqalaydu, chunki bu reqem bir ademge wekillik qilidu. uning reqimi 666 dur.
1 andin, qozining sion teghi ustide turghanliqini kordum. uning yenida pexanisige qozining we uning atisining ismi yezilghan 144,000 kixi bar idi. 2 asmandin huddi xarqirap eqiwatqan sularning we guldurmamining qattiq guldurlixidek bir awazni anglidim. men anglighan awaz yene chiltarchilar orundighan neghme awazighimu ohxaytti. 3 heliqi 144,000 kixi tehtning, tot tirik mehluqning we yetekchilerning aldida yengi bir nahxa eytixti. bu nahxini gunahlirining bedili tolinip bu dunyadin azad qilinghan kixilerdin baxqa hechkim oginixke qadir emes idi. 4 ular huddi zina qilip baqmighan kixilerdek pak bolup, qoza nege barsa, ularmu uninggha egixip xu yerge baridu. ular insanlar arisidin bedel bilen qutquzuwelinghanlar bolup, huddi deslep pixqan mewe hudagha atalghinidek, ular hudagha we qozigha atalghanlardur. 5 ularning aghzidin yalghan soz chiqmaydu. ular eyibsizdur. 6 buning keynidin, asmanning qeride uchup yurgen baxqa bir perixtini kordum. bu perixte yer yuzide yaxaydighanlargha, yeni herbir helq, qebile we her hil tilda sozlixidighan milletlerge yetkuzidighan mengguluk hux hewerni elip kelgenidi. 7 u jarangliq awaz bilen: hudadin qorqunglar! uni ulughlanglar! chunki, uning insanlarni soraq qilidighan waqti yetip keldi. asmanni, zeminni, dengizni we bulaqlarni yaratquchigha sejde qilinglar! deytti. 8 uning keynidin kelgen ikkinchi perixte mundaq dedi: gumran boldi! oz zinasining kuchluk xarabini putkul helqlerge ichkuzgen katta xeher babil gumran boldi! 9 aldinqi ikki perixtining keynidin uchinchi perixte qattiq awaz bilen mundaq dedi: kimdekim dengizdin chiqqan diwige we uning heykilige choqunsa, uning belgisini pexanisige yaki qoligha urghuzsa, 10 hudaning ghezipining sap hem kuchluk xarabini hudaning ghezipi bilen tolghan qedehte ichidu. u muqeddes perixtilerning we qozining aldida ot we gunggurtte azablinidu. 11 uni qiynighan otning is-tutekliri menggu purqirap turidu. diwige we uning heykilige choqunup, uning ismining belgisini urghuzghanlargha keche-kunduz aramliq bolmaydu. 12 xuning uchun, hudaning emrlirini tutqan we eysagha sadiq bolghan helq sewr-taqetlik boluxi lazim. 13 men yene asmanda mundaq bir awazni anglidim: bu sozni yaz: buningdin keyin, rebbimizge mensup bolup olgenler neqeder behtlik! muqeddes roh: durus, ular oz ixlirini tugitip aram alidu. chunki, qilghan yahxi emellirining netijisi ular bilen bille bolidu dedi. 14 uningdin keyin, bir parche aq bulutni kordum. bulutning ustide bexigha altun taj kiygen, qolida otkur bir orghaq tutqan, insanoghligha ohxaydighan biri olturatti. 15 ibadethanidin chiqqan baxqa bir perixte bulutning ustide olturghuchigha yuqiri awaz bilen: orghiqingni sal we or! chunki, orma waqti keldi, zemindiki ziraetler pixip yetildi dedi. 16 bulut ustide olturghuchi zemingha orghaq saldi. yerdiki ziraetler oruldi. 17 erxtiki ibadethanidin yene bir perixte chiqti. uningmu otkur bir orghiqi bar idi. 18 arqidinla, otni baxquridighan yene bir perixte qurbanliq supisi tereptin chiqip, otkur orghaq tutqan perixtige yuqiri awaz bilen: otkur orghiqingni selip, yer yuzidiki uzum tallirining sapaqlirini yighiwal, chunki uzumler pixip yetildi dedi. 19 buning bilen, perixte orghiqini yer yuzige saldi we yerdiki uzum tallirining mewilirini yighip, hudaning ghezipining xaras kolchikige taxlidi. 20 xeherning sirtidiki xaras kolchikidiki uzumler dessilip, xerbetliri qan bolup, atning tizginige kelidighan egizlikte u yuz chaqirim yiraqliqqa aqti.
1 asmanda zor hem heyran qalarliq yene bir karametni, yeni ahirqi yette hil balayiapetni elip kelidighan yette perixtini kordum. hudaning ghezipi bu balayiapetler bilen ahirlixatti. 2 men yene ot arilax hrustal dengizidek bir korunuxni kordum. uning yenida diwe ustidin ghelibe qilghanlar, yeni diwige we uning heykilige choqunmighan hem uning namigha wekillik qilidighan reqem bilen mohurlenmigenler turatti. ularning qollirida huda bergen chiltarlar bolup, 3 ular hudaning hizmetkari musaning nahxisini hem qoza heqqidiki nahxini eytixatti: hemmige qadir perwerdigar huda, qilghanliring ulu we karamettur. i putkul helqlerning padixahi, yolliring adil we heqtur. 4 i perwerdigar, sendin qorqmaydighan kim bar, namingni medhiyilimeydighan? chunki, yegane muqeddes ozungdursen. kelip putkul helqler, sanga sejde qilghusi. chunki, axkara bolgha qilghanliringning heqqaniyliqi. 5 uningdin keyin, erxtiki ibadethanining, yeni ehde chedirining echilghanliqini kordum. 6 yette hil balayiapetni oz ilkide tutqan yette perixte pakiz hem parqirap turidighan kendir rehttin ton kiygen, koksige altun kemer baghlighan halda ibadethanidin chiqti. 7 tot tirik mehluqning biri yette perixtige ebedilebed yaxaydighan hudaning ghezipi bilen tolghan yette altun chinini berdi. 8 ibadethana hudaning ulughluqi we qudritidin tutun bilen toldi. yette perixtining yette balayiapiti tamam bolmighuche, hechkim ibadethanigha kirelmidi.
1 xuningdin keyin, ibadethanidin koturulgen jarangliq bir awazning yette perixtige: beringlar, hudaning ghezipi bilen tolghan yette chinidikini yer yuzige tokunglar! degenlikini anglidim. 2 birinchi perixte berip chinidikini quruqluqqa tokti. buning bilen, tenide diwining belgisi bolghan we uning heykilige choqunghanlarning bedinini yirginchlik yiringliq yarilar qaplap ketti. 3 ikkinchi perixte chinidikini dengizgha tokti. dengiz suyi olukning qenigha ohxax qangha aylandi we ichidiki putun janliqlar oldi. 4 uchinchi perixte chinidikini derya we bulaqlargha tokti. ularning suyimu qangha aylandi. 5 andin, su perixtisining mundaq degenlikini anglidim: hazir we ezeldin bar bolghan muqeddes huda! chiqarghan hokumliring durus we adildur. 6 yaman ademler sening muqeddes helqing we peyghemberler qenini tokkenliki uchun, sen ulargha ichkili qan berding. ular muxu jazagha layiqtur. 7 yene qurbanliq supisidin kelgen bir awazning: i hemmige qadir perwerdigar huda, hokumliring heq we adildur degenlikini anglidim. 8 totinchi perixte chinidikini quyaxning yuzige tokti. buning bilen, quyaxqa insanlarni ottek qiziqi bilen ortex qudriti berildi. 9 insanlar dehxetlik issiqta orteldi. biraq, ular towa qilix we bu balayiapetlerni kelturux qudritige ige bolghan hudagha hemdusanalar oquxning ornigha uni qarghaxti. 10 bexinchi perixte chinidikini diwining tehtige tokti. diwining padixahliqini qarangghuluq basti. insanlar azabtin tillirini chixlexti. 11 ular aghriq azabi we yarilirining destidin erxtiki hudani qarghaxti. biraq, qilmixlirigha towa qilixmidi. 12 altinchi perixte chinidikini ulu firat deryasigha tokti. xu haman deryaning suyi quridi. buning bilen, kunchiqixtin kelidighan padixahlarning yoli echildi. 13 xuningdin keyin, ejdihaning, diwining we sahta peyghemberning eghizliridin chiqqan paqigha ohxaydighan u yaman rohni kordum. 14 bular karametler korsitidighan jinlarning rohliri bolup, putun dunyadiki padixahlarni hemmige qadir hudaning ulu kunidiki jengge toplaxqa ketiwatatti. 15 eysa mundaq dedi: qaranglar, oghrining kelixidek tuyuqsiz kelimen. yalinga qelip, nomusqa qalmasliq uchun, kiyimlirini yenigha qoyup, segek yatqanlar neqeder behtlik-he! 16 u yaman roh padixahlarni ibraniyche armagedon deyilidighan yerge toplidi. 17 yettinchi perixte chinidikini hawagha tokti. erxtiki ibadethanining tehtidin koturulgen jarangliq bir awaz: ix tamam! dedi. 18 xu esnada chaqmaqlar cheqildi, guldurmamining guldur- qarasliri anglandi. yer-zemin xunchilik tewrendiki, insanlar yaritilghandin beri bundaq qattiq tewrinix bolmighanidi. 19 katta xeher babil uchke bolundi. herqaysi ellerdiki xeherlermu yer bilen yeksan boldi. xu katta xeher babildin hesas elinix uchun, hudaning qattiq ghezipi bilen tolghan qedeh uninggha berildi. 20 putun arallar ghayib boldi, taghlar yoqaldi. 21 asmandin insanlarning ustige herbir danisi qiriq bex kilo chamisida kelidighan moldur yaghdi. bu moldur apiti xundaq qorqunchluq boldiki, insanlar bu balayiapetning destidin hudani qarghaxti.
1 yette chinisi bar yette perixtining biri kelip, manga: bu yerge kel, sular ustide olturghan, dangqi chiqqan pahixe ayalning tartidighan jazasini sanga korsitip qoyay. 2 dunyaning padixahliri uning bilen zina qilixti, yer yuzide yaxaydighanlar uning zinasining xarabidin mest boluxti, dedi. 3 uningdin keyin, perixte meni bir cholge elip ketti. xu chaghda, muqeddes roh meni oz ilkige alghanidi. u yerde yette baxliq, on mungguzluk, putun ezayini kupurluq namliri qaplighan bir toq qizil diwining ustide olturghan bir ayalni kordum. 4 ayal sosun we toq qizil renglik kiyim kiygen bolup, altun, qimmet bahaliq tax we unche-merwayitlar bilen bezelgenidi. qolida yirginchlik nersiler we oz zinasining meynetchilikliri bilen tolghan bir altun qedeh bar idi. 5 pexanisige katta babil pahixilerning we dunyadiki putkul yirginchliklerning anisi degen bir sirliq nam yezilghanidi. 6 men ayalning hudaning muqeddes helqi, yeni eysagha guwahliq berip qurban bolghanlarning qeni bilen mest bolghanliqini kordum. uni korup intayin heyran boldum. 7 perixte manga mundaq dedi: nemige heyran boluwatisen? ayalning we u minip turghan yette baxliq, on mungguzluk diwining sirini sanga eytip berey. 8 sen korgen diwe bir zamanlarda bar idi, hazir yoq. u keyin tegi yoq hangdin chiqip, halaketke yuzlinidu. yer yuzide yaxaydighan, emma dunya yaritilghandin buyan nami hayatliq deptirige putulmigen kixiler diwini korup intayin heyran qalidu. chunki, u bir zamanlarda bar idi, hazir yoq, lekin yene peyda bolidu. 9 buni chuxinix uchun eqil-paraset kerek. yette bax u ayal olturghan yette taghqa, xundaqla yette padixahqa wekillik qilidu. 10 bularning bexi aghdurulghan, biri bar, yene biri tehi kelmidi. u kelgende azla waqit turalaydu. 11 burun bar, lekin hazir bolmighan diwining ozi sekkizinchi padixahtur. u hem yette padixahning qatarida halaketke yuzlinidu. 12 sen korgen diwining on mungguzi tehi hokum surmigen on padixahtur. lekin, bulargha diwe bilen bille bir saetlik padixahliq hoquqi berilidu. 13 bu padixahlar oz qudriti we hoquqlirini bir niyet, bir meqsette diwige berixidu. 14 diwe we padixahlar birlixip qozigha qarxi jeng qilidu. qoza ghelibe qilidu, chunki qoza reblerning rebbi, padixahlarning padixahidur. uning bilen bir septikiler chaqirilghan, tallanghan we uninggha sadiq bolghanlardur. 15 perixte manga yene: pahixe ayal boyida olturghan, sen korgen sularning ozi milletler, qowmlar, helqler we her hil tillarda sozlixidighan kixilerdur. 16 sen korgen diwe we on mungguz bu pahixe ayaldin nepretlinidu, uni talan-taraj qilip yalingachlap qoyidu, uning goxini yep, ozini otta koyduridu. 17 chunki, huda axu on padixahning qelbini esir qilip, ularning oz meqsetlirini emelge axurghuzidu. xuning bilen, bu padixahlar hudaning sozliri emelge axquche, hokumranliq hoquqini diwige otunup berixte birlikke kelidu. 18 sen korgen ayal dunyaning padixahliri ustidin hokumranliq qilidighan katta xeher babildur, dedi.
1 uningdin keyin, chong hoquqluq yene bir perixtining erxtin chuxuwatqanliqini kordum. yer yuzi uning parlaq nuri bilen yorup ketti. 2 perixte jarangliq awaz bilen mundaq warqiridi: gumran boldi, katta xeher babil gumran boldi! emdi u jinlarning makani, her hil yaman rohlarning uwisi, her hil iplas we yirginchlik quxlarning changgisidur. 3 chunki, ichixti herqaysi helqler, uning ehlaqsizliqining kuchluk xarabidin. zina qilixti dunyaning padixahliri uning bilen, beyixti dunyaning sodigerliri, uning bayaxatchiliqining ziyadilikidin. 4 asmandin yene bir awazni anglidim: u yerdin chiqinglar, ey helqim! bolmisa xerik bolisiler u xeherning gunahlirigha. uchraysiler uning bexigha chuxidighan balayiapetlerge. 5 chunki, pelekke yetti uning qatmuqat gunahliri, hudaning yadigha yetti uning rezil qilmixliri. 6 yandurunglar uning silerge qilghinigha muwapiq. qayturunglar uning qilmixlirigha qoxlap. sununglar ikki barawer toldurup, uning xaras bergen qedihini. 7 eyx-ixrette hexemetchilik bilen yaxisa qandaq, beringlar uninggha azas we elem xundaq. chunki mahtiniduki u oz konglide: olturimen hanixtek tehtte, tul emesmen. tutmasmen esla matem! 8 bu wejidin uning bexigha kelidighan balayiapet, yeni olum, acharchiliq we matem, kelidu haman bir kun ichidila. ortilidu u ot ichide. chunki, soraq qilidu uni qudretlik perwerdigar huda! 9 uning bilen zina qilghan we eyx-ixrette yaxighan dunyaning padixahliri uni ortigen otning is-tuteklirini korgende, uning haligha echinip yigha-zar qilixidu. 10 uning tartiwatqan azabidin qorqup, yiraqta turup deyduki: isit, isit, katta xeher! ah babil, kuchluk xeher! tartilding jazagha, bir saet ichidila! 11 dunyadiki sodigerlermu uning haligha echinip yigha-zar qilixidu. chunki, emdi ularning mallirini, 12 yeni altun-kumux, qimmet bahaliq tax, unche-merwayit, esil kendir reht, sosun tawar- durdun, yipek, toq qizil renglik gezmal, her turluk huxbuy yaghachlar, pil chixi, eng esil yagha, tu, tomur we mermerlerdin ixlengen hilmuhil buyumlar, 13 xuningdek guldarchin, dora-dermek, isriq, murmekki, mestek, xaras, zeytun yeghi, aq un, bughday, kala, qoy, at, harwa we qullirini, yeni ademlirini setiwalidighan kixi yoqtur. 14 bu sodigerler babilgha: sen mestane bolghan esil nersiler sendin ketti; putun esil mal-dunyaliring ghayib boldi. sen ularni emdi tapalmassen deydu. 15 babilda bu mallarni setip beyighan sodigerler xeherning tartiwatqan azas-oqubetliridin qorqup, yiraqta turup, uning haligha echinip yigha-zar qilixip deyixiduki: 16 isit, isit katta xeher! oralghaniding esil kendir rehtlerge, sosun we toq qizil renglik gezmallargha, bezelgeniding altun, qimmet bahaliq tax we unche- merwayitlargha! 17 berbat boldung xunche katta bayliqlar bilen bir saet ichidila. barliq keme baxliqliri, kemidiki yoluchilar, kemichiler we dengizgha tayinip jan baqidighanlarning hemmisi yiraqta turup, 18 uni ortigen otning is-tuteklirini korup: bu katta xeherning yene bir tengdixi barmidu? dep peryad qilixidu. 19 ular baxlirigha topa tokuxup, matem tutup, hesret bilen un selip mundaq dep yighlixidu: isit, isit, katta xeher! beyighanidi uning bayliqidin dengizda kemisi barlar, halbuki weyran boldi xeher bir saet ichidila! 20 ey erx, ey hudaning muqeddes helqi, elchiler we peyghemberler! hux bolunglar uning bexigha kelgenlerdin! chunki, jazalap huda uni, elip berdi silerning derdinglarni. 21 andin, kuchluk bir perixte tugmen texigha ohxax yoghan bir taxni koturup, dengizgha taxlap mundaq dedi: taxlinidu mana xundaq xiddet bilen, katta xeher babil, korunmeydu qayta. 22 emdi anglanmaydu awazi uningda, chiltarchining, nahxichining, kanaychining, sunaychining. emdi tepilmaydu uningda hechqandaq qol hunerwen. emdi anglanmaydu awazi tugmenchining. 23 emdi parlimaydu chira yoruqi uningda, anglanmaydu mungdixixliri yengi er-hotunlarning. dunyaning eng mertiwilik kixiliri idi uning sodigerliri, azdi sehri bilen putun helqialem. 24 tokuldi, bu xeherde qanliri, peyghemberler, hudaning muqeddes helqi, yer yuzide qirghin bolghanlarning.
1 xuningdin keyin, erxte nurghun halayiqning warqiraxliridek bir awazni anglidim. ular: hemdusana! nijatliq, ulughluq we qudret hudayimizgha mensuptur. 2 chunki, uning hokumliri heq we adildur. u yer yuzini oz zinasi bilen buzghan dangliq pahixini soraqqa tartip, oz hizmetkarlirining qenining intiqamini aldi deyixetti. 3 ular yene: hemdusana! pahixini ortigen otning is-tutekliri purqiraydu ebedilebed! deyixti. 4 yigirme tot yetekchi we tot tirik mehluq yerge bax qoyup: amin! hemdusana! dep, tehtte olturghan hudagha sejde qilixti. 5 uningdin keyin, tehttin koturulgen bir awaz mundaq dedi: ey hudaning putkul hizmetkarliri, uni chongqur hormetligen katta we erzimeslerning hemmisi uni medhiyilenglar! 6 andin, sularning xarqirixigha, qattiq guldurmamining guldurlixige we nurghun halayiqning awazigha ohxax bir awazni anglidim. ular: hemdusana! hemmige qadir perwerdigarimiz huda hokumrandur. 7 xad-huramliq bilen tentene qilayli! uni medhiyilep ulughlayli! chunki, qozining toy kuni yetip keldi, qiz ozini teyyar qildi. 8 uninggha kiyix uchun pakiz we yaltirap turidighan esil kendir ton berildi dep warqiraxti. esil kendir hudaning muqeddes helqining heyrlik ixlirigha wekillik qilidu. 9 andin, perixte manga: munu sozlerni hatiriliwal: qozining toy ziyapitige teklip qilinghanlar neqeder behtlik! dedi. u manga yene: bular hudaning heqiqiy sozliridur. dedi. 10 uninggha sejde qilix uchun ayighigha bax qoydum. lekin, u: hergiz undaq qilma! menmu hudaning sen we eysagha guwahliq bergen qerindaxliringgha ohxax hizmetkarimen. hudaghila ibadet qil! chunki, eysa mesih heqqide guwahliq berix hudaning wehiysini yetkuzuxning heqiqiy mahiyitidur, dedi. 11 uningdin keyin, asmanning echilghanliqini we u yerde turghan bir aq atni kordum. atqa minguchining ismi sadiq we heq idi. u adil hokum we adil jeng qilatti. 12 uning kozliri yalqunlap turghan otqa ohxaytti. bexida nurghun taji bar bolup, bedinige ozidin baxqa hechkim bilmeydighan bir isim yezilghanidi. 13 uchisigha qangha milengen ton kiygen bu atqa minguchining ismi hudaning kalami idi. 14 pakiz we apaq esil kendir ton kiygen erxtiki qoxunlar aq atlargha minip, uning keynidin egixip keliwatatti. 15 uning aghzidin herqaysi helqlerge zerbe berix uchun otkur bir qilich chiqip turatti. u helqlerni tomur kaltek bilen baxquratti. u hudagha qarxi turghuchilarni huddi uzumlerni xaras kolchikide dessep mijighandek, hemmige qadir hudaning otluq ghezipi bilen halak qilatti. 16 uning toni we yotisida padixahlarning padixahi we reblerning rebbi degen nami yezilghanidi. 17 andin, quyaxning ichide turghan bir perixtini kordum. u asmanning qeride uchuwatqan barliq quxlargha qattiq awaz bilen: kelinglar, hudaning katta ziyapitige yighilinglar! 18 padixahlarning, serdarlarning we qudretliklerning, xundaqla atlarning we uninggha mingenlerning, qullarning we horlerning, kattilarning we erzimeslerning goxlirini yenglar! dedi. 19 uningdin keyin, diwe, dunya padixahliri we ularning lexkerlirining atqa minguchi hem uning qoxuni bilen jeng qilix uchun jem bolghanliqini kordum. 20 diwe we uninggha wakaliten mojiziler korsetken sahta peyghember ikkilisi tutuldi. sahta peyghember xu mojiziler arqiliq tenide diwining belgisi bolghan hemde diwining heykilige choqunghanlarni azdurup yurgenidi. ularning her ikkilisi gunggurt yeniwatqan ot kolige tirik taxlandi. 21 ularning lexkerliri atqa minguchining aghzidin chiqqan qilich bilen chepildi. putun ucharqanatlar bularning goxini yep toydi.
1 uningdin keyin, qolida tegi yoq hangning achquchi we yoghan bir kixen tutqan bir perixtining asmandin chuxuwatqanliqini kordum. 2 perixte ejdihani, yeni iblis yaki xeytan deyilgen heliqi qedimiy yilanni tutup, ming yilliq kixenlidi. 3 herqaysi helqlerning ming yil toxquche qayta azdurulmasliqi uchun, uni tegi yoq hanggha taxlidi. andin, hangning aghzini yepip pechetliwetti. ming yil toxqandin keyin, ejdiha waqitliq qoyup berilixi kerek idi. 4 andin, tehtlerni we ularda olturghanlarni kordum. ulargha hokum qilix hoquqi berilgenidi. uningdin baxqa, eysagha guwahliq bergenliki we hudaning sozini yetkuzgenliki uchun kallisi elinghanlarning janlirinimu kordum. ular diwige we uning heykilige choqunmighan, uning belgisi pexanisige we qollirigha urulmighanlar idi. ularning hemmisi tirilip, mesih bilen birlikte ming yil hokum suretti. 5 bu deslepki tirilix idi. oluklerning qalghanliri ming yil toxmighuche tirilmeytti. 6 deslepki tirilixtin behrimen bolghanlar behtlik we muqeddestur. ikkinchi olumning bularni ilkige elix hoquqi yoqtur. ular hudaning we mesihning rohaniyliri bolidu we mesih bilen birlikte ming yil hokum suridu. 7 ming yil toxqanda, xeytan zindandin boxitilip, 8 yer yuzining tot bulungidiki helqlerni, yeni yejuj bilen mejujlerni azdurux we ularni jeng qilix uchun bir yerge toplaxqa chiqidu. toplinidighanlarning sani dengiz sahilidiki qumdek sanaqsizdur. 9 ular putun yer yuzini kezip, hudaning muqeddes helqining bargahini, yeni u soyidighan xeherni muhasirige alidu. lekin, asmandin ot yeghip, ularni kul qilidu. 10 ularni azdurghan iblis bolsa diwe bilen sahta peyghember koyuwatqan ot we gunggurt kolige taxlinip, u yerde keche-kunduz menggu azablinidu. 11 uningdin keyin, chong bir aq teht we uningda olturghuchini kordum. asman bilen zemin uning aldidin qechip, ghayib boldi. 12 men yene oluklerni kordum. katta yaki erzimes bolsun, hemmisi tehtning aldida turatti. kitablar echildi. hayatliq deptiri deyilgen yene bir kitabmu echildi. olukler kitablarda hatirilengenler boyiche oz emeliyitige qarap hokum qilindi. 13 dengiz ozidiki oluklerni, olum we olukler diyarimu ozliridiki oluklerni tapxuruxti. herkim oz emeliyitige qarap hokum qilindi. 14 andin, olum we olukler diyari ot kolige taxlandi. mana bu ot dengizi ikkinchi olumdur. 15 ismi hayatliq deptiride yezilmighanlarning hemmisi ot kolige taxlandi.
1 andin, yengi asman we yengi zeminni kordum, chunki burunqi asman we zemin ghayib bolghanidi. dengizmu yoqalghanidi. 2 muqeddes xeherning, yeni huda nazil qilghan yengi yerusalemning erxtin huddi oz yigitige perdazlinip hazirlanghan qizdek chuxuwatqanliqini kordum. 3 tehttin koturulgen jarangliq bir awazning mundaq degenlikini anglidim: mana, hudaning makani insanlarning arisididur, huda ularning arisida yaxaydu, ular hudaning helqi bolidu. huda ozimu ularning arisida turup, ularning hudasi bolidu, 4 u ularning kozliridiki herbir tamche yaxlirini ertidu. emdi olum esla bolmaydu, ne matem, ne yigha-zar, ne qayghu-elem bolmaydu, chunki burunqi alem otup ketti. 5 bu chaghda, tehtte olturghuchi mundaq dedi: mana, hemmini yengilaymen! u manga yene: bularni hatiriliwal, chunki bu sozler ixenchlik we heqtur dedi. 6 u yene: tamam boldi. bax we ahir, muqeddem we tamam ozumdurmen. ussighanlargha hayatliq suyining buliqidin heqsiz su berimen. 7 ghelibe qilghanlar bulargha mirashorluq qilidu. men ularning hudasi bolimen. ularmu mening perzentlirim bolidu. 8 lekin, qorqunchaq, etiqadsiz, chirik, qatil, zinahor, sehirger, butperes we yalghanchilargha kelsek, ularning qismiti gunggurt bilen yanghan ot kolidur. mana bu ikkinchi olumdur. 9 ahirqi yette balayiapet bilen tolghan yette chinini tutqan yette perixtidin biri kelip, manga: kel! qozigha hemrah bolidighan qizni sanga korsitip qoyay, dedi. 10 andin, muqeddes rohning meni oz ilkige elixi bilen, perixte meni chong we egiz bir taghqa elip chiqti. u yerdin manga erxtin huda nazil qilghan muqeddes xeher yerusalemning chuxuwatqanliqini korsetti. 11 xeher hudaning ulughluqi bilen tolghan bolup, uning julasi intayin esil bir goherning, yexil qaxtaxtek yaltirighan hrustalning julasigha ohxaytti. 12 xeherning chong hem egiz sepili we on ikki derwazisi bar idi. herbir derwazini birdin perixte saqlaytti. herbir derwazining ustige israillarning on ikki qebilisidin birining ismi yezilghanidi. 13 kunchiqixta u derwaza, kunpetixta u derwaza, kungeyde u derwaza we teskeyde u derwaza bar idi. 14 xeherni qorxap turghan sepilning on ikki ul texi bar bolup, ularning ustige qozining on ikki elchisining isimliri yezilghanidi. 15 manga gep qilghan perixtining qolida xeherni we xeherning derwaziliri bilen sepilini olcheydighan bir altun olchigu bar idi. 16 xeher tot chasa bolup, uzunluqi bilen kengliki ohxax idi. perixte xeherni olchigu bilen olchidi. herbir teripi ikki ming ikki yuz chaqirim keldi. uzunluqi, kengliki we egizliki bir-birige tepmu-teng idi. 17 perixte sepilnimu olchidi. sepilning qelinliqi u ixletken insanlarning olchiguchi boyiche atmix bex metir keldi. 18 sepil yexil qaxtaxtin, xeher eynektek suzuk sap altundin bina qilinghanidi. 19 xeher sepilining uli her hil esil taxlar bilen bezelgenidi. birinchi ul tax yexil qaxtax, ikkinchisi kok yaqut, uchinchisi heqiq, totinchisi zumret, 20 bexinchisi qizil heqiq, altinchisi qizil kwarts, yettinchisi seriq kwarts, sekkizinchisi rengsiz yaqut, toqquzinchisi topaz, oninchisi yexil kwarts, on birinchisi sosun yaqut we on ikkinchisi sosun kwarts idi. 21 on ikki derwaza on ikki merwayit idi, yeni derwazilarning herbiri birdin merwayittin yasalghanidi. xeherning ghol yoli eynektek suzuk sap altundin idi. 22 xeherde hechqandaq ibadethana kormidim, chunki hemmige qadir perwerdigar huda we qoza xeherning ibadethanisidur. 23 xeherning yorutuluxi uchun quyax yaki ay hajetsiz bolup, uni hudaning parlaq nuri yorutup turidu. qoza uning chirighi bolidu. 24 dunyadiki helqler xeherdiki yoruqluqta yaxaydu. dunyaning padixahliri xanuxewkitini u yerge elip kelidu. 25 xeherning derwaziliri menggu taqalmay kun boyi ochuq turidu, chunki u yerde zadi keche bolmaydu. 26 herqaysi helqler xanuxewkitini we izzitini u yerge elip kelidu. 27 u yerge herqandaq napak nersiler we yirginchlik ixlarni qilidighan yalghanchi kixiler kirelmeydu; peqet nami qozining hayatliq deptiride yezilghanlarla kireleydu.
1 uningdin keyin, perixte manga hudaning we qozining tehtidin baxlanghan, hrustaldek suzuk hayatliq suyi eqiwatqan deryani korsetti. 2 xeherning ghol yolining otturisida eqiwatqan bu deryaning ikki teripide on ikki qetim mewige kiridighan, yeni her ayda mewe beridighan hayatliq derihi bolup, derehning yopurmaqliri putkul helqlerge xipa idi. 3 lenetke uchraydighan ixlar qalmaydu. hudaning we qozining tehti xeherning ichide bolup, hudaning hizmetkarliri u yerde ibadet qilidu. 4 ular hudaning jamalini koridu, hudaning nami ularning pexanilirige yezilidu. 5 u yerde esla keche bolmaydu, ne chira nurigha, ne quyax nurigha hajiti chuxmeydu. chunki, perwerdigar huda ularning yoruqluqi bolup, ular ebedilebed hokum suridu. 6 perixte manga: bu sozler ixenchlik we heqtur. peyghemberlerning rohigha ilham bergen perwerdigar huda yeqin kelguside yuz berixi muqerrer bolghan weqelerni oz hizmetkarlirigha korsitix uchun, perixtisini ewetti, dedi. 7 eysa mesih mundaq dedi: mana, pat yeqinda kelimen! bu kitabtiki bexaretlik sozlerge emel qilghanlar neqeder behtlik! 8 bularni anglighuchi we korguchi men yuhannamen. bu ixlarni anglighinimda we korginimde, bularni manga korsetken perixtige sejde qilix uchun uning ayighigha bax qoydum. 9 lekin, u manga: hergiz undaq qilma! men sanga, peyghember bolghan sening qerindaxliringgha hem bu kitabtiki sozlerge emel qilghanlargha ohxax hudaning hizmetkarimen. hudaghila ibadet qil! dedi. 10 u manga yene: bu kitabtiki bexaretlik sozlerni pechetlep mehpiy tutma, chunki bu ixlarning emelge axidighan waqti yeqindur. 11 yamanliq qilghuchilar yamanliqini qiliwersun, peskexler peskexlikini dawamlaxturuwersun, heqqaniylar heqqaniyliqini dawamlaxturuwersun, hudagha atilip pak bolghanlar pakliqta yaxawersun, dedi. 12 eysa mesih mundaq dedi: mana, pat yeqinda kelimen! herkimning emeliyitige qarap, beridighinimni ozum bilen bille elip kelimen. 13 bax we ahir, tunji we ahirqi, muqeddem we tamam men bolimen. 14 hayatliq derihining mewiliridin behrimen bolux we xeher derwaziliridin kirix hoquqigha erixix uchun tonlirini yuyup tazilighanlar neqeder behtlik! 15 peskexler, sehirgerler, zinahorlar, qatillar, butperesler, yalghanchilar we yalghanchiliq qilixqa huxtarlarning hemmisi xeherning sirtida qalidu. 16 menki eysa mesih etiqadchilar jamaetchiliklirige bu ixlarni yetkuzux uchun, perixtemni ewettim. dawutning notisi hem ewladi men bolimen. parlaq tang yultuzi men bolimen. 17 muqeddes roh we toyi bolidighan qiz: kel! dedi. anglighanlarning hemmisimu: kel! desun. ussighan kelsun, halighan kixi hayatliq suyidin heqsiz ichsun. 18 menki yuhanna bu kitabtiki bexaretlik sozlerni anglighanlarni jiddiy agahlandurimenki: kimdekim bu sozlerge bir nerse qoxsa, huda uninggha bu kitabta yezilghan balayiapetlerni kelturidu. 19 kimdekim bu bexaretlik kitabtiki birer sozni chiqiriwetse, hudamu uni bu kitabta yezilghan hayatliq derihidin we muqeddes xeherdin berilidighan nesiwisidin mehrum qilidu. 20 mana bulargha guwahliq berguchi eysa mesih mundaq deydu: xundaq, pat yeqinda kelimen! amin! kel, ya rebbim eysa! 21 rebbimiz eysaning mehir-xepqiti hudaning muqeddes helqi bilen bille bolghay, amin!