1:1 hudaning we rebbimiz eysa mesihning hizmetkari bolghan menki yaquptin dunyaning nurghun jaylirigha tarqalghan, eysa mesihke etiqad qilidighan yehudiylargha salam. 2 qerindaxlar, her hil sinaqlargha du kelgende, uni zor huxalliq, dep bilinglar. 3 chunki silerge melumki, bundaq sinaqlar arqiliq etiqadinglar sinilip, chidamliq bolisiler. 4 xunga, herqandaq sinaqlargha berdaxliq berip, chidamliqinglarni yetildurunglar. xundaq qilsanglar, hudaning kutkinidek etiqadta pixqan, kem-kutisiz ademlerdin bolisiler. 5 eger aranglardiki biri eqil-parasetke mohtaj bolsa, hemmige sehiyliq bilen beridighan we malal kormeydighan hudadin tilisun. xundila, uninggha erixidu. 6 biraq, u eqil-paraset tiligende, hudadin qilchimu gumanlanmay, toluq ixench bilen tilixi kerek. chunki, gumanlanghan kixi huddi dengiz dolqunigha ohxax, xamal chiqsila tewrinip ketidu. 7-8 bundaq kixi ozining barliq ixlirida biqarar we turaqsiz kelidu. xunga, bundaq adem hudadin tiligen nersilirige eriximen, dep oylimisun. 9-10 namrat etiqadchilar hudaning aldida ozlirining nahayiti qimmetlik ikenlikidin huxal bolsun. bay etiqadchilar hudaning ozlirini kemter tutquzghanliqidin huxal bolsun. chunki ular xuni bilsunki, ularning bu dunyadiki hayati huddi yawa ot-choplerdiki checheklerdek tez ahirlixidu. 11 kun qizighanda bu ot-chopler qurup, uning chechekliri tozup ketidu-de, guzelliki yoqilidu. bay ademler huddi xuninggha ohxax, oz helekchilikide yoqilidu. 12 sinaqlargha sewrchanliq bilen berdaxliq bergen kixi neqeder behtlik-he! chunki, u sinaqtin otkendin keyin, huda ozini soygenlerge wede qilghan mengguluk hayat tajigha muyesser bolidu. 13 azduruluxqa du kelgen adem huda meni azduruwatidu dep oylimisun. chunki, huda azdurulmaydu hem baxqilarni azdurmaydu. 14 kimdekim oz heweslirining keynige kirse, u azidu. 15 bundaq ademning hewesliri uni gunahqa baxlaydu. gunah uningda osup yetilse, uni mengguluk olumge elip baridu. 16 xunga qedirlik qerindaxlirim, aldinip qalmanglar! 17 herqandaq esil we kem-kutisiz iltipat hudadin kelidu. asmandiki putkul yoruqluqlarni yaratqan huda yoruqluqtin peyda bolghan kolenggilerdek ozgirixchan emes. 18 huda oz iradisi boyiche bizni heqiqettin ibaret bolghan sozi arqiliq yengi hayatqa erixturdi. buning bilen, huddi deslepki hosulning mewisi hudagha atalghinidek, biz etiqadchilar putkul insanlar ichide tunji bolup hudagha atalduq. 19 qedirlik qerindaxlirim, xuni esinglarda tutunglarki, herkim anglaxta zerek bolsun, sozlexke aldirimisun, asan ghezeplenmisun. 20 chunki, ghezeplensenglar, hudani hursen qilidighan heqqaniy ixlarni qilalmaysiler. 21 xuning uchun, her hil iplasliqlarni we barliq yaman qilmixlarni taxlanglar. qelbinglargha selinghan, silerni qutquzalaydighan sozni kemterlik bilen ozlexturunglar. 22 hudaning sozini anglap qoysamla bolidu dep, ozunglarni aldimanglar. eksiche, uni ijra qilghuchilardin bolunglar. 23 hudaning sozini anglap qoyupla, uni ijra qilmighan kixi huddi eynekke qarap, yuzige qara surtulgenlikini korsimu, uni surtuwetmigen kixige ohxaydu. 24 bundaq kixi eynektin yiraqlaxsila, oz eptini untup qalidu. 25 gunah qilixtin erkin qilidighan mukemmel qanunni dawamliq estayidilliq bilen ogenguchi anglighinini untup qalmay, belki uni ijra qilsa, u hemme ixlirida behtlik qilinidu. 26 ozini hudagha ihlasmen adem dep qarighan, lekin tilini tizginlimigen kixi ozini ozi aldaydu. bundaq ihlasmenlikning qilche qimmiti yoqtur. 27 hudaatimizning neziridiki pak we eyibsiz ihlasmenlik bolsa qiyinchiliqta qalghan yetim-yesir, eri olup ketken tul hotunlargha ghemhorluq qilix we ozimizni dunyaning bulghixidin saqlaxtur.
2:1 qerindaxlirim, siler ulu rebbimiz eysa mesihke etiqad qilghanikensiler, baxqilargha ikki hil koz bilen qarimanglar. 2 silerning hudagha ibadet qilidighan yighilixinglargha puzur kiyiniwalghan bir bay we jul-jul kiyiniwalghan bir kembeghel kelse, 3 siler bay kixige torge chiqsila!, kembeghelge, u yerde tur! yaki towende oltur! desenglar, 4 silerning bundaq ohximaydighan muamilenglar niyitinglarning yaman ikenlikini eniq korsitip bermemdu? 5 qedirlik qerindaxlirim, qulaq selinglar! huda bu dunyadiki kembeghellerni etiqad jehette bay qilix hemde ularni ozini soygenlerge berixke wede qilghan padixahliqigha erixturux uchun, tallidi. 6 biraq, siler kembeghellerni harlidinglar! silerni ezgen we sotqa sorigenler emeliyette baylar emesmu? 7 siler mensup bolghan eysa mesihning aliyjanas namigha kupurluq qiliwatqanlar yene xu baylar emesmu? 8 muqeddes yazmilardiki qoxnangni ozungni soygendek soy degen emrge, yeni hudaning padixahliqining bu qanunigha heqiqiy emel qilsanglar, yahxi qilghan bolisiler. 9 lekin, baxqilargha ikki hil koz bilen qarisanglar, gunah qilghan bolisiler. chunki, siler hudaning axu qanunigha hilapliq qildinglar. 10 eger bir kixi hudaning putun qanunigha emel qildim dep turup, uningdiki birer permangha hilapliq qilip qalsa, u hudaning neziride putun qanungha hilapliq qilghan ademge ohxax gunahkar hesablinidu. 11 huda: zina qilma degen hem qatilliq qilma mu degen. xunga, eger siler zina qilmisanglarmu, lekin qatilliq qilghan bolsanglar, yenila putun tewrat qanunigha hilapliq qilghan bilen teng bolisiler. 12 siler silerni gunah qilixtin erkin qilidighan qanun boyiche soraq qilinisiler. xunga, soz-herikitinglar bu qanungha uyghun bolsun. 13 chunki, siler baxqilargha rehim qilmisanglar, soraq qilinghanda huda silergimu rehim qilmaydu. baxqilargha rehim qilghan bolsanglar, hudaning jazasigha emes, rehim qilixigha erixeleysiler. 14 qerindaxlirim! eger bir kixi aghzida, men eysa mesihke etiqad qilimen dep turup, uni oz emeliyitide korsetmise, uning neme paydisi? u bundaq etiqad bilen qutquzuluxqa erixelemdu? 15-16 eger qerindaxliringlardin biri a-yalinga qalsa, uninggha: huda qorsiqingni toq, kiyimingni putun qilsun, aman bol! dep qoyupla, hajitidin chiqmisanglar, buning neme paydisi? 17 xunga, peqet etiqadla bolup, oz etiqadigha mas kelidighan emeliyiti bolmisa, bundaq etiqadning hechqandaq ehmiyiti yoqtur. 18 lekin, beziler: mende etiqad bolsila boldi dese, beziler: etiqad bilen emeliyet birge boluxi kerek dep ozara talixixi mumkin. men axu mende etiqad bolsila boldi deguchilerge: eger sening emeliyiting bolmisa, oz etiqadingni namayan qilalmaysen. biraq, men emeliyitim arqiliq oz etiqadimni namayan qilalaymen dep jawas berimen. 19 sen hudaning bir ikenlikige ixensengla kupaye qilamdu? hudaning bir ikenlikige hetta jinlarmu ixinidu hem uningdin qorqup dir-dir titreydu. 20 ey nadan! emeliyiti yoq etiqadning ehmiyetsiz ikenlikini qachanmu bilersen? 21 hudaning emrige itaet qilix uchun ejdadimiz ibrahim oz oghli ixaqni qurbanliq qilmaqchi bolghan we bu emeliyiti arqiliq u huda teripidin heqqaniy adem dep jakarlanghan emesmu? 22 demek, uning emeliyiti uning etiqadigha mas kelgen. xundaq qilip, uning etiqadi emeliyiti arqiliq toluqlandi. 23 buning bilen, tewratta eytilghan: ibrahim hudaning sozlirige ixendi. huda uning etiqadini korup, uni heqqaniy adem dep hesablidi degen soz ispatlandi we ibrahim hudaning dosti, dep ataldi. 24 biz buningdin xuni koruwalalaymizki, huda etiqadila bolup emeliyiti bolmighan ademni emes, belki etiqadi bilen emeliy herikiti birdek bolghan ademni heqqaniy adem dep jakarlaydu. 25 bu toghruluq yene bir misal bar. pahixe ayal rahas israil charlighuchilirini oz oyide yoxurup, ularning baxqa yol bilen qechip ketixige yardem bergen emeliy herikiti uchun heqqaniy adem dep jakarlanghan emesmu? 26 rohi yoq ten oluk bolghinidek, emeliyiti yoq etiqadmu oluktur.
3:1 qerindaxlirim, etiqadchilar jamaetchilikide hemminglarla telim berguchi boluwalmanglar! silerge melumki, huda biz telim berguchilerni baxqilardin tehimu eghir soraqqa tartidu. 2 hemmimiz kop hataliximiz. halbuki, tilda hatalaxmighan kixi ozini her jehettin tizginlep, pixip yetilgen kixi bolidu 3 biz atlarni tizginlex uchun, ularning aghzigha yugen salimiz; buning bilen ularni halighan yerimizge mangduralaymiz. 4 yene mesilen, keme xunchilik chong bolsimu, yene kelip kuchluk boran uninggha xunche qattiq urulsimu, lekin rolchi kichikkine rol arqiliq uni halighan yerige heydiyeleydu. 5 xuninggha ohxax, gerche til tenimizning kichik bir ezasi bolsimu, lekin chong ixlargha sewes bolalaydu. kichikkine bir ot uchqunining chong ormangha ot qoyuweteleydighanliqini oylap beqinglar. 6 til del xu ot uchqunigha ohxaydu. u her hil qilmixning menbesi we ezalirimiz ichidiki buzghunchi bolup, putun bedinimizni bulghiyalaydu. bu ot dozah otidin yeqilsa, hayatimizni weyran qiliweteleydu. 7 insanlar yawayi haywanatlar, ucharqanatlar, yer beghirlighuchi haywanlar we su mehluqatlirini tizginliyeleydu hemde ularni alliburun tizginlidi. 8 emma tilni hechkim tizginliyelmeydu. til tizginligili bolmaydighan bir osal nerse bolup, u huddi jangha zamin bolidighan zeherge ohxaydu. 9 biz tilimiz bilen hudaatimizni medhiyileymiz, yene xu tilimiz bilen huda oz obrazigha ohxax qilip yaratqan insanlarni qarghaymiz. 10 demek, bir eghizdin hem medhiye, hem lenet chiqidu. qerindaxlirim, bundaq bolmasliqi kerek! 11 bir bulaqtin xerbetmu, zerdapmu chiqamdu? 12 qerindaxlirim, enjur derihi zeytunning mewisini bermeydu, uzum teli enjurning mewisini bermeydu. xerbet buliqidin zerdapmu chiqmaydu. 13 aranglarda kim eqil-parasetlik bolsa, u oz hayatida kemterlik bilen qilghan yahxi ixliri arqiliq ozining eqil-parasitini korsetsun. 14 lekin, qelbinglarda hesethorluq we xehsiyetchilik bolsa, eqil-parasetlikmen, dep ozunglardin mahtanmanglar. eger mahtansanglar, yalghan sozlep, heqiqetni yoqqa chiqarghan bolisiler. 15 bu dunyagha we insan tepekkurige has bolghan bundaq eqil-paraset hudadin kelgen emes, belki xeytandin kelgen. 16 hesethorluq we xehsiyetchilik bolghanla yerde qalaymiqanchiliq we her hil rezillikler bolidu. 17 lekin, bir ademde hudadin kelgen eqil-paraset bolsa, u aldi bilen pak, andin tinchliqperwer, hux peil, kemter we rehimdil bolup, uning hayati yahxi mewiler bilen tolghan bolidu. u yene ayrimichiliq we sahtipezlik qilmaydu. 18 tinchliq izdiguchiler tinchliq uruqini chachidu we uningdin adalet mewisini alidu.
4:1 aranglardiki toqunux we majiralarning menbesi neme? bu del qelbinglarni chirmiwalghan arzu-hewesliringlar emesmu? 2 siler ozunglar arzu qilghan nersilerge erixelmigende, adem olturuxtin yanmaysiler. wehalenki, arzu qilghan nersiliringlargha erixelmey, jedel-majira chiqirisiler. siler hudadin tilimigenlikinglar uchun erixelmeysiler. 3 tilisenglarmu erixelmeysiler, chunki niyitinglar yaman bolup, oz arzu-hewesliringlarni qandurux uchunla tileysiler. 4 ey hudagha wapasizlar! bu dunya bilen dostlixixning emeliyette huda bilen duxmenlixix ikenlikini bilmemtinglar? eger siler bu dunyani dost tutmaqchi bolsanglar, hudaning duxminige aylinisiler. 5 muqeddes yazmilarda: huda qelbimizge salghan muqeddes roh bizning hudagha sadaqetmen boluximizni nahayiti arzu qilidu deyilgen. silerche, bu quruq sozmu? 6 yaman arzu-heweslirimiz ustidin ghelibe qiliximiz uchun, huda bizge kop ku-qudret beridu. bu huddi muqeddes yazmilarda: huda qarxidur tekebburlargha, mehir-xepqet qilar kemterlerge dep yezilghinidektur. 7 xuning uchun, hudagha itaetmen bolunglar. xeytangha qarxi turunglar. xu chaghdila, xeytan silerdin qachidu. 8 hudagha yeqinlixinglar, hudamu silerge yeqinlixidu. ey gunahkarlar, gunahtin qol uzunglar. ey hem hudani, hem dunyani dost tutimiz deguchiler, qelbinglarni pak qilinglar. 9 qilghan gunahliringlar uchun qayghu-hesret chekinglar, haza tutup yighlanglar, kulkenglarni matemge, huxalliqinglarni qayghugha aylandurunglar. 10 hudaning aldida ozunglarni towen tutunglar. xu chaghda, huda silerni ustun qilidu. 11 qerindaxlar, bir-biringlarni sokmenglar. qerindixinglarni soksenglar yaki uning ustidin hokum qilsanglar, hudaning bir- biringlarni soyunglar degen qanuninimu sokken we uning ustidin hokum qilghan bolisiler. chunki, siler hudaning qanunining toghra yaki hataliqini qarar qilidighan sotchi emessiler. silerning wezipenglar hudaning qanunigha boysunuxtin ibaret. 12 peqet hudala qanun tuzguchi we hokum qilghuchidur, qutquzux we halak qilix peqet hudaning ku- qudritidin kelidu. xundaq iken, baxqilar ustidin hokum qilixqa silerning neme hoququnglar bar?! 13 beziler: bugun yaki ete palan xeherge barimiz. u yerde bir yil turimiz, tijaret qilip, kop pul tapimiz deydu. bundaq deydighanlar manga qulaq selinglar, 14 ete neme bolidighanliqini bilemsiler? silerning hayatinglar huddi bir demdila peyda bolup yoqap ketidighan tumangha ohxaydu. 15 xuning uchun, huda buyrusa, olmisekla, uni qilimiz, buni qilimiz denglar. 16 biraq, hazir siler ozunglarning pilaninglardin meghrurluq bilen mahtinisiler. bundaq qilix toghra emes. 17 esinglarda tutunglarki, qilixqa tegixlik yahxi ixni bilip turup qilmighanlar gunah qilghan bolidu.
5:1 ey baylar, qulaq selinglar! bexinglargha kelidighan palaketler uchun dad-peryad qilip yighlanglar. 2 bayliqinglar chirip ketidu, kiyim-kechikinglarni kuye yep ketidu, 3 altun-kumuxliringlarni bolsa haman dat basidu. bu dat qiyamet kunide xehsiyetchilikinglargha guwahliq berip, dozahta koyuxunglargha sewes bolidu. chunki, siler bu ahir zamanda bayliq toplax bilenla bolup ketiwatisiler. 4 siler etizliqinglarda ixlewatqanlarning ix-heqlirige hiyle-mikir ixlitip keldinglar. ular ustunglardin xikayet qiliwatidu. silerge hosul yighip beriwatqan bu kixilerning ah-zari hemmige qadir hudaning quliqigha yetti. 5 siler bu dunyada bayaxat we eyx-ixret ichide yaxawatisiler. qoylar boghuzlinidighan kunge qeder bordalghangha ohxax, silermu qiyamet kunige qeder ozunglarni bordawatisiler. 6 silerge qarxi chiqqudek kuchimu bolmighan gunahsiz kixilerni gunahqa mehkum qilip, ularni olturup keldinglar. 7-8 xunga, qerindaxlar, rebbimiz eysa qayta kelidighan kungiche sewr-taqet qilip turunglar. dehqanlar mol hosul elix uchun bahar we kuz yamghurlirini sewr-taqet bilen kutkinige ohxax, silermu eysa mesihning qayta kelixini sewr-taqet bilen kutunglar. iradenglar mustehkem bolsun. chunki, rebbimiz eysaning qayta kelixige az qaldi. 9 qerindaxlar, hudaning jazasidin saqlinix uchun, bir- biringlardin aghrinmanglar; soraq qilghuchi kelix aldida turidu. 10 huda ewetken peyghemberlerning azas-oqubetlerge qandaq sewr-taqet qilghanliqidin ulge elinglar. 11 biz mana muxundaq sewr-taqet bilen berdaxliq bergenlerni behtlik hesablaymiz. ayupning oz bexigha kelgen her hil eghir azas-oqubetke qandaq sewr-taqet bilen berdaxliq bergenlikini, xundaqla ahirda hudaning uning hayatini qandaq yahxi orunlaxturghanliqini bilisiler. huda heqiqetenmu nahayiti xepqetlik we rehimdildur. 12 qerindaxlirim, eng muhimi, qesem qilmanglar! asman, zemin we baxqa nersilerning nami bilen qesem qilghuchi bolmanglar. jawabinglar tuzla hee yaki yaq bolsun. xundaq qilghanda, hudaning jazasigha tartilmaysiler. 13 aranglarda japa tartiwatqan kixi bar bolsa, u hudagha dua qilsun. huxal boluwatqan kixi bar bolsa, u hudagha medhiye nahxilirini eytsun. 14 aghriq-silaqlar bar bolsa, etiqadchilar jamaetchilikining yetekchilirini chaqirtip kelsun. ular rebbimizning nami bilen bu aghriqlarning bexigha ya surkep dua qilsun. 15 rebbimiz toluq ixench bilen qilinghan dua arqiliq aghriqni saqaytidu we uni ornidin turghuzidu. eger bimar gunah qilghan bolsa, kechurum qilinidu. 16 xunga, xipaliq tepix uchun, otkuzgen gunahliringlarni ozara iqrar qilinglar we bir-biringlar uchun dua qilinglar. heqqaniy ademning duasi zor ku we unumge igidur. 17 ilyas peyghembermu bizge ohxax adem idi. u israiliyide yamghur yaghmasliq uchun ihlas bilen dua qilghanidi. netijide, u yerim yil yamghur yaghmidi. 18 keyin, qayta yamghur yeghix uchun dua qilghanidi, yamghur yeghip, yermu hosul berdi. 19 qerindaxlirim, aranglarda heqiqettin chetnigen kixi bolsa, uni heqiqetke qayturup ekelixke tirixinglar. 20 xuni bilinglarki, gunahkar kixini heqiqetke qayturup ekelgen adem xu kixining mengguluk olumdin qutuluxigha we nurghun gunahlirining kechurum qilinixigha sewebchi bolidu.