1

1 Maa vənzi və mbi, yigi nə luu shɔ. Yigi yɔ́ nə luu shɔ ghɔ Nwi. Yigi yɔ́ nə luu she' Nwi. 2 Nyə nə luu ghɔ Nwi shù fɨ maa vənzi və mbi. 3 Vətɔ vənshə fɨ mbi nə fùu fɨ maa yigi yɔ́. Tuu fa kee lùu shɔ faŋ ŋkə nə kee fùu fɨ maa yigi yɔ́ me. 4 Məbwey lùu taa yigi yɔ́. Məbwey ghɔ́ lùu yaa məley, yɨsə sɨ vɨɨ ley. 5 Məley ghɔ́ bee maa vəshəŋ və mfiŋsə. Luu nə, mfiŋsə sɔ́ kee jìa məley ghɔ́ me. 6 Wə mɔ́' nə fùu, faŋ nə tɔ̀ŋ Nwi tɔ̀ŋ ŋwə. Yizii wə ghɔ́ nə luu Jɔn. 7 Ŋwə jwi fɨ̀'tə nu Nwi, kɨ twelə ŋi' məley kɔ́ tɨ́ vɨɨ, tɨ́ ka' vɨɨ vənshə nùŋ fwisə vəŋ maa məley ghɔ́. 8 Nshɨ-tɔ Jɔn nə kee lùu məley ghɔ́ me. Ŋwə nə jwì she' laa yi jwi twèlə nu məley kɔ́. 9 Məley ghɔ́ lùu məley yinsəŋ faŋ ŋwə yɨ sɨ vɨɨ vənshə ley. Ŋwə nəə jɨjwi mbi maa yighee yɔ́. 10 Wə ntɨə faŋ ŋwə lùu məley yinsəŋ ghɔ́ nə, nə luu taa mbi. Nwi nə bɔ̀ŋ mbi, shɔ̀ɔ fɨ ghɔ ŋwə. Luu nə, mbi kee kɨ̀ɨ nə ŋwə me. 11 Nɨniŋ, ŋwə nə jwì shɨ ŋwə, ŋkee mbii vɨɨ kee bìŋ ŋwə me. 12 Nə biŋ she' way vɨɨ bìŋ ŋwə, nùŋ fwisə vəŋ maa ŋwə. Nɨniŋ, ŋwə yɨ vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ nùŋ fwisə vəŋ maa ŋwə, luu vaŋ Nwi, bu' faŋ vəŋ nə nùŋ fwisə vəŋ maa yizii yi. 13 Nɨniŋ, nə bì Nwi bi vəŋ. Nu kɔ́ kee ndɔ̀ fɨ maa məbi wə fɨ taa mənshi me, tɨ'nə me fɨ maa ŋkawnə wə mənsaw me, tɨ'nə me fɨ maa mbɨ'tə wə mənsaw me. 14 Yigi yɔ́ nə kìasə gù wə, shi taa ŋwaa nsiŋ. Yia ye feenə wi, faŋ tɨta Nwi nə kɔ̀ tɨ́ ŋwə, bu' laa ŋwə lùu yigɨ' Wee Nwi. Ŋwə kee gəŋsə vɨɨ dɨdɨ', ndɔ lùu wuu yinsəŋ. 15 Ŋwə nə jwì nɨniŋ, Jɔn twelə nu ki kɔ́, gisə nəŋay laa, «Ye wə ntɨə faŋ mə nəə gisə bu' ŋwə. Ŋwə shɔ̀ɔ mə, faŋ ŋwə kɔlə jwì fɨ yiba jɨŋ mə nə. Ŋwə nə lùu shɔ maa yighee njyə faŋ mə nə kee ta lùu mbi me.» 16 Ŋwə nəə kee gəŋ saŋ-nsiŋ ghee ghee, bu' laa gəŋsə lwàŋ taa fwi ŋwə. 17 Mose nə də ntɨsə Nwi tɨ́ nsiŋ. Gə̀ fɨ maa Yeso Kristo faŋ lùu məley ghɔ́, ŋwə jwi də̀ nu məkee gəŋsə, nə nu yinsəŋ nɨzi. 18 Tuu wə nə kee ta yè Nwi nə yisɨ me, tɨ̀ lɨ' she' yigɨ' Wee Nwi, faŋ ŋwə lùu yɨ fwi tɨta Nwi. Ŋwə jwi də̀ tɨ́ nsiŋ faŋ Nwi lùu. 19 Shi mɔ́' vɨɨ kwalə və vɨɨ Jus fɨ ntɨ' Jerusalem nə tɔ̀ŋ vɨɨ məfe' Nwi vəmɔ́', nə vɨɨ Levi tɨ́ Jɔn, laa vəŋ jwi bitə tɨ́ ŋwə laa ŋwə lùu ndə? 20 Vɨɨ vɔ́ jwi yɨ ŋwə, bìtə nu kɔ́ tɨ́ ŋwə, ŋwə bəŋsə nu yinsəŋ, kee sɨ̀ɨ ba me, laa yi kee lùu Kristo, wuu məbweysə vɨɨ me. 21 Vəŋ bitə tɨ́ ŋwə laa, «A kee luu Kristo ghɔ́ me, buu a lùu ndə? A luu Elias mu?» Ŋwə bəŋsə laa bey. Vəŋ laa ŋwə lùu nshiiŋii-sɔghɔ wì, faŋ vɨ kɨ' ŋwə nə mu? Ŋwə laa bey. 22 Vəŋ baa bìtə tɨ́ ŋwə laa ŋwə lùu ndə? «Baw yia kii bəŋsə fɨ ghɔ ghɔ, tɨ́ ka' yia gə nàysə tɨ́ vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ nə tɔ̀ŋ yia nə. A sii gì laa kə maa nshɨ-tɔ wə?» 23 Jɔn bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Mə lùu gɨ wə faŋ nyə lu' fɨ tɔɔ wa'sə laa, vɨ bɔŋsə jɨɨ Nwi, nyə ne'tə.» Ŋwə nə gi yigi yɔ́ she' faŋ ŋkə lùu taa ŋwa'lə Aysaya, nshiiŋii-sɔghɔ wì. 24 Vɨɨ ntɔŋsə vɔ́, faŋ vəŋ nə bitə nɨniŋ nə, nə luu fɨ taa nwaa vɨɨ Farisii. 25 Vəŋ baa bìtə tɨ́ ŋwə laa, «Sii yɨ kə, a kɔ muu mə Nwi tɨ́ vɨɨ, faŋ a kee lùu Kristo ghɔ́ me, tɨ'nə me lùu Aysaya me, tɨ'nə me lùu nshiiŋii-sɔghɔ wì me?» 26 Jɔn bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Luu she' muu mə Nwi faŋ mə kɔ tɨ́ vɨɨ. Nɨniŋ, wə mɔ́' tɨ̀ŋ taa ŋwaa viŋ faŋ ŋwə kwàlə shɔ̀ɔ mə, faŋ viŋ kee kɨ̀ɨ nə ŋwə me. 27 Ŋwə lùu wə ntɨə faŋ ŋwə taa jwì fɨ yiba jɨŋ mə, faŋ mə kee bee kù'nə maa məke'tə kuu gɔsə wi me.» 28 Nu kɔ́ nə gay ntɨ' Betani, yiba muu mə Jordan, maa shəŋ ŋkɨə faŋ Jɔn nəə kɔ muu mə Nwi shɔ tɨ́ vɨɨ nə. 29 Fu kɨ lee Jɔn ye Yeso faŋ ŋwə jwi yɨ ŋwə, gì tɨ́ vɨɨ laa, «Ye wə ŋwə̀. Lùu bi-njɨɨ Nwi, faŋ ŋwə bi' vənu vəbwəvə mbi! 30 Lùu wə ghɔ́ faŋ mə nəə gisə bu' ŋwə nə, laa wə mɔ́' faŋ ŋwə nə luu vɨsɨ fɨ ghɔ mə, ndɔ jwì fɨ yiba mə, bu' laa ŋwə nə luu shɔ faŋ mə nə kee ta lùu shɔ me. 31 Nshɨ-tɔ ŋwaa nə kee kɨ̀ɨ nə ŋwə me. Luu nə, mə jwi kɨ kɔ muu mə Nwi tɨ́ vɨɨ laa vɨɨ Isirayl ndɔ kɨɨ nə ŋwə.» 32 Jɔn baa gi tɨ́ vɨɨ ntee laa yi yè faŋ Zwitə Ley Nwi si' jwì fɨ taa yizɔ yaa bɔŋsə, si' jwì, này tɔ Yeso, gò'sə shɔ. 33 Jɔn nə gì laa, «Mə yaa kee kɨɨ nə ŋwə me. Luu nə, Nwi faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə laa mə jwi kɨ kɔ muu mə Nwi tɨ́ vɨɨ nə, gì shee kɔ̀ŋ ŋwə laa, «Wə ntɨə faŋ a ndɔ ye Zwitə Ley Nwi si' jwì dù' taa ŋwaa ŋwə, buu wə ghɔ́ lùu wə ntɨə faŋ ŋwə ndɔ kɨ kɔ Zwitə Ley Nwi tɨ́ vɨɨ.» 34 Mə ye nɨniŋ, buu naysə ntee laa wə ghɔ́ lùu Wee Nwi.» 35 Fu baa kɨ lee Jɔn du' yifi ghɔ vɨ vɨɨ məzwetə nu ki vəbɔɔ, 36 kɨ ye, yè Yeso faŋ ŋwə to', shɔ̀ɔ fɨ yifi. Ŋwə ndeynə, gì laa, «Viŋ ye bi-njɨɨ Nwi yɔ́ nə!» 37 Vɨɨ məzwetə nu ki vɔ́ vəbɔɔ zɔ nɨniŋ, bè'sə Yeso. 38 Yeso kiasə ŋwaa wi yiba, ye vəŋ faŋ vəŋ nə jɔmə ŋwə nə, ŋwə bitə tɨ́ vəŋ laa vəŋ kəə kə? Vəŋ gi tɨ́ ŋwə laa, «Rabi, a shi fə?» Ŋi' Rabi lùu laa wuu mədeesə kwalə. 39 Ŋwə gi tɨ́ vəŋ laa vəŋ jwi ye. Vəŋ gə yè shəŋ ŋkɨə faŋ ŋwə nəə shi shɔ, ghɔ vɨ vəŋ du' tay. Yighee nə luu yaa vəshɨshwi yighuŋ. 40 Wə mu' fɨ taa ŋwaa vɨɨ vì vəbɔɔ nə, faŋ vəŋ nə zɔ̀ nu Yeso fɨ ghɔ Jɔn, bè'sə ŋwə nə, nə luu Andru, weenshu Saymon Pita. 41 Ŋwə bɨ yè weenshu wi Saymon, gì tɨ́ ŋwə laa vəŋ yè Kristo. Ŋi' yizii Kristo lùu laa, wə faŋ Nwi fɔ̀ɔlə ŋwə. 42 Nɨniŋ, Andru ndi weenshu wi, ghɔ ŋwə gə yɨ Yeso. Yeso ye Saymon, gì tɨ́ ŋwə laa, «A lùu Saymon, wee Jɔn, vɨ taa kɨ tii ghɔ nə Sifas.» Yizii Sifas luu she' yizii Pita faŋ lùu laa yighɔsə. 43 Fu baa kɨ lee, Yeso nə kəə gə̀ shɨ Galilii, ye Filip, gì tɨ́ ŋwə laa, «Be'sə mə!» 44 Filip nə ndɔ fɨ ntɨ' Betsayda, shɨ Galilii, faŋ luu ntɨ' Andru ghɔ Pita nɨzi. 45 Fɨkɨ' Filip ye Nataniel, gì tɨ́ ŋwə laa, «Yia yè wə ntɨə faŋ Mose nə nshiisə-ŋii sɔghɔ nə nyɔ' kɔ̀ŋ ŋwə taa ŋwa'lə Nwi. Lùu Yeso, wuu Nazaret, wee Josef.» 46 Nataniel gi tɨ́ ŋwə laa, «Ka' nu jəə ndɔ fùu fɨ ntɨ' Nazaret mu?» Filip gi tɨ́ ŋwə laa ŋwə jwi ye. 47 Nataniel jwi yɨ Yeso. Yeso ye ŋwə, gì tɨ́ ŋwə laa, «A luu wuu Isirayl yinsəŋ, nu məbwe'sə wə kee lùu taa fwi ghɔ me.» 48 Nataniel bitə tɨ́ Yeso laa ŋwə sii kɨ̀ɨ nə yi fɨ fə? Yeso bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Yighee njyə faŋ Filip nə kee ta tìi ghɔ me, mə nə du'tə mə ye ghɔ ŋi' tɨ taŋ fig.» 49 Nataniel bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Rabi, a lùu Wee Nwi. A luu fwàŋ vɨɨ Isirayl.» 50 Yeso bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «A bìŋ mə, bu' laa mə nii gì tɨ́ ghɔ laa mə yè ghɔ ŋi' tɨ taŋ kì. A taa kɨ ye vənu vəkwalə faŋ mbə shɔ̀ɔ nu kɔ́.» 51 Yeso kɨ nii baa gì tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ zɔ! Mə gì ŋkee nu yinsəŋ tɨ́ viŋ laa viŋ ndɔ ye faŋ yizɔ ŋa'nə, nshiisə-ŋiisə Nwi ko' baa si' maa Wuu yinsəŋ Nwi.»

2

1 Vəshi kɨ zi' vətia, məndaa luu shɔ ntɨ' Kana shɨ Galilii. Nshu Yeso nə luu shɔ. 2 Vɨ nə kɨ sho' Yeso maa məndaa ghɔ́ nɨzi nə vɨɨ məzwetə nu ki. 3 Faŋ məlu' nə tey kɨ nduŋ, nshu Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, kɨ məlu' kee baa lùu shɔ me. 4 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «A sii naysə nu kɔ́ shee bu' kə, yaa? Yighee nyaa kee ta yiku'nə me.» 5 Nshu wi gi tɨ́ vɨɨ fa' laa, «Ŋwə taa jwi gì laa kə, viŋ kɨ yɨyɨsə!» 6 Vəntɨɨ və muu nə luu yifi ntɔfə, bu' laa nə luu ŋgunə vɨɨ Jus maa məsɔ vətɔ vəvəŋ ghee nshə. Vəntɨɨ vɔ́ nə luu ŋkee vəkwalə tɨ́ ka' bɔŋsə məlu' səkwalə ŋìi taa ntɨɨ mu' yaa tee ghɔ ntɔfə. 7 Yeso gi tɨ́ vɨɨ fa' vɔ́ laa vəŋ tɔ muu, kwàŋ taa vəntɨɨ vɔ́, mbə lwaŋkə. Vəŋ kwaŋ, mbə lwaŋkə bə̀. 8 Yeso gi tɨ́ vəŋ laa vəŋ ŋwia, gə̀ kɔ̀ tɨ́ wuu məgaa fazɨ. Vəŋ ŋwia, gə̀ kɔ̀ tɨ́ wuu məgaa ghɔ́. 9 Wuu məgaa ghɔ́ mɔŋ muu mbɔ́, tɨ́ mbə kiasə gù məlu'. Ŋwə nə kee kɨ̀ɨ nə shəŋ ŋkɨə faŋ mbə ndɔ̀ fɨ fuŋ me. Kɨɨ she' vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ nə kwàŋ muu mbɔ́ nə. Nɨniŋ, wuu məgaa fazɨ ghɔ́ mɔŋ məlu' mbɔ́, tii wuu məndaa, 10 gì tɨ́ ŋwə laa, «Vɨɨ vənshə yaa kɨ fɔŋ kɔ məlu' məjəəmə tɨ́ vɨɨ, mbə taa kɨ shɔ̀ɔ sɨ vəŋ, buu vɨ kɔ̀ məlu' məbwə. Nɨniŋ, məlu' mbɨə faŋ a jwì nə mbə she' ndwə nə, mbə bàw shɔ̀ɔ mbə mənshə.» 11 Luu ŋkee mfɔŋ shwenə nu shuu yɔŋ faŋ Yeso nə yɨ̀sə, ntɨ' Kana shɨ Galilii. Nɨniŋ, ŋwə tey kɨ də yikwalə yi tɨ́ vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ nə yè nu kɔ́ nə. Vɨɨ məzwetə nu ki, biŋ ŋwə, nùŋsə fwisə vəŋ maa ŋwə. 12 Yiŋkii kɨ mè, Yeso ndɔ si' gə̀ ntɨ' Kapernaum ghɔ nshu wi nə vaŋ-nshwi vi nə vɨɨ məzwetə nu ki, ghɔ vɨ vəŋ du' shɔ maa vaŋ-mbusə vəshi. 13 Shi Pasa, faŋ nə luu shi kwalə vɨɨ Jus nə, kɨ luu nshənə, Yeso ko' gə̀ ntɨ' Jerusalem shɨ Judia. 14 Faŋ ŋwə nə zi' Jerusalem, gə̀ ŋìi taa ŋii Nwi yikwalə, yè vɨɨ shɔ faŋ vəŋ nəə fiŋ vəmbaw, nə bisə nə vəbɔŋsə shuu ŋii Nwi. Vɨɨ məkwiinə ka nə luu shɔ nɨzi. 15 Ŋwə kəə kuu, wìŋ kɔtə shɔ, jɔ̀ŋ vɨɨ vɔ́ shɔ vənshə. Vəŋ fuu nə bisə nə vəmbaw. Ŋwə tu ka vɨɨ məkwiinə ka nsi, kwàsə vəteybələ vəvəŋ, mbə gukə. 16 Ŋwə gi tɨ́ vɨɨ məfiŋtə vəbɔŋsə laa, «Viŋ sha'sə vətɔ və̀, gə̀ nə mbə. Kɨ viŋ ndi ŋii Tii ŋwaa, nyə gu ŋii yiwiŋ me.» 17 Vɨɨ məzwetə nu ki ye, lùmə laa vɨ nə nyɔ̀' taa ŋwa'lə Nwi laa, «Mə kaw ŋii yə mɔɔ, Nwi. Ŋkawnə nyaa yɔ́ we' dɨdɨ', tɨ́ ka' nyə zwì mə.» 18 Vɨɨ kwalə vɨɨ Jus gi tɨ́ Yeso laa, «A də̀ shwenə nu shuu yɔŋ ŋkɨə tɨ́ yia, faŋ ŋkə də laa a kii wutə maa məyɨ̀ tɨ́ nee?» 19 Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ sɔ' ŋii Nwi nyə̀, mə taa fianə maa vəshi vətia.» 20 Vɨɨ Jus bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Vɨ nə fìanə ŋii Nwi nyə̀ maa ŋu' njɔsə-ntɔfə muu-yinshwe, ka' a baa fìanə maa vəshi vətia kɨkə?» 21 Luu nə, ŋwə nə gì maa ghaŋ tii kɔ̀ŋ nshɨ-tɔ wi, faŋ ŋwə ndɔ luu yuu ŋii Nwi yɔ́. 22 Yighee njyə faŋ Yeso nə ywèy fɨ shɨ yiku, vɨɨ məzwetə nu ki lumə laa ŋwə nə gì nu kɔ́ nə. Nɨniŋ, vəŋ biŋ nu ŋkɨə faŋ ŋkə lùu taa ŋwa'lə Nwi, baa nə nu ŋkɨə faŋ Yeso nə gì nə. 23 Yiŋkii kɨ shɔɔ, Yeso du' ntɨ' Jerusalem maa vəshi və Pasa. Vɨɨ vəyaŋ nuŋ fwisə vəŋ maa ŋwə bu' faŋ vəŋ yè vənu və shuu yɔŋvə faŋ ŋwə nə yɨ̀. 24 Luu nə, Yeso kee nùŋsə fwi yi maa vəŋ me, bu' laa ŋwə nə kɔ' kɨɨ nə vəŋ. 25 Nu nə kee ghɔ̀' ŋwə laa wə twelə ŋi' wə tɨ́ ŋwə me. Ŋwə nə kɨ̀ɨ nə vənu vənshə faŋ mbə lùu taa fwi wə maa nshɨ-tɔ wi.

3

1 Wə mɔ́' nə luu shɔ taa nwaa vɨɨ Farisii, yizii yi lùu Nikodemɔs. Ŋwə nə lùu shɨ' vɨɨ Jus nɨzi. 2 Vətu' shi mɔ́' ŋwə jwi yè Yeso, gì tɨ́ ŋwə laa, «Rabi, yia kɔ' kɨɨ laa a lùu wuu mədeesə vɨɨ faŋ ŋwə ndɔ̀ fɨ ghɔ Nwi. Ka' tuu wə kee yɨ̀ vənu və shuu yɔŋvə mbɨə faŋ a yɨ nə me, tɨ̀ lɨ' laa Nwi lùu fɨ yiba jɨŋ ŋwə me.» 3 Yeso bəŋsə tɨ́ ŋwə, gì laa, «Ye mɔɔ, mə gì ŋkee nu yinsəŋ tɨ́ ghɔ laa, vɨ kee bi wə fi me, buu ka' ŋwə kee ŋìi nu yifwàŋ Nwi me.» 4 Nikodemɔs gi laa, «Sii ka' vɨ bi wə fi, faŋ ŋwə du'tə ŋwə ta dwàŋ kɨkə? Ka' ŋwə baa bə̀ŋ ŋìi taa njyo' nshu wi, vɨ bi ŋwə lee?» 5 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Yinsəŋ, mə naysə tɨ́ ghɔ laa, vɨ kee bì wə nə muu mə Nwi nə Zwitə Ley Nwi me, buu ka' ŋwə kee ŋìi nu yifwàŋ Nwi me. 6 Fa ŋkɨə faŋ vɨ bì fɨ taa mbasə ŋwaa, lùu mbasə ŋwaa; fa faŋ vɨ bì fɨ taa Zwitə Ley Nwi, lùu fa Zwitə Ley Nwi. 7 Kɨ shuu wə yɔŋ faŋ mə gì tɨ́ ghɔ laa, vɨ ndɔ ghaa bi viŋ fi me. 8 Fɨɨ yaa kɨ shɔɔ fɨ shəŋ faŋ ŋkə kaw, a zɔ̀ gɨ yi, kee kɨ̀ɨ nə shəŋ ŋkɨə faŋ ŋkə ndɔ̀ fɨ fuŋ me, tɨ'nə me shəŋ ŋkɨə faŋ ŋkə gə shɔ me. Luu she' nɨniŋ maa wə ntɨə faŋ vɨ bì ŋwə fɨ taa Zwitə Ley Nwi.» 9 Nikodemɔs bitə tɨ́ ŋwə laa, «Nu kɔ́ sii gay kɨkə?» 10 Yeso bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «A lùu wuu mədeesə vɨɨ Isirayl, kee kɨ̀ɨ nə nu kɔ́ yimu? 11 Ye mɔɔ, mə naysə tɨ́ ghɔ yinsəŋ laa, yia gisə vənu faŋ yia kɨ̀ɨ nə mbə, baa naysə vənu faŋ yia nə yè nə yisɨ. Luu nə, viŋ kee bìŋ yia me. 12 Mə yaa naysə vənu və shɨ nsi tɨ́ viŋ, viŋ kee biŋ me. Nɨniŋ, viŋ sii taa biŋ kɨkə, faŋ mə nàysə vənu və yizɔ tɨ́ viŋ? 13 Tuu wə nə kee ta ko' gə̀ yizɔ me. Nɨniŋ, wə mu' nə sì' fɨ taa yizɔ. Wə ghɔ́ lùu Wuu yinsəŋ Nwi. 14 Ŋkee fɨ shi Mose nə ndì zɔ faŋ vɨ nə nàysə fɨ maa bwey, bèy maa tɨ, shà'sə yizɔ taa tɔɔ wa'sə. She' nee, vɨ ndɔ ghaa sha'sə Wuu yinsəŋ Nwi yizɔ. 15 Nɨniŋ laa vɨɨ vənshə faŋ vəŋ nùŋ fwisə vəŋ maa ŋwə, ndɔ zɨ məbwey vəlwaŋ. 16 Nwi nə kàw mbi dɨdɨ', tɔ̀ŋ yigɨ' ŋwiŋ wi laa, vɨɨ vənshə faŋ vəŋ nùŋ fwisə vəŋ maa ŋwə, kee ndɔ ndi me, zɨ̀ məbwey vəlwaŋ faŋ ŋwə gò'sə yighee mu'. 17 Nwi nə kee tɔ̀ŋ ŋwiŋ wi shɨ nsi, laa ŋwə ndisə vɨɨ shɨ nsi me. Ŋwə nə tɔ̀ŋ ŋwiŋ wi maa məbweysə vɨɨ, laa vɨɨ bwey bu' ŋwə. 18 Wə ntɨə faŋ ŋwə nùŋ fwi yi maa ŋwə, kee ndɔ ŋii taa nsɔ' Nwi me. Wə ntɨə faŋ ŋwə kee biŋ ŋwə me, buu vɨ du'tə vɨ sɔ' ŋwə, bu' faŋ ŋwə kee bìŋ yizii yigɨ' Wee Nwi me. 19 Məley nə jwi shɨ nsi, luu nə, vɨɨ kaw mfiŋsə shɔ̀ɔ məley ghɔ́. Ŋi' nsɔ' Nwi lùu laa vɨɨ kàw mfiŋsə shɔ̀ɔ məley ghɔ́, yɨsə she' vənu vəbwəvə. 20 Wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə yɨ vənu vəbwəvə, yaa kɨ bee məley, kee kàw shəŋ məley me, bu' vənu vəbwəvə vi fuu ntee, vɨ sɔ' ŋwə. 21 Wə ntɨə faŋ ŋwə yɨ vənu vəjəəvə, yaa kɨ kaw gə̀ maa shəŋ məley, laa vənu vi fuu ntee, bu' laa nshɨ-tɔ Nwi gaŋtə ŋwə maa məyɨsə nɨniŋ.» 22 Yiŋkii kɨ shɔɔ, Yeso ghɔ vɨ vɨɨ məzwetə nu ki gə taa ntɨ'sə səmɔ́'sə fɨ shɨ Judia, bètə shɔ, kɔ̀ muu mə Nwi tɨ́ vɨɨ. 23 Maa yighee yɔ́ Jɔn nəə kɔ muu mə Nwi nɨzi, ntɨ' Enɔn yɨ Salim, bu' laa muu nə luu yifi məyaŋ. Vɨɨ nə gə shɔ maa məfi muu mə Nwi. 24 Nə luu maa yighee yɔ́, Jɔn kee ta ŋìi mfiŋ me. 25 Ntay yimɔ́' fuu taa ŋwaa vɨɨ məzwetə nu Jɔn ghɔ vɨ wə Jus mɔ́', bu' nu məyɨsə wə ley vɨsɨ Nwi. 26 Bu' nu kɔ́ vəŋ jwi yɨ Jɔn, gì tɨ́ ŋwə laa, «Rabi, wə ntɨə faŋ viŋ ŋwə yaa luu njɨɨ muu mə Jordan, a bìŋ nu ki ntee, ŋwə kɔ muu mə Nwi tɨ́ vɨɨ nɨzi, vɨɨ vənshə gə ye ŋwə.» 27 Jɔn bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Ka' wə kee fì fa, maa laa Nwi kɔ̀ tɨ́ ŋwə fɨ yizɔ me. 28 Maa viŋ nə zɔ faŋ mə gì laa mə kee lùu Kristo, wuu məbweysə vɨɨ me. Mə lùu wə ntɨə faŋ Nwi nə tɔ̀ŋ laa mə lootə jɨɨ tɨ́ ŋwə. 29 Wəndɔŋ faŋ ŋwə ndaa wəzwi, wəzwi məndaa lùu ŋgwii. Gə̀ fɨ maa wuumba wəndɔŋ məndaa ghɔ́, ŋwə tɨŋnə kɨ zɔ faŋ wəndɔŋ məndaa ghɔ́ gisə, ŋwə ŋaytə ŋkee dɨdɨ' faŋ ŋwə zɔ̀ gɨ wəndɔŋ məndaa ghɔ́. Nɨniŋ, mə luu she' yaa wuumba wəndɔŋ məndaa ghɔ́. Nu kɔ́ fàynə ndee, mə kìi məŋaytə nɨzi. 30 Bàw ŋwə kɨ kwalə, mə kɨ tiitə. 31 Wə ntɨə faŋ ŋwə si' fɨ yizɔ, kwàlə shɔ̀ɔ vɨɨ vənshə. Wə ntɨə faŋ ŋwə ndɔ̀ fɨ shɨ nsi, luu she' wə faŋ ŋwə ndɔ̀ fɨ shɨ nsi, gisə vənu və shɨ nsi. Luu nə, wə ntɨə faŋ ŋwə ndɔ̀ fɨ yizɔ, shɔ̀ɔ vɨɨ vənshə. 32 Ŋwə naysə vənu faŋ ŋwə nə yè nə yisɨ, nə mbɨə faŋ ŋwə nə zɔ̀. Faŋ ŋkə kɔlə lùu nɨniŋ, vɨɨ kee biŋ nu ŋkɨə faŋ ŋwə gisə nə me. 33 Wə ntɨə faŋ ŋwə bìŋ nu ŋkɨə faŋ ŋwə gisə, biŋ laa Nwi lùu wuu yinsəŋ. 34 Wə ntɨə faŋ tɔ̀ŋ Nwi tɔ̀ŋ ŋwə, gisə she' yigisə Nwi, bu' laa Nwi kɔ̀ Zwitə Ley Nwi tɨ́ ŋwə, mfɨ' yi kee lùu shɔ me. 35 Tɨta Nwi kàw ŋwiŋ wi, kɔ̀ vənu vənshə tɨ́ ŋwə, mbə luu ghɔ ŋwə. 36 Wə ntɨə faŋ ŋwə nùŋ fwi yi maa Wee Nwi ghɔ́, kìi məbwey faŋ ŋwə gò'sə yighee mu'. Wə ntɨə faŋ ŋwə kee bìŋ yigisə Wee Nwi me, ka' ŋwə ndɔ kee ye məbwey vəlwaŋ me, tɨ'nə me fùu fɨ taa nsɔ' Nwi me.»

4

1 Gə fɨ maa nu məkɔ muu mə Nwi faŋ Yeso nə kɔ̀ muu mə Nwi tɨ́ vɨɨ nə, vɨɨ vəyaŋ jwi zwetə nu ki, fì muu mə Nwi fɨ ghɔ ŋwə. Vɨɨ Farisii zɔ laa vɨɨ məzwetə nu Yeso yaŋ shɔ̀ɔ vɨɨ məzwetə nu Jɔn. Yeso baa kɨɨ laa vəŋ zɔ̀ nu kɔ́, 2 tɨ́ nshɨ-tɔ wi nəə kee kɔ muu mə Nwi tɨ́ vɨɨ me, nəə kɔ she' vɨɨ məzwetə nu ki. 3 Nɨniŋ, ŋwə ndɔ fɨ shɨ Judia, bə̀ŋ gə̀ shɨ Galilii. 4 Faŋ ŋwə nə gə nɨniŋ, jɨɨ yi shɔ̀ɔ fɨ shɨ Samaria. 5 Ŋwə gə zi' maa ntɨ' yimɔ́' fɨ shɨ Samaria, yizii ntɨ' yɔ́ luu Sika. Ntɨ' yɔ́ luu yɨ shəŋ nsi ŋkɨə faŋ Jeykob nə kɔ̀ tɨ́ ŋwiŋ wi Josef fɨshi nə. 6 Yibɨɨ muu Jeykob nə luu yifi. Vəŋ zi' maa shəŋ kɔ́, Yeso bwa fɨ maa yito' yɔ́, dù' nsi yɨ yibɨɨ muu yɔ́. Nə luu maa yizɔ bu'tə. 7 Fɨkɨ' wəzwi mɔ́' fɨ shɨ Samaria fuu jwì maa mətɔ muu. Yeso gi tɨ́ ŋwə laa ŋwə kɔ yi nə muu yi nu. 8 Yeso nə luu nɨnɔŋ ghɔ wəzwi ghɔ́, tɨ́ vɨɨ məzwetə nu ki gə taa shɨ maa məywaŋ fazɨ. 9 Wəzwi ghɔ́ gi tɨ́ Yeso laa, «A lùu wuu Jus, kɨ ndwaŋ muu fɨ ghɔ wuu Samaria lee?» Ŋwə nə gì nɨniŋ, bu' laa vɨɨ Jus ghɔ vɨɨ Samaria nə kee zɨzɨnə me. 10 Yeso bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «A nii to' kɨɨ nə vəkɔ və Nwi, nə wə ntɨə faŋ ŋwə gisə tɨ́ ghɔ laa, Kɔ mə nə muu mə nu, buu a bitə tɨ́ ŋwə, ŋwə kɔ ghɔ nə muu mə vəlwaŋ.» 11 Wəzwi ghɔ́ gi tɨ́ ŋwə laa, «Tɨta, a kee kìi fa sùŋ muu shɔ fɨ taa yibɨɨ me, yibɨɨ yɔ́ baa lùu yigə, a taa ndi muu mə vəlwaŋ mbɔ́ fɨ fə? 12 A kwàlə shɔ̀ɔ tii ŋwaa-nsiŋ Jeykob faŋ ŋwə nə kɔ̀ yibɨɨ muu nyə̀ tɨ́ yia mu? Jeykob nə nu fɨ taa yibɨɨ nyə̀ ghɔ vaŋ vi nə nyaasə si.» 13 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə nu muu mbə̀, twey muu ndɔ baa ywey ŋwə. 14 Gə fɨ maa wə ntɨə faŋ mə kɔ muu mə vəlwaŋ mbɔ́ tɨ́ ŋwə, ŋwə nu, ka' twey-muu ndɔ kee baa ywey ŋwə me. Muu mbɨə faŋ mə kɔ̀ tɨ́ ŋwə nə, kiasə gù ko'-fɨ-nsi taa fwi ŋwə, muu fuu fɨ fuŋ, yɨ̀sə ŋwə kii məbwey vəlwaŋ faŋ ŋwə gò'sə yighee mu'.» 15 Wəzwi ghɔ́ gi tɨ́ Yeso laa, «Tɨta, kɔ kəŋ muu ghɔ́ shee, laa twey-muu kee baa kɨ ywey mə me, mə kee baa kɨ jwi tɔ muu fɨ taa yibɨɨ nyə̀ me.» 16 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa ŋwə gə ndì ndəə wi, bə̀ŋ jwì nə ŋwə. 17 Ŋwə gi laa yi kee kìi ndəə wi me. Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «A gì ŋkee nu yinsəŋ laa a kee kìi ndəə wə me. 18 A nə fɔŋ ndàa vəndɔŋ tee. Gə fɨ maa wə ntɨə faŋ a kìi ndwə, ŋwə kee luu ndəə wə me. Nɨniŋ, a gi ŋkee nu yinsəŋ.» 19 Wəzwi ghɔ́ gi tɨ́ Yeso laa, «Tɨta, mə ye laa a luu nshiiŋii-sɔghɔ. 20 Mə kəə bitə nu tɨ́ ghɔ. Vətɨɨ via nəə jwi shɔ̀'tə Nwi fuu baŋ nyə̀ feenə. Gə fɨ maa viŋ, vɨɨ Jus, viŋ gi laa, Jerusalem lùu shəŋ ŋkɨə faŋ ka' vɨɨ kɨ gə shɔ̀'tə Nwi shɔ.» 21 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Ye mɔɔ, yaa, zɔ nu ŋkɨə faŋ mə nàysə tɨ́ ghɔ! Yighee ndɔ kɨ jwi faŋ wə ndɔ kee baa shɔ'tə Nwi fuu baŋ nyə̀ me, tɨ'nə me taa Jerusalem me! 22 Viŋ shɔ'tə wə faŋ viŋ kee kɨ̀ɨ nə ŋwə me. Gə̀ fɨ maa yia, yia shɔ'tə Nwi faŋ yia kɨ̀ɨ nə ŋwə. Wə ntɨə faŋ ŋwə ndɔ bweysə vɨɨ ndɔ fuu luu fɨ taa ŋwaa vɨɨ Jus. 23 Yighee ndɔ ku' faŋ vɨɨ ndɔ kɨ shɔ'tə Nwi maa jɨɨ yijəə, kɨ shɔ'tə Nwi nə nu ŋkɨə faŋ Zwitə Nwi kwàŋ taa fwisə vəŋ, shɔ'tə ŋwə ŋkee maa yinsəŋ, fɔnə vəŋ zɔnə ŋwə nɨzi. Yinsəŋ, yighee yɔ́ du'tə nyə ku' ndwə. Nwi kəə vɨɨ faŋ vəŋ shɔ'tə ŋwə tɨ́ nee. 24 Nwi lùu zwitə. Bàw vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ shɔ'tə Nwi, kɨ shɔ'tə taa zwitə baa nə yinsəŋ.» 25 Wəzwi ghɔ́ gi tɨ́ ŋwə laa, «Mə kɔ' kɨɨ laa wuu məbweysə vɨɨ ndɔ jwi faŋ vɨ tii ŋwə nə Kristo. Wuu məbweysə ghɔ́ ndɔ kɨ jwi, ŋwə taa fɨ'tə vənu vənshə tɨ́ nsiŋ.» 26 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Mə faŋ mə gisə tɨ́ ghɔ feenə, mə lùu wə ghɔ́.» 27 She' maa yighee yɔ́ vɨɨ məzwetə nu Yeso bəŋ jwì. Shuu vəŋ yɔŋ laa Yeso gisə ghɔ wəzwi ghɔ́. Luu nə, tuu wə fɨ taa ŋwaa vəŋ kee bìtə tɨ́ ŋwə laa ŋwə sii kə̀ə kə me, tɨ'nə me laa sii yɨ̀ kə ŋwə gisə tɨ́ wəzwi ghɔ́ me. 28 Wəzwi ghɔ́ me'tə ntɨɨ muu wi yifi, bə̀ŋ gə̀ taa shɨ, gə naysə tɨ́ vɨɨ laa, 29 «Viŋ jwi ye wə faŋ ŋwə naysə vənu vaŋ vənshə faŋ mə nə yɨ̀. Nə ka' kee lùu Kristo yimu?» 30 Vəŋ fuu fɨ taa shɨ, gə shəŋ ŋkɨə faŋ Yeso nə luu shɔ nə. 31 Faŋ vəŋ nə kee ta zì' yifi me, vɨɨ məzwetə nu Yeso bu' ghɔ tɨ́ ŋwə laa bàw ŋwə zɨ fa. 32 Ŋwə gi tɨ́ vəŋ laa yi kìi fazɨ faŋ vəŋ kee kɨ̀ɨ nə ŋkə me. 33 Vɨɨ məzwetə nu ki gi she' vəŋ vəŋ laa, «Wə nii jwì nə fazɨ tɨ́ ŋwə mu?» 34 Yeso gi tɨ́ vəŋ laa, «Fazɨ kaŋ lùu laa mə kɨ yɨsə nu wə ntɨə faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə nə, baa nə laa mə metə vəfa' vi. 35 Maa vɨ gisə laa gò' yiŋuu yishwe buu luu yighee məshwi vətɔ? Viŋ zɔ! Mə naysə tɨ́ viŋ, viŋ sha'sə sɨ ghiŋ taa yizɔ, yè faŋ fazɨ du'tə ŋkə ku' maa məshwi. 36 Yighee jwi kù' laa wə ntɨə faŋ ŋwə shwi say, kii vəndɔ'nə vi. Vəndɔ'nə vi lùu laa ŋwə baytə vɨɨ laa vəŋ jwi kìi məbwey vəlwaŋ. Nɨniŋ, wə ntɨə faŋ ŋwə yaa bia, nə wə ntɨə faŋ ŋwə shɨshwi, kìi məŋaytə shəŋ mu'. 37 Yigisə tii njyə faŋ vɨɨ yaa kɨ gisə laa, wə mu' yaa kɨ bia, wə dɨday kɨ shwi, luu nu yinsəŋ. 38 Mə tɔ̀ŋ viŋ laa viŋ gə shwì say faŋ viŋ nə kee yisɔ me. Nə fà' vɨɨ day shɔ. Nɨniŋ, viŋ ŋii maa fa' vəŋ, kɨ shwi say faŋ vɨɨ day nə sɔ̀.» 39 Vɨɨ Samaria vəyaŋ faŋ vəŋ nəə shi maa ntɨ' yɔ́, biŋ nu Yeso, bu' faŋ wəzwi ghɔ́ nə gì laa ŋwə kɨɨ nə vənu vi vənshə. 40 Nɨniŋ, vəŋ jwi zi' yɨ Yeso, bu' ghɔ tɨ́ ŋwə laa ghɔ vɨ vəŋ go' mɔ́'. Ŋwə biŋ, ghɔ vɨ vəŋ shi vəshi vəbɔɔ. 41 Vɨɨ vəmɔ́' vəyaŋ baa nùŋ fwi vəŋ maa ŋwə, faŋ vəŋ nə zɔ̀ yigisə Yeso. 42 Vəŋ gi tɨ́ wəzwi ghɔ́ laa «Yia kee baa bìŋ Yeso she' bu' yigi yə me. Yia zɔ nə tuulə ghia, buu kɨ̀ɨ yinsəŋ laa ŋwə lùu wə ntɨə faŋ ŋwə ndɔ bweysə vɨɨ.» 43 Vəshi vɔ́ vəbɔɔ kɨ shɔɔ, Yeso ndɔ fɨ yifi, shɔɔ gə ntɨ' yimɔ́' fɨ shɨ Galilii. 44 Ŋwə nə gə shɨ Galilii faŋ nə luu shɨ ki, tɨ́ ŋwə nə kɔ' kɨɨ, baa gì laa vɨɨ shɨ nshiiŋii-sɔghɔ kee yaa kɨ kɔ feenə tɨ́ nshiiŋii-sɔghɔ yɔ́ me. 45 Ŋwə gə zì' shɨ Galilii, vɨɨ Galilii ŋaytə maa ŋwə, bu' laa vəŋ nə yè vənu vənshə faŋ ŋwə nə yɨ̀ Jerusalem maa yighee yitianə yɔ́ faŋ vɨ tii nə Pasa. Vəŋ nə ye, bu' laa vəŋ nə gə Jerusalem nɨzi maa məzɨ Pasa ghɔ́. 46 Yighee yɔ́ Yeso bəŋ gə ntɨ' Kana fɨ shɨ Galilii. Luu ntɨ' njyə faŋ ŋwə nə kìasə muu shɔ, mbə gu məlu' nə. Faŋ ŋwə nə luu yifi, wuu kwalə mɔ́' nə luu shɔ ntɨ' Kapernaum faŋ ŋwiŋ wi nəə zasə. 47 Wuu kwalə ghɔ́ zɔ laa Yeso ndɔ fɨ shɨ Judia, jwì zi' Galilii, ŋwə gə shəŋ ŋkɨə faŋ Yeso nə luu shɔ nə, bu' ghɔ tɨ́ ŋwə laa ghɔ ŋwə si' gə̀ ntɨ' Kapernaum, tɨ́ ka' Yeso yɨsə ŋwiŋ wi bwaŋnə. Wee ghɔ́ nə luu shuu yiku. 48 Yeso gi tɨ́ wuu kwalə ghɔ́ laa, «Maa viŋ kee kaw biŋ mə maa laa viŋ bɨ ye vəshwenə və shuu yɔŋvə me.» 49 Wuu kwalə ghɔ́ gi tɨ́ ŋwə laa, «Tɨta, kɔ'lə jwi, bu' ŋwiŋ ŋwaa ghɔ́ mètə ku!» 50 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa ŋwə bəŋ gə̀ shiŋii. «Ŋwiŋ wə bwàŋnə.» Wuu kwalə ghɔ́ biŋ, bə̀ŋ gə̀ shiŋii. 51 Faŋ ŋwə nə bə̀ŋ nɨniŋ, kɨ biitə zi' fɔ ŋwə, vɨɨ fa' vi jwi, yè ŋwə jɨɨ, gì tɨ́ ŋwə laa, «Ŋwiŋ wə bwàŋnə.» 52 Ŋwə bitə tɨ́ vəŋ laa wee ghɔ́ tey kɨ bwaŋnə yighee kə? Vəŋ bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Ywaŋ laynəfu maa vəshɨshwi kwatia, nshɨ' kɔ́ mè fɨ maa ŋwə.» 53 Tɨɨ wee ghɔ́ lumə laa luu ŋkee yighee njyə faŋ Yeso sɨ gì tɨ́ ŋwə laa ŋwiŋ wi bwaŋnə. Nɨniŋ, wə ghɔ́, ghɔ vɨ vɨɨ vi vənshə, nuŋ fwisə vəŋ maa Yeso. 54 Nə luu vəshwenə və shuu yɔŋvə be'sə vəbɔɔ faŋ Yeso nə yɨ̀ faŋ ŋwə nə ndɔ̀ fɨ shɨ Judia, bə̀ŋ gə̀ shɨ Galilii.

5

1 Yiŋkii kɨ shɔɔ, vəshi vəkwalə və vɨɨ Jus vəmɔ́' baa ku', Yeso baa ko' gə̀ ntɨ' Jerusalem. 2 Wee-fɨ-yibɨɨ muu nə luu shɔ ntɨ' Jerusalem shuu jɨɨ njyə faŋ vɨ nəə tii nə shuu jɨɨ bisə-njɨɨ. Vɨ nəə tii yibɨɨ yɔ́ nə Betsata maa ghaŋ Hibru. Maa shəŋ kɔ́ vəshəŋ vəndɨŋ shɔ tee, shuu muu yɔ́. 3 Maa vəshəŋ vɔ́, vɨɨ vəza vəyaŋ nəə nɔŋ shɔ, vɨɨ sɨ fɨsə nə vəndwey, nə vɨɨ faŋ yiway yiŋwaa vəŋ kùkə yimu' yimu'. [ 4 Nshiiŋii Nwi yaa kɨ si' jwi ghee ghee, jwi bwìilə muu mbɔ́. Nshiiŋii Nwi yɔ́ bwiilə muu mbɔ́, mfɔŋ wə faŋ ŋwə gə̀ ŋìi taa muu yɔ́, zatə ki kɨ nii yime. Kɔlə kɨ luu ŋkee ntɔ za yikə, ŋkə mè.] 5 Wə mɔ́' nə luu shɔ, faŋ ŋwə nə zà ŋu' njɔsə-yifɔŋ muu-ntia. 6 Yeso jwi zì' yifi, yè wə ghɔ́, baa zɔ laa ŋwə du'tə ŋwə tay taa za. Yeso gi tɨ́ ŋwə laa ŋwə kəə bwaŋnə fɨ maa za ki mu? 7 Wuu za ghɔ́ bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Tɨta, muu bwiilə, mə kee kìi wə faŋ ka' ŋwə shà' mə, sù'sə taa muu me. Mə yaa kɨ mɔŋ maa məsi' tey yi, wə dɨday kɨ shɔ̀ɔ sì' vɨsɨ.» 8 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Ndɔ yizɔ, kèlə yighaŋ yə, kɨ to'!» 9 She' yighee mu' zatə wə ghɔ́ mè, ŋwə ndi yighaŋ yi, kɨ to'. Shi kɔ́ nə luu shi zwisə Nwi. 10 Nɨniŋ, vɨɨ Jus gi tɨ́ wə ghɔ́ faŋ Yeso nə shù' za ki nə laa, «Lùu shi zwisə Nwi. Luu nuŋsə laa kɨ vɨ sha' yighaŋ maa shi zwisə Nwi me!» 11 Wə ghɔ́ bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Wə ntɨə faŋ ŋwə shù' mə fɨ maa za kaŋ, ŋwə gì laa mə ndi yighaŋ nyaa, ndɔ̀ kɨ to'.» 12 Vəŋ bitə tɨ́ ŋwə laa, «Wə ntɨə faŋ ŋwə gì laa a sha' yighaŋ yə, kɨ to', lùu ndə?» 13 Wə ghɔ́ faŋ Yeso nə shù' za ki nə, kee kɨɨ me, bu' laa Yeso nə du'tə ŋwə ndɔ gə̀, bu' vɨɨ vəyaŋ maa shəŋ kɔ́. 14 Fɨkɨ' wə ghɔ́ faŋ Yeso nii shù' ŋwə nə, gə ŋìi taa ŋii Nwi yikwalə. Yeso ye ŋwə yifi, gì tɨ́ ŋwə laa, «Ye mɔɔ, a bwaŋnə̀. Kɨ ghɔ baa kɨ yɨsə vənu vəbwəvə me, laa kɨ nu faŋ ŋkə wè' shɔ̀ɔ za kì, ndɔ jia ghɔ me.» 15 Wə ghɔ́ gə, gə̀ nàysə tɨ́ vɨɨ Jus vɔ́ laa shù' Yeso shù' zatə ki. 16 Nə luu nu ŋkɨə faŋ vɨɨ Jus nə tey kɨ kɔ ŋɨ' tɨ́ Yeso, bu' laa ŋwə nəə yɨ kəŋ vənu vɔ́ maa shi zwisə Nwi. 17 Maa yighee yɔ́ Yeso gi tɨ́ vɨɨ Jus vɔ́ laa, «Tii ŋwaa fa' fa' ghee nshə. Nɨniŋ, mə fa' ghee nshə nɨzi.» 18 Vɨɨ Jus vɔ́ zɔ nu kɔ́, baa mètə kɨ kəə jɨɨ maa məzwi ŋwə, bu' laa ŋwə bɨsə nuŋsə shi zwisə vəŋ, ndɔ baa tii Nwi nə tii wi, faŋ ŋkə də̀ laa ŋwə ndì tɔ ki, fɨ̀'nə ghɔ Nwi. 19 Nə luu bu' nu kɔ́, Yeso gi tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ zɔ! Mə gì tɨ́ viŋ yinsəŋ laa, ka' Wee Nwi kee kɨ yɨ tuu nu maa wutə ki me. Ŋwə yɨ she' vənu mbɨə faŋ ŋwə ye laa Tii wi yɨsə, bu' laa nu ŋkɨə faŋ tɨta Nwi yɨ luu she' nu ŋkɨə faŋ ŋwiŋ wi yɨsə nɨzi. 20 Lùu nɨniŋ, bu' laa tɨta Nwi kàw ŋwiŋ wi, baa dəsə vənu vənshə faŋ ŋwə yɨ tɨ́ ŋwiŋ wi. Nwi ndɔ baa də vənu vəkwalə vəmɔ́' tɨ́ ŋwə faŋ mbə kwàlə shɔ̀ɔ mbɨə faŋ viŋ du'tə viŋ ye. Shuu wiŋ taa yɔŋ. 21 She' faŋ tɨta Nwi yɨsə vɨɨ kukə baa ywey, ŋwiŋ wi ghɔ́ yweysə vɨɨ nɨzi, faŋ ŋwə kàw. 22 Gə fɨ maa nsɔ' vɨɨ, tɨta Nwi kee bee sɔ' vɨɨ me, ŋwə kɔ̀ wutə məshia nsɔ'sə vɨɨ vənshə tɨ́ ŋwiŋ wi. 23 Nwi yɨ̀ nɨniŋ laa vɨɨ kɔ feenə tɨ́ ŋwiŋ wi, she' faŋ vəŋ fee tɨta Nwi nə. Nɨniŋ, wə ntɨə faŋ ŋwə kee fèe Wee Nwi ghɔ́ me, buu ŋwə nɨzi kee fee tɨta Nwi, faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ ŋwiŋ wi shɨ nsi nə me. 24 Viŋ zɔ! Mə naysə tɨ́ viŋ yinsəŋ laa, wə ntɨə faŋ ŋwə zɔ̀ yigisə nyaa, bìŋ Nwi faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə nə, buu ŋwə fùu fɨ shuu yiku, ŋìi məbwey vəlwaŋ, kee ndɔ baa ŋii taa nsɔ' Nwi me. 25 Viŋ zɔ! Mə gì tɨ́ viŋ yinsəŋ laa, yighee kɨku', ka' mə gì laa nyə du'tə nyə kù', faŋ vəŋku-kɨ-du' taa zɔ gɨ Wee Nwi. Nɨniŋ, vəŋku və vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ zɔ̀ gɨ Wee Nwi yɔ́, taa ywey fɨ shɨ yiku. 26 She' faŋ Nwi kìi wutə maa məkɔ məbwey, ŋwə kɔ wutə kɔ́ tɨ́ ŋwiŋ wi nɨzi maa məkɔ məbwey tɨ́ vɨɨ. 27 Nwi nə kɔ̀ wutə məshia nsɔ'sə vɨɨ tɨ́ ŋwiŋ wi, bu' laa ŋwə lùu Wuu yinsəŋ Nwi. 28 Kɨ shuu wiŋ yɔŋ maa vənu vɔ́ me. Yighee kɨku' faŋ vɨɨ vənshə faŋ vəŋ kukə̀ taa zɔ gɨ Wuu yinsəŋ Nwi ghɔ́. 29 Vəŋ taa fuu fɨ taa təswi təvəŋ. Vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ nə yɨ̀ jəə, fuu maa məzɨ məbwey vəlwaŋ. Vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ nə yɨ̀ vənu vəbwəvə fuu maa məŋii taa nsɔ' Nwi. 30 Nɨniŋ, ka' mə kee yɨ tuu nu maa wutə kaŋ me. Mə shia nsɔ'sə she' faŋ mə zɔ fɨ ghɔ Tii ŋwaa faŋ ŋwə kəə. Nɨniŋ, mə sɔ' nsɔ'sə, nsə lùu səloomə, bu' laa mə kee yɨ nu ŋkɨə faŋ kàw mə me; mə yɨ nu ŋkɨə faŋ Nwi faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə nə, kàw. 31 Mə kɨ luu gi nu kɔ̀ŋ nshɨ-tɔ ŋwaa, buu ka' vɨɨ bìŋ kɨkə laa yigisə nyaa lùu yinsəŋ? 32 Nɨniŋ, wə mɔ́' shɔ faŋ ŋwə gisə kɔ̀ŋ mə (laa mə lùu Wee Nwi yinsəŋ). Mə kɔ' kɨɨ laa ŋwə gisə yinsəŋ kɔ̀ŋ mə. 33 Yizii wə ghɔ́ luu Jɔn. Viŋ nə tɔ̀ŋ ntɔŋsə maa Jɔn, tɔŋ bìtə tɨ́ ŋwə laa ŋwə naysə yinsəŋ yi kɔ̀ŋ yigi yɔ́. Viŋ nə zɔ̀ yigisə yinsəŋ fɨ ghɔ ŋwə kɔ̀ŋ mə. 34 Luu nə, mə kee bə̀ə wə faŋ ŋwə gisə yigi yinsəŋ kɔ̀ŋ mə me. Mə lumə yigisə Jɔn yɔ́ tɨ́ viŋ, tɨ́ ka' viŋ nyɨŋ fɨ taa nsɔ' Nwi. 35 Yinsəŋ, Jɔn nə luu yaa ki' faŋ ŋwə bee ŋkee ley. Luu nə, viŋ nə kàw dù' taa məley wi ghɔ́ she' maa kuŋtə yighee, baa ndɔ̀. Viŋ nə bìŋ yigisə yi she' maa kuŋtə yighee baa mè'tə. 36 Luu nə, vənu vəmɔ́' shɔ faŋ mbə shɔɔ yigisə Jɔn yɔ́, faŋ mbə də laa Tii ŋwaa nə tɔ̀ŋ mə yinsəŋ. Lùu vənu və shuu yɔŋvə faŋ mə yɨ nə, faŋ Tii ŋwaa kɔ̀ mə laa mə yɨ. Mbə də yinsəŋ laa tɔ̀ŋ Tii ŋwaa tɔ̀ŋ mə. 37 Nɨniŋ, nshɨ-tɔ Tii ŋwaa faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə nə, bìŋ mə. Luu nə, viŋ nə kee ta zɔ̀ gɨ yi me, tɨ'nə me yè ŋwə nə yisɨ me. 38 Viŋ kee nùŋ yigisə Tii ŋwaa taa fwisə viŋ me, bu' laa viŋ kee bìŋ nu ŋwiŋ wi faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ ŋwə nə me. 39 Viŋ tii ŋwa'lə Nwi, bu' laa viŋ bɨ̀'tə laa viŋ taa kii məbwey vəlwaŋ faŋ ŋwə gò'sə yighee mu' taa tey yi. Yinsəŋ, ŋwa'lə ghɔ́ gisə nu kɔ̀ŋ mə nɨzi. 40 Luu nə, viŋ kee kaw jwi yɨ mə me, tɨ́ ka' viŋ kìi məbwey vəlwaŋ me. 41 Mə kee kəə feenə fɨ ghɔ vɨɨ me. 42 Mə kɔ' kɨɨ laa viŋ kee kàw Nwi taa fwisə viŋ me. 43 Viŋ kee bìŋ mə faŋ mə jwi maa yizii Tii ŋwaa nə me. Kɨ luu wə mɔ́' jwi she' nə ŋkii nu, viŋ biŋ ŋwə. 44 Sii ka' viŋ bìŋ nu Nwi kɨkə, faŋ viŋ kəə she' laa vaŋ-nshwi viŋ kɨ kɔ məbəŋsə tɨ́ viŋ. Viŋ kee kəə məbəŋsə fɨ ghɔ Nwi me, faŋ Nwi lùu shɔ she' ŋwə mu'. Lùu ŋi' nu ŋkɨə faŋ ka' viŋ kee bìŋ mə me. 45 Kɨ viŋ kɨ bɨ'tə laa ndɔ kwaŋ mə kwàŋ nu kɔ́ tɔ viŋ vɨsɨ Nwi me. Lùu ntɨsə Nwi faŋ Mose nə nyɔ̀' nə, faŋ nsə ndɔ yɨsə vɨ kwaŋ nu kɔ́ tɔ viŋ. Vɨ ndɔ kwaŋ viŋ taa nsɔ' she' bu' ŋwa'lə Mose ghɔ́, faŋ viŋ tə̀ sɨ maa ŋwə, laa ŋwə ndɔ də nu yinsəŋ tɨ́ viŋ nə. 46 Viŋ nə to' biŋ Mose ghɔ́, buu viŋ bìŋ mə nɨzi, bu' laa ŋkee fɨshi Mose nə nyɔ̀' vənu kɔ̀ŋ mə. 47 Viŋ kɨ luu kee bìŋ nu ŋkɨə faŋ Mose nə nyɔ̀' nə me, buu ka' viŋ bìŋ yigisə nyaa kɨkə?»

6

1 Yiŋkii kɨ shɔɔ, Yeso ndɔ tɔŋ gə̀ njɨɨ maghia Galilii faŋ lùu maghia Tiberiɔs. 2 Nwaa vɨɨ vəyaŋ be'sə ŋwə, bu' laa vəŋ nə yè vənu və shuu yɔŋvə faŋ ŋwə nə yɨ̀ maa vɨɨ vəza. 3 Yeso ko' gə dù' fuu kwe' ghɔ vɨ vɨɨ məzwetə nu ki. 4 Maa yighee yɔ́, yighee mətia yiŋwaa faŋ vɨ tii nə Pasa nə luu nshənə. 5 Yeso ndeynə vədɨ', ye laa vɨɨ vəyaŋ jɨjwi yɨ ŋwə, ŋwə bitə tɨ́ Filip laa, «Nsiŋ taa ywaŋ bee fɨ fə, tɨ́ ka' ŋkə kù' tɨ́ vɨɨ və̀?» 6 Ŋwə nə gì nɨniŋ maa məmɔŋ Filip. Nshɨ-tɔ Yeso nəə kɔ' kɨɨ nə nu ŋkɨə faŋ ŋwə taa yɨ̀. 7 Filip bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Vɨ kɔlə ywaŋ bee maa mba ka ŋkwəŋ, ŋkə kee bee kù' tɨ́ vɨɨ vɔ́ me, faŋ wə mu' kɔlə zɨ she' kətɨti'.» 8 Wuu məzwetə nu Yeso mɔ́', faŋ yizii yi luu Andru, weenshu Pita, gi tɨ́ Yeso laa, 9 «Weembwa mɔ́' lùu shɔ, faŋ ŋwə kìi yighɨsə bee tee, nə vaŋ-susə vəbɔɔ. Luu nə, vaŋ-vətɔ vɔ́ sii taa gaŋtə vɨɨ vɔ́ vəyaŋ kɨkə?» 10 Yeso gi tɨ́ vɨɨ məzwetə nu ki laa, vəŋ yɨ vɨɨ vɔ́ du' nsi. Shəŋ kɔ́ nə luu she' gay gay. Vɨɨ vɔ́ vənshə du' nsi. Vɨɨ nə luu shɔ yaa ŋkaŋsə tee. 11 Yeso fi yighɨsə bee yɔ́, shɔ̀'tə Nwi, kɨ nii bɨ̀'tə bee kɔ́, gàasə tɨ́ vɨɨ vɔ́, faŋ vəŋ nə dù' nsi nə, baa ndì susə sɔ́, gàatə tɨ́ vɨɨ vɔ́. Wə tɨ̀ me wə zɨ zwə. 12 Faŋ vəŋ nə zɨ zwə̀kə, Yeso gi tɨ́ vɨɨ məzwetə nu ki laa vəŋ baytə vəbɨ' vəbee mbɨə faŋ mbə bə̀, bu' mbə ndi day. 13 Vɨɨ məzwetə nu ki baytə vəbɨ' vəbee vɔ́ faŋ mbə bə fɨ maa yighɨsə bee yɔ́ tee nə, ŋkɔɔsə lwaŋkə njɔsə-bɔɔ. 14 Vɨɨ vɔ́ vənshə ye nu shuu yɔŋ ŋkɨə faŋ Yeso nə yɨ̀ yifi, vəŋ gi laa, «Yinsəŋ, luu ŋkee nshiiŋii-sɔghɔ nə, faŋ Nwi nə gì fɨshi laa ŋwə ndɔ jwì taa mbi shɨ nsi.» 15 Yeso ye laa vɨɨ vɔ́ kəə jwi jia ŋwə nə wutə, nùŋ ŋwə maa fwàŋ, ŋwə su'tə fɨ ghɔ vəŋ, ko' gə̀ fuu kwe'. 16 Kɨ lùu laynəfu, vɨɨ məzwetə nu Yeso si' gə̀ taa maghia, 17 gə̀ ŋìi taa bay, tɔŋ gə̀ njɨɨ yi, ntɨ' Kapernaum, tɨ́ fu fəŋ, Yeso kee ta jwì yɨ vəŋ me. 18 Muu tatə dɨdɨ' bu' laa fɨɨ nəə shɨshɔɔ nəŋay. 19 Faŋ vəŋ tò' fɨ taa muu yaa vəkilomita tee, yè Yeso faŋ ŋwə to' fɨ fuu muu, to' jwi yɨ vəŋ, vəŋ fee ŋkee dɨdɨ'. 20 Yeso gi tɨ́ vəŋ laa, «Kɨ viŋ baa fee me, lùu mə, faŋ mə jwi yɨ viŋ.» 21 Nɨniŋ, vəŋ nəə kəə ŋiisə Yeso taa bay, she' yighee yɔ́ bay kɔ́ zi' mbɔ' bia maa shəŋ ŋkɨə faŋ vəŋ nəə kəə gə fùu yifi. 22 Fu kɨ lee, vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ gò' njɨɨ muu njyə faŋ Yeso sɨ lùu shɔ ghɔ vɨ vɨɨ məzwetə nu ki nə, ye laa bay kəmɔ́' kee baa lùu shɔ me, laa ŋkə nə luu she' kəmu'. Vəŋ nə kɨɨ laa Yeso sɨ kee ŋìi taa bay kɔ́ ghɔ vɨ vɨɨ məzwetə nu ki me, laa sɨ gə̀ she' vɨɨ məzwetə nu ki nə. 23 Vəbay vəmɔ́' tɔŋ jwì fɨ ntɨ' Tiberias, jwi lùu nshənə maa shəŋ ŋkɨə faŋ tɨta Yeso nə ndwàŋ Nwi shɔ, vɨ zɨ bee yifi nə. 24 Nɨniŋ, vɨɨ vɔ́ ye laa Yeso kee baa lùu shɔ me, vɨɨ məzwetə nu ki kee lùu shɔ me, vəŋ ŋii taa vəbay vɔ́, tɔ̀ŋ muu, gə̀ njɨɨ Kapernaum, kɨ kəə Yeso fɨ fuŋ. 25 Faŋ vəŋ zì' njɨɨ maghia yɔ́, yè Yeso njɨɨ yɔ́, bìtə tɨ́ ŋwə laa, «Tɨta, a sii jwì feenə yighee kə?» 26 Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Yinsəŋ, mə naysə tɨ́ viŋ laa, nu ŋkɨə faŋ viŋ kəə mə shɔ, luu bu' laa viŋ sɨ zɨ̀ bee kì zwə̀kə, kee bee luu bu' nu shuu yɔŋ ŋkɨə faŋ viŋ sɨ ye fɨ ghɔ mə nə me. 27 Kɨ viŋ baa kɨ fa' maa fazɨ ŋkɨə faŋ ŋkə taa ndi me. Bàw viŋ fa' maa məfi fazɨ ŋkɨə faŋ ka' ŋkə go'sə yighee mu', yɨ̀ viŋ kìi məbwey vəlwaŋ. Lùu ŋkɨə faŋ Wuu yinsəŋ Nwi ndɔ kɔ tɨ́ viŋ. Ka' ŋwə kɔ tɨ́ viŋ bu' laa tɨta Nwi nə kɔ̀ wutə ki tɨ́ ŋwə yaa shwenə tɨ́ viŋ.» 28 Vəŋ bitə tɨ́ Yeso laa, «Sii ka' yia yɨ kə, buu kɨ fa' vəfa' və Nwi?» 29 Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Fa' ŋgwə faŋ ka' viŋ fà', ŋwə bàw tɨ́ Nwi, lùu laa viŋ nuŋ fwi siŋ maa mə, faŋ nə tɔ̀ŋ Nwi tɔ̀ŋ mə taa mbi.» 30 Vəŋ gi tɨ́ ŋwə laa, «Faŋ ŋkə lùu nɨniŋ, baw a yɨ ŋkee nu yaa shwenə tɨ́ yia, tɨ́ ka' yia ye wutə kə, bìŋ ghɔ? A taa yɨ kə? 31 Maa vətɨɨ vaŋ-nsiŋ nə zɨ̀ fazɨ ŋkɨə faŋ vɨ tii nə mana nə taa tɔɔ wa'sə, yuu ŋkə lùu taa ŋwa'lə Nwi laa, Ŋwə nə kɔ̀ fazɨ faŋ ŋkə nə ndɔ̀ fɨ yizɔ tɨ́ vəŋ, vəŋ zɨ.» 32 Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ zɔ! Mə gì tɨ́ viŋ yinsəŋ laa, Nə kee kɔ̀ Mose kɔ̀ fazɨ ŋkɨə faŋ ŋkə ndɔ̀ fɨ yizɔ tɨ́ viŋ me. Ndɔ kɨ kɔ Tii ŋwaa kɔ ŋkee fazɨ yinsəŋ tɨ́ viŋ faŋ ŋkə ndɔ̀ fɨ yizɔ. 33 Fazɨ yiŋkii kɔ́, faŋ Nwi kɔ tɨ́ vɨɨ nə, lùu ŋkɨə faŋ ŋkə ndɔ̀ fɨ yizɔ, jwi kɔ məbwey tɨ́ vɨɨ taa mbi.» 34 Vəŋ gi tɨ́ Yeso laa, «Tɨta, kɔ kəŋ fazɨ kɔ́ tɨ́ yia ghee nshə!» 35 Ŋwə gi tɨ́ vəŋ laa, «Lùu mə lùu fazɨ kɔ́ faŋ ŋkə kɔ məbwey tɨ́ vɨɨ. Wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə jwi yɨ mə, ka' jɨŋ kee baa zà ŋwə me; twey-muu kee baa ywey ŋwə me. 36 Luu nə, mə du'tə mə naysə tɨ́ viŋ laa, viŋ ye mə nə sɨ ghiŋ, luu nə, kee biŋ mə me. 37 Vɨɨ mbɨə faŋ Tii ŋwaa kɔ laa lùu vɨɨ vaŋ, vɨɨ vɔ́ vənshə taa kɨ jwi yɨ mə. Wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə jwi yɨ mə, mə kee taa jɔŋ ŋwə me. 38 Lùu nɨniŋ, bu' laa mə sì' fɨ yizɔ maa məyɨ nu ŋkɨə faŋ ŋkə bàw too Nwi faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə nə. Mə yaa kee jwì maa məyɨ nu ŋkɨə faŋ ŋkə bàw too mə me. 39 Nu ŋkɨə faŋ ŋkə bàw too Nwi faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə nə, lùu laa kɨ mə me' tuu wə mu' fɨ taa ŋwaa vɨɨ mbɨə faŋ ŋwə kɔ̀ shee nə me, tɨ́ ka' mə ndɔ yweysə vəŋ vənshə fɨ ghɔ yiku maa vəshi vəshə. 40 Nu ŋkɨə faŋ Tii ŋwaa kəə, lùu laa, wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə yè ŋwiŋ wi, nùŋ fwi yi maa ŋwə, zɨ məbwey vəlwaŋ. Nɨniŋ, mə ndɔ yweysə ŋwə maa vəshi vəshə.» 41 Faŋ ŋwə nə gì nɨniŋ nə, vɨɨ Jus tey kɨ lulə ŋwə, bu' faŋ ŋwə nə gì laa yi luu fazɨ kɔ́ faŋ ŋkə ndɔ̀ fɨ yizɔ. 42 Vəŋ gi laa, «Maa wə ŋwə̀ lùu Yeso, wee Josef. Tii wi nə nshu wi lùu vɨɨ faŋ nsiŋ kɨ̀ɨ nə vəŋ. Sii ka' ŋwə gì laa yi jwì fɨ yizɔ kɨkə?» 43 Yeso gi tɨ́ vəŋ laa kɨ vəŋ baa lùlə me. 44 «Tuu wə kee lùu shɔ, tɨ́ ka' ŋwə jwi yɨ mə maa laa Tii ŋwaa faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə nə, suŋ wə ghɔ́, ŋwə jwi yɨ mə me. Wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə jwi yɨ mə, mə ndɔ yweysə ŋwə shi yiba. 45 Nə luu fɨshi, nshiisə-ŋii sɔghɔ nə nyɔ̀' taa ŋwa'lə Nwi laa, «Nwi taa deesə vɨɨ vənshə.» Nɨniŋ, wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə zɔ mədeesə Tii ŋwaa, baa zwetə fɨ ghɔ ŋwə, taa jwi yɨ mə. 46 Ŋkə kee də̀ laa wə nə yè Tii ŋwaa me. Ye she' wə ntiə faŋ ŋwə nə ndɔ̀ fɨ yɨ Nwi, yè Tii ŋwaa. 47 Viŋ zɔ! Mə gì tɨ́ viŋ yinsəŋ laa, wə ntɨə faŋ ŋwə nùŋ fwi yi maa mə, kii məbwey faŋ ŋwə kee yaa kɨ mè me. 48 Mə lùu fazɨ ŋkɨə faŋ ŋkə kɔ məbwey tɨ́ vɨɨ. 49 Gə̀ fɨ maa fazɨ mana kì, faŋ vətɨɨ viŋ nə zɨ̀ taa tɔɔ wa'sə fɨshi nə, vəŋ nə zɨ, ndɔ baa kukə maa yighee vəŋ. 50 Gə̀ fɨ maa fazɨ yinsəŋ kɔ́ faŋ ŋkə ndɔ̀ fɨ yizɔ nə, wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə zɨ fazɨ kɔ́, kee ndɔ baa ku me. 51 Lùu mə lùu fazɨ kɔ́ faŋ ŋkə ndɔ̀ fɨ yizɔ nə, faŋ ŋkə kɔ məbwey tɨ́ vɨɨ. Wə kɨ luu zɨ̀ fazɨ kɔ́, buu ŋwə bwèy yighee mu'. Fazɨ kɔ́ faŋ mə taa kɔ tɨ́ vɨɨ laa vəŋ bwey, lùu mbasə ŋwaa ŋwaa.» 52 Nə luu bu' yigisə Yeso yɔ́ laa vɨɨ Jus tey kɨ tay she' vəŋ vəŋ laa, «Sii ka' wə ŋwə̀ kɔ̀ mbasə ŋwaa wi, laa nsiŋ kwə kɨkə?» 53 Yeso gi tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ zɔ! Mə gì tɨ́ viŋ yinsəŋ laa, viŋ kɨ luu kee kɨ kwə mbasə Wuu yinsəŋ Nwi, ndɔ nu mənshi mi me, buu ka' viŋ kee kìi məbwey ghɔ́ me. 54 Wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə kwə mbasə ŋwaa ŋwaa, nu mənshi maa, taa luu ŋwə faŋ ŋwə kii məbwey vəlwaŋ, buu mə ndɔ yweysə ŋwə maa vəshi vəshə. 55 Mbasə ŋwaa ŋwaa luu ŋkee fazɨ yinsəŋ, mənshi maa luu ŋkee fa nu yinsəŋ. 56 Wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə kwə mbasə ŋwaa ŋwaa, nù mənshi maa, buu ŋwə gò'sə yia ŋwə yighee mu'; mə gò'sə taa fwi ŋwə nɨzi. 57 Tii ŋwaa faŋ ŋwə kìi məbwey yinsəŋ, nə tɔ̀ŋ mə. Nɨniŋ, mə bwey bu' ŋwə. She' nee, wə ntɨə faŋ ŋwə kwə mbasə ŋwaa ŋwaa, ndɔ bwey bu' mə. 58 Nɨniŋ, mbasə ŋwaa ŋwaa luu ŋkee fazɨ faŋ ŋkə ndɔ̀ fɨ yizɔ. Fazɨ ŋkɨə faŋ vətɨɨ viŋ nə zɨ̀ taa tɔɔ wa'sə fɨshi nə, baa kii kukə, kee lùu fazɨ yinsəŋ faŋ ŋkə ndɔ̀ fɨ yizɔ me. Luu nə, wə ntɨə faŋ ŋwə zɨ̀ fazɨ ŋkɨə faŋ mə kɔ nə, ndɔ go'sə yighee mu'.» 59 Yeso nə gì yigi nyə̀ yinshə faŋ ŋwə nəə deesə vɨɨ taa ŋii Nwi ntɨ' Kapernaum. 60 Vɨɨ vəyaŋ fɨ taa ŋwaa vɨɨ məzwetə nu Yeso nə zɔ̀ yigi yɔ́, gì laa yigi yɔ́ luu ŋkee yiwe', sii ka' bìŋ ndə bìŋ kəŋ yigi yɔ́. 61 Yeso kɨɨ fɨ taa fwi ŋwə laa vɨɨ məzwetə nu ki lɨlulə kɔ̀ŋ yigisə yi, ŋwə gi tɨ́ vəŋ laa, «Yigisə nyaa yɨ fwi siŋ za mu? 62 Viŋ sii taa gì laa kə, faŋ viŋ ye Wuu yinsəŋ Nwi ndɔ bəŋ ko' gə̀ shəŋ ŋkɨə faŋ ŋwə nə ndɔ̀ fɨ fuŋ? 63 Viŋ zɔ! Kɔ Zwitə Nwi kɔ məbwey tɨ́ wə. Kɨ ŋkə kee luu ŋkee nu mbasə ŋwaa me. Maa lùu ghaŋ tii mə gì tɨ́ viŋ nə. Yigi njyə faŋ mə gi tɨ́ viŋ nə, ndɔ yɨsə Zwitə Ley Nwi ŋii taa ŋwaa vɨɨ, vəŋ zɨ məbwey vəlwaŋ. 64 Luu nə, vɨɨ vəmɔ́' fɨ taa ŋwaa viŋ kee bìŋ yigisə nyaa me.» Yeso nə gì nɨniŋ bu' laa, shù fɨ maa vənzi ŋwə nəə kɔ' kɨɨ nə vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ kee biŋ yigi yi me, nə wə ntɨə faŋ ŋwə ndɔ fiŋ ŋwə nə. 65 Yeso baa gi laa, «Lùu ŋi' nu ŋkɨə faŋ mə nə nàysə laa, ka' wə kee jwi yɨ mə me, tɨ̀ lɨ' laa Tii ŋwaa sùŋ ŋwə me.» 66 Shù fɨ maa yighee yɔ́, vɨɨ vəyaŋ faŋ vəŋ nəə be'sə Yeso, su'tə fɨ maa ŋwə, kee baa be'sə ŋwə me. 67 Nɨniŋ, Yeso bitə tɨ́ vɨɨ məzwetə nu ki njɔsə-bɔɔ nə laa, «Ŋkiŋ sii lùu laa kə? Viŋ kee kəə nyɨŋ nɨzi yimu?» 68 Saymon Pita bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Tɨta, yia sii nyɨŋ ghɔ, yia baa bè'sə ndə? A kìi yigi faŋ nyə kɔ yia nə məbwey vəlwaŋ. 69 Yia nùŋ fwi sia maa ghɔ, bu' laa yia kɔ' kɨɨ laa a luu ŋkee wuu ley ŋgwə faŋ Nwi nə shò'.» 70 Yeso gi tɨ́ vəŋ laa, «Maa nə luu nshɨ-tɔ ŋwaa, faŋ mə nə shò' viŋ njɔsə-bɔɔ nə. Luu nə, wə mu' fɨ taa ŋwaa viŋ lùu wuu zwitə bwə.» 71 Yeso nəə gisə nu kɔ́ kɔ̀ŋ Judas, wee Saymon Iskariot, faŋ ŋwə ndɔ fiŋ Yeso nə. Ŋwə nə luu fɨ maa vɨɨ məzwetə nu Yeso njɔsə-bɔɔ nə.

7

1 Yiŋkii kɨ shɔɔ, Yeso nə to' fɨ shɨ Galilii. Ŋwə nə kee baa kaw kɨ to' fɨ shɨ Judia me, bu' laa vɨɨ kwalə vɨɨ Jus nəə kəə zwi ŋwə. 2 Nɨniŋ, vəshi və zwisə mbɨə faŋ vɨɨ Jus yaa kɨ shi taa təta, lùu nshənə, 3 vaŋ-nshwi Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Bàw a ndɔ gə̀ shɨ Judia maa vəshi vəzwisə vɔ́, tɨ́ ka' vɨɨ və yè vənu və shuu yɔŋvə faŋ a yɨsə yifi nɨzi. 4 Ka' wə kee ndɨ̀ə ŋwaa wi me, faŋ ŋwə kəə laa vɨɨ ye, baa kɨ̀ɨ nə vənu faŋ ŋwə yɨ. A kəə yɨsə vənu vɔ́, bàw a yɨsə ntee, vɨɨ vənshə ye.» 5 Vaŋ-nshwi vi nə gì nɨniŋ, bu' laa vəŋ nɨzi nə kee bìŋ ŋwə me. 6 Yeso gi tɨ́ vəŋ laa, «Yighee nyaa kee ta yiku' me. Gə̀ fɨ maa viŋ, yighee luu yijəə tɨ́ viŋ ghee nshə. 7 Ka' mbi kee bèe viŋ me. Mbi bee she' mə, bu' faŋ mə gisə ntee laa vəŋ yɨ vənu vəbwəvə. 8 Nɨniŋ, bàw laa viŋ gə maa vəshi və zwisə vɔ́, mə kee gɨgə me. Yighee nyaa kee ta yiku' me.» 9 Ŋwə nə gì nɨniŋ, gò' shɨ Galilii. 10 Vaŋ-nshwi Yeso kɨ nii ndɔ̀ gə̀ maa nu vəshi vəzwisə vɔ́, Yeso sɨ, ndɔ̀ kɨ nii gə̀ ŋkii fɨ taa vəndenə, kee to' ntee me. 11 Vɨɨ kwalə vɨɨ Jus kəə ŋwə maa vəshi və zwisə vɔ́, to' bitə laa ŋwə sii bə? 12 Vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ nə luu yifi nə, shumə ŋwə. Vɨɨ mɔ́' gi laa ŋwə lùu wuu yinsəŋ. Vɨɨ mɔ́' twey, gì laa ŋwə to' bwe'sə vɨɨ. 13 Luu nə, wə kee gì kɔ̀ŋ ŋwə ntee me, bu' laa vəŋ nəə fee vɨɨ kwalə vɨɨ Jus. 14 (Vəshi və zwisə vɔ́, vɨ nəə zɨ maa yiwiŋ ŋkwəŋ.) Fəwiŋ fɔ́ kɨ gaasə nɨntəŋ, Yeso ko' gə̀ ŋìi taa ŋii Nwi yikwalə, kɨ deesə nu Nwi shɔ. 15 Shuu vɨɨ kwalə vɨɨ Jus yɔŋ. Vəŋ gi laa, «Sii yɨ kə, wə ŋwə̀ kɨɨ nə ŋwa'lə nee, faŋ ŋwə nə kee bee zwètə ŋwa'lə dɨdɨ' me?» 16 Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Nu ŋkɨə faŋ mə deesə tɨ́ viŋ, kee lùu nu kaŋ me, lùu nu faŋ mə zɔ̀ fɨ ghɔ Nwi, faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə. 17 Wə kɨ luu kɨ kəə yɨ̀ nu ŋkɨə faŋ Nwi kàw, buu ka' ŋwə kɨɨ laa yigisə nyaa yɔ́ ndɔ̀ fɨ ghɔ Nwi, laa nyə kee lùu nu faŋ mə gisə maa ŋkɨɨ nyaa me. 18 Wə ntɨə faŋ ŋwə gisə fɨ taa ŋkɨɨ ŋwə, kəə yizii yikwalə maa nshɨ-tɔ wi. Luu nə, wə ntɨə faŋ ŋwə kəə yikwalə wə ntɨə faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ ŋwə, lùu wuu yinsəŋ, kee lùu wuu məbwe'sə vɨɨ me. 19 Fɨshi Mose nə kɔ̀ ntɨsə Nwi tɨ́ viŋ. Luu nə, tuu wə kee lùu shɔ taa ŋwaa viŋ faŋ ŋwə nùŋsə ntɨsə sɔ́ me. Nɨniŋ, sii yɨ kə viŋ kəə jɨɨ maa məzwi mə.» 20 Vɨɨ vɔ́ bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Zwitə bwə taa fwi ghɔ, sii kəə zwi ndə zwi ghɔ?» 21 Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Mə nə yɨ̀ she' nu kəmu', shuu wiŋ yɔŋ. 22 Mose nə kɔ̀ nuŋsə məsɨɨtə vaŋ tɨ́ viŋ, faŋ nə kɔlə kee tèy Mose tèy nu kɔ́ me, nə tèy vətɨɨ vaŋ-nsiŋ fɨshi. Nɨniŋ, viŋ sɨɨtə vaŋ ŋkee maa shi zwisə Nwi. 23 Faŋ viŋ sɨɨtə vaŋ maa shi zwisə Nwi nɨniŋ, laa kɨ viŋ bɨ' ntɨsə Mose me, sii yɨ kə fwi siŋ shəsə laa mə shù' za fɨ maa wə maa shi zwisə Nwi laa wə ghɔ́ bwaŋnə, ŋwaa wi we' nshə. 24 Kɨ viŋ baa kɨ shia nsɔ'sə she' fɨ maa vənu mbɨə faŋ viŋ ye nə sɨ ghiŋ me, viŋ kɨ shia nsɔ' maa yinsəŋ.» 25 Vɨɨ mɔ́' fɨ Jerusalem zɔ yigisə Yeso, gì laa, «Wə ŋwə̀ kee lùu wə ntɨə faŋ vɨ kəə zwi ŋwə yimu? 26 Ye ŋwə faŋ ŋwə gisə, kee bee fèe nu me, she' ntee nee, wə kee bee fəŋ ŋwə fɨ maa yigisə yi me. Ŋkə lùu laa vɨɨ kwalə vaŋ-nsiŋ kwìinə, kɨ kɨɨ yinsəŋ laa lùu wuu məbweysə ŋwaa-nsiŋ lee? 27 Bey, ka' ŋkə kee lùu nɨniŋ me, bu' laa nsiŋ kɔ' kɨɨ nə shəŋ ŋkɨə faŋ wə ŋwə̀ ndɔ fɨ fuŋ. Gə̀ fɨ maa wuu məbweysə ghɔ́, ŋwə ndɔ jwi, wə kee kɨɨ nə shəŋ ŋkɨə faŋ ŋwə ndɔ̀ fɨ fuŋ me.» 28 Nɨniŋ, faŋ Yeso nəə deesə taa ŋii Nwi nə, ŋwə gi ŋkee nəŋay laa, «Viŋ gì laa viŋ kɨɨ nə mə lee, ndɔ̀ gì laa viŋ kɨ̀ɨ nə shəŋ ŋkɨə faŋ mə ndɔ̀ fɨ fuŋ mu? Nɨniŋ, baw viŋ kɨɨ laa mə kee jwì maa nshɨ-tɔ ŋwaa me. Mə ndɔ̀ fɨ ghɔ wə ntɨə faŋ ŋwə luu ŋkee shətə wuu yinsəŋ, faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə. Luu nə, viŋ kee kɨɨ nə ŋwə me. 29 Mə kɔ' kɨɨ nə ŋwə, bu' laa mə ndɔ̀ fɨ yɨ ŋwə; tɔ̀ŋ ŋwə tɔ̀ŋ mə.» 30 Bu' yigi nyə̀, vɨɨ kwalə vɨɨ Jus nə kəə jɨɨ, jìa Yeso. Luu nə, wə kee lùu shɔ, kɔŋ ŋwə nə ghɔ me, bu' laa yighee yi nə kee ta yiku' me. 31 Luu nə, vɨɨ vəyaŋ biŋ nu ki. Vəŋ nə gisə laa, yinsəŋ, luu ŋkee wuu məbweysə ŋwaa-nsiŋ faŋ Nwi tɔ̀ŋ. Sii ka' wə mɔ́' ndɔ baa lùu shɔ, faŋ Nwi tɔ̀ŋ, tɨ́ ka' ŋwə də̀ vəshwenə shɔ̀ɔ wə ŋwə̀ mu? 32 Vɨɨ Farisii zɔ faŋ vɨɨ lulə kɔ̀ŋ yigisə Yeso yɔ́, vəŋ faynə ghɔ vɨ vɨɨ kwalə məfe' Nwi, tɔ̀ŋ vɨɨ fa' vəŋ laa vɨ jia ŋwə. 33 Faŋ vɨɨ fa' vɔ́ nə jwi, Yeso gi laa, «Nsiŋ taa baa shi betə she' tɨti', buu mə bəŋ gə̀ yɨ Tii ŋwaa faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə nə. 34 Viŋ ndɔ kəə mə, kee yè mə me, bu' laa shəŋ ŋkɨə faŋ mə ndɔ luu shɔ, ka' viŋ kee zì' yifi me.» 35 Vɨɨ Jus gi she' vəŋ vəŋ laa, «Wə ŋwə̀ sii gì laa yi ndɔ gə fə, tɨ́ ka' nsiŋ kee ndɔ ye ŋwə me? Ŋwə ndɔ gə ye vɨɨ Jus mbɨə faŋ vəŋ sàynə taa ŋwaa vɨɨ Griik, kɔ' kɨ nii deesə nu ki tɨ́ vɨɨ Griik mu? 36 Ŋi' nu ŋkɨə faŋ ŋwə gì laa, shəŋ ŋkɨə faŋ yi taa gə̀ shɔ, ka' nsiŋ kee zì' shɔ me, sii lùu laa kə?» 37 Kɨ luu maa shi kwalə, faŋ lùu shi məndwə vəshi və kwalə vɔ́, Yeso ndɔ yizɔ, gì ŋkee nəŋay laa, «Wə tɨ̀ me wə faŋ too muu ywey ŋwə, bàw ŋwə jwi yɨ mə, nu muu. 38 Wə ntɨə faŋ ŋwə nùŋ fwi yi maa mə, yuu ŋkə lùu taa ŋwa'lə Nwi, buu muu mbɔ́ faŋ mbə kɔ məbwey, taa kɨ fuu fɨ taa fwi ŋwə.» 39 Yeso nə gì yigi yɔ́ kɔ̀ŋ Zwitə Ley Nwi faŋ ŋkə ndɔ ŋii maa vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ nùŋ fwisə vəŋ maa Nwi. Maa yighee yɔ́ vɨɨ nə kee ta kìi Zwitə Ley kɔ́ me, bu' laa Nwi nə kee ta kò'sə ndaw Yeso taa shəŋ yifwàŋ Nwi me. 40 Vɨɨ vəmɔ́' faŋ vəŋ nə zɔ̀ yigi yɔ́, gi laa, «Yinsəŋ, lùu nshiiŋii-sɔghɔ wì, faŋ nsiŋ kɨ' ŋwə nə.» 41 Vɨɨ mɔ́' gi laa, «Wə ŋwə̀ lùu wuu məbweysə ŋwaa-nsiŋ faŋ Nwi tɔ̀ŋ ŋwə nə.» Luu nə, vɨɨ mɔ́' gi laa, bey, ka' wuu məbweysə ghɔ́ kee fùu fɨ shɨ Galilii me. 42 Maa vɨ nə nyɔ̀' taa ŋwa'lə Nwi laa wuu məbweysə ghɔ́ ndɔ fuu fɨ ŋi' ŋii Deyvid, baa nə laa vɨ ndɔ bi ŋwə ntɨ' Betelehem, faŋ luu ntɨ' njyə faŋ fwàŋ Deyvid nəə shi shɔ ŋkee fɨshi. 43 Nɨniŋ, vɨɨ gaasə yiŋwaa vəŋ bu' Yeso. 44 Vɨɨ mɔ́' nə kəə jia ŋwə, luu nə, wə kee kɔ̀ŋ ghɔ maa ŋwə me. 45 Nɨniŋ, vɨɨ ntɔŋsə vɔ́ bəŋ gə̀ maa vɨɨ kwalə məfe' Nwi nə vɨɨ Farisii. Vɨɨ kwalə vɔ́ bitə tɨ́ vɨɨ ntɔŋsə vɔ́ laa, «Sii yɨ kə viŋ kee jwì nə ŋwə me?» 46 Vɨɨ ntɔŋsə vɔ́ bəŋsə laa, vɨ nə kee ta zɔ̀ wə faŋ ŋwə gisə yaa wə ŋwə̀ me. 47 Vɨɨ Farisii gi tɨ́ vəŋ laa, «Vɨ baa kɨ luu bwè'sə viŋ nɨzi mu? 48 Wə mu' lùu shɔ taa ŋwaa yia vɨɨ kwalə nə vɨɨ Farisii, faŋ ŋwə bìŋ ŋwə mu? 49 Luu she' nwaa vɨɨ vì, faŋ vəŋ kee kɨ̀ɨ nə ntɨsə Mose me, faŋ vəŋ bìŋ ŋwə. Nsɔ' Nwi ndɔ jia vəŋ.» 50 Wə mu' fɨ taa ŋwaa vɨɨ Farisii nə lùu Nikodemɔs, ŋgwə faŋ ŋwə nə du'tə ŋwə gə yɨ Yeso nə. Ŋwə gi tɨ́ vəŋ laa, 51 «Ntɨsə sɔ́ faŋ Mose nə kɔ̀ tɨ́ nsiŋ nə, nsə sii gì laa kə? Nsə gi laa vɨ kɨ sɔ' nsɔ' wə, kee kɨ bɨ zɔ fɨ ghɔ wə ghɔ́, tɨ́ ka' vɨ kɨ̀ɨ nə nu ŋkɨə faŋ ŋwə yɨ̀sə ŋkə bɨ yimu?» 52 Vəŋ taw ŋwə laa, «A lùu wuu Galilii nɨzi mu? Kəə fɨ taa ŋwa'lə Nwi. A taa ye laa ka' nshiiŋii-sɔghɔ kee fùu fɨ shɨ Galilii me.» 53 [Vɨɨ vɔ́ kɨ nii yiwa'kə, wə gə fu ŋwə, wə gə fu ŋwə.]

8

1 [Yeso kɨ nii ndɔ̀ ko' gə̀ fuu baŋ vətɨ və məŋgwə. 2 Fu lee, ŋkee taa nshia-ndoo-mbisɨ, Yeso baa ndɔ̀ gə̀ taa ŋii Nwi yikwalə, vɨɨ vənshə baa kɨ baytə yɨ ŋwə. Ŋwə du'nə nsi, kɨ deesə nu Nwi tɨ́ vəŋ. 3 Vɨɨ mədeesə ŋwa'lə Nwi ghɔ vɨ vɨɨ Farisii jwi nə wəzwi mɔ́' faŋ vɨ jìa ŋwə ghɔ wəndɔŋ. Vəŋ jwì nə wəzwi ghɔ́, nùŋsə ŋwə nɨntəŋ ŋwaa vɨɨ, 4 gì tɨ́ Yeso laa, «Tɨta, yia jìa wəzwi ŋwə̀ ghɔ wəndɔŋ mɔ́'. 5 Maa ŋkə lùu taa ŋwa'lə ntɨsə Nwi faŋ Mose nə kɔ̀ tɨ́ nsiŋ nə, laa wə faŋ ŋwə yɨ nɨniŋ, vɨ tùmə ŋwə nə ŋo'sə ŋwə ku. A gì ŋkɨɨ laa kə?» 6 Vəŋ nə gì nɨniŋ maa məzɔ nu ŋkɨə faŋ ŋwə taa gì, tɨ́ ka' vəŋ shɔ̀ɔ fɨ fuŋ, kəə ŋwə nə nsɔ'. Yeso bəəsə tɔ ki nsi, kɨ nyɔ' nsi nə wee-ghɔ wi. 7 Faŋ vəŋ nəə baa kɨ bɨbitə, ŋwə bɨŋsə tɔ ki yizɔ, gì laa, «Wə lùu shɔ taa ŋwaa viŋ, faŋ ŋwə kee ta yɨ̀ nu bwə me, ŋwə fɔŋ tùŋ ŋo' maa wəzwi ŋwə̀.» 8 Ŋwə gi nɨniŋ, baa kɨ bə̀əsə tɔ ki nsi, baa nyɔ̀' nsi. 9 Vɨɨ vɔ́ zɔ yigi yi yɔ́, wa'kə wə nə mu' nə mu', tèy fɨ maa vɨɨ taa. Fɨkɨ' go' she' Yeso ghɔ wəzwi ghɔ́, faŋ ŋwə nə tɨtɨŋnə. 10 Yeso ne'tə ŋwaa wi, gì tɨ́ wəzwi ghɔ́ laa, «Yaa, vəŋ yigə vənshə mu? Wə kee lùu shɔ, mɔ̀' nsɔ' yə yimu?» 11 Wəzwi ghɔ́ gi tɨ́ Yeso laa, «Tɨta, wə kee baa lùu shɔ me.» Yeso gi tɨ́ wəzwi ghɔ́ laa, «Faŋ ŋkə lùu nɨniŋ, nshɨ-tɔ ŋwaa nɨzi, mə kee taa mɔ' nsɔ' yɔ́ me. Gə, kɨ baa yɨ nu bwə me!»] 12 Maa yighee yɔ́ Yeso baa gì tɨ́ vɨɨ laa, «Mə lùu ki' taa mbi. Wə ntɨə faŋ ŋwə be'sə mə, ka' ŋwə kee baa tò' fɨ taa mfiŋsə me, ŋwə taa ye məley faŋ ŋwə kɔ məbwey vəlwaŋ.» 13 Vɨɨ Farisii gi tɨ́ ŋwə laa, «A gisə she' nu ŋwaa kə, buu ka' nu ŋkɨə faŋ a gisə, kee lùu nu yinsəŋ me.» 14 Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Nu ŋkɨə faŋ mə gisə, lùu nu yinsəŋ faŋ mə kɔlə gisə nu ŋwaa kaŋ, bu' laa mə kɔ' kɨɨ nə shəŋ ŋkɨə faŋ mə ndɔ̀ fɨ fuŋ, nə shəŋ ŋkɨə faŋ mə gə shɔ. Gə̀ fɨ maa viŋ, viŋ kee kɨ̀ɨ nə shəŋ ŋkɨə faŋ mə ndɔ̀ fɨ fuŋ me, kee kɨ̀ɨ nə shəŋ ŋkɨə faŋ mə gə shɔ me. 15 Viŋ shia nsɔ' wə faŋ viŋ ye she' ŋkɨ'nə yi nə sɨ. Gə̀ fɨ maa mə, mə kee shia nsɔ' wə tuu mu' me. 16 Kɨ luu laa mə shia nsɔ', mə shia yiloomə bu' laa mə kee lùu nɨnɔŋ me; mə lùu yia wə ntɨə faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə. 17 Vɨ nə ŋwà'lə nuŋsə yiŋ laa nu faŋ vɨɨ vəbɔɔ yè gì, lùu yinsəŋ. 18 Nɨniŋ, mə gisə nu ŋwaa kaŋ; Tii ŋwaa faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə nə, gisə she' nɨniŋ.» 19 Vəŋ bitə tɨ́ ŋwə laa, «Tii wə bə?» Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ kee kɨɨ nə mə me, kee kɨɨ nə Tii ŋwaa me. Viŋ to' kɨɨ nə mə, buu viŋ kɨ̀ɨ nə Tii ŋwaa nɨzi.» 20 Yeso nə gì yigi yɔ́ taa shəŋ məmɔ' ka, faŋ ŋwə nəə deesə nu Nwi taa ŋii Nwi yikwalə. Wə nə kee kɔ̀ŋ ghɔ maa ŋwə me, bu' laa yighee yi faŋ Nwi nə tə̀, nə kee ta yiku'nə me. 21 Yeso baa kɨ gì tɨ́ vəŋ laa, «Mə gɨgə nə ŋwaa ŋwaa nə. Viŋ taa kəə mə dɨdu, kɨ kukə nə vənu vəbwəvə viŋ maa viŋ. Shəŋ ŋkɨə faŋ mə gə shɔ, ka' viŋ kee kɨ̀ɨ nə jɨɨ jwì shɔ me.» 22 Vɨɨ kwalə vɨɨ Jus gi laa, ŋwə sii bɨ'tə kə faŋ ŋwə gì laa yi gə shəŋ faŋ ka' nsiŋ kee gə̀ shɔ me? Ŋwə taa zwi ŋwaa wi mu? 23 Yeso gi tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ lùu vɨɨ shɨ nsi. Gə̀ fɨ maa mə, mə kee lùu wə fɨ shɨ nsi me, mə ndɔ̀ fɨ yizɔ. 24 Lùu ŋi' nu ŋkɨə faŋ mə gì tɨ́ viŋ laa, viŋ ndɔ kukə nə vənu vəbwəvə viŋ tɔ viŋ. Ŋkee yinsəŋ viŋ ndɔ kukə nə vənu vəbwəvə viŋ tɔ viŋ, bu' faŋ viŋ kee biŋ laa mə lùu wə ntɨə faŋ mə lùu me.» 25 Vəŋ bitə tɨ́ ŋwə laa, «A lùu ndə laŋ?» Yeso gi tɨ́ vəŋ laa, «Mə lùu wə ntɨə faŋ mə nəə naysə tɨ́ viŋ ghee ghee. 26 Vənu shɔ vəyaŋ maa məgi kɔ̀ŋ viŋ, nə maa məsɔ' nsɔ' tɔ viŋ. Luu nə, wə ntɨə faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə, lùu wuu yinsəŋ. Mə naysə vənu tɨ́ vɨɨ, luu mbə faŋ naysə ŋwə shee.» 27 Vəŋ zɔ, kee kɨɨ laa ŋwə gisə tɨ́ vəŋ kɔ̀ŋ Nwi Tii wi me. 28 Nɨniŋ, Yeso gi laa, «Viŋ ndɔ bɨŋsə Wuu yinsəŋ Nwi (fuu fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə), buu kɨ̀ɨ nə wə ntɨə faŋ mə lùu, baa kɨɨ laa mə kee yɨ vənu she' maa yizii nyaa me, laa mə gisə vənu faŋ də Tii ŋwaa shee. 29 Mə lùu yia wə ntɨə faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə. Ŋwə lùu yiba jɨŋ mə, kee me'tə mə nɨnɔŋ me, bu' laa mə yɨsə she' vənu mbɨə faŋ mbə bàw tɨ́ ŋwə ghee nshə.» 30 Vɨɨ vəyaŋ faŋ vəŋ nə zɔ̀ yigisə Yeso yɔ́, nùŋ fwi vəŋ maa ŋwə. 31 Yeso kɨ nii gì tɨ́ vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ nə biŋ ŋwə nə laa, «Viŋ taa kɨ luu twe' kɨ zɔ yigisə nyaa, buu viŋ lùu vɨɨ faŋ vəŋ be'sə mə yinsəŋ. 32 Nɨniŋ, viŋ taa kɨɨ nə nu ŋkɨə faŋ ŋkə luu nu yinsəŋ. Nu yinsəŋ kɔ́ yɨ viŋ kee baa lùu vəbu' me.» 33 Vɨɨ mɔ́' gi tɨ́ ŋwə laa vəŋ lùu vɨɨ yikuu Abraham, laa vəŋ nə kee ta lùu bu' tɨ́ wə me. Sii yɨ kə ŋwə gi laa vəŋ taa nyɨŋ fɨ lùu vəbu'? 34 Yeso gi tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ zɔ! Mə gì tɨ́ viŋ yinsəŋ laa, wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə yɨsə vənu vəbwəvə, ŋkə də̀ laa ŋwə lùu bu' tɨ́ nu bwə. 35 Wə faŋ ŋwə lùu bu' kee yaa kɨ shi taa ŋii, go'sə shɔ me. Yaa kɨ luu she' wee wə bi, faŋ ŋwə yaa kɨ go'sə taa ŋii tii wi ghee nshə. 36 Nɨniŋ, Wee Nwi kɨ luu kɨ yɨsə laa viŋ kee baa lùu vəbu' me, buu viŋ taa nyɨŋ fɨ lùu vəbu' yinsəŋ. 37 Mə kɔ' kɨɨ laa viŋ lùu vɨɨ yikuu Abraham. Luu nə, viŋ mè'tə kɨ to' kəə jɨɨ zwi mə, bu' laa viŋ kee bìŋ yigisə nyaa me. 38 Mə gisə nu ŋkɨə faŋ mə yè fɨ ghɔ Tii ŋwaa. Viŋ nɨzi yɨsə vənu faŋ viŋ nə zɔ̀ fɨ ghɔ tii wiŋ.» 39 Vəŋ bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, tɨɨ vəŋ lùu Abraham. Yeso gi tɨ́ vəŋ laa, «Nii lùu laa viŋ lùu vaŋ Abraham, buu viŋ kɨ yɨ nu ŋkɨə faŋ Abraham nəə yɨ. 40 Luu nə, viŋ kəə zwi mə, faŋ mə lùu wə faŋ mə gisə nu yinsəŋ tɨ́ viŋ, faŋ mə nə zɔ̀ fɨ ghɔ Nwi. Abraham nəə kee yɨsə kəŋ nu ghɔ́ me. 41 Gə̀ fɨ maa viŋ, viŋ yɨ vənu və wə dɨday faŋ luu tii wiŋ fɨ maa nshinə yiŋ.» Vəŋ gi tɨ́ ŋwə laa, «Yia lùu vəbigɔ. Luu she' Nwi nɨnɔŋ lùu tii wia.» 42 Yeso gi tɨ́ vəŋ laa, «Nii to' lùu yinsəŋ laa Nwi lùu tii wiŋ, buu viŋ kɨ kaw mə, bu' laa mə ndɔ̀ fɨ yɨ Nwi, baa lùu ŋwiŋ wi. Mə kee jwì maa yizii nyaa me, nə tɔ̀ŋ Nwi tɔ̀ŋ mə. 43 Sii yɨ̀ kə viŋ kee zɔ nu ŋkɨə faŋ mə gisə me? Ŋkə lùu she' laa viŋ kee kàw zɔ yigisə nyaa me. 44 Tii wiŋ lùu Satan, tɨɨ vəzwitə vəbwəvə. Viŋ yɨsə she' vənu mbɨə faŋ tii wiŋ Satan kàw. Shù fɨ maa vənzi, Satan nə luu wuu məzwilə vɨɨ. Ŋwə kee kàw yinsəŋ me, nu yinsəŋ kee lùu taa fwi ŋwə tuu kəmu' me. Ŋwə gisə sɨɨ she' ba, yuu nshinə yi dù', bu' laa ŋwə lùu wuu ba, baa lùu tɨɨ təba. 45 Gə̀ fɨ maa mə, mə gisə vənu və yinsəŋ tɨ́ viŋ kɔ̀ŋ Nwi, viŋ kee biŋ mə me. 46 Wə lùu taa ŋwaa viŋ faŋ ka' ŋwə gì laa mə yɨ̀ nu bwə kəmu' mu? Wə kee lùu shɔ tuu mu' me. Fɔnə mə gisə nu yinsəŋ, sii yɨ̀ kə viŋ kee bìŋ mə me? 47 Wə kɨ luu, lùu wee Nwi, buu ŋwə taa kɨ zɔ yigisə Nwi biŋ. Nu ŋkɨə faŋ ŋkə yɨ̀ laa kɨ viŋ zɔ yigisə Nwi kee biŋ me, luu bu' laa viŋ kee lùu vaŋ Nwi me.» 48 Vɨɨ kwalə vɨɨ Jus vɔ́ bitə tɨ́ Yeso laa, «Maa yia gì nu bɔŋsə laa a lùu wuu Samaria, baa nə laa zwitə bwə lùu taa ŋwaa ghɔ.» 49 Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Zwitə bwə kee lùu taa ŋwaa mə me. Mə zɔnə lùu Tii ŋwaa, kɔ̀ feenə tɨ́ ŋwə. Gə fɨ maa viŋ, viŋ ndasə mə. 50 Kee kəə mə laa vɨɨ kɨ kɔ feenə shee me. Wə mɔ́' lùu shɔ faŋ ŋwə kəə kɔ feenə shee. Ŋwə ndɔ sɔ' nu kɔ́ nɨzi. 51 Viŋ zɔ! Mə naysə tɨ́ viŋ yinsəŋ laa, kɨ luu wə biŋ, nùŋsə yigisə nyaa, buu ŋwə ndɔ go'sə yighee mu', kee ku me.» 52 Vɨɨ Jus vɔ́ gi tɨ́ ŋwə laa, «Bu' yigisə yə, yia yè yinsəŋ laa zwitə bwə lùu taa ŋwaa ghɔ. Ŋkee fɨshi Abraham nə ku, nshiisə-ŋii sɔghɔ nə kùkə nɨzi. Sii yɨ̀ kə buu a gi laa wə kɨ luu biŋ yigisə yə, buu ŋwə kee ndɔ ku me? 53 Tii wia Abraham nə kù, a kwàlə shɔ̀ɔ ŋwə mu? Nshiisə-ŋii sɔghɔ nə kukə̀. A sii bɨ'tə laa a lùu ndə?» 54 Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Mə nii to' kɨ ko'sə ŋwaa ŋwaa, laa vɨ kɨ fee mə, buu lùu nu day day. Luu nə, kɔ she' Tii ŋwaa kɔ feenə shee. Tii ŋwaa faŋ viŋ gì laa luu Nwi wiŋ, 55 faŋ viŋ kee bee kɨɨ nə ŋwə me. Kɨɨ she' mə nə ŋwə. Mə nii to' gì laa mə kee kɨɨ nə ŋwə me, buu mə sɨ̀ɨ ba, buu mə luu she' yaa viŋ vɨɨ təba. Luu nə, mə naysə tɨ́ viŋ laa mə kɨɨ nə ŋwə. Mə baa zɔnə ŋwə, nuŋsə yigisə yi. 56 Tii wiŋ Abraham nə kɨ̀' maa məye shi məbi kaŋ nə məŋaytə. Ŋwə nə ye, ŋàytə ŋkee dɨdɨ'.» 57 Vɨɨ Jus vɔ́ gi laa, «Aŋ ghɔ, a kee ta lùu ŋu' muu-ntee me, kɨ kəə gì laa a nə yè Abraham lee?» 58 Yeso gi tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ zɔ! Mə gì tɨ́ viŋ yinsəŋ laa, mə nə luu shɔ, buu vɨ ndɔ kɨ dù' bì Abraham.» 59 Yeso nə gi nɨniŋ, vəŋ bwilə ŋo'sə fɨ nsi maa mətumə ŋwə shɔ laa ŋwə ku. Luu nə, Yeso bu'sə fɨ yɨ vəŋ, fùu fɨ taa ŋii Nwi.

9

1 Yeso nəə to' fɨ jɨɨ, yè wuu sɨ fɨsə mɔ́' faŋ sɨ ghi nə fɨ shù fɨ nə faŋ vɨ nə bì ŋwə. 2 Vɨɨ məzwetə nu Yeso bitə tɨ́ ŋwə laa, «Tɨta, nə yɨ̀ ndə yɨ̀ nu bwə, buu sɨ wə ŋwə̀ fɨ? Nə yɨ̀ ŋwə mu, mu nə yɨ̀sə vətɨɨ vi?» 3 Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Sɨ fɨsə ghi nə kee jwì fɨ maa nu bwə ki me, tɨ'nə me fɨ ghɔ nu bwə vətɨɨ vi me. Ŋkə nə gày she' laa vɨɨ ndɔ ye nu shuu yɔŋ ŋkɨə faŋ Nwi taa ndi wutə ki, yɨ̀ maa ŋwə. 4 Bàw nsiŋ fa' vəfa' və wə ntɨə faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə, faŋ fu kɨ bii. Fu jɨjɨ, faŋ fu jɨ, wə taa kee baa kìi yighee kɨ fa' me. 5 Yighee njyə faŋ mə kɨ bii taa mbi nyə̀, mə lùu məley taa mbi.» 6 Yeso nə gì yigi yɔ́, shè' mənti nsi, tɔ̀tə shɔ' nə wee-ghɔ wi, ndì, fì'sə sɨ wə ghɔ́ faŋ sɨ ghi fɨ̀ nə. 7 Ŋwə kɨ nii gì tɨ́ wə ghɔ́ laa ŋwə gə taa wee-fɨ-maghia faŋ vɨ tii nə Saylom, gə̀ sɔ̀ sɨ ghi shɔ. Ŋi' yizii Saylom lùu laa, «Wə faŋ vɨ tɨtɔŋ.» Wə ghɔ́ gə sɔ̀ sɨ ghi, bə̀ŋ jwì, kɨ ye vədɨ'. 8 Vɨɨ njɨɨsə vi nə vɨɨ faŋ vəŋ nə kɨ̀ɨ nə ŋwə faŋ ŋwə nəə ndwaŋ vəndwaŋ, gi laa, «Kee lùu wə ntɨə faŋ ŋwə nə dù' kɨ ndwaŋ vətɔ yimu?» 9 Vɨɨ mɔ́' gi laa ɔŋ, lùu ŋwə. Vɨɨ mɔ́' twey laa, kee lùu ŋwə me, laa luu she' wə faŋ ŋwə fɨ̀nə ŋwə. Nɨniŋ, nshɨ-tɔ wə ghɔ́ gi laa lùu yi. 10 Vəŋ bitə tɨ́ ŋwə laa sii yɨ̀ kə buu ŋwə kɨ ye vədɨ'? 11 Ŋwə bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Wə wì faŋ vɨ tii ŋwə nə Yeso nə, tɔ̀tə shɔ', fì'sə sɨ mə, gì laa mə gə taa wee-fɨ-maghia faŋ vɨ tii nə Saylom, gə̀ sɔ̀ sɨ ŋaa shɔ. Mə gə shɔ, gə̀ sɔ̀ sɨ ŋaa, kɨ nii yè vədɨ' she' yighee yɔ́.» 12 Vəŋ bitə tɨ́ ŋwə laa, «Wə ghɔ́ bə?» Ŋwə gi laa yi kee yikɨɨ me. 13 Vəŋ ndi wə ghɔ́ faŋ sɨ ghi nə fɨ̀ nə, gə̀ nə ŋwə tɨ́ vɨɨ Farisii. 14 Shi ŋkɨə faŋ Yeso nə tɔ̀tə shɔ', ndɔ̀ yɨ̀ wuu sɨ fɨsə ghɔ́ yenə nə, nə luu shi zwisə Nwi. 15 Vɨɨ Farisii vɔ́ baa kɨ bitə tɨ́ wə ghɔ́ laa nu kɔ́ nə gày kɨkə, buu ŋwə kɨ ye vədɨ'. Ŋwə baa nàysə tɨ́ vəŋ laa Yeso nə tɔ̀tə shɔ', fì'sə sɨ yi, yi sɔ sɨ ghi, kɨ nii yè vədɨ'. 16 Vɨɨ mɔ́' fɨ taa ŋwaa vɨɨ Farisii gi laa, «Ka' wə ŋwə̀ kee ndɔ̀ fɨ ghɔ Nwi me, bu' faŋ ŋwə kee nùŋsə nuŋsə shi zwisə Nwi me.» Vɨɨ mɔ́' gi laa, «Sii ka' wuu məyɨ vənu vəbwəvə yɨsə nu shuu yɔŋ nee kɨkə?» Nɨniŋ, vəŋ gaasə yiŋwaa vəway vəbɔɔ. 17 Vəŋ bitə tɨ́ wə ghɔ́ faŋ sɨ ghi nə fɨ̀ nə, laa ŋwə gì ŋkii laa kə, laa wə ntɨə faŋ ŋwə yɨsə sɨ ghi yenə nə, lùu kɨkə? Wə ghɔ́ gi laa lùu nshiiŋii-sɔghɔ. 18 Vɨɨ kwalə vɨɨ Jus kɨ nii tìi vətɨɨ və wə ghɔ́, bu' laa vəŋ nə kee biŋ laa sɨ wə ghɔ́ nə fɨ̀ buu baa ley me. 19 Vəŋ tii vətɨɨ və wə ghɔ́, bìtə tɨ́ vəŋ laa, lùu wee vəŋ faŋ vəŋ gì laa sɨ ghi nə fɨ̀ shù fɨ faŋ vɨ nə bì ŋwə nə mu? «Sii yɨ̀ kə buu ŋwə kɨ ye vədɨ'?» 20 Vətɨɨ vi bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Yia kɔ' kɨɨ laa ŋwə lùu ŋwiŋ wia, baa nə laa vɨ nə bì ŋwə nə sɨ ghi fɨsə. 21 Luu nə, yia kee kɨɨ faŋ ŋwə yɨsə buu kɨ ye vədɨ' me. Yia kee kɨ̀ɨ nə wə ntɨə faŋ ŋwə yɨ̀sə buu ŋwə kɨ ye vədɨ' me. Viŋ bitə tɨ́ ŋwə. Ŋwə lùu wəndɔŋ, ka' ŋwə nàysə nu ki tɨ́ viŋ.» 22 Vətɨɨ vi nə gì nɨniŋ, bu' laa vəŋ nəə fee vɨɨ Jus vɔ́, bu' laa vɨɨ Jus vɔ́ nə du'tə vəŋ tə laa, wə faŋ ŋwə taa biŋ ntee, ndɔ gì ntee laa Yeso lùu wə ntɨə faŋ Nwi shò', buu vəŋ taa fuusə ŋwə fɨ taa ŋii məshəŋtə vəŋ yighee mu'. 23 Lùu ŋi' nu ŋkɨə faŋ ŋkə nə yɨsə laa vətɨɨ vi gi laa vɨ bitə tɨ́ ŋwə, ŋwə lùu wuu taa. 24 Nɨniŋ, vəŋ baa tìi wə ghɔ́ faŋ sɨ ghi nə fɨ̀ nə, lwesə ghee bɔɔ, gì tɨ́ ŋwə laa, «Bàw a fee Nwi, gì nu yinsəŋ vɨsɨ Nwi! Yia kɔ' kɨɨ laa wə ntɨə faŋ a gì laa ŋwə ŋà'sə sɨ ghə nə, lùu wuu məyɨ vənu vəbwəvə.» 25 Wə ghɔ́ gì laa, «Ŋwə lùu wuu bwə mu, mu lùu wuu jəə? Mə kee kɨɨ me. Mə kɨɨ she' nu kəmu' laa, sɨ ŋaa nə fɨ̀, luu ndwə, mə ye vədɨ'.» 26 Vəŋ bitə tɨ́ ŋwə laa, Yeso nə yɨ̀ kə maa ŋwə, baa nə laa ŋwə nə yɨ̀ sɨ ghi ley kɨkə? 27 Ŋwə bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Mə du'tə mə naysə tɨ́ viŋ. Viŋ kee kaw zɔ me. Viŋ sii kəə laa mə baa nàysə kə tɨ́ viŋ? Viŋ kəə kɨ be'sə ŋwə nɨzi mu?» 28 Vəŋ ndasə ŋwə, gì laa, «A lùu wuu məbe'sə nu wə ghɔ́ lee! Gə̀ fɨ maa yia, yia be'sə nu Mose. 29 Yia kɔ' kɨɨ laa ŋkee fɨshi Nwi nə gì tɨ́ Mose. Gə̀ fɨ maa wə ŋwə̀, yia kee kɨɨ nə fɔɔ faŋ ŋwə ndɔ̀ fɨ fuŋ me.» 30 Wə ghɔ́ gi laa, «Mə zɔ ŋkee nu shuu yɔŋ mɔɔ! Wə wì nii ŋà'sə sɨ ŋaa; viŋ gi laa viŋ kee kɨɨ fɔɔ faŋ ŋwə ndɔ̀ fɨ fuŋ me lee? 31 Nsiŋ kɔ' kɨɨ laa Nwi kee yaa kɨ zɔ məshɔ'tə vɨɨ vənu vəbwəvə me. Nwi zɔ she' məshɔ'tə wə ntɨə faŋ ŋwə bəŋsə Nwi, yɨ nu ŋkɨə faŋ Nwi kàw. 32 Shù fɨ nə faŋ mbi nə zì, vɨ nə kee ta zɔ laa, wə faŋ vɨ nə bì ŋwə nə sɨ ghi fɨsə, wə yɨ̀sə ŋwə ye vədɨ' me. 33 Yeso nə to' kee ndɔ̀ fɨ ghɔ Nwi me, buu ka' ŋwə kee yɨ̀ kəŋ nu ghɔ́ me.» 34 Vəŋ bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «A lùu wə faŋ vənu vəbwəvə lùu tɔ ghɔ, shù fɨ faŋ vɨ nə bì ghɔ. A kəə lùu yaa wuu mədeesə wia lee?» Vəŋ gi nɨniŋ, jɔ̀ŋ ŋwə fɨ taa ŋii məshəŋtə vəŋ. 35 Yeso zɔ laa vɨ jɔŋ wə ghɔ́, ŋwə jwi ye wə ghɔ́, bìtə tɨ́ ŋwə laa ŋwə bìŋ Wuu yinsəŋ Nwi mu? 36 Wə ghɔ́ bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Wuu yinsəŋ Nwi ghɔ́ lùu ndə? Naysə shee, tɨta, tɨ́ ka' mə nùŋ fwi nyaa maa ŋwə!» 37 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «A du'tə a ye ŋwə. Kɨ gisə ŋwə tɨ́ ghɔ.» 38 Ŋwə gi laa, «Tɨta, mə bìŋ, nùŋ fwi nyaa maa ghɔ,» kɨ nii tùŋ vətɔ vəyəə vi nsi vɨsɨ Yeso. 39 Yeso gi laa, «Mə nə jwì mbi nyə̀ maa məgaasə vɨɨ, laa vɨɨ faŋ vəŋ kee yɨyenə me, yenə; vɨɨ faŋ vəŋ yɨyenə, sɨ vəŋ fɨ.» 40 Vɨɨ Farisii vəmɔ́' faŋ vəŋ nə luu maa shəŋ kɔ́, zɔ yigi yɔ́, bìtə tɨ́ Yeso laa, «A kəə gì laa sɨ ghia luu fɨsə nɨzi mu?» 41 Ŋwə bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ nii to' biŋ laa sɨ ghiŋ fɨ, buu nu bwə kee lùu maa viŋ me. Luu nə, viŋ gì laa, viŋ yɨyenə. Nɨniŋ, nu bwə gò'sə maa viŋ.»

10

1 Yeso baa kɨ gì tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ zɔ! Mə naysə ŋkee nu yinsəŋ tɨ́ viŋ laa, wə ntɨə faŋ ŋwə kee shɔ̀ɔ fɨ shuu ŋkɔ' bisə-njɨɨ, buu ŋii taa ŋkɔ' me, luu nə, ko' fɨ tɔ ŋkɔ', ŋìi taa ŋkɔ' bisə yɔ́, buu wə ghɔ́ lùu ndɔ'. 2 Wə ntɨə faŋ ŋwə ŋìi taa ŋkɔ' fɨ shuu ŋkɔ' lùu wuu məmɔ' bisə-njɨɨ. 3 Wə ntɨə faŋ ŋwə shii shuu ŋkɔ' bisə, ŋa'sə tɨ́ ŋwə; bisə si kɨɨ nə ŋwə, kɨ̀ɨ nə gɨ yi faŋ ŋwə tii nsə maa yizii, ndi nsə, fuu nə nsə fu. 4 Faŋ ŋwə fùusə bisə si fu, ŋwə shɔɔ vɨsɨ, nsə kɨ be'sə ŋwə, bu' laa nsə kɨɨ nə gɨ yi. 5 Gə̀ fɨ maa wə dɨday faŋ ŋwə jɨjwi, nsə kee bè'sə ŋwə me, nsə kii bee nyɨnyɨŋ fɨ ghɔ ŋwə, bu' laa nsə kee kɨɨ nə ŋwə me, kee kɨɨ nə gɨ yi me.» 6 Yeso nə gì yigisə tii nyə̀ tɨ́ vəŋ, vəŋ kee kɨ̀ɨ nə ŋi' yigisə tii yɔ́ me. 7 Nɨniŋ, Yeso baa kɨ gì tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ zɔ! Mə gì tɨ́ viŋ yinsəŋ laa, mə lùu yaa shuu ŋkɔ' bisə ghɔ́. 8 Vɨɨ vənshə faŋ vəŋ nə jwì vɨsɨ mə, lùu vəndɔ', bisə-njɨɨ nə kee zɔnə vəŋ me. 9 Mə lùu yaa shuufɔ, wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə shɔ̀ɔ fɨ maa mə, ndɔ bwey. Ŋwə ndɔ kɨ ŋii baa fuu faŋ ŋwə kàw, yè gay jəənə maa məkwə. 10 Ndɔ' yaa kɨ ŋii she' maa məshaw, nə maa məzwi, baa nə maa məbɨsə vətɔ. Gə̀ fɨ maa mə, mə nə jwì laa vɨɨ kii məbwey vəlwaŋ faŋ ŋwə kee yaa kɨ me me.» 11 «Mə lùu yaa nshii bisə yijəə. Nshii bisə yijəə yaa kɨ ku tɔ bisə si. 12 Gə̀ fɨ maa wə ntɨə faŋ ŋwə fa' fa' maa ka, faŋ ŋwə kee lùu tɨɨ bisə me, kɨ ghaŋ kəŋ wə ghɔ́ ye nyaa yibwə nə jwì, buu ŋwə taa nyɨŋ, mè'tə bisə sɔ́, nyaa yɔ́ jiatə bisə sɔ́, sàynə nsə. 13 Wə ghɔ́ faŋ ŋwə fa' luu ka wi nə, kee shə̀ŋ maa bisə sɔ́ me, bu' faŋ kee kìi ŋwə me, nu bisə sɔ́ kee za ŋwə me. 14 Mə luu nshii bisə yijəə. Mə kɨɨ nə bisə saŋ, bisə saŋ kɨɨ nə mə. 15 Luu she' faŋ Tii ŋwaa kɨ̀ɨ nə mə; mə baa kɨ̀ɨ nə Tii ŋwaa. Nɨniŋ, mə bìŋ maa məku tɔ bisə saŋ maa məbweysə nsə. 16 Mə baa kìi bisə səmɔ́' faŋ nsə kee lùu taa nwaa bisə taa ŋkɔ' yɔ́ me. Bàw laa mə ndi bisə yinsii nɨzi, kɨ shiinə nsə. Nsə taa zɔ gɨ nyaa nɨzi. Bisə sənshə taa faynə shəŋ mu', gù fa kəmu', nshii bisə yimu' kɨ shii. 17 Ŋi' nu ŋkɨə faŋ Tii ŋwaa kaw mə, luu bu' faŋ mə bìŋ yiku, ndɔ̀ baa kìi məbwey fɨ yighee yiba. 18 Ŋkə kee lùu laa wə ndɔ ba'sə məbwey fɨ ghɔ mə nə wutə ki me. Ndɔ biŋ mə biŋ yiku ŋgɨɨ-mə. Mə kìi wutə maa məbiŋ yiku, baa nə wutə maa məywey fɨ shɨ yiku. Nə kɔ̀ Tii ŋwaa kɔ ntɨ nyə̀ nə wutə kɔ́ shee.» 19 Vɨɨ Jus zɔ yigi yɔ́, baa kii gaasə vəway vəbɔɔ bu' ŋwə. 20 Vɨɨ vəyaŋ gi laa zwitə bwə taa ŋwaa ŋwə, ŋwə ghɨghenə, baa nə laa, «Viŋ sii zɔ vənu mbɨə faŋ ŋwə gisə tɨ́ kə?» 21 Vɨɨ mɔ́' gi laa, «Kee lùu yigisə wuu zwitə bwə nə me, ka' zwitə bwə yɨ̀sə sɨ wuu sɨ fɨsə yènə mu?» 22 Kɨ luu maa vəshi mbɨə faŋ vɨɨ Jus yaa kɨ lumə shi ŋkɨə faŋ vɨ nə baa ŋà'sə shuu ŋii Nwi yikwalə shɔ ntɨ' Jerusalem. Nə luu maa yighee gwə. 23 Yeso nə to' fɨ taa tɔ-fesə, faŋ vɨ nəə tii nə tɔ-fesə Solomon, taa ŋii Nwi yikwalə. 24 Vɨɨ kwalə vɨɨ Jus jwi yɨ ŋwə, kìa ŋwə, gì tɨ́ ŋwə laa, «A sii taa tay kɨkə, buu naysə wə ntɨə faŋ a lùu tɨ́ yia. Kɨ luu laa a luu Kristo, wə ntiə faŋ Nwi fɔ̀ɔlə ŋwə, a nàysə tɨ́ yia ntee.» 25 Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Mə du'tə mə naysə wə ntɨə faŋ mə lùu tɨ́ viŋ. Luu nə, viŋ kee bìŋ yigisə nyaa me. Vənu mbɨə faŋ mə yɨsə maa yizii Tii ŋwaa, mbə dəsə wə ntɨə faŋ mə lùu tɨ́ viŋ. 26 Viŋ kee kaw biŋ mə me, bu' laa viŋ kee lùu vɨɨ vaŋ me. 27 Gə̀ fɨ maa vɨɨ vaŋ, vəŋ lùu yaa bisə-njɨɨ faŋ nsə zɔ gɨ nshii vəŋ. Mə luu nshii vəŋ. Vəŋ zɔ gɨ nyaa. Mə kɨɨ nə vəŋ. Vəŋ bè'sə mə. 28 Mə kɔ məbwey tɨ́ vəŋ faŋ ŋwə kee ndɔ mè me. Vəŋ kee ndɔ kukə me. Ka' wə kee baa shaw vəŋ fɨ ghɔ mə me. 29 Tii ŋwaa, faŋ ŋwə nə kɔ̀ vəŋ shee, kwàlə shɔ̀ɔ vɨɨ vənshə. Ka' wə kee lùu shɔ, tɨ́ ka' ŋwə fi vəŋ fɨ ghɔ ŋwə me. 30 Tii ŋwaa nə mə lùu fa kəmu'.» 31 Vɨɨ Jus zɔ yigi Yeso yɔ́, baa kɨ bwilə ŋo'sə fɨ nsi maa mətumə ŋwə shɔ. 32 Ŋwə gi tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ du'tə viŋ ye vənu vəjəəvə vəyaŋ faŋ mə yɨ̀sə maa wutə Tii ŋwaa. Fɨ taa vənu vɔ́, viŋ sii kəə tumə mə nə ŋo'sə bu' ŋkɨə nu fɨ taa vənu vɔ́, yuu mə yɨ̀ nə?» 33 Vɨɨ Jus vɔ́ bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Kee luu bu' vənu vəjəəvə faŋ a yɨ̀, faŋ yia kəə tumə ghɔ nə ŋo'sə me. Yia tumə ghɔ nə ŋo'sə, bu' laa a ndà Nwi, faŋ a ndì nshɨ-tɔ wə yaa Nwi, faŋ a lùu she' wə mənsaw.» 34 Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Maa vɨ nə nyɔ̀' taa ŋwa'lə nuŋsə yiŋ laa, Nwi gì laa, viŋ lùu vənwi? 35 Viŋ kɔ' kɨɨ laa yigi fɨ taa ŋwa'lə Nwi lùu yigisə yinsəŋ faŋ nyə gò'sə yighee mu'. Nɨniŋ, ŋwa'lə Nwi tii vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ nə nùŋsə yigisə Nwi yɔ́, nə vənwi. 36 Nɨniŋ, sii yɨ̀ kə viŋ gi laa mə ndà Nwi, bu' faŋ mə gì laa mə faŋ Tii ŋwaa nə shò' mə, baa tɔ̀ŋ mə taa mbi nyə̀, mə lùu Wee Nwi. 37 Kɨ luu laa mə kee fa' fa' ŋgwə faŋ kɔ̀ Tii ŋwaa shee me, kɨ viŋ biŋ mə me. 38 Luu nə, mə kɨ luu kɨ fa' fa' Tii ŋwaa, bàw viŋ biŋ. Viŋ kee kɔlə bìŋ mə maa nu ŋkɨə faŋ mə gì me, ka' viŋ bìŋ mə bu' nu ŋkɨə faŋ mə yɨ̀sə, tɨ́ ka' ŋkə taa lèy tɨ́ viŋ, laa Tii ŋwaa lùu fɨ yiba jɨŋ mə, mə lùu fɨ yiba jɨŋ Tii ŋwaa.» 39 Vɨɨ vɔ́ nə baa kəə jia Yeso, luu nə, Yeso fi ŋwaa wi fɨ ghɔ vəŋ, gə̀. 40 Yeso kɨ nii bəŋ gə̀ tɔ̀ŋ muu mə Jordan, gə̀ zì' maa shəŋ ŋkɨə faŋ Jɔn nə fɔŋ du' shɔ, kɨ kɔ muu mə Nwi tɨ́ vɨɨ. Yeso gò' yifi, shi shɔ. 41 Vɨɨ vəyaŋ jwi yɨ ŋwə, kɨ gisə laa, «Jɔn nəə kee yɨ vənu və shuu yɔŋvə me. Luu nə, vənu vənshə faŋ ŋwə nə gi kɔ̀ŋ wə ŋwə̀, lùu yinsəŋ.» 42 Nɨniŋ, vɨɨ vəyaŋ jwi, nùŋ fwisə vəŋ maa Yeso maa shəŋ kɔ́.

11

1 Wə mɔ́' nə luu shɔ ntɨ' Betani, shɨ Judia, zɨzasə. Yizii wə ghɔ́ luu Lasarɔs. Vaŋ-nshwi vi vəki nə luu shɔ nɨzi. Təzii təvəŋ luu Meri nə Marta. 2 Nə luu Meri ŋgwə faŋ ŋwə nə zwisə məŋgwə mə shwaŋ ndɔŋnə ghuu Yeso, baa tɔ̀ŋsə ghuu Yeso nə nyuŋsə tɔ si nə. Lasarɔs, weenshu Meri ghɔ́, nə zɨzasə. 3 Vaŋ-nshwi Lasarɔs tɔŋ ntɔŋ tɨ́ Yeso laa, «Ŋkee wuumba wə Lasarɔs faŋ a kàw ŋwə, zɨzasə.» 4 Yeso zɔ ntɔŋ yɔ́, gì laa, kɨ za kɔ́ kee taa jwi nə yiku me. Ŋkə lùu she' laa vɨɨ taa ye yikwalə Nwi, laa vɨ taa kɨ kɔ feenə tɨ́ Wee Nwi. 5 Yeso nəə kaw Marta nə Meri nə Lasarɔs. 6 Luu nə, yighee njyə faŋ ŋwə nə zɔ nu za Lasarɔs kɔ́, ŋwə nə baa bètə, shì vəshi vəbɔɔ maa shəŋ ŋkɨə faŋ ŋwə nə luu shɔ nə, 7 buu gì tɨ́ vɨɨ məzwetə nu ki laa, «Nsiŋ bəŋ gə shɨ Judia.» 8 Vɨɨ məzwetə nu ki gi tɨ́ ŋwə laa, «Ebee tɨta, she' ndwə faŋ vɨɨ Jus kəə tumə ghɔ nə ŋo'sə zwi, a kəə bəŋ gə kwiŋ yɔ́ lee?» 9 Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa shi ŋkwəŋ luu vələə njɔsə-bɔɔ, wə faŋ ŋwə to' nə shɨshwi, ka' ŋwə kee tùŋ ghuu ki me, bu' faŋ shɨshwi mbi ŋwə̀ dəsə jɨɨ tɨ́ ŋwə yijəə. 10 Yaa kɨ tuŋ wə ntɨə faŋ ŋwə to' vətu' taa mfiŋsə tuŋ ghuu ki, bu' laa ŋwə to' taa mfiŋsə, kee kìi ndi' me. 11 Ŋwə nə gì nɨniŋ, baa gi tɨ́ vəŋ laa, «Wuumba ŋwaa-nsiŋ Lasarɔs bɨbwey. Mə taa gə shɔ, gə̀ yəŋ ŋwə.» 12 Vɨɨ məzwetə nu ki gi tɨ́ ŋwə laa, «Tɨta, ŋwə bɨbwey, buu ŋwə taa bwaŋnə.» 13 Nɨniŋ nə, yigisə Yeso yɔ́ nə luu laa Lasarɔs kù, luu nə, vɨɨ məzwetə nu ki nə bɨ'tə laa ŋwə gì yinsəŋ laa Lasarɔs bɨbwey. 14 Nɨniŋ, Yeso tɔ ntee laa, Lasarɔs ku, 15 baa gì laa, «Mə ŋaytə laa mə nii kee lùu shɔ me bu' viŋ, bu' laa vənu və̀ gay nee tɨ́ ka' viŋ nùŋ fwi siŋ maa mə. Viŋ ndɔ, nsiŋ gə, nsiŋ gə yè ŋwə.» 16 Tɔmas faŋ vɨ tii ŋwə nə Si'ye nə, gi tɨ́ vəliŋ vi laa, «Viŋ kɨ nshɔ, nsiŋ vɨ vəŋ gə mɔ́', tɨ́ la nsiŋ vɨ vəŋ kukə mɔ́'.» 17 Nɨniŋ, vəŋ ndɔ, gə̀ zi' Betani. Faŋ vəŋ nə zi' yifi, zɔ laa shù fɨ nə faŋ vɨ tə̀ə Lasarɔs, lùu vəshi yishwe. 18 Ntɨ' Betani yɔ́ nə luu nshənə fɨ ntɨ' Jerusalem. Ŋkə nə luu she' yaa vəkilomita vətia. 19 Nɨniŋ, vɨɨ Jus nə jwì shɔ vəyaŋ maa məjwi kee yiku yɔ́ tɨ́ Marta nə Meri faŋ weenshu vəŋ kù. 20 Faŋ Marta nə zɔ laa Yeso jɨjwi shɔ, ŋwə ndɔ fɨ nsi, fùu fu, gə̀ fàynə ghɔ Yeso jɨɨ. Meri du' taa ŋii, shiŋii. 21 Faŋ Marta nə yè Yeso jɨɨ, gì tɨ́ ŋwə laa, «A yaa to' lùu feenə, buu weenshu ŋwaa yaa kee yiku me. 22 Nɨniŋ, mə kɔ' kɨɨ laa, fa tɨ̀ me fa faŋ a ndwaŋ fɨ ghɔ Nwi, Nwi taa kɔ, faŋ weenshu ŋwaa kɔlə du'tə ŋwə ku nə.» 23 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Weenshu wə taa ywey fɨ shɨ yiku.» 24 Marta bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Mə kɔ' kɨɨ laa ŋwə ndɔ ywey fɨ shɨ yiku maa shi ŋkɨə faŋ vɨɨ vənshə ndɔ kɨ ywey fɨ shɨ yiku maa vəndwə və mbi.» 25 Yeso bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Məywey fɨ shɨ yiku nə məbwey vəlwaŋ ndɔ̀ fɨ ghɔ mə. Wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə nùŋ fwi yi maa mə, baa kɔlə kɨku, ŋwə ndɔ kii məbwey vəlwaŋ. 26 Wə ntɨə faŋ ŋwə lùu yinyay ndwə ndwə, nùŋ fwi yi maa mə, ka' ŋwə kee ku me, gò'sə yighee mu'. A bìŋ nɨniŋ mu?» 27 Ŋwə bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Ɔŋ tɨta, mə kɔ' kɨɨ laa a lùu wuu məbweysə vɨɨ, Wee Nwi, ŋgwə faŋ Nwi nə gì laa ŋwə ndɔ jwi taa mbi nə.» 28 Marta nə gì yigi yɔ́, shɔ̀ɔ gə̀ tìi weenshu wi Meri, shùmə tɨ́ ŋwə she' bwaŋnə laa, «Tii ŋwaa-nsiŋ jwì. Ŋwə tii ghɔ.» 29 Meri zɔ, ndɔ̀ fɨ nsi, gə shəŋ ŋkɨə faŋ Yeso lùu shɔ, gə̀ fàynə ghɔ ŋwə. 30 Yighee yɔ́, Yeso nə kee ta ŋii ŋkee taa ntɨ' yɔ́ me, ŋwə nəə kɨ bii she' shəŋ ŋkɨə faŋ Marta nii fɔŋ yè ŋwə shɔ nə. 31 Vɨɨ mbɨə faŋ ghɔ vɨ vəŋ nə luu taa ŋii, faŋ vəŋ jwi kee yiku tɨ́ Meri nə, ye faŋ Meri ndɔ̀ fɨ nsi fùu fu titi nə. Vəŋ baa luu ndɔ̀ bè'sə ŋwə, bu' laa vəŋ nəə bɨ'tə laa ŋwə gə shuu swi Lasarɔs, gə kɨ gwia yifi. 32 Meri gə zì' shəŋ ŋkɨə faŋ Yeso nə luu shɔ nə, nɔ̀ŋ nsi ghuu Yeso, gì tɨ́ ŋwə laa, «Tɨta a yaa to' lùu feenə, buu weenshu ŋwaa yaa kee yiku me.» 33 Yeso ye faŋ ŋwə gwìa, vɨɨ mbɨə faŋ ghɔ vɨ vəŋ nə jwì mɔ́', baa kɨ luu gwia, fwi Yeso shə. Ŋkə baa za ŋwə fɨ taa fwi ŋwə nɨzi. 34 Ŋwə bitə laa, vɨ nə tə̀ə ŋwə fə? Vəŋ gi tɨ́ ŋwə laa ŋwə jwi ye. 35 Vəŋ gə, Yeso gwia. 36 Vɨɨ Jus vɔ́ gi laa, «Viŋ ye faŋ ŋwə nə kàw Lasarɔs.» 37 Luu nə, vɨɨ mɔ́' gi laa, «Ŋwə nə yɨ̀ laa wuu sɨ fɨsə yenə; ŋwə nə kee kìi wutə maa məyɨsə laa wə ŋwə̀ kee ku yimu?» 38 Fwi Yeso baa mètə shə. Ŋwə gə zi' shuu swi Lasarɔs. Swi ghɔ́ nə luu ŋɔŋ faŋ vɨ nə fəŋ shuu wi nə ŋo' yikwalə. 39 Yeso gi tɨ́ vəŋ laa vəŋ ba'sə ŋo' yɔ́ fɨ shuu swi. Marta, weenshu Lasarɔs faŋ ŋwə nə kù nə, gi tɨ́ Yeso laa, «Tɨta, ŋku wə kɔ́ taa kɨ luŋ, bu' laa ndwə lùu vəshi yishwe faŋ ŋwə nə kù nə.» 40 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Maa mə nii gì tɨ́ ghɔ laa a nùŋ fwi maa mə, buu a taa ye yikwalə Nwi.» 41 Vəŋ ba'sə ŋo' yɔ́. Yeso ndeynə yizɔ, gì laa, «Tɨta, mə bwaŋ ghɔ, bu' laa a zɔ̀ gɨ nyaa. 42 Mə kɔ' kɨɨ laa a zɔ gɨ nyaa ghee nshə. Mə gi nee bu' vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ tɨŋnə feenə, tɨ́ ka' vəŋ bìŋ laa tɔ̀ŋ ghɔ tɔ̀ŋ mə taa mbi nyə̀.» 43 Ŋwə nə gì yigi nyə̀, mètə, ndɔ̀ baa gì ŋkee nəŋay laa, «Lasarɔs, fuu fu!» 44 She' yighee yɔ́, Lasarɔs faŋ ŋwə yaa ku nə, ndɔ fùu fu, vɨɨ ye, tɨ́ vɨ nə ka njwi tɔ ŋwə nə ghuu ghi, ndìŋ sɨ ghi nə njwi. Yeso gi laa vɨ ke'tə vətɔ vɔ́ fɨ maa ŋwə, tɨ́ ka' ŋwə kɨ to'. 45 Vɨɨ vəyaŋ fɨ taa nwaa vɨɨ Jus faŋ vəŋ nə jwì, jwi kee yiku tɨ́ vɨ Meri nə, ye nu ŋkɨə faŋ Yeso nə yɨ̀, kɨ nii nùŋ fwi vəŋ maa ŋwə. 46 Luu nə, vɨɨ mɔ́' fɨ taa ŋwaa vəŋ gə yè vɨɨ Farisii, nàysə nu ŋkɨə faŋ Yeso nə yɨ̀ tɨ́ vəŋ. 47 Vɨɨ məfe' Nwi nə vɨɨ Farisii faynə taa ŋii məshia nsɔ'sə, gì laa, «Nsiŋ yɨ kɨkə nə wə ŋwə̀ faŋ ŋwə yɨsə vəshwenə və shuu yɔŋvə vəyaŋ nee nə? 48 Nsiŋ kɨ luu me'tə ŋwə, buu vɨɨ vənshə taa biŋ ŋwə. Vɨɨ Rom taa kɨ ye laa vɨɨ vənshə be'sə ŋwə, buu vəŋ taa jwi kɨ sɔ' ŋii Nwi yikwalə nyaa-nsiŋ, fì shɨ kaŋ-nsiŋ kənshə.» 49 Wuu vəŋ mɔ́' faŋ nə luu wuu kwalə məfe' Nwi maa ŋu' yɔ́, yizii yi nə luu Kayafas, gi tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ kee kɨɨ nə nu me. 50 Viŋ kee yikɨɨ laa ŋkə bàw tɨ́ viŋ laa wə mu' ku tɔ vɨɨ, shɔ̀ɔ fɨ ghɔ shɨ kaŋ-nsiŋ ndi ŋkwəŋ yimu?» 51 Ŋwə nə kee gì nɨniŋ maa tɔ ki me. Nə kwàŋ Nwi taa fwi ŋwə, bu' laa ŋwə nə luu wuu kwalə məfe' Nwi maa ŋu' yɔ́. Nə luu mbɨ'tə Nwi laa Yeso ndɔ ku tɔ vɨɨ, 52 baa nə laa ŋwə nə kee ku she' bu' vɨɨ Jus me, ŋwə nə kù tɔ vɨɨ vənshə faŋ vəŋ lùu vaŋ Nwi, taa məshɨ mənshə fɨ mbi maa məfaynə vəŋ. 53 Nɨniŋ, shù fɨ maa shi kɔ́, vəŋ nə kɔ'nə faŋ vəŋ taa zwi ŋwə. 54 Yeso kee baa kɨ to' ntee fɨ taa shɨ Judia me, ŋwə ndɔ fɨ yifi gə maa kwiŋ mɔ́', faŋ luu yɨ tɔɔ wa'sə, maa ntɨ' yimɔ́' faŋ vɨ tii nə Efrem. Yeso gə kɨ shi shɔ ghɔ vɨ vɨɨ məzwetə nu ki. 55 Yighee Pasa vɨɨ Jus kɨ ku', vɨɨ vəyaŋ fɨ maa vəshəŋ vənshə ndɔ ko' gə ntɨ' Jerusalem maa məlootə yiŋwaa vəŋ, buu shi Pasa taa ku'. 56 Vɨɨ vɔ́ nəə kəə Yeso, fàynə taa ŋii Nwi yikwalə, kɨ gisə wə nə wə laa, «A sii bɨ'tə laa kə? Ŋwə kee taa jwi maa Pasa ŋwə̀ yimu?» 57 Vɨɨ kwalə məfe' Nwi, nə vɨɨ Farisii nə du'tə vəŋ gi ghee yaŋ laa, wə kɨ luu kɨ̀ɨ nə shəŋ ŋkɨə faŋ ŋwə lùu shɔ, wə ghɔ́ naysə, vɨ gə jia ŋwə.

12

1 Vəshi go' ntɔfə, shi Pasa ku', Yeso bəŋ jwi ntɨ' Betani, faŋ lùu shəŋ ŋkɨə faŋ ŋwə nə ywèysə Lasarɔs fɨ shɨ yiku nə. Lasarɔs nə shi taa ntɨ' yɔ́. 2 Vɨ naanə fazɨ, tìa Yeso shɔ. Marta nə gaasə fazɨ kɔ́. Lasarɔs nə luu shɔ nɨzi, ghɔ vɨ vəŋ nə zɨ mɔ́'. 3 Meri jwi shəŋ ŋkɨə faŋ Yeso nə du' shɔ nə, jwi nə lamenda mɔ́' faŋ vɨ tii nə nardo, shwaŋ wi luu ŋkee ndɔŋ. Ŋwə jwi nə lamenda ghɔ́, tùtə ghuu Yeso, ndɔ̀ tɔ̀ŋsə ghuu Yeso nə nyuŋsə tɔ si. Lumə ki kɨ nii lùŋ taa ŋii nshə. 4 Judas Iskariot faŋ lùu fɨ maa vɨɨ məzwetə nu Yeso, [ŋgwə faŋ ŋwə nəə ndɔ fiŋ Yeso nə,] gi laa, 5 «Sii nii yɨ̀ kə, vɨ kee fiŋ lamenda ŋwə̀ maa vəmba və ka vəbɔɔ, ndì ka ghɔ́, kɔ̀ tɨ́ mbəəsə me?» 6 Faŋ ŋwə nə gì nɨniŋ nə, kee gi bu' mbəəsə faŋ ŋwə kee gəŋsə vəŋ me. Ŋwə nə gì nɨniŋ, bu' laa ŋwə nə luu ndɔ'. Ŋwa' ka vəŋ nəə to' fɨ ghɔ ŋwə nɨzi, ŋwə yaa kɨ fuusə fɨ fuŋ, faŋ wə kee yikɨɨ me. 7 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa ŋwə me'tə Meri shɔ. «Baw ŋwə yɨ nɨniŋ nə məŋgwə mbə̀, kɨ kɨ' shi yiku kaŋ. 8 Viŋ vɨ mbəəsə lùu ghee nshə. Gə̀ fɨ maa mə, nsiŋ kee taa luu ghee nshə me.» 9 Vɨɨ vəyaŋ zɔ laa Yeso lùu shɔ, jwì yifi, kee jwi she' bu' Yeso me; vəŋ jwi maa məye Lasarɔs nɨzi, faŋ Yeso nə ywèysə ŋwə fɨ shɨ yiku nə. 10 Nɨniŋ, vɨɨ kwalə məfe' Nwi ka yighaw laa vɨ zwi Lasarɔs nɨzi, 11 bu' laa vɨɨ Jus nəə gə shɔ vəyaŋ bu' ŋwə, kɨ nii nùŋ fwi vəŋ maa Yeso. 12 Fu kɨ lee, ŋkee nwaa vɨɨ vəyaŋ faŋ vəŋ nə jwì bu' nu shi zwisə nə, kɨ zɔ, zɔ laa Yeso jɨjwi Jerusalem, 13 vəŋ ndi vəshay və yitee, fuu gə̀, ghɔ vɨ vəŋ faynə. Vəŋ nə lu' laa, «Hosana! Mənɔŋ-bwaŋnə fuu tɔ wə ntɨə faŋ ŋwə jɨjwi maa yizii tɨta Nwi. Ŋwə jwi yuu fwàŋ vɨɨ Isirayl.» 14 Yeso ye wee-jiakasə, kò' fuu yi. Ŋkə faynə maa nu ŋkɨə faŋ ŋkə lùu taa ŋwa'lə Nwi laa, 15 «Vɨɨ Zayon, kɨ viŋ kɨ fee me. Viŋ ye! Fwàŋ wiŋ jɨjwi, ŋwə kò' fuu wee-jiakasə.» 16 Faŋ nu kɔ́ nə fɔŋ lùu, vɨɨ məzwetə nu Yeso kee ta kɨ̀ɨ nə ŋi' ki me. Nə luu she' maa yighee njyə faŋ Nwi kɔ̀ yikwalə tɨ́ Yeso, buu vəŋ lumə laa lùu nu ŋkɨə faŋ vɨ nə nyɔ̀' taa ŋwa'lə Nwi, laa ŋkə ndɔ gay, faŋ vɨ yɨ̀ maa Yeso nə. 17 Vɨɨ mbɨə faŋ ghɔ vɨ Yeso nə luu mɔ́' yighee njyə faŋ Yeso nə fùusə Lasarɔs fɨ taa swi, ywèysə ŋwə fɨ shɨ yiku nə, vəŋ gi nu kɔ́ ntee faŋ vəŋ yè. 18 Lùu nu ŋkɨə faŋ ŋkə nə yɨ̀sə laa vɨɨ vəyaŋ baytə yɨ ŋwə, bu' laa vəŋ nə zɔ̀ nu shuu yɔŋ ŋkɨə faŋ ŋwə nə yɨ. 19 Vɨɨ Farisii gi she' vəŋ vəŋ laa, «Sii ka' vɨ baa yɨ̀ kə? Ye faŋ mbi yinshə be'sə ŋwə.» 20 Fɨ taa ŋwaa vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ nə gə̀ ntɨ' Jerusalem maa məbəŋsə Nwi maa shi zwisə nə, vɨɨ shɨ Griis mɔ́' nə luu shɔ. 21 Vɨɨ Griik vɔ́ gə ye Filip, faŋ ŋwə nə ndɔ̀ fɨ ntɨ' Betsayda, fɨ shɨ Galilii. Vəŋ gi tɨ́ Filip laa, «Tɨta, yia kəə ye Yeso.» 22 Filip ndɔ gə̀ naysə nu kɔ́ tɨ́ Andru. Vəŋ vəbɔɔ kɨ nii gə nàysə tɨ́ Yeso. 23 Faŋ Yeso nə zɔ laa vɨɨ Griik kəə ye ŋwə nə, ŋwə kɨɨ laa yighee yi kɨku'. Ŋwə gi tɨ́ vəŋ laa, «Yighee kɨ ku' faŋ vɨɨ vənshə taa ye yikwalə Wuu yinsəŋ Nwi. 24 Viŋ zɔ! Mə naysə nu yinsəŋ tɨ́ viŋ bu' yisay. Mbuu yisay kee ŋìi taa shɔ' ku me, nyə go' she' nɨniŋ. Luu nə, nyə fìŋ taa shɔ' ku, nyə nyɔ̀', kɨ nii lùu yighee njyə faŋ nyə taa sɔ' kìi say yaŋ yaŋ. 25 Wə ntɨə faŋ ŋwə kaw məzɨ ŋwaa shɨ nsi nyə̀, ndɔ ndisə məbwey wi. Luu nə, wə ntɨə faŋ ŋwə kee kaw məzɨ ŋwaa wi shɨ nsi nyə̀ me, ndɔ kii məbwey faŋ ŋwə gò'sə yighee mu'. 26 Wə faŋ ŋwə kəə laa yi luu wuu fa' ŋwaa, ŋwə kɨ be'sə mə. Mə kɔlə gə dù' fə, yia ŋwə dù' mɔ́'. Wə faŋ ŋwə be'sə mə laa yi lùu wuu fa' ŋwaa, ŋwə ndɔ kii yizii yikwalə fɨ ghɔ Tii ŋwaa. 27 Fwi nyaa kɔ mə nə ŋɨ' ndwə. Bàw mə gì tɨ́ Tii ŋwaa laa ŋwə fuusə mə fɨ taa ŋɨ' nyə̀ mu? Bey, ka' mə kee gì nɨniŋ me, bu' laa ŋɨ' nyə̀ luu she' ŋi' nu ŋkɨə faŋ mə nə jwì mbi nyə̀ bu' ŋkə.» 28 Nɨniŋ, Yeso shɔ'tə Nwi, gì laa, «Tɨta ŋwaa, mə taa yɨsə nu ŋkɨə tɨ́ ka' yizii yə kɨ kwalə.» Yeso metə yigi yɔ́, gɨ jwi fɨ taa yizɔ laa, «Mə du'tə mə də yikwalə nyaa ntee. Mə ndɔ baa kii də yikwalə nyaa.» 29 Vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ nə lùu yifi, nə zɔ gɨ yɔ́, gì laa, duŋ yighuu. Vɨɨ mɔ́' gi laa gisə nshiiŋii Nwi tɨ́ ŋwə. 30 Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Gɨ nyə̀ nii kee gì bu' mə me, gɨ yɔ́ nii gì bu' viŋ. 31 Yighee ku' faŋ Nwi taa sɔ' nsɔ'sə vɨɨ taa mbi nyə̀. Yighee ku' faŋ vɨ taa jɔŋ tɨɨ mbi, Satan, fɨ taa mbi nyə̀. 32 Gə fɨ maa mə, vɨ ndɔ bɨŋsə mə, sha'sə yizɔ, buu mə kɨ nii tìi vɨɨ vənshə maa mə.» 33 Yeso nə gì yigi nyə̀, tɨ́ ka' vɨɨ kɨ̀ɨ nə nu kɔ̀ŋ yiku njyə faŋ ŋwə ndɔ ku nyə, (laa vɨ ndɔ bey yi fuu fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə, bɨ̀ŋsə tə yizɔ.) 34 Nwaa vɨɨ ghɔ́ gi tɨ́ ŋwə laa, «Yia zɔ̀ faŋ vɨ nə ŋwà'lə taa ŋwa'lə Nwi laa, Kristo, wuu məbweysə ŋwaa-nsiŋ faŋ Nwi tɔ̀ŋ, ndɔ go'sə yighee mu'. Sii yɨ̀ kə buu a gi laa vɨ ndɔ bɨŋsə Wuu yinsəŋ Nwi? Ŋwə sii lùu ndə?» 35 Yeso gi tɨ́ vəŋ laa, «Məley taa lùu ghɔ viŋ she' maa wee-fɨ-yighee. Bàw viŋ to' gə vɨsɨ vɨsɨ maa yighee njyə faŋ məley ghɔ́ lùu ghɔ viŋ nə, bu' mfiŋsə taa kɔlə viŋ jɨɨ. Wə faŋ ŋwə to' fɨ taa mfiŋsə, kee yaa kɨ kɨɨ nə fɔɔ ŋwə gə me. 36 Bàw viŋ biŋ məley ghɔ́ faŋ ŋwə kɨ bii ghɔ viŋ nə, tɨ́ ka' viŋ ndɔ lùu vɨɨ faŋ vəŋ kìi məley nɨzi.» Yeso nə gì yigi yɔ́, gə̀ kə̀ə shəŋ ndenə shɔ, laa vɨɨ kee baa yè ŋwə me. 37 Faŋ Yeso nə kɔlə yɨ̀sə vəshwenə və shuu yɔŋvə vɨsɨ vɨɨ nə, vəŋ kee bee nùŋ fwi vəŋ maa ŋwə me. 38 Vənu vɔ́ nə gay, fàynə nu ŋkɨə faŋ nshiiŋii-sɔghɔ Aysaya nə nyɔ̀'. Ŋwə nə ŋwà'lə laa lee, «Mɔ'mbi, sii bìŋ ndə bìŋ nu ŋkɨə faŋ yia gisə? Wə lùu shɔ faŋ ŋwə kɨɨ nə wutə Mɔ'mbi mu?» 39 Ŋi' nu ŋkɨə faŋ ŋkə nə yɨ̀ laa vɨɨ vɔ́ kee bìŋ Yeso me, lùu nu ŋkɨə faŋ Aysaya nə baa nyɔ̀', nàysə laa, 40 «Nwi shìtə sɨ vəŋ baa yɨ̀ vəŋ luu vɨɨ vətɔ vəshiivə, tɨ́ ka' vəŋ kee yè məley me, kee kwìinə fwisə vəŋ maa məkɨɨ nə nu yinsəŋ me, kee kwiinə nshinə vəŋ, tɨ́ ka' Nwi shu' vəŋ me.» 41 Aysaya nə gì vənu vɔ́ bu' laa ŋwə nə kɨ̀ɨ nə yikwalə Yeso. Ŋwə nəə gisə vənu vɔ́ kɔ̀ŋ Yeso. 42 Nɨniŋ nə, ŋkee vɨɨ kwalə vɨɨ Jus vəyaŋ nə bìŋ Yeso, luu nə, kee bìŋ ntee me, bu' laa vəŋ nəə fee vɨɨ Farisii, bu' vɨ fuusə vəŋ fɨ taa ŋii məshəŋtə vəŋ yighee mu'. 43 Vəŋ nə kàw maa məmwa yikə' vɨɨ, shɔ̀ɔ maa məmwa yikə' Nwi. 44 Nə luu maa yighee yɔ́, Yeso gi ŋkee nəŋay laa, «Wə ntɨə faŋ ŋwə nùŋsə fwi yi maa mə, kee nùŋsə luu she' maa mə me, ŋwə nùŋsə lùu maa Nwi faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə. 45 Wə ntɨə faŋ ŋwə yè mə, yè luu Nwi faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə nə. 46 Mə fùu mbi yaa ki', laa wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə nùŋ fwi yi maa mə, kee baa tò' fɨ taa mfiŋsə me. 47 Wə kɨ luu zɔ̀ yigisə nyaa, kee biŋ be'sə mə me, kee ndɔ sɔ' mə sɔ' nsɔ' yi me, bu' laa mə nə kee jwì mbi laa mə ndɔ kɨ sɔ' nsɔ'sə vɨɨ shia me. Mə nə jwì maa məbweysə vɨɨ. 48 Luu nə, wə ntɨə faŋ ŋwə twèy mə, kee biŋ nu ŋkɨə faŋ mə gisə me, buu wuu məkwaŋ ŋwə taa nsɔ' shɔ. Lùu yigisə nyaa faŋ mə nə gì, faŋ nyə ndɔ kwaŋ ŋwə taa nsɔ' maa vəshi vəndwə. 49 Lùu nɨniŋ bu' laa mə nəə kee gisə she' nə nshɨ-tɔ ŋwaa me. Tii ŋwaa faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə, nə tɨ̀ mə nə nu ŋkɨə faŋ mə taa kɨ naysə, baa nə yigi njyə faŋ mə taa kɨ gisə. 50 Mə kɔ' kɨɨ laa, ntɨ yi yɔ́ kɔ məbwey faŋ ŋwə gò'sə yighee mu'. Nɨniŋ, mə gisə vənu vənshə she' faŋ tɨta Nwi nə nàysə shee.»

13

1 Shi zwisə Pasa nəə kəə ku', Yeso kɨɨ laa yighee yi maa məndɔ fɨ shɨ nsi, gə̀ yɨ Tii wi kù'nə. Ŋwə nə kàw vɨɨ vi faŋ vəŋ nə lùu taa mbi. Ŋwə nə kàw vəŋ mètə, də̀ ŋkawnə yi tɨ́ vəŋ tɨ́ nee: 2 Vəŋ kii zɨ fa laynəfu, tɨ́ tɨɨ vəzwitə vəbwəvə yaa du'tə ŋwə kwaŋ nu bwə taa fwi Judas, wee Saymon Iskariot, laa ŋwə fiŋ Yeso. 3 Yeso kɨɨ nɨzi laa, tɨta Nwi nə nùŋsə vənu vənshə ghɔ ŋwə, baa nə laa ŋwə nə ndɔ̀ fɨ yɨ Nwi, baa bəŋ gə̀ yɨ Nwi, 4 Yeso ndɔ yizɔ fɨ shəŋ məzɨ, shò' njwi yi fɨ maa ŋwə nùŋsə, ndì ŋkɔŋ, ndìŋ ŋi' ŋwə, 5 kɨ nii kwàŋ muu taa kay, tey kɨ sɔ ghuu vɨɨ məzwetə nu ki, tɔŋsə nə ŋkɔŋ ŋkɨə faŋ ŋwə nii ndìŋ nə. 6 Ŋwə yɨ nɨniŋ, zì' maa Saymon Pita, Pita gi tɨ́ ŋwə laa, «Tɨta, sɔ ghɔ sɔ ghuu ŋaa lee?» 7 Yeso bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «A kee ta kɨ̀ɨ nə nu ŋkɨə faŋ mə yɨsə ndwə me, a ndɔ kɨɨ yighee yiba.» 8 Pita gi tɨ́ ŋwə laa, «Kɨ ghɔ sɔ ghuu ŋaa me! Ka' mə kee biŋ me.» Yeso bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Mə kee sɔ ghuu ghə me, buu ka' nsoo kee lùu fa kəmu' me.» 9 Pita gi tɨ́ ŋwə laa, «Kɨ ghɔ sɔ she' ghuu ŋaa me; sɔ ghɔ ŋaa nə tɔ kaŋ nɨzi.» 10 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Wə ntɨə faŋ ŋwə nə sɔ̀ ŋwaa wi, ka' nu kee baa ghɔ' ŋwə laa ŋwə baa bə̀ŋsə sɔ̀ me, ŋwə baa kɨ nii sɔ̀ she' ghuu ghi, bu' faŋ ŋwaa wi lèy. Viŋ du'tə viŋ ley, kee lèy vənshə me.» 11 Ŋwə nə gì nɨniŋ, bu' laa ŋwə nəə kɔ' kɨɨ nə wə ntɨə faŋ ŋwə taa fiŋ ŋwə. Lùu ŋi' nu ŋkɨə faŋ ŋwə nə gì laa vəŋ kee lèy vənshə me. 12 Yeso metə maa məsɔ ghuu vəŋ, mɔ̀' njwi yi, dù' nsi, gì tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ kɨɨ nə ŋi' nu ŋkɨə faŋ mə yɨ̀ maa viŋ mu? 13 Maa viŋ tii mə nə «Wuu mədeesə», nə «tɨta». Viŋ tii yinsəŋ, mə lùu nɨniŋ. 14 Faŋ mə lùu wuu mədeesə wiŋ, baa lùu tɨta wiŋ, sɔ̀ ghuu ghiŋ nə, nu kiŋ lùu laa viŋ kɨ sɔ ghuu ghiŋ wə nə wə nɨzi. 15 Mə nii də̀ shwenə nu tɨ́ viŋ, laa viŋ baa kɨ luu yɨ faŋ mə yɨ̀sə maa viŋ nə. 16 Viŋ zɔ! Mə gì tɨ́ viŋ yinsəŋ laa, bu' kee shɔ̀ɔ tii wi me, wuu ntɔŋ kee shɔ̀ɔ wə ntɨə faŋ ŋwə tɔ̀ŋ ŋwə me. 17 Viŋ kɨɨ nə nu kɔ́, kɨ yɨ nɨniŋ, buu mənɔŋ-bwaŋnə lùu tɨ́ viŋ. 18 Mə kee gisə nɨniŋ kɔ̀ŋ viŋ vənshə me, mə kɔ' kɨɨ nə vɨɨ mbɨə faŋ mə shò' vəŋ laa lùu vɨɨ vaŋ. Ŋkə lùu nɨniŋ laa nu ŋkɨə faŋ ŋkə lùu taa ŋwa'lə Nwi faynə, laa «Wə ntɨə faŋ yia vɨ vəŋ zɨ bee kəmu', kiasə gù wuu mbeenə ŋwaa.» 19 Mə naysə nu kɔ́ tɨ́ viŋ ndwə faŋ ŋkə kee ta yigay me, laa ŋkə taa gay, viŋ biŋ mə laa mə lùu wə ntɨə faŋ mə lùu, baa nə laa yigi yɔ́ kɔ̀ŋ mə. 20 Viŋ zɔ! Mə naysə tɨ́ viŋ yinsəŋ laa wə ntɨə faŋ ŋwə ndì wuu ntɔŋ ŋwaa taa ŋii ŋwə, ndì luu nshɨ-tɔ ŋwaa. Wə ntɨə faŋ ŋwə ndì mə, ndì luu wə ntɨə faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə taa mbi nyə̀.» 21 Faŋ Yeso nə gì vənu vɔ́ nə, fwi yi ghaysə ŋwə ŋkee dɨdɨ'. Ŋwə kɨ nii gì tɨ́ vəŋ ntee laa, «Viŋ zɔ! Mə naysə tɨ́ viŋ yinsəŋ laa, wə mu' fɨ taa ŋwaa viŋ, taa fiŋ mə.» 22 Vɨɨ məzwetə nu ki sha'sə yitɔ vəŋ, wə ndeynə liŋ wi, wə ndeynə liŋ wi, vəŋ kee kɨ̀ɨ nə wə ntɨə faŋ ŋwə gisə kɔ̀ŋ ŋwə me. 23 Wə mu' fɨ taa ŋwaa vɨɨ məzwetə nu Yeso nə luu shɔ faŋ ŋwə nə dù' yɨ Yeso. Lùu ŋgwə faŋ Yeso nə kàw ŋwə shɔ̀ɔ. 24 Saymon Pita katə ŋwə, gì tɨ́ ŋwə laa ŋwə bitə wə ghɔ́ tɨ́ Yeso, faŋ Yeso gisə kɔ̀ŋ ŋwə nə. 25 Nɨniŋ, wuu məzwetə nu Yeso ghɔ́, yɨ'tə maa Yeso, bìtə tɨ́ ŋwə laa, «Tɨta, wə ghɔ́ lùu ndə?» 26 Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Lùu wə ntɨə faŋ mə taa bɨ' bee, shù taa kay, kɔ̀ tɨ́ ŋwə.» Ŋwə gi nɨniŋ, ndì bee, bɨ', shù taa mbasə, kɔ̀ tɨ́ Judas, wee Saymon Iskariot. 27 She' yighee mu' faŋ Saymon fi bee kɔ́, zwitə bwə Satan ŋii taa fwi ŋwə. Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Nu ŋkɨə faŋ a kəə yɨ̀, yasə kɔ̀'lə gə̀ yɨ̀sə.» 28 Vɨɨ məzwetə nu Yeso vəmɔ́' faŋ vəŋ nə luu yifi, kee kɨ̀ɨ nə ŋi' nu ŋkɨə faŋ Yeso gisə tɨ́ Judas me. 29 Vəŋ bɨ'tə laa yighee mɔ́' Yeso tɨtɔŋ ŋwə, laa ŋwə gə ywàŋ vətɔ maa məzɨ shi zwisə Pasa; yighee mɔ́' laa ŋwə gə kɔ̀ vətɔ tɨ́ mbəəsə. Vəŋ nəə bɨ'tə nɨniŋ, bu' laa Judas nə luu wə ntɨə faŋ ŋwə nəə nuŋsə ka vəŋ. 30 Judas nə fì bee kɔ́, zɨ, kɨ nii fùu fu, faŋ fu du'tə fu jɨ. 31 Faŋ Judas nə gə̀ nɨniŋ nə, Yeso gi tɨ́ vɨɨ məzwetə nu ki laa, «Yighee kù'nə faŋ vɨɨ taa ye yikwalə Wuu yinsəŋ Nwi. Vɨ taa ye yikwalə Nwi nɨzi bu' ŋwə. 32 Faŋ vɨɨ taa ye yikwalə Nwi bu' Wuu yinsəŋ Nwi, Nwi baa kɨ kɔ yikwalə tɨ́ ŋwə nɨzi she' ndwə ndwə. 33 Vaŋ vaŋ, yighee kee baa gò' ntaŋ, faŋ mə taa mè'tə viŋ me. Viŋ taa kɨ kəə mə, luu nə, shəŋ ŋkɨə faŋ mə gə shɔ, ka' viŋ kee gə̀ shɔ me, yuu mə nə du'tə mə naysə tɨ́ vɨɨ Jus nə. Mə baa luu naysə nu kɔ́ tɨ́ viŋ ndwə. 34 Nɨniŋ, mə tɨ viŋ nə ntɨ yifi laa, viŋ kɨ kawnə yiŋwaa yiŋ. Bàw viŋ kɨ kawnə yiŋwaa yiŋ she' faŋ mə nə kaw viŋ nə. 35 Nu ŋkɨə faŋ vɨɨ vənshə ndɔ kɨ kɨɨ fɨ fuŋ laa viŋ lùu vɨɨ məzwetə nu kaŋ, lùu faŋ viŋ taa kɨ kawnə yiŋwaa yiŋ.» 36 Saymon Pita bitə tɨ́ ŋwə laa, «Tɨta, a sii gə fə?» Yeso bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Shəŋ ŋkɨə faŋ mə gə shɔ, ka' a kee bè'sə mə ndwə me. Luu nə, a ndɔ kɨ be'sə mə shɔ fɨ yiba.» 37 Saymon Pita gi laa, «Sii yɨ̀ kə laa ka' mə kee bè'sə ghɔ ndwə me? Mə biŋ ŋkee maa məku bu' ghɔ.» 38 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «A kəə ku bu' mə lee? Mə naysə ŋkee nu yinsəŋ tɨ́ ghɔ laa, ŋkɨ' taa kee taw me, a twey ghee tia laa a kee kɨ̀ɨ nə mə me.»

14

1 Yeso baa gì tɨ́ vəŋ laa, «Kɨ fwi siŋ kɨ lɔ' me! Viŋ nuŋ fwi siŋ maa Nwi, nə maa mə! 2 Taa ŋii Tii ŋwaa njɨɨsə ndɔ' shɔ səyaŋ. Ŋkə nii to' kee lùu nɨniŋ me, buu mə nàysə tɨ́ viŋ. Nɨniŋ, mə gə shɔ, gə lootə shəŋ tɨ́ viŋ. 3 Mə taa gə lootə shəŋ du'nə tɨ́ viŋ, bə̀ŋ jwì ndì viŋ, viŋ jwi yɨ mə, laa shəŋ ŋkɨə faŋ mə dù' shɔ, viŋ luu shɔ nɨzi. 4 Shəŋ ŋkɨə faŋ mə gə shɔ, viŋ kɔ' kɨɨ nə jɨɨ maa məgə shɔ.» 5 Tɔmas gi tɨ́ ŋwə laa, «Yia kee kɨɨ nə shəŋ ŋkɨə faŋ a gə shɔ me. Sii ka' yia kɨ̀ɨ nə jɨɨ kɨkə?» 6 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Lùu mə lùu jɨɨ yɔ́. Nu yinsəŋ nə məbwey vəlwaŋ ndɔ fɨ ghɔ mə nɨzi. Ka' wə kee gə ye tɨta Nwi me, maa tɨ̀ lɨ' laa ŋwə shɔ̀ɔ fɨ maa mə me. 7 Viŋ nii to' kɨɨ nə mə, buu viŋ kɨ̀ɨ nə Tii ŋwaa nɨzi. Shù ndee viŋ kɨɨ nə ŋwə. Viŋ du'tə viŋ ye ŋwə.» 8 Filip gi tɨ́ ŋwə laa, «Tɨta, də̀ Tii wə tɨ́ yia; ŋkə taa kù'nə tɨ́ yia.» 9 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Filip, nsiŋ du'tə nsiŋ tày dɨdɨ', a kee ta kɨ̀ɨ nə mə yimu? Wə ntɨə faŋ ŋwə yè mə, buu ŋwə yè luu Tii ŋwaa. A sii gì laa mə də Tii ŋwaa tɨ́ viŋ kɨkə? 10 A kee yibiŋ laa yia tɨta Nwi lùu fa kəmu' yimu? Laa mə lùu taa fwi Tii ŋwaa, Tii ŋwaa luu taa fwi mə yimu? Vənu mbɨə faŋ mə gisə, mə kee gisə nə wutə kaŋ me, luu tɨta Nwi faŋ ŋwə lùu taa fwi mə, faŋ ŋwə fa' vənu mbɨə faŋ mə yɨsə. 11 Bàw viŋ biŋ laa yia tɨta Nwi lùu fa kəmu', laa ŋwə lùu taa fwi mə, mə luu taa fwi ŋwə. Viŋ kɨ luu kee biŋ yigisə nyaa me, bàw viŋ biŋ bu' vənu mbɨə faŋ mə yɨsə. 12 Viŋ zɔ! Mə naysə tɨ́ viŋ yinsəŋ laa, wə ntɨə faŋ ŋwə nùŋ fwi yi maa mə, taa kɨ yɨ vənu mbɨə faŋ mə yɨ nɨzi. Ŋwə taa kɨ yɨsə vənu faŋ mbə shɔ̀ɔ mbɨə faŋ mə yɨ̀, bu' faŋ mə gə yɨ Tii ŋwaa. 13 Fa tɨ̀ me fa faŋ viŋ ndwaŋ fɨ ghɔ Nwi maa yizii nyaa, buu mə taa yɨ̀sə laa viŋ kii, tɨ́ ka' vɨɨ kɨ̀ɨ nə yikwalə Nwi fɨ yiba jɨŋ ŋwiŋ wi. 14 Viŋ ndwaŋ fa maa yizii nyaa, buu mə taa kɔ tɨ́ viŋ.» 15 Yeso baa gì laa, «Kɨ luu viŋ kaw mə, buu viŋ taa zɔnə ntɨsə saŋ. 16 Mə ndɔ bu' ghɔ tɨ́ Tii ŋwaa, ŋwə taa kɔ wuu məgaŋtə tɨ́ viŋ faŋ lùu Zwitə Ley. Ŋwə go'sə taa ŋwaa viŋ yighee mu'. 17 Lùu Zwitə yinsəŋ, faŋ ka' ŋkə kee ŋìi taa fwi mbi me, bu' laa ka' vəŋ kee yè zwitə kɔ́ me, kee kɨ̀ɨ nə ŋkə me. Gə̀ fɨ maa viŋ, viŋ kɔ' kɨɨ nə zwitə kɔ́, bu' laa ŋkə taa go' tɨ́ viŋ, baa lùu taa fwisə viŋ. 18 Nɨniŋ, mə kee mè' viŋ laa viŋ luu vaŋ vəti me; mə ndɔ baa jwi ye viŋ. 19 Go' wee-fɨkɨ', mbi nyə̀ kee baa yè mə me; taa kɨ ye she' viŋ ye mə. Viŋ taa ye laa mə bwey. Nɨniŋ, viŋ taa bwey nɨzi. 20 Maa yighee yɔ́, viŋ taa kɨɨ laa, mə lùu taa fwi Tii ŋwaa, viŋ lùu taa fwi mə, mə lùu taa fwi viŋ nɨzi. 21 Wə ntɨə faŋ ŋwə kɨɨ nə ntɨsə saŋ, nùŋsə taa fwi ŋwə, kɨ to' maa ntɨsə sɔ́, buu lùu wə faŋ ŋwə kaw mə. Wə ntɨə faŋ ŋwə kaw mə tɨ́ nee, buu Tii ŋwaa baa luu kaw ŋwə. Nshɨ-tɔ ŋwaa kaw ŋwə nɨzi, yɨ laa ŋwə taa ye mə maa yinsəŋ.» 22 Judas mɔ́' faŋ nə kee lùu Judas Iskariot me, bitə tɨ́ ŋwə laa, «Sii yɨ̀ kə a kəə də̀ ŋwaa wə she' tɨ́ yia, kee biŋ laa mbi ye ghɔ nɨzi me?» 23 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Wə ntɨə faŋ ŋwə kaw mə, ŋwə taa kɨ nuŋsə yigisə nyaa nɨzi, Tii ŋwaa taa kaw ŋwə, yia Tii ŋwaa taa kɨ shi yia vɨ vəŋ. 24 Wə ntɨə faŋ ŋwə kee kaw mə me, kee nùŋsə yigisə nyaa me. Nɨniŋ nə, yigisə nyaa faŋ viŋ zɔ nə, kee ndɔ fɨ ghɔ mə me, nyə ndɔ fɨ ghɔ tii ŋwaa, faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə nə. 25 Lùu yigi nyaa faŋ mə naysə tɨ́ viŋ faŋ nsiŋ kɨ bii. 26 Wuu məgaŋtə faŋ luu Zwitə Ley faŋ Nwi ndɔ tɔŋ tɨ́ viŋ bu' mə, ndɔ twelə vənu vənshə tɨ́ viŋ, baa lùmə vənu vənshə tɨ́ viŋ faŋ mə nə nàysə tɨ́ viŋ nə. 27 Mə gə, mè'tə mədu'-nyɔŋ tɨ́ viŋ. Mə taa kɔ mədu'-nyɔŋ tɨ́ viŋ. Mə kee kɔ tɨ́ viŋ faŋ mbi kɔ nə me. Kɨ fwi siŋ lɔ' me, nduŋ kee kɨ sɨɨ viŋ me. 28 Viŋ du'tə viŋ zɔ faŋ mə naysə tɨ́ viŋ laa, mə taa me'tə viŋ, gə̀ baa bə̀ŋ jwì yè viŋ. Kɨ luu viŋ kaw mə, viŋ kɨ ŋaytə faŋ mə gə yɨ Tii ŋwaa, bu' laa Tii ŋwaa kwàlə shɔ̀ɔ mə. 29 Mə naysə vənu vɔ́ tɨ́ viŋ ndwə, faŋ mbə kee ta yigay me, tɨ́ ka' viŋ ndɔ biŋ yigisə nyaa faŋ mbə taa gày. 30 Mə kee baa gisə vənu vəyaŋ tɨ́ viŋ me, bu' laa Satan faŋ ŋwə sɔ' mbi nyə̀, lùu nshənə maa məjwi. Luu nə, ka' Satan kee ghɔ̀' mə me. 31 Mə yɨ she' nu ŋkɨə faŋ Tii ŋwaa gì laa mə yɨ, tɨ́ ka' mbi nyə̀ kɨɨ laa mə kaw Tii ŋwaa. - Ŋkə ku'. Viŋ ndɔ, nsiŋ gə!»

15

1 Yeso baa gì tɨ́ vɨɨ məzwetə nu ki laa, «Mə lùu yaa tɨ taŋ jəənə. Tii ŋwaa lùu wə ntɨə faŋ ŋwə lootə vətɨ vɔ́. 2 Ntaŋ tɨ̀ me ntaŋ faŋ ŋwə kee kwaanə vətaŋ me, buu vɨ taa fà ntaŋ ghɔ́, mè'. Gə̀ fɨ maa ntaŋ faŋ ŋwə kwaanə jəə, ŋwə baa fìi, tɨ́ ka' vətaŋ kɨ kwaanə shɔ jəə. 3 Gə̀ fɨ maa viŋ, viŋ lùu yaa təntaŋ tɔ́ faŋ vɨ du'tə vɨ yɔ', tɨ́ ka' viŋ kɨ kwaanə jəə. Yigisə njyə faŋ mə nə gì tɨ́ viŋ, yɨsə làa viŋ ley. 4 Bàw viŋ go' taa ŋwaa mə, mə baa luu gò' taa ŋwaa viŋ. Ka' ntaŋ kee kwàanə vətaŋ me, tɨ̀ lɨ' laa ntaŋ ghɔ́ lùu mbɨɨ tɨ me. She' nee, viŋ kee lùu taa ŋwaa mə me, buu ka' viŋ kee kɨ kwaanə me. 5 Mə lùu tɨ taŋ, viŋ luu təntaŋ ti. Wə ntɨə faŋ ŋwə lùu taa fwi mə, mə lùu taa fwi ŋwə. Wə ghɔ́ kɨ nii kwaanə vətaŋ vəyaŋ. Ka' wə kee yɨ̀ nu me, tɨ̀ lɨ' laa mə lùu fɨ yiba jɨŋ ŋwə me. 6 Wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə kee lùu taa ŋwaa mə me, buu vɨ taa shia ŋwə yaa təntaŋ tə tɨ tɔ́. Ntə yɔŋ, vɨ sha' twàŋ taa wi, ntə kɨɨ, mè. 7 Kɨ luu viŋ go' taa fwi mə, buu yigisə nyaa go' taa fwi siŋ nɨzi, buu viŋ taa kɔlə bitə kə, vɨ taa kɔ tɨ́ viŋ. 8 Nu ŋkɨə faŋ yizii Tii ŋwaa taa kɨ kwalə shɔ, lùu faŋ viŋ taa kɨ kwaanə vətaŋ vəyaŋ, yɨsə vənu vəjəəvə, də nɨniŋ laa viŋ lùu vɨɨ məzwetə nu kaŋ.» 9 «Mə kàw viŋ she' faŋ Tii ŋwaa kàw mə. Bàw viŋ go'sə taa ŋkawnə nyaa. 10 Ka' viŋ go'sə taa ŋkawnə nyaa faŋ viŋ nuŋsə ntɨsə saŋ, she' faŋ nshɨ-tɔ ŋwaa nə nùŋsə ntɨsə Tii ŋwaa, buu gò'sə taa ŋkawnə yi. 11 Mə naysə nu kɔ́ tɨ́ viŋ, tɨ́ ka' məŋaytə lwaŋ taa fwisə viŋ, she' faŋ ŋwə lwàŋ taa fwi mə. Bàw məŋaytə wiŋ lwaŋ taa fwisə viŋ bə. 12 Ntɨ nyaa faŋ mə tɨ viŋ shɔ nə, lùu laa viŋ kɨ kawnə yiŋwaa yiŋ, she' faŋ mə nə kàw viŋ nə. 13 Ŋkawnə njyə faŋ nyə kwàlə shɔ̀ɔ, lùu faŋ wə bìŋ yiku tɔ vɨɨmba vi. 14 Viŋ lùu vɨɨmba vaŋ faŋ viŋ yɨ nu ŋkɨə faŋ mə tɨ̀sə viŋ shɔ nə. 15 Mə kee baa tii viŋ nə vɨɨ fa' vaŋ me, bu' laa wuu fa' kee yaa kɨ kɨɨ nə nu ŋkɨə faŋ tii wi yɨ me. Mə tii viŋ nə vɨɨmba vaŋ, bu' laa mə nə nàysə vənu vənshə tɨ́ viŋ, faŋ mə nə zɔ̀ fɨ ghɔ Tii ŋwaa. 16 Nə kee shò' viŋ shò' mə laa mə luu tii wiŋ me, nə shò' mə shò' viŋ laa viŋ luu vɨɨ məzwetə nu kaŋ, mə baa sho' viŋ laa viŋ kɨ to' fà' maa yizii nyaa, vənu vəjəəvə fuu fɨ fuŋ, kee mè me. Nɨniŋ, ka' viŋ ndwàŋ fa fɨ ghɔ tɨta Nwi maa yizii nyaa, ŋwə kɔ̀ tɨ́ viŋ. 17 Lùu ntɨ nyaa nə, faŋ mə tɨ̀sə viŋ shɔ nə, laa viŋ kɨ kawnə yiŋwaa yiŋ.» 18 «Mbi kɨ luu kɨ bee viŋ, viŋ lumə laa, nyə nə fɔŋ bèe mə, buu kɨ bee viŋ. 19 Viŋ nii to' lùu vaŋ taa mbi, buu mbi kàw vaŋ vi. Luu nə, viŋ kee lùu vaŋ mbi nyə̀ me, bu' laa mə nə shò' viŋ fɨ taa mbi laa viŋ luu vaŋ vaŋ. Mbi kɨ nii bee viŋ. 20 Viŋ lumə nu ŋkɨə faŋ mə nii gì tɨ́ viŋ laa, wuu fa' kee shɔ̀ɔ tii wi me. Vɨ nə shò' ghuu ŋaa, vɨ taa kɨ sho' ghuu ghiŋ nɨzi. Faŋ vɨ nə jìa nu kaŋ, buu vɨ taa jia nu kiŋ nɨzi. 21 Vənu vəbwəvə faŋ vɨ ndɔ yɨsə maa viŋ, vɨ yɨ̀ bu' yizii nyaa, bu' laa vəŋ kee kɨɨ nə wə ntɨə faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə taa mbi nyə̀ me. 22 Mə nə to' kee jwì kɨ gisə tɨ́ vəŋ me, buu nu bwə vəŋ kee lùu shɔ me. Luu nə, mə nə gì tɨ́ vəŋ, ka' vəŋ kee baa mànə nu bwə vəŋ faŋ vəŋ yɨsə me. 23 Wə ntɨə faŋ ŋwə bee mə, bee Tii ŋwaa nɨzi. 24 Mə nə to' kee kɨ yɨsə vənu mbɨə faŋ wə dɨday nə kee ta yiyɨsə taa ŋwaa vəŋ me, buu nu bwə vəŋ kee lùu shɔ me. Luu nə, vəŋ nə yè vənu vɔ́, baa kɨ bee mə, bee yia Tii ŋwaa vənshə. 25 Ŋkə gày nɨniŋ maa məfaynə nə nu ŋkɨə faŋ vɨ nə nyɔ̀' taa ŋwa'lə Nwi laa, «Mə kee kɔlə gù nu me, vɨ bèe mə day.» 26 Luu nə, viŋ kɨ lumə laa wuu məgaŋtə jɨjwi. Yighee njyə faŋ mə taa gə̀ yɨ Tii ŋwaa, mə taa tɔŋ ŋwə, ŋwə jwi tɨ́ viŋ. Lùu Zwitə Ley Nwi faŋ ŋkə ndɔ fɨ ghɔ Tii ŋwaa, lùu ŋkə faŋ ŋkə ndɔ də nu yinsəŋ tɨ́ vɨɨ. Ŋkə ndɔ yɨsə vɨɨ kɨɨ nə yinsəŋ nyaa. 27 Gə̀ fɨ maa viŋ, viŋ kɨ gisə tɨ́ vɨɨ kɔ̀ŋ mə nɨzi, bu' laa nsiŋ yaa luu mɔ́' shù fɨ maa vənzi.

16

1 Mə naysə vənu vɔ́ tɨ́ viŋ, laa kɨ viŋ me'tə nu kaŋ me, faŋ vɨɨ taa tey kɨ kɔ ŋɨ' tɨ́ viŋ. 2 Yighee jɨjwi faŋ vəŋ taa jɔŋ viŋ fɨ taa ŋii məshəŋtə Nwi. Yighee jɨjwi faŋ wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə ndɔ zwi viŋ, kɨ bɨ'tə laa yi fa' fa' jəə tɨ́ Nwi. 3 Vəŋ taa yɨ̀sə vənu vɔ́, bu' laa vəŋ kee kɨɨ nə Tii ŋwaa me, kee kɨɨ nə mə me. 4 Mə naysə nu ŋɨ' kɔ́ tɨ́ viŋ laa, ŋkə taa gay, viŋ kɨ lumə laa mə nə nàysə tɨ́ viŋ laa ŋkə ndɔ gay nɨniŋ.» Yeso baa gì tɨ́ vəŋ laa, «Mə nə kee nàysə vənu vɔ́ tɨ́ viŋ shù fɨ nə faŋ nsiŋ nə tey kɨ du' me, faŋ nsiŋ nəə shi mɔ́' nə. 5 Mə naysə vənu vɔ́ tɨ́ viŋ ndwə, bu' laa mə taa baa bəŋ gə yɨ Tii ŋwaa faŋ ŋwə nə tɔ̀ŋ mə mbi nyə̀. Nɨniŋ, tuu wə fɨ taa ŋwaa viŋ kee bitə laa mə sii gə fə me. 6 Məluŋ lwàŋ taa fwisə viŋ, faŋ mə naysə̀ vənu və̀ tɨ́ viŋ nə. 7 Mə naysə ŋkee nu yinsəŋ tɨ́ viŋ laa, lùu nu jəə tɨ́ viŋ faŋ mə gə nɨniŋ nə. Ka' Zwitə Ley Nwi kee ndɔ jwi maa viŋ me, maa tɨ̀ lɨ' laa mə bɨ gə, gə̀ tɔ̀ŋ wuu məgaŋtə ghɔ́ tɨ́ viŋ me. 8 Yighee njyə faŋ ŋwə ndɔ jwi, ŋwə ndɔ ŋa' sɨ mbi maa məkɨɨ nə vənu vəbwəvə, nə vənu faŋ mbə lùu vəloomə, baa nə faŋ Nwi ndɔ shia nsɔ'sə vɨɨ. 9 Lùu nu bwə bu' laa vəŋ nə kee bìŋ mə me. 10 Nu ŋkɨə faŋ ŋkə də̀ laa mə lùu wuu loomə, lùu faŋ mə gə yɨ tɨta Nwi, viŋ kee baa yè mə me. 11 Nu nsɔ' kɔ́ lùu laa vɨ kwàŋ Satan, faŋ ŋwə sɔ' mbi nyə̀ nə, taa nsɔ'. 12 Vənu vəyaŋ kɨ bii ghɔ mə maa mənaysə tɨ́ viŋ, luu nə, ka' viŋ kee ta jìa vənu vɔ́ ndwə me. 13 Nɨniŋ, Zwitə yinsəŋ kɔ́ ndɔ kɨ jwi, də jɨɨ tɨ́ viŋ, viŋ kɨɨ nə vənu vənshə faŋ mbə lùu vəbi. Zwitə kɔ́ kee gisə maa nshɨ-tɔ wi me, kɨ gisə she' nu ŋkɨə faŋ ŋkə zɔ̀ fɨ ghɔ Nwi, baa naysə vənu faŋ mbə ndɔ gay fɨ yiba. 14 Ŋkə ndɔ kɨ ko'sə yizii nyaa, bu' laa ŋkə ndɔ kɨ fi luu nu kaŋ, twelə tɨ́ viŋ. 15 Vənu vənshə faŋ lùu vənu və Tii ŋwaa, lùu vənu vaŋ nɨzi. Lùu ŋi' nu ŋkɨə faŋ mə gì laa ŋkə ndɔ kɨ fi nu kaŋ, twelə tɨ́ viŋ nə.» 16 Yeso baa gì tɨ́ vəŋ laa, «Go' she' wee-fɨkɨ', viŋ kee baa yè mə me, ŋkə baa betə she' tɨti' nee, viŋ baa ye mə.» 17 Vɨɨ məzwetə nu ki vəmɔ́' gi she' vəŋ vəŋ laa, «Ŋi' nu ŋkɨə faŋ ŋwə gì tɨ́ nsiŋ nee nə, lùu laa kə, faŋ ŋwə gì laa, gò' wee-fɨkɨ' nee, vɨ kee baa ye ŋwə me, ŋkə taa baa kɨ betə tɨti', vɨ baa ye ŋwə, nə ŋi' nu ŋkɨə faŋ ŋwə gì laa yi gə yɨ Tii wi, lùu kəŋ nu tɨ́ kə?» 18 Vəŋ baa gì laa, «Ŋi' wee-fɨkɨ' nee, faŋ ŋwə nii gì nə, ŋkə sii də̀ laa kə.» Yigi yɔ́ kee lùu yiley tɨ́ vəŋ me. 19 Yeso nəə kɔ' kɨɨ laa vəŋ kəə bitə ŋi' yigi yɔ́ tɨ́ yi, ŋwə gi tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ gɨgisə kɔ̀ŋ yigi yɔ́ mu? Maa mə nii nàysə tɨ́ viŋ laa wee-fɨkɨ' nee, viŋ kee baa yè mə me, taa baa betə fɨkɨ', viŋ baa ye mə. Viŋ kee kɨɨ nə ŋi' yigi kɔ́ yimu? 20 Viŋ zɔ! Mə naysə tɨ́ viŋ yinsəŋ laa, viŋ ndɔ gwia, kɨ shɨŋsə. Luu nə, mbi kɨ ŋaytə. Viŋ kɨ lɨluŋ, luu nə, məluŋ wiŋ ndɔ kiasə gù məŋaytə. 21 Wəzwi yaa kɨ kəə bi, ŋwə kɨ luŋ, bu' faŋ yighee yi kù'. Luu nə, ŋwə taa bi wee, ŋwə kee baa lùmə ŋɨ' yɔ́ me; ŋwə bee kɨ ŋɨŋaytə bu' laa wuu fi fùu mbi. 22 She' nee, viŋ lùu ndwə lɨluŋ. Luu nə, fwi siŋ ndɔ kɨ ŋaytə faŋ mə ndɔ baa jwi ye viŋ. Nɨniŋ, tuu wə kee lùu shɔ, tɨ́ ka' ŋwə baa fì məŋaytə wiŋ fɨ ghɔ viŋ me. 23 Ndɔ luu maa shi kɔ́, viŋ kee baa bitə tuu nu shee me. Viŋ zɔ! Mə naysə tɨ́ viŋ yinsəŋ laa, fa tɨ̀ me fa faŋ viŋ taa ndwaŋ fɨ ghɔ Tii ŋwaa maa yizii nyaa, ŋwə taa kɔ tɨ́ viŋ. 24 Jwi kɔ tɔ və-ndee, viŋ kee ta ndwàŋ fa fɨ ghɔ Tii ŋwaa maa yizii nyaa me. Bàw viŋ bu' ghɔ, ndwàŋ vətɔ fɨ ghɔ Tii ŋwaa, yuu kii, laa məŋaytə lwaŋ taa fwisə viŋ.» 25 Yeso baa gì tɨ́ vɨɨ məzwetə nu ki laa, «Mə nəə gisə vənu vɔ́ tɨ́ viŋ maa ghaŋ tii. Yighee ndɔ ku', faŋ mə kee ndɔ baa kɨ gisə tɨ́ viŋ maa yigisə tii me, twelə vənu kɔ̀ŋ tɨta Nwi tɨ́ viŋ ntee, ley ley. 26 Ndɔ luu maa shi kɔ́, viŋ ndwaŋ vətɔ fɨ ghɔ Tii ŋwaa maa yizii nyaa. Mə kee gi laa mə ndɔ bu' ghɔ tɨ́ Tii ŋwaa tɔ viŋ me, 27 bu' laa nshɨ-tɔ Tii ŋwaa kaw viŋ. Ŋwə kaw viŋ, bu' faŋ viŋ kaw mə, baa biŋ laa mə nə ndɔ̀ fɨ yɨ ŋwə. 28 Mə nə ndɔ̀ fɨ yɨ Tii ŋwaa, jwi mbi nyə̀. Nɨniŋ, mə baa mè'tə mbi nyə̀ ndwə, bə̀ŋ gə̀ yɨ Tii ŋwaa.» 29 Vɨɨ məzwetə nu ki gi tɨ́ ŋwə laa, «Əhəŋ, a gisə ndwə ntee, a kee baa gisə maa ghaŋ tii me. 30 Yia kɔ' kɨɨ ndwə laa a kɨɨ nə vənu vənshə, nu kee ghɔ' ghɔ me. A kɨ̀ɨ nə vənu faŋ wə kəə bitə tɨ́ ghɔ. Nɨniŋ, yia biŋ laa a nə ndɔ̀ fɨ ghɔ Nwi.» 31 Yeso bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ bìŋ ŋkee yinsəŋ mu? 32 Viŋ kɔ' kɨɨ laa yighee taa ku', nyə du'tə nyə ku', faŋ viŋ taa nyɨŋkə vənshə, wə kɨ gə fu ŋwə, wə kɨ gə fu ŋwə. Viŋ taa me'tə mə nɨnɔŋ. Luu nə, mə kee taa luu nɨnɔŋ me, bu' laa yia Tii ŋwaa lùu mɔ́' ghee nshə. 33 Mə naysə nu kɔ́ tɨ́ viŋ, tɨ́ ka' nsiŋ lùu fa kəmu', fwi yiŋ du' nyɔŋ. Viŋ taa ye ŋɨ' taa mbi nyə̀, viŋ ka fwi siŋ, bu' laa mə du'tə mə ghɔ' mbi nyə̀.»

17

1 Faŋ Yeso nə gì vənu vɔ́ mètə, ndèynə yizɔ, shɔ'tə Nwi, gì laa lee, «Tɨta, yighee kù', də yikwalə ŋwiŋ wə tɨ́ mbi, tɨ́ ka' vɨɨ kɨ̀ɨ nə yikwalə yə bu' mə. 2 A nə kɔ̀ wutə shee maa məsɔ' vɨɨ vənshə fɨ shɨ nsi, laa mə kɨ kɔ məbwey faŋ ŋwə gò'sə yighee mu' tɨ́ vɨɨ vənshə, faŋ a nə kɔ̀ shee nə. 3 Məbwey ghɔ́ faŋ ŋwə gò'sə yighee mu' nə, lùu faŋ vɨ kɨɨ nə ghɔ, faŋ a lùu Nwi yinsəŋ nɨnɔŋ, baa kɨ̀ɨ nə mə, Yeso Kristo, faŋ a nə tɔ̀ŋ mə nə. 4 Mə nə də̀ yikwalə yə taa mbi nyə̀, fà' fa' ŋgwə faŋ a nə tɔ̀ŋ mə laa mə fa'. 5 Nɨniŋ, tɨta ŋwaa, baa kɔ yikwalə nyaa shee, faŋ mə jɨjwi yɨ ghɔ ndwə nə. Sɨ kii yikwalə mɔ́' shəŋ mu', she' faŋ sɨ nə kìi yikwalə shəŋ mu' yighee vɨsɨ, shù fɨ maa yighee njyə faŋ mbi nə kee ta lùu shɔ me. 6 Mə nə lèsə ŋi' yizii yə tɨ́ vɨɨ mbɨə faŋ a nə ndì vəŋ fɨ taa mbi nyə̀, kɔ̀ tɨ́ mə nə. Vɨɨ vɔ́ nə luu vɨɨ və, a kɔ vəŋ shee, vəŋ jia nu kə. 7 Vəŋ kɨ̀ɨ ndwə laa vənu vənshə faŋ a nə kɔ̀ shee, mbə ndɔ fɨ ghɔ ghɔ. 8 Lùu nɨniŋ bu' laa mə nə nàysə yigisə yə, faŋ a nə kwàŋ taa fwi mə, tɨ́ vəŋ, vəŋ biŋ, kɨ̀ɨ yinsəŋ laa mə nə ndɔ̀ fɨ yɨ ghɔ, baa biŋ laa nə tɔ̀ŋ ghɔ tɔ̀ŋ mə. 9 Mə bu' ghɔ tɔ vəŋ, kee bu' ghɔ tɔ mbi me. Mə bu' ghɔ she' tɔ vɨɨ mbɨə faŋ a nə kɔ̀ shee nə, bu' faŋ vəŋ lùu vɨɨ və. 10 Vətɔ vaŋ vənshə lùu mbɨɨ vətɔ, mbɨɨnə lùu maanə. Vɨɨ nə yè yikwalə nyaa bu' mbə. 11 Mə kee baa lùu taa mbi me, luu nə, vɨɨ vaŋ vɔ́ go' taa mbi, faŋ mə jɨjwi yɨ ghɔ nə. Tɨta faŋ a bàw shɨlə, kɨ kɨ' vəŋ, vəŋ go' maa yizii yə, faŋ a nə kɔ̀ shee nə, laa vəŋ luu fa kəmu', she' faŋ nsoo lùu fa kəmu' nə. 12 Yighee njyə faŋ mə yaa luu yia vɨ vəŋ, mə nəə shiinə vəŋ, vəŋ go'sə maa yizii yə, faŋ a nə kɔ̀ shee nə. Mə nəə ndeynə vəŋ, tuu wə fɨ vəŋ mu' kee ndì me, tɨ̀ lɨ' she' wuu ndwaŋ wì, faŋ nə luu wuu ndi fɨ maa vənzi. Nɨniŋ laa nu ŋkɨə faŋ ŋkə lùu taa ŋwa'lə Nwi faynə. 13 Mə jɨjwi yɨ ghɔ ndwə, kɨ naysə nu kɔ́ taa mbi nyə̀, laa nu ŋkɨə faŋ mə ŋaytə shɔ, ŋii taa fwisə vəŋ, vəŋ kɨ ŋaytə nɨzi nə fwi vəŋ yinshə. 14 Mə nə nàysə yigisə yə tɨ́ vɨɨ vaŋ vɔ́. Nɨniŋ, mbi nə bee vəŋ, bu' faŋ vəŋ kee lùu vaŋ fɨ taa mbi nyə̀ me, she' yaa nshɨ-tɔ ŋwaa kee lùu wee mbi nyə̀ me. 15 Mə kee bu' ghɔ tɨ́ ghɔ laa a ba'sə vəŋ fɨ taa mbi me. Mə bu' ghɔ tɨ́ ghɔ laa a kɨ shiinə vəŋ fɨ ghɔ nu bwə, nə fɨ ghɔ tɨɨ vəzwitə vəbwəvə. 16 Vəŋ kee lùu vaŋ taa mbi me, she' faŋ nshɨ-tɔ ŋwaa kee lùu wuu taa mbi me. 17 Yɨsə vəŋ luu vɨɨ və, baa bàw, bu' faŋ vəŋ ye nu ŋkɨə faŋ ŋkə lùu yinsəŋ. Də yigisə yə də nu ŋkɨə faŋ lùu nu yinsəŋ. 18 Mə tɔŋ vəŋ taa mbi, she' faŋ a nə tɔ̀ŋ mə taa mbi nə. 19 Mə kɔ ŋwaa ŋwaa tɨ́ ghɔ nshə, laa mə baw shɨlə bu' vəŋ, tɨ́ ka' vəŋ baa luu kɔ yiŋwaa yivəŋ tɨ́ ghɔ, bàw shɨlə, bu' faŋ vəŋ kɨɨ nə nu ŋkɨə faŋ lùu nu yinsəŋ. 20 Mə kee bu' ghɔ she' tɔ vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ lùu vɨɨ vaŋ ndwə me. Mə bu' ghɔ nɨzi tɔ vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ ndɔ zɔ nu kaŋ fɨ ghɔ vəŋ, nùŋ fwisə vəŋ maa mə nɨzi. 21 Nɨniŋ laa vəŋ vənshə luu nə fa kəmu', she' faŋ nsoo, tɨta, lùu fa kəmu'. Mbɨ'tə yə luu mbɨ'tə nyaa, mbɨ'tə nyaa luu mbɨ'tə yə. Nɨniŋ, nsiŋ vɨ vəŋ ndɔ luu nə fa kəmu' nɨzi, tɨ́ ka' mbi biŋ, baa kɨɨ laa nə tɔ̀ŋ ghɔ tɔ̀ŋ mə. 22 Yikwalə njyə faŋ a nə kɔ̀ shee nə, mə baa luu kɔ tɨ́ vəŋ, laa vəŋ luu nə fa kəmu' faŋ nsoo lùu nə fa kəmu' nə. 23 Nu kaŋ lùu taa fwi vəŋ, nu kə lùu taa fwi mə, tɨ́ ka' vəŋ lùu nə fa kəmu', ŋkə baw mètə. Nɨniŋ, mbi ye, ndɔ kɨɨ laa, nə tɔ̀ŋ ghɔ tɔ̀ŋ mə, baa nə laa a kaw vəŋ she' faŋ a kaw mə nə. 24 Tɨta, mə kəə laa vɨɨ mbɨə faŋ a nə kɔ̀ shee nə, ndɔ lùu yia vɨ vəŋ mɔ́' maa shəŋ ŋkɨə faŋ mə ndɔ lùu shɔ, laa vəŋ ndɔ ye yikwalə njyə faŋ a nə kɔ̀ shee, bu' laa a nə kàw mə shù fɨ maa yighee njyə faŋ mbi nyə̀ nə kee ta lùu shɔ me. 25 Tɨta, tɨɨ vənu və loomə, mbi kee kɨɨ nə ghɔ me, kɨɨ she' mə nə ghɔ. Gə fɨ maa vɨɨ vaŋ vɔ́, vəŋ kɔ' kɨɨ laa nə tɔ̀ŋ ghɔ tɔ̀ŋ mə. 26 Mə nə yɨsə vəŋ kɨɨ nə yizii yə; mə ndɔ baa kɨ twelə nu yizii yə tɨ́ vəŋ. Nɨniŋ, ŋkawnə yə faŋ a nə kàw mə nə, lùu taa fwisə vəŋ; nshɨ-tɔ ŋwaa lùu taa fwisə vəŋ nɨzi.»

18

1 Yeso nə shɔ̀'tə Nwi tɨ́ nee mètə, kɨ nii fùu fu ghɔ vɨ vɨɨ məzwetə nu ki, tɔ̀ŋ muu mə Kedron, gə̀ maa shəŋ kəmɔ́' faŋ yindɨɨ yimɔ́' nə luu shɔ. Vəŋ gə ŋìi taa yindɨɨ yɔ́. 2 Judas, wuu məfiŋ Yeso, nə kɨ̀ɨ nə shəŋ kɔ́ nɨzi, bu' laa Yeso ghɔ vɨ vɨɨ məzwetə nu ki nə du'tə vəŋ faynə shɔ ghee yaŋ. 3 Nɨniŋ, Judas ndi vəsoge' nə vɨɨ fa' fɨ taa ŋii Nwi yikwalə faŋ nə tɔ̀ŋ vɨɨ kwalə məfe' Nwi nə vɨɨ Farisii tɔ̀ŋ vəŋ. Judas ghɔ vɨ vɨɨ vɔ́ gə maa shəŋ kɔ́ nə təki' nə vətɔ və yighaw. 4 Vəŋ zi' yifi, Yeso fuu fɨ taa yindɨɨ yɔ́, tɨ́ ŋwə nə kɔ' kɨɨ nə vənu vənshə faŋ mbə kəə gay maa ŋwə. Ŋwə fuu, bìtə tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ kəə ndə?» 5 Vəŋ bəŋsə tɨ́ ŋwə laa vəŋ kəə Yeso, wuu Nazaret wì. Yeso gi tɨ́ vəŋ laa, «Ye mə nə.» Judas, wuu məfiŋ Yeso ghɔ́, nə tɨ̀ŋnə ghɔ vɨ vəŋ. 6 Faŋ Yeso nə gì tɨ́ vəŋ laa, «Ye mə nə,» vəŋ bəŋ gə̀ nə yiba yiba, gùkə nsi. 7 Yeso baa kɨ bitə tɨ́ vəŋ laa vəŋ kəə ndə? Vəŋ baa gi laa vəŋ kəə Yeso, wuu Nazaret wì. 8 Yeso baa kii bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Maa mə du'tə mə gì tɨ́ viŋ laa lùu mə. Viŋ kɨ luu kɨ kəə mə, viŋ me'tə vɨɨ vaŋ və̀, vəŋ gə nə ŋwaa vəŋ.» 9 Ŋwə nə gì nɨniŋ laa nu ŋkɨə faŋ ŋwə nə nàysə yighee vɨsɨ faynə, laa kɨ tuu wə mu' fɨ taa ŋwaa vɨɨ vi faŋ Nwi nə kɔ̀ tɨ́ yi nə, ndi me. 10 Ba' yighaw nə luu ghɔ Saymon Pita. Pita sho' ba' ki kɔ́, sàŋ maa wuu fa' wuu kwalə məfe' Nwi, shia tuulə ki ma'nə. Yizii wuu fa' ghɔ́ nə luu Malkɔs. 11 Yeso gi tɨ́ Pita laa ŋwə kwaŋ ba' ki taa kɔ. «Nə ka' mə kee nu ndaw njyə faŋ tɨta Nwi kɔ̀ shee nə yimu?» 12 Tɨɨ vəsoge' ghɔ vəsoge' vi, nə vɨɨ fa' vɨɨ Jus vɔ́ kɨ nii jìa Yeso, kà ŋwə, 13 ndì ŋwə, ghɔ vɨ vəŋ bɨ gə ye Anas, bu' laa Anas ghɔ́ nə luu shi Kayafas, tɨɨ zu Kayafas, faŋ nə luu wuu kwalə məfe' Nwi maa ŋu' yɔ́. 14 Kayafas ghɔ́ nə luu wə ntɨə faŋ ŋwə nə gì tɨ́ vɨɨ Jus laa bàw wə mu' ku tɔ vɨɨ vənshə. 15 Saymon Pita ghɔ wuu məzwetə nu Yeso mɔ́' be'sə Yeso. Wuu məzwetə ghɔ́ nə luu wə faŋ Anas, wuu kwalə məfe' Nwi, nə kɨ̀ɨ nə ŋwə. Nɨniŋ, ŋwə gə ŋìi nto' Anas faŋ vɨ nəə kɨ bii tii ŋwə nə wuu kwalə məfe' Nwi nə, yighee njyə faŋ vɨ nə ŋìi nə Yeso shɔ nə. 16 Pita nə tɨ̀ŋnə she' shuu ŋkɔ'. Wuu məzwetə wì faŋ wuu kwalə məfe' Nwi nə kɨ̀ɨ nə ŋwə nə, fuu gə̀ gì tɨ́ wə ntɨə faŋ ŋwə nə shii shuu ŋkɔ' laa, ŋwə me'tə Pita ŋii. Ŋwə kɨ nii gə ndì Pita, ghɔ ŋwə ŋii. 17 Wuu məshii shuu ŋkɔ' ghɔ́, faŋ nə luu wəzwi, gi tɨ́ Pita laa, «Maa a lùu fɨ maa vɨɨ məzwetə nu Yeso vì?» Pita twey. 18 Vətu' shi kɔ́ vədɨ' nə luu ŋkee vəyoonə. Nɨniŋ, vɨɨ fa' vɨɨ məfe' Nwi dwi wisə yishɨ wi, kɨ zwasə. Pita nə tɨ̀ŋ shɔ nɨzi, kɨ zwasə wisə. 19 Wuu kwalə məfe' Nwi bitə vənu tɨ́ Yeso kɔ̀ŋ vɨɨ məzwetə nu ki nə mədeesə wi. 20 Yeso bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Mə nəə gisə yigi nyaa ntee tɨ́ vɨɨ vənshə. Mə nəə deesə taa ndɔ' məshəŋtə ghiŋ, nə taa ŋii Nwi yikwalə, faŋ lùu shəŋ ŋkɨə faŋ vɨɨ Jus vənshə faynə shɔ. Mə nəə kee gisə fɨ taa vəndenə me. 21 Sii yɨ̀ kə, buu a bitə shee laa mə deesə kə tɨ́ vɨɨ? Ka' a bìtə tɨ́ vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ nə zɔ̀ nu ŋkɨə faŋ mə gisə nə. Vɨɨ vɔ́ kɔ' kɨɨ nə nu ŋkɨə faŋ mə nə gì tɨ́ vəŋ.» 22 Faŋ Yeso nə gì yigi nyə̀, wuu fa' mɔ́' faŋ ŋwə nə tɨ̀ŋnə yifi, saŋ Yeso, ndɔ̀ gì tɨ́ ŋwə laa, «Ŋkə kù'nə tɨ́ ka' a gisə tɨ́ wuu kwalə məfe' Nwi maa kəŋ jɨɨ nyə̀ nee mu?» 23 Yeso gi tɨ́ wuu fa' ghɔ́ laa, «Yigisə nyaa kɨ luu kee lùu yiloomə me, a nàysə nu ŋkɨə faŋ ŋkə kee lùu kəloomə me shee. Luu nə, mə kee gi gù nu me, sii yɨ̀ kə, buu a saŋ mə?» 24 Anas kɨ nii tɔ̀ŋ Yeso tɨ́ wuu kwalə məfe' Nwi Kayafas, nə kuusə maa ŋwə. 25 Saymon Pita nəə kɨ bii tɨŋnə yifi, zwasə wisə, vɨɨ mɔ́' gi tɨ́ ŋwə laa, «A kee lùu fɨ maa vɨɨ məzwetə nu Yeso yimu?» Pita baa twèy, gì laa kee lùu yi me. 26 Wuu fa' wuu kwalə məfe' Nwi mɔ́', faŋ nə luu weenshu wə ntɨə faŋ Pita nə shìa tuulə ki nə, gì tɨ́ Pita laa, «Yinsəŋ, mə nii ye ghɔ taa yindɨɨ yì, viŋ vɨ Yeso.» 27 Pita baa kii twey, gì laa kee lùu yi me. She' yighee yɔ́ ŋkɨ' taw. 28 Kɨ luu ŋkee taa wee-leefu, vɨ fuusə Yeso fɨ fu Kayafas, gə̀ nə ŋwə fu goməna. Luu nə, vɨɨ Jus vɔ́ kee ŋìi taa ŋii nsɔ'sə me, bu' laa goməna nə kee lùu wuu Jus me. Nuŋsə vəŋ nə luu laa wə kɨ luu ŋìi taa ŋii wə faŋ kee luu wuu Jus me, buu ŋwə kee baa lùu wuu ley me. Ka' ŋwə kee baa zɨ fazɨ Pasa me. 29 Nɨniŋ, goməna Pilate fuu fu, ye vəŋ fu, bìtə tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ jìa wə ŋwə̀ laa ŋwə yɨ̀ kə bwə?» 30 Vəŋ bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Wə ŋwə̀ nəə to' kee lùu wuu bwə me, buu yia kee jwì nə ŋwə tɨ́ ghɔ me.» 31 Pilate gi tɨ́ vəŋ laa vəŋ ndi ŋwə, gə̀ nə ŋwə, gə̀ shìa nsɔ' yi ŋgɨɨ-vəŋ, faŋ nuŋsə vəŋ də̀. Vəŋ gi laa, vəŋ kee kìi wutə maa məshia nsɔ' wə, laa vɨ zwi ŋwə me. 32 Ŋkə nə gày nɨniŋ, laa Yeso ku yiku maa jɨɨ njyə faŋ ŋwə nə du'tə ŋwə naysə tɨ́ vɨɨ laa yi ndɔ ku nyə. 33 Pilate bəŋ baa ŋìi taa ŋii nto', tìi Yeso laa ŋwə jwi. Yeso jwi, ŋwə bitə tɨ́ Yeso laa, «A luu fwàŋ vɨɨ Jus mu?» 34 Yeso bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Nu kə̀ faŋ a bitə̀ nə, lùu mbɨ'tə yə mu? Mu a bìtə bu' yigisə vɨɨ?» 35 Pilate bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Mə kee lùu wuu Jus me. Maa jwì vɨɨ və ghɔ vɨ ŋkee vɨɨ kwalə məfe' Nwi, jwì nə ghɔ, kɔ̀ ghɔ tɨ́ mə. A yɨ̀ kə bwə, buu vəŋ jia ghɔ?» 36 Yeso bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Nu yifwàŋ kaŋ kee lùu nu shɨ nsi kə̀ me. Nii to' lùu laa nu yifwàŋ kaŋ lùu nu shɨ nsi kə̀, buu vɨɨ vaŋ nywenə maa nu yifwàŋ kaŋ, tɨ́ ka' vəŋ tɨ̀'tə vɨɨ Jus fɨ vəŋ kɔŋ mə. Luu nə, nu yifwàŋ kaŋ kee lùu nu fɨ feenə me.» 37 Pilate gi tɨ́ ŋwə laa, «Ŋkə bee nə də̀ laa a luu fwàŋ mu?» Yeso bəŋsə tɨ́ ŋwə laa «A gì yinsəŋ laa mə luu fwàŋ. Nu ŋkɨə faŋ mə jwì ŋkə shɨ nsi luu she' kəmu'. Ŋkə lùu laa mə də nu ŋkɨə faŋ lùu yinsəŋ tɨ́ vɨɨ. Lùu ŋi' nu ŋkɨə faŋ vɨ nə bì mə taa mbi. Wə tɨ̀ me wə faŋ ŋwə kaw nu yinsəŋ, zɔnə yigisə nyaa.» 38 Pilate gi tɨ́ ŋwə laa, «Nu yinsəŋ sii lùu kə?» Ŋwə gi nɨniŋ, baa fùu fu, gə̀ yè vɨɨ Jus, gì tɨ́ vəŋ laa, «Mə kee ye tuu nu kəmu' faŋ wə ŋwə̀ gù me.» 39 Ŋwə nə gì nɨniŋ, baa gì laa, «Maa viŋ yaa kɨ bitə wuu ŋii mfiŋ mu' fɨ ghɔ mə, laa mə me'tə ŋwə, ŋwə gə maa shi Pasa. Nɨniŋ, viŋ kəə laa mə fuusə fwàŋ vɨɨ Jus ŋwə̀, kɔ̀ tɨ́ viŋ mu?» 40 Vəŋ baa kɨ yùmə ŋkee nəŋay, gì laa, «Bey, kee lùu wə ntɨə faŋ a taa fuusə me. Yia kəə laa a fuusə Barabas, kɔ̀ tɨ́ yia.» Barabas ghɔ́ nə luu ndɔ' bwə.

19

1 Nɨniŋ, Pilate gi laa vɨ jia Yeso, sàŋ ŋwə nə vəkɔtə. 2 Vəsooge' ba yisɔ' nə nyawsə laməŋkwi, bèe tɔ Yeso, laa lùu yisɔ' vəfwàŋ, ndɔ̀ baa ndì njwi yibay, mɔ̀' maa ŋwə, laa lùu njwi vəfwàŋ. 3 Vəŋ kɨ nii tey kɨ jwi, tuŋ nsə' tɨ́ ŋwə, gisə laa, «Yia shɔ'tə ghɔ mɔɔ, fwàŋ vɨɨ Jus.» Vəŋ nə jwì tàw ŋwə nɨniŋ, ndɔ̀ sàŋ ŋwə fɨ maa yikə' yi. 4 Pilate baa fùu jwi shəŋ ŋkɨə faŋ vɨɨ Jus nə luu shɔ nə, gì tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ zɔ, mə taa fuusə wə ŋwə̀, laa viŋ kɨɨ yinsəŋ laa mə kee yè bɨkə wi me.» 5 Nɨniŋ, Yeso fuu fu, faŋ ŋwə nəə kɨ bii nə yisɔ' nyawsə yì tɔ ŋwə nə, nə njwi vəfwàŋ yì maa ŋwə nə. Pilate gi tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ ye wə ghɔ́.» 6 Vɨɨ kwalə məfe' Nwi ghɔ vɨ vɨɨ fa' vəŋ ye Yeso, yùmə laa, «Vɨ bey ŋwə fuu fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə! Vɨ bey ŋwə fuu fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə!» Pilate gi tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ ndi ŋwə ŋgɨɨ-viŋ, gə̀ bèy ŋwə fuu fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə. Gə fɨ maa mə, mə kee yè nu bwə ki me.» 7 Vɨɨ Jus vɔ́ gi laa, «Nuŋsə yia yimɔ́' lùu shɔ laa vɨ yɨsə kəŋ wə ŋwə̀ ku, bu' laa ŋwə taw Nwi, gì laa yi lùu Wee Nwi.» 8 Pilate zɔ nu kɔ́, laa Yeso gi laa yi luu Wee Nwi, ŋwə baa mètə fèe, 9 bə̀ŋ ŋìi taa ŋii nto' ghɔ Yeso, bìtə tɨ́ Yeso laa ŋwə sii ndɔ̀ fɨ fə? Yeso kee bəŋsə nu tɨ́ ŋwə me. 10 Nɨniŋ, Pilate gi tɨ́ ŋwə laa, «Sii yɨ̀ kə a kee kɔ bəŋsə shee me? A kee kɨɨ laa mə kìi wutə tɨ́ ka' mə me'tə ghɔ yimu? Mə baa kìi wutə tɨ́ ka' mə bey ghɔ fuu fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə.» 11 Yeso bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Nə to' maa kɔ Nwi kɔ̀ wutə kɔ́ tɨ́ ghɔ me, buu ka' a kee kìi wutə tɔ mə me. Nɨniŋ, nu bwə wə ntɨə faŋ ŋwə nii kɔ̀ mə tɨ́ ghɔ nə, shɔɔ ŋkɨə faŋ yɨ̀ ghɔ.» 12 Faŋ Pilate nə zɔ̀ nee, kɨ kəə me'tə Yeso. Luu nə, vɨɨ Jus baa mètə yɨyumə laa, kɨ luu ŋwə me'tə Yeso buu ka' ŋwə kee baa lùu wuu jəə tɨ́ fwàŋ kwalə Kaysa me, bu' faŋ ŋwə me'tə wə faŋ ŋwə kəə laa yi luu fwàŋ. 13 Pilate zɔ nu kɔ́, fùusə Yeso fu, dù'nə fuu ŋkaw məshia nsɔ' maa shəŋ ŋkɨə faŋ vɨ nəə tii nə taa shiŋii ŋo'sə. Yizii shəŋ kɔ́ yimɔ́' luu laa Gabata maa ghaŋ Hibru. 14 Shi ŋkɨə faŋ nu kɔ́ nə gày nə, nə luu maa shi ŋkɨə faŋ fu taa ndɔ lee lùu shi zwisə, maa yighee Pasa. Nə luu maa vəshɨshwi ntɔfə nshia-ndoo-mbisɨ. Pilate gi tɨ́ vɨɨ Jus vɔ́ laa, «Viŋ ye fwàŋ wiŋ ghɔ́.» 15 Vəŋ yumə laa, vɨ ba'sə ŋwə, bèy ŋwə fuu fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə laa ŋwə ku. Pilate gi tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ kəə laa mə bey fwàŋ wiŋ fuu fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə lee?» Vɨɨ kwalə məfe' Nwi bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, vəŋ kii fwàŋ she' mu', faŋ lùu Kaysa, (fwàŋ kwalə ghɔ́ fɨ shɨ Rom.) 16 Nɨniŋ, Pilate sho'tə Yeso tɨ́ vəŋ, tɨ́ ka' vɨ bey ŋwə fuu fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə. Vəsoge' kɨ nii ndì Yeso, gə̀ nə ŋwə. 17 Vəŋ gə nɨniŋ, Yeso sha' fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə fi ŋgɨɨ-ŋwə, ndɔ̀ gə̀ nɨniŋ maa shəŋ mɔ́' faŋ vɨ tii nə shəŋ ghutə tɔ wə. Yizii shəŋ kɔ́ maa ghaŋ Hibru nə luu Golgota. 18 Vəŋ nə zì' yifi, bèy Yeso fuu fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə. Maa yighee yɔ́ vɨ baa bèy vɨɨ vəmɔ́' vəbɔɔ, wə mɔ́' maa kwiŋ Yeso mu', wuu mɔ́' maa kwiŋ mu', Yeso luu nɨntəŋ ŋwaa vəŋ. 19 Pilate nə nyɔ̀' tɔ fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə fə Yeso laa, «Yeso, wuu Nazaret, fwàŋ vɨɨ Jus.» 20 Vɨ nə nyɔ̀' nu kɔ́ maa təghaŋ tətia, maa ghaŋ Hibru, faŋ luu she' ghaŋ vɨɨ Jus nə, nə maa ghaŋ Rom, nə maa ghaŋ Griik. Vɨɨ Jus vəyaŋ nə tìi nu kɔ́, bu' laa shəŋ kɔ́ nə kee lùu ntaŋ fɨ taa shɨ me. 21 Nɨniŋ, vɨɨ kwalə məfe' Nwi və vɨɨ Jus gə yè Pilate, gì tɨ́ ŋwə laa, kɨ ŋwə nyɔ' laa fwàŋ vɨɨ Jus me. Bàw ŋwə nyɔ' laa, wə ŋwə̀ nə gì laa yi luu fwàŋ vɨɨ Jus. 22 Pilate bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Nu ŋkɨə faŋ mə nii nyɔ̀', mə nyɔ̀' yighee mu'.» 23 Faŋ vəsoge' bey Yeso fuu fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə mètə, ndì njwi si, gàasə vəshəŋ yishwe, soge' tɨ̀ me soge' ndi njii, go' njwi yi yimɔ', faŋ vɨ nə kee ta njwi yimɔ' yɔ́ me, vɨ nə tətuŋ, shù fɨ tɔ yi, zi' ŋi' yi. 24 Vəŋ gi vəŋ vəŋ laa, «Kɨ nsiŋ setə me, nsiŋ tuŋ be' shɔ, yè wə ntɨə faŋ ŋwə taa zɨ.» Ŋkə nə gày nɨniŋ maa məfaynə nə nu ŋkɨə faŋ ŋkə lùu taa ŋwa'lə Nwi laa, «Vəŋ nə gàtə njwi saŋ vəŋ vəŋ, tùŋ be' maa njwi nyaa yimɔ'.» Luu she' faŋ vəsoge' vɔ́ nə yɨ̀. 25 Faŋ vɨ nə bèy Yeso fuu fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə nə, nshu Yeso ghɔ weenshu wi wəzwi, nə Meri zu Klopas, nə Meri Madalin tɨŋnə ŋi' fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə fə Yeso. 26 Yeso ye nshu wi ghɔ wuu məzwetə nu ki ŋgwə faŋ Yeso nə kàw ŋwə shɔ̀ɔ nə, faŋ vəŋ nə tɨŋnə yifi, ŋwə gi tɨ́ nshu wi laa, «Yaa ŋwaa, ye ŋwiŋ wə nə,» 27 baa kɨ nii bə̀ŋsə gì tɨ́ wuu məzwetə nu ki ghɔ́ laa, «Ye nshu wə nə.» Shù fɨ maa shi kɔ́, wuu məzwetə nu Yeso ghɔ́ ndi nshu Yeso, gə nə ŋwə shiŋii. 28 Yiŋkii kɨ mè, tɨ́ Yeso kɨɨ laa yi mètə vənu vi vənshə, kɨ nii gì laa, «Fwi nyaa yɔŋ.» Nɨniŋ, ŋkə fàynə nə nu faŋ ŋkə lùu taa ŋwa'lə Nwi. 29 Kay nə luu yifi nə məlu' məshəsə taa tey yi. Vəŋ ndi kushaa, shù taa tey yi, fa tɔ yigiŋ faŋ vɨ tii nə Isop, nèsə tɨ́ ŋwə, jia shuu ŋwə. 30 Yeso swiŋ məlu' mbɔ́, ndɔ̀ gì laa, «Ŋkə mè,» mɔ̀' me wi way mu', kɨ nii yiku. 31 Shi kɔ́ nə luu shi ŋkɨə faŋ vɨ yaa kɨ lootə yiŋwaa, kɨ' shi zwisə Nwi. Gə̀ fɨ maa nshinə vəŋ, ŋku wə kee yaa kɨ luu fuu fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə maa shi zwisə vəŋ me. Shi zwisə kɔ́ nə luu ŋkee shi kwalə nɨzi. Nɨniŋ, vɨɨ Jus gə bù' ghɔ tɨ́ Pilate laa ŋwə yɨ vɨ gə bɨ'tə fəŋ vɨɨ vì fuu məŋkɔ' mə ŋkɨ'sə nə, laa vəŋ yasə kukə, vɨ sù'sə vəŋ, təə. 32 Nɨniŋ, vəsoge' jwi, bɨ̀'tə fəŋ mfɔŋ wə, baa bɨ̀'tə ŋgə wuu mɔ́' faŋ vɨ nə bèy vəŋ ghɔ vɨ Yeso mɔ́' nə. 33 Faŋ vəŋ nə jwi zì' maa Yeso, ye laa Yeso nii du'tə ŋwə ku. Nɨniŋ, vəŋ kee baa bɨ̀'tə fəŋ ghi me. 34 Luu nə, soge' mɔ́' ndi yighaw yi, sɔ̀ way yiŋii Yeso, mənshi nə muu fuu fɨ maa Yeso. 35 Wə ntɨə faŋ ŋwə ŋwà'lə nu kɔ́, nə yè nu kɔ́ nə sɨ, nàysə tɨ́ vɨɨ. Ŋwə naysə nu yinsəŋ. Ŋwə kɔ' kɨɨ laa ŋwə gisə yinsəŋ. Ŋwə naysə nu kɔ́ tɨ́ viŋ, tɨ́ ka' viŋ bìŋ Yeso. 36 Nu kɔ́ nə gày maa məfaynə maa nu ŋkɨə faŋ vɨ nə nyɔ̀' taa ŋwa'lə Nwi ŋkee fɨshi laa, «Vɨ ndɔ kee bɨ' tuu wutə ŋwaa ki me.» 37 Vɨ nə baa nyɔ̀' maa shəŋ mɔ́' taa ŋwa'lə Nwi laa, «Vɨɨ ndɔ ye wə ntɨə faŋ vəŋ nə ndɨəsə ŋwə.» 38 Yiŋkii kɨ mè, wə mɔ́' jwi yifi, yizii yi luu Josef fɨ ntɨ' Arimatia. Ŋwə nə luu wə faŋ ŋwə nəə be'sə Yeso, kee be'sə ntee me, bu' laa ŋwə nəə fee vɨɨ kwalə vɨɨ Jus. Josef ghɔ́ gə ye Pilate, ndwàŋ ŋwə laa ŋwə kɔ ŋku Yeso, yi gə təə. Pilate biŋ. Josef gə ndì ŋku Yeso. 39 Wə mɔ́' nə gə̀ shɔ nɨzi. Wə ghɔ́ lùu Nikodemɔs faŋ ŋwə nə jwì yɨ Yeso vətu' yighee vɨsɨ nə. Ŋwə nə jwì nə vəfɔ nə lamenda faŋ vɨ tii nə mir nə alos. Mbə nə dɨɨ, lùu yaa vəmba və fəŋway vəbɔɔ. 40 Josef ghɔ Nikodemɔs ndi ŋku Yeso, kà ŋwə taa njwisə fusə nə lamenda ghɔ́ faŋ lumə ki luu ŋkee kəjəə, faŋ luu ŋgunə vɨɨ Jus maa mətəə wə nɨniŋ. 41 Yindɨɨ yimɔ́' nə luu maa shəŋ kɔ́ faŋ vɨ nə bèy Yeso shɔ fuu fəŋkɔ' fə ŋkɨ'sə nə. Swi mɔ́' nə luu shɔ taa yindɨɨ yɔ́, faŋ vɨ nə tə̀ə taa ŋo'. Vɨ nə kee ta təə wə shɔ me. 42 Nɨniŋ, faŋ shi kɔ́ nə luu shi faŋ vɨ lootə yiŋwaa bu' shi zwisə nə, vəŋ kwaŋ Yeso taa swi yɔ́, bu' laa shəŋ kɔ́ nə luu nshənə.

20

1 Shi zwisə kɔ́ kɨ shɔɔ, fu kɨ lee maa shi vɨsɨ maa yiwiŋ, Meri Madalin fuu kɨ gə shuu swi Yeso ŋkee taa wee-leefu, faŋ fu kee ta yigaasə me. Ŋwə zi' yifi, ye laa vɨ bà'sə ŋo' njyə faŋ vɨ yaa nùŋ shuu swi yɔ́. 2 Ŋwə nyɨŋ gə̀ yè Saymon Pita, nə wuu məzwetə nu Yeso mɔ́', ŋgwə faŋ Yeso nə kàw ŋwə shɔ̀ɔ nə. Meri naysə tɨ́ vəŋ laa, «Vɨ fùusə ŋku tɨta ŋwaa-nsiŋ fɨ taa swi. Yia kee kɨɨ nə shəŋ ŋkɨə faŋ vɨ gə̀ nùŋ ŋwə shɔ me.» 3 Pita ghɔ liŋ wi ghɔ́ ndɔ fɨ nsi, nyɨŋ gə̀ maa kwiŋ swi ghɔ́. 4 Wuu məzwetə nu Yeso ghɔ́ faŋ ghɔ Pita ndɔ̀ kɨ nyɨŋ gə mɔ́' nə, nyɨŋ shɔ̀ɔ Pita, fì vɨsɨ, gə̀ zì' shuu swi yɔ́ vɨsɨ, 5 gùŋnə nsi, ndèynə taa swi ghɔ́, yè njwisə fusə nsɨə faŋ vɨ nə ndìŋ Yeso taa tey yi nə, faŋ nsə nɔ̀ŋ taa swi. Ŋwə nə kee ŋii gə̀ taa swi yɔ́ me. 6 Fɨkɨ' Pita, faŋ ŋwə nə be'sə ŋwə fɨ yiba nə, jwi zì' shɔ nɨzi, ŋìi taa swi yɔ́ yighee mu', yè njwisə sɔ́ faŋ nsə nə nɔ̀ŋ taa swi yɔ́, 7 nə njwi njyə faŋ vɨ nə kà tɔ Yeso shɔ nə. Yinjii nə dù' nɨŋkwiŋ, tɨ́ vɨ bu'nə, nùŋ shɔ. 8 Liŋ wi ghɔ́ faŋ ŋwə nii jwì vɨsɨ nə, baa kɨ nii luu ŋìi taa swi yɔ́ nɨzi, yè vənu vɔ́, biŋ laa Yeso ywèy fɨ shɨ yiku. 9 Jwi kɔ tɨ́ shi kɔ́, vəŋ nə kee ta kɨ̀ɨ nə ŋi' yigi njyə faŋ vɨ nə nyɔ̀' taa ŋwa'lə Nwi laa, wuu məbweysə vɨɨ Nwi ndɔ ku, baa ywey fɨ shɨ yiku me. 10 Vɨɨ məzwetə nu Yeso vɔ́ baa bə̀ŋ gə̀ shiŋii. 11 Meri baa kɨ bəŋ jwì shuu swi yɔ́, jwì tɨ̀ŋnə fu, kɨ gwia. Faŋ ŋwə nəə gwia, guŋnə, ndeynə taa swi ghɔ́, 12 yè nshiisə-ŋiisə Nwi səbɔɔ, faŋ vəŋ nə mɔ̀' njwisə fusə. Vəŋ nə dù' maa shəŋ ŋkɨə faŋ vɨ nə nùŋsə ŋku Yeso shɔ nə, wuu mɔ́' du' shəŋ ŋkɨə faŋ tɔ Yeso nə nɔ̀ŋ shɔ. Wə mɔ́' du' shəŋ ŋkɨə faŋ ghuu ghi nə nɔ̀ŋ shɔ. 13 Nshiisə-ŋiisə Nwi sɔ́ bitə tɨ́ Meri laa, «A gwia kə, yaa?» Ŋwə gi tɨ́ vəŋ laa, «Vɨ bà'sə tɨta ŋwaa, gə̀ nə ŋwə. Mə kee kɨ̀ɨ nə shəŋ ŋkɨə faŋ vɨ gə̀ nùŋ ŋwə shɔ me.» 14 Ŋwə gi nɨniŋ, kìasə ŋwaa wi, yè Yeso faŋ ŋwə nə tɨ̀ŋnə yifi, luu nə, sɨ ghi kee ley laa lùu Yeso me. 15 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «A gwia kə, yaa? A kəə ndə?» Meri nəə bɨ'tə laa lùu wə ntɨə faŋ ŋwə fa' taa yindɨɨ yifi. Ŋwə gi tɨ́ Yeso laa, «Tɨta, kɨ luu laa ndì ghɔ ndì ŋwə, a də̀ shəŋ ŋkɨə faŋ a gə̀ nùŋ ŋwə shɔ shee, tɨ́ ka' mə gə baa ndì ŋwə fɨ fuŋ.» 16 Yeso kɨ nii tìi ŋwə laa, «Meri!» Ŋwə kiasə ŋwaa wi, bìŋ maa ghaŋ Hibru laa, «Raboni.» Ŋi' raboni lùu laa, wuu mədeesə kwalə. 17 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Kaa kɔŋ mə me, bu' laa mə kee ta gə̀ yizɔ yɨ Tii ŋwaa me. Gə yè vaŋ-nshwi vaŋ-nsoo, nàysə tɨ́ vəŋ laa mə taa ko' gə̀ yizɔ yɨ Tii ŋwaa, faŋ lùu Tii wiŋ nɨzi. Lùu ŋwə lùu Nwi ŋwaa, baa lùu Nwi wiŋ nɨzi.» 18 Meri ndɔ gə̀, gə̀ nàysə tɨ́ vɨɨ məzwetə nu Yeso laa yi yè Yeso, baa nàysə yigi njyə faŋ Yeso nii gì tɨ́ ŋwə nə nɨzi. 19 Kɨ lùu laynəfu maa shi kɔ́, faŋ nə luu shi vɨsɨ fɨ taa yiwiŋ, vɨɨ məzwetə nu Yeso baytə taa ŋii yimɔ́', fə̀ŋ shuufɔ, bu' laa vəŋ nəə fee vɨɨ Jus. Faŋ vəŋ nə luu yifi, Yeso fuu taa ŋwaa vəŋ, shɔ̀'tə vəŋ laa, «Mənɔŋ-bwaŋnə tɔ viŋ.» 20 Ŋwə gi nɨniŋ, ndɔ̀ də̀ ghɔ ghi tɨ́ vəŋ, nə way yiŋii wi. Vɨɨ məzwetə nu ki ŋaytə ŋkee dɨdɨ' faŋ vəŋ nə ye tɨta Yeso nə. 21 Yeso baa gì tɨ́ vəŋ laa, «Mənɔŋ-bwaŋnə tɔ viŋ. Tɨta Nwi nə tɔ̀ŋ mə nə ntɔŋ. Nɨniŋ, mə tɔŋ viŋ ndwə nə ntɔŋ Nwi yɔ́.» 22 Ŋwə nə gì nɨniŋ mètə, ndɔ̀ tàw zwitə maa vəŋ, gì laa, «Viŋ fi Zwitə Ley Nwi. 23 Kɨ luu viŋ ndɔ ndenə yibɨsə wə mɔ́', buu Nwi taa ndenə yibɨsə wə ghɔ́ nɨzi. Gə̀ fɨ maa wə ntɨə faŋ viŋ kee ndènə yibɨsə yi me, yibɨsə yi yɔ́ go' tɔ ŋwə. 24 Maa yighee yɔ́ faŋ Yeso nə bɨ jwì də̀ ŋwaa wi tɨ́ vɨɨ məzwetə nu ki, Tɔmas nə kee lùu shɔ ghɔ vɨ vəŋ mɔ́' me. Tɔmas ghɔ́ nə luu fɨ taa ŋwaa vɨɨ məzwetə nu Yeso njɔsə-bɔɔ nə. Lùu ŋwə faŋ vɨ tii ŋwə nə Si'ye nə. 25 Tɔmas ghɔ́ bəŋ jwì, vəŋ naysə tɨ́ ŋwə laa vəŋ yè tɨta Yeso. Tɔmas bəŋsə tɨ́ vəŋ laa, «Mə kee biŋ laa nu kɔ́ lùu yinsəŋ me, maa laa mə ye yifɨɨ mbey, faŋ vɨ nə bèy ghɔ ŋwə nə me, ndɔ baa kɔ̀ŋ wee-ghɔ ŋwaa maa yifɨɨ yi, mɔ̀' ghɔ kaŋ maa way yiŋii wi me.» 26 Vəshi shɔɔ yifɔŋ, vɨɨ məzwetə nu Yeso baa bàytə taa ŋii, Tɔmas luu shɔ ghɔ vɨ vəŋ mɔ́'. Faŋ vəŋ nə kɔlə fə̀ŋ shuu ŋii, Yeso fuu taa ŋwaa vəŋ, shɔ'tə vəŋ, gì laa, «Mənɔŋ-bwaŋnə tɔ viŋ,» 27 kɨ nii gì tɨ́ Tɔmas laa, «Kɔŋ wee-ghɔ wə taa ghɔ mə ye. Nesə kwiŋ wə, kɔŋ ghɔ kə way yiŋii mə. Kɨ tɔ kə baa shii me; biŋ laa lùu mə.» 28 Tɔmas gi tɨ́ Yeso laa, «Tɨta ŋwaa, Nwi ŋwaa!» 29 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «A bìŋ mə, bu' laa a ye mə nə yisɨ yə. Mənɔŋ-bwaŋnə ndɔ luu tɔ vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ kee yè vənu və̀ nə sɨ me, biŋ vənu vɔ́.» 30 Yeso nə baa yɨ̀ vənu və shuu yɔŋvə vəyaŋ, vɨɨ məzwetə nu ki ye, vɨ kee nyɔ̀' vənu vɔ́ taa ŋwa'lə ŋwə̀ me. 31 Vənu mbɨə faŋ vɨ nyɔ̀' feenə, vɨ nyɔ̀' laa viŋ biŋ laa Yeso luu wə ntɨə faŋ Nwi nə sho', wuu məbweysə ŋwaa-nsiŋ, Wee Nwi. Viŋ biŋ yizii yi, nùŋ fwi siŋ maa ŋwə, buu kìi məbwey vəlwaŋ.

21

1 Kɨ luu fɨ yiba, Yeso baa fùu yikə' vɨɨ məzwetə nu ki, maa yighee njyə faŋ vəŋ nə luu mbɨɨ maghia Tiberiɔs. Nu kɔ́ nə gày tɨ́ nee: 2 Saymon Pita nə Tɔmas faŋ vɨ nəə tii ŋwə nə Si'ye nə, baa nə Nataniel faŋ ŋwə nə ndɔ̀ fɨ ntɨ' Kana fɨ shɨ Galilii, nə vaŋ Zebedii vəbɔɔ, nə vɨɨ məzwetə nu Yeso vəmɔ́' vəbɔɔ, vəŋ nə bàytə shəŋ mu'. 3 Saymon Pita gi tɨ́ vəŋ laa yi kəə gə koo susə. Bətə vɨɨ gi tɨ́ ŋwə laa ghɔ vɨ vəŋ gə mɔ́'. Nɨniŋ, vəŋ vənshə fuu gə̀ ŋìi taa bay, gə koo susə. Vəŋ nə fa' fu vətu' ŋkwəŋ, kee kòo tuu mbuu su me. 4 Kɨ luu ŋkee taa nshia-ndoo-mbisɨ, faŋ fu nə tey kɨ lee, Yeso fuu yikə' vəŋ, tɨ̀ŋ mbɔ' bia. Luu nə, vɨɨ məzwetə nu ki kee ta kɨɨ laa lùu Yeso me. 5 Yeso gi tɨ́ vəŋ laa, «Vaŋ vaŋ, viŋ kee ta kòo susə yimu?» Vəŋ gi laa «bey». 6 Ŋwə gi tɨ́ vəŋ laa, «Viŋ ndi ghuu ghiŋ, mɔ̀' maa kwiŋ bay ma'nə, buu viŋ taa koo susə.» Vəŋ mɔ' ghuu maa kwiŋ bay ma'nə, susə ŋii tey yi ŋkee səyaŋ, vəŋ kee baa kɨɨ suŋ, kwàŋ taa bay me, bu' laa susə nə luu səyaŋ taa tey yi. 7 Wuu məzwetə nu Yeso ŋgwə faŋ Yeso nə kàw ŋwə shɔ̀ɔ nə, gi tɨ́ Pita laa, «Luu tɨta ŋwaa-nsiŋ.» Faŋ Pita nə zɔ̀ yigi yɔ́, laa luu tɨta Yeso nə, ŋwə mɔ' njwi yi faŋ ŋwə nii sho' maa fa', sàwnə shə̀ŋ taa muu, gə shəŋ ŋkɨə faŋ Yeso nə luu shɔ nə. 8 Vəliŋ vi vɔ́ go' taa bay, dɔ̀ŋsə bay kɔ́, jwì nə ŋkə yifi, sùŋ ghuu susə fɨ yiba bay kɔ́, faŋ susə nə lwàŋ taa tey yi nə. Vəŋ nə kee lùu ntaŋ fɨ mbɔ' bia me; ŋkə nə luu she' yaa kwiŋ muu-ntee maa məzi' mbɔ' bia. 9 Vəŋ zi' mbɔ' bia, fùu fɨ taa bay, yè vəkɨ'lə və wi shɔ nə susə fuu yi, nə bee. 10 Yeso gi tɨ́ vəŋ laa vəŋ jwi nə susə səmɔ́' fɨ maa susə nsɨə faŋ vəŋ nii bɨ kɨkoo nə. 11 Saymon Pita baa bə̀ŋ gə̀ taa bay, jìa ghuu sùŋ, mɔ̀' mbɔ' bia. Ŋkee susə kwalə nə luu taa ghuu ghɔ́ waaghɨ' nə njɔsə-tia muu-ntee. Faŋ nsə nə kɔlə lùu səyaŋ nə, ghuu ghɔ́ nə kee yisanə me. 12 Yeso gi tɨ́ vəŋ laa vəŋ jwi shù' shuu vəŋ. Vəŋ jwi, tuu wə nə kee lùu shɔ taa ŋwaa vəŋ, maa məbitə tɨ́ ŋwə laa, ŋwə lùu ndə me. Vəŋ nəə kɔ' kɨɨ laa luu tɨta Yeso. 13 Yeso gə ndì bee kɔ́ nə susə sɔ́, gàasə tɨ́ vəŋ. 14 Nɨniŋ, Yeso nə fùu sɨ vɨɨ məzwetə nu ki lwesə ghee tia, shù fɨ maa yighee njyə faŋ ŋwə nə ywèy fɨ shɨ yiku nə. 15 Faŋ vəŋ nə zɨ mètə, Yeso gi tɨ́ Saymon Pita laa, «Saymon, wee Jɔn, a kaw mə shɔ̀ɔ vɨɨ və̀ mu?» Pita bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Ɔŋ, tɨta, a kɨɨ laa mə kàw ghɔ.» Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Kɨ shiinə vaŋ-bisə-njɨɨ vaŋ shee,» 16 ndɔ̀ bàa kɨ bìtə tɨ́ ŋwə laa, «Saymon, wee Jɔn, a kàw mə mu?» Pita bəŋsə tɨ́ ŋwə laa, «Ɔŋ, tɨta, a kɔ' kɨɨ laa mə kàw ghɔ.» Yeso baa kɨ gì tɨ́ ŋwə laa, «Kɨ shiinə bisə-njɨɨ saŋ,» 17 ndɔ̀ bàa kɨ bìtə tɨ́ ŋwə lwesə ghee tia laa, «Saymon, wee Jɔn, a kàw mə mu?» Ŋkə za Pita, bu' faŋ Yeso bìtə tɨ́ ŋwə ghee tia laa ŋwə kàw yi mu. Ŋwə gi tɨ́ Yeso laa, «Tɨta, a kɔ' kɨɨ nə vənu vənshə. A kɔ' kɨɨ laa mə kàw ghɔ.» Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Kɨ kɨ' bisə-njɨɨ saŋ! 18 Zɔ mɔɔ! Mə naysə tɨ́ ghɔ yinsəŋ laa, yighee njyə faŋ a nəə kɨ bii weembwa, a nəə shuŋ kɔtə kə ŋgɨɨ-ghɔ, ndɔ gə shəŋ ŋkɨə faŋ a kàw. Luu nə, yighee njyə faŋ a ndɔ dwaŋ, a ndɔ nesə kwiŋ ghə, vɨ kɨ shuŋ kɔtə kə, ndi ghɔ, gə nə ghɔ shəŋ ŋkɨə faŋ a kee kaw gə̀ shɔ me.» 19 Yeso nə gì nɨniŋ maa mədə jɨɨ yiku Pita, faŋ vɨ ndɔ zwi ŋwə, ŋwə bəŋsə Nwi shɔ. Yeso nə gì nɨniŋ, baa gì tɨ́ Pita laa ŋwə be'sə yi. 20 Vəŋ gə, Pita kiasə ŋwaa wi, yè wuu məzwetə nu Yeso ŋgwə faŋ Yeso nə kàw ŋwə shɔ̀ɔ nə, faŋ ŋwə nə be'sə vəŋ. Lùu ŋwə faŋ ŋwə nə yɨ̀'tə shuu fwi Yeso maa yighee njyə faŋ vəŋ nə zɨ fazɨ vətu' nə, ŋwə nə bìtə tɨ́ Yeso laa, «Tɨta, ndɔ fiŋ ndə fiŋ ghɔ.» 21 Faŋ Pita nə yè wuu məzwetə ghɔ́, gi tɨ́ Yeso laa, «Tɨta, nu wə ŋwə̀ lùu kɨkə?» 22 Yeso gi tɨ́ ŋwə laa, «Kɨ ghaŋ laa fwi nyaa bàw laa ŋwə ndɔ go' mbi zì' maa yighee njyə faŋ mə ndɔ baa bəŋ jwì, nsɔ' yə shɔ lùu laa kə? - Gə̀ fɨ maa ghɔ, be'sə mə.» 23 Nɨniŋ, yigi yimɔ́' saynə taa ŋwaa vɨɨ Yeso, laa wuu məzwetə nu Yeso ghɔ́ kee ndɔ ku me. Luu nə, Yeso nə kee gì laa ŋwə ndɔ kee ku me. Ŋwə nə gì laa, taa kɨ ghaŋ laa fwi yi bàw laa ŋwə go' mbi zì' maa yighee njyə faŋ yi ndɔ baa bə̀ŋ jwì mbi, nsɔ' Pita shɔ lùu laa kə? 24 Nyɔ̀' wuu məzwetə nu Yeso faŋ ŋwə nə yè vənu vɔ́ nə yisɨ, nyɔ̀' ŋwa'lə ŋwə̀. Wə ghɔ́ nəə fɨ'tə vənu vɔ́ tɨ́ vɨɨ nɨzi. Yia kɔ' kɨɨ laa nu ŋkɨə faŋ ŋwə nə gì nə, lùu yinsəŋ. 25 Vənu vəmɔ́' kɨ bii vəyaŋ faŋ Yeso nə yɨ̀sə. Mə bɨ'tə laa vɨ to' kɨ nyɔ' vənu vɔ́ vənshə tɔ tɔ, buu ka' mbi yinshə kee kù'nə maa mənuŋ vəŋwa'lə vɔ́ faŋ vɨ nyɔ̀' me.