1

1 Səfə wdunya má nakə patəgwa, Vəcə tsá shə ndangə mə́. Vəcəa mwa, tə nkwa kutə njə lə Hyalatəmwə; Vəcəa lə ghi-njə mwa, Hyalatəmwə njə ndangə mə́. 2 Səfə wdunya má nakə patəgwa, tə nkwa kutə Vəcəa lə Hyalatəmwə. 3 Paɗə wsha mwa ná, səkə kə njə́ mələtə hyá Hyalatəmwə; wsi shə kə mələtəgwa má njə səkə kə Vəcəa wə. 4 Vəcəa mwa, njə́ dəgi lə ghi mkyə má kəri; mkyəa mwa, njə́ tsá kə kələrəkə nggamə tə́ mbəlyi kwa wdunya. 5 Nggamə tsa mwa, tə mbələ njə tə nkutli nkwa; má nkutlie ná, kandə mbushə nggamə tsa wə. 6 Wuntə mdi tsá shə, tsá kə Hyalatəmwə mnəkə; tli-njə ná, Yohana. 7 Hyalatəmwə mnəkə njə́ səkə tazhe gə vəcə tə́ mbəlyi mbweghe nggamə tsa, təmburi ba paɗə mbəlyi fatə, a mbərəsa səkə kə njə́. 8 Yohana, nggamə tsa njə́ lə ghi-njə wə; a tazhe gə vəcə mbweghe nggamə tsa səkə njə. 9 Má nggamə tsa, njə́ nggamə handa, tsá kə səkə wdunya; mwa, tə mbələ njə tə́ wamara mdi. 10 Vəcə nggamə tsa, wuri kə səkə wdunya handa; səkə kə njə́ mələtə wdunya Hyalatəmwə zamə. A má mbəlyi kwa wdunya mwa, vá sənata njə́ hyá wə. 11 Ba njə səkə hyə-njə; má mbəlyi ka nganjə mwa ná, ba dlənata njə́. 12 A má paɗə mbəlyi kə kə́lə njə́ lə hwi kutə, a ɗatə yə tá vəcə-njə, a ba mbərəsa lə njə́, wuri njə kə nggərəkə nkwa tə́ hyá, a hyá ndza ka nggwasə Hyalatəmwə. 13 Ndza ra yekigwa ra mbəlyi ngyi ka nggwasə Hyalatəmwə, vá njigwe kala yekigwa ra mdi kwa wdunya, lə kala ye ra mbəlyi ye nggwasə wə; Hyalatəmwə lə ghi-njə tsá kə yeki hyá. 14 Vəcəa mwa, ba səkə yekigwa ka mdi, a ba njigwe kwa wdunya tə nkwa kutə lə myi, ka mdi kwá zərəndza ba ka mdi lə jiri. Wuri yə́ kə nata kulə-njə, tsá kə Hyalatəmwə nggərəkə tə́ Zəgwi-ranjə kutə ndyandyangə tsa. 15 Ba Yohana gə vəcə mbweghe Zəgwie nee, "Njə́a mdi kə rá gə sha yə nee, 'Wuntə mdi dzəgə səkə kətərəmbwe-ra, tsá ndza njə nee, kulə-ma njə tə́ rá kashasha; təmburi alandza, səfə rá má yekigwa, njə́ tsá shə ndangə mə́,' əkwəa." 16 Səkə va zərəndza-ranjə dabwaa nda nggə myi barəka njə kúkulə, paɗə-myi, kəvi-kəvi. 17 Má wada ra Hyalatəmwə, səkə kə Musa tlayi myi; a má zərəndza lə jiri, səkə kə Yesu Kristi tlayi myi. 18 Mdi shə kə ala nata Hyalatəmwə wə; má Zəgwi-ranjə kutə ndyandyangə tsa, tsá tá Hyalatəmwə Ta-ranjə, wuri njə kə ncətə myi ndza ra Hyalatəmwə. 19 Na vəcə kə Yohana gətə tsa, vi kə ká Yahuda mə Urushalima mnəkə mbəlyi kə mələ sarəka lə ká Lawi səkə tá njə́ ka yiwi nee, "Waá na ri?" əkwə. 20 Ba Yohana gərətə jiri tə́ hyá tə gambala, və́ njə ghəpi hyá wə; kwə njə na ná, "Yira nə, Kristi Mdi kə mnə Hyalatəmwə rá wə," əkwə. 21 "A waá na mənə ri? Iliya na ná?" əkwə hyá. "Awə, njə́ yira wə," əkwə Yohana. "A zakuri ndza mbəlyi ghə səkə-njə tsa na ná?" əkwə hyá. "Awə, yira wə," əkwə njə. 22 Ba hyá gə nee, "Waá na ndangə ri? Gətə yə́ mə, təmburi ba yə́ sənata wsi kə dzəgə gə tə́ mbəlyi kə mnəkə yə́. Waá kwə na sha ka ghi-nga ri?" əkwə. 23 Ba Yohana gə sha hyá nee, "Yira nə, mdi kə Ishaya Zakuri gətə vəcə mbweghe-njə zamə nee, 'Tə wahi vəcə wuntə mdi mə gamba nee, "Tə səkə Tlamda! Hələntə wa hunkwa ɗaɗawə tə́ njə́!" əkwə.' " 24 (Má mbəlyi kə səkə yiwi ngyi, ká Farisi tsá kə mnəkə hyá səkə mə́.) 25 Ba hyá gə sha Yohana nee, "Kristi Mdi kə mnə Hyalatəmwə naw; a Iliya naw; a zakuri ndza mbəlyi ghə səkə-njə tsa naw; a təmburi waá nda mələ batizəma na fashə tə́ mbəlyi ri?" əkwə. 26 Ba Yohana gə sha hyá nee, "Yira nə, mdi kə mələ batizəma rá; a má tə nkwaa tá yə, wuntə mdi tsá shə, tsá má yə sənata njə́, 27 mdi kə dzəgə səkə kətərəmbwe-ra. Mdi dakuləa njə pakatə; mandara tsahwa-ranjə ki, kandə rá tsəramə kurəngi, a sərərəntə wə," əkwə. 28 Paɗə wsha ngyi ná, tə Baitanya mələtəgwa hyá, pəlyə mbwi dələ Urdun, tə nkwa ndza Yohana mələ batizəma. 29 Má kəri ra nkwa ná, ba Yohana nata Yesu tə səkə tá njə́; ba njə gə nee, "Na Gamə Hyalatəmwə kə dzəgə kə́lə bikyi kwa ghi mbəlyi kwa wdunya tsa! 30 Njə́ tsá kə rá gə sha yə nee, wuntə mdi dzəgə səkə kətərəmbwe-ra, tsá ndza njə nee, kulə-ma njə tə́ rá kashasha; təmburi alandza, səfə rá má yekigwa, njə́ tsá shə ndangə mə́. 31 Vá sənata njə́ rá mə́ wə; a tazhe ncərəshə njə́ tə́ ká Isra"ila səkə rá, a mələ batizəma," əkwə. 32 Kwə Yohana na mbweghe Yesu mwa, "Wuri rá kə nata Mambəli Hyalatəmwə tə səkwa kala rəpə mə tamwə, a nkarawi kwa ghi-njə, a ndza tə. 33 Ndangə mə́, vá sənata njə́ rá wə; a má Hyalatəmwə, mdi kə mnəkə rá ka mələ batizəma, ba gə sha rá nee, 'Na dzəgə nə Mambəli Hyalatəmwə tə səkwa məɓa tamwə, a nkarawi kwa ghi mdi, a ndza tə; mdi shə tsá kə dzəgə mələ batizəma lə Mambəli-ra,' əkwə. 34 Jiri, wuri rá kə nata Mambəli tsa; yira gə sha yə mwa, njə́a Zəgwi ra Hyalatəmwə handanda!" əkwə Yohana. 35 Má kəri ra nkwa mwa dəwa, vi ndza Yohana tə nkwa kutə lə wuntyi mbəlyi kə zəli njə́ ɓwagə, 36 ba njə nata Yesu tə ntahə. Kwə Yohana na ná, "Na Gamə Hyalatəmwə tsa!" əkwə. 37 Mbəlyi kə zəli Yohana ɓwagə ngyi ná, ba hyá fatə vəcə kə njə gətə tsa, a ba tlagwa zəlitə Yesu. 38 Ba Yesu mbəralyəgwa a nata hyá; ba njə yiwi va hyá nee, "Waá mdi və yə ri?" əkwə. "Kaá na lə ndza ri, Rabbi?" əkwə hyá. ("Rabbi" tsa lə vəcə-hya ná, njə́ nee, "Mala.") 39 "Ndə wa yə səkə nə," əkwə Yesu sha hyá; ba hyá li dzəgə nata nkwa kə ndza-ranjə tsa. Ba hyá hya lə njə́ hankyə tə nkwa shə, təmburi wuri tikwari kə səkə. 40 Mə mbəlyi ɓwagə kə fatə vəcə Yohana tsa a ba zəlitə Yesu ngyi, Andarawas tli wuntə; dagwama ra Siman Bitrus njə. 41 Ba njə dzəgə vətə dagwama-ranjə Siman, ba gə sha njə́ nee, "Wuri yə́ kə nata Kristi Mdi kə mnə Hyalatəmwə!" əkwə. (Má "Kristi" tsa lə vəcə-hya ná, njə́ nee, "Mdi kə Hyalatəmwə kətə a fəyə ka Mbəgə.") 42 Ba njə kələkə Bitrus dzəgə tá Yesu. Nata kə Yesu nata Bitrus ná, ba njə gə nee, "Siman zəgwi ra Yohana na huri? Mbəlyi dzəgə ka na lə Kefas" (njə́ nee, "Bitrus"—nee, "Pəlyə́"). 43 Má kəri ra nkwa ná, ba Yesu "i dzəmə hyə ká Galili. Vi kə njə kəmə lə Filibus, ba njə gə nee, "Ndə na zəli rá," əkwə. 44 (Má Filibus ndangə mə́, mdi ká Baitsaida njə, səkə tə nkwa kutə lə Andarawas ba Bitrus.) 45 Filibus mwa, ba dzəgə gərətə tə́ Natana"ilu nee, "Wuri yə́ kə nata mdi kə Musa ɗafətə vəcə mbweghe-njə zamə kwa wada ra Hyalatəmwə tsa! Njə́ tsá kə zakuri hyi Hyalatəmwə ɗafətə vəcə mbweghe-njə dəwa—njə́ Yesu zəgwi ra Yusufu, mdi ká Nazarat," əkwə. 46 Ba Natana"ilu gə nee, "Ndaka səkə wsi tsapə səkwa kwa Nazarat ndangə ná?" əkwə. "Ndə nata lə ghi-nga!" əkwə Filibus sha njə́. 47 Má vi kə Yesu nata Natana"ilu tə səkə tá njə́ ná, ba njə gə nee, "Mdie nə, mdi ká Isra"ila ndangə! Mdi lə jiri njə!" əkwə. 48 Ba Natana"ilu gə nee, "Kaá sənata rá na ri?" əkwə. "Má nda səkə Filibus kata na, vi ndza na məndzə mətərə kwadacikwa ɓayə, wuri rá kə nata a ba sənata na," əkwə Yesu. 49 "Mala, na nə, Zəgwi ra Hyalatəmwə na! Mbəgə ká Isra"ila na!" əkwə Natana"ilu. 50 Ba Yesu gə sha njə́ nee, "Na mbərəsa lə rá təmburi tsá kə rá gə nee, wuri rá kə nata na vi ndza na məndzə mətərə kwadacikwa ɓayə, əkwəa kalə ná? Na dzəgə nə wsha kwatsəka kə mdashə tsa kashasha! 51 Jiri tsá gə rá sha yə, yə dzəgə nə nkwa məɓa tamwə mnəntəgwa wanggə, lə mbəlyi kə mnə Hyalatəmwə tə səkwa mə tamwə tá Zəgwi ra Za, a li dzəmə tamwə!" əkwə.

2

1 Má tə kwá makənə vəci ná, ba mbəlyi ɗa mwə́ tə Kana, kwa hyə ká Galili. Mama ra Yesu ná, wuri kə dzəgə tá mwə́a. 2 Yesu lə mbəlyi kə zəli njə́ mwa, wuri mbəlyi kə kata hyá dzəgə dəwa; a ba hyá tlagwa dzəgə. 3 Má nda fá na ná, ba yemyi anapə ndza mbəlyi sa tá mwə́a kəri; ba mama ra Yesu səkə gə sha Yesu nee, "Wuri yemyi anapə kə kəri," əkwə. 4 Ba Yesu gə nee, "Waá tsəkwə va myi lə vəcəa ri, Mama? Vá nakə vi-ra dzəkitəgwa wə," əkwə. 5 Ba mama ra Yesu gə sha mbəlyi kə mələ tlə́nə mwə́a nee, "Wamara wsi kə njə gə sha yə ka mələ, mələtə wa," əkwə. 6 Tə nkwa shə mə́ ná, tarəwtya tsá shə nkwangə tazhe zəma pyə pəla ra ká Yahuda mə zəli-hya. Tarəwtya ngyi mwa ná, dabubwaa hyá: wamara tsá kutə mə hyá, ndaka shikalagwa yemyi ləpwə bakəmtsi, a na njə má makəmtsi kwa. 7 Ba Yesu gə sha mbəlyi kə mələ tlə́nə mwə́ ngyi nee, "Lələhəntə wa tarəwtya ngyi lə yemyi," əkwə; ba hyá lələhəntə pirə-pirə. 8 "Ndzaranjəa, katsəkə wa dzəgə tə́ mdi ndza mwə́a tə pəla-ranjə," əkwə Yesu. Ba hyá katsəkə dzəgə. (Ndana wuri yemyie kə mbərə ka yemyi anapə!) 9 Má vi kə mdie ɗamata yemyi anapəa, ba njə ndayə. Vá sənata nkwa kə yemyi anapəa səkə njə tə wə—waləka mbəlyi kə kələkə ngyi tsá kə sənata. Ba mdi ndza ɗa mwə́a tə pəla-ranjə tsa gə sha za makwa nee, 10 "Má ndza mbəlyi ɗa mwə́ mamə, yemyi anapə zərə tsá kə́lə mbəlyi səkə tsəmi, a mbəlyi sahwi, nda səkə mbəlyi lə tsá zhirəmye kətərəmbwi; ndana má na kwa nganga mwa, ba na mbushə tsá zərə, a səkə lə ndzaranjəa ɓa!" əkwə. 11 Njə́a tsəmi wsi kwatsəka kə Yesu mələtə; tə Kana kwa hyə ká Galili mələtə njə. Wsie mwa, wuri kə ncətə kulə-njə; mbəlyi kə zəli njə́ mwa ná, ba mbərəsa lə njə́ səkwa tə. 12 Má kətərəmbwe tsa ná, ba Yesu li dzəgwa Kafarnahum lə mama-ranjə ba nggwasama-ranjə, hyá lə mbəlyi kə zəli njə́; ba hyá hyata hya batlyə kwaɓa. 13 Má venkwa kə vi kə mələ sarəka kə yiyisi mimyi gamə hələgitəgwa ná, ba Yesu dzəmə Urushalima. 14 Má kwa mpya Hyalatəmwə ná, ba njə tawa wuntyi mbəlyi kə pahwi yə tlá lə təmə lə ghurəmi, ba ká mbərə "u"wi, məndzə-məndzə mnyə tlə́nə-hya. 15 Ba Yesu lashə wura lə zəwə, a ba dləntə wsha ngyi paɗə shilyə mə mpya Hyalatəmwə—paɗə təmə lə tláa hyi dləntə njə. Ba njə wdiyi "u"wi mbəlyi kə mbərə "u"wi ngyi tə ka, a ba tsətsəngwintə teburi-hya. 16 Kwə njə na sha ká pahwi ghurəmi ngyi mwa, "Wsəntə wa wsha va yə ngyi tə nkwa tsa! Washə yə fəyə mpya Ta-tara ka shikwi wə!" əkwə. 17 Ba mbəlyi kə zəli Yesu zəzitə vəcə kə ɗafətəgwa kwa Dləparamə Hyalatəmwə nee, ""I-ra "i mpya-nga nə, Hyalatəmwə nə, kala ghwi kə tsə kwa mni-ra," əkwə. 18 Ba ká Yahuda tə nkwa shə gə sha Yesu nee, "Mələtə yə́ wsi kwatsəka ndzaranjəa, tsá kə ncətə nee, ndana wulyə tsá va na kə mələ wsha ngyi," əkwə. 19 Ba njə gə sha hyá nee, "Na njə́a, dlantə wa mpya Hyalatəmwə tsa, a yira zhini anətə njə́ mə vəci makənə kalə," əkwə. 20 Ba ká Yahuda ngyi gə nee, "Á! Va fwarəmtsi-nkwangəghitə mbəlyi mələtə təkwarə kə anə mpya tsa; a ndaka anətə na mə vəci makənə, kwə na ná?" 21 (Má mpya kə Yesu gə nkwa ra dlantə tə́ hyá tsa ná, ndana gwa-ranjə lə ghi-njə. 22 Təmburi tsətsə, má vi kə Hyalatəmwə tlanətə Yesu lə mkyə səmə kwa kúlə ná, ba mbəlyi kə zəli njə́ zəzitə nee, kə gətə njə ndangə mə́; ba hyá mbərəsa lə vəcə kə ɗafətəgwa kwa Dləparamə Hyalatəmwə ba vəcə kə Yesu gətə, səfə njə lə hyá kwa wdunya tsa.) 23 Má vi ndza Yesu mə Urushalima, vi kə mələ sarəka tsa ná, mbəlyi kúkulə tsá kə mbərəsa lə njə́ təmburi tsá kə hyá nata wsha kwatsəka ndza njə mələ. 24 Má Yesu mwa ná, vá ngga njə tə hyá wə, 25 təmburi wuri njə kə sənata mni paɗə mbəlyi. Vá və njə ba mbəlyi gərəshə wsi mbweghe mni mbəlyi tə́ njə́ wə, təmburi wuri njə kə sənata wsha kwa mni-hya ndangə mə́.

3

1 Wuntə mdi kulə ká Yahuda tsá shə, tli-njə ná, Nikodimu; mdi ká Farisi njə. 2 Ba Nikodimu tsa səkə tá Yesu havərə, a gə sha njə́ nee, "Mala, wuri yə́ kə sənata, na mala kə Hyalatəmwə mnəkə tazhe tətəkə yə́; təmburi mdi shə ba mələ tsəli tlə́nə kwatsəka ndza na mələ tsa, a na Hyalatəmwə má nggərəkə dənama tə́ njə́ wə," əkwə. 3 Ba Yesu gə sha njə́ nee, "Jiri tsá gə na rá, mdi shə ba dzəgə nata zəmə mbəgə Hyalatəmwə, a na mbəlyi má zhini yeki njə́ ka kwá ɓwagə wə," əkwə. 4 "Mala, tsətsəma ndza mbəlyi zhini yeki mdi ka kwá ɓwagə, a na mdi kə halə ri? Á njə zhini dzəgwa hwi ma-ranjə, a ba yekigwa ná?" əkwə Nikodimu. 5 Ba Yesu gə nee, "Jiri tsá gə rá sha na, mdi shə ba dzəgə dzəmə mbəgə Hyalatəmwə, a na mbəlyi má zhini yeki njə́ lə yemyi ba lə Mambəli Hyalatəmwə wə. 6 Má wsi kə mdi yeki nə, mdi tsa shə; a má wsi kə Mambəli yeki, mambəli tsa shə. 7 Washə njəa ndza ka wsi kə ghiri tə́ na, təmburi tsá kə rá gə nee, se mbəlyi zhini yeki yə ka kwá ɓwagə, əkwəa wə. 8 Sefi nə, dzəgə tə wamara nkwa kə njə "i wgyigwa njə; ndaka fə́fa ɗagwa-ranjə na, a kandə na sənata nkwa kə njə səkə tə, lə nkwa ndza njə dzəgə zhigi tə wə. Tsətsə ndza ra mbəlyi kə yekigwa lə Mambəli Hyalatəmwə mwa," əkwə Yesu. 9 Ba Nikodimu gə nee, "Tsəma ndza njə mələtəgwa kala tsa ri?" əkwə. 10 Ba Yesu gə nee, "Na nə, mala ra ká Isra"ila na, mdi dakuləa; ndana vá sənata wsie na dəwa huri? 11 Jiri, yira gə sha na, wsi kə yə́ sənata, tsá gə vəcə-njə yə́; wsi kə yə́ nata lə ntsə-yə́, tsá gə yə́ mbweghe-njə. A má yə mwa ki, və́ yə nka tləmə tá vəcə-yə́ wə. 12 Má ba rá gətə yə vəcə mbweghe wsha kwa wdunya, a və́ yə mbərəsa lə wə, tsətsəma dzəgə yə mbərəsa lə vəcə-ra mbweghe wsha məɓa tamwə ri? 13 Mdi shə kə ala dzəmə tamwə wə—se waləka Zəgwi ra Za, mdi kə səkwa məɓa. 14 "Kala tsá kə Musa fətə shishi tə wci, a tlanətə tamwə mə gamba zamə, tsətsə dzəgə mbəlyi fə Zəgwi ra Za tə wci, a tlanətə tamwə— 15 təmburi ba wamara mdi kə mbərəsa lə njə́ dzəgə tlayi mkyə má kəri. 16 Hyalatəmwə nə, wuri njə kə "i mbəlyi kwa wdunya dabwaa; təmburi tsətsə, ba njə mnəkə Zəgwi-ranjə kutə ndyandyangə səkə wdunya, tazhe ba wamara mdi kə mbərəsa lə Zəgwi tsa dzəgə tlayi mkyə má kəri—ka dzəgə njə za wə. 17 Vá mnəkə Zəgwi-ranjə tsa Hyalatəmwə səkə tazhe fəyə kita rə bwanyə kwa ghi mbəlyi wə; tazhe ba mbəlyi tlayi mbə səkə kə njə́ səkə njə. 18 "Wamara mdi kə mbərəsa lə njə́ mwa, ka dzəgə mdi shə fəgwa mə bwanyə kita ra Hyalatəmwə wə; a má mdi má mbərəsa lə njə́, wuri kita kə tsəshə njə́ təmburi má-ranjə mbərəsa lə Zəgwi ra Hyalatəmwə kutə ndyandyangə tsa. 19 Na ndza ra kita tsa: wuri nggamə kə səkə wdunya, a má mbəlyi kwa wdunya mwa, "i-ma hyá "i nkutli tə́ nggamə tsa, təmburi wsha ntintimye tsá mələ hyá. 20 Wamara mdi kə mələ wsha ntintimye, wuri mdi shə kə dlənata nggamə tsa; ka səkə mdi shə mwa tá nggaməa, vashə wsha ntintimye ndza njə mələ ngyi ncətəgwa tə ka ba natagwa wə. 21 A má mdi kə mələ tlə́nə jiri, mdi shə səkə tá nggamə tsa, tazhe ba tlə́nə-njə jiri tsa ncətəgwa tə ka, a mbəlyi sənata nee, səkə va həwə kə njə həwə va Hyalatəmwə nda mələtə njə," əkwə Yesu. 22 Má kətərəmbwe tsa ná, ba Yesu lə mbəlyi kə zəli njə́ tlagwa li dzəgwa hyə ká Yahudiya. Má kwaɓa ná, ba njə hyata hya lə mbəlyi kə zəli njə́ ngyi; mwa, tə mələrəshə batizəma hyá tə́ mbəlyi tə nkwa shə. 23 Má Yohana venkwashə ná, tə mələ batizəma njə dəwa tə́ mbəlyi, tə nkwa ndza mbəlyi ka lə Ainon, hələgi tá Salim; təmburi yemyi kúkulə tsá shə tə nkwa shə. Mbəlyi kúkulə mwa ná, tə səkə hyá tá njə́, a njə mələrəshə batizəma tə́ hyá. 24 (Má venkwashə shə ná, vá nakə Yohana falagwa kwa furəshina wə.) 25 Ba wuntyi mbəlyi kə zəli Yohana nggərə ghəpi lə wuntə mdi ká Yahuda mbweghe batizəma ndza hyá mələrəshə tə́ mbəlyi. 26 Ba hyá səkə tá Yohana, a gə sha njə́ nee, "Mala, má mdi tá myi vəcirəɓa pəlyə mbwi dələ Urdun, tsá kə na gə vəcə mbweghe-njəa nə, tə mələ batizəma njə dəwa; paɗə mbəlyi mwa ná, tə hwə hyá tá myi, a dzəgə tá njə́," əkwə. 27 Ba Yohana gə sha hyá nee, "Mdi shə ba tlayi wsi, a na Hyalatəmwə má nggərəkə tə́ njə́ wə. 28 Yə lə ghi-yə nə, wuri yə kə fatə wsi kə rá gətə venkwashə nee, Kristi Mdi kə mnə Hyalatəmwə rá wə. Má yira nə, mdi kə mnəkəgwa tə kəma-ranjə ka mdi kə hirəshə nkwa nda səkə njə. 29 Má tlamda makwa nə, za makwa. Má mcə-njə za makwa mwa, vari za makwa tsa ndza njə tazhe fá wsi gə za makwa; njə dlama va tsá kə njə fatə vəcə za makwa tsa. Tsətsə ndza-tara dəwa: dlama-tara nə, wuri kə njigwe dabwaa ndzaranjəa. 30 Jiri handanda, yira gə sha yə, dləvi-njə dzəgə mtsəhəgwa dakuləa; a má yira kwa ngara, ngara dzəgə wtəntəgwa," əkwə Yohana. 31 Má Mdi kə səkwa məɓa tamwə nə, njə́ Mdi kulə kə mdashə paɗə. Má mbəlyi kwa wdunya, nga wdunya hyá; vəcə gə hyá mwa, mbweghe wsha kwa wdunya. Má Mdi kə səkwa məɓa tamwə tsa, njə́ Mdi kulə kə mda nkwa paɗə. 32 Wsi kə njə fatə a ba nata məɓa, tsá gə njə; ndana ka nka tləmə mbəlyi tá vəcə kə njə gə tsa wə. 33 A má wamara mdi kə nka tləmə tá vəcə-njə, a ba ɗatə yə tə́, wuri mdi shə kə sənata nee, vəcə Hyalatəmwə nə, jiri. 34 Má Mdi kə Hyalatəmwə mnəkəa, vəcə Hyalatəmwə tsá gə njə; təmburi wuri Hyalatəmwə kə ləhəshə mni-njə lə Mambəli-njə. 35 Wuri Hyalatəmwə Ta kə "intə Zəgwi-ranjəa dabwaa, a ba fəyə zaka wsha paɗə tá təkwi-njə. 36 Má wamara mdi kə mbərəsa lə Zəgwi-ranjəa, wuri mdi shə kə tlayi mkyə má kəri; má mdi kə dlənata Zəgwi ra Hyalatəmwə tsa mwa, ka tlayi mkyə má kəri njə wə—tə njə́ dzəgə bwanyə ndza va Hyalatəmwə dabwaa batə wavi.

4

1 Ba ká Farisi fatə habarə nee, tə tlayi mbəlyi kə zəli njə́ Yesu kúkulə, mdashə mbəlyi tə zəli Yohana; mwa, tə mələ batizəma njə tə́ mbəlyi kúkulə, mdashə tsá mələ Yohana. 2 (A má Yesu lə ghi-njə, vá mələrətə batizəma njə tə́ mdi wə; waləka mbəlyi kə zəli njə́ tsá vá mələ batizəma tə́ mbəlyi.) 3 Má vi kə Yesu fatə nee, wuri dləvi-njə kə wtləshə ká Farisi, ba njə hwə tə Yahudiya, a li dzəgwa Galili. 4 Má hunkwa kə li dzəgwa Galili tsa ná, dzəgwa kwa Samariya. 5 Ba Yesu səkə wuntə mələmi ká Samariya, tsá ndza mbəlyi ka lə Saikar. Má mələmi tsa mwa, hələgi njə tá vwə kə Yakubu nggərəkə tə́ Yusufu zəgwi-ranjə zamə; 6 bəlagajə kə Yakubu látə zamə ná, tə nkwa shə mə vwəa. Təmburi tsá kə Yesu tərəhi va ntahə ná, ba njə səkə njigwe mnyə bəlagajə tsa. Má venkwashə, ntangə vəci tə ghi. 7 Má tamakə njə mnyə bəlagajə tsa ná, ba wuntə malə ká Samariya səkə gi yemyi; ba Yesu gə sha maləa nee, "Savə rá yemyi, yira sa," əkwə. 8 (Mbəlyi kə zəli Yesu venkwashə mwa ná, wuri hyá kə li dzəmə mələmi ka pá wsi kə zəmə.) 9 Ba maləa gə nee, "Á! Mdi ká Yahuda na huri? Má yira mwa, wzha rə ká Samariya ráw? A tsəma yiwi yemyi na va rá ri?" əkwə. (Təmburi má ndangə mə́ ná, ka fa wsha ká Samariya ká Yahuda wə.) 10 Ba Yesu gə sha maləa nee, "Má ndərəma kə sənata wsi ndza Hyalatəmwə nggərəkə tə́ mbəlyi, ba mdi kə yiwi yemyi kə sa va naa na ki, na lə ghi-nga tsá kə dzəgə yiwi va njə́, a njə nggə na yemyi mkyə," əkwə. 11 Ba maləa gə nee, "Mala, guga kə la yemyi tsa va na wə; a bəlagajə tsa mwa, dawhyee dzəgwa-ranjə tilinggə. A shaka na lə nganga yemyi mkyəa ri? 12 Na mdashə shi-rayə́ Yakubu kə látə yə́ bəlagajə tsa ná? Njə́ lə ghi-njə, ba nggwasə-njə lə wsha kə shintyi-njə paɗə, səmə kwa bəlagajə tsa və́ hyá sa yemyi," əkwə. 13 Ba Yesu gə nee, "Wamara mdi kə sa yemyi səmə kwa bəlagajəa nə, malə nə, ndəra zhini ɗa njə́; 14 a má mdi kə sa yemyi ndza rá nggərəkə tə́ njə́ nə, ka zhini dzəgə ndəra ɗa mdi shə batə wavi wə! Təmburi yemyi ndza rá nggərəkə tsa dzəgə ndza ka məndilyi kə huhwə kwa hwi-njə, a njə nggərəkə mkyə má kəri tə́ njə́," əkwə. 15 Ba maləa gə nee, "Mala, savə rá yemyi-nga tsa, vashə ndəra zhini dzəgə zhə rá! Mwa, ka zhini rá dzəgə tərəhi ghi-ra lə səkə nkwaa gi yemyi wə," əkwə. 16 "Mayi kakə za-nga səkə nkwaa hataba," əkwə Yesu sha njə́. 17 "Za va rá wə," əkwə maləa. Ba Yesu gə nee, "Jiri tsá kə na gətə nee, za va na wə, kwəa, 18 təmburi wuri na kə mushə zhilyi mcifə! Má za ndza na tə́ mwa ndzaranjəa ná, za-nga tsa shə wə. Wuri na kə gətə rá jiri lə vəcə-nga tsa," əkwə Yesu sha maləa. 19 Ba maləa gə nee, "Mala, má kwə ghi-ra, zakuri kə gə vəcə Hyalatəmwə na. 20 Má shi hyi-yə́ ká Samariya zamə, mə mwə tsa və́ hyá mələ sarəka tə́ Hyalatəmwə; a má kwə yə ká Yahuda mwa, Urushalima nkwa kə hitəgwa a mbəlyi mələ sarəka tə, əkwə yə. Tsəma ri?" əkwə maləa. 21 Ba Yesu gə nee, "Malə-tara, yira gə sha na, vi dzəgə səkə, tsá ndza njə nee, ka dzəgə mbəlyi mələ sarəka mə mwə tsa lə mə Urushalima tə́ Hyalatəmwə Ta wə. 22 Yə ká Samariya nə, vá sənata Mdi kə yə mələrəshə sarəka tə́ njə́ yə wə; má yə́ ká Yahuda, yə́ mbəlyi kə sənata Hyalatəmwə. Má Mdi kə mbə nkwa mwa, shilyə mə yə́ ká Yahuda. 23 Vi dzəgə səkə, a mbəlyi kə "i zəli Hyalatəmwə lə mni kutə dzəgə zəli njə́ səkə kə Mambəli Hyalatəmwə ba lə jiri—njə́ hunkwa kə Hyalatəmwə "i a mbəlyi mələ sarəka tə́ njə́ ndangə. A wuri vi shə kə səkə mwa ndzaranjəa! 24 Hyalatəmwə nə, Mambəli njə; má mbəlyi kə "i zəli njə́ mwa, se hyá zəlitə njə́ səkə kə Mambəli-njə ba lə jiri," əkwə Yesu. 25 Ba maləa gə nee, "Wuri rá kə sənata, Mdi kə mnə Hyalatəmwə dzəgə səkə, tsá ndza mbəlyi ka lə Kristi; má kə səkə njə, njə ncətə myi zaka wsha paɗə," əkwə. 26 Ba Yesu gə nee, "Yira mdi kə gə na vəcə tsa nə, yira Kristi Mdi kə mnə Hyalatəmwə shə!" əkwə. 27 Má nda fá na ná, həntəkkə mbəlyi kə zəli Yesu səkə tawa Yesu mnyə bəlagajə tsa. Ba hyá ndayə, venkwa kə hyá nata njə́ tə gə vəcə lə maləa; a mdi shə mə hyá mwa ba yiwi va maləa nee, "Waá wsi və na ri?" əkwə, lə gə sha Yesu nee, "Təmburi waá nda gə vəcə na lə maləa ri?" əkwə wə. 28 Ba maləa mbəlata ləpwə-njə mnyə bəlagajə tsa, a li dzəmə mələmi zazamə, a ba gərətə tə́ mbəlyi nee, 29 "Ndə wa nata wuntə mdi kə gətə rá zaka mbwara wsha və́ rá mələtə paɗə tsə́! Kristi Mdi kə mnə Hyalatəmwə njə náa?" əkwə. 30 Ba mbəlyi tlagwa va"a mə mələmi dzəgə tá Yesu. 31 Má vi kə maləa dzəmə mələmi ná, ba mbəlyi kə zəli Yesu gə sha Yesu nee, "Mala, ɗahwi wsi kə zəmə," əkwə. 32 "Wsi kə zəmə tsá va rá, tsá má yə sənata," əkwə Yesu. 33 Ba mbəlyi kə zəli njə́ ngyi gə sha ghi-hya nee, "Karə nə, waá mdi kə kələrəkə wsi kə zəmə ri?" əkwə. 34 Ba Yesu gə sha hyá nee, "Wsi kə zəmə-ra ndangə nə, mələ tlə́nə kə Mdi kə mnəkə rá "i, a yira kərintə tlə́nə kə njə nggə rá ka mələ. 35 " 'Ncini tə́rə fwarə nda səkə mbəlyi ɗa ha,' əkwə yə huri? Yira gə sha yə, nata wa ndza ra mbəlyi kwa wdunya: kala ha kə nakə, ɗa ndza-rahya ndzaranjəa! 36 Má mdi kə ɗa haa ná, mbəlyi dzəgə nggərəkə nəbwa-ranjə tə́ njə́; má ha kə njə ɗaa mwa, mbəlyi wdi dzəgwa tamə Hyalatəmwə, a njə tlayi mkyə má kəri. Mdi kə tləka ha ba mdi kə ɗa ha tsa, ka kutə dzəgə hyá dlama kwa mni-hya. 37 Vəcə nggəla kə gətəgwa nee, 'Wuntə mdi tsá kə tləka, a wuntə mdi tsá kə ɗa wsha səkwa tə vwə,' əkwəa, jiri handanda. 38 Yira mnə yə dzəgə ɗa wsha tə vwə, tsá má yə savə bwanyə tá wza-ranjə. Wuntyi mbəlyi tsá kə savə bwanyə tləka lə wza; má yə mwa, yə dzəgə tlayi nəbwa ra tlə́nə və́ hyá mələ tsa," əkwə Yesu sha mbəlyi kə zəli njə́ ngyi. 39 Mbəlyi tə mələmi ká Samariya tsa mwa ná, kúkulə tsá kə mbərəsa lə Yesu təmburi tsá kə maləa gə nee, "Wuri mdie kə gətə rá zaka mbwara wsha və́ rá mələtə paɗə," əkwəa. 40 Má vi kə ká Samariya ngyi səkə tá Yesu ná, ba hyá yiwi va Yesu, a njə hyata hya tə mələmi-hya. Ba Yesu ɗatə yə tə́, ba hya ɓwagə tá hyá tə mələmie. 41 Wuntyi mbəlyi kúkulə mwa, ba mbərəsa lə njə́, vi kə hyá fatə vəcə-njə; 42 ba mbəlyi ngyi gə sha maləa nee, "Ndzaranjəa wuri yə́ kə mbərəsa lə njə́ ndangə—səkwa təmburi vəcə kə na gətə yə́ mwa wə, a səkwa tə vəcə-njə kə yə́ fatə səkwa tá mnyə-njə, yə́ lə ghi-yə́! Handanda jiri, mdie nə, Mdi kə mbə nkwa," əkwə. 43 Má kətərəmbwe hya ɓwagə tə mələmi ká Samariya tsa ná, ba Yesu tlagwa li dzəgwa Galili. 44 (Təmburi wuri Yesu kə gətə lə ghi-njə nee, "Zakuri kə gə vəcə Hyalatəmwə nə, ka həwə mbəlyi tə mələmi-njə va njə́ wə," əkwə.) 45 Má vi kə njə dzəgwa Galili tsa ná, ba mbəlyi kwaɓa kə́lə njə́ lə mni kutə, lə dlama, təmburi wuri hyá kə nata wsha kwatsəka və́ njə mələtə mə Urushalima, vi ndza mbəlyi mələ sarəka tsa; hyá lə ghi-hya, səkwa mə Urushalima hyá tá mələ sarəka tsa dəwa. 46 Má kwa Galili, ba Yesu tlagwa li dzəgə Kana, nkwa kə njə mbərətə yemyi nggəlyə ka yemyi anapə tsa. Má venkwashə, wuntə mdi kulə mə tlə́nə nggwamənati tsá shə kwa Kafarnahum, tsá ndza zəgwi-ranjə má kulingə. 47 Má vi kə njə fatə nee, wuri Yesu kə səkwa Galili səkwa mə Yahudiya ná, ba njə səkə gədyi Yesu, a njə dzəgwa Kafarnahum mbərəshə zəgwi-ranjə kwa nkwa kə mtə va má kulingə tsa. 48 Ba Yesu gə sha njə́ nee, "Má yə nə, má və́ yə nata wsha kwatsəka wə, ka mbərəsa yə lə rá ndangə wə," əkwə. 49 Ba mdi kuləa gə nee, "Mala, titihwə na rá, ndə ba na tawa mkyə hwi zəgwi-tara tsa vashə njə mtə," əkwə. 50 Ba Yesu gə sha njə́ nee, "Zəgwi-ranga nə, njə mbə! Mayi na li," əkwə. Ba mdie mbərəsa lə vəcə Yesu tsa, a li kala tsá kə Yesu gə sha njə́. 51 Má kwa hunkwa kə dzəgə ya mdie ná, ba mavalyi hyi-njə səkə tawa njə́, a gə sha njə́ nee, "Wuri zəgwi-ranga kə mbə!" əkwə. 52 Ba mdi kuləa yiwi va hyá ndza ra vi nda bwazhangə zəgwie; ba hyá gə nee, "Mbəra, vi ndza vəci vəradlə kə ghi kashasha bwazhangə njə," əkwə. 53 Ba ta ra zəgwie sənata nee, njə́ vi kə Yesu gə sha njə́ nee, "Zəgwi-ranga nə, njə mbə!" əkwə tsa. Má mdi kuləa lə paɗə mbəlyi hankyə ya-njə ná, ba mbərəsa lə vəcə Yesu. 54 Njə́a mwa, kwá ɓwagə wsi kwatsəka kə Yesu mələtə tə Galili, vi kə njə səkwa mə Yahudiya.

5

1 Má kətərəmbwe tsa ná, ba ká Yahuda mələtə wuntə sarəka; Yesu mwa ná, ba li dzəmə Urushalima tə́. 2 Má mə Urushalima, hələgi tá mnyə pali ndza mbəlyi ka lə Mnyə pali təmə ná, wuntə yemyi məndilyi tsá shə, tsá ndza mbəlyi ka lə Baitasda lə vəcə ká Yahuda. Gəlike mcifə tsá shə mnyə yemyi məndilyie; 3 má mətərə gəlike mcifə ngyi mwa ná, ká dawarandyi kúkulə tsá shə məhya-məhya—yə ká ghuli, lə ká gawde, ba ká ghyaɓə ndza gwa-rahya kə mtə-mtə ghughyaɓɓə. ((Paɗə-hya ghə daləməgwa ra yemyi tsa. 4 Təmburi tə wuntə vi tə wuntə vi ná, tə səkwa mdi kə mnə Tlamda məɓa tamwə daləmə yemyi shə; má mdi kə atərə dzəgwa yemyi vi kə njə daləməgwa tsa ná, ndaka bwazhangə mdi shə va wamara shiligi kə ɗa njə́.)) 5 Má mnyə yemyi tsa ná, wuntə mdi má kulingə tsá shə, tsá kə mələtə va makəmtsi-təkəsəghitə mə má kulingə tsa. 6 Má vi kə Yesu nata njə́ məhya, a ba sənata nee, wuri njə kə ndzatagwa parangə tə nkwa shə, ba Yesu gə sha njə́ nee, "Na "i ba mbəlyi mbə́tə na ná?" əkwə. 7 Ba mdie gə nee, "Mala, mdi shə va rá tə nkwaa ba kələtə rá a fala kwa yemyi tsa vi kə yemyi daləməgwa wə; wamara vi kə rá "i dzəgwa ka tsəmi tə kəma ná, ba wuntə mdi mbatsəhwi rá zazamə," əkwə. 8 Ba Yesu gə sha njə́ nee, "Tlagwa, ba na pərətə ci-nga, a na li!" əkwə. 9 Təkwashə-təkwashə, ba mdie bwazhangə gwagulangə, a ba tlagwa pərətə ci-njə, a li li-ranjə. Má vi kə Yesu mbə́tə mdie tə ná, vəci kə mkyəgwa mə́; 10 təmburi tsətsə, ba ká Yahuda gə sha mdi kə mbə́təgwa tsa nee, "Á! Vəci kə mkyəgwa ɓeshi huri? Mahəlagi ba na kə́lə ci-nga, a na ntahə lə kala tsa!" əkwə. 11 Ba mdi kə mbə́təgwa tsa gə nee, "Mdi kə mbə́tə rá, tsá kə gə sha rá nee, 'Pərətə ci-nga, a na li,' " əkwə. 12 Ba ká Yahuda ngyi gə nee, "Waá tsəli mdi kə gə sha na tsa fashə nee, 'Pərətə ci-nga, a na li,' əkwə tə vəci kə mkyəgwa ri?" 13 Má mdi kə Yesu mbə́tə tsa mwa, vá sənata mdi kə mbə́tə njə́ njə wə; təmburi wuri Yesu kə hwə tə nkwa shə va ndza ra mbəlyi kúkulə tə nkwa shə. 14 Má tamakə batlyə ná, ba Yesu səkə tawa njə́ kwa mpya Hyalatəmwə, a ba gə sha njə́ nee, "Nata, wuri na kə bwazhangə ndzaranjəa! Washə na zhini mələ bikyi mwa, vashə wuntə wsi ntimye kə mdashə tsəshə na fashə wə," əkwə. 15 Ba mdie li dzəgə gərətə tə́ ká Yahuda nee, Yesu tsá kə mbə́tə njə́ shə. 16 Təmburi tsətsə, acə ká Yahuda mə ɗa Yesu dabwaa ndangə va ndza-ranjə mələ tlə́nə kala tsa shə tə vəci kə mkyəgwa. 17 Ba Yesu gə sha ká Yahuda ngyi nee, "Ta-tara nə, tə mələ tlə́nə njə wamara vi; yira mwa dəwa, tsətsə mələ rá," əkwə. 18 Má təmburi vəcə kə Yesu gətə tsa ná, ba ká Yahuda ntsitəgwa tá və nkwa kə pətlə njə́—va nga tsá kə njə ɓələntə wada ra vəci kə mkyəgwa kalə mwa wə, a va tsá kə njə gə nee, Ta-ranjə Hyalatəmwə, kwə tsa; mə gə vəcə kala tsa, kwə ghi-hya ná, wuri Yesu kə fəyə ghi-njə ka kutə lə Hyalatəmwə. 19 Ba Yesu gə sha hyá nee, "Jiri tsá gə rá sha yə, kandə Zəgwi ra Hyalatəmwə mələtə wsi, waləka ghi-njə wə; se njə́ nata wsi mələ Ta-ranjə. Má wsi ndza Ta-ranjə mələ, njə́ tsá mələ Zəgwi ra Hyalatəmwə dəwa. 20 Təmburi Hyalatəmwə Ta, wuri kə "i Zəgwi-ranjəa, a ba ncərətə paɗə zaka wsha ndza njə mələ tə́ Zəgwi-ranjə tsa. Njə dzəgə ncərəshə wuntyi wsha kwatsəka bubwa-bubwa tə́ Zəgwi-ranjəa, ngyí kə mdashə wsha ngyi kashasha, a yə ndayə və mwa. 21 Kala tsá ndza njə nee, ndaka mbə́tə mbəlyi kə mtə-mtə Ta-ranjə lə mkyə, tsətsə Zəgwi ra Hyalatəmwə mwa: ndaka nggərəkə mkyə njə tə́ wamara mdi kə njə "i nggərəkə tə́ njə́. 22 "Má Hyalatəmwə Ta, ka mələrəshə kita njə tə́ mdi wə; Zəgwi-ranjəa tsá kə dzəgə ndza ka Mdi kə gə kita tə́ mbəlyi. 23 Wuri Hyalatəmwə Ta-ranjə kə fəyə vəcə kita tsa tá təkwi tə́ Zəgwi-ranjə tsa, tazhe ba paɗə mbəlyi həwə va Zəgwi ra Hyalatəmwə, kala həwə ndza mbəlyi həwə va Hyalatəmwə Ta. Má wamara mdi má həwə va Zəgwi ra Hyalatəmwə mwa ná, vá həwə mdi shə va Hyalatəmwə Ta kə mnəkə Zəgwi-ranjə tsa wə. 24 "Jiri tsá gə rá sha yə, má wamara mdi kə nka tləmə tá vəcə-ra, a ba mbərəsa lə Mdi kə mnəkə rá tsa nə, wuri mdi shə kə tlayi mkyə má kəri. Ka dzəgə mdi shə dzəmə bwanyə kita ra Hyalatəmwə wə; təmburi wuri njə kə mbə́lə va bwanyə mtə, a ba dzəmə mkyə má kəri. 25 Jiri tsá gə yə rá mwa, vi dzəgə səkə, a mbəlyi kə mtə-mtə dzəgə fá nggurədlə Zəgwi ra Hyalatəmwə (vi tsa mwa, wuri kə dzəkitəgwa ndzaranjəa); má mbəlyi kə nkatə tləmə tá vəcə-njəa ná, hyá dzəgə tlayi mkyə. 26 Kala tsá ndza njə nee, Hyalatəmwə Ta lə ghi-njə, mdi kə nggərəkə mkyə tə́ mbəlyi, wuri njə kə nggərəkə dənama tə́ Zəgwi-ranjəa, a njə nggərəkə mkyə tə́ mbəlyi mwa dəwa. 27 Wuri Hyalatəmwə Ta kə fəyə Zəgwi-ranjəa ka Mdi kə gə kita tə́ mbəlyi, təmburi ndza-ranjə ka Zəgwi ra Za. 28 "Washə wsie ndza ka wsi kwatsəka tə́ yə wə; təmburi vi dzəgə səkə, vi ndza paɗə mbəlyi kə mtə-mtə kwa kúlə dzəgə fá ka-ranjə, 29 a ba tlagwa səmə kwa kúlə. Má mbəlyi kə mələtə tlə́nə jiri kwa wdunya ná, hyá dzəgə tlayi mkyə má kəri batə wavi; má mbəlyi kə mələtə wsha ntintimye ná, hyá dzəgə dzəmə bwanyə kita ra Hyalatəmwə. 30 "Wulyə tsá va rá ka mələ wamara wsi kə rá "i, waləka rá lə ghi-ra wə; kita kə Hyalatəmwə gətə rá a rá mələ, tsá mələrəshə rá tə́ mbəlyi. Kita ndza rá mələrəshə tə́ mbəlyi mwa, jiri njə; təmburi wsi kə ghi-ra "i, tsá mələ rá wə—se wsi kə Mdi kə mnəkə rá "i. 31 "Má ndərəma yira tsá kə ndza ka sakida ra ghi-ra, sakida ndangə rá tə́ ghi-ra wə; təmburi ka ɗa yə mbəlyi tá mdi, a njə ndza ka sakida ra ghi-njə wə. 32 Wuntə mdi tsá shə, tsá kə ndza ka sakida-tara; wuri rá kə sənata mwa, jiri tsá gə njə mbweghe ndza-tara. 33 Má mdie, njə́ Yohana, tsá kə yə mnəkə nkwa dzəgə tá njə́; wuri njə kə gətə yə vəcə jiri mbweghe-ra. 34 (Vá və vəcə rá səkə va mdi tazhe humə rá wə; a tazhe ba yə tlayi mbə kalə, nda gətə vəcəa rá.) 35 Má Yohana nə, wuri njə kə njigwe kala ghwi kwa patərəla, ndaka mbələ; yə mwa ná, wuri yə kə ɗatə yə tá vəcə-njə, a fá zəzərə nggamə kə njə nggə yə hataba. 36 "Má sakida-tara mwa, wuri kə mdashə vəcə Yohana tsa kashasha! Má wsha kwatsəka lə tlə́nə tsapə ndza rá mələ, ngyí kə Ta-tara nggə rá ka mələ, wuri kə ndza ka sakida-tara nee, Hyalatəmwə Ta tsá kə mnəkə rá səkə pakatə. 37 Ta-tara kə mnəkə rá tsa lə ghi-njə mwa, sakida-tara njə! A má yə nə, ala yə fatə vəcə səkwa tá mnyə-njəw; ala yə nata pa-ranjə lə ntsə-yəw; 38 má vəcə-njə mwa, njə́ kwa mni-yəw—təmburi vá mbərəsa yə lə Mdi kə njə mnəkə tsa wə. 39 Tə jangga Dləparamə Hyalatəmwə yə wamara vi, təmburi má təkə ghi-yə ná, ndaka tlayi mkyə má kəri yə shilyə mə; ndara má dləparamə tsa mwa, mbweghe-ra gə vəcə njə! 40 Má yə mwa, datllə yə kə́lyə kə səkə tá rá tazhe tlayi mkyə má kəri ndza yə və tsa. 41 "Yira nə, vá və humə rá səkə va mdi wə. 42 A má yə nə, wuri rá kə sənata ndza-rayə: vá "i Hyalatəmwə yə kwa mni-yə wə. 43 Lə dənama ra Ta-tara səkə wdunya rá; a má yə mwa, vá fá vəcə-ra yə wə. Má ba wuntə mdi səkə lə nganjə dənama ná, mdi shə tsá fá vəcə-njə yə fashə! 44 Humə səkə va mbəlyi, tsá və yə, a hyá nggə yə; humə səkə va Hyalatəmwə kutə ndyandyangə, tsá və yə wə. Tsətsəma dzəgə yə mbərəsa ndangə mənə ri? 45 "Washə yə zəzi kwa mni-yə nee, yira dzəgə wule yə tá Hyalatəmwə wə; má mdi kə dzəgə wule yə, njə́ Musa, tsá kə yə ngga tə! 46 Təmburi má ndərəma kə mbərəsa yə lə Musa nə, kə mbərəsa ndza yə lə rá dəwa mə́; təmburi mbweghe-ra ɗafətə vəcə Musa. 47 Má vá mbərəsa vəcə kə njə ɗafətəa yə wə, tsətsəma dzəgə yə mbərəsa lə ngara vəcə ri?" əkwə Yesu sha hyá.

6

1 Má kətərəmbwe tsa ná, ba Yesu li jilyə mbwi tsadi ká Galili, tsá ndza mbəlyi ka lə tsadi Tibariya. 2 Ba mbəlyi kúkulə tlagwa zəlitə njə́, təmburi tsá kə hyá nata wsha kwatsəka kə njə mələtə, vi kə njə mbə́tə mbəlyi má kulingə. 3 Ba Yesu li dzəmə mwə, a njigwe məɓa lə mbəlyi kə zəli njə́. 4 (Sarəka kə yiyisi mimyi gamə mwa, wuri kə hələgitəgwa venkwashə.) 5 Tsa"a kwə Yesu ná, na mbəlyi kúkulə ngyi səkə tá njə́; ba njə gə sha Filibus nee, "Kaá ndza myi pashə wsi kə zəmə wuri buhəshə mbəlyi ngyi ri?" əkwə. 6 (Má vəcə kə njə gətə tsa, tazhe nə wsi kə ɗa ra Filibus; má Yesu kwa nganjə mwa, wuri njə kə sənata wsi dzəgə njə mələ.) 7 Ba Filibus gə nee, "Mandara myi pashə wsi kə zəmə nga dinari arəwi ɓwagə nə, kandə ndəkəshə mbəlyi ngyi paɗə wə!" əkwə. 8 Wuntə mdi patlə mə mbəlyi kə zəli Yesu, tsá ndza mbəlyi ka lə Andarawas, dagwama ra Siman Bitrus ná, ba gə sha Yesu nee, 9 "Na wuntə zəgwi tsa tə nkwaa, lə səmi ɗafa mcifə ba kələpə ɓwagə; a dawi ka buhəshə paɗə mbəlyi ngyi huri?" əkwə. 10 Ba Yesu gə nee, "Gə wa sha mbəlyi, njigwe hyá məndzə," əkwə. (Tə nkwa shə ná, wtsi tsá shə ntənggi.) Paɗə mbəlyi ná, ba njigwe məndzə; zhilyi mə hyá ná, wuri kə mələtə dəbuwi mcifə. 11 Ba Yesu kətə ɗafa tsa, a ba "usa Hyalatəmwə; ba njə ntəntəkaralyə tə́ mbəlyi məndzə ngyi. Tsətsə njə mələtə lə kələpəa dəwa. Paɗə mbəlyi ná, ba tlayi wuri hyá buhə və! 12 Má vi kə paɗə mbəlyi ngyi ɗahwi ba buhə ná, ba Yesu gə sha mbəlyi kə zəli njə́ nee, "Tsənitə wa məncini ɗafa paɗə; washə myi ɗantə mandara batlyə wə," əkwə. 13 Ba hyá tsənitə paɗə, a lələhəntə kwacike mungə-ɓwagəghitə lə məngushingushi ɗafa kə ncini va mbəlyi vá zəmə səmi ɗafa mcifə ngyi. 14 Má vi kə mbəlyi tə nkwa shə nata wsi kwatsəka və́ Yesu mələtə tsa, ba hyá gə nee, "Pakatə, zakuri kə gə vəcə Hyalatəmwə ndza mbəlyi ghə səkə-njəa tsa!" əkwə. 15 Má vi kə Yesu nata nee, hyá "i səkə kə́lə njə́ lə bwa, a fə njə́ ka mbəgə-hya ná, ba njə hwə dzəmə mwə, kutəra-ranjə. 16 Má vi kə tikwari səkə, ba mbəlyi kə zəli Yesu dzəgwa mnyə tsadi. 17 Ba vərə səkə; Yesu mwa, vá səkə tá hyá wə. Ba hyá dzəgwa kwambawali ka tlagwa li jilyə mbwi tsadi tsa, jilyə kwa Kafarnahum. 18 Má tə tsadi tsa mwa, acə sefi tə wgyigwa dabwaa, a vulə yemyi ɗəkəkəkki dzəmə tamwə. 19 Má vi kə hyá ndalə kwambawali tsa kala zabəga makənə, á tára fwarə ná, ba hyá nata Yesu tə ntahə təghe yemyi tsadi lə səra, a səkə hələgi tá kwambawali-hya; ba nggadləni tsəshə hyá dabwaa. 20 Ba Yesu gə nee, "Yira—washə yə nggadləni wə!" əkwə. 21 Vi kə njə zhinitə vəcəa tə́ hyá, ba hyá kakə njə́ dzəgwa kwambawali; má nda fá na ná, təkwashə-təkwashə wuri hyá kə ntsəkəshə nkwa ndza hyá tə dzəgəa! 22 Má kəri ra nkwa ná, ba məncini mbəlyi kə tsənitəgwa pəlyə mbwi tsadi ngyi vəvərahə nkwa. Mamə, waləka kwambawali kutə tsá tə nkwa shə; wuri hyá kə sənata mwa, vá dzəgwa kwambawali tsa Yesu ka kutə lə mbəlyi kə zəli njə́ wə—waləka mbəlyi kə zəli njə́ tsá kə dzəgwa, kutəra-rahya. 23 Wuntyi kwambawali tsá shə təɓa dəwa, ngyí kə shika pəlyə Tibariya ba səkə hələgi tá nkwa və́ mbəlyi ɗahwi ɗafa kə Tlamda fəmə barəka məa. 24 Má vi kə mbəlyi kə tsənitəgwa ngyi nata nee, Yesu shə wə, a mbəlyi kə zəli njə́ shə tə nkwa shə dəwa wə, ba hyá dzəgwa kwambawali ngyi, a li jilyə Kafarnahum ka və Yesu. 25 Má vi kə mbəlyi ngyi vətə Yesu pəlyə mbwi tsadi tsa ná, ba hyá gə sha njə́ nee, "Mala, venkwa-ma shilyə nkwaa na ri?" əkwə. 26 Ba Yesu gə nee, "Jiri tsá gə rá sha yə, wsha kwatsəka kə yə nata, tsá kə kələkə yə səkə nkwaa ka və rá wə; ɗafa kə rá buhəshə hwi-yə lə, tsá kə kələkə yə səkə! 27 Washə yə ɗa lə və wsi kə zəmə fashə ndza darə zazamə wə; kasha wa və wsi kə zəmə má darə batə wavi, tsá lə mkyə má kəri, tsá ndza Zəgwi ra Za dzəgə nggə yə. Má Zəgwi ra Za, njə́ tsá kə Hyalatəmwə Ta ncətə jiri-njə," əkwə. 28 Ba mbəlyi ngyi gə nee, "Tsəma mələ yə́, a yə́ mələ tlə́nə kə Hyalatəmwə "i a yə́ mələ ri?" əkwə. 29 Ba Yesu gə nee, "Tlə́nə kə Hyalatəmwə "i a yə mələ, njə́ nee, ba yə mbərəsa lə Mdi kə njə mnəkə səkə tə́ yə tsa," əkwə. 30 Ba hyá gə sha njə́ nee, "Waá wsi kwatsəka ndza na mələtə yə́, tazhe ba yə́ nata, a mbərəsa lə na ri? Mələtə yə́ mə! 31 Shi hyi-myi zamə, ɗafa tsá kə Musa nggərəkə tə́ hyá mə gamba, a hyá zəmə—kala tsá kə ɗafətəgwa kwa Dləparamə Hyalatəmwə nee, 'Ba njə nggərəkə ɗafa tə́ hyá səkwa məɓa tamwə,' əkwə." 32 Ba Yesu gə nee, "Jiri tsá gə rá sha yə, ɗafa kə Musa nggərəkə tə́ shi zamə, ɗafa ndangə səkwa məɓa tamwə wə; má ɗafa ndangə səkwa məɓa tamwə, njə́ tsá kə Ta-tara mnəkə səkə tə́ yə. 33 Má ɗafa ra Hyalatəmwə ndangə, njə́ tsá kə səkwa məɓa tamwə, a ba nggərəkə mkyə má kəri tə́ mbəlyi kwa wdunya," əkwə. 34 "Mala, njə́a tsá kə yə́ "i; nggə yə́ tsəli ɗafaa wamara vi!" əkwə hyá. 35 Ba Yesu gə sha hyá nee, "Yira lə ghi-ra ɗafa shə, tsá kə nggərəkə mkyə má kəri tə́ mbəlyi! Má wamara mdi kə səkə tá rá, ka dzəgə má zhərəshə tə́ njə́ batə wavi wə; má mdi kə mbərəsa lə rá mwa, ka dzəgə ndəra ɗa njə́ dəwa wə! 36 Má kwə rá sha yə mwa, wuri yə kə nata rá, a vá mbərəsa yə lə rá dəwa akə wə. 37 A má wamara mdi kə Ta-tara nggə rá, mdi shə səkə tá rá; má mdi kə səkə tá rá mwa, ka dlənata mdi shə rá wə. 38 "Má yira nə, səkwa məɓa tamwə rá, a tazhe mələ wsi kə ghi-ra "i wə, a tazhe mələ wsi kə Mdi kə mnəkə rá "i a rá mələ. 39 Wsi kə Mdi kə mnəkə rá "i mwa, njə́ nee, washə mbəlyi kə njə nggə rá za mandara kutə wə; a yira dzəgə tlanə hyá paɗə lə mkyə səmə kwa kúlə dzəgəndza, tə vəci ndza Hyalatəmwə dzəgə gə kita. 40 Má wsi kə Ta-tara "i, njə́ nee, wamara mdi kə nata Zəgwi-ranjə tsa a ba mbərəsa lə njə́, mdi shə dzəgə tlayi mkyə má kəri; yira dzəgə tlanə hyá paɗə lə mkyə səmə kwa kúlə, tə vəci shə dzəgəndza," əkwə Yesu. 41 Ká Yahuda mwa ná, acə hyá mə ngungunyi Yesu təmburi tsá kə njə gə nee, "Yira ɗafa kə səkwa məɓa tamwə," əkwəa. 42 Ba hyá gə nee, "Karə mdie nə, Yesu zəgwi ra Yusufu njə ha"i huri? Ta-ranjə lə ma-ranjə, wuri myi kə sənata hyá mwa huri? A tsətsəma gə njə fashə nee, 'Səkwa məɓa tamwə rá,' əkwə ri?" 43 Ba Yesu zhinirətə tə́ hyá nee, "Washə yə ngungunyi lə jigamnya wə! 44 Yira gə sha yə, mdi shə ba səkə tá rá, a na Ta-tara kə mnəkə rá má kələkə njə́ səkə wə; má wamara mdi kə səkə tá rá mwa, yira dzəgə tlanə njə́ lə mkyə səmə kwa kúlə, tə vəci ndza Hyalatəmwə dzəgə gə kita. 45 Wuri zakuri hyi Hyalatəmwə kə ɗafətə zamə nee, 'Paɗə-hya, Hyalatəmwə dzəgə tətəkərəshə wsha tə́ hyá,' əkwə; má wamara mdi kə nkatə tləmə tá vəcə Ta-tara, a ba tətəkəvə wsi va njə́, mdi shə səkə tá rá. 46 Wuntə mdi shə kə ala nata Hyalatəmwə wə; se waləka Mdi kə Hyalatəmwə mnəkə səkwa məɓa tamwə, tsá kə nata njə́. 47 "Jiri tsá gə rá sha yə, má wamara mdi kə mbərəsa lə rá, wuri mdi shə kə tlayi mkyə má kəri! 48 Yira lə ghi-ra, ɗafa kə nggərəkə mkyə má kəri tsa rá tə́ mbəlyi. 49 Shi hyi-yə zamə, ɗafa tsá və́ hyá zəmə mə gamba; wuri hyá kə mtə mwa, paɗə-hya. 50 A má ɗafa ndangə kə səkwa məɓa tamwə, má kə ɗahwi mdi ná, ka mtə mdi shə wə. 51 Má yira nə, ɗafa kə səkwa məɓa tamwə tsa rá ndangə, tsá kə nggərəkə mkyə tə́ mbəlyi! Má wamara mdi kə ɗahwi ɗafa tsa, njə dzəgə ndza lə mkyə batə wavi. Má ɗafa ndza rá nggərəkə tə́ mbəlyi, njə́ tlyi gwa-tara—tazhe ba mbəlyi kwa wdunya tlayi mkyə má kəri," əkwə Yesu. 52 Ba ká Yahuda dlangətə vəcə kwalyə ghi-hya va vəcə tsa, a gə nee, "Tsətsəma dzəgə mdie nggə myi tlyi gwa-ranjə, a myi zəmə ri ta?!" əkwə. 53 Ba Yesu gə nee, "Jiri tsá gə rá sha yə, má və́ yə ɗahwi tlyi gwa ra Zəgwi ra Za, a ba yə sahwi mimyi-njə wə ná, kandə yə tlayi mkyə má kəri wə. 54 Wamara mdi kə zəmə tlyi gwa-tara a ba sa mimyi-ra ná, mkyə má kəri tsá va mdi shə pakatə; yira dzəgə tlanə njə́ lə mkyə səmə kwa kúlə mwa tə vəci shə dzəgəndza. 55 Təmburi má tlyi gwa-tara, ɗafa handanda; má mimyi-ra mwa, wsi kə sa ndangə. 56 "Má wamara mdi kə zəmə tlyi gwa-tara a ba sa mimyi-ra ná, mə rá mdi shə, a mə njə́ rá mwa. 57 Má Hyalatəmwə Ta kə mnəkə rá ná, lə mkyə njə; səkə kə mkyə-njəa nda ndza rá lə mkyə mwa. Tsətsə wamara mdi kə zəmə tlyi gwa-tara dəwa: səkə kə ndza-tara lə mkyə nda dzəgə mdi shə ndza lə mkyə. 58 Má ɗafa kə səkwa məɓa tamwə tsa, kala tsəli ɗafa və́ shi hyi-yə zəmə mə gamba zamə nda səkə hyá mtə wə; má wamara mdi kə zəmə njə́a ɗafa tsa nə, njə dzəgə ndza lə mkyə batə wavi," əkwə Yesu sha hyá. 59 (Kwa mpya adəwa gətə vəcə ngyi Yesu, vi ndza njə tə tətəkə wsha kwa Kafarnahum.) 60 Mbəlyi kúkulə mə mbəlyi kə zəli Yesu, vi kə hyá fatə vəcə Yesu tsa, ba hyá gə nee, "Njə́a tətəkə wsie nə, dzawə; tsəma dzəgə mbəlyi nka tləmə tə́, a fatə ri?" əkwə. 61 Yesu mwa ná, wuri kə sənata nee, tə ngungunyi mbəlyi kə zəli njə́ va tsəli tətəkə wsha-ranjə tsa; ba njə gə sha hyá nee, "Njə́a vəcə-ra tsa "i dlə yə dəwa ná? 62 Tsəma mələ yə mənə, a na yə kə nata Zəgwi ra Za tə zhini li dzəmə nkwa kə njə səkwa mə ri? 63 "Mambəli tsá kə nggərəkə mkyə tə́ gwa wuna? Má gwa lə ghi-njə kəlama mambəli, ka wsi fashə huri? Má vəcə və́ rá gə yə ngyi nə, nga Mambəli, ngyí kə nggərəkə mkyə tə́ mbəlyi; 64 a má wuntyi mbəlyi mə yə, və́ yə mbərəsa lə vəcə-ra wə," əkwə Yesu. (Təmburi alandza, wuri njə kə sənata mbəlyi má dzəgə mbərəsa, lə tsá kə dzəgə pahwi njə́.) 65 Ba Yesu zhini gə sha hyá dəwa nee, "Təmburi ɓa nda gə rá sha yə nee, mdi shə ba səkə tá rá, a na Ta-tara má ɗatə yə tə́ a ba kələkə mdi shə səkə wə," əkwə. 66 Má səkwa təmburi vəcə tsa, kúkulə wuntyi mbəlyi vá zəli Yesu, ba hwə tá njə́; və́ hyá zhini ntahə məsəbə-njə wə. 67 Ba Yesu gə sha mbəlyi kə zəli njə́ mungə-ɓwagəghitə nee, "Balə yə dəwa "i hwə tá rá ná?" əkwə. 68 Ba Siman Bitrus gə sha njə́ nee, "Tlamda, waá mdi dzəgə yə́ tə́ ri? Na mdi ndza vəcə mkyə má kəri və! 69 Wuri yə́ kə mbərəsa lə na, a ba sənata nee, na Mdi tsapə kə Hyalatəmwə mnəkə," əkwə. 70 Ba Yesu gə sha hyá nee, "Yira mdi kə tsəkavə yə, yə mbəlyi kə zəli rá mungə-ɓwagəghitə huri? Má mdi patlə mə yə mwa, Shatari njə!" əkwə. 71 (Mbweghe Yahuda zəgwi ra Siman Iskariyoti gətə vəcəa njə; təmburi njə́ tsá kə dzəgə pahwi Yesu, mandara njə ndza patlə mə mbəlyi mungə-ɓwagəghitə tə zəli Yesu.)

7

1 Má kətərəmbwe tsa ná, ba Yesu ntəntahə dzəgə tə hyə ká Galili; vá "i njə ba njə ntahə mə hyə ká Yahudiya wə, təmburi má ká Yahudiya, tə və nkwa kə pətlə njə́ hyá. 2 Má sarəka kə zəzi lá bwi ndza ká Yahuda mələ, wuri kə hələgitəgwa. 3 Venkwashə, ba nggwasama-ranjə gə sha Yesu nee, "Tlagwa tə nkwaa, ba na dzəmə Yahudiya tazhe ba mbəlyi kə zəli na nata tlə́nə kwatsəka ndza na mələ. 4 Təmburi mdi shə ba mələ wsi təmbwə-təmbwə, a na mdi shə kə "i ba dləvi-njə wtləshə nkwa wə. Má ndərə wsha kwatsəka tsá mələ na handanda ná, ncətə ghi-nga lə wsi mələ na tə gambala paɗə," əkwə hyá. 5 (Balə nggwasama-ranjə dəwa, vá mbərəsa hyá lə njə́ wə.) 6 Ba Yesu gə sha hyá nee, "Vá nakə vi-ra dzəkitəgwa wə. Má yə nə, ndaka dzəmə yə wamara vi— 7 ka dlənata yə mbəlyi wə. A má yira, wuri hyá kə dlənata rá təmburi ndza-tara gərəshə jiri tə́ hyá mbweghe tlə́nə ntimye ndza hyá mələ. 8 Mayi wa yə li dzəmə tá sarəka shə; má yira, ka dzəmə rá wə, təmburi vá nakə vi-ra dzəkitəgwa wə," əkwə Yesu, 9 a ba ngguti kwa Galili. 10 Má vi kə nggwasama-ranjə tlagwa li dzəmə Urushalima tá sarəka tsa ná, má nda fá na ná, ba Yesu tlagwa li dzəmə dəwa. Tə mbwə və́ njə li dzəmə; vá dzəmə njə tə gambala kwa ntsə mbəlyi wə. 11 Má ká Yahuda məɓa ná, acə hyá mə və Yesu nee, "Kaá njə ri? Kaá njə ri?" əkwə hyá. 12 Má mbəlyi kúkulə kə tsənitəgwa ngyi mwa ná, acə hyá tə gə vəcə dzəgwa məhyə-məhyə mbweghe-njə: "Mdi tsapə mdie," əkwə wuntyi mbəlyi; "A-á, njə nggutə nkwa fashə," əkwə wuntyi mwa. 13 Mdi shə mwa vá gə vəcə mbweghe Yesu tə gambala va nggadləni rə mbəlyi kukulə ká Yahuda wə. 14 Má mə tətəpə sarəka tsa ná, ba Yesu dzəgwa mpya Hyalatəmwə, acə mə tətəkə wsha tə gambala. 15 Ká Yahuda mwa ná, ba hyá ndayə va wsha kə njə tətəkəa, a ba gə nee, "Tsətsəma və́ mdie sənata wsi kala tsa, ala njə kwa makaranta wə ri ta?!" 16 Ba Yesu gə sha hyá nee, "Má wsha ndza rá tətəkərəshə tə́ mbəlyi nə, shilyə mə ghi-ra wə, a səkə va Mdi kə mnəkə rá. 17 Má wamara mdi kə "i ba njə mələ wsi kə Hyalatəmwə "i nə, mdi shə dzəgə sənata, á tára wsi səkə va Hyalatəmwə tsá tətəkə rá, á tára wsi shilyə mə ghi-ra. 18 Má mdi kə gə vəcə shilyə mə ghi-njə nə, mdi shə və humə tə́ ghi-njə; a má mdi kə "i ba mbəlyi nggərəkə humə tə́ mdi kə mnəkə njə́, mdi jiri mdi shə—tsangwi mə vəcə-njə wə. 19 "Jiri, yira gə sha yə, mdi shə mə yə kə yatə wada kə Musa nggə yə wə; a təmburi waá nda səkə yə və nkwa kə pətlə rá fashə təmburi tsá kə rá ɓələntə wada tsa mənə ri?" əkwə Yesu sha hyá. 20 Ba mbəlyi kə tsənitəgwa ngyi gə nee, "Tə ɗa na tləkə tá ghi dye! Waá mdi kə və nkwa kə pətlə na ri?" əkwə. 21 Ba Yesu gə sha hyá nee, "Wsi kutə tsá kə rá mələtə tə vəci kə mkyəgwa, nda səkə yə ndayə və, paɗə-yə! 22 Karə nə, tə tlá pityi yə tə́ nggwasə-yə tə vəci kə mkyəgwa tazhe zəli vəcə kə Musa gə sha yə huri? (Má ndangə mə́ ná, Musa tsá kə atərə gə wsie wə; tsəshə tə shi hyi ká Yahuda zamə atəgwa njə.) 23 Má ndərə tə tlá pityi yə tə́ zəgwi tə vəci kə mkyəgwa tazhe yatə wada ra Musa nə, təmburi waá nda mpwə mni yə va tsá kə rá mbə́tə mdi má kulingə tə vəci kə mkyəgwa, a njə njigwe gwagulangə ri? 24 Washə yə la wtə tə́ mdi fashə va nga ntsə təmbwi-təmbwi wə; mələ wa kita tsá jiri mbweghe mdi!" əkwə Yesu. 25 Ba wuntyi mbəlyi mə Urushalima gə nee, "Karə nə, mdie tsá kə mbəlyi və ka pətlə huri? 26 Na njə́ tsa, tə gə vəcə njə tə gambala, a və́ mdi gə vəcə tə́ njə́ wə! Wuri mbəlyi kukulə-myi kə sənata nee, Kristi Mdi kə mnə Hyalatəmwə njə handa wa?! 27 A má mdie, wuri myi kə sənata nkwa kə njə səkə tə; má Kristi Mdi kə mnə Hyalatəmwə ná, mdi shə kə dzəgə sənata nkwa kə njə səkə tə wə," əkwə mbəlyi. 28 Má vi ndza Yesu tə tətəkə wsha kwa mpya Hyalatəmwə, ba njə dlangətə nggurədlə a gə nee, "Wuri yə kə sənata rá lə nkwa kə rá səkə tə, kwə yə ná? Má yira nə, yira mdi kə kələkə ghi-ra səkə wə. Má Mdi kə mnəkə rá səkə, vá sənata njə́ yə wə; mdi jiri njə handanda mwa. 29 Má yira, wuri rá kə sənata njə́; təmburi tlagwa tá njə́ rá, nda mnəkə rá njə səkə," əkwə Yesu. 30 Təmburi vəcə tsa ná, ba hyá ɗa lə və nkwa kə tsə́ Yesu; a mdi shə mə hyá kə fata njə́ wə, təmburi vá nakə vi-njə dzəkitəgwa wə. 31 Kúkulə mbəlyi mə ká tsənitəgwa ngyi mwa, tsá kə mbərəsa lə Yesu, a gə nee, "Má kə dzəgə Kristi Mdi kə mnə Hyalatəmwə tsa səkə ná, njə dzəgə mələ wuntə wsi kə mdashə wsha kwatsəka kə mdie mələtə ná?" əkwə. 32 Má vi kə ká Farisi fatə vəcə gə mbəlyi dzəgwa məhyə-məhyə mbweghe Yesu, ba hyá daɓətəgwa lə mbəlyi kukulə mə ká mələ sarəka, a ba mnəkə wuntyi ɗan sanda kə ya mpya Hyalatəmwə ka tsə́ Yesu. 33 Má venkwashə, ba Yesu gə sha mbəlyi nee, "Səfə vi kə ncini va rá lə yə batlyə hataba, nda səkə rá dzəgə hwə tá yə, a zhinikəgwa dzəgə tá Mdi kə mnəkə rá səkə. 34 Yə dzəgə və rá, a kandə yə vətə rá wə; təmburi nkwa dzəgə rá tsa ná, kandə yə dzəgə wə," əkwə. 35 Ba ká Yahuda gə sha ghi-hya nee, "Kaá dzəgə njə zhigi nda gə njə nee, 'Kandə yə dzəgə vətə rá wə,' əkwəa ri? Njə jilyə tá ká Yahuda kə ndza pəlyə hyə ká kyə, tazhe tətəkərəshə wsha-njə tə́ ká kyə ná? 36 Kwə njə dəwa ná, 'Yə dzəgə və rá, a kandə yə vətə rá wə; təmburi nkwa dzəgə rá tsa ná, kandə yə dzəgə wə,' əkwə; waá zəzi-njə lə tsəli vəcə ngyi ri?" əkwə hyá. 37 Kwanahə vəci kə mələ sarəka tsa, njə́ vəci kulə mənə. Má tə vəci shə ná, ba Yesu tlagwa, a dlangətə vəcə-njə tamwə ndangə, a gə nee, "Má mdi kə ndəra zhərəshə nə, səkə njə tá rá, a njə sa yemyi! 38 Kala tsá kə ɗafətəgwa kwa Dləparamə Hyalatəmwə mwa nee, 'Má wamara mdi kə mbərəsa lə rá, yemyi məndilyi mkyə dzəgə huhwə kwa mni-njə,' əkwə." 39 (Má vəcə kə Yesu gətə tsa, mbweghe Mambəli Hyalatəmwə ndza mbəlyi kə mbərəsa lə njə́ dzəgə tlayi. Má venkwashə ná, vá nakə Mambəli Hyalatəmwə nggərəkəgwa tə́ ká zəli wə, təmburi vá nakə Yesu tlanətəgwa lə kulə-njə hataba wə.) 40 Mbəlyi kúkulə mə mbəlyi kə tsənitəgwa ngyi, vi kə hyá fatə vəcə Yesu tsa, ba hyá gə nee, "Mdie nə, zakuri kə gə vəcə Hyalatəmwə ndza mbəlyi ghə səkə-njəa njə pakatə!" əkwə. 41 "A-á, Kristi Mdi kə mnə Hyalatəmwə njə!" əkwə wuntyi. Má kwə wuntyi mbəlyi kwa ngahya mwa ná, "Má Kristi Mdi kə mnə Hyalatəmwə, ka dzəgə njə səkə tə hyə ká Galili wə; 42 təmburi wuri kə ɗafətəgwa kwa Dləparamə Hyalatəmwə nee, Kristi Mdi kə mnə Hyalatəmwə ná, shilyə mə shi ra Dawuda dzəgə njə yegwa, kwa Baitalami, mələmi Dawuda zamə," əkwə hyá. 43 Təmburi vəcə ngyi ná, ba nggərə ghəpi tlagwa kwalyə mbəlyi mbweghe Yesu. 44 Má wuntyi mbəlyi ná, wuri hyá kə "i tsə́ Yesu; a mdi shə mwa vá fa njə́ wə. 45 Ba ɗan sanda kə ya mpya Hyalatəmwə ngyi zhinikəgwa dzəgə tá ká Farisi lə mbəlyi kukulə mə ká mələ sarəka kə mnəkə hyá ngyi; ba mbəlyi kə mnəkə hyá ngyi yiwi va hyá nee, "Təmburi waá nda má yə tsəkə njə́ səkə ri?" əkwə. 46 "Mdi shə kə ala gətə vəcə kala vəcə ndza mdie gə wə!" əkwə ɗan sanda ngyi. 47 Ba ká Farisi ngyi gə sha hyá nee, "Ndana balə yə nggutətə njə dəwa ná? 48 Wuntə mdi tsá shə mə mbəlyi kukulə-myi lə mə ká Farisi, tsá kə mbərəsa lə njə́ ná? 49 Má mbəlyi fafashə kə tsənitəgwa tá njə́ tsa, vá sənata wsi kwa wada ra Musa hyá wə; wuri Hyalatəmwə kə wdlantə hyá paɗə!" əkwə. 50 Má Nikodimu, mdi kə dzəgə tá Yesu vəcirəɓa tsa ná, təɓa njə mə mbəlyi kukulə ngyi; a ba njə gə sha hyá nee, 51 "Má wsi kə wada-ramyi gətə nə, kandə myi mələtə kita tə́ mdi, a na myi má fatə wsi kə njə gətə səkwa tá mnyə-njə lə wsi ndza njə mələ wə," əkwə. 52 Ba hyá gə sha Nikodimu nee, "Kye, mdi ká Galili na dəwa wa?! Mayi ba na jangga Dləparamə Hyalatəmwə, ba na nata nkwa kə gətə nee, səmə kwa Galili dzəgə zakuri kə gə vəcə Hyalatəmwə səkə, əkwə mə!" əkwə hyá.

8

1 Ba paɗə mbəlyi li dzəgə ya; a má Yesu kwa nganjə ná, ba li dzəmə mwə rə Zaitun. 2 Má kəri ra nkwa hamashikə camənkwa ná, ba Yesu zhinikəgwa səkə dzəgwa mpya Hyalatəmwə; ba mbəlyi kúkulə səkə tá njə́. Yesu mwa, ba njigwe, a tətəkə wsha tə́ hyá. 3 Má nda fá na ná, ba mala-mala kə sənata wada ra Musa lə ká Farisi səkə tá njə́ lə wuntə malə kə hyá tsəshə tə nyə səri, ba tlətəyi maləa tə kəma-rahya paɗə; 4 kwə hyá na, "Na njə́a, Mala: maləa nə, wuri mbəlyi kə tsəshə njə́ tə nyə səri lə wuntə mdi ndzaranjə-ndzaranjəa. 5 Má kwə wsi kə Musa gətə kwa wada-ranjə ná, má malə kə mələtə wsi kala tsa, lə pəlyə́ ləla njə́ mbəlyi, a njə mtə. Tsəma kwə nganga zəzi ri?" əkwə hyá. 6 (Hyá gətə vəcə tsa tsətsə tazhe dzarə Yesu, a hyá və wsi ndza hyá tsəshə njə́ tə.) Má Yesu mwa ná, divvi njə; ba njə jinguyi ghi-njə dzəgwa mə hyə, a ɗafə wsi tə hyə lə pəla-ranjə. 7 Ba mbəlyi ngyi mtsəhətə yiwi va njə́. Ba Yesu tlanata ghi-njə, a gə sha hyá nee, "Má mdi má bikyi va njə́ mə yə nə, kasha njə atə la maləa lə pəlyə́ shə," əkwə, 8 ba zhini jinguyi ghi-njə dzəgwa mə hyə, a ɗafə wsi tə hyə lə pəla-ranjə. 9 Má vi kə hyá fatə vəcə Yesu tsa ná, ba hyá tahəntəgwa kutə-kutə, tsəshə tə mbəlyi kukulə; ba hyá hwə tə nkwa shə. Waləka Yesu lə malə shə mətlətə, tsá kə ncini təɓa. 10 Ba Yesu tlanata ghi-njə, a gə sha maləa nee, "Kaá hyá mənə ri, malə? Mdi shə kə ɗa na huri?" əkwə. 11 "Awə, Tlamda; və́ hyá fa rá wə," əkwə maləa. Ba Yesu gə sha njə́ nee, "Ka ɗa na rá dəwa wə, malə wə. Mayi na li; tsəshə tə ɓeshi mwa, washə na zhini mələ wuntə bikyi wə," əkwə.)) 12 Ba Yesu gə sha mbəlyi nee, "Yira nə, nggamə wdunya rá. Má wamara mdi kə zəli rá ná, ka dzəgə njə ntahə mə nkutli wə; mdi shə dzəgə tlayi nggamə mkyə má kəri," əkwə. 13 Ba ká Farisi gə sha njə́ nee, "Na gə vəcə mbweghe-nga lə ghi-nga fashə; vəcə-nga tsa nə, jiri wə," əkwə. 14 Ba Yesu zhinirətə tə́ hyá nee, "Mandara yira ndza tə gə vəcə mbweghe-ra lə ghi-ra nə, jiri vəcə kə rá gə! Təmburi wuri rá kə sənata nkwa kə rá səkə tə lə nkwa dzəgə rá; a má yə nə, vá sənata nkwa kə rá səkə tə lə nkwa ndza rá dzəgə yə wə. 15 Má kita ndza yə mələ tə́ mbəlyi, nga sənata kwa ntsə tsá mələ yə kalə; a má yira, ka mələ kita rá tə́ mdi wə. 16 Mandara yira ndza mələ kita tə́ mbəlyi nə, kita rə jiri tsá dzəgə rá gə, təmburi yira kutəra-tara tsá kə gə kita tsa wə; má Ta-tara kə mnəkə rá səkə, nkyahə yə́ lə njə́. 17 Má kwa dləparamə-yə, kwa wada ra Musa nə, wuri kə gətəgwa nee, 'Se mbəlyi ɓwagə njigwe ka sakida nda ndza wsi ka jiri,' əkwə. 18 Na njə́a mənə: yira, sakida ra ghi-ra rá; Ta-tara kə mnəkə rá səkə wdunya mwa, sakida-tara njə dəwa," əkwə Yesu sha hyá. 19 Ba hyá gə nee, "Kaá ta-ranga ri?" əkwə. Ba Yesu gə nee, "Má yə́ lə Ta-tara, vá sənata yə́ yə wə. Má ndərəma kə sənata rá yə, wuri yə kə sənata Ta-tara mə́," əkwə. 20 Kwa mpya Hyalatəmwə gətə vəcəa Yesu, vi ndza njə tətəkə wsha tə́ mbəlyi vari nkwa ndza mbəlyi wdi "u"wi kwa. Mdi shə vá fa njə́ ka tsə́ mwa wə, təmburi vá nakə vi-njə dzəkitəgwa wə. 21 Ba Yesu gə sha mbəlyi nee, "Yira dzəgə hwə tá yə; yə dzəgə və rá mwa, a kandə yə vətə rá wə, təmburi kandə yə dzəgə nkwa ndza rá dzəgə tsa wə. Yə dzəgə mtə mə bikyi-yə dye!" əkwə. 22 Təmburi tsətsə, ba ká Yahuda gə nee, "Waá zəzi-njə lə vəcə-njə tsa nee, 'Kandə yə dzəgə nkwa ndza rá dzəgə tsa wə,' əkwəa ri? Njə dzəgə pətlə ghi-njə náa?" əkwə. 23 Ba Yesu gə sha hyá nee, "Yə nə, səkə kwa wdunya yə; a má yira ki, səkwa məɓa tamwə rá. Má yə dəwa nə, ka nga wdunya yə; a má yira ki, nga wdunya rá wə. 24 Təmburi tsətsə nda gə rá sha yə nee, yə dzəgə mtə mə bikyi-yə, əkwəa. Mə bikyi-yə dzəgə yə mtə handanda mwa, a na yə má mbərəsa nee, yira mdi shə," əkwə. 25 Ba hyá gə sha Yesu nee, "Waá na ri? Gətə yə́ jiri mə!" Ba Yesu gə nee, "Á nggəra"wə, təmburi waá nda gə vəcə rá tə́ yə fashə mə́ ri? Kala tsá kə rá gətə yə alandza, tsətsə ndza-tara! 26 Kúkulə vəcə va rá a rá gə mbweghe-yə, tazhe mələ yə kita. Má Mdi kə mnəkə rá səkə, jiri njə; se wsi kə rá fatə səkə va njə́ mwa, tsá gə rá tə́ mbəlyi kwa wdunya," əkwə. 27 Má mbəlyi ngyi ná, vá sənata hyá nee, mbweghe Hyalatəmwə Ta gə vəcəa Yesu wə. 28 Təmburi tsətsə, ba njə gə sha hyá nee, "Má vəcirəvi kə yə dzəgə tlanətə Zəgwi ra Za tamwə tə wci nə, venkwashə dzəgə yə sənata nee, yira mdi shə. Ka mələ wsi rá kutəra-tara mwa dəwa wə; se wsi kə Ta-tara tətəkətə rá, tsá gə rá. 29 Má Mdi kə mnəkə rá tsa mwa, tá rá njə wamara vi; vá mbəlata rá njə kutəra-tara wə, təmburi wamara vi mələ wsi kə njə "i rá," əkwə Yesu. 30 Kúkulə mbəlyi kə fatə vəcə Yesu tsa, ba hyá mbərəsa lə Yesu. 31 Ba Yesu gə sha ká Yahuda kə mbərəsa lə njə́ ngyi nee, "Má kə həwəshə wsha və́ rá tətəkə ngyi yə ná, mbəlyi kə zəli rá yə handanda; 32 tsətsə dzəgə yə sənata jiri. Má jiri mwa, njə́ tsá kə dzəgə kələntə yə shilyə mə mava," əkwə. 33 Ba hyá gə nee, "Shi hyi Ibrahim yə́ dye! Ala yə́ ndza ka mava wə. Tsəma gə na fashə, mbəlyi dzəgə kələntə yə́ shilyə mə mava, kwə na ri?" əkwə hyá. 34 Ba Yesu gə nee, "Jiri tsá gə yə rá, má wamara mdi kə mələ bikyi nə, mava ra bikyi njə! 35 Má mava mwa, kandə njə njigwe hankyə ya tlamda-njə batə wavi wə; a má zəgwi ra tlamda ya, batə wavi ndza njə hankyə ya ta-ranjə. 36 Má ba Zəgwi ra Tlamda kələntə yə shilyə mə mava tsa, yə dzəgə ndza ka kambi ndangə. 37 "Wuri rá kə sənata, shi hyi Ibrahim yə; má yə mwa, tə və nkwa kə pətlə rá yə, təmburi má-rayə fá wsha tətəkə rá. 38 Wsi kə Ta-tara ncətə rá, tsá gə rá; má yə kwa ngayə mwa, wsi kə yə fatə va ta-rayə, tsá gə yə," əkwə Yesu. 39 Ba hyá gə sha Yesu nee, "Má ta-rayə́, Ibrahim!" əkwə. Ba Yesu gə nee, "Má ndərəma shi hyi Ibrahim yə handanda nə, yə dzəgə mələ tlə́nə ndərə kala tsá və́ Ibrahim mələ. 40 Na njə́a ndzaranjəa, tə və nkwa kə pətlə rá yə; ndana jiri, wsi kə rá fatə səkə va Hyalatəmwə, tsá kə rá gətə yə! Tsətsə və́ Ibrahim mələ wə. 41 Yə nə, tlə́nə və́ ta-rayə mələ, tsá mələ yə!" əkwə Yesu. "Yə́ nə, masagwa yə́ wə dye! Kutə Ta-rayə́ kalə—njə́ Hyalatəmwə lə ghi-njə," əkwə hyá. 42 Ba Yesu gə nee, "Má ndərəma Hyalatəmwə tsá ka Ta-rayə nə, tə "i rá yə, təmburi səkwa məɓa tá Hyalatəmwə rá. Vá mnəkə ghi-ra rá səkə wə; Hyalatəmwə, mdi kə mnəkə rá səkə. 43 Waá ɗa nda ndəma yə sənata vəcə gə rá ri? Təmburi yə ndəma səsəwihwi fá vəcə-ra! 44 Ta-rayə nə, Shatari! Má wsi kə yə "i mələ mwa ná, njə́ wsi kə ta-rayə "i. Alandza tá shi mənə ná, mdi kə pətlə nkwa njə; ala njə tayə tə jiri wə, təmburi vá tsəkwə wsi va njə́ lə jiri va má-ranjə va njə́ wə. Tə tlətle mnyə njə akə, təmburi tsətsə ndza-ranjə ndangə mə́; mdi kə tlətle mnyə njə! Paɗə tsangwi gə mbəlyi mwa, səkə va njə́. 45 "Má təmburi ndza-tara gə jiri, vá mbərəsa yə lə rá wə. 46 Waá mdi mə yə ndzaranjə tsa, tsá kə ala nata rá tə mələ bikyi ri? Má kala tsá ndza njə nee, jiri vəcə gə rá, təmburi waá nda má yə mbərəsa lə rá ri? 47 Má mdi ka nga Hyalatəmwə, tə fá vəcə Hyalatəmwə njə; má wsi kə mələtəgwa nda má yə fá vəcəa nə, təmburi yə má ka nga Hyalatəmwə," əkwə Yesu sha hyá. 48 Ba ká Yahuda ngyi gə sha Yesu nee, "Mdi ká Samariya na! Tə ɗa na hyala tá ghi huri?" əkwə. 49 Ba Yesu gə nee, "Tə ɗa rá hyala tá ghi wə. Ta-tara tsá kə rá həwə və; má yə mwa ki, vá nggə rá həwə yə wə. 50 Yira nə, ka və humə rá tə́ ghi-ra wə; wuntə Mdi tsá shə, tsá kə və rá humə tsa—njə́ mwa, tsá kə sənata jiri mbweghe-ra. 51 Jiri tsá gə yə rá, má wamara mdi kə həwəshə vəcə-ra, ka dzəgə mdi shə mtə batə wavi wə," əkwə Yesu. 52 Ba ká Yahuda ngyi gə nee, "Kye, wuri yə́ kə sənata ndzaranjəa mənə nee, ndana tə ɗa na hyala tá ghi pakatə! Mandara shi-ramyi Ibrahim lə ghi-njə, wuri kə mtə; zakuri hyi Hyalatəmwə zamə dəwa, wuri hyá kə mətye paɗə; ndana má kwə na kwa nganga ná, 'Má mdi kə həwəshə vəcə-ra, ka mtə njə batə wavi wə,' əkwə! 53 Na mdashə Ibrahim ná? Karə zakuri hyi Hyalatəmwə mwa dəwa, kə mtə hyá huri? A ka waá fəyə ghi-nga na mənə tsə́ ri?" əkwə hyá. 54 Ba Yesu gə nee, "Má ndərəma yira lə ghi-ra tsá kə fə kulə tə ghi-ra nə, kulə-ra dzəgə ndza ka wsi fashə kwa ntsə mbəlyi; má mdi kə fə kulə tə rá tsa nə, njə́ Ta-tara lə ghi-njə—tsá kə yə gə nee, Hyalatəmwə-yə njə, kwə yə tsa. 55 Vá sənata njə́ yə wə dye! A má yira, wuri rá kə sənata njə́. Má ndərəma ba rá gə nee, vá sənata njə́ rá wə, əkwə rá mə́, wuri rá kə njigwe ka mdi kə tlətle mnyə kala yə. Wuri rá kə sənata njə́ pakatə; tə həwə vəcə-njə rá mwa. 56 Má shi-rayə Ibrahim zamə nə, wuri njə kə dlama va tsá kə Hyalatəmwə ɗaravə nkwa tə́ njə́, a njə nata vi ndza rá mə; wuri njə kə nata mwa, a ba dlama tə́ dabwaa," əkwə Yesu. 57 Ba ká Yahuda ngyi gə nee, "Ndzaranjəa ki, vá mələtə va mcifəmtsi na wə; vahwi nata Ibrahim na ri?" əkwə. 58 Ba Yesu gə nee, "Jiri tsá gə yə rá, má nda səkə Ibrahim yekigwa nə, yira tsá shə," əkwə. 59 Təmburi vəcə tsa ná, ba mni-hya mpwə; ba hyá tsəkavə pəlyə́ ka ləla Yesu lə. Yesu mwa ná, ba mbushəgwa, a hwə səkwa kwa mpya Hyalatəmwə.

9

1 Má tə wuntə vi, vi ndza Yesu tə ntahə ná, ba njə nata wuntə mdi kə yekigwa ka ghuli. 2 Ba mbəlyi kə zəli Yesu yiwi va Yesu nee, "Mala, waá mdi kə mələtə bikyi nda yekigwa mdie ka ghuli ri—mbəlyi kukulə-njə náa, náa mdie lə ghi-njə ná?" əkwə. 3 Ba Yesu gə nee, "Va bikyi kə mbəlyi kukulə mdie mələtə, lə va bikyi kə njə mələtə lə ghi-njə nda yekigwa njə ka ghuli wə; a tazhe ba dənama ra Hyalatəmwə ncətəgwa səkə kə njə́ kalə nda yekigwa njə kala tsa. 4 Kə hyi-hyi ba myi mələ tlə́nə Mdi kə mnəkə rá səkə, səfə vəci təmwə; təmburi vərə dzəgə səkə, a kandə mbəlyi mələtə tlə́nə havərə tsa mwa wə. 5 Má səfə rá kwa wdunya, yira nggamə wdunya," əkwə. 6 Má vi kə Yesu gətə vəcə tsa ná, ba njə ntiviyi ndigulyi tə hyə, a hwarətə hyə lə, a ba fishə ntsə mdi ghuli tsa lə; 7 "Mayi ba na pishə ntsə-nga kwa wa ra Siluwam," əkwə njə sha ghulie. (Má "Siluwam" tsa lə vəcə-hya, njə́ nee, "wuri kə mnəkəgwa.") Ba mdie li dzəgə pishə ntsə-njə kala tsá kə Yesu gə sha njə́; ba njə zhinikəgwa səkə, ndaka nənə nkwa wanggə! 8 Má mbəlyi kwa giwe-ranjə lə mbəlyi vá nənə njə́ mnyə hunkwa tə gədyi ná, ba hyá yiwi nee, "Karə nə, mdi vá ndza mnyə hunkwa ka gədyi tsa mdie huri?" əkwə. 9 "Njə́ mdie," əkwə wuntyi mbəlyi; "A-á, njə́ mdie wə; hyá pa lə njə́ kalə," əkwə wuntyi mwa. Ba mdie gə sha hyá nee, "Yira mdi vá ndza ka ghuli tsa pakatə!" əkwə. 10 Ba hyá yiwi va njə́ nee, "Tsətsəma və́ ntsə-nga mnəntəgwa ri?" əkwə. 11 Ba mdie gə nee, "Mdi ndza mbəlyi ka lə Yesu hwarətə hyə, ba fishə ntsə-ra lə, a ba gə sha rá nee, 'Mayi pishə ntsə-nga kwa wa ra Siluwam,' əkwə; ba rá li dzəgə pishə kala gə-njə tsa. Pishə kə rá pishə ntsə-ra ná, ndaka nənə nkwa rá wanggə!" əkwə mdie. 12 "Kaá Yesu shə tsə́ ri?" əkwə hyá. "Vá sənata rá wə," əkwə mdie. 13 Ba hyá kələkə mdi vá ndza ka ghuli tsa dzəgə tə́ ká Farisi. 14 (Təmburi má vi kə Yesu hwarətə hyə tə, a fishə ntsə mdie lə nda mnəntəgwa ntsə-njə ná, vəci kə mkyəgwa.) 15 Ba ká Farisi ngyi yiwi va mdie hunkwa kə ntsə-njə tsa mnəntəgwa tə. Ba njə gə sha hyá nee, "Njə́ fishə ntsə-ra lə hyə hwahwarə, ba rá pintə; ndaka nənə nkwa rá ndzaranjəa," əkwə. 16 Ba wuntyi ká Farisi gə nee, "Mdi kə mələtə wsie nə, vá sənata Hyalatəmwə njə wə, təmburi vá yatə wada ra vəci kə mkyəgwa njə wə," əkwə. Má kwə wuntyi mbəlyi na kwa ngahya ná, "Á mdi fashə lə bikyi mələtə wsi kwatsəka kala tsa ná?" əkwə. Ba mbəlyi nggərə ghəpi mbweghe-njə. 17 Ba ká Farisi ngyi zhini yiwi va mdie nee, "Mdi tsa mnəntə na ntsə-nga, kwə na; a tsətsəma kwə na sha mdie kwa nganga ri? Gətə yə́ mə," əkwə hyá. Ba mdi və́ Yesu mnəntə ntsə-njə tsa gə nee, "Zakuri kə gə vəcə Hyalatəmwə, mdi kə mnəntə ntsə-ra tsa!" əkwə. 18 Má ká Yahuda mwa ná, vá mbərəsa hyá nee, ka ghuli və́ mdie ndza nda səkə ntsə-njə mnəntəgwa wə. Ba hyá kakə mbəlyi kukulə-njə kə yeki njə́, 19 ba yiwi va hyá nee, "Njə́a mdie, zəgwi-rayə kə yekigwa ka ghuli pakatə ná? Tsətsəma və́ ntsə-njə mnəntəgwa, ndaka nənə nkwa njə ndzaranjəa tsə́ ri?" əkwə hyá. 20 Ba mbəlyi kə yeki mdie gə nee, "Wsi kə yə́ sənata, zəgwi-rayə́ mdi tsa handa; ka ghuli yekigwa njə səkwa kwa hwi mwa. 21 A má hunkwa kə ntsə-njə mnəntəgwa tə, ndaka nənə nkwa njə ndza-ranjə tsa, vá sənata yə́ wə. Vá sənata mdi kə mnəntə ntsə-njə tsa yə́ dəwa wə. Yiwi wa va njə́ lə ghi-njə, təmburi zəgwi njə ndzaranjəa mwa wə; wuri njə gətə yə wsi kə mələtəgwa," əkwə hyá. 22 (Má vəcə kə ta-ranjə lə ma-ranjə gətə tsa, va nggadləni rə ká Yahuda gətə hyá tsətsə; təmburi wuri ká Yahuda kə gəhwi mamə, má mdi kə gətə nee, Yesu nə, Kristi Mdi kə mnə Hyalatəmwə, əkwə ná, mbəlyi dləntə mdi kə gətə vəcə shə səmə kwa mpya adəwa-rahya. 23 Təmburi tsətsə nda səkə mbəlyi kə yeki mdi tsa gətə nee, "Zəgwi njə ndzaranjəa mwa wə; yiwi wa va njə́ lə ghi-njə," əkwəa.) 24 Ba ká Farisi ngyi zhini kakə mdi vá ndza ka ghuli tsa səkə ka kwá ɓwagə zhigi, a gə sha njə́ nee, "Hyalatəmwə tsá "usa na va wsie; má mdi kə mnəntə ntsə-nga tsa, mdi fashə lə bikyi," əkwə. 25 Ba mdi vá ndza ka ghuli tsa gə nee, "Ndza-ranjə ka mdi fashə lə bikyi, vá sənata rá wə. Wsi kə rá sənata kalə, má vənjə, ka ghuli və́ rá ndza; a má ndzaranjəa, ndaka nənə nkwa rá wanggə!" əkwə. 26 Ba hyá gə sha njə́ nee, "Karə nə, waá wsi kə njə mələtə tə́ na ri? Tsətsəma və́ njə mnəntə ntsə-nga ri?" əkwə. 27 Ba mdie gə sha hyá nee, "Á kye, wuri rá kə gətə yə, a və́ yə mbərəsa lə wə! Təmburi waá nda zhini yə yiwi va rá mwa ri? Yə "i ba yə ndza ka mbəlyi kə zəli njə́ dəwa ná?" əkwə. 28 Ba hyá nggəmi tá mdie lə ndzəgə nee, "Na nə, mdi kə zəli mdi-nga shə na; a má yə́ kwa ngayə́, mbəlyi kə zəli Musa yə́! 29 Wuri yə́ kə sənata, kə gətə vəcə Hyalatəmwə tə́ Musa handanda; a má mdi-nga shə, mandara nkwa kə njə səkə tə, vá sənata yə́ wə!" əkwə. 30 Ba mdi kə ntsə-njə mnəntəgwa tsa gə nee, "Wsi kudəra! Vá sənata nkwa kə njə səkə yə tə wə, əkwə yə; ndana njə́ mdi kə mnəntə rá ntsə-ra mwa! 31 Wuri myi kə sənata, má mdi fashə lə bikyi, ka fá vəcə-njə Hyalatəmwə wə; a má mdi kə həwə va Hyalatəmwə, a mələ wsi kə Hyalatəmwə "i ná, Hyalatəmwə fá vəcə mdi shə. 32 Ala patəgwa ra wdunya, mdi shə kə ala fatə nee, wuri wuntə mdi kə mnəntə ntsə mdi kə yekigwa ka ghuli wə. 33 Má və́ njə səkwa məɓa tá Hyalatəmwə wə nə, kandə njə mələtə wsi kala tsa wə," əkwə. 34 Ba hyá gə nee, "Nggudyi! Na kə yekigwa mə bikyi mənə, tsá kə tətəkə yə́ wsha ná?" əkwə hyá, a ba dləntə mdie səmə kwa mpya adəwa-rahya. 35 Má vi kə Yesu fatə nee, wuri hyá kə dləntə mdie səmə kwa mpya adəwa-rahya, acə njə tə və mdie. Má vi kə Yesu vətə njə́, ba njə gə sha mdie nee, "Wuri na kə mbərəsa lə Zəgwi ra Za ná?" əkwə. 36 "Waá mdi shə ri, Mala? Yira "i mbərəsa lə njə́," əkwə mdie. 37 "Wuri na kə nata njə́, a njə́ mdi kə gə na vəcə ndzaranjəa mwa!" əkwə Yesu. 38 "Tlamda, wuri rá kə mbərəsa!" əkwə mdie, a ba gəliɓyi, a nggərəkə həwə tə́ Yesu. 39 Ba Yesu gə nee, "Yira səkə wdunya tazhe mələ kita tə́ mbəlyi: má mbəlyi ndəma nata nkwa ná, hyá mbəlyi kə dzəgə nənə nkwa; a má mbəlyi tə nənə nkwa tá təkə ghi-hya, hyá tsá kə dzəgə ndza ka ghuli," əkwə. 40 Má vi kə wuntyi ká Farisi tə nkwa shə fatə vəcə Yesu tsa, ba hyá yiwi va njə́ nee, "Ghuli yə́ mənə ná?" əkwə. 41 Ba Yesu gə nee, "Má ndərəma ghuli yə ndangə, bikyi kwa ghi-yə mə́ wə; a má təmburi tsá kə yə fəyə ghi-yə ka mbəlyi tə nənə nkwa wanggə nə, səfə yə lə bikyi kwa ghi-yə pakatə.

10

1 "Jiri tsá gə rá sha yə, má mdi kə səkə və təmə kwa dləma, a vá dzəgwa njə kwa mnyə dləma wə, a tə wuntə bəla damə dzəgwa njə cacika ná, mdi kə ghəli mdi shə. 2 Má mdi kə səkə dzəgwa dləma səkə kə mnyə dləma, njə́ mdi kə ya təmə ndangə; 3 má mdi kə ya dləma tsa havərə ná, njə dzəgə pantə nkwa tə́ njə́. Təmə-njə ngyi mwa, hyá dzəgə tsamətə mərə vəcə kwa mnyə-njə, a na njə tə ka hyá; lə tli-hya kakə hyá njə, a hyá səmə kwa dləma. 4 Má vi kə njə kakə hyá səmə paɗə, ngyí ka nganjə ná, ba njə dzətə kəma-rahya, a pəkə hyá; təmə ngyi mwa ná, ndaka zəli njə́ hyá məsəbə, təmburi wuri hyá kə sənata mərə vəcə kwa mnyə-njə. 5 Ka zəli wuntə mdi hyá wə; mbə́mbələ hyá va njə́, təmburi vá sənata mərə kwa vəcə məntiɓə hyá wə," əkwə Yesu. 6 Má njə́a vəcə nggəla kə Yesu gərətə tə́ mbəlyi tsa ná, vá sənata wsi hyá mə wə. 7 Təmburi tsətsə mwa, ba Yesu gə nee, "Jiri tsá gə rá sha yə, yira nə, kala mnyə dləma rá, tsá ndza təmə hyi-ra dzəgwa kwa. 8 Má paɗə zaka mbəlyi kə səkə mpəlyi-ma tə́ rá, ká ghəli hyá paɗə; a və́ təmə fá vəcə-hya wə. 9 Yira nə, kala mnyə dləma handanda: má wamara mdi kə səkə dzəgwa dləma səkə kə rá, mdi shə dzəgə tlayi mbə; njə dzəgə dzəgwa lə səmə lə məhələ, a tlayi nkwa kə buhəshə ghi-njə dandərəa. 10 Má mdi kə ghəli ná, tazhe səkə ghəli wsha lə pətlə wsha fashə səkə njə; a má yira kwa ngara, tazhe ba mbəlyi tlayi mkyə má kəri, a buhəshə ghi-hya lə, səkə rá. 11 "Kala mdi kə ya wsha rá mwa, tsá lə jiri. Má mdi kə ya wsha lə jiri, ndaka ɗatə yə njə tá mtə səkwa tə təmə hyi-njə. 12 Má mbəlyi fafashə kə ya wsha tazhe tlayi kwaba kalə, vá tsəkwə wsi va hyá lə wsha ndangə mə́ wə. Má tsəli mbəlyi ngyi, vi kə hyá nata pə́kə tə səkə tá təmə ngyi ná, hyá dzəgə mbə́lə, a hwə tá təmə, təmburi ngahya təmə ya hyá wə. Səkə kə pə́kə səkə mwa ná, njə dzəgə tsə́ wuntyi kərəppi, a ba tətahəntə hyá kutikutyanggə paɗə. 13 Má mbə́lə mdi kə ya wsha tsa, təmburi "u"wi wsi və njə mə ya wsha ngyi kalə; mwa, vá tsəkwə wsi va njə́ lə təmə ndangə mə́ wə. 14 "A má yira nə, tə ya təmə hyi-ra rá lə məhələ ba lə jiri. Wuri rá kə sənata təmə hyi-ra; má təmə hyi-ra mwa dəwa, wuri hyá kə sənata rá— 15 kala tsá kə Ta-tara sənata rá; yira mwa, wuri rá kə sənata Ta-tara. Wuri rá kə ɗatə yə tá mtə səkwa təmburi təmə hyi-ra mwa. 16 Wuntyi təmə tsá shə va rá mwa, ngyí má kwa dləma tsa; yira dzəgə kə́lə hyá səkə dəwa. Hyá dzəgə nka tləmə tá mərə vəcə kwa mnyə-ra, nda zəli rá hyá. Paɗə-hya dzəgə ndza ka bəri kutə, lə mdi kə ya hyá kutə. 17 "Tə "i rá Ta-tara, təmburi wuri rá kə ɗatə yə tá mtə, tazhe ba rá zhini tlayi mkyə. 18 Mdi shə ba kələntə mkyə-ra va rá kəlama ɗatə yə-ra tə́ wə; lə "i-ra mtə rá. Dənama tsá va rá tazhe zantə mkyə-ra; dənama va rá mwa dəwa tazhe zhini kə́lə mkyə-ra tsa. Səkə va Ta-tara tlayi dənama tsa rá," əkwə Yesu. 19 Má səkwa təmburi vəcə tsa mwa, ba ká Yahuda zhini nggərə ghəpi mbweghe-njə. 20 Wuntyi mbəlyi kúkulə mə hyá ná, ba gə nee, "Tə ɗa njə́ hyala tá ghi! Tləkə zhərəshə dye! Təmburi waá fashə nda nka tləmə yə tá vəcə-njə ri?" əkwə. 21 Má wuntyi kwa ngahya ná, ba gə nee, "Má mdi ndza hyala tə ɗa tá ghi nə, kandə njə gətə vəcə kala tsa wə! Á hyala mnəntə ntsə ká ghuli ná?" əkwə. 22 Tə wuntə vi, ba wuntə sarəka mələtəgwa mə Urushalima—njə́ sarəka kə zəzi vi kə mpya Hyalatəmwə zhini anətəgwa. 23 (Wuri wgye kə mələtəgwa venkwashə.) Yesu ná, vi ndza njə tə ntahə kwa mpya Hyalatəmwə, tə nkwa ndza mbəlyi ka lə Dibəri Sulaimanu, 24 ba ká Yahuda səkə tsənitəgwa tá njə́, a gə sha njə́ nee, "Shaka na fəyə yə́ mə kanashə-kanashə kwa mni-yə́ ri? Má ndərə Kristi Mdi kə mnə Hyalatəmwə na pakatə, gətə yə́ jiri-nga tə gambala," əkwə hyá. 25 Ba Yesu gə sha hyá nee, "Wuri rá kə gətə yə jiri, a vá mbərəsa yə lə wə! Tlə́nə ndza rá təkwarə kə mələ lə dənama ra Ta-tara, wuri kə ncətə jiri-ra; 26 a má yə mwa ná, vá mbərəsa yə təmburi má-rayə ka təmə hyi-ra wə. 27 Má təmə hyi-ra, wuri hyá kə sənata mərə kwa vəcə-ra; wuri rá kə sənata hyá mwa, a ndaka zəli rá hyá. 28 Yira nggərəkə mkyə má kəri tə́ hyá; ka dzəgə hyá za batə wavi wə. Mdi shə mwa ba tsəramə dləgwalyə hyá va rá wə, 29 təmburi Ta-tara tsá kə nggə rá hyá—njə́ Mdi kulə kə mdashə paɗə; mdi shə ba dləgwalyə hyá va njə́ wə! 30 Yə́ lə Ta-tara mwa, ka kutə yə́," əkwə Yesu. 31 Ba mni ká Yahuda mpwə va vəcəa; ba hyá zhini tsəkavə pəlyə́ ka ləla Yesu lə. 32 Ba Yesu gə sha hyá nee, "Kúkulə tlə́nə tsapə kə rá mələtə kwa ntsə-yə, səkə va Ta-tara; a tsa-ma tsá kə yə "i ləla rá səkwa tə ri?" əkwə. 33 Ba ká Yahuda ngyi gə nee, "Təmburi wsha tsapə "i ləla na yə́ lə pəlyə́ wə; a səkwa təmburi tsá kə na fəyə ghi-nga ka Hyalatəmwə, a wshəntə njə́, na mdi fashə!" əkwə. 34 Ba Yesu gə nee, "Wuri kə ɗafətəgwa kwa Dləparamə Hyalatəmwə nee, 'Yira gə sha yə, Hyalatəmwə yə paɗə,' əkwə huri? 35 Wuri myi kə sənata mwa, tsangwi shə kwa Dləparamə Hyalatəmwə mandara kutə wə! Má kala tsá ndza njə nee, mbəlyi kə nka tləmə tá vəcə Hyalatəmwə kwa wdunya, tsá kə njə ka lə Hyalatəmwə ná, 36 tsətsəma gə yə sha rá nee, yira wshəntə Hyalatəmwə, kwə yə təmburi tsá kə rá gə nee, Zəgwi ra Hyalatəmwə rá, əkwə rá ri? Təmburi Hyalatəmwə Ta tsá kə kata rá pakatə, a ba mnəkə rá səkə wdunya. 37 Má ndərəma tlə́nə Ta-tara tsá mələ rá wə ki, washə yə mbərəsa lə rá wə; 38 a má ndərə tlə́nə Hyalatəmwə tsá mələ rá handanda, mandara yə má mbərəsa lə rá, ba yə mbərəsa lə tlə́nə kwatsəka ndza rá mələ—tazhe ba yə sənata nee, mə rá Ta-tara, a mə Ta-tara rá mwa," əkwə Yesu. 39 Ba ká Yahuda ngyi zhini "i tsə́ Yesu va vəcəa; a má Yesu ná, ba nguraɗintəgwa shilyə mə pəla-rahya. 40 Ba Yesu zhinikəgwa jilyə mbwi dələ Urdun dzəgə nkwa və́ Yohana mələ batizəma tə, ba njigwe. 41 Mbəlyi kúkulə ná, ba səkə tá njə́ tə nkwa shə; kwə hyá na ná, "Má Yohana, vá mələtə wsha kwatsəka njə wə; a má paɗə zaka wsha kə njə gətə mbweghe mdie, jiri pakatə," əkwə hyá. 42 Mbəlyi kúkulə tə nkwa shə mwa ná, ba mbərəsa lə Yesu.

11

1 Wuntə mdi ká Baitanya tsá shə, tsá kə shiligi tsəshə njə́; tli-njə ná, Li"azaru. (Má Baitanya tsa, wuntə mələmi batlyə ndza Maryamu tə, hyá lə zharəma-ranjə Marta. 2 Maryamu tsa, tsá kə fishə səra ra Tlamda lə ɓurədyi, a ba tsarəntə lə shintyi ghi-njə; má Li"azaru kama kulingə tsa, dagwama-ranjə mwa.) 3 Ba nggwalimə ma-ranjə ngyi mnəkə nkwa dzəgə tá Yesu nee, "Tlamda, má mcə-nga, kama kulingə njə dabwaa ndzaranjəa," əkwə. 4 Má vi kə Yesu fatə vəcə tsa ná, ba njə gə nee, "Má kama kulingə-njə tsa, ka tsá kə dzəgə mtə wə; ka wsi kə dzəgə ncə kulə Hyalatəmwə njə, təmburi səkə kə njə́ dzəgə kulə Zəgwi ra Hyalatəmwə ncəgwa," əkwə Yesu. 5 Má yə Marta hyá lə zharəma-ranjə Maryamu ba Li"azaru dagwama-rahya tsa, wuri Yesu kə "i hyá dabwaa. 6 Mandara njə ndza tsatsa, má vi kə Yesu fatə vəcə má kulingə Li"azaru tsa ná, ba njə zhini hya ɓwagə tə nkwa kə habarə tsa tawa njə́. 7 Kətərəmbwe hya ɓwagə tsa, ba njə gə sha mbəlyi kə zəli njə́ nee, "Nggwari wa, myi zhinigwa dzəmə hyə ká Yahudiya," əkwə. 8 Mbəlyi kə zəli njə́ mwa ná, ba gə nee, "Mala, vəcirəɓa kwarə tsətsəa və́ ká Yahuda və nkwa kə pətlə na lə pəlyə́; a na zhini dzəmə, kwə na mwa ná?" əkwə. 9 Ba Yesu gə sha hyá nee, "Awa mungə-ɓwagəghitə mə vəci huri? Má mdi kə ntahə havəci nə, ka tsa njə́ wsi tə səra wə, təmburi wanggə nkwa—ndaka nənə wamara wsi njə; 10 a má mdi kə ntahə havərə, təkənə dzəgə tsa njə́ təmburi má-ranjə lə nggamə," əkwə. 11 Kətərəmbwe vəcə tsa, ba njə gə nee, "Wuri mcə-myi Li"azaru kə li tá hya; yira dzəgə fəri njə́, a njə tlagwa," əkwə. 12 Ba mbəlyi kə zəli Yesu gə nee, "Má ndərə njə́ li tá hya nə, Tlamda nə, njə bwazhangə wuna?" əkwə. 13 Má vəcə kə Yesu gətə tsa, njə́ nee, wuri Li"azaru kə mtə; a má təkə ghi mbəlyi kə zəli Yesu, hya handanda tsá hya Li"azaru, a mkyəgwa. 14 Ba Yesu gərətə tə́ hyá tə ka dəgələyə nee, "Wuri Li"azaru kə mtə! 15 Wuri rá kə dlama dabwaa təmburi má-tara təɓa venkwashə, təmburi səkə kə wsie dzəgə yə mbərəsa lə rá. Nggwari myi wa, myi li dzəmə tá njə́," əkwə. 16 Má Toma, tsá ndza mbəlyi ka lə Kwandya, ba gə sha kwavati hyi-njə tə zəli Yesu nee, "Mayi myi wa, myi li dzəmə, a hyá pətlə myi ka kutə lə Tlamda," əkwə. 17 Má nda dzəmə nkwa tsa Yesu ná, wuri Li"azaru kə hya fwarə kwa kúlə. 18 Baitanya mə́ ná, hələgi njə tá Urushalima—kala zabəga ɓwagə tyi-njə; 19 ká Yahuda kúkulə mwa, tsá kə səkwa mə Urushalima dzəgwa Baitanya tazhe ɗarashə kawa tə́ Marta ba Maryamu, a səsəkwi mni-hya va mtə dagwama-rahya tsa. 20 Má vi kə Marta fatə nee, tə səkə Yesu ná, ba njə lie tawa Yesu kwa hunkwa; Maryamu kwa nganjə mwa ná, ba njigwe hankyə. 21 Ba Marta gə sha Yesu nee, "Tlamda, má ndərəma tə nkwaa na nə, kandə dagwama-tara mtə mə́ wə. 22 Wuri rá kə sənata mwa, wamara wsi kə na yiwi va Hyalatəmwə ndzaranjəa, njə nggə na," əkwə. 23 Ba Yesu gə sha njə́ nee, "Kasha dlama, dagwama-ranga dzəgə tlanətəgwa lə mkyə səmə kwa kúlə!" əkwə. 24 Ba Marta gə nee, "Wuri rá kə sənata, Tlamda, má vəcirəvi ndza mbəlyi dzəgə tlanəgwa səmə kwa kúlə, njə dzəgə tlanəgwa lə mkyə," əkwə. 25 Ba Yesu gə sha Marta nee, "Yira lə ghi-ra tsá kə tlanə mbəlyi səmə kwa kúlə lə mkyə! Má wamara mdi kə mbərəsa lə rá ná, mandara njə́ mtə, njə dzəgə mbə lə mkyə; 26 wamara mdi lə mkyə kə mbərəsa lə rá mwa, ka dzəgə mdi shə mtə batə wavi wə! Kə mbərəsa na lə vəcə-ra tsa ná?" əkwə Yesu. 27 "Yə, Tlamda, wuri rá kə mbərəsa nee, na Kristi Zəgwi ra Hyalatəmwə, mdi ndza mbəlyi ghə səkə-njə səkə wdunya alandzaa," əkwə Marta. 28 Má vi kə Marta gətə vəcə tsa ná, ba njə li dzəgə kata zharəma-ranjə Maryamu, a gə sha njə́ cacika nee, "Wuri Mala kə səkə, a tə ka na njə mwa," əkwə. 29 Fatə kə Maryamu fatə vəcə tsa ná, ba njə tlagwa zazamə, a jilyə dzəgə tawa Yesu. 30 Má Yesu mamə ná, vá nakə njə ntsəkəshə mələmi-hya hataba wə; səfə njə tə nkwa kə Marta tawa njə́ kwa hunkwa tsa. 31 Má ká Yahuda kə səkə ɗarashə kawa tə́ Maryamu, vi kə hyá nata tlagwa-ranjə jilyə zazamə ná, ba hyá tlagwa zəlitə njə́; má təkə ghi-hya ná, njə li dzəmə kúlə ntahuni. 32 Má vi kə Maryamu ntsəkəshə nkwa Yesu, a nata njə́, ba njə gəliɓyi tə kəma ra Yesu, a gə nee, "Tlamda, má ndərəma tə nkwaa na nə, kandə dagwama-tara mtə mə́ wə," əkwə. 33 Má vi kə Yesu nata Maryamu tə ntahuni ba ká Yahuda məsəbə-njə ngyi tə ntahuni dəwa ná, ba mni-njə ndá, a ba məhələ-njə ɗantəgwa dabwaa; 34 ba njə gə sha hyá nee, "Kaá lántə njə́ yə ri?" əkwə. "Ndə nata, Tlamda," əkwə hyá. 35 Ba Yesu wdeka ntahuni. 36 Ba ká Yahuda ngyi gə nee, "Nata wa "i kə njə "intə njə́ tsə́!" əkwə. 37 Ba wuntyi mbəlyi mə ká Yahuda ngyi gə nee, "Karə nə, mdie tsá kə mnəntə ntsə mdi ghuli tsa ha"i huri? A kandə njə nkatə Li"azaru kə mtə, na njə tə nkwa shə venkwashə huri?" əkwə hyá. 38 Má vi kə Yesu ntsəkəshə kúlə tsa, ba mni-njə zhini ndá, a zhərəshə. (Kúləa mwa ná, wuntə yímyi; wuri mbəlyi kə nkələtə mnyə-njə lə citli.) 39 Ba Yesu gə nee, "Kələntə wa citli tsa jilyə ka!" əkwə. Marta, zharəma ra mdi kə mtə-mtə tsa ná, ba gə nee, "Tlamda, njə zəmwi nkwa dantimyee, təmburi kwá fwarə hya-ranjə tsa kwa kúlə!" əkwə. 40 Ba Yesu gə sha njə́ nee, "Vá gətə na rá nee, má ba na mbərəsa, na dzəgə nata kulə dənama ra Hyalatəmwə huri?" 41 Mbəlyi təɓa ngyi ná, ba hyá kələntə citli mnyə kúlə tsa jilyə ka, kala tsá kə Yesu gə sha hyá; Yesu mwa, ba tlanata kəma-ranjə, a gə nee, "Ta-tara, wuri rá kə "usa na təmburi ndza-ranga tə fá vəcə-ra. 42 Kə sənata rá ndangə mə́, tə nka tləmə na tá vəcə-ra wamara vi; má tsa vəcə kə rá gətəa, tazhe mbəlyi tə nkwaa kalə, a hyá sənata nee, na mdi kə mnəkə rá səkə wdunya," əkwə. 43 Má vi kə Yesu gətə vəcə tsa ná, ba njə dlangətə nggurədlə dabwaa, a gə nee, "Li"azaru, səmə!" əkwə. 44 Má nda fá na ná, ba mdi kə mtə-mtə tsa səmə kwa kúlə! Pəla hyi-njə lə səra hyi-njə ná, wuri kə pərəməgwa mə tilimyi kə njə lántəgwa mə; kəma-ranjə mwa ná, wuri kə mbushəgwa lə wsha kə pərə ghi kə lá nkwa. "Pələntə wa njə́, a njə li!" əkwə Yesu. 45 Má ká Yahuda kə səkə pəkə Maryamu tsa, vi kə hyá nata wsi kwatsəka və́ Yesu mələtə tsa ná, kúkulə mə hyá, ba mbərəsa lə Yesu. 46 Ba wuntyi mbəlyi mə ká Yahuda ngyi lie gərətə wsi kə ɗatəgwa tsa tə́ ká Farisi. 47 Təmburi wsi tsa mwa, ba ká Farisi lə mbəlyi kukulə mə ká mələ sarəka tsənitəgwa lə paɗə mbəlyi kukulə ká Yahuda; kwə hyá na ná, "Waá wsi mələ myi lə mdie ri? Təmburi kúkulə wsha kwatsəka ndza njə mələ tsa. 48 Má və́ myi nkatə njə́ kə mələ tsəli wsha ngyi wə nə, wamara mdi dzəgə mbərəsa lə njə́; ká Roma mwa, ba dzəgə səkə wtləwtləntə mpya Hyalatəmwə-myi, a ba wsətə mbəlyi-myi paɗə!" əkwə. 49 Ba wuntə mdi patlə mə hyá tlagwa ka gə vəcə; tli mdie ná, Kayafas—njə́ mdi kulə mə paɗə ká mələ sarəka kwa mpya Hyalatəmwə venkwashə. Kwə njə na sha hyá ná, "Yə nə, vá sənata wsi yə ndangə wə! 50 Vá tsamətə yə mə ghi-yə ndangə mə́ nee, kuji-ma tsá kə mdi kutə mtə tə zherə mbəlyi, tə́ tsá kə paɗə mbəlyi dzəgə mətye huri?" əkwə. 51 (Má vəcə kə njə gətə tsa, shilyə mə ghi-njə wə; vəcə səkə va Hyalatəmwə tsá gə njə, va ndza-ranjə ka mdi kulə mə ká mələ sarəka. Mə vəcə-njə tsa, wuri Hyalatəmwə kə ncətə nee, Yesu dzəgə mtə tə zherə ká Yahuda paɗə; 52 waləka ká Yahuda kalə mwa wə, a tazhe paɗə nggwasə Hyalatəmwə bakəma kwa wdunya, a hyá səkə daɓətəgwa ka kutə.) 53 A má mbəlyi kukulə ngyi, tsəshə tə venkwashə shə ná, ba hyá və dabari kə pətlə Yesu. 54 Təmburi tsətsə mwa, səfə Yesu ntahə tə gambala kwa ntsə ká Yahuda wə; ba njə tlagwa tə nkwa shə, a li dzəgə wuntə mələmi hələgi vari gamba, tsá ndza mbəlyi ka lə Ifraimu, a njigwe tə nkwa shə lə mbəlyi kə zəli njə́. 55 Má venkwashə, wuri vi kə mələ sarəka kə yiyisi mimyi gamə kə hələgitəgwa; mbəlyi kúkulə səkə tə mələmi dadamə mə gamba ná, ba li dzəmə Urushalima tazhe zəma ghi-hya nda səkə vi kə mələ sarəka tsa ɗatəgwa. 56 Má vi ndza hyá tə zəma ghi-hya kwa mpya Hyalatəmwə ná, ba hyá gə sha ghi-hya nee, "Tsəma kwə yə ri? Səkə shə njə tá sarəka tsa ndangə ná?" əkwə hyá, təmburi tə və njə́ hyá. 57 Má venkwashə, wuri mbəlyi kukulə mə ká mələ sarəka lə ká Farisi kə gə sha mbəlyi nee, má mdi kə nata nkwa ndza Yesu tə ná, ba njə səkə gə sha hyá, a hyá lie tsə́ njə́.

12

1 Ncini hya nkwangə mbəlyi ɗa sarəka kə yiyisi mimyi gaməa ná, ba Yesu zhini səkə Baitanya, nkwa ndza Li"azaru tə (mdi kə Yesu mbə́tə lə mkyə səmə kwa kúlə tsa). 2 Má vi kə tikwari mələtəgwa ná, ba mbəlyi mələrətə wsi kə zəmə tə́ Yesu. (Marta tsá kə tarashə wsi kə zəmə tsa; Li"azaru mwa ná, patlə njə mə mbəlyi kə zəmə wsi kə zəmə tsa lə Yesu.) 3 Ba Maryamu kətə pyi lə ɓurədyi kwa—tsá ndza njə nee, dzawə pá ra tsəli ɓurədyi tsa kashasha, təmburi lə|i nardi|d mələtəgwa njə. Ba njə səkə fishə səra ra Yesu lə, ba tsarəntə lə shintyi ghi-njə. Ɓurədyi tsa ná, ba zəmwi-njə wtləshə nkwa hankyə paɗə. 4 Má Yahuda Iskariyoti (patlə njə mə mbəlyi kə zəli Yesu—njə́ mwa, mdi kə dzəgə pahwi Yesu) ná, ba gə nee, 5 "Dabwaa ndangə kwaba ra ɓurədyi tsa dye! Waá kuji-ma tsá kə mbəlyi pahwi tə dinari arəwi makənə, a nggərəkə "u"wi-njə tə́ ká tiki ri?" əkwə. 6 (Má vəcə kə Yahuda gətə tsa, va "i-njə "i ká tiki wə; təmburi ndza-ranjə ghəli gətə vəcəa njə. Təmburi má kwari "u"wi mbəlyi kə zəli Yesu, va njə́ ndangə mə́, a ndaka fəfa wsi kwa njə tazhe ghi-njə.) 7 Ba Yesu gə nee, "Dlənata maləa, a njə fəyə ɓurədyi-njə tazhe fyə rá lə, vəcirəvi dzəgə mbəlyi lá rá. 8 Má ká tiki nə, tá yə hyá wamara vi; a má yira ki, ka ndzatagwa myi nda səkə rá hwə tá yə wə," əkwə Yesu. 9 Mbəlyi kúkulə mə ká Yahuda, vi kə hyá fatə nee, kwa Baitanya Yesu ná, ba hyá səkə Baitanya; vá səkə hyá tazhe nə Yesu kalə wə, balə tazhe nə Li"azaru kə Yesu mbə́tə lə mkyə səmə kwa kúlə. 10 Má mbəlyi kukulə mə ká mələ sarəka ná, ba gəhwi səkwanyi tazhe pətlə Li"azaru dəwa; 11 təmburi səkwa tə habarə mbə́təgwa-ranjə tsa nda səkə ká Yahuda kúkulə hwə tá hyá, a ba mbərəsa lə Yesu. 12 Má kəri ra nkwa ná, ba mbəlyi kúkulə kə səkə Urushalima tá sarəka tsa fatə nee, tə səmə Urushalima Yesu; 13 a ba hyá ɓəɓələvə pəla ra tlibəlyi tləmpə, a səkə tawa njə́ kwa hunkwa. Ba hyá dlangətə nggurədlə tamwə nee, ""Usa tə́ Hyalatəmwə! Á Hyalatəmwə nggərəkə barəka tə́ Mdi kə səkə lə dənama ra Tlamda! "Usa tə́ Mbəgə ká Isra"ila!" əkwə hyá. 14 Ba Yesu vətə wuntə zəgwi ra kwara, a dzəmə njigwe mə—kala tsá kə ɗafətəgwa kwa Dləparamə Hyalatəmwə nee, 15 "Washə yə nggadləni wə, ká Sihiyona wə; na Mbəgə-yə tsa tə səkə tá yə mə zəgwi ra kwara," əkwə. 16 Má mbəlyi kə zəli Yesu ná, vá sənata wsi kə mələgwa hyá venkwashə wə. A má vi kə Yesu tlagwa səmə kwa kúlə ba li dzəmə tamwə lə kulə-njə ná, ba hyá zəzitə nee, ndana wuri vəcəa kə ɗafətəgwa kwa Dləparamə Hyalatəmwə zamə mbweghe-njə; mwa, wuri kə mələrətəgwa tsətsə. 17 Má mbəlyi kúkulə təɓa tá Yesu, vi kə Yesu kata Li"azaru səmə kwa kúlə a mbə́tə njə́ lə mkyə tsa ná, wuri hyá kə wtləshə nkwa lə habarə wsi kə ɗatəgwa tə́ Li"azaru tsa. 18 Njə́ tsá kə kələkə mbəlyi kúkulə ngyi səkə—təmburi tsá kə hyá fatə habarə wsi kwatsəka kə Yesu mələtə tsa. 19 Ba ká Farisi gə sha ghi-hya nee, "Nata wa tsə́; wsi shə ndə myi mələtə ndangə ná? Wuri paɗə mbəlyi kə zəlitə njə́ dye!" əkwə. 20 Má mə mbəlyi kə dzəmə Urushalima tazhe mələ sarəka tə́ Hyalatəmwə tsa ná, wuntyi ká kyə tsá shə; 21 ba hyá səkə tá Filibus (təmburi mdi ká Baitsaida njə səmə kwa hyə ká Galili), a ba hyá yiwi va njə́ nee, "Mala, wuri yə́ kə "i kəmə lə Yesu," əkwə. 22 Filibus mwa, ba dzəgə gərətə tə́ Andarawas; ba Andarawas hyá lə Filibus, gyapə-hya, səkə gətə vəcə mbəlyi ngyi tə́ Yesu. 23 Ba Yesu gə nee, "Wuri vi kə səkə ndzaranjəa, a Zəgwi ra Za tlayi kulə-njə. 24 Jiri tsá gə yə rá mwa, má və́ tsəli ha tləkaməgwa mə hyə, ba njə mtə a vulə wə, kutə ndyandyangə dzəgə tsəli tsa ndza; ka ɗa wsi njə wə. A má kə mtə njə ba vulə mə hyə ná, njə dzəgə wtsə́, a yetəgwa kúkulə, ba ɗashə wsi dandərəa! 25 Má wamara mdi kə "intə mkyə-njə kwa wdunya, mdi shə dzəgə ndafə tə mkyə-njə tsa; a má mdi kə dlənata mkyə-njə kwa wdunya tsa, njə dzəgə tlayi mkyə má kəri batə wavi. 26 Má mdi kə "i ndza ka mava-tara mwa, ba mdi shə zəlitə rá; má nkwa ndza rá təɓa, tə nkwa shə ndza mava-tara. Wamara mdi ka mava-tara mwa, njə dzəgə tlayi kulə səkə va Ta-tara. 27 "Ndzaranjəa, wuri mni-ra kə ɗantəgwa kashasha. Wsi shə mwa yira gə ná? Yira dzəgə gə mənə nee, 'Ta-tara, kələntə bwanyə tsa kwa ghi-ra,' əkwə mənə ná? Kandə wə, təmburi tazhe sa bwanyə tsa səkə wdunya rá. 28 Lə barəka-ranga, Ta-tara, ncətə kulə-nga səkə kə wsi kə dzəgə mələgwaa," əkwə Yesu. Má nda fá na ná, ba vəcə gəgwa səkwa məɓa tamwə nee, "Wuri rá kə ncətə kulə-ra; mwa, yira zhini dzəgə ncə kulə-ra tsa," əkwə. 29 Má vi kə mbəlyi tə nkwa shə kúkulə ngyi fatə vəcəa ná, ba hyá gə nee, "Va ndəgwi," əkwə; kwə wuntyi ná, "A-á, wuntə mdi kə mnə Hyalatəmwə məɓa tamwə gərətə vəcə tə́ njə́!" əkwə. 30 Ba Yesu gə sha hyá nee, "Tazhe rá gətəgwa vəcə tsa wə; a tazhe yə gətəgwa njə səkwa məɓa tamwə. 31 Ndzaranjəa, wuri vi kə gə kita tə́ wdunya tsa kə səkə, a mbəlyi dzəgə kələntə Shatari mdi kə zəmə mbəgə wdunya mə mbəgə. 32 Má yira, mbəlyi dzəgə tlanətə rá tamwə tə wci; má kə tlanətəgwa rá mwa, yira dzəgə kələkə mbəlyi paɗə səkə tá rá," əkwə. 33 (Mə gə vəcə kala tsa, wuri Yesu kə ncətə myi tsəli mtə dzəgə njə mtə.) 34 Ba mbəlyi kúkulə ngyi gə nee, "Wuri yə́ kə janggatə kwa Dləparamə Hyalatəmwə nee, ka dzəgə Kristi Mdi kə mnə Hyalatəmwə mtə batə wavi wə; tsətsəma səkə na gə mwa nee, se mbəlyi tlanətə Zəgwi ra Za tamwə tə wci, əkwə na ri? Waá Zəgwi ra Za tsa ri?" əkwə hyá. 35 Ba Yesu zhinirətə tə́ hyá nee, "Nggamə dzəgə ndza tá yə mə vi batlyə haba kalə; kasha wa ntahə mə nggaməa, səfə nkwa wanggə tá yə, vashə nkutli səkə nkələshə yə nkwa. Təmburi má mdi kə ntahə mə nkutli ná, vá sənata nkwa dzəgə njə njə tə wə. 36 Mbərəsa wa lə nggamə tsa mwa, səfə njə tə mbələ tá yə, tazhe ba yə njigwe ka nganjə mbəlyi," əkwə Yesu. Má kətərəmbwe tsá kə Yesu gətə vəcə tsa ná, ba njə lie mbushəgwa va hyá. 37 Mandara kúkulə wsha kwatsəka və́ Yesu mələtə kwa ntsə mbəlyi ná, və́ hyá mbərəsa lə Yesu wə; 38 wuri ndza-rahya tsətsə kə ncətə jiri vəcə kə Ishaya Zakuri gətə zamə nee, "Tlamda, mdi shə ba mbərəsa lə vəcə kə yə́ gətə ná? Waá mdi kə tsamətə dənama-ranga ri?" əkwə. 39 Ndangə mə́, kandə hyá mbərəsa lə Tlamda wə; təmburi má kwə Ishaya dəwa ná, 40 "Wuri Hyalatəmwə kə ghuləpintə ntsə-hya, ba nkələtə mni-hya, təmburi vashə hyá nata nkwa, a sənata wsi kwa mni-hya— vashə hyá mbəralyəgwa səkə tá Tlamda, a hyá tlayi mbə," əkwə. 41 Ishaya gətə vəcə tsa mbweghe Yesu, təmburi wuri njə kə nata kulə-njə zamə. 42 Mandara njə ndza tsatsa, kúkulə mə mbəlyi kukulə ká Yahuda, tsá kə mbərəsa lə Yesu; a má təmburi nggadləni rə ká Farisi ná, və́ hyá gərətə tə́ mbəlyi tə gambala, vashə mbəlyi dləntə hyá səmə kwa mpya adəwa-rahya wə. 43 "I-ma hyá "i humə səkə va mbəlyi tə́ tsá səkə va Hyalatəmwə. 44 Ba Yesu dlangətə nggurədlə-njə tamwə, a gə nee, "Má mdi kə mbərəsa lə rá, waləka rá tsá və́ mdi shə mbərəsa lə kalə wə; a daɓə lə Mdi kə mnəkə rá səkə mbərəsa njə lə. 45 Má wamara mdi kə nata rá mwa, wuri mdi shə kə nata Mdi kə mnəkə rá dəwa. 46 Wuri rá kə səkə wdunya ka nggamə, tazhe má wamara mdi kə mbərəsa lə rá ná, ka dzəgə njə ndza mə nkutli wə. 47 "Má mbəlyi kə fatə vəcə-ra mwa, a və́ hyá həwəshə wə, ka mələrəshə kita rá wə. Təmburi vá səkə rá tazhe mələ kita tə́ mbəlyi wə; tazhe mbə nkwa səkə wdunya rá. 48 Má mdi kə dlənata rá, a kə́lyə kə nka tləmə tá vəcə-ra, mbəlyi dzəgə mələ kita tə́ mdi shə pakatə; vəcə kə rá gə, tsá kə dzəgə mələrəshə kita tə vəci shə dzəgəndza! 49 Təmburi vəcə rə ghi-ra, tsá kə rá gə wə; Ta-tara kə mnəkə rá səkə, tsá kə gə rá wsi gə rá. 50 Wuri rá kə sənata mwa, vəcə-njə tsá kə kələkə mkyə má kəri səkə tə́ mbəlyi; təmburi tsətsə, má wsi kə Ta-tara gə sha rá a rá gə, njə́ tsá gə rá sha mbəlyi," əkwə Yesu.

13

1 Má nda səkə vəci kə mələ sarəka tsa mələtəgwa ná, wuri Yesu kə sənata nee, wuri vi-njə kə dzəkitəgwa, a njə hwə kwa wdunya tazhe zhinigwa dzəmə tá Ta-ranjə. Alandza wuri Yesu kə "i mbəlyi ka nganjə kwa wdunya tsa; "i kə njə "intə hyáa mwa, dabwaa kashasha, rapə tə vi kə njə hwə tá hyá. 2 Má Yahuda zəgwi ra Siman Iskariyoti ná, wuri Shatari kə hatə njə́ tə pahwi Yesu ndangə mə́. 3 Wuri Yesu kə sənata mwa nee, wuri Ta-ranjə kə fəyə zaka wsha paɗə tá təkwi-njə; kə sənata njə mwa dəwa, səkwa məɓa tá Hyalatəmwə njə; mwa, njə zhinigwa dzəmə tá Hyalatəmwə. 4 Təmburi tsətsə, má vi ndza Yesu tə zəmə wsi kə zəmə lə mbəlyi kə zəli njə́, ba njə tlagwa a sərəntə lə"use-ranjə; ba njə kətə tawalə a mputə tá tə́-njə, 5 ba givə yemyi a shikala kwa kwatləkwi. Acə njə mə pyə səra ra mbəlyi kə zəli njə́, a tsətsarə lə tawalə kə njə mputə tá tə́-njə tsa. 6 Má vi kə njə səkə ka pyə səra ra Siman Bitrus ná, ba Bitrus gə nee, "Tlamda, tsəma pyə rá səra-tara na ri?" əkwə. 7 "Vá sənata wsi ndza rá tə mələ na ndzaranjəa wə; a má dzəgəndza tə kəma, sənata shə na," əkwə Yesu. 8 "Wulyə va rá, a na pyə rá səra-tara ndangə wə, Mala wə," əkwə Bitrus. "Má və́ rá pishə na səra-ranga wə, Bitrus wə, ka ndza na ka mdi kə zəli rá wə!" əkwə Yesu. 9 "Má ndərə tsətsə njə, Tlamda, waləka səra-tara tsá pyə na wə; pishə gwa-tara paɗə, balə pəla hyi-ra ba ghi-ra!" əkwə Siman Bitrus. 10 Ba Yesu gə nee, "Má mdi kə pishə pyə nə, ɗá tə njə́ wə, a ka zhini njə pyə təkwashə-təkwashə dəwa wə; se hyə tə səra-ranjə, tsá pintə njə kalə. Paɗə-yə, ɗaɗawə yə; se mdi kutə mə yə kalə, tsá ka ɗá," əkwə. 11 (Təmburi tsá kə Yesu sənata mdi kə dzəgə pahwi njə́ mə hyá gə njə nee, "Ɗaɗawə yə; se mdi kutə kalə, tsá ka ɗá," əkwəa.) 12 Má vi kə Yesu pishə səra-rahya tə́ mbəlyi kə zəli njə́ paɗə ná, ba njə kətə lə"use-ranjə a lambwi, ba njigwe məndzə tə nkwa kə ndza-ranjə. Kwə njə na ná, "Kə sənata wsi kə rá mələtə yə tsa yə ná? 13 'Mala' əkwə yə sha ka rá, ba mwa 'Tlamda'; talala gətə yə, təmburi tsətsə rá handa. 14 Má kala tsá ndza njə nee, Tlamda-yə rá ba mwa mala-rayə, a ba rá pishə yə səra-rayə ki, kə hitəgwa mwa ba yə pishə nga kwavati-yə. 15 Wuri rá kə ncətə yə wsi kə hitəgwa a yə mələ; kala tsá kə rá mələtə tə́ yə tsa, ba yə mələ tə́ kwavati-yə. 16 Jiri tsá gə rá sha yə, vá mdashə tlamda-njə mava wə; má mdi kə mnəkəgwa mwa, vá mdashə mdi kə mnəkə njə́ tsa njə wə. 17 Má kə sənata wsha ngyi yə, yə dzəgə tlayi barəka, a na yə tə zəli mələ hyá! 18 "Paɗə-yə tsá kə rá gə vəcə sha yə wə; təmburi wuri rá kə sənata mbəlyi kə rá tsəkavə. Də́walə ba wsi kə ɗafətəgwa kwa Dləparamə Hyalatəmwə njigwe jiri—tsá kə gə nee, 'Mdi ndza yə́ zəmə ɗafa kwa kwatləkwi kutə lə, tsá kə mbəralyəgwa ka ɗa rá,' əkwə. 19 Ndzaranjəa gə wsha ngyi rá sha yə, səfə wsie má nakə mələtəgwa; təmburi má vi kə njə səkə mələtəgwa ná, ba yə mbərəsa nee, yira mdi shə. 20 Jiri tsá gə rá sha yə mwa, má wamara mdi kə kə́lə mdi kə rá mnəkə lə hwi kutə, wuri mdi shə kə kə́lə rá dəwa. Má mdi kə kə́lə rá mwa, wuri njə kə kə́lə Mdi kə mnəkə rá səkə dəwa," əkwə Yesu. 21 Má vi kə Yesu gətə vəcə tsa ná, ba məhələ-njə ɗantəgwa dabwaa; ba njə gə tə gambala nee, "Jiri tsá gə rá sha yə, wuntə mdi patlə mə yə dzəgə pahwi rá," əkwə. 22 Má mbəlyi kə zəli njə́ mwa ná, ba hyá nənə ghi-hya ndəndəwan, ndəndəwannə, a ndyarə va sənata mdi kə njə gə tsa. 23 Wuntə mdi patlə mə hyá, tsá kə Yesu "intə njə́ ná, məndzə njə vari Yesu; 24 ba Siman Bitrus gə sha mdie lə pəla-ranjə nee, "Sha waá njə ri?" əkwə. 25 Ba mdi məndzə vari Yesu tsa asətəgwa vizzi vari njə́, a yiwi va njə́ nee, "Waá mdi shə ri, Tlamda?" əkwə. 26 Ba Yesu gə nee, "Mdi ndza rá ncə ɗafa dzəmə ɗalyi ka nggərəkə, a njə zəmə, njə́ mdi shə," əkwə. Má vi kə Yesu ncəmə ɗafa tsa mə ɗalyi ná, ba njə nggərəkə tə́ Yahuda zəgwi ra Siman Iskariyoti. 27 Kə́lə kə Yahuda kə́lə ɗafa tsa ná, ba Shatari dzəgwa mni-njə. Kwə Yesu na sha njə́, "Kasha mələ tlə́nə-nga zazamə!" 28 (Mdi shə mə hyá—mə mbəlyi-njə tə zəmə ɗafa ngyi—kə sənata wsi və́ Yesu gə sha Yahuda tsa wə. 29 Má təkə ghi wuntyi mbəlyi mə hyá ná, Yesu gə sha Yahuda nee, "Mayi pashə myi wsha kə mələ sarəka," a na njə má nee, "Mayi nggərəkə "u"wi tə́ ká tiki," əkwə, təmburi ndza ra Yahuda ka mdi kə tsətsə kwari "u"wi-hya.) 30 Kə́lə və́ Yahuda kə́lə ɗafa tsa ná, ba njə hwə shilyə hankyə zazamə; havərə nkwa venkwashə. 31 Má vi kə Yahuda hwə shilyə hankyə tsa ná, ba Yesu gə nee, "Ndzaranjə tsa, wuri vi kə səkə, a kulə Zəgwi ra Za dzəgə ncətəgwa tə ka; mwa, kulə Hyalatəmwə dzəgə ncətəgwa səkə kə njə́. 32 Má kala tsá ndza njə mwa nee, kulə Hyalatəmwə dzəgə ncətəgwa səkə kə njə́, Hyalatəmwə dzəgə ncə kulə Zəgwi ra Za lə ghi-njə. Zazamə dzəgə njə ncə kulə-njə tsa! 33 Mbəlyi-ra, ka dzəgə rá ndza lə yə parangə wə: yə dzəgə və rá, a kandə yə vətə rá wə. Má kala tsá kə rá gərətə tə́ ká Yahuda nee, 'Kandə yə dzəgə nkwa ndza rá dzəgə wə,' əkwə tsa mwa, tsətsə gə rá sha yə ndzaranjəa. 34 "Məlifyi wada tsá nggə yə rá—njə́ nee, "i wa kwavati-yə; kala tsá kə rá "i yə, ba yə "i kwavati-yə. 35 Má ba yə "i kwavati-yə, paɗə mbəlyi dzəgə sənata nee, mbəlyi kə zəli rá yə," əkwə Yesu. 36 "Daá-daá dzəgə na li ri, Tlamda?" əkwə Bitrus. Ba Yesu gə nee, "Kandə na zəlitə rá dzəgə nkwa ndza rá dzəgə ndzaranjəa wə; a má dzəgəndza tə wuntə vi ná, na dzəgə zəli rá dzəgə nkwa shə," əkwə. 37 "Tlamda, va waá ndəma rá zəlitə na ndzaranjəa ri? Wuri rá kə ɗatə yə tá mtə səkwa tə na dye!" əkwə Bitrus yiwi va Yesu. 38 Ba Yesu gə sha njə́ nee, "Wuri na kə ɗatə yə tá mtə səkwa tə rá, kwə na ná? Jiri tsá gə na rá, má nda səkə nggəli ka 'kakəriyakə' tə vərə ɓeshie nə, Bitrus nə, na dzəgə nggərə ghəpi sənata rá ka makənə zhigi," əkwə Yesu.

14

1 Ba Yesu gə nee, "Washə mni-yə ɗantəgwa wə! Mbərəsa wa lə Hyalatəmwə—ba yə mbərəsa lə rá mwa! 2 Má hankyə ya Ta-tara, nkwa kə ndza tsá shə kúkulə; yira li dzəmə tá njə́ tazhe mələ yə nkwa kə ndza-rayə. Má və́ njə kala tsa shə wə, ka gə yə vəcə rá kala tsa wə. 3 Má kə hitə yə zaka wsha rá paɗə məɓa, yira zhinigwa səkə ka kə́lə yə dzəmə tá rá, tazhe ba yə ndza tə nkwa ndza rá tə məɓa. 4 Má nkwa ndza rá dzəgəa ná, wuri yə kə sənata hunkwa kə dzəgə," əkwə Yesu. 5 "Tlamda, vá sənata nkwa ndza na dzəgə yə́ tə wə; a tsətsəma sənata hunkwa kə dzəgə yə́ ri?" əkwə Toma. 6 Ba Yesu gə nee, "Yira hunkwa tsa lə ghi-ra; yira jiri mwa; yira mdi kə nggərəkə mkyə má kəri tə́ mbəlyi! Mdi shə ba səkə tá Hyalatəmwə Ta, a na njə má səkə kə rá wə. 7 Má ndərə wuri yə kə sənata rá, kə sənata Ta-tara ndza yə dəwa. Ndzaranjəa, wuri yə kə sənata njə́; wuri yə kə nata njə́ mwa!" əkwə. 8 Ba Filibus gə sha Yesu nee, "Tlamda, ncətə yə́ Ta-ranga shə; njə́ wsi kə yə́ və kalə," əkwə. 9 Ba Yesu gə nee, "Kə ndzatagwa rá lə yə parangə, ndana vá sənata rá na rapə tə vi tsa wə, kwə na ná, Filibus? Má mdi kə nata rá nə, wuri mdi shə kə nata Ta-tara! Tsətsəma zhini na gə mwa nee, 'Ncətə yə́ Ta-ranga shə,' əkwə na ri? 10 Vá mbərəsa na nee, mə Ta-tara rá, a mə rá Ta-tara mwa huri? Má vəcə ndza rá gə yə nə, vəcə rə ghi-ra wə; səkə va Ta-tara ndza yə́ lə nkyahəa. Tə mələ tlə́nə-njə njə səkə kə rá. 11 Mbərəsa wa lə vəcə-ra nee, 'mə Ta-tara rá, a mə rá Ta-tara mwa,' əkwə tsa; má ndəma yə mbərəsa vəcə-ra tsa, mbərəsa wa səkwa təmburi wsha kwatsəka ndza yə nənə rá tə mələ tsa. 12 "Jiri tsá gə rá sha yə mwa, má mdi kə mbərəsa lə rá, má zaka tlə́nə ndza rá mələ, mdi shə dzəgə mələ kala ngara; a njə dzəgə mələ mdashə ngara tsa mwa, təmburi yira li dzəmə tá Ta-tara. 13 Má zaka wsha yiwi yə va Hyalatəmwə mə tli-ra, yira mələ yə hyá, tazhe ba kulə Ta-tara ncətəgwa səkə kə tlə́nə Zəgwi-ranjə tsa. 14 Jiri, wamara wsi kə yə yiwi mə tli-ra, yira mələ yə njə́! 15 "Má ndərə kə "i rá yə, ba yə həwəshə vəcə-ra. 16 Yira dzəgə yiwi va Ta-tara mwa, a njə mnə Mambəli-njə səkə tə́ yə tazhe vwi yə—njə́ Mambəli jiri, tsá kə dzəgə ndza tá yə batə wavi. 17 Má mbəlyi ka nga wdunya nə, kandə hyá tlayi njə́ wə, təmburi kandə hyá nata njə́ wə, a kandə hyá sənata njə́ dəwa wə. A má yə kwa ngayə ki, wuri yə kə sənata njə́, təmburi njə ndza lə yə nkyahə, a njə dzəgə ndza kwa mni-yə mwa. 18 "Ka hwə rá tá yə kashasha, a yə ndza ka məzəti wə; yira zhini dzəgə səkə tá yə. 19 Ndzatagwa batlyə nə, ka dzəgə mbəlyi ka nga wdunya nata rá mwa wə; a má yə ná, yə dzəgə nə rá. Təmburi ndza-tara lə mkyə, má yə mwa dəwa, yə dzəgə ndza lə mkyə. 20 Má venkwashə, yə dzəgə sənata nee, mə Ta-tara rá; má yə mwa, mə rá yə, kala tsá ndza rá mə yə. 21 "Má wamara mdi kə kə́lə vəcə-ra a ba həwəshə, mdi shə tsá kə "i rá. Má mdi kə "i rá mwa, mdi shə tsá "i njə́ Ta-tara; má yira dəwa mwa, yira dzəgə "i mdi shə, a ba ncərətə ghi-ra tə́ njə́," əkwə Yesu. 22 Ba Yahuda (tsá má ka Yahuda Iskariyoti) gə sha njə́ nee, "Tlamda, tsəma ncə ghi-nga na tə́ yə́, a ka ncə na tə́ mbəlyi ka nga wdunya wə ri?" əkwə. 23 Ba Yesu gə nee, "Má wamara mdi kə "i rá, mdi shə dzəgə həwəshə vəcə-ra, nda dzəgə Ta-tara "i mdi shə; má Ta-tara ba rá lə ghi-ra mwa, yə́ dzəgə səkə tá mdie, a ndza lə njə́ nkyahə. 24 A má mdi kə dlənata rá nə, ka həwə vəcə-ra njə wə. Má vəcə ndza yə fá va rá tsa ná, vəcə rə ghi-ra wə, vəcə Ta-tara kə mnəkə rá səkə. 25 "Yira gətə yə vəcə tsa, səfə rá tá yə haba. 26 Má Mambəli Hyalatəmwə ndza Ta-tara dzəgə mnə yə səkə tazhe vwi yə tə zherə-ra, njə́ tsá kə dzəgə tətəkə yə zaka wsha paɗə, a ba zəzitə yə paɗə wsha və́ rá gətə yə. 27 "Á yə ndza lə hinigwe ra mni, a na rá kə hwə tá yə; ngara hinigwe ra mni tsá kə rá nggə yə. Má hinigwe ra mni-raa, kala hinigwe ra mni mbəlyi ka nga wdunya wə. Təmburi tsətsə, washə mni-yə ɗantəgwa wə; washə yə nggadləni mwa dəwa wə. 28 Wuri yə kə fatə tsá kə rá gətə yə nee, 'Yira li,' lə mwa nee, 'Yira zhini dzəgə səkə tá yə,' əkwəa huri? Má ndərə kə "i rá yə, yə dlama va ndza-tara li dzəmə tá Ta-tara, təmburi kulə-ma njə tə́ rá. 29 Wuri rá kə gətə yə wsha ngyi ndzaranjəa, səfə hyá má ɗatəgwa—tazhe má vəcirəvi kə hyá dzəgə ɗatəgwa ná, ba yə mbərəsa. 30 "Ka zhini rá gə yə vəcə kúkulə mwa wə; təmburi má mdi kə zəmə mbəgə wdunya tsa nə, tə səkə njə. Dənama va njə́ mbweghe-ra ka gure rá wə. 31 Má yira, wsi kə Ta-tara gə sha rá, tsá mələ rá—tazhe ba paɗə mbəlyi kwa wdunya sənata nee, tə "i Ta-tara rá. Tlawagwa, myi li," əkwə Yesu.

15

1 Ba Yesu gə nee, "Yira nə, kala dəngwi fwə; Ta-tara mwa, mdi kə wza fwəa. 2 Má wamara pəla ra fwə tə rá má ye nggwasə ná, Ta-tara tlantə hyá dzətə ka; má pəla ra fwə tə ye nggwasə ná, njə tləratə hyá tazhe ba hyá mtsəhətə ye nggwasə kúkulə. 3 Má ndzaranjəa, kə yayaɓə mni-yə təmburi vəcə kə rá gətə yə. 4 "Njiwegwa mə rá, a yira ndza mə yə mwa. Kala tsá ndza njə nee, kandə pəla ra fwə yeki nggwasə kutəra-ranjə, a na njə má njigwe tə ma ra fwə wə, tsətsə ndza-rayə dəwa: kandə yə ɗashə wsi, a na yə má njigwe mə rá wə. 5 Yira nə, kala dəngwi fwə; má yə ki, pəla ra fwəa yə. Má mdi kə njigwe mə rá, a ba rá ndza mə njə́ mwa, mdi shə ndza kala pəla ra fwə kə ye nggwasə kúkulə; a má və́ yə njigwe mə rá wə, kandə yə ɗashə wsi wə. 6 Má wamara mdi má njigwe mə rá ná, mbəlyi tlantə njə́ kala pəla ra fwə kə mbəlyi tlantə dzətə ka, a njə wulə; má tsəli pəla ra fwə ngyi, mbəlyi tsəni hyá ba wdimə mə ghwi, a tərəntə kurappə. 7 "Má kə njigwe yə mə rá, a ba vəcə-ra ndza kwa mni-yə mwa, ndaka yiwi zaka wsha kə yə "i yə, a na Hyalatəmwə nggə yə. 8 Na hunkwa ndza kulə Ta-tara ncəgwa tsa tə: njə́ səkə kə ndza-rayə təkwarə kə mələ tlə́nə tsapə; njə́ tsá kə ncətə mwa nee, mbəlyi kə zəli rá yə handa. 9 Kala tsá kə Ta-tara "i rá mwa, tsətsə "i yə rá; njiwegwa mə "ighi-ra tsa. 10 Má kə həwəshə vəcə-ra yə, yə dzəgə ndza mə "ighi-ra tsa—kala tsá kə rá həwəshə vəcə kə Ta-tara gətə, a yira ndza mə "ighi Ta-tara. 11 Má vəcə kə rá gətə tsa ná, tazhe ba dlama ləhəshə mni-yə, a yə dlama kala tsá ndza rá tə dlama kwa mni-ra. 12 "Na wada kə rá nggə yə tsa ndzaranjəa: "i wa kwavati-yə, kala tsá kə rá "i yə. 13 Má wsi kə mdashə paɗə tazhe ncətə "ighi kwa mni mdi ná, ba mdi mtə səkwa təmburi mcə-njə. 14 Ka mcə hyi-ra yə mwa, a na yə kə mələtə tlə́nə kə rá gə sha yə a yə mələ. 15 Ka zhini rá dzəgə ka yə lə mavalyi hyi-ra wə; təmburi má mava ná, vá sənata wsi mələ tlamda-njə njə wə. Má ndza rá ka yə mənə, ka mcə hyi-ra; təmburi wuri rá kə gətə yə paɗə wsha və́ rá fatə va Ta-tara. 16 "Yə mbəlyi kə tsəkavə rá wə; yira mdi kə tsəkavə yə. Ba rá fəyə yə ka mbəlyi kə mnə-ra, a yə lie ɗashə wsi kúkulə mə ndza-rayə tə zəli rá; wsi ndza yə ɗashə mwa, ka dzəgə za wə. Təmburi tsətsə, má wamara wsi kə yə yiwi va Ta-tara mə tli-ra, njə nggə yə. 17 Njə́a vəcə kə rá gə sha yə ndzaranjəa: "i wa kwavati-yə! 18 "Má ba mbəlyi ka nga wdunya dlənata yə, ba yə sənata nee, wuri hyá kə dlənata rá tsəmi. 19 Má ndərəma ka nga wdunya mbəlyi yə mə́, mbəlyi ka nga wdunya "i yə; a má ndzaranjəa, ka nga wdunya mbəlyi yə wə, təmburi wuri rá kə tsəkavə yə shilyə mə mbəlyi ka nga wdunya tsa; təmburi tsətsə nda "imye yə hyá. 20 Á yə zəzitə vəcə kə rá gətə yə tsa nee, 'Vá mdashə tlamda-njə mava wə.' Má mbəlyi kə ɗa rá, hyá dzəgə ɗa yə dəwa; má mbəlyi kə həwəshə vəcə-ra, hyá dzəgə həwəshə ngayə dəwa. 21 Má paɗə wsha ntintimye ndza hyá dzəgə mələ tə́ yə ná, təmburi ndza-rayə ka ngara mbəlyi; təmburi vá sənata Mdi kə mnəkə rá səkə wdunya hyá wə. 22 "Má ndərə kama rá səkə gərətə vəcə Hyalatəmwə tə́ hyá mə́ wə ná, ka sənata ndza-rahya lə bikyi hyá wə; a má ndzaranjə tsa, mə səkə-ra tá hyáa, nkwa kə wɗyi shə va hyá wə—wuri bikyi-hya kə ncətəgwa tə ka. 23 Má mdi kə dlənata rá, wuri mdi shə kə dlənata Ta-tara dəwa. 24 Má ndərə kama wsha kwatsəka kə rá mələtə kwa ntsə-hya, tsá má wuntə mdi ala mələtə tsa mə́ wə ki, ndaka gə hyá nee, bikyi va hyá wə; a má ndzaranjə tsa, wuri hyá kə nata tlə́nə-ra tsa, a ba dlənata yə́ lə Ta-tara, gyapə-yə́. 25 Njə́a mwa, də́walə ba njə mələtəgwa kala tsa shə, tazhe ba vəcə kə ɗafətəgwa kwa Dləparamə Hyalatəmwə njigwe jiri—tsá kə gə nee, 'Wuri hyá kə dlənata rá fashə akə, səkwa tə wsi wə,' əkwə. 26 "Má Mambəli jiri ndza rá dzəgə mnə yə səkwa məɓa tá Ta-tara tazhe vwi yə, njə́ tsá kə dzəgə ndza ka sakida-tara. 27 Yə mwa, yə dzəgə ndza ka sakida-tara dəwa, təmburi tá rá yə alandza.

16

1 "Paɗə vəcəa, wuri rá kə gətə yə ndzaranjəa vashə yə dzəgə hwə tá zəli rá fashə, a na wsha ngyi kə ɗatə yə gwa. 2 Yira gə sha yə, mbəlyi dzəgə dləntə yə səmə kwa mpya adəwa-rahya. Vi dzəgə səkə mwa, vi ndza mbəlyi kə pətlə yə dzəgə zəzi mə ghi-hya nee, má pətlə ndza hyá pətlə yə ká zəli rá ná, tlə́nə Hyalatəmwə tsá mələ hyá, tá təkə ghi-hya fashə. 3 Hyá dzəgə mələ yə tsəli wsha ngyi va má-rahya sənata Ta-tara; a vá sənata rá hyá mwa dəwa wə. 4 Wuri rá kə gətə yə vəcə tsa ndzaranjəa, tazhe má ba vi shə səkə, a hyá mələ yə tsəli bwanyə shə ná, ba yə zəzitə vəcə tsa a sənata nee, wuri rá kə gətə yə mə́. Kə gətə yə vəcəa rá mamə təmburi ndza-tara lə yə wə. 5 "Má ndzaranjəa mənə nə, yira zhinigwa dzəmə tá Mdi kə mnəkə rá səkə; mdi shə mə yə mwa vá yiwi va rá nee, 'Na daá ri?' əkwə wə. 6 Má va tsá kə rá gətə yə wsha ngyi ná, ba mni-yə ɗantəgwa və. 7 Jiri tsá gə rá sha yə mwa, kuji-ma li-ra tsa tə́ yə! Təmburi má və́ rá li wə, kandə Mambəli kə vwi yə tsa səkə tá yə wə; a má kə li rá, yira dzəgə mnə yə njə́ səkə. 8 "Má kə səkə njə mwa, njə dzəgə ncərətə bikyi-hya tə́ mbəlyi ka nga wdunya; njə dzəgə ncərətə jiri Hyalatəmwə dəwa, lə kita dzəgə Hyalatəmwə mələ tə́ mbəlyi. 9 Má bikyi kə hyá mələtəa, njə́ má-rahya mbərəsa lə rá. 10 Má jiri Hyalatəmwə tsa mwa, wuri kə ncətəgwa səkə kə zhinigwa-tara dzəmə tá Ta-tara; ka zhini hyá dzəgə nata rá wə. 11 Má wsi kə ncətə kita dzəgə Hyalatəmwə mələ tə́ mbəlyi mwa, njə́ kita kə tlantəgwa tə́ mdi kə zəmə mbəgə wdunya tsa. 12 "Səfə vəcə va rá kúkulə a rá gə yə; a má yə mwa, kandə yə kələtə vəcə-ra tsa paɗə ndzaranjəa wə. 13 Má vi kə Mambəli jiri tsa dzəgə səkə, njə dzəgə tətəkə yə zaka wsha jiri paɗə. Təmburi ka gə vəcə rə ghi-njə njə wə; se wsha kə njə fatə va Hyalatəmwə, tsá dzəgə njə gə. Balə wsha kə dzəgə mələgwa dzəgəndza tə kəma dzəgə njə gə yə! 14 Njə dzəgə ncə kulə-ra mwa; təmburi vəcə-ra tsá dzəgə njə kə́lə, a njə gə yə. 15 Má paɗə wsha va Ta-tara, ngara həlangə; təmburi ɓa nda gə rá nee, Mambəli Hyalatəmwə dzəgə kə́lə vəcə-ra, a njə gə yə. 16 "Má ndzatagwa batlyə, ka dzəgə yə nata rá wə; má ndzatagwa batlyə mwa ná, yə dzəgə nə rá," əkwə Yesu. 17 Ba wuntyi mbəlyi kə zəli njə́ gə sha kwavati-hya nee, "Waá zəzi-njə mə vəcə-njə tsa nee, 'Má ndzatagwa batlyə, ka dzəgə yə nata rá wə; má ndzatagwa batlyə mwa ná, yə dzəgə nə rá,' lə mwa nee, 'təmburi zhinigwa-tara dzəmə tá Ta-tara,' əkwəa ri? 18 Waá zəzi-njə mə 'ndzatagwa batlyə' tsa ri? Mdi shə kə sənata vəcə tsa ná?" əkwə hyá. 19 Má Yesu mwa ná, wuri kə sənata nee, hyá "i yiwi vəcə tsa va njə́. Təmburi tsətsə ba Yesu gə sha hyá nee, "Vəcə kə rá gətə nee, 'Má ndzatagwa batlyə, ka dzəgə yə nata rá wə; má ndzatagwa batlyə mwa ná, yə dzəgə nə rá,' əkwəa, tsá yiwi yə va ghi-yə tsa ná? 20 Jiri tsá gə rá sha yə, yə dzəgə ntahuni ndangə rərəɓɓi; a má mbəlyi ka nga wdunya kwa ngahya mwa ná, hyá dzəgə dlama. Mni-yə dzəgə ɗantəgwa dabwaa; a má ɗantəgwa ra mni-yə tsa mwa, njə dzəgə mbərə ka dlama— 21 kala ndza ra malə tə dləvi ka ye: tə sa bwanyə njə va ye zəgwi; a má kə yekigwa zəgwi səkwa tə ka ná, ndaka zahata paɗə bwanyə ye zəgwie njə—se dlama tsá mələ njə təmburi tsá kə zəgwi yekigwa kulingə. 22 Tsətsə ndza-rayə dəwa: ndzaranjəa, wuri mni-yə kə ɗantəgwa; a má ndzatagwa batlyə mwa, yə dzəgə nə rá, a ba ɗantəgwa ra mni-yə tsa dzəgə mbərə ka dlama dabwaa—dlama ndza njə nee, mdi shə ba kələntə səmə kwa mni-yə wə. 23 "Má mə vi shə dzəgəndza ná, wsi shə yə dzəgə yiwi va rá wə; jiri tsá gə rá handanda mwa, Ta-tara dzəgə nggə yə zaka wsha kə yə yiwi va njə́ mə tli-ra. 24 Ala yə yiwi wsi va njə́ mə tli-ra wə; ndzaranjəa, yiwi wa va njə́, a na njə nggə yə, tazhe ba dlama ləhəshə mni-yə! 25 "Lə vəcə nggəla gətə yə wsha ngyi rá. Vi dzəgə səkə, tsá ndza njə nee, ka zhini rá dzəgə gə yə vəcə lə vəcə nggəla mwa wə; a tə gambala dzəgə rá gə yə vəcə mbweghe Ta-tara. 26 Má kə səkə vi shə dzəgəndza, mə tli-ra dzəgə yə yiwi wsha va Ta-tara. Vá gə rá nee, yira dzəgə yiwi va Ta-tara, a njə nggə yə wsi wə; 27 təmburi Ta-tara lə ghi-njə, tə "i yə njə va tsá kə yə "i rá a ba mbərəsa nee, səkwa məɓa tá njə́ rá. 28 Səkwa məɓa tá njə́ tlagwa rá handa, nda səkə wdunya rá; ndzaranjəa mwa, yira hwə kwa wdunya, tazhe zhinigwa li dzəmə tá Ta-tara," əkwə Yesu. 29 Ba mbəlyi kə zəli Yesu gə nee, ""Usa! Ndzaranjəa mənə ki, tə gambala gə vəcə-nga na, lə vəcə nggəla mwa wə. 30 Wuri yə́ kə sənata ndzaranjəa nee, kə sənata zaka wsha na paɗə; se mdi yiwi va na nda gə na wə. Təmburi tsətsə, wuri yə́ kə mbərəsa nee, səkwa məɓa tá Hyalatəmwə na handa," əkwə. 31 Ba Yesu gə sha hyá nee, "Wuri yə kə mbərəsa ndzaranjəa, kwə yə ná? 32 Yira gə sha yə, vi dzəgə səkə, a mbəlyi dzəgə tətahəntə yə kutikutyanggə; vi tsa mwa ná, wuri kə hələgitəgwa ndzaranjəa! Paɗə-yə dzəgə mbə́lə dzəgə ya-yə; yə dzəgə hwə tá rá həlangə! Mandara yə hwə tá rá mwa, kutəra-tara ndza rá wə, təmburi lə Ta-tara rá tá rá. 33 "Yira gətə yə njə́a vəcə tsa tazhe ba mni-yə ndza məhya səkə kə daɓətəgwa-ramyi lə yə. Má kwa wdunya ná, yə dzəgə sa bwanyə; má mwa, ba yə dlama a tləkəshəgwa, təmburi wuri rá kə gurehwi wdunya!" əkwə Yesu.

17

1 Má kətərəmbwe vəcə ngyi ná, ba Yesu latə kəma tamwə, a gə nee, "Ta-tara, wuri vi-ra kə mələtəgwa; ndzaranjəa, ncətə kulə Zəgwi-ranga tə́ mbəlyi, a hyá nggə na həwə səkə kə Zəgwi-ranga tsa. 2 Təmburi wuri na kə nggərəkə dənama tə́ njə́ mbweghe paɗə mbəlyi kwa wdunya, tazhe ba njə nggərəkə mkyə má kəri tə́ paɗə mbəlyi kə na fəyə ka nganjə. 3 Hyalatəmwə kutə ndyandyangə na, Mdi lə jiri; mkyə má kəri kə hyá tlayi tsa mwa, tazhe ba hyá sənata na ba Yesu Kristi, mdi kə na mnəkə səkə wdunya. 4 Wuri rá kə ncətə kulə-nga kwa wdunya, a ba kərintə tlə́nə kə na nggə rá ka mələ; 5 má ndzaranjəa mənə, Ta-tara, nggə rá kulə məɓa tá na, kala tsá ndza rá lə tá na alandza, səfə wdunya má patəgwa. 6 "Wuri rá kə ncətə ndza-ranga tə́ mbəlyi kə na nggə rá shilyə mə mbəlyi kwa wdunya. Nganga mbəlyi ngyi ndangə mə́, a ba na fəyə hyá ka ngara mwa; ba hyá həwəshə vəcə-nga. 7 Wuri hyá kə sənata ndzaranjəa nee, má zaka wsha va rá, na mdi kə nggə rá paɗə. 8 Má vəcə kə na gətə rá ná, wuri rá kə gərətə tə́ hyá; hyá mwa ná, wuri hyá kə kə́lə, a ba sənata nee, ndana səkwa məɓa tá na rá pakatə. Wuri hyá kə mbərəsa mwa nee, na mdi kə mnəkə rá səkwa. 9 "Tazhe hyá mələ adəwa tsa rá. Vá mələ adəwa rá tazhe mbəlyi ka nga wdunya wə—se tə́ mbəlyi kə na nggə rá hyá ngyi, təmburi nganga hyá ndangə mə́. 10 Má paɗə wsha ka ngara, nganga hyá; paɗə wsha ka nganga mwa ná, ngara. Wuri kulə-ra kə ncətəgwa səkə kə mbəlyi-ra ngyi. 11 "Má ndzaranjəa, yira dzəmə tá na—səfə rá ndza kwa wdunya wə; a má hyá ná, kwa wdunya hyá. Lə barəka-ranga, Ta-tara, má mbəlyi kə na nggə rá ngyi ná, ba na yashə hyá lə dənama-ranga, a hyá njigwe ka kutə, kala ndza-ramyi kutə lə na. 12 Má vi ndza rá lə hyá tə nkwa kutə, wuri rá kə yatə hyá lə dənama-ranga. Wuri rá kə yatə hyá, a wuntə shə mə hyá kə zantəgwa wə—se waləka mdi kə fəyəgwa tazhe dzəmə ghwi alandza kutə kalə, tazhe ba wsi kə Dləparamə Hyalatəmwə gətə njigwe jiri. 13 "Má ndzaranjəa, tə dzəmə rá tá na; yira gətə vəcə tsa səfə rá tá mbəlyi ngyi kwa wdunya, tazhe ba dlama-tara ləhəshə mni-hya mpanggə. 14 Wuri rá kə gərətə vəcə-nga tə́ hyá; má mbəlyi ka nga wdunya mwa, ba dlənata hyá təmburi má-rahya ka nga wdunya mbəlyi—kala tsá má rá ka nga wdunya. 15 Vá yiwi na rá tazhe ba na kələntə hyá kwa wdunya wə, se tazhe ba na yashə hyá va "yagarə Shatari. 16 Nga wdunya mbəlyi hyá wə—kala tsá ndza njə nee, nga wdunya rá dəwa wə. 17 Yaɓəntə mni-hya ɗaɗawə səkə kə vəcə-nga jiri. 18 Wuri rá kə mnəkə hyá dzəmə wdunya, kala tsá kə na mnəkə rá səkwa wdunya. 19 Səkwa təmburi hyá nda ɗatə yə rá tá mtə mwa, tazhe ba hyá njigwe ka nganga ndangə. 20 "Tazhe hyá kutəra-rahya mələ adəwa tsa rá tə́ na wə, a balə tazhe paɗə mbəlyi kə dzəgə mbərəsa lə rá səkə kə vəcə kə hyá dzəgə gə dəwa. 21 Adəwa-tara mwa, ba hyá njigwe ka kutə, paɗə-hya. Lə barəka-ranga, Ta-tara, daɓətə hyá lə myi ka kutə, kala daɓətəgwa-ramyi lə na ka kutə—tazhe ba mbəlyi kwa wdunya mbərəsa nee, na mdi kə mnəkə rá səkə. 22 Kulə kə na nggə rá mwa, wuri rá kə nggərəkə tə́ hyá, tazhe ba hyá daɓətəgwa ka kutə, kala ndza-ramyi lə na. 23 Yira dzəgə dzəgwa mni-hya kala ndza-ranga kwa mni-ra, a hyá njigwe ka kutə ndangə, tazhe ba mbəlyi kwa wdunya sənata nee, na mdi kə mnəkə rá səkə pakatə; ba mbəlyi sənata dəwa nee, wuri na kə "i mbəlyi-nga ngyi kala tsá kə na "i rá. 24 "Ta-tara, wuri rá kə "i ba mbəlyi kə na nggə rá ngyi njigwe tə nkwa kutə lə rá, tazhe ba hyá nata kulə kə na nggə rá tsa; təmburi wuri na kə "i rá, səfə wdunya má patəgwa zamə. 25 Ta-tara, na mdi tsapə jiri; má mbəlyi ka nga wdunya nə, vá sənata na hyá wə; a má yira ki, wuri rá kə sənata na. Má mbəlyi-ra ngyi mwa, wuri hyá kə sənata nee, na mdi kə mnəkə rá səkə. 26 Wuri rá kə ncətə ndza-ranga tə́ hyá tə gambala; tsətsə dzəgə rá mələ wamara vi, tazhe ba "i-nga "i rá tsa njigwe kwa mni-hya, a ba rá njigwe kwa mni-hya dəwa," əkwə Yesu.

18

1 Má vi kə Yesu gətə vəcə tsa ná, ba njə tlagwa lə mbəlyi kə zəli njə́, a li jilyə mbwi dləri Kidurun. Wuntyi fwə tsá shə təɓa, a ba njə dzəgə nkwaa lə mbəlyi kə zəli njə́ ngyi. 2 Má Yahuda mdi kə pahwi Yesu mwa ná, wuri kə sənata nkwa tsa, təmburi tə dzəgə nkwa tsa Yesu ka ɗa kúkulə zhigi tazhe tsənigwa lə mbəlyi kə zəli njə́. 3 Má vi kə Yesu dzəgə nkwa shə, ba Yahuda li dzəgə kətərəmbwe-njə, lə wuntyi səwaja ba wuntyi ɗan sanda məsəbə-njə, tsá kə mbəlyi kukulə mə ká mələ sarəka lə ká Farisi mnəkə; lə balami va hyá, ba patərəla lə ghwi tə lili. 4 Má Yesu mwa, wuri kə sənata zaka wsha kə dzəgə mələgwa tə́ njə́. Təmburi tsətsə, má vi kə njə nata hyá ná, ba njə shilyə tə kəma, a tawa hyá, a ba gə nee, "Waá mdi və yə ri?" 5 "Yesu mdi ká Nazarat," əkwə mbəlyi ngyi. "Na rá tsa," əkwə Yesu. (Yahuda mdi kə pahwi Yesu tsa mwa ná, tə nkwa shə njə lə mbəlyi ngyi.) 6 Má vi kə Yesu gə nee, "Na rá tsa," əkwəa ná, ba hyá li ləmbwi-ləmbwi, a dzəgə tərə tə ka rəkki. 7 Ba Yesu zhini yiwi va hyá nee, "Waá mdi və yə ri?" "Yesu mdi ká Nazarat," əkwə hyá. 8 "Na rá tsa, kwə rá! Má ndərə yira tsá və yə, tafəna wa, li mbəlyi-ra ngyi haba," əkwə Yesu. 9 (Njə́ gətə vəcə tsa tazhe ba wsi kə njə gətə tsəmi ndza ka jiri—tsá kə njə gə nee, "Má mə mbəlyi kə na nggə rá hyá, Ta-tara, wuntə shə kə zantəgwa mə hyá wə," əkwəa.) 10 Má nda fá na va Siman Bitrus ná, fattə njə ntsəkalyə hwa-ranjə, a farəntə tləmə kwa bəla kwá ɗafa vari ghi tə mava ra mdi kulə mə ká mələ sarəka (tli mava tsa ná, Malkus). 11 Ba Yesu gə sha Bitrus nee, "Zhiniyi hwa-ranga dzəgwa kuɓi-njə! Yira kə́lyə kə sa bwanyə kə Ta-tara nggə rá ka sa ná?" əkwə. 12 Má dəvwe ra səwaja ngyi lə mdi kulə-hya, ba ɗan sanda ra ká Yahuda ngyi dəwa mənə ná, kərəppi hyá tsəshə Yesu, a mputə tə zəwə ntanggə. 13 Ba hyá kələkə njə́ dzəgə tə́ Hanana. (Məkwə Kayafas, Hanana tsa; wzha-ranjə tsá kə mushə Kayafas. Má Kayafas, njə́ mdi kulə mə ká mələ sarəka venkwashə, 14 tsá vá gə sha mbəlyi kukulə ká Yahuda nee, "Kuji-ma tsá kə mdi kutə mtə tə zherə paɗə mbəlyi," əkwəa.) 15 Siman Bitrus ba wuntə mdi kə zəli Yesu ná, ba hyá zəlitə mbəlyi ngyi məsəbə. Wuntə mdi kə zəli Yesu tsa ndangə mə́ ná, mcə mdi kulə mə ká mələ sarəka tsa njə; təmburi tsətsə, ba njə jakə ya mdi kuləa mənə, məsəbə mbəlyi lə Yesu ngyi. 16 A má Bitrus kwa nganjə ná, ba tayə pəlyə məndəge. Wuntə mdi kə zəli Yesu ka mcə tlamda ya tsa ná, ba shilyə hankyə, a gə sha zhamalə kə ya nkwa mnyə pali nee, "Ɗaravə nkwa, yə́ jakə," əkwə, a ba njə shakə lə Bitrus. 17 Ba zhamalə mnyə pali tsa gə sha Bitrus nee, "Mə mbəlyi kə zəli mdi shə na kwa nganga dəwa huri?" əkwə. "Awə, mə hyá rá wə," əkwə Bitrus. 18 Mə ntatlə nkwa venkwashə; mətlətə mavalyi hyi mdi kuləa lə ɗan sanda ngyi tá ghwi kə hyá mpəkata lə vyə, tazhe fá va ntatlə. Ba Bitrus dzəgə tayə tá hyá, a njə fá ghwi dəwa. 19 Má mdi kulə mə ká mələ sarəka tsa ná, ba njə yiwi va Yesu mbweghe mbəlyi kə zəli Yesu lə tətəkə wsha və́ Yesu tətəkə tə́ mbəlyi. 20 Ba Yesu gə sha njə́ nee, "Tə gambala və́ rá gə vəcə-ra tə́ mbəlyi; kwa mpya adəwa lə kwa mpya Hyalatəmwə və́ rá tətəkə wsha, tə nkwa ndza paɗə ká Yahuda tsənigwa. Ala rá gətə wuntə vəcə cacika tə mbwə wə. 21 Təmburi waá nda səkə na yiwi wsi va rá ri? Yiwi va mbəlyi kə fatə vəcə-ra; yiwi vəcə və́ rá gətə tə́ hyá. Wuri hyá kə sənata wsi və́ rá gətə," əkwə. 22 Má vi kə Yesu gətə vəcə tsa, má nda fá na ná, ba wuntə ɗan sanda vari Yesu nggərəkə baləma tə́ Yesu pa"a. "Tsətsə zhini vəcə na tə́ mdi kulə kala tsa ná?" əkwə ɗan sandaa. 23 Ba Yesu zhinirətə nee, "Má ndərəma kə gətə vəcə ntimye rá ná, gətə ba wamara mdi fatə tə nkwaa. Má ndərə vəcə kə rá gətə, jiri njə nə, təmburi waá nda tləvəntə rá na fashə ri?" əkwə. 24 Ba Hanana gətə vəcə nda mputə Yesu mbəlyi tə zəwə, a kələkə dzəgə tə́ Kayafas, mdi kulə mə paɗə ká mələ sarəka. 25 Má Siman Bitrus ná, mətlətə njə tá ghwi akə, a njə fə́fa mnəmnəmə-njə. Ba mbəlyi gə sha njə́ nee, "Mə mbəlyi kə zəli mdie na dəwa huri?" əkwə. "Awə, mə hyá rá wə," əkwə Bitrus. 26 Wuntə mava ra mdi kulə mə ká mələ sarəka tsa, tsá shə tə nkwa shə dəwa—dagwata ra mdi kə Bitrus tlantə tləmə tə tsa njə; ba njə gə nee, "Vá nata na rá tá mdie kwaɓa tá fwəa hyi huri?" əkwə. 27 "Awə!" əkwə Bitrus; má təkwashə-təkwashə ná, "kakəriyakə," əkwə nggəli ka. 28 Má tlagwa hankyə ya Kayafas ná, ba hyá kələkə Yesu dzəgwa patla ra Nggwaməna Bilatus; hamashikə camənkwa dzəgwa hyá lə njə́. Má ká Yahuda ngyi kwa ngahya ná, vá jakə dlavə ya nggwaməna tsa hyá, vashə hyá dzəgə fata wsi ka ɗá, a hyá ndyarə va zəmə sarəka tsa wə. 29 Təmburi tsətsə, ba Bilatus shilyə tá hyá, a gə nee, "Waá wsi kə yə wule mdie tə ri?" əkwə. 30 "Má kama njə mələtə wsi ntimye wə nə, ka kə́lə njə́ yə́ səkə kəma-ranga wə," əkwə hyá. 31 "Kətə wa njə́, ba yə mələrətə kita kala tsá kə wada-rayə gətə, yə lə ghi-yə!" əkwə Bilatus. "Wulyə va yə́ ka mələ kita kə pətlə mdi wə," əkwə ká Yahuda ngyi. 32 (Wuri wsie ka mələtəgwa kala tsa shə tazhe ba vəcə kə Yesu gətə mbweghe tsəli mtə dzəgə njə mtə njigwe ka jiri.) 33 Ba Bilatus zhinikəgwa jakə dlavə ya-njə, a kakə Yesu, ba gə sha njə́ nee, "Ndara Mbəgə ká Yahuda na ndangə ná?" əkwə. 34 "Na gətə tsa vəcəa shilyə mə ghi-nga náa, náa mbəlyi gətə na nee, tsətsə rá mə́ ná?" əkwə Yesu. 35 Ba Bilatus zhinirətə nee, "Mdi ká Yahuda rá ná? Mbəlyi-nga ká Yahuda lə mbəlyi kukulə-hya kə mələ sarəka, tsá kə tsəshə na, a ba tsəmə rá na mə pəla huri? Waá wsi kə na mələtə ri?" əkwə. 36 Ba Yesu gə nee, "Má mbəgə-ra ná, nga wdunya wə. Má ndərəma ka nga wdunya mbəgə-ra nə, mbəlyi kə zəli rá mpa tə rá, a ba nkatə ká Yahuda kə fa rá. Mbəgə-ra nə, nga wdunya ndangə wə," əkwə. 37 "Ndana mbəgə na tsə́ ná?" əkwə Bilatus mənə. Ba Yesu zhinirətə nee, " 'Mbəgə,' əkwə na sha rá; má ndangə mə́ ná, tazhe gə vəcə mbweghe jiri yekigwa rá—njə́ tlə́nə kə kələkə rá səkə wdunya. Má wamara mdi kə "i jiri mwa, njə dzəgə nka tləmə tá vəcə-ra," əkwə Yesu. 38 "A waá 'jiri' ri?" əkwə Bilatus. Ba Bilatus zhini shilyə tá ká Yahuda pəlyə məndəge ngyi, a gə sha hyá nee, "Vá nata wtə rá va mdi tsa wə. 39 Má wamara va mə́, vi ndza mbəlyi mələ sarəka tsa, ndaka pələntə mdi patlə rá səmə kwa furəshina tə́ yə, kala tsá kə yə sənəvə; kə "i yə ba rá pələntə yə 'Mbəgə ká Yahuda' ná?" əkwə. 40 Ba hyá dlangətə nggurədlə nee, "Awə! Njə́ tsá pələntə na wə—Barabbas tsá pələntə na!" əkwə. (Má Barabbas tsa mwa ná, mdi kə fasa nkwa njə.)

19

1 Ba Bilatus kətə Yesu, a ba gə sha səwaja, a hyá nkəntə Yesu lə kurəpyi. 2 Səwaja ngyi ná, ba ndalətə tikə gədlərəkə, a farala kwa ghi tə́ Yesu kala wsi kə pərə ghi mbəgə; ba hyá larambwi lə"use ghə, kala nga mbəgə fashə. 3 Acə hyá tə səkə tá njə́ a gə nee, "Lə barəka-ranga, Mbəgə ká Yahuda! Lə barəka-ranga, Mbəgə ká Yahuda!" əkwə hyá; ba hyá tlətləvə njə́ lə baləma fashə. 4 Ba Bilatus zhinikəgwa shilyə hankyə, a gə sha ká Yahuda nee, "Na njə́a mənə, yira kə́lə mdi shə shilyə tə́ yə, a yə sənata nee, vá nata wtə rá va njə́ wə," əkwə. 5 Ba Yesu shilyə mənə lə wsi kə pərə ghi kə ndalətəgwa lə tikə gədlərəkə, ba lə"use ghə tsa; ba Bilatus gə sha hyá nee, "Na mdi-yə shəa dye!" 6 Nata kə mbəlyi kukulə mə ká mələ sarəka ba ɗan sanda ngyi nata Yesu ná, ba hyá dlangətə nggurədlə nee, "Patlətə njə́ tə wci! Patlətə njə́ tə wci, a njə mtə!" əkwə. Ba Bilatus gə sha hyá nee, "Kətə wa njə́ lə ghi-yə, ba yə patlətə njə́ tə wci! Má yira, vá nata wtə rá va njə́ mandara batlyə wə," əkwə. 7 Ba ká Yahuda ngyi gə nee, "Wada tsá shə va yə́, tsá kə gə nee, kə hyi-hyi ba mbəlyi pətləshə mdie təmburi tsá kə njə fəyə ghi-njə ka Zəgwi ra Hyalatəmwə," əkwə. 8 Má vi kə Bilatus fatə vəcə tsa, ba njə nggadlənishəgwa dabwaa. 9 Ba njə zhinikəgwa jakə dlavə-njə, a gə sha Yesu nee, "Waá na ri? Gətə rá jiri mə," əkwə. Má Yesu mwa ná, vá zhinirəshə vəcə wə. 10 Ba Bilatus gə nee, "Təmburi waá nda má na zhini rá vəcə ri? Kə sənata na nee, dənama tsá va rá tsəramə mbəlata na huri? A dənama tsá va rá tsəramə pətləshə na mwa huri?" əkwə. 11 Ba Yesu gə nee, "Dənama va na mbweghe-ra mamə wə—se tsá kə Hyalatəmwə nggə na. Təmburi tsətsə, má mbəlyi kə tsəmə rá mə pəla tə́ na, kwa ghi-hya dzəgə bikyi tsa ndza," əkwə. 12 Má vi kə Bilatus fatə vəcə tsa, ba njə və nkwa kə mbəlata Yesu. A má ká Yahuda mwa ná, ba dlangətə nggurədlə nee, "Má kə mbəlata njə́ na, tə həwə na va Kaisar mbəgə ká Roma wə! Təmburi mdie nə, wuri njə kə fəyə ghi-njə ka mbəgə—dawa ra Kaisar njə!" əkwə hyá. 13 Má vi kə Bilatus fatə vəcə tsa, ba njə kələkə Yesu jilyə məndəge; Bilatus mwa ná, ba njigwe tə nkwa kə gə kita, tsá ndza mbəlyi ka lə Dibəri Pəlyə́ (má lə vəcə ká Yahuda ná, Gabbata ka mbəlyi). 14 Má venkwashə shə ná, vəci kə hyi-hyi wsha sarəka kə yiyisi mimyi gamə; təmburi má kə dzəgwa ya vəci, mbəlyi zəmə. Ntangə vəci tə ghi venkwashə, ba Bilatus gə sha ká Yahuda tə nkwa shə nee, "Na mbəgə-yə tsa!" əkwə. 15 Ba hyá dlangətə nggurədlə nee, "Pətləshə njə́! Pətləshə njə́! Dlakətə njə́ tə wci dladlakə!" əkwə. "Ndana yə "i patlə mbəgə-yə tə wci dladlakə handa ná?" əkwə Bilatus sha hyá. Ba mbəlyi kukulə mə ká mələ sarəka gə nee, "Kutə mbəgə va yə́ kalə—njə́ Kaisar!" əkwə. 16 Bilatus mənə, ba tsərəmə Yesu mə pəla tə́ hyá, a hyá patlə njə́ tə wci dladlakə. 17 Ba hyá fətə wci ndza mbəlyi dzəgə patlə njə́ tə tə Yesu, a njə kə́lə lə ghi-njə; ba mbəlyi shilyə mə Urushalima, a kələkə njə́ səkə nkwa ndza mbəlyi ka lə Nkwa "imbə ghi (má lə vəcə ká Yahuda ná, Golgota ka mbəlyi). 18 Tə nkwa shə, ba hyá patlətə Yesu tə wci dladlakəa; ba hyá patlətə wuntyi mbəlyi ɓwagə tə ngahya wci dladlakə təɓa dəwa—kwa bəla ɗafa-ranjə wuntə, a kwa bəla matsə-njə wuntə; má Yesu ná, kwa tətəpə-hya njə. 19 Ba Bilatus ɗafətə wuntə vəcə tə ghi wci kə mbəlyi patlətə Yesu tə tsa: "|scYESU MDI KÁ NAZARAT, MBƏGƏ KÁ YAHUDA|d," əkwə vəcə kə ɗafətəgwaa. 20 Kúkulə ká Yahuda kə janggatə vəcə tsa mwa; təmburi nkwa kə mbəlyi patlətə Yesu tə wci tsa ná, hələgi tá Urushalima. Lə vəcə ká Yahuda ba vəcə ká Roma lə nga ká Helena ɗafətəgwa vəcə tsa. 21 Ba mbəlyi kukulə mə ká mələ sarəka ra ká Yahuda səkə gə sha Bilatus nee, "Má vəcə kə ɗafətəgwa tə wci tsa nee, 'Mbəgə ká Yahuda' əkwəa ná, ndərə mə wə; má tsá kə mdashə a na ɗafə, 'Kwə njə, Mbəgə ká Yahuda njə, kwə,' əkwə na manda." 22 Ba Bilatus gə nee, "Wuri wsi kə rá ɗafətəa, kwa ngara," əkwə. 23 Vi kə səwaja ngyi patlətə Yesu tə wci ná, ba hyá kətə wsha kə la-ranjə, a ntəkalyə bwata fwarə; wamara səwaja ná, ba kətə bwata kutə. Ba hyá kətə lə"use-ranjə (má lə"use-ranjə tsa mwa, vá daɓətəgwa lə mashila wə; tsashəgwa-ranjə tsa, zawwə ka kutə), 24 ba hyá gə nee, "Washə myi wkyahə wə—myi nta zi; má mdi kə ɗahwi, ba njə kə́lə," əkwə. (Wuri wsie kə mələtəgwa tazhe ba wsi kə gətəgwa kwa Dləparamə Hyalatəmwə njigwe jiri, tsá kə gə nee, "Hyá ntəkalyə wsha kə la-tara tə́ ghi-hya, ba hyá nta zi mbweghe lə"use-tara," əkwə.) Ba səwaja ngyi mələtə tsətsə. 25 Má hələgi vari wci dladlakə kə Yesu patlətəgwa təa ná, mama-ranjə tsá shə təɓa mətlətə, ba zharəma ra mama-ranjə tsa, lə Maryamu malə Kilobas, ba Maryamu wzha rə ká Magadaliya dəwa. 26 Má vi kə Yesu nata mama-ranjə tə nkwa shə ba wuntə mdi kə zəli Yesu kə Yesu "intə njə́ tsa vari njə́, ba Yesu gə sha mama-ranjə nee, "Mama, fəyə mdie ka zəgwi-ranga," əkwə. 27 Ba njə gə sha mdi kə zəli njə́ tsa nee, "Fəyə njə́ ka mama-ranga," əkwə. Tsəshə tə venkwashə ná, ba mdi kə zəli Yesu tsa kə́lə mama ra Yesu dzəgə ya-njə ka fə. 28 Má venkwashə, wuri Yesu kə sənata nee, wuri zaka wsha kə kəri. Má tazhe ba wsi kə gətəgwa kwa Dləparamə Hyalatəmwə njigwe ka jiri, ba Yesu gə nee, "Ndəra zhə rá," əkwə. 29 Tə nkwa shə mə́ ná, kwatləkwi tsá shə lə badlə mbulanggə kwa; ba mbəlyi ncəmə soso mə badlə tsa, a fətə tə wuntə wsi kala dləməntə, ba ncərəkə dzəmə tá mnyə Yesu. 30 Vi kə Yesu ɓisihwi badlə mbulanggə tsa ná, ba njə gə nee, "Wuri kə kəri," əkwə. Jinggwə njə jinguyi ghi-njə, ba mtə. 31 Ba ká Yahuda lie yiwi va Bilatus, a njə ɗaravə nkwa tə́ hyá, a hyá ɓəɓələmə səra hyi mbəlyi kə patlətəgwa tə wci ngyi, tazhe ba hyá mtə zazamə, a mbəlyi kəlaka hyá səkwa nda səkə vəci kə mkyəgwa. (Təmburi má kə dzəgwa vəci, wuri vəci kə mkyəgwa kə səkə mənə; a vá "i ká Yahuda ba mbəlyi ngyi ndza tə wci rapə tə vəci kə mkyəgwa tsa wə, təmburi vi kə zəmə sarəka dabwaa tsa shə, vi shə.) 32 Ba səwaja səkə mənə, a ɓəɓələmə səra ra mbəlyi ɓwagə kə patlətəgwa tə wci ka kutə lə Yesu ngyi. 33 A má vi kə hyá səkə tá Yesu, tsa"a kwə hyá ná, wuri njə kə mtə; təmburi tsətsə, və́ hyá ɓələmə səra hyi Yesu wə. 34 Wuntə səwaja mwa ná, ba lavə Yesu lə mbəga mə bəla ra hwi; lavə kə njə lavə njə́ tsa ná, ba mimyi lə yemyi shikalagwa ɓwa"a. 35 Má mdi kə nata wsie mwa, njə́ mdi kə gətə wsi kə ɗatəgwa tsa, tazhe ba yə mbərəsa. Vəcə kə njə gətə tsa mwa, jiri handanda; wuri njə kə sənata nee, jiri vəcə gə njə. 36 Má wsi kə səwaja ngyi mələtəa ná, tazhe ba vəcə kə gətəgwa kwa Dləparamə Hyalatəmwə njigwe jiri—tsá kə gə nee, "Vá ɓələmə "itlə hyi-njə mbəlyi mandara kutə wə," əkwə. 37 Má kwə wuntə vəcə kwa dləparaməa dəwa ná, "Hyá dzəgə nənə mdi kə hyá ndəkwintə tsa," əkwə. 38 Má kətərəmbwe tsa mənə, ba Yusufu mdi ká Arimatiya səkə tá Bilatus, a gə nee, "Ɗavə rá gwa ra Yesu, yira lá," əkwə. (Yusufu mwa, mdi kə zəli Yesu təmbwə-təmbwə va nggadləni rə ká Yahuda.) Ba Bilatus ɗaravə nkwa tə́ njə́. Ba Yusufu kəlaka gwa ra Yesu səkwa tə wci, a li lə. 39 Nikodimu (mdi kə səkə tá Yesu havərə tsa) mwa, ba səkə lə wsha zəmwi zərə, gwarə-gwarə lə wsi ndza mbəlyi ka lə|i mur|d ba|i al"ul|d, tazhe fyə gwa ra Yesu lə. (Dyedyeki wsha ngyi, tsəramə kə́lə məgəle.) 40 Ba hyá ɓwagə tsa kələtə gwa ra Yesu, a háramə mə tilimyi ɓya lə wsha zəmwi zərə ngyi (təmburi tsətsə lá nkwa ká Yahuda). 41 Tə nkwa kə mbəlyi patlətə Yesu tə wci tsa ná, wuntyi fwə tsá shə; wuntə kúlə kwarə lá tsá shə tá fwə ngyi mwa, tsá má mdi ala falagwa kwa. 42 Má təmburi tsá kə vəci kə mkyəgwa hələgitəgwa, a hələgi kúlə tsa mwa, ba hyá hiniyi gwa ra Yesu kwa kúləa.

20

1 Má hamashikə camənkwa vi kə shikwi ká Vwa, səfə nkwa zəməri-zəməri ná, ba Maryamu wzha rə ká Magadaliya li dzəmə kúlə Yesu; má nda dzəmə njə, tsa"a kwə njə ná, məghulimi kúlə shə—wuri citli mnyə kúlə shə kə təngulintəgwa! 2 Ba Maryamu mbə́lə, a dzəgə gərətə tə́ Bitrus ba wuntə mdi kə Yesu "intə tsa nee, "Wuri mbəlyi kə kətə Tlamda səmə kwa kúlə, a vá nata nkwa kə hyá fəyə njə́ yə́ tə wə!" əkwə. 3 Ba Bitrus hyá lə wuntə mdi kə zəli Yesu tsa tlagwa li dzəmə kúlə tsa; 4 lə huhwə və́ hyá dzəmə, gyapə-hya. Má wuntə mdi kə zəli Yesu tsa ná, ba ntsəkəshə kúlə tsa mpəlyi-ma tə́ Bitrus. 5 Vi kə njə ntsəkəshə mnyə kúlə tsa, ba njə kurəngi ka nə nkwa kwa—tsa"a kwə njə ná, na tilimyi ndərə kə mbəlyi háramə gwa ra Yesu mə tsa; a və́ njə dzəgwa kúlə tsa wə. 6 Ba Siman Bitrus səkə kətərəmbwe-njə, a tsərəɓɓə dzəgwa kúlə tsa; ba njə nata tilimyi ndərə tsa tə ka, 7 ba wsi kə mbəlyi háramə ghi Yesu mə, təngələnggə kwa nganjə nkwa, tə pərə. 8 Má wuntə mdi kə zəli Yesu kə səkə mpəlyi ɓayə tsa ná, ba dzəgwa kúlə tsa dəwa; nata kə njə nata ná, ba njə mbərəsa nee, wuri Yesu kə tlagwa lə mkyə pakatə. 9 (Vá nakə hyá sənata tsá kə Dləparamə Hyalatəmwə gə nee, də́walə ba njə tlagwa lə mkyə səmə kwa kúlə, əkwə wə.) 10 Ba mbəlyi kə zəli Yesu ngyi zhinikəgwa dzəgwa ya mənə. 11 Maryamu ná, wuri kə zhinikəgwa səmə, ba tlətə pəlyə mnyə kúlə tsa, a ntahuni. Má tə ntahuni njə, ba njə kurəngi ka nə nkwa kə dzəgwa kúlə tsa; 12 tsa"a kwə njə kwaɓa ná, na mbəlyi kə mnə Hyalatəmwə tsa ɓwagə, lə lə"use ɓya pwakkə mbweghe-hya! Məndzə hyá tə nkwa və́ mbəlyi hiniyi gwa ra Yesu tə; tə nkwa və́ ghi Yesu tə wuntə, a tə nkwa və́ səra-ranjə tə wuntə. 13 Ba hyá gə sha Maryamu nee, "Malə, təmburi waá nda ntahuni na ri?" əkwə. "Mbəlyi kətə Tlamda-ra, a li lə; a vá nata nkwa kə hyá fəyə njə́ rá tə wə," əkwə njə. 14 Má vi kə Maryamu gətə vəcə tsa, ba njə mbəralyəgwa, a nata Yesu mətlətə mnyə kúlə tsa; a vá tsamətə njə́ Maryamu ka Yesu mwa wə. 15 Ba Yesu gə nee, "Malə, təmburi waá nda ntahuni na ri? Waá mdi və na ri?" əkwə. Má təkə ghi Maryamu sha Yesu ná, mdi kə wza nkwa tá fwə ngyi; ba njə gə nee, "Má ndərə na li lə njə́, mdi-ra, titihwə na rá—gətə rá nkwa kə na fəyə njə́ tə, a yira dzəgə kə́lə njə́," əkwə. 16 Má nda fá na va Yesu ná, "Maryamu!" əkwə njə. Ba Maryamu mbəralyəgwa tə nkwa shə, a gə nee, "Rabboni!" əkwə lə vəcə ká Yahuda ("Rabboni" tsa ná, njə́ nee, "Mala"). 17 Ba Yesu gə sha Maryamu nee, "Washə na tsə́ rá, səfə rá má nakə dzəmə tá Ta-tara haba wə. Mayi dzəgə tá nggwasama hyi-ra, ba na gə sha hyá nee, yira li dzəmə tá Hyalatəmwə Ta-tara—njə́ Hyalatəmwə-hya dəwa, lə Ta-rahya," əkwə Yesu. 18 Ba Maryamu lie gərətə tə́ mbəlyi kə zəli Yesu nee, "Wuri rá kə nata Tlamda!" əkwə; ba njə gərətə tə́ hyá vəcə kə Yesu gətə ngyi. 19 Má havərə vi kə shikwi ká Vwa tsa ná, ba mbəlyi kə zəli Yesu səkə tsənitəgwa mə mpya tə nkwa kutə, ba nkələtə nkwa tá ghi-hya va nggadləni rə ká Yahuda. Má nda fá na ná, vəkkə Yesu səkə tlətə kwalyə hyá; "Wuri rá kə cika yə! Á Hyalatəmwə hiniyi mni-yə," əkwə njə. 20 Má vi kə njə gətə vəcə tsa, ba njə ncərətə nkwa kusa kə patləməgwa mə pəla-ranjə ba bəla ra hwi-njə tə́ hyá. Mbəlyi kə zəli njə́ ngyi ná, ba hyá dlama dabwaa va tsá kə hyá nata Tlamda. 21 Ba Yesu zhini gə nee, "Á Hyalatəmwə hiniyi mni-yə! Ndzaranjəa, kala tsá kə Ta-tara mnəkə rá səkwa wdunya, yira mnə yə dzəmə wdunya dəwa," əkwə. 22 Ba njə wgirəkə sefi tə́ hyá, a gə nee, "Kə́lə wa Mambəli Hyalatəmwə. 23 Má ba yə ntivirəntə bikyi tə́ mbəlyi, wuri Hyalatəmwə kə ntivirəntə tə́ hyá; má və́ yə ntivirəntə tə́ mbəlyi wə, vá ntivirəntə Hyalatəmwə tə́ hyá dəwa wə," əkwə Yesu. 24 Toma (wuntə mdi kə zəli Yesu ndza mbəlyi ka lə Kwandya tsa) ná, təɓa njə tá wuntyi mbəlyi kə zəli Yesu ngyi vi kə Yesu səkə ncərətə ghi-njə tə́ hyá tsa wə. 25 Ba wuntyi kwavati-njə kə zəli gə sha njə́ nee, "Wuri yə́ kə nata Tlamda!" əkwə. Ba Toma gə nee, "Má və́ rá nata nkwa kusa kə patləməgwa mə pəla-ranjə tsa, a ba fata lə pəla-tara, a fata nkwa mbəga mə bəla ra hwi-njə wə nə, ka mbərəsa rá lə wə," əkwə. 26 Kətərəmbwe hya mburəfungə ná, ba mbəlyi kə zəli Yesu zhini tsənitəgwa mə mpyaa. Venkwashə ná, tá hyá Toma; tə nkələ mpya tá hyá mwa. Vəkkə Yesu səkə tlətə kwalyə hyá, a gə nee, "Wuri rá kə cika yə! Á Hyalatəmwə hiniyi mni-yə," əkwə. 27 Ba njə gə sha Toma nee, "Ntərəkə pəla-ranga ba na fata pəla-tara, ba na nata dandərəa! Fata nkwa mbəga mə bəla ra hwi-ra dəwa. Washə na ndza ka mdi má mbərəsa wə—mbərəsa mənə!" əkwə. 28 Ba Toma gə nee, "Tlamda-ra na, ba Hyalatəmwə-ra!" əkwə. 29 Ba Yesu gə sha njə́ nee, "Na mbərəsa lə rá təmburi tsá kə na nata rá ná? Lə barəka dabwaa mbəlyi kə mbərəsa lə rá, a vá nata rá hyá wə," əkwə. 30 Kúkulə wuntyi wsha kwatsəka kə Yesu mələtə kwa ntsə mbəlyi kə zəli njə́, ngyí má ɗafətəgwa kwa dləparamə tsa. 31 Má tsá kə ɗafətəgwa tsa, njə́ ɗafətəgwa tazhe ba yə mbərəsa nee, Yesu, njə́ Kristi Mdi kə mnə Hyalatəmwə, njə́ Zəgwi ra Hyalatəmwə pakatə! Təmburi səkə kə mbərəsa-rayə tsa tlayi mkyə má kəri yə, lə barəka ra Yesu.

21

1 Má kətərəmbwe tsa ná, ba Yesu zhini ncərətə ghi-njə tə́ mbəlyi kə zəli njə́ mnyə tsadi Tibariya. Na hunkwa kə njə ncətə ghi-njə tsa tə. 2 Siman Bitrus, Toma ndza mbəlyi ka lə Kwandya, Natana"ilu (mdi ká Kana səkwa kwa Galili), nggwasə Zabadi, ba wuntyi mbəlyi kə zəli Yesu ɓwagə—paɗə-hya tsa ná, tə nkwa kutə hyá venkwashə; 3 ba Siman Bitrus gə sha hyá nee, "Yira lie təmi," əkwə. "Yə́ zəli na dzəgə təmi shə," əkwə hyá, ba hyá tlagwa dzəgwa kwambawali-hya. Má tə vərə shə ná, hya-hya hyá təmi, a vá tsəshə wsi hyá wə. 4 Má vi kə nkwa kəri ná, ba Yesu səkə tlətə mnyə kətləri; má mbəlyi kə zəli njə́ ngyi ná, vá tsamətə njə́ hyá ka Yesu wə. 5 Ba Yesu gə sha hyá nee, "Dyegwelyi, kələpə va yə ná?" əkwə. "Wsi shə wə," əkwə hyá. 6 "Fala wa bararawə kwa yemyi kwa bəla ɗafa ra kwambawali-yə, a yə tsə́ kələpə," əkwə njə; ba hyá fala bararawə-hya tsa kwa yemyi kala tsá kə njə gə sha hyá. Tamakə hyá ná, ndyarə hyá va kəlamə səmə ka, təmburi kúkulə kələpə kwa! 7 Ba wuntə mdi kə zəli Yesu və́ Yesu "intə njə́ tsa gə sha Bitrus nee, "Tlamda dye!" əkwə. Bitrus mwa ná, wuri njə kə sərəntə wsha-njə mə́, tazhe mələ tlə́nə; a má vi kə njə fatə nee, "Tlamda!" ná, ba njə gaɓətə lə"use-ranjə, a ba tlala vwali dzəgwa tsadi tsa, a li dzəgə tá Tlamda. 8 Má wuntyi mbəlyi kə zəli Yesu ná, ba hyá səkə mnyə dyaɓasha kwa kwambawali tsa, a ntinti bararawə lə kələpə mpanggə tə; təmburi tityi hyá tá mnyə kətləri mamə wə—kala wɗa səra tə ka arəwi makənə kalə. 9 Səmə kə hyá səmə kwa kwambawali mnyə shishiwe, na laɗə ghwi tsa ghəmmə lə kələpə mə, ba ɗafa təɓa dəwa. 10 Ba Yesu gə sha hyá nee, "Nggə wa kələpə mə tsá kə yə tsəvə ndzaranjəa mə," əkwə. 11 Ba Siman Bitrus dzəgwa kwambawali-hya, a ntintikə bararawə tsa səmə ka tə shishiwe, mpanggə lə kələpə dabubwaa; arəwi patlə ba mcifəmtsi-makənəghitə kələpə ngyi paɗə-paɗə! Mandara kələpə ngyi ndza dyedyeki kwa bararawə tsa, ndyarə va wkyahəntəgwa. 12 "Ndə wa, myi zəmə ɗafa," əkwə Yesu sha hyá. Má mbəlyi kə zəli Yesu ngyi mwa, mdi shə mə hyá vá yiwi nee, "Waá na ri?" əkwə wə, təmburi wuri hyá kə sənata, Tlamda njə. 13 Ba Yesu səkə kələtə ɗafa ba kələpə tsa, a nggərəkə tə́ hyá. 14 Njə́a kwá makənə ncə Yesu ncə ghi-njə tə́ mbəlyi kə zəli njə́, vi kə njə tlagwa lə mkyə səmə kwa kúlə. 15 Má vi kə hyá ɗahwi wsi kə zəmə tsa ná, ba Yesu gə sha Siman Bitrus nee, "Siman zəgwi ra Yohana, wuri na kə "i rá mdashə "i wuntyi mbəlyi ngyi "i rá ná?" əkwə. "Yə, Tlamda, wuri na kə sənata, tə "i na rá," əkwə Siman Bitrus. "Kasha ya rá mələgwi təmə hyi-ra," əkwə Yesu. 16 Ba njə zhini gə sha Bitrus kwá ɓwagə nee, "Siman Yohana, wuri na kə "i rá ndangə ná?" əkwə. "Yə, Tlamda, wuri na kə sənata "i-ra "i na," əkwə Bitrus. "Kasha ya rá təmə hyi-ra," əkwə Yesu sha njə́. 17 Ba Yesu gə sha Bitrus kwá makənə zhigi nee, "Siman Yohana, tə "i rá na pakatə ná?" əkwə. Ba mni Bitrus ɗantəgwa va tsá kə njə gərətə vəcə tsa ka makənə zhigi nee, "Tə "i rá na ná?" əkwəa; ba njə gə nee, "Tlamda, wuri na kə sənata zaka wsha paɗə; wuri na kə sənata mwa, tə "i na rá kwa mni-ra," əkwə. Ba Yesu gə sha njə́ nee, "Má ndərə tə "i rá na handa, ba na ya rá təmə hyi-ra. 18 "Jiri tsá gə na rá, má vi ndza na səfə ka zəgwi dyegwe-ranga, ndaka sərətə wsha-nga na lə ghi-nga, a tlagwa li dzəgə wamara nkwa kə na "i; a má kə halə na, na dzəgə ntərəkə pəla-ranga, a wuntə mdi dzəgə sərə na wsha, a njə kə́lə na dzəgə nkwa má ghi-nga "i dzəgə," əkwə. 19 (Mə gə vəcə tsa mwa, Yesu ncətə tsəli mtə dzəgə Bitrus mtə tazhe nggərəkə həwə tə́ Hyalatəmwə.) Ba Yesu gə sha njə́ nee, "Zəli rá mənə!" əkwə. 20 Ba Bitrus mbəralyəgwa, a nata mdi kə zəli Yesu ndza Yesu "intə njə́ tsa məsəbə-hya; njə́ mwa, tsá kə njigwe hələgi vari Yesu, vi kə hyá zəmə sarəka—tsá kə yiwi va Yesu nee, "Tlamda, waá mdi kə dzəgə pahwi na ri?" əkwəa. 21 Má vi kə Bitrus nata njə́, ba njə gə sha Yesu nee, "Tlamda, karə mdie ri?" əkwə. 22 Ba Yesu gə nee, "Má kə "i rá, a njə ndza təmwə lə mkyə rapə tə vi dzəgə rá səkə dzəgəndza ná, waá zhi-nga mə ri? Na nə, zəli rá!" əkwə. 23 Má vəcə tsa mwa, ba wtləshə mbəlyi kə zəli Yesu nee, ka dzəgə wuntə mdi kə zəli njə́a mtə wə. A má Yesu mwa, vá gətə vəcə tsa njə tsətsə wə; vəcə kə njə gətəa nə, "Má kə "i rá, a njə ndza təmwə lə mkyə rapə tə vi dzəgə rá səkə dzəgəndza ná, waá zhi-nga mə ri?" əkwə. 24 Mdi kə zəli Yesu tsa mwa, tsá kə gətə vəcə wsha kə ɗatəgwa ngyi; a njə́ mdi kə ɗafətə wsha ngyi tə dləparamə tsa mwa dəwa. Wuri yə́ kə sənata mwa, jiri vəcə kə njə gətəa. 25 Wuntyi wsha tsá shə kúkulə, tsá kə Yesu mələtə. Má ndərəma ba mbəlyi ɗafətə hyá paɗə kutə-kutə ná, má təkə ghi-ra, kandə wdunya kələtə dləparamə ndza mbəlyi ɗafə tsa wə.