The New Testament of our Lord and Saviour Jesus Christ

Maatiyoosi 1

1 Abrahamichi bushoonaa Daawitichi bushoona tunati Yesuus Kiristoosichi shiijee yoodo ebine. 2 Abrahami Yiisaaqin shiyiye; Yiisaaqi Yaaqoobin shiyiye; Yaaqoobi Yihudinaa bi maneena'onon shiyiye; 3 Yihudi Tamaar waanee Fereesinaa Yeraahinon shiyiye; Fereesi Hesiroonin shiyiye; Hesirooni Raamin shiyiye; 4 Raami Aminadaabin shiyiye; Aminadaabi Nahishoonin shiyiye; Nahishooni Salimoonin shiyiye; 5 Salimooni Raab waanee Bo'aazin shiyiye; Bo'eezi Ruut waanee Obeedin shiyiye; Obeedi Iseyin shiyiye; 6 Iseyi Taatoo Daawitin shiyiye. Taatoo Daawiti shiichiqqa Uriyaahichi mechee tunati waanee Solomoonin shiyiye; 7 Solomooni Rehoboaamin shiyiye; Rehoboaami Abiyaahin shiyiye; Abiyaahi Asaafin shiyiye; 8 Asaafi Yehoshafaaxin shiyiye; Yehoshafaaxi Yooraamin shiyiye; Yooraami Uziyaahin shiyiye; 9 Uziyaahi Yotaamin shiyiye; Yotaami Akaazin shiyiye; Akaazi Hiziqiyaasin shiyiye; 10 Hiziqiyaasi Minaasin shiyiye; Minaasi Amoosin shiyiye; Amoosi Yosiyaasin shiyiye; 11 Yihudee Shawee asheena'o Baabiloonee Shawooch boonoshi kecee hammiyooba, Yosiyaasi Yekooniyaasinaa bi maneena'onon shiyiye. 12 Yihudee Shawee asheena'o Baabiloonee Shawooch boonoshi kecceetoyee gub, Yekooniyaasi Salaatiyaasin shiyiye; Salaatiyaasi Zerubabeelin shiyiye; 13 Zerubabeeli Abiyoodin shiyiye; Abiyoodi Eliyaaqin shiyiye; Eliyaaqi Azaarin shiyiye; 14 Azaari Saadooqin shiyiye; Saadooqi Akiimin shiyiye; Akiimi Eliyaadin shiyiye; 15 Eliyaadi Elaazaarin shiyiye; Elazaari Mataanin shiyiye; Mataani Yaaqoobin shiyiye; 16 Yaaqoobi Yooseefin shiyiye; Yooseefi Kiristoosi gettee beeti Yesuusin shiyati Maariyamin shaagga maakkiiti uroone. 17 Illa hini shiijaroo bulli, Abrahamichi shiijoochee tiijiqqi Daawitichi shiijarooch beddaahee, aaraa awudda shiijaroone; Daawitichi shiijoochee tiijiqqi Yihudee Shawee asheena'o Baabiloonee Shawooch boonoshi kecceemmi wottoon, aaraa awudda shiijaroone; Yihudee asheena'o Baabiloonee Shawooch keceetoochee tiijiqqi Kiristoosichi shiijooch beddaahee, aaraa awudda shiijaroone. 18 Yesuus Kiristoosichi shiijo ebine:- bi indee Maariyami Yooseefich maakkeeqqa shaaggeyaano beebee, Yaafa Ayaanoona yeqqafahan; bi yeqqafoo arichahe. 19 Biin maakkiiti Yooseefi cadiqa uro bi tunatoyich, Maariyaminoo ashi aafooch yeelliyoon qaawoo bi qajitoyich, aashoona shaagoon echiiya gabiye. 20 Yooseefi ebin gabii bi beetee, Doono Yeerichi maraakoo gumona danaqqi biich ishichiye:- "Daawitichi bushoo Yooseefo! Shaaga ne maakkiiti Maariyami yeqqafato, Yaafa Ayaanoonaniye; ebich shattaahine! Shaage! 21 Anaami bushoon shiyemmine; aroo bi asheena'on boonoshi axaaxoochee wodiiyemmo bi tunatoyich, bi shigoon 'Yesuusi' getiree shigiiyemmo neene" iye. 22 Ebi bulli tunato, Doono Yeeri keemachochi noonoona, "Ebiyoche! Gidiiree (giddiidee) yeqqafemmine; anaami bushoonoo shiyemmine; bi shigoo 'Amaaneeli' getee ceeggeeyemmone" iqqi bi gettito, ceennemmoyichiye. "Amaaneeli" geto, "Yeeri noonna tookkiiniye" getone. 24 Ebiyee gub, Yooseefi tokkatoochee tiyiqqi, Doono Yeerichi maraakoo gettitoomon tuniihe; shaagga bi maakkiiti Maariyamin daammiye. 25 Bi qaabba bushoon bi shiyammi wottoon, bi achooch shagaanoone. Yooseefiyoo shiijati bushoon "Yesuusi" iqqi shigiihe.

Maatiyoosi 2

1 Heroodisi Yihudee Shawooch taataqqi bi beetee, ara shawooch beeti Beet Lehemi Katamooch Yesuusi shiijahe. Arooba xojanee Hiddachina'o aabi keyoochee Yerusalem waaqqi, 2 "Katinoon shiijati Ayihudeena'ochi taatoo aabiichiye? Bi xojanoon aabi keyoochaa beeggaqqa, biich goyinniya waato noone" iyeete. 3 Taatoo Heroodisi ishin waayaqqi keqqiye; wotta Yerusalem beetina'o bulliyoo keqqiyeete. 4 Aroochee Heroodisi qeesheena'ochi ukkureena'onaa Muusichi callee dojachina'onon kiciqqi, " 'Kiristoosi shiijemmone' getteeto, aabiichiye? iqqi echahe. 5 Boonoshiyoo ishichiyeete:- "Yihudee Shawooch beeti Beet Lehemiye; 'Hini Yihudee Shawooch beeti Beet Lehemi asheena'ote; ta asheena'o Isra'eeleena'on quyemmi woraafo ittoshi daggoochee kechemmone; ebich Yihudee Shawooch beeti katameena'oyee ittoshi katamo cir shapaachemmone' iqqi Yeeri gettiton keemacho kooritone" iyeete. 7 Ebiyee gub, Heroodisi xojanee Hiddachina'on aashoona ceeggiiqqi xojano bekkati aaboon boonoshi waanee manjii echaa waayahe. 8 Aroochee boonoshin Beet Lehem ishichiqqi daachiihe:- "Hamiree bushoo beeti xaa'oon nibboona qaawibote! Ittoshi dana gaata, waaree taach getote! Tawoo hamiree biich goyinnemmo taane" iye. 9 Boonoshiyoo ishin taatoo waanee boonoshi waayatoyee gub, tiyiqqi hammiyeete. Ebiyee aaf aabi keyoochaa boonoshi beeggiti xojanoon wochinnoon beeggiqqi oogichii emiriyeete; boonoshich bekkaabee gaggaroo beeti xaa'ooch waa bi neexammi wottoon boonoshin yaabii beehe. 11 Ara kexooch giyiqqi bi indee Maariyaminna tookkii beeti gaggara bushoon beeggiyeete. Yittiqqinoo biich goyinnaheete; boonoshi gilgiloon qechiqqi aachoon, ixaanoonaa haraboonon kichii immiyeete. 12 Ebiyee gub, Yeeri gumona "Wottaree Heroodis waan hammaahotine!" iqqi bi gettitoyich, bara gommona boonoshi shawooch wottaqqi hammiyeete. 13 Xojanee Hiddachina'o boonoshi hammitoyee gub, Doono Yeerichi maraakoo gumona danaqqi, Yooseefin "Heroodisi hini gaggara bushoon wuxiyoyich bi ginachina'ona qaawiiya ii beetone; ebich tiyiree gaggaroonaa bi indeenon yeshiree, Gibicee Shawooch maxxabe! Neech wochiqqa ta gettammi wottoon, arooch kotabe!" iye. 14 Ebina Yooseefi tiyii gaggaroonaa bi indeenon yechiqqi, xumoona Gibicee Shawooch maxxahe; 15 Heroodisi qitimmi wottoon arooch kotahe. Ebi tunato, Doono Yeeri keemachochi noonoona, "Ta Bushoon Gibicee Shawoochee ceeggahoye" iqqi bi gettito ceennemmoyichiye. 16 Yooseefi hammitoyee gub, Heroodisi xojanee Hiddachina'o biin dachoon ariiqqi oogichii kaarahe; xojanee Hiddachina'on manjii bi echaa waayati aaboon shalligiqqi, "Beet Lehemi Katamoonaa bi katinoonooch shiijati, gutta natonaa gutta natoyee deshina tunati gaggara anaami bushiisheena'on wuxibote!" iqqi bi ginachina'on daachiihe. Hini ara ginachina'o hammiqqi, anaami bushiisheena'o bullin wuxiyeete. 17 Arooba Yeeri keemachi Erimiyaasina "Eefonaa wodda bunnee qaaroona Raami Katamooch waayeehe; Raaheeli bi bushiishoyich eepahane; Bi bushiisheena'o qititoyich, goggoon hakkaaneene" iqqi bi gettito ceenniye. 19 Heroodisi qititoyee gub, Doono Yeerichi maraakoo Gibicee Shawoochaa gumona Yooseefina danaqqi, 20 "Bushoon wuxiya qaawitina'o qititina'one. Ebich tibe! Bushoonaa bi indeenon yeshiree Isra'eelee Shawooch wottaree hambe!" iye. 21 Ebich Yooseefi tiyii bushoonaa bi indeenon yechiqqi Isra'eelee Shawooch wottaa hammiye. 22 Arikiloosi bi nihoo Heroodisichi keroon Yihudee Shawooch bi taatoon waayaqqi, arooch hamon shattiye; "Yihudee Shawooch hammahine!" immi gumon beeggiqqi Galiilee Shawooch hammii, 23 Naazireeti katamooch kotahe. Ebich Yeeri keemachina'ona "Kiristoosi Naazireetacho getteeyemmone" iqqi bi gettito ceenniye.

Maatiyoosi 3

1 Ebiyee gub, Aacona Afaallachi Yowannisi Yihudee Barahooch waaqqi, "Shimaaji taatittinee ittoshi kellooch shaggatine; ebich axaaxee gommoochee Yeer waan wottabote!" iqqi getooch giyiye. 3 Keemachi Isiyaasina " 'Doonochi gommon qanniibote! Bi woratoonoo kaachi qaxabote!' iibee barahoochaa cookii beeti ashi qaaro" getteeto hinine. 4 Yowannisi gaallechi eexoochee shipeeti tahoon tahaa beehe; wotta gooqqoochee shuuneeti shachoon cuyaa beehe; bi maayoo gechoonaa bobbiyee eeyonaniye. 5 Arooba Yerusaleminaa Yihudee Shawoonooch, Yooridanoosi Aachi guudoona beeti shawoochoo beetina'o bulli bi waan conjiqqi waa beeheete; 6 Boonoshi axaaxoon boonoshi aannee, Yooridanoosi Aacoochaa boonoshin Yowannisi afaallii beehe. 7 Tunaballi Fariseena'onaa Saduqeena'onochi daggoochee meeti asheena'o aacona afaalleyoyich bi waan boonoshi womon Yowannisi beeggiqqi, boonoshich ishichiye:- "Hini xekarechi bushiisheena'ote! Yeer waanee kindemmi kaaree shiixxoochee ittoshi wokkemmoyich, konine ittoshich gettito? 8 Illa axaaxee gommoochee Yeer waan ittoshi wottoon bekkii beeti shuunoon shuunabote! 9 Wotta ittoshinaa ittoshina 'Abrahamichi bushiishoo noone' getiree yebaniyaahotine! Ittoshich getana; hini shawee toommooch beeti xaqqeena'oochee Yeeri Abrahamich bushiishoon halloon hakkiye. 10 Andoo asho gonda mixon cammona waaxxii bi aalliyoomon, Yeeri biich de'a getaaneena'on waaxiree aalliiya qannitone. Illa asho de'a aafoon aafataani mixo bullin kuxxiqqi qaaqqee daggooch bi dufoomon, Yeeriyoo boonoshin ebiyoomon dupemmone. 11 "Tawoo axaaxee gommoochee Yeerichi gommooch ittoshi wottoon bekkiyoyich, ittoshin aacona afaallii beeto taane; tunaballi bi caammoonolla shaagoyich ta beddaano ta hillooch waa beeto, tayee beshi kupphoone; aroo Yaafa Ayaanoonaa qaaqqoona ittoshin afaallemmone. 12 Maayoon yoopii beeti yoopo bi kishoochiye; maayo bullin yoopiree xalliiyemmone; ara yoopee xallati teepphoon bi gotooch giddemmone; tunaballi echati guudo bullin tahaani qaaqqoona michemmone" iye. 13 Arooba Yesuusi Yowannisina aacona afaalleyoyich, Galiilee Shawoochee Yooridanoosi Aacooch waahe. 14 Tunaballi Yowannisi "Neenna afaalleyoo taach qaawiihalli, aabichiqqa taanna afaalleeya ta waan ne waane?" iqqi bajiye. 15 Yesuusiyoo wochiqqi, "And qaje gettaaye! Ebin tuniyoona Yeerichi aafooch kaamo tunato bullin shuuno nooch qaawiihe" iye. Arooba Yowannisi "Tunabe" iye. 16 Yesuusi aacona bi afaalleetoyee gub, aacoochee bekkach bi kechiyee, shimaayoo [biichoo] qecheehe; aroochee Yeerichi Ayaano bi ashittinee hallo uggeechoomon tunaqqi, bi toommooch kindii kotoon beeggiye. 17 Wotta shimaayoochee "Biinna ta emiriti, ta shuni bushoo hinine" ii beeti qaaro waayeehe.

Maatiyoosi 4

1 Yesuusi aacona bi afaalleetoyee gub, Daabiloosi Yesuusin gondoon shuuniiya bi qiiccemmoyich, Yaafa Ayaano barahooch biin daammiye. 2 Aroochaa aabaa xumaa aabba qemon bi coomitoyee gub shaacahe. 3 Arooba Daabiloosi giddaqqi, "Yeerichi Bushoo ne gaata, hini xaqqeena'on 'Koshon tunabote!' gete!" iye. 4 Yesuusiyoo wochiqqi, " 'Asho Yeerichi noonoochee kechii beeti qaaro bullinalli, kosho ikketona beetaachemmone' getee Yaafa Macaafooch kooreetone" iye. 5 Ebiyee gub, Daabiloosi Yesuusin yaafee katamoo Yerusalem daammii, Yaafee Kechi guummooch kichii neechiqqi ishichiye:- 6 " 'Yeeri neen boonoshi quyemmoyich bi maraakeena'on ne waan deejemmone; ne baatoonolla xaqqo bi yexaachemmoyich, boonoshi kishoona neen tiijemmina'one' getee Yaafa Macaafooch kooreetone. Ebich Yeerichi Bushoo ne gaata, eke, hiniichee dugulla awureeree kindibe!" iye. 7 Yesuusiyoo "Wotta 'Asho bulli "Eke, Doono Yeeri taan bi wodiyoon beegana" getiree gondoon shuunaaye' getee Yaafa Macaafooch kooreetone" iye. 8 Aroochee Daabiloosi Yesuusin genja guudi toommooch daammiye; shawee toommooch beeti aagateena'o bullinaa boonoshi oogee yiiroonon bekkiiqqi, 9 "Taach yittaqqa ne goyinna gaata, eboshi bullin neech immemmo taane" iye. 10 Arooba Yesuusi Daabiloosin "Hini Sheexaanoocho! Ta aafoochee wohe! 'Ne Doono Yeerich goyinnabe! Bi ikketoyich baach maddibe (madaabe)!' getee Yaafa Macaafooch kooreetone" iye. 11 Aree gaata Daabiloosi Yesuusin qajii hammiye. Aroochee maraakeena'o giddaqqi Yesuusin deggiyeete. 12 Yesuusi Yowannisi yeshee cucheyoon waayaqqi Galiilee Shawooch tiyii hammiye. 13 Nazareti Katamoon qajiqqi Zebuloonee Shawoonaa Nifitaalemee Shawee daggoonooch Galiilee Baharee gashooch beeti Qifirinaahi Katamooch hammii kotahe. 14 Ebi tunato, Yeeri keemachi Isiyaasi noonoona gettito ceennemmoyichiye; ebiyoo 15 "Hini Zebuloonee Shawoonaa Nifitaalemee Shawoonooch, Qaabba Baharee gashooch beeti shawooch, Yooridanoosi Aacoyee beqach beeti shawooch, Wotta Galiilee Shawoochoo beeti aagateena'ote! 16 Mandarooch kotati ittoshi oogati bekkoon beeggito ittoshine; qitee yiiroo beeti shawooch kotati ittoshich bekko bekkatone" ii beetone. 17 Aroobee yemeenoochee tiijiqqi Yesuusi "Shimaaji taatittinee ittoshi kellooch shaggatine; ebich axaaxee gommoochee Yeer waan wottabote!" iibee getooch giyiye. 18 Yesuusi Galiilee baharee gashoona bi beshahee, gutta maneena'o Pheexiroosi gettee beeti Simooninaa Indiriyaasinon ciinniye; boonoshi shuunoo haashee yesho bi tunatoyich dabboon baharooch dupii beeheete. 19 Biyoo "Ta hillooch wobote! Haashoon hashiqqi ittoshi yeshoomon ashoon yeshiree ta waan ittoshi deebemmoyich tuniiyemmo taanee" iye. 20 Boonoshiyoo bekkach dabboon dupiichii biin dabbiqqi hammiyeete. 21 Aroochee Yesuusi beshaqqi bareena'o Yabidoosichi bushiishoo tunati gutta maneena'o Yaaqoobinaa Yowannisina boonoshi nihoo Yabidoosina tookkii marikabee toommoochaa dabboon boonoshi shipii beetee ciinniye; boonoshinoo ceeggiye. 22 Boonoshiyoo bekkach marikaboon, wotta boonoshi nihoonoo arooch dupiichii Yesuusin dabbii hammiyeete. 23 Ebiyee gub, Yesuusi Ayihudeena'o kicee beeti kexoochaa asheena'oyich dojiibee, Yeerichi taatittinee mishiraachee qaaroon gettiibee, biiyo bulliichee asheena'on wodiibee, Galiilee Shawoo bullina guuddii beehe. 24 Arooba bi mooyo Sooriyee Shawoo bulliich waayeehe. Ebich asheena'o bari bara biiyoonaa xuuxoona xuuxaqqi beetina'o bullin, yinno boonoshi toommooch beetina'on, dupii beeti biiyachina'on, boonoshi ashittino qititina'on eboshi bullin bi waan deebiyeete; boonoshinoo Yesuusi wodiihe. 25 Arooba Galiilee Shawoochee, Aashira Katamee Shawoochee, Yerusalemee, Yihudee Shawoochee, Yooridanoosi Aacoyee beqachee waati dofee asheena'o biin dabbiyeete.

Maatiyoosi 5

1 Yesuusi dofee asheena'on beeggiqqi gepooch kechii kotahe. Arooba bi dabbeena'o bi waan giddaheete. 2 Ishichiqqi boonoshinaa bara asheena'onoyich dojiye. 3 "Ayaanoona giracho boonoshi tunoon ariiqqi, Yeerichi aafooch giddaa beetina'o diireetina'one; Shimaaji taatittinee boonoshichine. 4 "Tuummii beetina'o diireetina'one; Yeeri boonoshin goggiiyemmone. 5 "Ga'i de'eena'o diireetina'one; Yeeri bi gibanikkito bullin boonoshich immemmone. 6 "Yeerichi aafooch cadiqoon tunoyich, oogichii qaatii beetina'o diireetina'one; Yeeri boonoshi qaatiton ceechemmone. 7 "Bareena'oyich ariqqaa beetina'o diireetina'one; Yeeri boonoshich ariqqemmone. 8 "Mulli xalleena'o diireetina'one; Yeerin boonoshi aafoona beeggemmina'one. 9 Kaaratina'on shunii beetina'o diireetina'one; 'Yeerichi Bushiisheena'one' getee ceeggeeyemmina'one. 10 "Yeerichi aafooch cadiqo tunati shuunoon boonoshi shuunatoyich Asheena'o boonoshin du'ii beetina'o diireetina'one; Shimaaji taatittine boonoshichine. 11 "Ta naboyich ittoshin boonoshi naagateenoo, boonoshi du'iiteenoo, gonda mooyon ittoshi toommooch koottiqqi boonoshi yibbaatateenoo diireeto ittoshine. 12 Ittoshiyee aaf beeti keemachina'on ebiyoomon du'iitina'one. Ebich hini ara keemachina'ona tookkii ooga wojoon shimaayoochaa Yeeri ittoshich immemmo bi tunatoyich, emiribote! Emiroona wucwucote!" iye. 13 "Shawee toommooch beeti asheena'o bullich ittoshi kiihoomo ittoshine. Tunaballi kiiho noocon bi qayi gaata, amoona noociiyeheete? Maaxooch kichi boonoshi dufee, baatoona neexxeeyehalli, gubbich amoonolla gaacaache. 14 "Shawee toommooch beetina'o bullich ittoshi bekko ittoshine. Gepee toommooch beeti Katamoo aashoon hakkaache. 15 Wotta ceechoon ceechiqqi bi toommooch gafatoon guupemmo koniyolla aalloone; tunaballi kechi daggooch beetina'o bullich bi bekkemmoyich, bekkooch kotiiheete. 16 Ebiyoomon asheena'o ittoshi de'a shuunoon beegiree shimaayooch beeti ittoshi Nihoo Yeerin boonoshi gallatemmoyich, bekkoochoomon asho bullich bekkabote!" iye. 17 Wotta Yesuusi ishcichiye:- "Ta waato Muusichi calloonaa keemachina'o dojiti mooyonon echiyoyich ittoshich shaahaaye; ceechiyalli echiyoyich waataano taane. 18 Ibaroon ittoshich gettoye; shawoonaa shimaayoona beshammi wottoon Muusichi calloo bulli ceenaanoon napeyoomi mooyiyolla shawooch hollaachemmine. 19 Illa Yeeri 'Tuniibote!' iqqi bi gettiti hini calleena'oochee ikka giishacheeyicholla 'De'a getaache' iqqi bareena'onoo 'De'a gettaahotine!' iqqi dojii beeti asho koniyolla shimaaji taatittineechaa bulliyee desho tunemmone; tunatee de'a ii beetonaa bareena'on 'De'a getote!' iqqi dojii beetona koniyolla shimaaji taatittineechaa oogo tunammone. 20 Andoo ellabote! Yeerichi aafooch ittoshi cadiqittino Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'onochi cadiqittinoyee beshoo bi qayi gaata, shimaaji taatittineech ciroona giyaachemmo ittoshine" iye. 21 "Ebiyee aaf beeti no qaabbachina'oyich 'Wuxiyaahotine! Wuxito bullichi toommooch gonda nalloo kindemmone' getteeton waayato ittoshine. 22 Tunaballi and ta waanee waayabote! Bi manoon kaaraa beeto bulli nallee gabbarooch giddemmone; bi manoon 'Ulloocho!' iqqi naaggiyo bulli nallee iitee aafoochaa bi toommooch nalleyemmone; 'Mullaalli ongoocho!' iqqi naaggiyo bulli 'Shiwaree qaaqqooch dupabe' getee bi toommooch nalleeyemmone. 23 "Illa ne deejoon deejee gudee toommooch Yeerich giddiyoyich qanniibee, ne manoo neenna ayiniti mooyo beemon ne gabi gaata, 24 ara deejee gudee aafooch deejoon geddiichi shiichi hamiree biinna tookki shunabe! Ebiyee gub wottaree ne deejoon Yeerich giddiibe! 25 "Ne kaaracho ukkuroo waan neen bi daami gaata, kaataree gommoochaa shunabe! Ebi tuno qayi gaata, ukkuroyich neen beshii immemmone; ukkuroo bi ginee naayoyich immemmone; ginee naayoo cuyee kexooch neen giijemmone. 26 Ibaroon neech gettoye; ciireexi duudinolla ne qocammi wottoon ciroona aroochee keyaachemmo neene" iye. 27 Daakkiqqi Yesuusi ishichiye:- " 'Shunoon maayaahine!' getteeton waayato ittoshine. 28 Tunaballi and ta waanee waayabote! Maacheen ciinniqqi qaatito bulli bi mulloona biinna tookkii shunoon maatone. 29 Ebich ne qanna aafo neen yexi dichemmi xugo bi tuna gaata, kichiree dufe! Ne ashittino bulli shiwaree qaaqqooch bi dupeyoyee ne ashittinoochee ikkoo shapi gaata gaawiye. 30 Ne qanna kisho neen yexi dichemmi xugo bi tuna gaata, kuxiree dufe! Ne ashittino bulli shiwaree qaaqqooch dupeyoyee ne ashittinoochee ikkoo shapi gaata gaawiye" iye. 31 " 'Bi mecheen gawukkii beeto bulli bi gawukkee woraqatoon biich imbe' getteetone. 32 Tunaballi and ta waanee waayabote! Shunoon maataani bi mecheen gawukkii beeto bulli baroo waan hamiree shunoon bi maayemmoyich tuniitone; gawukkeetinoo shaaggii beeto shunoon maatone" iye. 33 "Wotta ebiyee aaf beeti no qaabbachina'oyich 'Wogaqqa Yeerich ne mookkaton ceechiballi shapiyaahine!' getteeton waayato ittoshine. 34 Tunaballi and ta waanee waayabote! Ne mookkoon wogoona cir mookkiyaahine! 'Shimaayoona!' getiree wogiyaahine! Yeerichi taatittinee xaa'oone. 35 'Shawoona!' getiree wogiyaahine! Yeerichi baatoo neexxii beeti xaa'oone. 'Yerusalemina!' getiree wogiyaahine! Bulliyee beshi taatoo Yeerichi katamoone. 36 Ne qelloona wogiyaahine! Ikka eexin naccee oohee aa'i tuniyoon hakkaachine. 37 Tunaballi tunemmon 'Tunabe' tunataachemmon 'Tunataache' gete! Ebiyee baroon ne yibbaata gaata, aroo gondoochi nihoo waaneeniye" iye. 38 Yesuusi daakkiqqi ishichiye:- " 'Koniyolla bara ashi aafoon bi dookki gaata, bi aafo dookkeebe; ebiyoomon ashi gashoon bi tiishi gaat, bi gasho tiichabe' getteeton waayato ittoshine. 39 Tunaballi and ta waanee waayabote! Ittoshi toommooch gondoon shuunaa beetochi toommooch nichoon kichiyaahotine! Tunaballi ne qanna gaakkoon tapammoyich yoochoon bajaahine! 40 Wotta ukkuroochi toommooch neen taggaqqi, 'Ne kootoon taach imbe!' iyoyich ne kutoon daakkiree imbe! 41 Wotta ginachina'ochi daggoochee ikkoo 'Ikka kiilee metiree wottoon ta qiicoon shaage!' iqqi neen bi yeshi gaata, hachee ikkoon daakkiree hambe! 42 Neen qollaa beetoyich imbe! ne waanee erattiya qaawii beetoyich bajaahine!" iye. 43 " 'Neenoomi ne manoon shune! Wotta ne shixachon shixe!' getteeton waayato ittoshine. 44 Tunaballi and ta waanee waayabote! Shimaayooch beeti ittoshi nihoo Yeeri bi halliti aabeen de'eena'onaa gondeena'onoyich aabii beetone; kaameena'onaa xummeena'onoyich tachiqqi amiyon dichii beetone. Ebich biin shaahiree ittoshi shixachina'on shunote! Ittoshin du'ii beetina'oyich corootibote! 46 Ittoshin shunnii beetina'on baach ittoshi shuni gaata, Yeeri waanee amee wojoon danehotine? Gabiyee guudeena'o ebin tuniyaacheeta? 47 Ittoshi maneena'on baach diggii beeto ittoshi tuna gaata, bareena'oyee amoona beshehotine? Yeerin ariyaaneena'olla ebin tunii beetina'one. 48 Illa shamaayeexi ittoshi nihoo Yeeri de'o bi tunatoomon, ittoshiyoo wotta de'oon tunabote!" iye.

Maatiyoosi 6

1 "Yeerich ittoshi shuunaa beeti de'a shuunoon ashi be'anoyich ittoshi shuunataachemmoyich, ittoshi qelloon quyabote! Shimaayooch beeti ittoshi nihoo Yeer waanee wojoon cir danataachemmo ittoshine. 2 " 'Ebich iriteeti ashich ne immaa bee gaata, boonoshi maacoon xalloo shaahii beetina'on shaahiyaahine! Boonoshiyoo ashi waanee gallatee danoyich Ayihudeena'o kicee beeti kexonaa gommonoochaa iriteetina'oyich immii beetina'one. Ibaroon ittoshich gettoye; areena'o ashi waanee gallatoon danatina'one; Yeer waanee amoonolla danataachemmina'one. 3 Tunatee iriteeti ashich ne immaa bee gaata, ne katinooch beeti asholla beeggaaye. 4 Aachiree imebe! Arooba aashoona ne tunii beeton beeggii beeti ne nihoo Yeeri neech wojemmone" iye. 5 "Ittoshi corootii bee gaata, boonoshi maacoon xalloo shaahii beeti asheena'ochoomon tuniyaahotine! Boonoshiyoo 'Asheena'o noon beegeete' iqqi Ayihudeena'o kicee beeti kexonaa gommi keeja kaattoonooch neexaachii corootoon shunnii beetina'one. Ibaroon ittoshich gettoye; areena'o boonoshi shuunoon deqqitina'one. 6 Tunatee ne corootii bee gaata, ne gatooch giyiree ne gifoon hiciichi bekkataani ne nihoo Yeerich corootibe! Arooba aashoona ne tunii beeton beeggii beeti ne nihoo Yeeri neech wojemmone. 7 "Yeerin ariyaani asheena'o boonoshi yibbaatee genjoona Yeeri waayaa beeto boonoshich shaahii beetone. Tunatee ittoshi corootii bee gaata, boonoshichoomon aafaalli yibbaatoon yibbaatiyaahotine! 8 Ittoshi nihoo Yeeri ittoshi qollataan beetee, ittoshich qaawii beeton arii beetone; ebich ittoshi boonoshin shaahiyaahotine! 9 "Illa ittoshi ishichiree corootibote! 'Shimaayooch beeti no Nihoocho! Yaafa ne shigo oogabe; 10 Ne taatittino bullichi toommooch bede; shimaayooch beetina'o ne getoon boonoshi waayoomon, ebiyoomon shawooch beetina'o waayabeete; 11 Heeyi koshon hanaach nooch imbe! 12 No wotta noon xuqqitina'on no maaroomon, no gondoon nooch maaribe! 13 Gondoochi nihoo kishoochee noon quyaballi, bi dachooch noon geddaahine! [Taatittino, giidoo, oogee yiiroo bulli yemeenoon neechone; tookkona.] 14 "Ebiyoomon asheena'ochi xu'oon ittoshi maari gaata, shimaayeexi ittoshi nihoo Yeeri ittoshi gondoon maaremmone; 15 Tunaballi ittoshin xuqqitina'on ittoshi maaroo qayi gaata, ittoshi nihoo Yeeri ittoshi gondoon maaraachemmone" iye. 16 Daakkiqqi Yesuusi ishichiye:- "Ittoshi coomii bee gaata, boonoshi maacoon xalloo shaahii beeti asheena'ochoomon muushaniyaahotine! Boonoshiyoo coomacho boonoshi tunoon asheena'o beeggemmoyich boonoshi achoon shiimataaneena'one. Ibaroon ittoshich gettoye; boonoshi shuunoon deqqitina'one. 17 "Tunatee ne coomii bee gaata, coomacho ne tuno arichataachemmoyich ne aafoon machabe! Ne qellooch huutabe! Arooba bekkataani ne nihoo Yeeri ikketo baach arii beetone; ebichi aashoona ne tunii beeton beeggii beeti ne nihoo Yeeri neech wojemmone" iye. 19 Daakkiqqi Yesuusi ishichiye:- "Piloonaa osharoona aalliiyemmi, gaayeena'o iiyiree gaajemmi shawee toommooch ittoshi gijoon kiciyaahotine! 20 Tunaballi piloonaa osharoona aalliyaachemmooch, gaayeena'o iiyiree gaayaachemmi shimaaji kexooch ittoshi gijoon kicibote! 21 Ne gijoo beetooch ne mullo tunemmone" iye. 22 Daakkiqqi ishichiye:- "Ashittinee ceechoo geto aafoone. Illa ne aafo iiwoo tuna gaata, ne ashittino bulli biremmone. 23 Tunatee ne aafo biiyi gaata, ne ashittino bulli mandaremmone. Illa ne waan beeti ashittinee ceechoo tahi gaata, mandarochi am shaaha magga mandaroo tunehe?" iye. 24 " 'Asho taane' ito gutta Doonoyich hajeyoon hakkaache. Ikkoon shuno baroon shixo, oohee ikkoon oogiyoo baroon hoxoone. Ebich gijoyich hajee beeti uro Yeerich hajeyoon, wotta Yeerich hajee beeti uro gijoyich hajeyoon hakkaache. 25 "Ebich ittoshich gettoye; 'Amoon maayehone? Amoon ucehone? Amoon tahehone?' getiree ittoshich qaawii beeti mooyoyich xuuxiyaahotine! Kasho maayoye, ashittinoo tahoyee beshaacha? 26 Eke shimaayoona yoobbii beeti kafeena'on ciinote! Shoohaacheete; qecaacheete; gotooch gedaacheete. Tunatee shimaayeexi ittoshi nihoo Yeeri boonoshich maanjii beetone. Ittoshi boonoshiyee oogichii beshaachotina? 27 Ittoshi daggoochee xuuxaree bi neexooch ikka hiroon daakkoon hakkemmo konine? 28 "Tahoyich akkiya xuuxaa beetotine? Eke gaddeexi mocee bungeena'o aabichiqqi boonoshi diccii beeto gaata, manjiiree ciinote! Yullataacheete; huttoon yokkataacheete. 29 Tunatee ittoshich gettoye; Taatoo Solomooniyolla ebi wodda bi oogee daggooch ikka mocee bungechoomon tahataanoone. 30 Illa hanaach bekkaqqi tiyi yaach gudee qaaggooch dufee mccii beeti gaddeexi mocoon Yeeri eechii tajii beeto bi tuna gaata, ittoshin aabichiree beshoon tajoo qajehe? Ittoshi mulloon Yeerichi toommooch amoyich too'iyaachotine? 31 Ebich 'Amoon maayehone? Amoon ucehone? Amoon tahehone?' getiree xuuxiyaahotine! 32 Eboshi bullin aagateena'o qaawii beetina'one. Ebi bulli ittoshich qaawii beeto bi tunoon shimaayeexi ittoshi nihoo Yeeri arii beetone. 33 Tunaballi shiichi Yeerichi taatittineen, bi cadiqoonoo qaawibote! Arooba ebi bullin bi ittoshich daakkemmone. 34 Illa, yaach ittoshi toommooch woyemmi xuuxoyich yaach xuuxemmo ittoshine; ebich yaachich xuuxiyaahotine! Hanaachi xuuxo hanaachich beddiye" iye.

Maatiyoosi 7

1 Wotta Yesuusi ishichiye:- "Ashi gondoon ne haddii beetoomon Yeeri ne gondoon haddemmone; ashich ne qeellaa (Shafarii) beetoomon Yeeri wochiree neech qeellemmone. Ebich Yeeri ne gondoon bi haddaachemmoyich, ashi gondoon haddiyaahine! 3 Ne aafooch giyiti ooga giimboon shalligaanoon amoyich ne manoochi aafooch giyati giishacha guudeen ciinnaa beetine? 4 Wotta ne aafooch giyiti ooga giimboo beetee, aabichiqqa ne manoon 'Eke ne aafeexi guudeen kichibana' inne? 5 Hini ne maacoon xalloo shaahii beeti uroocho! shiichiree ne aafeexi ooga giimboon kichibe! Ebiyee gub ne manoochi aafeexi guudeen kichoyich manjiiree ciinnemmo neene. 6 "Shiixxi wottaree ittoshin boonoshi shacaachemmoyich, yaafeeton kunaaneena'oyich immaahotine! Wotta gudinina'o boonoshi baatoona boonoshi neexaachemmoyich, ittoshi aax qiicoon boonoshi aafooch dupaahotine!" iye. 7 "Yeerin qollabote! Ittoshich immemmone. Yeer waanee qaawibote! Danemmo ittoshine. Bi kelloonoo qofote! Ittoshich qechemmone. 8 Yeeri biin qollaa beeto bullich immemmone; qaawii beeto bulliyoo bi waanee danemmone; bi kelloon qopii beeto bullichoo qechemmone. 9 "Ittoshi daggoochee nihoo tunaachi koshon bi bushoo qollatee, xaqqoon tiijiree immeha? 10 Haashoonoo bi qollatee, dingaroon immeha? 11 Gondo ittoshi tunateenolla ittoshi bushiisheena'oyich de'a mooyon imon arii beeto ittoshine. Illa shimaayooch beeti ittoshi nihoo Yeeri biin qollaa beetina'oyich am shaaha beshaa beshiti de'a mooyon immehe? 12 Ebich 'Asho taach tuniibe' iqqi ittoshi shunnii beeto bullin, ittoshiyoo wotta ebiyoomon bara ashyich tuniibote! Ebin tuniyoona Muusichi calloonaa keemachina'ona dojiton ceechemmo ittoshine" iye. 13 Yesuusi daakkiqqi ishichiye:- "Xebba kelloona gibote! Shiwaree qaaqqooch bechii beeti kello gabino, gommoo naqqoone; ara kelloona giyii beeti asheena'o meetina'one. 14 Tunatee kashee kexooch bechii beeti kello xebboo, gommoo gepoone. Ara gommon danaa beetina'o giishacheena'one" iye. 15 "Koota keemachina'o waanee ittoshi qelloon quyabote! Boonoshi noonoona bagoochoomon duuroo shaahibee ittoshi waan woyemmina'one; tunaballi boonoshi mullo kuxxii maa beeti okaroomone. 16 Boonoshin ittoshi ariiyemmo boonoshi shuunoonaniye. Ebiyoomon asheena'o angixoochee woyinee aafoon, guccinoochee balasee michi aafoon maceheeta? 17 Ebiyoo de'a mixo bulli de'a aafoon aafahe; gonda mixo gonda aafoon aafahe. 18 De'a mixo gonda aafoon aafo, gonda mixo de'a aafoon aafo hakkaache. 19 De'a aafoon aafataani mixo bullin kuxxii qaaqqooch dupiyeete. 20 Ebich koota keemachina'on ittoshi ariiyemmo boonoshi shuunoonaniye" iye. 21 "Shimaayooch beeti ta nihoo Yeerichi daaggoon ceechii beetoalli, baad taan 'Ta Doonocho! Ta Doonocho!' ii beeto bulli shimaaji taatittineech giyemmo toonoone. 22 Nallaa gallooba meetina'o taan 'Ta Doonocho! Ta Doonocho! Ne shigoona keemoon keemaano noonna? Ne shigoona yinnoon ashi toommoochee yoohaano noona? Ne shigoona gaakkachi mooyon shuunataano noona?' gettemmina'one. 23 Arooba 'Hini hukkachina'ote! ta waanee wohote! Ittoshin cir ariyaano taane' getiree boonoshich xalla gettemmo taane" iye. 24 "Illa hini ta qaaroon waayaqqi ceechi beeto bulli, bi kexon manja xaqqee nashee toommooch haggiti mullachi uroomone. 25 Amiyo kindiye; ambamboo tiyiye; yongo yongahe; ara kexon xuqqiye. Tunatee manja xaqqee nashee toommooch bi haggatoyich, dihaanoone. 26 Wotta hini ta qaaroon waayaqqi ceechano bulli, bi kexon qacee toommooch haggiti yeexara uroomone. 27 Amiyo kindiye; ambamboo tiyiye; yongo yongahe; ara kexon xuqqiye; bekkach ara kexo gugumimmiqqi dihiye" iye. 28 Yesuusi hini yibbaatoon yibbaataqqi bi ciichiyona, asheena'o bi dojiti doyoona woriganaheete. 29 Boonoshich bi dojito calloon immii beeti taatoochoomonalli, Muusichi callee dojachina'o dojii beetoomon toonoone.

Maatiyoosi 8

1 Yesuusi gepoochee bi kindiyee, dofee asheena'o biin dabbiyeete. 2 Arooba qeddee shaddee biiyachi ikka uro bi waan giddaqqi, "Ta Doonocho! Ne daaggi gaata, taan wodiyoon hakkihine" iibee goyinnahe. 3 Yesuusiyoo bi kishoon hini ara uroochi toommooch kotiiqqi, "Daaggiyoye; wodibe!" iye. Ishichii bi iyona, uro bekkach qeddee shaddee biiyoochee wodiye. 4 Yesuusiyoo "Ebi ne wodoon konicholla gettaahine! Ne qelloon ariibe! Tunaballi and hamiree ne ashittinoon qeeshoyich bekkiibe! Ne wodoon asheena'o bulli xiishemmoyich, Muusi bi callooch 'deejibote!' iqqi bi kooriti deejoon Yeerichi deejibe!" iqqi daachiihe. 5 Yesuusi Qifirnaahi Katamooch bi shaggiyee, balla ginee iraashoo bi waan waaqqi, 6 "Ta Doonocho! Ta wochee bushoo ashittinoon wuxii beeti biiyoona biiyaa qaaqqaqqi beerooch qeyitone" iqqi qollahe. 7 Yesuusi "Ta hamiree wodiiyemmo taane" iye. 8 Hini ara balla ginee iraashoo wochiqqi, "Ta Doonocho! Ta kexooch ne giyi beddammi uro toono taane; tunaballi ikka qaaroon baach gete! Ta aafee bushoo wodemmone. 9 Ta wotta tayee dambeena'oyich hajee beeto taane; tayee desh beeti ginee naayina'o wotta taach hajee beetina'one. Ikkoon 'Hambe!' ta geti gaata, hammii beetone; baroon 'Wobe!' ta geti gaata, waa beetone; ta aafee bushoon 'Ebin tuniibe!' ta geti gaata, tunii beetone" iye. 10 Yesuusi ishin waayaqqi woriganahe; biin dabbii beeti asheena'oyichoo ishichiye:- "Ibaroon ittoshich gettoye; Isra'eelee Shawooch beeti Ayihudeena'ochi daggoochee koninolla ebiyoomon bi mulloon ta toommooch too'iiti ashoon danataano taane. 11 Ellabote! Aagateena'o aabi keyonaa aabi gimonoochee woyemmina'one; Abrahami, Yisaaqinaa Yaaqoobina tookki shimaaji taatittineech gifiree maayoon maaya kotemmina'one; 12 Tunatee 'Shimaaji taatittine noochine' ii beetina'o maach mandarooch kichee dupeeyemmina'one; aroochaa eefonaa gashee qaayona boonoshich tunemmone" iye. 13 Wotta Yesuusi balla ginee iraashoyich "Hambe! 'Ta aafee bushoon wodiiyemmone' iqqa ne mulloon ta toommooch ne too'iitoomon neech tunabe" iye. Bi aafee bushoo bekkach aree gaata wodiye. 14 Ebiyee gub, Yesuusi Pheexiroosichi kexooch giyiqqi bi amaatee achee gaamee biiyoona biiyaqqa beerooch qeyaa beetin beeggiye; 15 Tiyiqqi bi kishoon yechiye; urechi achee gaamoo bekkach aqqahe; beeroochee tiyaqqa maayoon qanniiqqa Yesuusich giddiihan. 16 Shawoo xumatee yinno boonoshi toommooch beeti meeti asheena'on Yesuus waan deebiyeete. Yinneena'on noggaqqi asheena'ochi toommoochee yookkiye; biiyatina'o bullinoo wodiihe. Ebich arooba keemachi Isiyaasi "No maraateshon maraatahe; no biiyeshon biiyahe" bi ito ceenniye. 18 Yesuusi dofee asheena'o bi guudoona giishon beeggiqqi bi dabbeena'on "Baharoyee beqach kimbone" iye. 19 Aree hillooch ikka Muusichi callee dojacho waaqqi, "Dojachocho! Ne hammammo bulliich neen dabbemmo taane" iye. 20 Yesuusiyoo "Boqqalleena'oyich opo, shimaaji kafeena'oyichoo kexo beetone; ebi tunahona ashi bushoo taach giyi ta qeyemmi xaa'oo aalloone" iye. 21 Biin dabbii beetina'ochi daggoochee ikka bara uro "Ta Doonocho! Neen dabbemmo taane; shiich wottaree hami ta nihoon ta duukkemmoyich taan daaggibe!" iye. 22 Yesuusi wochiqqi, "Kashoon danataani qiteena'o boonoshi xibeena'on duuheete; tunatee ne taan dabbibe!" iye. 23 Ebiyee gub, Yesuusi marikabooch kechii kotaqqi bi dabbeena'ona tookkii hammiye. 24 Diqqoona aachi aayo tiyiqqi, marikaboon aaco qerimmi wottoon baharo oogichii shuuriye; tunatee Yesuusi tokkatatone. 25 Bi dabbeena'oo giddaqqi, "No Doonocho! Noon wodiibe! Aallato noone!" iibee tokkatoochee Yesuusin tiijiyeete. 26 Biyoo "Hini ittoshi mulloon ta toommooch too'iyaaneena'ote! Amoyich shattii beetotine?" iye. Ebiyee gub, tiyiqqi yongoonaa baharee aachi aayonon noggahe; bekkach baharo shashawumiye. 27 Asheena'o "Yongoonaa baharoonolla biich de'a ii beeti hini uro am shaaha ashoone?" iibee woriganaheete. 28 Ebiyee gub, Yesuusi baharoyee beqach kimmiqqi Geraashee asheena'ochi shawooch bi shaggiyee, yinno boonoshi toommooch beeti gutta asheena'o maasho beetoochee kechiqqi biinna danaheete. Areena'o boonoshi beeti gommonolla beshoon asho shatammi wottoon sharachina'one. 29 Boonoshiyoo bekkach bunnaqqi, "Yeerichi Bushoocho! No mooyooch neen amo geddiye? Nallaa galloo waataan beetee noon xuuxiiya hiniich waanne?" iibee cookiyeete. 30 Arooba boonoshi beetoochee wokkiqqi beeti xaa'ooch dofee gudinina'o mocoon maa beeheete. 31 Yinneena'o "Noon ne yookkemmo gaata, gudinina'ochi toommooch hami kotabone; daaggibe!" iqqi qollaheete. 32 "Hamiree kotabote!" iye. Bekkach yinneena'o asheena'ochi toommoochee tiyiqqi hammii gudinina'ochi toommooch kotaheete. Aroochee gudinina'o bulli giidachi qaa'ooch guufaa kindii baharee gejoona manjaheete. 33 Gudinon qiddaa beetina'o wocaa katamooch hammiqqi tunati mooyonaa yinno boonoshi toommooch beeti asheena'ochi mooyo bullinon asheena'oyich gettiyeete. 34 Ebich katameexi asheena'o bulli Yesuusina danoyich waaheete; biin boonoshi beeggitoyee gub "No shawoochee keyiree hambe!" iqqi qollaheete.

Maatiyoosi 9

1 Ebiyee gub, Yesuusi marikabooch giyii baharoon kimmiqqi aaf bi beeti Qifirinaahi Katamooch wottaa waahe. 2 Arooba bi ashittino qititi ikka uroon shaa'oona shaagaqqi bi waan deebiyeete. Yesuusiyoo "Wodiiyemmone" iqqi boonoshi mulloon bi toommooch boonoshi too'iyoon beeggiqqi, bi ashittino qititi uroon "Ta bushoocho! Kupphabe! Ne axaaxoyich maaroon danato neene" iye. 3 Aree gaata Muusichi callee dojachina'ochi daggoochee ikkikkeena'o boonoshi mulloona "Ebi Yeerin naagone" iyeete. 4 Yesuusiyoo boonoshi shalligoon ariiqqi ishichiye:- "Ittoshi mulloona gonda mooyon amoyich gabiyotine? 5 'Ne axaaxoyich maaroon danato neene' getonaa 'Tiyiree hambe!' getonoochee kettoo aabine? 6 Tunatee ashi bushoo ta hini shawee toommoochaa ashi axaaxoon maaroyich, damba Yeer waanee daaggeeto ta tunoon ittoshi ariiyemmoyich ..." iqqi tiyii bi ashittino qititi uroon "Hini uroocho! And tibe! Ne shaa'oon shaagiree ne kexooch hambe!" iye. 7 Bi ashittino qititi uroo bekkach tiyiqqi bi kexooch hammiye. 8 Ebin dofee asheena'o beeggiqqi shataheete; ebiyoomi doonjittinoon ashich bi immitoyich Yeerin oogiiheete. 9 Yesuusi aroochee beshaqqi hammiibee Maatiyoosi gettee beeti ikka uro qaraxo kuxxee beeti gabbarooch kotaa bi beetee ciinniqqi, "Taan dabbibe!" iye. Aroo tiyiqqi biin dabbiye. 10 Aroyee gub, Yesuusi Maatiyoosichi kexooch giyiqqi maayo giddatee madee toommooch bi beetee, meeti gabiyee guudeena'onaa axaaxachina'ona waaqqi Yesuusinaa bi dabbeena'ona tookkii kotaheete. 11 Ikkikka Fariseena'o ebin beeggiqqi bi dabbeena'on "Ittoshi dojacho gabiyee guudeena'onaa axaaxachina'ona tookkii ikkooch bi maa beeto amoyichiye?" iqqi echaheete. 12 Yesuusi ishin waayaqqi ishichiye:- "Biiyachina'oyichalli wodeena'oyich atti kuxxacho qaawiyaache. 13 Hambote! Yeeri 'Taach ittoshi deejii beeti deejoyee bareena'oyich ittoshi ariqqooniye ta shunnaa beeto' bi ito ama geto gaata ariibote! 'Axaaxoon shuunataano noone; axaaxee gommoochee Yeer waan wotto nooch qaawiyaache' ii beeti cadiqo shaahii beetina'on ceegoyich waataano taane" iye. 14 Arooba Yowannisichi dabbeena'o Yesuus waan waaqqi, "Noonnaa Fariseena'ona [meeti araddoon] coomii beeto noone; tunatee ne dabbeena'o amoyich coomaacheete?" iqqi echaheete. 15 Yesuusiyoo ishichiqqi wochiye; "Wo'ee keno boonoshina tookkii beetee, miyaateena'o muushaneheeta? Tunaballi wo'ee keno boonoshi waanee baremmi aabo woyemmone; arooba coomemmina'one. 16 "Ebiyoo geena tahooch andra xefoon xefaa beeto aalloone; bi xefa gaata, andra xefo geenoon kushi yeshiree beshoon keexxemmone. 17 Ebiyee wotta geena mollaxxooch gaara woyinee uyoon kotiyaacheete. Boonoshi kotii gaata, mollaxxoon gaakkemmone; uyo ufemmone; mollaxxoo duubemmone. Tunaballi gaara woyinee uyoon andra mollaxxooch kotiiheete; gutteena'oo duubataanoon beeyemmina'one" iye. 18 Yesuusi ishichiqqi gettii bi beetee, ikka Ayihudeena'ochi ukkuroo waaqqi, "Ta bushee and qititine; tunaballi waaree ne kishoon bi shimbooch kotiibe! Bi kashoo wottemmone" ii qollaqqi goyinnahe. 19 Yesuusiyoo bi kotatoochee tiyiqqi bi dabbeena'ona tookkii uroon dabbiqqi hammiye. 20 Hammii boonoshi beetee, aaraa gutta naton damoo ufaa beeti ure Yesuusichi gubbaa hammaqqa bi qoraddee caapoon yechahan. 21 Eechii bi ito, bi mulloona "Bi qoraddoon baach ta yeshi gaata, wodemmi taane" iqqa bi gibanatoyichiye. 22 Yesuusiyoo guuddii wottaa ciinniqqi tiyii, "Ta busheene! Kupphabe! 'Wodiiyemmone' iqqa ne mulloon ta toommooch ne too'iyoo neen wodiitone" iye. Ureyoo bekkach wodiyan. 23 Yesuusi Ayihudeena'ochi ukkuroo kexooch bi shaggiyee, eepi tiimboon huggachina'onaa cangachaa beeti asheena'onon beeggiqqi, 24 "Bushee tokkataanalli bi ito, qitaaneene. Eke kexoochee keyote!" iye. Asheena'o oogichii biin coonaabee miicaheete. 25 Tunatee asheena'on kexoochee bi kichitoyee gub, bushee qeyaa beeti gatooch giyiqqi bushechi kishoona yechiye; busheyoo bekkach motakkimii tiyahan. 26 Hini mooyo ara shawoo bulliich waayeehe. 27 Yesuusi aroochee tiyiqqi bi hammii beetee, aaf dooga gutta asheena'o "Daawiti bushoocho! Nooch ariqqabe!" iqqi cookiibee biin dabbiyeete. 28 Yesuusi kexooch bi giyitoyee gub ara aaf doogeena'o bi waan giddaheete. Yesuusiyoo "Ittoshi aafoon wodiyee ta hakkoon ibariihotina?" iqqi echahe. "Eeha, no Doonocho!" iqqi wochiyeete. 29 Arooba Yesuusi " 'Wodiiyemmone' iqqa ittoshi mulloon ta toommooch ittoshi too'itoomon ittoshich tunabe" iqqi boonoshi aafoon yechiye. 30 Boonoshi aafoo qecheetee ciinniyeete. Yesuusi "Konicholla gettaahotine!" iqqi manjiiqqi gettiye. 31 Tunatee boonoshi kechiqqi ara shawoo bulliich woriyeete. 32 Hini ara boonoshi aafo woditi asheena'o hammii boonoshi beetee, asheena'o yinno bi toommooch beeti ikka noona miima uroon Yesuus waan deebiyeete. 33 Yinnoon bi yookkitoyee gub noona miimo yibbaatahe. Asheena'o bulli "Ebiyoomi mooyon Isra'eelee Shawoochee beeggaa ariyaano noone" iibee woriganaheete. 34 Tunatee Fariseena'o "Yinnee taatoochi giidoonaniye yinnoon asheena'ochi toommoochee bi yookkii beeto" iyeete. 35 Ebiyee gub, Yesuusi Ayihudeena'o kicee beeti kexoochaa dojiibee, Yeerichi taatittinee mishiraachee qaaroon gettiibee, asheena'ochi toommooch beeti biiyo bullin wodiibee, katamoonaa gafoo bullinooch guuddii beehe. 36 Dofee asheena'o qiddaalli bagoochoomon dego muccaqqi boonoshi iriteyoon beeggiqqi bi maacoona mccii ayiniye. 37 Arooba bi dabbeena'on "Qecceeyemmi maayo woddoone; tunaballi qecii kicachina'o giishacheena'one. 38 Illa maayi Doono Yeeri qecceeyemmi maayo beetooch qeciree kicemmina'on bi deejemmoyich qollabote!" iye.

Maatiyoosi 10

1 Yesuusi aaraa gutta bi dabbeena'on bi waan ceeggiqqi, yinneena'on asheena'ochi toommoochee boonoshi yookkemmoyich, biiyatina'o bullinoo boonoshi wodiiyemmoyich ukkurittinoon boonoshich immiye. 2 Hini ara aaraa gutta mishiraachachina'ochi shigo, batti bat "Pheexiroosi" iqqi bi shigiiti Simooni, bi manoo Indiriyaasi, Yabidoosichi bushiisheena'o Yaaqoobinaa Yowannisina, 3 Filipphoosi, Baritelemoosi, Toomaasi, gabiyee guudo Maatiyoosi, Ilfoosichi bushoo Yaaqoobi, Taadiyoosi, 4 Bi aagatoyich qanaataa beeti Simooni, Yesuusin beshiiqqi immiti Asqorotachi Yihudi eboshine. 5 Arooba Yesuusi hini ara aaraa gutteena'on wochahe; ishichiqqinoo boonoshich gettiye:- "Aagateena'ochi shawee gommona hammaahotine! Shamaari Katamoochoo giyaahotine! 6 Tunaballi bago aalloomon aallati Isra'eeleena'o waan hambote! 7 Hamibee, 'Shimaaji taatittine ittoshi kellooch shaggatine' getiree getote! 8 Biiyatina'on wodiibote! Qititina'on tiijibote! Qeddee shaddee biiyachina'on wodiibote! Yinnoon asheena'ochi toommoochee yoohote! Gatiyaalloon Yeer waanee deqqito ittoshine; ebich ittoshiyoo gatiyaalloon asheena'oyich imbote! 9 Amee gijoonolla ittoshi burooch yechahotine! 10 Gommoyich shohee kojoon, oohee gutta tahoon, oohee ittoshi baatooch ittoshi gedditoyee bara caammoon, oohee gumboon yechahotine! Ebiyoo shuunacho biin shuuniito waanee shohoon maayi bi bedditoyichiye. 11 "Ittoshi giyimmi katamooch tunabe, gafooch arooch beeti asheena'on 'Noon iibbiiyemmi gaawa asho aabine?' getiree echabote! Ara gafoon gawukkiqqi ittoshi hammimmi wottoon ara kexooch kotabote! 12 Ara kexooch ittoshi giyi gaata, diggoo getote! 13 Kechi Doono ittoshin bi iibbii gaata, ittoshi diggiyoo biich diiroo tunabe; iibbiyoo bi qayi gaata, ittoshi diggiyoo biich diiroo tunaaye. 14 Ittoshin iibbiyaano oohee ittoshi qaaroon waayataani uro bi dana gaata, ara kexon oohee ara katamoon gawukkiree keyibee ittoshi baateexi quttoon tebbabote! 15 Ibaroon ittoshich gettoye; nallaa gallooba ara katameexi asheena'oyee Sodoomi Katameexi asheena'onaa Gamoori Katameexi asheena'onoyich gaawiye" iye. 16 Daakkiqqi Yesuusi ishichiye:- "Ellabote! Bagoochoomon okareena'ochi daggooch ittoshin wochemmo taane. Ebich dingaroochoomon accacho, uggeechoomon duuroo tunabote! 17 Tunaballi nallachina'oyich ittoshin beshiiree immemmina'one; Ayihudeena'o kicee beeti kexoochaa arangoona xoobbeeyemmo ittoshine; ebich ashi waanee ittoshi qelloon quyabote! 18 Ta naboyich iraasheena'onaa taateena'onochi aafooch ittoshin neechemmina'one; ebi bi tunemmo boonoshinaa aagateena'onoyich miixoo ittoshi tunemmoyichiye. 19 Asheena'o ittoshin beshii imiyooba 'Aabichiree gettehone?' oohee 'Ama gettehone?' getiree xuuxiyaahotine! Aree gaata ittoshi gettemmon Yeeri ittoshich immemmone. 20 Ittoshi gettemmi qaaro ittoshi waanee toonoone; tunatee ittoshi nihoo Yeeri wochati Yaafa Ayaano ittoshi gettemmi qaaroon ittoshich immemmone. 21 "Arooba manoo bi manoon, nihoo bi bushoon wuxemmoyich beshiiree immemmone; wotta bushiisheena'o boonoshi niheena'onaa indeena'onochi toommooch tiyiree wuxiiyemmina'one. 22 Asheena'o bulli ta naboyich ittoshin shixxemmina'one; tunatee ciirooch beddaahee manjiqqi kupphammo wodemmone. 23 Arooba ikka katamoochaa ittoshin boonoshi du'ii gaata, bara katamooch maxxabote! Ibaroon ittoshich gettoye; ashi bushoo ta waammi wottoon Isra'eelee Shaweexi katamoo bulliich bedaachemmo ittoshine. 24 "Dabbito biin dabbiitoyee, wocheeto biin wochati bi doonoyee beshaanoone. 25 Dabbito biin dabbiitochoomon, wocheeto biin wochatochoomon tun beddiye. Kechi doonon 'Beelzebuli' iqqi boonoshi gettitoyee, bi kechi ashoon am shaahoon beshiiree getteeheete!" iye. 26 "Illa asheena'oyich shattaahotine! Qereeto bulli gaxxeyoo, aacheeto bulliyoo aricho echataani mooyone. 27 Qeroochaa ta gettaa beeton bullich xalla kichiree getote! Shaashikkoona ittoshi waayaton asheena'o bullich cookiree getote! 28 Meenon wuxoyee damba kashoon wuxoo hakkaaneena'oyich shattaahotine! Tunatee meenonaa kashoonon shiwaree qaaqqoona aalliyoon hakkimmi Yeerich shatote! 29 Gutta gaashi kafeena'o ikka duudina kechee beetaacheeta? Tunaballi ittoshi nihoo Yeeri daaggaanoon boonoshi daggoochee ikkeyolla qitaachemmine. 30 Ebiyoomon Yeeri ittoshi qelleexi eexo bullinolla haddiqqi ariitone. 31 Illa shattaahotine! Meeti gaashi kafeena'oyee beshoo ittoshine" iye. 32 "Ashi aafoochaa taacho bi tunoon miixammo bullich ta wotta shimaayooch beeti ta nihoochi aafoochaa 'Taachone' getiree miixemmo taane; 33 Ashi aafoochaa taacho bi tunoon nookkammo bullin ta wotta shimaayooch beeti ta nihoochi aafoochaa 'Taacho toonoone' getiree nookkemmo taane" iye. 34 "Shawee toommooch beeti kaaroon wokkiyoyich waato taan shaahiyaahotine! Ginee tiijoyichalli kaaroon wokkiyoyich waataano taane. 35 Bushoon nihoona, busheen indeena, amaateen naamacheena tookki kaariyoyich waato taane. 36 Ashich bi kechi asho gino tunemmone. 37 "Tayee beshiiqqi bi nihoon oohee bi indeen shunnii beeto taacho tun bedaache; ebiyoomon tayee beshiiqqi bi bushoon oohee bi busheen shunnii beeto taacho tun bedaache; 38 ta yooddeeyemmi masqaloon ta shaaggemmoomon, bi yooddeeyemmi masqaloon shaagiree taan dabbaachemmo taacho tun bedaache. 39 Bi meechi kasheen qitoochee wodii beeto, aallataani kashoon muccemmone; tunaballi bi meechi kasheen taacha iqqi muccaa beeto, aallataani kashoon danemmone" iye. 40 "Ittoshin shunnii beeto taan shunnii beetone; taanoo shunnii beeto taan deejiti Yeerin shunnii beetone. 41 Keemachon, keemacho bi tunatoyich shunnii beeto, keemachona tookki tatee wojoon danemmone; cadiqoon, cadiqo bi tunatoyich shunnii beeto, tatee wojoon danemmone. 42 Koniyolla hini gishiisheena'oochee ikkoo ta dabboo bi tunatoyich gara aaconolla immii beeto, ibaroon ittoshich gettoye, wojoon muccataachemmone" iye.

Maatiyoosi 11

1 Yesuusi ebin aaraa gutta bi dabbeena'oyich gettiqqi bi ciichitoyee gub, ara xaa'oochee tiyiqqi dojoonaa Yeerichi qaaroon getonoyich bara katameena'ooch hammiye. 2 Yowannisi cuyee kexooch beebee Kiristoosichi shuunoon waayahe; ebich bi dabbeena'oochee ikkikkeena'on Yesuus waan wochaa daachiihe. 3 Wocheetina'oo bi waan hammiqqi, " 'Woyemmone' getteeti Kiristoosi neenashi, oohee baroon quyabona?" iqqi echaheete. 4 Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Hamiree ittoshi waamona ittoshi waayaton, ittoshi aafoona ittoshi ciinnitonoo Yowannisich getote! 5 Aaf doogeena'o ciinnii beetina'one; baata yesheena'oo sha'aa beetina'one; qeddee shaddee biiyoona biiyatina'oo wodii beetina'one; ulleena'oo waayaa beetina'one; qititina'oo wodii beetina'one; girachina'oyichoo Yeerichi mishiraachee qaaro gettee beetone. 6 Ta shuunoo biich xugo tunataani asho bulli diireetone" iye. 7 Yowannis waanee wocheetina'o wottaqqi boonoshi hammii beetee, Yesuusi Yowannisichi mooyon dofee asheena'oyich getooch giyiye; boonoshichoo ishichiye:- "Amoon beegga barahooch hammiyotine? Yongoona koho shuuroomon shuurii beeti ashoon beegga hammiyotinashi 8 oohee amoon beegga hammiyotine? De'a tahoon tahati uroon beegga hammiyotina? De'a tahoon tahati asho taateena'ochi kexoochiye bi beeto. 9 Oohee amoon beegga hammiyotine? Keemachoniya? Eeha, ittoshich gettoye; keemacho bulliyee beshoon beegganiye ittoshi hammito. 10 " 'Yeeriyoo "Ne gommon qaxxemmi ta wocheyachon neyee shiichiree daachiiyemmo taane" itone' getee kooreeto ebine. 11 Ibaroon ittoshich gettoye; shawee toommooch shiijatina'ochi daggoochee Aacona Afaallachi Yowannisiyee beshi asho danataanoone; tunaballi shimaaji taatittineechaa bulliyee desho tunato biyee beshemmone. 12 Aacona Afaallachi Yowannisichi yemeenoochee tiijiqqi hanaach beddaahee boggachina'o giidachi koyoona shimaaji taatittineen kochitina'one; biin bogga tiyitina'one. 13 Keemachina'onaa Muusichi calloona Yowannisichi yemeenooch beddaahee keemoon keemmii beeheete. 14 Illa boonoshi gettiton de'oyich ittoshi shuni gaata, ara 'Woyemmone' getteeti Eliyaasi, ebiyoche! Yowannisine. 15 Illa waayaa beeti waajacho waayabe. 16 "Tunaballi hini yemeenooch beeti asheena'on amoona shaahiiyehote? Gabiyee godooch kotaa beeti bushiisheena'oniye boonoshi shaahii beeto; boonoshinaa boonoshina ceegeebee, 17 'Emiree shumburoon ittoshich huggahone; tunatee ittoshi duubaachotine; muushanee shooshoon shooshahone; tunatee ittoshi eefataachotine' ii beeti bushiishoomina'one. 18 Yowannisi maataanoon, uyaanoon bi waatee, boonoshi 'Hini yinnachone!' iyeete. 19 Ashi bushoo ta maabee, uchaabee ta waatee, boonoshi 'Hini maayoonaa uyoonochi buujoone; wotta gabiyee guudeena'onaa axaaxachina'onochi shunachone' iyeete. Tunatee Yeerichi ariyoo tata shuunoona arichatone" iye. 20 Arooba Yesuusi meeti gaakkachi shuunoon bi bekkiiti katamee asheena'o axaaxee gommoochee Yeer waan wottoon boonoshi qajitoyich, oogichii boonoshin ittibatahe; boonoshichoo ishichiye:- 21 "Hini Kuraaji Katameexi asheena'ote! Ittoshich woowo! Wotta hini Betashayidi Katameexi asheena'ote! Ittoshich woowo! Ittoshich ta bekkiiti gaakkachi shuunoon Xiroosi Katameexi asheena'onaa Sidooni Katameexi asheena'onoyich ta bekkiito gaata, ebiyee aaf muushanee qoraddoon taharee, axaaxee gommoochee Yeer waan wotteshina'one. 22 Tunaballi ittoshich gettoye; nallaa gallooba ittoshiyee Xiroosinaa Sidooninochi Katameexi asheena'onoyich gaawiye. 23 Hini Qifirinaahi Katameexi asheena'ote! Shimaayooch beddaahee ciixato ittoshine; Yeeri ittoshin kindiiree qititina'o kiceeti hoonooch dupemmone. Ittoshich ta bekkiiti gaakkachi shuunoon Sodoomi asheena'oyich ta bekkiito gaata, hanaach beddaahee ara katamoo beeyeshone. 24 Tunaballi ittoshich gettoye; nallaa gallooba ittoshiyee Sodoomi asheena'oyich gaawiye" iye. 25 Arooba Yesuusi ishichiye:- "Shawoonaa shimaayoonochi Doono tunati ta nihoocho! Ebin ariyachina'onaa shalligachina'ona ariyaachemmoyich ne aachitoyich, tuusheena'oyichoo ne bekkiitoyich neen gallatahoye. 26 Ibaroone, ta nihoocho! Ebin tuniyoyich gaawati ne daaggo tunatone" iye. 27 Wotta Yesuusi asheena'oyich "Ta nihoo bulli mooyon taach immitone; nihoo Yeeriyee damba Yeerichi Bushoo taan arii beeto aalloone; Yeerichi Bushoo tayee damba, wotta Yeerichi Bushoo ta biich bekkiiya ta daaggiti ashoyee damba, nihoo Yeerin arii beeto aalloone. 28 "Hini maraatatina'onaa shaago maggatina'onote! Ta waan wobote! Tawoo ittoshin kashiiyemmo taane. 29 Tawoo ga'i de'oonaa ta qelloon giishii beetona ta tunatoyich, ta waanjeen shaagote! Ta waaneenoo doyibote! Arooba ittoshi taanna kashemmo ittoshine. 30 Ittoshi toommooch ta haxxemmi waanjee ga'i de'eene; ittoshich ta shaaggiiyemmi shaageyoo ketteene" iye.

Maatiyoosi 12

1 Ebiyee gub, Yesuusi Shambatee aabooba teepphee goyee daggoona beshahe. Arooba bi dabbeena'o shaacaqqi teepphee moochoon kuxxiqqi maaheete. 2 Kuxxiqqi boonoshi maa beetee, Fariseena'o beeggiqqi Yesuusin "Ebiyoche! Shambatee aabooba Muusichi calloo bajiton ne dabbeena'o tunii beetina'one' iyeete. 3 Yesuusi boonoshich ishichiye:- "Daawitinaa biinna tookkii beetina'ona boonoshi shaacahooba Daawiti tuniiton shemmataachotina? 4 Yeerichi kexooch giyiqqi qeesheena'oyichalli boonoshich daageyaani yaaree koshon biinnaa biinna tookkii beetina'ona maatina'one. 5 Qeesheena'o yaafee kexooch Shambatee aaboon boonoshi quyo qajitee, axaaxoo boonoshich tunee qayon Muusichi calloochee shemmataachotina? 6 Tunaballi ittoshich gettoye; Yaafee Kexoyee besho hiniich beetone. 7 Wotta Yeeri 'Ta shunnaa beeto, ashich ariqqoonalli deejoon toonoone' bi ito ama geto gaata bi tunoon ittoshi ariito gaata, axaaxoon shuunataaneena'ochi toommooch nallaachesho ittoshine. 8 Ashi bushoo Shambatoyich Doonone" iye. 9 Yesuusi aroochee beshaqqi Ayihudeena'o kicee beeti kexooch giyiye. 10 Aroochoo bi kishoo qomati uro beehe. Arooch beetina'o Yesuusin taggoyich qaawiqqi, "Shambatooba biiyaton wodiyoon Muusichi calloo daaggita?" iqqi biin echaheete. 11 Yesuusi wochiqqi, "Ittoshi daggoochee bagachi asho, ara bi bago Shambatooba opooch bi dihi gaata, opoochee geechi kichaacheha? 12 Illa asho bagoyee beshaacha? Ebich Muusichi calloo Shambatooba de'a shuunoon daaggiye" iye. 13 Ebiyee gub, Yesuusi kishoo qomati uroon "Ne kishoon yaggibe!" iye. Biyoo yaggiye; bekkach ara qomati kishoo oha kishoochoomon shaahiqqi iiwoo tunahe. 14 Ebich arooch beeti Fariseena'o kechiqqi, "Hini Yesuusin aabichiree wuxibona?" iqqi echeeheete. 15 Yesuusi boonoshi shalligoon ariiqqi aroochee bara xaa'ooch tiyii hammiye. Dofee asheena'o biin dabbiqqi hammiyeete; biiyachina'o bullinoo wodiihe. 16 "Bareena'oyich taachon gettaahotine!" iqqi boonoshich gettiye. 17 Arooba Yeeri keemachi Isiyaasichi noonoona ishichiqqi bi gettito ceenniye; 18 " 'Ebiyoche! Taach bi wocheeyemmoyich ta kaaccati ta bushoo, ta shunnaa beeto, taanoo emirikkito hinine! Ta Ayaanoon bi toommooch kotiiyemmo taane; ta shunnaa beeti tata mooyon aagateena'oyich gettemmone. 19 Gajiteyaachemmone; oohee cookaachemmone; keeja kaattoochaa bi qaaroon kichi yibbaatataachemmone; 20 asheena'o kopheeti shombaqoon boonoshi tiichi qayoomon giidaalleena'oyich bi maaco manjaachemmone. Asheena'o taha bedditi gipoon boonoshi takkee qayoomon degaalleena'ochi toommooch bi giidoon bekkiyaachemmone. Ebin bi tuniiyemmo, Yeeri shunniti tata mooyon bi ceechimmi wottooniye. 21 Aagateena'o biin gibanemmina'one' iqqi Yeeri gettitone" iye. 22 Ebiyee gub, yinno bi toommooch beeti aaf dooga, noona miima uroon Yesuus waan deebiyeete. Yesuusi ara uroon wodiihe; uroo ciinonaa yibbaatoonon hakkiye. 23 Ebich asheena'o bulli woriganaqqi, "Hini uro Daawitichi bushoo tuneha?" iyeete. 24 Tunatee Fariseena'o ishin waayaqqi, "Hini beelzebuli gettee beeti yinnee taatoochi giidoonalli baroona yinnoon ashi toommoochee yoohache" iyeete. 25 Tunatee Yesuusi boonoshi gaboon ariiqqi boonoshich ishichiye:- "Ikka taatee shawooch beeti asheena'o boonoshinaa boonoshina kaaraqqi shaca gaata, ara taatittine aallemmine. Wotta ikka katamooch oohee ikka kexooch beeti asheena'o boonoshinaa boonoshina kaaraqqi shaca gaata, ara katamoo oohee ara kexo neexataachemmone. 26 sheexaanoo yinnoon asheena'ochi toommoochee yookkii beeto bi tuna gaata, biinnaa biinna shacate getone. Illa bi taatittine aabichiree neexehane? 27 Tawoo beelzebulichi giidoona yinnoon asheena'ochi toommoochee yookkaa beeto ta tuna gaata, ittoshi bushiisheena'o konichi giidoonaniye boonoshi yookkii beeto? Ebich ittoshi bushiisheena'o ittoshi toommooch nallemmina'one. 28 Tunaballi ta Yeerichi Ayaanee giidoona yinnoon yookkaa beeto ta tuna gaata, illa Yeerichi taatittine ittoshi waan shaggatine. 29 "Wotta ikka uro shiichiqqi giidachi uroon yechii cuyaanoon bi kexooch giyiqqi bi gijoo bullin daamon aabichiree hakkehe? Kechi Doonon yechii bi cuchitoyee gub, bi gijoo bullin daamon hakkemmone. 30 Taanna tookkii neexataano taan shixxii beetone; taanna tookkiinoo kicaano shaccii beetone. 31 Ebich ittoshich gettoye; Yeeri asheena'o shuunaa beeti axaaxoonaa boonoshi naagaa beeti naagoonon maaremmone; tunaballi Yaafa Ayaanoon naaggii beeton maaraachemmone. 32 Ashi bushoo ta toommooch gondoon yibbaataa beeton Yeeri maaremmone; tunaballi Yaafa Ayaanoochi toommooch gondoon yibbaataa beeto bullin hini yemeenooch tunatee, woyemmi yemeenooch Yeeri maaraachemmone" iye. 33 Daakkiqqi Yesuusi ishichiye:- "Gonda mixo ittoshich bi bee gaata, gonda aafoon danemmo ittoshine; de'a mixo ittoshich bi bee gaata, wotta de'a aafoon danemmo ittoshine. Ebich mixon bi aafoona ariiyemmo ittoshine. 34 Hini xekaree bushiisheena'ote! Ittoshi gondo tunaachi tiyi aabichiree de'a yibbaatoon yibbaato hakkehotine? Asho bi gettii beeto bi mullooch ceenniti mooyoocheenniye. 35 De'a asho bi mullooch bi kotiiti de'a mooyoochee de'oon kichiye. Gonda asho bi mullooch bi kotiiti gonda mooyoochee gondoon kichiye. 36 Ta ittoshich gettoye; asheena'o yibbaataa beeti duuba mooyo bullich nallaa gallooba Yeerich wochemmina'one. 37 Ne noonoochee kechiti de'a mooyona Yeeri neech de'oon nallemmone; oohee ne noonoochee kechiti gonda mooyona Yeeri neech gondoon nallemmone" iye. 38 Arooba Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'onochi daggoochee ikkikkeena'o tiyiqqi Yesuusin "Dojachocho! mallatoon ne waanee beegga qaawii beeto noone" iyeete. 39 Tunatee bi wochiqqi ishichiye:- "Hini yemeenooch beeti asheena'o gondeena'onaa Yeer waanee kechiqqi baroyich goyinnaa beetina'ona mallatoon beegoyich qaawii beetina'one; tunatee Yeeri keemachi Yoonaasichi toommooch bi bekkiiti mallatoyee bara mallatoon boonoshich bekkiyaachemmone. 40 Yoonaasi ooga haashee maacooch aabaa xuma keeja qemon bi kotatoomon, ebiyoomon ashi bushoo ta shawee maacooch aabaa xuma keeja qemon kotemmo taane. 41 Nallaa gallooba Nanawi Katameexi asheena'o neexaree hini yemeeneexi asheena'on taggemmina'one; Ebiyoo Yoonaasi Yeerichi wochoon bi gettee waayaqqi axaaxee gommoochee Yeer waan boonoshi wottatoyichiye. Andoo Yoonaasiyee besho hiniich beetone. 42 Aabi kechaa qanna badee waati taatee nallaa gallooba neexaree hini yemeeneexi asheena'on taggemmine; Ebiyoo Solomooni gettemmi de'a mooyon waayoyich shawee tuggoochee bi waatoyichiye. Andoo Solomooniyee besho hiniich beetone" iye. 43 Yesuusi aroochee daakkiqqi ishichiye:- "Yinno ashi toommoochee bi tiyitoyee gub, bi kashemmi xaa'oon qaawiibee aachaalli shawoona guuddiye; tunaballi danataanoon muccahe. 44 Ebich 'Ta kechati kexooch wottaree hami gibana' iqqi wottaa bi waahee, ara bi kechiti kexo qechoo tunaa hidee qanniqqi beeton danahe. 45 Aroyee gub, hammiqqi biyee gonda shabaatta bara yinneena'on kicii dabbii deebiye; boonoshiyoo biinna tookkii arooch giyiqqi kotaheete; ara uroyich aafichoyee andi beemo beshoon gondahe. Hini yemeenee gonda shiijaroyich wotta ebiyoomon tunemmone" iye. 46 Ebiye gub, Yesuusi dofee asheena'oyich getooch bi beetee, bi indeenaa bi maneena'ona biinna daniya qaawiqqi maaxooch neexaheete. 47 [Asheena'ochi daggoochee ikkoo tiyiqqi, "Ne indeenaa ne maneena'ona neenna daniya qaawiqqi maaxooch neexaa beeteete" iye.] 48 Tunatee Yesuusi biich gettiti uroyich wochiqqi ishichiye:- "Ta indee aabine? Ta maneena'ochi wotta aaboshine?" iye. 49 Bi kishoona bi dabbeena'on kochii bekkiibee, "Ta indeenaa ta maneena'ona eboshine! 50 Shimaayooch beeti ta nihoochi daaggoon ceechi beetina'o bulli taach manoo, maneenaa indeenaniye" iye.

Maatiyoosi 13

1 Arooba Yesuusi kexoochee kechii hammiqqi baharee gashooch kotahe. 2 Biyoo dofee asheena'o bi waan kiceetoyich, baharee toommooch beeti marikabooch kechiqqi kotahe. Asheena'o bulli baharee gashooch beeti shawooch neexaheete. 3 Asheena'oyich meeti mooyon shaahiyoona gettiye. gettiibeenoo ishichiye:- "Ellabote! Yaree shookkacho bi yaroon shookka kechiye. 4 Shookkii bi beetee, ikkikkoo gomi gashooch holliye. Aroon kafeena'o waa macii maaheete. 5 Baroo maacaa xaqqachi shawooch holliye. Shawoo giishatoyich kaataa collahe; 6 Tunatee aabe michiyona shoolliye; cammon awuro bi qajitoyich, shuuqqiye. 7 Baroo wotta angichi xupo beetooch holliye; ara angichi xupoo naaxii (nocii) kechiqqi maahe. 8 Baroo wotta qeemi shawooch holliqqi collahe; dccii kechiqqinoo aafahe; ikkoo balla aafoon, ikkoo shicha aafoon, ikkoo shaasha aafoon aafahe. 9 Waayaa beeti waajacho waayabe" iye. 10 Ebiye gub, bi dabbeena'o Yesuus waan giddaqqi, "Amoyichiye asheena'oyich shaahiyoona ne gettaa beeto?" iqqi echaheete. 11 Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Yeeri shimaaji taatittineech maacee mooyon ittoshich arichiitone; tunatee bareena'oyich arichiyaanoone. 12 Beetoyich daakkemmone; biichoo woddiiyemmone. Tunatee amolla aallo waanee biich beeti giishacheenolla tiijemmone. 13 Ebich ciinniibee beego boonoshi qajitoyich, waayaabee ello boonoshi qajitoyich, shalligoonoo boonoshi qajitoyich shaahiyoona boonoshich arichiihoye. 14 Isiyaasi ishichitone; 'Hini asheena'o waayoon waayaa beeteete; shalligaacheete. ciinon ciinnii beeteete; beegaacheete. 15 Boonoshi aafoona boonoshi ciinaachemmoyich, boonoshi waamona boonoshi waayataachemmoyich, boonoshi mulloona boonoshi shalligaachemmoyich, ta waan boonoshi wottatee boonoshin ta wodiyaachemmoyich, boonoshi mulloon muumiitina'one; boonoshi waamon ulliitina'one; boonoshi aafoonoo opatina'one' iqqi bi keemmiti keemo boonoshi toommooch ceennitone. 16 "Tunatee ittoshi aafo ciinnii bi beetoyich, ittoshi waamoo waayaa bi beetoyich, diireeto ittoshine. 17 Ibaroon ittoshich gettoye; meeti keemachina'onaa cadiqeena'ona ittoshi beeggii beeton beegga qaatitina'one; tunaballi beegaaneena'one; ittoshi waayaa beeton waayiya qaatitina'one; tunaballi waayataaneena'one" iye. 18 Yesuusi daakkiqqi bi dabbeena'oyich ishichiye:- "Yaree shookkachochi shaahiyoo amo gaata waayabote! 19 Yeerichi taatittinee qaaroon waayaqqi shalligaano bullichi toommooch gondoochi nihoo woyemmone; boonoshi mullooch shookkati qaaroon maciree daamemmone; eboshi gomi gashooch holliti yaroomina'one. 20 Wotta maacaa xaqqo beeti shawooch holliti yaroon shaahii beetina'o, Yeerichi qaaroon waayaqqi bekkach emiroona deqqi beetina'one. 21 Tunatee baadalli cammon yeshaaneena'one; Yeerichi qaaree naboona iritoo oohee du'o waahooba bekkach giinnii dihachina'one. 22 Ebiyoomon angichi xupo beeti shawooch holliti yaroon shaahii beetina'o, Yeerichi qaaroon boonoshi waayatee, hini shaweexi beemon gaboonaa gijee shaawona dacheyoona boonoshi mullooch naaxiqqi boonoshi waayati qaaroon maa beetone; ebichi naboona aafataanoon dobbaree echemmina'one. 23 Qeemi shawooch holliti yaroon shaahii beetina'o, Yeerichi qaaroon waayaqqi shalligii beetina'one. Boonoshiyoo aafoon aafemmina'one; ikkoo balla aafoon, ikkoo shicha aafoon, ikkoo shaasha aafoon aafemmone" iye. 24 Yesuusi bara shaahiyoon ishichiqqi boonoshich gettiye:- "Shimaaji taatittine ebiyoomine; ikka uro bi goyooch de'a yaroon shookkiye. 25 Tunaballi asho bulli tokkataachee, uroochi kaaracho waaqqi tepphee daggooch dadaddoon shookkichii hammiye. 26 Teepphoo collaa dccikkii bi aafahee, dadaddoo wotta bekkahe. 27 "Goyee Doonochi shuunachina'o waaqqi, 'Doonocho! De'a yaroon shoohaano neena? Dadaddochi amoochee waahe?' iqqi echaheete. 28 "Biyoo wochiqqi, 'Ta kaarachone shookkito' iye. "Bi shuunachina'o 'And hamiree waaxi no bayon qaawii beetine?' iyeete. 29 "Tunatee teepphee Doono wochiqqi, 'Dadaddoon waaxii ittoshi beetee teepphoo tookki waaxemmone; qayote! 30 Dadaddoo teepphoona tookki kashe; qecci goorooba qeccachina'on "Dadaddoon shiichiree macibote! Qiriree qaaqqoona michibote! Teepphoon wotta ta gotooch gedote!" gettemmo taane' iqqi gettiye" iye. 31 Wotta Yesuusi bara shaahiyoon boonoshich gettiye:- "Shimaaji taatittine ebiyoomine; asho bi goyooch shanaafee aafoon shookkiye. 32 Hini shanaafee aafe bara maayi yaroo bulliyee giishacheene; tunaballi shookkeeqqa collaa bi diccahooba daaddeexi maayeena'oyee besheene. Shimaayoona yoobbii beeti kafeena'o waaqqi bi atooch kotoon boonoshi hakkimmi wottoon ooga mixo tunemmine" iye. 33 Yesuusi daakkiqqi bara shaahiyoon gettiye; ishichiye:- "Shimaaji taatittine ikka ure bukoo tiyimmi wottoon daammaqqa keeja qunnee buddinoona tookkii xiriqqaqqa bi kotiiti bukee shittoomine" iye. 34 Yesuusi dofee asheena'oyich ebi bullin shaahiyoona gettiye; mooyon shaahiyaalloon getaanoone. 35 Ebi bi tunati nabo "Shaahiyoona gettemmo taane; Yeeri shawoonaa shimaayoonon bi hallitoochee tiijiqqi aacheeti mooyon gaxxemmo taane" iqqi keemacho gettito bi ceenemmoyichiye" iye. 36 Arooba Yesuusi asheena'on qajiqqi kexooch giyiye. Bi dabbeena'o bi waan giddaqqi, "Budeexi dadaddee shaahiyoon kaachiree nooch gete!" iyeete. 37 Biyoo wochiqqi ishichiye:- "De'a yaroon shookkato ashi bushoo taane; 38 budoo hini shawee toommooch beeti asheena'one. De'a yaroo Yeerichi taatittinee bushiisheena'one; dadaddoo gondoochi nihoo bushiisheena'one. 39 Shixacho tunaqqi dadaddoon shookkito Daabiloosine; qeco yemeenee ciiroone; qeccachina'oo Yeerichi maraakeena'one. 40 "Illa dadaddo macee qaaqqoona bi micoomon, yemeenee ciirooba ebiyoomon tunemmone. 41 Ashi bushoo ta, ta maraakeena'on deejemmo taane; asheena'oyich xugo tunaa beetina'onaa hukkoon shuunaa beetina'o bullinon ta taatittinee daggoochee macemmina'one; 42 qaaqqee sheellooch dupemmina'one; aroochaa eefonaa gashee qaayona tunemmone. 43 Arooba cadiqeena'o boonoshi nihoo Yeerichi taatittineecha aabeechoomon aaxxemmina'one. Illa waayaa beeti waajacho waayabe" iye. 44 "Wotta shimaaji taatittine ebiyoomine; ikka uro goyee daggooch aacheeti aaxxi qiicoon danahe. Danaqqi arooch wochii aachiye. Emiroona qitiibee hammii biich beeto bullin kemmiqqi ara goyoon kemahe. 45 "Wotta shimaaji taatittine ebiyoomine; ikka giixacho macacikkiti inqoon kemiya iqqi qaawiye. 46 Aaxxi gatiyoo kichii beeti ikka inqoon bi danahooba hammiqqi biich beeto bullin kemmiqqi hini ara inqoon kemahe" iye. 47 "Wotta shimaaji taatittine ebiyoomine; haasha yesheena'o boonoshi dabboon baharooch dufee, dabboo haashee yaroo bulliichee yechiye. 48 Haashoo dabbooch ceenniyona, boonoshiyoo aacoochee geechii kichiyeete; shawooch kotaqqi de'i de'oon guubooch macii kiciyeete; gondi gondoon kichiqqi dupiyeete. 49 Yemeenee ciirooba ebiyoomon tunemmone; Yeerichi maraakeena'o waaree cadiqeena'ochi daggoochee gondeena'on qephi kichemmina'one; 50 qaaqqee sheellooch dupemmina'one; aroochaa eefonaa gashee qaayona tunemmone" iye. 51 Yesuusi bi dabbeena'on "Ebi bulli ittoshi mullooch giyita?" iqqi echahe. Boonoshiyoo "Eeha" iyeete. 52 Biyoo "Illa shimaaji taatittineecha ta dabboo tunati callee dojacho bulli, bi kiciti qiicoochee andra mooyonaa geena mooyonon kichii beeti doonoomone" iye. 53 Yesuusi hini shaahiyeena'on gettii bi ciichitoyee gub aroochee tiyiqqi hammiye. 54 Bi dicciti shawooch waaqqi asheena'o woriganammi wottoon Ayihudeena'o kicee beeti kexoochaa asheena'oyich dojiye. Boonoshiyoo ishichiyeete:- "Hini uro ebi ariyoonaa gaakkachi shuunee shuunoonon amoochee danahe? 55 Hini uro shaaqqee hachachochi bushoo toona? Bi indee Maariyami tooneena? Bi maneena'o Yaaqoobi, Yoosayi, Simooninaa Yihudina tooneena'ona? 56 Bi maacha maneena'o bulli noonna tookkii beetina'o tooneeta? Ishi gaata, eboshi bullin amoochee danahe?" iyeete. 57 Hini mooyo boonoshich xugo tunahe. Tunaballi Yesuusi "Keemachon bi shiijee shaweexi asheena'onaa bi kechi asheena'onoyee beshatee bareena'o oogiyaanoon qayaacheete" iye. 58 Boonoshi mulloon bi toommooch too'iyoo boonoshi qajitoyich, arooch gaakkachi mooyon shuunataanoone.

Maatiyoosi 14

1 Aroobee yemeenooba Galiilee shawee iraashoo Heroodisi Yesuusichi mooyon waayahe. 2 Bi mikkirachina'oyich "Hini Aacona Afaallachi Yowannisine. Hinoomi gaakkachi mooyon tuniyoo bi hakkito, qitii duukkatina'ochi daggoochee kechiqqiniye" iye. 3 Heroodisi bi ishichiti naboo ebine; Heroodisi bi manoo Filipphoosich mechee Heroodiyaadin bi shaaggitoyich, Yowannisi tiyiqqi biich 'Ne manoochi mecheen shaage!' iqqi Muusichi calloo daaggaanoone" iye. Heroodisi urechi naboyich "Yowannisin yeshi cuyote!" iqqi bi ginee naayina'oochee wochahe. Boonoshiyoo hammiqqi yechii cuyee kexooch cuchiyeete. 5 Heroodisi wuxxiyoyich qaawii beehe; tunatee asheena'o keemachon shaahiiqqi biin boonoshi ciinnii beetoyich boonoshich shattiye. 6 Tunaballi ebiyee gub, Heroodisichi shiijee aabee baarooba Heroodiyaadichi bushee iibbeena'ochi aafooch giyaa duubbaqqa Heroodisin emirikkiyan. 7 Ebich bushech "Ne qollammo bullin imbana" iqqi wogaqqi gibanikkiye. 8 Busheyoo bi indeena koceeqqa, "Aacona Afaallachi Yowannisichi qettoon and kuxxiiree bi qelloon gafatoona taach imbe!" iyan. 9 Arooba taatoo ayiniye; tunatee bi wogati wogoonaa biinna tookkii kotati iibbeena'onoyicha iqqi bushech bi heciyoon shaddoo shunnaanoone. Bekkach bi ginachina'oochee ikkoon ceeggiqqi, "Cuyee kexooch hamiree Yowannisichi qettoon kuxi bi qelloon deebiree bushech imbe!" iqqi wochahe. 10 Hini ara uro hammiqqi cuyee kexooch beeti Yowannisichi qettoon kuxxii, 11 Bi qelloon gafatoona deebii bushech immiye. Bushee daammaa bi indech immahan. 12 Yowannisichi dabbeena'o hammii bi dubanoon kichiqqi daammii duukkiyeete; aroochee waaqqi Yesuusich gettiyeete. 13 Heroodisi Yowannisin bi wuxiyoon Yesuusi waayaqqi aroochee tiyii marikaboona ashaalli xaa'ooch hammiye. Dofee asheena'o ebin waayaqqi katamoo bulliichee baatoona biin dabbiyeete. 14 Yesuusi marikaboochee kindiibee dofee asheena'on beeggiqqi bi maacoona ayiniye. Boonoshi daggooch beeti biiyachina'on wodiihe. 15 Aroochee shawoo beshaa womikkoo wottatee, Yesuusichi dabbeena'o bi waan giddaqqi, "No beeto gafoo aalli xaa'oone; andoo shawoo xumatone. Ebich hini dofee asheena'on diggiiree daachiibe! Gafoo beetooch hamiree maayoon boonoshi qellich kemabeete" iyeete. 16 Tunatee Yesuusi wochiqqi, "Hammaayeete; ittoshi maanjibote!" iye. 17 Bi dabbeena'oo "Hiniich nooch beeto uucha xekee koshonaa gutta haashoona baachiye" iyeete. 18 Biyoo "Eke aroon taach deebote!" iye. 19 Asheena'o bullin "Mocee toommooch kotabote!" iye. Uucha xekee koshonaa gutta haashoonon tiijii yechiqqi, shimaaj ciinniichii Yeerin gallatahe. Koshon tiichiqqi bi dabbeena'oyich immiye. Boonoshiyoo daammiqqi asheena'oyich qoomaheete. 20 Bulliyoo maaqqi michiyeete. Echati kochi ooyoon bi dabbeena'o aaraa gutta ogooga mokoona ceechiqqi tiijiyeete. 21 Maacheena'onaa bushiisheena'ona haddiyaanoon koshon maatina'oochee anaamina'o baach uucha hum bedeena'one. 22 Yesuusi bi dabbeena'oyich ishichiye:- "Asheena'on ta deennammi wottoon marikabooch giyiree bekkach tayee shiichiree kimbote!" iqqi gettiye. 23 Asheena'o bullin bi deennitoyee gub, corootiya bi ikketo gepooch kechiye. Bi ikketo arooch bi beetee, shawoo xumahe. 24 Arooba marikabo aroochee wokkiye; giidachi yongo marikaboyee aafaa tiyee, ara marikaboon aachi aayo tapahe. 25 Qaabba baakkee kuuhooch Yesuusi baharee aachi toommona sha'aabee boonoshi waan waahe. 26 Bi dabbeena'o baharee aachi toommona bi womon beeggiqqi, "Yoogoone" iqqi keqqoona shataa cookiyeete. 27 Bekkach Yesuusi boonoshich "Kupphabote! Taane; shattaahotine!" iye. 28 Arooba Pheexiroosi tiyiqqi, "Ta Doonocho! Ne gaata, aachi toommona sha'aree ne waan ta woyemmoyich gete!" iye. 29 Yesuusiyoo "Wobe!" iye. Pheexiroosi marikaboochee kindiqqi aachi toommona sha'aabee Yesuus waan hammiye. 30 Tunaballi giidachi yongoon beeggiqqi shattiye; aaco biin qooxxiyona, "Ta Doonocho! Taan wodiibe!" iqqi cookiye. 31 Bekkach Yesuusi bi kishoon yaggii yechiqqi tiyii, "Hini ne mulloon ta toommooch too'iyaanoocho! Ne mulloon amoyich guttiine?" iye. 32 Gutteena'oo marikabee toommooch boonoshi kechiyona yongo qajiye. 33 Marikabee toommooch beetina'o "Ibaroon Yeerichi Bushoo neene" iqqi Yesuusich yittii goyinnaheete. 34 Yesuusinaa bi dabbeena'ona baharoon kimmiqqi Genshaareexee Shawooch shaggiyeete. 35 Ara shawooch beetina'o Yesuusin ariiqqi aree guudooch beeti shawooch wochiiqqi biiyachina'on Yesuus waan deebiyeete; 36 Biiyachina'o Yesuusin "Ne qoraddee caapoonolla yeshone" iqqi qollaa beeheete. Yechitina'o bulli wodiyeete.

Maatiyoosi 15

1 Arooba ikkikka Fariseena'onaa Muusichi callee dojachina'ona Yerusalemee waa Yesuus waan giddaqqi, 2 "Ne dabbeena'o no qaabbachina'ochi doyoon amoyichiye boonoshi shaaddaa beeto? Maayoon mamoyich boonoshi giddaa bee gaata, no doyoochoomon boonoshi kishoon machataacheete" iqqi echaheete. 3 Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Ittoshiyochi ittoshi doyoocha iqqi amoyichiye Yeerichi calloon ittoshi shaaddaa beeto? 4 Yeeri 'Ne indeenaa ne nihoonon oogiibe!' wotta 'Bi indeen oohee bi nihoon naaggiyoo qitibe' itone. 5 Tunatee ittoshi 'Ikka uro bi nihoon oohee bi indeen "Ittoshich ta immemmon Yeerich kichito taane; Yeerich yaafeetone" ii beeto bulli, 6 bi nihoonaa bi indeenon dego qaawiyaache' ii beeto ittoshine. Ittoshi doyoocha iqqi Yeerichi qaaroon biichito ittoshine. 7 Hini ittoshi maacoon xalloo shaahii beetina'ote! Isiyaasi ittoshichon ishichitone; 'Hini asheena'o boonoshi noonoona taan oogii beetina'one; tunatee boonoshi mullo ta waanee oogaton wohone; ashi doyoon Yeerichi qaaro tuniiqqi dojiibee, duuboon taach goyinnaheete' iqqi ibarooniye bi keemito" iye. 10 Aroochee wotta Yesuusi dofee asheena'on bi waan ceeggiqqi, "Ta getee waayabote! Shalligibote! 11 Ashoon ee'ii beeto kookkoona giyii beeti maayo toonoone; tunatee ashoon ee'ii beeto ashi noonoochee kechii beeti mooyone" iye. 12 Arooba bi dabbeena'o Yesuus waan giddaqqi, "Fariseena'oyich hini boonoshi waayati qaaro xugo bi tunoon ariitine?" iyeete. 13 Tunatee bi wochiqqi, "Shimaaji ta nihoo Yeeri bechaano bulli waaxemmone. 14 Boonoshin qayote! Aaf doogoon yaabii beeti aaf doogeena'one; aaf doogo aaf doogoon bi yaabi gaata, gutteena'o yesharee opooch dihemmina'one" iye. 15 Pheexiroosi tiyiqqi, "Ashoon ee'ii beeti mooyoyich ne gettati shaahiyoon kaachiree nooch gete!" iye. 16 Ebich Yesuusi bi dabbeena'oyich ishichiye:- "Andoo ittoshi mullooch giyaacha? Shalligaachotina? 17 Kookkoona giyii beeto bulli maacooch giyiqqi maach keyon ariyaachotina? 18 Tunatee noonoochee kechii beeto, mulloocheenniye bi kechii beeto; ashoon ee'ii beeto aroone. 19 mulloochee kechii beetina'o, gonda shalligoo, wuxoo, shunee mamo, yahoo, gaayo, kootee miixo, naago eboshine. 20 Ashoon ee'ii beeto ebiyalli, Ayihudeena'ochi doyoomona kishoon machataanoon mamo toonoone" iye. 21 Yesuusi aroochee tiyiqqi Xiroosinaa Sidooninochi katamee ga'ooch beeti shawooch hammiye. 22 Bekkach ara shawooch beeti Kanaanee Shawee ure waaqqa, "Ta Doonocho! Daawitichi bushoocho! taach ariqqabe! Ta busheen giidachi maach biiyo yechitone" iqqa cookiibee qollahan. 23 Tunatee Yesuusi amoonolla getaanoone. Bi dabbeena'o bi waan giddaqqi, "Hini ure cookiibee noon dabbii beetine; daachiibe! Hamboye" iqqi qollaheete. 24 Yesuusiyoo wochiqqi, "Bago aalloomon aallati Isra'eeleena'o ikketoyichiye Yeeri taan wochaa bi deejito" iye. 25 Tunatee ure waaqqa, "Ta Doonocho! taan gaachabe!" iibee goyinnahan. 26 Yesuusi wochiqqi, "Bushiisheena'ochi maayoon tiijiqqi kunaaneena'oyich dufo tato toonoone" iye. 27 Ure wochiqqa, "Ishi ibaroone ta Doonocho! Tunaballi kunaaneena'olla boonoshi doonochi madoochee oojiti ooyoon macikkii maa beetina'one" iyan. 28 Arooba Yesuusi ureyich wochiqqi, "Hini ureene! Ne mulloon ta toommooch ne too'iyoo oogati mooyone. Ebich ne qaawitoomon neech tunabe" iye. Arooba bi bushee bekkach wodiyan. 29 Yesuusi aroochee tiyiqqi Galiilee baharee gashooch hammiye. Arooch beeti gepoochoo kechiqqi kotahe. 30 Dofee asheena'o baata yesheena'on, dureena'on, aaf doogeena'on, noona miimeena'on, meeti biiyachi bareena'onoo bi waan deebiyeete; Yesuusichi baatooch kotiiheete; biyoo boonoshin wodiihe. 31 Ebich dofee asheena'o noona miimeena'o yibbaatatee, dureena'o wodee, baata yesheena'o sha'atee, aaf doogeena'o ciinee beeggiqqi woriganaheete; Isra'eelichi Nuggushoo Yeerin gallataheete. 32 Ebiye gub Yesuusi bi dabbeena'on bi waan ceeggiqqi, "Hini asheena'o taanna tookkii boonoshi kotato, hanaach keeja qemone. Boonoshi shoho ciiratoyich, taan oogichiqqi ayinikkiye. Gommoochaa maraataree boonoshi dihaachemmoyich, abata kashoona boonoshin daachiyoon shunnaache" iye. 33 Bi dabbeena'o wochiqqi, "Hini shaaha asheena'on michiiyemmi koshon hini gafoo aalli xaa'oochee amoochee danehone?" iyeete. 34 Yesuusi "Ambicha kosho ittoshich beete?" iqqi echahe. Boonoshi wochiqqi, "Shabaatta xekee koshonaa giishacha haashoona beete" iyeete. 35 Aree hillooch Yesuusi asheena'on "Kotabote!" iye. 36 Shabaatta xekee koshoonaa haashoonon yechiqqi Yeerin gallatahe. Tiichiqqi bi dabbeena'oyich immiye. Bi dabbeena'oo asheena'oyich giddiiqqi qoomaheete. 37 Asheena'o bulliyoo maaqqi michiyeete. Aroyee gub bi dabbeena'o echati ooyoon shabaatta mokkee ceenon tiijiyeete. 38 Arooba maati anaamina'o baach maacheena'onaa bushiisheena'ona giyaanoon awudda humeena'one. 39 Yesuusi asheena'o bullin diggiiqqi deennii bi daachiitoyee gub, marikaboona Magidalee Shawooch hammiye.

Maatiyoosi 16

1 Ebiyee gub, Fariseena'onaa Saduuqeena'onoochee ikkikkeena'o Yesuusin muriciiya iqqi bi waan giddaqqi, "Eke shimaayoochee mallatoon nooch bekkiibe!" iqqi echaheete. 2 Tunatee Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Xum woyimikka 'Shimaayoo ceellatone; amiyo dihaachemmone' iyotine; 3 haree maaddoona 'Shimaayoo ceellaa qubatone; hanaach amiyo dihemmone' iyotine. shimaayoon ciinniqqi tunemmi mooyon ariyoon hakkiyotine; tunaballi yemeenee mallatoon beeggiqqi tunemmi mooyon ariyoon hakkaachotina? 4 Hini yemeeneexi asheena'o gondeena'onaa Yeer waanee kechiqqi baroyich goyinnaa beetina'ona mallatoon beegoyich qaawii beetina'one; tunatee Yeeri keemachi Yoonaasichi toommooch bi bekkiiti mallatoyee bara mallatoon bekkiyaachemmone" iye. Ishichii bi itoyee gub arooch boonoshin dupiichii bara xaa'ooch hammiye. 5 Yesuusichi dabbeena'o baharoyee beqach boonoshi kimmiyooba shohoon yeshaanoon battaheete. 6 Yesuusi boonoshin "Fariseena'onaa Saduuqeena'onochi bukee shittoochee ittoshi qelloon quyabote!" iye. 7 Aroochee boonoshinaa boonoshina "Koshon yeshaano no qajatoyich shaahiye bi gettii beeto" iqqi yibbaataheete. 8 Yesuusi boonoshi gaboon ariiqqi ishichiye:- "Hini ittoshi mulloon ta toommooch too'iyaaneena'ote! 'Kosho nooch aallatoyich shaahiye' iqqi amoyichiye ittoshi yibbaataa beeto? 9 And beddaahee ittoshi mullooch giyaacha? Uucha xekee koshon uucha huma ashich tiichaa ta qoodiyooba, echati kochi ooyoon ambicha mokkoon ittoshi tiijito gaata shalligaachotina? 10 Wotta shabaatta xekee koshon awudda humeena'oyich tiichaa ta qoodiyooba, echati kochi ooyoon ambicha mokkoon ittoshi tiijito gaata shalligaachotina? 11 'Fariseena'onaa Saduuqeena'onochi bukee shittoochee ittoshi qelloon quyabote!' iqqa ta gettato kochichon toonoone. Ebin aabichiqqi shalligaachotine?" iye. 12 Arooba Yesuusi gettito, Fariseena'onaa Saduuqeena'ona dojii beeti mooyonalli, "Kochi bukee shittoochee ittoshi qelloon quyabote!" iqqi bi getti qayo bat boonoshi mullooch giyiye. 13 Yesuusi Filipphoosi Qeshaari Kataamee ga'ooch beeti shawooch shaggiqqi tiyii bi dabbeena'on "Asheena'o ashi bushoo taan konine ii beeteete?" iqqi echahe. 14 Boonoshiyoo "Ikkikkeena'o 'Hini Aacona Afaallachi Yowannisine', echeena'o 'Eliyaasine', echeena'o wotta 'Erimiyaasine oohee wonna Yeerichi qaaroon keemmii beetina'oochee ikkoone' ii beetina'one" iyeete. 15 Biyoo "Ittshoyoochi taan konine ii beetotine?" iye. 16 Simoon Pheexiroosi tiyiqqi, "Ne Kiristoosi, beeyachi Yeerichi Bushoo neene" iye. 17 Yesuusiyoo wochiqqi ishichiye:- "Yoonichi bushoo Simoono! Ebin neech bekkiito shimaayooch beeti ta nihoalli asho toonoone; ebichi diireeto neene. 18 Tawoo neech gettoye; ne shigo Pheexiroosine; hini xaqqee toommooch ta dabbeena'ochi ikkittinoon neechemmo taane; qitee giidolla bi tunatee, hini ikkittioon niriyoon hakkaachemmone. 19 shimaaji taatittinee kellee qulifoon neech immemmo taane; shawoochaa ne cuchati mooyo bulli shimaayoochaa cucheeto tunemmone; shawoochaa ne biichati mooyo bulli shimaayoochaa biicheeto tunemmone" iye. 20 Arooba bi dabbeena'oyich "Ta Kiristoosi ta tunoon konicholla gettaahotine!" iqqi gettiye. 21 Aroobee aabooba Yesuusi bi dabbeena'oyich ishichiqqi getooch giyiye; "Yerusalem hamo taach qaawiihe; aroochaa shawee geeneena'o, qeesheena'ochi ukkureena'onaa Muusichi callee dojachina'onochi kishoochee wodda xuuxoon beeggemmo taane; taan wuxiiyemmina'one. Tunaballi keeja qemooba qitii duukkatina'ochi daggoochee Yeeri taan kichemmone" iye. 22 Aarooba Pheexiroosi Yesuusin ikka bad wochiqqi, "Yeeri ebin ne waanee wokkiibe; cir ebin Yeeri ne toommooch bechaaye" iqqi noggaa kaarahe. 23 Tunatee bekkach Yesuusi guuddii wottaqqi Pheexiroosin "Hini sheexaanoocho! Ta waanee wohe! Taach xugo tunato neene. Ashichonalli, Yeerichon gabaachine" iqqi gettiye. 24 Arooba wotta Yesuusi daakkiqqi bi dabbeena'oyich ishichiye:- "Bi kasheen qitoochee wodiyoyich shunnii beeto bulli muccemmone; tunaballi taacha iqqi bi kasheen mucammo bulli danemmone. Taan dabboon shunniyo koniyolla bi tuna gaata, bi qelloon nookkabe; aree hillooch ta yooddeeyemmi masqaloon ta shaaggemmoomon, bi yooddeeyemmi masqaloon shaagiree taan dabbibe. 26 Wotta 'Asho taane' ito, shawee toommooch beeto bullin biicho tuniichii bi kasheen bi mucca gaata, amoon biich hallehe? Asho bi kasheen wochiqqi danoyich amoon qoco hakkehe? 27 Ashi bushoo ta, ta nihoochi oogee yiiroona bi maraakeena'ona tookki katinoon woyemmo taane; arooba bullich bi shuuni shuunoomon immemmo taane. 28 Ibaroon ittoshich gettoye; hiniich neexaa beetina'oochee ikkikkeena'o ashi bushoo ta, taataqqa ta waatee boonoshi beegimmi wottoon, qitaachemmina'o beetina'one" iye.

Maatiyoosi 17

1 Aroochee Yesuusi shiritta qemoyee gub Pheexiroosin, Yaaqoobinaa bi manoo Yowannisinon baach yechiqqi genja guudi toommooch kechiye. 2 Bi kechitoyee gub aroochaa boonoshi aafooch shaddeehe; bi aafo aabechoomon aaxxahe; bi tahati qoraddoo oogichii naccaa wacwacciye. 3 Arooba Muusinaa Eliyaasina xalla bekkaqqi Yesuusina tookkii boonoshi yibbaataa beetee, keeja bi dabbeena'o beeggiyeete. 4 Pheexiroosi tiyiqqi Yesuusin "Ta Doonocho! Hiniich beemo nooch gaawiye. Ne shuni gaata, hiniich keeja bashoon, ikkoon neech, ikkoonoo Muusich, ikkoonoo Eliyaasich bashibone" iye. 5 Ishin getooch bi beetee, bekkach nacca huttoomi qubo shimaayoochee kindiqqi boonoshin yiirahe; qubee daggoochaa "Biinna ta emiriti ta shunnaa beeti ta bushoo aroone. bi waanee waayabote!" ii beeti qaaroon waayaheete. 6 Ishin waayati keeja bi dabbeena'o oogichiqqi boonoshi keqqitoyich, baroona shawooch guufaheete. 7 Tunatee Yesuusi boonoshi waan giddaa shuurikkiqqi, "Tibote! Shattaahotine!" iye. 8 Damba kaamaqqi boonoshi ciinniyee, Yesuusi ikketoyee damba koninolla beegaaneena'one. 9 Ebiyee gub, Yesuusinaa keeja bi dabbeena'ona guudi toommoochee boonoshi kindii beetee, Yesuusi "Ashi bushoo taan qitii duukkatina'ochi daggoochee Yeeri kichimmi wottoon, ittoshi beeggiton konicholla gettaahotine!" iqqi gettiye. 10 Aroochee bi dabbeena'o wochiqqi Yesuusin "Ishi gaata, Muusichi callee dojachina'o 'Shiichi woyemmo Eliyaasine' iqqi amoyichiye boonoshi gettii beeto?" iqqi echaheete. 11 Yesuusiyoo wochiqqi boonoshich ishichiye:- "Ibaroone; Eliyaasi shiichiree woyemmone. aroo bulli mooyon tachemmone. 12 Tunatee ta waanee waayabote! Eliyaasi ebiyee aaf waatone. Bi waatee, boonoshi qaawito bullin bi toommooch shuunateetalli bi koni gaata ariyaaneena'one. Ebiyee wotta ashi bushoo ta boonoshi kishoochee xuuxoon beeg beddato taane" iye. 13 Arooba Yesuusi gettito, Aacona Afaallachi Yowannisin bi tuno bi dabbeena'ochi mullooch giyiye. 14 Ebiyee gub, Yesuusinaa keeja bi dabbeena'ona dofee asheena'o beetooch boonoshi shaggiyee, ikka uro Yesuus waan giddaa goyinnaqqi 15 ishichiye:- "Doonocho! Ta bushoyich ariqqabe! Maachi biiyoo biin yechitone. Meeti kaalloon qaaqqooch, meeti kaalloonoo aacooch dichii beetone. 16 Ne dabbeena'o waan ta deebee, wodiyoon mawiitina'one" iye. 17 Yesuusi wochiqqi boonoshich ishichiye:- "Hini Yeerichi toommooch ittoshi mulloon too'iyaani xumma asheena'ote! Aati wottoon ittoshina tookki beeyehote? Amee wottoon ittoshin haa'iiyehote? Eke ta waan bushoon deebote!" iye. 18 Yesuusi yinnoon "Hini bushoochi toommoochee tibe!" iqqi noggahe. Yinnoo bushoochi toommoochee tiyiye; bushoo bekkach wodiye. 19 Aree hillooch bi dabbeena'o boonoshi ikketo Yesuus waan giddaqqi, "No amoyichiye yoohon no mawiito?" iqqi echaheete. 20 Yesuusi boonoshich wochiqqi ishichiye:- "Ittoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoo ittoshi qajitoyichiye. Ibaroon ittoshich gettoye; ittoshi mulloon giishacheenolla Yeerichi toommooch ittoshi too'iito gaata, hini gepoon 'Hiniichee tiyiree ok ebiich beshabe!' ittoshi geti gaata, beshemmone; ittoshin mawemmi mooyo amolla aalloone. 21 [Coomiqqi ittoshi corootaan gaata, ebiyoomi yinnoon cir yoohon hakkaachotine]" iye. 22 Galiilee Shawooch bi dabbeena'o kiceetoyee gub, Yesuusi boonoshich ishichiye:- "Ashi bushoo taan ashi kishooch beshiiree imma ii beetina'one; 23 Boonoshiyoo taan wuxemmina'one; boonoshi wuxitoyee gub keeja qemooba qitii duukkatina'ochi daggoochee Yeeri taan kichemmone" iye. Hini mooyona bi dabbeena'o oogichiqqi ayiniyeete. 24 Yesuusinaa bi dabbeena'ona Qifirinaahi Katamooch boonoshi shaggitoyee gub, nati natona yaafee kexooch giyii beeti gijoon deqqi beeti asheena'o Pheexiroos waan giddaqqi, "Ittoshi dojacho Yaafee Kechi gijoon qocaacheha?" iqqi echaheete. 25 Pheexirooyoo wochiqqi, "Eeha qoccemmone" iye. Pheexiroosi kexooch giyiyee, Yesuusi shiichiqqi, "Simoono! Neech amon shaahii beete? Hini Shawee taateena'o qaraxoonaa gibiroonon koni waaneeniye boonoshi deqqi beeto? Boonoshi bushiisheena'o waaneenashi oohee baree waati asheena'o waaneeniye?" iqqi echahe. 26 Pheexiroosi "Bare waati asheena'o waaneeniye" iqqi wochiye. Yesuusi "Ishi gaata, kechi bushiisheena'o qoco boonoshich qaawiyaache. 27 Tunaballi boonoshich xugo no tunataachemmoyich, baharooch hamiree haashoon yesha qamaaxiroon baharooch dufe! Shiichii ne yechati haashee gammon ne gaxxiyee, gijoon danemmo neene; aroon daamiree neennaa taannoch shigoona Yaafee Kexooch giijibe!" iye.

Maatiyoosi 18

1 Arooba bi dabbeena'o Yesuus waan giddaqqi, "Shimaaji taatittineechaa bulliyee besho koni tunehe?" iqqi echaheete. 2 Arooba Yesuusi ikka giishacha bushoon ceeggiqqi boonoshi daggooch neechiye; 3 Boonoshichoo ishichiye:- "Ibaroon ittoshich gettoye; Yeer waan wotto ittoshi qayi gaata, gishiishi bushiishoochoomonoo tuno ittoshi qayi gaata, shimaaji taatittineech cir giyaachemmo ittoshine. 4 Illa hini giishacha bushoochoomon bi qelloon giishii beeto shimaaji taatittineechaa bulliyee beshoone. 5 Ebiyoomi gishiishi bushiisheena'oochee ikkoon taacha iqqi shunnii beeto koniyolla taan shunnii beetone" iye. 6 "Wotta boonoshi mulloon ta toommooch too'iiti hini gishiisheena'oochee ikkoyich xugo tunammo koniyolla, ooga yiikka xaqqoon bi qettooch tifee baharee gejooch giyii manjeyoo biich gaawiye. 7 Ebi shaaha xugo tunemmi mooyo woyemmo bi tunatoyich hini shawee toommeexi asheena'oyich woowo! Ashi dihoo echataani mooyone; tunaballi ara uroon xugo tunaqqi dichimmi uroyich woowo! 8 Illa ne kishoo oohee ne baatoo neech xugo bi tuna gaata, kuxiree dufe! Gutta kishoona oohee gutta baatoona beebee, bulli araddoon tahaani shiwaree qaaqqooch ne dupeyoyee, baata kuxo oohee kisha duro tunaachii kashee kexooch giyiqqi beemo neech gaawiye. 9 Wotta ne aafo neech xugo bi tuna gaata, kichiree dufe! Gutta aafoona beebee shiwaree qaaqqooch ne dupiyoyee ikka aafoona beebee kashee kexooch giyiqqi beemo neech gaawiye" iye. 10 "Hini gishiisheena'oochee ikkoonolla ittoshi hoxataachemmoyich, ittoshi qelloon quyabote! Shimaayooch beeti boonoshi maraakeena'o shimaayooch beeti ta nihoochi aafooch bulli araddoon beetina'one. 11 ["Ashi bushoo ta waato, aallaton danaa wodiyoyichiye.] 12 "Eke ittoshich amon shaahii beete? Ikka uroyich balla bago bee gaata, aree daggoochee ikka bago aalla gaata, echati yixanaa yiixiyeena'on gepooch dufiichi tiyii ara aallaton qaawoyich hamaacheha? 13 Ibaroon ittoshich gettoye; bi dana gaata, aallataani yixanaa yiixiyeena'oyee aallaqqi danati bagoyich oogichi emiremmone. 14 Ebiyoomon hini gishiisheena'oochee ikkolla bi aallemmoyich shimaayooch beeti ittoshi nihoochi daaggoo toonoone" iye. 15 "Ne manoo neen bi xu'i gaata, hamiree bi ikketon neennaa biinna guttoo tunaree, 'Ebi ne shuunati shuunoo gaawiya?' getiree ittibatabe! Ne getee bi waaya gaata, ne hajee manoon tuniiyemmo neene; 16 Tunaballi bi waayoo qayi gaata, ikka oohee gutta bara asheena'on yeshiree bi waan hambe! 'Ne miixoo boonoshi tunemmoyich gutta oohee keeja miixoon yesho neech qaawiihe' getee kooreeto ceennemmoyich ebin tuniibe! 17 Boonoshi getee waayo bi qayi gaata, kittinee guuphoyich gete! Wotta kittineena'o getee waayo bi qayi gaata, Yeerin ariyaanoonaa gabiyee guudoonon tuniiree ciine! 18 "Ibaroon ittoshich gettoye; shawoochaa ittoshi cuchiti mooyo shimaayoochaanoo cucheeto tunemmone; shawoochaa ittoshi biichiti mooyo shimaayoochaanoo biicheeto tunemmone" iye. 19 "Wotta ittoshich gettoye; hini shawee toommoochaa ittoshi daggoochee guttoo, amashee mooyoonolla ikka mulloona tunaqqi boonoshi qolla gaata, shimaayooch beeti ta nihoo boonoshi qollato bullin boonoshich tuniiyemmone. 20 Ebiyoo guttoo oohee keemo tunaqqi ta shigoona boonoshi kicee beetooch boonoshina tookkii ta beetoyichiye" iye. 21 Arooba Pheexiroosi Yesuus waan giddaqqi, "Ta Doonocho! Ta manoo taan bi xu'i gaata, ambicha kaallooniye biin ta maareho? Shabaatta kaalloon maaribata?" iye. 22 Yesuusiyoo wochiqqi ishichiye:- "Shaba wottee shabaatta kaalloonalli, 'Shabaatta kaalloon baach maaribe!' getaache" iye. 23 "Illa shimaaji taatittine ebiyoomine; ikka taatoo bi ukkuriitina'on bi gijeechon echiya qaawiye. 24 Shiichiqqi bi echahee, meeti huma birawoon erattati ikka uroon bi waan deebiyeete. 25 Ara uro hini bi maati gijoon qocoyich bi hakkoo guutee, taatoo 'Neennaa ne mecheena, ne bushiishoona, neech beeto bulli kecheeree hini ne maati gijoon qoce!' iqqi gettiye. 26 "Ebich ara uro taatoochi baatooch dihiqqi, 'Ta Doonocho! Haa'iibe! Bullin qoccemmo taane' iqqi qollahe. 27 Taatoo ara uroyich oogichii ariqqaqqi gawukkiye; bi erattati gijoonoo maarii qajiye. 28 "Tunaballi ara uro kechii hammii bi beetee, bi waanee balla birawoon erattati ikka bi nuuchoona danaqqi, 'Ta hiishoon qoce!' iqqi bi qettoona yechiye. 29 "Ebich bi nuucho bi baatooch dihiqqi, 'Haa'iibe! Bullin qoccemmo taane' iqqi qollahe. 30 "Tunaballi aroo ariqqataanoone; bi hiishoon bi qoccimmi wottoon cuyee kexooch cuchiihe. 31 Bi nuucheena'o tunati ukkureena'o bi shuunaton beeggiqqi oogichii ayiniyeete; hammiqqi tunati mooyo bullin taatoyich gettiyeete. 32 "Ebiyee gub, taatoo ara ukkuroon ceeggiiqqi ishichiye:- 'Hini gonda ukkuroocho! Taan ne qollatoyich, ne erattati gijoo bullin neech qajaa maaraachota? 33 Neech maarii ta qayoomon, ne nuuchoo tunati ara ukkuroyich qayo neech qaawiyaacha?' iye. 34 Ebich taatoo ipaqqi bi erattati gijoo bullin bi qoccimmi wottoon ebi ara ukkuroon sheeremmina'oyich beshiiqqi immiye. 35 "Illa ittoshi ikki ikkoo bi manoon bi mulloochee tiijiqqi bi maaroo qayi gaata, shimaayeexi ta nihoo ebiyoomon bi toommooch tuniiyemmone" iye.

Maatiyoosi 19

1 Yesuusi ebin gettii bi ciichitoyee gub, Galiilee Shawoochee tiyiqqi Yooridanoosi Aacoyee beqach beeti Yihudee Shawooch hammiye. 2 Dofee asheena'o biin dabbiyeete; aroochaa biiyatina'on wodiihe. 3 Arooba ikkikka Fariseena'o Yesuus waan giddaa biin muriciiya qaawiqqi, "Asho tunammi mooyona bi mecheen bi gawukkemmoyich Muusichi calloo daaggita?" iqqi echaheete. 4 Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Yeeri shiichiqqi ashoon anaamonaa maacheenon tuniiqqi halliye. 5 Ishichiinoo iye:- 'Asho bi nihoonaa bi indeenon qayiichi bi mecheena tookki ikkoo tunemmone; gutteena'oo ikka meeno tunemmina'one' ii beeti qaaroon shemmataachotina? 6 Ebich ara aaboochee tiijiqqii ikkeena'oalli gubbichi gutteena'o tooneena'one. Illa Yeeri xaaqqiton, asho bariyaaye" iye. 7 Fariseena'o wochiqqi, "Ishi gaata, Muusi 'Bi gawukkeyoon miixaa beeti woraqatoon koori imiree gawukkibe' iqqi amoyich gettiye?" iyeete. 8 Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Muusi ittoshi mullee muumoon beeggiqqinalli 'Ittoshi mecheen gawukkibote!' iqqi bi gettito; wonna ebi aalloone. 9 Tunaballi ta ibaroon ittoshich gettoye; shunoon maataani bi mecheen gawukkiqqi bareen shaaggii beeto bulli bi mechechi toommooch shunoon maatone" iye. 10 Bi dabbeena'o "Mecheenaa kenoonochi mooyo ebi tuna gaata, shaagi qayo gaawiye" iyeete. 11 Yesuusi wochiqqi, "Ebi Yeeri immitina'oyichalli bullich toonoone; 12 Ebiyoo bi indee maacoochee guruusho tunaqqi shiijato beetone; ashoona nasheeto beetone; shimaaji taatittineyicha iqqi shaagon qajitina'o beetina'one. Ebich ebiyoomon tunoon hakkiyoyich tunabe" iye. 13 Arooba asheena'o "Yesuusi bi kishoon boonoshi shimbooch kotiiree boonoshich corootibe" iqqi gishiishi bushiisheena'on bi waan deebiyeete; tunatee bi dabbeena'o bushiisheena'on deebiti asheena'on noggaheete. 14 Tunaballi Yesuusi bi dabbeena'on " Qayote! Shimaaji taatittine tunemmo eboyoomina'oyichiye; ebichi gishiishi bushiisheena'o ta waan wobeete; bajaahotine" iye. 15 Bi kishoon boonoshi shimbooch bi kotiitoyee gub aroochee tiyiqqi hammiye. 16 Ikka araddoon ikka uro Yesuus waan giddaqqi, "Dojachocho! Bulli yemeenee kashoon ta danemmoyich amee de'a shuunoon shuunabate?" iqqi echahe. 17 Yesuusi wochiqqi, "De'a shuuneechon amoyich taan echa beetine? De'o tunato ikketi Yeeri baachiye. Bulli yemeenee kashoon danoon ne qaawi gaata, Muusichi calloo gettiton ceechibe!" iye. 18 Uroo wochiqqi, "Bi gettitoochee aabiniye?" iye. Yesuusi wochiqqi, " 'Wuxiyaahine! Shuno maayaahine! Gaajaahine! Kootoon miixiyaahine! 19 Ne nihoonaa ne indeenon oogiibe! Neenoomi ne manoon neenna tachiree shune!' ii beetoniye" iye. 20 Gurimaashoo wochiqqi, "Ebi bullin ceechito taane. Ebiye baroo ta shapiiti mooyo amoone?" iye. 21 Yesuusi "De'oon tuno ne shuni gaata, hamiree neech beeto bullin kemiree iriteetina'oyich imbe! Neech shimaaji kexooch kiceeree beeyemmone. Aroyee gub waaree taan dabbibe!" iye. 22 Tunatee ara gurimaashoo wodda gijoo biich beeto bi tunatoyich, ebin waayaqqi tiyii ayiniibee wottaqqi hammiye. 23 Aree hillooch Yesuusi bi dabbeena'oyich ishichiye:- "Ibaroon ittoshich gettoye; gaannachoyich shimaaji taatittineech gimo oogati iritoone. 24 Guttinoon ittoshich gettoye; gaalleyich napee aahoona besho maggoone; tunaballi wotta gaannachi uroyich Yeerichi taatittineech gimo ebiyee beshoon maggoone" iye. 25 Bi dabbeena'o ishin waayaqqi oogichii woriganaabee, "Ishi gaata, konine wodoon hakkeho?" iyeete. 26 Yesuusi boonoshin ciinniqqi, "Asho hini mooyon tuniyoo hakkaache; tunaballi Yeeri bulli mooyon tuniyoyich hakkachone" iye. 27 Arooba Pheexiroosi wochiqqi, "Illa bullin qajaqqa neen dabbito noone. Ishi gaata, Yeer waanee no danemmo amooniye?" iye. 28 Yesuusiyoo boonoshich wochiqqi ishichiye:- "Ibaroon ittoshich gettoye; bulli mooyo andrammi yemeenooba ashi bushoo ta oogee yiiree taatee qeenooch ta kotahooba, taan dabbii beeti ittoshi wotta aaraa gutta taatee qeenooch kotaree aaraa gutta Isra'eelee yoodeena'ochi toommooch taatemmo ittoshine. 29 Taacha iqqi bi kexon, oohee bi anaami maneena'on, oohee bi maacha maneena'on, oohee bi indeen, oohee bi nihoon, oohee bi bushiishoon, oohee bi gochii beeti shawoon qajito bullich Yeeri eboshi bulliyee beshaa beshoon immemmone; wotta bulli yemeenee kashoon biich immemmone. 30 Tunaballi and 'Shiichitina'o' getteetina'ochi daggoochee meetina'o arooba gubbemmina'one; and 'gubbatina'o' getteetina'ochi daggoochee meetina'o arooba shiichemmina'one" iye.

Maatiyoosi 20

1 Wotta Yesuusi ishichiye:- "Shimaaji taatittine ebiyoomine; ikka woyinee Doono meeti bi woyinee goyee daggooch boonoshi shuunemmoyich shuunachina'on ceegga maaddiqqi kechiye. 2 Shuunachina'on danaqqi, 'Ikka heechi shuunee damoojoon imbana' ii echee kuxxiqqi boonoshin bi goyo beetooch daachiihe. 3 "Guttinoon keeja saatooch kechiqqi shuunaalli asheena'o gabiyee godooch neexaa beetina'on beeggiye; 4 Areena'onoo 'Ittoshi wotta ta woyinee goyo beetooch hamiree shuunabote! Ittoshi qoodee damoojoon ittoshich immemmo taane' iye. 5 Boonoshiyoo goyee xaa'ooch hammiyeete. "Wotta shiritta saatoonaa yiixiya saatoonooch kechiqqi ebiyoomon tuniihe. 6 Andoo wochiqqi aaraa ikka saatooch kechiqqi gabiyee godooch neexaa beeti bara shuunaalleena'on danaqqi, 'Shuunoon biichiqqi heeyi xumoon hiniich amooniye ittoshi hallii beeto?' iye. 7 "Boonoshiyoo wochiqqi, 'Noon shuuniiyemmon muccaqqaaniye no neexaa beeto' iyeete. "Biyoo 'Ishi gaata, ittoshiyoo wotta ta woyinee goyee xaa'ooch hamiree shuunabote!' iye. 8 "Shawoo xumatee woyinee doono bi ukkuriiton 'Shuunachina'on ceegiree ciirooch waatina'oochee tiijiree shiichii waatina'ooch beddaahee boonoshi damoojoon imbe!' iye. 9 "Aroochee aaraa ikka saatooch waatina'o giddaqqi boonoshi qelli qelloona ikka heechi damoojoon deqqiyeete. 10 Ebich shiichii waatina'o 'Beshoon deqqemmo noone' iqqi gabiyeete; tunaballi boonoshi wotta gub waatina'ona tookkii tatoon deqqiyeete. 11 Boonoshi deqqitoyee gub 'Hini gub waatina'o ikka saato ikketon shuunaheete; no heeyi xumoon aabee sheelloona miccaabee maraataa heechati noonna deebaa tachine?' iqqi woyinee doonochi toommooch guruuxeeheete. 13 "Woyinee doono wochiqqi boonoshi daggoochee ikkoyich ishichiye:- 'Ta xiboocho! Neen xu'aano taane. No yibbaatato, ikka heechi damoojoona toona? 14 Ne qoodoon de'iree hambe! Neech ta immatoomon gub waatoyich imon qaawii beeto taane. 15 Ta gijoona ta shunahon shuuno hakkaachehota? Oohee ariqqacho ta tunatoyich qanaataa beetine?' iye. 16 "Ebiyoomon and 'Gubbatina'o' getteetina'o arooba shiichemmina'one; and 'Shiichitina'o' getteetina'o arooba gubbemmina'one" iye. 17 Ebiyee gub, Yesuusi Yerusalem hamma kechiye; hammiibee gommoochaa aaraa gutta bi dabbeena'on baach ikka bad wochiqqi ishichiye:- 18 "Ebiyoche! And Yerusalem hammaa beeto noone. Aroochaa ashi bushoo taan qeesheena'ochi ukkureena'onaa Muusichi callee dojachina'onoyich beshiiree immemmina'one. Boonoshiyoo 'Qitibe' getiree ta toommooch nallemmina'one; 19 Aagatee asheena'oyichoo beshiiree immemmina'one; boonoshiyoo taan coonemmina'one; arangoonoo xoobbemmina'one; aroyee gub yooddemmina'one. Tunatee keeja qemooba qitii duukkatina'ochi daggoochee Yeeri taan kichemmone" iye. 20 Arooba Yabidoosichi mechee bi bushiisheena'ona tookkii Yesuus waan giddaqqa ikka mooyon biich bi tuniiyemmoyich goyinnaa qollahan. 21 Biyoo "Amoon qaawinne?" iye. Ureyoo "Hini gutta ta bushiisheena'o, ne taatahooba ikkoo ne qanna bad, ikkoo ne yoocha bad kotabeete" iyan. 22 Tunatee Yesuusi wochiqqi, "Ittoshi qollemmon ariyaachotine. Ta uchemmi xuuxee xoofoochee uyon hakkehotina?" iye. Boonoshiyoo wochiqqi, "Eeha, hakkemmo noone" iyeete. 23 Yesuusi wotta "Ta uchemmi xoofoochee uchemmo ittoshine. Tunaballi ta qannoonaa ta yoochoonooch ittoshi kotemmoyich immemmo ta toonoone. Ebi ara xaa'eena'on ta nihoo qanniiree bi immemmo, bi kaacciti asheena'oyichiye" iye. 24 Aree hillooch echa aashira bi dabbeena'o waayaqqi gutta maneena'on kaaraheete. 25 Tunatee Yesuusi boonoshi bullin bi waan ceeggiqqi ishichiye:- "Aagatee taateena'o shawoo bullichi toommooch taataqqi areexi asho bullin boonoshi hajoon arii beeto ittoshine; wotta eboshi bullichi toommooch beeti iraasheena'o doono tunoon tuushaachotine. 26 Tunatee ittoshi daggooch ebiyoomon tunaaye. Ittoshi daggoochee koniyolla 'Oogo tunabana' ito, wochee bushoochoomon ittoshich shuunabe; 27 Wotta ittoshi daggoochee koniyolla 'Ukkurabana' ito, shiichiree kemee guunochoomon ittoshich shuunabe. 28 Ebiyee ashi bushoo tawolla wocheyoonaa ta kashoon meetina'ochi keroyich deejoonoyich waahoalli, 'Boonoshi taach wocheebeete' iqqa waataano taane" iye. 29 Ebiyee gub, Yesuusinaa bi dabbeena'ona Yaariki katamoochee boonoshi kechiyee, dofee asheena'o boonoshin dabbiyeete. 30 Arooba aaf dooga gutta asheena'o gomi gashooch kotaabee Yesuusi aroona beshoon waayaqqi, "No Doonocho! Nooch ariqqabe! Daawiti bushoocho!" iqqi cookiyeete. 31 Arooba doofee asheena'o "Cookaayote!" iqqi boonoshin noggaheete. Tunaballi "No Doonocho! Nooch ariqqabe! Daawiti bushoocho!" iibee beshoon cookiyeete. 32 Aree gaata Yesuusi neexaachii ceeggiqqi, "Ittoshich amoon ta tuniyooniye ittoshi qaawii beeto?" iqqi echahe. 33 "No Doonocho! No aafoon ne ciinniiyemmoyichiye!" iyeete. 34 Yesuusi ariqqaqqi boonoshi aafoon bi kishoona yechiye. Boonoshi aafo bekkach ciinniye; aroochee Yesuusin dabbiyeete.

Maatiyoosi 21

1 Ebiyee gub, Yesuusinaa bi dabbeena'ona Yerusalem katinniqqi, Zayitee Michi Guudi ga'ooch beeti Beetefaageeni katamooch shaggiyeete. Arooba Yesuusi bi dabbeena'oochee gutteena'on ishichiqqi wochahe; 2 "Ittoshi aaf beeti gafooch hambote! Hammii ittoshi shaggiyee, tipeeqqa beeti kureenaa biinna tookkii beeti bi bushoonon danemmo ittoshine; areena'on biishiree taach deebote! 3 Asho koniyolla tiyiqqi ittoshin ikka mooyon bi geti gaata, 'Doonoyich qaaweetina'one' getote! Bekkach areena'on ittoshich gawukkemmone" iye. 4 Ebi bi tunato, "Ciyooni Katamee asheena'oyich 'Ebiyoche! Ittoshi taatoo ga'i de'o tunaqqi kurechi busheen yebbaa ittoshi waan waa beetone' getote!" gettee keemachona geteeto bi ceennemmoyichiye. 6 Aroochee gutta bi dabbeena'o hammiqqi Yesuusi gettitoomon tuniiheete; 7 kureenaa bi bushoonon bi waan deebiyeete. Deebiqqi boonoshi tahoon kureena'ochi toommooch boonoshi yaggee, Yesuusi yebbahe. 8 Arooba asheena'oochee dofeena'o boonoshi tahoon gommooch yaggiyeete; bareena'o wotta michi waamon kuxxii kuxxiqqi gommooch yaggiyeete. 9 Aaf shiichii beetina'onaa gub dabbii beetina'ona "Daawitichi bushoyich oogo tunabe! Doono Yeerichi shigoona waa beeto diireebe! Shimaaji shimaayooch beeti Yeeri gallateebe!" iibee cookeeheete. 10 Aroochee Yesuusi Yerusalem bi shaggee, katameexi asheena'o bulli "Ebi konine?" iqqi shuuriyeete. 11 Asheena'o "Hini Galiilee Shawooch beeti Naazireeti Katamoochee waati keemachi Yesuusine" iyeete. 12 Ebiyee gub, Yesuusi Yaafee Kechi kakall daggooch giyiye. Giyiqqi, arooch gabiyoo geddii kemmii kemaa beeti asheena'o bullin gashaa kichiye. Boonoshin kichiibee gijoon shaddii beetina'ochi qeenon, uggon kemmii beeti asheena'ochi gabbaroonoo yangiye. 13 Wotta asheena'oyich "Yeeri 'Ta kexo "Corootee kexoone" getteeyemmone' iqqi bi gettito Yaafa Macaafooch kooreetone; tunaballi ittoshi 'Bokkeena'ochi gofoon' tuniito ittoshine" iye. 14 Yesuusi Yaafee Kechi kakallee daggooch bi beetee, aaf doogeena'onaa baata yesheena'ona bi waan waatee, boonoshin wodiihe. 15 Tunaballi qeesheena'ochi ukkureena'onaa Muusichi callee dojachina'ona Yesuusi tuniiti woriganikkiti mooyonaa Yaafee Kechi kakallee daggoochaa "Oogo Daawitichi bushoyich tunabe!" iibee cookii beeti bushiisheena'onon beeggiqqi ipaheete. 16 Ebich Yesuusin "Hini bushiisheena'o gettii beeti mooyo neech waayee beeta?" iyeete. Yesuusiyoo wochiqqi, "Waayaa beeto taane; 'Yeero! Gaggareena'onaa xammii beetina'onochi noonoochee gallatoon ne qellich qanniitine' ii beeti qaaroon cir shemmataachotina" iye. 17 Ebiyee gub, boonoshin qajii Yerusalemee tiyiqqi Bitaana kechii hammiye; ara bi hammiti katamooch qeyiye. 18 Dechra maaddoona Yesuusi Yerusalem wottaqqi hammiibee shaacahe. 19 Gomi gashooch ikka balasee mixin beeggiqqi bi waan hammiye; tunaballi waamoyee damba aafoon cir danataanoone. Ebich balasee mixin "Guttinnoon aafoon aafaaye!" iqqi upiye. Ara balaseyoo bekkach shoolliyan. 20 Bi dabbeena'o ebin beeggiqqi, "Hini balasee mixi aabichiqqa kaata shoolliyane?" iqqi woriganaheete. 21 Yesuusiyoo wochiqqi, "Ibaroon ittoshich gettoye; ittoshi mulloon Yeerichi toommooch ittoshi too'ii gaata, wotta ittoshi mulloonoo guttiyoo ittoshi qayi gaata, balasee mixin ta tuniito ikketo tunataanoon, hini gepoonolla 'Hiniichee waaxaree baharooch awureebe!' ittoshi geti gaata, tunemmone. 22 Ittoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoona biin ittoshi qollammo bullin danemmo ittoshine" iye. 23 Ebiyee gub, Yesuusi Yaafee Kexooch giyiqqi dojii bi beetee, qeesheena'ochi ukkureena'onaa shawee geeneena'ona bi waan giddaqqi, "Hini mooyina'on ne tunii beeto, amee ukkurittinoon danaqqaaniye? Hini mooyina'on ne tuniiyemmoyich konine neen wochato?" iqqi echaheete. 24 Yesuusi wochiqqi boonoshich ishichiye:- "Ta wotta ittoshin ikka mooyon echabana; ittoshi wochi gaata, ta wotta hini mooyina'on amee ukkurittinoona ta tunii beeto gaata ittoshich gettemmo taane. 25 Yowannisin 'Aacona afaallibe!' iqqi wochato konine? Yeerinashi, ashoone?" iye. Arooba boonoshinaa boonoshina echeeqqi, " 'Yeerine' no geti gaata, 'Ishi gaata, bi gettiton amoyich ibariyaachotine?' getiree echemmone. 26 Tunatee 'Ashoone' no geti gaata, Yowannisin asheena'o bulli "Keemachone" iqqi boonoshi gabii beetoyich boonoshin shattahone" iyeete. 27 Ebich wochiqqi Yesuusich "No ariyaano noone" iyeete. Yesuusiyoo wochiqqi, "Wotta amee ukkurittinoona hini mooyina'on ta tunii beeto gaata ittoshich getaache" iye. 28 Yesuusi daakkiqqi ishichiye:- "Ittoshich amoon shaahii beete? Gutta bushiishachi ikka uro beehe. Boonoshiichee ikkoo waan giddaqqi, 'Ta bushoocho! hanaach ta woyinee goyooch hamiree shuunabe!' iye. 29 "Ara bushoo wochiqqi, 'Ta hamaache' iqqi qajiye. Tunatee gub 'Ta nihoochi wochoon amoyichiye ta qajato?" iqqi shuunoyich hammiye. 30 "Wotta guttinnee bi bushoon daakkiqqi wochahe. Biyoo wochiqqi 'De'a ta nihoocho!' iye; tunaballi hamaanoone. 31 "Gutteena'oochee bi nihoochi wochoon waayato aabine?" iye. Boonoshiyoo wochiqqi, "Shichii bi wochatone" iyeete. Boonoshich Yesuusi ishichiye:- "Ibaroon ittoshich gettoye; gabiyee guudeena'onaa yahachina'ona Yeerichi taatittineech ittoshiyee shiichiree giyemmina'one. 32 'Amoyicha?' bi gettee gaata, Yowannisi cadiqittinee gommichon bekkiiya ittoshi waan bi waatee, bi yibbaatoon ibariyaano ittoshine; tunatee gabiyee guudeena'onaa yahachina'ona ibariitina'one. Ittoshi ebin beeggiqqinolla, axaaxee gommoochee wottaqqi biin ibariyaano ittoshine" iye. 33 Wotta Yesuusi ishichiye:- "Bara shaahiyoon waayabote! Woyinoon bechiti ikka uro beehe. Bi guudoon xaqqoona gayahe; wotta woyinee hiicci opoon iijiye; dilaaloon shuunahe; aree hillooch uchi shiimemmi quyachina'oyich quyichii, bara shawooch hammiye. 34 "Ebiyee gub, woyinee aafee gooro waatee, 'Woyinee aafoon quyachina'o waanee qoodeeree ta qoodoon deebote!' iqqi bi shuunachina'on quyachina'o waan wochahe. 35 "Ara wocheeti bi shuunachina'on quyachina'on yechiqqi ikkoon xoobbiyeete; ikkoonoo wuxiyeete; baroon xaqqoona xoobbiyeete. 36 Woyinee doono wotta aafichina'oyee beshi shuunachina'on quyachina'o waan daakkiqqi wochahe. Boonoshiyoo aafichoomon boonoshi toommooch tuniiheete. 37 Ciiroochaa woyinee doono 'Ta bushoon oogiiyemmina'one' iqqi bi bushoon boonoshi waan wochahe. 38 "Tunatee quyachina'o ebi bushoon beeggiqqi boonoshinaa boonoshina 'Bi woraashoo hinine. Ittoshi waatee wuxibone. Hini bi shawoonoo de'one' iyeete. 39 Ebina bushoon yechiqqi, woyinee goyoyee maach kichiqqi wuxiyeete. 40 "Illa woyinee goyee doono wotta waaree hini quyachina'ochi toommooch amoon hallehe?" iye. 41 Boonoshiyoo wochiqqi, "Hini gonda asheena'on guuri ciichemmone; woyinee aafoonoo bi goori gooroona biich deebemmi bara quyachina'oyich immemmone" iyeete. 42 Yesuusi boonoshich ishichiye:- " 'Xaqqee kechi haggachina'o hoxati xaqqo, aroo kexon deggii neechiti giimbee guummon tunatone. Ebinoo Doono Yeeri tuniitone. Hini mooyo no beeggich woriganikkito tunatone' ii beeton Yaafa Macaafoochee cir shemmataachotina? 43 "Ebich ittoshich gettoye; Yeeri bi taatittineen ittoshi kishoochee tiijemmone; bi shunniti shuunoon shuunaa beeti aagatoyich immemmone[. 44 Hini xaqqee toommooch dihiyo buricemmone; tunatee hini xaqqo bi toommooch dihiyo bulli yiikkeeyemmone]" iye. 45 Qeesheena'ochi ukkureena'onaa Fariseena'ona hini shaahiyeena'on waayaqqi boonoshin bi geton shalligiyeete. 46 Ebich Yesuusin yecha qaawiyeete; tunatee dofee asheena'o Yesuusin "Keemachone" iqqi boonoshi gabii beetoyich boonoshich shattiyeete.

Maatiyoosi 22

1 Daakkiqqi Yesuusi bara shaahiyoona boonoshich gettiye; ishichiinoo iye:- 2 "Shimaaji taatittine ebiyoomine; ikka taatoo bi bushoochi gaaroyich gifiroon qanniihe. 3 Gaarooch ceeggeetina'on boonoshi kicemmoyich bi wochee bushiisheena'on boonoshi waan daachiihe; tunatee ceeggeeti asheena'o womon shunaaneena'one. 4 "Taatoo bara wocheyachina'on wochinnoon wochahe; ishichiqqinoo gettiye:- 'Ceeggeeti gaarachina'o waan hamiree, "Ebiyoche! Gaaree maayoon qanniito taane; maa'eena'onaa gubbaneena'ona basheetina'one; mooyo bulli gawaateetone; ebichi gaarooch kaataree wobote!" getiree getote!' iye. 5 "Hammii boonoshi gettitee, ceeggeetina'o gaaroon qallaayiqqi ikkoo bi goyooch, baroo bi giixooch hammiye. 6 Echeena'o wocheetina'on yechiqqi boonoshi kashoon yulliiheete; wuxiinoo iyeete. 7 Taatoo ebin waayaqqi oogichii kaarahe; bi naayina'on daachiiqqi ara wuxitina'on wuxiihe; boonoshi katmoonoo michiihe. 8 "Ebiyee gub, taatoo bara wocheyachina'oyich ishichiye:- 'Gaaree gifiro qannitone; tunatee ceeggeetina'o bedditina'o tunataaneena'one. 9 Illa keeja kaattooch keyiree ittoshi danammi asho bullin gaaree kexooch ceegote!' iye. 10 Ebina ara wocheyachina'o gommooch kechiqqi boonoshi danato bullin, gondeena'onoo, de'eena'onoo kiciyeete; gaaree kexooch gaarachina'o ceenniyeete. 11 "Tunaballi taatoo ceeggeeti asheena'on beegga gaaree kexooch bi giyiyee, asheena'ochi daggooch gaaree tahoon tahataani ikka uroon beeggiye. 12 Biich ishichiye:- 'Ta xiboocho! Gaaree tahoon tahataanoon aabichiqqa gaaree kexooch giyanne?' iye. Uroo cikkii qajiye. 13 "Arooba taatoo qoomeena'on 'Hini uroon bi kishoonaa bi baatoonon cuyiree maach mandarooch kich dufote! Aroochaa eefonaa gashee qaayona tunemmone' iye. 14 "Ceeggeetina'o meetina'one; tunatee kaacceetina'o giishacheena'one" iye. 15 Ebiyee gub, Fariseena'o hammiqqi, "Aabichiree hini Yesuusin bi yibbaatoon muciyiibona?" iqqi echeeheete. 16 Boonoshi dabbeena'on, Heroodisi asheena'oochee ikkikkeena'ona tookkii Yesuusin boonoshi echemmoyich daachiiheete; boonoshiyoo hammiqqi, "Dojachocho! Ibara moochacho ne tunoon, ibara mooyona Yeerichi gommichon ne dojoon arii beeto noone. Ashoon giisho, oogo getaachine; ebichi konicholla beshii shapii dabbiyaachine. 17 Illa and amoon gabii beetine? Eke nooch gete! Roomi taatoyich qaraxee qocon Muusichi calloo daaggitashi, daaggaache?" iqqi echaheete. 18 Yesuusiyoo boonoshi gonda gaboon ariiqqi, "Hini ittoshi maacoon xalloo shaahii beetina'ote! Amoyich taan muciyiiya qaawii beetotine? 19 Eke taach qaraxo qoccee beeti gijoon bekkiibote!" iye. Boonoshiyoo Roomachina'ochi shilingoon biich deebiqqi bekkiiheete. 20 Biyoo "Hini shilingee toommooch beeti mallatoonaa kooreeti shigoona konichone?" iqqi echahe. 21 Boonoshiyoo "Roomi taatoochone" iyeete. Yesuusiyoo "Ishi gaata, Roomi taatoochon Roomi taatoyich, Yeerichon Yeerichi imbote!" iye. 22 Boonoshiyoo ebin waayaqqi woriganaabee qajii hammiyeete. 23 Ebi arooba "Qitii duukkatina'o keyaachemmina'one" ii beeti Saduuqeena'ochi daggoochee ikkikkeena'o Yesuus waan waaqqi ishichii echaheete; 24 "Dojachocho! Muusi 'Ikka uro mecheen shaaggiqqi bushoon shiyaanoon bi qiti gaata, bi manoo ara ureen woraashiree bi manoyich bushoon keribe' iqqi gettitone. 25 Illa shabaatta maneena'o noonna tookkii beetee, boonoshi daggoochee qaabboo mecheen shaaggiqqi bushoon shiyaanoon qitiye. Ebina bi hilloo ara ureen woraashiye; 26 Ebiyoomon wotta guttinno, keejinno, shabaattinnooch beddaahee bulli ara ureen woraashiqqi bushoon shiyaanoon qitii ciiraheete. 27 Ciiroochaa ure qitiyan. 28 Illa hini shabaatteena'o ara ureen shaaggitina'one. Ebich qitii duukkatina'o keyiyooba mechee bi tunemmo konichiye ?" iqqi echaheete. 29 Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Yaafa Macaafo gettii beetonaa Yeeri giidacho bi tunoonon ittoshi tuushitoyich muricciyotine. 30 Qitii duukkatina'o keyiyooba, shimaayooch beeti maraakeena'oomonalli boonoshi tunemmo; shaagaacheete; shaaggeyaacheete. 31 Wotta qitii duukkatina'ochi keyichon Yeeri ittoshich gettiton cir shemmataachotina? 32 Ebiyoo 'Ta Abrahamichi Nuggushoo, Yisaaqichi Nuggushoo, Yaaqoobichi Nuggushoo Yeeri taane' ii beetone. Illa boonoshi meenona qitiqqi kashoona beetina'oyichalli meenonaa kashoona qititina'oyich Nuggushoo toonoone" iye. 33 Dofee asheena'o ebin waayaqqi bi yibbaatoon woriganaheete. 34 Aree hillooch Yesuusi Saduuqeena'on wochemmi noonee bi mucciyoon Fariseena'o waayaqqi ikkooch kiceeqqi bi waan waaheete. 35 Boonoshi daggoochee ikka Muusichi callee dojacho Yesuusin muriciya qaawiqqi, 36 "Dojachocho! Calloo bulliichee besho aabine?" iqqi echahe. 37 Yesuusiyoo wochiqqi ishichiye:- "Doono Yeeri ne Nuggushoon ceeni ne mulloona, ceeni ne kashoona, ceeni ne shalligoona shune!' ii beetone. 38 Qaabboonaa inda calloona ebine. 39 Ebin shaahii beeti guttinnee calloo 'Neenoomi ne manoon neenna tachiree shune!' ii beetone. 40 Muusichi calloonaa keemachina'o dojito bullina hini gutta calleena'ona tuggeetone" iye. 41 Fariseena'o kiceeqqi boonoshi beetee, Yesuusi ishichiqqi boonoshin echahe; 42 "Kiristoosichon amoon gabii beetotine? Bi konichi bushoo ittoshich shaahii beete?" iqqi echahe. Boonoshi wochiqqi, "Daawitichi bushoone" iqqi wochiyeete. 43 Yesuusiyoo "Ishi gaata, Daawiti Yaafa Ayaano biich shalligichee, 'Doono' iqqi akkiya ceeggiye? Daawiti ishichiqqi gettitone; 44 'Doono Yeeriyoo ta Doonon "Neenna koyaa beetina'on ne baate dechiich ta dichimmi wottoon ta qanna bad kotabe!" itone' iye. 45 Illa Daawiti biin 'Doono' itone. Ishi gaata, aabichiree bi bushoo tunehe?" iye. 46 Arooba ikka qaaroonolla wochoyich hakkito koniyolla aalloone. Aroobee aaboochee tiijiqqi Yesuusin echoyich kupphato koniyolla aalloone.

Maatiyoosi 23

1 Ebiyee gub, Yesuusi dofee asheena'onaa bi dabbeena'onoyich ishichiqqi gettiye; 2 "Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'ona Muusichi gabbarooch kotatina'one. 3 Ebich boonoshi gettii beeto bullin tuniibote! Ceechibote! Tunaballi boonoshi shuunaa beeton shuuniyaahotine! Ebiyoo boonoshi yibbaataa beeton boonoshi qelloona tuniyaaneena'o boonoshi tunatoyichiye. 4 Magga shaagoon cuchiqqi ashi toommooch shaaggiiheete; tunatee ikka yaphareenolla kettiyoon qaawaacheete. 5 "Boonoshi shuunoo bullin asho beeggemmoyich baach shuunaheete. Ebich boonoshi baroonaa boonoshi kishoonooch boonoshi cuyaa beeti Yeerichi callee kitaafoon gamichiyeete; boonoshi qoraddee caapoon genjiiheete; 6 gifiree kexoochaa ooga qeenon, Ayihudeena'o kicee beeti kexoochaa genja gabbaroon, 7 Gabiyee godoochaa shawooch qebanee diggiyoonaa 'Dojachocho!' getee ceeggeyoonon qaawiyeete. 8 "Tunaballi ittoshi 'Dojacho' getee ceeggeyaahotine! Ittoshich ikka dojacho baach bi beetoyich, ittoshi bulli ikka manoo ittoshine. 9 Wotta shimaayooch beeti ittoshi nihoo ikkoo bi tunatoyich, shawee toommooch beeto koninolla 'Nihoo' getiree ceeggaahotine! 10 Ittoshi Doono ikkoo, biyoo Kiristoosine; ebichi 'Doono' getee ceeggeyaahotine! 11 Ittoshiyee beshiyo ittoshi wochee bushoo tunabe. 12 Bi qelloon oogiimmo bulli giishemmone; bi qelloon giishiimmo bulli oogemmone" iye. 13 "Hini ittoshi maacoon xalloo shaahii beeti Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'onote! Ittoshich woowo! Asho shimaaji taatittineech bi giyaachemmoyich kelloon hicciyotine. Ittoshi qelloona giyaachotine; giya qaawii beetina'oyichoo bajiyotine. 14 [Hini ittoshi maacoon xalloo shaahii beeti Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'onote! Ittoshich woowo! Xuumeena'ochi kexon tiichiibee ittoshi shuunoon qeroyich corooton geechii geenjiihotine. Ebich Yeeri besha shattii giiriti nalloon ittoshi toommooch kindiiyemmone.] 15 "Hini ittoshi maacoon xalloo shaahii beeti Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'onote! Ittoshich woowo! Ikka uroon ittoshi waan wochoyich baharoonaa shawoonon guuddiyotine. Ashoon ittoshi danatoyee gub ittoshi toommooch kindemmoyee besha shiwaree qaaqqee nalloon bi toommooch kindiihotine. 16 "Hini aaf doogeena'on yaabii beeti aaf doogeena'ote! ittoshich woowo! 'Asho "Yaafee kexona!" iqqi bi woga gaata, 'Amolla tunataachemmone; tunatee "Yaafee Kechi aachoona!" iqqi bi woga gaata, wogo biin yechemmone' iyotine. 17 Hini wolla ulleena'ote! Aachoonaa ara aachoon yaafii beeti yaafee kexonoochee aabi beshiye? 18 Wotta ittoshi 'Asho "Deejee gudoona!" iqqi bi woga gaata, amolla tunataachemmone; tunaballi "Deejee gudee toommooch beeti deejoona!" iqqi bi woga gaata, wogo biin yechemmone' iyotine. 19 Hini aaf doogeena'ote! Deejoonaa deejoon yaafii beeti deejee gudoonoochee aabine besho? 20 Illa 'Deejee gudoona!' iqqi wogaa beeto, deejee gudoonaa bi toommooch beeti deejoo bullina wogatone. 21 'Yaafee kexona!' iqqi wogaa beeto, yaafee kexonaa bi maacooch beeti Yeerina wogatone. 22 'Shimaayoona!' iqqi wogaa beeto, Yeerichi taatee qeenonaa bi toommooch kotati Yeerina wogatone. 23 "Hini ittoshi maacoon xalloo shaahii beeti Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'onote! Ittoshich woowo! Kefoo, aa'aafoonaa kamunonoochee aashira kishoochee ikka kishoon Yeerich kichiyotine; eboshin qaji bedaachotine; tunaballi callee daggooch beeti magga mooyon qajitotine; eboyoo tachii nalloo, ashich ariqqaqqi maaroo, gibaneeto tunoone; eboshin tuniyoo ittoshich qaawii beetone; tunaballi tuniyaachotine. 24 Hini ashoon yaabii beeti aaf doogeena'ote! 'Noon ee'iiyemmone' iqqi ittoshi uyoochee shunneen teegiyotine; tunaballi magga Yeerichi calloon shaaddahotine. 25 "Hini ittoshi maacoon xalloo shaahii beeti Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'onote! Ittoshich woowo! Xoofoonaa shaatoonochi qeddoon machiyotine; tunaballi boonoshi maacooch ittoshi shuunati bogoonaa hiriggoona arooch ceennitone. 26 Hini aaf dooga Farisoocho! Shiichiree maacichon mayi xalliibe! Maachichoo tookki xallemmone. 27 "Hini ittoshi maacoon xalloo shaahii beeti Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'onote! Ittoshich woowo! Maachi maashee opee toommooch hagee booroona dikkeeqqi boonoshi mallatateenolla, boonoshi maacooch qititi asheena'ochi shaawishonaa ee'a mooyona ceenniti maashee opee toommeexi kexina'on shaaho ittoshine. 28 Ebiyee ittoshi wotta maaxoochaa ashich cadiqo shaahii bekkahotine; tunaballi ittoshi maacooch mulloon xalloo shaahiyoonaa gondoonon ceechiyotine" iye. 29 "Hini ittoshi maacoon xalloo shaahii beeti Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'onote! Ittoshich woowo! Keemachina'o duukkati maashee opee toommooch kexon haggiyotine; cadiqeena'ochi maashee opee toommeexi hawulitoonoo mallatiihotine. 30 Wotta 'No qaabbachina'ochi yemeenooba no beeto gaata, keemachina'on wuxitina'ona tookki ikkotataachesho noone' iyotine. 31 Ishi gaata, keemachina'on wuxitina'ochi bushiishoo ittoshi tunoon ittoshi qelloona miixaa beetotine. 32 Ittoshi wotta ittoshi qaabbachina'ochi axaaxee xoofooch ceechiyotine. 33 "Hini dingareena'ote! Hini xekarechi bushiisheena'ote! Yeeri nallemmi shiwaree qaaqqoochee aabichiree muriccehotine? 34 Ebich keemachina'onaa Yeerichi ariyoona ceenniti asheena'onon, ta mishiraachee dojachina'onoo ittoshi waan wocha daachiiyemmo taane. Boonoshi daggoochee ikkikkeena'on wuxemmo ittoshine; ikkikkeena'on yooddemmo ittoshine; boonoshi daggoochee ikkikkeena'on ittoshi kicee beeti kexoochaa arangoona xoobiree katamoochee katamooch yookkemmo ittoshine. 35 Ebich cadiqo tunati Abeelichi damoochee tiijiqqi, yaafee kexonaa deejee gudee gutta daggoochaa ittoshi wuxiti Baraakiyaasichi bushoo Zakaariyaasichi damooch beddaahee, shawee toommooch ufati cadiqeena'o bullichi damee naboona echeeyemmo ittoshine. 36 Ibaroon ittoshich gettoye; ebi bullichi nalloo hini shiijaroo toommooch kindemmone" iye. 37 Daakkiqqi Yesuusi ishichiye:- "Hini Yerusalemi asheena'ote! Keemachina'on wuxii beetina'ote! ittoshi waan wocheetina'on xaqqoona yexxii wuxii beetina'ote! Baakkee bi bushiishoon bi qoshee daggooch bi guufoomon, tawoo ittoshin ikkooch kicoyich ambicha kaalloon shunatote! Tunatee ittoshi qaawaano ittoshine. 38 Ebiyoche! Yeeri ittoshi yaafee kexon qayee, onoo tunaree shekiremmone. 39 Ittoshich gettoye; 'Doono Yeerichi shigoona waa beeto diireeto tunabe' ittoshi immi wottoon ebiyee damba taan beegaachemmo ittoshine" iye.

Maatiyoosi 24

1 Ebiyee gub, Yesuusi Yaafee Kexoochee kechiqqi hamma bi tiyiyee, bi dabbeena'o Yaafee Kechi xaqqee kexon biich bekkiyoyich bi waan giddaheete. 2 Tunatee biyoo wochiqqi, "Eboshi bullin beeggii beetotina? Ibaroon ittoshich gettoye; hini xaqqeena'o hapiyaanoon keddeeree ebina beetaachemmina'one" iye. 3 Wotta Yesuusi Zayitee Michi Guudi toommooch kotaa bi beetee, bi dabbeena'o boonoshi ikketo bi waan giddaqqi, "Eke nooch gete! Hini mooyo bi tunemmo aataniye ? Ne womonaa yemeenee ciiroonon bekkiiyemmi mallatoo amashoone?" iqqi echaheete. 4 Yesuusi wochiqqi boonoshich ishichiye:- "Asho koniyolla ittoshin bi muriciyaachemmoyich, ittoshi qelloon quyabote! 5 Ebiyoo meetina'o 'Taane Kiristoosi' getibee ta shigoona waaree meeti asheena'on muriciiyemmina'one. 6 Ginee koyoonaa ginee woroonon waayemmo ittoshine; tunatee keqqiyaahotine! Ebi tuno echataachemmone. Tunaballi yemeenee ciiro battiye. 7 Arooba ikka aagateexi asho bara aagateexi ashoona, ikka shaweexi taatoo bara shaweexi taatoona koyemmone; bari bara xaa'oochoo shaacoo giyemmone; shawee qewo tunemmone. 8 Ebi bulli bi bekkii beeto, bat xuuxee gimoniye. 9 "Arooba ittoshin xuuxiiyemmina'oyich beshiiree immemmina'one; wuxemmina'one; ta naboyich aagateena'o bulli ittoshin shixxemmina'one. 10 Arooba meetina'o taan nookkemmina'one; boonoshinaa boonoshina ikkoo ikkoon beshiiree immemmone; boonoshinaa boonoshina shixeeyemmina'one. 11 Meeti koota keemachina'o tiyemmina'one; meetina'onoo murciiyemmina'one. 12 Axaaxoo woddatee, meeti asheena'ochi shuno aqqemmone. 13 Tunatee ciirooch beddaahee manjiqqi kupphammo wodemmone. 14 Ashi yaroo bullich miixoo bi tunemmoyich hini Yeerichi taatittinee mishiraachee qaaro shawee toommo bulliich getteeyemmone; arooba yemeenee ciiro woyemmone" iye. 15 Yesuusi daakkiqqi ishichiye:- "Illa ebiyee aaf keemachi Daaneeli gettiti aalliyachi ee'acho yaafee xaa'ooch bi neexatee beeggemmo ittoshine. Ebiyooba shemmammo shalligibe. 16 Arooba Yihudee Shawooch beetina'o gepoo beetooch maxxabeete. 17 Kechi toommooch beeto 'Kindiree kexooch beeti ta qiicoon deebana' getiree giyaaye. 18 Goyee toommooch beeto 'Ta qoraddoon deebana' getiree gub wottaaye. 19 Arooba yeqqafachina'onaa bushoon xaachii beetina'onoyich woowo! 20 Tunaballi ittoshi gooyo yooyooba oohee Shambatooba bi tunataachemmoyich corootibote! 21 Arooba Yeeri shawoonaa shimaayoonon hallitoochee tiijiqqi hanaach beddaahee bekkataani, gubbich wotta bekkataachemmi giidachi xuuxo tunemmone. 22 Yeeri ebi ara aabeena'on bi qamichaan gaata, koniyolla wodoon hakkaacheshone; tunaballi bi kaaccitina'oyicha getiree ebi ara aabeena'on qamichemmone. 23 Arooba koniyolla ittoshichch 'Hini beege! Kiristoosi hiniich beetone' oohee ok ebiich beetone' bi geti gaata, ibariyaahotine! 24 'Taane Kiristoosi', wotta 'Taane keemacho' getibee murciiyemmina'o tiyemmina'one. Boonoshiyoo 'Yeeri kaaccitina'onolla muriciyoyich qiiccabone' getibee ooga mallatoonaa woriganikkiti mooyonon bekkiiyemmina'one; tunatee Yeeri kaaccitina'on murciyoon hakkaachemmina'one. 25 Illa ittoshich ishiichiqqa gettato taane. 26 "Illa arooba 'Ebiyoche! Barahoochiye' boonoshi geti gaata, kechahotine! 'Ebiyoche! Kechi gatoochiye' boonoshi geti gaata, ibariyaahotine! 27 Xeeyo aabi keyoochee xeejiqqi aabi gimooch beddaahee phaqqi bi bekkoomon, ashi bushoo ta womo ebiyoomon tunemmone. 28 Dubano beetooch qufeena'o (aakkeena'o) kiceeyemmina'one" iye. 29 Wotta Yesuusi ishichiye:- "Ebiyooba ebi ara xuuxoyee gub 'Aabe bekkach mandaremmine; aganeyoo aaxxataachemmine; xojaneena'o shimaayoochee hollemmina'one; shimaaji giideena'o shuuremmina'one.' 30 "Arooba ashi bushoo ta mallatoo shimaayoochaa bekkemmone; arooba shawooch beeti ashi yareena'o bulli 'Woowo!' gettemmina'one. Ashi bushoo ta, giidoonaa oogee yiiroona shimaaji quboona ta waatee beeggemmina'one. 31 Arooba ooga tiree qaaroona ta maraakeena'on wochemmo taane. Boonoshiyoo hamiree awudda kelloona aabi keyoochee aabi gimooch, shawee tuggooch beddaahee Yeeri kaaccitina'on kicemmina'one" iye. 32 "Wotta mallatoon balasee mixoochee beegote! Balasee mixo quummiqqi ato nacii (nocii) bi waaja gaata, arooba yooyo womon ariihotine! 33 Ebiyoomon wotta hini mooyina'o tunoon ittoshi beegiyooba ashi bushoo ta womo katinniqqi kelloch shaggito bi tunoon ariibote! 34 Ibaroon ittoshich gettoye; hini mooyina'o bulli tunataanoon hini shiijaroo beshataachemmone. 35 Shawoonaa shimaayoona beshemmina'one; tunaballi ta qaaro bulli yemeenooch manjiree beeyemmone" iye. 36 Wotta Yesuusi ishichiye:- "Tunatee ara aaboonaa ara saatoonon nihoo Yeeriyee damba koniyolla arii beeto aalloone. Shimaaji maraakeena'o tunabeete, Yeerichi Busholla tunabe arii beeto aalloone. 37 Wonnee Noohi yemeenooba bi tunoomon, ashi bushoo ta womo ebiyoomon tunemmone. 38 Arooba aalliyee aacoyee aaf Noohi ooga marikabooch bi giyimmi aabee wottoon asheena'o maa uchiibee, shaaggii shaageebee beeheete. 39 Aalliyee aaco waaqqi asho bullin hidiqqi bi aalliimmi wottoon boonoshi ariyee qayoomon, ashi bushoo ta womo wotta ebiyoomon tunemmone. 40 Arooba gutta asheena'o goyooch beeyemmina'one; ikkoo yeshee hammemmone; ikkoo echemmone. 41 Gutta maacheena'o xaqqoon yiikka beeyemmina'one; ikkee yeshee hammemmine; ikkeyoo echemmine. 42 "Illa ittoshi Doono amee aabooba bi woyemmo gaata ariyaachotine. Ebich qaalliree quyabote! 43 Tunaballi ebin ariibote! Kechi Doono xumee ambicha saatooch gaayo womon bi ariito gaata, qaalliree quyeshone; bi kexonoo gaayona iijiyaacheshone. 44 Ebich ittoshi wotta qanniree beebote! Ashi bushoo ta ittoshi shalligaani xaa'ooch woyemmo taane" iye. 45 "Illa maayoon boonoshich qaawiimmi saatoona bi immemmoyich bi doono bi kechi asheena'ochi toommooch ukkuriiti gibaneeti mullachi wochee bushoo konine? 46 Bi doono waahee, bi shuunee toommooch beebee danammi wochee bushoo diireetone. 47 Ibaroon ittoshich gettoye; biich beeto bullichi toommooch ukkuriiyemmone. 48 Tunatee gonda wochee bushoo bi tuna gaata 'Ta doono kaata wottataachemmone; yagemmone' iqqi bi mulloona bi gabi gaata, 49 aroochee biinoomi bi nuucheena'on yexxii bi beetee, mashachina'ona tookkii uchii maa bi beetee, 50 ara wochee bushoochi doono bi gabaani xaa'ooch woyemmone; 51 Biin ariqqaalli yexon yeshi yexxemmone; bi ixoonoo xummeena'ochi ixooch haddemmone. Aroochaa eefonaa gashee qaayona biich tunemmone" iye.

Maatiyoosi 25

1 Daakkiqqi Yesuusi ishichiye:- "Ashi bushoo ta woyemmi aabooba shimaaji taatittine ebin shaahemmine; aashira gidiireena'o (giddiideena'o) boonoshi ceechoon ceechiqqi wo'ee kenoon giijiya kechiyeete. 2 Boonoshi daggoochee uucheena'o mullachina'o, uucheena'o mullaalleena'one. 3 mullaalleena'o boonoshi ceechoon yechiqqi tiyii boonoshi ceechoona tookkii bara ceechee zayiton yeshaanoon kechiyeete; 4 Tunatee mullachina'o boonoshi ceechoonaa wotta qulloona bara ceechee zayitonon yechiqqi kechiyeete. 5 Wo'ee keno yagitoyich, boonoshi bullin geephiro yeshee tokkataheete. 6 "Xumi gutta qellimooch 'Ebiyoche, wo'ee keno waa beetone; keyiree giijibote!' immi cookoon waayaheete. 7 "Aree gaata gidiireena'o tokkatoochee tiyiqqi boonoshi ceechoon qanniiheete. 8 Mullaalleena'o mullachina'on 'No ceechoo tahiya ii beetone; ebich ittoshi ceechee zayitoochee nooch imbote!' iyeete. 9 "Tunatee mullachina'o wochiqqi, 'Nooch beeti ceechee zayito noonnaa ittoshinoyich bedo bi qayi gaatoche? Ebiyee hamiree kemmii beetina'o waanee ittoshi qellich kemabote!' iyeete. 10 "Kemiya boonoshi hammiichee, wo'ee keno waahe. Qanniqqi beeti uucheena'o biinna tookkii gaaree kexooch giyiyeete; kello bekkach tuggeehe. 11 "Gub wotta echati uucha gidiireena'o waaqqi, 'Doonocho! Doonocho! Nooch qechibe!' iyeete. 12 "Tunatee wo'ee keno wochiqqi, 'Ibaroon ittoshich gettoye; ta cir ittoshin ariyaano taane' iye. 13 "Illa ashi bushoo ta woyemmi aaboonaa saatoonon ariyaano ittoshine; ebich qanniree quyabote!" iye. 14 "Wotta shimaaji taatittine ebiyoomine; ikka uro bara shawooch hamma tiyiqqi bi wochee bushiisheena'on ceeggiqqi biich beeti bi gijoon boonoshich immiye. 15 Boonoshi hakkee wottoon boonoshi qelli qelloona qoodiqqi ikkoyich uucha huma birawoon, ikkoyichoo gutta huma birawoon, ikkoyichoo ikka huma birawoon immiichii bara shawooch tiyii hammiye. 16 Uucha huma birawoon deqqito daammii giixaqqi bara uucha huma birawoon shiijiye. 17 Wotta gutta huma birawoon deqqito ebiyoomon tuniiqqi bara gutta huma birawoon shiijiye. 18 Tunaballi ikka huma birawoon deqqito daammii opoon iijiqqi bi Doonochi gijoon duukkiye. 19 "Meeti aganoyee gub hini wochee bushiisheena'ochi doono wottaa waaqqi, 'Ta gijoon amoon tuniitotine?' iqqi echahe. 20 "Uuca huma birawoon deqqito giddaqqi bara uucha huma birawoona tookkii immiqqi tiyii, 'Ta doonocho! Uucha huma birawoon taach immato neene; and bara uucha humoon shiijito taane' iye. 21 "Doono 'Gaawiye; hini de'a gibaneeti wochee bushoocho! giishachoona ne gibaneetoyich, woddiiree neen ukkuriiyemmo taane. Ta emiroochee giyiree qoodeebe!' iye. 22 "Wotta gutta huma birawoon deqqito giddaqqi, 'Ta doonocho! Gutta huma birawoon taach immato neene; and bara gutta humoon shiijito taane' iye. 23 "Doono 'Gaawiye; hini de'a gibaneeti wochee bushoocho! Giishachoona ne gibaneetoyich, woddiiree neen ukkuriiyemmo taane. Ta emiroochee giyiree qoodeebe!' iye. 24 "IKka huma birawoon deqqito wotta giddaqqi, 'Ta doonocho! Ne shoohaanoochee qeccaa beeto, ne shacaanoochee macii beeti maac manjoo ne tunoon arii beeto taane. 25 Ebich shattaqqa ne waanee ta deqqati gijoon daammaa iijaqqa shawooch duukkahoye. Andoo ne gijoon neech wochiya deebato taane' iye. 26 "Doono wochiqqi ishichiye:- 'Hini gonda yeexara wochee bushoocho! Ta shoohaanoochee ta qecon, ta shacaanoochee ta macoon ariito neene. 27 Ishi gaata, ta gijoon giixachina'oyich amoyich imaachine? Tawoo waaqqa ta gijoon amoyich shimona tookkii de'aachote?' iye. 28 "Arooba doono bara wochee bushiisheena'oyich 'Andoo hini gijoon bi kishoochee tiijiree aashira huma birawachoyich imbote! 29 Beetoyich, biich beeti toommooch daakkiree immemmo taane; biichoo woddemmone; tunatee amolla aallo waanee biich beeti giishacheenolla tiijemmo taane. 30 Hini gaacaalli wochee bushoon maach mandarooch kichi dufote! Aroochaa eefonaa gashee qaayona tunemmone' iqqi gettiye" iye. 31 "Ashi bushoo ta, ta oogee yiiroona maraakeena'o bullina tookki waaree oogee yiiroo beeti ta taatee qeenooch kotemmo taane; 32 Aagatee asheena'o bulli ta aafooch kiceeyemmina'one. Qiddoo bageena'on emmisheena'ochi daggoochee bi baribariyoomon boonoshi bullin baribariiyemmo taane; 33 Bageena'on ta qanna bad, emmisheena'on ta yoocha bad neechemmo taane. 34 "Taatoo ta, qanna bad beetina'oyich ishichemmo taane; 'Hini ta nihoo diiritina'ote! Wobote! Yeeri shawoonaa shimaayoonon bi hallitoochee tiijiqqi ittoshich bi qanniiti taatittineech giyiree beebote! 35 Ta shaacatee, maanjito ittoshine; ta shachawatee, uchito ittoshine; dallaawaqqa ta waatee, iibbiito ittoshine; 36 Ta tubbatee, tajito ittoshine; ta biiyatee, cacheeto ittoshine; ta cuchatee, echato ittoshine' gettemmo taane. 37 "Arooba cadiqeena'o wochiree taach ishichemmina'one; 'No Doonocho! Ne shaacatee beeggaqqa aatooba maanjitone? Oohee ne hachawatee beeggaqqa aatooba uchitone? 38 Oohee dallaawoo ne tunatee beeggaqqa aatooba iibiitone? Oohee ne tubatee beeggaqqa aatooba tajitone? 39 Oohee ne biiyatee, oohee ne cuchatee beeggaqqa aatooba ne waan waatone?' gettemmina'one. 40 "Taatoo ta wochiree, 'Ibaroon ittoshich gettoye; bulliyee desho tunati hini ta maneena'oochee ikkoyicholla ittoshi tuniito taach tuniyoomone' gettemmo taane. 41 "Arooba yoocha bad beetina'oyich ishichemmo taane; 'Hini upeetina'ote!Daabiloosinaa bi maraakeena'onoyich qanniti tahaani shiwaree qaaqqooch ta waanee hambote! 42 Ta shaacatee, maanjaano ittoshine; ta shachawatee, uchaano ittoshine; 43 dallaawaqqa ta waatee, taan iibbiyaano ittoshine; ta tubbatee, tajaano ittoshine; ta biiyatee, ta cuchatee, echataano ittoshine' gettemmo taane. 44 "Boonoshiyoo wochiree, 'Doonocho! Ne shaacatee, oohee ne shachawatee, oohee dallaawoo ne tunatee, oohee ne tubbatee, oohee ne biiyatee, oohee ne cuchatee, aatooba beeggaqqa neen degaano qajoone?' gettemmina'one. 45 "Arooba 'ibaroon ittoshich gettoye; bulliyee desho tunati eboshi daggoochee ikkoyicholla ittoshi tuniyee qayo taach tuniyee qayone' getiree wochemmo taane. 46 "Boonoshiyoo bulli yemeenee shiwarooch, cadiqeena'o wotta shimaaji taatittineech giyiree bulli yemeenoon beeyemmina'one" iye.

Maatiyoosi 26

1 Yesuusi hini mooyina'o bullin gettii ciichiqqi tiyii, bi dabbeena'on 2 "Gutta qemoyee gub Beshee Baaroo bi tunemmon arii beeto ittoshine; ashi bushoo taan yoodiyoyich beshiiree immemmina'one" iye. 3 Arooba qeesheena'ochi ukkureena'onaa shawee geeneena'ona Qeyaafi gettee beeti qeeshee guudoochi kakallee maac kiceeheete; 4 Yesuusin maroona yechiyoyich, wuxiyoyichoo echeeheete. 5 Tunatee "Hini baaree aaboona tunaaye; asheena'o kaaroon tiijemmina'one" iyeete. 6 Arooba Yesuusi Bitaana, qeddee shaddee biiyoon biiyaqqi woditi Simoonichi kexooch beehe. 7 Ara kexoochee biich maayo giddatee madee toommooch bi beetee, ikka ure elibaaxiroosi gettee beeti firiqaadee ceeni, aaxxoo tunati, gaawa cinnachi shittoon yechaqqa bi waan waahan. Waa firiqaadoon tiichaqqa ara shittoon Yesuusichi shimbooch ukkiyan. 8 Bi dabbeena'o ebin beeggiqqi kaaraheete; "Hini shitttoon cikkii bi duubii beeto amoyichiye? 9 Ebi shittto aaxxi gatiyoona kemee iriteetina'oyich amoyich immeyaache?" iyeete. 10 Yesuusiyoo hini boonoshi yibbaatoon ariiqqi boonoshich ishichiye:- "Hini ureen amoyich iritii beetotine? Biyoo taach de'a shuunoon shuunatine. 11 Girachina'o bulli araddoon ittoshina tookkiiniye boonoshi beeto; tunatee ta bulli araddoon ittoshina tookki beetaachemmo taane. 12 Hini ure ta duukkeyaan beetee, shiichiqqa ta ashittinoon hini shitttoona huuttatine. 13 Andoo ibaroon ittoshich gettoye; asheena'o hini mishiraachoon boonoshi getimmi shawee toommo aabiicholla biin shalligoyich aree shuunaton wotta gettemmina'one" iye. 14 Ebiyee gub, aaraa gutta bi dabbeena'oochee ikkoo tunati Asqorootachi Yihudi, qeesheena'ochi ukkureena'o waan hammiqqi, 15 "Yesuusin ittoshich ta beshii immi gaata, taach amoon immehotine?" iqqi echahe. Boonoshiyoo shaasha xira birawoon biich immiyeete. 16 Aroobee saatoochee tiijiqqi "Yesuusin aabichiree beshii imbate?" iibee beshiiree bi immemmi holloon qaawii beehe. 17 Qara kochi baaree batti batti aabooba bi dabbeena'o Yesuus waan giddaqqi, "Beshee Baaree maayoon ne maayemmoyich aabiich no qanniyoon shunnanne?" iqqi echaheete. 18 Arooba Yesuusi "Katamooch hamiree ikkaati kexooch 'Dojacho "Ta taajee aabo shaggitone; ta dabbeena'ona tookki ne kexoochaa Beshee Baaroon baaremmo taane" itone' getote!" iye. 19 Aroochee bi dabbeena'o hammiqqi Yesuusi gettiton tuniiheete; Beshee Baaree maayoonoo qanniiheete. 20 Shawoo xumatee, Yesuusi aaraa gutta bi dabbeena'ona tookkii madoo giddatee maaya kotahe. 21 Maa boonoshi beetee, "Ibaroon ittoshich gettoye; ittoshi daggoochee ikkoo taan beshiiree immemmone" iye. 22 Ebi mooyona ayiniqqi boonoshi qelli qelloona "Ta Doonocho! Ta tunehota?" iqqi Yesuusin echooch giyiyeete. 23 Yesuusi wochiqqi, "Taan beshiiree immemmo taanna tookkii ikka shaatooch dukkaa beetone. 24 Ashi bushoo ta, Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, qitaanoon echataachemmo taane; tunaballi ashi bushoo taan beshiiree immemmi ara uroyich woowo! Ara uro shiijataanoon bi dooggito gaata, biich gaawiye" iye. 25 Beshii immemmi Yihudi wochiqqi, "Dojachocho! Ta tunehota?" iqqi echahe. Yesuusi wochiqqi, "Ne noonoona gettatine" iye. 26 Aree hillooch boonoshi maa beetee, Yesuusi koshon tiijiqqi Yeerin gallatahe; tiichiqqi bi dabbeena'oyich imiibee, "Ha'ote, mamote! Hini ta meenone" iye. 27 Wotta woyinee uyo yechiti xoofoon tiijii Yeerin gallataqqi boonoshich immiye; boonoshichoo ishichiye:- "Bulla ebiichee uyote! 28 Ebi meetina'ochi axaaxoon maaroyich ufemmi ta damoo Yeeri neechemmi wogee mallatoone. 29 Andoo ittoshich gettoye; ta nihoochi taatittineecha ittoshina tookki hini woyinee aafoochee androon ta uchemmi aabee wottoon hini woyinee uyoochee guttinnoon uyaachemmo taane" iye. 30 Boonoshiyoo Yeerichi shoddoon boonoshi shoddatoyee gub tiyiqqi, Zayitee Michi Guudooch kechiqqi hammiyeete. 31 Arooba Yesuusi bi dabbeena'oyich ishichiye:- " 'Yeeri "Qiddoon xoobbemmo taane; bageena'o shacemmina'one" iqqi gettitone' gettee kooreetone; ebichi hanaach xum ittoshi bulli taan qajemmo ittoshine. 32 Tunaballi qitii duukkatina'ochi daggoochee Yeeri taan bi kichitoyee gub, ittoshiyee shiichiree Galiilla hammemmo taane" iye. 33 Arooba Pheexiroosi tiyiqqi, "Bareena'o bulli neen boonoshi qayi gaatolla, ta neen cir qayaache" iye. 34 Yesuusi "Ibaroon neech gettoye; hanaach xum baakkoo kuukkaahee, keeja kaalloon taan nookkemmo neene" iye. 35 Pheexiroosi wochiqqi, "Qitolla bi tuna gaata, neenna tookki qitehalli cir neen nookkataache" iye. Echati bi dabbeena'o bulli ebiyoomon gettiyeete. 36 Arooba Yesuusi bi dabbeena'ona tookkii Getesemaana hammiye. Yesuusi boonoshin "Ta ok ebiich hamiree corootibana; ittoshi hiniich beebote!" iye. 37 Pheexiroosinaa Yabidoosichi gutta bushiisheena'onon dabbiiqqi hammiye. Bi kasho keyaano giyaano yullahe. 38 Boonoshin "Ta kashe ayinoona xuuxaqqa kech beddatine. Hiniich beebote! Tokkataayi kuppharee taanna tookki quyabote!" iye. 39 Boonoshi aafoochee giishachoon wokkiqqi hammiye. Baroona gufaachii corootiibee, "Ta nihoocho! Tunesho gaata, hini xuuxee xoofoon (Xuyoon) ta waanee wokkiibe! Tunatee ne daaggoo tunaballi, ta daaggoo tunaaye" iye. 40 Aroochee keeja bi dabbeena'o waan wottaqqi bi waahee, tokkataqqi beetina'on danahe. Pheexiroosinoo "Illa taanna tookkii ikka saatoonolla tokkatataanoon kupphaqqi quyoon hakkaachotina? 41 Gondoochi nihoo dachooch ittoshi giyaachemmoyich, kuppharee quyabote! Corootibote! Asho bi mulloona de'oon shuunoyich gabii beetone; tunatee meenoyich yiingoo aalloone" iye. 42 Wotta guttinnoon hammiqqi corootiibee, "Ta nihoocho! Hini xuuxee xoofoon (Xuyoon) uyo taach bi qaawii gaata, ne daaggoo tunabe" iye. 43 Guttinnoon wottaqqi bi waahee, geepphiroona daadeeqqi tokkataa boonoshi beetee danahe. 44 Wotta boonoshi waanee qajii hammiqqi, keejinnoon wochiqqi shiichii bi corootitoomon corootiye. 45 Aroochee bi dabbeena'o waan wottaa waaqqi, "Andoo bat tokkataa kashaqqiniya ittoshi beeto? And saato bedditone; ashi bushoo taan axaaxachina'oyich beshiiree immemmina'one. 46 Tibote! Hambone. Andoo taan beshiiree immemmo shaggitone" iye. 47 Yesuusi ishin yibbaataa bi beetee, bekkach aaraa gutteexi ikkoo Yihudi shaggiye. Biinna tookkii dofee asheena'o sheefoonaa yeelloonon yechiqqi waaheete. Boonoshiyoo qeesheena'ochi ukkureena'onaa shawee geeneena'ona waanee wochatee waatina'one. 48 Ebiyee aaf "Yesuusin beshiiree imbana" ito, boonoshich ishichiqqi mallatoon immiye; "Ittoshi yechemmo, diggiiqqa ta shummahoniye; ebi ittoshich mallatoo tunabe. Aroon yeshiree daambote!" iye. 49 Yihudi bekkach Yesuusi waan giddaqqi, "Dojachocho! Diggoo neech tunabe" iqqi yechii shummiye. 50 Yesuusiyoo "Ta xiboocho! Amee mooyoyich waanne?" iye. Arooba Yihudi deebiti asheena'o giddaqqi Yesuusin yechiyeete. 51 Bekkach Yesuusina tookkii beetina'ochi daggoochee ikkoo bi sheefoon kaacciqqi qeeshee guudoochi guunon wuxiya bi daachiito uroochi waamoon karii kindiihe. 52 Arooba Yesuusi biich ishichiye:- "Sheefoon kaaccii beetina'o bulli sheefoona qitemmina'one; ebich ne sheefoon bi gonanooch wochibe! 53 Ebiyoomo gaata, ta nihoon qollo taan mawemmo neech shaahii beeta? Ta qollatee, bekkach aaraa gutta cifirachi maraakeena'oyee beshoon taach deejeshone. 54 Ishi gaata, ebiyee aaf Yaafa Macaafoochaa 'Ebin tunemmone' getteeto aabichiree ceennehe?" iye. 55 Arooba Yesuusi dofee asheena'oyich "Bokkoon yeshoomon taan yecha sheefoonaa yeelloonon yechiqqi waahotina? Yaafee Kexooch bulli araddoon kotaqqa dojii ta beehooba, taan yeshaano ittoshine. 56 Tunaballi ebi bulli bi tunato, keemachina'o kooriti Yaafa Macaafee qaaro bi ceenemmoyichiye" iye. Arooba bi dabbeena'o bulli biin dupiichii aallaheete. 57 Aroochee Yesuusin yechitina'o Muusichi callee dojachina'onaa shawee geeneena'ona kiceeti qeeshee guudo Qeyaaf waan daammiyeete. 58 Arooba Pheexiroosi qeeshee guudoochi kakallooch beddaahee wokkiibee biin dabbiye. "Moochi tuggoon beegana" iqqi gayee maac giyiqqi kellachina'ona tookkii kotahe. 59 Arooba qeesheena'ochi ukkureena'onaa kaacceeti Ayihudee nallachina'o bullina Yesuusin wuxiiya bi toommooch koota miixeena'on qaawiyeete; 60 Tunaballi koota miixeena'o boonoshi giddateenolla, biin wuxiiyemmi miixoon miixemmina'on danataaneena'one. Ciiroochaa gutta miixeena'o giddaqqi, 61 "Hini uro 'Yeerichi Yaafee kexon hapiichi keeja qemona baroon hagon hakkiyoye' itone" iyeete. 62 Aree hillooch qeeshee guudo tiyiqqi Yesuusin "Ebi ne toommooch miixaa beetina'oyich noonoo wochaachemmo neena?" iqqi echahe. 63 Tunatee Yesuusi cikkii qajiye. Wotta qeeshee guudo "Ne Yeerichi Bushoo Kiristoosi ne gaata, nooch ne gettemmoyich Beeyachi Yeerina neen yechato taane" iye. 64 Yesuusi wochiqqi, "Ne gettato neene; tunaballi ittoshich gettoye; ebiyee damba ashi bushoo ta, giidachi Yeerichi qanna bad ta kotatee, wotta shimaaji qubee toommoochoo kotaree ta waatee beeggemmo ittoshine" iye. 65 Arooba qeeshee guudo bi tahoon getoochaa keexxiqqi, "Yeerin naaggitone; ebiyee damba amee miixoo qaawiihe? Bi naagoon gaata, waayato ittoshine. 66 Illa ama getiree nallehotine?" iqqi echahe. Boonoshiyoo "Qita beddiye" iqqi wochiyeete. 67 Arooba bi aafooch cuddiyeete; biinoo tukaheete; bareena'o wotta tapaabee, 68 "Kiristooso! Neen tapato koni gaata, eke nooch gete!" iyeete. 69 Pheexiroosi kechi maach gayee maac kotaa bi beetee, ikka shaajatee bi waan giddaqqa, "Ne wotta Galiillachi Yesuusina tookkii beeto ne toona?" iyan. 70 Tunatee Pheexiroosi wochiqqi, "Ne gettaa beeton ariyaache" iqqi bullichi aafooch nookkahe. 71 Ishichiqqi tiyii kakallee kelloch bi kechiyee, bara shaajatee ciinnaqqa arooch beetina'oyich "Hini uro wotta Naazireetachi Yesuusina tookkii beetone" iyan. 72 Pheexiroosiyoo wogaabee, "Ara uroon ariyaano taane" iqqi guttinnoon nookkahe. 73 Giishachoon yiccimiqqi arooch neexaa beetina'o bi waan giddaqqi, "Ne yibbaatoona arichaa beetine; ibaroon ne wotta boonoshi daggeexo neene" iyeete. 74 Arooba Pheexiroosi "Ara uroon ariyaano taane" iqqi bi kashoon upii wogahe. Bekkach baakkoo kuukkiye. 75 Pheexiroosi "Baakkoo kuukkaahee, keeja kaalloon taan nookkemmo neene" Yesuusi iti qaaroon gabiqqi maaxooch kechii tiittaa eepiye.

Maatiyoosi 27

1 Dechra maaddoona qeesheena'ochi ukkureena'onaa shawee geeneena'ona bulli Yesuusin wuxoyich echeeheete. 2 Cuchiqqi daammii Yihudee iraashoo Phelaaxoosich beshiiqqi immiyeete. 3 Arooba Yesuusin beshiiqqi immiti Yihudi Yesuusichi toommooch kinditi qitee nalloon beeggiqqi ayiniye; shaasha xira birawoon qeesheena'ochi ukkureena'onaa shawee geeneena'onoyich wochiqqi tiyii, 4 "Xalla uroon beshiiqqa ta immatoyich, xuqqato taane" iye. Boonoshiyoo "Noon amo qaaqqiye? Aroo ne qelli mooyone" iyeete. 5 Arooba Yihudi birawoon yaafee kexooch dupiichii kechii hammii bi kishoona taaqqa qitiye. 6 Aroyee gub qeesheena'ochi ukkureena'o birawoon tiijiqqi, "Kashee gatiyoone; ebichi no calloo Yaafee Kechi gijee daggooch no baccemmoyich daaggaache" iyeete. 7 Echeeqqi nuuqqa hachachochi shawoon kemaqqi dallaaweena'oyich maashoon tuniiheete. 8 Ebich ara shawoo hanaach beddaahee "Damee shawoo" getteehe. 9 Arooba keemachi Erimiyaasi gettiti keemo ceenniye; ebiyoo "Isra'eelee bushiisheena'ochi daggoochee ikkikkeena'o gatiyoo boonoshi yexxiti shaasha xira birawoon daammiyeete; 10 Doono Yeeri taach gettitoomon, ara gijoona nuuqqa hachachochi shawoon kemaheete" bi itone. 11 Arooba Yesuusi Yihudee iraashoochi aafooch neexahe; Yihudee iraashoo "Ne Ayihudeena'ochi taatoo neena?" iqqi echahe. Yesuusi wochiqqi, "Newolla gettaa beetine" iye. 12 Qeesheena'ochi ukkureena'onaa shawee geeneena'ona bi toommooch taggoon yaaqqiyeete; Yesuusi minna kanna getaanoon qajiye. 13 Arooba Yihudee iraashoo Phelaaxoosi tiyiqqi, "Ambicha taggoon ne toommooch boonoshi taggaa beeto gaata waayataachine?" iqqi echahe. 14 Iraashoo oogichiqqi woriganammi wottoon minna kanna getaanoon cikkii qajiye. 15 Wotta Yihudee iraashoo nati natona hini baaree aabooba asheena'o "Biishe!" iqqi qollammi ikka uroon cuchaqqi beetina'ochi daggoochee biich doyoo biich beetone. Arooba Baribaasi gettee beeti ikka arichati uro cuchaqqi beehe. Phelaaxoosi Ayihudeena'ochi ukkureena'o Yesuusin qanaataqqi beshii boonoshi imon bi ariitoyich dofee asheena'o kiceeqqi beetee tiyiqqi, "Baribaasinashi oohee Kiristoosi gettee beeti Yesuusin biishate? Aabi biicheyoon shunniyotine?" iqqi echahe. Aroochee Phelaaxoosi nallee gabbarooch kotaqqi bi beetee, bi mechee "Yichi xum gumona hini ara uroon beeggaqqa bi naboona oogichiqqa xuuxoon beeggati taane; ebichi ebi xalla uroochi toommooch gondoon shuuniyaahine!" iqqa bi keno waan wochoon daachiihan. 20 Tunaballi qeesheena'ochi ukkureena'onaa shawee geeneena'ona "Baribaasi biichabe; Yesuusi qitibe" getiree boonoshi qollemmoyich dofee asheena'on kocciyeete. 21 Aree hillooch iraashoo wochinnoon echaqqi, "Hini gutteena'oochee aabin ta biishon shunniyotine?" iye. Boonoshiyoo "Baribaasin biishe!" iyeete. 22 Phelaaxoosi "Illa hini Kiristoosi gettee beeti Yesuusin aabichibate?" iye. Boonoshi bulli wochiqqi, "Yoode!" iyeete. 23 Yihudee iraashoo Phelaaxoosi "Amoyichiye? Bi gondochi amoone?" iqqi echahe. Tunatee boonoshi wochiqqi, "Yoode!" iqqi caagaa cangachaheete. 24 Phelaaxoosiyoo ebin beeggiqqi, "Cookee meetoyee damba danemmi mooyo aalloone" iqqi tiyii, "Hini uroochi qitoona ta echeyaachemmo taane; ebi ittoshi shuunoone" iqqi dofee asheena'ochi aafoochaa aacon tiijiqqi bi kishoon machahe. 25 Asheena'o bulli wochiqqi, "Bi kashee mangoo noonnaa no bushiishoonochi toommooch bede" iyeete. 26 Arooba Phelaaxoosi Baribaasin biichiichii Yesuusin arangoona bi xoobbiitoyee gub, "Yoodote!" iqqi beshii immiye. 27 Arooba iraashoochi ginee naayina'o Yesuusin iraashoochi kakallee maac daammiyeete. Echati boonoshi guuphina'o bullin bi beetooch ceeggii kiciyeete. 28 Bi qoraddoon shottiichii ceella tahoon tajiyeete; 29 Angixonoo gengiqqi bi qellooch taatee mallatoon tunati gubbichoon ukiiheete; bi qanna kishooch shimaree gumboon yechiiheete; bi aafooch gurataqqi, "Ayihudeena'ochi taatoocho! ne taatittino manjibe!" iibee coonaheete; cudonoo bi toommooch cuddiyeete; 30 shimaree gumboon bi kishoochee deqqiqqi aroona bi qelloon xoobbiyeete. 31 Eechiqqi boonoshi coonatoyee gub boonoshi tajiti ceella tahoon shoottiichii, biichon tajiqqi yoodoyich daammiyeete. 32 Yerusalemee boonoshi kechiyee, Simooni gettee beeti Qereenachi uroona danaheete; biinoo "Yesuusichi masqaloon shaage!" iqqi yechiyeete. 33 "Golgooti" getee ceeggee beeti xaa'ooch shaggiyeete; "Golgooti" geto "Qellee koofee xaa'oo" getone. 34 Aroochaa miraaroo bacceeti woyinee uyoon "uye!" iqqi Yesuusich immiyeete; tunaballi napphaqqi tiyii, "Uyaache" iqqi qajiye. 35 Aree hillooch masqalee toommooch xuuree xogoona biin xogiqqi yooddiyeete. Ebiyee gub bi tahoon ixoon kuxxiqqi qoodeeheete. 36 Aroochee kotaqqi biin quyaa beeheete. 37 "Hini Yesuusi Ayihudeena'ochi taatoone" getee kooreeti taggee mallatoon biyee took kichiqqi xogiyeete. 38 Arooba biinna tookkii gutta bokkeena'on ikkoon bi qanna bad, ikkoonoo bi yoocha bad yooddiyeete. 39 Aroona beshaa beeti gommachina'o boonoshi qelloon shuurikkiibee Yesuusin naagaheete; 40 "Yaafee Kexon hapiichi wochiree keeja qemona haggeshocho! Eke ne qelloon wodiibe! Yeerichi Bushoo ne gaata, masqalee toommoochee kindibe!" iyeete. 41 Ebiyee wotta qeesheena'ochi ukkureena'o Muusichi callee dojachina'onaa geeneena'ona tookkii coonaabee ishichiyeete:- 42 "Bareena'on wodiito bi qelloon wodiyoo mawiiha? Isra'eelee taatoo bi gaata, eke and masqaloochee kindibe. Bi kindi gaata, ibariiyemmo noone. 43 'Yeeri taan wodiiyemmone' itone; wotta 'Yeerichi Bushoo taane' itone. Illa Yeeri biin bi shuni gaata, and biin wodiibe" iyeete. 44 Arooba biinna tookkii yooddeeti bokkeena'o wotta asheena'o naagatoomon naagaheete. 45 Aree hillooch haree shirita saatoochee tiijiqqi yiixiya saato beddimmi wottoon shawoo bulli mandarahe. 46 Yiixiya saato ceenee, Yesuusi "Eloohe! Eloohe! Laamaa sabaqitaani?" iqqi bi qaaroon oogichiqqi cookiye. Ishi geto "Ta Nuggushoocho! Ta Nuggushoocho! Akkiya taan qajane?" getone. 47 Aree gaata arooch neexaqqi beetina'oochee ikkikkeena'o waayaqqi, "Eliyaasin ceeggii beetoche!" iyeete. 48 Bekkach ara asheena'oochee ikkoo wocii hammii, isiponjoona kiikkara uyoon hacciqqi deebii genja shimaree gumboona bi noonooch giddiihe. 49 Tunatee bareena'o "Eke qaye! Eliyaasi waa biin bi wodiiyemmo gaata, beegone" iyeete. 50 Aree hillooch Yesuusi wochinnoon oogichiqqi bi cookitoyee gub bi kasho abbatahe. 51 Arooba Yaafee Kexooch tipeeti maccillaatoo dambee tiijiqqi desh beddaahee gutta bad kapheeqqi keexaa kechiye; shawee qewahan; xaqqeena'oo gaahaheete; 52 maashee opeena'o qecheeheete; Yeerichi asheena'oochee meetina'o kashacho tunaqqi qitii boonoshi duukkatoochee kechiyeete; 53 maashee opeena'oochee kechiqqi yaafee katamoo Yerusalem hammii giyiqqi meeti asheena'oyich bekkaheete. Ebi tunato, Yesuusi qitii bi duukkatoochee bi kechitoyee gubbiye. 54 Aree gaata balla ginee iraashoonaa biinna tookkii Yesuusin quyaa beetina'ona shawee qewoonaa tunati mooyonon beeggiqqi, "Ibaroon hini uro Yeerichi Bushoone" iqqi oogichii shataheete. 55 Yesuusin degoyich Galiilee Shawoochee biin dabbiti wodda genneena'o arooch wokkii neexaachii ciinnii beeheete. 56 Boonoshi daggooch Magidalachi Maariyami, Yaaqoobinaa Yoseefinochi indee Maariyami, Yabidoosichi mechee eboshi beetina'one. 57 Aroochee woyimikkoo wottaqqi shawoo xumatee, Yooseefi gettee beeti gaannacho Arimaati Katamoochee waahe; biyoo wotta Yesuusichi dabboone. 58 Arooba Yihudee iraashoo Phelaaxoosichi aafooch giddaqqi, "Yesuusichi cahoon taach imbe!" iqqi qollahe. Phelaaxoosiyoo bi ginachon "Imbe!" iqqi gettiye. 59 Ebina Yooseefi Yesuusichi cahoon daammiqqi andra kaafanoona kaapiye; 60 xaqqee guudoochee bi qellich gooshiiqqi bi shuuniiti opooch daammii arooch duukkiye. Wotta ooga xaqqoon gedirikkiqqi ara opee kelloon hicciichii hammiye. 61 Arooba Magidalachi Maariyaminaa guttinnee Maariyamina opee ciinooch kotaqqi beeheete. 62 Dechra (dechi hara) Ayihudeena'ochi qanniyee aabo tunatoyee gub, qeesheena'ochi ukkureena'onaa Fariseena'ona Phelaaxoos waan kiceeheete; 63 Kiceeqqi ishichiyeete:- "Doonocho! Ara ashoon dawishoona muriciiyacho qitaanoon beebee, 'Keeja qemoyee gub qitii duukkatina'ochi daggoochee Yeeri taan kichemmone' bi iton shalligito noone. 64 Illa bi dabbeena'o waaree bi cahoon boonoshi gaayaachemmoyich, 'Qitii duukkatina'ochi daggoochee Yeeri biin kichitone' getiree boonoshi getaachemmoyich, 'opo keeja qemooch beddaahee quyeebe' getiree gete! Ebi tuno qayi gaata, gubbi kooto aafichoyee beshoon gondemmone" iyeete. 65 Phelaaxoosi "Kellachina'on daami neechibote! Hamiree ittoshi hakkimmi wottoon quyiibote!" iye. 66 Ebich kellachina'on daammiqqi opee kello keppheeti xaqqooch mallatoon geddiqqi manjii hicciqqii opoon quyiiheete.

Maatiyoosi 28

1 Shambatoo beshatoyee gub batti batti shabaatee aabo, ebiyoo oogi shambatee maaddoona aabe kechahee, Magidalachi Maariyaminaa guttinnee Maariyamina opoon beegga maasho beetooch hammiyeete. 2 Diqqoona oogati shawee qewo tunahe; Doono Yeerichi maraakoo shimaayoochee kindiqqi xaqqoon maashee opee kellochee gedirikkiqqi aree toommooch kotahe. 3 Maraakoochi aafo xeeyoochoomon phaqqi beeto, bi tahati taho kecho naccoomon naccoone. 4 Maashee opoon quyaa beeti ginachina'o maraakoon beeggiqqi oogichii boonoshi keqqitoyich qewaheete; qititi ashoonoo shaahiyeete. 5 Hini ara maraakoo genneena'oyich ishichiye:- "Haanoshite! Shattaahotine! Yoodee qititi Yesuusin ittoshi qaawoon arii beeto taane. 6 Bi noonoona bi gettitoomon Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee biin kichitone; hiniich aalloone. Bi cahoo qeyiti xaa'oon waaree beegote! 7 Andoo kaata hiniichee hamiree, 'Qitii duukkatina'ochi daggoochee Yeeri biin kichitone; ebiyoche, Galiilla ittoshiyee shiichiree hammemmone; aroochaa biin beeggemmo ittoshine' getiree bi dabbeena'oyich getote! Ta waato ebin gettaniye" iye. 8 Genneena'oo boonoshi shattitee, oogichii emiriibee afaafinoona opee xaa'oochee tiyiqqi Yesuusi dabbeena'oyich getta wocaheete. 9 Wocona hammii boonoshi beetee, diqqoona Yesuusi boonoshina danaqqi boonoshin diggiihe. Boonoshiyoo giddaa bi baatoon yechiqqi biich goyinnaheete. 10 Aroochee Yesuusi "Shattaahotine! Hamiree, 'Galiila beshabote!' getiree ta maneena'oyich getote! Aroochaa taan beeggemmina'one" iye. 11 Genneena'o hamooch boonoshi beetee, opoon quyaa beeti ginachina'ochi daggoochee ikkikkeena'o Yerusalem waaqqi tunato bullin qeesheena'ochi ukkureena'oyich gettiyeete. 12 Boonoshiyoo shawee geeneena'ona tookkii kicee echeeqqi ginee naayina'oyich wodda gijoon immiqqi, 13 " 'Tokkatooch no beetee, bi dabbeena'o xumoona waaqqi gaajii daammiyeete' getote! 14 Ishi iraashoo Phelaaxoosich waayee gaata, gondo ittoshicho tunee qayon no gettemmo noone; ittoshi toommooch iritoo waataachemmoyich tuniiyemmo noone" iyeete. 15 Ginachina'oo gijoon deqqiqqi qeesheena'ochi ukkureena'onaa shawee geeneena'ona gettiti mooyo bullin ceechiyeete. Ebiyoo Ayihudeena'o waan hanaach beddaahee yibbaatee beetone. 16 Ebiyee gub, aaraa ikka Yesuusichi dabbeena'o bi gettiti Galiilee Shawooch beeti gepooch hammiyeete. 17 Aroochaa biin beeggiqqi goyinnaheete; tunaballi boonoshi daggoochee ikkikkeena'o "Hini Yesuusi toonoone" iqqi shaammiyeete. 18 Yesuusi boonoshi waan giddaqqi boonoshich ishichii gettiye:- "Yeeri shawoonaa shimaayoonooch beetina'o bullichi toommooch taan ukkuriitone. 19 Illa tiyiree hambote! Aagateena'o bulliich beetina'on nihoo Yeeri, bushoo taannaa Yaafa Ayaanoonochi shigoona aacona afaalloonaa 'Tuniibote!' iqqa ittoshich ta gettato bullin boonoshich dojoona ta dabbeena'on tuniibote! Illa yemeenee ciirooch beddaahee bulli araddoon ta ittoshina tookkii beeto taane" iye.

Maariqoosi 1

1 Yeerichi Bushoo Yesuus Kiristoosichon miixaa beeti mishiraachee qaaro hinine. 2 Shiichiqqi Yeeri wochati keemachi Isiyaasi ishichiye:- "Yeeri 'Ebiyoche! Ne gommon qaxemmi ta wocheyachon neyee shiichiree daachiiyemmo taane' itone. 3 Ebiyoo 'Doonochi gommon qanniibote! Bi woratoonoo kaachi qaxabote!' iibee barahoochaa cookii beeti ashi qaaro" iqqi kooritone. 4 Ebich Aacona Afaallachi Yowannisi barahoochaa aacona afaalliibee, "Ittoshi axaaxee gommoochee Yeer waan wottaree aacona afaalleebote! Yeeriyoo ittoshi axaaxoon maaremmone" iqqi dojiibee waahe. 5 Arooba Yihudee Shawoonaa Yerusaleminooch beeti aasheena'o bi waan conjiqqi waa beeheete; boonoshi axaaxoon aannii boonoshi miixatee, Yowannisi boonoshin Yooridanoosi Aacona afaallii beehe. 6 Biyoo gaallee eexoochee shipeeti qoraddoon tahaqqi gooqqoocee shuuneeti shachoon cuyaa beehe; gecheenaa bobiyee eeyonon maa beehe. 7 Wotta arooba "Bi caammee cuyoon biich ta bedaani tayee besho ta hillooch waa beetone. 8 Ta ittoshin aacona afaalliyoye; tunaballi aroo ittoshin Yaafa Ayaanoona afaallemmone" ii gettii beehe. 9 Arooba Yesuusi Galiilee Shawooch beeti Naazireetee bi waatee, Yowannisi Yooridanoosi Aacona biin afaalliye. 10 bekkach Yesuusi aacooche bi kechiyee, shimaayo qeceeqqi Yaafa Ayaano bi ashittinee halloo uggeechoomon tunaqqi Yesuusichi toommooch bi kindoon Yowannisi beeggiye. 11 Wotta shimaayoochee "Ta shuni bushoo neene; neenna emirito taane" ii beeti qaaro waayeehe. 12 Bekkach Yaafa Ayaano Yesuusin "Barahooch hambe!" iye. Yesuusiyoo hammiqqi, 13 cooxina'o beeti barahoochaa Sheexaanoo gondoon biin shuunniiya qiicaa bi beetee, aabba qemon kotahe. Shimaaji maraakeena'oo waaqqi biin deggii beeheete. 14 Yowannisi yeshee cucheetoyee gub, Yesuusi Yeerichi mishiraachee qaaroon gettiibee, 15 "Yemeeno katinnitone; Yeerichi taatittine ittoshi kellooch shaggatine; ebich ittoshi axaaxee gommoochee Yeer waan wottaree, Yeerichi wocho tunati mishiraachee qaaroon ibariibote!" iibee Galiilee Shawooch waahe. 16 Yesuusi Galiili baharee gashoona bi beshahee, haashoon yechii beeti gutta maneena'o Simooninaa Indiriyaasina haashee yesha dabboon baharooch boonoshi dupii beetee ciinniye. 17 Arooba Yesuusi "Ta hillooch wobote! Haashoon hashiqqi ittoshi yeshoomon ashoon yeshiree ta waan ittoshi deebemmoyich tuniiyemmo taane" iye. 18 Boonoshiyoo bekkach boonoshi dabboon dupiichii biin dabbiyeete. 19 Wotta aroochee giishachoon beshaqqi Yabidoosichi bushiisheena'o gutta maneena'o Yaaqoobinaa Yowannisina marikabee toommoochaa, keexati boonoshi dabboon boonoshi shipii beetee ciinniye. 20 Bekkach "Ta hillooch wobote!" iqqi ceeggiye. Boonoshiyoo boonoshi nihoo Yabidoosin gijoo qocee shuunaa beeti asheena'ona tookkii marikabooch dupiichii biin dabbiyeete. 21 Yesuusinaa biin dabbii beetina'ona Qifirinaahi Katamooch shaggiyeete. Aroyee gub Shambatoo shagee, Ayihudeena'o kicee beeti kexooch giyiqqi dojiye. 22 Boonoshich bi dojito calloon immii beeti taatoochoomonalli, Muusichi callee dojachina'o dojii beetoomon toonoone. Ebinoo waayatina'o bi dojiti doyoona woriganaheete. 23 Arooba Ayihudeena'o kicee beeti kexooch yinno bi toommooch beeti uro beehe; 24 Biyoo "Naazireetachi Yesuuso! No mooyooch neen amo geddiye? noon goojiiya waane? Koni ne gaata arii beeto taane; Yeerichi yaafo neene" iqqi cookiye. 25 Yesuusi tiyiqqi, "Ne noonoon yeshe! Uroochi toommoochee tibe!" iqqi noggahe. 26 Yinnoo nagixiiqqi oogichii cookii bi itoyee gub uroochi toommoochee tiyiye. 27 Ebin beeggiti asheena'o bulli "Ebi amoone? Doonjittinoona yinneena'on noggahe; bi noggatee, boonoshiyoo de'a iyeete. Hini bi dojii beeto andra mooyone" iqqi boonoshi echeemmi wottoon oogichiqqi woriganaheete. 28 Bekkach bi shigo ara guudoona beeti Galiilee Shawoo bulliich waayeehe. 29 Yesuusi wotta Ayihudeena'o kicee beeti kexoochee kechiqqi Yaaqoobi, Yowannisinaa bara asheena'ona tookkii gutta maneena'o Simooninaa Indiriyaasinochi kexooch giyiye. 30 Simoonichi amaate achee gaamee biiyoona biiyaqqaa qeyaa bi beemon bekkach Yesuusich gettiyeete. 31 Ebich Yesuusi qeyaa bi beetooch hammii urechi kishoona yechii tiijiqqi kotiihe; bi achee gaamoo bekkach aqahe. Beeroochee tiyaqqaa maayoon qannii boonoshich giddiihan. 32 Xumee aabi gimooch biiyachina'onaa yinno boonoshi toommooch beeti asheena'o bullinon Yesuus waan deebiyeete. 33 Ara katamooch beeti asheena'o bulli waaqqi Yesuusi beeti kechi kellooch ceenniyeete. 34 Bari bara giidachi biiyoona biiyati meeti asheena'on wodiihe; wotta meeti yinneena'on asheena'ochi toommoochee yookkiye. Yinneena'oo aroo koni bi gaata ariiheete; tunatee boonoshin "Gettaahotine!" iqqi bajiye. 35 Maaddoona shawoo haraan beetee, Yesuusi tiyii barahooch hammiqqi aroochaa corootiye. 36 Aree hillooch Simooninaa biinna tookkii beetina'ona tiyiqqi biin qaawiibee bi beetooch shaggiyeete. 37 Yesuusin danaqqi, "Asheena'o bulli neen qaawii beetina'one" iyeete. 38 Yesuusi wochiqqi, "Ta waato Yeerichi mishiraachee qaaroon bechoyich bi tunatoyich, katinooch beeti bara katamooch hambone" iye. 39 Aroyee gub Ayihudeena'o kicee beeti kexooch Yeerichi mishiraachee qaaroon gettiibee, yinnoon ashi toommoochee yookkiibee Galiilee Shawoo bulliich beddiye. 40 Ebichi hillooch qedee shaddee biiyachi uro Yesuus waan waa gurattaqqi, "Ne daaggi gaata, taan wodiyoon hakkihine" iqqi Qollahe. 41 Yesuusi ariqqaqqi bi kishoon yagii yechiichii, "Daaggiyoye; wodibe!" iye. 42 Ishichii bi iyona, uro bekkach qeddee shaddee biiyoochee wodiye. 43 Ara woditi uroon Yesuusi "Ebin konicholla kachaahine! Ne qelloon ariibe! And hamiree ne aahittinoon qeeshoyich bekkiibe! ne wodoon asheena'o bulli xiishemmoyich, Muusi bi callooch 'Deejibote!' iqqi bi kooriti deejoon Yeerich deejibe!" ii kupphii gettiqqi daachiihe. 45 Tunatee hini ara uro hammiqqi xalla yibbaatoonaa woroonooch giyiye. Ebichi naboona Yesuusi xalla bekkaqqi katamee daggooch gimo biich iritoo tunahe; tunaballi katamoyee maach barahooch beehe; arooch bi beetee, bulli xaa'oochee asheena'o bi waan waa beeheete.

Maariqoosi 2

1 Giishacha aaboyee gub Yesuusi Qifirinaahi katamooch wottaqqi kexooch bi beemon asheena'o waayaheete. 2 Bekkach waa, kexonaa maaxonooch ceenniqqi kiceeheete; Yeerichi qaaroon Yesuusi boonoshich gettiye. 3 Bi gettii beetee, bara asheena'o awudda asheena'ona shaa'eeti, bi ashittino qititi ikka uroon deebiyeete. 4 Kiceeti asheena'o meettitoyich Yesuus waan shagiyoyich gommon muccaheete. Ebich bi beeti kechi aafoon shaqqiqqi ashittino qititi uroon shaa'oona kindiiheete. 5 Yesuusiyoo "Biin wodiiyemmone" iqqi boonoshi mulloon bi toommooch boonoshi too'iyoon beeggiqqi, ashittino qititi uroon "Hini uroocho! Ne axaaxoyich maaroon danato neene" iye. 6 Aree gaata Muusichi callee dojachina'ochi daggoochee ikkikkeena'o arooch kotaqqi beetina'o boonoshi mulloona 7 "Hini uro amoyich ishichiqqi gettiye? Ebi Yeerin naagone. Ikka Yeeriyee damba ashi axaaxoon maaroon hakkemmo konine?" iqqi gabiyeete. 8 Boonoshi mulloona ishichii boonoshi gaboon bekkach Yesuusi bi mulloona ariiqqi, "Ittoshi mulloona ebin amoyich gabiyotine? 9 Ashittino qititi uroon 'Ne axaaxoyich maaroon danato neene' getonaa 'Tiyi ne shaa'oon shaagiree hambe!' getonoochee kettoo aabine? 10 Tunatee ashi bushoo ta hini shawee toommoochaa axaaxoon maaroyich damba Yeer waanee daaggeeto ta tunoon ittoshi ariiyemmoyich . . ." iqqi, 11 ashittino qititi uroon "Hini uroocho! And tiyiree ne shaa'oon shaagiree ne kexooch hambe!" iye. 12 Ashittino qititi uro bekkach tiyii bi shaa'oon shaaggiqqi asheena'o beeggii beetee, kexoochee kechiye. Ebich asheena'o bulli woriganaabee, "Ebiyoomi mooyon beeggaa ariyaano noone" iqqi Yeerin oogiiheete. 13 Wotta Yesuusi baharee gashooch hammiye. Dofee asheena'o bi waan waatee, Yeerichi wochoon dojii beehe. 14 Bi dojitoyee gub aroona beshaa bi beetee, qaraxo kuxee beeti gabbarooch kotaa beeti Ilfoosichi bushoo Lewin ciinniqqi, "Taan dabbibe!" iye. Aroo tiyiqqi biin dabbiye. 15 Aroyee gub Yesuusi Lewichi kexoochaa maayoon maa bi beetee, meeti gabiyee guudeena'onaa axaaxachina'ona biinnaa bi dabbeena'ona tookkii maa beeheete; eboshi daggoochee biin dabbitina'o meetina'one. 16 Arooba Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'ona Yesuusi gabiyee guudeena'onaa axaaxachina'ona tookkii maa bi beetee beeggiqqi, bi dabbeena'on "Gabiyee guudeena'onaa axaaxachina'ona tookkii amoyichiye maa uchii bi beeto" iqqi echaheete. 17 Yesuusi ishin waayaqqi, "Biiyachina'oyichalli wodeena'oyich ati kuxxacho qaawiyaache; axaaxachina'onalli 'Axaaxoon shuunataano noone' iqqi kaamoon shaahii beetina'on ceegoyich waataano taane" iye. 18 Arooba Yowannisichi dabbeena'onaa Fariseena'ona coomii beeheete. Asheena'o waaqqi Yesuusin "Yowannisichi dabbeena'onaa Fariseena'ochi dabbeena'ona coomii beetee, ne dabbeena'o amoyich coomaacheete?" iqqi echaheete. 19 Yesuusiyoo ishichiqqi wochiye:- "Wo'ee keno boonoshina tookkiqqi bi beetee, miyaateena'o coomeheeta? Toonoone. Wo'ee keno boonoshina tookkii bi beetee, coomoon hakkaacheete. 20 Tunaballi wo'ee keno boonoshi waanee bi baremmi aabo woyemmone; ara aabooba coomemmina'one. 21 "Ebiyee geena tahooch andra xefoon xefaa beeto aalloone; bi xefa gaata, andra xefo geena tahoon kushi yeshiree beshoon keexemmone. 22 Ebiyee wotta geena mollaxxooch gaara woyinee uyoon kotiiyemmi asho aalloone; bi kotii gaata, ara gaara woyinee uyo kashi gaata, mollaxxoon gaakkemmone; uyoo ufemmone; mollaxxoo duubemmone; tunaballi gaara woyinee uyoon andra mollaxxoochiye bi kotii beeto" iye. 23 Ikka araddoon Shambatooba Yesuusi teepphee moocee daggoona bi beshahee, bi dabbeena'o hammiibee teepphee moochoon kuxii maa beeheete. 24 Kuxxii maa boonoshi beetee beeggiti Fariseena'o Yesuusin "Eke Shambatoona Muusichi calloo bajiton amoyichiye ne dabbeena'o shuunaa beeto?" iqqi echaheete. 25 Yesuusiyoo "Daawitinaa biinna tookkii beetina'ona shaacaqqi iriteetee, Daawiti aabichii bi ito gaata shemmataachotina 26 Abiyaateeri gettee beeto qeeshee guudo tunaqqi bi beetee, Daawiti Yeerichi kexooch giyiqqi, qeesheena'oyee damba bara asho maataachemmoyich Muusichi calloo bajiti yaaree koshon tiijiqqi maahe; biinna tookkii beetina'oyichoo wotta aroochee immiye" iqqi gettiye. 27 Daakkiqqi, "Yeeri 'Shambatoo ashich qaawiihe' iqqi Shambatoon bariihalli, 'Asho Shambatoyich hajeebe' iqqi ashoon hallaanoone. 28 Ebiyee Ashi bushoo Shambatoyicholla Doonone" iye.

Maariqoosi 3

1 Wochiqqi Yesuusi Ayihudeena'o kicee beeti kexooch giyiye. Aroochoo bi kishoo qomati uro beehe. 2 Arooch beeti asheena'o "Eke Shambatooba bi wodii gaata . . ." iqqi Yesuusin taggoyich quyaa beeheete. 3 Yesuusiyoo bi kishoo qomati uroon "Tiyi hini gutta daggooch neexabe!" iye. 4 Wotta asheena'on "Muusichi calloo Shambatooba de'a shuunoonashi, oohee gonda shuunoon daaggiye? Kashee wodiyoonashi, oohee aalliyooniye?" iqqi echahe; tunaballi boonoshi noonoo wochaanoon cikkii qajiyeete. 5 Yesuusi boonoshi mullo muumatoyich oogichii ayiniqqi aaf beetina'onaa gub beetina'onon kaaree aafoona ciinniye. Uroonoo "Ne kishoon yaggibe!" iye. Biyoo yaggiye; bi kishoo wottaqqi iiwahe. 6 Arooba Fariseena'o bekkach Ayihudeena'o kicee beeti kexoochee kechiqqi, "Aabichiree biin wuxibona?" iqqi taatoo Heroodisichi maggachina'ona tookkii echeeheete. 7 Ebiyee gub, Yesuusi tiyiqqi bi dabbeena'ona tookkii baharo beetooch hammiye. Hammii bi beetee, Galiilee Shaweexi dofee asheena'o biin dabbiyeete; wotta Yihudee Shawoochee, Yerusalemee, Edoomaashee shawoochee, Yooridanoosi Aacoyee beqachee, Xiroosi Katamoonaa Sidooni Katamoonoochee dofee asheena'o bi tuniiti woriganikkiti mooyon waayaqqi bi waan waaheete. 9 Yesuusi meeti asheena'on bi wodiitoyich biiyachina'o bulli bi achooch boonoshi kishoon bechiya qaawiqqi bi toommooch boonoshi xu'eetoyich, bi dabbeen'on "Asheena'o meetina'one; ebich taan boonoshi xu'Aachemmoyich marikaboon taach giddiibote!" iqqi gettiye. 11 Wotta yinneena'o biin ciinniqqi bi aafooch guufaachii, "Ne Yeerichi Bushoo neene" iibee cookiyeete. 12 Yesuusiyoo "Koni ta gaata gettaahotine! Ittoshi qelloon ariibote!" iye. 13 Aroyee gub Yesuusi gepooch kechiye. Bi kechitoyee gub bi qaawitina'on bi waan ceeggiye; boonoshiyoo bi waan hammiyeete. 14 Aaraa gutta asheena'on kaacciye; [boonoshinoo "Wocheeti mishiraachachina'o" iqqi shigiihe.] Bi kaaccito, "Taanna tookkii beebeete; wotta mishiraachee qaaroon boonoshi bechemmonaa yinnoon ashi toommoochee boonoshi yookkemmonoyich ukkurittinoon imiree wochabana" iqqiniye. 16 [Kaacceeti aaraa gutta asheena'o] "Pheexiroosi" iqqi bi shigiiti Simooni, 17 "Baarinegeesi" oohee "Xeeyee bushiishoo" iqqi bi shigiiti Yabidoosichi bushiisheena'o Yaaqoobinaa Yowannisina, 18 Indiriyaasi, Filipphoosi, Baritelemoosi, Maatiyoosi, Toomaasi, Ilfoosichi bushoo Yaaqoobi, Taadiyoosi, bi aagatoyich qanaataa beeti Simooni, 19 Wotta Yesuusin beshiiqqi immiti Asqorotachi Yihudi eboshine. 20 Aroyee gub Yesuusi kexooch giyiye. Biinnaa bi dabbeena'ona aqqa aaconolla boonoshi uyaachemmoyich dofee asheena'o ceenniqqi iritiiheete. 21 Yesuusichi xibeena'o ishin waayaqqi, "Bi mullo shaddeetone" iqqi biin yeshoyich waaheete. 22 Wotta Yerusalemee waati Muusichi callee dojachina'o "Beelzebuli gettee beeti yinnee taatoo bi toommooch beetone. 'Ebiyee yinnee taatoochi giidoonaniye yinnoon asheena'ochi toommoochee bi yookkii beeto" iyeete. 23 Ebich Yesuusi boonoshin bi waan ceeggiqqi shaahiyoona ishichiye:- "Sheexaano Sheexaanoon aabichiqqi yoohon hakkiye? 24 Ikka taatoochi shawee daggooch beeti asheena'o boonoshinaa boonoshina kaaraqqi boonoshi shaca gaata, ara taatittinee neexoon hakkaachane. 25 Wotta ikka kechi asheena'o boonoshinaa boonoshina kaaraqqi boonoshi shaca gaata, ara kexo neexoon hakkaache. 26 Ebiyoomon Sheexaano bi taatittinee toommooch ginoon tiijiqqi biichina'on bi shaci gaata, bi taatittineechee kindishalli bi gettemmo bi taatittine neexoon hakkaachane. 27 Wotta ikka giidachi uroochi kexon tiichii giyiqqi shiichii biin cuyaanoon bi gijoon daamon hakkemmi asho koniyolla aalloone. Bi cuchitoyee gub bi gijoo bullin daammiye. 28 Ibaroon ittoshich gettoye; asheena'o shuunaa beeti axaaxoonaa boonoshi naagaa beeti naagoonon Yeeri maaremmone; 29 Tunaballi Yaafa Ayaanoon naaggii beeton koninolla Yeeri ciroona maaraachemmone; bulli yemeenoon axaaxee hiishoochee kichaachemmone" iye. 30 Yesuusi ishichiqqi bi gettiti nabo, "Yinno bi toommooch beetone" iqqi boonoshi gettitoyichiye. 31 Aroyee gub Yesuusichi indeenaa bi maneena'ona waaqqi maaxooch neexaachii biin wochiiheete. 32 Arooba dofee asheena'o biin giichii guuddiqqi kotaa beeheete. Boonoshi daggoochee ikkikkeena'o "Ne indeenaa ne maneena'ona maaxooch neexaachii neenna daniya qaawii beetina'one" iyeete. 33 Biyoo wochiqqi, "Ta indee aabine? Ta maneena'ochi aaboshine?" iqqi echahe. 34 Biin giichiqqi kotaa beetina'on ciinnii kochii bekkiibee, "Ta indeenaa ta maneena'ona eboshine! 35 Taach manoo, maneenaa indeena Yeerichi daaggoon ceechii beetina'o bulline" iye.

Maariqoosi 4

1 Bara aaboon wotta Yesuusi baharee gashoochaa dojooch giyiye. Arooba dofee asheena'o bi waan boonoshi kiceetoyich, baharee toommooch beeti marikabooch kechiqqi kotahe. Baharee gashooch beeti shawooch tunaqqi waayaa beeti asheena'o bullich 2 meeti mooyon shaahiyoona dojiye. Arichiibee ishichiye:- 3 "Ellabote! Ikka araddoon yaree shookacho shooka kechiye. 4 Shookii bi beetee, ikkikkoo gomi gashooch holliye; aroon kafeen'o waa maciqqi maaheete. 5 Baroo maacaa xaqachi shawooch holliye; shawoo giishatoyich kaataa collahe; 6 Tunatee aabo michiyona shoolliye; cammon awuro bi qajitoyich shuuqqiye. 7 Baroo wotta angichi xupo beeti shawooch holliye; ara angichi xupoo naaxii kechiqqi (nochiqqi) maahee; aafataanoonoo dobbahe. 8 Baroo wotta qeemi shawooch holliqqi collahe; diccii kechiqqinoo, ikkoo shaasha aafoon, ikkoo shicha aafoon, ikkoo balla aafoon aafahe" iye. 9 Ciiroochaa Yesuusi boonoshich "Waayaa beeti waajacho waayabe!" iye. 10 Yesuusi asheena'o waanee bariyona aaraa gutta bi dabbeena'onaa biin dabbii beeti bara ' asheena'ona "Ebi shaahiyoo ama getone?" iqqi echaheete. 11 Yesuusiyoo wochiqqi ishichiye:- "Yeeri bi taatittinee maacee mooyon ittoshich dojitone; tunatee bareena'oyich bulli mooyo shaahiyoona bi gettee beeto, 'Ciinibee boonoshi beegaachemmoyich, waayabee boonoshi shalligaachemmoyichiye. ebi tunato, Yeer boonoshi axaaxoon bi maaremmoyich, bi waan wottataachone boonoshi itoyichiye' "iye. 13 Yesuusi daakkiqqi bi dabbeena'oyich ishichiye:- "Hini shaahiyoo ittoshi mullooch giyaacha? Hini shaahiyoo ittoshi mullooch bi giyaan gaata, bara shaahiyoon aabichiree ariiyehotine? 14 Eke ellabote! Yaree shookkacho Yeerichi qaaroon shookkiye. 15 Shookkii bi beetee, gomi gashooch holliti yaroon shaahii beetina'o Yeerichi qaaroon boonoshi waayahee, bekkach Sheexaano waaqqi hini ara boonoshi waayati qaaroon boonoshi mulloochee macii beetina'one. 16 Wotta shookacho shookii bi beetee, maacaa xaqqachi shawooch holliti yaroon shaahii beetina'o Yeerichi qaaroon waayaqqi emiriibee bekkach ibariitina'one; 17 Tunatee baadalli cammon yeshaaneena'one; gub Yeerichi qaaree naboona iritoo oohee du'o waahooba bekkach giinnii dihachina'one. 18 Ebiyoomon wotta shookkacho shookkii bi beetee, angichi xupo beeti shawooch holliti yaroon shaahii beetina'o Yeerichi qaaroon boonoshi waayatee, 19 hini shaweexi beemon gaboo, gijee shaawona dacheyonaa bari bara mooyon dakoona boonoshi mullooch naaxiqqi boonoshi waayati qaaroon maahe. Ebichi naboona aafataanoon dobbaqii echaheete. 20 Ebiyoomon wotta qeemi shawooch shookkati yaroon shaahii beetina'o Yeerichi qaaroon waayaa ibariitina'one. Boonoshiyoo aafoon aafaheete; ikkoo shaasha aafoon, ikkoo shicha aafoon, ikkoo balla aafoon aafahe" iye. 21 Wotta Yesuusi bi dabbeena'oyich ishichiye:- "Asho ceechoon bi ceechi beeto, gafatoon bi toommooch guufoyich oohee qeechi dambooch kotiyoyichiya? Bekkooch kotiiya toona? 22 Aacheeto bulli xalla keyo, qereeto bulliyoo gaxxeyoo echataani mooyone. 23 Illa waayaa beeti waajacho koniyolla waayabe" iye. 24 Wotta Yesuusi boonoshich ishichiye:- "Ellaree waayabote! Ashich ittoshi qeellaa (shafarii) beetoomon Yeeri wochiree ittoshich qeellemmone ; beshoon daakkiree ittoshich immemmone. 25 Beetoyich daakkiree immemmone; amolla aallo waanee biich beeti giishacheenolla tiijemmone" iye. 26 Yesuusi daakkiqqi ishichiye:- "Yeerichi taatittine bi goyooch yaroon shookkiti ashoon shaaheene. 27 Uro xumatee tokkatahe; haree tiyiye. Cir ariyaan bi beetee, bi shookkiti yaroo collaqqi dicciye. 28 Shawee colliiqqa shiichii colloon, gub shehoon, shehee hillooch moochoon immahan. 29 Da'aa shuuqqiqqi qecoyich bi bedditoyich qecciye" iye. 30 Aroyee gub Yesuusi ishichiye:- "Yeerichi taatittine am shaaheene getona? Oohee amee shaahiyoona bekkiibona? 31 Shanaafee aafeyoomine. Areyo shawee toommooch bi shookkaa beehooba, bara maayi yaroo bulliyee giishacheene. 32 Tunaballi shookkeeqqa collaa bi diccahooba daaddeexi maayeena'o bulliyee besheene. Shimaayoona yoobbii beeti kafeena'o waaqqi bi atooch kotaa bi yiirooch kashoon boonoshi hakkimmi wottoon ogooga atoon atahane" iye. 33 Yesuusi asheena'o xiishii waayoon boonoshi hakkimmi wottoon eboshiyoomi meeti shaahiyeena'ona Yeerichi qaaroon gettii beehe. 34 Ikka mooyonolla shaahiyaalloon getaanoone. Biinnaa bi dabbeena'ona ikketo tunahooba, shaahiyeena'o bullin boonoshich biichiqqi gettii beehe. 35 Arooba xum Yesuusi bi dabbeena'oyich "Baharee beqach kimbone" iye. 36 Asheena'o waanee bariqqi Yesuusin bi kotati marikaboona daammiyeete. Bara marikabeena'o wotta tookkii beetina'one. 37 Hammii boonoshi beetee, giidachi yubee yongo bi tiyitoyich marikabooch aaco ceen beddimmi wottoon aachi aayo marikaboon yexxiye. 38 Arooba Yesuusi marikabee gubbi ciireexi du'ooch qoyoon qoyaqqi tokkataton bi dabbeena'o tiijiqqi, "Dojachocho! Baharoona no manjeyo neen ayinikkaacha?" iyeete. 39 Yesuusi tiyiqqi yongoon nooggahe; baharoonoo "Cikkibe! Shuuraaye!" iye. Yongoo bekkach neexahe; aacoo cikkii shashawumiye. 40 Ebiyee gub, Yesuusi bi dabbeena'on "Amoyichiye eechiqqi ittoshi shattii beeto? Yeerich kuxaachotina?" iye. 41 Arooba bi dabbeena'o oogichii shattiqqi boonoshinaa boonoshina "Yongoonaa baharoona biich de'a ii beeti hini am shaaha ashoone?" iyeete.

Maariqoosi 5

1 Yesuusinaa bi dabbeena'ona baharoon kimmiqqi beqach beeti geraashee asheena'ochi shawooch shaggiyeete. 2 Yesuusi marikaboochee bi kindiyee, yinno bi toommooch beeti uro maasho beetoochee kechiqqi bekkach biinna danahe. 3 Hini ara uro bi beemo maashee daggoochiye. Sansallatoonolla cuchii neechon hakkiti asho arooba aalloone. 4 Ebiyoo bi kishoon sansalatoonaa bi baatoon qoqqaanoona boonoshi cuchiitee, sansalatoon kuxxii qoqqaanoon tiichii bi ciichitoyichiye; biin yechii neechoon hakkito koniyolla aalloone. 5 Bulli aaboon araddoonaa xumoonon maashoonaa gepoonooch kechiichii bunnaa beehe; wotta bi ashittinoon xaqqoona qoopphii huccii beehe. 6 Hini ara uro Yesuusin wohoochaa ciinniqqi bi waan woccii hammii biich goyinnahe. 7 Arooba Yesuusi "Hini yinnoocho! Uroochi toommoochee tibe!" iye. Ebich uro oogichii cookkiqqi, "Beshoo Yeerichi Bushoo Yesuuso! Ta mooyooch neen amo geddiye? 'Taan yulliyaahine!' iqqa Yeerina neen calloye" iye. 9 Arooba Yesuusi "Ne shigo konine?" iqqi echahe. "Meeto no tunatoyich, ta shigo 'Leegiyooni' getteehe" iqqi wochiye. 10 Wotta Yesuusin "Hini shawoochee noon yookkaahine!" iqqi kupphii qollahe. 11 Arooch beeti gepee ga'ooch meeti gudichi goton qideena'o qiddaa maanjii beeheete. 12 Ebich yinneena'o Yesuusin "Hini ara gudichi toommooch hami no kotemmoyich daaggibe!" iqqi qollaheete. 13 Yesuusiyoo "Hamiree kotabote!" iye. Bekkach yinneena'o uroochi toommoochee tiyiqqi ara gudinina'ochi toommooch hammii kotaheete. Aroochee gutta hum beda gudinina'o ikkotaqqi giidachi qaa'ooch guufaqqi kindii baharee gejoona manjeeheete. 14 Arooba gudinon qiddaa beetina'o wocaqqi katamoo bulliich hammii tunati mooyon gettiyeete. Ebich waayati asheena'o "Mooyo amo gaata beegone" iqqi waaheete. 15 Yesuus waan shaggiqqi, "Leegiyooni" getteeti yinneena'o yechiti uro wodiqqi, bi tahoon tahaa kotaa beeton beeggiqqi keqqoona qitiyeete. 16 Shiichii boonoshi aafoona beeggiti asheena'o yinneena'o yechiti uroochi mooyonaa gudinina'onochi mooyonon boonoshich gettiyeete. 17 Arooba ara shawee asheena'o Yesuusin "No shawoochee keye!" iqqi qollaheete. 18 Ebich Yesuusi hamma iqqi marikabooch kechiye; bi kechiyee, yinneena'o gawukkiti uro "Neenna tookkii hambana" iqqi qollahe. 19 Yesuusi "Hamaachine; tunaballi ne kexooch hamiree ne kechi asheena'oyich Doono Yeeri neech am shaaha ooga mooyon bi tuniyoonaa neech bi ariqoonon gete!" iye. 20 Uroo hammiqqi, "Aashira katamo" gettee beeti shawooch guuddiibee Yesuusi am shaaha ooga mooyon biich bi tuniito gaata getooch giyiye; bi gettee waayati asheena'o bulli woriganaheete. 21 Aroochee Yesuusi marikaboona baharoyee beqach wottaqqi bi kimmitoyee gub dofee asheena'o baharee gashooch bi waan kiceeheete. 22 Kiceeqqi boonoshi beetee, Ayihudeena'o kicee beeti kechi ukkureena'ochi daggoochee ikkoo Yaaroosi gettee beeto waahe. Waa Yesuusin ciinnii bi baatooch dihiqqi, 23 "Giishi ta bushechi kasho kech bedditone. Bi kasho wottatee bi wodemmoyich waaree ne kishoon bi shimbooch kotiibe!" iqqi kupphiiqqi qollahe. 24 Yesuusiyoo uroona tookkii hammiye. Bi hammii beetee, dofee asheena'o bi guudoona xu'eebee tookkii hammii beeheete. 25 Arooba ara asheena'ochi daggooch ceeni aaraa gutta naton damoo ufaa beeti ure beehan. 26 Aroyee aaf meeti attachina'o waan sha'aabee doojaqqa sheweetine; tunatee bi gijoo bullin shaccaa bi ciichitee, bi biiyoo beshiyalli kettataanoone. 27 Aroochee Yesuusichi woroon waayaqqa, "Bi qoraddoon baach ta yeshi gaata, wodemmi taane" iqqa bi gabitoyich asheena'ochi daggoona hammaqqa gubbaa Yesuusichi qoraddoon yechan. 29 Yesuusichi qoraddoon bi yechahee, bekkach ufaa beeti bi damoo neexahe. Arooba biiyoochee bi wodoo biich arichahe. 30 Bekkach Yesuusi abiiyachon wodiyee giidoo bi achoochee bi keyon ariiqqi asheena'o waan guuddii wottaqqi, "Ta qoraddoon yechito konine?" iye. 31 Bi dabbeena'o wochiqqi, "Dofee asheena'o xu'eyoon beeggaabee, 'Konine taan yechito?' iqqa echanne?" iyeete. 32 Tunatee Yesuusi biin yechiton beegga gub wottaqqi ashoon ciinnii beehe. 33 Aree gaata ure woditi bi tunoon ariiqqa shattaa qewaabee, waa bi baatooch dihiqqa ibaroo bullin gettahan. 34 Yesuusi wochiqqi, "Ta busheene! 'Wodiiyemmone' iqqa ne mulloon ta toommooch ne too'iyoo neen wodiitone. Diggoona hambe! Biiyaqqa ne shooddoochee kashabe!" iye. 35 Yesuusi ebin getooch bi beetee, Ayihudeena'o kicee beeti kechi ukkuroochi kexoochee asheena'o waaqqi Yaaroosin "Ne bushee qititine. Amoyich arichiyachon iritii beetine?" iyeete. 36 Tunaballi Yesuusi ishin waayaqqi Ayihudeena'o kicee beeti kechi ukkuroon "Shattaahine! Yeerich baach kuxe!" iye. 37 Aree hillooch Yesuusi Pheexiroosi, gutta maneena'o Yaaqoobinaa Yowannisinoyee damba koniyolla biinna tookki hammemmoyich daaggaanoone. 38 Aroochee Ayihudeena'o kicee beeti kechi ukkuroochi kexooch shaggiqqi asheena'o caagoon, eefonaa bunnoonon boonoshi meechoon ciinniye. 39 Kexooch giyiqqi, "Hini caagoonaa eefoona amoone? Bushee tokkataanalli bi ito, qitaaneene" iye. 40 Bi ishichiyona asheena'o oogichii coonaa miicaheete. Bullin "Kexoochee keyote!" iqqi bi kichitoyee gub bushechi nihoon, indeenaa biinna tookkii hammiti bi dabbeena'onon dabbiiqqi bushee beeti gatooch giyiye. 41 Giyii bushechi kishoona yechiqqi, "Xaallita! Qumi!" iye; ebiyoo "Hini busheene! Tibe!" getone. 42 Busheyoo aaraa gutta nati busheene; ebich bekkach motakkimii tiyaqqa sha'ahan. Arooba ebin beeggiti asheena'o oogichii woriganaheete. 43 Yesuusi "Hini mooyon konicholla gettaahotine! Ittoshi qelloon ariibote!" iqqi bi gettitoyee gub, "Bushech maayoon imbote!" iye.

Maariqoosi 6

1 Ebiyee gub, Yesuusi Ayihudeena'o kicee beeti kechi ukkuroochi kexoochee kechiqqi bi dicciti shawooch hammiye; bi dabbeena'o wotta biinna tookkii hammiyeete. 2 Shambatoo shagee, Yesuusi boonoshi kicee beeti kexooch giyiqqi asheena'on dojooch giyiye. Bi dojiton meeti asheena'o waayaqqi woriganaabee, "Hini uro ebi mooyon amoochee danahe? Biich immeeti ariyoo amoomone? Beeggaa no ariyaani gaakkachi shuunoon aabichiqqiniye bi shuunaa beeto? 3 Hini uro shaaqee hachacho toona? Maariyamichi bushoo toona? Bi maneena'o Yaaqoobi, Yoosayi, Yihudinaa Simoonina tooneeta? Wotta bi maacha maneena'o noonna tookkii beetina'o tooneeta?" iqqi hoxaheete. 4 Yesuusi boonoshin "Keemachon bi shiijee katameexi asheena'o, bi xibeena'onaa bi kechi asheena'onoyee beshatee bareena'o oogiyaanoon qayaacheete" iye. 5 Ara xaa'ooch giishacha biiyachina'ochi shimbooch bi kishoon kotii wodiyoyee damba amashee gaakkachi shuunoonolla tuniyoyich cir hakkaanoone. 6 Ebich "Ta mooyon aabichii ibariyoo qajiyeete?" iqqi woriganahe. Ebiyee gub, Yesuusi gaafee toommona guuddiqqi asheena'oyich dojii beehe. 7 Yesuusi aaraa gutta mishiraachachina'on bi waan ceeggiqqi ishichii boonoshin wochahe; "Gutti guttaree hambote! Yinneena'on asheena'ochi toommoochee ittoshi yookkemmoyich ukkurittinoon ittoshich immato taane. 8 Gommooch ittoshi keyi gaata, gumboyee damba shoho tunabe, shohee kojoon oohee gijee kojoon yechahotine! 9 Tunaballi ittoshi baatooch caammoon geddote! Wotta gutta tahoon tahiyaahotine! 10 Amee xaa'oocholla shaggiqqi ashi kexooch ittoshi giyi gaata, ara xaa'oon gawukkiqqi ittoshi hammimmi wottoon ara kexooch kotabote! 11 Ittoshin iibbiyoo qajiqqi, 'Ittoshi gettii beeton waayataache' ii beeti xaa'eexi asheena'oyich, 'Miixoo boonoshi toommooch tunabe' getiree gommooch keyiree ittoshi baateexi quttoon tebbaachi aroochee keyote!" iye. 12 Ebiyee gub, Yesuusi wochati mishiraachachina'o hammiqqi asheena'oyich "Axaaxee gommoochee Yeer waan wottabote!" iqqi gettiyeete. 13 Meeti yinneena'on asheena'ochi toommoochee yookkiyeete. Meeti biiyachina'on zayitoon huuttiibee wodiiheete. 14 Yesuusichi shigo bulli xaa'ooch gabinnii bi arichatoyich, taatoo Heroodisi waayahe. Ikkikka asheena'o "Hini Aacona Afaallachi Yowannisine; hinoomi gaakkachi mooyon tuniyoo bi hakkito, qitii duukkatina'ochi daggoochee kechiqqiniye" iyeete. 15 Bara asheena'o "Eliyaasine" iyeete. Bareena'o wotta "Hini keemachone; wonna Yeerichi qaaroon keemmii beetina'ochi daggoochee ikkoomone" iyeete. 16 Tunaballi Heroodisi Yesuusi shuunati gaakkachi moochichon waayaqqi, "Aroo bi qettoon ta kuxxiiti Yowannisine; biyoo qitii bi duukkatoochee kechiqqiniye" iye. 17 Heroodisi bi ishichiti naboo ebine; ebiyee aaf Heroodisi Yowannisi getee emiriibee waayaa beehe; tunatee bi waayati mooyona oogichii gaabbiye. Tunaballi bi manoo Filipphoosichi mechee Heroodiyaadin bi shaaggitoyich, Yowannisi tiyiqqi biich " 'Ne manoochi mecheen shaage!' iqqi Muusichi calloo daaggaanoone" iye. Ebich Heroodiyaadi Yowannisich qummaqqa bi wuxeeyemmoyich gommon qaawii beehan; Tunatee hakkaaneene. Ebiyoo Heroodisi Yowannisi cadiqoonaa yaafoona bi tunoon bi ariitoyich, biin oogiiqqi boonoshi wuxaachemmoyich quyaa bi itoyichiye. Tunaballi urechi naboyich "Yowannisin yeshi cuyote!" iqqi bi ginee naayina'ochi daggoochee wochahe. Boonoshiyoo hammiqqi yechii cuyee kexooch geddiyeete. 21 Ebiyee gub, Heroodisi bi shiijee aabee baarooba bi mikkirachina'onaa bi ginee irasheena'onon, Galiilee Shaweexi ogoogeena'onoo gifiroon ceeggiye. Gifiree bi ceego Heroodiyaadich gommon qechiye. 22 Arooba Heroodiyaadichi bushee gifiree kexooch giyaa duubon duubbaqqa Heroodisinaa biinna tookkii kotatina'onon emirikkiyan. Taatoo tiyiqqi busheen "Ne qaawiton ta waanee qollabe! 23 Ta taatittinee qatolla bi tuna gaata, ne qollammon imbana" iqqi wogahe. 24 Ebich bushee kexoochee kechaqqa hammaa bi indech "Taatoon amoon qollabate?" iqqa echahan. Indeyoo " 'Aacona Afaallachi Yowannisichi qettoon kuxiiree bi qelloon taach imbe!' getiree qollabe!" iyan. 25 Bekkach bushee afaafinoona taatoo waan giyaqqa taatoon "Aacona Afaallachi Yowannisichi qettoon kuxiiree gafatoona bi qelloon and taach imbe!" iqqa qollahan. 26 Arooba taatoo oogichii ayiniye; tunatee bi wogati wogoonaa biinna tookkii kotati iibbeena'onoyicha iqqi busheyich bi heciyoon shaddoo shunnaanoone. 27 Bekkach bi ginachina'ochi daggoochee ikkoon ceeggiqqi, "Cuyee kexooch hami Yowannisichi qettoon kuxiree bi qelloon deebe!" iqqi wochahe. Hini ara uro hammiqqi cuyee kexooch beeti Yowannisichi qettoon kuxxiqqi, 28 bi qelloon gafatoona deebii busheyich immiye. Busheyoo daammaa bi indech immahan. 29 Ishin waayati Yowannisichi dabbeena'o cuyee kexooch hammii bi dubanoon kichiqqi daammii duukkiyeete. 30 Ebiyee gub, wocheeti mishiraachachina'o boonoshi hammitoochee wottaqqi ikkooch Yesuus waan giddaqqi, boonoshi shuunatonaa boonoshi dojito bullinon biich gettiyeete. 31 Biyoo "Barahooch ittoshi ikketo waaree giishachon kota kashabote!" iye. Ishichii bi iti naboo, boonoshi waan hammii waa ufaa beeti asho aqqa aaconolla boonoshi uchemmi xaa'oon bi mucciitoyichiye. 32 Ebich Yesuusinaa bi dabbeena'ona marikabooch kechii kotaqqi barahooch hammiyeete. 33 Tunaballi boonoshi hammii beetee, meeti asheena'o beeggiqqi boonoshin ariiheete. Ebich katamee toommo bulliichee baharee gashoon baatoona wocaabee, boonoshiyee shiichiqqi hammii boonoshi kindemmi xaa'ooch shaggiyeete. 34 Yesuusi marikaboochee kindiibee dofee asheena'on beeggiqqi, qiddaalli bagoomo boonoshi tunatoyich bi maacoona micciqqi ayiniye. Boonoshichoo meeti mooyon dojooch giyiye. 35 Aroochee shawoo beshaa womikkoo wottatee, Yesuusichi dabbeena'o bi waan giddaqqi, "No beeto, gafoo aalli xaa'oone; andoo shawoo xumatone. 36 Asheena'o maayemmi maayo aalloone. Ebich hini guudeexi goyachi katamooch hamiree maayoon boonoshi qellich boonoshi kememmoyich diggiiree daachiibe!" iyeete. 37 Tunatee Yesuusi wochiqqi, "Ittoshi maanjibote!" iye. "Ishi gaata, hamiree gutta balla birawoona koshon boonoshich kemabona?" iqqi echaheete. 38 "Ittoshich ambicha kosho beete? Eke hami beegote!" iye. Boonoshiyoo hammii beeggiqqi, "Uucha xekee koshonaa gutta haashoona baach beete" iyeete. 39 Ebiyee gub, Yesuusi bi dabbeena'on "Asheena'on 'Balli balloonaa aachi aachoona qoodi qoodeeree mocee toommooch kotacha!' getote!" iye. 40 Arooba asheena'o ikka beerooch ballo, ikka beerooch aachoo tunaqqi yaaroona kotaheete. 41 Aree hillooch Yesuusi uucha xekee koshonaa gutta haashoonon tiijii yechiqqi shimaaj ciinniichii Yeerin gallatahe. Koshon tiichiqqi bi dabbeena'oyich "Ebin asheena'o bullich qoomabote!" iqqi immiye; haashoonoo qoodiqqi immiye. 42 Boonoshiyoo daammiqqi qoomatee, bulliyoo maaqqi michiyeete. 43 Bi dabbeena'o aaraa gutta ogooga mokkee ceeni, echati koshonaa haashoonochi ooyoon tiijiyeete. 44 Koshon maatina'ochi daggoochee anaamina'o baach uucha humeena'one. 45 Ebiyee gub, Yesuusi bi dabbeena'on "Hini asheena'on diggiiqqa ta deennammi wottoon, ittoshi marikabooch keyiree beqach Betashayida tayee shiichiree beshabote!" iye. 46 Biyoo asheena'on diggii deenniichii corootiya gepooch kechiye. 47 Xum bi dabbeena'o marikaboona baharee gutta daggooch boonoshi beetee, Yesuusi bi ikketo shawooch beehe. 48 Arooba boonoshi toommooch yongo daapitoyich marikabee boojatoona yopaabee xuuxaheete. Yesuusi boonoshi xuuxoon beeggiqqi, qaabba baakkee kuuhooch baharee aachi toommona sha'aabee boonoshi waan waahe; waaqqi boonoshiyee aaf beshiya iye. 49 Tunatee baharee aachi toommona shaa'aabee bi womon boonoshi bulli beeggiqqi, "Yoogoone" iqqi keqqi cookiyeete. Biyoo bekkach boonoshich "Kupphabote! Taane; shattaahotine! " iye. 51 Aree hillooch marikabooch kechiqqi boonoshina tookkii kotahe. Bekkach yongo shashawumiye. Bi dabbeena'o ebina oogichii woriganaheete. 52 Ebiyoo boonoshi mullo muumatee, Yesuusi giishacha koshon asheena'oyich bi abbatiyoon boonoshi mullooch kotiyaaneena'o boonoshi tunatoyichiye. 53 Yesuusinaa bi dabbeena'ona baharoon kimmiqqi Genshaareexee shawooch shaggiyeete; marikaboon aachi gashooch neechiyeete. 54 Marikaboochee boonoshi kindiyee, bekkach asheena'o Yesuusin ariiqqi, 55 ara shawee guudoona beeti katamoo bulliich wocaa hammii, "Yesuusi beete" getteeti xaa'ooch biiyachina'on shaa'oona shaaggaqqi deebiyeete. 56 Yesuusi hammimmi xaa'o bulliich, gafoonaa katamoonooch asheena'o biiyachina'on gabiyee godooch kichiqqi kotii beeheete. Hini ara biiyachina'o Yesuusin "Ne qoraddee caapoonolla yeshone" iqqi qollaa beeheete. Yechitina'o bulli wodiyeete.

Maariqoosi 7

1 Ikkikka Fariseena'onaa Yerusalemee waati Muusichi callee dojachina'ona Yesuus waan giddaa kiceeqqi boonoshi beetee, 2 Yesuusichi dabbeena'ochi daggoochee ikkikkeena'o ee'a kishoona, ebi geto aacona afaalleyaani kishoona maayoon boonoshi maa beetee beeggiyeete. 3 Fariseena'onaa bara Ayhudeena'o bullina qaabbaachina'ochi doyoon quyoyich ee'oochee xalloyich boonoshi kishoon aacona machataanoon maataacheete. 4 Gabiyoochee wottaqqi Ayihudeena'ochi doyoochoomon machataanoon maataacheete. Wotta xoofoon, baaratoon, gafatoon, [qeenon] mayonaa eboshiyoomi boonoshi ceechi beeti meeti doyeena'o beetina'one. 5 Ebich Fariseena'onaa Muusichi callee dojachina'ona Yesuusin "Ne dabbeena'o ee'a kishoona maayoon maabee, no qaabbachina'ochi doyoon boonoshi shaaddaa beeto amoyichiye? iqqi echaheete. 6 Biyoo wochiqqi ishichiye:- "Isiyaasi hini maacoon xalloo shaahii beeti ittoshichon 'Hini asheena'o boonoshi noonoona taan oogii beetina'one; tunatee boonoshi mullo ta waanee oogaton wohone. Ashi doyoon Yeerichi qaaro tuniiqqi dojiibee, duuboon taach gooyinnaheete' iqqi bi kooritoomon bi keemmito ibarooniye. 8 Ittoshi Yeerichi calloon qajiichii ashi doyoon ceechi beetotine" iye. 9 Daakkiqqi ishichiye:- "Ittoshi doyoon ceechoyich Yeerichi calloon qeexxee kiin bechaachotine. 10 Muusi 'Ne indeenaa ne nihoonon oogiibe!' wotta 'Bi indeen oohee bi nihoon naaggiyoo qitibe!' itone. 11 Tunatee ittoshi ishichiyotine:- 'Ikka uro bi nihoon oohee bi indeen "Ittoshich ta immemmon Yeerich kichito taane; Yeerich yaafeetone" bi geti gaata, 12 Hini uro bi nihoonaa bi indeenon dego qaawiyaache' ii beeto ittoshine. 13 Ebichi gommona ittoshi dojii beeti doyoona Yeerichi qaaroon hoxeeto tuniihotine. Wotta ebiyoomi meeti mooyon tuniihotine" iye. 14 Wotta Yesuusi asheena'on bi waan ceeggiqqi, "Ittoshi bulli ta waanee waayabote! Shalligibote! 15 Ashi mulloochee kechii beetoalli ashoon ee'ii beeto, manjee beeti maayoochee ashoon ee'iiyemmo cir aalloone [. 16 Illa waayaa beeti waajacho koniyolla waayabe]" iye. 17 Aree hillooch Yesuusi asheena'o waanee bariqqi kexooch bi giyitoyee gub, bi dabbeena'o "Ebi shaahiyoo ama getone?" iqqi echaheete. 18 Yesuusi wochiqqi, "Wotta ittoshi mulloochoo giyaacha? Manjee beeti maayo ashoon ee'iyee qayon ariyaachotina? 19 Maayo ashi maacooch giyiqqi maach keyoyee damba, ashi mullooch giyaache" iye. Ebina Yesuusi maayo bulli xalloo tunoon arichiihe. 20 Wotta Yesuusi ishichiye:- "Ashoon ee'ii beeto ashi mulloochee kechii beeti mooyone. 21 Ashi mulloochee kechii beetina'o, gonda gaboo, yahoo, gaayo, wuxoo, 22 Shunee mamo, hiriggoo, gondo, dawishoo, yeellii beeti kaayo, qanaato, naago, geecoo, shalligee shapoo, eboshine. 23 Ebi ara gondo bulli ashi mulloochee kechiqqi ashoon ee'iihe" iye. 24 Yesuusi aroochee tiyiqqi Xiroosi Katamee ga'ooch beeti shawooch hammii ikka kexooch giyiye. Arooch bi beemon asho koniyolla ariiyemmoyich shunaanoone; tunatee aashoon hakkaanoone. 25 Bekkach yinno giishacha bi bushechi toommooch beeti ure Yesuusichon waayaqqa waa bi baatooch dihiyan. 26 Biyoo Sooriyee Shawooch beeti Finqache, Giriikee noonoon yibbaataa beeti ureene. Areyoo Yesuusin "Ta bushechi toommoochee yinnoon yoohe!" iqqa qollahan. 27 Tunatee Yesuusi wochiqqi, "Bushiisheena'ochi maayoon tiijiqqi kunaaneena'oyich dufo tato toonoone; bushiisheena'o shiichiree maa miyichibeete" iye. 28 Ure wochiqqa, "Ishi ibaroone, ta Doonocho! tunatee kunaaneena'olla bushiisheena'o maa beeti madee baatooch oojiti ooyoon maciqqi maa beetina'one" iyan. 29 Yesuusi ureyichi "Ne gettato tatoone. Ebich wottaree ne kexooch hambe! Yinno ne bushechi toommoochee tiyitone" iye. 30 Bi kexooch hammaa bi shaggahee, bi bushechi toommoochee yinno tiyiichee qeenooch qeyaqqa beehan. 31 Wotta Yesuusi Xiroosee shawooche kechii Sidoonee shawoona beshaqqi, aashira Katamoo gettee beeti shawoona Galiilee baharooch waahe. 32 Arooba asheena'o bi waamo ullaa bi heciyoo tipati ikka uroon arooch Yesuus waan deebiqqi, "Ne kishoon hini uroochi shimbooch kotiibe!" iqqi qollaheete. 33 Yesuusi uroon dofee asheena'ochi daggoochee ikka bad kichiqqi bi kishee yapharoon (yabaroon) uroochi waamooch giijiye. Wotta cudon kushitaqqi (kuujiiqqi) bi heciyoon shafahe. 34 Kaama shimaaj ciinnii kachiqqi, "Eftahe!" iye. Ishi geto, "Qecheebe!" getone. 35 Uroochi waamo bekkach qecheeqqi waayahe; bi heciyee tipo biichaqqi xallii yibbaatahe. 36 Ebiyee gub, Yesuusi ara xaa'ooch beeti asheena'oyich "Konicholla qaariyaahotine!" iqqi gettiye. Tunatee boonoshich "Qaariyaahotine!" bi itoyee beshoon woriyeete. 37 Ishin waayati asheena'o oogichii woriganaqqi, "Bullin gaawichitone; ulleena'o waayemmoyich, noona miimeena'o yibbaatemmoyich tunii beetone" iyeete.

Maariqoosi 8

1 Arooba wochinnoon dofee asheena'o kiceeheete. Boonoshi shoho ciirahe. Ebich Yesuusi bi dabbeena'on ceeggiqqi, 2 "Hini asheena'o taanna tookkii boonoshi kotato hanaach keeja qemone. Boonoshi shoho ciiratoyich taan oogichii ayinikkitone. 3 Ebiyee wotta boonoshi daggoochee ikkikkeena'o wohoocheeniye boonoshi waato. And abata kashoona boonoshin kexooch ta daachii gaata, hami gommooch maraatemmina'one" iye. 4 Bi dabbeena'o tiyiqqi, "Ishi gaata, no beeti shawoo gafoo aalli barahoone; hini asheena'oyich beddemmi maayoon amoochee deebiree maanjoon hakkehone?" iyeete. 5 Yesuusi "Ambicha kosho ittoshich beete?" iqqi echahe. Boonoshi wochiqqi, "Shabaatta xekee kosho beete" iyeete. 6 Aree hillooch Yesuusi asheena'on "Shawooch kotabote!" iqqi gettiye. shabaatta xekee koshon tiijiqqi Yeerin gallatahe. Tiichiqqi, "Asheena'oyich qoomabote!" iqqi bi dabbeena'oyich immiye. Bi dabbeena'o asheena'oyich giddii qoomaheete. 7 Wotta giishacha haashoo boonoshich beehe; Yesuusi ara haashoon tiijiqqi Yeerin gallatahe. Bi dabbeena'onoo "Hini haashoon wotta asheena'oyich qoomabote!" iqqi gettiye. 8 Asheena'oo maaqqi michiyeete. Aroyee gub bi dabbeena'o shabaatta mokkee ceeni echati ooyoon tiijiyeete. 9 Arooba maati asheena'o awudda hum bedeena'one. Yesuusi asheena'on diggiiqqi bi deennitoyee gub, 10 bekkach bi dabbeena'ona tookkii marikabooch kechii kotaqqi Dalmaanutee Shawooch hammiye. 11 Aroochee Fariseena'o Yesuus waan waaqqi biinna tookkii taggooch giyiyeete. Biin muriciiya iqqi, "Shimaayoochee mallatoon nooch bekkiibe!" iyeete. 12 Ebich Yesuusi bi maacoona ayiniqqi tiyii, "Hini yemeenee asho amoyichiye mallatoon bi qaawii beeto? Ibaroon ittoshich gettoye; Yeeri hini yemeenee ashich mallatoon imaachemmone" iye. 13 Ebiyee gub, boonoshi waanee qajii wottaqqi marikaboona baharoyee beqach kimmiye. 14 Arooba Yesuusichi dabbeena'o bedditi shohoon yeshaanoon battaheete. Marikabee daggooch ikka xekee koshoyee damba baroo amolla aalloone. 15 Yesuusi boonoshin, "Fariseena'onaa Heroodisinoch bukee shittoochee ittoshi qelloon quyabote!" iye. 16 Bi dabbeena'o ishin waayaqqi boonoshinaa boonoshina "Kosho nooch aallatoyich shaahiye, bi gettii beeto" ii yibbaataheete. 17 Ebich Yesuusi boonoshi gaboon ariiqqi ishichiye:- "Ittoshi 'Kosho nooch aallatoyichiye' iqqi amoyichiye ittoshi yibbaataa beeto? And beddaahee shalligaachotina? Ittoshi mullooch giyaacha? Ittoshi mullo xaqqoona? 18 Aafacho ittoshi toona? Ciinaachotina? Waajacho ittoshitoona? Waayataachotina? Ittoshi mullooch tipphimaacha? 19 Uucha xekee koshon uucha huma ashich tiichaa ta qoodiyooba, echati ooyoon ambicha mokkee ceenoniye ittoshi tiijito?" iye. Boonoshiyoo wochiqqi, "Aaraa gutta mokkee ceenoniye no tiijito" iyeete. 20 "Wotta shabaatta xekee koshon awudda humeena'oyich tiichaa ta qoodiyooba echati ooyon ambicha mokkee ceenoniye ittoshi tiijito?" iye. Boonoshiyoo "Shabaata mokkee ceenoniye no tiijito" iyeete. 21 Arooba Yesuusi "Ishi gaata, bat ittoshi mullooch giyaacha?" iye. 22 Ebiyee gub, Yesuusinaa bi dabbeena'ona Betashayida boonoshi shaggiyee, asheena'o aaf doogoon bi waan deebiyeete. Deebiqqi, "Ne kishoon hini aaf doogoochi aafee toommooch kotiibe!" iqqi qollaheete. 23 Ebich Yesuusi aaf doogoochi kishoon yechiqqi yaabiibee gafoyee maach kichiye. Cudon kushitaa (kuujii) uroochi aafee toommooch bi kishoon kotiichii, "Ikka amashoon beeggaa beetine?" iqqi echahe. 24 Aaf doogo kaamaqqi, "Asheena'ochi sha'o taach bekkaa beetone; tunatee mixoniye taach boonoshi shaahii beeto" iye. 25 Ebiyee gub, Yesuusi guttinnoon wotta uroochi aafooch bi kishoon kotiihe. Bekkach aaf doogo manjiiqqi ciinniye. Wodiqqinoo bulli mooyon xalliiqqi ciinniye. 26 Arooba Yesuusi uroon "Ne kexooch hamballi, gafooch giyaahine!" iye. 27 Wotta Yesuusinaa bi dabbeena'ona Filipphoosi irashoo tunati Qeshaari Katamee ga'ooch beeti gafeena'ooch hamma tiyiyeete. Hammiibee gommoochaa bi dabbeena'on "Asheena'o taan konine ii beeteete?" iqqi echahe. 28 Bi dabbeena'o wochiqqi, " ikkikkeena'o 'Hini Aacona Afaallachi Yowannisine', echeena'o 'Eliyaasine', echeena'oo wotta 'Wonna Yeerichi qaaroon keemmii beetina'ochi daggoochee ikkoone' ii beetina'one" iyeete. 29 Wotta Yesuusi "Ittoshiyochi, taan konine ii beetotine?" iqqi echahe. Pheexiroosi tiyiqqi, "Ne Kiristoosi neene" iqqi wochiye. 30 Yesuusiyoo bi dabbeena'oyich "Ta koni ta gaata konicholla gettaahotine!" iye. 31 Ebiyee gub, Yesuusi bi dabbeena'oyich ishichiqqi dojooch giyiye; "Ashi bushoo ta wodda xuuxoon beego taach echataani mooyone. Geeneena'onaa qeesheena'ochi ukkureena'ona, Muusichi callee dojachina'oo taan shixxemmina'one; wuxiishoo gettemmina'one. Keeja qemooba qitii duukkatina'ochi daggoochee kechemmo taane" iye. 32 Ishin xalla kichii boonoshich gettiye. Pheexiroosi Yesuusin ikka bad wochiqqi, "Ishichiyaahine!" iye. 33 Tunaballi Yesuusi echa bi dabbeena'o waan guuddii wottahe; Pheexiroosin noggaqqi, "Hini sheexaanoocho! Ta waanee wohe! Ashi mooyonalli Yeerichi mooyon gabaachine" iye. 34 Ebiyee gub, Yesuusi dofee asheena'on bi dabbeena'ona tookkii ceeggiqqi ishichiye:- "Bi kasheen wodiyoyich shunnii beeto bulli muccemmone; tunaballi taannaa ta mishiraachee qaaroonoyicha iqqi bi kasheen muccammo bulli danemmone. Ebich taan dabboon shunnii beeto koniyolla bi tuna gaata, bi qelloon nookkabe; aree hillooch ta yooddeeyemmi masqaloon ta shaaggemmoomon, bi yooddeeyemmi masqaloon shaagiree taan dabbibe. 36 Wotta 'Asho taane' ito, shawee toommooch beeto bullin biicho tuniichii bi kasheen bi mucca gaata, amoon biich hallehe? 37 Asho bi kasheen wochiqqi danoyich amoon qoco hakkehe? 38 Illa ashi bushoo ta wotta ta nihoochi oogee yiiroona yaafa shimaaji maraakeena'ona tookkii ta waahooba, hini yemeenooch Yeer waanee kechiqqi baroyich goyinnaa beetina'onaa axaaxoon shuunaa beetina'onochi daggooch taannaa ta qaaroonoyich yeellammo bullina yeellemmo taane" iye.

Maariqoosi 9

1 Yesuusi daakkiqqi bi dabbeena'onaa bara asheena'onoyich ishichiye:- "Ibaroon ittoshich gettoye; hiniich neexaa beetina'ochi daggoochee ikkikkeena'o Yeerichi taatittine ooga hakkoona bi waatee boonoshi beegimmi wottoon qitaachemmina'o beetina'one" iye. 2 Aroochee Yesuusi shiritta qemoyee gub Pheexiroosin, Yaaqoobinaa Yowannisinon "Ittoshi waatee hambone" iqqi boonoshin baach yechii genja guudi toommooch kechiye. Kechiqqi aroochaa boonoshi aafooch tuusheehe. 3 Bi tahati tahoo wacwacciye; shawee toommooch koniyolla machiqqi xalliyoo hakkaani naccititnoon naccahe. 4 Arooba Eliyaasinaa Muusina xalla bekkaqqi Yesuusina tookkii boonoshi yibbaataa beetee, hini ara keeja bi dabbeena'o beeggiyeete. 5 Pheexiroosi tiyiqqi Yesuusin "Dojachocho! Hiniich beemo nooch gaawiye. Ebich keeja bashoon ikkoon neech, ikkoonoo Muusich, ikkoonoo Eliyaasich bashibone" iye. 6 Tunaballi biinnaa ohoshina oogichii boonoshi keqqitoyich, Pheexiroosi ama bi ito gaata ariyaanoone. 7 Aree hillooch qubo shimaayoochee kindiqqi boonoshin yiirahe. Qubee daggoochaa "Ta shuni bushoo hinine; bi waanee waayabote!" immi qaaroon waayaheete. 8 Aroochee bekkach guuddii boonoshi ciinniyee, boonoshina tookkii Yesuusi ikketo baach beeton beeggiyeete. 9 Ebiyee gub, Yesuusinaa keeja bi dabbeena'ona guudi toommoochee boonoshi kindii beetee, Yesuusi "Ashi bushoo ta qitii duukkatina'ochi daggoochee ta kechammi wottoon, ittoshi beeggiton konicholla gettaahotine!" iqqi gettiye. 10 Bi gettiton waayaqqi de'a iyeete. Tunaballi " 'Qitii duukkatina'ochi daggoochee keyo' geto, ama getone?" iqqi boonoshinaa boonoshina echeeheete. 11 Aroochee Yesuusin "Muusichi callee dojachina'o 'Shiichi woyemmo Eliyaasine' iqqi amoyichiye boonoshi gettii beeto?" iqqi echaheete. 12 Biyoo wochiqqi boonoshich ishichiye:- "Ibaroone; Eliyaasi shiichiree woyemmone; waaree bulli mooyon tachemmone. Tunatee amoyichiye Yaafa Macaafo 'Ashi bushoo wodda xuuxoon beeggemmone; hoxeeyemmone' bi ii beeto? 13 Tunatee ta waanee waayabote! Eliyaasi waatone. Yaafa Macaafooch biich kooreetoomon boonoshi qaawito bullin bi toommooch tuniitina'one" iye. 14 Ebiyee gub, Yesuusinaa keeja bi dabbeena'ona echa bi dabeena'o waan wottaa boonoshi waahee, dofee asheena'o boonoshin giichiqqi, Muusichi callee dojachina'o boonoshina tookkii gajitee beetee beeggiyeete. 15 Hini ara dofee asheena'o bulli Yesuusin bekkach beeggii oogichii keqqiqqi biin diggiyoyich wocaheete. 16 Aree hillooch Yesuusi bi dabbeena'on "Muusichi callee dojachina'ona tookkii ama iiniye ittoshi gajitee beeto?" iqqi echahe. 17 Ara asheena'ochi daggoochee ikkoo tiyiqqi ishichii wochiye; "Dojachocho! Noonoon miimii beeti maachi biiyoona biiyati ta bushoon ne waan deebato taane. 18 Hini ara biiyoo bi tiyimmi araddoon bushoon dichiye. Umboon aapphiihe; bi gashoon qaachiihe; bi ashittinoo mixochoomon shuuqqiye. 'Hini ta bushoochi toommoochee miimii beeti yinnoon yoohote!' iqqa ne dabbeena'oyich ta getee, yoohon mawiitina'one" iye. 19 Yesuusi wochiqqi boonoshich "Hini Yeerichi toommooch ittoshi mulloon too'iyaani asheena'ote! Aati wottoon ittoshina tookki beeyehote? Amee wottoon ittoshin haa'iiyehote? Eke ta waan bushoon deebote!" iye. 20 Bushoon bi waan deebiyeete. Yinno Yesuusin beeggiqqi bekkach bushoon nagixiihe. Bushoo shawooch dihiqqi umboon aapphiibee gedirahe. 21 Aroochee Yesuusi bushoochi nihoon "Hini maachi biiyoo bushoon yechito ambicha nat beddiye?" iqqi echahe. Bushoochi nihoo wochiqqi, "Hini maachi biiyoo yechito gaggara bi beeteenaniye. 22 Wuxi kuxxa iqqi meeti araddoon qaaqqoochoo, aacoochoo biin dichitone. And wodiyoon ne hakki gaata, ariqqaree noon gaachabe!" iye. 23 Yesuusi wochiqqi, " 'Wodiyoon ne hakki gaata' inne? Bi mulloon Yeerichi toommooch too'iitoyich, bulli mooyon hakkeeyemmone" iye. 24 Bekkach bushoochi nihoo cookiqqi, "Ta mulloon Yeerichi toommooch too'ii beeto taane; shapa ta mullo ceenemmoyich taan gaachabe!" iye. 25 Aree hillooch Yesuusi meeti asheena'o daapiibee womon beeggiqqi, yinnoon "Hini ulla miima yinnoocho! 'Hini bushoochi toommoochee tibe! Illa guttinnoon bi toommooch kotiyaahine!' ito taane" iqqi noggahe. 26 Yinno bekkach bunnaqqi bushoon oogichii nagixii bi itoyee gub, tiyiye. Bushoo qititi dubanoon shaahee beeggiti meeti asheena'o "Bushoochi kasho kechitone" iyeete. 27 Tunaballi Yesuusi bushoochi kishoona yechii tiijiye. Bushoo motakkimmiqqi tiyii neexahe. 28 Aree hillooch Yesuusi kexooch bi giyitoyee gub, bi dabbeena'o "No ebi yinnoon yoohon no mawiito amoyichiye?" iqqi bi ikketo bi beetee echaheete. 29 Yesuusi wochiqqi, "Ebiyoomi yinnoon [coomiqqi] ittoshi corootaan gaata, cir yoohon hakkaachotine" iye. 30 Yesuusinaa bi dabbeena'ona aroochee tiyiqqi Galiilee shawoona beshaheete. Yesuusi bi beeti xaa'oon koniyolla ariiyemmoyich qaawaanoone. 31 Ebiyoo bi dabbeena'oyich dojii bi beetoyichiye. Boonoshich "Ashi bushoo taan ashi kishooch beshiiree immemmina'one; wuxemmina'one; boonoshi wuxitoyee gub keeja qemooba qitii duukkatina'ochi daggoochee kechemmo taane" iye. 32 Tunatee ebi mooyo boonoshi mullooch giyaanoone. Boonoshiyoo wochiqqi biin echoon shattiyeete. 33 Aroochee Yesuusinaa bi dabbeena'ona Qifirinaahi Katamooch shaggiyeete. Kexooch boonoshi giyitoyee gub, Yesuusi bi dabbeena'on "Waabee gommoochaa ittoshi gajiteeti mooyo amooniye?" iqqi echahe. 34 Tunaballi boonoshi cikkii qajiyeete. Ebiyoo gommona waabee, "No daggoochee bulliyee besho konine?" iqqi gajitee boonoshi itoyichiye. 35 Aree hillooch Yesuusi kotaqqi aaraa gutta bi dabbeena'on bi waan ceeggiye. Ceeggiqqi, " 'Asho taane' ito oogo tunoon bi qaawi gaata, bulliyee desh bi qelloon yittiiree bullichi wochee bushoo tunabe" iye. 36 Aroochee ikka giishacha bushoon deebii boonoshi daggooch neechiye. Tiqqaqqi, 37 "Koniyolla taacha iqqi, ebiyoomi gishiishi bushisheena'ochi daggoochee ikkoon bi shuni gaata, taan shunnii beetone. Wotta koniyolla taan bi shuni gaata, taan deejiti Yeerinoonalli, ta ikketon toonoone bi shunnii beeto" iye. 38 Wotta Yowannisi tiyiqqi Yesuusin "Dojachocho! Ikka uro ne shigoona ashi toommoochee yinnoon bi yookkii beetee beeggaqqa, no guupho tuno bi qajitoyich bajahone" iye. 39 Arooba Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Ta shigoona gaakkachi shuunoon shuunaabee bekkach ta toommooch gonda mooyon yibbaato hakkemmo koniyolla aalloone; ebichi bajaahotine! 40 Noon mooyona koyaano bulli no guuphone. 41 Ibaroon ittoshich gettoye; Kiristoosicho ittoshi tunatoyich, taacha iqqi aqqa aacon ittoshich uchiyoo bulli wojoon mucataachemmone" iye. 42 "Wotta boonoshi mulloon ta toommooch too'iiti hini giishiisheena'ochi daggoochee ikkoyich xugo tunammo koniyolla, ooga yiikka xaqqoon bi qettooch tifee baharee gejooch bi dupato gaata, biich gaawiye. 43 Ebich ne kishoo neech xugo bi tuna gaata, kuxiree dufe! Gutta kishoona beebee [ashi meenon maa beeti hiparoo qitaani,] aaxxo tahaani shiwaree qaaqqooch ne gimoye, kisha kuxo tunaqqi kashee kexooch giyii beemo neech gaawiye. 45 Ebiyoomon ne baato neech xugo bi tuna gaata, kuxiree dufe! Gutta baatoona beebee, [ashi meenon maa beeti hiparoo qitaani, aaxxo tahaani] shiwaree qaaqqooch ne dupeyoyee, baata kuxo tunaachaa kashee kexooch giyii bemo neech gaawiye. 47 Wotta ne aafo neech xugo bi tuna gaata, kichiree dufe! Gutta aafoona beebee, ashi meenon maa beeti hiparoo qitaani, aaxxo tahaani shiwaree qaaqqooch ne dupeyoyee, ikka aafoona beebee kashee kexooch giyiqqi beemo neech gaawiye. 49 Asho bulli qaaqqoona yaafeeyemmone. 50 "Kiiho gaawatone; tunaballi kiiho noocon bi qayi gaata, ara kiihon amoona noociiyehotine? Illa ittoshi kiihochoomon nooco tunabote! Ittoshinaa ittoshina shunaree beebote!" iye.

Maariqoosi 10

1 Yesuusi aroochee tiyii Yihudee Shawooch shaggiqqi, wotta aroochee Yooridanoosi Aacoyee beqach hammiye. Wochinnoon meeti asheena'o bi waan kiceehona aafichoomon boonoshich dojii beehe. 2 Aree hillooch Fariseena'ochi daggoochee ikkikkeena'o Yesuusin muriciyoyich bi waan giddaqqi, "Muusichi calloo asho bi mecheen bi gawukkemmoyich daaggita?" iqqi echaheete. 3 Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Muusi hini mooyon ama iqqi ittoshich gettite?" iye. 4 Boonoshiyoo " 'Bi gawukkeyoon miixaa beeti woraqatoon koori imiree gawukkibe' iqqi daaggitone" iyeete. 5 Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Muusi ittoshi mullee muumon beeggiqqi hini calloon kooritone. 6 Tunaballi shiichiqqi Yeeri shawoonaa shimaayoonon bi halliyooba, ashoon anaamoonaa maacheenon tuniiqqi halliye. 7 'Ebich asho bi nihoonaa bi indeenon qayiich bi mecheena tookki ikkoo tuemmone. 8 Gutteena'oo ikka meeno tunemmina'one. Ebich ara aaboochee tiijiqqi ikkeena'oalli gubbich gutteena'o tooneena'one. 9 Illa Yeeri xaaqqiton asho bariyaaye" iye. 10 Ebiyee gub, Yesuusinaa bi dabbeena'oona kexooch boonoshi wottahee, bi dabbeena'o hini mooyon echaheete. 11 Biyoo "Bi mecheen gawukkiqqi bareen shaaggii beeto bulli bi mechechi toommooch shunoon maatone. 12 Areyoo bi kenoon gawukkiqqa baroon bi shaagi gaata, bi toommooch shunoon maatine" iye. 13 Aree hillooch asheena'o "Yesuusi bi kishoon boonoshi shimbooch kotiibe" iqqi gishiishi bushiisheena'on bi waan deebiyeete. Tunatee Yesuusichi dabbeena'o bushiishoon deebiti asheena'on noggaheete. 14 Yesuusi ebin beeggii kaaraqqi bi dabbeena'oyich ishichiye:- "Qayote! Yeerichi taatittine eboshiyoomina'ochine. Ebich gishiishi bushiisheena'o ta waan wobeete. Bajaahotine! 15 Ibaroon ittoshich gettoye; giishacha bushoochoomon bi qelloon yittiiqqi, 'Yeeri ta toommooch taatabe' getaano koniyolla ara Yeerichi taatittinee daggooch cir giyaachemmone" iye. 16 Ebiyee gub, gishiishi bushiisheena'on tiqqaa bi kishoon boonoshi shimbooch kotiiqqi diiriye. 17 Yesuusi aroochee tiyiqqi bi hammii beetee, ikka uro bi waan woccii waaqqi bi baatooch goyinnaachii, "De'a Dojachocho! Bulli yemeenee kashoon ta danemmoyich amoon hallibate?" iqqi echahe. 18 Yesuusi wochiqqi, "Amoyich taan de'o ii beetine? Ikka Yeeriyee damba de'o koniyolla aalloone. 19 Muusichi calloon arii beetine; 'Wuxiyaahine! Shunoon maayaahine! Gaajaahine! Kootoon miixiyaahine! Ashi gijoon tuushiiree maayaahine! Ne nihoonaa ne indeenon oogiibe!' "iye. 20 Uroo wochiqqi, "Dojachocho! Ebi bullin asho tunaqqa ebiich ta beddammi wottooch ceechoonaniye ta beeto" iye. 21 Yesuusiyoo hini ara uroon ciinniqqi biin shunniye. "Illa ikka mooyo neech shapitone; hamiree neech beeto bullin kemiree iriteetina'oyich imbe! Neech shimaaji kexooch kiceeree beeyemmone. Aroyee gub waaree taan dabbibe!" iye. 22 Tunaballi hini ara uro wodda gijoo biich beeto bi tunatoyich, ebi mooyon waayaqqi ayiniibee wottaqqi hammiye. 23 Aree hillooch Yesuusi guuddii wottaa ciinniqqi bi dabbeena'oyich "Gaannachina'oyich Yeerichi taatittineech gimo amoomi iritoone!" iye. 24 Ebina bi dabbeena'o woriganaheete. Tunatee Yesuusi wotta ishichiye:- "Ta bushiisheena'ote! [Boonoshi gaannoon gibanaa beetina'oyich] Yeerichi taatittineech gimo amoomi iritoone! 25 Gaalleyich napee aahoona besho maggoone; tunaballi wotta gaannachi uroyich Yeerichi taatittineech gimo ebiyee beshoon maggoone" iye. 26 Bi dabbeena'o oogichii woriganaabee, "Ishi gaata, wodoon hakkemmo konine?" iqqi boonoshinaa boonoshina yibbaataheete. 27 Wotta Yesuusi boonoshin ciinniqqi, "Hini mooyon tuniyoyich hakkemmo Yeeriyalli asho hakkaache. Yeeri bulli mooyon tuniyoyich hakkachone" iye. 28 Pheexiroosi tiyiqqi, "Ebiyoche! Bullin qajaqqa neen dabbito noone" iye. 29 Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Ibaroon ittoshich gettoye; taannaa ta mishiraachee qaaroonoyicha iqqi bi kexon, oohee bi anaami maneena'on, oohee bi maacha maneena'on, oohee bi indeen, oohee bi nihoon, oohee bi bushiishoon, oohee bi gochii beeti shawoon qajito koniyolla beshoon danemmone. 30 And hini yemeenooch du'aree beebee, kexina'on, anaami maneena'on, maacha maneena'on, indeena'on, bushiisheena'on, bi gochii beeti shawoon balla kishoon daakkee danemmone; wotta woyemmi yemeenoochoo bulli yemeenee kashoon danemmone. 31 Tunaballi and 'Gubbatina'o' getteetina'ochi daggoochee meetina'o arooba shiichemmina'one; and 'Shiichitina'o' getteetina'ochi daggoochee meetina'o arooba gubbemmina'one" iye. 32 Ebiyee gub, Yesuusinaa biinna tookkii beetina'ona Yerusalem kichii beeti gommona hammii boonoshi beetee, Yesuusi boonoshiyee aaf beshaa shiichiqqi hammiye. Bi dabbeena'o "Bi qitemmon ariibee aabichiqqi Yerusalem hammiye?" iqqi gabiyeete. Biin dabbii beeti bara asheena'o wotta shataheete. Aaraa gutta bi dabbeena'on bi waan kiciqqi bi toommooch woyemmi mooyon wochinnoon ishichiqqi gettiye; 33 "Ebiyoche! And Yerusalem hammaa beeto noone. Aroochaa ashi bushoo taan qeesheena'ochi ukkureena'onaa Muusichi callee dojachina'onoyich beshiiree immemmina'one. Boonoshiyoo 'Qitibe' getiree ta toommooch nallemmina'one; Aagateena'oyichoo beshiiree immemmina'one. 34 Boonoshiyoo taan coonemmina'one; ta toommoochoo cuddemmina'one; arangoonoo taan yexxemmina'one; aroyee gub taan wuxishoo gettemmina'one; tunaballi keeja qemooba qitii duukkatina'ochi daggoochee kechemmo taane" iye. 35 Ebiyee gub, Yabidoosichi bushiisheena'o Yaaqoobinaa Yowannisina Yesuus waan giddaqqi, "Dojachocho! Neen no qollammo bullin nooch ne tuniiyemmoyich qaawii beeto noone" iyeete. 36 Biyoo wochiqqi, "Ittoshich amo ta tuniiyemmoyichiye ittoshi qaawii beeto?" iqqi echahe. 37 Boonoshiyoo wochiqqi, "Ne taatahooba, no guttoochee ikkoo ne qanna bad, ikkoo ne yoocha bad tunaree no kotemmoyich daaggibe!" iyeete. 38 Tunaballi Yesuusi ishichiye:- "Ittoshi qollaa beeton ariyaachotine. Ta uchemmi xuuxee xoofoochee uyon, ta afaalleeyemmi afaalleyoon afaalleyo hakkehotina?" iqqi echahe. 39 Boonoshi wochiqqi, "Eeha hakkemmo noone" iyeete. Yesuusi wotta "Ta uchemmi xoofoochee uchemmo ittoshine; ta afaalleeyemmi afaalleyoon afaalleeyemmo ittoshine. 40 Tunaballi ta qanna badinaa ta yoocha baddinooch ittoshi kotemmoyich immemmo ta toono taane. Ebi ara xaa'eena'on Yeeri qanniiree bi immemmo, bi kaacciti asheena'oyichiye" iye. 41 Aree hillooch echa aashira bi dabbeena'o waayaqqi hini Yaaqoobinaa Yowannisinon kaaraheete. 42 Aroochee Yesuusi boonoshi bullin bi waan ceeggiqqi ishichiye:- "Aagateena'ochi daggooch 'Taateena'o' getee ceeggee beetina'o, boonoshin qaaqqo michoomon boonoshi michoon arii beetotine; wotta eboshi bullich toommooch iraasheena'o doono boonoshi tunoon tuushaachotine. 43 Tunatee ittoshi daggooch ebiyoomon tunaaye! Ittoshi daggoochee koniyolla 'Oogo tunabana' ito, ittoshi wochee bushoo tunabe. 44 Ittoshi daggoochee koniyolla 'Ukkurabana' ito, shiichiree bullichi guuno tunabe. 45 Ashi bushoo tawolla wocheyoonaa ta kashoon meetina'ochi keroyich deejoonoyich waahoalli, 'Boonoshi taach wocheebeete' iqqa waataano taane" iye. 46 Ebiyee gub, Yesuusinaa bi dabbeena'ona Yaariki katamooch shaggiyeete. Wotta boonoshi dofee asheena'ona tookkii Yaariki Katamoochee kechii boonoshi beetee, Xemoosichi bushoo aaf dooga Barixemoosi gettee beeto, gijoon qollaabee gommi gashooch kotaa beehe. 47 Aroo Naazireetachi Yesuusi aroona beshoon waayaqqi, "Daawitichi bushoo Yesuuso! Taach ariqqabe!" iqqi cookooch giyiye. 48 Meeti asheena'o "Cookaaye!" iqqi noggaheete. Tunaballi aaf doogo "Daawitichi bushoocho! Taach ariqqabe!" iibee beshoon cookiye. 49 Aree gaata Yesuusi neexaachii asheena'on "Ebi uroon taach ceegote!" iye. Bekkach hini ara asheena'o aaf doogoon "Kupphabe! Tibe! Yesuusi neen 'Wobe!' itone" iqqi ceeggiyeete. 50 Biyoo capphii tiyiqqi bi qoraddoon dupiichii Yesuusi waan hammiye. 51 Yesuusiyoo aaf doogoon "Amoon neech ta tuniiyemmoyichiye ne qaawii beeto?" iqqi echahe. Aaf doogo wochiqqi, "Dojachocho! Ta aafoon ne ciinniiyemmoyichiye!" iye. 52 Yesuusiyoo "Hambe! 'Taan wodiiyemmone' iqqa ne mulloon ta toommooch ne too'iyoo neen wodiitone" iye. Hini ara aaf doogo bekkach ciinniye; aroochee Yesuusin dabbiye.

Maariqoosi 11

1 Ebiyee gub, Yesuusinaa bi dabbeena'ona Yerusalem katinniqqi, Zayitee Michi Guudi ga'ooch beeti Beetefaaginaa Bitaaninooch shaggiyeete. Aroochee Yesuusi bi dabbeena'ochi daggoochee gutteena'on ishichiqqi wochahe; 2 "Ittoshiyoo aaf beeti gafooch hambote! Hammii ittoshi shaggiyee, bat koniyolla yebbataani kuree bushoo tipeeqqi beeton danemmo ittoshine; aroon biishiree taach deebote! 3 Asho koniyolla tiyiqqi ittoshin 'Amoyichiye ittoshi bichii beeto?' iqqi bi echa gaata, 'Doonoyich bi qaaweetoyichiye. "Kaata wochiree deejemmo taane" itone' getote!" iye. 4 Aroochee gutta bi dabbeena'o hammiqqi gommi gashooch, kechi gaaddaafooch tipeeqqi beeti kuree bushoon danaqqi bichii boonoshi beetee, 5 arooch neexaa beeti asheena'ochi daggoochee ikkikkeena'o "Kuree bushoon amoyichiye ittoshi bichii beeto?" iqqi echaheete. 6 Boonoshiyoo wochiqqi Yesuusi gettiton asheena'oyich gettiyeete; asheena'oo cikkii qajiyeete. 7 Aroochee bi dabbeena'o kuree bushoon Yesuus waan deebiyeete. Deebiqqi bi toommooch boonoshi tahoon boonoshi gedee, Yesuusi yebbahe. 8 Arooba meeti asheena'o boonoshi tahoon gommooch yaggiyeete. Bareena'o wotta goyee daggeexi michi waamon kuxxii gommooch yaggiibee hammiyeete. 9 Aaf shiichii beetina'onaa gub dabbii beetina'ona yubbaabee, "Yeeri gallateebe! Doono Yeerichi shigoona waa beeto diireebe! 10 woyemmi no nihoo Daawitichi taatittine diireeboye! shimaaji shimaayooch beeti Yeeri gallateebe!" iibee cokeeheete. 11 Ebiyee gub, Yesuusi Yerusalem shaggiqqi Yaafee Kexooch giyiye. Bulli mooyon guuddii bi beeggitoyee gub shawoo xumatee aaraa gutta bi dabbeena'ona tookkii kechiqqi Bitaana hammiye. 12 Aroobee dechra Bitaanee boonoshi wottahee, Yesuusin shaacoo yechiye. 13 Ebich waajachi balasee mixin wohoochaa ciinniqqi, 'Diqqich bi aafato gaata' iqqi ara mixi beetooch hammiye. Giddaa bi ciinniyee, balasee aafee gooro tuno bi qajitoyich waamoalli aafo aallahe. 14 Ebich balasee mixin "Guttinnoon ne waanee aafo danaree manjeyaaye" iye. Ishichii bi geton bi dabbeena'o waayaheete. 15 Ebiyee gub, Yesuusinaa bi dabbeena'ona Yerusalem shaggiyeete. Boonoshi shaggitoyee gub Yesuusi Yaafee Kechi kakallee daggooch giyiye. Arooch giyiqqi, gabiyoo geddii kemmii kemaa beeti asheena'o bullin gashaa kichiye. Boonoshin kichiibee, gijoon shaddii beetina'ochi qeenon, uggon kemmii beeti asheena'ochi gabbaroonoo yangiye. 16 Wotta asheena'oyich "Yaafee Kechi godoona koniyolla qiicoon shaagiree beshaaye" iqqi bajiye. 17 Aree hillooch ishichiqqi dojiye; " Yeeri 'Ta kexo "Aagateena'o bullichi corootee kexo" getteeyemmone' iqqi bi gettito Yaafa Macaafooch kooreyaanoona? Tunaballi ittoshi 'Bokkeena'ochi gofoon' tuniito ittoshine" iye. 18 Aroochee qeesheena'ochi ukkureena'onaa Muusichi callee dojachina'ona ishin waayaqqi, "Hini uroon aabichiree wuxibona?" iqqi gommon qaawiyeete. Ebiyoo asheena'o bulli Yesuusi dojiti doyoona woriganaabee boonoshi emiritoyich shattiqqiniye. 19 Arooba shawoo xumatee, Yesuusinaa bi dabbeena'ona ara katamoochee kechiyeete. 20 Dechra maaddoona gommona boonoshi beshahee, balasee mixi waamoochee tiijiqqa cammooch beddaahee shuuqqaqqa beetin beeggiyeete. 21 Pheexiroosi shalligiqqi Yesuusin "Dojachocho! Beeggatine? Ne upati balasee mixi shuuqqatiyoche!" iye. 22 Yesuusiyoo wochiqqi ishichiye:- "Ittoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iibote! 23 Ibaroon ittoshich gettoye; asho koniyolla mulloon guttiyaanoon bi gettimmi mooyon Yeeri tuniiyemmoyich ibariiqqi, hini gepoon 'Waaxaree baharee gejooch awureebe!' bi geti gaata, tunemmone. 24 Ebich corootoona amee mooyonolla ittoshi qollaton Yeer waanee ittoshi danato tunoon ibariibote! Ittoshich tunemmone. 25 Wotta corootiya ittoshi neexahooba, shimaayooch beeti ittoshi nihoo ittoshi axaaxoon bi maaremmoyich, ittoshi shuutati asho bullin maaribote! 26 [Tunaballi bareena'ochi xu'oon ittoshi maaroo qayi gaata, shimaayooch beeti ittoshi nihoo ittoshi axaaxoon maaraachemmone" iye.] 27 Ebiyee gub, Yesuusinaa bi dabbeena'ona Yerusalem wottaqqi waaheete. Aree hillooch Yesuusi Yaafee Kexooch giyii guuddii bi beetee, qeesheena'ochi ukkureena'o, Muusichi callee dojachina'onaa geeneena'ona bi waan giddaqqi, 28 "Hini mooyina'on ne tunii beeto, amoochee ukkurittinoon danaqqaaniye? Oohee hini mooyina'on ne tuniiyemmoyich konine neen wochato?" iqqi echaheete. 29 Yesuusi wochiqqi boonoshich ishichiye:- "Ikka mooyon ittoshin echbana; ittoshiyoo wochi gaata, ta hini mooyina'on amoochee ukkurittinoon danaqqa ta tunii beeto gaata ittoshich gettemmo taane. 30 Yowannisin 'Aacona afaallibe!' iqqi wochato konine? Yeerinashi, ashoone? Eke taach wochibote!" iye. 31 Arooba boonoshinaa boonoshina "Ama getona?" iqqi echeeheete. " 'Yeerine' no geti gaata, 'Ishi gaata, bi gettiton amoyich ibariyaachotine?' getiree noon echemmone. 32 'Ashoone' no geti gaatoche?" iyeete. Ishichi boonoshi getaachemmoyich, Yowannisin asheena'o bulli "Ibaroon keemachone" iqqi boonoshi gabii beetoyich shattiyeete. 33 Ebich wochiqqi Yesuusich "No ariyaano noone" iyeete. Yesuusi wochiqqi, "Wotta amoochee ukkurittinoon danaqqa hini mooyina'on ta tunii beeto gaata ittoshich getaache" iye.

Maariqoosi 12

1 Daakkiqqi Yesuusi shaahiyoona ishichiqqi getooch giyiye; "Ikka uro woyinee aafoon aafaa beeti meeti woyinoon bechiye;bi guudoon xaqqoona gayahe; woyinee hiicci opoon iijiye; dilaaloon shuunahe; aroochee shiimmemmi quyachina'oyich quyichii bara shawooch hammiye. 2 Ebiyee gub, woyinee aafee gooroo shagee, "Woyinee aafoon goyachina'o waanee qoodeeree ta qoodoon deebe!" iqqi ikka bi wochee bushoon woyinee quyachina'o waan wochahe. 3 Woyinee quyachina'oo ara bi wochati uroon yechii xoobbiqqi shokka kishoon daachiiheete. 4 Daakkiqqi bara wochee bushoon boonoshi waan bi wochatee, boonoshiyoo bi qelloon xaqqoona yexxii gaakkiqqi coonaa wochiyeete. 5 Wotta baroon wochahe. Boonoshiyoo wuxiyeete. Bi wochati bara meetina'ochi daggoochee ikkikkeena'on xoobbiyeete; bareena'onoo wuxiyeete. 6 Ebiyee gub, woyinee doonoyich ikka bi shuni bushoo ikketo echahe. Ciiroochaa "Ta bushoon oogiiyemmina'one" iqqi bi bushoon boonoshi waan wochahe. 7 Tunaballi ara woyinee quyachina'o boonoshinaa boonoshina "Bi woraasho hinine. Ittoshi waatee wuxibone. Hini bi shawoo nooch tunemmone " iyeete. 8 Ebina bushoon yechiqqi wuxiyeete; woyinee gayee maach bi dubanoon kichii dupiyeete. 9 Arooba woyinee doono aabichehe? Bi hajee baatoona woyinee quyachina'o waan hamiree boonoshin aalliiyemmone. Woyinee goyoonoo uchi shiimemmi bara quyachina'oyich immemmone. 10 "Illa 'xaqqee kechi hagachina'o hoxaa dupiti xaqqo, aroo kexon deggii neechii beeti giimbee guumon tunatone. ebinoo Doono Yeeri tuniitone. hini mooyo no beeggich woriganikkito tunatone' ii beeton Yaafa Macaafoochee shemmataachotina" iye. 12 Yesuusi gettiti shaahiyoon waayati asheena'ochi daggoochee ikkikkeena'o "Ebi shaahiyoo noonalli bi gettii beeto" iqqi Yesuusin yecha qaawiyeete; tunaballi asheena'oyich shattiqqi qajii hammiyeete. 13 Ebiyee gub, Yesuusichi noonoochee muricoon boonoshi danemmoyich, Fariseena'onaa Heroodisinochi asheena'ono daggoochee ikkikkeena'on bi waan wochaheete. 14 Wocheetina'o waaqqi Yesuusin "Dojachocho! Ashoon giisho oogo getaanoon ibaroon Yeerichi gommon dojii beeto neene. Ebich ibara moochacho, konicholla beshii shapii dabbiyaano ne tunoon arii beeto noone. Illa Roomi taatoyich qaraxee qocon Muusichi calloo daaggii beetashi, daaggaache? Qaraxoon qoconashi oohee qoccaayona?" iqqi echaheete. 15 Tunatee Yesuusi boonoshi noonee noocon ariiqqi, "Amoyich taan muriciyoon qaawii beetotine? Eke ikka Roomi shilinkoon taach deebote! beegana" iye. 16 Boonoshiyoo Shilinkoon deebii biich boonoshi bekkiitee, "Hini shilinkee toommooch beeti mallatoonaa kooreeti shigoona konichone?" iqqi echahe. Boonoshiyoo "Roomi taatoochone" iqqi wochiyeete. 17 Yesuusi wochiqqi, "Ishi gaata, Roomi taatoochon Roomi taatoyich, Yeerichon Yeerich imbote!" iye. Boonoshiyoo bi yibbaatati mooyon woriganaheete. 18 Wotta "Qitii duukkatina'o keyaachemmina'one " ii beeti Saduuqeena'ochi daggoochee ikkikkeena'o Yesuus waan waaqqi ishichii echaheete; 19 "Dojachocho! Muusi 'Ikka uro mecheen shaaggiqqi bushoon shiyaanoon bi qiti gaata, bi manoo ara ureen shaagiree qititi bi manoyich bushoon keribe' iqqi Callee Macaafoochaa nooch kooritone. 20 Ebiyoomon shabaatta maneena'o beeheete; boonoshi daggoochee qaabboo mecheen shaaggiqqi bushoon shiyaanoon qitiye. 21 Ebina bi hilloo woraashiqqi wotta shiyaanoon qitiye. Bi keejinno woraashiye; biyoo ebiyoomon qitiye. 22 Shabaattee ciireexooch beddaahee bulli ureen woraashiqqi bushoon shiyaanoon qitii ciiraheete. Bulliyee gub ure wotta qitiyan. 23 Illa hini shabaateena'o ara ureen shaagitina'one. Ebich qitii duukkatina'o kechiyooba mechee bi tunemmo aabichiye?" iqqi echaheete. 24 Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Yaafa Macaafo gettii beeti mooyonaa Yeeri giidacho bi tunoonon ittoshi tuushitoyich muricciyotine. 25 Qitii duukkatina'o kechiyooba shimaaji maraakeena'oomonalli boonoshi tunemmo shaagaacheete; shaageyaacheete. 26 'Qitii duukkatina'o kechemmina'ona?' getiree ittoshi echemmo gaata, Yeeri tushee qaaqqee daggoochaa Muusich amoon bi gettito gaata, Muusi kooriti macaafoochee shemmataachotina? Ebiyoo 'Ta Abrahamichi Nuggushoo, Yisaaqichi Nuggushoo, Yaaqoobichi Nuggushoo Yeeri taane' ii beetone. 27 Illakashachina'ochi Nuggushoalli qititina'ochi Nuggushoo toonoone. Ebich ittoshi oogichii muriccitotine" iye. 28 Aree hillooch Muusichi callee dojachina'ochi daggoochee ikkoo giddaa, Saduuqeena'o gajitee beeton waayaqqi, Yesuusiyoo gaawichii boonoshich bi wochoon beeggiqqi, Yesuusin "Calloo bulliichee besha calloo aabine?" iqqi echahe. 29 Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Bulliyee besha calloo 'Isra'eeleena'ote! Waayabote! Yeeri no Nuggushoo ikka Nuggushoone. 30 Newoo ceeni ne mulloona, ceeni ne kashoona, ceeni ne shalligoona, ceeni ne giidoona YDoono eeri ne Nuggushoon shune!' ii beetone. 31 Guttinnee calloo 'Neenoomi ne manoon neenna tachiree shune!' ii beetone. Hini gutteena'oyee besha bara calloo aalloone" iye. 32 Hini ara callee dojacho Yesuusich ishichiye:- "Tatoone, Dojachocho! 'Yeeri ikkoone; biyee damba baroo aalloone' iqqa ne gettato ibaroone. 33 Ebich asho ceeni bi mulloona, ceeni bi shalligoona, ceeni bi giidoona Yeerin shunonaa biinoomi bi manoon biinna tachiqqi shunona miccii beeti deejoonaa meeti bara deejeena'o bullinon Yeerich deejoyee beshoone" iye. 34 Yesuusiyoo uro shalligiqqi wochoon beeggiqqi, "Ne, Yeerichi taatittinee daggooch gimoochee wokkato toono neene" iye. Ebiyee gub, bulliyoo Yesuusin echo shattiyeete. 35 Aree hillooch Yesuusi Yaafee Kexoochaa dojiibee ishichiqqi echahe; "Muusichi callee dojachina'o 'Kiristoosi Daawitichi bushoone' iqqi amoyichiye boonoshi gettii beeto? 36 Daawiti bi qelloona Yaafa Ayaano biich shalligichee, 'Doono Yeeriyoo ta Doonon "Neenna koyaa beetina'on ne baate dechiich ta dichimmi wottoon ta qanna bad kotabe!" itone' iye. 37 Illa Daawiti biin 'Doono' itone. Ishi gaata, aabichiree Daawitichi bushoo tunehe?" iye. Ebin dofee asheena'o bi waanee emiroona waayaheete. 38 Wotta Yesuusi dojiibee ishichiye:- "Genja tahoon tahaqqi guudon, gabiyee godoochaa 'Shawooch qebana' ii beeti diggiyoon, Ayihudeena'o kicee beeti kexoochaa genja gabbaroon, gifiree kexoochaanoo oogee xaa'oon qaawii beeti Muusichi callee dojachina'o waanee ittoshi qelloon quyabote! 40 Xuuma maacheena'ochi kexon tiichiibee cadiqo shaahi bekkiya iqqi corootoon geechii genjii beeti ebosichi toommooch Yeeri beshi shattii giiriiti nalloon kindiiyemmone" iye. 41 Ebiyee gub, Yesuusi Yaafee Kechi daggooch gijoo kicee beeti qiicee aafooch kotaachii, asheena'o qiicee daggooch gijoon boonoshi dupii beetee ciinnii beehe. Meeti gaannachina'o woddoon dupiyeete. 42 Arooba ikka girachi xuuma ure waaqqa gutta duudin dupahan. 43 Aroochee Yesuusi bi dabbeena'on ceeggiqqi ishichiye:- "Ibaroon ittoshich gettoye; hini qiicee daggooch gijoon dupiti meeti asheena'o bulliyee hini girachi xuuma ureene beshoon dupati. 44 Bareena'o boonoshich beddiqqi echati gijooceenniye deebii boonoshi dupito; tunaballi hini ure girachi bi tunateenolla maaree bi qeyemmon echiyaanoon biich beeti bullinoo dupatine" iye.

Maariqoosi 13

1 Ebiyee gub, Yesuusi Yaafee Kexoochee bi kechiyee, bi dabbeena'ochi daggoochee ikkoo "Dojachocho! Hinin beegganne? Hini xaqqeena'onaa xaqqee kexina'ona am shaaho ogoogaheete!" iye. 2 Yesuusi wochiqqi, "Hini ogooga xaqqee kexina'on beeggaa beetine? Shixachina'ochi kishoona hapeyaanoon xaqqo xaqqee toommooch keddeeree ebina beetaachemmoone" iye. 3 Ebiyee gub, Yesuusi Yeerichi Yaafee Kechi ciinooch beeti Zayitee Michi Guudooch kotaa bi beetee, Pheexiroosi, Yaaqoobi, Yowannisi, Indiriyaasi eboshi baach Yesuus waan giddaqqi, 4 "Hini mooyo bi tunemmo aataniye? Hini mooyo bulli ceen bedon bekkiiyemmi mallatoo amoone? Eke nooch gete!" iqqi echaheete. 5 Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Koniyolla ittoshin muciyaachemmoyich ittoshi qelloon quyabote! 6 Meetina'o 'Taane Kiristoosi' getibee ta shigoona waaree meeti asheena'on muriciiyemmina'one. 7 Woheexonaa katineexi ginee woroonon ittoshi waayahooba keqqiyaahotine! Ebi tuno echataachemmone; tunaballi yemeenee ciiro bekkach tunataachemmone. 8 Arooba ikka aagatoo bara aagatoona, ikka shawee taatoo bara shawee taatoona koyemmone; bari bara xaa'oochoo shawee qewo tunemmone; shaacoo giyemmone. Eboshi bekkii beeto bat xuuxee gimoniye. 9 "Illa ittoshi qelloon quyabote! Nallachina'oyich ittoshin beshiiree immemmina'one; Ayihudeena'o kicee beeti kexoochaa arangoona xoobbeeyemmo ittoshine; ta miixoo ittoshi tunemmoyich ta naboyich iraasheena'onaa taateena'onochi aafooch neexemmo ittoshine. 10 Ebi bulliyee shiichiree ta mishiraachee qaaro aagateena'o bullich getteyoo qaawiihe. 11 Wotta asheena'o ittoshin beshii imiyooba, 'Ama gettehone?' getiree shiichi iritiyaahotine! Tunaballi aree gaata Yeeri ittoshich immimmi mooyon getote! Gettemmo Yaafa Ayaanoalli ittoshi toonoone. 12 "Arooba manoo bi manoon, nihoo bi bushoon wuxemmi asheena'oyich beshiiree immemmone; wotta bushiisheena'o boonoshi niheena'onaa boonoshi indeena'onochi toommooch tiyiree wuxiiyemmina'one. 13 Asheena'o bulli ta naboyich ittoshin shixxemmina'one; tunatee ciirooch beddaahee manjiqqi kupphammo wodemmone" iye. 14 "Tunaballi [ebiyee aaf keemachi Daaneli gettiti] aalliyachi ee'acho bi neex bedaani xaa'ooch neexatee, beeggemmo ittoshine. Ebiyooba shemmammoo shalligibe; arooba Yihudee Shawooch beetina'o gepoo beetooch maxxabeete. 15 Kechi toommooch beeto 'Kindiree kexooch beeti ta qiicoon deebana' getiree giyaaye. 16 Wotta goyee toommooch beeto bi qoraddoon deeboyich gub wottaaye. 17 Arooba yeqqafachina'onaa bushoon xaachii beetina'onoyich woowo! 18 Ebi bulli yooyooba bi tunataachemmoyich corootibote! 19 Arooba Yeeri shawoonaa shimaayoonon hallitoochee tiijiqqi hanaach beddaahee bekkataani, gubbichoo wotta bekkataachemmi xuuxo tunemmone. 20 Doono Yeeri ebi ara aabeena'on bi qamichaan gaata, koniyolla wodaacheshone; tunaballi bi kaacciti asheena'oyicha iqqi ebi ara aabeena'on qamichitone. 21 Arooba koniyolla ittoshich 'Hini beege! Kiristoosi hiniich beetone', oohee 'Ok ebiich beetone' bi geti gaata, ibariyaahotine! 22 'Taane Kiristoosi', wotta 'Taane keemacho' getibee muriciiyachina'o tiyemmina'one. Boonoshiyoo 'Yeeri kaaccitina'on muriciyoyich qiiccabone' getibee mallatoonaa woriganikkiti mooyonon tuniiyemmina'one; tunatee Yeeri kaaccitina'on muriciyoon hakkaachemmina'one. 23 Illa bullin shiichiqqa ittoshich gettato taane; ittoshi qelloon quyabote!" iye. 24 Wotta Yesuusi daakkiqqi ishichiye:- "Ebiyooba ebi ara xuuxoyee gub, 'Aabe mandaremmine; aganeyoo aaxxataachemmine; 25 xojaneena'o shimaayoochee hollemmina'one; shimaaji giideena'o shuuremmina'one' 26 Ebiyee gub, ashi bushoo ta wodda giidoonaa oogee yiiroona 'Qubee daggoona ta waatee' beeggemmina'one. 27 Arooba tawoo shimaaji maraakeena'on wochemmo taane; boonoshiyoo hamiree awudda kelloona shawee tuggoochee, shimaayee tuggoocheenoo Yeeri kaaccitina'on kicemmina'one" iye. 28 "Wotta balasee mixoochee mallatoon beegote! Balasee mixo quummiqqi ataa bi waajahooba arooba yooyo womon arii beeto ittoshine. 29 Ebiyoomon wotta hini mooyina'o tunoon ittoshi beegiyooba, ashi bushoochi womo katinniqqi kelloch shaggito bi tunoon ariibote! 30 Ibaroon ittoshich gettoye; hini mooyina'o bulli tunataanoon hini shiijaroo beshataachemmone. 31 Shawoonaa shimaayoona beshemmone; tunaballi ta qaaro bulli yemeenooch manjiree beeyemmone" iye. 32 Tunatee ara aaboonaa ara saatoonon nihoo Yeeriyee damba arii beeto aalloone. Shimaaji maraakeena'o tunabeete, Yeerichi Bushoo tunabe, arii beeto aalloone. 33 Ara aabo aata bi tunemmo gaata ariyaano ittoshine. Ebich qaalliree quyabote! [Corootibote!] 34 Ebiyoo bi kexoochee kechiqqi wohi gommon hammii beeti uroomone. Aroo bi wochee bushiisheena'oyich boonoshi qelli qelloona shuunoon qoodii immiichii wotta kellachon 'Gaawichireeshiye kelloon ne quyemmo' iqqi gettiichii hammiye. 35 "Ara kechi Doono illa shawoo xumaache tunabe, xumee gutta qellimooch tunabe, qaabba baakkee kuuhooch tunabe, haree gaari gaarooch tunabe, aata bi woyemmo gaata ariyaano ittoshine. Ebich diqqich tokkatooch ittoshi beetee, bi waataachemmoyich kuppharee quyabote! 37 Ittoshich ta gettaa beetoomon bullich gettoye; kuppharee quyabote!" iye.

Maariqoosi 14

1 Ebiyee gub, qara koshon boonoshi maa beeti Beshee Baaree aabo katinniqqi gutta qemo echahe. Qeesheena'ochi ukkureena'onaa Muusichi callee dojachina'ona Yesuusin maroona yeshiree boonoshi wuxemmi gommon qaawiyeete. 2 Tunatee "Hini baaree aaboona tunaaye; asheena'o kaaroon tiijemmina'one" iyeete. 3 Arooba Yesuusi Bitaana, qeddee shaddee biiyoona biiyati Simoonichi kexooch beehe. Ara kexoochee maayo giddatee madee toommooch bi beetee, ikka ure elibaaxiroosi gettee beeti xaqqoochee shuuneeti firiqaadee ceeni Naaridoosi gettee beeti, aaxxi gatiyachi, gaawa cinnachi shittoon yechaqqa waahan. Waa firiqaadoon tiichaqqa ara shittoon Yesuusichi shimbooch ukkiyan. 4 Arooch beeti asheena'ochi daggoochee ikkikkeena'o ipaqqi, "Hini shittoon cikkii bi duubii beeto amoyichiye? 5 Ebi shitto keeja balla birawoyee beshi gatiyoona kemee iriteetina'oyich amoyich immeyaache?" iqqi boonoshinaa boonoshina yibbaataheete; ureenoo kaaraheete. 6 Tunatee Yesuusi ishichiye:- "Qayote! Hini ureen amoyich iritii beetotine? Biyoo taach de'a shuunoon shuunatine. 7 Girachina'o bulli araddoon ittoshina tookkiiniye boonoshi beeto; ittoshi qaawimmi aaboon aatolla boonoshin gaachoon hakkiyotine. Tunaballi ta bulli araddoon ittoshina tookki beetaachemmo taane. 8 Hini ure bi hakkee wottoon taach shuunatine; duukkeyaan ta beetee shiichiqqa ta ashittinoon huuttatine. 9 Ibaroon ittoshich gettoye; asheena'o hini mishiraachoon boonoshi gettimmii shawee toommo aabiicholla, biin shalligoyich are shuunaton wotta gettemmina'one" iye. 10 Ebiyee gub, aaraa gutta bi dabbeena'ochi daggoochee ikkoo Asqorootachi Yihudi Yesuusin beshiiqqi imoyich, qeesheena'ochi ukkureena'o waan hammiye. 11 Boonoshiyoo ishin waayaqqi emiriibee, "Nooch beshii ne imi gaata, gijoon neech immemmo noone" iqqi gibanikkiyeete. Yihudiyoo "Yesuusin aabichiree beshii imbate?" iibee beshiiree bi immemmi holloon qaawii beehe. 12 Beshee Baaroon shalligoyich, bagoon boonoshi guurii beeti qara kochi baaree batti batti aabooba, bi dabbeena'o Yesuusin "Beshee Baaree maayoon ne maayemmoyich aabiich hamiree qanniibona?" iqqi echaheete. 13 Arooba Yesuusi bi dabbeena'ochi daggoochee gutteena'on ishichiqqi wochahe; "Katamooch hambote! Hammii ittoshi giyiyee, aachi qondoon shaaggiti uroon danemmo ittoshine; biin dabbi hambote! 14 Hamiree bi giyimmi kexooch giyiree kechi doonon 'Dojacho "Ta dabbeena'ona tookki Beshee Baaree maayoon ta maayemmi iibbee kexo aabichiye?" itone' getote! 15 Biyoo kechi toommeexi kexooch keyiree yaggee qanniti gabini xaa'oon ittoshich bekkiiyemmone. Aroochaanoo nooch qanniibote!" iye. 16 Aroochee gutta bi dabbeena'o kechiqqi katamooch hammiyeete. Yesuusi gettitoomon bullin danaqqi Beshee Baaree maayoon arooch qanniiheete. 17 Aroobee xum aaraa gutta bi dabbeena'ona tookkii Yesuusi arooch waahe. 18 Ikkoochoo kotaqqi maayo giddatee maa boonoshi beetee Yesuusi ishichiye:- "Ibaroon ittoshich gettoye; ittoshi daggoochee ikkoo taan beshiiree immemmone; biyoo and taanna tookkii maa beetone" iye. 19 Boonoshiyoo ebi mooyona ayiniqqi boonoshi qelli qelloona "Ta tunehota?" iqqi Yesuusin echooch giyiyeete. 20 Yesuusi wochiqqi, "Hini aaraa guttoo ittoshi daggoochee ikkoo taanna tookkii ikka shaatooch dukkaa beetone taan beshiiree immemmo. 21 Ibaroon ashi bushoo tawoo Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon qitaanoon echataachemmo taane; tunaballi ashi bushoo taan beshiiree immemmi ara uroyich woowo! Ara uro shiijataanoon bi dooggito gaata biich gaawiye" iye. 22 Aree hillooch boonoshi maa beetee, Yesuusi qara koshon tiijiqqi Yeerin gallatahe; tiichiqqi bi dabbeena'oyich immiibee, "Ha'ote! Hini ta meenone" iye. 23 Wotta woyinee uyo yechiti xoofoon tiijii Yeerin gallataqqi boonoshich immiye. Boonoshi bulliyoo ara xoofoochee uchiyeete. 24 Biyoo "Hini meetina'oyich ufemmi ta damoo Yeeri neechemmi [andira] wogee mallatoone. 25 Ibaroon ittoshich gettoye; Yeerichi taatittineecha androon ta uchemmi aabee wottoon ebiyee damba hini woyinee uyoochee uyaachemmo taane" iye. 26 Boonoshiyoo Yeerich shoddoon boonoshi shoddatoyee gub tiyiqqi, Zayitee Michi Guudooch hammiyeete. 27 Arooba Yesuusi bi dabbeena'oyich ishichiye:- " 'Yeeri "Qiddoon xoobbemmo taane; bageena'oo shacemmina'one" iqqi gettitone' getee Yaafa Macaafooch kooreetone. Ebich [hanaach xum] ittoshi bulli taan qajemmo ittoshine. 28 Tunaballi qitii duukkatina'ochi daggoochee Yeeri taan bi kichitoyee gub, ittoshiyee shiichiree Galiilla hammemmo taane" iye. 29 Arooba Pheexiroosi tiyiqqi, "Bareena'o bulli neen boonoshi qayi gaatolla, ta neen cir qayaache" iye. 30 Yesuusi "Ibaroon neech gettoye; hanaach xum baakkoo guttaa kuukkaahee, keeja kaalloon taan nookkemmo neene" iye. 31 Pheexiroosi wochiqqi, "Qitolla tuna gaata, neenna tookki qitehalli cir neen nookkataache" iqqi kupphiiqqi gettiye. Bareena'o bulliyoo ebiyoomon gettiyeete. 32 Aroyee gub Yesuusi bi dabbeena'ona tookkii Getesemaana hammiye. Yesuusi boonoshin "Ta ok ebiich hamiree corootibana; ittoshi hiniich kotabote!" iye. 33 Pheexiroosin, Yaaqoobinaa Yowannisinon dabbiiqqi hammiye. Bi kasho keyaano giyaano yullahe. 34 Boonoshin "Ta kashee ayinoona xuuxaqqa kech beddatine. Hiniich beebote! Tokkataayi kuppharee quyabote!" iye. 35 Boonoshi aafoochee giishachoon wokkiqqi hammiye. Shawooch baroona guufaachii, tunesho gaata, hini saatooch tunemmi mooyo echemmoyich corootiye. 36 Ishichiye:- "Taabo! Ta nihoocho! Bulli neech hakkeehe. Hini xuuxee xoofoon ta waanee wokkiibe! Tunatee ne daaggoo tunaballi, ta daaggoo tunaaye" iye. 37 Aroochee keeja bi dabbeena'o waan wottaqqi bi waahee, tokkataqqi beetina'on danahe. Pheexiroosinoo "Simoono! Tokkatane? Ikka saatoonolla kupphaqqa quyoon hakkaachine?" iye. 38 Daakkiqqi, "Gondoochi nihoo dachooch ittoshi giyaachemmoyich kuppharee quyabote! Corootibote! Asho bi mulloona de'oon shuunoyich gabii beetone; tunatee meenoyich yiingoo aalloone" iye. 39 Wotta hammiqqi shiichii bi corootitoomon daakkiqqi corootiye. 40 Guttinnoon wottaqqi bi waahee, gwwpphirona daadeeqqi tokkataa boonoshi beetee danahe. Boonoshiyoo aree gaata boonoshi gettemmon muccaheete. 41 Daakkii keejinnoon wottaa waaqqi, "Andoo bat tokkataa kashaqqiniya ittoshi beeto? Beddiye; saato bedditone. And ashi bushoo taan axaaxachina'ochi kishooch beshiiree immemmina'one. 42 Tibote! Hambone. Andoo taan beshiiree immemmo shaggitone" iye. 43 Yesuusi ishin yibbaataa bi beetee, bekkach aaraa gutteexi ikkoo Yihudi shaggiye. Biinna tookkii dofee asheena'o sheefoonaa yeelloonon yechiqqi waaheete. Boonoshiyoo qeesheena'ochi ukkureena'o, Muusichi callee dojachina'onaa geeneena'ona waanee wochatee waatina'one. 44 Ebiyee aaf "Yesuusin beshiiree imbana" ito, boonoshich ishichiqqi mallatoon immitone; "Ittoshi yechemmo, diggiiqqa ta shummammoniye. Ebi ittoshich mallatoo tunabe. Aroon manjii yeshiree daambote!" itone. 45 Yihudi shaggii bekkach Yesuus waan giddaqqi, "Dojachocho!" iqqi yechii shummiye. 46 Ebiyee gub, asheena'o Yesuusin yechiyeete. 47 Tunatee arooch neexaqqi beetina'ochi daggoochee ikkoo sheefoon kaacciqqi qeeshee guudoochi guunon wuxiya bi daachiito uroochi waamon karii kindiihe. 48 Tunaballi Yesuusi boonoshich ishichiye:- "Bokkoon yeshoomon taan yecha sheefoonaa yeelloonon yechiqqi waahotina? 49 Yaafee Kexooch bulli araddoon dojii ta beehooba taan yeshaano ittoshine. Tunaballi ebi tunato, Yaafa Macaafooch kooreeti mooyo bi ceenemmoyichiye" iye. 50 Arooba bi dabbeena'o bulli biin dupiichii aallaheete. 51 Aree gaata bullikkoo ikketon gammannati ikka gurimaashoo Yesuusin dabbii bi beetee, asheena'o biin yechiyeete. 52 Boonoshi yechiyee, bullikkoon boonoshi getee toommooch shoottii dupiichii shokkaachoon muricciye. 53 Aroochee Yesuusin qeeshee guudo waan daammiyeete. Qeesheena'ochi ukkureena'o, geeneena'onaa Muusichi callee dojachina'ona bulli arooch kiceeheete. 54 Arooba Pheexiroosi qeeshee guudoochi kakallooch beddaahee wokkiibee Yesuusin dabbiye. Hammii gayee maac giyii kellachina'ona tookkii kotaqqi qaaqqoon kachii beehe. 55 Arooba qeesheena'ochi ukkureena'onaa kaacceeti Ayihudee nallachina'o bullina Yesuusin wuxiiya bi toommooch miixemmon qaawiyeete; tunatee danataaneena'one. 56 Ebiyoo meetina'o bi toommooch boonoshi miixati mooyo kooto bi tunatoyichiye. Boonoshi miixati miixee qaaro ikkottataanoone. 57 Ikkikkeena'o tiyii kootoon ishichiqqi miixaheete; 58 "Ta hini ashi kishoona haggeeti yaafee kexon hapiich ashi kishoona haggeyaani bara yaafee kexon keeja qemona haggemmo taane' iqqi bi gettee waayato noone" iyeete. 59 Tunatee boonoshi qaaro ikkottataanoone. 60 Aree hillooch qeeshee guudo boonoshi daggoochee tiyii neexaqqi Yesuusin "Ebi ne toommooch miixaa beetina'oyich noonoo wochaachemmo neena?" iqqi echahe. 61 Tunatee Yesuusi cikkii qajiye; minna kanna getaanoone. Wotta wochiqqi qeeshee guudo "Gallateeti Yeerichi Bushoo Kiristoosi neena?" iqqi echahe. 62 Yesuusi wochiqqi, "Eeha taane. 'Ashi bushoo ta, giidachi Yeerichi qanna bad ta kotatee, wotta shimaaji qubee daggoona ta waatee' beeggemmo ittoshine" iye. 63 Arooba qeeshee guudo bi tahoon getoochaa keexxiqqi, "Ebiyee damba amee miixoo qaawiihe? 64 Bi naagon gaata, waayato ittoshine. Illa ama getiree nallehotine?" iye. Boonoshi bulliyoo "Qita beddiye" iqqi nalliyeete. 65 Boonoshi daggoochee ikkikkeena'o bi toommooch cuddiyeete; bi aafoon kaapiichii xoobbiibee, "Eke konine neen xoobbito? Ne arii beeto gaata, nooch gete!" iyeete. Aree hillooch kellachina'o tapaabee daammiyeete. 66 Aree gaata Pheexiroosi gayee maac baata bi beetee, qeeshee guudoochi shaajateena'ochi daggoochee ikkee bi beetooch waahan. 67 Pheexiroosi qaaqqoon kachii bi beetee beeggaqqa, giddaa manjii ciinnahan; biyoo "Ne Naazireetachi Yesuusina tookkii beeto ne toona?" iqqa echan. 68 Tunatee Pheexiroosi wochiqqi, "Ne gettaa beeton ariyaache; ne yibbaatoo taach giyaache" iqqi nookkahe. Ishichiqqi tiyii kakallee kellooch bi kechiyee, [baakkoo kuukkiye]. 69 Wotta hini ara shaajatee Pheexiroosin ciinnaqqa arooch neexaa beetina'oyich "Hini uro boonoshi daggeexone" iqqa daakkii gettahan. 70 Tunatee Pheexiroosi andoo wotta nookkahe. Giishachoon yiccimmiqqi arooch neexaa beetina'o wochinnoon Pheexiroosin "Halla ne Galiilee shawee asho neene. Ibaroon boonoshi daggeexo neene" iyeete. 71 Tunatee Pheexiroosi "Hini ittoshi gettii beeti uroon ariyaano taane" iqqi bi kashoon upii wogahe. 72 Bekkach guttinnoon baakkoo kuukkiye. Pheexiroosi "Baakkoo guttaa kuukkaahee keeja kaalloon taan nookkemmo neene" Yesuusi iti qaaroon gabiqqi tiittaa eepiye.

Maariqoosi 15

1 Dechra maaddoona qeesheena'ochi ukkureena'o, shawee geeneena'onaa Muusichi callee dojachina'ona, Ayihudee nallachina'o bullina tookkii boonoshi echeetoyee gub, Yesuusin cuchiiqqi daammii Yihudee iraashoo Phelaaxoosich beshiiqqi immiyeete. 2 Phelaaxoosi Yesuusin "Ne Ayihudeena'ochi taatoo neena?" iqqi echahe. Yesuusi wochiqqi, "Newolla gettaa beetine" iye. 3 Arooba qeesheena'ochi ukkureena'o bi toommooch tagoon yaaqqiyeete. 4 Yihudee iraashoo Phelaaxoosi wotta guttinnoon Yesuusin "Noonoo wochaachemmo neena? Ambicha taggoon ne toommooch boonoshi yaaqqi beeto gaata waayataachine?" iqqi echahe. 5 Tunaballi Phelaaxoosi "Hini amee uroone?" iqqi bi woriganammi wottoon Yesuusi minna kanna getaanoon qajiye. 6 Wotta Yihudee iraashoo Phelaaxoosi nati natona hini baaree aabooba cuchaqqi beetina'ochi daggoochee asheena'o "Biishe!" iqqi boonoshi qollammi ikka uroon bichii beetone. 7 Arooba shawee toommooch gino tiijii ashoon wuxiqqi hukkachina'ona tookkii cuchati Baribaasi gettee beeti uro cuyee kexooch beetone. 8 Ebiyee gub, dofee asheena'o giddaqqi Phelaaxoosin "Aafichoomon cucheetina'ochi daggoochee ikkoon nooch biishe!" iqqi qollooch giyiyeete. 9 Yihudee iraashoo Phelaaxoosi wochiqqi asheena'on "Ayihudeena'ochi taatoon biishata? Shunniyotina?" iqqi echahe. 10 Ebiyoo asheena'o bulli Yesuusin shunniqqi bi waan boonoshi wottatee, qeesheena'ochi ukkureena'o qanaataqqi beshii boonoshi imon bi ariitoyichiye. 11 Tunaballi qeesheena'ochi ukkureena'o " 'Yesuusin toonoone; Baribaasin nooch biishe!" getiree qollabote!" iqqi asheena'on kocciyeete. 12 Ebich Yihudee iraashoo Phelaaxoosi wochinnoon "Hini 'Ayihudeena'ochi taatoo' iqqi ittoshi gettii beeton aabichibate?" iqqi echahe. 13 Asheena'o wochiqqi, "Yoode!" iqqi cookeeheete. 14 Yihudee iraashoo Phelaaxoosiyoo, "Amoyichiye? Bi gondochi amoone?" iqqi echahe. Tunatee boonoshi wochiqqi, "Yoode!" iqqi caagaa cangachaheete. 15 Ebich Yihudee iraashoo Phelaaxoosi asheena'on emirikkoyicha iqqi Baribaasin biichiichii Yesuusin arangoona bi xoobbiitoyee gub, "Yoodote!" iqqi beshii immiye. 16 Arooba ginee naayina'o kakallee dageexi firaatoriyoo gettee beeti kexooch daammiqqi echati boonoshi guuphina'o bullin ikkooch ceeggiyeete. 17 Ceegee boonoshi waatoyee gub Yesuusich ceella tahoon tajiyeete; taatee mallatoon tunati gubbichoon angixoochee gengiqqinoo bi qellooch ukiiheete. 18 Aroochee bi waan giddaqqi, "Ayihudeena'ochi taatoocho! Ne taatittino manjibe" iibee moo'ee diggiyoon diggiiheete. 19 Wotta bi qelloon shimaroona xoobbiyeete; cudonoo bi toommooch cuddiyeete; wotta gurataqqi goyinnaheete. 20 Eechiqqi boonoshi coonatoyee gub, boonoshi tajiti ceella tahoon shottiichii, biichon tajiqqi yoodoyich daammiyeete. 21 Hammii boonoshi beetee, Iskindiroosinaa Rofaasinochi nihoo Simooni gettee beeti Qereenachi uro goyachi gafoochee waa beshaa bi beetee danaqqi, "Masqaloon shaage!" iqqi yechiyeete. 22 Aroochee "Golgooti" oohee "Qellee koofee xaa'oo" gettee beeti xaa'ooch Yesuusin daammiyeete. 23 Arooch shaggiiqqi haraboo bacceeti woyinee uyoon "Uye!" iqqi Yesuusich immiyeete; tunaballi uyaano qajiye. 24 Aree hillooch masqalee toommooch xuuree xogoona biin xogiqqi yooddiyeete. Ebiyee gub, bi tahoon ixoo kuxxiqqi qoodeeheete. 25 Boonoshi yooddito maaddee keeja saatoochiye. 26 Boonoshi taggee mallatoo tunati "Ayihudeena'ochi taatoo" ii beeti cuufoon arooch biyee took kichiqqi xogiyeete. 27 Wotta biinna tookkii gutta bokkeena'on ikkoon bi qanna bad, ikkoonoo bi yoocha bad yooddiyeete. 28 [Arooba Yaafa Macaafooch "Calloon shaaddatina'ona tookkii haddeehe" getee kooreeto ceenniye.] 29 Aroona beshaa beeti gommachina'o boonoshi qelloon shuurikkiibee naagaheete; "Eeh! Yaafee Kexon hapiichi wochiree keeja qemona haggeshocho! 30 Eke masqalee toommoochee kindiree ne qelloon wodibe!" iyeete. 31 Wotta qeesheena'ochi ukkureena'onaa Muusichi callee dojachina'ona coonaabee ishichiyeete:- "Bareena'on wodiito bi qelloon wodiyoo mawiiha? 32 Biyoo Isra'eelee taatoo Kiristoosi bi gaata, eke and masqaloochee kindibe. Bi kindee beegiree ibariibone" iyeete. Arooba biinna tookkii yooddeeti bokkeena'o wotta biin naaggiyeete. 33 Aree hillooch haree shiritta saatoochee tiijiqqi yiixiya saato beddimmi wottoon shawoo bulli mandarahe. 34 Yiixiya saato ceenee, Yesuusi "Eloohe! Eloohe! Laamaa sabaqitaani?" iqqi bi qaaroon oogichiqqi cookiye. Ishi geto "Ta Nuggushoocho! Ta Nuggushoocho! Akkiya taan qajane?" getone. 35 Aree gaata arooch neexaqqi beetina'ochi daggoochee ikkikkeena'o waayaqqi, "Eliyaasin ceeggii beetoche!" iyeete. 36 Bekkach ara asheena'ochi daggoochee ikkoo woccii hammii, kiikkara uyee daggooch isponjoon hacciqqi deebii, "Eke qayotee Eliyaasi waa biin bi kindiiyemmo gaata beegone" iibee shimaree gumboona bi noonooch giddiihe. 37 Aree hillooch Yesuusi oogichiqqi bi cookitoyee gub, bi kasho abbatahe. 38 Arooba Yaafee Kexooch tipeeti maccillaatoo dambee tiijiqqi desh beddaahee gutta bad kappheeqqi keexaa kechiye. 39 Aree gaata masqalee ciinooch neexaqqi beeti balla ginee iraashoo Yesuusi aabichii [cookiqqi] bi kasho abatato gaata beeggiqqi, "Ibaroon hini uro Yeerichi Bushoone" iye. 40 Wotta ikkikka maacheena'o wokkii neexaachii ciinnii beeheete. Yesuusi Galiilee shawooch bi beehooba boonoshi daggooch biin dabbii deggii gaachaa beeti Magidalachi Maariyami, Yaaqoobi giishonaa Yoosayinochi indee Maariyaminaa Soloomina eboshi beetina'one. Biinna tookkii Yerusalem kechiti meeti bara maacheena'o beetina'one. 42 Aroochee woyimikkoo wottaqqi Shambatoo gimooch giddahe. Ayihudeena'ochi qaniyee aabo bi tunatoyich, 43 Ayihudeena'o oogii beeti nallacho tunati Arimaatachi Yooseefi waahe. Biyoo wotta woyemmi Yeerichi taatittineen quyaa beeti uroone. Aroo aafoon kupphaqqi Yihudee iraashoo Phelaaxoosichi aafooch giddaqqi, "Yesuusichi cahoon taach imbe!" iqqi qollahe. 44 Phelaaxoosi "Yesuusi aabi goora kaataa qitiye?" iqqi gabiye. Ebich masqalee ciinooch neexati balla ginee iraashoon ceeggiiqqi, "Yesuusichi kasho kechii yagita?" iqqi echahe. 45 Hini ara balla ginee iraashoo waanee Yesuusichi qitoon xiishii manjiiqqi tiyii Yooseefich daaggiye. 46 Aroochee Yooseefi andra kaafanoon kemaaqqi, Yesuusichi cahoon masqaloochee kindii kaapiye. Xaqqee guudoochee gooshiiqqi bi shuuniiti opooch daammii arooch duukkiye. Wotta ooga xaqqoon gedirikiqqi ara opee kelloon hicciye. 47 Arooba Magidalachi Maariyaminaa Yoosayichi indee Maariyamina Yesuusi aabiich bi duukkeeto gaata ciinnii beeheete.

Maariqoosi 16

1 Shambatoo beshatoyee gub Magidalachi Maariyami, Yaaqoobichi indee Maariyaminaa Soloomina tunaqqi Yesuusichi cahoon huutta cinnachi shittoon kemaheete. 2 Batti bat ikka getee shabaattoo haddee beeti, ebiyoo oogi shambatee maaddoona opo beetooch hammiibee, 3 "Opee kellee noonooch beeti ooga xaqqoon konine nooch gedirikkemmo?" iqqi yibbaataabee shaggiyeete. 4 Kaamaqqi boonoshi ciinniyee, opee kellee noonooch beeti xaqqo aroochee ikka bad gediraton beeggiyeete. Ebiyoo wohochaa beegon boonoshi hakkito, xaqqo oogato bi tunatoyichiye. 5 Shaggiqqi xaqqee opee daggooch giyiqqi boonoshi ciinniyee, nacca tahoon tahati ikka gurimaasho ara opee ga'ooch qanna bad kotaqqi beeton beeggii keqqiyeete. 6 Tunatee aroo "Keqqiyaahotine! Yoodee qititi Naazireetachi Yesuusiniye ittoshi qaawii beeto? Aroo hiniich aalloone. Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee biin kichitone. Bi cahoo qeyiti xaa'oon waaree beegote! 7 Andoo tunatee hamiree Pheexiroosinaa bara bi dabbeena'onoyich 'Ebiyee aaf ittoshich bi gettitoomon Galiilla ittoshiyee shiichiree hammemmone; aroochaa beeggemmo ittoshine' getiree getote!" iye. 8 Maacheena'o keqqoona qewaabee maashoochee kechiqqi wocaheete. Boonoshi shattatoyich, konicholla getaaneena'one. 9 [Oogi shambatee maaddoona Yesuusi qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kechitoyee gub, shiichii shabaatta yinneena'on bi toommoochee bi yookkiti Magidalachi Maariyamich bekkahe. 10 Areyoo hammaqqa eepii muushanaqqi beeti bi dabbeena'oyich gettahan. 11 Yesuusi qitii duukkatina'ochi daggoochee kechiqqi kashoona bi beemon ure waanee boonoshi waayatee, ibariyaaneena'one. 12 Ebiyee gub, Yesuusi goyachi gafooch gommona hammii beeti gutta bi dabbeena'oyich bara mallatoona bekkahe. 13 Boonoshiyoo wottaqqi bara bi dabbeena'oyich gettiyeete. Hini areena'on wotta ibariyaaneena'one. 14 Ebiyee gub, maayoon maaya madooch boonoshi kotaa beetee, Yesuusi aaraa ikka bi dabbeena'oyich bekkahe. Arooba "Qitii duukkatina'ochi daggoochee ta keyon akkiya ibariyaachotine? Ittoshi mullo akkiya xaqqo tunahe?" iqqi noggahe. 15 Daakkiqqi ishichiye:- "Shawee toommo bulliich hambote! Ta mishiraachoon halleeto bullich getote! 16 Yeeriyoo bi mulloon ta toommooch too'iiqqi aacona afaalleemmon wodiiyemmone. Ta toommooch bi mulloon too'iyaano qajiyochi toommooch nallemmone. 17 Boonoshi mulloon ta toommooch too'ii beetina'o ebi mallatoon tuniiyemmina'one; ta shigoona asheena'ochi toommoochee yinneena'on yookkemmina'one; andra noonoona yibbaatemmina'one; 18 Dingareena'on boonoshi yeshi gaata, oohee wuxii beeti attoon boonoshi uyi gaata, boonoshin amolla hallaachemmone; biiyachina'ochi shimbooch boonoshi kishoon boonoshi kotiihona hini ara biiyachina'o wodemmina'one" iye. 19 Doono Yesuusi ishin bi dabbeena'oyich bi gettitoyee gub, shimaaj kechiqqi Yeerichi qannooch kotahe. 20 Boonoshiyoo Yerusalemee kechiqqi bulli xaa'ooch hammii Yesuusichi wochoon gettiyeete. Hammii boonoshi beetee, Doono boonoshin gaachaa beehe; bi immii beeti mallatoona boonoshi gettii beeti qaaroon manjii beehe.] shalligicho Hiniyee desh beeto, ikkikka wonnee macaafee daggooch Maariqoosi 16 haddee 8 hillooch kooreetone; tunaballi meeti wonnee macaafee daggooch aalloone. [Tunatee arooba hini ara genneena'o Pheexiroosinaa bi nuucheena'ona waan hammiqqi shimaaji maraakoo gettiton bekkach gettiyeete. Ebiyee gub, Yesuusi bi qelloona bi dabbeena'oyich "Bulli yemeenee wodoo tunati shaddeyaani yaafa qaaroon aabi keyoochee aabi gimooch beddaahee hamiree asheena'o bullich getote!" iqqi wochahe.]

Luqaasi 1

1 Iraano Teefilooso! batti bat boonoshi hajee aafoona hini mooyina'on beeggiqqi mishiraachee qaaroon gettachina'o nooch boonoshi arichiitoomon, ebiyee aaf no daggooch tunati mooyon meetina'o yaari yaaroona koorooch giyitina'one. 3 Ebich ta wotta ne waayati mooyina'o gibaneetina'o boonoshi tunoon ne ariiyemmoyich, hini mooyina'o bullin xepphoochee tiijii xiishoona yaariqqi neech kooroo gaawato shaahiqqi taach bekkahe. 5 Yihudee taatoo Heroodisi taataa beehooba, Yeerichi maddii (maddaa) beeti Aabiyaahi gettee beeti uroochi guuphi daggooch Zakaariyaasi gettee beeti ikka qeeshoo beehe; bi mechee Haaroonichi yareene; bi shigoo Elsabeexi getteehe. 6 Gutteena'oo Doono Yeerichi getoonaa cadiqee shuunoonochi daggoochee ikkoonolla shapiyaanoon ceechii beetina'one; Yeerichi aafoochoo cadiqeena'one. 7 Elsabeexi shiyaani xaafee bi tunatoyich, bushaalleena'one; ebiyeenoo geenatina'one. 8 Ikka araddoon Zakaariyaasi beeti guuphoyich Yeerich maddee kaalo shaggee, Zakaariyaasi Yeerich maddii (maddaa) bi beetee, 9 qeesheena'ochi doyoomon Doono Yeerichi Yaafee Kexooch giyiqqi ixaanee shookki ixoo biin yechiye. 10 Ebich Zakaariyaasi ixaanoon shookkii bi beetee, dofee asheena'o bulli maaxooch neexaqqi corootii beeheete. 11 Arooba Doono Yeerichi maraakoo ixaano shookkee beeti xaa'oochaa qanna bad neexaqqi biich bekkahe. 12 Zakaariyaasiyoo beeggiqqi keqqiye; oogati shatoo biin yechiye. 13 Tunaballi ara maraakoo ishichiye:- "Yakaariyaaso! Shattaahine! Yeeri ne corootiti corootoon waayatone. Ne mechee Elsabeexi anaami bushoon neech shiyemmine; bi shigoonoo 'Yowannisi' getiree shigiiyemmo neene. 14 Emiremmo neene; oogati emiroon danemmo neene; bi shiijoo meetina'on oogichi emirikkemmone. 15 Biyoo Doono Yeerichi aafooch oogemmone; wotta woyinee uyoonaa mashii beeti bara uyo bullinon uyaachemmone; shiijataanoon bi indee maacooch beebee, Yaafa Ayaanoona ceennemmone. 16 Isra'eelee yoodoochee meetina'on boonoshi Doono Yeer waan wochemmone. 17 Biyoo 'Doono Yeerich maddiya beddimmi aagatoon qanniibana' getiree niheena'onaa bushiisheena'ona shunemmoyich, Yeerich de'a getaaneena'o cadiqeena'ochi ciicoon boonoshi waayemmoyich, Eliyaasichi toommeexi ayaanoonaa giidoona bi toommooch kindee, Doonochi aafooch shiichemmone" iye. 18 Zakaariyaasiyoo ara maraakoyich "Ebin amoona ariiyehote? Ta gaata geenato taane; ta mecheyoo geenatine" iye. 19 Maraakoo wochiqqi, "Ta Yeerichi aafooch neexaa beeti Gabireeli taane; neech ta gettemmoyich, hini mishiraachoonoo neech ta bechemmoyich Yeeri taan ne waan wochatone. 20 Illa ellabe! Ebi aabo ceenee Yeeri ceechemmi, ta gettati qaaroon 'Ibariyaache' ne itoyich, hini mooyo ceennimmi aabee wottoon yibbaatataani miimato tunemmo neene; yibbaatoonoo hakkaachemmo neene" iye. 21 Ebi bulli tunammi wottoon asheena'o Zakaariyaasin quyaa beeheete; "Yaafee Kechi maacooch amoyich yagiye?" iqqi shaammiyeete. 22 Aroochee kechiqqi boonoshich yibbaatemmon mawiihe. Ebich Yaafee Kexoochaa yaa'oon beeggito bi tunoon ariiheete. Biyoo bi kishoona mallataa bekkii beehe; miimaton tunaqqi beehe. 23 Yeerich bi maddii (maddaa) beeti aaboon ciichiqqi bi kexooch wottahe. 24 Ebiyee gub, Zakaariyaasichi mechee Elsabeexi yeqqafahan; areyoo "Yeerine ebin taach tuniito; ashi aafooch ta yeellaa beeti yeelloon beeggiqqi ta achoochee shoottitone" iqqa uucha aganee wottoon maach kechaa ashoona danataanoon kexooch kotahan. 26 Ebiyee gub, Elsabeexi yeqqafati shirittinee aganooba Yeeri bi maraakoo Gabireelin Galiilee shawooch beeti Naazireet, 27 Daawiti yaroochee tunati Yooseefi gettee beeti uro shaagga bi maakkiiti ikka gidiiree (giddiidee) waan wochahe; gidiirechi shigoo Maariyami getteehe. 28 Ara maraakoo bi waan waaqqi, "Digoo neech tunabe! Doono Yeeri neen gaawati aafoona ciinnitone; biyoo neenna tookkii beetone" iye. 29 Maariyamiyoo ara maraakoo gettiton waayaqqa keqqiyan; "Ebi amashee diggiyoone?" iqqa bi mulloona kichii kindiiqqa gabiyan. 30 Maraakoo biich ishichiye:- "Maariyame! Shattaahine! Yeeri gaawa aafoona neen ciinnitone. 31 Ebin waayabe! Yeqqafaree anaami bushoon shiyemmi neene; bi shigoonoo 'Yesuusi' getiree shigiiyemmi neene. 32 Biyoo oogo tunemmone; Beshoo Yeerichi Bushoo getteeyemmone; bi qaabbachi taatoo Daawitichi taatee qeenonoo Doono Yeeri biich immemmone; 33 Biyoo bulli yemeenoon Yaaqoobichi yaroo bullichi toommooch taatemmone; bi taatittinoyich ciiro aalloone" iye. 34 Maariyamiyoo ara maraakoon, "Anaamona danaa ariyaache; ebi aabichiree tunehe?" iqqa echan. 35 Wotta hini ara maraakoo wochiqqi ishichiye:- "Yaafa Ayaano ne toommooch woyemmone; Beshoo Yeerichi giidoo ne toommooch yiiremmone; ebich wotta ne shiyemmi bushoo 'Yaafoo' getteeyemmone; 'Yeerichi Bushoo' getteeyemmone. 36 Ebiyoomon ne xibee Elsabeexiyolla wotta geenoochaa anaami bushoon yeqqafatine; ebiyee aaf xaafee getteeti and bi yeqqafato shirittinee agan bedditone. 37 Yeerin mawemmi mooyo amolla aalloone" iye. 38 Maariyamiyoo wochiqqa, "Ne gettato tunabe; tawoo Yeerichi gone taane" iyan. Hini ara maraakoo bi waanee wottaqqi hammiye. 39 Arooba Maariyami tiyaa Yihudee shaweexi gepachi katamooch kaataqqa hammahan. 40 Zakaariyaasichi kexooch giyaqqa Elsabeexin diggiihan. 41 Elsabeexiyoo Maariyamichi diggiyee qaaroon bi waayahee, yeqqafoo bi maacoochaa tuguceeqqi capphiye; bekkach Elsabeexi Yaafa Ayaanoona ceenaqqa, 42 Bi qaaroon oogichiqqa ishichiyan; "Haane ta Doonochi indeene! Aabichiqqa ta waan waanne? Maacheena'o bullichi daggoochee Yeeri neen diiritone; ne shiyemmi bushoonoo diiritone. 44 Ne diggiyee qaaroon bekkach ta waayahee, yeqqafoo ta maacoochaa emiroona capphitone. 45 Doono Yeeri wochati maraakoo neech bi gettiti wochoon ara wochati Yeeri neech ceechemmo bi tunoon ibariiti neene; ebich Yeeriyoo neen diiritone" iyan. 46 Arooba Maariyami ishichiyan; "Ta kashoona Yeerin oogiihoye; taan wodiyachi Nuggushoo Yeeri hoxeeti bi gonnee taan ciinniqqi ta ayaanoon oogichiqqi emirikkitone. ooga giidacho, biyoo yaafoo tunati Yeeri, ta toommooch woriganikkiti shuunoon tuniitone; ebichi hanaachina ikka getiree shiijaroo bulli taan 'Yeeri neen diiritone' gettemmone. 50 shiijaa shiijarooch beddaahee Yeerichi ariqqo biich shattii beetina'oyich beeyemmone. 51 bi kishoona giidachi shuunoon shuunatone; "oogo noone" iqqi geecii beetina'on shaccitone; 52 giidachina'on boonoshi taatee qeenoochee kindiitone; boonoshi qelloon giishii beetina'onoo oogiitone; 53 shaacatina'onoo de'a mooyona michiitone; gaannachina'onoo shokka kishoon echiitone. 54 wonna no qaabbachina'oyich bi gettitoomon, 'Abrahaminaa bi yareena'onoyich bulli yemeenooch ariqqemmo taane' iqqi Yeeri bi gibanikkiti gibanoon gabiqqi biich maddii (maddaa) beeti Isra'eelee yaroo noon gaachatone" iyan. 56 Aroochee Maariyami keeja agan bedoon Elsabeexi waan bi kotatoyee gub, bi kexooch wottahan. 57 Elsabeexiyoo bi shiyemmi aabo shagee, anaami bushoon shiyahan. 58 Bi giyeena'onaa bi xibeena'ona Doono Yeeri biich wojiti ooga ariqqoon waayaqqi waa biinna tookkii emiriyeete. 59 Hini ara bi giyeena'onaa bi xibeena'ona bushoo shiijati shabaatta qemooba bushoon dokiriyoyich waaheete; bi nihoochi shigoona "Zakaariyaasi" iqqi shigiyoon shunniyeete. 60 Tunaballi bushoochi indee tiyaqqa, "Tunataache; Yowannisi getee shigabe" iyan. 61 Boonoshiyoo "Ne xiboochee koniyolla hini shigoon shigato aalloone" iyeete. 62 Bushoochi nihoo Zakaariyaasinoo "Bushoon koni getiree shigiyoon shunnaa beetine?" iqqi mallatoona echaheete. 63 Bi kooremmi kooree qiicoon kishoona kapiqqi "Bi shigo Yowannisine" iqqi kooriye. Ebich boonoshi bulli woriganaheete. 64 Aree gaata bekkach Yeeri Zakaariyaasichi noonoon qechiye; tipati bi heciyoonoo biichiye; ebich Zakaariyaasi Yeerin gallataabee yibbaatahe. 65 Ebich boonoshi giyeena'o bulli oogichiqqi shattiyeete. Ebi mooyo bulli Yihudee shaweexi gepachi katamoo bulliich waayeehe. 66 Ebin waayatina'o bulli "Ishi gaata, hini bushoo gub amoon tunehe?" iibee hini mooyon boonoshi mullooch kotiiheete; ebiyoo Doono Yeerichi giido biin gaachaa bi beetoyichiye. 67 Arooba bushoochi nihoo Zakaariyaasiyoo Yaafa Ayaanoona ceenniqqi ishichii keemoon keemmiye; 68 "Isra'eelee Nuggushoo Doono Yeeri gallateebe! wonna yaafeeti keemachina'ochi noonoona bi gettitoomon, bi aagatoon wodiyoyich waaqqi boonoshi qoodoon qocciichii biishatone; biich maddii (maddaa) beeti Daawitichi yaroochee giidachi wodiyachon nooch tiijitone. 71 Ebin bi shuunato, noon shixxii beetina'onaa noonna koyaa beetina'o bullinochi kishoochee noon bi wodiiyemmoyichiye; 72 no qaabbachina'oyich bi gibanikkitoomon, nooch bi ariqqeeyemmoyichiye; no qaabbacho Abrahamich bi giyiti wogoon, ebiyoo bi yaafa wogoon gabiree bi ceechemmoyichiye; 74 wotta noon shixxii beetina'ochi kishoochee noon wodiiree, no beemi yemeeno bulliich shataanoon yaafoonaa cadiqoona tunaree beebee, biich no mademmon bi hakkiiyemmoyichiye. 76 wotta hini gaggaroocho! Doonochi gommon Kaxxiya bi aafooch shiichemmo ne tunatoyich, Beshoo Yeerichi keemacho getteeyemmo neene; 77 Yeeri boonoshi axaaxoon bi maaroona boonoshin bi wodiyoon bi aagatoyich arichiiyemmo neene. 78 no Nuggushoo maaco shaacaani ariqqachone; ebich maaddee aabo keyoomon damba shimaayoochee keyiree no waan woyemmone; 79 no waan bi woyemmo, mandaroonaa qitee yiiroonooch kotaa beeti nooch bekkiiya, diggee gommoochoo noon yaabiyaniye" iye. 80 Ebina ara bushoo dicciye; ayaanoona kupphahe. Isra'eelee ashi aafooch xalla bi kechemmi aabo beddimmi wottoon barahooch beehe.

Luqaasi 2

1 Aroobee yemeenooch Awugisixoosi gettee beeti Roomi taatoo "Taach hajee beeti asheena'ochi shigo bulli haddee kobareebe!" iqqi bi taataa beeti aagatoo bulliich wochoon bechiye. 2 Ebiyoo Qareenoosi Sooriyee shawooch iraashoo tunaa bi beehooba, batti bat ashi shigo haddeeqqi kobareehe. 3 Ebich asho bulli haddeyoyich bi katami katamooch hammiye. 4 Yooseefi wotta Daawitichi yaroonaa yoodoona bi tunatoyich, Galiilee shawooch beeti Naazireetee tiyiqqi, Yihudee Shawooch beeti Beet Lehemi gettee beeti Daawitichi Katamooch, 5 bi shigo kobareeyemmoyich, shaagga bi maakkiiti Maariyamina tookkii hammiye; areyoo gutta kashachine. 6 Boonoshiyoo Beet Lehem shaggiqqi arooch boonoshi beetee, Maariyami bi shiyemmi aabo shaggiye. 7 Aroochaa bi qaabba bushoonoo shiyahan. Arooba iibbeena'och kexooch boonoshi qeyemmi xaa'oo aallatoyich, gaggaroon buroomi qoraddoona caaccaqqa yagallooch (yegillooch) tokkatiihan. 8 Arooba ara shawooch xumoona bagoon quyaabee gaddooch qeyii beeti bagee qiddeena'o beeheete. 9 Diqqoona Doono Yeerichi maraakoo boonoshi waan waahe; Doono Yeerichi oogee yiiree bekko boonoshi guudoona waccii bekkahe; boonoshiyoo oogichii shattiyeete. 10 Ara Yeerichi maraakoo boonoshich ishichiye:- "Shattaahotine! Asho bullich oogati emiroo tunemmi mishiraachoon ittoshich and gettemmo taane; 11 Hanaach Daawitichi Katamooch wodiyacho ittoshich shiijatone; biyoo Kiristoosi getteeti Doonone. 12 Ebi ittoshich mallatoo tunemmone; gaggaroo buroomi qoraddoona caacceeqqi, yagallooch (yegillooch) tokkataqqi beeton danemmo ittoshine" iye. 13 Bekkach meeti mat qutta shimaaji maraakeena'o ara maraakoona tookkii bekkaheete; Yeerin gallataabee ishichiyeete:- 14 "Shimaaji shimaayooch beeti Yeerich oogee yiiroo tunabe! shawoochoo Yeeri boonoshina emiriti asheena'oyich diggoo tunabe!" iyeete. 15 Hini ara shimaaji maraakeena'o qiddeena'o waanee shimaayooch boonoshi hammiichee, qiddeena'o boonoshinaa boonoshina "Eke illa Beet Lehem beddaahee hambone; Doono Yeeri nooch bi arichiiti hini tunati mooyon beegone" iyeete. 16 Ebina qiddeena'o bekkach tiyii afaafinoona hammiqqi Maariyaminaa Yooseefinon, gaggaroonoo danaheete; gaggaroo yagallooch tokkataa beetone; 17 Beeggiqqi, shimaaji maraakeena'o boonoshich gettiti hini gaggaroochi mooyon asheena'oyich arichiiheete. 18 Waayatina'o bulliyoo ara bagee qiddeena'o boonoshich gettiti mooyon woriganaheete. 19 Tunatee Maariyami hini mooyo bullin bi mullooch kotiichaa kichii kindii beehan. 20 Qiddeena'oyich shimaaji maraakoo gettiti mooyo ceenniye; ebich boonoshi waayatonaa boonoshi beeggiti mooyo bullinoyich Yeerin oogiibee, gallataabeenoo wottaheete. 21 Gaggaroo shiijati shabaatta qemo ceenee bi dokireehooba, bi indee maacooch yeqqafeyaani bi beetee shimaaji maraakoo gettitoomon, bi shigoon "Yesuusi" iqqi shigiiheete. 22 Ebiyee gub, Muusichi callee doyoomon xallitinee aabo ceenniyona, "Bi indee maacoochee shiichii shiijati anaamo bulli Doono Yeerich diireto getteeyemmone" gettee Doono Yeerichi Callee Macaafooch bi kooreetoomon Yooseefinaa Maariyamina bushoon Doono Yeerichi aafooch giddiyoyich, wotta boonoshi giddiihooba Doono Yeerichi callee doyoomon "Gutta daabbicho oohee gutta uggee cobballoo" getteeti deejoon deejoyich bushoon Yerusalem daammiyeete. 25 Arooba ara Yerusalem Simooni gettee beeti ikka uro beehe; aroo Yeeri Isra'eeleena'on bi goggiiyemmi aaboon quyaa beehe; biyoo cadiqo tunaqqi Yeerich qeyii beeti uroone; wotta Yaafa Ayaanachone. 26 Ebiyee aaf Yaafa Ayaano "Doono Yeeri doonjiiti Kiristoosin beegaanoon qitaachemmo neene" iqqi biich gettiye. 27 Arooba Yaafa Ayaano mallatatee, tiyii hammiqqi Yaafee Kexooch giyiye. Aroyee gub Yesuusichi indeenaa Yooseefina Muusichi callee doyoon biich ceechiya gaggaroo Yesuusin boonoshi giijiyee, 28 bekkach Simooni yechiqqi tiqqahe; Yeerinoo gallataabee ishichiye:- 29 "Doono Yeero! Aagateena'o bullichi aafooch qanniiqqaa ne doonjiiti wodiyachon ta aafoona beeggato taane; ebiyoo aagateena'o bullich ibaroon bekkiiyemmi bekko, ne aagatoo tunati Isra'eeleena'oyich oogee yiiroone; taach ne gettatoomon and ne guuno taan kashiibe!" iye. 33 Arooba Yooseefinaa gaggaroochi indeena Simooni yibbaatati gaggaroochi mooyon waayaqqi woriganaheete. 34 Simooniyoo boonoshin diiriye; gaggaroochi indee Maariyamichoo ishichiye:- "Hini bushoo meetina'ochi maaceexi mooyon bi gaxemmoyich, Isra'eelee Shaweexi meetina'on Yeerichi aafoochee wokkiyoonaa katichoonoyich, asheena'o biin boonoshi coonemmi mallatoo bi tunemmoyich, Yeeri biin kaaccitone; ebichi naboyich ne hajee kasho maacaremmone" iye. 36 Ebiyoomon wotta Aseeri yoodeexi Faaneelichi bushee Haanni gettee beeti ikka keemachi ure beehan; biyoo gidiirittinoona bi shaaggeeti shabaatta nati wottoon bi kenoona tookkii beehan. 37 Ebiyee gub, bi eeno shinnaa awudda nato beddimmi wottoon xuumee tunaqqa beebee geenahan; xumoonaa araddoonon coomoonaa corootoona Yeerichi maddiibee, Yaafee Kexoochee barii ariyaaneene. 38 Bekkach aree gaata Yooseefinaa Maariyamina waan waaqqa Yeerin gallatahan; aroochee Yeeri Yerusalem beeti asheena'on xuuxoochee biisharee bi wodiiyemmi aaboon quyaa beetina'o bullich ara gaggara bushoochi mooyon gettahan. 39 Yooseefinaa Maariyamina Doono Yeerichi Callee Macaafooch kooreeto bullin boonoshi ceechitoyee gub, Galiilee Shawooch beeti boonoshi katamoo Naazireet wottaheete. 40 Aroochaa gaggaroo dicciye; ariyoo ceenniti mullacho tunaqqi kupphahe; Yeerichi diiroo bi toommooch beehe. 41 Beshee Baarooba, Yesuusichi indeenaa Yooseefina boonoshi doyoomon Yerusalem hammii beeheete; 42 Ebich Yesuusin bi shiijati aaraa gutta natooba yechiqqi ara baaree doyoomon Yerusalem hammiyeete. 43 Aroochaa baaree aabeena'on boonoshi beshiitoyee gub kexooch wottaa boonoshi beetee, Yooseefinaa bushoochi indeena ariyaan beetee, bushoo Yesuusi Yerusalem kuxaa echahe. 44 Bi echaachee, "Bushoo gommachina'ona tookkii yeshaqqi hamo qayaanoone" iqqi boonoshi shalligitoyich, ikka heeyi gommon hammiqqi boonoshi xibeena'onaa boonoshi arii beeti asho bullinochi daggooch qaawii 45 muccaheete; ebich qaawiibee Yerusalem wottaheete. 46 Keeja qemoyee gub dojachina'ochi daggooch kotaqqi ellaabee wochii boonoshin echaa bi beetee, Yaafee Kexoochaa danaheete. 47 Bi yibbaatoon waayatina'o bulli gaawa bi shalligoonaa tata bi wochoonoyich woriganaheete. 48 Yooseefinaa Maariyamina wotta boonoshi bushoon beeggiqqi woriganaheete. Indeyoo "Ta bushoocho! Amoyich ebi shaahoon noon iritiine? Ne nihoonaa taanna xuuxaqqa neen qaawii toona no beeto?" iyan. 49 Biyoo boonoshich "Amoyichiye taan ittoshi qaawii beeto? Ta nihoochi kexooch tun ta bedon ariyaachotina?" iye. 50 Boonoshiyoo boonoshich bi gettito amo gaata shalligaaneena'one. 51 Aroochee boonoshina tookkii wottaqqi Naazireet hammiye. Boonoshichoo de'a iqqi wochee beehe. Bi indeyoo hini mooyo bullin bi mullooch kotii beehan. 52 Yesuusiyoo Yeerinaa asheena'ona naadeebee, ariyoonaa neexoonon daakkii beehe.

Luqaasi 3

1 Xibaaroosi gettee beeti Roomi taatoo bi taatati aaraa uucha natooba, Faantoosachi Phelaaxoosi Yihudee Shawee iraashoo tunaqqi bi beehooba, Heroodisiyoo Galiilee shawee iraashoo tunaqqi bi beehooba, bi manoo Filipphoosiyoo Xuraashee shawoonaa Xiraakoosee shawoonochi iraashoo tunaqqi bi beehooba, Lisaanoosiyoo Abilaanee Shawee iraashoo tunaqqi bi beehooba, 2 Haanninaa Qeyaafina Qeeshee guudeena'o tunaqqi boonoshi beehooba, Zakaariyaasichi bushoo Yowannisi barahooch bi beetee, Yeeri biich gettiqqi wochahe. 3 Ebich Yowannisi tiyiqqi asheena'on "Axaaxee gommoochee Yeer waan wottaree aacona afaalleebote! Yeeri ittoshi axaaxoon maaremmone" iqqi dojiibee Yooridanoosi Aachi guudooch beeti shawoo bulliich hammiye. 4 Arooba keemachi Isiyaasi " 'Doonochi gommon qanniibote! bi woratoonoo kaachi Kaxxabote! qaa'o bullin Yeeri ceechemmone; guudoonaa gepoo bullinon yittiiree yimaaniiyemmone; wotta xumma Xaaeena'on tachemmone; iritii beeti gommonoo gaawichemmone; arooba ashi bushoo bulli Yeerichi wodiyoon beeggemmone' iibee barahoochaa cookii beeti ashi qaaro" iqqi aaf bi macaafooch bi kooriti qaaro ceenniye. 7 Ebich Yowannisi aacona afaalleeya bi waan waati dofee asheena'oyich ishichii beehe; "Hini xekarechi bushiisheena'ote! Yeer waanee kindemmi kaaree shiixxoochee ittoshi muriccemmoyich, konine ittoshich gettito? 8 Illa ittoshi axaaxee gommoochee Yeer waan ittoshi wottoon bekkii beeti shuunoon shuunabote! Wotta ittoshinaa ittoshina 'Abrahamichi bushiishoo noone' getiree yebaniyaahotine! Ittoshich getana; hini shawee toommooch beeti xaqqeena'oochee Yeeri Abrahamich bushiishoon halloon hakkiye. 9 Andolla asho gonda mixon cammona waaxxii bi aalliyoomon, Yeeri biich de'a getaaneena'on waaxiree aalliiya qannitone. Illa asho de'a aafoon aafataani mixo bullin kuxxiqqi qaaqqee daggooch bi dufoomon, Yeeriyoo boonoshin ebiyoomon dupehemmone" iye. 10 Ishin waayati dofee asheena'o "Illa amoon hallibona?" iqqi echaheete. 11 Yowannisi wochiqqi, "Gutta tahacho tubbatoyich ikkoon imbe! Maayacho maayaalloyich imbe!" ii beehe. 12 Arooba gabiyee guudeena'o wotta aacona aafaalleeya bi waan waaqqi, "Dojachocho! No wotta amoon hallibona?" iqqi echaheete. 13 Biyoo "Ittoshich getteetoyee besha qaraxoon ashi waanee echaayote!" iye. 14 Ginee naayina'o wotta "Noochi, amoon hallibona?" iqqi echaheete. Yowanisiyoo "Bokkoochoomon guufichiree ashoon boggaahotine! Kootoon taggaree ashoon xuqqaahotine! Ittoshich immaa beeti damoojo ittoshich beddiye" iye. 15 Asheena'o tunemmi mooyon quyaabee, bulliyolla Yowannisichi mooyon gajiteebee, "Hini uro Kiristoosi tuneha?" iqqi boonoshi mulloona yexiiheete. 16 Yowannisi tiyiqqi bullich "Tawoo aacona ittoshin afaallii beeto taane. Tunaballi bi caammee cuyoon biich ta bedaani tayee beshi kuppho waa beetone; aroo Yaafa Ayaanoonaa qaaqqoona ittoshin afaallemmone. 17 Maayoon yoopii beeti yoopoo bi kishoochiye; maayo bullin yoopiree xalliiyemmone; ara yoopee xallati teepphoon bi gotooch geddemmone; tunaballi echati guudoo bullin tahaani qaaqqoona michemmone" iye. 18 Ebich asheena'on bari bara wodda ciicoona ciicciibee mishiraachee qaaroon gettii beehe. 19 Asheena'o aacona afaalleeheete; aree hillooch Yesuusi wotta aacona afaalleeqqi kechii corootii bi beetee, shimaayoo qecheehe; aroochee Yaafa Ayaano bi ashittinee halloo uggeechoomon tunaqqi Yesuusichi toommooch kindiye. Wotta shimaayoochee "Ta shunnaa beeti ta bushoo neene; neenna emirito taane" ii beeti qaaro waayeehe. Yihudee iraashoo Heroodisi, bi manoochi mechee Heroodiyaadin bi shaaggitoyich, wotta bara meeti gonda mooyina'on bi shuunatoyich, Yowannisi biin kaarahe; Tunaballi Heroodisi ebi bulli gonda mooyina'ochi toommooch daakkiqqi Yowannisin yechii cuchiihe. 23 Yesuusi batti bat Yeerichi qaaroon dojooch bi giyiyooba, bi shiijato shaasha nat bedoone. Asheena'oyich Yooseefichi bushooniye bi shaahito; Yooseefichi nihoo Eeli, 24 Eelichi nihoo Maatati, Maatatichi nihoo Lewi, Lewichi nihoo Miliki, Milikichi nihoo Yaani, Yaanichi nihoo Yooseefi, 25 Yooseefichi nihoo Maatatiyaasi, Maatatiyaasichi nihoo Amoosi, Amoosichi nihoo Naahoomi, Naahoomichi nihoo Esili, Esilichi nihoo Nagaayi, 26 Nagaayichi nihoo Maati, Maatichi nihoo Maatatiyaasi, Maatatiyaasichi nihoo Simeeni, Simeenichi nihoo Yoseeki, Yoseekichi nihoo Yoodi, 27 Yoodichi nihoo Yowanaani, Yowanaanichi nihoo Reesi, Reesichi nihoo Yerubaabeli, Yerubaabelichi nihoo Salaatiyaasi, Salaatiyaasichi nihoo Neeri, 28 Neerichi nihoo Miliki, Milikichi nihoo Adi, Adichi nihoo Qoosami, Qoosamichi nihoo Elimadaami, Elimadaamichi nihoo Eeri, 29 Eerichi nihoo Yaasi, Yaasichi nihoo Elezeeri, Elezeerichi nihoo Yooraami, Yooraamichi nihoo Maatati, Maatatichi nihoo Lewi, 30 Lewichi nihoo Simooni, Simoonichi nihoo Yihudi, Yihudichi nihoo Yooseefi, Yooseefichi nihoo Yoonaami, Yoonaamichi nihoo Elaaqimi, 31 Elaaqimichi nihoo Meeli, Meelichi nihoo Menaami, Menaamichi nihoo Maataafi, Maataafichi nihoo Naataani, Naataanichi nihoo Daawiti, 32 Daawitichi nihoo Iseyi, Iseyichi nihoo Obeedi, Obeedichi nihoo Bo'eezi, Bo'eezichi nihoo Saalimooni, Saalimoonichi nihoo Nahishooni, 33 Nashoonchi nihoo Aminadaabi, Aminadaabichi nihoo Adimi, Adimichi nihoo Araami, Araamichi nihoo Esaroomi, Esaroomichi nihoo Fereesi, Fereesichi nihoo Yihudi, 34 Yihudichi nihoo Yaaqoobi, Yaaqoobichi nihoo Yisaaqi, Yisaaqichi nihoo Abrahami, Abrahamichi nihoo Teraahi, Teraahichi nihoo Nakoori, 35 Nakoorichi nihoo Seroogi, Seroogichi nihoo Raagayi, Raagayichi nihoo Faaleegi, Faaleegichi nihoo Abeeri, Abeerichi nihoo Shelaahi, 36 Shelaaichi nihoo Qayinaami, Qayinaamichi nihoo Akishoodi, Akishoodichi nihoo Sheemi, Sheemichi nihoo Noohi, Noohichi nihoo Lameeki, 37 Lameekichi nihoo Matusaali, Matusaalichi nihoo Heenooki, Heenookichi nihoo Yaareedi, Yaareedichi nihoo Malaaleli, Malaalelichi nihoo Qeenaami, 38 Qeenaamichi nihoo Henoosi, Henoosichi nihoo Seeti, Seetichi nihoo Addaami, Addaamichi nihoo Yeerine.

Luqaasi 4

1 Arooba Yesuusi Yaafa Ayaanoona ceenniqqi Yooridanoosi Aacoochee wottahe; Yaafa Ayaanoo barahooch biin daammiye. 2 Aroochaa aabba qemon Daabiloosi "Biin gondoon shuuniibana" iqqi qiiccaa beehe. Ara aabo bulliich amoonolla maataanoone. Ebiyee gub shaacahe. 3 Arooba Yesuusin Daabiloosi "Yeerichi Bushoo ne gaata, eke hini xaqqoon 'Kosho tunabe!' getiree tuniibe!" iye. 4 Yesuusiyoo wochiqqi, " 'Asho kosho ikketona beetaachemmone' getee Yaafa Macaafooch kooreetone" iye. 5 Aroochee Daabiloosi Yesuusin genja gepooch daammiye; shawee toommooch beeti aagateena'o bullin qillifee yex bedaan beetee bekkiihe. 6 Daabiloosiyoo ishichiye:- "Yeeri eboshi bullichi toommooch ukkurittinoonaa oogee yiiroonon taach immitone; konicholla daaggiqqa imoyich ta hakkitoyich, neech immemmo taane. 7 Ebich taach ne goyinna gaata, ebi bulli neech tunemmone" iye. 8 Arooba Yesuusi wochiqqi, " 'Ne Doono Yeerich goyinnabe! Bi ikketoyich baach maddibe (maddabe)!' gettee Yaafa Macaafooch kooreetone" iye. 9 Ebiyee gub, Daabiloosi Yesuusin Yerusalem daammii, Yeerichi Yaafee Kechi guummooch kichii neechiqqi ishichiye:- " 'Yeeri neen boonoshi quyemmoyich bi maraakeena'on ne waan deejemmone; ne baatolla xaqqo bi yexaachemmoyich boonoshi kishoona neen tiijemmina'one' gettee Yaafa Macaafooch kooreetone; ebich Yeerichi Bushoo ne gaata, eke hiniichee dugulla awureeree kindibe!" iye. 12 Yesuusiyoo wochiqqi, " ' "Eke Doono Yeeri taan bi wodiyoon beegana" getiree gondoon shuunaaye!' gettee kooreetone" iye. 13 Daabiloosiyoo Yesuusin bulli mooyona gondoon shuuniiya, bari bara mooyon giddiibee bi qiiccoon bi ciichitoyee gub, andich Yesuusin qajiqqi hammiye. 14 Yesuusiyoo Yaafa Ayaano immiti giidoona Galiilee shawooch wottaa hammiye. Bi shigo ara shawoo bulliich waayeehe. 15 Biyoo boonoshi kicee beeti kexina'oochaa Ayihudeena'oyich Yeerichi qaaroon dojii beehe; asheena'o bulliyoo biin naadii beeheete. 16 Yesuusiyoo bi dicciti Naazireet waaqqi, bi doyitoomon Shambatooba boonoshi kicee beeti kexooch giyiye; shemmoyich bi tiyiyona, 17 keemachi Isiyaasichi macaafoon biich immiyeete; biyoo macaafoon galliqqi, "Iriteetina'oyich mishiraachee qaaroon ta gettemmoyich Yeeri taan bi huuttitoyich, Doono Yeerichi ayaano ta toommoochiye; kecee cuchatina'onoo 'Biicheeyemmo ittoshine', aaf doogeena'onoo 'Wochinnoon ciinnemmo ittoshine' getiree mishiraachoon ta gettemmoyich, xuqqatina'on ta wodiiyemmoyich, 'Doono Yeeri bi de'oon bi bekkiiyemmi nato, ebiyoche!' getiree mishiraachoon ta gettemmoyich taan wochatone" gettee kooreeton shemmahe. 20 Bi shemmatoyee gub macaafoon qoddiqqi kellachoyich immiichii kotahe. Ayihudeena'o kicee beeti kexooch beetina'o bulli biin manjiiqqi boonoshi ciinnii beetee, 21 biyoo "Hanaach hini Yaafa Macaafee qaaro ittoshi waayaa beetee, ceennitone" iye. 22 Asheena'o bulli "Bi gettito ibaroone" ii beeheete. Bi noonoochee kechii beeti yibbaatee shaawon woriganaqqi, "Hini uro Yooseefichi bushoo toona?" iyeete. 23 Yesuusiyoo "Ittoshi 'Atti kuxxachocho! Eke ne qelloon wodiibe! Qifirinaahi Katamooch ne shuunato bullin waayato noone; ebiyoomon wotta hini ne hajee shawooch shuunabe!' getiree taan ibaroon ebichi shaahiyoona gettemmo ittoshine" iye. 24 Yesuusi daakkiqqi ishichiye:- "Ibaroon ittoshich gettoye; amoomo tunatee keemachochi yibbaatoon bi hajee shawee asheena'o waayataacheete; 25 Tunaballi ibaroon ittoshich gettoye; Eliyaasichi yemeenooba keeja natonaa shiritta aganoonon Yeeri shimaayoon hicee, amiyo dihoo qajitoyich, shawoo bulliich shaacoo giyiyooba, Isra'eelee Shawooch meeti xuuma maacheena'o beeheete. 26 Bi tunatee Sidoonee shawooch beeti Sarapiti Katameexi ikka xuumee Eliyaasin bi deggemmoyich bi magalli, Isra'eelee xuuma maacheena'ochi daggoochee koni waanolla Yeeri biin wochataanoone. 27 Wotta keemachi Elsa'ichi yemeenooba Isra'eelee Shawooch meeti qeddee shaddee biiyachina'o beetina'one; tunaballi Sooriyee shaweexi Na'imaaniyee damba boonoshiichee ikkolla Elsa'i waan waaqqi wodito aalloone" iye. 28 Arooba Ayihudeena'o kicee beeti kexooch beetina'o bulli ishin waayaqqi oogichii ipaheete; 29 Tiyiqqi boonoshi katamee daggoochee maach biin xuqqiibee kichiichii, "Qaa'ooch dufone" iqqi boonoshi katamoo shuuneeti xaa'ooch beeti gepee cillooch daammiyeete. 30 Tunaballi bi boonoshi daggoona kuxxiqqi beshaa tariye. 31 Yesuusi ara Naazireetee kindiqqi Galiilee shawooch beeti Qifirinaahi Katamooch hammiye. Aroochaa Shambatooba asheena'oyich dojii beehe. 32 Calloon immii beeti taatoochoomon bi yibbaatatoyich, waayatina'o bi dojiti doyoona woriganaheete. 33 Arooba Ayihudeena'o kicee beeti kexooch yinno bi toommooch beeti uro beehe. Bi qaaroon oogichii cookiqqi, 34 "Ye! Ye! Ye! Naazireetachi Yesuuso! No mooyooch neen amo geddiye? Noon goojiiya waanne? Koni ne gaata arii beeto taane; Yeerichi Yaafoo neene" iye. 35 Yesuusiyoo "Ne noonoon yeshe! Hini uroochi toommoochee tibe!" iqqi noggahe. Yinnoo boonoshi daggooch dichiichii, uroon amoonolla hallaanoon bi toommoochee tiyiye. 36 Ebich asheena'o bulli oogichii woriganaqqi boonoshinaa boonoshina "Ebi amee hakkoonaa amee giidoona yinneena'on 'Tibote!' iqqi gettiye; bi getee, boonoshiyoo aabichiqqi tiyiyeete?" iqqi yibbaataheete. 37 Bi shigoo ara guudoona beeti shawoo bulliich waayeehe. 38 Yesuusi Ayihudeena'o kicee beeti kexoochee kechii hammiqqi Simoonichi kexooch giyiye. Simoonichi amaate kuppha achee gaamee biiyoona bi biiyatoyich, Yesuusin "Hini ureen wodiibe!" iqqi qollaheete. 39 Biyoo urechi ga'ooch neexaqqi, hini achee gaamoon " qaye!" bi getee, bekkach qajiye. Aree gaata ure beeroochee tiyaa maayoon qanniiqqa boonoshich giddiihane. 40 Woyimikee aabi gimooch ara katameexi asheena'o bari bara biiyoona biiyatina'o bullin Yesuus waan deebiyeete. Biyoo boonoshi bullin bi kishoona yechiqqi wodiihe. 41 Yinneena'oo wotta "Ne Yeerichi Bushoo neene!" iqqi cookiibee asheena'ochi toommoochee tiyiyeete. Yesuusiyoo hini ara yinneena'on noggahe; boonoshiyoo Kiristoosi bi tunoon boonoshi ariitoyich, boonoshin "Koni ta gaata, gettaahotine!" iqqi bajiye. 42 Shawoo hariyee, Yesuusi tiyiqqi barahooch hammiye. Dofee asheena'oo biin qaawiibee bi waan shaggiyeete. "Noon dufiree hammaaye!" iqqi baja qaawiyeete. 43 Tunaballi biyoo "Bara katameena'oochoo wotta Yeerichi taatittinee mishiraachee qaaroon geto taach qaawii beetone; ebichiye Yeeri taan bi wochato" iye. 44 Yihudee Shawooch boonoshi kicee beeti kexo bulliich guuddiqqi mishiraachee qaaroon gettii beehe.

Luqaasi 5

1 Ikka araddoon Yesuusi Genshaareexi Baharee gashooch neexaa beehe; ebi baharee gashooch beeti gutta marikabeena'on beeggiye. Haasha yesheena'oo aroochee kindiqqi boonoshi haasha yesha dabboon aacona machii beeheete. Arooba arooch wotta dofee asheena'o Yeerichi qaaroon waayoyich Yesuusin guuddiqqi xu'ee beeheete. 3 Ebich Yesuusi marikabeena'oochee Simoonichooch giyiqqi Simoonin "Eke hini marikaboon shawoochee giishachoon gub aaco waan giddiibe!" iye. Aroyee gub Yesuusi ara marikabooch kotaachii asheena'oyich dojiye. 4 Yibbaatoon bi ciichitoyee gub, Simoonin "Marikaboon gejo waan katichibe! Haashee yeshoyich ittoshi dabboon dufiree haashoon yeshote!" iye. 5 Simooniyoo wochiqqi, "Ta Doonocho! yichi xumo bullin haashee dabboon dupaabee maraataqqaaniye no hariito; tunaballi amoonolla yeshaano noone. Itee ne gettatoyicha getiree haashee dabboon dupehoye" iye. 6 Haashee dabboonoo dupiqqi meeti haashoon yechiyeete; boonoshi yechiti haashoo meettitoyich haashee dabbeena'o keexaheete. 7 Bara marikabooch beeti boonoshi nuucheena'on waaree boonoshi gaachemmoyich kapiyeete. Areena'oo waaqqi aachi goonooch haashoon ikkooch gutiyeete; ara ikkooch gutteeti haashee maggo gutta marikaboon aaco qoox beddimmi wottoon ikkooch gutiqqi ceechiyeete. 8 Simooni gettee beeti Pheexiroosi ebin beeggiqqi Yesuusichi baatooch dihiqqi, "Ta Doonocho! Tayee wohe! Axaaxacho taane" iye. 9 Ishin bi gettito, ebiyoomi meeti haashoon boonoshi yeshon biinnaa biinna tookkii beetina'o bullina boonoshi woriganatoyichiye. 10 Ebiyoomon wotta Simoonichi nuucheena'o Yabidoosichi bushiisheena'o Yaaqoobinaa Yowannisina woriganaheete. Yesuusiyoo Simoonin "Shattaahine! Ebiyee bek haashoon hashiqqa ne yeshoomon, ashoon ta waan qaawi yeshiree deebemmo neene" iye. 11 Boonoshiyoo marikabeena'on shawooch kichii neechiichii bulli mooyon qajiqqi Yesuusichi hillooch hammiyeete. 12 Yesuusi ikka katamooch bi beetee, bi ashittino bullin qeddee shaddee biiyoona biiyati ikka uro hini ara katamooch beehe. Hini ara uroo Yesuusin beeggiqqi bi baroona guufaachii, "Ta Doonocho! Ne daaggi gaata, taan wodiyoon hakkihine" iqqi qollahe. 13 Yesuusiyoo bi kishoon hini ara uroochi toommooch kotiiqqi, "Daaggiyoye; wodibe!" iye. Ishichii bi iyona, uro bekkach qeddee shaddee biiyoochee wodiye. 14 Yesuusi biich "Ebi ne wodoon konicholla gettaahine! tunaballi and hamiree ne ashittinoon qeeshoyich bekkiibe! Ne wodoon asheena'o bulli xiishemmoyich, Muusi bi callooch 'Deejibote!' iqqi bi kooriti deejoon Yeerich deejibe!" iqqi kupphii gettiqqi daachiihe. 15 Tunatee aafichoyee beshoon Yesuusichi shuunoo ara katamee guudoona beeti shawooch waayeehe. Ebich dofee asheena'o bi waanee waayoonaa boonoshi biiyoochee wodoonoyich bi waan kiceeheete; 16 Tunaballi aroo boonoshiyee wokkii barahooch hammiqqi corootii beehe. 17 Ikka araddoon, Yesuusi asheena'oyich dojii bi beetee, Galiilee shawoonaa Yihudee Shawoonooch beeti gafeena'o bulliiche, wotta Yerusalemeenoo waati Fariseena'onaa Muusichi callee dojachina'ona arooch kotaa beeheete. Arooba bi ashittino qititi ikka uroon shaa'oona shaaggaqqi Yesuus waan deebiyeete; Yesuusi beeti kexooch giijiree bi aafooch kotiiya qiiccaheete. Kiceeti asheena'o meettitoyich, boonoshi giijemmi gommon muccaqqi kechi toommooch kechiyeete; kechi aafoon shaqqiqqi ashittino qititi uroon qeyiqqi bi beeti shaa'oona tookkii wodaroona kiceeti ashi daggooch beeti Yesuusichi aafooch kindiiheete. Hini ara uroon wodiiya Doono Yeerichi giido Yesuusichi toommooch beehe. 20 Ebich Yesuusi "Wodiiyemmone" iqqi boonoshi mulloon bi toommooch boonoshi too'iyoon beeggiqqi, bi ashittino qititi uroon "Hini uroocho! Ne axaaxoyich maaroon danato neene" iye. 21 Aree gaata Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'onochi daggoochee ikkikkeena'o "Ebi Yeerin naaggii beeto konine? Ikka Yeeriyee damba ashi axaaxoon maaroon hakkemmo konine?" iqqi gabiyeete. 22 Tunaballi Yesuusi boonoshi mulloona ishichii boonoshi gaboon ariiqqi, "Ittoshi mulloona amoyich ebin shalligiyotine? 23 Ashittino qititi uroon 'Ne axaaxoyich maaroon danato neene' getonaa 'Tiyiree hambe!' getonoochee kettoo aabine? 24 Tunatee ashi bushoo ta hini shawee toommoochaa ashi axaaxoon maaroyich, damba Yeer waanee daaggeeto ta tunoon ittoshi ariiyemmoyich . . ." iqqi tiyii ashittino qititi uroon "Hini uroocho! And tiyi ne shaa'oon shaagiree ne kexooch hambe!" iye. 25 Arooba asheena'o beeggii beetee, ashittino qititi uro bekkach motakkimii tiyiqqi, tokkataa bi beeti shaa'oon tiijii shaaggiqqi Yeerin gallataabee bi kexooch hammiye. 26 Ebina asheena'o bulli woriganaheete; Yeerin oogiiqqi, "Hanaach woriganikkiti mooyon beeggato noone" iibee oogichiqqi shattiyeete. 27 Ebiyee gub, Yesuusi ara gafoyee maach kechiqqi, Lewi gettee beeti gabiyee guudoon qaraxo kuxxee beeti gabbarooch kotaa bi beetee ciinniqqi, "Taan dabbibe!" iye. 28 Aroo bullin qajiqqi Yesuusin dabbiye. 29 Aroyee gub Lewi bi kexooch oogati gifiroon Yesuusich qanniihe. Arooba Yesuusinaa Lewina tookkiqqi madooch kotati gabiyee guudeena'onaa bara asheena'ona meetina'one. 30 Ebich Fariseena'onaa Muusichi callee dojachina'ona "Amoyichiye gabiyee guudeena'onaa axaaxachina'ona tookkiqqi maa uchii ittoshi beeto?" iqqi Yesuusichi dabbeena'o toommooch guruuxeeheete. 31 Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Biiyachina'oyichalli wodeena'oyich atti kuxxacho qaaweyaanoone. 32 'Axaaxee gommoochee Yeer waan wottabote!' getiree axaaxachina'on ceegoyichalli, 'Axaaxoon shuunataano noone; axaaxee gommoochee Yeer waan wotto nooch qaawiyaache' ii beeti cadiqo shaahii beetina'on ceegoyich waataano taane" iye. 33 Ebi ara asheena'o Yesuusich "Yowannisichi dabbeena'o meeti araddoon coomii corootii beetina'one; wotta Fariseena'ochi dabbeena'o ebiyoomon coomii corootii beetina'one. Tunaballi ne dabbeena'o coomaacheete; cikkii maa uchiyeete" iyeete. 34 Yesuusiyoo wochiqqi, "Wo'ee keno boonoshina tookkii bi beetee, miyaateena'on coomiyoon hakkehotina? 35 Tunaballi wo'ee keno boonoshi waanee baremmi aabo woyemmone; arooba coomemmina'one" iye. 36 Daakkiqqi shaahiyoona boonoshich ishichiqqi gettiye:- "Andira qoraddoochee keexxiqqi geena tahooch xefaa beeto aalloone; tunaballi andra tahoon bi keexi gaata, hini ara andra tahoon duubiiniye bi ito; wotta andra xefo geenoona doyaache. 37 Ebiyee wotta geena mollaxxooch gaara woyinee uyoon kotii beeti asho aalloone; bi kotii gaata, ara gaara woyinee uyo kashi gaata, mollaxxoon gaakkemmone; uyo ufemmone; mollaxxoo duubemmone. 38 Ebich koniyolla gaara woyinee uyoon andra mollaxxoochiye bi kotii beeto. 39 Kachiti woyinee uyoon uchii doyiichii gaara uyoon qaawii beeto koniyolla aalloone; 'Kachiti woyinee uyo shaawone' iye. Ebiyoomon wotta wonnee ariyoon doyiichii hini andra ariyoon qaawii beeto koniyolla aalloone" iye.

Luqaasi 6

1 Ebiyee gub, Yesuusi Shambatooba moochati teepphee daggoona beshahe; bi dabbeena'o hammiibee teepphee moochoon kuxxiqqi boonoshi kishoona kachaa maa beeheete. 2 Kuxxii kachaa boonoshi maa beetee beeggiti Fariseena'ochi daggoochee ikkikkeena'o "Amoyichiye Shambatoona Muusichi calloo bajiton ittoshi shuunaa beeto?" iqqi echaheete. 3 Yesuusiyoo boonoshich wochiqqi ishichiye:- "Daawitinaa biinna tookkii beetina'ona boonoshi shaacahooba, Daawiti tuniiton shemmataachotina? 4 Yeerichi kexooch giyiqqi qeesheena'oyee damba bara asho koniyolla maataachemmoyich, Muusichi calloo bajiti yaaree koshon tiijiqqi maahe; biinna tookkii beetina'oyichoo wotta immiye. 5 Ashi bushoo Shambatoyich Doonone" iye. 6 Bara Shambatooba wotta Yesuusi Ayihudeena'o kicee beeti kexooch giyiqqi asheena'oyich dojiye. Aroochoo qanna kishoo qomati uro beehe. 7 Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'ona "Eke Shambatooba bi wodii gaata . . ." iqqi Yesuusin taggoyich quyaa beeheete. 8 Yesuusiyoo boonoshi gaboon ariiqqi kishoo qomati uroon "Tiyi hini gutta daggooch neexabe!" iye. Uroo tiyiqqi neexahe. 9 Yesuusiyoo ebin ciinnii beeti asheena'on "Eke ittoshin ikka mooyon echabane. Muusichi calloo Shambatooba de'a shuunoon daaggiyashi, oohee gonda shuunoon daaggiye? Kashee wodiyoonashi, oohee aalliyooniye?" iqqi echahe. 10 Aaf beetina'onaa gub beetina'o bullinon ciinniqqi, uroon "Ne kishoon yaggibe!" iye. Biyoo yaggiye; bekkach wottaqqi iiwoo tunahe. 11 Ebi mooyo Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'onon ipii shiniihe; boonoshinaa boonoshina "Hini uroochi toommooch amoon hallibona?" iqqi echeeheete. 12 Arooba Yesuusi corootiya gepooch kechiye. Bi kechitoyee gub corootiibee qeyiye. 13 shawoo hariyee, biin dabbii beetina'on bi waan ceeggiye; boonoshi daggoochee aaraa gutteena'on kaacciye; boonoshinoo "Wocheeti mishiraachachina'o" iqqi shigiihe. 14 Boonoshiyoo "Pheexiroosi" iqqi bi shigiiti Simooni, bi manoo Indiriyaasi, Yaaqoobi, Yowannisi, Filipphoosi, Baritelemoosi, 15 Maatiyoosi, Toomaasi, Ilifoosichi bushoo Yaaqoobi, bi aagatoyich qanaatacho gettee beeti Simooni, 16 Yaaqoobichi bushoo Yihudinaa Yesuusin beshiiqqi immiti Asqorotachi Yihudina eboshine. 17 Ebiyee gub, Yesuusi aaraa gutta bi dabbeena'ona tookkii gepoochee kindiqqi gaddooch neexahe; arooch biin dabbii beeti bara dofee asheena'o beeheete; wotta bi waanee waayoonaa boonoshi biiyoochee wodoonoyich Yihudee shawoo bulliichee, Yerusalemee, baharee ga'ooch beeti Xiroosinaa Sidooninoochee waati dofee asheena'o beeheete. 18 Yesuusiyoo yinnoona yechaqqi iritee beetina'on wodiihe; 19 bi waanee wodiyee giidoo kechiqqi bullin bi wodii beetoyich, asheena'o bulli Yesuusichi achoon yeshon qaawii beeheete. 20 Yesuusi bi dabbeena'on ciinniqqi boonoshich ishichiye:- "Hini girachina'ote! Diireeto ittoshine; Yeerichi taatittine itosichine. 21 And shaacaa beetina'ote! Diireeto ittoshine; Yeeri ittoshin michiiyemmone. And tuummii beetina'ote! Diireeto ittoshine; emiroona bahemmo ittoshine. 22 Asheena'o ashi bushoo ta naboyich ittoshin shixxiteenoo, boonoshi shiqqiiteenoo, boonoshi naagateenoo, ittoshi shigoon tiijoo ciigaqqi boonoshi sheenateenoo, diireeto ittoshine. 23 "Ebiyee aaf boonoshi qaabbachina'o ebiyoomon keemachina'on du'iitina'one; ebich hini ara keemachina'ona tookki ooga wojoon shimaayoochaa Yeeri ittoshich immemmo bi tunatoyich, ittoshin boonoshi du'iimmi aabooba emiroona wucwucote! capphabote! 24 "Wotta hini gaannachina'ote! and emiroon danato ittoshine; tunaballi gub muccemmo ittoshine. Ebich ittoshich woowo! 25 and michii beetina'ote! gub shacemmo ittoshine. ebich ittoshich woowo! and emirii beetina'ote! gub tuummemmo ittoshine; eepemmoo ittoshine. ebich ittoshich woowo! 26 asho bulli ittoshin gaawichiqqi bi yibbaatatina'ote! boonoshi qaabbachina'o ebiyoomon koota keemachina'on gaawichiqqi yibbaatatina'one. ebich ittoshich woowo!" iye. 27 "Taachon waayaa beetina'ote! Ittoshich gettoye; ittoshi shixachina'on shunote! Ittoshin shixxii beetina'oyich de'oon shuunabote! 28 Ittoshin upii beetina'on diiribote! Ittoshin naaggii beetina'on Yeeri maaremmoyich, boonoshich corootibote! 29 Ikka ne gaakkoon tapammoyich guttinnee gaakkoon bajaahine! Ne kutoon daammiyoyich ne kootoon bajaahine! 30 Du'aqqi neen qollammo bullich imbe! Ne gijoon daammiyoo wochi neech bi immemmoyich echiyaahine! 31 'Asho taach tuniibe' iqqi ittoshi shunnii beetoomon, ittoshiyoo wotta ebiyoomon bara ashoyich tuniibote! 32 "Ittoshin shunnii beetina'on baach ittoshi shuni gaata, Yeer waanee amee gallatoon danehotine? Yeerich qeyaaneena'olla boonoshin shunnii beetina'on shunnii beetina'one. 33 Ittoshich de'oon shuunaa beetina'oyich baach de'oon ittoshi shuuna gaata, Yeer waanee amee gallatoon danehotine? Yeerich qeyaaneena'olla ebin tunii beetina'one. 34 'Qoccemmone' iqqi ittoshi gibanatoyich baach ittoshi erattii gaata, Yeer waanee amee gallatoon danehotine? Yeerich qeyaaneena'olla erattoon gaacceeya boonoshiyoomina'oyich erattii beetina'one. 35 Tunaballi ittoshin shixxii beetina'on shunote! Boonoshich de'oon shuunabote! 'Amoonolla taach gaaccemmone' getiree gibanaayi, boonoshich erattiibote! Ooga wojoon danemmo ittoshine; Beshoo Yeerichi Bushiishoonoo tunemmo ittoshine; ebiyoo Yeeri biin gallatataaneena'onaa gondeena'onoyich maac de'o bi tunatoyichiye. 36 Illa ittoshi nihoo Yeeri ariqqacho bi tunatoomon ittoshiyoo wotta ariqqacho tunabote!" iye. 37 "Yeeri ittoshi gondoon bi hadaachemmoyich, ashi gondoon hadiyaahotine! Wotta Yeeri ittoshi toommooch bi nallaachemmoyich, ashi toommooch nalliyaahotine! Yeeri ittoshi xu'oon bi maaremmoyich, ashi xu'oon maaribote! 38 Ashich imbote! Ittoshi immitoyee beshoon ceennii beshiqqi aphiraton Yeeri ittoshich degi ciichiree immemmone. Ashich ittoshi qeellaa (shafarii) beetoomon Yeeri wochiree ittoshich qeellemmone (shafaremmone)" iye. 39 Wotta Yesuusi ishichiqqi shaahiyoon boonoshich gettiye:- "Aaf doogo aaf doogoon yaaboon hakkeha? Gutteena'o yesharee opooch dojii beetoyee beshaanoone; 40 Doyii beeto biin dabbiitoyee beshaanoone; tunaballi bullin ariiqqi bi ciichi gaata, biin dojitona tookki tatemmone. 41 "Ne aafooch giyiti ooga giimboon shalligaanoon, amoyichiye ne manoochi aafooch giyati giishacha guudeen ne ciinnaa beeto? 42 Wotta ne aafooch giyiti ooga giimboon ciinaanoon, aabichiree ne manoon 'Ta manoocho! Eke ne aafeexi guudeen kichibana' geton hakkenne? Hini ne maacoon xalloo shaahii beeti uroocho! Shiichiree ne aafeexi ooga giimboon kichibe! Ebiyee gub ne manoochi aafeexi guudeen kichoyich manjiiree ciinnemmo neene" iye. 43 "Gonda aafoon aafaa beeti de'a mixo aalloone; ebiyoomon wotta de'a aafoon aafaa beeti gonda mixo aalloone. 44 Ebich mixo bulli bi aafoona arichahe. Angixoochee balasee michi aafo maceyaache; ebiyoomon wotta garoochee woyinee aafo maceyaache. 45 Asho bi gettii beeto bi mullooch ceenniti mooyoocheeniye. de'a asho bi mullooch bi kotiiti de'a mooyoochee kichiye; gonda ashoo bi mullooch bi kotiiti gonda mooyoochee kichiye" iye. 46 "Ta gettaa beeton ceechachotine. Illa amoyichiye 'Ta Doonocho! Ta Doonocho!' iqqi taan ittoshi ceeggii beeto? 47 ta waan waa hini ta qaaroon waayaqqi ceechii beeto koniyolla, konin bi shaahii beeto gaata ittoshich bekkiibana. 48 Biyoo opoon genjii iijichii manja xaqqee toommooch manjiiqqi bi kexon haggiti uroomone. Ambamboo waahooba, aaco ara kexon xuqqiye; tunatee gaawichee bi haggatoyich, shuurikkoon cir hakkaache. 49 Wotta hini ta qaaroon waayaqqi ceechaano, opoon genjiiqqi iyaanoon, cikkii toommooch bi kexon haggiti uroomone. Ambamboo waahooba, aaco ara kexon bi xuqqiyee, bekkach ara kexo gugummimmiqqi dihiye" iye.

Luqaasi 7

1 Yesuusi biin ellaa beeti meeti asheena'oyich bi yibbaatoon bi ciichitoyee gub, Qifirinaahi Katamooch giyiye. 2 Aroochoo ikka Roomachi balla ginee iraashoo beehe; bi shunnii beeti bi aafee bushoo biiyaqqi qitooch beddiye. 3 Yesuusichi shuunoon waayaqqi Ayihudee geeneena'on "Hamiree Yesuusin 'Balla ginee iraashoo "Ta aafee bushoon waaree wodiibe!" iqqi qollatone' getiree taach qollabote!" iqqi wochahe. 4 Hini ara wocheeti geeneena'oo Yesuus waan hammii shaggiqqi, "No aagatoon shunniqqi no kicee beeti kexon nooch haggiitone; ebichi bi qollati qolloon waayi ne bedda uroone" iqqi kupphii qollaheete. 6 Yesuusiyoo de'a iqqi boonoshina tookkii hammiye. Yesuusi hammiqqi balla ginee iraashoochi kexooch bi katinniyee, hini ara iraashoo bi shuunachina'on ishichiqqi wochahe; "Ta Doonocho! Ta waan waaree iriteyaahine! Ta kexooch ne giyi bedda uro toono taane; 7 Ebi qayee ne waan womoyicholla bedaani uro taane; tunaballi ikka qaaroon baach gete! Ta aafee bushoo wodemmone. 8 Ta wotta tayee dambeena'oyich hajee beeto taane; tayee desh beeti ginee naayina'o wotta taach hajee beetina'one; ikkoon 'Hambe!' ta geti gaata, hammii beetone; baroon wotta 'Wobe!' ta geti gaata, waa beetone; ta aafee bushoonoo 'Ebin tuniibe!' ta geti gaata, tunii beetone" iye. 9 Yesuusi ishin waayaqqi uroon woriganahe; gub wottaqqi biin dabbii beeti dofee asheena'oyich "Ittoshich gettoye; Isra'eelee Shawooch beeti Ayihudeena'ochi daggoochee koninolla ebiyoomon bi mulloon ta toommooch too'iiti ashoon danataano taane" iye. 10 Wocheeti asheena'o hini ara balla ginee iraashoochi kexooch boonoshi wottahee, bi aafee bushoo wodiqqi bi beetee danaheete. 11 Dechra Yesuusi Naayini gettee beeti katamooch hammiye; bi dabbeena'onaa dofee asheena'ona biinna tookkii hammiyeete. 12 Ara katamee kelloch bi katinniyee, asheena'o dubanoon shaaggaqqi kechiyeete; qititi gurimaashoo bi indech ikka mixxoone; indeyoo xuumeene. Ara katameexi dofee asheena'o dabbii beeheete. 13 Doono Yesuusiyoo ureen ciinniqqi ayiniye; bi waan giddaqqi "Eepaahine!" iqqi goggiihe. 14 Giddaqqi shaa'oon yechiye. Shaaggitina'oo neexaheete. Yesuusiyoo qititi gurimaashoon "Hini gurimaashoocho! Neen 'Tibe!' ii beeto taane' iye. 15 Qititi gurimaashoo bekkach motakkimii tiyii kotaqqi yibbaatahe. Aree gaata Yesuusi bushoochi indech "Ebeege ne bushoo!" iqqi immiye. 16 Asheena'o bulli oogichii shattiqqi boonoshinaa boonoshina "Yeeri ooga keemachon no daggoochee kaacciqqi neechitone" iyeete. Wotta "Yeeri bi asheena'on ciinnitone" iibee Yeerin gallataheete. 17 Ebich Yesuusichi shigo Yihudee Shawoonaa bi guudeexi shawoo bullinooch waayeehe. 18 Yowannisichi dabbeena'o Yesuusi shuunati mooyo bullin biich gettiyeete. Yowannisi bi dabbeena'oochee gutteena'on bi waan ceeggiqqi, 19 " ' "Woyemmone" getteeti Kiristoosi neenashi, oohee baroon quyabona?' getiree echbote!" iqqi Doono Yesuus waan daachiihe. 20 Wocheetina'oo bi waan hammiqqi, "Aacona Afaallachi Yowannisi ' "Woyemmone" getteeti Kiristoosi neenashi, oohee baroon quyabona?' iqqi ne waan noon wochahe" iyeete. 21 Arooba Yesuusi meeti asheena'on iritii beeti biiyoonaa naxo bullinoochee wodiihe; yinneena'onoo meetina'ochi toommoochee yookkiye; meeti aaf doogeena'ochi aafoonoo ciinniihe. 22 Yesuusi ara wocheetina'oyich wochiqqi, "Hamiree ittoshi aafoona ittoshi beeggitonaa ittoshi waamona ittoshi waayatonon Yowannisich getote! Aaf doogeena'o ciinnii beetina'one; baata yesheena'o sha'aa beetina'one; qeddee shaddee biiyoona biiyatina'o wodii beetina'one; ulleena'o waayaa beetina'one; qititina'o wodii beetina'one; girachina'oyichoo Yeerichi mishiraachee qaaro gettee beetone; 23 Ta shuunoo biich xugo tunataani asho bulli diireetone" iye. 24 Yowannis waanee wocheetina'o wottaqqi boonoshi hammii beetee, Yesuusi Yowannisichi mooyon dofee asheena'oyich getooch giyiye; boonoshichoo ishichiye:- "Amoon beegga barahooch hammiyotine? Yongoona koho shuuroomon shuurii beeti ashoon beegga hammiyotinash, 25 oohee amoon beegga hammiyotine? De'a tahoon tahati urooniya? Macacikkiti tahoon tahaqqi mashaamiti beemona beetina'o beeto taateena'ochi kexoochiye. 26 Ishi gaata amoon beegga hammiyotine? Keemachoniya? Eeha, ittoshich gettoye; keemacho bulliyee beshoon beegganiye ittoshi hamito. 27 " 'Yeeriyoo "Ebiyoche, ne gommon qaxxemmi ta wocheyachon neyee shiichiree daachiiyemmo taane" itone' getee kooreeto ebine. 28 Ittoshich gettoye; shawee toommooch shiijatina'ochi daggoochee Aacona Afaallachi Yowannisiyee beshi asho koniyolla aalloone; tunaballi Yeerichi taatittineecha bulliyee desho tunato biyee beshoone" iye. 29 Ebin waayati asheena'o bulli, gabiyee guudeena'olla echataanoon Yowannis waan waaqqi aacona afaalleebee Yeeri cadiqo bi tunoon miixaheete. 30 Tunaballi Fariseena'onaa Muusichi callee dojachina'ona "Ebi nooch toonoone" iqqi Yeerichi daaggoon hoxaqqi Yowannisina afaalleyoon qajiyeete. 31 Aree hillooch Yesuusi ishichiye:- "Hini yemeenooch beeti asheena'on amoona shaahiibate? Koniniye boonoshi shaahii beeto? 32 Gabiyee godooch kotaa beeti bushiisheena'oniye boonoshi shaahii beeto; boonoshinaa boonoshina ceegeebee, 'Emiree shumburoon ittoshich huggahone; tunaballi ittoshi duubaachotine; muushanee shooshoon shooshahone; tunaballi ittoshi eefaachotine' ii beeti bushiishoomina'one. 33 Aacona Afaallachi Yowannisi koshon maataanoon, woyinee uyoon uyaanoon bi waatee, ittoshi 'Hini yinnachone' iyotine. 34 Ashi bushoo ta maabee, uchaabee ta waatee, 'Hini maayoonaa uyoonochi buujoone; wotta gabiyee guudeena'onaa axaaxachina'onochi shunachone' iyotine. 35 Tunatee Yeerichi ariyoo bi bushiisheena'ochi tata shuunoona arichatone" iye. 36 Ebiyee gub, Fariseena'ochi daggoochee ikkoo Yesuusin "Ta kexooch ne waatee, tookki maayoon mamone!" iqqi ataalliye. Yesuusiyoo hini ara Farisoochi kexooch giyiqqi kotahe; madoo giddahe. 37 Arooch bi beetee, ara katamooch beeti axaaxachi ikka ure Yesuusi Farisoochi kexooch giyii madee toommooch bi beemon waayaqqa, Elibaaxiroosi gettee beeti xaqqoochee shuuneeti firiqaadee ceeni gaawa cinnachi shittoon yechaqqa bi waan waahan. 38 Waa bi gubbaa Yesuusichi baatee ga'ooch yittaachaa eepaabee acimoon bi baatooch ukkiyan; bi qellee gofaroonoo Yesuusichi baatoon hidiyan; hidiqqa shummahan; ara cinnachi shittoonoo bi baatooch huuttahan. 39 Yesuusin ataalliti Farisoo ebin beeggiqqi, bi mulloona "Hini keemacho bi gaata, hini bi baatoon yechaa beeti ure koni bi gaata, bi shuunoo amoomo gaata ariiyeshone; biyoo axaaxachine" iqqi gabiye. 40 Yesuusiyoo hini ara Farisoon "Simoono! Neech ta gettemmi mooyo beete" iye. Biyoo "Dojachocho! gete!" iye. 41 Yesuusi ishichiye:- "Ikka koyitiyachoyich gutta koyitachina'o beeheete. Ikkoochi toommooch uucha balla birawoo, guttinnoochi toommoochoo aacha birawoo beehe. 42 Gutteena'olla qoccemmon boonoshi mawiitee, ara gijoon boonoshich maariye. Eke taach gete! Hini gutta asheena'ochi daggoochee oogichiree ara koyitiyachon shunemmo aabine?" iqqi echahe. 43 Simooni wochiqqi, "Wodda gijoon bi qajiti hiishaacho shaahiye" iye. Yesuusiyoo "Ibaroon nallitine" iye. 44 Aroochee ure waan guuddiqqi Simoonichi ishichiye:- "Hini ureen beeggaa beetine? Ne kexooch iibboo tunaqqa ta waatee, aaconolla ta baatoyich giddiyaano neene; tunaballi hini ure bi acimoon ta baatee toommooch ukkitine; bi qellee gofaroonoo hiditine. 45 Ne taan shumaano neene; tunaballi hini ure batti bat ta giyahee, bi shummati ta baatoon and beddaahee qayaaneene. 46 Iibboyich immee beeti doyee zayitoon ta qellooch ne huutaano neene; tunaballi hini ure ta baatooch shittoon ukkitine. 47 Ebich neech gettoye; ceeni bi mulloona taan shunnatine; ebina bi toommooch beeti meeti axaaxoyich maaroon danatine; tunaballi giishacha axaaxoyich maaroon danati asho giishachooniye bi shunnii beeto" iye. 48 Ureyichoo "Yeeri ne axaaxoon maaritone" iye. 49 Arooba Yesuusina tookkiqqi madooch kotatina'o boonoshi mulloona "Ashi axaaxoonolla maarii beeto, hini konine?" iqqi gabiyeete. 50 Tunaballi Yesuusi ureen "Ne mulloon ta toommooch ne too'iyoo neen wodiitone. Diggoona hambe!" iye.

Luqaasi 8

1 Aroyee gub Yesuusi Yeerichi wochoon gettiibee, Yeerichi taatittinee mishiraachoon bechiibee, katamoonaa gafoo bullinooch guuddii beehe; aaraa gutta bi dabbeena'o biinna tookkii guuddii beeheete. 2 Yesuusi yinneena'on boonoshi toommoochee bi yookkitina'onaa biiyoochee bi wodiiti ikkikka genneena'ona, eboshiyoo shabaatta yinneena'on bi toommoochee bi yookkiti Magidalachi Maariyami, 3 Taatoo Heroodisichi kechi guudo kuuzichi mechee Yowani, Susaaninaa bara meeti genneena'ona boonoshi gijoona Yesuusinaa bi dabbeena'onon deggii beeheete. 4 Dofee asheena'o boonoshi katami katamoochee Yesuus waan waaqqi boonoshi kiceemmona, shaahiyoona ishichiqqi gettiye; 5 "Ikka araddoon Yaree shookkacho bi yaroon yechiqqi shookka kechiye. shookkii bi beetee, ikkikkoo gommi gashooch holliye; aroochaa baatoona neexxahe; kafeena'oo waa maciqqi maaheete. 6 Baroo maacaa xaqqachi shawooch holliye; collaqqi bi kechiyee, aachaalli shuu'a shawoo bi tunatoyich, ara collo shuuqqiye. 7 Baroo wotta angichi xupo beeti shawooch holliye; ara angichi xupoo naaxii (nocii) kechiqqi maayi colloona tookkii diciqqi maahe. 8 Baroo wotta qeemi shawooch holliqqi collahe; diccii kechiqqinoo balla kishoon aafahe" iye. Yesuusi ebin gettiichii bi qaaroon oogichiqqi, "Waayaa beeti waajacho waayabe!" iye. 9 Ebiyee gub, Yesuusichi dabbeena'o "Hini shaahiyoo ama getone?" iqqi echaheete. 10 Yesuusiyoo wochiqqi ishichiye:- "Yeeri bi taatittinee maacee mooyon ittoshich arichiitone; tunaballi bareena'o ciinniibee boonoshi beegaachemmoyich, waayaabee boonoshi shalligaachemmoyichoo bulli mooyo shaahiyoonaniye bi gettee beeto" iye. 11 Yesuusi daakkiqqi ishichiye:- "Yaree shookkachochi shaahiyoo ebine; yaroo Yeerichi qaaroone. 12 Gommi gashooch holliti yaroomina'o geto, Yeerichi qaaroon boonoshi waayatoyee gub Daabiloosi waaqqi boonoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iiree boonoshi wodaachemmoyich, ara boonoshi waayati qaaroon boonoshi mulloochee maciqqi bi daammiti asheena'o getone. 13 Wotta maacaa xaqqachi shawooch holliti yaroomina'o geto, Yeerichi qaaroon waayaqqi bekkach emiroona deqqi beeti asheena'o getone; tunaballi cammon yeshaaneena'one; boonoshi mulloon Yeerichi toommooch boonoshi too'ii beeto andichalli, Daabiloosi boonoshin gondoon shuuniiya bi qiiccahooba, gub shokiree echemmina'one. 14 Angichi xupo beeti shawooch holliti yaroomina'o geto, Yeerichi qaaroon boonoshi waayatoyee gub, beemi gaboo, gaannoonaa mashaamiti beemona kechii bi maatoyich, kashaalli taxxa aafoomi asheena'o getone. 15 Wotta qeemi shawooch holliti yaroomina'o geto, ibara gaawa mulloona Yeerichi qaaroon waayaqqi ceechii beeti asheena'o getone; haa'iiqqi aafoon aafaa beetina'one" iye. 16 "Koniyolla ceechoon bi ceechi gaata, kexooch giyii beeti ashich bi bekkemmoyich xallooch kotiihalli, qiicoona qeraache; oohee qeechi dambooch kotiyaache. 17 Aacheeti mooyo bulli xalla keyo, maaceexi mooyo gaxxeeqqi aricho echataachemmone. 18 Illa aabichiree ittoshi waayemmo gaata, ittoshi qelloon ariibote! Beetoyich daakkeeree immeeyemmone; tunaballi amolla aallo waanee biich beeti giishacholla tiijeeyemmone" iye. 19 Aroyee gub Yesuusichi indeenaa bi maneena'ona bi waan waaheete. Asho oogichiqqi bi meettitoyich, bi waan shaggiqqi danoon mawiiheete. 20 Ebich asheena'ochi daggoochee ikkikkeena'o Yesuusin "Ne indeenaa ne maneena'ona neenna daniya qaawiqqi maaxooch neexaa beeteete" iqqi gettiyeete. 21 Yesuusiyoo wochiqqi, "Ta indeenaa ta maneena'ona Yeerichi qaaroon waayaqqi ceechii beetina'one" iye. 22 Ikka araddoon Yesuusi bi dabbeena'ona tookkii marikabooch giyiqqi, "Baharee beqach kimbone" iye. Ebich tiyii hammiyeete. 23 Hammii boonoshi beetee, Yesuusi tokkatahe. Diqqoona giidachi yongo baharee aachi toommooch tiyiye; marikabooch aaco ceen beddiqqi, boonoshi kashoon aalliiya bi getee, 24 bi dabbeena'o giddaqqi, "No Doonocho! No Doonocho! Aallato noone!" iibee tokkatoochee Yesuusin tiijiyeete. Yesuusi tokkatoochee tiyiqqi yongoonaa baharee aachi aayonon noggahe. Bekkach qajiqqi shashawumiye. 25 Yesuusiyoo bi dabbeena'on "Ittoshi mulloon ta toommooch ittoshi too'iyoo aaye?" iye. Yesuusichi dabbeena'o shataqqi boonoshinaa boonoshina "Yongoonaa baharee aaconon gettiqqi waayii beeti hini uro am shaaha ashoone?" iqqi woriganaheete. 26 Ebiyee gub, Yesuusinaa bi dabbeena'ona Galiilee Baharee beqach beeti Geraashee asheena'ochi shawooch marikaboona shaggiyeete. 27 Yesuusi marikaboochee bi kindiyee, meeti yinno bi toommooch beeti ikka uro ara katamoochee kechiqqi biinna danahe. Hini ara uroo meeti yemeenoon shokkaacha achoon beehalli tahoon tahataanoone; maashoochalli kexooch beetaanoone. 28 Meeti aaboon ara yinno tiyee, bi kishoon sansalatoona, bi baatoonoo qoqqaannoona cuchiqqi quyaa beeheete; uroo eboshi bullin kuxxii ciichiqqi bi toommeexi yinnoona barahooch tiishaa beehe. Arooba Yesuusi uroona danaqqi, "Hini yinnoocho! Uroochi toommoochee tibe!" iqqi noggahe. Bekkach hini ara uro Yesuusin beeggiqqi bi baatooch dihiye. Oogichii cookiqqi, "Beshoo Yeerich bushoo Yesuuso! Ta mooyooch neen amo geddiye? 'Taan yulliyaahine!' iqqa neen qollahoye" iye. 30 Arooba Yesuusi "Ne shigo konine?" iqqi echahe. Meeti yinneena'o bi toommooch boonoshi beetoyich, hini ara uro wochiqqi, "Ta shigo 'Meeto' getteehe" iqqi gettiye. 31 Wotta yinneena'o " 'Ciiraalli hoona qaa'ooch hamiree gibote!' getiree noon yookkaahine!" iqqi qollaheete. 32 Daakkiqqi Yesuusin "Gudichi toommooch hamiree kotabone; daaggibe!" iqqi qollaheete. Boonoshi qollato, ara gepooch qiddeena'o quyaa beeti meeti gudinina'o beetoyichiye. Yesuusiyoo "Hamiree kotabote!" iye. 33 Bekkach yinneena'o uroochi toommoochee tiyiqqi gudinina'ochi toommooch hammii kotaheete. Aroochee gudinina'o giidachi qaa'ooch guufaa kindii baharee gejoona manjaheete. 34 Gudinon qiddaa beetina'o tunati mooyon beeggiqqi, woccaabee hammiqqi katamoonaa bi guudeexi goyachi gafoonooch beeti asheena'oyich gettiyeete. 35 Ebin waayati asheena'o "Hini mooyo amo gaata beegone" iqqi boonoshi gafoochee kechiqqi Yesuus waan hammiyeete. Yesuusi yinnoon bi toommoochee bi yookkiti uro bi mullo yeshee, bi tahoon tahaqqi Yesuusichi ga'ooch kotaa beeton beeggiqqi keqqoona qitiyeete. 36 shiichiqqi boonoshi aafoona beeggiti asheena'o, yinneena'o bi toommooch beeti hini ara uro aabichiqqi bi wodito gaata boonoshich gettiyeete. 37 Ara gafee guudooch Geraashee asheena'ochi shawooch beetina'o bulli oogichiqqi boonoshi shattitoyich, "No waanee hambe!" iqqi Yesuusin qollaheete. Ebich Yesuusi marikabee toommooch kechii kotaqqi wottaa hamma tiyiye. 38 Yesuusi hamma bi tiyiyee, yinneena'on bi toommoochee bi yookkiti uro "Neenna tookki beebana?" iqqi qollahe. Tunaballi Yesuusi 39 "Yeeri am shaaha ooga mooyon neech bi tuniito gaata ne kexooch wotta hamiree gete!" iqqi daachiihe. Uroo hammiqqi Yesuusi am shaaha ooga mooyon biich bi tuniito gaata ara katamoo bulliich guuddiqqi gettiye. 40 Yesuusi baharee beqachee bi wottahee, biin quyaa beeti dofee asheena'o emiriibee biinna daniya kechiyeete. 41 Arooba Yaaroosi gettee beeti uro waahe. Biyoo Ayihudeena'o kicee beeti kechi ukkuroone; Yesuusichi baatooch dihiqqi, "Ta kexooch wobe!" iqqi qollahe. 42 Ishichiqqi bi qollato, ikka mixxa aaraa gutta nati bi bushee biiyaqqa bi mawiitoyichiye. Yesuusi tiyiqqi hammii bi beetee, asho meettiqqi kashi bi wochemmi xaa'oon mucciihe. 43 Arooba ara asheena'ochi daggooch aaraa gutta naton damoo ufaa beeti ure beehan. [Aroyee aaf meeti atti kuxxachina'o waan sha'aabee bi gijoon shaccaqqa ciichiyanalli,] koniyolla biin wodiyoon hakkaanoone. 44 Yesuusichi gubbaa hammaqqa bi qoraddee caapoon yechan; Yesuusichi tahoon bi yechahee, bekkach ufaa beeti bi damoo neexahe. 45 Yesuusiyoo wochiqqi, "Taan yechito konine?" iqqi echahe. Asheena'o bulli "No yeshaano noone" iyeete. Arooba Pheexiroosi tiyiqqi, "Ta Doonocho! Dofee asheena'o neen guuddiqqi boonoshi xuqqii beetee, aabichiqqa ishichinne?" iye. 46 Tunatee Yesuusi "Ibaroon ikka asho taan yechitone; biiyachon wodiyee giidoo ta achoochee bi keyo taach arichatone" iye. 47 Ureyoo bi shuunato aacheyee bi qayon ariiqqa, qewaabee waa bi baatooch dihiichaa, Yesuusin bi yechati naboonaa bekkach bi wodoonon asheena'o bullichi aafooch gettahan. 48 Biyoo "Ta busheene! 'Wodiiyemmone' iqqa ne mulloon ta toommooch ne too'iyoo neen wodiitone; digoona hambe!" iye. 49 Yesuusi ebin getooch bi beetee, ikka uro Ayihudeena'o kicee beeti kechi ukkuroochi kexoochee waaqqi Yaaroosin "Ne bushee qititine; illa Dojachon iritiyaahine!" iye. 50 Tunaballi Yesuusi ishin waayaqqi Ayihudeena'o kicee beeti kechi ukkuroon "Shattaahine! Yeerich baach kuxe! Ne bushee wodemmine!" iye. 51 Aree hillooch Yesuusi uroochi kexooch bi shaggiyee, asheena'o bulli boonoshi getoon qicciibee, "Woowo!" iibee eefaa beeheete. Yesuusiyoo "Eepaahotine! Bushee tokkataanalli bi ito, qitaaneene" iye. Yesuusi ishichiyona, asheena'o bushee qitoon ariiqqi oogichii biin coonaabee miicaheete. Tunaballi Yesuusi bushee qeyaa beeti gatooch giyiye. Pheexiroosi, Yaaqoobi, Yowannisi, bushechi nihoonaa indeenoyee damba koniyolla biinna tookki giyemmoyich daaggaanoone. Aroochee bushechi kishoon yechiqqi, "Hini busheene! Tibe!" iqqi ceeggiye. 55 Bushechi kashoo wottahe; bekkach motakkimiqqa tiyahan. Yesuusiyoo "Ittoshi bushech maayoon imbote!" iye. 56 Ebi mooyona bushechi indeenaa nihoona woriganaheete; tunaballi Yesuusi boonoshich "Hini mooyon konicholla gettaahotine!" iqqi gettiye.

Luqaasi 9

1 Ebiyee gub, Yesuusi aaraa gutta mishiraachachina'on ikkooch ceeggiqqi yinneena'o bullin asheena'ochi toommoochee boonoshi yookkemmoyich, biiyachina'onoo boonoshi wodiiyemmoyich giidoonaa ukkurittinoonon boonoshich immiye. 2 Yeerichi taatittinee mishiraachee qaaroon boonoshi gettemmonaa biiyachina'on boonoshi wodiiyemmonoyich wochahe. 3 Ishichiinoo iye:- "Gumbo tunabe, kojoo tunabe, shoho tunabe, gijoo tunabe, gommoyich amashoonolla yechahotine! Ittoshi tahatoyee bara tahoon yechahotine! 4 Amee xaa'oocholla shaggiqqi ashi kexooch ittoshi giyi gaata, ara gafoon gawukkiqqi ittoshi hamimmi wottoon ara kexooch kotabote! 5 Aabiicholla beeti asheena'o ittoshin iibbiyaano boonoshi qayi gaata, 'Miixoo boonoshi toommooch tunabe' getiree ittoshi baateexi quttoon tebbaach ara gafoon gawukkiree keyote!" iye. 6 Ebich tiyii bulli xaa'ooch Yeerichi mishiraachee qaaroon gettiibee, biiyachina'onoo wodiibee gafoo bulliich guuddii beeheete. 7 Arooba Galiilee shawee iraashoo Heroodisi Yesuusi tunii beeti mooyo bullin waayaqqi, ikkikka asheena'o " Yowannisi qitii duukkatina'ochi daggoochee kechite", 8 bareena'o "Eliyaasi bekkate", bareena'oo "Ikka wonnee keemacho qitii duukkatina'ochi daggoochee kechitone" iibee boonoshi yibbaataa beetoyich, gaabbiye. 9 Heroodisi "Yowannisi gaata, bi qettoon kuxxiihoye; ishi gaata, ebi shaaha mooyo getee ta waayaa beeti hini uro konine?" iqqi biinna bi danemmi gommon qaawiye. 10 Aroyee gub wotta mishiraachachina'o boonoshi hammitoochee wottaqqi boonoshi shuunati mooyo bullin Yesuusich gettiyeete. Boonoshin baach dabbiiqqi Betashayidi Katamee ga'ooch beeti xaa'ooch hammiye. 11 Tunatee dofee asheena'o ebin ariiqqi biin dabbiyeete; bi waan giddiiqqi Yeerichi taatittineechon boonoshich gettiye; biiyoona iritee beetina'onoo wodiihe. 12 Shawoo woyimikkoo wottahee, Yesuusichi aaraa gutta dabbeena'o bi waan giddaqqi, "No beeto gafoo aalli xaa'oone; hini dofee asheena'on guudeexi goyachi gafooch hamiree boonoshi qeyemmi xaa'oonaa boonoshi maayemmi maayoonon boonoshi danemmoyich diggiiree daachiibe!" iyeete. 13 Tunatee Yesuusi wochiqqi, "Ittoshi maanjibote!" iye. Boonoshiyoo "Uucha xekee koshonaa gutta haashoonoyee damba nooch aalloone; hamiree daakki no kemo qayi gaata, hini dofee asho bullich bedaache" iyeete. 14 Ebin boonoshi gettito, arooch beeti anaamina'o baach uucha hum boonoshi bedditoyichiye. Yesuusi bi dabbeena'oyich "Asheena'on aachi aacha qoodiree kotiibote!" iye. 15 Ebich boonoshich bi gettitoomon tuniiqqi asheena'o bullin kotiiheete. 16 Aroochee Yesuusi uucha xekee koshonaa gutta haashoonon tiijii yechiqqi, shimaaj ciinniqqi Yeerin gallatahe; koshonaa haashoonon tiichiqqi bi dabbeena'oyich "Ebin asheena'o bullich qoomabote!" iqqi immiye. 17 Boonoshiyoo daammiqqi qoomatee, bulliyoo maaqqi michiyeete. Boonoshi maatoyee gub bi dabbeena'o aaraa gutta ogooga mokkee ceeni koshonaa haashoonochi ooyoon tiijiyeete. 18 Ebiyee gub, Yesuusi bi ikketo corootii bi beetee, bi dabbeena'o biinna tookkii beeheete. Arooba boonoshin "Asheena'o taan konine ii beeteete?" iqqi echahe. 19 Boonoshiyoo wochiqqi, "Ikkikkeena'o 'Hini Aacona Afaallachi Yowannisine' ii beeteete; echeena'o 'Eliyaasine', echeena'oo wotta 'Wonnee keemacho qitii duukkatina'ochi daggoochee kechitone' ii beetina'one" iyeete. 20 Biyoo "Ittoshiyoochi taan konine ii beetotine?" iye. Pheexiroosi tiyiqqi, "Ne, Kiristoosi neene" iye. 21 Yesuusi wochiqqi bi dabbeena'oyich "Ebin konicholla gettaahotine!" iye. 22 Yesuusi daakkiqqi bi dabbeena'oyich ishichiye:- "Ashi bushoo ta wodda xuuxoon beego taach echataani mooyone. Geeneena'onaa qeesheena'ochi ukkureena'ona, Muusichi callee dojachina'oo taan shixxemmina'one; wuxiishoo gettemmina'one; tunaballi Yeeri keeja qemooba qitii duukkatina'ochi daggoochee taan kichemmone" iqqi manjii gettiye. 23 Wotta boonoshi bullich ishichiye:- "Bi kasheen wodiyoyich shunnii beeto bulli muccemmone; tunaballi taacha iqqi bi kasheen muccammo bulli danemmone. Ebich taan dabboon shunnii beeto koniyolla bi tuna gaata, bi qelloon nookkabe; aree hillooch ta yooddeeyemmi masqaloon ta shaaggemmoomon, bi yooddeeyemmi masqaloon qemi qemona shaagiree taan dabbibe. 25 Koniyolla shawee toommooch beeto bullin biicho tuniichii bi kasheen bi mucca gaata, oohee shiwaree qaaqqoona bi xuuxa gaata, amoon biich hallehe? 26 Ashi bushoo ta, ta oogee yiiroona, ta nihoonaa yaafa maraakeena'onochi oogee yiiroona ta waahooba, taannaa ta gettati qaaroonoyich yeellammo bullina yeellemmo taane. 27 Ibaroon ittoshich gettoye; hiniich neexaa beetina'oochi daggoochee ikkikkeena'o Yeerichi taatittinoon boonoshi beeggimmi wottoon qitaachemmina'o beetina'one" iye. 28 Yesuusi ebin bi gettiti shimmitta qemoyee gub Pheexiroosi, Yowannisinaa Yaaqoobinon yechiqqi corootiya guudi toommooch kechiye. 29 Aroochaa corootii bi beetee, bi mallato tuusheehe; bi tahati tahoo naccaqqi phaqqiye. 30 Diqqichi gutta asheena'o boonoshiyoo Muusinaa Eliyaasina, oogee yiiroona bekkaqqi Yesuusina tookkii yibbaataa beeheete; boonoshi yibbaataa beetoo, Yerusalemaa qitiree Yeerichi daaggoon bi ceechemmoniye. 32 Tunaballi Pheexiroosinaa biinna tookkii beetina'ona geephirona daadeeqqi tokkataheete; tokkatoochee tiyiqqi Yesuusichi oogee yiiroonaa biinna tookkii neexaa beeti gutta asheena'onon beeggiyeete. 33 Ara gutta asheena'o Yesuus waanee boonoshi hammiyona, Pheexiroosi tiyiqqi Yesuusin "Ta Doonocho! Hiniich beemo nooch gaawiye. Ebich keeja bashoon, ikkoon neech, ikkoon Muusich, ikkoonoo wotta Eliyaasich bashibone" iye. Tunaballi ama bi ii beeto gaata ariyaanoone. 34 Ishin getooch bi beetee, qubo shimaayoochee kindiqqi boonoshin yiirahe; quboo boonoshin kaapiyona shattiyeete. 35 qubee daggoochaa "Ta doonjiiti ta bushoo hinine; bi waanee waayabote!" immi qaaroon waayaheete. 36 Ishi qaaroon boonoshi waayati hillooch, Yesuusi ikketon baach beeton beeggiyeete. Arooba boonoshiyoo cikkii qajiyeete; boonoshi beeggiti mooyoochee ikkoonolla ashich getaaneena'one. 37 Dechra Yesuusinaa hini ara keeja bi dabbeena'ona guudi toommoochee boonoshi kindiyee, dofee asheena'o Yesuusina danaheete. 38 Ara asheena'ochi daggoochee ikka uro ishichiqqi cookiye; "Dojachocho! Hini bushoo taach ikka mixxoone; taach ne beeggemmoyich neen qollahoye. 39 Biin maachi biiyoo yechiqqi diqqich cookii beetone; umboonoo aapphiibee qafarii beetone; qicciibee bi achoon kachiichii iritichiiniye bi gawukkii beeto. 40 Ne dabbeena'on 'Ta bushoon hini maachi biiyoochee wodiibote!' iqqa ta qollatee, boonoshiyoo mawiitina'one" iye. 41 Yesuusi wochiqqi, "Hini ittoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iyaani xumma asheena'ote! Aati wottoon ittoshina tookki beebee haa'iiyehote? Eke ta waan ne bushoon deebe!" iye. 42 Bushoo bat Yesuus waan hammii bi beetee, hini ara yinno shawooch dichiichii biin qafariihe; Yesuusi yinnoon noggaqqi bushoochi toommoochee yookkiye; bushoonoo wodiiqqi bi nihoyich "Ebeege ne bushoo!" iye. 43 Asheena'o bulli Yeerichi ooga giidoon boonoshi beeggitoyich woriganaheete. Asheena'o bulli Yesuusi shuunaa beeto bullin woriganaa boonoshi beetee, Yesuusi bi dabbeena'oyich 44 "Ittoshi hini mooyon ittoshi mulloona manjiiree yeshote! Ashi bushoo taan ashi kishooch beshiiree imma ii beetina'one" iye. 45 Tunatee bi dabbeena'o hini mooyon ama geto gaata shalligaaneena'one; boonoshich bi aacheetoyich, boonoshi mullooch giyaanoone. Ebich hini mooyon wochiqqi biin echoon shattiyeete. 46 Ebiyee gub, Yesuusichi dabbeena'o "No daggoochee konine besho?" iqqi gajiteyooch giyiyeete. 47 Yesuusiyoo boonoshi mullee gaboon ariiqqi ikka giishacha bushoon deebii bi ga'ooch neechiqqi, 48 boonoshich ishichiye:- "Koniyolla taacha iqqi ebiyoomi giishacha bushoon bi shuni gaata taan shunnii beetone; wotta koniyolla taan bi shuni gaata, taan deejiti Yeerin shunnii beetone; ittoshi bullichi daggoochee bi qelloon giishii beeto ittoshi bulliyee beshoone" iye. 49 Wotta Yowannisi tiyiqqi Yesuusin "Ta Doonocho! Ikka uro ne shigoona ashi toommoochee yinnoon yookkii bi beetee beeggaqqa, noochoomon neen dabboo bi qajitoyich bajahone" iye. 50 Tunaballi Yesuusi wochiqqi "Ittoshin mooyona koyaano ittoshi guuphone; ebich bajaahotine!" iye. 51 Yesuusi hini shawoochee shimaayooch bi kechemmi aabo katinee, Yerusalem hamoyich kuxxii tiyiye. 52 Shiichiqqi wocheyachina'on bi aaf daachiihe. Boonoshiyoo bulli mooyon biich qanniyoyich Shamaaree Shaweexi ikka gafooch hammiqqi giyiyeete. 53 Yesuusichi gaboo Yerusalem hammi qanna bi tunatoyich, ara Shamaaree asheena'o biin "Iibbiyaachone" iqqi qajiyeete. 54 Bi dabbeena'o Yaaqoobinaa Yowannisina ebin beeggiqqi Yesuusin "Doonocho! 'Qaaqqoo shimaayoochee kindiree boonoshin aalliibe' getona?" iqqi echaheete. 55 Yesuusiyoo boonoshi waan wottaqqi boonoshin noggahe. 56 Aree hillooch Yesuusinaa bi dabbeena'ona bara gafooch hammiyeete. 57 Yesuusinaa bi dabbeena'ona gommon hammii boonoshi beetee, ikka uro Yesuusin "Ne hammammo bulliich neen dabbemmo taane" iye. 58 Yesuusiyoo "Boqqalleena'oyich opo, shimaaji kafeena'oyichoo kexo beetone; ebi tunahona ashi bushoo taach giyi ta qeyemmi xaa'oo aalloone" iye. 59 Yesuusi bara uroon "Taan dabbibe!" iye. Aroo "[ta Doonocho!] Neen dabbemmo taane; tunaballi shiichi wottaree hami ta nihoon ta duukkemmoyich taan daaggibe!" iye. 60 Yesuusi wochiqqi, "Kashoon danataani qiteena'o boonoshi xibeena'on duuheete; tunatee ne Yeerichi taatittineechon ashich hamiree gete!" iye. 61 Wotta bara uro "Ta Doonocho! Neen dabbemmo taane; tunaballi shiichi ta kechi asheena'on ta diggiiyemmoyich taan daaggibe!" iye. 62 Tunatee Yesuusi "Koniyolla gattee kashoon yechii gochiibee, gub beeton ciinna wuuqqeechii gochii beeti uro goyoyich bedditi asho toonoone; ebiyoomon wotta koniyolla gub beeton ciinna guuddichii Yeerichi taatittineech gimoyich bedditi ashoon toonoone" iye.

Luqaasi 10

1 Ebiyee gub, Doono Yesuusi aaraa gutta bi dabbeena'oyee bara shabaa gutteena'on ukkuriihe; gutti guttoo tuniiqqi, bi hammemmi katamoonaa gafoo bullinooch biye shiichiree boonoshi shaggemmoyich daachiihe. 2 Hamma boonoshi tiyiyee, boonoshich ishichiye:- "Qecceeyemmi maayo woddoone; tunaballi qeccii kicachina'o giishacheena'one. Illa maayi Doono Yeeri qeciree kicemmina'on maayo beeti budooch bi daachiiyemmoyich corootibote! 3 Illa tibote! Bagoochoomon okareena'ochi daggooch ittoshin wochemmo taane. 4 Gijee kojoonaa shohee kojoonon yechahotine! Wotta ittoshi baatooch ittoshi gedditoyee damba bara caammoon yechahotine! Gommon hamibee koninolla diggiyoyich neexiyaahotine! 5 "Konichi kexoocholla ittoshi giyi gaata, shiichiree, 'Yeerichi diggoo hini kexooch beeto bullich tunabe!' getote! 6 Ara kexooch beetina'oochee Yeerichi diggoyich bedditi asho bi bee gaata, ittoshi diiroo bi toommooch tunemmone; Yeerichi diggoyich bedditi asho aalla gaata, ara diiroo ittoshi waan wottemmone. 7 Shuunacho biin shuuniito waanee maayi beddiye; ebich ara kexoochaa boonoshi giddiimmon maa uyibee kotabote! Ittoshi qeyii beeti kexon qayiree bara kexooch hammaahotine! 8 "Ittoshi giyimmi katamoo bulliich beeti asheena'o ittoshin boonoshi iibbii gaata, boonoshi giddiimmon mamote! 9 Ara katamooch beeti biiyachina'on wodiibote! Arooch beeti asheena'oyichoo 'Yeerichi taatittine ittoshi kellooch shaggatine' getiree getote! 10 Tunaballi ittoshi giyimmi katamoo bulliich beeti asheena'o ittoshin iibbiyoo boonoshi qayi gaata, gommooch keyiree, 11 'Ittoshi toommooch miixoo bi tunemmoyich, no baatooch beeti ittoshi katameexi quttoonolla tebbemmo noone; tunaballi ebin ariibote! Yeerichi taatittine ittoshi kelloch shaggatine' getote! 12 Ittoshich gettoye; nallaa gallooba ara katameexi asheena'oyee Sodoomi Katameexi asheena'oyich gaawiye" iye. 13 "Hini Kuraaji Katamee asheena'ote! Ittoshich woowo! Wotta hini Betashayidi Katamee asheena'ote! Ittoshich woowo! Ittoshich ta bekkiiti gaakkachi shuunoon Xiroosi Katamee asheena'onaa Sidooni Katamee asheena'onoyich ta bekkiito gaata, ebiyee aaf muushanee qoraddoon taharee, tullee toommooch kotaree, axaaxee gommoochee Yeer waan wotteshina'one. 14 Tunaballi nallaa gallooba ittoshiyee Xiroosi Katameexi asheena'onaa Sidooni Katameexi asheena'onoyich gaawemmone. 15 Hini Qifirinaahi Katamee asheena'ote! Shimaayooch beddaahee ciixato ittoshine; Yeeri ittoshin kindiiree qititina'o kiceeti xaa'ooch dupemmone" iye. 16 Ebiyee gub, Yesuusi bi dabbeena'on "Ittoshichon waayaa beeto, taachon waayaa beetone; ittoshin qallaayii beeto, taanoo qallaayii beetone; taanoo qallaayii beeto, taan wochati Yeerin qallaayii beetone" iye. 17 Shabaa gutteena'o boonoshi wocheetoochee oogichii emiibee wottaqqi, Yesuusin "Doonocho! Yinneena'olla ne shigoon no ceeggahona nooch yittiqqi hajee beetina'one" iyeete. 18 Yesuusiyoo ishichiye:- "Sheexaanoo xeeyoochoomon shimaayoochee kindiqqi bi dihee beeggoye. 19 Dingaroonaa barahee machoonon baatoona ittoshi neexxemmoyich, ittoshin shixxii beeti Sheexaanee giidoo bullin yittiiree ittoshi hajemmoyich, ukkurittinoon ittoshich immato taane. ittoshich etto tunemmi mooyo amolla aalloone. 20 Tunaballi ittoshi shigo shimaayeexi kashee macaafooch bi kooreetoyich emiribotalli, yinneena'o ittoshich boonoshi yittiqqi hajee beetoyich emiriyaahotine!" iye. 21 Arooba Yesuusi Yaafa Ayaanoona ceenniqqi oogati emiroona "Shawoonaa shimaayoonochi Doono tunati ta nihoocho! Ebin ariyachina'onaa shalligachina'ona ariyaachemmoyich ne aachitoyich, tuusheena'oyichoo ne bekkiitoyich neen gallatahoye. Ibaroone, ta nihoocho! Ebin tuniyoyich gaawati ne daaggo tunatone" iqqi Yeerin gallatahe. 22 Aree hillooch asheena'oyich "Ta nihoo bulli mooyon taach immitone; nihoo Yeeriyee damba Yeerichi Bushoo taan koni ta gaata arii beeto aalloone. Yeerichi Bushoo tayee damba, wotta Yeerichi Bushoo ta biich bekkiiya ta daaggiti ashoyee damba, nihoo Yeeri koni bi gaata biin arii beeto aalloone" iye. 23 Ebichi hillooch Yesuusi bi dabbeena'o waan wottaqqi boonoshi ikketoyich "Ebi bullin ittoshi beeggii beetoyich diireeto ittoshine. 24 Ittoshich gettoye; meeti keemachina'onaa taateena'ona ittoshi beeggii beeton beegoyich qaatitina'one; tunaballi beegaaneena'one. Ittoshi waayaa beetonoo waayoyich qaatitina'one; tunaballi waayataaneena'one" iye. 25 Aroyee gub ikka Muusichi callee dojacho Yesuusin muriciiya qaawii kotoochee tiyiqqi, "Dojachocho! Bulli yemeenee kashoon ta danemmoyich, amoon hallibate?" iqqi echahe. 26 Yesuusiyoo "Muusichi Callee Macaafooch kooreeto amashoone? Aroochee amashooniye ne ciinnaa beeto?" iye. 27 Uroo wochiqqi, " 'Doono Yeeri ne Nuggushoon ne ceeni mulloona, ne ceeni kashoona, ne ceeni giidoona, ne ceeni shalligoona shune! Neenoomi ne manoon neenna tachiree shune!' ii beetone" iye. 28 Yesuusi "Ibaroon gettahine; ebin ne tunii gaata, bulli yemeenee kashoon danemmo neene" iye. 29 Ara uroo bi qelloon de'o tuniiya qaawiqqi Yesuusin "Ta manochi konine?" iqqi echahe. 30 Yesuusiyoo wochiqqi ishichiye:- "Ikka uro Yerusalemee Yaariki Katamooch hammii bi beetee, diqqich bokkeena'o biinna danaheete. Biin boggiqqi bi tahoon shoottiyeete; yexxiinoo iyeete; bi kasheyoo kechi bedaachee qajii hammiyeete. 31 "Diqqoona ikka qeeshoo ara gommona hammiibee uro dihiqqi beeti xaa'ooch shaggiqqi beeggiichii gommon ikka baddaa kuxxiqqi beshahe. 32 "Wotta ikka Lewee asho ara uro dihiqqi beeti xaa'ooch shaggiqqi beeggiichii gommon ikka baddaa kuxxiqqi beshahe. 33 "Ebiyoomon wotta ara gommona ikka Shamaaree asho hammiibee uro dihiqqi beetooch shaggiye; beeggiqqinoo ariqqahe; 34 bi waan giddaqqi Zayitoonaa woyinee uyoona atto bi tunatoyich, uroochi mayooch ukkiqqi kaapiye; bi hajee kuroon yebbiiqqi gijoo qocee qeyee beeti ikka iibbee kexooch daammiye; aroochaanoo shiimaabee quyaqqi qeyiye. 35 Deco haree gijoon kichii iibbee kechi Doonoyich immiqqi, 'Hini uroon gaawichiree shiimabe! Hini ta immati gijoo bedo qayi gaata, ne kichito bullin ta wottahooba qoccemmo taane' iichii hammiye. 36 "Illa hini keemina'oochee bokkeena'ochi kishooch dihiti uroyich manoon tunato neech aabi shaahii beete?" iqqi echahe. 37 Muusichi callee dojacho wochiqqi, "Ariqqaqqi gaachatone" iye. Yesuusiyoo "Ne wotta hamiree ebiyoomon tuniibe!" iye. 38 Yesuusi bi dabbeena'ona tookkii hammiibee ikka gafooch shaggiye; Maariti gettee beeti ikka ure bi kexooch biin iibbiihan. 39 Areyoo Maariyami gettee beetichi maneene. Ara Maariyami Yesuusichi baatooch kotaachaa bi gettii beeton waayaa beehan. 40 Tunatee Maariti shuunoo biich bi meettitoyich, bi mullo shacahe; Yesuus waan giddaqqa, "Ta Doonocho! Ta manee shuunoo bullin ta toommooch dupaachaa bi qayon beeggaabee, cikkii qajane? Eke ne getee, waaree taan gaachaboyee" iyan. 41 Doono Yesuusi wochiqqi, "Ye Maarite! Meeti mooyona ne mulloon xuuxiihine; iriteenoo iyine. 42 Tunaballi qaaweeto ikka mooyo baachiye; Maariyamiyoo ara gaawati mooyon yechatine; biichoo bajeyaache" iye.

Luqaasi 11

1 Ikka aaboon Yesuusi ikka xaa'ooch corootii beehe; corootoon bi ciichitoyee gub, bi dabbeena'oochee ikkoo tiyiqqi, "Doonocho! Yowannisi bi dabbeena'on bi dojitoomon ama getiree no corootemmo gaata noon dojibe!" iye. 2 Ebich Yesuusi boonoshich ishichiye:- "Ittoshi ishichiree corootibote! 'Shimaayooch beeti no nihoocho! Yaafa ne shigo oogabe! Ne taatittino bullichi toommooch bede! 3 Heeyi koshon qemi qemona nooch imbe! 4 No wotta noon xuqqitina'o bullin no maarii beetoyich, no gondoon nooch maaribe! Gondoochi nihoo dachooch noon gedaahine!' " iqqi gettiye. 5 Ishichiinoo iye:- "Ikka shaahiyoo beete; ittoshi daggoochee shunacho biich beeti asho koniyolla, xumee gutta qellimooch ara bi shunacho waan hammiqqi, 'Ta manoocho! Keeja koshon taach erattiibe! 6 Ikka ta shunacho gommoochee ta waan bi waatee, ta immemmo amolla aallahe' bi geti gaata, 7 Aroo kechi maac beechii 'Taan iritiyaaye! And kelloon tuggato taane; tawoo, ta bushiisheena'oo tokkatato noone; tiyaqqa neech imon hakkaache' geteha? 8 Ittoshich gettoye; shunacho bi tunatoyich tiyii imo bi qayi gaatolla, wochii wochii bi cookoyicha geti tiyiree bi echato bullin immemmone. 9 "Tawoo ittoshich gettoye; Yeerin qollabote! Ittoshich immemmone; Yeer waanee qaawibote! Danemmo ittoshine; bi kelloonoo qofote! Ittoshich qechemmone. Yeeri biin qollaa beeto bullich immemmone; qaawii beeto bulliyoo Yeer waanee danemmone; bi kelloon qopii beeto bullichoo qechemmone. 11 "Ittoshi daggoochee nihoo tunati asho bi bushoo haashoon maaya bi qollatee, haashee qoodoon dingaroon immeha? 12 Oohee gabaxoon maaya bi qollatee, barahee machoon immeha? 13 Gondo ittoshi tunateenolla, ittoshi bushiisheena'oyich de'a mooyon imon arii beeto ittoshine. Illa shimaayooch beeti ittoshi nihoo Yeeri biin qollaa beetina'oyich am shaaha beshaa beshiti de'a wojoon tunati Yaafa Ayaanoon immehe!" iye. 14 Ebiyee gub, Yesuusi yinno bi toommooch tunaqqi bi noonoon miimiiti uroochi toommoochee yinnoon yookkiye. Bi yookkitoyee gub noona miimo yibbaatahe; dofee asheena'oo woriganaheete; 15 Tunatee boonoshi daggoochee ikkikkeena'o "Beelzebuli gettee beeti yinnee taatoochi giidoonaniye yinnoon asheena'ochi toommoochee bi yookkii beeto" iyeete. 16 Bareena'oo wotta biin muriciiya iqqi, "Shimaayoochee mallatoon nooch bekkiibe!" iqqi echaheete. 17 Tunatee Yesuusi boonoshi gaboon ariiqqi boonoshich ishichiye:- "Ikka taatittineech beeti asheena'o boonoshinaa boonoshina shaca gaata, ara taatittine aallemmine; wotta ikka kexooch beeti asheena'o boonoshinaa boonoshina shaca gaata, ara kexo dihishiye bi gettemmo. 18 Taanoo 'Beelzebulichi giidoona yinnoon asheena'ochi toommoochee yookahine' iyotine; illa Sheexaanee naayina'o wotta boonoshinaa boonoshina shaca gaata, bi taatittine aabichiree neexehane? 19 Tawoo Beelzebulichi giidoona yinnoon asheena'ochi toommoochee yookkaa beeto ta tuna gaata, ittoshi bushiisheena'ochi konichi giidoonaniye boonoshi yookkii beeto? Ebich boonoshine ittoshi toommooch nallemmina'o. 20 Tunaballi ta Yeerichi giidoona yinnoon yookkaa beeto ta tuna gaata, illa Yeerichi taatittine ittoshi waan shaggatine. 21 "Ikka giidachi uro gaachoonaa ginoonon yechiqqi bi gayoon bi quya gaata, bi gijoo gaajiyaache; 22 Tunaballi biyee besha giidacho waaqqi biin kochiqqi bi yeshi gaata, bi gibanati gaacohonaa ginoonon boggemmone; bi gijoonoo keciree daami bi guuphina'oyich qoodemmone. 23 Taanna tookkii neexataano taan shixxii beetone; taanna tookkiinoo kicaano shaccii beetone" iye. 24 Yesuusi daakkiqqi ishichiye:- "Yinno ashi toommoochee bi tiyitoyee gub, bi kashemmi xaa'oon qaawiibee aachaalli shawoona guuddiye; guuddii muccaqqi, 'Ta kechati kexooch wottaree hami gibana' iqqi 25 wottaa bi waahee, ara bi kechiti kexo hidee qanniqqi beeton beeggiye. 26 Aroyee gub hammiqqi biyee gonda shabaatta bara yinneena'on kicii dabbii deebiye; boonoshiyoo biinna tookkii arooch giyiqqi kotaheete; ara uroyichoo aafichoyee andi beemo biich beshoon gondahe" iye. 27 Yesuusi ebin gettii bi beetee, dofee ashi daggoochee ikka ure bi qaaroon oogichiqqa biich "Neen shiyati maacachi, neen xaachiti xachachi diireetine!" iyan. 28 Tunaballi Yesuusi "Beshoon diireetina'o Yeerichi qaaroon waayaqqi ceechi beetina'one" iye. 29 Dofee asheena'o bi waan kicee waa beetee, Yesuusi ishichooch giyiye; "Hini yemeenooch beeti asheena'o gondeena'one; mallatoon beegoyich qaawii beetina'one; tunatee Yeeri keemachi Yoonaasichi toommooch bi bekkiiti mallatoyee bara mallatoon boonoshich bekkiyaachemmone. 30 Yoonaasi Nanawi Katameexi asheena'oyich mallatoo bi tunoomon, ebiyoomon ashi bushoo ta wotta hini yemeenee ashich mallatoo tunemmo taane. 31 Aabi kechaa qanna baddee waati taatee Solomooni gettii beeti de'a mooyon waayoyich shawee tuggoochee bi waatoyich, nallaa gallooba neexaree hini yemeeneexi asheena'on taggemmine. Ebiyoche, Solomooniyee besho hiniich beetone. 32 Nanawi Katameexi asheena'o Yoonaasi Yeerichi wochoon bi getee waayaqqi, axaaxee gommoochee Yeer waan boonoshi wottatoyich, nallaa gallooba neexaree hini yemeeneexi asheena'on taggemmina'one. Ebiyoche, Yoonaasiyee besho hiniich beetone" iye. 33 "Koniyolla ceechoon bi ceechi gaata, kexooch giyii beetina'oyich bi bekkemmoyich xallooch kotiihalli, aashooch kotiyaache; oohee bi toommooch gafatoon guufaache. 34 Ashittinee ceechoo geto aafoone. Illa ne aafo iiwoo bi tuna gaata, ne ashittino bulli wotta biremmone; tunatee ne aafo biiyacho bi tuna gaata, ne ashittino wotta mandaremmone. 35 Illa ne waan beeti ashittinee ceechoo bi tahaachemmoyich, ne qelloon quyabe! 36 Illa ne ashittinee daggooch beeti bekkoon yiiraa mandarikkii beeti deebo aalla gaata, ne ashittinoo biroo bi tuna gaata, ceechoo aaxxaqqi bi bekkoomon bulla ne ashittino bekkemmone" iye. 37 Yesuusi yibbaatee toommooch bi beetee, Fariseena'ochi daggoochee ikkoo bi kexooch hamiree maayoon bi maayemmoyich Yesuusin ataalliye. Ebich uroochi kexooch hammii giyiqqi biinna tookkii kotahe. 38 Yesuusi maayoon maataan beechii, Ayihudeena'ochi doyoochoomon machee bi qayon ara Farisoo beeggiqqi woriganahe. 39 Tunaballi Doono Yesuusi biich ishichiye:- "Farisoo tunati asho ittoshi bulli xoofoonaa shaatoonochi qeddoon machiyotine; tunaballi ittoshi maacooch bogoonaa gonda gaboona ceennitone. 40 Hini mullaalleena'ote! Maachi achoon hallito maacichon wotta hallaacha? 41 Ittoshi xoofoonaa shaatoonooch beeton amolla aalloyich wojibote! Arooba bulli mooyo ittoshich xallemmone. 42 "Tunaballi hini Fariseena'ote! kefoonaa caddiraamoonooche, daaddeexi cinnachi bechoo bulliichee aashira kishoochee ikka kishoon Yeerichi kichiyotine; tunaballi tachiqqi nalloonaa Yeerin shunonon qajitotine; ara Yeerich ittoshi kichii beeton qayaanoon, ebinoo tuniiya bedo ittoshi aahee, qajitotine. Ebich ittoshich woowo! 43 Hini Fariseena'ote! Ayihudeena'o kicee beeti kexoochaa genja gabbaroon, wotta gabiyee godoochaa 'Shawooch qebana' ii beeti diggiyoon shunniyotine. Gayaalli maashoon asho ariyaanoon bi shaadda gaata, 'Ee'ate' iyotine; ittoshiyoo ittoshi qelloona ara maashoomo ittoshine. Ebich ittoshich woowo!" iye. 45 Muusichi callee dojachina'ochi daggoochee ikkoo wochiqqi, "Dojachocho! Ishichoo wotta noon naagone" iye. 46 Yesuusiyoo ishichiqqi wochiye; "Ittoshi wotta hini Muusichi callee dojachina'ote! Beshi magga shaagoon ashi toommooch minjiyotine; ittoshi ikka yaphareenolla ara shaagoon yeshachotine. Ebich ittoshich woowo! 47 "Ittoshi qaabbachina'o wuxiti keemachina'o duukkati maashee opee toommooch kexon haggiyotine. Ebich ittoshich woowo! 48 Ebin ittoshi shuunoona ittoshi qaabbachina'ochi shuunoon xiishii beeto ittoshine; boonoshi shuunoon shunnitotine getone. Boonoshiyoo keemachina'on wuxitina'one; ittoshiyoo boonoshi maashee opooch kexon haggii beetotine. 49 Ebich 'Yeerichi shalligoo' getteeti macaafoochaa ishicheetone; 'boonoshi waan keemachina'onaa mishiraachachina'onon daachiiyemmo taane; boonoshi daggoochee ikkikkeena'on wuxemmina'one; ikkikkeena'on du'iiyemmina'one' itone. 50 Yeeri shawoonaa shimaayoonon bi halliti aaboochee tiijiqqi ufati keemachina'o bullichi damoon Aabelichi damoochee tiijiqqi, deejee xaa'oonaa Yaafee Kechi gutta daggoonoochaa boonoshi wuxiti Zakaariyaasichi damooch beddaahee, ufati keemachina'o bullichi damoon Yeeri hini yemeenee asheena'o waanee echemmone. Andoo ittoshich gettoye; hini yemeenee asheena'o waanee echemmone. 52 "Hini Muusichi callee dojachina'ote! Ariyee kelloon qechii beeti qulfoon ashich aachito ittoshine; ittoshiyoo giyaano ittoshine; giya qaawii beetina'oyichoo bajito ittoshine. Ebich ittoshich woowo!" iye. 53 Aroochee Yesuusi tiyiqqi bi hammii beetee, Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'ona ipaqqi echoona biin iritiiheete; bi noonoochee mooyon daniya ottiibee, diqqoona biin battiiree yibbaatiiya qiiccaheete.

Luqaasi 12

1 Arooba meeti humaa xuma asheena'o ikkooch kiceeqqi xu'eebee baatoona boonoshinaa boonoshina ariyaanoon neexee beetee, Yesuusi shiichii bi dabbeena'oyich ishichiqqi getooch giyiye; "Fariseena'ochi bukee shittoochee ittoshi qelloon quyabote! Ebiyoo maacoon xalloo shaahiyoocheeniye. 2 Qereeto bulli gaxxeyoo, aacheeto bulliyoo aricho echataani mooyone. 3 Ebich qeroochaa ittoshi yibbaatato bulli bekkooch keyi waayeeyemmone. Gatee daggoochaa ashi waamooch shaashikkoona ittoshi yibbaatato, asho bullich ceegee getteeyemmone" iye. 4 "Ta shunachina'ote! Ittoshich gettoye; meenon wuxii beetina'on shattaahotine! Boonoshi wuxitoyee gub boonoshi hallemmi bara mooyo amolla aalloone. 5 Tunaballi ittoshi shattemmon ta ittoshich gettemmo taane; aroo bi wuxitoyee gub, shiwaree qaaqqooch dufon hakkemmi Doonoyich shatote! Andoo ittoshich gettoye; biich shatote! 6 Uucha gishiishi kafeena'o gutta duudina kechee beetaacheeta? Tunaballi boonoshi daggoochee ikkeenolla Yeeri battataanoone. 7 Ebiyoomon Yeerichi aafoochaa ittoshi qelli eexo haddeetone. Illa shattaahotine! Meeti kafeena'oyee beshoo ittoshine" iye. 8 "Ittoshich gettoye; ashi aafoochaa taacho bi tunoon miixaa beeto bullich, ashi bushoo ta wotta Yeerichi maraakeena'o aafoochaa 'Taachone' getiree miixemmo taane; 9 Ashi aafoochaa taacho bi tunoon nookkaa beeton tawoo Yeerichi maraakeena'o aafoochaa 'Taacho toonoone' getiree nookkemmo taane. 10 Ashi bushoo ta toommooch gondoon yibbaatahon Yeeri maaremmone; tunaballi Yaafa Ayaanoon naagiyon maaraachemmone. 11 "Ittoshin Ayihudeena'o kicee beeti kechi nallachina'o, shawee iraasheena'onaa ukkureena'ona waan boonoshi geechiyooba, arooba ittoshi gettemmi mooyon Yaafa Ayaano ittoshich arichiiyemmo bi tunatoyich 'Aabichiree oohee ama getiree wochehone?' oohee 'Ama gettehone?' getiree xuuxiyaahotine!" iye. 13 Arooba dofee asheena'ochi daggoochee ikka uro Yesuusich "Dojachocho! Eke no nihoo dupiichii qititi shawoonaa gijoonon ta qaabba manoo taach bi qoodemmoyich gete!" iye. 14 Yesuusiyoo "Hini uroocho! Ittoshi toommooch shawoonaa gijoonon qoodachonaa nallachona ta tunemmoyich, konine taan ukkuriito?" iye. 15 Wotta Yesuusi daakkiqqi dofee asheena'oyich ishichiye:- "Ikka uro meeti bi gaannee toommooch doonon tuno hakkiye; tunaballi bi hajee kashoyich doonon tuno hakkaache; ebichi ittoshi qelloon ariibote! Qaatoo bulliicheenoo ittoshi qelloon quyabote!" iye. 16 Ishichiqqinoo shaahiyoon boonoshich gettiye:- "Ikka gaannachi uro gochiti maayo gaawichiqqi shaggiye. 17 Bi shagee, biyoo 'Hini ta maayoon ta geddemmi gotoo bedaache; ebich aabichibate?' iqqi woddoo gaabbiibee, 18 ciiroochaa 'Eechehoye' iye. 'Hini ta goteena'on hapiiree bara besha gabini goteena'on gotiiyemmo taane; aroochoo ta maayoonaa ta qiico bullinon kicemmo taane. 19 Ta kasheenoo "Haane ta kasheene! Meeti yemeenooch beddemmi wodda adduunoo neech kiceetone; kashabe! Mame! Uye! Emiribe!" gettemmo taane' iye. 20 "Tunaballi Yeeri 'Hini mullaalloocho! ne kasheen ta kotiitoochee hanaachi xum tiijemmo taane; hini ne kicitochi, konich tunehe?' iye. 21 "Bi qellich gijoon kiciichii Yeeri aafoochaa giracho tunati asho ebiyoomone" iye. 22 Ebichi hillooch Yesuusi bi dabbeena'oyich ishichiye:- "Ebin ittoshich gettoye; 'Amoon maayehone?' getiree ittoshi kashoyich, oohee 'Amoon tahehone?' getiree ittoshi qeddoyich qaawii beeti mooyoyich xuuxiyaahotine! 23 Kashoo maayoye, ashittinoo tahoyee beshaacha? 24 Eke kuracheena'on ciinote! Shoohaacheete; qecaacheete; oohee phallee kexo (afoo) oohee gotoo boonoshich aalle; tunatee Yeeri boonoshich maanjii beetone. Ittoshi boonoshiyee oogichiqqi beshaachotina? 25 Ittoshi daggoochee konine xuuxaree bi neexooch ikka hiroon daakkoon hakkeho? 26 Illa ebiyoomi giishacha mooyonolla tuniyoon hakkaachemmo ittoshi tunatoye, amoyichiye bara mooyoyich ittoshi xuuxaa beeto? 27 "Eke mocee bungoo aabichiqqi bi diccii beeto gaata manjiiree ciinote! Huttoon yokkataache; qoraddoonoo shifaache. Tunatee ittoshich gettoye; taatoo Solomooniyolla ebi wodda bi oogee daggoochee hini ikka mocee bungechoomon tahataanoone. 28 Illa ittoshi mulloon Yeerichi toommooch amoyich too'iyaachotine? Hanaach bekkaa beeti yaach qaaqqee gudooch dupeeyemmi gaddeexi mocoon Yeeri eechiqqi tajii beeto bi tunatoyee, ittoshich aabichiree beshoon tajoo qajehe? 29 Ittoshi gaboon ittoshi maayemmonaa ittoshi uchemmonoyich tuniyaahotine! Ittoshi mulloon xuuxiyaahotine! 30 Eboshi bullin shawee toommooch beeti aagateena'o bulli qaawii beetina'one. Ebi ittoshich qaawii beeto bi tunoon ittoshi nihoo Yeeri arii beetone. 31 Tunaballi Yeerichi taatittineen qaawibote! Arooba ebi bullin ittoshich daakkemmone" iye. 32 "Hini giishacha ta shiisheena'ote! Shattaahotine! Bi taatittineen ittoshich imoyich ittoshi nihoo Yeeri oogichiqqi emiritone. 33 Ittoshi gijoo beetooch ittoshi mullo tunemmone; ebich ittoshich beemmon kemiree iriteeti ashich imbote! Gaayo shagaachemmi, pilo aalliyaachemmi shimaaji kexooch ciyaani gijoo kicee beeti geenataani kojoon ittoshich qanniibote!" iye. 35 "Illa cuyaree qannibote! Ittoshi ceechoonoo ceechibote! 36 Ittoshiyoo kechi doono gaaroochee bi wottammi wottoon, waaree kelloon bi qofee, bekkach qechiya iqqi quyaa beeti ashoon shaahibote! 37 Boonoshi doono waahee, tokkatataanoon quyaabee danammi wochee bushiisheena'o diireetina'one. Ibaroon ittoshich gettoye; bi shuunee tahoon taharee madooch boonoshin kotiichi qoomaree maanjemmone. 38 Diqqich xumi tokkatee gacooch oohee yaa'ooch bi waa gaata, eechibee danammi wochee bushiisheena'o diireetina'one. 39 Tunaballi ebin ariibote! Kechi Doono gaayo amee saatooch bi woyemmo gaata ariyaanoone; bi ariito gaata, bi kexon gaayoona iijiyaacheshone. 40 Ebich ittoshi wotta qanniree beebote! Ashi bushoo ta ittoshi gabaani xaa'ooch woyemmo taane" iye. 41 Arooba Pheexiroosi Yesuusin "Doonocho! Ebi ne gettati shaahiyoo no ikketoyichashi oohee bullichiye?" iqqi echahe. 42 Doono Yesuusiyoo ishichiye:- "Illa heeyi maayoon boonoshich qaawiimmi saatoona bi qoodemmoyich, doono bi kechi asheena'ochi toommooch bi ukkuriiti gibaneeti mullachi wochee bushoo konine? 43 Bi doono waahee, bi shuunee toommooch beebee danammi wochee bushoo diireetone. 44 Ibaroon ittoshich gettoye; biich beeto bullichi toommooch ukkuriiyemmone. 45 Tunatee ara wochee bushoo 'Ta doono kaata waataachemmone; yagemmone' iqqi bi mulloona bi gabi gaata, bi doonoyich maddii (maddaa) beeti anaamina'onaa maacheena'onon yexooch, mamooch, uyooch, mashoochoo bi giyi gaata, 46 ara wochee bushoochi doono bi gabaani aabooba, bi ariyaan beetee woyemmone; biin yeshiree gutti beera gaakkemmone; bi ixoonoo boonoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iyaani asheena'ona tookki tuniiyemmone. 47 "Bi doonochi daaggoon ariibee qanniyaano, bi daaggitonoo tuniyaani ara wochee bushoo oogichi xoobbeeyemmone; 48 Tunaballi ariyaanoon biin xoobiiya bedoon shuunati wochee bushoo ariyaanoon bi shuunatoyich, giishachoon xoobbeeyemmone. Yeeriyoo meeton biich bi immiti asho bulli waanee meeton qaawemmone; beshiiqqi bi immiti ashi waanee beshoon echemmone" iye. 49 Yesuusi daakkiqqi ishichiye:- "Shawoo bullichi toommooch qaaqqoon dupa waato taane; and kaataree bi aaxxemmoyich amoomon qaatii beetote! 50 Tunaballi ta afaalleeyemmi xuuxee afaalleyoo beetone; ara afaalleyoo beshammi wottoon ta kasheyich kasha xaa'oo aalloone. 51 Shawee toommooch beeti kaaroon wokkiiya waaton ittoshich shaahii beetota? Ittoshich gettoye; toonoone, shacoon tiijoyichalli. 52 Hanaachina ikka getiree ikka kexooch beeti uucha asheena'o qoodeeree keemina'o gutteena'ochi toommooch, gutteena'oo keemina'ochi toommooch tiyiree kaaremmina'one. 53 Nihoo bi bushoochi toommooch, bushoo bi nihoochi toommooch, indee bi bushechi toommooch, busheyoo bi indechi toommooch, amaatee bi naamachechi toommooch, naamacheyoo bi amaatechi toommooch tiyiree kaaremmina'one" iye. 54 Wotta Yesuusi dofee asheena'oyich ishichiye:- "Aabi gimoochaa yiibo yiibee ittoshi beegi gaata, bekkach 'Amiyo dihemmone' iyotine; ittoshi gettitoomonoo dihiye. 55 Aabi kecha qanna baddee yongo yongatee beeggiqqi, 'Shawoo biremmone' iyotine; ittoshi gettitoomonoo tunahe. 56 Hini ittoshi maacoon xalloo shaahii beeti asheena'ote! Shawoonaa shimaayoonon aafoona ciinniqqi xiishoon arii beehotine; tunaballi hini yemeenoon ittoshi xiishoo qajii beeto amoyichiye?" iye. 57 "Wotta ittoshi qellichi tata mooyon kichii kindiiqqi amoyich kuxaachotine? 58 Ne taggachona tookkiree ukkuroo waan hamibee, gommoochaa 'Neennaa taanna shunabone!' getiree qollabe! Ebin ne qayi gaata, ukkuroo waan neen geechiiyemmone; ukkuroo bi ginee naayoyich beshiiree neen immemmone; bi ginee naayoo cuyee kexooch neen dupemmone. 59 Illa neech gettoye; ciireexi ikka duudinolla ne qoccammi wottoon aroochee ciroona keyaachemmo neene" iye.

Luqaasi 13

1 Arooba asheena'o Yesuus waan waaqqi, "Galiilee shawee asheena'ochi daggoochee ikkikkeena'o Yeerich deejoon boonoshi deejii beetee, Phelaaxoosi boonoshin wuxiiqqi boonoshi damoon ukkitone" iqqi gettiyeete. 2 Yesuusiyoo wochiqqi boonoshich ishichiye:- "Hini ara Galiilee Shawee asheena'o ebiyoomona boonoshi qititoyich, bara Galiilee Shawee asheena'o bulliyee beshi axaaxachina'o ittoshich shaahii beeteeta? 3 Ittoshich gettoye; ebi toonoone; tunaballi axaaxee gommoochee Yeer waan ittoshi wottoo qayi gaata, ittoshi bullin Yeeri ebiyoomon aalliiyemmone. 4 Wotta Saloomi gettee beeti kota aachi ga'ooch haggeeti ooga xaqqee dilaaloo shekiraqqi wuxiti aaraa shimmita asheena'o Yerusalem beeti bara asheena'o bulliyee beshi gondoon shuunatina'o ittoshich shaahii beeteeta? 5 Ittoshich gettoye; ebi toonoone; tunaballi axaaxee gommoochee Yeer waan ittoshi wottoo qayi gaata, ittoshi bullin Yeeri ebiyoomon aalliiyemmone" iye. 6 Yesuusi ebi shaahiyoon ishichiqqi gettiye:- "Ikka uroyich bi bechiti meeti woyinee goyee daggooch becheeti ikka balasee mixi beehan. 'Ara balasee mixichi aafo beeyemmone' iqqi bi hammiyee, amolla aallahe. 7 Biyoo woyinee goyee quyachon 'Hini balasee mixiichee aafoon daniya beshati keeja naton bi aafemmi goorooch sha'aabee amoonolla danataano taane. Kuxiree baye! Amee naboyichiye gabini xaa'oon baad yechaa bi duubii beeto?' iye. 8 "Tunaballi woyinee goyee quyacho wochiqqi, 'Doonocho! Bi guudoon goyiree iboon ta tiqqiitee, eke bekkaboyee. Hini naton wotta haa'iibe! 9 Gubbich bi aafa gaata, beeboyee. Qajaa bi mawi gaata, arooba kuxxaboye' iqqi gettiye" iye. 10 Shambatooba Ayihudeena'o kicee beeti kexina'oochee ikkoochaa Yesuusi boonoshich dojii beehe. 11 Arooba maachi biiyoona yechaqqa aaraa shimitta nattati ure ara ashi daggooch beehan; ureyoo ara biiyee naboona goobatine; kaamaqqa neexoonoo hakkaaneene. 12 Yesuusiyoo hini ara ureen ciinnii ciinniqqi, "Hini ureene! Ta waan wobe!" iye. Bi waahona, "Ne biiyoochee wodibe" iye. 13 Bi kishoonoo urechi toommooch bi kotiitee, kaamaqqa neexahan; aroochee Yeerin gallatahan. 14 Tunaballi Ayihudeena'o kicee beeti kechi guudo, Yesuusi Shambatooba ureen bi wodiitoyich ipaqqi tiyii arooch beeti dofee asheena'on "Muusichi calloo ikka shabaattee daggooch shiritta qemon no shuunemmoyich daaggitone; ebi ara shiritta araddee daggooch waaree ittoshi biiyoochee wodibotalli, Shambatooba tunataachemmone" iye. 15 Arooba Doono Yesuusi tiyiqqi, "Hini ittoshi maacoon xalloo shaahii beeti asheena'ote! Ittoshi daggoochee Shambatooba bi gattoon bi tipati gophalloochee, oohee bi kuroon bi tipati magadoochee biichiqqi aaco uchiya daamaano konine? 16 Aaraa shimitta nati wottoon sheexaanoo cuchiti hini Abrahami yoodeexi ureen Shambatooba biich bedaachota?" iye. 17 Ebin Yesuusi yibbaataa bi beetee, bi shuunoon bayoyich qiiccatina'o bulli yeellaheete; tunaballi ebi shaaha woriganikkiti mooyon bi shuunatoyich, asheena'o bulli emiriyeete. 18 Ebiyee gub, Yesuusi ishichiye:- "Yeerichi taatittine am shaaheene getate? Oohee amee shaahiyoona shaahiibate? 19 Asho daammii bi daaddooch shookkiti shanaafee aafeeniye bi shaahii beeto. Collaqqa bi diccahooba mixochoomon gaf gapahan; shimaayoona yoobbii beeti kafeena'o waaqqi bi atooch kotaheete" iye. 20 Wotta Yesuusi "Yeerichi taatittine am shaaheene getate? 21 Ikka ure bukoo tiyimmi wottoon daammaqqa keeja qunnee buddinoona tookkii xiriqqaqqa bi kotiiti bukee shittoomine" iye. 22 Ebiyee gub, Yesuusi Yerusalem hammiibee, katameena'onaa gafeena'onooch beetina'oyich dojiibee beshahe. 23 Arooba ikka uro Yesuusin "Doonocho! Wodemmina'o giishacheena'ona?" iqqi echahe. Yesuusiyoo wochiqqi arooch beeti asheena'oyich ishichiye:- 24 "Xebba kelloona gimoyich qiiccabote! Ittoshich gettoye; meetina'o gimoyich qaawemmina'one; tunaballi hakkaacheete. 25 Kechi doono kotoochee tiyii kelloon bi tuggahona, ittoshi maaxooch neexaachi, 'Doonocho! Doonocho! Nooch qechibe!' getiree kelloon qopemmo ittoshine. "Biyoo ittoshich wochiree, 'Ameexo ittoshi gaata ariyaano taane' gettemmone. 26 "Arooba 'Neenna tookkii maato noone; uchato noone; no katameexi gommoochaa nooch dojito neene' getooch giyemmo ittoshine. 27 "Biyoo 'Ittoshich gettoye; ameexo ittoshi gaata ariyaano taane; hini hukkachina'ote! Ittoshi bulli ta waanee wohote!' gettemmone. 28 Abrahaminaa Yisaaqina, Yaaqoobinaa keemachina'o bullina Yeerichi taatittineech giyii boonoshi kotoon ittoshi beegiyooba, ittoshiyoo maaxooch duparee echaachi, aroochaa eefonaa gashee qaayona ittoshich tunemmone. 29 Wotta asheena'o deshee, dambee, okkee, hachee, Yeeri halliti shawee tuggo bulliicheenoo woyemmina'one; Yeerichi taatittineech giyiree gifiree maayoon maaya kotemmina'one. 30 Illa ellabote! And 'Shiichitina'o' getteetina'ochi daggoochee ikkikkeena'o arooba gubbemmina'one; And 'gubbatina'o' getteetina'ochi daggoochee ikkikkeena'o arooba shiichemmina'one" iye. 31 Arooba Fariseena'ochi daggoochee ikkikkeena'o Yesuus waan giddaqqi, "Heroodisi neen wuxiiya qaawii beetone. Ebich hiniichee tiyiree hambe!" iyeete. 32 Boonoshichoo ishichiye:- "Hamiree beqach ebi dawishachon ' "Hanaachinaa yaachinon asheena'ochi toommoochee yinneena'on yookkemmo taane; biiyatina'onoo wodiiyemmo taane; sharittaniye hini shuunoon ta ciichemmo" itone' getote! 33 Tunaballi keemacho Yerusalemaanalli maachaa qitaachemmone; ebich 'Hanaachinaa yaachina, sharittinonoo ne gommon yeshe!' getteeto taane. 34 "Keemachina'on wuxii beeti hini Yerusalemi asheena'ote! Ittoshi waan wocheetina'on xaqqoona yexxii wuxii beetina'ote! Baakkee bi bushiishoon bi qoshee daggooch bi guufoomon, tawoo ittoshin kicoyich ambicha kaalloon shunatote! Tunatee ittoshi qaawaano ittoshine. 35 Ebiyoche, Yeeri ittoshi yaafee kexonon qajitone. Ittoshich gettoye; 'Doono Yeerichi shigoona waa beeto diireeto tunabe!' ittoshi immi wottoon cir taan beegaachemmo ittoshine" iye.

Luqaasi 14

1 Shambatooba Yesuusi Fariseena'ochi ukkureena'o daggoochee ikkoochi kexooch maayoon maaya bi giyiyee, arooch beetina'o biin manjiiqqi quyaa beeheete. 2 Arooch bi giyiyee, bi ashittino bulli nafiti uro bi aafooch beehe. 3 Yesuusiyoo tiyiqqi Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'onon "Shambatooba biiyaton wodiyoon Muusichi calloo daaggii beetashi, daaggaache?" iqqi echahe. 4 Tunaballi boonoshi cikkii qajiyeete. Ebich Yesuusi hini ara biiyachon yechii bi biiyoochee wodiiqqi daachiihe. 5 Arooch beetina'onoo " Bi bushoo oohee bi gattoo aachi opooch bi dihi gaata, Shambatoo bi tunateenolla, bekkach ara opoochee geechi kichaachemmo Ittoshi daggoochee konine?" iqqi echahe. 6 Ebi echoon biich wochemmon mawiiheete. 7 Ikka araddoon Yesuusi gifirooch ataalleeti asheena'o oogee xaa'oon boonoshi hepii yeshon beeggiqqi ishichii shaahiyoon gettiye; 8 "Koniyolla gaaree maayoon mamoyich neen bi ataalli gaata, hamiree kotee xaa'oon hepiree ogoogee xaa'ooch kotiyaahine! Diqqich neyee beshi oogoo ataalleeto tunemmone; 9 Ittoshi guttin ataallito ara kexooch giyiqqi, 'Ebi oogee xaa'oon hini uroyich gawukkibe!' bi geti gaata, arooba yeellabee tiyi desh qach kotemmo neene. 10 Ebich asho neen gifirooch neen bi ataalli gaata, hini ara neen ataalliti uro waaqqi, 'Ta xiboocho! Damba ebiich hami kotabe!' getiree bi ataallemmoyich hami desh qach kotabe! Arooba neenna tookkii kotatina'o bullichi aafoochaa oogemmo neene. 11 Illa bi qelloon oogii beeto bulli giishemmone; bi qelloon giishii beeto wotta oogemmone" iye. 12 Aree hillooch Yesuusi gifiroon ataalliti uroon wotta ishichiye:- "Araddoonoo tunabe, xumoonoo tunabe gifiree maayoon ne qanniihooba, boonoshi wotta diqqich ataalliree keroon neech boonoshi wochaachemmoyich, ne shunachina'onaa ne maneena'onon, ne xibeena'onaa gaannachi ne giyeena'onon ataalliyaahine! 13 Tunaballi gifiree maayoon ne qanniihooba, girachina'on, kisha kuxxeena'onaa baata kuxxeena'onon, baata yesheena'onaa aaf doogeena'onon ataallibe! 14 Eboshi aree keroon wochoo hakkaaneena'o boonoshi tunatoyich, Yeeri neen diiremmone; wotta cadiqeena'o qitiqqi boonoshi duukkatoochee boonoshi keyiyooba, Yeeri neech ebichi keroon wochemmone" iye. 15 Arooba arooch Yesuusina tookkii kotatina'ochi daggoochee ikkoo bi gettiton waayaqqi, "Yeerichi taatittineech giyiree gifiroon maayemmo diireetone" iye. 16 Tunaballi Yesuusi ishichiqqi wochiye; "Ikka uro oogati gifiree maayoon qanniiqqi meeti asheena'on ataalliye. 17 Gifiree maayo manjeeyemmi saatooch bi wochee bushoon 'Ataalleeti asheena'o waan hamiree, "Gifiree maayo qannitone; wobote!" getiree gete!' iqqi wochahe. 18 Tunaballi hini ara wochee bushoo hammiqqi bi gettitee, boonoshi bulli qayi echiya maroon halliyeete. "Batti bat ataalleeti uro ' " 'Shawoon kemato taane. Ara ta kemati shawoon beegoyich hammaa beeto taane; ebich taan maaribe!' itone" gete!' iye. 19 "Bi hilleexi ataalleeto wotta ' " 'Uucha kashee gatteena'on kemato taane; xandiree beegga daammaa beeto taane; ebich taan maaribe!' itone" gete!' iye. 20 "Baroo wotta 'Mecheen shaaggato taane; wo'ee ikketin dupaachaa hamon hakkaache' iye. 21 "Ebich ara wochee bushoo kexooch wottaa hammiqqi ebi bullin bi doonoyich gettiye. Arooba kechi doono kaaraqqi tiyii, wochee bushoon 'Wochinnoon kaataree katamee dageexi keeja kaattoonaa gommo bullinooch keyiree girachina'on, kisha kuxeena'onaa baata kuxeena'onon, aaf doogeena'onaa baata yesheena'onon ataalliree hach deebe!' iqqi daachiihe. 22 "Ara wochee bushoo bi wocheetooch hammii shaggii wottaqqi, 'Ta doonocho! Ne wocho bullin ceechito taane; tunaballi bat kexooch ceenaan beetina'one' iye. 23 "Ebich doono bi wochee bushoon 'Ta kexooch asho ceennemmoyich hini katamoochee maach keyiree gommonaa gayee gashoonoochee qaawi manjaayi getiree deebe! 24 Ittoshich gettoye; batti bat ataalleeti asheena'oochee ikkolla ta gifiree maayoochee mamo qayee, nappharee beeggaachemmone' iqqi gettiye" iye. 25 Ikka araddoon dofee asheena'o Yesuusina tookkii hammii boonoshi beetee, Yesuusi gub wottaa ciinniqqi boonoshich ishichiye:- 26 "Ta waan woyemmo koniyolla bi bee gaata, bi nihoonaa bi indeenoyee, bi mecheenaa bi bushiisheena'onoye, bi anaami maneena'onaa bi maacha maneena'onoye, bi hajee kashoyeenolla beshiiqqi taan shuno bi qayi gaata, taan dabboon hakkaache. 27 Koniyolla ta masqaloon ta shaaggemmoomon bi masqaloon shaagiree taan dabaachemmo ta dabboo tunoon hakkaache. 28 "Ittoshi daggoochee konine ooga xaqqee kexon hagga gabiqqi ara shuunoon shuuna bi ciichemmi gijee beemonaa aalloonon xiishoyich shiichii kotaqqi gabaano? 29 Tunaballi baashiichii haggii ciichoo biin bi mawi gaata, ebin beeggiyoo bulli 'Hini uro hagga baashiichii ciichoo mawiihe' getiree coonemmone. 31 "Wotta 'Bara taatoona koyabana!' iqqi hiya huma ginachon yechiqqi waa beeti taatoon aashira huma ginachona kechii koyaqqi wochoyich, shiich kotaree bi giidoon qopataachemmi taatoo konine? 32 Bi hakkaachemmo tuna gaata, bat wohooch bi beetee, geenoon wochaqqi shunoon qollahe. 33 Illa ebiyoomon ittoshi daggoochee koniyolla biich beeto bullin bi qayaan gaata, taan dabboon hakkaache" iye. 34 "Ittoshi arii beetoomon wotta kiiho gaawatone; tunaballi kiiho noocon bi qayi gaata, ara kiihon amoona noociiyehotine? 35 Ara kiiho guudoona tookkii dupaqqinoo shawoon yee'iyaache; iboona tookkii dupiteenoo shawoon qeejiyaache; ebich maaxoochiye kichiree ittoshi dupemmo. "Illa waayaa beeti waajacho waayabe!" iye.

Luqaasi 15

1 Gabiyee guudeena'onaa axaaxachina'onochi daggoochee meetina'o "Yesuusi gettiyon waayabone" iibee bi waan waa beeheete. 2 Arooba Fariseena'onaa Muusichi callee dojachina'ona "Hini uro axaaxachina'on bi waan katichii beete; boonoshina tookkiinoo maa beete" iqqi boonoshinaa boonoshina guruuxeeheete. 3 Ebich Yesuusi hini shaahiyoon boonoshich ishichiqqi gettiye; 4 "Ittoshi daggoochee balla bagachi uro, aree daggoochee ikka bago aalla gaata, echati yixanaa yiixiyeena'on gaddooch dupiichii ara aallaton bi danammi wottoon qaawooich hamaacheha? 5 Bi dana gaata, emiriree bi gogoochiye shaagiree bi deebemmo; 6 kexooch bi shagi gaata, bi shunachina'onaa bi giyeena'onon ikkooch ceegiree, 'Aallati ta bagoon danato taane; ebich taanna tookki emiribote!' gettemmone. 7 Ittoshich gettoye; ebiyoomon 'Axaaxoon shuunataano noone; axaaxee gommoochee Yeer waan wotto nooch qaawiyaache' ii beeti yixanaa yiixiya cadiqo shaahii beetina'oye, axaaxee gommoochee Yeer waan wottaa beeti ikka axaaxachochi naboona shimaayooch beetina'o emiremmina'one" iye. 8 Yesuusiyoo daakkiqqi ishichiye:- "Wotta aashira shilinkachi ure ikka bi shilinko aalla gaata, ceechoon ceechiqqa kexon hidiibee bi danammi wottoon manjiiree qaawaachehana? 9 Bi dana gaata, bi shunachina'onaa bi giyeena'onon ikkooch ceegiree, 'Aallati ta shilinkoon danati taane; ebich taanna tookki emiribote!' gettemmine. 10 Illa ittoshich gettoye; ebiyoomon axaaxee gommoochee Yeer waan wottaa beeti ikkaa axaaxachochi naboona Yeerichi maraakeena'o emirii beetina'one" iye. 11 Wotta Yesuusi ishichiye:- "Ikka uroyich gutta bushiisheena'o beeheete. 12 Ikka araddoon guucha bushoo tiyiqqi bi nihoon 'Ta nihoocho! Ne gijoochee ta qoodoon taach imbe!' iye. Ebich nihoo biich beeti gijoon boonoshich qoodiqqi bi qoodoon immiye. 13 "Giishacha qemoyee gub ara guucha bushoo bi gijoo bullin kicii yechiqqi wohi shawooch hammiye; aroochaanoo bi mullo gabito bulliich bi gijoon kichiibee shacciqqi aalliihe. 14 Bi gijoo bullinoo ciichii bi iti xaa'ooch, gonda shaacoo ara shawoo bulliich giyiye; bi maayemmonoo muccahe. 15 Ebich tiyii ara shaweexi ashi daggoochee ikkoo waan hammiqqi gichooch giyiye; ara uroo 'Gudinon quyabe!' iqqi gaddooch daachiihe. 16 Aroochaa gudinina'o maa beeti guudoochee maaya qaatiibee shaacoona xuuxaa beehe; tunaballi ebinolla biich immemmo aalloone. 17 "Bat ciiroochaa bi mullo yeshee, ishichiye:- 'Ambicha ta nihoochi gichachina'o maa michiqqi boonoshi wochii beeti maayo beetee, amoyichiye ta hiniich kotaachaa shaacona qitii gittaqqa ta beeto! 18 Illa tiyi ta nihoo waan hamiree, "Ta nihoocho! Yeerinnaa neennon xuqqato taane; 19 gubbichoo ne bushoo getteeya bedaache; ne gichachina'ochi daggoochee ikkoomon taan tuniiree ciine!" gettehoye' iye. 20 "Bekkach tiyiqqi bi nihoo waan hammii shag bi beddiyee, bat wohooch bi beetee, bi nihoo ciinniqqi oogichii ariqqahe; woccii hammii bi qettoona tiqqaqqi shummiye. 21 "Bushoo 'Ta nihoocho! Yeerinoo neenoo xuqqato taane; gubbichoo ne bushoo getteeya bedaache' iye. 22 "Tunaballi nihoo bi aafee bushiisheena'on ishichiye:- 'Kaataree bulliyee beshi gaawati tahoon deebiree biich tajibote! Bi kishoochoo axxaamittoon, bi baatoochoo caammoon deebiree gedote! 23 Awujiti gubbanoonoo deebiree bashibote! Mamone! Nooch emiroo tunabe! 24 "Qititone" iqqa ta gabiti ta bushoo kashoona wottatone; "Aallatone" iqqa ta gabiti ta bushoo danatone' iye. Emiroochoo giyiyeete. 25 "Ebi emiree daggooch qaabba bushoo goyoochiye bi beeto; aroochee wottaa waaqqi kexooch shag bi beddiyee, kexeexi ximboonaa duubbi qaaroonon waayahe. 26 Bi nihoo aafee bushiishoochi daggoochee ikkoon ceeggiqqi, 'Hini duubo ameechone?' iqqi echahe. 27 "Biyoo wochiqqi, 'Wonna hammiti ne manoo wottaa bi waatoyichiye. Ne aabiyoo diggoona bi waatee bi beeggitoyich, emiriqqi awujiti gubbanoon bashiitone' iye. 28 "Arooba qaabba bushoo kaaraqqi 'Kexooch giyaache' iqqi qajiye. "Ebich bi nihoo maaxooch kechiqqi, 'Hach kexooch gibe!' iqqi qollahe. 29 "Tunaballi qaabba bushoo wochiqqi bi nihoon 'Eke ebi shaaha meeti naton neech guunochoomon hajeeqqa shuunato taane. Ne gettatoochee ikkoonolla shapiyaano taane; tunaballi ta shunachina'ona tookki ta emiremmoyich ikka emmishee bushoonolla taach imaano neene; 30 Tunatee hini ne bushoo ne gijoon daammii maachee toommoochaa aalliiqqi wottaa bi waahona, awujiti gubbanoon biich bashiihine' iye. 31 "Nihoo wochiqqi 'Ta bushoocho! Ne bulli araddoon taanna tookkiiniye ne beeto; taacho tunato bulli neechone. 32 Tunaballi "Qititone; aallatone" iqqa ta gabiti hini ne manoo kashoona wottaqqi danatone; ebichi gifiree maayoon gediree emiraanoon aabichiree qajehone?' iqqi gettiye" iye.

Luqaasi 16

1 Ebiyee gub, Yesuusi daakkiqqi bi dabbeena'oyich ishichiye:- "Ikka gaannachi uro beehe; biichoo ikka gija yesho beehe.Ikkikka asheena'o ara gaannachi uro waan waaqqi, 'Hini ne gija yesha uro ne gijoon shaccii beetone' iqqi gettiyeete. 2 "Hini ara gaannachi uroo ara gija yeshoon ceeggiiqqi, 'Hini ta waayaa beeti ne mooyo amashoone? Giyii beetonaa kechii beeti gijee woraqatoonon taach imbe! Illa ebiyee bek ta gija yesho tunoon hakkaachine' iye. 3 "Gija yesho mooyon gabiibee 'Ta doono hini shuunoochee taan kichiyaniye bi ii beeto. Ebich illa aabichishiye ta gettemmo? Gochii mamoyich giidoo taach aalle; guuddiqqi qollaa mamo wotta taach yeelloone' iqqi yiijiibee heechiqqi tiyii 4 'Ahaa! Gaawiye! Ta shuunoochee yookkaa ta geti gaata, asheena'o boonoshi kexooch taan boonoshi giddiiyemmi gommon ariito taane' iye. 5 "Ebich bi doonochi hiishachina'on boonoshi qelli qelloona ceeggiqqi, batti bat shaggiti hiishachon 'Ne toommooch beeti ta doonochi hiishoo ambichoone?' iqqi echahe. 6 "Biyoo 'Balla qondee zayitoone' iye. "Hini ara gija yesho 'Ne hiishee haddoon yechiti woraqatoon ta imee daami, kaata kotaree bara woraqatooch "Aacha qondee zayitoone" getiree kooribe!' iye. 7 "Bi hillooch waaton wotta 'Ne toommooch ambichoone beeto?' iqqi echahe. "Biyoo 'Balla daawillee teepphoone' iye. "Gija yesho 'Ne hiishee haddoon yechiti woraqatoon ta imee daami, "Shinna daawillee teepphoone" getiree kooribe!' iye. 8 "Aree hillooch hini ara doono biich gibaneyaani gija yeshoon acona bi shuunati shuunoyich gallatahe. Illa hini yemeenooch beeti asheena'o boonoshinaa boonoshina shuunaa beeti shuunoona Yeerichi bekkooch beeti asheena'oyee beshi accachina'one. 9 Ta ittoshich gettoye; hini shaweexi gaanno ciyi gaata, bulli yemeenoon ittoshi beeyemmi gabini Yeerichi kexooch ittoshi giyiyooba arooch beetina'o emiremmoyich, ara ittoshi gaannoona de'a shuunoon shuunaree ashoona tookki xibabote! 10 "Giishacha mooyona gibaneeto oogati mooyona wotta gibaneeyemmone; giishacha mooyona gibaneyaano oogati mooyona gibaneyaachemmone. 11 Illa hini shaweexi gijoyich ittoshi gibaneyaanee gaata, ittoshin gibanaree ibara aaxxi mooyon ittoshi kishooch beshiiree immemmo konine? 12 Bara ashi gijoona ittoshi gibaneyaanee gaata, ittoshich tunemmi wojoon konine ittoshich immemmo? 13 "Wotta gutta doonoyich hajeyoon hakkemmi aafee bushoo aalloone. Ikkoon bi shuni gaata, baroon shixxemmone; oohee ikkoon bi oogii gaata baroon hoxemmone. Ebich gijoyich hajee beeti uro Yeerich hajeyoon, wotta Yeerich hajee beeti uro gijoyich hajeyoon hakkaache" iye. 14 Gijoon oogichii shunnii beeti Fariseena'o hini Yesuusi gettito bullin waayaqqi naaciyeete. 15 Ebich Yesuusi boonoshich ishichiye:- "Asheena'o ittoshin beegiree, 'Am shaaha cadiqeena'one!' getoon shunnii beeto ittoshine; tunaballi Yeeri ittoshi mullee gaboon arii beetone. Ashi gaboochaa 'oogatone' gettee beeti mooyon Yeeri ciigemmone. 16 "Muusichi calloonaa keemachina'ochi macaafeena'ona Aacona Afaallachi Yowannisichi yemeenooch beddaahee gettee beeheete. Aroochee tiijiqqi ikka getee Yeerichi taatittinee mishiraachee qaaro gettee beetone; asho bulliyoo Yeerichi taatittineech giya qiiccaa beetone. 17 Muusichi calloochee gommee kiinoomi mooyi aalloyee shawoonaa shimaayoona bi kotoochee tiyiqqi aallo kettoone. 18 "Wotta bi mecheen gawukkiqqi bareen shaaggii beeto bulli, bi mechechi toommooch shunoon maa beetone; bi keno waanee gawukkeetin shaaggii beeto shunoon maa beetone" iye. 19 Aree hillooch Yesuusi daakkiqqi ishichiye:- "Aaxxi gatiyachi, macacikkiti tahoon tahaa beeti ikka gaannachi uro beehe. Ara uro beemo biich mashaamitoyich, qemi qemona bi gaawa beemona emiriibee beehe. 20 "Arooba bi ashittinoon mayoo bajii deqqiti ikka Alazaari gettee beeti girachi uroon ara gaannachochi kakallee baatooch asheena'o deebii qeejiyeete. 21 Biyoo ara gaannachochi madee ooyoochee maaya qaatii beehe. Ebi bullichi toommooch kunaaneena'olla waaqqi bi mayoon napphaa biin iritii beeheete. 22 "Ebiyee gub, ara giracho qitiye; shimaaji maraakeena'o deenniqqi Abrahamichi sheenooch daammii kotiiheete. Gaannacho wotta qitiqqi duukkahe. 23 Qititina'o kiceeti xuuxee xaa'oochaa oogichiqqi xuuxaabee, kaama ogiqqi wohooch beeti Abrahamin ciinniye; bi sheenoochoo Alazaari beemon beeggiye. 24 Biyoo cookiibee, 'Abrahami ta nihoocho! Hini qaaqqooch xuuxaa beeti taach ariqqaree Alazaarin ne deejee, bi kishee yapharoon aacooch haciree ta heciyoon aqqiibe' iye. 25 "Tunaballi Abrahami wochiqqi, 'Ta bushoocho! Ebiyee aaf shawee toommooch ne beehooba, de'a mooyo bullin ne danoon shalligibe! Ebiyoomon wotta Alazaari shawee toommooch bi beehooba, magga iritee toommooch bi beemonoo shalligibe! Tunaballi Alazaari and hiniichaa bi ayinoon shoottitone; newoo xuuxaa beeto neene. 26 Wotta ebi bullichi toommooch hiniichee ittoshi waan kimon qaawemmo bee gaata bi kimaachemmoyich, wotta ittoshi beetoocheenoo hach no waan koniyolla bi kimaachemmoyich, noonnaa ittoshina gutta daggooch Yeeri neechiti ooga qaa'o beetone' iye. 27 "Biyoo 'Ishi gaata, ta nihoocho! Alazaarin ta nihoochi kexooch ne daachiiyemmoyich neen qollahoye; 28 uucha ta maneena'o beetina'one. Boonoshi wotta hini xuuxee xaa'ooch boonoshi waataachemmoyich, Alazaari hamiree boonoshich gete' iye. 29 "Tunaballi Abrahami 'Muusinaa keemachina'ona kooriti macaafeena'o boonoshich beetina'one; ara macaafeena'ooch kooreeton waayabeete' iye. 30 "Biyoo 'Ara macaafeena'on waayataachemmina'one; tunaballi Abrahami ta nihoocho! Qitii duukkatina'ochi daggoochee ikkoo kechii hammiqqi boonoshich bi geti gaata, axaaxee gommoochee Yeer waan wottemmina'one' iye. 31 " 'Abrahamiyoo Muusinaa keemachina'ona kooriti macaafeena'oochee boonoshi waayataachemmo gaata, qitii duukkatina'ochi daggoochee ikkoo kechii hammii bi gettiteenolla, "Axaaxee gommoochee Yeer waan wotto nooch qaawiihe" getiree ibariyaacheete' iqqi wochiye" iye.

Luqaasi 17

1 Yesuusi bi dabbeena'oyich ishichiye:- "Ashich xugo tunaree yexi dichemmi mooyo womo echataachemmone; tunaballi ara xuggoon tunemmi ashich woowo! 2 Ara uro hini gishiisheena'ochi daggoochee ikkoyicholla xugo bi tunoyee, ooga yiikka xaqqoon bi qettooch tifee baharee gejooch bi dupato gaata, biich gaawiye. 3 Ebich ittoshi qelloon quyabote! "Ne manoo neen bi xu'i gaata, bi waan hamiree 'Ebi ne shuunati shuunoo gaawiya?' getiree ittibatabe! 'Gondo taachone' bi geti gaata, maaribe! 4 Heeyooch shabaatta wottoon ne toommooch axaaxoon shuunaachii, heeyooch shabaatta wottoon ne waan waaqqi, 'Gondo taachone; taan maaribe!' bi geti gaata, maaribe!" iye. 5 Wocheeti mishiraachachina'o Doono Yesuusin "Ne toommooch mulee too'iyoon nooch daakkibe!" iyeete. 6 Doono Yesuusiyoo wochiqqi boonoshich ishichiye:- "Ta toommooch shanaafee aafeyoomi giishacha mullee too'iyoo ittoshich bi beeto gaata, hini neexaqqi beeti caaree (canee) mixon 'Cammona waaxaree baharooch hamiree becheebe!' ittoshi getee, biyoo ittoshich de'a getteshone" iye. 7 Yesuusiyoo daakkiqqi ishichiye:- "Ittoshi daggoochee wochee bushacho, goyoon biinna gochii beeto oohee bagoon biinna quyii beeto goyoon gochiibee goyoochee oohee bagoon quyaabee gaddoochee bi wottahee, 'Kaata hach giddaree madooch kotabe!' gettemmo konine? Koniyolla aalloone. 8 Tunaballi 'Xumi maayoon taach qanniibe! Aree hillooch maa uchaa ta iyi wottoon cuyaree ta aafooch wocheebe! Mado wottahona neyo mame! uye!' getaacheha? 9 Bi gettiton ceechii bi itoyich, bi doono ara wochee bushoon gallateha? Gallatataache! 10 Ebiyoomon ittoshi wotta Yeeri gettito bullin ittoshi shuunatoyee gub, 'Yeer waanee gallatoon danoyich bedaani wochee bushoo noone; no shuun beda shuunoon baachiye no shuunato' getote!" iye. 11 Ebiyee gub, Yesuusi Yerusalem hammiibee Shamaaree shawoonaa Galiilee shawee gutta daggoona beshahe. 12 Ikka gafooch giyi bi beddiyee, qeddee shaddee biiyachi aashira asheena'o bi waan waaqqi wohooch neexaachii, 13 boonoshi qaaroon oogichiqqi, "Yesuusi no Doonocho! Nooch ariqqabe!" iqqi cookiyeete. 14 Biyoo ciinnii beeggiqqi, "Hamiree ittoshi ashittinoon qeesheena'oyich bekkiibote!" iye. Boonoshiyoo hammiibee, gommoochaa wodiyeete. 15 Arooba boonoshi daggoochee ikkoo bi wodoon bekkach ariiqqi bi qaaroon oogichiqqi, "Yeerich gallato bede!" iibee Yesuus waan wottahe; 16 Aree hillooch Yesuusin gallataabee bi baatooch baroona guufahe. Hini ara uroo Shamaaree Shaweexi ashoone. 17 Yesuusiyoo tiyiqqi arooch beeti asheena'oyich "Aashireena'o bulli wodaacheeta? Yiixiyeena'ochi amooch giyiyeete? 18 Hini ashi shawee ashoyee damba Yeerin gallatiya wottato aallaha?" iye. 19 Wotta woditi uroon "Tiyiree hambe! 'Wodiiyemmone' iqqa ne mulloon ta toommooch ne too'iyoo neen wodiitone" iye. 20 Ikka araddoon Fariseena'ochi daggoochee ikkikkeena'o Yesuusin "Yeerichi taatittine bullichi toommooch bi beddemmo aataniye?" iqqi boonoshi echahona, Yesuusi wochiqqi, "Yeerichi taatittine bullichi toommooch bi beddemmo mallatee quyoona toonoone; 21 Wotta 'Hach hinin beege!' oohee 'Beqach ebin beege!' getteyaachemmone. Yeerichi taatittine and ittoshi daggooch beetine" iye. 22 Ebichi hillooch bi dabbeena'oyich ishichiye:- "Ashi bushoo ta bekkemmi aaboochee ikkoon 'Ikka wottoonoo baach beegata!' getiree ittoshi Kaatemmi aabo woyemmone; tunaballi taan beegaachemmo ittoshine. 23 Arooba asheena'o ittoshich 'Hiniichiye!' oohee 'Beqach ebiichiye!' gettemmina'one; tunaballi arooch boonoshina tookkiree hammaahotine! Boonoshinoo dabbiyaahotine! 24 Xeeyo shimaayoochaa phaqqiqqi ikka shawee tuggoochee bara shawee tuggooch bekkach bi bedoomon, ashi bushoo ta bekkemmi aabooba ebiyoomon tunemmone. 25 Tunaballi ebiyee shiichi wodda xuuxoon beegonaa hini yemeenooch beeti asheena'ona shixxeyoona taach qaawiihe. 26 Wonna Noohichi yemeenooba tunatoomon, ashi bushoo ta yemeenooch wotta ebiyoomon tunemmone. 27 Noohi ooga marikabooch bi giyemmi aabee wottoon, asheena'o maa uchiibee, anaamo shaaggiibee, maacheyoo shaaggeebee beeheete; diqqoona aalliyee aaco waaqqi asho bullin aalliitone. 28 "Ebiyoomon wotta Looxichi yemeenooba, maa uchiibee, kemmii kemaabee, maayoon bechiibee, kexonoo haggiibee beeheete; 29 Tunaballi Looxi Sodoomee bi kechiti aabooba shimaayoochee qaaqqoonaa waagaroona dihiqqi hini ara katamooch beetina'o bullin aalliitone. 30 "Arooba tunatoomon ashi bushoo ta bekkemmi aabooba wotta ebiyoomon tunemmone. 31 Ara aabooba kechi toommooch beeto 'Kindiree kexooch beeti ta qiicoon deebana!' getiree giyaaye! Wotta goyee toommooch beeto, bi qiicoon deeboyich gub wottaaye! 32 Gub wottati Looxi mechechi toommooch shaggiton shalligibote! 33 Illa bi meechi kashoon qitoochee wodiiya shunniyo bulli aallataani kashoon muccemmone; tunaballi bi meechi kashoon muccammo bulli aallataani kashoon danemmone. 34 Ittoshich gettoye; ebiyoobee xum gutta asheena'o ikka qeenooch tokkata boonoshi beetee, ikkoo tiijee hammemmone; ikkoo echemmone. 35 Gutta maacheena'o ikkooch xaqqoon yiikka beeyemmina'one; ikkee tiijee hammemmine; ikkeyo echemmine[. 36 Wotta gutta asheena'o ikka goyooch beeyemmina'one; ikkoo tiijee hammemmone; ikkoo echemmone]" iye. 37 Arooba Yesuusichi dabbeena'o tiyiqqi, "Doonocho! Ebi bulli tunemmi xaa'oo aabichiye?" iqqi echaheete. Biyoo wochiqqi, " 'Meshoo beetooch qufeena'o (aakeena'o) kiceeyemmina'one' getteeton shalligibote!" iye.

Luqaasi 18

1 Ebiyee gub, taahaanoon bulli araddee corooteechon Yesuusi ishichiqqi bi dabbeena'oyich hini shaahiyoona gettiye; 2 "Ikka katamooch Yeerich shataani, asho konicholla yeellataani ikka nallachi uro beehe. 3 Wotta ara katamooch ikka xuuma ure beehan; ara nallachi uro waan bulli araddoon hammaqqa, 'Taannaa ta taggachonochi daggeexi mooyon beegiree taach nallibe!' ii beehan. 4 "Tunatee hini ara nallachi uro meeti aaboon de'a gettemmon qajiye; tunaballi ciiroochaa bi mulloona 'Yeerich shatonaa ashich yeelloonon ta qajateenolla, 5 hini xuumee taan bi iritii beetoyich, biich nallehoye; nallii ta kuxo qayi gaata, bulli araddoon wochi wochi waabee taan shuu'iiree maraatiiyemmine' iye" iqqi gettiye. 6 Daakkiqqi Doono Yesuusi ishichiye:- "Ara nallacho tunati xumma uro gettiton waayatotina? 7 Illa Yeeri araddoonaa xumoonon biin qollaabee cookii beeti bi kaacciti bi aagatoyich nallaacheha? Boonoshin gaachataanoon yageha? 8 Ittoshich gettoye; boonoshich kaataree nallemmone. Tunaballi ashi bushoo ta waahooba, shawee toommoochee boonoshi mulloon ta toommooch too'iiqqi taan quyaa beetina'on danehota?" iye. 9 Wotta daakkiqqi Yesuusi "Cadiqo noone" iqqi boonoshi qelloon gibanaachii bareena'on hoxaa beetina'oyich ishichiqqi hini shaahiyoon gettiye; 10 "Gutta asheena'o corootiya Yaafee Kexooch hammiyeete; boonoshiyoo ikkoo Farisoo, ikkoo gabiyee guudoone. 11 Hini ara Farisoo Yaafee Kexooch neexaachii ishichiqqi bi mulloona corootiye; "Yeero! Bara asho bullichoomon, boggacho, xumma moochachonaa shuni maayachona, oohee hini gabiyee guudoomonolla tuno ta qajatoyich, neen gallatahoye. 12 Shabaattee daggooch gutta wottoon coomii beeto taane; ta danaa beeto bulliichee aashira kishoochee ikka kishoon neech kichii beeto taane" iqqi corootiye. 13 "Wotta hini ara gabiyee guudo Yaafee Kexooch neexaa beetina'oyee wohooch neexaachii bi aafoon kaama tiijiqqi shimaaj ciinonolla shunaanoone; tunaballi bi getoon qicciibee, "Yeero! Axaaxachi taan maaribe!" iibee Yeerin qollahe. 14 Ittoshich gettoye; oha Farisoyee hini gabiyee guudo Yeerichi aafoochaa cadiqo tunaqqi bi kexooch wottahe. Bi qelloon oogii beeto bulli giishemmone; bi qelloon giishii beeto bulli oogemmone" iye. 15 Arooba ikkikka asheena'o "Yesuusi bi kishoon boonoshi shimbooch kotiibe" iqqi gaggara bushiisheena'on bi waan deebiyeete; bi dabbeena'o ebin beeggiqqi bushiisheena'on deebiti asheena'on noggaheete. 16 Tunaballi Yesuusi bushiisheena'on bi waan ceeggiqqi, bi dabbeena'on " qayote! Yeerichi taatittine eboshiyoomina'ochine; ebich gishiishi bushiisheena'o ta waan wobeete; bajaahotine! 17 Ibaroon ittoshich gettoye; giishacha bushoochoomon bi qelloon yittiiqqi, 'Yeeri ta toommooch taatabe!' getaano koniyolla ara Yeerichi taatittineech cir giyaachemmone" iye. 18 Ebiyee gub, Ayihudee ukkureena'ochi daggoochee ikkoo tiyiqqi Yesuusin "De'a Dojachocho! Bulli yemeenee kashoon ta danemmoyich amoon hallibate?" iqqi echahe. 19 Yesuusi wochiqqi, "Amoyich taan de'o ii beetine? Ikka Yeeriyee damba de'o koniyolla aalloone. 20 Muusichi calloon arii beeto neene; aroo 'Shuno maayaahine! Wuxiyaahine! Gaajaahine! Kootoon miixiyaahine! Ne nihoonaa ne indeenon oogiibe!' ii beetone" iye. 21 Aroo wochiqqi, "Ebi bullin asho tunaqqa ebiich ta beddati wottooch ceechoonaniye ta beeto" iye. 22 Yesuusi ebin waayaqqi, "Bat ikka mooyo neech shapitone; hamiree neech beeto bullin kemiree iriteetina'oyich imbe! Neech shimaaji kexooch kiceeree beeyemmone. Aroyee gub waaree taan dabbibe!" iye. 23 Tunaballi hini ara uro oogati gaannacho bi tunatoyich, ebin waayaqqi oogichii ayiniye. 24 Yesuusiyoo oogichii bi ayinoon beeggiqqi, "Gaannachina'oyich Yeerichi taatittineech gimo amoomi iritoone! 25 Gaalleyich napee aahoona besho maggoone; tunaballi wotta gaannachi uroyich Yeerichi taatittineech gimo ebiyee beshoon maggoone" iye. 26 Ishin waayatina'oo "Ishi gaata, wodoon hakkemmo konine?" iyeete. 27 Yesuusi wochiqqi, "Ashich mawiton Yeeri tuniyoyich hakkachone" iye. 28 Arooba Pheexiroosi tiyiqqi, "Ebiyoche, bullin qajaqqa neen dabbito noone" iye. 29 Yesuusiyoo boonoshich wochiqqi ishichiye:- "Ibaroon ittoshich gettoye; Yeerichi taatittineyicha iqqi bi kexon oohee bi mecheen, oohee bi maneena'on, oohee bi nihoonaa bi indeenon, oohee bi bushiishoon qajito koniyolla, beshoon danemmone; 30 hini yemeenooch beshaa beshoon daakkee danemmone; wotta woyemmi yemeenoochoo bulli yemeenee kashoon danemmone" iye. 31 Ebiyee gub, Yesuusi aaraa gutta bi dabbeena'on bi waan kiciqqi ishichiye:- "Ebiyoche, and Yerusalem hammaa beeto noone; aroochaa keemachina'o kooriti ashi bushoo ta mooyo bulli ceennemmone. 32 Aagateena'oyich taan beshiiree immemmina'one; boonoshiyoo taan coonemmina'one; naagishoo gettemmina'one; ta toommoochoo cuddemmina'one; 33 Aroyee gub arangoona taan xoobbemmina'one; wuxishoo gettemmina'one; tunaballi keeja qemooba qitii duukkatina'ochi daggoochee kechemmo taane" iye. 34 Arooba ebi bi gettiti mooyoochee amolla boonoshi mullooch giyaanoone; bi gettiti moochi aafo boonoshich bi aacheetoyich, ebi ama geto gaata ariyaaneena'one. 35 Ebiyee gub, Yesuusi Yaariki Katamooch bi katinniyee, ikka aaf doogo gijoon qollaabee gommi gashooch kotaa beehe. 36 Ara uroo dofee asheena'ochi beshoon waayaqqi, "Ishi amashoone?" iqqi echahe. 37 Asheena'oo "Naazireetachi Yesuusine beshaa hammii beeto" iqqi biich gettiyeete. 38 Aaf doogoo "Daawitichi bushoo Yesuuso! Taach ariqqabe!" iqqi cookiye. 39 Arooba aaf shiichiqqi hammii beetina'o ara aaf doogoon "Cookaaye!" iqqi noggaheete. Tunaballi aaf doogo "Daawitichi bushoocho! Taach ariqqabe!" iibee beshoon cookiye. 40 Aree gaata Yesuusi neexaachii asheena'on "Ara uroon taach deebote!" iqqi gettiye. Yesuus waan bi waahee, 41 Yesuusi ara uroon "Amoon neech ta tuniiyemmoyichiye ne qaawii beeto?" iqqi echahe. Aaf doogoo wochiqqi, "Ta Doonocho! Ta aafoon ne ciinniiemmoyichiye!" iye. 42 Yesuusiyoo "Ne aafo ciine! 'Taan wodiiyemmone' iqqa ne mulloon ta toommooch ne too'iyoo neen wodiitone" iye. 43 Hini ara aaf doogo bekkach ciinniye; aroochee Yeerin gallataabee Yesuusin dabbiye. Asheena'o bulliyoo ebin beeggiqqi Yeerin gallataheete.

Luqaasi 19

1 Ebiyee gub, Yesuusi Yaarika giyiqqi aroona beshaa beehe. 2 Arooch Zakiyoos gettee beeti gabiyee guudeena'ochi ukkuroo beehe; biyoo gaannachone. 3 Aroo dofee ashi daggoochee Yesuusin aabi gaata beegga qaawiye; tunaballi bi neexo qabinnitoyich, xiishoon hakkaanoone. 4 Ebich Yesuusi hammemmo caaree (canee) michi baateexi gommona bi tunatoyich, biin beegoyich ashoyee aaf shiichiqqi woccii hammii ara caaree michi toommooch kechiye. 5 Bi kechitoyee gub Yesuusi ara caaree michi ga'ooch shaggiichii kaama ciinniqqi, "Zakkiyooso! Kaataree kindibe! Hanaach ne kexooch taan heechiiyemmi mooyo beetone" iye. 6 Ebich Zakiyoos kaataa kindiqqi emiriibee Yesuusin bi kexooch daammiqqi iibbiihe. 7 Arooba ara asheena'o bulli beeggiqqi, "Axaaxachochi kexooch iibbiitee giyitone" iqqi xuuqqishiyeete. 8 Tunaballi Zakiyoosi bullichi aafooch neexaqqi Doono Yesuusin "Ta Doonocho! Taach beeto bulliichee qaton girachoyich wojemmo taane; koninolla kootoon taggaqqa ta deqqato bee gaata, awudda kishoon tuniiree wochemmo taane" iye. 9 Yesuusiyoo biich ishichiye:- "Ne wotta ibaroon Abrahamichi bushoo ne tunatoyich, hanaach neennaa ne kechi ashoonoyich Yeeri wodoon immitone. 10 Ashi bushoo ta waato, Yeerichi gommoochee aallaton qaawii danaqqi wodiyoyichiye" iye. 11 Ebichi hillooch ara dofee asheena'o Yesuusichi yibbaatoon waayaabee, gommon biinna tookkii hammii beeheete; Yesuusi Yerusalem bi katinnitoyich, wotta "Yeeri bi taatittinoon and kaata neechiree bekkiiyemmone" iqqi boonoshi gabitoyich, ebi shaahiyoon daakkiqqi boonoshich gettiye. 12 Ishichiinoo iye:- "Ikka taatoochi yaroo bi shawee toommooch taatittinoon de'iree wottiya iqqi wohi shawooch hamma tiyiye. 13 Bi wochee bushiisheena'oochee aashireena'on ceeggii balli balla birawoon boonoshich immiqqi, 'Wottaa ta waammi wottoon ebina giixaree shiiji beebote!' iye. 14 "Tunaballi ara shawee asheena'o biin boonoshi shixxitoyich, 'Hini uro no toommooch bi taatoon shunnaachone' iqqi bi hillooch biin taatiiyemmo waan wochoon daachiiheete. 15 "Tunatee taatoo biin taatiitee, aroochee taatittinoon deqqiqqi wottaa waahe. Ebichi hillooch balli balla birawoon bi immiti bi wochee bushiisheena'o giixaqqi ambichoon boonoshi shiijito gaata ariya iqqi ceeggiihe. 16 "Shichiqqi shaggito 'Ta doonocho! Ne balla birawoo humoon shiyitone' iye. 17 "Doono tiyiqqi, 'Gaawiye; hini de'a ta wochee bushoocho! Giishachoona ne gibaneetoyich, aashira katameena'ochi toommooch neen ukkuriito taane' iye. 18 "Guttinnee wochee bushoo wotta waaqqi, 'Ta doonocho! Ne balla birawoo uucha balla birawoon shiyitone' iye. 19 "Hini wochee bushoonoo 'Neenoo wotta ebiyoomon uucha katameena'ochi toommooch ukkuriito taane' iye. 20 "Aree hillooch bara wochee bushoo wotta waaqqi, 'Ta doonocho! Maac manja asho neene; ne shoohaanoochee qeccaa beeto, ne bushaanoochee shafarii beeto ne tunatoyich, shattaqqa qoraddee buroona kaapaqqa ta quyati ne balla birawoo hiniyoche!' iye. 22 "Arooba doono tiyiqqi, 'Hini gonda wochee bushoocho! Ta shoohaanoochee qeccaa beeti, ta bushaanoochee shafarii beeti, maac manja asho ta tunoon ariitine? Ishi gaata, ne gettati ne noonoo ne toommooch nallitone. 23 Ta gijoon giixemmina'oyich amoyich imaachine? Tawoo waaree ta gijoon shimona tookkiree deqqesho ta toona?' iye. 24 "Arooba arooch neexaa beetina'on 'Andoo hini balla birawoon bi kishoochee tiijiree huma birawachoyich imbote!' iye. 25 "Boonoshiyoo woriganaqqi, 'doonocho! Biich huma birawoo beetoche!' iyeete. 26 "Tunaballi doono boonoshich ishichiqqi wochiye; 'Ittoshich gettoye; beetoyich daakkeeree immeeyemmone; tunatee amolla aallo waanee biich beeti giishacheella tiijeeyemmine. 27 Wotta boonoshi toommooch ta taatemmoyich shunaani ta shixachina'on yeshiree taach hach deebote! Ta aafoochaanoo boonoshin guuribote!' iye" iqqi gettiye. 28 Yesuusi ebin bi gettiti hillooch tiyii, Yerusalem hammiibee biinna tookkii hammii beeti asheena'oyee aaf aaf shiichiqqi hammiye. 29 Zayitee michi Guudi ga'ooch beeti Beetefaaginaa Bitaaninooch katinniichii, bi dabbeena'oochee gutteena'on ishichiqqi wochahe; 30 "Ittoshiyee aaf beeti gafooch hambote! Hammii ittoshi shaggiyee, koniyolla yebbataani kuree bushoo tipeeqqi beeton danemmo ittoshine; aroon biishiree deebote! 31 Asho koniyolla tiyiqqi ittoshin 'Amoyichiye ittoshi biichii beeto?' iqqi bi echa gaata, 'Doonoyich bi qaaweetoyichiye' getote!" iye. 32 Aroochee wocheeti gutta bi dabbeena'o hammiqqi Yesuusi gettitoomon danaheete. 33 Boonoshiyoo kuree bushoon biichii boonoshi beetee, kuree doonina'o "Kuree bushoon amoyichiye ittoshi biichii beeto?" iqqi echaheete. 34 Boonoshiyoo wochiqqi, "No Doonoyich bi qaaweetoyichiye" iyeete. 35 Aroochee hini ara gutta bi dabbeena'o kuree bushoon yaabiqqi Yesuus waan deebiyeete. Aroochee ara kuree bushoochi toommooch boonoshi tahoon yaggiqqi Yesuusin yebiiheete. 36 Ara kuree bushoon yebbaqqi hammii bi beetee, asheena'o aaf aaf shiichiqqi bi hammemmi gommooch boonoshi tahoon yaggiibee hammiyeete. 37 Yesuusinaa dofee asheena'ona Yerusalem katinniqqi Zayitee Michi Guudi dugulloon boonoshi wottahee, biin dabbii beetina'o bulli emiriqqi boonoshi beeggiti gaakkachi shuunoo bullich boonoshi qaaroon oogichiqqi Yeerin gallatiya tiyiqqi, 38 "Doono Yeerichi shigoona waa beeti taatoo diireebe! Shimaayooch diggoo, shimaaji shimaayooch beeti Yeerich oogee yiiroo tunabe!" ii beeheete. 39 Arooba dofee ashi daggooch beeti Fariseena'ochi daggoochee ikkikkeena'o tiyiqqi, "Dojachocho! Neen dabbii beetina'on 'Qayote!' gete!" iyeete. 40 Yesuusi wochiqqi "Ta waanee ella waayabote! Hinoshi cikkii qayi gaata, xaqqeena'olla cookemmina'one" iye. 41 Yesuusi Yerusalem shag beddiqqi katamoon ciinniichii eepiibee ishichiye:- 42 "aaboon diggoo danaa beeti gommon hanaachi ittoshi shalligito gaata, gaawatone; tunaballi bi arichataachemmoyich ittoshich aacheetone. 43 Gonda moochachi aabo ittoshi toommooch woyemmone; ittoshi shixachina'o ittoshin kocha getiree ittoshi katamee guudoon iijati shawee guttoona gayaachi ittoshin kaapemmina'one; ittoshi guudoona guudiree bulli gommon hiccemmina'one. 44 Ittoshi kexina'onaa xaqqee gayoonon dichemmina'one; hini katameexi asho ittoshinoo, ittoshi bushiishoonoo kaam kaama tiijiree shawooch ceqqemmina'one; kexina'on ittoshi haggiti xaqqeena'onaa ittoshi katamoon guudiiqqi ittoshi gayati xaqqeena'onochi daggoochee ikkoonolla baroochi toommooch echiyaanoon shekillemmina'one. 'Ebichi naboo amoone?' ittoshi geti gaata, Yeeri ittoshin wodiiya bi waati aaboon shalligii de'o ittoshi qajitoyichiye" iye. 45 Aroyee gub Yesuusi Yeerichi Yaafee Kechi kakallee daggooch giyiye. Giyiqqi arooch gabiyoo geddiqqi kemmii beeti giixachina'o bullin gashaa kichiye. 46 "Yeeri 'Ta kexo corootee kexo tunemmone' iqqi bi gettito Yaafa Macaafooch kooreetone; tunaballi ittoshi 'Bokkeena'ochi gofoon' tuniito ittoshine" iye. 47 Ebiyee gub, qemi qemona asheena'oyich Yaafee Kexoochaa dojii beehe; tunaballi qeesheena'ochi ukkureena'o, Muusichi callee dojachina'onaa Ayihudeena'ochi ukkureena'ona Yesuusin wuxiya qaawii beeheete; 48 Tunatee dofee asho bulli ottiqqi bi gettiti mooyon boonoshi ellaa beetoyich, boonoshi hallemmi mooyon muccaheete.

Luqaasi 20

1 Ikka araddoon Yesuusi Yaafee Kexooch giyiqqi dofee asheena'oyich dojiibee Yeerichi mishiraachee qaaroon gettii bi beetee, qeesheena'ochi ukkureena'onaa Muusichi callee dojachina'ona shawee geeneena'ona tookkii bi waan giddaqqi, 2 "Hini mooyina'on ne tunii beeto, amoochee ukkurittinoon danaqqaaniye? Oohee konine neen wochato? Eke nooch gete!" iqqi echaheete. 3 Yesuusi wochiqqi "Ta wotta ikka mooyon ittoshin echbana! Ittoshiyoo taach getote! 4 Yowannisin 'Aacona afaallibe!' iqqi wochato konine? Yeerinashi, ashoone?" iye. 5 Arooba boonoshinaa boonoshina " 'Yeerine' no geti gaata, 'Ishi gaata, bi gettiton amoyich ibariyaachotine?' getiree noon echemmone; 6 Wotta 'Ashoone' no geti gaata, asheena'o bulli Yowannisin keemachone iqqi boonoshi ibarii beetoyich, xaqqoona noon yexiree wuxemmina'one" iyeete. 7 Ebich wochiqqi Yesuusich, "Koni wochato gaata no ariyaano noone" iyeete. 8 Yesuusiyoo wochiqqi, "Illa tawoo wotta amoochee ukkurittinoon danaqqa hini mooyina'on ta tunii beeto gaata ittoshich getaache" iye. 9 Ebichi hillooch Yesuusi hini shaahiyoon dofee asheena'oyich ishichiqqi getooch giyiye; "Ikka uro woyinoon bi budooch bechiye; aree hillooch goyi shiimaree quyemmina'oyich quyiichii bara shawooch hammiqqi yagiye. 10 "Ebiyee gub, woyinee aafee macee gooroo shagee, hini ara uro 'Woyinee aafoon maci qoodeeree ta qoodoon deebe!' iqqi ikka bi wochee bushoon hini ara quyachina'o waan wochahe. Quyachina'oo ara bi wochati wochee bushoon yechii xoobbiqqi shokka kishoon wochii daachiiheete. 11 "Bara wochee bushoon daakkiqqi bi wochatee, boonoshiyoo wotta aroon xoobbii coonaqqi shokka kishoon wochii daachiiheete. 12 Daakkiqqi keejinnoon bi wochatee, aroon wotta yexxii mayiiqqi goyee maach kichii dupiyeete. 13 "Ciiroochaa woyinee goyee doono 'Aabichibate? Eke ta shunnaa beeti ta bushoon daachiiyehoye; diqqich biin beegiree yeellemmina'one' iye. 14 "Tunatee hini ara quyachina'o bin bushoon bi waatee beeggiqqi boonoshinaa boonoshina 'Bi woraasho hinine; hini bi shawoo nooch bi tunemmoyich ittoshi waatee, wuxibone!' iqqi echeeheete. 15 Ebina bushoon yechiqqi woyinee goyee maach kichiqqi wuxiyeete. "Illa woyinee goyee doono boonoshin aabichishiye bi gettemmo? 16 Bi hajee baatoona quyachina'o waan hamiree boonoshin aalliiyemmone; woyinee goyoonoo bara goyi shiimmemmi quyachina'oyich immemmone" iye. Asheena'o ebin bi getee waayaqqi, "Ebin Yeeri noyee wokkiibe!" iyeete. 17 Tunaballi Yesuusi boonoshi waan ciinniqqi, "Ishi gaata, Yaafa Macaafooch 'Xaqqee kechi haggachina'o hoxaa dupiti xaqqo, aroo kexon deggii neechii beeti giimbee guummon tunatone' getee kooreeto ama getone? 18 Ara xaqqee toommooch dihiyoo bulli buricemmone; tunatee ara xaqqo bi toommooch dihiyoo bulli yiikkeeyemmone" iye. 19 Arooba qeesheena'ochi ukkureena'onaa Muusichi callee dojachina'ona "Ebi shaahiyoona noonalli bi gettii beeto" iqqi, aree gaata Yesuusin yecha qaawiyeete; tunatee dofee asheena'oyich shattiqqi qajiyeete. 20 Hini ara qeesheena'ochi ukkureena'onaa Muusichi callee dojachina'ona Yesuusichi toommooch nallemmi Yihudee iraashoochi kishooch beshiiqqi imoyicha iqqi holloon quyabee, ibaroon shaahiibee, bi noonoochee hollimmi gonda mooyon macemmina'on bi waan daachiiheete. 21 Boonoshiyoo hammiqqi, "Dojachocho! Tatoon ne yibbaatoonaa ibaroon ne dojoonon ariihone; ibaroon Yeerichi gommon dojihinalli, konicholla beshii shapiiqqa dabbiyaachine. 22 Illa Roomi taatoyich qaraxee qocon Muusichi calloo daaggii beetashi, daaggaache?" iqqi echaheete. 23 Tunaballi marachina'o boonoshi tunoon Yesuusi ariiqqi, 24 "Eke taach ikka Roomi shilnkoon bekkiibote!" iye. Boonoshi bekkiitee, "Hini shilnkee toommooch beeti mallatoonaa kooreeti shigoona konichone?" iqqi echahe. Boonoshiyoo "Roomi taatoochone" iyeete. 25 Yesuusiyoo "Ishi gaata, Roomi taatoochon Roomi taatoyich, Yeerichon Yeerichi imbote!" iye. 26 Ebich dofee ashi aafooch bi noonoochee kechiti gonda mooyo aallatoyich, boonoshi danemmi mooyon muccaqqi bi wochiti wochoyich woriganaabee cikkii qajiyeete. 27 Ebichi hillooch "Qitii duukkatina'o keyaachemmina'one" ii beeti Saduuqeena'ochi daggoochee ikkikkeena'o Yesuus waan waaqqi ishichii echaheete; 28 "Dojachocho! Muusi 'Ikka uro mecheen shaaggiqqi bushoon shiyaanoon bi qiti gaata, bi manoo ara ureen shaagiree qititi bi manoyich bushoon keribe!' iqqi Callee Macaafooch nooch kooriye. 29 Illa shabaatta maneena'o beeheete; boonoshi daggoochee qaabboo mecheen shaaggiqqi bushoon shiyaanoon qitiye. 30 Ebina bi hilloo ara ureen woraashiye; 31 keejinnoo woraashiye; shabaattinnee ciireexooch beddaahee bulli ara ureen woraashiqqi bushoon shiyaanoon qitii ciiraheete. 32 Ciiroochaa ure wotta qitiyane. 33 Illa hini shabaateena'o bulli ara ureen shaaggitina'one. Ebich qitii duukkatina'o kechiyooba mechee bi tunemmo aabichiye ?" iqqi echaheete. 34 Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Hini yemeenooch beeti asheena'o shaaggiyeete; shaageeheete. 35 Tunaballi ara yemeeno shagiyooba, 'Qitii duukkatina'ochi daggoochee kech beddiyeete' iqqi Yeeri gettitina'o shaagaacheete; shaaggeyaacheete; 36 , Ebiyoo shimaaji maraakoomina'o boonoshi tunatoyichiye; illa qitii duukkatina'ochi daggoochee kechiqqi Yeerichi Bushiisheena'o boonoshi tunatoyich, gubbich qitoonolla qitaacheete. 37 Wotta qitii duukkatina'ochi keyon Muusiyolla ittoshich arichiitone; ebinoo bi arichiito, tushee qaaqqee ga'ooch nexaa bi beetee tunati mooyon bi kooriyooba, Doono Yeerin 'Abrahamichi Nuggushoo, Yisaaqichi Nuggushoo, Yaaqoobichi Nuggushoo' iqqi bi getonaniye. 38 Illa asho bulli kashoona beeto tunabe, qititoo tunabe, Yeerich beeti kashachina'one; ebich kashachina'o Nuggushoalli qititina'ochi Nuggushoo toonoone" iye. 39 Arooba Muusichi callee dojachina'ochi daggoochee ikkikkeena'o wochiqqi, "Dojachocho! Gaawichii gettatine" iyeete. 40 Boonoshi ishichito, wochiqqi biin echoon boonoshi shattitoyichiye. 41 Ebichi hillooch Yesuusi Muusichi callee dojachina'oyich ishichiye:- " 'Kiristoosi Daawitichi bushoone' iqqi aabichii gettiyeete? 42 Daawiti bi qelloona Yaafa Shoddee Macaafoochaa 'Doono Yeeriyoo ta Doonon "Neenna koyaa beetina'on ne baatee dechiich ta dichimmi wottoon ta qanna bad kotabe!" itone' iye. 44 Illa Daawiti biin 'Doono' itone; ishi gaata, aabichiree Daawitichi bushoo tunahe?" iqqi echahe. 45 Arooba asheena'o bulli waayaa boonoshi beetee, Yesuusi bi dabbeena'on 46 "Genja tahoon tahaqqi guudon qaawii beeti Muusichi callee dojachina'oyee ittoshi qelloon quyabote! Gabiyee godoochaa 'Shawooch qebana' ii beeti diggiyoon, Ayihudeena'o kicee beeti kexoochaa genja gabbaroon, gifiree kexoochaanoo oogee xaa'oon qaawii beetina'one. 47 Boonoshiyoo wotta xuuma maacheena'ochi kexon tiichiibee, cadiqo shaahi bekkiya iqqi corootoon geechii genjii beetina'one. Ebosichi toommooch Yeeri beshi shattii giiriiti nalloon kindiiyemmone" iye.

Luqaasi 21

1 Ebiyee gub, Yesuusi Yaafee Kexooch gijoo kicee beeti qiicee daggooch gijoon dupii beeti gaannachina'on xiishiqqi ciinnii beehe. 2 Wotta ikka girachi xuuma ure waaqqa gutta duudin bi dufon beeggiqqi, 3 "Ibaroon ittoshich gettoye; eboshi bulli boonoshich beddiqqi echati gijoocheeniye deebii boonoshi dupito; tunaballi hini girachi bi tunateenolla maaree bi qeyemmon echiyaanoon biich beeti bullinoo deebaa dupatine. Ebich asheena'o bulliyee beshoon dupati hini girachi xuumeene" iye. 5 Ebiyee gub, ikkikka asheena'o Yaafee Kechi mooyon tiijiqqi, "Yeerin oogiyoyicha iqqi asheena'o wojiti, hini Yaafee Kexo haggeeti xaqqeena'ochi mallato am shaahoo gaawahe!" iqqi yibbaataa boonoshi beetee, 6 Yesuusi "Hini ittoshi beeggii beeti mooyo bulli shixachina'ochi kishoona hapeyaanoon xaqqo xaqqee toommooch kedeeree ebina bi beetaachemmi yemeeno woyemmone" iye. 7 Arooba Yesuusin bi dabbeena'o "Dojachocho! Illa hini mooyo bi tunemmo aataniye? Hini mooyo ceen bedon bekkiiyemmi mallatoo amoone?" iqqi echaheete. 8 Yesuusi wochiqqi boonoshich ishichiye:- "Koniyolla ittoshin bi muriciyaachemmoyich ittoshi qelloon quyabote! Meetina'o 'Taane Kiristoosi' wotta 'Kiristoosi woyemmi yemeeno shaggitone' getibee ta shigoona woyemmina'one; ebiyooba ishichimmina'on dabbiyaahotine! 9 Ginee woroonaa hukkee woroonon ittoshi waayahooba keqqiyaahotine! Ebi bulli shiichii tuno echataachemmone; tunaballi yemeenee ciiro bekkach tunataachemmone" iye. 10 Wotta Yesuusi daakkiqqi ishichiye:- "Ikka aagatoo bara aagatoona, ikka shawee taatoo bara shawee taatoona koyemmone. 11 Bari bara xaa'oochoo oogati shawee qewo tunemmone; kaataa wuxii beeti biiyoonaa shaacoona giyemmone; keqqichemmi mooyina'onaa shimaayoochaa ogooga mallateena'ona bekkemmina'one. 12 "Tunaballi ebi bulliyee shiichiree, ta naboyich ittoshin yechemmina'one; duu'iiyemmina'one; Ayihudeena'o kicee beeti kechi nallachina'oyich ittoshin beshiiree immemmina'one; boonoshiyoo ittoshin cuchiiyemmina'one; taateena'onaa iraasheena'onochi aafoochoo ittoshin neechemmina'one; 13 Ebiyoo ta mishiraachee qaaroon ittoshi miixemmoyich gommon qechemmone. 14 Arooba ittoshi taggachina'o bulli ittoshin bayonaa ittoshi yibbaatoon nookkoonon boonoshi hakkaachemmi ariyoonaa noonoonon ittoshich immemmo taane. Ebich 'No taggemmi taggoon shiichi gabaayone!' getiree kuxote! 16 Ittoshi nihoonaa indeena, maneena'oo, xibeena'onaa shunachina'onolla ittoshi toommooch nallemmina'oyich beshiiree ittoshin immemmina'one; boonoshiyoo ittoshi daggoochee ikkikkeena'on wuxiiyemmina'one. 17 Asheena'o bulli ta naboyich ittoshin shixxemmina'one. 18 Tunaballi ittoshi qelli eexoochee ikkeyolla aallataachemmine; 19 kupphaqqi ittoshi neexa gaata, bulli yemeenee kashoon danemmo ittoshine" iye. 20 Yesuusi daakkiqqi ishichiye:- "Yerusalemin shixachina'ochi ginee naayina'o guuddii boonoshi giishee ittoshi beegiyooba, arooba biich aallee shagon ariibote! 21 Yaafa Macaafooch kooreeto bi ceennemmoyich eboshi Yeeri Isra'eeleena'ochi toommooch nichoon bi kichemmi aabeena'one. Ebich arooba Yihudee Shawooch beetina'o gepoo beetooch maxxabeete! Ara Yerusalem beetina'o tiyi bara keyeete! Bi guudeexi goyachi gafooch beetina'o ara Yerusalem giyaayeete! 23 Arooba yeqqafachina'onaa bushoon xaachii beetina'onoyich woowo! Hini shawee toommooch ooga xuuxo, hini aagatee toommoochoo ooga naxo kindemmone. 24 Sheefoona qitemmina'one; keccaree aagatoo bulliichoo shacemmina'one; ebi ara boonoshin kecciti aagateena'ochi yemeeno ciirammi wottoonoo Yerusalemin yiikkaree neexi hajemmina'one" iye. 25 Wotta Yesuusi daakkiqqi ishichiye:- "Ara yemeeno ciirahooba aabeenaa aganeenochi toommooch, xojanoochi toommoochoo mallatoo bekkemmone. Shawoo bullichi toommoochoo baharee gejoonaa aachi aayi timi naboona aagateena'o gaabbibee xuuxemmina'one. 26 Shimaaji giideena'o shuuritoyich, shawoo bullichi toommooch kindemmi mooyon quyabee ashi kashoo keqqoona muujemmone. 27 Ebiyee gub, ashi bushoo tawoo wodda giidoonaa oogee yiiroona 'Qubee daggoona ta waatee' beeggemmina'one. 28 Ebi mooyina'o tiyiyooba, Yeeri ittoshin biisharee bi wodiiyemmi aabo bi katinnitoyich, kaama neexaachi damba wochiree ciinote!" iye. 29 Ebichi hillooch Yesuusi bi dabbeena'oyich ishichiqqi shaahiyoona gettiye:- "Balasee mixonaa bara mixina'o bullinon ciinote! 30 Quummiqqi boonoshi ataa waajahooba, arooba ebin beeggiqqi yooyo womon ittoshi qelloona arii beeto ittoshine. 31 Ebiyoomon wotta hini mooyo bulli tunoon ittoshi beegiyooba, Yeerichi taatittine katinnati bi tunoon ariibote! 32 "Ibaroon ittoshich gettoye; hini mooyo bulli tunataanoon hini shiijaroo beshataachemmone. 33 shawoonaa shimaayoona beshemmone; tunaballi ta qaaro bulli yemeenooch manjiree beeyemmone" iye. 34 "Tunaballi ittoshi mullo miyona, mashoonaa mashaamiti beemi qaatoona dingiraata bi beetee, ashi bushoo ta aabo diqqich ittoshi toommooch bi waataachemmoyich, ittoshi qelloon quyabote! 35 Cooxo waaqqi diqqoona ollooch bi yechoomon, ara aabo shawooch beetina'o bullichi toommooch diqqoona shaggemmone. 36 Illa hini shag bedditi mooyoochee ittoshi muriccemmonaa ashi bushoo ta aafooch ittoshin neechemmi hakkoon ittoshi danemmonoyich corootibee, bulli araddoon qanniree quyabote!" iye. 37 Araddoon Yesuusi Yaafee Kexoochaa asheena'oyich dojiibee, shawoo xumahona Yerusalemee maach kechiqqi, Zayitee michi Guudooch hammii qeyii beehe. 38 Asheena'o bulliyoo "Bi dojoon waayabone" iqqi maad maaddoona Yaafee Kexooch bi waan waa beeheete.

Luqaasi 22

1 Ebiyee gub, baaroon baariibee shittoo giyaani koshon boonoshi maa beeti, Beshee Baaree aabo katinniye. 2 Arooba qeesheena'ochi ukkureena'onaa Muusichi callee dojachina'ona dofee asheena'oyich boonoshi shattitoyich, arichiyaanoon Yesuusin danaree boonoshi wuxiiyemmi gommon qaawii beeheete. 3 Arooba aaraa gutta Yesuusichi dabbeena'ochi dageexi ikkoo Asqorotachi Yihudichi mullooch Sheexaanoo ceenniye. 4 Biyoo hammiqqi aabichiree Yesuusin boonoshich beshiiree bi immemmo gaata, qeesheena'ochi ukkureena'onaa Yaafee Kechi qoomeena'ochi ukkureena'ona tookkii echeehe. 5 Boonoshiyoo emiriibee gijoon biich imoyich kuxxiyeete. 6 Yihudiyoo boonoshich de'a iye. Ebich "Yesuusin aabichiree beshii imbate? iibee asho aalli xaa'oochaa beshiiree bi immemmi holloon qaawii beehe. 7 Arooba Ayihudeena'o Beshee Baaroon shalligoyich, bagoon guuraanoon boonoshi heeyaani qara kochi baaroo shaggiye. 8 Yesuusiyoo Pheexiroosinaa Yowannisinon " no maayemmi baaree maayoon hamiree nooch qanniibote!" iqqi wochahe. 9 Boonoshiyoo "Aabichi hamiree no qanniyoon shunnaa beetine?" iqqi echaheete. 10 Yesuusiyoo ishichiye:- "Ellabote! Katamooch hammii ittoshi giyiyee, aachi qondoon shaaggiti uroona danemmo ittoshine; hini ara uro giyimmi kexooch dabbiree gibote! 11 Ara kechi doonon 'Dojacho "Ta dabbeena'ona tookki Beshee Baaree maayoon ta maayemmi iibbee kexo aabichiye?" itone' getote! 12 Biyoo kechi toommeexi kexooch keyiree yaggee qanniti gabini xaa'oon ittoshich bekkiiyemmone; aroochaanoo qanniibote!" iye. 13 Boonoshiyoo hammiqqi Yesuusi gettitoomon bullin danaqqi Beshee Baaree maayoon arooch qanniiheete. 14 Arooba Yesuusi aaraa gutta mishiraachachina'ona tookkiqqi maayo manjeeya madoo giddatee maaya kotahe. 15 Biyoo "Ittoshich gettoye; Yeerichi taatittinee kexooch hini Beshee Baaree maayo manjeeyemmi aabo bi ceennimmi wottoon ebiyee damba Beshee Baaree maayoon maataachemmo taane; ebich iritoon beegaan beechi ittoshina tookkii hini baaree maayoon ta maayemmoyich oogichiqqaaniye ta qaatito" iye. 17 Aroochee woyinee uyoon yechiti xoofoon tiijii Yeerin gallataqqi bi dabbeena'oyich "Ittoshich gettoye; Yeeri taatittine waammi wottoon ebiyee damba hini woyinee uyoochee uyaachemmo taane. Ebich ha'ote! Ebin geechabote!" iye. 19 Wotta qara koshon tiijiqqi Yeerin gallatahe; tiichiqqi boonoshich immiibee, "[ittoshicha iqqa deejoon tuniiqqa ta immaa beeti] ta meeno ebine ebinoo taan shalligeechon tuniibote!]" iye. 20 [Ebiyoomon wotta aroobee xum maayee hillooch woyinee uyoon yechiti xoofoon tiijiqqi ishichiye:- "Hini woyinee uyo ittoshi naboyich ufemmi ta damoone; ebiyoo Yeeri neechemmi andra wogee mallatoone.] 21 Tunaballi taan beshiiree immemmi asho taanna tookkii madooch and geechaa maa beetone. 22 Ashi bushoo tawoo Yeeri shiichiqqi bi gettiti gommona ta qitoo echataachemmone; tunaballi taan beshiiree immemmi ara uroyich woowo!" iye. 23 Ebich bi dabbeena'o boonoshinaa boonoshina "No daggoochee ebin tuniiya ii beeto konine?" iqqi echeeheete. 24 Ebiyee gub, wotta "Konine no daggoochee oogo getee ceeggeeyemmo?" iqqi Yesuusichi dabbeena'o boonoshinaa boonoshina gajiteeheete. 25 Ebich Yesuusi boonoshich ishichiye:- "Aagateena'ochi taateena'o shawoo bullichi toommooch taataqqi areexi asho bullin hajii beetina'one; boonoshi toommooch doonjaa beetina'o wotta 'Maac de'eena'o' getteeya qaawii beetina'one. 26 Tunatee ittoshi daggooch ebiyoomon tunaaye! Ebich ittoshi daggoochee oogo giishachoomon, doonjato wotta bi wochee bushoochoomon tunabe! 27 Madooch kotaa beetonaa wochee beetonoochee konine oogo? Madooch kotaa beeto toona? Tunaballi ta ittoshi daggoochee wochee bushoomo taane. 28 "Wotta ittoshi ta toommooch shaggiti iritee daggooch taanna tookkii kupphaqqi beeto ittoshine. 29 Ebich ta nihoo taan bi taatiitoomon, ta wotta ta taatittinoochaa ta madoochee ittoshi maayemmonaa ta xoofoochee ittoshi uchemmonoyich, taatee qeenoochoo kotaree aaraa gutta Isra'eelee yoodeena'ochi toommooch ittoshi nallemmoyich and ittoshin taatiito taane" iye. 31 Ebichi hillooch Doono Yesuusi "Simoono! Simoono! Sheexaanoo teepphoon woqqoomon ittoshin 'Woqqibana' iqqi Yeerin qollatone; 32 Tunaballi ta toommooch ne mullee too'iyoon ne qayaachemmoyich Yeerin qollato taane; ebiyee gub ta waan ne wottahooba ne maneena'ochi mulloon kupphiibe!" iye. 33 Pheexiroosiyoo "Ta Doonocho! Neenna tookki cucheyoyichoo, qitoyichoo qannito taane" iye. 34 Tunaballi Yesuusi "Pheexirooso! Ibaroon eech gettoye! 'Biin ariyaan taane' getiree keeja kaalloon taan nookkataan ne beetee, hanaach baakkoo kuuhaachemmone" iye. 35 Wotta Yesuusi bi dabbeena'oyich " 'Gijee kojoonaa shohee kojoonon, wotta ittoshi baatooch ittoshi gedditoyee damba bara caammoon yeshaanoon shokka kishoon hambote!' iqqa ittoshin ta wochahooba ikkolla ittoshich shapita?" iqqi echahe. Boonoshiyoo "Amolla shapaanoone" iyeete. 36 Biyoo "Ittoshich gettoye; 'Gondeena'ona tookkii haddeehe' getee Yaafa Macaafooch kooreeto taanna ceenaanoon echataachemmone; eeha, ta toommooch tunemmi mooyo ceen bedditone. Ebich and gijee kojacho bi kojoon yeshiree hambe! Shohee kojachoo ebiyoomon wotta bi shohee kojoon yeshiree hambe! Sheefo biichi aallo bi kutoon kemiree kemabe!" iye. 38 Bi dabbeena'o "Doonocho! Hiniyoche, gutta sheefo beetone" iyeete. Yesuusiyoo "Mooyo beddiye illa" iye. 39 Ebiyee gub, Yesuusi bi doyitoomon katamoyee maach kechiqqi Zayitee Michi Guudooch hammiye; bi dabbeena'oo biin dabbiqqi hammiyeete. 40 Ara xaa'ooch boonoshi shaggiyee, bi dabbeena'oyich "Gondoochi nihoo dachooch ittoshi giyaachemmoyich corootibote!" iye. 41 Biyoo boonoshiyee awur guutoon (bedoon) wokkiqqi gurataachii, 42 "Ta nihoocho! Ne daaggi gaata, hini xuuxee xoofoon (xuyoon) ta waanee wokkiibe! Tunatee ne daaggoo tunaballi, ta daaggoo tunaaye!" iibee corootiye. 43 Aree gaata ikka maraakoo shimaayoochee kindii biich bekkaqqi biin kupphiihe. 44 Biyoo oogichii xuuxaabee aafichoyee beshiiqqi corootiye; damoo cotoomon caajo bi achoochee shawooch cotahe. 45 Corootoon ciichiqqi tiyii bi dabbeena'o waan wottaqqi bi waahee, woddiiqqi boonoshi ayinitoyich taahiqqi tokkataa beetina'on danaqqi, 46 "Amoyichiye ittoshi tokkataa beeto? Gondoochi nihoo dachooch ittoshi giyaachemmoyich tiyiree corootibote!" iye. 47 Yesuusi ishin bi noonoochee bi kichiyee, bekkach aaraa gutteexi ikkoo Yihudi meeti asheena'on dabbiiqqi shaggiye; aroochee shumma iqqi Yesuus waan giddahe. 48 Tunaballi Yesuusi "Yihudo! Shumona ashi bushoo taan beshiiqqa immane?" iye. 49 Arooba bi ga'ooch beeti bi dabbeena'o ebi tunaa beeti mooyon beeggiqqi, "Doonocho! Sheefoona qeccabona?" iqqi echaheete. 50 Boonoshi daggoochee ikkoo qeeshee guudoochi guunon wuxiya bi daachiiti sheefo uroochi qanna waamon karii kindiihe. 51 Tunaballi Yesuusi "Qayote! Beddiye!" iqqi uroochi waamon yechiqqi wodiihe. 52 Yesuusiyoo bi waan waati qeesheena'ochi ukkureena'oyich, Yaafee Kechi qoomeena'ochi ukkureena'oyich, wotta geeneena'oyichoo "Bokkoon yeshoyich womoomon sheefoonaa yeelloonon yechiqqi waahotina? 53 Yaafee Kexooch bulli araddoon ittoshina tookkii ta beehooba taan yeshaano ittoshine; tunaballi and ebin ittoshich Yeeri daaggitone; ebiyoo mandaree taatoochi aaboone" iye. 54 Arooba waatina'o Yesuusin yechiqqi daammii, qeeshee guudoochi kexooch giijiyeete; Pheexiroosiyoo wokkiibee biin dabbii beehe. 55 Gayee maac asheena'o qaaqqoon shookkiqqi ikkooch kotaa boonoshi beetee, Pheexiroosiyoo giyiqqi boonoshi daggooch kotahe. 56 Qaaqqee bekko waan kotaa bi beetee, ikka shaajatee biin manjii ciinnaqqa, "Hini uro Yesuusina tookkii beetone" iyan. 57 Tunaballi Pheexiroosi tiyiqqi, "Hini ureene! Biin ariyaano taane" iqqi nookkahe. 58 Giishachoon yicimmiyee, wotta baroo waa Pheexiroosin beeggiqqi, "Ne wotta boonoshi maggacho neene" iye. Andoo Pheexiroosi "Hini uroocho! Ta toono taane" iqqi wochiye. 59 Wotta ikka saat bedoon yicimmiqqi bara ikka uro waa xiishiqqi, "Hini Galiilee shawee ashoone! Ibaroone; hini uro Yesuusina tookkii beetone" iye. 60 Tunaballi Pheexiroosi "Hini uroocho! Ne gettaa beeton ariyaano taane" iye. Ebin bi gettiyee, bekkach baakkoo kuukkiye. 61 Doono Yesuusiyoo gub wottaqqi Pheexiroosin ciinniye; Wotta "Hanaach baakkoo kuukkaahee, keeja kaalloon taan nookkemmo neene" iqqi Doono Yesuusi biich gettiti qaaro bi mullooch tiphimmiye. 62 Aree gaata Pheexiroosi maaxooch kechiqqi tiittaa eepiye. 63 Arooba Yesuusin yechiti asheena'o biin coonaabee yexxii beeheete; 64 Bi aafoon kaapichii tapaabee, "Konine neen tapato? Eke nooch gete!" iqqi echa beeheete. 65 Naagaabee bi toommooch bara meeti mooyon gettiyeete. 66 Shawoo hariyee, Ayihudee nallachina'o, eboshiyoo shawee geeneena'o, qeesheena'ochi ukkureena'onaa Muusichi callee dojachina'ona ikkooch kiceeheete. Yesuusi yeshee bi waahee, "Kiristoosi neena? Eke nooch gete!" iqqi echaheete. Tunaballi aroo wochiqqi ishichiye:- "Ittoshich ta gettatee, ibariyaachotine; 68 Ta echateenoo, amoonolla wochaachotine. 69 Tunaballi hanaachin ikka getiree ashi bushoo ta giidachi Yeerichi qannooch kotemmo taane" iye. 70 Bi ishichiyona boonoshi bulli tiyiqqi, "Ishi gaata, ne Yeerichi Bushoo neena?" iqqi echaheete. Biyoo "Ta tunoon gettito ittoshine" iye. 71 Boonoshiyoo "No bi noonoochee waayato noone; illa ebiyee damba amashee miixoo nooch qaawiihe?" iyeete.

Luqaasi 23

1 Hini ara nallachina'o bulli boonoshi kotatoochee tiyii Yihudee iraashoo Phelaaxoos waan Yesuusin daammiqqi, 2 "Hini uro no aagatoon hukacho tuniiya koccii bi beetee, danato noone. Wotta no asheena'on 'Roomi taatoyich qaraxoon qoccaahotine!' iqqi bajitone; ebichi toommooch 'Ta Kiristoosi getteeti taatoo taane' ii beetone" iqqi taggoon yaaqqiyeete. 3 Phelaaxoosiyoo Yesuusin "Ne Ayihudeena'ochi taatoo neena?" iqqi echahe. Yesuusi wochiqqi, "Newolla gettaa beetine" iye. 4 Phelaaxoosiyoo qeesheena'ochi ukkureena'onaa dofee asheena'onoyich "Hini uroochi toommoochee ikka gondoonolla danataano taane" iye. 5 Tunaballi boonoshi mooyon manjiiqqi, "Galiilee shawooche tiijiqqi Yihudee shawoo bullinaa hini Yerusaleminooch beddaahee no asheena'oyich hukkee gommoniye bi koccii beeto" iyeete. 6 Tunaballi Phelaaxoosi hini ara taggachina'o "Galiilee shawoo" boonoshi gettee waayaqqi, boonoshin "Hini uro Galiilee shawee ashoona?" iqqi echahe. 7 boonoshi waanee Heroodisichi taatee shaweexi asho bi tunoon waayaa ariiqqi Yesuusin taatoo Heroodis waan daachiihe. Arooba Heroodisi wotta Yerusalemiye bi beeto. 8 Heroodisi ebiyee aaf asheena'o Yesuusichi mooyon tiijiqqi boonoshi yibbaatatee bi waayatoyich, meeti aaboon Yesuusin beegga iqqi qaatiibee, woriganikkimmi mallatoonoo bi tuniitee beegoyich gibanaa bi beetoyich, and Yesuusin beeggiqqi oogichii emiriye. 9 Ebich Yesuusin meeti mooyon echahe; tunaballi Yesuusi minna kanna getaanoone. 10 Qeesheena'ochi ukkureena'onaa Muusichi callee dojachina'ona mooyon manjiiqqi taggaabee neexaheete. 11 Wotta Heroodisinaa bi ginee naayina'ona Yesuusin qallaayiqqi coonaheete; ebichi hillooch Heroodisiyoo bi ginee naayina'on "Mallatachi tahoon tajiree Phelaaxoos waan wochi daambote!" iqqi daachiihe. 12 Ebiyee aaf Heroodisinaa Phelaaxoosina kaarachina'one; tunaballi arooba shunaheete. 13 Arooba Phelaaxoosi qeesheena'ochi ukkureena'o, bara nallachina'onaa asheena'onon ikkooch ceeggiqqi 14 boonoshich ishichiye:- " 'No aagatoon hukkacho tuniiya koccii beetone' iqqi hini uroon ta waan deebiyotine. Ebiyoche, ittoshi aafoochaa wochii wochiqqa ta echatee, biin ittoshi taggati mooyoochee hini uroochi toommoochee ikka gondoonolla danataano taane. 15 Ta ikketo toonoone; Heroodisiyoo hini Yesuusichi toommoochee amee gondoonolla muccaqqi no waan wochitone. Illa qitooch biin bechemmi amashee gondoonolla hallaanoone; 16 Ebich sheeriree biichemmo taane" iye. [ 17 Ebin bi gettito, hini baaree aaboona Yerusalemi asheena'o "Biichabe!" iqqi boonoshi echati cuchaton biisho biich doyoo bi tunatoyichiye.] 18 Tunaballi boonoshi bulli ikkooch "Hini uroon no aafoochee wokkiibe! Baribaasin nooch biishe!" iibee cookiyeete. 19 Ebi Baribaasi getteeti uro ebiyee aaf katamee daggooch hukkoon tiijiqqi ashoon bi wuxitoyich, Phelaaxoosi cuyee kexooch cuchiiti uroone. 20 Phelaaxoosiyoo Yesuusin biicha qaawiqqi wochii asheena'on echahe; 21 Tunaballi boonoshi "Yooddiibe! Yooddiibe!" iqqi cookiyeete. 22 Keejinnoon "Amoyichiye? bi gondochi amoone? 'Qitibe!' getiree ta nallemmoyich bi toommoochee ta danati gondo aalloone; ebichi sheeriree biichemmo taane" iye. 23 Tunaballi Yesuusin bi yooddiiyemmoyich manjiiqqi, "Yoodiibe! yoodiibe!" iibee boonoshi qaaroon oogichiqqi cookiyeete. Boonoshi cookee naboona Phelaaxoosichi mullo doojiye. 24 Phelaaxoosi asheena'o echati mooyon ceechoyich Yesuusichi toommooch nalliye. 25 Hukkee bi tiijoonaa ashoon bi wuxoonoyich cuchati, ara boonoshi echati Baribaasin bichiihe; aroochee Yesuusin Ayihudeena'o qaawitoomon yooddemmi bi ginee naayina'oyich beshiiqqi immiye. 26 Ebiyee gub, Phelaaxoosichi ginee naayina'o Yesuusin boonoshi yooddemmi xaa'ooch daammii boonoshi beetee, Simooni gettee beeti Qereenachi uro goyachi gafoochee Yerusalem waa bi beetee yechiqqi, "Yesuusichi hilloon dabbibee bi yooddeeyemmi masqaloon shaage!" iqqi shaaggiiheete. 27 Dofee asheena'oo Yesuusin dabbii beeheete; ebosichi daggooch wotta "Woowo!" iibee shooshaa eefaa beeti genneena'oo beetina'one. 28 Tunaballi Yesuusi gub wottaa ciinniqqi boonoshich ishichiye:- "Hini Yerusalemi genneena'ote! Ittoshi qelloyich, ittoshi bushiishoonoyichoo eefotalli, taach eepaahotine! 29 Ebiyoche, asheena'o 'Shiyii xaachii ariyaani xaafeena'o diireetina'one' boonoshi gettemmi aabo woyemmone. 30 Arooba asheena'o 'Guuddina'ote! No toommooch dihibote! 'Hini gepeena'ote! Noon qooxote!' gettemmina'one. 31 Gara aacoomi ta toommooch eechii beeti asho, quda aacoomi ittoshi toommooch aabichehe?" iye. 32 Bikkeena'o tunati bara gutta asheena'on wotta biinna tookkii yoodoyich daammiyeete. 33 "Qellee koofee xaa'oo" gettee beeti xaa'ooch shaggiyeete; aroochaa Yesuusinaa hukkachina'onon xuuree xogoona xogiqqi yooddiyeete; boonoshi yooddiyooba, hukkachina'on ikkoon Yesuusichi qanna bad, ikkoon bi yoocha bad geddiqqiniye boonoshi yoodito. 34 [Yesuusiyoo "Ta nihoocho! Boonoshin maaribe! Ebi boonoshi shuunaa beeton ariyaaneena'one" iye.] Ebiyee gub, bi tahoon ixo kuxxiqqi qoodeeheete. 35 Aroochaa meeti asheena'o neexaqqi ciinaa beeheete. Ayihudee nallachina'o wotta "Bareena'on wodiihe; eke Yeeri doonjiiti Kiristoosi bi gaata, bi qelloon wodiibe!" iibee noonoon wuuqqiibee xayisheeheete. 36 Ginee naayina'o wotta bi waan katinniqqi kiikkaroon daammii, "Uye!" iqqi biich giddiichii, 37 "Ayihudeena'ochi taatoo ne gaata, ne qelloon wodiibe!" iqqi coonaheete. 38 Biyee took wotta "Hini Ayihudeena'ochi taatoone" ii beeti cuufo xogeetone. 39 Biinna tookkiqqi yooddati hukkachina'ochi daggoochee ikkoo "Ne Kiristoosi toono neena? Amoyich neennaa noonnon wodiyaachine?" iibee naagahe. 40 Tunaballi bara ikkoo tiyiqqi, "Bi toommooch nalleeti qitee nalloo ne toommooch wotta nalleetone. Illa amoyich Yeerin shattaachine? 41 Noolla no shuunooniye no deqqaa beeto; ebich no toommooch nalleeti nalloo tatoone; tunaballi hini uro bi shuunati gonda mooyo amolla aalloone" iqqi noggahe. 42 Aree hillooch Yesuusin "Doono Yesuuso! Ne taatittineech ne giyiyooba, taan battiyaahine!" iye. 43 Yesuusiyoo wochiqqi, "Neech ibaroon gettoye; hanaach yannatooch giyiree taanna tookki kotemmo neene" iye. 44 Hare shiritta saat bedoone; aree gaata aabee bekko mandarahe; yiixiya saatee wottoon ara shawoo bullichi toommoochee bekko aallahe. Arooba Yaafee Kexooch tipeeti maccillaatoo gutta daggoochaa kappheeqqi keexaa kechiye. 46 Yesuusiyoo oogichii cookiqqi, "Ta nihoocho! Ta kasheen ne kishooch beshiiqqa immato taane" iye. Ebin bi gettiyee, bi kasho abbatahe. 47 Aree gaata balla ginee iraashoo ebi tunati mooyon beeggiqqi, "Hini uro ibaroon cadiqoone" iqqi Yeerin oogiihe. 48 Tunemmi mooyon beegoyich dofee asheena'o kiceeqqi neexaa beeheete; ara asheena'o bulli ebi mooyon beeggiqqi boonoshi getoon qicciibee kexooch wottaheete. 49 Tunaballi Yesuusin arii beeti asheena'o bullinaa Galiilee shawoochee biin dabbiqqi waati genneena'ona ebi mooyon beeggiibee wohooch neexaa beeheete. 50 Arooba Ayihudee nallachina'ochi dageexi ikkoo, Yooseefi gettee beeti de'a cadiqa uro beehe; 51 Ara uro nallachina'ochi koceyoonaa boonoshi shuunoonooch bacceyaani ashoone; biyoo Arimaati gettee beeti Ayihudeena'ochi katameexi ashoone; aroo Yeerichi taatittinoon quyaa beeti uroone. 52 Biyoo Yihudee iraashoo Phelaaxoosichi aafooch giddaqqi, "Yesuusichi cahoon taach imbe!" ii qollaqqi daaggiihe. 53 Aroochee hammii Yesuusichi cahoon kindiiqqi muttee tupoochee shipati kaafanoona (macawoona) kaapiye; koniyolla bat duukkataani, ebiyee aaf xaqqee guudoochee gooshiiqqi bi shuuniiti opooch daammiye. 54 Daammii bi beetee, Galiilee shawooche Yesuusina tookkii waati genneena'o Yooseefin dabbii hammiqqi maashee opoon beeggiyeete; wotta cahoo aabicheeqqi bi duukkato gaata beeggiyeete. Wottaqqi boonoshi qeyii beeti kexooch hammiqqi qimaamoonaa huutoonon qanniiheete. Ayihudeena'ochi qanniyee aabo bi tunatoyich, dechra boonoshi Shambatoo giyi beddiye; shawoo xumahe. Muusichi calloochaa bi getteetoomon Shambatooba kashaqqi heechiyeete.

Luqaasi 24

1 Batti batti shabaatee aabo, oogi shambatooba genneena'ochi daggoochee ikkikkeena'o kafee qaadooch tiyii, boonoshi qanniiti qimaamoon yechiqqi Yesuusi duukkati maashee opooch hammiyeete. 2 Boonoshi hammii shaggiyee, opee kellooch keppheeti xaqqee qeroo opee kellee noonoochee ikka bad gediraqqi bi wottoon beeggiyeete; 3 maac giyiqqi boonoshi ciinniyee, Doono Yesuusichi cahoo aallahe. 4 Ebichi naboyich boonoshi shaammii beetee, diqqich gutta asheena'o phaqqi beeti tahoon tahaqqi boonoshi waan waaheete. 5 Hini ara genneena'o keqqoona shataqqi shawooch boonoshi ciinnii beetee, ara asheena'o boonoshich ishichiyeete:- " 'Kashachon qitii duukkatina'ochi daggoochee amoyichiye ittoshi qaawii beeto? 6 Aroo hiniich aalloone;Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee biin kechitone. Aaf Galiilee Shawooch beebee, ittoshich 'Ashi bushoo ta, axaaxachi asheena'ochi kishooch beshiiree imee, yooddaree keeja qemooba qitii duukkatina'ochi daggoochee ta keyo echataani mooyone' iqqi bi gettiton shalligibote!" iyeete. 8 Ishin boonoshi gettiyona, hini ara genneena'o Yesuusi gettiton shalligiyeete. 9 Ara maashoochee katamooch wottaa hammiqqi, ebi boonoshi beeggitonaa boonoshi waayato bullinon aaraa ikka Yesuusichi dabbeena'onaa biin dabbii beeti bareena'o bullinoyich gettiyeete. 10 Ebin mishiraachachina'oyich hammiqqi gettitina'o, Magidalachi Maariyami, Yowani, Yaaqoobichi indee Maariyaminaa boonoshina tookkii beeti bara genneena'onaniye. 11 Hini mooyo boonoshich daayino bi shaahitoyich, ara genneena'ochi yibbaatoon ibariyaaneena'one. 12 Tunaballi Pheexiroosi tiyiqqi maashee opooch wocciye; hammii shaggiqqinoo yittii bi ciinniyee, kaafano baach beehe; hini tunati mooyoyich shaammiibee mag wottaa hammiye. 13 Arooba Yesuusin dabbii beetina'oochee gutteena'o Yerusalemee, aaraa ikka kiilee metiroon wokkii beeti Mayoosi gettee beeti gafooch hammii beeheete; 14 hammiibee ebi tunati mooyo bullin tiijiqqi boonoshinaa boonoshina yibbaataa beeheete. 15 Yibbaataabee echee boonoshi beetee, Yesuusi bi qelloona boonoshi waan katinniqqi boonoshina tookkii gommon hammii beehe; 16 Tunaballi boonoshich bi tuusheetoyich, koni bi gaata ariyaaneena'one. 17 Yesuusi tiyiqqi "Gommon hammiibee hini ittoshi yibbaataa beeti mooyo amoone?" iqqi echahe. Ishichiqqi bi echahona, ayinoona boonoshi aafo maggaa beetee, neexaheete. 18 Boonoshi daggoochee Qalayoophi gettee beeti ikkoo "Yerusalem waa beeti iibbeena'oochee ne ikketo baachiya arooch shuuneeti mooyoyich dallaawoo?" iye. 19 Yesuusiyoo "Arochi amashoone?" iqqi echahe. Boonoshiyoo wochiqqi ishichiyeete:- "Naazireetachi Yesuusichi mooyone; biyoo Yeerinaa asho bullinochi aafooch gaakkachi shuunoon shuunatonaa kuppha qaaroon gettiti keemachonaniye; 20 Qeesheena'onaa bara no nallachina'ona Phelaaxoosi qitee nalloon bi toommooch nallemmoyich, 'Qitibe!' iqqi beshii immii yooddiiheete. 21 Tunaballi 'Isra'eeleena'on biisharee wodiiya wocheetone' iqqaaniye no gibanato. Wotta ebi mooyo bulli tunato hanaachi keeja qemoobaniye. 22 Wotta no daggooch beeti ikkikka genneena'o gettiti mooyo noon woriganikkiye; boonoshiyoo maaddee kafee qaadooch ara maashee opooch hammiqqi 23 bi cahoon muccaheete; aroochee wottaa waaqqi, ' "Yesuusi wochinnoon kashacho tunatone" iqqi gettiti shimaaji maraakeena'on beeggato noone' iyeete. 24 Wotta noonna tookkii beetina'ochi daggoochee ikkikkeena'o maashee opooch hammiqqi, genneena'o gettito ibaroo bi tunoon beeggitina'one; tunaballi Yesuusin danataaneena'one" iyeete. 25 Yesuusiyoo "Hini mullaalleena'ote! Keemachina'o gettito bullin ibariyaanoon amoyichiye ittoshi yagii beeto? 26 Kiristoosi hini xuuxoon beego qaawiyaacha? Oogee yiiree xaa'ooch giyi bedaacha?" iye. 27 Aroyee gub Muusichi macaafoochee tiijiqqi keemachina'ochi macaafooch beddaahee kooreeti bi hajee mooyon biichiqqi boonoshich gettiye. 28 Hini gutta asheena'o boonoshi hammii beeti gafooch katinniyeete; tunaballi Yesuusi ara gafoon besharee hammemmo boonoshich bi shaahee, 29 "Noonna tookkiree qebe! Shawoo beshatone; shawoo xumatone" iqqi manjii ataalliyeete. Ebich boonoshina tookkii qeya giyiye. 30 Boonoshina tookkii maayoon maaya madooch kotaabee, koshon tiijiqqi Yeerin gallatahe; tiichiqqinoo boonoshich immiye. 31 Aree gaata boonoshi mullo qecheetee, Yesuusi bi tunoon ariiheete; biyoo bekkach boonoshi aafoochee shiwirimmiye. 32 Boonoshinaa boonoshina ishichiyeete:- "Gommona tookkiqqa no waa beetee, Yaafa Macaafooch kooreeton biichii nooch bi gettiyona, no mullo am shaahoon qeecciye!" iyeete. 33 Bekkach aree gaata hini ara gutta asheena'o tiyii Yerusalem wottaqqi, ikkooch kiceeqqi beeti aaraa ikka Yesuusichi dabbeena'onaa boonoshina tookkii beetina'onon ikkooch danaheete. 34 Hini kiceeti asheena'o "Ibaroon Doono qitii duukkatina'ochi daggoochee kechitone! Simoonich bekkatone" iyeete. 35 Wotta oha gutteena'oo gommona hammii boonoshi beetee tunati mooyon, wotta koshon tiijii Yeerin gallataqqi tiichii bi immiyee, bekkach biin boonoshi ariyoon gettiyeete. 36 Hini ara gutta asheena'o ebin yibbaataa boonoshi beetee, diqqoona Yesuusi boonoshi daggooch neexahe. Boonoshich "Diggoo ittoshich tunabe!" iye. 37 Tunaballi keqqoona shataheete; yoogo boonoshich bekkaton shaahiiheete. 38 Biyoo "Amoyichiye ittoshi keqqii beeto? Ittoshi mullo amoyichiye meeti gommooch shacaa bi beeto? 39 Yesuusi ta tunoon ta kishoonaa ta baatoonon beegote! Taalli, baroo toonoone; taan yeshi beegote! Ittoshi beeggii beetoomon taach meenonaa shaawishona beetone; yoogoyich meenonaa shaawishona aalloone" iye. 40 Ishin boonoshich gettiichii bi kishoonaa bi baatoonon bekkiihe. 41 Boonoshiyoo emiroochee tiyitona bi gettiti mooyon ibariyoon hakkaaneena'one. Ebich woriganaa boonoshi beetee, "Manjeeyemmi maayo ittoshi waan aalla?" iqqi echahe. 42 Boonoshiyoo micheeti haashee qaton immiyeete. 43 Aroon yechiqqi boonoshi aafoochaa maahe. 44 Boonoshichoo "Ebiyee aaf ittoshina tookkii beebee, 'Muusichi Callee Macaafoonaa Keemachina'ochi Macaafoonooch, Yaafa Shoddee macaafoochoo kooreeti ta mooyo bulli ceeno echataachemmi mooyone' ta ito ebiniye" iye. 45 Aree gaata Yaafa Macaafooch kooreeton boonoshi xiishemmoyich, boonoshi mulloon qechiye; 46 boonoshich ishichiye:- " 'Kiristoosi xuuxoon beeggemmone; bi keeja qemooba qitii duukkatina'ochi daggoochee kechemmone; 47 Bi wochatina'oo Yerusalemee tiijiree aagateena'o bulliichi beddaahee hamiree "Axaaxee gommoochee Yeer waan wottabote! Yeeriyoo ittoshi axaaxoon maaremmone" getiree gettemmina'one' getee kooreetone. 48 Ittoshiyoo ebi mooyo bullich miixoo ittoshine. 49 Illa ellabote! Ta nihoo Yeeri gibanikkiti gibanoon ta ittoshich deejemmo taane; ebich damba Yeer waanee giidoo ittoshi toommooch bi kindimmi wottoon Yerusalem quyabote!" iye. 50 Ebiyee gub, Yerusalemee Bitaani katinooch beddaahee boonoshin dabbiiqqi daammiye; aroochaanoo bi kishoon tiijiqqi boonoshin diiriibee, 51 boonoshiyee bariqqi shimaaj hammiye. 52 Boonoshiyoo aroochaa biich goyinnaachii, woddoon emiriibee Yerusalem wottaheete; 53 kuxaanoon Yeerin gallataabee, Yaafee Kexooch heechii beeheete.

Yowannisi 1

1 Shawoonaa shimaayoona halleyaan beehooba, Qaaro beehe; hini Qaaro Yeer waan beehe; biyoo bi qelloona Yeerine. 2 Aroo bulliyee aaf Yeerina tookkii beehe. 3 Yeeri bulli mooyon biinna halliihe; halleetina'ochi daggoochee ikkolla bi aalloon halleeto aalloone. 4 Aroo bi qelloona kashachone; ara kasho ashoyich bekkoone. 5 Hini ara bekko mandaroon bekkii beetone; mandaroo biin qeroon hakkaanoone. 6 Yeer waanee wocheeti, Yowannisi gettee beeti ikka uro beehe. 7 Biyoo asho bulli waayaree bi mulloon bekkoochi toommooch bi too'iiyemmoyich, ara bekkeechon miixiya waahe. 8 Ebi bekkeechon miixiya waahalli, aroo bi qelloona ara bekko toonoone. 9 Ara bekko shawee toommooch waabee, asho bullich bekkii beeti ibara bekkoone. 10 Ara Qaaro shawee toommooch beehe; shawoonaa bi toommooch beeto bullina halleeto biinnaniye; tunatee shawee toommooch beeti asheena'o bi koni gaata ariyaaneena'one. 11 Bi hajee shawooch waahe; bi hajee asheena'o "Hini Yeer waanee waato toonoone" iqqi qajiyeete. 12 Tunaballi Yeer waanee bi womon ibariiqqi boonoshi mulloon bi toommooch too'iitina'o bullich Yeerichi Bushiishoo tunee hakkoon immiye. 13 Yeerichi Bushiishoo boonoshi tunato, Yeer waanee boonoshi shiijoonalli, ashi yarooche, oohee ashi qaatooche, oohee anaamochi gaboochee shiijoona toonoone. 14 Ara Qaaro ashoon tunahe; Yeerichi wojoonaa ibaroona bi toommooch meettiqqi bekkaatee noonna tookkii beehe; bi Nihoyich ikka mixxa Bushoo bi tunatoyich, bi waanee bi deqqiti oogee yiiroon beeggahone. 15 Ebin Yowannisi bi qaaroon oogichiqqi gettiye; ishichiinoo iye:- " 'And ta hillooch waa beeto, ta shiijataan beehooba beetone; ebich tayee beshoone' iqqa ta gettato ebine" iibee miixahe. 16 Bi toommooch meettiqqi bekkati wojoochee no bulli wojee toommooch wojoon deqqato noone. 17 Yeerichi calloo Muusina kindiye; tunaballi wojoonaa ibaroona Yesuus Kiristoosina kindiye. 18 Yeerin bi aafoona beeggito koniyolla aalloone; tunaballi bi Nihoochi sheenooch beeti ikka bi Bushoo kindiqqi bekkiitone. 19 Yerusalem beeti Ayihudeena'ochi ukkureena'o tiyiqqi qeesheena'onaa Leweena'onochi daggoochee ikkikkeena'on "Hamiree Yowannisin 'Ne koni neene?' getiree echabote!" iqqi wochaheete. Arooba wocheetina'oyich Yowannisi ishichiqqi miixahalli, 20 nookkataanoone; boonoshich "Kiristoosi toono taane" iqqi xallaayii gettiye. 21 "Ishi gaata, ne koni neene? Eliyaasi neena?" iqqi echaheete. "Ta Eliyaasi toono taane" iye. " 'Woyemmone' gettee beeti keemacho neena?" iqqi echaheete. "Toono taane" iqqi wochiye. 22 "Ishi gaata, ne koni neene? Noon wochatina'oyich no gettemmon nooch gete! Koni taane gettenne?" iyeete. 23 Biyoo wochiqqi, "Keemachi Isiyaasi gettitoomon ' "Doonochi gommon kaachi qaxxabote!" iibee barahoochaa cookii beeti ashi qaaro' taane" iye. 24 Arooba Fariseena'o waanee wocheetina'o 25 " Ishi gaata, ne Kiristoosi, oohee Eliyaasi, oohee 'Woyemmone' gettee beeti keemacho ne toonee gaata, amoyichiye asheena'on aacona ne afaallii beeto?" iqqi echaheete. 26 Yowannisi wochiqqi, "Ta, aacona afaallii beeto taane; tunaballi ittoshi ariyaano ittoshi daggooch neexaa beetone; 27 Ta bi caammee cuyoon biich ta bedaani, ta hillooch waa beeto aroone" iye. 28 Hini mooyo bulli bi tunato, Bitaani gafoochaananiye; Bitaani bi beeto, Yowanisi aacona afaalliibee bi echati Yooridanoosi Aacoyee beqachiye. 29 Bi dechara Yowannisi bi waan Yesuusichi womon beeggiqqi ishichiye:- "Ebiyoche, shawee toommooch beeti asheena'ochi axaaxoon hidi wokkiiyemmi Yeerichi Bago! 30 'Ikka uro ta hillooch waa beetone; aroo ta shiijoyee aaf beetone; ebich tayee beshoone' iqqa ta gettato ebine. 31 Tawo ameexo bi gaata arooba ariyaano taane; tunaballi Isra'eeleena'o biin boonoshi ariiyemmoyichiye aacona afaalliibee ta waato" iye. 32 Daakkiqqi ishichii miixahe:- "Yeerichi Ayaano bi ashittinee halloo uggechoomon tunaqqi shimaayoochee kindii bi toommooch bi kotoon beeggato taane. 33 Tawoo koni bi gaata arooba ariyaan beeto taane; tunaballi aacona ta afaallemmoyich shiichiqqi taan deejiti aroo 'Ayaano kindiree bi toommooch bi kotatee ne beeggemmo, Yaafa Ayaanoona afaallemmo aroone' iqqi taach gettiye. 34 tawoo ebin ta aafoona beeggato taane; biyoo Yeerichi Bushoo bi tunoon miixato taane" iye. 35 Wotta bi dechara Yowannisi gutta bi dabbeena'ona tookkii neexaa beehe. 36 Neexaabee, Yesuusin hammii bi beetee beeggiqqi, "Ebiyoche! Yeerichi Bago!" iye. 37 Gutta bi dabbeena'o Yowannisi ishichoon waayaqqi Yesuusin dabbii hammiyeete. 38 Biin dabbii beeti asheena'on Yesuusi gub wottaa ciinniqqi, "Amooniye ittoshi qaawii beeto?" iye. Boonoshiyoo "Rabbi! Ne beeto aabiichiye?" iqqi echaheete. "Rabbi!" geto "Dojachocho!" getone. 39 Yesuusi boonoshin "Waaree beegote!" iye. Boonoshiyoo hammiqqi bi beeti xaa'oon beeggiyeete. Arooba boonoshi hammito aashira saat bedoochiye. Bi waanoo xumaheete. 40 Yowannis waanee waayaqqi Yesuusin dabbiti gutteena'oochee ikkoo Simoon Pheexiroosichi manoo Indiriyaasine. 41 Biyoo Yesuus waanee kechii hammii shiichii bi hajee manoo Simoon waan shaggii, "Masiihin danato noone" iye. "Masiihi" geto "Kiristoosi" getone. 42 Aroochee Indiriyaasi Simoonin Yesuus waan deebiye. Yesuusiyoo beeggiqqi, "Ne Simooni neene; ne nihoochi shigo wotta Yoonine; and Keefi getee ceeggeeyemmo neene" iye. "Keefi" geto "Pheexiroosi" oohee "Xaqqo" getone. 43 Bi dechara Yesuusi Galiilee Shawooch hamma tiyiye; Filipphoosinoo danaqqi, "Taan dabbibe!" iye. 44 Filipphoosiyoo Indiriyaasinaa Pheexiroosina beeti Beteshayidi Katameexi ashoone. 45 Aroo Naatinaa'eelin danaqqi, "Muusi bi callee Macaafooch, keemachina'o wotta biichon boonoshi kooriti Yooseefichi bushoo, Naazireetachi Yesuusin danato noone" iye. 46 Naatinaa'eeliyoo "Naazireetee de'a mooyo kecheha?" iqqi echahe. Filipphoosiyoo "Waaree beege!" iye. 47 Naatinaa'eeli bi waan womon Yesuusi beeggiqqi ishichiye:- "Dawushoon ariyaani ibara Isra'eelee asho hinine" iye. 48 Naatinaa'eeli Yesuusin "Amoochaa taan ariinne?" iqqi echahe. Yesuusiyoo wochiqqi, "Filipphoosi neen ceegaan beetee, balasee michi yiirooch kotaa ne beetee, neen beeggato taane" iye. 49 Naatinaa'eeli wochiqqi, "Dojachocho! Ne Yeerichi Bushoo neene; ne Isra'eelee Taatoo neene" iye. 50 Yesuusi wochiqqi, " 'Balasee michi yiirooch kotaa ne beetee, neen beeggahoye' iqqa ta gettatoyich ibariinne? Gub ebiyee besha mooyon beeggemmo neene" iye. 51 "Ibaroon ittoshich gettoye:- Shimaayoo qecheetee, Yeerichi maraakeena'o Ashi Bushoo ta toommooch keyi kindi boonoshi beetee, beeggemmo ittoshine" iye.

Yowannisi 2

1 Keejinnee qemooba Galiilee Shawooch beeti Qaani Katamooch gaaro geddeehe. Yesuusichi indee ara gaarooch beehan. 2 Yesuusinaa bi dabbeena'ona wotta ara gaarooch ceeggeeqqi hammitina'one. 3 Woyinee uyo ciiratee, Yesuusichi indee biich "Woyinee uyo boonoshich ciiratoche!" iyan. 4 Yesuusiyoo "Hini ureene! Ta shuunee daggooch giyaahine! Shuunoyich ta tiyemmi saato bat bedaan beetone" iye. 5 Arooba Yesuusichi indee qoomachina'oyich "Ittoshich bi gettiyo bullin tuniibote!" iyan. 6 Ayihudeena'o ceechii beeti xallee doyoyich kotati shiritta xaqqee shareena'o (gaaneena'o) arooch beetina'one; ara shareena'oo boonoshi qelli qelloona gutta oohee keeja geetee aacon yechii beetina'one. 7 Yesuusiyoo qoomachina'on "Shareena'ooch aacon ceechibote!" iye. Shareena'ooch aacon cipphaayii ceechiyeete. 8 "And kitiree qoomachina'ochi ukkuroyich imbote!" iye. Boonoshiyoo kittiqqi immiyeete. 9 Ukkuroo woyinee uyo tunati aacon bi napphahee, amoochee bi waato gaata ariyaanoone; tunaballi aacon kittiti qoomachina'o arii beetina'one. Ebich qoomachina'ochi ukkuroo wo'ee kenoon ceeggiqqi, 10 "Asho bulli shiichiqqi bi giddii beeto shaawi wuura uyooniye; iibbeena'o uchii michitoyee gubbiye waaroon bi giddii beeto; tunaballi ebi shaawi woyinee uyoon and beddaahee asheena'oyich imaano neene" iye. 11 Yesuusi hini mallatoon shiichiqqi Galiilee Shawooch beeti Qaani Katamoochaa tuniihe; arooba bi oogee yiiroon bekkiihe. Ebich bi dabbeena'o boonoshi mulloon bi toommooch too'iiheete. 12 Ebiyee gub Yesuusi bi inde, bi maneena'onaa bi dabbeena'ona tookkii Qifirnaahi Katamooch kindiye; aroochoo giishacha aaboon kotaheete. 13 Ayihudeena'ochi Beshee Baaroo katinniye. Ebich Yesuusi Yerusalem hammiye. 14 Yaafee Kechi kakallee daggooch gatteena'on, bageena'onaa uggeena'onon kemmii beetina'on, wotta gijoon shaddii beetina'onoo kotaa boonoshi beetee danahe. 15 Wodaree yaraafoon yexxiqqi (wodariqqi) bullin, bageena'onoo, gatteena'onoo, Yaafee Kechi kakalloochee kichiye; gijee shaddachina'ochi gijoon shacciye; boonoshi gafatoon yangiye; 16 uggoon kemmii beetina'on "Ittoshi uggoon hiniichee kichibote! Ta Nihoochi kexon giixee kexon tuniyaahotine!" iye. 17 Bi dabbeena'o "Ne kechi qanaato taan michemmone" getee kooreyoon shalligiyeete. 18 Yesuusi ebi bullin yaafee kechi kakallee daggoochaa bi tuniitoyich, Ayihudeena'ochi ukkureena'o tiyiqqi, "Ebin tuniiya Yeer waanee ne womoyich amee mallatoo neech beete? Eke nooch bekkiibe!" iyeete. 19 Yesuusi wochiqqi, "Hini yaafee kexon hapibote! Ta keeja qemona wochiree haggemmo taane" iye. 20 Ebich Ayihudeena'ochi ukkureena'o "Hini yaafee kexo hagee bi qannito aabbaa shiritta natonaniye; tunaballi ebin keeja qemona wochiree haggenne?" iyeete. 21 Arooba Yesuusi "Yaafee kexo" iqqi bi gettito, bi ashittinoonalli hini yaafee kexon toonoone. 22 Ebich Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee biin bi kichitoyee gub, bi dabbeena'o ebi bi gettiton shalligiyeete; Yaafa Macaafoochoo kooreetonaa Yesuusi gettiti qaaroonon ibariiheete. 23 Beshee Baarooba, Yesuusi Yerusalem beebee bi tuniiti mallateena'on beeggiqqi meeti asheena'o boonoshi mulloon bi toommooch too'iiheete. 24 Tunaballi Yesuusi asho bullin arii beetone; ebich boonoshin gibanataanoone. 25 Biyoo bi qelloona ashi mullooch beeti mooyon bi arii beetoyich, ashi mooyon biich ashi miixo amolla qaawiyaanoone.

Yowannisi 3

1 Fariseena'ochi guuphi daggooch Ayihudeena'ochi nallacho tunati Niqoodimoosi gettee beeti ikka uro beehe. 2 Biyoo xumoona Yesuus waan waaqqi, "Dojachocho! Yeeri biinna tookkii tunatoyee damba, ne tunii beeti hini woriganikkiti mallateena'on tuniyoon koniyolla hakkaache. Ebich Dojacho tunaqqa Yeer waanee ne womon arii beeto noone" iye. 3 Yesuusiyoo wochiqqi, "Ibaroon neech gettoye:- Koniyolla bi tunatee, guttinnoon bi shiijo qayi gaata, Yeerichi taatittineen beegon hakkaachemmone" iye. 4 Niqoodimoosiyoo "Asho bi geenatoyee gub, aabichiree shiijoon hakkehe? Guttinnoon bi indee maacooch giyiree shiijoon hakkeha?" iqqi echahe. 5 Yesuusiyoo wochiqqi ishichiye:- "Ibaroon neech gettoye:- Koniyolla bi tunatee, aaconaa Ayaanoonoochee bi shiijo qayi gaata, Yeerichi taatittineech gimon hakkaachemmone. 6 Meenona shiijato meenone; Ayaanoona shiijato ayaanoone. 7 'Guttinnoon shiijo ittoshich qaawiihe' ta itoyich, woriganiyaahine! 8 Yongo biich kaamammoochiye bi yongaa beeto; bi qaaroonoo waayahine' tunaballi amoochee bi waa beeto gaata, amooch bi hammii beeto gaatoo ariyaachine. Yeerichi Ayaanoochee shiijato bulli ebiyoomone" iye. 9 Niqoodimoosiyoo wochiqqi, "Ebi aabichiree tunehe?" iqqi echahe. 10 Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Ne, Isra'eeleena'ochi daggooch ooga dojacho tunaa beechaa, ebin ariyaachine? 11 Ibaroon neech gettoye:- No arii beeton gettahone; no beeggaton miixahone; tunaballi no miixaton ibariyaachotine. 12 Shaweexi mooyon ta getee, ittoshi ibariyaan gaata, shimaayeexi mooyon ta getee, aabichiree ibariiyehotine? 13 Shimaayoochee kinditoyee damba shimaayooch kechito koniyolla aalloone; ebiyoo Ashi Bushoo taane. 14 Muusi ashi kishoona halleeti dingaroon barahoochaa michi toommooch bi yoodoomon, Ashi Bushoo ta yooddeyoo taach qaawiihe; 15 Ebi tunemmo, bi mulloon ta toommooch too'ii beeto bulli, bulli yemeenee kashoon bi danemmoyichiye. 16 "Yeeri shawee toommooch beeti asheena'on oogichii bi shunnitoyich ikka bi Bushoon immiye; hini ikka bi Bushoon bi immito, bi mulloon bi toommooch too'ii beeto bulli, bulli yemeenee kashoon bi danemmonaa shiwaree qaaqqooch bi giyaachemmonoyichiye. 17 Yeeri bi Bushoon shawee toommooch bi deejito, arooch beeti asheena'on bi wodiiyemmoyichalli, boonoshi toommooch bi nallemmoyich toonoone. 18 Bi mulloon bi Bushoochi toommooch too'ii beetochi toommooch nallaachemmone; tunatee bi mulloon bi Bushoochi toommooch too'iyaano, bi mulloon ikka bi Bushoochi toommooch too'iyoo bi qajitoyich, wond bi toommooch Yeeri nallitone. 19 Bekko shawee toommooch waahe; tunaballi asheena'o boonoshi shuunoo gondo bi tunatoyich, bekkoyee mandaroon shunniyeete; bi nallito ebichiye. 20 Gonda mooyon shuunaa beeto bulli bekkoon shunnaanoone; bi gonda shuunoo bi bekkataachemmoyich, bekko beetooch keyaache; 21 Tunatee ibaroo tunati mooyon shuunaa beeto, Yeeri gettiton bi shuuno bekkemmoyich, bekko beetooch kechii beetone" iye. 22 Ebiyee gub, Yesuusinaa bi dabbeena'ona Yihudee Shawooch hammiyeete; boonoshina tookkii giishacha shabaattoon arooch kotaqqi asheena'on aacona afaallii beehe. 23 Arooba Yowannisi wotta Saliimee Shawee katinooch Heenoon gettee beeti xaa'ooch gabini aaco beetoyich, aroochaa asheena'on aacona afaallii beehe; asheena'oo bi waan waa beeheete; biyoo boonoshin aacona afaallii beehe. 24 Arooba Yowannisi bat cuyee kexooch giyaan beetone. 25 Yowannisichi dabbeena'onaa ikka Ayihudoonochi daggooch xalliyee doyee gajiteyoo tiyiye. 26 Hini bi dabbeena'o Yowannis waan waaqqi, "Dojachocho! Yooridanoosi Aacoyee beqach neenna tookkii beebee echato, newoo biichon ne miixato, ebiyoche, asheena'on aacona afaallii beetone; asho bulli bi waan hammii beetone" iyeete. 27 Yowannisi ishichiqqi wochiye:- "Yeeri daaggaan gaata, ebiyoomi mooyon koniyolla tuniyoon hakkaache. 28 'Kiristoosi toono taane; tunaballi biyee shiichii wocheeto taane' iqqa ta getoyich ta miixoo ittoshine. 29 Wo'e bi kenoochine; neexaqqi waayaa beeti miyaatoo wo'ee kenoochi qaaroona oogichii emirii beetone. Illa ebina ta emiroo ceennitone. 30 Bi oogo beshibe; ta oogo giishabe; ebi tun beda mooyone" iye. 31 "Damba shimaayoochee waa beeto bulliyee beshoone; dechi shawoochee tunaa beeto shaweexone; shawee toommeexi mooyoniye bi gettii beeto. Shimaayoochee waa beeto bulliyee beshoone. 32 Bi beeggitonaa bi waayatonon miixaa beetone; tunaballi bi miixaa beeton ibarii beeto koniyolla aalloone. 33 Bi miixaa beeton ibariito, Yeeri ibaroo bi tunoon miixatone. 34 Yeeri wochato, Yeerichi wochoon gettii beetone; Ebiyoo Yeeri bi Ayaanoon shapiiqqi biich imo bi qajitoyichiye. 35 Nihoo Yeeri bi Bushoon shunnii beetone; bullin biich hajiitone. 36 Bi mulloon bi Bushoochi toommooch too'ii beeto, bulli yemeenee kashachone; bi Bushoo getee waayataano Yeerichi kaaree shiixxee daggoochalli bi beeto, bulli yemeenee kashoon danataachemmone" iye.

Yowannisi 4

1 Arooba Doono Yesuusi Yowannisiyee beshoon dofee asheena'on bi dabbiyoonaa aacona bi afaalloonon Fariseena'o waayaheete; 2 Tunaballi aacona afaallii beetina'o bi dabbeena'oalli, bi toonoone. 3 Yesuusi asheena'o biichon boonoshi yibbaatoonoo ariiqqi, Yihudee Shawoochee tiyii Galiilee Shawooch wottaqqi hamma tiyiye. 4 "Shamaaree Shawooch shagaanoon hamaache" iqqi 5 aroona Shamaaree Shawooch beeti Sikaari Katamooch shaggiye. Ara katamoo Yaaqoobi bi bushoo Yooseefich bi immiti shawee ga'oochiye. 6 Arooch Yaaqoobichi aachi opo beetone. Yesuusiyoo gommi sha'oona maraataqqi arooch kashiya aachi opee gashooch kotahe; arooba araddee shiritta saat bedoone. 7 Bi dabbeena'o manjeeyemmi maayoon kemiya katamooch hammiyeete. Aree hillooch ikka Shamaarachi ure aacon kitta, ara aachi opo beetooch waahan. Yesuusi ara ureen "Aacoochee kitiree taach imbe! Uyane" iye. 9 Shamaarachi ure wochiqqa, "Ne Ayihudee asho tunaachaa, Shamaarachi ure ta waanee aabichiqqa aacon ucha qollanne?" iyan. Ishichiqqa bi gettato, Shamaaree asheena'o kishoona boonoshi yechiti qiicoon Ayihudeena'o qeshaa beetoyichiye. 10 Yesuusi wochiqqi ureyich "Yeeri immii beeti wojoonaa 'Aacon taach imbe! Uyana' ii beeti ta koni ta tunoonon ne ariito gaata, ne taan qolleshi neene; tawoo kashee aacon neech immesho taane" iye. 11 Ure "Ta Doonocho! Ne kittemmi qiico neech aalloone; aachi opoo genjoone. Illa kashee aacon amoochee deebenne? 12 Hini aachi opoon nooch immito no qaabbachi nihoo Yaaqoobine; biyoo, bi bushiishoo, bi miimo bulliyoo hiniichee uchitina'one. Newochi biyee besho neena?" iyan. 13 Yesuusiyoo wochiqqi, "Hini aacoochee uchii beeto bulli wochinnoon shachawemmone; 14 Tunaballi ta immaa beeti aacoochee uchii beeto koniyolla bulli yemeenoon shachawataachemmone. Ta immaa beeti aaco bi maacooch bulli yemeenee kasho xuupphii beeti kashee tunoo tunemmone" iye. 15 Ure "Ta Doonocho! Ta shachawataachemmoyich, wochinnoon aacon kitta hiniich ta waataachemmoyich, ara aacon taach imbe!" iyan. 16 Yesuusi "Hamiree ne kenoon ceegiree deebe!" iye. 17 Ure wochiqqa, "Keno taach aalloone" iyan. Yesuusiyoo " 'Keno taach aalloone' ne geto ibaroone. 18 Ebiyee aaf uucha kenachi neene; tunaballi and neenna tookkii beeto ne keno toonoone. Ebich ne gettato ibaroone" iye. 19 Ure "Ta Doonocho! Keemacho ne tuno taach bekkaa beete. 20 No qaabbachina'o hini guudoochaa Yeerich goyinnaheete. Ayihudo ittoshiyoo 'Asho Yeerich goyinni beda xaa'oo Yerusalem ikketoalli, baroo aalloone' iyotine" iyan. 21 Yesuusi ureyich ishichiye:- "Hini ureene! Ta gettaa beeton ibariibe! Hini guudoochaa tunabe, Yerusalemaa tunabe, Nihoo Yeerich ittoshi goyinnataachemmi yemeeno woyemmone. 22 Ittoshi gaata, ittoshi ariyaanoyich goyinnaa beeto ittoshine; Yeeri Ayihudeena'ochi gommona asheena'o bullich wodoon imma bi gibanikkitoyich, Ayihudo no, no arii beetoyich goyinnaa beeto noone. 23 Tunaballi ibarittinoona goyinnaa beetina'o, Nihoo Yeerich Yaafa Ayaanee hakkoonaa ibarittinoona boonoshi goyinnemmi yemeeno woyemmone; andoo waatone; Nihoo Yeeri biich boonoshi goyinnemmoyich eboshiyoomina'on qaawii beetone. 24 Yeeriyoo ayaanoone; biich goyinnaa beetina'o Yaafa Ayaanee hakkoonaa ibarittinoona goyinno boonoshich qaawiihe" iye. 25 Ure "Kiristoosi gettee beeti Masiihi bi woyemmon arii beeti taane; bi waahooba bullin kaachiree nooch gettemmone" iyan. 26 Yesuusiyoo "And neech gettaa beeto, aroo taane" iye. 27 Arooba bi dabbeena'o boonoshi hammitoochee wottaa waaqqi, Yesuusi ureena tookkii bi yibbaatoyich, woriganaheete; tunaballi boonoshi daggoochee koniyolla ureen "Amoon qaawii beetine?" oohee Yesuusin "Amoyichiye ureena tookkii ne yibbaataa beeto?" ito aalloone. 28 Ure ara xaa'ooch aachi qondoon dupaachaa katamooch hammahan. Arooch beeti asheena'oyich 29 "Ta tuniito bullin taach gettiti uroon waaree beegote! Aroo Kiristoosi tuneha?" iyan. 30 Ebina waayatina'o katamoochee kechiqqi ara Yesuusi beetooch hammiyeete. 31 Ebi tunaa beetee, bi dabbeena'o "Dojachocho! Maayoon mame!" iqqi ataalliyeete. 32 Tunaballi aroo "Ittoshi ariyaani maayo taach beetone" iye. 33 Ebich bi dabbeena'o boonoshinaa boonoshina "Bi maayemmi maayoon asho biich deebito tuneha?" iyeete. 34 Yesuusi wochiqqi boonoshich ishichiye:- "Taach maayo geto, taan wochatochi daaggoon ceechoonaa bi shuunoon ciichoonaniye. 35 Ittoshi 'Bat maayi qecoyich awudda agano echate' ii beetaachotina? Ittoshich gettoye:- Gochati maayoon manjii ciinote! Maayo qecceeya bedditone. 36 Andolla qeccii beeto bi caajee gatiyoon deqqii beetone; shookkachonaa qeccachona ikkooch tookkiree boonoshi emiremmoyich, qeccii beeto aafati maayoon bulli yemeenee kashoyich kicii beetone. 37 Ebich 'Ikkoo shookkiye; ikkoo qecciye' immi yibbaatoo ibaroo tunatone. 38 Tawoo ittoshi maraatataanoon ittoshi qeccemmoyich ittoshin daachiihoye. Bareena'o maraataheete; ittoshiyoo boonoshi maraataton qecciyotine" iye. 39 Arooba ure "Ta tuniito bullin taach gettiye" iqqa bi miixati qaaroona ara katamooch beeti Shamaaree asheena'ochi daggoochee meetina'o boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiheete. 40 Shamaaree asheena'o Yesuus waan waaqqi, "no waan kotabe!" iqqi qollaheete. Yesuusiyoo arooch gutta qeyiye. 41 Aaf urechi noonoochee waayatina'oye, Yesuusichi noonoochee waayatina'ochi daggoochee meetina'o boonoshi mulloon bi toommooch too'iiheete. 42 Ureyichoo "And no mulloon bi toommooch no too'iito, ne noonoochee no waayatoyich toonoone; no no qelloona bi noonoochee waayaqqa, ibaroon shawee toommooch beetina'o bullin Wodiyacho bi tunoon no ariitoyichiye" iyeete. 43 Gutta qemoyee gub Yesuusi aroochee kechiqqi Galiilee Shawooch hammiye. 44 Ebiyee aaf Yesuusi "Keemachon bi shiijee shaweexi asheena'o oogiyaachemmina'one" iqqi gettitone. 45 Galiilee Shawooch bi waahee, Galiilee Shawee asheena'o kechiqqi biin giijiyeete. Ebin boonoshi tuniito, boonoshi qelloona wotta baaroyich Yerusalem boonoshi hammiyooba Yesuusi aroochaa bi shuunato bullin boonoshi beeggitoyichiye. 46 Yesuusi aacon woyinee uyo bi tuniiti, Galiilee Shawooch beeti, Qaani Katamooch wochinnoon wottaqqi hammiye. Arooba Qifirnaaha bi bushoo biiyati ikka taatee naayo beehe. 47 Biyoo Yesuusi Yihudee Shawoochee Galiilee Shawooch bi womon waayahe; bi bushoo qitiya bi mawiitoyich Yesuus waan hammiqqi, "Ta kexooch waaree, biiyati ta bushoon wodiibe!" iqqi qollahe. 48 Ebich Yesuusi "Mallatoonaa woriganikkiti mooyonon ittoshi beego qayi gaata, cir ittoshi mulloon ta toommooch too'iyaachotine" iye. 49 Taatee naayoo "Ta Doonocho! Ta bushoo qitaan beetee, hambone" iye. 50 Yesuusiyoo "Hambe! Ne bushoo woditone" iye. Uroo Yesuusichi qaaroon ibariiqqi hammiye. 51 Aroo hammii bi beetee, bi aafee bushiisheena'o gommoochaa biinna danaqqi, "Ne bushoo woditone" iyeete. 52 Biyoo "Ambicha saatoochiye ta bushoo wodito?" iqqi echahe. Boonoshiyoo "Yiich shabaatta saatoochiye bi achee gaamoo aqqato" iyeete. 53 Nihoo "Ne bushoo woditone" Yesuusi ito aree gaata bi tunoon shalligiye. Ebich biinnaa bi kechi asheena'o bullina boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiheete. 54 Ebiyoo Yesuusi Yihudee Shawoochee Galiilee Shawooch wottaa waaqqi bi tuniiti guttinnee mallatoone.

Yowannisi 5

1 qEbiyee gub, Ayihudeena'ochi baaroo bi tunatoyich Yesuusi Yerusalem hammiye. 2 Yerusalemi guudoona gayeeti gayoochee bageena'o giyii beeti kellee ga'ooch Hibiree noonoona Betesidi gettee beeti ikka kota aaco beehe; uucha bashee yambaaro bi guudoona beehe. 3 Eboshichi daggooch meeti biiyachina'o, aaf doogeena'o, baata yesheena'o, boonoshi ashittino qititina'oo qeyii beeheete. 4 Arooch shaashaa shimmitta naton biiyati ikka uro beehe. 6 Yesuusi hini qeyii beeti uroon ciinniqqi, and beddaahee wodda naton eechiqqi bi beemon ariiqqi, "Wodoon qaawii beetine?" iqqi echahe. 7 Biiyati uroo "Ta doonocho! Aaco shuuriyee, aacooch taan giijemmi asho aalloone; ta giya iyee, baroo tayee shiichii giyiye" iqqi wochiye. 8 Yesuusiyoo "Tiyi ne yeebboon qodi shaagiree hambe!" iye. 9 Bekkach aroochee uro wodiye; bi yeebboonoo qoddii shaaggiqqi hammiye. Ara aabo Shambatoone. 10 Ebich Ayihudeena'ochi ukkureena'o woditi uroon "Hanaach Shambatoone; Shambatoona yeebboon qoddii shaagon no calloo daaggaanoone" iyeete. 11 Tunatee uro wochiqqi, "Taan wodiiti uro 'Ne yeebboon qodi shaagiree hambe!' iqqi taach gettitone" iye. 12 Boonoshiyoo " 'Ne yeebboon qodi shaagiree hambe!' iqqi neech gettiti uro aabine?" iqqi echaheete. 13 Tunaballi arooch beeti asho meeto bi tunatoyich, wotta Yesuusi asheena'ochi daggoona arichataanoon beshaa bi hammitoyich, woditi uro koni biin wodiito gaata ariyoon hakkaanoone. 14 Ebiyee gub, Yesuusi uroon Yaafee Kexoochaa danaqqi, "And wodito neene; ebiyee besha mooyo ne toommooch bi waataachemmoyich, ebiyee bek axaaxoon shuuniyaahine!" iye. 15 Uro hammiqqi Ayihudeena'ochi ukkureena'oyich "Taan wodiito Yesuusine" iqqi gettiye. 16 Ebich Shambatooba eboshin bi shuunatoyich, Ayihudeena'ochi ukkureena'o Yesuusin du'ii beeheete. 17 Tunatee boonoshich Yesuusi "Ta Nihoo hanaach beddaahee shuunaa beetone; tawoo ta qelloona shuunaa beeto taane" iqqi gettiye. 18 Ayihudeena'ochi ukkureena'o Shambatoon bi shaaddatoyich baach tunataanoon, bi qelloon Yeerina tachiqqi, "Yeeri ta Nihoone" bi itoyich, biin beshoon wuxiya qaawiyeete. 19 Ebich Yesuusi wochiqqi boonoshich ishichiye:- "Ibaroon ittoshich gettoye:- Nihoo Yeeri tunii beeto bullin bi Bushoo wotta biichoomon tunii beetone; ebich Nihoo Yeeri tuniitee bi beeggitonalli, Bushoo bi qelloona amoonolla shuunoon hakkaache. 20 Ebiyoo Nihoo Yeeri bi Bushoon shunnii bi beetoyichiye; wotta bi shuunaa beeto bullin biich bekkii bi beetoyichiye; ittoshiyoo ittoshi woriganemmoyich ebiyee besha shuunoon biich bekkiiyemmone. 21 Nihoo Yeeri qititina'on opoochee kichiqqi kashoon bi imoomon, ebiyoomon bi Bushoo wotta imma bi qaawitina'oyich kashoon immemmone. 22 Wotta Nihoo Yeeri ikka ashi toommoocholla nallaachemmone; asheena'o bulli Nihoo Yeerin boonoshi oogii beetoomon ebiyoomon bi Bushoon boonoshi oogiiyemmoyich, nalloo bullin bi Bushoyich immitone; ebich bi Bushoon oogiyaano biin deejiti bi Nihoo Yeerin oogiyaanoone. 24 "Ibaroon ittoshich gettoye:- Ta qaaroon waayaa beeto, taanoo deejiti Yeerichi toommooch bi mulloon too'ii beeto, bulli yemeenee kashachone; qitoochee wodooch kimmitalli, nalloo bi toommooch kindaachemmone. 25 Ibaroon ittoshich gettoye:- Qititina'o Yeerichi Bushoo qaaroon boonoshi waayemmi aabo woyemmone; ebiyoo andiye; waayammina'o kashoon danemmina'one. 26 Ebiyoo Nihoo Yeeri bi qelloona asheena'on kashacho bi tuniyoomon ebiyoomon wotta bi Bushoo asheena'on kashacho bi tuniiyemmoyich bi immitoyichiye. 27 Biyoo Ashi Bushoo bi tunatoyich, 'Nallibe' iqqi Nihoo Yeeri biin doonjiitone. 28 Qitii duukkatina'o bulli bi qaaroon boonoshi waayemmi aabo woyemmone; de'oon shuunatina'o kashoona boonoshi beeyemmoyich, gondoon shuunatina'oo boonoshi toommooch bi nalleeyemmoyich opoochee kechemmina'one. Ebich woriganiyaahotine!" iye. 30 Yesuusi daakkiqqi ishichiye:- "Ta, ta qelloona ikka mooyonolla tuniyoon hakkaano taane; Yeer waanee ta waayatoniye ta nallii beeto; ebich ta nalloo tatoone; Ebiyoo taan deejitochi daaggoonalli, ta daaggoon qaawaano ta qajatoyichiye. 31 "Ta wochiqqa ta qellichon ta miixa gaata, ta miixoon ibariiyemmo aalloone. 32 Taachon miixaa beeti baroo beetone; biyoo taachon miixaa bi beeti miixo ibaroo bi tunoon arii beeto taane. 33 "Ittoshiyoo Yowannis waan wochato ittoshine; biyoo taachon bi miixato ibaroone. 34 Ishichii ta ii beeto, ittoshi wodemmoyichalli, ta, ta qelloona ashi miixoon qaawaache. 35 Yowannisi micciibee aaxxaa beeti bekkoone; ittoshiyoo giishacha yemeenoon bi bekkoona emiriya shunnito ittoshine. 36 "Tunatee Yowannisi miixatoyee beshoon miixaa beeto taach beetone. Ebi ta tunii beeti shuunoo Nihoo Yeeri ta ciichemmoyich bi immitone. Biyoo Nihoo Yeeri taan bi deejoon taachon miixaa beetone. 37 Wotta taan wochati Nihoo Yeeri taachon miixatone; tunaballi bi qaaroon cir waayataano ittoshine; bi aafoonoo beegaano ittoshine. 38 Bi wochaton ittoshi ibariyoo qajitoyich, bi qaaro ittoshi mullooch aalloone. 39 Ittoshiyoo 'Yaafa Macaafeena'oochee bulli yemeenee kashoon danemmo noone' iibee, galliqqi boonoshi daggooch qaawiyotine; boonoshiyoo taachon miixaa beetina'one. 40 Tunaballi kashoon danoyich ta waan womoyich shunnaachotine. 41 "Ta, ta qelloona asho taan bi oogiiyemmoyich qaawaache. 42 Tunaballi Yeerin ittoshi mulloona ittoshi shunni qayon ariito taane. 43 Ta, ta Nihoochi yakkiracho tunaqqa bi waanee wocheeqqa waato taane; tunaballi ta yibbaatoon ibariyaachotine. Baroo waaqqi bi qellichon bi geti gaata, bi yibbaatoon ibariihotine. 44 Ittoshi, ittoshi qelli qelli oogoon daniya qaawiyotine; tunaballi bi ikketo tunati Yeer waanee danemmi oogoon qaawaachotine. Illa aabichiree taan ibariyoon hakkemmotine? 45 "Taan 'Nihoo Yeer waan hamiree noon taggemmone' getiree gabiyaahotine! Ittoshin taggemmo beetone; aroo ittoshi gibanaa beeti Muusine. 46 Aroo taachon kooritone; ebich biin ittoshi ibariito gaata, taan ibariiyesho ittoshine. 47 Bi kooriti Macaafeena'on ibariyaanoon ittoshi qajitoye, ta yibbaatoon aabichiree ibariiyehotine?" iye.

Yowannisi 6

1 Ebiyee gub, Yesuusi Galiilee Baharoyee beqach kimmiye; biyoo Xibaaridoosee Baharoone. 2 Biiyachina'ochi toommooch bi bekkiiti woriganikkiti mallateena'on boonoshi beeggitoyich dofee asheena'o biin dabbiyeete. 3 Yesuusi gepooch kechiqqi arooch bi dabbeena'ona tookkii kotahe. 4 Ayihudeena'o baarii beeti Beshee Baaroo katinniye. 5 Yesuusi kaama wottaa bi ciinniyee, bi waan waa beeti dofee asheena'on beeggiye. Ebich Filipphoosin "Eboshi bulli maayemmi koshon amoochee kemehone?" iye. 6 Ishin bi gettito Filipphoosichi noonoochee waayoyichalli, amoon bi shuunemmo gaata arii beetone. 7 Filipphoosi "Boonoshi qelli qelloona giishi giishacheenolla boonoshi maa gaata, wodda balla birawoona kosho kematee boonoshich bedaache" iqqi wochiye. 8 Bi dabbeena'ochi daggoochee ikkoo, Simoon Pheexiroosichi manoo Indiriyaasi tiyiqqi, 9 "Uucha gishiishi xekee sheqee koshonaa gutta haashoonon yechiti bushoo hiniich beetone; tunaballi hinin shaaha asheena'oyich ebi amoon hallehe?" iye. 10 Yesuusi bi dabbeena'oyich "Asheena'on kotiibote!" iye. Ara xaa'oo mocachi gabini xaa'oone. Asheena'oo kotaheete; anaamina'ochi haddoo uucha hum bedoone. 11 Yesuusiyoo uucha xekee koshon tiijiqqi Yeerin gallatahe; arooch kotati asheena'oyichoo bechiye. Ebiyoomon wotta haashoocheenoo boonoshi qaawiti wottoon bechiye. 12 Asheena'o bulli maaqqi michitoyee gub, bi dabbeena'on "Duubiyaanoon gaawichiree echati ooyoon maci kicibote!" iye. 13 Ebina asheena'o maati Uucha sheqee koshoochee echati ooyoon kiciqqii aaraa gutta ogooga mokkoona ceechiyeete. 14 Arooch beeti asheena'o Yesuusi tuniiti mallatoon beeggiqqi, "Ibaroon hini uro 'Shawee toommooch woyemmone' getteeti keemachone" iyeete. 15 Ebichi naboona asheena'o bi waan waaree biin yeshi taatiiya boonoshi gaboon Yesuusi ariiqqi, boonoshi waanee bariqqi wochinnoon gepooch bi ikketo hammiye. 16 Shawoo xumahee, Yesuusichi dabbeena'o baharo beetooch hammiyeete; 17 marikabooch giyiqqi baharoyee beqach Qifirnaaha wottaqqi hammii beeheete. Aree gaata shawoo mandaroone. Yesuusi bat boonoshi waan waataan beetone. 18 Giidachi yongo yongatoyich, baharee aaco oogichii shuuriye. 19 Uucha oohee shiritta kiilee metiroon marikabee boojatoona yopaabee boonoshi hammitoyee gub, Yesuusi baharee aachi toommona sha'aabee marikabo waan bi katinee beeggiqqi keqqoona qitiyeete. 20 Tunaballi aroo "Taane; shattaahotine!" iye. 21 Ebina marikabooch bi giyemmoyich qaawiyeete. Bi giyitoyee gub bekkach marikaboona boonoshi hammii beeti shawooch shaggiyeete. 22 Dechara baharoyee haqach echati dofee asheena'o neexaa beeheete; boonoshiyoo bi dabbeena'o ikketo hamonalli Yesuusi boonoshina tookkii marikabooch bi gimi qayon, wotta arooch ikka marikaboyee damba bara marikabo aallo bi tunoon ariiheete. 23 Tunaballi [Doono gallatatee] koshon boonoshi maati xaa'ee ga'ooch beeti Xibaaridoosi Katamoochee bara marikabeena'ona hammiyeete. 24 Arooba asheena'o Yesuusinaa bi dabbeena'onon arooch muccaqqi tiyii marikabeena'ooch giyiqqi Yesuusin qaawoyich Qifirnaaha hammiyeete. 25 Asheena'o baharoyee beqach Qifirnaahaa Yesuusin danaqqi, "Dojachocho! Hiniich ne waato aatoobaniye?" iyeete. 26 Yesuusi wochiqqi ishichiye:- "Ibaroon ittoshich gettoye:- Taan ittoshi qaawii beeto, koshon maaqqi ittoshi michitoyichalli, mallatoon ittoshi beeggitoyich toonoone. 27 Bulli yemeenee kashoon immemmi maayoyich shuunabotalli, aallemmi maayoyich shuuniyaahotine! Hini beshataani koshon ittoshich immemmo Ashi Bushoo taane; Ebiyoo Nihoo Yeeri taanna bi emiroon bi miixatoyichiye" iye. 28 Ebich asheena'o "Yeeri qaawii beeti shuunoon no shuunemmoyich aabichibona?" iqqi echaheete. 29 Yesuusi wochiqqi, "Yeeri qaawii beeti shuunoo, ittoshi mulloon bi wochaa deejitochi toommooch ittoshi too'iyooniye" iye. 30 Boonoshiyoo "Illa beegiree neen no ibariiyemmoyich, amee mallatoon bekkiiyenne? Amoon shuuna bekkiiyenne? 31 'Boonoshi maayemmoyich shimaayoochee koshon boonoshich immiye' getee bi kooreetoomon, no qaabbachina'o barahooch beebee 'mannoo' getteeti maayoon maatina'one" iyeete. 32 Yesuusiyoo "Ibaroon ittoshich gettoye. Shimaayoochee ittoshich koshon immito, Muusi toonoone; tunaballi shimaayoochee ibara koshon ittoshich immii beeto Yeeri ta Nihoone. 33 Ebiyoo Yeeri immii beeti kosho, shimaayoochee kinddiqqi shawee toommooch beeti asheena'oyich kashoon immii bi beetoyichiye" iyee. 34 Ebich asheena'o "Doonocho! Hini koshon bulli aaboon nooch imbe!" iyeete. 35 Yesuusi ishichiqqi boonoshich wochiye:- "Kashee kosho taane; ta waan waa beeto cir shaacataachemmone; bi mulloon ta toommooch too'ii beeto, bulli yemeenoon cir shachawataachemmone. 36 Tunaballi ta ittoshich gettatoomon [taan] beeggito ittoshine; tunaballi ittoshi mulloon ta toommooch too'iyaachotine. 37 Shimaayoochee ta kindito, taan wochati Yeerichi daaggoon tuniyoyichalli, ta daaggoon tuniyoyich toonoone. Ebich ta Nihoo Yeeri taach immito bulli ta waan woyemmone; ta waan waammo bullin cir maaxooch kichi dufaachemmo taane. 39 Taan wochati ta Nihoo qaawii beeto, taach bi immitoochee ikkoonolla ta aalliyaachemmonaa ciireexi aabooba qitii bi duukkatoochee ta kichemmonoyichiye. 40 Yeerichi Bushoo taan ariiqqi bi mulloon ta toommooch too'ii beeto bulli, bulli yemeenee kashoon bi danemmoyich ta Nihoochi daaggoo ebine; tawoo ciireexi aabooba qitii duukkatina'ochi daggoochee biin kichemmo taane" iye. 41 Arooba Yesuusi "Shimaayoochee kinditi kosho taane" bi itoyich, Ayihudeena'o bi toommooch guruuxeebee, 42 "Hini bi nihoonaa bi indeenon no arii beeti Yooseefichi bushoo Yesuusi toona? Ishi gaata, aabichiqqi 'Shimaayoochee kindito taane' iye?" iyeete. 43 Yesuusi tiyiqqi boonoshich ishichiye:- "Ittoshinaa ittoshina xuuqqisheyaahotine! 44 Taan wochati Nihoo Yeeri yeepphitoyee beshatee, ta waan womon hakkemmo koniyolla aalloone; tawoo ciireexi aabooba qitii duukkatina'ochi daggoochee biin kichemmo taane. 45 'Boonoshi bulli Yeer waanee ariitina'o tunemmina'one' getee Keemachina'ochi Macaafooch kooreetone. Illa Nihoo Yeer waanee waayaqqi arii beeto bulli ta waan woyemmone. 46 Yeer waanee kinditoyee damba, Nihoo Yeerin beeggito koniyolla aalloone; bi ikketo baachiye Nihoo Yeerin beeggito. 47 Ibaroon ittoshich gettoye:- Bi mulloon ta toommooch too'ii beeto, bulli yemeenee kashachone. 48 Kashee kosho taane. 49 Ittoshi qaabbachina'o barahooch beebee 'mannoo' getteeti maayoon maatina'one; tunaballi qititina'one. 50 Hini ta gettaa beeti kosho shimaayoochee kinditone; aroochee maammo koniyolla qitaachemmone. 51 Shimaayoochee kinditi bulli yemeenee kashee kosho taane. Asho hini koshoochee bi maa gaata, bulli yemeenoon beeyemmone. Shawee toommooch beetina'o kashoon boonoshi danemmoyich ta immemmi kosho ta meenone" iye. 52 Ebich Ayihudeena'o "Hini uro bi meenon aabichiree nooch maanjoon hakkehe?" iqqi boonoshinaa boonoshina hayaheete. 53 Ebich Yesuusi boonoshich ishichiye:- "Ibaroon ittoshich gettoye:- Ashi Bushoo ta meenon ittoshi mamo qayi gaata, ta damoonoo ittoshi uyo qayi gaata, ittoshi qelloona kasho ittoshich aalloone. 54 Ta meeno ibara maayo, ta damoo ibara uyo bi tunatoyich, ta meenon maa beeto, ta damoonoo uchii beeto, bulli yemeenee kashachone; tawoo ciireexi aabooba qitii duukkatina'ochi daggoochee biin kichemmo taane. 56 Ta meenon maa beeto, ta damoonoo uchii beeto taanna tookkii beetone; tawoo biinna tookkii beeto taane. 57 Beeyachi Nihoo Yeeri taan wochatone; tawoo bi naboona beeyacho taane. Ebiyoomon taan maa beeto, ta naboona kashacho tunaree beeyemmone. 58 Illa shimaayoochee kinditi kosho ebine; ittoshi qaabbachina'o ara koshon maaqqi boonoshi qititoomon toonoone. Hini koshon maa beeto, bulli yemeenoon beeyemmone" iye. 59 Qifirnaaha beeti Ayihudeena'o kicee beeti kexoochaa ishichiqqi dojii beehe. 60 Yesuusin dabbitina'oochee meetina'o ishin waayaqqi, "Hini ashoon giirii beeti yibbaatoone; hinin waayoon hakkemmo konine?" iyeete. 61 Tunatee Yesuusi biin dabbitina'o ebi mooyoyich boonoshi guruuxoon bi mulloona ariiqqi boonoshich ishichiye:- "Ebi ittoshich xugoona? 62 Illa Ashi Bushoo ta, aaf ta waati xaa'ooch wottaree ta keyee ittoshi beegi gaata, ama gettehotine? 63 Kashoon immii beeto Yeerichi Ayaanoone; ashi giidoo amoonolla hallaache. Ta ittoshich gettati qaaro ayaanoonaa kashoonaniye. 64 Tunaballi ittoshi daggoochee ebin ibariyaaneena'o beetina'one" iye. Yesuusi bi ishichito, boonoshi mulloon bi toommooch too'iyaaneena'o aaboshi gaata, biin beshiiree immemmo aabi gaata, shiichiqqi bi arii beetoyichiye. 65 Daakkiqqi ishichiye:- "Ebich ishichiyoye:- 'Nihoo Yeeri biich hakkoon imaan gaata, ta waan womon hakkemmo aalloone' " iye. 66 Ebichi naboona biin dabbitina'ochi daggoochee meetina'o gub wottaheete; aroyee gub biin dabbaaneena'one. 67 Ebich Yesuusi aaraa gutta bi dabbeena'oyich "Ittoshi wotta hamma qaawii beetotina?" iye. 68 Simoon Pheexiroosi wochiqqi, "Ta Doonocho! Koni waaniye no hammeho? Bulli yemeenee kashee qaaro ne waaniye bi beeto. 69 Noo, Yeerichi Yaafoo ne tunoon ibariito noone; ariinoo ito noone" iye. 70 Yesuusi boonoshich "Ta, aaraa guttoo ittoshin kaacaachota? Tunatee ittoshi daggeexi ikkoo Daabiloosine" iqqi wochiye. 71 Bi gettito, Asqorootachi Simoonichi bushoo Yihudichoniye; Ebiyoo aaraa gutta bi dabbeena'ochi daggoochee ikkoo tunato biin beshiiree immemmo bi tunatoyichiye.

Yowannisi 7

1 Ebiyee gub, Yesuusi Ayihudeena'ochi ukkureena'o biin wuxiya boonoshi qaawii beetoyich, Yihudee Shawoona sha'oon shunnaanoone; ebich Galiilee Shawoona sha'aa beehe. 2 Ayihudeena'ochi Bashee Yambaaree Baaroo katinnii giishacha aabo echahe. 3 Ebich Yesuusichi maneena'o biich "Ne tunii beeti mooyon neen dabbii beetina'o boonoshi beeggemmoyich, hiniichee tiyiree Yihudee Shawooch hambe! 4 Bi qelloon arichiyoo qaawii beeti asho aashoona shuunataanoone. Hini mooyina'on ne tunii beeto bullich, ne qelloon shawee toommooch beetina'o bullich arichiibe!" iyeete. 5 Bi maneena'o boonoshi ishichito, boonoshi mulloon bi toommooch too'iyoo boonoshi qajitoyichiye. 6 Yesuusi boonoshich ishichiye:- "Arooch ta hammemmi aabo battiye; tunaballi amee aabolla bi tunatee, ittoshich kaamoone. 7 Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'o ittoshin boonoshi shixxemmi naboo aalloone; tunatee boonoshi shuunoo gondo bi tunoon ta miixaa beetoyich, taan shixxiyeete. 8 Ittoshi hini baarooch hambote! Ta hammemmi aabo battiye. Ebich hini baarooch and hamaache" iye. 9 Ishichiqqi boonoshich gettiichii Galiilee Shawooch echahe. 10 Tunaballi bi maneena'o baarooch boonoshi hammitoyee gub, Yesuusi wotta xalla bekkataanoon aashoona ara baarooch hammiye. 11 Ayihudeena'ochi ukkureena'o "aroo aaye?" iibee ara baaree xaa'oochaa qaawii beeheete. 12 Dofee asheena'ochi daggoochee ikkikkeena'o bi toommooch oogichii guruuxii beeheete. Ikkikkeena'o "Gaawa uroone" iyeete; tunaballi bareena'o wotta "Gaawataanoone; asheena'on muricii beetone" ii beeheete. 13 Tunatee Ayihudeena'ochi ukkureena'on boonoshi shattitoyich, koniyolla biichon xalla kichii yibbaatataanoone. 14 Baaree shabaattee daggooch Yesuusi Yaafee Kexooch hammiqqi asheena'oyich dojooch giyiye. 15 Ayihudeena'ochi ukkureena'o "Asho biich dojaanoon, hini uro eboshi bullin aabichiqqi ariihe?" iqqi woriganaa beeheete. 16 Ebich Yesuusi tiyiqqi boonoshich ishichiye:- "Ta dojii beeti mooyo taan wochato waaneenalli ta waanee toonoone. 17 Koniyolla Yeeri shunniton tuniyoyich bi qaawi gaata, aroo hini ta dojii beeto Yeer waanee bi tunoon oohee ta, ta qelloona ta geton ariiyemmone. 18 Bi qellee gaboona gettii beeto, ashi waanee oogoon qaawii beeti uroone; tunatee biin wochaton oogiiya qaawii beeto, aroo ibara moochachone; xummittino bi mullooch aalloone. 19 Muusi Yeerichi calloon ittoshich imaacha? Tunaballi ittoshi daggoochee ara calloon quyaa beeto ikkolla aalloone. Taan wuxoyich akkiya qaawii beetotine?" iye. 20 Asheena'o wochiqqi, "Yinno ne toommooch beetone. Konine neen wuxoyich qaawii beeto?" iyeete. 21 Yesuusi wochiqqi boonoshich ishichiye:- "Ikka shuunoon shuunahoye; ittoshi bulli aroon woriganahotine. 22 Ittoshich, Shambatooba bushiishoon dokirii beeto ittoshine. Ebiyoo Muusi dokiriyee doyoon ittoshich bi immitoyichiye; tunatee hini doyoon ittoshich immitina'o, ittoshi qaabbachina'oalli Muusi toonoone. 23 Muusichi calloon quyoyich ittoshi bushiishoon Shambatooba dokirii beeto ittoshi tuna gaata, ashoon ceeni bi ashittinoon Shambatooba ta wodiitoyich, amoyich taan kaarahotine? 24 Kaachiree nallibotalli shafoona nalliyaahotine!" iye. 25 Arooba Yerusalemee asheena'ochi daggoochee ikkikkeena'o ishichiyeete:- "No ukkureena'o wuxiya boonoshi qaawii beeto, hini uroon toona? 26 Ebiyoche! Kaacha gettii beehe amoone! Boonoshiyoo amoonolla getaacheete amoone! Ibaroon ukkureena'o hini uro Kiristoosi bi tunoon ariiqqi tuneha? 27 Tunaballi hini amoochee gaata ariito noone; tunatee Kiristoosi waahooba, bi woyemmo amoochee gaata koniyolla ariyaachemmone" iyeete. 28 Ebich Yesuusi Yaafee Kexoochaa dojiibee bi qaaroon oogichiqqi ishichiye:- "Taanoo arii beeto ittoshine; amoochee ta waato gaata arii beeto ittoshine. Ta, ta qelloona waataano taane; tunaballi taan wochato gibaneetone; ittoshi biin ariyaano ittoshine; 29 Tunatee ta bi waanee waato taane; biyoo taan wochatone; ebich biin arii beeto taane" iye. 30 Ebich asheena'ochi daggoochee ikkikkeena'o biin yecha qaawii beeheete; tunatee bi yecheeyemmi aabo bat shago bi qajitoyich koniyolla biin yeshaanoone. 31 Tunatee asheena'ochi daggoochee meetina'o boonoshi mulloon bi toommooch too'iiqqi, "Kiristoosi waahooba, hini Yesuusi bekkiiti mallateena'oyee beshoon bekkiiyeha?" iyeete. 32 Asheena'o Yesuusichi mooyon tiijii ishichiqqi boonoshi guruuxee beetee, Fariseena'ochi daggoochee ikkikkeena'o waayaheete. Ebich qeesheena'ochi ukkureena'o, Fariseena'oo biin yechiiya Yaafee Kechi qoomeena'on wochaheete. 33 Yesuusiyoo "Bat giishacha aaboon ittoshina tookki kotemmo taane; aroochee taan wochato waan hammemmo taane. 34 Ittoshiyoo taan qaawemmo ittoshine; tunaballi danataachemmo ittoshine; ta beetoochoo womon hakkaachotine" iye. 35 Ebich Ayihudeena'ochi ukkureena'o boonoshinaa boonoshina "No biin danataachemmoyich, hini uro amooch hammaniye bi ii beeto? No asheena'o shacaqqi beeti Giriikkeena'ochi gafeena'ooch hamiree Giriikkee asheena'oyich arichiyoyich tuneha? 36 Biyoo 'Taan qaawemmo ittoshine; tunaballi danataachemmo ittoshine; ta beetoochoo womon hakkaachemmo ittoshine' bi ii beeti hini bi yibbaatoo amoone?" iqqi yibbaataheete. 37 Baaree ciiroochee qaabba aabooba Yesuusi neexaa bi qaaroon oogichiqqi, "Koniyolla shachawato bi bee gaata, ta waan waaree uye. 38 Bi mulloon ta toommooch too'ii beeto, Yaafa Macaafoochaa bi getteetoomon, 'Kashee aachi tunoo bi maacoochee xuupphemmone' "iye. 39 Ishin bi gettito, boonoshi mulloon bi toommooch too'iitina'o bat boonoshi danemmi Yaafa Ayaaneechoniye; ebiyoo Yesuusi oogoyich bat shimaaj keyaan bi beetoyich, Yaafa Ayaano kindaano bi tunatoyichiye. 40 Ebich dofee asheena'ochi daggoochee ikkikkeena'o hini bi yibbaatoon waayaqqi, "Ibaroon hini uro quyaa no beeti keemachone" iyeete. 41 Bareena'o "Hini uro Kiristoosine" iyeete. Tunatee bareena'o "Kiristoosi Galiilee Shawoochee waataachemmone. 42 Yaafa Macaafoochaa 'Kiristoosi Taatoo Daawiti yaroochee, Daawiti dicciti katamoo Betelemee kechemmone' getteyaacha?" iyeete. 43 Ebich Yesuusichi naboona asheena'ochi daggooch shaaco tunahe; 44 Boonoshi daggoochee ikkikkeena'o biin yecha qaawiyeete; tunaballi koniyolla yeshon hakkaanoone. 45 Yaafee Kechi qoomeena'o wottaqqi qeesheena'ochi ukkureena'onaa Fariseena'ona waan boonoshi waahee, "Amoyich yechiqqi deebaachotine?" iyeete. 46 Qoomeena'oo "Hini uroochoomon koniyolla yibbaatatee beeggaa ariyaano noone" iqqi wochiyeete. 47 Ebich Fariseena'o "Ittoshi wotta dacheetotina? 48 Ayihudee nallachina'o oohee Fariseena'ochi daggoochee ikkolla bi waan wottato beeta? 49 Tunaballi Muusichi calloon ariyaani hini asho Yeerina upatone" iqqi wochiyeete. 50 Arooch beeti Fariseena'ochi daggoochee ikkoo xumoona shiichiqqi Yesuus waan waati Niqoodimoosi 51 "Nallacho shiichiqqi taggeetochi noonoochee waayataanoon, amoon bi shuunato gaata ariyaanoon, ashi toommooch bi nallemmoyich no calloo daaggiita?" iqqi echahe. 52 Boonoshiyoo wochiqqi, "Newoo wotta Galiilacho neena? Keemacho Galiilee Shawoochee keyaachemmone. Yaafa Macaafoochee qaawiree beege!" iyeete. 53 [ebiyee gub, boonoshi kexi kexooch hammiyeete.

Yowannisi 8

1 Aroochee Yesuusi Zayitee Michi Guudooch hammiye. 2 Haree maaddoona wotta Yaafee Kechi kakallee daggooch wottaqqi hammiye. Asheena'o bulli bi waan waaheete. Kotaqqinoo boonoshich dojiye. 3 Dojii bi beetee, Muusichi callee dojachina'onaa Fariseena'ona shunoon maabee yechati ureen bi waan deebiyeete; boonoshi daggooch biin neechiqqi, 4 Yesuusin "Dojachocho! Hini ure shunoon maabee danaqqa yechatine. 5 Muusiyoo bi calloochaa ebiyoomina'on 'Xaqqoona yexi wuxibote!' iqqi gettitone. Newochi ama gettenne?" iyeete. 6 Ishichii boonoshi ito, bi toommoochee mooyon danaree biin taggiya boonoshi qaawitoyichiye. Tunaballi Yesuusi yittiqqi bi yapharoona (yabaroona) shawee toommooch kooriye. 7 Wochii wochiqqi biin boonoshi echahona, kaamaqqi, "Ittoshi daggoochee axaaxaallo xaqqoona shiichi biin yexe" iye. 8 Wotta yittiqqi bi yapharoona (yabaroona) shawee toommooch kooriye. 9 Boonoshiyoo ishin waayaqqi geeneena'oochee tiijiqqi ikki iqqaabee bulli kechiyeete. Yesuusi arooch bi ikketo echahe; ureyoo daggooch neexaa beehan. 10 Yesuusi kaamaqqi ureen "Haane! Neen taggatina'o aayeete? Ne toommooch nallito aalla?" iqqi echahe. 11 Ureyoo "Ta Doonocho! Koniyolla aalloone" iyan. Yesuusiyoo "Tawo wotta ne toommooch nallaache. Hambe! Ebiyee damba guttinnoon axaaxoon shuuniyaahine!" iye.] 12 Wotta Yesuusi asheena'oyich "Tawoo shawee toommooch beeti ashich bekko taane; taan dabbiyoyich kashoon immemmi bekko bekkehalli, cir mandaroona sha'ataachemmone" iqqi gettiye. 13 Ebich Fariseena'o "Ne, ne qellichon miixahine; ne miixo ibaroo toonoone" iyeete. 14 Yesuusi wochiqqi boonoshich ishichiye:- "Ta, ta qellichon amoonolla ta miixatee, amoochee ta waato gaata, amooch ta hammemmo gaata arii beeto taane; ebich ta miixo gibaneetone. Tunatee ittoshi amoochee ta waato gaata, amooch ta hammemmo gaata ariyaachotine. 15 Ittoshich shaahiton nalliyotine; ta, ta qelloona konichi toommoocholla nallaache. 16 Taan wochati Nihoo Yeeri taanna tookkiinalli ta ikketo toono taane; ebich ta nalli gaata, ta nalloo ibaroone. 17 Ittoshi callee daggooch wotta 'Gutta asheena'o miixammi miixo manjoone' getee kooreetone. 18 Ta, ta qellichon miixaa beeto taane; wotta taan deejiti Nihoo Yeeri taachon miixaa beetone" iye. 19 Ebich boonoshi "Ne nihoo aabiichiye?" iqqi echaheete. Yesuusi wochiqqi, "Taan, oohee ta Nihoon ariyaachotine. Taan ittoshi ariito gaata, ta Nihoon wotta ariiyesho ittoshine" iye. 20 Yesuusi eboshi bullin bi gettito, Yaafee Kexooch beeti gija kicee qiicee ga'oochaa dojiibeeniye. Tunaballi bi yecheeyemmi aabo shagaano bi tunatoyich, koniyolla biin yeshaanoone. 21 Yesuusi wochinnoon boonoshich "Ta hammemmo taane. Taanoo qaawemmo ittoshine; tunatee ittoshi axaaxoona qitemmo ittoshine. Ebich ta hammaa beetooch hamon hakkaachemmo ittoshine" iye. 22 Ebich Ayihudeena'ochi ukkureena'o boonoshinaa boonoshina " 'Ta hammaa beetooch hamon hakkaachotine' bi ii beeto, amoyichiye? Bi kishoona qitiya tuneha?" iyeete. 23 Yesuusi "Ittoshi hiniixo ittoshine; tunaballi ta damba shimaayeexo taane. Ittoshi hini shaweexo ittoshine; ta hini shaweexo toono taane. 24 Ebich ittoshich 'Ittoshi axaaxoona qitemmo ittoshine' iyoye; 'Amoyicha?' bi gettee gaata, ta koni ta gaata ta tunoon ariiqqi ittoshi ibariyoo qayi gaata, ittoshi axaaxoona qitemmo ittoshine" iye. 25 Boonoshiyoo "Ne koni neene?" iqqi echaheete. Yesuusiyoo "Shiichii ittoshich ta gettatoomon taane. 26 Ittoshich ta gettemmo, ittoshi toommoochoo ta nallemmi wodda mooyo beetone; tunatee taan deejito ibara moochachone; tawoo bi waanee ta waayaton hini shawooch beeti ittoshich gettahoye" iye. 27 Arooba waayati asheena'o Nihoo Yeerichon boonoshich bi geton shalligaaneena'one. 28 Ebich Yesuusi boonoshich "Ashi Bushoo taan kichii ittoshi yoodiyooba, beeyacho ta tunoon, wotta ta gettaa beeto ta Nihoo gettiton baachalli, ta qelloona amoonolla ta tuniyee qayon arooba ariiyemmo ittoshine. 29 Taan deejito taanna tookkiiniye bi beeto; biin emirikkii beeton bulli araddoon ta tunii beetoyich, ta ikketon dufaanoone" iye. 30 Ebin bi getee, waayatina'ochi daggoochee meetina'o boonoshi mulloon bi toommooch too'iiheete. 31 Yesuusiyoo boonoshi mulloon bi toommooch too'iiti Ayihudeena'on "Ittoshi ta qaaroon ceechii ittoshi bee gaata, ibaroon ta dabboo ittoshine; 32 ibaroonoo ariiyemmo ittoshine; ibaroo guuchittinoochee ittoshin kichemmone" iye. 33 Boonoshiyoo wochiqqi, "Abrahamichi yaroo noone; konicholla cir guuno tunataano noone. 'Guuchittinoochee kechemmo ittoshine' iqqa aabichiqqa noon gettanne?" iyeete. 34 Yesuusi ishichiqqi boonoshich wochiye:- "Ibaroon ittoshich gettoye:- Axaaxoon shuunaa beeto bulli axaaxee guunone. 35 Guuno magi bushoo tuno bi qajitoyich, bulli araddoon tookki beetaachemmone; tunaballi magi bushoo bulli araddoon tookki beeyemmone. 36 Illa magi bushoo ittoshin guuchittinoochee bi kichi gaata, ibaroon guuchittinoochee kechemmo ittoshine. 37 Abrahamichi yaroo ittoshi tunoon arii beeto taane; tunaballi ta gettati qaaroon ibariyoo ittoshi qajitoyich, taan wuxoyich qaawiyotine. 38 Ta, ta Nihoo taach bekkiiton gettahoye; ittoshiyoo wotta ittoshi nihoo waanee ittoshi waayaton tuniihotine" iye. 39 Boonoshiyoo wochiqqi, "No nihoo Abrahamine" iyeete. Yesuusiyoo "Abrahamichi bushiishoo ittoshi tunato gaata, Abrahami shuunatoomon shuunesho ittoshine. 40 Andoo Yeer waanee ta waayati ibaroon ittoshich gettato taane; tunaballi taan wuxiya qaawiyotine. Abrahami ebiyoomon shuunataanoone. 41 Ittoshi, ittoshi nihoo shuunatoomon shuunaa beeto ittoshine" iye. Boonoshiyoo "No arichataani nihoona shiijataano noone. Ikka Nihoo baachiye nooch beeto; aroo Yeerine" iyeete. 42 Yesuusiyoo boonoshich ishichiye:- "Ta Yeer waaneeniye ta waato. Ebich Yeeri ittoshi Nihoo gaata, taan shunnesho ittoshine. Bi taan wochateenalli, ta, ta aalloona (ta qellee daaggoona) waataano taane. 43 Ta qaaroon waayo ittoshi qajitoyichiye ta gettaa beeton ittoshi shalligoo qajito. 44 Ittoshiyo, ittoshi nihoo Daabiloosichi bushiishoo ittoshine; ittoshi nihoochi qaatoon ceechoon shunniyotine. Biyoo shiichiqqi kashee kichachone; ibaroo bi maacooch bi aallatoyich, ibaree gommooch neexataanoone. Biyoo kootacho, kooto bullichi nihoone; ebich kootoon bi gettii bee gaata, bi mullooch beeton gettiye. 45 Tunatee ta ibaroon gettaa beeto ta tunatoyich, taan ibariyaachotine. 46 Ittoshi daggoochee taan 'Axaaxoon shuunato neene' gettemmo aabine? Ibaroon gettaa beeto ta tuna gaata, ittoshiyochi amoyich taan ibariyaachotine? 47 Yeericho tunato, Yeerichi qaaroon waayahe; tunaballi Yeericho ittoshi tuno qajitoyich, bi qaaroon waayataachotine" iye. 48 Ayihudeena'o wochiqqi, " 'Shamaaracho neene; yinnoo ne toommooch beetone' no ii beeto tato toona?" iyeete. 49 Yesuusiyoo ishichiqqi wochiye:- "Ta toommooch yinno aalloone; ta Nihoon oogii beeto taane; tunaballi ittoshi taan giishiihotine. 50 Tunatee ta 'Asho taan oogiibe' getaache; taan oogiiya qaawii beeto beetone; aroo taach nallii beetone. 51 Ibaroon ittoshich gettoye:- Ta gettaa beeton ceechii beeto koniyolla bi bee gaata, bulli yemeenoon qitaachemmone" iye. 52 Ayihudeena'o "And ne toommooch yinno beemon xiishii ariito noone. Abrahami qititone; wotta keemachina'oo qititina'one. Tunatee ne 'Ta gettaa beeton ceechii beeto koniyolla bi bee gaata, bulli yemeenoon qitaachemmone' ii beetine. 53 Ibaroon ne no nihoo Abrahamiyee beshenne? Bi qititone; keemachina'o wotta qititina'one; ne koni taane iiniye ne beeto?" iyeete. 54 Yesuusi ishichiqqi boonoshich wochiye:- "Ta, ta qelloon ta oogii gaata ta oogo duuboone. Taan oogii beeto, ittoshi 'No Nuggushoone' ii beeti ta Nihoone. 55 Biin ariyaano ittoshine; tunatee ta arii beeto taane. 'Biin ariyaano taane' ta geti gaata, ittoshichoomon kootacho tunesho taane; tunaballi biin arii beeto taane; bi gettitonoo ceechii beeto taane. 56 Ittoshi nihoo Abrahami ta woyemmi aaboon bi beeggitoyich oogichii emiriye; beeggiqqinoo emiroona wucwucciye" iye. 57 Ayihudeena'oo "Bat aacha nat bedaachine. Abrahamin amoochaa beegganne?" iyeete. 58 Yesuusiyoo "Ibaroon ittoshich gettoye; Abrahami shiijataan beehooba, ta beeto taane" iye. 59 Ebich biin xaqqoona yexiree wuxiya iqqi xaqqoon tiijiyeete. Tunatee Yesuusi boonoshich tuusheehe; Yaafee Kexoocheenoo kechiqqi hammiye.

Yowannisi 9

1 Yesuusi gommona hammiibee, aaf doogo tunaqqi shiijati uroon beeggiye. 2 Yesuusichi dabbeena'o "Dojachocho! Hini uro aaf doogo tunaqqi bi shiijato, koni axaaxoon shuunateenaniye? Biinnashi oohee biin shiyitina'one?" iqqi echaheete. 3 Yesuusiyoo ishichiqqi wochiye:- "Hini uro aaf doogo tunaqqi bi shiijato, Yeerichi shuunoo biinna bi bekkemmoyichalli, bi oohee biin shiyitina'o axaaxoon shuunatoyich toonoone. 4 Bekka beetee, taan wochati Yeerichi shuunoon tuniyoo nooch qaawiihe; koniyolla shuunoon hakkaachemmi mandaroo woyemmone. 5 Shawee toommooch ta beemmi wottoon, shawee toommooch beetina'oyich bekko taane" iye. 6 Ishichiqqi tiyii shawooch cuddiqqi bi dengiiti dengoon aaf doogoochi aafooch huuttiye. 7 Aroochee uroon "Hamiree Saloomi gettee beeti kota aacoochaa ne aafoon machabe!" iye. Saloomi geto "Wocheeto" getone. Ebich uro hammiqqi machahe; aroochee bi aafo ciinee wottaqqi bi kexooch hammiye. 8 Arooba bi giyeena'onaa aaf goommooch kotaqqi bi qollaa beetee beeggitina'ona "Hini uro gommooch kotaqqi gijoon qollaa beeti uro toona?" iyeete. 9 Ikkikkeena'o "Biine" iyeete; tunatee bareena'o "Biin shaahiyalli, bi toonoone" iyeete. Biyoo "Taane" iye. 10 "Ishi gaata, ne aafo aabichiqqi ciinniye?" iyeete. 11 Biyoo wochiqqi, "Yesuusi gettee beeti uro dengoon dengiiqqi ta aafooch huuttiichii, 'Hamiree Saloomi gettee beeti kota aacoochaa ne aafoon machabe!' iye. Ebina hammaa ta machatee, ta aafo ciinniye" iye. 12 Asheena'o "Ara urochi aaye?" iyeete. "Ta ariyaache" iye. 13 Asheena'o aaf doogo tunaqqi beebee echati uroon yechiqqi Fariseena'o waan daammiyeete. 14 Yesuusi dengoon dengiiqqi dengoona huuttiqqi bi aafoon bi ciinniiti aabo Shambatoone. 15 Ebich Fariseena'o wotta bara asheena'ochoomon aabichiqqi bi ciinnito gaata echaheete. Biyoo "aroo ta aafooch dengoon huuttiye; aacona machaho; andoo ta aafo ciinnii beetone" iye. 16 Fariseena'ochi daggoochee ikkikkeena'o "Hini uro Shambatoon oogiyaache; ebich Yeer waanee waato toonoone" iyeete. Tunatee bareena'o "Axaaxachi uro ebiyoomon mallateena'on aabichiree tuniyoon hakkehe?" iyeete. Boonoshi daggooch shaco giyiye. 17 Ebich Fariseena'o wochiqqi uroon "Ne aafoon ciinniiti uroochon ama gettenne?" iyeete. Biyoo "Keemachone" iye. 18 Ayihudeena'ochi ukkureena'o bi nihoonaa bi indeenon boonoshi ceeggimmi wottoon, and ciinnii beeti uro aaf doogo tunaqqi beebee echato bi tunoon ibariyaaneena'one. 19 Boonoshinoo "Hini ittoshi bushoona? 'Aaf doogo tunaqqi shiijate' ittoshi ii beetona? Andochi aabichiqqi ciinniye?" iqqi echaheete. 20 Bi nihoonaa bi indeena wochiqqi, "Hini no bushoone; aaf doogo tunaqqi bi shiijoon arii beeto noone; 21 Tunaballi and aabichiqqi bi ciinnito gaata, wotta bi aafoon koni ciinniito gaata ariyaano noone. Biin echabote! Aroo ooga uroone; aroo bi qellichon geton mawiyaachemmone" iyeete. 22 Biin shiyitina'o ishichii boonoshi ito, Ayihudeena'ochi ukkureena'on boonoshi shattitoyichiye. Ebiyoo Ayihudeena'ochi ukkureena'o "Yesuusi aroo Kiristoosine" iqqi miixammo bi dana gaata, aroon Ayihudeena'o kicee beeti kexoochee boonoshi yookkemmoyich echee boonoshi itoyichiye. 23 Ebich biin shiyitina'o "Aroo ooga uroone; biin echabote!" iyeete. 24 Ebich aaf doogo tunaqqi beebee and ciinniti uroon wochinnoon ceeggiqqi, "Yeericha getiree ibaroon yibbaatabe! Hini uro axaaxacho bi tunoon no arii beeto noone" iyeete. 25 Biyoo wochiqqi, "Axaaxacho tunabe, tunaaye ta ariyaache. ebiyee aaf, aaf doogo ta tunoon, tunaballi and ta ciinon ebi ikka mooyon baach ariihoye" iye. 26 Boonoshiyoo daakkiqqi, "Neech amoon halliye? Aabichiqqi ne aafoon ciinniihe?" iyeete. 27 Biyoo wochiqqi, "Shiichiqqa ittoshich gettato taane; ittoshi waayataachotine; amoon halliya wochinnoon waayoyich qaawii beetotine? Ittoshiyoo wotta biin dabbiya qaawii beetotina?" iye. 28 Boonoshiyoo biin naaggiibee, "Ne bi dabboo neene; tunatee no Muusichi dabboo noone. 29 Yeeri Muusich bi geton no arii beeto noone; tunaballi hini uro amoochee bi waato gaatolla ariyaano noone" iyeete. 30 Uroo ishichiqqi wochiye:- "Amoochee bi waato gaata ittoshi ariyee qayo woriganikkiti mooyone; tunaballi bi ta aafoon ciinniitone. 31 Yeerin shattii beeto, bi daaggoonoo tunii beetochi qolloon Yeeri waayahalli, axaaxoon shuunaa beeti asheena'ochi qolloon bi waayee qayon arii beeto noone. 32 Yeeri shawoonaa shimaayoonon bi hallitoochee tiijiqqi, koniyolla 'Aaf doogo tunaqqi shiijati uroochi aafoon ciinniitone' getee waayeyaanoone. 33 Hini uro Yeer waanee bi tunataan gaata, amoonolla tuniyoon hakkaacheshone" iye. 34 Boonoshiyoo wochiqqi, "Hini axaaxoona qoqqaanneeqqa shiijatocho! Nooch dojiya qaawii beetine?" iyeete. Aroochee Ayihudeena'o kicee beeti kexoochee biin kichiyeete. 35 Yesuusiyoo bi wodiiti aaf dooga uroon Ayihudeena'o kicee beeti kexoochee boonoshi kichoon waayahe. Biin qaawii danaqqi, "Ne mulloon Ashi Bushoochi toommooch too'iiyenne?" iqqi echahe. 36 Biyoo wochiqqi, "Ta doonocho! Ta mulloon bi toommooch ta too'iiyemmi uro bi qelloona aaye?" iye. 37 Yesuusiyoo "Biin beeggato neene. Andoo neenna tookkii yibbaataa beeto aroo taane" iye. 38 Biyoo "Ta Doonocho! Ta mulloon ne toommooch too'iito taane" iqqi biich yittii goyinnahe. 39 Yesuusiyoo "Ciinaaneena'o ciinee, ciinnii beetina'o doogee, nalloona boonoshi baribaremmoyich, ta hini shawooch waato taane" iye. 40 Biinna tookkii arooch beetina'ochi daggoochee ikkikka Fariseena'o ishin waayaqqi, "No wotta aaf doogo noona?" iqqi echaheete. 41 Yesuusi wochiqqi, "Aaf doogo ittoshi tunato gaata, gondo ittoshi toommoochee danataacheshone. Tunaballi and 'Ciinnaa beeto noone' iyotine; ebich ittoshi toommooch beeti gondo wohaachemmone" iye.

Yowannisi 10

1 "Ibaroon ittoshich gettoye:- bageena'ochi maggooch maggee kelloona giyaano, bara gommona capphiqqi giyiyo, aroo gaayoonaa bokkoonaniye. 2 Tunatee kelloona giyiyoo bageena'ochi qiddoone. 3 Biich kellacho qechemmone. Bageena'oo bi qaaroon waayemmina'one; bi bageena'on boonoshi shigi shigoona ceegiree kichemmone. 4 Bi bageena'o bullin bi kichitoyee gub boonoshi aafooch shiichemmone; bi bageena'oo bi qaaroon boonoshi arii beetoyich, biin dabbemmina'one. 5 Tunaballi baroo waanee xuuppheheetalli biin dabbaachemmina'one; Ebiyoo baroochi qaaroon ariyaano boonoshi qajitoyichiye" iye. 6 Yesuusi ishin arooch beeti asheena'oyich shaahiyoona gettiye; tunatee bi gettito ama geto gaata boonoshich giyaanoone. 7 Ebich Yesuusi daakkiqqi boonoshich ishichiye:- "Ibaroon ittoshich gettoye:- Ta, bageena'ochi kello taane. 8 [Taye aaf] waatina'o bulli gaayeena'onaa bokkeena'onaniye; tunatee bageena'o boonoshi qaaroon waayataaneena'one. 9 Kello taane. Taanna giyiyoo koninolla wodiiyemmo taane. Giijemmo taane; kichemmo taane; quya maanjemmo taane. 10 Gaayo bi waa beeto gaayoyich, guuroonaa aalliyoonoyichalli, baroon halloyich toonoone; tunaballi ta waato, kashoon boonoshi danemmoyich, ebiyoo ceeni kashoon boonoshi danemmoyichiye. 11 "De'a qiddoo taane. De'a qiddoo bi bageena'o keroyich qitemmone. 12 Tunaballi gijoon deqqiqqi qiddaa beeto biicho tunati bagee qiddoo tuno bi qajitoyich, okaroo waa gaata bageena'on dufiichi woccemmone; arooba okaroo bageena'on yechemmone; boonoshinoo shaccemmone. 13 Ara qiddoo bi woccito, gijoon deqqiqqi qiddaa beeto bi tunatoyichiye; bageena'oyichoo maaxo bi qajitoyichiye. 14 "De'a qiddoo taane. Nihoo Yeeri taan bi arii beetoomon, tawoo Nihoo Yeerin ta arii beetoomon ta bageena'on arii beeto taane; boonoshiyoo taan arii beetina'one; boonoshi keroyichoo qitemmo taane. 16 Hini maggooch giyaani bara bageena'o taach beetina'one. Boonoshinoo wotta deebo taach qaawiihe; ta qaaroonoo waayemmina'one; ikka qiddoo boonoshin ikkochiree quyemmone. 17 "Qitii duukkatina'ochi daggoochee wochinnoon ta kechemmoyich, ta daaggoona qitemmo taane; ebich Nihoo Yeeri taan shunnii beetone. 18 Ta shunniree qitehoalli, ta shunnaanoon taan wuxemmo aalloone. Qitoonaa qitii duukkatina'ochi daggoochee keyonoyich hakkoo taach beetone; ta Nihoo 'Ebin tuniibe!' itone" iye. 19 Arooba hini yibbaatee naboona Ayihudeena'ochi daggooch wochinnoon shaco giyiye. 20 Boonoshi daggoochee meetina'o "Yinnachone! Geyatone! Amoyich bi yibbaatoon waayaa beetotine?" iyeete. 21 Bareena'o "Bi yibbaatoo yinnachi ashi yibbaatoomo toonoone. Yinno aaf doogeena'ochi aafoon ciinniyoon hakkeha?" iyeete. 22 Yerusalem beeti yaafee kexon Yeerich boonoshi diirii beeti baaroo katinniye. Shawoo yooyone. 23 Yesuusi Yaafee Kechi kakallooch Solomoonichi genja gaaddaafoona sha'aa beehe. 24 Ikkikka Ayihudeena'o biin giichii guuddiqqi, "Aati wottoon nooch aachenne? Ne Kiristoosi ne gaata, kaacha nooch gete!" iyeete. 25 Yesuusiyoo ishichiqqi boonoshich wochiye:- "Ta ittoshich gettato taane; tunaballi ibariyaachotine. Ta, ta nihoo waanee wocheeqqa ta tunii beeti shuunoo taachon miixaa beetone; 26 Tunatee ittoshi ta bago ittoshi tuno qajitoyich ibariyaachotine. 27 Ta bageena'o ta qaaroon waayaa beetina'one; tawoo boonoshin arii beeto taane; boonoshiyoo taan dabbii beetina'one. 28 Tawoo boonoshich bulli yemeenee kashoon immemmo taane; bulli yemeenee shiwaree qaaqqooch giyaachemmina'one. Boonoshin ta kishoochee boggemmo koniyolla aalloone. 29 Boonoshin taach immiti ta Nihoo bulliyee beshoone; ta Nihoochi kishoochee bogon koniyolla hakkaachemmone. 30 Taannaa Nihoo Yeerina ikkoo noone" iye. 31 Arooba Ayihudeena'o biin yexiree wuxiya wochinnoon xaqqoon tiijiyeete. 32 Yesuusi boonoshich "Ta nihoo waanee wocheeqqa wodda de'a mooyon ittoshich bekkiito taane; hini ta shuunati shuunoochee aabichiye taan xaqqoona ittoshi yexxemmo?" iye. 33 Ayihudeena'o wochiqqi, "Ne naagoyichalli de'oon ne shuunatoyich neen yexaachone; ne ashi bushoo tunaachaa ne qelloon Yeeri ne tuniitoyichiye" iyeete. 34 Yesuusi ishichiqqi boonoshich wochiye:- "Yeeri ' "Ittoshiyoo nuggushoo ittoshine" ito taane' iqqi bi gettito ittoshi callooch kooreyaanoona? 35 Yaafa Macaafee qaaro shaddeyoon hakkaache; hini bi qaaroon waayatina'on, Yeeri 'Ittoshiyoo nuggushoo ittoshine' bi itoyeena, 36 'Yeerichi Bushoo taane' ta itoyich Nihoo Yeeri yaafiton, shawee toommoochoo bi deejiton 'Naaggaahine!' iyotina? 37 Illa ta, ta Nihoo shunniti shuunoon ta shuuno qayi gaata, taan ibariyaayote! 38 Tunatee ta shuuna gaata, taanolla ittoshi ibariyoo qayi gaata, Nihoo Yeeri taanna tookkii bi tunoon, tawoo Nihoo Yeerina tookkii ta tunoon xiishiree ittoshi ariiyemmoyich, ta shuunoon ibariibote!" iye. 39 Ebich wochiqqi biin yecha qaawiyeete; tunatee boonoshi kishoochee muricciye. 40 Arooba Yesuusi shiichiqqi Yowannisi aacona afaalliibee echati xaa'oo Yooridanoosi Aacoyee beqach wochinnoon hammiqqi arooch kotahe. 41 Wodda asheena'o bi waan waaheete. Boonoshinaa boonoshina "Yowannisi ikka mallatoonolla bekiyaanoone; tunaballi Yowannisi hini uroochon bi gettito bulli ibaroone" iyeete. 42 Aroochaa meeti asheena'o boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiheete.

Yowannisi 11

1 Maariyaminaa bi manee Maaritina beeti Bitaana Alazaari gettee beeti ikka uro beehe; biyoo biiyahe. 2 Hini ara Maariyami shittoon Doono Yesuusichi baatooch ukkiichaa bi qelli eexona hiditi ureene; wotta biiyati Alazaariyoo bi manoone. 3 Ebich bi maneena'o Maritinaa Maariyamina "Ta Doonocho! Ne shunnaa beeti Alazaari biiyatone" iqqi bi waan wochoon daachiiheete. 4 Yesuusiyoo ishin waayaqqi ishichiye:- "Alazaari biiyato, Yeerichi Bushoo hini bi biiyee naboona bi oogemmoyich Yeerichi oogoyichalli hini biiyoona qitaachemmone" iye. 5 Yesuusi Maaritinaa bi maneenon, Alazaarinoo oogichii shunnii beetone. 6 Alazaarichi biiyoon Yesuusi waayatoyee gub, arooba bi beeti xaa'ooch gutta qeyiye. 7 Ebiyee gub, bi dabbeena'oyich "Yihudee Shawooch wottaree hambone" iye. 8 Bi dabbeena'o "Dojachocho! Arooch beeti Ayihudeena'o giishacha aaboyee aaf neen xaqqoona yexiree wuxiya qaawitina'one; and wottaree boonoshi waan hamma inne?" iyeete. 9 Yesuusiyoo wochiqqi, "Ikka heeyo aaraa gutta saato toona? Araddoona sha'aa beeto koniyolla bi bee gaata, hini shaweexi bekkoon beeggemmone; ebich dihaachemmone. 10 Tunatee xumoona sha'aa beeto koniyolla bi bee gaata, biich bi mandaratoyich dihemmone" iye. 11 Ebin bi gettitoyee gub wochinnoon "No shunachi Alazaari tokkatatone; tunaballi biin tokkatoochee tiijiya hammaa beeto taane" iye. 12 Ebich bi dabbeena'o "Doonocho! Tokkatoo biin yechito tuna gaata, wodemmone" iyeete. 13 Tunatee Yesuusi "Tokkatatone" iqqi bi gettito, "Qititone" getone; tunaballi tokkateechon bi gettito boonoshich shaahiye. 14 Ebich arooba Yesuusi kaacha "Alazaari qititone; 15 Ittoshi mulloon ta toommooch too'iyoona ittoshi kupphemmoyich, arooch ta beemi qayoyich emirihoye; ittoshichoo gaawatone. And bi waan hambone" iye. 16 Ebich "Qaapoo" gettee beeti Toomaasi bara Yesuusichi dabbeena'oyich "Biinna tookkiree qitibone; hambone" iye. 17 Yesuusi Bitaana shaggiqqi, "Alazaari qitii bi duukkato hanaach awudda qemone" geton waayahe. 18 Hini Bitaani Yerusalemee bi wokkii beeto keeja kiilee meetir bedoone. 19 Boonoshi manoo qititoyich Maaritinaa Maariyaminon goggiyoyich, Ayihudeena'ochi daggoochee meetina'o waaheete. 20 Ebiyee gub, Maariti Yesuusi womon waayaqqa biin giijiya kechahan; tunatee Maariyami kexooch kotaa beehan. 21 Maaritiyoo Yesuusich "Ta Doonocho! Hiniich ne beeto gaata, ta manoo qitaacheshone. 22 Tunaballi Yeeri ne qollammo bullin neech bi tuniiyemmo tunoon arii beeti taane" iyan. 23 Yesuusiyoo "Ne manoo qitii bi duukkatoochee kechemmone" iye. 24 Maaritiyoo "Ciireexi aabooba qitii duukkatina'ona tookki kechemmo bi tunoon arii beeti taane" iyan. 25 Yesuusiyoo "Qitii duukkatina'oyich kashoon imiree kichemmo taane. Bi mulloon ta toommooch too'ii beeto bi qititeenolla kashachon tunemmone; 26 kashacho tunaqqi bi mulloon ta toommooch too'ii beeto bulli, bulli yemeenoon qitaachemmone. Ebin ibariinne?" iqqi echahe. 27 Areyoo "Eeha, ta Doonocho! Ne 'Hini shawee toommooch woyemmone' getteeti Kiristoosi Yeerichi Bushoo ne tunoon ibariiti taane" iyan. 28 Maariti ishichiichaa wottaqqa kexooch giyahan. Bi manee Maariyamin ceeggaa bad wochiqqa, "Dojacho waatone; neen ceeggii beetone" iyan. 29 Are ishin waayaqqa afaafinoona tiyaa bi waan hammahan. 30 Yesuusi Maaritina tookkii bi danati xaa'oochalli bi beeto bat gafooch giyaanoone. 31 Biin goggiya tookkii kexooch kotaa beeti Ayihudeena'o Maariyami afaafinoona tiyaa bi hamon beeggiqqi, "Maashoochaa eepaniye tiyaa bi hammato" iqqi kechii biin dabbiyeete. 32 Maariyami Yesuusi beetooch waa biin ciinnaa bi baatooch dihiqqa, "Ta Doonocho! Hiniich ne beeto gaata, ta manoo qitaacheshone" iyan. 33 Yesuusi are eefee, wotta biinna tookkii waati Ayihudeena'o eefee ciinniqqi bi giidoo qajaqqi ayiniye; goggemmonoo mawiihe. 34 "Aabiichiye ittoshi duukkito?" iye. Boonoshiyoo "No Doonocho! Waaree beege!" iyeete. 35 Yesuusi acimoon ukkiye. 36 Arooba arooch beeti Ayihudeena'o "Aabichiqqi Alazaarin bi shunnii beeto gaata beegote!" iyeete. 37 Tunatee boonoshi daggoochee ikkikkeena'o "Hini aaf doogoochi aafoon ciinniiti uro, hinin wotta bi qitaachemmoyich tuniyoon mawiiha?" iyeete. 38 Yesuusi wochinnoon oogichii ayiniqqi Alazaari duukkati maasho beetooch hammiye. Opoo xaqqee kexone; kelloo xaqqoona keppheetone. 39 Yesuusi "Xaqqoon tiiji bayote!" iye. Qititi uroochi manee Maariti "Ta Doonocho! Bi duukkato hanaach awudda qemone. Ebich hanaach beddaahee shaa'o qayaachemmone" iyan. 40 Yesuusi " 'Ta gettaton ne ibarii gaata, Yeerichi oogee yiiroon beeggemmi neene' getaachota?" iye. 41 Asheena'oo xaqqoon tiijiyeete. Yesuusi kaama wottaa shimaayooch ciinniqqi, "Ta Nihoocho! Taachon ne waayatoyich neen gallatahoye. 42 Bulli aaboon ne waayoon arii beeto taane; tunaballi taan ne deejoon boonoshi ibariiyemmoyich, hini ta guudoona neexati asheena'oyicha iqqa ishin gettahoye" iye. 43 Ishichiqqi bi corootitoyee gub bi qaaroon oogichiqqi, "Alazaaro! Waa keye!" iqqi ceeggiye. 44 Qititi uro bi kishoo, bi baatoo kaafee duukkati kaafanoona tookkii, bi aafoo bi kaapatona kechiye. Yesuusi "Biishote! Hambe" iye. 45 Arooba Maariyam waan waaqqi Yesuusi tuniiton beeggiti Ayihudeena'oochee meetina'o boonoshi mulloon bi toommooch too'iiheete; 46 Tunatee boonoshi daggoochee ikkikkeena'o Fariseena'o waan hammiqqi Yesuusi tuniiton gettiyeete. 47 Ebich qeesheena'ochi ukkureena'onaa Fariseena'ona Ayihudee nallachina'on kiciqqi, "Aabichibona? Hini uro meeti mallatoon bekkii beehe amoone! 48 Cikkii no qayi gaata, asheena'o bulli bi waan wottemmina'one; Roomee Shawee ukkureena'o waaree Yeerich no goyinnaa beeti yaafee kexo beeti xaa'oon, no aagatoonoo aalliiyemmina'one" iyeete. 49 Aroobee natooba qeeshee guudo tunati Qeyaafi gettee beeti, boonoshi daggoochee ikkoo "Ittoshi amoonolla ariyaachotine. 50 Asheena'o bulli boonoshi aalloye, ikka uro boonoshi keroyich bi qitoo ittoshich kettoo tunoon shalligaachotina?" iye. 51 Ishin bi gettito, bi qelloona ariiqqi toonoone; tunaballi aroobee natooba qeeshee guudo bi tunatoyich, Yesuusi Ayihudeena'ochi keroyich bi qitemmon keemmiye; 52 Bi qitemmo, shacaqqi bari bara shawooch beeti Yeerichi Bushiisheena'on wotta ikkooch bi kicemmoyichalli, Ayihudeena'oyich baach toonoone. 53 Ebich Qeyaafi nallachina'oyich bi gettiti ara aaboochee tiijiqqi Yesuusin wuxoyich echeeheete. 54 Ebichi naboona aroyee gub Yesuusi Ayihudeena'ochi daggooch xalla bekkaqqi sha'ataanoone; tunaballi aroochee tiyiqqi barahee ga'ooch beeti shawoo, Efiremi gettee beeti katamooch hammiye; arooch bi dabbeena'ona tookkii kotahe. 55 Ayihudeena'o baarii beeti Beshee Baaroo katinniye. Dofee asheena'o boonoshi qelloon boonoshi xalliiyemmoyich, ebi Beshee Baaroyee shiichiqqi boonoshi beeti shawoochee Yerusalem waaheete. 56 Boonoshiyoo Yesuusin qaawii beeheete; Yaafee Kechi kakallee daggooch neexaqqi boonoshinaa boonoshina "Ittoshich amo shaahii beete? Baarooch waataacheha?" iibee yibbaataheete. 57 Aroyee aaf qeesheena'ochi ukkureena'o, Fariseena'oo biin yecha qaawiqqi, "Yesuusi beeti xaa'oon arii beeti asho bi bee gata, waaree nooch gete!" itina'one.

Yowannisi 12

1 Yesuusi, Beshee Baaroon shiritta qemooch geddiichii, qitii bi duukkatoochee bi kichiti Alazaari beeti Bitaana hammiye. 2 Aroochaanoo xumi maayoon qanniiheete; Maaritiyoo boonoshich giddiihan; Alazaariyoo biinna tookkii kotatina'ochi daggoochee ikkoone. 3 Maariyami qachi neetira beda naaridoosi gettee beeti oogati aaxxi shittoon deebaqqa Yesuusichi baatooch ukkiyan; bi qelli eexona bi baatoon hidiyan. Ebi shittee cinno kechi ikkotahe. 4 Tunaballi Yesuusi dabbeena'ochi daggoochee ikkoo, biin beshiiree immemmi Asqorootachi Yihudi 5 "Hini shittoon wodda balla birawoona kemee, iriteetina'oyich amoyich immeyaache?" iye. 6 Ishin bi gettito, gaayo bi tunatoyichalli, iriteetina'oyich ariqqaqqi toonoone; gija yesha kojoon kallaqqi kojee daggooch kicee beetoochee bi qellich bi deqqi beetoyichiye. 7 Yesuusiyoo "Qayote! Hini shittoon ta duukkeeyemmi aaboyich qanniiqqa quyatine. 8 Girachina'o bulli araddoon ittoshina tookkiiniye boonoshi beeto; tunaballi ta bulli araddoon ittoshina tookki beetaachemmo taane" iye. 9 Ayihudeena'ochi daggoochee meeti asheena'o Yesuusi Bitaana bi beemon ariiqqi waaheete; boonoshi waato, qitii bi duukkatoochee bi kichiti Alazaarinoo beeggalli Yesuusi ikketon baach toonoone. 10 Ebich qeesheena'ochi ukkureena'o Alazaarin wotta wuxiya echeeheete; 11 Ebiyoo Ayihudeena'ochi daggoochee meetina'o bi naboona boonoshin qajiichii boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch boonoshi too'iitoyichiye. 12 Dechara Beshee Baaroon baaroyich waati meeti asheena'o "Yesuusi Yerusalem woyemmone" getee waayaqqi, 13 yeebbee waamon dapii yechii Yesuusin giijiya kechiqqi, "Yeeri gallateebe! Doono Yeerichi shigoona waa beeti Isra'eelee Taatoo diireebe!" iibee cookeeheete. 14 Ebiyee aaf "Yerusalemi asheena'ote! Shattaahotine! Ebiyoche, ittoshi taatoo kuree bushoon yebbaree woyemmone" getee bi kooreetoomon Yesuusi kuree bushoon danaqqi yebbahe. 16 Yesuusichi dabbeena'o arooba ebin shalligaaneena'one; tunaballi Yesuusi shimaayooch bi kechitoyee gub, "Hini biichon Yaafa Macaafooch kooreeton ceechito noone" iqqi shalligiyeete. 17 Ebiyee aaf Yesuusi Alazaarin qitii bi duukkati opoochee ceeggiqqi bi kichiyooba, biinna tookkii beeti asheena'o tunati mooyon miixaa beeheete. 18 Ebich hini mallatoon bi tuniyoon waayati dofee asheena'o wotta biin giijiya kechiyeete. 19 Ebichi naboona Fariseena'o boonoshinaa boonoshina "Andoo ikka mooyonolla tuniyoon hakkaachone! Ebin beegote! Ashoo bulli bi waan wottatone" iyeete. 20 Ebi baarooba Yeerich goyinniya Yerusalem hammiti asheena'ochi daggooch ikkikka Giriikkeena'o beeheete. 21 Boonoshiyoo Galiilee Shawooch beeti Beteshayidachi Filipphoos waan giddaqqi, "No doonocho! Yesuusin nooch bekkiibe!" iqqi qollaheete. 22 Ebina Filipphoosi hammiqqi Indiriyaasich gettiye; aroochee guttaqqi hammii Yesuusich gettiyeete. 23 Yesuusiyoo ishichiqqi boonoshich wochiye; "Ashi Bushoo ta, Yeer waanee oogoon ta deqqemmi aaboo katinnitone. 24 Ibaroon ittoshich gettoye:- Ikka teepphee aafe shawooch holliqqa bi qitaan gaata, bi ikketi echemmine; tunatee bi qiti gaata, wodda aafoon aafemmine. 25 Bi kasheen wodiyoyich shunnii beeto bulli muccemmone; hini shawee toommooch beebee bi kasheen wodiyoyich shunnaano, bulli yemeenee kashoon danemmone. 26 Koniyolla bi tunatee ta wocheyacho tunoon bi qaawi gaata, taan dabbibe! Ta beetooch hini ta wocheyacho wotta beeyemmone. Koniyolla ta wocheyacho bi tuna gaata, Nihoo Yeeri biin oogiiyemmone" iye. 27 "And ta kashe xuuxatine; ama getate? 'Ta Nihoocho! Hanaach ta toommooch woyemmi xuuxoochee taan wodiibe!' getata? Tunatee hini hanaachi xuuxoon beegoyichiye ta waato. 28 Ta Nihoocho! Ne shigoon oogiibe!" iye. Arooba shimaayoochee "Ebiyee aaf oogiito taane; andoo oogiiyemmo taane" immi qaaro waayeehe. 29 Arooch neexaa beeti asheena'o hini qaaroon waayaqqi, "Xeeyoone gigaa beeto" iyeete. Bareena'oo "Shimaaji maraakoone waa biich yibbaataa beeto" iyeete. 30 Yesuusi ishichiye:- "Ebi qaaro waayeeto, ittoshi naboyichalli ta naboyich toonoone. 31 And Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'ochi toommooch nalloo kinda bedditone; and boonoshin hajii beeti taatoo maach yookkeeyemmone. 32 Taanoo shawoochee boonoshi tiiji gaata, bullin ta waan yeepphemmo taane" iye. 33 Yoodee bi qitemmon bekkiyoyich ishin gettiye. 34 Ebich dofee asheena'o "No, Kiristoosi bulli yemeenoon bi beeyemmo tunoon Yeerichi Callee Macaafoochee shemmatee waayato noone. Newochi 'Ashi Bushoon shawoochee tiijemmina'one' iqqa aabichiqqa gettanne? Ishi Ashi Bushochi konine?" iqqi echaheete. 35 Yesuusiyoo "Bat giishacha aabee wottoon bekko ittoshina tookki beeyemmone. Mandaroona sha'aa beeto amooch bi hammii beeto gaata ariyaanoone; ebich ittoshich bi mandarataachemmoyich, bekka beetee sha'abote! 36 Bekkoochi bushiishoo ittoshi tunemmoyich, bi bekka beetee, ittoshi mulloon hini bekkoochi toommooch too'iibote!" iye. Yesuusi ishin bi gettitoyee gub boonoshi daggoochee kechiqqi ikka qera xaa'ooch hammiye. 37 Tunaballi ebin shaaha mallatoon boonoshi aafoochaa bi bekkiiteenolla, boonoshi mulloon bi toommooch too'iyaaneena'one; 38 Ebich keemachi Isiyaasi "Doono Yeero! No miixaton koni ibariite? Doono Yeerichi giidochi konich bekkaate?" iqqi bi gettiti qaaro ceenniye. 39 Isiyaasi wotta "Yeeri ishichitone:- 'Ta waan boonoshi wottatee boonoshin ta wodiyaachemmoyich, boonoshi aafoona boonoshi ciinaachemmoyich, boonoshi mulloona boonoshi shalligaachemmoyich, boonoshi aafoon daayiito taane; boonoshi mulloonoo muumiitoo taane' itone" iye; ebich boonoshi mulloon bi toommooch too'iiyemmon mawiitina'one. 41 Isiyaasi ishichiqqi bi gettito, Yesuusichi oogee yiiroon shiichiqqi bi beeggitoyichiye; wotta Yesuusichon gettiye. 42 Arooba Ayihudeena'ochi ukkureena'o daggoocheenolla meetina'o boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiheete; tunaballi Fariseena'o Ayihudeena'o kicee beeti kexoochee boonoshi yoohaachemmoyich, xalla kichii getaaneena'one; 43 Ebiyoo Yeeri boonoshin oogiyoyee beshoon asho boonoshin oogiiyemmoyich boonoshi qaawitoyichiye. 44 Ebichi hillooch Yesuusi bi qaaroon oogichiqqi ishichiye:- "Bi mulloon ta toommooch too'ii beeto, taan wochatochi toommooch too'iitalli, ta ikketo toommooch toonoone; 45 Taanoo beeggii beeto, taan wochaton beeggii beetone. 46 Bi mulloon ta toommooch too'ii beeto bulli, mandarooch bi beetaachemmoyich, ta, bekko tunaqqa hini shawee toommooch waato taane. 47 "Hini shawee toommooch beetina'on wodiyoyichalli, boonoshi toommooch nalloyich waataano taane. Ebich koniyolla ta qaaroon waayaqqi ebi bi waayati qaaroon quyo bi qayi gaata, bi toommooch nallemmo ta toono taane. 48 Taanoo qaje iqqi ta qaaroon ibariyaanoochi toommooch nallemmo beetone; ciireexi aabooba hini ta gettati qaaro bi toommooch nallemmone. 49 'Amoyicha?' bi gettee gaata, ta qellee shalligoona getaano taane; tunaballi taan deejiti Nihoo Yeeri aroo ama ta gettemmo gaata taach gettitone. 50 Aroo 'Hamiree gete!' iqqi taach bi gettiti qaaro, bulli yemeenee kasho bi tunoon arii beeto taane. Illa ta gettaa beeton Nihoo Yeeri taach gettitoomon ebiyoomon gettahoye" iye.

Yowannisi 13

1 Beshee Baaroo katinniqqi ikka qemo echahe; Yesuusi hini shawoochee Nihoo Yeer waan bi hammemmi aabo katinon ariihe. Hini shawee toommooch beeti bi dabbeena'on shunniye; ciirooch beddaaheenoo boonoshin shunniye. 2 Yesuusinaa bi dabbeena'ona xumi maayoon maa beeheete; Daabiloosiyoo shiichiqqi Asqorootachi Simoonichi bushoo Yihudi Yesuusin beshiiree bi immemmoyich gonda shalligoon bi mullooch giijitone; 3 Yesuusi Nihoo Yeeri bi kishooch bulli mooyon bi imon, Yeer waanee bi womonoo, Yeer waanoo wottaree hammemmo bi tunoon arii beetone. 4 Ebich madee toommoochee tiyii, toommeexi bi tahoon shoottiqqi kotiichii, hidee qoraddoon tiijii eddahe. 5 Aree hillooch aachi kita qiicoona aacon oobbiqqi bi dabbeena'ochi baatoon mayonaa bi eddati qoraddoona hidii shokkiyoonooch giyiye. 6 Aroochee Simoon Pheexiroos waan giddahe; biyoo "Ta Doonocho! Ne ta baatoon machaniya ne ii beeto?" iye. 7 Yesuusiyoo wochiqqi, "Ta tunii beeton and ariyaano neene; tunatee gub ariiyemmo neene" iye. 8 Pheexiroosiyoo "Ta baatoon cir mayaachine!" iye. Yesuusiyoo "Ne baatoon ta mayo qayi gaata, taanna tookkii ikkittino neech aalloone" iqqi wochiye. 9 Simoon Pheexiroosiyoo "Ta Doonocho! Ishi gaata, ta kishoonaa ta qelloonon daakkiree mayalli ta baatoo ikketon machaaye" iye. 10 Yesuusi "Bi qeddoon machato, bi ashittino bulli xalloo bi tunatoyich, bi baatoon machoyee damba biich baroo qaawiyaache. Ittoshi xalloo ittoshine; tunaballi ittoshi bulli toonoone" iye. 11 Biin beshiiree immemmo aabi gaata bi arii beetoyich, "Ittoshi bulli xalloo toono ittoshine" iye. 12 Boonoshi baatoon machii bi ciichitoyee gub boonoshi baatoon hidii bi shokkiiti qoraddoon shoottiichii bi tahoon tahaqqi kotahe; boonoshichoo ishichiye:- "And ittoshich ta shuunaton beeggito ittoshi toona? 13 Ittoshi taan 'Dojachone; Doonone' iqqi gettii beetotine; eeha taane. Ebich ittoshi gettito ibaroone. 14 Illa ta ittoshi Doononaa Dojachona tunaachaa ittoshi baatoon ta machatoye, ittoshinaa ittoshina ittoshi baatoon macheya beddiyotine. 15 Ebin ittoshich ta tuniitoomon ebiyoomon wotta ittoshinaa ittoshina ittoshi tuniiyemmoyich bekkiito taane. 16 Ibaroon ittoshich gettoye:- Guuno bi doonoyee beshaanoone; wocheetoo biin wochatoyee beshaanoone. 17 And ebin ariiqqi ittoshi tunii gaata, diireeto ittoshine. 18 "Ittoshi bullichon toonoone ta gettaa beeto; ta kaaccati asheena'o amoomina'o gaata taane arii beeto. Tunaballi ebin ta gettaa beeto, Yaafa Macaafoochaa 'Taanna tookkii geechaqqi maa beeto taan kocha tiyiye' getteeti qaaro ceennemmo bi tunatoyichiye. 19 Ebi tunahooba Beeyacho ta tunoon ariiree ittoshi ibariiyemmoyich hanaach mooyo waataan beetee, ittoshich gettato taane. 20 Ibaroon ittoshich gettoye:- Ta wochato koninolla shunnii beeto taan shunnii beetone; taanoo shunnii beeto taan wochaton shunnii beetone" iye. 21 Yesuusi ishin bi gettitoyee gub, bi kashe xuuxahan; "Ibaroon ittoshich gettoye:- Ittoshi daggoochee ikkoo taan beshiiree immemmone" iqqi xalla gettiye. 22 Bi dabbeena'o "Koniniye bi gettii beeto?" iqqi boonoshi gaboon guttiiqqi boonoshinaa boonoshina ciineeheete. 23 Bi dabbeena'ochi daggoochee Yesuusi shunnii beeti ikkoo Yesuusichi ga'ooch kotaqqi beehe. 24 Ebich Simoon Pheexiroosi ara uroon qillifaqqi, " 'Koniniye ne gettaa beeto?' getiree Yesuusin echabe!" iye. 25 Ebich aroo Yesuus waan katinniqqi, "Ta Doonocho! Arochi konine?" iqqi echahe. 26 Yesuusi wochiqqi, "And dukkaree ta qapphiiyemmo aroone" iye. Aroochee dukkaqqi Asqorootachi Simoonichi bushoo Yihudich qapphiihe. 27 Yihudi bi qapphatoyee gub bekkach Sheexaano bi mullooch giyiye. Arooba Yihudin Yesuusi "Shuuniya ne gabiton kaataree shuunabe!" iye. 28 Tunaballi kotatina'ochi daggoochee koniyolla amoyich ebin bi gettito gaata ariito aalloone. 29 Yihudi koja yesho bi tunatoyich, ikkikkeena'o Yesuusi "Baaroyich qaawiimmon kemabe!" oohee "Girachina'oyich ikka mooyon imbe!" ito boonoshich shaahiye. 30 Yihudi dukkoon bi qapphatoyee gub bekkach kexoochee kechiye; aree gaata shawoo xumoone. 31 Yihudi kechitoyee gub Yesuusi ishichiye:- "And Yeeri Ashi Bushoo taach oogoon immitone; biyoo taanna oogatone. 32 Yeeri taanna bi ooga gaata, Yeeri bi qelloona oogoon taach immemmone; andoo bekkach oogee yiiroon taach immemmone. 33 "Ta bushiisheena'ote! Bat giishacha saatoon ittoshina tookkii beeto taane. Taan qaawemmo ittoshine; Ayihudeena'ochi ukkureena'oyich 'Ta hammaa beetooch womon hakkaachotine' ta itoomon, andoo ittoshich wotta gettoye. 34 " 'Ittoshinaa ittoshina shunabote!' iqqa ittoshich andra mooyon gettoye; ta ittoshin ta shunnatoomon, ittoshi wotta ittoshinaa ittoshina shunabote! 35 Ittoshinaa ittoshina shuna gaata, ebina ta dabboo ittoshi tunoon asheena'o bulli ariiyemmina'one" iye. 36 Simoon Pheexiroosi "Ta Doonocho! Amoochiye ne hammemmo?" iqqi echahe. Yesuusi wochiqqi, "Ta hammaa beetooch and taan dabboon hakkaachine; tunaballi gub taan dabbemmo neene" iye. 37 Pheexiroosi "Ta Doonocho! And neen dabboon amoyich hakkaachote? Neecha iqqa qitoyich qannito taane" iye. 38 Yesuusiyoo wochiqqi ishichiye:- "Ibaroon taacha getiree qitenne? Ibaroon neech gettoye:- Keeja kaalloon taan nookkataan ne beetee, hanaach baakkoo kuuhaachemmone" iye.

Yowannisi 14

1 Yesuusi daakkiqqi bi dabbeena'oyich ishichiye:- "Ayini xuuxiyaahotine! Ittoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iibote! Wotta ta toommoochoo too'iibote! 2 Ta Nihoochi kexo gabinone; xaa'oon ittoshich qanniiya hammaa beeto taane. Ebi toonee gaata, ittoshich getaachesho taane. 3 Hammaqqa xaa'oon ittoshich ta qanniitoyee gub, ta beetooch ittoshi tunemmoyich wottaree waa ta waan ittoshin daammemmo taane. 4 Ta hammaa beeti xaa'ooch shaggiiyemmi gommon arii beeto ittoshine" iye. 5 Aroochee Toomaasi "Ta Doonocho! Ne hammaa beeti xaa'oon ariyaano noone; aabichiree gommon ariiyehone?" iye. 6 Yesuusi wochiqqi, "Gommonaa ibaroona, kashoonoo taane; Nihoo Yeer waan bechii beeti gommo ta ikketo baachiye; koniyolla bara gommona hammiqqi shagon hakkaache. 7 Taan ittoshi ariito gaata, wotta ta Nihoon ariiyesho ittoshine. Hanaachina tiijiqqi biin ariito ittoshine; biinoo beeggito ittoshine" iye. 8 Filipphoosi "Ta Doonocho! Nihoo Yeerin nooch bekkiibe! Aroo nooch beddiye" iye. 9 Yesuusi biich ishichiye:- "Haano Filipphooso! Meeti aaboon neenna tookkii kotato taane; hanaach beddaahee taan ariyaachine? Taan beeggito Nihoo Yeerin beeggitone. Aabichiqqa, 'Nihoo Yeerin nooch bekkiibe!' inne? 10 Tawoo Nihoo Yeerina tookkii ta beemon, Nihoo Yeeriyoo taanna tookkii bi beemon ibariyaachine? Ittoshich ta gettaa beeti qaaroon ta waanee toonoone ta gettaa beeto; tunaballi taanna tookkii beeti Nihoo Yeerine ebi bi shuunoon shuunaa beeto. 11 Tawoo Nihoo Yeerina tookkii ta beemon, Nihoo Yeeriyoo taanna tookkii bi beemon ibariibote! Ebi tuno qayi gaata, ta shuunati shuunee naboona ibariibote! 12 Ibaroon ittoshich gettoye:- Bi mulloon ta toommooch too'iimmo ta shuunaa beeti shuunoon aroo wotta shuunemmone; ta, Nihoo Yeer waan hammaa ta beetoyich ebiyee beshi shuunoonolla shuunemmone. 13 Bi Bushoo tawo, Nihoo Yeerichi oogee yiiroon asheena'oyich ta bekkiiyemmoyich, ta shigoona ittoshi qollaa beeto bullin tuniiyemmo taane. 14 Amoonolla ta shigoona ittoshi qolla gaata, tuniiyemmo taane" iye. 15 "Taan shunnii beeto ittoshi tuna gaata, 'Tuniibote!' iqqa ta gettaton ceechemmo ittoshine. 16 Tawoo Nihoo Yeerin qollemmo taane; bulli yemeenoon ittoshina tookki bi beeyemmoyich, bara Kupphiyachon ittoshich deejemmone. 17 Biyoo ibaroon bekkii beeti Ayaanoone; Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'o biin beegaaneena'onaa ariyaaneena'ona boonoshi tunatoyich, boonoshi mullooch qeejiqqi biich hajeyoon hakkaacheete; tunaballi ittoshi waan beeyemmone; ittoshi mulloochoo qeyemmone; ebich biin arii beeto ittoshine. 18 Nihaalli indaalli bushiishoochoomon ittoshin dufaachemmo taane; ittoshi waan wottaree woyemmo taane. 19 Ta hammemmo katinnitone; ebiyee gub, Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'o guttinnoon taan beegaachemmina'one; tunatee ittoshi taan beeggemmo ittoshine. Kashacho ta tunatoyich, ittoshiyoo kashacho tunemmo ittoshine. 20 Ta, ta Nihoona tookkii ta beemon, ittoshiyoo taanna tookkii ittoshi beemon, tawoo ittoshina tookkii ta beemon arooba ariiyemmo ittoshine. 21 'Tuniibe!' iqqa ta gettaton de'a iqqi tunii beeto, taan shunnii beeto aroone; taan shunnii beeton ta Nihoo shunnemmone; tawoo shunnemmo taane; biichoo bekkemmo taane" iye. 22 Arooba Asqorootachi Yihudiyee bara Yihudi tiyiqqi, "Ta Doonocho! Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'oyich bekkataanoon nooch ne bekkemmo aabichireeshiye?" iye. 23 Yesuusi wochiqqi biich ishichiye:- "Taan shunnii beeto koniyolla bi bee gaata, ta gettaton ceechemmone; ta Nihoo biin shunnemmone; bi waanoo woyemmo noone; bi waanoo beeyemmo noone. 24 Taan shunnaano ta qaaroon ceechaachemmone. Hini ittoshi waayaa beeti qaaro taan wochati Nihoo Yeerichoalli, taacho toonoone. 25 "Ittoshina tookkii beebee, ittoshich ishin gettato taane. 26 Tunaballi Nihoo Yeeri ta keroyich bi deejemmi Yaafa Ayaano tunati Kupphiyacho, aroo bulli mooyon ittoshich dojemmone; ittoshich ta gettato bullin ittoshich shalligichemmone. 27 Diggoon ittoshich wojii beeto taane; ta diggoon ittoshich immaa beeto taane. Hini ittoshich ta immaa beeti diggoo, shawee toommooch beeti asheena'o immii beetoomo toonoone. Xuuxiyaahotine! Shattaahotine! 28 " 'Ta hammemmo taane; ittoshi waanoo wottaree woyemmo taane' iqqa ittoshich ta gettaton waayato ittoshine. Ibaroon taan ittoshi shuni gaata, Nihoo Yeer waan ta hamona emiresho ittoshine; Ebiyoo Nihoo Yeeri tayee besho bi tunatoyichiye. 29 Ebi mooyo bi tunahooba taan ittoshi ibariiyemmoyich, waataan bi beetee, and ittoshich gettato taane. 30 Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'on hajii beeti taatoo waa beeto bi tunatoyich, ebiyee gub, ittoshina tookkii woddii yibbaatataachemmo taane. Tunatee aroo taan hajoon hakkaachemmone; 31 Tunaballi Nihoo Yeerin ta shunon shawee toommooch beeti asheena'o ariiyemmoyich, Nihoo Yeeri 'Tuniibe!' bi ito bullin shuunaa beeto taane. And tibote! Hiniichee hambone" iye.

Yowannisi 15

1 "Woyino gettee beeti ibara woyinee qombee indoomo taane; gochiqqi bechitoo ta Nihoone. 2 Ta toommooch beechii aafataani ato bullin kuxi wokkiiyemmone; aafoon aafaa beeto bullinoo woddiiree bi aafemmoyich qephemmone. 3 Ittoshich ta gettati qaaroona and xallato ittoshine. 4 Taanna tookki ikkottabote! tawoo ittoshina tookki ikkottemmo taane. Woyinee ato bi indo aalloon bi qelloona aafoon aafo hakko bi qayoomon, ebiyoomon taanna tookkii ikkotto ittoshi qayi gaata, aafoon aafo hakkaachemmo ittoshine. 5 "Woyinee qombee indoomo taane; ittoshiyoo atoomo ittoshine. Ta aalloon amoonolla halloon hakkaachemmo ittoshine. Ebich taanna tookkii ikkottammo, tawoo biinna tookkii ikkottammo, aroo wodda aafoon aafemmone. 6 Koniyolla taanna tookkii ikkottataano bi tuna gaata, kuxxii maaxooch dufee shuuqqi beeti ateena'ochoomon tunemmone; boonoshinoo kiciree qaaqqooch dupemmina'one; galloon michoomonoo michemmina'one. 7 Taanna tookkii ittoshi ikkotta gaata, ta gettati qaaroo ittoshi mullooch bi bee gaata, ittoshi shunniyoo bullin qollabote! Yeeriyoo ittoshich immemmone. 8 Wodda aafoon ittoshi aafa gaata, ta dabboonoo ittoshi tuna gaata, ebina ta Nihoo oogemmone. 9 "Nihoo Yeeri taan shunoomon ta wotta ittoshin shunnato taane; ta shunoona beebote! 10 Ta Nihoo 'Tuniibe!' iqqi bi gettiton ta ceechoomon, bi shunoonoo ta beemoomon, 'Tuniibote!' iqqa ta gettaton ittoshi ceechi gaata, ta shunoona beeyemmo ittoshine. 11 Ta emirii beeti emiroona ittoshi emiremmoyich, ittoshi emiroo bi ceennemmoyich, ebi bullin ittoshich gettato taane. 12 Ittoshin ta shunnatoomon, ittoshinaa ittoshina shunabote! 'Tuniibote!' ta ii beeto ebine. 13 Asho bi shunachina'ochi keroyich bi kashoon beshii bi immi gaata, ebiyee besha shuno konicholla aalloone. 14 'Tuniibote!' iqqa ittoshich ta gettato bullin ittoshi tunii gaata, ta shunacho ittoshine. 15 Guuno bi doono tuniiya gabiton ariyaanoone; ebich ebiyee damba ittoshin guuno gataache. Tunatee ittoshin 'Ta shunachina'o' ito taane; ta nihoo waanee ta waayato bullinoo ittoshich gettato taane. 16 Ta ittoshin kaaccahoalli ittoshi taan kaacaano ittoshine. Nihoo Yeeri ta shigoona ittoshi qollato bullin ittoshich bi immemmoyich, hamiree beeyemmi aafoon ittoshi aafemmoyich ittoshin ukkuriito taane. 17 Illa ittoshinaa ittoshina shunabote! 'Tuniibote!' iqqa ittoshich ta gettaa beeto ebine" iye. 18 Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'o ittoshin shixxemmina'one; tunaballi ittoshiyee aaf taan boonoshi shixon ariibote! 19 Yeerich de'a getaani hini shaweexi asheena'ocho ittoshi tunato gaata, boonoshicho tunaton shunneshina'one; tunaballi boonoshi daggoochee ittoshin kaaccato taane; ebich boonoshi maggacho toono ittoshine; ebichi naboonaniye ittoshin boonoshi shixxii beeto. 20 'Guuno bi doonoyee beshaanoone' iqqa ittoshich ta gettaton battiyaahotine! Taan boonoshi du'ii gaata, ittoshin wotta du'iiyemmina'one. Ta gettati qaaroon boonoshi ceechi gaata, ittoshi gettemmi qaaroon wotta ceechemmina'one. 21 Tunaballi taan wochaa deejiton boonoshi ariyoo qajitoyich, ebi bullin ta naboona ittoshi toommooch shuunemmina'one. 22 Ta waaqqa boonoshich getaan gaata, gondo boonoshicho tunataacheshone; tunatee and boonoshi shuunati axaaxee naboyich boonoshi wochemmi noonoo aalloone. 23 Taan shixxii beeto, ta Nihoon wotta shixxii beetone. 24 Asho koniyolla shuunataani shuunoon boonoshi daggooch ta shuunataan gaata, gondo boonoshicho tunataacheshone; tunaballi and hini ta shuunato bullin beeggitina'one; taanoo ta Nihoonoo shixxitina'one. 25 Ebi tunato, boonoshi callee Macaafoochaa 'Nabaalloon taan shixxiyeete' getee kooreeto bi ceennemmoyichiye. 26 "Tunaballi ta, Nihoo Yeer waanee ittoshich ta deejemmi Kupphiyacho gettee beeto, ibaroon bekkii beeti Ayaano Nihoo Yeer waanee kechiqqi bi waahooba, aroo taachon miixemmone. 27 Ittoshiyoo wotta hini shuunooch ta giyatoochee tiijiqqi taanna tookkii ittoshi beetoyich, taachon miixemmo ittoshine" iye.

Yowannisi 16

1 Daakkiqqi Yesuusi ishichiye:- "Xugo ittoshin bi dichaachemmoyich ebi bullin ittoshich gettato taane. 2 Ayihudeena'o kicee beeti kexoochee ittoshin yookkemmina'one; ebiyeenoo wotta ittoshin wuxemmina'o bullich boonoshi shuunoo Yeerich gaachaa beeto bi shaahemmi aabo woyemmone. 3 Ebin ittoshi toommooch boonoshi tuniiyemmo, Nihoo Yeerinoo taanoo boonoshi tuushitoyichiye. 4 Tunaballi ebin boonoshi tuniiyemmi aabo waahooba, ittoshich ta gettaton ittoshi shalligemmoyich, ebin ittoshich gettato taane" iye. "Ittoshina tookkii bat ta beetoyich, shiichiqqa ittoshich ebin getaano taane. 5 Tunatee and taan wochati ta nihoo waan hammaa beeto taane; ittoshi daggoocheenoo 'Amoochiye ne hammaa beeto?' getiree taan echemmo aalloone. 6 Tunaballi ebin ittoshich ta gettatoyich, ittoshi maacoona oogichii ayinito ittoshine. 7 Tunatee ibaroon ittoshich gettoye:- Ta hamo qayi gaata, Kupphiyacho ittoshi waan waataachemmone; ebich ta hamo ittoshich gaawiye. Ta hammatoyee gub biin ittoshich deejemmo taane. 8 Aroo waaree, shawee toommooch beeti asheena'on axaaxeechon, cadiqo ta tuneechonaa Yeer waanee kindemmi nallaa galleechonon boonoshin ittibatemmone. 9 Bi ittibatemmo axaaxeechon, boonoshi mulloon ta toommooch too'iyoon boonoshi qajitoyich, boonoshi toommooch axaaxee beemoniye; 10 cadiqeechon, Nihoo Yeer waan ta hammaa beetoyich, ebiyee gub, ittoshina tookki ta danataachemmoyich cadiqo ta tunooniye; 11 nallaa galleechonoo, Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'on hajii beeti taatoochi toommooch Yeerichi nalloo bi kinditoyichiye. 12 "Bat ittoshich ta gettemmi wodda mooyo beetone; tunaballi and ittoshich ta geti gaata, ittoshich maggemmone. 13 Tunaballi ibaroon bekkii beeti Ayaano bi waahooba, ibaroo bullin ittoshich bekkiiyemmone. Nihoo Yeer waanee bi waayato bullin gettehalli, bi qellee aalloona getaachemmone; woyemmi mooyon ittoshich gettemmone. 14 Aroo ta waanee bi waayaton ittoshich gettemmone; ebina taan oogiiyemmone. 15 Nihoo Yeerich beeto bulli taachone; ebich 'Ta waanee bi waayaton ittoshich gettemmone' iyoye" iye. 16 Ebichi hillooch Yesuusi 'Giishacha aaboyee gub taan beegaachemmo ittoshine; aree hillooch wotta giishacha aaboyee gub taan beeggemmo ittoshine" iye. 17 Bi dabbeena'ochi daggoochee ikkikkeena'o boonoshinaa boonoshina " 'Giishacha aaboyee gub taan beegaachemmo ittoshine; wotta giishacha aaboyee gub taan beeggemmo ittoshine; ebiyoo Nihoo Yeer waan ta hammaa beetoyichiye' iqqi nooch bi gettii beeto ebi mooyo amoone?" iyeete. 18 "Illa 'Giishacha aabo' bi ii beeto ebi amoone? Ama bi ii beeto gaata nooch arichataache" iyeete. 19 Yesuusiyoo ebi mooyon bi waanee echiya boonoshi qaawoon ariiqqi boonoshich ishichiye:- " 'Giishacha aaboyee gub taan beegaachemmo ittoshine; wotta giishacha aaboyee gub taan beeggemmo ittoshine' ta itoyich, ittoshinaa ittoshina amoyich echeemmotine? 20 Ibaroon ittoshich gettoye:- eepemmo ittoshine; muushanemmo ittoshine; tunaballi Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'o emiroona wucwuccemmina'one. Ittoshi muushanemmo ittoshine; tunaballi gub emiremmo ittoshine. 21 Shiyemmi ure maaxoo biin maahona maacarahane; tunaballi bushoon bi shiyatoyee gub 'Ta bushoo ashi daggooch shiijaqqi bacceetone' iqqa bi emiritoyich, aafi bi iritoon battahan. 22 Illa ittoshi and ayinii beeto ittoshine; tunaballi wochinnoon ittoshin beeggemmo taane; arooba emiroona wucwuccemmo ittoshine; ittoshi emiroonoo boggemmo aalloone. 23 Arooba amoonolla taan echataachemmo ittoshine. Ibaroon ittoshich gettoye:- Nihoo Yeeri ta shigoona ittoshi qollammo bullin ittoshich immemmone. 24 Hanaach beddaahee ta shigoona amoonolla qollaataano ittoshine; ittoshi emiroo bi ceennemmoyich, qollabote! Ittoshi qollammon danemmo ittoshine" iye. 25 "Hini mooyo bullin shaahiyoona ittoshich gettato taane; tunaballi Nihoo Yeerichon ittoshich kaacha ta gettemmi aabo woyemmone; ebiyee gub, shaahiyoonoo getaachemmo taane. 26 Arooba Nihoo Yeerin ta shigoona qollehotinalli, ta ittoshi keroyich qollemmo taane getiree getaache; 27 Ebiyoo taan ittoshi shunnitoyich, Yeer waanee ta womon ittoshi ibariitoyich, Nihoo Yeeri bi qelloona ittoshin bi shunnii beetoyichiye. 28 Nihoo Yeer waanee kechaqqa shawee toommooch waato taane; wochinnoon hini shawoochee wottaree Nihoo Yeer waan hammemmo taane" iye. 29 Bi dabbeena'o "And kaacha gettaa beeto neene; hini ne gettaa beeto shaahiyoona toonoone. 30 Bullin arii beeto neene; asho 'Ta mullooch beeton ariibe!' iqqi neen echo qaawiyaache; and no ebin ariito noone; ebich Yeer waanee ne womon ibariito noone" iyeete. 31 Yesuusiyoo boonoshich ishichiqqi wochiye:- "And ibariitotina? 32 Waayabote! Ittoshi qelli qelloona ta ikketon dufiichi ittoshi kexi kexooch ittoshi shacemmi aabo woyemmone; andoo shaggitone; tunaballi Nihoo Yeeri taanna tookkii bi tunatoyich, ta ikketo toono taane. 33 "Taanna tookkii ittoshich beeti ikkittinoona diggoo ittoshich bi tunemmoyich, ebi bullin ittoshich gettato taane. Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'o ittoshin du'iiyemmina'one; tunaballi kupphabote! Ta boonoshin kochaa wochito taane" iye.

Yowannisi 17

1 Yesuusiyoo bi dabbeena'oyich ebi bullin bi gettitoyee gub, kaama shimaaj ciinniqqi ishichiye:- "Ta Nihoocho! Saato katinnitone; ne Bushoo ta neen oogiiyemmoyich taan oogiibe! 2 Ne oogiiyemmoo, taach ne immati asheena'o bullich bulli yemeenee kashoon ta immemmoyich, asho bullichi toommooch taan doonjiiqqa ne ukkuriitoyichiye. 3 Ne baach ibara Nuggushoo ne tunoon boonoshi ariyo, wotta ne deejiti Yesuus Kiristoosin boonoshi ariyoo, ebi bulli yemeenee kashoon danoone. 4 Shawee toommoochaa neen oogiito taane; 'Tuniibe!' iqqa taach ne immati shuunoon ciichito taane. 5 Ta Nihoocho! Shawoonaa shimaayoona halleyaan beetee, neenna tookkii ta beehooba taan ne oogiyoomon andoo ne beetoochaa taan oogiibe! 6 "Hini shawee toommeexi asheena'ochi daggoochee taach ne immati asheena'oyich ne shigoon arichiito taane. Neechina'o aahee, taach immahine; boonoshiyoo ne gettati qaaroon ceechitina'one. 7 Taach ne immato bulli ne waanee bi tunoon and ariitina'one. 8 Ebiyoo taach ne gettato bullin boonoshich ta gettatoyichiye; boonoshiyoo waayatina'one; ne waanee ta womon xiishoona ariitina'one; taan wochaa ne deejoonoo ibariitina'one. 9 "Eboshich neen qollahoye; taach ne immati asheena'o neechina'o boonoshi tunatoyich, boonoshich neen qollahoalli, shawee toommooch beetina'o bullich qollataache. 10 Taacho tunato bulli neechone; neecho tunatoo taachone; tawoo boonoshina oogato taane. 11 Tawo ne waan hammaa beeto taane; ebiyee gub, shawee toommooch beetaachemmo taane; tunaballi boonoshi shawee toommooch beeyemmina'one. Yaafa ta Nihoocho! Eboshi noochoomon boonoshi ikkottemmoyich, hini taach ne immatina'on ne shigoona quyabe! 12 Boonoshina tookkii shawee toommooch ta beehooba, taach ne immati ne shigoona ta boonoshin quyato taane; shiwato taane; Yaafa Macaafooch kooreeto ceennemmoyich, shiwaree qaaqqooch hammemmi ara uroyee damba koniyolla aallataanoone. 13 "Andoo ne waan hammaa beeto taane; ta emiroo ceeno bi tunoomon boonoshi emiroo ceeno bi tunemmoyich, shawee toommooch ta beehooba ebi bullin gettato taane. 14 Taach ne gettaton boonoshich gettato taane. Tawoo neech de'a getaani hini shawee toommeexina'ocho ta tunee qayoomon, boonoshiyoo wotta tooneena'one; ebichi naboona shixxeeheete. 15 Gondoochi nihoo kishoochee boonoshin ne quyemmoyichalli, hini shawee toommoochee boonoshin ne kichemmoyich neen qollataache. 16 Tawoo neech de'a getaani hini shawee toommeexina'ocho ta tunee qayoomon boonoshiyoo tooneena'one. 17 Ne ibaroona boonoshin yaafibe! Ne qaaro ibaroone. 18 Shawee toommooch beeti asheena'o waan taan ne wochoomon, ebiyoomon tawoo hini shawee toommooch beeti asheena'o waan boonoshin wochato taane. 19 Boonoshiyoo wotta ibarittinoona boonoshi qelloon neech boonoshi diiremmoyich ta boonoshicha iqqa ta qelloon neech diirito taane. 20 "Eboshi ikketina'oyich baach tunataanoon, hini boonoshi noonoochee kechiti qaaroona boonoshi mulloon ta toommooch too'iiyemmina'oyich wotta neen qollaa beeto taane; 21 Ta qollaa beeto, boonoshi bulli ikkottemmoyichiye; taan ne deejoon shawee toommooch beeti asheena'o ibariiyemmoyich, ta Nihoocho! Ne taanna ne beemoomon, tawoo neenna ta beemoomon, ebiyoomon wotta boonoshi noonna beebeete. 22 Nowoo ikkoo no tunoomon boonoshi ikkottemmoyich, taach ne immati oogee yiiroon tawoo boonoshich immato taane; 23 hini oogee yiiroon ta immato, 'Tawoo boonoshina ta tunoona, newoo taanna ne tunoona bulli ikkoo tunabeete' getoyichiye; shawee toommooch beeti asheena'o taan wochaa ne deejoon, taanoo ne shunnatoomon boonoshin ne shunon boonoshi ariiyemmoyichiye. 24 "Ta Nihoocho! Shawoonaa shimaayoona halleyaan beehooba, taan ne shunnatoyich, oogee yiiroon taach immahine; hini oogee yiiroon boonoshi beeggemmoyich, ebi taach ne immati asheena'o wotta taanna tookki ta beetooch boonoshi beeyemmoyich shunnahoye. 25 "Cadiqa ta Nihoocho! Neech de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'o neen ariyaaneena'one; tunatee ta neen ariito taane; eboshiyoo taan ne deejoon ariitina'one. 26 Taanoo ne shunnati shunoona bareena'on boonoshi shunnemmoyich, tawoo boonoshina ta beeyemmoyich neechon boonoshich arichiito taane; battoo arichiiyemmo taane" iye.

Yowannisi 18

1 Yesuusi ishichiqqi bi corootitoyee gub, bi dabbeena'ona tookkii tiyiqqi becheeti mixina'o beeti xaa'ooch, Qedirooni bamboyee beqach hammiye; biyo, bi dabbeena'oo ara becheeti michi daggooch giyiyeete. 2 Yesuusinaa bi dabbeena'ona meeti araddoon arooch kicee beeheete; ebich biin beshiiree immemmi Yihudi ara xaa'oon arii beetone. 3 Ebina faanusoonaa ceechoonon, ginoonaa gaachoonon yechiti ginee naayina'on, wotta qeesheena'ochi ukkureena'onaa Fariseena'ona wochati Yaafee Kechi qoomeena'on dabbiiqqi Yihudi waahe. 4 Arooba Yesuusi bi toommooch woyemmi mooyo bullin ariiqqi kechii, "Koniniye ittoshi qaawii beeto?" iqqi echahe. 5 Boonoshiyoo "Naazireetachi Yesuusiniye" iqqi wochiyeete. "Aroo taane" iye. Beshiiqqi immiti Yihudi wotta boonoshina tookkii arooch neexaa beetone. 6 Yesuusi boonoshich "Aroo taane" bi iyona, gub kishaqqi shawooch dihiyeete. 7 Wochinnoon Yesuusi "Koniniye ittoshi qaawii beeto?" iqqi echahe. Boonoshiyoo "Naazireetachi Yesuusiniye" iyeete. 8 Yesuusi wochiqqi, " 'Taane' iqqa ittoshich getaachota? Illa taan ittoshi qaawii beeto gaata, hinoshin qayote! Hambeete" iye. 9 Ishichii bi ito, "Hini taach ne immatina'ochi daggoochee ikkoonolla aalliyaano taane" bi iti qaaro bi ceennemmoyichiye. 10 Simoon Pheexiroosi bi cuyati sheefoon kaacciqqi qeeshee guudoochi guunon wuxiya bi daachiito uroochi qanna waamon karii kindiihe; uroochi shigoo Malkoosine. 11 Yesuusi Pheexiroosin "Ne sheefoon bi gonanooch wochibe! Nihoo Yeeri taach bi immiti xuuxee xoofoochee uchaayata?" iye. 12 Arooba huma ginee iraashoo bi ginee naayina'onaa Ayihudeena'ochi qoomeena'ona tookkii Yesuusin yechii gutta hilloon wochiqqi cuchiyeete; 13 shiichiqqi Haan waan daammiyeete; Haanni aroobee natooba qeeshee guudo tunati Qeyaafichi abboone. 14 Qeyaafiyoo "Ikka uro asheena'ochi keroyich bi qitoo gaawiye" iqqi Ayihudee ukkureena'oyich kocciti uroone. 15 Simoon Pheexiroosinaa bara dabboona Yesuusin dabbiyeete. Ara Yesuusichi dabboo qeeshee guudoona arichaa beetone; ebich qeeshee guudoochi kakallee maac Yesuusin dabbii giyiye; 16 Tunatee Pheexiroosi kellooch neexaa beehe. Arooba qeeshee guudoona arichaa beeti bara Yesuusichi dabboo kechi kellachich gettiqqi Pheexiroosin giijiye. 17 Ara kelloon quyaa beeti shaajate Pheexiroosin "Ne wotta hini uroochi dabbeena'o daggoochee ikkoo ne toona?" iyan. "Ta toono taane" iye. 18 Arooba shawoo aqqoo bi tunatoyich wocheyachina'onaa kellachina'ona qaaqqoon shookkii gechiiqqi neexaa kachii beeheete; Pheexiroosiyoo wotta boonoshi waan giddaa boonoshina tookkii neexaqqi kachii beehe. 19 Qeeshee guudo Yesuusin bi arichiyeechonaa bi dabbeena'ochonon echahe. 20 Yesuusiyoo wochiqqi, "Asheena'o bullich kaacha gettato taane; Ayihudeena'o kicee beeti kexonaa boonoshi bulli ikkooch kicee beeti Yaafee Kexonoochaa bulli araddoon dojito taane; aashoona gettaa ariyaano taane. 21 Illa amoyichiye taan ne echaa beeto? Boonoshich ta gettaa beetee waayati asheena'on echabe! Boonoshich ta gettaton arii beetina'one" iye. 22 Yesuusi ishichii bi iyee, arooch neexaa beeti qoomeena'ochi daggoochee ikkoo "Qeeshee guudoyich ishichiqqa wochinne?" iqqi Yesuusin tapahe. 23 Yesuusiyoo wochiqqi, "Gondoon ta gettato gaata, ta gondoon miixabe! Ta gettato tato gaata, amoyich taan tapanne?" iye. 24 Aroochee Haanni Yesuusin bi cucheetona qeeshee guudo Qeyaaf waan daachiihe. 25 Simoon Pheexiroosi andoo neexaqqi qaaqqoon kachii beehe. Arooch neexaa beetina'ochi daggoochee ikkikkeena'o "Ne wotta Yesuusi dabbeexi ikkoo toono neena?" iyeete. Biyoo "Ta toono taane" iqqi nookkahe. 26 Bi waamon Pheexiroosi kuxxiti uroochi xiboo tunati qeeshee guudoochi guunina'o daggoochee ikkoo Pheexiroosin "Becheeti michi daggoochaa Yesuusina tookkii ne beetee beegaachota?" iye. 27 Pheexiroosi wochinnoon nookkahe; aree gaata bekkach baakkoo kuukkiye. 28 Maaddoona Ayihudeena'ochi ukkureena'o Yesuusin Qeyaaf waanee Yihudee iraashoochi kexooch daammiyeete; boonoshiyoo "Iraashoochi kexooch no giyi gaata, ee'emmo noone; no ee'a gaatoo Beshee Baaree maayoon mamon hakkaachemmo noone" iqqi boonoshi shattitoyich, maaxooch neexaheetalli, iraashoochi kexooch giyaaneena'one. 29 Ebich Yihudee iraashoo Phelaaxoosi boonoshi beeti maaxooch kechiqqi, "Hini uroon amoyichiye ittoshi taggaa beeto?" iqqi echahe. 30 Boonoshiyoo wochiqqi, "Hini uro gondoon bi shuunataan gaata, ne waan deebaachesho noone" iyeete. 31 Phelaaxoosiyoo "Wochi daamiree ittoshi calloona nallibote!" iye. Ayihudeena'ochi ukkureena'o "No koninolla no wuxemmoyich, ittoshi calloo daaggaanoone" iyeete. 32 Ebi bi tunato, Yesuusi amoomi qitoon bi qitemmo gaata bekkiyoyich bi gettiti qaaro ceennemmoyichiye. 33 Iraashoo Phelaaxoosi wochinnoon kexooch giyii Yesuusin ceeggiqqi, "Ne Ayihudeena'ochi taatoo neena?" iqqi echahe. 34 Yesuusi wochiqqi, "Ishichii ne taan echaa beeto, ne qelloonashi, asho neech geteenaniye?" iye 35 Phelaaxoosiyoo wochiqqi, "Ta Ayihudo taanna? Ne asheena'onaa qeesheena'ochi ukkureena'onaniye neen taach beshiiqqi immitina'o. Halla amooniye ne hallito?" iye. 36 Yesuusi wochiqqi, "Ta taatittine hini shaweexi tooneene. Ta taatittine hini shaweexi bi tunato gaata, Ayihudee ukkureena'oyich ta immeyaachemmoyich ta dabbeena'o koyeshina'one; tunaballi ta taatittine hini shaweexi tooneene" iye. 37 Phelaaxoosi "Ishi gaata, taatoo neena?" iye. Yesuusi wochiqqi, "Taatoo ta tunoon newolla gettaa beetine. Ta, ibareechon miixiya ebich shiijato taane; shawee toommooch waato taane. Ibaroochee tunato bulli ta qaaroon waayemmone" iye. 38 Phelaaxoosiyoo "Ibaroo geto ama getone?" iye. Iraashoo Phelaaxoosi ishichiichii, wochinnoon Ayihudee ukkureena'o waan maach kechiqqi, "Ta bi toommoochee gondoon danataano taane. 39 Tunaballi Beshee Baarooba taan echaqqi cuchatina'ochi daggoochee ikkoon biichiyoo ittoshich doyoone. Ishi gaata, Ayihudeena'ochi taatoon ta biishon shunniyotina?" iqqi echahe. 40 Boonoshiyoo wochiqqi, "Baribaasi biicheeballi, hini uro biicheyaaye" iibee cookeeheete; ebi Baribaasi bokkoone.

Yowannisi 19

1 Arooba Phelaaxoosi Yesuusin daammiqqi arangoona xoobbiihe. 2 Ginee naayina'o taatee mallatoon tunati gubbichoon angixoochee gengiqqi bi qellooch ukiiheete; ceella tahoon biich tajiyeete; 3 Aroochee bi waan ikki ikka giddaqqi, "Ayihudeena'ochi taatoocho! Ne taatittino manjibe!" iibee cooqqiree diggiyoon diggiiheete; biinoo tapaheete. 4 Phelaaxoosi wochinnoon maaxooch kechiqqi dofee asheena'oyich "Bi toommooch nalliiya beddimmi amee gondoonolla danee ta qayon ittoshi ariiyemmoyich, biin maach ittoshich kichito taane" iye. 5 Arooba Yesuusi angichi gubbichoon bi ukatonaa ceella tahoon bi tahatona maaxooch kechiye; Phelaaxoosi boonoshich "Ebiyoche, ittoshi uro!" iye. 6 Qeesheena'ochi ukkureena'onaa qoomeena'ona beeggiqqi, "Yoode! Yoode!" iibee cookeeheete. Phelaaxoosiyoo "Ittoshi daamiree yoodote! Bi toommooch ta nallemmi amee gondoonolla danataano taane" iye. 7 Ayihudeena'o wochiqqi, "No calloo beetone; no calloochaa qita beddiye; bi qelloon Yeerichi Bushoo tuniitone" iyeete. 8 Phelaaxoosi ishin waayaqqi aafichoyee beshoon oogichii shattiye; 9 Wottaa bi kexooch giyiqqi Yesuusin "Amoocheeniye ne waato?" iqqi echahe. Tunaballi Yesuusi minna kanna getaanoone. 10 Phelaaxoosi "Amoyich taach getaachine? 'Yooddabe' oohee 'Biichabe' geto ta kishooch tunoon ariyaachine?" iye. 11 Yesuusiyoo wochiqqi, "Yeeri daaggaan gaata, ta toommooch amoonolla tuniyoon hakkaachesho neene; ebich neech taan beshiiqqi immitochi axaaxoo beshoone" iye. 12 Arooba Phelaaxoosi Yesuusin biicha qaawiye; tunaballi Ayihudeena'o "Hinin ne biishi gaata, Roomi Taatoochi xiboo toono neene; bi qelloon taatii beeto bulli Roomi Taatoon bii'iya itone" iqqi cookeeheete. 13 Phelaaxoosi ishin waayaqqi Yesuusin maaxooch kichiye; aroochee Hibiree noonoona "Gabata" gettee beeti oohee "Xaqqee godo" gettee beeti xaa'ooch beeti nallee gabbarooch kotahe. 14 Ebi aabo, Beshee Baaroon baaroyich boonoshi qannii beeti aaboone; araddee shiritta saat bedoone. Phelaaxoosi Ayihudeena'on "Ebiyoche, ittoshi taatoo!" iye. 15 Tunatee boonoshi "Wokkiibe! Wokkiibe! Yoode!" iibee cookeeheete. Phelaaxoosi "Ittoshi taatoon yoodata?" iye. Qeesheena'ochi ukkureena'o "Roomi Taatoyee damba bara taatoo nooch aalloone" iqqi wochiyeete. 16 Ebich arooba Phelaaxoosi Yesuusin boonoshi yooddemmoyich beshiiqqi immiye. 17 Aroochee Yesuusin yechiqqi daammiyeete; bi yooddeeyemmi masqalloon shaaggii katamoochee kechiqqi Hibiree noonoona "Golgooti" oohee "Qellee Koofee Xaa'oo" gettee beetooch shaggiye. 18 Aroochaa biin masqalee toommooch xuuree xogoona xogiqqi yooddiyeete; biinna tookkii bara gutteena'on qanninaa yoochinooch, Yesuusin daggooch tuniiqqi yooddiyeete. 19 Phelaaxoosi wotta "Naazireetachi Yesuusi, Ayihudeena'ochi Taatoo" ii beeton kooriiqqi masqalee toommooch xogiihe. 20 Yesuusi yooddeeti xaa'oo Yerusalem katino bi tunatoyich, Ayihudeena'ochi daggoochee meetina'o hini ara kooreeton shemmaheete; ara cuufo Hibiree noonoona, Roomee noonoonaa Giriikkee noonoona kooreetone. 21 Ebich qeesheena'ochi ukkureena'o Phelaaxoosin " 'Hini aroo "Ayihudeena'ochi taatoo taane" iqqi itone' getiree kooriballi, 'Ayihudeena'ochi Taatoo' getiree kooriyaahine!" iyeete. 22 Phelaaxoosiyoo "Ta kooriton koorito taane" iqqi wochiye. 23 Ginee naayina'o Yesuusin boonoshi yoodditoyee gub, bi taheena'on daammii awuddaqqi qoodeeheete. Kocheyaanoon baad shipeeti genja bi tahoon wotta daammiyeete. Hini ara genja taho ikka guud gawoalli, gutto xaaqqee kocheeto toonoone. 24 Ebich ginee naayina'o boonoshinaa boonoshina "Ixoon (koshoon) kuxee konich bi kechemmo gaata, beegonalli keexxaayone" iyeete. Ebi bi tunato, "Ta tahoon boonoshinaa boonoshina qoodeeheete; Genja ta tahoochoo ixoon kuxxiyeete" ii beeti Yaafa Macaafee qaaro bi ceennemmoyichiye. Ginee naayina'oo tuniito ebiniye. 25 Yesuusi yooddeeti masqalee ga'ooch bi inde, bi indee mane, qelliyoopphichi mechee Maariyaminaa Magidalachi Maariyamina neexaa beeheete. 26 Wotta bi indeenaa bi dabbeena'ochi daggoochee bi shunniti ikkoona bi ga'ooch neexaa beetina'on beeggiqqi, bi indeen "Ta indeene! Ebi ne bushoone" iye. 27 Ebiyee gub, ara bi dabboon "Bini ne indeene" iye. Aroochee tiyiqqi ara bi dabboo Yesuusichi indeen bi kexooch daammiye; ara bi kexooch beehan. 28 Ebiyee gub, Yesuusi mooyo bulli ceenon ariiqqi, Yaafa Macaafee qaaro ceennemmoyich "Shachawahoye" iye. 29 Kiikkara uyoona ceenniti qiico arooch kotaqqi beehe; boonoshiyoo kiikkara uyee daggooch isponjoon hacciqqi deebii "Husoopho" gettee beeti michi waamona bi noonooch giddiiheete. 30 Yesuusiyoo kiikkaroon shuuciqqii bi uchitoyee gub, "Mooyo bulli ceennitone" iye; qelloochaa yittiye; bi kashoo abbatahe. 31 Ayihudee ukkureena'o boonoshi Shambatoyich Qanniyee Aabo bi tunatoyich, wotta ara Shambatoo bareena'oochee besho bi tunatoyich, "Yooddeetina'o masqalee toommooch qebeete" geton shunnaaneena'one. Ebich Phelaaxoosin "Boonoshi doshoo tiishee, dubanoon masqalee toommoochee kindiibone" iqqi qollaheete. 32 Ginee naayina'o aafichochi doshoon, biinna tookkii yooddeeti baroochi doshoonoo tiichiyeete; 33 Tunatee Yesuus waan boonoshi giddahee, shiichiqqi bi kasho abbatoon beeggiqqi bi doshoon tiishaaneena'one. 34 Tunaballi ginee naayina'ochi daggoochee ikkoo Yesuusichi naaboon ginoona kochiye; bekkach aroochee damoonaa aacona kechiye. 35 Ebin beeggito miixatone; ittoshiyoo wotta ittoshi mulloon Yeerichi toommooch ittoshi too'iiyemmoyich miixatone; bi miixato ibaroone; bi gettitoo ibaroo bi tunoon arii beetone. 36 Ebi bi tunato, "Bi shaawushoochee ikkoolla tiishataachemmone" getteeti Yaafa Macaafooch kooreeti qaaro ceennemmoyichiye. 37 Wotta bara xaa'oochaa Yaafa Macaafooch kooreeti qaaro "Boonoshi kochiton beeggemmina'one" ii beetone. 38 Ebiyee gub, Ayihudeena'ochi ukkureena'on bi shattitoyich, aashoona Yesuusichi dabboo tunati Arimaatachi Yooseefi Yesuusichi cahoon daamma Yihudee iraashoo Phelaaxoosin qollahe; Phelaaxoosiyoo Yooseefich daaggiye. Ebich Yesuusichi cahoon hammii kindiiqqi daammiye. 39 Wotta ebiyee aaf xumoona Yesuus waan waati Niqoodimoosi shaasha kiila beda haraboonaa ereetoonon yechiqqi waahe. 40 Yesuusichi cahoon daammiqqi Ayihudeena'o duukkee beeti doyoomona hini ara haraboonaa cinnachi bara buddinoonon geddiqqi andra kaafanoona kaapiyeete. 41 Yesuusi yooddeeti xaa'ooch becheeti mixina'o beetina'one; ara michi daggooch konichi dubanolla duukkeyaani andra opo beehe. 42 Ayihudeena'ochi Qanniyee Aabo bi tunatoyich, wotta ara opo katino bi tunatoyich, Yesuusichi cahoon arooch duukkiyeete.

Yowannisi 20

1 Batti batti shabaatee aabo, Oogi Shambatooba maaddoona Magidalachi Maariyami haree yaa'oona maashee opo beetooch hammahan; maasheexi opee kello keppheeti ooga xaqqo aroochee ikka bad bi ikoon beeggahan. 2 Wocona hammaqqa Pheexiroosinaa Yesuusichi dabbeena'ochi daggoochee Yesuus shunnii beeti bara bi dabboona waan shaggaqqa, "No Doonon opoochee kichii daammitina'one; amooch boonoshi geddito gaata ariyaano noone" iyan. 3 Ebina Pheexiroosinaa bara Yesuusichi dabboona kechiqqi maashee opo beetooch wocaheete. 4 Guttaa qaraqqi wocaheete; tunaballi bara Yesuusichi dabboo Pheexiroosin gub dupiichii aaf beshaqqi wocona maasheexi opooch shaggiye; 5 opee kelloochaa yittiqqi bi ciinniyee, bi kaapeeti qoraddoo ikketon baach beeggiye; tunaballi opee maac giyaanoone. 6 Simoon Pheexiroosi dabbii shaggiqqi opee maac ikkot wocona giyiqqi arooch beeti andra kaafanoon beeggiye; 7 Wotta bi qellooch caacceeti kaafanee caaco ikka bad bi qelloona kotaqqi beemonalli kaafanoona tookkii bi beemi qayon beeggiye. 8 Arooba shiichiqqi maashee opooch shaggiti Yesuusichi bara dabboo wotta bi hillooch opee maac giyiqqi beeggiye; Yesuusi qitii duukkatina'ochi daggoochee keyon ibariihe. 9 Tunaballi "Qitii duukkatina'ochi daggoochee keyo biich qaawiihe" ii beeti Yaafa Macaafee qaaroon bat shalligaaneena'one. 10 Aroochee wottaqqi kexooch hammiyeete. 11 Tunatee Maariyami eepaabee opee ga'ooch neexaa beehan. Eepaabee yittaqqa opee maac ciinnahan. 12 Nacca qoraddoon tahati gutta shimaaji maraakeena'o Yesuusichi cahoo qeyiti xaa'ooch, ikkoo qoyaa, ikkoo baataa kotaqqi boonoshi beetee, beeggahan. 13 Boonoshiyoo "Hini ureene! Amoyichiye ne eepaa beeto?" iyeete. Areyoo "Ta Doonon daammitina'one; amooch boonoshi geddito gaata ariyaane taane" iyan. 14 Ishin gettaachaa gub guuddaqqa bi ciinnahee, neexaqqi beeti Yesuusin beeggahan; tunaballi Yesuusi tunoon ariyaaneene. 15 Yesuusiyoo "Hini ureene! Amoyichiye ne eepaa beeto? Koniniye ne qaawii beeto?" iye. Areyoo becheeti mixina'on quyaa beeti uro biich bi shaahee, "Ta doonocho! Biin ne daammato gaata, amooch ne geddato gaata taach get! Hamiree dambana" iyan. 16 Yesuusi "Maariyame!" iye. Areyoo guuddaa wottaqqa Hibiree noonoona "Rabbuni!" iyan; ishi geto "Dojachocho!" getone. 17 Yesuusiyoo "Taan yechaahine! Bat Nihoo Yeer waan keyaan beeto taane. Tunaballi hamiree ta maneena'oyich ' "Ta, ta Nihoonaa ittoshi Nihoona waan, ta Nuggushoonaa ittoshi Nuggushoona waan kechemmo taane" itone' getiree gete!" iye. 18 Aroochee Magidalachi Maariyami hammaqqa Doonon bi beegonaa biich bi gettitonon bi dabbeena'oyich gettahan. 19 Batti batti shabaatee aabo, Oogi Shambatoobee xum, Yesuusichi dabbeena'o Ayihudeena'ochi ukkureena'on boonoshi shattitoyich, kelloon tuggaachii kiceeqqi boonoshi beetee, Yesuusi giyii boonoshi daggooch neexaqqi, "Diggoo ittoshich tunabe" iye. 20 Ishin gettiqqi tiyii bi gutta kishoonaa bi naaboonon boonoshich bekkiihe. Bi dabbeena'oo Doonon beeggiqqi emiroona wucwucciyeete. 21 Yesuusi wochinnoon "Diggoo ittoshich tunabe. Nihoo Yeeri taan bi wochatoomon ta wotta ittoshin wochaa beeto taane" iye. 22 Ishin bi gettitoyee gub boonoshi toommooch kachiichii, ishichiye:- "Yaafa Ayaanoon de'ote! 23 Konichi axaaxoonolla ittoshi maari Gaata, Yeeriyoo boonoshin maaremmone; konichi axaaxoonolla ittoshi maaroo qayi gaata, Yeeriyoo boonoshin maaraachemmone" iye. 24 Tunaballi aaraa gutteena'ochi daggoochee ikkoo "Qaapoo" boonoshi ii beeti Toomaasi, kexooch waa Yesuusi giyiyooba, boonoshi daggooch aalloone. 25 Ebich bara Yesuusichi dabbeena'o biich "No, Doonon beeggato noone" iyeete. Tunatee aroo "Bi kishooch bi xogeeti mallatoon ta beegaan gaata, bi kishooch bi xogeeti mallatooch ta yapharoon (yabaroon) ta giijaan gaata, ta kishoonoo ginoona kocheeti bi naabooch giijiqqa ta beegaan gaata, ibariyaache" iye. 26 Bi shabaattoobee Oogi Shambatooba bi dabbeena'o wochinnoon kechi daggooch beeheete; Toomaasiyoo boonoshina tookkii beehe. Kello tuggeechee Yesuusi waahe; boonoshi daggoochoo neexaqqi, "Diggoo ittoshich tunabe" iye. 27 Aroyee gub Toomaasin "Ne yapharoon deebiree ta kisheena'on yeshiree beege! Ne kishoon deebiree ta naabooch giijibe! Ibariiton tunaballi ibariyaanoon tuniyaahine!" iye. 28 Toomaasi "Ta Doonocho! Ta Nuggushoocho!" iqqi wochiye. 29 Yesuusiyoo "Taan ne beeggatoyichiye ne ibariito; beegaanoon ibarii beetina'o diireetina'one" iye. 30 Yesuusi hini macaafooch kooreyaani bara wodda mallateena'on bi dabbeena'ochi aafoochaa tuniitone; 31 Tunaballi Yesuusi aroo Kiristoosi Yeerichi Bushoo bi tunoon ibariiree ittoshi mulloon bi toommooch too'iyoona kashoon ittoshi danemmoyich, hinoshi kooreetina'one.

Yowannisi 21

1 Ebiyee gub, Yesuusi Xibaaridoosee Baharee gashoochaa bi dabbeena'oyich wochinnoon bekkahe; bi bekkatoo eechiqqiniye: 2 Simoon Pheexirosinaa "Qaapoo" gettee beeti Toomaasina, Galiilee Shaweexi Qaani Katamoochee tunati Naatinaa'eeliyo, Yabidoosichi bushiisheena'o, bi dabbeena'ochi daggoocheenoo bara gutteena'o eboshi tookkii beeheete. 3 Simoon Pheexiroosi boonoshich "Haashoon yecha hammaa beeto taane" iye. Boonoshiyoo "Wotta nowoo neenna tookki hambone" iyeete. Hammiqqi marikabooch giyiyeete; aroobee xum "Haashoo taane" iton amoonolla yeshaanoon hariiheete. 4 Haree maaddoona, Yesuusi baharee gashooch neexaa beehe; tunaballi bi dabbeena'o Yesuusi bi tunoon ariyaaneena'one. 5 Yesuusi "Ta bushiisheena'ote! Cir haashoon yeshaachotina?" iqqi echahe. Boonoshiyoo "Amoonolla yeshaano noone" iqqi wochiyeete. 6 Biyoo "Ittoshi dabboon marikabee qanna bad dufote! Danemmo ittoshine" iye. Boonoshiyoo dabboon dupiyeete; bekkach meeti haashoo yechatoyich, geechi kichemmon mawiiheete. 7 Yesuusi shunnii beeti bi dabboo Pheexiroosich "Hini no Doonoalli amoone!" iye. Ebich Simoon Pheexiroosi Doono bi tunoon waayaqqi tiyii shokkaachoon beeto bi tahoon tahaqqi baharee daggooch awureehe. 8 Boonoshiyoo aachi gashoochee gutta balla hira bedoalli oogichii wohaaneena'one. Ebich bara Yesuusichi dabbeena'o haashoo ceenniti dabboon marikabee toommooch kotaachii geechiibee aachi gashooch kichiyeete. 9 Shawooch boonoshi kinditoyee gub, koshonaa shoohee gechati qaaqqee toommooch beeti haashoonon beeggiyeete. 10 Yesuusi "And ittoshi yechiti haashoochee taach deebote!" iye. 11 Simoon Pheexiroosiyoo marikabee toommooch kechiqqi balli aachaa keeja ogooga haasheena'o ceenniti dabboon shawooch geechiye; ebi shaahoon haashoo woddateenolla dabbo keexataanoone. 12 Yesuusiyoo "Waa mamote!" iye. Doono bi tunoon boonoshi ariitoyich, bi dabbeena'ochi daggoochee ikkolla "Ne koni neene?" iqqi echoyich aafoon kupphato aalloone. 13 Yesuusiyoo giddaa koshon tiijiqqi boonoshich immiye; daakkiqqi haashoonoo immiye. 14 Yesuusi qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kechitoyee gub, bi dabbeena'oyich bi bekkato hinina keejinnoone. 15 Maayoon boonoshi maatoyee gub, Yesuusi Simoon Pheexiroosin "Yoonichi bushoo Simoono! Eboshiye beshoon taan shunnanne?" iqqi echahe. "Eeha ta Doonocho! Neen ta shunon ne arii beeto neene" iye. "Ta bagee bushiisheena'on qiddabe!" iye. 16 Wochii guttinnoon "Yoonichi bushoo Simoono! Taan shunnanne?" iqqi echahe. "Eeha ta Doonocho! Neen ta shunon ne arii beeto neene" iye. "Ta bagee hageena'on quyabe!" iye. 17 Keejinnoon "Yoonichi bushoo Simoono! Taan shunnanne?" iqqi echahe. Keejinnoon "Taan shunnanne?" iqqi bi echatoyich, Pheexiroosi ayiniqqi, "Ta Doonocho! Bullin arii beeto neene; neen ta shunon ne arii beeto neene" iye. Yesuusiyoo "Ta bageena'on qiddabe! 18 Ibaroon neech gettoye; guramaashoo ne beehooba, ne kishoona tahaqqa ne shunnammooch hammaa beehine. Tunaballi ne geenahooba, ne kishoon yaggemmo neene; baroo neech tajemmone; ne shunnaanooch neen daamemmone" iye. 19 Ebin bi gettito, Pheexiroosi am shaaha qitoona Yeerin bi oogiiyemmo gaata bekkiyoyichiye. Ishichiqqi tiyii, "Taan dabbibe!" iye. 20 Pheexiroosi guuddii wottaqqi Yesuusi shunnii beeti bi dabboo Yesuusin bi dabboon beeggiye; aroo ebiyee aaf xumi maayee mami saatooch Yesuusichi ga'ooch katinniqqi, "Ta Doonocho! Neen beshiiree immemmo konine?" iqqi echatone. 21 Pheexiroosiyoo biin beeggiqqi Yesuusin "Ta Doonocho! Ebiyochi aabichiree tunehe?" iqqi echahe. 22 Yesuusiyoo "Wottaqqa ta waammi wottoon bi beeyemmoyich ta shuni gaatochi, neen amo qaaqqiye? Ne taan dabbibe!" iye. 23 Ebich "Ara bi dabboo qitaachemmone" immi woroo maneena'o waan waayeehe; tunaballi Yesuusi "Wottaqqa ta waammi wottoon bi beeyemmoyich ta shuni gaatochi, neen amo qaaqqiye?" iyalli, "Qitaachemmone" getaanoone. 24 Eboshin miixaa beeto, hininoo koorito hini bi dabboone; bi miixato ibaroo bi tunoon arii beeto noone. 25 Yesuusi shuunati wodda bara mooyo wotta beetone; bulli ikka gutta getee bi kooreeto gaata, kooreeti macaafeena'oyich shawoo bulli bedaachemmo taach shaahii beete.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 1

1 Ta shuni manoo Teefilooso! Yesuusi kaacciqqi bi wochati mishiraachachina'oyich Yaafa Ayaanee giidoona gettiichii, shimaaj bi kechimmi wottoon, bi shuunati shuunoonaa bi dojiti mooyo bullinon batti batti ta macaafooch koorito taane. 3 Yesuusi wodda xuuxoona bi qititoyee gub, wocheeti mishiraachachina'oyich xalla bekkaabee kashacho bi tunoon wodda gommona manjiihe. Aabba qemon bekkaqqi, Yeerichi taatittineechon boonoshich dojii beehe. 4 Wotta boonoshina tookkii beebee boonoshich ishichiye; "Yerusalemee bara kechaahotine! Tunaballi ta waanee ittoshi waayati ta Nihoo gibanikkiti gibanoon quyabote! 5 Ebiyee aaf Yowannisi asheena'on aacona afaallitone; tunaballi and giishacha aaboyee gub Yeeri Yaafa Ayaanoona ittoshin afaallemmone" iqqi gettiye. 6 Ebiyee gub, Yesuusi wochati mishiraachachina'o biinna tookkii ikkooch kiceeqqi beebee, "No Doonocho! Hini yemeenee maacooch taatittinoon Isra'eeleena'oyich wochiree immenne?" iqqi echaheete. 7 Biyoo wochiqqi, "Ta Nihoo bi hajee shalligoona bi neechiti aganeena'onaa yemeeneena'onon ittoshi ariiyemmoyich, ittoshich daaggaanoone. 8 Tunaballi Yeerichi Yaafa Ayaano ittoshi toommooch bi kindiyooba, giidoon danemmo ittoshine. Arooba Yerusalem, Yihudee Shawoo bulliich, Shamaaree Shawooch, shawee tuggo bulliichoo ta mooyon miixemmo ittoshine" iye. 9 Yesuusi ebin bi gettitoyee gub, bi wochati mishiraachachina'o ciinnii beetee, shimaaj kechiye; quboo boonoshi aafoochee biin qeriye. 10 Shimaaj bi keyon manjiiqqi boonoshi ciinnii beetee, nacca tahoon tahati gutta asheena'o boonoshi ga'ooch neexaachii, 11 "Hini Galiilee Shawee asheena'ote! Shimaaj oonjiqqi ciinniibee, amoyich neexaa beetotine? Hini ittoshi waanee shimaaj kechiti Yesuusi, shimaaj bi keyee ittoshi beeggitoomon, ebiyoomon wottaree woyemmone" iyeete. Luqaa. 6.14-16) 12 Ebiyee gub, wocheeti mishiraachachina'o Zayitee Michi Guudoochee Yerusalem wottaheete. Hini aroochee tiijii, Yerusalem beddaahee beeti gommo Shanbatee gomma bedoone. 13 Boonoshi shaggitoyee gub, boonoshi beeti, kechi toommeexi kexooch kechiyeete. Boonoshiyoo Pheexiroosi, Yowannisi, Yaaqoobi, Indiriyaasi, Filipphoosi, Toomaasi, Baritelemoosi, Maatiyoosi, Ilfiyoosichi bushoo Yaaqoobi, bi aagatoyich qanaatacho gettee beeti Simooni, Yaaqoobichi bushoo Yihudi, eboshine. 14 Yesuusichi maneena'o wotta boonoshina tookkii beetina'one. Eboshi bulli maacheena'onaa Yesuusichi indee Maariyamina tookkii beetina'one. Eboshi bulli maacheenan'onaa Yesuusichi indee Maariyamina tookkii bulli araddoon ikkottaqqi corootoyich kicee beeheete. 15 Ikka araddoon kiceeqqi boonoshi beetee, balli hiya beda Yesuusichi asheena'o daggooch Pheexiroosi tiyii neexaqqi ishichiye:- 16 "Ta maneena'ote! Ebiyee aaf Daawitin Yaafa Ayaano shalligichee, Yesuusin qiiddiiqqi (maacciqqi) yechiiti Yihudichi mooyon keemmitone. Hini bi keemmiti macaafee qaaro ceenni bedo bi tunatoyich ceennitone. 17 Hini ara Yihudi no daggooch bacceeqqi no shuunee gogacho tunatone. 18 "Hini ara uro bi danati axaaxee gijoona shawoo kemahe. Biyoo baroona guufaqqi gutta gaahahe; bi maacee meenoo shekirahe. 19 Hini mooyo Yerusalem beetina'o bullich waayeehe. Ebich ara shawoo boonoshi noonoona 'Akalidami' getee shigahe. Ebi getoo 'Damee shawoo' getone. 20 "Ebich Yaafa Shoddee Macaafoochaa 'Bi giimbooch gaatto gafibe; arooch koniyolla gafaaye.' Wotta 'Bi ukkurittinoon baroo ukkurabe' getee kooreetone. 21 Ebich no daggooch bacceeree, Yesuusi qitii duukkatina'ochi daggoochee bi keyon miixemmi ikka ashoon kaacone; Biyoo Yowannisi aacona afaalloochee tiijiqqi, Doono Yesuusi shimaaj bi kechiti aabooch beddaahee, no daggooch bi sha'ati araddoo bulliich noonna tookkii beeti asheena'ochi daggoochee ikkoo tuno qaawiihe" iye. 23 Ebiyee gub, gutta asheena'on Yusxoosi oohee Barisiyaani gettee beeti Yooseefinaa Maatiyaasinon neechiichii, 24 ishichiqqi Yeerin qollaheete:- "Bullichi mulloon arii beeti no Doonocho! Yihudi bi shuunoon deqqa hammiibee, dupii bi hammiti xaa'ooch mishirachachina'ona tookki bi shuunemmoyich, ne kaaccaton hini gutteena'ochi daggoochee aabi gaata nooch bekkiibe!" iyeete. 26 Ishichii boonoshi itoyee gub, ixoon dupiyeete; ixoo Maatiyaasin yechiye; ebina Maatiyaasi aaraa ikka mishiraachachina'ochi toommooch dakkeeqqi haddeehe.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 2

1 Ebiyee gub, baaraachoo gettee beeti aabo shaggiye. Arooba Yesuusichi asheena'o bulli ikkooch kiceeqqi boonoshi beetee, 2 diqqoona giiddachi yongee qaaroomi qaaro shimaayoochee waayeehe; kotaqqi boonoshi beeti kexooch ceenniye. 3 Qaaqqee aaxxee nalloomon qoodeeqqi, boonoshi bullichi toommooch kindoon beeggiyeete. 4 Boonoshi bulli Yaafa Ayaanoona ceenniyeete; bekkach Yaafa Ayaano boonoshi ariyaani noonoona boonoshin yibbaatiihe. 5 Arooba shawee toommo bulliich beeti asheena'ochi daggoochee Yeerich qeyii beeti Ayihudeena'o Yerusalem wottaqqi beeheete. 6 Ebi areena'ochi daggoochee hini qaaroon waayaqqi dofee asheena'o kiceeheete. Boonoshi shawi shawee noonoona Yesuusichi asheena'o yibbaatatee waayaqqi gaabbiyeete. 7 Oogichii woriganaabee ishichiyeete:- "Waayotina? Hini yibbaataa beeti asheena'o bulli Galiilee Shawee asheena'o tooneena'ona? 8 Ishi gaata, no shiijee shawi shawee noonoon amoona ariiheete? 9 No Faaritee Shawoochee, Meedee Shawoochee, Ilaameexee Shawoochee, Mesotaamee Shawoochee, Yihudee Shawoochee, Qedooqee Shawoochee, Faantoosee Shawoochee, Isiyee Shawoochee, 10 Firigee Shawoochee, Fenfulee Shawoochee, Gibicee Shawoochee, Qereeni Gafee ga'ooch beeti Liibiyee Shawoochee waati no, Roomee waati iibba Ayihudo noonnaa Ayihudeena'o waan wottati noonna, Qerixeesi gettee beeti buura shawoochee, Arabee Shawoochee waati no, Yeeri shuunati gaakkachi shuunoon no shawi shawee noonoona boonoshi yibbaatatee waayaa beeto noone" iyeete. 12 Arooch beetina'o bulli "Hini amee wona mooyon beeggahone?" ii gaabbiibee, boonoshinaa boonoshina "Ebi ama getone?" iyeete. 13 Tunaballi bareena'o "Uchii mashaqqiniye" iibee cooqqirii coonaheete. 14 Arooba Pheexiroosi aaraa ikkeena'ona tookkii neexaqqi, bi qaaroon oogichiqqi ishichiye:- "Hini Ayihudeena'ote! Yerusalem beeti ittoshi bulla! Hini mooyon ta getee, ibara mulloona ella waayabote! 15 Ittoshi gabitoomon hini asheena'o mashatina'o tooneena'one. Bat haree keeja saatoone. 16 Tunaballi hini tunaa beeto, keemachi Yoo'eeli gettiti mooyone:- 17 'Yeeri ishichii beetone:- "Yemeenee ciirooba ebiyoomon tunemmone; ashi bushoo bullichi toommooch ta Ayaanoon ukkemmo taane; ittoshi anaami bushiishoonaa maacha bushiishoona keemoon keemmemmina'one; ittoshi daggeexi gurimaasheena'o yaa'oon beeggemmina'one; ittoshi daggeexi geeneena'oo gumon gummemmina'o ne. 18 Aroobee yemeenooch taach qeyiti anaamina'onaa maacheena'onochi toommooch, ta Ayaanoon ukkemmo taane; keemoonoo keemmemmina'o ne. 19 Woriganikkiti mooyon damba shimaayooch, mallatoonoo desh shawooch bekkiiyemmo taane; damoo, qaaqqoo, cufee duulloo tunemmone. 20 Arooba oogati magga mooyo halleeyemmi, Doono Yeerichi aabo waataan beetee shiichiree, aabe mandaremmine; aganeyoo damoo tunemmine. 21 Doono Yeerichi shigoon ceeggiyo bulli wodemmone" itone' iye. 22 "Hini Isra'eeleena'ote! Andoo hini mooyon waayabote! Ittoshi qelloona ittoshi arii beetoomon, Naaziretachi Yesuusi Yeer waanee bi womo, Yeeri biinna ittoshi daggooch bi shuunati gaakkachi shuunoona, woriganikkiti mooyonaa mallatoona xiisheetone. 23 Ebiyee Yeeri bi hajee shalligoonaa bi ariyoona ittoshich beshiiree bi immemmoyich shiichiqqi kuxxitone; ittoshiyoo gonda asheena'ochi kishoona yooddiiqqi wuxiihotine. 24 Tunaballi Yeeri qitee maaxoon aalliiqqi, qitii duukkatina'ochi daggoochee biin kichiye; Ebiyoo qitoo biin yechii neechoon hakkoo bi qajitoyichiye. 25 Daawiti ebi aroochon ishichitone:- 'Ta Doono Yeero! Bulli aaboon ta aaf ne shiichoon beeggaa beeto taane; ta mullo gaabbaachemmoyich, ne ta qanna bad beeto neene. 26 Ebich emiriyoye; oogati emiroonoo yibbaatahoye. Qitii ta duukkatoochee taan kichemmo ne tunatoyich, ne yaafoo taan "O'e" getiree daaggaachemmo ne tunatoyich, hini qitemmi ta meeno wotta gibanoona beeyemmone. 28 Kashee gommon taach bekkiito neene; neenna tookki ta tunahooba, oogichi taan emirikkemmo neene' itone. 29 "Ta maneena'ote! No qaabbachi Daawiti qitii duukkeyoon, bi duukkeeti masho hanaach beddaahee hiniich beemonoo ittoshich xalla geton hakkiyoye. 30 Tunatee Daawiti kashoona beebee, keemacho bi tunatoyich, Yeeri 'Ne yaroochee ikkoon ne taatee qeenooch kotiiyemmo taane' iqqi bi wogati wogoon bi ariitoyich, 31 Kiristoosi qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kechemmon shiichii beeggiqqi, 'Maashee opooch echataanoone; bi meenoo o'aanoone' iqqi gettiye. 32 Illa hini Yesuusin Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee kichitone; hini mooyon no bulli no hajee aafoona beeggato noone. 33 Andoo Yeerichi qanna bad oogoona kotaqqi bi Nihoo Yeeri gibanikkiti Yaafa Ayaanoon bi waanee deqqiqqi, hini and ittoshi beeggii beetonaa waayaa beetonon ukkiye. 34 Daawiti shimaaj keyaanoone; tunatee aroo 'Doono Yeeri ta Doonon "Neen kochii beetina'on ne baatooch ta dichimmi wottoon, Ta qanna bad kotabe!" itone' iye. 36 "Illa Yeeri hini ittoshi yooddiiti Yesuusin Doononaa Kiristoosinon bi tuniyoon Isra'eelee asho bulli manjiiree ariibe" iye. 37 Asheena'o ishin waayaqqi, boonoshi mulloona xeejii miijiyeete. Aree hillooch Pheexiroosinaa bara mishiraachachina'onon "No maneena'ote! Ebich and aabichibona?" iqqi echaheete. 38 Pheexiroosi wochiqqi, "Axaaxee gommoochee Yeer waan wottabote! Yeeri ittoshi axaaxoon bi maaremmoyich, ittoshi ikki ikkoona Yesuusichi shigoona aacona afaalleebote! Yeeriyoo bi wojoo tunati Yaafa Ayaanoon ittoshi toommooch kindiiyemmone. 39 Hini wojoon ittoshi toommooch bi kindiiyemmo, bi gibanikkiti gibano ittoshinaa ittoshi bushiishoonoyich, no Doono Yeeriyoo bi waan bi ceeggii beeti, wohooch beetina'o bullich bi tunatoyichiye" iye. 40 Meeti bara mooyon manjiiqqi bi gettitoyee gub, "Hini xumma shiijaroochi toommooch woyemmi naxoochee ittoshi qelloon wodiibote!" iqqi ciicciye. 41 Aroochee Pheexiroosi gettiti yibbaatoon waayaqqi, ibariitina'o aacona afaalleeheete. Ebina keeja hum beda asheena'o Yesuusichi asheena'o toommooch daakkeeheete. 42 Ara asheena'o mishiraachachina'o waanee Yeerichi qaaroon waayaabee, Yesuusichi asheena'ona tookkii ikkottaabee, ikkooch maabee, corootiibeenoo manjiqqi beeheete. 43 Arooba mishiraachachina'o wodda woriganikkiti mooyonaa mallatoonon boonoshi bekkiitoyich asheena'o bulli oogichii woriganaheete. 44 Yesuusichi asheena'o bulli ikkooch tunaqqi, boonoshi hajito bullin ikkooch gogaheete. 45 Boonoshi shawoonaa boonoshi hajitonon kemmiqqi, konicholla qaawiitoomon qoodii beeheete. 46 Bulli araddoon ikkooch Yaafee Kexooch kiceebee, boonoshi kexi kexooch ataalleebee, emiroonaa gaawa mulloona ikkooch maa beeheete; 47 Yeerin gallataabee asheena'o bullina naadee beeheete. Doono Yeeriyoo wodemmina'on qemi qemona boonoshi toommooch daakkii beehe.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 3

1 Ikka araddoon asheena'o corootiya kicee beeti saatooch, ebiyoo yiixiya saatooch, Pheexiroosinaa Yowannisina Yaafee Kexooch hammii beeheete. 2 Arooba bi indee maacoochee baata yesho tunaa shiijati ikka uro "Gaawa Kakalloo" gettee beeti Yaafee Kechi kellooch kotaqqi beehe. Yaafee Kexooch giyii beeti asheena'o waanee gijoon bi qollemmoyich, asheena'o shaaggii deebii arooch kotii beeheete. 3 Ara uro Pheexiroosinaa Yowannisina Yaafee Kexooch giya boonoshi hammii beetee ciinniqqi, gijoon qollahe. 4 Pheexiroosi Yowannisina tookkii manjii uroon ciinniqqi, "Kaama noon ciine!" iye. 5 Hini ara uro "Gijoon taach immaniye" iqqi boonoshin ciinniye. 6 Arooba Pheexiroosi "Ta kishooch amolla aalloone; tunatee taach beeton immemmo taane. Naaziretachi Yesuus Kiristoosichi shigoona tiyiree sha'abe!" iye. 7 Aree hillooch bi qanna kishoona yechiqqi tiijiye. Bekkach bi baatoo manjiiqqi neexxiye; 8 kotoocheenoo capphiqqi tiyii neexahe; ok hach wottaanoo sha'ahe. Aroyee gub sha'aabee, capphiibee, Yeerin gallataabeenoo, Pheexiroosinaa Yowannisina tookkii Yaafee Kexooch giyiye. 9 Asheena'o bulli hini ara uro Yeerin gallataabee bi sha'oon beeggiyeete. 10 "Gaawa Kakalloo" gettee beeti Yaafee Kechi kellooch gijoon qolliya kotaqqi beeti uro bi tunoonoo ariiheete. Biich tunati mooyon beeggiqqi woriganaheete. 11 Hini ara woditi uro "Ittoshi hilloochee kuxataache" iqqi Pheexiroosinaa Yowannisinon yechii bi beetee, asheena'o bulli oogichii woriganaabee, "Solomoonichi genja gaaddaafoo" gettee beeti gaaddaafooch oriheeheete. 12 Pheexiroosiyoo ebin ciinniqqi asheena'oyich ishichiye:- "Hini Isra'eeleena'ote! Amoyichiye ebi mooyona ittoshi woriganaa beeto? Akkiyaniye hini uroon oohee noon ooga mooyo tuniiqqi ittoshi manjii ciinnii beeto? Hini uro no hajee giidoona oohee no de'a shuunoona sha'ato ittoshich shaahii beeta? 13 Abrahami, Yiisaaqinaa Yaaqoobinochi Nuggushoo, Biyoo no qaabbachina'ochi Nuggushoo Yeeri, ittoshi beshiiqqi immiton Phelaaxoosi biicha bi gabee, bi aafoochaa ittoshi nookkati bi Bushoo Yesuusin oogiihe. 14 Tunatee yaafoon, cadiqoonoo nookkaachii, ashoon wuxiton 'Nooch biishe!' iqqi Phelaaxoosin qollahotine; 15 Kashee Shimboon wuxiihotine. Tunatee biin Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee kichiye. Hini mooyon no hajee aafoona beeggato noone. 16 Yesuusichi shigoon no ceegona hini ittoshi ciinnii beetonaa ittoshi arii beeti uroona bi mulloon Yesuusichi toommooch bi too'iitoyich, wodiqqi kupphatone. Ittoshi bulli beeggii beetoomon, Yesuus waanee danati bi toommeexi mullee too'iyoo hini uroyich ceeni wodoon immitone. 17 "Andoo ta maneena'ote! Ittoshinaa ittoshi ukkureena'ona tuushoona biin ittoshi wuxiyoon arii beeto taane. 18 Tunatee Yeeri bi doonjiiti Kiristoosi xuuxoon beeggemmoyich, shiichiqqi keemachina'o bullichi noonoona bi gettiton hini gommona ceechitone. 19 Illa Yeeri ittoshi axaaxoon hidiree bi wokkiiyemmoyich, ittoshi axaaxee gommoochee Yeer waan wottabote! 20 Arooba Doono Yeer waanee kupphiiyemmi yemeeno ittoshich woyemmone; wotta shiichiqqi bi doonjiiti Kiristoosi tunati Yesuusin ittoshich deejemmone. 21 Yeeri wonnee yemeenoochee tiijiqqi yaafeeti keemachina'ochi noonoona bi gettitoomon, bulli mooyon bi andriiyemmi yemeeno waammi wottoon Yesuusin shimaayooch kotiiyemmone. 22 Muusi no qaabbachina'oyich ishichitone:- 'Doono Yeeri taan kaacciqqi bi neechoomon, keemachon ittoshi daggoochee kaaciree neechemmone; ittoshich bi gettiyo bullin waayabote! 23 Ara keemacho getee waayataani asho bullin Yeeri bi asheena'ochi daggoochee bariiree aalliiyemmone' itone. 24 "Aree hillooch Saameeliichee tiijiqqi Yeerichi wochoon gettiti keemachina'o bulli ebiyoomon hini yemeeneechon shiichiqqi gettitina'one. 25 ittoshiyoo Yeeri keemachina'ochi noonoona bi gibanikkiti gibanoonaa no qaabbachina'ona tookkii bi giyiti wogoonon qoodeyacho ittoshine; ara wogo Yeeri Abrahamin 'Ne yaroona shawee toommooch beeti shiijaroo bullin diiremmo taane' iqqi bi wogati wogoone. 26 Yeeri bi bushoon kaacciqqi, ittoshi ikkikkoon gonda ittoshi shuunoochee bi wochoona bi diiremmoyich, shiichiqqi ittoshich deejitone" iye.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 4

1 Pheexiroosinaa Yowannisina asheena'oyich boonoshi gettii beetee, qeesheena'o, Yaafee Kechi qoomeena'ochi ukkuroonaa Saduqeena'ona waaheete. 2 Aroochee asheena'oyich boonoshi dojitoyich, wotta "Yesuusi qitii duukkatina'ochi daggoochee kechitone; ebich qitii duukkatina'o kechemmina'o ne" iqqi boonoshi gettitoyich, kaaraheete. 3 Ebichi naboona Pheexiroosinaa Yowannisinon yechiyeete; aree gaata shawoo xumato aahee, harimmi wottoon cuyee kexooch qeejiyeete. 4 Tunaballi Yeerichi qaaroon waayatina'ochi daggoochee meetina'o boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiheete. Yesuusichi toommooch boonoshi mulloon too'iiti anaamina'o aafichina'ona tookkii uucha hum bedoon tunaheete. 5 Dechara Ayihudee ukkureena'o, geeneena'o, Muusichi callee dojachina'o, qeeshee guudo Haanni, Qeyaafi, Yowannisi, Iskindiroosi, qeeshee guudoochi xiboo tunatina'o bulliyoo ikkottaqqi Yerusalem kiceeheete. 7 Arooba Pheexiroosinaa Yowannisinon boonoshi daggooch neechiqqi, "Ittoshi koni giidoona oohee koni shigoonaniye hini bi baatoo yeshati uroon ittoshi wodiito?" iqqi echaheete. 8 Arooba Pheexiroosi Yaafa Ayaanoona ceenniqqi ishichii wochiye:- "Hini asheena'ochi ukkureena'onaa shawee geeneena'onote! 9 No hanaach hini biiyachi uroyich no tuniiti de'a shuunoyich 'Aabichiqqi hini uro wodiye?' iqqi noon ittoshi echa gaata, 10 ittoshi yooddiito, Yeeriyoo qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kichiti, Naaziretachi Yesuus Kiristoosichi shigoona wodiqqi ittoshi aafooch bi neexo ittoshi bullinaa Isra'eeleena'o bullinoyich arichato tunabe. 11 'Xaqqee kechi haggachi ittoshi hoxaa dupito, Aroo kexon deggii neechii beeti, giimbee guummon tunati xaqqoo hinine' getee kooreetone. 12 Wodoo baroo koni waaneenolla danataache; noon wodiyoon hakkemmo, asheena'oyich Yeer waanee immati shigo shimaayoyee desh baroo aalloone" iye. 13 Arooba kiceeti Ayihudee nallachina'o Pheexiroosinaa Yowannisina aafoon kupphaqqi boonoshi yibbaatoon beeggiqqi, dojachona tookkii boonoshi dicci qayonaa ogooga asheena'o boonoshi tunee qayonon shalligiqqi woriganaheete; ebiyee aaf Yesuusina tookkii boonoshi beemon ariiheete. 14 Wotta hini ara woditi uro Pheexiroosinaa Yowannisina tookkii neexaa bi beetee beeggiqqi, boonoshi gettemmon muccaheete. 15 Ebich Ayihudee nallachina'o Pheexiroosinaa Yowannisinon "Maaxooch keyote!" iqqi boonoshi kiceeti kexoochee maach boonoshi kichitoyee gub, boonoshinaa boonoshina 16 "Hini asheena'on aabichibona? Yerusalem beetina'o bulli ooga mallatoon boonoshi tuniyoon ariitina'one. Ebin nookkoon hakkaachone. 17 Tunatee bat waayataani asheena'o waayataachemmoyich, ebiyee damba konicholla hini shigoon tiijiree boonoshi yibbaatataachemmoyich, miicharee bayone" iqqi echeeheete. 18 Ebiyee gub, Pheexiroosinaa Yowannisinon ceeggiiqqi, "Guttinnoon Yesuusichi shigoon tiijiree yibbaatiyaahotine! Ashich dojiyaahotine!" iqqi miichaheete. 19 Tunatee Pheexiroosinaa Yowannisina wochiqqi, "Yeerich de'a getonashi, oohee ittoshich de'a getona? Yeerichi aafooch aabine tato? Eke ittoshi nallibote! 20 No beeggatonaa no waayatonon yibbaatataanoon cikkii qayon hakkaachone" iyeete. 21 Ebiyee gub, Ayihudee nallachina'o Pheexiroosinaa Yowannisinon manjii miichaachii biichiyeete. Miichaqqi boonoshi biichito, tunati mooyona asheena'o bulli Yeerin boonoshi oogii beetoyich, boonoshi nallemmi gommon muccaqqiniye. 22 Hini mallatoona woditi uro aabba natoyee beshoone. 23 Pheexiroosinaa Yowannisina biichaqqi Yesuusichi asheena'o waan waaheete. Qeesheena'ochi ukkureena'onaa shawee geeneena'ona boonoshich gettito bullin gettiyeete. 24 Boonoshiyoo waayaqqi, ikka mulloona Yeerin ishichiqqi qollaheete:- "Shimaayoon, shawoonaa baharoonon, eboshichi daggooch beeto bullin halliti Doonocho! 25 Neech qeyiti no qaabbachi Daawiti noonoona ishichiqqa gettato neene:- 'Aagateena'o amoyich ipoona guuqqeeheete? Hini ara asheena'o amoyich duuba mooyon koceeheete? 26 Doono Yeerinaa bi doonjiiti Kiristoosinon kocha shawee taateena'o tiyiyeete; Ukkureena'oo kiceeheete' ito neene. 27 "Ibaroone; Heroodisinaa Faantoosachi Phelaaxoosina Isra'eeleena'onaa aagateena'ona tookkii ne doonjiiti yaafa ne Bushoo Yesuusichi toommooch gondoon koceeya hini katamooch kiceeheete. 28 Boonoshi kiceeti naboo, ne shiichiqqa ne giidoonaa ne shalligoona bi tunemmoyich ne kuxxato ceennemmoyichiye. 29 Andoo Doono Yeero! Boonoshi miichoon ciine! Aafoon kuppharee ne qaaroon no gettemmoyich, ne guuno noon kupphiibe! 30 Ashoon wodiyoyichoo ne kishoon yaggiree, yaafa ne Bushoo Yesuusichi shigoona mallatoonaa woriganikkimmi mooyonon shuunabe!" iqqi Yeerin qollaheete. 31 Yeerin qollaqqi boonoshi tiyiyee, boonoshi kiceeti xaa'oo shuuriye. Bulliyoo Yaafa Ayaanoona ceenniyeete; aroochee Yeerichi qaaroon aafoon kupphaqqi gettiyeete. 32 Arooba Yesuusichi asheena'o bulli ikka mullo, ikka kasho tunaheete; boonoshi daggoochee koniyolla "Hini gijoo taachone" getaanoone; bullin gogaqqi ikkooch qoodee beeheete. 33 Mishiraachachina'o "Doono Yesuus Kiristoosi qitii duukkatina'ochi daggoochee kechitone" iqqi ooga giidoona miixaa beeheete; Yeeri boonoshi bullin oogichii diiriye. 34 Boonoshi daggooch ikkolla iriteeto aalloone; ebiyoo boonoshi daggoochee shawacho bi shawoon, kechacho bi kexon kemmiibee, boonoshi kemmiti gijoon mishiraachachina'oyich deebii 35 boonoshi imee, mishiraachachina'o gijaalleena'oyich bechiqqi boonoshi qoodii beetoyichiye. 36 Arooba Qoopphiroosi gettee beeti buura shawooch shiijati, Yooseefi gettee beeti ikka Lewo beehe. Mishiraachachina'o biinoo "Barinabaasi" iqqi shigiiheete; ebiyoo "Goggiyee bushoo" getone. 37 Aroo bi shawoon kemmiqqi gijoon deebii mishiraachachina'oyich immiye.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 5

1 Ebiyee gub, wotta Hanaani gettee beeti ikka uro Sapphiiri gettee beeti bi mecheena tookkii tunaqqi bi shawoon kemmiye. 2 Hini ara shawoo kecheeti gijoochee bi mechee arii beetee, bi qellich qoodii echiichii, echa gijoon deebii mishiraachachina'oyich immiye. 3 Tunatee Pheexiroosi ishichiye:- "Hanaano! Yaafa Ayaanoyich kootiree shawoon ne kemmati gijoochee ne qellich ne echiiyemmoyich Sheexaanoon ne mullooch akkiya giijinne? 4 Kemaan ne beehooba, shawoo ne hajoo toona? Ne kemmatoyee gub, gijoo ne bullo toona? Ebiyoomi mooyon amoyich ne mulloona gabinne? Yeerichalli, ashich kootaano neene" iye. 5 Hanaani ishin waayaqqi bekkach dihiye; bi dihiti xaa'oochaa bi kasho kechiye. Arooba bi qitoon waayatina'o bulli oogichii shataheete. 6 Aroochee gurimaasheena'o tiyiqqi, bi dubanoon kaapiqqi kichii daammii duukkiyeete. 7 Aree hillooch keeja saato bedoyee gub, Hanaanichi mechee wotta hini bi kenoochi toommooch shaggiti mooyon bat ariyaan beebee, ara kexooch waahan. 8 Bi giyahee, Pheexiroosi tiyiqqi, "Eke taach gete! Ittoshi shawoon ittoshi kemmito, ebina baachiya?" iqqi echahe. Areyoo wochiqqa, "Eeha ebinaniye no kemmato" iyan. 9 Aroochee Pheexiroosi "Doono Yeerichi Ayaanoon dachoyich akkiya ikkottahotine? Ebeege! Ne kenoon duukkiti asheena'o shaggitina'one; neenoo wotta kichiree duukkemmina'o ne" iye. 10 Areyoo bekkach Pheexiroosichi baatooch dihiqqa qitiyan. Gurimaasheena'o wottaqqi kexooch giyiyee, qitiqqa beetin danaheete; kichiqqinoo bi kenoochi ga'ooch duukkiyeete. 11 Arooba Yesuusichi asheena'onaa ishin waayati bara asheena'o bullinochi maacooch oogati shato giyiye. 12 Ebiyee gub, mishiraachachina'ochi kishoona meeti mallatoonaa woriganikkiti mooyona asheena'ochi daggooch tunaa beehe. Bulli ikka mulloona tunaqqi, Solomoonichi genja gaaddafooch kicee beeheete. 13 boonoshi waan wottataaneena'ochi daggoochee koniyolla boonoshi daggooch gimoyich aafoon kupphato aalloone. Tunatee asheena'o boonoshin oogii beeheete. 14 Boonoshi mulloon Doono Yesuusichi toommooch too'iiti meeti anaamina'onaa maacheena'ona aafichoyee beshoon Yesuusichi asheena'o daggooch daakkeeheete. 15 Mishiraachachina'o biiyachina'on boonoshi wodii beetoyich, asheena'o "Pheexiroosi beshahee, bi yiiroo tunateenolla ikkikkeena'on yexe" iqqi biiyachina'on gommooch kichiqqi shaa'oonaa yeebboonooch qeejii beeheete. 16 Wotta Yerusalemi guudoona beeti gishiishi katamoochee biiyachina'onaa maachi biiyo yechii iritii xuuxiitina'onon deebii beeheete. Arooba dofee asheena'o kiceeheete; biiyachina'o bulliyoo wodiyeete. 17 Ebiyee gub, qeeshee guudoonaa biinna tookkii beeti Saduqeena'o bullina kaaroon tiijiyeete; oogati qanaatoona mishiraachachina'ochi toommooch tiyiyeete. 18 Boonoshinoo yechiiqqi, cuyee kexooch cuchiiheete. 19 Boonoshi cuchiiti aroobee xum, Doono Yesuusi wochati shimaaji maraakoo cuyee kechi kelleena'on qechii boonoshin maach kichiqqi, 20 "Hamiree Yaafee Kexooch neexaree, hini andra kashee gommichi bulli mooyon asheena'oyich getote!" iye. 21 Mishiraachachina'o ishin waayaqqi maaddoona Yaafee Kexooch giyiqqi, Yeerichi qaaroon asheena'oyich dojiyeete. Tunaballi qeeshee guudoonaa biinna tookkii beetina'ona waaqqi, nallacho boonoshi tunemmoyich Isra'eeleena'o kaacciti geeneena'o bullin ceeggiqqi, ikkooch kiciyeete; wotta "Yiich cucheeti asheena'on hamiree deebote!" iqqi asheena'on cuyee kexooch wochaheete. 22 Tunatee wocheeti asheena'o cuyee kexooch hammiqqi mishiraachachina'on muccaheete. Wottaqqi ishichiyeete:- 23 "Cuyee kexooch no hammaa shaggahee, cuyee kechi kelleena'o gaawichii tuggeechee, quyachina'o kellooch neexaqqi boonoshi beetee danahone; tunatee qechii no giyahee, bi maacooch boonoshi daggoochee koninolla muccahone" iqqi gettiyeete. 24 Yaafee Kechi qoomeena'ochi ukkuroonaa qeesheena'ochi guudeena'ona hini mooyon waayaqqi, "Hini mooyo gub amo bi tunemmo gaata ariyaachone" iibee boonoshi gettemmi mooyon muccaheete. 25 Aree gaata ikka uro waaqqi, "Ebiyoche, yiich ittoshi yechii cuchiiti asheena'o Yaafee Kexooch neexaqqi, asheena'oyich dojii boonoshi beetee beeggaqqa waahoye" iqqi gettiye. 26 Aroochee bekkach Yaafee Kechi qoomeena'ochi ukkuroonaa ikkikka qoomeena'ona hammii, mishiraachachina'on yechiqqi deebiyeete; boonoshi deebito giidoona toonoone. Ebiyoo "Asheena'o noon xaqqoona yexxemmina'one" iqqi boonoshi shattitoyichiye. 27 Mishraachachina'on deebiqqi, Ayihudee nallachina'ochi aafooch neechiyeete. Aree hillooch qeeshee guudo boonoshin 28 " 'Hini ittoshi ceeggii beeti shigoona asheena'oyich arichiyaahotine!' iqqa manjaayii ittoshich getaano noona? Ebiyoche, Yerusalem beetina'o bullich bechitotine. 'Ara uroon wuxiito ittoshine' getiree noon shigiiyaniya ittoshi qaawii beeto?" iye. 29 Pheexiroosinaa bara mishiraachachina'ona wochiqqi ishichiyeete:- "Ashich de'a no getoyee Yeerich de'a no geto tun beda mooyone. 30 Mixooch yooddiiqqi ittoshi wuxiiti Yesuusin no qaabbachina'ochi Nuggushoo Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee kichitone. 31 Biinoo Yeeri axaaxee gommoochee bi waan wottoonaa maaroonon Isra'eeleena'oyich bi immemmoyich, bullichi shimboonaa wodiyachonon tuniiqqi bi qanna bad kotiitone. 32 Hini mooyoyich no miixoo noone; wotta Yeerich de'a ii beetina'oyich bi immiti Yaafa Ayaanoo miixoone" iyeete. 33 Ayihudee nallachina'o ishin boonoshi waayatoyich oogichii ipaqqi, "Hini asheena'on wuxibone!" iyeete. 34 Tunatee asho bulli oogii beeti Muusichi callee dojachi Gamali'eeli gettee beeti ikka Fariso boonoshi daggoochee tiyiqqi, "Ikka wottoon hini asheena'on maach kichibote!" bi itoyee gub, 35 Ayihudee nallachina'oyich ishichiye:- "Hini Isra'eeleena'ote! Hini asheena'ochi toommooch halloyich ittoshi gabiti mooyoochee ittoshi qelloon quyabote! 36 Ebiyee aaf Tiyodaasi gettee beeti uro 'Ta oogoo taane' iqqi bi tiyee, awudda bal beda asheena'o biinna tookkii ikkottaheete. Tunatee hini ara uro ashi kishoona qitiye; biinna tookkii ikkottatina'o bulliyoo shacaa aallaheete. 37 Aree hillooch shawee ukkureena'o asheena'o bullin haddiyooba, Galiilachi Yihudi tiyiqqi meeti asheena'on dabbiitone; aroo wotta ashi kishoona qitiye; biin dabbitina'o bulliyoo shacaheete. 38 Andoo ittoshich gettahoye; hini asheena'ochi achooch shaggaahotine! Qayote! Hini shalligoo oohee hini mooyo ashi waanee tunato gaata aallemmone; 39 Yeer waanee tunato gaatoo, boonoshin aalliyoon hakkaachotine; hini mooyo Yeerina tookkii kaaraqqi koyo ittoshich tunemmone" iye. Ayihudee nallachina'o Gamali'eelichi yibbaatoon waayaheete; 40 aree hillooch mishiraachachina'on boonoshi waan ceeggiiqqi, arangoona xoobbiiheete; "Yesuusichi shigoona guttinnoon yibbaatiyaahotine!" iqqi gawukkiyeete. 41 Ebich mishiraachachina'o "Yeeri 'Yesuusichi shigoyich hoxeyoon hakkemmina'one' iqqi noon hadditone" iqqi emiriibee Ayihudee nallachina'ochi aafoochee kechiyeete. 42 Ebiyee gub, qemi qemona Yaafee Kexonaa kexi kexonooch guuddiqqi, "Yesuusi aroo Kiristoosine" iibee mishiraachee qaaroon asheena'oyich dojoonaa yibbaatoonon kuxaanoon beeheete.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 6

1 Aroobee yemeenooch Yesuusichi asheena'o meettii meettii boonoshi qeyiyona, Giriikee noonoon yibbaataa beeti Ayihudeena'o Yihudee Shawooch shiijati Ayihudeena'ochi toommooch xuuqqishiyeete. Ebiyoo qemi qemona boonoshi deggii beeti degoochee Giriikee noonoon yibbaataa beeti xuuma maacheena'oyich boonoshi guutiitoyichiye. 2 Arooba aaraa gutta mishiraachachina'o Yesuusichi asheena'o bullin ceeggiqqi ishichiyeete:- "Yeerichi qaaroon asheena'oyich dojoon qayiichi maayoon qoodoyich no gimo tato toonoone. 3 Ebich no maneena'ote! Ittoshi daggoochee shabaatta asheena'on kaacote! Ebi ittoshi kaaccemmi asheena'o 'Yaafa Ayaanoonaa shalligoona ceenniti asheena'one' getee miixeetina'o tunabeete; hini shuunoyich boonoshin ukkuriibone! 4 No, corootoonaa Yeerichi qaaroon dojoonoyich no mulloon ikkochibone!" iyeete. 5 Asheena'o bulli ishin waayaqqi emiriyeete. Ebich Yesuusichi toommooch mullee too'iyoonaa Yaafa Ayaanoona ceenniti uro Isxifaanoosin, Filipphoosin, Phirookiroosin, Niqaaroonin, Xemoonin, Pherimoonin, Ayihudeena'o waan wottati Antookachi Niqolaawiyoosin kaacciyeete. 6 Eboshin mishiraachachina'ochi aafooch deebii neechiyeete. Mishiraachachina'o hini ara kaacceeti asheena'oyich boonoshi corootitoyee gub, kishoon boonoshi shimbooch kotiiqqi ukkuriiheete. 7 Yeerichi qaaro gabinnii gabinnii hammiye; Yerusalem beeti Yesuusichi asheena'o meettii meettii waaheete. Qeesheena'ochi daggoochee meetina'o mishiraachee qaaroyich de'a iqqi Yesuusichi toommooch boonoshi mulloon too'iiheete. 8 Isxifaanoosi Yeeri biin diiriqqi giidoon biich imee, asheena'ochi daggooch woriganikkiti mooyonaa ooga mallatoonon tunii beehe. 9 Arooba Qereeni Katamoonaa Iskindiri Katamoonoochee, Kiliqee Shawoonaa Isiyee Shawoonoochee waati Ayihudeena'o "Guuchittinoochee kechiti Ayihudeena'o kicee beeti kexo" gettee beeti kexooch kicee beeheete. Eboshi daggoochee ikkikkeena'o tiyiqqi Isxifaanoosina tookkii taggaheete. 10 Tunatee bi gettii beeti ariyoonaa ayaanoonon habbiyoon hakkaaneena'one. 11 Arooba "Muusinaa Yeerinon bi naagee waayato noone" getiree miixemmi kemee miixeena'on danaheete. 12 Ebichi gommona asheena'on, geeneena'onaa Muusichi callee dojachina'onon ipiiheete. Boonoshiyoo ipaqqi hammii Isxifaanoosin yechiqqi, kiceeti Ayihudee nallachina'o waan deebiyeete. 13 Aree hillooch koota miixeena'on giddiiheete; hini ara miixeena'o giddaqqi, "Hini uro [hini] Yaafee Kexonaa Yeerichi calloonon oonoochee wottataanoone. 14 Andoo 'Hini Naaziretachi Yesuusi gettee beeto, hini Yaafee Kexon hapemmone; Muusi nooch bi beshiiti doyoonoo shaddemmone' iqqi bi getee waayato noone" iqqi miixaheete. 15 Aree gaata nalloyich kotati Ayihudeena'o bulli Isxifaanoosin manjii boonoshi ciinniyee, bi aafo shimaaji maraakee aafoon shaahiye.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 7

1 Aree hillooch qeeshee guudo "Hini mooyo ibaroona?" iqqi Isxifaanoosin echahe. 2 Isxifaanoosi wochiqqi ishichiye:- "Ta maneena'onaa ta niheena'onote! Waayabote! Oogee yiirachi Nuggushoo Yeeri, no nihoo Abrahami Karaan hammii kotataan bi beetee, Mesotaamee Shawoochaa biich bekkaqqi, 3 'Ne shawoonaa ne xibeena'ona waanee keyiree ta bekkiiyemmi shawooch hambe!' iye. 4 "Ebich arooba Kalideena'ochi shawoochee kechiqqi, Karaan hammii kotahe. Aroochee bi nihoo qititoyee gub, Yeeri biin kichiqqi hanaach ittoshi beeti hini shawooch deebii kotiihe. 5 Hiniichoo ikka ciix beda shawoonolla biich imaanoone. Tunaballi Abrahamich bushoo shiijataan beetee, 'Hini shawoon neennaa ne hillooch shiijammi ne yaroonoyich immemmo taane' iqqi gibanikkiye. 6 Wotta Yeeri 'Ne yaroo ashi shawooch shiqqoo tunaree beeyemmone. Ara shawee asheena'o awudda balla naton guuno tuniiree boonoshin hajemmina'o ne; xuuxoonoo bekkiiyemmina'o ne. 7 Tunaballi guuno tuniiree hajemmi ara shawee asheena'ochi toommooch nallemmo taane; ebiyee gub, ne yaroo keyiree hini xaa'oochaa taach goyinnemmone' iqqi gettiye. 8 Ebiyee gub, Yeeri Abrahamina tookkii wogo giyiye. Abrahamiyoo hini ara wogoona dokireehe. Ebich Abrahami Yisaaqin shiyiqqi shimitta qemooba dokiriihe. Ebiyoomon Yisaaqi bi bushoo Yaaqoobin dokiriihe; Yaaqoobiyoo no qaabbachina'o tunati aaraa gutta bi bushiisheena'on dokiriihe. 9 "Hini no qaabbachina'o boonoshi manoo Yooseefina qanaataqqi Gibicee Shawooch hammii beeti giixachina'oyich biin kemmiyeete. Tunaballi Yeeri biinna tookkii tunahe; 10 bi xuuxo bullinoo gaachahe; Gibicee taatoo Faaroonichi aafooch bi neexahooba, ariyoon biich immiqqi taatoo biin oogiiyemmoyich tuniihe. Hini ara taatoo Yooseefin Gibicee Shawoonaa bi kexo bullinooch iraashiihe. 11 "Aroyee gub Gibicee Shawoonaa Kanaanee Shawoo bullinooch beeti asheena'on du'iiti shaacoo giyee, no qaabbachina'o maayemmon muccaheete. 12 Arooba Yaaqoobi Gibicee Shawooch maayee beemon waayaqqi, shiichii no qaabbachina'o tunati bi bushiisheena'on ara Gibicee Shawooch daachiihe. 13 Bi guttinnooba Yooseefi bi maneena'oyich 'Taane Yooseefi' iqqi arichahe; arooba bi yoodo Faaroonich arichahe. 14 Ebichi hillooch Yooseefi bi nihoo Yaaqoobin 'Ne kechi asheena'o bullin yeshiree Gibicee Shawooch wobe!" iqqi wochiihe. Arooba Yaaqoobichi kechi asheena'o shabaa uucha asheena'one. 15 Yaaqoobi eboshina tookkii tiyii, Gibicee Shawooch hammiye; biinnaa no qaabbachina'ona aroochaa qitiyeete. 16 Boonoshi dubanoon Shekeem daammiqqi Abrahami Kemoorichi bushiisheena'o waanee bi gijoona bi kemati maashooch duukkiyeete. 17 "Aroyee gub Yeeri Abrahamich bi gibanikkiti yemeeno katinniyona, Yooseefin ariyaani bara taatoo Gibicee Shawooch bi taatammi wottoon, Gibicee Shawooch beeti no asheena'o shiijaa meettiyeete. 19 Hini ara taatoo no yareena'oyich maroo halliqqi no qaabbachina'ochi toommooch maacoo manjiye; 'boonoshi waanee shiijammi gaggareena'on kashoona boonoshi beetaachemmoyich, maaxooch kichiree dufote!' iqqi xuuxiihe. 20 "Arooba Muusi shiijahe; aroo Yeeri biinna emiriti bushoone. Biyoo bi nihoochi kexooch keeja aganoon dicciye; 21 aree hillooch bi dupeeti xaa'oochee Faaroonichi bushee danaqqa tiijii daammaa, bi bushoon tuniiqqa dichiyan. 22 Ebich Gibiceena'o Muusich boonoshi doyoo bullin dojiyeete; aroo bi yibbaatoonaa bi shuunoo bullina giidachi asho tunaqqi dicciye. 23 "Ebiyoomon Muusi bi shiijati aabba natooba, arooba bi maneena'o tunati Isra'eeleena'on beegga gabiqqi, boonoshi waan hammiye. 24 Boonoshi daggooch bi beetee, ikka Gibicee asho Isra'eelee ashoon bi xuqqii beetee beeggiqqi gaachahe; Gibicee ashoon wuxiqqi xuqqeeti uroyich nichoon gaaceehe. 25 Muusiyoo 'Ta maneena'o Yeeri boonoshin ta kishoona wodiiyemmo tunoon shalligii beetina'one' iqqi gabiye; tunatee shalligaaneena'one. 26 Wotta dechara Isra'eeleena'ochi daggoochee gutteena'o boonoshinaa boonoshina kaaraa beetee beeggiqqi, yeshi shuniiya iqqi, 'Hini asheena'ote! Manaa manoo ittoshi amoyichiye ittoshi xu'ee beeto?' iye. 27 "Ara xuqqi beeti uro, Muus waan wottaa kishoona xuqqiqqi, 'No toommooch ukkuroonaa nallachona ne tunemmoyich, konine neen ukkuriito? 28 Oohee yiich Gibicee ashoon ne wuxitoomon, taan wuxiya qaawii beetine?' iye. 29 Ebich Muusi Midiyaamee Shawooch maxxaa hammii, shiqqoon tunaqqi kotahe; aroochaa gutta bushoon shiyiye. 30 "Muusi arooch aabba naton bi kotatoyee gub, Siinee Gepee ga'ooch beeti baraheexi tusho qaaqqoo tunaqqi aaxxaa beeti qaaqqee aaxxee daggoochaa Doono Yeerichi maraakoon beeggiye. 31 Ciinniqqi, 'Amoon beeggootee! Hini amoone?' iqqi manjii beegga bi giddahee, 'Ne qaabbachina'o Abrahamichi Nuggushoo, Yisaaqichi Nuggushoo, Yaaqoobichi Nuggushoo Yeeri taane' ii beeti Doono Yeerichi qaaroon waayahe. Waayaqqinoo qewahe; manjii ciinoyich aafoon kupphataanoone. 33 "Aree hillooch Doono Yeeri 'Ne neexati xaa'oo yaafeeti shawoo bi tunatoyich, ne baateexi caammoon kichibe! 34 Gibicee Shawooch beeti ta asheena'ochi xuuxoon manjii beeggaqqa, kachaa kashoon muccaqqi boonoshi gaashiron waayaqqa, boonoshin wodiiya kindito taane. Andoo tibe! Gibicee Shawooch neen wochemmo taane' iye. 35 "Hini Muusi ebiyee aaf 'Ukkuroonaa nallachona ne tunemmoyich konine neen ukkuriito?' iqqi boonoshi hoxati uroone. Aroonoo tushee daggoochaa bi beeggiti shimaaji maraakoochi kishoona Yeeri ukkuroonaa wodiyachonon tuniiqqi deejiye. 36 Biyoo Gibicee Shawoochaa woriganikkiti mooyonaa mallatoonon bekkiiqqi, Isra'eeleena'on aroochee Ceella Baharoonaa Siinee Barahoonoochaa woriganikkiti mooyonaa mallatoonon bekkiibee, aabba naton boonoshin yaabiye. 37 Isra'eeleena'on 'Taanoomi keemachon ittoshi maneena'ochi daggoochee Yeeri ittoshich kaaciree neechemmone' iqqi gettito hini ara Muusine. 38 Aroo no qaabbachina'ona tookkii barahooch kiceeti asheena'ochi daggooch, wotta Siinee Gepoochaa biich gettiti shimmaji maraakoona tookkii beetone. Kasho beeti qaaroonoo nooch imma Yeer waanee deqqito aroone. 39 "Tunaballi no qaabbachina'o hini ara Muusin xuqqiyeete; 'No toommooch ukkurataache' iqqi boonoshi mulloona Gibicee Shawooch wottaheete. 40 Wotta Haroonin 'Hini Gibicee Shawoochee noon kichiti Muusi amooch bi giyito gaata ariyaano noone; ebich no aafooch shiichemmi nuggusheena'on nooch shuunabe!' iyeete. 41 Arooba maamon shaahiiqqi shuunaheete; biichoo deejoon deejiyeete; kishoona boonoshi shuunati shuunoyich tikkasho tikkashaheete. 42 Ebich Yeeri boonoshin qajiye; shimaaji xojaneena'oyich boonoshi goyinnemmoyich beshiiqqi boonoshin immiye. Keemachina'ochi macaafooch bi kooreetoomon, 'Yeeri "Hini Isra'eeleena'ote! Aabba naton barahooch ittoshi beehooba, deejoonaa buuroonon ittoshi giddiito taachiya? 43 Boonoshich goyinniya ittoshi shuunati shaaheetina'o, boonoshiyoo Molooki duukkaanoonaa Refaani gettee beeti, ittoshi nuggushoo tunati xojanee shaahiyoonon tiijiqqi shaaggiyotine. Ebich Baabiloonee Shawoyee bek ittoshin yoohi daachiiyemmo taane" iye. 44 "No qaabbachina'o barahooch boonoshi beehooba, Yeerina danee duukkaanoo boonoshich beetone; hini danee duukkaanoo arooba Yeeri boonoshina tookkii beemon bekkii beeti duukkaanoone. Ara duukkaanoo Yeeri Muusich bekkiiqqi gettitoomon shaahiitee shuuneetone. 45 Aroyee gub no qaabbachina'o wotta boonoshi keroona Yeeri boonoshi aafoochee kichiti meeti yareena'ochi shawooch Yaasina tookkii hini ara duukkaanoon yechiqqi giyiyeete. Hini duukkaanoo Daawiti yemeenooch beddaahee arooch kotahe. 46 Aroobee yemeenooba Yeeri Daawitich ishichiye:- 'Neenna ta emiritoyich neech de'oon tuniiyemmo taane' iqqi bi gettiyona, aroo 'Yaaqoobichi Nuggushoo Yeero! Kexon neech ta haggemmoyich taach daaggibe!' iqqi qollahe. 47 Tunaballi Yeerichi kexon haggito Solomoonine. 48 "Tunatee Beshoo Yeeri asho haggiti kexooch beetaache; keemacho gettitoomon, 49 'Doono Yeeri "Shimaayoo ta taatee qeenone; Shawoo ta baatoo neexxemmi xaa'oone; taach am shaaha kexoniye ittoshi haggemmo? Ta kashemmi xaa'ochi, amoochiye? 50 Eboshi bullin shuunato ta kishoo toona?" itone.' 51 "Illa hini getee waayataani amashee asho ittoshine? Yeerin ariyoon qaawaani asheena'ochoomon ittoshi mulloo muumoona? Ittoshi waamo ulloona? Ittoshi qaabbachina'oomo ittoshine; ittoshi wotta bulli araddoon Yaafa Ayaanoyich de'a getaachotine. 52 Keemachina'ochi daggoochee konine ittoshi qaabbachina'ona du'ataano? 'Cadiqo woyemmone' iqqi shiichii gettitina'on wuxiyeete. Bi waateenoo, ittoshi and biin beshiiqqi immiyotine; wuxiihotine. 53 Yeeri bi maraakeena'ochi kishoona bi immiti calloon deqqiyotine; tunatee quyataachotine" iye. 54 Ayihudee nallachina'o ishin boonoshi waayati hillooch oogichii ipaqqi boonoshi gashon shaacciyeete. 55 Tunaballi Isxifaanoosi Yaafa Ayaanoona ceenniqqi shimaayooch manjii bi ciinniyee, Yeerichi oogee yiiroonaa Yesuusi Yeerichi qanna bad neexaqqi bi beemonon beeggiye. 56 Aroochee "Ebiyoche, shimaayoo qecheeqqi ashi bushoo Yeerichi qanna bad neexaa beeto taach bekkaa beete" iye. 57 Aree gaata Ayihudee nallachina'o boonoshi qaaroon oogichiqqi cookiibee boonoshi waamon upiyeete; ikkooch tiyiqqi bi waan wocaheete; 58 biin geechii katamoyee maach kichiyeete. Miixeena'o boonoshi tahoon kichiqqi, Sawuli gettee beeti ikka gurimaashoochi aafooch geddiichii, Isxifaanoosin xaqqoona yexooch giyiyeete. 59 Arooba Isxifaanoosi xaqqoona yexxaabee, "Ta Doono Yesuuso! Ta kasheen de'e!" iqqi qollahe. 60 Gurataqqi, "Ta Doonocho! Hini axaaxoon boonoshi toommooch haddiyaahine!" iqqi oogichii cookiye. Ishichiichii qitiye.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 8

1 Arooba Sawuli "Asheena'o Isxifaanoosin boonoshi wuxoo tatoone" itone. Ebi arooba Yerusalem beeti Yesuusichi asheena'o toommooch oogati du'o waahe. Mishiraachachina'oyee damba Yesuusichi asheena'o bulli Yihudee Shawoonaa Shamaaree Shawoonooch shacaheete. 2 Ikkikka Yeerich qeyitina'o Isxifaanoosin duukkiyeete; ooga eefonoo eepiyeete. 3 Tunaballi arooba Sawuli Yesuusichi asheena'on kachaa kashoon tuushiiqqi iritii beehe; boonoshi kexi kexooch giyiqqi maacheena'onaa anaamina'onon shotti shottaa kichiqqi cuyee kexooch daammii cuchii beehe. 4 Hini shacati Yesuusichi asheena'o boonoshi hammito bulliich Yeerichi qaaroon gettiyeete. 5 Arooba Filipphoosi Shamaari Katamooch hammiqqi Kiristoosichon gettiye. 6 Asheena'o Filipphoosichi yibbaatoon waayaqqi, bi tunii beeti, gaakkachi mallatoon beeggiqqi, bi gettii beeton ikkooch ibara mulloona ellaheete. 7 Ebiyoo yinneena'o oogati qaaroona cookiibee meeti asheena'ochi toommoochee boonoshi tiyitoyichiye; boonoshi ashittino qittiti meeti asheena'onaa baata yesheena'onoo woditoyichiye. 8 Ebich Shamaara beeti asheena'o oogichii emiriyeete. 9 Arooba ara katamooch Simooni gettee beeti ikka allaamoo beehe. Ebiyee aaf aroo "Ta oogoo taane" ii beehe; bi kaayii beeti kaayoona Shamaaree asheena'o woriganaqqi, "Hini shuunoon aabichiqqi shuunoon hakkiye?" ii beeheete. 10 Gishiishoochee tiijiqii ogoogooch beddaahee boonoshi bulli "Hini uro 'Giidacho' gettee beeti Yeerichi giidoone" iibee ikkooch tunaqqi waayaa beeheete. 11 Meeti yemeenoon bi kaayee beeggitina'o woriganaabee, bi getoon waayaa beeheete. 12 Tunaballi Filipphoosi Yeerichi taatittineechonaa Yesuus Kiristoosichi shigeechonon boonoshich mishiraachee qaaroon bi getee waayaqqi, boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiti maacheen'onaa anaamina'ona aacona afaalleeheete. 13 Simooniyoo wotta bi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiqqi aacona afaalleehe. Aacona bi afaalleetoyee gub, Filipphoosi hammiyooch dabbiibee bi tunii beeti mallatoonaa gaakkachi shuunoonon bi beeggiyooba woriganaa beehe. 14 Arooba Yerusalem beeti mishiraachachina'o Shamaaree asheena'o Yeerichi qaaroyich boonoshi de'a geton waayaqqi, Pheexiroosinaa Yowannisinon boonoshi waan daachiiheete. 15 Boonoshiyoo hammiqqi, Yaafa Ayaano boonoshi toommooch bi kindemmoyich, Yeerin qollaheete; 16 ebin boonoshi qollato, Shamaaree asheena'o Doono Yesuusichi shigoona aacona afaalleeteetalli, Yaafa Ayaano boonoshi toommooch bat kindoo bi qajitoyichiye. 17 Arooba Pheexiroosinaa Yowannisina ara asheena'ochi shimbooch kishoon boonoshi kotiitee, Yaafa Ayaano boonoshi toommooch kindiye. 18 Mishiraachachina'o ashi shimbooch kishoon kotiitee, Yaafa Ayaano kindoon Simoon beeggiqqi gijoon kichii, 19 "Ta kishoon bi shimbooch ta kotiimmi asho bullichi toommooch Yaafa Ayaano bi kindemmoyich, taach hinoomi giidoon imbote!" iye. 20 Arooba Pheexiroosi tiyiqqi ishichiye:- " 'Yeerichi wojoon gijoona danabana' iqqa gabito neene; ebich ara ne gijoona tookkiree aallabe! 21 Ne mullo Yeerichi aafooch kaamoo toonoone; ebich hini shuunee gogacho tunoon hakkaachine. 22 Illa hini xumma ne gaboochee Yeer waan wottabe! Yeerin ne qollatee, diqqich ebi ne mullee gondoochee neen maaremmo tunemmone. 23 Caammara qanaato ne mullooch ceenonaa axaaxee waanjee daggooch ne beemonon beeggaa beeto taane" iye. 24 Aroochee Simooni wochiqqi, "Hini ittoshi gettitoochee ikkolla ta toommooch bi shagaachemmoyich ittoshi taach Doono Yeerin qollabote!" iye. 25 Pheexiroosinaa Yowannisna asheena'oyich manjiiqqi boonoshi miixatonaa Doono Yeerichi qaaroon boonoshi gettitonoyee gub, Yerusalem wottaabee Shamaaree Shawooch beeti meeti katamooch mishiraachee qaaroon gettiyeete. 26 Ikka araddoon ikka Topphiyee asho Yeerich goyinniya Yerusalem hammiye. Hini uro guruushoone; Hindeeki gettee beeti Topphiyee taatechi araaqee iraashoo. Ara uro bi hammitoochee bi shawooch gaarin yebbaqqi wottaabee, keemachi Isiyaasi kooriti macaafoon shemmaa beehe. Arooba Doono Yeeri wochati maraakoo Filipphoosin "Tiyiree aabi gimoochaa qanna bad Yerusalemee Gaazi Katamooch kichii beeti gommooch hambe!" iye. Ara gommo barahee gommone. Biyoo tiyiqqi hammiye. 29 Arooba Filipphoosin Yaafa Ayaano "Gaari toommooch beeti uro waan giddaree biinna danabe!" iye. 30 Filipphoosiyoo woccii hammiqqi, uro keemachi Isiyaasi kooriti macaafoon bi shemmaa beetee waayahe. Aroochee "Ibaroon ne shemmaa beeto ne mullooch giyii beeta?" iqqi echahe. 31 Aroo wochiqqi, "Taach kaachi gettemmi asho aalloon aabichiree ta mullooch giyehe?" iye. Aroochee gaarin neechiiqqi, "Hini gaariich keyiree kotabe!" iqqi Filipphoosin qollahe. Bekkach Filipphoosi ara gaariich kechii kotahe. 32 Isiyaasi kooriti macaafoochee ara uro shemmato ebiniye:- "Bago biin guuremmon bi dabboomon biin guuremmina'on dabbiye; bi eexon caggii beetina'ochi aafooch cikkii qajii beeti bagoochoomon bi noonoon wochaanoone. 33 Cooneehe; xu'ee nalloon bi toommooch nalliyeete; 'Bi kasho shawee toommooch beeyaaye!' getee bi bajeetoyich, bi shiijaroon konine haddoon hakkemmo?" ii beetoniye. 34 Uroo Filipphoosin "Keemacho koniniye bi gettii beeto? Biinnashi, oohee barooniye bi gettii beeto? Eke taach gete!" iqqi echahe. 35 Filipphoosiyoo wochiqqi ara bi shemmati macaafee xaa'oochee tiijiqqi, Yesuusichon gettii beeti mishiraachee qaaroon biich gettiye. 36 Tookkii gommo hammiibee aaco beetooch shaggiyeete; boonoshi shaggiyee, uro tiyiqqi, "Ebiyoche, hiniich aaco beetone; aacona ta afaalleyaachemmoyich, taan bajemmi mooyo amoone?" iqqi echahe. 37 [Filipphoosiyoo "Ceeni ne mulloon Yesuusichi toommooch ne too'ii gaata, neen bajemmi mooyo aalloone" iye. "Ta, Yesuus Kiristoosi Yeerichi Bushoo bi tunoon ibariihoye" iye.] 38 Aroochee uro "Gaarin neechibote!" iye. Filipphoosinaa biinna guttaqqi aacooch kindiyeete; Filipphoosiyoo biin aacona afaalliye. 39 Aacoochee boonoshi kechiyee, Doono Yeerichi Ayaano Filipphoosin diqqoona tiijiqqi daammiye. Uroo guttinnoon biin beegaanoone; emiriibee bi gommon yechiye. 40 Filipphoosi Azaxooni Katamooch bi shago arichahe; aroochee Qeshaarai bi shaggimmi wottoon katamoo bulliich mishiraachee qaaroon gettiibee beshaa beehe.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 9

1 Ebichi daggooch Sawuli "Boonoshin wuxi ciichemmo taane" iqqi, Doono Yesuusin dabbii beeti asheena'ochi toommooch daakkii miichaabee, qeeshee guudo waan hammiye. 2 Hammiqqi, "Damaasiqi Katamooch beeti Ayihudeena'o kicee beeti kechi ukkureena'oyich koorichoon kooriree taach imbe! Arooch Yesuusichi gommon dabbii beetina'on, anaamina'o tunabeete maacheena'on yeshi cuyiree Yerusalem deebana" iqqi qollahe. 3 Aroochee hammiibee Damaasiqa bi katinniyee, diq xeeyo xeeja iqqi bi waccoomon shimaayoochee bekko bi guudoona waccii aaxxahe. 4 Sawuli bekkach shawooch dihiye. Arooch dihiqqi bi beetee, "Sawulo! Sawulo! Amoyich taan du'ii beetine?" immi qaaroon waayahe. 5 Biyoo "Ta Doonocho! Koni neene?" iqqi echahe. Doono biich wochiqqi, "Ne du'ii beeti Yesuusi taane. 6 And tiyiree Damaasiqa gibe! Aroochee ne tuniiyemmon ikka uro neech gettemmone" iye. 7 Arooba Sawulina tookkii hammii beeti asheena'o qaaroon waayaabee koninolla beegaanoon, noonoo miimaqqi neexaheete. 8 Aroyee gub Sawuli bi dihitoochee tiyiye; bi aafoon bi gaxxiyee, ciinnemmon qajiye. Ebich asheena'o bi kishoon yechiqqi yaabiibee, Damaasiqa daammiyeete. 9 Biyoo maataanoon, uyaanoon, bi aafo ciinaanoon keej qeyiye. 10 Ara Damaasiqa Hanaani gettee beeti ikka Yesuusichi asho beehe; Doono yaa'oona "Hanaano!" iqqi ceeggiye. Biyoo "Ta Doonocho! Amoone?" iye. 11 Doono Yesuusi biich ishichiye:- "Kaata tiyiree 'Kaamoo' gettee beeti gommooch hambe! Arooch Yihudichi kexooch beeti, Sawuli gettee beeti, ikka Xeriseesi Katamee uroon qaawibe! Biyoo corootee toommoochiye bi beeto. 12 Wotta hini Sawuli wochinnoon ciinnemmoyich, Hanaani gettee beeti uro giyiqqi, bi kishoon Sawulichi shimbooch bi kotiitee, [yaa'oona] beeggitone" iqqi gettiye. 13 Tunatee Hanaani wochiqqi, "Ta Doonocho! Hini uro Yerusalem beeti ne asheena'ochi toommooch ambicha gondoon bi shuunato gaata meeti asheena'o waanee waayato taane; 14 wotta 'Yesuusichi shigoon ceeggii beetina'o bullin cuye!' iqqi qeesheena'ochi ukkureena'o biin ukkuriiqqi hiniich deejitina'one" iye. 15 Tunatee Doono Yesuusi wochiqqi, "Hini uro meeti aagateena'oyich, taateena'oyich, Isra'eeleena'oyichoo taachon bi miixemmoyich taach ta kaaccati qiicoone. Ebich bi waan hambe! 16 Taachon miixiya ambicha xuuxoon bi beeggemmo gaata ta biich bekkiiyemmo taane" iye. 17 Ebich Hanaani hammiqqi ara kexooch giyiye; Sawulichi shimbooch bi kishoon kotiiqqi, "Ta manoo Sawulo! Wochinnoon ne aafo ciinnemmonaa Yaafa Ayaanoona ne ceennemmonoyich, ne waan Doono taan deejitone; Biyoo hiniich ne waa beetee, gommoochaa neech bekkati Yesuusine" iye. 18 Bekkach teepphee kongaroomo bi aafoochee holliye. Arooba bi aafo ciinniye; tiyiqqi aacona afaalleehe; 19 maayoonoo maaqqi kupphahe. Aroyee gub Sawuli Damaasiqa beeti Yesuusichi asheena'ona tookkii giishacha aaboon kotahe. 20 Boonoshina tookkii beebee, Ayihudeena'o kicee beeti kexina'ooch hammiqqi, "Yesuusi Yeerichi Bushoone" iibee miixahe. 21 Waayatina'o bulli woriganaheete; "Hini uro Yerusalem beeti hini shigoon ceeggii beetina'on aalliito toona? Hiniich bi waato, boonoshin cuyiree qeesheena'ochi ukkureena'o waan daamma toona?" iyeete. 22 Tunatee Sawuli kupphaa kupphaa waahe; Damaasiqa beeti Ayihudeena'oyich Yesuusi aroo Kiristoosi bi tunoon xiishii arichiibee, boonoshi gettemmon muccii beehe. 23 Meeti araddoyee gub Ayihudeena'o Sawulin wuxiya echeeheete; 24 Sawuli boonoshi echeyoon waayahe. Boonoshiyoo Sawulin wuxiya xumoonaa araddoonon katamee kelloon manjiiqqi quyaa beeheete. 25 Tunaballi Yesuusichi asheena'o xumoona Sawulin daammiqqi, mokkooch geddii xaqqee gayee gutta daggeexi aahoona beshiiqqi wodaroona kindiiheete. 26 Sawuli Yerusalem hammiqqi, arooch beeti Yesuusichi asheena'o daggooch bacceeya qaawiye; tunaballi boonoshi bulli "Bi Yesuusichi asho toonoone" iqqi shataheete. 27 Tunatee Barinabaasi Sawulin daammiqqi, mishiraachachina'o waan shaggiihe. Aroochee Doono Yesuusin gommoochaa bi beegonaa Doono biich bi getonon, wotta Damaasiqi Katamooch aafoon kupphaqqi Yesuusichon bi getonoo gettiye. 28 Ebiyee gub, Sawuli aafoon kupphaqqi Doono Yesuusichon gettiibee, boonoshina tookkii Yerusalem kechii giyiibee beehe. 29 Wotta Giriikee noonoon arii beeti Ayihudeena'oyich gettii boonoshina tookkii gajitee beehe; tunatee biin wuxiya qaawiyeete. 30 Arooba maneena'o ebin ariiqqi Qeshaara daammiyeete; aroochee Xeriseesi daachiiheete. 31 Arooba Yihudee Shawoo, Galiilee Shawoonaa Shamaaree Shawoo bullinooch kicee beeti Yesuusichi asheena'o shatoochee kashaheete; manjiyeete; Doonochoo hajeebee Yaafa Ayaanee degoona beebee qeyii qeyii meettiyeete. 32 Arooba Pheexiroosi bulli xaa'ooch guuddiibee, Liidi Katamooch beeti Yesuusichi asheena'o waan hammiye. 33 Ara xaa'ooch ashittinoon wuxii beeti biiyoona shimitta naton beerooch qeyiqqi beeti, Eeniyi gettee beeti ikka uroon danahe. 34 Biinoo ishichiye:- "Eeniyo! Yesuus Kiristoosi neen wodiitone. Tibe! Ne hajee kishoona ne yeebboon qode!" iye. Aroo bekkach tiyiye. 35 Liidi Katamoonaa Shaarooni gettee beeti araara yimaanoonooch beetina'o bulli hini ara woditi uroon beeggiqqi, Doono Yesuus waan wottaheete. 36 Arooba Yoopphi Katamooch Xaabbiti gettee beeti, ikka Yesuusichi ashe beehan. Bi shigo Giriikee noonoona Doriqi getteehe; Doriqi geto xiixxe getone. Areyoo bulli aaboon de'a mooyon shuunaabee, iriteetina'on gaachaabee beehan. 37 Ebi ureyoo ikka araddoon biiyaqqa qitiyan; bi dubanoon machiqqi kechi toommeexi kexooch geddiyeete. 38 Arooba Yooppha beeti Yesuusichi asheena'o Pheexiroosi Liida bi beemon waayaqqi, "Kaata hami, biin kishoona yeshiree deebote!" iqqi gutta asheena'on daachiiheete. Boonoshi daachiito, Liidi Yoopphi Katamoyich katino bi tunatoyichiye. 39 Bekkach Pheexiroosi tiyiqqi, boonoshina tookkii waahe. Waa bi shaggiyee, asheena'o kechi toommeexi kexooch biin daammiyeete. Xuuma maacheena'o bulli eefaabee, Doriqi kashoona beebee boonoshich bi shuunati qamisoonaa bara tahoonon kichiqqi yaachii Pheexiroosich bekkiibee bi guudoona neexaheete. 40 Aroochee Pheexiroosi bullin maach kichiichii, gurataqqi Yeerin qollahe. Bi qollatoyee gub, dubano waan wottaqqi, "Xaabbite! Tibe!" iye. Bekkach bi aafoon gaxxiyan; Pheexiroosin ciinnaqqa tiyaa kotahan. 41 Biyoo bi kishoona yechiqqi tiijii neechiye; xuuma maacheena'on bara Yesuusichi asheena'ona tookkii ceeggiqqi, "Ebiyoche, kashachine" iqqi boonoshich bekkiihe. 42 Ebiyee gub, Yooppha beetina'o bullich hini mooyo waayeehe. Ebina meeti asheena'o boonoshi mulloon Doono Yesuusichi toommooch too'iiheete. 43 Pheexiroosiyoo Yooppha Simooni gettee beeti, gooqqi quca ikka uroona tookkii meeti aaboon kotahe.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 10

1 Arooba Qeshaari Katamooch shiritta guuphi Xaaliyaanee ginee naayina'ochi balla ginee iraashoo tunati, Qoriniyoosi gettee beeti ikka uro beehe. 2 Biyoo bi kechi asheena'o bullina tookkii Yeerich qeyii beeto, biich hajee beeto, iriteetina'on oogichii gaachaa beeto, bulli araddoonoo Yeerin qollaa beeti uroone. 3 Ikka araddoon yiixiya saat bedooch shimaaji maraakoo "Qoriniyooso!" iibee bi waan bi giyii beetee, yaa'oon xallaayii beeggiye. 4 Biyoo keqqoona manjiiqqi ciinniibee, "Ta Doonocho! Amoone?" iye. Hini ara shimaaji maraakoo ishichiye:- "Yeeri ne qolloon waayaqqi, iriteetina'on ne degon beeggiqqi emiritone. 5 Andoo Yooppha ashoon wocharee, Pheexiroosi gettee beeti Simoonin ne waan ceege! 6 Biyoo baharee gashooch beeti, Simooni gettee beeti, gooqqoon quccii beeti uroochi kexooch iibbittino kotaqqi beetone" iye. 7 Shimaaji maraakoo ishin gettiqqi bi hammiti hillooch, Qoriniyoosi bi wochee bushiisheena'ochi daggoochee gutteena'on, bi hajee ginee naayina'ochi daggoochee Yeerich qeyii beeti ikkoon ceeggiqqi, 8 bulli mooyon bi gettitoyee gub, Yooppha wochaa daachiihe. 9 Bi yaachich ara wocheeti asheena'o hammiibee, ara Yooppha boonoshi shag beddiyee, Pheexiroosi corootiya shiritta saat bedooch kechi toommeexi kexooch kechiye. 10 Aroochaa biin shaaciitee, maayoon maaya qaawiye. Biich maayo qannii beetee, diq yaa'oon beeggiye; 11 ara yaa'oona shimaayoo qecheetee, oogati naxalloon shaahii beeti mooyona awudda caapoona yecheeti qiico shawooch kindiye. 12 Ara qiicee daggooch awudda baatachi kechi gijoo, kubbi cooxo, shawee toommooch shuurii beetina'onaa shimaayoona yoobbii beetina'ona beetina'one. 13 Aree gaata shimaayoochee "Pheexirooso! Tiyi eboshin guuriree mame!" ii beeti qaaroon waayahe. 14 Pheexiroosi wochiqqi, "Ta Doonocho! Tunataache! Yaafoo tunataanoonaa ashoon ee'ii beetonon cir maa ariyaano taane" iye. 15 Wotta guttinnoon "Yeeri yaafiton 'Yaafoo tunataanoone' gettaaye!" ii beeti qaaroon waayahe. 16 Pheexiroosi ishin keejaa bi waayatoyee gub, bekkach ara qiico geecheeqqi shimaayooch wottaa kechiye. 17 Pheexiroosi bi beeggiti yaa'oon "Ebi amoone?" iibee bi mulloona kichii kindii bi beetee, bekkach Qoriniyoosi wochati asheena'o gooqqoon quccii beeti, Simooni gettee beeti uroochi kexon echaabee danaqqi kellooch shaggiyeete; 18 kexooch ceeggiqqi, "Pheexiroosi gettee beeti Simooni qeyii beeto, hiniichiya?" iqqi echaheete. 19 Aree gaata Pheexiroosi kotaqqi bi beeggiti yaa'oon gabii bi beetee, Yaafa Ayaano "Ebiyoche, keeja asheena'o neen qaawii beeteete. 20 Tiyiree kindibe! Boonoshin wochato ta tunatoyich, ne mulloon guttiyaanoon boonoshina tookki hambe!" iye. 21 Aroochee Pheexiroosi tiyii asheena'o waan kindiqqi, "Ittoshi qaawii beeti uro taane. Ittoshi waati naboo, amoyichiye?" iye. 22 Boonoshiyoo "Noon wochato cadiqoonaa Yeerich hajee beetona, Ayihudee aagatoo bulli oogii beeti balla ginee iraashoo Qoriniyoosine. Biyoo noon bi wochati naboo, 'Pheexirosin ne kexooch ceeggiiree, Yeerichi qaaroon bi waanee waayabe!' iqqi shimaaji maraakoo biich bi gettitoyichiye" iyeete. 23 Pheexiroosiyoo "Gaawiye; kexooch gibote!" iqqi ataallii giijii qeejiye. Bi yaachich Pheexiroosi tiyiqqi boonoshina tookkii hammiye; wotta Yooppha beeti maneena'ochi daggoochee ikkikkeena'o biinna tookkii hammiyeete. 24 Bi yaachich Qeshaara shaggiyeete. Arooch Qoriniyoosi bi xibeena'onaa katina bi shunachina'onon ceeggii ikkooch kiciqqi, Pheexiroosinaa wocheeti asheena'onochi womon quyaa beehe. 25 Pheexiroosi shaggiqqi kexooch bi giyee, Qoriniyoosi biinna danaqqi tiyii bi baatooch dihiqqi goyinnahe. 26 Tunaballi Pheexiroosi Qoriniyoosin "Tibe!" ii yechii tiijiqqi tiyii, "Tawoo neenoomi asho taane" iye. 27 Tookkii yibbaataabee kechi maac bi giyiyee, meeti asheena'o kiceeqqi beetina'on danahe. 28 Biyoo boonoshich ishichiye:- "Ayihudeena'o Ayihudo tunataani asheena'ona tookkii ikkotto oohee boonoshi kexooch gimo Muusichi callee shaaddoo tunoon arii beeto ittoshine. Tunaballi asho koninolla 'Yaafoo tunataanoone; ee'oone' ta getaachemmoyich Yeeri taach shiichiqqi bekkiitone. 29 Ebich ittoshi wochoyich ta mulloon guttiyaanoon, ittoshi waan waato taane. Andoo amoyich taan ittoshi ceeggiito gaata ittoshin echahoye" iye. 30 Aree hillooch Qoriniyoosi ishichiye:- "Hanaach keemooba yiixiya saat bedooch ebi gaata ta kexoochaa Yeerin qollaa ta beetee, waccii beeti tahoon tahati uro ta aafooch neexaqqi, 31 'Qoriniyooso! Yeeri ne qolloon waayaqqi, iriteetina'on ne degon beeggiqqi emiritone. 32 Ebich Yooppha ashoon wocharee, Pheexiroosi gettee beeti Simoonin ne waan ceege! Bi beeto, baharee gashooch beeti, gooqqo quccii beeti uro Simoonichi kexooch iibbittino kotaqqiniye' iye. 33 Ebich bekkach ashoon ne waan wochahoye; andoo ne womo gaawatone. Illa Doono Yeeri neech gettito bullin ne waanee waayoyich no bulli ebiyoche, Yeerichi aafooch kiceeto noone" iye. 34 Aree hillooch Pheexiroosi yibbaatiya tiyiqqi, "Ibaroone; Yeeri ashoon beshaa shapiiqqi hepee bi qayon ta mulloona ariito taane; 35 aagatoo bulliichee koniyolla bi tunatee, biich hajee beetonaa tatoon shuunaa beeto bullinon hoxataachemmone. 36 Yeeri 'Yesuus Kiristoosinaniye ittoshina tookki ta shunemmo' iqqi Isra'eeleena'oyich mishiraachee qaaroon deejitone; hini Yesuusi Kiristoosi bullichi Doonone. 37 Yowannisi 'Aacona afaalleebote!' iibee aacona bi afaallitoyee gub, Galiilee Shawoochee tiijiqqi, Yihudee Shawoo bulliich tunati mooyon arii beeto ittoshine. 38 Ebiyee Yeeri Naaziretachi Yesuusichi toommooch Yaafa Ayaanoon kindiiqqi giidoon biich immiye; biinna tookkii Yeeri tunatoyich, Yesuusi de'oon shuunaabee Daabiloosi cuchitina'o bullin biichiibee guuddiye. 39 "Ayihudee Shawoonaa Yerusaleminooch bi shuunato bullin aafoona no beeggaton and miixaa beeto noone. Boonoshiyoo Yesuusin mixooch yooddiqqi wuxiyeete; 40 tunatee biin Yeeri keeja qemooba qitii duukkatina'ochi daggoochee kichiqqi bekkiihe. 41 Bi bekkiito, boonoshi beeggiton boonoshi miixemmoyich shiichiqqi bi kaaccitoyichalli, asheena'o bullich toonoone. Ebi shiichiqqi bi kaacciti miixoo tunati no, Yesuusi qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kechitoyee gub, biinna tookkii maa uchato noone. 42 'Kashachina'onaa qiteena'onochi toommooch nallibe!' iqqi Yeeri biin ukkuriyoon no gettemmonaa no miixemmonoyich nooch gettitone. 43 Wotta keemachina'o bulli 'Boonoshi mulloon bi toommooch too'ii beetina'o bulli biinna Yeer waanee axaaxee maaroon danemmone' iqqi miixatina'one" iye. 44 Pheexiroosi yibbaatee toommooch bi beetee, bi yibbaatoon ellaa beeti asheena'o bullichi toommooch Yeeri Yaafa Ayaanoon kindiihe. 45 Pheexiroosina tookkii Yoopphee waati, boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiti Ayihudeena'o, Yeerichi wojoo tunati Yaafa Ayaano Ayihudo tunataani asheena'ochi toommooch bi kindoon beeggiqqi woriganaheete. 46 Ebiyoo andra noonoona yibbaataabee Yeerin boonoshi oogii beetee, boonoshi waayatoyichiye. Arooba Pheexiroosi tiyiqqi hini ara Ayihudeena'oyich, 47 "Hini asheena'ochi toommooch wotta noochoomon Yaafa Ayaano kinditone; illa aacona boonoshi afaalleyaachemmoyich, konine boonoshin bayon hakkemmo?" iye. 48 Ebich Pheexiroosi Ayihudo tunataani asheena'oyich "Tiyiree Yesuus Kiristoosichi shigoona aacona afaalleebote!" iye. Ebiyee gub, hini ara asheena'o Pheexiroosin "No waan giishacha aaboon kotabe!" iqqi qollaheete.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 11

1 Arooba mishiraachachina'onaa Yihudee Shawooch beeti maneena'ona Ayihudo tunataani asheena'o Yeerichi qaaroyich boonoshi de'a geton waayaheete. 2 Ebiyee gub, Pheexiroosi Yerusalem hammiyee, boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiti Ayihudeena'ochi daggoochee ikkikkeena'o 3 Pheexiroosin "Ayihudo tunataani asheena'ochi kexooch aabichiqqa giyanne? Maayoon boonoshina tookkii aabichiqqa maanne?" iyeete. 4 Pheexiroosi Yeeri tuniiti mooyon xepphoochee tiijiqqi yaaroona ishichiqqi gettiye:- 5 "Ta, Yoopphaa corootiibee yaa'oon beeggo. Ara yaa'oona oogati naxalloomi qiico awudda caapoona yechaqqi, shimaayoochee kindii ta waan waahe. 6 Aroon manjii ta ciinnahee, awudda baatachi kechi gijoo, kubbi cooxo, shawee toommooch shuurii beetina'onaa shimaayoona yoobbii beetina'onon beeggo. 7 Aroyee gub, 'Pheexirooso! Tiyi eboshin guuriree mame!' ii beeti qaaroon waayaho. 8 "Tawoo 'Ta Doonocho! Tunataache! Yaafoo tunataanoonaa ashoon ee'ii beetonon cir maa ariyaano taane' iyo. 9 "Guttinnoon 'Yeeri yaafiton "Yaafoo tunataanoone" gettaaye!' ii beeti qaaro shimaayoochee wochiye. 10 Ebiyoo keeja kaalloon tunahe. Ebiyee gub, bulli geecheeqqi shimaayooch wottaa kechiye. 11 "Aree gaata bekkach keeja asheena'o Qeshaaree ta waan wocheeqqi, waa ta beeti kechi kellooch neexaheete. 12 Yaafa Ayaano taach 'Ne mulloon guttiyaanoon boonoshina tookki hambe!' iqqi gettiye. Ara Yoopphee hini shiritta maneena'o wotta taanna tookkii waaheete; shaggaqqa Qoriniyoosichi kexooch giyahone. 13 Biyoo 'Shimaaji maraakoo ta kexooch giyii neexatee beeggahoye; ara maraakoo "Yooppha ashoon wocharee Pheexiroosi gettee beeti Simoonin ne waan ceege! 14 Biyoo neennaa ne kechi asheena'ona wodemmi gommon gettemmone" iqqi bi getee waayahoye' iqqi nooch gettiye. 15 "Aree hillooch yibbaatiya ta tiyahee, Yaafa Ayaano shiichiqqi no toommooch bi kindoomon boonoshi toommooch kindiye. 16 Arooba Doono Yesuusi ebiyee aaf bi gettiti qaaro ta mullooch tipphimiye; aroo 'Yowannisi aacona asheena'on afaallitone; tunaballi Yeeri Yaafa Ayaanoona ittoshin afaallemmone' iqqi bi gettitone. 17 Illa Doono Yeeri no mulloon Yesuus Kiristoosichi toommooch too'iiti nooch bi immitoomon ara wojoon boonoshich wotta bi imi gaata, Yeerin 'Akkiya boonoshich immanne?' getoyich ta koni taane?" iye. 18 Ebi Ayihudeena'o ishin waayaqqi ittibatoon qajiyeete. Ebiyee "Illa Yeeri Ayihudo tunataani asheena'o wotta kashoon boonoshi danemmoyich, axaaxee gommoochee Yeer waan wottemmi mulloon boonoshich immitone" iibee Yeerin oogiiheete. 19 Ebiyee aaf Isxifaanoosi qitiyooba, tiyiti du'oona shacati Yesuusichi asheena'o Finqee Shawooch, Qoopphiroosi gettee beeti buura shawooch, Antooki Katamoochoo beddaahee hammiibee, Yeerichi qaaroon Ayihudeena'o ikketina'oyichalli bara asho konicholla getaaneena'one. 20 Tunatee boonoshi daggoochee Qoopphiroosee Shawoonaa Qereeni Katamoonoochee waati ikkikkeena'o Antook hammiqqi, Doono Yesuusichi mishiraachee qaaroon Ayihudo tunataani asheena'oyich wotta gettiyeete. 21 Doono Yeeri boonoshina tookkii tunaqqi bi giidoona boonoshin gaachahe; arooba meeti asheena'o boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiqqi Doono Yeer waan wottaheete. 22 Ebiyee gub, Yerusalem beeti Yesuusichi asheena'o hini woroon waayaqqi, Barinabaasin Antook daachiiheete; 23 ebina aroo hammiqqi Yeeri bi wojoon hini asheena'oyich bi imon beeggiqqi emiriye; aroochee boonoshi bullin "Ibara maacoona manjiree Doono Yesuusich qebote!" iqqi kupphiihe. 24 Biyoo Yaafa Ayaanoona ceennitonaa gaabbaanoon bi mulloon Yeerichi toommooch too'ii beeti de'a uroonaniye. Arooba meeti asheena'o Doono Yesuusichi asheena'o toommooch daakkeeheete. 25 Ebiyee gub, Barinabaasi Sawulin qaawiya, Xerisees hammiye; 26 qaawii danaqqi Antook deebbiye. Gutteena'oo ikka naton arooch beeti kittinnee guuphi asheena'ona tookkii kiceebee, meeti asheena'oyich Yeerichi qaaroon dojiyeete. Arooba batti bat Yesuusichi asheena'o Antookaa kittinneena'o getee ceeggeeheete. 27 Aroobee yemeenooch keemachina'o Yerusalemee Antook hammiyeete. 28 Areena'ochi daggoochee ikka Agaaboosi gettee beeti uro tiyiqqi, "Shawee toommo bulliich giidachi shaacoo giya ii beetone" iqqi Yaafa Ayaano biich shalligichee gettiye. Ebi keemo Roomi taatoo Qalawudoosi yemeenooba ceenniye. 29 Arooba kittinneena'o boonoshi qelli qelloona boonoshi hakkee wottoon gijoon kichiqqi, Yihudee Shawooch beeti kittinnee maneena'oyich daachiiya echeeheete. 30 Gijoon kiciqqi, "Barinabaasinaa Sawulinochi kishoona kittinnee guuphi asheena'o kicee beeti kechi geeneena'oyich shage!" iqqi daachiiheete.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 12

1 Aroobee yemeenooch Taatoo Heroodisi iritoon bekkiiya Yesuusichi asheena'ochi daggoochee ikkikkeena'on yechiihe. 2 Arooba Yowannishichi manoo Yaaqoobin sheefoona wuxiihe. 3 Ebina Ayihudeena'o emiroon beeggiqqi, daakkii Pheexiroosin wotta yechiihe. Ebi tunato, Ayihudeena'o shittoo giyaani koshon boonoshi maa beeti baaree aaboobaniye. 4 Taatoo Heroodisi Pheexiroosin yechiiqqi, cuyee kexooch giijiihe. Awudda awudda asho beeti awudda guuphi ginee naayina'oyich "Quyabote!" iqqi beshii immiye. Beshee Baaroyee gub asheena'ochi aafooch kichiya gabiye. Kichiya bi gabiti naboo, Pheexiroosichi toommooch boonoshi nallemmoyichiye. 5 Ebichi naboona Pheexiroosi cuyee kexooch quyee beehe. Tunaballi arooba kittinnee guuphi asheena'o kiceeqqi biich Yeerin manjii qollaa beeheete. 6 Taatoo Heroodisi "Pheexiroosin yaach asheena'ochi aafooch kichibana!" iqqi bi gabiti xumich, Pheexiroosi cuyee kexooch bi yoochinaa bi qanninooch gutta ginee naayina'ona tookkii sansalatoona qoqqaaneeqqi beebee, tokkatoo biin yeshee tokkatahe. Wotta kellachina'o kellooch cuyee kexon quyaa beeheete. 7 Boonoshi quyaa beetee, Doono Yesuusi wochati shimaaji maraakoo xeeyoochoomon shaggiqqi, cuyee kexooch bi giyiyee, cuyee kexo araddoochoomon bekkahe. Hini ara maraakoo Pheexiroosin tokkatoochee shuurikkii tiijiqqi, "Kaata tibe!" iye. Bekkach Pheexiroosi cucheeti sansalato bi kishoochee holliye. 8 Aroochee shimaaji maraakoo "Eddaree ne caammoon gede!" iye. Biyoo tiyii eddaqqi bi caammoon geddiye. "Ne tahoon taharee, taan dabbibe!" iye. 9 Pheexiroosi bi tahoon tahaqqi kechii shimaaji maraakoon dabbiye. Aree gaata gumonalli biich bi shaahii beeto, shimaaji maraakoo shuunati mooyo biich ibaroon shaahaanoone. 10 Kellachina'o quyaa beeti gutta xaa'oon beshaqqi, maach kichii beeti xuuree shaaqqooch shaggiyeete. Aroo bi aalla qecheetee, kechiqqi ikka gommona beshaheete. Tookkii hammii boonoshi beetee, shimaaji maraakoo bi aafoochee shiwirimiye. 11 Aroochee Pheexiroosi bi mullo yeshee ishichiye:- "Hini mooyo bulli ibaroo bi tunoon and xiishii ariito taane. Doono Yesuusi bi maraakoon deejiqqi, Taatoo Heroodisichi kishoochee taan kichitone; wotta Ayihudeena'o ta toommooch shuuniya boonoshi gabiti gonda mooyoochee taan wodiitone" iye. 12 Pheexiroosi bi mullo yeshee, meeti asheena'o kiceeqqi, Yeerin boonoshi qollaa beeti, Maariyamichi kexooch hammiye; hini ara Maariyamiyoo Maariqoosi gettee beeti Yowannisichi indeene. 13 Pheexiroosi ara kexooch shaggiqqi gayee kelloon bi qopiyee, Roodi gettee beeti ikka shaajatee waayaqqa kellooch giddaa ellahan; 14 Pheexiroosichi qaaro bi tunoon ariihan. Emiriqqa kelloon qechemmon qajaachaa, kexooch woccaa hammaa asheena'oyich "Pheexiroosi waaqqi kellooch neexaa beetone" iqqa gettahan. 15 Asheena'o "Hini busheene! Geyatine!" iyeete. Areyoo "Ibarooniye ta gettaa beeto" iibee manjii gettahan. "Ishi gaata, Pheexiroosichi maraakoone" iyeete. 16 Tunaballi Pheexiroosi gayee kelloon daakkii daakkii qopiye. Ebich asheena'o tiyii qechii beeggiqqi, boonoshi gettemmon muccaheete. 17 Tunatee Pheexiroosi kishee mallatoona "Yibbaatiyaahotine!" iqqi tiyii, Doono Yesuusi cuyee kexoochee aabichiqqi biin bi kichito gaata boonoshich gettiye. "Ebin Yaaqoobinaa bara kittinnee maneena'onoyich getote!" iqqi boonoshich gettiichii, aroochee kechii bara xaa'ooch hammiye. 18 Dechara ginee naayina'o "Pheexiroosi amooch aallahe?" iqqi oogichii caagaheete. 19 Arooba Heroodisi Pheexiroosin qaawii muccaqqi, kellachina'on gaawichii bi echiitoyee gub, wuxiihe. Aroochee Taatoo Heroodisi Yihudee Shawoochee tiyiqqi, Qeshaara hammii kotahe. 20 Ebiyee aaf Xiroosi asheena'onaa Sidooni asheena'onon oogichii kaaratone. Ebich and ikka mullo tunaqqi tiyii, shiichii Filaatuusi gettee beeti taatoochi gabbaracho waan waaqqi, "Noon geenabe!" iqqi boonoshi qollatee, boonoshich de'a iye. Ebina taatoo waan hammiqqi, "Shunabone!" ii qollaheete. Shunoyich boonoshi qaawiti naboo, Taatoo Heroodisi beeti shawoo maayoon kemaqqi boonoshi daammii beeti shawoo bi tunatoyichiye. 21 Ebi taajeeti taajooba, Taatoo Heroodisi bi taatee tahoon tahaqqi, bi taatee qeenooch kechii kotaqqi tiyii kiceeti dofee asheena'oyich yibbaatahe. 22 Hini ara asheena'o waayaqqi, "Hini nuggushoochi qaaroalli ashi qaaro toonoone!" iibee cookeeheete. 23 Taatoo Heroodisi "Oogo Yeerine" iqqi Yeerich oogoon imo bi qajitoyich, bekkach Doono Yeerichi maraakoo kindiqqi, biiyoona biin yexxiye; aroo hiparaqqi qitiye. 24 Aroochee Yeerichi qaaro gabinnii gabinnii hammiye; waayati meeti asheena'o boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiheete. 25 Barinabaasinaa Sawulina boonoshi wocheeton bechiqqi, Yerusalemee Antook Maariqoosi gettee beeti Yowannisin yechiqqi wottaheete.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 13

1 Ara Antooki kittinnee guuphi asheena'ochi daggooch keemachina'onaa Yeerichi qaaree dojachina'ona beeheete. Boonoshiyoo Barinabaasi, aa'o gettee beeti Simooni, Qereenachi Lukiyoosi, Galiilee iraashoo Heroodisina tookkii dicciti Minaahi, Sawuli eboshine. 2 Eboshi coomiqqi Doono Yeerich maddii boonoshi beetee, Yaafa Ayaano "Barinabaasinaa Sawulinon ta ceeggati shuunoyich bariibote!" iye. 3 Arooba coomiibee corootii boonoshi itoyee gub, hini gutta asheena'ochi shimbooch boonoshi kishoon kotiiqqi ukkuriiheete. Aroyee gub deennii daachiiheete. 4 Ebich Barinabaasinaa Sawulina Yaafa Ayaanoona wocheeqqi baharee gashooch beeti Seleeqi Katamooch hammiyeete. Aroochee marikaboona Qoopphiroosi gettee beeti buura shawooch kimmiyeete. 5 Ara baharee gashooch beeti Silimaani gettee beeti katamooch beebee, Ayihudeena'o kicee beeti kexooch giyiqqi, Yeerichi qaaroon dojiyeete. Arooba Maariqoosi gettee beeti Yowannisi boonoshin deggii beehe. 6 Ebiyee gub, Qoopphiroosee Shawoo bullin guuddiqqi, Phaafi Katamooch boonoshi shaggiyee, Bariyaasi gettee beeti Ayihudee allaamoon danaheete; aroo koota keemachone. 7 Bi beetoo, Sarigiyoos Phawuloosi gettee beeti mullachi, Qoopphiroosee Shawee iraashoona tookkiiniye. Hini iraashoo Barinabaasinaa Sawulina waanee Yeerichi qaaroon waayoyich boonoshin bi kexooch ceeggiihe. 8 Tunaballi Bariyaasi, oohee Giriikee noonoona Elimaasi gettee beeti allaamoo, hini Qoopphiroosee Shawee iraashoo Yesuusichi asheena'ochoomon mishiraachee qaaroon bi ibariyaachemmoyich, Phawuloosinaa Sillaasinochi yibbaatoon kootiiya qiiccahe. 9 Phawuloosi gettee beeti Sawuli Yaafa Ayaanoona ceenniqqi manjii biin ciinniqqi, 10 "Aconaa gonda mooyona ne mullooch ceenniti hini Daabiloosichi bushoocho! Tato tunati mooyon shunaanoocho! Kaamoo tunati, Doono Yesuusichi gommon xummiyoochee kashataachenne? 11 Andoo Doono Yeeri magga mooyon ne toommooch deebemmone; ne aafo ciinaachemmone; Yeeri neen biichimmi wottoon ne aafo mandaremmone" iye. Bekkach aree gaata bi aafo quboochoomon kaapii mandarahe; aroochee bi kishoona yeshi yaabemmi ashoon shafaa qaawiye. 12 Arooba Qoopphiroosee Shawee iraashoo tunati mooyon beeggiqqi, "Doono Yesuusichon ittoshi arichii beeti mooyo bulli manjoone" iqqi woriganaabee bi mulloon Yesuusichi toommooch too'iihe. 13 Ebiyee gub, Phawuloosinaa biinna tookkii beetina'ona marikaboona, Phaafi Katamoochee tiyiqqi, Fenfulee Shawooch beeti Ferigi Katamooch hammiyeete. Aroochee Maariqoosi gettee beeti Yowannisi boonoshi waanee Yerusalem wottahe. 14 Boonoshi wotta Ferigina beshaqqi, Fesidee Shawooch beeti Antook shaggiyeete. Arooch beebee, Shambatooba boonoshi kicee beeti kexooch giyiqqi kotaheete. 15 Arooch kotaqqi boonoshi beetee, Muusichi calloonaa keemachina'o kooriti macaafoonoochee shemmeetoyee gub, Ayihudeena'o kicee beeti kechi ukkureena'o boonoshi waan ashoon daachiiqqi, "No maneena'ote! Asheena'on kupphiiyemmi qaaro bee gaata, getote!" iyeete. 16 Ebich Phawuloosi tiyiqqi kishee mallatoona "Ellabote!" bi itoyee gub, ishichiye:- "Hini Isra'eeleena'ote! Wotta Yeerich hajee beeti asheena'ote! Waayabote! 17 Hini ara Isra'eeleena'o goyinnaa beeti Nuggushoo Yeeri no qaabbachina'on kaacciye. Boonoshiyoo Gibicee Shawooch dallaawittinoona boonoshi beetee, boonoshi shiija meettemmoyich tuniihe; wotta giidachi bi mochoona aroochee boonoshin kichiye. 18 Wotta barahoochaa aabba naton boonoshin haa'iihe. 19 Ebiyee gub, Kanaanee Shawoochee shabaatta aagatee asheena'on aalliichii, boonoshi shawoon boonoshich bulliihe. 20 Boonoshiyoo Gibicee Shawooch boonoshi giyitoochee tiijiqqi, hini shawoon boonoshi bullammi wottoon awudda ballaa aacha nat bedoone. "Ebiyee gub, keemachi Saameelichi yemeenooch beddaahee, woraafeena'on boonoshich immiye. 21 Arooba Saameelin 'Taatoon nooch taatiibe!' iqqi qollaheete. Boonoshi qollati taatoon Yeeri Biiniyaamichi yoodoochee Qiishichi bushoo Saa'olin boonoshi toommooch aabba naton taatiihe. 22 Biin bi kindiitoyee gub, Daawiti boonoshi toommooch bi taatemmoyich kaacciye. Biichon ishichiqqi miixahe:- 'Taan emirikkiton danato taane; Biyoo ta gaboo bullin ceechemmi, Iseyichi bushoo Daawitine' iye. 23 Wotta 'Hini uroochi yaroochee Isra'eeleena'oyich wodiyacho tunemmo kechemmone' iqqi bi gibanikkiti gibanoona Yesuusi waatone. 24 Bi waataan beetee, shiichiqqi, Yowannisi Isra'eelee asho bullin 'Axaaxee gommoochee Yeer waan wottaree aacona afaalleebote!' iqqi gettitone. 25 Yowannisiyoo bi shuunoon ciicha beddiqqi tiyii asheena'on 'Taan konine ii beetotine?' iqqi echahe. 'Ta "Woyemmone" iqqi ittoshi quyaa beeti uro toono taane. Tunaballi bi ta hillooch waa beetone; ta bi caammee cuyoon biishoyicholla bedaano taane' iye. 26 "Andoo hini Abrahamichi yaroo tunati, no daggooch beeti, Yeerich hajee beeti no maneena'onote! Yeeri hini no wodemmi qaaroon nooch deejitone. 27 Tunatee Yerusalem beeti asheena'onaa boonoshi ukkureena'ona Yesuusi koni gaata bi tunoon ariyaaneena'one; wotta keemachina'o gettiti qaaroochee Shambatoo bullina shemmee beeto boonoshi mullooch giyaanoone. Ebich bi toommooch nalliqqi, keemachina'o gettiti keemoon ceechitina'one. 28 Qitooch bechimmi naboon bi toommoochee boonoshi dano qajiteenolla, 'Phelaaxooso! Biin wuxibe!' iqqi qollaheete. 29 'Bi toommooch tunemmone' getee kooreeto bullin ciichiqqi boonoshi tiyiyee, bi dabbeena'o bi yooddeeti masqaloochee kindiiqqi duukkiyeete. 30 Tunatee Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee biin kichiye. 31 Biinna tookkii Galiilee Shawoochee Yerusalem waatina'oyich wodda araddoon bekkahe. Boonoshiyoo [hanaach beddaahee] Isra'eeleena'oyich bi miixeena'one. 32 Ebich Yeeri qaabbachina'oyich bi gibanikkiti mishiraachee qaaroon ittoshich getta waato noone. 33 Guttinnee yaafa shoddoochaa 'Ne ta bushoo neene; Hanaach neen shiyato taane' getee bi kooreetoomon, Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee Yesuusin kichiqqi, hini bi gibanikkiti gibanoon boonoshi bushiishoo nooch ceechitone. 34 Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kichito, guttinnoon qitiree bi ashittino o'aachemmoyichiye. Ebich Yeeri ' "Yaafeeti wojoon neech immemmo taane" iqqaa Daawitich gibanikkito taane; Hini ara gibanoon ibaroo ittoshich ceechemmo taane' itone. 35 Ebich wotta bara yaafa shoddoochaa 'Ta ne yaafoon "o'e" iqqa daaggaano neene' ii beetone. 36 Wotta Daawiti kashoona beebee Yeerichi gaboon bi ceechitoyee gub, qitiqqi qaabbachina'ochi maashooch duukkeetone; bi meenoo oqqitone. 37 Tunaballi hini Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee kichito bi meeno o'aanoone. 38 "Illa ta maneena'ote! Ittoshi axaaxoyich maaroon ittoshi danemmo Yesuusina tunoon ariibote! 39 Wotta bi mulloon Yesuusichi toommooch too'iito bulli, Muusichi calloo biisho hakkaani axaaxoo bulliichee biinna biicheeyemmo bi tunoon ariibote! 40 Ebich keemachina'o ishichiqqi gettiti mooyo ittoshi toommooch bi waataachemmoyich ittoshi qelloon quyabote! 41 'Hini cooqqirachina'ote! Beegote! Koniyolla getee, "Ibaroone" ittoshi getaani shuunoon Kashoona ittoshi beetee ta shuunaa beetoyich, Ebina woriganabote! Ittoshi kasho aallabe!' iqqi Yeeri keemachina'ochi noonoona gettitone" iye. 42 Ebiyee gub, Phawuloosinaa Barinabaasina Ayihudeena'o kicee beeti kexoochee kechii beetee, asheena'o "Hini mooyon waa beeti Shambatooba guttinnoon nooch gettote!" iqqi qollaheete. 43 Kiceeti asho shaccatoyee gub, Ayihudeena'onaa Ayihudeena'o waan wottaqqi Yeerich qeyii beetina'onochi daggoochee meeti asheena'o Phawuloosinaa Barinabaasinon dabbiyeete. Phawuloosinaa Barinabaasina hini asheena'on "Yeeri ittoshich immiti wojoona manjiree beebote!" iqqi ciicciyeete. 44 Guttinnee Ayihudee Shambatooba giishacaha asho baach echahalli, katameexi asho bulli Yeerichi qaaroon waayiya kiceeheete. 45 Tunatee hini kiceeti dofee asheena'on Ayihudeena'o beeggiqqi oogichii qanaataheete; naagaabee, "Phawuloosi gettiti qaaro tato toonoone" iyeete. 46 Tunaballi Phawuloosinaa Barinabaasina aafoon kupphaqqi ishichiyeete:- "Yeerichi qaaro shiichii ittoshich getteyo qaawiihe. 'Waayaqqi de'a getaachone' ittoshi getona ittoshi toommooch nallito ittoshine; ebich bulli yemeenee kashoon danoyich beddito tunataachemmo ittoshine. Illa no, aagateena'o waan hammaa beeto noone. 47 No hammaa beeti naboo, Doono Yeeri 'Shawee toommo bulliich beddaahee beeti asheena'o neenna wodemmoyich, Aagateena'oyich neen ceechoo tuniito taane' iqqi nooch bi gettitoyichiye" iyeete. 48 Aagateena'o ishin waayaqqi, emiriibee Doono Yeerichi qaaroon oogiiheete. Yeeri bulli yemeenee kashoon boonoshi danemmoyich, bi kaaccitina'o bulli boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiheete. 49 Ebich Doono Yeerichi qaaro ara shawoo bulliich gabinniye. 50 Tunatee Ayihudeena'o "Yeerich qeyahone" ii beeti gaannachi maacheena'onaa Katameexi ogooga asheena'onon kocciqqi, Phawuloosinaa Barinabaasinochi toommooch kaaroon tiijiqqi, boonoshi shawoochee kichiyeete. 51 Ebina Phawuloosinaa Barinabaasina boonoshi baateexi quttoon tebbaachii, "Hini ittoshi toommooch miixemmone" iibee tiyiqqi, Iqooniyooni Katamooch hammiyeete. 52 Arooba Antooki kittinneena'o oogichii emiriyeete; Yaafa Ayaanoonoo ceenniyeete.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 14

1 Iqooniyoon beeti Ayihudeena'o kiceeti kexooch Phawuloosinaa Barinabaasina guttaqqi giyiyeete; Yeerichi qaaroon kaachiqqi boonoshi gettitoyich, Ayihudeena'onaa Ayihudo tunataaneena'onochi daggoochee meeti asheena'o boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiheete. 2 Tunaballi ebin qajiti Ayihudeena'o Ayihudo tunataaneena'on kocciqqi, boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiti asheena'on oogichi boonoshi shixxemmoyich tuniiheete. 3 Ebich Phawuloosinaa Barinabaasina Doono Yesuusichi mooyon aafoon kupphaqqi gettiibee, arooch meeti aganoon kotaheete. Doono Yesuusi boonoshi kishoona meeti mallatoonaa woriganikkiti mooyonon bekkiibee, bi immemmi wojeechon boonoshi gettiti wocho ibaroo bi tunoon manjiihe. 4 Tunaballi katameexi asheena'o bulli gutta qoodeeqqi, qatina'o Ayihudeena'ona tookkii, qatina'o mishiraachachina'ona tookkii tunaheete. 5 Arooba Ayihudo tunataaneena'onaa Ayihudeena'ona boonoshi ukkureena'ona tookkii tunaqqi, Phawuloosinaa Barinabaasinon iritiyoonaa xaqqoona yexonoyich koceeheete. 6 Boonoshiyoo ebin ariiqqi Lisxirinaa Deribina gettee beeti katameena'onaa boonoshi ga'ooch beeti shawoonooch hammiyeete; ebi ara katameena'o beeto Liqoonee Shawee daggoochiye. 7 Aroochoo mishiraachee qaaroon gettiyeete. 8 Arooba Lisxiri Katamooch baatoo qomati ikka uro beehe. Biyoo bi shiijatooch, baatoona sha'aa ariyaani uroone. 9 Hini uro Phawuloosichi yibbaatoon kotaqqi ellaa beehe. Phawuloosi biin manjii ciinniqqi, wodoyich bi mulloon Yeerichi toommooch too'iito bi tunoon beeggiqqi, 10 bi qaaroon oogichiqqi uroon "Tiyi kaamaree neexabe!" iye. Uroo kotoochee capphiqqi tiyii neexahe; ok hach wottaa sha'ahe. 11 Arooba kiceeti dofee asheena'o Phawuloosi tuniiton beeggiqqi, boonoshi qaaroon oogichiqqi Liqoonee noonoona "Nuggusheena'o asho tunaqqi no waan kinditeete!" iyeete. 12 Ebich Barinabaasin "Diyi" iyeete; Phawuloosin yibbaatoona beshoo bi tunatoyich, "Herimeeni" iyeete. 13 Arooba katamee maach boonoshi nuggushee Diyichi yaafee kexo beetone; arooch shuunaa beeti, qeeshee guudo gattee wurina'onaa gengee cuchati mocee bungoonon kakallee kellooch deebii, kiceeti dofee asheena'ona tookkii tunaqqi boonoshich deejiya qaawiye. 14 Tunaballi mishiraachachi Barinabaasinaa Phawuloosina ishin waayaqqi, boonoshi tahoon getoochaa keexxiqqi, asheena'ochi daggooch cookiibee wocaheete; 15 hammiqqi ishichiyeete:- "Hini asheena'ote! Ebin amoyich shuunaa beetotine? No ittoshiyoomi asho noone. Hiniich no waato, hini duuba mooyina'oyich goyinnoochee shimaayoonaa shawoonon, baharoonoo, boonoshi daggooch beetina'o bullinoo halliti, Beeyacho tunati Yeer waan ittoshi wottemmoyich, mishiraachee qaaroon ittoshich gettaniye. 16 Beshati yemeenooba aagateena'o bulli boonoshi shunniti gommona boonoshi hammemmoyich Yeeri boonoshin qajiye. 17 Tunaballi shimaayoochee amiyon dichiibee, maayo aafemmi yarimmoon immiibee, no maayoon abbatiibee, oogichii noon emirikkiibeenoo, Nuggushoo bi tunoon manjii beeti de'a shuunee shuunoon kuxaanoone" iyeete. 18 Ishichiqqi gettiibee, asheena'o deejoon boonoshich deejaachemmoyich wodda iritoona bajiyeete. 19 Arooba ikkikka Ayihudeena'o Fesidee Shawooch beeti Antooki Katamoonaa Iqooniyooni Katamoonoochee tiyiqqi, Lisxiri Katamooch waaheete; asheena'on kocciqqi Phawuloosin xaqqoona yexxiiheete. Boonoshich qitito bi shaahee, katamoyee maach geechii kichii dupiyeete. 20 Tunaballi kittinneena'o waa biin giichiqqi neexahee, tiyiqqi katamooch giyiye. Dechara Barinabaasina tookkii Deribi Katamooch hammiye. 21 Phawuloosinaa Barinabaasina Deribi Katamooch mishiraachee qaaroon gettiqqi, meeti asheena'on Doono Yeer waan wochiyeete. Ebiyee gub kittinneena'ochi mulloon kupphiibee, boonoshi mulloon bi toommooch boonoshi too'iiti Yesuusina manjiree boonoshi beeyemmoyich ciicciibee, "Yeerichi taatittineech gimoyich wodda iritoon beego nooch qaawiihe" iibee Lisxirinaa Iqooniyooninooch, Fesidee Shawooch beeti Antooki Katamoonoochoo wottaheete. 23 Ara katameena'ooch beeti kittinnee guuphina'o bullichi toommooch geeneena'on kaacciqqi boonoshi ukkuriitoyee gub, coomii corootiqqi, boonoshi mulloon bi toommooch boonoshi too'iiti Doono Yesuusich beshii immiyeete. 24 Ebiyee gub, Fesidee Shawoona beshaqqi, Fenfulee Shawooch hammiyeete. 25 Ara shawooch beeti Ferigi Katamooch mishiraachee qaaroon boonoshi gettitoyee gub, baharee gashooch beeti Axaali Katamooch kindiyeete. 26 Aroochee wocheeton ciichiichii, shiichiqqi Yesuusichi asheena'o Yeeri bi wojoona boonoshin bi quyemmoyich, biich beshiiqqi boonoshi guudiiti, Sooriyee Shawooch beeti Antook marikaboona hammiyeete. 27 Boonoshi shaggitoyee gub, kittinnee guuphi asheena'on kiciqqi, Yeeri boonoshina tookkii tunaqqi bi tuniito bullin, Ayihudo tunataani asheena'o boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiyemmoyich kellee bi qechoon boonoshich gettiyeete. 28 Arooch kittinneena'ona tookkii meeti aaboon kotaheete.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 15

1 Aroyee gub ikkikkeena'o Yihudee Shawoochee Antook hammiqqi, "Muusichi callee doyoona ittoshi dokiriyaani gaata, wodoon hakkaachotine" iqqi kittinnee maneena'oyich dojiyeete. 2 Ebich Phawuloosinaa Barinabaasina hini asheena'ona tookkii kaaraa shacaqqi, meeti gommona taggaheete. Ebiyee gub, Phawuloosinaa Barinabaasinon, wotta boonoshina tookkii beetina'ochi daggoochee ikkikkeena'on kaacciqqi, "Yerusalem beeti mishiraachachina'onaa geeneena'ona waan hamiree hini mooyon echeebote!" iyeete. 3 Ebich hini kaacceetina'on kittinnee guuphi asheena'o deennii Yerusalem daachiiheete. Boonoshiyoo hammii Finqee Shawoonaa Shamaaree Shawoonon beshaabee, Ayihudo tunataani asheena'o Yeer waan wottoon gettiyeete. Kittinnee maneena'o ishin waayaqqi oogichii emiriyeete. 4 Yerusalem boonoshi shaggiyee, kittinnee guuphi asheena'o, geeneena'onaa mishiraachachina'ona boonoshin iibbiiheete. Hini wocheetina'o Yeeri boonoshina tookkii tunaqqi bi tuniiti mooyo bullin yibbaataheete. 5 Aree gaata Fariseena'ochi daggoochee boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iitina'o arooch beeheete. Boonoshi daggoochee ikkikkeena'o tiyiqqi, "Ayihudo tunataani kittinneena'on dokiriyoonaa 'Muusichi calloon ceechibote!' iqqi getona ittoshich qaawiihe" iyeete. 6 Aroochee mishiraachachina'onaa geeneena'ona hini mooyon beegga kiceeheete. 7 Oogichii boonoshi yibbaatatoyee gub, Pheexiroosi tiyiqqi ishichiye:- "Ta maneena'ote! Ayihudo tunataaneena'o ta noonoochee mishiraachee qaaroon waayaree boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch boonoshi too'iiyemmoyich, Yeeri meeti natoyee aaf ittoshi daggoochee taan bi kaacon arii beeto ittoshine. 8 Arooba ashi mulloon arii beeti Nuggushoo Yeeri, nooch Yaafa Ayaanoon bi imoomon, boonoshich wotta Yaafa Ayaanoon bi imona boonoshin bi hoxee qayon miixahe; 9 Yeeriyoo boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch boonoshi too'iyoona boonoshi mulloon axaaxoochee xalliitone; ebich noonnaa boonoshinon barbariyaanoone. 10 Illa and no qaabbachina'onaa noonna shaagon no hakkaani magga waanjoon kittinneena'ochi toommooch miinjoona Yeerin yeshi beegga amoyichiye ittoshi qaawii beeto? 11 Tunaballi no boonoshichoomon Doono Yesuusichi wojoona wodemmo no tunoon ibarii beeto noone" iye. 12 Ishin waayati asheena'o bulli cikkii qajiyeete. Aree hillooch Yeeri boonoshi kishoona Ayihudo tunataani asheena'ochi daggooch bi tuniiti mallatoonaa woriganikkiti mooyonon Barinabaasinaa Phawuloosina getee, ellaa beeheete. 13 Boonoshi yibbaatoon boonoshi ciichitoyee gub, Yaaqoobi tiyiqqi ishichiye:- "Ta maneena'ote! Ella waayabote! 14 Yeeri shiichiqqi Ayihudo tunataani asheena'ochi daggoochee bi hajoo tunemmi asheena'on bi kichoona boonoshin bi shunon aabichiqqi bi bekkiito gaata, Simooni and gettitone. 15 Bi yibbaatoonaa keemachina'o qaaroona ikkoone; ishichiqqi getee kooreetone:- 16 'Wonnee yemeenoochee tiijiqqi, Ebi mooyo bullin shuunaa beeti Doono Yeeri ishichii beetone:- "Ebiyee gub, bara asheena'o bulli, Ayihudo tunataaneena'ochi daggoochee 'Ta hajoo tunabeete!' iqqa ta ceeggati asheena'o bulli Doono Yeeri taan boonoshi qaawemmoyich boonoshi waan wottemmo taane. Arooba dihiti Daawitichi kexon wochiree haggemmo taane; tiishaton kocaree andriiyemmo taane; wochinnoon tiijiree neechemmo taane" ii beetone.' 19 "Illa and ta nallemmo, Ayihudo tunataaneena'ochi daggoochee Yeer waan wottatina'on no iritiyaachemmoyichiye. 20 Tunaballi Muusi kooriti macaafoon aafi shiijaroochee tiijiqqi, shabaatti shabaattee Shambatooba Ayihudeena'o kicee beeti kexooch shemmaa beetina'onaa katamoo bulliich gettii beetina'ona beetoyich, 'Shaahiitee shuuneeti nuggushoyich deejeeqqi ee'aton maayaahotine! Shunee mamoochee wohote! Guureyaanoon taaqqaa qititon, damoonoo maayaahotine!' getiree boonoshi waan kooribone" iye. 22 Ebiyee gub, mishiraachachina'onaa geeneena'ona kittinnee guuphi asheena'o bullina tookkii tunaqqi, boonoshi kaacciti asheena'on Phawuloosinaa Barinabaasina tookkii Sooriyee Shawooch beeti Antook daachiyoyich gabiyeete. Ebich kittinnee maneena'ochi daggoochee geeno tunati, Barisiyaani gettee beeti Yihudinaa Sillaasinon kaacciyeete. 23 Kooreeti woraqatoon boonoshi kishoona daachiiheete; ara woraqatooch kooreeto ishichii beetone:- "Mishiraachachonaa kittinnee guuphi geenoona tunati ittoshi manoo no, Antook, Sooriyee Shawoonaa Kiliqee Shawoonooch beeti Ayihudo tunataani kittinnee maneena'on diggoo ii beeto noone. 24 "Ikkikka asheena'o no waanee kechiqqi, boonoshich no getaanoon gettiibee ittoshin iritiiqqi ittoshi mulloon boonoshi guttiyoon waayato noone. 25 Ebichi naboona hini wocheyachina'on kaaccaqqa no shunnaa beeti Barinabaasinaa Phawuloosina tookkii ittoshi waan daachiyoyich ikka mulloona kuxxato noone. 26 Hini Phawuloosinaa Barinabaasina no Doono Yesuus Kiristoosicha iqqi boonoshi kashoon aaxxiyaani asheena'one. 27 Hini woraqatooch kooreeton boonoshi noonoona ittoshich boonoshi gettemmoyich, Yihudinaa Sillaasinon daachiito noone. 28 Ebi ittoshich qaawii beeti mooyina'oyee damba bareena'ona ittoshin no iritiyaachemmoyich, Yaafa Ayaanoonaa noonna gabito noone. 29 Ebiyoo shaahiitee shuuneeti nuggushoyich deejeeton, damoon, guureyaanoon taaqqaa qititon ittoshi maataachemmoyichiye; wotta shunee mamoochee ittoshi wokkemmoyichiye. Eboshi bulliichee ittoshi qelloon ittoshi quya gaata, gaawiye. Diggona beebote!" ii beetone. 30 Wocheyachina'o Yerusalemi kittinneena'o bullin diggiiqqi, hini woraqatoon yechii Antook hammiyeete. Hammii shaggii kittinnee guuphi asheena'on kiciqqi woraqatoon immiyeete. 31 Boonoshiyoo shemmaqqi areexi ciicoona oogichii emiriyeete. 32 Yihudinaa Sillaasina wotta keemachina'o boonoshi tunatoyich, kittinnee maneena'on wodda ciicoona ciicciqqi kupphiiheete. 33 Arooch meeti aaboon boonoshi kotatoyee gub, kittinnee maneena'on diggiiqqi, mishiraachachina'o waan wottaheete. 35 Tunaballi Phawuloosinaa Barinabaasina bara meeti asheena'ona tookkii Doono Yeerichi qaaroon dojiibee, gettiibeenoo Antook kotaheete. 36 Giishacha aaboyee gub Phawuloosi tiyiqqi Barinabaasin "Eke wottaree, Doono Yeerichi qaaroon no gettati katameena'ooch beeti asheena'on hamiree beegone! Aabichiqqi boonoshi beeto gaata ariibone!" iye. 37 Barinabaasiyoo "Maariqoosi gettee beeti Yowannisi wotta noonna tookki hambe" iye. 38 Tunatee Phawuloosi "Maariqoosi noonna tookki hamaache" iye. Phawuloosi ishichiti naboo, ebiyee aaf Fenfulee Shawooch Maariqoosi boonoshin dupii bi hamonaa shuunoon boonoshina tookkii shuunoon bi qajitonoyichiye. 39 Ebichi naboona kaaraqqi shacaheete. Aroochee Barinabaasi Maariqoosin yechii marikaboona Qoopphiroosi gettee beeti buura shawooch hammiye. 40 Tunatee Phawuloosi Sillaasin kaacciye; kittinnee maneena'o Yeeri bi wojoona boonoshin bi quyemmoyich biich guudiiqqi boonoshi immitoyee gub, kechii hammiye. 41 Biyoo Sillaasina tookkii kittinnee guuphina'o kicee beeti xaa'oo bulliich hammii shaggii boonoshin kupphiibee, Sooriyee Shawoonaa Kiliqee Shawoonon beshaa beehe.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 16

1 Aroochee Phawuloosi Sillaasina tookkii Deribi Katamoonaa Lisxiri Katamoonooch hammiye. Lisxira Ximootiyoosi gettee beeti ikka Yesuusichi asho beehe. Bi indee bi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiti Ayihudacheene; bi nihoochi yaroo wotta Giriikoone. 2 Hini Ximootiyoosi Lisxirinaa Iqooniyooninooch beeti kittinnee maneena'ona naadeetone. 3 Phawuloosi hini ara Ximootiyoosin yechiqqi hamoyich gabiye. Tunatee ara xaa'ooch beeti Ayihudeena'o bi nihoo Giriikee asho bi tunoon boonoshi arii beetoyich dokiriihe. 4 Ebiyee gub, tookkii katameena'ona beshaabee, Yerusalem beeti mishiraachachina'onaa kittinnee guuphi geeneena'ona "Yeer waan wottatina'o eboshin quyabeete" iqqi boonoshi kuxxiton boonoshi quyemmoyich ciiccii beeheete. 5 Ebich boonoshi beeti beetooch kicee beeti kittinnee guuphina'o Yesuusichi toommooch boonoshi mullee too'iyoona kupphaa beeheete. Qeyii qeyiinoo meettii beeheete. 6 Aroochee Phawuloosinaa biinna tookkii beetina'ona Isiyee Shawooch Yeerichi qaaroon boonoshi getaachemmoyich, Yaafa Ayaano boonoshin bi bajitoyich, qajiqqi Firigee Shawoonaa Galaatee Shawoona beshaheete. 7 Misiyee Shawee ga'ooch shaggiqqi, Bitaanee Shawooch hama tiyiyeete; tunatee Yesuusichi Ayaano ok arooch boonoshi hammemmoyich daaggaanoone. 8 Ebich Misiyee Shawee danoona beshaqqi baharee gashooch beeti Xiro'aadi Katamooch kindiyeete. 9 Aroobee xum ikka Makidoonee Shaweexi asho neexaqqi, "Baharoyee hach kimiree noon gaachabe!" iibee bi qolloon Phawuloosi yaa'oona beeggiye. 10 Phawuloosi hini yaa'oon bi beeggitoyee gub, boonoshich mishiraachee qaaroon no gettemmoyich Yeeri nooch bekkiito bi shaahitoyich, bekkach Makidoonee Shawooch hamma tiyahon. 11 Ara Xiro'aadee no kotati marikaboona indoon Samootiraaqi gettee beeti buura shawooch beddaqqa, bi dechara baharee gashooch beeti Naphuli Katamooch hammahon. 12 Aroochee Filippisiyoosi Katamooch shaggahon; aroo Makidoonee Shaweexi katameena'o bulliichee oogati katamoone; aroo Roomee waati asheena'ochi kishooch beeti katamoone. Ara katamooch giishacha aaboon kotahon. 13 Arooch beebee, Shambatoona "Aachi ga'ooch corootee xaa'oo beeyemmone" iqqa no gabitoyich, katamee kelloon kechaqqa arooch kindiyon. Arooch kiceeti maacheena'oyich kotaqqa, mishiraachee qaaroon gettahon. 14 Kiceeqqi waayaa beeti maacheena'ochi daggooch Liidi gettee beeti, Yeerich qeyaa beeti ikka ure beehan. Biyoo Tiyaaxirooni Katamoochee waaqqa, aaxxi gatiyachi ceella qoraddoon giixaa beetine. Arooba Phawuloosi gettii beeton manjiiree bi ellemmoyich, Yeeri bi mulloon qechiye. 15 Biinnaa bi kechi asheena'ona aacona boonoshi afaalleetoyee gub, "Ta mulloon Doono Yesuusichi toommooch ta too'iyoo ibaroo bi tuno ittoshich bekka gaata, ta kexooch giyiree noonna tookki beebote!" iqqa noon manjii qollahan. 16 Ikka araddoon ara corootee xaa'ooch no hammahee, kaayee eqqoona yecheeqqa, bi doonina'oyich kaayiibee wodda gijoon giijii beeti, ikka kemee gonnee noonna tookkii danahan. 17 Areyoo Phawuloosinaa noonnon dabbiibee, "Hini asheena'o ittoshi wodemmi gommon ittoshich gettii beeti Beshi Nuggushoo Yeerichi wocheyachina'one!" iibee cookii beehan. 18 Ishichiibee meeti aaboon noon dabbii cookii beehan. Tunatee Phawuloosi iriteechii, gub wottaqqi, bushechi toommooch beeti eqqoon "Yesuus Kiristoosichi shigoona neen callato taane; hini bushechi toommoochee tibe!" iye. Eqqoo bekkach bi toommoochee tiyiye. 19 Arooba bi doonina'o boonoshi gijee gimi woratee kuxoon beeggiqqi, Phawuloosinaa Sillaasinon yechiyeete. Yechiqqi geechiibee ukkureena'o kiceeti xaa'ooch daammii, 20 Roomachi nallachina'o waan giddiiqqi neechiyeete. Aroochee ishichiyeete:- "Hini asheena'o Ayihudo tunaachii no katamoon shuurikkii beetina'one. 21 Roomachi nooch no calloona bajeeti doyoon gettiyeete; ebin de'a geton hakkaachone" iyeete. 22 Dofee asheena'o ikkottaqqi boonoshi toommooch tiyiyeete. Ukkureena'o "Phawuloosinaa Sillaasinon boonoshi tahoon shootiree xoobote!" iqqi ginachina'oyich immiyeete. 23 Phawuloosinaa Sillaasinon oogichiqqi boonoshi xoobbitoyee gub, cuyee kexooch geddiyeete. Cuyee kechi quyachonoo "Kashoona quyabe!" iyeete. 24 Ishichii manjii gettiqqi boonoshi imee, quyacho de'a iqqi kechi gatooch giijiqqi, boonoshi baatoon giindaqqi cuchiye. 25 Tunatee gutta yaa'ooch Phawuloosinaa Sillaasina corootiibee shoddoona Yeerin gallataa beeheete; arooch beeti cuchatina'oo ellaa beeheete. 26 Aroochee diq cuyee kexo shuurimmi wottoon, oogati shawee qewo tunahe. Bekkach cuyee kechi kelleena'o bulli qecheeheete; cuchatina'o bullichi cuyo biishahe. 27 Cuyee kechi quyacho tokkatoochee tiyiqqi, cuyee kechi kelleena'o qecheyoon beeggiqqi cuchatina'o aallatina'o biich boonoshi shaahee, bi hajee kishoona qitiya iqqi sheefoon kaacciye. 28 Tunatee Phawuloosi bi qaaroon oogichiqqi, "Ne toommooch gondoon shuuniyaahine! No bulli hiniich beeto noone!" iqqi cookiye. 29 Cuyee kechi quyacho "Ceechoon taach deebote!" iqqi ceechii yechiqqi, cuyee kechi maac wocciye; qewaabee Phawuloosinaa Sillaasinochi baatooch dihiye. 30 Boonoshin maaxooch kichiqqi, "Ta doonina'ote! Ta wodemmoyich aabichibate?" iqqi echahe. 31 Boonoshiyoo "Ne mulloon Doono Yesuusichi toommooch too'iibe! Neennaa ne kechi asheena'ona wodemmo ittoshine" iyeete. 32 Aroochee biinnaa bi kechi asheena'o bullinoyich Doono Yesuusichi qaaroon gettiyeete. 33 Cuyee kechi quyacho bekkach xumoona boonoshin daammiqqi, boonoshi mayoon aacona machiye. Aree hillooch biinnaa bi kechi asheena'o bullina aacona afaalleeheete. 34 Ebiyee gub, Phawuloosinaa Sillaasinon bi kexooch daammiqqi, maayoon boonoshich giddiihe. Biinnaa bi kechi asheena'o bullina boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch boonoshi too'iitoyich, emiroona wucwucciyeete. 35 Dechara Roomachi nallachina'o "Ara asheena'on biishe!" iqqi cuyee kechi quyacho waan ginachina'on wochaheete. 36 Biyoo " 'Biicheebote!' iqqi nallachina'o wochoon deejitina'one. Illa keyote! Diggoona hambote!" iqqi Phawuloosich gettiye. 37 Tunatee Phawuloosi wocheeti ginachina'oyich wochiqqi, "Roomachi noon nallaalloon asheena'ochi aafooch xoobbiiqqi cuchiyeete. And aashoona 'Keyote!' iyeeta? Tunataache. Hini ara Roomachi nallachina'o boonoshi hajee baatoona waaree noon kichibeete!" iye. 38 Hini ara ginachina'o ishin Roomachi nallachina'oyich hammii gettiyeete. Hini ara nallachina'o Phawuloosinaa Sillaasina Roomachina'o boonoshi tunoon waayaqqi shattiyeete. 39 Ebich cuyee kexooch hammiqqi, "Noon maaribote!" iqqi qollaheete. Kichiqqi, "Hini katamoon qayiree hambote!" iqqi qollaheete. 40 Phawuloosinaa Sillaasinoo cuyee kexoochee kechiqqi, Liidichi kexooch giyiyeete. Arooch beeti kittinnee maneena'on kupphiiqqi tiyii, katamoon gawukkii hammiyeete.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 17

1 Phawuloosinaa Sillaasina Amfipooli Katamoonaa Apilooni Katamoonon beshaqqi, Tasaloonqa hammiyeete; aroochoo Ayihudeena'o kicee beeti kexo beehe. 2 Phawuloosi bara Ayihudeena'o kicee beeti kexooch bi gimoomon, andoo hini Ayihudeena'o kiceeti kexooch giyiye. Keeja shabaatta bedoon Shambatoon boonoshina tookkii Yaafa Macaafoochee mallataabee asheena'oyich gettiye. 3 Macaafooch kooreeton kichii gettiibee, "Kiristoosi xuuxee beegonaa qitii duukkatina'ochi daggoochee keyona biich qaawiihe" iibee boonoshich manjiihe. "Ta ittoshich gettaa beeti Yesuusi aroo Kiristoosine" ii beehe. 4 Ebich boonoshi daggoochee ikkikkeena'o bi gettiti qaaroon ibariiqqi Phawuloosinaa Sillaasina tookkii ikkottaheete; wotta Yeerich qeyii beeti, meeti Giriikeena'onaa ara katamoochee arichati maacheena'ona boonoshina tookkii ikkottaheete. 5 Tunatee Ayihudeena'o qanaatoona tiyiqqi, shuuna biisheena'on gabiyoochee danaqqi, meeti asheena'on boonoshi hillooch kiciqqi, katamoon shuurikkiyeete; Phawuloosinaa Sillaasinon asheena'o waan kichoyich qaawiqqi, Yaasooni gettee beeti uroochi shaaqqoon tiichii giyiyeete; 6 tunatee qaawii muccaqqi tiyii, Yaasooninaa bara kittinnee maneena'ochi daggoochee ikkikkeena'onon katamee ukkureena'o waan geechii deebiyeete; cookeebee, "Shawoo bullin shuurikkii beetina'o eboshi hini katamooch wotta waatina'one; 7 Yaasooniyoo boonoshin bi kexooch giijitone; eboshi bulli 'Yesuusi gettee beeti bara taatoo beetone' iibee Roomi taatoochi calloon tiichii beetina'one" iqqi gettiyeete. 8 Ebich hini ara asheena'onaa katamee ukkureena'ona hini mooyon waayaqqi keqqiyeete. 9 Boonoshiyoo Yaasooninaa bara kittinnee maneena'ona waanee gijoon yechiichii gawukkiyeete. 10 Xum bekkach kittinnee maneena'o Phawuloosinaa Sillaasinon Beeriya daachiiheete. Boonoshiyoo arooch shaggiqqi, Ayihudeena'o kicee beeti kexooch giyiyeete. 11 Areena'o Tasaloonqi Katamooch beetina'oyee gabini mullachina'one; ebich "Bi gettii beeti mooyo ibaroo tuneha?" iibee qemi qemona Yaafa Macaafoon galliibee, Phawuloosichi yibbaatoon ibara mulloona waayoyich dakii beeheete. 12 Ebich boonoshi waanee meetina'o boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiheete; wotta Giriikeena'ochi daggoochee arichati meeti maacheena'onaa anaamina'ona boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiheete. 13 Tunatee Tasaloonqa beeti Ayihudeena'o Phawuloosi Beeriya hammiqqi Yeerichi qaaree geton ariiqqi, ara katamooch wotta hammii dofee asheena'on shuurikkiyeete. 14 Ebich arooba bekkach kittinnee maneena'o Phawuloosin baharee gashooch beddaahee daachiiheete; tunatee Sillaasinaa Ximootiyoosina Beeriya echaheete. 15 Phawuloosin deennitina'o Ateeni Katamooch beddaahee shaggiiheete. Boonoshi shaggiitoyee gub, "Sillaasinaa Ximootiyoosina kaataree ta waan wobeete!" iqqi Phawuloosi boonoshina wochahe. 16 Phawuloosi ara Ateeni Katamooch kotaqqi Sillaasinaa Ximootiyoosinon quyaabee, ara katamooch asho goyinnaa beeti shaahiitee shuuneeti nuggushoo meeton beeggiqqi, oogichii ayinii yiijiye. 17 Ebich Ayihudeena'o kicee beeti kexoochaa Ayihudeena'onaa Yeerichi qeyii beeti bara asheena'ona tookkii, wotta bulli aaboon gabiyoochaa bi danammi asheena'ona tookkii yibbaataa beehe. 18 Arooba Efikiroosinaa Istiikina gettee beeti dojachina'o dojiti mooyon dabbii beetina'ochi daggoochee ikkikkeena'o biinna tookkii danaheete. Boonoshi daggoochee ikkikkeena'o "Hini kashataani noonacho amoon gettaniye bi ii beeto?" iyeete. Bareena'o, Phawuloosi Yesuusichonaa qitii duukkatina'ochi keyichonon boonoshich bi gettitoyich, wochiqqi, "Dallaawa yinneena'ochi wochoon bechacho shaahiye" iyeete. 19 Arooba Arifaagoosi gettee beeti xaa'ooch kiceeti asheena'o waan biin ataalliqqi daammiyeete. Arooch boonoshi shaggitoyee gub, "Hini ne gettaa beeti andra mooyon amo gaata waayoyich qaawii beeto noone. 20 Ne gettaa beeti mooyo nooch andro bi tunatoyich, kaachiree ne gettemmoyich qaawii beeto noone" iqqi echaheete. 21 Ebin boonoshi echati naboo Ateeni katameexi asheena'o bullinaa iibbittinoona waaqqi arooch beeti bara asheena'ona andra mooyon yibbaataabeenoo, waayaabeenoo boonoshi heechii beetoyichiye. 22 Arooba Phawuloosi Arifaagoos kiceeti asheena'ochi daggooch tiyii neexaqqi ishichiye:- "Ateeni asheena'ote! Ittoshi meeti nuggusheena'oyich oogichiqqi ittoshi maddoon beeggato taane. 23 Ishichii ta gettaa beeto, ittoshi goyinnaa beeti xaa'eena'on guuddaa ta beeggahee, 'Arichataani nuggushoo' getee kooreeti deejee xaa'oon ta danatoyichiye. Illa and ittoshich ta gettaa beeto, 'Arichataani nuggushoone' iqqi ittoshi goyinnaa beeto, koni gaata bi tunooniye. 24 "Aroo shawoonaa shawee toommooch beeto bullinon halliti Nuggushoone; shawoonaa shimaayoonochi Doonone; ashi kishoo shuunati yaafee kexooch beetaache. 25 Wotta aroo kashoon, hiinnoonaa bulli mooyonon asheena'o bullich immii beeto bi tunatoyich, biich shapito aalloone; ashi dego biich qaawiyaache. 26 Shawee toommo bulliich boonoshi beeyemmoyich, aagatee asheena'o bullin ikka ashoochee halliye. Wotta boonoshin hallaan beebee, boonoshi kashee yemeenoonaa boonoshi beeyemmi xaa'oonon shiichiqqi daarahe. 27 Ebin bi tuniito, asheena'o shafabee Yeerin qaawiree, boonoshi danemmoyichiye. Tunatee Yeeri no bulli waanee woho toonoone. 28 'Biinna kashacho tunaqqa shuurii beeto noone; beemonoo beeto noone' getteetone. Wotta ittoshi daggooch beeti tochee ariyachina'ochi daggoochee ikkikkeena'o 'No wotta bi bushiishoo noone' iqqi boonoshi gettiti mooyo ibaroone. 29 "Ebich Yeerichi Bushiishoo no gaata, 'Yeeri ashi ariyoonaa shalligoona shuuneeti aachee, oohee birawee, oohee xaqqee mallatoon shaahoone' getiree gabaayone. 30 Illa Yeeri beshati tuushee yemeenoon haddaanoon qajitone; tunatee and boonoshi kexi kexooch beeti asheena'o bullin 'Ittoshi gonda gommoochee ta waan wottabote!' iqqi gettitone. 31 Ishichii Yeeri ito, bi kaacciti ashoona shawee toommooch beetina'o bullin tachiree bi nallemmi aaboon bi taajatoyichiye. Ebi bullin bi xiishito, ara uroon qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kichoonaniye" iye. 32 Phawuloosi "Qitii duukkatina'o kechemmina'o ne" iqqi bi getee, waayatina'ochi daggoochee qatina'o coonaheete; wotta qatina'o "Hini mooyon wochiree ne getee waayabone!" iyeete. 33 Ebiyee gub, Phawuloosi boonoshi daggoochee kechiqqi hammiye. 34 Tunatee ikkikka asheena'o Phawuloosina tookkii ikkottaqqi, boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiheete. Boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iitina'ochi daggoochee Arifaagoos kiceeti Giriikee nallachina'ochi daggoochee ikkoo tunati Dineesiyoosi gettee beeti uro, wotta Demaariisi gettee beeti ikka ureenaa bareena'onaniye.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 18

1 Ebiyee gub, Phawuloosi Ateeni Katamoochee kechiqqi Qorontoos hammiye. 2 Aroochaa Faantoosee Shawooch shiijati Aqili gettee beeti ikka Ayhuudoona danahe. Aroo Qelawudoosi gettee beeti Roomi taatoo "Ayihudeena'o bulli Roomee keyete!" bi itoyich, giishacha aaboyee aaf bi mechee Firikilina tookkii Xaaliyaanee Shawoochee waahe. Phawuloosi ara asheena'ochi kexooch hammiye. 3 Biyoo boonoshichoomon duukkaanoon kochii beetone; ebich boonoshina tookkii kotaqqi duukkaanoon kochiibee beehe. 4 Shabaatti shabaattoon Shambatooba Ayihudeena'o kicee beeti kexooch giyiqqi, boonoshina tookkii yibbaataa beehe; arooch beeti Ayihudeena'onaa Giriikeena'ona bi yibbaataa beeti mooyo ibaroo bi tunoon boonoshi ibariiyemmoyich qiiccaa beehe. 5 Sillaasinaa Ximootiyoosina Makidoonee Shawoochee boonoshi waahee, Yeerichi qaaroon biin "Gete! Gete!" bi getee, Phawuloosi "Yesuusi aroo Kiristoosine" iqqi Ayihudeena'oyich mishiraachee qaaroon miixaa beehe. 6 Tunaballi asheena'o "Ne gettaa beeton waayataachone" iqqi biin boonoshi naaggiyona, bi tahee quttoon tebbaabee, "Ittoshi toommooch mangoo waahooba, ittoshine ciichemmo; ta gettaqqa ta qelloochee beshiito taane. Illa ebiyee damba Ayihudo tunataani asheena'o waan hammemmo taane" iye. 7 Aroochee Ayihudeena'o kicee beeti kexoochee kechiqqi, Tiitiyoos Yustoosi gettee beeti, Yeerich qeyii beeti uroochi kexooch giyiye; bi kexoo Ayihudeena'o kicee beeti kechi ga'oochiye. 8 Ayihudeena'o kicee beeti kechi ukkuroo Qeriphoosi bi kechi asho bullina tookkii bi mulloon Doono Yesuusichi toommooch too'iihe. Wotta meeti Qorontoosi Gafee asheena'o Phawuloosi gettiton waayaa, boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiqqi aacona afaalleeheete. 9 Aree hillooch Doono Yeeri xum Phawuloosich yaa'oona bekkaqqi ishichiye:- "Shattaahine! Ta neenna tookkii beeto taane; cikki qajaahine! Hini asheena'oyich gete! Wotta hini katamooch taacho tunati meeti asheena'o boonoshi beetoyich, ne toommooch gondoon shuunemmo koniyolla aalloone!" iye. 11 Ebich Phawuloosi boonoshi daggooch Yeerichi qaaroon gettiibee natonaa qatonon kotahe. 12 Arooba Gaaliyoosi gettee beeti uro Giriikee Shawee iraashoo tunaqqi bi beetee, Ayihudeena'o ikkottaqqi waa Phawuloosin yechiyeete. Nallee gabbarooch kotati nallachina'o waan daammiyeete. 13 Giddiiqqi, "Hini uro 'Ayihudee calloon qayiichi bara gommona Yeerich maddibote!' iqqi asheena'on dachii beetone" iyeete. 14 Aroochee Phawuloosi yibbaatiya tiyiyee, iraashoo Gaaliyoosi tiyiqqi Ayihudeena'oyich ishichiye:- "Hini Ayihudeena'ote! Hini uro xu'oon, oohee hukkoon bi shuunato gaata, ittoshi yibbaatoon ello taach shaahone. 15 Yibbaateechon, shigeechonaa ittoshi calleechonon ittoshi gajiteeyemmo gaata, ittoshi qelloona ciichibote! Ta hini mooyooch giyiree nallaache" iye. 16 Ishichiqqi bi nallee gabbaree aafoochee boonoshin kichiye. 17 Ebiyee gub, Giriikee asheena'o bulli Ayihudeena'o kicee beeti kechi ukkuroo Sostenoosi gettee beeton nallee gabbaree aafoochaa yechii yexxiyeete. Ebi mooyina'on iraashoo Gaaliyoosi cir mooyooch haddaanoone. 18 Ebiyee gub, Phawuloosi Qoroontoosi Katamooch meeti aaboon bi kotatoyee gub, kittinnee maneena'on diggiiqqi, baharee gashooch beeti Kenkiraa'oosi Katamooch hammiye. Yeerich bi mookkatoyich, aroochaa bi qelloon caggahe. Aroochee Sooriyee Shawooch marikaboona hamma tiyiye. Firikilinaa Aqilina biinna tookkii hammiyeete. 19 Hammiibee Efesoon shaggiqqi, Firikilinaa Aqilinon arooch geddiichii, bi ikketo Ayihudeena'o kicee beeti kexooch giyiqqi, boonoshina tookkii gajiteehe. 20 Ikkikkeena'o "Afaafinaayi nibbaree hambe!" iqqi boonoshi qollatee qajiye; 21 tunaballi "Yeeri geti gaata, wottaree woyemmo taane" iqqi diggiichii, marakiboona Efesoonee tiyii hammiye. 22 Baharee gashooch beeti Qeshaara shaggiqqi tiyii Yerusalem hammiqqi, arooch beeti kittinnee guuphon bi diggiitoyee gub, Sooriyee Shawooch beeti Antooki Katamooch hammiye. 23 Arooch giishacha araddoon kotaqqi, aroochee kechii hammiye. Kittinneena'o bullin kupphiibee, Galaatee Shawoonaa Firigee Shawoo bullinon bi guudditoyee gub, beshaqqi hammiye. 24 Arooba Iskindiri Katamooch shiijati, Apphiloosi gettee beeti ikka Ayihudo Efesoon hammiye. Aroo yibbaatoyich kupphoone. Yaafa Macaafoon xiishii ariihe. 25 Aroo Doono Yesuusichi gommon ashi waanee ariitone; Yowannisi aacona afaalleechon baach ariiqqi, "Gete! Gete!" immi qeeci mulloona kaachiqqi, Yesuusichon asheena'oyich gettiibee dojii beehe. 26 Biyoo aafoon kupphaqqi Ayihudeena'o kicee beeti kexooch giyiqqi gettiye. Ishin Firikilinaa Aqilina waayaqqi, boonoshi kexooch daammii Yeerichi gommon aafichoyee beshoon kaachiree bi ariiyemmoyich tuniiheete. 27 Ara Apphiloosi Giriikee Shawooch hamma bi gabee, kittinnee maneena'o bulli "Hambe!" iqqi kupphiiheete. Biin boonoshi iibbiiyemmoyich, kittinneena'oyich wochoon kooriqqi daachiiheete. Arooch shaggiqqi tiyii, Yeer waanee boonoshi danati wojoona Yesuusichi toommooch boonoshi mulloon too'iiqqi arooch beetina'on oogichii gaachahe. 28 Boonoshin bi gaachato, Yesuusi aroo Kiristoosi bi tunoon Yaafa Macaafoochee manjiibee, asheena'ochi aafooch Ayihudeena'on xoobiyoonaniye.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 19

1 Apphiloosi Qorontoos bi beetee, Phawuloosi Firigee Shawoochee tiyiqqi, Isiyee Shawoona beshaa Efesoon shaggiye. Arooch ikkikka kittinneena'ona danahe. 2 Boonoshinoo "Ittoshi mulloon Yesuusichi toommooch ittoshi too'iihooba, Yaafa Ayaano ittoshi toommooch kindita?" iqqi echahe. Boonoshi wochiqqi, "No toommooch kindaanoone; Yaafa Ayaanee beemonolla waayataano noone" iyeete. 3 "Ishi gaata, am shaaha afaalleyooniye ittoshi afaalleeto?" iqqi echahe. Boonoshiyoo wochiqqi, "Yowannisi bekkiiti afaalleyooniye" iyeete. 4 Phawuloosiyoo "Yowannisi biyee gub woyemmi Yesuusichi toommooch boonoshi mulloon boonoshi too'iiyemmoyich ara asheena'oyich gettiibee, axaaxee gommoochee Yeer waan boonoshi wottoon bekkii beeti afaallooniye aacona bi afaallito" iye. 5 Ishin waayaqqi, Doono Yesuusichi shigoona aacona afaalleeheete; 6 Phawuloosiyoo bi kishoon boonoshi shimbooch bi kotiitee, Yaafa Ayaano boonoshi toommooch kindiye. Aroochee boonoshi ariyaani noonoona yibbaataheete; Yeer waanee boonoshi deqqiti wochoon gettiyeete. 7 Ara aacona afaalleeti anaamina'o bulli aaraa gutta beddeena'one. 8 Ebiyee gub, Phawuloosi Ayihudeena'o kicee beeti kexooch giyiqqi, aafoon kupphaa gajiteebee, keeja agan bedoon Yeerichi taatittineechon gettiye. 9 Tunaballi ikkikkeena'o "Phawuloosichi yibbaatoyich de'a getaachone" iqqi dofee ashi aafooch Doono Yesuusichi gommon naagaheete. Ebich Phawuloosi boonoshi waanee wokkiqqi, kittinneena'on ikka bad kichiqqi, Xiraanoosi gettee beeti gabini kexoochaa, qemi qemona yibbaataa beehe. 10 Phawuloosi Isiyee Shawooch beeti Ayihudeena'onaa Giriikee asheena'o bullina Yeerichi qaaroon boonoshi waayammi wottoon, gutta nat bedoon eechii dojiye. 11 Yeeriyoo giidachi woriganikkiti mooyon Phawuloosichi kishoona bekkii beehe. 12 Phawuloosi tahati tahoonolla daammii biiyachina'ochi achooch boonoshi shaggiitee, biiyachina'o wodii beeheete; asheena'ochi toommooch beeti yinnoo boonoshin gawukkiqqi hammii beehe. 13 Wotta yinneena'on asheena'ochi toommoochee yookkiibee, bulli xaa'ooch guuddii beeti Ayihudeena'ochi daggoochee ikkikkeena'o "Phawuloosi gettii beeti Yesuusina ittoshin callahone" iibee Doono Yesuusichi shigoon ceeggiqqi, yinneena'on asheena'ochi toommoochee yoohoyich qiiccaa beeheete. 14 Arooba qeesheena'ochi ukkuroo tunati Isqeewi gettee beeti Ayihudoochi shabaatta bushiisheena'o eechii beeheete. 15 Tunaballi yinno boonoshich wochiqqi, "[Ibaroon] Yesuusin arii beeto taane; Phawuloosinoo tuushaano taane; ittoshiyochi amoochee waahotine?" iye. 16 Ara yinno yechiti uro biittii boonoshi qettoona yechiqqi boonoshin yebbahe; boonoshi tahoonoo keexxii, boonoshi achoon damiiqqi, ara kexoochee kechii shokkaachoon boonoshi wocammi wottoon xoobbiye; boonoshinoo yittiihe. 17 Hini mooyon Efesoon beeti Ayihudeena'onaa Giriikeena'o bullina waayaheete; oogichiinoo shataheete; Doono Yesuusichi shigoonoo oogiiheete. 18 Boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiti meeti asheena'o waaqqi, gonda boonoshi shuunoon aanniyeete. 19 Meeti kaayachina'o boonoshi kaayee macaafoon ikkooch kiciqqi, asho bullichi aafooch michiyeete. Ara macaafeena'ochi gatiyoo haddee, aacha huma birawoo tunahe. 20 Ebiyoomi giidachi mooyona Doono Yeerichi qaaro gabinnii hamee, meeti asheena'o waayaqqi, boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iiheete. 21 Ebi bulli tunatoyee gub, Phawuloosi Makidoonee Shawoonaa Giriikee Shawoonon beshaqqi Yerusalem hamoyich gabiye; "Arooch ta shaggatoyee gub, Room wotta hamo taach qaawiihe" iye. 22 Ebich biin deggii beeti gutta asheena'o Ximootiyoosinaa Eraasxooninon Makidoonee Shawooch daachiichii, aroo Isiyee Shawooch daakkiqqi kotahe. 23 Arooba Efesoon ikkikka asheena'o boonoshi mulloon Doono Yesuusichi toommooch boonoshi too'iitoyich magga iritoo tiyiye. 24 Ikka Demeexiroosi gettee beeti gooshi ukkoo Arixeemisi yaafee kechi mallatoon birawoona ukkiibee biinna tookkii shuunaa beeti gooshi ukkeena'oyich wodda gijoon danii beehe. 25 Ebich ara uro hini gooshi ukeena'onaa boonoshichoomon shuunaa beeti bareena'onon kiciqqi ishichiye:- "Hini asheena'ote! Gijoon no danaa beeto hini mallatoon shuunoona tunoon arii beeto ittoshine. 26 Tunaballi hini Phawuloosi 'Ashi kishoona shuuneeti mallateena'o nuggusheena'o tooneena'one' ii beetone; Efesooni Katamoo ikketo tunataanoon giishacha katamoyee damba, shawoo bulliich beeti meeti asheena'o bi yibbaatoon ibaroo tuniiqqi boonoshi muricon ittoshi aafoona beeggii beeto ittoshine; ittoshi waamonoo waayaa beeto ittoshine. 27 Illa asheena'o no shuunoon hoxo qayaacheete; ebiyeenoo Isiyee Shawoonaa shawee toommo bullinooch beetina'o maddii beeti ooga nuggushee Arixeemisichi yaafee kexo dupeeti guudoochoomon hoxeeyemmone; Biyoo bi oogittinoochee kindemmine" iye. 28 Kiceeti asheena'o ebin waayaqqi oogichii ipaqqi, "Efesoonachi Arixeemisi qaabbeene!" iibee cookeeheete. 29 Katamoo bulli dulleehe; boonoshiyoo Makidoonee Shawoochee waati Gaayoosinaa Axiriqoosina gettee beeti, Phawuloosina tookkii gommon sha'aa beeti asheena'on manjii yechiqqi, ikka mulloona iitee xaa'ooch deqqi yongaheete. 30 Phawuloosiyoo "Asheena'ochi aafooch hami neexaree yibbaatemmo taane" iqqi hamma bi tiyiyee, kittinneena'o "Hamaachine" iqqi bajiyeete. 31 Wotta Isiyee Shawee ukkureena'ochi daggoochee Phawuloosichi shunacho tunatina'o bi waan ashoon wochaqqi, "Iitee xaa'ooch hammaahine!" iqqi qollaheete. 32 Kiceeti dofee asheena'ochi daggoochoo oogati shaco giyiye; beshi asheena'o akkiya boonoshi kiceeto gaata ariyaaneena'one; ebichi naboona boonoshi qelli qel cookee beeheete. 33 Arooch beeti Ayihudeena'o Iskindiroosi gettee beeton "Asheena'ochi aafooch keyiree yibbaatabe!" iqqi boonoshi xu'atee bi kechiyee, dofee asheena'ochi daggoochee ikkikkeena'o "Ebinaa ebinon gete!" iqqi bi toommooch cookeeheete. Biyoo kechiqqi asheena'on "Ellabote!" iqqi bi kishoona mallataqqi taggoyich qaawiye. 34 Tunatee asheena'o Ayihudo bi tunoon ariiqqi, bulli ikka qaaroona "Efesoonachi Arixeemisi qaabbeene!" iibee gutta saat bedoon cookeeheete. 35 Ebiyee gub, ara katamoochi ukkuroo asheena'on "Ellabote!" iqqi tiyii ishichiye:- "Hini Efesooni asheena'ote! Efesooni Katamoo ooga Arixeemisichi yaafee kexonaa shimaayoochee kinditi bi mallatoonon quyacho bi tunoon ariyaani asho, konine? 36 Illa ebin nookkemmo aalloone; ebich nibbaqqi elloonaa tuniyaani mooyon afaafinaqqi shuunee qayona ittoshich qaawiihe. 37 Yaafee kechi qiicoon gaayaaneena'o, no nuggusheen naagaani hini asheena'on hiniich deebito ittoshine. 38 Illa Demeexiroosinaa biinna tookkii beeti gooshi ukkeena'ona boonoshi taggemmi asho bi bee gaata, nallachina'o nallii beeti aabo beetone; arooba waaree taggabeete. 39 Bara mooyo ittoshi qaawii beeto gaata, neexati iitooba tatoona nalleeyemmone. 40 Ebiyee 'Hanaach hukkoon tiijitina'o boonoshine' getee no taggeyaachemmoyich shattato taane. 'Hini cangacho amoona tiyiye?' getee no echee gaata, no wochemmi noonoo nooch aalloone" iye. 41 Ishichiqqi kiceeti iitoon gaakkii shacciye.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 20

1 Cangacho aqqatoyee gub, Phawuloosi Efesooni kittinneena'on ceeggiqqi kupphiyee ciicoon ciicciye; boonoshin diggiiqqi Makidoonee Shawooch hamma kechiye. 2 Ara shawoona tariibee, kittinneena'on wodda qaaroona ciicciibee, beshaqqi Giriikee Shawooch shaggiye. 3 Arooch keeja aganoon kotahe; aroyee gub Sooriyee Shawooch marikaboona hamoyich shalligiye. Tunatee Ayihudeena'o bi toommooch gondoon boonoshi koceetoyich, Makidoonee Shawoona wottaqqi hamoyich kuxxiye. 4 Hamma bi tiyee, ikkikka asheena'o biin deenniyeete; boonoshiyoo Beeriyi Katamoochee Firoosichi bushoo Dophaaxiroosi, Tasalonqi Katamoochee gutta asheena'o Axiriqoosinaa Sikenduusina, Deribi Katamoochee Gaayoosi, Ximootiyoosi, Isiyee Shawoochee Tikiqoosinaa Xiroofimoosina eboshine. 5 Eboshi shiichii hammiqqi, baharee gashooch beeti Xiro'aadi Katamooch noon quyaheete. 6 Wotta no Ayihudeena'o shitoo giyaani koshon boonoshi maa beeti baaree aaboyee gub, Filipphisiyoosee marikaboona tiyaqqa, uucha qemona boonoshi beeti Xiro'aada shaggahon. Arooch boonoshina tookkii shabaatta qemon kotahon. 7 Batti batti shabaattee aaboobee xum ikkooch koshon maaya kiceeqqa no beetee, Phawuloosi bi yaachich hamma bi gabitoyich, kittinneena'oyich ciiccii beehe; xum gutta qellimooch beddaahee yibbaatoon genjiihe. 8 No kiceeti kechi toommeexi kexooch meeti ceechoo beehe. 9 Awuxikoosi gettee beeti ikka gurimaashoo malle kellooch kotaqqi bi beetee, Phawuloosichi yibbaatee genjoona tokkatoo biin daadiye; tokkatoo biin daadee, kechi toommeexi keejinnee kexoochee shawooch holliye; asheena'o kindiqqi boonoshi tiijiyaahee, bi kasho kechiye. 10 Tunatee Phawuloosi kindiqqi, bi toommooch yaggee tiqqaqqi, "Bi kasho wottatone; keqqiyaahotine!" iye. 11 Wottaa kechi toommeexi kexooch kechiqqi, asheena'ona tookkii koshon tiichiqqi maahe. Phawuloosi wochiqqi, meeti saatoon shawoo harimmi wottoon yibbaatahe; aroochee tiyii hammiye. 12 Asheena'o qitiqqi woditi gurimaashoon bi kexooch daammiyeete; oogichiinoo goggaheete. 13 Phawuloosi "Asooni Katamooch beddaahee baatoona hammemmo taane; ittoshi marikaboona tayee shiichibote!" iqqi gettiye. Nowoo baharee gashooch beeti Asoonaa Phawuloosina danaqqi tookkii hamoyich gabiyon. Ebich marikaboona shiichiqqa hammaa Asoon shaggahon. 14 Biyoo Asoonaa noonna bi danatee, marikabooch kichiqqa biinna tookkii baharee gashooch beeti Mixiliini gettee beeti katamooch hammahon. 15 Aroochee marikaboona tiyaqqa, deci hara Kiyoosi gettee beeti buura shawee ciinooch shaggahon. Bi yaachich Saamooni gettee beeti buura shawooch kimmahon. Bi dechara Milexiini Katamooch shaggahon. 16 Phawuloosi "Isiyee Shawooch meeti aaboon kotataache" iqqi Efesooni Katamoon beshaqqi hamoyich kuxxiye. Ebiyoo bi hakkee gaata, Baaraachee Baarooba Yerusalem heeyon bi gabitoyich afaafinaqqiniye. 17 Phawuloosi Milexiinee Efesoon ashoon wochaqqi, kittinnee guuphi geeneena'on bi waan ceeggiihe. 18 Boonoshiyoo bi waan waatee, boonoshich ishichiye:- "Isiyee Shawoon ta baatoona ta neexxatoyee hach, ittoshina tookkii ta beehooba bulli araddoon aabichiibee ta beeto gaata ittoshi arii beeto ittoshine; 19 Ayihudeena'o kiceeqqi ta toommooch boonoshi deebiti iritoona, bulli mooyoyich ta qelloon yeephaanoon acimoona Doono Yesuusichi wochee bushoo tunaqqa biich shuunaho; 20 iitoonaa ittoshi kexi kexonooch ittoshich dojii ta beehooba, ittoshich de'o tunemmo bullin gettahoalli ikkoonolla echiyaano taane. 21 Ayihudeena'onaa Giriikee asheena'onon 'Axaaxee gommoochee Yeer waan wottaree ittoshi mulloon no Doono Yesuusichi toommooch to'iibote!' iqqa manjii gettato taane. 22 "Andoo ta, Yaafa Ayaanoona yecheeqqa, Yerusalem hammaa beeto taane; aroochaa ta toommooch shaggemmo amo gaata ariyaano taane. 23 Tunaballi katami katoommo bullina Yaafa Ayaano taach 'Cucheyoonaa xuuxee beegona neen quyaa beetone' iqqi miixaa beetone. 24 Tunaballi ta wocon ciichoonaa Doono Yesuus Kiristoosi 'Yeerichi wojee mishiraachee qaareechon miixabe!' iqqi taach bi immiti shuunoon ciichoonon ta qaawii beetoyich, ta kashoon cir aaxxiyaache. 25 "Ebiyee aaf ta ittoshi bullichi daggooch guuddaabee, Yeerichi taatittineechon dojito taane; ebiyee gub illa ta aafoon beegaachemmo ittoshine. 26 Ebich ittoshi daggoochee ikkoo Yeerin qajiqqi shiwaree qaaqqooch bi hami gaata, ta echeyaachemmo tunoon hanaach ittoshich miixahoye. 27 Ebiyoo Yeerichi gaboochee amoonolla echiyaanoon bullin ittoshich ta gettatoyichiye. 28 Illa ittoshinaa Yeerichi asheena'onon shiimaree quyabote! Yaafa Ayaano boonoshi toommooch geeno ittoshi tunemmoyich, ittoshin ukkuriitone; ittoshin bi ukkuriito, qiddoo bi bagoon bi quyoomon, Yeeri bi bushoochi damoona bi hajoo bi tuniiti kittinnee guuphin ittoshi quyemmoyichiye. 29 Hiniichee ta hammatoyee gub, bageena'oyich ariqqataachemmi gonda okareena'o ittoshi daggooch boonoshi giyemmon arii beeto taane. 30 Ebiyee ikkikkeena'o ittoshi daggoochee tiyiree, kittinneena'on boonoshi waan wochiya xumma mooyon boonoshi ciiccemmon arii beeto taane. 31 Ebich kashataanoon keeja naton xumoonaa araddoonon eepaabee, ittoshin ta ciicon shalligibee, ebiyoomi asheena'o waanee ittoshi qelloon quyabote! 32 "Andoo ittoshin Yeerich beshiiqqa guudiito taane; bi wojeechon gettii beeti qaaro ittoshin kupphiyoonaa yaafeeti asheena'o bullich Yeeri bi immemmon ittoshi qoodeeyemmoyich tuniyoonon hakkiye. 33 Ta konichi birawoon, oohee aachoon, oohee tahoon qaataano taane; 34 eboshin ta hajee kishoona shuunaabee nooch qaawiimmon taannaa taanna tookkii beetina'onon gaachaa ta beemon ittoshi arii beeto ittoshine. 35 'Deqqi beetoyee immii beeto diireetone' iqqi Doono Yesuusi bi qelloona gettiton shalligiibee, caajoona maraataa shuunaabee giidaalleena'on dego tun bedo bi tunoon bulli mooyona ittoshich bekkiito taane" iye. 36 Ebiyee gub, Phawuloosi boonoshi bullina tookkii gurataqqi corootiye. 37 Bulli oogichii eefaabee Phawuloosin qettoona tiqqaqqi shummiyeete; 38 oogichii boonoshi ayinito, "Ebiyee gub ta aafoon beegaachemmo ittoshine" bi itoyichiye. Aroochee marikabooch bi kechimmi wottoon deenniyeete.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 21

1 Kittinnee guuphina'ochi geeneena'on diggiiqqa, Milexiinee tiyahon. Marikaboona indoon Qoosi gettee beeti buura shawooch hammahon; deci hara Rudi gettee beeti buura shawooch shaggahon; aroochee baharee gashooch beeti Phaaxiri Katamooch hammahon. 2 Aroochee Finqee Shawooch kimmii beeti marikaboon danaa kechaqqa hammahon. 3 Qoopphiroosi gettee beeti buura shawoon ciinnaabee, aroon no yoocha bad dupaachaa marikabooch minjeeti qiico Sooriyee Shaweexi baharee gashooch beeti Xiroosi Katamooch kindemmo bi tunatoyich arooch hammahon. 4 Arooch kittinneena'on qaawii danaqqa, boonoshina tookkii shabaatta qemon kotahon; boonoshiyoo Yaafa Ayaanoona yaabeeqqi Phawuloosin "Yerusalem hammaaye!" iyeete. 5 Tunaballi no hammemmi aabo bedee hammahon; kittinneena'o bulli boonoshi maachoonaa bushiishoona tookkii katamoyee maach beddaahee noon deenniyeete; baharee gashooch gurataqqa no corootitoyee gub, 6 noonnaa noonna diggeeqqa marikabee toommooch kechahon; boonoshiyoo kexooch wottaheete. 7 Ara Xiroosi Katamoochee tiyaqqa baharee gommon hammaabee, baharee gashooch beeti Xoolimaasi Katamooch shaggahon; arooch beeti kittinnee maneena'on danaa diggiiqqa boonoshi waan ikka qemon qeyahon. 8 Dechara tiyaqqa, baharee gashooch beeti Qeshaara hammahon. Arooch Yerusalemaa kaacceeti shabaatta asheena'ochi daggoochee ikkoo tunati mishiraachee qaaree gettachi Filipphoosichi kexooch giyaqqa bi waan kotahon. 9 Biichoo keemoon keemmii beeti awudda maacha bushiisheena'o beeheete; boonoshiyoo gidiireena'one. 10 Arooch meeti araddoon no kotatoyee gub, Agaaboosi gettee beeti ikka keemacho Yihudee Shawoochee waahe. 11 Hini keemacho no waan giddaqqi, Phawuloosichi buroon yechiqqi bi hajee kishoonaa baatoonon bi cuchitoyee gub, "Yaafa Ayaano 'Hinin cuyaa beeti uroon Ayihudeena'o Yerusalemaa cuchemmina'o ne; Ayihudo tunataaneena'ochi kishooch beshiiree immemmina'one' iqqi taach gettitone" iye. 12 Arooch beetina'onaa noonna ishin waayaqqa, Phawuloosin "Yerusalem hammaaye!" iqqa qollahon. 13 Aroo wochiqqi, "Eefaabee ta mulloon amoyichiye ittoshi gaabbii beeto? Ta Doono Yesuusicha getiree Yerusalemaa cucho qayeenolla, qitoyich qannito taane" iye. 14 No ciicoon qaje bi itoyich, "Illa Doono Yeeri ito tunabe!" iqqa cikkii qajahon. 15 Ebiyee gub, Yerusalem hamma qanniqqa tiyaa tariyon. 16 Qeshaaree kittinneena'ochi daggoochee ikkikkeena'o noonna tookkii hammiyeete; boonoshiyoo ebiyee aaf Yesuusichi dabboo tunati Minaasooni gettee beeti Qoopphiroosachi uroochi kexooch noon qeejiya daammiyeete. 17 Yerusalem no shaggatoyee gub, kittinnee maneena'o emiroona noon iibbiiheete. 18 Dechara Phawuloosi noonna tookkii Yaaqoob waan hammiye; kittinnee guuphi geeneena'o bulliyoo waaheete. 19 Phawuloosi boonoshin bi diggiitoyee gub, bi shuunati shuunoona Yeeri Ayihudo tunataani asheena'ochi daggooch bi tuniiti mooyon yaaroona gettiye. 20 Hini ara geeneena'o ebin waayaqqi Yeerin gallataheete. Phawuloosichoo ishichiyeete:- "Manoocho! Ayihudeena'ochi daggoochee boonoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'iitina'o ambicha humeena'o gaata beeggaa beeto neene; boonoshi bulli Muusichi calloyich qanaataa beetina'one. 21 Boonoshiyoo 'Phawuloosi Ayihudo tunataaneena'ochi daggooch beeti Ayihudeena'o bullich "Ittoshi bushiishoon dokiriyaayote! No niheena'ochi doyoona hamaayote!" iqqi Muusichi calloon boonoshi qajemmoyich dojii beetone' getee waayatina'one. 22 Illa aabichibona? Ne womon waayo qayaachemmina'o ne. 23 Ebich hini no gettaa beeton tuniibe! No daggooch mookkachi awudda asheena'o beetina'one. 24 Eboshin yeshiree boonoshina tookki xallabe! Boonoshi xallemmi deejee gijoonoo boonoshich qoce! Arooba boonoshi qelloonoo caggoon hakkemmina'o ne. Eboshi bullin ne tunii gaata, ne toommooch yibbaatee beeto kooto bi tunoon, ne qelloona Muusichi calloon ne quyoon ariiyemmina'o ne. 25 Wotta Ayihudo tunataani kittinneena'oyich 'Shaahiitee shuuneeti nuggushoyich deejeetonaa damoonon, taaqqaa qititonoo maayaahotine! Shunee mamoochee wohote!' iqqa no kuxxati mooyon woraqatoona koorito noone" iyeete. 26 Ebiyee gub, Phawuloosi ara awudda asheena'on yechiqqi boonoshina tookkii xallahe. Aroochee Yeerichi yafee kexooch giyiqqi asheena'o xallaqqi boonoshi qelli qelloona deejoon boonoshi giddiiyemmi aaboon arichiihe. 27 Asheena'o xallemmi shabaatta qemo ceen beddaahee, Isiyee Shawoochee waati Ayihudeena'o Phawuloosi Yaafee Kexooch bi beemon beeggiqqi, asheena'o bullin haachishii Phawuloosichi toommooch tiijiqqi biin yechiyeete; 28 aroochee ishichiyeete:- "Hini Isra'eeleena'ote! Noon gaachabote! Bulli xaa'ooch beeti asheena'o bulli no asheena'onaa no calloonon, hini Yaafee Kexonoo boonoshi hoxemmoyich koccii beeti uro hinine. Andoo daakkiqqi Giriikee asheena'on Yaafee Kexooch giijiqqi, hini yaafee xaa'oon ee'iitone" iqqi cookeeheete. 29 Ishichii boonoshi ito, ebiyee aaf Phawuloosi Xiroofimoosi gettee beeti Efesoonachi uroon yechiqqi Yerusalem bi beetee beeggiqqi, hini ara uroon yechiqqi Phawuloosi Yaafee Kexooch giyito boonoshich bi shaaheenaniye. 30 Arooba katamoo bulli caagahe; asheena'o bulli boonoshi beetoochee wocaa waa kiceeheete; aroochee Phawuloosin yechii geechiibee Yaafee Kexoyee maach kichii, bekkach Yaafee Kechi kelloon hicciyeete. 31 Phawuloosin wuxiya boonoshi qiiccaa beetee, " 'Yerusalem bulli shuurii beete' immi woroo huma ginee iraashoyich shaggiye. 32 Biyoo bekkach ginee naayina'o bullin ginee iraasheena'ona tookkii yechiqqi ara asheena'o waan wocciye. Asheena'oo huma ginee iraashoonaa ginee naayina'onon beeggiqqi, Phawuloosin yexon qajiyeete. 33 Aroochee huma ginee iraashoo giddaqqi Phawuloosin yechiqqi, "Gutta sansalatoona cuyote!" bi itoyee gub, "Hini uro ameexone? Amooniye bi hallito?" iqqi echahe. 34 Dofee asheena'ochi daggoochee qatina'o ikka mooyon, wotta qatina'o bara mooyon gettiibee cookeeheete. Asheena'ochi cookoona ibaroon ariyoo bi mawiitoyich, ginachina'on "Hini uroon ittoshi beeti ginee kaambooch daambote!" iqqi gettiye. 35 Phawuloosin boonoshi beetooch kichii beeti daqqooch boonoshi shaggiihee, dofee asheena'o biin wuxiya oogichii boonoshi xu'eetoyich, ginee naayina'o shaagaqqi daammiyeete. 36 Boonoshi eechiti naboo, hini ara asheena'o bulli "Wuxibote!" iqqi cookeebee boonoshi dabbitoyichiye. 37 Ginachina'o boonoshi ginee kaambooch giijiya boonoshi iyee, Phawuloosi huma ginee iraashoon "Ikka mooyon getana, taach daaggibe!" iye. Huma ginee iraashoo "Giriikee noonoon amoona ariinne? 38 Ebiyee aaf hukkoon tiijiqqa, awudda huma bokkeena'on yechaqqa barahooch giyati Gibicee Shawee asho ne toona?" iye. 39 Phawuloosi wochiqqi, "Ta Ayihudee yaroo, wotta Kiliqee Shawooch beeti, arichati Xeriseesi Katamooch shiijati asho taane. Hini asheena'oyich ta gettemmoyich taach daaggibe!" iqqi qollahe. 40 Huma ginee iraashoo daaggee, Phawuloosi boonoshi kaambooch kichii beeti daqqooch kechii neexaachii, kishee mallatoona asheena'on "Ellabote!" iye. Asheena'o shashawumiqqi ellaheete. Aroo Hibiree noonoona ishichiqqi yibbaatahe:-

Mishiraachina'ochi Shuunoo 22

1 "Ta maneena'onaa ta niheena'onote! And hini ta taggee beeti taggeechon ittoshich getana; ella waayabote!" iye. 2 Boonoshi Hibiree noonoona bi yibbaatatee waayaqqi, aafichoyee beshoon shashawumiqqi ellaheete. Biyoo ishichiye:- 3 "Ta Kiliqee Shawooch beeti Xeriseesi Katamooch shiijati Ayihudo taane; Gamali'eel waanee no qaabbachina'ochi calloon doyiibee, hini Yerusalemiyee ta diccato; calloon manjii ariiqqa, hanaach ittoshi bulli tunii beetoomon Yeerich ta mulloochee tiijiqqa hajee beeti uro taane. 4 Wotta maacheena'onaa anaamina'onon gutta hilloon wochii qoqqaanniqqa cuyee kexooch beshii immaabee, Yesuusichi gommon dabbii beetina'on qitooch beddaahee du'iito taane. 5 Ebi ibaroo tunoon qeeshee guudoonaa Ayihudee nallachina'ona ta miixeena'one. Ebiyee boonoshi waanee Damaasiqa beeti Ayihudeena'oyich koorichoon yechaqqa, 'Yerusalemaa Ayihudee nallachina'o xu'ee nalloon kittinneena'ochi toommooch nallibeete' iqqa, ara Damaasiqi kittinneena'on cuyiree, Yerusalem deeba hammaa beeho" iye. 6 Ebichi hillooch Phawuloosi daakkiqqi ishichiye:- "Hammaa Damaasiqa shag ta beddaahee, aabo turaariyee, diq xeeyo xeeja iqqi waccoomon, shimaayoochee ta guudoona waccii aaxxahe. 7 Bekkach shawooch dihiichaa, 'Sawulo! Sawulo! Amoyich taan du'ii beetine?' ii beeti qaaroon waayaho. 8 "Tawoo wochiqqa, 'Ta Doonocho! ne koni neene?' iyo. "Biyoo 'Ne du'ii beeti Naaziretachi Yesuusi taane' iye. 9 Taanna tookkii hammii beetina'o xeeyoochoomon bi waaccoon beeggitina'one; tunatee taach gettii beeti qaaroon waayataaneena'one. 10 "Tawoo 'Ta Doonocho! Aabichibate?' iyo. "Doono Yesuusiyoo 'Tiyiree Damaasiqia gibe! Yeeri ne tuniiyemmoyich bi kuxxiti mooyo bullin aroochaa waayemmo neene' iye. 11 "Bekkee aaxxee naboona ta aafo ciinon bi qajitoyich, taanna tookkii beeti asheena'o ta kishoon yechiqqi yaabiibee, Damaasiqa taan shaggiiheete. 12 "Arooch Hanaani gettee beeti ikka uro beehe; Damaasiqa beeti Ayihudeena'o bullina naadeeti, Yeerich qeyii beeti, Muusichi calloonoo quyaa beeti uroone. 13 Biyoo ta waan waaqqi ta ga'ooch neexaqqi, 'Ta manoo Sawulo! Ne aafo ciine!' iye. Tawoo bekkach biin ciinno. 14 "Biyoo ishichiye:- 'No qaabbachina'ochi Nuggushoo bi daaggoon ne ariiyemmoyich, cadiqoonoo beegiree ara cadiqoochi noonoochee kechii beeti qaaroon ne waayemmoyich, shiichiqqi neen kaaccitone; 15 ebin bi tuniito, ne beeggatonaa ne waayatonoyich asho bullichi aafooch bi miixoo ne tunemmoyichiye. 16 Andoo yagaanoon tiyiree bi shigoon ceegiree, aacona afaalleebe! Ne axaaxoocheenoo xallabe!' iqqi taach gettiye" iye. 17 Phawuloosi daakkiqqi ishichiye:- "Ebiyee gub Yerusalem wottaqqa, Yaafee Kexoochaa corootiibee yaa'oon beeggo; 18 Doono Yesuusi taach bekkaqqi ishichiye:- 'Kaataree Yerusalemee keye! Hini katamooch beetina'o taachon ne miixaa beeton waayataachemmina'one' iye. 19 "Tawoo wochiqqa, 'Ta Doonocho! Ayihudeena'o kicee beeti kexo bulliich hammaabee, boonoshi mulloon ne toommooch too'ii beetina'on ta cuyonaa ta xoobonon arii beetina'one; 20 ne miixoo tunati Isxifaanoosin boonoshi wuxiyoobolla, ta qelloona boonoshi ga'ooch neexaqqa, "Bi qitoo tatoone" iqqa wuxitina'ochi tahoon quyato taane' iyo. 21 "Biyoo wochiqqi, 'Wohooch beeti aagateena'o waan neen wochemmo taane; ebich tiyiree hambe!' iqqi gettiye" iye. 22 Phawuloosi aagateena'ochon tiijiqqi bi gettimmi wottoon, asheena'o bi yibbaatoon waayaa beeheete; ebin waayaqqi bekkach boonoshi qaaroon oogichiqqi, "Ebiyoomi uro shawee toommoochee aallabe! Ebiyoomi uro kashoona beeyi bedaache!" iibee cookeeheete. 23 Boonoshi tahoon shoottii dupiqqi, buttoon shimaayooch shakkiibee, cookee beeheete; 24 ebich huma ginee iraashoo ginachina'on "Phawuloosin kaambooch giijibote!" iye. Aree hillooch "Asheena'o hini uroochi toommooch ebichi wottoon boonoshi cookeeto, amoon bi aalliito gaata, arangoona xoobibee xiipi echabote!" iqqi gettiye. 25 Macaannoona cuchiqqi xoobba boonoshi iyee, Phawuloosi bi ga'ooch neexaa beeti balla ginee iraashoon "Roomachon nallaalloon ittoshi xoobbemmoyich, ittoshich daaggeeta?" iqqi echahe. 26 Balla ginee iraashoo ishin waayaqqi, huma ginee iraashoo waan hammiqqi, "Hini Roomachi uroochi toommooch amoon halliya gabii beetine? iye. 27 Huma ginee iraashoo Phawuloos waan hammiqqi, "Hino, Roomacho neena? Eke taach gete!" iye. Biyoo "Eeha Roomacho taane" iye. 28 Huma ginee iraashoo wochiqqi, "Ta Roomi asho tunoon wodda gijoonaniye ta danato" iye. Phawuloosi "Ta Roomi shiijaroo taane" iye. 29 Ebich biin echiya boonoshi gabiton bekkach qajiqqi hammiyeete; wotta huma ginee irashoo Phawuloosi Roomacho bi tunoon ariiqqi bi cuchiitoyich shattiye. 30 Dechara huma ginee iraashoo Ayihudeena'o Phawuloosin taggati naboo amo gaata ibaroon ariya qaawiqqi, qeesheena'ochi ukkureena'onaa Ayihudee nallachina'o bullinon ceeggiqqi kiciye; Phawuloosin biichii, daammiqqi boonoshi aafooch neechiye.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 23

1 Arooba Phawuloosi Ayihudee nallachina'on manjii ciinniqqi, "Ta maneena'ote! Hanaach beddaahee Yeerichi aafoochaa ta shuunati shuunoyich ta mullo taan ittibatataache" iye. 2 Qeeshee guudo Hanaani Phawuloosichi ga'ooch neexatina'on "Bi noonoon tapabote!" iqqi gettiye. 3 Arooba Phawuloosi "Hini booroona dikkeeti duuhoocho! Yeeri neen yexaanoon qayaachemmone; kaachi nalliya kotaqqa tiyaa, 'Yexote!' iqqa aabichii nalloon shaaddanne?" iye. 4 Phawuloosichi ga'ooch neexati asheena'o "Qeeshee guudoon naagganne!" iyeete. 5 Phawuloosiyoo "Ta maneena'ote! qeeshee guudo bi tunoon ariyaano taane; Yaafa Macaafoochaa 'Asheena'ochi ukkuroo toommooch noonoon gondiyaahine!' getee kooreetone" iye. 6 Tunatee Phawuloosi arooch beeti, Ayihudee nallachina'ochi daggoochee qatina'o Saduqeena'o, qatina'oo Fariseena'o boonoshi tunoon beeggiqqi bi qaaroon oogichiqqi, "Ta maneena'ote! Taan shiyiti nihoo Farisoone; tawoo Fariso taane. Ebiyoo hanaach ittoshi aafooch ta giddato, 'Qitii duukkatina'o kechemmina'one' iqqa ta gibanatoyichiye" iqqi gettiye. 7 Phawuloosi ishichii bi iyona, Fariseena'onaa Saduqeena'onochi daggooch kaaro tiyee, gutta qoodeeheete. 8 Ebiyoo Saduqeena'o "Qitii duukkatina'ochi keyo, shimaaji maraakoo, ayaano aalloone" ii beetina'o boonoshi tunahona, Fariseena'o wotta "Eboshi bulli beetina'one" iqqi ibarii beetina'o boonoshi tunatoyichiye. 9 Oogati cookoo tunahe; Fariseena'o waanee tunati Muusichi callee dojachina'o "Hini uroochi toommoochee no danati gonda mooyo aalloone; ayaano oohee shimaaji maraakoo biich gettito tunemmone; no amoon ariihone?" iqqi gajiteeheete. 10 Kaaro qeeccii qeeccii hammiyona, asheena'o Phawuloosin bekkaa hachaa geechiree boonoshi ho'aachemmoyich shattiqqi, huma ginee iraashoo bi naayina'on "Hami boonoshi daggoochee Phawuloosin shottaree no kaambooch deebote!" iqqi gettiye. 11 Bi decharoobee xum Doono Yesuusi Phawuloosichi ga'ooch neexaqqi, "Yerusalem ta miixoo ne tunatoomon, ebiyoomon Room wotta taach ne miixemmoyich qaawiihe; ebich kupphabe!" iye. 12 Shawoo haree, Ayihudeena'ochi daggoochee ikkikkeena'o kiceeqqi, "Hini Phawuloosin wuxaanoon maayo tunabe uyoon yeshaachone" iqqi boonoshi kashoona wogaheete. 13 Ebin koceetina'o aabba ashoyee besheena'one. 14 Boonoshiyoo qeesheena'ochi ukkureena'onaa shawee geeneena'ona waan hammiqqi, " 'Phawuloosin wuxaanoon amoonolla maataachone' iqqa no kashoona wogato noone. 15 Illa and ittoshi Ayihudee nallachina'ona tookki huma ginee iraashoon 'Phawuloosin wochiree echa no manjiiyemmi mooyo beetone' getiree, ittoshi waan bi woyemmoyich echabote! Hiniich bi shagaan beetee, gommoochaa quyaree wuxemmo noone" iyeete. 16 Arooba hini boonoshi koceyoon Phawuloosichi manee bushoo waayaqqi, bekkach ginee kaambooch hammii giyiqqi, Phawuloosich gettiye. 17 Phawuloosiyoo balla ginee iraasheena'ochi daggoochee ikkoon ceeggiqqi, "Hini bushoo huma ginee iraashoyich bi gettemmi mooyo beetone; daamiree biinna daniibe!" iqqi gettiye. 18 Biyoo de'a iqqi bushoon daammii, huma ginee iraashoon " 'Hini bushoo neech bi gettemmi mooyo beetone' iqqi, cuchati Phawuloosi ceeggiiqqi taach bi imee, deeboye" iqqi gettiye. 19 Aroochee huma ginee iraashoo hini ara bushoon bi kishoona yechiqqi, ikka bad daammii, "Taach ne gettemmi mooyo amoone?" iqqi echahe. 20 Bushoo wochiqqi ishichiye:- "Ayihudeena'ochi daggoochee ikkikkeena'o Phawuloosin wochiree echa boonoshi manjiiyemmi mooyo beeton shaahiiree, yaach Ayihudee nallachina'o beetooch ne kichemmoyich, neen echoyich mooyon mashaamiitina'one. 21 Wotta aabba ashoyee besheena'o 'Biin wuxaanoon maayo tunabe uyoon yeshaachone' iqqi boonoshi kashoona wogaqqi, gommooch goommii quyaa beetina'one. Andoo boonoshi qanniqqi quyaa beeto, ne noonoochee kechemmi mooyon baachiye. Illa ne boonoshich de'a gettaahine!" iye. 22 Huma ginee iraashoo ebin bi waayatoyee gub, "Taach ne gettati mooyon konicholla gettaahine!" iqqi bushoon daachiihe. 23 Ebiyee gub, huma ginee iraashoo balla ginee iraasheena'ochi daggoochee gutteena'on ceeggiiqqi, "Xumee keeja saatooch tiyiree, Qeshaara hammemmi gutta balla ginee naayina'on, shaba harashachina'on, gutta balla ginee awurachina'on qanniibote!" iye. 24 Wotta "Phawuloosi yebbemmi harasheena'on qanniibote! Biinoo Ayihudee iraashoo Filikoos waan diggoona shaggiibote!" iqqi gettiye. 25 Woraqatoon ishichiqqi kooriye:- 26 "Shatteeti iraashoo Filikoosich bede! Iraashoocho! Diggoo neech tunabe! "Hini uroon wuxiya Ayihudeena'o yeshee, Roomacho bi tunoon ariiqqa, ta naayina'ona tookkii shaggaqqa wodiihoye. Amee naboona boonoshi taggato gaata ariya qaawiqqa, Ayihudee nallachina'ochi aafooch giddiito taane. Boonoshi taggato, 'No calloon tiichitone' getoyee damba hini uroon qitooch, oohee cuyooch bechemmi taggoo aalloone. Ayihudeena'ochi daggoochee ikkikkeena'o hini uroon wuxoyich boonoshi koceyoon waayaqqa, bekkach ebichi naboona ne waan daachiito taane. Taggatina'o ne aafooch giddaree, 'Taggabeete' ito taane. Diggabe. Taane Qelawudoos Lusiyoosi" ii beetone. 31 Ebina ginee naayina'o boonoshich getteetoomon, yechiqqi xumoona Antiphaaxiriisi Katamooch shaggiiheete. 32 Dechara harashachina'on "Phawuloosina tookki hambote!" iichii, boonoshi ginee kaambooch wottaheete. 33 Areena'o baharee gashooch beeti Qeshaara shaggiqqi, woraqatoon iraashoo Filikoosich immiqqi, Phawuloosin bi aafooch giddiiheete. 34 Iraashoo Filikoosi kooreeti wochoon galliqqi bi beeggitoyee gub, "Amee shawee asho neene?" iqqi echahe. Kiliqee shawee asho bi tunoon bi ariitoyee gub, 35 "Neen taggatina'o waahooba, ne taggoon waayemmo taane" iye. Ishichiqqi qititi taatoo Heroodisichi kibbooch quyiihe.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 24

1 Uucha qemoyee gub, qeeshee guudo Hanaani ikkikka geeneena'onaa ikka Xerixeloosi gettee beeti moochi ariyachona tookkii Yerusalemee Qeshaara hammiye; iraashoo Filikoosichi aafooch giddaqqi, Phawuloosin taggaheete. 2 Phawuloosi ceegee bi giddatoyee gub, Xerixeloosi ishichiqqi taggoon yaaqqiye:- "Iraashoo Filikooso! Ne kishoona wodda iiwittino nooch danatone; ne ariyoona ne qeejii beeti asho bulli de'a mooyona diccitone. 3 Bulli araddoon bulli xaa'oonooch no beeggaa beetonaa no danaa beetona oogichii emirito noone; ebich neen gallatahone. 4 Tunatee yibbaatoon meechaanoon qaminoona neech no gettammon ne de'ittinoona ne ellemmoyich neen qollahoye. 5 "Hini uro nooch oogati biiyo bi tunoon, shawee toommo bulliich beeti Ayihudeena'ochi daggooch hukkee bi tiijoon, xumma mooyon dabbii beeti Naazireena'ochi ukkuroo bi tunoon beeggato noone. 6 Yaafee Kexon wotta ee'iyoyich bi qiiccaa beetee yechahone. No callee doyoona nalloyich qaawiyone; 7 tunaballi huma ginee iraashoo Lusiyoosi waaqqi, giidoona no kishoochee boggii daammiye; "Biin taggatina'o ne waan giddabeete" iye. 8 Andoo hini no taggati mooyo bulli ibaroo tunoon biin echaa waayo hakkihine" iye. 9 Ayihudeena'o wotta "Hini mooyo ibaroone" iqqi ceechiyeete. 10 Iraashoo Filikoosi kishee mallatoona Phawuloosin "Yibbaatabe!" iqqi bi bekkiitee, Phawuloosi ishichiye:- "Meeti yemeenoochee tiijiqqa hini shawee ashoyich nallacho ne tunoon ta arii beetoyich, oogichii emiriibee and ta qellich taggoye. 11 Yeerich goyinniya Yerusalem ta hammato, hanaach aaraa gutta qemoyee beshee bi qayon xiishoo hakkihine. 12 Hini asheena'o Yaafee Kechi daggoochaa koninolla tookkii gajitee ta beetee, oohee Ayihudeena'o kicee beeti kexoochaa oohee katamee daggoochaa asheena'on hukkoo shuuniiya kicii ta beetee danataaneena'one. 13 And taan boonoshi taggaa beeti taggoon miixiyoon hakkaacheete. 14 Tunaballi ta gettaa beeti mooyo ebine:- 'Xumma gommone' boonoshi ii beeti gommon dabboona no qaabbachina'ochi Nuggushoyich maddii beeto taane; Muusichi calloonaa keemachina'ochi macaafoonooch kooreeto bullin ibarii beeto taane. 15 Boonoshiyoo boonoshi qelloona gibanaa beetoomon tawoo cadiqeena'onoo, xummeena'onoo qitii boonoshi duukkatoochee Yeeri kichemmo bi tunoon gibanaa beeto taane. 16 Ebich Yeerinaa asheena'onochi aafooch bulli araddoon ittibatiyaani mulloona beemoyich qiiccaa beeto taane. 17 Yerusalemee kechaqqa meeti nato beshatoyee gub, ta shiisheena'oyich tunemmi degee gijoon imonaa Yeerich immeeyemmi deejoon giddiyoonoyich Yerusalem wottaqqa hammaho. 18 Xallaqqa tiyaa Yaafee Kexooch giyaqqa, ebin ta tunii beetee shaggiyeetalli, asheena'on kicaano taane; boonoshi dullemmoyich tuniyaano taane. 19 Tunaballi ta toommooch bara taggoo bi bee gaata, ikkikka Ayihudeena'o Isiyee Shawoochee waa ne aafooch neexaqqi taanna tag bedeena'one. 20 Oohee Ayihudee nallachina'ochi aafooch ta neexahooba, ta aalliiti mooyon boonoshi danato gaata hiniich beeti asheena'o geteete. 21 Ibaroon boonoshi aafooch neexaa ta qaaroon oogichiqqa, 'Hanaach ittoshi aafooch ta giddato, "Qitii duukkatina'o kechemmina'one" iqqa ta gibanatoyichiye' iyoye. Ebiyee damba bara mooyon getaano taane" iye. 22 Filikoosi Doono Yesuusichi gommon gaawichii arii beeti uroone; Biyoo "Huma ginee iraashoo Lusiyoosi waahooba, ittoshi mooyon ciichemmo taane" iqqi Ayihudeena'on daachiihe. 23 Ebiyee gub, Filikoosi balla ginee iraashoon "Phawuloosin quyabee ciinoon bi toommooch meechiyaahine! Bi xibeena'o waanee waammi asho koniyolla shohoon bi giijemmoyich daaggiballi, bajaahine!" iqqi gettiye. 24 Giishacha aaboyee gub iraashoo Filikoosi bi mechee Ayihudache Durisilina tookkii waahe; Phawuloosin ceeggiiqqi, Yesuus Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoo geto ama geto gaata bi gettii beeton bi noonoochee waayahe. 25 Biyoo cadiqittineechonaa qellee ariyeechonon, wotta woyemmi nallaa galleechon bi getee Filikoosi waayaqqi shattiye; ishichiinoo iye:- "And hambe! Taach gaawahooba, neen ceeggiiyemmo taane" iqqi gettiye. 26 Arooba Filikoosi "Phawuloosi taach xuccoon immemmone" iqqi gibanahe; ebich meeti araddoon Phawuloosin ceeggiibee, biinna tookkii yibbaataa beehe. 27 Gutta nato ceennitoyee gub, Fokiyoos Fisxoosi gettee beeto Filikoosichi keroon iraashahe. Filikoosi Ayihudeena'on emirikkoyicha iqqi, Phawuloosin bi beeti cuyee kexooch qajiye.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 25

1 Ayihudee iraashoo Fisxoosiyoo Qeshaari awuraajooch bi giyiti keeja qemoyee gub, aroochee tiyii Yerusalem hammiye. 2 Aroochaa qeesheena'ochi ukkureena'onaa Ayihudeena'ochi ukkureena'onochi daggoochee ikkikkeena'o Phawuloosichi toommooch taggoon yaaqqiyeete. 3 Fisxoosich ishichiyeete:- "Phawuloosin ceeggiiree hini Yerusalem deebona noon gaachabe!" iqqi qollaheete. Ishichii boonoshi iti naboo, gommoochaa quyaqqi wuxoyich boonoshi gabitoyichiye. 4 Tunatee Fisxoosi wochiqqi, "Phawuloosi Qeshaari cuyee kexooch quyee beetone; tawoo kaata wottaree arooch hammemmo taane; 5 Phawuloosi shuunati xu'o bi bee gaata, ittoshi daggoochee ikkikka moochi ariyachina'o taanna tookki hamiree aroochaa taggabeete!" iye. 6 Boonoshi waan shimitta oohee aashira qemoyee beshaani aaboon kotaqqi, Qeshaara wottahe. Dechara bi nallee gabbarooch kotaqqi, "Phawuloosin taach deebote!" iye. 7 Phawuloosiyoo ceegee bi waan giddahe; Yerusalemee waati Ayihudeena'o biin giichiqqi neexaheete; miixiyoon boonoshi hakkaani meeti magga taggeena'on yaaqqiyeete. 8 Phawuloosiyoo "Ayihudee calloon tunabe tiishaano taane; Yaafee Kexonoo tunabe ee'iyaano taane; Roomi taatoonoo tunabe amoonolla xu'aano taane" iqqi wochiye. 9 Tunatee Fisxoosi Ayihudeena'on emirikkoyicha iqqi, Phawuloosin "Yerusalem hamiree hini mooyoyich ta afoochaa nalleyoonoo, xoobonoo qaawii beetine?" iqqi echahe. 10 Phawuloosi wochiqqi, "Nalleyoonaa xoobonoyich taach tato tunati Roomi taatoochi nallee gabbaree aafooch neexato taane. Newoo gaawichii ne arii beetoomon Ayihudeena'on amoonolla xu'aano taane. 11 Illa boonoshin xuqqato ta gaata, oohee qitooch bechemmi mooyon ta shuunato gaata, 'Qitoochee wodibana!' getaache; tunaballi hini asheena'o ta toommooch boonoshi yaaqqi beeti taggoo kooto bi tuna gaata, boonoshich beshiiqqi taan imon koniyolla hakkaache. 'Roomi taatoochi aafooch ta mooyo giddabe!' ito taane" iye. 12 Arooba Fisxoosi bi mikkirachina'ona tookkii echeeqqi tiyii, " 'Roomi taatoochi aafooch ta mooyo giddabe' ne itoyich, illa Roomi taatoo waan hammemmo neene" iye. 13 Giishacha aaboyee gub Taatoo Agiriipphi bi mechee Bariniikina tookkii Fisxoosin diggiyoyich Qeshaara waahe. 14 Arooch meeti araddoon boonoshi kotatee, Fisxoosi Phawuloosichi mooyon Taatoo Agiriipphich ishichiqqi gettiye:- "Filikoosi cuchiiqqi tiyii cuyee kexooch bi qajiti uro hiniich beete. 15 Ebiyee aaf Yerusalem ta beetee, qeesheena'ochi ukkureena'onaa Ayihudeena'ochi geeneena'ona hini uroon taggaqqi deebii, 'Nooch nallibe!' iqqi taan qollaheete. 16 "Tawoo 'Ikka taggeeti uro biin taggatochi aafooch neexaqqi, bi taggeeti taggoon waayaqqi bi qellich bi taggataanoon, koninolla bi tuna gaata, beshiiqqi imo Roomachina'ochi doyoo toonoone' iqqa gettaho. 17 "Ebich hini Phawuloosin taggatina'o kiceeqqi boonoshi waatee, yagaanoon dechara nallee gabbarooch kotaqqa, 'Hini Phawuloosi gettee beeti uroon taach deebote!' iyo. 18 Taggachina'o giddaqqi neexaheete; tunaballi 'Bi gondo ebine' iqqi ta aafooch boonoshi taggati taggoo ta gabitoomon toonoone. 19 Tunaballi boonoshi gajiteeto, Yeerich goyinneechonaa Yesuus gettee beeti qititi uroochononiye. Phawuloosiyoo 'Hini qititi Yesuusi wochinnoon kashacho tunatone' ii beetone. 20 Ebiyoomi mooyina'on aabichiree ariyoon ta hakkemmo gaata taach mawiye; ebich 'Yerusalem hamiree hini mooyon taggaa nalleyoonaa xoobiyoonon qaawii beetine?' iqqa echaho. 21 "Tunatee Phawuloosi Roomi Taatoo nallimmi wottoon, ginachina'o biin boonoshi quyemmoyich qaawiqqi taan bi echatee, 'Roomi taatoo waan ta daachimmi wottoon cuyee kexooch quyabote!' iqqa ta ginachina'oyich gettahoye" iye. 22 Agiriipphi Fisxoosich "Ara uroochi yibbaatoon waayon qaawii beeto taane" iye. Fisxoosi "Yaach waayemmo neene" iye. 23 Dechara Taatoo Agiriipphinaa bi mechee Bariniikinaa asheena'ona deenneeqqi, ginee iraasheena'onaa katameexi ogoogeene'ona tookkii waa moochi waayoyich, asheena'o kicee beeti kexooch giyiyeete. Aroyee gub Fisxoosi Phawuloosin wochiihe. 24 Fisxoosi ishichiye:- "Taatoo Agiriippho! Hini noonna tookkii beeti asheena'ote! Ayihudeena'o bulli 'Hini uro ebiyee damba kashoona beeyi bedaache' iqqi cookee bi toommooch ta nallemmoyich, Yerusaleminaa hini xaa'oonooch boonoshi taan qollati uro hini tunoon beeggii beeto ittoshine. 25 Tunatee qitooch biin bechemmi xu'oon bi toommoochee amoonolla danataano taane. Biyoo 'Roomi taatoochi aafooch ta mooyo giddabe' bi itoyich, arooch daachiiya kuxxahoye. 26 Tunatee hini bi mooyochon taatoyich ta kooremmi, arichati mooyo aalloone. Ikka cuchati uro bi taggeeti taggoo ikka gutta getee haddee kooreeti mooyo aalloon, taatoo waan cuchii daachiyoo taach tato shaahaache. Ebich manjii ittoshi echatoyee gub, ta kooremmi mooyon ta dana gaata iqqa, ittoshi aafooch, ebiyeenoo Taatoo Agiriippho! Ne aafooch, Phawuloosin deebato taane" iye.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 26

1 Taatoo Agiriipphi Phawuloosin "Neech beeti mooyon geton hakkihine" iye. Aroochee Phawuloosi tiyii, bi kishoon yaggiqqi ishichiye:- 2 "Taatoo Agiriippho! Ayihudeena'ochi doyoonaa gajiteyoo bullinon manjiiqqa arii beeto neene; ebich Ayihudeena'o ta toommooch yaaqqiti taggoo bullich hanaach ne aafooch neexaqqa wochoon ta hakkitoyich, ta qelloon diireeto tuniiqqa haddiyo. And ta yibbaatoon ga'oona ella ne waayemmoyich, neen qollaa beeto taane. 4 "Batti bat ta hajee shawoonaa Yerusaleminooch ta beetee, ta bushittinoochee tiijiqqa and beddaahee amoomi asho ta gaata, Ayihudeena'o bulli arii beetina'one. 5 Yeerich no maddii beeti gommona Muusichi calloon manjiiqqi quyaa beeti Farisoo tunaqqa ta beemon xepphoochee tiijiqqi arii beetina'one; ebich boonoshi qaawi gaata, ta shuunoon miixoon hakkiyeete. 6 Andoo Yeeri no qaabbachina'oyich bi gibanikkiti hini gibanoona nalleyoyich neexato taane. 7 Aaraa gutta no yoodeena'o xumoonaa araddoonon kupphaqqi, Yeerich maddiibee hini gibano ceennemmoyich quyaa beetina'one. Taatoo Agiriippho! Ayihudeena'o taan taggaa beeto, hini ara gibanoyichiye. 8 'Yeeri qitii duukkatina'on kichoon hakkaachemmone' iqqi amoyich gabii beetotine? 9 "Ta, ta qelloona 'Asheena'o Naaziretachi Yesuusichi shigoon boonoshi ceegaachemmoyich, taach bi hakkeemmi wottoon qiiccemmo taane' iqqa gabii beehoye. 10 Ebin wotta Yerusalemaa tuniito taane; qeesheena'ochi ukkureena'o waanee ta wocheyoon bekkii beeti woraqatoon yechaqqa, kittinneena'ochi daggoochee meetina'on cuyee kexooch cuchiito taane. Ebi ukkureena'o boonoshin wuxii beetee, ta wotta boonoshina tookkii ikkottato taane. 11 Meeti araddoon Ayihudeena'o kicee beeti kexo bulliich deebaa sheeriibee, Yesuusin boonoshi nookkemmoyich qiiccaa beehoye. Oogichii kaaraqqa Ayihudee Shawoyee maach tunati katameena'ooch beddaahee hammaqqa boonoshin du'ii beeho" iye. 12 "Taatoocho! Ebi mooyoyich qeesheena'ochi ukkureena'o waanee ta wocheyoon bekkii beeti woraqatoon yechaqqa, Damaasiqa hammaabee, 13 gommoochaa shiritta saat bedooch, aabee aaxxoyee beshi bekkoon beeggaho; hini bekkoo taannaa taanna tookkii hammii beeti asheena'ochi guudoona shimaayoochee aaxxahe. 14 Aree gaata no bulli shawooch dihiqqa no beetee, Hibiree noonoona 'Sawulo! Sawulo! Amoyich taan du'ii beetine? Neen kochemmi acheeti mixon ne qafo neech beshi iritoon deebemmone' immi qaaroon waayaho. 15 "Tawoo 'Doonocho! Ne koni neene?' iyo. "Doonoo wochiqqi, 'Ne du'ii beeti Yesuusi taane. 16 Tunaballi tiyiree ne baatoona neexabe! Neech ta bekkati naboo, taach ne maddemmoyich, wotta taan ne beeggati mooyona, neechoo ta bekkiiyemmi mooyona ta miixoo ne tunemmoyichiye. 17 Isra'eeleena'onaa boonoshi waan neen ta wochaa beeti, Ayihudo tunataani asheena'onochi kishoochee neen wodiiyemmo taane. 18 Neen ta daachii beeto, boonoshi aafoon qechiree mandaroochee bekkooch, Sheexaanoyich hajeyoochee Yeerich hajeyooch ne wochemmoyichiye. Arooba boonoshi axaaxoyich maaroon danemmina'o ne; wotta boonoshi mulloon ta toommooch too'iyoona yaafeeti asheena'o deqqemmi wojooch boonoshi ixoo haddeeyemmone' iye. 19 "Illa Taatoo Agiriippho! Shimaayoochee taach bekkati yaa'oon qaje getaano taane. 20 Shiichiqqa Damaasiqa beetina'oyich, gub wotta Yerusaleminaa Yihudee Shawoo bullinooch beetina'oyich, wotta Ayihudo tunataaneena'oyich axaaxee gommoochee Yeer waan boonoshi wottemmonaa axaaxee gommoochee boonoshi wottoon bekkii beeti shuunoon boonoshi shuunemmonoyich gettahoye. 21 Ebichi naboona Ayihudeena'o Yaafee Kechi daggooch ta beetee, taan yechiyeete; wuxoonoo qaawiyeete. 22 Tunaballi Yeeri taan gaachatee, 'Keemachina'onaa Muusina "Kiristoosi xuuxoon beeggemmone; qitii duukkatina'ochi daggoocheenoo shiichoo tunaree kechemmone; ebina Ayihudeena'onaa Ayihudo tunataaneena'onoyich wodee bekkoon gettemmone" iqqi boonoshi gettito ceennemmone' iqqi oogoyichoo tunabe, giishoyich miixoyee damba bara ta gettati mooyo aalloone" iye. 24 Ishichiqqi Phawuloosi bi qellichon bi taggaa beetee, iraashoo Fisxoosi tiyiqqi, oogati qaaroona "Phawulooso! Geyahine amoone! Meeti moochi ariyoo ashoon geyii beetone" iye. 25 Tunatee Phawuloosi ishichiye:- "Oogoocho! Geyataano taane; ta noonoochee kechii beeti mooyo ceenone; ibara mooyone. 26 Taatoocho! Ebi mooyon ne arii beetoyich, ne aafooch kupphaqqi geton hakkito taane. Ebiyoo mandaroochaa shuuneyaanoone; ebich ebi mooyo neech bi aachiyee qayon arii beeto taane. 27 Taatoo Agiriippho! Keemachina'o keemmiton ibarii beeto ne toon? Ne ibariyoonoo arii beeto taane" iye. 28 Agiriipphiyoo Phawuloosin "Hini qamini saatooch taan kittinnoo tuniiya gabii beetine?" iye. 29 Phawuloosi wochiqqi, "Genjabe, qamine, ne ikketo tunataanoon, hanaach ta noonoochee waayaa beetina'o bulli, hini ta cucheyoyee damba, mooyo bullina taachoomon kittinnoo boonoshi tunemmoyich, Yeerin qollaa beeto taane" iye. 30 Ebiyee gub, Taatoo Agiriipphi, iraashoo Fisxoosi, taatoochi mechee Bariniikiyoo, boonoshina tookkii kotatina'o bulli hamma tiyiyeete. 31 Aroochee kechiqqi hammiibee, boonoshinaa boonoshina "Hini uro qitoo qayeenolla cucheyoyich biin bechemmi mooyo amoonolla shuunataanoone" iqqi yibbaataheete. 32 Taatoo Agiriipphi iraashoo Fisxoosich "Hini uro 'Roomi taatoochi aafooch ta mooyo giddabe!' iqqi bi getaano gaata, biishon hakkesho noone" iye.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 27

1 Xaaliyaanee Shawooch marikaboona no hammemmoyich bi kuxxeetoyee gub, Phawuloosinaa bara cuchatina'onon Roomi taatoochi ginee naayina'ochi daggooch beeti, Yuuliyoosi gettee beeti balla ginee iraashoochi kishooch guudiiheete. 2 Isiyee Shawee baharee gashooch beeti meeti katamooch hammii beeti, Arimaaxoosee marikabooch giyaqqa hamma tiyahon. Tasalonqi Katamoochee waati, Makidoonee Shaweexi asho Axiriqoosi noonna tookkii hammiye. 3 Dechara Sidooni Katamooch shaggahon. Aroochee Yuuliyoosi Phawuloosich ariqqaqqi, Phawuloosi bi shunachina'o waan hamiree shohoon bi danemmoyich daaggiye. 4 Sidooni Katamoochee tiyaqqa yongo no toommooch bi yongatoyich, Qoopphiroosi gettee beeti, buura shawoona degeebee no gommon yechahon; 5 Kiliqinaa Fenifulee Shawee ga'oonooch beeti baharoon no kimmatoyee gub, Lukee Shawee baharee gashoona Muuri Katamooch shaggahon. 6 Balla ginee iraashoo aroochee Xaaliyaanee Shawooch hammii beeti, Iskindiree marikaboon danaqqi, noon "Hiniich keyi kotabote!" iye. 7 Meeti araddoon nibbaabee hammahon; wodda iritoona Qiidoosi Katamee ciinooch shaggahon; no beeti marikabo aroona bi hamaachemmoyich yongo bajiye. Ebich Qerixeesi gettee beeti buura shawoona degeebee, Salimooni gettee beeti xaa'ee ga'oona beshaqqa hammahon. 8 Wodda iritoona gashi gashoona xepphaabee, Laasi Katamooch katino tunati, "Marikabo kashaa beeti De'a Xaa'oo" getee beeti xaa'ooch shaggahon. 9 Gommona oogichii no yagitoyich, qeeshee guudo nati natona Yeerich deejoon bi giddiiyemmi aabo beshahe. Aroobee aganoon marikaboona sha'o shattiito bi tunatoyich, Phawuloosi asheena'on ishichiqqi ciicciye:- 10 "Hini asheena'ote! And no hammemmi echa gommooch wodda iritoo beeyemmo tunoon beeggaa beete; marikaboonaa qiicee ciiroona ikketo tunataanoon, kashee aalloo beetone" iye. 11 Tunaballi balla ginee iraashoo Phawuloosichi yibbaatoyee, marikaboon gashaa beetonaa marikabee doononochi yibbaatoon gibanahe. 12 Hini ara xaa'oo yooyon beshiyoyich mashaamaani xaa'oo bi tunatoyich, beshi asheena'o "Nooch bi hakkeeyesho gaata, aabi giyaa yoocha bad qatonaa qanna bad qatonochi ciinooch beeti Qerixeesee Shawooch beeti Foonki gettee beeti katamooch hamiree, aroochaa yooyon kichibone!" iqqi echeeheete. 13 Ketta yongo aabi kechaa qanna badee yongatee beeggiqqi, shiichii boonoshi qaawito boonoshich kaamato bi shaahee, ebina tiyii marikaboon yeshi bi neechemmoyich, aacooch boonoshi dupiti magga xuuree kangoon tiijiqqi boonoshi gommon yechiyeete. Qerixeesee Shawee gashi gashoona beshaa hammiyeete. 14 Tunatee woddii boonoshi hamaan beete, aabi kechaa yoocha bad qatoochee tiyiti giidachi yongo boonoshi toommooch kindiye. 15 Yongo marikaboon yulliitee, yongoon hakkii beshaqqi hamon bi mawiitoyich, yongo daammitooch cikkii hammahon. 16 Kawudi gettee beeti buura shawoona degee hammaabee, giishi marikabeen kichiqqa wodda iritoona ooga marikabee toommooch minjoon hakkiyon; 17 damba kichiqqi boonoshi cuchitoyee gub, boonoshi beeti marikabo kupphemmoyich wodaroona manjiiqqi wuttiyeete. Liibiyee Shawee ga'ooch beeti aachi daggeexi qacee gutoona boonoshi qiciyaachemmoyich shattiqqi, marikabo yongoona xuqqeeree bi hammemmoyich tunii beeti cariqqoon kindiiqqi, marikabo baach cikkii bi hammemmoyich gawukkiyeete. 18 Yongo daapiibee kupphaqqi noon bi iritiitee, dechara marikabee toommooch minjeeti qiicoochee kichiqqi aacooch dupiyeete; 19 keeja qemooba marikabee qiicoon boonoshi kishoona kichii kichii dupiyeete. 20 Meeti araddoon aabeenaa xojanoonon beegaanoon, yongo daakkee daakkee bi hammitoyich, "Ebiyee damba wodemmo noone" immi gibano no mulloochee wokkiye. 21 Asheena'o maayoon maataanoon meeti aaboon boonoshi kotatoyee gub, Phawuloosi boonoshi daggooch tiyii neexaqqi ishichiye:- "Hini asheena'ote! Ta geton waayaqqi Qerixeesee Shawooch ittoshi yagito gaata, hinoomi gijee aalloonaa iritoonon beegaachesho ittoshine. 22 Andoo 'Kupphabote!' iyoye; marikabo gejoona qooxxeeyehalli, ittoshi daggoochee ikkolla qitaachemmone. 23 Ishichii ta beeto, biicho ta tunati, biichoo ta maddii beeti Yeeri deejiti shimaaji maraakoo yiichi xum ta ga'ooch neexaqqi, 24 'Phawulooso! Shattaahine! Roomi taatoochi aafooch neexo neen qaawiihe; wotta neenna tookkii hammii beetina'o bullin Yeeri neecha getiree qitoochee wodiiyemmone' iqqi taach bi gettitoyichiye. 25 Ebich kupphabote! Yeeri bi noonoochee kechito bullin ceechemmo bi tunoon ibariihoye. 26 Tunaballi andoo yongo marikaboon xu'iree baharee daggeexi ikka buura shawoona qiciiyemmone" iye. 27 Aaraa awudda qemoobee xum Adiree Baharee daggooch yongo ok hach wochii noon bi yullii beetee, marikabachina'o xumee gutta qellimooch shawoo beetooch katinnito boonoshich shaahiye. 28 Baharee ceenon boonoshi qellaayii beeti wodaroon baharooch dupii kichii boonoshi hiratee, shinna hiroo tunahe; giishachoon yagiqqi guttinnoo dupiqqi kichii boonosho hiratee shicha hiroo tunahe. 29 No marikabo baharee gaagamooch beeti xaqqoona bi qiciyaachemmoyich shattiqqi, marikabee gubbaa neexaqqi, marikaboon yeshi neechemmi awudda magga xuuree kangeena'on baharee daggooch dupiyeete. Aroochee xumo haremmoyich corootiyeete. 30 Marikabachina'o marikabee daggoochee kindiree aalliya qaawiqqi, aafaa yechii neechii beeti magga xuuree kangeena'on aacooch dupii beeto shaahiibee, giishi marikabeen oogoochi toommoochee baharooch boonoshi kindii beetee 31 Phawuloosi beeggiqqi, balla ginee irashoonaa ginee naayina'onoyich ishichiye:- "Hini asheena'o marikabee daggoochee boonoshi kindii hami gaata, ittoshi wodoon hakkaachemmo ittoshine" iye. 32 Arooba ginee naayina'o giishi marikabee wodaroon kuxxiqqi gawukkiyeete. 33 Shawoo hara bedee, Phawuloosi tiyii asheena'o bullin "Maayoon mamote!" iqqi qollahe. Ishichiinoo iye:- "Maayoon maataanoon gaxxaani kookkoona hanaach aaraa awud qeyito ittoshine. 34 Ittoshi qellee eexoochee ikkeolla aallataachemmine; ebich ittoshin qollahoye; maayoon mamote! Ittoshi kasho aroona degeebe!" iye. 35 Ebin bi gettitoyee gub, koshon tiijiqqi boonoshi bullichi aafooch Yeerin gallataqqi tiichii maahe. 36 Bulliyoo kupphaqqi boonoshi qelloona wotta tiyii koshon tiijii maaheete. 37 Marikaboona beeti no bulli gutta ballaa shabaa shiritta asho noone. 38 Maaqqi boonoshi michitoyee gub, marikabee toommooch beeti teepphoon kindii aachi toommooch dupiqqi maggoon kettiiheete. 39 Shawoo haree, boonoshi katinniti shawee shigoon tuushiyeete; tunaballi qacachi baharee gaagamooch beeti gabini aacon beeggiyeete; bi hakkiyeesho gaata, aroo waan marikaboon gashoyich boonoshi gaboon kuxxiyeete. 40 Marikaboon yechii neechii beeti magga xuuree kongeena'on kuxxii dupiyeete. Marikaboo gashee beeti qellimoochaa dechiich beeti mixina'o cucheeti wodaroon biichiyeete. Marikaboo hammemmoyich tunii beeti aaf beeti cariqoon yongo xuqqemmoyich kichii kaqqiqqi baharee gaagamooch keyoyich hammiyeete. 41 Tunaballi marikabo gutta bahareena'o danaa beeti xaa'ooch beeti qacee gutoona qiceeqqi aafaa yechaa "Shuuraache" iye. Wotta giidachi aayo xuqqiyoona gubbaa tiishahe. 42 Arooba ginee naayina'o cuchatina'oochee ikkolla aacon waakkaree bi muricaachemmoyich, "Wuxibone!" iqqi echeeheete. 43 Tunatee balla ginee iraashoo Phawuloosin wodiiya bi qaawitoyich, boonoshi echeyoon gaakkiqqi, "Waakkoon arii beetina'ote! Shiichi baharooch capphi giyiree shawoo beetooch keyote! 44 Wotta echatina'ote! Shaaqqeena'onaa marikabee tiisheena'onon yebbaree keyote!" iqqi gettiye. Ebiyoomi gommona bulli diggoona shawoo beetooch shaggiyeete.

Mishiraachina'ochi Shuunoo 28

1 Shawooch diggoona no shaggatoyee gub no shaggati buura shawee shigo Maaluuti bi getteyoon asheena'o nooch gettiyeete. 2 Arooch beeti asheena'o oogichii noon gaachaheete; arooba amiyo dihee aqqoo noon yechitoyich, qaaqqoon shookkiqqi no bullin iibbiiheete. 3 Phawuloosi kaakkoon tuucciqqi qaaqqooch bi dupiyee, qaaqqee gaamoona xekare kechaqqa bi kishooch wotireehan. 4 Arooch beeti asheena'o hini bi kishooch wutireeti xekareen beeggiqqi, boonoshinaa boonoshina "Hini uro ibaroon ashoon wuxitone; baharoocheenolla diggoona bi kechitee, nallachi nuggushoo bi kashoon maaraanoone" iyeete. 5 Tunatee Phawuloosi xekareen bi kishoochee qaaqqooch tebbahe; bi toommooch shaggiti mooyo amolla aalloone. 6 Hini ara asheena'o "Nafemmone; oohee diq dihi qitemmone" iqqi ciinnii beeheete. Tunaballi ciinnii boonoshi beetee, bi achooch amolla shaggi qayon beeggiqqi boonoshi gaboon shaddii, "Hini uro nuggushoone" iyeete. 7 Aree ga'ooch ara buura shawee iraashoo Foofiloosi gettee beetochi shawoo beehe. Aroo noon iibbiiqqi emiroona keej qeejiye. 8 Arooba Foofiloosichi nihoo achee gaamee biiyoonaa maacee yexi biiyoona biiyaqqi qeenooch qeyii beehe. Phawuloosi bi waan giyiqqi Yeerin qollahe; bi kishoon uroochi shimbooch kotiiqqi wodiihe. 9 Aroochee ara buura shawooch beeti bara biiyachina'o waaqqi wodiyeete. 10 Boonoshiyoo oogichii noon oogiiheete; aroochee tiya no qanniyee, gommoochaa nooch qaawiimmi mooyo bullin deebii nooch immiyeete. 11 Keeja aganoon Maaluutee Shawooch no kotatoyee gub, ara buura shawooch yooyo beshammi wottoon neexaqqi yagiti Iskindiree marikaboona hammahon; bi toommoochoo Kaastoorinaa Folookisi gettee beeti mata nuggusheena'ochi mallatoo beetone. 12 Suraakuusi gettee beeti baharee gasheexi katamooch shaggaqqa keeja qemon arooch kotahon. 13 Aroochee baharee gaagamoona hammaqqa Reegiyooni gettee beeti baharee gasheexi katamooch shaggahon. Arooch ikka qemon qeyaqqa tiyaa aabi kechaa qanna baddee yongo yongatoyich, guttinnee qemooba Fotiloosi gettee beeti baharee gasheexi katamooch shaggahon. 14 Aroochaa kittinneena'ona tookkii danahon. Boonoshiyoo "Shabaatta qemi wottoon no waan kotabote!" iqqi noon qollaheete. Aroochee wotta Room hammahon. 15 Ara Roomi kittinneena'o no womon waayaqqi Apiyoosi gabiyoonaa Keeja Iibbee Kexo gettee beeti xaa'oonooch beddaahee noonna daniya waaheete. Phawuloosi boonoshin ciinniqqi tiyii, Yeerin gallatahe; bi mulloo kupphahe. 16 Room no giyatoyee gub, Roomi ukkureena'o Phawuloosi bi shunniti kexooch biin quyaa beeti ginee naayona tookki bi qelli bi beeyemmoyich daaggiyeete. 17 Keeja qemoyee gub, Phawuloosi Room beeti Ayihudee ogoogeena'on bi waan ceeggiihe. Boonoshi waa kiceetee, ishichiye:- "Ta maneena'ote! Ta, Ayihudeena'onaa no qaabbachina'o calloonochi toommooch ta gondati gondo aalloone; tunatee Yerusalemee cuchiqqi Roomachina'ochi kishooch beshiiqqi taan immiyeete. 18 Boonoshiyoo taan echaqqi qitooch taan bechimmi mooyon ta toommoochee boonoshi muccatoyich, taan biicha shalligiyeete; 19 tunaballi Ayihudeena'o 'Tunataache' iqqi taggahona, ta mooyon Roomi taatoochi aafooch giddiyoon qaawiyoalli, ta aagatee ashoon ta taggemmi mooyo taach beeqqi toonoone. 20 And ittoshin ta ceeggiito, ittoshin beegonaa ebin getonoyichiye; hini sansalatoona ta cuchato, Yeeri Isra'eeleena'oyich bi gibanikkiti gibanee naboonaniye" iye. 21 Boonoshiyoo "Yihudee Shawoochee ne naboyich kooreeti koorichoo nooch shagaanoone. Wotta hiniich waa beeti Ayihudeena'o waanee ne gondoon boonoshi yibbaatatee waayataano noone; gettitoo aalloone. 22 Tunaballi bulli xaa'ooch beeti asheena'o hini Naazireena'on boonoshi oonon arii beeto noone. Ebich ne gaboo amo gaata ne getee waayoyich qaawii beeto noone" iyeete. 23 Boonoshiyoo bara aaboon taajaqqi, ara taajee aabooba meetina'o tunaqqi Phawuloosi beeti kexooch waaheete. Biyoo maaddoochee tiijiqqi xum beddaahee, Yeerichi taatittineechon miixoona bi gaboon bekkiihe; Muusichi calloonaa keemachina'ochi macaafoonoochee galliibee, Yesuusichon gettiibee, boonoshi mullooch gedda qiiccahe. 24 Qatina'o bi gettiton ibariiheete; qatina'oo ibariyaaneena'one. 25 Boonoshinaa boonoshinoo ikkottataanoon hamma tiyiyeete. Aree gaata Phawuloosi ishichiye:- "Yaafa Ayaano keemachi Isiyaasichi noonoona ittoshi qaabbachina'oyich ishichiqqi bi gettito ibaratone:- 26 'Hini asheena'o waan hamiree, "Waayoon waayaa beeto ittoshine; shalligaano ittoshine; ciinonoo ciinnii beeto ittoshine; beegaano ittoshine" gete! 27 Boonoshi aafoona boonoshi ciinaachemmoyich, boonoshi waamona boonoshi waayataachemmoyich, boonoshi mulloona boonoshi shalligaachemmoyich, ta waan boonoshi wottatee boonoshin ta wodiyaachemmoyich, hini asheena'ochi mullo muumatone; boonoshi waamon upitina'one; boonoshi aafoonoo shinninniitina'one' iqqi gettiye. 28 "Illa hini Yeeri bi wodiyee wochoon aagateena'oyich bi daachiyoon ariibote! Boonoshiyoo waayaa beetina'one" iye. 29 [Phaawuloosi bi ishichiyona Ayihudeena'o boonoshinaa boonoshina hayaabee kechii hammiyeete.] 30 Phawuloosi bi kiraayiti kexooch gutta naton kotahe; bi waan waa beetina'o bullin iibbii beehe. 31 Koniyolla biin bayaanoon Yeerichi taatittineechon gettiibee, aafoon kupphaqqi Doono Yesuus Kiristoosichon dojii beehe.

Roomi 1

1 Keemachina'ochi noonoona Yaafa Macaafooch shiichiqqi gibanikkiti Yeerichi mishiraachee qaaroyich bariqqa kaaccato, mishiraachacho tunoyich ceeggato, Yesuus Kiristoosichi wochee bushoo Phawuloosi taane. 3 Ebi mishiraachoo Yeerichi Bushoo no Doono Yesuus Kiristoosichone. Biyoo meenona Daawitichi yaroochee shiijato, 4 qitii duukkatina'ochi daggoochee Yeeri ooga giidoona biin bi kichoona nuggushittinee yaafittinoona Yeerichi Bushoo bi tuno bekkatone. 5 Aagateena'o bullichi daggoochee boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiree biich de'a gettemmina'o danemmoyich, Yeeri Kiristoos waanaa mishiraachachoo tunaree Kiristoosicha getiree ta shuunemmoyich, wojoon taach immiye. 6 Ebi aagateena'ochi daggoochee ittoshiyoo wotta Yesuus Kiristoosicho ittoshi tunemmoyich ceeggato ittoshine. 7 Yeerina shunnati, yaafeeto ittoshi tunemmoyich Yeerina ceeggati, Room beeti ittoshi bullich; Nihoo Yeerinaa no Doono Yesuus Kiristoosinochi wojoonaa diggoona ittoshich tunabe. 8 Ittoshi mulloon Kiristoosichi toommooch ittoshi too'iyoo shawee toommo bulliich beeti asheena'oyich waayee bi beetoyich, Yesuus Kiristoos waanaa ta Nuggushoo Yeerin gallatahoye. 9 Ta corootii beeti aabo bullin kuxaanoon ittoshichon Yeerich shalligichii beeto taane; bi Bushoochi mishiraachee qaaroon getona ceeni ta mulloona ta maddii (maddaa) beeti Yeeri ebich miixoone. 10 And ciiroochaa ittoshi waan ta woyemmoyich Yeeri gaawa bi daaggoo tuna gaata, ta gommon bi kaachemmoyich qollaa beeto taane. 11 Ittoshi kupphemmoyich Yeerichi Ayaano taach immiti wojoochee ittoshich ta qoodemmoyich ittoshin beegga sharaataa beeto taane. 12 Ebiyoo ta mulloon Kiristoosichi toommooch ta too'iyoon beegiree ittoshi kupphemmoyich, wotta tawoo ittoshichi mullee too'iyoon beegiree ta kupphemmoyichiye. 13 Ta maneena'ote! Bara aagateena'ochi daggooch tunatoomon, ittoshi daggooch beeti asheena'o wotta ta gommona Kiristoosin boonoshi danemmoyich, wodda kaalloon ittoshi waan woya gabito taane; tunaballi and beddaahee womoyich hakkee ta qayon ittoshi ariiyemmoyich shunnoye. 14 "Woraafa" getteetina'onaa hoxeetina'onoyich, ariyachina'onaa tuusheena'onoyich mishiraachee qaaroon ta gettemmoyich, Kiristoosichi hiishoo ta toommooch beetone. 15 Ebich taach bi hakkeeyemmi gommo bullina Room beeti ittoshich wotta mishiraachee qaaroon getoyich qannito taane. 16 Yesuus Kiristoosichi mishiraachee qaaro boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iitina'o bullin, shiichiqqi Ayihudeena'on, aroochee Ayihudo tunataani asheena'on Yeeri wodii beeti giidoone. Ebich mishiraachee qaarona yeellataache. 17 Ebiyoo mishiraachee qaaroona Yeer waanee danaa beeti cadiqo gaxxee bi beetoyichiye; bi gaxxee beeto, shiichoochee ciirooch beddaahee mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyoonaniye. Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Bi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoona cadiqito kashacho tunaree beeyemmone." 18 Yeerichi ibara mooyo arichataachemmoyich boonoshi gondoona qerii beeti asheena'o boonoshi axaaxoonaa boonoshi gondo bullinochi toommooch Yeeri bi kaaree shiixxoon shimaayoochee kindiiyemmone; 19 Ebiyoo asheena'o ariyoo boonoshi hakkemmi Yeerichi mooyo xalla boonoshich bi bekkaa beetoyichiye; Yeeri bi qelloona boonoshich bi bekkiitoyichiye. 20 Yeeri shawoonaa shimaayoonon bi hallitoochee tiijiqqi bekkataani bi mooyina'o, eboshiyoo bulli yemeenee bi giidoonaa bi nuggushittinoona, bi halliti mooyina'oochee arichaqqi asheena'oyich xalla bekkaa beetina'one; ebich boonoshi damakemmi (damatehi) mooyon muccatina'one. 21 Ebiyoo Yeeri koni bi gaata ariibee, Yeeri bi tunee oogoonaa gallatoonon biich boonoshi bajitoyichiye. Ebina duuba gabacho tunaheete; gabaalli boonoshi mullo xummahe. 22 "Ariyacho noone" iibee tuushoo tunaheete; 23 oogee yiirachi bulli yemeenee Nuggushoo Yeerich goyinnemmon qajiichii, qitemmi asheena'ochi, gaceena'ochi, kafeena'ochi, gijeena'onaa kubbi cooxina'onochi shaahiyoon boonoshi kishoona shuunaqqi eboshich goyinnaheete. 24 Ebich boonoshinaa boonoshina boonoshi hajee meenon cooniiya, tiyaarii beeti ee'a mooyon boonoshi tuniiyemmoyich, Yeeri gonda qaatee toommooch boonoshin qajiye. 25 Ebiyoo Yeerichi ibaroon kootoona boonoshi shadditonaa hallito beetee halleetoyich boonoshi goyinnaa madditonoyichiye. Ara halliti Yeeriyoo bulli yemeenoon gallateetone; tookkona. 26 Ebichi naboona Yeeri yeellii beeti qaatee toommooch boonoshi beetee qajiye. Maacheena'olla boonoshi hallooch beeti mooyon hallooch aalli mooyona shaddiyeete. 27 Ebiyoomon anaamina'o wotta boonoshi hallooch beeti mooyon, ebiyoo maacheena'ona tookkii qemon qajiichii, boonoshinaa boonoshina qaatoona baach micciyeete. Anaamina'o boonoshiyoomi anaamina'ochi toommooch yeellii beeti mooyon halliqqi boonoshi tuniiti gondoyich beda sheeroon boonoshi hajee kishoona danaheete. 28 "Yeerin gabaache" iqqi boonoshi qajitoyich, tunataani mooyon boonoshi hallemmoyich, Yeeri boonoshin qajiye; ebich xumma gaboon baach gabiyeete. 29 Axaaxoona, xu'oona, hiriggoona, gondoo bullinoo ceenniyeete; qanaato, ashi kashee kichoo, kaaro, dawushoo, baroon gondiyoo boonoshi mullooch ceenniye. Ashi shigoon gondii beetina'o, 30 oonachina'o, Yeerin shixxii beetina'o, naagachina'o, babbareena'o, boonoshi qelloon oogii beetina'o, geecachina'o, moochi qaawachina'o, boonoshi niheena'onaa indeena'onoyich de'a getaaneena'o, 31 shalligaalleena'o, wog biisheena'o, shunaalleena'onaa maac manjeena'ona tunaheete. 32 "Ebiyoomi shuunoon shuunaa beetina'oyich qitoo tun beda mooyone" ii beeti Yeerichi calloon ariibee gonda mooyon shuunaheete; shuuno ikketo baach tunataanoon, ebi gonda mooyon shuunaa beetina'on "Ittoshi shuunaa beeto tatoone!" iqqi tookkii emiriyeete.

Roomi 2

1 Hini ashoocho! Baroochi toommooch nallii beetine? Amashee asholla ne tuna gaata, ne damakemmi gommo aalloone. Bara asho tunii beeti mooyina'on ne, ne qelloona tunii ne beetoyich, ne toommooch wochii nallii beeto neene. 2 Ebiyoomi mooyon tunii beetina'ochi toommooch Yeeri ibarittinee nalloon nallemmo bi tunoon arii beeto noone. 3 Newoo ebin tunii beetina'ochi toommooch nallii beeti, aroonoo tunii beeti ashoocho! Yeerichi nalloochee muriccemmo shaahii beetine? 4 Oohee Yeeri bi ariqqoona axaaxee gommoochee bi waan neen wochiya bi yaaboon ariyaanoon, Yeerichi ariqqittinee woddoonaa kaataa nallaanoon yagii bi haa'iyoonon qallaayinne? 5 Tunaballi "Axaaxee gommoochee Yeer waan wottataache" ii beeti mulli manjoo ne tunatoomona, Yeeri kaamittinee nalloon bi bekkiiyehoobinaa kaaree shiixxoon bi kindiiyemmi aaboobinoyich kaaree shiixxoon ne toommooch kicii beeto neene. 6 Biyoo asho bi ikki ikkoyich bi shuuni shuunoomon qoccemmone. 7 Ikkikkeena'o gaawa mooyon shuunoona kupphaabee oogee yiiroonaa naadoonon, bulli yemeenee kashoonoo qaawii beetina'one; boonoshichoo Yeeri bulli yemeenee kashoon immemmone. 8 Tunaballi bareena'o beshi bekkiya qaawii beetina'one; xumma mooyon shuunaheetalli, kaama mooyon shuunoyich de'a getaaneena'one; eboshichi toommooch Yeeri bi kaaree shiixxoonaa naxoonon kindiiyemmone. 9 Gonda mooyon tunii beeti asho bullichi toommooch, shiichiree Ayihudeena'ochi toommooch, daakkiree Ayihudo tunataani asheena'ochi toommooch, ooga iritoonaa xuuxoona tunemmone; 10 tunaballi gaawa mooyon tunii beetina'o bullich, shiichiree Ayihudeena'oyich, daakkiree Ayihudo tunataani asheena'oyich, oogee yiiroonaa naadoona, diggoonoo tunemmone. 11 Ebiyoo Yeeri ashi aafoon ciinniqqi hepaano bi tunatoyichiye. 12 Muusichi calloo boonoshich immeyaanoon axaaxoon shuunaa beetina'o, calloo boonoshich immeyoo bi qajiteenolla, shiwaree qaaqqooch dupeeyemmina'one; Muusichi calloo boonoshich immeechee axaaxoon shuunaa beetina'o ebi callooch kooreetona boonoshi toommooch nalleeyemmone. 13 Yeerichi aafoochaa cadiqemmina'o callooch kooreeton ceechii quyaa beetina'oalli, calloon waayaa beetina'o cadiqemmina'o tooneena'one. 14 Muusichi calloo boonoshich immeyoo bi qajiteenolla, calloo boonoshich immeyaani aagateena'o calloo boonoshi mullooch bi beetoyich, callooch kooreeton ceechii quyaa beetina'one. 15 Boonoshi gaboo boonoshin bi taggatee, oohee damakatee, boonoshi mullo boonoshin ittibataa beetone. Ebich callooch kooreeto boonoshi mullooch kooreeto bi tunoon boonoshi qoco bekkii beetone. 16 Ebiyoo tunemmo, mishiraachoona ta arichiitoomon Yeeri Yesuus Kiristoos waanaa ashi mullooch aacheeti gabee toommooch bi nallemmi aaboobaniye. 17 Ayihudo ne gettee gaata, Muusichi calloona ne degee gaata, Yeerinoo ne geeci gaata, 18 Yeerichi daaggoonoo ne arii gaata, calloochee doyiqqa gaawaton bariiqqa ne arii gaata, 19 calloochee tiyitona ceeni ariyoonaa ibaroona neech bi beetoyich, aaf wolleena'on yaabii beeto, mandarooch beetina'oyich bekko, tuusheena'oyich dojacho, gaggareena'onoo dojacho ne tunoon ne gibana gaata, 21 illa bareena'on dojii beetocho! Ne qelloon dojaachenne? "Gaajaahine!" getiichi, gaajenne? 22 "Shunoon maayaahine!" ii beetocho! Shunoon maayenne? Shaahiitee shuuneeti nuggushoon tiyaaraa beetocho! Biich asheena'o goyinnaa beeti kechi qiicoon boggenne? 23 Calloona geecii beetocho! Ara calloon shaaddaqqa Yeerin naaggiinne? 24 Yaafa Macaafooch ishichee bi kooreetoomon, "Ayihudo ittoshi naboona aagateena'ochi daggooch Yeerichi shigo naaggeetone." 25 Muusichi calloon ceechii ne quya gaata, ne dokireyoo gaacachone; tunaballi Muusichi callooch kooreeton ne shaadda gaata, dokireyaani ashoomon tunato neene. 26 Illa dokireyaani aagatee asho Muusichi callooch kooreeton ceechii bi quya gaata, dokireeti Ayihudee ashoomon tuniiree Yeeri ciinaacheha? 27 Ebich immati Callee Macaafo neech beetonaa dokireetona tunaachaa ebi calloon shaaddaa beeti ne toommooch Muusichi callooch kooreeton ceechii quyaa beeti, bi meenona dokireyaano nallemmone. 28 "Ayihudee ashoone" iqqi boonoshi gabii beeto bulli Ayihudee asho toonoone; bekkaa beeti meenona tunaa beeti dokireyoo ibara dokireyoo toonoone; 29 tunaballi ashi be'ano tunataanoon, bi mulloona Ayihudee asho tunatone ibara Ayihudee asho; kooreeti calloona tunataanoon, Yeerichi Ayaanoona tunaa beeti mullee dokireyoone ibara dokireyoo. Ebin shaaha asho gallatoon bi danemmo ashi waanee tunataanoon, Yeer waaneeniye.

Roomi 3

1 Illa Ayihudee asho tunee gaaco amashoone? Oohee dokireyee gaaco amashoone? 2 Bulli gommona oogati gaacachone. Shiichiqqi Yeeri boonoshin gibanaqqi bi wochoon boonoshich immitone. 3 Illa boonoshi daggoochee ikkikkeena'o mulloon Yeerichi toommooch too'iyaaneena'o boonoshi bee gaatochi, boonoshi mullee too'iyee qayo Yeerichi gibaneyoon echiiyeha? 4 Ciroona echiyaache; "Ne noonoochee kechii beeti qaaroona cadiqo ne tuno asho bullich bekkemmone; Neenna taggaa beetina'on xoobiiyemmo neene" getee Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, asho bulli kooto bi tunateenolla, Yeeri ibaroone. 5 Tunaballi no gondittino Yeerichi cadiqittinoon beshiiqqi bekkii beeto bi tuna gaata, ama getona? Kaaree shiixxoon no toommooch bi deebi gaata, Yeeri gondoona? Ashi doyee yibbaatoomon ishichiyoye. 6 Ciroona tunataache; Yeeri cadiqo bi toonee gaata, asho bullichi toommooch aabichireeshiye bi nallemmo? 7 Ta koottati kootoona Yeerichi ibarittino bi oogoyich beshi bekkemmo gaata, amoyichiye bat axaaxachon shaahiiree ta toommooch bi nallemmo? 8 Wotta ikkikkeena'o ta gettaton shaahiiqqi taan naaggii boonoshi beetoomon "Gaawa mooyo woyemmoyich gondoon amoyich shuunataachone?" Eboshichi toommooch kindemmi nalloo tatoone. 9 Illa amo tunaba? Ayihudo no, Ayihudo tunataaneena'oyee besho noona? Ciroona toonoone. Ayihudeena'oo, Ayihudo tunataaneena'oo bulliyolla axaaxoyich hajeeqqi beetina'o boonoshi tunoon shiichiqqa bekkiito taane. 10 Ishichee Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Cadiqo aalloone; ikkolla aalloone; 11 shalligii beeto aalloone; Yeerinoo qaawii beeto aalloone. 12 Yeerichi gommoochee bad wottatina'one; ikkittinoona duubatina'one; gaawaton shuunaa beeto aalloone; ikkolla aalloone; 13 boonoshi noonoochee kechii beeto ashi kashoon kichii beeti qaaroone; boonoshi heciyoona dawushiyeete; xekare qopaa wuxoomon, boonoshi heciyoona qopiyeete; 14 boonoshi noonooch ufonaa caamoona ceennitone. 15 Boonoshi baatoo ashi damoon ukkoyich afaafinaa beetone; 16 boonoshi hammii beeti gommo bulli aalliyoonaa iritiyoonaniye; 17 diggee gommonoo ariyaaneena'one. 18 Yeerin shato' ii beeti mooyo boonoshi aafooch aalloone." 19 Asho bulli noonoo bi wochaachemmoyich, shawee toommooch beeti asheena'o bullichi toommooch Yeeri nallemmoyich, Muusichi callooch kooreeto bulli ebi ara calloyich hajee beetina'oyich gettii beeto bi tunoon arii beeto noone. 20 Ebich asho koniyolla calloon ceechii quyoona Yeerichi aafooch cadiqaache; ebiyoo ebi calloochaa axaaxoo amashoo gaata bi tuno gaawichii bi arichaa beetoyichiye. 21 Tunaballi and Muusichi calloonaa keemachina'ona miixeeti, Yeer waanee danaa beeti cadiqoo bekkatone; ebi cadiqoo Muusichi calloon ceechii quyoona danemmo toonoone. 22 Aroo Yesuus Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona Yeer waanee danemmi cadiqoone. Boonoshi mulloon Yesuus Kiristoosichi toommooch too'ii beetina'o bullin Yeeri cadiqiiyemmone. Barittino aalloone; 23 asho bulli axaaxoon shuunatone; bi toommoochoo beeti Yeerichi oogee yiiroon aalliitone; 24 Yeeriyoo axaaxoochee biishaa beeti Yesuus Kiristoosichi gommona baad cikki bi wojoona boonoshin cadiqiiyemmone. 25 Ufati Yesuus Kiristoosichi damoona asho bi axaaxoyich maaroon bi danemmoyich deejoon tuniiqqi Yeeri neechiye; ebi maaroon dano asho hakkemmo, Yesuus Kiristoosichi toommooch bi mullee too'iyoonaniye. Yeeri ebin bi tuniito bi cadiqittinoon bekkiyoyichiye. Yeeri ebiyee aaf asho shuunati axaaxoon haa'iyoona beshiitone; 26 tunaballi and hini yemeenooch bi cadiqittino bekkemmoyich, Yeeri bi qelloona cadiqo bi tunoon, bi mulloon Yesuus Kiristoosichi toommooch too'ii beeto bullinoo cadiqii beeto bi tunoon bekkii beetone. 27 Illa asho geecemmi mooyo aaye? Echatone. Amee naboona? Muusichi calloon ceechii quyoonaniya? Toonoone. Yesuus Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoonaniye. 28 Ebich asho Muusichi calloon ceechii quyoona tunataanoon, bi mulloon Yesuus Kiristoosichi toommooch too'iyoona cadiqemmo bi tunoon beeggaa beeto noone. 29 Halla Yeeri Ayihudeena'o ikketochi Nuggushoo baachiya? Aagateena'oyichoo wotta Nuggushoo toona? Eeha, boonoshich wotta Nuggushoone. 30 Ebiyoo dokireeti Ayihudeena'on boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch boonoshi too'iyoona, dokireyaani aagateena'onoo boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch boonoshi too'iyoona cadiqii beeti ikka Nuggushoo Yeeri baach beetoyichiye. 31 Illa no mulloon Yesuus Kiristoosichi toommooch too'iyoona Yeerichi calloon echii beeto noona? Toonoone. Calloon manjiihonalli echiyaachone.

Roomi 4

1 Illa Ayihudeena'ochi qaabbacho tunati Abrahami ebi mooyoyich amoon danate getate? 2 Abrahami bi shuunati shuunoona bi cadiqito gaata, bi geecemmi mooyo beeyeshone; tunaballi Yeerichi aafooch biin geeciiyemmi mooyo biich aalloone. 3 Yaafa Macaafoochaa ama getteete? "Abrahami bi mulloon Yeerichi toommooch too'iihe; ebi bi mullee too'iyoo Yeerichi aafoochaa biin cadiqiihe" getteetone. 4 Shuunaa beeti ashich qoccaa beeti damoojo biich hiishoomoalli, wojoomo tuniitee haddeyaache. 5 Tunaballi amoonolla shuunataanoon, bi mulloon Yeerichi toommooch too'iiti ashich axaaxachon cadiqii beeti Yeeri ebi bi mullee too'iyoon cadiqo tuniiqqi haddiye. 6 Ebiyoomon Daawiti wotta shuunoona tunataanoon, Yeeri cadiqo tuniiqqi bi hadditi asho diireeto tuneechon ishichii gettitone:- 7 "Boonoshi shuunati hukkoon Yeeri maariti asheena'o, boonoshi axaaxoonoo Yeeri opati asheena'o diireetina'one; 8 Doono Yeeri bi axaaxoon cir haddaachemmi asho diireetone" itone. 9 Illa ebi Daawiti gettiti diiroo dokireeti Ayihudeena'o ikketina'oyich baachiya? Toonoone. Dokireyaani aagateena'oyichoonaniye. Ebiyoo Yaafa Macaafoochee ta gettatoomon, "Abrahami bi mulloon Yeerichi toommooch bi too'iyoo Yeerichi aafoochaa biin cadiqiihe." 10 Am shaaha gommona biin cadiqiihe? Dokiree bi iicheenashi, oohee dokireyaan bi beeteenaniye? Dokiree bi iichee toonoone; dokireyaan bi beeteenaniye. 11 Dokireyaan beebee, bi mulloon Yeerichi toommooch bi too'iitoyich cadiqoon danahe. Aroyee gubboo bi dokireyoo bi cadiqoon miixaa beeti mallatoo tunahe. Ebich boonoshiyoo wotta cadiqeena'o tunaree boonoshi haddeemmoyich, dokireyaanoon, boonoshi mulloon Yeerichi toommooch too'ii beetina'o bullich nihoone. 12 Dokireetina'oyichoo nihoone. Ebiyoo boonoshi dokireetoyich tunataanoon, no nihoo tunati Abrahami dokireyaan beebee, bi mulloon Yeerichi toommooch bi too'iitoomon, ebiyoomon boonoshi mulloon Yeerichi toommooch boonoshi too'iitoyichiye. 13 Abrahaminaa bi yareena'onoyich "Shawoo bullin hajemmo ittoshine" iqqi Yeeri gibanikkitone. Ebi gibanoon Yeeri gibanikkito, Abrahami bi mulloon Yeerichi toommooch bi too'iyoona bi cadiqitoyichalli, Muusichi calloon ceechii bi quyatoyich toonoone. 14 Calloon ceechii quyatina'o Yeeri gibanikkiti gibanoon danemmina'o boonoshi tuna gaata, Yeerichi toommooch mullee too'iyoo duubo tunate getone; Yeeri gibanikkiti gibanoo biisho tunate getone. 15 Calloo Yeerichi kaaree shiixxoon deebiye; tunaballi calloo aalloon callee shaaddo aalloone. 16 Ebich calloyich hajeeqqi beetina'o ikketina'oyich baach tunataanoon, Abrahamichoomon boonoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iiti bi yareena'o bullich wotta gibanee qaaro manjemmoyich, ara gibanoo Yeerichi wojoomo bi tunemmoyich, Yeerichi toommooch mullee too'iyoonaniye bi danaa beeto. Ebich biyoo "Meeti aagateena'oyich nihoon neen tuniihoye" getee Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, qititina'oyich kashoon immii beeti, aalloonoo beeto tuniiqqi neechii beeti, bi toommooch mulloon bi too'iiti Nuggushoo Yeerichi aafoochaa no bullichi nihoone. 18 "Ne yaroo ebiyoomon meettemmone" getee Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, gibano aalli xaa'ooch gibanaqqi ibariihe; ebina meeti aagateena'ochi nihoo tunahe. 19 Balla nat bed bedditi geeno bi tunateenolla, qititoomo tunati bi ashittinoonaa shuuqqiti Saarichi maacoonon gabiqqi bi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoochee gub wottataanoone. 20 Yeerich oogoon immiibee, Yeeri biich gibanikkiti gibanoon ceechemmo bi tunoon xiishiqqi mullee too'iyoona kupphahalli, "Ibariyaache" getona Yeeri gibanikkiti gibanee qaaroyich axiraachataanoone. 22 Ebichiye [wotta] "Bi mulloon Yeerichi toommooch bi too'iyoo Yeerichi aafoochaa biin cadiqiihe" bi getteeto. 23 Tunaballi Yaafa Macaafooch "Yeerichi aafoochaa biin cadiqiihe" getteeti qaaro Abrahami ikketoyich baach kooreeto toonoone; 24 wotta noochoonaniye bi kooreeto. No shuunati xu'ee naboyich beshiitee immati no Doono Yesuus Kiristoosin qitii duukkatina'ochi daggoochee kichiti Yeerichi toommooch no mulloon too'ii beeti noonoo cadiqiiyaniye.

Roomi 5

1 Illa no mulloon bi toommooch too'iiqqa no cadiqitoyee, Yesuus Kiristoosichi gommona Yeerina tookkii diggoo nooch beetone. 2 Yesuus Kiristoosiyoo wotta no mulloon bi toommooch too'iyoona no beeti hini wojooch noon shaggiiqqi giijitone. "Yeerichi oogee yiiroochee qoodeyacho tunemmo noone" getona nooch beeti gibanoona geeciyone. 3 Tunaballi ebi ikketona baach toonoone; iritoo haa'iyoon, haa'iyoo qocee gaawoon, qocee gaawoo gibanoon immemmo bi tunoon ariibee, no iritoonoo wotta geeciyone. 5 Nooch immati Yaafa Ayaanoona Yeeri bi shunoon no mullooch bi ceechitoyich hini gibano noon yeelliyaache. 6 Hakkoon guuteeqqa no beetee, Yeeri bi taajati yemeenooba Kiristoosi gondeena'oyicha iqqi qititone. 7 Kaama ashicha getiree besha qitemmi ashoon dano oogaton iritoone; de'a ashicha getiree besha qitiya aafoon kupphemmi asho diqqich danemmo tunemmone. 8 Tunaballi Yeeri am shaahoon noon bi shunnito gaata xalla bekkiitone; bat axaaxacho tunaqqa no beetee, Kiristoosi noocha iqqi qititone. 9 Ebich and bi damoona cadiqito noone; Kiristoosichi gommonoo Yeerichi kaaree shiixxoochee wodemmo no tuno manjoone. 10 Yeerichi shixacho tunaqqa no beetee, bi bushoochi qitoona Yeerina tookkii shunato noone; illa and no shunatoyee gub, Kiristoosi kashacho bi tunatoyich, wodemmo no tuno manjoone. 11 Tunaballi ebi ikketo baach toonoone; and no Doono Yesuus Kiristoosichi gommona no shunati Yeerina wotta geeciyone. 12 Illa axaaxoo ikka ashi naboona hini shawee toommooch giyiye; axaaxee naboonoo qitoo giyiye; ebiyoomon wotta asho bulli axaaxoon bi shuunatoyich, qitoo asho bullichi toommooch shaggiye. 13 Yeeri bi calloon Muusichi kishoona bi imoyee shiichiqqi, axaaxoo shawee toommo bulliich beehe; tunaballi calloo aalli xaa'ooch asho bi shuunati axaaxoo bi toommooch haddeyaanoone. 14 Tunatee Addaamichoomon Yeeri gettiti qaaroon boonoshi shaaddo qajiteenolla, Addaamiichee tiijiqqi Muusichi yemeenooch beddaahee, asho bullichi toommooch qitoo taatahe. Addaamiyoo "Woyemmone" iqqi boonoshi quyati Kiristoosichi shaahiyoone. 15 Tunaballi Yeerichi wojoo Addaamichi xu'oomona toonoone; ebi ara ikka uroochi xu'ee naboona meetina'o qititina'one; Yeeri immii beeti wojoo am shaahoon beshaa beshiqqi woddate! Ebiyoomon ikka uro Yesuus Kiristoos waanaa Yeeri meetina'oyich wojoon beshaa beshiiqqi immitone. 16 Yeeri wojoon bi imee shaggiti mooyo ikka asho axaaxoon bi shuunatee shaggiti mooyona tookkii tato toonoone. Addaami axaaxoon bi shuunatoyee gub, Yeeri bi toommooch nallitone; tunaballi meeti asheena'o xuqqitoyee gub, Yeeri bi wojoon wojiqqi boonoshin cadiqiihe. 17 Ikka uroochi xu'oona qitoo ara ikkoochi gommona taatatone; ebi tuna gaata, ikka uro Yesuus Kiristoosi shuunati mooyona Yeerichi wojee woddoonaa bi cadiqee wojoonon danaa beetina'o kashacho tunaree am shaahoon beshaa beshiree taateheete! 18 Illa ikka uro shuunati xu'ee naboona Yeerichi nalloo asheena'o bullichi toommooch bi shaggitoomon, ebiyoomon wotta ikka uro shuunati cadiqee naboona asheena'o bullin kashachon tunii beeti cadiqooch shaggemmina'one. 19 Ikka uro Yeerichi getoon bi shaaddatoyich meetina'o axaaxachina'o tunatoomon, ebiyoomon wotta ikka uro Yeeri gettiton bi ceechitoyich meetina'o cadiqeena'o tunemmina'one. 20 Wotta xu'o woddemmoyich Muusichi calloo daakkeeqqi immahe; tunaballi axaaxoo woddahooba, Yeerichi wojoo beshaa beshoon woddahe. 21 Illa axaaxoo qitee gommona bi taatatoomon, ebiyoomon wotta Yeerichi wojoo no Doono Yesuus Kiristoosichi naboona Yeeri nooch immii beeti cadiqee gommona bulli yemeenee kashooch yaabiibee taataa beetone.

Roomi 6

1 Illa ama getona? Yeerichi wojoo woddemmoyich axaaxoon shuuna beebona? 2 Ciroona tunataache. Axaaxoyich qititi no, aabichireeshiye ebi axaaxoona no beeyemmo? 3 Oohee Kiristoosina ikkoo tunaa afaalleeti no bulli, Kiristoosichi qitoona ikkoo tunaqqa afaalleeto no tunoon ariyaachotina? 4 Illa Nihoo Yeeri bi oogee yiiroona Kiristoosin qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kichitoomon, ebiyoomon wotta noonoo bi kichee andra kashoona sha'abee no beeyemmoyich, Kiristoosichi qitoona ikkoo tunaqqa no afaalleyoona biinna tookkii duukkahone. 5 Kiristoosichi qitoon shaahii beeti qitoona biinna tookkii no ikkottatoyee, Yeeri Kiristoosin qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kichitoomon, ebiyoomon noonoo bi kichee, Kiristoosina tookki ikkottemmo noone. 6 Axaaxee gommo waan yeepphii beeti gonda qaatoo ciroona aallemmoyich, Kiristoosi masqalooch bi yooddahooba, wonnee geena no mullo biinna tookkii yooddaqqi bi qitoon arii beeto noone; ebi tunato ebiyee bek axaaxoyich no hajeyaachemmoyichiye. 7 Ebiyoo axaaxoo qititi ashoon hajoo hakkaano bi tunatoyichiye. 8 Kiristoosina tookkii qitito no tuna gaata, biinna tookki wotta kashachon tunaree beeyemmo no tunoon ibarii beeto noone. 9 Yeeri Kiristoosin qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kichitoyee gub, Kiristoosi illa qitaachemmo bi tunoon, qitoo biin hajaachemmo bi tunoon arii beeto noone. 10 Ikka wottoon qititone; axaaxoo bi toommooch giidoon ciroona muccatone; and Kiristoosi kashachon tunaqqi bi beeto Yeerichiye. 11 Ebiyoomon ittoshi wotta "Axaaxoyich qitito noone; axaaxoo no toommooch giidoon muccatone; and Kiristoos Yesuusina tookkii nooch beeti ikkittinoona kashachon tunaqqa no beeto Yeerichiye" getiree gabibote! 12 Illa meechi qaatoo ittoshin bi hajaachemmoyich, qitemmi ittoshi meechi toommooch axaaxoo taataaye. 13 Qitoochee tiyiqqi kashachon tunaqqi beetoomon, ittoshi qelloon Yeerich giddiibote! Ittoshi ashittinee quumo bullin cadiqee ginee qiicoon tuniiree Yeerich giddiibotalli, xumma mooyon ittoshin bi shuuniiyemmoyich, ittoshi ashittinee quumoon ginee qiicoon tuniiree axaaxoyich giddiyaahotine! 14 Ebiyoo axaaxoo ittoshin hajaachemmo bi tunatoyichiye; hajeeqqi ittoshi beeto Yeerichi wojoyichalli, calloyich toonoone. 15 Illa amo tunaba? Yeerichi wojoyich hajee beeto noalli, calloyich hajee beeto tuno no qajatoyich, axaaxoon shuunabona? Ciroona tunataache. 16 Hajeyoyich guuno tuniiqqi ittoshi qelloon biich ittoshi guudiiti ashich guuno ittoshi tunoon ariyaachotina? Oohee axaaxee guuno tunaree qitemmo ittoshine; oohee Yeerich hajee beeti guuno tunaree cadiqemmo ittoshine. 17 Tunaballi shiichiqqi axaaxoyich hajee beeti guuno ittoshi tunateenolla, ittoshich immati doyoochee danati ibaroyich mulloochee tiijiqqi ittoshi de'a itoyich, axaaxee guuchittinoochee kechiqqi cadiqoyich ittoshi hajeetoyich, Yeerich gallato bede. 19 Asho ittoshi tunoonaa ittoshi shalligee shapee naboona ashi doyee yibbaatoomon gettoye. Wonna ittoshi ashittinee quumeena'o hukkoon boonoshi shuunemmoyich ee'oonaa hukkoonoyich guunon tuniiqqi ittoshi giddiitoomon, ebiyoomon and ittoshi ashittinee quumeena'o Yeerich yaafeetina'o boonoshi tunatoyich, cadiqoyich hajee beeti guunon tuniiree giddiibote! 20 Axaaxoyich hajee beeti guuno tunaqqi ittoshi beehooba, cadiqoyich hajeyaano ittoshine. 21 Illa hanaach ittoshi yeellaa beeti mooyina'oochee arooba amashee gaacoonolla danataano ittoshine. Ebi mooyina'o ciiroochaa qitoochiyee boonoshi shaggii beeto, 22 Tunaballi and axaaxee guuchittinoochee kechiqqi Yeerich hajee beeti guuno tunato ittoshine; Yeerich yaafeeti gaacacho ittoshine; ebiyoo ciiroochaa bulli yemeenee kashoochiye ittoshin bi shaggiiyemmo. 23 Axaaxoon shuunati ashich Yeeri qoccemmi damoojo qitoone; tunaballi Kiristoos Yesuusi no Doono waanaa Yeeri wojemmi wojoo bulli yemeenee kashoone.

Roomi 7

1 Ta maneena'ote! Calloon arii beeti ittoshich gettoye; asho kashoona bi beemmi yemeenee wottoyich baach calloo biin hajoon ariyaachotina? 2 Kenoon shaaggati ure bi keno kashoona beemmi wottoon, biinna tookkii shaagee samaanoona cuchatine; tunaballi bi keno qiti gaata, bi kenoona tookkii biin cuchiti shaagee samaanee calloochee biichatine. 3 Ebich bi keno kashoona bi beetee, bara kenoon bi shaagi gaata, shunoon maatine; tunaballi bi keno qiti gaata, ebiyee aafi shaagee samaanee calloochee kechatine; bara kenoon bi shaagi gaata, "Shunoon maatine" getteeyaachan. 4 Ta maneena'ote! Ebiyoomon ittoshi wotta Kiristoosi masqalooch yoodee bi qitiyooba, Muusichi calloyich qitito ittoshine. Andoo aafoon Yeerich no aafemmoyich, Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kichiti Yesuusichi hajoo tunato ittoshine. 5 Meechi gaboyich hajeeqqa no beetee, calloo axaaxee qaatoon shuurikkiqqi tiijiye; no ashittinee quumeena'onoo shuunii beehe; arooba qitooch bechii beeti aafoon aafaa beehone. 6 Tunaballi wonna no cuchati calloyich qitito noone; ebich Yeeri ebi calloochee and noon biichitone; ebichoo Yeerich no hajee beeto, Yaafa Ayaano noon yaabii beeti andra gommonalli, kooreeti Muusichi calloo gettii beeti wonnee gommona toonoone. 7 Illa ama gettehone? Calloo axaaxoona? Ciroona toonoone; tunaballi calloo getaan gaata, axaaxoo amasho gaata ariyaachesho taane; wotta calloo "Qaatiyaahine!" bi getaan gaata, qaatoo amasho gaata ariyaachesho taane. 8 Tunaballi axaaxoo calloo gettii beeti mooyona gommon danaqqi bajati meeti mooyina'on ta qaatemmoyich taan shuurikkiye; calloo immeyaan beehooba, axaaxoo giidaalloone. 9 Tawoo wonna calloo immeyaan beehooba, kashacho taane; tunaballi calloo gettii beeti mooyo shagee, arooba axaaxoo giidoon danahe; tawoo qitiyo; 10 kashoon imma gabeeti calloo gettii beeti mooyo qitooch shaggii beeton tunaqqi danaho. 11 Axaaxoo gommon danaqqi calloo gettii beeti gommona taan dachitone; ara calloo gettii beeti mooyona taan wuxitone. 12 Ebich Yeerichi calloo yaafoone; calloo gettii beeti mooyoo yaafoone; kaamoonaa gaawatonaniye. 13 Illa gaawato tunati mooyo qitoon ta toommooch shaggiiha? Ciroona shaggiyaanoone; tunaballi ebin shaggiito axaaxoone; axaaxoo amasho gaata bi gaxxeemmoyich ebi gaawa moochi gommona giyiqqi qitoon ta toommooch shaggiihe. Ebich calloo gettii beeti moochi gommona axaaxoo oogati magga gondo bi tuno bekkatone. 14 Calloo Yeerichi Ayaanoochee bi tunoon arii beeto noone; tunaballi axaaxoyich hajeeya kemmeeqqa meenon tahati asho taane. 15 Amoon ta tunii beeto gaata taach giyaanoone; ta shixxaa beeti ara mooyoniye ta tunii beeto; tunaballi ta shunnaa beeti oha mooyon tuniyaano taane. 16 Ta shunaani mooyon tunii beeto ta tuna gaata, calloo gaawato bi tunoon miixaa beeto taane. 17 Ebi tuna gaata, and aroon tunii beeto ta mullooch beeti axaaxoalli, ta toono taane. 18 Ta waan, ebi getoo ta meechi shuriyooch, gaawa mooyo aallo bi tunoon arii beeto taane; gaawa mooyon tuniyoyich ta qaawiteenolla, tuniyoon hakkaache. 19 Ta shunaani gonda mooyonalli ta tunii beeto, ta shunnaa beeti gaawa mooyon toonoone. 20 Ta shunaani mooyon tunii beeto ta tuna gaata, aroon and tunii beeto ta mullooch beeti axaaxoalli, ta toono taane. 21 Illa eechii shuunaa beeti calloon beeggaa beeto taane; gaawaton tuniiya shunnaabee gondoon baachiye ta tunii beeto. 22 Maaci ta mulloona Yeerichi calloona emirii beeto taane; 23 tunaballi ta ashittinee quumoochaa shuunaa beeti bara calloon beeggaa beeto taane; ebiyoo ta mulloona ta emirii beeti calloona tookkii koyaa beeti calloone; aroo ta quumeena'ochi daggooch beeti axaaxee calloona taan keccii beetone. 24 Ta am shaahoon maacaraa beeti asho taane! Hini qitooch shaggii beeti meenoochee konine taan wodiiyemmo? 25 Yesuus Kiristoosi no Doono waanaa Yeerich gallato bede. Illa ebine; ta ta mulloona Yeerichi calloyich hajee beeto taane; tunaballi ta meenona axaaxooch shaggii beeti calloyich hajee beeto taane.

Roomi 8

1 Illa Kiristoos Yesuusina tookkii ikkittino boonoshich beetina'ochi toommooch and Yeeri nallaache. 2 Kiristoos Yesuusina tookkii taach beeti ikkittinoochee ta danati kashoon immii beeti Ayaano axaaxoonaa qitoonooch shaggii beeti calloochee taan kichitone. 3 Meeno hakkaano bi tunatoyich calloo tuniyoon hakkaani mooyon Yeeri hakkiye; Yeeri axaaxoon wokkiiya iqqi bi hajee Bushoon axaaxachi meechi shaahoona wochaqqi, axaaxoon shuunaa beeti meechi toommooch nalliye. 4 Bi Ayaanee daaggoonalli, meechi daaggoona beetaani noonna calloo gettii beeti mooyo ceennemmoyichiye ebin bi tuniito. 5 Meechi daaggoona beetina'o meechi mooyon gabiyeete; tunaballi Yeerichi Ayaanee daaggoona beetina'o Yeerichi Ayaanee mooyoniye boonoshi gabii beeto. 6 Meechi mooyon gabii beeti asho qitoochiye bi shaggemmo, tunaballi Yeerichi Ayaaneechon gabii beeti asho kashoonaa diggoonon danemmone. 7 Meechi gaboo Yeerichi calloyich hajeyaano bi tunatoyich, hajeyoonoo hakkaano bi tunatoyich, meechi gaboyich hajee beeti asho Yeerina kaaracho tunatone. 8 Meenoyich hajeeqqi beetina'o Yeerin emirikkoon hakkaacheete. 9 Tunaballi ittoshi, Yeerichi Ayaano ittoshi mullooch bi beetoyich, Yeerichi Ayaanoyich hajeeqqi beehotinalli, meenoyich hajeeqqi beetaachotine. Illa Kiristoosichi Ayaano biich aallo bi tuna gaata, aroo Kiristoosicho toonoone. 10 Kiristoosi ittoshi mullooch bi bee gaata, ittoshi meeno axaaxee naboona qitito bi tunateenolla, Yeerichi aafoochaa cadiqito ittoshi tunatoyich, Yeerichi Ayaano ittoshich kashoon immitone. 11 Ebiyoomon wotta Yesuusin qitii duukkatina'ochi daggoochee kichiti Yeeri immii beeti bi Ayaano ittoshi mullooch bi bee gaata, Kiristoos Yesuusin qitii duukkatina'ochi daggoochee kichito, ittoshi mullooch beeti bi Ayaanoona qitemmi ittoshi ashittinoyich wotta kashoon immemmone. 12 Illa ta maneena'ote! Hiishoo no toommooch beetone; hini hiishoo meechi daaggoona no beemmoyich toonoone. 13 Meechi daaggoona ittoshi bee gaata, qitemmo ittoshine; tunaballi Yeerichi Ayaanee giidoona meechi shuunoon ittoshi wuxi gaata, kashoona beeyemmo ittoshine. 14 Yeerichi Ayaano boonoshin yaabii beetina'o bulli eboshi Yeerichi bushiisheena'one. 15 Ittoshin bi bushoo tuniiti Ayaanoon ittoshich immiyalli, wochinnoon ittoshi shattemmoyich guuchittinee ayaanoon ittoshich imaanoone; ebich ebi ara Ayaano noon yaabee, Yeerin "Taabo! Ta Nihoocho!" iqqa ceeggaa beeto noone. 16 Ara Ayaano bi qelloona Yeerichi bushoo no tunoon no ayaanoona tookkii miixaa beetone. 17 Illa Yeerichi bushiishoo no tuna gaata, Yeeri bi bushiishoyich bi qoopphiti wojoon danemmo noone; wotta Yeeri Kiristoosich bi qoopphito bullin biinna tookki qoodeeyemmo noone; biinna tookkii iritoon no qoodee gaata, bi oogee yiiroochee wotta qoodeeyemmo noone. 18 Gub nooch bekkemmi oogee yiiroona tookkii bi tachee gaata, andi hini yemeeneexi xuuxo amolla shaahiqqi taach bekkataache. 19 Halleena'o bulli Yeerichi bushiisheena'o bekkoon sharaataabee quyaa beetina'one. 20 Ebiyoo halleena'on Yeeri "Duuba mooyoyich hajeebeete!" iqqi bi daaggitoyichalli, halleena'ochi daaggoo bi tunatoyich toonoone; tunatee Yeeri gubbichon gabiqqi gibanoona hajiihe. 21 Ebi gibanoo halleena'olla qitee guuchittinoyich hajeyoochee keyiree, Yeerichi bushiisheena'o qitee guuchittinoochee keyiree boonoshi danemmi oogee yiiroochee boonoshi qoodeeyemmoyichiye. 22 Halleena'o bulli and beddaahee ikkittinoona maaxoo manjaa beeti urechoomon gaashillii beetina'o boonoshi tunoon arii beeto noone. 23 Halleena'o ikketina'o baach tooneena'one; shiichiti wojoon tuniiqqi nooch Yeeri immiti Yaafa Ayaano nooch beeti no, no qelloona wotta no ashittinee biicheyoon, ebi getoo Yeeri bi bushoo no tunoon bi bekkiyoon quyaabee, no maacoona gaashillaa beeto noone. 24 Gibanoonaniye no wodito; tunaballi no gibanaa beeti mooyo bekkaa beeto bi tuna gaata, ibara gibano toonoone. Bi beeggii beeti mooyon gibanemmo konine? 25 No beegaani mooyon no gibana gaata, haa'iyoona quyemmo noone. 26 Ebiyoomon wotta Yeerichi Ayaano no maraatoon gaachaa beetone; aabichiree no corootemmo gaata ariyaano noone; tunaballi Yeerichi Ayaano bi qelloona "Ebine" getee getteyoo hakkeyaani qaaroona gaashilliibee no qoodoon Yeerin nooch qollaa beetone. 27 Yeerichi daaggoomona Yeerich yaafeeti asheena'ochi qoodoon bi qollaa beetoyich, ashi mulleexi gaboon maqqi arii beeti Yeeri bi Ayaanee gaboo amasho gaata arii beetone. 28 Yeerin shunnii beetina'oyich, bi gaboomona Yeeri ceeggitina'oyich tunaa beeti mooyo bulli gaawato bi tunemmoyich Yeeri tuniyoon arii beeto noone. 29 Bi Bushoo Yesuus Kiristoosi meeti bi maneena'ochi daggoochee qaabboo bi tunemmoyich, qaawiqqi, Yeeri aafi bi ariyoona bi kaaccitina'o bi Bushoon boonoshi shaahemmoyich shiichiqqi kuxxitone. 30 Yeeri shiichiqqi bi kuxxitina'on eboshin wotta ceeggiye; bi ceeggitina'on eboshin wotta cadiqiihe; bi cadiqiitina'on eboshin wotta bi oogee yiiroochee qoodeyachina'on tuniihe. 31 Illa ebi mooyichon ama gettehone? Yeeri noonna tookkii bi tuna gaata, noon koyi wochemmo konine? Yeeri bi hajee Bushoyich ariqqataanoon no bullicha iqqi deejoon tuniiqqi immiye; ebich wotta biinna tookki bulli mooyon nooch wojemmone. 33 Yeeri kaaccitina'on taggemmo konine? Yeeri bi qelloona cadiqiihe. 34 Boonoshi toommooch nallemmo konine? Qitito, ebiyeenoo qitii duukkatina'ochi daggoochee kechito, Yeerichi qanna bad kotaqqi beeti Yesuus Kiristoosi no qoodoon Yeerin nooch qollaa beetone. 35 Kiristoosichi shunoochee noon bariiyemmo konine? Iritoo, oohee xuuxo, oohee du'o, oohee shaacoo, oohee tahoon muccaqqi tubbo, oohee qaa'i mooyo, oohee qitoona? 36 "Ne naboyich heeyi xumoon wuxee miichoon no toommooch miichaheete; Guureeyemmi bagoon shaahiiqqi noone haddiyeete" getee Yaafa Macaafooch bi kooreetoomone. 37 Tunaballi ebi no toommooch shaggii beeti mooyina'o bullin noon shunniti Kiristoosi immii beeti hakkoona kochaa wochii beeto noone. 38 Qitoo bi tunatee, kashoo bi tunatee, maraakeena'oo boonoshi tunatee, shimaaji iraasheena'oo boonoshi tunatee, and beeto bi tunatee, gub woyemmo bi tunatee, shimaaji giideena'o boonoshi tunatee, 39 shimaayoyee damba beeto bi tunatee, shawoyee dech beetoo bi tunatee, bara hallolla bi tunatee, Yesuus Kiristoosi no Doonochi gommona Yeerinaa noonnoochi daggooch beeti shunoochee noon bariiyemmi ikka mooyolla aallo bi tunoon xiishii ariito taane.

Roomi 9

1 Kiristoosina tunaqqa ibaroon gettoye; kootoon yibbaatataache; ta mullo Yeerichi Yaafa Ayaanoona yaabeeqqi miixaa beetone. 2 Ibaroon ta xibeena'o tunati ta maneena'oyich oogati ayinoo, kuxataani xuuxoo ta mullooch beetone. 3 Boonoshicha getiree Kiristoosiyee bariree ta qelloona upato ta tunemmoyich Yeerin qollaa beehoye. 4 Boonoshiyoo Yeeri biich bi kaacciti asheena'one; boonoshin bi hajee bushiisheena'o tuniihe; bi oogee yiiroochee boonoshich qoodiye; wogoonoo boonoshina tookkii giyiye; calloonoo boonoshich immiye; yaafee kechi maddee doyoon, meeti bari bara gibanee qaaroonoo boonoshich immiye. 5 Qaabbachina'ochi yareena'one; eboshichi daggoochee Kiristoosi meenona shiijaqqi waahe; bulliyee damba tunati Nuggushoo Yeeri bulli yemeenoon diireeto tunabe; tookkona. 6 Tunaballi Yeerichi gibanee qaaro shaddeetone geto toonoone. Ebi Isra'eeleena'o bulli Yeeri kaacciti asheena'o tooneena'one. 7 Wottoo Abrahamichi yareena'o boonoshi tunatoyich, boonoshi bulli ibara bi bushiisheena'o tooneena'one; tunaballi Yeeri Abrahamich "Yiisaaqichi yaroone ne yaroo getee ceeggeeyemmo" itone. 8 Ebi geto Yeeri gibanikkiti gibanee qaaroona shiijati bushiisheena'o ibara bi yaroo tunaqqi haddeeteetalli, ebi meenona shiijati bushiisheena'o Yeerichi bushiisheena'o tooneena'one getone. 9 Ebiyoo "Ta gettati aabooba woyemmo taane; Saariyoo bushoon shiyemmine" iqqi Yeeri gibanee qaaroon bi gettitoyichiye. 10 Ebi ikketo baach toonoone; tunaballi Ribiqi wotta no nihoo tunati Yiisaaq waanee bi yeqqafahooba, 11 Yeeri biich "Qaabboo guuchoyich hajeeyemmone" iye. Ebin bi ito bushiisheena'o bat shiijataani boonoshi beetee, gaawato tunabe, oohee gondo tunabe, ikkeenolla boonoshi tuniyaan beehoobaniye. Ebich Yeeri kaaccitoomon bi gaboo manjito bi tunemmoyich, ikkoon bariiqqi bi kaaccito boonoshi shuunati shuunoona tunataanoon, bi ceeggiti ceegoonaniye. 13 Yaafa Macaafoochaa "Yaaqoobin shunnoye; tunaballi Eesayin shixxoye" getee bi kooreetoomoniye. 14 Illa ama gettehone? Yeeri gondoon shuunaa beetona? Shuunataache. 15 Yeeri Muusich "Ikka uroon maariya ta qaawi gaata, maaremmo taane; ikka uroyichoo ariqqiya ta qaawi gaata, ariqqemmo taane" bi itoomoniye. 16 Ebich maaroo danemmo maarii beeti Yeer waaneenalli, ashi daaggoona oohee ashi qiiccoona toonoone. 17 Yaafa Macaafoochaa Yeeri Faaroonin "Ne toommoochaa ta tunii beeti shuunoona ta giidoon ta bekkiiyemmoyich, ta shigoo shawee toommo bulliich bi arichemmoyich, ebichi naboyichiye neen ta taatiito" iye. 18 Illa Yeeri ikka uroon maariya bi qaawi gaata, maariye; ikka uroonoo mulli manjoo tuniiya bi qaawi gaata, mulli manjoo tuniihe. 19 Illa Yeeri eechii beeto tunaachii, "And beddaahee amoyich ashoon gondiihe? Yeerichi daaggoon 'Tato toonoone' geton hakkemmo, konine?" getiree diqqich echemmo neene. 20 Tunaballi haano ashoocho! Ishichiree Yeerich wochemmo ne koni neene? Nuuqqoochee shuunee beeti qiico shuunaton "Amoyich ebin tuniiqqa taan shuunanne?" getteha? 21 Oohee nuuqqee hachacho ikka nuuphoochee ikka qiicoon oogee qiico, wotta ikka qiicoon qalli qiicoon tuniiqqi shuunoyich nuuqqee toommooch hakkoo biich aalla? 22 Tunaballi Yeeri bi kaaree shiixxoon bekkiiya, bi hakkoonoo arichiiya shunniye; ebich shiwaree qaaqqoyich qanniti bi kaaree shiixxee qiiceena'on woddoon haa'iihe. 23 Bi oogee yiiroochee boonoshi qoodeeyemmoyich shiichiqqi bi qanniiti, bi ariqqati qiiceena'ochi toommooch woriganikkiti bi oogee yiiroon bekkiiya shunniye. 24 Eboshiyoo noone getone; noonoo Ayihudeena'ochi daggoochee baach tunataanoon, aagateena'ochi daggoochee wotta ceeggitone. 25 Ebiyoomon wotta keemachi Hose'ichi Macaafoochaa Yeeri "Ta asheena'o tunataaneena'on 'Ta asheena'o' getiree ceeggemmo taane; ta shunaani asheena'on 'Ta shunnatina'o' getiree ceeggemmo taane. 26 'Ittoshi ta asheena'o toono ittoshine' boonoshi getteeti xaa'ooch aroochaa 'Beeyachi Yeerichi bushiisheena'o' getee ceeggeeyemmina'one" itone. 27 Keemachi Isiyaasi bi macaafoochaa "Isra'eeleena'o baharee gasheexi qacoomon boonoshi woddateenolla, giishacheena'o baach wodemmina'one; 28 Doono Yeeri shawee toommooch beeti asheena'o bullichi toommooch bi nalloon kaata kuxiree ikka wottoon ceechemmone" iqqi Isra'eeleena'ochon cookii gettitone. 29 Wotta Isiyaasi shiichiqqi ishichitoomon, "Beshi Mawa Doono Yeeri nooch yaroon bi echiyaano gaata, Sodoomi Katamoomo tunesho, Gamoori Katamoomonoo shaahesho noone." 30 Illa ama gettehone? Cadiqoon dabbaani aagateena'o cadiqiyeete; boonoshi cadiqitoo mulloon Yeerichi toommooch too'iyoonaniye. 31 Tunaballi Isra'eeleena'o cadiqo danaa beeti calloon dabbiibee ebi ara callooch shagaaneena'one. 32 Amoyichiye shago boonoshi qajito? Shuunoonalli, Yeerichi toommooch mullee too'iyoona cadiqoon boonoshi qaawo qajitoyichiye; Yeeri ishichitone:- "Waayabote! Ciyooni Gepooch asheena'on tephemmi xaqqoon, yexi dichemmi xaqqee guudoon kotiiyemmo taane; tunaballi bi mulloon ebi aroochi toommooch too'ii beeto yeellataache" getee Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon ebi ara tephemmi xaqqoona tepheeqqi dihiyeete.

Roomi 10

1 Ta maneena'ote! Ta yaroo tunati isra'eelee asheena'o wodoon boonoshi danemmoyich oogaton qaatii beeto taane; corootiinoo beeto taane. 2 Shalligiqqi qanaatataacheetalli, Yeerich boonoshi qanaatoon ta boonoshich miixoo taane. 3 Ashoon Yeeri aabichiree bi cadiqqiiyemmo gaata tuushiichii, boonoshi qelli shuunoona boonoshi cadiqemmi gommon qaawiqqi Yeer waanee danaa beeti cadiqoyich hajeyaaneena'one. 4 Boonoshi mulloon bi toommooch too'ii beetina'o bulli cadiqemmoyich Kiristoosi callee tacone. 5 Calloon ceechii quyoona danaa beeti cadiqeechon Muusi ishichiqqi kooritone; "Calloo gettii beeton ceechii quyaa beeti asho koniyolla ebi calloona kashoon danemmone" itone. 6 Tunaballi Yeerichi toommooch mullee too'iyoona danaa beeti cadiqeechon Yaafa Macaafo ishichiye:- "Ne mulloona 'Koni shimaayooch kechehe?' gettaahine!" iye; ebiyoo Kiristoosin kindiiyaniye; 7 oohee "Ne mulloona 'Shawee deshi duch koni kindehe?' gettaahine!" iye; ebiyoo Kiristoosin qitii duukkatina'ochi daggoochee kichiyaniye. 8 Tunaballi Yaafa Macaafo ama ite? Ne noonoona ne gettaa beeti, ne mulloonoo ne ibarii beeti Yeerichi qaaro neyee wokkito toonoone; ebiyoo no gettaa beeti, Yeerichi toommooch mullee too'iyee qaaroone. 9 Asho bi mulloon Yesuus Kiristoosichi toommooch too'iiqqi cadiqiye; bi noonoonoo miixaqqi wodiye. Ebich "Yesuusi Doonone" iqqa ne noonoona ne miixaa gaata, Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee biin bi kichoonoo ne mulloona ne ibarii gaata, wodemmo neene. 11 Yaafa Macaafo "Bi mulloon Yeerichi toommooch too'ii beeto koniyolla yeellataache" itone. 12 Ayihudee ashoonaa Ayihudo tunataani ashoonochi daggooch barbarittino aalloone; ikka Doono bullichi Doonone. Corootoonoo biin qollaa beetina'o bullich beshaa beshiiqqi immii beetone. 13 "Doono Yeero! Taan wodiibe!" iqqi ceeggii beeto bulli wodemmone. 14 Illa boonoshi mulloon bi toommooch too'iyaaneena'o aabichiree ceeggeheete? Biichon getee waayataanoon aabichiree boonoshi mulloon bi toommooch too'iiyeheete? Gettacho aalloon aabichiree waayeheete? 15 Wocheyaanoon aabichiree getteheete? Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon. "Gaawa mishiraachoon gettii beeti asheena'ochi womo am shaahoon emirikkitone!" 16 Tunaballi bulliyoo mishiraachee qaaroyich de'a getaaneena'one. Keemachi Isiyaasi "Ta Doonocho! No gettati qaaroon koni ibariite?" itone. 17 Illa Kiristoosichon getee waayoonaniye Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoo danaa beeto. 18 Tunaballi "Wochoon waayataaneena'ona?" iyo. Waayatina'one. Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Wocheyachina'ochi qaaro shawee toommooch beetina'o bullich waayeehe; Boonoshi gettiti qaaro shawee tuggooch beddaahee shaggiye." 19 Daakiqqa wotta, "Isra'eeleena'o ariyaaneena'ona?" iyo. Ariitina'one. Muusi shiichiqqi, "Yeeri 'Ta asheena'o tunataani aagateena'ona ittoshin qanaatiiyemmo taane; Shalligaani aagateena'onoo ittoshin ipiiyemmo taane' itone" iye. 20 Keemachi Isiyaasi aafoon kupphaqqi, "Yeeri 'Taan qaawaaneena'oyich danahoye; taachon echataaneena'oyich bekkahoye' itone" iye. 21 Tunaballi Isra'eeleena'ochon "Yeeri 'Maaddoochee xum beddaahee taach de'a getaani hukkachi asheena'oyich ta kishoon yaggiyoye' itone" iye.

Roomi 11

1 Illa "Yeeri bi asheena'on shixxii qajitona?" iyo. Ciroona qayaanoone. Ta wotta Isra'eelee asho, Abrahamichi yaroo, Biiniyaami yoodeexo taane. 2 Yeeri shiichiqqi bi kaacciti bi asheena'on shixxii qayaanoone. Yaafa Macaafooch keemachi Eliyaasicho kooreeton ariyaachotina? Yeer waan corootiibee ishichiqqi Isra'eeleena'on taggatone; 3 "Ta Doonocho! Ne keemachina'on wuxitina'one; neech deejoo giddaa beeti xaa'oonoo hapitina'one; boonoshi daggoochee ta ikketo baachiye echato; ta kasheenoo kichiya qaawii beetina'one" iye. 4 Tunaballi Nuggushoo Yeeri ama iqqiniye bi wochito? "Ba'aalooyich goyinnataani shabaatta huma asheena'on taach echiito taane" iye. 5 Ebiyoomon and hini yemeenooch wotta Yeerichi wojoona kaaccati giishacheena'o beetina'one. 6 Kaacceyoo asho shuunati shuunoona tunataanoon Yeerichi wojoonaniye; ebi tuno qayi gaata, Yeerichi wojoo ibara wojoo bi tuno echatone getone. 7 Aroochee amo tunahe? Isra'eeleena'o boonoshi qaawiti mooyon danataaneena'one; tunaballi Yeeri kaaccitina'o danatina'one; Yeeriyoo echatina'ochi mulloon muumiitone. 8 Ebiyoomon Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Hanaach beddaahee boonoshi aafo ciinaachemmoyich, boonoshi waamoo waayataachemmoyich, boonoshi mulloonaa boonoshi gaboonon Yeeri kaapitone" getee kooreetone. 9 Daawitiyoo ishichiqqi kooritone:- "Maayi madee toommooch boonoshi beetee, Yeeri olla dabbaree boonoshin yeshe; boonoshin kamabe; boonoshin tephi dichibe; boonoshin naxabe; 10 boonoshi ciinaachemmoyich boonoshi aafoon kaafe; boonoshi shimatoon goobiibe" itone. 11 Illa "Isra'eeleena'o tepheeqqi ciroona dihitina'one getona?" iyoye. Toonoone; tunaballi qanaatoona boonoshi miccemmoyich boonoshi xu'ee naboona agateena'oyich wodoo tunatone. 12 Isra'eeleena'ochi xu'o shawee toommeexi asheena'o bullich wojoon, boonoshi dihoo aagateena'oyich wojoon daniiyemmo bi tuna gaata, wotta Isra'eeleena'o bulli Yeer waan boonoshi wotto am shaahoon ebiyee beshi wojoon tunehe? 13 Andoo aagateena'o tunati ittoshich ishichiyo:- "Aagateena'oyich mishiraachacho ta tunoon beshaa beshi maddoon tuniiqqa ciinnoye. 14 Ebin ta tunii beeto, ta yareena'o tunati Isra'eeleena'o qanaatatee, boonoshi daggoochee ikkikkeena'on ta wodiiyemmoyichiye. 15 Dupaa boonoshi echo shawee toommo bulliich beeti asheena'on Yeerina tookki boonoshi shunemmoyich tunii beeto bi tuna gaata, Yeer waan boonoshi wotto qitii duukkatina'ochi daggoochee kechiqqi kashoona beemoomone. 16 Shiichee xekeeti ikka xeko Yeerich yaafeeto bi tuna gaata, echato bulli wotta Yeerich yaafeetone. Xeppho Yeerich yaafeeto bi tuna gaata, ateena'o wotta biich yaafeetina'one. 17 Tunaballi becheeti zayitee mixoochee ikkikka ateena'o boonoshi xoo'atee, kubbeexi zayitee michi atoochee tunati ne, becheeti zayitee michi ateena'ochi daggooch giyaa xaaqqeeqqa boonoshina tookkii michi xepphoochee kechii beeti mooyo bulliichee qoodeyacho tunato neene. 18 Ebich xoo'ati ateena'ochi toommooch geeciyaahine! Ne geecemmi naboo aalloone. Neen shaaggii yechiqqi beeto xepphoalli, xepphoon shaaggaa yechaa beeto ne toono neene. 19 Illa "Boonoshi xaa'ooch ta kereeyemmoyich becheeti zayitee michi ateena'o xoo'ateete" gettemmo neene. 20 Ibaroone; boonoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoon boonoshi qaji naboona xoo'aheete; newoo ne mulloon Yeerichi toommooch ne too'iyee naboona neexahine. Ebich ne qelloon ariiballi, geeciyaahine! 21 Yeeri shiichiqqi beeti ateena'oyich ariqqataano bi tuna gaata, neechoo wotta ariqqataachemmone. 22 Illa Yeerichi maacee manjoonaa ariqqoonon ciine! Bi maacee manjoo dihitina'ochi toommoochiye; tunaballi ebi Yeerichi ariqqoona manjiqqa ne bee gaata, bi ariqqo neechiye; ebi tuno qayi gaata, Yeeri neen wotta xoo'i bajemmone. 23 Ara Ayihudeena'o wotta boonoshi mulloon Yeerichi toommooch "Too'iyaache" getoochee boonoshi wotta gaata, Yeeri wochiree boonoshin zayitee michi atee daggooch giijemmone; ebiyoo Yeeri wochinnon giijoon hakkemmo bi tunatoyichiye. 24 Yeeri neen kubbooch beeti zayitee mixoochee kuxxii deebiqqi, neen shaahaani magi bechee zayitee michi daggooch geddiqqi bi xaaqqitoyee, ara magi bechoochee xoo'ati ateena'on aafi boonoshi xaa'ooch giijiqqi xaaqqoo beshoon biich kettataacheha? 25 Ta maneena'ote! Ebi maacee mooyon ittoshi tuushemmoyich shunaache. "Mullacho noone" getiree naadeeyahotine! Yeer waan wottemmi aagateena'o bulli Yeerichi taatittineech boonoshi giyimmi wottoon ikkikka Isra'eeleena'ochi mullo muumatone. 26 Ebiyoomon Yeeri Isra'eeleena'o bullin wodiiyemmone. Yaafa Macaafooch ishichee bi kooreetoomon:- "Wodiyacho Ciyoonee keyiree, Yaaqoobichi yareena'o daggoochee axaaxittinoon wokkiiyemmone. 27 Yeeriyoo 'Boonoshi axaaxoon ta wokkiihooba, boonoshina tookki ta giyemmi wogo ebine' itone." 28 Isra'eeleena'o mishiraachee qaaroon boonoshi qajitoyich Yeerichi shixachina'one; ebiyoo Ayihudee asho tunataani ittoshich gaawato tunatone; tunaballi Yeeri bi kaacciti qaabbachina'oyich bi gibanikkiti gibanoochee tiyitona Yeeri boonoshin shunnitone. 29 Yeeri ashoon bi waan ceeggiqqi bi wojoon bi immitoyee gub, "Akkiya ebin tuniitote?" getaache. 30 Aagateena'o tunati ittoshi ebiyee aaf Yeerich de'a getaano ittoshine; tunaballi and Isra'eeleena'o Yeerich de'a boonoshi geto qajitoyich, ittoshi maaroon danahotine. 31 Ebiyoomon maaroon ittoshi danatoyich eboshi wotta and Yeerich da'a getaaneena'one; ebi tunato boonoshi wotta Yeerichi maaroon and boonoshi danemmoyichiye. 32 Yeeri asho bullin bi maaremmoyich, biich "De'a getaache" getona cuchatina'o boonoshi tunemmoyich boonoshi bullin tuniihe. 33 Yeerichi wojee gaanno, shalligoonaa ariyoona am shaahoon woddate! Tuniiya bi kuxxiti mooyon koniyolla maqqiqqi ariyoon hakkaache; bi gommonoo qaawi danoon hakkemmo aalloone. 34 Yaafa Macaafooch ishichee bi kooreetoomon, "Doono Yeerichi gaboon ariito, konine? Oohee biin boyato, konine? 35 Oohee biich Yeeri qoccemmoyich Yeerich erattiito, konine?" 36 Bulli mooyo halleeto biinnaniye; halleeti mooyo bullin deggii neechito, biine; halleeti mooyo bulli beeto biichiye; biichoo bulli yemeenoon oogee yiiroo tunabe; tookkona.

Roomi 12

1 Illa ta maneena'ote! "Ittoshi ashittinoon Yeerin emirikkii beeto, kashacho tunatonaa yafeeti deejoomonon tuniiree biich giddiibote!" iqqa Yeerichi ariqqoona ittoshin qollahoye; ebiyoo Yeerich ittoshi goyinnemmi ibara gommone. 2 Gaawatonaa biin emirikkii beetona, shapaalloonoo tunati Yeerichi daaggoon xiishii ariyoon ittoshi hakkemmoyich, Yeeri andra mulloon bi imee andrabotalli, hini shawee toommeexi asheena'ochi mooyon dabbiyaahotine! 3 Yeeri taach immiti wojoona ebin ittoshi bullich gettaa beeto taane; Yeeri bi ikki ikkoyich bi immiti mullee too'iyoomon tachiree gabiballi, "Ta besh taane" geti geecoona gabaaye; 4 ikka ashittinooch meeti quumeena'o beetina'one; tunaballi quumeena'o bullichi shuunoo ikkoo toonoone. 5 Ebiyoomon no wotta meeto tunaachaa Kiristoosina tookkii nooch beeti ikkittinoona ikka ashittino noone; noonnaa noonna no ikki ikkoo bareena'ochi quumo noone. 6 Yeeri nooch immiti wojoomona bari bara wojoo nooch beetone; Yeerichi wochoon getti wojoo bi tuna gaata, no mullee too'iyoomona Yeerichi wochoon getone; 7 kittinneena'on dego bi tuna gaata, kittinneena'on degona kupphabone; dojoo bi tuna gaata, dojoona kupphabone; 8 ciico bi tuna gaata, ciicona kupphabone; imo bi tuna gaata, mulloochee tiijiree imbone; kittinneena'on yaabii beeti asho bi tuna gaata, kuppharee yaabibe; bareena'oyich ariqqaa beeto bi tuna gaata, emiribee de'ittinoon bekkiibe. 9 Ittoshich beeti shuno qettoyee damboo tunaaye. Gonda mooyon tiyaarabote! Gaawa mooyona tookki ikkottabote! 10 Manaa manoochoomon ittoshinaa ittoshina shunabote! Ittoshinaa ittoshina ikkoo baroon oogiibe! 11 Ittoshi shuunaa beeti shuunoona kupphabotalli beeniyaahotine! Qeeci mulloona Doonoyich maddibote! 12 Gibano ittoshich beetoyich emiribote! Iritoon haa'ibote! Corootoona kupphabote! 13 Muccaa iriteeti kittinnee maneena'oyich ittoshich beetoochee qoodibote! Iibbeena'on iibbiyoyich kupphabote! 14 Ittoshin du'ii beetina'on Yeeri diiremmoyich qollabotalli, upaahotine! 15 Emirii beetina'ona tookki emiribote! Eepii beetina'ona tookki eefote! 16 Ittoshinaa ittoshina ikka mulloona ikkottabote! Qellee oogiyee mooyon gabiyaahotine! Tunaballi ittoshi qelloon yittiiqqi beemon doyibote! "Mullacho taane" getiree naadeyaahotine! 17 Konicholla gondeechi qoodoon gondoon wochiyaahotine! Asho bullichi aafooch gaawato tunati mooyon shuunabote! 18 Asho bullina tookkii diggoona beemoyich ittoshich hakkeeto bullin tuniibote! 19 Ta shunachina'ote! Nichoon kichiyaahotine! " 'Gondoon shuunatina'ochi toommooch nichoon gaaccemmo taane; bareena'on boonoshi xuuxiitoomon ta wochiree boonoshin xuuxiiyemmo taane' itone Doono Yeeri" getee Yaafa Macaafooch kooreetone. Ebich Yeerich bulliibote! 20 Tunaballi ne shixacho shaaca gaata, maanjibe! Bi shachawa gaata, uchibe! Ebiyoo ebin ne tuniyoona biin yeellii beeto ne tunatoyichiye. 21 Gondoon de'oona wochiballi, gondo neen koyi wochaaye.

Roomi 13

1 Asho bulli biyee damba tunati iraasheena'oyich de'a gete! Ebiyoo Yeeri daaggaanoon iraasho aallo bi tunatoyich, qeejii beeti iraasheena'onoo iraashiito Yeeri bi tunatoyichiye. 2 Ebich iraashoyich "De'a getaache" ii beeto Yeeri neechiti doyooniye "De'a getaache" bi ii beeto; ebi ara "De'a getaache" ii beetina'o boonoshi toommooch nalloon deebemmina'one. 3 Ukkureena'o gondoon shuunaa beetina'onalli, de'oon shuunaa beetina'on shattii beetina'o tooneena'one. "Iraashoon shataache" getoon ne qaawi gaata, illa gaawaton shuunabe! Bi waanee gallatoon danemmo neene; 4 neech gaawati mooyon bi tuniiyemmoyich Yeerichi maddachone. Sheefoon bi cuyato baad toonoone; ebich gondoon ne shuuna gaata, shate! Yeerichi maddacho tunaqqi gondoon shuunaa beetina'ochi toommooch Yeerichi kaaroon shaggii beetone. 5 Ebich Yeerichi kaaroon ne shattatoyich baach ikketo tunataanoon, wotta ne mullo neen bi ittibatataachemmoyich iraasheena'oyich de'a gete! 6 Wotta ebi shuunoona kupphaa beeti, Yeerichi maddachina'one; ebich boonoshi echaa beeti damoojoon qoccii beeto ittoshine. 7 Bullich tun bedoon tuniibote! Damoojo echammoyich gibiroon, qaraxo echahommich qaraxoon qocote! Shatteeya bedoon shatote! Oog bedoon oogiibote! 8 Bara ashoon shunnii beeto calloon ceechitone; ebich ittoshinaa ittoshina shunoyee beshatee konichi hiisholla ittoshi toommooch beeyaaye. 9 "Shunoon maayaahine! Ashi kashoon kichiyaahine! Gaajaahine! Ashicho tunato bullin qaatiyaahine!" ii beeti calloonaa bara calloo bullina "Neenoomi ne manoon neenna tachiree shune!" ii beeti qaaroona taccatone. 10 Biinoomi bi manoon shunnii beeti asho amoomo itee ebi bi shunnii beeti ashoon xu'aache. Ebich biinoomi bi manoon shuno calloo bullin ceechoone. 11 Kiristoosi wotta waaree noon wodiiyemmi aabo no mulloon bi toommooch no too'iiti aaboyee beshoon and no waan katinnitone. Ebich tokkatoochee no tiyemmi saato and shaggito bi tunoon yemeenoon ariibote! 12 Xumo beshatee araddoo harii bekkatoomone. Illa mandaree shuunoon shooti dufiichi, bekkeechi ginee qiicoon cuyabone. 13 Araddee bekkoona sha'aa beeti asheena'ochoomon gaawa qocoona beebone; qelloon battii beeti duubonaa mashoona tunaaye; shunee mamonaa yeellii beeti kaayona tunaaye; kaaroonaa qanaatoona tunaaye. 14 Tunaballi Doono Yesuus Kiristoosin qoraddoochoomon tahabote! Meeno qaatii beeti mooyon ceechiya meenoyich gaboon qayote!

Roomi 14

1 Illa ittoshi daggoochee bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyoona bat kupphataani asho bi bee gaata, shiqqiyaahotine! Bi gabii beeti gaboyich gajiteyaahotine! 2 Ikka asho amashee mooyonolla bi maayemmoyich daaggeeto bi tunoon ibarii beeto beetone; tunaballi mullee too'iyoona kupphataano amashee meenonolla maataache. 3 Ebich maa beeto "Maataache" iqqi qajiton qallaayaaye; "Maataache" iqqi qajito maa beetochi toommooch nallaaye. Ebiyoo Yeeri biin shiqqiiqqi qayaano bi tunatoyichiye. 4 Haano! Baroochi aafee bushoo toommooch nallii beetocho! Ne koni neene? Ebi aafee bushoochi shuunoo tato bi tunoonaa tunee bi qayonon nallii kuxon hakkemmo bi doono baachiye; bi dihi gaata, oohee bi neexa gaata, bi hajee doonoyichiye; tunaballi Yeeri biin neechoon hakkemmo bi tunatoyich neexemmone. 5 Ikka araddoo bara araddoyee beshoon tuniiqqi gabii beeti asho beetone; araddoo bulli barbaraano, ikkoo baach bi tunoon gabii beeti asho beetone. Ebiyoomi mooyina'on bi ikki ikkoo bi qelli qellee gaboona manjiiree ariibe. 6 "Ikka araddoo bara araddoyee beshoone" iqqi oogii beeti asho bi Doonoyicha iqqi oogiihe. "Amashee mooyonolla ta maa gaata taach daaggeetone" iqqi maa beeto Yeerin bi gallataa beetoyich, Doono Yeericha iqqi maahe. "Maataache" iqqi qajii beeto Doono Yeericha iqqi qajiye; Yeerinoo gallatahe. 7 Kashoona no beetee, Doono Yeericha iqqa beehone; no qititeenoo Doono Yeericha iqqa qitiyone. Ebich no daggoochee ikkolla bi qellich baach beetaache; bi qellich baach qitaache. Illa kashoona no beetee, oohee no qititee, Doono Yesuusicho noone. 9 Ebiyoo qititina'onoo kashachina'onoo biicho tuniiree hajoyich Kiristoosi qititoyichiye; wotta qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kechitoyichiye. 10 No bulli Kiristoosichi nallee gabbaree aafooch neexemmo noone. Ebich ne manoochi toommooch amoyichiye ne nallii beeto? Newochi wotta ne manoon amoyichiye ne qallaayii beeto? 11 "Doono Yeeri ishichiye:- 'Ta Beeyacho taane; ashi guratoo bulli taach goyinnemmone; ashi heciyoo bulli Yeeri ta tunoon miixemmone' itone" getee Yaafa Macaafooch kooreetone. 12 Illa no ikki ikkoo no qelli qelli shuuneechon Yeerichi aafoochaa echeeree wochemmo noone. 13 Illa hanaachina ikka getiree noonnaa noonna ikkoo baroochi toommooch nalloon qaye. Ebiyeenoo wotta kittinnee ikka bi manoon yexi axaaxooch dechemmi mooyon hallaayone. 14 Bi qelloona ee'o tunati mooyo amolla aallo bi tunoon Doono Yesuusina tookkii taach beeti ikkittinoona tunaqqa xiishii ariito taane; tunaballi "Ee'oone" iqqi gabii beeti ara ashoyich ee'oone. 15 Kittinnee ne manoon ne maa beeti maayi naboona ayinikkii beeto ne tuna gaata, illa biin shunaano ne tunoon ne shuunaa beeti mooyona bekkii beeto neene. Biicha iqqi Kiristoosi qititi asho ne maa beeti maayi naboona shiwaree qaaqqooch bi dupeyaachemmoyich ne qelloon ariibe! 16 Illa "Gaawatone" iqqi ittoshi shuunaa beeti mooyo naaggeyaachemmoyich ittoshi qelloon ariibote! 17 Ebiyoo Yeerichi taatittino cadiqoonaa diggoona, Yaafa Ayaanoochee tunati emiroonalli, maayoonaa uyoonochi mooyo tuno bi qajitoyichiye. 18 Ebiyoomon tuniyoona Kiristoosich hajee beeti asho Yeerin emirikkii beetone; ashoonoo naadee beetone. 19 Illa ebi tuna gaata, diggoo halleeyemmi mooyon, noonnaa noonnonoo eenniiyemmi mooyon dabbibone. 20 Maayi naboona Yeerichi shuunoon hapiyaahine! "Maayo taane" ito bulli xalloone; tunaballi maayoon ne mami naboona bara ashoon yexi dichemmi xugoon ne tuna gaata, gondoone. 21 Meenon mami qayo, mashii beeti woyinee uyoon uyi qayo, bara ashoon xugo tunaree yexi dichemmi mooyon tuniyee qayoo gaawatone. 22 Ebi mooyoyich ne gabii beeti gaboo neennaa Yeerinochi daggooch baach tunabe. "Gaawatone" iqqi bi maa beeti maayoyich bi mullo biin ittibatataani asho diireetone. 23 Tunaballi bi mulloona axiraachaabee bi maa gaata, "Gaawatone" iqqi ibariyoo bi qajitoyich, Yeeri bi toommooch nallitone. "Gaawatone" iqqa no ibariyaani mooyon no shuuna gaata, axaaxoone.

Roomi 15

1 Ebich Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona kupphati no, no qelloon emirikkoon qayiichi kupphataaneena'ochi shaagoon shaago nooch qaawiihe. 2 Kiristoosiyolla bi qelloon emirikkaanoone; Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Ne toommooch boonoshi qoonniti qoono ta toommooch kindiye" getteeto ceenniye. Ebich no ikki ikkoo kittinnee no manoon no eenniiyemmoyich biich gaaccemmi gaawa mooyon shuunaree biin emirikkibone. 4 Yaafa Macaafoochee no danaa beeti haa'iyoonaa goggoona gibano nooch bi beeyemmoyich, shiichiqqi Yaafa Macaafooch kooreeto bulli nooch dojiya kooreetone. 5 Ikka mulloona tunaree ikka qaaroona no Doono Yesuus Kiristoosichi Nihoo Yeerin ittoshi oogiiyemmoyich, haa'iyoonaa goggiyoona bi waan ceenniti Nuggushoo Yeeri Kiristoosichi qocoon dabbiree ittoshinaa ittoshina ikka mulloona ikkottaqqi beemi hakkoon ittoshich imbe. 7 Ebich Yeeri oogemmoyich Kiristoosi ittoshin bi waan bi katichoon shalligibee ebiyoomon tuniibotalli, ittoshinaa ittoshina ikkoo baroon shiqqiyaaye. 8 Kiristoosi Ayihudeena'ochi maddacho bi tunato, Yeeri gibaneeto bi tunoon bekkiiya qaabbachina'oyich gibanikkeeti gibanee qaaroon bi ceechoyichiye; 9 wotta aagateena'o Yeerin bi maaroyich boonoshi oogiiyemmoyichiye iyo. Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Ebich aagateena'ochi daggoochaa neechon miixemmo taane; Shoddabee neen gallatemmo taane" iye. 10 Wotta "Aagateena'ote! Yeerichi asheena'ona tookki emiribote!" iye. 11 Wochiqqi wotta "Aagateena'o ittoshi bulla! Doono Yeerin gallatabote! Asheena'o bulli naadibeete" iye. 12 Wochinnoon wotta keemachi Isiyaasi "Iseyi yaroo woyemmone; aagateena'onoo hajiya tiyemmone; boonoshiyoo biin gibanemmina'one" iye. 13 Gibanee giimbo tunati Nuggushoo Yeeri Yaafa Ayaanee giidoona ittoshich gibano woddemmoyich ittoshi mulloon bi toommooch ittoshi too'iitoyich emiroonaa diggoonon ceechiree ittoshich imbe. 14 Ta maneena'ote! Ittoshi, ittoshi qelloona gaawa mooyon shuunoyich gabiqqi shuun ittoshi bedo bullin, ariyoona ittoshi ceenon, wotta ittoshinaa ittoshina ikkoo baroon kaaraa ciicon hakkemmo ittoshi tunoon, ittoshichon ta ta qelloona manjiiqqa ariito taane. 15 Yeeri taach immiti wojee naboona wochinnoon wottaree ittoshin shalligichoyich ebi wochooch ikkikka mooyina'on aafee kupphoona koorito taane. 16 Yeeri ebi wojoon taach bi immito aagateena'oyich Kiristoos Yesuusichi maddacho ta tunemmoyichiye. Aagateena'o Yaafa Ayaanoona yaafeeree Yeerina shunnati deejoomon boonoshi tunemmoyich, Yeer waanee taach immati mishiraachee qaaroon gettaabee qeeshoochoomon maddii beeto taane. 17 Illa Kiristoos Yesuusina tookkii taach beeti ikkittinoona Yeerich ta maddii beeti maddoona geecii beeto taane. 18 Aagateena'o Yeerich de'a boonoshi gettemmoyich, Kiristoosi bi qaaroonaa bi shuunoona, mallatoonaa woriganikkiti mooyonochi giidoona, Yaafa Ayaanee giidoona ta waanaa tunaqqi bi shuunati mooyoyee beshi bara amoonolla getoyich aafoon kupphataache. Ebich Yerusalemee tiijiqqa Iliqoonee Shawooch beddaahee guuddaqqa Kiristoosichi mishiraachoon ikkeenolla echiyaanoon gettaa bechito taane. 20 Ebiyee bara asho baashiti toommooch ta hagaachemmoyich, asheena'o Kiristoosichi shigo ceeggeetee boonoshi waayataani xaa'ooch mishiraachee qaaroon bechii getoyich qiiccato taane. 21 "Shiichii biicho boonoshich getteyaaneena'o beeggemmina'one; waayataaneena'oo shalligemmina'one" getee Yaafa Macaafooch bi kooreetoomone. 22 Ebichi naboona wotta and beddaahee ittoshi waan womon hakkaano taane. 23 Tunaballi and hini ta beeti shawooch gubbich ta shuunemmi bara shuunoo aallo bi tunatoyich, ebiyeenoo ittoshin hammii beegoyich wodda naton qaatoo taach beetoyich, 24 katinoon ittoshi waan hamma gibanaa beeto taane. Isifaanee Shawooch hamibee ikkot ittoshin beeggemmo taane; shiichiree ittoshina danaree giishacha aaboon ittoshi waan kotaree ta emiritoyee gub, arooch hammemmo taane; wottoo ta gommoyich taan deggemmo ittoshi tunoon gibanaa beeto taane. 25 Tunaballi and Yeerina yaafeeti kittinneena'on gaachemmi mooyon yechaqqa, Yerusalem hammaa beeto taane. 26 Makidooninaa Akaayee Shawoonooch beeti kittinneena'o Yerusalem beeti, Yeerina yaafeeti kittinneena'ochi daggooch beeti girachina'on degoyich shunnitina'one. 27 Ebin boonoshi qelloona degga shunnitina'one; wotta ebiyoo tun beda mooyone. Ayihudeena'o boonoshich immati Yaafa Ayaanee wojoochee aagateena'oyich qooditina'one; ebich meenoyich qaawii beeti mooyona wotta Ayihudeena'on gaacho boonoshich qaawiihe. 28 Illa ebi boonoshi immiti wojoon daami shaggii imiichi ebin ta ceechitoyee gub, ittoshi waanina besharee Isifaanee Shawooch hammemmo taane. 29 Ittoshi waan waaree Kiristoos waanee danaa beeti ceeni wojoon ittoshich qoodemmo ta tunoon arii beeto taane. 30 Illa ta maneena'ote! Taach Yeerin qollabee, taanna tookki ta qiiccaa beeti qiiccoomon ittoshi qiiccemmoyich, Doono Yesuus Kiristoosinaa Yaafa Ayaano immii beeti shunoona ittoshin qollaa beeto taane. 31 Yihudee Shawooch beeti, Yeerich de'a getaani asheena'ochi kishoochee ta wodemmoyich, wotta Yerusalem ta daammaa beeti wojoona Yeerina yaafeeti kittinneena'o emiremmoyich taach Yeerin qollabote! 32 Aroochee Yeerichi daaggoo bi tuna gaata, emiroona waaree ittoshi waan kashemmo taane. 33 Diggee Nuggushoo Yeeri ittoshi bullina tookki tunabe; tookkona.

Roomi 16

1 Kenkiroosi Katamooch beeti kittinnee guuphi daggooch Kiristoosichi shuunee maddoona gibaneeti manee Feeben ittoshi waan hammaa beetine. 2 Yeerina yaafeeti kittinneena'on ittoshi iibbii beetoomon, biinoo wotta ittoshi iibbiiyemmoyich ittoshich shalligichii beeto taane. Biyoo meetina'on deggaa beeti, taachoo dege tunati maneene. Ebich ittoshiyoo wotta biich qaawii beeti mooyo bullina biin degote! 3 Kiristoos Yesuusichi shuunoon taanna tookkii gogaa shuunaa beeti Firikilinaa Aqilinoyich ta diggiyoon getote! 4 Boonoshiyoo boonoshi kashoonolla aaxxiyaanoon taach qitiya kuxxiti asheena'one; ta ikketo baach tunataanoon, wodda xaa'oona corootoyich kicee beeti aagatee kittinnee guupho bulli naadii beeti asheena'one. 5 Ebi Firikilinaa Aqilinochi kexooch kicee beeti kittinnee guuphoyich ta diggiyoon getote! Isiyee Shawoochee bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyoona qaabboo tunati, ta shunnaa beeti Axenoosich ta diggiyoon getote! 6 Ittoshicha iqqa woddoon aajati Maariyamich ta diggiyoon getote! 7 Mishiraachachina'ochi daggoochee "Woraafa" getteetina'o, wotta boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyoona tayee qaabbeena'o, taanna tookkii cuchati ta xibeena'o andraqoosinaa Yuliyaasinoyich ta diggiyoon getote! 8 Kiristoosina nooch beeti ikkittinoona ta shunnaa beeti Aphilaaxoosich ta diggiyoon getote! 9 Doono Yesuusina nooch beeti ikkittinoona noonna tookkii shuunati Uribaanoosich, ta shunnaa beeti Ixaakoosich ta diggiyoon getote! 10 Kiristoosich gibaneeto tunaqqi naadeeti Ephileesich ta diggiyoon getote! Arixoobuloosichi kechi asheena'oyich ta diggiyoon getote! 11 Ta xiboo Heridoonich ta diggiyoon getote! Nariqoosi kechi asheena'ochi daggoochee boonoshi mulloon Doono Yesuusichi toommooch too'iitina'oyich ta diggiyoon getote! 12 Doono Yesuusich maddoona aajii beeti Xiroofininaa Xirifoosinoyich ta diggiyoon getote! Doono Yesuusich shuunoona oogaton aajati, shunnati no manee Farisaadich ta diggiyoon getote! 13 Doono Yesuusich gibaneeti maddachi Roofoonich, bi hajee bushoon tuniiqqa taan deggati bi indechoo ta diggiyoon getote! 14 Anqeexoosinaa Filigooninoyich, Herimeenichoo, Pharibaanichoo, Herimaanichoo, boonoshina tookkii beeti kittinnee maneena'o bullichoo ta diggiyoon getote! 15 Filigooninaa Yuuliyaaninoyich, Neeriyoosinaa bi maneenoyich, Alipaanich, boonoshina tookkii beeti Yeerina yaafeeti kittinneena'o bullichoo ta diggiyoon getote! 16 Yaafeeti gommona tunati shumeyoona ittoshinaa ittoshina ikkoo baroon diggiibe. Corootoyich wodda xaa'ooch kicee beeti kittinnee guuphi asheena'o bulli ittoshin diggii beetina'one. 17 Illa ta maneena'ote! Ebiyee aaf waayaqqi ittoshi ariiti qaaroon shixxii beetina'o waanee, ashoonaa ashoonochi daggooch barbarittinoon hallii beetina'o waanee, xugo tunaa beeti asheena'o waanee ittoshi qelloon ittoshi quyemmoyich ittoshin qollaa beeto taane; eboshi waanee baribote! 18 Ebiyoomi asheena'o boonoshi maacoyich baachalli no Doono Yesuus Kiristoosich hajeyaaneena'one; gaawato shaahii beetonaa maanjee yibbaatoona diqqa asheena'ochi mulloon dachii beetina'one. 19 Mishiraachee qaaroyich ittoshi de'a geto asho bullich waayeetone. Ebich ittoshi mooyo taan emirikkitone; gaawa mooyon shuunoyich ariyachon, gonda mooyon shuunoyich tuushoon ittoshi tunemmoyich shunnoye. 20 Diggee Nuggushoo Yeeri Sheexaanoon kaata yexi dichiree ittoshi baatee dechiich dupemmone. No Doono Yesuus Kiristoosichi wojoo ittoshina tookki tunabe. 21 Taanna tookkii shuunaa beeti Ximootiyoosi, ta xibeena'o Luqiyoosinaa Yaasoonina, Sophaaxiroosiyoo ittoshin diggii beetina'one. 22 Hini wochoon Phawuloosi getee kooriti Xeritiyoosi tawoo Doono Yesuusina ittoshin diggii beeto taane. 23 Taannaa kittinnee guupho bullinon iibbii beeti Gaayoosi ittoshin diggii beetone. Hini katamee araaqee iraashoo Araaxoosi, no manoo Qarixoosiyoo ittoshin diggii beetina'one. [ 24 No Doono Yesuus Kiristoosichi wojoo ittoshi bullina tookki tunabe; tookkona.] 25 Bulli yemeenee Nuggushoo Yeeri wonnee yemeenoochee tiijiqqi aachee yagiti mooyon "And gaxxeebe" itone. Ebich keemachina'o boonoshi kooriti macaafoochaa xallaayii gettitina'one; aagateena'oo boonoshi mulloon Yesuus Kiristoosichi toommooch too'iiree biich de'a boonoshi gettemmoyich waayaqqi ariitina'one. Illa ta gettaa beeti mishiraachoomonaa Yesuus Kiristoosicho gettee beeti wochoomona ittoshin kupphiyoon hakkemmi, 27 bi ikketo baach ariyacho tunati Yeerich Yesuus Kiristoos waanaa bulli yemeenoon oogee yiiroo tunabe; tookkona.

1 Qorontoosi 1

1 Yesuus Kiristoosina wocheeti, mishiraachacho tunoyich Yeerichi daaggoona ceeggati Phawuloosi taane. Qorontoos beeti Yeerichi kittinnee guuphoyich, Kiristoos Yesuusina tookkii boonoshich beeti ikkittinoona Yeeri yaafitina'onaa biich diireetina'ona boonoshi tunemmoyich bi ceeggitina'oyich, ebi wochoon koorii daachii beeto taane. Aree hillooch wotta boonoshi kicee beeti xaa'oo bulliichaa nooch Doono, boonoshichoo Doono tunati Yesuus Kiristoosich goyinnaa beetina'o bullich hini ta wochoon bechibote! No Nihoo Yeerinaa no Doono Yesuus Kiristoosina waanee wojoonaa diggoona ittoshich tunabe. Taanna tookkii beeti no manoo Sostenoosiyoo ittoshin diggii beetone. 4 Kiristoos Yesuusina ikkottati ittoshich Yeeri immiti wojee naboyich bulli aaboona ta Nuggushoo Yeerin gallataa beeto taane. 5 Ta gallataa beeto, ittoshich no miixati Kiristoosichi qaaroon Yeeri manjiitoyichiye; bulli mooyona, ebiyoo yibbaatoo bullinaa ariyoo bullina, Yesuus Kiristoosina ikkottati ittoshich bulli gommona woddiiqqi bi immitoyichiye. 7 Ebich Yeeri no Doono Yesuus Kiristoosichi womon bi bekkiiyemmi aaboon ittoshi quyaa beeti daggooch, Yaafa Ayaano immii beeti wojoochee ikkolla ittoshich shapito aalloone; 8 wotta Yeeriyoo no Doono Yesuus Kiristoosi wottaree bi woyemmi aabooba amoonolla qoonneyaani, xalloo ittoshi tunemmoyich, ciirooch beddaahee ittoshin manjiiree neechemmone. 9 Bi bushoo no Doono Yesuus Kiristoosina tookki ikkittino ittoshich bi beeyemmoyich, ittoshin ceeggiti Yeeri ebin ceechoyich gibaneetone. 10 Tunaballi ta maneena'ote! Ittoshi daggooch kuppha kaaro beemon ikkikka Qelo'i kechi asheena'o waanee waayato taane. Ta waayatoo, ittoshi qelli qelloona bari bara mooyon ittoshi yibbaatooniye. Ikkoo "Phawuloosichi getooniye ta waayemmo", ikkoo "Aphiloosichi getooniye ta waayemmo", ikkoo Keefichi getooniye ta waayemmo", baroo wotta "Kiristoosichi getooniye ta waayemmo" ii beeto ittoshine. Ebich ta maneena'ote! Ittoshi bulli ikka yibbaatoon ittoshi yibbaatemmoyich, no Doono Yesuus Kiristoosichi yakkiracho tunaqqa ittoshin qollahoye; ikka mulloonaa ikka gaboona ikkottabotalli, kaaraqqi bari bara guupheyoo ittoshi daggooch beeyaaye. 13 Kittinneena'o bulli Kiristoosichi ashittino tunatina'one; illa ara ashittino aabichiree qoodeeyehe? Ittoshich yooddato, Phawuloosina? Oohee aacona ittoshi afaalleeto, Phawuloosichi shigoonaniya? 14 Qeriphoosinaa Gaayoosinoyee damba ittoshi daggoochee koninolla aacona afaallaano ta tunoyich, Yeerin gallatahoye. 15 Ebich koniyolla "Aacona ta afaalleeto, Phawuloosichi shigoonaniye" geton hakkaache. 16 Eeha, Isxifaanoosichi kechi asheena'on wotta aacona afaallito taane; tunaballi ebiyee damba bara ashoon aacona ta afaalloon xiishaano taane. 17 Kiristoosi taan bi wochato, bi mishiraachee qaaroon ta gettemmoyichalli, ashoon aacona ta afaallemmoyich toonoone; Kiristoosi masqalee toommooch bi qitoona danati giidoo bi boggeyaachemmonaa duubo bi tunataachemmonoyich, ta gettaa beeto yibbaatee acona toonoone. 18 "Kiristoosi masqalee toommooch yoodee qititone" ii beeti qaaro shiwaree qaaqqooch hammii beetina'oyich tuushittinoone; tunaballi wodiqqa Yeerichi kexooch hammaa beeti nooch Yeerichi giidoone. 19 Yaafa Macaafoochaa "Shalligachina'ochi shalligoon aalliiyemmo taane; Ariyachina'ochi ariyoon bajemmo taane" getee kooreetone. 20 Illa shalligachina'o aayeete? Muusichi callee dojachina'o aayeete? Hini yemeenee ariyachi gajiteyachina'o aayeete? Yeeri biich de'a getaani hini shawee toommeexi ashi shalligoon tuushoo tuniyaanoona? 21 Yeeri bi hajee shalligoona biich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'o boonoshi shalligoona biin boonoshi ariyaachemmoyich, boonoshin tuushiitone; boonoshi gaboochaa "tuushittinoone" gettee beeti, hini no gettaa beeti mishiraachee qaaroona boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'ii beetina'on wodiyoyich, Yeerichi daaggoo tunatone. 22 Ayihudeena'o mallatoon beegoyich Yeerin qollaheete; Giriikeena'oo shalligoon daniya qaawiyeete; 23 tunaballi no "Kiristoosi masqalee toommooch yooddee qititone" ii beeti mishiraachee ceegoon bechii beeto noone; "Kiristoosi masqalee toommooch yooddee qititone" ii beeti yibbaatoo Ayihudeena'on tiyaarii beeti yibaatoone; aagateena'oyichoo tuushittinooniye bi shaahii beeto. 24 Tunaballi hini mishiraachee qaaro, Yeeri ceeggiti Ayihudoyich tunabe, Giriikoyich tunabe, Yeerichi giidoonaa Yeerichi shalligoona tunati Kiristoosine. 25 Ebiyoo tuushittino shaahii beeti Yeerichi shalligoo ashi shalligoyee bi beshitoyichiye; niroo shaahii beeti Yeerichi giidoo ashi giidoyee bi beshitoyichiye. 26 Ta maneena'ote! Yeeri ittoshin bi ceeggiyooba, am shaaha asho ittoshi gaata, eke shalligibote! Ittoshi daggoochee meetina'o hini shaweexi ashi shalligoomi shalligachina'o tooneena'one; ittoshi daggoochee meetina'o hini shaweexi ashi giidoomi giidachina'o tooneena'one; ittoshi daggoochee meetina'o hini shaweexi ashi gaboochaa ogooga ashi yareena'o tooneena'one. 27 Ebiyoomon shalligachina'on yeelliyoyich, Yeeri hini shaweexi ashi gaboochaa tuusheena'on kaacciye; giidachina'on yeelliyoyich, hini shaweexi ashi gaboochaa giidaalli nireena'onoo kaacciye. 28 "Hini shawee toommooch beeteete" getteeti mooyina'on aalliyoyich, Yeeri hini shaweexi ashi gaboochaa hoxeeqqi dupati mooyina'onaa batteeti mooyina'onon kaacciye; 29 ebich Yeerichi aafoochaa geecoon hakkemmo koniyolla aalloone. 30 Tunaballi Yeeri Kiristoosina tookkii noon ikkochitone; bi waanee danaa beeti shalligoonoo Kiristoosina nooch immitone; bi aafooch axaaxaalli cadiqoon tuniiqqi noon nechitone; biich noon yaafitone; axaaxee guuchittinoocheenoo noon kichitone. 31 Ebich Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Geecemmo Doono Yeerina geecibe".

1 Qorontoosi 2

1 Ta maneena'ote! Ebiyee aaf ittoshi waan ta waahooba, Doono Yeerichi maacee mooyon ittoshich ta gettato, yibbaatee beshoona, oohee shalligee beshoona toonoone. 2 Arooba ittoshi daggooch ta beehooba, "Kiristoosin, ebiyoo yooddeeqqi qititi Kiristoosiyee damba, baroon ariyaache" iqqa kuxxato taane. 3 Ebich maraataabee, giidoo qajaabee, shatona qewaabeeniye ittoshi daggooch ta yagito. 4 Ta yibbaatoonaa mishiraachee ceegee ta bechoona Yeerichi Yaafa Ayaanee giidoona yibbaatahoalli, hini shaweexi ashi dachee yibbaatoomon yibbaatataano taane. 5 Ebich ittoshi mulloon ittoshi too'iito, Yeeri giidee toommoochalli, hini shaweexi ashi shalligee toommooch toonoone. 6 Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona kupphatina'ochi daggoochaa no yibbaataa beeto, ibara shalligoonalli, hini shaweexi ashi shalligoon, oohee boonoshi oogoochee kindemmi hini yemeenee shawee iraasheena'ochi shalligoon toonoone; 7 hini shalligoo Yeerichi maacee mooyone; Yeeri yemeeno bulliyee aaf "Hini shalligoona oogee yiiroon boonoshich immemmo taane" iqqi nooch gabiqqi bi kotiiti yemeenoochee tiijiqqi hanaach beddaahee, aacheeti mooyone. 8 Hini shawee iraasheena'ochi daggoochee ikkolla ebi shalligoon ariito aalloone; boonoshi ariito gaata, oogee yiiree Doono Yesuusin yoodaacheshina'one. 9 Tunaballi Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Koniyolla bi aafoona beeggii bi ariyaanoon, bi waamona waayaa bi ariyaanoon, 'Tunemmone' iqqi bi mulloona cir bi shalligaanoon, Yeeri biin shunnii beetina'oyich am shaaha meeti mooyoniye bi qanniito" 10 Ebichi naboyich Yaafa Ayaano Yeerichi maacee moochi tuggooch beddaahee, ikkoonolla echiyaa'oon maqqi bi arii beetoyich, ebi bullin Yeeri bi Yaafa Ayaanoona nooch bekkiitone. 11 Ikka ashi mullooch beeti mooyon arii beeto, bi doonoalli, baroo ariyaanoone; ebiyoomon wotta Yeerichi maacee mooyon bi Yaafa Ayaanoyee damba koniyolla ariyaanoone. 12 Tunaballi nooch immati wojoo bullin no ariiyemmoyich, Yeer waanee wocheeti Ayaanoalli, hini shawee toommeexi ayaano toonoone nooch immato. 13 Wotta hini wojeechonoo gettaa beeto noone. Yeerichi Yaafa Ayaano boonoshi toommooch beeti asheena'oyich, Yeerichi Ayaanee mooyon xiishiibee no gettaa beeto, hini shaweexi ashi shalligoo arichii beeti yibbaatoona tunataanoon, Yaafa Ayaano nooch bi arichii beeti yibbaatoonaniye. 14 Yeerichi Yaafa Ayaano bi toommooch aalli asho Yeerichi Yaafa Ayaanee mooyon duubo bi tunii beetoyich, danoon hakkaache; shalligoonoo hakkaache; shalligoon bi hakkoo qajii beeto, ebi moochi gaacoon maqqiqqi ariyoon hakkemmo, Yaafa Ayaano bi toommooch beeti asho baach bi tunatoyichiye. 15 Tunaballi Yaafa Ayaano bi toommooch beeti asho mooyo bullin maqqiqqi ariyoon hakkiye; tunatee koniyolla ebi ara uroochi mooyon maqqiqqi ariyoon hakkaache. 16 Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Doono Yeerichi gaboon konine ariito? Biinoo boyemmo konine?" Tunaballi Kiristoosichi gaboo nooch beetone.

1 Qorontoosi 3

1 Ta maneena'ote! Meechi qaatoyich hajee beetina'oyich, Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona bat gaggareena'oyich getoomonalli, Yaafa Ayaanoyich hajee beetina'oyich getoomon getaano taane. 2 Ebiyee aaf ejoonalli ittoshich ta uchito, kuppha maayoon maanjaano taane; ebiyoo gaggaroo tunaqqi hakkoo ittoshi qajitoyichiye; and beddaaheenolla meechi qaatoyich ittoshi hajee beetoyich, kuppha maayoon hakkaano ittoshine. Qanaatoonaa kaaroona ittoshi daggooch bi beemo, meechi qaatoyich ittoshi hajeyoo toona? Wotta ittoshi qoco hini shaweexi ashi qocoon shaahii beeto toona? 4 Ittoshi daggoochee ikkoo "Phawuloosichi getooniye ta waayemmo", baroo wotta "Aphiloosichi getooniye ta waayemmo" iqqi qanaatoona hini shaweexi asheena'on shaahaachotina? 5 Illa Aphiloosiyoo tunabe, ta Phawuloosiyoo tunaban, amoon hallesho noone? Ittoshi mulloon Kiristoosichi toommooch ittoshi too'iiti mishiraachee qaaroon gettaabee, Doono Yesuus Kiristoosi no ikki ikkoyich bi immitoomon, biich maddii beeti bi wochee bushiishoo baach noone. 6 Yaroon ta shookkatee, aacon Aphiloosi kittii bi uchitee, shookkati yaroon colliiqqi kaama eenniito, Yeerine. 7 Ebich shookkati yaroon colliiqqi kaama eennii beeto, Yeeriyalli, yaroon shookkito, oohee aacon kittii uchito, bi halliti mooyo aalloone. 8 Yaroon shookkitonaa aacon kittii uchitona ikkeena'one. Yeeri boonoshi qelli qelloona boonoshi shuunatoomon boonoshich wojemmone. 9 Ebich Yeerina tookkiqqa shuunaa beeti bi wochee bushiishoo noone; ittoshiyoo Yeeri gochii beeti goyee budo ittoshine; ebiyoomon wotta Yeeri haggii beeti kexo ittoshine. 10 Yeeri taach bi immiti wojoona ariyacho kexon hagga bi baashoomon baashito taane; baroo aree toommooch echaton ceechiya haggii beetone. Tunaballi haggii beeto bi qelli qelloona aree toommooch aabichiree bi haggemmo gaata, biin ariibe. 11 "Bi qelloon ariibe" ta ito, Yeeri baashitoyee damba bara baashoon koniyolla bi baashaachemmoyich, bi bajeetoyichiye; ara baashoo Yesuus Kiristoosine. 12 Illa koniyolla ebi ara baashee toommooch birawoona, oohee aachoona, oohee mallatachi aaxxi xaqqoona, oohee mixona, oohee sheekkoona, oohee qumbaroona bi hagi gaata, 13 bi qelli qelloona haggeeto am shaahoo gaata bekkemmone; Doono Yesuusi nalliya wottaree bi woyemmi aabooba, qaaqqoona miixeeyemmone; ara aabooba ikki ikkoochi hago am shaahoo gaata qaaqqoo haattiree bekkiiyemmone. 14 Ara baashee toommooch haggito koniyolla bi haggiti kexo qaaqqoona mico bi qayi gaata, Yeeri biich wojemmone. 15 Tunaballi koniyolla bi haggiti kexo qaaqqoona bi mici gaata, Yeeri biich wojemmi wojoon muccemmone; tunatee aroo bi qelloona wodemmone; bi wodoo qaaqqoochee shottatee kechiti ashi wodoomoniye bi tunemmo. 16 Ittoshi Yeerichi yaafee kexo ittoshi tunoonaa Yeerichi Yaafa Ayaano ittoshi toommooch bi beemona ittoshich arichataacha? 17 Koniyolla Yeerichi yaafee kexon bi hapi gaata, Yeeri biin wochiree hapemmone; ebiyoo hini Yeerichi yaafee kexo Yeerich bi yaafeetoyichiye; ara yaafee kexoo ittoshine. 18 Koniyolla bi qelloon dachaaye. Ittoshi daggoochee koniyolla hini shawee toommeexi asheena'ochi gaboomon "Shalligacho taane" iqqi bi gabi gaata, shalligachon bi tunemmoyich, tuushoon shaahiree bekkabe. 19 Hini shawee toommeexi asho "Shalligoone" iqqi bi gabii beeti mooyo Yeerichi aafoochaa tuushittinoone. Ebi mooyoyich Yaafa Macaafoochaa "Yeeri shalligachina'o getteetina'on boonoshi acona boonoshin yechii beetone", 20 wottoo "Doono Yeeri shalligachina'o getteeti asheena'ochi gaboo duubo bi tunoon arii beetone" getee kooreetone. 21 Ebich koniyolla "Ihaatichi getooniye ta waayemmo" getiree geecaaye. Ebiyoo mooyo bulli ittoshicho bi tunatoyichiye. 22 Phawuloosi tunabe, Aphiloosi tunabe, Keefi gettee beeti Pheexiroosi tunabe, hini shawoo tunabe, kashoo tunabe, qitoo tunabe, beetoo tunabe, woyemmoo tunabe, eboshi bulli ittoshichina'one; 23 ittoshiyoo Kiristoosicho ittoshine; Kiristoosiyoo Yeerichone.

1 Qorontoosi 4

1 Kiristoosichi maddachonaa Yeerichi maacee mooyon gaxxiqqa gettaa bechii beeti bi yakkirachona no tunoon asho bulli gabibe. 2 Ebiyoomon wotta taatoo bi yakkirachina'o bullin boonoshi shuunoona gibaneetina'o tunaree boonoshi danemmoyich qaawii beetone. 3 Ittoshiyoo tunabot, oohee baroo koniyolla tunabe, biich bekkaton ta toommooch bi nalli gaata, mooch haddaachemmo taane; tawoo ta toommooch gondo beemo taach arichataanoone; ebich ta toommoocholla nalloon hakkaano taane; tunaballi ebichi naboyich "Gondataano neene" getee nalleyaache; ta mooyon echaree nalloon hakkemmo, Doono tunati Yesuus Kiristoosi ikketone. 5 Ebich Doono Yesuusi waataan beetee, aabaalli nalloon konichi toommoocholla nalliyaahotine! Doono Yesuusi bi waahooba, and mandarooch aacheeton xallooch kichemmone; ashi mullooch beeti gaboon gaxxemmone. Arooba Yeeri asho bullin bi shuuni shuunoomona bi qelli qelloona gallatemmone. 6 Ta maneena'ote! "Kooreeti calloon shaaddiyaahotine!" getteeton no waanee ittoshi ariiyemmoyich, ittoshicha iqqa taannaa Aphiloosinochi mooyon mallatoon tuniiqqa gettato taane. Ebich ittoshi daggoochee koniyolla ikkoona geecibee baroon hoxaaye. 7 Haano! Bareena'oyee besho neen tuniito, konine? Yeeri neech imaanee mooyo amashoo beete? Illa Yeeri neech immito bi tuna gaata, amoyichiye Yeer waanee ne danataani wojoon tuniiqqa geeciibee ne naadee beeto? 8 Haanoshite! Yaafa Ayaanoochi abbato (dayino) bullina andoo michiyotina? Andoo gaannacho tunahotina? No taatataan beetee, taatahotina? Ittoshi taatato gaata, shunnesho taane; ittoshina tookkiree taatesho noone. 9 Tunaballi "Yeeri bi mishiraachachi noon 'Qitibe' getee nalleeti ashoochoomon bulliyee desh hoxeeti xaa'oon nooch immitone" iqqaaniye ta gabii beeto. Ta ishichiti naboo, shimaaji maraakeena'onaa shaweexi asheena'onochi aafooch coqqireeto no tunatoyichiye. 10 Kiristoosicha iqqa tuushoo no tunatee, ittoshi Kiristoosina shalligacho tunahotina? No niratee, ittoshi kupphahotina? No hoxeetee, ittoshi naadehotina? 11 Hanaach beddaahee shaacaqqaaniye no beeto; shachawaqqaaniye no beeto; kuxooniye no tahaa beeto; hoxeeqqa kishee gubboona tapeebeeniye no beeto; beeyemmi kexo muccaqqa guuddaabeeniye no beeto; 12 no hajee kishoona shuunaabee maraatoonaniye no beeto; ufeenoo diiriibee, du'iiteenoo haa'iibee, 13 naageenoo gaawaton wochiibee, gondoon no toommooch boonoshi yibbaatatee maanjiibee, hini shawee toommeexi asheena'o hidii boonoshi dupiti guudoonaa caachoonon boonoshi tuniiteenaniye no beeto. 14 Aaxxi /ta hajee bushiishoochoomon ittoshin kaaraqqi ciicoyichalli, yeelliyoyich toonoone hini mooyon ittoshich ta koorii beeto. 15 Kiristoosina tookkii ikkottaqqi ittoshi beetee, haddee ciyaani dojachina'o ittoshich boonoshi beeteenolla, meeti nihoo ittoshich aalloone; Kiristoos Yesuusina andra kashoon ittoshi danemmoyich, bi mishiraachee qaaroon ittoshich ta bechoona ittoshich nihoo taane. 16 Ebich "Taan shaahibote!" iqqa ittoshin qollaa beeto taane. 17 Ebichi naboyich Ximootiyoosin ittoshi waan wochaa beeto taane; aroo Doono Yesuusi nooch immiti ikkittinoona taanna shunnati gibaneeti bushoone. Kiristoos Yesuusina tookkii taach beeti ikkittinoona gaawa qocoona beebee, bulli xaa'ooch beeti kittinnee guuphina'o bullich ta dojii beetoomon, ta dojii beeti doyoon ittoshich shalligichemmone. 18 Ittoshi daggoochee ikkikkeena'o taan "No waan waataachemmone" iibee geecii beetina'one. 19 Tunaballi Doono Yesuusi daaggi gaata, ittoshi waan kaataree woyemmo taane. Yeerichi taatittino bekkemmo Yaafa Ayaanee giidoonalli, yibbaatoona toonoone; ebich ta hajee baatoona waaree ara geecachina'ochi yibbaatoon baach tunataanoon, boonoshi shuunee daggooch Yaafa Ayaanee giidoo beemonaa aalloonon xiishemmo taane. 21 Eke aabiniye ittoshi shunnii beeto? ittoshi waan kaararee ipabee wobatashi, oohee shunoona nibbabee wobate?

1 Qorontoosi 5

1 Ittoshi daggooch yeellii beeti mooyo beemo waayee beetone; ebiyoo bi nihoochi mecheen shaaggiti asho beemone. Ebiyoomi yeellii beeti mooyo Yeerich goyinnataani asheena'o daggoocholla aalloone. 2 Ishi gaata, aabichiqqi geeciyotine? Ebich ayina shapiyotina? Ebiyoomi shuunoon shuunati uroon ittoshi daggoochee kichibote! 3 Ittoshi waanee ta wokkateenolla, bulli araddoon ittoshin gabii beeto taane; ittoshi daggooch beetochoomon Doono Yesuus Kiristoosichi yakkiracho tunaqqa, hini gonda shuunoon shuunati uroochi toommooch and nallito taane. Ittoshi kiceeqqi beeti xaa'ooch ayaanoona ittoshina tookkii ta beetee, no Doono Yesuusi immiti giidoona, 5 Sheexaanoo ara uroochi meenon sheeriichee, Doono Yesuus Kiristoosi woyemmi aabooba bi kasho wodemmoyich, ittoshi daggoochee kichibote! 6 Ebiyoomi gonda mooyo ittoshi daggooch bi beemon ariibee, "Noyee baroo aalle" iqqi geeca beddiyotina? "Giishacha bukee shittoo dofee bukoon koofiihe" ii beeti yibbaatoon ariyaachotina? 7 Shittaalli bukoomon ittoshi tunemmoyich, shittoomi axaaxoon ittoshi daggoochee kichibote! Shittaalli bukoomi asho ittoshi tunoon arii beeto taane. Beshee Baarooba, deejee beeti bagoochoomon, Kiristoosi nooch deejeetone. 8 Ebich kiicaalli ibara mulloona shittaalli koshochoomonalli, kiicoonaa gondoona ceenniti mulloona shittachi bukoochoomon hini baaroon baaraayone. 9 Ebiyee aaf "Shuni maayachina'ona tookki ikkottiyaahotine!" iqqa koorii ittoshich wochato taane. 10 Ara ta kooriti wocho, Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi shuni maayachina'ochon, oohee qaatachina'onaa boggachina'onochon, oohee shaahiitee shuuneeti nuggushoyich goyinnachina'ochon toonoone. Ishichiqqa ta koorito gaata, hini shawee toommoochee tiyiree hammesho ittoshine getone. 11 Tunaballi "Kittinnee maneena'o getteetina'ochi daggoochee ikkoo shuni maayacho, oohee qaatacho, oohee shaahiitee shuuneeti nuggushoyich goyinnacho, oohee naagacho, oohee mashacho, oohee boggacho bi tuna gaata, biinna tookki ikkottiyaahotine! Ebiyoomi ashoona tookkiree maayoonolla maayaahotine!" iqqaaniye ta koorito. 12 Kittinnoo tunataani asheena'ochi toommooch ta toonoone nallemmo; areena'ochi toommooch nallemmo Yeerine. Tunaballi kittineena'ochi daggoochee gondoon shuunaa beetina'ochi toommooch nallaachemmo ittoshina? Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Ebiyoomi gonda shuunoon shuunati asho koninolla ittoshi daggoochee wokkiibote!"

1 Qorontoosi 6

1 Ittoshi daggoochee ikka kittinnoo bi kittinnee manoon bi taggemmi mooyo bee gaata, yaafeeti kittinneena'ochi toommoochaa taggoon qajiichii, boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaaneena'ochi toommoochaa taggoyich, aabichiqqi aafoon kupphahe? 2 Yaafeeti kittinneena'o Yeerich hajeyaani hini shawee toommeexi asheena'ochi toommooch gub nallemmina'o boonoshi tunoon ariyaachotina? Eboshichi toommooch gub ittoshi nallemmo tuna gaata, and napoomi gishiishi mooyina'on nalli ciicha shapiyotina? 3 Qemi qemona danaa beeti mooyo qayee, shimaaji maraakeena'ochi toommoocholla gub nallemmo no tunoon ariyaachotina? 4 Ishi gaata, eboshiyoomi mooyo tiyiyooba, boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiti asheena'ochi daggoochee hoxeeti asheena'onolla kaacciqqi, "No taggoon nallibote!" amoyich getaachotine? 5 Ittoshin yeelliyaacha? Kittinneena'ochi daggoochee tiyiti taggoon nallemmi ikka shalligachi asho aabichiqqi ittoshi daggooch aallahe? 6 Kittinnoo kittinnoon taggaha? Ebiyoo wotta boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaaneena'ochi toommoochaa tunaha? 7 Illa ittoshinaa ittoshina taggaa beeto tuna gaata, ittoshi kittinnee qocoon muriccito ittoshine. Ebiyee cikkiqqi ittoshi xuqqeyoo ittoshich gondeha? Boggeyoo ittoshich gaawataacha? 8 Tunaballi ittoshi kittinnee maneena'on xuqqiyotine; boggiyotine. 9 Boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiqqi Yeerichi aafooch cadiqaaneena'o bi taatittineech giyaachemmina'o boonoshi tunoon ariyaachotina? Muriccaahotine! Shunoon maa beetina'o, shaahiitee shuuneeti nuggushoyich goyinnaa beetina'o, anaamona tookkii shunoon maa beeti anaamina'o, 10 gaayeena'o, qaatachina'o, mashachina'o, naagachina'o, boggachina'o, eboshi daggoochee ikkolla Yeerichi taatittineech giyaachemmone. 11 Ebiyee aaf ittoshi daggoochee ikkikkeena'o eboshiyoomina'one; tunaballi and ittoshi axaaxoochee machato ittoshine; Yeerichoo yaafeeto ittoshine; Doono Yesuus Kiristoosinaa no Nuggushoochi Yaafa Ayaanoona cadiqiqqi Yeerichi aafooch neexato ittoshine. 12 Diqqich ikka asho "Bulli mooyon ta shuunemmoyich taach daaggeetone" geto qayaachemmone; tunaballi bulli mooyo biich gaaccemmo toonoone. "Bulli mooyon ta shuunemmoyich taach daaggeetone"; tunaballi "Ikkolla taan hajibe" getaache. 13 Diqqich bara asho wotta "Maayo maacoyichiye; maacoo maayoyichiye" geto qayaachemmone; tunaballi maayoonoo, maacoonoo ikka araddoon Yeeri aalliiyemmone. Tunatee kittinneena'ochi ashittino halleeto Doono Yeerichalli, shunee maamoyich toonoone. Ebich Doono Yeerine bulli mooyon ashittinoyich qannii beeto. 14 Yeeri bi giidoona Doono Yesuusin qitii duukkatina'ochi daggoochee kichitone; noonoo wotta qitii duukkatina'ochi daggoochee kichemmone. 15 Ittoshi ashittino Kiristoosichi ashittinee quumo bi tunoon ariyaachotina? Ishi gaata, Kiristoosichi ashittinee quumoon daami shuno maa beeti maachechi ashittinee quumoon tuniibona? Cir tunaaye! 16 Oohee shuno maa beeti maacheena tookkii shuno maato, biinna tookkii ikka meeno bi tunoon ariyaachotina? Yaafa Macaafoochaa "Gutteena'o ikka meeno tunemmina'one" getee kooreetone. 17 Tunaballi Doono Yesuusina tookkii ikkottati uro bi ayaanoona Yesuusina tookkii ikkottatone. 18 Ebich shunee mamoochee wohote! Asho bi shuunaa beeti bara axaaxoo bulli bi meenoyee maachiye; shunoon maa beeto bi hajee meechi toommoochiye axaaxoon bi shuunaa beeto. 19 Oohee ittoshi ashittino Yeeri ittoshich bi immiti Yaafa Ayaano beeti yaafee kexo bi tunoon ariyaachotina? Yeeri aaxxi gatiyoona ittoshin kematone; ebich ittoshi ashittino ittoshi hajoo toonoone. Illa ittoshi ashittinoona Yeerin oogiibote!

1 Qorontoosi 7

1 Andoo mechee shaagi mooyon kooriqqi taan echato ittoshine. Mecheen shaagi qayo gaawatone. 2 Tunaballi shunoon maa beetina'o meettii boonoshi itoyich, anaamo bullich bi hajee mechee beeboye; maachee bullich bi hajee keno beebe. 3 Keno bi mechech bi ashittinoon woonnaaye; mecheyoo ebiyoomon wotta bi kenoyich bi ashittinoon woonnaayoye. 4 Meche bi ashittinoon "Ta hajoone" gettaayo; bi ashittino bi kenoochone. Kenoo ebiyoomon wotta bi ashittinoon "Ta hajoone" gettaaye; bi ashittino bi mechechone. 5 "Giishacha aabee wottoon corootibone" iqqi echeeqqi ittoshi tuniiti aaboyee besh, ittoshinaa ittoshina wooneyaahotine! Qellee hakkee qayona Sheexaanoo ittoshin bi dachaachemmoyich, wochinnoon ikkottabote! 6 Tunaballi ebin ta gettaa beeto, ta hajee ciicoalli, Yeeri taach getaanoone. 7 Asho bulli taachoomon mechaalloon bi beemon shunnoye; tunaballi asho bullich bi qelli qelloona Yeeri biich immiti wojoo beetone; ikkoyich immati wojoo ebiyoomo bi tuna gaata, baroyich immati wojoo wotta baroone. 8 Tunaballi mechaalli anaamina'onaa xuumeena'onoyich "Shaagaanoon taachoomon ittoshi bee gaata, gaawiye; 9 tunaballi ittoshi qelloon quyo ittoshi mawii gaata, shaagote! Meechi qaatoona micoyee, shaago gaawatone" iqqa ciiccoye. 10 Shaaggitina'oyich wotta "Meche bi kenoon qayi hammaayoye; tunaballi biin bi qajaa hami gaata, bara kenoon shaagaanoon beeboye; oohee wottaree bi kenoona tookki shunaboye. Keno bi mecheen gawukkaaye" iyoye. Ishichito, Doono Yesuusiyalli, ta toono taane. 12 Wotta echatina'oyich ishichiyoye; tunaballi Doono Yesuusi toonoone; kittinneena'ochi daggoochee bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaani mechachi uro bi bee gaata, ara bi mechee biinna tookkii beemon bi shuni gaata, gawukkaaye. 13 Ebiyoomon wotta bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaani kenachi ure bi bee gaata, bi keno biinna tookkii beemon bi shuni gaata, biin qayi hammaayoye. 14 Ishichii ta beeto, bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaani keno bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiti mecheena diireeto bi tunatoyichiye; ebiyoomon wotta bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaani mechee bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiti kenoona diireeti bi tunatoyichiye. Ebi bi tuno qayi gaata, boonoshi bushiishoo Yeerich goyinnataani asheena'ochi bushiishooniye boonoshi shaahesho; tunaballi ibara mooyoochaa boonoshi bushiishoo Yeerich diireetina'one. 15 Tunatee bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaani mechee "Taan gawukkibe!" oohee keno "Neen gawukkemmo taane" bi geti gaata, tunabe. Ebina bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiti kenoon oohee mecheen aafi shaagee samaanoo yesho hakkaache. Yeeri ittoshin bi ceeggito, diggoona ittoshi beeyemmoyichiye; ebich ittoshi hakki gaata, tookkiree beebote! 16 Haane! Ne keno ne naboona bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiree bi wodemmo gaata, amoon ariinne? Haano! Ne mechee ne naboona bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiree bi wodemmo gaata, amoon ariinne? 17 Ishichiyoye; asho bulli bi qelli qelloona Doono Yesuus Kiristoosi biich immitoomon, Yeeri biin ceeggiyoobee beemooch beebe. Kittinnee guuphina'o bullich "Tuniibote!" iqqa ta gettaa beeto ebiniye. 18 Koniyolla Yeeri biin bi ceeggiyooba dokireeto bi tuna gaata, bi dokireyoon nookkaaye; baroo wotta Yeeri biin bi ceeggiyooba dokireyaano bi tuna gaata, ebiyee bek dokireyaaye. 19 Yeerichi getoon ceechoalli besho, dokireyoo oohee dokireyee qayo bi hallemmi mooyo aalloone. 20 Asho bulli bi qelli qelloona Yeeri biin ceeggiyoobee beemooch beebe. 21 Yeeri neen bi ceeggiyooba guuno ne gaata, aaxxiyaahine! Tunaballi ara guuchittinoochee ne kechemmi gommon ne dana gaata, ara gommon gawukkiyaahine! 22 Guuchittinooch beechii ceeggatoyich Doono Yesuus Kiristoosina guuchittinee ayaano bi toommoochee tiyitone; ebiyoomon wotta guuchittinoyich hajeyaan beechii ceeggato Kiristooshichi guunone. 23 Kiristoosi gatiyoon qocciqqi ittoshin kematone; ebich biichalli, ashich guunon tuniyaahotine! 24 Ta maneena'ote! Yeeri ittoshi qelli qelloona bi ceeggiyoobee beemooch beechi Yeerina tookki ikkottaree beebote! 25 Shaagaaneena'ochon Doono Yesuusi taach getaanoone; tunaballi Doonochi ariqqoona gibaneeto tunaqqa ta mulloona ta gabiton ittoshich ciiccoye. 26 Hini yemeenee iritoon no shalligi gaata, asho bi beetooch beemo biich gaawatone. 27 Mecheen shaaggato ne gaata, ne shaaggati mecheen gawukkoon gabaaye! Shaagaano ne gaata, shaagon gabaaye! 28 Tunaballi shaago neech axaaxoo toonoone; gidiirechoo shaaggeyoo axaaxoo toonoone; tunatee shaaggii beetina'ochi toommooch hini yemeeneexi mooyo iritoon deebemmone; ta qaatii beetoo ebi iritooch ittoshi giyaachemmoyich bayoyichiye. 29 Ta maneena'ote! Ta gettaa beeto ebiniye; yemeeno qaminnitone; hini shawoonaa bi toommeexi mooyona beshee toommoochiye bi beeto. Ebich ebiyee bek mechacho mechaalloochoomon, eepii beeto eefaanoochoomon, emirii beeto emiraanoochoomon, qiicoon kemaa beeto qiicaalloochoomon, hini shawee toommeexi mooyona gaaccee beeto bi beemon ara mooyoyich baach tuniyaanoochoomon tunabe. 32 Tunaballi ta shunnaa beeto, ikka mooyonolla gaabbaanoon ittoshi beeyemmoyichiye. Shaagaani kittinnoo "Doono Yesuusin aabichiree emirikkibate?" iqqi Doono Yesuusichi mooyoniye bi gabii beeto. 33 Tunaballi shaaggiti kittinnoo "Ta mecheen aabichiree emirikkibate?" iqqi hini shawee toommeexi mooyoniye bi gabii beeto; 34 ebina bi mullo gutti beera qoodeetone. Kittinnoo tunati, kenaalli maachee oohee gidiiree "Ta kashoonaa ta meenonon Doono Yesuusich diiribana" iqqa Doono Yesuusichi mooyoniye bi gabii beeto. Tunaballi shaaggeeti kittinne tunati maachee "Ta kenoon aabichiree emirikkibate?" iibee bi kechi mooyoniye bi gabii beeto. 35 Ebin ta gettaa beeto, ittoshin gaachoyichiye; ebiyoo gaawa kittinnittinee qocoona ittoshi beeyemmonaa mulloon guttiyaanoon Doono Yesuusich ittoshi maddemmonoyichalli, ittoshin gaadoyich toonoone. 36 Tunaballi ikka uro shaagga bi maakkiiti gidiiree diccaa oogaa bi gatiri gaata, "Biin shagaanoon ta yagoo tato toonoone" iqqi bi gabi gaata, bi shunniton shuunabe; shaago axaaxoo toonoone. 37 Tunatee gaboon ikkochiqqi bi mulloona kupphati uro, bi qelloon quyoon bi hakki gaata, koninolla boyeyaanoon bi tuniiyemmi mooyon gabiqqi, bi maakkiiti gidiireen "Shagaache" bi geti gaata, shaagi bi qayo gaawatone. 38 Ebich shaagga bi maakkiiti gidiireen shaaggito gaawichite; qajitoo beshoon gaawichite. 39 Kenachi maachee bi keno kashoona bi beemmi wottoon, shaagee samaanoona cuchatine; tunaballi bi keno qiti gaata, bi mulloon Doono Yesuusichi toommooch too'iiti kittinnoon baach tunaballi, bi shunnaton shaago biich daaggeetone. 40 Tunaballi ta gaboochaa wochinnoon shaaggeyaanoon bi bee gaata, beshoon emiremmine. Wotta hini ta gettaa beeti mooyo Yeerichi Yaafa Ayaano gabiito taach shaahii beetone.

1 Qorontoosi 8

1 Andoo asho goyinnaa beeti shaahiitee shuuneeti nuggushoyich deejeeti deejee mooyichon daakkiqqa ittoshich koorii beeto taane. "No bullich ariyoo beetone" gettee beeti yibbaatoo ibaroone. Ariyoone ashoon geecacho tunii beeto; tunaballi shunoone ashoon eennii beeto. 2 Koniyolla "Ariyoo taach beetone" iqqi bi gabi gaata, ara uro bat ibara ariyee xaa'ooch shagaanoone; 3 tunaballi koniyolla Yeerin bi shuni gaata, ara uro Yeerina arichatone. 4 Illa and asho goyinnaa beeti shaahiitee shuuneeti nuggushoyich deejeeti deejoon mamichon bi tuna gaata, shaahiitee shuuneeti nuggushoo koota nuggushoo bi tunoonaa ikka Yeeriyee damba bara nuggushoo aallo bi tunoonon arii beeto noone. 5 Shawooch oohee shimaayooch "nuggusheena'o" getteetina'o beeteenolla, wotta hini "nuggusheena'onaa doonina'ona" getteetina'o meettiteenolla, 6 kittinnoo nooch beeto, ikka Nuggushoo baachiye; biyoo Nihoo Yeerine; mooyo bullin hallito, biine; biichiye no beeto. Wotta kittinnoo nooch beeto, ikka Doono baachiye; biyoo Yesuus Kiristoosine; Yeeri bulli mooyon biinnaniye bi halliito; biinnaniye no beeto. 7 Tunaballi asho bullich hini ariyoo aalloone. Ikkikkeena'o ebiyee aaf boonoshi doyitoyich, hanaach beddaahee ebiyoomi maayoon "Shaahiitee shuuneeti nuggushoyich deejeetone" iqqi gabiibeeniye boonoshi maa beeto; yeexara mullacho boonoshi tunatoyich, "Ee'ato noone" iqqi gabiyeete. 8 Tunaballi ara maayoon mamo toonoone noon Yeer waan katichemmo; mamo no qajateenoo nooch shapemmo amolla aalloone; no maateenoo, nooch ceennemmo amolla aalloone. 9 Tunaballi ittoshi "Deejee maayoon mamoochee noon bajemmi mooyo aalloone" iqqi ittoshi gettii beeti mooyo kupphataani kittinneena'oyich xugo bi tunataachemmoyich, ittoshi qelloon ariibote! 10 "Ariyacho" gettee beeti ne, shaahiitee shuuneeti nuggushoochi kexooch deejee maayoon maaya kotaa ne beetee, yeexara mullacho neen bi beegi gaatoche? Ebiyoomi xaa'ooch ne bekko ara uroon "Deejee maayoon mame!" iqqi kupphiyoo toona? 11 Ebich "Ariyachone" ne getteyoo hini kupphataani kittinnoon shiwaree qaaqqooch daachiyoo toona? Ebi ara uro Kiristoosi biich qititi ne manoo toona? 12 Ebina ittoshi maneena'ochi toommooch gondoon shuunaabee, boonoshi yeexara mulloon mayiibee, Kiristoosichi toommooch gondoon shuunaa beetaachotina? 13 Illa ta maa beeti maayo ta manoon yexi dichemmi xugo bi tunesho gaata, biin yexi ta dichaachemmoyich, ta maayemmi meeno ta qitimmi wottoon echabe!

1 Qorontoosi 9

1 Konicholla hajeyaanee xalla asho toono taana? Doono Yesuusina wocheeti mishiraachacho toono taana? No Doono Yesuusin ta hajee aafoona beegaano taana? Ittoshi wotta Doono Yesuusi taanna bi shuunati shuunee aafo ittoshi toona? 2 And Doono Yesuusina tookkii ikkittinoon ittoshi danatoyich, ittoshi qelloona mishiraachacho ta tunee mallatee miixoo ittoshine. Ebich bareena'o taan "Mishiraachacho toonoone" boonoshi geti gaatolla, amolla bi tunatee ittoshich mishiraachacho taane. 3 Taan "Ne shuunoo tato toonoone" ii beeti asheena'oyich ishichiqqaaniye ta gettaa beeto; 4 ebi shuunoyich kittinneena'o immiton mamonaa uyona nooch bajeetona? 5 Bara mishiraachachina'onaa Doono Yesuusichi maneena'ona, Keefiyoo eboshi kittinnee boonoshi mecheena'ona tookkii shuunee shuunoyich gommo sha'oomon, noochoo no sha'emmoyich bajeetona? 6 Oohee no hajee kishoona shuunoon qajiichii kittinneena'ona degeyoo taannaa Barinabaasinoyich baachiya bi bajeeto? 7 Amee yemeenoocholla tunabe, bi hajee gijoon maabee koyaa beeti ginacho aalloone. Wotta woyinoon bechiqqi bi aafatee, maataani goyacho aalloone. Wotta miimon qiddaabee, ara miinji ejoochee uyaani qiddoo aalloone. 8 Ebin ta gettaa beeto, ashi gaboona baach toonoone; Yeeri wonna Muusich bi immiti calloochaanoo wotta ishichitone. 9 Ara calloochaa "Maayoon gatteena'ona buchiibee boonoshi noonoon cuchaaye!" getee kooreetone. Ishi gaata, Yeeri ishichito, buchii beeti gatteena'oyich ayiniqqiniya? 10 Yeeri bi ishichito, noocha iqqi toona? Bara ashich gochii beeti uro "Ta gochaa beeti maayo shagee maayemmo taane" iibee, gibanoona goyo biich qaawiihe; wotta maayoon buchii beeti gichacho "Hini ta buchaa beeti maayo ta gogoone" iibee gibanoona busho biich qaawiihe; ebich noocha getee hini mooyo kooreetone. 11 Illa andra kashee qaaree yaroon ittoshi daggooch no shookkatoyee, ittoshi waanee wotta no beemoyich tunemmi mooyon no dana gaata, tatataani mooyona? 12 Bareena'o ittoshina degee beetoyee no beshoon ittoshina degeeya shapiyona? Tunaballi Kiristoosichi mishiraachee qaaro amoonolla bi kicataachemmoyich, bullin haa'iihonalli, ebi nooch immati daaggoona ittoshi waanee gaacceyaano noone. 13 Yaafee kechi maddachina'o aroochee boonoshi maayemmon boonoshi danoon ariyaachotina? Wotta yaafee kechi deejee xaa'ooch deejoon giddii beetina'o ara deejee maayoochee boonoshi qoodeyoon ariyaachotina? 14 Ebiyoomon wotta "Mishiraachee qaaree ceegoon ashich bechii beetina'o ara mishiraachee qaaree gommoochee shohoon danabeete" iqqi Doono Yesuusi calloon neechitone. 15 Tunaballi ebi daaggeena'ona ebin cir tuniyaano taane. Andoo ebin ta koorii beeto, "Eboshi amoyich taach tunataacheete?" getoyich toonoone. Ebin ta tuniyoyee ta qitoo gaawiye. Ta geecoon koniyolla "Hoxabe!" getaache. 16 Yeeri taan "Mishiraachee qaaroon gete!" itone. Ebich ebi mishiraachee qaaroon ta gettateenolla, ta geecemmi mooyo taach aalloone; tunaballi Yeerichi mishiraachee qaaroon geto ta qayi gaata, taach woowo! 17 Ebin ta qelloona shunnaqqa ta tunii gaata, Yeeri taach wojemmone; tunaballi ebin shunaanoon ta tunii gaata, Yeeri taach guudiiqqi bi immiti shuunoon baachiye ta tunii beeto; 18 illa Yeeri taach bi immemmi wojoo amashoone? Ta wojoo, mishiraachee qaaroon gettiibee kittinneena'ona degeyaanoon, ashich mishiraachee qaaroon gatiyoon echataanoon ta bechoone. 19 Konicholla guuchittinoon hajeyaano ta tunateenolla, besha asheena'on Kiristoos waan deeboyicha iqqaaniye ta qelloon guuno tuniiqqa bullich ta hajii beeto. 20 Ayihudeena'on Kiristoos waan wochoyicha iqqa, boonoshina tookkii beebee boonoshin shaahiqqa beeho; Muusichi calloyich hajee beetina'on Kiristoos waan wochoyicha iqqa, ara calloyich hajeyoon ta qajateenolla, ara calloyich hajee beetina'on shaahiqqa beehoye. 21 Ebiyoomon wotta Muusichi calloyich hajeyaaneena'on Kiristoos waan wochoyicha iqqa boonoshina tookkii beebee boonoshin shaahiqqa beeho; tunaballi ibara mooyoochaa Kiristoosichi calloyich hajeyaanoon beetaano taane; ebich ebina Yeerichi aafoochaa bi calloyich hajeyaani uro toono taane; 22 Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona kupphataaneena'on kupphiyoyicha iqqa boonoshina tookkii beebee boonoshichoomon Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona kupphataani ashoon shaahiqqa beeho; taach hakkee beeti gommo bullina ikkikkeena'on wodiyoyicha iqqa asheena'o bullin bulli mooyona boonoshin shaahiyoye. 23 Mishiraachee qaaroochee danaa beeti abbatoon ta qoodeeyemmoyich, mishiraachee qaaroyicha iqqa ebi bullin tunii beeto taane. 24 Woccii beshoon gajiteeqqi wocaa beetina'ochi daggoochee wocona beshiree naadee wojoon danemmo ikka uro baach tunoon ariyaachotina? Ebiyoomon naadee wojoon ittoshi danemmoyich kuppharee gaawati wocon wocabote! 25 Wotta "Qiiccabana" iqqi qiiccoyich tiyii beeto bulli, bulli mooyona bi ashittinoon manjiiqqi kupphiihe. Eboshi qiiccaa beeto, aallemmi naadee gubbichoon wojeyoyichiye; tunaballi no qiiccaa beeto, aallataani gubbichoon Yeer waanee wojeyoyichiye. 26 Ebich shalligaanoon woccii beetina'ochoomon ta wocaachoye; yongoona qiiccaa beetina'ochoomon duuboon qiiccataachoye. 27 Tunaballi bareena'oyich mishiraachee qaaree ceegoon bechiichaa, diqqich qiiccee doyoochee ta muricee qiiccoochee Yeeri taan bi bayaachemmoyich, ta ashittinoon guripphaabee taach hajii beeto taane.

1 Qorontoosi 10

1 Ta maneena'ote! Ebin ittoshi tuushoon shunaache. No qaabbachina'o bulli quboona yiireebee Ceella Baharee aacon kimmiyeete. 2 Muusina tookkii ikkottoyich, ara quboonaa baharee aacona afaalleeheete. 3 Boonoshi bulli Yeeri immiti ikka maayoon maaheete; 4 boonoshi bulli Yeeri immiti ikka uyoon uchiyeete; ebinoo boonoshin dabbii beeti Ayaanachi xaqqee indaroochee uchitina'one; ara Ayaanachi xaqqee indaroo Kiristoosine. 5 Tunaballi Yeeri boonoshi daggoochee meetina'ona emiraanoone; ebich boonoshi dubano barahooch dihii echatone. 6 hIlla gonda mooyon boonoshi qaatitoomon no qaataachemmoyich, hini mooyo bulli nooch cuu'iyee mallatoone. 7 "Isra'eeleena'o mamonaa uyonoyich kotaheete; aroocheenoo duubba tiyiyeete" getee Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, boonoshi daggoochee ikkikkeena'o tuniitoomon, shaahiitee shuuneeti nuggushoyich goyinniyaahotine! 8 No wotta boonoshichoomon shunoon maayaayone; boonoshi daggoochee ikkikkeena'o shunoon maaqqi ikka araddoon hiyaa keeja huma asheena'o qitii ciiratina'one. 9 Boonoshichoomon "Yeerin yeshi beegmmone" gettaayone; boonoshi daggoochee ikkikkeena'o "Yeerin yeshi beegone" iqqi dingaroona qopaqqi qitii ciiratina'one. 10 Boonoshichoomon guruuxaayone; boonoshi daggoochee ikkikkeena'o guruuxee, aalliyacho kindiqqi boonoshin aalliitone. 11 Boonoshi toommooch tiyiti mooyo bulli nooch mallatoo tunatone; ebiyoo hini ciireexi yemeenooch beeti noon cuu'iyaniye bi kooreeto. 12 Ebich "Kupphaqqa neexaa beeto taane" ii beeto bulli bi dihaachemmoyich, bi qelloon ariibe. 13 Ashi toommooch waa beeti qiiccoyee damba bara qiicco ittoshi toommooch waataanoone; ittoshi hakkoyee beshiti qiicco ittoshi toommooch bi woyemmoyich daaggaanee Yeeri gibaneetone; qiiccee toommooch beebee qiiccoocheenoo ittoshi muriccemmi kelloon ittoshich qanniiyemmone. 14 Ebich ta shunachina'ote! Shaahiitee shuuneeti nuggushoyich goyinnoochee wohote! 15 Mullacho ittoshi tunoon ariiqqaaniye ebin ittoshich ta gettaa beeto; ebi ta gettaa beeti mooyon ittoshi nallibote! 16 Yeerin gallataqqa no qoodee beeti, diireeti xoofeexi uyo Kiristoosichi damoon gogo toona? No tiichaa beeti kosho Kiristoosichi meenon gogo toona? 17 Kosho ikkoo bi tunatoyich, hini ara koshoochee qoodee beeto no tunatoyich, no meettateenolla, ikka meeno noone. 18 Eke Isra'eeleena'o shuunaa beeti shuunoon gabibote! Deejee beeti xaa'ooch Yeerich giddati deejee maayoon maa beeti asheena'o deejee qoodeyachina'o tooneena'ona? 19 Illa ittoshich ta gettaa beeto ama iiniye? "Shaahiitee shuuneeti nuggushoyich deejeeti deejoo bi hallemmi mooyo beete" iiniya? Oohee "Shaahiitee shuuneeti nuggushoo ittoshich bi immemmi mooyo beete" iiniya? 20 Toonoone; ta gettaa beeto, "Aagateena'o deejii beeti deejoo yinneena'oyichalli, Yeerich toonoone" iiniye. Ebich yinneena'ona tookki ittoshi guuphon qaawaache. 21 Doono Yesuus Kiristoosichi xoofoochee uyibee, yinneena'o xoofoochee wotta uyon hakkaachotine; Doono Yesuus Kiristoosichi madoochee maabee, yinneena'ochi madoochee wotta mamon hakkaachotine. 22 Ebin tuniyoona Doono Yesuus Kiristoosin qanaatiyaayone. Ebin tuniyoyich biyee besha giidoo nooch aalloone. 23 "Mooyo bulli nooch daaggeetone" gettee beeti yibbaatoo beetone; tunaballi bulli mooyo nooch bi gaaccemmi gaaco aalloone. "Mooyo bulli nooch daaggeetone" gettee beetone; tunaballi bullin shuuno kittinneena'on eenniyaache. 24 Asho bulli bi manoyich gaawemmi mooyon gabiballi, bi qellichon baach gabaaye. 25 Gabiyoochee kemee beeti meeno bullin echataanoon, axiraachataanoon mamote! 26 Ebiyoo "Shawoonaa bi daggooch beeto bullina Doono Yeerichone" getee Yaafa Macaafooch bi kooreetoyichiye. 27 Bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaani uro bi kexooch ittoshin bi ataalli gaata, shunniqqi ittoshi hami gaata, bi giddiimmo bullin echataanoon, axiraachataanoon mamote! 28 Tunaballi koniyolla ittoshich "Ebi deejee meenoone" bi geti gaata, "Taan mangemmone" getiree bi gabaachemmoyich, ittoshich gettiti ara uroyicha getiree maayaahotine! 29 Ta ishichii beeto, "Ne manoochi mullo guttemmone" getoyichalli, "Ne hajee mullo guttemmone" getoyich toonoone. Ikka uro "Illa bara ashi mullo guttataachemmoyich tuniiya ta qaawiton amoyichiye ta qajemmo? 30 Yeerin gallataqqa ta maa gaata, Yeerin gallataqqa ta maa beeti maayoyich, amoyichiye taan boonoshi gondiiyemmo?" getiree echemmone. 31 Illa ittoshi maatee, ittoshi uchitee, oohee amoonolla ittoshi tuniitee, ittoshi tunii beeti mooyo bullina Yeerin oogiibote! 32 Meeti asheena'o wodemmoyich, boonoshich gaaccemmi mooyonalli taach gaaccemmi mooyon qaawaanoon, bulli mooyona asho bullin emirikkii beeti taachoomon, ittoshiyoo wotta asho bullin emirikkibote! Ayihudee ashoyich, Giriikee ashoyich, Yeerichi kittinnee guuphoyichoo xugo tuniyaahotine!

1 Qorontoosi 11

1 Kiristoosichi qocoon ta dabboomon, ittoshi wotta ta qocoon dabbibote! 2 Ta shuunatonaa ittoshich ta dojiti dooyoo bullinon ittoshi shalligii beetoyich, bareena'o taach immiton, wotta beshiiqqa ittoshich ta immati doyoon manjiiqqi ittoshi yechii beetoyich, ittoshin gallataa beeto taane. 3 Anaamo bullichi shimbo Kiristoosi, maachechi shimbo anaamo, Kiristoosichi shimbo Yeeri tunoon ittoshi ariiyemmoyich shunnoye. 4 Ebich bi qelloon kaapiichii corootii beeti, oohee Yeerichi qaaroon gettii beeti anaamo bulli bi shimbo tunati Kiristoosiniye bi yeellii beeto; 5 ebiyoomon bi qelloon kaafaanoon corootii beeti, oohee Yeerichi qaaroon gettaa beeti maachee bulli bi shimbo tunati anaamoniye bi yeellii beeto; ebiyoo bi qelloon kaafaani ure caggeetiyoomi bi tunatoyichiye. 6 "Ta qelloon kaafaache" immi maachee bi qelloon caggeeboye! Caggeyoo bi yeella gaata, kaafoye. 7 Anaamo Yeerichi shaahoonaa bi oogee yiiree mallatoonon bekkiyacho bi tunatoyich, bi qelloon kaafo biich qaawiyaache; tunaballi maachee anaamoyich oogee yiiree mallateene. 8 Yeeri maacheen anaamo waanee halliyalli, anaamon maachee waanee hallaanoone. 9 Yeeri maacheen anaamoyich halliyalli, anaamon maachech hallaanoone. 10 Ebich maachee bi qelloon kaafoye; ebina corootoyich oohee Yeerichi qaaroon getoyich bi daaggeyoon bekkiihane; wotta ebina shimaaji maraakeena'o bi daaggeyoon ariiyemmina'one. 11 Tunaballi Yeeri maacheen anaamo waanee bi hallitoomon, ebiyoomon anaamo wotta maachee waaneeniye bi shiijaa beeto; bullinoo hallito, Yeerine. Ebich Doono Yesuusina tookkii nooch beeti ikkittinoona maachee anaamona, anaamoo maacheena degee beetina'one. 13 Eke ittoshi, ittoshi qelloona nallibote! Kittinneena'o kiceeti xaa'oochaa maachee bi qelloon kaafaanoon Yeerich bi corooti gaata, gaawiya? 14 Qelloon kaacciibee genjiyoo anaamoyich bachoo bi tunoomon, genja qello maachech oogee yiiroo bi tunoon Yeeri ashich bi qociiti beemi shuriyoona ittoshich bekkataacha? Yeeri maachech "Bi qello biich qeroone" iqqi immitone. 16 Ebichi naboona gajiteeyemmo bi bee gaata, nowoo tunabon, oohee Yeerichi kittinnee guuphina'oo tunabeete, ebiyee damba bara doyoo nooch aalloone. 17 Ittoshi ikkooch kiceehooba, ittoshi shuunaa beeti shuunoo gondoonalli gaawaton bi deebo qajii beetoyich, ebichi hillooch ta koorii beeti wochoona ittoshin gallatataache. 18 Shiichiree ta gettemmi mooyo, ittoshi kicee beeti daggooch gajiteyoo beemon ta waayatoyichiye; ebi gajiteyoo qatoochaa ibaroo tunoon tuushaano taane. 19 Ittoshi daggooch gajiteyoo tiyii beeto, ittoshi daggoochee ibara moochachi kittinneena'o bekkemmoyichiye. 20 Illa ikkooch kiceechaa, "No maa beeto, Doonochi koshoniye" iqqi ittoshi gabiteenolla, Doonochi koshon toonoone ittoshi maa beeto. 21 Ittoshi maa bee gaata iibaareyaano ittoshine; bulli bi qelli qellee maacee miyoniye bi gabii beeto; ebich ikkikkeena'o maayemmon muccaqqi shaacaa beetee, bareena'o maa michiqqi mashaa beetina'one. 22 Ishi amoone? Kechacho ittoshi toona? Ittoshi kexoochaa maa uyaachotina? Oohee Yeerichi kittinnee guuphoniya ittoshi hoxaa beeto? Amolla aalli girachina'oniya ittoshi yeellii beeto? Ittoshin ama getate? Gallatabata? Cir ittoshin gallatataache. 23 Doono Yesuusi taach bi immiton, ta wotta ittoshich beshiiqqa ta immati doyoo ebine; Doono Yesuusi beshiitee bi immeeyemmi aroobee xum koshon tiijiye; 24 Yeerin gallataachii, tiichiqqi, "Ha'ote! Ebi ittoshich deejeeyemmi ta meenoone. Taan shalligoyich, hini koshon mamote!" iye. 25 Ebiyoomon wotta koshon boonoshi maati hillooch xoofoon tiijiqqi, "Hini xoofeexi uyo Yeeri ta damoona bi manjiiyemmi andra wogoone; ebin ittoshi uchimmi aabo bullina taan shalligoyich, uyote!" iye. 26 Ebich hini koshoon ittoshi maammi, hini xoofoochee ittoshi uchimmi aabo bullin, Doono Yesuusi wottaa waammi wottoon ebin tuniyoona, ashich bi qitoon miixa beeyemmo ittoshine. 27 Illa Doono Yesuusin yeelliimmi gommona, hini Doonochi koshoochee maa beeto, oohee hini bi xoofoochee uchii beeto bulli, Doono Yesuusichi meenonaa damoonon ee'ii bi itoyich, mangeeyemmone. 28 Ebich asho bi qelli qelloona shiichiree bi mulleexi mooyon xiishiichi, ara koshoochee mame; xoofoocheenoo uye. 29 Tunaballi asho koniyolla Doono Yesuusichi meeno yaafoo tunoon shalligaanoon bi maa gaata, bi uyi gaata, bi mamonaa bi uyona bi toommooch mangoon deebemmone. 30 Ebichi naboona ittoshi daggoochee meetina'o biiyaqqi niratina'one; ikkikkeena'oo qititina'one. 31 Tunaballi shiichiqqa no mulleexi mooyon no xiishito gaata, nalloo no toommooch waataacheshone. 32 Tunatee yemeenee ciirooba, Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'ochi toommooch bi nallehooba, boonoshina tookkiree no tommooch bi nallaachemmoyich, and Doono Yesuusi no toommooch nalliibee sheerii beetone. 33 Illa ta maneena'ote! Tookkii mamoyich ittoshi kicee bee gaata, iibaareebote! 34 Ittoshi kiceyoo nalloon ittoshi toommooch bi deebaachemmoyich, shaacato koniyolla bi bee gaata, bi kexoochaa mame. Echati mooyon ittoshi waan ta waahooba qociiyemmo taane.

1 Qorontoosi 12

1 Illa ta maneena'ote! Yaafa Ayaano immii beeti wojoon ittoshi ariiyemmoyich qaawii beeto taane. 2 Ebiyee aaf Yeerin ariyaano ittoshi beehooba, gasheeqqi kashaalli shaahiitee shuuneeti nuggusheena'o waan oriheebee ittoshi echoon tuushaano ittoshine. 3 Ebin ariibote! Koniyolla Yeerichi Yaafa Ayaanoona yaabeebee, "Yesuusi upato tunabe" geton hakkaache; ebiyoomon wotta Yeerichi Yaafa Ayaanoona yaabeyaanoon, "Yesuusi Doonone" geton hakkemmo, koniyolla aalloone. 4 Illa Yaafa Ayaano immii beeti wojoo bari baroone; tunaballi immii beeti Yeerichi Yaafa Ayaano ikkoone. 5 No shuuni shuunee qoco bari baroone; tunaballi no shuunaa beeti shuunee Doono ikkoone. 6 Shuunee gommo bari baroone; tunaballi shuunoo bullin shuunaa beetina'o bullich giidoon immii beeti Yeeri ikkoone. 7 Tunaballi kittinnee guuphina'o gaacceeyemmoyich, kittinneena'o bullichi toommooch boonoshi qelli qelloona Yaafa Ayaano beemi mallatoo bekkaa beetone. 8 Yaafa Ayaano ikka kittinnoyich shalligee yibbaatee hakkoon immiye; wotta ara Yaafa Ayaano ariyee yibbaatee hakkoon baroyich immiye. 9 Ebiyoomon wotta ara Yaafa Ayaano "Kiristoosi bulli mooyon shuuno hakkemmone" iqqi ibarii beeti mulloon baroyich immiye; wotta ara Yaafa Ayaano biiyaton wodiyee hakkoon baroyich immiye; 10 wotta ara Yaafa Ayaano ikkoyich gaakkachi shuunoon shuunee hakkoon, baroyich wotta Yeerichi qaaroon getti hakkoon, baroyich wotta wojeena'o Yaafa Ayaano waanee boonoshi immeyoonaa immeyee qayonon xiishee hakkoon, baroyich wotta arichataani noonoona yibbaatee hakkoon, baroyich wotta ara arichataani noonoona yibbaateeton biichii wokkeellee hakkoon immiye. 11 Ebi bullin shuunaa beeto, ara ikka Yaafa Ayaano baachiye. Ara Yaafa Ayaano bi hajee daaggoonaniye kittinneena'oyich boonoshi qelli qelloona wojoon bi qoodii beeto. 12 Ashittino ikkoo bi tunateenolla, meeti quumachone; ashittinee quumo meeto tunaabee ikka ashittinoon bi tunoomon, Kiristoosiyoo wotta ebiyoomone. 13 Ebiyoo Ayihudoon tunabon, Giriikoonoo tunabon, guunonoo tunabon, doononoo tunabon, ikka ashittinoon tunoyich ikka Yaafa Ayaanoona no afaalleetoyichiye; wotta Yeeri ara ikka Yaafa Ayaanoochee no bullich bi uchitoyichiye. 14 Ashittino bi gettee beeto meeti quumeena'o kiceetoalli, ikka quumo ikketo toonoone. 15 Ikka ashi baatoo tiyiqqi, "Ta, kishoo tuno ta qajatoyich, ashittinee quumo toono taane" bi geti gaata, ebina ashittinee quumo bi tuno echeha? 16 Wotta ikka ashi waamo tiyiqqi, "Ta, aafo tuno ta qajatoyich, ashittinee quumo toono taane" bi geti gaata, ebina ashittinee quumo bi tuno echeha? 17 Quumo bullichi shuunoo ciino baach bi tuna gaata, waayo aabichee hakkeeyehe? Quumo bullichi shuunoo wotta waayo baach bi tuna gaata, shiiqqo aabichee hakkeeyehe? 18 Tunatee Yeeri bari bara shuunoon shuunaa beeti quumeena'on ikka ashittino tuniiqqi bi shunni shunnitooch kotiitone. 19 Hini quumeena'o ikka quumooch boonoshi halleeto gaata, ara quumo bulli "ashittino" getteyaacheshone. 20 Ebich quumeena'o meetina'one; tunaballi ashittino ikkoone. 21 Ebich aafo kishoon "Ne beemo taach amoonolla gaacaache" geton hakkaache; wotta qello baatoon "Ne beemo taach amoonolla gaacaache" geton hakkaache. 22 "Hakka guuteena'one" gettee beeti quumeena'olla beshooniye boonoshi gaaccii beeto. 23 "Yeellii beeti quumeena'one" iqqa no gabii beetina'on beshoon oogiiqqa tahoon tajii beeto noone; wotta ashich bekkataani no quumeena'onolla beshooniye no oogii beeto. 24 Tunaballi no ashittinee daggoochee mallatachi quumeena'oyich ebi bulli qaawiyaanoone; tunaballi Yeeri ashittinee quumeena'o boonoshi shoodeeyemmoyichalli, "Kaarabeete" iqqi yeshiyaanoone; yeellii beeti quumeena'on beshoon oogiiqqiniye yeshii bi hallito. 26 Ikka quumo qaaqqa gaata, bareena'o bulli tookkii qaaqqaheete; ikka quumoyich oogo immee gaata, bareena'o bulli tookkii emiriyeete. 27 Illa ittoshi Kiristoosichi ashittino ittoshine; ittoshi qelli qelloona bi ashittinee quumo ittoshine. 28 Yeeriyoo kittinneena'o kicee beeti xaa'oo bulliich boonoshi guuphi daggooch shiichiqqi mishiraachachina'on, aree hillooch Yeerichi qaaroon gettachina'on, keejinnoon dojachina'on qociitone; daakkiqqi gaakkachi shuunoon shuunachina'on, biiyatina'on wodii beeti wojachina'on, iriteetina'oyich deggachina'on, kittinnee guuphina'on yaabii qeejachina'on, arichataani bari bara noonoona yibbaatachina'on qociitone. 29 Tunaballi kittinneena'o bulli mishiraachachina'ona? Bulli Yeerichi qaaroon gettachina'ona? Bulli dojachina'ona? Bulli gaakkachi shuunoon shuunachina'ona? 30 Bullich biiyatina'on wodiyee wojoo beeta? Bulli arichataani noonoona yibbaatachina'ona? Bulli arichataani noonoona yibbaateeton biichii wokkeellachina'ona? Ebi toonoone. 31 Illa bulliyee besha wojoon danoyich manjiiree qaawibote! Andoo bulliyee besha mooyon ittoshich bekkiiyemmo taane.

1 Qorontoosi 13

1 Ashi noonoona, oohee shimaaji maraakeena'ochi noonoona yibbaatoon ta hakkiteenolla, shuno taach aalla gaata, baad shuurikkiyee qaaddii beeti qaaxilloomo taane. 2 Yeerichi qaaroon getoyich hakkoo taach bi beetee, Yeerichi maacee mooyo bullin ariiqqa ariyoo bullin dano ta hakkitee, Yeeri gettiton ibariiqqa gepoon "Hiniichee tiyiree ok ebiich beshabe" iqqa tuniyoon ta hakkitee, shuno taach aalla gaata, shokkaachoo taane. 3 Taach beeto bullin qoodiqqa girachina'oyich ta immatee, "Ta ashittino mice" iqqa qaaqqooch giyaa ta miccatee, shuno taach aalla gaata, taach bi hallemmo amolla aalloone. 4 Shunacho bulli mooyon haa'iihe; ashoyichoo deehe. Shunacho bii'ataache. Shunacho naadeyaache; geecaache; 5 yeellii beeti mooyon tuniyaache; bi qellich gabaache; ipataache; xu'oon haddaache; 6 ibara mooyona emiriyalli, gonda mooyona emiraache; 7 shunon cir qayaache; bullin ibariihe; bullin gibanahe; kuxaanoon haa'iihe. 8 Shunoyich ciiro aalloone; Yeerichi qaaroon getti wojoo bi tunatee, beshachone; arichataani noonoona yibbaatee wojoo bi tunatee, echachone; ariyee wojoo bi tunatee, beshachone. 9 Ebiyoo no ariyoo ceenaani shapoo, Yeerichi qaaroon no getoo ceenaani shapoo bi tunatoyichiye; 10 tunaballi shapaani ceeni wojoo kindiyooba, hini ceenaani shapa wojoo aallemmone. 11 Busha ta beehooba, bushittinee yibbaatooniye yibbaataabee ta echato; gabiibee, shalligiibee ta echato bushiishoochoomoniye. And gurimaashaachaa, hini bushittinee mooyo bullin beshiito taane. 12 Hanaach Yeerin no ciinnaa beeto, dooshirati heeraawoochaa no mallatoon no beegoomoniye; tunaballi aroobee aabooba biin no aafoona xallaayi beeggemmo noone. And Yeerin woddiiqqa ariyaano taane; tunaballi Yeeri ciichiqqi taan bi ariitoomon, arooba tawoo ebiyoomon wotta ciichiree biin ariiyemmo taane. 13 Illa Yeeri gettiton ibariyoo, gibanoonaa shunoona hini keemina'o manjiqqi beetina'one. Eboshiyee besho shunoone.

1 Qorontoosi 14

1 Illa bulliyee beshoon kupphiiree shunoon dabbibote! Yaafa Ayaanee wojoon danoyich qaatibote! Eboshiyee Yeerichi qaaroon getti wojoon danoyich beshoon qaatibote! 2 Ashich arichataani noonoona yibbaataa beeti asho, Yeerichalli ashich yibbaatataanoone; ebiyoo bi yibbaataa beeti yibbaatoo ashich bi tuusheetoyichiye; biyoo Yaafa Ayaanee giidoonaniye Yeerichi maacee mooyon bi yibbaataa beeto. 3 Tunaballi Yeerichi qaaroon ashich gettii beeti uro kittinnee guuphon eenniyoyich, kupphiyoonaa goggiyoonoyichiye bi gettii beeto. 4 Arichataani noonoona yibbaataa beeti uro bi ikketoyichiye bi eennii beeto; tunaballi Yeerichi qaaroon gettii beeti uro kittinnee guuphoniye bi eennii beeto. 5 Arichataani noonoona ittoshi yibbaatoon shixaano taane; tunaballi beshoon ta shunnaa beeto, Yeerichi qaaroon ittoshi getoniye. Arichataani noonoona yibbaateeti yibbaatoo kittinnee guuphon bi eenniiyemmoyich, wokkeelli biichemmi asho aalla gaata, arichataani noonoona yibbaataa beeti ashoyee Yeerichi qaaroon gettii beeti ashoone besho. 6 Ta maneena'ote! And ittoshi waan waaqqa Yeeri taach bekkiiti mooyon, oohee ariyoon, oohee Yeerichi qaaroon, oohee kittinnittinee doyoon getaanoon arichataani noonoona ta yibbaata gaata, ta womo ittoshich amoon hallehe? 7 Ximboonaa shumburoonoyich kasho aalloone; tunaballi asho ximboon yexxii bi beetee, oohee shumburoon huggii bi beetee, ellaa beeti ashich qiinoo bi arichiyoo qayi gaata, shoddo amoona arichehe? 8 Wotta koyee mallatoon arichii beeti qaaroona tiroo huggeyoo qayi gaata, asho aabichireeshiye ginee koyoyich bi qannemmo? 9 Ebiyoomon asheena'o arii beeti noonoona kaachii yibbaato ittoshi qayi gaata, aabichiree ittoshi gettii beeton ariyoo hakkeheete? Ittoshi yibbaataa beeton yongoalli daammii beeto, ashi waamooch giyaanoone. 10 Hini shawee toommooch meeti bari bara ashi nooneena'o beetina'one; tunaballi bi shawi shawoochaa yibbaataa beeti asheena'oyich noonoo bulli tuusheyaanoone. 11 Illa ikka asho yibbaataa bi beeti noonoon ta ariyoo qayi gaata, ara yibbaataa beeti uroyich dallaawa ashoomo taane; ara yibbaataa beeti uro taach dallaawa ashoomone. 12 Ebiyoomon wotta ittoshi Yaafa Ayaanee wojoon kupphiiqqi qaawii beeto ittoshi tunatoyich, kittinnee guuphina'on eenniyoyich tunemmi wojeena'on oogichiree qaawibote! 13 Ebich ashich arichataani noonoona yibbaataa beeto bi yibbaataa beeti noonoon ariiree ashich biishi bi wokkeellemmoyich corootibe. 14 Ashich arichataani noonoona ta corooti gaata, ta ayaano corootii beetone; tunaballi ta mullo danati aafachi mooyo amolla aalloone. 15 Ishi gaata, aabichibate? Ta ayaanoona corootemmo taane; ta mulloona wotta ariibee corootemmo taane; ta ayaanoona Yeerich shoddemmo taane; ta mulloona wotta ariibee Yeerich shoddemmo taane. 16 Ebi toono gaata, ne ayaano ikketona Yeerin ne gallata gaata, ne gettaa beeto biich giyaani kittinnoyich bi tuusheetoyich, aabichireeshiye Yeerin ne gallataa beeti gallatoyich "Tookkona" bi gettemmo? 17 Yeerin gaawichiqqa ne gallatateenolla, ara uroyich ne gaaccati gaaco aalloone. 18 Ittoshi bulliyee beshoon ashich arichataani noonoon ta yibbaataa beetoyich, Yeerin gallatahoye; 19 tunaballi bareena'on ta dojemmoyich, kittinnee guuphi daggoochaa arichataani noonoona humaa xuma qaaroon ta yibbaatoyee, ta mulloona ariibee uucha qaaroon yibbaatoon shunnoye. 20 Ta maneena'ote! Gonda mooyoyich nallafoon tunabotalli, gabee shapoona gaggariyaahotine! Gaboona dicciti ashoon tunabote! 21 "Doono Yeeri 'Arichataani noonoon yibbaataa beeti asheena'ochi noonoona hini Isra'eeleena'oyich yibbaatemmo taane; dallaawa asheena'ochi noonoona yibbaataa beeto taane; aroobolla ta yibbaatoon waayataachemmina'one' ii beetone" getee Yaafa Macaafooch kooreetone. 22 Ebich arichataani noonoona yibbaatee wojoo Yeerichi giidee mallatoo bi tunemmo, boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaaneena'oyichalli, too'iitina'oyich toonoone. Yeerichi qaaroon dojoo boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iitina'oyichalli, too'iyaaneena'oyich toonoone. 23 Illa kittinnee guuphi shiisheena'o bul ikkooch kiceechii, ebi kiceeti guuphi shiisheena'o bul arichataani noonoona boonoshi yibbaataa beetee, boonoshi beetooch Yeerichi qaaroon ariyaani kittinneena'o, oohee boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaaneena'o boonoshi giyi gaata, ittoshin "Hini asheena'o geyatina'one" getaacheheeta? 24 Ebiyee boonoshi bulli Yeerichi qaaroon gettii boonoshi beetee, boonoshi beetooch bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaani asho, oohee Yeerichi qaaroon ariyaani kittinnoo bi giyi gaata, boonoshi bulli gettii beeti qaaro bi maacoon michemmone; bi waayati mooyo bulli biin ittibatemmone. 25 Ebina bi mullooch aashati gonda mooyon aannibee, "Ibaroon Yeeri ittoshi daggooch beetone" getibee yitiree Yeerich goyinnemmone. 26 Illa ta maneena'ote! Ikkooch ittoshi kiceehooba, ikkoo shoddoon shoddahe; baroo wotta Yeerichi qaaroon gettiye; baroo Yeeri biich bekkiiti mooyon gettiye; baroo arichataani noonoona yibbaatahe; baroo arichataani noonoona yibbaateeton biichii wokkeelliye. Eboshi bulli kittinneena'on eenniyoyich gaaccemmina'o tunabeete. 27 Arichataani noonoona yibbaataa beetina'o boonoshi bee gaata, guttaree oohee bi beshi gaata keejaree bii'eyaayi kaalli kaalloona neexaree yibbaatabeete. Wotta ikka asho ebi arichataani noonoona yibbaateeton biishi wokkeellibe. 28 Tunaballi biishi wokkeellemmo aalla gaata, kiceeti kittinneena'ochi daggoochaa qaaraayeete; boonoshinaa Yeerinoyich baach geteete. 29 Yeerichi qaaroon gettii beeti asheena'o guttaree oohee keejaree kaalli kaalloona geteete; bareena'o ara getteeti qaaroon kichi kindiree gabibeete. 30 Tunaballi ara kotati asheena'ochi daggoochee ikkoyich Yeeri ikka mooyon bekkiitee getta bi tiyi gaata, shiichiqqi yibbaatee toommooch beeti uro qaaraaye. 31 Waayaa beeto bulli ariiyemmonaa kupphemmonoyich, ittoshi bulli kaalli kaalloona Yeerichi qaaroon geton hakkiyotine. 32 Yeerichi qaaroon getti Ayaanee wojachi uroyich ara Yeerichi qaaroon getti Ayaanee wojoo hajee beetone. 33 Ebiyoo Yeeri diggee Nuggushoalli, bunnee nuggushoo toono bi tunatoyichiye. Yeerichi yaafee guuphina'ochi daggooch tunemmi doyoomon, 34 maacheena'o kittinneena'ochi kicee daggoochaa cikki kotabeete; yibbaato boonoshich daaggeyaanoone. Ayihudeena'ochi callooch bi kooreetoomon, hajeebeete. 35 Kittinneena'ochi kicee daggoochaa yibbaato maachech daaggeyaano bi tunatoyich, ikka mooyon ariyoyich boonoshi qaawi gaata, boonoshi kexi kexoochaa boonoshi keneena'on echabeete. 36 Yeerichi qaaro kechito, ittoshi waaneeniya? Oohee ittoshi waan baachiya bi shaggito? 37 Koniyolla Yeerichi qaaroon gettacho, oohee ayaanacho tunato bi shaahi gaata, hini ta kooriti mooyo Doono "Tuniibote!" iqqi bi gettiti wocho tunoon ariibe! 38 Tunaballi koniyolla hini wochoon waayo bi qayi gaata, bi getoon waayiyaahotine! 39 Ebich ta maneena'ote! Yeerichi qaaroon getoyich, manjiiree qaawibote! Arichataani noonoona yibbaatoon bajaahotine! 40 Mooyo bulli yaaroonaa gaawati gommona tunabe.

1 Qorontoosi 15

1 Ta maneena'ote! Ebiyee aaf ittoshich ta getee waayaqqi ittoshi ibariiti, aroona ittoshi neexati mishiraachee qaaroon ittoshich shalligichiyoye. 2 Ebi mishiraachee qaaroon manjiiqqi ittoshi yeshi gaata, biinna wodemmo ittoshine. Ebi toonee gaata, Kiristoosichi toommooch ittoshi mullee too'iyoo duuboone. 3 Wotta taach immati bulliyee besha mishiraachee qaaroon beshiiqqa ittoshich immato taane. Ebiyoo Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, Kiristoosi no axaaxoyicha iqqi qitiye; Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, duukkahe; bi duukkati keeja qemooba qitii duukkatina'ochi daggoochee Yeeri biin kichiye. 5 Biin bi kichitoyee gub, shiichiqqi Keefich bekkahe; aree hillooch aaraa gutta mishiraachachina'oyich bekkahe. 6 Aree hillooch uucha balloyee besha bi dabbeena'oyich ikka wottoon bekkahe. Eboshi daggoochee meetina'o hanaach beddaahee kashoona beetina'one; tunatee ikkikkeena'o qititina'one. 7 Aree hillooch Yaaqoobich, daakkiqqi mishiraachachina'o bullich bekkahe. 8 Ciiroochaa hini yiingaalli gitto tunati taach wotta bekkahe. 9 Ishichii ta ii beeto, Yeerichi kittinnee guuphina'on yookkaa ta du'iitoyich, mishiraachachina'o bulliyee desho ta tunatoyichiye; "Mishiraachacho" geteenoo ceeggeeya bedaano taane. 10 Tunaballi hanaach mishiraachacho tunoyich taan bechito Yeerichi wojoone; Yeeri taach bi immiti wojoo duubo toonoone. Ebich bara mishiraachachina'o bulliyee beshoon aajaabee shuunato taane; tunaballi aajiqqi shuunato, taanna tookkii beeti Yeerichi wojoalli, ta toono taane. 11 Ebich tawoo tunaban, boonoshiyoo tunabeete, no bulli mishiraachee qaaroon ittoshich gettahone; ebinoo ittoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iihotine. 12 Illa mishiraachachi no "Yeeri Kiristoosin qitii duukkatina'ochi daggoochee kichitone" iqqa mishiraachee qaaroon gettaa beeto no tuna gaata, ittoshi daggoochee ikkikkeena'o aabichiqqi, "Yeeri qitii duukkatina'on kichaachemmone" iyeete? 13 Qitii duukkatina'o keyaachemmina'o tuna gaata, ishi gaata, "Kiristoosin Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee kichaanoone" getoalli amoone! 14 Yeeri Kiristoosin qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kichaan gaata, ishi gaata, no gettaa beeti Yeerichi wocho duuboone; wotta Kiristoosichi toommooch ittoshi mullee too'iyoo duuboone getoalli amoone! 15 Nowoo wotta "Kiristoosin Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee kichitone" iqqa Yeerichon no miixatoyich, kootoon miixaa beeton tunatonalli amoone! Illa qitii duukkatina'o keyaachemmina'o tuna gaata, Kiristoosin Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee kichaanoone getone. 16 Yeeri qitii duukkatina'on kichaachemmo bi tuna gaata, ishi gaata, "Yeeri Kiristoosin qitii duukkatina'ochi daggoochee kichaanoone" getone. 17 Yeeri Kiristoosin qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kichaan gaata, ishi gaata, bi toommooch ittoshi mullee too'iyoo duuboone; and beddaahee ittoshi axaaxoyich maaroon danataano ittoshine getone. 18 Ishi gaata, boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iichii qititina'o andoo xuuxee toommoochiye boonoshi beeto getone. 19 Hini shawee toommeexi beemoyich baach Kiristoosin gibanaa beeto no tuna gaata, ishi gaata, bulliyee beshoon asho nooch ayina bedo noone getone. 20 Tunaballi Yeeri Kiristoosin qaabbiiqqi qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kichoo ibara mooyone; ebina qitii duukkatina'on kichemmo bi tunoon xiishitone. 21 Ikka uroona qitoo bullichi toommooch waatone; ebiyoomon wotta ikka uroona qitii duukkatina'ochi daggoochee keyo waatone. 22 Addaamina asho bulli qitii beetoomon, ebiyoomon wotta Yeeri qitii duukkatina'o bullin Kiristoosina kashachon tuniiree kichemmone. 23 Tunaballi Yeeri ebin bi tuniiyemmo kaalli kaalloonaniye; shiichii Kiristoosin qaabboo tuniiqqi, qitii duukkatina'ochi daggoochee Yeeri kichitone; ebichi hillooch wotta Kiristoosi wottaqqi bi waahooba, Kiristoosicho tunatina'onoo Yeeri kichemmone. 24 Yeeri bi shixachina'o bullin kochii kecciqqi Kiristoosichi baatooch bi dichimmi wottoon, Kiristoosichi taato echataani mooyone. Ebich Kiristoosi taatittinoon, ukkurittinoonaa giidoo bullinon hapiree bi taatittinoon Nihoo Yeerich guudiiree immemmone. Arooba yemeenee ciiro tunemmone. 26 Arooba ciireexi shixacho yiikkatee aallemmone; ara shixacho qitoone. 27 "Yeeri mooyo bullin Kiristoosichi baatooch yittiiqqi biich hajiitone" getee Yaafa Macaafooch kooreetone; tunaballi "Bulli biich yittiqqi hajeetone" geto, mooyo bullin yittiiqqi Kiristoosich hajiiti Yeeriyee damba baroo bulliniye getone; ebiyoo xalla arichatone. 28 Tunaballi Yeeri bullichi toommooch hottiree bi taatemmoyich, bullin Kiristoosich bi hajiitee, arooba bi bushoo Kiristoosi wotta bullin biich hajiitoyich hajeeyemmone. 29 Ebi toonee gaata, qitiqqi duukkatina'ochi keroyich aacona afaallee beeti asheena'ochi, amoon gabii beeteete? Yeeri qitii duukkatina'on ibaroon kichaachemmo bi tuna gaata, boonoshi keroyich aacona afaalleyo gaaccemmi gaaco amashoone? 30 Yeeri qitii duukkatina'on kichaachemmo bi tuna gaata, no wotta qemi qemona qaa'i iritoyich no qelloon beshiiqqa no immaa beeto, amoyichiye? 31 Ta maneena'ote! No Doono Yesuus Kiristoosi nooch bi immiti ikkittinoona ittoshin ta dano geecii beetone; ebich "Qemi qemona qitoo taanna danaa beetone" iqqa gettahoye. 32 Efesoonaa cooxoomi asheena'ona tookkii ta qiiccato ashi doyoomon baach bi tuna gaata, amooniye taach bi gaaccemmo? Yeeri qitii duukkatina'on kichaachemmo bi tuna gaata, hini shaweexi asheena'ochi gaboochoomon "Yaach qitemmo no tunatoyich, mamone; uyone" getishiye no gettemmo, 33 Asho ittoshin muriciyaaye; "Gonda addaarittino gaawati qocoon gondii beetone". 34 Hini dookkaa beeti ittoshi mulloon kaachibote! Axaaxoon shuuno echabe. Ittoshi daggoochee ikkikkeena'o Yeerichi gommon ariyaaneena'o beetina'one. Ta ishichii beeto, "Ebina yeelli beddiyotine" getoniye. 35 Ikka asho "Yeeri qitii duukkatina'on aabichireeshiye bi kichemmo? Am shaaha ashittinooniye taharee boonoshi kechemmo?" getiree echemmone. 36 Hini mullaalli baalloocho! Aabichiqqa ishichinne? Ne shookkati yaroo qitaanoon kashachon tunaqqi collataanoone. 37 Ne shookkato, teepphoo tunabe, oohee bara maayi yaroo tunabe, aafoonalli, bat colla keyiree gub bekkemmi tupoonaa waamonon toonoone. 38 Hini ne shookkati aafoyich Yeeri bi shunniti ashittinoon immii beetone; wotta yareena'o bullich boonoshi qelli qellee hajee ashittinoon immii beetone. 39 Ashittino bulli ikkoo toonoone; tunaballi ashi ashittino ikkoone; cooxina'onaa gijeena'onochi ashittino baroone; gaceena'onaa kafeena'onochi ashittino baroone; haasheena'ochi ashittino baroone. 40 Wotta shimaaji ashittino beetone; shawee ashittino beetone; tunaballi shimaaji ashittinee gaawee mallato baroone; shawee ashittinee gaawee mallato baroone. 41 Aabechi gaawee mallato ikkoone; aganechi gaawee mallato baroone; xojaneena'ochi gaawee mallato bari baroone; ikka xojanoochi gaawee mallato bara xojanoochi gaawee mallatoyee baroone. 42 Yeeri qitii duukkatina'on bi kichiyooba ebiyoomon tunemmone. Shawooch duukkee beeto oqqemmi ashittinoone; bi duukkatoochee Yeeri kichemmo o'aachemmi ashittinooniye. 43 Bi duukkee bee gaata, yiiraalloone; Yeeri kichii bee gaata, yiirachone. Bi duukkee bee gaata, giidaalloone; Yeeri kichii bee gaata, giidachone. 44 Bi duukkee bee gaata, hallee ashittinoone; Yeeri kichii bee gaata, ayaanee ashittinoone. Halle ashittino beetone; ayaanee ashittino wotta beetone. 45 Ebiyoomon wotta "Wonnee asho Addaamin Yeeri kashachon tuniiqqi halliye" getee Yaafa Macaafooch kooreetone; ciireexi Addaami kashachon tunii beeti ayaanoone. 46 Ebiyoomon hallee ashittino shiichiyalli, ayaanee ashittino toonoone; aree hillooch ayaanee ashittino kereeyemmone. 47 Wonnee asho shawoochee halleetone; shawee ashoone. Guttinnee asho shimaayoochee kinditone; 48 shawee asheena'o shawee ashoomina'one. Shimaajachina'o wotta shimaayoochee kinditi ashoomina'one. 49 And shawee ashoon no shaahoomon, gub wotta shimaaji ashoon shaahemmo noone. 50 Ta maneena'ote! Ittoshich ta gettemmo ebiniye; meenonaa damoonoochee halleeti ashittino Yeerichi taatittineech giyaachemmone. Oqqemmi ashittino o'aachemmon woraashaachemmone. 51 Ellabote! Ikka maacee mooyon ittoshich getana; no bulli qitaachemmo noone; tunaballi ciireexi tiroo hugee, no bulli qillifee yexxi daar bekkach shaddeeyemmo noone. Ara tiroo huggeeyemmone; Yeeri qitii duukkatina'on o'aachemmina'on tuniiree kichemmone; noonoo bekkach shaddemmone. 53 Ebiyoo hini oqqemmi ashittino o'aachemmi ashittinoon taho, hini qitemmi ashittino qitaachemmi ashittinoon taho echataani mooyo bi tunatoyichiye. 54 Hini oqqemmi ashittino o'aachemmon bi tahahooba, hini qitemmi ashittino qitaachemmon bi tahahooba, "Yeeri qitoon kochiqqi tulloo tuniitone". "Qitoocho! Wudoon ne danemmi giidoo, neech aaye? Qitoocho! Ashoon ne dupaa beeti gayo, aaye?" getee Yaafa Macaafooch kooreeti qaaro ceennemmone. 56 Qitoo gayon bi danaa beeto, axaaxoocheeniye; axaaxoo wuxee giidoon bi danaa beeto, Muusichi calloocheeniye; 57 tunaballi no Doono Yesuus Kiristoos waanaa wudoon danee giidoon nooch immii beeti Yeerich gallato bede. 58 Illa ta shunnaa beeti ta maneena'ote! Manjiree neexabote! Shuuriyaahotine! Doono Yesuus Kiristoosich ittoshi aajii beeti aayo duubo bi tunee qayon ariito ittoshine. Ebich bulli aaboon Doono Yesuus Kiristoosichi shuunoyich ittoshi qelloon guudiiree imbote!

1 Qorontoosi 16

1 Andoo Yurisalemi kittinneena'oyich gijee buushee gommon ittoshich koorii beeto taane. Galaatee Shawooch beeti kittinnee guuphina'oyich "Tuniibote!" iqqa ta gettatoomon, ittoshiyoo ebiyoomon wotta tuniibote! 2 Ta waahooba ebi gijee buushoo bi tunataachemmoyich, ta waataan beetee, shiichiree ittoshi qelli qelloona shabaatti shabaattee batti batti aabooba, ebiyoo oogi oogi shambatoo getone, ara shabaattee daggooch Yeeri ittoshich wojitoomon kichiree ittoshi kexi kexooch kotiibote! 3 Eechi ittoshi beetee, ta waahooba, "Gibaneetina'one" iqqi ittoshi kaaccimmi asheena'ona ara ittoshi gijee wojoon woraqatoona tookkiree Yurisalem daachiiyemmo taane. 4 Wotta Yurisalem taan daachiiyemmi mooyo dana gaata, ara asheena'o taanna tookki hammemmina'one. 5 Makidoonee Shawoona hamma ta gabitoyich, aroona beshabee ittoshi waan shaggemmo taane. 6 Aree hillooch ta hammemmi xaa'oo aabiicholla tunabe, taan ittoshi deenee ta gommon ta yechemmoyich, diqqich ittoshi waan yagoon qayaachemmo taane; oohee yooyon ittoshi waanaa kichoon qayaachemmo taane. 7 Doono Yeeri daaggi gaata, meeti aaboon ittoshi waan yagiya gibanaa ta beetoyich, and gommon beshaabee neexoona ittoshi waan shaggii wottoon shunaache. 8 Tunaballi Efesoon baaraachoo shaggimmi wottoon yagemmo taane. 9 "Efesoon yagibana" ta ito, meeti asheena'o taach tollo boonoshi tunateenolla, mashaamiti shuunoon ta shuunemmoyich gabini kelloon Yeeri taach qechitoyichiye. 10 Wotta Ximootiyoosi taachoomon Doono Yesuusichi shuunoon shuunaa beetone; ebich ittoshi waan bi waa gaata, ittoshina tookki bi beemmi wottoon gaabbaalloon bi beeyemmoyich tuniibote! 11 Koniyolla biin hoxaaye! Maneena'on yeshiree ta waan woyemmo bi tunatoyich, iritiyaanoon bi woyemmoyich deenote! 12 Andoo no manoo Aphiloosichon ittoshich koorii beeto taane; maneena'ona tookkiree ittoshi waan bi hammemmoyich oogichiqqa biin qollato taane; tunaballi bi mullo and biin "Hambe! Hambe!" getaanoone; tunatee Yeeri biich mashaamiihooba hammemmone. 13 Ittoshi qelloon ariibote! Kiristoosichi toommooch beeti ittoshi mullee too'iyoona manjiree neexabote! Shattaayi kupphabote! 14 Ittoshi tunii beeto bullin shunoona tuniibote! 15 Ta maneena'ote! Isxifaanoosinaa bi kechi asheena'ona Akaayee Shawoochee Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona qaabbeena'o boonoshi tunoon, wotta kittinneena'on gaachiya boonoshi qelloon beshiiqqi immitina'o boonoshi tunoon arii beeto ittoshine. 16 And ittoshin ta qollemmi ikka mooyo beetone; ebiyoo eboshiyoomi asheena'onaa boonoshina tookkii shuunaabee yullaa beetina'o bullinoyich ittoshi de'a gettemmoyichiye. 17 Isxifaanoosi, Footunaatoosinaa Akayiqoosina hach boonoshi waatoyich emirito taane. Ittoshi aalli xaa'ooch ittoshin tunaqqi ta shapoon ceechitina'one. 18 Ittoshi mulloon boonoshi kashiitoomon, ta mulloon kashiitina'one. Ebich eboshiyoomi asheena'on manjiiree waayabote! 19 Isiyee Shawooch beeti kittinnee guuphina'o ittoshin diggii beetina'one. Aqilinaa Firikilina, boonoshi kexoochoo kicee beeti kittinneena'o ikkittinoon no danati no Doono Yesuusina gaawichii ittoshin diggii beetina'one. 20 Hiniich beeti maneena'o bulli ittoshin diggii beetina'one. Yaafeeti gommona shumeyoona ittoshinaa ittoshina ikkoo baroon diggiibe. 21 Ta, Phawuloosi hini diggiyoon ta hajee kishoonaniye ta koorito. 22 Doono Yesuusin shunaano koniyolla bi bee gaata, aroo upato tunabe. No Doonocho! Kaata wottaree wobe! 23 Doono Yesuusichi wojoo ittoshina tookki tunabe. 24 Kiristoos Yesuusina no danati ikkittinoona ta shuno ittoshina tookki beebe.

2 Qorontoosi 1

1 Yeerichi daaggoona Kiristoos Yesuusichi mishiraachacho tunati Phawuloosinaa wotta no manoo Ximootiyoosina; Qorontoosi kittinnee guuphi shiisheena'onaa Akaayee Shawoo bulliich beeti, Yeerina yaafeetina'onoyich; 2 No Nihoo Yeerinaa no Doono Yesuus Kiristoosinochi wojoonaa diggoona ittoshich tunabe. 3 Ariqqachi Nihoo, bulli araddoon goggii beeti Nuggushoo, no Doono Yesuus Kiristoosichi Nuggushoonaa Nihoona tunati Yeeri gallateebe. 4 Biyoo amashee iritolla no toommooch shaggimmi aabo bullin noon goggii beetone. Ebich amashee iritolla boonoshi toommooch shagee, asheena'o iritee beeti aabo bullin, no wotta Yeeri noon goggiitoomi gommona boonoshin goggiyoon hakkiyone. 5 Kiristoosichi toommooch shaggiti iritoo no toommooch woddatee no qoodeetoomon, ebiyoomon wotta Kiristoosina Yeer waanee danaa beeti goggo nooch woddatee qoodeyacho tunemmo noone. 6 Wotta iritoo no toommooch shaggii beeto, goggoonaa wodoonon ittoshi danemmoyichiye; no goggaa beeto wotta, no toommooch shaggitoomi iritoo ittoshi toommooch shagi gaata, goggaree haa'iyee hakkoon ittoshi danemmoyichiye. 7 No iriteetoomon ittoshi iritee gaata, Yeeri noon bi goggiitoomon ittoshinoo wotta goggiiyemmo bi tunoon arii beeto noone; ebich ittoshi toommooch nooch beeti gibano manjoone. 8 No maneena'ote! Isiyee Shawooch no beehooba, no toommooch shaggiti iritoon ittoshi ariiyemmoyich qaawii beeto noone. Ebi no toommooch shaggiti iritoo no hakkoyee beshii bi getee, Illa wodaachone iqqa qitoyich no kuxxammi wottooniye noon bi maggato. 9 Ibaroon qitee nalloo no toommooch nalleetochoomon nooch waayeetone; tunaballi ebi tunato, qititon qitoochee kichii beeti Yeerinalli, no qelloon no gibanataachemmoyichiye. 10 Biyoo ebin shaahii beeti qitoochee noon wodiihe; andoo wodiiyemmone; ittoshiyoo wotta Yeerin qolloona noon ittoshi gaacha beetee, gubboo wotta noon wodiiyemmo bi tunoon gibanaa beeto noone; wodda corootoona Yeerichi wojoon no danatee, meeti asheena'o no naboona Yeerin gallatemmina'one. 12 No geecii beeti mooyo ebine; hini shaweexi asheena'ochi daggooch, beshoonoo ittoshi daggooch no beemo, Yeeri nooch immiti yaafittinoonaa xalla mulloona bi tunoon no mullo miixaa beetone. Ebin no tuniito, Yeer waanee no danaa beeti wojoonalli, meechi ariyoona toonoone. 13 Shemmaree ittoshi shalligemmoyee beshatee bara mooyon ittoshich kooraachone; and noochon qoodiqqi ittoshi shalligii beeton gub ciichiree shalligemmo ittoshi tunoon gibanaa beeto taane; ebichi naboona no Doono Yesuusi wottaa waahooba, ittoshina no geecitoomon, ittoshiyoo wotta noonna geecemmo ittoshine. 15 Ebin gibanaqqa, guttinnoon diiroon ittoshi danemmoyich gabiqqa, shiichii ittoshi waan womoyich gabii kuxxoye. 16 Ta gabito, ittoshi waanina besharee Makidoonee Shawooch hamonaa Makidoonee Shawoochee wottaree ittoshi waan shagonoyichiye; aroochee Yihudee Shawooch ta hammemmoyich taan ittoshi deggemmoyichiye. 17 Ebin tuniiya ta gabiyooba, ta tunii beeton ariyaanoon gaboon shaddiibeeniya ta tuniito? Oohee hini shaweexi asheena'o tunii beetoomon, ikka heciyoona "Eeha" iichii, wochinnoon "Toonoone" ii beeti gaboon shaddii beeto ittoshich shaahii beetota? 18 Yeeri gibaneetone; ittoshich ta gettaa beeto "Eeha" iichii, wotta "Toonoone" ii beeti gutta heciyoona tunee bi qayon miixemmone. 19 No, ebi geto Silbaanoosinaa taanna, Ximootiyoosinoo, ittoshi daggooch no beehooba, Yeerichi Bushoo Yesuus Kiristoosichon ittoshich no gettato "Eeha" ii beeti qaaroonalli, "Eeha" iichii, wotta "Toonoone" ii beeti gutta heciyoona toonoone. 20 Yeeri nooch gibanikkiti gibano Kiristoosinaniye "Eeha" bi getteeto; ebichiye Yeerichi oogee yiiroyich Kiristoosina "Tookkona" no ii beeto. 21 Kiristoosina tookkii nooch beeti ikkittinoona ittoshina tookkii noon kupphii beetonaa biich no maddemmoyich noon kaaccitona Yeerine. 22 Wotta biine biicho no tunee xiishee mallatoon no toommooch geddito, gub nooch bi immemmi wojoonoo bekkii beeti Yaafa Ayaanoon yechiyoo tuniiqqi no mullooch kotiito. 23 Ta wotta Yeerichi aafooch ibaroon gettoye; wochinnoon Qorontoos womo ta qajato, ittoshin ayinikkaache iqqa ittoshich ta ariqqatoyichiye. 24 Yeerichi toommooch ittoshi mullee too'iyoona manjii ittoshi neexoon ariito noone; ebich ittoshina tookkii no shuunaa beeto ittoshi emiremmoyich qaawiqqaanalli, ittoshi mullee too'iyee toommooch doonjittinoon qaawiqqa toonoone.

2 Qorontoosi 2

1 Ebich "Guttinnoon waaree ittoshin ayinikkaache" iqqa, "Waataache" immi gaboona neechiyoye. 2 Ittoshin ayinikkito ta tuna gaata, illa ta ayinikkiti ashoyee beshatee, taan emirikkemmi asho konine? 3 Wochinnoon ta waahooba, taan emirikka beda asheena'o taan boonoshi ayinikkaachemmoyichiye ebi ara wochoon eechiqqa ittoshich ta koorito; Ebiyoo, ittoshi bullich beeti ta gibano manjoo bi tunatonaa ta emiroo ittoshi emiroo bi tunoonon ta ariitoyichiye. 4 Ara wochoon ta koorito, oogati ayinoona, mulloochee tiyiti xuuxoonaa wodda acimoonaniye; ta gaboo mulloochee tiijiqqa ittoshin ta shunon ittoshi ariiyemmoyichalli, ittoshin ayinikkoyich toonoone. 5 Ashoon ayinikkiti xu'achi uro koniyolla bi bee gaata, giishatee oogatee bi ayinikkito ittoshi bullinalli, ta ikketon baach toonoone. Giishatee ta ii beeto, mooyon maggiyoo qaawo ta qajatoyichiye. 6 Ebiyoomi uroochi toommooch kittinnee guuphi shiisheena'ochi daggoochee meeto ittoshi sheeriti sheeroo beddiye; 7 tunaballi and ebiyoomi uro oogati ayinooch bi dihaachemmoyich, wochiqqi maaroonaa biin goggiyoona ittoshich qaawiihe. 8 Ebina ibaroon biin ittoshi shunon ittoshi bekkiiyemmoyich, ittoshin qollaa beeto taane. 9 Ara aafi wochoon ittoshich ta kooriti naboo, bulli mooyona ta getoon waayaa beeto ittoshi tunoon manjiiqqi ariyoyich ta qaawitoyichiye. 10 Illa ittoshi maariti ashoon tawoo wotta maarito taane; ta maaremmi mooyo amasholla bi bee gaata, ittoshicha iqqa Kiristoosichi aafooch maarito taane. 11 Ebin ta tuniito, Sheexaanoo noon dachoona yeshoyich bi gabii beeti gonda gaboon tuushaano no tunatoyichiye. 12 Kiristoosichi mishiraachee qaaroon getoyich Xiroaadi Katamooch ta shaggahooba, biich ta shuunemmoyich Doono Yesuusi kelloon qechiteenolla, 13 ta manoo Tiitoosin dano ta qajatoyich, ta mullo kashataanoone; ebich Xiroaadi Katameexi asheena'on diggiiqqa, Makidoonee Shawooch hammaho. 14 Nuggushoo Yeerich gallato bede; gondoochi giidoon kochii wochiqqi Kiristoosina nooch beeti ikkittinoona keccatina'ochoomon bulli aaboon noon yaabii beetone; Kiristoosin ariyee cinno bulli xaa'ooch bi beddemmoyich noonna shuunaa beetone. 15 Wodiqqi Yeerichi kexooch hammii beetina'onaa shiwaree qaaqqooch hammii beetina'onochi daggooch beechaa Yeerich Kiristoosichi gaawa cinno noone. 16 Ebi shiwaree qaaqqooch hammii beetina'oyich wuxii beeti qitee cinno, wotta ebi wodiqqi Yeerichi kexooch hammii beetina'oyich wodii beeti kashee cinno noone. Illa ebi shuunoyich beddito konine? 17 Yeerichi qaaroon giixaa beeti, bara meeti asheena'oomo toono noone; tunaballi Yeerina wocheeto noone; Kiristoosichi maddacho tunaqqa Yeerichi aafooch xalla mulloona yibbaataa beeto noone.

2 Qorontoosi 3

1 Wochinnoon no qelloon naadoyich giyehona? Oohee ikkikkeena'o tunii beetoomon ittoshich oohee ittoshi waanee gallatee koorichoo nooch qaawii beeto tuneha? 2 Asho bulli shemmaa arii beeti, no mullooch kooreeti no wocho geto ittoshine. 3 Kiristoosi bi qelloona kooriqqi noonna bi wochati wocho ittoshi tunoon bekkiito ittoshine; hini wocho kooreeto beeyachi Yeerichi Ayaanoonalli, qalamoona toonoone; ashi mullee toommoochalli, xareeti xaqqee toommooch toonoone. 4 Ebin no gettaa beeti naboo Kiristoosina nooch beeti ikkittinoona Yeerin no gibanaa beetoyichiye. 5 Ebi shuunoon shuunoon no hakkemmoyich hakkoon no danato Yeer waaneenalli, no no qelloona amoonolla tuniyoyich "Hakkoo nooch beete" geton ciroona hakkaachone. 6 Biyoo Yaafa Ayaanoonalli kooreeti calloona tunataani andra wogee maddacho no tunemmoyich noon bedditon tuniihe. Kooreeti calloo wuxiye; tunaballi Yaafa Ayaano kashoon immiye. 7 Wonna calloo kooreeto, xareeti xaqqee toommoochiye; calloo immahooba, Yeerichi oogee yiiroo waccii bekkatone; Muusichi barooch wacciibee beeti bekko aallaa aallaa hammii beeto bi tunateenolla, Isra'eeleena'o Muusichi barooch manjiiqqi ciinon hakkaaneena'one. Illa qitoon deebiti calloo ebiyoomi oogee yiiroona bekkato bi tuna gaata, 8 Yaafa Ayaanee maddoo aroyee am shaaha beshaa beshi oogee yiiracho tunehe? 9 Asheena'ochi toommooch nalloon deebii beeti maddoo ebi shaaha oogee yiiracho bi tuna gaata, asheena'on cadiqii beeti maddoo am shaaha beshi oogee yiiracho tunehe? 10 Ibaroon, and besha oogee yiiroo bekkatoyich, ebi ara wonna oogee yiiracho tunaqqi beebee echato aafi bi oogee yiiroon muccatone. 11 Calloo beshemmi oogee yiiroona bi immateenolla, manjiree beeyemmi andra wogee oogee yiiroo oogaton beshaa beshoone. 12 Illa ebiyoomi gibano nooch beetoyich, aafoon kupphaqqi getoyich shataachone; 13 Muusi tuniitoomon tuniyaachone; biyoo bi baroochaa waccii beeti oogee yiiroo aallaa aallaa hammiyona, Isra'eeleena'o manjii boonoshi ciinaachemmoyich, bi baroon kaapiye. 14 Areena'ochi mullo muumatone; wonnee wogee macaafoon boonoshi shemmaa bee gaata, ebi ara kaafo tiyaanoon hanaach beddaahee boonoshi mulloon kaapitone; ebi ara kaafoon wokkii beeto Kiristoosi baachiye. 15 Ibaroone; hanaach beddaahee, Muusichi Callee Macaafoon boonoshi shemmaa beeti aabo bullin boonoshi mullo kaapatone; 16 tunaballi asho koniyolla Doono Yeer waan bi wottahooba, ebi ara kaafo tiyiye. 17 Illa Doono Yeeri Ayaanoone; Doono Yeerichi Ayaano beeti ara xaa'ooch guuchittinoochee keyo beetone. 18 Ebich no bulli kaapeyaani baroona Doono Yeerichi oogee yiiroon heeraawoochoomon waccii beeto noone; hini oogee yiiroo Ayaano tunati Doono Yeer waanee bi waa beetoyich, Doono Yeerichi mallatoon no shaahemmoyich, oogee yiiroochee beshi oogee yiirooch noon shaddii beetone.

2 Qorontoosi 4

1 Ebich Yeeri bi maaroona hini shuunoon nooch bi immitoyich taahaachone. 2 No no qelloona yeellii beeti aashee mooyo bullin Shuunataachone ito noone; dawushoona shuunataachone; Yeerichi mishiraachee qaaroon kootoona baccaachone; tunaballi ibaroon xallaayiqqi getona Yeerichi aafooch am shaaha asho gaata no tunoon asho bulli bi mulloona ariyoon hakkiye. 3 No gettaa beeti mishiraachee qaaro aacheeto bi tunateenolla, bi aacheeto, shiwaree qaaqqooch hammii beetina'oyichiye. 4 Hini shawoon hajii beeti gonda nuggushoo boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaaneena'o Yeerichi shaahoo tunati Kiristoosichi oogee yiiree mishiraachee qaaree bekkoon boonoshi beegaachemmoyich, boonoshi gaboon wolliihe. 5 Kiristoos Yesuusi asho bullichi Doono bi tunoonalli, noon wochii getaano noone; Yesuusicha iqqa no qelloon ittoshich guunon tuniihone. 6 Mandarooch bekko bekkabe! iti, Kiristooshichi barooch waccii beeti bi oogee yiiree ariyoon bekkii beeti bekkoon imma no mullee daggooch aaxxiito, Yeerine. 7 Tunaballi ebi ooga hakkoo Yeerichoalli, noocho bi tunee qayo bekkemmoyich, nuuqqee qiicoochoomon tunaqqa no maac ebi oogaton aaxxi mooyon yechato noone. 8 Wodda gommona xuqqahone; tunaballi kechaa kelloon muccataachone; Aabichibona? iqqa shaammahone; tunaballi gibanoon kuxaachone; 9 du'ahone; tunaballi Yeeri noon dufaanoone; yexee dihiyone; tunaballi qitaachone; 10 Yesuusichi kashee giidoo wotta no ashittinoochaa bi bekkemmoyich, bulli araddoon Yesuusichoomon qitemmo nooch bi shaahee gabiibee guuddaa beehone. 11 Yesuusichi kashee giidoo wotta qitemmi no ashittinoochaa bi bekkemmoyich, kashachi no, Yesuusichi naboona bulli araddoon qitooch beshiitee immee beeto noone. 12 Ebich kashoon ittoshi danemmoyich, bulli araddoon qitemmo nooch bi shaahee gabiibee beehone. 13 Tunaballi "Ta mulloon Yeerichi toommooch too'iiho; ebich gettaho" getee Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, ebi ara mullee too'iyee Ayaano nooch beetoyich, nowoo wotta no mulloon Yeerichi toommooch too'ii beeto noone; ebichoo gettaa beeto noone. 14 Doono Yesuusin qitii bi duukkatoochee kichiti Nuggushoo, noonoo wotta Yesuusina tookkii nooch beeti ikkittinoona kichiree, ittoshina tookkii bi waan daammemmo bi tunoon arii beeto noone. 15 Ebi xuuxo bullin no beeggato, ittoshicha iqqaaniye; Yeerichi wojoo beshaa beshi wodda asheena'oyich bi shagee, Yeerichi oogee yiiroyich tunemmi gallato woddemmoyichiye. 16 Ebich taahaachone; tunaballi maachi no ashittino yicciteenolla, maaci no ashittino qemi qemona andraa beetone. 17 Hini andich baach beeti ketta iritoo "Ebine" getteyaani beshaa beshi oogato tunati bulli yemeenee oogee yiiroon nooch daniiyemmone. 18 Ebich bekkataanoonalli bekkaa beeton ciinaachone; bekkaa beeto andich baachiye; tunaballi bekkataano bulli yemeeneechone.

2 Qorontoosi 5

1 Bashoomi hini shaweexi no kexo, ebiyoo no meeno, bi hapee gaata, ashi kishoona shuuneyaani, bulli yemeenee kexo, ebiyoo Yeeri haggiti kexo, shimaayooch nooch beemon arii beeto noone. 2 Shimaayooch beeti ara no kexon tahiya oogichii qaatiibee, bashoomi hini no meenona tunaqqa gaashillaa beeto noone; 3 ara shimaaji no kexon tahaachi shokka achoon tunataachone. 4 Ibaroon bashoomi hini no meenona beechaa, no meeno noon maggatee gaashillaa beeto noone; and hini no tahati meenon shootteyoon shunnaa beeto toono noone; tunaballi qitemmi no meeno bulli yemeenee kashoona bi shaddeetee shimaaji ashittinoon tahiya qaawii beeto noone. 5 Ebichiye Yeeri noon bi hallito; Yaafa Ayaanoonoo woyemmi mooyon manjii beeti yechiyoo tuniiqqi nooch bi immito. 6 Ebich bulli araddoon gibanaqqa mulloon Yeerichi toommooch too'iyoonalli, be'ona sha'ataachone; beeyi kexo tunati no meenona no beemmi wottoon, no Doono Yesuus Kiristoos waanee wokkaqqa no beemon arii beeto noone. 8 Gibanaqqa, hini beeyi kexo tunati no meenoochee bariree no Doono Yesuus Kiristoos waan tunoon shunnaa beeto noone. 9 Ebich wotta hini no meenona no beetee, oohee no baritee, no Doono Yesuus Kiristoosin emirikkoon oogichii qaawii beeto noone. 10 Illa asho bi ikki ikkoona meenona beebee, gonda mooyon tunabe de'a mooyon bi tuniiti shuunoomona qocceeya, no bulli Kiristoosichi nallee gabbaree aafooch neexo echataani mooyone. 11 Illa Doono Yeerin shato geto ama geto gaata no arii beetoyich, asheena'o bi waan boonoshi wottemmoyich qollaa beeto noone; no mullooch beeto amo gaata Yeeri arii beetone; ittoshiyoo wotta ittoshi mulloona amoomi asho no gaata arii beeto ittoshine immi gibano taach beetone. 12 Mullooch beeti mooyona tunataanoon maach bekkaa beeti mooyona geecii beetina'oyich ama geti ittoshi wochemmo gaata, noonna ittoshi geecemmi gommon ittoshich immahonalli, wochinnoon ittoshina naadeya qaawaachone. 13 No yibbaataa beeti yibbaatoona geyachon no shaahi gaata, Yeericha iqqaaniye; oohee shalligachon no shaahi gaata, ittoshicha iqqaaniye. 14 Ikkoo bullicha iqqi qitito bi tunoon, ebichoo asho bulli qitito bi tunoon no ariitoyich, Kiristoosichi shuno noon hajii beetone. 15 Kashoona beetina'o boonoshicha iqqi qititonaa qitii duukkatina'ochi daggoochee Yeeri biin kichitonon emirikkoyichalli, gub boonoshi qelloon emirikkoyich boonoshi beetaachemmoyich bullicha iqqi qitiye. 16 Illa ebiyee bek koninolla ashi shalligoomona ciinaachone; ebiyee aaf Kiristoosin ashi shalligoomona ciinnaabee echato noone; tunaballi illa and ebiyoomon tuniiqqa ciinaachone. 17 Koniyolla Kiristoosicho bi tuna gaata, andra halloone; wonnee mooyo beshatone; andra halloonoo tunatone! 18 Ebi bulli tunato, Kiristoos waanaa tunaqqi biinna tookkii noon shuniiti, shuniyee shuunoonoo nooch immiti Yeerinaniye; 19 ebiyoo Yeeri Kiristoos waanaa shuunaabee shawee toommooch beeti asheena'on biinna tookkii shunii beehe; boonoshi xu'oonoo haddaanoone; noochoo shuniyee wochoon immiye. 20 Illa Yeeri no waanaa bi shoobbii beetoomon, Kiristoosichon getoyich wocheeti yakkiracho noone; Yeerina tookki shunabote! iqqa Kiristoosichi yakkiracho tunaqqa ittoshin qollaa beeto noone. 21 Kiristoosicho no tunoona Yeerichi cadiqo no toommooch bi tunemmoyich, axaaxoon shuunaa ariyaanoochi toommooch Yeeri no axaaxoon shaaggiihe.

2 Qorontoosi 6

1 Illa Yeerina tookkii shuunaa beeto tunaqqa ittoshin no qollaa beeto, ittoshi deqqiti Yeerichi wojoon duuboon ittoshi tuniyaachemmoyichiye. 2 Yeeri ishichiye:- Ta wojoon neech ta bekkiiyemmi aabo shagee, neechon waayahoye; neen ta wodiiyemmi aabo shagee, neen gaachahoye iye. Waayabe! Yeerichi wojoon ne danemmi araddoo hanaachiye; ne wodemmi aaboo andiye. 3 Yeerich no maddii beeti maddoo bara asheena'ona bi qoonneyaachemmoyich, ikka mooyona koninolla no tephaachemmoyich no qelloon quyaa beeto noone; 4 wotta yulloon, iritoon, xuuxoonoo haa'iyoona bulli gommona Yeerichi maddacho no tunoon bekkii beeto noone; 5 yexxato noone; cuchato noone; dofee asheena'o no toommooch caagaa boonoshi tiyee iriteeto noone; shuunoona maraatato noone; tokkatoon muccato noone; shaacato noone. 6 Xallittinoona, ariyoona, haa'iyoona, de'ittinoona, nooch beeti Yaafa Ayaanoona, mulloochee tiyiti shunoona, 7 ibara yibbaatoona, Yeerichi hakkoona shuunoona, ginee koyee qiicoomo tunati cadiqittinoona, no toommooch waa beeti mooyo bullin wochoona Yeerichi maddacho no tunoon bekkii beeto noone; 8 ikkikkeena'o noon oogii beetina'one; bareena'o noon giishii beetina'one; ikkikkoochaa gonda mooyo no toommooch yibbaatee beetoone; ikkikkoochaanoo gallatee beeto noone. Ibaroon yibbaataabee dachacho gettee beeto noone; 9 ikkikkeena'o "Mishiraachacho toono ittoshine" boonoshi itee, mishiraachacho no tuno amee xaa'oocholla kittinneena'oyich arichatone; qititina'o no shaahitee kashoona beeto noone; du'ahone; tunaballi qitaachone. 10 Ayinikkiti mooyo no toommooch bi shaggitee, bulli aaboon emiriyone; giracho no tunatee, meetina'on gaannacho tuniihone; amolla nooch aallo bi tunatee, bulli mooyo noochone. 11 Hini Qorontoosi asheena'ote! Xallaayiqqa ittoshich gettato noone; mulloochee tiijiqqa ittoshin shunnato noone. 12 Nooch beeti shunoon ittoshich woonaano noone; tunaballi ittoshi shunon nooch woonnito ittoshine; 13 ta bushiishoomon ittoshi tunatoyich ittoshich ishichiyoye; ittoshin no shunnatoomon wochiree noon shunote! 14 Boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaaneena'ona tookki tamba gommona xandeyaahotine! Cadiqittinoonaa hukkoonoyich amee xibittino beete? Bekkoonaa mandaroonoyich amee ikkittino beete? 15 Kiristoosinaa Daabiloosinoyich amee shuno beete? Oohee bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiti ashoonaa too'iyaanoonoyich amee gogittino beete? 16 Yeerichi yaafee kexonaa shaahiitee shuuneeti nuggushoonoyich amee danittino beete? No, Beeyachi Yeerichi yaafee kexo noone; Yeeri ishichiye:- Boonoshina tookki beeyemmo taane; boonoshi daggooch sha'emmo taane; boonoshi Nuggushoo tunemmo taane; boonoshiyoo ta asheena'o tunemmina'one iye. 17 Ebich wotta Doono Yeeri ishichiye:- Boonoshi daggoochee keyiree baritina'on tunabote! Axaaxoona ee'ati mooyon yechaahotine! tawoo ittoshin taacho tuniiyemmo taane; 18 ittoshichoo Nihoo tunemmo taane; ittoshiyoo taach anaami bushiishoonaa maacha bushiishoona tunemmo ittoshine iye Beshi Hakkachi Doono Yeeri.

2 Qorontoosi 7

1 Illa ta shunachina'ote! Yeeri ebi gibanoon nooch bi gibanikkitoyich, Yeerin shati oogiibee, no hullimalloon biich diireeto tuniibee, no meenonaa no ayaanoonon ee'ii beeti mooyo bulliichee no qelloon xalliibone. 2 Ittoshi mulloon nooch qechibote! Koninolla xu'aano noone; koninolla dachoona aalliyaano noone; koninolla dawushaano noone. 3 Ta ishichii beeto, ittoshi toommooch nalloyich toonoone; shiichiqqa ta gettatoomon, oogichii ittoshin shunnaa no beetoyich, no qititee, kashoonoo no beetee, ittoshiyee baraachemmo noone. 4 Ittoshich aafee kupphoona gettaa beeto taane; ittoshi naboyich oogaton geecii beeto taane; oogaton taan goggiito ittoshine; wodda iritoon beeggaabee no beetee, ta emiroo beshaa beshoon meettii beetone. 5 Makidoonee Shawooch no shaggahooba, bulli gommona iritoon beeggahonalli, no meeno kasha xaa'oon danataanoone; maach beeti asheena'o waanee kaaro, no mulloochoo shato beehe. 6 Tunaballi ayinii beetina'on goggii beeti Nuggushoo Yeeri Tiitoosin no waan bi deejoona noon goggiitone. 7 No goggato, bi waato ikketoyich baach toonoone; tunaballi taan ittoshi sharaatoon, "Ebin tuniiya bedaachone" iqqi ittoshi ayinoon, taach neexoyich ittoshi qanaatoonoo bi getee, ittoshi waanee bi danati goggoona goggato noone. Ebich and aafichoyee beshoon emirito taane. 8 Aaf ta kooriti wochoochaa ittoshin ayinikkito ta tunateenolla, ta kooroyich "Akkiya ebin tuniitote?" getaache; "Akkiya ebin tuniitote?" ta iteenolla, ara ta kooriti wocho giishacha wottoon baach ittoshin bi ayinikkoon beeggato taane. 9 And ebi ittoshi ayinoo gonda shuunoochee ittoshi wottemmoyich bi tuniitoyichalli, ittoshi ayinitoyich toonoone ta emirito. No naboona ikka gaacolla ittoshich bi shapaachemmoyich, Yeerichi daaggoomon ayinito ittoshine. 10 Yeerichi daaggoomona tunaa beeti ayinoo axaaxee gommoochee Yeer waan wochoona wodooch shaggii beetone; ebich "Akkiya ebin tuniitote?" getteyaache; tunaballi hini shawee toommeexi ashichi ayinoo qitooch shaggii beetone. 11 Waayabote! Ebi Yeerichi daaggoomona tunati ayinoo am shaaha maac kuxoon, xu'oochee xalloo ittoshi tunoon bekkiyoyich am shaaha qanaatoon, gonda moochi toommooch am shaaha kaaroon, am shaaha shaton, taach ittoshich beeti am shaaha sharaatoon, mulloochee tiyiti am shaaha qanaatoonaa xu'achochi toommooch nalloonon ittoshi daggooch tuniite! Ebi mooyoyich bulli gommona xalloo ittoshi tunoon manjiito ittoshine. 12 Illa ara wochoon ittoshich ta kooriteenolla, am shaahoon noon ittoshi shunnii beeto gaata Yeerichi aafooch ittoshich bekkato tunatee ittoshi shalligemmoyichalli, xuqqiti ashicha iqqa, oohee xuqqeeti ashicha iqqa toonoone ta koorito; 13 no goggatoo ebichi naboyichiye. No goggatoyee beshoon Tiitoosichi emiroona no wotta oogichii emirito noone; ebiyoo bi mulloon ittoshi bulli kashiitoyichiye. 14 Ittoshich taach beeti geecoon ebiyee aaf biich gettato taane; ittoshiyoo taan yeelliyaano ittoshine; ittoshich gettati mooyo bulli ibaroo bi tunoomon, ebi ittoshichon Tiitoosich no gettati geecoo ibaroo tunaqqi danatone. 15 Ebich ittoshi bulli biich de'a getona, oogati shatona oogiibee biin aabichiqqi ittoshi iibbiito gaata gabiibee, ittoshich beeti bi shuno woddaa woddaa qeyitone. 16 Tawoo bulli gommona ittoshin gibano ta hakkitoyich, beshoon emirito taane.

2 Qorontoosi 8

1 Wotta ta maneena'ote! Makidoonee Shawooch beeti kittinnee guuphina'oyich Yeeri immiti wojoon ittoshi ariiyemmoyich qaawii beeto noone. 2 Wodda xuuxoon beeggitina'one; tunaballi amoomon boonoshi girateenolla, boonoshi emiroo besho bi tunatoyich, beshaa beshiiqqi immitina'one. 3 Boonoshi hakkee wottoon baach tunataanoon, boonoshi hakkoyee beshiton boonoshi hajee daaggoona immitina'o boonoshi tunoon miixaa beeto taane; 4 Yerusalem beeti yaafeetina'oyich tunemmi gijee buushoon buushoona qoodeyacho tuniya qaawiqqi, "Ebi emiroon daaggibote!" iqqi noon manjii qollatina'one. 5 No gabitoyee beshooniye boonoshi tuniito; bulliyee shiichiqqi boonoshi qelloon Doono Yesuus Kiristoosich beshii immiyeete; daakkiqqi wotta Yeerichi daaggoomona boonoshi qelloon beshiiqqi nooch immitina'one. 6 Ebich ebi shuunoon shiichiqqi wonnito Tiitoosi tunatoyich, andoo wotta ebi gaawa ittoshi shuunee wojoon tuggooch bi bechemmoyich biin qollato noone. 7 Mooyo bullina, Yeerichi toommeexi mullee too'iyoona, yibbaatoona, ariyoona, bareena'on gaachoyich ittoshich beeti kupphittinoona, noon ittoshi shunonoo beshaa besho ittoshine; ebiyoomon ebi gaawa shuunoon shuunoona beshaa besho ittoshi tunemmoyich qaawii beeto noone. 8 "Tuniibote!" immi gommona ebin ittoshich getaache; tunaballi bareena'o gaachoyich am shaahoon boonoshi qiiccaa beeto gaata bekkiyoona, ittoshi shuno am shaaha ibaroo bi tunoon beegoyichiye ta gettaa beeto. 9 No Doono Yesuus Kiristoosichi gaawa wojoon ariito ittoshine; aroo amoomon gaannacho bi tunateenolla, Yeerichi aafooch gaannacho ittoshi tunemmoyich, ittoshicha iqqi girachon tunahe. 10 Ebi mooyoyich ittoshin ciicana; aannooba imo ikketoyich baach tunataanoon, ebi mooyon shiichiqqi gabito ittoshine; ebi aroon and ittoshi ceechi gaata, gaawiye. 11 Ebiyee aaf imma ittoshi gabbitoomon, andoo ara ittoshi gabiton ittoshi ceechemmoyich, ittoshich beetoomona tiyi shuunabote! 12 Imoyich daaggiti asho bi bee gaata, Yeeri qaawii beeto, biich beetoochee imonalli, aalloochee toonoone. 13 Ta ishichii beeto, bareena'o kashatee ittoshi toommooch shaago bi tunemmoyich toonoone; 14 ittoshi bullich tato bi tunemmoyichiye ta qaawii beeto; and ittoshich beshitoochee boonoshich shapiton ittoshi ceechi gaata, tatoone; aroochee gub wotta boonoshich beshitoochee ittoshich shapiton ceechemmina'one. 15 Yaafa Macaafooch Woddiiqqi kicitoyich daakkeeto aalloone; giishiiqqi kicitoyich shapito aalloone getee bi kooreetoomone. 16 Ittoshin gaachoyich no gabii beetoomon Tiitoosiyoo wotta ebiyoomon ittoshich bi gabemmoyich tuniiti Nuggushoo Yeeri gallateebe; 17 no ciicoyich de'a itone; ebi ikketo baach tunataanoon, ebi mooyona ittoshin gaachoon bi shunnitoyich bi daaggoona ittoshi waan hammii beetone. 18 Wotta mishiraachee qaaroon getona kittinnee guuphina'o bullina naadeeti no manoon biinna tookkii ittoshi waan daachii beeto noone; 19 ebi ikketo baach toonoone; Doono Yeerichi oogee yiiroonaa gaawa no daaggoona bekkemmoyich, ebi gijee wojoon no daamiyooba noonna tookki bi hammemmoyich kittinnee guuphina'ona wotta kaacceetone. 20 Ebi mulloochee tiijee immati wojoon no kicii beehoobinaa no daammaa shaggii beehoobina, koniyolla noon bi qoonaachemmoyich no qelloon quyaa beeto noone. 21 Doono Yeerichi aafooch ikketo baach tunataanoon, ashi aafoochoo wotta gaawato tunaton tuniyoyich qaawii beeto noone. 22 Ebich Tiitoosinaa ebi no manoona tookkii no daachii beeti bara no manoon wodda kaalloon wodda mooyona xiishii manjiiqqa ariito noone; ittoshin gaachoyich qiiccaa beetone. Biyoo and ittoshin oogichii bi gibanaa beetoyich, ittoshin gaachoyich woddoon qiiccemmone; 23 Tiitoosichon ariyoo qaawii beetoyich, ittoshin gaachoyich taanna tookkii shuunaa beeti ta addaaroone; biinna tookkii hammii beeti bara no maneena'ochon ariyoo qaawii beetoyich, kittinnee guuphina'o wochati wocheyachina'onaa Kiristoosin oogii beetina'onaniye. 24 Ebich boonoshin ittoshi shunonaa ittoshi toommooch nooch beeti geecoona tato bi tunoon kittinnee guuphina'o bullich bekkiibote!

2 Qorontoosi 9

1 Yerusalemi kittinneena'oyich tunemmi gijee buusheechon ittoshich kooroo taach qaawiyaache; 2 Ebiyoo, gaawa ittoshi daaggoona degoyich qannito ittoshi tunoon ta arii beetoyichiye. "Akaayee Shawooch beeti kittinneena'o aannooba tiijiqqi degoyich qannitina'one" iqqa Makidoonee Shawooch beeti kittinneena'oyich ittoshichon geecoona gettato taane. Degoyich ittoshich beeti qanaato meetina'o wotta degoyich boonoshi tiyemmoyich tuniitone. 3 Tunaballi boonoshich ta gettatoomon qannito ittoshi tunemmoyich, ebi mooyona ittoshi toommooch nooch beeti geecoo duuba yibbaatoo tunaree bi echataachemmoyich, ebi maneena'on ittoshi waan wochaa daachiito taane. 4 Diqqich ikkikka Makidoonee Shawee asheena'o taanna tookki waaree, qannaano ittoshi beetee boonoshi danatee, ittoshi yeellemmi yeelleechon getaache; tunaballi no "Ebi gijee buushoo geddeeyemmone" iqqa ittoshichon no gibano am shaahoon noon yeelliiyehe! 5 Ebich ebiyee aaf "Imbone" iqqi ittoshi gibano giyiti gijee wojoon ittoshich shalligichiree shiichi boonoshi kicemmoyich, maneena'on tayee shiichiree ittoshi waan boonoshi hammemmoyich qollo tato tunaqqi taach bekkatone. Ebina ta waahooba, ittoshi wojoo qannite getone; ittoshi immiti wojoo baad xu'e tunataanoon mulloochee tiyito bi tuno arichahe getone. 6 Eke ebin shalligibote! Giishachoon shookkito giishachoon qeccemmone; woddoon shookkito woddoon qeccemmone. 7 Yeeri emiroona immii beeton shunniye; ebich asho bulli ayinoona oohee baroo "Imbe!" getee tunataanoon, bi mulloona bi gabitoomon imbe. 8 Bulli araddoon bulli gommona ittoshich beddito danatee, gaawa shuunoo bulli woddaree ittoshich bi beeyemmoyich, Yeeri bi wojoo bullin ittoshich woddiyoon hakkiye. 9 Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, Bi mulloochee tiijii girachina'oyich immiye; bi cadiqoo bulli yemeenoon beeyemmone. 10 Shookkii beetoyich yaroon, mamoyich maayoon immii beeti Yeeri ittoshi shookkemmi yaroon woddiiree ittoshich immemmone; abbatiiyemmone; iriteetina'oyich imo ittoshi hakkemmoyich ittoshich daakkemmone. 11 Ittoshi immiti wojoo no waanaa boonoshich shagee, meeti asheena'o biin gallatemmoyich, bulli araddoon mulloochee tiijiree ittoshi immemmon Yeeri bulli gommona woddiiree ittoshich immemmone. 12 Ebi ittoshi immii beeti dego, Yerusalem beeti, Yeerina yaafeetina'ochi shapoon ceechoo ikketo baach tunataanoon, asheena'o Yeerin woddiiree boonoshi gallatemmoyich tuniiyemmone. 13 Ebi wojoon ittoshi imo gibaneeto ittoshi tunoon bekkiiyemmone; Kiristoosichi mishiraachee qaaroon ibariiqqi de'a ittoshi itoyich, boonoshinaa bara asho bullinoyich mulloochee tiijiqqi ittoshi deggitoyich, asheena'o bulli Yeerin gallatemmina'one. 14 Boonoshiyoo Yeeri ittoshich immiti beshaa beshi wojee naboyich ittoshin sharaatabee ittoshich Yeerin qollemmina'one. 15 "Ebine" getee ashi qaaroona getteyoo hakkeyaani, woriganikkiti bi wojoyich Yeeri gallateebe.

2 Qorontoosi 10

1 Ta Phawuloosi, ta qelloona ittoshina tookkii ta beehooba "Ga'i de'o" getteeto, ittoshiyee ta wokkahooba "Aaf kuppho" getteeto, shiimachonaa mashaamitona tunati Kiristoosichi shigoona ittoshin qollaa beeto taane. 2 Meechi gaboona sha'aa beeton shaahiiqqi noochon yibbaataa beeti ikkikka asheena'oyich aafee kupphoona geton gabii beeto taane; tunaballi ittoshi waan ta waahooba, aafee kupphoona ta gettemmoyich ittoshi tuniyaachemmoyich ittoshin qollaa beeto taane. 3 Hini shawee toommooch beeto no tunateenolla, no koyaa beeto hini shawee toommeexi asheena'ochoomon toonoone; 4 no koyee qiico hini shawee toommeexo toonoone; tunaballi Yeer waanee danaa beeti giidoona mishigoon hapoyich kupphoone. 5 Ashi gajiteyoonaa Yeerichi ariyee toommooch geecoona tiyii beeti mooyo bullinon hapemmo noone; Kiristoosich de'a boonoshi gettemmoyich ashi gaboo bullin keccemmo noone; 6 Kiristoosich ittoshi de'a geton manjii no ariitoyee gub, Kiristoosich de'a getti qayo bullin sheeroyich qannito noone. 7 Ittoshi aafooch bekkaa beeton baachiye ittoshi ciinnii beeto; koniyolla Kiristoosicho bi tunoon ibariito bi tuna gaata, aroo Kiristoosicho bi tunoomon, nowoo wotta Kiristoosicho no tunoon wochi bi qelloona gabibe. 8 Doono Yesuus Kiristoosi nooch bi immiti hakkoona beshoon ta geeci gaatolla, yeellataache; ebi hakkoon nooch bi immito, ittoshin no eenniiyemmoyichalli, ittoshin no hapemmoyich toonoone. 9 Ittoshich ta koorii beeti koorichoochaa ta qaawii beeto, ittoshin keqqichiya shaahaaye. 10 Ikkikkeena'o Phawuloosi koorii beeti koorichoo maggoonaa giidachonaniye; tunaballi aroo no waan bi beehooba giidaalloone; bi yibbaatoo qallaayeetone ii beetina'one. 11 Ishichii beeti asheena'o ittoshiyee wohooch beechaa no koorii daachii beeti wocheena'onaa katinnaa ittoshina tookkii beechaa no shuunaa beeti shuunoonochi daggooch amashee barittinolla aallo bi tunoon gabibeete. 12 Boonoshin wochii gallataa beeti ikkikkeena'ona tookkii no qelloon haddoyich, oohee no qelloon goomiyoyich aafoon kupphataachone; tunaballi areena'o boonoshi qelloon wochii boonoshina tachoona, boonoshi qelloonoo wochii boonoshina goomiyoona shalligachina'o tooneena'one. 13 Tunaballi ittoshi beetooch no shaggammi wottoonolla, Yeeri nooch immiti shuunee daaroona geeciyonalli, beshaa beshoon geecii beeto toono noone. 14 Kiristoosichi mishiraachee qaaroon getoyich ittoshi beetooch no shaggahoobolla, Yeeri nooch daarati shuunoyee beshataano noone; ittoshiyoo arooba ara shuunee daaree daggoochiye ittoshi beeto. 15 Bareena'o aajitona beshaa beshoon geecaachone; tunaballi Kiristoosichi toommooch ittoshich beeti mullee too'iyoo dicciyona, ittoshiyee bek beeti shawooch mishiraachee qaaroon no gettammi wottoon, no shuunoon daakkibee, no daaroona ittoshi daggooch no shuunaa beeti shuunee naboona no naadeeyemmoyich gibanaa beeto noone; bara ashich daaratee immati shuunoona geecaachone. 17 Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Geecemmo Doono Yeerina geecibe." 18 Asho gallateyoyich beddito tuno bi hakkemmo, Doono Yeeri biin gallatateenalli, biin wochii bi gallatatee toonoone.

2 Qorontoosi 11

1 Giishacha ta duurittinoon ittoshi haa'ii gaata gaawiye; eke taan haa'iibote! 2 Yeeri ittoshin bi qanaataa beetoomon, ebiyoomon ta wotta ittoshin qanaataa beeto taane; ebiyoo shaaggeyaani gidiirechoomon ikka anaamoyich ittoshin ta immatoyichiye; aroo Kiristoosine; 3 tunaballi dingaro bi acona Hewaanin bi dachoomon, diqqich ittoshi gaboo duubatee Kiristoosich beeti ibara xalla ittoshi shunoon qajemmo ittoshine iqqa shattaa beeto taane. 4 Eechii ta shattaa beeti naboo, ikka asho ittoshi waan waaqqi no gettati Yesuusin tunataanoon bara Yesuusin, oohee ittoshi deqqiti Yaafa Ayaanoon tunataanoon bara ayaanoon, oohee ittoshi deqqiti mishiraachee qaaroon tunataanoon bara qaaroon ittoshich bi getee, eehiiree cikki qajemmo ittoshine iqqaaniye. 5 Eboshi "Arichati mishiraachachina'one" ittoshi ii beetina'oyee ikka mooyonolla shappaache. 6 Yibbaatee hakkoo taach aallo bi tunateenolla, ariyoona boonoshiyee shapaano taane; ebinoo bulli aaboon bulli gommona xalla ittoshich gettato noone. 7 Yeerichi mishiraachee qaaroon damoojaallo ta getona, ittoshin oogiyoyich ta qelloon ta giishiyoona axaaxoon shuuna beeyehota? 8 Ittoshich ta maddemmoyich bara kittinnee guuphina'o waanee damoojoon ta de'o boonoshin bogoomone; 9 ittoshina tookkii ta beetee taan bi iritiyooba, Makidoonee Shawoochee waati maneena'o taach shapito bullin deebitina'one; ebich ittoshi daggoochee konichi toommoocholla shaagoon tunataano taane; mooyo bullina ittoshi toommooch shaagoon ta tunataachemmoyich ta qelloon quyato taane; gubbichoo ta qelloon quyemmo taane. 10 Koniyolla Akaayee Shawoochee ebi ta geecoon bayon hakkaache; ebin taach beeti Kiristoosichi ibaroona gettoye. 11 Ittoshi toommooch shaagoon tunataache iqqa ta gettato, ittoshin shuno ta qajatoyichiya? Ittoshin shunnaa beeto ta tunoon Yeeri arii beetone. 12 Tunaballi "Mishiraachacho noone" ii beeti ebi asheena'o noochoomon shuunaa beetina'o shaahiiree boonoshi geecemmi gommon bayoyich, and ta tunii beetoomon wotta gubbichoo tuniiyemmo taane. 13 Eboshiyoomi asheena'o Kiristoosichi mishiraachachina'on shaahiya boonoshi qelloon shaddii beeti koota mishiraachachina'onaa dachachi shuunachina'onaniye. 14 Ebiyoo woriganikkiti mooyo toonoone; Sheexaanolla bekkee maraakoon shaahiya bi qelloon shaddii beetone. 15 Illa bi maddachina'o cadiqee maddachina'on shaahiya boonoshi qelloon boonoshi shaddi gaata, ebi dallaawa mooyo toonoone; boonoshi ciiro boonoshi shuunoomo tunemmone. 16 Wochinnoon gettoye; asho koniyolla duuroon shaahiiree taan ciinnaaye; duuroo ta shaahi gaatolla, giishachoon ta geecemmoyich duuroon shaahiiree ellabote! 17 Ebiyoomon geecoona ta gettaa bee gaata, duuroochoomonalli, Doono taan "Gete!" bi getee toonoone. 18 Meeti asheena'o hini shaweexi mooyona boonoshi geecii beetoyich, tawoo wotta ebiyoomon geecii beeto taane. 19 Shalligacho ittoshi tunatoyich, tuusheena'ochi tuushoon emiroona cikkii qajii beeto ittoshine. 20 Ebiyoomon koniyolla ittoshin guunoomon bi tuniitee, ittoshin bi boggitee, ittoshi waanee gaacoon danoyich ittoshin bi ollatee, ittoshin bi qallaayitee, ittoshi gaakkooch bi tapatee, cikkii qajii beeto ittoshine. 21 Amoomon taan yeellii beeto bi tunatee, ittoshichoomon haa'iyoona kuppho toono no tunoon gettoye. Tunaballi duuroochoomon gettoye; koniyolla geecoyich aafoon bi kuppha gaata, tawoo wotta ebiyoomon aafoon kupphemmo taane; 22 Hibiree shiijareena'ona? Tawoo wotta Hibiree shiijaroo taane. Isra'eelee yoodeena'ona? Tawoo wotta Isra'eelee yoodo taane. Abrahamichi yareena'ona? Tawoo wotta Abrahamichi yaroo taane. 23 Kiristoosichi maddachina'ona? Geyachi ashoochoomon gettoye; ta boonoshiyee besh taane; boonoshichoyee beshoon aajato taane; boonoshichoyee beshoon wodda kaalloon cuchato taane; boonoshichoyee beshoon oogaton yexxato taane; wodda kaalloon qitoyich beddaahee beddato taane; 24 uucha wottoon shaashaa yiixiya yaraafoon Ayihudeena'o taan yexxitina'one; 25 keeja wottoon gumboona yexxato taane; ikka wottoon xaqqoona yexxato taane; marikaboona ta hammaa beetee, keeja wottoon marikabo tiishahe; ikka heeyonaa ikka xumoonon baharee aachi toommooch beeho; 26 wodda kaalloon gommi sha'oona beeho; "Aaco taan maayemmone" immi keqqoona, "Bokkeena'o taan wuxemmina'one" immi keqqoona, "Ta yoodeena'o tunati Ayihudeena'o taan wuxemmina'one" immi keqqoona, "Aagateena'o taan wuxemmina'one" immi keqqoona, katameexi keqqoona, baraheexi keqqoona, bahareexi keqqoona, koota kittinnee maneena'o waanee tunaa beeti mooyona keqqoona beeho; 27 wodda aayoonaa yulloona, wodda kaalloon tokkatee muccoona, shaacoona, shachawoona beeho; abata kashoona qeyaa heechato taane; ta tahemmo aallatee wodda kaalloon aqqoo taan wuxitone. 28 Echati mooyo bullin aaxxiyaanoon, kittinnee guuphina'ochi mooyone qemi qemona taan maggaa beeto. 29 Ikka asho maraata gaata, ara bi maraato taachoo waayeyaanoona? Ikka asho bi manoon tephi dichemmi gommon halliqqi axaaxooch bi dichi gaata, ipataachehota? 30 Geecoo taach qaawii beeto bi tuna gaata, ta geecemmo hakka guutoo ta tunoon bekkii beeti mooyonaniye. 31 Bulli yemeenoon gallateeti no Doono Yesuus Kiristoosichi Nuggushoonaa Nihoona tunati Yeeri kootti ta qayon arii beetone. 32 Damaasiqa ta beehooba, taatoo Aretaasiyee desh tunaqqi qeejii beeti Damaasiqi Katameexi iraashoo taan yecha qaawiqqi katamee kelloon quyii beehe; 33 asheena'o xaqqee gayee toommooch beeti kechi maskootoona taan kichiqqi mokkoona boonoshi kindiitee, bi kishoochee muriccaa wodiyoye.

2 Qorontoosi 12

1 Geecoo gaacaallo bi tunateenolla, geecoo taach qaawii beetone; tunaballi and Doono Yesuus waanee taach bekkati yaa'eecho waan wottabana. 2 Kiristoosicho tunati ikka uroon ariiho; ebi tunahooba meenona tunabe, oohee kashoona tunabe ta ariyaache; Yeeri ariihe. Ebiyoomi uro aaraa awudda natoyee aaf keejinnee shimaayooch beddaahee tiijee hammiye. 3 Ebiyoomi uroon ariiho; meenona tunabe, oohee kashoona tunabe ta ariyaache; Yeeri ariihe; 4 Yannatooch tiijee hammiye; asho koniyolla yibbaatemmoyich daaggeyaani, getteyoo hakkeyaani, woriganikkiti mooyon aroochaa waayahe. 5 Ebiyoomi uroochon geeciyoye; tunaballi ta qellichon hakka guutoo ta tunoyee beshatee geecaache. 6 Geeciya ta qaawi gaatolla, ibaroon ta gettaa beetoyich tuusho toono taane; tunaballi koniyolla bi beeggii beetonaa bi waayaa beetonoyee beshoon tuniiree taan bi haddaachemmoyich ta geecoochee kishemmo taane. 7 Ebi taach bekkati, woriganikkiti wodda mooyina'ona beshoon ta geecaachemmoyich, ta meenon angixochoomon kochii shooddii beeti, ebiyoo taan guripphii beeti Sheexaanee wocheyachoomo taach immahe; bi immatoo, beshoon ta geecaachemmoyichiye. 8 Ebi mooyo ta waanee bi wokkemmoyich, keeja wottoon Doono Yesuusin qollahoye. 9 Tunaballi aroo wochiqqi, "Ta giidoo kupphiiree bi shuunemmo, hakka guutoo ne tunoon ne arii gaataniye; ta wojoo neech beddiye" iye. Ebich Kiristoosichi giidoo ta toommooch yiiremmoyich, aabiyeenolla beshiiree oogati emiroona hakka guutoo ta tunoona geecemmo taane. 10 Illa giidoon ta danemmo, hakka guutoo ta tunahoobaniye; ebich Kiristoosicha iqqa ta maraata gaata, ta naaggee gaata, ta iritee gaata, ta du'a gaata, ta xuuxa gaata, oogichii taan emirikkiye. 11 Duuroochoomon gettato taane; ebin ta gettemmoyich tuniito ittoshine; taan naada bedo ittoshine; koni ta gaata arichataani asho ta tunateenolla, arichatina'o getteeti mishiraachachina'oyee amoonolla shapaache. 12 Ibara mishiraachacho ta tunoon bekkii beeti mooyina'o ittoshi waan ta beehooba, ooga haa'iyoona ta ceechiti shuuneena'one; eboshiyoo mallatoo, woriganikkiti mooyonaa gaakkachi mooyonaniye. 13 Ittoshi toommooch shaago tunee qayoyee beshatee, bara kittinnee guuphina'oyee ittoshin ta shapiito, amoonaniye? Ebi gondo tunaqqi ittoshich bi bekka gaata, taan maaribote! 14 Illa ittoshi waan womoyich ta qannito, hinina keejinnooniye; ittoshi toommooch shaago tunoon qaawaache. Ta qaawii beeto, ittoshinalli, ittoshi gijoon toonoone. Boonoshi bushiisheena'oyich gijoon kicemmina'o niheena'oalli, bushiisheena'o boonoshi niheena'oyich kicaacheete. 15 Tunaballi ta ittoshicha iqqa taach beeto bullin qayee ta qelloonolla beshiiqqa ta immi gaata, taan oogaton emirikkiye. Illa ebi shaahoon ittoshin ta shunnaa beetee, taan ittoshi shunnii beeto, ebiyoomi giishacheeniya? 16 Tunatee ittoshi toommooch shaago tunataano taane; tunaballi ikka asho maroona ittoshin yecha ii beeton tuniiqqi taachon ittoshich gettito tunemmone. 17 Ittoshi waan wochaa ta daachiiti asheena'oochee ikkoonolla ittoshin dachitota? 18 Tiitoosi ittoshi waan bi hammemmoyich qollahoye; biinna tookkishoo hammemmi kittinnee manoon daakkii daachiihoye; Tiitoosi ittoshin dachita? Biinnaa taanna ikka kashoona tunaqqa shuunataano noona? Ikka qocoona tunaqqa beetaano noona? 19 And beddaahee ittoshi gabii beeto, no qellichon taggaa beeto tuniiqqiiniya? No shunachina'ote! Kiristoosina tunaqqa no gettaa beeto Yeerichi aafoochiye; ebi bullin no gettaa beeto, ittoshin eenniyoyichiye. 20 Ittoshi waan ta waahooba, ta gabitoomon tunaree danataachemmo tunemmo ittoshine; tawoo wotta ittoshi gabitoomon tunaree danataachemmo tunemmo taane; diqqich hayo, qanaato, kaaro, "Ta beshi taane" geto, oono, ashi shigee shaa'iyo, geecoo, cangacho beemo qayaache iqqa shattaa beeto taane. 21 Wochinnoon ittoshi waan ta waahooba, ta Nuggushoo Yeeri ittoshi aafooch taan cooniiyemmone iqqa shattaa beeto taane; ebiyee aaf boonoshi shuunati axaaxoochee, ebiyoo tiyaarii beeti mooyoochee, shunee mamoochee, yeellii beeti kaayoochee Yeer waan wottataani meetina'ochi naboona diqqich ayini eepemmo taane iqqa shattaa beeto taane.

2 Qorontoosi 13

1 Illa ittoshi waan ta waa gaata, and hinina keejinnoone; Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Bulli mooyo gutta oohee keeja miixoona manjiye." 2 Guttinnoon hammaqqa ittoshina tookkii ta beehooba ta gettatoomon, andoo wotta ittoshiyee wokkaa beechaa, ebiyee aaf axaaxoo shuunatina'onaa echati asheena'o bullinoyich gettaa beeto taane; and ittoshi waan wottaa ta waahooba, konicholla ariqqataache. 3 Ebiyoomi gommona ta waanaa tunaqqi gettii beeto, Kiristoosi tunoon ariiyemmo ittoshine; ittoshi daggooch bekkaa beeto bi giidoalli, bi hakkee guutoo toonoone. 4 Biyoo hakka guutoo tunaqqi masqalee toommooch yoodee bi qititeenolla, and Yeerichi giidoona kashoona beetone. Aroo hakka guutoo bi tunatoomon, nowoo wotta biinna tookkii nooch beeti ikkittinoona hakka guutoo noone; tunaballi ittoshi daggooch no shuunaa bee gaata, Kiristoosi Yeerichi giidoona bi beemoomon, ebi ara giidoona no beemon beeggemmo ittoshine. 5 Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona beeto ittoshi tunoon, eke ittoshi qelloon wochi manjii ciinote! Kiristoosi ittoshi ikki ikkoochi mullee daggooch beemon ariyaachotina? Ebi tuno qayi gaata, beddito tunaqqi danataano ittoshine getone; 6 no beddito tunaqqa no danoon ariiyemmo ittoshi tunoon gibanaa beeto noone. 7 Amashee gonda mooyonolla ittoshi tuniyaachemmoyich Yeerin qollaa beeto noone; bedditon tunaree no bekkemmoyich toonoone; tunaballi no amoomon bedaano no shaahiteenolla, ittoshi gaawaton ittoshi tuniiyemmoyichiye. 8 Ibaree qaaro gabinnemmoyich baach tuniyoon hakkehonalli, ibaree qaaro gabinaachemmoyich bayon hakkaachone. 9 Hakka guutoo no tunatee, ittoshi giidacho tunahona noon emirikkiye; ebich kaamoo ittoshi tunemmoyich corootii beeto noone. 10 Ebich ittoshin ta hapemmoyich tunataanoon, ittoshin ta eenniiyemmoyich Doono Yesuusi taach bi immiti hakkoomon, ittoshi waan ta waahooba ittoshi toommooch ta manjaachemmoyich, hini wochoon bat ittoshiyee wohooch beechaa koorito taane. 11 Illa ta maneena'ote! Emiribote! Kaamoo tunabote! Ta ciicoon waayabote! Ikka mulloona tunabote! Diggoona beebote! Shunee Nuggushoonaa Diggee Nuggushoona tunati Yeeri ittoshina tookki tunemmone. 12 Yaafeeti gommona tunati shumeyoona ittoshinaa ittoshina ikkoo baroon diggiibe. 13 Hiniich beeti, Yeerina yaafeeti asheena'o bulli ittoshin diggii beetina'one. 14 Doono Yesuus Kiristoosichi wojoo, Yeerichi shuno, Yaafa Ayaanee ikkittinoo ittoshi bullina tookki tunabe.

Galaatee 1

1 Asho koninolla tunataanoon Yesuus Kiristoosinaa qitii duukkatina'ochi daggoochee biin kichiti Nihoo Yeerina kaacceeti Phawuloosi taane. 2 Taannaa taanna tookkii beeti maneena'o bullina waanee Galaatee Shawooch beeti kittinnee guuphina'oyich hini wocho bede. 3 No Nihoo Yeerinaa no Doono Yesuus Kiristoosinochi wojoonaa diggoona ittoshich tunabe. 4 Gondo meettiti hini yemeenooch beeti asheena'on shaahiree no beetaachemmoyich Kiristoosi noon wodiyoyich no Nuggushoonaa no Nihoona tunati Yeerich de'a iqqi no axaaxoyich deejoon tunahe. 5 Ebich Nihoo Yeerich bulli yemeenoon oogee yiiroo tunabe; tookkona. 6 Kiristoosina bi immiti wojoona ittoshin ceeggiti Yeerichi mishiraachee qaaroochee bara qaarooch aabichiqqi afaafinaa shokiyotine? Ebi ittoshi tuniiti mooyon ibariyoo taach maggahe. 7 Ebi ara qaaro mishiraachee qaaro toonoone. Tunatee ittoshin shuurikkoonaa Kiristoosichi mishiraachee qaaroon yoochiyonoyich shunnii beeti ikkikkeena'o beetina'one. 8 Tunaballi noolla tunatee, oohee shimaaji maraakolla tunatee, hini no gettati mishiraachee qaaroyee bariti qaaroon bi geti gaata, upaton tunabe! 9 Ebiyee aaf shiichiqqa ta gettatoomon andoo wochinnoon gettoye; shiichiqqi ittoshi ibariiti mishiraachee qaaroyee bariti qaaroon koniyolla ittoshich bi geti gaata, upaton tunabe! 10 Illa ashi waanee naadoon qaawibata? Ciroona qaawaache; naadoon daniya ta qaawii beeto, Yeer waanee baachiye. Oohee ashoon emirikkibata? Bat ashoon emirikkii beeto ta tuna gaata, Kiristoosich ta maddoo aaye? 11 Ta maneena'ote! Ta gettaa beeti mishiraachee qaaro ashi gaboochee kechito bi tunee qayon ittoshi ariiyemmoyich shunnoye. 12 Yesuus Kiristoosi taach bekkiitoalli, ashi waanee ta danato toonoone; asho koniyolla taach dojaanoone. 13 Ebiyee aaf Ayihudeena'ochi maddee doyoomon aabichiqqa ta beeto gaata waayato ittoshine; bulliyee beshiiqqa Yeerichi kittinnee guuphon du'iyoonaa aalliyoonoyich qiiccoona beeho. 14 Ta qaabbachina'ochi doyoyich bulliyee beshoon qanaataabee Ayihudeena'o tunati meeti ta goomeena'oyee Ayihudeena'ochi maddee doyoon ceechoona beshii beeho. 15 Tunaballi ta indee maacooch ta beetee taan biich bariiqqi bi wojoona taan ceeggito Yeerine; 16 aagateena'ochi daggooch bi Bushoochi mishiraachee qaaroon ta gettemmoyich, bi Bushoon taanna bekkiiya bi qaawiyooba, arooba asho koninolla boyeyaano taane. 17 Tayee shiichiqqi beeti, wocheeti mishiraachachina'o waan Yerusalemolla hamaano taane; tunaballi Arabee Shawooch hammo; wochiqqaanoo Damaasiqi Katamooch wottaho. 18 Aroochee keeja natoyee gub Keefi gettee beeti Pheexiroosin beegga Yerusalem hammaqqa biinna tookkii aaraa uucha qemon baach arooch kotaho. 19 Tunaballi no Doonochi manoo Yaaqoobin baachalli, wocheeti mishiraachachina'ochi daggoochee baroo koninolla beegaano taane. 20 Ebi ta koorii beeti mooyo ibaroone; ibaroon Yeerichi aafooch kootoon yibbaatataache. 21 Aroyee gub Sooriyee Shawoonaa Kilqee Shawoonooch hammoye. 22 Arooba boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiqqi beeti, Yihudee Shaweexi kittinnee guuphina'o taan beeggii ariyaaneena'one. 23 Tunaballi "Ebiyee aaf noon du'iiti uro, aalliiya bi iiti Yesuusichi wochoon and ashich gettii beete" getee bi getteyoon waayaheete; 24 ta waanaa tunaqqi Yeeri shuunati shuunoyich Yeerin gallataheete.

Galaatee 2

1 Aroochee aaraa awudda natoyee gub Barinabaasina tookkii Titoosin yechaqqa Yerusalem guttinnoon hamo. 2 Yeeri taach bi bekkiitoomon arooch hammoye; tuniiya ta gabii beeto oohee ta tuniito aafaallo tunaree bi echataachemmoyich, aagateena'ochi daggooch ta gettaa beeti mishiraachee qaaroon kittinnee guuphina'on yaabii qeejii beeto shaahiqqi bekkaa beetina'oyich bad arichiihoye. 3 Taanna tookkii beeti Titoosi Giriikee asho bi tunateenolla, "Dokireebe" getaaneena'one. 4 Kiristoos Yesuusichi gommona Ayihudee calloyich hajeyoochee kechato no tunateenolla, ebi no keyon qiidoyich aashoona giyiti, "Kittinnee manoo noone" ii beeti asheena'o calloo gettii beeton de'a no gettemmoyich qaawiyeete. 5 Tunatee mishiraachee qaaree ibaroo ittoshi waan manjiree bi beeyemmoyich, ciroona boonoshich de'a iqqa hajeyaano noone. 6 Ebi ara kittinnee guuphina'on yaabii qeejii beeto shaahiqqi bekkaa beetina'o, koni boonoshi tunato gaatolla aaxxiyaano taane; Yeeri ashoon hepaache; eboshi taach boonoshi giddiiti dallaawa mooyo aalloone. 7 Ebiyeenolla Yeeri bi mishiraachee qaaroon Pheexiroosi Ayihudeena'oyich bi gettemmoyich bi imon, ebiyoomon aagateena'oyich ta gettemmoyich taach bi imon beeggiyeete. 8 Ebiyoo, Yeeri Pheexiroosin Ayihudeena'oyich mishiraachachon tuniiqqi biinna bi shuunoomon, ebiyoomon taan wotta aagateena'oyich mishiraachachon tuniiqqi taanna bi shuunatoyichiye. 9 Wotta Yeeri taach bi immiti wojoon ariiqqi giimboon shaahiqqi bekkaa beeti Yaaqoobi, Keefi gettee beeti Pheexiroosinaa Yowannisina aagateena'o waan taannaa Barinabaasina hammemmoyich, boonoshiyoo Ayihudeena'o waan boonoshi hammemmoyich ikka kashoona gettiyeete. 10 Boonoshiyoo Yerusalem beeti girachina'on baach battiyaahotine! iqqiniye noon boonoshi qollato. Ebinoo tuniyoyich qaawii beeho. 11 Aroochee Pheexiroosi Antooki Katamooch bi waahooba, bi tuniiti mooyo tato tuno bi qajitoyich, kittinneena'ochi aafooch biin ittibatahoye. 12 Yaaqoob waanee wocheeti asheena'o bi waan womoyee shiichiqqi Ayihudo tunataani asheena'ona tookkii maa beehe; tunatee ebi wocheeti asheena'o waahooba "Dokireyoo qaawiihe" ii beeti asheena'on shattii gub shokiqqi Ayihudo tunataani asheena'o waanee bariye. 13 Echati Ayihudo tunati kittinneena'o wotta bi shuunati mooyo tato tunee qayon ariibee biinna tookkii ebi bi shuunati gommo waan ga'aheete; wotta Barinabaasinolla boonoshi waan wochii ga'iiheete. 14 Tunaballi mishiraachee qaaree ibaree kaama gommona boonoshi hammi qayon ta ciinnahooba, kittinneena'o bullichi aafooch Pheexiroosin "Ne Ayihudee asho tunaachaa, Ayihudoomon tunataanoon Ayihudo tunataani ashoomon beeto neene; illa Ayihudo tunataani asheena'o Ayihudeena'ochi doyoomon boonoshi beeyemmoyich aabichiqqa xuqqanne? 15 "No, Ayihudee shiijaroo noone; 'Axaxachina'o' gettee beeti, Ayihudo tunataani asho toono noone; 16 tunaballi asho bi mulloon Yesuus Kiristoosichi toommooch too'iyoonalli, calloon ceechii quyoona cadiqaachemmo bi tunoon ariito noone. Ebich meenon tahati asho bulli calloon ceechii quyoona cadiqaachemmo bi tunatoyich, no wotta Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona no cadiqemmoyich, no mulloon Kiristoos Yesuusichi toommooch too'iito noone. 17 Tunaballi Kiristoosina cadiqiya qaawii beeto tunaachaa no qelloona axaaxacho tunaqqa no dana gaata, illa Kiristoosi axaaxoon no shuunemmoyich noon xuqqi beete getoalli am? Ciroona tunataache! 18 Ta hapiti doyoon ebin wochinnoon haggaa beeto ta tuna gaata, ta qelloona callee ta shaaddoon bekkii beeto taane getone. 19 "Kashachon tunaree Yeerich ta beeyemmoyich, calloo waanaa calloyich qitito taane. Kiristoosina tookkii yooddato taane; 20 ebich tawoo ebiyee bek kashachon tunaqqa beetaache; tunaballi Kiristoosi ta mullooch giyiqqi beetone. Andoo meenona ta beeti beemo, taan shunniqqi taacha iqqi qitoyich bi qelloon beshii immiti, Yeeri Bushoochi toommooch mullee too'iyoona ta beemone. 21 Tawoo Yeerichi wojoon dufaache; cadiqoo calloon ceechii quyoona danemmo bi tuna gaata, illa Kiristoosi qitito duuboone" iyoye.

Galaatee 3

1 Gabii de'aani hini Galaatee asheena'ote! Yesuus Kiristoosi masqalee toommooch aabichiqqi bi qitito gaata xallaayiqqa ittoshich gettato taane; ishi gaata ittoshin qaaxaqqi moomito konine? 2 Ebin baach ittoshi waanee ariyoyich qaawiyoye; Yeerichi Yaafa Ayaanoon ittoshi danato, calloon ceechii quyoonashi oohee mishiraachee qaaroon waayaa ittoshi mulloon Yesuus Kiristoosichi toommooch too'iyoonaniye? 3 Aabichiqqi shalligaalli mullachon tunahotine? Yaafa Ayaanee giidoona tiyiqqi and meechi giidoona ciichiyotina? 4 Duubooniya ebi shaaha du'oon beeggiibee ittoshi echato? Halla ibaroon duubooniya? 5 Yeeri bi Yaafa Ayaanoon bi immii beetonaa ittoshi daggooch gaakkachi shuunoon bi shuunaa beetona, calloon ceechii ittoshi quyoonashi oohee mishiraachee qaaroon waayaqqi ittoshi mulloon Yesuus Kiristoosichi toommooch ittoshi too'iyoonaniye? 6 Ebiyoo Yaafa Macaafooch bi kooreetoomone; Abrahami bi mulloon Yeerichi toommooch too'iihe; ebi bi mullee too'iyoo Yeerichi aafoochaa biin cadiqiihe. 7 Illa boonoshi mulloon Yeerichi toommooch to'iitina'o Abrahamichi bushiisheena'o boonoshi tunoon ariibote! 8 Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, Yeeri aagateena'o boonoshi mulloon bi toommooch boonoshi too'iitee cadiqiiyemmo bi tunoon shiichii Abrahamich "Neenna aagateena'o bulli diireeyemmina'one" iqqi mishiraachee qaaroon gettiye. 9 Eboshi boonoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iitina'o, bi mulloon Yeerichi toommooch too'iiti Abrahamina tookkii diireetina'one. 10 "Calloon ceechii no quyoona wodemmo noone" iqqi gibanaa beetina'o upaqqiniye boonoshi beeto; Ebiyoo, "Muusichi Callee Macaafooch kooreeti calleena'o bullin ciichii quyataano bulli upatone" getee bi kooreetoyichiye. 11 "Bi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoona cadiqito kashacho tunaree beeyemmone" getee Yaafa Macaafooch kooreetone; ebich asho koniyolla calloon quyoona Yeerichi aafooch cadiqaachemmo bi tuno arichatone. 12 Calloon quyoonaa Yeerichi toommooch mullee too'iyoona barbareena'one. "Asho callee quyoona kashacho tunaqqi beemon bi hakkemmo, callooch kooreeto bullin shapiyaanoon ceechii bi quya gaata baachiye" getee Yaafa Macaafooch kooreetone. 13 "Mixooch yooddee beeto bulli upatone" getee kooreetone; ebich Kiristoosi noocha iqqi upaton tunaqqi calloo no toommooch deebemmi ufoochee noon biishahe. 14 Bi biishato, no mulloon bi toommooch too'iyoona Yeeri gibanikkiti Yaafa Ayaanoon no deqqemmoyich, "Abrahamich ta immati diiroo aagateena'oyich Yesuus Kiristoosichi gommona shage" iqqiniye. 15 Ta maneena'ote! Ashi doyee yibbaatoomon ishichiyoye; ashi wogolla bi tunatee manjito bi tuna gaata, koniyolla bayon oohee bara qaaroon daakkoon hakkaache. 16 Ebiyoomon wotta Yeeri Abrahaminaa bi yaroonoyich gibanee qaaroon gettiye; bi gettii bee gaata, "Ne yaroyich" iqqi ikka Abrahami yaroochon gettiyalli, "Ne yareena'oyich" iqqi meetina'oyichon getaanoone; ebi yaroo getoo Kiristoosine. 17 Ebinoo gettoye; shiichiqqi Yeeri Abrahamina tookkii wogoon giyiye; awudda ballaa shaasha natoyee gub immati calloo, shiichiqqi Yeeri manjiiti wogoon hapiqqi ara gibanee qaaroon shaddaache. 18 Yeerichi wojoo danaa beeto calloona bi tuna gaata, illa gibanee qaaroona danataache; Yeeri gibanee qaaree naboona ara wojoon Abrahamich immitone. 19 Illa calloo immato, amoyichiye? Gibanee qaaro immatoyee gub wotta calloo immato, axaaxoo amashoo gaata bi bekkemmoyichiye. Ara calloo immato Yeeri gibanikkiti gibanee yaroo waammi wottooniye. Bi immatoo maraakeena'ochi gommona shoobbachochi kishoonaniye. 20 Shoobbacho guttoochi qoodoyichalli, ikkoochi qoodoyich baach neexataache; tunaballi Yeeri ikkoone. 21 Illa calloonaa Yeeri gibanikkiti qaaroona kaaraa beetona? Toonoone. Kashoon imon hakkemmi calloo immato gaata, ibaroon asho cadiqemmo calloon bi quyoona tuneshone; 22 tunaballi Yaafa Macaafo asho bulli axaaxoyich hajeeqqi axaaxoona cuchato bi tunoon xallaayiqqi gettitone. Ebich Yesuus Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona danaa beeti, Yeeri gibanikkiti wojoon boonoshi mulloon bi toommooch too'ii beetina'oyich immii beetone. 23 Tunaballi Kiristoosichi toommooch mullee too'iyee yemeeno waataan beetee, ara Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoo gaxxeemmi wottoon, calloona cuchaa quyeeqqa beehone. 24 Ebich no mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiree no cadiqemmoyich, ara calloo Kiristoos waan shaggii beeti quyacho tunatone. 25 Tunaballi and ara Kiristoosichi toommooch mullee too'iyee yemeeno waatoyich, ebiyee bek ara calloo noon yechii quyataache. 26 Ittoshi mulloon Kiristoos Yesuusichi toommooch ittoshi too'iyee naboona ittoshi bulli Yeerichi bushiishoo ittoshine; 27 Kiristoosina tookkii ikkottaqqi afaalleeti ittoshi bulli Kiristoosin tahato ittoshine; 28 Ittoshi bulli Kiristoos Yesuusina tookkii ittoshich beeti ikkittinoona ikkoo tunato ittoshine. Ebich Ayihudee asho geto oohee Giriikee asho geto aalloone; guuchi yaroo geto oohee doonji yaroo geto aalloone; anaamo geto oohee maachee geto aalloone. 29 Ittoshiyoo Kiristoosicho ittoshi tuna gaata, illa Abrahamichi yaroo ittoshine; Yeeriyoo ara bi gibanikkiti wojoon ittoshich immemmone.

Galaatee 4

1 Tunaballi ishichiyoye; bi nihoo hajito bullin deqqemmi bushoo busha bi beemmi yemeeno bullin amoomon bullichi doono bi tunateenolla, bi qelloon bi hakkimmi wottoon guunoyee baraanoone. 2 Nihoo "Ebiyooba ne qelloon hakkemmo neene" iqqi bi taajati yemeenee wottoon kexon qeejii beetina'onaa gija yesheena'oyee deshoone. 3 Ebiyoomon no wotta ibaroo amashoo gaata ariyaanoon beebee, hini shawee toommeexi calloonaa doyoonoyich hajee, guunon tunaqqa beehone. 4 Tunaballi Yeeri noon bi bushiishoon tuniiya iqqi calloyich hajeeqqi beetina'on biisha bi kichemmoyich, yemeeno shaggiyooba bi Bushoon wochahe; wochee waaqqi maachee waanee shiijaqqi calloyich de'a iibee beehe. 6 Wotta Yeeri bi bushiishoo ittoshi tunoon bekkii beeti, "Taabbo ta Nihoocho!" getiree ittoshi ceeggemmi bi Bushoochi Ayaanoon ittoshi mullee daggooch wochatone. 7 Ebich ebiyee bek bushoo neyalli guuno toono neene; bushoo ne tunatoyich Yeeri bi bushiishoyich imma bi gibanikkito bullin neech immemmone. 8 Wonna Yeerin ariyaan beebee, nuggushoo tunataani halleena'oyich guunon tunaqqi beehotine. 9 Tunaballi and Yeerin ariichii, beshoonoo Yeeri ittoshin ariichee, giidaalli hoxeeti wonnee calloonaa doyoonooch wochinnoon aabichiqqi wottahotine? Guunon tunaqqi eboshich wochinnoon hajeyoon shunniyotina? 10 Shambatoo, aganee baaroo, yarimmee baaroo, nati baaroo iqqi eboshin manjii quyaa beehotine. 11 "Ittoshi daggooch tunaqqa ta aajati shuunoo bulli duubo tuno qayaache" iqqa ittoshi tunii beeti mooyoyich oogaton ayinii beeto taane. 12 Ta maneena'ote! "Ta ittoshin shaahito taane; ittoshiyoo wotta taan shaahibote!" iqqa ittoshin qollahoye. Amashee mooyonolla taan xu'aano ittoshine. 13 Ittoshi arii beetoomon, shiichiqqa mishiraachee qaaroon ittoshich ta gettato ta biiyee naboonaniye. 14 Ta biiyo ittoshin oogaton iritiito bi tunateenolla, taan hoxaa tiyaarataano ittoshine; tunaballi Yeer waanee waati shimaaji maraakoon iibbiyoomon, ebiyeenolla Kiristoos Yesuusin iibbiyoomoniye ittoshi iibbiito. 15 Arooba oogaton emirito ittoshine; illa ara ittoshi emiroo and aaye? "Ittoshich bi hakkeemmo gaata, ittoshi achee meenonolla taach maacciqqi imon qayaachotine" iqqa miixahoye. 16 Illa and ibaroon ittoshich ta gettatoyich gonda aafoona taan ciinniyotina? 17 Mishiraachee qaaroon xummiyoyich qaawii beeti ebi asheena'o boonoshi waan ittoshin wochiya qiiccaa beetina'one; ebin boonoshi tuniyoo ittoshich gaawato toonoone; boonoshich ittoshi qanaatemmoyich noonnaa ittoshinon kaariiree barbariiya shunnii beetina'one. 18 Tunaballi ittoshina tookkii ta beehooba baach tunataanoon, bulli araddoon ittoshi shaaddo gaawemmoyich ittoshi qanaata gaata, gaawatone. 19 Ta shuni bushiisheena'ote! Ibara Kiristoosichi dabboon ittoshi tunammi wottoon wochinnoon ittoshich maaxoo manjaa beeti ureyoomon tunato taane. 20 Ittoshich ta hallemmi mooyo taach tuusheetone. Ebich ittoshina tookki aafoona danaree ebin shaaha keqqichiti qaaroona yibbaatoon ta qayon shunnoye. 21 Hini Muusichi calloyich hajeeqqi beemoyich shunnii beetina'ote! Eke taach getote! Ara calloo gettii beeton waayataachehotina? 22 Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon ikkoo gonnee waanee, ikkoo gennee waanee shiijati gutta bushiisheena'o Abrahamich beeheete. 23 Tunaballi gonnee waanee shiijato bara asho shiyii beetoomoniye bi shiijato; gennee waanee shiijato Yeeri gettiti gibanee qaaroomonaniye bi shiijato. 24 Ebi mooyo shaahiyoone; ebi gutta maacheena'o gutta wogee shaahiyeena'one. Siini Gepoochaa immati wogoon shaahii beeti ikkee Aggaarine. Areyoo bushiishoon guuchittinoyich shiyaa beetine. 25 Ebi Aggaari Arabee Shawooch beeti Siini Gepee shaahiyeene. Andoo shawooch beeti hanaachi Yerusalemichi shaahiyeene. Bi bushiishoona tookkii guuchittinooch beetine. 26 Tunaballi shimaaji Yerusalemi guchittinoona beetaane Yeerichi bushittinooch beetine; areyoo no indeene. 27 "Hini shiyaani xaafeene! Emiribe! Haane maaxoo manjaa ariyaaneene! Ililibe! Kenachichi bushiishoyee beshoon Keno qajitichi bushiishoo meettitone" getee Yaafa Macaafooch kooreetone. 28 Ebich ta maneena'ote! Yisaaqi Yeeri gibanikkiti gibanee qaaroona Abrahami shiyiti bushoo bi tunoomon, ittoshiyoo wotta Yeeri gibanikkiti gibanee qaaroona Yeerichi bushiishoo tunato ittoshine. 29 Tunatee arooba gonnee waanee shiijati bushoo Yeerichi Ayaano gibanikkiti gibanee qaaroona shiijati bushoon bi du'iyoomon, andoo ebiyoomone bi tunaa beeto. 30 Tunaballi Yaafa Macaafoochaa ama getteete? "Gonnechi bushoo gennechi bushoona tookki bi nihoo hajiton qoodeyaachemmone; ebich gonneen bi bushoona tookki kichi yoohe!" getteetone. 31 Ebich ta maneena'ote! Gennechi bushiishoo noalli gonnechi bushiishoo toono noone.

Galaatee 5

1 Calloyich guunon tunaa hajeeqqi beemoochee Kiristoosi noon biishaa kichitone. Illa manjiree neexabote! Wochinnoonoo callee guuchittinee waanjoona xandeyaahotine! 2 Ebiyoche, ta Phawuloosi ishichiyoye; ittoshi dokiree gaata, Kiristoosi ittoshich bi tuniiti mooyo bulli amoonolla ittoshich gaacaache. 3 Dokireyoon shunnii beetina'o bullich boonoshi ikki ikkoyich daakkii manjiiqqa gettoye; "Ara ikka calloon bi ceechi gaata, calloo bullin wotta ceechibe" iyoye. 4 Calloon ceechii quyoona cadiqiya ii beeti ittoshi Kiristoosiyee bariqqi, bi wojoochee kechiqqi dihito ittoshine. 5 Tunaballi no Yeerichi Yaafa Ayaano immii beeti giidoona no mulloon Yesuus Kiristoosichi toommooch too'iibee Yeeri nooch gibanikkiti cadiqoon quyaa beeto noone. 6 Ebiyoo, Kiristoos Yesuusina tookkii ikkoo no tunammona, shunoona shuunaa beeti, bi toommooch mullee too'iyoalli gaaccemmo, dokireyoo oohee dokireyee qayo bi gaaccemmo amolla aallo bi tunatoyichiye. 7 Kiristoosichi gommon tatoona dabbiibee echato ittoshine. Ibaree qaaroyich ittoshi de'a getaachemmoyich konine ittoshin bajito? 8 Ebi dachoo ittoshin ceeggii beeti Yeer waanee toonoone. 9 "Giishasha shittoo dofee bukoon koofiihe" gettee beetoomoniye. 10 Ebiyee bariti mooyon gabaachemmo ittoshi tunoon Doono Yesuusina ittoshin gibanaa beeto taane; ittoshin shuurikkii beeti asho koniyolla Yeeri nallemmi nalloo bi toommooch shaggemmone. 11 Tunaballi ta maneena'ote! Bat "Dokireebote!" iqqa gettaa beeto ta tuna gaata, and beddaahee asheena'o amoyich taan du'ii beeteete? Aroo ibaroo bi tunato gaata, Kiristoosi masqalee toommooch yoodee bi qitoon ta geto ashich xugo tunataacheshone. 12 "Dokireebote!" iqqi ittoshin shuurikkii beetina'o dokireyoo qayee nasheesholla getteete. 13 Ta maneena'ote! Guuchittinoochee ittoshi kechemmoyich Yeeri ittoshin ceeggitone; tunatee ebi guuchittinoochee ittoshi keyon meechi qaatoyich de'a ittoshi gettemmi gommon tuniyaahotine! Tunaballi ittoshinaa ittoshina shunaa beetoyich ittoshinaa ittoshina guunochoomon ikkoo baroyich hajeebe! 14 Ebiyoo, calloo bulli ikka qaaroona tacceeto bi tunatoyichiye; ebiyoo "Neenoomi ne manoon neenna tachiree shune!" ii beetonaniye. 15 Tunaballi ittoshinaa ittoshina ittoshi geccee bee gaata, ittoshi dafee bee gaata, ikkooch ittoshi aallataachemmoyich ittoshi qelloon ariibote! 16 Andoo ishichiyoye; Yeerichi Yaafa Ayaanoona yaabeeree beebote! Meechi qaatoonoo ciroona ceechiyaahotine! 17 Ebiyoo, no tuniiyemmoyich Yeerichi Yaafa Ayaano qaawii beeton meeno shixxii beetoyich, wotta no tuniiyemmoyich meeno qaawii beeton Yeerichi Yaafa Ayaano shixxii beetoyichiye. Ebich ittoshi shunnii beeton tuniyoon hakkaachotine. 18 Yeerichi Yaafa Ayaanoona ittoshi yaabee bee gaata, calloyich guunon tunaqqi hajeyaachotine. 19 Meechi shuunoo arichatone; ebiyoo yahoo, ee'a shuunoo, yeellii beeti kaayo, 20 shaahiitee shuuneeti nuggushoyich goyinno, iicoo (qaaxo), shixo, hayo (nabo), qanaato, kaaro, "Ta beshi taane" geto, barbaroo, ibaroochee muricciqqi bara guuphon halloo, 21 ayinoo, masho, qelloon battii beeti duubo, eboshinoo shaahii beeti mooyone. Shiichiqqa ittoshich ta gettatoomon, ebiyoomi mooyon tunii beetina'o Yeerichi shimaaji taatittineech giyaachemmina'one. 22 Tunaballi Yaafa Ayaanee aafo, shuno, emiroo, diggoo, haa'iyoo, ariqqo, de'ittino, Yeerichi toommooch mullee too'iyoo, 23 shiimacho tuno, bi qellee ariyoo, eboshine. Eboshiyoomina'on bajemmi calloo aalloone. 24 Kiristoos Yesuusicho tunatina'o meenon gonda bi gaboonaa bi qaatoona tookkii yoodditina'one. 25 Yeerichi Yaafa Ayaanoona tookkii ikkittinoona beeto no tuna gaata, Yeerichi Yaafa Ayaano wotta noon yaabibe. 26 Noonnaa noonna qemateyoonaa qanaatoona beebee duuboon geecaayone.

Galaatee 6

1 Ta maneena'ote! Ittoshi daggoochee ikkoochi toommooch amashee xu'olla bi dana gaata, Yeerichi Yaafa Ayaanoona yaabee beeti ittoshi ebiyoomi ashoon shiimoona kaachibote! Newoo wotta ebiyoomi mooyona geecheeree ne dihaachemmoyich ne qelloon ariibe! 2 Ittoshi daggoochee ikkoo baroochi shaagoon shaagi gaachabe; ebiyoomona Kiristoosi dojiti calloon ceechii beeto ittoshine. 3 Ikka asho bareena'oyee beshaanoon beebee bi qelloon beshoon shaahiqqi bi ciini gaata, bi qellooniye bi dachii beeto. 4 Tunaballi asho bi ikki ikkoona bi shuunati shuunoo amoomo gaata gabi ariibe; aroyee gub bi shuunoo gaawato tunoon bareena'ochi shuunoona tachaanoon bi shuunaa beeti shuunoona baach emiremmone. 5 Ebiyoo, asho bulli bi qelli qellee shaagoon shaago echataani mooyo bi tunatoyichiye. 6 Yeerichi qaaroon waayaa beeto waayii beetona tookki gaawa mooyo bullin qoodeebe. 7 Ittoshin wochi dachiyaahotine! Yeerichi toommooch cooqqiroo hakkeyaache; asho bi shookkii beeto bullin aroon qeccemmone; 8 Bi hajee meenon emirikkiya shookkii beeto meenoochee o'on qeccemmone; tunaballi Yeerichi Yaafa Ayaanoon emirikkiya shookkii beeto Yeerichi Yaafa Ayaanoochee bulli yemeenee kashoon qeccemmone. 9 Ebich gaawa shuunoon shuunoyich beenaayone. Taahoo no qayi gaata, qecci goorooba qeccemmo noone. 10 Illa no hakkimmi aabo bullin asho bullich, ebiyeenoo boonoshi mulloon Yesuus Kiristoosichi toommooch too'iiqqi ikka kechi ashoon tunatina'oyich, gaawa mooyon tuniibone. 11 Am shaaha ogooga biroona ta hajee kishoona ta koorito gaata ciinote! 12 Boonoshi meenona gaawaton tunaree bekkiya qaawii beetina'o bulli "Dokireebote!" iqqi ittoshin yullii beetina'one. Tunaballi Kiristoosi masqalee toommooch yoodee bi qiteechon boonoshi getona asheena'o boonoshin du'iyaachemmoyich baachiye. 13 Ebi meechi doyoyich de'a ito ittoshi tunoona boonoshi geecemmoyich ittoshi dokireyoon shunniyeetalli, ebi ara dokireetina'olla boonoshi qelloona calloon ceechii quyataaneena'one. 14 Tunaballi Doono Yesuus Kiristoosi yooddati masqaloyee beshatee bara geecoo ta waanee wohe; ara masqalee naboona hini shaweexi mooyo taach yoodee qititone; tawoo wotta hini shaweexi mooyoyich yooddee qitito taane. 15 Kiristoos Yesuusina andra halloon tunoalli, dokireyoo oohee dokireyee qayo gaaccemmo toonoone. 16 Ebi ta gettaa beeti doyoomona beetina'o bullinaa Yeerichi asheena'o bullinochi toommooch diggoonaa maaroona tunabe. 17 Yesuusichi mallatoo tunati banoo ta ashittinooch beetone. Ebich ebiyee bek koniyolla taan iritiyaaye. 18 Ta maneena'ote! No Doono Yesuus Kiristoosichi wojoo ittoshi bullina tookki tunabe; tookkona.

Efesooni 1

1 Yeerichi daaggoona Kiristoos Yesuusichi mishiraachacho tunati Phawuloosi taane; hini wocho Efesoon beeti yaafeetina'oyich, Kiristoos Yesuusina tookkii ikkittino boonoshich beeti gibaneetina'oyich bede; 2 No Nihoo Yeerinaa no Doono Yesuus Kiristoosina waanee wojoonaa diggoona ittoshich tunabe. 3 Kiristoosina tookkii nooch beeti ikkittinee naboona shimaaji xaa'ooch beeti noon Ayaanee diiroo bullina diiriti, no Doono Yesuus Kiristoosichi Nuggushoonaa Nihoona tunati Yeeri gallateebe. 4 Shawoonaa shimaayoona halleyaan beetee, bi aafooch yaafeetonaa bachaalloonon no tunemmoyich Kiristoosina noon kaacciye; Yeeri noon bi shunnitoyich, 5 gaawa bi daaggoona Yesuus Kiristoos waanaa biich bushiishoo no tunemmoyich shiichiqqi gabii kuxxiye. 6 Ebin gabii bi kuxxito, aaxxi bi bushoo waanaa nooch bi immiti, woriganikkiti wojoyich bi gallateeyemmoyichiye. 7 Bi bushoochi damoona biichato noone; ebi getoo no xu'oyich maaroon danato noone getone; ye Yeerichi wojee meetocho! 8 Yeeri bi wojoon nooch woddiihe. Bi ariyoo bullinaa bi shalligoo bullina 9 bi gabiton Kiristoos waanaa tuniiya bi shunnitoomon tuniihe; ebiyee aafoo asho ariyaani bi daaggoon nooch arichiitone. 10 Ebiyoo yemeeno bedee tuniiya bi gabiti mooyo, shimaayoonaa shawoonooch beeto bulli ikkoo tunaree Kiristoosich bi hajeeyemmoyichiye. 11 Wotta Yeeri bi daaggoona shiichiqqi bullin tuniiya gabiqqi bi kuxxitoomon, bi gaboomona, biicho no tunemmoyich Kiristoosina tookkii nooch beeti ikkittinoona noon kaacciye. 12 Ebin bi tuniito, shiichiqqa Kiristoosin gibanati noonna bi oogee yiiroyich bi gallateeyemmoyichiye. 13 Ittoshiyoo wotta ibaree qaaroon, ebiyoo ittoshi woditi mishiraachee qaaroon, waayaqqi ittoshi mulloon Kiristoosichi toommooch ittoshi too'iitee, Yeeri bi gibanikkiti Yaafa Ayaanoona biicho ittoshi tunee xiishee mallatoon ittoshi toommooch geddiye. 14 Ebi Yaafa Ayaano Yeeri biicho tunatina'o bullin bi biishammi wottoon bi asheena'oyich "Immemmo taane" iqqi bi gibanikkiti mooyo bullich yechiyoone; ebiyoo Yeeri bi oogee yiiroyich bi gallateeyemmoyichiye. 15 Ebich ta wotta Kiristoosichi toommooch ittoshich beeti mullee too'iyoonaa yaafeetina'o bullich ittoshich beeti shunoonon waayaqqa, 16 bulli araddoon ittoshi naboyich Yeerin gallataa beeto taane; ta corootii beeti aabo bullin ittoshichon Yeerich shalligichii beeto taane. 17 Oogee yiiracho tunati Nihoo, biyoo no Doono Yesuus Kiristoosichi Nuggushoo Yeeri biin ariyoona shalligachon ittoshin tuniiyemmi, biin ittoshich bekkiiyemmi Yaafa Ayaanoon ittoshich bi immemmoyich qollaa beeto taane. 18 Wotta ta qollaa beetoo, ittoshi mullee aafo gaxxeeree ciinee, ittoshin bi ceeggiti gibano amo gaata, bi yaafitina'oyich bi immemmi woriganikkiti diiroo amoomo gaata, no mulloon Kiristoosichi toommooch too'ii beeti nooch shuunaa beeti bi giidoo am shaaha ooga giidoo gaata ittoshi ariiyemmoyichiye. 20 Ara giidoona Kiristoosin qitii duukkatina'ochi daggoochee kichiqqi shimaaji xaa'ooch bi qanna bad kotiitone. 21 Kiristoosi aroochaa taateena'o bulliyee, iraasheena'o bulliyee, giideena'o bulliyee, doonina'o bulliyee besho tunaqqi hajii beetone; and hini shawoochaa ikketo baach tunataanoon, gub woyemmi shawoochaa ceeggee beeti shigoyee beshiti shigoone biich immato. 22 Yeeri bullin Kiristoosichi baatee dechiich tuniiqqi biich hajiihe; kittinnee guuphoyichoo bulli mooyona shimbo bi tunemmoyich tuniihe. 23 Kittinnee guuphoo bi ashittinee quumoone; bulli mooyon bulli xaa'ooch ceechii beeti biinna ceennii beetone.

Efesooni 2

1 Ebiyee aaf ittoshi xuu'oonaa ittoshi axaaxee naboona qitiqqiniye ittoshi beeto; 2 ebi ittoshi xu'oonaa ittoshi axaaxee naboona hini shawee toommooch beeti asheena'o beeti beemoomona, Yeerich de'a getaani asheena'ochi toommooch and shuunaa beeti ayaanee daaggoomona beehotine; ebi ayaanoo yongee toommooch beeti gonda ayaaneena'on hajii beeti gonda iraashoone. 3 Arooba ebi asheena'ochi daggooch no bulli wotta no meechi daaggoomonaa no mullee daaggoomonon tuniibee, no meechi qaatoomona beehone; bareena'o bullichoomon wotta Yeerichi kaaree shiixxoo no toommooch kindemmi asho tunaqqa beehone; 4 tunaballi Yeerichi ariqqo oogichii bi woddatoyich, noon bi shunniti shunee beshoochee tiyitona 5 no xu'ee naboona qitiqqa no beeteenolla, Kiristoosina tookkii nooch kashoon immiye; Yeeri bi wojoona ittoshin wodiitone. 6 Woyemmi yemeenooch Kiristoos Yesuus waanaa nooch bi bekkiiti de'ittinoona bulliyee beshiti bi wojee woddoon bekiiya, Kiristoos Yesuusina tookkii nooch beeti ikkittinoona kashacho tuniiqqi biinna tookkii noon qitoochee kichiye; shimaaji xaa'oochoo biinna tookkii noon kotiihe. 8 Bi toommooch ittoshi mullee too'iyoona Yeeri bi wojoona ittoshin wodiitone; ebiyoo bi immiti wojoonalli ittoshi shuunoona toonoone; 9 koniyolla bi geecaachemmoyich bi shuunati shuunoochee tooneene. 10 Yeeri halliti halloo noone; Kiristoos Yesuusina tookkii nooch beeti ikkittinoona noon bi hallito, shiichiqqi bi qanniiti gaawa shuunoon shuunabee no beeyemmoyichiye. 11 Ebich ittoshi shiichiqqi ittoshi shiijaroona Ayihudo tunataani aagateena'o tunatina'ote! Ashi kishoona dokireetina'o getteeti Ayihudeena'ochi daggooch dokireyaaneena'o getteetina'ote! Ebin gabibote! 12 Aroobee yemeenooba, Yeeri kaacciti Isra'eeleena'oyee wokkiqqi, gibanee qaaree wogoyich dallaawoon tunaqqi, hini shawee toommooch gibanoon muccaqqi, Yeeriyee bariqqinoo Kiristoosin ariyaanoon beehotine; 13 tunaballi ebiyee aaf wokkiqqi beeti ittoshi, Kiristoosina tookkii ittoshich beeti ikkittinee naboona, Kiristoosichi damoona and katinnito ittoshine. 14 Biyoo Ayihudeena'onaa Ayihudo tunataaneena'onon gutteena'on ikkochiqqi diggoona no beeyemmoyich tuniitone; daabboochoomon qoodiqqi boonoshin barbariiti kaaroon masqalee toommooch bi qitoona hapiye; 15 ebiyoo gutteena'on ikkochoona biinna tookkii ikkittino beeti ikka andra ashoon halliqqi, diggoon tuniyoyich, calloona tuggeeti geteena'on aalliihe. 16 Kaaroonoo masqalooch bi qitoona wokkiiqqi ebi masqaloona gutteena'on ikkochiqqi Yeerina tookkii shuniihe. 17 Ebich waaqqi Yeer waanee wokkiqqi beeti ittoshich diggoon, bi waan katinniqqi beeti Ayihudeena'oyichoo wotta diggoon mishiraacha iqqi gettiye; 18 bi shuunati shuunoona Ayihudeena'onaa Ayihudo tunataaneena'ona no bulli ikka Yaafa Ayaanoona Nihoo Yeer waan gimon hakkito noone. 19 Illa ebiyee bek yaafeetina'ona tookkiqqi ikka shawee ashoonaa Yeerichi kechi ashoona ittoshiyalli, dallaawoonaa shiqqoona toono ittoshine. 20 Mishiraachachina'onaa keemachina'ona baashiti baashee toommooch haggeeto ittoshine; kexon tuuggii neechii beeti giimbee guumoo Kiristoos Yesuusine; 21 biyoo kexo bullin kocaabee Doono Yeerichi Yaafee Kexo bi tunemmoyich neechii beetone; 22 ittoshiyoo wotta biinna tookkii ittoshich beeti ikkittinoona Yeerichi Yaafa Ayaano beeyemmi kexon tunoyich bareena'o bullina tookkii haggee beeto ittoshine.

Efesooni 3

1 Ebich Kiristoos Yesuusichi maddacho tunaqqa aagateena'o tunati ittoshi naboyich cuchati Phawuloosi ta, Yeerin qollaa beeto taane. 2 Yeeri ittoshich ta shuunemmoyich ebi maddee shuunoon bi wojoona taach bi imon ibaroon waayato ittoshine; 3 shiichiqqa ebi mooyichon qaminona ta kooritoomon, Yeeri ebiyee aaf arichataani mooyon gaxxiqqi taach bekkiihe; 4 ebinoo ittoshi shemma gaata aaf arichataani, and Kiristoosi ceechiti, Yeerichi gaboon aabichiqqa ta shalligii beeto gaata ariyoon hakkiyotine. 5 Ebiyoo wonnee yemeenooch bara shiijareena'o waan ashi bushiishoyich arichataanoone; tunaballi and Yeeri yaafeeti bi mishiraachachina'onaa keemachina'onoyich bi Ayaanoona gaxxitone; 6 ebi gaxxeeti mooyoo mishiraachee qaaroon getona aagateena'o Ayihudeena'ona tookkiqqi Yeerichi diiroon boonoshi dano, ikka ashittino boonoshi tunoonaa Kiristoos Yesuus waanaa Yeeri gibanikkiti gibanee qaaroon tookkiqqi boonoshi qoodeyoonaniye. 7 Yeeri bi hakkoona bi shuunatoomon taach bi immiti wojoona mishiraachee qaaroon getoyich Kiristoosichi maddacho tunahoye. 8 Yaafeetina'o bulliyee deshoo taane; tunaballi koniyolla maqqiqqi ariyoon hakkaani Kiristoosichi wojeechon aagateena'oyich ta gettemmoyich, bullinoo halliti Yeeri wonnee yemeenoochee aacheeti, shuuniya bi gabiti mooyo amo gaata asho bullich gaxxi ta gettemmoyich, hini wojoon taach immiye; 10 bi gabiton and kittinnee guupho waanaa bi shuunatee, meeti bari bara bi shalligoon shimaaji xaa'ooch beeti maraakeena'ochi iraasheena'onaa ukkureena'ona ariiyemmoyichiye; 11 bulli yemeenoyee aaf Yeeri biich beeti ebi gaboon Kiristoos Yesuusi no Doono waanaa ceechitone. 12 Kiristoos Yesuusina tookkii ikkittino nooch beetoyich, Kiristoosichi toommooch mulloon no too'iyoona no qollaton Yeeri waayemmo bi tunoon ibariiqqa bi waan gimoyich aafee kupphittinoon danato noone. 13 Ittoshicha iqqaaniye ebi iritoon ta beeggaa beeto; ebich "Taahiyaahotine!" iqqa ittoshin qollaa beeto taane; ebiyoo Yeerichi oogee yiiroochee ittoshi qoodeeyemmi gibanoone. 14 Ebichi naboyich shimaayoonaa shawoonooch beeti yaroo bullin halliti Nihoo Yeerichi aafooch gurataqqa corootii beeto taane; 16 maaci ittoshi ashittino manjemmoyich, Yeeri woriganikkiti bi diiroochee bi Ayaanoona giidoon ittoshich bi wojemmonaa Kiristoosi bi toommooch ittoshi mullee too'iyoona ittoshi mullooch bi beeyemmonoyich, corootii beeto taane; Yeerinaa ashoonon ittoshi shunnii beetoyich bulli mooyon tuniibee, Yeeri yaafiti asheena'o bullina tookki Kiristoosichi shunee gabino, gidoo, neexoonaa duchoona ebine getiree ittoshi shalligemmi hakkoo ittoshich bi beeyemmoyich corootii beeto taane; 19 wotta ariyoyee beshiti Kiristoosichi shunoon ittoshi ariiyemmoyich, ebina Yeerin ciroona shaahoyich ittoshi beddemmoyich corootii beeto taane. 20 Illa noonna bi shuunaa beeti bi giidoomon no qollaa beetoyee oohee no gabii beeto bulliyee beshaa beshiiqqi tuniyoon hakkii beeti Yeerich, 21 shiijareena'o bulliich beddaahee Kiristoos Yesuusinaa kittinnee guuphi shiisheena'ona waanee bulli yemeenoon oogee yiiroo tunabe; tookkona.

Efesooni 4

1 Illa Doono Yesuusichi maddacho ta tunatoyich and cuchaqqa beeti ta, Yeeri ittoshi mulloon Kiristoosichi toommooch ittoshi too'iiyemmoyich ittoshin bi ceeggiyooba bi gettitoomon, mooyo bullina biin emirikkiya biich bedditon tunaree ittoshi beeyemmoyich ittoshin qollaa beeto taane; 2 bulli araddoon qellee giishiyoona, shiimacho tunoona, haa'iyoona ittoshinaa ittoshina ikkoo baroon shunibee haa'iibote! 3 Ittoshinaa ittoshina diggittinoona yesharee Yeerichi Ayaano immii beeti ikkittinoon quyoyich kupphabote! 4 Yeeri ittoshin bi ceeggiyooba ikka gibanoyich bi ceeggitoomon, ittoshi bullich ikka Yaafa Ayaano beetoyich ikka ashittinee quumo ittoshine. 5 Doono Yeeri ikkoo baachiye; Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoo ikkoo baachiye; aacona afaalleyoo ikkoo baachiye; 6 bulliyee besho tunato, bulli waanaa shuunaa beeto, bulli waan beeto, bullichoo Nihoo tunati ikka Nuggushoo beetone. 7 Kiristoosi immiti wojee woddoomona, no ikki ikkoo wojoon danato noone. 8 Ebich Yaafa Macaafoochaa "Damba bi kechiyooba keccati dofeena'on yechiqqi daammiye; Asheena'oyichoo wojoon immiye" iye. 9 Ebi "Kechiye" getochi, ama getone? Shiichiqqi shawee dechi duchooch "Kinditone" getone. 10 Ebi kindito, bulli xaa'ooch beeti bulliich bi ceennemmoyich shimaayoo bulliyee damba kechitone. 11 Aroo ikkikkeena'o mishiraachachina'o, bareena'o keemachina'o, bareena'o Yeerichi qaaree gettachina'o, bareena'oo qiddeena'onaa dojachina'ona boonoshi tunemmoyich asheena'oyich wojoon immiye. 12 Ebin bi tuniito, no bulli Yeeri Bushoochi toommooch mullee too'iyoonaa biin ariyoona danaa beeti ikkittinooch, Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona kachiti ashoon tunooch, bullina Kiristoosin shaahooch no beddammi wottoon, yaafeetina'o bareena'oyich gaachee shuunoyich qannitina'o boonoshi tunemmoyichiye; Kiristoosichi quumo tunati kittinnee guuphoo eennemmoyichiye. 14 Arooba acona muriciyoyich qanniti asheena'ochi dawushee naboona, yongoochoomon shaddee beeti doyoona wullaawullabee aachi toommooch holliti kokashoochoomon ok hach tegeggabee gubbich gaggara bushiishoomon tunataachone. 15 Tunaballi noonnaa noonna shunabee Yeeri nooch bekkiiti ibaroon yibbaatabone; eechibee shimbo tunati Kiristoosin shaahoyich bulli mooyona dicone. 16 Ashittinee quumo bulli tatoona bi shuunemmoyich tunii beeto Kiristoosine; quumeena'o bulli gawato maqqoonaniye; ebich quumo bi qelli qelloona bi yeshi yeshi shuunoon bi shuunammona ashittino bulli diccii beetone; shunoonoo eennii beetone. 17 Illa Yeerin ariyaani asheena'o duubati gaboona boonoshi beemoomon, ebiyee bek ittoshiyoo ebiyoomon duubati gaboona ittoshi beetaachemmoyich Doono Yesuusina ittoshin manjii ciiccaa beeto taane. 18 Boonoshi tuushoonaa mullee muumoonoochee tiyitona boonoshi mullo kaapahe; ebich boonoshiyoo Yeer waanee danaa beeti andra kashoochee wokkiyeete; 19 boonoshi gaboona dingiraataqqi, hiriggiibee ee'a shuunoo bullin tuniyoyich yeellii beeti kaayoyich boonoshi qelloon beshiiqqi immiyeete. 20 Tunaballi Kiristoosichon ittoshi ariito ebiyoomona toonoone; 21 ibaroon biichon waayato ittoshine; bi dabboo tunaqqi Yesuusichon tunati ibaroon ariito ittoshine; 22 ebich aafi ittoshi beemon gabibee dachii beeti qaatoona duubaa beeti wonnee qocoon ittoshi waanee shootote! 23 Ittoshi gaboonaa ittoshi ayaanoona andrabote! 24 Ibara cadiqittinoonaa yaafittinoona Yeerin shaahoyich halleeti andra ashoon tahabote! 25 Ebich kootoon ittoshi waanee wokkiibote! No bulli ikka ashittinee quumo no tunatoyich, ittoshi bulli ittoshiyoomi ittoshi maneena'ona tookki ibaroon yibbaatabote! 26 Ittoshi kaara gaatolla, ebi ittoshi kaaro axaaxooch ittoshin bechii beeto tunaaye; ittoshi kaaree daggooch aabo giyaaye. 27 Daabiloosichoo kelloon bekkiyaahotine! 28 Gaajiibee echato ebiyee bek gaajaaye; ebi aree qoodoon iriteetoyich qoodi bi immemmo biich beeyemmoyich, bi hajee kishoona gaawaton aayi shuunabe. 29 Waayaa beetina'oyich diiroo tunemmi, aasheena'on eenniiyemmi, boonoshichoo gaaccemmi gaawati mooyon getotalli, amashee gonda mooyolla ittoshi noonoochee kechaaye. 30 Yeeri ittoshin biishemmi aabo woyemmo tunoon xiishii beeti yechiyoo, ebiyoo ittoshi toommooch mallatoon tuniiqqi Yeeri gedditi bi Yaafa Ayaanoon ayinikkiyaahotine! 31 Caamittino, ipo, kaaro, caagoonaa naagoona gondo bullina tookki ittoshi waanee ciroona wohe. 32 Ittoshinaa ittoshina de'oonaa ariqqachona tunabote! Yeeri Kiristoosichi naboona ittoshin bi maaritoomon ittoshinaa ittoshina maareebote!

Efesooni 5

1 Illa shunnati bushiishoochoomon Yeerin shaahii beeto tunabote! 2 Kiristoosiyoo wotta ittoshin bi shunnitoomon, Yeerin emirikkii beeti cinnachi buuroomonaa deejoomonon tuniiqqi noocha ii bi qelloon beshiiqqi bi immitoomon, shunoona beebote! 3 Yeerina yaafeeti asho ittoshi tunatoyich, yahoonaa ee'a mooyo bullina oohee hiriggoo ittoshi daggooch bi beemo ciroona waayeyaaye; 4 ittoshich bi tuniiti mooyo bullich Yeerin gallatabotalli, ittoshich tata shuunoo tunataani, yeellii beeti mooyon, bacha yibbaatoon oohee gonda naacoon tuniyaahotine! 5 Ebin ariibote! Shunee maayacho, oohee ee'a shuunacho, oohee hiriggacho Kiristoosinaa Yeerinochi taatittinee daggooch qoodeyacho tunataachemmone; hiriggoo shaahiitee shuuneeti nuggushoyich goyinnoomone. 6 Eboshichi naboona Yeerichi kaaree shiixxoo biich de'a getaaneena'ochi toommooch kindemmone; ebich koniyolla duuba yibbaatoona ittoshin dachaaye. 7 Illa ebiyoomi asheena'ona tookki ikkottiyaahotine! 8 Ebiyee aaf mandaroo ittoshine; tunaballi and Doono Yesuusina tookkii ittoshich beeti ikkittinoochee tiyitona bekko ittoshine; bekko aafaa beeti aafo de'ittino, cadiqittinoonaa ibarittino bullinaniye; ebich Doono Yeerin emirikkemmo aabi gaata bariiree, bekkee bushiisheena'ochoomon beebote! 11 Aafaalli mandaree shuunoona tookki ikkottiyaahotine! Beshoonoo ebi shuunoon bekkooch kichibote! 12 Tunaballi Yeerich de'a getaani asheena'o aashoona boonoshi tunii beeti mooyon yibbaatolla yeellii beetone. 13 Bekkii beeto bulli bekko bi tunatoyich, bulli mooyo bekkooch bi keyi gaata, amashoo bi tuno bekkaa beetone. Ebich ikkikkeena'o gettii beetoomon, H"ini tokkataa beetocho! Qitoocheenoo tibe! Kiristoosiyoo bi bekkoon neech ceechi bekkiiyemmone." 15 Illa aabichiree ittoshi beeyemmo gaata ariyoona ittoshi qelloon quyabote! Shalligachina'ochoomonalli tuusheena'ochoomon tunaree beeyaahotine! 16 Hini yemeeno gondo bi tunatoyich, shuunoyich kelloon ittoshi danammi aabo bullin gaawaton shuunabote! 17 Ebich Doono Yesuusichi daaggoo amo gaata shalligibotalli, tuushoon tuniyaahotine! 18 Yaafa Ayaano ittoshi kashooch ceenalli, woyinee uyoona mashiyaahotine! Masho bechii beeto cooneyoochiye. 19 Bari bara yaafee shoddee qaaroona ittoshinaa ittoshina yibbaatabote! Doono Yeerich ittoshi mulloona shoddabote! 20 Tunati mooyo bullich bulli araddoon no Doono Yesuus Kiristoosichi naboona no Nihoo tunati no Nuggushoo Yeerin gallatabote! 21 "Kiristoosi Doonone" iqqi ittoshi oogii beetoomon, ittoshinaa ittoshina ikkoo baroyich hajeebe. 22 Mecheena'ote! Kiristoosi kittinnee guuphochi shimbo bi tunatoomon, biyoo bi ashittinee quumo tunati kittinnee guuphochi wodiyacho bi tunatoomon, keno mechechi shimboone. Ebich Doono Yesuusich ittoshi hajee beetoomon, ebiyoomon ittoshi keneena'oyich hajeebote! 24 Kittinnee guupho Kiristoosich bi hajee beetoomon, ebiyoomon mechee wotta bulli mooyona bi kenoyich hajeeboye. 25 Keneena'ote! Kiristoosi kittinnee guuphon shunnii, biicha iqqi bi kashoon beshii bi immitoomon, ebiyoomon keno bi mecheen shune; 26 Kiristoosi bi kashoon kittinnee guuphoyich beshiiqqi bi immito, aacona machii, bi gettiti mishiraachee qaaroona xalliiqqi yaafoyichiye; 27 bi yaafitoo kiinachi oohee qillifa gonda oohee ebi shaaha gonda mooyo bi waan danataani, yaafoonaa bachaalloona tunati oogee yiirachi kittinnee guuphon biich tuniyoyichiye. 28 Ebiyoomon keno wotta bi hajee meenon tuniiqqi bi mecheen shuno biich beda mooyone; bi mecheen shunnii beeto bi qellooniye bi shunnii beeto. 29 Koniyolla bi hajee meenon shixxii beeto ciroona aalloone; bi ashittinee quumo no tunatoyich, Kiristoosi wotta kittinnee guuphoyich bi tunii beetoomon, asho koniyolla bi hajee meenon shiimaa beetone; quyaanoo beetone; 31 Yaafa Macaafoochaa bi getteetoomon, "Ebich asho bi nihoonaa bi indeenon qayiree bi mecheena tookki ikkoo tunemmone; gutteena'oo ikka meeno tunemmina'one." 32 Ebi ara qaaroona ebiyee aaf gaxxeyaani ooga mooyo beetone; ebi mooyo Kiristoosichonaa kittinnee guuphochonaniye iqqa gabii beeto taane. 33 Tunatee ebi qaaro wotta ittoshichoonaniye; asho bi ikki ikkoona bi mecheen bi qelloomon tuniiree shune; mecheyoo bi kenoon oogiiboye.

Efesooni 6

1 Bushiisheena'ote! Doono Yesuusicho ittoshi tunatoyich, ittoshi niheena'onaa ittoshi indeena'onoyich de'a getote! Ebiyoo ittoshi tuniiya beda mooyone. 2 "Gaawato neech bi tunemmoyich, ne kashoo hini shawee toommooch bi genjemmoyich, ne nihoonaa ne indeenon oogiibe!" ii beeto gibanee qaaro beeti batti batti Yeerichi getoone. 4 Niheena'ote! Doono Yesuusicho ittoshi tunatoyich, ittoshi bushiisheena'on ciici dojibee shiimaree dichibotalli, ittoshi yibbaatoonaa ittoshi tunii beeti mooyona boonoshin shewiyaahotine! 5 Guunina'ote! Kiristoosich ittoshi de'a ii beetoomon oogiyoonaa shatona mulloochee tiijiree ittoshi doonina'oyich de'a getote! 6 Mulloochee tiijiqqi Yeerichi daaggoon tunii beeti Kiristoosichi guunochoomonalli, ashoon emirikkoyich ashi be'anoyich hajee beeton tuniyaahotine! 7 Ashich tunataanoon Doono Yesuusich ittoshi hajee beetoomon gaawa ittoshi daaggoona hajeebote! 8 Asho koniyolla guuno bi tunatee, tuno bi qajitee, bi tunii beeti gaawa mooyo bullich Doono Yesuus waanee gaacoon danemmo bi tunoon arii beeto ittoshine. 9 Doonina'ote! Miichoon qayiichi, ebiyoomi beda mooyon boonoshich tuniibote! Boonoshinaa ittoshinon hajii beeti Doono shimaaj bi beemon, ashoon hepaanoon nallii beeto bi tunoonoo arii beeto ittoshine. 10 And illa Doono Yesuusina tookkii ittoshich beeti ikkittinoona ittoshich bi immii beeti ooga giidoona kupphabote! 11 Daabiloosichi dachoon wochoo ittoshi hakkemmoyich, Yeeri ittoshich immii beeti ginee qiico bullin cuyabote! 12 No koyaa beeto, shimaaji xaa'ooch beeti yinnee ginachina'ona tookkii, ukkureena'onaa iraasheena'ona tookkii, hini mandaree yemeenooch asheena'on hajii beeti gonda ayaaneena'ona tookkiinalli, ashoona tookkii toonoone; 13 ebich gonda mooyo ittoshi toommooch bi shaggimmi aabooba, koyaree bullinoo wochiree, gub kishataanoon neexoon ittoshi hakkemmoyich, Yeeri ittoshich immii beeti ginee qiico bullin tiiji cuyabote! 14 Illa ittoshi shimatoon ibaroona cuyaree, ginee naayina'o boonoshi getoon qeroyich boonoshi geddii beeti xuuroochoomon cadiqittinoon taharee, 15 diggee mishiraachee qaaroon getoyich qannoon caammoochoomon gediree neexabote! 16 Bulli araddoon Yeerichi toommooch mullee too'iyoon gaachoochoomon yeshote! Aroonoo cobcobbimii aaxxaa beeti gondoochi nihoo shango bullin aalliyoon hakkemmo ittoshine. 17 Yeeri immii beeti wodiyoon ginee naayina'o ukaa beeti ukoochoomon ukabote! Yaafa Ayaano immii beeti sheefoonoo yeshote! Aroo Yeerichi qaaroone. 18 Yeerin qollabee bulli araddoon Yaafa Ayaano immii beeti hakkoona corootibote! Ebi gaboonoo yaafeetina'o bullich Yeerin qollabee qaalliree corootoona kupphabote! 19 Wotta ebiyee aaf arichataani mishiraachee wochoon aafee kupphoona getoyich ta noonoon ta qechee, qaaroon taach Yeeri immemmoyich qollabote! 20 And cuyee kexooch cuchaqqa beeto ta tunateenolla, hini mishiraachee qaaroon getoyich Doono Yesuus Kiristoosina wocheeti yakkiracho taane; ebich biichon geto taach qaawii beetoomon aafee kupphoona ta gettemmoyich Yeerin qollabote! 21 Ittoshi wotta aabichiqqa ta beeto gaata ta beemichon ittoshi ariiyemmoyich, shunnati no manoonaa Doono Yesuusichi shuunoyich gibaneeti maddachona tunati Tikiqoosi bullin ittoshich gettemmone; 22 ittoshi waan biin wochaa ta daachii beeti naboo, no mooyon bi getee ittoshi ariiyemmonaa ittoshi mullo kupphemmonoyichiye. 23 Nihoo Yeerinaa Doono Yesuus Kiristoosina waanee danaa beeti diggoonaa shunoona, Yeerichi toommooch mullee too'iyoona tookki kittinnee maneena'oyich tunabe; 24 shaddeyaani shunoona no Doono Yesuus Kiristoosin shunnii beetina'o bullina tookki Yeerichi wojoo tunabe.

Filipphisiyoosi 1

1 Kiristoos Yesuusichi maddacho tunati Phawuloosinaa Ximootiyoosina Filipphisiyoos beeti, Kiristoos Yesuusicho tunati yaafeetina'o bullich; ebiyeenoo kittinneena'o kicee beeti kechi guuphi geeneena'onaa wocheyachina'onoyich hini wocho bede; 2 no Nihoo Yeerinaa no Doono Yesuus Kiristoosina waanee tunati wojoonaa diggoona ittoshich tunabe. 3 Ta corootii beeti aabo bullin ittoshi bullichon emiroona Yeerin qollaabee, shiichiqqi ittoshi mulloon Yesuus Kiristoosichi toommooch ittoshi too'iiti aaboochee tiijiqqi hanaach beddaahee, Yeerichi mishiraachee qaaree shuunoona taanna tookkii ittoshi ikkottatoyich, ittoshin ta shalligihi aabo bullina ta Nuggushoo Yeerin gallatahoye. 6 Ebi gaawa shuunoon ittoshi mullooch shuunaa beeti Yeeri, Yesuus Kiristoosi wottaree bi woyemmi aabooch beddaahee ara shuunoon shuuna ciichemmo bi tunoon manjiiqqa ariito taane. 7 And cuyee kexooch cuchaqqa ta beetee, ebiyee aaf wotta mishiraachee qaaroon shixxii beetina'ochi echoon wochii ta beetee, mishiraachee qaaroon ibariiqqi boonoshi mulloon Yesuus Kiristoosichi toommooch too'iitina'on goggii ta beetee, ittoshi bulli ebi shuunoyich taanna tookkii Yeerichi wojee qoodeyacho ittoshi tunatoyich ta mulloochee batteyaachotine. Ebichoo ebi ittoshi bullichon ta gaboo tatoone. 8 Yesuus Kiristoosi ittoshin bi shunnii beeti shunoona ittoshi bullin aabichiqqa ta sharaataa beeto gaata ibaroon Yeerichi aafooch gettoye. 9 Yeeri oogemmonaa gallateeyemmonoyich Yesuus Kiristoos waanee danaa beeti cadiqo aafaa beeti aafo ittoshi kashooch ceenee, Kiristoosi wottaa bi waammi aabooba qanniree xalloonaa oonaalloona ittoshi tunemmoyich, gaawati mooyo aabi gaata ciiniree ittoshi shunnemmoyich, ittoshichi shuno, ariyoonaa shalligoo bullina aafichoyee beshoon dici woddemmoyich Yeerin qollaa beeto taane. 12 Ta maneena'ote! Ebi ta toommooch shaggiti mooyo ibaroon mishiraachee qaaroon bi gamichoon ittoshi ariiyemmoyich shunnoye. 13 Ebich cuyee kexooch ta cucheyo Kiristoosichi naboyich bi tunoon taatoochi kellee quyachina'o bullinaa bara asheena'o bullina arii beetina'one. 14 Kittinnoo tunati maneena'ochi daggoochee meetina'o ta cucheyee naboona beshoon Doono Yeerin gibanatina'one; shataanoonoo Yeerichi qaaroon getoyich aafichoyee beshoon aafoon kupphaa beetina'one. 15 Ikkikkeena'o ta toommooch qanaatoonaa taan shixonoochee tiyitona gettii beetina'one; bareena'oo wotta shunniqqi gaawa gaboona Kiristoosichi mishiraachee qaaroon gettii beetina'one. 16 Eboshi taan boonoshi shunnii beetoyich, Yeerichi mishiraachee qaaree ibaroon gaxxiree ta gettemmoyich ebi shuunoo taach immeyoon ariiqqi shunoona gettii beetina'one. 17 Tunaballi ohoshi cuyee kexooch cuchaqqa ta beetee xuuxoon ta toommooch deebi daakkemmo boonoshich bi shaahee, beshi bekkiya iqqi xalloo tunataani gaboona Kiristoosichi mishiraachee qaaroon gettii beetina'one. 18 Ake! Bulli gommona boonoshi gaboo tato bi tunatee, oohee tuno bi qajitee, Kiristoosichi mishiraachee qaaro gettee beetone. Ebichoo oogichii emiriyoye; gubbichoo wotta emiremmo taane. 19 Ebiyoo taach Yeerin ittoshi qollatee, Yesuus Kiristoosichi Ayaanoo taan gaachatee, taach wodoo bi tunemmon ta ariitoyichiye. 20 Kashoona ta beemo Kiristoosichiye; ta qiteenoo gaacachi mooyone. Ebich kashoona ta beetee oohee ta qititee, ikka mooyonolla yeellataanoon aafoon kupphaqqa gettaabee ebiyee aafichoomon andoo wotta ta tunii beeti mooyo bullina Kiristoosin oogiyo ta qaatoonaa ta gibanoonaniye. 22 Tunaballi meenona ta bee gaata, bara shuunoon daakkiree shuunoon ta hakkemmoyichiye; tunatee aabi gaawato gaata taach bekkataanoone. 23 Ebi gutta mooyona shaammahoye; hamma Kiristoosina tookkiree beeya sharaatahoye; ebiyoo bulliyee beshaa beshi gaawatone. 24 Tunaballi meenona ta beemo ittoshich oogaton gaaccemmone. 25 Ebinoo ibariiqqa meenona ta beeyemmonaa ittoshi bullina tookki ta yagemmonon arii beeto taane. Arooba ittoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyoona diccemmo ittoshine; emirishoo gettemmo ittoshine. 26 Wochinnoonoo ittoshin beegga ittoshi waan ta waahooba ta naboona Kiristoos Yesuusina ittoshich beeti geecoo woddemmone. 27 Tunaballi waa ittoshin ta beeggatee oohee ittoshiyee ta wokkatee, "Mishiraachee qaaroon waayoona no danati mullee too'iyoon qayaachone" getona ikka kashoona qiiccaabee ikkittinoona ittoshi neexoon ta waayemmoyich, Kiristoosichi mishiraachee qaaroyich bedditon tunaree beebote! 28 Ittoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyoyich baach tunataanoon, biicha getiree du'oon wotta ittoshi beeggemmoyich ittoshich immatone; ebich ittoshin shixxiqqi du'ii beetina'oyich ikka mooyonolla keqqiyaahotine! Ebi ittoshi keqqee qayo boonoshich aallee mallatoo, ittoshich wotta wodee mallatoone. Ebi ittoshi wodoo bi danato Yeeri waaneeniye. 30 Ittoshinaa taanna ikka shaaha qiiccee toommoochiye no beeto. Ebiyoo ebiyee aaf taanna ittoshi beeggitoomon, andoo taanna bi beemon ittoshi waayaa beetoomone.

Filipphisiyoosi 2

1 Kiristoosina tookkii ittoshich beeti ikkittinoona kupphaa beeto ittoshine; bi shunoo ittoshin goggii beetone; bi Ayaanoo ittoshin kupphii beetone; ittoshinaa ittoshina shoodee beeto ittoshine; ariqqee beetoo ittoshine. 2 Illa ta emiroon ceechibote! Ikka gaboona ikkottabote! Ikka shuno, ikka kasho, ikka mullo ittoshich beebe. 3 Beshi bekkiya getiree oohee duuba naadoon daniya getiree ikka mooyonolla tuniyaahotine! Tunaballi bi ikki ikkoo bi qelloon giishiyoona "Ta manoo tayee gaawiye" getiree gabibe. 4 Bi ikki ikkoo bi manoyich gaaccemmi mooyonalli bi qellich gaaccemmi mooyon baach gabaaye. 5 Kiristoos Yesuusi tuniitoomon ittoshiyoo wotta ebiyoomon tuniibote! 6 Biyoo Yeerichi shaahoona beebee, Yeerina tookkii tato tunaqqi echoon shunaanoone; 7 tunatee bi qelloon shokko tuniihe; guuchi mallatoon yechiqqi ashi shaahoon tunahe. Ashi shaahoona danaqqi ashoomon tunahe; 8 bi qelloon giishiihe; bi qelloon giishiiqqi qitooch beddaahee, ebiyoo masqalee toommooch yooddeeqqi qitooch beddaahee, Yeerich de'a iye. 9 Ebich wotta Yeeri beshiiqqi beshaa beshoon biin oogiihe; oogoyee beshiti oogoon biich immiye; 10 ebin bi immito, shimaayoonaa shawoonooch, shawoyee deshoo beeto bulli Yesuusin oogiyoyich bi guratemmonaa 11 heciyoo bulli Nihoo Yeerin oogiyoyich Yesuus Kiristoosi Doono bi tunoon bi miixemmonoyichiye. 12 Gaawa bi daaggoon ittoshi qaawemmoyich, ara bi daaggoonoo ittoshi ceechemmoyich, bulli araddoon ittoshina shuunaa beeto Yeerine. Ebich shunnati ta maneena'ote! Bulli araddoon ta ciicoyich ittoshi de'a itoomon, ittoshina tookkii ta beetee baach tunataanoon beshoon and ittoshi waanee ta wohi beetee, ta ciicoyich de'a getote! Ittoshi danati wodoon giishacheenolla shapiyaanoon Yeerich diireeton tunaree Yeerin oogiibee kuppharee shuunabote! 14 Gondoona xummoona tunati shiijaroochi daggooch qoonaallo, diqqo, oonaalli xalla Yeerichi bushiishoo ittoshi tunemmoyich, guruuxaanoon, hayataanoon bulli mooyon tuniibote! Kashoon immii beeti Yeerichi qaaroon boonoshi daggooch getibee hini shawee toommooch xojanoochoomon bekkemmo ittoshine. Ebich ta woconaa ta aayona duubo bi tunee qayo Kiristoosi wottaqqi bi waahooba taach geecco tunemmone. 17 Ittoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iiqqi biich ittoshi deejii beeti deejee toommooch daakkeeqqa ta deejeeto gaatolla emiriyoye; ittoshina tookkii emirito taane. 18 Ittoshiyoo wotta ebiyoomon emiribote! Taana tookkishoo emiribote! 19 Ittoshi beemo amoomo gaata waayaree ta emiremmoyich, Doono Yesuusichi daaggoo tuna gaata, Ximootiyoosin ittoshi waan kaata wocha ta daachiiyemmoyich gibanaa beeto taane. 20 Ta gabooch beetonaa ta maacee mooyon qoodeyoona ittoshichi beemoyich xalla mulloona gabii beeto biinoomi bara asho koniyolla taach aalloone. 21 Bulliyoo boonoshi qelli qellichon baachiye boonoshi gabii beeto; Kiristoos Yesuusichon toonoone. 22 Tunaballi bi gibaneeto bi tuno manjitone. Bushoo bi nihoyich aajii bi shuunoomon taanna tookkii mishiraachee qaaree shuunoon aabichiqqi bi shuunato gaata arii beeto ittoshine. 23 Illa ta mooyo nalleetee ta biicheyoonaa ta biicheyee qayonon ariichi bekkach biin ittoshi waan wocha ta daachiiyemmoyich gibanaa beeto taane. 24 Doono Yesuusichi daaggoo tuna gaata, ta ta qelloona ittoshi waan kaata woyemmo ta tunoon gibanaa beeto taane. 25 Taach manoo, taanna tookkii Kiristoosichi shuunoon shuunoona ginee naayoomo tunati, ittoshi waanee wocheeqqi waa taan gaachaa beeti Efiroodiyoosin ittoshi waan daachiyo qaawii beeti mooyo bi tunoon gabito taane. 26 Ebiyoo ittoshin oogichii bi sharaataa beetoyichiye; wotta bi biiyoon ittoshi waayatoyich keqqi ayinii bi beetoyichiye. 27 Ibaroone; biiyaqqi qitooch bedditone; tunaballi Yeeri biin ariqqaa gaachatone. Ta ayinee toommooch ayinoo daakkeyaachemmoyich taacha iqqinalli bi ikketoyicha iqqi toonoone Yeeri biin ariqqaa bi gaachato. 28 Illa wochinnoon biin beegiree ittoshi emiremmoyich, taachoo ta ayinoo kettemmoyich, kaataree ittoshi waan daachiiyemmo taane. 29 Taan gaachoon ittoshi hakkaani aabooch taach shapiti mooyon ceechoona bi kashoonolla aaxxiyaanoon Kiristoosichi shuunoyich qitoyich beddaahee yaadii kuxxitone. Ebich ceeni emiroona Doono Yesuusicha getiree biin iibbiibote! Biinoomo tunati bareena'onoo oogiibote!

Filipphisiyoosi 3

1 Illa ta maneena'ote! Doono Yesuusina tookkii ittoshich beeti ikkittinoona emiribote! Ikka mooyon wochinnoon wochii ta koori gaata taan taahiyaache; ittoshichoo wotta gaaccemmone. 2 Kunaanoon shaahii beetina'o waanee ittoshi qelloon quyabote! Gondoon shuunaa beetina'o waanee ittoshi qelloon quyabote! "Dokireebote!" iqqi ittoshin xuqqi beetina'o waanee ittoshi qelloon quyabote! 3 Yaafa Ayaanee giidoona Yeerich goyinnaa beeto, Kiristoos Yesuusina geecii beeto, meechi doyoona geecaano, ibaroon dokireeto noalli, boonoshi tooneena'one. 4 Tunaballi meechi doyoona geecoon wotta hakkesho taane. Bara asho koniyolla bi tunatee meechi doyoona geecoon wotta geecemmi mooyo biich beeto bi shaahi gaata, ta ishichiqqi gaboyich beshi mooyo taach beete. 5 Ta shiijati shimitta qemona dokireeto, Isra'eelee shiijaroochee tunato, Biiniyaamichi yoodo, Hibireena'ochi daggeexi Hibaroo taane. Ayihudee callee doyeechon ittoshi echa gaata, manjiiqqa quyati Farisoo taane. 6 Qanaateechon ittoshi echa gaata, Yesuusich goyinniya kicee beetina'on du'iibee echati asho taane. Calloon ceechii quyoona danaa beeti cadiqeechon ittoshi echa gaata, ikkeenolla shapiyaanoon bullin ceechii quyaabee echati asho taane. 7 Tunaballi taach "Gaaccemmone" iqqa ta gabiti mooyo bullin and Kiristoosicha iqqa ciroona gaacaachemmo tuniiqqa haddito taane. 8 Ebi ikketo tunataanoon, bulliyee beshiton danoyich ebiyoo Kiristoos Yesuusi ta Doonon ariyoyicha iqqa ebi mooyina'on ciroona gaacaachemmina'on tuniiqqa haddito taane. Biicha iqqa eboshi bullin qajato taane. Kiristoos Yesuusichi toommooch mullee too'iyoona danaa beeti cadiqo, ebiyoo calloon ceechii ta quyoona danati cadiqo tunataanoon, Yesuus Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona Yeer waanee danaa beeti cadiqo taach bi beeyemmoyich, Kiristoosin danoyicha iqqa bullin guudoon shaahiiqqa dupato taane. 10 Qitii duukkatina'ochi daggoochee kechemmo ta tunoon gibanaqqa Kiristoosinaa qitii duukkatina'ochi daggoochee biin kechiti giidoonon ta ariiyemmoyich, bi xuuxoon ta qoodeeyemmoyich, bi qitoonoo biin ta shaahemmoyich qaatii beeto taane. 12 "And yechato taane" oohee "And shapaalli asho taane" getaache; tunablli Kiristoos Yesuusi taan bi yeshiyooba bi gabiti gaboon aroon wotta "Ceechemmo taane" iqqa woccaa beeto taane. 13 Ta maneena'ote! Bat "Yechato taane" iqqa haddaache. Tunaballi ikka mooyon baach tunii beete. Ta gub beeton battaabee, ta aaf beeton yeshoyich yafiyoye. 14 Yeeri Kiristoos Yesuus waanaa damba beeti kashoyich ceeggiti naadee wojoon ta danemmoyich, tuggooch shagga woccaa beeto taane. 15 Illa manjii kupphati kittinnoo no bulli ebin gabibone; ittoshin barbarii beeti gaboo ittoshi daggooch bi bee gaata, ebi gaboon Yeeri ittoshich gaxxi bekkiiyemmone. 16 Tunatee ebiich beddaahee noon bechiti ara gommona hambone. 17 Ta maneena'ote! Taan shaahii beeton tunabote! No tunii beeti gaawa shaahiyoon dabbii beetina'on ciinote! 18 Ebiyee aaf meeti kalloon ebin ittoshich gettato taane. Andoo eepaabee daakkii gettoye; meetina'ochi beemi qoco masqalee toommooch yooddee qititi Kiristoosin shixxii beetina'ochoomone; 19 boonoshi ciiro shiwaree qaaqqoone; boonoshi meechi qaatoo boonoshich nuggushoone; yeellii beeti boonoshi shuunoona geeciyeete; boonoshi gaboo shawee toommeexi mooyoyich baachiye. 20 Tunaballi no beeyemmi xaa'oo shimaayoochiye. Aroochee woyemmi wodiyacho, biyoo Doono Yesuus Kiristoosin quyaa beeto noone. 21 Biyoo hini yiingaalli, qitemmi no ashittinoon shaddiree, woriganikkiti oogee yiirachi bi ashittinoon shaahiiyemmone. Ebin bi tuniiyemmo bullin bi oogee dechiich tuniyoon bi hakkemmi giidoonaniye.

Filipphisiyoosi 4

1 Oogichii shunnaa ta sharaataa beeti ta maneena'ote! Ta emiroonaa ta naadee gubbichoona ittoshine; shunnati ta maneena'ote! Ittoshich ta gettatoomon ebiyoomon no Doono Yesuusina tookkii ittoshich beeti ikkittinoona manjiree neexabote! 2 Doono Yesuusina ikkoon tunaree ikka gaboona boonoshi shunemmoyich Ewoodinaa Sixookinon ciiccoye. 3 Ne wotta Yeerichi shuunoona taanna tookkii xaaqqeeti ibara ta addaaroocho! Ebi genneena'on shuniyoona ne gaachemmoyich neen qollahoye; boonoshiyoo taanna tookkii, kashee macaafooch boonoshi shigo kooreeti Qelimixoosinaa wotta taanna tookkii shuunati bareena'ona tookkii mishiraachee qaaroon gamichoyich aajitina'one. 4 Doono Yesuusina tookkii ikkoo ittoshi tunatoyich emiribote! Daakkiqqa gettoye; emiribote! 5 Ittoshi de'ittino asho bullich arichabe. Doono Yesuusi kaataree woyemmone. 6 Ittoshi corootii beeti mooyo bullich Yeerin qollabee, gallatabeeshoo, Yeerichi aafooch ittoshi qolloon arichiibotalli, ikka mooyoyicholla xuuxiyaahotine! 7 Ittoshi shalligoo bulliyee beshiti Yeerichi diggoo Yesuus Kiristoosina tookkii itooshich beeti ikkittinoona ittoshi mulloonaa ittoshi gaboonon quyemmone. 8 Illa ta maneena'ote! Gaawa mooyon oohee gallateeya beda mooyon baach gabibote! Eboshiyoo ibara mooyo bullin, gaawa mooyo bullin, kaama mooyo bullin, xalla gaboo beeti mooyo bullin, emirikkii beeti mooyo bullinaa naadoo beeti mooyo bullinon gabibote! 9 Ittoshich ta dojitonaa ittoshich beshiiqqa ta immatonon, ittoshi waayati ta qaaroon, ittoshi beeggiti ta shuunoon, eboshi bullin shuunee toommooch heechiibote! Arooboo diggee Nuggushoo Yeeri ittoshina tookki tunemmone. 10 And meeti aaboyee gub ta mooyon wochinnoon gabooch ittoshi giyitoyich, Doono Yesuusina tookkii taach beeti ikkittinoona oogaton emirito taane. Taach ittoshi shaggiiyemmi gommon muccahotinalli taan ibaroon gabii beeto ittoshine. 11 Ishichii ta ii bee gaata, "Iritacho taane" geto toonoone. "Ta beeti beemo taach beddiye" geton doyito taane. 12 Muccaqqi beemonoo doyito taane; beshaa beshoon danaqqi beemonoo doyito taane; amashee moochi daggoocholla ta tunatee, mooyo bullina, miyonaa shaacoonon, beshaa beshiiqqi danoonaa muccaqqi beemonon doyito taane. 13 Giidoon taach immii beeti Kiristoosina bulli mooyon tuniyoon hakkii beeto taane. 14 Tunatee ta iritoon qoodeyoona taan ittoshi gaachatoyich gaawichito ittoshine. 15 Shunnati Filipphisiyoosi kittinneena'ote! Shiichiqqa mishiraachee qaaroon ittoshich ta gettatoyee gub Makidoonee Shawoochee ta kechahooba, gijee wojoon imona taan gaachato ittoshi baachalli, bara kittinnee guupho koniyolla tunee qayon arii beeto ittoshine. 16 Tasalonqi Katamooch beebee ta iriteetee, gutta kaalloon taach tunemmi gijee wojoon deejito ittoshine. 17 Ebi ittoshi shuunoo Yeer waan beeti, gaawa shuunoo kooree beeti macaafooch bi daakkeeyemmoyichalli ta qaawii beeto, ittoshi gijee wojoon toonoone. 18 Ittoshi deejiti gijee wojoon Efiroodiyoos waanee deqqato taane; illa and bulli mooyo taach beetone; beshaa beshoonoo woddatone. Ebi ittoshi immiti gijee wojoo Yeerich giddaa beeti cinnachonaa biin emirikkii beetona tunati deejoone. 19 Ta Nuggushoo Yeeri ceeni bi gaannoochee ittoshich shapihi mooyo bullin Kiristoos Yesuus waanaa ceechemmone. 20 No Nuggushoo tunati Nihoo Yeerich bulli yemeenoon oogee yiiroo tunabe; tookkona. 21 Kiristoos Yesuusina tookkii ikkittino beeti Yeerichi asheena'o bullich ta diggiyoon bechibote! Taanna tookkii beeti kittinnee maneena'o ittoshin diggiitina'one. 22 Hiniich beeti Yeerichi asheena'o bulli, beshoonoo taatoochi kexooch beetina'o ittoshin diggiitina'one. 23 No Doono Yesuus Kiristoosichi wojoo ittoshi bullina tookki tunabe[; tookkona].

Qolaasiyaasi 1

1 Yeerichi daaggoona Yesuus Kiristoosina wocheeti mishiraachachi Phawuloosi taane; Qolaasiyaas beeti Yeerina yaafeeqqi Kiristoosina tookkii boonoshich beeti ikkittinoona gibaneeti maneena'oyich hini wocho bede; No nihoo Yeerinaa no Doono Yesuus Kiristoosinochi wojoonaa diggoona ittoshich tunabe. No manoo Ximootiyoosiyoo ittoshin diggiitone. 3 Shiichiqqi ebi mishiraachee ibaree wochoon ittoshi waayahooba, shimaaji kexooch ittoshich qanniti gibaneechi naboyich ittoshi mulloon Kiristoos Yesuusichi toommooch ittoshi too'iyoonaa Yeerichi asheena'o bullin ittoshi shunonon waayato noone; ebich ittoshich Yeerin no qollaa bee gaata, no Doono Yesuus Kiristoosichi Nihoo Yeerin bulli araddoon gallataa beeto noone. 6 Ebi mishiraachoo ittoshi waan shagee, Yeerichi wojee ibaroon waayaqqi gaawichii ittoshi ariiti aaboochee tiijiqqi ittoshi daggooch bi tuniitoomon, wotta ebiyoomon shawee toommo bulliich aafoon aafaa beetone; gabinniinoo beetone. 7 Kiristoosich noonna tookkii maddii beeti, shunnati manoo Ephaafir waanee ara Yeerichi wojeechon ariito ittoshine; biyoo noonna tookkii Kiristoosichi maddachon tunaqqi no keroyich shuunaa beeti gibaneeti ashoone. 8 Wotta Yeerichi Yaafa Ayaanoochee danati ittoshichi shunoon nooch gettitone. 9 Ebich no wotta ishin no waayati aaboochee tiijiqqa, Yeeri bi Ayaanoochee danaa beeti ariyoonaa shalligoo bullinon ittoshich ceenoona imiree bi daaggoon ittoshich bi arichiiyemmoyich, qollaabee ittoshich corootoon kuxaano noone. 10 Gaawa shuunoo bullina aafoon aafabee, Yeerin ariyoona dicibee, bulli mooyona kupphoonaa haa'iyoona woriganikkii beeti bi giidoomon oogichi kupphabee, Yeeri biich yaafeetina'oyich bi qanniiti wojoon bi taatittinee bekkoochee no qoodeeyemmoyich noon bechiti Nihoo Yeerin emiroona gallatabee, mooyo bullina biin emirikkiya Doonoyich bedditon tunaree ittoshi beeyemmoyich Yeerin qollaa beeto noone. 13 Biyoo mandaree taatoochi kishoochee noon kichiye; biishahe; ebi getoo no axaaxoyich maaroon no danati bi shuni Bushoochi taatittineech noon giijiye. 15 Kiristoosi bekkataani Nuggushoo Yeerichi shaahiyoone; halleetina'o bulliyee shiichiqqi beeti qaabboone; 16 bekkaa beetina'onaa bekkataaneena'ona, taatittino tunabe, oohee doonjittino tunabe, oohee iraashittino tunabe, oohee ukkurittino tunabe, shawoonaa shimaayoonooch beetina'o bulli biinna halleetina'one. Bulli mooyo biinna halleetone; biichoo halleetone. 17 Biyoo bulliyee shiichiqqi beetone; bulli mooyoo gawato biinnaniye. 18 Biyoo bi ashittino tunati kittinnee guuphina'ochi shimboone. Biyoo mooyo bullichi toommooch besho bi tunemmoyich, bulliyee shiichoone; qitii duukkatina'ochi daggoochee keyonoo qaabboone. 19 Yeeri ceeni bi Nuggushittino Kiristoosina bi beeyemmoyich emiroona daaggitone; 20 biyoo "Kiristoos magaa, bi masqalooch ufati bi damoona taanna tookki diggoon bi tuniitee, shawooch tunabe oohee shimaayooch tunabe beeti mooyo bullin shuniiyemmo taane" iye. 21 Ebiyee aaf wokkiqqi beeti ittoshin, gonda mooyon shuunoonaa gonda mooyon gaboona biinna shixacho tunati ittoshin, qooneyaani oonaalli yaafeeton tuniiqqi Yeerichi aafooch ittoshin giddiyoyich, Kiristoosi meenon tahaqqi bi qitoona and ittoshin shuniitone. 23 Ebi bi tunemmo, Kiristoosichi toommooch ittoshi mullee too'iyoona manjiqqi ittoshi waayati mishiraachee qaaree gibanoochee shokaanoon ittoshi bee gaataniye. Ara mishiraachoo shimaayoyee desh beeti halleetina'o bullich getteetone; ta Phawuloosiyoo ebi mishiraachee qaaree maddachon tunahoye. 24 Andoo ittoshi naboyich ta toommooch shaggiti iritoyich emiriyoye; ebiyoo Kiristoosichi ashittino tunati kittinnee guuphochi naboyichiye; Kiristoosi xuuxatoomon bi shuunee naboona ta toommooch shaggii beeti xuuxoon haa'iibee bi xuuxoon ceechii beeto taane. 25 Yeeri taan bi ceeggitoomon ittoshicha getee taach immati shuunoomon, ceeni bi qaaroon ta gettemmoyich kittinnee guuphi maddachon tunahoye. 26 Hini qaaro wonnee yemeenoochee tiijiqqi shiijareena'o bullich aacheeti maacee mooyone; tunaballi and ebi ara maacee mooyo Yeerich yaafeetina'oyich gaxxeetone. 27 Boonoshichoo Yeeri ebi aacheeti maacee mooyo am shaahoon woriganikkii beeto gaata bi tunoon aagateena'ochi daggooch arichiyoyich shunniye; ebi aacheeti maacee mooyo Yeerichi oogee yiiroon danee gibano tunati Kiristoosi ittoshi mullee daggooch beemone. 28 Bullich no gettaa beeto Kiristoosichoniye. Asho bulli bi ikki ikkoo Kiristoosina biich beeti ikkittinoona bedditi ashoon bi tunatee Yeer waan giddiyoyich ariyoo bullina asho bullin kaaraa ciiccaabee arichii beeto noone. 29 Kiristoosi taach bi immii beetonaa taanna shuunaa bi beeti ooga bi giidoomona ebin ceechoyich oogichii qiiccaa beeto taane.

Qolaasiyaasi 2

1 Ittoshinaa Lodooqi kittinneena'onoyich, wotta aafoona taan beeggii ariyaaneena'o bullichoo am shaaha ooga qiiccee toommooch ta beeto gaata ittoshi ariiyemmoyich shunnoye. 2 Boonoshi mullo kupphemmoyich, shunoona ikkottaree shalligoona danaa beeti ceeni mullee too'iyooch boonoshi shaggemmoyich, Yeerichi maacee mooyo, aroo Kiristoosin boonoshi ariiyemmoyich qiiccaa beeto taane; 3 aacheeti shalligoonaa ariyoo bullina bi waan beetone. 4 Ishin ta ii beeti naboo koniyolla dawushee qaaroona ittoshin bi muriciyaachemmoyichiye. 5 Amoomon meenona ittoshi waanee ta wokkateenolla, bulli araddoon ittoshin gabii beeto taane; ikka kashoona ittoshi neexoon, wotta Kiristoosina ittoshich beeti mullee too'iyee kupphoon ta beeggatoyich emirii beeto taane. 6 Illa "Kiristoos Yesuusi Doonone" iqqi ittoshi miixatoomon, biinna tookkii ittoshich beeti ikkittinoona beebote! 7 Ephafir waanee ittoshi ariitoomon mixo cammon awuraqqi manjii bi neexoomon Kiristoosichi toommooch degeeree manjibote! Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona kupphabote! Yeerich gallatoon woddiiree imbote! 8 Kiristoosi dojiti doyoomon tunataanoon, ashi doyoomonaa hini shaweexi ariyoomona, ariyoon shaahii beeti yibbaatoonaa duuba acona koniyolla ittoshin olla yeshiree guunon bi tuniyaachemmoyich ittoshi qelloon ariibote! 9 Ceeni Nuggushittino bulli Kiristoosi tahati meechi ashittinooch beetone. 10 Shawoonaa shimaayoonooch taataa beetina'onaa hajii beetina'o bullinochi toommooch shimbo tunati biinna tookkii ittoshich beeti ikkittinoona ceeni kasho ittoshich immatone. 11 Wotta ashi kishoona tunataanoon Kiristoosina dokireeqqi, ebi getoo axaaxoo waan ga'aa beeti gonda shuriyoon shoottiqqi Kiristoosina tookkii ittoshich beeti ikkittinoona dokireeto ittoshine. 12 Aacona afaalleyoona ittoshi miixatoomon Kiristoosina tookkii duukkahotine; aacona afaalleyoona ittoshi miixatoomon wotta qitii duukkatina'ochi daggoochee biin kichiti Yeerichi shuunee toommooch ittoshi mulloon ittoshi too'iitoyich Kiristoosina tookkii kashachon tunahotine. 13 Ittoshi xu'oonaa Yeerichi wogoochee wokkiti shiqqoo ittoshi tunee naboona qititoomon tunaqqi ittoshi beetee, Yeeri Kiristoosina tookkii ittoshich kashoon immiye; ebi ittoshi xu'o bullinoo maariye. 14 No toommooch beechii, noon taggaa beeti hiishee cuufoon, noon hajii beeti callee getoonoo Yeeri hidii aalliihe. Ara hiishee cuufoon masqalee toommooch xogiqqi wokkiitone. 15 Hini ara masqalee toommoochaa Kiristoosi yongee toommooch beeti gondeechi iraasheena'onaa ukkureena'onon kochii wochiqqi, boonoshi giidoon shoottiqqi bullichi aafooch cooqqireetina'on tuniihe. 16 Illa maayee naboona, oohee uyee naboona, oohee nati baaroon, oohee batti keyi aganee baaroon, oohee Shambatoon ittoshi quyee qaji naboona koniyolla ittoshi toommooch nallaaye. 17 Eboshi bulli woyemmi moochi yiiritteena'one; tunaballi ibaroo Kiristoosine. 18 Be'anee qellee giishiyoonaa maraakeena'oyich goyinnoonon shunibee, "Ta beshi taane; yaa'oon beeggato taane" getibee Yeeri aalli gaboona duuboon geecibee koniyolla ittoshi toommooch nallaaye. 19 Ebiyoomi asho kittinnee guuphi shimbo tunati Kiristoosin yeshon qajitone. Bi ashittino tunati kittinnee guupho bulli, shimbo tunati Kiristoos waanee bulli mooyon danaabee, maqqoona gawaa yeshaabee Yeerina eennii beetone. 20 Illa hini shaweexi ashoon hajii beeti ariyoomi gaboochee biichaqqi Kiristoosina tookkii ittoshi qititoyee, hini shaweexoomon tunati ashi doyoomon "Hinichi achooch shaggaahine! Hinin nappha beeggaahine! Ebinoo yechaahine!" ii beeti getoyich amoyichiye ittoshi hajee beeto? 22 Eboshi bulli maatee uyee aallaa beetina'one; asho halliti calleena'onaa doyeena'onaniye. 23 Ebi mooyina'o bi qelli daaggoomona goyinnoonaa shaahiyee qellee giishiyoona, meenonoo maajiyoona ariyachon shaahiiheete; tunaballi meechi qaatoon bayoyich amoonolla gaacaaneena'one.

Qolaasiyaasi 3

1 Illa Kiristoosina tookkii qitoochee ittoshi tiyitoyee, Yeerichi qanna bad Kiristoosi kotaqqi beetooch damba shimaaj beeti mooyon gabibote! 2 Qitiqqi and ittoshi kasho Yeerina tookkii ittoshich beeti ikkittinoona Kiristoosina tookkii aashatone. Ebich damba shimaaj beeti mooyon gabibotalli, shawooch beeton toonoone. 4 Ittoshi kasho tunati Kiristoosi bekkammi aabooba, arooba ittoshi wotta biinna tookki oogee yiiroona bekkemmo ittoshine. 5 Illa ittoshi meechi qaatoon wuxibote! Eboshiyoo yahoo, ee'a shuunoo, bushittinee cakkoo, gonda qaatoo, hiriggoone. (Hiriggoo geto, bi hiriggiti mooyon nuggushoomon tuniiqqi goyinnoone getone.) 6 Ittoshi naboochee tiyitona Yeerichi kaaree shiixxoo biich de'a getaaneena'ochi toommooch kindemmone. 7 Ittoshiyoo wotta ebiyee aaf ebi qaatoo ittoshin bi hajee, de'a iqqi beehotine; 8 tunaballi and wotta kaaroonaa ipoonon, ayinoonoo, naagoonoo, yeellii beeti yibbaatoonoo, eboshi bullin wokkiibote! 9 Wonnee geena ashoon bi shuunoona tookkii shoottiqqi, andra ashoon ittoshi tahatoyich ittoshinaa ittoshina kootoon yibbaatiyaahotine! 10 Ebi andra asho Yeeri bi hajee shaahoon bi tunemmoyich, biinoo ariyooch bi beddemmoyich bi andrii beeti ashoone. 11 Ebich and Giriikee ashoonaa Ayihudee ashoona geto, dokireetonaa dokireyaanoona geto, shiqqoonaa woheexi yaroona geto, guunonaa doonji yaroona geti barittino aalloone. Kiristoosi bulliyee beshoone; boonoshi bullichi daggooch beetone. 12 Illa Yeeri ittoshin shunniqqi biich bi kaaccitonaa biich bi yaafiti ashoona ittoshine; ebich ariqqittinoon, de'ittinoon, qellee giishiyoon, shiimoon, haa'iyoon, ebi bullin tahabote! 13 Ittoshinaa ittoshina ikkoochi mooyon baroo haa'iibe! Koniyolla bi manoochi toommooch bi qoonniti mooyo bee gaata, maaribote! Kiristoosi ittoshin bi maaritoomon ittoshiyoo wotta ebiyoomon maaribote! 14 Eboshi bullichi toommooch ceeni ikkittinoona bullin cuchii beeti shunoon daakkiree tahabote! 15 Ikkittinoona ikka ashittino ittoshi tunemmoyich ittoshin ceeggiti Kiristoosi immii beeti diggoo ittoshi mullooch taatabe. Yeerinoo gallataa beeto tunabote! 16 Kiristoosichi qaaro ceenoona ittoshi mullooch beebe; ariyoo bullina ikkoo ikkoon dojibee, ittoshinaa ittoshina ciiceebote! Bari bara yaafee shoddoona Yeeri immii beeti wojoona ittoshi mulloona Yeerich shoddabote! 17 Kiristoos waanaa ittoshich bi shuunati mooyo bullich Nihoo Yeerin gallatabee, ittoshi yibbaataa beeti yibbaatoon oohee ittoshi shuunaa beeti shuunoo bullin Doono Yesuusicha getiree tuniibote! 18 Mecheena'ote! Doono Yesuusichi dabboo ittoshi tunatoyich ittoshi keneena'oyich hajeebote! 19 Keneena'ote! Ittoshi mecheena'on shunote! Sheenii beeto tuniyaahotine! 20 Bushiisheena'ote! Ebi Doono Yeerin emirikkii beeto bi tunatoyich, bulli mooyona ittoshi nihoonaa ittoshi indeenoyich de'a getote! 21 Niheena'ote! Boonoshi sheweyaachemmoyich ittoshi bushiisheena'on ipiyaahotine! 22 Guunina'ote! Ittoshi doonina'oyich bulli mooyona de'a getote! Ashoon emirikkoonaa ashi be'anoonoyich tunataanoon, kaama mulloona Doono Yeerich shatibee boonoshich hajeebote! 23 Ittoshi maddii beeto Doono Yesuus Kiristoosich bi tunatoyich, Doono Yeeri ittoshich bi qanniiti shuunee gaacoon danemmo ittoshi tunoon ariiree, ashich tunataanoon Doono Yesuus Kiristoosich shuunabote! 25 Yeeri ashoon ciinniqqi hepaache; ebich xuqqi beeto bullich bi xu'ee gaacoon qoccemmone.

Qolaasiyaasi 4

1 Doonina'ote! Ittoshi wotta shimaayooch Doono ittoshich beemon ariiree, ittoshi guunina'oyich kaamoonaa tata mooyonon tuniibote! 2 Yeerin gallatabee kuxaanoon corootoona kupphabote! 3 Yeerichi qaaroon ta getti naboonaniye and cuyee kexooch cucheeqqa ta beeto; ebich ittoshi corootii bee gaata, Kiristoosichi qaaree maacee mooyon gaxxi no gettemmi bi qaaree kelloon Yeeri qechemmoyich, noochoo Yeerin qollabote! 4 Yeeri qaawii beetoomon geton ta hakkemmoyich taachoo wotta qollabote! 5 Yeeri ittoshich immii beeti gommo bullina Kiristoosichon miixaabee boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaani asheena'ochi daggooch ariyoona sha'abote! 6 Boonoshi ikki ikkoyich aabichiree tatoona ittoshi wochemmo gaata ittoshi ariiyemmoyich, ittoshi yibbaatoo bulli aaboon kiihochoomon nooccii beetonaa emirikkii beetona tunabe. 7 Shunnati no manoo, gibaneeti maddacho, taanna tookkiinoo Kiristoosich guuno tunaqqi shuunaa beeti Tikiqoosi ta beemichon ittoshich gettemmone. 8 Biin ittoshi waan ta wochaa daachii beeto, no mooyon bi getee ittoshi mullo kupphemmoyichiye. 9 Ittoshi waanee tunati, gibaneetonaa shunnati manoona Anaasimoosi biinna tookkii hammii beetone. Boonoshiyoo hiniich tunati mooyo bullin ittoshich gettemmina'one. 10 Barinabaasi manoochi bushoo Maariqoosi, Yosxoosi getteeti Yaasi, taanna tookkii cuchati Axirikoosi, eboshi bulli ittoshin diggiitina'one. "Maariqoosi ittoshi waan bi waa gaata, iibbiibote!" ii beeti wocho ittoshich shaggitone. Boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiti Ayihudeena'ochi daggoochee Yeerichi taatittino gabinnemmoyich taanna tookkii shuunaa beetina'o eboshi ikketina'o baachiye; taanoo goggiitina'one. 12 Ittoshi waanee tunato Kiristoos Yesuusichi guuno Ephaafiri ittoshin diggiitone. Biyoo Yeeri ittoshin bi neechee, Kiristoosina manjiti mullee too'iyoochee shuuraanoon ittoshi kupphemmoyich, bulli araddoon ittoshich corootoona qiiccaa beetone. 13 Ittoshichoo, Lodooqi Katamoo naa Hiraapooli Katamoonooch beetina'oyichoo oogichii bi yulloon miixaa beeto taane. 14 Shunnati manoo attee ariyachi Luqaasi, wotta Deemaasiyoo ittoshin diggiitina'one. 15 Lodooqi Katamooch beeti maneena'onaa manee Nifooninoyich, bi kexoochoo kicee beeti kittinnee guuphoyich ta diggiyoon bechibote! 16 Hini ta kooriti wocho ittoshi daggooch bi shemmeetoyee gub, Lodooqi kittinnee guuphi daggooch bi shemmeeyemmoyich tuniibote! Lodooqee ittoshich immeeyemmi, ta kooriti wochoon wotta shemmabote! 17 Arikiphichoo " 'Ne shuunemmoyich Doono neech bi immiti maddoon ceechoyich kupphabe!' itone" getote! 18 Ta, Phawuloosi ta hajee kishoona ta kooriti diggiyo hinine; cuyee kexooch cucheeqqa ta beemon battiyaahotine! Yeerichi wojoo ittoshina tookki tunabe.

1 Tasalonqi 1

1 Nihoo Yeerichonaa Doono Yesuus Kiristoosichona tunati, Tasalonqi kittinnee guuphoyich, ta Phawuloosi, SiLibanoosinaa Ximootiyoosina tookkii tunaqqa hini wochoon koorito noone. Yeerichi wojoonaa diggoona ittoshich tunabe. 2 No corootii bee gaata, kuxaanoon ittoshin gabiibee, ittoshi bullichi naboyich bulli araddoon Yeerin gallataa beeto noone; 3 Kiristoosichi toommooch beeti ittoshi mullee too'iyoon shuunee toommooch ittoshi heechiyoon, shunoochee tiyitona aajii ittoshi shuunoon, no Doono Yesuus Kiristoosi gibanikkiti gibanoona ittoshi kupphoon no Nuggushoonaa no Nihoona tunati Yeerichi aafooch shalligii beeto noone. 4 Yeerina shunnati no maneena'ote! Biicho ittoshi tunemmoyich Yeeri ittoshin bi kaacon ariito noone. 5 Ittoshi waan no waahooba, mishiraachee qaaroon ittoshich no gettato, xiishiqqa no ibariyoon bekkiyoonaa Yaafa Ayaanee giidoona no shuunoonalli, noonoona baach toonoone. Ittoshina tookkii no beehooba, ittoshich gabiibee aabichiqqa no beeto gaata arii beeto ittoshine. 6 Wotta wodda iritoo ittoshi toommooch bi shaggiteenolla, Yaafa Ayaano ittoshich immiti emiroona mishiraachee qaaroon ibariiqqi, noonnaa Doono Yesuus Kiristoosinochi qocoon dabbito ittoshine; 7 ebich Makidoonee Shawoonaa Akaayee Shawoonooch beeti kittinneena'o bullich gaawa shaahiyoo tunato ittoshine. 8 Doono Yesuusichi mishiraachee qaaro ittoshi waanee tiyiqqi Makidoonee Shawoonaa Akaayee Shawoonooch baach toonoone bi shaggito; Yeerichi toommooch ittoshi mullee too'iyoo bulli xaa'ooch beeti asheena'oyichiye bi waayeeto; ebich ittoshichon no gettemmi bara mooyo amolla aalloone. 9 Ittoshi waan no waahooba, aabichiqqi noon ittoshi iibbiito gaata hini ara asheena'o bulli gettii beetina'one; wotta beeyachonaa ibara Nuggushoonoyich ittoshi maddemmoyich, qitii bi duukkatoochee bi kichiti bi Bushoo, aroo woyemmi kaaree shiixxoochee noon wodiiyemmi Yesuusi, shimaayoochee bi womon ittoshi quyemmoyich, shaahiitee shuuneeti nuggushoyich goyinnoochee Yeer waan aabichiqqi ittoshi wottato gaata gettii beetina'one.

1 Tasalonqi 2

1 No maneena'ote! ittoshi waan no womo duubo tunee bi qayon ittoshi ittoshi qelloona arii beeto ittoshine. 2 Ittoshi waan no womoyee shiichiqqa Filipphisiyoosaa wodda xuuxoon no beegonaa no naaggeyoonon arii beeto ittoshine; meetina'o bayoyich boonoshi qiiccateenolla, Yeeri immiti mishiraachoon ittoshich no gettemmoyich no Nuggushoo Yeeri no waanee shaton bi wokkiitee aafoon kupphato noone. 3 No gettaa beeti wochoon ittoshi waayemmoyich ittoshin no qollaa bee gaata, kootoona oohee gonda gaboona oohee dawushoona toonoone. 4 Tunaballi Yeeri mishiraachee qaaree getti shuunoon nooch guudii bi immemmoyich gibaneeto tunaqqa no danatoyich, arooniye no gettaa beeto; no gettaa bee gaata emirikkoyich no qaawii beeto, ashi mulleexi gaboon maqqiqqi arii beeti Yeerinalli, ashoon toonoone. 5 Ittoshi arii beetoomon koninolla maanjiibee getaano noone; Yeeri beeggii beetoomon ittoshi waanee gaacoon no danemmoyich damakaabee getaano noone. 6 Kiristoosichi mishiraachacho no tunatoyich, bari bara mooyon ittoshi tuniiyemmoyich echo nooch hakkee beetone; tunaballi ittoshi waanee tunabe, bareena'o waanee tunabe, koni waaneenolla oogoon qaawaano noone; indee bi hajee bushoon bi shiimoomon, no wotta ittoshi daggooch no beehooba ittoshin shiimahone. 8 Ebiyoomon ittoshin oogichii no shunnatoyich, Yeerichi mishiraachee qaaroon geto ikketo baach tunataanoon, no hajee kashoonolla wotta ittoshich no qoodemmoyich mulloochee tiijiqqa daaggito noone; nooch oogichii shunnato tunaqqi bekkato ittoshine. 9 No maneena'ote! No aayonaa no yulloona ittoshich batteyaanoone; ikka amashee mooyonolla ittoshin iritiyaanoon xumoonaa araddoonon shuunaabee Yeerichi mishiraachee qaaroon ittoshich gettahone. 10 Kittinnoo ittoshi daggooch am shaaha yaafittinoonaa kaamittinoona, ikka qoonaalli shaaddoonoo no beemon ittoshinaa Yeerina miixoo ittoshine; 11 Bi taatittinoonaa bi oogee yiiroonoochee ittoshi qoodeeyemmoyich ittoshin ceeggiti Yeerin emirikkii beeti beemona ittoshi beeyemmoyich, ittoshin ciiccaabee, kupphiibee, xalla gettaabee, nihoo bi bushiishoyich tunii beetoomon, ittoshi ikki ikkoyich no tuniyoon arii beeto ittoshine. 13 Wotta kuxaanoon Yeerin no gallataa beeti bara mooyo beetone; Yeerichi qaaroon no waanee waayaqqi ittoshi ibariihooba, ibara qaaro tunati Yeerichi qaaroochoomonalli, ashi qaaroochoomon tuniiqqi toonoone ittoshi ibariito; ebi tunato, ittoshi mulloon Yesuusichi toommooch too'ii beeti ittoshi mullooch Yeerichi qaaro shuunaa beeto bi tunatoyichiye; 14 No maneena'ote! Kiristoos Yesuusicho tunati, Yihudee Shawooch beeti Yeerichi kittinnee guuphi asheena'ochi toommooch shaggitoomo ittoshi toommooch shaggitone; ebiyo Ayihudeena'o boonoshin xuuxiitee xuuxoon boonoshi beegoomon, ittoshiyoo wotta ittoshi shawee asheena'o ittoshin xuuxiitee, xuuxoon beeggito ittoshine. 15 Ebi ara Ayihudeena'o Doono Yesuusin wuxitina'one; ebiyee aaf beeti keemachina'on wuxitina'one; noonoo du'iitina'one; Yeerinoo emirikkiton shuunataaneena'one; wotta asho bullin shixxii beetina'one; 16 aagateena'o waayaree wodemmi Yeerichi qaaroon no getaachemmoyich baja qiiccaheete. Ebin tuniyoona ebiyee aaf bulli araddoon boonoshi shuunaa beeti axaaxee toommooch wotta hinin daakkiyeete. And ciiroochaa Yeerichi kaaree shiixxoo boonoshi toommooch shaggitone. 17 Illa no maneena'ote! Mulloona baroo no qajateenolla, meenona ittoshiyee giishacha aaboon no baritoyee gub oogati sharaatoona no beetoyich wochinnoon ittoshin aafoona ciinoyich woddoon qiiccato noone. 18 Ittoshi waan womoyich qaawito noone. Phawuloosi ta, ta qelloona womoyich gutta keeja kaalloon qiiccato taane; tunaballi Sheexaanoo gommon hicciye. 19 No Doono Yesuus Kiristoosi wottaa waahooba, bi aafoochaa no gibano, oohee no emiroo, oohee no geecee naboo konine? Ittoshi toona? 20 Ibaroone; no geecee naboonaa no emiroona geto ittoshine.

1 Tasalonqi 3

1 Ebich haa'iyo nooch hakkeyo bi qajitoyich, Phawuloosi taannaa Silaasina Ateeni Katamooch no ikketo echaachaa, 2 Kiristoosichi mishiraachee qaaroon gettiibee noonna tookkii Yeerich shuunaa beeti no manoo Ximootiyoosin ittoshi waan wochaa daachiito noone; ebi ittoshi toommooch shaggiti du'oona koniyolla Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoochee bi shuuraachemmoyich ittoshin ciici bi goggiiyemmoyichiye wochaa no daachiito. Ebi du'o no toommooch shago Yeerichi daaggoo bi tunoon ittoshiyoo arii beeto ittoshine. 4 Du'o no toommooch shagga ii beeto bi tunoon ittoshina tookkii beebee shiichiqqa gettato noone; no gettatoomon wotta tunatone; ebinoo ittoshi arii beeto ittoshine. 5 Ebich wotta haa'iyoo taach hakkeyoo bi qajitoyich, "Dachachi Daabiloosi diqqich ittoshin dachi dichi beeyemmone; no aayo duubo tuno qayaache" iqqa Kiristoosichi toommooch ittoshich beeti mullee too'iyoona am shaahoon ittoshi manjito gaata ariyoyich wochaa daachiito taane. 6 Tunaballi and Ximootiyoosi ittoshi waanee no waan wottaqqi Kiristoosichi toommooch ittoshich beeti mullee too'iyee kupphoonaa ittoshinaa ittoshinoyich beeti shunoonon "Mishiraacha" iqqi gettitone; bulli araddoon nooch gaawa gaboo ittoshich beemon, wotta ittoshin beegoyich no sharaataa beetoomon, ittoshiyoo wotta noon beegoyich sharaataa beeto ittoshi tunoon gettitone. 7 Ebich ta maneena'ote! Meeti iritoonaa xuuxee toommonooch no beeteenolla, ittoshi naboona goggato noone; no goggatoo, Kiristoosichi toommooch ittoshich beeti mullee too'iyee kupphoyichiye. 8 Doono Yesuusina tookkii ittoshich beeti ikkittinoona manjiqqi ittoshi neexa gaata, andoo emiribee kashoona beeyemmo noone. 9 Ittoshi aafoon beegoyich, Kiristoosichi toommooch ittoshich beeti mullee too'iyooch shapiti mooyo bi bee gaata ceechoyich, xumoonaa araddoonon oogichii corootiibee, no Nuggushoo Yeerichi aafooch ittoshi naboyich no emirii beetoyich, ebi ittoshi naboona nooch beeti emiroo bullich Yeerich am shaaha gallatooniye no giddiiyemmo? 11 No Nuggushoonaa no Nihoona tunati Yeeri bi qelloona, no Doono Yesuusiyoo ittoshi waan no hammemmoyich no gommon nooch kaachibe; 12 no wotta ittoshin no shunoomon, ittoshinaa ittoshinochi daggooch beeti shunoonaa bara asheena'o bullich ittoshich beeti shunoonon Doono Yesuusi ittoshich daakkibe; woddiishoo gete. 13 Ebin bi tuniyoona no Doono Yesuusi bi yaafiti asheena'o bullina tookkii wottaa bi waahooba, no Nuggushoonaa no Nihoona tunati Yeerichi aafoochaa yaafeetonaa qoonaalloonon tuniiree ittoshin neechemmone.

1 Tasalonqi 4

1 Illa ciiroochaa no maneena'ote! Yeerin emirikkoyich gaawa qocoona ittoshi beemo beda mooyo bi tunoon ittoshich no dojee waayato ittoshine; andoo ebiyoomi gaawa qocoona beeto ittoshine; tunaballi wotta ebiyee beshoon ittoshi tuniiyemmoyich no Doono Yesuusina tookkii nooch beeti ikkittinoona ittoshin qollaa beeto noone; ciiccaanoo beeto noone; 2 Doono Yesuusina wocheeqqa, "Ebin tuniibote!" iqqa ittoshich no gettati mooyon arii beeto ittoshine. 3 Yeeri qaawii beeto, shunee mamo bulliichee wokkiqqi yaafittinoona ittoshi beemoniye; 4 Biin ariyaani aagateena'ochoomon cakkii qaatoona tunataanoon, ittoshi bulli ittoshi qelli qelloona ittoshi ashittinoon yaafittinoonaa oogiyoona quyaa yeshon ittoshi doyooniye; 6 wotta shiichiqqa ittoshich manjii gettaa no shalligichitoomon, ebi mooyo bullin Doono Yeeri wochi gaaccemmo bi tunatoyich, koniyolla ebi mooyon shaaddaaye; biinoomi bi manoonoo xuqqaaye; 7 Yeeri noon bi ceeggito, yaafittinoona no beeyemmoyichalli, tiyaarii beeti mooyon no shuunemmoyich toonoone. 8 Illa ebi no dojiti mooyon shixxii beeti asho, ittoshich bi Yaafa Ayaanoon immii beeti Yeerinalli, ashoon toonoone bi shixxii beeto. 9 Ittoshinaa ittoshina shuneechon ittoshi qelloona Yeer waanee ariito ittoshine; ebich manaa manoochoomon ittoshi shunemmoyich koniyolla ittoshich koorii arichiyoo qaawiyaache. 10 Ebiyoomon Makidoonee Shawoo bulliich beeti kittinnee maneena'on shunnii beeto ittoshine. Illa ta maneena'ote! Ittoshin no qollaa beeto, aafichoyee beshoon ebin ittoshi tuniiyemmonaa 11 diggoona beemon manjiiree ittoshi qaawemmonoyich, bara ashi mooyooch gimoochee ittoshi qelloon ittoshi quyemmonaa, shiichiqqa ittoshich no dojitoomon ittoshi kishoona ittoshi shuunemmonoyichiye; 12 ebin ittoshi tunii gaata, boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaani asheena'ochi aafooch naadeeto tunemmo ittoshine; ittoshichoo qaawii beeti amashee mooyoyicholla bara ashoona degeyaachemmo ittoshine. 13 Andoo no maneena'ote! Gibanaalli bara asheena'ochoomon ittoshi ayinaachemmoyich, qititi asheena'ochon ittoshi ariiyemmoyich shunnahone. 14 Yesuusi qitoonaa qitii duukkatina'ochi daggoochee bi keyonon ibariito noone; ebiyoomon wotta boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iichii qititina'on Yeeri Yesuusina tookki bi waan daammemmo bi tunoon ibarii beeto noone. 15 And no gettaa beeti mooyo Doono Yesuusi dojiti mooyoniye; Doono waammi wottoon bat kashoona beeti no, qititi asheena'on shiichaachemmo noone. 16 Yeerichi getee qaaro, shimaaji maraakeena'ochi ukkuroo qaaro, Yeerichi tiree qaaroo waayeeyemmone; arooba Doono Yesuusi bi qelloona shimaayoochee kindemmone; boonoshi mulloon bi toommooch too'iichii qititina'o boonoshi duukkatoochee shiichiree kechemmina'one. 17 Aroyee gub bat kashoona beeti no, yongee toommoochaa Doono Yesuusina danoyich, boonoshina tookki tiijeeree quboona hammemmo noone; ebiyoomon bulli araddoon Doono Yesuusina tookki beeyemmo noone. 18 Ebich ittoshinaa ittoshina ebi qaaroona ikkoo baroon goggii kupphiibe.

1 Tasalonqi 5

1 Illa no maneena'ote! Ebi mooyo tunemmi yemeenoonaa aaboonochon ebine iqqi ittoshich amoonolla kooroo qaawiyaache; 2 Doono woyemmi aabo, gabaan beeti xaa'ooch gaayo xumoona bi womoomon, ebiyoomon shaggemmo bi tunoon manjiiqqi arii beeto ittoshine. 3 Asheena'o "Diggoone; wodoone" boonoshi ii beetee, yeqqafachi maacheen maaxoo mamoomon arooba qaa'i iritoo diqqoona boonoshi toommooch shaggemmone; ciroona muriccii wodoon hakkaachemmina'one. 4 Tunaballi no maneena'ote! Ebi ara aabo gaayo xumoona womoomon diq shagiree ittoshin bi keqqichaachemmoyich, ittoshi mandaree asho toono ittoshine; 5 ittoshi bulli bekkee asho, araddee ashoo ittoshine; no, xumee asho oohee mandaree asho toono noone. 6 Illa qaalliree tatoona beebonalli, bareena'ochoomon tokkataayone. 7 Tokkataa beetina'o xumoonaniye boonoshi tokkataa beeto; mashaa beetina'oo xumoonaniye boonoshi mashaa beeto; 8 tunaballi araddee asho no tunatoyich, Yeerichi toommooch mullee too'iyoonaa shunoonon ginee naayina'o boonoshi getoon qeroyich geddii beeti xuuroochoomon gediree, "Yeeri noon wodiiyemmone" imi gibanoon xuuree ukoochoomon ukaree tatoona beebone; 9 Yeeri noon bi kaaccito, no Doono Yesuus Kiristoos waanaa wodoon no danemmoyichalli, bi kaaree shiixxoon no toommooch kindiyoyich toonoone. 10 Kashoona no beetee, oohee no qititee, biinna tookki kashoona no beeyemmoyich Kiristoosi noocha iqqi qitiye. 11 Ebich and ittoshi wotta tunii beetoomon, ittoshinaa ittoshina ikkoo baroon goggiibe; ikkoo baroon eenniibe. 12 No maneena'ote! Ittoshi daggooch beechii aajii shuunaa beetina'on, Doono Yesuusichi gommona ittoshin yaabii beetina'on, ittoshin kaaraa ciiccii beetina'onoo ittoshi ariiyemmoyich, boonoshi shuunaa beeti shuunoo bullich shunoona beshaa beshiiree boonoshin ittoshi oogiiyemmoyich ittoshin qollaa beeto noone. Ittoshinaa ittoshinoo diggoona beebote! 14 Wotta no maneena'ote! Ittoshin ciiccaa beeto noone; shuuna biisheena'on kaara ciicote! Aafi shateena'on kupphiibote! Yesuusichi toommooch mullee too'iyoona kupphataaneena'on gaachabote! Asho bullin haa'iibote! 15 Ittoshi daggoochee koniyolla baroyich gondoochi qoodoon gondoona bi wochaachemmoyich bayote! Tunaballi bulli araddoon ittoshinaa ittoshina, wotta asho bullich gaawaton tuniyoyich qiiccabote! 16 Bulli araddoon emiribote! 17 Kuxaanoonoo corootibote! 18 Amee mooyolla ittoshi toommooch bi shaggitee, Yeerin gallatabote! Kiristoos Yesuusina ittoshich beeti ikkittinoona Yeeri ittoshi waanee bi qaawii beeto ebiniye. 19 Yaafa Ayaano shuunemmoyich gommon bajaahotine! 20 "Yeer waaneeniye" getteeti wochoon qallaayiyaahotine! 21 Ebiyoomi wocho Yeer waanee bi tunoonaa tunee qayonon xiishibote! Gaawato tunaton shuunee toommooch heechiibote! 22 Amashee gonda mooyonolla shuuniyaahotine! 23 Diggee Nuggushoo Yeeri bi qelloona ittoshi hulli malloon yaafibe; no Doono Yesuus Kiristoosi wottaa waahooba ikka qoonaallo tunaree ittoshi danemmoyich, ittoshi ayaanoon, ittoshi kashoonaa ittoshi meenonon quyabe. 24 Ittoshin ceeggiti Yeeri gibaneetone; biyoo ebin ittoshich ceechemmone. 25 No maneena'ote! Nooch [wotta] Yeerin qollabote! 26 Kittinnee maneena'o bullin yaafeeti gommona tunati shumeyoona ittoshinaa ittoshina ikkoo baroon diggiibe. 27 Hini wochoon kittinnee maneena'o bullich ittoshi shemmemmoyich, Doono Yesuusina ittoshin callaa beeto taane. 28 No Doono Yesuus Kiristoosichi wojoo ittoshina tookki tunabe.

2 Tasalonqi 1

1 Nihoo Yeerichonaa Doono Yesuus Kiristoosichona tunati, Tasalonqi kittinnee guuphoyich, ta Phawuloosi, Silbaanoosinaa Ximootiyoosina tookkii tunaqqa hini wochoon koorito noone. 2 Nihoo Yeerinaa no Doono Yesuus Kiristoosinochi wojoonaa diggona ittoshich tunabe. 3 No maneena'ote! Yeerichi toommooch mullee too'iyoona oogichii ittoshi diccii beetoyich, ittoshi ikki ikkoyich ittoshinaa ittoshina shunaa beeti shuno woddaa woddaa bi qeyii beetoyich, bulli araddoon ittoshi naboyich Yeerin gallato nooch qaawii beeti mooyone; wotta ebiyoo beda mooyone. 4 Ebich ittoshi toommooch shaggii beeti du'oonaa xuuxoonon haa'iibee, and beddaahee ittoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoona ittoshi manjii beetoyich Yeerichi kittinnee guuphina'ochi daggooch no no qelloona ittoshichon geecoona yibbaataa beeto noone. 5 Ebi bulli Yeerichi kaama nalloo bi tunooniye bi bekkii beeto. Wotta biicha iqqi xuuxoon ittoshi beeggii beeti, Yeerichi taatittinee shimaaji kexooch gimoyich bedditon tunemmo ittoshine. 6 Yeeri nallemmi nalloo kaamoone; ittoshin xuuxii beetina'ochi toommooch xuuxoon wochi gaaccemmone; 7 and xuuxoon beeggii beeti ittoshin ebi xuuxoochee kichiree noonna tookki kashiiyemmone; ebin bi tuniiyemmo, Doono Yesuusi giidachi bi maraakeena'ona tookkii shimaayoochee bi waahoobaniye. 8 Arooba qaaqqee aaxxoona waaree, Yeerin ariyoo qaawaaneena'onaa no Doono Yesuusichi mishiraachee qaaroyich de'a getaaneena'onochi toommooch nichoon kichemmone. 9 Ebiyoomi asheena'o Doono Yesuusichi aafoochee, bi giidee oogee yiiroocheenoo bariree bulli yemeenoon shiwaree qaaqqoona xuuxemmina'one. 10 Ebi arooba biinna yaafeetina'o, eboshiyoo boonoshi mulloon bi toommooch too'iiti asheena'o bulli, biin oogiiyemmina'one; bi oogee yiiroona woriganemmina'one. Ittoshi wotta ittoshich no gettati wochoon ittoshi ibariitoyich, ebi ara yaafeetina'ona tookki tunemmo ittoshine. 11 Ebich wotta no Nuggushoo Yeeri bi ceeggiti gaboyich bedditon ittoshin bi tuniiyemmoyich, tuniyoyich ittoshi gabii beeti gaawa gaboon bi giidoona ceechiree, Kiristoosichi toommooch ittoshi mullee too'iyoona ittoshi tunii beeti shuunoyich ittoshin bi gaachemmoyich, bulli araddoon ittoshich Yeerin qollaa beeto noone. 12 Ebiyoomi gommona no Nuggushoo Yeerinaa no Doono Yesuus Kiristoosinochi wojoomona no Doono Yesuus Kiristoosi ittoshi waanaa oogemmone; ittoshiyoo bi waanaa oogemmo ittoshine.

2 Tasalonqi 2

1 Andoo no maneena'ote! No Doono Yesuus Kiristoosi wottaa womichonaa bi waan no kiceyeechonon ittoshin no qollaa beeto, 2 ikkikkeena'o "No Doono wottaa womi aabo shaggitone" getee, kaata ittoshi shaddeyaachemmonaa ittoshi keqqaachemmonoyichiye. Nooch bekkati keemoona oohee no gettati qaaroona oohee koorii no wochati wochoona ishichii gettato shaahiitee ittoshich getteeto tunemmone. 3 Tunaballi asho koniyolla amashee gommona ittoshin muriciyaaye; shiichiree meetina'o Yeerichi toommooch tiyiree hukkoon boonoshi shuunammi wottoon, hukkachi uro, aroo shiwaree qaaqqooch dupeya qannito bekkammi wottoon, ebi ara aabo tunataachemmone. 4 Hini ara hukkacho nuggusheena'o getteetina'o bulliyee, asheena'o goyinnaa beeti mooyo bulliyee bi qelloon besho tuniiree, boonoshin qeexxee kiin bechaachemmone. Yaafee Kexooch giyi kotaree, "Taane Yeeri" getooch beddaahee beddemmone. 5 Ebiyee aaf ittoshina tookkii ta beehooba, ebi mooyo tunemmo bi tunoon ittoshich ta geton shalligaachotina? 6 And bi tunataachemmoyich bajii beeto amashoo gaata arii beeto ittoshine; ebi hukkachi uro biich daaggeeti aabooba bekkemmone. 7 Tunaballi Yeeri gaxxi gaata baach shalligoo hakkeeyemmi ebi hukkee shuunoo and shuunaa beetone; ebi and tunataachemmoyich bajii beeton Yeeri wokkiimmi wottoon ebi ara mooyo tunataachemmone. 8 Arooba hukkachi uro bekkemmone; Doono Yesuusi bi waahooba bi kookkeexi hiinnoona hini ara hukkachi uroon hidi, bi oogee yiiree waccoona aalliiyemmone. 9 Ebi hukkachi uro waaree, Sheexaanoochi shuunoomon bari bara giidoona koota mallateena'onaa woriganikkiti mooyina'onon shuunemmone. 10 Bi hukkoonoo biich hakkeemmi gommo bullina shiwaree qaaqqooch dupeeyemmina'on dachemmone; shiwaree qaaqqooch boonoshi dupeeyemmo, boonoshi wodemmi ibara qaaroon waayoonaa boonoshi mulloona de'onoyich shunaaneena'o boonoshi tunatoyichiye. 11 Ebichi naboona koota mooyon boonoshi ibariiyemmoyich, Yeeri muriccii beeti giidoon boonoshi toommooch deejii beetone. 12 Yeeri ebin bi tunii beeto, ibaree qaaroon ibariyaaneena'onaa axaaxoon shuunoona emirii beetina'o bullinochi toommooch bi nallemmoyichiye. 13 Tunaballi Doono Yeerina shunnati no maneena'ote! Bulli araddoon ittoshi naboyich Yeerin gallat beddahon; ebiyoo Yeeri bi Yaafa Ayaanoona ittoshin yaafiqqi, ibaree qaaroon ibariiree ittoshi wodemmoyich qaabbeena'on tuniiqqi ittoshin bi kaaccitoyichiye. 14 Ebichiye Yeeri no Doono Yesuus Kiristoosichi oogee yiiroochee ittoshi qoodeeyemmoyich, no gettati mishiraachee qaaroona ittoshin bi ceeggito. 15 Illa no maneena'ote! Manjiree neexabote! Noonoona no gettaton tunatee, oohee ebiyee aaf no kooriti wochoona ittoshich no beshiiti ibaree mooyon yeshote! 16 Bi qelloona no Doono Yesuus Kiristoosinaa noon shunniti, bi wojoona bulli yemeenee goggoonaa manja gibanoonon nooch immiti no Nihoo Yeerina ittoshi mulloon goggiibeete; bulli araddoon gaawa mooyon ittoshi shuunemmonaa yibbaatemmonoyich ittoshin kupphiibeete.

2 Tasalonqi 3

1 Illa no maneena'ote! Ittoshi waan bi tunatoomon, no Doonochi qaaro gabinnemmonaa bi oogemmonoyich nooch Yeerin qollabote! 2 Wotta asho bulli no gettaa beeti qaaroon ibarii beeto toonoone; ebich hukkachina'onaa gonda asheena'onochi kishoochee noon bi wodiiyemmoyichoo qollabote! 3 No Doono gibaneetone; biyoo ittoshin kupphiiyemmone; gondoochi nihoo kishoocheenoo ittoshin quyemmone. 4 Ittoshich no gettaa beeti mooyina'on and tunii beeto ittoshi tunoon, gubboo tuniiyemmo ittoshi tunoon Doono Yesuusina ittoshin gibanaa beeto noone. 5 Yeeri ittoshich bekkiiti shunoonaa Kiristoosi ittoshicha iqqi bi haa'iiti mooyo bullinon beshoon ittoshi shalligemmoyich, no Doono Yesuus Kiristoosi ittoshin yaabibe. 6 No maneena'ote! Shuuna biisheena'onaa ittoshich no dojiti doyoona hamaani maneena'ona waanee ittoshi wokkemmoyich, no Doono Yesuus Kiristoosichi yakkiracho tunaqqa ittoshich gettaa beeto noone. 7 Ittoshina tookkii no beehooba, shuuna biisho toono noone. Ebich noon shaahoo ittoshich beda mooyo bi tunoon ittoshi ittoshi qelloona arii beeto ittoshine. 8 Ittoshi daggoochee ikka ashoonolla iritiyaanoon xumoonaa araddoonon aajaa yullaa shuunaabeenalli, koni waaneenolla baad cikkii koshon maataano noone. 9 Ebin no tuniito, no shaahiyoon ittoshi dabbemmoyichalli, kittinneena'on "No maayemmonaa no uchemmonon nooch imbote!" geto nooch bajatee toonoone. 10 Wotta ebiyee aaf ittoshina tookkii no beehoobolla, "Shuunee shuunoon shunaano maayaaye" iqqa gettato noone. 11 Ishichii no iti naboo, ittoshi daggooch ikkikka shuuna biisheena'o beemon no waayatoyichiye; eboshi boonoshin gedaani mooyooch giyiibee baad cikkii guuddii beetina'one. 12 Eboshiyoomi asheena'o yiti shuunaree boonoshi hajee koshon boonoshi maayemmoyich, no Doono Yesuus Kiristoosichi yakkiracho tunaqqa gettaa beeto noone; manjiiqqaanoo ciiccaa beeto noone. 13 Illa no maneena'ote! Gaawa shuunoon shuunoyich taahiyaahotine! 14 Hini wochooch kooriqqa no daachiiti qaaroyich de'a getaani ashoon ariibote! Bi yeellemmoyich biinna tookki ikkottiyaahotine! 15 Tunaballi manoochoomon kaara ciicotalli, shixxachon shaahiree ciinnaahotine! 16 Diggoon immii beeti Doono Yesuus Kiristoosi bi qelloona bulli gommona bulli araddoon diggoon ittoshich imbe. Doono Yesuus Kiristoosi ittoshi bullina tookki tunabe. 17 Ta hajee kishoona hini wochoon ittoshich koorito Phawuloosi taane; ta koorii beeti wocho bullin ittoshi xiishemmo ebinaniye; ta koorii beetoo eechiqqaaniye. 18 No Doono Yesuus Kiristoosichi wojoo ittoshi bullina tookki tunabe.

1 Ximootiyoosi 1

1 Noon Wodiyachi Yeerinaa no gibano tunati Kiristoos Yesuusina wocheeti, Kiristoos Yesuusichi mishiraachachi Phawuloosi taane; 2 hini wocho Kiristoos Yesuusichi toommooch bi mullee too'iyoona ibara ta bushoo tunati Ximootiyoosich bede; no Nihoo Yeerinaa no Doono Kiristoos Yesuusina waanee wojoo, ariqqoonaa diggoona neech tunabe. 3 Ebiyee aaf Makidoonee Shawooch hamma ta tiyahooba, Efesoon koota doyoon gamichii beeti ikkikka asheena'o beetoyich, "Ara Efesoon kotaree ara asheena'on 'Ebi koota doyoon gamichoon qayote!' gete!" iqqa neech gettato taane. 4 Wotta boonoshich "Tochee tochoonaa beshati qaabbachina'ochi shigoon genjii haddoonoyich ittoshi qelloon hajiyaahotine!" gete! Eboshiyoomi mooyo hayoonalli (naboonalli) bi tiijemmo, Yeerichi shuunoyich bi gaaccemmi gaaco aalloone; Yeerichi shuunoon no shuunaa beeto, no mulloon Yeerichi toommooch too'iyoonaniye. 5 Ebin neech ta gettaa beeto, "Noonnaa noonna shunabone" getoyichiye. Ebi shuno bi danemmo axaaxoon tiyaaraa beeti xalla mulloonaa Kiristoosichi toommooch mulloon ibara too'iyoonaniye. 6 Ikkikkeena'o ebi mooyina'on qajiichii ibaree gommoochee bara wottaqqi duuba hayooch (nabooch) giyitina'one. 7 Boonoshiyoo Muusichi callee dojachina'o tunoon shunniibee, boonoshi yibbaataa beeton oohee aafoon kupphaqqi ashich boonoshi gettii beeti mooyon shalligaaneena'one. 8 Tunaballi asho tachii bi shuuna gaata, Muusichi calloo gaawato bi tunoon ariihone; 9 Yeeri hini calloon bi immito, calloon shaaddaa beetina'oyich, hukkachina'oyich, Yeerin dabboochee wokkii beetina'oyich, axaaxachina'oyich, Yeerin oogiyaaneena'oyich, Yeerichi yaafa mooyon ee'ii beetina'oyich, boonoshi indeenaa boonoshi nihoonon wuxii beetina'onaa ashi kashoon kichii beetina'onoyich, shuni maayeena'oyich, anaamona tookkii shuno maa beeti anaamina'oyich, ashoon giidoona yechii kemmachina'oyich, koottii beetina'oyich, kootoon wogaa beetina'oyich, gaawa kittinnittinee doyoon shixxii beetina'o bullichalli, cadiqeena'oyich toonoone. 11 Hini ariyoo gallateeya beda, Yeerichi oogee yiiroon gettii beeti mishiraachee qaaroocheeniye bi danato; bi ceegoon ta bechemmoyich Yeeri taan gibanaqqi taach guudiitone. 12 Biich maddiya ta bedon gabiqqi taan bi kaaccitoyich, biich ta maddemmoyich giidoon taach immiti no Doono Kiristoos Yesuusin gallatahoye. 13 Ta mulloon bi toommooch too'iyaan ta beehooba, biin naaggacho, yookkachonaa sharachonon ta tunateenolla, Yeeri taan bi ariqqato ta shuunaa beeton ariyaano ta tunatoyichiye. 14 No Doono Yeerichi wojoo beshaa besho bi tunatoyich, Kiristoos Yesuusichi toommooch mullee too'iyoonaa biinna tookkii nooch beeti ikkittinee gommona shunoonon taach immiye. 15 "Axaaxachina'on wodiyoyich Kiristoos Yesuusi hini shawee toommooch waahe" ii beeti qaaro ibaroone; asho bulliyoo ibariiqqi yech beda mooyone. Axaaxachina'o bulliyee beshi axaaxacho taane; 16 tunaballi Yesuus Kiristoosi beshi axaaxachi ta toommoochaa ciyaani ooga bi haa'iyoon bi bekkiiyemmoyich, "Gubbich boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiree bulli yemeenee kashoon danemmi asheena'o bulli beegeete" iqqi Yeeri taach ariqqahe. 17 Bulli Yemeenee Taatoo, aallataano, bekkataano, bi ikketo baach tunati Nuggushoyich gallatoonaa oogee yiiroona bulli yemeenoon tunabe! Tookkona. 18 Ta bushoo Ximootiyooso! Ebiyee aaf neechon keemoona bi getteetoomon, hini wochoon neech guudiito taane. Ara keemoon shalligibee, kuppharee gaawati koyoon koyabe! 19 Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoonaa axaaxoon tiyaaraa beeti xalla mulloonon manjiiree yeshe! Ikkikkeena'o boonoshi mulloona "Axaaxoon tiyaarataachone" iqqi, aachi yopacho aalli marikabo xaqqoona qiccaqqi aacona qooxxaa bi aalloomon, Yesuusichi toommeexi boonoshi mullee too'iyoon aalliitina'one. 20 Heemanoosinaa Iskindiroosina eboshichi daggeexina'one; guttinnoon Yeerichi shigoon ee'iyoochee boonoshi cuuqqemmoyich, "Sheexaanoo boonoshin sheeribe" iqqa biich beshiiqqa boonoshin immato taane.

1 Ximootiyoosi 2

1 Illa Yeerin oogiibee, asho bullinoo ibbayabee keqqaalli beemon diggoona no beeyemmoyich, bulliyee shiichiree ta boyemmi boyo, kittinneena'o asho bullich, taateena'oyich, iraasheena'onaa ukkureena'o bullinoyich Yeerin boonoshi qollemmoyich, boonoshi corootemmoyich, boonoshi maaggemmonaa Yeerin boonoshi gallatemmonoyichiye. 3 Ebiyoo asho bulli ibaroon ariiree bi wodemmoyich shunnii beeti, noon Wodiyachi Yeerichi aafoochaa gaawatonaa biin emirikkii beeti mooyonaniye. 5 Ikka Yeeriyee damba bara Nuggushoo aalloone; wotta Yeerinaa ashoonochi gutta daggooch beeti ikka shoobbachoyee damba bara shoobbacho aalloone; biyoo asho tunati Kiristoos Yesuusine. 6 Biyoo asho bullin biisharee wodiiya iqqi bi kashoon deejitone; Yeeri ebina asho bullichi wodoon bi shunon bi daaggiti tata yemeenooba miixatone. 7 Ebi mooyo asho bullich bi getteeyemmoyich, ceegee bechachonaa mishiraachachona, aagateena'oyichoo Kiristoos Yesuusichi toommooch mullee too'iyoonaa ibaroonon xiishii beeti dojacho ta tunemmoyich, Kiristoos Yesuusi taan kaaccii neechiye. Ebi ta gettaa beeto, ibaroalli kooto toonoone. 8 Illa boonoshi mulloon Kiristoos Yesuusichi toommooch too'iiti asheena'o corootiya boonoshi kicee beeti kexo bulliichaa anaamina'o kaaroonaa hayoonon (naboonon) qayiichi, boonoshi kishoon damba tiijiree boonoshi qollemmoyich daaggiyoye. 9 "Maacheena'o wotta yeelliyaani tata tahoon tahabeete" iqqa daaggiyoye. "Yeerich no qelloon diiriito noone" ii beeti maacheena'oyich tato bi tunatoomon gaawa shuunoon shuunoonalli, tatoyee beshati qellee shipoona oohee aachoonaa bara aaxxi mooyona, oohee aaxxoo tunati tahoona boonoshi ashittinee muureyoon daaggaache. 11 Bulli mooyoyich maacheena'o boonoshi qelloon yeepphaayi cikkiree (udiree) ellabeete; 12 maacheena'o cikkiree beebeetalli (udeetalli), boonoshi qelloon oogichii anaamina'on wochoonaa kittinneena'o kicee beeti kexoochaa anaamina'oyich boonoshi dojoonon daaggaache. 13 "Ebin daaggaache" ta ii beeti naboo, Yeeri batti bat Addaamin halliichii, gub Hewaanin bi hallitoyichiye; 14 wotta dacheeqqa Yeerichi getoon shaaddati, maachealli Addaami toonoone; 15 tunaballi maachee bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiqqa, kittinneena'on shunnaqqa, dag tata gaawa shuriyoona bi qelloon xallittinoona bi quya gaata, Yeeri shimi maaxoochee diggoona biin biichemmone.

1 Ximootiyoosi 3

1 "Koniyolla kittinnee guuphon yaabii qeejii beeti geeno tunoon bi qaati gaata, gaawati shuunoon qaatitone" ii beeti qaaro ibaroone. 2 Illa kittinnee guuphon yaabii qeejii beeti geeno tunemmi asho, gonda mooyona oonneyaano, ikka mechacho, dag tato, bi qelloon quyacho, gaawa shuriyacho, iibboon iibbii beeto, Yeerichi qaaroon dojoon hakkito, 3 mashataano, damo gufeyaano, shiimacho, hayataano (nabataano), gijoyich dakaano, 4 bi bushiishoo waanee ibbayoonaa de'a getonon danaa beeto, bi kechi asheena'onoo gaawichiqqi qeejii beeti uro tunabe. 5 Asho bi kechi asheena'on gaawichiqqi qeejoon bi mawii gaata, kittinnee guuphon aabichiree qeejoon hakkehe? 6 Biyo, Daabiloosi geeciqqi gonda nallee toommooch bi dihoomon, ebiyoomon bi geecee naboona gonda nallee toommooch bi dihaachemmoyich, kashaani kittinnoo tunaaye. 7 Wotta gonda mooyona oonneeree Daabiloosi shaachiti ollooch bi yechataachemmoyich, boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaani asheena'o waanaa gaawa mooyona naadeeto tunabe. 8 Ebiyoomon wotta kittinnee guuphi wocheyachina'o boonoshi de'a mooyoyich asho bulli naaditina'o, heciyoon shaddaaneena'o, wodda woyinee uyoon wotaaneena'o, gijoyich dakaaneena'o, 9 axaaxoon tiyaaraa beeti xalla mullachina'o, Kiristoosichi toommooch ceeni mullee too'iyoonaa Yeeri gaxxiti ibaree ariyoona kupphatina'o tunabeete. 10 Eboshiyoo wotta shiichiree xiishee bekkabeete; ebichi hillooch oonneyaaneena'o boonoshi tuno xiishee gaata, kittinnee guuphi wocheyachina'o tunaree Yeerich maddibeete. 11 Ebiyoomon kittinnee guuphi wocheyachi maacheena'o boonoshi de'a mooyoyich asho bulli naaditina'o, oonaaneena'o, dag tata gaawa shuriyachina'o, mooyo bullina gibaneetina'o tunabeete. 12 Kittinnee guuphi wocheyacho ikka mechacho, bi bushiisheena'o waanee ibbayoonaa de'a getonon danaa beeto, bi kechi asheena'onoo gaawichiqqi qeejii beeti uro tunabe. 13 Ebi tuna gaata, kittinnee guuphi wocheyachina'o tunaree Yeerich gaawichi maddibeete. Boonoshi eechi gaata, kittinneena'ochi aafoochaa gaawa shigoonaa Kiristoos Yesuusichi toommooch mullee too'iyee doyoon getoyich mullee kupphoonon danemmina'one. 14 Kaataree ne waan woya gibanaa beeto taane; tunaballi yagemmo ta tuna gaata, Yeerichi kechi asheena'ochi daggoochaa no shuun beda mooyo amo gaata ne ariiyemmoyich, hini mooyon neech koorii beeto taane. Giimboonaa cangiyoona kexon tuuggiqqi bi neechoomon, Yeerichi kechi asheena'o ibaree ariyoon tuuggiqqi neechii beetina'one; boonoshiyoo Beeyachi Yeeri ceeggiti kittinnee guuphi asheena'one. 16 Biich diireeti kittinnee qocoona beemichon Yeeri gaxxiti maacee mooyo woriganikkii beeti ooga mooyo bi tunoon koniyolla nookkataache; ebiyo Kiristoosi asho tunaqqi nooch bekkato, cadiqo bi tuno Yaafa Ayaanoona miixeeto, bi oogo shimaaji maraakoo bullina bekkato, bi mishiraachee ceego aagatoo bulliich beddito, aagatoo bulliichee meetina'o boonoshi mulloon bi toommooch boonoshi too'iito, oogee yiiroona shimaaj kechii kotato ii beetone.

1 Ximootiyoosi 4

1 Yeerichi Yaafa Ayaano "Yemeenee ciirooba ikkikkeena'o, ashoon muricii beeti yinneena'ochi getoon waayaree, boonoshi maacoon xalloo shaahii beeti kootachina'ona getteeti yinnee doyoon dabbibee, Kiristoosichi toommeexi mullee too'iyoon qajemmina'one" iqqi xallaayii gettitone. [Hini kootachina'o, gaamiti xuuroona micciti ashittino dingiraatoomon, axaaxoon boonoshi tiyaarataachemmoyich boonoshi mullo dingiraatatone.] 3 Eboshiyoo shaageyoon, wotta maayi daggoochee ikkikkeena'on mamon bajii beetina'one; tunaballi boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiqqi ibaroon ariitina'o Yeerin gallataachi boonoshi maayemmoyich, Yeeri ara maayeena'on hallitone. 4 Yeeri hallito bulli gaawatone; Yeeri gettiti qaaroonaa biich ittoshi bechii beeti corootoona diireeto bi tunatoyich, Yeerin gallataachii ittoshi maa gaata, gaawatone; Yeeri halliti maayoochee dupeeyemmi amolla aalloone. 6 Hini neech ta gettati mooyina'on kittinnee ne maneena'oyich ne shalligichi gaata, Kiristoos Yesuusich gaawa maddachon tunemmo neene. Maayoon maabee ne ashittinoon ne kupphiyoomon, Kiristoosichi toommooch mulloon too'iyee qaaroonaa and beddaahee ne dabbii beeti gaawa ariyoonon maabee maaci ne ashittinoon kupphiibe! 7 Wotta Yeerichi yaafa mooyon ee'ii beeti, amoonolla gaacaani geena genneena'ochi tochoochee wohe! Yeerich diireeti kittinnee qocoona beemoyich ne qelloon dojibe! 8 Iiwittinoon danoyich ashittinoon kupphiyee dojoo giishacha mooyoyich gaaccemmone; tunaballi Yeerich diireeti kittinnee qocoona beemoyich qellee dojoo, and hini shawee toommooch no beeti beemonaa gubbichoo shimaaji kexooch no beeyemmi beemonoyich gibanikkii beeto bi tunatoyich, mooyo bullich gaaccemmone. 9 Ebi yibbaatoo kootaanoone; asho bulliyoo ibariiqqi yech beddiye. 10 Ebinoo asho bullin, beshoonoo Kiristoosichi mishiraachee qaaroon ibarii beetina'o bullin, wodii beeti Beeyachi Nuggushoochi toommooch no gibanoon manjiito noone; ebin no gibanatoyich, kittinnoo no, no maraatoonaa no qiiccoonon kuxaachone. 11 Kittinneena'oyich hini mooyina'on dojiibee, ebi bullin "Tuniibote!" gete! 12 Ne yibbaatoonaa ne qocoona, ashee shunonaa ashich gibaneyoona, ne shigoon ee'iyaanoon quyoonoo boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'ii beetina'oyich de'a mooyon bekkiyacho tunashalli ne gettemmo, koniyolla ne bushittinoon hoxaaye! 13 Ne waan ta waammi wottoon, kittinneena'oyich Yaafa Macaafoon shemmoonaa ciicona, dojoonoo kupphabe! 14 Yeeri gettiti mooyo keemmee beetee, kittinnee guuphi geeneena'o ne shimbooch boonoshi kishoon kotiihooba, neech immaqqi ne toommooch beeti Yeerichi wojoona shuunataanoon qajaahine! 15 Ebich hini ara mooyina'on manjiiree gabibe! Asho bulli Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoonaa shuunoona ne dicon bi beeggemmoyich, hini mooyina'oyich ne qelloon hajiibe! 16 Ne kittinnittinee qocoyich ne qelloon quyabe! Ne dojii beeti mooyo tato bi tunoon xiishibe! Eboshi bullin tuniyoyich kupphabe! Ebin ne tunii gaata, neennaa ne waanee waayaa beetina'onon wodiiyemmo neene.

1 Ximootiyoosi 5

1 Geenaton ne nihoon tuniiree ciicalli noggiyaahine! Gurimaashoon ne manoon tuniiree, 2 geenati maacheen ne indeen tuniiree, gurimaasha maacheen ne maneen tuniiree kiinaalli xallittinoona ciice! 3 Degaalli xuuma maacheena'on oogiibe! 4 Xuume tunati urech bushiishoo oohee bi bushee bushiishoo bee gaata, ara bushiisheena'o Yeerin boonoshi oogiyoon shiichiqqi boonoshi kechi asheena'oyich bekkiyoonaa boonoshi indeenaa nihoonoyich keree gaaconon doyibeete. Ebi Yeerichi aafoochaa shunnati mooyone. 5 Degaalli xuume tunaqqa bi ikketi beeti maachechi gibano Yeeri baachiye; ebich xumoonaa araddoonon Yeerin qolloonaa corootoona kupphaa beetine. 6 Tunaballi "Emiroon ta shuuna" iqqa gaddoon qapaabee heechaa beeti xuuma maachee kashoona beebee qititine. 7 Xuumeena'o oonneyaanoon boonoshi beeyemmoyich, ebin boonoshich gete! 8 Tunaballi koniyolla bi xibeena'on, ebiyee beshoon bi kechi asheena'on degaano bi tuna gaata, Kiristoosichi toommeexi mullee too'iyoon qajiti, boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaani asheena'oyee beshoon gondati uroone. 9 Xuumeena'ochi shigoon yechii beeti mazgabooch bi shigoon kobareeyemmi maachechi shiijee nato shicha natoyee shapaaye; ebiyee wotta ikka kenoon baach shaagati tunaboye; 10 gaawati shuunoon shuunoona miixeeti tunaboye; ebiyoo, bushiishoon gaawichiqqi dichoo, iibbee iibbiyoo, kittinneena'ochi baatee machiyoo, iriteetina'on degonaa gaawati shuunoo bullin shuunoona miixeeti tunaboye. 11 Tunaballi gurimaasha xuumeena'on ebi xuumeena'ochi shigoon yechii beeti mazgabooch kobariyaahine! Boonoshi ashittino qaatiyooba shaagoon shunnemmina'one; ebich Yeerich boonoshi giyiti wogoon biishiree, Kiristoosichi hilloochee gub wottemmina'one; 12 shiichii boonoshi giyiti wogoon boonoshi biichitoyich, Yeerichi nalloo boonoshi toommooch kindemmone. 13 Ebichi toommooch katamee kelloon koyibee shuunee biishon doyemmina'one; shuunee biisho ikketo toonoone; tunataani mooyon yibbaatabee oonachina'onaa ashi mooyooch giyachina'ona tunemmina'one. 14 Ebich kittinnee gurimaasha xuuma maacheena'o wochinnoon boonoshi shaagi gaata, bushoonoo boonoshi shiyi gaata, boonoshi kexonoo gaawichiqqi boonoshi yeshi gaata, daaggiyoye; ebina noon shixxii beetina'o naaggemmi kelloon danataachemmina'one. 15 Ishichiqqa ta gettaa beeto, ebiyee aaf ikkikkeena'o Sheexaanoon dabbiya iqqi Kiristoosichi hilloochee gub boonoshi wottatoyichiye. 16 Kittinneena'o cir degaalli kittinnee xuuma maacheena'on baach boonoshi deggemmoyich, kittinne tunati ikka ureyich xuumoo tunati maacha xibeena'o bee gaata, ebi bi xibeena'on deggualli, ara xuuma bi xibeena'o kittinnee guuphoyich shaago tunaayeete. 17 Kittinnee guuphi asheena'on gaawichiqqi yaabii qeejii beeti geeneena'on gutta kishoon oogiyoo beda mooyone; beshoonoo Yeerichi qaaroon getonaa dojoona yullaa beetina'on oogiyoo qaawiihe. 18 Ebi mooyoyich Yaafa Macaafoochaa "Maayoon buchii beeti gattoochi noonoon cuchaaye!" getteetone; wotta "Shuunacho bi shuunati shuunoyich damoojoon dan beddiye" getteetone. 19 Gutta oohee keeja miixaalloon, geeneena'ochi toommooch yaaqqeemmi taggoon waayiyaahine! 20 Bareena'o wotta shattemmoyich, axaaxoon shuunatina'on bullichi aafoochaa kaara ciice! 21 "Hini ta gettati mooyina'ochi daggoochee ikka mooyonolla ikka bad dabiyaanoon, tachi nallibee quyabe!" iqqa Yeerichi aafoochaa, Doono Kiristoos Yesuusinaa Yeeri kaacciti maraakeenanochi aafoochaanoo hini mooyon neech guudiito taane. 22 Koninolla "Yeerich maddoyich diireeto tunabe!" getiree afaafinoona ashi shimbooch ne kishoon kotiyaahine! Bareena'o shuunaa beeti axaaxooch giyiree guuphiyaahine! Kiinaalli xallittinoona ne qelloon quyabe! 23 Maacee biiyoonaa bari bara biiyoona meeti aaboon neen bi biijii beetoyich, atto neech bi tunemmoyich, giishacha woyinee uyoon uyalli, gubbich aacon baach uchaahine! 24 Ikkikka asheena'ochi axaaxoo xallooch bekkaa beetone; Yeerichi nallee aabooba boonoshi toommooch nalloo kindemmo tuno arichatone; tunaballi bareena'ochi axaaxoo aashabee Yeerichi nallee aabooba baachiye boonoshina bi danemmo. 25 Ebiyoomon ikkikka asheena'ochi gaawa shuunoo wotta xallooch bekkaa beetone; xallooch bekkataano bi tunateenolla, aachee echataachemmone.

1 Ximootiyoosi 6

1 Yeerichi shigoonaa no dojii beeti bi qaaroona naaggeyaachemmoyich, guuchittinee qoqqaanooch beeti, kittinnoo tunati guunina'o bulli boonoshi doonina'on "Bulli gommona oogoon dan beddiyeete" getiree gabibeete. 2 Boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiti doonjachi guunina'o, ara doonina'o boonoshich kittinnee maneena'o boonoshi tunatoyich hoxaayeete; tunaballi qocachi boonoshi shuunoona degee beeti boonoshi doonina'o boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iitina'onaa shunnatina'ona boonoshi tunatoyich, aafichoyee beshiiree maddibeete. And neech ta gettaa beeti mooyina'on kaachi dojibee ciice! 3 Koniyolla ebiyee bariti mooyon bi doji gaata, no Doono Yesuus Kiristoosi gettiti iiwa qaaroonaa Yeerich diireeti kittinnee qocoona beemonon dabbii beeti doyoyich de'a geto bi qayi gaata, 4 geecoo biin nafiitone; amoonolla shalligaani tuushoone; biiyachochoomon kittinnittinee doyoon qallaayoyich taggoonaa hayoononiye (naboononiye) bi qaatii beeto. Ebi mooyina'oochee qanaato, kaaro, naago, biinnaa biinna mateyoo, 5 kuxataani kaaree tiijoo, eboshi kechemmina'one. Gaboon hakkaaneena'o tunaqqi dacheebee, "Yeerich diireeti kittinnee qocoona beemo gaanniiyemmone" ii gabiqqi ibaroon muccatina'one. 6 Tunaballi asho Taach beeto beddiye bi geti gaata, Yeerich diireeti kittinnee qocoona beemo biin ibara gaannachon tuniiyemmone. 7 No shiijahooba hini shawee toommooch amoonolla deebaano noone; ebiyoomon no qitiyooba wotta, amoonolla yeshiree hamaachemmo noone; 8 ebich "Tahoonaa maayoona nooch bi bee gaata, ebi beddiye" getone. 9 Tunaballi "Gaannachon tunabone" iqqi gabii beetina'o gondoochi nihoona dacheeree bi shaachiti ollooch yecharee dihemmina'one; yecharee boonoshi dihemmi ollo, mulloon muccii beetonaa qaaqqi beeti meeti qaatoonaniye; ebi qaatoo keyo hakkeyaani shiwaree qaaqqoochiye bi shaggiiyemmo. 10 Ebi gijee shuno meeti gonda mooyon shuunooch bechemmone; ebiyoomon ikkikkeena'o gijoon qaatiibee, Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoon qajiqqi shattii giiriti ayinee daggooch boonoshi hajee kishoona giyitina'one. 11 Tunaballi haano Yeerichi ashoocho! Ebi mooyo bulliichee wohe! Cadiqittinoon, Yeerich diireeti kittinnee qocoona beemon, Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona manjoon, maneena'on shunon, haa'iyoon, shiimacho tunoonoo dabbiree yeshe! 12 Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona koniyolla qiiccaa dichoo hakkaani kuppho tunaree, bulli yemeenee kashee wojoon yeshe! Yeeri hini bulli yemeenee kashoon ne danemmoyich neen ceegee, meeti miixeena'ochi aafoochaa Kiristoosichi doonjittinoon gaawichiqqa miixato neene. 13 Bulli mooyoyich kashoon immii beeti Yeerichi aafooch, Faantoosachi Phelaaxoosichi aafoochaa Shimaaji Taatoo bi tunoon gaawichiqqi miixati Kiristoos Yesuusichi aafooch, 14 "No Doono Yesuus Kiristoosi waammi wottoon kiinaalli, oonaalli beemona hini getteeti mooyina'on ceechibe!" iqqa neech guudiito taane. 15 Gallateeya beda ikka mixxo tunati Mawa Yeeri, taateena'ochi Taatoonaa doonina'ochi Doonona bi daaggiti aabooba ara Doono Yesuus Kiristoosichi womon bekkiiyemmone. 16 Bi ikketo baachiye qitaano; koniyolla shago hakkaani waccii beeti bekkoochiye bi beeto; aafoona biin beeggito koniyolla aalloone; biin beego ashich hakkeyaache. Oogoonaa giidoona bulli yemeenoon biich tunabe; tookkona. 17 And hini yemeeneexi gaannachi kittinneena'oyich ishichibe! Qelloon yeepphaahotine! Bulli mooyon nooch ceechiqqi bi imee, ebina no emiremmoyich tunii beeti Yeerin gibanabotalli, gibaneyaani gaannoon gibaniyaahotine! 18 Gaawa shuunoon shuunabee, de'a shuunee gaannachon tunabote! Ittoshich beetoochee qoodiya qannibote! Kishoon maggiiree imbote! 19 Ebiyoomon ibara kashoon ittoshi yechemmoyich, woyemmi yemeenoochoo gaawati dego ittoshich tunemmi gaannoon kicemmo ittoshine getiree ciice! 20 Ximootiyooso! Yeeri neech guudiiqqi bi immiti mooyon quyabe! Yeerin oogiyaani moochaalli yibbaatoochee, kootoon ariyoo tuniiqqi wonaaxiyee yibbaatoochee wohe! 21 Ikkikkeena'o ebin "Ariyoo nooch beetone" iibee, Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoochee muriccitina'one. Yeerichi wojoo neenna tookki tunabe.

2 Ximootiyoosi 1

1 Yeeri nooch bi immitoomon Kiristoos Yesuusinaa noonnochi daggooch beeti ikkittinoona no danati kasheechi gibanee wochoon bechiya Yeeri daaggee Yesuus Kiristoosina wocheeti mishiraachachi Phawuloosi taane; 2 hini wocho ta shunnaa beeti ta bushoo Ximootiyoosich bede. No Nihoo Yeerinaa no Doono Kiristoos Yesuusina waanee wojoo, ariqqoonaa diggoona neech tunabe. 3 Ta qaabbachina'ochoomon axaaxoon tiyaaraa beeti xalla mulloona ta goyinnaa beeti Yeerin ne naboyich gallataabee, xumoonaa araddoonon ta qollaa bee gaata kuxaanoon neen gabii beeto taane. 4 Qoodeeqqa no barbariyooba acimoona taan ne deenon gabiibee, ne aafoon beegoyich sharaataa beeto taane; neen beegiree oogichi emiremmo taane. 5 Kiristoosichi toommooch ibara ne mullee too'iyoon gabii beeto taane; shiichiqqi ne indinde Loyidinaa ne indee Ewuqina boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iitina'one; and ne wotta ebiyoomon ne mulloon Kiristoosichi toommooch ne too'iyoonoo xiishito taane. 6 Ebich neech ta shalligichii beeto, ta kishoon ne shimbooch ta kotiihooba ne danati Yeerichi wojoon qaaqqoon shoohoomon ne shookkemmoyichiye. 7 Neech ta ishichii beeto, Yeeri nooch bi immiti Ayaano noon kupphiyeecho, noonnaa noonnon shuniyeechonaa qellee quyeechonalli, shatti ayaano tuno bi qajitoyichiye. 8 Illa no Doonochi qaaree miixoyich, oohee bi mishiraachee qaaroon ta getona cuchati ta naboyich yeelliyaahine! Tunaballi Yeer waanee danemmi giidoona kuppharee taanna tookki xuuxoon beege! 9 Noon wodiito, biichoo diireeto no tunemmoyich noon ceeggito Yeerine. Noonoo bi ceeggito bi hajee gaboonaa bi wojoonalli, no shuunati gaawa no shuunee naboona toonoone. Ebi bi wojoo bulli yemeenoyee aaf "Kiristoos Yesuus waanaa shage" iqqi nooch immitone. 10 Andoo hini wojoo, noon Wodiyachi Yesuus Kiristoosi hini shawee toommooch bi womona bekkatone. Biyoo qitee giidoon aalliitone; bulli yemeenoon kashoona no beeyemmi gommonoo mishiraachee qaaroona gaxxii xalliiqqi bekkiitone. 11 Ebichoo ceegee bechacho, wocheeti mishiraachachonaa Yeerichi qaaree dojachona ta tunemmoyich Yeeri taan kaaccitone. 12 Ebichi naboyichiye hini xuuxo bullin ta beeggaa beeto; tunaballi ta mulloon bi toommooch ta too'iiti Kiristoosin ta arii beetoyich, wotta hini taach guudiiqqi bi immiti mishiraachee qaaroon ciireexi aabooch beddaahee quyoon hakkemmo bi tunoon ta xiishitoyich yeellataache. 13 Kiristoos Yesuusina nooch beeti ikkittinoochee danaa beeti mullee too'iyoonaa maneena'on shunona manjiree beebe! Ta waanee ne waayati gaawa qaaroon tachiqqi getonaa dojoona taan shaahibe! 14 Noonna tookkii beeti Yaafa Ayaanee giidoona Yeeri neech guudiiqqi bi immiti mishiraachee qaaroon aaxxi mooyon tuniiree quyabe! 15 Isiyee Shawooch beeti kittinneena'o bulli ta waanee boonoshi shokoon arii beeto neene; Fagiloosinaa Hemogeeneesina ara shokitina'ochi daggeexina'one. 16 Tunaballi Hoonesifoori Room beddaahee waaqqi, bulli xaa'oon guuddiibee taan qaawii danatone; meeti aaboonoo taan bi kupphiitonaa ta cuchoyich yeello bi qajitonoyich, Doono Yesuus Kiristoosi biinnaa bi kechi asheena'onoyich de'oon wojibe. 18 Nallee aabooba Doono Yeeri maaroon biich imbe. Efesoon ta beetee, am shaahoon taan bi gaachato gaata gaawichiqqa arii beeto neene.

2 Ximootiyoosi 2

1 Illa ta bushoocho! Kiristoos Yesuusina tookkii nooch beeti ikkittinoona Yeer waanee danaa beeti wojoona kupphabe! 2 Meeti miixeena'ochi aafoochaa ta getee ne waayati mooyo bullin, bareena'oyich dojoon hakkemmi gibaneeti asheena'oyich wotta guudiibe! 3 Kiristoos Yesuusich gibaneeti koyachon tunaree taanna tookki xuuxoon beege! 4 Ginee koyooch ceegee hammii beeto bulli ara koyoyich biin ceeggiton emirikkoyich gabiyalli, koyoyich ceeggataani asheena'ochi shuunooch giyiqqi bacceyaache. 5 Wotta qiiccaa kaachii beeto koniyolla qiiccee doyoon quyaqqi qiicco bi qayi gaata, naaddee wojoon danataache. 6 Ebiyoomon wotta goyacho aajiqqi bi gochiti maayoon shiichiqqi bi mamo beda mooyone. 7 Doono Yeeri mooyo bullich shalligee mulloon neech immemmone; ebich ebi neech ta gettati mooyon gabibe! 8 Mishiraachee qaaroona ta gettaa beetoomon, Yeeri qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kichiti, Daawiti yoodoochee shiijati Yesuus Kiristoosin shalligibe! 9 Hini mishiraachee qaaroon ashich ta gettatoyich, gondo shuunaton shaahiiqqi taan boonoshi cuyee, xuuxoon beeggaa beeto taane; tunaballi Yeerichi qaaro cuchataanoone. 10 Ebiyeenoo Kiristoosichi toommooch boonoshi mullee too'iyoona wodoonaa bulli yemeenee oogee yiiroonon bi waanee danabeete getee kaaccatina'oyicha iqqa hini xuuxo bullin haa'ii beeto taane. 11 "Biinna tookkiqqa no qiti gaata, Bulli yemeenoon biinna tookkiree beeyemmo noone; 12 Wotta xuuxoonaa du'oonon no haa'ii gaata, Biinna tookkiree taatemmo noone; Biin no nookka gaata, Bi wotta noon nookkemmone; 13 Bi toommooch no mullee too'iyoon no qayi gaata, Bi gettiti qaaroon nookko hakkaachemmo bi tunatoyich, Bi gibaneyoo shaddeyaache" getteeti yibbaatoo ibaroone. 14 Ebichi hillooch ta gettammon ne waan beeti kittinneena'oyich shalligichibe! Yeerichi qaaree maacee mooyon biishoyich boonoshi haya (naba) gaata waayaa beetina'on shacishalli bi gettemmo, amoonolla gaacaachemmone; ebich boonoshi hayataachemmoyich, Yeerichi aafoochaa guyibe! 15 Ibaree mishiraachee qaaroon tachiqqi gettii beeti, bi shuunati shuunoona yeellataani shuunachon tunaree, Yeer waanee gallatoon danoyich kupphabe! 16 Yeerin oogiyaani, moochaalli yibbaatoochee wohe! Ebiyoomi yibbaatoo asheena'on beshoon Yeer waanee wokkiiyemmone; 17 boonoshi yibbaatoo wodaani mayoochoomon hoocciiniye bi beeto. Heemanoosinaa Faliixoosina ebiyoomon yibbaataa beetina'ochi daggeexina'one. 18 Boonoshiyoo "Qitii duukkatina'ochi daggoochee keyo ebiyee aaf ceennii beshatone; illa ebiyee gub qitii duukkatina'ochi daggoochee keyo aalloone" iibee ibaroon muricciqqi, ikkikkeena'oyich beeti Kiristoosichi toommeexi mullee too'iyoon shuurikkii beetina'one. 19 Tunaballi koniyolla shuurikkoo hakkaani kechi giimboon Yeeri neechitone; ara giimboo "Yeeri biichina'on arii beetone", wotta " 'Ta, Doono Yeericho taane' " ii beeto bulli gondoochee wohe!" ii beeti mallatachone. 20 Wotta ooga ashi kexooch beeti qiiceena'o aachoonaa birawoonoochee baach toonoone boonoshi shuuneeto; arooch mixonaa nuuqqoonoocheenoo shuuneetina'o wotta beetina'one; aroochee ikkikkeena'o aaxxi shuunoyich, ikkikkeena'oo qallaayeeti shuunoyich heechii beetina'one. 21 Illa "Kittinnoo taane" ii beeto bulli ebi gonda mooyina'oochee bi qelloon bi xallii gaata, aaxxi qiicoon tunemmone; bi Doonoyich diireeqqi bi Doono biinna shuun bedo, gaawa shuunoo bullich qanniti qiicoon tunemmone. 22 Ebich gonda gurimaashittinee qaatoochee wohe! Xalla mulloona Doono Yeerin qollaa beetina'ona tookkiree cadiqittinoon, Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoon, maneena'on shunon, asho bullina tookki diggoona beemonoo kupphiiree dabbibe! 23 Wotta kaaroon deebemmo bi tunoon ariiree mullaalli tuushee gajiteyoochee wohe! 24 Doono Yeerich maddiya beda kittinnoo, asho bullin shiimacho, Yeerichi qaaroon dojoon hakkitonaa haa'iyachonalli, kaarachon tunaaye. 25 Bi dojii beeti mooyon hapiya qiiccaa beetina'on shiimoona dojibee ciice. Diq Yeeri ibaroon boonoshi ariiyemmoyich, axaaxee gommoocheenoo bi waan boonoshi wottemmoyich bi daaggi gaata, 26 boonoshi mullo yeshee, Daabiloosichi daaggoon ceechiya kashoona beechii boonoshi yechati bi olloochee muriccemmina'one.

2 Ximootiyoosi 3

1 Ebin ariibe! Ciireexi aabo katiniyooba, xuuxiiyemmi yemeeno woyemmone. 2 Asheena'o boonoshiyee damba bareena'oyich gabaaneena'o, gija shuneena'o, naadeyachina'o, babbareena'o, naagachina'o, boonoshi nihoonaa indeenoyich de'a getaaneena'o, gallatataaneena'o, Yeerichi yaafa mooyon ee'ii beetina'o, 3 ashoon shunaaneena'o, ashich maaroon imon shunaaneena'o, oonachina'o, boonoshi qelloon quyataaneena'o, maac manjeena'o, de'a mooyon shixxii beetina'o, 4 ashoon beshii immachina'o, afaafinachina'o, geecachina'o, Yeeriyee beshiiqqi boonoshi qaatee ceechoon shunnii beetina'o tunemmina'one. 5 Boonoshiyoo Yeerich goyinnaa beetina'on shaahibeetalli, Yeerichi giidoo boonoshina bi shuunoon boonoshi gonda shuunoona nookkatina'one; eboshi waanee wohe! 6 Eboshichi daggoochee ikkikkeena'o ashi kexooch shokii giyiibee, boonoshi yibbaatoona mullaalli maacheena'on nirii beetina'one; ebi ara maacheena'o meeti bari bara qaatoyich boonoshi hajeetee, dofee axaaxoo boonoshi toommooch kiceetone. 7 Bulli araddoon waayaa beeheetalli, ibaroon xiishoon cir hakkaaneena'one; 8 Muusichi mooyon hapiya qiiccati, Gibicee Shawee allaameena'o tunati Yaaneesinaa Yambareesinochoomon, hinoshi wotta tachii gaboon hakkaaneena'o tunaqqi dacheebee, Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoon qajiichii, Yeeri boonoshin dufee, ibaroon hapiya qiiccaa beetina'one. 9 Tunaballi ara gutta allaameena'ochi mullee mucco xalla bi arichoomon hinoshichi mullee mucco wotta bullich gaxxeeree bekkemmo bi tunatoyich, ebiyee damba boonoshich kaamataachemmone. 10 Tunaballi ne ta dojii beeti doyoonaa ta qocoonon, ta gaboonoo, Kiristoosichi toommooch taach beeti mullee too'iyoonoo, ta haa'iyoonoo, maneena'on ta shunonoo, eboshi bullina ta kupphoonoo, 11 ta du'oonoo, ta xuuxoonoo gaawichiqqa beeggato neene. Galaatee Shawooch beeti Antooki Katamoochaa, Iqooniyooni Katamoonaa Lisxiri Katamoonoochaa ta toommooch shaggiti du'oon ta haa'iyoon arii beeto neene; Doono Yesuusiyoo ebi bulliichee taan wodiitone. 12 Ebiyoomon Kiristoos Yesuusina tookkii ikkottaqqi yaafeeti qocoona beemon shunnii beetina'o bulli du'emmina'one. 13 Tunaballi gondeena'onaa kaayachina'ona boonoshich dacheebee, ashoonoo dachiibee, gonda mooyona beshiiniye boonoshi qeyii beeto. 14 Tunatee ne hini yaafeeti qocoon koni koni waanee ne doyito gaata arii beeto neene; ebich waayaqqa ne xiishiti mooyona kuppharee beebe! 15 Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona wodoo danaa beeti shalligoon neech imon hakkii beeti Yaafa Macaafeena'on ne bushittinoochee tiijiqqa ariito neene. 16 Yaafa Macaafooch kooreeto bulli Yeerichi kashachone; ibaree dojoyich, ciicoyich, mullee kaachoonaa ashich cadiqee gommi dojoonoyich gaaccemmone; 17 ebina Yeerich maddii beeti asho, bulli mooyona kiinaallo muricaallo, de'a shuunoo bullin shuuniya qannito bi tunemmoyich gaaccemmone.

2 Ximootiyoosi 4

1 Kiristoos Yesuusi hini shawooch wottaree taatemmo bi tunatoyich, Yeerichi aafoochaa, kashachina'onaa qititina'onochi toommooch nallemmi Doono Yesuus Kiristoosichi aafoochaanoo hini mooyon neech guudiito taane; 2 mishiraachee qaaroon ashich bechibe! Yemeeno mashaamitee, mashaamoo bi qajiteenoo, ebina kupphabe! Bulli mooyon haa'iibee, Yeerichi qaaroon dojibee, "Axaaxee shuunoon qayote!" getiree ittibatabe! Kaara ciice! Boyashoo gete! 3 Ebin ta gettaa beeto, asho hini gaawa kittinnittinee doyoon qaje bi gettemmi yemeeno woyemmo bi tunatoyichiye. Bari bara ariyoon waayiya waamon qaacharee boonoshi qaatoon ceechemmi dofee dojachina'on boonoshi waan ceegiree kicemmina'one 4 Ebich ibaroon waayoochee boonoshi waamon bajemmina'one; aroochee tochee waayoyich shokemmina'one; 5 tunaballi ne, bulli gommona ne qelloon quyabe! Xuuxo shagiyooba kupphabe! Mishiraachee qaaree getonoo kuxxaaye! Kiristoosich maddoyich ne waanee qaaweemmi mooyo bullin ceechiree maddibe! 6 Hini mooyo bullin neech ta guudii beeto, Yeer waan ta hammemmi aabo katinnitoyichiye; deejoo deejeyoomon ta kasho deejee beetone. 7 Gaawati qiiccoon qiiccato taane; ciirooch beddaahee dihaanoon woccato taane; Kiristoosichi toommooch mullee too'iyee doyoonoo manjiiqqa quyato taane. 8 Illa echato, Yeeri taach wojiya bi qanniiti cadiqee gubbichoone; aroonoo kaachii nallachi Doono Yesuus Kiristoosi nallee aabooba taach immemmone; bi immemmo, ta ikketoyich baach toonoone; bi womon sharaataa beetina'o bullichiye. 9 Kaataree ta waan ne woyemmo tunabe. 10 Deemaasi hini yemeenoyich baach beemon shunniqqi taan qajii Tasalonqa hammitone; wotta Qiriqoosiyoo Galaatee Shawooch, Titoosiyoo Dalimaatee Shawooch boonoshi hammiichee, 11 Luqaasi baachiye taanna tookkii beeto. Maariqoosi mishiraachee qaaree shuunoona taan degon hakkemmo bi tunatoyich, biinoo yeshi wobe! 12 Tikiqoosin Efesoon wochato taane. 13 Hach waabee Xiroaadi Katameexi Kaariphoosichi kexooch ta geddati kobbaritoonaa macaafeena'onon, ebiyeenolla gooqqooch kooreetina'on yeshiree wobe! 14 Gooshi ukkoo Iskindiroosi oogichii taan xuqqitone; Yeeri bi shuunoon wochiree biich gaaccemmone. 15 No gettaa beeti mooyon hapiya oogichii bi qiiccatoyich, ne wotta bi waanee ne qelloon quyabe! 16 Batti batti ta taggoyich ikkolla taan gaachataanoon bul qajitina'one; Yeeri ebi xu'oon boonoshi toommooch haddaaye; 17 tunaballi mishiraachee qaaroon bechee shuunoo taanna bi ceennemmonaa aagateena'o bulli waayemmonoyich, Doono Yesuus Kiristoosi ta ga'ooch neexaqqi taan kupphiitone; ta toommoochoo gabeeti qitee nalloochee taan echiitone. 18 Doono Yesuus Kiristoosi gonda mooyo bulliichee taan echiiyemmone; wodiiree shimaaji bi taatittineech taan giijemmone; bulli yemeenoon oogee yiiroo biich tunabe; tookkona. 19 Firikilinaa Aqilinoyich, Hoonesifoorinaa bi kechi asheena'onoyich ta diggiyoon beechibe! 20 Eraaxoosi Qorontoosiye bi echato; Xiroofimoosiyoo biiyaa bi getee, Miliixi Katamooch echiito taane. 21 Yooyo giyaani beetee, ta waan ne woyemmo tunabe! Ebuloosi, Phuudeesi, Liinoosi, Qelawudinaa hiniich beeti kittinnee maneena'o bullina neen diggii beetina'one. 22 Doono Yesuus Kiristoosi neenna tookki tunabe. Yeerichi wojoo ittoshi bullina tookki tunabe.

Titoosi 1

1 Yeerichi maddacho, Yesuus Kiristoosina wocheeti mishiraachacho tunati Phawuloosi taane; ta wocheeto, Yeeri kaaccitina'o boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiree, bulli yemeenee kashoon quyoyich, gaawati kittinnee qocoona beemoyich ibaroon boonoshi ariiyemmoyichiye; ebi Kiristoos Yesuusichi toommooch mullee too'iyoonaa ibaroon ariyoona bulli yemeenee kashoon danee gibanee toommooch neexatone; ebi kashoyichoo kootaanee Yeeri, yemeeno bulliyee aaf gibanikkitone. 3 Bi daaggiti yemeenooba, noon Wodiyachi Yeeri gettitoomon taach bi guudiiti wochoona bi qaaroon gaxxiye. 4 Hini wocho Kiristoos Yesuusichi toommooch mulloon no too'iyoona ibara ta bushoo tunati Titoosich bede; no Nihoo Yeerinaa noon wodiyachi Kiristoos Yesuusina waanee wojoonaa diggoona neech tunabe 5 Qerixeesee Shawooch neen ta echiiti naboo, neech ta gettatoomon echati shuunoon ne ceechemmoyich, Katamoo bulliich beeti kittinnee guuphoyich geeneena'on kaaciree shuunoyich ne neechemmoyichiye. 6 Kittinnee guuphi geeno tunemmi asho, gonda mooyona oonneyaano, ikka mechacho, boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiti, gonda qocoonaa wochee waayee qayona taggeyaani bushiishacho tunabe. 7 Hini ara kittinnee guuphon yaabii qeejii beeti geeno Yeerichi shuunoon kaachi bi shuunemmoyich, gonda mooyona oonneyaano, babbarataano, kaataa kaarataano, mashataano, damoo gufeyaano, gijoon hiriggaano tunabe; 8 wotta iibboon iibbii beeto, de'a mooyon shunnii beeto, bi qellee ariyacho, kaamoo, Yeerich diireeto, bi qelloon quyacho tunabe. 9 Gaawati kittinnee doyoona bi ciiccemmoyich, wotta gaawa doyoon shixxii beetina'on bi xoobiiyemmoyich, ibara doyoo beeti, gibaneeti qaaroon manjiiree yeshe. 10 Ishichiqqa neech ta gettaa beeto, gaawa kittinnee doyoyich de'a getaaneena'o, baada hayachina'onaa (nabachina'onaa) dachachina'ona, eboshiyeenolla "Ayihudeena'ochi calloon ceechibote!" ii beeti meeti asheena'o beetoyichiye; 11 areena'oo "Ebina gijoon danemmo noone" iqqi yeellii beeti gaboona tiyiqqi tunataani mooyon ashich dojiibee, ikkikka kechi asheena'o bullin hapiqqi Kiristoosi toommeexi boonoshi mullee too'iyoon aallii beetina'one; ebich hini asheena'o hini dachee doyoon boonoshi gamichaachemmoyich baye! 12 Wonna Qerixeesee Shaweexi ikka keemachi uro "Qerixeesee Shawee asheena'o bulli aaboon koottii beetina'o, gonda cooxoomina'o, maayi buujeena'onaa shuuna biisheena'onaniye" iqqi, 13 bi miixati miixittino ibaroone. Ebichi naboyich Ayihudeena'ochi tochoonaa ibaree qaaroyich de'a getaani dojachina'o "Tuniibote!" iqqi boonoshi gettii beeti mooyonon "Elliyaahotine!" gete! Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona boonoshi manjemmoyich manjii ittibatabe! 15 Boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiqqi xallatina'oyich mooyo bulli xalloone; tunaballi ee'aqqi boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaaneena'oyich xalloo tunemmi amolla aalloone; axaaxoo boonoshi gaboonaa boonoshi mulloonon ee'iitone. 16 "Yeerin arii beeto noone" iqqi xalla yibbaataa beetina'one; tunaballi Yeerin tiyaarii beetina'onaa biich de'a getaaneena'ona, ikka de'a mooyon shuunoyicholla bedaaneena'oo boonoshi tunatoyich, boonoshi shuunaa beeti shuunoona Yeerin nookkaa beetina'one.

Titoosi 2

1 Tunaballi ne, gaawa kittinnittinee doyoyich mashaamiton dojibe! 2 Geena anaamina'o dag tateena'o, gaxa maggeena'o, boonoshi qellee ariyachina'o, Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoonaa maneena'on shunona, haa'iyoonoo kuppheena'o boonoshi tunemmoyich ciice! 3 Ebiyoomon wotta geena genneena'o boonoshi qocoona Yeerich diireetina'o, oonaaneena'o, wodda woyinee uyoon wotaaneena'o, de'a mooyon dojii beetina'o boonoshi tunemmoyich ciice! 4 Ebin boonoshi tunii gaata, Yeerichi qaaro naaggeyaachemmoyich, gurimaasha maacheena'on dojemmina'one; boonoshi dojemmoo boonoshi keneena'onaa boonoshi bushiisheena'onon shunnii beetina'o, boonoshi qellee ariyachina'o, kiinaalli xalleena'o, boonoshi kexooch shuunaa beetina'o, maaci de'eena'o, boonoshi keneena'oyich de'a ii beetina'o boonoshi tunemmoyichiye. 6 Gurimaasha anaamina'o ebiyoomon boonoshi qellee ariyachina'o boonoshi tunemmoyich ciice! 7 No dabbii beeti kittinnittinee doyoon shixxii beeti asho no shigoon bi gondiiyemmi mooyon muccaree bi yeellemmoyich, bulli gommona gaawaton shuunabee de'a mooyon bekkiyacho tunabe! Ne dojii beeti doyoona de'a moochacho, gaxa maggoo, koniyolla oonon hakkaani iiwa yibbaatacho ne tunoon bekkiibe! 9 Boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiti guunina'o noon Wodiyachi Yeerichi doyoon bulli gommona gallatiyoyich, boonoshi doonina'oyich de'a boonoshi gettemmoyich, amee gommonolla boonoshin boonoshi emirikkemmoyich, boonoshi yibbaatoon yexaanoon, gaayaanoon, bulli gommona gibaneetina'o tunoon boonoshi bekkiiyemmoyich ciice! 11 Ebi bullin kittinneena'o tunii beeti naboo, Yeeri asho bullin wodiyoon hakkemmi wojoon bi gaxxitoyichiye. 12 Ebi wojoo noon dojii bi beeto, axaaxee shuunoonaa hini shaweexi mooyon qaatoonon qayiree, no bulli gibanaa beeti, diireeti emiree aaboon quyabee, and hini yemeenee daggooch no qellee ariyoona, cadiqee shuunoonaa yaafeeti qocoona no beeyemmoyichiye. Ara diireeti emiree aabo noon Wodiyachi Qaabba no Nuggushoo Yesuus Kiristoosi oogee yiiroona waaree bi bekkemmi aaboone. 14 Biyoo axaaxoo bulliichee noon biishiya, wotta de'oon shuuniya qaatii beeti, biich tunemmi asheena'on xalliiya noocha iqqi bi kashoon beshiiqqi immitone. 15 Ebin Yeeri neech immiti hakkoona getiree ciice! "Axaaxee shuunoon qayote!" getiree ittibatabe! Koniyolla neen hoxaaye.

Titoosi 3

1 Ne waan beeti kittinneena'on, iraasheena'onaa ukkureena'onoyich hajee beetina'onaa de'a ii beetina'ona, de'a shuunoo bullichoo qannitina'o, 2 koninolla oonaaneena'o, hayoochee (naboochee) wokkitina'o, shiimachina'o, asho bullich de'ittinoon bekkii beetina'o boonoshi tunemmoyich shalligichibe! 3 "Ebin tuniibeete" ta ii beeti naboo ebine; ebiyee aaf no wotta mullaallo, Yeerich de'a getaano, dachee beeto, emiroo danemmi gommo bullin qaawiibee, "No qaatoon ceechibone" ii beeti gaboyich guunochoomon hajee beeto, gonda moochacho, ashi wodoon shixxaa beeto, ashoona shixxee beeto, noonnaa noonna matee beeto noone; 4 tunaballi noon Wodiyachi Yeeri bi de'ittinoonaa ashee bi shunonon bi gaxxiyooba, 5 noon bi wodiito bi maaree beshoonalli, no shuunati cadiqee shuunoona toonoone; noon bi wodiito guttinnee shiijoon no danati machoonaa Yaafa Ayaanee andriyoonaniye; 6 ara Ayaanoon noon Wodiyachi Yesuus Kiristoos waanaa no toommooch ceenona kindiihe; 7 ebin bi tuniito, bi wojoona noon axaaxaalli cadiqoon tuniiree bi gibanikkiti bulli yemeenee kashoon nooch bi immemmoyichiye. 8 Ebi bullich bi qaaro gibaneetone; boonoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iiti asheena'o de'a shuunoon shuunoona boonoshi kupphemmoyich, eboshin gaawichiree gete! Ebi mooyo de'oone; asho bullichoo gaaccemmone. 9 Tunaballi mullaalli tuushittinee gajiteyoochee, qaabbachina'ochi shigee haddoochee, hayoochee (naboochee), callee naboona tiyii beeti kaaroochee wohe! Eboshi bulli gaacaani duubeena'one. 10 Kittinneena'ochi daggooch giyiqqi barbarittinoon hallii beeti uro xummaqqi axaaxee bi shuunoon ariibe! Bi shuunaa beeti shuunoo bi toommooch nallemmone. Ebich ara uroon "Hini ne shuunaa beeti shuunoon qaye!" getiree ikkaa guttaa ne ittibatatee bi mawi gaata, biyee wohe! 12 Hini yooyon Niqoophilooni Katamoochaa kichiya ta gabii beetoyich, Ariximoonin oohee Tikiqoosin ne waan ta daachii gaata, ta waan kaataree wobe! 13 Wottoo callee ariyachi Zemaasinaa Aphiloosinon gommoochaa boonoshi iriteyaachemmoyich, bulli mooyon ceechi imiree kaata deene! 14 No asheena'o wotta aafaalloon tunaree boonoshi echataachemmoyich, boonoshich qaawii beeti mooyo beeyemmoyich buushaarachi shuunee yeshon doyibeete. 15 Taanna tookkii beeti kittinneena'o bulli neen diggii beetina'one. Shunnati kittinnee no maneena'oyich no diggiyoon bechibe! Yeerichi wojoo ittoshi bullina tookki tunabe.

Filimooni 1

1 Kiristoos Yesuusichi qaaroon ta geti naboona cuchati Phawuloosi, no shunnaa beetonaa noonna tookkii Kiristoosich maddii beeti Filimoonich, ne kexooch kicee beeti kittinnee guuphoyich, no manee Afiyabich, noonna tookkii Kiristoosichi shuunoona ginee naayoomo tunati Akiphich, no Nihoo Yeerinaa no Doono Yesuus Kiristoosinochi wojoonaa diggoona ittoshich tunabe. No manoo Ximootiyoosiyoo tookkii ittoshin diggiitone. 4 Shunnati ta manoo Filimoono! Yeerina yaafeeti asheena'o bullin ne shunonaa Doono Yesuusichi toommooch mullee too'iyoona ne manjoonon waayaqqa corootoona neen gabiibee ta Nuggushoo Yeerin gallataa beeto taane. 6 Kiristoosina tookkii nooch beeti ikkittinee naboona Yeeri nooch immiti gaawa mooyo bullin ne shalligemmoyich, wotta Yesuus Kiristoosichi toommooch ne mullee too'iyoona, noonnaa neennochi ikkittino Kiristoos Yesuusich aafoon bi aafemmoyich Yeerin qollaa beeto taane. 7 Shunnati ta manoocho! Yeerichi asheena'o mulloon kashiito neene. Ebich Yeerichi asheena'on eechii ne shunnaa beetoyich ne shunoona oogichii emirito taane; oogatonoo goggato taane. 8 Ebi shaahoon Yeerichi asheena'on ne shunnaa beetoyich, Yeeri ne waanee qaawii beeti mooyon neech getoyich Kiristoosichi gommona amoomon wodda aafee kuppho taach bi beeteenolla, 9 geeno tunati ta Phawuloosi Kiristoosichi gumbacho, andoo wotta Kiristoos Yesuusichi qaaroon ta getti naboona cuchato, neen ta shunnaa beetoyich neen qollahoye. 10 Hini cuyee kexooch cuchaqqa beebee, Kiristoosichi qaaree gommona taach bushoo tunati Anaasimoosichon neen qollaa beeto taane. 11 Ebiyee aaf neech gaacaanoone; tunaballi and ne ikketoyich baach tunataanoon, taachoo wotta gaaccemmone. 12 And biin ne waan daachii beeto taane. Ta kashoona tachiqqaaniye biin ta shunnaa beeto. 13 Tawoo mishiraachee qaaroon ta geti naboona cuchaqqa ta beetee, ne qoodoon taan bi gaachemmoyich ta waan biin echiyoon ta shunnateenolla, 14 ne ariqqittino ne daaggoonalli bi tunemmo, giidoona bi tunataachemmoyich ne daaggaanoon amoonolla tuniyoon qaawaano taane. 15 Anaasimoosi giishacha aaboyich baach ne waanee baritone. Ebin bi tunato, wochinnoon wottaree bulli yemeenoon neenna tookki bi beeyemmoyich shaahiye. 16 Illa ebiyee bek neech guunoomon baach tunataache; tunaballi Doono Yesuusina tookkii taach beeti ikkittinoona shunnati manoon taach bi tunatoyeena, neechochi guunoyee beshoon shunnati manoon amoyich tunataache? 17 Illa taan nuuchoomon tuniiqqa ne ciini gaata, taan tuniiree ne kexooch biin giijibe! 18 Neen bi xuqqiti amashee mooyolla bi bee gaata, oohee bi toommooch hiishoo bee gaata, ebin ta toommooch dufe! 19 "Ta Phawuloosi, ta neech qoccemmo taane" iqqa ta kishoona koorito taane; ebiyee damba taach Kiristoosin ne danati kashee hiishoo ne toommooch beetone getaache. 20 Ebich ta manoocho! Doono Yesuusicha getiree ne ariqqemmo tunabe. Kiristoosicha getiree ta mulloon kashiibe! 21 Ta gettatoyee beshoon tuniiyemmo ne tunoon ariiqqa de'a ne gettemmonoo gibanaqqa koorii beeto taane. 22 Ebichi toommooch ta daakkemmo wotta ta kashemmi kexonoo taach qanniibe! Yeeri ittoshi qollati qolloon waayaree ittoshi waan taan wochi daachiiyemmo bi tunoon gibanaa beeto taane. 23 Kiristoos Yesuusichi naboona cuyee kexooch taanna tookkii cucheeqqi beeti Ephaafiri neen diggiitone. 24 Ebiyoomon wotta taanna tookkii shuunnaa beeti Maariqoosi, Asxiroosi, Deemaasinaa Luqaasina neen diggiitina'one. 25 No Doono Yesuus Kiristoosichi wojoo ittoshina tookki tunabe.

Hibiree Asheena'oyich 1

1 Wonnee yemeenoochee tiijiqqi, Yeeri wodda kaalloon bari bara gommona no qaabbachina'oyich keemachina'ochi noonoona gettiye. 2 And hini yemeenee ciiroochaanoo nooch bi gettito, bulli mooyon bi kishooch tuniiya bi kuxxiti, wotta shawoonaa shimaayoonon biinna bi halliti bi Bushoonaniye. 3 Biyoo woriganikkiti Yeerichi oogee yiiree bekkoonaa bi shuriyoonochi shaahoona tunaachii, bulli mooyon giidachi bi qaaroona deggiibee, no axaaxoon bi xalliitoyee gub, shimaayooch Yeerichi oogee yiiree qannooch kotahe. 4 Yeeri bi bushoyich maraakeena'oyee beshaa beshiti shigoon bi immitoomon, ebiyoomon biin ebi ara maraakeena'oyee beshaa beshoon tuniitone. 5 Shimaaji maraakeena'ochi daggoochee konichiye Yeeri "Ta and 'Ne, ta Bushoo neene' iqqa gettato taane" bi ito? Wotta konichiye "Ta biich Nihoo tunemmo taane; biyoo taach Bushoo tunemmone" bi ito? 6 Wotta Yeeri Qaabba bi Bushoon hini shawooch wochaa bi deejiyooba, "Yeerichi maraakeena'o bulli biich goyinnabeete" iye. 7 Yeeri shimaaji maraakeena'ochon gettiibee, "Bi maraakeena'on yongoomina'on, Bi wocheyachina'onoo conjii beeti qaaqqoomina'on tuniiyemmone" iye. 8 Tunaballi Yeeri bi Bushoochon gettiibee, "Nuggushoo Yeero! Ne taatee qeeno bulli yemeenoon beeyemmone; Ne taatittinee daggooch beetina'o bullin tatoona qeejihine. 9 Cadiqoon shunnatine; hukkoon shixxatine; Ebich ta Yeeri ne Nuggushoo ne nuucheena'oyee ne beshemmoyich neen oogiiqqa emirikkiyoye" iye. 10 Daakkiqqinoo, "Doonocho! Shiichiqqa shawoon neechitine; shimaayoo ne kishee shuunoone; 11 Boonoshi bulliyoo aallemmina'one; tunaballi ne beeyemmo neene. Boonoshi bulliyoo qoraddoochoomon geenemmina'one. 12 Boonoshin bullikkoochoomon qoddemmo neene; boonoshiyoo shaddeeyemmina'one; Tunaballi ne halla neene; shaddeyaachine; ne beemi yemeeno ciirataache" iye. 13 Tunaballi maraakeena'ochi daggoochee konichiye Yeeri "Neen kochii beetina'on ne baatooch ta dichimmi wottoon ta qannooch kotabe!" bi ito? 14 Maraakeena'o bulliyoo Yeeri wodiiyemmi asheena'on boonoshi gaachemmoyich wochee beetina'o, Yeerichoo maddii beetina'o tooneena'ona?

Hibiree Asheena'oyich 2

1 Ebich no waayati ibaree qaaroochee shokiree diqqoona aacona manjati ashoomon no tunataachemmoyich, beshoon no qelloon quyabone. 2 No qaabbachina'oyich maraakeena'o gettiti qaaro manjoone; ara qaaroon shaaddatonaa de'a getaache ito bullinochi toommooch tato tunati beda nalloo nalleetone. 3 Ebich nowochi, ebiyoomi woriganikkiti wodoon no qayana gaata, aabichiree muricon hakkehone? Ebi wodeechon shiichiqqi gettito Doono Yesuusine; waayatina'oo ebi ibaroo bi tunoon nooch manjiitina'one. 4 Arooba Yeeri mallatoonaa woriganikkiti mooyonon, bari bara gaakkachi mooyonoo bi shuunoona, bi bi qelloona bi daaggitoomon, Yaafa Ayaanee wojoonoo qoodoona boonoshina tookkii miixatone. 5 Asheena'o beeyemmi, gub woyemmi andra shawoon, aroo no gettaa beeti shawoon maraakeena'oyich hajiyaanoone. 6 Tunaballi ikka asho Yaafa Macaafooch ikka xaa'ooch ishichitone:- "Biin ne gabemmoyich asho amashoone? Oohee biin ne ciinnemmoyich ashi bushoo amashoone? 7 Maraakeena'oyee giishacha wottoon baach shapiihine; oogee yiiroonaa oogoonon biich immahine; [ne hallitina'ochi toommooch biin iraashiihine;] 8 Bullin biyee deshoon tuniiqqa biich hajiihine" iqqi miixatone. Bullin biyee deshoon tuniiqqi biich bi hajiihooba, ikka mooyonolla echiyaanoone; tunatee and bulli mooyo biich hajeeto bi tunoon bat beegaano noone. 9 Tunaballi Yeeri bi wojoona asho bullicha getiree bi qitemmoyich bi tuniiti, giishacha wottoon baach maraakeena'oyee bi shapiiti, qitee xuuxoon bi beeggitoyich, oogee yiiroonaa oogoonon biich bi immiti Yesuusin beeggahone. 10 Bulli mooyon halliti, bulli mooyo biich beeti Nuggushoo Yeeri meeti bushiisheena'o bi oogee yiiroochee boonoshi qoodeeyemmoyich deeba qaawiye; ebich "Yesuusi wodooch boonoshin shaggiibe" iqqi bi toommooch shaggiti xuuxoona beddito bi tunemmoyich Yeeri tuniyoo tatoone. 11 Yaafii beetonaa yaafee beetina'o bullina ikka Nihoo Yeerichi bushiisheena'one; ebichi naboyich Yesuusi "Ta maneena'ote!" iqqi ceegoyich yeellataanoone. 12 Ebich ishichiye:- "Ne mooyon ta maneena'oyich gettemmo taane; Neech goyinniya kicee beetina'ochi daggoochaa shoddoona neen gallatemmo taane" iye. 13 Daakkiqqi wotta, "Yeerin gibanaa beeto taane" iye. Daakkiqqinoo wotta, "Ebiyoche, taannaa Yeeri taach immiti bushiisheena'ona!" iye. 14 Illa ebi bushiisheena'o meenon tahati asheena'o boonoshi tunatoyich, Yesuusiyoo wotta boonoshichoomon meenon tahati ashoon tunahe. Ebin Yesuusi tunato, bi qitoona ashoon wuxee hakkoo biich beeti Daabiloosin ebi bi hakkoon bi mucciiyemmoyichiye; 15 wotta boonoshi beemi yemeeno bullin qitoyich boonoshi shattitoyich guunoomo tunaqqi cuchaqqi beetina'o bullinoo biisha bi kichemmoyichiye. 16 Ebina Abrahamichi yaroon gaachahalli, maraakeena'on toonoone. 17 Ebich asheena'ochi axaaxoon maariiya, Yeerich bi maddoona ariqqachonaa gibaneetona tunati qeeshee guudo bi tunemmoyich, mooyo bullina bi maneena'on shaahoo biich qaawiitone. 18 Yesuusi bi qelloona Daabiloosi biin gondoon shuuniiya bi qiiccatee xuuxoon bi beeggitoyich, and Daabiloosi boonoshin gondoon shuuniiya bi qiiccaa beeti asheena'on gaachoon hakkiye.

Hibiree Asheena'oyich 3

1 Ebich noonna tookkii Yeerina ceeggaqqi yaafeeti ta maneena'ote! Ibariiqqa no miixaa beeti mooyo bullina noon gaachiya wocheeti mishiraachachonaa qeeshee guudoona tunati Yesuusin gabibote! 2 Muusi wotta Yeerichi asheena'on yaabiibee bi tuniiti mooyo bullina gibaneeto bi tunatoomon, ebiyoomon Yesuusiyoo ebi shuunoyich biin iraashiiti Yeerich gibaneetone. 3 Kexon haggii beeti asho ebi ara kexoyee beshi oogo biich beemoomon, ebiyoomon Yesuusi Muusiyee beshiti oogee yiiracho tun bi bedon Yeeri gettitone. 4 Kexo bullich biin haggiti asho beetone; tunaballi bulli mooyon shuunato Yeerine. 5 Muusi gub Yeeri gettemmi mooyoyich miixoo tuniya Yeerichi kechi asheena'o bullichi daggooch aafee bushoochoomon gibaneetone. 6 Tunaballi Kiristoosiyoo Yeerichi kechi asheena'o bullichi toommooch bushoochoomon gibaneetone. No wotta noon aafo kupphii beeti, geecii beeti gibanoon [ciirooch beddaahee manjiiqqaa] no yeshi gaata, Yeerichi kechi asho noone. 7 Ebich Yaafa Ayaano gettii beetoomon, "Hanaach Yeerichi qaaroon ittoshi waaya gaata, 8 ittoshi qaabbachina'o barahooch beebee, 'Noon kaarehashi oohee cikki qajehe?' iqqi, Yeerichi toommooch hukkoon boonoshi shuunahooba, boonoshi mulloon muumiitina'one. Ittoshi wotta ebiyoomon ittoshi mulloon muumiyaahotine! 9 Yeeri ishichiye:- 'Aabba naton boonoshich ta shuunati shuunoon beeggitina'o boonoshi tunateenolla, taan "Noon kaarehashi oohee cikki qajehe?" iqqi, ta toommooch hukkoon shuunatina'one. 10 Ebich ara shiijaroon kaarahoye; "Bulli aaboon taan dabboon qajiyeete; ta gommon ariyaaneena'one" iyoye; 11 Ebiyoomon "Boonoshi kashemmoyich imma ta gabiti shawooch ciroona giyaacheete" iqqa kaaroona wogahoye' itone." 12 Ta maneena'ote! Beeyachi Yeerin qajiiyemmi, Yeerichi toommooch mullee too'iyoon bajemmi gonda mullo diqqich ittoshi daggoochee ikkoyicholla bi beetaachemmoyich, ittoshi qelloon quyabote! 13 Tunaballi ittoshi daggoochee kittinnoo koniyolla axaaxoona dacheeree mulli manjoo bi tunataachemmoyich, "Hanaacha" getee bi ceeggee bee gaata, qemi qemona ittoshinaa ittoshina ikkoo baroon kupphiibe. 14 Shiichiqqa Yeerichi toommooch mulloon no too'iihooba, nooch beeti mullee too'iyoon ciirooch beddaahee manjiiqqa no yeshi gaata, Kiristoosicho tunato bullin qoodeyacho noone. 15 Yaafa Macaafooch getteetoomon, "Hanaach Yeerichi qaaroon ittoshi waaya gaata, Ittoshi qaabbachina'o Yeerichi toommooch hukkoon boonoshi shuunahooba, Boonoshi tuniitoomon, ittoshi mulloon muumiyaahotine!" 16 Yeerichi qaaroon waayaachii, bi toommooch hukkoon shuunatina'o aaboshine? Muusina yaabeeqqi Gibicee Shawoochee kechitina'o bulli tooneena'ona? 17 Aabba naton Yeeri boonoshi toommooch kaaratina'o, aaboshine? Axaaxoon shuunaqqi boonoshi dubano barahooch dihii echatina'o, tooneena'ona? 18 "Boonoshi kashemmoyich imma ta gabiti shawooch giyaachemmina'one!" iqqi Yeeri wogati asheena'o, aaboshine? Yeerichi toommooch hukkoon shuunatina'o tooneena'ona? 19 Illa boonoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoon boonoshi qajitoyich, Yeeri imma bi gabiti shawooch gimon hakkaaneena'o boonoshi tunoon beeggahone.

Hibiree Asheena'oyich 4

1 Illa Yeeri no kashemmoyich imma bi gabiti xaa'ooch no giyemmoyich gibano nooch beetone; diqqich ittoshi daggoochee koniyolla bedaano tunaree bi danataachemmoyich shatone. 2 Isra'eeleena'o barahooch boonoshi beehooba mishiraachee qaaro boonoshich getteetoomon, noochoo getteetone; tunaballi mulloon Yeerichi toommooch too'iyaaneena'o boonoshi tunatoyich, boonoshi waayati qaaro amoonolla boonoshich gaacaanoone. 3 Illa no mulloon Yeerichi toommooch too'iiti no, Yeeri no kashemmoyich imma bi gabiti xaa'ooch giyaa beeto noone. Yeeri tuniiya bi gabiti gaboo shawoonaa shimaayoona halleetoochee tiijiqqi ceeno bi tunateenolla, Yeeri "'Boonoshi kashemmoyich imma ta gabiti shawooch giyaachemmina'one" iqqa kaaroona wogato taane bi itoomone. 4 Shabaattinnee qemichon Yaafa Macaafooch ikka xaa'oochaa Yeeri shawoonaa shimaayoonon halliqqi, shabaattinnee qemooba bi shuunati shuunoo bulliichee kashahe" itone. 5 Wotta Yaafa Macaafooch bara xaa'oochaa Yeeri "Boonoshi kashemmoyich imma ta gabiti xaa'ooch ciroona giyaachemmina'one" itone. 6 Illa shiichiqqi mishiraachee qaaro boonoshich getee waayatina'o de'a getaache boonoshi itoyich, ara boonoshi kashemmoyich Yeeri imma gabiti xaa'ooch giyaaneena'one; tunaballi arooch boonoshi giyemmoyich Yeeri daaggiti ikkikkeena'o beetina'one. 7 Ebin no arii beeto, Yeeri "Hanaacha" iqqi ikka bara araddoon wochinnoon bi taajatoyichiye. Wodda yemeenoyee gub Yaafa Macaafooch Daawitichi noonoona ebichon gettiibee, "Hanaach Yeerichi qaaroon ittoshi waaya gaata, ittoshi mulloon muumiyaahotine!" itone. 8 Yaasi Yeeri gibanikkiti gommona boonoshin bi kashiito gaata, Yeeri aroyee gub bara araddeechon getaacheshone. 9 Illa Yeeri bi shuunoo bullin ciichiqqi, shabaattinnee qemooba bi kashatoomon, ebiyoomon Yeerichi asheena'oyich boonoshi kashemmi aabo beetone. 10 Yeeri gibanikkiti xaa'ooch giyiti asho, Yeeri bi shuunoo bullin ciichiqqi bi kashatoomon, biyoo wotta bi shuunoochee kashatone. 11 Illa ebi areena'o de'a boonoshi getti qayi naboona boonoshi dihitoomon koniyolla bi dihaachemmoyich, Yeeri nooch bi immemmi kashee xaa'ooch gimoyich kupphabone. 12 Yeeri gettiti qaaro beeyachone; Yeeri bi gabiton ceechii beetone; gutta baddaa gayireeti sheefoyee beshi acone; kashoonaa ayaanoonochi daggooch, achee quumee kocoonaa haashoonochi daggooch hottii giyiqqi, boonoshi barbarimmi wotton kochii beetone; mullee gaboonaa qaatoonon gaxxiqqi gondoonaa de'oonon barbariiqqi nallii beetone. 13 Halleeti mooyina'o bulli Yeerichi aafooch xalla bekkatina'oalli, bi aafooch aacheeti, opeeti ikka mooyolla aalloone; Yeerichi aafoochaaniye no shuunati mooyo bullich no echeeyemmo. 14 Illa shimaayoon beshaqqi Yeer waan giyiti, bulliyee beshiti qeeshee guudo, Yeerichi Bushoo Yesuusi nooch beetone. Ebich ibariiqqa no mulloon no too'iiti mooyon manjiiree yeshone. 15 Axaaxoon baach shuunataachalli, bulli gommona noochoomon Daabiloosi biin gondoon shuuniiya qiiccatee beeggitone; ebich no maraato biich waayeyaani, qeeshee guudo toonoone. 16 Illa Yeerichi ariqqittinoon no danemmoyich, wotta nooch qaawiihooba, noon gaachemmi bi wojoon no deqqemmoyich, wojoon immii beeti Yeerichi aafooch gaabbaanoon giddabone.

Hibiree Asheena'oyich 5

1 Qeeshee guudo bulli, asheena'o shuunati axaaxoon wokkiyoyich buuroonaa deejoonon bi giddiiyemmoyich, ashi daggoochee Yeeri biin kaacciqqi, Yeerichi maddee shuunoo bullich asheena'ochi qoodoon neechiye. 2 Ebi ara qeeshee guudo bi qelloona wotta meeno tahati asho bi tunatoyich, tuushoo tunaqqi muriccii beetina'oyich ariqqoon hakkiye. 3 Ebich asheena'ochi axaaxoyich deejoon Yeerich bi giddii beetoomon, ebiyoomon bi qelli axaaxee deejoon wotta giddiyoo biich qaawiihe. 4 Haroonin qeeshee guudo bi tunemmoyich kaaccito, Yeerine; ebiyoomon Yeeri kaaccitoyee beshatee, koniyolla qeeshee guudoon tunee oogoon bi qellich qaawiree danemmo aalloone. 5 Ebiyoomon Kiristoosi wotta "Qeeshee guudo tunabana" iqqi bi qelloon oogiyaanoone; tunaballi Yeeri biich "Ne ta Bushoo neene; hanaach neech Nihoo tunato taane" iye. 6 Ebiyoomon Yaafa Macaafooch bara xaa'oochaa wotta "Malkacadiqi qeeshee guudo bi tunatoomon, Ebiyoomon ne bulli yemeenoon qeeshee guudo neene" iye. 7 Yesuusiyoo hini shawee toommooch bi beehooba, qitoochee biin wodiyoon hakkemmi Yeer waan oogati eefonaa acimoona corootoonaa qolloonon giddiihe; bi qelloon giishiiqqi Yeerich bi hajeetoyich, Yeeriyoo waayahe. 8 Amoomon Yeerichi Bushoo bi tunateenolla, bi toommooch shaggiti qaa'i mooyona Yeeri "Tuniibe!" iti mooyo bullin tuniyoon doyiye. 9 Ebi bullin bi ceechitoyee gub, biich de'a ii beeto bullich bulli yemeenee wodoon immii beeto tunatone. 10 Yeeri "Malkacadiqi qeeshee guudo bi tunatoomon, ebiyoomon qeeshee guudo neene" iqqi gettitone. 11 Yesuusi Malkacadiqichoomon qeeshee guudo bi tuneechon ta gettemmi wodda mooyo beetone. Waayoyich ittoshi waamo qecheyaano bi tunatoyich, ebin ittoshich ama immi qaaroona biishiree ta gettemmo gaata oogaton taach maggatone. 12 And ebichi wottoon bareena'on dojiya bedo ittoshine; tunaballi ikka asho ittoshich Yeerichi wochoon bat ikka getiree xepphooch beeti mooyina'on bi dojemmoyich wochinnoon ittoshich qaawiihe. Kuppha maayoon ittoshi maayemmi qoodoon gaggara bushiishoochoomon bat ittoshich qawii beeto ejoone. 13 Bat ejo biich qaawii beeto bulli gaawatonaa gondoonon bariiqqi doyaani gaggaroomone; 14 tunaballi kuppha maayo qaawii beeto, gaawatonaa gondoonon bariiqqi doyiti, mullachi, ariiti asheena'oyichiye.

Hibiree Asheena'oyich 6

1 Kiristoosichi mooyon gettii beeti aafi wocho, ebiyoo axaaxoochee xalliyoon hakkaani, gaacaalli doyoochee wottaqqi, mulloon Yeerichi toommooch too'iyeechon, aacona afaalleyeechon, ashoon diiroyich kishoon bi shimbooch kotiyeechon, qitii duukkatina'o keyichon, Yeeri nallemmi bulli yemeenee nalleechon dojoone. Ebi ara aafi wochoon wochinnoon tiiji geti beeyaayone. Ebi aroon qayiichi, mullachi ariiti asheena'oyich tunemmi doyooch beshabone. 3 Yeerichi daaggoo bi tuna gaata, ebin tuniiyemmo noone. 4 Ikka wottoon Yeerichi wocho ibaroo bi tunoon ariitina'on, Yeerichi wojoochee quupphii beeggitina'on, Yeerichi Yaafa Ayaanoochee qoodeyacho tunatina'on, 5 Yeerichi qaaro gaawato bi tunoon ariiqqi, gub woyemmi yemeenooch Yeeri taatemmi giidoon quupphii beeggitina'on, 6 aroyee gub qajii wottaqqi nookkatina'on, wochinnoon Yeer waan wochiqqi boonoshin andriyoo hakkeyaanoone; Ebiyoo, Yeerichi Bushoon wochinnoon boonoshi yooddii beetoyich, ashi aafoochoo boonoshi giishii beetoyichiye. 7 Wodda kaalloon bi toommooch dihii beeti amiyon uchaa beeti, biin gochii beetina'oyich maayoon collii beeti shawe Yeer waanee diiroon danemmine; 8 tunaballi angixonaa guccinonon bi collii gaata, gaacaalleene; Yeerina upeeyaniye bi ii beeto; ciiroochaanoo qaaqqoona miccemmine. 9 Tunaballi ta shunachina'ote! Ittoshich ebiyoomi magga qaaroona ta gettateenolla, Yeerina wodiqqi ittoshi danati wojoo beshaa beshoo bi tunoon xiishito taane. 10 Yeeri cadiqoone; Yeerina yaafeeti kittinneena'on ittoshi deggitoyich, and beddaaheenoo ittoshi deggii beetoyich, ittoshi shuunati shuunoonaa biich ittoshi bekkii beeti shunoonon battataache. 11 Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoonaa haa'iyoona Yeeri gibanikkiti mooyon danaa beetina'ochoomon ittoshi tunemmoyichalli, beenachina'o ittoshi tunemmoyich ta qaatoo toonoone; ara gibano ceennimmi wottoon ittoshi ikki ikkoo ebiyee aaf ittoshi kupphatoomon, ciirooch beddaahee ittoshi kupphemmoyich qaatii beeto taane. 13 Yeeri Abrahamich bi gibanikkiyooba, "Ibaroon neen diiremmo taane; ne yaroon meechemmo taane" iqqi, biyee besha baroo aallo bi tunatoyich, bi qelloona wochii wogahe. 15 Ebich Abrahami haa'iiqqi ebi gibano biich ceenee danoon hakkitone. 16 Asheena'o boonoshi wogaa bee gaata, boonoshiyee beshoochi shigoona wogaheete; boonoshi yibbaatoon wogoona manjiiqqi boonoshi daggooch beeti hayo (nabo) bullin wokkiiheete. 17 Ebich Yeeri gibanikkiti mooyon danemmina'oyich, bi gabiti gaboon shaddaachemmo bi tunoon xalla bekkiiya bi qaawitoyich, bi gibanikkiti gibanee toommooch wogoon daakkiye. 18 Illa hini ara gutta mooyina'o shaddeyaachemmina'one; Yeeri "Kootoone" getaachemmi mooyina'one; ebich bi waan shokiqqa woditi no, no aafooch beeti, Yeeri nooch gibanikkiti mooyon danoyich kuppha qaatoona quyaa beeto noone. 19 Shuuraanoon no beeyemmoyich, ebi no gibanaa beeti gibano no kashoon quyaa beetone; ebi ara gibano no geddaa beeto, Yesuusine; biyoo shimaaji yaafa kechi maaci yaafa xaa'ooch maccillaatoon beshaa giyitone. 20 Malkacadiqi qeeshee guudo bi tunatoomon, Yesuusi bulli yemeenoon qeeshee guudo tunaqqi, noyee shiichii arooch noocha iqqi giyitone.

Hibiree Asheena'oyich 7

1 Ebi Malkacadiqi Saalemi Shawechi taatoonaa Beshi Nuggushoo Yeerich maddii beeti qeeshoonaniye. Abrahaminaa bi aafee bushiisheena'ona awudda taateena'on kochii wochiqqi boonoshi wottahooba, Malkacadiqi Abrahamina tookkii danaqqi biin diiriye. 2 Abrahami wotta keccii bi deebiti mooyo bulliichee, aashira kishoochee ikka kishoon Malkacadiqich immiye. Ebi Malkacadiqichi shigo shiichiqqi "Cadiqee Taatoo" getone; wotta Saalemee Taatoo getteehe; "Saalemee Taatoo" geto, "Diggee Taatoo" getone. 3 Malkacadiqichi nihoonaa indeenocho, bi shiijee yoodoochoo kooreeti mooyo aalloone; bi shiijati aaboonaa bi qititi aaboonon gettii beeti mooyo kooreyaanoone; tunaballi Yeerichi bushoona shaahiitee bulli yemeenoon qeeshoo tunaree beeyemmone. 4 Illa ebi uro am shaaha ooga uro bi gaata ciinote! Qaabbachina'ochi nihoo Abrahami keccii bi deebiti mooyoochee aashira kishoochee ikka kishoon biich immiye. 5 Boonoshi maneena'o tunati Isra'eeleena'o Abrahamichi guratoochee shiijatina'o boonoshi tunateenolla, qeesheena'o tunaqqi kaaccati Lewichi bushiisheena'o boonoshi waanee aashira kishoochee ikka kishoon boonoshi kichiiyemmoyich Muusichi callooch kooreetone. 6 Malkacadiqichi shiijaroo Lewichi yaroochee toonoone; tunaballi Abraham waanee aashira kisheexi ikka kishee wojoon deqqitone; Yeeri gibanee qaaroon bi gibanikkiti Abrahamin diiritone. 7 Diiree beeti asho diirii beeti ashoyee desho bi tuno arichati mooyone. 8 Ebi Lewichi yareena'o tunati qeesheena'o, boonoshiyoo qitemmi asheena'o tunaachii, aashira kishoochee ikka kishoon kichiiqqi deqqi beetina'one; tunaballi ara aashira kishoochee ikka kishoon deqqiti Malkacadiqi kashoona beeto bi tunoon Yaafa Macaafoochaa miixeetone. 9 Ishichii geton hakkiyo; aashira kishoochee ikka kishoon de'on hakkimmi Lewiyolla, Abrahami aashira kishoochee ikka kishoon immiyooba, biyoo wotta immitone. 10 Ebiyoo, Malkacadiqi Abrahamina bi danahooba, Lewi qaabbachi bi nihaa nihoo Abrahamichi guratooch bi beetoyichiye. 11 Illa Muusichi calloo Lewichi qeeshittinee ukkurittinoona tookkii Isra'eeleena'oyich immatone; ebi ara qeeshittinee ukkurittino shapaano bi tunato gaata, Harooni qeeshoo bi tunatoomon tunataanoon, Malkacadiqi qeeshoo bi tunatoomi bara qeeshoo gubbich amoyich qaawiihe? 12 Qeeshittinee ukkurittino shaddee gaata, calloo wotta shaddeyoo echataani mooyone. 13 Yaafa Macaafooch bi mooyon getteeto, no Doono Yesuusine; biyoo bara yoodoocheeniye; ebi ara yoodoochee qeeshoo tunaqqi deejoon Yeerich giddiyoona maddito, koniyolla aalloone. 14 No Doono Yesuusi Yihudichi yoodoochee bi shiijo arichatone; tunaballi Muusi qeeshoo tuneechon ebi yoodoochee bi gettiti mooyo aalloone. 15 Hini mooyo beshaa beshoon xalla bekkato tunahe; Malkacadiqin shaahii beeti, bara qeeshoo bekkatone; 16 Biyoo ashi calloona tunataanoon, ciiro aalli kashoochee danaa beeti giidoona qeeshoo tunahe. 17 Yaafa Macaafo "Malkacadiqi qeeshoo tunatoomi gommona Bulli yemeenoon qeeshoo neene" iqqi miixahe. 18 Muusichi calloo ikka mooyinolla ceeno tuniyaanoone; ebich yiingaalli, gaacaallo bi tunatoyich, ara wonnee calloo echatone; tunaballi and Yeer waan noon giddii beeti beshi gaawa gibano immatone. 20 Eboshi qeesheena'o tunaqqi boonoshi ukkurahooba, Yeeri wogo giyaanoone; tunaballi Yeeri Yesuusich "Doono Yeeri ta 'Ne bulli yemeenoon qeeshoo neene' iqqa wogato taane; Ta heciyoon shaddaache" iqqi bi gettiti wogoona qeeshoo tunatone. 22 Ebich ebi wogoona Yesuusi besha andra wogee buushaaroo tunatone. 23 Ebi qeesheena'o meetina'o boonoshi tunato, shuunee toommooch boonoshi yagaachemmoyich qitachi asheena'o boonoshi tunatoyichiye. 24 Tunaballi Yesuusi bulli yemeenoon beeyacho bi tunatoyich, shaddeyaani qeeshittinee ukkurittino biich beetone. 25 Biyoo boonoshicha iqqi shoobba bulli araddoon kashoona beetone; ebich wotta bi waanaa Yeer waan giddaa beetina'on andoo bulli yemeenoonoo wodiyoon hakkiye. 26 Yaafoo, qoonaallo, muricaallo, axaaxachina'oyee Yeeri biin bariito, shimaayoyee damba Yeeri biin kichito, ebiyoomi qeeshee guudo nooch qaawiihe. 27 Biyoo bara qeeshee guudeena'oomo toonoone; ebi areena'ochoomon shiichiqqi bi qelli axaaxoyich, gub wotta asheena'ochi axaaxoyich qemi qemona deejoon Yeerich giddiyoo biich qaawiyaache. Asheena'ochi axaaxoyich bi qelloon deejoo tuniiqqi Yeerich bi giddiihooba, ebi deejoon ikka kaalloon ceechiqqi tuniitone. 28 Muusichi calloo Yeeri gabito bullin ceechoo hakkaani ashoon qeeshee guudoon tuniiqqi ukkuriihe; tunaballi Muusichi callooyee gub waati, Yeerichi wogee qaaro Yeeri gabito bullin ceechiti bi Bushoon ukkuriihe.

Hibiree Asheena'oyich 8

1 No gettaa beeti mooyoochee aafachi mooyo ebine:- Shimaayooch oogee yiirachi Yeerichi qannooch kotati, ebiyoomi qeeshee guudo nooch beetone; 2 biyoo yaafa kechi daggeexi yaafa xaa'ooch, ebi getoo ibara Yeerichi danee duukkaanooch, qeeshee guudo tunaqqi biich maddii beetone; ebi duukkaanoonoo xogito asho tunataanoon Doono Yeerine. 3 Qeeshee guudo bulli bi ukkuraa beeto buuroonaa deejoonon Yeerich bi giddiiyemmoyichiye; ebich hini ara qeeshee guudo Yeerich bi giddiiyemmi ikka mooyo biich beemo qaawiihe. 4 Illa aroo shawee toommooch beeto bi gaata, qeeshoo tunataacheshone; Ebiyoo, Ayihudeena'ochi callee doyoomon buuroonaa deejoonon Yeerich giddii beeti qeesheena'o beetina'o boonoshi tunatoyichiye. 5 Boonoshiyoo Muusi Yeerichi danee duukkaanoon shuuniya bi ii beehooba biich getteetoomon, shimaaji mooyoyich shaahiyoonaa yiirittoona baach tunatoochaa maddii beetina'one; Yeeriyoo Muusich "Siini Guudoochaa neech ta bekkiiti shaahoomon bullin ceechi ne tuniiyemmoyich neen ariibe!" itone. 6 Tunaballi and Yeeri gibanikkiti besha gibanoona manjiti besha wogoona Yesuusi shoobbacho bi tunatoomon, ebiyoomon Yeeri beshaa beshi qeeshee guudee maddoon biich immitone. 7 Aafi wogo shapaano gaata, guttinnee wogo qaawiyaacheshone. 8 Yeeri bi asheena'ochi toommeexi gondoon ciinniqqi boonoshich ishichitone:- "Ebiyoche, Isra'eeleena'onaa Yihudee asheena'ona tookki andra wogoon ta giyemmi yemeeno woyemmone iye Doono Yeeri. 9 Ebi wogo boonoshi qaabbachina'on Gibicee Shawoochee kichiya boonoshi kishoon ta yechahooba, boonoshina tookkii ta giyati wogoomo toonoone. Boonoshin cikkii qajahoye; Ebiyoo, boonoshi ta wogoona manjaaneena'o boonoshi tunatoyichiye iye Doono Yeeri. 10 Ebi ara yemeenoyee gub Isra'eeleena'ona tookki ta giyemmi andra wogo ebine iye Doono Yeeri:- Ta calleena'on boonoshi mullooch kotiiyemmo taane; Boonoshi mullee cilloochoo kooremmo taane; Tawoo boonoshi Nuggushoo tunemmo taane; Boonoshiyoo ta asheena'o tunemmina'one. 11 Asho koniyolla bi shawee ashoon, asho koniyolla bi manoon 'Doono Yeerin ariibe!' getiree dojaachemmone. Ebiyoo, gishiisheena'oochee tiijiree ogoogeena'ooch beddaahee, Bulli taan arii beetina'o boonoshi tunemmoyichiye. 12 Boonoshi xu'oon maaremmo taane; Boonoshi axaaxoonoo wochinnoon gabaachemmo taane" itone. 13 Andra wogo bi ito, "Aaficho geenatone" getone. Echatonaa geenatona tunati wogo aallemmi aabo katinnitone.

Hibiree Asheena'oyich 9

1 Aafi wogoyich wotta Yeerich maddee doyoonaa ashi kishoona shuuneeti yaafee kexona beetone. 2 Gutta gatoona kuxxati duukkaanoo xogeetone. Duukkaanee ikka kuxi yaafee xaa'oo getteetooch maqirajoonaa Yeerich giddaa beeti deejee kosho arooch beeti gafatoona beetone. 3 Maaci gat maccillaatoyee bek yaafa xaa'eexi yaafoo beetone. 4 Ebi ara xaa'ooch ixaano shookkaa beeti deejee qiico beetone; ebi deejee qiico aachoona dikkeetone; wotta bi guuda gawo bulli aachoona dikkeeti wogee taaboote beetine; ebi taabootee daggooch mannoo beeti aachee qullo, ataa waajati Haroonichi gumbeenaa Yeerichi calloo kooreeti gutta xaqqeena'ona beetina'one. 5 Ebi ara taabootee toommooch axaaxoon maariyee guufoon boonoshi qoshoona yiiraa beeti, gutta Yeerichi oogee yiiree kurubeena'o beetina'one. Ebi boonoshi ikki ikkeena'ochon getoyich and hakkaachone. 6 Ebi bulliyoo ebiyoomon qanniqqi bi beetee, qeesheena'o boonoshi maddee doyoon ceechiibee, bulli araddoon duukkaanee daggeexi kella bad giyii beetina'one. 7 Tunaballi duukkaanee daggooch gati maac qeeshee guudo natooch ikka kaalloon bi ikketo baach giyii beetone; biyoo biinnaa asheena'ona tuushoona shuunati axaaxoyich deejee damoon yeshaanoon giyaanoone. 8 Aafi duukkaanoo bat xogeeqqi beetee, shimaaj beeti yaafa xaa'eexi yaafooch giijii beeti gommo bat qecheyaano bi tunoon Yaafa Ayaano ebiyoomona bekkii beetone. 9 Ebiyoo andi yemeenooch beetina'oyich bekkii beeti shaahiyoone. Ebiyoomon Yeerich giddaa beeti buuroonaa deejoona Yeerich goyinnaa beeti ashi mulloon xalliyoon hakkaanoone. 10 Ebiyoo, eboshi Yeeri bullin bi andriimmi yemeenee wottoon tunaa beeti maayoonaa uyoonochi doyoo, bari bara xallittinee doyoo tunaa beeti maach bekkaa beeti ashittinee doyeena'o baach boonoshi tunatoyichiye. 11 Tunaballi Kiristoosi bi waanaa nooch shaggiti gaawa mooyoyich qeeshee guudo tunatone; beshoonaa gaawatona, ashi kishoona shuuneyaani, ebi getoo hini halleeti shawoochee tunataani duukkaanooch 12 ikka kaalloon ciichiqqi, shimaayooch beeti yaafa xaa'ooch emmisheena'onaa gubbaneena'onochi damoona tunataanoon, bi hajee damoona giyiye; arooch giyiqqi bulli yemeenoon axaaxoochee biicheyoon nooch daniihe. 13 Qeesheena'o ee'ati asheena'ochi ashittinoon xalliyoyich gubbaneena'ochi damoon oohee emmisheena'ochi damoon boonoshi wucee, oohee gidaree meeno miccii oojiti tulloon boonoshi shahee, ebi doyoo asheena'on yaafemmo bi tuna gaata, 14 kiinaallo tunaqqi, bulli yemeenoon beeyemmi Yeerichi Ayaanoona bi qelloon deejoo tuniiqqi, Yeerich giddiiti Kiristoosichi damoo aabichiree beshoon Beeyachi Yeerich no maddemmoyich, axaaxoochee xalliyoon hakkaani, gaacaalli doyoochee no mulloon xalliiyemmo tunehe? 15 Ebich aafi wogo bat manjiqqi bi beetee, calloon shaaddatina'on boonoshi shuunati axaaxoochee biisha kichiya Kiristoosi qititoyich, Yeeri bi ceeggiti asheena'oyich bi gibanikkiti bulli yemeenee wojoon boonoshi deqqemmoyich Kiristoosi andra wogee shoobbachone. 16 "Immabe" getee aanneeti mooyo bee gaata, aanniti uro qitito bi tunoon manjiiqqi ariyoo qaawiihe. 17 Ebich ikka asho bi aanniti mooyo manjoo bi tunemmo bi qititoyee gub baachiye; tunaballi aanniti uro qitaani bi beetee, bi aanniti aannoo amoonolla gaacaache. 18 Ebich aafi wogolla damoonaniye bi diireeto. 19 Muusiyoo shiichiqqi callooch kooreeti mooyo bullin asheena'oyich gettiye; aroyee gub maamina'ochi damoonaa emmisheena'ochi damoonon aacona bacciqqi ceella bagee eexona cuchati husoophee michi waamona haccii yechiqqi tiyii, "Yeeri ittoshin 'Quyabote!' iqqi bi gettiti wogoon manjiiti damoo hinine" iqqi Callee Macaafoonaa asheena'o bullinochi toommooch wuciye. 21 Ebiyoomon danee duukkaanoonaa maddee qiiceena'o bullinochi toommooch damoon wuciye. 22 Callooch kooreetoomon, giishacha mooyoyee beshatee bulli mooyo guureeti deejee damoona xallahe. Damoo ufataanoon Yeeri ashi axaaxoon maaraache. 23 Illa shimaayooch beeti mooyina'ochi shaahiyeena'o ebiyoomi gommona xallo boonoshich qaawiihe; tunaballi shimaayooch beeti mooyina'o boonoshi qelloona ebi aroyee beshi deejoona xallo boonoshich qaawiihe. 24 Kiristoosi ashi kishoona shuuneeti yaafee xaa'ooch, ebiyoo ibara yaafee xaa'eexi shaahiyoona tunati xaa'ooch giyaanoone; tunaballi shimaayooch giyiichii, and noocha iqqi Yeerichi aafooch giddatone. 25 Qeeshee guudo nati natona gijeena'ochi damoon yechiqqi, yaafee xaa'eexi yaafooch giyii beetone; tunaballi Kiristoosi ebiyoomon shimaaj beeti yaafa xaa'ooch bi giyito, wochii wochii bi qelloon deejoon tuniiqqi giddiyoyich toonoone. 26 Ebi tunesho gaata, hini shawoo halleetoochee tiijiree, wodda kaalloon xuuxoon beego biich qaawiiyeshone; tunaballi and yemeenee ciiro katinee, bi qelloon beshii deejoon tuniiqqi, axaaxoon wokkiiya ikka kaalloon bekkatone. 27 Ikka kaalloon qitemmo bi tuno asho bullich echataani mooyone; aroyee gub Yeeri boonoshi toommooch nallemmone; 28 ebiyoomon Kiristoosi wotta meetina'ochi axaaxoon shaagga ikka kaalloon bi qelloon deejoo tuniiqqi bi giddiitoyee gub, axaaxoon shaagoyich tunataanoon, biin quyaa beetina'on wodiyoyich, boonoshicha getiree guttinnoon woyemmone.

Hibiree Asheena'oyich 10

1 Isra'eeleena'oyich immati calloo woyemmi gaawa mooyochi yiiritto baachalli, shimaayooch beeti ibara mooyina'ochi shaahoo toonoone. Ebich qemi qemonaa nati natona kuxaanoon boonoshi giddii beeti deejoona Yeer waan giddaa beetina'on ara calloo axaaxaalleena'on tuniyoon hakkaanoone. 2 Ebin bi tuniito gaata, Yeerich goyinnaa beeti asheena'o boonoshi axaaxoochee ikka wottoon xalleshina'one; axaaxoo boonoshi toommooch aallo bi tunoon ariiyeshina'one; ebiyee gub, Yeerich deejoon giddiyaacheshina'one. 3 Tunaballi ebi deejoo nati natona asheena'oyich boonoshi axaaxoon shalligichii beetone. 4 Ebiyoo, gubbaneena'onaa emmisheena'onochi damoo axaaxoon wokkiyoon hakkaano bi tunatoyichiye. 5 Ebich Kiristoosi hini shawee toommooch woya bi iyooba Yeerich ishichitone:- "Asheena'o giddii beeti deejoonaa buuroonon shunaano neene; Tunaballi ashittinee quumoon qanniiqqa taach immahine; 6 Deejee toommoochaa bul miccii beeti deejoon, Oohee axaaxoon wokkiyoyich deejoon neech boonoshi giddiitee neen emirikkaanoone. 7 Arooba 'Ta Nuggushoocho! Ebiyoche, Muusichi Callee Macaafooch taacho bi kooreetoomon, Ne daaggoon ceechiya waato taane' iyoye" iye. 8 Shiichiqqinoo Kiristoosi Yeerich ishichiye:- "Asheena'o giddii beeti deejoonaa buuroonon, deejee toommoochaa bul miccii beeti deejoon, axaaxoon wokkiyoyich neech boonoshi giddii beeti deejoon shunaano neene; ebi aroonoo emiraano neene" iye. Eboshi bulli calloo gettii beetoomon biich giddaa beetina'o boonoshi tunateenolla, Kiristoosi ishichii gettitone. 9 Wotta daakkiqqi Yeerich ishichitone:- "Ta Nuggushoocho! Ebiyoche, ne daaggoon ceechiya waato taane" itone. Ebich Kiristoosi wonnee deejee doyoon echiiqqi, ebi aree qoodoon bi qelloon bi giddiiti deejoon keritone. 10 Ebina Yesuus Kiristoosi Yeerichi daaggoon ceechitone. Bi qelloon deejoo tuniiqqi Yeerich ikka kaalloon bi giddiitoyich, axaaxoo bulliichee yaafeeto noone. 11 Qeesheena'o bulli axaaxoon ciroona wokkiyoon hakkaani ebi ara deejeena'on wodda kaalloon Yeerich giddiibee qemi qemona neexaa maddii beetina'one; 12 tunaballi Kiristoosi bulli yemeenoon axaaxoon wokkiyoon hakkemmi ikka deejoon, ebiyoo bi qelloon deejoo tunii giddiiqqi, Yeerichi qanna bad kotahe; 13 andoo ebi arooch kotaachii, biin shixxii beetina'on bi baatooch Yeeri dichimmi wottoon quyaa beetone; 14 Ebiyoo, ikka deejoon Yeerich giddiyoona boonoshi axaaxoochee Yeerich yaafee beetina'on bulli yemeenoon axaaxaalleena'on bi tuniitoyichiye. 15 Yaafa Ayaano wotta ebichon nooch miixaa beetone; shiichiqqi ishichitone:- 16 " 'Ebi ara yemeenoyee gub Isra'eeleena'ona tookki ta giyemmi wogo ebine' iye Doono Yeeri; 'Ta calleena'on boonoshi mullooch kotiiyemmo taane; Boonoshi mullee cilloochoo kooremmo taane' iye" 17 iqqi bi gettitoyee gub, "Boonoshi axaaxoonaa boonoshi xu'oonon wochinnoon gabaachemmo taane" itone. 18 Yeeri ebi axaaxoonaa xu'oonon bi maaritoyee gub, axaaxoyich Yeerich giddemmi, deejoo ii beeti mooyo ebiyee damba ciroona aalloone. 19 Illa ta maneena'ote! Ufati Yesuusichi damoona Yeer waan yaafa xaa'eexi yaafooch no giyemmoyich, aafee kupphoon danato noone. 20 Yesuusi bi qelloon deejoo tuniiqqi bi giddiitoyich, tipeeti macillaatoyee besharee Yeer waan no giyemmi beeyachonaa androona tunati gommon nooch qechiye. 21 Yeerichi shimaaji kexooch beeto bullin qeejii beeti, ooga qeeshee guudo nooch beeto bi tunatoyich, 22 no shuunati axaaxoo no toommooch deebii beeti mullee ittibatoochee xalloyich no mulloon wuceeree, no ashittinoon xalla aacona macharee, ibara mulloona Yeerichi toommooch manjiti mullee too'iyoona bi waan giddabone. 23 Gibanikkiti Yeeri gibaneetone; ebich shuuraanoon manjiree no gibanaa beeti mooyon miixoon qajaayone. 24 Shunoonaa gaawa shuunoonoyich no qaallemmoyich noonnaa noonna ikkoo baroyich gabibe. 25 Noonnaa noonna ikkoo baroon ciicalli, ikkikkeena'o doyoo tuniiqqi boonoshi qajitoomon, ikkooch no kiceyoon qajaayone; Doono Yesuusi wotta woyemmi aabo katinnito tunoon shalligibee aafichoyee beshiiree ebin tuniibote! 26 Mishiraachee qaaree ibaroon no ariitoyee gub, shunnaqqa axaaxoon no shuuna gaata, ebiyee damba no axaaxoon wokkiyoyich giddemmi bara deejoo aalloone. 27 Echati mooyo bi bee gaata, shattii beeti Yeerichi nalloonaa Yeerin shixxii beetina'on michi aalliiyemmi giidachi qaaqqoonon quyo baachiye. 28 Muusichi calloon qallaayiti asho gutta oohee keeja miixoo bi toommooch bi miixa gaata, ariqqaalloon qitii beetone. 29 Illa Yeerichi Bushoon qallaayito, bi axaaxoocheenoo bi yaafeeti, ebi andra Yeerichi wogoon manjii beeti Yesuusichi damoon hoxeeti mooyoomon tuniiqqi haddito, Yeerichi wojoon bi danati Yaafa Ayaanoon naaggito, amoon tunemmo ittoshich shaahii beete? Am shaahoon beshi shattii, giiriiti naxo bi toommooch kindemmo tunehe? 30 "Gondoon shuunatina'ochi toommooch nichoon gaaccemmo taane; bareena'on boonoshi xuuxiitoomon, ta boonoshin xuuxiiyemmo taane" bi iton, ebiyee wotta "Doono Yeeri ta, ta asheena'ochi toommooch nallemmo taane" bi iton arii beeto noone. 31 Beeyachi Yeerichi kishooch dihoo am shaaha shattiiti mooyone! 32 Tunaballi mishiraachee qaaree bekko ittoshich bekkatoyee gub, xuuxo tunatee oogati qiiccoona haa'iibee ittoshi beshiiti wonnee yemeenoon gabibote! 33 Asheena'o ittoshi daggoochee ikkikkeena'on coonaabee, xuuxoon bekkiibee kaachitina'one; ebiyoomon boonoshi toommooch shaggiti iritoon boonoshina tookkii qoodeyacho tunato ittoshine. 34 Bulli yemeenoon beeyemmi beshi gaanno shimaayooch ittoshich beemon ariiqqi cuchatina'ona tookkii xuuxahotine; ittoshi hajito bullin bareena'o bogee, cikkii emiroona ciinniyotine. 35 Illa oogati gaacoon ittoshich daniiyemmo bi tunatoyich, andoo ittoshi aafee kupphoon qajaahotine! 36 Yeerichi daaggoon ceechiree bi gibanikkiti gibanoon ittoshi danemmoyich haa'iyoo ittoshich qaawiihe. 37 Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Katinoon tunemmone; woya ii beeto woyemmone; yagaachemmone; 38 Tunaballi boonoshi mulloon ta toommooch too'iyoona cadiqiti ta asheena'o kashacho tunaree beeyemmina'one; Tunatee boonoshi daggoochee gub shokemmi asho bi bee gaata, biinna emiraache" itone. 39 No, boonoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iiqqi wodii beeti asheena'ochi daggeexo noalli, gub shokiree shiwaree qaaqqooch giyemmina'ochi daggeexo toono noone.

Hibiree Asheena'oyich 11

1 Illa mulloon Yeerichi toommooch too'iyoo geto no gibanaa beeti mooyon manjiyoo, no beegaani mooyonoo xiishoo getone. 2 Wonnee yemeenooch beeti asheena'o boonoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoona bi waanee naadoon danatina'one. 3 Yeeri shimaayoonaa shawoonon bi qaaroona bi halloonaa ebich bekkaa beeti mooyo bekkataani mooyoochee halleeto bi tunoonon no shalligii beeto, no mulloon Yeerichi toommooch too'iyoonaniye. 4 Abeeli bi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoona Qaayeelichoyee besha deejoon Yeerich giddiihe; Yeeri Abeeli giddiiti ebi deejoona emirito bi tunoon bekkiiqqi, Abeeli cadiqito tunoon miixahe; Abeeli bi qititeenolla, bi mulloon Yeerichi toommooch bi too'iyoona hanaach beddaahee nooch miixaa beetone. 5 Heenooki bi mulloon Yeerichi toommooch bi too'iitoyich qitaanoone; qitaanoon kashoona bi beetee, Yeeri biin daammitoyich, koniyolla biin danoon hakkaanoone; Yeeri biin daamoyee shiichiqqi, biin emirikkito bi tunoon miixatone. 6 Asho koniyolla bi mulloon Yeerichi toommooch bi too'iyaan gaata, Yeerin emirikkoon hakkaache; Yeer waan giddaa beeti asho Yeeri beemon, biin qaawii beetina'oyichoo bi wojoon wojii beeto bi tunoon ibariyoo biich qaawiihe. 7 Noohi bi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoona bat bekkataan beeti mooyon Yeeri biich arichiitee, Yeerich de'a iqqi biinnaa bi kechi asheena'onon wodiiyemmi marikaboon shuunaa qanniihe. Ebina aroobee yemeenooch beeti asheena'ochi gonda mooyon xalla bekkiihe; Yeerichi toommoochoo mullee too'iyoona danaa beeti cadiqoon Yeer waanee danahe. 8 Abrahamin "Ne beeti shawoochee keyiree neech ta gibanikkiti shawooch hambe!" iqqi Yeeri ceeggiyooba, bi mulloon Yeerichi toommooch too'iiqqi de'a iye; amooch bi hammii beeto gaata ariyaanoon kechiye. 9 Yeeri gibanikkee bi hammiti shawooch iibboo tunaqqi duukkaanooch beehe; ebi Yeeri gibanikkiti gibanoon biinna tookkii qoodeyacho tunati bi bushoo Yisaaqinaa bi bushoochi bushoo Yaaqoobina tookkii shiqqoo tunaqqi, Yeerichi toommooch mullee too'iyoona ebi ara shawooch kotahe. 10 Bulli yemeenoon beeyemmo tuniiqqi, Yeeri bi gabitoomi gommona haggiti katameen gibanoona quyaa beehe. 11 Saari gibanikkiti Yeeri gibaneeto bi tunoon ibariiqqa, amoomon shimon hakkaani geenaa baayati ure bi tunateenolla, bi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoona yeqqafoyich hakkoon danahan. 12 Ebich wotta qititoomi asho shaahiti ikka uro Abraham waanee boonoshi haddoo shimaaji xojanoomo, haddee ciiyaani baharee gasheexi qacoomo tunati asheena'o shiijaheete. 13 Eboshi bulli boonoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iichii, Yeeri gibanikkiti gibanoon danataanoon qitiyeete; tunaballi wohooch tunaachii ciinniqqi emiriyeete; "Hini shawee toommooch iibboonaa shiqqoona noone" iqqi miixaheete. 14 Ishichii beetina'o boonoshicho tunati shawoon qaawii beetina'o boonoshi tunoon bekkii beetina'one. 15 Ara boonoshi kechiti Kaaldeena'ochi shawoon boonoshi gabito gaata, wottaa hamon hakkeshina'one. 16 Tunaballi beshoon, ebiyoo shimaaji xaa'oon qaatii beeheete. Ebich Yeeri boonoshi beeyemmi katamoon boonoshich qanniitone; "Yeeri no Nuggushoone" iqqi boonoshi ceegi gaata, biyoo boonoshin "Taachina'o tooneena'one" getaache. 17 Yeeri "Abrahami eke taach bi qemon beegana" iqqi, "Ikka ne bushoon taach deejoon tuniiree deejibe!" bi iyooba, Abrahami bi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoona "Yisaaqichi shiijaroona ceeggeeyemmo neene" iqqi Yeeri gibanikkiti ebi ara ikka bi bushoon Yeerich giddiihe. 19 Ebiyoo, Yisaaqi qititeenolla, Yeeri biin qitoochee kichoon hakkemmo bi tunoon Abrahami ibariitoyichiye; ebina Abrahami Yisaaqin qitoochee kechitoomi shaahoona danahe. 20 Yisaaqi wotta bi mulloon Yeerichi toommooch too'iiqqi, bat woyemmi mooyichon gettiibee Yaaqoobinaa Eesayinon diiriye. 21 Yaaqoobi qitiya iqqi bi mulloon Yeerichi toommooch bi too'iitoyich, Yooseefichi bushiisheena'on boonoshi qelli qelloona diiriye; gumboon tugaqqi Yeerich goyinnahe. 22 Yooseefi bi mulloon Yeerichi toommooch bi too'iitoyich, qitiya beddiichii, "Isra'eeleena'o Gibicee Shawoochee kechemmina'one" iqqi bi dubanoon aabichi boonoshi gettemmo gaata gettiye. 23 Muusichi nihoonaa indeena Muusi shiijatoyee gub mallat gaawa bushoo bi tunoon beeggiqqi, boonoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoona Gibicee Taatoo gettiti calloon shataanoon keeja aganoon aachiyeete. 24 Muusi diccii bi oogatoyee gub, bi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoona "Taatoo Faaroonichi bushee bushoo getteyaache" iqqi qajiye. 25 Gibicee Shawoochee bi danemmi gaannoyee beshoon Kiristoosicha iqqi hoxee qallaayeyoo beshaa beshi gaanno bi tunoon gabitone. Axaaxoon shuunoona danaa beeti, andich baach tunaa beeti emiroyee Yeerichi asheena'ona tookkii xuuxoon beegon shunniye. Ebin bi shunniti naboo, bi danemmi gaacoon manjiiqqi bi ciinnitoyichiye. 27 Bi mulloon Yeerichi toommooch bi too'iitoyich, Gibicee Taatoochi kaaroon shataanoon Gibicee Shawoon qajii kechii hammiye; bekkataani Yeerin bekkaa beeton tuniiqqi, "Gub wottataache" iqqi qaxiriye. 28 Muusi bi mulloon Yeerichi toommooch bi too'iitoyich, wuxii aalliyachi maraakoo Isra'eeleena'ochi qaabbi qaabboon bi wuxaachemmoyich, boonoshi kechi kellooch damoon boonoshi wucemmoyich gettiye; ebina ebi aaboon Beshee Baaroon boonoshi baaremmi baaree aabo tuniihe. 29 Isra'eeleena'o boonoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoona Ceella Baharee gutta daggoona kuxxiqqi shuu'a shawoona kimmiyeete; tunaballi Gibicee Shawee asheena'o kimma boonoshi giyee, baharee aaco boonoshin qooxxiye. 30 Isra'eeleena'o boonoshi mulloon Yeerichi toommooch too'iyoona Yaariki Katamee xaqqee gayoon shabaatta qemon boonoshi guudditoyee gub, ebi ara gayo dihiye. 31 Yahachi Raabi bi mulloon Yeerichi toommooch too'iiqqa, Yaariki Katamoon qiidi (maaci) boonoshi beeggemmoyich, Isra'eeleena'o waanee wochatee waati asheena'on diggoona bi kexooch bi iibbiitoyich, Yeerich de'a getaani Yaariki asheena'ona tookkii aallataaneene. 32 Illa ama getate? Geediyoonichon, Baariqichon, Samsoonichon, Yofitaahichon, Daawitichonaa Saameelichonon, keemachina'ochonoo, and gettaa ciichoon hakkaache. 33 Ebi asheena'o boonoshi mulloon Yeerichi toommooch boonoshi too'iitoyich, bara taatee ginachina'on kochii wochiyeete; cadiqa mooyon shuunaheete; Yeeri boonoshich gibanikkiti mooyon danaheete; daahareena'ochi gaakkoon hicciyeete; 34 qaaqqee giidoon aalliiheete; sheefoona qitoochee muricciyeete; hakka guuteena'o boonoshi tunateenolla, kupphaheete; ginee koyoona kuppheena'o tunaheete; bara shawee ginee naayina'on kochii yookkiyeete. 35 Genneena'o qititi boonoshi xibeena'o qitoochee tiyee danatina'one; tunaballi bareena'o qitoochee andich muricon qajiqqi, "Qitiqqa no duukkatoochee no keyiyooba, besha kashoon danemmo noone" getona qitooch beddaahee yexxaheete. 36 Bareena'o cooneetina'o tunoonaa yexxeyoona, ebiyee beshiton wotta qoqqaannoona cucheyoonaa cuyee kexooch xuuxoonon beeggiyeete; 37 xaqqoona yexee qitiyeete; magaajoona kappheeheete; sheefoona qitiyeete; bulli mooyon muccaabee, iritoon beeggiibee, xuuxaabeenoo bagoonaa emmishoonochi daroon tahaqqi guuddiyeete. 38 Kaameena'o boonoshi tunatoyich, boonoshi daggooch beemoyich Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'o bedditina'o tunaqqi danataaneena'one; ebich boonoshiyee bariqqi opoonaa kubbeexi gofoonooch qeyiibee, barahoonaa gepee toommonooch yalyallimii beeheete. 39 Eboshi bulli boonoshi mulloon Yeerichi toommooch boonoshi too'iyee naboona Yeer waanee naadoon danatina'one; tunaballi Yeeri gibanikkiti mooyon danataaneena'one. 40 Danoon boonoshi qajiti naboo, Yeeri besha mooyon nooch bi gabitoyichiye; ebiyoo noonna tookkii bi tuno qayi gaata, kiinaalli muricaalleena'o boonoshin tuniyaachemmo bi tunatoyichiye.

Hibiree Asheena'oyich 12

1 Illa ebi shaaha miixeena'o quboochoomon no guudoona boonoshi beetoyich, no wotta shaago bullin, kaafi noon yechemmi axaaxoonoo wokkiibone; no mullee too'iyee shimboonaa tuggoonon tunati Yesuusin ciinibee, noyee aaf beeti gommon haa'iyoona wocone. Biyoo gub bi danemmi emiroon ciinniqqi, masqalee toommooch qitoo yeellii beeto bi tunateenolla, yeellataanoon bi haa'iitoyee gub and Yeerichi taatee qeenooch qanna bad kotatone. 3 Ittoshi qelloona taahiree gub ittoshi echataachemmoyich, axaaxachina'o bi toommooch deebiti ebi shaaha xuuxoon bi haa'iyoon gabibote! 4 Axaaxachina'o ittoshi toommooch boonoshi tiyee, qitooch beddaahee bat qiiccataano ittoshine. 5 Yeeriyoo bi hajee bushiishoomon tuniiqqi ittoshina tookkii bi yibbaataa beeti ciicoon battiyaahotine! "Ta bushoocho! Doono Yeeri ta, ta shunnaa beeti asho bullin sheerii beeto taane; 'Ta bushoone' ta iti asho bullin yexxaa beeto taane; Ebich Doono Yeeri ta sheeroon gaciyaahine! Kaaraa ciiccaa ta beehooba, taahiyaahine!" itone. 7 Yeeri ittoshin sheeri gaata, haa'iibote! Ebiyoo, Yeeri ittoshin bi hajee bushiisheena'oomon tuniiyemmo bi tunatoyichiye. Bi nihoo biin sheeraani bushoo, konine? 8 Yeeri bi bushiisheena'o bullin sheerii beetone; sheereyaanoon ittoshi bee gaata, dabboo waati bushoomoalli, bi hajee bushoomo toono ittoshine getone. 9 Ebiyee aaf wotta noon sheerii beeti no niheena'o nooch beetina'one; boonoshinoo oogii beeto noone. Ebich wotta shimaaji no Nihoo Yeerich amoyich beshoon hajeeqqa kashoona beetaachone? 10 No hajee niheena'o gaawato tunaqqi boonoshich bi bekkatoomon, bushaa no beetee, noon sheerii beetina'one; tunaballi Yeeri noon bi sheerii beeto, bi yaafittinoochee no qoodeeyemmoyich nooch bi gaaccemmoyichiye. 11 Sheeroo bulli andich ayinikkii beetoalli, emirikkii beeto nooch shaahaanoone; tunaballi ebi sheeroona doyitina'o bulli cadiqee shuunoon boonoshi shuunaa beetoyich diggoona beeyemmina'one. 12 Taahiti ittoshi kishoon, qewaa beeti ittoshi tingoonoo kupphiibote! 13 Hekkallaa beeti baatoo wodemmoyichalli, ara bi hekkallato waan dega bi echataachemmoyich, ittoshi baatoyich naqqa gommon hallibote! 14 Asho bullina tookki diggoona beebote! Yaafeyaanoon Doono Yeerin beegon hakkemmo aalloone; ebich yaafittinoona beemoyich qaawibote! 15 Koniyolla Yeerichi wojoon qayiree gub bi wottataachemmoyich, meetina'on ee'iiyemmi, caammii beeti xepphoomi amashee mooyolla kaama diciree kittinnee guuphon bi xuuxiyaachemmoyich, 16 ittoshi daggooch yahii beeti asho bi danataachemmoyich, oohee ikka wottoon bi maayemmi maayoyicha iqqi bi qaabbittinoon kemmiti Eesayichoomon, yaafa mooyina'on qallaayemmi asho bi danataachemmoyich, ittoshi qelloon ariibote! 17 Aroyee gub Eesayi bi nihoochi diiroon daniya bi qaawiteenolla, bi muccoon arii beeto ittoshine; amoomon acimoon eepii bi qollateenolla, ebiyee aaf bi shuunati mooyon bi tachemmi gommo biich danataanoone. 18 Isra'eeleena'o boonoshi kishoona yeshon boonoshi hakkii beeti Siini Guudooch shagaano ittoshine; boonoshiyoo aroochaa miccii beeti qaaqqoon, magga yiiboon, mandaroon, yongee yuboonoo beeggiyeete; 19 tiree qaaroon Yeerichi yibbaatee qaaroonoo waayaheete. Ara Yeerichi qaaroon boonoshi waayati hillooch Yeeri daakkiree bara qaaroon bi getaachemmoyich qollaheete. 20 Ebiyoo, "Ebi Siini Guudi achooch gijolla tunabe bi shagi gaata, xaqqoona yexee qitibe" Yeeri iti getoon haa'iyoon hakkaaneena'o boonoshi tunatoyichiye. 21 Bekkaa beeti mooyo oogichii shattiito bi tunatoyich, Muusi "Oogaton shattaqqa qewaa beeto taane" itone. 22 Tunaballi ittoshi Ciyooni Guudooch, shimaayooch beeti Yerusalem, Beeyachi Yeerichi katamooch shaggito ittoshine; humaa xuma maraakeena'o waan, 23 boonoshi shigo shimaayooch kobareeqqi bi waan emiroona kiceeti, Yeeri kaacciti bi bushiisheena'o waan shaggito ittoshine; wotta asho bullich bi shuuni shuunoomona nallemmi nallacho tunati Yeer waan, Yeeri boonoshin shapaalleena'o tuniiti cadiqeena'o waan, 24 andra wogee shoobbacho tunati Yesuus waan, Abeelichi damoyee beshiti mooyon gettii beeti, wucee xallii beeti damooch shaggito ittoshine. 25 Gettii beeti Yeerin "Waayataache" ittoshi getaachemmoyich ittoshi qelloon ariibote! Ebi areena'o shawee toommoochaa Yeeri gettiton "Waayataachone" boonoshi iyooba, Yeerichi nalloochee muricaaneena'one; ebich no wotta shimaayoochaa gettii beeti Yeer waanee gub no shoki gaata, aabichiree Yeerichi nalloochee muriccehone? 26 Arooba Yeerichi qaaro shawoon shuurikkiye; tunaballi "Wochinnoon ikka kaalloon shawoo ikketon baach tunataanoon, shimaayoonoo wotta shuurikkemmo taane" iqqi hini yemeeneechon gettitone. 27 Tunatee Wochinnoon ikka kaalloon bi geto, shuuraachemmi mooyina'o manjiree beeyemmina'o boonoshi tunoon, halleeti mooyina'o shuuriree hidee aallemmina'o boonoshi tunoon xalla bekkii beetone. 28 Ebich shuuraachemmi taatittinee xaa'ooch gimo nooch bi immatoyich, Yeerin oogiyoonaa shatona biin gallatabee, biin emirikkibee biich no maddemmi wojoon yeshone; 29 Ebiyoo, ibaroon no Nuggushoo Yeeri michii aallii beeti qaaqqoomo bi tunatoyichiye.

Hibiree Asheena'oyich 13

1 Kittinnee maneena'ochoomon ittoshinaa ittoshina shunoona beebote! 2 Iibbeena'on iibbiyoon battiyaahotine! Ikkikkeena'o ariyaanoon eechii iibbiibee Yeerichi maraakeena'on iibbiitina'o beetina'one. 3 Cuyee kexooch cuchaqqi beetina'on boonoshina tookkii cuchaton shaahi gabiree boonoshin gaachabote! Xuuxee toommooch beetina'on ittoshi wotta boonoshichoomon xuuxee toommooch beeton shaahiree gabibote! 4 Asho bulli shaageyoon oogiibe; kenoonaa mecheena ikkoo baroyich gibaneeto tunabe; tunaballi shuni maayeena'onaa yahachina'onochi toommooch Yeeri nallemmone. 5 Ittoshi beemo gijee shunona tunaaye; ittoshich beeto baach beddiye. Yeeri bi qelloona "Neen gawukkaache; ciroona neen qayaache" itone. 6 Ebich aafee kupphoona "Taan gaachaa beeto Doono Yeerine; shataache; Asho taan amoon halleshone?" geton hakkiyone. 7 Ebiyee aaf Yeerichi qaaroon ittoshich gettiti, bi gommoochoo ittoshin yaabiti asheena'on gabibote! Boonoshi beemi qocoon ciiniree, Yeerichi toommooch boonoshi mullee too'iyoomon, ebiyoomon ittoshiyoo boonoshin shaahibote! 8 Yesuus Kiristoosi yiichoo, hanaachoo, bulli yemeenoonoo biine. 9 Kiristoosichi mishiraachee qaaroyee bariti bari bara dallaawa mooyon dabbiree tata gommoochee kechaahotine! Maayoon mamichonaa mami qayichonon gettii beeti calloyich de'a geto tunataanoon, Yeerichi wojoona mullee kupphoon dano gaawatone. Ebi maayichon gettii beeti calloo de'a iqqi hajeetina'oyich bi gaacciti gaaco aalloone. 10 Ayihudeena'o Yeerich boonoshi goyinnaa beeti yaafee kexooch maddii beeti qeesheena'o Yeerich no goyinnaa beeti xaa'oochaa Yeerich no giddii beeti gallatee deejoochee qoodeyoyich bedditina'o tooneena'one. 11 Ayihudeena'o Yeerich boonoshi goyinnaa beeti qeeshee guudo asheena'ochi axaaxee deejoo tunemmi gijeena'ochi damoon yechiqqi, yaafeexi yaafa xaa'ooch giyiqqi, Yeerich giddii beetone; ebi deejoyich giddati gijeena'ochi meeno asheena'o beeti xaa'oyee maach kichee micciye. 12 Ebich Yesuusi wotta bi hajee damoona Yeerichi asheena'on boonoshi axaaxoochee yaafiya Yerusalemiyee maach kichee qitiye. 13 Illa no wotta asheena'o beeti xaa'oyee maach keyone. Bi cooneetoomon cooneebee bi waan hambone. 14 Bulli yemeenoon beeyemmi katamoo hini shawooch nooch aalloone; tunaballi gubbich no beeyemmi katamoon sharaataa beeto noone. 15 [Illa] bulli araddoon Yesuus waanaa Yeerich gallatoon deejoomon tuniiree giddiibone; ebiyoo "Yeeri no Doonone" ii no miixee deejoone. 16 Tunaballi gaawaton tuniyoon, ittoshich beetoochee bareena'oyich qoodoonoo battiyaahotine! Ebiyoomi deejoon no giddiyoo Yeerin emirikkii beetone. 17 Doono Yeerichi gommona ittoshin yaabii beetina'oyich de'a getote! Boonoshi getoonoo waayabote! Ittoshichon Yeerichi aafoochaa echeeyemmina'o boonoshi tunatoyich, tokkataalli aafoona qeyiibee ittoshin gabii beetina'one. Boonoshich ittoshi de'a geti gaata, boonoshi shuunoon emiroonalli ayinoona tuniyaachemmina'one. Ayinoona boonoshi tunii gaata, ittoshich amoonolla gaacaache. 18 Nooch Yeerin qolloon qajaahotine! Bulli araddoon gaawa qocoona beemon no qaawii beetoyich, xalla mullo nooch beemon ariito noone. 19 "Ittoshi waan kaata ta woyemmoyich, Yeerin qollabote!" iqqa ittoshin manjii qollaa beeto taane. 20 Ufati bi damoona bulli yemeenee wogoon manjiiti, bi bageena'ochi ooga Qiddoo tunati no Doono Yesuusin qitii duukkatina'ochi daggoochee kichiti Diggee Nuggushoo Yeeri, 21 bi daaggoon ittoshi tuniiyemmoyich, gaawato tunati mooyo bullin ittoshich imbe; biin emirikkii beeti mooyon Yesuus Kiristoos waanaa no bullina shuunabe. Yesuus Kiristoosichoo bulli yemeenoon gallato tunabe; tookkona. 22 Ta maneena'ote! Ebin qaminona ittoshich koorito taane. Ebich ebi ta ciicoon haa'iyoona ittoshi waayemmoyich ittoshin qollaa beeto taane. 23 No manoo Ximootiyoosi cuyee kexoochee biichato bi tunoon ittoshi ariiyemmoyich shunnoye. Kaataqqi ta waan bi waa gaata, biin yeshi ittoshi waan waaree ittoshin beeggemmo taane. 24 Doono Yeerichi gommona ittoshin yaabii beetina'o bullinaa Yeerina yaafeeti kittinneena'o bullinoyich ta diggiyoon getote! Xaaliyaanee kittinneena'o ittoshin diggiitina'one. 25 Yeerichi wojoo ittoshi bullina tookki tunabe.

Yaaqoobi 1

1 Yeerinaa Doono Yesuus Kiristoosinochi maddacho tunati Yaaqoobi taane. Ittoshi shawoyee maach shacaqqi beeti, aaraa gutta Ayihudee yoodeena'oyich diggoo tunabe. 2 Ta maneena'ote! Bari bara iritoo ittoshi toommooch bi shagee, ittoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyoona ittoshi manjoo haa'iyoon immii beeto bi tunoon ariiree, ebiyoomi iritoon ceeni emiroomon shaahiree ciinote! 4 Ittoshich shapiti mooyo amolla aalli, shapaalli ceeno ittoshi tunemmoyich haa'iyoo bi shuunoo bullin shuunabe. 5 Ittoshi daggoochee koniyolla shalligoo biich shapi gaata, qoonaanoon mulloochee tiijiqqi bullich immii beeti Yeerin qollabe; biichoo immeeyemmone. 6 Tunaballi amashoonolla bi mulloon guttiyaanoon Yeeri immemmo bi tunoon ibariiree qollabe; mulloon guttii beeti asho yongo shuurikkii beeti aachi aayoniye bi shaahii beeto. 7 Gutta gabachi asho, bi shuunaa beeti shuunoonoo ok hach ii beeti ara asho Doono Yeer waanee ikka mooyinolla danemmo shaahiree biich bekkaaye. 9 Giracho tunati kittinnoo Yeeri biin oogiihooba geecibe; 10 gaannacho tunati kittinnoo bi gaanno mocee bungoochoomon oojemmo bi tunatoyich, Yeeri biin bi giishiihooba geecibe; 11 aabeyo oogati gaamoona keyiree mocoon shoolliiyemmine; mocee bungoo oojemmone; bi mallatee gaawoo aallemmone; ebiyoomon gaannacho shuunee toommooch beebee aallemmone. 12 Iritoo bi toommooch shagiyooba haa'ii beeti asho diireetone; iritoon haa'iyoona bi beshiitoyee gub, Yeeri biin shunnii beetina'oyich bi gibanikkiti bulli yemeenee kashee gubbichoon danemmone. 13 Koniyolla bi toommooch shaggiti iritee naboona axaaxoon shuuniya bi gabi gaata, "Yeerine axaaxoon ta shuunemmoyich tunii beeto" gettaaye. Yeerinaa gondoonoyich ikkittino aalloone; bi, bi qelloona koninolla "Axaaxoon shuuniibana" iqqi gabaache. 14 Tunaballi asho bi ikki ikkoon gonda bi qaatoo dachiqqi biin bi geechenaniye axaaxoon shuuniya bi gabii beeto. 15 Aroyee gub ebi uroochi gonda qaatoo yeqqafaqqi axaaxoon shiyiye; axaaxoo diccii oogaqqi bulli yemeenee qitoon shiyiye. 16 Ta shunnaa beeti ta maneena'ote! Ittoshi qelloon wochi dachiyaahotine! 17 Gaawa wojoo bulli, beshaa beshiti diiroo bulliyoo damba shimaayoochee, aabeen, aganeenaa xojanoonon halliti Yeer waaneeniye bi waa beeto. Biyoo shaddeyaachemmone; no waanee bad shokiree noon mandarooch qayaachemmone. 18 Biyoo gabiqqi ibaree qaaroona noon shiyiye; ebich bi hallitina'ochi daggooch qaabboo tunato noone. 19 Ta shunnaa beeti ta maneena'ote! Ebin shalligibote! Asho bulli waayoyich afaafinacho, yibbaatoyich nibbacho, kaaroyichoo nibbacho tunabe. 20 Ashi kaaro Yeerin emirikkii beeti cadiqee shuunoon shuunataachemmone. 21 Ebich tiyaarii beeti shuunoo bullinaa gonda qoco bullinon bayiichi, ittoshi kashoon wodiyoon hakkii beeti, Yeeri ittoshi mullooch bechiti qaaroyich ittoshi qelloon yittiiree de'a getote! 22 Ittoshi waayaa beeti Yeerichi qaaroon shuunee toommooch heechiibotalli, ittoshi qelloon wochi dachibee waayaa beeton baach tuniyaahotine! 23 Yeerichi qaaroon waayaachii, shuunee toommooch heechiyaani asho bi bee gaata, bi aafoon heeraawoona beeggii beeti ashooniye bi shaahii beeto; 24 ebi ara asho bi shaahoon beeggiichii hammiye; bi shaahoo amoomo gaata bekkach battahe. 25 Tunaballi axaaxoochee biishaa beeti, shapaalli ceeni calloon ciinniqqi ara calloona manjii beeti, waayaanoo battataanoon shuunee toommooch heechii beeti asho, bi shuunaa beeti shuunoo bullina diireeyemmone. 26 "Yeerich goyinnaa beeto taane" ii beeti asho bi heciyoon quyo bi qayi gaata, bi goyinno duuboone; bi qellooniye wochii bi dachii beeto. 27 Nihoo Yeer waanaa xalloo tunati ibara goyinno ebine:- nihaalli bushiisheena'onaa xuuma maacheena'onochi iritoon gaacho, hini shawee toommooch beeti, tiyaarii beeti mooyoocheenoo bi qelloon quyoone.

Yaaqoobi 2

1 Ta maneena'ote! Oogee yiiracho tunati no Doono Yesuus Kiristoosichi toommooch ittoshi mulloon too'iito ittoshine; ebich ashoon barbariiree hepiyaahotine! 2 Ikka asho aachee axxaamittoon bi kishooch geddii, aaxxi tahoon tahaqqi ittoshi kiceeti xaa'ooch bi giyi gaata, wotta ikka giracho keexa tahoon tahaqqi bi giyi gaata, 3 aaxxi tahoon tahaton ciinniqqi, "Ne hach waaree oogee xaa'ooch kotabe!" ittoshi geti gaata, wotta oha girachon "Ne ok ebiich neexabe!" oohee "Desh ta baata kotabe!" ittoshi geti gaata, 4 ittoshi daggooch barbarittinoon halliin toona ittoshi beeto? Gonda gaboona ashi toommooch nalliiniye ittoshi beeto. 5 Ta shunnaa beeti ta maneena'ote! Ellabote! Yeeri biin shunnii beetina'oyich bi gibanikkiti bi taatittinee shimaaji kexooch giyiree boonoshi beeyemmoyich, hini shawee toommooch beeti asheena'o "Girachina'one" boonoshi ii beeti asheena'on, eboshiyoo Kiristoosichi toommooch boonoshi mullee too'iyoona ayaanee gaannachina'on kaacaanoona? 6 Tunaballi ittoshi girachina'on coonahotine! Ittoshin xuqqi beetina'o gaannachina'o tooneena'ona? Nallee gabbaree aafooch ittoshin geechii beetina'o boonoshi tooneena'ona? 7 Ittoshi ceeggati gaawa Kiristoosichi shigoon naaggii beetina'o boonoshi tooneena'ona? 8 Yaafa Macaafoochaa "Neenoomi ne manoon neenna tachiree shune!" ii beeti Taatoo Yeerichi calloon ittoshi ceechi gaata, gaawaton shuunaa beeto ittoshine; 9 tunaballi ashi aafoon ciinniqqi ittoshi hepi gaata, axaaxoon shuunaa beeto ittoshine; "Calloon shaaddato ittoshine" getee calloona ittibateeyemmo ittoshine. 10 Calloo bullin ceechii quyaabee, tunaballi ikkeena muriccii beeto koniyolla bi tuna gaata, calloo bullin shaaddatone getone. 11 "Shuno maayaahine!" iti Yeeri, wotta "Ashi kashoon kichiyaahine!" itone. Ebich shunee mamo qajaachaa, ashi kashoon ne kichi gaata, calloon shaaddato neene. 12 Axaaxoochee xallii beeti calloona Yeeri nallemmi asheena'ochoomon getote! Ebiyoomon shuunabote! 13 Yeeri bi nallemmi aabooba ashoon maaraani ashi toommooch maaraalli nalloon nallemmone; tunaballi ashoon maarii beeti ashi toommooch nallaachemmone. 14 Ta maneena'ote! "Ta mulloon Kiristoosichi toommooch too'iito taane" ii beeti asho, de'a shuunoona bekkiyaano bi tuna gaata, amoon biich gaaccehe? Ebiyoomi mullee too'iyoo biin wodiiyeha? 15 Kittinnoo tunati bi manoo, oohee bi manee boonoshi tahemmi tahoonaa boonoshi maayemmi maayoonon boonoshi mucca gaata, 16 ittoshi daggoochee ikkoo boonoshich qaawii beeton imon qajiichii, "Diggoona hambote! Ittoshi tahatee qeece! Maaree miyote!" bi geti gaata, amoon gaaccehe? 17 Ebiyoomon ikka asho "Ta mulloon Kiristoosichi toommooch too'iito taane" iibee gaawa shuunoon shuunoona bi bekkiyoo qayi gaata, ebi bi mullee too'iyoo ikketo baach bi tunatoyich duuboone. 18 Ikka asho I"kkikka kittinneena'o boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'ii beetina'one; bara kittinneena'o wotta de'a shuunoon shuunaa beetina'one" iye. Ta biich wochiqqa, "Eke bi hakkee gaata, asho koniyolla bi mulloon Kiristoosichi toommooch bi too'iitoyee gub de'a shuunoon shuunee hakkoo bi qayon taach bekkiibe! Tunaballi tawoo ta shuunaa beeti de'a shuunoona ta mulloon Kiristoosichi toommooch to'iito ta tunoon bekkiiyemmo taane" gettemmo taane. 19 Yeeri ikkoo bi tunoon ibarii beeto neene; gaawiye; yinneena'olla wotta ebiyoomon ibarii beetina'one; qewaanoo beetina'one. 20 Hini mullaalli baalloocho! Asho bi mulloon Kiristoosichi toommooch bi too'iitoyee gub de'a shuunoon shuuno bi qayi gaata, ebi ara bi mullee too'iyoo duubo bi tunoon ariyoon qaawii beetine? 21 No qaabbachi Abrahami bi bushoo Yisaaqin deejiya deejee gudee toommooch bi giddiihooba, shuunoona cadiqito toona? 22 Bi mullee too'iyoon shuunee toommooch heechiito bi tunoon beegaachine? Ebich bi shuunati shuunoona bi mullee too'iyoo shapaalli ceeno tunatone. 23 Yaafa Macaafo "Abrahami bi mulloon Yeerichi toommooch bi too'iyoo Yeerichi aafoochaa biin cadiqiihe" bi ito ceennitone; biyoo Yeerichi shunnacho getteetone. 24 Illa asho Yeerichi toommooch biich beeti mullee too'iyoona baach tunataanoon, ara mullee too'iyoon shuunee toommooch bi heechiyoona cadiqii beeto bi tunoon beeggii beeto ittoshine. 25 Ebiyoomon wotta yahachi tunati Raabi Yaasi wochati asheena'on bi kexooch giijii aachiqqa, bara gommona boonoshi muriccemmoyich bi gaachahooba, bi shuunati shuunoona cadiqitine. 26 Kashoyee bariti meeno qitito bi tunoomon, ebiyoomon wotta shuunee toommooch heeyaani mullee too'iyoo qititone.

Yaaqoobi 3

1 Ta maneena'ote! Dojacho tunati no toommooch beshi nalloo nalleeyemmo bi tunoon arii beeto ittoshine; ebich ittoshi daggoochee meetina'o dojachina'o tunaayeete. 2 Kittinnoo tunati no bulli wodda mooyona muriccaa beeto noone; bi yibbaataa beeti yibbaatoona muricaano koniyolla bi bee gaata, ara asho bi hulli malloon quyo hakkii beeti, shapaalli ceeni ashoone. 3 Harashoo nooch de'a bi gettemmoyich lugaamoo qapphii beeto noone; ebina no shunnaa beeti xaa'oo bulliich bi hammemmoyich tunii beeto noone. 4 Ebiyoomon wotta, marikabo amoomon oogato bi tunatee, ooga yongoonoo bi xuqqatee, gashaa beeto qaawii beeti xaa'oo waan bi hammemmoyich, ara marikaboyee gub beeti giishacha mooyina gasheeqqi hammiye. 5 Ebiyoomon wotta heciye giishacha quume tunaachaa ogooga mooyina'on bi tuniyoona geecii beetine. Giishacha qaaqqee am shaaha oogati kubboon bi michii beeto gaata shalligibote! 6 Heciyoo qaaqqoomone; heciyoo gondoyich hajeeti ikka aagatee ashoomon tunaqqiniye no quumee daggooch bi beeto; no ashittino bullin ee'ii beetone; no kashee gommo bullin michii beetone; ebi gondo bullin bi shuunemmoyich giidoon bi danaa beeto shiwaree qaaqqoocheeniye; ebi getoo Daabiloos waaneeniye getone. 7 Kubbi cooxina'onaa gaceena'onon, shawoona sha'aa beetina'onaa aachi daggooch beeti halleena'o bullinon asho dojii beetone; wotta doyitina'one; 8 tunaballi koniyolla heciyoon dojoon hakkaanoone; wuxii beeti attoona ceennitone; konicholla de'a getaani gondoone. 9 Ara heciyoona no Doononaa no Nihoona tunati Yeerin naadiyone; ara heciyoonoo Yeerichi shaahoomona halleeti asheena'on upahone; 10 ikka noonoochee naadoonaa ufona kechiye. Ta maneena'ote! Bi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iiti ashich ebiyoomo tuno tato toonoone. 11 Ikka aachi xuuphoochee nooccii beeti aaconaa caammii beeti aacona kecheha? 12 Ta maneena'ote! Balasee mixo zayitee michi aafoon aafo, oohee woyinee qomboo balasee aafoon aafo hakkeha? Kiiho beeti aaco kechii beeti aachi xuuphoochee gaawa aaco keyaanoone. 13 Ittoshi daggoochee ariyachonaa shalligachona konine? Shalligoonaa shiimoona de'a shuunoon shuunabee gaawa bi qocoona ebin bekkiibe. 14 Tunaballi kuppha qanaatoonaa bara guuphon hallee qaatoona ittoshi mullooch bi bee gaata, ariyachon shaahiree geeciyaahotine! Ibaree toommoochoo koottaahotine! 15 Ebiyoomi shalligoo damba Yeer waanee waa beeto toonoone; shawee toommeexone; meechi qaateexone; yinneena'o waaneechone; 16 qanaatoonaa bara guuphon hallee qaatoona beeti xaa'ooch, aroochoo wotta hukkoonaa gonda shuunoo bullina beetone; 17 tunaballi damba Yeer waanee waa beeti shallige shiichiqqa xalleene; daakkiqqa diggoona beetine; shiimachine; de'a ii beetine; maaroonaa de'a shuunoo bullina ceennatine; hepoonaa mulloon xalloo shaahiyoona bi waan aalloone. 18 Ashoonaa ashoonon shunii beetina'o diggoon halliya shookkati yaroochee boonoshi macii beeto cadiqee aafooniye.

Yaaqoobi 4

1 Ittoshi daggooch hayoonaa kaaroona amoochee waahe? Ittoshi daggooch koyaa beeti, hini shaweexi beemi gaawoon ittoshi qaatii beeti qaatoochee waato toona? 2 Qaatiyotine; ittoshich tunataache; ashoon wuxii beeto ittoshine; kupphiinoo qanaatahotine; ittoshi qaatiton danoon hakkaachotine. Ebich kaarahotine; hayaanoo iyotine; Yeerin qolloon ittoshi qajitoyich, ittoshich tunataache. 3 Ittoshi qaatii beeti mooyon Yeeri ittoshich bi immemmoyich qollahotine; tunaballi ittoshi qaatoon ceechoyicha iqqi gonda gaboona ittoshi qollaa beetoyich, bi waanee danataachotine. 4 Yeerich gibaneyaaneena'ote! Hini shawee toommeexi mooyon shuno Yeerina tookkii kaaro bi tunoon ariyaachotina? Illa Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'ocho tunoon daaggii beeto bulli, Yeerina shixacho tunatone. 5 Yaafa Macaafoochaa "Yeeri no mullooch bi kotiiti Yaafa Ayaano qanaatoona qaatii beetone" getee kooreeto duuboon getteeto ittoshich shaahii beeta? 6 Yeeri beshiti wojoon immii beetone; ebich Yaafa Macaafoochaa "Yeeri geecachina'ochi shuunoon shixxii beetone; tunaballi boonoshi qelloon giishii beetina'oyich wojoon immemmone" getee kooreetone. 7 Illa Yeerich hajeebote! Daabiloosinoo koyabote! Biyoo ittoshi waanee wokkemmone. 8 Yeer waan katinote! Biyoo ittoshi waan katinnemmone. Hini axaaxachina'ote! Ittoshi kishoon xalliibote! Gutta gabachina'ote! Ittoshiyoo wotta ittoshi mulloon xalliibote! 9 Tuumiree oogichi ayinibote! Eefote! Ittoshi miico oogati ayinooch, ittoshi emiroo tuumooch shaddeebe! 10 Doono Yeerichi aafooch ittoshi qelloon giishiibote! Biyoo ittoshin oogiiyemmone. 11 Ta maneena'ote! Ittoshinaa ittoshina ooneyaahotine! Bi manoon oonnii beeto, callooniye bi oonnii beeto; bi manoochi toommooch nallii beetoo, callee toommoochiye bi nallii beeto. Wotta callee toommooch ne nalli gaata, nallee gabbarooch kotato ne'alli, calloon quyaa beeto toono neene. 12 Calloon immachonaa nallachona ikka Yeeri baachiye; bi baachiye wodiyoonoo wuxoonoo hakkii beeto; tunaballi neenoomi ne manoochi toommooch nallemmi ne, koni neene? 13 "Hanaach oohee yaach ebiyoomi katamooch hammemmo noone; arooch naton kotemmo noone; giixaree shiijemmo noone" ii beetina'ote! Ellabote! 14 Yaach tunemmon ariyaano ittoshine. Ittoshi kashe amasheene? Ciinniyee bekkaachii, bekkach aallaa beeti hiinneyoomi tooneena? 15 Ebich aree qoodoon "Doono Yeeri daaggii gaata, beeyemmo noone; hininoo, oohee ok ebinoo tuniiyemmo noone" getote! 16 Tunatee and ittoshi qelloon oogiibee geecii beeto ittoshine; ebiyoomi geecee yibbaatoo bulli gondoone. 17 Illa koniyolla bi tuna gaata, de'oon shuunoon ariibee shuuno bi qayi gaata, ara ashoyich axaaxoone.

Yaaqoobi 5

1 Wotta hini gaannachina'ote! Ittoshi toommooch shaggemmi xuuxoyich "Woowo!" getibee eefote! 2 Ittoshi gaanno oqqii duubatone; ittoshi tahoon pillo maatone; 3 ittoshi aachoonaa ittoshi birawoona osharatone; nallee aabooba ebi osharo ittoshi toommooch miixoo tunemmone; ittoshi meenonoo qaaqqoochoomon michemmone. Hini ciireexi aabooch gaannoon kicito ittoshine. 4 Ittoshi maayoon qecciti shuunachina'ochi damoojoon bajii boggito ittoshine. Ittoshi toommooch boonoshi cookii beeton eke ellabote! Ebi ittoshi maayoon qeccii beetina'ochi qaaroon Beshi Mawa Doono Yeeri waayatone. 5 Shawee toommooch mashaamiti beemonaa emiroona beemoyich ittoshi qaatoon ceechito ittoshine. Gub bi bashemmi maa'oon asho aangiyoomon, ebiyoomon ittoshi ashittinoon aangiito ittoshine. 6 Cadiqo tunati ashi toommooch nalliqqi biin wuxito ittoshine; biyoo cikkii qajiye. 7 Illa ta maneena'ote! Doono Yesuusi waammi wottoon haa'iibote! Eke goyachon ciinote! Biyoo qaabba amiyonaa gub amiyona dihimmi wottoon haa'iibee shawoochee danaa beeti, aaxxoo tunati maayi aafoon quyaa beetone. 8 Ittoshiyoo wotta haa'iibote! Doono Yesuusi woyemmi aabo katinnito bi tunatoyich kupphabote! 9 Ta maneena'ote! Yeeri ittoshi toommooch bi nallaachemmoyich, ittoshinaa ittoshina guruuxiyaahotine! Ebiyoche, nallacho kellatooch katinniqqi neexatone. 10 Ta maneena'ote! Doono Yeerichi wochoon gettiti keemachina'on shalligibote! Boonoshiyoo xuuxoon haa'iyoona nooch shaahiyoon tunatina'one. 11 Haa'iyoona manjitina'on "Diireetina'one" ii beeto noone. Yoobichi haa'iyoon waayato ittoshine; wotta ciiroochaa Doono Yeeri biin bi diiroon beeggito ittoshine; Doono Yeeri oogati de'oone; ariqqachoonaniye. 12 Ta maneena'ote! Bulliyee beshoon ebin gabibote! Shimaayoona tunabe, shawoona tunabe, bara mooyonoo tunabe, amoonolla wogiyaahotine! Yeeri ittoshi toommooch bi nallaachemmoyich, ittoshi yibbaatoo "Eeha" geto bi tuna gaata, "Eeha" baach getote! "Toonoone" geto bi tuna gaata, "Toonoone" baach getote! 13 Ittoshi daggoochee koniyolla iritoo bi toommooch shaggito bi bee gaata, Yeerin qollabe. Emirii beeto koniyolla bi bee gaata, gallatee shoddoon shoddabe. 14 Ittoshi daggoochee koniyolla biiyato bi bee gaata, kittinnee guuphon yaabii beeti geeneena'on bi waan ceege; boonoshiyoo Doono Yesuusichi shigoona zayitoon huutiree Yeeri biin wodiiyemmoyich corootibeete. 15 Boonoshi qollaa beeti qolloon Yeeri waayaa beeto bi tunoon ibarii beeti asheena'ochi corooto biiyaton wodiiyemmone; Doono Yeeriyoo bi biiyoochee biin wodiiyemmone; axaaxoon shuunato bi tuna gaatoo, biin maaremmone. 16 Ebich ittoshinaa ittoshina ittoshi axaaxoon aannibote! Ittoshi biiyoochee ittoshi wodemmoyich ikkoo baroyich Yeerin qollabe; cadiqa ashi corooto giidachi shuunoon shuunaa beetone. 17 Eliyaasi noonoomi ashoone; amiyo dihaachemmoyich kupphiiqqi corootiye; ebich Isra'eelee Shawooch keeja nattaa shiritta aganoon amiyo dihaanoone. 18 Wochinnoon bi qollatee, shimaayoochee amiyo dihiye; shaweyoo maayoon immahane. 19 Ta maneena'ote! Ittoshi daggoochee koniyolla ibaree gommoochee bi muricee, ikkoo biin bi wochi gaata, 20 axaaxachon muriccii bi hammiti gommoochee wochii beeto, ara ashoon bulli yemeenee qitoochee wodii beeto bi tunoon, wotta bi shuunati wodda axaaxoonoo bi echiyoon ariibe.

1 Pheexiroosi 1

1 Yesuus Kiristoosi wochati mishiraachachi Pheexiroosi taane. Faantoosee Shawooch, Galaatee Shawooch, Qedooqee Shawooch, Isiyee Shawoonaa Bitaanee Shawoonooch beeti katamoo bulliich shiqqoo tunaa shacaqqi beeti, Yeerina kaaccati asheena'oyich hini wocho bede. 2 Nihoo Yeeri shiichiqqi bi gabitoomon, ittoshin kaaccitone; Yesuus Kiristoosich de'a ittoshi gettemmonaa bi damoona ittoshi xallemmonoyich, Yaafa Ayaanoona yaafeeto ittoshine. Yeerichi wojoonaa diggoona ittoshich woddabe. 3 No Doono Yesuus Kiristoosichi Nuggushoonaa Nihoona tunati Yeeri gallateebe. Yesuus Kiristoosin qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kichoona, gibanoona ceenniti kasho nooch bi beeyemmoyich, bi maaree beshoona guttinnoon no shiijemmoyich tuniitone. 4 Ebich Yeeri shimaaji kexooch ittoshich aallataani, duubataani, ciirataani wojoon kotiitone. 5 Ittoshi mulloon Kiristoosichi toommooch ittoshi too'ii beetoyich, yemeenee ciirooba bekkiya qanniti wodoyich Yeerichi giidoona quyeeqqi beeto ittoshine. 6 Ebich oogaton emiribote! Tunaballi and asheena'o bari bara gommona ittoshin boonoshi xuuxii beetoyich, giishacha aaboyich baach ayinii beeto ittoshine. 7 Aallemmi aacholla qaaqqooch bi geddee beeto, amoomo gaata bi tunoon xiishoyichiye; ebiyoomon wotta aachoyee beshi oogati aaxxoo tunati, Kiristoosichi toommooch ittoshich beeti mullee too'iyoo xuuxee daggoona bi beshaa beeto, ibaroo bi tuno xiisheeyemmoyichiye; Yesuus Kiristoosi bekkahooba, gallato, oogee yiiroonaa naadoonon ittoshi danemmoyichiye. 8 Biin aafoona beegaano ittoshi tunateenolla, shunnii beeto ittoshine; and biin beegaano ittoshi tunateenolla, ittoshi mulloon bi toommooch too'iito ittoshine; ebich qaaroona "Ebine" getee getteyoo hakkeyaani, oogichii woriganikkiti emiroon emirii beeto ittoshine. 9 Ittoshi emirii beeto, Yeeri ittoshin wodii bi beetoyichiye; ebiyoo ittoshi mulloon bi toommooch ittoshi too'iitoyichiye. 10 Yeeri ittoshich immemmi wojeechon keemmiti keemachina'o ebi wodoon kupphiiqqi maqqiibee, qaawiibeenoo kichii kindiiqqi gabiyeete. 11 Boonoshich beeti Kiristoosichi Ayaano, Kiristoosichi xuuxeechonaa ara xuuxoyee gub bi danemmi oogee yiireechonon shiichiqqi miixaabee, ebi mooyo bi tunemmo amee yemeenooch gaata, aabichiree bi woyemmo gaata bi bekkiiton kichii kindiiqqi ariyoyich qaawii beeheete. 12 Ara keemachina'o boonoshi gettiti wochoona boonoshi maddito, ittoshichalli, boonoshich tunee qayo boonoshich bekkahe; wotta shimaayoochee wochatee waati Yaafa Ayaanee giidoona mishiraachee qaaroon ittoshich miixati asheena'o and ara wochoon ittoshich gettitina'one; maraakeena'olla ebi mooyon maqqiqqi ariyoyich qaatii beetina'one. 13 Illa shuunoyich cuya tiyiree qannibote! Tatoona beebote! Yesuus Kiristoosi bekkahooba ittoshi danemmi wojoon ceenoona gibanabote! 14 Yeerich de'a ii beeti bushiishoon tunabotalli, ebiyee aaf tuushoona ittoshi shuunatoomi qaatoon dabbiyaahotine! 15 "Ta yaafoo taane; ebich ittoshi yaafeeton tunabote!" getee Yaafa Macaafooch bi kooreetoyich, ittoshin ceeggiti Yeeri yaafoo bi tunatoomon, ittoshi wotta ittoshi qoco bullina yaafeeton tunabote! 17 Koninolla hepaanoon bi ikki ikkoyich bi shuunati shuunoomona bi toommooch nallii beeti Yeerin "Ta Nihoocho!" iqqi ittoshi ceeggii beetoyich, illa hini iibboomo tunaqqi, ittoshi beeti yemeeno bulliich biin shatona beebote! 18 Ittoshi qaabbachina'o waanee yeshaabee ittoshi waan shaggiti duuba doyoochee ittoshi biisheeto, birawoochoomon oohee aachoochoomon aallemmi mooyona tunataanoon, bachaalli xalla bagee damoochoomon tunati, aaxxi Kiristoosichi damoona bi tunoon arii beeto ittoshine. 20 Biinoo Yeeri shawoonaa shimaayoona halleyaan beetee kaaccitone; wotta qitii duukkatina'ochi daggoochee biin kichiti, oogee yiiroonoo biich immiti Yeerichi toommooch bi naboona ittoshi mulloon too'ii beeti ittoshicha iqqi hini yemeenee ciiroochaa bekkahe. Ebich ittoshi mullee too'iyoonaa gibanoona Yeerichi toommooch tunatone. 22 Guttinnoon ittoshi shiijato, kashachonaa bulli yemeenoon beeyachona tunati Yeerichi qaaroocheeniye; ebiyoo aallataani yaroocheenalli, aallemmi yaroochee toonoone; and ibaree qaaroyich de'a getona xallaqqi kittinnee ittoshi maneena'oyich ibara shuno ittoshich beetone; ebich mulloochee tiijiree ittoshinaa ittoshina manjiiree shunabote! 24 Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Meeno tahati asho bulli mocoomone; Bi oogee yiiroo bulliyoo mocee bungoomone; Mocoo shoolliye; mocee bungoo oojiye; 25 Tunatee Doono Yeerichi qaaro bulli yemeenoon beetone." Ittoshichoo mishiraachee qaaroochaa getteeti wocho ebine.

1 Pheexiroosi 2

1 Illa gondo bullin, dawushoo bullin, mullee xalloo shaahoon, qanaatoon, oono bullinoo ittoshi waanee wokkiibote! 2 And shiijati gaggara bushiisheena'o ejoon qaatoomon, ittoshi wotta xalloo tunati Yeerichi qaaree ejoon qaatibote! Aroona diciree wodemmo ittoshine. 3 Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Doono Yeeri de'o bi tunoon ariito ittoshine." 4 Ashi waanaa hoxatee dupato, tunatee Yeer waanaa kaaccati kashachi aaxxi xaqqoomi Yesuus Kiristoos waan giddabote! 5 Ittoshi wotta yaafeeree qeesheena'ochoomon Yaafa Ayaano shalligichii beeti deejoon, ebiyoo Yeerin emirikkii beeti deejoon Yesuus Kiristoos waanaa biich giddiibee ittoshi maddemmoyich, kashachi xaqqoomon tunaree Yeerichi Yaafa Ayaano haggii beeti kexon tunabote! 6 "Yeeri 'Ebiyoche! Kexon deggii neechii beeti giimbee guummoomon tuniiqqa ta kaaccati, Taach aaxxoo tunati xaqqoon Ciyoon neechemmo taane; Bi mulloon ara xaqqee toommooch too'ii beeto ciroona yeellataachemmone' itone" getee Yaafa Macaafooch kooreetone. 7 Illa ittoshi mulloon bi toommooch too'iiti ittoshich ebi xaqqo aaxxoone; tunaballi boonoshi mulloon bi toommooch too'iyaaneena'oyich "Xaqqee kechi haggachina'o hoxaa dupiti xaqqo, Aroo kexon tuuggii neechii beeti giimbee guummon tunatone." 8 Wotta Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Asheena'on tephemmi xaqqoon, Yexi dichemmi xaqqoon tunahe." Yeerichi qaaroyich de'a geto boonoshi qajitoyich, tepheeqqi dihii beetina'one; ebiyoo shiichiqqi Yeeri boonoshich gabitoomoniye. 9 Tunatee mandaroochee keyiree woriganikkiti bi bekkooch ittoshi giyemmoyich, ittoshin ceeggiti Yeerichi de'ittinoon ittoshi gettemmoyich, kaaccati shiijaroo, Taatoo Yeerich maddii beeti qeeshoo, biich maddoyich yaafeeti aagatoo, bi hajoo tunati yoodo ittoshine; 10 ebiyee aaf Yeerichi yoodo toono ittoshine; tunaballi and Yeerichi yoodo tunato ittoshine; ebiyee aaf Yeerichi ariqqittinoon ariyaano ittoshine; tunaballi and bi ariqqittinoon ariito ittoshine. 11 Ta shunachina'ote! Kashoona koyaa beeti meechi qaatoochee ittoshi wokkemmoyich, hini shawee toommooch iibboomonaa shiqqoomona tunati ittoshin qollaa beeto taane; 12 Yeerin ariyaani asheena'o ittoshin "Gondoon shuunaa beetina'one" iqqi boonoshi oonniteenolla, ittoshi gaawa shuunoon beegiree, Yeeri nalloyich bi waahi aabooba biin boonoshi oogiiyemmoyich, boonoshi daggooch ittoshi beemi qoco gaawato tunabe. 13 Doono Yesuus Kiristoosicha getiree ukkureena'o bullich de'a getote! Wotta bulliyee besho tunaqqi qeejii beeti taatoyich, 14 gondoon shuunaa beetina'on sheeroonaa de'oon shuunaa beetina'on naadonoyich bi waanee wocheeti iraasheena'oyichoo de'a getote! 15 Ebiyoo de'a shuunoon shuunabee, ibaroon ariyaani tuusheena'o ittoshi toommooch boonoshi yibbaatemmi yibbaatoon ittoshi mucciiyemmoyich, Yeerichi daaggoo bi tunatoyichiye. 16 Sheexaanee guuchittinoochee keyiree Yeerichi guunina'ochoomon beebotalli, ara guuchittinoochee ittoshi keyon gonda shuunee qeroon tuniyaahotine! 17 Asho bullin oogiibote! Kittinnee ittoshi maneena'on shunote! Yeerich shatote! Taatoon oogiibote! 18 Guunina'ote! De'eena'onaa ariqqachina'ona tunati ittoshi doonina'on baach tunataanoon, xummeena'o tunati ittoshi doonina'onoo wotta oogiibote! Boonoshichoo de'a getote! 19 Xuqqaabee xuuxoon beeggii beeti asho Yeerin gabiibee ara xuuxoon bi haa'ii gaata, gallateeyemmone. 20 Ittoshi shuunati axaaxoyich yexxaabee ittoshi haa'ii gaata, amee naadoon danehotine? Tunaballi gaawa mooyon shuunaachii xuuxoon beeggiibee ittoshi haa'i gaata, ebi mooyo Yeerichi aafoochaa ittoshin gallatiiyemmone; 21 Yeeri ittoshin bi ceeggito ebichiye. Wotta Kiristoosi bi qelloona ittoshicha ii xuuxoon beeggiqqi, bi hilloon dabbibee, bi shuunatoomon ittoshi shuunemmoyich ittoshich bekkiitone. 22 Biyoo axaaxoon shuunataanoone; kooto bi noonoochee keyaanoone; 23 biin naaggii boonoshi beehooba, wochiqqi naagaanoone; biin boonoshi xuuxii beehooba, miichataanoone; tunaballi cadiqoona nallii beeti Yeerich bi qelloon beshiiqqi immiye. 24 Axaaxoyich qitiree cadiqee shuunoon shuunabee no beeyemmoyich, bi bi qelloona meenona michi toommooch yooddaqqi no axaaxoon shaaggiye; yexxaqqi bi mayatoyich, wodito ittoshine. 25 Ebiyee aaf aallati bagoochoomon yalyallii beeto ittoshine; tunaballi and ittoshi kashee qiddoonaa quyachona tunati Kiristoos waan wottato ittoshine.

1 Pheexiroosi 3

1 Mecheena'ote! Ebiyoomon wotta ikkikka ittoshi keneena'o Kiristoosichi wochoon ibariyaaneena'o boonoshi tuna gaata, noonoona getona tunataanoon, boonoshin oogiibee, gaawa qocoona ittoshi beemon boonoshich bekkiibee, ebi ittoshi gaawa beemi qoco boonoshin Kiristoos waan bi deebemmoyich boonoshich de'a getote! 3 Qellee shipeyoonaa aachee gudichoon gedona oohee gatiyoo aaxxoo tunati qoraddoon tahoona ashi be'anoyich tunaa beeti maachi mashaamoon qaawiyaahotine! 4 Tunaballi Yeerichi aafooch bi gatiyoo oogaton aaxxoo tunati maacaa mashaamiti ashoon tunabote! Ga'i de'oonaa gaawa shuriyachonon tunaree aallataani mallatoon qaawibote! 5 Ebiyoomon wotta wonnee yemeenooch Yeerin gibanaqqi biich diireeti genneena'o boonoshi keneena'oyich de'a getona mashaamitina'o tunatina'one. 6 Eboshichi daggoochee Saari ikkeene; biyoo Abrahamin "Ta doonocho!" iqqa ceeggaabee biich de'a iyane. Ittoshiyoo wotta amashee mooyoyicholla shataanoon gaawa shuunoon ittoshi shuuna gaata, Saarichi bushiishoo ittoshine. 7 Keneena'ote! Ebiyoomon wotta hakka guuteena'o boonoshi tunoon ariiree, gaawa shalligoona ittoshi mecheena'ona tookki beebote! Yeerichi aafooch giddaqqi corootoyich bajii beeti amashee mooyolla bi beetaachemmoyich, boonoshiyoo wotta ittoshina tookki bulli yemeenee kashee wojoon Yeer waanee danemmina'o boonoshi tunoon gabibee boonoshin oogiibote! 8 And ciiroochaa ta gettaa beeto, ittoshi bulli ikka mulloona beebote! Ikka ashi iritoon ittoshi qelli iritoochoomon tuniiree ciinote! Manaa manoochoomon ittoshinaa ittoshina shunabote! Ariqqachonaa ga'i de'oonon tunabote! 9 Yeeri bi diiroon ittoshi danemmoyich ittoshin bi ceeggitoyich, asheena'o ittoshi toommooch gondoon boonoshi shuuna gaata, gondoon gaaccaahotine! Boonoshi naagi gaata, boonoshin diiribotalli, wochiree naaggaahotine! 10 Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Emiree kashoona beemon shunnii beeto, bi beeti yemeenooch gaawa mooyon beegoyich qaawii beeti asho, bi heciyoona gondoon, bi noonoonoo dawushee yibbaatoon yibbaataaye; 11 Gonda mooyoochee bara shokiree, gaawa mooyon shuunabe; ashoona tookkiree diggoona beemon kupphiiree qaawibe; 12 Doono Yeerichi aafo cadiqeena'o waan ciinnii beetone; boonoshi qolloon waayoyich bi waamo qechoone; tunaballi Doono Yeeri gondoon shuunaa beetina'on kaaremmone." 13 De'a shuunoon shuunoyich ittoshi qiicca gaata, ittoshi toommooch gondoon hallemmo konine? 14 Tunaballi cadiqee shuunoon ittoshi shuunatoyich ittoshin xuuxoon boonoshi bekkii gaata, diireeto ittoshine. Asheena'ochi miichoon shattaahotine! Keqqiyaahotine! 15 Tunaballi Kiristoosi yaafoo bi tunoon shalligibee biich goyinnabote! Doono bi tunoon shalligibee biin oogiibote! "Gubbich ittoshich beeti gibano amashoone?" iqqi ittoshin echammina'ochi echoon ittoshi wochemmoyich, bulli aaboon qanniton tunabote! 16 Tunaballi shiimabee boonoshi yibbaatoon qallaayaanoon oogiibee yibbaatabote! Kiristoosina tookkii ittoshich beeti ikkittinee naboona ittoshi danati gaawa qocoon naagaa beeti asheena'o "Gonda mooyoniye boonoshi shuunaa beeto" iqqi boonoshi oonnii beeti oonoyich boonoshi yeellemmoyich, xalla mullo ittoshich beebe. 17 Ebiyoo ebi Yeerichi daaggoo bi tuna gaata, gondoon shuunoona tunataanoon de'oon shuunoona xuuxoon ittoshi beego gaawato bi tunatoyichiye. 18 Ebiyoomon Kiristoosi Yeer waan noon giddiyoyich, bi bi qelloona cadiqo tunaabee, hukkoon shuunatina'oyicha iqqi ikka kaalloon ashi axaaxee naboona meenona qititone; tunaballi ayaanoona beeyachon tunatone. 19 Ara beeyachon bi tunati ayaanoona hammiqqi, cuyee kexooch cuchaqqi beeti kasheena'oyich Yeerichi qaaroon gettiye; 20 wonna Noohi marikaboon bi qannii beeti yemeenooba, Yeeri hini ara asheena'o bi waan boonoshi wottemmoyich haa'iyoona bi quyateenolla, arooba bi waan wottataaneena'one; giishacheena'o, eboshiyoo shimitta asheena'o baach aacona wodiyeete. 21 Ebi aaco wotta and noon wodii beeti, aacona afaalleyee shaahiyoone; aacona afaalleyoo geto, Yeer xalla mulloon nooch bi immemmoyich no qollaa beeti qolloalli, ashi qeddooch beeti kiinoon machii bayo geto toonoone; ebiyoo bi tunaa beeto, Yeeri Yesuus Kiristoosin qitii duukkatina'ochi daggoochee bi kichoonaniye. 22 Yesuus Kiristoosiyoo damba shimaayooch kechiqqi Yeerichi qanna bad beetone; arooch beeti maraakeena'o, shimaayeexi ukkureena'onaa giidachina'o bullina biich hajee beetina'one.

1 Pheexiroosi 4

1 Kiristoosi meenona xuuxoon bi beeggitoyich, ittoshi wotta ebi shaaha gaboon yeshoyich qannibote! Ebiyoo bi meenona xuuxoon bi beeggito, axaaxoon shuunoon qajito bi tunatoyichiye. 2 Illa ebiyee gub meenona beemoyich ittoshich echati yemeenooch Yeerichi daaggoyichalli, ittoshi gonda qaatoyich hajeeree beeyaahotine! 3 Yeerin ariyaani asheena'o tunii beetoomon, yeellii beeti kaayo, meechi qaatoo, masho, qelloon battii beeti duubo, beshiiqqi uyonaa tiyaarii beeti gommona shaahiitee shuuneeti nuggushoyich goyinnoona ebiyee aaf ittoshi beshiiti yemeeno illa beddiye. 4 Ebi mooyoyich boonoshina tookkii ikkottaqqi meechi qaatoo bullin ceechoyich ittoshi woco qajitoyich woriganaabee, ittoshin naagaa beetina'one; 5 tunaballi kashoona beetina'onaa qititina'onochi toommooch nalloyich qanniti Kiristoosichi aafooch neexaree boonoshi shuunati shuunoyich echeeyemmina'one. 6 Kiristoosi mishiraachee qaaroon qititina'oyich bi gettito, asho bullichoomon meenona qitee nalloo boonoshi toommooch nalleeto bi tunateenolla, Yeeri Beeyachon tunaqqi bi beemoomon ayaanoona beeyachon tunaree boonoshi beeyemmoyichiye. 7 And illa bulli moochi ciiro katinnitone. Ebich corootoon ittoshi hakkemmoyich ittoshi qelloon quyaree tatoona beebote! 8 Shuno bareena'o shuunati axaaxoon maariye; ebich bulli mooyoyee shiichiree ittoshinaa ittoshina mulloochee tiijiree shunabote! 9 Guruuxeyaanoon ittoshinaa ittoshina ikkoo baroon iibbiibe. 10 Asho bi ikki ikkoona Yeeri biich immiti bari bara wojoona tatoona shuunaree, ara Yeer waanee bi deqqiti wojoon bareena'oyich gaaccemmon tuniibe. 11 Yesuus Kiristoos waanaa mooyo bullina Yeeri oogemmoyich, Yeerichi qaaroon gettii beeti asho koniyolla bi tuna gaata, Yeerichi qaaroon bi gettemmoyich wocheeti ashoochoomon gete; maddii beeto bi tuna gaata, "Yeeri taach immii beeti giidoonaniye ta maddii beeto" getiree maddibe; oogee yiiroonaa giidoona bulli yemeenoon Yeerich tunabe; tookona. 12 Ta shunachina'ote! Kiristoosichi toommooch ittoshi mullee too'iyoo ibaroo bi tuno xiisheeyemmi, qaaqqoomo tunaqqi ittoshi toommooch shaggii beeti xuuxoyich "Dallaawa mooyo no toommooch waatone" getiree keqqiyaahotine! 13 Tunaballi Kiristoosichi oogee yiiroo gaxxeehooba oogati emiroona ittoshi wucwuccemmoyich, and ittoshi toommooch shaggii beeti xuuxo bi toommooch shaggiti xuuxoon shaahoo bi tunatoyich emiriibote! 14 Kiristoosicho ittoshi tunatoyich ittoshin boonoshi naaggitee, diireeto ittoshine; ittoshi diireetoo, oogee yiiree Ayaano, ebiyoo Yeerichi Ayaano, ittoshi toommooch bi beetoyichiye. 15 Ittoshi daggoochee konichi toommoocholla xuuxo shagi gaata, ashi kashoon bi kichitoyich, oohee bi gaajitoyich, oohee gonda shuunoon bi shuunatoyich, oohee ashi mooyooch bi giyitoyich tunaaye. 16 Tunaballi kittinnoo getee bi ceeggeetoyich xuuxo bi toommooch shagi gaata, ara shigoona bi ceeggeetoyich Yeerin gallataballi, yeellaaye. 17 Yeeri nallemmi aabo shaggitone; shiichiree bi kechi asheena'ochi toommooch nallemmone. Shiichiree no toommooch nallemmo bi tuna gaata, Yeerichi mishiraachee qaaroyich de'a getaani asheena'ochi ciiro amoon tunehe? 18 Yaafa Macaafooch bi kooreetoomon, "Cadiqa asho giishacheech bi wodemmo tuna gaata, hukkachina'onaa axaaxachina'onochi toommooch amo tunehe?" 19 Ebich Yeerichi daaggoona xuuxo beeggii beetina'o, de'a mooyon tuniibee, gibaneeto tunati, halliti Yeerichi kishooch boonoshi kashoon quyiibeete.

1 Pheexiroosi 5

1 Illa boonoshina tookkii geeno, Kiristoosichi xuuxee miixoo, wotta bekkiya ii beeti Kiristoosichi oogee yiiroochee qoodiyacho tunati ta, ittoshi daggooch beeti geeneena'on ciiccaa beeto taane; 2 asho bi bagoon bi quyoomon, ittoshi waan beeti Yeerichi asheena'on quyabote! Asho ittoshin "Shuunabote!" iqqi iritiitoyich tunataanoon, Yeeri daaggitoomon ittoshi mulloochee tiiji shuniree shuunabote! Ittoshich gaacoon qaawoona tunataanoon, de'a ittoshi daaggoona quyabote! 3 Kittinnee guuphina'oyich gaawa shaahiyoon tunaree bekkabotalli, boonoshin giidoona hajiyaahotine! 4 Ebi mooyina'on ittoshi tunii gaata, qiddeena'ochi qiddoo bi waahi aabooba, aallataani oogee yiiree gubbichoon ittoshich immemmone. 5 Gurimaasheena'ote! Ebiyoomon wotta geeneena'oyich de'a getote! Yaafa Macaafo "Yeeri geecachina'ochi shuunoon shixxii beetone; tunaballi boonoshi qelloon giishii beetina'oyich wojoon immemmone" iye; ebich kittinnoo tunati ittoshi bulli ikkoo baroyich bi qelloon giishiibee qellee giishiyoon tahoochoomon tahabote! 6 Illa Yeeri bi daaggiti aabooba ittoshin bi oogiiyemmoyich, Beshi Mawa Yeerichi aafooch ittoshi qelloon giishiibote! 7 Biyoo ittoshich gabii beeto bi tunatoyich, ittoshin iritii beeti mooyo bullin bi toommooch dufote! 8 Tatoona beebote! Qaallibote! Ittoshi shixacho tunati Daabiloosi bi qooxxemmon qaawiqqi, ciddii beeti daaharoochoomon guuddii beetone; 9 shawee toommooch beeti kittinnee ittoshi maneena'o ebiyoomi xuuxo bullin beeggii beetina'o boonoshi tunoon ariiree, Yeerichi toommooch ittoshi mullee too'iyoona manjiree koyabote! 10 Kiristoosi Yesuusina tookki ikkoo tunaree, bulli yemeenee bi oogee yiiroochee ittoshi qoodeeyemmoyich ittoshin ceeggiqqi wojoo bullin immii beeti Nuggushoo Yeeri, giishacha aaboon xuuxoon ittoshi beeggitoyee gub, bi bi qelloona ittoshich mooyo bullin tachemmone; ittoshin manjiiyemmone; ittoshin kupphiiyemmone; ittoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyoochee ittoshi shuuraachemmoyich ittoshin neechemmone. 11 Biichoo bulli yemeenoon giidoo tunabe! Tookkona. 12 Ittoshin ciiccaabee, hini wojoo ibara Yeerichi wojoo bi tunoon ittoshich miixaabee, gibaneeti manoomon ta tuniiti Silibanoosichi kishoona hini qamini wochoon ittoshich koorii daachii beeto taane. Ebi ara Yeerichi wojoona manjiree neexabote! 13 Ittoshina tookkii wotta Yeeri biich kaacciti, Baabilooni kittinnee guuphi asheena'o, ta bushoo Maariqoosiyoo ittoshin diggii beetina'one. 14 Kiristoosichi shunoona tunati shumeyoona ittoshinaa ittoshina ikkoo baroon diggiibe! Kiristoosina tookkii ikkittino beeti ittoshi bullich diggoo tunabe.

2 Pheexiroosi 1

1 Yesuus Kiristoosichi maddachonaa mishiraachachona tunati Simoon Pheexiroosi taane. No Nuggushoonaa noon Wodiyachona tunati Yesuus Kiristoosi cadiqo bi tunatoyich, Kiristoosichi toommooch nooch beeti, aaxxoo tunati mullee too'iyoon no danatoomon danati ittoshich; 2 Yeerinaa no Doono Yesuusinon ittoshi ariyoona wojoonaa diggoona ittoshich woddabe. 3 Yesuus Kiristoosi bi oogee yiiroonaa bi de'ittinoonoochee no qoodeeyemmoyich, noon ceeggiton no ariyoona yaafeeti kashoonaa Yeerin oogii beeti qocoona no beeyemmoyich bi nuggushittinee giidoona qaawii beeti mooyo bullin nooch immiye. 4 Ebina aaxxoonaa oogatonon tunati gibanoon nooch gibanikkiye; ebi gibanoon bi gibanikkito, Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'ochi toommooch beechii, duubii beeti gonda qaatoochee muriciree Nuggushoo Yeerichi shuriyoochee qoodeyachon ittoshi tunemmoyichiye. 5 Ebich kuppharee shuunabee Kiristoosichi toommooch ittoshi mullee too'iyee toommooch de'ittinoon, de'ittinee toommooch Yeerinaa bi daaggoonon ariyoon, 6 Yeerinaa bi daaggoonon ariyee toommooch qellee quyoon, qellee quyee toommooch haa'iyoon, haa'iyee toommooch Yeerin oogii beeti qocoona beemon, 7 Yeerin oogii beeti qocoona beemi toommooch kittinnee manittinee shunoon, kittinnee manittinee shunee toommooch asho bullin shunon daakkibote! 8 Ebi mooyina'o ittoshich bee gaata, woddaanoo boonoshi geti gaata, Doono Yesuus Kiristoosin beshaa beshiiqqi ariyoona gaacachonaa aafachonon ittoshin tuniiyemmina'one; 9 ebi mooyina'o biich aalli asho, katinooch beeti mooyina'on baach ciinnii beeti aaf yaama ashoomone; ebiyee aafi bi axaaxoochee bi xalloon battatone. 10 Ebich ta maneena'ote! Yeeri ittoshin bi ceegonaa bi kaacona xiisheeto bi tunoon ittoshi bekkiiyemmoyich, aafichoyee beshoon shuunoyich kupphabote! Ebi mooyina'on ittoshi tunii gaata, ittoshin tephi dichemmi mooyo ciroona aalloone. 11 Ebina no Doononaa noon Wodiyachonon tunati Yesuus Kiristoosichi bulli yemeenee taatittinee shimaaji kexooch gimi hakkoo ittoshich immeeyemmone. 12 Ebich ebi mooyina'on ariito ittoshi tunateenolla, ittoshi waan beeti ibaree qaaroona manjito ittoshi tunateenolla, wochi wochiree ittoshich shalligichemmo taane. 13 No Doono Yesuus Kiristoosi taach xalla bi gettitoomon, ta meenonaa ta kasheena barbaremmi aabo katinnito bi tunoon ta ariitoyich, bat kashoona beebee ebi mooyina'on wochii wochiqqi shalligichiibee ittoshin qaalliyoo taach qaawii beeto tunaqqi bekkahe. 15 Wotta ta qititoyee gub, bulli aaboon ebi mooyina'on ittoshi shalligemmoyichiye ta qiiccemmo. 16 "No Doono Yesuus Kiristoosi oogati giidoona woyemmone" iqqa no gettaa bee gaata, bi oogee yiiroon no hajee aafoona beeggaqqaanalli, maroona asho yibbaatati tochoon waayaqqa toonoone no ittoshich arichiito. 17 Woriganikkiti shimaaji oogee yiirachi, damba Yeer waanee "Biinna ta emiriti, ta shunnaa beeti ta Bushoo aroone" ii beeti qaaro biich waahooba, Nihoo Yeeri biin oogiihe; oogee yiiroonoo biich immiye; 18 nowoo yaafeeti guudi toommooch biinna tookkii no beetee, hini qaaro shimaayoochaa bi gettii beetee waayahone. 19 Ebich keemachina'o keemmiti qaaroon beshoon xiishiqqa ibarii beeto noone; shawoo harimmi wottoon haree xojano aaxxoomon Kiristoosichi bekko ittoshi mullooch bi aaxxammi wottoon, asho mandara xaa'ooch aaxxaa beeti ceechoon bi yeshoomon hini keemee qaaroon ittoshi yeshi gaata, ittoshich gaawato tunemmone. 20 Bulliyee shiichiree ebin shalligibote! Asheena'o Yaafa Ayaanoona yaabeeqqi Yeeri boonoshich immiti wochoon gettiyeetalli, keemo ciroona ashi daaggoona waataanoone; ebich asho koniyolla Yaafa Ayaanee gaachaalloon, Yaafa Macaafooch kooreeti keemoon bi hajee gaboona tachiqqi biishoon hakkaache.

2 Pheexiroosi 2

1 Wonna Isra'eeleena'ochi daggooch kootoon keemmii beeti keemachina'o beetina'one; ebiyoomon wotta koota dojachina'o ittoshi daggoochee tiyemmina'one; eboshiyoo boonoshin biishaa wodiiti Doono Yesuus Kiristoosin nookkaree, kittinneena'ochi mullee too'iyoon aallii beeti koota gaboon shokiibee giijemmina'one; ebina kaataa aalloon boonoshi toommooch deebemmina'one. 2 Yeellii beeti boonoshi gonda qocoon beegiree meetina'o dabbemmina'one; eboshichi naboona ibaree gommon bekkii beeti mishiraachee qaaro naaggeeyemmone. 3 Gijoon hiriggiqqi boonoshi halliti mooyon getona ittoshin dachibee ittoshi waanee gaacoon danemmina'one; nallachi Yeeri boonoshi toommooch nalliya qannitone; biyoo tokkatataachemmone; bi gettitoomon boonoshin shiwaree qaaqqooch dupemmone. 4 Yeeriyoo axaaxoon shuunati maraakeena'oyich ariqqataanoon, qititina'o kiceeti hoonee xuuxee xaa'ooch dupiqqi, mandarooch cucharee nallee aabooch beddaahee boonoshi quyeeyemmoyich bi tuniitoyee, 5 wonna shawee toommooch beeti asheena'oyich ariqqataanoon, axaaxachi asheena'ochi toommooch aallii beeti aacon kindiiqqi, cadiqee gommichon boonoshich gettii beeti Noohin bara shabaatta asheena'ona tookkii bi wodiitoyee, 6 axaaxoon shuuniya gabii beetina'on cuu'iiya Sodoominaa Gamoorinon tulloo tunii michii aalliiqqi boonoshi toommooch bi nallitoyee, 7 cadiqo tunati Looxiyoo boonoshi daggooch beebee boonoshi hukkee shuunoon beegonaa waayoona qemi qemona oogaton xuuxaabee ebi ara hukkachina'ochi yeellii beeti qocoona oogaton iriteeti ara cadiqa uro Looxin bi wodiitoyee, 9 Doono Yeeri biin oogii beetina'on boonoshi toommooch shaggiti iritoochee aabichiree bi wodiiyemmo gaata, axaaxachina'on, beshoon wotta ee'ii beeti meechi qaatoon ceechii beetina'onaa boonoshiyee damba beeton hoxaa beetina'onon nallee aabooch beddaahee cuyiree aabichi bi quyemmo gaata arii beetone. Hini ara koota dojachina'o aaf kuppheena'onaa geecachina'ona tunaqqi damba shimaayooch beeti oogee yiirachina'on boonoshi naaggii bee gaata, yeellataacheete; 11 tunaballi maraakeena'o giidoonaa hakkoona boonoshiyee amoomon beshitina'o boonoshi tunateenolla, Doono Yeerichi aafoochaa eboshichi toommooch naagaabee boonoshin taggataaneena'one. 12 Ebi ara asheena'o boonoshi ariyaani mooyoyich naagaa beetina'one; ollatee aalloyich shiijati, boonoshi halloona shalligoon hakkaani kubbi cooxoomina'one; kubbi cooxina'oo ollatee aallemmoomon ebiyoomon aallemmina'one. 13 Boonoshi gonda shuunoomona qoccatee xuuxoon beeggemmina'one; araddee aaboona meechi qaatoon boonoshi ceechii bee gaata, oogati emirooniye boonoshich bi shaahii beeto; kiineena'onaa ee'eena'ona tunaabee ittoshin dawushii boonoshi itoyich emirii beetina'one; ittoshina tookkiinolla bacceeqqi uchii maa beetina'one. 14 Maacheen beeggii beshiiyaaneena'one; "Beddiye" iqqi axaaxee shuunoochee wottataaneena'one; Yeerichi toommooch mullee too'iyoona manjaani asheena'on dachii beetina'one; gonda qaatoon doyiti mullo boonoshich beetone; upati shiijareena'one. 15 Kaama gommon qajiqqi muriccitina'one; Be'oorichi bushoo keemachi Balaamichi gommon dabbitina'one; biyoo gondoon shuunoona danaa beeti gijoon qaatiye. 16 Tunaballi Balaami Yeerichi getoon bi shaaddatoyich, noonaalli miima kure ashi qaaroomi qaaroona yibbaataqqa ara keemachon kaaraa bi geyee shuunoochee wochiyane. 17 Eboshi gaacaalli, shuuqqiti aachi xuuphoomina'one; yubee yongo yongaqqi shaccii aallii beeti quboochoomon aallemmina'one; boonoshinoo dunna mandaroo quyaa beetone. 18 Geeciibee tuusha yibbaatoon yibbaataa beetina'one; axaaxoona beetina'ochi daggoochee muriccii kechii beetina'on, bekkach bat boonoshi kecha iyee, yeellii beeti meechi qaatoona dachii beetina'one. 19 "Guuchittinoochee kechemmo ittoshine" iibee boonoshich gibanikkii beetina'one; tunaballi boonoshi qelloona axaaxoyich hajee beeti guunina'one. Asho biyee besho tunaqqi biin qiiccaa dichiti amashee mooyoyicholla bi hajee gaata, ara biin hajiti mooyoyich guunone. 20 No Doononaa noon Wodiyachona tunati Yesuus Kiristoosin ariiqqi, Yeerich de'a getaani asheena'ona tookkii boonoshi shuunaa beeti ee'a shuunoochee boonoshi kechitoyee gub, wochinnoon ara ee'a shuunoona olleeqqi boonoshi yecha gaata, aafi boonoshi beemoyee beshoon gubbi beemo sheeqqito tunemmone. 21 Cadiqee gommon boonoshi ariitoyee gub, mishiraachachina'o boonoshich gettiti mishiraachee qaaroochee gub boonoshi wottoyee, ara cadiqee gommon boonoshi ariyaan gaata, boonoshich gaaweshone. 22 "Kunaanoo bi cooyoon napphiya wottahe"; wotta Gudini machaa bi itoyee gub wochinnoon dengooch gediriya wottahane" ii beeti tochoo boonoshina ibaratone.

2 Pheexiroosi 3

1 Ta shunachina'ote! And ittoshich ta koorii beeti wocho hini guttinnee wochoone. Ebiyee aaf yaafeeti keemachina'o gettiti qaaroon, wotta mishiraachachina'o ittoshich dojiti no Doononaa noon Wodiyachonochi getoon ittoshich shalligichiibee, ebi gutta ta wochoona tata gaboon ittoshi gabemmoyich ittoshin shuurikkiya koorito taane. 3 Yemeenee ciirooba boonoshi hajee qaatoon baach ceechii beetina'o woyemmina'o tunoon shiichiree ariibote! Boonoshiyoo ittoshi toommooch coonemmina'one. 4 Ittoshin coonabee, " 'Woyemmo taane' iqqi gibanikkiye; illa aaye bi waato? No qaabbachina'o qititina'one; tunatee shawoonaa shimaayoona halleetoochee tiijiqqi and beddaahee bulli mooyo aafi bi beemoochee shaddeyaanoone" gettemmina'one. 5 Wonna Yeeri bi gettiti qaaroona shawoonaa shimaayoonon bi halloon shalligoon qaawaacheete; shaweenoo aacoochee aacona shuunahe; 6 wotta aaco wonna shawee toommooch beeti mooyo bullin maaqqi aalliihe. 7 Tunaballi Yeeri biin oogiyaani asheena'ochi toommooch nalliree boonoshin shiwaree qaaqqooch bi dupimmi wottoon, and hini beeti shawoonaa shimaayoonon kotiitone; bi kotiito, "Gub qaaqqoona aalliiyemmo taane" iqqiniye. 8 Ta shunachina'ote! Ittoshi hini ikka mooyon battiyaahotine! Doono Yeer waanaa ikka qemo huma natoomo, huma natoo ikka qemoomone. 9 Ikkikkeena'oyich yagemmo bi shaahii bee gaata, bi gibanikkiti qaaroon ceechoyicha getiree yagaachemmone; tunaballi koniyolla shiwaree qaaqqooch bi giyaachemmoyich, asho bulli bi axaaxoochee Yeer waan bi wottemmon shunniqqi, ittoshicha iqqiniye bi haa'ii beeto. 10 Doono Yesuus Kiristoosi wotta woyemmi aabo gaayoochoomon diqqoona shaggemmone; arooba shimaayoo oogati qaaroona gigabee aallemmone; shimaayooch beeti mooyina'o bulli qaaqqoona miciree aallemmina'one; wotta shaweenaa bi toommooch beeti mooyina'o bullina miciree aallemmina'one. 11 Ebi bulli ebiyoomon aallemmo bi tuna gaata, Yeeri nallemmi aabo shagon quyabee, kaataree bi woyemmoyich ittoshich hakkee beeti mooyon tuniibee, yaafeeti qocoonaa Yeerin oogii beeti beemonon beemo am shaahoon ittoshich qawii beeto tunehe? Arooba shimaayoo miciree aallemmone; shimaayooch beeti mooyina'oo oogati qaaqqee gaamoona muuyi aallemmina'one. 13 Tunaballi bi gibanikkiti gibanoomon, cadiqee shuunoo baach shuunee beeti andra shimaayoonaa andra shawoonon quyaa beeto noone. 14 Ebich ta shunachina'ote! Ebi mooyina'on quyabee, Yeerichi aafooch kiinaallo muricaallo tunaree mullee diggoona beebee ittoshi danemmoyich kupphabote! 15 No Doono Yeeri haa'ii bi beeto ittoshi wodoyich bi tunoon shalligibote! No shunnaa beeti no manoo Phawuloosi Yeeri biich immiti ariyoona ittoshich bi kooritoomoniye; 16 bi kooriti wocho bulliich wotta ebi mooyon gettitone; ebi ara wocheena'ochi daggooch shalligoyich iritii beeti ikkikka mooyo beetone; ariyaaneena'onaa Yeerichi toommooch mullee too'iyoona manjaani asheena'ona kooreeti bara Yaafa Macaafeexi qaaroon boonoshi wuuqqoomon, Phawuloosi kooriton wotta wuuqqii beetina'one; ebich nallaa gallooba, "Shiwaree qaaqqooch dupabeete" immi nalloon boonoshi toommooch deebii beetina'one. 17 Illa ta shunachina'ote! Ebin shiichiqqi ariito ittoshine; ebich ittoshi qelloona ebi ara hukkachina'ochi muricoon dabbiree Yeerichi toommooch beeti ittoshi mullee too'iyee manjoochee ittoshi dihaachemmoyich, ittoshi qelloon ariibote! 18 Wotta no Doononaa noon Wodiyachona tunati Yesuus Kiristoosi immii beeti wojoon danoonaa biin ariyoona dicote! Biich andoo, bulli yemeenoonoo oogee yiiroo tunabe; tookkona.

1 Yowannisi 1

1 "Kashee Qaaro" gettee beeti, bulliyee aaf beeton, no waamona no waayatonaa no aafoona beeggaqqa xiishii no ciinnatonon, wotta no kishoona yechaqqa no beeggaton ittoshich koorii beeto noone. 2 Hini kashoo xalla bi keyee no beeggaton ittoshich miixaa beeto noone; ebiyee aaf Nihoo Yeer waan beeto, noochoo bekkati hini bulli yemeenee kashoon ittoshich arichii beeto noone. 3 Wotta noonna tookki ikkittino ittoshich bi beeyemmoyich, no beeggatonaa no waayatonon ittoshich gettaa beeto noone. No ikkittinoo Nihoo Yeerinaa bi Bushoo Yesuus Kiristoosina tookkiiniye. 4 Ebin no koorii beeto, oogichiree no emiremmoyichiye. 5 Hini "Kashee Qaaro" Yeerichi Bushoo waanee no waayato, andoo ittoshich no arichii beeti wocho "Yeeri bekkoone; mandaroo cir bi waan aalloone" ii beetone. 6 Ebich "Biinna tookkii ikkittino nooch beetone" iibee mandaroona no sha'a gaata, koottaa beeto noone getone; ibaroonoo shuunataano noone. 7 Tunaballi aroo bekkooch bi beemoomon bekkoona no sha'a gaata, noonnaa noonnochi daggooch ikkittino beetone; wotta bi Bushoo Yesuus Kiristoosichi damoo no axaaxoo bulliichee noon xallii beetone. 8 "Axaaxoo nooch aalloone" no geti gaata, wochii no qellooniye no dachii beeto; ibaroo no mullooch aalloone. 9 Tunatee no shuunati axaaxoon Yeerich no aanni gaata, biyoo no axaaxoon maaroonaa gonda no shuunoo bulliichee noon xalliyoonoyich, gibaneetonaa cadiqoonaniye. 10 "Axaaxoon shuunataano noone" no geti gaata, biin kootii beeto noone getone; bi qaaroo no mullooch aalloone.

1 Yowannisi 2

1 Ta shuni bushiisheena'ote! Hinin ittoshich ta koorii beeto, axaaxoon ittoshi shuunataachemmoyichiye; tunatee no daggoochee koniyolla axaaxoon bi shuuna gaata, no keroyich shoobbacho Nihoo Yeerichi aafooch beetone; biyoo cadiqo tunati Yesuus Kiristoosine. 2 Biyoo Yeeri no axaaxoon nooch bi maarii beeti deejoone; no axaaxoo ikketon baach tunataanoon ashi bushoo bullichi axaaxoon bi maarii beeti deejoone. 3 Yeeri "Tuniibote!" ii beeti mooyon tunii beeto no tuna gaata, ebina biin ariito no tunoon xiishii arii beeto noone. 4 "Yeerin arii beeto taane" iibee Yeerichi getoon tuniyaani asho bi bee gaata, koottitone; ibaroo bi mullooch aalloone. 5 Tunatee Yeerichi getoon tunii beeto bulli, Yeeri biin bi shunon xiishii arii beetone. "Yeerina tookkii taach beeti ikkittinoon quyaa beeto taane" ii beeti asho, bulli mooyona Kiristoosin shaahibe. Ebina biinna tookkii nooch beeti ikkittinoona no beemon xiishii arii beeto noone. 7 Ta shunachina'ote! Ittoshich ta koorii beeti mooyo, bulliyee aaf Yeeri "Tuniibote!" iqqi ittoshich bi gettiti mooyonalli, bat hanaach "Tuniibote!" iqqi bi gettii beeti mooyon toonoone. Bulliyee aaf bi gettiti mooyo ittoshi waayati qaaroone. 8 Tunaballi andra mooyon ittoshich koorii beeto taane; ebi ara mooyo Kiristoosi shuunati mooyonaa ittoshi shuunaa beeti mooyona ibaroo bi tuno bekkatone. Bi bekkaa beetoo, mandaroo beshaa beetonaa ibara bekko harii bekkaa bi beetonoyichiye. 9 "Bekkooch beeto taane" iibee bi manoon shixxii beeto, and beddaahee mandaroochiye bi beeto. 10 Bi manoon shunnii beeto bekkoochiye bi beeto; amee gommonolla biin yexi dichemmi xugo aalloone. 11 Tunaballi bi manoon shixxii beeto mandaroochiye bi beeto; mandaroonaniye bi sha'aa beeto. Bi hammii beeti gommo biich bekkataanoone. Biich bekko bi qajiti naboo, mandaroo bi aafoon bi kaapitoyichiye. 12 Ta shuni bushiisheena'ote! Ittoshich ta koorii beeto, Yeeri Yesuusichi naboona ittoshi axaaxoon bi maaritoyichiye. 13 Niheena'ote! Ittoshich ta koorii beeto, bulliyee aaf beeton ittoshi ariitoyichiye. Gurimaasheena'ote! Ittoshich ta koorii beeto, gondoochi nihoon koyaa ittoshi wochitoyichiye. Ta shuni bushiisheena'ote! Ittoshich ta koorii beeto, Nihoo Yeerin ittoshi ariitoyichiye. 14 Niheena'ote! Ittoshich ta koorii beeto, bulliyee aaf beeton ittoshi ariitoyichiye. Gurimaasheena'ote! Ittoshich ta koorii beeto, kuppho ittoshi tunatoyich, Yeerichi qaaroo ittoshi mullooch manjiqqi bi beetoyich, gondoochi nihoonoo koyaa ittoshi wochitoyichiye. 15 Illa shawoonaa shawee toommonooch beeto bullinon hiriggiyaahotine! Shawee toommooch beeti mooyo bulli, aroo ashi meeno qaatii beeti mooyo, bi aafoona ciinniqqi bi dakii beeti mooyonaa geecoona bi yebanaa beeti mooyonaniye; eboshi bulli shawee toommeexina'oalli Nihoo Yeer waanee waa beetina'o tooneena'one. Ebich koniyolla shawee toommooch beeton bi shuni gaata, Nihoo Yeerin shunaanoone. 17 Shawoonaa asho qaatii beeti shawee toommeexi mooyo bullina beshaa beetina'one; tunaballi Yeerichi daaggoon tunii beeto, bulli yemeenoon manjiree beeyemmone. 18 Ta shuni bushiisheena'ote! Hini yemeenee ciiroone; ebich "Kiristoosina koyacho woyemmone" getee ittoshi waayatoomon, andolla meeti Kiristoosina koyachina'o tiyitina'one. Ebina yemeenee ciiro bi tunoon arii beeto noone. 19 Boonoshiyoo no daggeexina'o tuno boonoshi qajitoyich, no daggoochee kechiyeete. no maggacho boonoshi tunato gaata, noonna tookki manjiree beeyeshina'one. Ebina boonoshi bulli no maggacho boonoshi tunee qayo arichemmoyich, no waanee bariqqi kechitina'one. 20 Tunatee ittoshi Kiristoos waanee Yaafa Ayaanoon deqqito ittoshine; ebich ittoshi bulli ibaroon arii beeto ittoshine. 21 Ibaroon ittoshi arii beetonaa ibara mooyoochee amashee koota mooyolla danee bi qayon ittoshi arii beetonoyichalli, "Ibaroon ariyaachotine" iqqa ittoshich kooraano taane. 22 "Aroo Kiristoosi toonoone" iqqi Yesuusin nookkaa beetoyee damba koottii beeto, konine? Nihoo Yeerinaa Yeerichi Bushoonon nookkaa beeto aroo Kiristoosina koyachone. 23 Yeerichi Bushoon nookkaa beeto bullich Nihoo Yeeri aalloone; "Yesuusi Yeerichi Bushoone" iqqi miixaa beetoyich Nihoo Yeeri wotta beetone. 24 Ebich bulliyee aaf ittoshi waayati qaaro ittoshi mullooch manjiree beebe. Bulliyee aaf ittoshi waayati qaaro ittoshi mullooch bi bee gaata, ittoshi wotta Nihoo Yeerinaa Yeerichi Bushoona tookkii ittoshich beeti ikkittinoona beeyemmo ittoshine. 25 Kiristoosi nooch bi gibanikkiti hini gibano, bulli yemeenee kashoone. 26 Ittoshin muricciya qaawii beeti asheena'ochon ittoshich koorito taane. 27 Tunaballi Kiristoos waanee ittoshi deqqiti Yaafa Ayaano ittoshina tookkii beetone. Biyoo bulli mooyon ittoshich bi dojii beetoyich, bara asho ittoshich dojoo qaawiyaache. Aroo ittoshich bi dojii beeto ibaroonalli kootoon toonoone. Illa bi ittoshich dojitoomon Kiristoosina tookkii ittoshich beeti ikkittinoona manjiree beebote! 28 Andoo ta shuni bushiisheena'ote! Kiristoosin no beegiyooba no shataachemmoyich, bi waahooba bi aafooch no yeellataachemmoyich, biinna tookkii ittoshich beeti ikkittinoona manjiree beebote! 29 Cadiqo bi tunoon arii beeto ittoshine; ebich cadiqoon shuunaa beeto bulli Yeer waanee bi shiijoon ariibote!

1 Yowannisi 3

1 "Yeerichi bushiishoo" getee no ceeggeeyemmoyich, Nihoo Yeeri aabichiqqi noon bi shunnito gaata beegote! Ibaroon Yeerichi bushiishoo noone. Ebich Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'o Yeerin ariyoon boonoshi qajitoyich, noon ariyaacheete. 2 Ta shunachina'ote! And Yeerichi bushiishoo noone; gubbich amo no tunemmo gaata bat arichataanoone. Tunaballi Kiristoosi waatee, xiishi no ciinnemmon, biin no shaahemmonoo arii beeto noone. 3 Illa "Kiristoosi waatee, ta aafoona biin beeggemmo taane" iqqi gibanaa beeto bulli, Kiristoosi xalloo bi tunatoomon bi qelloon xallii beetone. 4 Axaaxoon shuunaa beeto bulli hukkoon wotta shuunaa beetone; axaaxee shuuno hukkee shuunoone. 5 Kiristoosi axaaxoon wokkiya bi womon arii beeto ittoshine; bi toommoochoo axaaxoo aalloone. 6 Ebich Kiristoosina tookkii biich beeti ikkittinoona manjiqqi beeto axaaxoon shuunataache; axaaxoon shuunaa beeto bulli, ayaanee aafoona biin beegaanoone; ariyaanoone. 7 Ta shuni bushiisheena'ote! Koniyolla ittoshin bi muricciyaachemmoyich, ittoshi qelloon ariibote! Kiristoosi cadiqo bi tunatoomon cadiqoon shuunaa beeto cadiqoone. 8 Tunaballi Daabiloosi bulliyee aaf axaaxoon shuunaqqi and beddaahee bi shuunaa beetoyich, axaaxoon shuunaa beeto bi maggachone. Daabiloosichi shuunoon hapiya Yeerichi Bushoo waahe. 9 Yeer waanee shiijato bulli biin Yeerichi bushoo tuniiti Yaafa Ayaano bi waan bi beetoyich, axaaxoon shuunataache. Yeer waanee bi shiijatoyich, axaaxoon shuunoon hakkaache. 10 Yeerichi bushiisheena'onaa Daabiloosichi bushiisheena'ona ebina bariqqi arichaa beetina'one; cadiqee shuunoon shuunataanoonaa bi manoon shunaano bullina Yeerichi bushoo toonoone. 11 Bulliyee aaf ittoshi waayati wocho "Noonnaa noonna shunabone" ii beetone. 12 Qaayeelichoomon tunaayone; aroo gondoochi nihoo maggachone; aroo bi hajee manoon wuxiye. Amoyichiye bi wuxito? Bi hajee shuunoo gondo, bi manoochi shuunoo cadiqo bi tunatoyichiye. 13 Illa ta maneena'ote! Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'o ittoshin boonoshi shixi gaata, ebin mooch haddiyaahotine! 14 No, no maneena'on shunnaa beeto no tunatoyich, qitoochee wodooch no kimon arii beeto noone; tunaballi bi manoon shunaano bat qitoochee keyaan beetone. 15 Bi manoon shixxii beeto bulli ashoon wuxitoomone; ashoon wuxito bulli, bulli yemeenee kasho biich aallo bi tunoon arii beeto ittoshine. 16 Kiristoosi no keroyich bi kashoon beshiiqqi immitone; ebina ashoon shuno amo gaata beeggato noone. Nowoo wotta no maneena'ochi keroyich no kashoon beshiiqqi imoyich qanniree beebone. 17 Tunaballi gijacho koniyolla bi manoo biich qaawii beeton bi muccatee beeggiibee ariqqataano bi tuna gaata, Yeerin shunon aabichiree hakkehe? 18 Ta shuni bushiisheena'ote! Ibara maacoona no shunoon shuunoona bekkiibonalli, qettoyee damba shunaayone. 19 Ebina ibaroo tunati Yeer maggacho no tunoon manjiiyemmo noone; ebinoo "No mullo noon ittibataa beetone" iqqa no shalligii beeti mooyo bulliichee Yeerichi aafooch kashemmo noone. Aroo no mulloyee beshoon oogoo bi tunatoyich, bullin arii beetone. 21 Ta shunachina'ote! No mullo noon ittibatataano bi tuna gaata, Yeer waan katinoyich kupphaa beeto noone. 22 Ebiyee "Tuniibote!" bi ii beeton no shuunaa beetoyich, biin emirikkii beetonoo no tunii beetoyich, no qollaa beeto bullin bi waanee danaa beeto noone. 23 "Tuniibote!" bi ii beeto ebine; no mulloon bi Bushoo Yesuus Kiristoosichi toommooch no too'iiyemmoyich, wotta Kiristoosi nooch gettitoomon noonnaa noonna no shunemmoyichiye. 24 Hini Yeeri gettiti mooyon tunii beetoyich Yeerina tookkii ikkittino beetone; Yeerichoo biinna tookkii ikkittino beetone. Noonna tookkii bi beemon nooch bi immiti bi Ayaanoona arii beeto noone.

1 Yowannisi 4

1 Ta shunachina'ote! Meeti koota keemachina'o bulli xaa'ooch boonoshi kechitoyich, ayaaneena'o Yeer waanee boonoshi tunoonaa Yeer waanee boonoshi tunee qayonon xiishiree ariibotalli, ayaano bullin ibariyaahotine! 2 Yesuus Kiristoosi asho tunaqqi bi shiijoon gettii beeti ayaano bulli Yeer maggachone; ebina Yeerichi Ayaanoon arii beeto ittoshine. 3 Wotta Yesuus Kiristoosi asho tunaqqi bi shiijoon getaani ayaano bulli Yeer maggacho toonoone. Ebiyoo Kiristoosina koyachi ayaanoone. Aroo "Woyemmone" getee waayato ittoshine; andolla hini shawee toommooch beetone. 4 Ta shuni bushiisheena'ote! Ittoshi Yeer maggacho ittoshine; Yeerich de'a getaani hini shawee toommeexi asheena'ona tookkii beetoyee, ittoshina tookkii beeto besho bi tunatoyich, ara koota keemachina'on koyaa wochito ittoshine. 5 Boonoshiyoo hini shawee toommeexina'one; ebich shaweexo tunaton gettii beetina'one; wotta boonoshi getee hini shawee toommeexina'o waayaa beetina'one. 6 Tunaballi no Yeer maggacho noone; ebich Yeerin arii beeto bulli noochon waayaa beetone; Yeer waanee tunataano bulli wotta noochon waayataanoone. Ebina ibaree ayaanoonaa kootee ayaanoonon bariiqqa arii beeto noone. 7 Ta shunachina'ote! Yeeri asho bullin bi shunnii beetoyich, noonnaa noonna shunabone. Ashoon shunnii beeto bulli Yeer waanee shiijatone; wotta Yeerinoo arii beetone. 8 Yeeri asho bullin shunnii beetone; ebich ashoon shunaano Yeerin ariyaanoone. 9 Yeeri ikka bi Bushoon hini shawooch bi deejito, bi Bushoo waanaa kashoon no danemmoyichiye. Ebina Yeeri noon bi shunon beeggato noone. 10 Nowoo Yeerin shunaano noone; tunaballi Yeeri bi qelloona noon shunniqqi no axaaxoon bi maaremmi deejoo bi tunatoyich, bi Bushoon deejitone; shuno getoo ebine. 11 Illa ta shunachina'ote! Yeeri eechiqqi noon bi shunnitoyee, nowoo wotta noonnaa noonna shunabone. 12 Bi aafoona Yeerin beeggito koniyolla aalloone; tunaballi noonnaa noonna no shuna gaata, Yeeri noonna tookkii beetone; wotta noon bi shunon xiishii ariito noone. 13 Yeeri bi Ayaanoon nooch bi immitoyich, biinna tookkii ikkittinoona no beemonaa biyoo noonna tookkii bi beemonon arii beeto noone. 14 Nihoo Yeeri bi Bushoon hini shawee toommooch beetina'on Wodiyacho bi tunemmoyich wochaa bi deejoon beeggato noone; ebich miixaa beeto noone. 15 "Asho taane" ito "Yesuusi Yeerichi Bushoone" iqqi bi geti gaata, Yeeri biinna tookkii beetone; biichoo Yeerina tookkii ikkittino beetone. 16 Ebina Yeeri noon bi shunon ariito noone; ibariitoo noone. Yeeri asho bullin shunnii beetone; ebich shunoona beetoyich Yeerina tookkii ikkittino beetone; Yeeriyoo biinna tookkii beetone. 17 Kiristoosi shimaaj Yeerina tookkii bi beemoomon, no wotta hini shawee toommooch Yeerina tookkii beeto noone. Ebich nallaa gallooba shataanoon no neexemmoyich, Yeeri noon bi shunon xiishii ariito noone. 18 Illa Yeeri manjiiqqi biin bi shunon xiishii ariiti ashoyich shato bi mullooch aalloone; Yeeri shunnito shataanoone; tunaballi shattii beeti ashoon shato sheerii beetone. Ebich asho bi shati gaata, ara asho Yeeri biin bi shunon bat xiishii ariyaanoone. 19 Yeeri shiichii noon bi shunnitoyich, no biin shunnaa beeto noone; noonnaa noonnoo shunaa beeto noone; 20 Koniyolla "Yeerin shunnaa beeto taane" iibee bi manoon bi shixi gaata, koottitone; bi beeggiti bi manoon shunaano, bi beegaani Yeerin shunon aabichiree hakkehe? 21 "Taan shunnii beeto bi manoon wotta shune" iqqi Yeeri nooch gettitone.

1 Yowannisi 5

1 "Aroo Kiristoosine" iqqi bi mulloon Yesuusichi toommooch too'iito bulli Yeer waanee shiijatone. Nihoon shunnii beeto bi nihoo shiyiti bushoon wotta shunnii beetone. 2 Yeerichi bushiishoon no shunon no arii beeto, Yeerin shunnaqqa "Tuniibote!" bi ii beeton no tuniyoonaniye. 3 Yeerin no shunnaa beetoyich, "Tuniibote!" bi ii beeton tunii beeto noone. Yeer waanee shiijato bulli hini shawee toommeexina'on koyaa wochii bi beetoyich, "Tuniibote!" bi ii beeton tuniyoo maggoo toonoone. Hini shawee toommeexina'on koyaa no wochii beeto bi toommooch no mullee too'iyoonaniye. 5 Yesuusi Yeerichi Bushoo bi tunoon ibarii beetoyee damba, hini shawee toommeexina'on koyaa wochii beeto, konine? 6 Aachi mallatoonaa damee mallatoona waati Yesuus Kiristoosi hinine. Biyoo aachi mallatoonaa damee mallatoonalli, aachi mallatoo ikketona baach waataanoone. Ayaano ibaroo bi tunatoyich, Ayaanoone miixaa beeto. 7 Miixaa beetina'o keemina'one; 8 boonoshiyo Ayaano, aaconaa damoonaniye. Ebi keemina'o miixati miixo ikkoone. 9 Ashi miixoon ibarii beeto noone; tunatee Yeerichi miixo beshoone. Hini miixo Yeeri bi Bushoochon bi miixati miixoone; 10 bi mulloon Yeeri Bushoochi toommooch too'ii beetoyich Yeerichi miixo bi mullooch beetone; Yeerichon ibariyaano Yeeri bi Bushoochon miixaton bi ibariyoo qajitoyich, Yeerin kootiitone. 11 Yeeriyoo bulli yemeenee kashoon nooch immitone; hini ara kashoo bi Bushoona beetone; miixeeto ebine. 12 Yeerichi Bushoo biich beeto, kashachone; Yeerichi Bushoo biich aalloyich kashoo aalloone. 13 Kasho, aroo bulli yemeenee kasho, ittoshich bi beemon ittoshi ariiyemmoyich, ittoshi mulloon Yeeri Bushoochi toommooch too'iiti ittoshich hini wochoon koorito taane. 14 Yeerichi aafooch no shataani naboo, amee mooyonolla bi daaggoona no qolla gaata, no qolloon bi waayaa beetoyichiye. 15 No qollaton Yeeri waayoon no arii beetoyich, no qollati qolloon bi waanee no danoon arii beeto noone. 16 Wotta koniyolla ikka bi manoo qitooch biin bechaachemmi axaaxoon bi shuunaa beetee bi beegi gaata, Yeerin qollabe; arooba Yeeri ebi qitooch biin bechaachemmi axaaxoon shuunaa beeti uroyich kashoon immemmone. Ashoon qitooch bechii beeti axaaxoo beetone; ebiyoomi axaaxoyich "Qollabe" getaache. 17 Asho shuunaa beeti gonda mooyo bulli axaaxoone; wotta ashi toommooch qitoon bechaachemmi axaaxoo beetone. 18 Illa Yeer waanee shiijato bulli axaaxoon bi shuunee qayon arii beeto noone. Yeerichi Bushoo Yesuus Kiristoosi biin quyaa beetone; ebich gondoochi nihoo bi achooch shagaachemmone. 19 No Yeericho no tunoonaa wotta Yeerich de'a getaani, hini shawee toommeexi asheena'o bulli, gondoochi nihoyich boonoshi hajeyoonon arii beeto noone. 20 Wotta Yeerichi Bushoo womonaa ibaroo tunati Yeerin no arii beeti mulloon nooch bi imonon arii beeto noone. Ibaroo tunati Yeerina tookkii nooch ikkittino beetone; wotta bi Bushoo Yesuus Kiristoosina tookkii nooch ikkittino beetone. Biyoo ibara Nuggushoonaa bulli yemeenee kashoonaniye. 21 Ta shuni bushiisheena'ote! Shaahiitee shuuneeti nuggushoyich goyinnoochee ittoshi qelloon quyabote!

2 Yowannisi 1

1 Geena ittoshi nihoo ta, no daggooch ibaree qaaro bi beetoyich, bulli yemeenoonoo noonna tookki beeyemmo bi tunatoyich, ibaroon ta shunnaa beeti, ta ikketo baach tunataanoon ibaroon arii beetina'o bulli wotta shunnii beeti, Yeeri kaacciti indeenaa bi bushiisheena'onoyich ta daachii beeti wocho. 3 Ibaroon ariiqqa noonnaa noonna shunaa beeti nooch, Nihoo Yeerinaa bi Bushoo Yesuus Kiristoosina waanee wojoo, ariqqoonaa diggoona nooch tunemmone. 4 Nihoo Yeeri gettiti getoomon ne bushiisheena'ochi daggoochee ikkikkeena'o ibaroona sha'aa beetina'on ta danatoyich, oogichii emirito taane. 5 Andoo genneene! Noonnaa noonna no shunemmoyich qollahoye. Ta hinin neech ta koorii beeto, bulliyee aaf Yeeri nooch bi gettiti getoonalli, andra getoon toonoone. 6 Shuno geto, Yeeri "Tuniibote!" ii beeton de'a getone. Ebiyoo bulliyee aaf ittoshi waayatoomon, Yeerichi geto "Shunoona beebote!" ii beetone. 7 "Yesuus Kiristoosi asho tunaqqi shiijataanoone" ii beeti meeti muricciyachina'o bulli xaa'ooch kechitina'one. Ebiyoomi asho Kiristoosina koyachonaa muricciyachonaniye. 8 Illa Yeeri ittoshich bi qanniiti wojoo bullin ittoshi deqqemmoyichalli, aayiree ittoshi muccataachemmoyich ittoshi qelloon quyabote! 9 Kiristoosi dojiti qaaroochee kechiqqi baroo waan hammii beetonaa manjaano bullinoyich Yeeri aalloone; Kiristoosi dojiti qaaroona manjii beetoyich Nihoo Yeerinaa bi Bushoona beetina'one. 10 Ittoshi waan waammo koniyolla bi tuna gaata, ebiyoomi qaaroon yechiqqi bi womo qayi gaata, ittoshi kexooch giijiyaahotine! "Diggoona hambe!" getireesholla gettaahotine! 11 Ebiyoo, diggiiqqi daachii beeti uro ara gondoon shuunaa beetona tookkii ikkottaa bi beetoyichiye. 12 Ittoshich kooriya ta qaawiti meeti mooyo beetone; tunaballi woriqatee toommooch qalamoona kooroon qaawaache. Oogichi no emiremmoyich, ittoshi waan waaree aafoona ciineeree no yibbaatemmoyich gibanaa beeto taane. 13 Yeeri kaacciti ne manechi bushiisheena'o neen diggii beetina'one.

3 Yowannisi 1

1 Geeno ta, ibaroon ta shunnaa beeti ta shunachi Gaayoosich ta daachii beeti wocho. 2 Ta shunachocho! Kiristoosichi toommooch mullee too'iyoona ne kupphaa beetoomon, ebiyoomon wotta bulli mooyo neech kaamemmonaa achee diggoo neech bi tunemmonoyich Yeerin qollaa beeto taane. 3 Ne beetoochee waati maneena'o ibaroona ne sha'oonaa gibaneeto tunaqqa ibaree qaaroyich ne qanaatoonon taach boonoshi getee waayaqqa oogichii emirito taane. 4 Ta shuni bushiisheena'o ibaroona boonoshi sha'oon waayoyee besha emiroo taach aalloone. 5 Ta shunachocho! Neech dallaawoo boonoshi tunateenolla, kittinnee maneena'on gibaneeto tunaqqa neech hakkeeti gommo bullina gaachaa beeto neene. 6 Boonoshiyoo hiniich kiceeti kittinnee guuphi asheena'ochi aafooch neexaqqi boonoshin ne shunon miixatina'one. Andoo Yeerin ne emirikkemmoyich, boonoshi gommoyich shoho tunaree ne gaacha gaata, de'oon shuunemmo neene. 7 Ebiyoo, kittinnoo tunataani asheena'ona degeyoon qaawaanoon, Kiristoosich maddiya boonoshi kechitoyichiye. 8 Ebich ibaree qaaroon dojii beetina'ona tookki no ikkottemmoyich, ebiyoomi asheena'on iibbiya beddahone. 9 Ebiyee aaf ne beetooch beeti kittinnee guuphi asheena'oyich koorito taane; tunaballi bi qelloon ukkuriyoon qaawii beeti Diyoxiroosi no gaboon de'aache itone. 10 Ebich, ta ittoshi waan waaree noon oonniibee no toommooch bi shuunaa beeti gonda shuunoon ittoshich bekkiiyemmo taane. Ebi ikketo baach toonoone. Aroo bi qelloona kittinnee maneena'on iibbiyaache; ebiyeenoo bareena'on "Iibbiyaahotine!" iqqi bajiye; wotta iibbii beetina'onoo kittinnee guuphi daggoochee kichii yookkiye. 11 Ta shunachocho! De'eena'on shaahiballi, gondeena'on shaahiyaahine! De'oon shuunaa beeto Yeer maggachone; gondoon shuunaa beeto Yeerin ayaanoona beegaanoone. 12 Demexiroosi bullina buushaareetone; bi shuunoo biin buushaaraa beetone. No wotta buushaaraa beeto noone; hini no gettaa beeto ibaroo bi tunoon arii beeto neene. 13 Neech ta kooreshi meeti mooyo beete; tunaballi woriqatoona kooroon qaawaache. 14 Tunatee katinoon aafoona ciineeree no yibbaatemmoyich gibanaa beeto taane. 15 Diggabe! No shunachina'o neen diggii beetina'one. Ne beetooch beeti no shunachina'on boonoshi shigi shigoona ceegiree no keroon diggiibe!

Yihudi 1

1 Yesuusi Kiristoosichi maddacho, Yaaqoobichi manoo Yihudi taane. Nihoo Yeeri shunnitina'onaa ceeggitina'onoyich, Yesuus Kiristoosina quyee beeti kittinneena'o bullich 2 Yeerichi ariqqoonaa diggoona, bi shunoo ittoshich woddabe. 3 Ta shunachina'ote! No qoodee beeti wodeechon ittoshich kooroyich oogati gabee toommooch beechaa, Yeeri bi yaafiti asheena'oyich ikka kaalloon bi immiti, shaddeyaani mishiraachee qaaroyich ittoshi qiiccemmoyich, ittoshin ciicciibee kaataa kooroo taach qaawii beeto tunaqqi bekkahe. 4 Ikkikka asheena'o ittoshi daggooch shokiibee giyitina'one; hukkachina'o tunaqqi no Nuggushoo Yeerichi wojoon boonoshi meechi qaatoona shaddiyeete; bi ikketo baach no Taatoonaa no Doonona tunati Yesuus Kiristoosin nookkaheete; boonoshi toommooch shaggemmi nalloo wodda yemeenoyee aaf Yaafa Macaafooch kooreetone. 5 Tunaballi ebiyee aaf ebi bullin ittoshi ariiteenolla, Doono Yeeri Gibicee Shawoochee Isra'eeleena'on kichii wodiichii, boonoshi mulloon bi toommooch too'iyaaneena'on bi aalliyoon ittoshich shalligichoon shunnaa beeto taane. 6 Ebiyoomon wotta boonoshich immati ukkurittinoon qajiqqi boonoshi beeyi xaa'oochee kechiti maraakeena'on dechi mandarooch bulli yemeenoon sansalatoona cuchiqqi, ooga nallee aabooba boonoshi toommooch bi nallimmi wottoon boonoshin quyaa beetone. 7 Wotta ebi ara maraakeena'ochoomon shuno maati, hallooch aalli yeellii beeti mooyon tuniiti, Sodoomi, Gamoorinaa boonoshi guudoonooch beeti katameexi asheena'o, bulli yemeenee qaaqqoona micciibee bullich cuu'iyoo tunatina'one. 8 Ebiyoomon wotta ebi asheena'o gumon gummiibee boonoshi hajee ashittinoon ee'ii beetina'one; Yeerichi doonjittinoon qallaayii beetina'one; damba shimaayooch beeti oogee yiirachina'on naaggii beetina'one. 9 Maraakeena'ochi iraashoo tunati Mika'eeliyolla Daabiloosina tookkii Muusichi caheechon bi taggahooba, "Doono Yeeri neen kaarabe" iyalli, naagaabee nalloyich aafoon kupphataanoone. 10 Tunaballi eboshi boonoshi ariyaani amashee mooyonolla naagaa beetina'one; shalligoon hakkaani kubbi cooxochoomon tunaqqi boonoshi halloona boonoshi arii beeti mooyo bi beeteenolla, ciiroochaa ebi ara mooyo shiwaree qaaqqooch boonoshin bechemmone. 11 Boonoshich woowo! Qaayeeli tuniitoomon tuniitina'one; gijoon danoyicha iqqi Balaami shuunati muricooch boonoshi qelloon beshiiqqi immitina'one; Qooriyi hukkoon bi shuunoomon hukkoon shuunatina'one; bi aalloomon aallemmina'one. 12 Eboshi yeellataanoon woddiiqqi uchii maa boonoshi bee gaata, ittoshi ikkittinee madoochaa kiinoomina'one; boonoshi qellichon baachiye boonoshi gabii beeto; yongo shaccii aallii beeti, amiyo deebaani quboomina'one; bi gooroona aafataani, cammona waaxee ciroona shuuqqiti mixoomina'one; 13 yeellii beeti boonoshi shuunoo umboomo tunahona, umboon aapphii beeti giidachi baharee aachi aayoomina'one; boonoshi gommon gawukkiqqi yalyallimii beeti xojaneena'oomina'one; boonoshichoo bulli yemeenoon dunna mandarooch boonoshi beeyemmi xaa'oon Yeeri qanniitone. 14 Addaamiichee tiijiqqi shabaattinnee shiijaroo tunati Heenooki wotta eboshichon ishichii keemmiqqi, "Ebiyoche! Doono Yeeri asho bullichi toommooch nalliya, hukkachina'o tunaqqi boonoshi shuunati hukkee shuunoo bullich, hukkachi axaaxachina'oo bi toommooch boonoshi yibbaatati gonda mooyo bullich boonoshi bullichi toommooch nalliya, wodda huma yaafeetina'ona tookkii bi waa beetee beego" iqqi gettiye. 16 Eboshi guuqqii guruuxii beetina'one; boonoshi hajee qaatoon dabbii beetina'one; geeciibee boonoshi qellichon yibbaataa beetina'one; ashi waanee gaacoon daniya iqqi ashoon naadii beetina'one. 17 Tunaballi ta shunachina'ote! Ittoshi no Doono Yesuus Kiristoosi wochati mishiraachachina'o ebiyee aaf boonoshi gettiti qaaroon gabibote! 18 Boonoshiyoo ittoshich "Yemeenee ciirooba asheena'o boonoshi hajee gonda qaatoon dabbibee mishiraachee qaaree toommooch cooqqirachina'o tunemmina'one" itina'one. 19 Eboshi kittinnee guuphina'on barbarii beetina'o, meechi qaatoyich hajee beetina'o, Yeerichi Yaafa Ayaano boonoshi toommooch aalli asheena'one. 20 Tunaballi ta shunachina'ote! Ittoshiyoo bulliyee beshoon yaafeeti gommona Yeerichi toommooch mullee too'iyoona dico ittoshich bi daakkeeyemmoyich, ittoshinaa itooshina gaacheyoona kupphabote! Yaafa Ayaanoona yaabeeree corootibote! 21 No Doono Yesuus Kiristoosi bi ariqqoona bulli yemeenee kashoon ittoshich bi immemmi aaboon quyabee, Yeeri ittoshin shunnii beeto bi tunoon shalligibee beebote! 22 Gaabbii beeti ikkikkeena'oyich ariqqabote! 23 Shiwaree qaaqqooch hammii beeti ikkikkeena'on shotta kichiree wodiibote! Ikkikkeena'onoo meechi qaatoona ee'ati boonoshi tahoon tiyaarabee, ebiyoomon ittoshi ee'ataachemmoyich shatibee ariqqabote! 24 Giinnii dihoochee ittoshin quyabee, kiinaallo tuniiree bi oogee yiiree aafooch oogati emiroona ittoshin neechoon hakkii beeti, 25 bi ikketo baach Nuggushoo tunati, noon Wodiyachi Yeerich, bulli yemeenoyee aaf, andoo, bulli yemeenoonoo no Doono Yesuus Kiristoos waanaa oogee yiiroo, oogo, giidoonaa hakkoona tunabe; tookkona.

Bekkati Yaa'oo 1

1 Yesuus Kiristoosi katinoon tunemmi mooyon Yeerichi maddachina'oyich bi bekkiiyemmoyich Yeeri biich bi immiti yaa'oo hinine. Yesuusiyoo maraakoon wochaqqi, bi maddachi Yowannisich bekkiihe. 2 Yowannisiyoo bi beeggito bullin miixatone. Ebiyoo Yeeri wochati wochoonaa Yesuus Kiristoosi miixati ibaroononiye. 3 Ebi mooyina'o ceennemmi yemeeno katinnitone; ebich hini keemee qaaroon kiceeti kittinneena'oyich shemmaa beetonaa ebi kooreeton waayaqqi quyaa beetina'ona diireetina'one. 4 Hini wochoon koorito Yowannisi taane. Isiyee Shawooch beeti shabaatta kittinnee guuphina'oyich bede. Andoo beeti, aafoo beeti, gubboo beeyemmi Yeer waanee, Yeerichi taatee qeechi aafooch beeti shabaatta ayaaneena'o waanee, gibaneeti miixoo, qitii duukkatina'ochi daggoochee Yeeri shiichii kichito, shawee toommeexi taateena'on hajii beeti Yesuus Kiristoosi waanee wojoonaa diggoona ittoshich tunabe. Noon shunniti, bi damoonoo no axaaxoochee noon biishati, 6 bi Nuggushoonaa bi Nihoona tunati Yeerich maddii beeti qeeshoonaa bi taatee ashoonon noon tuniiti Yesuus Kiristoosich bulli yemeenoon oogee yiiroonaa giidoona tunabe; tookkona. 7 Waayabote! Quboona woyemmone. Asho bulli, biin kochitina'oo biin beeggemmina'one; shawee toommooch beeti yoodeena'o bulliyoo bi naboona "Woowo!" geti eepemmina'one. Tunabe; tookkona. 8 Andoo beeti, aafoo beeti, gubboo beeyemmi, Beshi Hakkachi Nuggushoo Doono Yeeri Alifoonaa Oomeegoona, Shiichoonaa Tacona taane" iye. 9 Ta ittoshi manoo, Yesuusina tookkii taach beeti ikkittinee naboyich Yesuus Kiristoosichi taatee asheena'ochi toommooch shaggii beeti du'oon haa'iyoona ittoshina tookkiqqa qoodee beeti Yowannisi taane. Yeerichi qaaroon ta gettatonaa Yesuusichon ta miixatonoyich Fiximoosi gettee beeti buura shawooch beeho. 10 Doonochi aabooba Yeerichi Ayaanee giidoo ta toommooch tunahe. Ta gubbaa tiree qaaroomi ooga qaaroon waayaho; 11 taachoo ishichiye:- "Ne beeggaa beeton macaafooch kooriree Isiyee Shawooch beeti, Efesooni, Saamineesi, Pherigaamooni, Taaxirooni, Sarideesi, Filidiifinaa Lodooqina gettee beeti Katameena'ooch beeti shabaatta kittinnee guuphina'oyich wocha daachiibe!" iye. 12 Taach gettii beeti qaaro konicho gaata beegga, gub wottaa ciinno; gub ta ciinnahee, aachoochee shuuneeti shabaatta maqirajoon beeggo. 13 Ebi maqirajeena'ochi daggooch ashoon shaahoon beeggo; aroo desh bi baatooch beddaahee tahoon tahato, bi getoonoo aachoochee shuuneeti cuyoona cuyatone. 14 Bi qellee eexoo haatteeti huttoomi naccoo, wotta kechoomone; bi aafoo qaqqee aaxxoomone; 15 bi baatoo qaaqqoona wociitee shuuneeti, phaqqii beeti gooshoomone; bi qaaroo ooga aachi haanaatee qaaroomone. 16 Bi qanna kishoona shabaatta xojanoon yechitone; bi kookkoochee gutta baddaa gayireeti aci sheefo kechiye; bi baroo qaawee aabee aaxxoomon aaxxaa beetone. 17 Biin ta beeggahooba, qititi ashoomon shaahiqqa bi baatooch dihiyo. Biyoo bi qanna kishoon ta toommooch kotiihe; ishichiinoo iye:- "Shataahine! Shiichoonaa Tacona taane; 18 Beeyacho taane; ebiyee aaf qitito taane; tunaballi and bulli yemeenoon Beeyacho taane; qitoonaa qititina'o kicee beeti xaa'oonon qechii beeti qulifo taach beetone. 19 Illa ne beeggaton, ebiyoo and tunaa beetonaa ebiyee gub, tunemmi mooyonon kooribe! 20 Ta qanna kishooch ne beeggati shabaatta xojanee mooyonaa aachoochee shuuneeti shabaatta maqirajee mooyona ebine; shabaatta xojaneena'o geto, shabaatta kittinnee guuphina'on quyaa beeti maraakeena'one; aachoochee shuuneeti shabaatta maqirajeena'o geto wotta, shabaatta kittinnee guuphina'o getone" iye.

Bekkati Yaa'oo 2

1 Taach ishichiye:- "Efesooni kittinnee guuphoyich wochoon bechii beeti wocheyachoyich ishichiree kooribe! Shabaatta xojaneena'on bi qanna kishoona yechito, shabaatta maqirajeena'ochi daggoona sha'aa beeto ishichiye:- 2 Efesooni kittinneena'ote! Ittoshi shuunoonaa ittoshi aayonon, ittoshi haa'iyoonoo arii beeto taane; gondeena'on 'Haa'iyaache' ittoshi getonaa ebiyoomon wotta mishiraachachina'o tunataanoon 'Mishiraachacho noone' ii beetina'on boshaa kichiqqi koota dojachina'o boonoshi tunoon ittoshi danoonon arii beeto taane. 3 Haa'iito ittoshine; taacha iqqi du'ato ittoshine; ta gommoocheenoo gub wottataano ittoshine; 4 tunaballi ittoshin ta ittibatemmi mooyo beetone; ebiyee aafi ittoshi shunoon qajito ittoshine. 5 Illa amoochee ittoshi dihito gaata gabibote! Axaaxee gommoochee Yeer waan wottabote! Aafi ittoshi shuunoon tuniibote! Ebi tuno qayi gaata, ittoshich woyemmo taane; axaaxee gommoochee Yeer waan wottoon ittoshi qayi gaata, ittoshichi maqirajoon bi xaa'oochee tiijemmo taane. 6 Tunaballi ebi gaawa mooyo ittoshich beete; ta shixxaa beeti Niqooleena'ochi shuunoon ittoshiyoo wotta shixxii beeto ittoshine. 7 Yeerichi Yaafa Ayaano kittinnee guuphina'oyich gettii beeton waayaa beeti waajacho waayabe. Gondoochi giidoon kochii wochito Yeerichi yannatooch beeti kashee michi aafoochee bi maayemmoyich daaggemmo taane" iye. 8 Taach ishichiye:- "Saamineesi kittinnee guuphoyich wochoon bechii beeti wocheyachoyich ishichiree kooribe! Ebiyee aaf qitito, wochinnoon kashacho tunato, Shiichoonaa Tacona ishichiye:- 9 Saamineesi kittinneena'ote! Ittoshi toommooch shaggiti du'oon, ittoshi giroonoo arii beeto taane; tunaballi gaannacho ittoshine; Ayihudo tunataanoon 'Ayihudo noone' ii beeti, Sheexaanoyichoo maddii beeti guupho naagaa beeti naagoon arii beeto taane. 10 Ittoshi toommooch shaggemmi iritoyich shattaahotine! Waayabote! Ittoshi mulloon Yeerichi toommooch ittoshi too'iyoo ibaroo bi tunoonaa tunee bi qayona bi bekkemmoyich, Daabiloosi ittoshi daggoochee ikkikkeena'on cuyee kexooch gedda ii beetone; aashira qemi du'oon beeggemmo ittoshine. Qitooch beddaahee taach gibaneeton tunabote! Ittoshichoo kashee gubbichoon immemmo taane. 11 Yeerichi Yaafa Ayaano kittinnee guuphina'oyich gettii beeton waayaa beeti waajacho waayabe. Gondoochi giidoon kochii wochito guttinnee qitoon qitaachemmone" iye. 12 Taach ishichiye:- "Pherigaamooni kittinnee guuphoyich wochoon bechii beeti wocheyachoyich ishichiree kooribe! Gutta baddaa gayireeti aci sheefacho ishichiye:- 13 Pherigaamooni kittinneena'ote! Ittoshi beeto Sheexaanoo taataqqi beeti xaa'ooch bi tunoon arii beeto taane; tunaballi ittoshi mulloon ta toommooch too'iyoona manjito ittoshine; Sheexaanoo taataqqi beeti ittoshi katamoochaa taach gibaneeto tunaqqi taachon miixati Anxiphaasi qitiyoobee yemeenoobolla, ittoshi mulloon ta toommooch ittoshi too'iyoon nookkataano ittoshine. 14 Tunaballi ittoshin ta ittibatemmi ikkikka mooyo beete; ebiyoo shaahiitee shuuneeti nuggushoyich deejeya basheeti meenon mamonaa shunee mamona Isra'eeleena'o Yeerichi gommoochee boonoshi dihemmoyich tuniiya, Taatoo Balaaqich kocciti Balaamichi doyoon dabbii beeti ikkikka asheena'o ittoshi daggooch beetina'one. 15 Ebiyoomon wotta Niqooleena'ochi doyoon dabbii beeti asheena'o ittoshi daggooch beetina'one. 16 Illa axaaxee gommoochee Yeer waan wottabote! Ebi tuno qayi gaata, kaataree ittoshich woyemmo taane; waaree ta kookkoochee kechemmi sheefoona boonoshin kochemmo taane. 17 Yeerichi Yaafa Ayaano kittinnee guuphina'oyich gettii beeton waayaa beeti waajacho waayabe. Gondoochi giidoon kochii wochitoyich aacheeti mannoochee immemmo taane; nacca xaqqoonoo immemmo taane; ebi xaqqoon deqqitoyee damba asho koniyolla ariyaani andra shigo ara xaqqooch kooreetone" iye. 18 Taach ishichiye:- "Taaxirooni kittinnee guuphoyich wochoon bechii beeti wocheyachoyich ishichiree kooribe! Qaaqqee aaxxoon shaahii beeti aafacho, qaaqqoona wociitee shuuneeti gooshoochoomon waccii beeti baatacho, Yeerichi Bushoo ishichiye:- 19 Taaxirooni kittinneena'ote! Ittoshi shuunoon, ittoshi shunoon, ittoshi mulloon ta toommooch ittoshi too'iyoon, taach ittoshi maddoon, ittoshi haa'iyoon, aafichoyee beshoon andi ittoshi shuunoo woddoonoo arii beeto taane. 20 Tunaballi ittoshin ta ittibatemmi mooyo beetone; ebiyoo ta asheena'oyich shunee mamonaa shaahiitee shuuneeti nuggushoyich deejeya basheeti meenon mamonon dojii beetinaa muriccii beetina, 'Keemachi taane' ii beeti ure Yezebeelin ittoshi daggoochee bayaano ittoshine. 21 Ebi ure bi shunee mamon qayiree Yeer waan bi wottemmoyich haa'iito taane; tunaballi are ebin qaawaaneene. 22 Ebich beerooch maajii (maayii) beeti biiyee toommooch biin dupemmo taane; biinna tookkii shunoon maa beetina'oo gonda boonoshi shuunoochee Yeer waan wotto boonoshi qayi gaata, qaa'i iritee toommooch boonoshin dupemmo taane. 23 Bi dabbeena'onoo wuxi ciichemmo taane. Arooba ashi mulleexi gaboonaa qaatoonon maqqiqqa arii beeto ta tunoon kittinnee guuphina'o bulli ariiyemmina'one; ittoshi ikki ikkoyich ittoshi shuuni shuunoomona qoccemmo taane. 24 Tunaballi 'Sheexaanee maacee mooyo' boonoshi ii beeti doyoon dabbaani, Taaxiroon beeti ittoshi bullich ishichiyo:- 'Wottaa ta waammi wottoon ittoshich beeton manjiiree quyabote!' getoyee damba bara magga shaagoon ittoshi toommooch minjaache. 26 Gondoochi giidoon koyaa wochitonaa yemeenee ciirooch beddaahee ta daaggoon ceechii shuunatonon, ta Nihoo taan taatiyoomon aagateena'ochi toommooch taatiiyemmo taane; biyoo xuuree gumboona boonoshin hajemmone; nuuqqee qiicoochoomon boonoshin buriccemmone; biichoo haree xojanoon immemmo taane. 29 Yeerichi Yaafa Ayaano kittinnee guuphina'oyich gettii beeton waayaa beeti waajacho waayabe" iye.

Bekkati Yaa'oo 3

1 Taach ishichiye:- "Sarideesi kittinnee guuphoyich wochoon bechii beeti wocheyachoyich ishichiree kooribe! Yeerich maddii beeti shabaatta ayaaneena'on hajii beetonaa shabaatta xojaneena'on bi kishoona yechitona ishichiye:- Hini Sarideesi kittinneena'ote! Ittoshi shuunati shuunoon arii beeto taane; 'Kashachina'one' gettee beeto ittoshine; tunaballi qitito ittoshine. 2 Ittoshi shuunoo ta Nuggushoo Yeerichi aafooch ceenniqqi bi bekkatee beegaano taane; ebich qaallibote! Qitiya ii beeti, echati mooyina'on andriibote! 3 Ebich waayaa ittoshi ariiti mooyina'on gabibote! Ebi ara mooyina'onoo quyabote! Axaaxee gommoochee Yeer waan wottabote! Illa qaalloo ittoshi qayi gaata, diqqoona ittoshi beetee gaayo womoomon, ittoshich woyemmo taane; amee saatooch ta woyemmo gaata ariyaano ittoshine; 4 tunaballi Sarideesi kittinnee guuphi ittoshi daggooch boonoshi tahoon kiiniyaani giishacha asheena'o beetina'one; boonoshiyoo bedditina'o tunaqqi boonoshi danatoyich nacca tahoon taharee taanna tookki sha'emmina'one. 5 Gondoochi giidoon kochii wochito ebiyoomon nacca tahoon tahemmone; bi shigoon kashee macaafoochee hidaachemmo taane; ta Nihoo Yeerinaa bi maraakeena'onochi aafoochaanoo 'Taachone' getiree miixemmo taane. 6 Yeerichi Yaafa Ayaano kittinnee guuphina'oyich gettii beeton waayaa beeti waajacho waayabe" iye. 7 Taach ishichiye:- Filidiifi kittinnee guuphoyich wochoon bechii beeti wocheyachoyich ishichiree kooribe! Yaafoonaa Ibaroona tunato, Taatoo Daawitichi qulifoon yechito, bi qechiton koniyolla hicaano, bi hicciton koniyolla qechaano ishichiye:- 8 Filidiifi kittinneena'ote! Ittoshi shuunoon arii beeto taane; ittoshi hakkoo amoomon giishacho bi tunateenolla, ittoshich ta dojiti qaaroon quyato ittoshine; ta toommooch ittoshi mullee too'iyoonoo nookkataano ittoshine; ebich koniyolla hicon hakkaani kelloon ittoshich qechito taane. 9 Waayabote! Ayihudo tunataanoon, 'Ayihudo noone' iqqi koottii beeti, Sheexaanoochi guuphoochee tunatina'on ittoshi baatooch waaree boonoshi dihemmoyich tuniiyemmo taane; ebinoo ittoshin ta shunon ariiyemmina'one. 10 'Haa'iibote!' iqqa ittoshich ta gettati qaaroon ittoshi quyatoyich, hini shawee toommooch beeti asheena'o bullin haattiya, shawee toommo bulliich woyemmi xuuxee aaboochee tawoo wotta ittoshin quyemmo taane. 11 Kaataree woyemmo taane; ittoshich immeeyemmi gubbichoon koniyolla bi bogaachemmoyich, ittoshich beeti mooyon manjiiree yeshote! 12 Gondoochi giidoon kochii wochiton ta Nuggushoochi Yaafee Kechi cangiyoomon tuniiyemmo taane; gubbich ciroona aroochee keyaachemmone; ta Nuggushoo Yeerichi shigoon, ta Nuggushoo Yeerichi katamee shigoon, ebi getoo shimaayooch beeti ta Nuggushoo Yeer waanee kindemmi andra Yerusalemichi shigoon, wotta andra ta shigoon bi toommooch kooremmo taane. 13 Yeerichi Yaafa Ayaano kittinnee guuphina'oyich gettii beeton waayaa beeti waajacho waayabe" iye. 14 Taach ishichiye:- Lodooqi kittinnee guuphoyich wochoon bechii beeti wocheyachoyich ishichiree kooribe! Tookkona getteeto, gibaneeti ibara miixoonaa bulli mooyon Yeeri biinna bi halliitona ishichiye:- 15 Hini Lodooqi kittinneena'ote! Ittoshi shuunoon arii beeto taane; aqqoo oohee gaamoo toono ittoshine; aqqoo oohee gaamoo ittoshi tunato gaata, gaaweshone. 16 Aqqoo oohee gaamoo tunataanoon baad cikkii shofiro (shobiro) ittoshi tunatoyich, ta kookkoochee ittoshin cuddaniye ta ii beeto. 17 'Gaannacho taane; bedditi gaanno taach beete; baroo amolla taach qaawiyaache' ii beeto ittoshine; tunaballi xuuxoona yexxato, ayinikkito, giracho, wolloo, shokkaachoo ittoshi tunoon ariyaano ittoshine. 18 Ebich Yeerichi aafoochaa gaannacho ittoshi tunemmoyich, qaaqqoona wociitee shuuneeti aachoon, shokka acho tunaree ittoshi yeellataachemmoyich ittoshi tahemmi nacca tahoon, ittoshi aafo ciinnemmoyich ittoshi huutemmi attoon ta waanee ittoshi kememmoyich ittoshich ciiccaa beeto taane. 19 Ta shunna beeti asho bullin kaaraa ciiccaa beeto taane; sheeriinoo beeto taane. Illa gaamiton tunabote! Axaaxee gommoocheenoo Yeer waan wottabote! 20 Ebiyoche, kellooch neexaachaa kelloon qopaa beeto taane; koniyolla ta qaaroon waayaqqi bi kelloon bi qechi gaata, bi waan giyemmo taane; biinna tookkiree maayoon maayemmo taane; biyoo taanna tookkiree maayemmone. 21 Ta wotta gondoochi giidoon kochaa ta wochoomon, ta Nihoona tookkiinoo bi taatee qeenooch ta kotoomon, ebiyoomon gondoochi giidoon kochii wochiton taanna tookki ta taatee qeenooch kotiiyemmo taane. 22 Yeerichi Yaafa Ayaano kittinnee guuphina'oyich gettii beeton waayaa beeti waajacho waayabe" iye.

Bekkati Yaa'oo 4

1 Aroyee gub bara yaa'oon beeggo; ta beeggahee, shimaaji taatee xaa'ooch qecheeti kello beehe; tiree qaaroomi qaaro wochinnoon taach gettii bi beetee waayaho; "Hach damba keyi ne waatee, ebiyee gub tunemmi mooyon neech bekkiibana" iye. 2 Bekkach Yeerichi Ayaanee giidoo ta toommooch tunahe; arooba shimaaji taatee xaa'ooch taatee qeenon, ara qeechi toommoochoo kotaton beeggo. 3 Ara taatee qeenooch kotaqqi beeto bi shaahoo yasphiidinaa saridiyoonina gettee beeti aaxxi xaqqoochoomon waccii beetone; maridino gettee beeti xaqqoochoomon oogichii waccii beeti ximbattoo taatee qeechi guudoona beehe. 4 Ebi ara taatee qeechi guudoona bara hiyaa awudda taatee qeenina'o beeheete; ebi qeenina'ochi toommooch nacca tahoon tahaqqi boonoshi qellooch aachee gubbichoon ukati hiyaa awudda geeneena'o kotaqqi beeheete. 5 Ara taatee qeenoocheenoo xeeyee phaqqoo, ooga qaaroonaa xeeyee qaaroona kechii beehe; taatee qeechi aafoochoo shabaatta ceechee conjoo aaxxaa beehe; boonoshiyoo Yeerich maddii beeti shabaatta ayaaneena'one. 6 Taatee qeechi aafoochoo aafinaa gubbinon bekkii beeti buriciqoomi baharo beehe. Ebi daggooch beeti taatee qeechi guudoona, aafinaa gubbinoochaa dofee aafo boonoshich beeti kashachi awudda halleena'o beeheete. 7 Ikkinnee kashachi halloo daaharoon shaahoone; guttinnee kashachi halloo bariyoon shaahoone; keejinnee kashachi halloochi aafo ashi aafoon shaahoone; awuddinnee kashachi halloo yoobbii beeti aakkoon (booyon) shaahoone. 8 Ebi kashachi awudda halleena'o boonoshi ikki ikkoyich shiritta qoshoo beetone; boonoshi achee guudoonaa boonoshi qoshee maacinooch aafo ceennitone. Boonoshiyoo "Aafoo beeti, andoo beeti, gubboo beeyemmi, Beshi Hakkachi Nuggushoo Doono Yeeri yaafoo, yaafoo, yaafoone!" iibee araddoonaa xumoonon kashataaneena'one. 9 Ebi kashachi awudda halleena'o taatee qeenooch kotati, bulli yemeenoon beeyachoyich "Oogee yiiracho neene; oogoo neene; ne tuniito bullichoo gallateeto neene" boonoshi iyee, 10 hiyaa awudda geeneena'o taatee qeenooch kotatochi aafooch baroona guufaqqi bulli yemeenoon Beeyachoyich goyinnaabee, "No Doono, no Nuggushoocho! Bulli mooyon hallitine; Ne daaggoonoo tunatone; halleetone; Ebich 'Oogee yiiracho neene; oogoo neene; Giidacho neene' getteeya beddahine iibee boonoshi ukati gubbichoon kindii taatee qeenooch kotatochi aafooch dupiyeete.

Bekkati Yaa'oo 5

1 Aroyee gub taatee qeechi toommooch kotatochi qanna kishooch maacinaa maachina kooreeti, qoddati macaafoon beeggo; aroo shabaatta xaa'oona shamoona nasheetone. 2 Ikka giidachi maraakoo oogati qaaroona "Shabaatta xaa'oona shamoona nasheeton gaxxiree, qoddati macaafoon yaggiya bedo, konine?" iqqi bi echatee waayaho. 3 Shimaayoochoo tunabe, shawoochoo tunabe, shawee dechoo tunabe, ebi macaafoon gaxxii yaggoonaa bi daggooch beeton be'onoyich beddito koniyolla aalloone. 4 Ebi macaafoon gaxxii yaggoonaa bi daggooch beeton be'onoyich beddito koniyolla dano qajitoyich, oogaton eepo. 5 Arooba geeneena'ochi daggoochee ikkoo taach ishichiye:- "Qaye! Eepaahine! Ebiyoche, Yihudichi yoodoochee tunati daaharoo, biyoo Daawitichi colloonaa yaroona tunato bi shixachina'on kochii wochitone; ebich shabaatta xaa'oona shamoona nasheeti macaafoon gaxxii yaggoyich beddito tunaqqi danatone" iye. 6 Taatee qeeno dag beetee, bi guudoona kashachi awudda halleena'o beetee, boonoshi guudoona geeneena'o beeti gutta daggooch guureetoomi Bago neexaqqi beeton beeggo; shabaatta qaroonaa shabaatta aafoona biich beetone; ebi shabaatta aafo shawoo bulliich wocheeti, Yeerich maddii beeti shabaatta ayaaneena'one. 7 Giddaqqinoo taatee qeenooch kotatochi qanna kishoochee macaafoon daammiye. 8 Macaafoon bi daammiyeenoo, kashachi awudda halleena'onaa hiyaa awudda geeneena'ona Bagoochi aafooch baroona guufaheete. Boonoshi ikki ikkoo ximboonaa yaafeena'ochi corootee mallatoo tunati ixaano ceenniti, aachoochee shuuneeti qiicoonon yechiqqi, 9 ishichiibee andra shoddoon shoddaheete:- S"habaatta xaa'oona shamoona nasheeti macaafoon daammii gaxxoyich beddato tunaqqa danato neene; guureeqqa ne damoona Yeericho boonoshi tunemmoyich, ashi yoodo bulliichee, asho yibbaataa beeti noonoo bulliichee, ashi yaroo bulliichee, aagatoo bulliicheenoo asheena'on biishato neene; 10 boonoshinoo no Nuggushoo Yeerich maddii beeti qeesheena'onaa bi taatee asheena'onon tuniito neene; Shawee toommoochoo taatemmina'one" iyeete. 11 Wochinnoon beeggo; taatee qeechi guudoona beeti kashachi awudda halleena'onaa geeneena'onochi guudoona kiceeti wodda maraakeena'ochi qaaroon waayaho; boonoshiyoo haddee ciyaani humaa xumeena'one; 12 oogati qaaroona "Guureeti Bagoyich giidoo, gaanno, ceeni shalligoo, hakkoo, oogo, oogee yiiroonaa gallatoona tun beddiye" iyeete. 13 Shimaayooch, shawoochoo, shawee dechoo, baharee toommoochoo beeti halleena'o bulli, boonoshi daggoochoo beeti halleena'o bulli "Taatee qeenooch kotatonaa Bagoonoyich gallato, oogittino, oogee yiiroonaa giidoona bulli yemeenoon tunabe" boonoshi ii beetee waayaho. 14 Kashachi awudda halleena'oo "Tookkona" iyeete; geeneenoo baroona guufaqqi goyinnaheete.

Bekkati Yaa'oo 6

1 Bagoo shabaatta xaa'oona shamoona nasheeti macaafeexi ikka xaa'oon bi gaxxee beeggo; kashachi awudda halleena'ochi daggoochee ikkoo xeeyee qaaroomi qaaroona "Waaree keye!" bi getee waayaho; 2 beeggaanoo iyo; ta beeggahee, aree gaata nacca harashoo kechiye; aroon yebbatochi kishooch ginee koyee qiico beetone; biichoo gubbichoo immahe; kochii wochachon tunaqqi bi shixachina'on koyi wochiya shimaaji taatee xaa'oochee kechii hammiye. 3 Bagoo macaafeexi guttinnee nasheeti xaa'oon bi gaxxiyee, kashachi awudda halleena'ochi daggoochee guttinnoo "Waaree keye!" bi getee waayaho. 4 Bara harashoo kechiye; biyoo ceelloone; aroon yebbatoyich "Asheena'o boonoshinaa boonoshina ikkoo baroon wuxemmoyich diggoon shawee toommoochee aalliibe!" getee daaggeehe; biichoo ooga sheefo immahe. 5 Aroochee wotta Bago macaafeexi keejinnee nasheeti xaa'oon bi gaxxiyee, kashachi awudda halleena'ochi daggoochee keejinnoo "Waaree keye!" bi getee waayaho; beeggaanoo iyo; ta beeggahee, aree gaata aa'i harashoo kechiye; aroon yebbato machoon bi kishoona yechitone. 6 Kashachi awudda halleena'ochi daggoochee qaaro "Ikka heeyi shuunee damoojoyich ikka kubbaayee teepphoo baach, ikka heeyi shuunee damoojoyich keeja kubbaayee sheqoo baach tunabe; tunaballi zayitee mixonaa woyinee qomboonochi achooch shaggaahine!" bi getee waayaho. 7 Wotta Bago macaafeexi awuddinnee nasheeti xaa'oon bi gaxxiyee, kashachi awudda halleena'ochi daggoochee awuddinnoo "Waaree keye!" iqqi bi getee waayaho; 8 beeggaanoo iyo; ta beeggahee, aree gaata daasha harashoo kechiye; aroon yebbatochi shigo qitoo getteehe; qititina'o kicee beeti xaa'oo biin dabbiye. Boonoshichoo "Shawee toommooch beeti asheena'ochi daggoochee awudda kishoochee ikka kishoon ginoona, shaacoona, naxoonaa ashoon maa beeti shawee toommeexi cooxina'ona wuxi aalliibote!" getee daaggeehe. 9 Wotta Bago macaafeexi uuchinnee nasheeti xaa'oon bi gaxxiyee, Yeerichi qaaroon boonoshi gettitonaa gibaneeto tunaqqi boonoshi miixatonoyich wuxeeti asheena'ochi kasho Yeerichi yaafa deejee xaa'ee dechiich beeton beeggo. 10 Ebi ara wuxeeti asheena'ochi kasho oogati qaaroona cookiibee, "Yaafoonaa ibaroona tunati giidachi Doono Yeero! Ne nallemmo aataniye? No damee nichoon shawee toommooch beetina'ochi toommooch ne gaaccemmo aataniye?" iyeete. 11 Boonoshi ikki ikkoyich nacca taho immahe; "Ittoshina tookkii Kiristoosich madditi ittoshi maneena'o ittoshichoomon wotta wuxeetee boonoshi haddoo ceennimmi wottoon, giishacha yemeenoon kashabote!" getteeheete. 12 Bagoo macaafeexi shirittinnee nasheeti xaa'oon bi gaxxiyee beeggo; oogati shawee qewo tunahe; aabeyoo shiixxoon shaahiqqa aaqqahan; aganeyoo damoon shaahii ceellahan; 13 balasee mixo giidachi yongoona shuuriqqi bi aafo shekiroomon, xojaneena'o shimaayoochee shawooch shekiraa holliyeete; 14 shimaayoo yeebboochoomon qodaqqi aallahe; guudina'onaa buura shaweena'o bullinoo boonoshi xaa'oochee aallaheete. 15 Shaweexi taateena'o, woraafeena'o, ginee iraasheena'o, gaannachina'o, giidachina'o, guuchi yareena'onaa xalla yareena'o bullinoo gofoonaa guudi baateexi xaqqee gogginonooch aashaheete. 16 Guudina'onaa xaqqee gogginina'onon "No toommooch dihibote! Taatee qeenooch kotatochi aafoochee, Bagoochi kaaree shiixxoocheenoo noon aachibote! 17 Shattii giiriiti boonoshi kaaree shiixxee aabo waatone; konine neexoon hakkemmo ?" iyeete.

Bekkati Yaa'oo 7

1 Aroyee gub shawechi awudda kelloona neexati awudda maraakeena'on beeggo; boonoshiyoo shawee toommooch tunabe, baharee aachi toommooch tunabe, amashee michi toommoochoo tunabe, yongo yongataachemmoyich awudda kelloona yongaa beeti yongeena'on yechii bajiyeete. 2 Beeyachi Nuggushoo Yeerichi mallatoon yechiti bara maraakoo aabi keyo waanee kechii bi beetee beeggo; biyoo shawoonaa baharee aaconochi toommooch gonda mooyon boonoshi tuniiyemmoyich daaggeeti awudda maraakeena'oyich oogati qaaroona cookiqqi, 3 "No Nuggushoo Yeerichi maddachina'o barooch mallatoon no geddammi wottoon, shawee toommoochoo tunabe, baharee aachi toommoochoo tunabe, mixina'ochi achoochoo tunabe shaggaahotine!" iye. 4 Mallatoo geddati asheena'ochi haddoon waayaho; Isra'eeleena'o boonoshi yoodi yoodoochee mallatoo geddatina'o balli aabbaa awudda humeena'one. 5 Yihudichi yoodoochee aaraa gutta humeena'o, Roobenichi yoodoochee aaraa gutta humeena'o, Gaadichi yoodoochee aaraa gutta humeena'o, 6 Asheerichi yoodoochee aaraa gutta humeena'o, Nifitaalichi yoodoochee aaraa gutta humeena'o, Minaasichi yoodoochee aaraa gutta humeena'o, 7 Simoonichi yoodoochee aaraa gutta humeena'o, Lewichi yoodoochee aaraa gutta humeena'o, Yisakaarichi yoodoochee aaraa gutta humeena'o, 8 Zebuloonichi yoodoochee aaraa gutta humeena'o, Yooseefichi yoodoochee aaraa gutta humeena'o, Biiniyaamichi yoodoochee aaraa gutta humeena'o mallatoon geddaheete. 9 Aroyee gub ta beeggahee, aree gaata aagatoo bulliichee, ashi yoodo bulliichee, ashi yaroo bulliichee, asho yibbaataa beeti noonoo bulliichee kiceeti, haddee ciyaani dofee asheena'o beeheete. Nacca tahoon tahaa yeebbee waamon yechiqqi taatee qeenooch kotatonaa Bagoonochi aafooch neexaheete. 10 Oogati qaaroona cookiibee, "Taatee qeenooch kotati no Nuggushoo Yeerinaa Bagoonaniye noon wodiito" iyeete. 11 Maraakeena'o bulliyoo taatee qeechi guudoona, geeneena'onaa kashachi awudda halleena'onochi guudoona neexaa beeheete; taatee qeechi aafooch baroona guufaheete; Yeerichoo goyinnaabee, 12 "Tookkona, gallato, oogee yiiroo, ceeni shalligoo, naadoo, oogo, giidoonaa hakkoona bulli yemeenoon no Nuggushoo Yeerich tunabe; tookkona!" iyeete. 13 Aroyee gub geeneena'ochi daggoochee ikkoo tiyiqqi, "Nacca tahoon tahati eboshi ameexina'one? Amoochee waatina'one?" iqqi taan echahe. 14 Tawoo wochiqqa biich "Ta Doonocho! Neene arii beeto" iyo. Taach ishichiye:- "Eboshi magga xuuxoochee beshaa waatina'one; boonoshi tahoonoo Bagoochi damoona machii xalliitina'one. 15 Ebich Yeerichi taatee qeechi aafooch beechii, araddoonaa xumoonon yaafa bi kexoochaa biich maddii beetina'one; taatee qeenooch kotatoo boonoshi toommooch yiiroo tunemmone; 16 Illa ebiyee bek shaacataachemmina'one; ebiyee bek shachawataachemmina'one; aabee gaamoo ciroona boonoshin michaachemmone. 17 Ebiyoo, taatee qeechi gutta daggooch beeti Bago boonoshich qiddoo tunaree, kashee aachi tunooch boonoshin bi yaabemmoyichiye; Yeeriyoo boonoshi acimo bullin boonoshi aafoochee hidemmone" iye.

Bekkati Yaa'oo 8

1 Bagoo macaafeexi shabaattinnee nasheeti xaa'oon bi gaxxiyee, qachi saatee wottoon shimaaji taatee xaa'ooch bulli mooyo shashawumiye. 2 Aroochee Yeerichi aafooch neexaa beeti shabaatta maraakeena'on beeggo; shabaatta tiroo boonoshich immahe. 3 Bara maraakoo ixaano shookkaa beeti aachee qiicoon yechii waaqqi, Yeerichi yaafa deejee xaa'ee ga'ooch neexahe; taatee qeechi aafooch beeti, aachoochee shuuneeti deejee toommoochoo yaafeeti asheena'o bullichi corootoona tookki Yeerich bi giddiiyemmoyich, dofee ixaano biich immahe. 4 Yaafeeti asheena'ochi corootoona tookkii maraakoochi kishooch beeti ixaano shookkaa beeti qiiceexi ixaanee cufoo Yeerichi aafooch kechiye. 5 Aroyee gub maraakoo ixaano shookkaa beeti qiicoon yechii, Yeerichi yaafa deejee xaa'eexi qaaqqoochee ceennimmi wottoon geddiichii shawooch dupiye; xeeyee qaaroonaa ooga qaaroona, xeeyee phaqqoonaa shawee qewoona tunahe. 6 Aroyee gub shabaatta tiroon yechiti shabaatta maraakeena'o tiroon hugga qanniyeete. 7 Batti batti maraakoo tiroon huggiye. Damoo bacceeti badaroonaa qaaqqoona tunahe; ebi aroo shawooch dupahe; shawechi keeja beereexi ikka beeroo micciye; arooch beeti mixonaa cammiti mocoo bullina miccii aallahe. 8 Guttinnee maraakoo tiroon huggiye; miccii beeti ooga gepoon shaahii beeti mooyo baharooch dupahe; baharee keeja beereexi ikka beeroo damoon tunahe; 9 ara baharooch beeti kashachi halleena'o qitiyeete; marikabeena'oo aallaheete. 10 Keejinnee maraakoo tiroon huggiye; qaaqqee conjoochoomon miccii beeti ooga xojano shimaayoochee kindiqqi aacina'onaa aachi xuupheena'onochi keeja beereexi ikka beeroochi toommooch holliye. 11 Ebi ara xojanoochi shigoo caamo getteehe; aacina'ochi keeja beereexi ikka beeroo caammiye; aaco caamo bi tunatoyich, ebi ara caama aachi naboona meeti asheena'o qitiyeete. 12 Awuddinnee maraakoo tiroon huggiye; aabechi keeja beereexi ikka beeroo, aganechi keeja beereexi ikka beeroo, xojaneena'ochi keeja beereexi ikka beeroo yexxahe; ebich eboshichi keeja beereexi ikka beeroo mandarahe; araddeechi keeja beereexi ikka beerooch aabe aaxxataaneene; ebiyoomon xumeechi keeja beereexi ikka beerooch aganeenaa xoojanoona aaxxataaneena'one. 13 Aroyee gub ikka aakko (booyo) shimaayee daggoona yoobbii bi beetee beeggo; oogati qaaroona "Bara keeja maraakeena'o huggemmi tiree qaaro waayee gaata, shawee toommooch beeti asheena'oyich woowo! Woowo! Woowo! bi ii beetee waayaho.

Bekkati Yaa'oo 9

1 Uuchinnee maraakoo tiroon huggiye; shimaayoochee shawooch holliti xojanoon beeggo; opee hoonoochi kelloon qechii beeti qulifo biich immahe. 2 Opee hoonoon qechiye; ooga qaaqqee gudoochee kechii beetoomi cufoo opoochee kechiye; opoochee kechiti cufoo aabeen kaapiqqi shimaayoon mandariihe. 3 Ebi cufoochee gecheena'o kechiqqi shawooch kindiyeete; boonoshichoo barahee machoo ceeroona bi koyoomon asheena'on boonoshi kochemmoyich hakkoo immahe; 4 "Yeerichi mallatoo boonoshi barooch geddataani asheena'oyee beshatee, shawooch beeti mocoo tunabe, naaxii (nocii) beeti mooyo tunabe, mixo tunabe, eboshichi achooch shaggaahotine!" getteehe. 5 Ebi ara asheena'on uucha aganee wottoon gecheena'o qaaqqiyemmoyichalli, wuxemmoyich daaggeyaanoone; asheena'o qaaqqaa beetoo barahee machoona kochati asho qaaqqaa beetoomoniye. 6 Aroobee yemeenooba ebi asheena'o qitoon qaawemmina'one; tunaballi danataacheete; qitiya qaatemmina'one; tunatee qitoo boonoshiyee wokkemmone. 7 Ebi ara gecheena'ochi shaahoo ginee koyoyich qanniti harashoochi shaahoomone; boonoshi shimbooch aachee gubbichoon shaahii beeto beetone; boonoshiyoo aafoochaa ashoon shaaheena'one; 8 boonoshi qello genni qelloomi genjoone; boonoshi gashoo daaharee gashoomone; 9 Ginee naayina'o getoon qeroyich boonoshi geddii beeti xuuroomi tahachina'one; boonoshi qosheechi qaaro koyooch guubbii beeti, gaari qaaroomone. 10 Barahee machoochi ceeroomi ceeroonaa gayona boonoshich beetone; uucha aganee wottoon boonoshi ceereexi gayona asheena'on boonoshi qaaqqiiyemmoyich hakkoo boonoshich immatone. 11 Boonoshichoo taatoo beetone; ara taatoo opee hoonee maraakoone; bi shigoo Hibiree noonoona Abidooni, Giriikee noonoona Apholiyooni getteehe. 12 Ikka shattiiti mooyo beshatone; illa ebiyee gub bat shattii giiriiti gutta mooyo woyemmone. 13 Aroyee gub shirittinnee maraakoo tiroon huggiye; Yeerichi aafooch beeti, aachoochee shuuneeti deejee xaa'ee qiicee awudda qareena'oochee qaaroon waayaho. 14 tiroon yechiti shirittinnee maraakoyichoo "Ooga aaco Efiraaxiis cuchati awudda maraakeena'on biishe!" iye. 15 Asheena'ochi keeja beereexi ikka beeroon boonoshi wuxemmoyich, hini saatoyich, hini araddoyich, hini aganoyich, hini natoyichoo qanniqqi beeti hini ara awudda maraakeena'o biichaheete. 16 Harashachi ginee naayina'ochi haddoon waayaho; boonoshi haddoo gutta balla huma wottee humeena'one. 17 Ebiyoomon yaa'oona ta beeggati harasheena'onaa boonoshin yebbatina'ona ginee naayina'o boonoshi getooch geddii beeti xuuree tahoomi tahachina'one; ara tahoochi shaahoo qaaqqoomi ceello, sapiiro gettee beeti aaxxi xaqqoomi shimaayito, waagaroomi koobanoone; harasheena'ochi qello daaharee qelloomone; boonoshi kookkoocheenoo qaaqqoo, cufoonaa waagaroona kechiye. 18 Boonoshi kookkoochee kechiti qaaqqoona, cufoonaa waagaroona, ebi keeja naxeena'ona asheena'ochi keeja beereexi ikka beeroo qitiye. 19 Harasheena'ochi giidoo boonoshi kookkoonaa boonoshi ceeroonoochiye; boonoshi ceeroo dingaroomo tunaachii qellacho bi tunatoyich aroona asheena'on qopiyeete. 20 Ebi naxeena'ona qitaanoon muricciti asheena'o yinneena'oyich goyinnoon, wotta aachoonaa birawoonoochee, gooshoochee, xaqqoonaa mixonoochee kishoona boonoshi shuunati, ciinon oohee waayoon, oohee sha'oon hakkaani, shaahiitee shuuneeti nuggushoyich goyinnoon qajiqqi axaaxee gommoochee Yeer waan wottataaneena'one; 21 wotta ashoon wuxoon, oohee iicoon (qaaxoon), oohee shunee mamon, oohee gaayon qajiqqi axaaxee gommoochee Yeer waan wottataaneena'one.

Bekkati Yaa'oo 10

1 Aroyee gub bara giidachi maraakoo quboon tahaqqi, shimaayoochee kindii bi beetee beeggo; bi shimbooch ximbatoo beetone; bi aafoochaa aabeechoomon aaxxaa beetone; bi baatoo qaaqqee aaxxee conjoomone. 2 Gaxxeeti giishacha macaafeen bi kishooch yechitone; bi qanna baatoon baharee aachi toommooch, bi yoocha baatoonoo shawee toommooch geddiye. 3 Daaharoochoomon oogati qaaroona ciddiye; bi ciddiyee, shabaatta xeeyo xeejiye. 4 Shabaatta xeeyo xeejiyee, ta waayati mooyon kooriya iyo; tunaballi shimaayoochee "Shabaatta xeeyo xeeyee getteeti mooyon gaxxiyaahine! Mooyonoo kooriyaahine!" immi qaaroon waayaho. 5 Ikka bi baatoon baharee aachi toommooch, ikka bi baatoonoo shawee toommooch geddiqqi bi beetee ta beeggati maraakoo bi qanna kishoon shimaaj kaama wochii yaggiye; 6 Shimaayoonaa bi daggooch beetina'onon, shawoonaa bi daggooch beetina'onon, baharoonaa bi daggooch beetina'onon halliti, bulli yemeenoon Beeyachona wogaqqi, "Yeeri tuniiya bi gabiton ceechoyich yagaachemmon; 7 shabaatinnee maraakoo tiroon bi hugee qaaro waayeehooba, Yeeri bi maddachi keemachina'oyich bi gettiti wochoomon, bi gabiti bi maacee mooyo ceennemmone" iye. 8 Shimaayoochee ta waayati qaaro wochinnoon taach "Hamiree ikka bi baatoon baharee aachi toommooch, ikka bi baatoonoo shawee toommooch geddiqqi neexati maraakoochi kishooch beeti gaxxeeti macaafeen dee!" ii bi getee waayaho. 9 Maraakoo waanoo hammaqqa, "Giishacha macaafeen taach imbe!" iyo. Biyoo "Daamiree mame! Ne maacee daggoochaa caammemmine; tunaballi ne kookkoochaa eeyochoomon nooccemmine" iye. 10 Maraakoochi kishoochee ebi giishacha macaafeen daammaqqa maaho; ta kookkoochaa eeyochoomon nooccahan; tunaballi ta maatoyee gub ta maacee daggoochaa caammahan. 11 Ebiyee gub, "Meeti ashi yareena'ochon, aagateena'ochon, bari bara noonoona yibbaataa beeti asheena'ochonaa taateena'ochonon wochinnoon keemoon keemmemmo neene" getteeho.

Bekkati Yaa'oo 11

1 Genja gumboon shaahii beeti qellaayee gumbo taach immahe; Yeeriyoo taach ishichiye:- "Ta yaafee kexonaa deejee xaa'oonon qellaayibe! Arooch goyinnaa beetina'onoo haddibe! 2 Yaafee kexoyee maach beeti borittoo taan ariyaani aagateena'oyich immato bi tunatoyich qaye! Qellaayiyaahine! Boonoshiyoo aabbaa gutta aganoon yaafee katamee Yerusalemin neexi hajemmina'one. 3 Gutta ta keemachina'on wocha deejemmo taane; boonoshiyoo muushanee tahoon taharee ebi ara ikka humaa gutta ballaa shicha qemon ta wochoon gettemmina'one" iye. 4 Ebi gutta keemachina'o shawoo bullichi Doono tunati Yeerichi aafooch neexaa beeti gutta zayitee mixina'onaa gutta maqirajeena'onaniye. 5 Asho koniyolla boonoshi toommooch gondoon halliya bi geti gaata, boonoshi kookkoochee qaaqqoo kechemmone; boonoshi shixachina'onoo michi aalliiyemmone; asho koniyolla boonoshi toommooch gondoon halliya bi geti gaata, ebiyoomi gommona qitoo biich echataanoone. 6 Hini ara Yeerichi keemachina'o Yeerichi wochoon boonoshi gettii beeti aabooba, "Amiyo dihaaye" iqqi shimaayoon hicoyich hakkoo boonoshich beetone; boonoshi shunnitoomon boonoshi qaawimmi araddoo bullin aacon damoon tuniyoyich, shawee toommooch beetina'onoo naxo bullina shooddiyoyich hakkoo boonoshich beetone. 7 Yeerichi wochoon gettii boonoshi ciichitoyee gub opee hoonoochee kechemmi cooxo boonoshina koyemmone; boonoshin koyi wochemmone; wuxishoo gettemmone. 8 Boonoshi dubanoo boonoshi Doono yooddati ooga katamee daggeexi gommooch qeyemmone; ebi ara katamee geto, ayaanee yibbaatoochaa, Sodoomi oohee Gibici getteetine. 9 Ashi yaroochee, yoodoochee, bari bara noonoona yibbaataa beeti asheena'onaa aagateena'onoochee tunati asheena'o keeja qemonaa qatonon ebi boonoshi dubanoon ciinnemmina'one; ara dubanoo bi duukkeeyemmoyich daaggaachemmina'one. 10 Ebi gutta keemachina'o shawee toommooch beeti asheena'on boonoshi xuuxii beetoyich, shawee toommooch beeti asheena'o ebi keemachina'o qititoyich, oogaton emiremmina'one; gifiroon gedii maabee, boonoshinaa boonoshina ikkoo baroyich emiree wojoon daachiiyemmone. 11 Keeja qemonaa qatonoyee gub Yeer waanee tunati kashee hiinno ebi keemachina'ochi dubanooch giyiye; kashachon tunaqqi boonoshi hajee baatoona neexaheete; boonoshinoo beeggitina'o keqqoona qitiyeete. 12 Arooba hini ara keemachina'o "Hach keyote!" immi ooga qaaroon shimaayoochee waayaheete; boonoshi shixachina'o ciinnii beetee, quboona shimaaj kechiyeete. 13 Bekkach oogati shawee qewo tunahe; ara katameexi kexina'ochi daggoochee aashira kisheexi ikka kishoo dihiye; ebi shawee qewoona shabaatta huma asheena'o qitiyeete; echatina'oo keqqoona qewaheete; shimaaj beeti Nuggushoo Yeerin oogiiheete. 14 Gutta shattiiti mooyo beshatone; illa ebiyee gub, shatti giirii beeti keejinnee mooyo kaata woyemmone; 15 Shabaattinnee maraakoo tiroon huggiye; shimaayoochaa "Shawee toommeexi taatittino bulli no Doono Yeericho, bi kaacciti Kiristoosicho tunatone; bulli yemeenoon taatemmone" ii beeti ooga qaaroon waayaho. 16 Boonoshi qeeni qeenooch kotati hiyaa awudda geeneena'o Yeerichi aafooch baroona guufaqqi biich goyinnaabee, 17 ishichiyeete:- "And beeti, aafoo beeti, Beshi Hakkachi Nuggushoo Doono Yeero! Ooga ne giidoon yechaqqa ne taatatoyich neen gallatahone. 18 Aagateena'oo oogichii kaaraheete; ne kaaree shiixxee yemeeno, qititina'ochi toommooch ne nallemmi yemeeno shaggitone; neech maddii beeti ne keemachina'onaa ne shigoon oogii beeti yaafeena'onoyich, gishiisheena'onaa ogoogeena'onoyich boonoshi shuunee gatiyoon ne qoccemmi, shawee toommooch beeti asheena'on wuxii beetina'onoo wuxi ne aalliiyemmi yemeeno shaggitone" iyeete. 19 Shimaaj beeti Yeerichi yaafa kexo qecheehe; Yeerichi wogee taabootoo ebi yaafa bi kexoochaa bekkahe; xeeyee phaqqoo, ooga qaaroonaa xeeyee qaaroona, shawee qewoonaa giidachi badaroona tunahe.

Bekkati Yaa'oo 12

1 Arooba oogaton woriganikkiti mooyo shimaayooch bekkahe; aabeen tahaqqa aganeen bi baatee dechiich geddaa, aaraa gutta xojanachi gubbichoon bi qellooch ukati ikka ure beehan. 2 Biyoo yeqqafachine; shiya maaxoo biin maatee iriteeqqa bunnahan. 3 Bara woriganikkiti mooyo shimaayooch bekkahe; shabaatta qelloonaa aashira qaroona, bi qellee haddoona gishiishi shabaatta gubbichoo beeti ooga ceella daraboo beehe. 4 Bi ceeroona shimaaji xojaneena'ochi daggoochee keeja beereexi ikka beeroon geechii shawooch kindiihe. Hini ara daraboo ure bi shiyi gaata shiijammi bushoon maaya iqqi bi aafooch neexahe. 5 Aagateena'o bullin xuuree gumboona hajemmi bushoon shiyahan; bushoonoo Yeerichi maraakoo tiijiqqi Yeerinaa Yeerichi taatee qeenona beetooch daammiye. 6 Ureyoo ikka humaa gutta ballaa shicha qemon aroochaa gufiree boonoshi shiimemmoyich, Yeeri qanniiti xaa'oo barahooch aashahan. 7 Aroyee gub shimaaji taatee xaa'ooch ginee koyo tunahe; maraakoo Mika'eelinaa bi yeshi maraakeena'ona daraboonaa bi hilleexi bara maraakeena'ona tookkii koyaheete. 8 Daraboon kochii wochiyeete; aroyee gub shimaaji taatee xaa'ooch daraboonaa bi hilleexi maraakeena'onoyich xaa'oo danataanoone. 9 Ebich shawee toommooch beeti, asheena'o bullin muriccii beeti Daabiloosi oohee Sheexaanoo getteeti ooga daraboo, biyoo wonnee dingaro, shawee toommooch dupahe; bi hilleexi maraakkeena'oo biina tookkii dupaheete. 10 Oogati qaaro shimaaji taatee xaa'oochaa ishichii beeton waayaho:- "And no Nuggushoo Yeeri bi asheena'on wodiitone; ooga bi giidoon bekkiibee taatemmone; bi kaacciti Kiristoosiyoo tiyi bullin hajemmone; no Nuggushoo Yeerichi aafoochaa araddoonaa xumoonon no maneena'on taggaa beeti taggacho shimaayoochee dupatone. 11 Boonoshiyoo deejeeti Bagoochi damoonaa boonoshi miixati Yeerichi qaaree naboona biin kochii wochiyeete; qitooch beddaaheenolla boonoshi kashoon aaxxiyaaneena'one. 12 Shimaayoonaa bi daggoonooch beetina'ote! Emiribote! Shawoonaa baharoonooch beetina'ote! Ittoshich woowo! Daabiloosi giishacha aabo baach biich echato tunoon ariiqqi oogati kaaroona ittoshi waan kinditone" iye. 13 Daraboo shawee toommooch bi dupoon ariiqqi, anaami bushoon shiyati ureen yookkiye. 14 Daraboo waanee wohiree keeja nattaa qaton barahooch gufi shiimatee bi beeyemmi xaa'ooch yoobi bi hammemmi gutta ogooga aakkee (booyee) qoshoo ureyich immahe. 15 Daraboo ureen aacona maanjiya qaawiqqi ooga woca aacoomi aacon bi kookkoochee urechi hillooch kuufiye. 16 Shaweyoo ureen gaachahan; gaahaqqa, daraboo bi kookkoochee kuufiti aacon uchahan. 17 Arooba daraboo ureena ipaqqi, Yeerichi getoyich de'a ii beeti, Yesuusi miixati ibaroon gibanoona quyaa beeti urechi yaroochee echatina'on kocha hammiye; baharee gashooch beeti qacooch neexahe.

Bekkati Yaa'oo 13

1 Arooba ikka cooxo baharee aacoochee bi kechii beetee beeggo; aashira qaroonaa shabaatta qelloona biich beetone; ebi qareena'ochi toommooch aashira gishiishi gubbichoo beetone; ikki ikka qellooch Yeerin naaggii beeti shigo kooreetone. 2 Ebi ta beeggati cooxo maahoon shaahoone; bi baatoo diibee baatoomo, bi kookkoo daaharee kookkoomone; daraboo bi giidoonaa bi taatee qeenonon, ooga hakkoonoo biich immiye; taatiinoo iye. 3 Ara cooxochi qelleexi ikkoo yexxaqqi qitiya mayaton beeggo; tunaballi qitiya beddiqqi mayato wodiye. Shawooch beeti asheena'o bulli woriganaqqi ebi cooxon dabbiyeete. 4 Daraboo cooxon bi taatiitoyich asheena'o daraboyich goyinnaheete; cooxoyichoo wotta "Hini cooxona tatemmo aabine? Biinna koyoon hakkemmo, konine?" iibee biich goyinnaheete. 5 Geecee mooyonaa Yeerin bi naaggemmi mooyonon gettii beeti noonoo cooxoyich immahe; aabbaa gutta aganoon taataree bi shuunemmoyich biich daaggeehe. 6 Yeerinaa bi shigoonon, bi qeyi xaa'oonoo, shimaaji taatee xaa'ooch beetina'onoo naagooch giyiye; 7 yaafeetina'ona bi koyemmoyich, koyashoo bi wochemmoyich biich daaggeehe; ashi yoodoonaa ashi yaroona, bari bara noonoon yibbaataa beeti asheena'onaa aagateena'o bullinochi toommooch taatittino biich immahe. 8 Shawoonaa shimaayoona halleyaan beetee shiichiqqi beeti, guureeti Bagoochi kashee macaafooch boonoshi shigo kooreyaani, shawee toommooch beeti asheena'o bulli biich goyinnemmina'one. 9 Waayaa beeti waajacho bi bee gaata, waayabe. 10 Kecee hamoyich daaggeeto koniyolla bi bee gaata, kecceeqqi hamo echataani mooyone; sheefoona bi qitemmoyich daaggeeto koniyolla bi bee gaata, sheefoona qitemmone. Yaafeetina'ochi gibaneyoonaa haa'iyoona bi bekkemmo ebinaniye. 11 Aroyee gub bara cooxo shawoochee bi kechii beetee beeggo; bagee qaroomi gutta qarachone; daraboochoomonoo yibbaataa beetone. 12 Aafi cooxo immiti hakkoona bulli mooyon bi aafooch tunii beetone. Shawee toommooch beetina'o bullin qitiya beddiichii mayaa woditi aafi cooxoyich boonoshi goyinnemmoyich tuniiyemmone. 13 Qaaqqoonolla shimaayoochee shawooch asho bullichi aafooch bi kindiimmi wottoon ogooga mallateena'on bekkii beetone. 14 Aafi cooxochi aafooch bi bekkiiyemmoyich daaggeeti mallatoona shawee toommeexi asheena'o bullin muricciihe; sheefoona bi mayateenolla, bat kashoona beeti cooxoyich bi shaahiyoon boonoshi shuunemmoyich shawee toommooch beeti asheena'oyich gettiye. 15 Gubbi cooxoyich "Cooxon shaahiitee shuuneeto bi yibbaatemmoyich, biichoo goyinnataaneena'on bi wuxiiyemmoyich, ebi cooxon shaahiitee shuuneetoyich kashoon imbe!" getee daaggeehe. 16 Asheena'o bullich, gishiisheena'onaa ogoogeena'onoyich, gaannachina'onaa girachina'onoyich, xalla yareena'onaa guuchi yareena'onoyich mallatoo boonoshi qanna kishooch oohee boonoshi barooch geddiye; 17 Cooxochi shigo oohee bi shigee haddoo beeti mallatoo biich aalli asho koniyolla kemon oohee kemoon bi hakkaachemmoyich bajiye. 18 Ebin shalligibe! Ebi haddoo ashi haddoo bi tunatoyich, shalligacho bi bee gaata, cooxochi haddoo ama geto gaata haddiree ariibe; ebi haddoo shiritta ballaa shichaa shirittoone.

Bekkati Yaa'oo 14

1 Aroochee bara yaa'oon beeggo; ta beeggahee, Bago Ciyooni Guudooch neexaqqi beehe; bi shigoonaa bi Nihoochi shigoona boonoshi barooch kooreeti balli aabbaa awudda huma asheena'o biinna tookkii beetina'one. 2 Shimaayoochee ooga aachi haanaatee qaaroomi qaaroonaa giidachi xeeyee qaaroomi qaaroonon waayaho; ximba yexeena'o ooga ximboon boonoshi yexee qaaddii beeti qaaroomi qaaroon waayaho. 3 Taatee qeechi aafooch, kashachi awudda halleena'onaa geeneena'onochi aafoochaanoo andra shoddoon shoddaheete; hini shawooch beeti asheena'ochi daggoochee Yeeri biishaa wodiiti ebi balli aabbaa awudda huma asheena'oyee beshatee, koniyolla hini shoddoon doyiqqi shoddoon hakkaanoone. 4 Eboshiyoo shaagaaneena'one; maacheena tookkiinoo danataaneena'one; ebich ee'aalleena'one. Eboshiyoo Bago hammii beeti xaa'oo bulliich biin dabbii beetina'one; asheena'ochi daggoochee biisheetina'one; Yeerinaa Bagoonoyich immati qaabba colleena'one; 5 kootoon koottii ariyaaneena'one; kiinaalli muricaalli xalleena'one. 6 Ebiyee gub, shawee toommooch beetina'oyich, aagatoo bullich, ashi yoodo bullich, bari bara noonoona yibbaataa beeti asheena'oyich, ashi yaroo bullich bi gettemmi, bulli yemeenooch beddaahee tunemmi mishiraachee qaaroon yechiti bara maraakoo shimaayoona yoobbii bi beetee beeggo; 7 biyoo oogati qaaroona "Yeeri nallemmi aabo shaggitone; ebich Yeerin oogiibote! Oogee yiiracho bi tunatoyich biin gallatabote! Shimaayoonaa shawoonon, baharoonoo, aachi xuupheena'onoo hallitoyich goyinnabote!" iye. 8 Aree hillooch bara guttinnee maraakoo dabbiqqi, "Ashich mashii beeti uyoon uchoomon, aagateena'o bullin bi shunee mamoochee boonoshi qoodeeyemmoyich tuniiqqa, Yeerichi kaaree shiixxoon shaggii beeti xoofoochee boonoshich uchiti ooga katamee Baabilooni dihitiyoche! Dihitiyoche!" iqqi cookiye. 9 Bara keejinnee maraakoo wotta dabbiqqi oogati qaaroona ishichiye:- "Cooxonaa cooxon shaahiitee shuuneetonoyich goyinnammi, bi barooch oohee bi kishooch ebi cooxochi mallatoo geddeeyemmi asho koniyolla bi bee gaata, 10 asho mashii beeti uyoon bi uyoomon Yeerichi kaaree shiixxee xoofoochee uchemmone; ebi Yeerichi kaaree shiixxee xoofoo aqqaayoo aalli shayone; yaafa maraakeena'onaa Bagoonochi aafoochaa qaaqqoonaa miccii beeti waagaroona shooddeeyemmone. 11 Aroochaa boonoshi shooddaa beeti qaaqqee cufoo bulli yemeenoon kuxaanoon kechemmone; cooxonaa cooxon shaahiitee shuuneetonoyich goyinnati, bi shigee mallatoon geddeeti asho koniyolla xumoonaa araddoonon shooddeyoochee kashataachemmone" iye. 12 Yeerichi getoyich de'a ii beeti, gibaneyoona Yesuusin dabbii beeti yaafeena'ochi haa'iyoo bekkemmo ebinaniye. 13 Aroyee gub shimaayoochee taach "Ebiyee bek gibaneyoona Doono Yesuusin boonoshi dabbitoyich qitemmi asheena'o diireetina'one" getiree kooribe! immi qaaroon waayaho. Yeerichi Ayaano wochiqqi, "Ibaroone; boonoshi shuunati shuunoo gibaneetina'o boonoshi tunoon miixaa bi beetoyich, boonoshi maraatoochee kashemmina'one" iye. 14 Aree gaata bara yaa'oon beeggo; ta beeggahee, nacca qubo, qubee toommoochoo ashi bushoon shaahii beeto kotato beehe; bi qellooch aachee gubbichoon ukatone; bi kishoonoo aci magaadoon yechitone. 15 Bara maraakoo shimaaji taatee xaa'ooch beeti yaafa kexoochee kechiqqi qubee toommooch kotatoyich, "Maayi qeci gooroo shaggitone; shaweexi maayo qecceya beddiqqi shuuqqitone; ebich ne magaadoon tiijiree qece!" iqqi oogati qaaroona cookiye. 16 Qubee toommooch kotatoo bi kisheexi magaadoon shawooch daachiihe; shaweexi shuuqqiti maayo bulliyoo qecceehe. 17 Wotta bi kishooch aci magaadoon yechiti bara maraakoo shimaaji taatee xaa'ooch beeti yaafa kexoochee kechiye. 18 Qaaqqoon quyaa beeti bara maraakkoo Yeerichi aafooch beeti deejee xaa'oochee kechiqqi, aci magaadoon yechiti maraakoyich "Woyinee qombee aafee yunjeena'o gaangii kachitina'one; ebich aci ne magaadoon shawooch daachiiree woyinee qombee aafeena'on kuxe!" iqqi oogati qaaroona ceeggiye. 19 Maraakoo bi magaadoon shawooch daachiihe; shawooch beeti woyinee aafoonoo kuxxiqqi, Yeerichi kaaree shiixxee ooga opooch dupiye. 20 Katamoyee maach beeti, woyinee aafo kotee beeti opoochaa neexxahe; ebi opoochee kechiti damoo desh maac keeja hiroo, bi gidoo shiritta balla huma hirooch beddaahee hammiye.

Bekkati Yaa'oo 15

1 Wotta bara woriganikkiti ooga mallatoon shimaayooch beeggo; Yeerichi kaaree shiixxoo eboshina ceeni tooqqemmi ciireexi shabaatta naxeena'on yechiti shabaatta maraakeena'o bekkaheete. 2 Arooba qaaqqoona bacceeti buriciqee baharoon shaahii beeton beeggo; wotta cooxonaa ebi ara cooxon shaahiitee shuuneetonon, bi shigee haddoonoo koyaa wochitina'o Yeer waanee boonoshi deqqiti ooga ximboon yechiqqi buriciqee baharee toommooch boonoshi neexaa beetee beeggo. 3 Yeerichi maddachi Muusichi shoddoonaa Bagoochi shoddoonon ishichii shoddaheete:- "Beshi Hakkachi Doono Yeero! Ne shuunoo am shaaha woriganikkiti ooga shuunoone! Aagateena'ochi Taatoocho! Ne gommo am shaaha cadiqa ibara gommone! 4 Doonocho! Neech shataanoonaa neen oogiyaanoona, konine? Ne ikketo baach yaafoo neene; cadiqa ne shuunoo bullich bekkatone; ebich aagateena'o bulli waaree neech goyinnemmina'one" iyeete. 5 Aroyee gub Yeerichi miixee duukkaneexi maaci yaafa xaa'oo shimaajaa qechee beetee beeggo; 6 shabaatta naxeena'on yechiti shabaatta maraakeena'o Yeerichi miixee duukkaaneexi maaci yaafa xaa'oochee kechiyeete; boonoshiyoo waccii beeti, macacikkiti nacca tahoon tahaqqi, boonoshi getoon aachoochee shuuneeti cuyoona cuyatina'one. 7 Kashachi awudda halleena'ochi daggoochee ikkoo bulli yemeenoon Beeyachi Yeerichi kaaree shiixxoo ceenniti shabaatta aachee xoofeena'on shabaatta maraakeena'oyich immiye. 8 Yeerichi oogee yiiroonaa bi giidoonoochee tiyitona cufoo Yeerichi miixee duukkaaneexi maaci yaafa xaa'ooch ceenniye; shabaatta maraakeena'o boonoshi ukkemmi shabaatta naxeena'o ciyimmi wottoon koniyolla maaci yaafa xaa'ooch gimon hakkaanoone.

Bekkati Yaa'oo 16

1 Aroyee gub shabaatta maraakeena'oyich "Hamiree Yeerichi kaaree shiixxoo ceenniti shabaatta xoofeena'on shawee toommooch ukkibote!" immi ooga qaaro Yeerichi miixee duukkaaneexi maaci yaafa xaa'oochaa getee waayaho. 2 Batti batti maraakoo tiyiqqi bi yechiti xoofoon shawooch ukkiye; cooxochi mallatoo boonoshich geddati, biin shaahiitee shuuneetoyich goyinnaa beeti asheena'ochi achooch shajirii, biijii beeti mayoo tunahe. 3 Guttinnee maraakoo bi yechiti xoofoon baharee aachi toommooch ukkiye; baharee aacoo qititi ashi damoochoomon tunahe; baharee daggooch beeti kashachi halleena'o bulli qitii ciiraheete. 4 Keejinnee maraakoo bi yechiti xoofoon aacina'onaa aachi xuupheena'onochi toommooch ukkiye; eboshi bulliyoo damoon tunaheete. 5 Aacina'on quyaa beeti maraakoo "Aafoo beeti, andoo beeti Yaafoocho! Eechiqqa ne nallitoyich cadiqo neene. 6 Yaafeetina'onaa keemachina'onochi damoon ukkitina'one; ebich ne wotta damoon hinoshich uchitine; ebiyoo boonoshich tun bedoone!" ii bi getee waayaho. 7 Yeerichi aafooch beeti deejee xaa'oochaa "Eeha; ibaroone; Beshi Hakkachi Doono Yeero! Ne nalliti nalloo ibaroonaa cadiqoonaniye" immi qaaroon waayaho. 8 Awuddinnee maraakoo bi yechiti xoofoon aabechi toommooch ukkiye; qaaqqoo gaamoomon gaamiree ashoon bi michemmoyich daaggeehe. 9 Asheena'o oogati gaamoona micciyeete; asheena'oo ebi naxeena'ochi toommooch hakkachi Yeerin naaggiyeete; oogee yiiracho bi tunatoyich biin gallatiya axaaxee gommoochee bi waan wottataanoone. 10 Uuchinnee maraakoo bi yechiti xoofoon cooxochi taatee qeechi toommooch ukkiye; bi taatittinee shawoo mandarahe; wotta asheena'o oogaton boonoshi shooddatoyich boonoshi heciyoon shaaccii cokkaheete; 11 boonoshi shooddatoyich, boonoshi acheexi mayoo biijii shajiritoyich shimaaji Nuggushoo Yeerin naaggiyeete; axaaxee gommoocheenoo Yeer waan wottataaneena'one. 12 Shirittinnee maraakoo bi yechiti xoofoon ooga aaco Efiraaxiisi toommooch ukkiye; aabi keyo waanee woyemmi taateena'oyich gommo qannemmoyich aaco tahiye. 13 Daraboochi kookkoonaa cooxochi kookkoonoochee, koota keemachochi kookkoocheenoo woqqaqqeena'on shaahii beeti keeja yinneena'o kechii beetee beeggo; 14 eboshiyoo mallatoon bekkii beeti yinneena'one; hini ara yinneena'o shawee toommeexi taateena'o bulli waan kechii beetina'one; boonoshi kechii beetoo, Beshi Hakkachi Nuggushoo Yeeri nallemmi aabooba tunemmi ginee koyee xaa'ooch boonoshin kicii deeboyichiye. 15 Doono Yesuusi ishichiye:- "Waayabote! Gaayoochoomon diqqoona woyemmo taane; shokka achoo tunaree bi hamaachemmoyich, shokka achoo bi beetee asho biin beegee bi yeellataachemmoyich, qaalliqqi bi tahoon quyaa beeti asho diireetone" iye. 16 Hini ara yinneena'o shawee toommeexi taateena'on Hibiree noonoona Arimaagidooni gettee beeti xaa'ooch kiciyeete. 17 Shabaattinnee maraakoo bi yechiti xoofoon yongee toommooch ukkiye; yaafa kechi maac beeti taatee qeenoochaa "Mooyo bulli ceennite!" immi ooga qaaro waayeehe. 18 Xeeyee phaqqoo, ooga qaaroonaa xeeyee qaaroona tunahe; oogati shawee qewo tunahe; asho halleetoochee tiijiqqi ebiich beddaahee ebiyoomi ooga shawee qewo tunaa ariyaanoone; bulliyee beshi shattiiti shawee qewoone tunato. 19 Arooba ooga katamee keeji beera gaahaa qoodeehan; wotta aagateena'ochi katameena'o bulli dihiyeete; Yeeri ebi ooga katamee Baabilooni shuunati gondoon gabiye; asho mashii beeti uyoon bi uyoomon ooga bi kaaree shiixxoo ceenniti xoofoon Baabilooni Katamech uchiye. 20 Shawee qewoona buura shaweena'o aallaheete; guudina'oo wotta aallaheete. 21 Ikka badaroo baach aacha kiiloo tunati ogooga badaroo asheena'ochi toommooch shimaayoochee kindiye; ebi shaaha shattiiti ooga badaree naxoon boonoshi toommooch bi kindiitoyich, asheena'o Yeerin naaggiyeete.

Bekkati Yaa'oo 17

1 Shabaatta xoofeena'on yechiti shabaatta maraakeena'ochi daggoochee ikkoo waaqqi taach "Wobe! Meeti aacina'ochi toommooch kotati arichati yahachi urechi toommooch Yeeri aabichiree bi nallemmo gaata neech bekkiibana. 2 Shaweexi taateena'o biinna tookkii shuno maaheete; asho mashii beeti uyoona bi mashoomon, shawee toommooch beeti asheena'o biinna tookkii shunee mam ona mashaheete" iqqi gettiye. 3 Yeerichi Ayaanee giidoo ta toommooch tunatee, ara maraakoo barahooch taan daammiye; Yeerin naaggii beeti shigoona ceenniti ceella cooxon yebbaqqa beeti ikka ureen beeggo; ebi cooxo shabaatta qellachonaa aashira qarachonaniye. 4 Aaxxi gatiyoona kemee beeti ceella tahoon tahaa aachoonaa aaxxi xaqqeena'ona, inqoo gettee beeti waccii beeti xaqqeena'onoo muureetine; bi kishoonoo yeellii beeti mooyonaa shunee bi mami ee'oona ceenniti aachee xoofoon yechatine. 5 Bi baroochoo aacheeti mooyon yechiti shigo "Ooga katamee Baabilooni, yahachina'onaa shawee toommeexi ee'eena'onochi indee" getee kooreetone. 6 Ureyoo yaafeetina'ochi damoonaa Yesuusichon miixati asheena'ochi damoona mashatin beeggo. Biin ta beeggahooba, oogaton woriganaho. 7 Maraakoo taach ishichiye:- "Ebi shaahoon ne woriganato amoyichiye? Ebi urechon yechiti aacheeti mooyonaa bi yebbati shabaatta qellachonaa aashira qarachona tunati cooxochi aacheeti mooyona ama geto gaata ta neech gettemmo taane. 8 Ne beeggati cooxo ebiyee aaf beetone; and aalloone; opee hoonoochee kechaniye bi ii beeto; shiwaree qaaqqooch dupeeyemmone; shawoo halleetoochee tiijiqqi boonoshi shigo kashee macaafooch kooreyaani, hini shawee toommooch beeti asheena'o ebi cooxon boonoshi beegiyooba woriganemmina'one; ebiyee aaf beetone; and aalloone; tunaballi wottaree woyemmone. 9 Ebi mooyon ariyoyich oogati shalligoo qaawiihe; shabaatta qello ure kotati shabaatta gepeena'ochi shaahiyoone; wotta shabaatta taateena'ochi shaahiyoone. 10 Uucheena'o and aalleena'one; ikkoo and taataqqi beetone; ciireexo bat waataan beetone; bi waateenoo giishacha aaboon baachiye bi taatemmo. 11 Ebiyee aaf beebee echati, and aalli cooxo bi qelloona wotta shimittinnee taatoone; shabaatteexi ikkoone; shiwaree qaaqqooch dupeeyemmone. 12 Ne beeggati aashira qaro bat taatataani aashira taateena'ochi shaahiyoone; tunaballi cooxona tookki ikka saatoon boonoshi taatemmoyich taatittino boonoshich immeeyemmone. 13 Eboshiyoo ikka kashoon tunaree boonoshi giidoonaa boonoshi taatittinoonon cooxoyich guudii immemmina'one. 14 Eboshiyoo Bagoona koyemmina'one; tunaballi Bagoonaa biinna tookkii beetina'ona boonoshin koyi wochemmina'one; kochii wochoon boonoshi hakkito, Bago doonina'ochi Doono, taateena'ochi Taatoo bi tunatoyichiye; biinna tookkii beetina'oo Yeerina ceeggatina'o, bi kaaccitina'onaa gibaneetina'onaniye" iye. 15 Aree hillooch maraakoo taach ishichiye:- "Yahachi ure boonoshi toommooch kotaqqa bi beetee ne beeggati aacina'o, ashi yoodi yoodeena'onaa dofee asheena'ona, aagateena'onaa bari bara noonoona yibbaataa beeti asheena'onochi shaahiyeena'one. 16 Ne beeggati aashira qaroonaa cooxona yahachi ureen shixxemmina'one; shokka kishoo biin tunii, shokka achoon biin echiiyemmina'one; bi meenonoo maayemmina'one; qaaqqoonoo biin michemmina'one. 17 Yeeri bi gaboon boonoshi tuniiyemmoyich, bi gettiti mooyo ceennimmi wottoon ikka kashoon tunaree boonoshi taatittinoon cooxoyich boonoshi guudii immemmoyich, bi gabiti gaboon boonoshi mullooch kotiitone. 18 Ne beeggati ure shawee toommooch beeti taateena'o bullichi toommooch taataa beeti ooga katamechi shaahiyeene" iye.

Bekkati Yaa'oo 18

1 Ebiyee gub, ooga hakkachi bara maraakoo shimaayoochee kindii beetee beeggo; bi oogee yiiroochee tiyitona shawee toommooch bekko tunahe. 2 Oogati qaaroona cookiibee, "Ooga katamee Baabilooni dihitiyoche! Dihitiyoche! Yinneena'o bulli qeyi xaa'oo tunatiyoche! Ee'eena'onaa tiyaariitina'ona tunati kafeena'o[naa cooxina'ono]chi kupee xaa'e tunatiyoche! 3 Asho mashii beeti uyoona bi mashoomon, aagateena'o bulli biinna tookki shunee mamoochee boonoshi qoodeeyemmoyich tuniiqqa, Yeerichi kaaree shiixxoon shaggii beeti xoofoochee uchitine; shaweexi taateena'o biinna tookkii shunoon maatina'one; shaweexi giixachina'o mashaamiti bi beemoochee tiyitona gaannaheete" iye. 4 Aroochee daakkiqqi ishichii beeti bara qaaroon waayaho; "Ta asheena'ote! Bi axaaxee daggooch ittoshi bacceyaachemmoyich, Bi toommooch kindemmi naxoo ittoshin bi xaaqqaachemmoyich, bi waanee bari keyote! 5 Bi axaaxoo tummeeqqi shimaayooch bedditone; Yeeriyoo bi xu'oon gabitone. 6 Bareena'ochi toommooch gondoon bi shuunatoomon, bi toommooch aroomon gaacote! Bi tuniiti gutta kishoon tuniiree minjibote! Bareena'o uchemmoyich bi qanniiti shayi uyee xoofooch bi shachemmoyich, gutta kishoon wuurii bacciree biich uchibote! 7 Bi qelloon bi oogiitoomonaa mashaamiti beemon bi beetoomonon xuuxoonaa muushanoonon bi toommooch shaggiibote! Bi mulloona 'Taatee tunaqqa qeenooch kotati taane; xuumee toonee taane; ciroona muushanataache' itine. 8 Ebich ikka araddoon qitoo, muushano, shaacoo tunati naxeena'o bi toommooch shaggemmina'one; Bi toommoochoo nallemmi Doono Yeeri giidacho bi tunatoyich, qaaqqoona miccemmine. 9 "Biinna tookkii shunoon maati, mashaamiti bi beemoochee tookkii qoodeeti shaweexi taateena'o bi micee kechii beeti qaaqqee cufoon beegiree, 'Woowo!' getti cookemmina'one; eefashoo gettemmina'one. 10 Bi toommooch shaggitoomo boonoshi toommooch bi shagaachemmoyich shatiree wohooch neexaachi, 'Hini ooga giidachi katamee Baabiloone! Diqqoona Yeerichi nalloo ne toommooch shaggitoche! Neech woowo!' gettibee cookemmina'one. 11 "Boonoshi marikaboona kiciqqi boonoshi deebii beeti qiicoon ebiyee bek kememmo aallo bi tunatoyich, shaweexi giixachina'o eefemmina'one; muushanashoo gettemmina'one. 12 Boonoshi deebii beeti qiiceena'o, aachoo, birawoo, aaxxi xaqqeena'o, inqoo gettee beeti, waccii beeti xaqqeena'o, aaxxoo tunati macacikkiti nacca taho, shanaafillo, haaro gettee beeti nira qoraddoo, maddoo, cinnachi mixo bulli, dangachi gashoochee shuuneeti qiico bulli, oogati aaxxi mixoochee shuuneeti qiico bulli, gooshoochee, xuuroochee, mallat gaawa xaqqoochee shuuneeti qiico bulli, 13 qimaamee michi goro, qimaamo, ixaano, cinnachi huuto, haraboo, woyinee uyo, zayito, qacini buddino, teepphoo, miimo, bago, maco, gaari, guunina'onaa ginoona keccati asheena'ona, eboshine. 14 Giixachina'o hini ara katamech 'Ne qaatiti gaawa mooyo bulli ne waanee aallatone; mashaamiti ne beemonaa macacikkiti gaawa mooyo bullina ne waanee aallatina'one; ebiyee bek ciroona danataachemmina'one' getiree gettemmina'one. 15 Ebin shaaha mooyon giixaabee gaannatina'o eefi muushanabee, 'Hini ooga katameene! Neech woowo! Neech woowo! Aaxxi gatiyoona kemeeti macacikkiti nacca tahoon, shanaafilloonaa maddoonon tahaabee echatine; aachoona, aaxxi xaqqeena'ona, inqoo gettee beeti waccii beeti xaqqeena'ona muureebee echatine; ebi shaaha beshiti gaanno diqqoona bekkach aallatoche 'getibee, bi toommooch shaggitoomo boonoshi toommooch bi shagaachemmoyich shatiree wohooch neexemmina'one. Marikaboon tegii beetina'o bulli, marikaboona amee xaa'oocholla hammii beetina'o bulli, marikabee daggeexi shuunachina'o, marikaboona giixaa beetina'o bulli wohooch neexaachi, 18 bi micee kechii beeti cufoon beegiree, 'Hini katameen shaaha ooga katamoo cir aalloone!' geti cookemmina'one. 19 Boonoshi shimbooch buttoon shahiree eefi muushanabee ishichiree cookemmina'one:- 'Giixoyich baharoon marikaboona kimmii beetina'o bullin bi gaannoona gaanniiti hini ooga katamech woowo! Diqqoona bekkach aallahane!' geti cookemmina'one" iye. 20 Shimaayooch beetina'ote! Emiribote! Yaafeetina'ote! Mishiraachachina'ote! Keemachina'ote! Ittoshi toommooch bi tuniiti mooyo bullichi gaacoon Yeeri bi toommooch bi nallitoyich emiribote! 21 Arooba ikka giidachi maraakoo ooga yiikka xaqqoomi xaqqoon tiijiqqi baharee daggooch ishichiibee dupiye:- "Ooga katamee Baabiloonin Yeeri ebiyoomon oogati giidoona dufi aalliiyemmone; ebiyee bek ciroona danataachemmine. 22 Ximba yexeena'onaa shoddee qiicee ariyachina'onochi qaaro shamatoonaa tiroonochi huggi qaaro ebiyee bek ciroona ne waanee waayeyaachemmone; amashee kishee shuunoonolla shuunaa beeti ariyacho bulli ebiyee bek ciroona ne waanee danataachemmone; maayoon yiikkaa beeti yiikka xaqqee qaaro ebiyee bek ciroona ne waanee waayeyaachemmone. 23 Bekkii beeti ceechoo ebiyee bek ne daggooch ciroona aaxxa bekkataachemmone; wo'ee kenoochi qaaroonaa wo'echi qaaroona ebiyee bek ciroona ne waanee waayeyaachemmone; ebi tunato, ne giixachina'o shaweexi ogoogeena'o boonoshi tunatoyichiye; iiciibee (qaaxaabee) aagateena'o bullin ne muricciitoyichiye" iye. 24 Ara Baabilooni Katamee daggoochoo keemachina'onaa yaafeetina'onochi damoo, shawoochaanoo guuree qititi asheena'o bullichi damoo danatone.

Bekkati Yaa'oo 19

1 Ara giidachi maraakoo gettitoyee gub dofee ashi qaaroomi qaaro shimaayoochaa ishichii bi beetee waayaho; "Hallelluya! No Nuggushoo Wodiyachone! Oogee Yiirachonaa Giidachonaniye. 2 Bi nalliti nalloo ibaroonaa cadiqoonaniye; shawee toommooch beeti asheena'on biinna tookki shunee mamona gondoon boonoshi shuunemmoyich tuniiti, arichati yahachi urechi toommooch nallitone; bi maddachina'ochi damoon ukkitichi toommooch nichoon gaaccitone" iye. 3 Wochinnoonoo cookiibee, "Hallelluya! Ooga katameen michii beeti qaaqqee cufoo, bulli yemeenoon keyi beeyemmone" iye. 4 Hiyaa awudda geeneena'onaa kashachi awudda halleena'ona boonoshi baroona guufaqqi taatee qeenooch kotati Yeerich "Tookkona! Hallelluya!" iibee goyinnaheete. 5 Aree hillooch taatee qeenoochee qaaro kechiqqi, "Yeerichi maddachina'ote! Yeerich shattii beeti gishiisheena'onaa ogoogeena'onote! No Nuggushoo Yeerin gallatabote!" iye. 6 Wochinnoon dofee asheena'ochi qaaroomi qaaro, ogooga aacina'ochi qaaroomi qaaro, giidachi xeeyee qaaroomi qaaroo ishichiqqi bi getee waayaho:- "Hallelluya! Beshi Hakkachi Nuggushoo Doono Yeeri taatatone. 7 Bagoochi gaaro shaggitoyich, bi wo'eyoo bi qelloon bi qanniitoyich emiribone; emiroona wucwucone; oogee yiiroonoo Yeerich imbone. 8 Bagoochi wo'echoo aaxxoo tunati, macacikkiti nacca tahoon bi tahemmoyich immahe" iye. Ebi ara aaxxoo tunati, macacikkiti nacca taho yaafeeti asheena'o shuunati cadiqee shuunee shaahiyoone. 9 Ara maraakoo taach ishichiye:- " 'Bagoochi gaaroochee boonoshi maayemmoyich gaaree kexooch ceeggati asheena'o diireetina'one' getiree kooribe!" iye. Daakkiqqinoo taach "Ebi Yeerichi ibara qaaroone" iye. 10 Hini ara maraakoyich goyinniya bi baatooch dihiyo; tunaballi aroo "Neen ariibe! Eechiyaahine! Neechoomon, Yesuusi miixati ibaroon yechiti ne maneena'ochoomonoo Yeerich maddii beeti maddacho taane; Yeerich baachiye ne goyinnemmo. Yesuusi miixati ibaroo asheena'on Yeerichi wochoon boonoshi gettemmoyich shuurikkii beetone" iye. 11 Aroyee gub shimaayoo qechee beetee beeggo; aree gaata nacca harashoo bekkahe; aroon yebbatochi shigo "Gibaneetonaa Ibaroona" getteehe; biyoo cadiqoona nallii beetone; bi shixachina'onoo koyaa beetone. 12 Bi aafo qaaqqee aaxxoomone; bi shimboochoo meeti gubbichoon ukatone; bi ikketo baachalli koniyolla ariyoon hakkaani kooreeti shigo biich beetone. 13 Damoona muureeti tahoon tahatone; bi shigoo "Yeerichi Qaaro" getteehe. 14 Shimaayooch beeti dofee ginee naayina'o aaxxoo tunati, macacikkiti nacca tahoon tahaa, nacca harasheena'on yebbaqqi biin dabbiyeete. 15 Aagateena'on koyi bi wochemmi aci sheefo bi kookkoochee kechiye; biyoo xuuree gumboona boonoshin hajemmone; woyinee aafoon opoochaa asho kotoomon, ebiyoomon Beshi Hakkachi Yeerichi kaaree shiixxee naxeechi opoochaa boonoshin kotemmone. 16 Bi tahoonaa bi doshoonooch "Taateena'ochi Taatoo, Doonina'ochi Doono" immi shigo kooreetone. 17 Ikka maraakoo aabee toommooch neexaqqi bi beetee beeggo; oogati qaaroona cookiqqi shimaayoona yoobbii beeti gaceena'oyich "Wobote! Taateena'onaa huma ginee iraasheena'onochi meenon, giidachina'ochi meenon, harasheena'onaa boonoshin yebbatina'onochi meenon, guuchi yareena'onaa xalla yareena'onochi meenon, gishiisheena'onaa ogoogeena'onochi meenon, asheena'o bullichi meenon ittoshi maayemmoyich, Yeerichi gifiree maayo qannitooch waaree kiceebote!" iye. 19 Harashoon yebbatonaa bi ginee naayina'onon kocha cooxo, shawee toommeexi taateena'onaa boonoshi ginee naayina'ona kiceetina'on beeggo. 20 Cooxo yechahe; cooxochi aafoochaa gaakkachi shuunoon bekkiibee, cooxochi mallatoo geddatina'on, biin shaahiitee shuuneetoyich goyinnatina'onoo muricciiti koota keemacho biinna tookkii yechahe; gutteena'oo kashoona beebee waagaroo miccii beeti qaaqqee baharooch dupaheete. 21 Echatina'oo harashoon yebbatochi kookkoochee kechii beeti aci sheefoona kochaa qitiyeete; gaceena'o bulliyoo boonoshi meenon maa michiyeete.

Bekkati Yaa'oo 20

1 Aroyee gub opee hoonoon qechii beeti qulifoonaa ooga sansalatoonon yechiti maraakoo shimaayoochee bi kindii beetee beeggo. 2 Wonnee dingaroon, Daabiloosi, Sheexaanoo getteeti daraboon yechiye; huma nati wottoon cuchiye; 3 opee hoonoochoo dupiye; huma nato ceennimmi wottoon aagateena'on bi muricciyaachemmoyich, opee hoonee kelloon hicciqqi qollafiye; huma nato ceennitoyee gub giishacha wottoyich baach biicheeyemmone. 4 Aroochee daakkiqqa taatee qeenina'on beeggo; aree toommooch kotatina'oyich nallee hakkoo immahe; Yesuusi miixati ibaroonaa Yeerichi qaaroonon boonoshi gettitoyich boonoshi qettoon kuxxati asheena'ochi kashoon beeggo; cooxonaa biin shaahiitee shuuneetonoyich goyinnataaneena'one; cooxochi mallatoon boonoshi barooch oohee boonoshi kishooch gedaaneena'one. Boonoshiyoo kashacho tunaqqi Yeeri kaacciti Kiristoosina tookkii huma naton taataheete. 5 Ebiyoo qitii duukkati asheena'on shiichiree Yeeri kichemmi batti batti aaboone. Echati qititina'o huma nato ceennimmi wottoon boonoshi duukkatoochee keyaaneena'one. 6 Qitii boonoshi duukkatoochee shiichiree kechemmina'o diireetina'onaa Yeerich yaafeetina'onaniye; guttinnee qitoon qitaacheete; ebi getoo bulli yemeenee qaaqqee baharooch dupeyaacheete getone; boonoshiyoo Yeerinaa bi kaacciti Kiristoosinochi qeesheena'o tunemmina'one; Kiristoosina tookkiree hini huma naton taatemmina'one. 7 Huma nato ciirahee, Sheexaanoo bi cuchatoochee biicheeyemmone; 8 shawee awudda kelloona beeti aagateena'on, Googinaa Maagooginon bi muricciiyemmoyich ginee koyee xaa'ooch kiciya kechemmone; boonoshi haddoo "Ebine" getteyaani humaa xumeena'one. 9 Boonoshiyoo kechiqqi shawoo bullin ceenniyeete; yaafeetina'o beeti xaa'oonaa Yeeri shunnii beeti katameenon giichii guuddiyeete; tunaballi arooba qaaqqoo shimaaj beeti Yeer waanee kindiqqi boonoshin maahe. 10 Boonoshin muricciiti Daabiloosiyoo, cooxonaa koota keemachona dupati, qaaqqoonaa waagaroona miccii beeti baharooch dupahe; bulli yemeenoon araddoonaa xumoonon xuuxemmina'one. 11 Aroyee gub ooga nacca taatee qeenon, bi toommoochoo kotaton beeggo; shawoonaa shimaayoona bi aafoochee aallaheete; guttinnoon danataaneena'one. 12 Qititina'o, gishiisheena'onaa ogoogeena'ona qeechi aafooch neexaqqi boonoshi beetee beeggo; macaafeena'o gaxxeeheete; wotta bara macaafoo gaxxeehe; aroo kashee macaafoone; qititina'oyich macaafeena'ooch kooreetoomon boonoshi shuuni shuunoomona boonoshi toommooch nalleehe. 13 Baharo bi daggooch beeti qititina'on aapphiye; qitoonaa qititina'o kicee beeti xaa'oona boonoshi waan beeti qititina'on aapphiyeete; aroochee bi ikki ikkoyich bi shuuni shuunoomona bi toommooch nalleehe. 14 Qitoonaa qititina'o kicee beeti xaa'oona qaaqqee baharooch dupaheete; ebi qaaqqee baharooch dupo guttinnee qitoone. 15 Bi shigoo kashee macaafooch kooreeqqi danataani asho koniyolla qaaqqee baharooch dupahe.

Bekkati Yaa'oo 21

1 Aroyee gub andra shawoonaa andra shimaayoonon beeggo; aafi shawoonaa aafi shimaayoona beshatone; baharoo ebiyee bek aalloone. 2 Yaafa katamee, biyoo andra Yerusalemi, kenooch hamma macacikkiti tahoon tahaa qannii tiyati wo'een shaahiqqa shimaaj beeti Yeer waanee bi kindii beetee beeggo. 3 Aree hillooch ooga qaaro qeenoochee kechiqqi, "Ebiyoche! Yeerichi qeyi xaa'oo asheena'ochi daggooch tunatone; boonoshina tookki beeyemmone; boonoshiyoo bi asheena'o tunemmina'one; Yeeriyoo bi qelloona boonoshina tookki tunaree boonoshi Nuggushoo tunemmone. 4 Biyoo acimoon boonoshi aafoochee hidemmone; aafi mooyina'o boonoshi beshatoyich, ebiyee bek qitoo aalloone; muushano tunabe, eefo tunabe, biiyoo tunabe aalloone" iqqi bi getee waayaho. 5 Taatee qeenooch kotati Yeeri "Ebiyoche! Bulli mooyon andriiyemmo taane" iye. Daakkiqqinoo taach "Ebi qaaro gibaneetonaa ibaroona bi tunatoyich kooribe!" iye. 6 Wotta taach ishichiye:- "Illa mooyo bulli ceennitone. Alifoonaa Oomeegoona, Shiichoonaa Tacona taane; shachawatoyich kashee aachi xuuphoochee baad cikki immemmo taane; 7 gondoochi giidoon kochii wochitoyich ebin tuniiyemmo taane; biich Nuggushoon tunemmo taane; biyoo ta bushoon tunemmone. 8 Tunaballi shateena'o, boonoshi mulloon Kiristoosichi toommooch too'iyaaneena'o, gonda mooyon shuunoona ee'atina'o, ashoon wuxiitina'o, shuni maayeena'o, iicachina'o, shaahiitee shuuneeti nuggushoyich goyinnaa beetina'o, kooteena'o bulliyoo dupeeyemmi xaa'oo qaaqqoonaa waagaroona miccii beeti baharoochiye; ebiyoo guttinnee qitoone" iye. 9 Aree hillooch ciireexi shabaatta naxo ceenniti shabaatta xoofeena'on yechiti shabaatta maraakeena'oochee ikkoo waaqqi taan "Hach ta waan wobe! Yeerichi Bagoochi mechee tunemmi wo'een neech bekkiibana" iqqi gettiye. 10 Yeerichi Ayaanee giidoo ta toommooch tunatee, ara maraakoo oogati genja guudi toommooch taan kichiye; Yeerichi oogee yiiroo beeti yaafa katamee Yerusalemi shimaaj beeti Yeer waanee bi kindii beetee taach bekkiihe; bi aaxxoo yaasphiidi gettee beeti ooga aaxxi xaqqoomi shaahiichaa, bi daggoona beshii bekkii beeti buriciqoomine. 12 Bi guudoona gayeeti gayo oogati genjoone; aaraa gutta kellachone; aaraa gutta kelloon quyaa beeti aaraa gutta maraakeena'o neexatina'one; ebi aaraa gutta kellooch aaraa gutta Isra'eelee yoodeena'ochi shigo kooreetone. 13 Aabi keyo waan keeja kello, aabi kechaa yoocha bad keeja kello, aabi kechaa qanna bad keeja kello, aabi gimo waanoo keeja kello beetone. 14 Ara katamechi gayo shuuneeto aaraa gutta xaqqeena'ochi toommoochiye; ebi aaraa gutta xaqqeena'ochi toommooch Yeerichi Bago wochati aaraa gutta mishiraachachina'ochi shigo kooreetone. 15 Taach gettiti maraakoo hini ara katameen, bi gayoonaa bi kelloonon qellaayiya aachee gumboon yechitone. 16 Katamechi awudda guudoona beeti awudda daabbeena'o tateena'one; katamechi giddoonoo bi kishooch beeti aachee gumboona qellaayiye; gutta humaa awudda balla kiilee metiro tunahan; bi maaco, bi gidoonaa neexoona tatoone. 17 Gayee neexoon qellaayiye; ashi qellaayoona maraakoo qellaayiti qellaayee gumboona balli aabbaa awudda hiroo tunahe. 18 Katamechi gayo gayeeto yaasphiidi gettee beeti aaxxi xaqqoocheeniye; katameyoo buriciqoomi xalla aachoona shuuneetine. 19 Katamee gayee dechiich beeti xaqqeena'ochi achooch bari bara mallatachi xaqqeena'o beetina'one. Gayee dechiich beeti ikkinnee xaqqo yaasphiidi, guttinnoo sapiiri, keejinnoo kaliqidoon, awuddinnoo marigidi, 20 uuchinnoo saridooniisi, shirittinnoo saridiyooni, shabaattinnoo kirisiloobi, shimittinnoo beriloosi, yiixiyinnoo topphaziyooni, aashirinnoo kiripaasi, aaraa ikkinnoo yaakinti, aaraa guttinnoo amesxoosi, eboshine. 21 Katamee aaraa gutta kelleena'o aaraa gutta inqoo gettee beeti waccii beeti xaqqeena'one; ikka kello ikki ikka inqoona shuuneetone. Katamee daggeexi gommo bi daggoona beshii bekkii beeti buriciqoomi xalla aachoona shuuneetone. 22 Beshi Hakkachi Doono Yeerinaa Yeerichi Bagoona hini ara katamechi yaafa kexo boonoshi tunatoyich, arooch yaafa kexon beegaano taane 23 Katamechoo Yeerichi oogee yiiroo aaxxaa beetoyich, bi ceechoo Yeerichi Bago bi tunatoyich, aabechi aaxxo oohee aganechi aaxxo qaawiyaachemmone. 24 Aagateena'o bi bekkoona sha'emmina'one; shawee toommeexi taateena'o boonoshi gaannoon bi waan deebemmina'one. 25 Aroochoo xumo aalloone; ebich katamee kelleena'o ciroona hicceyaachemmina'one. 26 Aagateena'oo boonoshi gijoonaa gaannoonon bi waan giijemmina'one. 27 Yeerichi Bago kashee macaafooch boonoshi shigo kooreetina'oyee beshatee, amashee ee'a mooyo tunabe, tiyaarii beeti mooyon shuunaa beeto, oohee kootoon koottii beeti asho hini ara katameech ciroona giyaachemmone.

Bekkati Yaa'oo 22

1 Aroyee gub ebi ara maraakoo taach bi bekkiito, Yeerinaa Yeeri Bagoonochi taatee qeenoochee kechii, ara katamechi daggeexi ooga gommi gutta daggoona ufaa beeti, bi daggooch beeton bekkii beeti buriciqoomi kashee aaconiye; aachi okkinaa hachinooch natooch aaraa gutta kaalloon aafaa beeti kashee mixo beehe; hini ara michi waamo aagateena'oyich attoone. 3 Ebiyee bek hini ara katameech Yeerina upati asho oohee upati mooyo beetaachemmone; Yeerinaa Yeerichi Bagoonochi taatee qeeno ara katamee daggooch tunemmone; Yeerichi maddachina'o aroochaa biich goyinnemmina'one 4 Yeerinoo boonoshi hajee aafoona beeggemmina'one; bi shigoo boonoshi barooch tunemmone. 5 Ebiyee bek xumo beetaachemmone; Doono Yeeriyoo boonoshich bekko tunemmone; ebich ceechee bekkoonaa aabee aaxxoona boonoshich qaawiyaachemmone; bulli yemeenoon taatemmina'one. 6 Ebi ara maraakoo taach Neech gettati mooyina'o gibaneetina'onaa ibareena'onaniye; bi Ayaanoon bi keemachina'oyich immiti Doono Yeeri katini aabee daggooch tunemmi mooyon bi maddachina'oyich bekkiiya iqqi bi maraakoon wochaa deejiye" iye. 7 Yesuusi Ebiyoche! Kaataree woyemmo taane; hini macaafooch kooreeti qaaroon waayaa quyaa beetina'o diireetina'one" iye. 8 Ebinoo ta waamona waayato, ta aafoonoo beeggato, Yowannisi taane; ta waayaa beeggahooba, ebin taach bekkiiti maraakoyich goyinniya bi baatooch baroona guufaho. 9 Tunaballi aroo Neen ariibe! Eechiyaahine! Neechoomon, keemachi ne maneena'ochoomon, hini macaafooch kooreeton waayaa quyaa beetina'ochoomon Yeerich maddii beeti maddacho taane; Yeerich baachiye ne goyinnemmo!" iye. 10 Taach daakkiqqi ishichiye:- Yemeeno katinnitone; ebich hini macaafeexi keemee qaaroon opiyaahine! 11 Hukkacho hukkoon andoo shuuna beebe; tiyaarii beeti shuunoon shuunaa beeto andoo shuuna beebe; cadiqa asho andoo cadiqee shuunoon shuuna beebe; yaafeeti ashoo andoo bi yaafittinoona beebe" iye. 12 Yesuusiyoo ishichiye:- Ebiyoche! Kaataree woyemmo taane; asho bi ikki ikkoyich ta qoccemmi bi shuuni shuunee gatiyoon yeshireeshiye ta woyemmo. 13 Alifoonaa Oomeegoona, Aafichonaa Gubbichona, Shiichoonaa Tacona taane" iye. 14 Boonoshich daaggeetee, katamee kelloona katamee maac giyiree kashee michi aafoochee boonoshi maayemmoyich, boonoshi qoraddoon machii xallii beetina'o diireetina'one. 15 Tiyaarii beeti mooyon shuunaa beetina'o, kaayachina'o, shuni maayeena'o, ashoon wuxii beetina'o, shaahiitee shuuneeti nuggushoyich goyinnaa beetina'o, kootee kooton shunnii beetina'onaa kootee kooton doyitina'o bullinoyich hini ara katameech gimo ciroona daaggeyaache. 16 Ta Yesuusi kittinnee guuphina'o tunati ittoshich ebi bullin bi gettemmoyich ta maraakoon wochato taane. Daawitichi colloonaa yaroona taane; aaxxaa beeti haree xojanoomo taane" iye. 17 Yaafa Ayaanoonaa Bagoochi wo'eena Yesuuso! Wobe! ii beetina'one. Ishin waayaa beeto bulli Yesuuso! Wobe! gete. Shachawato bulli wobe; qaawii beeto bulliyoo kashoon immii beeti aacon baad cikki daambe. 18 Hini macaafooch ta kooriti keemee qaaroon waayaa beeto bullich xiishii gettoye; koniyolla hinichi toommooch amashee mooyinolla bi daakki gaata, Yeeri hini macaafee daggooch kooreeti naxeena'on bi toommooch kindiiyemmone. 19 Wotta koniyolla hini macaafooch ta kooriti keemee qaaroochee amashee mooyinolla bi shapii gaata, hini macaafooch kooreeti kashoon immii beeti michi aafoochee bi maataachemmoyich, wotta yaafa katameechoo giyiree bi beetaachemmoyich, Yeeri biin bajemmone. 20 Ebi mooyina'on gettii beeto Eeha; kaataree woyemmo taane ii beetone. Tookkona; Doono Yesuuso! Wobe! 21 No Doono Yesuus Kiristoosichi wojoo ittoshi bullina tookki tunabe.