Saan 1

1-2 Yɩ-hɛ-nyrɛ, 'tɩ- Nyɩsʋa 'mʋ la 'a -nɛ ꞊dedede nu mɔ mu, nyiblo -mʋ', -ɛ mɔ Nyɩsʋa a Win, ɛ nɩ la 'klɔ. 'Kɩ ɛ nɩ la 'ʋ Nyɩsʋa 'hʋɩ. 'A 'mumu, ɛ mɔ Nyɩsʋa ꞊nɩɔ -wɛ. 3 Ԑ nɔ- Nyɩsʋa naa 'lɩ, 'ɛ nu 'a -nɛ dɛ. Ԑ 'yɩ ꞊dedede -kɔ, Nyɩsʋa bʋ nu, bʋ 'yɩ 'lɩ -Yusu 'lɩ -naa -nɩ. 4 Nyiblo a 'mʋ, ɛ nɔ- yɩ nyibli 'klɔ yrayrʋ -nyi, -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ. 'Klɔ yrayrʋ a 'mʋ, ɛ nɔ- yɩ nyibli -nyrɛ -nyi. 5 -Nyrɛ a 'mʋ, ɛ yɩ 'nɩ wlɩn, 'kɩ 'lɩ halɔ 'nyɩ, halɔ 'yɩ 'klɩ ꞊dʋ -kɔ, 'kɩ bʋ jrɔ -nyrɛ a 'mʋ. 6 Ԑ kɔ la nyiblo ꞊dʋ, -ɛ kɔ 'nyrɛ -mɔ Saan Batisɩ. Nɔ- Nyɩsʋa lee la -nɩ, 7 'kɩ bʋ lee -nyrɛ a 'mʋ a -tɩ nyibli lɛ, nyibli a 'mʋ, ʋ 'mʋ Nyɩsʋa a Win ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ. 8 Saan a 'mʋ, ɛ 'yɩ la -nyrɛ a 'mʋ 'pa-, kɛɛ, ɛ nɔ- -mɔ -bɩ, ɛ di la nɩ, 'kɩ ɛ 'mʋ la -nyrɛ a 'mʋ 'a -tɩ -mɔ lɛ na. 9 -Nyrɛ a 'mʋ, ɛ nɔ- mɔ sɛyɩ a -nyrɛ, -ɛ di 'nɛ- 'klɔ 'kwli, -ɛ di꞊e nu, nyibli a pɛpɛ 'mʋ lɛ yru. 10 Nyiblo a 'mʋ, -ɛ mɔ Nyɩsʋa a Win, ɛ mɔ ꞊han-tɩ, ɛ nɔ- kɔ 'mʋ Nyɩsʋa naa 'lɩ, 'ɛ nu 'klɔ. Kɛɛ, -tɛ ɛ di la 'nɛ- 'klɔ 'kwli, 'klɔ 'kwli a nyibli 'yɩ la꞊a -yru. 11 Ԑ di la 'nɛ-, 'a dɩɔnʋ a dakɔ, -ʋ mɔ -Juukʋɛ 'nyɩ, kɛɛ, ʋ 'yɩ la꞊a kʋa 'ble. 12 Kɛɛ, 'kɩ 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ, ɛ kɔ nyibli -bɩ, 'ʋ 'ble꞊e kʋa, 'tɩ- 'ʋ kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ. Nyibli a 'mʋ, -ʋ kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ, ɛ -nyi ꞊nʋ 'hru, 'kɩ bʋ -hɛ Nyɩsʋa a 'yonʋ. 13 Ʋ 'yɩ Nyɩsʋa a 'yonʋ -hɛ, ꞊wɩ yɩ, -tɛ -tonyiblo ni, 'ɛ yɩ 'a 'baɩ a 'yu -hɛ. Kɛɛ, Nyɩsʋa a ꞊gbɛtʋ, nɔ- -nyi ꞊nʋ 'klɔ yrayrʋ. 14 Nyiblo a 'mʋ, -ɛ mɔ Nyɩsʋa a Win, ɛ -hɛ -tonyiblo, 'ɛ 'ti la 'nɛ- -a mʋ 'nyɩ, ꞊a 'ye 'a -tɩ a 'yi'bʋbʋa, -ɛ mɔ -tɩ a 'yi'bʋbʋa -mʋ', Nyɩsʋa -nyi 'a 'Yu nɩ -do. Nʋɛlɛ, kɔ nyaɩ a yuyruo, kɔ -tɩ a -tɛɛ, nʋ- 'yii la 'lɩ꞊ɩ 'lɩ. 15 Nyiblo a 'mʋ, ɛ nɔ- kɔ -tɩ Saan hla la, 'kɩ 'ʋ nyibli ye'. Kɛ- ɛ pɩ la: "Ԑ nɔ- di 'ʋ 'mʋ ke' kʋɛ, kɛɛ, ɛ nɔ- nɩ 'ʋ 'mʋ 'lu yɩ, -ɛ nu꞊o, ɛ nɔ- -mɔ -bɩ, ʋ 'yɛ la 'mʋ nɩ kʋɛ, 'ɛ nɩ la 'klɔ." 16 Nyiblo a 'mʋ, ɛ 'cibi 'ʋ, 'ɛ ni -a mʋ ꞊haan-tɛblɩ -mɔ, 'kɩ 'lɩ dadʋke 'kwli. ꞊Haan-tɛblɩ, ɛ nu -a mʋ 'yi ꞊hlɔn lɛ, ɛ -hʋ nɩ dɩakɩ. 17 Nyiblo a 'mʋ, ɛ nɔ- mɔ -Yusu 'Klɩsʋ. 'Kɩ Nyɩsʋa naa 'lɩ 'a winwlɔn-hanyɔ Moise 'mʋ, 'ɛ -nyi -a mʋ 'a tete, kɛɛ, 'kɩ 'lɩ -Yusu 'Klɩsʋ 'lɩ, 'kɩ ɛ naa 'lɩ, 'ɛ nu -a mʋ ꞊haandɛ -mɔ, 'kɩ 'lɩ dadʋke 'kwli, 'ɛ tɔɔ nɛ -a mʋ -tɩ a -tɛɛ. 18 Nyiblo ꞊dʋ 'yɩ -hʋan Nyɩsʋa nɩ 'ye. Kɛɛ, a 'Yu nɩ -do -mʋ', -ɛ mɔ Nyɩsʋa -wɛ, 'tɩ- -ɛ nɩ 'ʋ -aan 'Baɩ Nyɩsʋa 'hʋɩ, ɛ nɔ- tɔɔ nɛ -a mʋ Nyɩsʋa a 'mʋ. 19 -Nyrɔwɔ ꞊dʋ 'kwli, -Juukʋɛ a 'blʋ a nyibli -mʋ', -ʋ nɩ 'lɩ Jrusrɛdɩɔ 'kwli, nʋ- le Nyɩsʋa a -cɔhlʋnpinyʋ, kɔ Lefipʋ a ꞊tugba a nyibli, 'kɩ bʋ mu 'lɩ Betanidɩɔ 'kwli, bʋ 'bɛti Saan, nyiblo a 'dɩ -bɩ ɛ pa 'mʋ. -Tɛ ʋ nyre 'lɩ Saan -mɔ, ʋ wɛn: "꞊Bɩ -mɔ mɔ Wanyɔ -mʋ', Nyɩsʋa pʋ la lɛ, ɛ di la ya?" 20 Ԑ nɔ- mɔ bʋ -hɩhɩa ꞊nʋ klɛ, 'kɩ 'lɩ -tɛɛke 'kwli, ɛ wɛn: "'Ʋʋn-, 'n 'yɩ Wanyɔ a 'mʋ 'pa-, -kɔtɩ a hlɛ." 21 Kɛ- ʋ pɩ de, ʋ wɛn: "꞊Bɩ -mɔ mɔ Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyɔ Eli?" Ԑ wɛn: "'Ʋʋn-, 'n 'yɩ Eli 'pa-." -Ԑ -bɩ ʋ 'bɛti꞊e nɩ de, ʋ wɛn: "'A -tɩ, ꞊bɩ -mɔ mɔ Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyɔ gbagbʋ -mʋ', Moise pʋ la lɛ, Nyɩsʋa di la ya?" Ԑ wɛn: "'Ʋʋn-, 'n 'yɩ winwlɔn-hanyɔ a 'mʋ 'pa-." 22 Ʋ 'tɩɛ gbɛ 'a lɛ'bɛtilɛ 'lu -mɔ: "Nyiblo a 'dɩ -bɩ -pa 'mʋ 'lɩ? -Hɩhɩa -a mʋ klɛ, -ɛ di꞊e nu, nyibli -bʋ, -ʋ lee 'nɛ- -a mʋ, -a 'mʋ 'waa klɛ-hɩhɩalɛ yi." 23 -Ԑ -bɩ kɛ- ɛ pɩ ꞊nʋ yɩ, ɛ wɛn: "Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyɔ Esai 'crɩ la꞊a nɩ, 'kɩ 'lɩ Nyɩsʋacrɩɛn 'kwli, -ɛ mɔ: Nyɩsʋa wɛn 'nɩ: Ԑ di kɔ nyiblo ꞊dʋ, ɛ 'mʋ 'lɩ -tɩtɛ -mʋ' 'dʋ bi 'lɩ yɩ 'ti. 'Bʋ yɩ nɩ hle, ɛ 'mʋ 'lɩ win 'lɩ 'yaa -nɩ. Nyibli -mʋ', -ʋ di꞊e nʋa yɩ bʋ pʋ, kɛ- ɛ di ꞊nʋ yɩ pʋ: Ba 'sii 'ʋ Kʋkɔnyɔ a 'hru yɩ, 'tɩ- Kʋkɔnyɔ a 'mʋ, ɛ 'mʋ di. Ԑ 'wɩ yɩ, 'aan 'klɔ bʋ 'sii 'ʋ yɩ, -ɛ di꞊e nu, a 'mʋ -mɔ -wɛ, 'tɩ- Kʋkɔnyɔ 'mʋ di." Kɛ- Saan pɩ lɛlenyʋ a 'mʋ yɩ de: "Nyiblo a 'mʋ, -kɔtɩ Nyɩsʋa hla la, 'mɔ ꞊nɩɔ." 24 Lɛlenyʋ a 'mʋ, -ʋ di 'nɛ- Saan -mɔ, Falisi꞊tumu a nyibli nɩ 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ. 25 Kɛ- ʋ pɩ 'kɩ, 'ʋ yɩ Saan 'bɛti -nɩ, ʋ wɛn: "-Wɛn 'nɩ, ꞊yɩ Wanyɔ -mʋ' 'pa-, Nyɩsʋa pʋ la lɛ, ɛ di la ya, kɔ, ꞊yɩ Eli 'pa-, kɔ, -wɛn 'nɩ, ꞊yɩ Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyɔ -mʋ', -kɔtɩ Moise hla la 'pa-. 'A -tɩ, nyiblo a 'dɩ -bɩ -nyi 'kɩ -mʋ 'klɩ, 'kɩ -bʋ pʋ nyibli 'nie 'lu lɛ 'lɩ?" 26 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "'Mɔ -bɩ, 'nie, nɔ- 'n pɩ nyibli 'lu lɛ. Kɛɛ, 'kɩ 'lɩ 'a mʋ 'nyɩ, nyiblo nɩ 'lɩ. Nyiblo a 'mʋ, a 'yɛ꞊ɛ nɩ yi. 27 Ti -mʋ' -kɔ 'yri 'n di 'ʋ -kʋan 'lu -yraa -nɩ, 'kɩ nyiblo a 'mʋ, ɛ di 'ʋ 'a -kʋan -wlu ꞊tuu -nɩ, 'kɩ 'nɛ- 'a mʋ 'nyɩ. 'Na 'mumu, 'n 'cɩmɩ nɩ dɩakɩ, 'kɩ 'ʋ꞊ʋ -mɔ', 'kɩ ꞊bʋ di 'a -kʋandɛ ꞊dʋ nu." Kɛ- Saan pʋ lɛlenyʋ a 'mʋ yɩ. 28 -Tɛblɩ a pɛpɛ a 'mʋ, 'kɩ 'lɩ 'dɩɔ -mʋ', -ɛ mɔ Betani 'kwli, 'kɩ ɛ muu 'lɩ 'lu -mɔ. 'Dɩɔ a 'mʋ, 'kɩ ɛ nɩ 'lɩ 'nie -mʋ', -ɛ mɔ Sudɛn a 'nikɩ. 'Kɩ Saan pɩɩ 'lɩ nyibli 'nie 'lu lɛ. 29 -Tɛ -nyrɔwɔ nɩ -do -hi, -ɛ -bɩ Saan 'ye -Yusu nɩ. -Yusu a 'mumu, 'ɛ mi 'lɩ꞊ɩ -mɔ yɩ. -Ԑ -bɩ Saan wɛn: "Ba 'ye kɛ, nyiblo -bʋ, -ɛ yɩ 'lɩ di, ɛ nɔ- mɔ -cɔhlʋn -mʋ', Nyɩsʋa -ha, -ɛ 'wɩ- 'blayu yɩ, ʋ yɩ Nyɩsʋa -pie -nɩ. -cɔhlʋn a 'mʋ, ɛ nɔ- di 'klɔ -bʋ kɩ a nyibli a dɛ 'kuku 'wʋwla -nɩ. 30 Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, 'n hla mɔ, -ɛ mɔ: Nyiblo di kʋɛ 'ʋ 'mʋ ke', kɛɛ, ɛ nɔ- nɩ 'ʋ 'mʋ 'lu yɩ, -ɛ nu꞊o, ɛ nɔ- -mɔ -bɩ, -tɛ ʋ 'yɛ la 'mʋ nɩ kʋɛ, ɛ nɩ la 'klɔ. 31 -Tɛ 'n hlɛ mɔ꞊ɔ, nyiblo bʋ di 'mʋ pa, 'n 'yɩ mɔ꞊ɔ -yi. Kɛɛ, 'n di nɩ, 'mʋ nyibli 'nie 'lu lɛ pʋ, -ɛ di꞊e nu, nyiblo, ɛ -mɔ, dakɔ, -ʋ mɔ Yisraɛkʋɛ, ʋ 'mʋ꞊ʋ yi." 32-33 -Ԑ -bɩ kɛ- Saan pɩ de: "Nyiblo bʋ di la' pa, -tɛ 'n 'yɛ la꞊a nɩ yi, -ɛ -bɩ Nyɩsʋa -mʋ', -ɛ lee la 'mʋ, 'kɩ ꞊bʋ mu la nyibli 'nie 'lu lɛ pʋ, ɛ wɛn: -Di 'ye 'na -Hihiu, ɛ 'mʋ 'ʋ nyiblo ꞊dʋ 'lu ꞊tɩɩ -nɩ, ɛ 'mʋ 'ʋ꞊ʋ ke' nɩ. Nyiblo a 'mʋ, nɔ- di nyibli 'na -Hihiu -nyi. 'Ԑ mɔ -tɛɛ, 'n 'ye la Nyɩsʋa a -Hihiu a 'mʋ nɩ, 'ɛ ꞊tɩɩ la 'ʋ nyiblo a 'mʋ 'lu, ꞊wɩ yɩ, -tɛ -plija, ɛ 'yɛ nɩ ꞊tɩɩ 'ʋ꞊ʋ 'lu, ɛ 'mʋ 'ʋ꞊ʋ ke' nɩ. 34 'N 'ye dɛ a 'mʋ nɩ. Ԑ nɔ- nu꞊o, 'nɩ hlɛ꞊ɛ, -ɛ mɔ, nyiblo a 'mʋ, ɛ nɔ- mɔ Nyɩsʋa a 'Yu." 35 -Tɛ -nyrɛ -nyɛ, -ɛ -bɩ 'kɩ 'ʋ -tɩtɛ nɩ -do a 'mʋ, 'kɩ Saan Batisɩ di 'ʋ de, ɛ kɔ 'a -nagbopʋ nɩ 'hʋɛn -bɩ 'hʋɛn-. 36 'Kɩ ɛ nɩ 'ʋ bʋ, -ɛ -bɩ ɛ 'ye -Yusu nɩ, 'ɛ yɩ -hi. -Tɛ ɛ 'ye꞊e, -ɛ -bɩ ɛ wɛn: "Ba 'ye kɛ nyiblo -bʋ, -ɛ 'yɩ 'lɩ di, ɛ nɔ- mɔ -cɔhlʋn -mʋ', Nyɩsʋa -ha, -ɛ 'wɩ- 'blayu yɩ, ʋ yɩ Nyɩsʋa -pie -nɩ." 37 -Tɩ a 'mʋ, Saan -hla, 'a -nagbopʋ nɩ 'hʋɛn -mʋ', -ʋ nɩ -tuo kɩ, ʋ 'wɩn nɩ. -Tɛ ʋ 'wɩn, ɛ nɔ- mɔ bʋ 'du ye', bʋ kʋɛ -Yusu ꞊wien. 38 -Tɛ ʋ yɩ nɩ mi, -ɛ -bɩ -Yusu ꞊hɩan -mɔ. Bʋ 'ye 'kɩ꞊ɩ, -ɛ mɔ, ʋ yɩ kʋɛ꞊ɛ ꞊wien, -ɛ -bɩ ɛ wɛn: "Bʋ kla nɩ, -ɛ kɔ 'mɔ a yɩ ꞊wien kʋɛ 'lɩ?" -Ԑ -bɩ ʋ ꞊tu꞊o ꞊wɔn, -ɛ mɔ: "-Bɩ' ꞊tii yɩ 'lɩ, Rabi?" -ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ tɔɔnyɔ, 'kɩ 'lɩ -Juukʋɛ a 'bliwin 'kwli. 39 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "Ba kʋɛ 'mʋ ꞊wien, a di dɛ 'nɩ 'ye," 'ʋ kʋɛ꞊ɛ ꞊wien, -tɩtɛ, ɛ nɩ 'ʋ, 'ʋ 'yee 'ʋ. 'Kɩ ʋ nɩ 'ʋ꞊ʋ 'hʋɩ bʋ, kʋɛ 'ʋ 'yrʋ-hiilɛ 'yie bʋ, -bʋ yɛ 'tɔ a -wʋnwɔn kɩ. 40 -Nagbopʋ nɩ 'hʋɛn a 'mʋ, -ʋ 'wɩn Saan a 'mʋ a win, 'tɩ- -ʋ kʋɛ -Yusu ꞊wien, -ɛ -bɩ a 'nyrɛ mɔ Adre. Adre a 'mʋ, ɛ mɔ Simɔ Piɛlɩ a 'dɩayɩ ꞊nɩɔ. 41 -Tɛ dɛ a 'mʋ, ɛ -hi, -ɛ -bɩ Adre a 'mʋ, ɛ mu 'lɩ 'a 'dɩayɩ Simɔ Piɛlɩ -mɔ, ɛ wɛn: "-A 'ye Wanyɔ -mʋ' nɩ, Nyɩsʋa pʋ la lɛ, ɛ di la ya, 'kɩ 'ʋ 'a dakɔ a wʋwa a -ta'," 42 'ɛ gba 'lɩ꞊ɩ -Yusu 'hʋɩ. -Yusu bʋ 'ye 'kɩ꞊ɩ, -ɛ -bɩ ɛ wɛn: "-Mɔ mɔ Simɔ, Saan a 'yu. Kʋɛ 'kɩ mɔ bʋ, 'bʋ yɩ -mʋ nɩ dɛ, kɛ- ʋ di pʋ: Sefasɩ". Sefasɩnyrɛ a 'mʋ, ɛ nɔ- mɔ Piɛlɩ, -ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ 'hɩɔ. 43 -Tɛ -nyrɛ -nyɛ, -ɛ -bɩ -Yusu pʋ 'lɩ꞊ɩ nɩ, 'kɩ bʋ mu 'lɩ Galileblʋgba 'kwli. -Tɛ ɛ yɩ nɩ mi, -ɛ -bɩ ɛ kɔ nyiblo ꞊dʋ 'hʋɛn-, ʋ ꞊ŋmee nɩ. Nyiblo a 'mʋ, 'a 'nyrɛ mɔ Filipʋ. -Yusu wɛn: "Kʋɛ 'mʋ ꞊wien, ꞊mʋ 'na -nagbopi -hɛ," 'ɛ kʋɛ꞊ɛ ꞊wien. 44 Filipʋ a 'mʋ, 'kɩ ɛ kɔ 'lɩ 'dɩɔ -mʋ', -ɛ mɔ Bɛtɩsaida 'kwli. 'Kɩ Adre kɔ Piɛlɩ 'hʋɛn-, ʋ kɔ 'lɩ -wɛ. 45 -Tɛ dɛ a 'mʋ, ɛ -hi, -ɛ -bɩ 'kɩ Filipʋ mu 'lɩ nyiblo -bɩ -mɔ. Nyiblo a 'mʋ, 'a 'nyrɛ mɔ Natanaɛlɩ. -Ԑ -bɩ Filipʋ wɛn: "Wanyɔ -mʋ', -kɔtɩ Moise kɔ Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyʋ -bɩ 'hʋɛn-, ʋ 'crɩɩ la 'lɩ Nyɩsʋacrɩɛn 'kwli, -a 'ye꞊e nɩ. Wanyɔ a 'mʋ, 'a 'nyrɛ mɔ -Yusu. 'A 'baɩ, nɔ- mɔ Sosɛfʋ, -ɛ nɩ 'lɩ Nasalɛtɩdɩɔ 'kwli." 46 Natanaɛlɩ wɛn 'nɩ: "'Kɩ 'lɩ Nasalɛtɩdɩɔ 'kwli, ꞊haandɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ -hɔn 'lɩ -wlu." Filipʋ wɛn: "'De -ba mu, -na 'mumu ꞊mʋ꞊ʋ 'ye." 47 -Tɛ ʋ yɩ ꞊nɛ yrɛ nɩ 'mʋɛ -nɩ, -ɛ -bɩ -Yusu 'ye꞊e nɩ, ɛ wɛn: "Nyiblo -bʋ, -ɛ yɩ 'lɩ di, ɛ 'sii 'ʋ yɩ. Ԑ mɔ ꞊Haanyisraɛkʋɛyu ꞊nɩɔ." 48 -Ԑ -bɩ Natanaɛlɩ wɛn: "-Bɩ' -nu 'na 'yiye 'lɩ?" -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "-Tɛ -nɩ wɛn 'ʋ pepeklɔɔtu -mʋ' ꞊hlɔn, ʋ dɛɛ figie, 'tɩ- Filipʋ 'mʋ wɛn -mʋ da mɔ mu, 'n 'ye wɛn -mʋ nɩ." 49 -Ԑ -bɩ Natanaɛlɩ wɛn: "Tɔɔnyɔ o, ɛ mɔ ꞊han-tɩ, -mɔ Nyɩsʋa a 'Yu ꞊nɩɔ, ꞊nɩ mɔ Yisraɛkʋɛ a bodɩɔ -wɛ." 50 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "꞊Bɩ -tɛ 'n pʋ lɛ, 'n 'ye wɛn -mʋ nɩ, 'kɩ 'lɩ pepeklɔɔtu bʋ, ɛ nɔ- kɔ -tɩ ꞊nɩ pʋ lɛ, -kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ? Nu gbe, -di 'ye -tɛblɩ gbagbɩ -bɩ, -ɛ di 'ʋ 'a dɛ -bʋ, ꞊ye kɛ 'ʋ -hi." 51 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn 'nɩ de: "'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ -tɛɛ, a di yakɔ nɩ 'ye, ɛ 'mʋ wlɔn -ki, Nyɩsʋa a lɛlenyʋ 'mʋ 'lɩ Nyɩsʋa -mɔ -hɔn, ʋ 'mʋ 'ya, ʋ 'mʋ ꞊tɩ, 'kɩ 'ʋ 'mɔ -bʋ, -ɛ mɔ -tonyibli a pɛpɛ a Nyiblo 'lu yɩ."

Saan 2

1 -Nyrɔwɩ nɩ 'hʋɛn bʋ -hi, -ɛ -bɩ 'blɩ a pʋpa a lɛ'mimle, nɔ- mii 'lu -mɔ, 'kɩ 'lɩ Galileblʋgba 'kwli. 'Kɩ ʋ daa 'lɩ -Yusu a 'dii, 2 'ʋ da -Yusu -wɛ, 'kɩ 'lɩ 'blɩpaalɛ a 'mʋ kɩ. 3 Ti nɩ -do a ti 'yri, nɔ, ʋ 'nɛ wɛn, ɛ -wɛ nɩ. -Ԑ -bɩ kɛ- -Yusu a 'dii pɩ꞊ɩ yɩ: "Nɔ a pɛpɛ -wɛ nɩ." 4 Ԑ nɔ- mɔ -Yusu bʋ -hɩhɩa꞊a klɛ, -ɛ mɔ: "'Na 'dii o, -ha 'mʋ mɛ lɛ, ɛ 'yɩ -mɔ 'pa-, ꞊nɩ -lee꞊e 'mʋ nɩ, -kʋan 'n kɔ ꞊bʋ nu. Ti -mʋ' -kɔ 'yri 'n di 'ʋ ꞊wlɩlɛkɛɛdɛ -nuu -nɩ, ti a 'mʋ, ɛ 'yɛɛ 'ʋ 'ʋ nɩ nyre." 5 Bʋ pʋ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ kɛ- 'a 'dii pɩ nyibli -mʋ', -ʋ ꞊glɛ -tɛblɩ yɩ, ɛ wɛn: "-Tɩ a pɛpɛ -bʋ, ɛ di 'a mʋ -lee -nɩ, nɔ- ba nu." 6 Kɛɛ, 'kɩ yɩ gbagbɩ nɩ ꞊hlon-do, ʋ nu 'hɩ, ʋ -nu, -ɛ kɔ 'kwli ʋ pɩ 'lɩ 'nie lɛ nɩ 'ʋ, 'kɩ 'ʋ bʋɩ a lɛyɩyra a -ta', ꞊wɩ yɩ, -tɛ -Juukʋɛ a tete ni 'a -hʋhʋa. Yɩ a 'mʋ, 'a 'yɛ nɩ -do gbɛ 'litayrɩɩ a ꞊wlɩ nɩ ꞊hun. 7 Kɛ- -Yusu pɩ -tɛblɩ꞊glanyʋ a 'mʋ yɩ, ɛ wɛn: "Ba nu 'nie, ba 'yii 'lɩ ꞊nʋ lɛ," 'ʋ 'yii 'lɩ꞊ɩ lɛ -tɛɛ. 8 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "Ba 'pi 'kɩ 'a dɛ gbe, ba gba꞊a -tɛblɩ꞊glanyʋ a nyiblo gbagbʋ yɩ," 'ʋ gba 'lɩ꞊ɩ, 'ɛ ꞊tɛ꞊ɛ wlɔn. 9 Bʋ ꞊tɛ 'kɩ꞊ɩ wlɔn, -ɛ -bɩ ɛ -hɛ nɔ. -Bɩ' nɔ a 'mʋ, bʋ di yɩ -hɔɔn -nɩ, ɛ 'yɩ 'ʋ -yi. Kɛɛ, -tɛblɩ꞊glanyʋ a 'mʋ, ʋ nʋ- yi꞊e. Ԑ nɔ- mɔ nyiblo gbagbʋ a 'mʋ, bʋ da 'blɩpanyɔ, 10 ɛ wɛn: "'A -nɛ nyiblo 'bʋ da lɛ'mimle, ꞊haannɔ, ɛ nɔ- ʋ yɩ 'hru 'nyɛɛ -nɩ, ʋ pɩ. Nyibli 'bʋ 'na 'kɩ꞊ɩ -tɛɛ, 'tɩ- nɔ -mʋ', -ɛ 'yɩ ꞊haannɔ 'pa-, 'ʋ pɩ꞊ɩ -wɛ. Kɛɛ, -mɔ -bɩ, kʋɛ wɛn 'lɩ bʋ, ꞊haannɔ, nɔ- ꞊tu bʋ." 11 Kɛ- -Yusu nu 'a yɩ-hɛ꞊wlɩlɛkɛɛdɛ a nunuo, 'kɩ 'lɩ Galileblʋgba a 'dɩɔ -mʋ', -ɛ mɔ Kana 'kwli. Kɛ- ɛ -nu, 'ɛ tɔɔ nɛ 'a -nagbopʋ 'klɩ -mʋ', Nyɩsʋa -nyi꞊e. Dɛ a 'mʋ, ɛ nɔ- nu꞊o, 'ʋ kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ. 12 -Tɛ dɛ a 'mʋ, ɛ -hi, -ɛ -bɩ 'kɩ ɛ mu 'lɩ Kapɛnaɔdɩɔ 'kwli, ɛ kɔ 'a 'dii, kɔ 'a 'dɩayɩnʋ, kɔ 'a -nagbopʋ 'hʋɛn-, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ 'lɩ -nyrɔwɩ gbi 'lɩ -hi. 13 -Tɛ dɛ a 'mʋ, ɛ -hi, -ɛ -bɩ -Juukʋɛ a lɛ'mimle gbagbʋ -mʋ', ʋ dɛɛ Pakɩ, ɛ 'mʋɛ yrɛ. Ԑ nɔ- nu꞊o, -Yusu kɔ 'a -nagbopʋ 'hʋɛn-, 'ʋ mu 'lɩ Jrusrɛdɩɔ 'kwli. 14 -Tɛ ʋ nyre 'lɩ Nyɩsʋa a 'kagbaʋ a -yaa 'kwli, 'kɩ ʋ yɛɛ 'lɩ puplonyibli bʋ, -ʋ ple blo, kɔ blablɩ, kɔ -hungbo 'hʋɛn-, -ɛ di꞊e nu, -tonyibli 'mʋ꞊ʋ -tɔ, ʋ 'mʋ꞊ʋ nu, ʋ 'mʋ -cɔhlʋn pi. 'Kɩ 'ʋ -tɩtɛ nɩ -do a 'mʋ, 'kɩ ʋ yɛɛ 'ʋ 'wli'cɩcɩnyibli bʋ -wɛ, 'ʋ nɩ 'lɩ 'waa 'teble ye' blɛ, 'ʋ yɩ hɩapʋwli 'cɩcɩ -nɩ. 15 -Tɛ -Yusu 'ye ꞊nʋ, ɛ nɔ- mɔ, bʋ nu lɔkɔ, bʋ bla ꞊nʋ lɛ pɛpɛ, 'ʋ -hɔn 'lɩ Nyɩsʋa a 'kagbaʋ a -yaa a 'mʋ 'kwli, ʋ kɔ 'waa 'wlugba-tɛblɩ a 'mʋ 'hʋɛn-, 'tɩ- 'ɛ 'wla 'wli'cɩcɩnyʋ a 'wli bʋ, 'kɩ 'ʋ -tʋtʋ kɩ, 'ɛ ꞊jri 'waa 'teble yɩ blɛ. 16 -Ԑ -bɩ kɛ- ɛ pɩ, 'ɛ yɩ -hungboplonyʋ -mʋ' -lee -nɩ, ɛ wɛn: "Ba -ha 'nɛ- -tɛblɩ -bʋ! A 'nɩ 'nuo 'lɩ 'na 'Baɩ Nyɩsʋa a 'kayu puplokayu -mɔ!" 17 -Yusu a -nagbopʋ -mʋ', -ʋ nɩ 'ʋ, -tɩ -mʋ', ʋ 'crɩɩ la 'lɩ Nyɩsʋacrɩɛn 'kwli, ɛ bi 'lɩ ꞊nʋ 'kwli. -Tɩ a 'mʋ, ɛ nɔ- -bʋ: "Nyɩsʋa o, 'n nʋɛ -na 'kayu nɩ dɩakɩ. -Tɛ 'n nu 'a nʋɛlɛ, ɛ 'wɩ- na yɩ, -ɛ yɩ wlɩn, 'kɩ 'lɩ 'na 'hʋɩ 'kwli, -ɛ yɩ 'mʋ lɛ hien." 18 Ԑ nɔ- mɔ, -Juukʋɛ a nyibli gbagbɩ -mʋ', -ʋ nɩ -tuo kɩ, bʋ 'bɛti꞊e, ʋ wɛn: "Nyiblo a 'dɩ -bɩ -mɔ, ꞊nɩ blɛ ꞊nʋ lɛ 'lɩ? Nu ꞊wlɩlɛkɛɛdɛ, -ɛ di -a mɔ꞊ɔ -tɔɔ -nɩ, -ɛ mɔ, 'klɩ -mʋ', -ɛ kɔ 'kwli -blɛɛ 'lɩ ꞊nʋ lɛ, 'kɩ ɛ kʋɛ 'lɩ Nyɩsʋa -mɔ bʋ." 19 -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn, ɛ wɛn: "Dɛ 'n di nu, ɛ nɔ- -bʋ: Ba 'wla Nyɩsʋa a 'kagbaʋ -bʋ, 'n di 'du꞊o ye' de, 'kɩ 'lɩ -nyrɔwɩ nɩ ta 'kwli." 20 -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "꞊Bɩ 'kayu -bʋ, ʋ -pʋ, 'kɩ 'lɩ 'yrɩ a (46 ) -wlɩ nɩ 'hʋɛn ꞊tu 'ʋ ꞊hlon-do 'kwli, ɛ nɔ- -pɩ lɛ, -di ye' 'du, 'kɩ 'lɩ -nyrɔwɩ nɩ ta 'kwli?" 21 Kɛɛ, Nyɩsʋa a 'kagbaʋ -mʋ', -Yusu ꞊hɛn 'nyrɛ, ɛ nɔ- mɔ 'a dɩɔnʋ a -plahʋɩ. 22 -Tɛ ɛ -hie ti -hʋɔhʋɩ, ti -mʋ' -kɔ 'yri ɛ 'kʋ, 'tɩ- ɛ 'hrɩ 'klɔ, 'kɩ ɛ bi 'lɩ 'a -nagbopʋ 'kwli, -ɛ mɔ, 'a -plahʋɩ a -tɩ ɛ hlɛ la, ɛ 'yɩ la Nyɩsʋa a 'kagbaʋ 'pa-, ɛ 'yɩ la꞊a 'nyrɛ ꞊hɛn. -Tɩ a 'mʋ, ʋ 'crɩɩ la 'lɩ Nyɩsʋacrɩɛn 'kwli, yɩ-hɛ-nyrɛ a ti 'yri, ɛ kɔ -tɩ a pɛpɛ -mʋ', -Yusu lee la ꞊nʋ, ʋ kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ. 23 Ti -mʋ', -ɛ kɔ 'yri -Yusu 'tɩɛ nɩ la 'lɩ lɛ'mimle -mʋ', -ɛ mɔ Pakɩ kɩ, 'kɩ 'lɩ Jrusrɛdɩɔ 'kwli, ɛ ni la ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ -hʋɔhʋɩ. Nyibli -hʋɔhʋɩ bʋ yɩ ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ a 'mʋ nɩ 'ye, ɛ nɔ- nu꞊o, 'ʋ pʋ꞊ʋ ꞊han-tɩ, -ɛ mɔ, ɛ nɔ- mɔ Wanyɔ -mʋ', Nyɩsʋa pʋ la lɛ, ɛ di la ya. 24 Kɛɛ, -Yusu 'yɩ ꞊nʋ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ, -ɛ nu꞊o, -tɛ 'waa ꞊wlɩ nɩ 'mʋ, ɛ yi꞊e nɩ. 25 -Yusu 'nɩ ꞊mʋɔ lɩ꞊ɩ lɛ, 'kɩ nyiblo ꞊dʋ bʋ lee ꞊nɛ, -tɛ -tonyibli a ꞊wlɩ nɩ 'mʋ, -ɛ nu꞊o, 'a ꞊gbɛtʋ, ɛ yi -tɛblɩ a pɛpɛ -mʋ', -ɛ nɩ 'lɩ -tonyiblo a ꞊wlʋ kɩ nɩ.

Saan 3

1 Ԑ kɔ la nyiblo ꞊dʋ. 'A 'nyrɛ mɔ la Nikodɛmʋ. Ԑ mɔ la Falisi꞊tumu a nyiblo ꞊nɩɔ. Ԑ mɔ la -Juukʋɛ a ye'nanyɔ -bɩ -wɛ. 2 Nikodɛmʋ a 'mʋ, ɛ nɔ- 'tɔlʋwɔ ꞊dʋ 'kwli, -ɛ mu la 'lɩ -Yusu -mɔ, ɛ wɛn: "Tɔɔnyɔ, -a yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, Nyɩsʋa, nɔ- lee 'nɛ- -mʋ -a mʋ 'nyɩ, ꞊mʋ -a mʋ -tɔɔ -nɩ, -ɛ nu꞊o, ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ -mʋ', -ni, nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ 'a nunuo 'lɩ -wɛ, 'bʋ mɔ, Nyɩsʋa 'bʋ 'yɩ 'ʋ꞊ʋ -mɔ nɩ." 3 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "'N yɩ -mʋ 'nɩ -lee -nɩ, -ɛ mɔ, nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ pa 'lɩ Nyɩsʋa a 'klɔ yrayrʋ 'kwli, 'bʋ mɔ, 'bʋ 'yɩ kɔɔwɩ nɩ 'hʋɛn -nu." 4 -Ԑ -bɩ Nikodɛmʋ wɛn: "-Tonyiblo -bʋ, -ɛ -ku, -bɩ' ɛ wɛ 'lɩ bʋ nu kɔɔwɩ nɩ 'hʋɛn a nunuo 'lɩ? Ԑ mɔ, ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ pa 'lɩ 'a 'dii 'kwli, 'tɩ- bʋ kɔ꞊ɔ de." 5 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "'N yɩ -mʋ 'nɩ -lee -nɩ -tɛɛ, nyiblo 'bʋ nu kɔɔwɔ nɩ -do, ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ pa 'lɩ Nyɩsʋa a 'klɔ yrayrʋ 'kwli. Kɛɛ, ɛ -hʋɛ꞊ɛ nɩ, 'kɩ Nyɩsʋa a -Hihiu bʋ -nyi꞊e 'klɔ yrayrʋ, 'tɩ- ɛ 'mʋ 'lɩ Nyɩsʋa a 'klɔ yrayrʋ a 'mʋ 'kwli pa. 6 -Tonyibli, nʋ- ni꞊e, 'ʋ kʋɛ -tonyiblo yrayrʋ, kɛɛ, Nyɩsʋa a -Hihiu, nɔ- ni꞊e, -tonyiblo 'ɛ kʋɛ 'klɔ yrayrʋ, -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ. 7 Ԑ 'nɩ 'kɛɛ 'lɩ -na ꞊wlɩ lɛ, 'bʋ mɔ, 'nɩ pʋ lɛ, a kɔ ba nu kɔɔwɩ nɩ 'hʋɛn. 8 -Tɛ pepe -hʋɛ bʋ mu 'lɩ, 'kɩ ɛ -hui 'lɩ, ꞊yɩ 'a -hihiwin 'nɩ 'wɩn, kɛɛ, -tɩtɛ, ɛ -hʋɛn 'lɩ, kɔ, -tɩtɛ, ɛ mi 'lɩ, ꞊yɩ 'a ꞊dedede -yi. Kɛ- Nyɩsʋa a -Hihiu nɩ 'mʋ. Nyiblo -mʋ', -Hihiu a 'mʋ, ɛ di 'klɔ yrayrʋ -nyi, ꞊yɩ꞊ɩ -yi." 9 -Ԑ -bɩ Nikodɛmʋ wɛn: "-Bɩ' dɛ a 'mʋ, ɛ -wɛ 'lɩ bʋ nu 'lu-mɔmumuo 'lɩ?" 10 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "-Mɔ -bʋ, -ɛ mɔ tɔɔnyɔ gbagbʋ, 'kɩ 'nɛ- -Juukʋɛ a 'bli, -mɔ 'yɩ -tɛblɩ a 'mʋ -yi. 11 Dɛ -bʋ, 'n 'ye, ɛ kɔ dɛ -bʋ, 'n -yi, ɛ nɔ- kɔ -tɩ 'n hlɛ. Kɛɛ, a 'nɩ -pʋ꞊ʋ 'mʋ ꞊han-tɩ. 12 -Tɛblɩ -bʋ, -ɛ mii 'nɛ- -tʋtʋ kɩ 'lu -mɔ, 'bʋ mɔ, 'nɩ yɩ 'a -tɩ -mɔ lɛ nɩ nɛ, a 'nɩ -pʋ꞊ʋ lɩ꞊ɩ ꞊han-tɩ. 'Ba 'yɛ nɩ pʋ꞊ʋ ꞊han-tɩ, -ɛ -bɩ -tɛblɩ -mʋ', -ɛ mi 'lu -mɔ, 'kɩ 'lɩ yakɔ 'kwli, 'bʋ mɔ, 'nɩ yɩ 'a -tɩ -mɔ lɛ nɩ nɛ, a 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ba pʋ 'a -tɩ ꞊han-tɩ -wɛ. 13 -Tonyiblo ꞊dʋ 'yɩ -hʋan 'lɩ yakɔ 'kwli nɩ mi, 'bʋ yɩ 'mɔ -bʋ, -ɛ mɔ -tonyibli a pɛpɛ a Nyiblo 'pa-. 'Mɔ -bʋ, 'mɔ -hɔn 'lɩ yakɔ 'kwli. 'A -tɩ, 'hru pɛ 'ʋ bʋ, 'kɩ ꞊bʋ na yakɔ 'kwli a -tɩ -mɔ lɛ. 14 Bʋ bi 'lɩ -mʋ 'kwli, ti -mʋ' -kɔ 'yri Yisraɛkʋɛ nɩ la 'hru wlɔn, 'kɩ 'lɩ 'pʋwɔnblʋgba kɩ, ti -hi la a ti 'yri, Moise 'du la 'plɩdɛ ye', 'ɛ nu la hre, 'tɩ- 'ɛ 'bɛ la tugbɛ. Nɔ- kɔ 'lu ɛ 'ba la 'ʋ hre a 'mʋ bʋ, -ɛ di꞊e nu, 'a -nɛ nyiblo, 'bʋ 'wla la 'yi wla, 'bʋ taa la 'lɩ hre 'a mʋ -mɔ lɛ, 'kɩ 'lɩ ꞊wlʋ a yɩkuolɛ 'kwli, ɛ 'nɩ ꞊ha la 'kʋ. Kɛ- ɛ di 'mʋ ꞊ti, 'kɩ 'ʋ 'mɔ -bʋ -mɔ, -ɛ mɔ -tonyibli a pɛpɛ a Nyiblo. Ʋ di 'ba 'ʋ 'mʋ tugbɛ 'yie bʋ, 15 -ɛ di꞊e nu, 'a -nɛ nyiblo, 'bʋ taa 'lɩ 'mʋ -mɔ lɛ, 'kɩ 'lɩ 'na ꞊wlʋ a yɩkuolɛ 'kwli, Nyɩsʋa 'mʋ꞊ʋ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ -nyi. 16 Ԑ mɔ ꞊han-tɩ, Nyɩsʋa nʋɛ -tonyibli a pɛpɛ nɩ dɩakɩ. Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, 'ɛ -ha 'a 'Yu nɩ -do, -ɛ di꞊e nu, 'a -nɛ nyiblo, 'bʋ kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ, ɛ 'nɩ ꞊ha 'wan, kɛɛ, Nyɩsʋa a 'mʋ, ɛ 'mʋ꞊ʋ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ -nyi. 17 Nyɩsʋa 'yɩ 'nɛ- 'a 'Yu -tʋtʋ kɩ tɛ, -ɛ di꞊e nu, ɛ 'mʋ -tonyibli -bati lɛ -pʋʋ -nɩ, kɛɛ, ɛ 'mʋ ꞊nʋ wa a -tɩ ꞊nɩɔ, ʋ 'nɩ ꞊ha 'wan. 18 Nyiblo -bʋ, 'bʋ kuo Nyɩsʋa a 'Yu ꞊wlʋ yɩ, Nyɩsʋa a -bati 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ klɔ꞊ɔ. Kɛɛ, nyiblo 'bʋ 'yɩ꞊ɩ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ, Nyɩsʋa a -bati -wɛ 'a kʋklɔ -mɔ, -tɛ ɛ -nu 'kɩ, ɛ 'yɩ Nyɩsʋa a 'Yu a 'mʋ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ. 19 -Tɛ Nyɩsʋa ni nyibli a -bati a lɛpʋʋlɛ, ɛ nɔ- -bʋ: Ԑ mɔ ꞊han-tɩ, -nyrɛ, -ɛ mɔ Nyɩsʋa a 'Yu, 'ɛ di 'nɛ- -tʋtʋ kɩ, kɛɛ, nyibli 'yɩ -nyrɛ a 'mʋ -hʋa. Halɔ, nɔ- ʋ -hʋɛ, -ɛ nu꞊o, 'waa nunu-tɛblɩ nyre yɩ. 20 Nyiblo 'bʋ nɩ 'ʋ, 'bʋ yɩ dɛ -hʋan nɩ ni, 'a ꞊wlʋ yraa -nyrɛ nɩ. Halɔ 'nyɩ, 'kɩ ɛ yɩ 'lɩ bʋ nɩ, -kɔtɩ ɛ yɩ pie hʋannʋ, 'kɩ 'a nunu-tɛblɩ -hʋɩn bʋ bi pepe'. 21 Kɛɛ, nyiblo 'bʋ yɩ ꞊haandɛ nɩ ni, ɛ yɩ 'mʋɛ -nyrɛ lɛ, -ɛ di꞊e nu, nyibli 'mʋ꞊ʋ 'ye, -ɛ mɔ, 'a nunu-tɛblɩ, ɛ ni, ɛ kwlɛɛ Nyɩsʋa kɩ." 22 -Tɛ dɛ a 'mʋ, ɛ -hi, -ɛ -bɩ -Yusu kɔ 'a -nagbopʋ 'hʋɛn-, 'kɩ ʋ mu 'lɩ Sudeblʋgba 'kwli. 'Kɩ 'lɩ -tɩtɛ a 'mʋ, ɛ -hii 'lɩ ti gbi, 'ɛ pɩ nyibli 'nie 'lu lɛ. 23 Saan pɩ nyibli 'nie 'lu lɛ -wɛ. Ԑ nɔ- -mɔ -bɩ, 'kɩ ɛ nɩ 'lɩ Enɔdɩɔ 'kwli, 'kɩ 'lɩ Salimʋdɩɔ 'hʋɩ, -kɔtɩ 'kɩ 'ʋ -tɩtɛ a 'mʋ, 'nie -hʋʋ 'ʋ nɩ, nyibli 'ʋ mi 'lɩ꞊ɩ -mɔ lɛ, 'ɛ pɩ ꞊nʋ 'nie 'lu lɛ. 24 Ti a 'mʋ 'yri, ʋ 'yɛ꞊ɛ ꞊jɩ' nɩ pɩ. 25 -Ԑ -bɩ, Saan a -nagbopʋ -bɩ, kɔ -Juukʋɛ a ye'nanyɔ -bɩ 'hʋɛn-, ʋ nʋ- pɩ toto, 'kɩ 'ʋ nyiblo a bʋɩ a lɛyɩyra a -ta', 26 'ʋ mu 'lɩ Saan 'hʋɩ, ʋ wɛn: "Tɔɔnyɔ, ꞊bɩ ɛ yɩ bi 'lɩ -mʋ 'kwli, nyiblo -mʋ', -ɛ kɔ -mʋ 'hʋɛn- a nɩ mɔ 'lɩ 'nie -mʋ', -ɛ mɔ Sudɛn a 'nikɩ, -kɔtɩ -lee la -a mʋ, ꞊nɩ pʋ la lɛ, -ɛ mɔ, ɛ nɔ- mɔ Wanyɔ -mʋ', Nyɩsʋa pʋ la lɛ, ɛ di la ya? -Ԑ -bɩ 'kɩ, nyiblo a 'mʋ, ɛ pɩ nyibli 'nie 'lu lɛ -wɛ, 'tɩ- nyibli a pɛpɛ -mʋ', -ʋ di wɛn 'nɛ- -mʋ -mɔ di, 'kɩ ʋ mi 'lɩ꞊ɩ -mɔ, 'ɛ pɩ ꞊nʋ 'nie 'lu lɛ." 27 Saan ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn, ɛ wɛn: "Nyɩsʋa -bʋ, -ɛ nɩ 'lɩ yakɔ 'kwli, ɛ nɔ- yɩ -a mʋ 'a -nɛ -kʋandɛdʋ, -a di nu -nyi. 28 'Mɔ Saan, 'na -kʋan, 'n -kɔ, ɛ nɔ- mɔ ꞊bʋ tɔɔ Wanyɔ a 'mʋ nyibli, -ɛ di꞊e nu, nyibli 'mʋ 'lɩ꞊ɩ -mɔ mu. 'Aan 'mumu, a yi꞊e nɩ, 'n lee la 'a mʋ, -ɛ mɔ, 'n 'yɩ Wanyɔ -mʋ' 'pa-, Nyɩsʋa pʋ la lɛ, ɛ di la ya. 'Mɔ -bɩ, 'n 'nyɛɛ 'hru, -ɛ di꞊e nu, 'mʋ 'a mʋ -lee -nɩ, -ɛ mɔ, Wanyɔ a 'mʋ, ɛ yɩ 'lɩ 'nɩ di. 29 ꞊Bʋ pʋ꞊ʋ 'blɩ a pʋpa a dɛ yɩ. Nyɩbɛhɩan -mʋ', -ɛ pʋɛ 'blɩ, nʋgba -mʋ', -ɛ kɔ꞊ɔ 'hʋɛn-, -ʋ pʋɛ 'blɩ, nɔ- kɔ nʋgba a 'mʋ. Ԑ 'yɩ 'blɩpanyɔ a nɩnatumu 'pa-, ɛ 'yɩ nʋgba a 'mʋ -kɔ. Kɛɛ, 'kɩ ɛ yɩ 'ʋ 'blɩpanyɔ 'hʋɩ bʋ nɩ, 'ɛ pɩ꞊ɩ nʋa yɩ bʋ, kɔ, 'ɛ ni dɔdʋ, 'bʋ yɩ 'a win nɩ 'wɩn. -Yusu 'wɩ- 'blɩpanyɔ yɩ, 'mɔ ꞊wɩ 'a nɩnatumu yɩ, 'a dɔdʋ mɔ 'na dɔdʋ. Ԑ nɔ- 'yii 'lɩ 'mʋ. Nyibli 'wɩ- 'blɩpanʋgba yɩ. Ԑ nɔ- nu꞊o, 'ʋ mi 'lɩ -Yusu -mɔ. Ԑ 'yɩ 'mɔ 'pa-, ʋ 'yɩ yɩ -blɛɛ -nɩ, bʋ di 'nɛ- -mɔ. 30 Ԑ nɔɔ 'ʋ lɛ, 'kɩ -Yusu a 'nyrɛ bʋ 'bʋa, 'mɔ -bɩ, 'na 'nyrɛ bʋ ꞊tɩɩ 'lɩ." 31 'Kɩ -Yusu -hɔn 'lɩ yakɔ 'kwli. Ԑ nɔ- nu꞊o, 'ɛ nɩ 'ʋ nyibli a pɛpɛ 'lu yɩ. -A mʋ -mɔ -bɩ, 'kɩ -a kɔ 'nɛ- -tʋtʋ kɩ. Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, ꞊a yɩ -tʋtʋ kɩ a -tɛblɩ kɩ -hlee -nɩ. Ԑ nɔ- -mɔ -bɩ, 'kɩ ɛ -hɔn 'lɩ yakɔ 'kwli. 32 -Tɛblɩ -mʋ', ɛ 'ye, kɔ, ɛ 'wɩn, ɛ nɔ- kɔ -tɩ ɛ nɛ -mɔ lɛ. Kɛɛ, nyibli -mʋ', -ʋ kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ, ʋ 'yɩ -hʋ. 33 Kɛɛ, nyibli a 'mʋ, -ʋ kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ, ʋ hlɛ꞊ɛ nɩ, -ɛ mɔ, -tɩ a pɛpɛ -mʋ', Nyɩsʋa hlɛ, ɛ mɔ -tɩ a -tɛɛ ꞊nɩɔ. 34 -Yusu a 'mumu, Nyɩsʋa lee 'nɛ- -a mʋ -mɔ, Nyɩsʋa a win, nɔ- ɛ nɛ -mɔ lɛ, -ɛ nu꞊o, Nyɩsʋa -nyi꞊e 'a -Hihiu a pɛpɛ nɩ. 35 Nyɩsʋa nʋɛ nɛ 'a 'Yu a 'mʋ nɩ. Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, 'ɛ -nyi꞊e -tɛblɩ a pɛpɛ, -ɛ di꞊e nu, ɛ 'mʋ꞊ʋ win kɩ -kɔɔ -nɩ. 36 Nyiblo 'bʋ kuo Nyɩsʋa a 'Yu a 'mʋ ꞊wlʋ yɩ, -ɛ -bɩ ɛ kɔ 'klɔ yrayrʋ, -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ. Kɛɛ, nyiblo 'bʋ 'yɩ꞊ɩ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ, 'tɩ- 'bʋ 'yɛ nɩ ꞊tuu 'ʋ꞊ʋ, nyiblo a 'mʋ, ɛ 'yɩ 'klɔ yrayrʋ a 'mʋ -kɔ, kɛɛ, Nyɩsʋa a yrʋ, nɔ- di꞊e klɔ.

Saan 4

1 Falisi꞊tumu a nyibli 'wɩn nɩ, -ɛ mɔ, -Yusu ni꞊e nɩ, nyibli 'ʋ yɩ꞊ɩ ꞊wien kʋɛ, kɔ, 'ɛ pɩ ꞊nʋ 'nie 'lu lɛ. Nyibli a 'mʋ, ʋ -hʋ nɩ, 'ʋ -hi 'ʋ Saan a nyibli 'ʋ. 2 Kɛɛ, 'kɩ 'lɩ -tɩ a -tɛɛ a hɩhla 'kwli, -Yusu a 'mʋ, ɛ 'nɩ -pʋ꞊ʋ nyibli 'nie 'lu lɛ. 'A -nagbopʋ, ʋ nʋ- pɩ nyibli 'nie 'lu lɛ. 3 -Tɩ -mʋ', nyibli -hla, -tɛ -Yusu 'wɩn, -ɛ -bɩ ɛ -hɔn 'lɩ Sudeblʋgba 'kwli nɩ, ɛ kɔ 'a -nagbopʋ 'hʋɛn-, 'ʋ mi 'lɩ Galileblʋgba 'kwli. 4 'Tɩ- ʋ 'mʋ 'lɩ Galileblʋgba 'kwli nyre, ʋ kɔ bʋ 'bɛɛ 'lɩ Samaliblʋgba 'kwli ꞊tɩɔ. 5 Bʋ yɩ 'kɩ 'lɩ Samaliblʋgba 'kwli ꞊tɩɔ nɩ 'bɛɛ -nɩ, -ɛ -bɩ ʋ nyre 'ʋ 'dɩɔ ꞊dʋ ꞊hlɔn. 'Dɩɔ a 'mʋ, 'a 'nyrɛ mɔ Sisalɩ. 'Kɩ -Juukʋɛ a 'baɩ gbagbʋ Sakɔbʋ a -ci nɩ 'ʋ -tɛ a 'mʋ, -ɛ -mʋ', ɛ -nyi la 'a 'yu Sosɛfʋ. 6-8 'Kɩ 'lɩ -ci a 'mʋ 'kwli, 'kɩ Sakɔbʋ 'bluu la 'ʋ 'niebutɩɔ. -Tɛ ʋ nyre 'kɩ 'ʋ 'niebutɩɔ a 'mʋ wien, -ɛ -bɩ 'kɩ -Yusu a -nagbopʋ hie 'ʋ꞊ʋ bʋ, 'ʋ mu 'dɩɔ, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ didi-tɛblɩ -tɔ. -Yusu -mɔ -bɩ, 'a 'klɩ -wɛ 'lɩ nɩ, 'dagba -mʋ' a -tɩ. Ԑ nɔ- nu꞊o, 'ɛ nɩ 'ʋ 'niebutɩɔ a 'mʋ wien bʋ. Ti a 'mʋ 'yri, -ɛ -bɩ 'yrʋ nyra bʋ. Ԑ nɩ -do bʋ nɩ 'kɩ 'ʋ bʋ, -ɛ -bɩ Samalikʋɛyrɔlʋ ꞊dʋ, ɛ nɔ- di 'nie 'pi mɔ. -Ԑ -bɩ kɛ- -Yusu pɩ꞊ɩ yɩ, ɛ wɛn: "-Nyi 'mʋ 'nie, ꞊bʋ 'na." 9 -Ԑ -bɩ nʋgba a 'mʋ, ɛ ꞊tu꞊o ꞊wɔn, ɛ wɛn: "'Hebe, -mɔ -Juukʋɛyu, -mɔ -hʋɛ 'mɔ -bʋ, -ɛ mɔ Samalikʋɛyrɔlʋ 'nie." 'Ԑ mɔ ꞊han-tɩ, -Juukʋɛ kɔ Samalikʋɛ 'hʋɛn-, ʋ 'nɩ 'wɩnwɩn꞊ɩ win' lɛ. 10 -Ԑ -bɩ kɛ- -Yusu pɩ꞊ɩ yɩ, ɛ wɛn: "'Bʋ mɔ, ꞊nɩ yi wɛn dɛ -mʋ', Nyɩsʋa yɩ nyibli -nyi, kɔ, 'bʋ mɔ, ꞊nɩ yi wɛn 'mɔ -bʋ, -ɛ -hʋɛ -mʋ 'nie, -ɛ -bɩ -mɔ di wɛn 'mʋ 'nie -hʋa. 'Mɔ -bɩ, 'niedʋ -mʋ', -ɛ yɩ nyibli 'klɔ yrayrʋ -nyi, ɛ nɔ- 'n di wɛn -mʋ -nyi." 11 -Ԑ -bɩ nʋgba a 'mʋ, ɛ wɛn: "Nyɩbɛyu o, ꞊yɩ 'nie'piidɛ -kɔ, 'tɩ- 'niebutɩɔ -bʋ, ɛ hlɔ 'kwli bʋ. -Bɩ' -wɛ 'lɩ -bʋ nu 'nie a 'mʋ, 'a 'pipie 'lɩ? 12 -Aan 'baɩ gbagbʋ Sakɔbʋ, ɛ nɔ- hie -a mʋ 'niebutɩɔ -bʋ lɛ. 'A 'mumu, ɛ 'na 'a 'nie nɩ, ɛ kɔ 'a 'yonʋ 'hʋɛn-, 'a 'wlugba-tɛblɩ 'na 'a 'nie a 'mʋ nɩ -wɛ. ꞊Bɩ -pʋ꞊ʋ ꞊haan-tɩ, -mɔ nɩ 'ʋ꞊ʋ 'lu yɩ?" 13 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Nyiblo -mʋ', -ɛ di 'niebutɩɔ -bʋ a 'nie 'na, 'nie'natʋ 'tɩɛ di꞊e nu. 14 Kɛɛ, nyiblo 'bʋ nɩ 'ʋ, 'bʋ yɩ 'niedʋ -mʋ', 'n di꞊e -nyi nɩ 'nɛ, 'nie'natʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ bʋ nu 'kɩ꞊ɩ de yuyru, -ɛ nu꞊o, 'niedʋ -mʋ', 'n di꞊e -nyi, ɛ di 'wɩ- 'nie -mʋ' yɩ, -ɛ yɩ 'lɩ -tʋtʋ 'kwli 'hrɩ ti a pɛpɛ, -ɛ yɩ nyiblo a 'mʋ 'klɔ yrayrʋ, -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ -nyi." 15 -Ԑ -bɩ nʋgba a 'mʋ, ɛ wɛn: "-Nyi 'mʋ 'niedʋ a 'mʋ, -ɛ di꞊e nu, 'nie'natʋ 'nɩ ꞊ha 'kɩ 'mʋ nu de, kɔ, 'nɩ ꞊ha 'kɩ 'nɛ- 'niebutɩɔ -bʋ wien di de, 'nie'pi-tɩ." 16 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Mu -bʋ da -na nyɩbɩʋ, ɛ kɔ -mʋ 'hʋɛn-, ba di 'lɩ." 17 -Ԑ -bɩ nʋgba a 'mʋ, ɛ wɛn: "'N 'yɩ nyɩbɩʋ -kɔ." -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "꞊Haan-tɩ ꞊nɩɔ. ꞊Yɩ nyɩbɩʋ -kɔ, 18 -ɛ nu꞊o, -bʋ kɔ nyɩbɩʋ, -bʋ kɔ nyɩbɩʋ, ɛ -wɛ 'kɩ 'lɩ nyɩbɛpʋ nɩ ꞊hun nɩ, 'tɩ- nyiblo -mʋ', -ɛ kɔ -mʋ 'hʋɛn-, a nɩnɩ 'hʋɩ, -tɛ ti nɛ -bʋ, ɛ 'yɩ -na nyɩbɩʋ 'pa-." 19 -Ԑ -bɩ nʋgba a 'mʋ, ɛ wɛn: "'N yɩ꞊ɩ 'nɩ 'ye, -ɛ mɔ, -mɔ Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyɔ ꞊nɩɔ. 20 -A mʋ Samalikʋɛ, 'kɩ 'lɩ dʋgba -mʋ' 'lu, 'kɩ -aan 'baɩnʋ dɛɛ la 'lɩ Nyɩsʋa, kɛɛ, 'a mʋ -Juukʋɛ, a wɛn 'nɩ, Jrusrɛdɩɔ nɩ -do, ɛ nɔ- mɔ Nyɩsʋa a daalɛ." 21 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Nʋgba o, -tɩ 'n hlɛ, pʋ꞊ʋ ꞊han-tɩ. Ti di 'ʋ 'nɩ nyre, -ɛ kɔ 'yri a 'yɛ nɩ di 'ʋ -aan 'Baɩ Nyɩsʋa nɩ -daa -nɩ, 'kɩ 'lɩ dʋgba -mʋ' 'lu, kɔ 'kɩ 'lɩ Jrusrɛdɩɔ 'kwli. 22 'A mʋ Samalikʋɛ, Nyɩsʋa -mʋ', a dɛ, a 'yɩ꞊ɩ -yi. Kɛɛ, -a mʋ -bʋ, -ʋ mɔ -Juukʋɛ, Nyɩsʋa -mʋ', -a dɛ, -a yi꞊e nɩ, -ɛ nu꞊o, 'kɩ Nyɩsʋa nɛɛ 'lɩ -Juukʋɛ 'mʋ, 'ɛ wɛ nyibli. 23-24 Ti di 'ʋ 'nɩ nyre, 'tɩ-, ɛ -wɛ 'ʋ nyinyre -mɔ, -ɛ kɔ 'yri Nyɩsʋa a -Hihiu di 'ʋ nyibli 'klɩ -nyii -nɩ, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ Nyɩsʋa da, 'kɩ 'ʋ 'a -nɛ -tɩtɛ ꞊dʋ. Nyɩsʋa a -Hihiu, nɔ- tʋɛ nyibli -tɩ a -tɛɛ. -Tɛ -aan 'Baɩ Nyɩsʋa -hʋɛ nyibli bʋ nu 'a dɩda, kɛ- ɛ nɩ 'mʋ. Nyɩsʋa mɔ -Hihiu ꞊nɩɔ. Nyibli -mʋ', -ʋ -hʋɛ -bʋ da Nyɩsʋa, Nyɩsʋa a -Hihiu kɔ bʋ nɩ 'ʋ ꞊nʋ ke'. Nyɩsʋa a -Hihiu a 'mʋ, ɛ tʋɛ ꞊nɛ꞊ɛ -tonyibli, -tɛ -mʋ', Nyɩsʋa a 'mʋ, ɛ nɩ 'mʋ." 25 -Ԑ -bɩ nʋgba a 'mʋ, ɛ wɛn: "'N yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, Wanyɔ -mʋ', Nyɩsʋa pʋ la lɛ, ɛ di la -a mʋ yɩ ya, ɛ kɔ bʋ di. 'Bʋ -di, ɛ nɔ- di -a mʋ -tɛblɩ a pɛpɛ klɛ -hɩhɩa -nɩ." 26 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "'Mɔ, nɔ- -bʋ, -ɛ kɔ -mʋ 'hʋɛn- -yɩ hle." 27 Ti nɩ -do a ti 'yri, -ɛ -bɩ -Yusu a -nagbopʋ, -ʋ mu wɛn 'dɩɔ, ʋ nyre 'ʋ nɩ. Ԑ mɔ 'waa ꞊wlɩlɛkɛɛdɛ, -tɛ -Yusu kɔ nʋgba 'hʋɛn-, ʋ pɩ toto. Kɛɛ, 'waa nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'bɛti -nɩ, -ɛ mɔ: "-Tɩ a 'dɩ -bɩ -yɩ꞊ɩ 'bɛti -nɩ 'lɩ?" ɛ kɔ, "-Tɩ a 'dɩ -bɩ, ɛ kɔ -mʋ 'hʋɛn-, a hlɛ 'lɩ?" 28 Nʋgba -mɔ -bɩ, ɛ hie 'ʋ 'a 'nɩya bʋ, 'ɛ gba cigbɛ 'dɩɔ, 'ɛ lee nɛ 'a nyibli, -ɛ mɔ: 29 "Ba di 'lɩ, a 'mʋ nyiblo ꞊dʋ 'ye. Nɔ- lee 'mʋ, -tɛblɩ a pɛpɛ -mʋ', 'n -nu. ꞊Bɩ Wanyɔ -mʋ', Nyɩsʋa pʋ la lɛ, ɛ di la -a mʋ yɩ ya, ɛ nɔ- ꞊nɩɔ a 'gbɛ?" 30 Nɔ- mɔ nyibli a 'mʋ bʋ -hɔn 'lɩ 'dɩɔ 'kwli, bʋ mu 'lɩ꞊ɩ 'hʋɩ. 31 -Tɛ nyibli a 'mʋ, ʋ 'yɛ nɩ nyre, -ɛ -bɩ -Yusu a -nagbopʋ -tʋa -Yusu a lɛnyaalɛ, ʋ wɛn: "Tɔɔnyɔ o, di dɛ 'tɩ-." 32 Kɛɛ, ɛ ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn, ɛ wɛn: "'N kɔ diidɛ ꞊dʋ, a 'yɩ -yi." 33 -Ԑ -bɩ 'a -nagbopʋ -tʋa 'waa dɩɔnʋ a lɛ'bɛtilɛ, ʋ wɛn: "꞊Bɩ nyiblo ꞊dʋ ya꞊a diidɛ yɩ?" 34 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "'Na diidɛ, nɔ- mɔ ꞊bʋ nu Nyɩsʋa, -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ 'klɔ kɩ a kɩwɛɛnlɛ, ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ, -kʋan -mʋ', ɛ -nyi 'mʋ, ꞊bʋ nu, ꞊bʋ -yra꞊a 'lu. 35 -A 'blikʋɛ wɛn 'nɩ: ꞊Nɩ 'dɔ -kʋbʋ, ꞊hɔnpʋɩ nɩ -hɛn 'bʋ ꞊cɛ, -ɛ -bɩ -yɩ꞊ɩ 'nɩ 'cɛ. Kɛɛ, 'mɔ -bɩ, 'n yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ: Ba 'du 'lu ye', ba ta 'lɩ -ci klɛ. -Kʋbʋ -wɛ ꞊huhluo -mɔ. Ԑ -wɛ 'lɩ 'cɩcɛ." (Ԑ 'wɩ yɩ, nyibli -mʋ', -ʋ mi 'lɩ꞊ɩ 'hʋɩ, -ʋ -wɛ -mɔ, 'kɩ -bʋ kɔ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ, ʋ nʋ- kɔ -tɩ ɛ hlɛ.) 36 "-Kʋannunyɔ -mʋ', -ɛ yɩ -kʋbʋ 'cɛ, ɛ kɔ 'a -nɛ 'pɛɛlɛ nɩ. 'A -kʋan a 'mʋ, ɛ nɔ- ni꞊e, nyibli 'ʋ kʋɛ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ. -Ԑ -bɩ 'kɩ, nyiblo -mʋ', -ɛ 'dʋɛ -kʋbʋ, ɛ kɔ nyiblo -bɩ -mʋ', -ɛ yɩ꞊ɩ 'cɛ, ʋ di bibi 'yi lɛ, ʋ 'mʋ dɔdʋ nu. 37 'Ledʋ -mʋ', -ɛ pɩ lɛ, -ɛ mɔ: -Ʋ -bɩ 'dʋɛ -kʋbʋ, -ʋ -bɩ 'ʋ yɩ꞊ɩ 'cɛ, ɛ mɔ -tɩ a -tɛɛ ꞊nɩɔ. 38 -Ci -bɩ, -ɛ kɔ -kʋan a 'yɩ -nu, -ɛ kɔ kɩ 'n lee 'lɩ 'a mʋ, ɛ nɔ- kɔ -kʋbʋ a yɩ 'kɩ 'cɛ. Nyibli -bɩ, nʋ- nu -ci a 'mʋ a -kʋan, 'a mʋ -mɔ -bɩ, 'a yɩ 'kɩ 'a -kʋbʋ 'cɛ." 39 Samalikʋɛ -nɩ wɛn, -ʋ nɩ 'lɩ Sisalɩdɩɔ -nɩ wɛn 'kwli, 'waa nyibli -hʋɔhʋɩ, nʋ- kuo -Yusu ꞊wlʋ yɩ, -kɔtɩ kɛ- nʋgba -mʋ', ɛ pʋ ꞊nʋ yɩ: "Nyiblo -bʋ, ɛ nɔ- lee 'mʋ -tɛblɩ a pɛpɛ -mʋ', 'n -nu, 'kɩ 'lɩ 'na 'klɔ 'kwli." 40 Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, -tɛ Samalikʋɛ a 'mʋ, ʋ nyre 'kɩ 'ʋ -Yusu 'hʋɩ, 'ʋ -tʋa 'a lɛnyaalɛ, 'kɩ bʋ nɩ 'lɩ ꞊nʋ -mɔ, 'ɛ mɔ ꞊han-tɩ, ɛ -wɛn, 'ɛ -hi 'ʋ ꞊nʋ -nyrɔwɩ nɩ 'hʋɛn 'hʋɩ. 41 Nyibli -hʋɔhʋɩ -bɩ kuo -Yusu ꞊wlʋ yɩ, 'kɩ 'ʋ -tɩ -mʋ', ɛ -hla a -ta'. 42 Kɛ- ʋ pɩ 'kɩ nʋgba 'a mʋ yɩ, -ɛ mɔ: "Ԑ 'yɩ -tɩ -bʋ, -lee nɛ -a mʋ -tɛ ti nɛ -bʋ a -tɩ 'pa-, -a 'yɩ꞊ɩ ꞊wlʋ yɩ kuo -nɩ. Kɛɛ, -aan ꞊gbɛtʋ, -a 'wɩn 'a win nɩ, ɛ nɔ- kɔ -tɩ, ꞊a kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ, 'tɩ- ꞊hɩan -mɔ de, -a kɔ 'a yiyie, -ɛ mɔ, ɛ nɔ- mɔ Wanyɔ, -ɛ -wɛ 'klɔ -bʋ a nyibli." 43 -Tɛ ɛ -hi 'ʋ -nyrɔwɩ nɩ 'hʋɛn -tɩtɛ a 'mʋ, -ɛ -bɩ 'kɩ ɛ mu 'lɩ Galileblʋgba 'kwli. 44 'A ꞊gbɛtʋ, ɛ hla la꞊a nɩ, -ɛ mɔ: "Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyɔ 'bʋ nɩ 'lɩ 'a 'blikʋɛ 'nyɩ, ɛ 'yɩ 'lɩ 'ʋ꞊tuulɛ -kɔ." 45 Kɛɛ, Galileblʋgba a nyibli a 'mʋ, ʋ mu la lɛ'mimle, -ɛ mɔ Pakɩ kɩ, 'kɩ 'lɩ Jrusrɛdɩɔ 'kwli, 'ʋ 'ye la -tɛblɩ a pɛpɛ -mʋ', -Yusu nu la. Ԑ nɔ- nu꞊o, -tɛ -Yusu nyre 'lɩ Galileblʋgba 'kwli, nyibli a 'mʋ, 'ʋ 'ble꞊e kʋa -tɛɛ. 46 -Ԑ -bɩ 'kɩ ɛ mu 'lɩ 'dɩɔ -mʋ', -ɛ mɔ Kana 'kwli. 'Dɩɔ a 'mʋ, ɛ nɔ- kɔ 'kwli ɛ nuu la 'lɩ 'a yɩ-hɛ꞊wlɩlɛkɛɛdɛ, 'nie 'ɛ -hɛ la -wiin. Ԑ kɔ la nyɩbɛhɩan ꞊dʋ. Ԑ mɔ la 'blʋgba a 'kɩɩn a -kʋannunyɔ gbagbʋ ꞊nɩɔ la, 'ɛ nɩ la 'lɩ Kapɛnaɔdɩɔ 'kwli, 'kɩ 'lɩ Galileblʋgba a 'mʋ 'kwli. Nyɩbɛhɩan a 'mʋ, ɛ kɔ la 'yu nyɩbɛhɩan. 'Yu nyɩbɛhɩan a 'mʋ, ɛ nɔ- kɔ 'hʋɩ -yɩ la hren. 47 -Tɛ nyiblo gbagbʋ a 'mʋ, ɛ 'wɩn, -ɛ mɔ, 'kɩ -Yusu -hɔn 'lɩ Sudeblʋgba 'kwli, 'ɛ mu 'lɩ Galileblʋgba 'kwli, -ɛ -bɩ ɛ -hɔn 'lɩ 'a 'dɩɔ 'kwli nɩ, 'ɛ mu 'lɩ -Yusu -mɔ, 'ɛ -tʋa 'a lɛnyaalɛ, ɛ wɛn: "'N nyaa -mʋ lɛ, di 'lɩ 'na 'dɩɔ Kapɛnaɔ 'kwli, ꞊mʋ꞊ʋ nu, 'na 'yu a 'kʋɛ 'mʋ -wɛ. Ԑ -hʋɛ bʋ 'kʋ." 48 -Ԑ -bɩ kɛ- -Yusu pɩ꞊ɩ yɩ, ɛ wɛn: "'Bʋ mɔ, 'ba 'yɛ nɩ 'ye ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ gbagbɩ -mʋ', 'n ni, a 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ba kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ." 49 -Ԑ -bɩ nyiblo gbagbʋ a 'mʋ, ɛ ꞊tu꞊o ꞊wɔn, ɛ wɛn: "Tɔɔnyɔ o, di 'lɩ 'na 'dɩɔ 'kwli, 'na 'yu 'nɩ ꞊ha 'kʋ." 50 -Ԑ -bɩ -Yusu yɩ꞊ɩ 'nɩ -lee -nɩ, -ɛ mɔ: "-Wɛ 'lɩ -bʋ mu nɩ. -Na 'yu 'tɩɛ di 'klɔ nɩ." -Tɩ a 'mʋ, -Yusu lee ꞊nɛ, ɛ kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ, 'ɛ -mu. 51 Ԑ nɩ 'hru wlɔn, 'a -kʋannunyibli 'ʋ di꞊e ye' 'bɛ mɔ, 'ʋ lee ꞊nɛ: "-Na 'yu nɩ 'klɔ." 52 -Ԑ -bɩ ɛ 'bɛti ꞊nʋ nɩ, ɛ wɛn: "Ti a 'dɩ -bɩ -kɔ 'yri 'a 'hʋɩ 'kee -nɩ 'lɩ?" -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "-Tɛ -dina bi 'tʋ 'lɩ, 'a -haawɔ nɩ -do -hi 'tʋ, 'kɩ 'a 'hʋɩ 'kee 'tʋ 'ʋ nɩ." 53 -Ԑ -bɩ ɛ 'ye꞊e nɩ, -ɛ mɔ, ti -mʋ' -kɔ 'yri -Yusu lee 'tʋ 'ʋ꞊ʋ, -ɛ mɔ, 'a 'yu 'tɩɛ di 'klɔ nɩ, ti nɩ -do a 'mʋ 'yri, 'kɩ 'a 'yu a 'mʋ a 'hʋɩ 'kee 'tʋ 'ʋ -nɩ. Ԑ nɔ- mɔ, ɛ kɔ 'a 'kayubʋkʋɛ 'hʋɛn-, bʋ kuo -Yusu ꞊wlʋ yɩ. 54 -Yusu bʋ -hɔn 'lɩ Sudeblʋgba 'kwli, bʋ mu 'lɩ Galileblʋgba 'kwli, bʋ nu ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ, 'a 'wɩ nɩ 'hʋɛn a dɛ, nɔ- -bʋ.

Saan 5

1 -Tɛ dɛ a 'mʋ, ɛ -hi, -ɛ -bɩ -Juukʋɛ mi lɛ'mimle kɩ, 'kɩ 'lɩ Jrusrɛdɩɔ 'kwli. 'Kɩ 'lɩ -tɛ a 'mʋ, 'kɩ -Yusu mu 'lɩ -wɛ. 2 Paalɛ ꞊dʋ nɩ 'ʋ, 'ʋ dɛɛ ꞊nɛ Blablɛ a Paalɛ. Ԑ nɔ- kɔ 'yri ʋ nɛɛ 'ʋ, 'ʋ pʋɛ 'lɩ Jrusrɛdɩɔ 'kwli. 'Kɩ 'ʋ paalɛ a 'mʋ 'hʋɩ, 'kɩ 'wlo ꞊dʋ, nyibli 'blu la, ɛ nɩ 'ʋ. 'Wlo a 'mʋ, 'a 'nyrɛ mɔ Betesada, 'kɩ 'lɩ -Juukʋɛwin 'kwli. Ԑ nɔ- kɔ wien, ʋ pʋ 'ʋ papʋɩ nɩ ꞊hun. 3 'Kɩ 'lɩ papʋɩ a 'mʋ bʋ, 'hʋɩhrennyʋ -hʋɔhʋɩ, nʋ- pɛ 'lɩ blɛ, 'yii'dɔnyʋ, bʋɩklanyʋ, kɔ lɛ-yɩyrɛnyʋ. ((Dɛ, ʋ yɩ -ple, ɛ nɔ- mɔ, 'nie bʋ ꞊gbuta -nɩ, 4 -kɔtɩ ɛ kʋɛ ti, Nyɩsʋa a lɛlenyɔ ꞊dʋ, 'ɛ yɩ 'lɩ ꞊tɩɩ -nɩ, 'ɛ yɩ꞊ɩ ꞊gbuta -nɩ. 'A -nɛ ti, Nyɩsʋa a lɛlenyɔ 'bʋ ꞊gbuta꞊a, yɩ-hɛhʋɩhrennyɔ, -ɛ di 'lɩ ꞊tɩ, 'ye ꞊bɩɩ -tɛ 'a 'kʋɛ nɩ 'mʋ, ɛ kɔ bʋ -wɛ.)) 5 Ti nɩ -do a 'mʋ 'yri, ɛ kɔ 'hʋɩhrennyɔ -bɩ, 'ɛ nɩ 'lɩ 'a 'bio 'nyɩ. -Tɛ 'a 'hʋɩ -tʋa la 'lɩ hinhren, ɛ -wɛ 'lɩ 'hrɩ a (38 ) -wlʋ ꞊tu 'ʋ -pu ꞊tu 'ʋ ꞊blɩɛn꞊blɩɛn nɩ. 6 -Tɛ -Yusu nyre 'ʋ, -ɛ -bɩ ɛ 'ye nyiblo a 'mʋ nɩ, -ɛ pɛ bʋ. Ԑ yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, -tɛ 'a 'hʋɩ -tʋa la 'lɩ hinhren, ɛ -wlɛn 'ʋ bʋ. -Ԑ -bɩ ɛ 'bɛti꞊e nɩ, ɛ wɛn: "꞊Bɩ -hʋɛ꞊ɛ nɩ, -na 'kʋɛ bʋ -wɛ?" 7 -Ԑ -bɩ 'hʋɩhrennyɔ a 'mʋ, ɛ wɛn: "Tɔɔnyɔ o, 'n 'yɩ nyiblo ꞊dʋ -kɔ, -bʋ ꞊tɩɔ 'lɩ 'mʋ 'nie -mɔ, ti -mʋ' -kɔ 'yri ɛ yɩ ꞊gbuta -nɩ. 'Bʋ mɔ, 'nɩ -hʋɛ ꞊bʋ ꞊tɩ wɛn 'lɩ, -ɛ -bɩ nyiblo -bɩ -hi 'mʋ ye'." 8 Kɛ- -Yusu pɩ 'kɩ, ɛ wɛn: "'Du ye', -bʋ 'du -na kɔ ye', ꞊mʋ na." 9 Ti nɩ -do a ti 'yri, -ɛ -bɩ 'a 'kʋɛ -wɛ nɩ, 'ɛ 'du 'a kɔ ye', 'ɛ -tʋa nɩna. Kɛɛ, dɛ a 'mʋ, -Juukʋɛ a -wuwle-nyrɔwɔ 'kwli, 'kɩ ɛ mu la 'lɩ 'lu -mɔ. 10 -Juukʋɛ a ye'nanyʋ, ʋ 'ye nyiblo a 'mʋ nɩ, -ɛ kɔ 'kʋɛ -wɛ, 'ʋ lee ꞊nɛ, ʋ wɛn: "Kɩkɛ a -nyrɔwɔ -bʋ, ɛ mɔ kɛ -wuwle-nyrɔwɔ. 'A -tɩ, ꞊yɩ wɛn yɩ -blɛɛ -nɩ, -bʋ 'ble wɛn -na kɔ -wuwle-nyrɔwɔ a 'mʋ, ɛ mɔ -kʋan ꞊nɩɔ, 'tɩ- ɛ ꞊ŋa nɩ." 11 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "Nyiblo -mʋ', -ɛ nu꞊o, 'na 'kʋɛ, 'ɛ -wɛ, ɛ nɔ- lee 'mʋ, ꞊bʋ 'du 'na kɔ ye', ꞊bʋ na." 12 -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "Nyiblo a 'dɩ -bɩ, -ɛ lee -mʋ, -bʋ 'du -na kɔ ye', -bʋ na 'lɩ?" 13 Nyiblo a 'mʋ, -ɛ kɔ 'kʋɛ -wɛ, ɛ 'yɩ -Yusu -yi, -ɛ nu꞊o, -Yusu mu nɩ 'wʋwlɩ, nyibli -hʋɔhʋɩ -mʋ', -ʋ nɩ 'ʋ a -tɩ. 14 -Tɛ ɛ gba ti gbi, -ɛ -bɩ 'kɩ -Yusu yɛɛ 'lɩ꞊ɩ Nyɩsʋa a 'kagbaʋ bʋ. Kɛ- ɛ pɩ꞊ɩ yɩ, ɛ wɛn: "'Ye kɛ, -na 'kʋɛ -wɛ nɩ. ꞊Nɩ 'nuo 'kɩ dɛ 'kuku de, -ɛ di꞊e nu, ꞊hɩʋɛn a 'yiye -bʋ, -ɛ -hi 'a dɛ -bʋ wlɔn, ɛ 'nɩ ꞊ha -mʋ nu de." 15 -Ԑ -bɩ nyiblo a 'mʋ, ɛ mu nɩ, 'ɛ lee -Juukʋɛ a ye'nanyʋ, -ɛ mɔ, -Yusu, nɔ- nu꞊o, 'a 'kʋɛ 'ɛ -wɛ. 16 Kʋɛ 'ʋ ti a 'mʋ 'yie bʋ, -ɛ -bɩ ʋ -tʋa -Yusu a bʋɩ a lɛ꞊mʋmʋɔ, -tɛ ɛ nu꞊o, nyiblo a 'kʋɛ 'ɛ -wɛ, 'kɩ 'lɩ -wuwle-nyrɔwɔ 'kwli a -tɩ. 17 Ԑ nɔ- mɔ -Yusu bʋ -hɩhɩa ꞊nʋ klɛ, -ɛ mɔ: "'A -nɛ ti, 'na 'Baɩ ni -kʋan. 'Na 'mumu, dɛ nɩ -do a 'mʋ, ɛ nɔ- 'n ni." 18 -Tɛ -Yusu pʋ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ -Juukʋɛ a ye'nanyʋ a 'mʋ, ʋ ꞊mʋɛ 'hru lɛ de, 'kɩ bʋ 'la꞊a, -ɛ nu꞊o, ɛ hla꞊a nɩ de, -ɛ mɔ, Nyɩsʋa, nɔ- mɔ 'a 'Baɩ, ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ, ɛ wɛn 'nɩ, ɛ kɔ Nyɩsʋa 'hʋɛn-, ʋ wɛɛn nɩ. Ԑ 'yɩ bʋ 'wla -wuwle-nyrɔwɔ a tete nɩ -do a -tɩ 'pa-, ʋ 'nɩ ꞊mʋɔ꞊ɔ lɩ 'a 'lɩla lɛ. 19 -Tɩ -mʋ', -Juukʋɛ a ye'nanyʋ yɩ -Yusu -yɛɛ -nɩ, ɛ nɔ- ɛ -hɩhɩɛ ꞊nʋ klɛ, ɛ wɛn: "'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ, 'mɔ -bʋ, -ɛ mɔ Nyɩsʋa a 'Yu, 'n 'yɩ 'lɩ ꞊dedede a nunuo 'lɩ -wɛ, 'mɔ nɩ -do. Dɛ -mʋ', 'n yɩ 'ye, 'na 'Baɩ ni, ɛ nɔ- 'na 'mumu, 'n ni -wɛ. 20 'Ԑ mɔ ꞊han-tɩ, 'na 'Baɩ 'ɛ nʋɛ 'mʋ. 'A -tɩ, -tɛblɩ a pɛpɛ -mʋ', ɛ ni, ɛ tʋɛ 'mɔ꞊ɔ nɩ. Ԑ di 'mʋ 'nɩ -lee -nɩ, ꞊bʋ nu ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ -bɩ, -ɛ -hi 'ʋ 'a dɛ -bʋ 'ʋ, 'n nu 'kɩ, -tɛ ti nɛ -bʋ 'kwli, ɛ 'mʋ 'a mʋ lɛ -kɛɛ -nɩ. 21 Ԑ 'wɩ- -tɛ 'na 'Baɩ ni, 'ɛ -hɛ 'lɩ nyibli 'kʋkʋnyibli 'nyɩ, 'ɛ -hɛ ꞊nʋ 'klɔ lɛ, kɛ- 'n ni, nyibli -mʋ', 'n -hʋɛ ꞊bʋ -nyi 'klɔ yrayrʋ, 'nɩ yɩ ꞊nʋ -nyi. 22 'Ya 'ʋ 'lu de, 'na 'Baɩ 'nɩ -pʋʋ꞊ʋ nyiblo ꞊dʋ -bati lɛ, kɛɛ, ɛ -nyi 'mʋ 'klɩ a pɛpɛ nɩ, 'kɩ ꞊bʋ pʋʋ nyibli -bati lɛ, 23 -ɛ di꞊e nu, nyibli a pɛpɛ 'mʋ 'ʋ 'mʋ 'ʋ ꞊tuu -nɩ, ꞊wɩ yɩ, -tɛ ʋ ni 'ʋ 'na 'Baɩ a 'ʋ꞊tuulɛ. Nyiblo -bʋ, -ɛ 'yɛ nɩ ꞊tuu 'ʋ 'mʋ 'ʋ, 'na 'Baɩ -mʋ', -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ 'klɔ kɩ, ɛ nɔ- ɛ 'yɛ nɩ ꞊tuu 'ʋ. 24 'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ: Nyiblo 'bʋ nɩ 'ʋ, 'bʋ pʋ 'na win nʋa yɩ bʋ, kɔ, 'bʋ kuo 'na 'Baɩ Nyɩsʋa ꞊wlʋ yɩ, -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ -tʋtʋ kɩ, nyiblo a 'mʋ, ɛ nɔ- kɔ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ. -Bati 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ klɔ 'kɩ꞊ɩ de, kɛɛ, ɛ -hɔn kɛ 'lɩ 'kʋkʋʋ wlɔn, 'ɛ pa 'lɩ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ 'kwli. 25 'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ -tɛɛ, ti di 'ʋ 'nɩ nyre, 'ɛ -wɛ 'ʋ nyinyre -mɔ -dodo, -ɛ kɔ 'yri 'kʋkʋnyibli di 'ʋ 'mɔ -bʋ, -ɛ mɔ Nyɩsʋa a 'Yu a win 'ʋ 'wɩɩn -nɩ, ɛ kɔ, nyibli -mʋ', -ʋ nɩ 'klɔ, -ʋ di 'na win 'wɩn, ʋ di kɔ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ. 26 'Na 'Baɩ kɔ 'klɩ, 'kɩ bʋ nu꞊o, nyibli bʋ nɩ 'klɔ. 'Klɩ nɩ -do a 'mʋ, ɛ nɔ- ɛ -nyi 'mʋ, -ɛ di꞊e nu, 'mʋ nyibli 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ -nyi, 27 'mɔ -bʋ, -ɛ mɔ -tonyibli a pɛpɛ a Nyiblo, 'ɛ -nyi 'mʋ 'klɩ -wɛ, 'kɩ ꞊bʋ pʋʋ nyibli -bati lɛ. 28 Ԑ 'nɩ 'kɛɛ 'lɩ 'aan ꞊wlɩ lɛ, -kɔtɩ ti di 'ʋ 'nɩ nyre, -ɛ kɔ 'yri nyibli a pɛpɛ -bʋ, -ʋ 'kʋ, ʋ ꞊tu, ʋ di 'ʋ 'na win 'ʋ 'wɩɩn -nɩ. 29 'Bʋ 'wɩn 'na win a 'mʋ, ʋ di -hɔn 'lɩ 'dabi 'kwli lɛ. Nyibli -mʋ', -ʋ nu ꞊haandɛ, ʋ di kɔ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ, kɛɛ, nyibli -mʋ', -ʋ nu -tɛblɩ -hʋɩn, -bati di ꞊nʋ 'nɩ klɔ. 30 'Mɔ nɩ -do, 'n 'yɩ 'lɩ ꞊dedede a nunuo 'lɩ -wɛ, Nyɩsʋa 'bʋ 'yɩ 'mʋ 'a 'klɩ -nyi. 'Bʋ mɔ, 'nɩ yɩ nyiblo ꞊dʋ a -bati nɩ 'bɛ, -tɛ Nyɩsʋa nu꞊o 'na leelɛ, kɛ- 'n di꞊e nu. 'N pɩ -tɛɛ a -bati, -ɛ nu꞊o, Nyɩsʋa, nɔ- lee 'nɛ- 'mʋ -tʋtʋ kɩ, dɛ ɛ -hʋɛ ꞊bʋ nu, ɛ nɔ- 'n ni -tɛɛ. Ԑ 'yɩ dɛ, 'na ꞊gbɛtʋ, 'n -hʋɛ 'pa-, 'nɩ -nu꞊o lɩ꞊ɩ." 31 Kɛ- -Yusu pɩ de: "'Bʋ mɔ, 'mɔ nɩ -do, 'nɩ yɩ wɛn꞊ɛ nɩ hlɛ, nyiblo a 'dɩ -bɩ 'n pa 'mʋ, -ɛ -bɩ nyibli 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ yru wɛn꞊ɛ, -ɛ mɔ, 'n hlɛ wɛn -tɩ a -tɛɛ. 32 Kɛɛ, Nyɩsʋa, nɔ- hlɛ꞊ɛ, nyiblo a 'dɩ -bɩ 'n pa 'mʋ, 'tɩ- 'n yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, -tɩ -mʋ', ɛ hlɛ, 'kɩ 'ʋ 'mʋ kɩ, ɛ mɔ -tɩ a -tɛɛ ꞊nɩɔ. 33 'A mʋ -mɔ -bɩ, a tɛ nyibli bʋ, 'ʋ mu 'lɩ Saan Batisɩ -mɔ, 'ɛ lee nɛ 'a mʋ -wɛ, nyiblo a 'dɩ -bɩ 'n pa 'mʋ. 34 Ԑ 'yɩ 'nyrɛ ꞊hɛn, -ɛ mɔ, 'n ꞊mʋɛ nyiblo lɛ, -ɛ hlɛ꞊ɛ, nyiblo a 'dɩ -bɩ 'n pa 'mʋ. Kɛɛ, 'n ni꞊e nɩ, -ɛ di꞊e nu, a 'mʋ Saan a dɛ 'lu -mɔ lɛ -hie, a 'mʋ꞊ʋ lɛ yru, -ɛ mɔ, Nyɩsʋa -hʋɛ bʋ wa 'a mʋ. 35 Saan a 'mʋ, ɛ 'wɩ la 'napɩ yɩ, -ɛ yɩ la wlɩn, -ɛ di꞊e nu, nyibli 'mʋ la lɛ yru. 'Kɩ 'lɩ ti gbi 'kwli, a ni la dɔdʋ, 'kɩ 'ʋ dɛ a 'mʋ 'a -ta'. 36 Ԑ kɔ -tɛblɩ -bɩ, 'ɛ nɩ 'ʋ, 'ɛ -hi Saan a pʋpʋwin wlɔn. Nɔ- mɔ ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ -mʋ', 'n ni, 'kɩ 'lɩ 'na 'Baɩ a 'klɩ 'kwli. ꞊Wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ a 'mʋ, ɛ tʋɛ ꞊nɛ yɩ, -ɛ mɔ, 'na 'Baɩ, nɔ- lee 'nɛ- 'mʋ 'klɔ -bʋ kɩ. 37 'Tɩ- 'na 'Baɩ a 'mʋ, -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ, ɛ hlɛ꞊ɛ nɩ -wɛ, nyiblo a 'dɩ -bɩ 'n pa 'mʋ. A 'yɩ -hʋan 'a win nɩ 'wɩn, kɔ, a 'yɩ -hʋan꞊a nɩ 'ye -wɛ. 38 A 'nɩ ꞊tuu꞊o lɩ 'a win bʋ, 'kɩ 'lɩ 'aan ꞊wlɩ kɩ, -tɛ a 'yɩ 'mʋ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ a -tɩ, 'mɔ -bʋ, ɛ lee 'nɛ- 'klɔ -bʋ kɩ. 39 A yɩ Nyɩsʋacrɩɩn 'nɩ 'nyɩ, -ɛ nu꞊o, a yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, ɛ nɔ- tʋɛ nɛ 'a mʋ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ. Ԑ mɔ ꞊han-tɩ ꞊nɩɔ, Nyɩsʋacrɩɩn a 'mʋ, nʋ- hlɛ 'na -tɩ. 40 Kɛɛ, a 'nɩ -hʋa꞊a ba di 'nɛ- 'mʋ -mɔ, -ɛ di꞊e nu, 'mʋ 'a mʋ 'klɔ yrayrʋ a 'mʋ -nyi. 41 A wɛn 'nɩ, -ɛ mɔ, 'mɔ ꞊mʋɛ꞊ɛ lɛ, 'kɩ nyibli bʋ 'yaa 'lɩ 'na 'nyrɛ. Kɛɛ, ɛ 'yɩ 'mʋ lɛ -nɩ. 42 'A mʋ -mɔ -bɩ, a nɩ 'dɔ. 'N yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, 'kɩ 'lɩ 'aan ꞊wlɩ kɩ, a 'yɩ Nyɩsʋa -nʋɛ -nɩ. 43 'Na 'Baɩ lee 'nɛ- 'mʋ 'a mʋ 'nyɩ, kɛɛ, a 'nɩ -hʋa꞊a lɩ ba 'ble 'mʋ kʋa. Kɛɛ, nyiblo 'bʋ -di, 'kɩ 'lɩ 'a dɩɔnʋ a 'klɩ 'kwli, -ɛ -bɩ a 'ble꞊e kʋa. 44 Dɛ a nʋɛ -nɩ, ɛ nɔ- mɔ 'aan 'bio bʋ 'yaa 'lɩ 'aan 'nyrɛ. Kɛɛ, a 'nɩ ꞊mʋɔ꞊ɔ lɩ꞊ɩ lɛ, 'kɩ Nyɩsʋa -mʋ', -ɛ mɔ Nyɩsʋa nɩ -do, bʋ 'yaa 'lɩ 'aan 'nyrɛ. 'Bʋ mɔ, 'ba nɩ 'mʋ lɛ, -ɛ -bɩ a 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ba kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ. 45 Kɛɛ, a 'nɩ 'yee 'lɩ꞊ɩ, -ɛ mɔ, 'n di yɛɛ nɛ 'a mʋ -tɩ, 'kɩ 'ʋ 'na 'Baɩ ye'. 'A winwlɔn-hanyɔ Moise -mʋ', a kuo ꞊wlʋ yɩ, nɔ- di 'a mʋ -tɩ -yɛɛ -nɩ. 46 'Bʋ mɔ, 'bʋ mɔ wɛn ꞊han-tɩ, 'ba kuo wɛn Moise ꞊wlʋ yɩ, a di kuo wɛn 'mʋ ꞊wlʋ yɩ -wɛ, -ɛ nu꞊o, Moise 'crɩ 'na -tɩ nɩ. 47 Kɛɛ, -tɩ -mʋ', ɛ 'crɩ, -tɛ a 'yɩ꞊ɩ ꞊han-tɩ' -pʋ, a 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ba pʋ 'na win ꞊han-tɩ."

Saan 6

1 -Tɛ dɛ a 'mʋ, ɛ -hi, -ɛ -bɩ -Yusu kɔ 'a -nagbopʋ 'hʋɛn-, ʋ ꞊ta nɩ, 'kɩ 'lɩ Galileblʋgba a 'yru a 'kɩbɩa -bɩ kɩ. 'Yru a 'mʋ, ʋ dɛɛ ꞊nɛ Tibeliadɩ a 'yru; 2 nyibli -hʋɔhʋɩ, nʋ- yɩ -Yusu ꞊wien kʋɛ, -ɛ nu꞊o, ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ -mʋ', ɛ ni mɔ, 'ɛ ni mɔ꞊ɔ, nyibli a 'kʋɛ 'ɛ yɩ mɔ -wɛ, ʋ 'ye mɔ꞊ɔ nɩ. 3 -Tɛ -Yusu kɔ 'a -nagbopʋ 'hʋɛn-, ʋ nyre 'lɩ, -ɛ -bɩ 'kɩ ʋ 'ya 'lɩ dʋgba 'lu, 'ʋ nɩ bʋ. 4 Ti a 'mʋ 'yri, -Juukʋɛ a lɛ'mimle -mʋ', ʋ dɛɛ Pakɩ, ɛ 'mʋɛ yrɛ. Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, nyibli -hʋɔhʋɩ 'ʋ nɩ -tuo kɩ. 5 -Yusu bʋ 'du 'lu ye', -ɛ -bɩ ɛ 'ye nyibli -hʋɔhʋɩ, 'ʋ yɩ 'ʋ꞊ʋ 'hʋɩ di. -Tɛ ɛ 'ye ꞊nʋ, -ɛ -bɩ ɛ 'bɛti 'a -nagbopi Filipʋ nɩ, ɛ wɛn: "-Bɩ' -a di 'kɩ diidɛ yɩ 'yee -nɩ, -a 'mʋ꞊ʋ -tɔ, nyibli a pɛpɛ -bʋ, -ʋ -di, ʋ 'mʋ dɛ di 'lɩ?" 6 Ԑ 'bɛti nɩ, -ɛ di꞊e nu, ɛ 'mʋ꞊ʋ yi, 'bʋ mɔ, Filipʋ 'bʋ kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ, -ɛ nu꞊o, 'tɩ- ɛ 'mʋ꞊ʋ 'bɛti mɔ mu, dɛ ɛ di nu, ɛ -wɛ 'a yiyie -mɔ. 7 -Ԑ -bɩ Filipʋ wɛn: "Mɔ 'ye ꞊bɩɩ -a kɔ wɛn 'wliblɔ, -a 'yɩ wɛn 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, -ba -tɔ wɛn 'flɔɔ, 'a 'kʋtɩɔgbe bʋ di wɛn 'a -nɛ nyiblo kɩ yɛ." 8 -Ԑ -bɩ -Yusu a -nagbopi Adre, -ɛ mɔ Simɔ Piɛlɩ a 'dɩayɩ, kɛ- ɛ pɩ 'kɩ -Yusu yɩ, ɛ wɛn: 9 "'Yu nyɩbɛhɩan ꞊dʋ nɩ mɔ, 'ɛ kɔ 'flɔɔkui nɩ ꞊hun kɔ -hrin.yɔ nɩ 'hʋɛn. Kɛɛ, ɛ 'yɩ 'lɩ ꞊dedede 'lɩ -wɛ, 'kɩ 'ʋ nyibli -hʋɔhʋɩ -bʋ -mɔ." 10 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Ba lee nyibli a pɛpɛ -bʋ, bʋ 'plaa blɛ." 'Kɩ 'ʋ -tɩtɛ a 'mʋ, -piti -hʋɔhʋɩ nɩ 'ʋ. 'Kɩ 'lɩ nyibli a pɛpɛ a 'mʋ 'nyɩ, nyɩbɛpʋ -nɩ -tuo kɩ, ʋ -wɛ 'lɩ 'miliwɩ nɩ ꞊hun nɩ. 11 -Tɛ ʋ 'plaa 'kɩ 'ʋ -piti kɩ blɛ, -ɛ -bɩ -Yusu 'du 'flɔɔ a 'mʋ ye', 'ɛ -nyi Nyɩsʋa 'wio, 'ɛ ꞊gla 'flɔɔ a 'mʋ nyibli lɛ, 'ɛ 'du -hrin ye' -wɛ, 'ɛ ꞊gla ꞊nʋ꞊ʋ lɛ, nyibli a pɛpɛ a 'mʋ, 'ʋ di 'waa ꞊wlʋ a diidɛ, 'ʋ ꞊mla. 12 -Tɛ ʋ ꞊mla 'kɩ, -ɛ -bɩ kɛ- -Yusu pɩ 'a -nagbopʋ yɩ: "Ba 'tɩ 'flɔɔkɛtɩ a pɛpɛ -mʋ' lɛ, -ɛ hie bʋ, 'a ꞊dedede 'nɩ ꞊ha 'wan." 13 'Flɔɔkui nɩ ꞊hun -mʋ', -Yusu -nu, ɛ -wlo, nyibli -di, 'a dɛ -hie bʋ, ʋ 'tɩ lɛ, ɛ 'yii 'lɩ -tʋgbɩ nɩ -pu ꞊tu 'ʋ 'hʋɛn. 14 ꞊Wlɩlɛkɛɛdɛ -mʋ', -Yusu -nu, -tɛ nyibli 'ye꞊e, -ɛ -bɩ ʋ wɛn: "Ԑ mɔ ꞊han-tɩ, nyiblo -bʋ, ɛ nɔ- mɔ Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyɔ -mʋ', Nyɩsʋa pʋ la lɛ, -ɛ di la 'nɛ- 'klɔ kɩ di." 15 Kɛɛ, -Yusu yru꞊o nɩ, -ɛ mɔ, ʋ di꞊e 'nɩ klɔ, 'kɩ 'lɩ 'klɩke 'kwli, ʋ 'mʋ꞊ʋ bodɩɔdɛ -nyi. Dɛ a 'mʋ, ɛ 'yɩ -Yusu a kɩwɛɛnlɛ 'pa-. Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, 'ɛ hlɔɔ ꞊nʋ -mɔ lɛ, ɛ nɩ -do, 'ɛ mu 'lɩ dʋgba 'lu de. 16 'Yrʋ bʋ mu bʋ pɛ a ti 'yri, -ɛ -bɩ -Yusu a -nagbopʋ mu 'lɩ 'yru wien. 17 'Tɔ yɩ 'nɩ -wɔn, -Yusu 'yɛ 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ nɩ mi. Ԑ nɔ- mɔ bʋ 'ya 'lɩ 'blagbɩ 'kwli, bʋ bli, 'ʋ ꞊tɛ 'yru kɩ, 'ʋ mi 'lɩ 'dɩɔ -mʋ', -ɛ mɔ Kapɛnaɔ 'kwli. 18 Bʋ nɩ 'kɩ 'lɩ 'yru kɩ, -ɛ -bɩ pepe gbagbʋ yɩ 'nɩ -hi, 'yru 'ɛ pɩ 'dʋɩ gbagbɩ, 19 'ʋ bli -blibli, 'ʋ nyre 'lɩ -kilowɩ nɩ ꞊hun -ʋ'ʋ- ꞊hlon-do 'yri. -Ԑ -bɩ ti nɩ -do a ti 'yri, ʋ 'ye -Yusu nɩ, 'ɛ nɛ 'yru kɩ, 'ɛ yɩ 'blagbɩ lɛ 'mʋɛ -nɩ. Bʋ 'ye 'kɩ꞊ɩ, -ɛ -bɩ hʋannʋ bi 'lɩ ꞊nʋ 'kwli. 20 Kɛɛ, -Yusu wɛn: "'Mɔ ꞊nɩɔ, a 'nɩ 'pie 'lɩ hʋannʋ." 21 Ʋ -hʋɛ -Yusu bʋ 'ya 'lɩ ꞊nʋ -mɔ. -Ԑ -bɩ ti nɩ -do a ti 'yri, -tɩtɛ -mʋ', ʋ mi 'lɩ, 'blagbɩ nyre 'ʋ nɩ, 'ʋ -kwlɛ. 22 -Tɛ -nyrɛ -nyɛ, nyibli -hʋɔhʋɩ -mʋ', -ʋ hie 'lɩ 'yru a 'kɩbɩa -mʋ' kɩ, -tɩtɛ nɩ -do -mʋ', -Yusu wloo 'tʋ 'ʋ 'flɔɔ, nyibli a 'mʋ, nʋ- ꞊mʋɛ -Yusu lɛ. Ʋ yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, 'blagbɩ nɩ -do, ɛ nɔ- pɛ 'tʋ 'ʋ 'nʋwɔn 'yri bʋ, 'ʋ yi꞊e -wɛ, -ɛ mɔ, -Yusu 'yɩ 'tʋ 'lɩ 'blagbɩ a 'mʋ 'kwli 'ya. 'A -nagbopʋ nɩ -do, nʋ- 'ya 'tʋ 'lɩ, -ʋ mu 'tʋ. 23 'Kɩ 'lɩ 'dɩɔ -mʋ', -ɛ mɔ Tibeliadɩ 'kwli, nyibli -bɩ ya 'blagbɩ, 'ʋ di 'ʋ -tɩtɛ -mʋ', -Yusu -nyii 'tʋ 'ʋ Nyɩsʋa 'wio, 'ɛ wloo 'tʋ 'flɔɔ, 'ʋ di 'tʋ꞊ʋ. 24 -Tɛ nyibli a 'mʋ, ʋ 'ye꞊e, -ɛ mɔ, -Yusu kɔ 'a -nagbopʋ 'hʋɛn-, ʋ 'yɩ 'ʋ -nɩ, -ɛ -bɩ ʋ 'ya 'lɩ 'waa 'blagbɩ 'kwli lɛ, 'ʋ mu 'lɩ Kapɛnaɔ, 'ʋ mu -Yusu lɛ ꞊mʋɔ mɔ. 25 'Kɩ ʋ yɛɛ 'lɩ꞊ɩ 'yru a 'kɩbɩa -bɩ -mʋ' kɩ bʋ, ʋ wɛn: "Tɔɔnyɔ, ti a 'dɩ -bɩ -kɔ 'yri -nyre 'nɛ- 'lɩ?" 26 -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn, ɛ wɛn: "'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ -tɛɛ: ꞊Wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ -bʋ, 'n ni, Nyɩsʋa, nɔ- -nyi 'mʋ 'klɩ, 'nɩ ni꞊e. Kɛɛ, ɛ 'yɩ ꞊bɩɩ ba yru dɛ a 'mʋ lɛ a -tɩ 'pa-, a 'nɩ ꞊mʋɔ꞊ɔ 'mʋ lɛ. Ԑ 'wɩ yɩ, diidɛ -mʋ', a di 'tʋ, 'a ꞊mla 'tʋ, ɛ nɔ- kɔ -tɩ, 'a ꞊mʋɛ 'mʋ lɛ. 27 A 'nɩ 'hie 'lɩ diidɛ a -tɩ nɩ -do 'lu -mɔ lɛ, -ɛ 'yɛ nɩ -wlɛn 'ʋ, -ɛ pʋɛ, kɛɛ, diidɛ -mʋ', -ɛ ni꞊e, 'a kʋɛ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ, ɛ nɔ- kɔ -tɩ ba -hie 'lu -mɔ lɛ. 'Mɔ -bʋ, -ɛ mɔ -tonyibli a pɛpɛ a Nyiblo, 'mɔ -di 'a mʋ diidɛ a 'mʋ -nyi, -ɛ nu꞊o, 'na 'Baɩ Nyɩsʋa, nɔ- lee 'nɛ- 'mʋ 'klɔ -bʋ kɩ, 'kɩ ꞊bʋ -nyi 'a mʋ diidɛ a 'mʋ." 28 -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "Dɛ a 'dɩ -bɩ -a di nu, 'tɩ- Nyɩsʋa 'mʋ -aan dɛ kɩ wɛn 'lɩ?" 29 -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn, ɛ wɛn: "Dɛ Nyɩsʋa -hʋɛ ba nu, ɛ nɔ- mɔ, 'mɔ -bʋ, ɛ tɛ 'nɛ- 'klɔ -bʋ kɩ, ba kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ." 30-31 -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "'Bʋ mɔ, ꞊nɩ -hʋɛ -ba pʋ -na win ꞊han-tɩ, -ɛ -bɩ nu ꞊wlɩlɛkɛɛdɛ -bɩ, -ɛ di 'a dɛ -mʋ' yɩ 'wɩ, Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyɔ Moise ni la. 'A -nɛ -nyrɔwɔ, -nyi -a mʋ diidɛ, -a 'mʋ꞊ʋ di, ꞊wɩ yɩ, -tɛ -aan 'baɩnʋ ni la, ti -mʋ', -ɛ -kɔ 'yri ʋ nɩ la 'lɩ 'pʋwɔnblʋgba kɩ, 'ʋ yɩ la diidɛdʋ -mʋ' di, ʋ dɛɛ manɩ, -ɛ -hʋɛn la 'lɩ yakɔ 'kwli. Dɛ nɩ -do a 'mʋ, ɛ nɔ- ʋ 'crɩɩ la 'lɩ Nyɩsʋacrɩɛn 'kwli, -ɛ mɔ: Ԑ -nyi ꞊nʋ 'flɔɔ, -ɛ -hʋɛn 'lɩ yakɔ 'kwli." 32 -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn, ɛ wɛn: "'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ -tɛɛ: -Tɛɛ a diidɛ -mʋ', -kɔtɩ 'n hla wɛn, ɛ 'yɩ Moise 'pa-, ɛ 'yɩ 'a mɔ꞊ɔ -nyi. Kɛɛ, -tɛɛ a diidɛ a 'mʋ, -ɛ -hʋɛn 'lɩ yakɔ 'kwli, 'na 'Baɩ Nyɩsʋa, nɔ- yɩ 'a mɔ꞊ɔ -nyi. 33 -Tɛɛ a diidɛ -mʋ', Nyɩsʋa yɩ nyibli -nyi, ɛ nɔ- mɔ diidɛdʋ -mʋ', -ɛ -hɔn 'lɩ yakɔ 'kwli, 'tɩ- -ɛ ni꞊e, 'klɔ -bʋ 'kwli a nyibli, 'ʋ kʋɛ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ." 34 -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "Tɔɔnyɔ, -nyi -a mʋ diidɛ a 'mʋ 'a -nɛ ti." 35 -Ԑ -bɩ ɛ yɩ 'kɩ ꞊nʋ 'nɩ -lee -nɩ, ɛ wɛn: "'N 'wɩ- diidɛdʋ -mʋ' yɩ, -ɛ yɩ nyibli 'klɔ yrayrʋ -nyi. Nyiblo 'bʋ kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ, 'bʋ -hɛ 'na -nagbopi, ɛ 'wɩ- nyiblo -mʋ' yɩ, 'kanʋ kɔ 'nie'natʋ 'yɛ nɩ nu. 36 'N lee nɛ 'a mʋ nɩ, -ɛ mɔ, a 'ye 'mʋ nɩ, kɛɛ, a 'yɩ 'mʋ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ. 37 Nyibli a pɛpɛ -mʋ', 'na 'Baɩ yɩ 'mʋ -nyi, ʋ di -hɛ 'na -nagbopʋ. 'Klɔ -mɔ 'klɔ, 'n 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ꞊bʋ bla 'waa nyiblo nɩ -do lɛ. 38 'N 'yɩ 'lɩ yakɔ 'kwli -hɔn, -ɛ di꞊e nu, 'mʋ 'na dɩɔnʋ a kɩwɛɛnlɛ nu, kɛɛ, Nyɩsʋa -bʋ, -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ -tʋtʋ kɩ, ɛ nɔ- kɔ kɩwɛɛnlɛ 'n kɔ ꞊bʋ nu. 39 Dɛ Nyɩsʋa -hʋɛ, ɛ nɔ- mɔ, nyibli a pɛpɛ -bʋ, ɛ -nyi 'mʋ, 'nɩ 'waan 'lɩ 'waa 'yɛɛ nɩ -do, kɛɛ, lɛ'bɔɔ-nyrɔwɔ a ti 'yri, 'n kɔ ꞊bʋ -ha 'lɩ ꞊nʋ 'kʋkʋnyibli 'nyɩ, ꞊bʋ -ha ꞊nʋ 'klɔ. 40 Ԑ mɔ ꞊han-tɩ, dɛ 'na 'Baɩ -hʋɛ, ɛ nɔ- mɔ, 'a -nɛ nyiblo, -ɛ yru꞊o, -ɛ mɔ, 'mɔ -mɔ Nyɩsʋa a 'Yu, kɔ, -ɛ kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ, nyiblo a 'mʋ, bʋ kɔ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ, 'tɩ- lɛ'bɔɔ-nyrɔwɔ 'kwli, 'n kɔ ꞊bʋ -ha 'lɩ꞊ɩ 'kʋkʋnyibli 'nyɩ, 'mʋ꞊ʋ 'klɔ -ha." 41 -Tɛ -Juukʋɛ a nyibli gbagbɩ 'wɩn dɛ a 'mʋ, -ɛ -bɩ ʋ -tʋa -Yusu a yrʋ a lɛpʋʋlɛ, -tɛ ɛ pʋ lɛ, -ɛ mɔ, ɛ nɔ- mɔ diidɛdʋ -mʋ', -ɛ -hɔn 'lɩ yakɔ 'kwli. 42 Kɛ- ʋ pɩ: "꞊Bɩ nyiblo -bʋ, ɛ 'yɩ Sosɛfʋ a 'yu -Yusu 'pa-? -A yi 'a 'baɩ kɔ 'a dii 'hʋɛn- nɩ. -Bɩ' ɛ ni 'kɩ, 'ɛ pɩ lɛ, -ɛ mɔ, 'kɩ ɛ -hɔn 'lɩ yakɔ 'kwli 'lɩ?" 43 -Ԑ -bɩ ɛ ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn, ɛ wɛn: "Dɛ- kɔ 'mɔ a pɩɩ yrʋ lɛ 'lɩ? 44 Nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ, bʋ -hɛ 'na -nagbopi, 'bʋ mɔ, 'na 'Baɩ -bʋ, -ɛ le 'mʋ, 'bʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -jrii -nɩ. 'Na 'mumu -bʋ, lɛ'bɔɔ-nyrɔwɔ 'kwli, 'a -nɛ nyiblo, -ɛ kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ, 'mɔ -di 'lɩ꞊ɩ 'kʋkʋnyibli 'nyɩ -ha, 'mʋ꞊ʋ 'klɔ -ha. 45 Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyʋ 'crɩ la꞊a nɩ, 'kɩ 'lɩ Nyɩsʋacrɩɛn 'kwli, -ɛ mɔ: Nyɩsʋa, nɔ- di nyibli a pɛpɛ -tɔɔ -nɩ. 'A -nɛ nyiblo 'bʋ yɩ 'na 'Baɩ Nyɩsʋa nʋa yɩ bʋ nɩ pɩ, 'tɩ- 'bʋ yɩ 'a tɔɔwin kʋa nɩ 'ble, ɛ nɔ- di 'na -nagbopi -hɛ. 46 Ԑ 'yɩ 'nyrɛ ꞊hɛn, -ɛ mɔ, nyiblo ꞊dʋ 'ye 'na 'Baɩ Nyɩsʋa nɩ, 'bʋ 'yɩ 'mɔ nɩ -do -bʋ 'pa-, -ɛ -hɔn 'lɩ꞊ɩ -mɔ. 47 'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ -tɛɛ, nyiblo 'bʋ kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ, nɔ- kɔ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ. 48 'Mɔ -mɔ diidɛdʋ -mʋ', -ɛ ni꞊e, nyiblo 'ɛ kʋɛ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ. 49 'Aan 'baɩnʋ, -ʋ nɩ la 'lɩ 'pʋwɔnblʋgba kɩ, ꞊han-tɩ, 'ʋ yɩ la diidɛ -mʋ', ʋ dɛɛ manɩ, -ɛ -hʋɛ la 'lɩ yakɔ 'kwli di, kɛɛ, ʋ 'kʋkʋɩ la lɛ. 50 Kɛɛ, -tɛɛ a diidɛ -mʋ', -ɛ -hʋɛ 'lɩ yakɔ 'kwli, nyiblo -mʋ', -ɛ di꞊e di, ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ bʋ 'kʋ, ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ, ɛ di kɔ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ. 51 'Mɔ -mɔ diidɛ -mʋ', -ɛ -hɔn 'lɩ yakɔ 'kwli, -ɛ ni꞊e, 'tɩ- -tonyibli 'ʋ kʋɛ 'klɔ yrayrʋ, -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ. 'A -nɛ nyiblo, -ɛ di diidɛ a 'mʋ di, 'a 'klɔ yrayrʋ, ɛ di kɔ, ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ kɔ 'lu-yrɛɛlɛ. Diidɛ a 'mʋ, 'n di -ha, ɛ nɔ- mɔ 'na dɩɔnʋ a 'hʋɩ. 'N -hɛ 'na 'hʋɩ a 'mʋ nɩ, -ɛ di꞊e nu, 'klɔ kɩ a nyibli 'mʋ 'klɔ yrayrʋ kɔ." 52 -Tɩ a 'mʋ, -Yusu -hla, ɛ pʋ -Juukʋɛ a ye'nanyʋ 'yrʋ dɩakɩ, 'ʋ yɩ 'waa dɩɔnʋ lɛ 'bɛti -nɩ, ʋ wɛn: "-Bɩ' nyiblo -bʋ, ɛ -wɛ 'lɩ bʋ nu -a mʋ 'a dɩɔnʋ a 'hʋɩ a -nyinyie, -a 'mʋ꞊ʋ di lɩ?" 53 -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn, ɛ wɛn: "'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ -tɛɛ, 'mɔ -bʋ, -ɛ mɔ -tonyibli a pɛpɛ a Nyiblo, 'bʋ mɔ, 'ba 'yɛ nɩ di 'na 'hʋɩ, ɛ kɔ, 'ba 'yɛ nɩ 'na 'na -hlʋ, a 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ba kɔ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ 'klɔ -mɔ 'klɔ. 54 Nyiblo 'bʋ nɩ 'ʋ, 'bʋ yɩ 'na 'hʋɩ nɩ di, kɔ, 'bʋ yɩ 'na -hlʋ nɩ 'nɛ, nyiblo a 'mʋ, ɛ kɔ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ, 'tɩ- lɛ'bɔɔ-nyrɔwɔ 'kwli, 'n di 'lɩ꞊ɩ 'kʋkʋnyibli 'nyɩ 'nɩ -ha, 'mʋ꞊ʋ 'klɔ -ha. 55 'Na 'hʋɩ mɔ -tɛɛ a diidɛ ꞊nɩɔ, 'na -hlʋ 'ɛ mɔ -tɛɛ a 'nɩnadɛ. 56 Nyiblo, -ɛ yɩ 'na 'hʋɩ di, kɔ, -ɛ 'nɛ 'na -hlʋ, ɛ kɔ 'mʋ 'hʋɛn-, -a -mʋɛ nɩ. 57 'Na 'Baɩ -mʋ', -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ 'klɔ -bʋ kɩ, ɛ nɔ- ni꞊e, nyibli 'ʋ yɩ 'klɔ nɩ. Ԑ nɔ- nu꞊o, 'tɩ- 'na 'mumu -bʋ, 'nɩ nɩ 'klɔ. Kɛ- ɛ ꞊ti 'mʋ, 'kɩ 'ʋ nyiblo -mʋ', -ɛ yɩ 'na 'hʋɩ di -mɔ'. 'Mɔ -ni꞊e, nyiblo a 'mʋ, 'ɛ yɩ 'klɔ nɩ. 58 'Mɔ -mɔ -tɛɛ a diidɛ, -ɛ -hɔn 'lɩ yakɔ 'kwli. Ԑ 'yɩ diidɛ -mʋ' yɩ 'wɩ, -ɛ -hʋɛn la 'lɩ yakɔ 'kwli, ʋ dɛɛ manɩ, 'aan 'baɩnʋ yɩ la di, 'kɩ 'lɩ 'pʋwɔnblʋgba kɩ. ꞊Han-tɩ, 'ʋ yɩ la diidɛdʋ a 'mʋ di, kɛɛ, kɛ- ɛ nɩ 'mʋ, 'ʋ 'kʋkʋɩ la lɛ. Nyiblo -mʋ', -ɛ di -tɛɛ a diidɛ -mʋ', 'n pa 'mʋ di, ɛ di kɔ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ." 59 Tɔɔwin a pɛpɛ -bʋ, -Yusu -tɔɔ -nɩ, 'kɩ ɛ tɔɔ 'lɩ꞊ɩ Nyɩsʋa a 'kayu -mʋ' bʋ, -ɛ nɩ 'lɩ Kapɛnaɔdɩɔ 'kwli. 60 Nyibli -mʋ', -ʋ yɩ -Yusu ꞊wien lɛ kʋɛ, 'waa -hʋɔhʋɩ, 'tɩ- ʋ 'mʋ 'a tɔɔwin a 'mʋ 'wɩn, ʋ wɛn: "Tɔɔwin -bʋ, ɛ nɩ 'klɩ kɩ. Nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ wɛn꞊ɛ kɩ." 61 -Yusu bʋ yru꞊o, -ɛ mɔ, nyibli a 'mʋ, ʋ ye' lɛ 'nɩ 'pʋplɛ -nɩ, -ɛ -bɩ ɛ -tʋa 'waa leelɛ, ɛ wɛn: "꞊Bɩ -tɩ -bʋ, 'n -hla, ɛ yɩ 'a mʋ 'nɩ 'hran? 62 'Mɔ -bʋ, -ɛ mɔ -tonyibli a pɛpɛ a Nyiblo, 'bʋ mɔ, 'ba 'ye 'mʋ, 'nɩ yɩ 'lɩ yakɔ 'kwli nɩ mi, -tɩtɛ -mʋ', 'n -hɔn 'lɩ, -bɩ' a di 'kɩ pʋ lɩ? 63 Nyɩsʋa a -Hihiu nɩ -do, nɔ- yɩ nyiblo 'klɔ yrayrʋ -nyi. -Tonyibli a 'klɩ 'yɩ 'lɩ ꞊dedede 'lɩ -wɛ. Win -bʋ, 'n tɔɔ nɛ 'a mʋ, ɛ nɔ- ni꞊e, Nyɩsʋa 'ɛ yɩ 'a mʋ 'a -Hihiu -nyi, -Hihiu a 'mʋ, ɛ 'mʋ 'a mʋ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ -nyi. 64 Kɛɛ, 'kɩ 'lɩ 'a mʋ 'nyɩ, nyibli nɩ 'lɩ, 'ʋ 'yɩ 'mʋ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ." Kʋɛ la 'lɩ bʋ, -Yusu yi nyibli -mʋ' nɩ, -ʋ 'yɩ꞊ɩ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ, kɔ, 'ɛ yi nyiblo -mʋ', -ɛ di꞊e 'a yraanyibli -jɩ' pʋ. 65 -Ԑ -bɩ kɛ- ɛ pɩ de, ɛ wɛn: "Ԑ nɔ- nu꞊o, 'nɩ lee nɛ 'a mʋ, -ɛ mɔ, nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ 'na ꞊wlʋ a yɩkuolɛ 'lɩ -wɛ, 'kɩ bʋ -hɛ 'na -nagbopi, 'bʋ mɔ, Nyɩsʋa 'bʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -jrii -nɩ." 66 Nyibli -hʋɔhʋɩ -mʋ', -ʋ yɩ la꞊a ꞊wien lɛ kʋɛ, kʋɛ 'ʋ ti a 'mʋ 'yie bʋ, -ɛ -bɩ ʋ 'kee nɛ 'a ꞊wienlɛkʋkʋɛ nɩ. 67 'A -nagbopʋ nɩ -pu ꞊tu 'ʋ 'hʋɛn -mʋ', kɛ- ɛ pɩ ꞊nʋ yɩ, ɛ wɛn: "'Aan 'mumu -bʋ, ꞊bɩ a -hʋɛ ba hie 'ʋ 'mʋ bʋ, ba 'kee 'na ꞊wienlɛkʋkʋɛ -wɛ?" 68 -Ԑ -bɩ Simɔ Piɛlɩ ꞊tu꞊o ꞊wɔn, ɛ wɛn: "Kʋkɔnyɔ, nyiblo a 'dɩ -bɩ kɔ -mɔ -a di 'lɩ mu de 'lɩ? -Mɔ nɩ -do, -mɔ kɔ win -ni꞊e, nyiblo 'ɛ kʋɛ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ. 69 -Tɛ ti nɛ -bʋ, -a kuo -mʋ ꞊wlʋ yɩ, 'tɩ- ꞊a yi꞊e, -ɛ mɔ, -mɔ mɔ Nyɩsʋa a 'Yu -Yusu 'Klɩsʋ, ɛ lee 'nɛ- 'klɔ kɩ." 70 -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn, ɛ wɛn: "'A mʋ nɩ -pu ꞊tu 'ʋ 'hʋɛn -bʋ, 'mɔ -ha 'lɩ 'a mʋ 'lɩ, -ɛ di꞊e nu, a 'mʋ 'na -nagbopʋ -hɛ. Kɛɛ, 'kɩ 'lɩ 'a mʋ 'nyɩ nyiblo nɩ 'lɩ, 'ɛ mɔ 'ku -hʋan." 71 Judɩa, -ɛ mɔ Simɔ Yisikalio a 'yu, nɔ- ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ. Ԑ mɔ -Yusu a -nagbopʋ nɩ -pu ꞊tu 'ʋ 'hʋɛn a nyiblo -bɩ ꞊nɩɔ. Kɛɛ, ɛ nɔ- di -Yusu 'a yraanyibli -jɩ' pʋ.

Saan 7

1 -Tɛ dɛ a 'mʋ, ɛ -hi, -ɛ -bɩ ɛ nɛ Galileblʋgba 'kwli lɛ; ɛ 'nɩ -hʋa꞊a lɩ bʋ mu 'lɩ Sudeblʋgba 'kwli, -ɛ nu꞊o, -Juukʋɛ a ye'nanyʋ ꞊mʋɛ 'a 'lɩla lɛ. 2 Ti a 'mʋ 'yri, -ɛ -bɩ -Juukʋɛ a lɛ'mimle -mʋ', ʋ dɛɛ Papʋɩ a lɛ'mimle, 'a ti 'mʋɛ yrɛ. 3 Ԑ nɔ- nu꞊o, -Yusu a 'dɩayɩnʋ 'ʋ lee ꞊nɛ, -ɛ mɔ: "-Hɔn 'nɛ- Galileblʋgba 'kwli, -bʋ mu 'lɩ Sudeblʋgba 'kwli, -ɛ di꞊e nu, -na -nagbopʋ -mʋ', -ʋ nɩ 'lɩ, ʋ 'mʋ ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ -mʋ', -ni 'ye. 4 Nyiblo -mʋ', -ɛ -hʋɛ nyibli a pɛpɛ bʋ yi꞊e, ɛ 'nɩ -nu꞊o lɩ 'a -nɛ -tɛblɩ, 'kɩ 'lɩ -huhlike 'kwli. 'A -tɩ, -tɛ -ni ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ, nu꞊o, 'kɩ 'ʋ nyibli a pɛpɛ ye', -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ -mʋ yi." 5 -Yusu a 'dɩayɩnʋ a 'mʋ, ʋ 'yɩ꞊ɩ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ. 6 -Ԑ -bɩ kɛ- ɛ pɩ ꞊nʋ yɩ, ɛ wɛn: "Ti 'yɛ 'ʋ nɩ nyre, 'kɩ ꞊bʋ mu 'lɩ. Kɛɛ, 'kɩ 'ʋ 'a mʋ -mɔ, 'a -nɛ ti mɔ ꞊haanti ꞊nɩɔ. 7 'Klɔ -bʋ kɩ a nyibli, ʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ yraa nɛ 'a mʋ, kɛɛ, 'mɔ -bɩ, ʋ yraa 'mʋ nɩ, -ɛ nu꞊o, 'n hlɛ꞊ɛ nɩ, -ɛ mɔ, 'waa nunu-tɛblɩ nyre yɩ. 8 'A mʋ -mɔ -bɩ, ba mu lɛ'mimle kɩ. 'Mɔ -bɩ, 'nɩ -mu꞊o 'lɩ, -ɛ nu꞊o, ti 'yɛ 'ʋ nɩ nyre, 'kɩ ꞊bʋ mu 'lɩ." 9 Kɛ- ɛ pʋ ꞊nʋ yɩ, 'kɩ ɛ 'yɩ -ta' -hɔn, 'ɛ nɩ 'lɩ Galileblʋgba 'kwli bʋ. 10 -Tɛ -Yusu a 'dɩayɩnʋ a 'mʋ, ʋ mu lɛ'mimle kɩ, 'kɩ 'lɩ Jrusrɛ, -ɛ -bɩ -Yusu mu 'lɩ nɩ -wɛ, 'kɩ 'lɩ -huhlike 'kwli, -ɛ di꞊e nu, nyibli 'nɩ ꞊ha꞊a 'ye. 11 Lɛ'mimle a ti 'yri, -Juukʋɛ a ye'nanyʋ ꞊mʋɛ -Yusu lɛ, 'a -tɩ, 'ʋ yɩ lɛ 'bɛti -nɩ, -ɛ mɔ: "-Bɩ' -Yusu nɩ yɩ 'lɩ?" 12 'ʋ hlɛ 'a -tɩ, 'kɩ 'lɩ nyibli -mʋ' 'nyɩ. -Ʋ -bɩ wɛn 'nɩ: "Ԑ mɔ ꞊haannyiblo ꞊nɩɔ." -Ʋ -bɩ wɛn 'nɩ: "'Ʋʋn-, ɛ 'yɩ ꞊haannyiblo 'pa-, ɛ kɛɛ nyibli." 13 Kɛɛ, nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ hla꞊a, 'kɩ 'ʋ nyibli ye', 'bʋ 'yɩ 'lɩ yɩbiilɛ 'kwli 'pa-, -ɛ nu꞊o, ʋ yɩ pie 'waa ye'nanyʋ a hʋannʋ. 14 -Tɛ ʋ 'bɛɛ lɛ'mimle bʋ, -ɛ -bɩ -Yusu mu 'lɩ Nyɩsʋa a 'kagbaʋ a -yaa 'kwli, 'ɛ -tʋa Nyɩsʋa a -tɩ a tɔɔlɛ. 15 -Juukʋɛ bʋ yɩ 'a win nɩ 'wɩn, -ɛ -bɩ 'waa ꞊wlɩ kɛɛ lɛ. 'A -tɩ, kɛ- ʋ pɩ: "Nyiblo -bʋ, tetetɔɔnyɔ ꞊dʋ 'yɩ -hʋan꞊a tete nɩ -tʋɛ -nɩ. -Bɩ' ɛ -wɛ 'lɩ bʋ nu -tɛblɩ -hʋɔhʋɩ -bʋ, 'a yiyie 'lɩ?" 16 -Ԑ -bɩ kɛ- ɛ pɩ ꞊nʋ yɩ, ɛ wɛn: "-Tɛblɩ -bʋ, 'n tʋɛ nɛ 'a mʋ, Nyɩsʋa, -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ, nɔ- yɩ 'mʋ 'a ꞊tɔ -nyi. Ԑ 'yɩ 'na ꞊gbɛtʋ a ꞊tɔ 'pa-. 17 Nyiblo 'bʋ -hʋɛ bʋ nu dɛ -mʋ', -ɛ yɩ Nyɩsʋa a plɔ -blee -nɩ, ɛ nɔ- di꞊e lɛ yru, 'bʋ mɔ, tɔɔlɛ -bʋ, 'n tʋɛ -nɩ, 'bʋ mɔ Nyɩsʋa a 'lulɛ-hihie, -ʋ'ʋ- 'bʋ mɔ 'lɩ 'na ꞊gbɛtʋ a 'klɩ 'kwli. 18 Nyiblo -mʋ', -ɛ tʋɛ -nɩ, 'kɩ 'lɩ 'a dɩɔnʋ a 'klɩ 'kwli, ɛ -hʋɛ꞊ɛ nɩ, 'kɩ nyibli bʋ 'yaa 'lɩ 'a 'nyrɛ. Kɛɛ, nyiblo -mʋ', ꞊bʋ yɩ nɩ -tʋɛ -nɩ, -ɛ yɩ nyibli -lee -nɩ, bʋ 'yaa 'lɩ nyiblo -mʋ', -ɛ lee 'nɛ- 'a 'nyrɛ, nyiblo a 'mʋ, ɛ nɔ- hlɛ -tɩ a -tɛɛ. Hɩ 'yɩ 'lɩ 'a pʋpʋwin 'nyɩ -nɩ. 19 Moise -nyi 'aan 'baɩnʋ tete nɩ. Kɛɛ, 'kɩ 'lɩ 'a mʋ 'nyɩ, nyiblo ꞊dʋ 'nɩ ꞊tuu꞊o 'ʋ tete a 'mʋ. Dɛ -hʋan a 'dɩ -bɩ 'n -nu, -kɔtɩ 'a ꞊mʋɛ 'na 'lɩla lɛ 'lɩ?" 20 -Ԑ -bɩ nyibli a 'mʋ, ʋ ꞊tu꞊o ꞊wɔn, ʋ wɛn: "-Mɔ nyɔ -bʋ, 'ku -hʋan nɩ 'ʋ -mʋ ke'. Nyiblo a 'dɩ -bɩ ꞊mʋɛ -na 'lɩla lɛ 'lɩ?" 21 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Dɛ nɩ -do, 'n -nu, ɛ nɔ- mɔ, 'n nu la꞊a nɩ, nyiblo ꞊dʋ a 'kʋɛ 'ɛ -wɛ la, 'kɩ 'lɩ -wuwle-nyrɔwɔ 'kwli. Ԑ kɛɛ la 'aan ꞊wlɩ lɛ, 'kɩ ꞊bʋ di la dɛ a 'mʋ nu, 'kɩ 'lɩ -wuwle-nyrɔwɔ 'kwli. 22 Kɛɛ, 'aan 'mumu, a ni -kʋan -wɛ, 'kɩ 'lɩ -wuwle-nyrɔwɔ 'kwli, -ɛ nu꞊o, Moise lee la 'aan 'baɩnʋ nɩ, 'kɩ ba 'bɛ 'aan 'yonʋ nyɩbɛpʋ yrɛ, 'bʋ kɔ -nyrɔwɩ nɩ ꞊blɩɛn꞊blɩɛn. 'A -tɩ, kʋɛ 'lɩ ti a 'mʋ 'yie bʋ, 'ye ꞊bɩɩ ɛ mɔ -wuwle-nyrɔwɔ, a kɔ ba 'bɛ 'aan 'yonʋ yrɛ. Ba kɔ 'a yiyie, -ɛ mɔ, 'aan 'baɩnʋ, -ʋ nɩ la 'klɔ, nʋ- 'nyɛɛ 'hru, -ʋ ꞊tu꞊o -wlu, 'tɩ- Moise 'ɛ 'hrɩ 'klɔ. 23 -Tɛ a yɩ 'aan 'yonʋ nyɩbɛpʋ yrɛ 'bɛ, 'kɩ 'lɩ -wuwle-nyrɔwɔ 'kwli, -ɛ di꞊e nu, a 'nɩ ꞊ha Moise a tete 'wla, ꞊bɩ nyiblo -bʋ, 'kʋɛ ni, -bʋ nu꞊o, 'a 'kʋɛ bʋ -wɛ, ɛ 'yɩ 'ʋ yɩ'bɩbɛ a 'mʋ 'ʋ -hi? -Tɛ 'n nu꞊o, nyiblo a 'kʋɛ 'ɛ -wɛ, 'kɩ 'lɩ -wuwle-nyrɔwɔ 'kwli, ɛ nɔ- kɔ 'mɔ a pɩɩ yrʋ lɛ? 24 -Tɛblɩ nɩ -do -bʋ, 'aan 'yii yɩ 'ye, ɛ 'nɩ 'nuo 'lɩ꞊ɩ, a 'nɩ 'yɛɛ 'lɩ nyiblo -tɩ. Kɛɛ, 'ba 'mʋ -tɩ hla, ba -hie 'lu lɛ -tɛɛ, 'tɩ- a 'mʋ꞊ʋ hla." 25 Kɛ- Jrusrɛ a nyibli -bɩ pɩ: "꞊Bɩ ɛ 'yɩ nyiblo -bʋ 'pa-, -ɛ kɔ 'lɩla ʋ ꞊mʋɛ lɛ? 26 Ba 'ye kɛ, ɛ nɔ- yɩ 'lɩ hle, 'kɩ 'lɩ nyibli a pɛpɛ ye'. Ԑ mɔ, -aan ye'nanyʋ 'nɩ -pʋ꞊ʋ lɩ꞊ɩ mɛ lɛ. ꞊Bɩ ʋ yru꞊o nɩ, -ɛ mɔ, ɛ nɔ- mɔ Wanyɔ -mʋ', Nyɩsʋa pʋ la lɛ, ɛ di la -a mʋ yɩ ya? 27 Kɛɛ, dɛ -a yi, ɛ nɔ- mɔ, Wanyɔ a 'mʋ, 'bʋ -di, -tɩtɛ -mʋ', ɛ -hɔn 'ʋ, nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ yii 'ʋ. Kɛɛ, nyiblo -bʋ, -tɩtɛ, ɛ -hɔn 'ʋ, -a yii 'ʋ nɩ." 28 Ti nɩ -do a 'mʋ 'yri, -Yusu yɩ 'nɩ -tɔɔ -nɩ, 'kɩ 'lɩ Nyɩsʋa a 'kagbaʋ a -yaa 'kwli, 'ɛ 'yɛɛ 'lɩ win, ɛ wɛn: "꞊Bɩ sɛyɩ, nyiblo, 'n pa 'mʋ, a yi꞊e nɩ? Ԑ kɔ, -tɩtɛ, 'n -hɔn 'lɩ, a yii 'lɩ nɩ? Ԑ 'yɩ 'na dɩɔnʋ a 'klɩ 'pa-, ɛ 'yɩ 'mʋ -ya. Nyiblo -bɩ, nɔ- lee 'nɛ- 'mʋ. Nyiblo a 'mʋ, ɛ mɔ ꞊wlʋyɩkuonyɔ ꞊nɩɔ. 'A mʋ -mɔ -bɩ, a 'yɩ꞊ɩ -yi. 29 Kɛɛ, 'mɔ -bɩ, 'n yi꞊e nɩ, -ɛ nu꞊o, 'kɩ 'n -hɔn 'lɩ꞊ɩ -mɔ, ɛ kɔ, ɛ nɔ- lee 'nɛ- 'mʋ." 30 -Tɛ nyibli -mʋ', ʋ 'wɩn, -ɛ -bɩ ʋ -hʋɛ bʋ klɔ꞊ɔ, kɛɛ, nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ gba 'ʋ꞊ʋ dabʋ 'hʋɩ, -ɛ nu꞊o, ti 'yɛɛ 'ʋ nɩ nyre, 'kɩ bʋ klɔ꞊ɔ. 31 Kɛɛ, 'kɩ 'lɩ nyibli a 'mʋ 'nyɩ, 'waa -hʋɔhʋɩ kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ. Kɛ- ʋ pɩ: "Nyiblo -bʋ, ɛ nɔ- mɔ Wanyɔ -mʋ', Nyɩsʋa pʋ la lɛ, ɛ di la -a mʋ yɩ ya. ꞊Bɩ ɛ di kɔ nyiblo -bɩ, ɛ 'mʋ ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ -bɩ nu, ɛ 'mʋ 'ʋ nyiblo -bʋ 'ʋ -hi?" 32 -Tɩ -mʋ', nyibli yɩ 'lɩ bʋ -blee -nɩ, ʋ hlɛ, 'kɩ 'ʋ -Yusu kɩ, Falisi꞊tumu a nyibli 'wɩn nɩ. Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, Nyɩsʋa a -cɔhlʋnpinyʋ gbagbɩ kɔ Falisi꞊tumu a nyibli 'hʋɛn-, 'ʋ lee 'sɛyo, bʋ klɔ -Yusu. 33 -Tɛ -Yusu 'ye dɛ a 'mʋ, -ɛ -bɩ kɛ- ɛ pɩ: "'N 'tɩɛ di 'nɛ- 'a mʋ ti gbi 'nyɩ -hi, 'tɩ- nyiblo -bʋ, -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ, 'mʋ 'lɩ꞊ɩ -mɔ mu. 34 A di ꞊mʋɔ 'mʋ lɛ, kɛɛ, a 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ba 'ye 'mʋ, -ɛ nu꞊o, -tɩtɛ -mʋ', 'n mi 'lɩ, a 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ ba nyre 'lɩ." 35 -Ԑ -bɩ -Juukʋɛ -tʋa lɛ'bɛtilɛ, ʋ wɛn: "-Bɩ' ɛ di 'kɩ yɩ -muu -nɩ, 'kɩ -a 'yɛ nɩ di꞊e nɩ 'ye 'lɩ? ꞊Bɩ 'kɩ ɛ di 'lɩ -aan 'bio -Juukʋɛ -mʋ' -mɔ mu, -ʋ nɩ 'lɩ dakɔ -mʋ', -ʋ 'yɩ -Juukʋɛ 'pa- 'nyɩ, ɛ 'mʋ dakɔ a 'mʋ, 'a nyibli -tɔɔ -nɩ -wɛ? 36 -Tɩ -bʋ, ɛ -hla, dɛ a 'dɩ -bɩ ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ 'lɩ, -tɛ ɛ pʋ lɛ, -ɛ mɔ: A di ꞊mʋɔ 'mʋ lɛ, kɛɛ, a 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ba 'ye 'mʋ, -ɛ nu꞊o, -tɩtɛ -mʋ', 'n mi 'lɩ, a 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ba nyre 'lɩ." 37 Lɛ'mimle a 'mʋ, 'a lɛ'bɔɔ-nyrɔwɔ, ɛ nɔ- mɔ -nyrɔwɔ gbagbʋ. -Nyrɔwɔ a 'mʋ 'kwli, -ɛ -bɩ -Yusu 'du ye', 'kɩ 'ʋ nyibli -hʋɔhʋɩ a 'mʋ ye', 'ɛ 'yɛɛ 'lɩ win, ɛ wɛn: "Nyiblo 'bʋ nɩ 'ʋ, 'nɩnatʋ 'bʋ yɩ꞊ɩ nɩ ni, -ɛ -bɩ 'kɩ bʋ di 'nɛ- 'mʋ -mɔ, ɛ 'mʋ 'na. 38 Nyiblo 'bʋ kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ, ɛ 'wɩ- -tɛ 'nɩyie 'yɛ nɩ nɩ 'lɩ 'a ꞊wlʋ kɩ, 'niedʋ -mʋ', -ɛ ni꞊e, -tonyibli 'ʋ kʋɛ 'klɔ yrayrʋ, nɔ- di 'lɩ 'a ꞊wlʋ klɛ -hɔn. Kɛ- ʋ nu la 'a 'cɩcrɩɩ, 'kɩ 'lɩ Nyɩsʋacrɩɛn 'kwli." 39 Dɛ -bʋ -kɔ -tɩ -Yusu -hla, ɛ nɔ- mɔ Nyɩsʋa a -Hihiu -mʋ', Nyɩsʋa di nyibli -mʋ', -ʋ kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ -nyi. Ti a 'mʋ 'yri, Nyɩsʋa 'yɛɛ 'a -Hihiu nyibli nɩ -nyi, -kɔtɩ -Yusu 'yɛɛ 'lɩ yakɔ 'kwli nɩ mi, 'kɩ 'lɩ 'a -tɩ a 'yi'bʋalɛ 'kwli. 40 -Tɛ nyibli a 'mʋ, ʋ 'wɩn -Yusu a win, kɛ- 'waa dɛ -bɩ pɩ: "Ԑ mɔ ꞊han-tɩ ꞊nɩɔ, nyiblo -bʋ, ɛ nɔ- mɔ Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyʋ -mʋ', ʋ pʋ la lɛ, -ɛ di la di," 41 -ʋ -bɩ 'ʋ pɩ lɛ: "Wanyɔ -mʋ', Nyɩsʋa pʋ la lɛ, ɛ di la ya, ɛ nɔ- ꞊nɩɔ," -ʋ -bɩ 'ʋ hlɛ꞊ɛ de: "Wanyɔ a 'mʋ, ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ kɔ 'lɩ Galileblʋgba 'kwli. 42 Kɛɛ, kɛ- Nyɩsʋacrɩɛn pɩ: Wanyɔ a 'mʋ, 'kɩ 'lɩ bodɩɔ Dafidɩ a ꞊tugba 'kwli, 'kɩ ɛ di 'lɩ kɔ, kɔ, ɛ di kɔ 'lɩ Betelɛmʋdɩɔ 'kwli, -ɛ mɔ Dafidɩ a 'mʋ a 'dɩɔ." 43 Ԑ 'wɩ yɩ, nyibli a 'mʋ, ʋ ꞊gla nɩ, -Yusu a -tɩ. 44 -Ʋ -bɩ -hʋɛ bʋ klɔ꞊ɔ, kɛɛ, nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ gba 'ʋ꞊ʋ dabʋ 'hʋɩ. 45 -Ԑ -bɩ 'sɛyo -nɩ wɛn, ʋ ꞊hɩan -mɔ, 'ʋ mu 'lɩ Nyɩsʋa a -cɔhlʋnpinyʋ gbagbɩ kɔ Falisi꞊tumu a nyibli 'hʋɛn- -mɔ, nyibli gbagbɩ a 'mʋ, 'ʋ 'bɛti ꞊nʋ: "Dɛ- kɔ -Yusu a 'yɩ -ya 'lɩ?" 46 -Ԑ -bɩ 'sɛyo a 'mʋ, ʋ ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn, ʋ wɛn: "-A 'yɩ -hʋan nyiblo nɩ 'ye, -bʋ nu hihle lɛ, ꞊wɩ yɩ, -tɛ nyiblo -bʋ, ɛ ni hihle." 47 Ԑ nɔ- mɔ Falisi꞊tumu a nyibli bʋ 'bɛti ꞊nʋ: "꞊Bɩ 'aan 'mumu, a wɛn nɩ, 'kɩ nyiblo -mʋ' bʋ kaa nɛ 'a mʋ. 48 -A mʋ Falisi꞊tumu, -aan nyiblo ꞊dʋ 'yɩ꞊ɩ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ, 'tɩ-, ɛ mɔ 'blʋgba a ye'nanyɔ ꞊dʋ 'yɩ꞊ɩ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ. 49 Kɛɛ, dakɔ a nyibli -mʋ', -ʋ kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ, ʋ 'yɩ Moise a tete -yi. 'A -tɩ, Nyɩsʋa a -bati di ꞊nʋ 'nɩ klɔ." 50 Falisi꞊tumu a nyiblo -mʋ', -ɛ kɔ 'nyrɛ -mɔ Nikodɛmʋ, ɛ nɩ -tuo kɩ -wɛ. Nikodɛmʋ a 'mʋ, nɔ- mu la -Yusu 'ye mɔ, ti ꞊dʋ -hi la a ti 'yri. Ԑ nɔ- a 'mʋ, ɛ nɔ- yɩ 'a 'bio -lee -nɩ, ɛ wɛn: 51 "-Aan tete wɛn 'nɩ: 'Tɩ- -a 'mʋ nyiblo -tɩ -yɛɛ -nɩ, -a kɔ -ba pʋ꞊ʋ nʋa yɩ bʋ. ꞊Ba 'ye꞊e, -ɛ mɔ, ɛ nu dɛ, 'ɛ nyre yɩ, -ɛ -bɩ -bati klɔ꞊ɔ nɩ." 52 -Ԑ -bɩ ʋ ꞊tu꞊o ꞊wɔn, ʋ wɛn: "꞊Bɩ -na 'mumu, 'kɩ -kɔ 'lɩ Galileblʋgba 'kwli -wɛ? -Hre Nyɩsʋacrɩɩn -tɛɛ. -Di꞊e 'nɩ 'ye, -ɛ mɔ, Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyɔ ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ kɔ 'lɩ Galileblʋgba 'kwli." (( 53 -Tɛ dɛ a 'mʋ, ɛ -hi, -ɛ -bɩ ʋ -gbɛ nɩ. Nyiblo 'bʋ nɩ 'ʋ, 'ɛ mu 'lɩ 'a 'kayu bʋ.

Saan 8

1 'Kɩ -Yusu mu 'lɩ dʋgba -mʋ', -ɛ kɔ 'lu olifieti nɩ 'lɩ. 2 -Tɛ -nyrɛ -nyɛ, -ɛ -bɩ ɛ ꞊hɩan -mɔ, 'ɛ mu 'lɩ Nyɩsʋa a 'kagbaʋ a -yaa 'kwli, nyibli -hʋɔhʋɩ 'ʋ 'yɩya 'ʋ꞊ʋ 'hʋɩ bʋ, 'ɛ nɩ bʋ, 'ɛ -tʋa 'waa tɔɔlɛ. 3 Ԑ nɩ 'lɩ 'waa tɔɔlɛ 'kwli, tetetɔɔnyʋ kɔ Falisi꞊tumu a nyibli 'hʋɛn- 'ʋ nyree 'ʋ꞊ʋ nʋgba 'hʋɩ. Nʋgba a 'mʋ, ɛ nɩ 'lɩ -wlawlɩ a nunuo 'kwli, 'ʋ klɔ꞊ɔ, 'ʋ ya꞊a, 'ʋ ꞊tu 'ʋ꞊ʋ nyibli a pɛpɛ yɩ bʋ. 4 -Ԑ -bɩ ʋ yɩ 'kɩ -Yusu 'nɩ -lee -nɩ, ʋ wɛn: "Tɔɔnyɔ, nʋgba -bʋ, ɛ nɩ 'lɩ -wlawlɩ a nunuo 'kwli, ꞊a klɔ꞊ɔ, ꞊a ya꞊a, 5 -ɛ nu꞊o, Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyɔ Moise, 'a tetebʋ -bɩ yɩ -a mʋ 'nɩ -lee -nɩ, -ɛ mɔ, nʋgbɩ, -ʋ ni dɛ a 'mʋ, -ba pʋ ꞊nʋ 'hɩ -mɔ lɛ, -ba 'la ꞊nʋ. -Na 'mumu, -bɩ' -pɩ 'lɩ?" 6 Ʋ hlɛ꞊ɛ nɩ, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ -Yusu 'yi ꞊tɛ, ʋ 'mʋ꞊ʋ 'ye, 'bʋ di Nyɩsʋa a tete 'wla, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ꞊ʋ -tɩ -yɛɛ -nɩ. -Ԑ -bɩ -Yusu pʋ 'lu -wlu, 'ɛ ni -jie, 'ɛ yɩ 'ʋ -tʋtʋ kɩ 'crɩɩ -nɩ. 7 Bʋ 'tɩɛ bʋ yɩ꞊ɩ nɩ 'bɛti -nɩ, -ɛ -bɩ ɛ -ha 'lɩ 'lu -wlu, ɛ wɛn: "'Kɩ 'lɩ 'a mʋ 'nyɩ, nyiblo -bʋ, -ɛ 'yɩ -hʋan dɛ 'kuku nɩ ni, nɔ- -bʋ mɔ yɩ-hɛnyiblo, -bʋ pʋ꞊ʋ 'hɩɔ -mɔ." 8 -Ԑ -bɩ ɛ pʋ 'lu -wlu de, 'ɛ yɩ 'ʋ -tʋtʋ kɩ 'crɩɩ -nɩ. 9 'Tɩ- ʋ 'mʋ -Yusu a pʋpʋwin a 'mʋ 'wɩn, -ɛ -bɩ 'waa dodoyo -tʋa mumuo, nyɩ'kɩ, nʋ- mɔ yɩ-hɛnyibli, -ʋ -tʋa mumuo. -Ԑ -bɩ -Yusu kɔ nʋgba a 'mʋ 'hʋɛn-, nʋ- hie 'ʋ, 'kɩ 'ʋ nyibli a 'mʋ ye'. Nʋgba a 'mʋ, ɛ 'tɩɛ nyra 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ bʋ. 10 -Ԑ -bɩ -Yusu -ha 'lɩ 'lu -wlu, ɛ wɛn: "Nʋgba o, nyibli -bʋ, -ʋ yɩ wɛn -mʋ -tɩ -yɛɛ -nɩ, -bɩ' ʋ nɩ yɩ 'lɩ? ꞊Bɩ nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'ʋ -hie, -bʋ pʋ lɛ, -blɛɛ 'kʋkʋʋ yɩ?" 11 -Ԑ -bɩ nʋgba a 'mʋ, ɛ wɛn: "Iin -o, Kʋkɔnyɔ o. 'A nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'ʋ -hie." -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "'Na 'mumu -wɛ, 'nɩ -pʋ꞊ʋ lɛ, -ɛ mɔ, -blɛɛ 'kʋkʋʋ yɩ. -Wɛ 'lɩ -bʋ mu nɩ. Kɛɛ, ꞊nɩ 'nuo 'kɩ dɛ 'kuku de." )) 12 Kɛ- -Yusu pɩ de, ɛ wɛn: "'Mɔ -yɩ 'klɔ -bʋ kɩ a nyibli -nyrɛ -nyi, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ -tɩ a -tɛɛ' lɛ yru. Nyiblo 'bʋ kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ, ɛ kɔ bʋ kɔ -nyrɛdʋ a 'mʋ, -ɛ yɩ nyiblo 'klɔ yrayrʋ -nyi. Ԑ di 'kee 'lɩ halɔ a' lɛnɩna." 13 -Ԑ -bɩ Falisi꞊tumu a nyibli ꞊tu꞊o ꞊wɔn, ʋ wɛn: "-Na ꞊gbɛtʋ, -mɔ hlɛ -na dɩɔnʋ a -tɩ. 'A -tɩ o, -tɩ a 'mʋ, -hlɛ, ɛ 'yɩ ꞊han-tɩ 'pa-." 14 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Ԑ mɔ, 'ye ꞊bɩɩ 'mɔ nɩ -do, 'n yɩ 'na dɩɔnʋ a -tɩ nɩ hlɛ, -tɩ -mʋ', 'n hlɛ, ɛ mɔ ꞊han-tɩ ꞊nɩɔ, -ɛ nu꞊o, -tɩtɛ 'n -hɔn 'ʋ, ɛ kɔ, -tɩtɛ, 'n mi 'ʋ, 'n yi 'ʋ nɩ. Kɛɛ, 'a mʋ -mɔ -bɩ, -tɩtɛ 'n -hɔn 'lɩ, ɛ kɔ -tɩtɛ, 'n mi 'lɩ, a 'yɩ 'lɩ -yi. 15 -Tɛ -tonyibli ni 'waa 'bio a -tɩ a yɛɛlɛ, kɛ- nɩ -do, a ni nyibli a -tɩ a yɛɛlɛ. 'Mɔ -bɩ, 'nɩ -yɛɛ꞊ɛ nyiblo ꞊dʋ -tɩ. 16 Kɛɛ, 'bʋ mɔ, 'nɩ kɔ ꞊bʋ yɛɛ nyibli -tɩ, ɛ 'wɩ yɩ, -tɩ -mʋ', 'n hlɛ, ɛ mɔ ꞊han-tɩ ꞊nɩɔ, -ɛ nu꞊o, ɛ 'yɩ 'mɔ nɩ -do 'pa-, 'nɩ -yɛɛ꞊ɛ nyibli -tɩ, kɛɛ, 'na 'Baɩ -mʋ', -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ, ɛ kɔ 'mʋ 'hʋɛn-, -a mʋ pɛ. 17 Ʋ 'crɩɩ la 'lɩ꞊ɩ Nyɩsʋa a tetecrɩɛn 'kwli nɩ, -ɛ mɔ, -hɛhɩpʋ nɩ 'hʋɛn, 'bʋ hla -tɩtu nɩ -do, ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ, -ɛ mɔ, -tɩ a 'mʋ, ɛ mɔ ꞊han-tɩ ꞊nɩɔ. 18 'N hlɛ 'na dɩɔnʋ a -tɩ, ɛ kɔ, 'na 'Baɩ -mʋ', -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ, 'ɛ hlɛ 'na -tɩ -wɛ." 19 -Ԑ -bɩ ʋ 'bɛti꞊e nɩ, ʋ wɛn: "-Bɩ' -na 'Baɩ nɩ yɩ 'lɩ?" -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Mɔ, a 'yɩ 'mʋ -yi, kɔ, 'a 'yɩ 'na 'Baɩ -yi -wɛ. 'Bʋ mɔ, 'ba yi wɛn 'mʋ, -ɛ -bɩ a di wɛn 'na 'Baɩ 'nɩ yi -wɛ." 20 -Tɛ -Yusu tʋɛ nyibli -tɛblɩ a 'mʋ, 'kɩ ɛ nɩ 'lɩ Nyɩsʋa a 'kagbaʋ a -yaa 'kwli. Dukwli -mʋ', -ɛ kɔ 'kwli ʋ pɩ 'lɩ 'wli lɛ, ɛ nɔ- kɔ 'hʋɩ, ɛ nɩ 'ʋ. Kɛɛ, nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ 'a kʋklɔ 'lɩ -wɛ, -kɔtɩ ti 'yɛɛ 'ʋ nɩ nyre, 'kɩ bʋ klɔ꞊ɔ. 21 -Ԑ -bɩ kɛ- -Yusu pɩ ꞊nʋ yɩ de: "'N di 'nɩ mu, a 'mʋ 'mʋ lɛ ꞊mʋɔ, kɛɛ, a 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ba 'ye 'mʋ. A di 'kʋkʋ lɛ, 'kɩ 'lɩ 'aan dɛ 'kuku 'nyɩ. -Tɩtɛ 'n mi 'lɩ, a 'yɩ 'lɩ mumuo 'lɩ -wɛ." 22 -Ԑ -bɩ kɛ- -Juukʋɛ a ye'nanyʋ pɩ: "꞊Bɩ ɛ di 'a dɩɔnʋ 'nɩ 'la, -ɛ nu꞊o, ɛ wɛn 'nɩ, -tɩtɛ -mʋ', ɛ mi 'lɩ, -a 'yɩ 'lɩ mumuo 'lɩ -wɛ?" 23 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "'A mʋ -bʋ, a mɔ 'klɔ -bʋ kɩ a nyibli ꞊nɩɔ. Kɛɛ, 'mɔ -bɩ, 'n 'yɩ 'nɛ- 'klɔ -bʋ kɩ -hɔn. 'Kɩ 'n -hɔn 'lɩ yakɔ 'kwli. 24 'N lee nɛ 'a mʋ nɩ, -ɛ mɔ, a di 'kʋkʋ lɛ, 'kɩ 'lɩ 'aan dɛ 'kuku 'nyɩ. A kɔ ba kɔ 'a yiyie, -ɛ mɔ, nyiblo -mʋ', 'n pʋ lɛ, 'n -mɔ, ɛ nɔ- 'n pa 'mʋ. 'Bʋ mɔ, 'ba 'yɩ꞊ɩ ꞊han-tɩ -pʋ, a di 'kʋkʋ lɛ, 'kɩ 'lɩ 'aan dɛ 'kuku 'nyɩ." 25 -Ԑ -bɩ ʋ 'bɛti꞊e nɩ, ʋ wɛn: "Nyiblo a 'dɩ -bɩ -pa 'mʋ 'lɩ?" -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "꞊Bɩ a -hʋɛ꞊ɛ nɩ, ꞊bʋ hla꞊a de? 'Mɔ -mɔ nyiblo -mʋ', -kɔtɩ 'n hlɛ, kʋɛ la 'lɩ bʋ. 26 'N kɔ wɛn -tɩ -hʋɔhʋɩ a hɩhla, 'kɩ 'ʋ 'a mʋ kɩ, ɛ kɔ, 'n kɔ wɛn 'hru, 'kɩ ꞊bʋ yɛɛ wɛn 'a mʋ -tɩ. Kɛɛ, 'nɩ -hla꞊a 'kɩ -tɩ a pɛpɛ a 'mʋ nɩ. Nyiblo -mʋ', -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ, -tɩ nɩ -do -mʋ', 'n 'wɩɩn 'ʋ꞊ʋ wien, ɛ nɔ- 'n hlɛ, nyiblo a 'mʋ, ɛ hlɛ -tɩ a -tɛɛ." 27 Ʋ 'nɩ -yru꞊o lɩ꞊ɩ, -ɛ mɔ, 'a 'Baɩ a -tɩ ɛ hlɛ. 28 -Ԑ -bɩ kɛ- ɛ pɩ ꞊nʋ yɩ de, ɛ wɛn: "Ti -mʋ' -kɔ 'yri 'mɔ -bʋ, -ɛ mɔ -tonyibli a pɛpɛ a Nyiblo, a di 'ʋ 'mʋ ye' 'duu -nɩ, 'kɩ 'ʋ tugbɛ 'yie, 'mʋ -tʋtʋ -mɔ lɛ -hlɔɔ -nɩ, a di꞊e 'nɩ yru, -ɛ mɔ, 'mɔ -mɔ nyiblo -mʋ', 'n pʋ lɛ, 'n pa 'mʋ. A di꞊e' lɛ 'nɩ yru, -ɛ mɔ, 'nɩ -nu꞊o ꞊dedede, 'kɩ 'lɩ 'na dɩɔnʋ a 'klɩ 'kwli. -Tɩ nɩ -do -mʋ', 'na 'Baɩ tɔɔ 'mʋ, ɛ nɔ- 'n hlɛ. 29 Nyiblo -mʋ', -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ, 'kɩ ɛ nɩ 'ʋ 'mʋ 'hʋɩ. Ԑ 'yɩ 'ʋ 'mʋ bʋ -tɩa -nɩ, -ɛ nu꞊o, 'a -nɛ ti, dɛ -mʋ', -ɛ yɩ 'a plɔ -blee -nɩ, ɛ nɔ- 'n ni." 30 -Tɛ -Yusu pʋ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ nyibli -hʋɔhʋɩ -tʋa 'a ꞊wlʋ a yɩkuolɛ. 31 -Ԑ -bɩ nyibli a 'mʋ, -ʋ kuo -Yusu ꞊wlʋ yɩ, kɛ- ɛ pɩ ꞊nʋ yɩ: "'Na tɔɔwin -mʋ', 'ba yɩ 'ʋ꞊ʋ nɩ ꞊tui -nɩ, -ɛ -bɩ 'a mʋ -mɔ 'na -tɛɛ a -nagbopʋ. 32 'Na tɔɔwin a 'mʋ, 'a 'ʋ꞊tuulɛ, ɛ di꞊e 'nɩ nu, a 'mʋ -tɩ a -tɛɛ yi, -tɩ a -tɛɛ a 'mʋ, ɛ 'mʋ 'a mʋ ꞊gblɛ, 'kɩ 'lɩ ꞊kodɛ 'kwli." 33 -Ԑ -bɩ -Juukʋɛ a ye'nanyʋ wɛn: "-A mɔ Abrahamʋ a 'yonʋ a 'yonʋ ꞊nɩɔ. -A 'yɩ -hʋan nyiblo ꞊dʋ a ꞊koyo nɩ -hɛ. Dɛ- kɔ -a mʋ -yɩ -lee -nɩ, -ɛ mɔ, -tɩ a -tɛɛ di -a mʋ 'nɩ ꞊gblɛ, 'kɩ 'lɩ ꞊kodɛ 'nyɩ 'lɩ?" 34 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ -tɛɛ, 'a -nɛ nyiblo 'bʋ nɩ 'ʋ, 'bʋ yɩ dɛ 'kuku nɩ ni, -ɛ -bɩ ɛ mɔ dɛ 'kuku a ꞊koyu ꞊nɩɔ. 35 ꞊Koyu 'yɩ yɩ -blɛɛ -nɩ, bʋ mɔ ꞊tugbatayu. Kɛɛ, 'baɩ a 'yu, ɛ nɔ- mɔ ꞊tugbatayu. 36 'Mɔ -bʋ, -ɛ mɔ Nyɩsʋa a 'Yu, 'bʋ mɔ, 'nɩ ꞊gblɛ 'a mʋ, -ɛ -bɩ ɛ mɔ -tɛɛ, a 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ba mɔ 'kɩ ꞊koyo de. 37 'N yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, a mɔ Abrahamʋ a 'yonʋ a 'yonʋ ꞊nɩɔ. Kɛɛ, a ꞊mʋɛ 'na 'lɩla lɛ, -ɛ nu꞊o, a 'nɩ -wɛn꞊ɛ 'na tɔɔwin kɩ. 38 Dɛ -mʋ', 'na 'Baɩ tɔɔ 'mʋ, ɛ nɔ- 'n yɩ 'a mʋ -lee -nɩ. 'A mʋ -mɔ -bɩ, dɛ -mʋ', 'aan 'baɩ lee nɛ 'a mʋ, ɛ nɔ- a ni." 39 -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "-Aan 'baɩ, nɔ- mɔ Abrahamʋ." -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "'Bʋ mɔ, 'ba mɔ wɛn Abrahamʋ a 'yonʋ, -ɛ -bɩ -tɛblɩ -mʋ', ɛ ni la, nɔ- a di wɛn nu. 40 Kɛɛ, 'ye ꞊bɩɩ 'n lee nɛ 'a mʋ -tɩ a -tɛɛ -mʋ', Nyɩsʋa lee 'mʋ, a 'tɩɛ di 'na 'lɩla lɛ ꞊mʋɔ. Dɛ a 'mʋ, Abrahamʋ 'nɩ -nu꞊o la꞊a. 41 Kɛɛ, -tɛblɩ nɩ -do -mʋ', 'aan 'baɩ ni la, ɛ nɔ- a ni -wɛ." -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "-Aan 'dii 'yɩ 'lawlunʋgba 'pa-. -Aan 'baɩ nɩ -do, -a yi, ɛ nɔ- mɔ Nyɩsʋa." 42 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "'Bʋ mɔ, Nyɩsʋa 'bʋ mɔ wɛn 'aan 'Baɩ, -ɛ -bɩ a di wɛn 'mʋ 'nɩ -nʋɛ -nɩ, -tɛ 'n -hɔn 'lɩ Nyɩsʋa -mɔ a -tɩ. 'N 'yɩ -di, 'kɩ 'lɩ 'na ꞊gbɛtʋ a 'klɩ 'kwli, kɛɛ, ɛ nɔ- lee 'nɛ- 'mʋ. 43 Dɛ- kɔ -tɩ, -tɩ -bʋ, 'n hlɛ, 'a 'yɛ nɩ yru꞊o' lɛ 'lɩ? -Tɩ kɔ -tɩ 'a 'yɛ nɩ yru꞊o' lɛ, ɛ nɔ- mɔ, a 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ba pʋ 'mʋ nʋa yɩ bʋ. 44 'Aan 'baɩ, nɔ- mɔ Satan, -ɛ mɔ 'kuo -hʋɩn a nyiblo gbagbʋ. 'A mʋ -mɔ 'a 'yonʋ. -Tɛblɩ -mʋ', -ɛ yɩ 'aan 'baɩ a plɔ -blee -nɩ, ɛ nɔ- a nʋɛ -nɩ ba nu. Kʋɛ la 'lɩ bʋ, ɛ 'lɛ nyibli. Ԑ yraa -tɩ a -tɛɛ nɩ, -ɛ nu꞊o, -tɩ a -tɛɛ 'yɩ 'lɩ 'a ꞊wlʋ kɩ -nɩ. Hɩ a nunuo, nɔ- mɔ 'a -kʋan, -ɛ nu꞊o, ɛ mɔ hɩlɛkɔnyɔ ꞊nɩɔ. 'Kɩ 'lɩ꞊ɩ -mɔ, 'kɩ hɩ a gblegble a pɛpɛ -hʋɛn 'lɩ -wlu. 45 Kɛɛ, 'mɔ -bɩ, 'n hlɛ -tɩ a -tɛɛ. Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, 'kɩ 'a 'yɩ 'mʋ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ. 46 ꞊Bɩ ɛ kɔ nyiblo, 'kɩ 'lɩ 'a mʋ 'nyɩ, -ɛ -wɛ 'lɩ -bʋ lee 'mʋ, -ɛ mɔ, 'n nu dɛ 'kuku? Ԑ 'yɩ nyiblo ꞊dʋ -kɔ. Dɛ- kɔ -tɩ, -tɛ 'n hlɛ -tɩ a -tɛɛ, 'kɩ a 'yɛ nɩ pʋ 'na win ꞊han-tɩ 'lɩ? 47 Nyiblo -mʋ', -ɛ mɔ Nyɩsʋa a nyiblo, ɛ pɩ Nyɩsʋa a 'mʋ, 'a win nʋa yɩ bʋ -tɛɛ. Kɛɛ, 'a mʋ -mɔ -bɩ, a 'yɩ Nyɩsʋa a nyibli 'pa-. Ԑ nɔ- nu꞊o 'kɩ, 'a 'yɛ nɩ pʋ Nyɩsʋa a 'mʋ, 'a win nʋa yɩ bʋ." 48 -Ԑ -bɩ -Juukʋɛ a ye'nanyʋ ꞊tu꞊o ꞊wɔn, ʋ wɛn: "'A -tɩ, -tɛ -a lee wɛn -mʋ, -ɛ mɔ, ꞊yɩ Nyɩsʋa -yi, kɔ, 'ku -hʋan nɩ 'ʋ -mʋ ke', -a kɔ wɛn 'ʋ ꞊wɔn." 49 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "'Ku -hʋan 'yɩ 'ʋ 'mʋ ke' -nɩ. Kɛɛ, 'na 'Baɩ 'n yɩ -tɩ a 'yi'bʋalɛ -nyi. 'A mʋ -mɔ -bɩ, a hɩa nɩ, 'kɩ ba -nyi 'mʋ -tɩ a 'yi'bʋalɛ. 50 'Mɔ -bɩ, 'nɩ ꞊mʋɔ꞊ɔ lɩ꞊ɩ lɛ, 'kɩ nyibli bʋ -nyi 'mʋ -tɩ a 'yi'bʋalɛ, kɛɛ, Nyɩsʋa, nɔ- ꞊mʋɛ꞊ɛ lɛ. Ԑ nɔ- di -bati 'bɛ. 51 'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ, nyiblo 'bʋ yɩ 'ʋ 'na win nɩ ꞊tui -nɩ, ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ 'kʋ yruyru." 52 -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "-A yi 'kɩ꞊ɩ nɩ, -ɛ mɔ, 'ku -hʋan nɩ 'ʋ -mʋ ke'. -Aan 'baɩ gbagbʋ Abrahamʋ 'kʋ nɩ, Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyʋ 'kʋ nɩ -wɛ. -Mɔ -bɩ, kɛ- pɩ, nyiblo 'bʋ yɩ 'ʋ -na win nɩ ꞊tui -nɩ, ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ 'kʋ yruyru. 53 -Aan 'baɩ Abrahamʋ 'kʋ nɩ. ꞊Bɩ -na ꞊wlʋ wɛn, -mɔ nɩ 'ʋ꞊ʋ 'lu yɩ? Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyʋ 'kʋ nɩ -wɛ. Nyɔ- -dɛɛ 'kɩ -dɩɔnʋ sɛyɩ-sɛyɩ 'lɩ?" 54 -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn, ɛ wɛn: "'Bʋ mɔ, 'nɩ yɩ wɛn 'na dɩɔnʋ nɩ 'bʋɛ -nɩ, 'na dɩɔnʋ a 'bʋalɛ a 'mʋ, ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ da wɛn ꞊dedede. Nyiblo -bʋ, -ɛ 'bʋɛ 'mʋ, ɛ nɔ- mɔ 'na 'Baɩ Nyɩsʋa. A wɛn 'nɩ, Nyɩsʋa a 'mʋ, nɔ- a dɛ. 55 Kɛɛ, a 'yɩ꞊ɩ -yi. 'Mɔ -bɩ, 'n yi꞊e nɩ. 'Bʋ mɔ, 'nɩ pʋ wɛn lɛ, -ɛ mɔ, 'n 'yɩ꞊ɩ -yi, -ɛ -bɩ 'n di mɔ wɛn hɩlɛkɔnyɔ, ꞊wɩ yɩ 'a mʋ. Kɛɛ, 'n yi꞊e nɩ, 'tɩ- 'nɩ ꞊tui 'ʋ 'a win 'ʋ. 56 'Aan 'baɩ gbagbʋ Abrahamʋ yɩ -hie la꞊a 'lu -mɔ lɛ, -ɛ mɔ, ɛ di 'ye la -nyrɔwɔ -mʋ', -ɛ kɔ 'kwli ʋ di la 'lɩ 'mʋ -kɔɔ -nɩ, 'ɛ ni la 'a -tɩ a dɔdʋ. -Tɛ ɛ 'ye la 'kɩ -nyrɔwɔ a 'mʋ, -ɛ -bɩ ɛ ni la dɔdʋ dɩakɩ." 57 -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "-Mɔ -bʋ, -ɛ 'yɛ 'yrɩ a (50 ) -wlɩ nɩ 'hʋɛn ꞊tu 'ʋ -pu nɩ kʋɛ, -mɔ pɩ lɛ, -ɛ 'ye Abrahamʋ." 58 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ, 'tɩ- ʋ 'mʋ Abrahamʋ kɔ mɔ mu, 'mɔ -bʋ, 'n nɩ la 'klɔ." 59 Bʋ pʋ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ ʋ 'du 'hɩ ye' lɛ, ʋ 'mʋ ꞊nɛ꞊ɛ -mɔ lɛ pʋ, ʋ 'mʋ꞊ʋ 'la a -tɩ. Kɛɛ, -Yusu -hli ꞊nʋ 'yii kɩ, 'ɛ 'hrɩɩ 'lɩ Nyɩsʋa a 'kagbaʋ a -yaa 'kwli.

Saan 9

1 -Yusu bʋ nɩ 'hru wlɔn, ɛ kɔ 'a -nagbopʋ 'hʋɛn-, -ɛ -bɩ ɛ yɛɛ 'ʋ nyiblo ꞊dʋ bʋ. Nyiblo a 'mʋ, kʋɛ la 'lɩ 'a kʋkɔti 'yie bʋ, 'a 'yii 'dɔ nɩ. 2 -Yusu a -nagbopʋ yɩ 'kɩ 'nɩ 'bɛti -nɩ, ʋ wɛn: "Tɔɔnyɔ o, ꞊bɩ nyiblo -bʋ, 'a dɛ 'kuku a -tɩ, -hʋʋ' 'a 'dii kɔ 'a 'baɩ 'hʋɛn- a dɛ 'kuku a -tɩ, 'a 'yii 'dɔ?" 3 -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn, ɛ wɛn: "Ԑ 'yɩ 'a dɛ 'kuku a -tɩ 'pa-, mɔ, ɛ 'yɩ 'a 'dii kɔ 'a 'baɩ 'hʋɛn- a dɛ 'kuku a -tɩ 'pa-, 'a 'yii 'yɩ 'dɔ. 'A 'yii 'dɔ nɩ, -ɛ di꞊e nu, nyibli 'mʋ꞊ʋ 'ye, -ɛ mɔ, Nyɩsʋa kɔ 'klɩ, 'kɩ bʋ nuu 'ʋ꞊ʋ -kʋan 'yie. 4 -Tɛ -nyrɛ 'tɩɛ nɩ 'lɩ, -kʋan -mʋ', Nyɩsʋa, -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ, ɛ pʋ lɛ -ba nu, -a kɔ -ba nu꞊o. 'Tɔ yɩ 'nɩ -wɔn. 'Tɔ 'bʋ -wɔn, nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ -kʋan a nunuo 'lɩ -wɛ. 5 -Tɛ 'n 'tɩɛ nɩ 'nɛ- 'klɔ kɩ, 'mɔ -yɩ 'klɔ -bʋ kɩ a nyibli -nyrɛ -nyi, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ -tɩ a -tɛɛ lɛ yru." 6 'Tɩ- ɛ 'mʋ 'kɩ -yrɛ mɔ mu, -ɛ -bɩ ɛ pʋ hɩʋn bʋ, 'ɛ nyʋa 'ʋ hɩʋn a 'mʋ -tʋtʋ kɩ, 'ɛ nu 'a 'blu, 'ɛ 'du꞊o ye', 'ɛ hri꞊e 'yii'dɔnyɔ a 'mʋ 'yi klɛ, 7 ɛ wɛn: "'Wlo -mʋ', ʋ 'blu, ʋ dɛɛ Siloe, mu 'lɩ꞊ɩ wien, ꞊mʋ yrɛ yra." (Siloenyrɛ a 'mʋ, ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ lɛlenyɔ.) -Tɛ 'yii'dɔnyɔ a 'mʋ, ɛ -mu, -ɛ -bɩ ɛ yra yrɛ. -Tɛ ɛ ꞊hɩan -mɔ, -ɛ -bɩ ɛ -tʋa lɛyuyruo. 8 'A 'bio kɔ nyibli -bɩ -mʋ', -ʋ yɩ la꞊a lɛ 'ye, -tɛ ɛ -hʋɛ la 'wli lɛ, ɛ 'mʋ la dɛ di a -tɩ, nyibli a pɛpɛ a 'mʋ, kɛ- ʋ pɩ, 'ʋ yɩ lɛ 'bɛti -nɩ. "꞊Bɩ ɛ 'yɩ nyiblo -bʋ, -ɛ -hʋɛ la 'wli lɛ 'pa-?" 9 -Ʋ -bɩ wɛn: "Ԑ nɔ- ꞊nɩɔ." Kɛɛ -ʋ -bɩ wɛn: "'Ʋʋn-, ɛ 'yɩ꞊ɩ 'pa-, kɛɛ, ɛ 'wɩ- yɩ." Kɛɛ, nyiblo a 'mʋ, kɛ- ɛ pɩ, ɛ wɛn: "'Mɔ ꞊nɩɔ." 10 -Ԑ -bɩ ʋ yɩ꞊ɩ 'nɩ 'bɛti -nɩ, ʋ wɛn: "-Bɩ' -na 'yii nu 'kɩ yɩkɩklɛ 'lɩ?" 11 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "Nyiblo -bʋ, ʋ dɛɛ -Yusu, nɔ- nyʋa hɩʋn -pla. Ԑ nɔ- ɛ hri 'mʋ 'yi klɛ, 'tɩ- 'ɛ lee 'mʋ, ꞊bʋ mu 'lɩ 'wlo -mʋ', ʋ dɛɛ Siloe wien, -ɛ di꞊e nu, 'mʋ yrɛ yra, 'nɩ mu 'lɩ, 'nɩ yra yrɛ. -Tɛ 'n yra 'kɩ yrɛ, -ɛ -bɩ 'n -tʋa lɛyuyruo." 12 -Ԑ -bɩ ʋ 'bɛti꞊e nɩ de, ʋ wɛn: "-Bɩ' nyiblo a 'mʋ, ɛ nɩ yɩ 'lɩ?" -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "'N 'yɩ 'a ꞊dedede -yi." 13 Nyiblo a 'mʋ, -ɛ kɔ 'yii ꞊dɔ mɔ, 'kɩ ʋ gba 'lɩ꞊ɩ Falisi꞊tumu a nyibli yɩ. 14 'Tɩ- -nyrɔwɔ -mʋ', -Yusu nuu 'ʋ -pla, ɛ klaa 'ʋ 'a 'yii yɩ, ɛ mɔ -wuwle-nyrɔwɔ ꞊nɩɔ. 15 Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, Falisi꞊tumu a nyibli 'ʋ yɩ nyiblo a 'mʋ 'bɛti -nɩ, -ɛ mɔ: "Dɛ- nu꞊o, ꞊nɩ yrui lɛ 'lɩ?" -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "Ԑ nu -pla, 'ɛ hri꞊e 'na 'yii klɛ, 'nɩ yra yrɛ. -Tɛ 'n yra yrɛ, -ɛ -bɩ 'n -tʋa lɛyuyruo." 16 -Ԑ -bɩ kɛ- Falisi꞊tumu a nyibli -bɩ pɩ: "Nyiblo -mʋ', -ɛ mɔ -Yusu, ɛ 'yɩ 'lɩ Nyɩsʋa -mɔ -hɔn, -kɔtɩ ɛ 'nɩ ꞊tuu꞊o 'ʋ tetebʋ -mʋ', -ɛ pɩ lɛ, -ɛ mɔ, nyiblo 'nɩ 'nuo 'lɩ -kʋan, 'kɩ 'lɩ -wuwle-nyrɔwɔ 'kwli." -Ʋ -bɩ wɛn 'nɩ: "'Bʋ mɔ wɛn -tonyiblo, -ɛ ni dɛ 'kuku, ɛ 'yɩ wɛn 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ nu wɛn ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ -bʋ, ɛ ni." Dɛ a 'mʋ, ɛ nɔ- kɔ -tɩ, 'ʋ ꞊gla. 17 -Ԑ -bɩ nyiblo a 'mʋ, -ɛ kɔ 'yii ꞊dɔ mɔ, nʋ- ʋ yɩ 'bɛti -nɩ de: "Nyiblo -bʋ, -ɛ kla -na 'yii yɩ, 'kɩ 'lɩ -mʋ 'yi, nyiblo a 'dɩ -bɩ ɛ pa 'mʋ 'lɩ?" -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "'Mɔ -bɩ, 'wɛn, ɛ mɔ Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyɔ ꞊nɩɔ." 18 Kɛɛ, -Juukʋɛ a ye'nanyʋ a 'mʋ, -ʋ mɔ Falisi꞊tumu a nyibli, ʋ 'nɩ -pʋ꞊ʋ lɩ꞊ɩ ꞊han-tɩ, 'kɩ nyiblo a 'mʋ, a 'yii bʋ di mɔ 'dɔ, 'tɩ- bʋ di kɛ lɛ yru. Ԑ nɔ- mɔ bʋ da 'a 'baɩ kɔ a 'dii 'hʋɛn-, 19 bʋ 'bɛti ꞊nʋ, -ɛ mɔ: "꞊Bɩ sɛyɩ-sɛyɩ, nyiblo -bʋ, 'aan 'yu ꞊nɩɔ? ꞊Bɩ a wɛn 'nɩ, -tɛ a kɔ la꞊a, 'a 'yii 'dɔ la nɩ. 'Bʋ mɔ sɛyɩ a -tɩ, 'a 'yii 'bʋ 'dɔ la, dɛ- kɔ -tɩ 'ɛ yrui kɛ lɛ 'lɩ?" 20 -Ԑ -bɩ a 'baɩ kɔ 'a 'dii 'hʋɛn-, ʋ wɛn: "-A yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, -aan 'yu ꞊nɩɔ, -a yi꞊e -wɛ, -ɛ mɔ, -tɛ -a kɔ la꞊a, 'a 'yii 'dɔ la nɩ. 21 Kɛɛ, dɛ -bʋ di꞊e nu, bʋ di lɛ yru, ɛ kɔ, nyiblo, -bʋ di 'a 'yii a 'mʋ yɩ kla, ɛ nɔ- -a 'yɩ -yi. 'A 'mumu, ba 'bɛti꞊e, -ɛ nu꞊o, ɛ 'yɩ 'hɩan 'pa-. Ԑ -wɛ 'lɩ bʋ -hɩhɩa 'a mʋ klɛ nɩ." 22 Ԑ nɔ- mɔ -tɩ, 'a 'dii kɔ 'a 'baɩ 'hʋɛn-, ʋ -hla, -tɛ ʋ yɩ -Juukʋɛ a ye'nanyʋ a 'mʋ a hʋannʋ pie a -tɩ. 'Ԑ mɔ -tɛɛ, -Juukʋɛ a ye'nanyʋ a 'mʋ, ʋ pʋ la 'lɩ꞊ɩ nɩ, -ɛ mɔ, nyiblo 'bʋ pʋ lɛ, -ɛ mɔ, -Yusu, nɔ- mɔ Wanyɔ -mʋ', Nyɩsʋa pʋ la lɛ, ɛ di la ya, nyiblo a 'mʋ, ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ pa la 'lɩ Nyɩsʋa a 'kayu bʋ de. 23 -Tɩ a 'mʋ, ɛ nɔ- kɔ -tɩ 'a 'dii kɔ 'a 'baɩ 'hʋɛn-, 'ʋ pʋ lɛ: "Ԑ 'yɩ 'hɩan 'pa-. 'A 'mumu, ba 'bɛti꞊e." 24 -Tɛ 'a 'dii kɔ 'a 'baɩ 'hʋɛn-, ʋ -yrɛ, -ɛ -bɩ -Juukʋɛ a ye'nanyʋ -mʋ', -ʋ mɔ Falisi꞊tumu a nyibli, ʋ da꞊a nɩ de, ʋ wɛn: "Kɩ mɔ Nyɩsʋa ye', -a nɩ mɔ. 'A -tɩ, hla -tɩ a -tɛɛ, ꞊mʋ Nyɩsʋa -tɩ a 'yi'bʋalɛ -nyi. -A mʋ -bʋ, -a yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, -Yusu -mʋ', ɛ mɔ dɛ'kukununyɔ ꞊nɩɔ. Ԑ 'yɩ 'lɩ Nyɩsʋa -mɔ -hɔn." 25 Kɛ- ɛ pʋ ꞊nʋ yɩ, 'ɛ ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn: "Bʋ mɔ dɛ'kukununyɔ, -ʋ'ʋ-, bʋ 'yɩ dɛ'kukununyɔ 'pa-, 'n 'yɩ 'a ꞊dedede -yi. Kɛɛ, 'mɔ -bɩ, dɛ 'n -yi, ɛ nɔ- mɔ, 'na 'yii 'dɔ la nɩ, kɛɛ, -tɛ ti nɛ -bʋ, 'n yrui lɛ." 26 -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "Dɛ a 'dɩ -bɩ ɛ nu -mʋ -mɔ 'lɩ? -Bɩ' ɛ -nu, 'tɩ- ꞊nɩ yrui lɛ 'lɩ?" 27 -Ԑ -bɩ ɛ ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn de, ɛ wɛn: "'Bɩ 'n lee wɛn 'a mʋ nɩ. Kɛɛ, a 'yɩ 'na win nʋa yɩ bʋ -pʋ. Dɛ- kɔ -tɩ 'a -hʋɛ꞊ɛ, 'kɩ ꞊bʋ hla꞊a de 'lɩ? 'N yɩ꞊ɩ 'nɩ 'ye, -ɛ mɔ, a -hʋɛ ba -hɛ -Yusu a 'mʋ, 'a -nagbopʋ -wɛ." 28 Bʋ pʋ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ ʋ -tʋa 'a 'yrilɛ-hɩhɩa, ʋ wɛn: "-Mɔ mɔ 'a -nagbopi. -A mʋ -mɔ -bɩ, Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyɔ Moise a -nagbopʋ -a pa 'mʋ. 29 -A yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, Moise, nɔ- Nyɩsʋa hlee 'lɩ -mɔ. Kɛɛ, -Yusu -mɔ -bɩ, -tɛ bʋ di yɩ -hɔɔn -nɩ, -a 'yɩ꞊ɩ -yi." 30 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "-Yusu -bʋ, -ɛ nu꞊o, 'nɩ yrui lɛ, 'ba yɩ lɛ nɩ pɩ, -tɩtɛ ɛ -hɔn 'lɩ, a 'yɩ 'lɩ -yi, ɛ kɛɛ 'na ꞊wlɩ lɛ. 31 -A yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, nyiblo -bʋ, -ɛ mɔ dɛ'kukununyɔ, 'bʋ yɩ Nyɩsʋa nɩ dɛ, Nyɩsʋa 'nɩ 'wɩn꞊ɩ lɩ 'a win. Kɛɛ, nyiblo -bʋ, -ɛ ꞊tui 'ʋ Nyɩsʋa, dɛ -mʋ', ɛ -hʋɛ, 'bʋ yɩ꞊ɩ nɩ ni, nyiblo a 'mʋ, ɛ nɔ- kɔ win Nyɩsʋa pɩ nʋa yɩ bʋ. 32 Nyiblo ꞊dʋ 'yɩ -hʋan nɩ 'wɩn, -ɛ mɔ, -tonyiblo -bʋ, -ɛ kɔ 'yii ꞊dɔ, kʋɛ la 'lɩ 'a 'hɩan-nyrɛ 'yie bʋ, -tonyiblo -bɩ bʋ di꞊e nu, 'yii'dɔnyɔ a 'mʋ, bʋ di lɛ yru. 33 -Yusu a 'mumu, 'bʋ 'yɩ wɛn 'lɩ Nyɩsʋa -mɔ -hɔn, ɛ 'yɩ wɛn 'lɩ ꞊wlɩlɛkɛɛdɛdʋ a 'mʋ, 'a nunuo 'lɩ -wɛ." 34 -Tɛ ʋ 'wɩn -tɩ a 'mʋ, ɛ -hla, -ɛ -bɩ ʋ wɛn: "-Mɔ -bʋ, kʋɛ 'lɩ -na kʋkɔti 'yie bʋ, -ɛ ni dɛ 'kuku nɩ -do, -mɔ pɩ lɛ, -ɛ tʋɛ nɛ -a mʋ," 'ʋ pʋ 'lɩ꞊ɩ -patʋ'. 35 -Yusu 'wɩn nɩ, -ɛ mɔ, ʋ pʋ 'lɩ꞊ɩ -patʋ'. -Tɛ ɛ kɔ꞊ɔ 'hʋɛn-, ʋ ꞊ŋmee -nɩ, -ɛ -bɩ -Yusu wɛn: "-Tonyibli a pɛpɛ a Nyiblo -mʋ', -ɛ mɔ Wanyɔ -mʋ', Nyɩsʋa pʋ la lɛ, ɛ di la ya, ꞊bɩ -kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ?" 36 -Ԑ -bɩ nyiblo -mʋ', -ɛ kɔ 'yii ꞊dɔ mɔ, ɛ wɛn: "Lee 'mʋ, nyiblo a 'dɩ -bɩ ɛ pa 'mʋ, -ɛ di꞊e nu, 'mʋ꞊ʋ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ." 37 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Ԑ nɔ- -bʋ yɩ 'kɩ 'ye. 'Mɔ ꞊nɩɔ, 'mɔ -bʋ, -ɛ yɩ 'lɩ -mʋ -mɔ -hlee -nɩ." 38 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "Kʋkɔnyɔ, 'n kuo -mʋ ꞊wlʋ yɩ," 'ɛ bla꞊a kwlɩ yɩ bʋ, 'kɩ 'ʋ 'a -tɩ a 'yi'bʋalɛ a -ta'. 39 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "'N di 'nɛ- -tʋtʋ kɩ nɩ, -ɛ di꞊e nu, 'mʋ꞊ʋ nu, nyibli -bʋ, -ʋ kuo Nyɩsʋa ꞊wlʋ yɩ, ɛ kɔ nyibli -bʋ, -ʋ 'yɩ꞊ɩ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ, ʋ 'mʋ 'yi lɛ -hʋnhɔn -nɩ. Ԑ ꞊hɛn 'nyrɛ, nyibli -mʋ', -ʋ kɔ 'yii ꞊dɔ, ʋ di yru lɛ, kɛɛ, nyibli -mʋ', -ʋ pɩ lɛ, -ɛ mɔ, ʋ yrui lɛ, 'n di ꞊nʋ꞊ʋ 'nɩ -tɔɔ -nɩ, -ɛ mɔ, 'waa 'yii 'dɔ nɩ." 40 Falisi꞊tumu a nyibli -bɩ -mʋ', -ʋ nɩ 'ʋ, ʋ 'wɩn win a 'mʋ nɩ. 'A -tɩ, kɛ- ʋ pɩ, ʋ wɛn: "꞊Bɩ ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ, -aan 'mumu, -aan 'yii 'dɔ nɩ -wɛ 'a?" 41 -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn, ɛ wɛn: "'Aan 'yii 'bʋ 'dɔ wɛn, ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ, 'ba 'yɛ nɩ yru wɛn Nyɩsʋa a -tɩ' lɛ, -ɛ -bɩ Nyɩsʋa a -bati 'yɩ wɛn 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ klɔ wɛn 'a mʋ. Kɛɛ, -tɛ a pɩ lɛ, -ɛ mɔ, a yrui lɛ, -ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ, a yrui Nyɩsʋa a -tɩ' lɛ, 'a -tɩ, Nyɩsʋa a -bati di 'a mʋ 'nɩ klɔ."

Saan 10

1 (-Juukʋɛ a ye'nanyʋ, -mʋ', -Yusu 'tɩɛ yɩ 'lɩ ꞊nʋ -mɔ -hlee -nɩ.) Kɛ- ɛ pɩ ꞊nʋ yɩ: "꞊Bʋ pʋ꞊ʋ blablɩ kɔ blablɩkɔnyɔ, -ɛ mɔ blablɩ'yie꞊tunyɔ -wɛ a dɛ yɩ. 'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ -tɛɛ, -ɛ mɔ, blablɩ -mʋ', -ʋ nɩ 'lɩ -gblo 'kwli, nyiblo 'bʋ yɩ 'lɩ ꞊nʋ -mɔ nɩ pʋɛ, 'bʋ 'yɛ nɩ naa 'ʋ -gblo a 'mʋ, 'a paalɛ', kɛɛ, 'bʋ yɩ -gblo 'hʋɩ lɛ nɩ 'yɛɛ -nɩ, ɛ 'wɩ yɩ, nyiblo a 'mʋ, ɛ mɔ 'yiyrinyɔ kɔ -balʋnyɔ 'hʋɛn- ꞊nɩɔ. 2 Kɛɛ, 'bʋ naa 'ʋ -gblo a 'mʋ, 'a paalɛ', -ɛ -bɩ, ɛ nɔ- mɔ blablɩ a 'mʋ, 'a kʋkɔnyɔ. 3 -Gblo'yie꞊tunyɔ -mʋ', -ɛ nɩ 'ʋ -gblo a paalɛ', ɛ -hɛ blablɩkɔnyɔ a 'mʋ mɛ lɛ, 'ɛ pʋɛ 'lɩ 'a blablɩ -mɔ. Blablɩkɔnyɔ a 'mʋ, 'bʋ yɩ 'a blablɩ nɩ dɛ, -ɛ -bɩ 'a blablɩ a 'mʋ, ʋ kɔ bʋ pʋ꞊ʋ nʋa yɩ bʋ. Blablɩkɔnyɔ a 'mʋ, 'tɩ- ɛ 'mʋ 'lɩ 'a -nɛ blablɛ ꞊dʋ -patʋ' 'hrɔɔ -nɩ, ɛ kɔ bʋ da 'a 'nyrɛ. 4 'Bʋ 'hrɔɔ 'kɩ a blablɩ a pɛpɛ a 'mʋ, -ɛ -bɩ ɛ nɛɛ ꞊nʋ ye', blablɩ a 'mʋ, 'ʋ yɩ꞊ɩ ꞊wien lɛ kʋɛ, -kɔtɩ ʋ yi 'a win nɩ. 5 Kɛɛ, nyiblo -mʋ', 'bʋ nɩ 'ʋ, blablɩ a 'mʋ, 'bʋ 'yɩ꞊ɩ -yi, -ɛ -bɩ ʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ kʋɛ꞊ɛ ꞊wien lɛ, kɛɛ, ʋ di 'gba ci lɛ, -tɛ ʋ 'yɩ 'a win -yi a -tɩ." 6 'Ledʋ a 'mʋ, -Yusu pʋ -Juukʋɛ a ye'nanyʋ a 'mʋ yɩ, ʋ 'yɩ꞊ɩ' lɛ -yru. 7 -Ԑ -bɩ kɛ- -Yusu pɩ de, ɛ wɛn: "'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ -tɛɛ, 'mɔ -bʋ, 'n 'wɩ- blablɩ-gblo a paalɛ yɩ. 8 Nyibli a pɛpɛ -mʋ', -ʋ pɩ lɛ, -ɛ mɔ, ʋ mɔ -tɛɛ a blablɩkɔnyɔ, -ʋ na 'mʋ ye', -ʋ -hi, 'tɩ- 'nɩ -di, nyibli a 'mʋ, nʋ- mɔ 'yiyrinyibli kɔ -balʋnyʋ 'hʋɛn-. Kɛɛ, blablɩ -bʋ, -ʋ mɔ -tɛɛ a blablɩ, ʋ 'yɩ ꞊nʋ nʋa yɩ bʋ -pʋ. 9 'Mɔ -mɔ blablɩ-gblo a paalɛ a 'mʋ. Paalɛ a 'mʋ, 'n pa 'mʋ, nyiblo -di 'ʋ naa -nɩ, ɛ nɔ- Nyɩsʋa di wa. Ԑ di 'nɩ pa, ɛ 'mʋ 'hrɩ, ɛ 'mʋ diidɛ 'ye. 10 'Yiyrinyɔ yɩ 'lɩ 'nɩ di, ɛ 'mʋ 'na blablɩ, -ʋ mɔ 'na nyibli 'yri, ɛ 'mʋ ꞊nʋ lɛ 'lɩla -nɩ, kɔ, ɛ 'mʋ ꞊nʋ bʋ -wɛ a -tɩ. 'Mɔ -bɩ, 'n di nɩ, -ɛ di꞊e nu, 'mʋ nyibli 'klɔ yrayrʋ -nyi, ɛ kɔ, 'mʋ ꞊nʋ ꞊han-tɩ 'yi ꞊hlɔn lɛ nu. 11 'Mɔ -bʋ, 'mɔ -mɔ -tɛɛ a blablɩkɔnyɔ kɔ 'waa -tɛɛ a 'yie꞊tunyɔ. -Tɛɛ a blablɩkɔnyɔ -hɛ 'a dɩɔnʋ a -hʋnhlʋn nɩ, 'kɩ 'ʋ 'a blablɩ a -ta'. 12 Kɛɛ, -kʋannunyɔ -mʋ', -ɛ 'yɩ blablɩ a 'mʋ a kʋkɔnyɔ 'pa-, ɛ ꞊tui ꞊nʋ 'yie, 'wliyɛ a -tɩ. Nyiblodʋ a 'mʋ, 'bʋ mɔ, 'bʋ 'ye -ji, 'bʋ yɩ 'lɩ nɩ di, ɛ kɔ bʋ hie 'ʋ blablɩ bʋ, bʋ 'gba ci lɛ, -ɛ nu꞊o, ɛ 'yɩ꞊ɩ 'pa-, ɛ 'yɩ blablɩ a 'mʋ -kɔ. -Ji 'bʋ nyre 'kɩ 'ʋ, -ɛ -bɩ ɛ klɔ blablɩ -bɩ nɩ, 'a dɛ -bɩ -mʋ', 'ɛ -gbʋgbɛ -tɛblɩ 'nyɩ lɛ. 13 -Kʋannunyɔ 'bʋ 'ye -ji, ɛ 'gbɛ ci, -kɔtɩ blablɩ a -tɩ, ɛ 'nɩ 'yaa꞊a lɩ꞊ɩ 'kla -wliye, ɛ nɔ- -mɔ -bɩ, 'wliyɛ a -tɩ, 'ɛ ni -kʋan. 14-15 'Mɔ -bʋ, 'mɔ -mɔ -tɛɛ a blablɩkɔnyɔ. -Tɛ 'na 'Baɩ Nyɩsʋa -nu, 'ɛ yi 'mʋ, 'na 'mumu, 'nɩ yi꞊e, kɛ- 'n nu 'na nyibli, -ʋ mɔ 'na blablɩ a yiyie, 'na nyibli a 'mʋ, 'ʋ yi 'mʋ -wɛ. 'N -hɛ 'na -hʋnhlʋn nɩ, 'kɩ 'ʋ 'waa -ta'. 16 'N kɔ blablɩ -bɩ, -ʋ 'yɩ 'nɛ- 'na -gblo -bʋ 'kwli -nɩ, (ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ, 'na nyibli -bɩ -mʋ', -ʋ 'yɩ -Juukʋɛ 'pa-). 'N kɔ ꞊bʋ naa ꞊nʋ -wɛ, ʋ 'mʋ 'na win 'wɩn, ʋ 'mʋ 'mʋ nʋa yɩ bʋ pʋ, ʋ kɔ 'waa 'bio 'hʋɛn-, ʋ 'mʋ 'yi lɛ -bibi -nɩ, ʋ 'mʋ 'bla꞊ju nɩ -do -hɛ, ꞊wɩ yɩ Nyɩsʋa a dakɔ nɩ -do, -ɛ kɔ blablɩkɔnyɔ nɩ -do. 17 'Na 'Baɩ Nyɩsʋa nʋɛ 'mʋ nɩ, -kɔtɩ 'n di 'na -hʋnhlʋn 'nɩ -ha, 'mʋ 'kʋ, -ɛ di꞊e nu, 'mʋ -hʋnhlʋn a 'mʋ kle ya, 'mʋ 'klɔ 'hrɩ de. 18 Nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ 'la 'mʋ, 'bʋ mɔ, 'nɩ 'yɩ꞊ɩ kɩ -wɛn. 'Na ꞊gbɛtʋ, 'n -hʋɛ ꞊bʋ -ha 'na -hʋnhlʋn, 'mʋ 'kʋ. 'N kɔ 'klɩ, 'kɩ ꞊bʋ -ha 'na -hʋnhlʋn, 'n kɔ 'klɩ de, 'kɩ ꞊bʋ -mɩa 'na -hʋnhlʋn a 'mʋ kle. Ԑ nɔ- mɔ dɛ, 'na 'Baɩ Nyɩsʋa lee 'mʋ ꞊bʋ nu." 19 -Tɩ a 'mʋ -Yusu -hla, ɛ nu꞊o nɩ, -Juukʋɛ a ye'nanyʋ -mʋ', -ʋ nɩ 'ʋ, 'ʋ ꞊gla de. 20 'Waa -hʋɔhʋɩ wɛn: "'Ku -hʋan nɩ 'ʋ nyiblo -bʋ ke'. 'A 'lu -hɔn 'ʋ 'hru wlɔn. A 'nɩ 'pʋʋ 'lɩ꞊ɩ nʋa yɩ bʋ." 21 -Ʋ -bɩ wɛn: "Nyiblo -mʋ', 'ku -hʋan nɩ 'ʋ ke', ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ nu hihle lɛ. 'Ku -hʋan 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ nu꞊o, 'yii'dɔnyɔ bʋ yru lɛ." 22 -Tɛ ti -hʋɔhʋɩ -hi, -ɛ -bɩ cɛ a ti nyre 'ʋ nɩ. Ti nɩ -do a 'mʋ 'yri, lɛ'mimle nɩ 'lɩ Jrusrɛdɩɔ 'kwli, 'kɩ 'ʋ Nyɩsʋa a 'kagbaʋ a -ta'. -Nyrɔwɔ -mʋ', -ɛ kɔ 'kwli ʋ ꞊tu la 'lɩ 'kagbaʋ a 'mʋ Nyɩsʋa -jɩ' bʋ, -nyrɔwɔdʋ a 'mʋ, ɛ nɔ- nyre 'ʋ de, ɛ nɔ- kɔ lɛ'mimle ʋ ni. 23 'Kɩ -Yusu nɩ 'lɩ Nyɩsʋa a 'kagbaʋ a -yaa 'kwli, pʋpa -mʋ', ʋ dɛɛ Salomɔ a pʋpa, ɛ nɔ- ɛ yɩ 'ʋ blɛ -hihie -nɩ, 24 -Juukʋɛ a ye'nanyʋ 'ʋ 'kukue 'ʋ꞊ʋ 'hʋɩ lɛ. Kɛ- ʋ pɩ꞊ɩ yɩ, ʋ wɛn: "Ti nɩ -tie -a di -ple, -ɛ di 'ʋ nyre, 'tɩ- ꞊mʋ -a mʋ -lee -nɩ, nyiblo a 'dɩ -bɩ -pa 'mʋ? ꞊Nɩ mɔ Wanyɔ -mʋ', Nyɩsʋa pʋ la lɛ, ɛ di la -a mʋ yɩ ya, -ɛ -bɩ -bʋ lee nɛ -a mʋ -dodo." 25 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "'N lee mɔ 'a mʋ nɩ, kɛɛ, -tɩ -bʋ, 'n yɩ 'a mʋ -lee -nɩ, a 'nɩ -pʋ꞊ʋ lɩ꞊ɩ ꞊han-tɩ'. ꞊Wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ -bʋ, 'n ni, 'kɩ 'lɩ Nyɩsʋa a 'nyrɛ 'kwli, ɛ tʋɛ nɛ 'a mɔ꞊ɔ nɩ, nyiblo a 'dɩ -bɩ 'n pa 'mʋ. 26 Kɛɛ, -tɩ -bʋ, 'n hlɛ, a 'nɩ -pʋ꞊ʋ lɩ꞊ɩ ꞊han-tɩ, -ɛ nu꞊o a 'yɩ 'na nyibli 'pa-. 27 'Bʋ mɔ, 'nɩ yɩ win nɩ pɩ, 'na nyibli pɩ 'mʋ nʋa yɩ bʋ, 'nɩ yi ꞊nʋ, 'ʋ yɩ 'mʋ ꞊wien kʋɛ. 28 'Na nyibli a 'mʋ, 'n yɩ -nyi ꞊nʋ 'klɔ yrayrʋ, -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ. Ʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ -wɛ bʋ, 'klɔ -mɔ 'klɔ. Nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'klɩ -kɔ, bʋ -ha 'mʋ ꞊nʋ -jɩ'. 29 'Na 'Baɩ Nyɩsʋa, nɔ- -nyi 'mʋ ꞊nʋ. 'A 'klɩ nɩ 'ʋ 'klɩ a pɛpɛ 'lu yɩ. 'A -tɩ, ɛ 'yɩ nyiblo ꞊dʋ -kɔ, -bʋ kɔ 'klɩ, -bʋ -ha nyiblo ꞊dʋ 'na 'Baɩ Nyɩsʋa -jɩ'. 30 'N kɔ 'na 'Baɩ Nyɩsʋa 'hʋɛn-, -a mɔ dɛ nɩ -do ꞊nɩɔ." 31 -Tɛ -Juukʋɛ a ye'nanyʋ -nɩ wɛn, ʋ 'wɩn -tɩ a 'mʋ, ɛ -hla, -ɛ -bɩ ʋ 'du 'hɩ ye' lɛ de, ʋ 'mʋ ꞊nɛ꞊ɛ -mɔ lɛ pʋ, ʋ 'mʋ꞊ʋ 'la. 32 -Ԑ -bɩ kɛ- ɛ pɩ ꞊nʋ yɩ, ɛ wɛn: "'Kɩ 'lɩ 'na 'Baɩ Nyɩsʋa a 'klɩ 'kwli, 'n nu ꞊haan-tɛblɩ -hʋɔhʋɩ, 'kɩ 'ʋ 'a mʋ ye'. ꞊Haan-tɩ a 'dɩ -bɩ, -kɔtɩ 'a pɩ lɛ, a 'mʋ 'mʋ 'la 'lɩ?" 33 -Ԑ -bɩ ʋ ꞊tu꞊o ꞊wɔn, ʋ wɛn: "Ԑ 'yɩ -bʋ nu ꞊haandɛ a -tɩ 'pa-, -a ꞊nɩ ꞊mʋɔ꞊ɔ lɩ -na 'lɩla lɛ, kɛɛ -yɩ -hɛɛ Nyɩsʋa a -tɩ lɛ. Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, ꞊a -hʋɛ -na 'lɩla. -Mɔ -bʋ, -ɛ mɔ -tonyiblo, -mɔ pɩ lɛ, -mɔ Nyɩsʋa ꞊nɩɔ -wɛ." 34 -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn, ɛ wɛn: "Ʋ 'crɩ la꞊a nɩ, 'kɩ 'lɩ 'aan tetecrɩɛn 'kwli, -ɛ mɔ Nyɩsʋacrɩɛn: Nyɩsʋa wɛn 'nɩ: A mɔ nyɩsʋapʋ ꞊nɩɔ. 35 -Tɩ -mʋ', Nyɩsʋa hlaa 'lɩ 'a 'crɩɛn 'kwli, nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ hla꞊a, -ɛ mɔ, ɛ 'yɩ -tɩ a -tɛɛ 'pa-. Nyibli -mʋ', ɛ lee win a 'mʋ, nʋ- ɛ dɛɛ nyɩsʋapʋ. 36 'Mɔ -bɩ, Nyɩsʋa pʋ 'mʋ 'kɩbɩa kɩ, 'mʋ 'a -kʋan nu a -tɩ. Ԑ nɔ- lee 'nɛ- 'mʋ 'klɔ -bʋ kɩ. 'A mʋ -mɔ -bɩ, a wɛn 'nɩ, 'mɔ -hɛɛ Nyɩsʋa a -tɩ lɛ, -tɛ 'n hlɛ꞊ɛ, -ɛ mɔ, 'mɔ Nyɩsʋa a 'Yu ꞊nɩɔ a -tɩ. 37 'Bʋ mɔ, -kʋan -bʋ, 'n ni, 'bʋ 'yɩ Nyɩsʋa a kɩwɛɛnlɛ 'pa-, -ɛ -bɩ a 'nɩ 'kuo 'lɩ 'mʋ ꞊wlʋ yɩ. 38 Kɛɛ, 'bʋ mɔ, -kʋan -bʋ, 'n ni, -ɛ mɔ Nyɩsʋa a kɩwɛɛnlɛ, 'ba 'yɛ nɩ -hʋa ba kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ, -ɛ -bɩ -kʋan a 'mʋ, ɛ nɔ- ba kuo ꞊wlʋ yɩ, -ɛ di꞊e nu, a 'mʋ꞊ʋ' lɛ yru -tɛɛ, -ɛ mɔ, 'n kɔ 'na 'Baɩ 'hʋɛn-, -a mɔ dɛ nɩ -do ꞊nɩɔ." 39 Bʋ pʋ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ -Juukʋɛ a ye'nanyʋ a 'mʋ, ʋ ꞊mʋɛ 'hru lɛ de, 'kɩ bʋ klɔ꞊ɔ, kɛɛ, ɛ ta ꞊nʋ -jɩ', 'ɛ -mu. 40 -Tɛ dɛ a 'mʋ, ɛ -hi, -ɛ -bɩ 'kɩ 'lɩ Sudɛn a 'nikɩ -tɩtɛ nɩ -do -mʋ', Saan pɩɩ la 'lɩ nyibli 'nie 'lu lɛ, ti -hi la a ti 'yri, 'kɩ -Yusu -hi 'lɩ ti -hʋɔhʋɩ, 41 nyibli -hʋɔhʋɩ 'ʋ mi 'lɩ꞊ɩ -mɔ, ʋ wɛn: "Saan 'yɩ ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ ꞊dʋ -nu, kɛɛ, -tɩ a pɛpɛ -mʋ', ɛ hla la, 'kɩ 'ʋ -Yusu a -ta', ɛ mɔ -tɩ a -tɛɛ ꞊nɩɔ." 42 'Kɩ 'ʋ -tuo nɩ -do a 'mʋ kɩ, nyibli -mʋ', -ʋ nɩ 'ʋ, 'waa -hʋɔhʋɩ kuo -Yusu ꞊wlʋ yɩ.

Saan 11

1 Ԑ kɔ la -Yusu a nɩnatumu ꞊dʋ. 'A 'nyrɛ mɔ Lasa. 'Kɩ ɛ nɩ 'lɩ Betanidɩɔ 'kwli, 'kɩ 'lɩ Sudeblʋgba 'kwli, ɛ kɔ 'a 'dɩayɩ nyrɔyo nɩ 'hʋɛn 'hʋɛn-. 'Waa 'nyrɛ mɔ, Mari kɔ Matɩ. 2 Mari, nɔ- mɔ nʋgba -mʋ', -ɛ gba la hɩnhrʋnpʋnyra, -ɛ 'wla la꞊a -Yusu a bʋɩ klɛ, 'tɩ- -ɛ nu la 'a dɩɔnʋ a 'lu-pupui, -ɛ 'hran la -Yusu a bʋɩ lɛ. 'Waa 'dɩayɩ Lasa, nɔ- 'kʋɛ -klɔ; 3 'dɩayɩ nyrɔyo a 'mʋ, 'ʋ le nyiblo, 'kɩ 'lɩ -Yusu -mɔ, 'kɩ bʋ lee ꞊nɛ, -ɛ mɔ: "-Na nɩnatumu Lasa a 'hʋɩ yɩ 'nɩ hren." 4 -Tɛ -Yusu 'wɩn titie a 'mʋ, -ɛ -bɩ ɛ wɛn: "Lasa a 'hʋɩ a hinhren 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ 'la꞊a. Kɛɛ, ɛ di tɔɔ ꞊nɛ nyibli yɩ, -ɛ mɔ, Nyɩsʋa kɔ 'klɩ, kɔ -tɩ a 'yi'bʋalɛ. 'Kɩ Nyɩsʋa di 'lɩ 'hʋɩ a hinhren a 'mʋ 'kwli -naa -nɩ, ɛ 'mʋ꞊ʋ nyibli yɩ -tɔɔ -nɩ, -ɛ mɔ, 'mɔ -bʋ, -ɛ mɔ Nyɩsʋa a 'Yu, 'n kɔ -tɩ a 'yi'bʋbʋa." 5 'Dɩayɩnʋ nɩ ta a 'mʋ, -ʋ mɔ Matɩ kɔ Mari kɔ Lasa 'hʋɛn-, -Yusu nʋɛ ꞊nʋ nɩ dɩakɩ. 6 Ԑ mɔ ꞊han-tɩ, 'ɛ nʋɛ ꞊nʋ dɩakɩ, kɛɛ, -tɛ ɛ 'wɩn Lasa a 'hʋɩhrennyrɛ, -tɩtɛ -mʋ', ɛ nɩ 'lɩ, ɛ -hii 'lɩ -nyrɔwɩ nɩ 'hʋɛn, 7 'tɩ- 'ɛ lee nɛ 'a -nagbopʋ, ɛ wɛn: "-Ba 'du ye', -ba mu 'lɩ Sudeblʋgba 'kwli." 8 -Ԑ -bɩ 'a -nagbopʋ wɛn: "Tɔɔnyɔ o, -tɩtɛ -mʋ', -pʋ lɛ, -ba mu 'lɩ, 'kɩ ʋ -hʋɛ bʋ bii mɔ 'lɩ -mʋ 'hɩ, bʋ 'la mɔ -mʋ, dɛ a 'mʋ, 'a ti 'yɛɛ kɩ bʋ nɩ hlʋɛ. -Ԑ -bɩ, 'kɩ -hʋɛ -ba mu 'lɩ de?" 9 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "-Nyrɔwɔ kɔ 'a -nɛ ti, halɔ 'ɛ kɔ 'a -nɛ ti. Nyiblo 'bʋ yɩ -nyrɛ' nɩ -nɛɛ -nɩ, 'a bʋɩ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ bibi lɛ, -ɛ nu꞊o, ɛ yɩ nyiblo -mʋ' 'nɩ 'ye, -ɛ yɩ 'klɔ -bʋ a nyibli -nyrɛ -nyi. 10 Kɛɛ, nyiblo 'bʋ yɩ 'tɔ' nɩ -nɛɛ -nɩ, 'a bʋɩ kɔ bʋ bibi lɛ, halɔ a -tɩ." 11 -Ԑ -bɩ kɛ- ɛ pɩ ꞊nʋ yɩ de, ɛ wɛn: "-Aan nɩnatumu yɩ 'nɩ ŋme, kɛɛ, 'n mi nɩ, 'mʋ꞊ʋ ŋmena' -ha." 12 -Ԑ -bɩ 'a -nagbopʋ wɛn: "Kʋkɔnyɔ o, 'bʋ yɩ nɩ ŋme, ɛ 'wɩ yɩ, 'a 'hʋɩ di 'nɩ 'kee -nɩ." 13 Kɛɛ, dɛ -mʋ', -Yusu pʋ lɛ, -ɛ mɔ, Lasa yɩ 'nɩ ŋme, ɛ 'wɩ yɩ 'kʋkʋʋ ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ. Kɛɛ, 'a -nagbopʋ -mɔ bɩ, 'waa ꞊wlɩ 'ye꞊e nɩ, -ɛ mɔ, sɛyɩ a ŋmena a -tɩ ɛ hlɛ. 14 -Yusu 'yɩ 'kɩ ꞊nʋ -tɩ ꞊dʋ 'yi kɩ -hlii -nɩ de, 'ɛ lee ꞊nʋ, -ɛ mɔ: "Lasa 'kʋ nɩ. 15 Kɛɛ, 'aan -tɩ, 'n kɔ plɔ a bleelɛ, 'kɩ ꞊bʋ 'yɩ 'ʋ Lasa 'hʋɩ -nɩ, -ɛ nu꞊o, dɛ a 'mʋ, ɛ di 'a mʋ 'nɩ -hɛɛ -nɩ, 'kɩ ba kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ. 'A -tɩ, -ba mu 'ʋ꞊ʋ 'hʋɩ." 16 -Ԑ -bɩ Toma, ʋ dɛɛ ꞊Yrupʋyu, ɛ nɔ- yɩ 'a 'bio -nagbopʋ -lee -nɩ, ɛ wɛn: "-Ba kʋɛ -Yusu ꞊wien, -ɛ di꞊e nu, ɛ kɔ -a mʋ 'hʋɛn-, -a 'mʋ 'ʋ -tɩtɛ nɩ -do 'kʋʋ -nɩ." 17 -Tɛ -Yusu yɩ 'lɩ 'dɩɔ a 'mʋ 'kwli nyre mɔ nɩ mi, -ɛ -bɩ ɛ 'wɩn nɩ, -ɛ mɔ, -tɛ ʋ -ha 'ʋ Lasa, ɛ kɔ kɛ -nyrɔwɩ nɩ -hɛn. 18 Betanidɩɔ 'mʋɛ Jrusrɛdɩɔ yrɛ. 'Waa -mɔlɛhʋhlɔ 'yɩ 'lɩ -kilowɩ nɩ ta -wɛ. 19 Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, -Juukʋɛ -hʋɔhʋɩ 'ʋ -hɔn 'lɩ Jrusrɛ, 'ʋ di Matɩ kɔ Mari 'hʋɛn- yɩ -mɛ mɔ, ʋ 'mʋ 'lɩ ꞊nʋ ꞊wlʋ 'kwli bʋ ꞊tu, 'waa 'dɩayɩ Lasa a 'kʋkʋ-tɩ. 20 -Tɛ Matɩ 'wɩn, -ɛ mɔ, 'kɩ -Yusu yɩ 'lɩ di, -ɛ -bɩ ɛ mu꞊o yɩ 'bɛ mɔ, kɛɛ, 'kɩ Mari -mɔ -bɩ, ɛ nɩ 'lɩ 'kayu bʋ. 21 -Tɛ Matɩ nyre 'ʋ -Yusu 'hʋɩ, -ɛ -bɩ ɛ wɛn: "Kʋkɔnyɔ o, 'bʋ mɔ, ꞊nɩ nɩ mɔ 'nɛ-, 'na 'dɩayɩ 'yɩ wɛn 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ 'kʋ wɛn. 22 Kɛɛ, -tɛ ti nɛ -bʋ, 'n yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, 'a -nɛ dɛ, -di Nyɩsʋa -hʋa, ɛ di꞊e 'nɩ nu." 23 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "-Na 'dɩayɩ di 'hrɩ 'klɔ." 24 -Ԑ -bɩ Matɩ wɛn: "Iin, 'n yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, lɛ'bɔɔ-nyrɔwɔ a ti 'yri, ti -mʋ', -ɛ kɔ 'yri Nyɩsʋa di nyibli 'klɔ -ha." 25 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "'Mɔ -hɛ 'lɩ -tonyibli 'kʋkʋnyibli 'nyɩ lɛ, -ɛ yɩ ꞊nʋ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ -nyi. Nyiblo 'bʋ kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ, -ɛ -bɩ 'n -nyi꞊e 'klɔ yrayrʋ a 'mʋ. 'Ye ꞊bɩɩ ɛ 'kʋ, ɛ 'tɩɛ di 'klɔ a 'mʋ kɔ. 26 Nyiblo -bʋ, -ɛ pɩ -hʋnhlʋn, 'bʋ mɔ, 'bʋ kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ, -ɛ -bɩ sɛyɩ-sɛyɩ ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ bʋ 'kʋ. ꞊Bɩ dɛ a 'mʋ, -pʋ꞊ʋ ꞊han-tɩ?" 27 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "Iin, Kʋkɔnyɔ, 'n pʋ꞊ʋ ꞊han-tɩ, -ɛ mɔ, -mɔ mɔ Wanyɔ -mʋ', Nyɩsʋa pʋ la lɛ, -ɛ di la 'a dakɔ yɩ ya. -Mɔ mɔ Nyɩsʋa a 'Yu, -ɛ di la 'nɛ- 'klɔ -bʋ kɩ di." 28 Bʋ pʋ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ Matɩ mu 'a 'dɩayɩ Mari da mɔ, 'ʋ bii yɩ, ɛ wɛn: "Tɔɔnyɔ di nɩ, -mɔ ɛ dɛ." 29 -Tɛ Mari 'wɩn dɩdawin a 'mʋ, -ɛ -bɩ ɛ 'kɩka nɩ, 'ɛ 'du ye', 'ɛ mu 'lɩ -Yusu 'hʋɩ. 30 -Yusu a 'mʋ, ɛ 'yɛɛ 'dɩɔ nɩ 'yɛ. -Tɩtɛ nɩ -do -mʋ', Matɩ yɛɛ wɛn 'ʋ꞊ʋ bʋ, 'kɩ ɛ 'tɩɛ nɩ 'ʋ. 31 -Juukʋɛ -mʋ', -ʋ di 'lɩ꞊ɩ ꞊wlʋ 'kwli bʋ ꞊tu mɔ, -tɛ ʋ 'ye꞊e, -ɛ mɔ, Mari a 'mʋ, ɛ 'kɩka nɩ, 'ɛ 'hrɩ, -ɛ -bɩ 'waa 'mumu, ʋ 'du ye', 'ʋ kʋɛ꞊ɛ ꞊wien. Ʋ nʋ- -mɔ -bɩ, ʋ daa ꞊nɛ, 'kɩ ɛ mi 'lɩ 'dabio yɩ, ɛ 'mʋ we. 32 -Tɛ Mari nyre 'ʋ -tɩtɛ -mʋ', -Yusu nɩ 'ʋ, -tɛ ɛ 'ye꞊e, -ɛ -bɩ ɛ 'gbla kwlɩ, 'kɩ 'ʋ 'a bʋɩ ꞊hlɔn, ɛ wɛn: "Kʋkɔnyɔ o, ꞊nɩ nɩ mɔ 'nɛ-, 'na 'dɩayɩ 'yɩ wɛn 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ 'kʋ wɛn." 33 -Tɛ Mari pʋ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ -Yusu 'ye꞊e nɩ, -ɛ mɔ, ɛ yɩ 'nɩ we, ɛ kɔ nyibli -mʋ', -ʋ kʋɛ꞊ɛ ꞊wien, 'ʋ yɩ we -wɛ. Dɛ a 'mʋ, ɛ bʋbla꞊a yɩ bʋ dɩakɩ, kɔ, 'ɛ nie ꞊nɛ nyaɩ dɩakɩ, 34 -ɛ -bɩ ɛ wɛn: "-Tɛ a -ha 'ʋ꞊ʋ, -bɩ' a ꞊tuu ꞊nɛ yɩ lɩ?" -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "Kʋkɔnyɔ, di 'lɩ, ꞊mʋ 'ʋ -tɩtɛ a 'mʋ 'ye." 35 -Ԑ -bɩ -Yusu -tʋa wuwe. 36 Nyibli -mʋ', -ʋ nɩ 'ʋ, ʋ wɛn: "Ba 'ye kɛ, ɛ nʋɛ ꞊nɛ nɩ dɩakɩ." 37 'Kɩ 'lɩ nyibli a 'mʋ 'nyɩ, 'kɩ nyibli nɩ 'lɩ, ʋ wɛn: "'Bɩ nɔ- kla mɔ 'yii'dɔnyɔ a 'yii yɩ. Ԑ kɔ bʋ nu wɛn 'kɩ꞊ɩ, 'kɩ Lasa 'yɛɛ di wɛn nɩ 'kʋ." 38 -Yusu bʋblɛ yɩ bʋ de, 'ɛ mu 'lɩ 'dabio yɩ. 'Dabio a 'mʋ, ɛ mɔ 'hɩɔ a 'hʋɔ ꞊nɩɔ. 'Kɩ ɛ nɩ 'lɩ dʋgba 'kwli, 'ʋ nu 'hɩɔkɩbɩa, 'ʋ ka꞊a yɩ. 39 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Ba -ha 'ʋ 'hɩɔ -mʋ', ʋ -nu, 'ʋ ka 'dabio yɩ." Kɛɛ, kɛ- Lasa a 'dɩayɩ nyrɔyu Matɩ pɩ: "Kʋkɔnyɔ o, ɛ di pʋ 'nʋ, -ɛ nu꞊o, ɛ -hii 'lɩ 'dabio 'kwli -nyrɔwɩ nɩ -hɛn." 40 -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu꞊o ꞊wɔn, ɛ wɛn: "'N lee wɛn -mʋ nɩ, -ɛ mɔ, ꞊nɩ kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ, -di Nyɩsʋa a -tɩ a 'yi'bʋbʋa 'nɩ 'ye." 41 Ԑ nɔ- mɔ bʋ -ha 'ʋ 'hɩɔ a 'mʋ, -Yusu 'ɛ 'du 'lu ye', 'ɛ ta 'lɩ yakɔ 'kwli lɛ, ɛ wɛn: "'Na 'Baɩ, 'n -nyi -mʋ 'wio, -kɔtɩ -wɛn 'na lɛnyaawin kɩ. 42 'N yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, 'a -nɛ ti, -yɩ wɛn 'na lɛnyaawin kɩ. Kɛɛ, -tɩ -bʋ, 'n -hla, 'n hla꞊a nɩ, nyibli -bʋ, -ʋ ꞊glaa 'lɩ 'mʋ lɛ a -tɩ, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ꞊ʋ ꞊han-tɩ pʋ, -ɛ mɔ, -mɔ lee 'nɛ- 'mʋ 'klɔ -bʋ kɩ." 43 -Tɛ ɛ pʋ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ ɛ 'yaa 'lɩ win, ɛ wɛn: "Lasa, 'hrɩ 'lɩ 'dabio 'kwli!" 44 Ti nɩ -do a ti 'yri, -ɛ -bɩ Lasa 'hrɩ nɩ. 'A bʋɩ kɔ 'a dabʋɩ 'hʋɛn-, ʋ 'tɩɛ 'hɩnhɩʋɛn -jisɛ lɛ, kɔ, 'ʋ 'hɩnhɩʋan 'a 'lu dakɩbɩa lɛ. -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Ba ꞊wlɛ꞊ɛ, kɔ, ba -ha꞊a mɛ lɛ, bʋ na." 45 -Juukʋɛ -mʋ', -ʋ mu Mari yɩ -mɛ mɔ, -ʋ 'ye dɛ -mʋ', -Yusu -nu, 'waa -hʋɔhʋɩ kuo -Yusu ꞊wlʋ yɩ. 46 Kɛɛ, 'kɩ 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ, nyibli -bɩ nɩ 'lɩ, 'ʋ mu Falisi꞊tumu a nyibli 'ye mɔ, 'ʋ lee ꞊nʋ dɛ a 'mʋ, -Yusu -nu. 47 -Tɛ ʋ 'wɩn, -ɛ -bɩ Nyɩsʋa a -cɔhlʋnpinyʋ gbagbɩ, kɔ Falisi꞊tumu a nyibli a 'mʋ 'hʋɛn-, ʋ kɔ 'waa nyibli gbagbɩ 'hʋɛn-, ʋ da -gbolugbo, ʋ wɛn: "-Bɩ' -a di 'kɩ nu 'lɩ, -ɛ nu꞊o, nyiblo -bʋ, ɛ ni ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ -hʋɔhʋɩ? 48 'Bʋ mɔ, ꞊ba -ha꞊a mɛ lɛ, bʋ 'tɩɛ yɩ꞊ɩ 'lu -mɔ nɩ gbɛ, nyibli a pɛpɛ di kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ, 'tɩ- Romakʋɛ a nyibli gbagbɩ 'mʋ di, ʋ 'mʋ -a mʋ gbatɩ klɛ -ha, -a mʋ -bʋ, -ʋ mɔ Nyɩsʋa a 'kagbaʋ -bʋ, kɔ -aan dakɔ a nyibli gbagbɩ." 49 'Kɩ 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ, nyiblo -mʋ', -ɛ mɔ la 'yrʋ a 'mʋ bʋ, 'a -cɔhlʋnpinyʋ a nyiblo gbagbʋ, ɛ wɛn: "A 'yɩ ꞊dedede a lɛyuyruo -kɔ. 50 ꞊Bɩ ɛ 'yɩ -tɛɛ -nu, 'kɩ nyiblo nɩ -do, 'bʋ 'kʋ, 'kɩ 'ʋ -aan dakɔ a pɛpɛ a -ta', 'ɛ -hi 'ʋ -aan dakɔ a pɛpɛ a 'mʋ bʋ -wɛ bʋ?" 51 Sɛyɩ-sɛyɩ, win a 'mʋ, ɛ -pʋ, ɛ 'yɩ 'a dɩɔnʋ a 'lulɛ-hihie 'pa-. Kɛɛ, -tɛ ɛ mɔ 'yrʋ a 'mʋ, 'a -cɔhlʋnpinyʋ a nyiblo gbagbʋ, -ɛ nɔ- kɔ -tɩ Nyɩsʋa 'ɛ ꞊tu꞊o win a 'mʋ wlɔn, 'ɛ hlɛ꞊ɛ, -ɛ mɔ, -Yusu di 'nɩ 'kʋ, 'kɩ 'ʋ -Juukʋɛ a dakɔ a pɛpɛ a -ta'. 52 Kɛɛ, ɛ 'yɩ 'ʋ -Juukʋɛ nɩ -do a -ta' 'pa-, ɛ 'nɩ 'kʋ꞊ʋ nɩ. Kɛɛ, ɛ di 'nɩ 'kʋ, 'kɩ 'ʋ Nyɩsʋa a 'yonʋ a pɛpɛ, -ʋ 'hɛɛn 'blʋgbɩ kɩ bʋ a -ta', -Yusu a 'mʋ, ɛ 'mʋ ꞊nʋ lɛ 'kukue -nɩ, ʋ 'mʋ dɛ nɩ -do -hɛ. 53 Kʋɛ 'ʋ -nyrɔwɔ a 'mʋ 'yie bʋ, -Juukʋɛ a ye'nanyʋ -yra꞊a nɩ, 'kɩ bʋ 'la -Yusu. 54 Dɛ a 'mʋ, ɛ nu꞊o nɩ, -Yusu 'nɩ -pa꞊a la, 'kɩ 'lɩ nyibli 'nyɩ lɛ de, 'kɩ 'lɩ -Juukʋɛ a 'blʋgba 'kwli. -Ԑ -bɩ ɛ kɔ 'a -nagbopʋ 'hʋɛn-, 'kɩ ʋ mu 'lɩ 'dɩɔ -mʋ', ʋ dɛɛ Eflaimʋ 'kwli, 'ʋ -hii 'lɩ -nyrɔwɩ -hʋɔhʋɩ. 'Kɩ 'lɩ Eflaimʋ a 'mʋ ke', -tʋtʋkʋtɩɔ ꞊dʋ nɩ 'lɩ, nyiblo ꞊dʋ 'ɛ 'yɩ 'lɩ kɩ 'ti. 55 -Juukʋɛ a lɛ'mimle -mʋ', ʋ dɛɛ Pakɩ, 'a ti 'mʋɛ yrɛ. 'Tɩ- lɛ'mimle a 'mʋ, ɛ 'mʋ 'ʋ nyre, 'blʋgba a 'mʋ, 'a nyibli -hʋɔhʋɩ mu 'lɩ Jrusrɛdɩɔ 'kwli, -ɛ di꞊e nu, dɛ -mʋ', ʋ kɔ bʋ nu, 'tɩ- ʋ 'mʋ 'ʋ yɩ 'sii -nɩ, 'kɩ 'ʋ Nyɩsʋa ye', ʋ 'mʋ꞊ʋ nu, 'tɩ- ʋ 'mʋ lɛ 'mle. 56 Nyibli a 'mʋ, ʋ ꞊mʋɛ -Yusu lɛ. -Tɛ ʋ nɩ 'lɩ Nyɩsʋa a 'kagbaʋ a -yaa 'kwli, -ɛ -bɩ ʋ -tʋa 'ʋ lɛ'bɛtilɛ, ʋ wɛn: "꞊Bɩ 'aan ꞊wlɩ wɛn 'nɩ, ɛ di lɛ'mimle kɩ 'nɩ di?" 57 Nyɩsʋa a -cɔhlʋnpinyʋ gbagbɩ kɔ Falisi꞊tumu a nyibli hla la꞊a nɩ, -ɛ mɔ, 'bʋ mɔ, nyiblo ꞊dʋ 'bʋ yi 'ʋ -tɩtɛ -mʋ', -Yusu nɩ 'ʋ, -ɛ -bɩ bʋ lee ꞊nʋ, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ꞊ʋ klɔ.

Saan 12

1 -Nyrɔwɩ nɩ ꞊hlon-do -hie 'lɩ, -Juukʋɛ a lɛ'mimle -mʋ', -ɛ mɔ Pakɩ, ɛ 'mʋ 'ʋ nyre, 'kɩ -Yusu kɔ 'a -nagbopʋ 'hʋɛn-, ʋ mu 'lɩ Betanidɩɔ 'kwli. 'Kɩ 'lɩ 'dɩɔ a 'mʋ 'kwli, 'kɩ nyiblo -mʋ', -ɛ mɔ Lasa, ɛ 'ti 'lɩ. Lasa a 'mʋ, ɛ nɔ- -Yusu -ha mɔ 'lɩ 'kʋkʋnyibli 'nyɩ, ɛ -ha mɔ 'klɔ. Lasa a 'mʋ, ɛ kɔ 'a 'dɩayɩ nyrɔyo nɩ 'hʋɛn, Matɩ kɔ Mari 'hʋɛn-, ʋ nʋ- kɔ -mɔ ɛ mu 'lɩ. 2 -Tɛ ɛ nyre 'ʋ, -ɛ -bɩ ʋ pie ꞊nɛ nɩ, Matɩ 'ɛ -ha 'lɩ -Yusu a diidɛ. Lasa kɔ nyibli -bɩ, ʋ kɔ -Yusu 'hʋɛn-, nʋ- yɩ diidɛ a 'mʋ di. 3 Bʋ yɩ 'kɩ dɛ nɩ di, -ɛ -bɩ Mari 'du -dawinniyrɩɛ ye'. -Dawinni a 'mʋ, ɛ pɩ ꞊die dɩakɩ. -Tɛ ɛ 'du꞊o ye', -ɛ -bɩ ɛ plʋ꞊ʋ -Yusu a bʋɩ lɛ, 'ɛ nu 'a dɩɔnʋ a 'lunyapli, 'ɛ 'hran -Yusu a bʋɩ lɛ, -dawinni a hɩnhrʋn 'ɛ 'hɛɛn 'lɩ 'kayu bʋ. 4 -Tɛ Mari nu dɛ a 'mʋ, -ɛ -bɩ -Yusu a -nagbopi -bɩ, -ɛ kɔ 'nyrɛ mɔ Judɩa Yisikalio, -ɛ di -Yusu 'a yraanyibli -jɩ' pʋ, kɛ- ɛ pʋ: 5 "'Aa. Dɛ- kɔ -dawinni a 'mʋ a 'yɩ -plo 'lɩ? 'A 'wliyɛ -wɛ 'lɩ bʋ mɔ wɛn -kʋannunyɔ nɩ -do a 'pɛɛwli nɩ, 'kɩ 'lɩ ꞊hɔnpʋɩ nɩ -pu 'kwli. 'Bʋ mɔ, 'bʋ plo wɛn꞊ɛ, -a -wɛ 'lɩ -ba -nyi wɛn 'a 'wliyɛ ꞊hɩʋɛnnyibli nɩ." 6 Ԑ 'yɩ ꞊bɩɩ bʋ kɔ ꞊hɩʋɛnnyibli a nyaɩ a -tɩ, bʋ nu 'pʋplɛ lɛ, kɛɛ -tɛ ɛ mɔ 'yiyrinyɔ a -tɩ, ɛ nɔ- kɔ -tɩ, 'ɛ ni 'pʋplɛ lɛ. Ԑ mɔ ꞊han-tɩ, ɛ nɔ- ꞊tui 'waa 'wli blɛ, kɛɛ, 'wli a 'mʋ, ɛ ꞊tui blɛ, ɛ kla 'a 'yiyri-tɩ. 7 -Ԑ -bɩ kɛ- -Yusu pɩ 'kɩ, 'ɛ -hɩhɩɛ꞊ɛ klɛ, ɛ wɛn: "-Ha꞊a mɛ lɛ. Dɛ ʋ kɔ bʋ nu wɛn -nyrɔwɔ -mʋ', -ɛ kɔ 'kwli 'n di wɛn 'ʋ 'kʋʋ -nɩ, ʋ di wɛn 'ʋ 'mʋ 'ʋ -haa -nɩ, dɛ a 'mʋ, ɛ nɔ- ɛ -nu -dodo. 8 Ba kɔ 'a yiyie, -ɛ mɔ, ꞊hɩʋɛnnyibli 'tɩɛ di 'nɛ- 'a mʋ 'nyɩ nɩ. Kɛɛ, 'mɔ -bɩ, ti 'n di 'nɛ- 'a mʋ 'nyɩ -hii -nɩ, ɛ 'yɩ -hʋ." 9 Ti nɩ -do a 'mʋ 'yri, 'kɩ -Juukʋɛ -hʋɔhʋɩ 'wɩɩn 'ʋ, -ɛ mɔ, 'kɩ -Yusu nɩ 'lɩ Betanidɩɔ 'kwli. Ԑ nɔ- mɔ bʋ mu 'lɩ. Ԑ 'yɩ -Yusu a 'yiye-tɩ nɩ -do a -tɩ 'pa-, ʋ 'yɩ 'lɩ -mu. Kɛɛ, ʋ mu 'lɩ nɩ -wɛ, -ɛ di꞊e nu, Lasa -mʋ', -Yusu -ha mɔ 'lɩ 'kʋkʋnyibli 'nyɩ, ɛ -ha mɔ 'klɔ, ʋ 'mʋ꞊ʋ 'ye. 10 -Ԑ -bɩ Nyɩsʋa a -cɔhlʋnpinyʋ gbagbɩ -yra꞊a nɩ, 'kɩ bʋ 'la Lasa -wɛ, 11 -ɛ nu꞊o, ɛ nɔ- kɔ -tɩ, -Juukʋɛ -hʋɔhʋɩ 'ʋ kuo -Yusu ꞊wlʋ yɩ, 'ʋ 'kee nyibli gbagbɩ a 'mʋ, 'waa -mɔnɩna. 12 -Tɛ -nyrɛ -nyɛ, -ɛ -bɩ nyibli -mʋ', -ʋ di Pakɩ a lɛ'mimle kɩ, ʋ 'wɩn nɩ, -ɛ mɔ, -Yusu di di Jrusrɛdɩɔ 'kwli. 13 -Tɛ ʋ 'wɩn 'kɩ, -ɛ -bɩ ʋ 'bɛ yohran, 'ʋ 'ble꞊e kʋa lɛ, 'ʋ ꞊tɩ 'dɩɔ, 'ʋ mu -Yusu ye' 'bɛ mɔ. Kɛ- ʋ pɩ, 'ʋ 'yɛɛ 'lɩ win, ʋ wɛn: "-Na 'wio, -mɔ -mʋ', -ɛ yɩ 'lɩ di, 'kɩ 'lɩ Kʋkɔnyɔ a 'nyrɛ 'kwli. Nyɩsʋa bʋ nu -mʋ ꞊haandɛ -mɔ. Ba 'ye Yisraɛkʋɛ a bodɩɔ, -ɛ yɩ 'lɩ di. Ba 'de -ba pʋ꞊ʋ 'nyrɛ lɛ." 14 'Kasrayu ꞊dʋ nɩ 'ʋ. Ԑ nɔ- kɔ kɩ -Yusu 'ya 'ʋ, ꞊wɩ yɩ, -tɛ -mʋ', Nyɩsʋacrɩɛn nu la 'a hɩhla, -ɛ mɔ: 15 "Sion (Jrusrɛ) a nyibli, a 'nɩ 'pie 'lɩ hʋannʋ. Ba 'ye kɛ, 'aan bodɩɔ, nɔ- yɩ 'lɩ di. 'Kɩ ɛ nɩ 'ʋ 'kasrayu kɩ." 16 Ti a 'mʋ 'yri, -tɛblɩ -mʋ', -Yusu kɔ nyibli -mʋ' 'hʋɛn-, ʋ ni, 'a -nagbopʋ 'nɩ -yru꞊o la꞊a' lɛ. Kɛɛ, ti -mʋ' -kɔ 'yri -Yusu mu 'lɩ yakɔ 'kwli, 'kɩ 'lɩ -tɩ a 'yi'bʋalɛ 'kwli, 'tɩ- 'ɛ bi 'lɩ ꞊nʋ 'kwli, -ɛ mɔ, -tɩ a -tɛɛ ꞊nɩɔ, -tɛ -mʋ', Nyɩsʋacrɩɛn nu la 'a hɩhla, kɛ- nyibli -mʋ', ʋ ni la 'a nunuo. 17 -Tɛ -Yusu lee mɔ Lasa, 'kɩ bʋ 'hrɩ mɔ 'klɔ, bʋ -hɔn mɔ 'lɩ 'dabio 'kwli, nyibli -hʋɔhʋɩ 'ye mɔ dɛ a 'mʋ nɩ, 'ʋ mu mɔ, 'ʋ lee mɔ nyibli -bɩ lɛ dɛ a 'mʋ, -Yusu -nu. 18 Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, nyibli -nɩ wɛn, 'ʋ di꞊e ye' 'bɛ mɔ, -kɔtɩ ʋ 'wɩn mɔ nɩ, -ɛ mɔ, -Yusu nu mɔ ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ a 'mʋ nɩ. 19 -Ԑ -bɩ Falisi꞊tumu a nyibli -mʋ', -ʋ nɩ 'ʋ, ʋ nʋ- -mɔ -bɩ, kɛ- ʋ pɩ, 'ʋ yɩ 'lɩ lɛ 'pʋplɛ -nɩ, ʋ wɛn: "-A yɩ꞊ɩ 'nɩ 'ye, -ɛ mɔ, nyiblo -bʋ, ɛ -hi -a mʋ wlɔn. Nyibli a pɛpɛ yɩ kʋɛ꞊ɛ ꞊wien." 20 -Juukʋɛ a lɛ'mimle a 'mʋ a ti 'yri, nyibli -mʋ', -ʋ mu 'lɩ Jrusrɛdɩɔ 'kwli, -ʋ mu Nyɩsʋa da mɔ, 'kɩ 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ, Glɛkɩkʋɛ nɩ 'lɩ. 21 Nyibli a 'mʋ, ʋ nʋ- mu 'ʋ -Yusu a -nagbopi Filipʋ 'hʋɩ. 'Kɩ ɛ kɔ 'lɩ Bɛtɩsaida, -ɛ mɔ Galileblʋgba a 'dɩɔ -bɩ, ʋ wɛn: "Nyɩbɛyu, -a -hʋɛ -ba yi wɛn -Yusu." 22 Ԑ nɔ- mɔ Filipʋ a 'mʋ, bʋ mu, bʋ lee nɛ 'a 'bɩ Adre, 'tɩ- ʋ nɩ 'hʋɛn a 'mʋ, 'ʋ bibi kɩ, 'ʋ -mu, 'ʋ lee -Yusu. 23 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Ti nyre 'ʋ nɩ, 'kɩ 'mɔ -bʋ, -ɛ mɔ -tonyibli a pɛpɛ a Nyiblo, Nyɩsʋa bʋ -nyi 'mʋ -tɩ a 'yi'bʋalɛ. 24 ꞊Bʋ pʋ꞊ʋ -kʋbʋyɛ a dɛ yɩ. -Kʋbʋyɛ 'bʋ 'yɩ -tʋtʋ lɛ -hrɛn, ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ mɩ, kɔ, ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ pʋ blʋ, kɛɛ, ɛ nɩ -do di 'ʋ nɩ. Kɛɛ, 'bʋ mɔ, 'bʋ -hrɛn -tʋtʋ lɛ, ɛ di 'nɩ mɩ, ɛ 'mʋ blʋ pʋ. -Kʋbʋ a 'mʋ, 'a mɩmɩɩ 'wɩ- 'kʋkʋʋ yɩ. 'Na 'mumu, 'n 'wɩ- -kʋbʋyɛ yɩ. 'N kɔ ꞊bʋ 'kʋ, -ɛ di꞊e nu, nyibli -hʋɔhʋɩ 'mʋ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ kɔ. 25 -Ԑ -bɩ nyiblo 'bʋ 'yɩ -mɔ -wɛ, bʋ 'kʋ, 'na ꞊wlʋ a yɩkuolɛ a -tɩ, ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ kɔ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ. Kɛɛ, nyiblo 'bʋ -wɛ -mɔ, 'kɩ bʋ 'kʋ, -tɛ ɛ mɔ 'na nyiblo a -tɩ, ɛ di kɔ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ. 26 'Bʋ mɔ, nyiblo 'bʋ -hʋɛ, bʋ nu 'na -kʋan, -ɛ -bɩ ɛ blɛɛ yɩ, bʋ na 'mʋ -mɔ, 'a -nɛ -tɩtɛ, 'n di 'ʋ mu, ɛ kɔ bʋ mu 'ʋ -wɛ, 'ye ꞊bɩɩ ɛ mɔ 'lɩ 'kʋʋlɛ'. 'A -nɛ nyiblo, 'bʋ yɩ 'na -kʋan nɩ ni, 'na 'Baɩ Nyɩsʋa, nɔ- di꞊e -tɩ a 'yi'bʋalɛ -nyi." 27 "-Tɛ ti nɛ -bʋ, 'na -hihiu hlɔɔ 'mʋ -mɔ lɛ. -Bɩ' 'n di 'kɩ 'na 'Baɩ yɩ pʋ 'lɩ? ꞊Bɩ kɛ- ꞊bʋ pʋ: 'Na 'Baɩ Nyɩsʋa o, nu꞊o, ꞊hɩʋɛn'yeti, -ɛ di 'lɩ di, bʋ hlɔɔ 'mʋ -mɔ lɛ. 'Ʋʋn-, 'nɩ -pʋ꞊ʋ lɛ nɩ, -ɛ nu꞊o, ꞊hɩʋɛn'yeti a 'mʋ, nɔ- 'mʋ 'lɩ wlɔn -naa -nɩ, ɛ nɔ- kɔ -tɩ, 'nɩ di 'nɛ- 'klɔ -bʋ kɩ. 28 Kɛ- 'n di pʋ: 'Na 'Baɩ o, nu꞊o, -na -tɩ bʋ 'bʋa 'yi." Bʋ pʋ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ Nyɩsʋa a win -hɔn 'lɩ yakɔ 'kwli, 'ɛ pɩ lɛ: "'N -wɛ 'a nunuo -mɔ, 'na -tɩ 'ɛ 'bʋa 'yi, kɛɛ, 'n kɔ ꞊bʋ nu꞊o de." 29 Nyibli -mʋ', -ʋ nɩ 'ʋ, ʋ 'wɩn win a 'mʋ nɩ, ʋ wɛn: "Yakɔ, -ɛ ꞊ma." -Ʋ -bɩ wɛn: "Nyɩsʋa a lɛlenyɔ -bɩ, -ɛ yɩ 'plɛ." 30 Kɛɛ, -Yusu wɛn: "Ԑ 'yɩ 'na -tɩ 'pa-, win a 'mʋ, ɛ 'yɩ -pɩɩ -nɩ, 'a mʋ kɔ -tɩ ꞊nɩɔ. 31 Ti -bʋ, -ɛ kɔ 'yri Nyɩsʋa di 'ʋ 'klɔ a nyibli -bati lɛ -pʋʋ -nɩ, ɛ nyre 'ʋ nɩ. -Tɛ ti nɛ -bʋ, Nyɩsʋa di 'klɔ -bʋ, 'a nyiblo gbagbʋ Satan lɛ 'nɩ bla. 32 'Mɔ -bɩ, ti -mʋ' -kɔ 'yri ʋ di 'ʋ 'mʋ ye' 'duu -nɩ, 'kɩ 'ʋ tugbɛ 'yie, 'mʋ -tʋtʋ -mɔ lɛ -hlɔɔ -nɩ, ti a 'mʋ 'yri, 'n di꞊e 'nɩ nu, nyibli a pɛpɛ 'mʋ 'mʋ lɛ 'mʋɛ -nɩ." 33 'Kʋkʋʋdʋ -mʋ', ɛ di la 'kʋ, ɛ nɔ- ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ. Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, 'ɛ nu 'pʋplɛ lɛ. 34 -Ԑ -bɩ kɛ- nyibli -mʋ', ʋ pɩ꞊ɩ yɩ, ʋ wɛn: "'Kɩ 'lɩ Nyɩsʋa a tetecrɩɛn 'kwli, ʋ 'crɩ la 'lɩ꞊ɩ nɩ, -ɛ mɔ, Wanyɔ -mʋ', Nyɩsʋa pʋ la lɛ, ɛ di la -a mʋ yɩ ya, ɛ di hie 'klɔ. Dɛ- kɔ -tɩ, -mɔ -bɩ, ꞊nɩ pɩ lɛ, -ɛ mɔ, nyiblo -mʋ', -ɛ mɔ -tonyibli a pɛpɛ a Nyiblo, ʋ di 'du꞊o ye', 'kɩ 'ʋ tugbɛ 'yie, ɛ 'mʋ -tʋtʋ -mɔ lɛ -hlɔɔ -nɩ? Nyiblo a 'dɩ -bɩ, -ɛ mɔ 'kɩ -tonyibli a pɛpɛ a Nyiblo 'lɩ?" 35 -Ԑ -bɩ kɛ- -Yusu pɩ ꞊nʋ yɩ, ɛ wɛn: "-Nyrɛ 'tɩɛ di 'nɛ- 'a mʋ 'nyɩ nɩ, 'kɩ 'lɩ ti gbi 'kwli. -Tɛ -nyrɛ a 'mʋ, ɛ 'tɩɛ nɩ 'nɛ- 'a mʋ 'nyɩ, 'kɩ ba na꞊a 'mʋ, -ɛ di꞊e nu, halɔ 'nɩ ꞊ha 'a mʋ bʋ ꞊hu, -kɔtɩ nyiblo -mʋ', -ɛ nɛɛ halɔ 'nyɩ, -tɩtɛ -mʋ', ɛ mi 'ʋ, ɛ 'yɩ 'ʋ -yi. 36 'A -tɩ, -tɛ -nyrɛ 'tɩɛ nɩ 'nɛ- 'a mʋ 'nyɩ, ba kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ, -ɛ di꞊e nu, a 'mʋ nyibli -mʋ' pa, -ʋ nɛɛ -nyrɛ'." -Tɛ -Yusu -wɛ -tɩ a 'mʋ, 'a hɩhla -mɔ, -ɛ -bɩ ɛ hlɔɔ ꞊nʋ -mɔ lɛ, 'ɛ -hli ꞊nʋ 'yi kɩ. 37 Ԑ mɔ ꞊han-tɩ, 'ɛ nu ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ, 'ʋ -hʋ, kɛɛ, nyibli 'yɩ꞊ɩ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ. 38 Dɛ a 'mʋ, ɛ mu 'lu -mɔ, -ɛ di꞊e nu, -tɩ -mʋ', Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyɔ Esai hla la, ɛ 'mʋ -nue -nɩ. -Tɩ a 'mʋ, Esai hla la, ɛ nɔ- -bʋ: "Nyɩsʋa o, -tɩ -bʋ, -a hlɛ, nyiblo a 'dɩ -bɩ, -ɛ pʋ꞊ʋ ꞊han-tɩ 'lɩ? Nyiblo a 'dɩ -bɩ, -ɛ yru -na 'klɩkɩnɩnɩɩ 'lɩ? Ԑ 'yɩ 'a nyiblo ꞊dʋ -kɔ." 39 -Tɩ -bʋ, -kɔtɩ 'kɩ ʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ kuo -Yusu ꞊wlʋ yɩ, Esai a 'mʋ, ɛ hla꞊a nɩ. Kɛ- ɛ pʋ: 40 "Nyɩsʋa nu꞊o nɩ, 'waa 'yii 'ɛ 'dɔ, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'nɩ ꞊ha dɛ lɛ yru, kɔ, 'ɛ nu꞊o, 'waa ꞊wlɩ 'ɛ 'gboklo -nɩ, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'nɩ ꞊ha -tɩ' lɛ yru. Ԑ mɔ ꞊han-tɩ, 'bʋ mɔ, 'bʋ yɩ wɛn -tɩ' lɛ nɩ yrui, ʋ di 'mʋɛ wɛn꞊ɛ yrɛ, -ɛ di꞊e nu, ɛ 'mʋ wɛn ꞊nʋ wa." 41 Esai a 'mʋ, ɛ hla -tɩ a 'mʋ nɩ, -kɔtɩ ɛ 'ye la -Yusu a -tɩ a 'yi'bʋalɛ nɩ, 'ɛ hla la -Yusu a 'mʋ, 'a -tɩ. 42 Ԑ mɔ ꞊han-tɩ Esai 'ɛ nu hihle lɛ, kɛɛ -Juukʋɛ a ye'nanyʋ -hʋɔhʋɩ, ʋ kuo -Yusu ꞊wlʋ yɩ -wɛ. Kɛɛ, ʋ 'yɩ꞊ɩ -hla, 'kɩ 'ʋ nyibli ye', -ɛ nu꞊o, ʋ yɩ pie Falisi꞊tumu a nyibli a hʋannʋ, -kɔtɩ 'bʋ 'wɩn, ʋ di bla ꞊nʋ lɛ, 'kɩ 'lɩ Nyɩsʋa a 'kayo a pɛpɛ blɛ. 43 Ʋ -hʋɛ꞊ɛ nɩ, nyibli bʋ 'yaa 'lɩ 'waa 'nyrɛ, 'ɛ -hi 'ʋ Nyɩsʋa bʋ 'yaa 'lɩ 'waa 'nyrɛ. 44 -Ԑ -bɩ -Yusu 'yɛɛ 'lɩ win, 'ɛ yɩ nyibli -lee -nɩ, ɛ wɛn: "Nyiblo 'bʋ nɩ 'ʋ, 'bʋ kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ, ɛ 'yɩ 'mɔ nɩ -do 'pa-, ɛ 'yɩ 'mʋ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ, kɛɛ, 'na 'Baɩ -mʋ', -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ 'klɔ -bʋ kɩ, ɛ nɔ- ɛ kuo ꞊wlʋ yɩ -wɛ. 45 Nyiblo 'bʋ 'ye 'mʋ, -ɛ -bɩ ɛ 'ye 'na 'Baɩ -mʋ' nɩ -wɛ, -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ 'klɔ kɩ. 46 'N di 'nɛ- 'klɔ -bʋ kɩ nɩ, ꞊wɩ yɩ -nyrɛ, -ɛ di꞊e nu, 'a -nɛ nyiblo 'bʋ kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ, ɛ 'nɩ ꞊ha 'lɩ halɔ 'nyɩ nɩ. 47 Nyiblo 'bʋ yɩ 'na win nɩ 'wɩn, 'tɩ- bʋ 'yɛ nɩ ꞊tuu 'ʋ win a 'mʋ, ɛ 'yɩ 'mɔ 'pa-, 'nɩ -pʋʋ꞊ʋ lɩ꞊ɩ -bati lɛ nɩ, -kɔtɩ 'mɔ -bɩ, 'n di nɩ, 'kɩ ꞊bʋ wa nyibli. 'N 'yɩ -di, 'kɩ ꞊bʋ pʋʋ nyibli -bati lɛ. 48 Nyiblo 'bʋ hɩa 'mʋ yɩ, kɔ, 'bʋ 'yɛ nɩ pʋ 'mʋ nʋa yɩ bʋ, -ɛ -bɩ 'kɩ 'lɩ lɛ'bɔɔ-nyrɔwɔ 'kwli, -bati di꞊e 'nɩ klɔ, -tɛ ɛ 'yɩ 'na win nʋa yɩ bʋ -pʋ a -tɩ. 49 Ԑ mɔ ꞊han-tɩ, ɛ 'yɩ 'lɩ 'mɔ nɩ -do a 'klɩ 'kwli 'pa-, 'n 'yɩ 'lɩ -tɔɔ -nɩ, kɛɛ, 'na 'Baɩ -mʋ', -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ 'klɔ kɩ, nɔ- lee 'mʋ -tɩ -mʋ', 'n kɔ ꞊bʋ tɔɔ -nɩ. 50 'N yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, -tɩ -mʋ', ɛ -hʋɛ ꞊bʋ tɔɔ nyibli, nɔ- ni꞊e, nyibli 'ʋ kʋɛ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ. Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, -tɩ nɩ -do -mʋ', 'na 'Baɩ lee 'mʋ ꞊bʋ tɔɔ nyibli, ɛ nɩ -do, nɔ- 'n tʋɛ ꞊nʋ."

Saan 13

1 Ԑ hie 'lɩ -nyrɔwɔ nɩ -do, -Juukʋɛ a lɛ'mimle, -ɛ mɔ Pakɩ, ɛ 'mʋ 'ʋ nyre. -Yusu yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, ti nyre 'ʋ nɩ, 'kɩ bʋ -hɔn 'nɛ- 'klɔ -bʋ kɩ, ɛ 'mʋ 'lɩ 'a 'Baɩ Nyɩsʋa -mɔ mu. Nyibli -mʋ' -ʋ mɔ 'a nyibli, 'kɩ 'nɛ- 'klɔ -bʋ kɩ, ɛ nʋɛ ꞊nʋ nɩ ti a pɛpɛ, kɔ, ɛ 'cibi 'ʋ 'waa nʋɛlɛ. 2 -Winse, 'kɩ -Yusu kɔ 'a -nagbopʋ 'hʋɛn- ʋ nɩ 'ʋ dɛdiilɛ'. 'Tɩ- ʋ 'mʋ dɛ di, ɛ 'yɩ 'kayu a -kʋannunyɔ ꞊dʋ -kɔ, -bʋ yra ꞊nʋ bʋɩ lɛ, ꞊wɩ yɩ, -tɛ -Juukʋɛ ni꞊e lɛ. 'Kɩ ʋ nɩ 'kɩ 'ʋ dɛdiilɛ a 'mʋ, 'kuo -hʋɩn a nyiblo gbagbʋ Satan, 'ɛ lee Judɩa Yisikalio, -ɛ mɔ Simɔ a 'yu, 'kɩ bʋ pʋ -Yusu 'a yraanyibli -jɩ'. 3 -Yusu a 'mʋ, ɛ yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, Nyɩsʋa -nyi꞊e 'klɩ, 'kɩ bʋ kɔɔ -tɛblɩ a pɛpɛ win kɩ, 'ɛ yi꞊e -wɛ, -ɛ mɔ, 'kɩ ɛ -hɔn 'lɩ Nyɩsʋa -mɔ, kɔ, ɛ 'mʋ -mɔ ꞊hɩan, ɛ 'mʋ 'lɩ꞊ɩ -mɔ mu. 4 ꞊Han-tɩ, 'ɛ yi -tɛblɩ a pɛpɛ a 'mʋ, kɛɛ, ɛ 'du ye', 'ɛ -hɛ a 'luyɩwlawlʋ, 'ɛ 'du -pledanʋ ye', 'ɛ mʋa꞊a -gbɩ kɩ bʋ, 5 'ɛ pʋ 'lɩ 'nie 'pɔlʋ 'kwli, 'ɛ -tʋa 'a -nagbopʋ a bʋɩ a lɛyɩyra. 'Bʋ yra 'a -nagbopi -bɩ a bʋɩ lɛ, -ɛ -bɩ ɛ kɔ bʋ nu -pledanʋ a 'mʋ, ɛ mʋa wɛn -gbɩ kɩ bʋ, bʋ 'hran 'a bʋɩ lɛ. 6 Nɔ- ɛ nu -nunu, 'ɛ nyre 'ʋ Simɔ Piɛlɩ 'hʋɩ. -Tɛ ɛ nyre 'kɩ 'ʋ꞊ʋ 'hʋɩ, -ɛ -bɩ Simɔ Piɛlɩ wɛn: "Kʋkɔnyɔ, ꞊bɩ ꞊mʋ 'na bʋɩ lɛ yra?" 7 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Dɛ -bʋ, 'n ni, -tɛ ti nɛ -bʋ, ꞊nɩ -yru꞊o 'lɩ꞊ɩ' lɛ, kɛɛ, 'kɩ 'lɩ ye' 'kɩ -di 'lɩ꞊ɩ' lɛ -yruu -nɩ." 8 -Ԑ -bɩ Piɛlɩ wɛn: "'Klɔ a 'klɔ, ꞊nɩ -yra꞊a 'na bʋɩ lɛ nɩ." -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "'Bʋ mɔ, 'nɩ 'yɩ -na bʋɩ lɛ -yra, ꞊nɩ -mɔ꞊ɔ 'na nyiblo nɩ de." 9 -Ԑ -bɩ Simɔ Piɛlɩ wɛn: "'Bʋ mɔ 'kɩ 'a -tɩ, ɛ 'nɩ 'mɔɔ 'lɩ 'na bʋɩ nɩ -do, kɛɛ, yra 'mʋ ꞊jrɛ, -bʋ yra 'na 'lu lɛ -wɛ." 10 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Nyiblo 'bʋ -ple, 'bʋ na lɛ dɛ gbe, ɛ 'nɩ -ple꞊e 'kɩ nɩ de, 'bʋ 'yɩ bʋ yra bʋɩ lɛ nɩ -do 'pa-, -ɛ nu꞊o, ɛ 'wʋ 'lɩ nɩ -tɛɛ. 'A mʋ -mɔ -bɩ, a 'wʋ 'lɩ nɩ. Kɛɛ, ɛ 'yɩ 'aan pɛpɛ 'pa-, a 'yɩ 'lɩ 'wʋ." Ԑ 'wɩ yɩ, 'waa yɩ'siilɛ, 'kɩ 'ʋ Nyɩsʋa yɩ, ɛ nɔ- kɔ -tɩ -Yusu ꞊hɛn 'nyrɛ. 11 Ԑ yi nyiblo -mʋ', -ɛ di꞊e 'a yraanyibli -jɩ' pʋ nɩ, 'kɩ 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ. Nɔ- nu꞊o, 'ɛ pʋ lɛ: "Ԑ 'yɩ 'aan pɛpɛ 'pa-, a 'yɩ 'lɩ 'wʋ." 12 -Tɛ ɛ -wɛ 'waa bʋɩ a lɛyɩyra -mɔ, -ɛ -bɩ ɛ pʋ 'a 'luyɩwlawlʋ nɩ, 'ɛ nɩ bʋ de, 'kɩ 'ʋ dɛdi-tuo nɩ -do a 'mʋ kɩ, ɛ wɛn: "Dɛ -bʋ, 'n nu 'a mʋ -mɔ, dɛ, -ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ, ꞊bɩ a yru꞊o' lɛ? 13 'Ba yɩ 'mʋ nɩ dɛ, kɛ- a pɩ: Tɔɔnyɔ, kɔ Kʋkɔnyɔ 'hʋɛn-. 'Tɩ- 'ɛ mɔ ꞊han-tɩ, 'nɩ mɔ꞊ɔ. 14 'A -tɩ o, 'mɔ -bʋ, -ɛ mɔ 'aan Tɔɔnyɔ kɔ 'aan Kʋkɔnyɔ 'hʋɛn-, -tɛ 'n ꞊tɩɔ 'lɩ 'na dɩɔnʋ, 'nɩ yra 'a mʋ bʋɩ lɛ, 'a -tɩ, 'aan 'mumu, ba ꞊tɩɔ 'lɩ 'aan dɩɔnʋ -wɛ, nyiblo 'bʋ nɩ 'ʋ, ɛ 'mʋ 'a 'bɩ a bʋɩ lɛ yra. 15 'N tɔɔ nɛ 'a mɔ꞊ɔ nɩ, -ɛ mɔ, 'n ꞊tɩɔ 'lɩ 'na dɩɔnʋ nɩ, 'nɩ -hɛ 'aan lɛleyu, -ɛ di꞊e nu, dɛ -bʋ, 'n nu 'a mʋ -mɔ, a 'mʋ꞊ʋ nu -wɛ, 'kɩ 'lɩ 'a mʋ 'nyɩ. 16 'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ, -kʋannunyɔ ꞊dʋ 'yɩ 'ʋ 'a nyiblo gbagbʋ 'lu yɩ -nɩ, mɔ, lɛleyu 'yɩ 'ʋ nyiblo -mʋ', -ɛ yɩ 'ʋ꞊ʋ -tɩtɛ lɛ tɛ 'lu yɩ -nɩ. 17 'A -tɩ o, a yi 'kɩ꞊ɩ nɩ. 'Bʋ mɔ, 'ba yɩ꞊ɩ nɩ ni, a di kɔ plɔ a bleelɛ. 18 Ԑ 'yɩ 'aan pɛpɛ 'pa-, 'n 'yɩ 'a mʋ 'nyrɛ ꞊hɛn. Nyibli -mʋ', 'n -ha 'lɩ, 'kɩ -bʋ na 'mʋ -mɔ, 'n yi ꞊nʋ nɩ. Kɛɛ, -tɩ -mʋ', ʋ 'crɩɩ la 'lɩ Nyɩsʋacrɩɛn 'kwli, ɛ blɛɛ yɩ, bʋ mu 'lu -mɔ. -Tɩ a 'mʋ, ɛ nɔ- -bʋ: Nyiblo -bʋ, -ɛ kɔ 'mʋ 'hʋɛn-, -a 'nyrɛ 'lɩ 'pɔlʋ nɩ -do dabʋ 'kwli, ɛ nɔ- -hɛ 'na yraanyɔ. 19 'N hlɛ 'a mɔ꞊ɔ yɩ nɩ -dodo, 'tɩ- ɛ 'mʋ 'ʋ nyre, -ɛ di꞊e nu, ti -mʋ' -kɔ 'yri ɛ di 'ʋ nyre, a 'mʋ 'mʋ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ, -ɛ mɔ, 'mɔ -mɔ nyiblo -mʋ', Nyɩsʋa lee 'nɛ- -tʋtʋ kɩ. 20 'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ, nyiblo 'bʋ nɩ 'ʋ, 'bʋ 'ble 'na lɛleyu kʋa, ɛ 'wɩ yɩ, 'mɔ ɛ 'ble kʋa. Kɔ, nyiblo 'bʋ 'ble 'mʋ kʋa, ɛ 'wɩ yɩ, 'na 'Baɩ Nyɩsʋa, -ɛ tɛ 'nɛ- 'mʋ, nɔ- ɛ 'ble kʋa." 21 'Tɩ- -Yusu 'mʋ win a 'mʋ pʋ mɔ mu, -ɛ -bɩ 'a ꞊wlʋ 'mʋɛ bʋ dɩakɩ. Ԑ 'yɩ 'a -nagbopʋ ꞊dedede 'yi kɩ -hlii -nɩ, kɛ- ɛ pɩ ꞊nʋ yɩ, ɛ wɛn: "'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ, nyiblo nɩ 'nɛ- 'a mʋ 'nyɩ. Ԑ nɔ- di 'mʋ 'na yraanyibli -jɩ' pʋ, -ʋ ꞊mʋɛ 'na 'lɩla lɛ." 22 -Ԑ -bɩ ʋ -tʋa 'lɩ 'yilɛtɩtalɛ. Nyiblo a 'dɩ -bɩ -Yusu bʋ di 'nyrɛ ꞊hɛn, 'kɩ 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ, ʋ 'yɩ꞊ɩ -yi. 23 -Nagbopi -bɩ nɩ 'ʋ, -Yusu -nʋɛ -nɩ -tɛɛ. Nɔ- nɩ 'ʋ -Yusu 'hʋɩ bʋ. 24 Ԑ nɔ- Simɔ Piɛlɩ nu -jie, ɛ lee -nɩ, bʋ 'bɛti -Yusu, nyiblo a 'dɩ -bɩ -Yusu ꞊hɛn 'nyrɛ, 25 -nagbopi a 'mʋ 'ɛ hlee 'lɩ -Yusu nʋa', 'ɛ 'bɛti꞊e, ɛ wɛn: "Kʋkɔnyɔ, nyiblo a 'dɩ -bɩ ꞊hɛn 'nyrɛ 'lɩ?" 26 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "'Flɔɔkʋtɩɔ -bʋ, 'n di 'lɩ 'yanu -mɔ 'nyra, nyiblo, 'n di꞊e -nyi, nyiblo a 'mʋ, ɛ nɔ- ꞊nɩɔ," 'ɛ 'du 'flɔɔkʋtɩɔ ye', 'ɛ 'nyra 'lɩ꞊ɩ 'yanu -mɔ, 'ɛ -nyi꞊e Judɩa, -ɛ mɔ Simɔ Yisikalio a 'yu. 27 'Tɩ- Judɩa 'mʋ 'flɔɔkʋtɩɔ a 'mʋ di mɔ mu, -ɛ -bɩ Satan kɔɔ ꞊nɛ win kɩ pɛpɛ. Kɛ- -Yusu pɩ 'kɩ꞊ɩ yɩ, ɛ wɛn: "Pʋ 'lɩ 'klɩ lɛ, dɛ -kɔ -bʋ nu, ꞊mʋ꞊ʋ nu." 28 Nyibli a pɛpɛ -mʋ', -ʋ nɩ 'ʋ dɛdi-tuo a 'mʋ kɩ, 'waa 'yɛɛ ꞊dʋ 'yɩ꞊ɩ -yi, -tɩ -bʋ, -kɔtɩ -Yusu 'ɛ nu 'pʋplɛ lɛ. 29 -Tɛ Judɩa mɔ la 'kɩ 'wliblɛ꞊tunyɔ, 'a -tɩ, -ʋ -bɩ wɛn 'nɩ, -Yusu lee la꞊a nɩ, 'kɩ bʋ mu la lɛ'mimle a diidɛ -tɔ, -ʋ -bɩ wɛn 'nɩ, -ɛ mɔ, -Yusu lee la꞊a nɩ, 'kɩ bʋ -ha 'lɩ 'wliyɛ, bʋ -nyi꞊e ꞊hɩʋɛnnyibli. 30 -Tɛ Judɩa a 'mʋ, ɛ -wɛ 'kɩ 'flɔɔkʋtɩɔ a 'mʋ lɛ, -ɛ -bɩ ti nɩ -do a ti 'yri, ɛ bi 'lɩ -patʋ', 'kɩ 'lɩ halɔ 'nyɩ. 31 -Tɛ Judɩa bi 'kɩ 'lɩ -patʋ', -ɛ -bɩ kɛ- -Yusu pɩ 'kɩ 'a -nagbopʋ yɩ, ɛ wɛn: "-Tɛ ti nɛ -bʋ, 'mɔ -bʋ, -ɛ mɔ -tonyibli a pɛpɛ a Nyiblo, 'na -tɩ a 'yi'bʋalɛ di bi pepe'. 'N di꞊e 'nɩ nu, nyibli 'mʋ Nyɩsʋa a -tɩ a 'yi'bʋalɛ 'ye -wɛ. 32 'Bʋ mɔ, 'nɩ nu dɛ a 'mʋ, -ɛ -bɩ Nyɩsʋa di꞊e 'nɩ nu -wɛ, nyibli 'mʋ 'na -tɩ a 'yi'bʋalɛ 'ye. Ԑ 'tɩɛ ni꞊e nɩ. Ԑ di -nyi 'mʋ ꞊haanbʋnɩɩlɛ, 'kɩ 'ʋ 'a dɩɔnʋ 'hʋɩ. 33 'Na 'yonʋ -na, ti -mʋ', 'n 'tɩɛ di 'nɛ- 'a mʋ 'hʋɩ -hi, ɛ 'yɩ 'kɩ -hʋ de. A di ꞊mʋɔ 'mʋ lɛ. Kɛɛ, -tɩ nɩ -do -mʋ', 'n lee la -Juukʋɛ a ye'nanyʋ, nɔ- 'n di 'a mʋ -lee -nɩ -wɛ. -Tɩ a 'mʋ, ɛ nɔ- -bʋ: -Tɩtɛ 'n mi 'lɩ, a 'yɩ 'lɩ mumuo -wɛ. 34 'N yɩ -nyi 'a mʋ tetebʋ yrayrʋ. Tetebʋ a 'mʋ, ɛ nɔ- -bʋ: Ba nʋnʋɛ -nɩ. -Tɛ 'n nu 'aan nʋɛlɛ, kɛ- ba nu, ba nʋnʋɛ -nɩ -wɛ. 35 'Bʋ mɔ, 'ba nʋnʋɛ -nɩ, -ɛ -bɩ nyibli a pɛpɛ di꞊e 'nɩ yru, -ɛ mɔ, a mɔ 'na -nagbopʋ ꞊nɩɔ." 36 -Ԑ -bɩ Simɔ Piɛlɩ 'bɛti꞊e nɩ, ɛ wɛn: "Kʋkɔnyɔ, -bɩ' -mii yɩ 'lɩ?" -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu꞊o ꞊wɔn, ɛ wɛn: "-Tɛ ti nɛ -bʋ, -tɩtɛ 'n mi 'lɩ, ꞊yɩ 'lɩ 'na ꞊wienkʋkʋɛ -wɛ. Kɛɛ, ti di 'ʋ 'nɩ nyre, -ɛ kɔ 'yri -di 'ʋ 'mʋ ꞊wien -kʋɛ -nɩ." 37 -Ԑ -bɩ Piɛlɩ wɛn: "Kʋkɔnyɔ, 'n -wɛ -mɔ, 'kɩ ꞊bʋ -ha 'na -hʋnhlʋn, 'kɩ 'ʋ -na -ta'. Dɛ- kɔ -tɩ ꞊nɩ pɩ lɛ, -ɛ mɔ, -tɛ ti nɛ -bʋ, 'n 'yɩ 'lɩ -na ꞊wienkʋkʋɛ 'lɩ -wɛ 'lɩ?" 38 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "꞊Bɩ ꞊han-tɩ, -wɛ -mɔ, 'kɩ -bʋ -ha -na -hʋnhlʋn, 'kɩ 'ʋ 'na -ta'? 'N yɩ -mʋ 'nɩ -lee -nɩ, 'tɩ- hapɛ 'mʋ kɛ -nyrɛ da mɔ mu, -di nu 'na -mɔ-gaawɩ nɩ ta, -ɛ mɔ, ꞊yɩ 'mʋ -yi."

Saan 14

1 -Ԑ -bɩ kɛ- -Yusu pɩ ꞊nʋ yɩ, ɛ wɛn: "'Aan ꞊wlɩ 'nɩ 'bie 'lɩ ꞊hlɔn. Ba kuo Nyɩsʋa ꞊wlʋ yɩ, ɛ kɔ, ba kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ. 2 Bʋnɩɩlɛ -hʋʋ 'lɩ 'na 'Baɩ -mɔ nɩ. 'N mi nɩ, 'mʋ 'aan bʋnɩɩlɛ -mɔ -wɛ. 'Bʋ 'yɩ wɛn -tɩ a -tɛɛ 'pa-, 'n 'yɩ wɛn 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ꞊bʋ lee wɛn 'a mɔ꞊ɔ. 3 'Bʋ mɔ, 'nɩ -mu, 'nɩ -wɛ 'aan bʋnɩɩlɛ -mɔ, -ɛ -bɩ 'n di 'lɩ 'nɩ di, 'mʋ 'a mʋ gba, -ɛ di꞊e nu, -tɩtɛ -mʋ', 'n nɩ 'ʋ, a 'mʋ 'ʋ nɩ -wɛ. 4 'Hru, nyiblo di na, 'tɩ- -tɩtɛ -mʋ', 'n nɩ 'ʋ, ɛ 'mʋ 'ʋ nyre, a yi꞊e nɩ." 5 -Ԑ -bɩ kɛ- Toma pɩ꞊ɩ yɩ, ɛ wɛn: "Kʋkɔnyɔ o, -tɩtɛ -mʋ', -mii 'lɩ, -a 'yɩ 'lɩ -yi. -Bɩ' -a -wɛ 'lɩ -ba nu 'hru a yiyie 'lɩ?" 6 -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu꞊o ꞊wɔn, ɛ wɛn: "'Na ꞊gbɛtʋ, 'mɔ -mɔ 'hru, 'mɔ -mɔ -tɩ a -tɛɛ, kɔ, 'mɔ -mɔ 'klɔ yrayrʋ -wɛ. Ԑ 'yɩ nyiblo ꞊dʋ -kɔ, -bʋ mu 'lɩ 'na 'Baɩ -mɔ, 'bʋ pa, 'bʋ 'yɩ 'lɩ 'mʋ 'lɩ -naa -nɩ. 7 'Bʋ mɔ, 'ba yi 'mʋ, -ɛ -bɩ a yi 'na 'Baɩ nɩ -wɛ. Kʋɛ 'kɩ mɔ bʋ, a yi꞊e nɩ, 'a 'ye꞊e -wɛ." 8 -Ԑ -bɩ Filipʋ wɛn: "Kʋkɔnyɔ o, tɔɔ nɛ -a mʋ -na 'Baɩ. ꞊Nɩ tɔɔ nɛ -a mɔ꞊ɔ, -a di kɔ plɔ a bleelɛ." 9 -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu꞊o ꞊wɔn de, ɛ wɛn: "Filipʋ o, 'mɔ -bʋ, ɛ kɔ 'a mʋ 'hʋɛn-, -ʋ -wʋnwlɛn 'hʋɩ, 'mɔ ꞊yɩ -hʋan nɩ yi. Nyiblo 'bʋ 'ye 'mʋ, -ɛ -bɩ ɛ 'ye 'na 'Baɩ nɩ. Dɛ- kɔ -tɩ, ꞊nɩ pɩ 'kɩ lɛ, ꞊bʋ tɔɔ nɛ 'a mʋ 'na 'Baɩ 'lɩ? 10 ꞊Bɩ ꞊nɩ -pʋ꞊ʋ lɩ꞊ɩ ꞊han-tɩ, -ɛ mɔ, 'n kɔ 'na 'Baɩ 'hʋɛn-, -a -mʋɛ nɩ, -a 'wɩ- nyiblo nɩ -do yɩ. -Tɩ -bʋ, 'n yɩ 'aan pɛpɛ -lee -nɩ, ɛ 'yɩ 'na ꞊gbɛtʋ a 'lulɛ-hihie 'pa-, kɛɛ, 'na 'Baɩ a 'lulɛ-hihie ꞊nɩɔ. Ԑ nɔ- nɩ 'ʋ 'mʋ ke', 'ɛ nɛɛ 'lɩ 'mʋ', 'ɛ ni -kʋan. 11 -Tɩ -bʋ, 'n hlɛ, -ɛ mɔ, 'n kɔ 'na 'Baɩ 'hʋɛn-, -a -mʋɛ nɩ, -a 'wɩ- nyiblo nɩ -do yɩ, ba pʋ꞊ʋ ꞊han-tɩ. 'Ba 'yɩ꞊ɩ ꞊han-tɩ -pʋ, 'na pʋpʋwin a -tɩ, -ɛ -bɩ ba pʋ꞊ʋ ꞊han-tɩ, 'na nunu-tɛblɩ a -tɩ. 12 'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ, nyiblo 'bʋ 'kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ, nunu-tɛblɩ 'n ni, ɛ di꞊e 'nɩ nu -wɛ. 'Tɩ- 'a -nɛ nunu-tɛblɩ -mʋ', ɛ di nu, ɛ di 'ʋ 'nɛɛ 'nɩ -hi dɩakɩ, -ɛ nu꞊o, 'kɩ 'n mi 'lɩ 'na 'Baɩ -mɔ, -ɛ di꞊e nu, ɛ 'mʋ 'na nyibli -mʋ', -ʋ ni 'na -kʋan 'klɩ -nyi, ʋ 'mʋ 'na -kʋan nu. 13 -Tɛblɩ a pɛpɛ -mʋ', a di -hʋa, 'kɩ 'lɩ 'na 'nyrɛ 'kwli, 'n di꞊e 'nɩ nu, -ɛ di꞊e nu, 'mɔ -bʋ, -ɛ mɔ Nyɩsʋa a 'Yu, 'mʋ nyibli 'na 'Baɩ a -tɩ a 'yi'bʋbʋa -tɔɔ -nɩ. 14 'Bʋ mɔ, 'ba yɩ dɛ nɩ -hʋɛ, 'kɩ 'lɩ 'na 'nyrɛ 'kwli, 'n di꞊e 'nɩ nu." 15 -Ԑ -bɩ kɛ- -Yusu pɩ 'a -nagbopʋ yɩ de, ɛ wɛn: "'Bʋ mɔ, 'ba nʋɛ 'mʋ, a di 'ʋ 'na tete 'nɩ ꞊tuu -nɩ. 16 Ti -mʋ' -kɔ 'yri 'n di 'lɩ 'na 'Baɩ Nyɩsʋa -mɔ mu, 'n di nyaa ꞊nɛ lɛ, 'kɩ bʋ ya 'a mʋ nyiblo -bɩ yɩ, 'kɩ 'ʋ 'na -ta'. Nyiblo a 'mʋ, ɛ nɔ- mɔ Nyɩsʋa a -Hihiu, -ɛ hlɛ -tɩ a -tɛɛ. Ԑ nɔ- di 'ʋ 'a mʋ ke' nɩ, 'a -nɛ ti, ɛ 'mʋ 'a mʋ -hɛɛ -nɩ. 17 'Klɔ kɩ a nyibli, -ʋ 'yɩ Nyɩsʋa -yi, -Hihiu a 'mʋ, ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ nɩ 'ʋ ꞊nʋ ke', -kɔtɩ ʋ nʋ- mɔ -bɩ, ʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ yru꞊o, 'tɩ- ʋ 'nɩ -mʋɔ꞊ɔ lɩ 'a yiyie lɛ. 'A mʋ -mɔ -bɩ, a yi Nyɩsʋa a -Hihiu a 'mʋ nɩ, -kɔtɩ Nyɩsʋa a -Hihiu a 'mʋ, 'kɩ ɛ nɩ 'lɩ 'a mʋ 'nyɩ, kɔ, ɛ 'mʋ 'ʋ 'a mʋ ke' nɩ -nyrɔwɔ ꞊dʋ. 18 'N 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ꞊bʋ hie 'ʋ 'a mʋ nɩ -do bʋ. Kɛɛ, 'nɩ -mu, 'n kɔ ꞊bʋ di 'nɛ- 'a mʋ 'nyɩ de. 19 Ti ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ -hie, 'klɔ kɩ a nyibli 'mʋ 'na 'yiye 'kee -nɩ. Kɛɛ, 'a mʋ -mɔ -bɩ, a di 'mʋ 'nɩ 'ye, -ɛ nu꞊o, 'n nɩ 'klɔ, 'aan 'mumu, a di nɩ 'klɔ -wɛ. 20 -Nyrɔwɔ a 'mʋ 'bʋ nyre 'ʋ, a di yru꞊o lɛ, -ɛ mɔ, 'n kɔ 'na 'Baɩ 'hʋɛn-, -a -mʋɛ nɩ, -a mɔ dɛ nɩ -do, 'aan 'mumu, a kɔ 'mʋ 'hʋɛn-, -a -mʋɛ nɩ -wɛ, -a mɔ dɛ nɩ -do. 21 Nyiblo 'bʋ nɩ 'ʋ, 'bʋ 'ble 'na tete kʋa, kɔ, 'bʋ yɩ 'ʋ tete a 'mʋ nɩ ꞊tui -nɩ, nyiblo a 'mʋ, nɔ- nʋɛ 'mʋ. Nyiblo -bʋ, -ɛ nʋɛ 'mʋ, 'na 'Baɩ di꞊e 'nɩ -nʋɛ -nɩ -wɛ, 'na 'mumu, 'mʋ꞊ʋ -nʋɛ -nɩ, 'tɩ- 'mʋ꞊ʋ nu, ɛ 'mʋ 'mʋ yru." 22 -Ԑ -bɩ, Judɩa -mʋ', -ɛ 'yɩ Judɩa Yisikalio 'pa-, kɛ- ɛ pɩ꞊ɩ yɩ, ɛ wɛn: "Kʋkɔnyɔ o, -bɩ' -nu, ꞊nɩ pɩ lɛ, -ɛ mɔ, -di꞊e 'nɩ nu, -a 'mʋ -mʋ yru, kɛɛ, ꞊yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, -bʋ nu꞊o, 'klɔ kɩ a nyibli bʋ yru -mʋ?" 23 -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu꞊o ꞊wɔn, ɛ wɛn: "Nyiblo 'bʋ nʋɛ 'mʋ, ɛ kɔ, -tɩ -bʋ, 'n di꞊e -lee -nɩ, 'bʋ yɩ 'ʋ꞊ʋ nɩ ꞊tui -nɩ, 'n di꞊e 'nɩ nu, nyiblo a 'mʋ, ɛ 'mʋ 'mʋ yru. -Ԑ -bɩ 'na 'Baɩ di꞊e 'nɩ -nʋɛ -nɩ, 'tɩ- 'na 'Baɩ a 'mʋ, ɛ kɔ 'mʋ 'hʋɛn-, -a 'mʋ 'lɩ꞊ɩ -mɔ mu, -a 'mʋ 'lɩ꞊ɩ -mɔ nɩ. 24 Nyiblo 'bʋ 'yɩ 'mʋ -nʋɛ -nɩ, ɛ 'nɩ ꞊tuu꞊o 'ʋ 'na win nɩ. -Tɩ -bʋ, 'n yɩ 'a mʋ -lee -nɩ, a yɩ 'wɩn, ɛ 'yɩ 'na ꞊gbɛtʋ a wlɔn bʋ a win 'pa-, kɛɛ, 'na 'Baɩ Nyɩsʋa, nɔ- le 'mʋ, ꞊bʋ lee nɛ 'a mɔ꞊ɔ. 25 -Tɛ 'n 'tɩɛ nɩ mɔ 'a mʋ 'hʋɩ, 'n yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ -dodo. 26 'Na 'Baɩ Nyɩsʋa, nɔ- di 'a mʋ 'a -Hihiu yɩ ya, 'kɩ 'lɩ 'na 'nyrɛ 'kwli. 'A -Hihiu a 'mʋ, ɛ nɔ- di 'a mʋ -tɛblɩ a pɛpɛ -tɔɔ -nɩ, kɔ, -tɩ a pɛpɛ -mʋ', 'n lee nɛ 'a mʋ, ɛ 'mʋ 'lɩ 'a mɔ꞊ɔ 'kwli lɛ pʋ. 27 'N di꞊e 'nɩ nu, a 'mʋ plɔ a bleelɛ kɔ. Plɔ a bleelɛdʋ -mʋ', 'n -kɔ, ɛ nɔ- 'n di 'a mʋ -nyi. Ԑ 'yɩ plɔ a bleelɛdʋ -mʋ', 'klɔ a nyibli yɩ 'waa 'bio lɛ -nyi 'pa-, 'nɩ -nyi꞊e lɩ 'a mɔ꞊ɔ nɩ. 'A -tɩ o, a 'nɩ 'pie 'lɩ hʋannʋ, ɛ kɔ, 'aan ꞊wlɩ 'nɩ 'bie 'lɩ ꞊hlɔn. 28 A 'wɩn nɩ, -tɛ 'n lee nɛ 'a mʋ, -ɛ mɔ: 'N mi nɩ, kɛɛ, 'n di 'nɩ di de, 'kɩ 'nɛ- 'a mʋ 'nyɩ. 'Bʋ mɔ, 'ba nʋɛ wɛn 'mʋ, a di nu wɛn dɔdʋ, -tɛ 'n mi 'lɩ 'na 'Baɩ -mɔ a -tɩ. 'Na 'Baɩ, nɔ- nɩ 'ʋ 'mʋ 'lu yɩ. 29 -Tɛblɩ a pɛpɛ -bʋ, 'n yɩ 'a mɔ꞊ɔ 'nɩ -lee -nɩ -dodo, 'tɩ- ɛ 'mʋ 'lu -mɔ mu. 'Bʋ mɔ, 'bʋ yɩ 'lu -mɔ nɩ mi, -ɛ -bɩ ɛ di bi 'lɩ 'a mʋ 'kwli lɛ, a 'mʋ 'mʋ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ. 30 Ti 'n -kɔ, 'kɩ ꞊bʋ hlee 'lɩ 'a mʋ -mɔ, ɛ 'yɩ -hʋ, -ɛ nu꞊o, 'klɔ -bʋ, 'a nyiblo gbagbʋ Satan, ɛ yɩ 'lɩ 'nɩ di. ꞊Han-tɩ, ɛ 'yɩ 'klɩ -kɔ, 'kɩ 'ʋ 'mʋ kɩ, 31 kɛɛ, 'klɔ kɩ a nyibli blɛɛ yɩ bʋ yru꞊o, -ɛ mɔ, 'n nʋɛ 'na 'Baɩ Nyɩsʋa nɩ. Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, dɛ -mʋ', 'na 'Baɩ lee 'mʋ, ꞊bʋ nu, 'mʋ꞊ʋ nu. 'A -tɩ o, ba 'du ye', -a 'mʋ mu."

Saan 15

1 Kɛ- -Yusu pɩ 'a -nagbopʋ yɩ, ɛ wɛn: "'Mɔ -bʋ, 'mɔ -mɔ ꞊haantugbɛ, 'a mʋ -mʋ', -ʋ mɔ 'na nyibli, 'a mɔ tugbɛ a 'mʋ, 'a babʋɩ, 'na 'Baɩ Nyɩsʋa, nɔ- mɔ tugbɛ a 'mʋ, 'a 'dʋdɔnyɔ. 2 'A -nɛ bʋba 'bʋ nɩ 'ʋ, 'bʋ 'yɛ nɩ tʋ, 'dʋdɔnyɔ a 'mʋ, ɛ yɩ 'ʋ꞊ʋ 'nɩ 'bɛ, kɔ, 'a -nɛ bʋba, 'bʋ yɩ nɩ tʋɩ, ɛ kɔ bʋ -pa꞊a 'hʋɩ lɛ, -ɛ di꞊e nu, ɛ 'mʋ 'ʋ yɩ 'sii -nɩ, ɛ 'mʋ tʋ dɩakɩ. 3 'A mʋ -mɔ -bɩ, -tɩ -mʋ', 'n tɔɔ nɛ 'a mʋ, ɛ nu꞊o nɩ, 'a 'sii 'ʋ yɩ. 4 Ba 'cibi 'ʋ, ba kʋɛ 'lɩ 'mʋ bʋ, ꞊wɩ yɩ, -tɛ 'n -nu, 'n kɔ 'a mʋ 'hʋɛn-, ꞊a -mʋɛ. 'Bʋ mɔ, bʋba 'bʋ 'yɩ 'lɩ tugbɛ 'kwli bʋ -kʋɛ, -ɛ -bɩ ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ bʋ tʋ ɛ nɩ -do. Kɛ- nɩ -do, ɛ ꞊ti 'mʋ, 'kɩ 'ʋ 'a mʋ -mɔ. 'Bʋ mɔ, 'ba 'yɩ 'lɩ 'mʋ bʋ -kʋɛ, a 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ba nu 'na -kʋan. 5 'Mɔ -mɔ tugbɛ, 'a mɔ 'a babʋɩ. 'Bʋ mɔ, nyiblo 'bʋ kʋɛ 'lɩ 'mʋ 'kwli bʋ, 'tɩ- ɛ kɔ 'mʋ 'hʋɛn-, ꞊ba -mʋɛ, nyiblo a 'mʋ, ɛ 'wɩ- bʋba -mʋ' yɩ, -ɛ tʋɩ -tɛɛ, ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ, nyiblo -mʋ', -ɛ ni 'na -kʋan -tɛɛ. 'Bʋ mɔ, 'ba 'yɩ 'lɩ 'mʋ bʋ -kʋɛ, 'a mʋ nɩ -do, a 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ba nu ꞊dedede. 6 'Bʋ mɔ, nyiblo 'bʋ 'yɩ 'lɩ 'mʋ' bʋ -kʋɛ, Nyɩsʋa di pʋ꞊ʋ 'wan, -wɛn tibabʋɩ -mʋ', ʋ 'bɛ 'ʋ lɛ, 'tɩ- ʋ pʋ 'wan lɛ, -ɛ di꞊e nu, 'bʋ -ma, ʋ 'mʋ꞊ʋ lɛ 'kukue -nɩ, ʋ 'mʋ꞊ʋ 'tɔ pʋ. 7 'Bʋ mɔ, 'ba kʋɛ 'lɩ 'mʋ' bʋ, kɔ, 'ba 'ble 'na tɔɔwin kʋa, 'kɩ 'lɩ 'aan ꞊wlɩ kɩ, -ɛ -bɩ ba -hʋa Nyɩsʋa 'a -nɛ ꞊dedede, ɛ 'mʋ 'a mɔ꞊ɔ -nyi. 8 'Bʋ mɔ, 'ba 'cibi 'ʋ 'na -kʋan a nunuo -tɛɛ, -ɛ -bɩ a di꞊e nyibli 'nɩ -tɔɔ -nɩ, -ɛ mɔ, 'a mʋ -mɔ 'na -nagbopʋ. Dɛ a 'mʋ, nɔ- di꞊e nu, nyibli 'mʋ 'na 'Baɩ Nyɩsʋa -tɩ a 'yi'bʋalɛ -nyi. 9 'N nʋɛ nɛ 'a mʋ nɩ, ꞊wɩ yɩ, -tɛ 'na 'Baɩ Nyɩsʋa -nu, 'ɛ nʋɛ 'mʋ. Ba 'tɩɛ ba kʋɛ 'lɩ 'mʋ' bʋ, -ɛ di꞊e nu, a 'mʋ꞊ʋ yi, -ɛ mɔ, 'n nʋɛ nɛ 'a mʋ nɩ. 10 'Bʋ mɔ, 'ba yɩ 'ʋ 'na tete nɩ ꞊tui -nɩ, -ɛ -bɩ a di꞊e 'nɩ yi 'a -nɛ ti, -ɛ mɔ, 'n nʋɛ nɛ 'a mʋ nɩ, ꞊wɩ yɩ, -tɛ 'n -nu, 'nɩ ꞊tuu 'ʋ Nyɩsʋa a tete 'ʋ, 'nɩ yi꞊e, -ɛ mɔ, ɛ nʋɛ 'mʋ nɩ, 'a -nɛ ti. 11 'N yɩ 'a mʋ -tɩ a pɛpɛ -bʋ 'nɩ -lee -nɩ, -ɛ di꞊e nu, -tɛ 'n ni dɔdʋ a nunuo, a 'mʋ lɛ nu -wɛ, kɔ, 'aan dɔdʋ a 'mʋ, ɛ 'mʋ ꞊cɛ. 12 Ba 'ye, -tɩ -bʋ, 'n yɩ 'a mʋ lee -nɩ, ɛ nɔ- -bʋ: Ba nʋnʋɛ -nɩ, ꞊wɩ yɩ, -tɛ 'n -nu, 'nɩ nʋɛ nɛ 'a mʋ. 13 Nʋɛlɛ gbagbʋ -mʋ', -ɛ -hi 'ʋ nʋɛlɛ a pɛpɛ 'ʋ, ɛ nɔ- mɔ, nyiblo bʋ -ha 'a dɩɔnʋ a -hʋnhlʋn, 'kɩ 'ʋ 'a 'bio a wʋwa a -ta'. 14 -Tɩ -bʋ, 'n yɩ 'a mʋ lee -nɩ, 'ba yɩ꞊ɩ nɩ ni, -ɛ -bɩ a mɔ 'na nɩnatumupʋ ꞊nɩɔ. 15 'Nɩ -daa꞊a 'kɩ 'a mʋ 'na -kʋannunyibli nɩ de, -kɔtɩ dɛ -mʋ', -kʋannunyɔ a 'masɛ ni, -kʋannunyɔ a 'mʋ, ɛ 'yɩ꞊ɩ -yi. 'N dɛɛ nɛ 'a mʋ 'na nɩnatumupʋ. A yi dɛ a 'mʋ nɩ, -kɔtɩ -tɩ a pɛpɛ -mʋ', 'na 'Baɩ Nyɩsʋa tɔɔ 'mʋ, 'n tɔɔ nɛ 'a mɔ꞊ɔ nɩ. 16 Ԑ 'yɩ 'a mʋ 'pa-, a 'yɩ 'lɩ 'mʋ 'lɩ -ha, 'kɩ ꞊bʋ mɔ 'aan Kʋkɔnyɔ. Kɛɛ, 'mɔ -ha 'lɩ 'a mʋ, 'kɩ ba kʋɛ 'mʋ ꞊wien, 'nɩ lee nɛ 'a mʋ, 'kɩ ba mu 'na -kʋan nu -wɛ. -Kʋan -mʋ', a di nu, ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ mɔ dadʋ a -kʋan. 'A -nɛ dɛ, a di 'na 'Baɩ Nyɩsʋa -hʋa, 'kɩ 'lɩ 'na 'nyrɛ 'kwli, ɛ di 'a mɔ꞊ɔ 'nɩ -nyi. 17 'A -tɩ o, dɛ -mʋ', 'n -hʋɛ 'a mʋ, ɛ nɔ- mɔ: Ba nʋnʋɛ -nɩ." 18 Kɛ- -Yusu pɩ de, ɛ wɛn: "'Klɔ a nyibli 'bʋ yraa nɛ 'a mʋ, ba kɔ 'a yiyie, -ɛ mɔ, 'mɔ -mɔ yɩ-hɛnyiblo, ʋ yraa -nɩ, 'tɩ- 'ʋ mu 'a mʋ yraa mɔ. 19 'Bʋ mɔ, 'ba mɔ wɛn 'klɔ a nyibli, 'klɔ a nyibli di nʋɛ wɛn 'aan dɛ, -ɛ nu꞊o, 'kɩ a di wɛn 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ nɩ. Kɛɛ, ɛ 'yɩ 'mʋ lɛ -nɩ. 'Na ꞊gbɛtʋ, 'mɔ -ha 'lɩ 'a mʋ 'klɔ a nyibli 'nyɩ, 'nɩ pʋ 'a mʋ 'kɩbɩa kɩ. A 'yɩ kɩ 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ -nɩ. Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, 'ʋ yraa nɛ 'a mʋ. 20 -Tɩ -bʋ, 'n lee la 'a mʋ, ɛ 'nɩ 'hruo 'lɩ 'a mʋ -mɔ. Ԑ nɔ- mɔ: -Kʋannunyɔ ꞊dʋ 'yɩ 'ʋ 'a 'masɛ 'lu yɩ -nɩ. Dɛ ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ, ɛ nɔ- mɔ, nyibli -mʋ', -tɛ ʋ naa 'ʋ, 'ʋ ꞊tu 'mʋ ꞊hɩʋɛn, 'kɩ ʋ di 'ʋ -naa -nɩ, ʋ 'mʋ 'a mʋ ꞊hɩʋɛn ꞊tu -wɛ. Nyibli -mʋ', -ʋ ꞊tui 'ʋ 'na tɔɔwin 'ʋ, ʋ kɔ bʋ ꞊tuu 'ʋ 'aan tɔɔwin 'ʋ -wɛ. 21 'Bʋ yɩ 'a mʋ ꞊hɩʋɛn nɩ ꞊tui, ba yi꞊e, -ɛ mɔ, -tɛ a mɔ 'na -nagbopʋ a -tɩ ꞊nɩɔ. 'Tɩ-, 'na 'Baɩ -bʋ, -ɛ tɛ 'nɛ- 'mʋ 'klɔ kɩ, ʋ 'yɩ꞊ɩ -yi. 22 'Bʋ mɔ, 'nɩ 'yɩ wɛn 'nɛ- -di, 'nɩ 'yɩ wɛn ꞊nʋ Nyɩsʋa a -tɩ -lee -nɩ, Nyɩsʋa 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ yɛɛ wɛn ꞊nʋ -tɩ, 'kɩ 'ʋ 'waa dɛ 'kuku -mʋ', ʋ -nu a -ta'. Kɛɛ, dɛ -bʋ, 'n -di, 'n lee ꞊nʋ Nyɩsʋa a -tɩ, 'bʋ 'tɩɛ yɩ dɛ 'kuku nɩ ni, ʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ kɔ 'hru, 'kɩ bʋ ꞊ta Nyɩsʋa -jɩ'. 23 Nyiblo -bʋ, -ɛ yraa 'mʋ, ɛ yraa 'na 'Baɩ nɩ -wɛ. 24 'Bʋ mɔ, 'nɩ 'yɩ -hʋan 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ ꞊wlɩlɛkɛɛdɛ ꞊dʋ nɩ -nii -nɩ, nyiblo ꞊dʋ 'yɩ -hʋan nɩ ni, -ɛ -bɩ Nyɩsʋa 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ yɛɛ ꞊nʋ -tɩ, 'kɩ 'ʋ 'waa dɛ 'kuku -mʋ', ʋ -nu a -ta'. Kɛɛ, ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ -mʋ', 'n nuu 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ, ʋ 'ye꞊e nɩ, kɛɛ, kɛ- ɛ 'nɩ 'mʋ, 'n kɔ 'na 'Baɩ 'hʋɛn-, 'ʋ yraa nɛ -a mʋ. 25 -Tɛblɩ a 'mʋ, -ɛ mi 'lu -mɔ, ɛ mi 'lu -mɔ, -ɛ di꞊e nu, -tɩ -mʋ', 'waa 'baɩnʋ 'crɩɩ la 'lɩ Nyɩsʋacrɩɛn 'kwli, ɛ 'mʋ -nue -nɩ. -Tɩ a 'mʋ, ɛ nɔ- -bʋ: ꞊Han-tɩ ꞊hɔn, 'n 'yɩ ꞊dedede -nu, ʋ yraa 'mʋ nɩ." 26 Kɛ- -Yusu pɩ ꞊nʋ yɩ de, ɛ wɛn: "Nyiblo -mʋ', -ɛ di 'a mʋ -hɛɛ -nɩ, ɛ di 'nɩ di. 'Kɩ ɛ di 'lɩ 'na 'Baɩ -mɔ -hɔn. 'Bʋ mɔ, 'nɩ mu 'lɩ 'na 'Baɩ -mɔ, 'n kɔ ꞊bʋ ya 'a mʋ nyiblo a 'mʋ yɩ. Nyiblo a 'mʋ, ɛ nɔ- mɔ Nyɩsʋa a -Hihiu. Ԑ nɔ- di nyibli -tɩ a -tɛɛ -tɔɔ -nɩ. 'Bʋ mɔ, 'bʋ -di, ɛ di 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ, nyiblo a 'dɩ -bɩ 'n pa 'mʋ. 27 'A mʋ -mɔ -bɩ, a di꞊e 'nɩ hla -wɛ, nyiblo a 'dɩ -bɩ 'n pa 'mʋ, -ɛ nu꞊o, kʋɛ la 'lɩ 'na -kʋan a -wlu꞊tuulɛ 'yie bʋ, a kɔ 'mʋ 'hʋɛn-, -a mʋ nɩnɛ 'hʋɩ.

Saan 16

1 'N yɩ 'a mʋ -tɩ a 'mʋ 'nɩ -lee -nɩ, -ɛ di꞊e nu, ꞊hɩʋɛn a 'mʋ, 'a 'yiyeti a 'mʋ, 'bʋ nyre 'ʋ, a 'nɩ ꞊ha 'na ꞊wlʋ a yɩkuolɛ 'kee -nɩ. 2 Ʋ di bla 'a mʋ Nyɩsʋa a 'kayo blɛ. Ti di 'ʋ 'nɩ nyre -wɛ, -ɛ kɔ 'yri nyibli -mʋ', -ʋ di 'a mʋ lɛ 'lɩla -nɩ, ʋ di꞊e hla, -ɛ mɔ, ɛ mɔ Nyɩsʋa a -kʋan ꞊nɩɔ, 'ʋ ni꞊e. 3 Kɛ- ʋ di 'a nunuo nu, -tɛ ʋ 'yɩ 'na 'Baɩ -yi, ɛ kɔ, -tɛ ʋ 'yɩ 'mʋ -yi a -tɩ. 4 Kɛɛ, 'n yɩ 'a mʋ -tɩ a 'mʋ nɩ -lee -nɩ, -ɛ di꞊e nu, ti -mʋ' -kɔ 'yri ʋ di -tɛblɩ a 'mʋ nu, ɛ 'mʋ 'lɩ 'a mʋ 'kwli lɛ bi, -ɛ mɔ, 'n lee nɛ 'a mʋ nɩ." "Kʋɛ la 'lɩ bʋ, 'n 'yɩ la 'a mʋ -tɩ a 'mʋ 'nɩ -lee -nɩ, -ɛ nu꞊o, 'kɩ 'n nɩ la 'lɩ 'a mʋ 'nyɩ. 5 -Tɛ ti nɛ -bʋ, 'n mi nɩ. Nyiblo -mʋ', -ɛ lee 'nɛ- 'mʋ -tʋtʋ kɩ, ɛ nɔ- kɔ 'hʋɩ 'n mi 'lɩ. Kɛɛ, 'kɩ 'lɩ 'a mʋ 'nyɩ, nyiblo ꞊dʋ 'nɩ 'bɛti꞊e 'mʋ, -ɛ mɔ: -Bɩ' -mi yɩ 'lɩ? 6 'Aan ꞊wlɩ 'mʋɛ bʋ, -tɛ 'n lee nɛ 'a mʋ, -ɛ mɔ, 'n di 'nɩ mu a -tɩ. 7 Kɛɛ, ba pʋ꞊ʋ ꞊han-tɩ, ɛ di nɔɔ 'ʋ lɛ, 'kɩ 'ʋ 'a mʋ -mɔ, 'kɩ ꞊bʋ mu, -ɛ nu꞊o, 'bʋ mɔ, 'nɩ 'yɩ -mu, -ɛ -bɩ nyiblo -mʋ', -ɛ di wɛn 'a mʋ -hɛɛ -nɩ, -ɛ mɔ, Nyɩsʋa a -Hihiu, ɛ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ di 'nɛ- 'a mʋ -mɔ. Kɛɛ, 'bʋ mɔ, 'nɩ -mu, 'n di 'a mɔ꞊ɔ yɩ 'nɩ ya. 8 'Bʋ mɔ, 'bʋ -di, ɛ di 'klɔ a nyibli 'nɩ -tɔɔ -nɩ, -ɛ mɔ, ʋ ni dɛ 'kuku, 'tɩ- ɛ 'mʋ ꞊nʋ 'hru -tɔɔ -nɩ, -ɛ 'sii 'ʋ yɩ, ɛ kɔ -bati -mʋ', Nyɩsʋa di pʋ 'hʋɛn-. 9 Dɛ 'kuku -mʋ', nyibli ni, ɛ di ꞊nʋ -tɔɔ -nɩ, ɛ nɔ- mɔ, bʋ 'yɩ 'mʋ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ. 10 Ʋ di꞊e 'nɩ 'ye, -ɛ mɔ, 'na 'hru 'sii 'ʋ yɩ, -kɔtɩ 'kɩ 'n mi 'lɩ 'na 'Baɩ -mɔ, 'kɩ a 'yɛ nɩ di 'kɩ 'mʋ nɩ 'ye de. 11 'Ya 'ʋ 'lu de, -bati -mʋ', Nyɩsʋa di ꞊nʋ lɛ -pʋʋ -nɩ, ɛ nɔ- mɔ -bati -mʋ', -ɛ klɔ 'klɔ -bʋ, 'a nyiblo gbagbʋ Satan. 12 'N kɔ -tɛblɩ -hʋɔhʋɩ, ꞊bʋ lee nɛ 'a mʋ de, kɛɛ, -tɛ ti nɛ -bʋ, a 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ba kɔ 'a lɛyuyruo, -kɔtɩ ɛ -hi 'aan 'lulɛ-hihie wlɔn. 13 Nyɩsʋa a -Hihiu, -ɛ yɩ nyibli -tɩ a -tɛɛ -lee -nɩ, 'bʋ mɔ, 'bʋ -di, ɛ di꞊e 'nɩ nu, a 'mʋ -tɩ a -tɛɛ a 'mʋ lɛ yru pɛpɛ. -Tɩ -mʋ', ɛ di 'a mʋ -lee -nɩ, ɛ 'yɩ 'a ꞊gbɛtʋ a wlɔn bʋ a win 'pa-, kɛɛ, -tɩ -mʋ', 'a 'mumu, ɛ di 'wɩn, ɛ nɔ- ɛ di 'a mʋ -lee -nɩ, kɔ, -tɛblɩ -mʋ', -ɛ di -hʋan 'lu -mɔ mu, 'a pɛpɛ a 'mʋ, ɛ nɔ- ɛ di 'a mʋ -tɔɔ -nɩ. 14 Ԑ di tɔɔ nyibli 'na -tɩ a 'yi'bʋalɛ, -ɛ nu꞊o, -tɩ -mʋ', 'n di Nyɩsʋa a -Hihiu -lee -nɩ, ɛ nɔ- ɛ di 'wɩn, 'tɩ- ɛ di 'a mʋ -lee -nɩ. 15 -Tɛblɩ a pɛpɛ, 'na 'Baɩ -kɔ, 'mɔ kɔ꞊ɔ -wɛ. Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, 'nɩ hla꞊a, -ɛ mɔ, -tɩ -mʋ', 'n di Nyɩsʋa a -Hihiu -lee -nɩ, ɛ nɔ- ɛ di 'wɩn, 'tɩ- ɛ di 'a mʋ -lee -nɩ." 16 "Ti ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ -hie, a 'mʋ 'na 'yiye 'kee -nɩ, 'bʋ -hi, ɛ di gba ti gbi, 'tɩ- a 'mʋ 'mʋ 'ye de." 17 'Kɩ 'lɩ ʋ nɩ -do a 'mʋ 'nyɩ, kɛ- 'a -nagbopʋ -bɩ pɩ, 'ʋ yɩ lɛ 'bɛti -nɩ: "Dɛ a 'dɩ -bɩ, dɛ a 'mʋ, ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ 'lɩ, -tɛ ɛ pɩ lɛ, -ɛ mɔ: Ti ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ -hie, a 'mʋ 'na 'yiye 'kee -nɩ, 'bʋ -hi, ɛ di gba ti gbi, 'tɩ- a 'mʋ 'mʋ 'ye de? Dɛ- kɔ -tɩ, 'ɛ pɩ lɛ de, -ɛ mɔ: A 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ ba 'ye 'mʋ, -ɛ nu꞊o, 'kɩ 'n mi 'lɩ 'na 'Baɩ -mɔ? 18 Ti gbi a 'mʋ, -kɔtɩ ɛ -hla, dɛ- ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ 'lɩ? -Tɩ a 'mʋ, ɛ -hla, -a 'nɩ -yru꞊o lɩ꞊ɩ lɛ." 19 -Tɛ -Yusu yru꞊o, -ɛ mɔ, ʋ -hʋɛ bʋ 'bɛti꞊e, -ɛ -bɩ, ɛ -tʋa 'waa leelɛ, ɛ wɛn: "'N lee nɛ 'a mʋ nɩ, -ɛ mɔ: 'Kɩ 'lɩ ti gbi 'kwli, a 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ ba 'ye 'mʋ, 'tɩ-, 'tɩ- 'kɩ 'lɩ ti -bɩ 'kwli, a 'mʋ 'mʋ 'ye de. ꞊Bɩ dɛ a 'mʋ, ɛ nɔ- kɔ kɩ a yɩ 'ʋ 'aan dɩɔnʋ lɛ 'bɛti -nɩ? 20 'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ, -ɛ mɔ, a di 'nɩ we, ɛ kɔ, a 'mʋ nyaɩ lɛ nu, kɛɛ, 'klɔ a nyibli di nu dɔdʋ, 'a mʋ mɔ -bɩ, 'aan ꞊wlɩ 'mʋ bʋ 'mʋɛ. Kɛɛ, 'bʋ -hie ti gbi, -ɛ -bɩ a di -tʋa dɔdʋ a nunuo de. 21 ꞊Bʋ pʋ꞊ʋ -ŋlanʋgba a dɛ yɩ: -Ŋlanʋgba, 'bʋ yɩ ꞊gbla mɔ nɩ mi, -ɛ -bɩ 'a ꞊wlʋ yɩ 'mʋɛ bʋ, 'kɩ 'ʋ ꞊hɩʋɛn -mʋ', ɛ di 'ye a -ta'. Kɛɛ, 'bʋ ꞊gbla, -ɛ -bɩ ꞊hɩʋɛn -mʋ', ɛ yɩ wɛn 'ye, 'a -tɩ -hru꞊o -mɔ. -Ԑ -bɩ ɛ ni dɔdʋ, -tɛ ɛ -nu, 'ɛ pʋ 'nɛ- 'yu yrayrʋ 'klɔ -mɔ. 22 Kɛ- ɛ ꞊ti 'mʋ -wɛ, 'kɩ 'ʋ 'a mʋ -mɔ. -Tɛ ti nɛ -bʋ, 'aan ꞊wlɩ 'mʋɛ bʋ, ꞊hɩʋɛn a 'yiye a -tɩ. Kɛɛ, 'n kɔ 'a mʋ 'hʋɛn-, -a di 'nɩ 'yiye -nɩ de. 'Bʋ mɔ, ꞊ba 'yiye -nɩ, a di nu dɔdʋ, 'tɩ- nyiblo ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, bʋ nu꞊o, ba 'kee dɔdʋ a 'mʋ, 'a nunuo. 23 Ti a 'mʋ 'bʋ nyre 'ʋ, -ɛ -bɩ a di 'kee 'na lɛ'bɛtilɛ de, -ɛ nu꞊o, a di -tɛblɩ a pɛpɛ a 'mʋ lɛ 'nɩ yru. 'N yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ, -tɛblɩ a pɛpɛ -mʋ', a di 'na 'Baɩ -hʋa, 'kɩ 'lɩ 'na 'nyrɛ 'kwli, ɛ di 'a mɔ꞊ɔ 'nɩ -nyi. 24 Kʋɛ la 'lɩ bʋ, -bʋ yɛ ti -bʋ kɩ, a 'yɛɛ 'na 'Baɩ ꞊dedede nɩ -hʋɛ, 'kɩ 'lɩ 'na 'nyrɛ 'kwli. 'Bʋ mɔ, 'ba yɩ dɛ nɩ -hʋɛ, -ɛ -bɩ ba -hʋa꞊a 'na 'Baɩ. Ԑ di 'a mɔ꞊ɔ 'nɩ -nyi, -ɛ di꞊e nu, 'aan dɔdʋ 'mʋ ꞊cɛ." 25 "-Tɩ a pɛpɛ -bʋ, 'n lee nɛ 'a mʋ, 'kɩ 'n naa 'lɩ 'ledʋɩ 'kwli, 'nɩ hla꞊a. Ti di 'ʋ 'nɩ nyre, -ɛ kɔ 'yri 'n 'yɛ nɩ di 'ledʋɩ nɩ nu, 'n 'yɛ nɩ di 'lɩ 'a mʋ -mɔ nɩ -hlee -nɩ, kɛɛ, -tɛblɩ -mʋ', -ɛ kʋɛ 'ʋ 'na 'Baɩ kɩ bʋ, 'n di yrue nɛ 'a mɔ꞊ɔ' lɛ -tɛɛ. 26 Ti a 'mʋ, 'bʋ nyre 'ʋ, a di -hʋa 'na 'Baɩ -tɛblɩ, 'kɩ 'lɩ 'na 'nyrɛ 'kwli. 'Na 'mumu, 'n 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ꞊bʋ -hʋa꞊a ꞊dedede, 'kɩ 'ʋ 'aan -ta', kɛɛ, 'aan ꞊gbɛtʋ 'a mʋ di꞊e -tɛblɩ lɛ -hʋa, 27 -kɔtɩ 'na 'Baɩ a 'mʋ, ɛ nʋɛ nɛ 'a mʋ nɩ, -ɛ nu꞊o, a nʋɛ 'mʋ nɩ -wɛ, 'tɩ- 'a kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ, -ɛ mɔ, 'kɩ 'n -hɔn 'lɩ Nyɩsʋa -mɔ. 28 'Kɩ 'n -hɔn 'lɩ 'na 'Baɩ -mɔ, 'nɩ di 'nɛ- 'klɔ kɩ. -Tɛ ti nɛ -bʋ, 'n mi 'nɛ- 'klɔ kɩ -hɔn mɔ, 'mʋ 'lɩ 'na 'Baɩ -mɔ mu." 29 -Ԑ -bɩ 'a -nagbopʋ ꞊tu꞊o ꞊wɔn, ʋ wɛn: "'Ye kɛ, -tɛ ti nɛ -bʋ, -tɛ -yɛ' nɩ hlee 'lɩ 'ledʋɩ 'kwli, 'a -tɩ, -tɩ -mʋ', -hlɛ, -a yrui꞊e' lɛ -tɛɛ. 30 -A yi 'kɩ꞊ɩ nɩ, -ɛ mɔ, 'ye ꞊bɩɩ nyiblo 'yɩ -mʋ dɛ 'bɛti -nɩ, dɛ -mʋ', ɛ -hʋɛ, ɛ nɩ ke', ꞊nɩ -wɛ 'a yiyie -mɔ. Ԑ nɔ- kɔ -tɩ, ꞊a yi꞊e, -ɛ mɔ 'kɩ -hɔn 'lɩ Nyɩsʋa -mɔ." 31 -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn: "꞊Bɩ a yi 'kɩ꞊ɩ nɩ, -ɛ mɔ, 'kɩ 'n -hɔn 'lɩ Nyɩsʋa -mɔ? 32 'A -tɩ 'kɩ, ti di 'ʋ 'nɩ nyre, 'tɩ- ɛ mɔ, ɛ -wɛ 'ʋ nyinyre -mɔ, -ɛ kɔ 'yri 'aan pɛpɛ a di -gbɛ, 'a -nɛ nyiblo 'bʋ nɩ 'ʋ, ɛ 'mʋ 'lɩ 'a -nɛ 'kayu bʋ mu, a 'mʋ 'ʋ 'mɔ nɩ -do bʋ -hie. Kɛɛ, 'n 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ, ꞊bʋ nu -do, -ɛ nu꞊o, 'kɩ 'na 'Baɩ nɩ mɔ 'mʋ 'hʋɩ. 33 'N lee nɛ 'a mʋ -tɩ a pɛpɛ a 'mʋ nɩ, -ɛ di꞊e nu, 'a mʋ -mʋ', -ʋ kɔ 'mʋ 'hʋɛn-, -ʋ -mʋɛ, a 'mʋ kɩbʋwɛɛnlɛ kɔ. 'Kɩ 'nɛ- 'klɔ -bʋ kɩ, a di 'ye ꞊hɩʋɛn. Kɛɛ, 'aan ꞊wlɩ 'nɩ 'bie 'lɩ ꞊hlɔn, -ɛ nu꞊o, 'n -wɛ 'klɔ -bʋ 'a 'klɩ bʋ nɩ."

Saan 17

1 'Tɩ- -Yusu 'mʋ 'kɩ -yrɛ mɔ mu, -ɛ -bɩ ɛ 'du 'lu ye', 'ɛ ta 'lɩ yakɔ 'kwli lɛ, ɛ wɛn: "'Na 'Baɩ o, ti nyre 'ʋ nɩ, 'kɩ 'mɔ -bʋ, -ɛ mɔ -na 'Yu, -bʋ nu꞊o, nyibli bʋ 'ye 'na -tɩ a 'yi'bʋalɛ, -ɛ di꞊e nu, 'mʋ ꞊nʋ -na -tɩ a 'yi'bʋalɛ -tɔɔ -nɩ -wɛ. 2 -Nyi 'mʋ 'klɩ, 'kɩ 'ʋ -tonyibli a pɛpɛ kɩ, -ɛ di꞊e nu, nyibli a pɛpɛ -bʋ, -nyi 'mʋ, 'mʋ ꞊nʋ 'klɔ yrayrʋ -mʋ', -ɛ 'yɛ nɩ -wɛ 'lɩ -nyi. 3 'Klɔ yrayrʋ a 'mʋ, ɛ nɔ- mɔ bʋ yi -mʋ, -mɔ -mʋ', -ɛ mɔ -tɛɛ a Nyɩsʋa nɩ -do, ɛ kɔ, bʋ yi 'mʋ -wɛ, 'mɔ -bʋ, -ɛ mɔ -Yusu 'Klɩsʋ, -lee 'nɛ- 'klɔ kɩ. 4 -Tɛ 'n nɩ 'nɛ- 'klɔ kɩ, 'n tɔɔ nyibli -na -tɩ a 'yi'bʋalɛ nɩ. -Kʋan -mʋ', -nyi la 'mʋ, ꞊bʋ nu, 'n -yra꞊a 'lu nɩ. 5 -Ԑ -bɩ 'kɩ, 'na 'Baɩ o, wɛn, 'kɩ ꞊bʋ di 'lɩ -mʋ 'hʋɩ de, 'mʋ -tɩ a 'yi'bʋalɛ kɔ. Ti -mʋ', -ɛ kɔ 'yri 'n nɩ la 'ʋ -mʋ 'hʋɩ, -tɩ a 'yi'bʋalɛ nɩ -do -mʋ', 'n kɔ la, 'tɩ- 'klɔ 'mʋ la nue mɔ mu, -nyi 'mʋ -tɩ a 'yi'bʋalɛ a 'mʋ de. 6 Nyibli -mʋ', -ʋ nɩ la 'lɩ 'klɔ 'ka 'kwli, -ha 'lɩ ꞊nʋ nɩ, ꞊nɩ -nyi 'mʋ ꞊nʋ, ꞊nɩ nu꞊o, nyibli a 'mʋ, 'ʋ yi -mʋ. -Mɔ kɔ nyibli a 'mʋ, ꞊nɩ -ha 'lɩ ꞊nʋ, ꞊nɩ -nyi 'mʋ ꞊nʋ, 'ʋ ꞊tui 'ʋ -na win. 7 Ʋ yi 'kɩ꞊ɩ nɩ, -ɛ mɔ, 'a -nɛ dɛ, -nyi 'mʋ, 'kɩ ɛ -hɔn 'lɩ -mʋ -mɔ. 8 Win -bʋ, ꞊tu 'mʋ wlɔn, ɛ nɔ- 'n tɔɔ ꞊nʋ, 'ʋ 'ble꞊e kʋa -tɛɛ. Ʋ yru꞊o nɩ, -ɛ mɔ, 'kɩ 'n -hɔn 'lɩ -mʋ -mɔ, kɔ, 'ʋ yi꞊e -tɛɛ, -ɛ mɔ, -mɔ lee 'nɛ- 'mʋ 'klɔ kɩ. 9 Nyibli a 'mʋ, ʋ nʋ- kɔ -tɩ, 'nɩ dɛ -mʋ. 'Nɩ -da꞊a lɩ -mʋ, 'kɩ 'ʋ 'klɔ kɩ a nyibli -mʋ', -ʋ 'yɩ -mʋ -yi a -ta'. Kɛɛ, nyibli -bʋ, -nyi 'mʋ, ʋ nʋ- kɔ -tɩ, 'nɩ dɛ -mʋ, -ɛ nu꞊o, -mɔ kɔ ꞊nʋ. 10 'A -nɛ dɛ, kɔ 'a -nɛ nyiblo 'n -kɔ, -mɔ kɔ ꞊nʋ, mɔ, 'a -nɛ dɛ, kɔ 'a -nɛ nyiblo, -kɔ, 'mɔ kɔ ꞊nʋ -wɛ. Ʋ nʋ- ni꞊e, nyibli 'ʋ yɩ 'na -tɩ a 'yi'bʋalɛ 'ye. 11 Ti ꞊dʋ 'yɩ 'lɩ -hie, 'mʋ 'nɛ- 'klɔ -bʋ kɩ -hɔn, 'mʋ 'lɩ -mʋ -mɔ di. Kɛɛ, ʋ nʋ- -mɔ -bɩ, 'kɩ ʋ 'tɩɛ di 'nɛ- 'klɔ -bʋ kɩ nɩ. 'Na 'Baɩ Nyɩsʋa, nu 'klɩ -mʋ', -nyi 'mʋ, -bʋ ꞊tu ꞊nʋ 'yie, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ -mʋɛ, ꞊wɩ yɩ, -tɛ 'n kɔ -mʋ 'hʋɛn-, -a -nu, ꞊a -mʋɛ. 12 Ti a pɛpɛ -bʋ, 'n -hi 'nɛ- ꞊nʋ 'nyɩ, 'n ꞊tui la ꞊nʋ 'yie, 'kɩ 'lɩ -na 'klɩ -mʋ', -nyi 'mʋ 'kwli. 'N ꞊tu ꞊nʋ 'yie nɩ -tɛɛ, 'waa 'yɛ nɩ -do ꞊dʋ 'yɩ 'wan, 'bʋ 'yɩ nyiblo nɩ -do -bʋ, -kɔtɩ ʋ 'crɩɩ la 'lɩ Nyɩsʋacrɩɛn 'kwli, -ɛ mɔ, ɛ di 'nɩ 'wan. -Ԑ -bɩ -tɩ a 'mʋ, ʋ 'crɩ la, ɛ nue nɩ. 13 Kɛɛ, -tɛ ti nɛ -bʋ, 'kɩ 'n yɩ 'lɩ -mʋ -mɔ di. -Tɩ a pɛpɛ -bʋ, 'n yɩ ꞊nʋ 'nɩ -lee -nɩ, -tɛ 'n 'tɩɛ nɩ 'nɛ- ꞊nʋ 'nyɩ, 'kɩ 'nɛ- -tʋtʋ kɩ, -ɛ di꞊e nu, -tɛ 'n ni dɔdʋ a nunuo, ʋ 'mʋ dɔdʋ a nunuo lɛ nu -wɛ, 'tɩ- dɔdʋ a 'mʋ, ɛ 'mʋ ꞊cɛ. 14 'N tɔɔ ꞊nʋ -na win nɩ, kɛɛ, 'klɔ a nyibli yraa ꞊nʋ nɩ, -tɛ 'na nyibli 'yɩ 'klɔ a nyibli 'pa- a -tɩ, ꞊wɩ yɩ, -tɛ 'n -nu, 'nɩ 'yɩ 'klɔ a nyiblo 'pa-. 15 'Nɩ -nyaa꞊a -mʋ lɛ, 'kɩ -bʋ -ha 'nɛ- ꞊nʋ 'klɔ -bʋ kɩ, kɛɛ, 'n nyɛɛ -mʋ lɛ, 'kɩ -bʋ ꞊tu ꞊nʋ 'yie, -ɛ di꞊e nu, 'kuo -hʋɩn a nyiblo gbagbʋ 'nɩ ꞊ha ꞊nʋ lɛ -hrɛn. 16 Ʋ 'yɩ 'klɔ a nyibli 'pa-, ꞊wɩ yɩ, -tɛ 'na 'mumu, 'n -nu, 'kɩ 'n 'yɩ 'klɔ a nyiblo 'pa-. 17 Tɔɔ ꞊nʋ -tɩ a -tɛɛ, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ -na nyibli mɔ pɛpɛ. -Tɩ a -tɛɛ a 'mʋ, ɛ nɔ- mɔ -na win. 18 -Tɛ -nu, ꞊nɩ lee 'nɛ- 'mʋ 'klɔ -bʋ kɩ, kɛ- nɩ -do, 'n -nu, 'nɩ lee ꞊nʋ -wɛ, 'kɩ bʋ bi 'klɔ -bʋ kɩ, bʋ pʋ -na ꞊haantitie nyibli. 19 'N -hɛ 'na dɩɔnʋ nɩ pɛpɛ, 'nɩ yɩ -mʋ 'na dɩɔnʋ -nyi, 'kɩ 'ʋ 'waa -ta', -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ -na nyibli mɔ -tɛɛ. 20 Ԑ 'yɩ 'na nyibli -bʋ nɩ -do a -tɩ 'pa-, 'nɩ -da꞊a -mʋ. Kɛɛ, 'n dɛ -mʋ nɩ -wɛ, 'kɩ 'ʋ nyibli -bɩ -bʋ, 'na nyibli di 'na -tɩ -lee -nɩ, -ʋ di 'mʋ ꞊wlʋ yɩ -kuo -nɩ a -tɩ. 21 'N nyɛɛ -mʋ lɛ, 'waa pɛpɛ bʋ -mʋɛ. 'Na 'Baɩ, -tɛ 'n kɔ -mʋ 'hʋɛn-, -a -nu, ꞊a 'wɩ- nyiblo nɩ -do yɩ, nu꞊o, ʋ kɔ -a mʋ 'hʋɛn-, -ba -mʋɛ -wɛ. Nu꞊o, bʋ -mʋɛ, -ɛ di꞊e nu, 'klɔ kɩ a nyibli -mʋ', -ʋ 'yɩ -mʋ -yi, ʋ 'mʋ꞊ʋ ꞊han-tɩ pʋ, -ɛ mɔ, -mɔ lee 'nɛ- 'mʋ 'klɔ kɩ. 22 -Tɩ a 'yi'bʋalɛ -mʋ', -nyi 'mʋ, 'n -nyi ꞊nʋ꞊ʋ nɩ, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ -mʋɛ, ꞊wɩ yɩ, -tɛ -kɔ 'mʋ 'hʋɛn-, -a -nu, ꞊a -mʋɛ, 23 ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ, ʋ kɔ 'mʋ 'hʋɛn-, -a 'wɩ- nyiblo nɩ -do yɩ, 'tɩ- -kɔ 'mʋ 'hʋɛn-, -a 'wɩ- nyiblo nɩ -do yɩ, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ -mʋɛ pɛpɛ, ɛ kɔ, 'klɔ kɩ a nyibli, ʋ 'mʋ꞊ʋ yru, -ɛ mɔ, -mɔ lee 'nɛ- 'mʋ, 'tɩ- ʋ 'mʋ꞊ʋ lɛ yru, -ɛ mɔ, -nʋɛ ꞊nʋ nɩ, ꞊wɩ yɩ, -tɛ -nu, ꞊nɩ nʋɛ 'mʋ. 24 'Na 'Baɩ o, -nyi 'mʋ ꞊nʋ nɩ. 'A -tɩ, 'n -hʋɛ꞊ɛ nɩ, -tɩtɛ 'n di 'ʋ nɩ, ʋ kɔ 'mʋ 'hʋɛn-, -ba nɩ 'ʋ -wɛ, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ 'na -tɩ a 'yi'bʋalɛ 'ye. -Tɩ a 'yi'bʋalɛ a 'mʋ, -nyi la 'mɔ꞊ɔ nɩ, -ɛ nu꞊o, 'tɩ- 'klɔ 'mʋ la -nue -nɩ, -nʋɛ la 'mʋ nɩ. 25 'Na 'Baɩ o, -mɔ -mʋ', -ɛ 'sii 'ʋ yɩ, nyibli -hʋɔhʋɩ, -ʋ nɩ 'nɛ- 'klɔ -bʋ kɩ, ʋ 'yɩ -mʋ -yi. Kɛɛ, 'mɔ -bɩ, 'n yi -mʋ nɩ, ɛ kɔ nyibli -mʋ', -ʋ yi꞊e, -ɛ mɔ, -mɔ lee 'nɛ- 'mʋ 'klɔ kɩ, nyibli a 'mʋ, ʋ yi -mʋ nɩ -wɛ. 26 'N nu꞊o nɩ, 'ʋ yi -mʋ, ɛ kɔ, 'mʋ꞊ʋ 'lu -mɔ gba, ʋ 'mʋ -mʋ yi -tɛɛ, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ 'waa 'bio -nʋɛ -nɩ, ꞊wɩ yɩ, -tɛ -nu, ꞊nɩ nʋɛ 'mʋ, 'tɩ- 'n kɔ ꞊nʋ 'hʋɛn-, -a 'mʋ nyiblo nɩ -do yɩ 'wɩ."

Saan 18

1 -Tɛ -Yusu -wɛ 'kɩ 'lɩ Nyɩsʋa a -mɔhleelɛ -mɔ, -ɛ -bɩ ɛ kɔ 'a -nagbopʋ 'hʋɛn-, ʋ 'du ye', 'ʋ ꞊tɩ Jrusrɛdɩɔ 'kwli. Kɛɛ, Judɩa, -ɛ mɔ -Yusu a -nagbopi -bɩ, ɛ nɔ- kɔ ꞊nʋ 'hʋɛn-, -ʋ 'yɩ -mu. 'Nɩhannʋ ꞊dʋ nɩ 'ʋ. 'A 'nyrɛ mɔ Sedrɔ. Sedrɔ a 'mʋ, nɔ- kɔ 'nikɩ 'dʋdɔti a -ci ꞊dʋ nɩ 'lɩ. Nɔ- kɔ kɩ ʋ mu 'lɩ. 2 'Waa pɛpɛ, 'kɩ ʋ 'yɛɛ 'lɩ lɛ. Nɔ- nu꞊o, Judɩa a 'mʋ, 'ɛ yi 'lɩ -tɛ a 'mʋ, 'ɛ kɔ 'kɩ 'hru, 'kɩ bʋ pʋ -Yusu 'a yraanyibli -jɩ'. 3 'Kɩ 'lɩ 'dɩɔ a 'mʋ 'kwli, Romakʋɛ a tayie nɩ 'lɩ, ɛ kɔ Nyɩsʋa a 'kagbaʋ a 'yie꞊tunyʋ 'hʋɛn-. Nyibli a 'mʋ, nʋ- Judɩa pʋ ye', 'ʋ mi -Yusu klɔ mɔ, 'kɩ 'lɩ 'dʋdɔti a -ci a 'mʋ kɩ. Nyibli a 'mʋ, Nyɩsʋa a -cɔhlʋnpinyʋ gbagbɩ kɔ Falisi꞊tumu a nyibli 'hʋɛn-, -ʋ mɔ -Juukʋɛ a 'blʋ a nyibli, nʋ- tɛ 'lɩ ꞊nʋ, 'tɩ- 'blʋ a nyibli a 'mʋ, -ʋ tɛ 'lɩ ꞊nʋ, 'waa pɛpɛ, nʋ- mu 'lɩ -tɛ a 'mʋ. 'Sɛyo -mʋ', -ʋ kɔ ꞊nʋ 'hʋɛn- -mu, ʋ 'ble 'napɩ, kɔ ꞊gbii, kɔ ta-wɔn-tɛblɩ kʋa lɛ, 'ʋ -mu. 4 -Yusu yi -tɛblɩ a pɛpɛ a 'mʋ nɩ, -ɛ kɔ -bʋ nu꞊o. Nɔ- nu꞊o, 'ɛ 'yɩya 'ʋ ꞊nʋ ye' bʋ, 'ɛ 'bɛti ꞊nʋ, ɛ wɛn: "Nyiblo a 'dɩ -bɩ a ꞊mʋɛ lɛ 'lɩ?" 5 -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "Nasalɛtɩ a -Yusu." -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "'Mɔ, nɔ- -bʋ." 'Kɩ Judɩa 'tɩɛ nɩ 'lɩ -Yusu a yraanyibli 'nyɩ. 6 -Yusu bʋ pʋ 'kɩ lɛ: "'Mɔ, nɔ- -bʋ," ti nɩ -do a ti 'yri, -ɛ -bɩ ʋ naa ke -naanaa, 'ʋ bi ꞊hlɔn lɛ. 7 -Ԑ -bɩ ɛ 'bɛti ꞊nʋ nɩ de, ɛ wɛn: "Nyiblo a 'dɩ -bɩ a ꞊mʋɛ lɛ 'lɩ?" -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "Nasalɛtɩ a -Yusu." 8 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "'Bɩ 'n lee wɛn 'a mʋ nɩ, -ɛ mɔ, 'mɔ, nɔ- -bʋ. -Tɛ ɛ mɔ 'mɔ, a -hʋɛ ba klɔ, ba -ha 'na -nagbopʋ mɛ lɛ, bʋ mu, a 'nɩ 'klɔɔ 'lɩ ꞊nʋ." -Ԑ -bɩ 'sɛyo -ha -Yusu a -nagbopʋ mɛ lɛ. 9 -Tɛ ɛ pʋ lɛ, -ɛ -bɩ dɛ -mʋ', ɛ hla la, ti -hi la a ti 'yri, ɛ nue kɛ nɩ. Dɛ a 'mʋ, ɛ nɔ- -bʋ: "'Na 'Baɩ Nyɩsʋa o, nyibli -mʋ', -nyi la 'mʋ, 'n 'yɩ 'a nyiblo nɩ -do 'waan -nɩ." 10 'Kɩ 'lɩ -Yusu a yraanyibli a 'mʋ 'nyɩ, nyiblo ꞊dʋ nɩ 'lɩ, 'a 'nyrɛ 'ɛ mɔ Malikusɩ. Ԑ mɔ Nyɩsʋa a -cɔhlʋnpinyʋ a nyiblo gbagbʋ a -kʋannunyɔ ꞊nɩɔ. -Ԑ -bɩ Simɔ Piɛlɩ, -ɛ mɔ -Yusu a -nagbopi -bɩ, -ɛ nɩ 'ʋ -Yusu 'hʋɩ, ɛ nu 'a 'plɩɛn, 'ɛ 'bɛ 'ʋ Malikusɩ a 'mʋ, 'a diidɛnʋa 'ʋ. 11 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Piɛlɩ o, pʋ 'lɩ -na 'plɩɛn bɔ 'kwli. ꞊Bɩ ꞊yɩ꞊ɩ -yi, -ɛ mɔ, 'n kɔ ꞊bʋ -yra ꞊hɩʋɛn -mʋ', Nyɩsʋa -hʋɛ ꞊bʋ 'ye 'lu?" 12 -Ԑ -bɩ ti nɩ -do a ti 'yri, nyibli a 'mʋ, Judɩa -gba, ʋ kɔ 'waa nyibli gbagbɩ 'hʋɛn-, ʋ klɔ -Yusu nɩ, 'ʋ mʋa ꞊nɛ, 13 'ʋ gba꞊a 'dɩɔ. Yɩ-hɛnyiblo -kɔ -mɔ ʋ gba 'lɩ꞊ɩ, nɔ- mɔ -cɔhlʋnpinyʋ a nyiblo gbagbʋ. Nyɩbɛhɩan a 'mʋ, 'a 'nyrɛ mɔ Hanɩ. Ԑ nɔ- mɔ Kaifʋ a tʋa. Kaifʋ a 'mʋ, ɛ nɔ- mɔ 'yrʋ a 'mʋ 'kwli a -cɔhlʋnpinyʋ a nyiblo gbagbʋ. 14 Kaifʋ nɩ -do a 'mʋ, nɔ- pʋ la -Juukʋɛ ꞊tɔ' ti ꞊dʋ -hi la a ti 'yri, -ɛ mɔ: "Ԑ nu -tɛɛ, 'kɩ nyiblo nɩ -do bʋ 'kʋ, 'kɩ 'ʋ -aan dakɔ a pɛpɛ a -ta', 'ɛ -hi 'ʋ -aan dakɔ a pɛpɛ bʋ 'kʋ." 15 Bʋ yɩ 'kɩ -Yusu nɩ gbɛ, -ɛ -bɩ Simɔ Piɛlɩ kɔ -Yusu a -nagbopi -bɩ 'hʋɛn-, ʋ nʋ- yɩ꞊ɩ ꞊wien lɛ kʋɛ. -Nagbopi -bɩ a 'mʋ, -cɔhlʋnpinyʋ a nyiblo gbagbʋ, -ɛ mɔ Hanɩ, ɛ yi꞊e nɩ. Ԑ nɔ- nu꞊o, ɛ kɔ -Yusu 'hʋɛn- 'ʋ pa 'ʋ -tɛ nɩ -do, 'kɩ 'lɩ nyɩbɛhɩan a 'mʋ, -ɛ mɔ Hanɩ, 'a -yaa 'kwli. 16 Kɛɛ, Piɛlɩ -mɔ -bɩ, 'kɩ ɛ hree 'ʋ -yaa a 'mʋ, 'a ꞊hʋan.yɩ'. -Nagbopi -mʋ', -cɔhlʋnpinyʋ a nyiblo gbagbʋ -yi, nɔ- lee 'yu nyrɔyu -mʋ', -ɛ ꞊tui 'maju 'yie, 'ɛ paa Piɛlɩ. 17 Piɛlɩ bʋ pa 'kɩ, -ɛ -bɩ 'yu nyrɔyu a 'mʋ, ɛ yɩ꞊ɩ 'nɩ 'bɛti -nɩ, ɛ wɛn: "'Bɩ -mɔ -Yusu a -nagbopi -bɩ ꞊nɩɔ -wɛ." -Ԑ bɩ Piɛlɩ wɛn: "Yruyru, 'n 'yɩ 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ -nɩ." 18 -Tɛ cɛ yɩ 'kɩ nɩ ꞊tɩ, -ɛ -bɩ -kʋannunyibli -mʋ', -ʋ kɔ Nyɩsʋa a 'kagbaʋ a 'yie꞊tunyʋ 'hʋɛn-, -ʋ nɩ 'ʋ, ʋ 'tie na, 'ʋ yɩ꞊ɩ 'wɛn. 'Kɩ Piɛlɩ nɩ 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ, 'ɛ yɩ na 'wɛn -wɛ. 19 Ti a 'mʋ 'yri, -ɛ -bɩ -cɔhlʋnpinyʋ a nyiblo gbagbʋ Hanɩ, ɛ -tʋa -Yusu tete a lɛ'bɛtilɛ, ɛ wɛn: "Nyibli a 'dɩ -bɩ -mɔ -na -nagbopʋ 'lɩ, kɔ, dɛ a 'dɩ -bɩ -mɔ -na tɔɔwin 'lɩ?" 20 -Ԑ -bɩ -Yusu ꞊tu꞊o ꞊wɔn, ɛ wɛn: "Nyibli a pɛpɛ yi -tɩ a pɛpɛ, 'n tɔɔ -nɩ nɩ. 'N 'yɩ -tɩ ꞊dʋ -hli. 'A -nɛ ti, 'n tʋɛ la nɩ, 'kɩ 'lɩ Nyɩsʋa a 'kayo bʋ, ɛ kɔ, 'kɩ 'lɩ 'a 'kagbaʋ a -yaa 'kwli, -tɛ -Juukʋɛ a pɛpɛ 'yɛɛ 'lɩ lɛ, ʋ kɔ 'waa nyibli gbagbɩ 'hʋɛn-. 21 'A -tɩ, ꞊nɩ 'bɛtie 'lɩ 'mʋ. Nyibli -mʋ', -ʋ nɩ la -tuo kɩ, ʋ nʋ- -bʋ 'bɛti -nɩ. -Tɛblɩ a pɛpɛ, 'n tɔɔ la -nɩ, ʋ yi꞊e nɩ. 'Waa -hʋɔhʋɩ nɩ 'nɛ- -a mʋ 'nyɩ." 22 -Yusu bʋ pʋ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ Nyɩsʋa a 'kagbaʋ a 'yie꞊tunyɔ -bɩ, -ɛ nɩ 'ʋ, ɛ pʋ 'lɩ꞊ɩ 'ŋma nʋa', ɛ wɛn: "Kɛ- -ni -cɔhlʋnpinyʋ a nyiblo gbagbʋ a ꞊wɔn꞊tutuo?" 23 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "'Bʋ mɔ, 'nɩ hla -tɩ, 'bʋ nyre yɩ, tɔɔ 'mɔ꞊ɔ, kɛɛ, 'bʋ mɔ, -tɩ -bʋ, 'n -hla, 'bʋ nɔ yɩ, dɛ- kɔ 'na bibie 'lɩ?" 24 Ti a 'mʋ 'yri, -ɛ -bɩ Hanɩ lee nɛ 'a 'sɛyo nɩ, bʋ gba 'lɩ꞊ɩ -cɔhlʋnpinyʋ a nyiblo gbagbʋ Kaifʋ -mɔ. -Yusu 'tɩɛ nɩ 'lili'. 25 Ti a 'mʋ 'yri, Simɔ Piɛlɩ 'tɩɛ nɩ 'lɩ na'wɛnnyʋ 'nyɩ, 'kɩ 'lɩ -yaa a 'mʋ 'kwli. -Ԑ -bɩ kɛ- nyiblo ꞊dʋ pɩ꞊ɩ yɩ, ɛ wɛn: "-Mɔ -bʋ, -mɔ -Yusu a -nagbopi -bɩ ꞊nɩɔ." Kɛɛ -ɛ -bɩ ɛ wɛn: "'Ʋʋn-, 'n 'yɩ 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ -nɩ." 26 -Ԑ -bɩ -cɔhlʋnpinyʋ a nyiblo gbagbʋ a -kʋannunyɔ -bɩ nɩ 'ʋ -wɛ. Nyiblo -mʋ', -ɛ kɔ nʋa Piɛlɩ 'bɛ wɛn 'ʋ, ɛ nɔ- kɔ 'dɩayɩ ꞊nɩɔ. Nɔ- yɩ Piɛlɩ -lee -nɩ -wɛ, ɛ wɛn: "-Mɔ -bʋ, -mɔ -Yusu a -nagbopi ꞊nɩɔ, -ɛ nu꞊o, ɛ kɔ -mʋ 'hʋɛn-, 'n 'ye wɛn 'a mʋ nɩ, 'kɩ 'lɩ ti bʋ." 27 Kɛɛ, Piɛlɩ -ga nɩ de. Bʋ -ga 'kɩ, -ɛ -bɩ ti nɩ -do a ti 'yri, hapɛ da -nyrɛ nɩ. 28 -Tɛ -nyrɛ -nyɛ 'kɩ, -ɛ -bɩ -Juukʋɛ -ha 'lɩ -Yusu Kaifʋ a -yaa 'kwli nɩ, 'ʋ gba 'lɩ꞊ɩ Romakʋɛ a -gʋlʋnʋma a 'kagbaʋ bʋ. -Gʋlʋnʋma a 'mʋ, 'a 'nyrɛ mɔ Pilatɩ. -Juukʋɛ -mɔ -bɩ, 'waa nyiblo ꞊dʋ yɩ 'lɩ -yaa a 'mʋ 'kwli -pa. Ʋ wɛn 'nɩ, 'bʋ pa 'lɩ -gʋlʋnʋma, -ɛ 'yɩ -Juukʋɛyu 'pa- a -tɛ, -ɛ -bɩ ʋ 'yɩ 'ʋ yɩ 'sii -nɩ, 'kɩ 'ʋ Nyɩsʋa ye'. 'A -tɩ, ʋ 'nɩ -di꞊e lɛ'mimle, -ɛ mɔ Pakɩ a diidɛ nɩ. Ԑ nɔ- nu꞊o, 'ʋ hree 'ʋ -patʋ'. 29 Bʋ 'wlɛ 'kɩ 'ʋ -patʋ' bʋ, ɛ nɔ- nu꞊o, Pilatɩ 'ɛ 'hrɩ, 'ɛ mu 'ʋ ꞊nʋ ye', ɛ wɛn: "Ba lee 'mʋ dɛ -mʋ', nyiblo -bʋ, ɛ -nu, -kɔtɩ a yɩ꞊ɩ -yɛɛ -nɩ." 30 -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "'Bʋ 'yɩ wɛn dɛ-hʋannunyɔ 'pa-, -a 'nɩ -ya꞊a wɛn꞊ɛ -mɔ yɩ nɩ." 31 Bʋ pʋ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ Pilatɩ wɛn: "Ba gba꞊a, ba pʋʋ ꞊nɛ -bati lɛ 'a mʋ nɩ -do. Dɛ -mʋ', a -hʋɛ, ɛ nɔ- ba nu꞊o -mɔ, -tɛ -mʋ', 'aan tete ni 'a hɩhla." -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "'A mʋ Romakʋɛ, a pʋ 'lɩ tete, -ɛ mɔ, -a mʋ -Juukʋɛ, -a 'nɩ 'laa 'lɩ nyiblo. 'A -tɩ, -a -hʋɛ꞊ɛ nɩ, ba kɔɔ 'ʋ꞊ʋ tugbɛ 'yie, ɛ 'mʋ 'kʋ." 32 -Tɛ ʋ pʋ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ dɛ -mʋ', -Yusu hla la, 'kɩ 'ʋ 'a 'kʋkʋʋdʋ a 'mʋ a -ta', ti ꞊dʋ -hi la a ti 'yri, -ɛ -bɩ dɛ a 'mʋ, nɔ- di kɛ 'lu -mɔ mu. 33 -Ԑ -bɩ Pilatɩ pa nɩ de, 'ɛ lee nɛ 'a 'sɛyo, 'kɩ bʋ 'yɩya 'ʋ꞊ʋ -Yusu ye' bʋ. Bʋ 'yɩya 'kɩ 'ʋ ꞊nɛ꞊ɛ ye' bʋ, -ɛ -bɩ ɛ wɛn: "꞊Bɩ -mɔ mɔ -Juukʋɛ a bodɩɔ?" 34 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "꞊Bɩ -tɩ -bʋ, -yɩ 'mʋ 'bɛti -nɩ, -na ꞊gbɛtʋ, -hie꞊e 'lu -mɔ lɛ, 'kɩ 'ʋ 'mʋ -mɔ, -ʋ'ʋ- nyibli ꞊dʋ lee -mɔ꞊ɔ?" 35 -Ԑ -bɩ Pilatɩ wɛn: "'Mɔ -bʋ, 'n 'yɩ -Juukʋɛyu 'pa-. -Na ꞊gbɛtʋ a dakɔ kɔ -cɔhlʋnpinyʋ gbagbɩ 'hʋɛn-, ʋ nʋ- ya 'nɛ- -mʋ 'mʋ yɩ." 36 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "'Na bodɩɔdɛ 'yɩ 'klɔ -bʋ a nyibli a bodɩɔdɛ yɩ 'wɩ, 'tɩ- ɛ 'yɩ -tonyibli 'pa-, ʋ 'yɩ 'mʋ bodɩɔdɛ -nyi, Nyɩsʋa a ꞊gbɛtʋ, nɔ- -nyi 'mɔ꞊ɔ. 'Bʋ mɔ, 'nɩ 'wɩ wɛn 'klɔ -bʋ a bodɩɔpʋ yɩ, 'na -nagbopʋ di wɛn 'nɩ -wɔn, 'kɩ 'lɩ 'dʋdɔti bʋ, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'nɩ ꞊ha wɛn 'mʋ -Juukʋɛ -jɩ' pʋ." 37 -Ԑ -bɩ Pilatɩ wɛn: "'A -tɩ, -mɔ bodɩɔ ꞊nɩɔ 'a?" -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Ԑ nɔ- -hlɛ, 'mɔ bodɩɔ ꞊nɩɔ. Ԑ nɔ- nu꞊o, 'nɩ -hɔn 'lɩ Nyɩsʋa yɩ, 'ʋ kɔ 'mʋ, 'mʋ nyibli -tɩ a -tɛɛ -tɔɔ -nɩ. 'A -tɩ, nyiblo 'bʋ nʋɛ -tɩ a -tɛɛ, ɛ pɩ 'mʋ nʋa yɩ bʋ, 'tɩ- 'ɛ pɩ 'na -tɩ ꞊han-tɩ." 38 -Ԑ -bɩ Pilatɩ wɛn: "Dɛ- mɔ 'kɩ -tɩ a -tɛɛ 'lɩ?" Bʋ pʋ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ ɛ 'hrɩ nɩ de, 'ɛ mu 'ʋ -Juukʋɛ a 'mʋ ye', ɛ wɛn: "'Mɔ -bɩ -o, 'nɩ 'yee꞊e 'lɩ꞊ɩ dɛ -hʋan ꞊dʋ 'lɩ, ɛ -nu, -ɛ blɛɛ 'kʋkʋʋ yɩ. 39 Kɛɛ, ɛ mɔ -aan dɛ ꞊nɩɔ, ꞊a ni꞊i lɛ, 'aan lɛ'mimle -mʋ', -ɛ mɔ Pakɩ a ti 'yri: 'n kɔ ꞊bʋ tɛ ꞊jɩklapi nɩ -do bʋ, a -hʋɛ. 'A -tɩ, ꞊bɩ a -hʋɛ꞊ɛ nɩ, 'kɩ ꞊bʋ tɛ 'aan bodɩɔ bʋ?" 40 -Ԑ -bɩ ti nɩ -do a ti 'yri, ʋ -tʋa ꞊yɛ a lɛpʋpʋʋ, ʋ wɛn: "'Klɔ a 'klɔ, -a 'nɩ -hʋa꞊a lɩ꞊ɩ, Balabasɩ -a -hʋɛ." -Ԑ kɔ -ta' Balabasɩ a 'mʋ, ɛ mɔ -balʋnyiblo ꞊nɩɔ.

Saan 19

1 -Ԑ -bɩ Pilatɩ lee 'sɛyo nɩ, ɛ wɛn: "Ba gba꞊a, ba bii ꞊nɛ lɔkɔ," 'ʋ gba꞊a, 'ʋ bi꞊e. 2 -Tɛ ʋ -wɛ 'a bibie -mɔ, -ɛ -bɩ ʋ hlaa ꞊nɛ 'witiklaʋn lɛ, 'ʋ ꞊tu ꞊nɛ꞊ɛ 'lu, kɔ, 'ʋ pʋ꞊ʋ wlawlʋ -jɔhʋn. Wlawlʋdʋ a 'mʋ, bodɩɔpʋ nɩ -do, nʋ- pɩ꞊ɩ lɛ. 3 -Ԑ -bɩ ʋ 'yɩya 'ʋ꞊ʋ 'hʋɩ bʋ, 'ʋ 'cɛɛ ꞊nɛ, ʋ wɛn: "-Na 'wio mɔ, -Juukʋɛ a bodɩɔ," kɔ, 'ʋ pɩ 'lɩ꞊ɩ 'ŋmɩ nʋɩ' lɛ -wɛ. 4 -Ԑ -bɩ Pilatɩ 'hrɩ nɩ de, ɛ wɛn: "'N yɛ 'a mɔ꞊ɔ yɩ, 'kɩ 'nɛ- -patʋ', -ɛ di꞊e nu, a 'mʋ꞊ʋ yi, -ɛ mɔ, 'nɩ 'yee꞊e 'lɩ꞊ɩ dɛ -hʋan ꞊dʋ 'lɩ, ɛ -nu, -ɛ blɛɛ 'kʋkʋʋ yɩ." 5 -Ԑ -bɩ -Yusu 'hrɩ nɩ, 'a 'witiklaʋn 'ɛ nɩ 'ʋ꞊ʋ 'lu, kɔ, 'a wlawlʋ -jɔhʋn 'ɛ nɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ. -Ԑ -bɩ Pilatɩ wɛn: "'Aan nyiblo, nɔ- -bʋ." 6 -Tɛ Nyɩsʋa a -cɔhlʋnpinyʋ gbagbɩ kɔ Nyɩsʋa a 'kagbaʋ a 'yie꞊tunyʋ 'hʋɛn-, ʋ pʋ 'ʋ -Yusu 'yie 'hʋɩ, -ɛ -bɩ ʋ -tʋa ꞊yɛ a lɛpʋpʋʋ, ʋ wɛn: "Kɔɔ 'ʋ꞊ʋ tugbɛ 'yie, ɛ 'mʋ 'kʋ!" -Ԑ -bɩ Pilatɩ wɛn: "Ba gba꞊a, ba kɔɔ 'ʋ꞊ʋ tugbɛ 'yie, 'aan ꞊gbɛtʋ, -ɛ nu꞊o, 'mɔ -bʋ, 'nɩ 'yee꞊e 'lɩ꞊ɩ dɛ -hʋan ꞊dʋ 'lɩ, ɛ -nu, -ɛ blɛɛ 'kʋkʋʋ yɩ." 7 -Ԑ -bɩ -Juukʋɛ wɛn: "Pilatɩ, -a mʋ -bʋ, -a kɔ tete. Tete a 'mʋ, ɛ wɛn 'nɩ, nyiblo, -ɛ di 'a dɩɔnʋ Nyɩsʋa -daa -nɩ, nyiblo a 'mʋ, ɛ blɛɛ 'kʋkʋʋ yɩ. 'A -tɩ, -tɛ ɛ pʋ lɛ, -ɛ mɔ, ɛ mɔ Nyɩsʋa a 'Yu ꞊nɩɔ, ɛ nɔ- kɔ -tɩ 'ɛ blɛɛ 'kʋkʋʋ yɩ." 8 -Tɛ Pilatɩ 'wɩn 'kɩ -Juukʋɛ a pʋpʋwin, -ɛ -bɩ hʋannʋ bi 'lɩ꞊ɩ 'kwli, 9 'ɛ pa 'lɩ 'a 'kagbaʋ bʋ de, 'ɛ yɩ -Yusu 'bɛti -nɩ, ɛ wɛn: "꞊Bɩ 'kɩ -hɔn 'lɩ Nyɩsʋa -mɔ?" Kɛɛ, -Yusu 'yɩ꞊ɩ ꞊dedede klɛ -hɩhɩa -nɩ. 10 Ԑ nɔ- nu꞊o, Pilatɩ 'ɛ yɩ꞊ɩ -lee -nɩ, ɛ wɛn: "꞊Bɩ 'mɔ Pilatɩ, 'mɔ -yɩ -mʋ 'bɛti -nɩ, ꞊nɩ 'yɛ nɩ pʋ 'mʋ mɛ lɛ. ꞊Yɩ꞊ɩ -yi, -ɛ mɔ, 'mɔ -mɔ 'blʋgba -bʋ, 'a -gʋlʋnʋma, 'n kɔ 'klɩ, 'kɩ ꞊bʋ tɛ -mʋ bʋ, 'tɩ- 'nɩ kɔ 'klɩ -wɛ, 'kɩ ꞊bʋ kɔɔ 'ʋ -mʋ tugbɛ 'yie." 11 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "꞊Nɩ -kɔ꞊ɔ wɛn 'klɩ nɩ, 'kɩ 'ʋ 'mʋ kɩ, 'bʋ mɔ, Nyɩsʋa 'bʋ 'yɩ wɛn -mʋ 'klɩ -nyi. Nɔ- nu꞊o, nyiblo -bʋ, -ɛ pʋ 'mʋ -mʋ -jɩ', 'ɛ nu dɛ -hʋan, 'ɛ -hi 'ʋ -mʋ 'ʋ." 12 Kʋɛ 'kɩ 'ʋ ti a 'mʋ 'yri bʋ, -ɛ -bɩ Pilatɩ ꞊tui 'ʋ 'klɩ de, -ɛ di꞊e nu, ɛ 'mʋ -Yusu bʋ tɛ. Ԑ nɔ- mɔ -Juukʋɛ bʋ ꞊mʋma lɛ, ʋ wɛn: "'Bʋ mɔ, ꞊nɩ tɛ nyiblo -mʋ' bʋ, -ɛ -bɩ -kɔ Romakʋɛ a 'kɩɩn gbagbʋ 'hʋɛn-, a 'yɩ -pɛ. Ԑ kɔ, 'bʋ mɔ, nyiblo 'bʋ yɩ 'a dɩɔnʋ bodɩɔ nɩ -dɛɛ -nɩ, -ɛ -bɩ ɛ kɔ 'kɩɩn gbagbʋ a 'mʋ 'hʋɛn-, ʋ 'yɩ -pɛ." 13 -Tɛ Pilatɩ 'wɩn 'kɩ -tɩ a 'mʋ, -Juukʋɛ -hla, ɛ nɔ- mɔ bʋ 'hrɔɔ 'ʋ -Yusu -patʋ', 'tɩ- 'ɛ nɩ 'lɩ 'a -batipʋgbata 'kwli bʋ. -Tɛ a 'mʋ, ɛ nɩ 'ʋ bʋ, ʋ pʋ la 'ʋ 'hɩ papʋɛ blɛ. -Tɩtɛ a 'mʋ, 'a 'nyrɛ mɔ Gabata, 'kɩ 'lɩ -Juukʋɛwin 'kwli. 14 Ԑ mɔ Pakɩ a 'wee a -nyrɔwɩ nɩ ꞊hun a -nyragblɩ, 'kɩ Pilatɩ pʋʋ la 'ʋ -Yusu -bati lɛ. -Ԑ -bɩ Pilatɩ wɛn: "-Juukʋɛ -na, 'aan bodɩɔ, nɔ- -bʋ." 15 -Ԑ -bɩ ʋ -tʋa ꞊yɛ a lɛpʋpʋʋ de, ʋ wɛn: "Bʋ 'kʋ, bʋ 'kʋ, kɔɔ 'ʋ꞊ʋ tugbɛ 'yie!" -Ԑ -bɩ Pilatɩ wɛn: "꞊Bɩ 'aan -nɛ bodɩɔ, nɔ- ꞊bʋ kɔɔ 'ʋ tugbɛ 'yie?" -Ԑ -bɩ -cɔhlʋnpinyʋ gbagbɩ wɛn: "-A 'yɩ bodɩɔ ꞊dʋ -yi, 'bʋ 'yɩ Romakʋɛ a 'kɩɩn gbagbʋ 'pa-." 16 -Ԑ -bɩ Pilatɩ lee nɛ 'a 'sɛyo nɩ, ɛ wɛn: "Ba gba꞊a, ba kɔɔ 'ʋ꞊ʋ tugbɛ 'yie, ɛ 'mʋ 'kʋ, ꞊wɩ yɩ, -tɛ -Juukʋɛ ni 'a -hʋhʋa," 'sɛyo a 'mʋ, 'ʋ klɔ -Yusu, 'ʋ gbɛ꞊ɛ. 17 -Ԑ -bɩ ʋ hlɛ -Yusu nɩ, 'ɛ 'ble 'a dɩɔnʋ a tugbɛ -mʋ', -ɛ kɔ 'yie ʋ di 'ʋ꞊ʋ -kɔɔ -nɩ, 'ʋ ꞊tɩɔ ꞊nɛ Jrusrɛdɩɔ 'kwli. -Tɩtɛ -mʋ', ʋ gba 'lɩ꞊ɩ 'lɩ, ɛ nɔ- ʋ dɛɛ 'Lukla, -ɛ mɔ Gɔlʋgɔta, 'kɩ 'lɩ -Juukʋɛwin 'kwli. 18 'Kɩ ʋ kɔɔ 'lɩ꞊ɩ tugbɛ 'yie, 'ʋ kɔɔ 'ʋ dɛ'kukununyʋ nɩ 'hʋɛn -wɛ, 'kɩ 'ʋ 'waa -nɛ ti 'yie, nyiblo nɩ -do, 'kɩ 'lɩ -Yusu a diidɛkɩbɩa kɩ, -do -bɩ 'kɩ 'lɩ 'a kamlakɩbɩa kɩ. 19 -Ԑ -bɩ Pilatɩ lee nɛ 'a nyibli nɩ, 'ʋ 'crɩ wuntɔdɛ, 'kɩ 'ʋ 'plaɩnkɩbɩa kɩ, 'ʋ 'ma 'ʋ꞊ʋ -Yusu a tugbɛ 'lu bʋ. Winbʋ a 'mʋ, kɛ- ɛ pɩ: "Nyiblo -bʋ, ɛ nɔ- mɔ Nasalɛtɩ a -Yusu, -ɛ mɔ -Juukʋɛ a bodɩɔ." 20 Winbʋ a 'mʋ, ʋ 'crɩɩ 'lɩ꞊ɩ wingble nɩ ta 'kwli, -ɛ mɔ -Juukʋɛwin, kɔ Romakʋɛwin, kɔ Glɛkɩkʋɛwin. -Tɩtɛ a 'mʋ, ʋ kɔɔ 'ʋ -Yusu tugbɛ 'yie, ɛ 'mʋɛ 'dɩɔ yrɛ. 'A -tɩ, -Juukʋɛ -hʋɔhʋɩ yɩ win a 'mʋ 'nɩ -hre. 21 -Tɛ -Juukʋɛ a -cɔhlʋnpinyʋ gbagbɩ -hre win a 'mʋ, -ɛ -bɩ ʋ mu 'lɩ Pilatɩ -mɔ, ʋ wɛn: "꞊Yɩ yɩ -blɛɛ -nɩ, -bʋ 'crɩ wɛn, -ɛ mɔ, -Yusu mɔ -Juukʋɛ a bodɩɔ ꞊nɩɔ, kɛɛ, kɛ- -kɔ -bʋ pʋ wɛn: Nyiblo -bʋ, ɛ wɛn 'nɩ, ɛ nɔ- mɔ -Juukʋɛ a bodɩɔ." 22 Kɛɛ, Pilatɩ wɛn: "Dɛ -mʋ', 'n 'crɩ, 'n 'crɩ꞊ɩ nɩ. 'Nɩ 'cɩcɩ꞊ɩ lɩ꞊ɩ nɩ de." 23 -Tɛ 'sɛyo -wɛ 'kɩ -Yusu a kʋkɔ -mɔ, 'kɩ 'ʋ tugbɛ 'yie, -ɛ -bɩ ʋ 'du 'a 'hʋɩlɛpʋ-tɛblɩ 'mʋ ye', 'ʋ nu 'a dui nɩ -hɛn, 'ʋ ꞊gla꞊a, nyiblo 'bʋ nɩ 'ʋ, 'a -nɛ du. Kɛɛ, wlawlʋ nɩ -do nɩ 'ʋ, -ɛ mɔ danʋ nɩ -do a wlawlʋ blɔblʋ. 24 -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "-A 'nɩ 'cɩcraa 'lɩ꞊ɩ lɛ. Wlawlʋ -bʋ a -tɩ, -ba pʋ 'wla, nyiblo, 'wla di di, nɔ- di꞊e gba." Dɛ a 'mʋ, ɛ nɔ- 'sɛyo -nu. -Ԑ -bɩ -tɩ -mʋ', winwlɔn-hanyɔ -bɩ 'crɩɩ la 'lɩ Nyɩsʋacrɩɛn 'kwli, ti -hi la a ti 'yri, ɛ nue kɛ nɩ. -Tɩ a 'mʋ, ɛ nɔ- -bʋ: "Ʋ ꞊gla 'na 'hʋɩlɛpʋ-tɛblɩ nɩ, 'tɩ- 'na wlawlʋ a -tɩ, 'ʋ pʋ 'wla." 25 -Tɛ -Yusu nɩ 'ʋ tugbɛ 'yie, ɛ kɔ la nʋgbɩ, 'ʋ nɩ la 'ʋ꞊ʋ ꞊hlɔn. Nʋgbɩ a 'mʋ, 'waa 'nyrɛ, nɔ- -bʋ: -Yusu a ꞊gbɛtʋ a 'dii, kɔ 'a 'dii a 'dɩayɩ, kɔ Mari -bɩ -mʋ', -ɛ mɔ Klopasɩ a nʋgba, kɔ Mari, -ɛ kɔ 'lɩ Madala. 26 -Nagbopi -mʋ', -Yusu nʋɛ -nɩ -tɛɛ, 'kɩ ɛ nɩ 'ʋ -wɛ. -Yusu bʋ 'ye 'kɩ 'a 'dii, 'kɩ 'ʋ -nagbopi a 'mʋ 'hʋɩ, 'kɩ 'ʋ꞊ʋ ꞊hlɔn, -ɛ -bɩ ɛ wɛn: "'Na 'dii o, -na 'yu, nɔ- -bʋ." 27 -Ԑ -bɩ ɛ lee nɛ 'a -nagbopi a 'mʋ nɩ, ɛ wɛn: "-Mɔ -bɩ, -na 'dii, nɔ- -bʋ." Kʋɛ 'ʋ ti a 'mʋ 'yri bʋ, 'kɩ -nagbopi a 'mʋ, ɛ gba 'lɩ -Yusu a 'dii 'a dɩɔnʋ -mɔ. 28 -Tɛ dɛ a 'mʋ, ɛ -hi 'kɩ, -ɛ -bɩ -Yusu yi꞊e nɩ, -ɛ -mɔ, 'a -kʋan -yrɛ 'lu, -ɛ -bɩ ɛ wɛn: "'Na plɔ ma yɩ." Kɛ- ɛ -pʋ, -ɛ di꞊e nu, -tɩ -bʋ, ʋ 'crɩɩ la 'lɩ Nyɩsʋacrɩɛn 'kwli, -tɩ a 'mʋ, ɛ 'mʋ kɛ -nue -nɩ. 29 'Kɩ 'ʋ tugbɛ a 'mʋ 'hʋɩ, 'kɩ 'lipanɔ a 'pɔlʋwɔ nɩ 'ʋ. Nɔ- kɔ -mɔ 'sɛyo 'nyra 'lɩ dɛ, -ɛ 'wɩ- damuo yɩ, 'ʋ mʋa 'ʋ꞊ʋ tugbɛ 'yri lɛ, 'ʋ -nyi꞊e -Yusu, 'ɛ 'na꞊a. 30 -Tɛ ɛ 'na 'kɩ꞊ɩ, ɛ wɛn: "-Kʋan a pɛpɛ -yrɛ kɛ 'lu nɩ." -Ԑ -bɩ ɛ ꞊tɩɔ 'ʋ 'lu, 'ɛ mla -hʋnhlʋn. 31 Ti -hie 'lɩ, -Juukʋɛ a -wuwle-nyrɔwɔ 'mʋ -wlu ꞊tu, ɛ 'yɩ -hʋ. -Nyrɔwɔdʋ a 'mʋ, ɛ nɩ 'dɔ, 'kɩ 'lɩ -nyrɔwɩ a pɛpɛ 'nyɩ, 'kɩ 'lɩ Pakɩ a 'wee 'kwli. 'A -tɩ, ʋ 'nɩ -hʋa꞊a lɩ꞊ɩ, 'kɩ 'kʋkʋkui bʋ 'tɩɛ nɩ 'ʋ ti 'yie lɛ -wuwle-nyrɔwɔ a 'mʋ 'kwli. Ԑ nɔ- nu꞊o, 'ʋ lee Pilatɩ, ɛ 'mʋ 'a 'sɛyo -lee -nɩ, bʋ nu 'plɩdɛ, bʋ -yɩyra -Yusu kɔ -balʋnyʋ nɩ 'hʋɛn a 'mʋ, 'waa bʋɩ lɛ, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ 'kʋ 'wʋwlɩ, ɛ 'mʋ ꞊nʋ ti -nyi, 'kɩ bʋ -ha 'ʋ ꞊nʋ ti 'yie lɛ. 32 -Tɛ 'sɛyo nyre 'kɩ 'ʋ, -ɛ -bɩ ʋ -yɩyra nyibli nɩ 'hʋɛn -mʋ', -ʋ kɔ -Yusu 'hʋɛn-, ʋ kɔɔ wɛn 'ʋ ti 'yie, 'waa bʋɩ lɛ. 33 -Tɛ ʋ 'yɩya 'ʋ -Yusu 'hʋɩ bʋ, -ɛ di꞊e nu, ʋ 'mʋ 'a bʋɩ -yra, -ɛ -bɩ ʋ 'ye꞊e nɩ, -ɛ mɔ, ɛ 'kʋ nɩ. 'A -tɩ, ʋ 'yɩ 'a bʋɩ -yra. 34 Kɛɛ -ɛ -bɩ, 'sɛyotayu -bɩ nu 'di, 'ɛ waa -Yusu a ꞊mʋɛyɛ ke yɩ. Ti nɩ -do a ti 'yri, -ɛ -bɩ -hlʋ kɔ 'nie 'hʋɛn-, nʋ- -hɔn 'lɩ꞊ɩ 'hʋɩ -mɔ. 35 Nyiblo, -ɛ 'ye -tɛblɩ a pɛpɛ a 'mʋ, nɔ- nɛ꞊ɛ -mɔ lɛ, 'tɩ- 'a -mɔlɛnawin mɔ -tɩ a -tɛɛ. Ԑ yru ti lɛ, -ɛ mɔ, -tɩ a -tɛɛ, ɛ nɛ -mɔ lɛ, -ɛ di꞊e nu, a 'mʋ꞊ʋ ꞊han-tɩ pʋ -wɛ. 36 -Tɛ 'sɛyo nu -tɛblɩ a 'mʋ, 'kɩ 'ʋ -Yusu -mɔ, -ɛ -bɩ -tɩ -mʋ', ʋ 'crɩɩ la 'lɩ Nyɩsʋacrɩɛn 'kwli, -tɩ a 'mʋ, ɛ mu kɛ 'lu -mɔ. -Tɩ a 'mʋ, ɛ nɔ- -bʋ: "Ʋ 'nɩ -yra꞊a lɩ 'a 'kla nɩ -do nɩ." 37 'Kɩ 'lɩ Nyɩsʋacrɩɛn 'kwli, ʋ 'crɩɩ la 'lɩ꞊ɩ nɩ de: "Nyiblo -bʋ, ʋ waa ke yɩ, ʋ di꞊e 'nɩ 'ye." 38 Ԑ kɔ la -Yusu a -nagbopi ꞊dʋ. 'A 'nyrɛ mɔ la Sosɛfʋ. 'Kɩ ɛ kɔ 'lɩ 'dɩɔ -kɔ 'nyrɛ -mɔ Alimate 'kwli. Kɛɛ, ɛ 'yɩ -hʋan nyiblo ꞊dʋ nɩ lee -nɩ, -ɛ mɔ, ɛ mɔ -Yusu a -nagbopi ꞊nɩɔ, -ɛ nu꞊o, ɛ yɩ pie -Juukʋɛ a 'blʋ a nyibli a hʋannʋ. -Yusu bʋ 'kʋ 'kɩ, -ɛ -bɩ Sosɛfʋ a 'mʋ, ɛ nɔ- mu 'lɩ Pilatɩ -mɔ, 'ɛ -hʋa -hala, ɛ 'mʋ -Yusu a -plahʋɩ tugbɛ 'yie -ha, ɛ 'mʋ꞊ʋ 'ʋ -ha. -Ԑ -bɩ Pilatɩ wɛn nɩ. Pilatɩ bʋ wɛn 'kɩ, -ɛ -bɩ Sosɛfʋ mu nɩ, 'ʋ -ha 'ʋ -Yusu a -plahʋɩ tugbɛ 'yie. 39 Ti a 'mʋ 'yri, -ɛ -bɩ Nikodɛmʋ nyre 'ʋ nɩ. Nikodɛmʋ nɩ -do a 'mʋ, nɔ- mu la 'lɩ -Yusu -mɔ 'tɔ', ti ꞊dʋ -hi la a ti 'yri; 'ɛ ya hɩnhrʋnpʋ-tɛblɩ, -ɛ -wɛ 'lɩ -bʋ 'wɛɛ -kilowɩ a (30 ) -wlʋ ꞊tu 'ʋ -pu nɩ. Hɩnhrʋnpʋ-tɛblɩ a 'mʋ, 'waa 'nyrɛ mɔ milɩ kɔ alowɛsɩ. 40 -Ԑ -bɩ nyibli nɩ 'hʋɛn a 'mʋ, ʋ 'du -Yusu a -plahʋɩ ye', 'ʋ nu hɩnhrʋnpʋ-tɛblɩ a 'mʋ kɔ -jisɛ 'hʋɛn-, 'ʋ 'hɩnhɩan -Yusu a -plahʋɩ lɛ, ꞊wɩ yɩ, -tɛ -Juukʋɛ ni 'waa 'kʋkʋkui a 'ʋ-hɩhɩa. 41 -Tɛ nɩ -do -mʋ', ʋ kɔɔ 'ʋ -Yusu tugbɛ 'yie, 'dʋdɔti a -ci ꞊dʋ nɩ 'ʋ. 'Kɩ 'lɩ -ci a 'mʋ 'kwli, 'kɩ 'hɩɔ gbagbʋ nɩ 'lɩ. 'Hɩɔ a 'mʋ, ɛ hlɔ yra, -wɛn dʋgba. Nɔ- -kɔ 'kwli, ʋ 'bluu la 'lɩ 'dabio, (ti -hi la a ti 'yri. ꞊Nɩ 'ye꞊e, ɛ 'wɩ- bʋtikayu yɩ.) 'Dabio a 'mʋ, ʋ 'yɩ -hʋan 'lɩ nyiblo ꞊dʋ nɩ pɩ. 42 -Juukʋɛ a -wuwle-nyrɔwɔ gbagbʋ mi -wlu ꞊tu mɔ. Nɔ- kɔ -tɩ 'ʋ 'kɩka -nɩ, 'ʋ pʋ 'lɩ -Yusu a -plahʋɩ 'dabio a 'mʋ 'kwli, -ɛ nu꞊o, ɛ 'mʋɛ 'ʋ -tɩtɛ -mʋ', -Yusu 'kʋʋ 'ʋ yrɛ.

Saan 20

1 -Juukʋɛ a -wuwle-nyrɔwɔ, -ɛ mɔ 'sɛɛdɩ, bʋ -hi, 'a 'sɔɔndɩ a -nyragblɩ, halɔ 'tɩɛ nɩ -tʋtʋ kɩ lɛ, -ɛ -bɩ Mari, -ɛ kɔ 'lɩ Madala, ɛ kɔ 'a 'bio -bɩ 'hʋɛn-, ʋ nʋ- -tuo 'lɩ 'dabio -mʋ' yɩ, -ɛ kɔ 'kwli ʋ pʋ 'lɩ -Yusu a -plahʋɩ. -Tɛ ʋ nyre 'ʋ, -ɛ -bɩ ʋ 'ye꞊e nɩ, -ɛ mɔ, 'dabio a ꞊ju, -ɛ mɔ 'hɩɔ, ʋ blike꞊e lɛ, 'ʋ -ha 'ʋ꞊ʋ 'dabio a 'mʋ wien. 2 Bʋ 'ye 'kɩ꞊ɩ, -ɛ mɔ, 'hɩɔ a 'mʋ, ʋ blike꞊e lɛ, -ɛ -bɩ Mari 'gba ci lɛ, 'ɛ mu 'lɩ Simɔ Piɛlɩ kɔ -nagbopi -bɩ 'mʋ, -Yusu nʋɛ -nɩ -mɔ, ɛ wɛn: "Ʋ -ha 'lɩ -aan Kʋkɔnyɔ -Yusu a -plahʋɩ 'dabio 'kwli nɩ, 'tɩ- -tɛ ʋ pʋ 'ʋ꞊ʋ bʋ, -a 'yɩ 'ʋ -yi." 3 Kɩka, kɩka, -ɛ -bɩ Simɔ Piɛlɩ kɔ -nagbopi -bɩ -mʋ' 'hʋɛn-, ʋ 'hrɩ nɩ, 'ʋ 'gba 'lɩ cigbɛ 'dabio yɩ. 4 Bʋ yɩ 'kɩ nɩ mi, -ɛ -bɩ -nagbopi -bɩ a 'mʋ, ɛ -hi Piɛlɩ lɛ, 'ɛ 'nyɛɛ 'hru, 'ɛ nyre 'lɩ 'dabio yɩ. 5 -Ԑ -bɩ ɛ ꞊tɩ 'ʋ nɩ, 'ɛ ta 'lɩ 'dabio 'kwli lɛ, -jisɛ -mʋ', -ɛ pɛ 'ʋ bʋ, nɔ- ɛ 'ye, kɛɛ, ɛ 'yɩ 'lɩ 'dabio 'kwli -pa. 6 -Tɛ Simɔ Piɛlɩ -mɔ -bɩ, ɛ nyre 'ʋ, -ɛ -bɩ ɛ pa 'lɩ 'dabio 'kwli nɩ, 'ɛ 'ye -jisɛ -mʋ', ʋ 'hɩnhɩan la -Yusu lɛ; 7 kɔ danʋ -mʋ', ʋ mʋa la꞊a 'lu lɛ. -Jisɛ kɔ danʋ a 'mʋ 'hʋɛn-, ʋ pɛ 'dɔ bʋ. Ԑ 'wɩ yɩ, -tɛ ʋ nɩ la 'mʋ, 'ʋ 'hɩnhɩan la꞊a -Yusu lɛ, kɛ- nɩ -do ʋ nɩ 'mʋ, 'ʋ pɛ 'ʋ bʋ. 8 -Ԑ -bɩ -nagbopi a 'mʋ, -ɛ 'nyɛɛ wɛn 'hru, -ɛ nyre wɛn 'lɩ, ɛ pa 'lɩ 'dabio 'kwli nɩ -wɛ, 'ɛ 'ye꞊e, -ɛ mɔ, -Yusu 'yɩ 'lɩ 'dabio 'kwli -nɩ. Ԑ nɔ- mɔ bʋ pʋ 'kɩ꞊ɩ ꞊haan-tɩ, -ɛ mɔ, -Yusu -hɔn 'lɩ 'kʋkʋnyibli 'nyɩ nɩ, 'ɛ 'hrɩ 'klɔ, 9 -ɛ nu꞊o, kʋɛ la 'lɩ bʋ, ʋ 'yɛ la꞊a lɛ nɩ yrui, -tɛ Nyɩsʋa a winwlɔn-hanyɔ nu la 'a 'cɩcrɩɩ, 'kɩ 'lɩ Nyɩsʋacrɩɛn 'kwli, -ɛ mɔ, -Yusu kɔ bʋ -hɔn 'lɩ 'kʋkʋnyibli 'nyɩ, ɛ 'mʋ 'klɔ 'hrɩ. 10 -Ԑ -bɩ -nagbopʋ nɩ 'hʋɛn a 'mʋ, ʋ ꞊hɩan -mɔ, 'ʋ mu 'lɩ Jrusrɛdɩɔ 'kwli de. 11 -Ԑ -bɩ Mari -mɛ kle de, 'ɛ nɩ 'ʋ -Yusu a 'dabio wien bʋ, 'ɛ yɩ we, 'ɛ ꞊tɩ 'ʋ, 'ɛ ta 'lɩ 'dabio 'kwli lɛ. 12 Bʋ yɩ 'kɩ 'lɩ lɛ nɩ tɛ, -ɛ -bɩ ɛ 'ye 'lɩ Nyɩsʋa a lɛlenyʋ nɩ 'hʋɛn, 'ʋ pʋ -tɛblɩ pʋɔpʋɩ 'hʋɩ lɛ, 'ʋ nɩ 'ʋ -tɛ -mʋ', ʋ pɩa la 'ʋ -Yusu a 'hʋɩ bʋ, nyiblo nɩ -do 'kɩ 'ʋ -tɩtɛ -mʋ', -Yusu a 'lu ꞊gbɛɛ la 'lɩ, -do -bɩ 'kɩ 'lɩ -tɩtɛ -mʋ', 'a bʋɩ ꞊gbɛɛ la 'lɩ. 13 -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "Nʋgba o, ɛ kla nɩ -ɛ kɔ ꞊hien -yɩ we 'lɩ?" -Ԑ -bɩ Mari wɛn: "Ʋ -ha 'nɛ- 'na Tɔɔnyɔ nɩ. Ԑ mɔ, -tɛ bʋ di 'ʋ꞊ʋ bʋ pʋ, 'n 'yɩ 'ʋ -yi." 14 Ԑ nɩ 'lɩ 'a hɩhla 'kwli, -ɛ -bɩ ɛ ꞊hɩan -mɔ. -Tɛ ɛ ꞊hɩan 'kɩ -mɔ, -ɛ -bɩ ɛ 'ye -Yusu nɩ, kɛɛ, ɛ 'nɩ -yruo꞊o lɩ꞊ɩ lɛ. 15 -Yusu yɩ꞊ɩ 'nɩ 'bɛti -nɩ, ɛ wɛn: "Nʋgba o, dɛ- kɔ ꞊hien -yɩ we 'lɩ? Nyiblo a 'dɩ -bɩ ꞊mʋɛ lɛ 'lɩ?" Mari -mɔ -bɩ, -tɛ ɛ 'ye -Yusu, 'kɩ 'lɩ 'a ꞊wlʋ kɩ, ɛ wɛn 'nɩ, 'dʋdɔ-tɛblɩ a -ci -mʋ', nɔ- kɔ 'yie꞊tunyɔ ꞊nɩɔ. 'A -tɩ, ɛ wɛn: "Nyɩbɛyu o, 'bʋ mɔ -mɔ, ꞊nɩ gba꞊a, lee 'mʋ, -tɛ -pʋ 'ʋ꞊ʋ bʋ, -ɛ di꞊e nu, 'mʋ꞊ʋ bla." 16 Kɛɛ, -Yusu da꞊a nɩ, ɛ wɛn: "Mari." -Ԑ -bɩ Mari ꞊hɩan -mɔ, ɛ wɛn: "Rabuni," -ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ Tɔɔnyɔ, 'kɩ 'lɩ -Juukʋɛwin 'kwli. 17 -Yusu wɛn: "꞊Nɩ 'kaa 'lɩ 'mʋ yɩ, -ɛ nu꞊o, 'n 'yɛɛ 'lɩ 'na 'Baɩ -mɔ nɩ mi, 'kɩ 'lɩ yakɔ 'kwli. Kɛɛ, mu 'lɩ -na 'dɩayɩnʋ -mɔ, -ʋ mɔ 'na -nagbopʋ, -bʋ lee ꞊nʋ, -ɛ mɔ, 'kɩ 'n mi 'lɩ 'na 'Baɩ -mɔ, -ɛ mɔ 'aan 'Baɩ -wɛ, 'kɩ 'lɩ 'na Nyɩsʋa -mɔ, -ɛ mɔ 'aan Nyɩsʋa -wɛ." 18 -Ԑ -bɩ Mari mu -nagbopʋ a 'mʋ lee mɔ, -ɛ mɔ, ɛ 'ye Tɔɔnyɔ nɩ. Ԑ nɔ- lee ꞊nɛ -tɛblɩ a pɛpɛ -mʋ', ɛ yɩ ꞊nʋ -lee -nɩ. 19 -Nyrɔwɔ nɩ -do a 'mʋ, -ɛ mɔ 'sɔɔndɩ a -winse, -Yusu a -nagbopʋ 'kukue lɛ, 'kɩ 'lɩ 'kayu -bɩ bʋ. -Tɛ ʋ yɩ la -Juukʋɛ a 'blʋ a nyibli a hʋannʋ pie, 'a -tɩ, ʋ ꞊gba 'maji a pɛpɛ nɩ. 'Kɩ ʋ nɩ kɩ 'ʋ bʋ, -ɛ -bɩ ti nɩ -do a ti 'yri, -Yusu 'hrɩɩ 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ nɩ, ɛ wɛn: "Ba kɔ plɔ a bleelɛ." 20 Bʋ pʋ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ ɛ tɔɔ ꞊nʋ 'a dabʋɩ a 'kwli kɔ 'a ꞊mʋɛyɛ 'hʋɛn- yɩ. -Nagbopʋ a 'mʋ, bʋ 'ye 'kɩ Kʋkɔnyɔ -Yusu, -ɛ -bɩ ʋ ni dɔdʋ. 21 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn 'nɩ de: "Ba kɔ plɔ a bleelɛ. -Tɛ 'na 'Baɩ -nu, 'ɛ lee 'nɛ- 'mʋ 'klɔ -bʋ kɩ, 'mʋ 'a -tɩ hla, 'na 'mumu, 'n yɩ 'a mʋ 'nɩ -lee -nɩ, ba na 'klɔ kɩ, ba hla 'na -tɩ." 22 -Tɛ ɛ -hi 'kɩ, -ɛ -bɩ ɛ 'wlaa ꞊nʋ pepe 'lu, ɛ wɛn: "Nyɩsʋa a -Hihiu bʋ nɩ 'ʋ 'a mʋ ke'. 23 Nyiblo 'bʋ nɩ 'ʋ, 'ba lee ꞊nɛ, 'kɩ 'lɩ Nyɩsʋa a -Hihiu a 'klɩ 'kwli, -ɛ mɔ: -Na -tɛblɩ 'kukui 'wʋwlɛ nɩ, ɛ mɔ ꞊han-tɩ, 'a -tɛblɩ 'kukui 'wʋwlɛ nɩ pɛpɛ. Kɛɛ, nyiblo 'bʋ nɩ 'ʋ, 'ba 'yɩ꞊ɩ -lee -nɩ, -ɛ mɔ: -Na -tɛblɩ 'kukui 'wʋwlɛ nɩ, ɛ mɔ ꞊han-tɩ, 'a -tɛblɩ 'kukui 'yɩ 'wʋwlɛ -nɩ." 24 -Tɛ -Yusu 'hrɩɩ ꞊nʋ yɩ, Toma, -ɛ mɔ -Yusu a -nagbopi -mʋ', ʋ dɛɛ ꞊Yrupʋyu, nɔ- 'yɩ 'lɩ 'a 'bio 'nyɩ -nɩ. 25 -Tɛ 'a 'bio 'ye 'kɩ꞊ɩ, -ɛ -bɩ kɛ- ʋ pɩ꞊ɩ yɩ: "Toma o, -a 'ye Kʋkɔnyɔ nɩ." -Ԑ -bɩ Toma wɛn: "'Nɩ 'yɩ ŋmaŋmɔɔ -mʋ', ʋ kɔɔ 'lɩ꞊ɩ ꞊jɩ' a ꞊pɩ 'ye, 'na -jie 'bʋ 'yɩ꞊ɩ lɛ -hrɛn, kɔ, 'nɩ 'yɩ 'lɩ 'na dabʋ 'a ꞊mʋɛyɛ, ʋ wa kɩ yɩ, 'a 'hʋɔ 'kwli 'nyra, 'n 'yɩ 'lɩ꞊ɩ 'lɩ -wɛ ꞊bʋ pʋ꞊ʋ ꞊han-tɩ -pi, -ɛ mɔ, Kʋkɔnyɔ 'hrɩ 'klɔ." 26 'Wee nɩ -do bʋ -hi, -ɛ -bɩ -Yusu a -nagbopʋ 'kukue lɛ de. 'Kɩ Toma nɩ 'kɩ 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ. -Ԑ -bɩ ʋ ꞊gba 'kayu, ʋ nɩ 'lɩ bʋ, 'a 'maji a pɛpɛ nɩ de. Ti nɩ -do a ti 'yri, -ɛ -bɩ -Yusu 'hrɩɩ 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ nɩ de, ɛ wɛn: "Ba kɔ plɔ a bleelɛ." 27 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "Toma, 'yɩya 'nɛ- -na -jie bʋ, kɔ, 'ye 'na dabʋɩ a 'kwli, 'yɩya 'nɛ- -na dabʋ bʋ, -bʋ 'nyra 'lɩ -na -jiomɩ 'na ꞊mʋɛyɛ, ʋ wa kɩ yɩ, 'a 'hʋɔ 'kwli. 'N 'hrɩ 'klɔ nɩ, ꞊nɩ 'pʋʋ 'kɩ꞊ɩ gblɛ de, kɛɛ, pʋ꞊ʋ ꞊han-tɩ." 28 -Ԑ -bɩ Toma wɛn: "'Na Kʋkɔnyɔ, kɔ 'na Nyɩsʋa." -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: 29 "꞊Bɩ -tɛ ꞊ye 'mʋ, nɔ- kɔ -tɩ, ꞊nɩ pɩ꞊ɩ ꞊han-tɩ, -ɛ mɔ, 'n 'hrɩ 'klɔ. Dɔdʋ 'kɩ 'ʋ nyiblo -mʋ' -mɔ, -ɛ 'yɩ 'mʋ 'ye, 'tɩ- -ɛ pʋ꞊ʋ ꞊han-tɩ, -ɛ mɔ, 'n 'hrɩ 'klɔ, 'tɩ- -ɛ kuo 'mʋ ꞊wlʋ yɩ." 30 -Yusu nu ꞊wlɩlɛkɛɛ-tɛblɩ -bɩ, 'kɩ 'ʋ 'a -nagbopʋ ye'. -Tɛblɩ a 'mʋ, ɛ 'yɩ 'crɩɩ -nɩ, 'kɩ 'nɛ- 'crɩɛn -bʋ 'kwli. 31 Kɛɛ, 'a dɛ -bʋ, -ɛ 'crɩɩ -nɩ, ɛ 'crɩɩ nɩ, -ɛ di꞊e nu, a 'mʋ꞊ʋ ꞊wlʋ yɩ kuo -nɩ, -ɛ mɔ, -Yusu, nɔ- mɔ Wanyɔ -mʋ', Nyɩsʋa pʋ la lɛ, ɛ di la ya, ɛ 'mʋ la 'a dakɔ wa, kɔ, 'ɛ mɔ Nyɩsʋa a 'Yu. 'Bʋ mɔ, 'ba pʋ Wanyɔ a 'mʋ, 'a -tɩ ꞊han-tɩ, 'ba kuo ꞊nɛ ꞊wlʋ yɩ, kɔ, 'ba yɩ꞊ɩ ꞊wien nɩ kʋɛ, ɛ di -nyi 'a mʋ 'klɔ yrayrʋ.

Saan 21

1-2 -Tɛ -tɛblɩ a pɛpɛ a 'mʋ, ɛ -hi, -ɛ -bɩ -Yusu 'hrɩɩ nɛ 'a -nagbopʋ yɩ de, 'kɩ 'lɩ Galileblʋgba a 'yru wien. -Yusu a -nagbopʋ -mʋ', -Yusu 'hrɩɩ la yɩ, 'waa 'nyrɛ, nɔ- -bʋ: Simɔ Piɛlɩ, kɔ Toma, ʋ dɛɛ ꞊Yrupʋyu, kɔ Natanaɛlɩ, -ɛ kɔ 'lɩ Kana, 'kɩ 'lɩ Galileblʋgba 'kwli, kɔ Sebede a 'yonʋ nɩ 'hʋɛn, kɔ -nagbopʋ nɩ 'hʋɛn -bɩ. Nyibli a 'mʋ, nʋ- -Yusu 'hrɩɩ yɩ. -Tɛ ɛ nu 'waa yɩ'hrɩɩlɛ, ɛ nɔ- -bʋ: 3 -Nyrɔwɔ ꞊dʋ, Simɔ Piɛlɩ wɛn: "-A 'bio -na o, 'n mi 'pa mɔ." -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "-Kɔ -a mʋ 'hʋɛn- -mi." -Ԑ -bɩ ʋ 'du ye', 'ʋ mu 'lɩ 'yru wien. 'Kɩ ʋ 'ya 'lɩ 'blagbɩ 'kwli, 'ʋ mu 'pa mɔ. Kɛɛ, ʋ 'yɩ ꞊dedede 'pa, 'tɔlʋwɔ a pɛpɛ a 'mʋ 'kwli. 4 -Nyrɛ bʋ -nyɛ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ ʋ 'ye -Yusu nɩ, 'kɩ 'ʋ 'yru a 'mʋ wien, kɛɛ, ʋ 'yɩ꞊ɩ -yru. 5 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "'Yonʋ -na, ꞊bɩ a 'pa dɛ?" -Ԑ -bɩ ʋ wɛn: "'Klɔ a 'klɔ, -a 'yɩ dɛ 'ye." 6 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "Ba pʋ 'aan -tɩta, 'kɩ 'lɩ 'blagbɩ a diidɛkɩbɩa kɩ. A di 'ye dɛ," 'ʋ pʋ꞊ʋ, 'kɩ 'lɩ 'blagbɩ a diidɛkɩbɩa kɩ. Bʋ pʋ 'kɩ꞊ɩ, -ɛ -bɩ ɛ pʋ 'lɩ -hrin -hʋɔhʋɩ. 'A -tɩ, ʋ 'yɩ 'lɩ 'a 'nie-hɩhɩa 'lɩ -wɛ. 7 -Ԑ -bɩ -nagbopi a 'mʋ, -Yusu -nʋɛ -nɩ -tɛɛ, bʋ 'ye 'kɩ ꞊wlɩlɛkɛɛdɛ a 'mʋ, -ɛ -bɩ ɛ wɛn: "Simɔ Piɛlɩ, -aan Tɔɔnyɔ ꞊nɩɔ." Ti nɩ -do a ti 'yri, -tɛ Simɔ Piɛlɩ 'wɩn, -ɛ mɔ, 'waa Tɔɔnyɔ ꞊nɩɔ, -ɛ -bɩ ɛ pʋ 'a wlawlʋ nɩ, 'ɛ mʋa꞊a bʋ, -ɛ nu꞊o, ɛ ꞊ga wɛn 'hʋɩ wlɔn, 'tɩ- 'ɛ bi 'nie, 'ɛ mu 'lɩ -Yusu 'hʋɩ. 8 -Nagbopʋ -bɩ -mʋ', 'blagbɩ, nɔ- ʋ gbɛ, 'ʋ mi 'lɩ -Yusu 'hʋɩ -wɛ. Ʋ yɩ nɩ mi, ʋ yɩ 'waa -tatɩ 'nie -mɔ lɛ nɩ -jri, -hrin a kʋanɩ-tɩ. Ʋ 'yɩ 'gbahlɔn -mɔ lɛ -hlɔɔ -nɩ. 9 -Tɛ ʋ -kwlɛ 'kɩ, ʋ ꞊tɩ, -ɛ -bɩ ʋ 'yee 'ʋ na -Yusu 'hʋɩ, -ɛ yɩ wlɩn, -hrin pɛ 'ʋ 'lu bʋ, kɔ 'flɔɔ, 'ɛ pɛ 'ʋ꞊ʋ 'kɩbɩa -mɔ bʋ. 10 -Ԑ -bɩ ɛ wɛn: "-Hrin 'aan -tatɩ pʋ 'lɩ, ba ya 'lɩ 'a dɛ," 11 Simɔ Piɛlɩ, 'ɛ -mu, 'ɛ 'ya 'lɩ 'blagbɩ 'kwli, 'ɛ -jri 'lɩ -tɩta, 'ɛ pʋ 'ʋ꞊ʋ 'gbahlɔn bʋ, 'ɛ -ha 'lɩ꞊ɩ -hrin gbagbɩ a (153 ) ꞊wlɩ nɩ ꞊hlon'hʋɛn ꞊tu 'ʋ -pu ꞊tu 'ʋ ta 'kwli. ꞊Haan-tɩ, -hrin a 'mʋ, 'ʋ -hʋ, kɛɛ -tɩta 'yɩ lɛ -cɩcrɛ -nɩ. 12 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Ba di 'lɩ, a 'mʋ dɛ di." 'A -nagbopi ꞊dʋ 'yɩ꞊ɩ 'bɛti -nɩ, -tʋɩ a -tɩ, -ɛ mɔ: "Nyiblo a 'dɩ -bɩ -mɔ 'lɩ?" -ɛ nu꞊o, ʋ yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, Kʋkɔnyɔ ꞊nɩɔ. 13 -Ԑ -bɩ -Yusu 'yɩya 'ʋ ꞊nʋ 'hʋɩ bʋ, 'ɛ -nyi ꞊nʋ 'flɔɔ kɔ -hrin -nɩ wɛn. 14 -Tɛ ɛ -hɔn 'lɩ 'kʋkʋnyibli 'nyɩ, 'a 'wɩ nɩ ta a yɩ'hrɩɩlɛ ɛ 'hrɩɩ ꞊nʋ yɩ. 15 -Tɛ ʋ -wɛ dɛ lɛ, -ɛ -bɩ -Yusu -tʋa 'lɩ Simɔ Piɛlɩ a -mɔ'pʋplɛ, ɛ wɛn: "Simɔ, Saan a 'yu, ꞊bɩ -nʋɛ 'mʋ nɩ, 'ɛ -hi 'ʋ nyibli -bɩ -bʋ 'ʋ?" -Ԑ -bɩ Piɛlɩ wɛn: "Iin, Kʋkɔnyɔ, -yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, 'n nʋɛ -mʋ nɩ." -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Naa 'na -nagbopʋ, -tɛ blablɩkɔnyɔ ni 'a blablɩ a naalɛ." 16 -Ԑ -bɩ -Yusu 'bɛti꞊e nɩ de, ɛ wɛn: "Simɔ, Saan a 'yu, ꞊bɩ -nʋɛ 'mʋ nɩ?" -Ԑ -bɩ Piɛlɩ wɛn: "Iin, Kʋkɔnyɔ o, -yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, 'n nʋɛ -mʋ nɩ." -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Naa 'na -nagbopʋ." 17 -Ԑ -bɩ -Yusu 'bɛti꞊e nɩ de, ɛ wɛn: "Simɔ, Saan a 'yu, ꞊bɩ -nʋɛ 'mʋ nɩ?" -Tɛ -Yusu 'bɛti 'kɩ꞊ɩ 'wɩ nɩ ta a dɛ, -ɛ -bɩ Piɛlɩ a ꞊wlʋ 'mʋɛ bʋ, ɛ wɛn: "Kʋkɔnyɔ o, -yi 'a -nɛ dɛ nɩ. -Yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, 'n nʋɛ -mʋ nɩ." -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "Naa 'na -nagbopʋ. 18 'N yɩ -mʋ 'nɩ -lee -nɩ -tɛɛ, -ɛ mɔ, ti -mʋ' -kɔ 'yri -mɔ la gblotayu, -tɛ -mʋ', -na ꞊wlʋ 'yee la 'lɩ, 'kɩ -mi la 'lɩ, kɛɛ, ꞊nɩ -wɛ -hʋan 'yi, -di ꞊gblɛ -hʋan dabʋɩ lɛ, nyiblo -bɩ 'mʋ -hʋan 'lɩ -mʋ -tɛ -bɩ gba, -tɛ -na ꞊wlʋ 'yɩ 'lɩ -nɩ." 19 Ԑ ꞊hɛn 'nyrɛ, ꞊hɩʋɛn'kʋkʋʋdʋ -mʋ', Piɛlɩ di 'kʋ, -ɛ di Nyɩsʋa -tɩ a 'yi'bʋalɛ -nyi, nɔ- -Yusu tʋɛ ꞊nɛ, 'ɛ ni 'pʋplɛ lɛ. Bʋ pʋ 'kɩ lɛ, -ɛ -bɩ ʋ 'du ye'. Bʋ 'du 'kɩ ye', -ɛ -bɩ -Yusu lee Piɛlɩ nɩ, ɛ wɛn: "Piɛlɩ, kʋɛ 'mʋ ꞊wien." 20 -Ԑ -bɩ Piɛlɩ ꞊hɩan -mɔ. Bʋ ꞊hɩan 'kɩ -mɔ, -ɛ -bɩ ɛ 'ye -nagbopi a 'mʋ, -Yusu nʋɛ -nɩ -tɛɛ nɩ, 'ɛ kʋɛ ꞊nʋ ꞊wien -wɛ. -Tɛ -Yusu kɔ 'a -nagbopʋ 'hʋɛn-, ʋ yɩ la 'waa lɛ'bɔɔdiidɛ nɩ di, -tɛ ɛ 'yɛɛ la nɩ 'kʋɩ, -nagbopi nɩ -do a 'mʋ, nɔ- 'ma la 'ʋ 'a 'lu -Yusu -wliye bʋ, 'ɛ 'bɛti la꞊a, ɛ wɛn: "Kʋkɔnyɔ, nyiblo a 'dɩ -bɩ, -ɛ di -mʋ -na yraanyibli -jɩ' pʋ 'lɩ?" 21 -Tɛ Piɛlɩ 'ye 'kɩ -nagbopi a 'mʋ, -ɛ -bɩ ɛ 'bɛti -Yusu nɩ, ɛ wɛn: "Kʋkɔnyɔ, -ɛ -bɩ -bʋ, dɛ a 'dɩ -bɩ -di -hʋan꞊a nu 'lɩ?" 22 -Ԑ -bɩ -Yusu wɛn: "'Bʋ mɔ, 'nɩ yɩ꞊ɩ nɩ -hʋɛ, bʋ hie 'klɔ, ꞊bʋ ya 'lɩ yakɔ 'kwli, ꞊bʋ ꞊hɩan -mɔ, ꞊bʋ yɛɛ 'nɛ꞊ɛ bʋ, ꞊bɩ -kɔ 'lɩ꞊ɩ -mɔ? -Mɔ -bɩ, kʋɛ 'mʋ ꞊wien." 23 -Tɩ a 'mʋ, -Yusu -hla, ɛ nu꞊o nɩ, Nyɩsʋa a nyibli 'ʋ pɩ lɛ, -ɛ mɔ, -nagbopi a 'mʋ, ɛ 'nɩ 'kʋ꞊ʋ nɩ. Kɛɛ, sɛyɩ-sɛyɩ, -Yusu 'yɩ lɛ -pʋ, -ɛ mɔ, ɛ 'nɩ 'kʋ꞊ʋ nɩ. Kɛɛ, ɛ wɛn 'nɩ: "'Bʋ mɔ, ꞊nɩ yɩ꞊ɩ nɩ -hʋɛ, bʋ hie 'klɔ, ꞊bʋ ya 'lɩ yakɔ 'kwli, ꞊bʋ ꞊hɩan -mɔ, ꞊bʋ yɛɛ 'nɛ꞊ɛ bʋ, ꞊bɩ -kɔ 'lɩ꞊ɩ -mɔ?" 24 -Nagbopi nɩ -do a 'mʋ, -kɔtɩ -Yusu 'ɛ pʋ lɛ, ɛ nɔ- nɛ -tɛblɩ a pɛpɛ -bʋ -mɔ lɛ. Ԑ yi꞊e nɩ, -ɛ nu꞊o, ɛ nɩ la -tuo kɩ, 'ɛ pʋ 'nɛ꞊ɛ 'crɩɛn -bʋ 'kwli. 'A -nɛ nyiblo 'kɩ 'nɛ- -a mʋ 'nyɩ, ɛ yi꞊e nɩ, -ɛ mɔ, -tɩ a -tɛɛ, ɛ nɛ -mɔ lɛ. 25 -Yusu nu -tɛblɩ -hʋɔhʋɩ -bɩ. 'Bʋ nu, ꞊ba -kɔ -ba 'crɩ wɛn 'a pɛpɛ, 'n pʋ꞊ʋ ꞊haan-tɩ, -ɛ mɔ, 'a 'crɩɩn 'nɩ -wɛɛn꞊ɛ wɛn 'nɛ- 'klɔ -bʋ kɩ nɩ.