Mbuli igala ugima
1 Baho kunaichanduso vinhu vose ving'hali havinaumbigwa kukala imoja yakemigwe Mbuli. Ayo kakala na Mulungu na ayo kakala Mulungu. 2 Toka kunaichanduso Mbuli kakala hamoja na Mulungu. 3 Kubitila heyo, Mulungu kaumba vinhu vose. Kuduhu kinhu chochose kiumbigwe bila heyo. 4 Mgati mmwake mumo ukalile mwanduso wa ugima, na ugima awo ukala mulenge kwa wanhu. 5 Mulenge awo wokwaka mdiziza, najo ziza hadiudaha kuuzima bule. 6 Kulawilila munhu imoja yatumigwe na Mulungu, twaga jake Yohana. 7 Ayo keza kuwalongela wanhu mbuli ya umulenge muladi wanhu wose wahulike na watogole. 8 Heyo mwenyego hakalile awo umulenge bule, lakini keza kuwalongela wanhu mbuli ya umulenge. 9 Uno ukala mulenge kweli, mulenge wizile mwiisi kuwamwemwesela wanhu wose. 10 Mbuli kakala mwiisi, na kubitila heyo Mulungu kaumba isi yose, lakini wanhu wa mwiisi hawamjuwile bule. 11 Keza mwiisi yake mwenyego, lakini wanhu zake mwenyego hawambokele bule. 12 Lakini waja wambokele na kumtogola, Mulungu kawatogolela kuwa wanage. 13 Si wana wa Mulungu bule kwa kuleligwa, hebu viwolonda wanhu hebu kwa udahi wa mbigalo yoyose, lakini Mulungu mwenyego heyo Tatao. 14 Na heyo yakemigwe Mbuli kawa munhu, kakala hamoja na tweye, na tweye tuwona ukulu wake, ukulu uyagweleligwe na Mulungu Tatake, nayo kamema ng'hekewa na ukweli. 15 Yohana kalava usindila uno yolonga, “Ino ayo iniwalongeleni kokwiza kukisogo changu yeli mkulu kubanza niye, kwavija kakala kuko toka umwaka niye sinavumbuka.” 16 Kwa ng'hekewa imemile iyalinayo, tweye wose tumweda ng'hani. 17 Mulungu kalava Malagizo kubitila Musa, lakini Yesu Kilisito katugalila ng'hekewa na ukweli. 18 Kuduhu munhu yamonile Mulungu, lakini Imwana yaiyeka yaigalile na Mulungu na kuilumba na Tata, ayo yatutendile tumjuwe Mulungu.
Usenga wa Yohana Mbatizaji
19 Wakulu wa Wayahudi kudibuga da Yelusalemu wawatuma walava nhosa na Walawi wachole kwa Yohana wakamuuze, “Gweye kwa nani?” 20 Yohana halemile bule kuwedika, lakini kalonga fulu ipile, “Niye sili Kilisito Mkombola.” 21 Wamuuza, “Gweye kwa nani? Kwa Eliya?” Yohana kawedika, “Ka, sili Eliya bule.” Wamuuza, “Gweye kwa mtula ndagu wa Mulungu?” Kawedika, “Ka, sili niye.” 22 Wamulongela, “Tulongele, gweye kwa nani? Tolonda tukawedike waja watutumile. Vino gweye mwenyego koikemaze?” 23 Yohana kawedika kwa kulonga gaja gayalongile mtula ndagu wa Mulungu Isaya, “Niye na ‘imoja yokema kuluwala. Tendeni goya nzila ya Mndewa, goloseni nzila yonda yabite!’ ” 24 Wasenga waja watumigwe na kibumbila cha Mafalisayo 25 wamuuza Yohana, “Kumbe gweye huli Kilisito, hebu huli Eliya, hebu huli mtula ndagu wa Mulungu, habali kobatiza wanhu?” 26 Yohana kawedika, “Niye nowabatiza mweye kwa mazi, lakini kabaho imoja kema hagati yenu, mweye hamumjuwile bule. 27 Kokwiza kukisogo changu, lakini niye sifaya hata kudohola nzabi za vilatu vake.” 28 Mbuli zose zino zilongigwa ako Betania mwambu wa kudilawila zuwa wa lwanda lwa Yolidani, kuyakalile Yohana yobatiza wanhu.
Yesu ayo Mwanang'hondolo wa Mulungu
29 Imitondo yake Yohana kamona Yesu komwizila, kalonga, “Loleni, Mwanang'hondolo wa Mulungu yosegeza nzambi za wanhu wa mwiisi! 30 Ino ayo inilongile mbuli zake, ‘Kokwiza munhu kukisogo changu yeli munhu mkulu kubanza nene, kwavija kakala kuko toka umwaka niye sinavumbuka.’ 31 Niye mwenyego simjuwile viyali, lakini niza kuwabatiza kwa mazi muladi kutenda yajuwigwe na wanhu wa Izilaeli.” 32 Yohana kalava usindila kwa kulonga, “Nimona Loho Yang'alile kohumuluka kuulanga kamba huwa na kwima uchanha yake. 33 Niye nikala sijuwile kamba ayo heyo, lakini Mulungu, yanhumile kuwabatiza kwa mazi kanongela, ‘Munhu yonda umone Loho Yang'alile komuhumulukila kulawa kuulanga na kwima uchanha kwa munhu ayo, heyo ayo yonda yawabatize kwa Loho Yang'alile.’ ” 34 Abaho Yohana kalonga, “Nichona kinhu acho, na nowalongeleni ukweli, heyo ayo Mwana wa Mulungu.”
Wanahina wa ichanduso wa Yesu
35 Imitondo yake, Yohana kakala kabili hanhu aho na wanahina zake wabili. 36 Viyamone Yesu kobita, kalonga, “Loleni, ino ayo Mwanang'hondolo wa Mulungu!” 37 Wanahina awo wabili viwamuhulike Yohana kolonga avo, wamkweleleza Yesu. 38 Yesu kahinduka, kawona womkweleleza, kawauza, “Mozahila choni?” Wamwidika, “Labi, kokala kwahi?” Labi fambulo jake, “Mfundiza.” 39 Kawalongela, “Izoni mulole.” Avo wachola hamoja nayo na kuhona hayakalile yokala. Ikala saa kumi ya imisi, na wasinda nayo. 40 Andeleya, ndugu yake Simoni Petulo, kakala imoja wa awo iwabili wamuhulike Yohana na kumkweleleza Yesu. 41 Bahaja Andeleya viyamone Simoni ndugu yake, kamulongela, “Tumona Masihi.” Masihi fambulo jake “Kilisito Mkombola.” 42 Abaho Andeleya kamgala Simoni kwa Yesu. Yesu kamulola, kamulongela, “Twaga jako Simoni mwanage Yohana, lakini kokemigwa Kefa.” Kefa kwa Kigiliki Petulo, na Petulo fambulo jake dibwe.
Yesu komkema Filipo na Nasanaeli
43 Imitondo yake Yesu kachola isi ya Galilaya, kamvika Filipo, kamulongela, “Ng'holeleze!” 44 Filipo kakala mwenekae wa Betisaida kudibuga diwakalile Andeleya na Petulo. 45 Filipo kamvika Nasanaeli, kamulongela, “Tumona munhu ayo yandikigwe na Musa mna ikitabu cha Malagizo, na watula ndagu wa Mulungu wengi wandika mbuli zake. Heyo Yesu mwanage Yusufu, mwenekae wa Nazaleti.” 46 Nasanaeli kamuuza, “Vino mbuli yoyose inogile yodaha kulawa kudibuga da Nazaleti?” Filipo kamwidika, “Izo ulole.” 47 Yesu viyamone Nasanaeli komwizila, kasimulila, “Ino Mwiizilaeli kweli, mgati yake mduhu uvizi!” 48 Nasanaeli kamuuza, “Vino gweye kunjuwaze?” Yesu kamwidika, “Filipo yang'hali hanakukema viukalile hasi hana umbiki wa mtini, niye nikona.” 49 Nasanaeli kedika, “Mfundiza, gweye kwa Mwana wa Mulungu! Gweye kwa Mndewa wa Izilaeli!” 50 Yesu kamulongela Nasanaeli, “Vino kotogola kwavija nikulongela nikona viukalile hana umbiki wa mtini? Kokwiza kuvona vinhu vingi ng'hani kubanza vino!” 51 Yesu kawalongela, “Nowalongeleni ukweli, mouwona ulanga ugubuka na wasenga wa kuulanga wokwela na kuhumuluka uchanha ya Mwana wa Munhu.”
Zengele kudibuga da Kana
1 Siku da kadatu kukala na zengele kudibuga da Kana mwiisi ya Galilaya. Mamake Yesu kakala aho, 2 Yesu na wanahina zake vivija wagonekigwa kudizengele. 3 Divai viimalile, mamake kamulongela Yesu, “Divai imala.” 4 Yesu kamwidika, “Mama, habali unongela vivo. Saa yangu hainavika.” 5 Abaho mamake Yesu kawalongela waja wasang'hanaji, “Chochose chonda yawalongele sang'haneni.” 6 Kukala na nongo sita za mabwe, kila nongo yomema madumu matano, zikigwa aho kamba viikalile mila ya Wayahudi ya kunawa. 7 Yesu kawalongela awo iwasang'hanaji, “Memezeni mazi nongo zose.” Nao wazimemeza mbaka uchanha. 8 Abaho Yesu kawalongela, “Deheni kidogo mumgalile mkulu wa dizengele.” Nao wamgalila. 9 Mkulu wa dizengele viyagalanzile gaja gamazi, gagaluka divai. Hajuwile kuilawile, lakini waja iwasang'hanaji wadehile gamazi wajuwa. Avo mkulu wa dizengele kamkema ayo yosola mwehe, 10 kamulongela, “Kila munhu kagolaga divai inogile hana ichanduso. Wanhu wagonekigwe wahang'wa ng'hani, kolava divai igwaduke wang'we, lakini gweye kuika divai inogile mbaka sambi!” 11 Yesu kasang'hana unzonza uno wa ichanduso ako Kana mwiisi ya Galilaya. Kuko kalagusa ukulu wake, na wanahina zake wamtogola. 12 Vigabitile gago, Yesu hamoja na mamake, ndugu zake, na wanahina zake wachola kudibuga da Kapelinaumu wakala aho siku ndodo.
Yesu kokwingila Mng'anda ya Mulungu
13 Siku da Pasaka ya Wayahudi dikala behi, avo Yesu kachola Yelusalemu. 14 Kawavika wanhu Mng'anda ya Mulungu wochuuza ng'ombe, ng'hondolo, njiwa, na wayagwe wakala mmeza wovunja sente. 15 Yesu kabota balati da luzabi, kawawinga wose ng'hondolo, ng'ombe, na vivija kazibidula meza za wanhu wakalile wovunja sente na kuzipwililisa sente zao. 16 Abaho kawalongela wose wakalile wochuuza njiwa, “Wasegezeni hano! Lekeni kuitenda ng'anda ya Tatangu kamba gulilo!” 17 Wanahina zake wakumbuka kamba Maandiko Gang'alile golonga, “Unogelwa wangu wa ng'anda yako yakutambikila, wosoma mgati mmwangu kamba moto.” 18 Wakulu wa Wayahudi wamuuza Yesu, “Vino unzonza gani wonda utende kutulagusila gweye kuna udahi wa kutenda gano gose?” 19 Yesu kawedika, “Tuleni Ng'anda ino ya Mulungu, na niye noizenga kabili kwa siku ndatu.” 20 Wayahudi wamuuza, “Ng'anda ino ya Mulungu izengigwa kwa miyaka malongo mane na sita. Vino, gweye koizenga kwa siku ndatu?” 21 Lakini Ng'anda ya Mulungu iyakalile yolonga Yesu ikala lukuli lwake. 22 Viyazilibuke kulawa kwa wafile, wanahina zake wakumbuka kamba Yesu kawalongela mbuli ayo, wanahina zake wagatogola Maandiko Gang'alile na gaja gayalongile Yesu.
Yesu kojuwa magesa ga wanhu
23 Yesu viyakalile kudibuga da Yelusalemu kuna inyimwili nyimwili ya Pasaka, wanhu wengi wamtogola viwonile mbuli nyingi za unzonza ziyatendile. 24 Lakini Yesu kakala hawatamanila bule, kwavija kawajuwa wanhu wose. 25 Hailondeke munhu yoyose yamulongele mbuli yao, kwavija mwenyego kagajuwa gakalile mmizoyo yao.
Yesu na Nikodemo
1 Kukala na mulangulizi imoja wa Wayahudi twaga jake Nikodemo, kakala imoja mna ikibumbila cha Mafalisayo. 2 Siku dimoja ikilo kamcholela Yesu na kumulongela, “Labi, tojuwa gweye kwa mfundiza kutumigwa na Mulungu. Kwavija kuduhu munhu yodaha kutenda unzonza kamba viutenda gweye kamba Mulungu hali hamoja nayo.” 3 Yesu kamwidika, “Nokulongela ukweli, kuduhu munhu yodaha kuwona Undewa wa Mulungu bila kuleligwa mwanza wa kabili.” 4 Nikodemo kamuuza, “Vino munhu mkulu kodahaze kuleligwa mwanza wa kabili? Havidahika bule munhu mkulu kwingila mna iinda ya mamake na kuleligwa mwanza wa kabili!” 5 Yesu kamwidika, “Nokulongela ukweli, kuduhu munhu yodaha kwingila Muundewa wa Mulungu bila kuleligwa kwa mazi na kwa Loho Yang'alile. 6 Munhu koleligwa kwa lukuli na tatake na mamake, lakini koleligwa kiloho na Loho Yang'alile. 7 Sekeukanganye kwavija nokulongela molondeka mweye mose muleligwe mwanza wa kabili. 8 Beho dobuma kokose kudilonda, kodihulika, lakini hudijuwa dolawa kwahi hebu dochola kwahi. Vivo viili kwa munhu yoyose yaleligwe na Loho Yang'alile.” 9 Nikodemo kauza, “Avo gano godahikaze?” 10 Yesu kamwidika, “Gweye kwa mfundiza mkulu wa Waizilaeli, huijuwile vilihi mbuli ino? 11 Nokulongela ukweli, tolonga kija tukijuwile tosimulila acho tuchonile, lakini haduhu munhu yoyose kumwenu yotogola usenga wetu. 12 Hamnhogola viniwalongeleni mbuli za mumuno mwiisi, vino monhogolaze nahawalongela mbuli za ako kuulanga? 13 Kuduhu munhu yoyose yacholile kuulanga ila Mwana wa Munhu, yezile kulawa kuko.” 14 Kamba Musa viyamwinule mumbiki nyoka wa shaba kuja kuluwala, vivo vonda yenuligwe Mwana wa Munhu, 15 avo munhu yoyose yonda yamtogole yawe na ugima wa mazuwa gose. 16 Avo, Mulungu kawanogela wanhu wa mwiisi mbaka kamulava Mwanage yeli yaiyeka, muladi munhu yoyose yonda yamtogole sekeyapotele lakini yawe na ugima wa mazuwa gose. 17 Mulungu hamtumile mwanage yeze mwiisi yawataguse wanhu, lakini kamtuma yeze kuwakombola. 18 “Wanhu wose wonda wamtogole Mwana honda watagusigwe bule, lakini wose womulema watagusigwa mwaka, kwavija hawamtogole Mwana yaiyeka yanogeligwe na Mulungu. 19 Vino vivo nhaguso vonda iwe, mulenge wiza mwiisi, lakini wanhu wanogelwa na ziza kubanza mulenge, kwavija gago goyosang'hana ganyolodoka. 20 Wanhu wose wotenda gehile hawaulonda mulenge na haweza kumulenge, kwavija hawalonda gehile gao gowotenda goneke. 21 Lakini wanhu wotenda ganogile wokwiza kumulenge muladi woneke wosang'hana goyolonda Mulungu.”
Yesu na Yohana Mbatizaji
22 Vigabitile gago, Yesu na wanahina zake wachola kuna iisi ya Yudea, kuko kakala nao siku ndodo na kabatiza wanhu. 23 Nayo Yohana kakala kobatiza ako Ainoni, siyo kutali ng'hani kulawa Salimu, kwavija hanhu aho kukala na mazi mengi. Wanhu wakala womcholela, nayo kawabatiza. 24 Gano gose gatendeka Yohana yang'hali hanagodekigwa mkifungo. 25 Wanahina wayagwe wa Yohana wasonga kuibamilila na Muyahudi mbuli ya jadi ya kunawa ili wamtambikile Mulungu. 26 Avo wamcholela Yohana na kumulongela, “Mfundiza, vino komkumbuka munhu ija yuukalile nayo mwambu wa kudilawila zuwa wa lwanda lwa Yolidani, ija yuulongile mbuli zake? Hambe sambi kobatiza na kila munhu komcholela!” 27 Yohana kawedika, “Kuduhu munhu yodaha kuwa na kinhu chochose kamba Mulungu hamgwelele. 28 Mweye wenyego awo wasindila zangu kamba nonga, ‘Niye sili Kilisito Mkombola, lakini nhumigwa nimulongolele.’ 29 Mtwanzi yosoligwa ni wa mbigalo yosola. Lakini mbwiga wa mbigalo yosola, yemile na kutegeleza, kodeng'helela yahahulika sauti ya mbigalo yosola. Vivo ili kumwangu, deng'ho jangu divika. 30 Heyo kolondeka yawe mkulu na niye niwe mdodo.”
Heyo yezile kulawa kuulanga
31 Heyo yolawa uchanha ni mkulu kubanza wose. Heyo yolawa mwiisi ni wa mwiisi na kolonga mbuli za mwiisi, lakini heyo yolawa kuulanga ni mkulu wa gose. 32 Heyo kolonga mbuli ziyone na zija ziyahulike, lakini kuduhu munhu yotogola mbuli zake. 33 Lakini munhu yoyose yozitogola mbuli zake kosindila kamba Mulungu kolonga ukweli. 34 Heyo yatumigwe na Mulungu kolonga mbuli za Mulungu, kwavija Mulungu kamgwaa ng'hani Loho wake Yang'alile. 35 Tata kamnogela Mwanage na keka kila kinhu mmakono gake. 36 Munhu yoyose yomtogola Mwana kana ugima wa mazuwa gose, na munhu yoyose yomulema Mwana kaduhu ugima, lakini kosigala mwiinhaguso ya Mulungu.
Yesu kolonga na mtwanzi wa Kisamalia
1 Mafalisayo wahulika kamba Yesu kakala kopata na kobatiza wanahina wengi kubanza Yohana, 2 lakini ukweli Yesu hambatize munhu yoyose ila wanahina zake wao wabatize. 3 Yesu viyahulike avo, kasegela mwiisi ya Yudea na kubwela mwiisi ya Galilaya. 4 Mmwanza wake kalondeka yabitile Samalia. 5 Kavika mwiisi ya Samalia kudibuga da Sikali, behi na mgunda wa Yakobo uyamgwelele mwanage yakemigwe Yusufu. 6 Hanhu aho kukala na sima da Yakobo. Yesu viyadonhile na mwanza mtali, kakala aho kudisima. Ikala imisi. 7 Mtwanzi wa kisamalia keza kudeha mazi. Yesu kamulongela, “Nigwelele mazi ning'we.” 8 Kipindi acho wanahina zake wakala wacholile kudibuga kugula chakuja. 9 Mtwanzi ayo kamwidika, “Gweye kwa Muyahudi na niye na Msamalia. Kodahaze kumhula mazi ga kung'wa?” Kwavija Wayahudi hawajaga hamoja na Wasamalia. 10 Yesu kamwidika, “Maza ujuwile choolava Mulungu, na maza ujuwile nani yokupula mazi ga kung'wa, wahampulile, nayo yahakugwelele mazi gogala ugima.” 11 Mtwanzi ayo kamulongela, “Go mkulu, gweye kuduhu doo, na sima dino dingila ng'hani. Wahagapatile kwahi mazi gago gogala ugima? 12 Vino gweye kwa mkulu kubanza tata yetu Yakobo yatugwelele sima dino? Heyo mwenyego hamoja na wanage na fugo yake yose wang'wa mazi ga mdisima dino!” 13 Yesu kamwidika, “Wanhu wose wong'wa mazi gano wokona ng'hilu kabili, 14 lakini munhu yoyose yong'wa mazi gonda nimgwelele, honda yaone ng'hilu kabili. Mazi gonda nimgwelele niye gokuwa nzasa ya mazi gogala ugima wa mazuwa gose mgati mmwake.” 15 Mtwanzi ayo kalonga, “Go mkulu, nigwee mazi gago muladi sekeniwe na ng'hilu kabili, na ndeke kwiza hano kudeha mazi.” 16 Yesu kamulongela, “Genda kamkeme mkasano wako, na wize nayo.” 17 Mtwanzi ayo kamwidika, “Naduhu mkasano.” Yesu kamulongela, “Kulonga goya kuduhu mkasano. 18 Kusoligwa na wakasano watano, na mbigalo yuukala nayo sambi siyo mkasano wako. Kunongela goya.” 19 Mtwanzi ayo kalonga, “Go mkulu, vinikona gweye kwa mtula ndagu. 20 Wahenga zetu wamtambikila Mulungu kuna ulugongo luno, lakini mweye Wayahudi molonga Yelusalemu aho hanhu holondeka tumtambikile Mulungu.” 21 Yesu kamulongela, “Mama, togola gano gonikulongela, kipindi chokwiza baho wanhu honda wamtambikile Tata kuna ulugongo luno hebu ako Yelusalemu. 22 Mweye Wasamalia hamumjuwile goya ayo imumtambikila, lakini tweye Wayahudi tumjuwa itumtambikila, kwavija ukombozi wolawa kwa Wayahudi. 23 Lakini kipindi chokwiza na sambi chabahano, aho awo wotambikaga kweli, womtambikila Tata kwa loho na kweli, kwavija Tata kolonda wanhu womtambikila kamba vivo. 24 Mulungu ni Loho, avo wanhu womtambikila wolondeka wamtambikile kwa loho na kweli.” 25 Mtwanzi ayo kamulongela Yesu, “Nojuwa Mkombola kokwiza, yokemigwa Kilisito, yaheza kotulongela mbuli zose.” 26 Yesu kamwidika, “Iyo nene, inilonga na gweye.” 27 Kipindi acho wanahina zake Yesu wabwela, wakanganya ng'hani viwamvikile Yesu kolonga na mtwanzi ayo. Lakini kuduhu imoja wao yamuuzile mtwanzi ayo, “Kolonda choni?” hebu yamuuze Yesu, “Habali kolonga na mtwanzi ino?” 28 Abaho mtwanzi ayo kaleka nongo yake ya mazi, kabweleganya kudibuga na kuwalongela wanhu, 29 “Izoni mumulole munhu yanongele gaja gose ganhendile. Vino hadaha kuwa Kilisito Mkombola?” 30 Avo wanhu wasegela kudibuga na kumgendela Yesu. 31 Mna ikipindi kikija wanahina zake wamnanahiza Yesu, “Mfundiza, chonde, diya tanhu!” 32 Lakini Yesu kawedika, “Ninao lujo mweye hamulujuwile.” 33 Avo wanahina wasonga kuiuza, “Vino hana munhu kamgalila chakuja?” 34 Yesu kawalongela, “Ujaji wangu, ni kutenda goyolonda ija yanhumile na kuimambukiza sang'hano iyanigwelele. 35 Mweye mulongaga vino, ‘Ing'hali miezi mine tosonga kusenga.’ Lakini nowalongeleni, inuleni meso genu mulole mmigunda! Vihandigwe vikangala volondeka visengigwe! 36 Msengaji kolipigwa, na kwika hamoja indiya kwa ugima wa mazuwa gose. Avo muhandaji na msengaji wose wadeng'helele hamoja. 37 Ulonzi uno wa kweli, ‘Imoja kohanda iyagwe kosenga.’ 38 Niwatuma mkasenge mumgunda kinhu kija hamkisang'hanile, wanhu wayagwe awo wasang'hane, na mweye momweda kwa sang'hano yao.” 39 Wasamalia wengi wa buga dija wamtogola Yesu kwa gaja gayalongile mtwanzi ayo, “Kanongela gose ganhendile.” 40 Avo Wasamalia viwamcholele Yesu, wampula yakale nao. Yesu kakala nao siku mbili. 41 Wanhu wengi watogola mbuli ya usenga wa Yesu. 42 Wamulongela mtwanzi ayo, “Sambi totogola, siyo mbuli ya gaja gaulongile gaiyeka, lakini tweye wenyego tumuhulika, na tojuwa heyo ayo Mkombola wa wanhu wa mwiisi yose.”
Yesu komuhonya mwana wa mkulu imoja
43 Vizibitile siku mbili, Yesu kachola isi ya Galilaya. 44 Kwavija Yesu mwenyego kalonga, “Mtula ndagu hapata nhogolwa mwiisi yake.” 45 Viyavikile mwiisi ya Galilaya, wanhu wengi wambokela, kwavija wakala wacholile mna ulujo lwa Pasaka mwiisi ya Yelusalemu na wachona kila kinhu kiyatendile kipindi cha Pasaka. 46 Yesu kachola kabili kudibuga da Kana mwiisi ya Galilaya, aho hayagaluse mazi kuwa divai. Aho kukala na mkulu imoja yakalile na mbwanga wake mtamu kudibuga da Kapelinaumu. 47 Mkulu ayo viyahulike kamba Yesu keza kulawa mwiisi ya Yudea kwiza mwiisi ya Galilaya, kamcholela Yesu, kampula yachole kudibuga da Kapelinaumu yakamuhonye mbwanga wake, yakalile kolonda kufa. 48 Yesu kamulongela, “Kuduhu munhu yoyose hagati yenu yotogola mbaka yaone unzonza na vilaguso.” 49 Mkulu ayo kamulongela, “Go mkulu, tuchole wose mwanangu yang'hali hanakufa.” 50 Yesu kamulongela, “Genda, mwanago kohona!” Munhu ayo katogola mbuli za Yesu, kachola. 51 Mnzila ya kuchola ukayake kawating'hana wasang'hanaji zake wamulongela, “Mbwanga wako kahona!” 52 Kawauza mna ikipindi gani mwanage viyahonile, wamwidika, “Ikala jana saa saba imisi vivo homa viimulekile.” 53 Bahaja tata ayo kakumbuka ikala kipindi acho Yesu viyamulongele, “Mwanago kohona.” Avo heyo na wanhu wa mng'anda yake wamtogola Yesu. 54 Uno ukala unzonza wakabili yautendile Yesu viyalawile isi ya Yudea kwiza isi ya Galilaya.
Yesu komuhonya mtamu hana dikolombo
1 Vigabitile gano, Yesu kachola kudibuga da Yelusalemu kuna inyimwili nyimwili ya Wayahudi. 2 Ako Yelusalemu behi na mulango ukemigwe Mulango wa Ng'hondolo kukala na kolombo dikemigwe kwa Kiebulania Betisaza. Mumgwazo wa kolombo dijo kukala na vihelengo vitano. 3 Lunhu mkulu lwa wanhu wolumwa lukala lutambalala mvihelengo vivo, wanhu wasuwameso, mbetembete na wanhu waholole. Wakala wobetela mazi gatibuligwe, 4 kwavija kuna kipindi msenga wa kuulanga kezaga na kugatibula gaja gamazi geli kudikolombo, na mtamu yoyose yahalongola kwingila mazi gahamala kutibuligwa, kohona utamu wowose uyali nao. 5 Aho kukala na munhu imoja mtamu kwa miyaka malongo madatu na nane. 6 Yesu viyamone katambalala aho, kajuwa kamba munhu ayo kana utamu wa siku nyingi, avo Yesu kamuuza, “Kolonda kuhona?” 7 Mtamu ayo kamwidika, “Go mkulu. Kuduhu munhu wa kuningiza kudikolombo mazi gahatibuligwa. Kila vinigeza kwingila, munhu iyagwe konilongolela.” 8 Abaho Yesu kamulongela, “Winuke, papa mkeka wako, utembele.” 9 Bahaja munhu ayo kahona, kapapa mkeka wake, kasonga kutembela. Mbuli ino ilawilila mwiisiku ya Kubwihila, 10 avo wakulu wa Wayahudi wamulongela munhu ija yahonyigwe, “Lelo ni siku ya Kubwihila, Malagizo getu gogomesa gweye sekeupape mkeka wako.” 11 Munhu ayo yahonyigwe kawedika, “Munhu heyo yanihonyile kanilongela nipape mkeka wangu nigende.” 12 Wamuuza, “Munhu gani heyo yakulongele utende vivo?” 13 Lakini munhu ayo yahonyigwe kakala hamjuwile Yesu viyali, kwavija hanhu aho kukala na lunhu, na Yesu kakala yasegele. 14 Abaho, Yesu kamvika munhu ayo yamuhonyile Mwiig'anda ya Mulungu. Kamulongela, “Tegeleza, gweye sambi kuhona. Sekeutende nzambi kabili, muladi sekegakupate gehile kubanza gano.” 15 Abaho munhu ayo kasegela, kachola kwa iwakulu wa Wayahudi, kawalongela, “Yesu ayo yanihonyile.” 16 Abaho Wayahudi wasonga kumwihila Yesu kwavija kamuhonya munhu siku ya Kubwihila. 17 Yesu kawedika, “Tatangu kosang'hana siku zose, na niye vivija nosang'hana.” 18 Ulonzi uno uwatenda wakulu wa Wayahudi wazahile nzila kwa nguvu zose wadahe kumkoma Yesu. Watenda avo siyo kwavija kabena lagizo da siku ya Kubwihila diiyeka, lakini vivija kamkema Mulungu Tatake, avo kaitenda kamba kaigala na Mulungu.
Udahi wa Mwana wa Mulungu
19 Yesu kawedika, “Nowalongeleni ukweli, Mwana hatenda mbuli yoyose heyo mwenyego, kotenda gaja goyomona Tatake kotenda. Gaja goyotenda Tata, Mwana nayo kotenda. 20 Avo Tata komnogela Mwanage na komulagusila gaja gose goyotenda mwenyego. Komulagusila mbuli ng'hulu ng'hani kubanza zino, na mweye mose mokanganya. 21 Kamba vija Tata viyowazilibula wanhu wafile na kuwagwaa ugima, vivo ili kwa Mwana nayo kowagwaa ugima waja wose yawalondile. 22 Tata hamtagusa munhu yoyose. Kamgwelela Mwanage udahi wose wa kutagusa, 23 avo wanhu wose wamtegeleze Mwana, kamba vija viwomtegeleza Tata. Munhu yoyose yolema kumtegeleza Mwana kolema kumtegeleza Tata yamtumile.” 24 “Nowalongeleni ukweli, wanhu wose wozihulika mbuli zangu na kumtogola heyo yanhumile wanao ugima wa mazuwa gose. Awo honda watagusigwe bule, kwavija wamala kubita mkufa kwiza muugima. 25 Nowalongeleni ukweli, kipindi chokwiza tena kipindi kimala kwiza, baho waja wafile woihulika sauti ya Mwana wa Mulungu, na waja woihulika wokuwa wagima. 26 Kamba Tata mwenyego viyali chanduso cha ugima, vivo ili kwa Mwanage, kamtenda yawe chanduso cha ugima. 27 Kamgwelela Mwana udahi wa kutagusa, kwavija heyo ayo Mwana wa Munhu. 28 Sekemuikanganye mbuli ino, kipindi chokwiza baho waja wose wafile woihulika sauti yake 29 na wolawa mna gamapanga gao. Waja wose watendile ganogile wozilibuka na kupata ugima, na waja watendile gehile wozilibuka ili watagusigwe.”
Ukweli mbuli ya Yesu
30 “Niye mwenyego sitenda mbuli yoyose kwa udahi wangu, lakini notagusa kamba Mulungu viyonongela, avo notagusa goya, kwavija sitenda kija kinonda, lakini kija kiyolonda heyo yanhumile.” 31 “Nahalonga mbuli zangu mwenyego, ulonzi wangu wokuwa wa uvizi. 32 Lakini kabaho imoja yosindila mbuli ya niye, naniye nojuwa gaja goyolonga ga ukweli. 33 Mweye mutuma wasenga kwa Yohana, na mbuli ziyalongile mbuli yangu ni za ukweli. 34 Siulonda usindila wa munhu, lakini nonga vino ili mukomboligwe. 35 Yohana kakala kamba kiwenge kikwaka yangaduu, na mweye muudeng'helela mulenge wake kwa kipindi kidodo. 36 Lakini niye mwenyego ninao usindila mkulu kubanza wa Yohana, kija kinhenda acho kiyanigwelele Tatangu nikitende, gano gose golagusa kamba Tata ayo yanhumile. 37 Tata mwenyego yanhumile, vivija kosindila mbuli ya niye. Mweye hamunaihulika sauti yake hebu kuchona kihanga chake, 38 na mweye muilema mbuli yake kwavija hamumtogole ija iyamtumile. 39 Mogasoma Maandiko Gang'alile kwavija mogesa kulawa mumo moupata ugima wa mazuwa gose. Na kuno Maandiko gago gago gandika mbuli zangu! 40 Lakini hamulonda kwiza kumwangu mupate ugima. 41 “Sizahila nhogolwa kulawa kwa wanhu. 42 Lakini niye niwajuwa. Nojuwa mna imizoyo yenu hamumnogela Mulungu. 43 Niza kwa twaga da Tatangu, lakini hamunibokele, ila munhu iyagwe yaheza kwa twaga jake mwenyego, mombokela. 44 Munogelwa kubokela nhogolwa kulawa mweye kwa mweye, lakini hamulonda kupata nhogolwa kulawa kwa heyo yeli Mulungu yaiyeka, vino modahaze kunhogola niye? 45 Sekemugese nowalongeleza kwa Tatangu, lakini Musa, yumumtamanila ayo yonda yawalongeleze. 46 Kamba kweli mumtogola Musa, mwahanhogole na niye, kwavija Musa kandika mbuli zangu. 47 Kamba hamgatogole gaja gayandike Musa, modahaze kutogola gano gonilonga?”
Abaho, Yesu kaloka mwambu wa lamba da Galilaya, vivija dokemigwa Lamba da Tibelia. 2 Lunhu mkulu lumkweleleza, kwavija luwona unzonza wake wa kuhonya watamu. 3 Yesu kakwela mbaka uchanha kukigongo kakala hasi na wanahina zake. 4 Kipindi cha nyimwili nyimwili ya Wayahudi ikemigwe Pasaka kikala behi. 5 Yesu viyalolile kaluwona lunhu mkulu lomwizila, avo kamuuza Filipo, “Tukagule kwahi vinhu vingi vakuja muladi wanhu wano wose waje?” 6 Yesu kalonga vino kumgeza Filipo kwavija kakala yajuwile kinhu gani chonda yatende. 7 Filipo kamwidika, “Sente magana mabili hazidaha kugula magate kwa wanhu wose wano!” 8 Imoja wa wanahina zake Yesu yakemigwe Andeleya, ndugu yake Simoni Petulo, kalonga, 9 “Kabahano mbwanga kana magate matano ga ngano na somba wabili, lakini sikinhu chochose kwa lunhu lulihano.” 10 Yesu kawalongela wanahina zake, “Walongeleni wanhu wakale hasi.” Kwavija hanhu aho hakala na mijani, wanhu wose wakala hasi. Kukala na wambigalo kamba elufu tano. 11 Yesu kasola gaja gamagate, kamgwaa nhogolwa Mulungu, kawagolela wanhu wose wakalile aho. Katenda vivo kwa waja iwasomba, kila munhu kapata viyalondile. 12 Viwamambukize kuja, Yesu kawalongela wanahina zake, “Dondoleni vihande visigale. Sekemuleke hata kimoja.” 13 Avo wanahina wadondola na kumemeza vigelo longo na vibili kulawa kuna gamagate matano gawadile wanhu. 14 Viwauwonile unzonza uno yautendile Yesu, wanhu walonga, “Kweli ino ayo mtula ndagu wa Mulungu yalondeke kwiza mwiisi!” 15 Yesu kajuwa kamba walonda kumgoga kwa nguvu na kumtenda mndewa wao, avo kabweleganya kuvigongo yaiyeka.
Yesu kotembela uchanha mgamazi
16 Viivikile ichungulo, wanahina wa Yesu wahumuluka kudilamba, 17 wakwela mwiingalawa, na kubwela umwambu wa lamba mwambu wa Kapelinaumu. Ikilo ivika lakini Yesu kakala yang'hali hanachola kumwao. 18 Beho kulu dibuma na kugatibula ga mazi. 19 Wanahina zake viwacholile utali wa kilometa tano mbaka sita, wamona Yesu kotembela uchanha mgamazi, kokwiza mwambu wao kuili ngalawa, wadumba ng'hani. 20 Yesu kawalongela, “Sekemudumbe. Iyo niye!” 21 Wanahina zake walonda kumsola Yesu mwiingalawa, bahaja wavika mwiisi kuwakalile wochola.
Wanhu womzahila Yesu
22 Imitondo iyagwe lunhu mkulu lukala lukalile mwambu uyagwe wa lamba wona aho hakala na ngalawa imoja iiyeka. Wao wajuwa kamba Yesu hacholile hamoja na wanahina zake, lakini wasegela waiyeka. 23 Ngalawa ziyagwe zilawile Tibelia zivika mbaka behi na hanhu hawadile magate Mndewa viyamambukize kumgwaa nhogolwa Mulungu. 24 Wanhu viwajuwile Yesu kahaduhu hanhu aho, hebu wanahina zake, wakwela mzingalawa na kuchola Kapelinaumu, kumzahila.
Yesu ayo lujo lwa ugima
25 Wanhu viwamvikile Yesu umwambu uyagwe wa lamba, wamuuza, “Mfundiza, vino hano kwiza lini?” 26 Yesu kawedika, “Nowalongeleni ukweli, monizahila niye kwavija muja magate mwiguta, siyo kwavija mona unzonza wangu. 27 Sekemulusang'hanile lujo lunangika, lakini mulusang'hanile lujo lugala ugima wa mazuwa gose. Uno awo lujo londa yawagwee Mwana wa Munhu, kwavija Mulungu Tata kamsagula.” 28 Avo wamuuza, “Vino kinhu gani tutende tudahe kugatenda goyolonda Mulungu?” 29 Yesu kawedika, “Kinhu choolonda Mulungu mweye mutende, mumtogole ija yamtumile.” 30 Wamwidika, “Vino unzonza gani wonda utende ili tuwone na kukutogola? Choni chonda utende? 31 Wahenga zetu waja lujo lukemigwa Mana kuluwala, kamba Maandiko Gang'alile vigalonga, ‘Kawagwelela lujo luhumuluke kuulanga.’ ” 32 Yesu kawalongela, “Nowalongeleni ukweli, siyo Musa yawagwelele lujo lwa kuulanga, lakini Tatangu ayo yowagwaa lujo lwa ukweli kulawa kuulanga. 33 Lujo loowagwaa Mulungu ayo heyo yezile hasi kulawa kuulanga na kowagwaa ugima wanhu wa mwiisi.” 34 Wamulongela, “Go mkulu, tugwee lujo lulo siku zose.” 35 Yesu kawalongela, “Niye ayo lujo lugala ugima. Wose wonda weze kumwangu honda wone nzala, na waja wose wonhogola honda wone ng'hilu. 36 Niwalongeleni kamba munyona lakini hamtogola. 37 Wose iwonigwelela Tatangu wokwiza kumwangu. Na niye simwasa kunze munhu yoyose yokwiza kumwangu, 38 kwavija sizile hasi kulawa kuulanga kutenda gaja gonilonda lakini goyolonda Tata yanhumile. 39 Gano gago goyolonda ija yanhumile sekenimwagize hata imoja mna iwaja wose yangwelele, lakini nolondeka niwazilibule wose na kuwagwaa ugima siku ya kimambukizo. 40 Kwavija kiyolonda Tatangu acho kino, kila munhu yomulola Mwana na kumtogola heyo yawe na ugima wa mazuwa gose. Na niye nomzilibula munhu ayo mna isiku ya uhelelo.” 41 Avo, Wayahudi wasonga kumnung'unikila Yesu kwavija kalonga, “Niye ayo lujo luhumuluke kuulanga.” 42 Avo walonga, “Vino ino siyo Yesu mwanage Yusufu? Tumjuwa tatake na mamake. Yokuwaze kabili kolonga kahumuluka kuulanga?” 43 Yesu kawedika, “Lekeni kuinung'unikila. 44 Kuduhu munhu yodaha kwiza kumwangu bila kugaligwa na Tata yanhumile, na niye nomzilibula munhu ayo mna isiku ya uhelelo. 45 Watula ndagu wa Mulungu wandika, ‘Kila munhu kofundizigwa na Mulungu.’ Munhu yoyose yomtegeleza Tata na kuifunza kumwake kokwiza kumwangu. 46 Kuduhu munhu yoyose yamonile Tata, heyo yalawile kwa Mulungu ayo heyo yaiyeka yamonile Tata. 47 Nowalongeleni ukweli, heyo yotogola kanao ugima wa mazuwa gose. 48 Niye ayo lujo lugala ugima. 49 Wahenga zenu waja lujo Mana kuluwala, lakini wafa. 50 Lakini munhu yoyose yoluja lujo luhumuluke kuulanga honda yafe bule. 51 Niye ayo lujo lugala ugima luhumuluke kuulanga. Munhu yoyose yoja lujo luno, kokuwa mgima siku zose. Lujo londa nimgwee munhu ayo ni lukuli lwangu, awo uniwagwelela wanhu wa mwiisi ili wawe wagima.” 52 Mbuli ino iwatenda Wayahudi waibamilile. Waiuza, “Vino munhu ino kodahaze kutugwaa lukuli lwake tuluje?” 53 Yesu kawalongela, “Nowalongeleni ukweli, kamba hamuluja lukuli lwa Mwana wa Munhu na kuing'wa damu yake, honda muwe na ugima mgati mmwenu. 54 Munhu yoluja lukuli lwangu na kuing'wa damu yangu kanao ugima wa mazuwa gose, na niye nomzilibula mna isiku ya uhelelo. 55 Kwavija lukuli lwangu ulo lujo lwa kweli, na damu yangu acho king'waji cha kweli. 56 Wanhu woluja lukuli lwangu na kuing'wa damu yangu wokala mgati mmwangu, na niye nokala mgati mmwao. 57 Tata yeli mgima yanhumile, na kwa mbuli yake niye na vivija mgima. Vivo vonda iwe munhu yoyose yoluja lukuli lwangu kokuwa mgima mbuli ya niye. 58 Uno awo lujo luhumuluke kuulanga, haluigalile na lujo luja luwadile wahenga zenu, abaho wafa. Lakini yoyose yoluja lujo luno kokuwa mgima siku zose.” 59 Yesu kalonga mbuli zino viyakalile kofundiza mna ing'anda ya kumpula Mulungu ako Kapelinaumu.
Mbuli zigala ugima wa mazuwa gose
60 Wanhu zake wengi wamkweleleze waihulika mbuli ino na kulonga, “Mafundizo gano madala ng'hani. Nani yodaha kugatogola?” 61 Bila kulongeligwa, Yesu kajuwa kamba wanhu zake wamkweleleze wakala woinung'unikila mbuli ino, avo kawalongela, “Vino mbuli ino yolonda kuwatenda mulemelwe? 62 Vino yokuwaze, mwahamona Mwana wa Munhu kobwela uchanha kuja kuyakalile ichanduso? 63 Loho wa Mulungu ayo yomgwaa munhu ugima, nguvu za munhu hazidaha kinhu chochose. Mbuli ziniwalongeleni ni za Loho wa Mulungu na zogala ugima. 64 Lakini wayagwe wenu hawatogola.” Yesu kawajuwa toka mwaka waja hawamtogola na kamjuwa ija yonda yamuhinduke. 65 Abaho kalonga, “Lekaavo niwalongeleni kuduhu munhu yodaha kwiza kumwangu bila Tata kutenda idahike kwa munhu ayo kutenda vivo.” 66 Kwa ulonzi uno, wanhu wengi wamkweleleze wabweleganya kukisogo na hawadahile kabili kuchola nayo. 67 Avo Yesu kawauza wanahina zake longo na wabili, “Na mweye vivija molonda kusegela?” 68 Simoni Petulo kamwidika, “Mndewa, tweye tuchole kwa nani? Gweye kunazo mbuli zigala ugima wa mazuwa gose. 69 Sambi tweye totogola na tojuwa kamba gweye ayo Yang'alile ija yalawile kwa Mulungu.” 70 Yesu kedika, “Vino siwasagule mweye longo na wabili? Lakini imoja wenu Mwenembago!” 71 Yesu kakala yolonga mbuli ya Yuda, mwanage Simoni Isikaliote. Yuda kakala imoja wa wanahina longo na wabili, ayo yonda yamuhinduke Yesu.
Yesu na ndugu zake
1 Vigabitile gano, Yesu kachola mwiisi ya Galilaya, halondile kuchola isi ya Yudea kwavija wakulu wa Wayahudi wakala wolonda kumkoma. 2 Siku ya nyimwili nyimwili ya Wayahudi ya viheha ikala behi, 3 avo ndugu zake Yesu wamulongela, “Segela hanhu hano uchole isi ya Yudea, muladi wanhu zako wokukweleleza wazone mbuli ziutenda. 4 Kuduhu munhu yofisa kija kiyotenda kamba yahalonda wanhu wamjuwe goya. Kwavija gweye kotenda mbuli zino, leka wanhu wose wamwiisi wakujuwe.” 5 Yesu hatogoligwe hata na ndugu zake. 6 Yesu kawalongela, “Kipindi changu niye hakinavika. Lakini kipindi chochose kinoga kumwenu. 7 Wanhu wa mwiisi hawawehila mweye, lakini wonihila niye, kwavija siku zose nowalongela gaja goyotenda ganyolodoka. 8 Mweye choleni kuna inyimwili nyimwili. Niye sichola bule, kwavija kipindi changu hakinavika.” 9 Yesu kalonga vino, abaho kagendelela kukala mwiisi ya Galilaya.
Yesu kuna inyimwili nyimwili ya viheha
10 Ndugu zake Yesu viwacholile kuna inyimwili nyimwili, Yesu nayo kachola. Hacholile kunze kunze lakini kachola kinyelegezi. 11 Wakulu wa Wayahudi wakala womzahila Yesu hana inyimwili nyimwili. Walonga, “Munhu ija ka kwahi?” 12 Hakala na minong'ono hana ulunhu mbuli ya Yesu. Wanhu wayagwe walonga, “Kanoga,” lakini wayagwe walonga, “Bule, kokwagiza wanhu.” 13 Lakini kuduhu munhu yokala yolonga mbuli ya Yesu chaka chaka, kwavija wakala wowadumba wakulu wa Wayahudi. 14 Nyimwili nyimwili viikalile hagatigati, Yesu kengila Mng'anda ya Mulungu kasonga kufundiza. 15 Wakulu wa Wayahudi wakanganya ng'hani na kulonga, “Yokuwaze munhu ino kojuwa vinhu vingi na kuno haifunzile kokose?” 16 Yesu kawedika, “Mafundizo gano gonifundiza siyo gangu, lakini golawa kwa Mulungu yanhumile. 17 Munhu yoyose yolonda kutenda goyolonda Mulungu kojuwa gano gonifundiza golawa kwa Mulungu hebu nolonga gaja gonilonda. 18 Munhu ija yolonga mbuli zake kozahila nhogolwa yake mwenyego. Lakini heyo yozahila nhogolwa kumwake ija yamtumile munhu ayo mkweli, mduhu uvizi mumulomo mmwake. 19 Vino Musa hawagwelele Malagizo? Lakini kuduhu hata munhu imoja yogagoga. Vino habali molonda kung'homa?” 20 Lunhu lwa wanhu lumwidika, “Gweye kuna kinyamkela. Nani yolonda kukukoma?” 21 Yesu kawedika, “Nhenda unzonza umoja, mweye mose mukanganya. 22 Musa kawalagiza muwengize kumbi wanenu hamoja siyo Musa lakini wahenga zenu awo wasongile, na mweye momwingiza kumbi mwana mna isiku ya Kubwihila. 23 Kamba mwana kokwingizigwa kumbi mna isiku ya Kubwihila muladi sekemubene Malagizo ga Musa, habali monigevuzikila kwavija nimuhonya munhu mna isiku ya Kubwihila? 24 Lekeni kutagusa kwa meso, lakini mutaguse kwa ukweli.”
Ayuno iyo Kilisito Mkombola?
25 Wanhu wayagwe wa Yelusalemu walonga, “Vino ino siyo munhu ija iwakulu wolonda kumkoma? 26 Loleni! Kolonga kunze kunze na hawamulongela mbuli yoyose! Vino iwakulu wamjuwa ayo Kilisito Mkombola? 27 Lakini Kilisito Mkombola yaheza, kuduhu munhu yonda yajuwe kolawa kwahi, lakini tweye tukujuwa koolawa munhu ino.” 28 Yesu viyakalile kofundiza Mng'anda ya Mulungu, kalonga kwa sauti ng'hulu, “Vino mweye munjuwa goya niye na mukujuwa kuja kundawa? Sizile kwa udahi wangu mwenyego, heyo yanhumile, ni mkweli. Mweye hamumjuwile, 29 lakini niye nimjuwa, kwavija nolawa kumwake, nayo kanhuma.” 30 Abaho walonda kumgoga, lakini kuduhu hata munhu imoja yamgolosele mkono, kwavija saa yake ikala hainavika. 31 Lakini wanhu wengi hana ulunhu wamtogola na kulonga, “Vino Kilisito Mkombola yaheza, kotenda unzonza mkulu kubanza yautendile munhu ino?”
Wakalizi watumigwa kumgoga Yesu
32 Mafalisayo waluhulika lunhu lonyong'onya mbuli ya Yesu, avo wao na iwakulu wa walava nhosa wawatuma wakalizi wamgoge. 33 Yesu kalonga, “Nokala na mweye kipindi kidodo, na abaho nochola kumwake ija yanhumile. 34 Monizahila, lakini honda munyone, kwavija hamudaha kwiza hanhu hanili.” 35 Wakulu wa Wayahudi wailongela, “Vino munhu ino kochola kwahi mbaka seketumone? Vino kochola kunagamabuga ga Wagiliki kuko kookala wanhu zetu na kuwafundiza Wagiliki? 36 Vino kofambula choni viyolonga, tomzahila lakini honda tumone, na hatudaha kuchola kuko konda yawe?”
Vizanda va mazi ga ugima
37 Mna isiku ya uhelelo na siku ng'hulu ya inyimwili nyimwili, Yesu kema kakemelela, “Munhu yoyose yokona ng'hilu yeze kumwangu yang'we. 38 Kamba Maandiko Gang'alile vigalonga, ‘Munhu yonhogola niye, vizanda va mazi gogala ugima vokilima muumoyo wake.’ ” 39 Yesu kalonga vino mbuli ya Loho Yang'alile, ija wanhu wose womtogola wombokela. Kipindi acho Loho Yang'alile kakala yang'hali hanakwiza, kwavija Yesu kakala hanakwinuligwa muukulu.
Kuigola kwa wanhu
40 Wanhu wayagwe mna ulunhu wamuhulika viyalongile avo na walonga, “Kweli munhu ino mtula ndagu wa Mulungu!” 41 Wanhu wayagwe walonga, “Heyo ayo Kilisito Mkombola!” Lakini wayagwe walonga, “Kilisito Mkombola hadaha kulawa mwiisi ya Galilaya! 42 Maandiko Gang'alile golonga kamba Kilisito Mkombola kolawa mulukolo lwa Daudi na kovumbukila Beselehemu kudibuga diyakalile Daudi.” 43 Avo lunhu luigola mbuli ya Yesu. 44 Wanhu wayagwe walonda kumgoga Yesu, lakini kuduhu hata munhu imoja yamgolosele mkono.
Kuleka kutogola kwa wakulu wa Wayahudi
45 Wakalizi viwabwelile, wakulu wa walava nhosa na Mafalisayo wawauza, “Habali hamumgalile?” 46 Wakalizi wawedika, “Kuduhu munhu yolonga kamba munhu ayo!” 47 Mafalisayo wawauza, “Vino na mweye vivija muviziligwa?” 48 “Mumjuwa mkulu yoyose hebu Mfalisayo yomtogola? 49 Lunhu luno halugajuwile Malagizo ga Musa, avo waduiligwa na Mulungu!” 50 Nikodemo kakala imoja wa Mafalisayo wakalile aho, ayo yacholile kumulola Yesu ichanduso. Kawalongela wayage, 51 “Vino Malagizo getu godaha kumtagusa munhu yoyose bila tanhu kumuhulika na kukijuwa kija kiyatendile?” 52 Wamwidika, “Vino na gweye vivija kolawa mwiisi ya Galilaya? Gasome Maandiko Gang'alile na koifunza, kuduhu mtula ndagu wa Mulungu yalawile mwiisi ya Galilaya.” 53 Abaho kila munhu kachola ukayake.
Mtwanzi yagogigwe ugoni
1 Yesu kachola kuna Ulugongo lwa Mizeituni. 2 Imitootondo ng'hani Yesu kabwela kuna Ing'anda ya Mulungu. Wanhu wose wamzunguluka, nayo kakala hasi kasonga kuwafundiza. 3 Wafundiza Malagizo ga Musa na Mafalisayo wamgala mtwanzi yagogigwe ugoni, wamwika haulongozi wa wanhu wose. 4 Wamulongela Yesu, “Mfundiza, mtwanzi ino kagogigwa ugoni. 5 Muna ga Malagizo getu Musa katulagiza kamba mtwanzi kamba ino yatoigwe mabwe mbaka yafe. Lelo gweye kolongaze?” 6 Walonga vino ili wamgoge Yesu kwa mbuli zake, muladi wapate kumtagusa. Lakini Yesu kainama kandika hasi kwa kidole chake. 7 Viwagendelele kwima aho kuno womuuza, Yesu kenuka kawalongela, “Munhu yoyose hatendile nzambi yasonge kumpigisila dibwe.” 8 Abaho Yesu kainama kabili kandika hasi. 9 Viwahulike avo, wose wasegela imoja imoja, wasonga iwavele. Yesu kalekigwa yaiyeka, na mtwanzi ija yang'hali yemile aho. 10 Yesu kenuka na kumulongela mtwanzi ija, “Wa kwahi wanhu waja? Kuduhu munhu yoyose yakutaguse?” 11 Mtwanzi ija kalonga, “Go mkulu, kahaduhu.” Yesu kalonga, “Vinoga. Na niye vivija sikutagusa. Genda lakini sekeutende nzambi kabili.”
Yesu yuyo mulenge wa isi
12 Yesu kawalongela Mafalisayo kabili, “Niye ayo mulenge wa isi. Munhu yoyose yonikweleleza kokuwa na mulenge wa ugima na honda yagende mdiziza bule.” 13 Mafalisayo wamulongela, “Gweye koisindila mwenyego, avo gago goulonga hagatogoligwa kamba kweli.” 14 Yesu kawedika, “Aka, hata kamba nahaisindila mwenyego, gaja gonilonga ga ukweli kwavija nikujuwa kundawile na kuja kunichola. Mweye hamukujuwile kuja kundawile hebu kuja kunichola. 15 Mweye motagusa kwa nzila zoyotagusa wanhu, niye simtagusa munhu yoyose. 16 Lakini hata nahatagusa, notagusa goya kwavija sili niiyeka bule, nahamoja na Tata yanhumile. 17 Yandikigwa mna ga Malagizo genu kamba usindila wa wanhu wabili wahailumba, gaja gowolonga ga ukweli. 18 Niye noisindila mwenyego, na Tata yanhumile vivija konisindila.” 19 Wamuuza, “Tatako kakwahi?” Yesu kawedika, “Hamnijuwile niye hebu Tatangu. Maza munijuwile niye, vivija mwahamjuwile Tatangu.” 20 Yesu kalonga gano gose viyakalile kofundiza Mng'anda ya Mulungu, mdigati hakikigwe kiya cha kulavila sadaka. Kuduhu munhu yamgogile, kwavija saa yake ikala hainavika.
Hamudaha kuchola kuja kunyhola
21 Yesu kawalongela kabili, “Niye nosegela, mweye monizahila, lakini mofa na nzambi zenu. Hamudaha kuchola kuja kunyhola.” 22 Avo wakulu wa Wayahudi wauza, “Kolonga hatudaha kuchola hanhu kuyochola. Vino kolonda kuikoma mwenyego?” 23 Yesu kawedika, “Mweye mwa wanhu wa mwiisi ino, lakini niye nolawa kuulanga. Mweye molawa mumuno mwiisi, lakini niye silawa mwiisi bule. 24 Lekaavo niwalongeleni mofa na nzambi zenu. Mofa na nzambi zenu kamba hamulonda kutogola kamba ‘Niye ayo Heyo.’ ” 25 Wamuuza, “Gweye kwa nani?” Yesu kawedika, “Niwalongeleni haichanduso. 26 Ninazo mbuli nyingi za kulonga kumwenu, nyingi za kuwatagusa. Hata ivo ija yanhumile ni mkweli, na niye nowalongela wanhu wa mwiisi kija kimhulike kumwake.” 27 Wakala hawajuwile kamba Yesu kakala kolonga mbuli ya Tata. 28 Avo kawalongela, “Mwahamwinula uchanha Mwana wa Munhu, mojuwa kamba, ‘Niye ayo Heyo,’ abaho mojuwa kamba sitenda mbuli yoyose kwa udahi wangu, lakini nolonga kija kiyanilagize Tata nonge. 29 Na heyo yanhumile kahamoja na nene, handekile niiyeka bule kwavija siku zose notenda kija kimnogele.” 30 Wanhu wengi wamuhulike Yesu yolonga mbuli zino wamtogola.
Yesu kowatenda mulekesigwe
31 Avo Yesu kawalongela Wayahudi waja wamtogole, “Kamba mwahatogola mafundizo gangu, mwa wanahina zangu kweli. 32 Avo moijuwa kweli, na kweli yowatenda mulekesigwe.” 33 Wamwidika, “Tweye twa lukolo lwa Abulahamu na hatunakuwa watumwa wa munhu yoyose. Habali kotulongela ‘Tolekesigwa’?” 34 Yesu kawalongela, “Nowalongeleni ukweli, munhu yoyose yotenda nzambi mtumwa wa nzambi. 35 Mtumwa hali munhu wa lukolo siku zose, lakini mwana ayo munhu wa lukolo siku zose. 36 Kamba Mwana yahawalekesa, na mweye molekesigwa kweli. 37 Nojuwa mwa lukolo lwa Abulahamu. Lakini molonda kunikoma, kwavija hamgatogola mafundizo gangu. 38 Nowalongela kija kiyanilagusile Tatangu, lakini mweye motenda kija kimulongeligwe na tata yenu.” 39 Wamwidika, “Tata yetu Abulahamu.” Yesu kawedika, “Maza mukalile wana wa Abulahamu, mwahatendile mbuli zizija ziyatendile heyo. 40 Niwalongela ukweli umhulike kwa Mulungu, lakini molonda kunikoma. Abulahamu hatendile kamba vivo! 41 Motenda kiyatendile tata yenu.” Wamwidika, “Mulungu yaiyeka ayo Tata itwilinayo hatuli wana wa kuvikila, tweye twa wanage too.” 42 Yesu kawalongela, “Maza Mulungu yakalile Tata yenu, mwahaninogele, kwavija niza kulawa kwa Mulungu na sambi nabahano. Sizile kwa udahi wangu mwenyego, lakini kanhuma. 43 Habali hamjuwa kinonga? Kwavija hamudaha kutegeleza usenga wangu. 44 Mweye mwa wana wa tataenu, Mwenembago, na mweye molonda kukweleleza kusulukila kwa tataenu. Kusongela mwaka kakala mkomaji na hemile muna ikweli, kwavija mduhu kweli mgati mmwake. Yahalonga uvizi, kolagusa viyali, kwavija heyo ni mvizi na tata wa uvizi. 45 Lakini nowalongeleni ukweli, lekaavo hamnitogola bule. 46 Nani imoja wenu yodaha kulagusa kamba nibananga? Kamba nolonga ukweli, habali hamunhogola? 47 Munhu wa Mulungu kotegeleza mbuli za Mulungu. Hata ivo, mweye hamuli wa Mulungu, lekaavo hamnitegeleza.”
Yesu kakala kuko Abulahamu yang'hali hanavumbuka
48 Wayahudi wamuliga Yesu walonga, “Hatulongile goya kamba gweye kwa Msamalia na kuna kinyamkela?” 49 Yesu kawedika, “Nabule kinyamkela. Nomtegeleza Tatangu lakini mweye monibeza. 50 Sizahila nhogolwa yangu mwenyego. Lakini kabaho imoja yoizahila, heyo ayo yotagusa. 51 Nowalongeleni ukweli, munhu yoyose yotogola mafundizo gangu honda yafe bule.” 52 Avo, Wayahudi wamulongela, “Sambi tojuwa kamba gweye kuna kinyamkela! Abulahamu kafa, na watula ndagu wa Mulungu wafa, abaho gweye kolonga yoyose yotogola mafundizo gako honda yafe bule. 53 Vino gweye kwa mkulu kubanza tata yetu Abulahamu? Heyo kafa, na watula ndagu wa Mulungu vivija wafa. Kogesa gweye kwa nani?” 54 Yesu kawedika, “Nahaitogola mwenyego, nhogolwa ayo mduhu kinhu. Ija yonitogola niye ni Tatangu yumulonga Mulungu wenu. 55 Mweye hamumjuwile bule, lakini niye nimjuwa. Nahalonga simjuwile, nokuwa mvizi kamba mweye. Lakini nimjuwa, na nozigoga mbuli zake. 56 Tata yenu Abulahamu kadeng'helela viyachonile kipindi changu chakwiza, kachona na kadeng'helela.” 57 Wayahudi wamulongela Yesu, “Vino gweye hunapata hata miyaka malongo matano, kumonaze Abulahamu?” 58 Yesu kawedika, “Nowalongeleni ukweli, Abulahamu yang'hali hana vumbuka, niye nabaha.” 59 Abaho wadondola mabwe wampigisile, lakini Yesu kaifisa kalawanya Mng'anda ya Mulungu.
Yesu komuhonya munhu yavumbuke msuwameso
1 Yesu viyakalile kogenda, kamona munhu yavumbuke msuwameso. 2 Wanahina zake wamuuza, “Mfundiza, nzambi gani imtendile munhu ino yavumbuke msuwameso? Vino heyo ayo yaitendile nzambi ayo hebu tatake na mamake?” 3 Yesu kawedika, “Ino hailawilile kwavija heyo katenda nzambi hebu tatake na mamake watenda nzambi. Lakini kavumbuka msuwameso muladi udahi wa Mulungu woneke kumwake. 4 Kwavija ing'hali imisi, tolondeka tusang'hane sang'hano ya ija yanhumile. Ikilo yovika, baho kuduhu munhu yodaha kusang'hana. 5 Kipindi ning'hali mwiisi, niye na mulenge wa isi yose.” 6 Viyamambukize kulonga vino, Yesu katema mate hasi, kabuluga nhope kwa mate gaja, abaho kambaka mgameso munhu ija msuwameso. 7 Yesu kamulongela, “Genda kasunhe kihanga chako hana dilamba da Siloamu.” Siloamu fambulo jake “Yatumigwe.” Avo munhu ija kachola, kasunha kihanga chake, kabwela yolola. 8 Wanhu weli mmabehi nayo, na wanhu wamonile aho umwaka yopula, ing'hali hainalawilila mbuli ino, wauza, “Vino ino siyo munhu ija yakalile na kupula?” 9 Wanhu wayagwe walonga, “Iyo heyo,” lakini wayagwe walonga, “Aka, siyo heyo, kaigala nayo.” Avo munhu ija kalonga mwenyego, “Iyo niye.” 10 Wamuuza, “Vino kudahaze kulola?” 11 Kawedika, “Munhu yokemigwa Yesu katenda nhope, kanibaka mgameso gangu, kanilongela nigenda Siloamu nikasunhe kihanga changu. Avo nichola, na bahaja vinisunhile nidaha kulola.” 12 Wamuuza, “Munhu ayo kakwahi?” Kawedika, “Mmhane.”
Mafalisayo wozahila munhu msuwameso kahonyigwa vilihi
13 Abaho wamgala kwa Mafalisayo munhu ayo yakalile msuwameso. 14 Yesu viyatendile nhope na kumuhonya munhu ayo yakalile msuwameso ikala siku ya Kubwihila. 15 Abaho Mafalisayo wamuuza kabili munhu ayo viyadahile kulola. Kawalongela, “Kanibaka nhope mgameso gangu, nisunha kihanga changu, na sambi nodaha kulola.” 16 Mafalisayo wayagwe walonga, “Munhu yatendile mbuli ino halawa kwa Mulungu bule, kwavija hadigoga lagizo da siku ya Kubwihila.” Lakini wayagwe walonga, “Vino munhu yotenda nzambi kodahaze kutenda unzonza kamba uno?” Avo, wakala waigolile. 17 Avo Mafalisayo wabwelela kumuuza munhu ayo, “Kulonga kakuhonya usuwameso wako. Gweye kolongaze mbuli ya munhu ayo?” Munhu ayo kawedika, “Mtula ndagu wa Mulungu.” 18 Hata ivo wakulu wa Wayahudi hawalondile kutogola kamba kakala msuwameso na sambi kodaha kulola. Avo wawakema tatake na mamake, 19 Wayahudi wawauza, “Vino ino ayo mwanenu? Yumulonga kavumbuka msuwameso, lelo kadahaze kulola?” 20 Tatake na mamake wawedika, “Tojuwa kamba heyo ayo mwanetu, na tojuwa kamba kavumbuka msuwameso. 21 Lakini hatujuwile sambi viyadahile kulola, wala hatumjuwile munhu yamuhonyile. Muuzeni mwenyego, heyo mkulu goya, kodaha kuwedika!” 22 Tatake na mamake walonga vino kwavija wakala wowadumba wakulu wa Wayahudi, kwavija Wayahudi walonga munhu yoyose yolonga komtogola Yesu kamba ayo Kilisito Mkombola kowingigwa mng'anda ya kumpula Mulungu. 23 Lekaavo tatake na mamake walonga, “Heyo mkulu goya, muuzeni!” 24 Mwanza wa kabili wamkema munhu ija yavumbuke msuwameso, wamulongela, “Iduile kwa Mulungu kamba kolonga ukweli! Tojuwa kamba munhu ino yakuhonyile kotenda nzambi.” 25 Munhu ayo kawedika, “Mmhane kamba munhu ayo kotenda nzambi hebu hatenda bule. Kinhu kimoja kinjuwile, ng'hala silola, sambi nolola.” 26 Wamuuza, “Vino kakutendela choni? Kakuhonyaze usuwameso wako?” 27 Kawedika, “Nimala kuwalongela, lakini hamulonda kutegeleza. Vino habali molonda kuihulika kabili? Hebu na mweye vivija molonda kuwa wanahina zake?” 28 Wamuliga na kumulongela, “Gweye kwa mwanahina wa munhu ayo! Tweye twa wanahina wa Musa. 29 Tojuwa kamba Mulungu kalonga na Musa, lakini kwa munhu ayo, hatujuwile kolawa kwahi!” 30 Munhu ija kawedika, “Mweye monyazanya! Hamkujuwile kuyalawile, lakini kanitenda nidahe kulola! 31 Tojuwa kamba Mulungu hawategeleza wanhu wotenda nzambi, lakini kowategeleza wanhu waja womtegeleza heyo na kusang'hana gaja goyolonda. 32 Tangu chanduso cha isi yose kuduhu munhu yahulike kamba munhu yoyose kamuhonya munhu yavumbuke msuwameso. 33 Maza munhu ino halawile kwa Mulungu, sambi yadahe kutenda mbuli ino.” 34 Wamwidika, “Gweye kuvumbuka na kukulila mzizambi abaho kolonda kutufunza tweye?” Avo wamuwinga mna ing'anda ya kumpula Mulungu.
Usuwameso wa loho
35 Yesu viyahulike kamba wamuwinga mng'anda ya kumpula Mulungu, kamona munhu ayo kamuuza, “Vino gweye komtogola Mwana wa Munhu?” 36 Munhu ayo kamwidika, “Go mkulu, nongela ayo nani, mhate kumtogola!” 37 Yesu kamulongela, “Kumona, ayo heyo yolonga na gweye sambi.” 38 Munhu ayo kalonga, “Notogola Mndewa.” Abaho kamfugamila Yesu. 39 Yesu kalonga, “Niza mwiisi ino kuwatagusa wanhu, avo waja hawalola walole na waja wogesa wolola waleke kulola.” 40 Mafalisayo wayagwe wakalile hamoja na Yesu viwamuhulike kolonga avo, wamuuza, “Vino kolonga na tweye vivija hatulola?” 41 Yesu kawedika, “Maza mkalile hamulola, sambi mutende nzambi. Lakini kwavija molonga molola, avo mung'hali motenda nzambi.”
Lusimo lwa msusilaji
1 Yesu kalonga, “Nowalongela ukweli, munhu yoyose yoleka kubitila hana ulwivi lwa ng'hondolo, lakini kokwela na kubitila nzila iyagwe, munhu ayo mbavi na mbokaji. 2 Munhu ija yobitila hana ulwivi ayo msusilaji wa ng'hondolo. 3 Mkalizi wa ulwivi komvugulila ulwivi, ng'hondolo wokihulika kifengwa cha msusilaji viyowakema ng'hondolo zake kwa matwaga gao, kowalava kunze. 4 Yahawalava kunze kowalongolela, na ng'hondolo womkweleleza kwavija wakijuwa kifengwa chake. 5 Honda wamkweleleze munhu yoyose iyagwe, lakini womkimbila munhu ayo kwavija hawakijuwile kifengwa chake.” 6 Yesu kawalongela lusimo luno lakini hawajuwile fambulo jake.
Yesu ayo msusilaji yanogile
7 Avo Yesu kalonga kabili, “Nowalongeleni ukweli, niye ayo lwivi lwa ng'hondolo. 8 Wose wayagwe wezile kukisogo changu wabavi na wabokaji, lakini ng'hondolo hawawategeleze bule. 9 Niye ayo lwivi. Munhu yoyose yobitila kumwangu kokomboligwa, kokwingila na kulawa kuzahila chakuja. 10 Mbavi kokwiza muladi yebe, yakome, na kunanga. Niye niza muladi muwe na ugima, ugima umemile. 11 “Niye ayo msusilaji yanogile. Msusilaji yanogile koulava ugima wake mbuli ya ng'hondolo. 12 Munhu wa kulipigwa yeli siyo msusilaji na ng'hondolo haweli wake, yahamona mbwizi kokwiza, kowaleka ng'hondolo na kukimbila. Avo mbwizi kogoga imoja na wayagwe wopwililika. 13 Munhu wa kulipigwa kokimbila kwavija heyo munhu wa kulipigwa kwiiyeka, na hawatonga bule ng'hondolo. 14 Niye ayo msusilaji yanogile. Niwajuwa ng'hondolo zangu na wao wonijuwa niye, 15 kamba Tata viyonjuwa niye, na niye vinimjuwa Tata. Na niye nodaha kufa mbuli yao. 16 Abaho ninao ng'hondolo wayagwe siyo wa mdizizi dino. Vivija nolondeka niwagale, wokihulika kifengwa changu, nao wokuwa bumbila dimoja da msusilaji imoja. 17 “Tata koninogela kwavija noulava ugima wangu kwa kulonda mwenyego, muladi nidahe kuubweza kabili. 18 Kuduhu munhu youlava ugima wangu. Niye noulava kwa kulonda mwenyego. Ninao udahi wa kuulava, na udahi wa kuubweza kabili. Vino vivo viyanilagize Tata nhende.” 19 Mbuli zino za Yesu ziwatenda Wayahudi waigole kabili. 20 Wanhu wengi wakala wolonga, “Kana kinyamkela, vivija kana kibozi mbwelela! Habali mumtegeleza?” 21 Lakini wanhu wayagwe wakala wolonga, “Munhu yeli na kinyamkela hadaha kulonga kamba vino! Vino kinyamkela kodahaze kuwahonya wasuwameso?”
Yesu kolemigwa
22 Ako Yelusalemu kukala na nyimwili nyimwili ya kulavigwa kwa Ng'anda ya Mulungu kwa Mulungu. Kikala kipindi cha kihuhwe. 23 Yesu kakala kotembela mna uluhelengo lwa Sulemani hana Ing'anda ya Mulungu, 24 Wayahudi wamzunguluka, wamuuza, “Vino gweye kotugaza mbaka lini? Tulongele fulu ipile, gweye kwa Kilisito Mkombola?” 25 Yesu kawedika, “Nimala kuwalongeleni, lakini hamnhogola. Mbuli zinhenda kwa udahi wa Tatangu zonilagusa, 26 lakini honda mtogole, kwavija hamuli ng'hondolo zangu. 27 Ng'hondolo zangu woihulika sauti yangu, niye niwajuwa na wao wong'holeleza. 28 Nowagwaa ugima wa mazuwa gose, na honda wafe bule. Kuduhu munhu yonda yawasole mmakono gangu. 29 Tatangu yanigwelele awo ayo mkulu kubanza wose, na kuduhu yodaha kuwasola mmakono ga Tata. 30 Niye na Tata twa wamoja.” 31 Abaho Wayahudi wadondola mabwe kabili wamtowe Yesu. 32 Yesu kawalongela, “Nhenda mbuli nyingi zinogile mgameso genu zija ziyanigwelele Tata nhende, kwa mbuli gani molonda kunhowa mabwe?” 33 Wayahudi wamwidika, “Hatulonda kukutowa na mabwe mbuli ya mbuli yoyose inogile, lakini mbuli ya ukuduzi wako! Gweye kwa munhu, lakini koitenda mwenyego kwa Mulungu!” 34 Yesu kawedika, “Vino hayandikigwe mna Ikitabu chenu cha malagizo kamba Mulungu kalonga, ‘Mweye mwa walungu?’ 35 Mulungu kawakema ‘walungu’ wanhu waja wagweleligwe usenga wake, na tweye tojuwa kamba Maandiko Gang'alile golonga ukweli siku zose. 36 Kamba viili kumwangu, Tata kanisagula na kanhuma mwiisi. Yokuwaze kabili mweye molonga nomkudula kwavija nonga niye na Mwana wa Mulungu? 37 Kamba sitenda gaja goyolonda Tatangu nhende, sekemunhogole. 38 Lakini kamba nogatenda, hata kamba hamnitogola niye, molondeka mutogole gaja ganisang'hane, muladi mujuwe kamba Tata kokala mgati mmwangu na niye nokala mgati mwa Tata.” 39 Bahaja walonda kumgoga Yesu, lakini kawalawa mmakono gao. 40 Abaho Yesu kabwela kabili mwambu wa lwanda lwa Yolidani mbaka aho haakalile Yohana yobatiza wanhu, kakala kuko. 41 Wanhu wengi wamcholela, walonga, “Yohana hatendile unzonza, lakini kila kinhu kiyalongile mbuli ya munhu ino cha ukweli.” 42 Wanhu wengi wa ako wamtogola Yesu.
Kufa kwa Lazalo
1 Munhu yakemigwe Lazalo yakalile kudibuga da Betania kakala mtamu. Betania dijo buga diwakalile Malia na mkulu wake Mata. 2 Malia ino ayo yambakaze Mndewa mavuta gonung'hila goya mmagulu na kuhangusa kwa mvili zake. Lazalo lumbu jake ayo yakalile mtamu. 3 Avo lumbu zake Lazalo wamgalila Yesu usenga, “Mndewa, mbwigako yuumnogele mtamu.” 4 Yesu viyahulike avo, kalonga, “Utamu awo honda ugale ifa. Uno ulawilila kugala nhogolwa kwa Mulungu, na vivo vonda iwe kwa Mwana wa Munhu kobokela nhogolwa.” 5 Yesu kawanogela Mata na mdodo wake Malia na lumbu jao Lazalo. 6 Viyabokele usenga uno kamba Lazalo kakala mtamu, Yesu kongeza siku mbili kukala aho haakalile. 7 Abaho Yesu kawalongela wanahina zake, “Tubweleni Yudea.” 8 Wanahina wamwidika, “Mfundiza, sambi sambi Wayahudi wa aho walonda kukutowa mabwe, abaho kofunga mwanza ubwele kuko?” 9 Yesu kalonga, “Vino imisi yaduhu masaa longo na mabili? Avo wanhu wogenda imisi hawaikwala, kwavija wowona mulenge wa mwiisi ino. 10 Lakini kamba wahagenda ikilo woikwala kwavija waduhu mulenge.” 11 Yesu viyamambukize kulonga avo, kalonga, “Mbwigaetu Lazalo kawasa, lakini nochola kumulamusa.” 12 Wanahina wamwidika, “Mndewa, kamba kawasa kohona.” 13 Yesu kakala yofambula kamba Lazalo kafa, lakini wanahina zake wagesa kakala yolonga kuwasa utulo. 14 Avo Yesu kawalongela fulu ipile, “Lazalo kafa, 15 lakini nodeng'helela mbuli yenu kwavija sikalile nayo muladi mutogole. Leka tucholeni kumwake.” 16 Tomaso yakemigwe Pacha kawalongela wanahina wayage, “Tucholeni hiko hamoja na Mfundiza, tukafe nayo!”
Yesu ayo uzilibuko na ugima
17 Yesu viyavikile ako, kaluvika lukuli lwa Lazalo lwa mdipanga siku nne. 18 Betania ikala utali wa kamba kilometa ndatu kulawa Yelusalemu, 19 Wayahudi wengi weza kuwalola Mata na Malia na kuwagoga makono mbuli ya ifa ya lumbu jao. 20 Mata viyahulike kamba Yesu kakala yokwiza, kalawa kunze kumbokela, lakini Malia kasigala mng'anda. 21 Mata kamulongela Yesu, “Mndewa, maza ukalile baha lumbu jangu sambi yafe bule! 22 Lakini hata sambi nojuwa kamba Mulungu kokugwaa kinhu chochose kiumpula.” 23 Yesu kamulongela, “Lumbu jako kozilibuka.” 24 Mata kedika, “Nojuwa kamba kozilibuka mna isiku ya uhelelo.” 25 Yesu kamulongela, “Niye ayo uzilibuko na ugima. Wanhu wose wonhogola wokuwa wagima, hata wahafa, 26 na wanhu wose weli wagima na wonhogola niye honda wafe bule. Kozitogola mbuli zino?” 27 Mata kedika, “Ona Mndewa, notogola kamba gweye ayo Kilisito Mkombola, Mwana wa Mulungu ija yezile mwiisi.”
Yesu kolila
28 Mata viyalongile avo, kabweleganya mng'anda, kamkema mkulu wake Malia kinyelegezi. Kamulongela, “Mfundiza kabaha, kokukema gweye.” 29 Malia viyahulike avo, kenuka himahima kamcholela Yesu. 30 Yesu kakala yang'hali hanavika mkijiji, lakini kakala hanhu aho haamting'hane Mata. 31 Avo, Wayahudi wakalile mng'anda na Malia womgoga makono, wamkweleleza viwamone kenuka himahima na kuchola kunze. Wagesa kochola kudipanga kulila. 32 Malia kavika aho haakalile Yesu, bahaja viyamone, kamfugamila, kalonga, “Mndewa, maza ukalile baha, lumbu jangu sambi yafe bule!” 33 Yesu viyamone Malia kolila, na Wayahudi wakalile nayo wolila vivija, kona usungu na kanyunyuwala muumoyo. 34 Yesu kawauza, “Mumzikila kwahi?” Wamwidika, “Mndewa izo ulole.” 35 Yesu kalila. 36 Wayahudi walonga, “Loleni viyamnogele Lazalo.” 37 Lakini wanhu wayagwe walonga, “Kamuhonya munhu msuwameso, hadahile vilihi kumtenda Lazalo sekeyafe?”
Lazalo kozilibuka
38 Yesu viyakalile yang'hali konyunyuwala muumoyo, kachola kudipanga, dikalile mhango igubikigwe na dibwe. 39 Yesu kawalagiza, “Segezeni idibwe!” Mata, lumbu wa munhu ija yafile, kedika, “Mndewa, kwiza honung'ha bundo, kwavija kana siku nne toka yazikigwe!” 40 Yesu kamulongela, “Vino sikulongele bule wahatogola kouwona ukulu wa Mulungu?” 41 Wadikwesa hamgwazo idibwe, Yesu kalola uchanha kalonga, “Nokugwaa nhogolwa gweye Tata, kwavija konhegeleza. 42 Nojuwa kamba siku zose konhegeleza, lakini nolonga vino mbuli ya wanhu weli hano, ili watogole gweye kunhuma.” 43 Viyamambukize kulonga avo, kakemelela, “Lazalo, lawa kunze!” 44 Lazalo kalawa kunze kuno makono gake na magulu gake gazingilizigwa sitili, na leso mkihanga chake. Yesu kawalongela, “Mfunguleni mulekeni yachole.”
Kiseto cha kumkoma Yesu
45 Wayahudi wengi wacholile kumtembelela Malia wachona kiyatendile Yesu, wamtogola. 46 Lakini wanhu wayagwe wabwela kwa Mafalisayo, wawalongela kija kiyatendile Yesu. 47 Avo Mafalisayo na wakulu wa walava nhosa waiting'hana na wanhu wa mkitala waiuza, “Vino tutende choni? Loleni mbuli za unzonza ziyotenda munhu ino! 48 Kamba twahamuleka yagendelele vivo, kila munhu komtogola, na wakulu wa Walumi wokwiza na kuinanga Ng'anda yetu ya Mulungu na isi yetu!” 49 Imoja wao, yakemigwe Kayafa, yakalile Mkulu wa walava nhosa, kalonga, “Mweye mwa wabozi! 50 Vino hamona kamba vinoga ng'hani kumwenu munhu imoja yafe mbuli ya wanhu, kubanza isi yose inangigwe?” 51 Halongile vino kwa kugesa mwenyego, lakini kwavija kakala Mkulu wa walava nhosa mwaka awo, kakala yolagula kamba Yesu kofa mbuli ya Wayahudi, 52 na siyo kwa Wayahudi waiyeka, lakini vivija kuwagala hamoja wanhu wa Mulungu wapwililike wawe wamoja. 53 Kulawa siku dijo wakulu wa Wayahudi wamkalila kiseto Yesu wamkome. 54 Avo Yesu hacholile kunze kunze mwiisi ya Yudea, lakini kasegela kachola behi na luwala, kunadibuga dikemigwe Efulahimu, kakala kuko na wanahina zake. 55 Kipindi cha nyimwili nyimwili ya Pasaka ya Wayahudi kikala behi kuvika, avo wanhu wengi wachola Yelusalemu ili waisunhe, nyimwili nyimwili ing'hali hainavika. 56 Wakala womzahila Yesu, na viwaiting'hane Mng'anda ya Mulungu, waiuza, “Vino mogesaze? Hambe Yesu honda yeze mwiinyimwili nyimwili?” 57 Wakulu wa walava nhosa na Mafalisayo walagiza kamba munhu yoyose kakujuwa kuyali Yesu yalonge, ili wamgoge.
Yesu kobakigwa mavuta ako Betania
1 Zing'hali siku sita kuvika nyimwili nyimwili ya Pasaka, Yesu kachola Betania, ukayake Lazalo, ayo iyamzilibule kulawa kwa wafile. 2 Wanhu wamtandila lujo lwa ichungulo baho, Mata ayo yakalile yomtaza kugola. Lazalo kakala imoja mna iwanhu wakalile woja na Yesu. 3 Abaho Malia kasola nusu lita ya mavuta gonung'hila goya ga bei ng'hulu ng'hani, kambakaza Yesu mmagulu, kagahangusa kwa mvili zake. Ng'anda yose ikala bwiki bwiki mbuli ya gaja gamavuta gonung'hila goya. 4 Yuda Isikaliote imoja wa wanahina zake Yesu, ayo yonda yamuhinduke Yesu, kalonga, 5 “Vino habali mavuta gano hagauzigwe kwa sente magana madatu, na sente azo wagweleligwe wanhu wakiwa?” 6 Kalonga vino siyo kwavija kakala yowatonga wakiwa, lakini kwavija kakala mbavi. Kakala mpapaji wa mkoba wa zisente, na miyanza mingi kakala yosola sente. 7 Lakini Yesu kalonga, “Sekemumgaze! Mulekeni yatende vivo mbuli ya siku yangu ya kuzikigwa. 8 Wanhu wakiwa mokala nao siku zose, lakini hamkala na niye siku zose.”
Kiseto cha kumkoma Lazalo
9 Wayahudi wengi wahulika kamba Yesu kakala Betania, avo wachola kuko, siyo mbuli ya Yesu yaiyeka lakini vivija kumona Lazalo, ayo iyamzilibule. 10 Avo wakulu wa walava nhosa wakala kiseto cha kumkoma Lazalo vivija, 11 kwavija mbuli ya Lazalo Wayahudi wengi wakala wowalema na kumtogola Yesu.
Yesu kokwingila Yelusalemu kwa ng'henze
12 Imitondo yake lunhu mkulu lwizile kuna inyimwili nyimwili ya Pasaka luhulika kamba Yesu kakala yokwiza Yelusalemu. 13 Avo wabena mibunho ya mbiki wa mtende na wachola kumbokela, wakemelela, “Mulungu yatogolwe! Mulungu yamtambikile munhu ayo yokwiza kwa twaga da Mndewa! Mulungu yamtambikile Mndewa wa Izilaeli!” 14 Yesu kamona mwana mhunda, kamkwela mumgongo, kamba Maandiko Gang'alile vigalonga, 15 “Sekeudumbe, isi ya Sayuni! Hano kokwiza Mndewa wako, yakwelile mumgongo wa mwana mhunda.” 16 Kipindi acho wanahina zake hawaijuwile mbuli ino. Lakini Yesu viyenuligwe muukulu, wakumbuka kamba Maandiko Gang'alile galonga mbuli ino na wamtendela kamba vivo. 17 Wanhu wakalile na Yesu kipindi viyamkemile Lazalo kulawa mdipanga na kumzilibula kulawa kwa wafile, wakala wogabwililisa gaja galawilile. 18 Lekaavo lunhu lwa wanhu luchola kumbokela, kwavija luhulika unzonza uno uyatendile. 19 Abaho Mafalisayo wailongela, “Mona, hatudaha kutenda chochose! Loleni wanhu wose wa mwiisi womkweleleza!”
Wagiliki wolonda kulonga na Yesu
20 Wagiliki wayagwe wakala mumo mna iwanhu wacholile Yelusalemu kutambika mna ikipindi cha nyimwili nyimwili ya Pasaka. 21 Wachola kwa Filipo mwenekae wa Betisaida mwiisi ya Galilaya walonga, “Go mkulu, tolonda tumone Yesu.” 22 Filipo kachola na kumulongela Andeleya, abaho wose wabili wachola kumulongela Yesu. 23 Yesu kawedika, “Sambi kipindi kivika cha Mwana wa Munhu kubokela ukulu. 24 Nowalongeleni ukweli, mhule ya uhemba yosigala imoja siku zose mbaka ilagale hasi ife. Ila yahafa baho yolela na kuwa mhule nyingi. 25 Munhu yoyose younogela ugima wake kowagiza, lakini munhu yoyose yowihila ugima wake mwiisi ino kowika kwa ugima wa mazuwa gose. 26 Munhu yoyose yolonda kuwa msang'hanaji wangu kolondeka yanikweleleze, avo msang'hanaji wangu kokuwa na niye aho honda niwe. Tatangu komgwaa nhogolwa munhu yoyose yonisang'hanila.
Yesu kolonga mbuli ya ifa yake
27 “Sambi loho yangu yoluma, vino nongeze? Nonge, ‘Tata, sambiutende kipindi kino kivike kumwangu’? Lakini lekaavo niza ili nibite kipindi kino cha madununzo. 28 Tata, uditogole twaga jako!” Abaho sauti ihulikigwa kulawa kuulanga, “Niditogola, na notenda vivo kabili.” 29 Lunhu lwimile aho luihulika sauti ayo, na wanhu wayagwe walonga, “Mulungu kaduma.” Kuno wayagwe walonga, “Msenga wa kuulanga kalonga nayo!” 30 Lakini Yesu kawalongela, “Sauti ino haihulikigwe mbuli ya niye, lakini mbuli yenu. 31 Sambi acho kipindi cha wanhu wa mwiisi ino kutagusigwa, na Mwenembago mkulu wa mwiisi ino kokwasigwa. 32 Kipindi nahenuligwa uchanha kulawa hasi, nomkwega kila munhu kumwangu.” 33 Kwa ulonzi uno Yesu kalagusa ifa yonda yafe. 34 Lunhu lwa wanhu lumwidika, “Malagizo getu gotulongela kamba Kilisito Mkombola kokuwa mgima siku zose. Habali kabili gweye kolonga Mwana wa Munhu kolondeka yenuligwe uchanha? Vino ino Mwana wa Munhu ayo nani?” 35 Yesu kawedika, “Mulenge wokala na mweye kwa kipindi kidodo. Gendeleleni na mwanza kung'hali na mulenge muladi ziza sekediwezile, kwavija munhu yotembela mdiziza hajuwa kuja kuyochola. 36 Utogoleni mulenge baho mulinao muladi muwe wanhu wa mulenge.”
Wanhu wolema kumtogola Yesu
Yesu viyamambukize kulonga avo, kasegela, wanhu hawamonile. 37 Hamoja Yesu kasang'hana unzonza mgameso gao, lakini hawamtogole bule. 38 Avo kiyalongile mtula ndagu wa Mulungu Isaya kilawilile. “Mndewa, nani yatogole usenga wetu utulongile? Vino Mulungu kalagusa udahi wake kwa nani?” 39 Avo hawadahile kutogola, kwavija Isaya vivija kalonga, 40 “Mulungu kagafumba meso gao kazifunga nzewele zao, muladi meso gao sekegadahe kulola, na nzewele zao sekezidahe kujuwa. Sekewanibwelele niye, Mulungu kolonga, na niye nidahe kuwahonya.” 41 Isaya kalonga vino kwavija kawona ukulu wa Yesu na kalonga mbuli yake. 42 Avo wakulu wengi wa Wayahudi wamtogola Yesu, lakini mbuli ya Mafalisayo hawadahile kulonga mbuli zake kunze kunze, kwavija wadumba kuwingigwa mna ing'anda ya kumpula Mulungu. 43 Kwavija walonda nhogolwa za wanhu kubanza nhogolwa za Mulungu.
Mbuli ya Yesu yotagusa wanhu
44 Yesu kakemelela, “Munhu yoyose yonhogola niye, hanhogola niye niiyeka lakini vivija komtogola ija yanhumile. 45 Yoyose yonyona niye vivija komona ija yanhumile. 46 Niye niza mwiisi niwe mulenge, ili munhu yoyose yonhogola sekeyasigale mdiziza. 47 Munhu yoyose youhulika usenga wangu na halonda kuutogola, niye simtagusa bule, kwavija sizile kuwatagusa wanhu wa mwiisi, ila kuwakombola. 48 Wose wonilema niye na kuulema usenga wangu kabaho imoja yonda yawataguse. Mbuli zinongile zowatagusa mwiisiku ya uhelelo! 49 Kwavija silongile kwa udahi wangu, lakini Tata yanhumile kanilagiza vinondeka kulonga. 50 Na niye nojuwa kamba lagizo jake dogala ugima wa mazuwa gose. Avo nolonga gaja gayanilongele Tata nonge.”
Yesu kowasunha magulu wanahina zake
1 Dikala ding'hali siku dimoja kuvikila nyimwili nyimwili ya Pasaka. Yesu kajuwa kamba kipindi chake kivika cha kusegela mwiisi ino na kuchola kwa Tatake. Yesu kakala yawanogele ng'hani wanhu zake weli mwiisi, kawanogela siku zose. 2 Yesu na wanahina zake wakala muulujo lwa ichungulo. Mwenembago kakala yamalile kwingila muumoyo wa Yuda mwanage Simoni Isikaliote, yamuhinduke Yesu. 3 Yesu kajuwa kamba Tata kamgwaa vinhu vose mmakono gake. Na kajuwa kamba kalawa kwa Mulungu na kochola kwa Mulungu. 4 Avo kenuka muulujo, keka hamgwazo mgolole wake, kasola kikumbi, kaifunga mkigudi. 5 Abaho kagida mazi mwiinongo, kasonga kuwasunha magulu wanahina zake na kuwahangusa kwa kija kikumbi kiyaifungile mkigudi. 6 Yesu kavika kwa Simoni Petulo, lakini Petulo kamuuza, “Mndewa, vino gweye kolonda kunisunha magulu niye?” 7 Yesu kamwidika, “Kinhenda sambi gweye hukijuwa bule, lakini baho kumwande kokijuwa.” 8 Petulo kalonga, “Aka, gweye hunisunha magulu gangu hata siku dimoja!” Yesu kamwidika, “Kamba sikusunha magulu gako, honda uwe mwanahina wangu bule.” 9 Simoni Petulo kamwidika, “Mndewa, sekeusunhe magulu gangu gaiyeka, lakini vivija sunha makono gangu na pala jangu!” 10 Yesu kamulongela, “Wanhu wose wakogile waduhu dikwe na hawalondeka kuisunha, lakini magulu gao gaiyeka. Mwenye mung'ala, lakini siyo wose.” 11 Yesu kakala yajuwile mwaka nani yonda yamuhinduke, lekaavo kalonga siyo wose mung'ala. 12 Yesu viyamambukize kuwasunha magulu gao, kasola uja umgolole wake, kabwela hanhu hake haakalile muulujo. Kawauza, “Mujuwa habali niye nhenda vino kumwenu? 13 Mweye mong'hema niye Mfundiza na Mndewa, molonga goya kwavija vivo nili. 14 Niye Mndewa wenu na Mfundiza, niwasunha magulu genu. Avo na mweye molondeka muisunhe magulu genu. 15 Niye niwalagusila nzila, avo na mweye mutende kamba vija viniwatendeleni. 16 Nowalongeleni ukweli, mtumwa hali mkulu kubanza mkulu wake, na msenga hali mkulu kubanza ija yamtumile. 17 Sambi muujuwa ukweli uno, momweda kamba mwahasang'hana! 18 “Silonga mweye mose, niwajuwa waja waniwasagule. Lakini Maandiko Gang'alile galongile vino galawilile, ‘Munhu ija inidile nayo lujo lwangu konihinduka.’ 19 Nowalongeleni sambi gang'hali haganalawila, muladi gahalawilila, mutogole kamba, ‘Niye ayo Heyo.’ 20 Nowalongeleni ukweli, yoyose yombokela munhu inimtuma konibokela niye, na yoyose yonibokela niye kombokela ija yanhumile.”
Yesu kolagula kamba kohindukigwa
21 Yesu viyamambukize kulonga avo, kona usungu ng'hani muumoyo wake, kalonga fulu ipile, “Nowalongeleni ukweli, imoja wenu konihinduka.” 22 Wanahina wailola, kuno wonyawanyawa nani yolongigwa. 23 Mwanahina imoja, ija yanogeligwe ng'hani na Yesu, kakala behi na Yesu. 24 Simoni Petulo kamfunya, kamulongela, “Muuze, komulonga nani.” 25 Avo mwanahina ija kamkwesela behi ng'hani Yesu, kamuuza, “Mndewa, komulonga nani?” 26 Yesu kamwidika, “Munhu ija yonda nimgwee kihande cha gate chonda nizanhike mbakuli, ayo munhu mwenyego.” Abaho kasola kihande cha gate, kazanhika, kamgwaa Yuda mwanage Simoni Isikaliote. 27 Bahaja Yuda viyasolile digate, Mwenembago kamwingila. Yesu kamulongela, “Tenda himahima kiulonda kutenda!” 28 Kuduhu munhu mna iwaja wakalile muulujo yajuwile habali Yesu yamulongele vivo. 29 Kwavija Yuda kakala yopapa mkoba wa zisente, wanahina wayagwe wagesa Yesu kamulongela yachole kugula kija kilondeke mwiinyimwili nyimwili ya Pasaka, hebu yawagwee kinhu wakiwa. 30 Bahaja Yuda kadibokela gate, kachola kunze. Ikala ikilo.
Lagizo da sambi
31 Yuda viyasegele, Yesu kalonga, “Sambi ukulu wa Mwana wa Munhu wogubuligwa, na ukulu wa Mulungu wogubuligwa mgati mmwake. 32 Na kamba ukulu wa Mulungu wogubuligwa kubitila heyo, baho Mulungu kougubula ukulu wa Mwana wa Munhu kumwake mwenyego, na kotenda vivo himahima. 33 Wanangu, nokala na mweye kipindi kidodo. Monizahila, lakini nowalongeleni gaja ganiwalongele wakulu wa Wayahudi, ‘Hamudaha kuchola kuja kunyhola.’ 34 Nowagweleleni lagizo da sambi, Muinogele. Kamba niye viniwanogele, na mweye muinogele vivo. 35 Mwahainogela, baho kila munhu kojuwa kamba mweye mwa wanahina zangu.”
Yesu kolagula kamba Petulo kombela
36 Simoni Petulo kamuuza, “Mndewa, kochola kwahi?” Yesu kamwidika, “Hudaha kuniwinza sambi kuja kunyhola, lakini baho kumwande koniwinza.” 37 Petulo kamuuza, “Mndewa, habali sidaha kukuwinza sambi? Niye nodaha kufa mbuli ya gweye!” 38 Yesu kamwidika, “Vino gweye kweli kodaha kufa mbuli ya niye? Nokulongela ukweli, nzogolo yang'hali hanakwika konibela miyanza midatu.”
Yesu nzila ya kuchola kwa Tata
1 Yesu kawalongela, “Sekemudumbe na kunyawanyawa. Momtogola Mulungu, nhogoleni na niye vivija. 2 Mng'anda ya Tatangu kuna magati mengi, maza haili vivo sambi niwalongele. Nochola kuwatandileni hanhu. 3 Nahachola na kuwatandileni hanhu, nobwela na kuwasola ili mkale na niye aho honikala. 4 Muijuwa nzila ya hanhu honichola.” 5 Tomaso kamulongela, “Mndewa, hatukujuwile kwahi kuuchola, vino toijuwaze inzila?” 6 Yesu kamwidika, “Niye ayo nzila, ukweli na ugima. Kuduhu munhu yochola kwa Tata kamba habitile kumwangu. 7 Yesu kawalongela, Maza munjuwile niye, mwahamjuwile na Tatangu vivija. Kulawa sambi na kugendelela mumjuwa na mumona.” 8 Filipo kamulongela, “Mndewa, tulagusile Tata, acho tukilonda tu.” 9 Yesu kamwidika, “Nikala na mweye siku zose, avo lelo hunjuwile vilihi Filipo? Munhu yoyose yanyonile niye, kamona Tata. Habali gweye koniuza niwalagusile Tata? 10 Filipo, vino gweye hutogola kamba nokala mgati mwa Tata na Tata kokala mgati mmwangu? Mbuli ziniwasimulileni hazilawa kumwangu. Tata, yokala mgati mmwangu kosang'hana mwenyego. 11 Nhogoleni nahalonga kamba nokala mgati mwa Tata na Tata kokala mgati mmwangu. Kamba siyo vivo, togoleni mbuli ya vinhu vinhenda. 12 Nowalongeleni ukweli, wose wonhogola wotenda gaja ganhendile, wotenda makulu ng'hani kubanza gano, kwavija nochola kwa Tata. 13 Na nowatendela chochose kimpula kwa twaga jangu, ili ukulu wa Tata woneke kubitila kwa Imwana. 14 Mwahanipula kinhu chochose kwa twaga jangu, nowatendela.
Loho Yang'alile
15 “Mwahaninogela, mogagoga malagizo gangu. 16 Nompula Tata, nayo kowagwaa Mtazaji iyagwe, kokala na mweye siku zose. 17 Heyo ayo Loho Yang'alile yolagusa ukweli wa Mulungu. Wanhu wa mwiisi hawadaha kumbokela, kwavija hawamona hebu kumjuwa. Lakini mweye mumjuwa kwavija kokala na mweye na kamgati mmwenu. 18 “Nahachola siwaleka mwiiyeka kamba wakiwa, nowabweleleni. 19 King'hali kipindi kidodo wanhu wa mwiisi honda wanyone kabili, lakini mweye monyona. Kwavija namgima, na mweye vivija mokuwa wagima. 20 Siku ayo yahavika, mojuwa kamba namgati mwa Tatangu, na mweye mwa mgati mmwangu, na niye na mgati mmwenu. 21 “Wanhu wose wogatogola malagizo gangu na kugagoga, wao woninogela. Tatangu kowanogela wose woninogela niye, na niye vivija nowanogela wao na kuilagusa kumwao.” 22 Yuda, siyo Yuda Isikaliote, kalonga, “Mndewa, habali gweye koilagusa kumwetu na siyo kwa wanhu wa mwiisi?” 23 Yesu kamwidika, “Munhu yoyose yoninogela niye kogagoga mafundizo gangu. Tatangu komnogela munhu ayo, niye na Tatangu tomwizila na kukala nayo. 24 Munhu yoyose hanogela niye hagagoga mafundizo gangu. Mafundizo gamuhulike siyo gangu, lakini golawa kwa Tata, yanhumile. 25 “Niwalongela mbuli zino ning'hali hamoja na mweye. 26 Tatangu kowagalila Mtazaji, Loho Yang'alile kwa twaga jangu, kowafundiza vinhu vose na kuwakumbusa gose ganiwalongele. 27 “Nowalekela tindiwalo, nowagwaa tindiwalo jangu. Siwagwelela bule kamba viwowagwelela wanhu wa mwiisi. Sekemudumbe na kunyawanyawa. 28 Munihulika viniwalongele, ‘Nosegela, lakini nowabwelela.’ Maza muninogele mwahadeng'helele kuwa nochola kwa Tata, kwavija heyo ayo mkulu kubanza niye. 29 Niwalongela mbuli zino sambi zing'hali hazina lawilila ili zahalawilila, mutogole. 30 Silonga ng'hani na mweye, kwavija Mwenembago ayo mkulu wa isi ino kokwiza. Heyo kaduhu nguvu kumwangu, 31 lakini wanhu wa mwiisi wolondeka wajuwe kamba nomnogela Tata, lekaavo notenda kila kinhu kamba viyonilagiza. “Inukeni, tusegele.
Yesu ayo mzabibu wa kweli
1 “Niye ayo mzabibu wa kweli, na Tatangu ayo mulimaji. 2 Kila tambi dileka kulela mgati mmwangu kodikanha, na kodidahulila kila tambi dilela matunda, ili dilele ng'hani. 3 Mweye mung'ala mwaka kwa mafundizo ganiwagwelele. 4 Kaleni mgati mmwangu, na niye nokala mgati mmwenu. Tambi hadidaha kulela matunda denyego mbaka dikale mumbiki. Vivo ili kumwenu mweye, hamudaha kulela matunda mbaka mukale mmwangu. 5 “Niye na mzabibu, na mweye mwa matambi. Waja wokala mgati mmwangu na niye mgati mmwao, wolela ng'hani matunda kwavija mweye hamudaha kutenda mbuli yoyose bila niye. 6 Munhu yoyose yoleka kukala mgati mmwangu, koigala na tambi dikwasigwa kutali na kunyala. Matambi kamba gago gokwikigwa hamoja na kwasigwa muumoto galukule. 7 Mwahakala mgati mmwangu na mbuli zangu zahakala mgati mmwenu, baho puleni chochose kimulonda, na mweye mogweleligwa. 8 Ukulu wa Tatangu wolagusigwa kamba mweye mwahalela matunda mengi, na mokuwa wanahina zangu. 9 Nowanogela mweye kamba vija Tata viyoninogela niye, kaleni muunogelwa wangu. 10 Mwahagagoga malagizo gangu, mokala muunogelwa wangu kamba vija niye vinigagogile malagizo ga Tatangu na kukala muunogelwa wake. 11 “Niwalongela vino ili ndeng'ho jangu dikale mgati mmwenu na avo ndeng'ho jenu dileke kumala. 12 Lagizo jangu dijo dino, muinogele, muinogele kamba viniwanogele mweye. 13 Kuduhu unogelwa mkulu kubanza uno, wa munhu kuulava ugima wake mbuli ya mbwiga zake. 14 Mweye mwa mbwiga zangu mwahatenda gaja goniwalagiza. 15 Siwakema kabili watumwa, kwavija watumwa hawajuwa kija chootenda mkulu wao. Lakini nowakema mbwiga, kwavija niwalongela kila kinhu kimhulike kwa Tatangu. 16 Siyo mweye munisagule niye, lakini niye niwasagula mweye, muchole na kulela matunda, matunda gokala siku zose. Na ivo Tata kowagwaa chochose kimumpula kwa twaga jangu. 17 Lagizo jangu kumwenu dijo dino, muinogele.
Kwihiligwa na wanhu wa mwiisi
18 “Wanhu wa mwiisi wahawehila, kumbukeni kamba wasonga kunihila niye. 19 Maza muli wanhu wa mwiisi, baho wanhu wa mwiisi wahawanogele mweye kamba wanhu wa kumwao. Lakini niwasagula mweye hagati ya wanhu wa mwiisi, na hamwili wanhu wa mwiisi, lekaavo wanhu wa mwiisi wowehila. 20 Kumbukeni kiniwalongele, ‘Mtumwa hali mkulu kubanza mkulu wake.’ Kamba wanhu wanidununza niye vivija wowadununza na mweye. Kamba wagagoga mafundizo gangu, wogagoga na genu vivija. 21 Wowatendela mweye gano gose kwavija mwa wanhu zangu, na kwavija hawamjuwile ayo yanhumile. 22 Maza sizile na kulonga nao sambi wawe na nhaguso ya nzambi, lakini sambi hawadaha kubela kamba waduhu nzambi. 23 Munhu yoyose yonihila niye vivija komwihila Tatangu. 24 Maza sitendile kumwao mbuli zija hazinatendigwa na munhu yoyose, sambi wawe na nhaguso ya nzambi. Lakini wazona mbuli zinhendile na watwihila niye na Tatangu. 25 Gano gatendeka, avo kija chandikigwe mna ga Malagizo gao kilawilile, ‘Wanihila bila kilamuso.’ 26 “Nomtuma kumwenu Mtazaji kulawa kwa Tata, Loho Yang'alile, ayo yolagusa ukweli wa Mulungu. Kowalongela ukweli mbuli ya niye, 27 vivija na mweye mowalongela mbuli ya niye, kwavija mkala na niye kulawa kuna ichanduso.”
1 Yesu kawalongela, “Niwalongeleni gano gose ili sekemuleke kunitogola niye. 2 Wanhu wowawinga mna zing'anda za kumpula Mulungu, na kipindi chokwiza baho kila munhu yowakoma mweye kogesa komsang'hanila Mulungu. 3 Wanhu wowatendela gano gose kwavija hawamjuwile Tata hebu niye. 4 Niwalongela gano ili wahasonga kuwatendela gago, mukumbuke kamba niwalongeleni.
Sang'hano ya Loho Yang'alile
“Siwalongele gano kulawa kunaichanduso kwavija nikala hamoja na mweye. 5 Lakini sambi nochola kumwake yanhumile, kuduhu imoja wenu yoniuza, ‘Kochola kwahi?’ 6 Kwavija niwalongela gano gose, mizoyo yenu inyunyuwala ng'hani. 7 Lakini nowalongeleni ukweli, vinoga kumwenu niye nisegele, kwavija kamba sisegela, Mtazaji honda yawezile. Lakini nahasegela, nomtuma kumwenu. 8 Kipindi yaheza, kowalagusila wanhu wa mwiisi kamba wabananga viwogesa mbuli ya kutenda nzambi, na mbuli ya kutenda ganogile, na mbuli ya Mulungu vonda yawataguse wanhu. 9 Wabananga mbuli ya kutenda nzambi kwavija hawanhogola niye. 10 Wabananga mbuli ya kutenda ganogile, kwavija nochola kwa Tata na honda munyone kabili. 11 Wabananga mbuli ya Mulungu vonda yawataguse wanhu, kwavija Mwenembago, mkulu wa isi ino kamala kutagusigwa. 12 “Nina mbuli nyingi za kuwalongela, lakini sambi hamdaha bule kuzigoga. 13 Loho Yang'alile yaheza, ayo yolagusa ukweli wa Mulungu, kowalongoza muujuwe ukweli wose. Honda yalonge gake mwenyego, lakini kolonga gaja gayahulike, na kowalongeleni gaja gondageze. 14 Konigwaa niye ukulu kwavija kosola gaja gononga na kuwalongela mweye. 15 Vinhu vose viyalinavo Tatangu ni vangu, lekaavo niwalongela kamba Loho Yang'alile kosola gaja ganimgwee niye na kuwalongela.
Kunyunyuwala na kudeng'helela
16 “King'hali kipindi kidodo honda munyone kabili, na kipindi kidodo kumwande monyona.” 17 Wanahina zake wayagwe waiuza, “Vino kofambula choni? ‘King'hali kipindi kidodo honda munyone kabili, na kipindi kidodo kumwande monyona, na vivija kalonga, kwavija nochola kwa Tata.’ ” 18 Wagendelela kuiuza, “Kofambula choni viyolonga, ‘King'hali kipindi kidodo?’ Hatujuwa kolonga choni!” 19 Yesu kajuwa kamba walonda kumuuza, avo kawalongela, “Vino mweye moiuza nifambula choni vinongile, ‘King'hali kipindi kidodo honda munyone kabili, abaho kipindi kidodo kumwande monyona?’ 20 Nowalongeleni ukweli, mweye molila na kona usungu, lakini wanhu wa mwiisi wodeng'helela. Mweye monyunyuwala, lakini kunyunyuwala kwenu kogalamuka kudeng'helela. 21 Kipindi mtwanzi yahalonda kulela, konyunyuwala kwavija kipindi chake cha kugaya kivika, lakini mwana king'hele yahavumbuka, koisemwa kugaya kwake, kodeng'helela kwavija kalela mwana king'hele mwiisi. 22 Vino vivo ili kumwenu, sambi munyunyuwala, lakini nowezila kabili na mizoyo yenu yomema ndeng'ho, kuduhu munhu yonda yadisegeze.” 23 “Siku dija dahavika, honda munipule kinhu chochose. Nowalongeleni ukweli, Tata kowagwaa chochose kimumpula kwa twaga jangu. 24 Mbaka sambi hamnapula kinhu chochose kwa twaga jangu. Puleni mogweleligwa ili ndeng'ho jenu dimeme.”
Yesu kaihuma isi
25 “Niwalongeleni mbuli zino kwa simo. Kipindi chovika, baho honda nilonge bule kwa simo, lakini nolonga kunze kunze mbuli ya Tata. 26 Siku dija dahavika, mompula Tata kwa twaga jangu. Siwalongela bule nompulilani kwa Tata, 27 kwavija Tata mwenyego kowanogela. Kowanogela kwavija moninogela niye na mutogola kamba ndawa kwa Mulungu. 28 Ndawa kwa Tata na niza mwiisi, na sambi nosegela mwiisi, nochola kwa Tata.” 29 Abaho wanahina zake wamulongela, “Sambi hulonga kwa simo bule, lakini kolonga kunze kunze. 30 Sambi tojuwa kamba kujuwa kila kinhu. Hatulonda kuuza mbuli yoyose. Ino yotutenda tukutogole kamba kulawa kwa Mulungu.” 31 Yesu kawauza, “Vino sambi motogola? 32 Kipindi chokwiza, tena kivika, baho mweye mose mopwililika, kila munhu ukayake, mondeka niiyeka. Lakini sili niiyeka bule, kwavija Tata kahamoja na niye. 33 Niwalongela gano gose, ili kwa kubandagala mmwangu mkale moyo uholile. Mwiisi mnago madununzo, lakini fungeni umoyo! Niye niihuma isi!”
Yesu kowapulila wanahina zake
1 Aho Yesu viyamambukize kulonga avo, kalola uchanha kuulanga kalonga, “Tata, saa ivika. Mgwee ukulu Mwanago ili Imwana nayo yakugwee ukulu. 2 Kwavija kumgwaa Mwanago udahi kwa wanhu wose, ili yawagwee ugima wa mazuwa gose. 3 Uno awo ugima wa mazuwa gose, wanhu wakujuwe gweye Mulungu uliwiiyeka wa ukweli, na wamjuwe Yesu Kilisito yuumtumile. 4 Niulagusa ukulu wako mwiisi, niimambukiza sang'hano yuunigwelele niisang'hane. 5 Tata! Sambi unigwee ukulu, ukulu uuja ung'halile nao na gweye isi ing'hali hainaumbigwa. 6 “Niditenda twaga jako dijuwike kwa wanhu waja waunigwelele mwiisi. Wakala wanhu wako na gweye kungwaa niye, wao waigoga mbuli yako. 7 Sambi wojuwa vinhu vose viunigwelele volawa kumwako. 8 Kwavija niwagwaa usenga uunigwelele, na wao waubokela, wojuwa kweli niye nilawa kumwako, na watogola kamba gweye kunhuma. 9 “Niye nowapulila wao. Siwapulila wanhu wa mwiisi bule lakini kwa wose waunigwelele, kwavija wako gweye. 10 Wanhu wose wanili nao wako, na wose wauli nao wangu, na ukulu wangu wolagusigwa kubitila kumwao. 11 Sambi nokwiza kumwako, sili mwiisi kabili lakini awo wa mwiisi. Tata Ung'alile, weke goya kwa udahi wa twaga jako diunigwelele wadahe kuwa kinhu kimoja kamba vija gweye na niye vitwili kinhu kimoja. 12 Ving'halile hamoja nao niweka goya kwa udahi wa twaga jako diunigwelele. Niweka goya na kuduhu hata munhu imoja yapotele, ila munhu ija yasaguligwe kupotela, muladi Maandiko Gang'alile galawilile. 13 Sambi nokwiza kumwako, nolonga mbuli zino mwiisi muladi wadahe kuwa na ndeng'ho jangu dimemile mna imizoyo yao. 14 Niwagwelela usenga wako, na wanhu wa mwiisi wawehila, kwavija haweli wanhu wa mwiisi, kamba niye vinili siyo wa mwiisi. 15 Sikupula bule uwasegeze mwiisi, lakini nokupula uweke goya kulawa kwa ija Imdumuka. 16 Kamba vija niye vinili siyo wa mwiisi, na awo vivija haweli wa mwiisi. 17 Uwatende wang'ale kwa kweli, mbuli yako ayo kweli. 18 Niwatuma mwiisi, kamba vija gweye viunitumile niye. 19 Mbuli yao noilava mwenyego kumwako, ili na wao vivija wailave ukweli kumwako. 20 “Siwapulila wao waiyeka bule, lakini na waja wose wonda wanhogole niye mbuli ya usenga wao wonda wawapetele. 21 Nopula kuwa wose wawe kinhu kimoja. Tata, nopula wawe mgati mmwetu, kamba vija gweye viuli mgati mmwangu na niye mgati mmwako. Nopula wawe kinhu kimoja ili wanhu wa mwiisi watogole kamba kunhuma. 22 Ukulu uuja uunigwelele niwagwaa wao ili wawe kinhu kimoja, kamba vija gweye na niye vitwili kinhu kimoja. 23 Ino yofambula, niye nokala mgati mmwao na gweye Tata kokala mgati mmwangu. Nopula wawe kinhu kimoja kweli, muladi wanhu wa mwiisi wajuwe kamba kunhuma na kuwanogela hewo kamba viuninogela niye. 24 “Tata, kunigwaa wao. Nolonda wao wakale hamoja na niye aho hanili, muladi wawone ukulu wangu. Uno awo ukulu uunigwelele kwavija kuninogela isi ing'hali hainaumbigwa. 25 Tata Unogile, wanhu wa mwiisi hawakujuwile, lakini niye nikujuwa, na wano wojuwa kamba kunhuma. 26 Nhenda wao wakujuwe, na nogendelela kutenda vivo, ili unogelwa uli nao kumwangu ukale mgati mmwao, muladi naniye ng'hale mgati mmwao.”
Kugogigwa kwa Yesu
1 Yesu viyamambukize kupula, kasegela hamoja na wanahina zake kachola mwambu wa kizanda kikemigwe Keduloni. Hanhu aho kukala na mgunda wa mibiki, Yesu na wanahina zake wengila mumo. 2 Yuda, yamuhinduke Yesu, kahajuwa hanhu aho, kwavija miyanza mingi Yesu kakala yoiting'hana na wanahina zake. 3 Avo Yuda kachola kunaumgunda wa mibiki, kachola hamoja na bumbila da wakalizi, na wakalizi wa Ng'anda ya Mulungu watumigwe na wakulu wa walava nhosa na Mafalisayo. Wakala na viwenge na mimuli na mizele. 4 Yesu kajuwa kila kinhu chonda kimulawilile, avo kalawilila haulongozi, kawauza, “Momzahila nani?” 5 Wamwidika, “Yesu wa Nazaleti.” Yesu kawalongela, “Iyo niye.” Yuda yamuhinduke Yesu kakala yemile hamoja nao. 6 Baho Yesu viyawalongele, “Iyo niye,” wabwela kukisogo, wagwa hasi. 7 Yesu kawauza kabili, “Momzahila nani?” Wamulongela, “Yesu wa Nazaleti.” 8 Yesu kawalongela, “Nimala kuwalongela kamba iyo niye. Avo kamba monizahila niye, walekeni wano wachole.” 9 Kalonga vino muladi kija kiyalongile kilawilile, “Tata, wanhu waja waunigwelele simwagize hata imoja.” 10 Simoni Petulo yakalile na panga mkigudi, kadisomola kamkanha gwiti da mkono wa kudila msang'hanaji wa Mkulu wa walava nhosa. Msang'hanaji ayo kakemigwa Malukusi. 11 Yesu kamulongela Petulo, “Bweza panga jako muna iyala! Kogesa silonda niking'wele kikasi cha madununzo kiyanigwelele Tatangu?”
Yesu kogaligwa kwa Anasi
12 Abaho wakalizi na wakulu wao na wakalizi wa Wayahudi wamgoga Yesu, wamgodeka. 13 Wandusa kumgala kwa Anasi. Anasi kakala mkwe wa Kayafa, yakalile Mkulu wa walava nhosa mwaka awo. 14 Kayafa ayo yawalongele wakulu wa Wayahudi kamba vinoga ng'hani kwa munhu imoja yafe mbuli ya wanhu wose.
Petulo kombela Yesu
15 Simoni Petulo na mwanahina iyagwe wamkweleleza Yesu. Mwanahina ayo iyagwe kakala yajuwike goya na Mkulu wa walava nhosa, avo kachola na Yesu hana ulubuga lwa ng'anda ya Mkulu wa walava nhosa. 16 Lakini Petulo kakala kunze behi na mulango. Abaho mwanahina ayo iyagwe yajuwike na mkulu wa walava nhosa kalawa kunze, kalonga na mndele yakalile mmulango, kamgala Petulo mng'anda. 17 Mndele yakalile mmulango kamulongela Petulo, “Vino gweye huli imoja wa wanahina wa munhu ayo?” Petulo kamwidika, “Aka, siyo niye.” 18 Wasang'hanaji na wakalizi wabwinha moto wa makala, wema wokotela kwavija kukala na beho. Avo Petulo kachola, kema hamoja nao kokotela.
Mkulu wa walava nhosa komuuza Yesu
19 Mkulu wa walava nhosa kamuuza Yesu mbuli ya wanahina zake na mbuli ya mafundizo gake. 20 Yesu kamwidika, “Siku zose nonga kunze kunze na kila munhu. Mafundizo gangu gose nifundiza mna izing'anda za kumpula Mulungu na Mng'anda ya Mulungu, mumo Wayahudi wose mooiting'hana. Silongile chochose kwa kinyelegezi. 21 Habali koniuza niye? Wauze iwanhu wanihulike vinongile. Wauze mbuli iniwalongele, wao waijuwa.” 22 Yesu viyalongile avo, mkalizi imoja yemile behi nayo kamzaba kofi, kalonga, “Habali umwidika avo Mkulu wa walava nhosa?” 23 Yesu kamwidika, “Kamba nonga mbuli yoyose ihile, walongele wanhu weli hano mbuli ayo. Lakini kamba nonga goya, habali konhowa?” 24 Abaho Anasi kamgala Yesu kwa Mkulu wa walava nhosa Kayafa, kuno kagodekigwa.
Petulo kombela Yesu kabili
25 Petulo kakala yang'hali yemile aho kokota moto. Wanhu wayagwe wamuuza, “Vino gweye huli imoja wa wanahina zake?” Lakini Petulo kabela, kalonga, “Aka, siyo niye!” 26 Msang'hanaji imoja wa Mkulu wa walava nhosa, lukolo lumoja na munhu ija yakanhigwe gwiti na Petulo, kamuuza, “Vino gweye sikonile hamoja nayo kuja kumgunda wa mibiki?” 27 Abaho Petulo kalonga, “Aka!” Bahaja nzogolo keka.
Yesu kogaligwa mkitala cha Pilato
28 Imitootondo ng'hani Yesu kalavigwa mng'anda ya Kayafa kagaligwa mng'anda ya mkulu wa isi. Wakulu wa Wayahudi hawengile bule mng'anda ya mkulu wa isi ya Yudea, kwavija walonda kukala wanogile, ili wadahe kuja lujo lwa Pasaka. 29 Avo Pilato kawalawila kunze kawauza, “Muna kitala gani na munhu ino?” 30 Wao wamwidika, “Maza habanange sambi tumgale kumwako.” 31 Pilato kawalongela, “Msoleni mweye wenyego mukamtaguse kamba Malagizo genu vigalonga.” Wayahudi wamwidika, “Tweye hatulondeka kumkoma munhu yoyose.” 32 Gano gatendeka ili kutenda mbuli za Yesu zilawilile, mbuli ziyalongile kulagusa vonda yafe. 33 Pilato kengila kabili mng'anda ya mkulu wa isi, kamkema Yesu, kamuuza, “Vino gweye kwa Mndewa wa Wayahudi?” 34 Yesu kamwidika, “Vino uuzaji uno wolawa kumwako hebu wanhu wayagwe wakulongela mbuli zangu?” 35 Pilato kamulongela, “Vino gweye kogesa niye na Muyahudi? Wanhu wako mwenyego na wakulu wa walava nhosa wao wakugalile kumwangu. Vino kutenda choni?” 36 Yesu kamulongela, “Undewa wangu hauli wa mwiisi ino. Maza undewa wangu uli wa mwiisi ino, wanahina zangu wahanigombele sekengogigwe na wakulu wa Wayahudi. Ka, undewa wangu hauli wa bahano bule!” 37 Avo Pilato kamuuza, “Vino gweye kwa mndewa?” Yesu kamwidika, “Gweye kolonga niye na mndewa. Niye nivumbuka mbuli ya gano, na mbuli ya gano niza mwiisi, kulonga mbuli ya ukweli. Munhu yoyose younogela ukweli konhegeleza.” 38 Pilato kamuuza, “Ukweli ndiyo choni?”
Yesu kotagusigwa yafe
Abaho Pilato kalawa kunze kawacholela kabili Wayahudi, kawalongela, “Niye sichona kilamuso cha kumtagusila. 39 Lakini mbuli ya mila yumulinayo, siku zose niwafungulilaga mfungwa imoja kipindi cha Pasaka. Avo molonda niwafungulile Mndewa wa Wayahudi?” 40 Wamwidika kwa kukemelela, “Aka siyo heyo! Tomulonda Balaba!” Balaba kakala mbokaji.
1 Abaho Pilato kalagiza Yesu yatoigwe mbalati. 2 Wakalizi waluka ngata ya miba, waika mdipala jake. Abaho wamvaza kiwalo cha undewa. 3 Wamcholela, wamulongela, “Mwinyi, Mndewa wa Wayahudi!” Abaho wamzaba makofi. 4 Pilato kalawa kunze kabili, kalulongela lunhu lwa wanhu, “Loleni, nomgala kumwenu mujuwe kamba sichonile kilamuso cha kumtagusila.” 5 Avo Yesu kalawa kunze kuno kavala ngata ya miba na kiwalo cha undewa. Pilato kawalongela, “Loleni! Munhu mwenyego ayo ino!” 6 Wakulu wa walava nhosa na wakalizi wa Ng'anda ya Mulungu viwamone, wakemelela, “Muwambe mumsalaba! Muwambe mumsalaba!” Pilato kawalongela, “Mweye wenyego msoleni mumuwambe mumsalaba. Niye sichona kilamuso cha kumtagusila.” 7 Wayahudi wamwidika, “Tunago Malagizo golonga kolondeka yafe, kwavija kaitenda heyo Mwana wa Mulungu.” 8 Pilato viyahulike vivo, kadumba ng'hani. 9 Kengila kabili mna ing'anda ya mkulu wa isi, kamuuza Yesu, “Vino gweye kolawa kwahi?” Lakini Yesu hamwidike bule. 10 Pilato kamulongela, “Kolema kulonga na niye? Hujuwile ninao udahi wa kukufungulila na vivija kukuwamba mumsalaba.” 11 Yesu kamwidika, “Kuna udahi kumwangu kwavija kugweleligwa na Mulungu. Avo munhu yanigalile mmakono gako katenda nzambi ng'hani.” 12 Pilato viyahulike vivo, kazahila nzila ya kumfungulila Yesu. Lakini Wayahudi wakemelela, “Wahamfungulila huli mbwiga wa Mndewa mkulu wa Lumi! Munhu yoyose yoitenda Mndewa komuhinduka Mndewa mkulu wa Lumi!” 13 Pilato viyahulike mbuli azo, kamulava Yesu kunze, kakala mkigoda cha mkulu wa kitala, hanhu hakemigwe “Lubuga lwa mabwe” Kwa Kiebulania “Gabasa” 14 Ikala saa sita imisi siku ya kuitanda Pasaka. Pilato kawalongela Wayahudi, “Aino hano Mndewa wenu!” 15 Wao wakemelela, “Mkome! Mkome! Muwambe mumsalaba!” Pilato kawauza, “Molonda nimuwambe mumsalaba mndewa wenu?” Wakulu wa walava nhosa wamwidika, “Twaduhu mndewa iyagwe lakini Mndewa mkulu wa Lumi!” 16 Abaho Pilato kamulava Yesu kumwao muladi wamuwambe mumsalaba.
Yesu kowambigwa mumsalaba
Avo wambokela Yesu. 17 Kalawa kunze kuno kapapa msalaba wake, kachola hanhu hakemigwe Fumvu da Pala. Kwa Kiebulania hokemigwa Goligota. 18 Ako wamuwamba Yesu mumsalaba, na vivija wawawamba wanhu wayagwe wabili. Imoja mwambu wa mkono wa kudila na iyagwe mwambu wa kumoso. Yesu hagati yao. 19 Pilato kandika kibao, kakika mumsalaba. Vino vivo yandike, “Yesu wa Nazaleti, Mndewa wa Wayahudi.” 20 Wayahudi wengi wakisoma kibao acho kwavija hanhu aho hayawambigwe Yesu hakala behi na buga jao. Kibao acho chandikigwa Kiebulania, Kilatini na Kigiliki. 21 Wakulu wa walava nhosa wamulongela Pilato, “Sekewandike ‘Mndewa wa Wayahudi’ lakini, ‘Munhu ino kalonga heyo ayo Mndewa wa Wayahudi.’ ” 22 Pilato kawedika, “Kinyandike nyandika.” 23 Wakalizi viwamambukize kumuwamba Yesu mumsalaba, wasola viwalo vake na kuvigola mafungu mane, kila mkalizi kapata dimoja. Vivija wasola kiwalo chake kiyagwe kikalile hakisonigwe bule lakini kilukigwa. 24 Wakalizi wailongela, “Kino seketukidege, leka tubwanhe simbi tulole yomgwila nani.” Mbuli ino itendeka kutenda Maandiko Gang'alile galawilile. “Waigolela viwalo vangu, wakibwanhila simbi kiwalo changu.” Na vino vivo viwatendile iwakalizi. 25 Wemile behi na msalaba wa Yesu wakala mamake na mamake mkulu na Malia mtwanzi wa Kilopasi na Malia Magidalena. 26 Yesu viyamone mamake na mwanahina wake yamnogele ng'hani wema aho, kamulongela mamake, “Mama, sambi ino ayo mwanago.” 27 Abaho kamulongela mwanahina ayo, “Sambi ino ayo mamako.” Kulawa siku dijo mwanahina ayo kamsola na kukala nayo ukayake.
Kufa kwa Yesu
28 Yesu kajuwa kamba kulawa sambi kila kinhu kimala, na ili kutenda Maandiko Gang'alile galawilile, Kalonga, “Nokona ng'hilu.” 29 Baho kukala na kikonha kimemile divai ya ugwadu, avo wavabika didodoki mna idivai wadinanika mna ulubiki lwa hisopo, wadika mna umulomo wa Yesu. 30 Yesu viyang'wile ija idivai, kalonga, “Gamala!” Kaidulika kafa.
Yesu kohomigwa mulubavu
31 Abaho wakulu wa Wayahudi wampula Pilato yawatogolele wagabene magulu ga wanhu wakalile wawambigwe mmisalaba muladi wazihumuluse ng'huli zao. Wampula vino kwavija ikala siku ya kuitanda, na hawalondile ng'huli zikale mmisalaba mwiisiku ya Kubwihila, kwavija siku ayo ya Kubwihila ikala ing'alile. 32 Avo wakalizi wachola, wagabena magulu ga munhu wa ichanduso na abaho kwa munhu iyagwe wakalile wawambigwe mmisalaba hamoja na Yesu. 33 Lakini viwezile kwa Yesu, wamvika kafa mwaka, avo hawagabenile bule magulu gake. 34 Mkalizi imoja kamuhoma Yesu mgoha mulubavu lwake, bahaja damu na mazi vilawa. 35 Munhu yagonile gano vigalawilile kawalongela ili na mweye mupate kutogola. Gaja goyolonga ga ukweli na kojuwa kamba kolonga ukweli. 36 Gano gatendigwa ili kutenda Maandiko Gang'alile galawilile, “Kuduhu zege jake donda dibenigwe.” 37 Vivija Maandiko Gang'alile golonga, “Womulola munhu ayo wamuhomile.”
Yesu kozikigwa
38 Vigabitile gago, Yusufu, mwenekae wa Alimataya kampula Pilato yamgwelele lukuli lwa Yesu. Yusufu kakala mwanahina wa Yesu kwa kinyelegezi, kwavija kakala yowadumba wakulu wa Wayahudi. Pilato kamtogolela yalusole lukuli lwa Yesu, avo Yusufu kachola, kalusegeza na kasegela nao. 39 Nikodemo, munhu yamgendele Yesu ikilo baho ichanduso hamoja na Yusufu, kapapa mhishi nane za mavumba, gatibwilizigwe na mavuta ga bei ng'hulu gokemigwa manemane na ubani. 40 Wanhu awo wabili walusola lukuli lwa Yesu, waluzingiliza sitili hamoja na mavuta gonung'hila goya kamba viili mila ya Wayahudi ya kuzika. 41 Hanhu aho hayawambigwe Yesu kukala na mgunda, mgati kukala na panga da sambi najo dikala hadinazikiligwa munhu. 42 Kwavija ikala ing'hali siku imoja kuvikila siku ya Kubwihila na vivija panga dijo dikala behi, avo walwika lukuli lwa Yesu mumo.
Yesu kazilibuka
1 Imitootondo ng'hani mwiisiku ya Jumapili, kung'hali hakuna kunguzuka goya, Malia Magidalena kachola kuna dipanga kajona dija didibwe disegezigwa mmulomo wa dipanga. 2 Avo kachola yokimbila mbaka kwa Simoni Petulo na ija mwanahina iyagwe yanogeligwe ng'hani na Yesu, kawalongela, “Wamsegeza Mndewa kudipanga na hatujuwa wamwika kwahi!” 3 Baho Petulo na ija mwanahina iyagwe wachola kudipanga. 4 Wose wabili wakala wokimbila, lakini ija mwanahina iyagwe kakimbila ng'hani kubanza Petulo na kalongola kuvika kudipanga. 5 Viyainamile na kusungulila, kayona sitili lakini hengile mgati bule. 6 Kukisogo chake kavika Simoni Petulo, kengila mgati ya dipanga na kayona sitili, 7 na kikumbi kizingilizigwe mdipala da Yesu hakikalile hamoja na sitili, lakini kikala hamgwazo kiiyeka. 8 Abaho ija mwanahina iyagwe yasongile kuvika kudipanga kengila mgati, vivija kayona na katogola. 9 Wakala wang'hali hawajuwile Maandiko Gang'alile vigalongile kamba kolondeka yazilibuke kulawa kwa wafile. 10 Abaho wanahina waja wabwela ukayao.
Yesu komulawilila Malia Magidalena
11 Malia kakala yemile kunze ya dipanga kuno kolila. Viyakalile yang'hali kolila, kainama kasungulila kudipanga, 12 kawona wasenga wa kuulanga wabili wavalile viwalo vizelu, wakala aho halukalile lukuli lwa Yesu, imoja kudipala na iyagwe kuna gamagulu. 13 Wasenga awo wamuuza Malia, “Mama, kolilila choni?” Kawedika, “Wamsegeza Mndewa wangu, na sikujuwile bule kuwamwikile!” 14 Abaho Malia kahinduka kukisogo, kamona Yesu kema aho lakini hajuwile bule kamba kakala Yesu. 15 Yesu kamuuza Malia, “Mama, kolilila choni? Komzahila nani?” Malia kagesa munhu ayo kakala mwamizi wa mgunda, avo kamulongela, “Go mkulu, kamba kumsegeza, nongela hanhu haumwikile nyhole nikamsole.” 16 Yesu kamulongela, “Malia!” Malia kahinduka kamulongela kwa Kiebulania, “Laboni!” Laboni fambulo jake “Mfundiza.” 17 Yesu kamulongela, “Sekeungoge kwavija ning'hali sinachola kwa Tata kuulanga. Lakini genda kwa ndugu zangu ukawalongele nochola kwa Tatangu vivija Tata yenu, Mulungu wangu vivija Mulungu wenu.” 18 Avo Malia Magidalena kachola, kawalongela wanahina, “Nimona Mndewa!” Abaho kawasimulila kila kinhu kiyamulongele.
Yesu kowalawilila wanahina zake
19 Ikala ichungulo ya siku dija da Jumapili, wanahina wakala waiting'hane hamoja mng'anda kuno nyivi wahinda kwavija wakala wowadumba wakulu wa Wayahudi. Abaho Yesu kema hagati yao. Kawalongela, “Tindiwalo diwe kumwenu!” 20 Viyamambukize kulonga avo, kawalagusila makono gake na lubavu lwake. Wanahina viwamone Mndewa wadeng'helela. 21 Yesu kawalongela kabili, “Tindiwalo diwe kumwenu. Kamba Tata viyanhumile, na niye nowatuma.” 22 Baho kawahuvila, kawalongela, “Bokeleni Loho Yang'alile. 23 Kamba mwahazigela kumgongo nzambi za wanhu, Mulungu nayo kozigela kumgongo. Lakini kamba hamzigela kumgongo nzambi za wanhu, vivija Mulungu hazigela kumgongo bule.”
Yesu komulawilila Tomaso
24 Mwanahina wake imoja mna iwanahina longo na wabili Tomaso, yakemigwe Pacha hakalile hamoja nao kipindi Yesu viyezile. 25 Avo wanahina wayagwe wamulongela, “Tumona Mndewa!” Tomaso kawalongela, “Mbaka nizone ng'hovu za misumali mmakono gake, na ningize kidole changu mna zing'hovu na ningize mkono wangu mulubavu lwake, sitogole bule!” 26 Vizivikile siku nane wanahina wakala hamoja kabili mng'anda, Tomaso nayo kakala hamoja nao. Nyivi zikala zihindigwe, lakini Yesu kengila kema hagati yao kawalongela, “Tindiwalo diwe kumwenu.” 27 Abaho kamulongela Tomaso, “Ika kidole chako hano, ulole makono gangu. Abaho golosa mkono wako wike mulubavu lwangu. Leka kuwa na moyo mdala, lakini utogole!” 28 Tomaso kamwidika, “Mndewa wangu na Mulungu wangu!” 29 Yesu kamulongela, “Vino gweye kotogola kwavija kunyona? Wamweda waja wose wotogola bila kunyona!”
Kilamuso cha kwandika kitabu kino
30 Yesu viyakalile na wanahina zake katenda mbuli ziyagwe nyingi za unzonza lakini hazandikigwe bule mna ikitabu kino. 31 Lakini zino zandikigwa ili mweye mudahe kutogola kamba Yesu ayo Kilisito Mkombola, Mwana wa Mulungu, na kwa kumtogola muwe na ugima.
Yesu kowalawilila wanahina saba
1 Vigabitile gano, Yesu kawalawilila wanahina zake kabili hana dilamba da Tibelia. Vino vivo viilawilile. 2 Simoni Petulo na Tomaso yakemigwe Pacha na Nasanaeli mwenekae wa Kana mwiisi ya Galilaya na wanage Zebedayo na wanahina wayagwe wabili wa Yesu wakala hamoja. 3 Simoni Petulo kawalongela wayage, “Nochola kuvuwa somba.” Wayage wamulongela, “Tochola na gweye.” Avo wakwela mwiingalawa wachola, lakini ikilo kigima hawapatile kinhu bule. 4 Zuwa vidisongile kulawa, Yesu kema mwiingema ya dilamba, lakini wanahina hawajuwile bule kamba kakala Yesu. 5 Abaho Yesu kawauza, “Mbwiga zangu, vino hampatile kinhu chochose?” Wamwidika, “Ona, hatupatile chochose.” 6 Kawalongela, “Pigiseni lwavu lwenu mwambu wa mkono wa kudila wa ngalawa, mopata somba.” Avo walupigisa ulwavu, somba wengi wakala wanamate, hawadahile bule kulukwega. 7 Mwanahina ija yanogeligwe na Yesu kamulongela Petulo, “Ayo Mndewa!” Simoni Petulo viyahulike kakala Mndewa, kaifunga kiwalo chake cha kunze mkigudi kwavija kakala yakivulile, kazumha mgamazi. 8 Wanahina wayagwe weza mwiimhwani kwa ngalawa, kuno wokwekwesa lwavu lumemile somba. Hawakalile kutali ng'hani bule kulawa mwiisi inyalile, ikala utali wa magulu gana dimoja. 9 Viwavikile kunze mwiisi inyalile, wauvika moto wa makala na uchanha yake kuna somba na gate. 10 Yesu kawalongela, “Wagaleni hano somba wayagwe wamuwavuwile.” 11 Simoni Petulo kengila mgati mwiingalawa, kalukwega kunze ulwavu lumemile somba wakulu. Wose kwa wose wakala somba gana dimoja na malongo matano na ndatu. Hamoja wakala wengi kamba vivo lakini lwavu haludegeke bule. 12 Yesu kawalongela, “Izoni muje.” Kuduhu mwanahina yagezile kumuuza, “Gweye kwa nani?” kwavija wamjuwa kamba kakala Mndewa. 13 Avo Yesu keza, kasola digate kawagolela, na katenda vivo kwa waja iwasomba. 14 Uno ukala mwanza wa kadatu wa Yesu kuwalawilila wanahina zake viyazilibuke kulawa kwa wafile.
Yesu kolonga na Petulo
15 Viwamambukize kuja, Yesu kamuuza Simoni Petulo, “Simoni mwanage Yohana, vino koninogela ng'hani kubanza wano wayagwe?” Simoni kamwidika, “Ona Mndewa, gweye kojuwa niye nokunogela.” Yesu kamulongela, “Wadime wanang'hondolo zangu.” 16 Mwanza wa kabili Yesu kamuuza Petulo, “Simoni mwanage Yohana, gweye koninogela?” Simoni kamwidika, “Ona Mndewa, gweye kojuwa niye nokunogela.” Yesu kamulongela, “Wasusile ng'hondolo zangu.” 17 Mwanza wa kadatu Yesu kamuuza, “Simoni mwanage Yohana, gweye koninogela?” Petulo kona usungu kwavija Yesu kamuuza mwanza wa kadatu, “Koninogela?” Avo kamulongela, “Mndewa, gweye kojuwa kila kinhu, kojuwa niye nokunogela!” Yesu kamulongela, “Wadime ng'hondolo zangu. 18 Nokulongela ukweli, viukalile mbwanga, kuifunga mkwiji mwenyego na kuchola kokose kuulondile. Lakini wahawa mvele, kogolosa makono gako na munhu iyagwe kokufunga na kokugala kuja hukulondile kukuchola.” 19 Kwa ulonzi uno Yesu kakala yolagusa vija Petulo vonda yafe na kugala ukulu kwa Mulungu. Abaho Yesu kamulongela, “Nikweleleze!”
Yesu na ija mwanahina iyagwe
20 Abaho Petulo kahinduka, kamona ija mwanahina iyagwe yanogeligwe na Yesu, ija yakalile behi na Yesu muulujo lwa Pasaka yamuuzile Yesu, “Mndewa, nani yonda yakuhinduke?” 21 Petulo viyamone, kamuuza Yesu, “Mndewa, na ino vilihi?” 22 Yesu kamwidika, “Nahalonda yakale mgima mbaka vonda nize, gweye ya choni? Gweye nikweleleze!” 23 Avo mbuli ayo ibwililika kwa wanhu wamkweleleze Yesu kamba mwanahina ayo honda yafe bule. Lakini Yesu halongile honda yafe, kalonga, “Nahalonda yakale mgima mbaka vonda nize, gweye ya choni?” 24 Ino ayo mwanahina yazisimulile mbuli zino, na vivija ayo yazandike. Tweye tojuwa kamba gaja gayalongile ga ukweli.
Kuuhelelo
25 Kuna mbuli ziyagwe nyingi ziyatendile Yesu. Maza zandikigwe zose, vinigesa mwiisi yose sambi hawe na hanhu hakwika ivitabu vandikigwe.