1 Vu a i’do nga sa le’jo ni a’a. Le’jo ni olure Rubanga tro. Ani Rubanga gba ri ani. 2 Vu a i’do nga sa le’jo ni Rubanga tro. 3 Rubanga ide ta cidru ani si, ta alu sa bile ani ako ani iyo. 4 Le’jo ni drile lidri dri ’i, lidri ’dii eji ingwe ’ba ni ni. 5 Ingwe ’di kongwe vu mudi ’a, ki vu mudi ’dii oma dri a tule kpe. 6 Rubanga eze ma’di ana ofu ni eji’di rii, ru a ni Yoana ’i. 7 Emu ’ba ni ingwe ite’dere. Emu ite’dea ai ni, ausi ’ba cidru keri le’jo anidri ni vua ka’iki dru ani. 8 Yoana ni anangasi ingwe ’i ku, ki emu ingwe ite’dere. 9 Esu le’jo ’dii ingwe loku ri ’i, ingwe eya’di vu ndutu dri ngwe’di ’ba cidru ni ri ’i. 10 Le’jo ni olure vu dri. Rubanga obi ta cidru ani si, ki ’ba vu dri rii oniki ani ku. 11 Emu ’ba anidri gba ri dri sa oleki ani a’ika ku. 12 Ki ziti le a’i ani ra, ’disidru ohwe ai ni okpo recojo ’boronzi Rubanga dri ’i. 13 Engwiki ’boronzi Rubanga dri ’i ni ovi ’ba vu dri ri a ’ba tijo ri si ku; Rubanga ni gba ri aia Ata ’i. 14 Le’jo engwi ’ba gba ri ani vua olu ’ba lofo. Andre eku anidri oga le Rubanga dri si vua le’jo loku ri si. ’Dii eku ani a esule Ata dri, ana oluka ’Bara Rubanga dri alu tende ri si ri ’i. 15 Yoana emu kendre sadini anidri ’i dru, onze ta driaru, o’jo: “ ’Dii ma’di ma ta nzere driaru ri ’i. Ma ’jole ka ma vu ni eko ri i, ki onde ma ra, a’dusi a’di ma ti sa ani a’a.” 16 Le anidri retundro rere rii si oco tutu ama ruga cidru ra. Ka tutu co ama ruga ditri. 17 Rubanga ehwe Cara leti Mose dri si, ki ehwe le le’jo loku ri tro leti Yesu Kristo dri si. 18 Ma- ’di alu sa Rubanga ndre’dira ani iyo. Ki tete ana Ngwapi alu tende ruvi’di Rubanga tro olu’di ani laga ri ’i, o’ba oni Rubanga ote. 19 Yudei’ba amba vu aseka Yerusaleme ’a rii eze ’ba ta azika Rubanga ni rii suru Levi dri tro Yoana ni zire: “Nyi a’di ’i ya ’i?” 20 Yoana oga a’ika ni ku; mgbesa o’jo gbo; o’jo ’dini; “Ma Kristo ’i ku.” 21 Oziki: “Jo ’dini rii, nyi a’di ’i? Nyi Elia ’i ya?” Yoana a’i: “Ma ani ’i ku.” Oziki: “Nyi profetago ya?” A’i: “Iyo.” 22 O’joki: “Nyete ama ni nyi a’di ’i? Ausi amaji dru ofu anda rii ’ba ama ezeka ri dri. Nyi gba si le nyi nyi dri a’du ’jo?” 23 Yoana a’i: “ ’Dii ma: ‘Ma’di uza’di hwesihwesi ’a ri ’i, anyide leti Opi dri, anyidu anda’.” ’Dii ta profeta Isaia a ’jole ri ’i. 24 Farizei’ba ezeki ’ba ofu ’dii ejika rii ni. 25 Oziki Yoana ni di: “Ki jo nyi Kristo ’i ku, Elia ’i ku, kusa profetago ku ri, nyi ’ba ni batisimo hwe a’dusi?” 26 Yoana a’i: “Ma batisimo hwe eyi si, ki anyi i lofo ma’di zi anyi a nile ku rii a’a. 27 Kemu ma vu, ki mesi wole ana mvuka iba i sa ayure ku.” 28 Ta ’di cidru ideru Betania ’a a’bu Jordano a ti a’jire esi Yoana a batisimo hwere ga. 29 O’bu zi Yoana ondre Yesu kemu ani dri, o’jo: “ ’Dii Biloangwa Rubanga dri enzi vu dri ri ’du’di ri ’i. 30 ’Dii ma’di ma ta nzere driaru ma ’jole: ’Ma’di zi ka ma vu ni eko, ki onde ma amba si ra’, a’dusi a’di ma ti sa ani a’a ri ’i. 31 Ki keya kolu ma’di ingoni ri i ni ani ku, ki meya batisimo hwere eyi si, ausi ni ’ba Israeli dri koniki dru ani ote.” 32 ’Dii le’jo Yoana a nzele ri ’i: “Andre Endri enga ’bu ’a esi ori driaru kendre amamu ani. 33 Ki rusa ani ani ku. Ki Rubanga ma eze’di batisimo hwe’di eyi si rii, o’jo ma ni: ‘Nyeya nyi- ndrea Endri kesi kori ma’di zi dri. Ani na i ondo ma’di batisi- mo hwe’di Endri Ole ri si ri ’i. ’ 34 Andre ta ’dii ra: ani Rubanga a Ngwapi ’i.” 35 O’bu zi Yoana ti ziniga ’ba zi eri ana inile ri tro, 36 ondre Yesu keya ’di, o’jo: “’Dii Biloangwa Rubanga dri ’i.” 37 ’Ba eri ta ’dii erika ri, okoki Yesu a vu ni tro. 38 Yesu ecoru, ondre kaki ana vu ni eko ’di, o’jo: “Anyi a’du ndru?” A’iki: “Lapwonyi, nyolu ingwa?” 39 Yesu a’i: “Anyevu ndrea.” Ovuki ai tro, ondreki kare ana olure ri ni, oko oluki o’du na si nza nza rii ai tro. Esu ire undrwelaga saa mudri. 40 ’Ba eri ri i ’a ma’di zi alu le’jo Yoana a ’jole ri eri’di vuka Yesu ti tro ri a ru ni Andrea ’i; ani Simone a adrupi ’i. 41 Mgbesa Andrea esu ana adrupi ni ’di, o’jo: “Amesu Mesia ni ra,” ehwi na Kristo ’i. 42 Oko oji Simone ni Yesu dri. Yesu ondre ani li vua o’jo: “Nyi Simone ori Yoana ’i. Nya ru keya kolu Kefa ’i.” Ru ’dii oviru Petro tro vi, ehwi a ni “Oni.” 43 O’bu zi Yesu ole yaka Galilea ’a. Esu Filipo ni ’di, o’jo: “Nyeko ma vu ni.” 44 Filipo ni esu Besaidago ganyi Andrea ti a olure Petro tro ri iga. 45 Filipo esu Natanaele ni ’di, o’jo: “Am’esu ma’di Mose a ta sire driaru Buku Cara dri i’a vua profetaa sa a ta sire driaru rii ra. Ani Yesu ori Yosefu ’i, enga Nazareti ga.” 46 Natanaele ozi: “Ta gba loso ri kenga Nazareti ’a wa ya?” Filipo a’i: “Nyemu ndrea.” 47 Yesu ondre Natanaele kemu ani dri ’di, o’jo ta driaru: “ ’Dii Israeligo gba ri i, enzo laka alu sa iyo.” 48 Natanaele ozi Yesu ni: “Ini ma ingoni?” Yesu a’i: “Andre nyi nya olure eleu pa ri ’i, esu driso Filipo oca nyi ungwere kuru.” 49 Natanaele o’jo: “Lapwonyi, nyi Rubanga a Ngwapi ni gba ri ’i, nyi Opi Israele dri ’i.” 50 Yesu o’jo: “Nya’i rari ma ’jokaa andre nyi tebe nya olure eleu pa ri ’i si ya? Nyi ta ’di ndekara ri sa ndre ra!” 51 Yesu o’jo ai ni: “Ma anyi ni ’joa lokuloku, anyi ndrea ’bu ka rawira vua malaika Rubanga dri kotu oru kesi vuru Ngwapi ’ba dri i dri.”
1 O’du ase ina la’du ni ridejo Kana ni Galilea ga ri i ’a. Esu Yesu a endre i sa laka a’a. 2 Yesu ti ’ba ana vu okoka ri tro ungwe ai sa i la’du ’dii ga ra. 3 Esu ’ba omvu vino ni kpo. ’Dii ri Yesu a endre o’jo ani ni: “Vino oko ai ni ra.” 4 Yesu o’jo: “M’endre, nye’be ta ’dii ma dri. Saa madri eca driso kuru.” 5 Yesu a endre o’jo tiluza ’di’ba ni: “Anyide ta kpodru ani a ’jole anyi ni ri ni.” 6 Eyilemvu gboro idele oni si ri naa azia a’a. Eyilemvu ’dii Cara Yudei’ba a dini dri ru jejo ri ’i: alu alu ka mu’da su mudiri kusa mudina. 7 Yesu o’jo tiluza na a ri’ba ni: “Anyiga eyilemvu ’di’ba eyi si.” Igaki eyilemvu ’di’ba ndru ndru. 8 Oko o’jo ai ni: “Dria anyu- bi eyi ’di ni, anyiji ma’di ’bale amba dru karama dri ndre’di ri dri.” Mgbesa ojiki driaru ’di, 9 o’bi eyi reco’di vino dru ’di ni. Oni vino ’dii enga’di ’a ni ku. Ki tiluza eyi ’di’ba okoka rii oniki ta driaru ote. ’Disidru ungwe izi’dipi ni, 10 o’jo ani ni: “ ’Ba cidru ka vino loso ri hwe ati, ki jo amu ungwele ri’ba andro ra, odri vino asa ri eji.” Ki nyi dri i’ba dria sa vino loso ri olu a’a.” 11 Yesu ide nyuma anidri atijoa rii Kana ni ganyi Galilea ’a ri iga. Laka ite’de eku anidri vua ’ba ana vu okoka ri a’iki ani ausi ra. 12 ’Diivu Yesu ti endre tro, adrunzi ti tro, vua ’ba ana vu ni okoka ri tro ovuki Kafarnao ga, oluki na ’a o’du u’bi ku. 13 Esu dria o’du Yudei’ba a itu ogboro Alika dri ire, ’dii ri Yesu oya Yerusaleme ’a. 14 Esu ’ba ka ti, bilo, amamu tro azi Jo Rubanga dri i ’a, vua ’ba siti ofuka ri sa oriki aia meza ti tro ’a aru. 15 Oca iba pere dru, udro bilo ti tro Jo Rubanga dri i ’a rii angwe, uli meza ’ba siti ofuka ri dri vuru, ica aia siti i sa ’danga ’danga. 16 O’jo ’ba amamu azika ri ni: “Anyiji amamu ’di’baa ’di ’a pi! O’ba Jo ma Ata dri kongwi kare soko dri ’i dru ku.” 17 ’Ba ani a inile rii era ta Buku Ole ri a ’jole: “Rubanga le madri nya Jo ni ru rii ka ma asi ni igwe kendre aci ani” ni ra. 18 Yudei’ba amba rii evuki driaru, oziki ani: “Nyuma nyi a idele ite’de’dia ama ni nyi dri okpo ta ’di ani ’dii idejo a’a rii ingo ’i?” 19 Yesu a’i: “Ma Jo Ruba- nga dri ’di ure ra, ki o’du ina avuga ma sia koko ra.” 20 Oziki: “Gba lokudru nyisia koko o’du ina danga ya? Jo Rubanga dri ’di sijo o’du kinya mudisu alimbi azia!” 21 Ki Jo Rubanga dri Yesu a ’jole rii ana ru gba ri ’i. 22 ’Disidru Yesu onzi dra ’a ’di, ’ba ani a inile rii era ta ani a ’jole rii vua a’iki ta Buku Ole ri a ’jole rii, ta Yesu a ’jole ri tro ra. 23 Yesu a olure Yerusaleme ’a o’du itu ogboro Alika dri si rii, ’ba amgbu a’iki le’jo anidrii aia nyuma ani a idele ri i ndreka si ra. 24 Yesu a ’ba cidru nika ote si azi ana ru a ta ni ai si ku. 25 Ole ta zi alu sa ma’di zi ni driba a enzele ma’di zi ru ni ni ku, a’dusi oni ta cidru ai asi ri ote.
1 Esu ma’di zi alu, ru a ni Nikodemu ’i. Ani amba Yudei- ’ba dri ’i, ani ewo Farizei dri iga. 2 O’du zi si emu Yesu dri iniaga, o’jo Yesu ni: “Lapwonyi ani ote, nyi Lapwonyi Rubanga a ezele ni ri ’i. Ma’di Rubanga a ezele ni ku rii, ka nyuma nyi a idele ’dii ide kpe. Kole duba Rubanga kolu nyi tro.” 3 Yesu a’i: “Ma’joa nyi ni lokuloku, jo ma’di oti di ku ri, ka opi Rubanga dri ndre kpe.” 4 Nikodemu ozi: “Ma’di amba zo’dira ri tia di ni leti ingoni si? Kongwi endre ni ’a endre ni ziniga ani tijo di ni kpe.” 5 Yesu a’i: “Ma’joa nyi ni lokuloku, ma’di alu sa hwi’di opi Rubanga dri i ’a ni iyo, jo oti ani eyi si vua Endri si ku ’i. 6 Ta tile ru si rii ru, vua ta tile Endri si rii endri. 7 A’u ma ’joka nyi ni oti nyi di si ku. 8 Eri kolwe kare cidru ga ana leka ri ani. Nyi te ana olo’bo ni eri au, ki ini kare ana engare ri ana Iwere ri tro ku. Le’dii ovi ’ba cidru tile Endri si rii dri ’i.” 9 Nikodemu ozi: “Ta ’dii karide ingoni?” 10 Yesu a’i: “Nyi lapwonyi Israeli dri ’i, ki ini ta ’dii ku ya? 11 Ma’joa nyi ini lokuloku, ama ta ’jo ta ama nile ote ri idri a’dite, vua ama ta ama ndrele ote ri nze au, ki rusa anyi ’a ma’di le’dia ta ama nzele ri a’i’dia ni iyo. 12 Ki jo manze anyi ni ta vu dri ’di ’a rii ni saa anyi a’i ma ku. Ki jo ’dini ri anyi ma a’i ingoni jo manze anyi ni le’jo ta ’bu ’a ri idri ri. 13 Ma’di zi alu sa ya’di ’bu ’a ra ani iyo, te Ngwapi ’ba dri ni enga’di ’bu ’a ri ’i. 14 Kendre Mose a ini idele mula si ri ingaka dahwe si oru hwesihwesi ’a ri ani, Ngwapi ’ba dri isa keya karinga alua ri ani. 15 Ausi ni ma’di ani a’i’dira ri kesu dru lidri olure tadru ri ’i. 16 “Rubanga a ’ba vu dri ri leka ndro si, eze ana Ngwapi ni alu tende rii, ausi ni ’ba cidru ani a’ika rii kudra dru ku, kesuki dru lidri olure tadru ri ’i. 17 Rubanga eze ana Ngwapi ni le’jo vu dri ri alire ku, ausi ni ani si ’ba vu dri rii karari ra. 18 Ma’di Ngwapi ni a’i’di rii ali le’jo driaru ku; ki ma’di le’jo driaru a’i’di ku rii le’jo driaru aliru baba, a’dusi ole Rubanga a Ngwapi alu tende ri a le’jo ni a’ika ku. 19 “Le’jo alika keya kolu ’dini: Ingwe eya vu dri ra, ki ’ba ole vu mudi onde ingwe ra, a’dusi ta aia idele rii unzi. 20 Ma- ’di ta unzi ide’di rii oga ingwe mgbe, ’disidru eya ohwi ingwe ’a ku, a’dusi ole ta cidru ani a idele unzi ri eteka ku. 21 Ki ma’di le’jo anda ri ide’di ri kemu ingwe dri, ausi ingwe kite’de dru e’bu ani a idele rii ide laru hwejo Rubanga ni.” 22 Le’jo ’dii avuga Yesu ti ’ba ani a inile ri tro ovuki Yudea ’a. Olu ai tro na ’a o’du u’bi ku, vua ohwe ’ba ziti ni batisimo. 23 Esu Yoana i sa batisimo hwere kare ungwele Aenoni ni ga, lofo ani Salimu tro lolu ku, a’dusi esu kare na iga eyi nza. ’Ba kovu driaru, ka ai ni batisimo hwe. 24 Driso esu Yoana ni osu mabusu ’a kuru. 25 ’Ba ziti Yoana a inile rii i’doki ta iroka Yudeigo alu tro Cara pelere idri. 26 ’Disidru ovuki Yoana dri, o’joki ani ni: “Lapwonyi, nyi ma’di andrani Jordano ’a’do nya ta ’jore driaru ri era wa ya? Dria ka batisimo hwe; ’ba cidru kovu ani dri!” 27 Yoana a’i: “Ma’di zi ka alu sa ta ide kpe, jo Rubanga ohwe ani ni ku ’i. 28 Anyi sadinia madri ’i. A’jo anyi ni ra: Ma Kristo ’i ku, ki eze ma ani ni andraga. 29 Izi’dipi ni ondo izi ni driaru ’i; ki ozi ti komba le’jo laka rii erire bi si; jo eriki izi’dipi a olo’bo ni ni, asikia kolu egbwe. ’Disidru ma asi egbwe ite’deru ca. 30 Kole kengwi ma’di retu rii molu engwire ma’di ga ri sa ’i.” 31 “Ma’di enga’di ’bu ’a rii onde ’ba cidru ra; ma’di vu dri ’di ’a rii ani ma’di vu dri ’i, vua ka le’jo vu drii nze au. Ki ma’di enga’di ’bu ’a rii onde ai cidru ra, 32 Ka ta nze ta ani a ndrele ra vua erile ra ri idri. Ma’di aludi sa le’jo anidri a’i’dira a ni iyo. 33 Ma’di ana le’jo ni a’i’dira rii, ite’de Ruba- nga ni loku. 34 Ma’di Rubanga a ezele rii ka le’jo Rubanga dri ’jo au, a’dusiku Rubanga ohwe ani ni Endri ndrendre dru. 35 Ata ole ana Ngwapi ni ra, a’dusi ohwe okpo cidru ani ni. 36 Ma’di Ngwapi ni a’i’di rii ka lidri olure tadru ri esu ra; ma’di Ngwapi ni ga’di mgbe ri esu lidri ku; angala Rubanga drii ko’de driaru tadru.”
1 Farizei eri Yesu ka Yoana ni nde, vua ka ’ba ana vu okoka rii ni batisimo hwe onde Yoana ni ra. 2 Yesu dru gba le ohwe batisimo anangasi kuru, ki ’ba ani a inile ri’bati kuhwea ni. 3 Yesu oce ani keri ta ’ba a ’jole ri ’di, e’be Yudea ni ra, omu Galilea ga. 4 Ana yare ga si ali Samaria ’a si. 5 Oya ganyi Samaria dri ungwele Sikara ni ga, ganyi ’di amvu Yakobo a hwele ngwapi ni Yosefu ni ri tro ire. 6 Idi Yakobo dri na ’a a’a. Yesu a andeka aci si ra si, oya ori idi na i laga. Esu ire saa azia. 7 Izi Samaria ’a ri eya eyi kore. Yesu o’jo ani ni: “Nyehwe ma ni eyi mvule.” 8 Esu ’ba ana vu ni koka rii ovuki ganyi ’a lonya ejere. 9 Samariazi ’di a’i Yesu ni: “Nyi Yudeigo, ma Samariazi; nyi eyi a’i ma dri mvule a’dusi?” Yudei’ba usuki dri Samaria’ba tro itaa alu ri i ’a ku. 10 Yesu a’i: “Kesu oli nyi ni ta Rubanga a hwele ri ote, vua ma’di eyi a’i’di nyi dri mvule ri ote, nyi oli ani zi au, koko ka nyi ni eyi lidri dri hwe ra.” 11 Izi ’di o’jo: “Amba, nyi ni ta eyi ebijo iyo vua idi isa duwi. Nyi eyi lidri dri esu ingwa? 12 A’bi amadri Yakobo ohwe idi ’dii ama ni ni, ani ’i, ana ’boronzi ti ahwa driaru ri tro ai eyi ’dii umvure au. Ile kendre nyinde Yakobo ni ra ani, ki inde ani ra ya?” 13 Yesu a’i: “Ma’di eyi ’di mvu’di rii eyi vi kozaa ziniga sa di. 14 Ki ma’di eyi ma eyale hwele ri mvu’di rii alu sa eyivi oza ku. A’dusi eyi ma eyale hwele ani ni rii keya kareco ’a aru idi egbi’di lidri olure tadru rii hwe’di ri ’i.” 15 Izi ’di o’jo: “Amba, nyehwe ma ni eyi ’dii a’a, ausi ni eyivi koza dru ma di ku, memu dru ziniga eyi kore ’di ’a ku.” 16 Yesu o’jo ani ni: “Nyimu nya ago ni ungwere, anyevu ane tro di ’a.” 17 lzi ’di o’jo: “Madri ago iyo.” Yesu o’jo: “Nya ’jokaa nyi drii ago iyo si i’jo ce. 18 I’du ago vu tou, ago dria sa nya olu’ba zi na a nyidri gba ri i ku. I’jo le’jo anda ri ’i.” 19 Izi ’di o’jo: “Amba, ara nyi profetago. 20 Ma a’bi Samaria ’a rii ai andrani Rubanga ecure ’be ’di idri, ki anyi Yudei’ba rii o’jo Yerusaleme ni kare lokugo ama ni Rubanga ecujo laka ri ’i.” 21 Yesu o’jo ani ni: “Izi ’di nya’i ma, saa ’ba ni evujo Rubanga ni ecure ’be ’di idri, kusa Yerusaleme ’a ku ri keya keca ra.” 22 Yesu o’jo: “Anyi Samaria ’a rii ini ma’di anya ecule ri ku, rari ama ma’di ama nile ote rii ecu au, a’dusi lini enga Yudei’ba dri. 23 Ki saa keya kecara dria sa ani ’di ’a a’a, ’ba ani ecuka loku ri a Ata ni ecujo endri si vua anda si ri ’i. Ai ’dii ’ba Ata a lele kecuki ani ri ’i. 24 Rubanga ni endri, ’ba cidru ani ecuka ri kecuki ani endri si vua le’jo anda ri si.” 25 Izi ’di o’jo Yesu ni: “Ani ote Mesia ni, ungwele Kristo ’i ri, kemu ra; jo kemu ni ri, keya ka ama ni ta cidru nze ra.” 26 Yesu a’i: “Ma ta ’jo’di nyi dri ’dii ma ani ’i.” 27 Mgbe saa na si, ’ba Yesu a vu ni koka ri engwiki ra. A’uki okpo si aia esukaa Yesu ti a ta izuka izi ’di tro si ’i. Ki alu sa ’jo’dia Yesu ni: “Ile driaru a’du?” kusa: “Anyi ta izu izi ’di tro a’dusi?” ni iyo. 28 Izi ’dii e’be ana eyilemvu ni idi ni ti, mgbesa olu ganyi ’a, oya izu ta ’dii ’ba cidru na ’a ri ni; 29 O’jo “Anyevu ma’di ta ma a idele ri a driba ni nze’di kpodru ri ndrere. Keya kolu gba Kristo ’i ku ya?” 30 Mgbe engaki ganyi ’a si, evuki Yesu dri. 31 Saa angwa na si ’ba ani a inile rii a’iki Yesu ni konya ta. 32 Yesu a’i ai ni: “Ma dri lonya nyale a’a, ki lonya laka na a ini ta driaru ku.” 33 ’Disidru ’ba ani a inile rii i’do ai zile ai lofo si: “Ma’di zi eji ani ni ta nyale ra ku ’dii?” 34 Yesu o’jo ai ni: “Ma lonya ni ma’di ma eze’di ri ruka vua e’bu ani a hwele ma ni idele rii ikoka. 35 I’jo, oma: ‘Ase imba isu ta lwaka ni ecajo. ’ Ma’jo anyi ni: anyindre amvu ni loso; dria anya eca ra ate lwale sa ra. 36 Ma’di ta lwa’di rii a’di uhwea ra. Ka vua anya ni tra lidri olure tadru ri iga. Ausi ni ma’di anya yi’di ti anya lwa’di tro ai eritrwa asikina kolu dru egbwe. 37 Ausi le’jo ehwi ’di o’jo ce: ‘Ma’di alu ri ka anya yi, alu ri kolwaa. ’ 38 Aze anyi anya lware amvu anya e’bu idere ’a aru kuru ri i ’a. ’Ba ziti ide e’bu ani ni; ki anyesu dride e’bu aia idele ri si ra.” 39 Samaria’ba amgbu a’iki Yesu ni ra, a’dusi izi ’di o’jo: “Onze ma ni ta cidru ma a idele ri a driba ni au.” 40 ’Disidru Samaria’ba ’di’ba evu driaru ’di, a’iki Yesu ni kolu ai dri na ’a gaadru. Yesu oko olu ai dri na ’a o’du eri. 41 Ta ani a inile ri si, ’ba amgbu i’do ani a’ika. 42 O’joki izi ’di ni: “Dria ama’i ani nya ta ’jole ri si ku, ki ama ta ani a ’jole ri erika si. Ani ote ani Ari’dipi vu dri gba ri ’i.” 43 Ana olure na ’a o’du eri rii vu, Yesu omu Galilea ’a. 44 Yesu o’jo anangasi: “Profetago a’i anidri vu dri ku.” 45 Yesu oca Galilea ’a ’di, ’ba laka rii a’iki ani ra, a’dusi andrani aia vujo Yerusaleme ’a itu ogboro Alika dri si ri si ondreki ta cidru ani a idele itu ogboro na inga ri ra. 46 Yesu ongwi Kana ni Galilea ’a, ana eyi ecore vino dru ri iga. Esu ma’di zi alu, amba vu ase’di rii ikonyi’di Kafarnao ga ri a ’bara a ru ni lo’u. 47 Oce ani keri Yesu enga Yudea ’a engwi Galilea ga ra ’di, omu ani a’ire komu dru Kafarnao ga ana ’bara a ru ni igbwere, a’dusi esu ’bara na ko’ba drajo. 48 Yesu o’jo ani ni: “Anyi ’a ma’di alusa a’i tro ani iyo, ile tesa anyindre nyuma retu a’ujo rii kpa.” 49 Ma’di ’dii o’jo: “Amba, nyi’ba ovu, ma ’bara kolu drare sa ’i.” 50 Yesu o’jo ani ni: “Nyiya, nya ’bara ni lidri!” Ma’di ’di a’i ta Yesu a ’jole rii ra, oko ongwi vule. 51 Ma’di ’di a ngwire rii, ecikiru ana tiluza ti tro leti ’a, o’joki: “Nya bara adri ra!” 52 Ozi ai kite’deki ani ni saa ana ngwapi a adrijo ri ni. Tiluza ’di’bati o’jo ani ni: “Laza ’di e’be nya ngwapi ni ajeni saa tudyeri si.” 53 ’Bara ’di a ata era mgbesa saa Yesu a ta ’jore ani ni: “Nya ’bara ni lidri” ni ra. ’Disidru ai ’ba anidri jotiga ri tro a’iki le’jo Yesu drii ra. 54 ’Dii nyuma Yesu a idele vu erijoa Galilea ’a o’du ana engajo Yudea ’a ri inga ri ’i.
1 Le’jo ’diivu, esu itu ogboro tema Yudei’ba a dini drii a’a. Yesu isa oya Yerusaleme ga. 2 Esu apara “Tumi Bilo dri” Yerusaleme ga rii laka jo a’a, ungwele Eberei’ba ti si Betizata ri ’i. Paranja ani tou. 3 ’Ba avu rii amgbu ku’de eyi ’dii ti. ’Ba mi ako rii, ’ba azakara rii egbwekara ri tro. Kaki eyi a mi a eka gbenigbeni ni ute, 4 a’dusi vu alu alu malaika kohwi apara ni ’a, ka ’a a ni elo. Eyi a eka gbenigbeni rii vu, ma’di laza tro ’de’di ati rii ru ani koja ra. 5 Esu ma’di zi na ’a alu laza oko olu kinya mudina alimbi aro. 6 Yesu ondre ana ’dere na ’a ga, oni ma’di ’dii olu laza ’di tro kinya amgbu ni ote, ’disidru o’jo ani ni: “Ile nya ru kideru ni ra ya?” 7 Ma’di avu ’dii a’i: “Amba, jo apara a ’a ni elo ni saa, ma dri ma’di zi alu sa ma ikonyile iyo; jo ma’bia hwile saa, kesua ma’di zi ohwi laka ati.” 8 Yesu o’jo ani ni: “Nyinga oru, nyi’du nya losira ni tro, nyiya.” 9 Mgbesa ma’di ’di a ru egbwe ra; o’du ana losira ni tro, oya. Ta ’dii ideru Sabato si. 10 ’Disidru Yudei’ba amba rii o’jo ma’di Yesu a ijale ri ni: “Endru ’dii Sabato vua Cara ole ku nyi ni nya losira ni jijo.” 11 Ma’di ’dii a’i: “Ma’di ma ija’di ri o’jo ma ni: ‘Nyi’du nya losira ni tro, nyimu. ’” 12 Oziki ani: “Ma’di ’jo’dia nyi ni: ‘Nyi’du nya losira ni nyimu ri’ a’di ’i?” 13 Ki ma’di ’di oni ma’di ana ru ni ija’di rii ku, a’dusi Yesu egwe ’ba amgbu rutraka kare naiga rii lofo di. 14 ’Di avuga Yesu esu ma’di ’dii Jo Rubanga dri i ’a, o’jo: “Nyindre dria nya ru oja ra. Ide enzi zi di ku, kuri ta unzi ndro rii keya ka ride nyi ru ra.” 15 Ma’di ’dii onga, oya Yudei’ba dri, o’jo: “Ma’di tebe ma ru ni igbwe’di rii Yesu ’i.” 16 Le’jo ’di si Yudei’ba i’do icandi hwele Yesu ni ana ’ba ru ijaka Sabato si si. 17 Yesu o’jo ai ni: “Ma Ata ka e’bu ide o’du cidru si, kole ma sa mide ani ani.” 18 Yesu a le’jo ’di ’joka, ohwe Yudei’ba ni angala ani ’dijo asi cidru si; ana ’ba ru ijaka Sabato si si a’dite ku, ki ana ’jokaa Rubanga ni ana Ata ’i si sa tro, ausi o’ba ani kendre ovikiru Rubanga tro vi a ni. 19 Sikia ’di si Yesu a’i ai ’dini: “Ma’jo anyi ni lokuloku, Ngwapi dri okpo ta idejo anangasi iyo; ka te ta ani a ndrele ana Ata a idele ri ide au. Vua ta Ata a idele rii Ngwapi i sa kidea ani ani. 20 A’dusi Ata ole Ngwapi ni ndro vua ite’de ani ni ta cidru ani a idele rii ra. Keya ka ani ni ta ziti ’di ndeka ra ri ite’de ani ni idele au; ausi anyevu anyi a’u ci. 21 Kendre Ata a ’ba drakara ri inzika ri ani, Ngwapi ’i sa alua ri ani ka lidri hwe ’ba ana lele ri ni. 22 “Ata ali alu sa le’jo ma’di zi dri ku. A’dusi ohwe okpo Ngwapi ni le’jo alijo ra. 23 Ausi ni ’ba cidru kohwe laru Ngwapi ni, kendre ai a laru hweka Ata ni ri ani. Ma’di Ngwapi ni laru hwe’di ku rii, ohwe laru Ata ni ani eze’di ri ni sa ku. 24 Ma’joa anyi ni lokuloku, ma’di ma le’jo ni eri’di rii vua ma’di ma eze’di ri a’i’di rii esu lidri olure tadru rii ra. Evu ali le’jo driaru ku, a’dusi onzi draa si lidri ga ra. 25 Ma’joa anyi ni lokuloku: saa keya keca ’ba drakara ri ni olo’bo Rubanga a Ngwapi dri erijo ra ri saa ani eca dria ra, ’ba olo’bo anidri erika rii, odra ku. 26 “Ata a oluka drile lidri dri ’i ri ani, o’ba Ngwapi i sa o’e alua ri ani drile lidri dri ’i. 27 Upe ani ajugo ’ba le’jo alika ri dri ’i, a’dusi ani Ngwapi ’ba dri ’i. 28 A’u le’jo ’di si alu sa ku. Saa keya keca too ’ba drakara rii ’bu ’a si sa ka olo’bo anidri eri ra. Kaki evu kaki oyi aia ’bu ni ’a si angwe. 29 ’Ba andrani ta edeka losori, kevu konzi ra vua kaki olu lidri; ’ba ta ideka unzi rii kevu konzi ra; ki a’di ev. u a’di ’ba ta unzi ideka rii ni lamgba retugo rii hwe ra. 30 Ma ta zi ide alu sa mangasi kpe. Ma le’jo ali ondo Rubanga a ’jokaa ma ni ri ani. ’Disidru ta ma a alile rii anda, a’dusi mide ta ma a lele rii au ku, ki ma ondo ta ma’di ma eze’di ri dri ide au. 31 “Kesu ma’jo ta ma dri mangasi, ta ma a ’jole rii a’ia le’jo anda ri i dru kpe. 32 Ki sadini zi ta ’jo’di ’de’di ma ni rii a’a, ani ote ta ana ’jole ma dri rii ta ce ri ’i. 33 Ize anya ’ba ofu ajika rii Yoana dri ’dii, onze anyi ni le’jo loku ri ’i. 34 Ale sadini ’ba a hwele rii ku; ki a’jo tema ausi ni anyari dru ru ra. 35 Yoana ni kendre tara gwe’di vu ingwe’di ri ani. Ile anzo esuka ingwe anidri i ’a gaadru ra. 36 Ki sadini zi ma ikonyi’di rii a’a, onde Yoana a hwele rii ra; e’bu ma a idele ri’ba, e’bu ma Ata a hwele idele ri ’i, ’di ka ta nze ma dri kite’dea ma Ata eze ma ni. 37 Ma Ata ni ma eze’di rii sa ka ta ’jo ko’de ma ni. Anyeri ana olo’bo ni alu sa kuru vua indre ani alu sa kuru. 38 Imba le’jo anidri a ta ni anya asi ku, a’dusi anya’i ma’di ana ezele rii ku. 39 “Anyi Buku Ole rii ini, a’dusi anyi raa anyevu anyi lidri olure tadru rii esu ausi ra. Ki ai gba ni ta ’jore ma dri! 40 Ki rusa ile evuka ma dri lidri esure ni ku. 41 Andru lecu ’ba dri ku. 42 Ki ani anyi pelere ote. anya asi ga le Rubanga drii iyo. 43 Memu ru ma Ata dri si, sa ile ma a’ika ku. Ki jo ma’di emu ru anidri si ri anyi a’ia ra. 44 “Ile ru ecuka anyi anyi, ki ile anyecu Rubanga alu a’dite rii au ni ku. Jo ’dini rii anyi a’ia ingoni? 45 Ora memu ma anyi isiki ma Ata dri ra ni ku. Mose keya ka anyi isiki ni, a’dusi anyigeni Mose ni au. 46 Kesu oli anya’i Mose ni ra ri, anyi oli ma sa ma a’i ra, a’dusi ta cidru ani a sile rii osi ma dri. 47 Ki bi dria sa anya’i ta ani a sile ri ku, ’dii ri anyi ma le’jo ni a’i ingoni?”
1 ’Diivu Yesu ongwi Meri Galilea kusa Tiberia ’a’do. 2 Laki amgbu okoki vu ani tro, a’dusi ondreki nyuma ani a idele ’ba avu ri igbwejo rii ra. 3 Yesu ti otu ana maju ti tro logo dri, oriki laka. 4 Esu itu ogboro Alika dri ire. 5 Yesu ecoru, ondre ta ani mara gbwi ’dii ri, ondre laki amgbu kevu ani dri. ’Disidru o’jo Filipo ni: “A’di lonya esu jele ate’di ’ba ’dipi ’dini wa rii ingwa?” 6 O’jo ta ’dii andidru Filipo a asi ni u’bijo, esu oni ta ani a eyale idele ri ote. 7 Filipo a’i: “ ’Ba ’dipi akoko ’di’ba ni silingi mia eri ka mugati je anzule ai ni gaga wa rii ni.” 8 ’Ba ana vu okoka ri i ’a Andrea ni, Simone Petro a adrupi, o’jo: 9 “’Bara zi ’di ’a alu driaru mugati tou e’bi eri tro a’a. Ki ’di koca ’ba ’dipi akoko ’dini gba ra ya?” 10 Yesu o’jo ai ni: “Anyi’ba ’ba ’di kori vuru ayise dri.” Mgbesa ’ba cidru ori vuru. Laka ago alifu tou, kovu uku ’baciri tro ra. 11 Yesu o’du mugati ti anzo Rubanga, anzuki ’ba rika vuru ri ni. Ide e’bi ni ru sa alua ri ani. ’Ba cidru onya ta tri tri aia leka ri ani. 12 ’Ba ’dii onya dria ta ni tri ’di, Yesu o’jo ’ba ana vu okoka ri ni: “Anyitra mugati fufu ni, kole gaadru sa ivolo ku.” 13 ’Diivu otraki mugati tou ’ba a nyale kpe ri a fufu ni evu mudri alimbi eri. 14 ’Ba na ’a ri a Yesu a nyuma idele ri ndreka si, o’joki: “Lokudru ’dii profetago lele keya vu dri ri ’i!” 15 Yesu a nika ote ire ’ba ’dii kevu ani ’bare opi dru okpo si si, onga anangasi ziniga, omu ’be dri pi. 16 Undrwelaga ’ba ani a inile rii ovuki meri ti. 17 Otoki i’bo ’a, kaki za ’a’doga Kafarnao ga esi. Vu oni ’di sa, esu Yesu eya ai dri driso kuru. 18 Mgbe saa na si eri i’do lweka okpo si, ka leasi unzi ngorongoro. 19 ’Ba ana vu ni okoka ri ovuki i’bo si kate ahwasi maili ina ti lofo isu tro, ondreki Yesu kaci eyi dri si kemu ai dri esi, ’disidru ori oko ai ci. 20 Yesu o’jo: “Ori koko anyi ku, ’dii ma ’i!” 21 Oli oleki ai kenzi Yesu ni i’bo ’a sa, mgbe i’bo oca kare aia lele rii ga ra. 22 O’bu zi, laki e’bele meri ’a’do rii, ondreki i’bo e’be ru oti ga te alu. Oniki Yesu ti ovuki ’ba ana vu okoka ri tro i’bo alu ri i’a ku ni ote, ’ba ’di ovu ai ai. 23 I’bo ziti enga Tiberia ga esi, evuki ire kare laki amgbu ri a mugati nyare ga ri iga. 24 Laki ’di oce ai kondre Yesu ti ana ’ba inile ri tro na ’a iyo ’di, otoki i’bo ’a, ovuki Yesu ni ndrusi Kafarnao ga. 25 ’Ba ’dii oce ai kesu Yesu ni ’a’doga ’di, o’joki ani ni: “Lapwonyi, nyeya ’di ’a a’dunga ya?” 26 Yesu a’i: “Ma’jo anyi ni lokuloku, anya ta ma ndrujo ’dii mugati anya nyale kpe anya leka ri ani ri ’i, anyi ma ndru anya nyuma ma idele ri ndreka si ku. 27 Ide e’bu linya mwia’di wa ri si ku; ki rari anyide e’bu linya olu’di tadru lidri ri si. Linya ’dii Ngwapi ’ba dri kohwea anyi ni wa rii ni, a’dusi Rubanga Ata o’ba ovi ani ite’dejo rii ruaru ra.” 28 ’Disidru oziki ani: “Kole amide a’du ama ni ta Rubanga a lele ri idejo au ’i?” 29 Yesu a’i: “Ta Rubanga a lele anyide rii ’di ’i: anya’i ma’di ani a ezele ri ni.” 30 ’Ba ’di a’i: “Nyuma nya idele ama ni ite’dejoa dru ama’i nyi rii ingoni? Nyi a’du ta ide au? 31 Ama a’bi ti onya mana hwesihwesi ’a. Buku Ole ri a ’joka ri ani: ‘Ohwe ai ni linya enga’di ’bu ’a rii nyale au. ’” 32 Yesu o’jo ai ni: “Ma’jo anyi ni lokuloku, ta Mose a hwele anyi ni rii linya enga’di ’bu ’a rii ku, linya ’bu ’a rii ma Ata kohwea anyi ni ni. ’Dii linya loku ri ’i. 33 Linya Rubanga a hwele rii ani ma’di enga’di ’bu ’a esi’di vuru lidri anidri azi’di ’ba cidru ni ri ’i.” 34 Oziki ani: Amba, nyehwe ama ni linya ’dii o’du cidru si.” 35 Yesu o’jo ai ni: “Ma linya lidri dri ri’i. Ma’dieya’di ma dri rii, vi oza ku; ma’di le’jo ma dri a’i’di rii, eyivi oza ku. 36 Ki a’jo anyi ni ra, indre ma ra ki anya’i ma le’jo ni kuru. 37 ’Ba ma Ata a hwele ma ni ra ri, kevu ma dri ra. Adro alu sa ma’di eya’di ma dri rii ku. 38 A’dusi menga ’bu ’a, mesi vuru ’di ’a le ma’di ma eze’di ri dri idere, meya le madri idere au ku. 39 ’Dii le ma’di ma eze’di ri a lele mide ri ’i: Kole migwe ta ani a hwele ma ni ri alu sa ku, rari minzi ai o’du vule ri si lidri. 40 A’dusi ’dii ta ma Ata a lele ri ’i. ’Ba cidru Ngwapi ni ndreka vua a’ika ra ri kesuki lidri olure tadru ri ’i: meya ma ai inzi o’du vule ri si.” 41 Yudei’ba i’do uzuka Yesu ni ru, a’dusi o’jo: “Ma linya enga’di ’bu ’a ri ’i.” 42 ’Disidru o’joki: “Ma’di ’dii Yesu ni ori Yosefu ’i ku ya? Ani ata ti endre tro ote. Jo ’dini ri ko’joa ani enga ’bu ’a ni ingoni?” 43 Yesu o’jo ai ni: “Anye’be uzuka anya lofo ga. 44 Ma’di zi keya ma dri anangasi kpe, jo ma Ata ni ma eze’di ri upe ani ni ku ’i; memu ma ani inzi lidri o’du vule ri si. 45 Profetaa osi: ‘Ba cidru Rubanga keya kinia ni.’ Ma’di alu alu le’jo ma Ata dri eri’di vua lini esu’di driaru rii, kemu ma dri. 46 ’Dii ite’de ma’di zi alu sa ondre ma Ata ni ra ni kuru; rari ma’di enga’di Rubanga dri rii ondre Ata ni ni. 47 Ma’jo anyi ni lokuloku, ma’di le’jo madri a’i’di rii, driaru lidri olure tadru rii a’a. 48 Ma linya lidri dri ’i. 49 Anya a’bi ti onya mana hwesihwesi ’a, sa odraki ra. 50 Ki linya enga’di ’bu ’a ’dii, jo ma’di onya ra ri odra ku. 51 Ma linya lidri enga’di ’bu ’a ri ’i! Jo ma’di onya linya ’dii ni, kolu lidri tadru ri tro. Linya ma eyale hwele anyi ni rii ma ru ’i, ’ba vu dri ri kolu dru lidri tro.” 52 Ta ’di o’ba angala oko Yudei’ba ci, i’doki uzule ai lofo. Oziki: “Ma’di ’di ka ana ru ni hwe ama ni nyale ingoni?” 53 Yesu o’jo ai ni: “Ma’jo anyi ni lokuloku: jo inya Ngwapi ’ba dri a ru ni ku vua imvu ana ari ni ku, anyi lidri esu kpe. 54 Ma’di ma ru ni nya’di vua ma ari ni mvu’di rii esu lidri olure tadru rii ra. Meya ma ani inzi o’du vule ri si ra. 55 Ma ru ni linya loku ri ’i vua ma ari ni ta mvule loku ri ’i. 56 Ma’di ma ru ni nya’di vua ma ari ni mvu’di rii ama remu ane tro alu, kolu ma asi ga, ma sa molu ana asi ga. 57 Ma Ata ni olu’di tadru rii eze ma ni ’disidru ma sa molu ani si. Ma’di ma ru ni nya’di rii ani sa kolu alua ani ma si. 58 ’Dii ondo linya enga’di ’bu ’a ri ’i. Kendre linya andrani anya a’bi ti a nyale aia drajora ri ani ku. Ki ma’di linya ’di nya’di ri, kolu tadru.” 59 Ta ’dii Yesu ini jo lemu dri Kafarnao ga ri i ’a. 60 ’Ba amgbu oce ai keri le’jo ’dii ’di, o’joki: “Lini ’dii okpo. A’di ka ’di eri wa dru ni?” 61 Ta ’dii ite’deka Yesu ni ako, mgbesa oni ’ba ani a inile ri kuzu ni ote. ’Disidru Yesu o’jo ai ni: “Anya asi kaza le’jo ’di si ya? 62 Ovidru jo anyindre Ngwapi ’ba dri ni kotu oru kare andrani ana engare ga ri iga le? 63 Endri Rubanga dri ka lidri hwe ni; ru ni konyi ako. Le’jo ma ’jole anyi ni rii endri lidri tro. 64 Ki rusa anyi ’a ’ba ziti a’i ku.” Yesu oni mgbesa i’dore ga sa ’ba evuka ani gaka mgbe rii ma’di eya’di ani azi’di ri tro ote. 65 Vua o’jo: “ ’Dii ta ma ’jojoa dru anyi ni: ma’di zi keya ma dri kpe, jo ma Ata a’i ani ni kuriu ’i.” 66 ’Disidru ’ba amgbu ana vu ni okoka rii ziti e’be ani ra, oleki vu ani koka di ku. 67 Yesu o’jo maju anidri mudri alimbi eri ri ni: “Anyi sa ile vuka pi ya?” 68 Simone Petro a’i: “Opi, ama vu a’di dri? Le’jo nyidri lidri olure tadru ri hwe’di ri ’i. 69 Ki dria le ama a’ira. Ani ote nyi ma’di Ole Aludi enga’di Rubanga dri ri ’i.” 70 Yesu o’jo ai ni: “M’upe anyi mudri alimbi eri rii ma’i ku ya? Ki rusa anyi lofo ma’di zi alu, ani ma’di Sitani dri i.” 71 O’jo ta ’dii Yuda ni ori Simone Isikariote ni. A’dusi Yuda kolu maju mudri alimbi eri ri a alu ’i sa, keya ka Yesu ni azi ni.
1 ’Diivu Yesu omu Galilea ’a. Ole oluka Yudea ’a ku, a’dusi amba Yudei ri ole ani ’dika kpo. 2 Esu itu ogboro Yudei’ba dri, Karaza dri, ire. 3 Yesu a adrunziti o’jo ani ni: “Nye’be kare ’dii ra, nyiya Yudea ’a, ausi ni ’ba nyi a inile ri’bati kondreki dru e’bu nyi a idele ri ni. 4 Jo ma’di ole oni ani ote, ozu alu sa ta ani a idele rii ku. Nyi ta ’dii ide ’dini ’dii ri, nyi’ba ’ba vu dri rii cidru koniki nyi ote.” 5 Ana adrunzi ru gba rii sa a’iki ana le’jo ni ku. 6 Yesu o’jo ai ni: “Saa anda rii eca dri ma ni kuru. Anyi ni le saa cidru anda. 7 ’Ba vu dri rii oga anyi ku, ki ma le, ma ’joka ai ni leti aia kole ri unzi si a’de ai asi ku. 8 Anyi le anyivu itu ogboro ni ga. Ma le aya itu ogboro ni ga ku, a’dusi saa anda ri eca dri ma ni kuru.” 9 O’jo ai ni ta ’dii ’di, ori olure Galilea ’a. 10 Yesu a adrunziti ovu itu ogboro ni ga pi ’di, eya oko aia vu ni vulega. Ki omu mugumugu dru, oya ferende ku. 11 Yudei’ba ni itu ogboro ni ga ani ndrure. Kaki uzia: “Ani ingwa?” 12 ’Ba amgbu ori ka ta ’jo driaru koyokoyo si. ’Ba ziti ko’joa: “Ani ma’di loso ri ’i.” Ziti ko’joa: “Iyo, ka ’ba ede ede.” 13 Ki ma’di zi ta ’jo’di driaru corokpo ni iyo, a’dusi ori ka ai ko Yudei’ba amba ri si ko. 14 Esu ire itu ogboro ni ko’ba okojo ’di, Yesu ohwi Jo Rubanga dri i ’a, i’do ’ba inika. 15 Yudei’ba amba rii a’uki okpo si, o’joki: “Ma’di ’di oya alu sa fonyi ga kuru, ki oni ta ca ’dini a’dusi?” 16 Yesu a’i: “Ta ma a inile rii enga ma dri ku, ki enga Rubanga ni ma eze’di ri dri. 17 Ma’di le’dia ani kide ta Rubanga a lele rii au ri, konia ta ma a inile rii ’enga Rubanga dri ya, ’di nosi ma inia okpo madri si ya ni ote. 18 Ma’di ta ’jo’di ani dri anangasi rii, ko’bi eku esule anangasi. Ma’di eku ma’di ma eze’di ri dri le’di rii, ani ma’di anda ri ’i, le’jo anidri iga enzi iyo. 19 Mose ohwe anyi ni Cara ra, ohwe kuru ya? Ki anyi i ’a ma’di alu sa Cara ta mba’di rii iyo. Ki ile ma ’dika gba ri a’dusi?” 20 ’Ba rutraka ri o’jo: “Nyi ababa’dipi. A’di ole nyi ’dika ni?” 21 Yesu a’i: “Mide nyuma zi retugo dru loso rii, o’ba ausi anya’u ci. 22 Mose o’jo anyi ni kole anyili anya ’baciri a ru ni ra. Mose i’do ta ’dii ni ku, ki anya a’bi ti i’do ni. Anyi ’bara ru li Sabato si wa. 23 Anya ’bara ru lika Sabato si si, inyo Cara Mose dri ku; jo ’dini ri angala ka anyi ko maru ma ma’di ru igbweka pelere Sabato si si a’dusi? 24 Anye’be anya le’jo alika nyadru ’dii ra. Anyali le’jo, anyeri ehwi a ni ca kpa.” 25 ’Ba ziti Yerusaleme ’a ri o’jo: “ ’Dii ma’di ai a ndrule rii ku ya? 26 Anyindre dri! Ka ta ’jo ’ba amgbu ’a sa, ma’di zi alu sa ta ’jo’di ruaru unzi ni iyo! Ki ’ba amba ’dii oni gba ani Kristo ’i ni ote ya? 27 Ki oli jo Kristo kolu eyare ri oni kare ana engare rii ku. Ki ’ba cidru oni kare ma’di ’di a engare ga rii ote.” 28 Yesu a ta inire Jo Rubanga dri i ’a rii, o’jo ere: “Loku- dru, ini ma ote vua kare ma engare rii sa ini ote. Ki meya ’di ’a mangasi ku. Ma’di ma eze’di rii ma’di loku ri ’i; ki ini ani ku. 29 Ki ma le ani ani ote, a’dusi menga driaru, eze ma ni.” 30 ’Disidru oleki leti ndruka ani kojo, ki ma’di zi dri ji’di ruaru ani iyo, a’dusi saa driaru eca driso kuru. 31 Ki ’ba amgbu a’iki ana le’jo ni ra, o’joki: “Jo Kristo keya ni ri, keya ka gba nyuma ide, ka ma’di ’di a idele rii nde ra ya?” 32 Farizei’ba eri laki ka koyokoyo ’jo Yesu ni dri ’di, emukiru Amba ’ba ta azika Rubanga ni ri dri tro, ozeki askaria Yesu ni ekore. 33 Yesu o’jo ai ni: “A’di olu anye tro ’di ’a o’du u’bi ku, mako mangwi ma’di ma eze’di ri dri. 34 Anyevu anyindru ma ni sa, anyesu ma ku. A’dusi kare ma yare rii ga anyivu kpe.” 35 Amba Yudei dri o’jo ai lofo: “O’du ’dii ’a ole yaka ingwa ama ani esujoa dru kpe ni ’di ’i? Keya koya ganyi Giriki’ba dri Yudei’ba a olure ri i ’a ya, koya Giriki’ba inire ya?” 36 A’dusi o’jo: ‘Anyevu anyi ma ndru kpe’, vua ‘kare ma yare ri iga anyevu kpe; ’ le’jo ’di a ehwi ni ingoni?” 37 O’du itu ogboro okojo rii, o’du nde’dia ri i, Yesu omba pa si, o’jo ta ere: “Ma’di eyi vi a zale lo ri kemu ma dri. Ma’di ma a’idi ri kemu mvua! 38 Buku Ole ri a ’joka ri ani: ‘Ma’di le’jo madri a’i’di rii, eyi lidri dri keti asi ’a ru. ’” 39 Yesu ka ta ’dii ’jo ’ba ani a’ikara ri a Endri evule esule ri idri. Esu saa na si Endri Ole ri ohweru kuru, a’dusi Yesu onzi dri dra ’a eku tro kuru. 40 ’Ba amgbu laki rutraka ri i ’a ri, oce keri le’jo ’dii ’di, o’joki: “Ma’di ’dii profeta gba ri ’i!” 41 Ziti o’jo: “’Dii Kristo ’i!” Ki ziti le oce: “Kristo kenga Galilea ’a kpe! 42 Buku Ole ri o’jo: ‘Kristo kenga ori Davide dri i lofo vua a’di tia Beteleme ’a.’” 43 ’Ba i’do ranzuka ai lofo Yesu ni dri le’jo ’di si. 44 ’Ba ziti ole ani koka, ki ma’di dri ji’di ruaru ani iyo. 45 Askaria ’di ongwi Amba ’ba ta azika Rubanga ni ri dri Farizei’ba tro ’di, oziki ai: “Anyeji ani ku a’dusi?” 46 Aska- ria ’di’ba a’i: “Ma’di zi eze sa onze ta ma’di ’di dri ani ni kuru!” 47 Farizei’ba ozi ai: “Ede anyi sa anyi tro ya? 48 Ini eze sa amba amadri ’dii ’a kusa Farizei’ba a ma’di zi le’jo ani- dri ’di a’i’diraa ani a’a ya? 49 ’Ba rutraka ’dii oniki Cara Mose drii kuru, ki kaki alu Rubanga dri esu ra.” 50 Nikodemu ni aia alu ni andrani mu’di Yesu dri ri o’jo ai ni: 51 “Cara amadri ole ma’di dri le’jo alika nyadru le’jo anidri erika anda ako vua ta ani a idele ri ndreka ako ni ku.” 52 ’Disidru o’joki ani ni: “Nyi sa nyi Galileago ya? Nyila dri Buku Ole ri ni; nyesu alu sa profetago enga’di Galilea ’a ni ku.”
1 ’Ba cidru ongwi ’baru ’di, Yesu le omu ’Be Oliveti ni dri. 2 O’bu zi ininipwi oya Jo Rubanga dri i’a. ’Ba amgbu etraru laga aru ’di, ori i’do ’ba inika. 3 Lapwonyia Cara Mose dri inika ri Farizei’ba tro ejiki izi kole asa idere ga rii; o’baki omba ai andra. 4 O’joki Yesu ni: “Lapwonyi, izi ’dii ako ondo asa idere ga. 5 Mose o’jo cara amadri si uku kole ’dini ’di owa oni si mgbe kpo. Ki nyi le nyi’joa ingoni?” 6 O’joki ta ’dii Yesu a ti ni idolijo, ausi ai kisiki dru ani. Ki Yesu owo mgbesa vuru, osi ta dripi’di si. 7 Aia umbare na ’a ani uzire lazi si ri ’i, Yesu idu ani oru, o’jo ai ni: “Anyi i’a ma’di enzi ako ri, ki’do izi ’di wale ati.” 8 Owo ziniga osi ta vuru di. 9 ’Ba ’di oce ai keri ta ’di ’di, i’doki runzele alu alu, ’ba amba ri i’do ni. E’beki Yesu ti te izi ’di tro ai ai eri. 10 Yesu iduru oru, o’jo izi ’di ni: “Ai ingwa? Ma’di zi alu sa e’beru nya le’jo ni alile ku ya?” 11 Izi ’di o’jo: “Amba, ma’di zi alu sa iyo.” Yesu o’jo: “Jo ’dini rii ma sa mali nya le’jo ni ku. Nyimu, ki ide enzi zi di ku.” 12 Yesu angwi ai ni di: “Ma ingwe vu dri ’i. Ma’di ma vu ni eko’di rii, ka ingwe lidri dri esu ra vua aci vu mudi ’a si ku.” 13 Farizei’ba o’jo ani ni: “Nyi le’jo nze dria nyi dri nyangasi, ’disidru ta nyi a ’jole ri anda ku.” 14 Yesu a’i: “Iyo, jo ma’jo ta ma dri mangasi sa, ta ma a ’jole ri anda, a’dusi ani menga ’di ’a ni ote vua ani kare ma yare ga rii sa ote. Ki ini kare ma engare ri ku vua kare ma yare ga rii sa ini ku. 15 Anyi le’jo ali ciri ’ba dri si: ali ta ’ba zi dri ku; 16 ki ma le mali le’jo ni sa ma ta alile ri kolu anda, a’dusi ma laka a’dite ku. Ma’di ma eze’di rii kolu ma tro. 17 Osi cara anyidri iga: ‘Jo sadinia eri a’i le’jo ra, ta aia ’jole ri loku.’ 18 Ma ta ’jo ma dri mangasi vua ma Ata ni ma eze’di ri sa ka ta ’jo ma dri.” 19 Oziki: “Nya Ata ni ingwa?” Yesu a’i: “Ini ma ku, ’disidru ini ma Ata i sa ku. Kesu anyi ni ma ote, anyi ma Ata i sa ni ote.” 20 Yesu o’jo ta ’dii kpodru ana ’ba inire Jo Rubanga dri i’a ri ’i, kare sanduku azi dri ’bare ri iga. Ma’di zi alu sa oko ani kuru. A’dusi esu saa driaru ate kuru. 21 Ziniga Yesu o’jo ai ni di: “Meya maya pi, anyevu anyi ma ndru ra, ki anyevu anyidra enzi anyidri si. Anyivu ma yare ga kpe.” 22 ’Disidru Yudei’ba o’joki aiangasi: “O’jo a’di vu ana yare ga kpe ’diiri koya ka ani ’di anangasi kpo ya?” 23 Yesu a’i: “Anyenga vuru, ki ma le menga oru. Anyenga vu ’di idri, ki ma le menga vu ’di idri ku. 24 La’dii ta ma ’jojoa dru anyidra anya enzi si ri ’i. Anyidra anya enzi ni ’a, jo anya’i ‘Ma Ani ’i’ ni ku ’i.” 25 Oziki: “Nyi a’di ’i?” Yesu o’jo ai ni: “Tebe sa a’jo anyi ni ra. 26 Ta ma ni ’jole anya le’jo ni alijo ri ekpadru. Ma’di ma eze’di rii a oluka anda si, ma ta ma erile driaru ri nze ’ba cidru ni au.” 27 Oniki ka ta ’dii ’jo ai ni ana Ata Rubanga ni dri ni ku. 28 ’Disidru Yesu o’jo ai ni: “Anya Ngwapi ’ba dri ni ingajo oru ri si anyi ‘Ma Ani ’i’ ni ni ra. Nainga anyi ma e’bu madri idere mangasi ku ni ni ra. Ta ma nzele rii ani ta ma Ata a inile ma ni ri ’i. 29 Ma’di ma eze’di rii ani me tro, e’be ma alu sa ku; ma tesa ta ani ni anzo hwe’di ri ide au.” 30 ’Ba amgbu Yesu a ta nzele rii erika ri, a’iki le’jo driaru ra. 31 Yesu o’jo Yudei’ba le’jo anidri a’ika ri ni: “Jo anyi le’jo madri a ta ni mba, anyi lokuloku ’ba ma inile ri ’i. 32 Anyi le’jo anda ri ni ote vua le’jo anda ri ko’ba anyolu ’ba kulala ri ’i.” 33 ’Ba o’jo: “Ama ori Abramo dri ’i, amolu alu sa opigo ’ba zi dri ’i dru kuru. Ta nya ’jojoa dru: ‘Anyolu kulala’ a ehwi ni a’du?” 34 Yesu o’jo ai ni: “Ma’jo anyi ni lokuloku: ma’di enzi ide’di rii kolu opigo enzi dri ’i. 35 Opigo olu aidri joti ga ku, ki ’bara le kolu aia jo ti ni ga tadru. 36 Jo Ngwapi ohwe anyi ni drimgbo ra, lokudru anya dri kolu mgbo. 37 Ani ote anyi Abramo a ori ’i; ki anyi leti ndru ma ’dijo kpo, ’disidru anyeri ta ma a inile ri ku. 38 Ma ta nze ondo ta ma Ata a ite’dele ma ni ri idri, ki anyi sa anyi ondo ta anya ata a ’jole anyi ni ri ide au.” 39 A’iki ani: “Ama ata ni Abramo ’i.” Yesu o’jo ai ni: “Kesu anyolu ori Abramo dri ’i dru, anyi ondo ta ide Abramo a ideka ri ani. 40 Ki ta cidru ma a idele rii ma anyini ta anda ma erile Rubanga dri rii ite’de dru. Ki rusa ile anyi’di ma kpo. Abramo ide ta zi ’dini ri kuru. 41 Anyi ta anya a’bi a idele ri ide au.” O’joki: "Oti ama bate ’a ku. Ki ama ata ni alu: Rubanga ’i. Ama ’boronzi anidri loku ri ’i.” 42 Ki Yesu o’jo ai ni: “Kesu oli Rubanga kolu anya Ata ’i, anyi ma le ra, a’dusi meya ’di ’a ri menga Rubanga dri. Meya ’di ’a mangasi ku, ki Rubanga eze ma ni. 43 Ta anya le’jo ma ’jole ri erijo ku ri a’du? Ta anya erijoa dru ku ri anya ’bikaa ma le’jo ni erika kpe si. 44 Anya ata ni Sitani ’i. Anyi le ile ta anya a’bi a idele rii ideka au. Vua i’dojo ri inga ani Sitani ’ba u’bi’di rii. Ani alu sa le’jo loku ri iga iyo, a’dusi le’jo anda ri driaru iyo. Jo ka enzo u’jo, na i ka e’bu anidri gba ani a lele ri ide au, a’dusi ani enzo vua ani ata ’ba enzo ri dri ’i. 45 “Ma anyi ni ta loku ri ’jo au, ’dii ondo ta anya le’jo madri a’ijo ku ri ’i. 46 Anyi ’a a’di kite’dea ma enzi tro ni ni? Jo kesu ma’jo ta anda ri i ri, ta anya le’jo madri a’ijo ku ri a’du? 47 Ma’di enga’di Rubanga dri ri ka le’jo Rubanga dri eri. Anya le’jo Rubanga dri erijo ku rii anya engaka Rubanga dri ku si.” 48 Yudei’ba a’i Yesu ni: “Ira ama ’jokaa nyi Samariago, nyi ru ori unzi a’a si ama ego ya?” 49 Yesu oce: “Ma ru ori unzi iyo. Ma ma Ata ni ori, ki anyori ma ku. 50 Andru alu sa eku hweka ma ni ku. Ki ma’di zi alu ka eku ndru ma ni ni vua ka le’jo ali ko’de ma ni. 51 Ma’jo anyi ni lokuloku: ma’di ma le’jo a ta ni mba’di rii alu sa odra ku.” 52 Yudei’ba o’jo ani ni: “Dria le lokuloku o’joru ce nyi ru ori unzi a’a! Abramo odra ra vua profetaa sa odraki ra, ki rusa nyi’joa: ‘Ma’di ma le’jo a ta ni mba’di ri odra ku. ’ 53 Ama ata Abramo le odra ra; ki ira iza ama ata Abramo ni dra’dira ’dii ra ya? Profetaa gba ri sa kpo odra ra. Ira nyi le nyi a’di ’i?” 54 Yesu o’jo: “Kesu ma hwe ma ni eku ma- ngasi, eku ma hwele ri kolu ma ni ehwi ako. Ma’di ma ni eku hwe’di ri ma Ata ’i. Ani ondo anyi a ’jole anya Rubanga ’i la’di ’i. 55 Ini alu sa ani kuru. Ki ma le ani ani ote, kesu ma’jo ani ku ri, molu ma’di enzo ri i kendre anyi ani. Ki ani ani ote vua ma le’jo anidri a ta ni mba. 56 Anya ata Abramo ni anzore o’du madri ndreka si, ondre ’diiri, anzo ausi ra.” 57 Yudei’ba o’jo ani ni: “Nya kinya ni oca dri mudi tou sa kuru. Indre gba Abramo ni ra ya?” 58 Yesu o’jo: “Ma’jo anyi ni lokuloku: a’di Abramo ni ti sa ma a’a.” 59 O’duki oni Yesu ni wajo, ki Yesu ani ani ci, e’be Jo Rubanga drii ra.
1 Yesu a alire leti si rii ondre ma’di tile mi ako ri ’i. 2 ’Ba ani a inile rii ozi ani: “Lapwonyi, oti ma’di ’dii mi ako enzi a’di dri si? Driaru si jo nosi ’ba ani tika ri dri si?” 3 Yesu a’i: “Mi ako driaru ’dii o’e enzi driaru si ku, vua ’ba ani tika ri dri si ku. Oti mi ako ri ausi okpo Rubanga dri a e’bu idele ri ondre dru ani si. 4 Kole ideki e’bu ma’di ma eze’di ri dri ni itu a olure a’a ri ’i; vu koni driadru, ko’ba ide e’bu ku. 5 Jo ma vu dri ’di ’a, ma ingwe vu dri ’i.” 6 Le’jo ’di avuga, Yesu owi tuze inyaku ’a, osa inyaku dru. Oko otri inyaku ni ma’di tile mi ako ’dii mi. 7 O’jo ani ni: “Nyimu, nyije nya mi Apara Siloamu dri i ’a.” Ru ’di a ehwi ni, “Zeka.” Mgbesa ma’di ’di oya, oje ana mi ni. Ana engwire ga, ka ta ndre wa. 8 Ana adrunziti ’ba ziti ani undreka ta a’ire ga ri tro, o’joki: “ ’Dii ma’di jozi uri’di ta a’i’di rii ku ya?” 9 ’Ba zi ti oce: “Na a ani ’i”; ki ’ba zi ti le oce: “Na a ani ’i ku, kendre ani ani dru ni.” Anidru gba oko o’jo anangasi: “Ma ani ’i.” 10 Oziki ani: “Nya mi awiru leti ingoni ri si?” 11 A’i: “Ma’di ru ungwele Yesu ni ’dii osa inyaku, otri ma mi ni, o’jo: ‘Nyimu nya mi ni jere Apara Siloamu dri i ’a.’ ’Disidru ako aya ra, mgbe aje ’dii ri ma ta ndre wa.” 12 Oziki: “Ani ingwa?” Ma’di ’dii a’i: “Ani ku.” 13 Ojiki ma’di jozi mi ako ri Farizei’ba dri. 14 O’du Yesu a inyaku osajo ma’di tile mi ako ri a mi ni awijo ri esu Sabato. 15 Farizei’ba oziki ziniga ma’di ’di ovi ana mi a rawijo ri si di. O’jo ai ni: “Otri inyaku ma mi, aje ma mi ni ’diiri, mgbesa ma ta ndre wa.” 16 Farizei’ba ziti o’jo: “Ma’di ta ide’di ’di ani ’dii enga Rubanga dri ku, a’dusi ole cara Sabato dri orika ku.” Aia ’ba ziti o’jo: “Ma’di enzi tro ri ka nyuma ’di ani ’dii ide wa ya?” ’Disidru mgbe ranzuka o’de ai lofo ra. 17 Farizei’ba ’dii ozi ma’di ’dii di: “I’jo awi nya mi ni ni ’dii ri, nyi le nyi driaru a’du ’jo?” Ma’di tile mi ako ’di o’jo: “Ma le ma’joa ani profetago.” 18 Amba Yudei’ba dri oleki ma’di ’dii oti mi ako ni a’ika ku. ’Disidru ungweki ’ba ani tika ri i, 19 ozi ai: “Dii anya ’bara ’i ya? Ice lokudru oti mi ako ya? Jo ’dini ri ka ta ndre wa ni dria ovi ingoni si?” 20 ’Ba ani tika ri a’i: “Ani ote rii ani ama ’bara ’i vua oti mi ako. 21 Ki dria ani leti ana ta ndrejo wa rii ku vua ma’di mi ani awi’di rii sa ani ku. Anyizi ani ’i, dria ani amba, ka ta driba ani ru ri nze wa!” 22 ’Ba ani tika ria ta ’di ’jojo rii ori oko ai amba Yudei’ba dri si, a’dusi o’joki jo ma’di a’i Yesu ni Kristo ’i ni ra, a’di droa jo lemu dri i ’a pi. 23 ’Dii le’jo tema ’ba ani tika ri a ’jojoa dru: “Ani dria amba, anyizi ani ’i” ri ’i. 24 ’Disidru ungweki ma’di tile mi ako ri ziniga di, o’joki ani ni: “Nyi’jo ama ni ru Rubanga dri si ta anda ri ’i! Ani ma’di ’dii enzi’dipi ni ote.” 25 Ma’di ’di a’i: “Jo kolu enzi tro nosi enzi ako sa ma dri ani ku. Ta aludi ma nile ote rii: andrani ma mi ako, ki dria ma ta ndre wa ’i.” 26 Farizei’ba amba ’di’ba ozi: “Ide a’du ta? Awi nya mi ni ovi ongoni si?” 27 Ma’di ’di a’i: “Tebe sa anze anyi ni ra, ile erika ni ku. Ta anya zijoa dru ziniga di rii a’du? Jo ’dini ri, ile anyi sa anyolu ’ba ana vu ni okoka ri ’i ya?” 28 U’daki ani, o’joki: “Nyi ma’di egori a vu ni oko’di ri ’i. ki ama dri ama ’ba Mose a vu ni okoka ri ’i. 29 Ani ote rii Rubanga o’jo ta Mose ni ra. Ki ani ani le enga ’di ’a ni ku.” 30 Ma’di ’di a’i: “ ’Dii ie’jo okpo a’ujo ri ’i! Awi ma mi le ra. Ki ini enga ’di ’a ni ku. 31 Oni anye tro sa ote Rubanga eri enzi’ba ni ti ku; ka rari ’ba ani orika ri a ti ni eri vua ta ani a lele kideru ri tro au. 32 Eze sa vu a i’dojo ri inga, eri ma’di zi awi ma’di tile mi ako ri a mi ni ra ni kuru. 33 Kole ma’di ’di kenga Rubanga dri; kesu kenga Rubanga dri ku, ka ta ’di ani ’dii ide kpe.” 34 O’joki: “Andrani eze nyi tijo ri inga sa nyi enzi’dipi gba ri ’i. Ki ile dria ama inika ya?” Edroki ani jo lemu dri i ’a si pi. 35 Yesu eri Farizei’ba edro ma’di ’dii angwe ’di, ecikiru ane tro di, ozi ani: “Nya’i Ngwapi ’ba dri ri ra ya?” 36 Ma’di ’di a’i: “Lapwonyi, nyite’de ma ni, ausi ma’i dru ani!” 37 Yesu o’jo ani ni: “Indre ani ote. Ani ondo ta ’jo’di nyi dri ri ’i.” 38 Ma’di ’di o’jo: “Ma’i ra, Opi.” Oko owo Yesu ni andra. 39 Yesu o’jo: “Memu vu dri ’di ’a le’jo alire, ausi ni ’ba mi ako ri kondre dru ta wa, vua ’ba ta ndreka wa ri ko’e dru mi ako.” 40 Farizei’ba ziti ani laga ta ani a ’jole ri erika ri, ozi ani: “Ira gba ama sa ama mi ako ya?” 41 Yesu a’i: “Kesu anyolu mi ako ri i’de enzi ’a ku, ki eze sa anya ’jokaa anyi mi tro si anya enzi kolu ruu.”
1 Yesu o’jo: “Ma’jo anyi ni lokuloku, jo ma’di ohwi goro bilo dri i ’a koti si ku, ki onyo leti zi anangasi odri mvu ’a aru rii, karuni ani ogu vua ani ma’di ta unzu’di ri ’i. 2 Ma’di hwi’di goro bilo dri i ’a koti si rii, ani lei’dipi bilo dri ’i. 3 Ma’di tumi ta mba’di rii, ka koti tumi dri awi ani ni ra, kungwe ana bilo ti ru si sa, kaki olo’bo anidri eri ra, koko ka ai ji yuwe ga. 4 Jo iyi bilo tii angwe ra, ka ga ni. Bilo ti ka vu ani ko, a’dusi oniki olo’bo driaru ote. 5 Okoki alu sa ma’di zi vu ku, rari kaki fe ausi pi, a’dusi oniki ma’di zi a olo’bo ni ku.” 6 Yesu onze ai ni le’jo ’di a ehwi ni ’di sa, eriki ta ani a nzele ri a ehwi ni ku. 7 Ziniga Yesu o’jo ai ni: “Ma’jo anyi ni lokuloku, ma koti bilo dri ’i. 8 ’Ba cidru evuka ma ni ati rii sa ai ’ba ogu vua ta unzuka ri ’i. ’Disidru bilo ole ai erika ku. 9 Ma koti loku ri i; ma’di ehwi’di ma si rii ka rari ra. Kehwi goro ’a wa, kefu angwe sa wa, koko ka yuwe esu ra. 10 Ogu keya tesa ani dri ta ogure, ’ba ’dire vua ta ivolore. Ma emujo rii ausi ni kesuki dru lidri ndutu ri ni. 11 “Ma lei’dipi loso ri ’i. Lei’dipi loso rii ka ana lidri ni azi bilo anidri si. 12 Ma’di uhwele uhwe rii azi ana lidri ni bilo ni ku, a’dusi bilo ni ana ’i ku. Jo ondre owiowia keya, ka bilo ni e’be ra, kolu pi. ’Disidru owiowia ka bilo ni oci, kicaa di di. 13 Ma’di uhwele uhwe rii ani dri ani a lele ri dride, o’ba bi bilo ni ga ku. 14 Ma lei’dipi loso ri ’i. Ani ma bilo ni ote vua ai sa oniki ma ote, 15 kendre ma Ata a ma nika ote, ma sa ma ani nika ote ri ani. Ma ma lidri ni azi bilo madri ni. 16 Bilo zi sa madri oluka goro ’di i ’a ku rii a’a. Kole meji ai sa ai. Kaki ma olo’bo ni eri ra, kaki evu kaki remu bilo goro ’a ri tro alu, lei’dipi i sa kolu alu. 17 Ma Ata ole ma ra, a’dusi ma ma lidri ni azika si, ausi ni mesu dru ziniga di. 18 Ma’di zi alu sa ma lidri ni ’du’di pi ni iyo. Mazia mangasi. Madri okpo azijoa dru a’a, vua madri okpo ingwijoa dru vule sa a’a. ’Dii ta ma Ata a lele mide ri ’i.” 19 Ziniga le’jo ’di si Yudei’ba i’do ranzuka ai lofo. 20 Ai ’a ’ba amgbu ziti o’jo: “Ori unzi rii ruaru a’a. Ani ababa’dipi. Anyi ta ani a ’jole ri eri a’dusi ya?” 21 Ki ’ba ziti ko’joa: “Ma’di ori unzi tro ri ka gba ta ’jo ’dini wa ya? Ma’di ori unzi tro ri ka ’ba mi ako ri a mi ni awi ingoni?” 22 Esu Yerusaleme ’a itu ogboro Jo Rubanga dri azijo rii a’di eraa. Esu nainga vu ayi. 23 Yesu kaci gbigbi paranja Salomone dri Jo Rubanga dri i ’a rii ti si. 24 Yudei’ba a rutrare laga aru ri i o’joki: “Nyi’ba ama dri ka ruci ’dini ’di, nyi ama ni le’jo anda ri ite’de a’dunga? Nyite’de ama ni le’jo loku ri ni. Nyi gba Kristo ’i ya?” 25 Yesu a’i: “A’jo anyi ni ra sa ile ma a’ika ku. Nyuma ma idele okpo ama Ata dri si rii ka dria ta ’jo ko’de ma ni. 26 Anya oluka bilo madri ’i ku si, anya’i ma ku. 27 Ma bilo ka ma olo’bo ni eri ra. Ani ai ote, kaki ma vu ni ko. 28 Ma ai ni lidri olure tadru ri hwe. Evu odraki ku. Ma’di zi alu sa nzu’dia ma dri a pi ni iyo. 29 Ma Ata ni ai hwe’di ma ni rii onde ta cidru ra. Ma’di zi alu sa konzua ma Ata ni dri a kpe. 30 Ama ma Ata tro alu.” 31 Ziniga Yudei’ba owu oni ani wajo. 32 Yesu o’jo ai ni: “Mide ta loso ma Ata a hwele mide rii anyi ni ndrele ekpadru. Ki ta gba anya lejo adru ma wajo ri a’du?” 33 Yudei’ba ingwi ani ni: “Ta ama lejo dru nyi wajo ri e’bu loso nyi a idele rii ku, nya Rubanga u’daka si! Nyi ozi ’ba gba nya ri i sa, nyice nyi’ba nyi Rubanga dru!” 34 Yesu a’i: “Osiru cara anyidri i ’a: ‘Rubanga o’jo anyi rubanga, ’ 35 Ani ote ta Buku Ole ri a ’jole rii anda kolu tadru vua Rubanga ungwe ai ru- banga ai ’dii ’ba ana le’jo ni hwere ri ’i. 36 Ki ma gba si le ma Ata upe ma ni, oko eze ma vu dri. Anya cejo ma Rubanga u’da ri ma ’joka ma Rubanga a Ngwapi ’i si ya? 37 Jo ma ma Ata a e’bu ni ide au ku ri, a’i ma ku. 38 Jo mide, ki anya’i le’jo madri ’di ku sa, anyi’bi dri ma e’bu idele ’di’ba a’ile, ausi ni anyini dru amaremu ma Ata tro alu.” 39 Oleki Yesu ni koka sa, iparu ai dri ’a si pi. 40 Yesu oza Jordano ’a’do, kare andrani Yoana ni batisimo hwe’di ri a batisimo hwere ri iga, oya ani olure laka. 41 ’Ba amgbu evu driaru, o’joki: “Yoana ide nyuma kuru, ki ta ani a ’jole ma’di ’di iru ri le o’jo ce.” 42 ’Ba amgbu na ’a rii eriki ana le’jo ni ra.
1 Ma’di alu Betaniago, ru ani Lazaro ’i, o’e avu. Betania ni ganyi Maria ti a olure amvoti ni Marita tro ri ’i. 2 Maria ni ’di adu ngu’di drwi ri su’di Yesu ni pa le’dia ana dri’bi si ri ’i, avu ri adrupi ni Lazaro ’i. 3 Amvoti ti oze ofu Yesu dri, o’joki: “Opi, nya ozi ni nyi a lele ndro rii avu.” 4 Yesu eri ta ’dii ’di o’jo: “Laza ’dii tema Lazaro ni drajo ru dru rii ku, ta ’dii karide eku Rubanga drii ite’dejo; ’di keya kolu leti Rubanga a Ngwapi a eku esujo ri ’i.” 5 Yesu ole Marita ti amvoti tro Lazaro ti tro ndro. 6 Eri Lazaro ni avu ’dii, olu kare ana o’du okore ri iga o’du eri. 7 ’Diivu o’jo ’ba ani a inile rii ni: “Anyi’ba ongwiki Yudea ’a.” 8 ’Ba ani a inile rii o’jo: “Lapwonyi, ud’iadru Yudei’ba ole nyi waka oni si, ki dria sa ile nyingwi nale di ya?” 9 Yesu a’i: “O’du alu ri i ’a saa mudri alimbi eri ku ya? Jo ma’di kaci vu ingwe si, aci ego ego ku, a’dusi ka ingwe vu dri ndre ote. 10 Ki jo kaci iniaga ri, kaci ego, a’dusi ani ni ingwe iyo.” 11 Le’jo ’diivu Yesu inza ziniga: “Ama ozi Lazaro o’de o’du ga mamu ani ingare.” 12 ’Ba ani a inile ri o’jo: “Opi, jo o’de o’du ga ri, ka mi pi ra.” 13 Ta Yesu a ’jole rii Lazaro odra ra ’i, ki oraki ri si o’du loku ri ’i. 14 ’Disidru Yesu ete ai ni pelere: “Lazaro odra ra. 15 Anyi si ma asi ni egbwe ma oluka ane tro ku si, ausi ni anya ’ia ra. Anyi’ba ovuki.” 16 Tomaso tii ungwele leju rii, o’jo ana wa’dezi ti ni: “Anyi’ba ovuki La- pwonyi ti tro, ausi odraki dru ane tro.” 17 Yesu keca ri, esu ose Lazaro ni ’bu ’a olu o’du isu. 18 Lofo Betania ti dri Yerusaleme tro rii ate maili eri ku. 19 Yudei’ba amgbu evuki Marita ti a asi ni igbwere Maria tro aia adrupi a draka ra si. 20 Marita eri Yesu keya ’dii, omu dri ani a’ure. Ki Maria le olu ’baru. 21 Marita o’jo Yesu ni: “Opi, oli tee nyolu ’di ’a ri, ma adrupi odra ku! 22 Ki dria sa ani ote Rubanga ka ta cidru nyi a zile ani si ri hwe ra.” 23 Yesu o’jo Marita ni: “Nya adrupi konzi lidri.” 24 Marita a’i: “Ani kemu konzi lidri o’du vule ri si ni ote.” 25 Yesu o’jo ani ni: “Ma onzika vua ma lidri. Ma’di ma a’id’ira ri jo kodra ra sa, kolu lidri. 26 Ma- ’di lidri ma a’i’dira rii, eya odra ku. Nya’i ta ’dii ra ya?” 27 Marita a’i: “Opi, oo, ma’i ra. Ma’i nyi Kristo ni Rubanga a Ngwapi ni emu’di vu dri ri ’i.” 28 Marita a ta ’dii ’jore rii vu, ongwi vule, oya ungwe amvoti ni Maria ni maraga. O’jo ani ni koyokoyo si: “La- pwonyi ni ’di ’a, ka nyi ndru.” 29 Maria oce ani keri le’jo ’dii ’di, onga, mgbesa oru, ofu angwe ezeze dri a ni a’ure. 30 Ki esu driso Yesu eca e’i ’a kuru, ani kare Marita a esurea rii ga. 31 Yudei’ba Maria a asi ni igbweka jo ga ri’bati ondreki ana efuka angwe ni ’dii ri, ekoki vu ani tro. Oraki ri si koya owore ’budri ga. 32 Maria a ecare kare Yesu a olure ga ri iga, oce ani kondre Yesu ni ’di, o’de Yesu ni pa vuru. O’jo: “Opi, oli andrani nyolu ’di ’a ri ma adrupi odra ku!” 33 Yesu ondre Maria kowo vua Yudei’ba evuka ane tro rii sa kowo ’di, ani sa asi laza oko ci, oya mgbesa ri. 34 Ozi ai: “Ise ani ingwa?” A’iki: “Opi, nyemu ndrea.” 35 Yesu i sa odi tiri kowo. 36 ’Disidru Yudei’ba o’jo: “Anyindre, ole ani ndro!” 37 Ki ’ba ziti o’jo: “Ka ’ba mi ako ri a mi ni awi, ide ku ya? Ka Lazaro le a ta ni mba kodra dru ku ni kpe ya?” 38 Ziniga asi laza a ani kore ci ri i, Yesu ozeru ’budri uji dru ri iti, esu o’ba oni ti aru ci. 39 Yesu o’jo: “Anyi’du oni ni pi!” Marita a’i: “Opi, kongu dria unzi, ose olu dria o’du isu.” 40 Yesu o’jo ani ni: “A’jo nyi ni jo nya’i ra nyi eku Rubanga dri ndre ra ni kuru ya?” 41 Onziki oni ni pi. Yesu ondi nga oru, o’jo: “Ma Ata, manzo nyi ra nyi a ma erika si. 42 Ani ote nyi ma eri o’du cidru. Ki a’jo ta ’dii ’ba ’di a le’jo si, ausi ka’iki dru nyeze ma nyi ’i ni ra.” 43 Ana ta ’di ’jore rii vu, ungwe Lazaro ni olo’bo ere ri si, o’jo: “Lazaro, nyefu angwe!” 44 Ma’di dra’dira ri efu angwe. Dri a ti pa ti tro umberu diga si ci vua andrati ani umbe kitambala si ci. Yesu o’jo: “Anyayu ra, anyi’ba komu.” 45 Yudei’ba amgbu evuka Maria ni ndrere rii ondreki ta Yesu a idele rii ’di, a’iki ani ra. 46 Ziti le ongwi Farizei’ba dri ta Yesu a idele ri nzere ai ni. 47 ’Disidru Farizei’ba otraru Amba ’ba ta azika Rubanga ni ri dri tro vua vura ’ba tro, o’joki: “A’di a’du ide e’bu okpo amgbu ani a idele ’di si ’i? 48 Jo e’be komu ta ’di tro andraga ’dini, ’ba cidru ka ani a’i ra. Amba Roma dri kevu ka okpo ’du, kaki Jo Rubanga dri iza suru amadri tro cidru ra!” 49 Ai i’a ma’di alu ru ani Kaifa ’i kinya na si ani Amba azi ole ri dri ’i, o’jo: “Ini ta aludi sa ku! 50 Ini keya kolu loso ma’di alu ni drajo ’ba si, oza suru ndutu ni rizajo ni rii kuru ya?” 51 Ki gba ani o’jo ta ’dii anangasi ku, ki kinya na si ana oluka Amba ’ba ta azika Rubanga ni rii dri si, ka Yesu a eyaka draka Yudei’ba si ri a le’jo ni ite’de. 52 Vua te ai si ku, ki ’boronzi Rubanga dri acaka kare mgbimgbi ga rii emujo alu. 53 I’dojo o’du nainga Yudei’ba amba ri ka le’jo ndru Yesu ni ’dijo. 54 ’Disidru Yesu oya Yudea ’a si ferende ku, oya ganyi zii ire hwesihwesi tro, ru ani Efiraimu ’i ri iga, ai olure ’ba ana vu koka rii tro laka. 55 Yudei’ba a itu ogboro Alika drii ire, ’ba amgbu ovu Yerusaleme ’a ai idere itu ogboro ni. 56 Ai Yesu ni ndrure aia remure Jo Rubanga dri i ’a ri i, kaki ai uzi ai lofo: “Anyi a’du ra? Lokudru keya gba itu ogboro ’di iga ra ya?” 57 A- mba ’ba ta azika Rubanga ni rii ai Farizei’ba tro ohweki cara jo ma’di zi oni kare Yesu a olure ga ri ote ri, koji ofu ai dri, ausi ni ai koko dru ani ci.
1 O’du ase andraga azia Alika ni ecajo, Yesu oya Betania ’a kare Lazaro a olure ri iga, ani ma’di Yesu a inzile dra ’a ri ’i. 2 Ideki ani ni lonya undrwelaga ri na ’a. Lazaro ti a ta nyare Yesu tro rii, Marita ka ai ikonyi. 3 Maria e’du adu ete tro ndi laje oru ngu’di drwi ri, osu Yesu ni pa, ihwi ana dri’bi si. Adu a aji ngu’di rii ife jo ’a kperi. 4 Ma’di zi alu ’ba Yesu a inile ri i ’a, ru ani Yuda Isikariote ’i, ani ma’di eya’di Yesu ni azi’di ri i, o’jo: 5 “Adu ’dii oli azi silingi mia ina si, ki ohwe icandi’ba ni ku a’dusi?” 6 Ki o’jo ta ’dii ’ba icandi tro ri a le’jo si ku, esu ani ma’di ogu, ani ma’di silingi ta mba’di ri ’i; ka ani ikonyi ta trale ri si. 7 Yesu o’jo: “Anye’be kolu! Anyi’ba kide ta evule idele ma ru o’du ma sejo ri inga ri ni. 8 Ki o’du cidru si anyolu icandi’ba tro, ki meya molu anyi tro o’du cidru ku.” 9 Laki Yudei dri eri Yesu ni Betani ’a ’dii ri, ovuki nale te Yesu a le’jo si ku, ovuki ai kendre dru Lazaro ni Yesu a inzile ri sa tro. 10 Amba ’ba ta azika Rubanga ni ri dri ideki le’jo Lazaro ni ’dijo kpo, 11 a’dusi ana le’jo si, Yudei’ba ekpadru e’beki ai ra vua a’iki Yesu a le’jo ni ra. 12 O’bu zi laki amgbu evuka itu ogboro Alika dri iga ri, oce ai keri Yesu a eyaka Yerusaleme ’a ni ’di, 13 ojiki icibi tro tro, ovuki dri a ni a’ure uzaka tro: “Hosanna! Rubanga koco tutu Opi Israeli dri aruga! Ani Ma’di emu’di ru Opi dri si ri ’i.” 14 Yesu esu kaino, ori driaru, kendre Buku Ole ri a ’joka: 15 “’Ba Zioni dri, ori koko anyi ku! Opi anyidri kelu kaino angwa dri” ri ani. 16 Saa na si ’ba ana vu koka rii eri ehwi a ni ku, ki Yesu onzi eku tro ’di, eraki Buku Ole ri o’jo ta driaru ni ra, ta ’dii kpo ideru ani si. 17 Laki aninga Yesu a Lazaro ni ungweka olo’bo si ana ingarea lidri ri, evu onzeki ta ride’di rii ni. 18 ’Dii ta ’ba’dia laki a vujo ana dri ni a’ure ri ’i, a’dusi eriki Yesu ide nyuma retugo rii ra. 19 Farizei’ba ko’joa ai lofo si: “Anyindre dri, a’di ta ma kpe! Anyindre ’ba cidru a vu ani okoka ni!” 20 Giriki’ba ziti ’ba vuka itu ogboro ni ga Yerusaleme ’a Rubanga ecure rii ’a a’a. 21 Evuki Filipo ni enga’di Besaidia ni Galilea ’a ri dri, oziki ani: “Amba, ale Yesu ni ndreka.” 22 Filipo omu ite’de Andrea ni, ’ba eri ’di evu ite’de Yesu ni. 23 Yesu o’jo ai ni: “Saa eca dria Ngwapi ’ba dri ni eku hwejo ra. 24 Ma’jo anyi ni lokuloku: jo anya ehwi o’de inyaku ’a odra kpa ku, kolu aludi ani ’i. Jo odra ra, odri ’a ekpadru. 25 Ma’di ana lidri ni le’di au ri, kigwea ra. Ma’di ana lidri ni ga’di vu dri ’di ’a mgbe rii, ka ta ani mba lidri olure tadru ri i’a. 26 Ma’di le’dia e’bu madri ide’di ri, dubasi keko ma vu ni; ausi ni tiluza madri kolu kare ma olure ri iga. Ma Ata kemu ka eku hwe ma’di e’bu madri ide’di ri ni.” 27 “Ma asi ka dria aza, ki ma a’du ’jo? Ma’joa: ‘Ma Ata, o’ba dri saa ’di keca ma ni ku ya? ’ Iyo, ki ’dii ta tema ma emujo saa ’di i ’a icandi esujo ri ’i. 28 Ma Ata nyehwe eku nya ru ni!” Mgbesa u’duku enga ’bu ’a, o’jo: “Ahwe ani ni eku ra, vua ma ziniga hwea di.” 29 Laki umbaka na ’a ri oce ai keri u’duku ni ’dii ri, oceki: “Eyilovi!” ’Ba ziti o’jo: “Malaika o’jo ta driaru ni!” 30 Ki Yesu o’jo ai ni: “Ta la’di ideru ma le’jo si ku, ki anya le’jo si. 31 ’Dii saa ’ba vu dri ri ’a le’jo ni alijo ri; Sitani ni amba vu ’di ase’di rii, a’di droa pi. 32 Jo a’di ma inga oru, ma ’ba cidru eji ma dri.” 33 Ana ta ’di ’jojo ri, ka ovi ana drajo vua ana eyajo ricandijo ri ite’de. 34 Laki ingwi ani ni: “Cara amadri o’jo ama ni Kristo kolu tadru. Ta nya cejo Ngwapi ’ba dri ni a’di ingaa oru rii a’du? Ngwapi ’ba dri ni a’di ’i?” 35 Yesu a’i: “Ingwe kemu kolu anyi lofo gaadru. Anyaci anya le’jo ti tro anya olure driso ingwe tro ri ’i, ausini vu mudi ko’de dru anyi idri ku, a’dusi ma’di aci’di vu mudi ’a rii oni kare ana yarega ri ku. 36 Anya’i ingwe anya olure ingwe ga ri i, anyevu anyengwi ’boronzi ingwe dri ’i.” Yesu o’jo ta ’dii ’di, omu ozu ani ai si di. 37 Ide nyuma nza ri ai andra vua aia mi tro ’di sa, a’iki Yesu a le’jo ni ku. 38 Ausi ta profeta Isaia a ’jole ri kolu dru loku: “Opi, a’di ka ama le’jo nzele ri eri ni ya? Opi ka ana okpo ni ite’de a’di ni?” 39 Le’jo ’di si oleki erikaa ku, a’dusi Isaia ’i sa o’jo: 40 “Rubanga a’bu aia mi ni ci vua imba aia asi ni okpo; ausi kondreki dru ta aia mi si ku vua koniki dru ta aia asi si ku, kengwiki dru ma dri ai igbwere ku.” 41 Isaia a ta ’dii ’jojo ri, a’dusi ondre eku Yesu dri ote. 42 Yudei’ba amba ri i a ziti a’i le’jo Yesu dri ra, ki ori Farizei’ba dri si oleki ite’deka a ferende ni ku, tosi a’di ai edro jo lemu dri i ’a pi. 43 Oleki eku ’ba a hwele rii oza eku Rubanga dri ra. 44 Yesu o’jo ai ni ere: “Ma’di le’jo madri a’i’di rii a’i ma a’dite ku, ki a’i ma’di ma eze’di ri isa tro. 45 Ma’di ma ndre’dira ri, ondre ma’di ma eze’di ri isa ra. 46 Memu vu dri ’di ’a ingwe dru, ausi ni ma’di le’jo madri a’i’dira ri olu vu mudi ’a ku. 47 Ma’di le’jo madri eri’dira, ki ta ani mba’di ku rii, meya mali le’jo driaru ma ’i ku. Memu vu dri ’di ’a le’jo alire ku, memu ’ba arire. 48 Ma’di ma ga’di mgbe vua le’jo madri a’i’di ku rii, ma’di le’jo driaru ali’di rii a’a. Le’jo ma ’jole ri keya ka itu vule ri si le’jo anidri ali ni! 49 A’dusi a’jo ta ’dii mangasi ku, ki ma Ata ni ma eze’di rii ohwe ma ni cara ta ’jojo ni. 50 Ani ote cara anidri lidri olure tadru ri ’i. ’Disidru ta ma ’jole rii, ondo ta ma Ata a ’jole ma ni ma’jo au ri ’i.”
1 Esu itu ogboro Alika dri andra, Yesu oni saa ana vu e’bejo ani ni ngwijo Ata dri rii eca ra ni ote. Ole ’ba anidri vu dri rii saa cidru si sa ndro. Ana le ni ite’de ai iru ndi ana vu e’bejo ri inga. 2 Esu Yesu ti ’ba ana vu koka ri tro lonya undrwelaga ri iga. Mgbesa esu Sitani osu le’jo Yuda ori Simone Isikariote ni asi Yesu ni azijo rii ra. 3 Yesu oni ote ana Ata ohwe ani ni ta cidru ra; oni ani enga Rubanga dri vua ani kongwi Rubanga dri ni ote. 4 ’Disidru Yesu onga oru, onzi ana bongu edri rii ra, oko umbe bongu ru lejo rii opi ’a. 5 Osu eyi cupe ’a, i’do ’ba ani a inile ri a pa ni jeka. Oko ole aia pa ni bongu ru lejo ana umbele opi ’a ri si. 6 Emu Simone Petro dri ’dii, Simone Petro o’jo: “Opi, ile ma pa ni jeka ya?” 7 Yesu a’i: “Ini driso ta ma a idele ri ku, ki vulega nyeya nyinia ra.” 8 Petro o’jo: “Ije alu sa ma pa ni ku!” Yesu o’jo: “Jo ’dini ri nyolu ma’di ma inile ri ’i ni’ kpe.” 9 Simone Petro o’jo: “Opi, oje ma pa ni a’dite ku, nyije ma o’u ti ma dri tro!” 10 Yesu o’jo: “Ma’di ru je’dira ri pelere, ka ru jeka le di kpe, rari ana pa ’i. Anyi sa anyi kpo pelere, ki anyi i lofo ma’di pelere ku rii alu.” 11 Yesu oni ma’di eya’di ani azi’di rii ote, o’jo: “Anyi kpo pelere, ki anyi lofo ma’di pelere ku rii alu” ni ausi. 12 Iko ’ba ’di a pa ni jeka ’di, osu ana bongu edri ri ani ru di, ongwi ana kare ni ga. Ozi ai: “Ini le’jo ma ta ’di idejo rii ote ya? 13 Anyi ma ungwe lapwonyi vua Opi. I’jo ce ma ani ’i. 14 Ma anya Opi ’i vua lapwonyi ’i sa aje anya pa ni driadru ra ’di ’disidru kole anyije anya pa ni anyi lofo. 15 Mite’de anyi ni ovi ’dii, ausi ni anyide dru ma ideka anyi ni rii ani. 16 Ma’jo anyi ni lokuloku, tiluza onde ana amba ni ku, ma’di ofu aji’di rii sa onde ma’di ani eze’di rii ku. 17 Dria ini ta anda ri ra; jo anyi ide ’di ani, anya asi kevu kolu egbwe. 18 “A’jo ta ’dii anyi ni cidru ku, ani ’ba ma upele rii ra. Ki ta Buku Ole ri a ’jole: Ma’di ma linya ni nya’di ri ecoru ma o’jabazi i ri kolu anda. 19 Mite’de anyi ni ta ’dii atiati oca ridere kuku, ausidru jo kideru ni anya’i dru Ma Ani ’i. 20 Ma- jo anyi ni lokuloku, jo ma’di a’i ’ba ma zele rii a’i ma ’i, vua madi ma a’i’di ri a’i ma’di ma eze’di ri ’i.” 21 Yesu a ta ’di ’jore ri ’i, asi laza oko okpo si, oko o’jo ferende: “Ma’jo anyi ni lokuloku, anya alu ni keya ka ma azi ra.” 22 ’Ba ana vu ni okoka ri, ka ai ndre hwea hwea, a’uki okpo si ma’di ana ta ’jore driaru ri si. 23 Ma’di alu ’ba ani a inile rii lofo, Yesu a lelendro rii ori Yesu ni laga ire. 24 Simone Petro epa, o’jo ani ni: “Nyizi, ma’di ana ta ’jore driaru ri a’di ’i?” 25 ’Disidru ma’di ani a inile rii izeru Yesu ni laga tri, ozi: “Opi, ani ’dii a’di ’i?” 26 Yesu a’i: “Ma linya su su ’a mahwea driaru, na a ani ’i.” ’Disidru oti linya osu su ’a, ohwe Yuda ni ori Simone Isikariote dri. 27 Yuda onya linya ’dii ’di, mgbe Sitani ohwi asi aru. Yesu o’jo ani ni: “Nyimu, nyide ta nyi a lele ri ni eze!” 28 ’Ba aia ta nya ’bazi rii eriki alu sa ta Yesu a ’jole Yuda ni ri a ehwi ni kuru. 29 Yuda a sau silingi dria ta mbaka ni si, ’ba ani a inile rii lofo ziti ora Yesu o’jo ani ni, komu keje ta aia lele ri itu ogboro nyajo, kusa o’jo nosi kohwe ta icandi’ba ni. 30 Yuda a’i linya ’dii ’di, mgbesa oya pi. Esu dria vu oni ra. 31 Yuda a yare pi ri ’i, Yesu o’jo: “Dria Ngwapi ’ba dri a eku ni ka rite’de ra. Eku Rubanga dri kite’deru ani si. 32 Jo eku Rubanga dri kite’deru ani si, Rubanga keya ka eku Ngwapi ’ba dri dri ite’de ra vua mgbesa karide ra. 33 “Ma ’boronzi, meya molu anyi tro para ku. Anyevu anyi ma ndru ra, ki dria ma anyi ni ta ma ’jole Yudei’ba ni rii ’jo au: ‘Anyivu ma yare ga kpe.’ 34 Ma anyi ni cara u’di ri ’ba au: anyile anyi ndro. Ma anyi leka ndro si, anyi sa anyile anyi ndro. 35 Jo ile anyi anyi i lofo ndro, ’ba cidru konia anyi ’ba ma inile ri i ni ote.” 36 Petro ozi Yesu ni: “Opi, nyiya ingole?” Yesu a’i: “Nyi ma vu ni ko ma yare ga kpe, ki vulega nyeya nyi ma vu ni eko ra.” 37 Petro ozi: “Opi, ma nya vu ni ko dria kpe a’dusi? Ma baba drale nyi si.” 38 Yesu ozi: “Nyi gba lokudru baba drale ma si ya? Ma’jo nyi ni lokuloku, a’ulogo oca cira sore kuku, nyi’joa ini ma ku ni kate vu ina.”
1 Yesu o’jo ai ni: “Ori koko anyi ku vua e’be anya a’i ni ku. Anya’i Rubanga ni vua anya’i ma sa ma. 2 Ma Ata dri ’baru jo ekpadru, ki maya anyi ni kare idere. Kesu kolu ’dini ku, a’jo anyi ni ta ’dii ku. Dria mamu kare idere anyi ni. 3 Jo aya mide anyi ni kare ’dii ra, meya mengwi anyi jire ma dri ra, ausi ni anyolu kare ma olure ri iga. 4 Ini vuka kare ma yare ri iga ni ote.” 5 Tomaso o’jo Yesu ni: “Opi, ani kare nya yarega rii ku ’di, dria ma leti vujo laka ri ni ingoni?” 6 Yesu o’jo ani ni: “Ma leti vua ma lidri. Ma’di koya ma Ata dri alusa kpe, jo eya ma dri si ku ’i. 7 Jo ini ma ra, ini ma Ata isa ra. I’dojo driadru bi andraga ini ani ote vua indre ani ra.” 8 Filipo o’jo Yesu ni: “Opi, ’dii ta kpo ama lele ri ’i, nyite’de ama ni nya Ata ni.” 9 Yesu a’i: “Filipo, i’do olu si anye tro eze. dria sa ini ma ku ya? Ma’di ma ndre’dira ri ondre Ata ni ra. Jo ‘dini nya ’jojoa dru: ‘Nyite’de ama ni Ata’ ni rii a’du? 10 Filipo, nya’i amemuru ma Ata tro alu vua ma Ata isa emuru ma tro alu ni kuru ya? Ta ma a ’jole anyi ni rii enga ma dri ku. Ma Ata ni remu’di me tro alu ri ka ana e’bu ni ide ni. 11 Kolea anya’i ta ma a ’jole amemuru ma Ata tro alu vua ma Ata isa emuru ma tro alu ni. Jo ’dini ku, anya’i e’bu ’di’ba si. 12 Ma’jo anyi ni lokuloku, ma’di ma a’i’di rii keya ka ondo e’bu ma a idele ri ide au, keya kidea retu sa wa, a’dusi dria maya ma Ata dri. 13 Meya ma ta cidru anyi a zile ma ru si ri ide ra, ausi eku Ata dri kite’de dru ru Ngwapi si. 14 Jo izi ma dri ta cidru ma ru si, ma hwea ra.” 15 “Jo ile ma ra, anyi ma cara a ta ni mba ra. 16 Mama Ata ni zi keya ka anyi ni Ma’di zi anyi ikonyi’di rii eze ra. Ani ’dii Endri le’jo loku ri dri ’i, keya kolu dru anye tro ’bo. 17 ’Ba vu dri ri kesua kpe, a’dusi ondreki ani ku vua oniki sa ani ku. Ki ini ani ote, a’dusi anyolu ai tro keya kolu anya asi ga. 18 Me’be anyi emvo ku; mengwi anyi dri ra. 19 O’du u’bi ku ’ba vu dri ri evu ondre ma ku, ki anyi le anyi ma ndre ra; ma oluka lidri si anyi sa anyevu anyolu lidri. 20 Jo o’du na eca ni, anyevu anyinia amemuru ma Ata tro alu vua anyemuru me tro alu ni ma oluka anya asi ga si. 21 Ma’di cara madri a’i’di vua ta ani mba’di rii ani ma’di ma le’di ri ’i. Ma’di ma le’di rii ma Ata ’i sa kolea ra, ma sa meya ma ani le ra, ma ma ite’de ani ni ra.” 22 Yuda (kovu Yuda Isikariote ni ra) o’jo: “Opi, ’dii ingoni? Nyi rite’de te ama ni, ’ba vu dri ri ni ku ’i?” 23 Yesu a’i: “Ma’di ma le’dira ri ka le’jo ma dri a ta ni mba ra. Ma Ata keya ka ani le ra. Amevu ma Ata tro ani dri, olure ai tro. 24 Ma’di ma le’di ku rii, o’ba ma le’jo ni bi ga ku. Le’jo anyi a erile ’dii enga madri ku, enga ma Ata ni ma eze’di ri dri. 25 A’jo anyi ni ta ’dii, driso olure anyi tro ri ’i. 26 Ma’di eya’di anyi ikonyi’di rii, Endri Ole ma Ata a eyale ezele ma ru si ri ’i, keya ka anyi ni ta cidru ini ra, vua ko’ba anyi ta cidru ma a ’jole anyi ni rii era ra. 27 Egbwe ma hwele anyi ni rii, ma e’bea anyi ni. Mahwea anyi ni kendre ’ba vu dri ri a hweka ri ani ku. Ori koko anyi ku, vua anya a’i isa kegwe ku. 28 Anyeri ma ti, a’jo: ‘Meya ma anyi e’be ra, ki meya ma engwi anyi dri ra. ’ Kesu anyile ma ra, anya asi kolu egbwe ma yaka ma Ata dri si, a’dusi ma Ata onde ma ra. 29 A’jo anyi ni ta ’dii driso oca ridere kuku, ausi ni jo kideru ni ri anya’i dru ra. 30 A’jo dria anyi ni ta amgbu ku, a’dusi amba vu ’dii ase’di ri keya. Ani dri okpo ma ru iyo. 31 Ki ’ba vu dri ri koni ote ale ma Ata ni ra, vua ma ta cidru ani a icarale ma ni rii ide au. Anyinga, ovuki kare ’dii ga pi.” ’banga ni ru. Jo anyi sa jo anyemuru me tro alu ku anyi ehwi ’a kpe.
1 "Ma a’bala’banga loku ri ’i, ma Ata ni amvu’dipi ’i. 2 Ka dru ma ru o’a hweka ku ri unyo pi, vua ka dru a’aka ri usi ra, ausi kolu dru pelere, ko’aki dru cuwi. 3 Ingwi dria ta ma nzele anyi ni ri si pelere. 4 Anyemuru ma tro alu, ma sa maremu anye tro alu. A’bala’banga dru ko’a anangasi kpe jo kolu ruaru ku ’i. Ko’a wa ni kesua dru ni kolu a’bala’banga ni ru. Jo anyi sa jo anyemuru me tro alu ku anyi ehwi ’a kpe. 5 Ma a’bala’banga, anyi dru. Ma’di remu’di me tro alu rii, ma sa maremu ane tro alu, ko’a retu, a’dusi ma ako anyi ta ide kpe. 6 Ma’di remu’di ma tro alu ku rii, a’di ’bea kendre hwedru o’widira ri ani pi, dru ’di ani ’dii traa aci ’a, kogwe ra. 7 Jo anyemuru ma tro alu vua le’jo madri kolu anya asi ga, anyi ta anyi a lele ri zi wa vua anyi esua ra. 8 ’Dii ma Ata a eku a rite’deka ’i, anya o’a oluka retu si, anyi engwi ’ba ma vu ni koka ri ’i. 9 Ale anyi kendre ma Ata a ma leka ri ani. Anyolu ma le ni ’a. 10 “Jo anyi cara madri a ta ni mba, anyolu ma le ni ’a, kendre ma ma Ata a cara a ta ni mbaka ma oluka ana le ni ’a ri ani. 11 A’jo ta ’dii anyi ni ma anzo kolu dru anya asi ga, ausi nya anzo kite’deru dru pelere. 12 ’Dii ma cara ’i: anyi- leru ndro, kendre ma anyi leka ri ani. 13 Le retu ma’di a ite’dele ana lidri ni azijo ozi ti ni ’dii nde’dira a ni iyo. 14 Jo anyide ta ma a ’jole anyi ni rii ra ri, anyi ma ozi ti ’i. 15 Mungwe dria anyi tiluza dru di ku, a’dusi tiluza oni e’bu ana amba a idele rii ku. Rari ma anyi ungwe ozi, a’dusi mite’de ta cidru ma Ata a ’jole ma ni ri anyi ni ra. 16 Anyupe ma anyi ’i ku, mupe anyi ma ’i. Aze anyi anyivu ehwi cuwi olu’di ’bo ri ’a si. Ma Ata ka ta cidru anyi a zile ma ru si ri hwe ra. 17 ’Dii cara ma a hwele anyi ni rii: anyileru ndro!” 18 “Jo ’ba vu dri rii ole anyii ku, mgbesa anyera oleki ma sa ma ku ni ati. 19 Kesu anyolu ’ba vu dri ’di ’a ri ’i, ’ba vu dri ’di ’a ri ka anyi le kendre ’ba aidri ani. Ki mupe anyi ’ba vu dri ’di ’a rii ’a ra; anyi ’ba aidri ’i ku; ’dii ondo le’jo aia anyi lejo ku ri ’i. 20 Anyera ta ma a ’jole anyi ni ri ni, tiluza onde alusa ana amba ni ku. Jo kohweki ma ni icandi ra, kaki anyi ni sa icandi hwe ra. Kesu ka’iki le’jo madri ra, kaki anyi sa anya le’jo ni a’i ra. 21 Aia ta ’dii idejo anyi iru ’dini ’dii anya oluka ’ba madri ’i si, a’dusi oniki ma’di ma eze’di rii ku. 22 Oli meya manze ai ni ta ra ku, kaki olu enzi ako: ’disidru dria ai ni ta enzi aidri nare ruaru iyo. 23 Ma’di ma le’di ku rii, ole ma Ata isa ku. 24 Kesu mide nyuma ma’di zi a idele eze sa kuru rii ai lofo ku, oli kaki olu enzi ako. Ondreki ta ma a idele rii ra, sa oleki ama ma Ata tro ku. 25 Ta ’dii ideru le’jo sile Buku Rubanga a Cara dri i ’a: ‘Oleki ma ku isadru’ ri kolu dru anda. 26 Ma’di anyi ikonyi’di keya ra; ani Endri le’jo loku ri dri enga’di Ata dri ri ’i, meya ma ezea ra; kenga ma Ata dri, keya ka ta nze ma dri ra. 27 Anyi sa anyevu anyi ta nze ma dri ra, a’dusi anyi’do oluka ma tro eze.
1 “A’jo ta ’dii anyi ni, ausi anya a’i kegwe dru ku. 2 Kaki evu kaki anyi edro jo lemu dri i ’a si pi, vua saa keya keca ma’di anyi ’di’di ri ni rajoa dru ka ’dii e’bu Rubanga dri ide ni ra. 3 Aia ta ’dii idejo anyi iru rii, a’dusi oniki ama ma Ata tro ku. 4 A’jo ta ’dii anyi ni rii, jo saa ta ’di idejo ri eca ni ri, anyera dru ta ma ’jole anyi ni atiti ra “Ma ta ’di ’jojo anyi ni ku rii, a’dusi eze sa ma olure anyi i lofo. 5 Ki dria maya ma’di ma eze’di ri dri. Ki anyi a ma’di zi alu sa zi’dia: ‘Nyiya ingole ya?’ ni iyo. 6 Dria a’jo anyi ni ta ’di ra ’di, mgbesa o’ba anya asi kaza. 7 Ki ma anyi ni ta loku ri ’jo au: anyi ni loso ri kole maya pi, a’dusi jo aya ku, Ma’di anyi ikonyi’di ri eya anyi dri ku. Ki jo aya ra ri, maya ma ani eze anyi ni ra. 8 “Jo eya ra, keya ka ’ba vu dri ri ni ego aidri ite’de, enzi aidri iru vua le’jo anda ri iru, le’jo alika dri tro ra. 9 Aia enzi ni aia ma a’ika ku ’i, 10 le’jo anda rii ite’dejo: maya ma Ata dri pi, vua indre ma di ku. 11 Le’jo alika ite’dejo Sitani ni amba vu ’di ase’di ri a le’jo ni ali ra. 12 Ma ni ta ’jole anyi ni ekpadru, ki dria keya kolu anyi ni mi le okpo rere. 13 Ki jo Endri le’jo loku ri dri emu ni, keya ka anya dri se le’jo cidru loku ri iga. Eya o’jo ta ani dri anangasi ku, ki keya ka ta ani a erile ri ’jo le’jo eya’di vule ri tro au. 14 Keya ka ma ni eku hwe ra, a’dusi keya ka ta madri rii ite’de anyi ni au. 15 Ta cidru ma Ata dri rii madri ’i, ’di ta ma ’jojoa dru: jo Endri na keya ni ri, keya ka ta ma a ite’dele ani ni ri ’jo anyi ni au ri ’i.” 16 “Ase dria gaadru anyevu indre ma ku, vua ase gaadru anyevu anyi ma ndre ra.” 17 ’Ba ani a inile rii a ziti o’jo zi’ba ni: “Le’jo ’di a ehwi ni a’du? O’jo ’ba ni: ‘Ase gaadru indre ma ku vua ase gaadru anyevu anyi ma ndre ra’, vua: ‘Ma ya ma Ata dri.’ 18 ‘Ase gaadru’ a ehwi ni ingoni? Ani ta ana ta ’jore driaru ri ku.” 19 Yesu oni kaki ani zi ra ni ote ’dii ri, o’jo ai ni: “A’jo: ‘Ase gaadru anyevu indre ma ku, vulega anyevu anyi ma ndre ra.’ ’Dii ta anyi a uzile anyi i lofo ri ’i ya? 20 Ma’jo anyi ni lokuloku, anyevu anyi owo ra vua anyi owolara ngo ra, ki ’ba vu dri ri le a asi kevu kolu egbwe. Anya asi laza keya ka reco anzo. 21 “Jo ire izi ko’ba ranzujo, asi na kolu laza, a’dusi saa ana ricandijo ri eca ra. Ki jo oti ’bara ni ra, ka icandi ni igwe ra, asi a kolu ana ’bara ni tikara si egbwe. 22 ’Dii ondo anyi sa anyi ni leti alua ri ’i: dria anya asi ni laza. Ki meya ma anyi ndre ra, anya asi kanzo ra. Asi egbwe ani ’dii ma’di zi a ’dule anyi dri kpe ri ’i. 23 Jo o’du ani keca ni, anyevu izi ma alu sa ta zi si ku. Ma’jo anyi ni lokuloku, ma Ata ka ta cidru anyi a a’ile ma ru si ri hwe anyi ni ra. 24 Ndi driadru sa anyi a’i driso ta ma ru si kuru. Anyizi, anyi esua ra, ausi ni anya anzo ni kolu dru retugo dru.” 25 “A’jo anyi ni ta ’dii kpodru le’jo ehwi si. Saa ma ta nzejo le’jo ehwi si ku ri keya keca ra. Ki ma anyi ni ta ’jo ma Ata ni dri pelere. 26 Jo o’du na keca ni ri, anyevu anyi ta a’i driaru ma ru si. A’jo meya ma ta a’i driaru anya kare ga ni kuru, 27 a’du’si ma Ata ni gba rii sa ole anyi ra, anya ma leka ndro si vua anya’i menga Rubanga dri ni ra. 28 Menga ma Ata dri, meya vu dri. Dria manga vu dri ’di ’a si, mangwj ma Ata dri.” 29 ’Disidru ’ba ani a inile ri o’jo ani ni: “Nyi dria ta ’jo pelere le’jo ehwi si ku. 30 Ani driadru ini ta cidru ote, ausi ma’di zi ni nyi zika ni konyi ako. Dria ta ’di o’ba lokuloku ama’i nyenga Rubanga dri ni ra.” 31 Yesu o’jo ai ni: “Dria anya’i ra ya? 32 Anyeri dri, saa ani lokudru eca dria ra, dria ’di ’a anyevu anyi aca ra, ma’di alu alu koya anidri ’baru, anyevu anyi ma e’be a’dite. Ki ma a’dite rere ku, a’dusi ama ma Ata tro. 33 A’jo ta ’dii anyi ni, ausi anyesu dru egbwe anya oluka ma tro alu si. ’Ba vu dri ri ko’ba anyi ricandi ra. Ki anya asi kolu okpo! Ande vu ra!”
1 Le’jo ’di avuga, Yesu ondi nga ’bu ’a, o’jo: “Ma Ata, saa eca dria ra, nyehwe eku nya Ngwapi ni, ausi nya Ngwapi kohwe dru eku nyi ni. 2 Ihwe ani ni okpo ’ba cidru dri, ausi kohwe dru lidri olure tadru rii ’ba cidru nyi a hwele ani ni ri ni. 3 ’Dii lidri olure tadru ri ’i: ’ba vu dri ri koni nyi ote, nyi a’dite Rubanga anda ri ’i, vua koniki dru Yesu Kristo ni nyi a ezele ri ’i. 4 Mete nya eku ni ’ba vu dri ri ni ra; miko dria e’bu nya ma ezejo ri ra. 5 Ma Ata! Dria nyi- hwe ma ni eku nya andraga, eku amadri nye tro vu a i’dojo kuku ri inga ri ’i. 6 A’ba ’ba nyi a hwele vu dri ma ni rii oniki nyi ote. Ai ’ba nyidri ’i, ki nyehwe ai ma ni, a’iki nya le’jo ni ra. 7 Dria oniki ta cidru nyi a hwele ma ni ri enga nyi dri ni ote. 8 ’Disidru ahwe ai ni lini nyi a hwele ma ni ri ’i. Lokuloku a’iki ra. 9 “Milegi ai ni. Milegi ’ba vu dri ri ni ku, ki milegi ’ba nyi a hwele ma ni ri ni, a’dusi ai ’ba nyidri ’i. 10 Ta cidru madri rii nyidri ’i, vua ta cidru nyidri rii madri ’i; ma eku ka rite’de ai si. 11 Ki dria mangwi nyi dri, ma dria vu dri ’di ’a ku, ki ai le kaki ase vu dri. Ma Ata Ole ri! Nyimba ai a ta ni okpo nya ru dri si loso ru nyi a hwele ma ni ri si, ausi kemukiru dru alu kendre ama remuka nye tro alu ri ani. 12 Ama olure ai tro rii, amba ’ba nyi a hwele ma ni rii a ta ni nya ru si. Amba ai a ta ni ra. Alu sa egwe kuru, tete ma’di rule’di kegwe ri ’i, ausi ni le’jo Buku Ole ri dri kolu dru anda. 13 “Ki dria mangwi nyi dri, a’jo ta ’di ’ba vu dri ri ni, ausi ni kesuki dru ma anzo ni aia asi ni ’a retugo dru. 14 Anze nya le’jo ni ai ni, ki ’ba vu dri rii oleki ai ku, a’dusi ai ’dii ’ba vu dri ri ’i ku, kendre ma sa ma oluka ma’di vu dri ri ’i ku ri ani. 15 Azi nyi rii nyiji dru ai vu ’di idri rii pi si ku, rari azi nyi nyimba dru ai a ta ni Ma’di unzi ri idri ’a loso. 16 Ai sa ai ’ba vu dri ’di ’a ri ’i ku. Kendre ma oluka ma’di vu dri ’di ’a rii ku ri ani. 17 "Nyi’ba kecokiru le’jo anda risi ole, nya le’jo ni anda. 18 Aze ai vu dri nya ma sa ma ezeka vu dri ri ani. 19 Ai si ahwe ma lidri ni nyi ni olujo ole, ausi ni le’jo anda risi ai sa koluki dru ’ba nyidri ole ri ’i. 20 “Milegi ai ni a’dite ku, ki milegi ’ba evuka ma a’ika le’jo aia nzele ri si ri ni sa tro. 21 Ma Ata milegi ni, ausi ai sa ai cidru koluki dru alu! Kendre nya remuka me tro alu, ma sa ma remuka nyi tro alu rii ani, nyi’ba ai sa kemukiru ama tro alu. Koluki alu, ausi ni ’ba vu dri ri ka’i dru nyeze ma nyi ’i. 22 Ma ai ni ondo eku nyi a hwele ma ni ri hwe au, ausi ni koluki dru alu kendre ma oluka nyi tro alu rii ani. 23 Maremu ai tro alu, nyi sa nyiremu ma tro alu, ausi ni koluki dru asi alu si ranzuka ako. ’Ba vu dri ri koniki dru nyeze ma nyi ’i vua ile ai kendre nya ma leka ri ani ni ote. 24 “Ma Ata! Ihwe ai ma ni, ale koluki me tro kare ma olure ri iga, ausi ni kondreki dru eku nyi a hwele ma ni rii, a’dusi ile ma driso oca vu bire kuku. 25 Ma Ata anda ri! ’Ba vu dri ri oni nyi ku, ki ma le ani nyi ote vua ai ’di’ba le oniki nyeze ma nyi ’i ni ote. 26 A’ba oniki nyi ote, ma idea komu andraga, ausi ni le nya ma lejo ri kolu dru aia asi ga vua ma sa molu ai asi ga.”
1 Yesu a ilegi ni vu, ’ba ania inile ri tro alikijulu Kedroni dri i ’a si. Esu kare na iga amvu a’a, Yesu ti ’ba ani a inile ri tro otoki ’a aru. 2 Yuda ni ma’di Yesu ni azi’di rii oni kare nai ote, a’dusi Yesu ti aci ’ba ani a inile ri tro laka vu u’bi. 3 ’Disidru Yuda omu amvu na i ’a, oji askaria ekpadru. Askaria ziti Jo Rubanga dri a ta mbaka ri ’i, Amba ’ba ta azika Rubanga ni ri dri ai Farizei’ba tro ozeki asikaria ’di’ba ti ni. Ojiki o’jahwe tro, tara vua ojiki aci galaka si sa tro. 4 Yesu oni ta eya’di ride’di ani ru rii kpodru ote. ’Disidru izeru andraga, ozi ai: “Anyi a’di ni ndru?” 5 A’iki: “Ama Yesu ni Nazaretigo ri ndru.” Yesu o’jo: “Ma ani ’i.” Yuda ni ma’di Yesu ni azi’di rii omba ’ba evuka rii ’a. 6 Yesu a ’jorea ai ni: “Ma ani ’i” ri ’i, mgbesa ’ba ’di ingwiru ogu si, ozoki vuru. 7 Yesu ozi ai ziniga di: “Anyi a ndrule rii a’di ’i?” A’iki: “Yesu ni Nazaretigo ri ’i.” 8 Yesu o’jo ai ni: “A’jo tebe sa anyi ni ma ani ’i. Jo anyi ma ndru au ri, anyi’ba ’ba ziti kovu.” 9 O’jo ta ’dii ausi ni le’jo ana ’jole: “Ma Ata ’ba nya ehwele ma dri ’di a alu sa egwe kuru” ni koludru anda. 10 Esu Simone Petro dri iligo a’a, enze coko’bo ’a si, oga tiluza Amba azi ole ri dri ri dri a bi nyare ga rii tu. Tiluza ’dii a ru ni Maliko ’i. 11 Yesu o’jo Petro ni: “Nyingwi nya iligo ni coko’bo ni ’a! Ira mamvu kopo ma Ata ahwele ma ni ri- candijo rii ku ya?” 12 Askaria amgbu ri’baa amba aidri tro vua askaria Yudei- ’ba dri tro okoki Yesu ni umbeki ci, 13 o’jiki Anasi dri. Esu Anasi ni Amba azi ole ri dri Kaifa ni amba dru kinya na inga ri a andri ’i. 14 Kaifa ni ’di ohwe ra Yudei’ba ni: “Jo ma’di alu kodra ’ba cidru si, cuwi” ni ni. 15 Simone Petro ti ma’di alu Yesu a inile rii tro, okoki Yesu a vu ni tro. Ma’di alu nai, Amba azi ole ri dri oni ani cuwidru, ovuki Yesu ti tro driaru difo dri. 16 Petro omba tumi ga angwe. Ma’di alu ani a inile Amba azi ole ri dri anile cu- widru ri, o’jo ta zaangwa tumi ga na dri vua ungwe Petro ni joa ra. 17 Zaa tumi ga ri o’jo Petro ni: “Nyi ’ba ani a inile ri alu ’i ku ya?” Petro a’i: “Iyo, ma ani ’i ku.” 18 Esu vu egbwe, ’disidru tiluza ai askaria tro ideki aci, umbaki laga a ru gbi, kaki yua, Petro ’i sa oya omba ai ’a, ka aci yu. 19 Amba azi ole ri dri ozi Yesu ni ’ba ani a inile ri si vua lini anidri idri. 20 Yesu a’i: “Ma ta ’jo o’du cidru si ’ba amgbu andra; lini madri ’i sa minia jo lemu dri i ’a vua Jo Rubanga dri i ’a si kare cidru Yudei’ba a rutrare ri iga. Mu’jo alusa ta mugu mugu dru ni kuru. 21 Jo ’dini izi ma a’dusi? Nyizi ’ba ta ma inile ri erika ra ri’ba ’i. Nyizi ai ta ma a inile ri si, oniki ta ma a inile ri ote.” 22 Yesu o jo ta ’dii ’di, askarigo zi alu odi elemvu ’a, o’jo: “Nyi Amba azi ole ri dri a ti a’i unzi ’dini a’dusi?” 23 Yesu a’i: “Jo a’jo ta zi unzi ri, nyite’de unzi a ni. Ki jo ta ma ’jole ri anda ri, idi ma isadru a’dusi?” 24 Anasi a zerea Kaifa ni Amba azi ole ridri rii sa, esu umbe dri a ni ci. 25 Esu Petro omba driso na ’a, ka aci yu. ’Ba ziti o’jo ani ni: “Nyi ma’di ’di a ’ba inile ri a alu ’i ku ya?” Ki Petro uci ci, o’jo: “Ma ani ’i ku.” 26 Ma’di zi alu Amba azi ole ri dri a tiluza ni Petro a bi gale pi rii a kaka, onga oru, o’jo: “Ira si andre tee anyi ane tro amvu na i ’a kuru ya?” 27 Petro o’jo ziniga: “Ani ku,” mgbesa a’ulogo oko cira so. 28 Lovuru ojiki Yesu ni Kaifa dri ’baru si ma’di vu ase’di ri dri celi ’a. Esu lovuru Yudei’ba ole vuka celi ’a ku, amala oleki ai kolu Cara aidri a leka ri ani pelere, ausi ni ai konya dru Alika wa. 29 ’Disidru Pilato efu angwe, ozi ai: “Anyisiki ma’di ’dii a’dusi ya?” 30 A’iki: “Kesu kolu enzi ako ri ameji ani nyi dri ku.” 31 Pilato o’jo ai ni: “Anyiji ani anyangasi, anyide ta ruaru kendre Cara anyidri a leka ri ani.” Yudei’ba ’di a’i: “Cara amadri ole ama ni dra alika ’ba dri ku.” 32 ‘Dii ideru le’jo Yesu a ’jole leti ana eyajo drajo ri idri rii kolu dru anda. 33 Pilato ongwi ani dri celi ’a vule, ungwe Yesu ni. Ozi Yesu ni: “Nyi Opi Yudei’ba dri ’i ya?” 34 Yesu a’i: “Lazi ’di enga nyi dri, jo nosi ’ba ziti ite’de nyi ni le’jo ma dri ni?” 35 Pilato a’i: “Ira ma Yudeigo ya? ’Ba anyidri ai Amba ’ba ta azika Rubanga ni ri dri tro ejiki nyi ma dri ni. Nyide a’du ta?” 36 Yesu a’i: “Ma opi ni vu ’di idri ku. Kesu oli ma opi kolu vu ’di idri ri ’i, askaria madri ka o’ja ’di ma igogajo Yudei’ba dri ’a ra. Ki ma opi ni opi vu ’di idri ri ’i ku!” 37 ’Disidru Pilato ozi Yesu ni: “Jo ’dini ri nyi Opi ya?” Yesu a’i: “I’jo ce, ma Opi. Oti ma meya vu dri ’di ’a le’jo alu ’di si manze dru ta le’jo anda ri idri. Ma’di ewo anda dri iga ri ka ma eri au.” 38 Pilato ozi: “Ta anda rii a’du?” Pilato ongwi Yudei’ba dri angwe, o’jo ai ni: “Mesu alusa ta ma’di ’di idri dra lijo ni kuru. 39 Ki anya lati si ma tesa anyi ni itu ogboro Alika dri si mabusugo e’be alu. Ile me’be anyi ni Opi Yudei’ba dri ’i ya?” 40 A’iki ani olo’bo si ere: “Iyo, ale ani ku! Ale ama drii Baraba ’i.” Baraba ni esu ma’di ’ba u’di’di ri ’i.
1 Pilato oji Yesu ni, o’ba omgba kuruba si. 2 Askaria opa oci ititi dru driaru. Osuki bongu ika rii ruaru, 3 evu o’joki ani ni: “Opi Yudei’ba dri kolu tadru!” Ovuki kaki ani di. 4 Pilato engwi ’ba amgbu rutraka angwe ri dri ’dii, o’jo: “Ma ani eji angwe anya andra ndrele, ki mesu ruaru le’jo ani ni drajo ni kuru.” 5 ‘Disidru Yesu efu angwe, esu ititi oci si rii driaru bongu ika ri tro. Pilato o’jo ai ni: “Anyindre! Dria ani ’di!” 6 Amba ’ba ta azika Rubanga ni ri dri askaria tro oce kondreki ani ’di, ozaki ere: “Epa ani kruce dri! Epa ani kruce dri!” Pilato o’jo ai ni: “Anyiji ani, anyepa kruce dri. Ki ma le mesu le’jo ani ni drajo ni kuru.” 7 Yudei’ba o’jo ani ni: “Cara amadri ’jodia dubasi kodra ni a’a, a’dusiku o’jo ani Rubanga a Ngwapi ’i.” 8 Pilato ni ori oko okpo si ana aia le’jo ’jole ’di erika si. 9 Ongwi driaru celi ’a di, ozi Yesu ni: “Nyenga ingwa?” Ki Yesu a’i ti ani alu sa ku. 10 Pilato o’jo ani ni: “I’jo ta ma ti ku ya? Nyini ote madri okpo nyi e’bejo a’a vua ’bajo nyi epajo kruce dri sa a’a.” 11 Yesu a’i: “Nyidri okpo ma dri iyo, te Rubanga a hwele ri ’i. Ki ma’di ma hwe’di nyi dri ’a ri le enzi driaru amvu pi.” 12 Pilato eri le’jo ’dii ’di, ole ani kondru leti Yesu ni e’bejo ra. ’Di si le Yudei’ba ojiki uza si ere: “Jo nye’be ani ra nyi Cesare a ozi ’i ku. Ma’di ’jo’dia ani opi rii Cesare a o’ja’bazi ’i!” 13 Pilato oce ani keri le’jo ’dii ’di, oji Yesu ni angwe, oya ori komwi le’jo alijo rii dri kare mgbo “Bile oni si” ri iga. Kare ’dii Ebereri ti si ungwea “Gabata.” 14 Esu it; e saa azia o’du ridejo Sabato ni rii andra Alika nga, Pilato o’jo Yudei’ba ni: “Anya Opi ni ’di!” 15 Ozaki: “Nyi’di ani kpo! Nyi’di ani kpo! Nyepa ani kruce dri!”. Pilato ozi ai: “Ile mepa anya Opi ni kruce dri ya?” Amba ’ba ta azika Rubanga ni ri dri a’i: “Opi amadri aludi Cesare ’i.” 16 Pilato oko ohwe Yesu ni ai dri ’a epale kruce dri. Oko oziki Yesu ni. 17 Ana efure angwe rii ga, enzi ana kruce ni tro, oji kare ungwele “Endre’di Drihwa” ani Eberei’ba ti si Gologota ni iga. 18 Laka epaki ani kruce dri, epaki ’ba zi sa eri ani laga, alu rii ana nyare ga, ziri ana leji ga Yesu ni agaga. 19 Pilato osi ta epa Yesu ni drile ’dini: “Yesu ni Nazaretigo rii, Opi Yudei’ba dri ’i.” 20 Yudei’ba amgbu ola ta ’dii ra, amala kare Yesu ni epare ga rii tauni tro lolu ku. Ta sile ’dii osiru Eberei’ba ti si, Latini ti si vua Giriki ti si. 21 Amba ’ba ta azika Rubanga ni ri dri Yudei dri rii o’jo Pilato ni: “Osi: ‘Opi Yudei’ba dri ’i ku’, nyisi: ‘Ma’di ’dii o’jo ani Opi Yudei’ba dri ’i.’” 22 Pilato a’i: “Ta ma silera ri asi ra.” 23 Askaria Yesu ni epaka kruce dri ra ni vu, anzuki bongu driaru ai lofo ewo isu si, ewo alu askarigo alu ni. Ki o’duki ana bongu sole suelele dru idele bilo ’bi si rii sa pi. 24 Askaria o’joki ai lofo: “Usi bongu ’dii ku, anyi’ba o’be agi si, ondredru ’di a’di kesua ni ya ’i.” Ta ’dii ideru ta sile Buku Ole ri ’a: “Anzuki ma bongu ni ai lofo, o’beki agi si” ri kolu dru anda. Askaria ide ondo ’di ani. 25 ’Ba umbaka Yesu a kruce ni laga ire rii ana endre ti endre a amvoti tro, Maria Kleofa a izi ti Maria Magadalazi ri tro. 26 Yesu ondre an’endre ni ’di vua ma’di ana lele ndro ani a inile mba’di na ’a rii ’di, o’jo an’endre ni: “Ma endre, nya ’bara ni ’di.” 27 Ongo o’jo ma’di ani a inile ri ni: “Nya endre ni ’di.” Saa na si ma’di ani a inile na oji endre ni olure ani dri ’baru ta mbale. 28 Yesu a nika ta cidru ideru oko ra si, ta sile Buku Ole ri i’a ri ni engwijo anda, o’jo: “Eyivi oza ma kpo.” 29 Esu na ’a vino asa rii mu’da ’a a’a, osuki amori ni vino asa ri i ’a, osu sosu si ijuki Yesu dri. 30 Yesu omvu vino asa rii ’dii ’di, o’jo: “Dria le’jo oko ra!” Mgbesa ilu dri vuru, odra ra. 31 Yudei’ba ovu Pilato dri kehwe dru ai ni rukusa ’ba epale kruce dri ri a alahwa ni unyojo, ausi ai kenzi dru vuru. Aia ta ’dii idejo ri esu epa ’ba ’di’ba a o’du ridejo ri si, oleki ’ba ’di a ru ni kolu kruce dri ndi Sabato nga ni ku, a’dusi Sabato emu’di ri ani Sabato tema ole ri ’i. 32 ’Disidru askaria ovu unyo alahwa ma’di epale Yesu ti tro ati ri dri, vuaru ovuki zijo ri dri iga. 33 Ki ocaki Yesu dri ’di, esuki odra ra; ’disidru ofuki alahwa ani unyo si kuru. 34 Askaria ’di’ba alu ni o’du aju, oso Yesu a mara ni lu. Mgbesa ari i’do rale eyi tro. 35 Ma’di ta ’di ndre’di ’di o’jo ta driaru ra. Oni ote ta ani a ’jole rii anda, ani sa oni ta ani a ’jole rii ote, ausi ni anyi sa anya’i dru. 36 Ta ’dii ideru ta sile Buku Ole rii ’a: “Ana hwa ni alu sa onyoru kuru” ri kolu dru anda. 37 Vua zii sa Buku Ole ri o’jo: “Ba kevu ka mi ’ba ma’di aia sole ri iru.” 38 Le’jo ’diivu Yosefu ni enga’di ganyi Arimatea dri iga ri, oya Pilato dri Yesu a ru imwa ni a’ire. Yosefu i sa ani ma’di Yesu a vu ni oko’di ri ’i, ki kidea ori Yudei’ba dri si mugu mugu dru. Pilato a’i ra, ’disidru Yosefu oya o’du Yesu a ru imwa ni ra. 39 Nikodemu ni andrani ma’di ya’di Yesu dri iniaga rii, ovuki Yosefu tro, eji erwa adu si ngu’di drwi rii kate ratili mia alu. 40 ’Ba ’di eritrwa o’duki Yesu a ru imwa ni umbeki bongu si adu ngu’di drwi rii tro, a’dusi ’dii lati Yudei’ba dri ’ba sejo ri ’i. 41 Kare Yesu ni epare na i laga esu amvu a’a ’bu zi laka na ’a u’di ose dri driso ma’di ’a aru kuru. 42 Ta ’di a rideka o’du ridejo Sabato Yudei’ba dri andra ri inga vua ’bu na a oluka ire si, oseki Yesu a ru imwa ni ’a aru.
1 Lovuru itu Rubanga dri si, esu driso vu olu ini, Maria ni Magadalazi rii oya ’budri Yesu ni sere ri iga. Ondre oni ’bu ni ti rii oli pi. 2 Olu Simone Petro ti dri ’ba ani a inile ana lele ndro ri’bati tro, o’jo ai ni: “O’duki Opi ni pi, o’ba ’di ’ani ani ku!” 3 ’Disidru Petro ti ma’di zi alu Yesu a inile ri tro, ofeki Yesu a ’budri ni ga. 4 Ai eritrwa fere ga, ki ma’di Yesu a inile zijo rii olu okpo si, e’be Petro ni ra, oca ’budri ni ga ati. 5 Owo, ondre bongu umbejoa dru rii, ki ofu hwisi ’bu ni ’a kuru. 6 Petro eca vu aru ’dii ri, mgbe ani le ohwi ’budri ni ’a. Ondre bongu ni ’bu ni ’a ilili, 7 bongu zi umbele Yesu ni dri ri tro, ki esu bongu na a o’de sejoa dru ri tro ku, oliru a’dite. 8 ’Diivu ma’di zi alu Yesu a inile ca’di ’budri ni ga ati rii sa, oko ohwi ’bu ni ’a, ondre bongu ni ’di, ani sa a’i ra. 9 Rusa ofuki ta Buku Ole ri a ’jole: “Keya konzi ’ba drakara rii lofo ra” ni ni si kuru. 10 ’Diivu ’ba Yesu a inile rii ongwiki ’baru. 11 Maria omba angwe ’budri ni laga, kowo. Ana owore rii owo ondre ta ’budri ni ’a. 12 Ondre malaika eri, usuki bongu ingwe ri i uriki kare Yesu a avu ni lare ri iga, alu rii dri ga, ziri pa ga esi. 13 Oziki: “Izi ’di, nyi owo a’dusi?” Izi ’dii a’i: “Ojiki opi madrii ’di ’a pi, jo o’baki ingwa ani, ani ku!” 14 O’jo ta ’dii ’di, ecoru gbi, ondre Yesu omba na ’a, ki oni na a Yesu ’i ni ku. 15 Yesu ozi: “Izi ’di, nyi owo a’dusi? Nya ndrule rii a’di ’i?” Ora si na a ma’di amvu so’di ri ’i, ’disidru ozi: “Amba, jo i’du ru a ni pi ri, nyite’de ma ni kare nya ’barea ga ri ni, maya dru ejia.” 16 Yesu ungwe: “Maria!” Mgbesa ecoru driaru, o’jo Eberei’ba ti si: “Rabini”, ehwi a ni “Lapwonyi.” 17 Yesu o’jo ani ni: “Enzu ma ru ’bo ku, a’dusi driso angwi ma Ata dri kuru. Ki nyimu ma adrunzi dri, nyimu nyi’jo ai ni: ‘Angwi ma Ata ni anya Ata ’i, ma Rubanga ni anya Rubanga ’i dri pi.’” 18 ’Disidru Maria ni Magadalazi rii oya o’jo ta ’dii ’ba Yesu a inile ri’ba ni, o’jo: “Andre Opi ni ra vua o’jo ta ’di ma ni ni.” 19 Esu itu Rubanga si vule vule ni undrwelaga ’ba ani a inile ri otraru kare alu ga ori Yudei’ba dri si, a’buki aia ti ni ci. Mgbe Yesu emu, omba ai lofo, o’jo: “Egbwe kolu anyi ni.” 20 Ana le’jo ’di ’jore rii vu, ite’de ana dri ni ana mara tro ai ni. Anzo oko ’ba ani a inile ri aia Opi ni ndreka si ci. 21 Ziniga Yesu o’jo ai ni: “Egbwe kolu anyi ni. Ma Ata a ma ezeka ri ani ma sa ma anyi ze.” 22 Le’jo ’diivu ovu uluvi ai ru, o’jo: “Anya’i Endri Ole ri ni. 23 Jo anye’be enzi ’ba dri ra, enzi aidri ka re’be ra; jo anye’be enzi aidrii ku, enzi aidri e’beru ku.” 24 Yesu a emure ri ’i, esu Tomaso ni ungwele leju ri ’ba ani a inile rii lofo iyo. 25 ’Disidru ’ba Yesu a inile rii o’jo ani ni: “Andre Opi ni ra!” Tomaso o’jo ai ni: “Jo andre elwe lusumari dri ana dri ni ’a rii ku, vua asu ma dri ni elwe ani mara ri i’a ku, ma’i ku.” 26 Sabiti alu avuga ’ba Yesu a inile rii a’bu aia ti ni joga ci, esu Tomaso isa ai lofo a’a. Koti a’bure ci rii sa, Yesu emu ohwi ai lofo, o’jo: “Egbwe kolu anyi ni.” 27 Oko o’jo Tomaso ni: “Nyisu nya dripi’di ni ’di ’a, nyindre ma dri ni vua nyiju nya dri ni nyisu ma mara ni ’a. Olu a’i ako ku, nya’i.” 28 Tomaso o’jo: “Opi madri, Rubanga madri tro!” 29 Ki Yesu o’jo ani ni: “Nya’i nya ma ndreka ra si. ’Ba ma ndreka ku sa a’ikara ri a andra ni adu!” 30 Yesu ide nyuma okpo ri ’ba ani a inile ri andra amgbu, ki ziti osiru buku ’di i’a kuru. 31 Ta ’di’bati osiru ni anya’i dru Yesu ni Kristo ’i, ani Rubanga a Ngwapi ’i, ausi anyesu dru lidri ana ru si.
1 ’Diivu Yesu ite’de ani vu alu ’ba ani a inile ri ni Meri Tiberia ni ti. Ideru ’dini: 2 Simone Petro, Tomaso ni ungwele leju ri, Natanaele ni enga’di Kana ga Galilea ’a rii, ’boronzi eri Zebedeo dri ’i, vua ’ba zi eri Yesu a inile rii ai cidru kare alu ga. 3 Simone Petro o’jo ana wa’dezi ti ni: “Maya e’bi e’bere.” O’joki ani ni: “Ovuki anye tro.” Ovu, otoki ai tro i’bo ’a. Ki inia si ra sa, okoki e’bi alu sa kuru. 4 Itu a efure ri’i Yesu omba kofoti ga, ki ’ba ani a inile ri oni na Yesu ’i ni ku. 5 O’jo ai ni: “Yai ’di, iko e’bi alu sa kuru ya?” A’iki: “Aludi giri sa iyo.” 6 O’jo ai ni: “Anyi’be anya voi ni i’bo a mara nyare dri esi ri iga, anyi e’bi esu ra.” O’beki voi ni ’di, omaki ekulea kpe, a’dusi e’bi o’de ’a aru amgbu. 7 ’Ba ani a inile rii a’i ma’di ana lele ndro ri o’jo Petro ni: “Na i Opi ’i!” Petro oce ani keri nai Opi ’i ni ’di, oli ana bongu edri ri ani ru, a’dusi esu onzi tebe ana bongu ni pi, oko omvu eyi ’a. 8 ’Ba ani a inile ziti evu i’bo si oti a, ekuki voi ni e’bi tro ndru. Esu lofo aidri logo tro rii lolu ku, kate ahwa pa lofo mia alu. 9 Aia uture logo dri ri ’i, ondreki acikolo e’bi driaru mugati tro. 10 Mgbe Yesu o’jo ai ni: “Anyeji e’bi ziti anya ekole driadru ri ni.” 11 Simone Petro otu i’bo ’a, eku voi ni oti a, voi ni ’a e’bi gboro ri ekpadru, kate kpodru mia alu muditou alimbi ina; ai ekpadru sa, voi ofu sisi kuru. 12 Yesu o’jo ai ni: “Dria anyevu ta nyare.” ’Ba ani a inile ri a ma’di alusa asi imba’di ani zirea ga di,”Nyi a’di ’i ya?” ni iyo, a’dusi oniki na i Opi ’i ni ote. 13 Mgbesa Yesu o’du mugati, ohwe ai ni, e’bi i sa anzu alua ri ani. 14 ’Dii dria vu inajoa Yesu a ani ite’dejo ’ba ani a inile ri ni ana onzika ni vu ri ’i. 15 Lonya avuga, Yesu o’jo Simone Petro ni: “Simone ori Yoana, ile ma gba ndro onde ’ba zi ti ra ya?” Petro a’i: “Oo, Opi, ini ote ale nyi ra.” Yesu o’jo ani ni: “Nyimba ma bilo- ngwanzi a ta ni.” 16 Vu erijoa ri si sa Yesu o’jo: “Simone ori Yoana, ile ma ra ya?” Petro a’i: “Oo, Opi, ini ote ale nyi ra.” Yesu o’jo ani ni: “Nyimba ma bilo a ta ni.” 17 Yesu o’jo vu inajoa ri si sa: “Petro ori Yoana, ile ma ra ya?” Yesu a Petro ni zika, “Ile ma ra ya” ni vu ina si, Petro ni asi laza oko ci. O’jo Yesu ni: “Opi, ini ta cidru ote, ini ote ale nyi ra!” Yesu o’jo ani ni: “Nyimba ma bilo a ta ni. 18 Ma- ’jo nyini lokuloku, nya olure yaigo ri ’i, nyi nya gobi ni ’i okpo, nyiko nyiya kare cidru nya lele rii ga. Ki jo nyeya i’de jaligo, nyi nya dri ni iju ma’di zi ka ai umbe ci, koko ka nyiji kare nya lele ku ri iga.” 19 Yesu a ta ’dii ’jojo ri ani leti Petro a eyajo drare eku hwejo Rubanga ni ri a driba ni enzere. ’Diivu Yesu o’jo Petro ni: “Nyeko ma vu ni!” 20 Petro eco ru, ondre ani ogu ma’di Yesu a inile ana lele ndro ri ’i. Ani ma’di andrani ri’di Yesu ni laga lonya ga ire zi’dia: “Opi, a’di keya ka nyazi ni ya?” ri ’i. 21 Petro ondre ’dii, o’jo Yesu ni: “Opi, ma’di ’di le ya?” 22 Yesu o’jo ani ni: “Ki jo ma ’ba kolu bi koca ma engwijo ri inga ri, ehwi a ni nyi ni a’du? Nyeko ma vu ni!” 23 ’Disidru mgbe ofu aca adrunziti i lofo ma’di ani a inile na eya odra ku. Ki Yesu o’jo: “Eya odra ku” ni kuru, ki ’ojo: “Jo ale kolu ndi ma engwijo ri inga, ri, ehwi a ni nyi ni a’du?” 24 Ani ondo ma’di Yesu a inile ta ite’de’di le’jo ’di idri vua si’dia ri ’i; ani ote ta ani a sile ri anda. 25 Ta ziti Yesu a idele rii amgbu. Ki jo usi ai alu alu cici ri, ara kare kolu vu dri ndutu buku sile mgbimbgi ’di ’bajo iyo.