1

1 Fafafa, sanga ŋa ni dunruya wi fa da, Sɛnrɛ tìla pye wa. Tìla pye wa Yɛnŋɛlɛ li ni ma pye Yɛnŋɛlɛ. 2 Ŋa pe yinri Sɛnrɛ wìla pye wa Yɛnŋɛlɛ li ni maga lɛ wa fafafa na dunruya wi fa da. 3 Yɛnŋɛlɛ lì yaara ti ni fuun ti gbegele wo fanŋga na. Yaara nda fuun tì gbegele, ko ka si gbegele na wo ma. 4 Yinwege kìla pye wo ni. Ki yinwege kìla pye na yanwa kaan leele pe yeri. 5 Ki yanwa pi yɛn na yiin mbele pe wa wɔwɔ pi ni pe kan. Ɛɛn fɔ, pee yɛnlɛ pi na. 6 A Yɛnŋɛlɛ lì si naŋa wa tun, pàa pye naa yinri Zhan. 7 Wo wìla pan paa sɛrɛfɔ yɛn na yanwa pi sɛnrɛ yuun, leele pe ni fuun pe ta pe taga pi na wi sɛnrɛ ti fanŋga na. 8 Zhan jate wo ma wìla pye ki yanwa we. Ɛɛn fɔ, wo la pan mbaa pi sɛrɛya wi yuun. 9 Ki yanwa po pìla pye yanwa jɛmbɛ we, mba pì pan laga dunruya wi ni, na yiin leele pe ni fuun pe kan. 10 Ŋa pe yinri Sɛnrɛ wìla pye laga dunruya wi ni. Wo fanŋga na Yɛnŋɛlɛ làa dunruya wi gbegele. Konaa ki ni fuun, dunruya woolo pe suu jɛn. 11 Wìla pan wi woolo pe kɔrɔgɔ, ɛɛn fɔ, wi woolo pe sila yɛnlɛ wi na. 12 Konaa ki ni fuun, jɛnri mbele pàa yɛnlɛ ma taga wi na, wì fanŋga kan poro yeri pe pye Yɛnŋɛlɛ li piile. 13 Pee pye Yɛnŋɛlɛ piile lere selɔmɔ na, kii pye sɛnwee pyɔ nandanwa kala, nakoma naŋa fanŋga na. Ɛɛn fɔ, Yɛnŋɛlɛ lo lì pe pye li piile. 14 Sɛnrɛ tìla pan ma pye sɛnwee pyɔ, ma cɛn laga we sɔgɔwɔ. Wi yɛn ma yin yinmɛ naa kaselege ki ni. A wòo gbɔgɔwɔ pi yan, mba Pinambyɔ nuŋgba pe wì ta wi To Yɛnŋɛlɛ li yeri we. 15 Zhan wìla para wi sɛnrɛ na, ma gbele ŋgbanga ma yo fɔ: «Ŋa mìla wi sɛnrɛ yo ma yo wi yaa pan na puŋgo na, wowi ŋa we. Wi mɛgɛ kì gbɔgɔ ma wɛ na wogo ki na. Katugu wìla pye wa, na pe fanla se.» 16 We ni fuun wè we tasaga ta wa wi yarijɛndɛ lɛgɛrɛ ti ni, ma yinmɛ ta ma tagala pi yɛɛ na. 17 Yɛnŋɛlɛ làa li lasiri wi kan we yeri Moyisi wo fanŋga na. Ɛɛn fɔ, Yɛnŋɛlɛ li yinmɛ naa li kaselege tì pan Zhezu Kirisi wo fanŋga na. 18 Lere fa Yɛnŋɛlɛ li yan yɛnlɛ ni fyew. Ɛɛn fɔ, Pinambyɔ nuŋgba ŋa wi yɛn Yɛnŋɛlɛ, ma pye wa Tofɔ wi ni, wo wì Yɛnŋɛlɛ li cɛnlɔmɔ pi naga we na. 19 Sɛrɛya ŋa Zhan wìla yo wowi ŋa we, naa Zheruzalɛmu ca Zhufuye pàa saraga wɔfɛnnɛ poro naa Levi setirige piile pele tun wa wi yeri ma yo pe saa yewe pe yo fɔ: «Ambɔ wi mboro?» 20 Zhan wì sila je mbe pe yɔn sogo. Ɛɛn fɔ, wìla ki yo maga filige pe kan jɛŋgɛ ma yo fɔ: «Mi ma mi yɛn Kirisi we.» 21 A pè suu yewe ma yo fɔ: «Kì pye ma, ambɔ wi mboro? Mboro ma yɛn Eli we le?» A Zhan wì si pe pye fɔ: «Ayoo, wo ma mi.» A pè suu pye fɔ: «Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ wowi mboro le?» A Zhan wì sho naa fɔ: «Ayoo, wo ma mi.» 22 Kona, a pè suu pye fɔ: «Ambɔ wi mboro? Ki yo we kan we ta we saga yo mbele pè we tun pe kan. Yiŋgi maa yuun maa yɛɛ wogo ki na?» 23 A Zhan wì si Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ Ezayi wi sɛnrɛ ti yo pe kan ma yo fɔ: «Muwi mi yɛn naŋa ŋa wi magala laa yinrigi wa gbinri wi ni na yuun fɔ: 'Ye we Fɔ wi konɔ li gbegele li sin jɛŋgɛ!' 24 Pitunmbolo mbele pàa tun wa Zhan wi yeri, Fariziye poro pele la wɛlɛ. 25 A poro suu yewe ma yo fɔ: «Na kaa pye mboro ma ma yɛn Kirisi we, nakoma Eli, nakoma Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ we, yiŋgi na, a mɛ nɛɛ leele pe batize?» A Zhan wì si pe yɔn sogo ma yo fɔ: 26 «Mi wo na, mì ye batize tɔnmɔ ni, ɛɛn fɔ, lere wa yɛn laga ye sɔgɔwɔ, ye si wo jɛn. 27 Wila paan wa na puŋgo na. Mi yɛrɛ woro ma yala jɛŋgɛ mboo sawira manda ti sangala.» 28 Ko kagala ŋgele koro la pye na piin wa Betani ca, wa Zhuridɛn gbaan wi kɛɛ sanŋa ki na, wa laga ŋga Zhan wìla pye na leele pe batize we. 29 Ki goto pinliwɛ pi ni, a Zhan wì si Zhezu wi yan wila paan wi kɔrɔgɔ, mɛɛ yo fɔ: «Ye wele, Yɛnŋɛlɛ li Simbapyɔ wowi ŋa we, wo wi yɛn dunruya woolo pe kapere ti laga fɔ pe na. 30 Wo mìla para wi sɛnrɛ na ma yo fɔ: Naŋa wa yɛn na paan wa na puŋgo na. Wi mɛgɛ kì gbɔgɔ ma wɛ na wogo ki na. Katugu wìla pye wa, na pe fanla se. 31 Mi jate mi sila ki lerefɔ wi jɛn. Ɛɛn fɔ, mì pan na leele pe batize tɔnmɔ ni, jaŋgo mboo naga Izirayɛli woolo pe na poo jɛn.» 32 A Zhan wì sho naa fɔ: «Mì Yinnɛkpoyi li yan lì yiri wa Yɛnŋɛlɛ na na tinri paa ketenɛ yɛn, ma pan ma cɛn wi na. 33 Mi sila wi jɛn. Ɛɛn fɔ, Yɛnŋɛlɛ na lìlan tun mbe pan mbaa leele pe batize tɔnmɔ pi ni, lìgi yo na kan ma yo fɔ: 'Ma yaa ka Yinnɛkpoyi li yan lì tigi ma koro lere wa na, ko fɔ wo wi yaa leele pe batize Yinnɛkpoyi li ni.' 34 Ki wogo mìgi yan, mi nɛɛ ki sɛrɛya wi yuun fɔ wo wi yɛn Yɛnŋɛlɛ li Pinambyɔ we.» 35 Ki goto pinliwɛ pi ni, Zhan wìla pye wa ki laga ki na naa, wo naa wi fɔrɔgɔfɛnnɛ shyɛn ni. 36 Naa wìla kaa Zhezu wi yan wila toro, a wì sho fɔ: «Yɛnŋɛlɛ li Simbapyɔ wi ŋa!» 37 A Zhan wi fɔrɔgɔfɛnnɛ shyɛn pè si nda wìla yo ti logo mɛɛ taga Zhezu wi na. 38 A Zhezu wì si kanŋga ma wele, mɛɛ pe yan pè taga wi na. A wì si pe yewe ma yo fɔ: «Yiŋgi yaa jaa?» A pè suu pye fɔ: «Arabi!» Ko kɔrɔ wo yɛn fɔ: «We Nagafɔ!» «Ma tugu se yeri?» 39 A Zhezu wì si pe yɔn sogo ma yo fɔ: «Ye pan we kari, ye yaa saga yan!» A pè si pinlɛ wi ni ma kari, mɛɛ saa wi tugusaga ki yan. Yɔnlɔ kìla koro jɛnri si kɔ. A pè si koro wa, ma yɔnlɔ sanŋga ki pye wa wi ni. 40 Ki leele shyɛn mbele pàa Zhan wi sɛnrɛ ti logo ma taga Zhezu wi na, pàa pye na wa yinri Andire. Wìla pye Simɔ Pyɛri wi nɔ sepyɔ naŋa. 41 A Andire wì si kari gbɛn ma saa wi nɔ sepyɔ Simɔ wi yan, ma suu pye fɔ: «Wè Mɛsi wi yan.» Ki mɛgɛ ki kɔrɔ wowi ŋa fɔ: «Shɔfɔ». 42 A wì si kari Simɔ wi ni wa Zhezu wi yeri. Naa pàa ka saa gbɔn, a Zhezu wì suu wele ma suu pye fɔ: «Mboro pe yinri Simɔ, Zhan pinambyɔ we. Ɛɛn fɔ, yiŋgɔ pe yaa lɔɔn yinri Sefasi, ko kɔrɔ wo ŋa sinndɛlɛgɛ.» 43 Ki goto pinliwɛ pi ni, a Zhezu wì si yere ki yerewe mbe kari wa Galile tara. A wì si saa fili Filipu wi ni, ma suu pye fɔ: «Pan ma taga na na ma pye na fɔrɔgɔfɔ.» 44 Pa Filipu wìla yiri wa Betisayida ca. Ko ca nuŋgba ko kìla pye Andire naa Pyɛri pe ca ye fun. 45 Ko puŋgo na, a Filipu wì si saa Natanayɛli wi yan, ma suu pye fɔ: «Naŋa ŋa Moyisi wìla para wi sɛnrɛ na wa lasiri sɛwɛ wi ni, a Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɛnnɛ fun pè para wi sɛnrɛ na wa pe woolo pe ni, wòo yan. Zhozɛfu pinambyɔ Zhezu wowi, ŋa wì yiri wa Nazarɛti ca we.» 46 A Natanayɛli wì suu pye fɔ: «Yarijɛŋgɛ mbe ya yiri wa Nazarɛti?» A Filipu wì suu pye fɔ: «Ta paan we kari, ma saa yan ma yɛ.» 47 Naa Zhezu wìla kaa Natanayɛli wi yan wila paan wi kɔrɔgɔ, a wì sho fɔ: «Ŋa yɛɛn, wi yɛn Izirayɛli woo kaselege na, nambara suu ndanla.» 48 A Natanayɛli wì suu yewe ma yo fɔ: «Màla jɛn mɛlɛ?» A Zhezu wì suu pye fɔ: «Mɔ̀ɔ yan na wa figiye tige ki nɔgɔ, na Filipu wi fɔɔn yeri.» 49 Kona, a Natanayɛli wì suu pye fɔ: «Nagafɔ! Mboro ma yɛn Yɛnŋɛlɛ li Pinambyɔ we. Mboro ma si yɛn Izirayɛli woolo pe wunluwɔ we.» 50 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Naa mɔ̀ɔ pye ma yo mɔ̀ɔ yan na wa figiye tige ki nɔgɔ, ko ma kì ti mà taga na na le? Ma yaa ka kagbɔgɔlɔ kele yan naa mbe wɛ na lo na.» 51 A Zhezu wì sho naa fɔ: «Kaselege ko na, mìla ki yuun ye kan, ye yaa ka yɛnŋɛlɛ li yan lì yɛngɛ, mbe mɛrɛgɛye pe yan pe yɛn na nuru na tinri Lere wi Pinambyɔ wi na.»

2

1 Naa ko kagala koro la kaa toro, ki pilige taanri wogo ki na, pàa pye na jayire piin wa Kana ca, wa Galile tara. Zhezu wi nɔ wìla pye wa ki jayire ti na. 2 Pàa Zhezu wo naa wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe yeri ki jayire ti na fun. 3 Ma pe ta wa, naa duvɛn wìla kaa kɔ, a Zhezu wi nɔ wì si saa wi pye fɔ: «Leele pe duvɛn wì kɔ.» 4 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Jɛlɛ, ŋga mi yaa pye, mboro ma ma yaa ki yo na kan. Na wagati wi fa gbɔn gbɛn.» 5 Kona, a Zhezu wi nɔ wì si saa tunmbyeele pe pye fɔ: «Wiga ka yo ye kala na fuun pye, ye li pye!» 6 Sinndɛɛrɛ cɔgbɔrɔ kɔgɔlɔni la pye wa, nda Zhufuye pàa tɛgɛ na kori wa ti ni na wunru ma yala pe shɛrɛgɛ koŋgolo ke ni. Litiri nafa tijɛrɛ, nakoma cɛnmɛ naa nafa (120 ) wi mbaa ya mbe ti nuŋgba nuŋgba pyew ti yin yin tɔnmɔ ni. 7 A Zhezu wì si tunmbyeele pe pye fɔ: «Yege cɔgbɔrɔ nda ti yin na kan tɔnmɔ ni!» A pè siri yin tɔnmɔ pi ni fɔ wa ti nuŋgbogolo ke na. 8 Kona, a Zhezu wì si pe pye fɔ: «Yiŋgɔ, yege tɔnmɔ mba pa ko jɛnri, ye saa kan jayire to wi yeri.» A pè si pa ko ma saa pi kan wi yeri. 9 A jayire to wì si tɔnmɔ mba pìla kanŋga duvɛn pi shɔ maa nɛnɛ. Wi sila ki duvɛn wi yirisaga jɛn. Ɛɛn fɔ, tunmbyeele mbele pàa ki tɔnmɔ pi ko poro laga jɛn. Kì kaa pye ma, a jayire to wì si japɔlɔ wi yeri, 10 ma suu pye fɔ: «Lere pyew, duvɛn taan wo wi ma keli ma yɛɛlɛ leele pe na gbɛn. Na paga ka wɔ lɛgɛrɛ, pe ma sila tipɛɛn wi yɛɛlɛ pe na. Ɛɛn fɔ, mboro ma duvɛn taan wi tɛgɛ fɔ yiŋgɔ.» 11 Ko kìla pye Zhezu wi kafɔnnɔ koŋgbanna na wìla pye we. Pa wìla li pye wa Kana, wa Galile tara, ma ta maa gbɔgɔwɔ pi naga wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe na. A pè si taga wi na. 12 Ko jayire to puŋgo na, a Zhezu wì si kari wa Kapɛrinawu ca, wo naa wi nɔ, naa wi nɔ sepiile konaa wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe ni, ma saa piliye jɛnri pye wa. 13 Naa Zhufuye pe Paki fɛti wila kaa na yɔngɔ, a Zhezu wì si kari wa Zheruzalɛmu. 14 A wì si saa leele pele yan wa shɛrigo gbɔgɔ ki ni, paa pe nɛrɛ, naa simbaala, naa ca keteere pɛrɛ, naa penjara surufɛnnɛ pele ni fun pè cɛn pe tabaliye tanla. 15 Kona, a wì si manda lɛ mari pye sapige, mɛɛ pe ni fuun pe purɔ ma pe yirige, ma pinlɛ pe simbaala naa pe nɛrɛ ti ni, ma penjara surufɛnnɛ pe penjara ti gbɔn mari jaraga, mɛɛ pe tabaliye pe jaanri. 16 A wì si ca keteere pɛrɛfɛnnɛ poro pye fɔ: «Ye ye yaara ti lɛ ye yiri ti ni! Yaga kanla To wi go ki pye janla go!» 17 A wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pè si nawa to sɛnrɛ nda ti yɛn ma yɔnlɔgɔ wa Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi ni ti na fɔ: «O, Yɛnŋɛlɛ, ma go ki yɛn mala ndanla ndanlawa mba ni, pi yɛn paa kasɔn yɛn nala sori wa na kotogo na .» 18 Kona, a Zhufuye pè suu yewe ma yo fɔ: «Yiŋgi kafɔnnɔ ma mbe ya pye mbege naga we na fɔ ki kologo yɛn ma yeri maga pye ma.» 19 A Zhezu wì si pe yɔn sogo ma yo fɔ: «Ki shɛrigo gbɔgɔ ŋga yege jan, mi yaa ki kan fɔnŋgɔ na piliye taanri!» 20 A Zhufuye pè suu pye fɔ: «Yɛlɛ nafa shyɛn ma yiri kɔgɔlɔni pè pye ki shɛrigo gbɔgɔ ŋga ki kanga ki na. A mboro sho ma yaa ki kan ma piliye taanri!» 21 Ɛɛn fɔ, shɛrigo gbɔgɔ ŋga sɛnrɛ Zhezu wìla pye na yuun, ko kìla pye wi wire re. 22 Naa Zhezu wìla kaa ku ma yɛn ma yiri wa kunwɔ pi ni, a wì fɔrɔgɔfɛnnɛ pè si nawa to sɛnrɛ nda wìla yo ti na. A pè si taga Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wo naa Zhezu wì sɛnyoro ti na. 23 Sanga ŋa ni Zhezu wìla pye wa Zheruzalɛmu Paki fɛti wi na, a lelɛgɛrɛ si taga wi na, kafɔnŋgɔlɔ ŋgele wìla pye na piin paa yaan ke kala na. 24 Ɛɛn fɔ, Zhezu wi sila taga pe na, katugu wìla leele pe ni fuun pe nawa kagala ke jɛn. 25 Wi sila jori pe lere sɛnrɛ yo wi kan. Katugu wì lere wi nawa kagala ke jɛn.

3

1 Fariziye naŋa wà la pye wa, pàa pye naa yinri Nikodɛmu. Zhufuye pe fanŋga fɔ wo wa lawi. 2 Yembinɛ la ni, a wì si kari Zhezu wi kɔrɔgɔ ma saa wi pye fɔ: «Nagafɔ! Wège jɛn ma yo Yɛnŋɛlɛ lo lɔ̀ɔn tun ma pan maa we nari. Katugu kafɔnŋgɔlɔ ŋgele maa piin lere se ya mbaa ke piin, na Yɛnŋɛlɛ li woro wi ni.» 3 A Zhezu wì suu yɔn sogo ma yo fɔ: «Kaselege ko na, mila ki yuun ma kan, na pee lere ŋa se naa fɔnŋgɔ, wi se ya Yɛnŋɛlɛ li wunluwɔ pi yan.» 4 A Nikodɛmu wì suu pye fɔ: «Lere ŋa wì lɛ makɔ, pe yaa wi se naa fɔnŋgɔ mɛlɛ? Wi se si ya ye wa wi nɔ wi lara wuu se naa fɔnŋɔ!» 5 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Kaselege ko na, mila ki yuun ma kan, na pee lere ŋa se tɔnmɔ po naa Yinnɛkpoyi lo ni, wi se ya ye wa Yɛnŋɛlɛ li wunluwɔ pi ni. 6 Leele paga ŋa se, wi ma pye sɛnwee, ɛɛn fɔ, ŋa ka se Yinnɛkpoyi lo ni, wo ma pye yinnɛ. 7 Ko ka kɔɔn pari, naa mì yo ki daga pe ye ni fuun ye se naa fɔnŋgɔ we. 8 Laga ŋga ka tifɛlɛgɛ ki ndanla, pa ki maa gbɔɔn na kee. Ma maa ki tinmɛ po taa, ɛɛn fɔ, kì yiri laga ŋga na na kee laga ŋga na, maa ko jɛn. Lere ŋa fuun ka se Yinnɛkpoyi li ni, pa wi wogo ki ma pye ma fun.» 9 Kona, a Nikodɛmu wì si Zhezu wi pye fɔ: «Ko wogo ŋga ko mbe ya pye mɛlɛ?» 10 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Mboro yɛn Izirayɛli tara woolo pe nagafɔ, mɛɛ sigi kagala ke jɛn! 11 Kaselege ko na, mila ki yuun ma kan: Ŋga wè jɛn, ko waa yuun na ye kaan. Ŋga wè yan, ko sɛnrɛ waa yuun na ye kaan. Ɛɛn fɔ, konaa ki ni fuun, ye woro na jaa mbe yɛnlɛ we sɛrɛya wi na. 12 Mila yuun ye ni kagala ŋgele kaa piin laga tara na koro sɛnrɛ na, yee taga na na, na mi ka kaa yuun ye ni kagala ŋgele kaa piin wa yɛnŋɛlɛ na koro sɛnrɛ na, ye yaa taga na na mɛlɛ? 13 Lere fa lugu mbe kari wa yɛnŋɛlɛ na, ndɛɛ Lere wi Pinambyɔ ŋa wì yiri wa yɛnŋɛlɛ na ma tigi laga tara na we. 14 «Yɛgɛ ŋga na Moyisi wìla tuguyɛnrɛ wɔɔgɔ ki yirige kanŋgaga na wa naayeri, wa gbinri wi ni, ki pyelɔmɔ nuŋgba pi na fun, ki daga pe Lere wi Pinambyɔ wi yirige wa naayeri. 15 Jaŋgo lere ŋa fuun ka taga wi na, wi yinwege mbakɔgɔ ki ta. 16 Katugu dunruya woolo pe Yɛnŋɛlɛ li ndanla jɛŋgɛ, fɔ a lì li Pinambyɔ nuŋgba wi kan, jaŋgo lere ŋa fuun ka taga wi na, wiga ka ku. Ɛɛn fɔ, wi yinwege mbakɔgɔ ki ta. 17 Yɛnŋɛlɛ lii li Pinambyɔ wi tun laga dunruya wi ni wi pan wi kiti kɔn sɛnweele pe na. Ɛɛn fɔ, lùu tun, jaŋgo dunruya woolo pe shɔ wi fanŋga na. 18 «Lere ŋa wì taga Pinambyɔ wi na, kiti se kɔn wo na. Ɛɛn fɔ, lere ŋa wii taga wi na, kiti kɔn wo na makɔ. Katugu wii taga Yɛnŋɛlɛ li Pinambyɔ nuŋgba wi na. 19 Ki kiti wi pango ki ŋga: Yanwa pì pan laga dunruya wi ni, ɛɛn fɔ, a wɔwɔ pì leele pe ndanla ma wɛ yanwa pi na. Katugu pe kapyere ti yɛn ma tijanga. 20 Lere ŋa fuun wila kapege ki piin, yanwa pi woro ma ki fɔ wi ndanla fyew. Wila yɛnlɛ mbe pan wa yanwa pi na, jaŋgo kapyere nda wila piin tiga ka yiri funwa na. 21 Ɛɛn fɔ, lere ŋa wi maa tanri kaselege ki na, wi maa paan wa yanwa pi na. Jaŋgo paa ki yaan jɛŋgɛ fɔ wi yɛn naa kapyere ti piin na Yɛnŋɛlɛ li gbogo.» 22 Ko puŋgo na, Zhezu wo naa wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe ni pè si kari wa Zhude tara. A wì si koro wa ma wagati pye wa pe ni. Wìla pye na leele pe batize. 23 Zhan fun wìla pye na leele pe batize wa Enɔ ca, wa Salimu ca ki tanla. Katugu tɔnmɔ lɛgɛrɛ la pye wa ki laga ki na. Leele pàa pye na kee Zhan wi kɔrɔgɔ, a wila pe batize. 24 Ki sanga wi ni, kila yala pe fa Zhan wi le wa kaso gbɛn. 25 Pilige ka, Zhan fɔrɔgɔfɛnnɛ pèle la pye na kendige woo Zhufuye naŋa wa ni mbe yɛɛ jogo mbe pye kpoyi wa shɛrɛgɛ konɔ li ni ko wogo na. 26 A pè si kari Zhan wi kɔrɔgɔ ma suu pye fɔ: «We Nagafɔ, wele! Naŋa ŋa wìla pye ma ni wa Zhuridɛn gbaan wi kɛɛ ŋga na, ŋa màa pye na sɛrɛya wi yuun wi kanŋgɔlɔ, wila leele pe batize yiŋgɔ. Leele pe ni fuun paa kee wi kɔrɔgɔ.» 27 A Zhan wì si pe yɔn sogo ma yo fɔ: «Lere se ya yaraga ka ta na Yɛnŋɛlɛ li sigi kan wi yeri. 28 Yoro jate ye mbe ya mbege sɛrɛya wi yo fɔ mìgi yo ma yo fɔ: 'Mi ma mi yɛn Kirisi we. Ɛɛn fɔ, Yɛnŋɛlɛ làa mi tun wa wi yɛgɛ wi.' 29 Japɔlɔ wo wi yɛn ŋa pijɔ wi ma pye wi woo. Ɛɛn fɔ, japɔlɔ wi wɔnlɔ wi ma pye le wi tanla na nuru wi yeri. Nayinmɛ ma pye wi yeri fɔ jɛŋgɛ japɔlɔ wi sɛnrɛ nda wila yuun wila nuru ti kala na. Pa na nayinmɛ pi yɛn ma fun, pì yɛɛ yɔn fili yiŋgɔ. 30 Ki daga wo mɛgɛ ko mbaa yinrigi, mi na wogo ko mbaa tuun.» 31 Ŋa wì yiri wa naayeri ma pan, wo wi yɛn leele pe ni fuun pe go na. Ŋa wi yɛn laga tara na, wo yɛn tara na woo, tara na kagala koro sɛnrɛ wi maa yuun. Ɛɛn fɔ, ŋa wì yiri wa naayeri, wo wi yɛn leele pe ni fuun pe go na. 32 Ŋga wì yan konaa ŋga wì logo, to wila yuun. Ɛɛn fɔ, lere si yɛnlɛ wi sɛrɛya wi na. 33 Ŋa ka yɛnlɛ wi sɛrɛya wi na, wo maga jɛn ma yo Yɛnŋɛlɛ li yɛn na kaselege yuun. 34 Ŋa Yɛnŋɛlɛ lì tun, Yɛnŋɛlɛ li sɛnrɛ to wila yuun. Katugu Yɛnŋɛlɛ lì li Yinnɛkpoyi lì kan wi yeri, li sili taanla. 35 Pinambyɔ wi yɛn ma Tofɔ wi ndanla, a wì yaraga pyew ki le wi kɛɛ. 36 Lere ŋa ka taga Pinambyɔ wi na, yinwege mbakɔgɔ ki yɛn wi wogo. Ɛɛn fɔ, na ŋa si taga wi na, wo se kaga yinwege ki ta. Ɛɛn fɔ, Yɛnŋɛlɛ li naŋgbanwa pi yaa koro ki fɔ wi na.

4

1 Ko puŋgo na, a Fariziye pè sigi logo ma yo Zhezu wìla pye na fɔrɔgɔfɛnnɛ lɛgɛrɛ taa na pe batize ma wɛ Zhan wi na. 2 Ma si yala, Zhezu wo jate ma wìla pye na leele pe batize. Ɛɛn fɔ, wi fɔrɔgɔfɛnnɛ poro pàa pye na pe batize. 3 Naa Zhezu wìla kaa ki wogo ki logo, a wì si yiri wa Zhude tara mɛɛ sɔngɔrɔ wa Galile tara. 4 Wi karisaga, kila daga wi Samari tara ti pari wi kari. 5 A wì si saa gbɔn Samari tara ca ka ni, pege yinri Sikari. Zhakɔbu wìla kɛrɛ nda kan wi pinambyɔ Zhozɛfu wi yeri, pa ki ca kìla pye wa ti tanla. 6 Pa Zhakɔbu kɔlɔ wìla pye wa ki laga ki na. Naa Zhezu wìla kaa tanga ma te, a wì si saa cɛn wa ki kɔlɔ wi yɔn na. Yɔnlɔ fugo sanga la wi. 7 A Samari tara fɛnnɛ jɔ wà si pan mbe ko, a Zhezu wì suu pye fɔ: «Tɔnmɔ pa kan na yeri mbe wɔ.» 8 Ko sanga wo ni, Zhezu wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pàa kari wa ca nawa sa yaakara lɔ. 9 A Samari tara fɛnnɛ jɔ wì si Zhezu wi pye ma yo fɔ: «A! Mboro yɛn Zhufuye woo, muu yɛn Samari tara fɛnnɛ woo, mɛlɛ a mɛ nɛɛ tɔnmɔ yɛnri na yeri?» Jɛlɛ wìla ko yo ma, katugu Zhufuye pe sila pye na yɛnlɛgi mbaa kanuŋgbaŋga piin Samari tara fɛnnɛ pe ni. 10 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Ndɛɛ ki pye Yɛnŋɛlɛ li yarikanga maga jɛn, konaa ŋa wila ma yɛnri tɔnmɔ pi ni mboo wɔ, ndɛɛ ki pye maa jɛn fun, mboro ma jɛn na wo yɛnri tɔnmɔ ni, wi jɛn na yinwege tɔnmɔ kan ma yeri.» 11 A jɛlɛ wì suu pye fɔ: «Na fɔ, kɔlɔ yarikogo woro ma yeri, kɔlɔ jate wi yɛn ma jugo. Ki yinwege tɔnmɔ ma yaa pi ta se suu ko? 12 We tɛlɛ Zhakɔbu wo wìgi kɔlɔ ŋa wi kan we yeri. Wo jate wùu tɔnmɔ pa wɔ. A wi piile naa wi yaayoro tì pa wɔ. Maa ki sɔnri ndɛɛ ma wɛ Zhakɔbu wi na wi le?» 13 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Lere ŋa fuun wila ki tɔnmɔ mba pi woo, wɔgɔ yaa kaa yigi naa fɔnŋgɔ. 14 Ɛɛn fɔ, tɔnmɔ mba mi yaa kan, ŋa ka pa wɔ, wɔgɔ soo yigi naa fyew. Katugu tɔnmɔ mba mi yaa kan wi yeri, pi yaa kanŋga mbe pye pulugo wa wi ni mbaa fuun mbe yinwege mbakɔgɔ ki kan wi yeri.» 15 A jɛlɛ wì suu pye fɔ: «Na Fɔ, ki tɔnmɔ pa kan na yeri mboo wɔ, jaŋgo wɔgɔ ka kanla yigi naa mbe sɔngɔrɔ mbe pan mbe ko laga naa!» 16 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Kari ma sɔɔn pɔlɔ wi yeri ye pan laga!» 17 A jɛlɛ wì suu pye fɔ: «Naŋa woro na yeri.» A Zhezu wì suu pye fɔ: «Kaselege ko mà yo ma yo naŋa woro ma yeri. 18 Katugu naŋa kaŋgurugo wo mà cɛn wi yeri. Ma yɛn ŋa yeri yiŋgɔ, ma pɔlɔ ma. Kaselege mà yo.» 19 A jɛlɛ wì suu pye fɔ: «Na Fɔ, mɔ̀ɔ wele mɔɔ yan, Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ wo wawi mboro. 20 Faa woro Samari tara fɛnnɛ pa we tɛlɛye pàa pye na Yɛnŋɛlɛ li gbogo laga ki yanwiga ŋga ki na. Ɛɛn fɔ, yoro Zhufuye wele, ye ma yo laga ŋga leele pe daga mbaa Yɛnŋɛlɛ li gbogo ko ki yɛn Zheruzalɛmu we?» 21 A Zhezu wì suu yɔn sogo ma yo fɔ: «Jɛlɛ, taga sɛnrɛ nda mi yaa yo ti na! Wagati wa na paan, ye yaa kaa Yɛnŋɛlɛ na li yɛn To li gbogo, ki se kaa piin laga ki yanwiga ŋga ko na, nakoma wa Zheruzalɛmu. Ki kala na, leele pe maa Yɛnŋɛlɛ li gbogo laga ŋga na ko woro yaraga. 22 Yoro Samari tara fɛnnɛ wele, ŋga ye maa gbogo, ye sigi jɛn. Woro Zhufuye, ŋga we maa gbogo wège jɛn. Katugu wège jɛn ma yo pa shɔwɔ pì yiri wa Zhufuye pe yeri. 23 Ɛɛn fɔ, wagati wa na paan, ki wagati wì gbɔn makɔ yɛrɛ, Yɛnŋɛlɛ li gbɔgɔfɛnnɛ jɛmbɛlɛ pe yaa kaa li gbogo yinnɛ naa kaselege ni. Katugu mbele pe maa li gbogo ko gbɔgɔlɔmɔ po na, poro li yɛn na jaa. 24 Yɛnŋɛlɛ li yɛn yinnɛ. Ki kala na, mbele paa li gbogo, ki daga paa li gbogo yinnɛ naa kaselege ni.» 25 Kona, a jɛlɛ wì suu pye fɔ: «Mìgi jɛn ma yo Mɛsi wi yaa ka pan, Mɛsi ko kɔrɔ wo ŋa Shɔfɔ. Na wiga ka pan wi yaa ka kagala ke ni fuun ke yɛgɛ yo mbe we kan.» 26 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Mi ŋa mila para ma ni, muwi.» 27 Ko sanga wo ni, a Zhezu wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pè si sɔngɔrɔ ma gbɔn le wi na. Naa pàa kaa wi yan wila para jɛlɛ wi ni, a kì si pe pari. Ɛɛn fɔ, wa kpɛ sila ya mboo yewe mbe yo fɔ: «Yiŋgi maa jaa wi yeri? Nakoma yiŋgi na mɛ nɛɛ para ki jɛlɛ ŋa wi ni?» 28 Kona, a jɛlɛ wì suu cɔkogo ki yaga le mɛɛ sɔngɔrɔ wa ca, ma saa ki yo ca woolo pe kan fɔ: 29 «Ye pan ye sa naŋa wa wele! Kagala ŋgele fuun mì pye, wì ke ni fuun ke yo mala kan. Ye yo Kirisi wo ma?» 30 Kona, a leele pè si yiri wa ca nɛɛ kee Zhezu wi kɔrɔgɔ. 31 Ko sanga wo ni, Zhezu wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pàa pye naa yɛnri na yuun fɔ: «We nagafɔ, pan ma ka ma!» 32 Ɛɛn fɔ, a Zhezu wì si pe pye fɔ: «Yaakara ta yɛn na yeri mbe ka, nda yee jɛn.» 33 Kona, a fɔrɔgɔfɛnnɛ pe nɛɛ pe yɛɛ yewe na yuun fɔ: «Lere wa pan ma yaakara kan wi yeri wi le?» 34 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Na yaakara to ti yɛn mbaa na tunvɔ wi nandanwa kala li piin, mbe tunŋgo ŋga wì kan na yeri ki pye mbege yɔn fili. 35 Yoro wo na, ye maa ki yuun ma yo fɔ: Kì koro yeŋge tijɛrɛ yarilire ti kɔnsanga wii gbɔn. Ɛɛn fɔ, mila ki yuun ye kan, ye yɛgɛ yirige ye kɛɛrɛ ti wele. Yarilire ti lɛ makɔ. Ti kɔnsanga wì gbɔn. 36 Ŋa wila yarilire ti kɔɔn, wila wi sara wi taa makɔ na yarilire ti gbogolo, nda ti yɛn yinwege mbakɔgɔ woro, jaŋgo yarilire lugufɔ wo naa ti kɔnfɔ wi ni, pe pinlɛ paa yɔgɔri ja. 37 Yomiyɛlɛ na pe maa waa ma yo fɔ: 'Wa ma yarilire ti lugu, wa ma kaa ti kɔn,' li yɛn kaselege. 38 Ko ki yɛn paa ye wogo ki yɛn. Kɛrɛ nda yee ti tunŋgo pye, mì ye tun ye sari yarilire ti kɔn. Pele wɛlɛ pàa ti tunŋgo pye, a yoro nɛɛ tɔnli taa wa pe tunŋgo ki ni.» 39 Ki Samari tara ca woolo pe lɛgɛrɛ la taga Zhezu wi na, jɛlɛ wìla sɛnrɛ nda yo ti kala na, fɔ: Kagala ŋgele fuun mì pye, wì ke yo mala kan. 40 Naa ki ca woolo pàa kaa saa gbɔn wa Zhezu wi na, a pè suu yɛnri ma yo wi koro wa pe ni. A Zhezu wì si koro wa pe ni ma piliye shyɛn pye wa. 41 A leele pèle taga Zhezu wi na naa lɛgɛrɛ ma wɛ koŋgbanmbala pe na, sɛnrɛ nda wìla pye na yuun ti kala na. 42 A pe nɛɛ jɛlɛ wi piin fɔ: «Yiŋgɔ sɛnrɛ nda mà yo, to nuŋgba ma ti ti wè taga wi na. Ɛɛn fɔ, woro jate wòo sɛnyoro ti logo we yɛ. Wège jɛn ma yo kaselege wo wi yɛn dunruya woolo pe Shɔfɔ we.» 43 Naa Zhezu wìla kaa piliye shyɛn pye wa ki laga ki na, a wì si yiri wa mɛɛ kari wa Galile tara. 44 Katugu Zhezu wo jate wìla ki yo ma yo fɔ: «Paa la Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ wi gbogo wa wi tara jate ti ni.» 45 Naa wìla kaa saa gbɔn wa Galile tara, a ki tara woolo pè suu yigi fɔ jɛŋgɛ. Katugu poro fun pàa kari wa Zheruzalɛmu Paki fɛti wi na, kafɔnŋgɔlɔ ŋgele Zhezu wìla pye, pàa ke yan. 46 A wì si kari naa wa Kana, wa Galile tara. Pa wìla tɔnmɔ pi kanŋga duvɛn wa ki ca ki ni. Gboforonɛri wi legbɔɔ wà la pye wa ki laga ki na, wi pinambyɔ la pye na yaa wa Kapɛrinawu ca. 47 Naa ki legbɔɔ wìla kaa ki logo ma yo Zhezu wì yiri wa Zhude tara ma pan wa Galile tara, a wì si kari wi kɔrɔgɔ ma saa wi yɛnri ma yo wi kari wa Kapɛrinawu wi saa pinambyɔ wi sagala wi kan, wo la pye na kuun. 48 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Na ye woro na kafɔnŋgɔlɔ naa kagbɔgɔlɔ yaan, ye se yɛnlɛ mbe taga na na fyew.» 49 A legbɔɔ wì suu yɔn sogo ma yo fɔ: «Na Fɔ, shokari wa na go, sanni na pinambyɔ wi sa ku.» 50 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Ta kee, ma pinambyɔ wì sagala!» A ki naŋa wì si taga Zhezu wi sɛnrɛ ti na, mɛɛ kari. 51 Maa ta wa konɔ wila kee, a wi tunmbyeele pè si pan maa fili ma suu pye fɔ: «Ma pinambyɔ wì sagala.» 52 A wì si pe yewe wi pinambyɔ wìla sagala wagati ŋa ni wi ni. A tunmbyeele pè suu pye fɔ: «Yunmbaa yɔnlɔ paraga ki na, a wi witiwɛrɛwɛ pì si kɔ.» 53 Kona, tofɔ wì sigi jɛn ma yo ko wagati wowi Zhezu wìla wi pye ma yo wi pinambyɔ wì sagala. Wo naa wi go woolo pe ni fuun pe ni, pè si taga Zhezu wi na. 54 Ko kìla pye Zhezu wi kafɔnnɔ shyɛn wolo na wìla pye, naa wìla yiri wa Zhude tara ma sɔngɔrɔ wa Galile tara we.

5

1 Ko puŋgo na, Zhufuye pàa pye na pe shɛrɛgɛ fɛti wa piin, a Zhezu wì si kari wa Zheruzalɛmu ki fɛti wi na. 2 Ma si yala, wa Zheruzalɛmu, titɛgbɔgɔ kà la pye wa tɔnmɔ ni, wa simbaala pe maa yiin yeyɔngɔ ŋga ni ki tanla. Pàa pye naga yinri Eburuye sɛnrɛ ti ni Betɛsida. Toŋgbo kaŋgurugo la pye le ki laga ki na. 3 Yambala lɛgɛrɛ la pye ma sinlɛ wa ki toŋgboolo pe ni. Fyɔɔnlɔ naa jejɔgɔlɔ fɛnnɛ, naa muruguye la wɛlɛ. Pàa pye na tɔnmɔ pi singi pi tin. 4 Katugu wagati lɛgɛrɛ na, we Fɔ wi mɛrɛgɛ wà la pye na tinri wa ki titɛgɛ ki ni, naga tɔnmɔ pi tinni. Na tɔnmɔ piga tin mbe kɔ, yaŋa ŋa fuun ka keli mbe ye wa pi ni, ali mbege ta wi yama pi yɛn yɛgɛ o yɛgɛ, wi ma sagala. 5 Wa ki laga ki na, naŋa wà la pye wa na yaa, wi yama pìla ta wi na yɛlɛ nafa ma yiri kɛ ma yiri kɔlɔtaanri. 6 Naa Zhezu wìla ka saa wi yan wì sinlɛ, a wì sigi jɛn ma yo yama pì mɔ wi na. A wì suu yewe ma yo fɔ: «Maa jaa mbe sagala le?» 7 A yaŋa wì suu pye fɔ: «Na Fɔ, lere woro na yeri mbanla tirige wa tɔnmɔ pi ni, na pi kaa tinni sanga ŋa ni we. Mi ka sila ŋgbeli mbe yo mi yaa tigi wa sanga ŋa ni, wa ma keli ma tigi na na wa .» 8 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Yiri mɔɔ furugo ki lɛ maa tanri!» 9 Le ki yɔngɔlɔ nuŋgba ke ni, a ki naŋa wì si sagala. A wì suu furugo ki lɛ nɛɛ tanri. Ɛɛn fɔ, ki wogo kìla pye cɛnpilige ko ni. 10 Ki kala na, a Zhufuye pè si naŋa ŋa wìla sagala wi pye fɔ: «Nala wi yɛn cɛnpilige ye, mbe yala we lasiri wi ni, kii daga mɔɔ furugo ki lɛ.» 11 A wì si pe pye fɔ: «Lere ŋa wìlan sagala, wo wìlan pye ma yo mbanla furugo ki lɛ mbaa tanri.» 12 A pè suu yewe kona ma yo fɔ: «Ambɔ wɔ̀ɔn pye ma yo mɔɔ furugo ki lɛ maa tanri?» 13 Ɛɛn fɔ, naŋa ŋa wìla sagala, wi sila wi sagalafɔ wi jɛn. Katugu Zhezu wìla yiri le ma kari janwa ŋa wìla pye wa ki laga ki na wi kala na. 14 Ko puŋgo na, a Zhezu wì si saa ki naŋa wi yan wa shɛrigo gbɔgɔ ki ni, ma suu pye fɔ: «Wele! Yiŋgɔ mà sagala. Maga ka kapege pye naa, jaŋgo kala la mbɔɔn ta naa li wɛ yama po na.» 15 A ki naŋa wì si kari ma saa ki yo Zhufuye pe kan ma yo Zhezu wo wìla wi sagala. 16 Kì pye ma, a Zhufuye pe nɛɛ Zhezu wi jɔlɔ, katugu wìla ki kala li pye cɛnpilige ko ni. 17 Ɛɛn fɔ, a Zhezu wì si pe pye fɔ: «Na To wi yɛn na tunŋgo piin pilige pyew, mi fun mi yɛn na tunŋgo piin.» 18 Ki sɛnrɛ ti kala na, Zhufuye pàa pye naa gbosaga jaa naa ma wɛ. Cɛnpilige ŋgasele na wìla jɔgɔ lo nuŋgba kala la ma. Ɛɛn fɔ, wìla ki yo naa ma yo Yɛnŋɛlɛ li yɛn wi To, naa yɛɛ taanla li ni. 19 A Zhezu wì si pe yɔn sogo ma yo fɔ: «Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, Yɛnŋɛlɛ li Pinambyɔ, wi se ya yaraga ko ka pye wi yɛɛ fanŋga. Ŋga wì yan wi To wi yeri wila piin, ko wila piin cɛ. Kala na fuun Tofɔ wila piin, lo nuŋgba lo Pinambyɔ wila piin. 20 Katugu Pinambyɔ wi yɛn maa To wi ndanla, a wila ŋga fuun wi maa piin ki nari wi na. Wi yaa ka kagala kele naga Pinambyɔ wi na naa, ke tugbɔlɔ ke wɛ ŋgele koro na, ke ta ke ye pari. 21 Yɛgɛ ŋga na Tofɔ wi maa kuulo pe yɛnni na yinwege ki kaan pe yeri, ki pyelɔmɔ nuŋgba pi na fun, Pinambyɔ wi kaa jaa mbe yinwege ki kan mbele yeri, wi maga kan pe yeri. 22 Tofɔ wi woro na kiti kɔɔn lere na. Ɛɛn fɔ, wì kiti kɔngɔ ki ni fuun ki le Pinambyɔ wi kɛɛ. 23 Jaŋgo leele pe ni fuun pe maa To wi gbogo yɛgɛ ŋga na, paa Pinambyɔ wi gbogo ma fun. Lere ŋa woro na Pinambyɔ wi gbogo, kona kì cɛn wi woro na wi To ŋa wùu tun wi gbogo. 24 «Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan fɔ: Lere ŋa kanla sɛnrɛ ti logo mbe taga na tunvɔ wi na, yinwege mbakɔgɔ ki yɛn wi yeri. Kiti se ka kɔn wi na. Ɛɛn fɔ, wì wɔ wa kunwɔ pi ni ma yinwege ta. 25 Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, wagati wa wa na paan, wì yɛrɛ gbɔn makɔ, kuulo pe yaa ka Yɛnŋɛlɛ li Pinambyɔ wi sɛnrɛ ti logo. Mbele pe yaa kari logo, poro yaa yinwege ta. 26 Katugu yɛgɛ ŋga na fanŋga ki yɛn na To wi yeri wila yinwege ki kaan, ki pyelɔmɔ nuŋgba pi na fun, wì fanŋga kan Pinambyɔ wi yeri wila yinwege ki kaan. 27 Wì fanŋga kan Pinambyɔ wi yeri wila kiti kɔɔn. Katugu wo wi yɛn Lere wi Pinambyɔ we. 28 Ko ka ka ye pari, katugu wagati wa wa na paan, kuulo mbele pe wa fanra ti ni, pe yaa kaa magala li logo. 29 Pe yaa ka yiri wa pe fanra ti ni. Mbele pè kajɛŋgɛ pye, pe yaa ka yɛn mbe yiri mbe yinwege ta. Mbele pè kapere pye, poro yaa ka yɛn mbe yiri kiti wi to pe na.» 30 «Mi se ya yaraga ko ka pye na yɛɛ fanŋga. Mi yɛn na kiti wi kɔɔn na yala sɛnrɛ nda mila nuru Yɛnŋɛlɛ li yeri to ni. Na kiti kɔngɔ ki yɛn ma sin. Katugu mi woro nala yɛɛ nandanwa kala lo jaa, fɔ ndɛɛ na tunvɔ wi nandanwa kala lo. 31 Na mi kaa sɛrɛya wi yuun na yɛɛ jate wogo na, na sɛrɛya wi se pye kaselege. 32 Ɛɛn fɔ, wawi wi yɛn nala sɛrɛya wi yuun. Mìgi jɛn ma yo nda wila yuun na kanŋgɔlɔ, ti yɛn kaselege. 33 Yàa leele tun wa Zhan wi yeri, wìla sɛrɛya wi yo ma yala kaselege ko ni. 34 Mi woro naga jaa lere mbaa na sɛrɛya wi yuun. Ɛɛn fɔ, mi yɛn naga kagala ŋgele ke yuun, jaŋgo ye ta ye shɔ. 35 Zhan wìla pye paa lamba yɛn ŋa pè mu wila yiin. A yè yɛnlɛ ma yɔgɔri wagati jɛnri ni wa wi yanwa pi ni. 36 Ɛɛn fɔ, sɛrɛya wa yɛn na yeri, wo gbɔgɔ ma wɛ Zhan woo wo na. Kagala ŋgele mila piin, koro ŋgele na To wì kan na yeri mbe pye mbe ke yɔn fili, ke yɛn na para na kanŋgɔlɔ naga nari ma yo na To wo wìlan tun. 37 Na To ŋa wìlan tun, wo fun, wi yɛn nala sɛnrɛ yuun. Ye faa magala li logo fyew, ye fa suu yan yɛnlɛ ni fyew. 38 Ye woro nala sɛnrɛ ti yinri mberi tɛgɛ wa ye nawa. Katugu ŋa wì tun, yee taga wi na. 39 Ye maa Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ ti kara jɛŋgɛ, katugu ye maa ki sɔnri ye yaa yinwege mbakɔgɔ ki ta wa ti ni. To siri ti nɛɛ para na kanŋgɔlɔ we. 40 Ɛɛn fɔ, konaa ki ni fuun, ye woro na jaa mbe pan na kɔrɔgɔ mbe yinwege jɛŋgɛ ki ta. 41 «Mi woro na jaa leele poro mbaa na gbogo. 42 Ɛɛn fɔ, mì ye jɛn. Mìgi jɛn ma yo Yɛnŋɛlɛ lii ye ndanla. 43 Mì pan na To wo mɛgɛ na, yee yɛnlɛ na na. Ɛɛn fɔ, na lere wa ka pan wi yɛɛ fanŋga, ye ma yɛnlɛ wo na. 44 Mbaa gbɔgɔwɔ jaa ye yɛɛ yeri, ko yɛn ma ye ndanla. Ma si yala, gbɔgɔwɔ mba pi ma yiri wa Yɛnŋɛlɛ na li yɛn nuŋgba li yeri, ye woro na po jaa. Kì pye ma, ye mbe ya taga na na mɛlɛ? 45 Yaga kaa ki jate ndɛɛ muwi mi yaa ka ye le kɛɛ na To wi yɛgɛ na. Moyisi ŋa yè ye jigi wi taga wi na, wo wi yaa ka ye le kɛɛ. 46 Ki pye ye taga Moyisi wi na, anmɛ mi fun, ye jɛn na taga na na. Katugu wìla wi sɛwɛ sɛnrɛ ti yɔnlɔgɔ na kanŋgɔlɔ. 47 Ɛɛn fɔ, pa yee si taga wi sɛwɛ sɛnrɛ nda wì yɔnlɔgɔ ti na, ye mbe ya taga na sɛnrɛ ti na mɛlɛ?»

6

1 Ko puŋgo na, a Zhezu wì si kari wa Galile lɔgbɔgɔ ki kɛɛ sanŋa ki na, pe maa ki yinri naa Tiberiyadi lɔgbɔgɔ. 2 A janwa gbɔlɔ là si taga wi puŋgo na. Katugu kafɔnŋgɔlɔ ŋgele wìla pye na piin na yambala pe sagala, leele pàa pye na ke yaan. 3 Kì kaa pye ma, a Zhezu wì si lugu yanwiga ka na ma saa cɛn, wo naa wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe ni. 4 Zhufuye Paki fɛti wìla yɔngɔ makɔ. 5 Naa Zhezu wìla kaa wele ma janwa gbɔlɔ li yan laa paan wi kɔrɔgɔ, a wì si Filipu pye fɔ: «We yaa yaakara to ta se mbe lɔ, mbe si ki janwa ŋa wi kan wi ka?» 6 Wìla ko yo, mbe ta mbe Filipu wi wa mbe wele. Katugu ŋga wi mbaa pye, wìla ki jɛn makɔ. 7 A Filipu wì suu pye fɔ: «Ali na waga sa warifuwe pyɔ cɛnmɛ shyɛn (200 ) buru lɔ mboo kɔɔnlɔ pe na jɛɛnnjɛnri, pe ni fuun se wa ta.» 8 A wì fɔrɔgɔfɔ wa, Simɔ Pyɛri nɔ sepyɔ Andire wo suu pye fɔ: 9 «Buru kaŋgurugo naa ŋgbangala shyɛn ke yɛn lefɔnŋɔ wa yeri laga. Ɛɛn fɔ, to yaa yiŋgi yaraga yɔn ki lelɛgɛrɛ nda ti kan?» 10 Kona, a Zhezu wì si pe pye fɔ: «Ye janwa wi pye wi cɛn.» Yan lɛgɛrɛ la pye wa ki laga ki na. A pè si cɛn. Pàa nambala waga kaŋgurugo (5000 ) yɔn ko tin. 11 A Zhezu wì sigi buru wi lɛ. Naa wìla kaa Yɛnŋɛlɛ li shari, a wì suu yɛɛlɛ ki leele mbele pàa pye ma cɛn pe na, ma ŋgbangala ke yɛɛlɛ pe na ma fun, paa yɛgɛ ŋga na pàa pye na jaa we. 12 Naa pe ni fuun pàa kaa ka ma tin, a Zhezu wì suu fɔrɔgɔfɛnnɛ pe pye fɔ: «Ye buru kɔnrɔ kɔnrɔ nda tì koro ti wulo, jaŋgo ka kpɛ ka ka puŋgo!» 13 A pè sigi buru kaŋgurugo wi kɔnrɔ kɔnrɔ nda pàa ka tì koro ti wulo ma kanja kɛ ma yiri shyɛn yin ti ni. 14 Ki kafɔnnɔ na Zhezu wìla pye, naa leele pàa kaa li yan sanga ŋa ni, a pè sho fɔ: «Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ ŋa wi daga mbe pan laga dunruya wi ni, wo wi yɛn ki naŋa ŋa we.» 15 Ɛɛn fɔ, naa Zhezu wìla kaa ki jɛn ma yo pe yaa wi yigi fanŋga mboo pye pe wunlunaŋa, a wì si laga le pe tanla mɛɛ kari naa wa yanwiga ki na wi yɛ. 16 Naa yɔnlɔ kìla kaa kɔ, a Zhezu wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pè si tigi ma kari wa lɔgbɔgɔ yɔn ki na, 17 mɛɛ ye tɔnmɔ kɔrɔ ka ni, nɛɛ lɔgbɔgɔ ki kɔɔn na kee wa Kapɛrinawu kɛɛ yeri. Yembinɛ làa wɔ makɔ maga ta Zhezu wi fa gbɔn wa pe na. 18 Lɔgbɔgɔ tɔnmɔ pìla pye na yɛgɛ, katugu tifɛlɛgɛ kìla pye na gbɔɔn ŋgbanga. 19 Fogo ŋga pàa tanga tɔnmɔ kɔrɔ ki ni wa lɔgbɔgɔ tɔnmɔ pi go na, kìla culo kaŋgurugo, nakoma kɔgɔlɔni yɔn ko tin. Kona, a pè si Zhezu wi yan wila tanri tɔnmɔ pi na, na yɔngɔ tɔnmɔ kɔrɔ ki ni. A pè si fyɛ fɔ jɛŋgɛ. 20 Ɛɛn fɔ, a Zhezu wì si pe pye fɔ: «Muwi, yaga ka fyɛ!» 21 Kì kaa pye ma, a pe nɛɛ jaa mboo lɛ wa tɔnmɔ kɔrɔ ki ni. A ko si yala cɛ tɔnmɔ kɔrɔ kì kan tara ti na, wa laga ŋga pàa pye na kee we. 22 Ki goto, janwa ŋa wìla koro wa lɔgbɔgɔ ki kɛɛ ŋga na, a wì sigi wele maga jɛn ma yo tɔnmɔ kɔrɔ nuŋgba kìla pye wa. Pàa sigi jɛn ma yo Zhezu wii ye wa ki tɔnmɔ kɔrɔ ki ni mbe pinlɛ wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe ni. Ɛɛn fɔ, wi fɔrɔgɔfɛnnɛ poro cɛ pàa kari. 23 Ma si yala, wa laga ŋga we Fɔ wìla Yɛnŋɛlɛ li shari ma buru wi kan pe yeri a pòo ka, leele pèle la pan tɔnmɔ kɔɔrɔ ta yɛgɛ ni wa ki laga ki na, ma yiri wa Tiberiyadi ca ki ni. 24 Naa janwa wìla kaa ki yan Zhezu wo naa wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe ni pe sila pye wa, a pè si ye wa ki tɔnmɔ kɔɔrɔ ti ni, mɛɛ kari wa Kapɛrinawu mbe sa Zhezu wi lagaja. 25 A pè si saa Zhezu wi yan wa lɔgbɔgɔ ki kɛɛ ŋga na, ma suu pye fɔ: «We Nagafɔ, ma gbɔn lagamɛ wagati wiwiin?» 26 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan: Yè buru ta na yeri lɛgɛrɛ ma ka, ko kì ti yaa na lagajaa. Ɛɛn fɔ, kii cɛn ndɛɛ kafɔnŋgɔlɔ ŋgele mì pye yè yan, koro kala na yaa na lagajaa. 27 Yaga kaa tunŋgo piin yaakara nda ti maa jogo to kala na. Ɛɛn fɔ, yaa tunŋgo piin nda ti ma mɔ na yinwege mbakɔgɔ ki kaan to kala na, to nda Lere wi Pinambyɔ wi yaa kan ye yeri we. Katugu Yɛnŋɛlɛ na li yɛn To, lì li fanŋga tɛgɛrɛ ti tɛgɛ wi na.» 28 A pè suu yewe ma yo fɔ: «Yiŋgi we daga mbaa piin mbe sila Yɛnŋɛlɛ li nandanwa kagala ke piin mbaa ke yɔn fili?» 29 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Kala na Yɛnŋɛlɛ laa jaa ye yeri loli na le: Ye taga ŋa lì tun wi na.» 30 A pè suu pye fɔ: «Yiŋgi kafɔnnɔ ma mbe ya pye mbe naga we na, wee taga ma na? Yiŋgi kala ma yaa pye? 31 Sanga ŋa ni we tɛlɛye pàa pye na tanri wa gbinri wi ni na kee, manɛ wo pàa pye na kaa, paa yɛgɛ ŋga na Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi yɛn naga yuun we kan ma yo fɔ: Wìla yaakara kan pe yeri a pè ka, nda tìla yiri wa yɛnŋɛlɛ na .» 32 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, yaakara nda tìla yiri wa yɛnŋɛlɛ na ma kan pe yeri, Moyisi ma wìla ti kan pe yeri. Ɛɛn fɔ, na To Yɛnŋɛlɛ lo li yɛn na yaakara jɛndɛ ti kaan na yinrigi wa yɛnŋɛlɛ na. 33 Katugu yaakara nda Yɛnŋɛlɛ laa kaan, to ti yɛn ŋa wì yiri wa yɛnŋɛlɛ na ma pan na yinwege ki kaan dunruya woolo pe yeri.» 34 A pè suu pye fɔ: «We Fɔ, taga yaakara ti kaan we yeri pilige pyew.» 35 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Mi yɛn yaakara, nda ti maa yinwege kaan. Lere ŋa ka pan na kɔrɔgɔ, fuŋgo soo yigi naa fyew, lere ŋa ka taga na na, wɔgɔ soo yigi naa fyew. 36 Ɛɛn fɔ, mìgi yo ma ye kan, a yànla yan, konaa ki ni fuun, yee taga na na. 37 Na To wiga mbele fuun kan na yeri, poro yaa pan na kɔrɔgɔ. Ŋa fuun ka pan na kɔrɔgɔ, mi soo je fyew. 38 Katugu mii yiri wa yɛnŋɛlɛ na mbe pan mbaa na nandanwa kala lo piin. Ɛɛn fɔ, ŋa wìla tun wo nandanwa kala lo mì pan mbaa piin. 39 Ŋa wìlan tun, wi nandanwa kala li na: Mbele fuun wì kan na yeri, mi ka ka wa kpɛ yaga wi puŋgo na na. Ɛɛn fɔ, mbe ka pe yɛn mbe pe yirige wa kunwɔ pi ni dunruya kɔpilige. 40 Na To wi nandanwa kala li na: mbele fuun ka Pinambyɔ wi yan mbe taga wi na, pe yinwege mbakɔgɔ ki ta, mbe ka pe yɛn mbe pe yirige wa kunwɔ pi ni dunruya kɔpilige.» 41 Kona, a Zhufuye pe nɛɛ kɔngɔri Zhezu wi na. Katugu wìla ki yo ma yo wi yɛn yaakara, nda tì yiri wa yɛnŋɛlɛ na ma pan laga tara. 42 A pe nɛɛ yuun fɔ: «Mì yo Zhozɛfu pinambyɔ Zhezu wowi ŋa yɛɛn! Wòo to naa wi nɔ pe jɛn. Mɛlɛ, yiŋgɔ wì si ya wi yo fɔ wì yiri yɛnŋɛlɛ na ma pan?» 43 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Yaga kaa kɔngɔri. 44 Lere se ya pan na kɔrɔgɔ wi yɛɛ fanŋga, na na To ŋa wìlan tun wi suu yɛgɛ sin. Mi wo na, mi yaa kaa yɛn mboo yirige wa kunwɔ pi ni dunruya kɔpilige. 45 Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɛnnɛ pàa ki sɛnrɛ nda ti yɔnlɔgɔ ma yo fɔ: 'Yɛnŋɛlɛ li yaa ka pe ni fuun pe naga .' Ki kala na, lere ŋa fuun kanla To wi nagawa sɛnrɛ ti logo mberi lɛ, wo ma pan na kɔrɔgɔ. 46 Ko sigi naga mbe yo fɔ lere wa na To wi yan yɛnlɛ ni dɛ. Ndɛɛ ŋa wì yiri wa Yɛnŋɛlɛ li yeri ma pan, wo wìlan To wi yan bɔkɔ. 47 Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, lere ŋa ka taga na na, wo yinwege mbakɔgɔ ki ta. 48 Muwi mi yɛn yinwege yaakara re. 49 Ye tɛlɛye pàa manɛ wi ka wa gbinri wi ni, pàa si ku. 50 Ɛɛn fɔ, yaakara nda tìla yinrigi wa yɛnŋɛlɛ na na tinri laga tara, tori nda re. Lere ŋa ka to ka, wi se ku. 51 Muwi mi yɛn yinwege yaakara re, nda tì tigi ma yiri wa yɛnŋɛlɛ na. Na lere ŋa ka ki yaakara ta ka, wi yaa laa yinwege ki piin kɔsaga fu. Yaakara nda mi yaa kan, to ti yɛn na wire kara re. Mi yaa ti kan, jaŋgo dunruya woolo pe yinwege ta.» 52 Ki sɛnrɛ ti kala na, a Zhufuye pe nɛɛ kendige woo pe yɛɛ ni ŋgbanga na yuun fɔ: «Ŋa wo mbe ya mboo wire kara ti kan we yeri weri ka mɛlɛ?» 53 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, na yee Lere wi Pinambyɔ wi wire kara ti ka, mboo kasanwa pi wɔ, yinwege se pye ye ni. 54 Ŋa kanla wire kara ti ka mbanla kasanwa pi wɔ, yinwege mbakɔgɔ ki yɛn wi wogo. Mi yaa kaa yɛn mboo yirige wa kunwɔ pi ni dunruya kɔpilige. 55 Katugu na wire kara ti yɛn yaakara jɛndɛ, na kasanwa fun pi yɛn tɔnwɔɔ jɛmbɛ. 56 Lere ŋa kanla wire kara ti ka mbanla kasanwa pi wɔ, wo yɛn na ni, a mi yɛn wi ni. 57 Na To ŋa wìlan tun wi yɛn yinwege na. Mi fun mi yɛn yinwege na wi fanŋga na. Ki pyelɔmɔ nuŋgba pi na fun, lere ŋa kanla ka, wi yaa ka pye yinwege na na fanŋga na. 58 Yaakara nda tì yiri wa yɛnŋɛlɛ na tori nda yɛɛn we. Ti woro paa nda ye tɛlɛye pàa ka, ko puŋgo na ma kaa ku ti yɛn. Lere ŋa ka yaakara nda ta ka, wo yaa laa yinwege ki piin kɔsaga fu.» 59 Zhezu wìla ki sɛnrɛ ti yo, ma yala wìla pye na leele pe nari Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ ti ni wa shɛrigo ki ni wa Kapɛrinawu. 60 Naa Zhezu wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pàa kaa ki sɛnrɛ ti logo, a pe lɛgɛrɛ nɛɛ yuun fɔ: «Ki nagawa sɛnrɛ nda tì ŋgban matoro. Lere se ya mberi lɛ mbaa tanri ti na.» 61 A Zhezu wì sigi jɛn ma yo wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pàa pye na kɔngɔri ki wogo ki na. A wì si pe pye fɔ: «Ki sɛnrɛ ti ye sun kɛ? 62 Na yaga ka Lere wi Pinambyɔ wi yan wila nuru na kee wa laga ŋga wìla pye faa, kona yiŋgi ye yaa pye? 63 Yinnɛkpoyi lo li maa yinwege ki kaan. Lere wo yɛɛ na, wi woro yaraga ka. Sɛnrɛ nda mila yuun ye kan, ti maa yinrigi wa Yinnɛkpoyi li yeri nɛɛ yinwege kaan. 64 Ɛɛn fɔ, pele yɛn na ye ni, pee taga na na.» Katugu leele mbele pe sila taga Zhezu wi na, wìla pe jɛn maga lɛ wa ki lɛsaga ki na, konaa lere ŋa wi mbaa kaa le kɛɛ wi ni. 65 A wì sho naa fɔ: «Ko kì ti mìgi yo ma ye kan ma yo fɔ lere se ya pan na kɔrɔgɔ, na na To wi sigi fanŋga ki kan ki fɔ wi yeri.» 66 Mbege lɛ le ko sanga wo na, a wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe lɛgɛrɛ si sɔngɔrɔ puŋgo na. Pe sila taga wi na naa. 67 Kona, a Zhezu wì suu fɔrɔgɔfɛnnɛ kɛ ma yiri shyɛn pe pye fɔ: «Yoro fun, yaa jaa mbe sɔngɔrɔ le?» 68 A Simɔ Pyɛri wì suu yɔn sogo ma yo fɔ: «We Fɔ, wee la kee ambɔ kɔrɔgɔ? Sɛnrɛ nda ti maa yinwege mbakɔgɔ ki kaan ti yɛn mboro yeri. 69 Yiŋgɔ wè taga ki na maga jɛn ma yo mboro ma yɛn Kirisi, Yɛnŋɛlɛ li Woo Kpoyi we.» 70 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Mi ma mi ye ni fuun kɛ ma yiri shyɛn ye wɔ le? Ma si yala, Sɔtanla wi yɛn wa kotogo na ye ni!» 71 Simɔ Izikariyɔti pinambyɔ Zhudasi wo sɛnrɛ Zhezu wìla pye na yuun. Katugu ali maga ta Zhudasi wìla pye wi leele kɛ ma yiri shyɛn wo wa, wo wi mbaa wi le kɛɛ.

7

1 Ko puŋgo na, a Zhezu wi nɛɛ Galile tara ti yanri. Wi sila pye na jaa mbe Zhude tara ti yanri. Katugu Zhufuye pàa pye naga lagajaa mboo gbo. 2 Ma si yala, Zhufuye pe Segbara nɔgɔ fɛti wìla pye na yɔngɔ. 3 A Zhezu wi nɔ sepiile pè suu pye fɔ: «Yiri lagamɛ ma kari wa Zhude tara, jaŋgo kagala ŋgele maa piin, ma fɔrɔgɔfɛnnɛ pe ke yan fun. 4 Na lere ŋa na jaa poo jɛn, ŋga wila piin, wila laga piin mbaa ki lara. Kì kaa pye maa kagala ŋgele koro cɛnlɛ piin, taga piin teere, jaŋgo lere pyew wi ta wila ma yaan.» 5 Wi nɔ sepiile poro jate pe sila taga wi na. 6 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Na karisanga wi fa gbɔn gbɛn. Yoro yeri, wagati wi ni fuun wi yɛn ma yɔn. 7 Dunruya woolo pe se ya mbe yoro panra, ɛɛn fɔ, pè mi panra. Katugu mi yɛn naga yuun ma yo pe kapyere nda paa piin ti woro ma yɔn. 8 Yoro wo na, yaa kee fɛti wi na! Mi woro na kee wa ki fɛti wi na, katugu na karisanga wi fa gbɔn gbɛn.» 9 Naa wìla kaa ki sɛnrɛ ti yo pe ni ma, mɛɛ koro wa Galile tara. 10 Naa Zhezu wi nɔ sepiile pàa kaa kari fɛti wi na, a wo jate wì si kari wa fun. Ɛɛn fɔ, wi sila wi yɛɛ naga lere na. Kìla pye larawa. 11 Zhufuye pàa pye naa lagajaa wa ki fɛti wi na, nɛɛ yuun fɔ: «Wi yɛn se yeri?» 12 Wa janwa wi ni, pàa pye naa sɛnrɛ yuun kalɛgɛrɛ ni. Pèle la pye na yuun fɔ: «Lejɛnŋɛ win.» A pele nɛɛ yuun fɔ: «Ayoo, wila leele pe fanla na pe punŋgu win.» 13 Konaa ki ni fuun, lere sila pye naa sɛnrɛ yuun mbaa ti finligi. Katugu pàa pye na fyɛ Zhufuye pe yɛgɛ. 14 Naa fɛti wìla kaa gbɔn nandogomɔ, a Zhezu wì si kari wa shɛrigo gbɔgɔ ki ni, mɛɛ saa na leele pe nari Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ ti ni. 15 Wi nagawa sɛnrɛ tìla Zhufuye pe pari, a pe nɛɛ yuun fɔ: «Ki naŋa ŋa wì pye mɛlɛ mɛɛ Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ ti jɛn yɛɛn, ma si yala wii ti kara?» 16 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Sɛnrɛ nda fuun mila nari leele pe na, mi na woro ma. Ɛɛn fɔ, pa tila yinrigi wa Yɛnŋɛlɛ na lìlan tun li yeri. 17 Ŋa ka yere ki na mbaa Yɛnŋɛlɛ li nandanwa kala li piin, wo yaa kaga jɛn, na kàa pye ki nagawa sɛnrɛ pa tila yinrigi wa Yɛnŋɛlɛ li yeri, nakoma mila ti yuun na yɛɛ fanŋga. 18 Lere ŋa wi maa para wi yɛɛ fanŋga, wo maa jaa paa wi gbogo. Ɛɛn fɔ, lere ŋa wi maa jaa paa wi tunvɔ wi gbogo, wo maa kaselege yuun, kambasinŋge na pye wa wi kotogo na. 19 Mì yo Moyisi wì lasiri wi kan ye yeri? Ma si yala, ye ni, wa woro na tanri lasiri wi na. Yiŋgi na, a ye nɛɛ na lagajaa mbanla gbo?» 20 A janwa wì suu pye fɔ: «Yinnɛ tipele li ye ma ni wi le? Ambɔ wila ma lagajaa mbɔɔn gbo?» 21 A Zhezu wì si sɛnrɛ ti lɛ mɛɛ pe pye fɔ: «Kala nuŋgba mì pye, a lo si ye ni fuun ye pari! 22 Moyisi wo wìla konɔ kan ye yeri ma yo yaa pinambiile pe kɛnrɛ kɛnrɛ. Ɛɛn fɔ, Moyisi wo ma wila ki peli naa piin, ye tɛlɛye poro pàa ki peli. Ki ŋgasele li kala na, ye ma yɛnlɛ na kɛnrɛ kɛnrɛ wi piin ali yɛrɛ cɛnpilige jate ki ni. 23 Na kaa pye ye mbe ya pinambyɔ wa kɛnrɛ kɛnrɛ cɛnpilige ki ni, Moyisi lasiri wiga ka jɔgɔ, yiŋgi na, a yè si nawa ŋgban na ni ma yo mì lere lomboŋɔ sagala cɛnpilige ki ni. 24 Yaga kaa kiti kɔɔn leele pe na mbaa yala ŋga yaa yaan laga funwa na ko ni. Ɛɛn fɔ, yaa kiti sinŋɛ kɔɔn.» 25 A Zheruzalɛmu ca fɛnnɛ pele nɛɛ yuun fɔ: «A! Mì yo ki naŋa ŋa wo paa lagajaa mbe gbo we? 26 Ye wele, wi ŋa wila para janwa wi yɛgɛ na, pe si woro na yaraga ka yuun wi ni. Anmɛ we teele pe kaa ki jɛn kaselege ma yo wo wi yɛn Kirisi we. 27 Ma si yala, na Kirisi wiga ka pan, lere se kaa yirisaga jɛn. Ɛɛn fɔ, ki naŋa ŋa wo na, wè wo yirisaga jɛn.» 28 Ma Zhezu wi ta wìla pye na leele pe nari Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ ti ni wa shɛrigo gbɔgɔ ki ni, a wì si gbele ŋgbanga ma yo fɔ: «Yè sho fɔ yànla jɛn, mala yirisaga ki jɛn! Ma si yala, mii pan na yɛɛ fanŋga, ɛɛn fɔ, ŋa wìlan tun, wi yɛn kaselege fɔ. Ye suu jɛn. 29 Mi wo na, mùu jɛn, katugu pa mì yiri wa wi tanla, wo wìlan tun.» 30 Kona, pe nɛɛ wi lagajaa mboo yigi, ɛɛn fɔ, lere sila ya mbe kɛɛ taga wi na. Katugu wi yigisanga wi sila gbɔn gbɛn. 31 Konaa ki ni fuun, wa janwa wi ni, lelɛgɛrɛ la taga wi na. Pàa pye na yuun fɔ: «Na Kirisi wiga ka pan, wi mbe ka kafɔnŋgɔlɔ pye mbe wɛ ŋgele ki naŋa ŋa wì pye ke na?» 32 Kalɛgɛrɛ sɛnrɛ nda janwa wìla pye na yuun Zhezu wi kanŋgɔlɔ, Fariziye pàa ti logo. Kì kaa pye ma, a saraga wɔfɛnnɛ teele poro naa Fariziye pe ni, pè si sorodasheele torogo ma yo pe saa yigi. 33 A Zhezu wì sho fɔ: «Mi yɛn laga ye ni mbe wagati jɛnri pye naa, ko puŋgo na, mi yaa kari na tunvɔ wi kɔrɔgɔ. 34 Ye yaa kaa na lagajaa, ɛɛn fɔ, ye se kanla yan. Katugu mi yaa ka pye laga ŋga na, ye se ya kari wa.» 35 A Zhufuye pe nɛɛ pe yɛɛ yewe na yuun fɔ: «Wi yaa kari laga kikiin, waga si kaa yan? Zhufuye mbele pè jaraga wa Girɛkiye pe sɔgɔwɔ, anmɛ poro wila jaa mbe kari pe kɔrɔgɔ, mbe saa Girɛkiye pe nari wi le? 36 Ki sɛnrɛ nda wì yo yɛɛn, to kɔrɔ wo yɛn mɛlɛ? Fɔ: 'Ye yaa kaa na lagajaa, ɛɛn fɔ, ye se kanla yan. Katugu mi yaa ka pye laga ŋga na, ye se ka ya kari wa.' » 37 Fɛti piliye yi puŋgo wogo ko kìla pye piligbɔgɔ ye. Ki pilige ki ni, a Zhezu wì si yiri ma yere janwa wi yɛgɛ na, mɛɛ gbele ŋgbanga ma yo fɔ: «Na wɔgɔ ka pye ŋa na, wila paan na kɔrɔgɔ, wi pan wi wɔ. 38 Lere ŋa ka taga na na, yinwege tɔnmɔ gbaanla yaa la fuun mbaa yinrigi wa wi nawa, paa yɛgɛ ŋga na Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wìgi yo we.» 39 Zhezu wìla pye na para Yinnɛkpoyi lo sɛnrɛ na ma yo fɔ mbele pe mbaa taga wi na, pe yaa kali ta. Ki sanga wi ni, Yinnɛkpoyi pe sila li kan gbɛn. Katugu gbɔgɔwɔ sila kan Zhezu wi yeri gbɛn. 40 Wa janwa wi ni, naa leele pàa kaa ki sɛnrɛ ti logo, a pele nɛɛ yuun fɔ: «Kaselege ko na, Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ ŋa waa singi, wowi ŋa yɛɛn!» 41 A pele nɛɛ yuun fɔ: «Kirisi wowi we!» Ɛɛn fɔ, a pele nɛɛ yuun naa fɔ: «Kirisi wi se ya yiri wa Galile tara. 42 Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi yɛn naga yuun ma yo pa Kirisi wi yaa yiri wa Davidi setirige ki ni, wa Betilɛɛmu ki ni, ko ŋga Davidi wìla wi yinwege ki pye wa we .» 43 Kona, a janwa wì si kɔn shyɛn Zhezu wi kala na. 44 Pèle la pye na jaa mboo yigi, ɛɛn fɔ, lere sila kɛɛ taga wi na. 45 A sorodasheele pè si sɔngɔrɔ ma kari saraga wɔfɛnnɛ teele poro naa Fariziye pe kɔrɔgɔ. A poro si pe yewe ma yo fɔ: «Yiŋgi na yee si pan wi ni?» 46 A sorodasheele pè sho fɔ: «Lere fa para paa ki naŋa ŋa wi yɛn fyew.» 47 A Fariziye pè si pe yewe ma yo fɔ: «Yoro fun ye ye yɛɛ yaga wì ye fanla wi le? 48 Ye we teele, nakoma Fariziye wa nuŋgba yan wi taga wi na le? 49 Ɛɛn fɔ, ki janwa ŋa wii Moyisi lasiri wi jɛn. Pe yɛn ma daŋga!» 50 Nikodɛmu ŋa wìla keli ma saa Zhezu wi yan wagati wa ni, wìla pye Fariziye wo wa. A wo si pe pye fɔ: 51 «Mbe yala we lasiri wi ni, we se ya mbe lere kan wi ku na we suu sɛnyoro ti logo gbɛn, mbe ŋga wì pye ki jɛn.» 52 A pè si wo yɔn sogo ma yo fɔ: «Mi jɛn mboro fun pa ma yiri wa Galile tara! Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ ti kara ma wele, ma yaa ki yan wa, fɔ Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ fa yiri wa Galile tara fyew.» 53 Ko puŋgo na, a pe ni fuun nuŋgba nuŋgba pè si kari pe yinrɛ.

8

1 A Zhezu wì si kari wa Oliviye tire yanwiga ki na. 2 Ki goto yirifaga ki na, a wì si sɔngɔrɔ ma kari wa shɛrigo gbɔgɔ ki ni. A janwa wi ni fuun wì si fulo wi tanla. A wì si cɛn nɛɛ pe nari Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ ti ni. 3 A lasiri sɛwɛ jɛnfɛnnɛ poro naa Fariziye pe ni, pè si pan jɛlɛ wa ni Zhezu wi kɔrɔgɔ. Pàa saa wi yigi naŋa ni. A pè suu yerege le janwa wi ni fuun wi yɛgɛ na, 4 mɛɛ Zhezu wi pye fɔ: «We Nagafɔ, ki jɛlɛ ŋa pòo yigi naŋa ni. 5 Moyisi wìla sigi yo wa lasiri sɛwɛ wi ni ma yo fɔ na waga ki jɛɛlɛ cɛnlɛ wa yigi, woo wa sinndɛɛrɛ ni woo gbo. Mboro wo yo mɛlɛ?» 6 Pàa ki wogo ki yo mbe Zhezu wi wa mbe wele, mbe ta mboo yigisaga ta. Ɛɛn fɔ, a Zhezu wì si sogo nɛɛ yɔnlɔgi tara ti na wi yombɛlɛ li ni. 7 Naa pàa koro na Zhezu wi yewe, a wì si yiri ma yere mɛɛ pe pye fɔ: «Ye ni, ŋa wi yɛn laga wi fa kapege pye bɔbɔbɔ, wo mbe keli wuu wa sinndɛlɛgɛ ki ni!» 8 A wì si nuru naa ma sogo nɛɛ yɔnlɔgi tara ti na. 9 Naa pàa kaa ko sɛnrɛ to logo, a pe nɛɛ kee nuŋgba nuŋgba, maga lɛ lelɛɛlɛ pe na fɔ ma saa ki wa piile pe na. Zhezu wo nuŋgba wila kaa koro wa ki laga ki na, wo naa ki jɛlɛ wi ni. Wo la pye ma yere wi yɛgɛ sɔgɔwɔ. 10 Kona, a Zhezu wì si yiri ma yere mɛɛ jɛlɛ wi pye fɔ: «Mbele pè baga ma na ma yo mà kapege pye, pe yɛn se? Wa sɔɔn le jɔlɔgɔ?» 11 A jɛlɛ wì sho fɔ: «Ayoo, we Fɔ.» Kona, a Zhezu wì suu pye fɔ: «Mi fun mi woro nɔɔ nii jɔlɔgɔ. Ta kee, ɛɛn fɔ, maga ka kapege pye naa.» 12 A Zhezu wì si sɛnrɛ ti lɛ naa, nɛɛ para janwa wi ni na yuun fɔ: «Mi yɛn dunruya woolo pe yanwa. Lere ŋa ka taga na na, wi se tanga wa wɔwɔ pi ni naa, ɛɛn fɔ, wi yaa yinwege yanwa pi ta.» 13 A Fariziye pè suu pye fɔ: «Ma yɛɛ sɛrɛya maa yuun, sɛnrɛ nda maa yuun ti woro kaselege.» 14 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Ali kiga pye mila na yɛɛ sɛrɛya yuun, sɛnrɛ nda mila yuun ti yɛn kaselege. Katugu mì yiri laga ŋga na mɛɛ pan, konaa mila kee laga ŋga na, mìgi jɛn. Ɛɛn fɔ, yoro wo na, mì yiri laga ŋga na mɛɛ pan, konaa mila kee laga ŋga na, ye sigi jɛn. 15 Ye maa kiti wi kɔɔn leele pe na na yala sɛnwee piile kiti kɔnlɔmɔ po ni. Mi wo na, mi woro na kiti kɔɔn lere na. 16 Konaa ki ni fuun, mi kaa jaa mbe kiti kɔn lere na, na kiti kɔngɔ ki yɛn kaselege ni. Katugu mi nuŋgba ma mi yaa kiti wi kɔn. Ɛɛn fɔ, na To ŋa wìlan tun wi yɛn na ni. 17 Ki yɛn ma yɔnlɔgɔ wa ye lasiri wi ni ma yo na leele shyɛn ka pe sɛrɛya yo a wì pye nuŋgba, kona ki sɛrɛya wi yɛn kaselege. 18 Ye wele, mila na yɛɛ sɛrɛya yuun, na To ŋa wìlan tun a wìla na sɛrɛya yuun fun.» 19 A pè suu yewe ma yo fɔ: «Ma To wo yɛn se?» A Zhezu wì sho fɔ: «Yee na jɛn, yee silan To wi jɛn. Ki pye yanla jɛn, ye jɛn nala To wi jɛn fun.» 20 Zhezu wìla ki sɛnrɛ ti yo ma yala wìla pye na leele pe nari Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ ti ni wa shɛrigo gbɔgɔ ki ni. Pàa pye na yarikanra ti nii yaara nda ni, pa wìla pye ma yere wa ti tanla. Lere kpɛ sila wi yigi, katugu wi yigisanga wi sila gbɔn gbɛn. 21 A Zhezu wì si pe pye naa fɔ: «Mi yaa kari, ye yaa kaa na lagajaa. Ɛɛn fɔ, ye yaa ku wa ye kapere ti ni. Mila kee laga ŋga na, ye se ya kari wa.» 22 Kona, a Zhufuye pe nɛɛ pe yɛɛ piin fɔ: «Wi yaa wi yɛɛ gbo wi le, naa wì yo fɔ: 'Mila kee laga ŋga na ye se ya kari wa we?' » 23 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Yoro yɛn tara na woolo, ɛɛn fɔ, muu yɛn naayeri woo. Yoro yɛn dunruya ŋa wo woolo. Ɛɛn fɔ, mi wo woro dunruya ŋa wo woo. 24 Ko kì ti mì yo ye yaa ku wa ye kapere ti ni. Katugu na yee taga ki na mbe yo: 'Muwi mi yɛn ŋa wi yɛn', ye yaa ku wa ye kapere ti ni.» 25 A pè suu yewe ma yo fɔ: «Ambɔ wi mboro?» A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Ŋga mì yo ye kan maga lɛ wa ki lɛsaga ki na, koyi we. 26 Sɛnlɛgɛrɛ yɛn na yeri mbe yo ye kan, mbe kiti kɔn ye na yarilɛgɛrɛ kala na. Ɛɛn fɔ, ŋa wìlan tun kaselege ko wi maa yuun. Nda mì logo wi yeri, to cɛ to mila yari dunruya woolo pe kan.» 27 Pe sila ki jɛn mbe yo wi To wo sɛnrɛ wìla pye na yuun pe kan. 28 Kona, a Zhezu wì si pe pye fɔ: «Na yaga ka Lere wi Pinambyɔ wi yirige wa naayeri tige na sanga ŋa ni, pa ye yaa ki jɛn mbe yo: 'Muwi mi yɛn ŋa wi yɛn.' Pa ye yaa sigi jɛn mbe yo fɔ: Mi woro na kala lo la piin na yɛɛ fanŋga. Ɛɛn fɔ, nda na To wì naga na na to mi maa yuun cɛ. 29 Ŋa wìlan tun wi yɛn na ni, wii na yaga na yɛ. Katugu ŋga kùu ndanla, ko mi maa piin pilige pyew.» 30 Naa Zhezu wìla kaa na para ma, a lelɛgɛrɛ si taga wi na. 31 A Zhezu wì si Zhufuye mbele pàa taga wi na pe pye fɔ: «Na yaga na nagawa sɛnrɛ ti lɛ mbaa tanri ti na, pa ye yaa pye na fɔrɔgɔfɛnnɛ kaselege. 32 Kona, ye yaa kaselege ki jɛn, kaselege ki yaa ye pye leseele.» 33 A pè suu pye fɔ: «We yɛn Abirahamu wo setirige piile. We fa pye lere wa kulolo fyew. Mɛlɛ a mà sho we yaa pye leseele?» 34 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, lere ŋa fuun wi maa kapege ki piin, wi yɛn ki kulo. 35 Kulo wo na pye sege pyɔ sanga pyew, ɛɛn fɔ, pinambyɔ wo ma pye sege ki woo sanga pyew. 36 Na Yɛnŋɛlɛ li Pinambyɔ wiga ye pye leseele, pa ye yaa pye leseele kaselege na. 37 Mìgi jɛn ma yo ye yɛn Abirahamu wi setirige piile. Konaa ki ni fuun, ye nɛɛ na lagajaa mbanla gbo. Katugu yee yɛnlɛ na sɛnrɛ ti cɛnsaga ta wa ye nawa. 38 Ŋga fuun na To wi naga na na, ko sɛnrɛ mila yuun. Ɛɛn fɔ, yoro wo na, ŋga ye to wì yo ma ye kan ko yaa piin.» 39 A pè suu pye fɔ: «Abirahamu wo wi yɛn we to we.» A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Ndɛɛ ki pye ye yɛn Abirahamu wi piile kaselege, anmɛ kagala ŋgele wìla pye koro yɔngɔ yaa piin. 40 Ɛɛn fɔ, yiŋgɔ ali maga ta kaselege ŋga mì logo Yɛnŋɛlɛ li yeri, mìgi yo ma ye kan, yaa na lagajaa mbanla gbo. Abirahamu wi sila si ko ka pye. 41 Kagala ŋgele ye to wì pye koro yɔngɔ yaa piin.» A pè suu pye fɔ: «We woro kɛɛnrɛ piile. We yɛn To nuŋgba piile, wo wi yɛn Yɛnŋɛlɛ le.» 42 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Ki pye Yɛnŋɛlɛ lo li yɛn ye To kaselege, anmɛ mi ye ndanla. Katugu pa mì yiri wa Yɛnŋɛlɛ li yeri ma pan. Mi yɛn laga lo fanŋga na. Mii pan na yɛɛ fanŋga, ɛɛn fɔ, lo lìlan tun. 43 Yiŋgi na nda mila yuun ye kan ye si woro nari kɔrɔ jɛnni? Katugu ye se ya mbaa na sɛnrɛ ti nuru. 44 Ye To wowi ŋa Sɔtanla we. Ŋga ki ye to wi ndanla, ko yaa jaa mbaa piin. Wi yɛn legbolere maga lɛ wa ki lɛsaga ki na. Wii koro kaselege ki na, katugu kaselege woro wa wi nawa. Wi kaa yagbogolo ke yuun sanga ŋa ni, wi maa para na yala wi yɛɛ cɛnlɔmɔ po ni. Katugu wi yɛn yagboyoo ma pye yagbogolo to. 45 Ɛɛn fɔ, mi wo na, kaselege ko mi maa yuun, ko kì ti yee taga na na we. 46 Ye ni, ambɔ wi mbe ya mbege yo mbe yo mi yɛn kapege pyefɔ? Na kì kaa pye kaselege ko mila yuun, a kì si cɛn mɛlɛ, yee si taga na na? 47 Lere ŋa ka pye Yɛnŋɛlɛ woo, wo maa Yɛnŋɛlɛ li sɛnrɛ ti nuru. Ɛɛn fɔ, ye woro Yɛnŋɛlɛ li woolo, ko kì ti ye woro nari nuru.» 48 A Zhufuye pè suu pye fɔ: «Tanga yɛn we yeri we yo Samari tara fɛnnɛ woo wi mboro, fɔ yinnɛ tipele ye ma ni.» 49 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Yinnɛ tipele ma li ye na ni. Ɛɛn fɔ, na To wo mila gbogo, yoro wo na, ye woro nala gbogo. 50 Mi woro na gbɔgɔwɔ jaa na yɛɛ kan. Wa yɛn wa, wo wila jaa paa na gbogo. Wo wi yaa kiti wi kɔn. 51 Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, lere ŋa fuun kanla sɛnrɛ ti lɛ mbaa tanri ti na, wo se ku fyew.» 52 A Zhufuye pè suu pye fɔ: «Yiŋgɔ wè taga ki na jate ma yo yinnɛ tipele lì ye ma ni. We tɛlɛ Abirahamu wìla ku, a Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɛnnɛ pè ku fun. A mboro sho fɔ: 'Lere ŋa kɔɔn sɛnrɛ ti lɛ mbaa tanri ti na, wo se ku fyew.' 53 We tɛlɛ Abirahamu wìla ku, maa ki jate ma gbɔgɔ ma wɛ wi na wi le? Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ yofɛnnɛ pè ku. Maa ma yɛɛ jate yiŋgi lere ma?» 54 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Ki pye mila na yɛɛ gbogo, ki gbɔgɔwɔ pi se jɛn na yaraga ka yɔn. Ŋa wila na gbogo, na To wowi we. Wowi ŋa yaa yinri ye Yɛnŋɛlɛ le. 55 Ɛɛn fɔ, ye suu jɛn. Mi wo na, mùu jɛn. Na mi ka yo mi suu jɛn, pa mi yaa pye yagboyoo paa ye yɛn. Ɛɛn fɔ, mùu jɛn, maa sɛnrɛ ti lɛ na tanri ti na. 56 Ye tɛlɛ Abirahamu wìla pye na yɔgɔri naga sɔnri wi yaa na sanga wi yan. Wìla wi yan, a wi nawa pì yinŋgi wi na fɔ jɛŋgɛ.» 57 A Zhufuye pè suu pye fɔ: «Yiŋgi, ma fa yɛlɛ nafa shyɛn ma yiri kɛ ta, a mà si Abirahamu yan!» 58 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, sanni pe sa Abirahamu wi se, kìla yala mi yɛn wa.» 59 Ki sɛnrɛ ti kala na, a pè si sinndɛɛrɛ wulo ma yo pe yaa wi wa ti ni. Ɛɛn fɔ, a Zhezu wì si lara ma yiri wa shɛrigo gbɔgɔ ki n i.

9

1 Naa Zhezu wìla kaa na kee, a wì si naŋa wa yan wa konɔ, pàa wi se fyɔɔn. 2 A wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pè suu yewe ma yo fɔ: «We Nagafɔ, naŋa ŋa yɛɛn, wi kapere to ti ti wì se fyɔɔn lee wi sevɛnnɛ pe kapere tori?» 3 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Wi kapere ma ti ti wì se fyɔɔn, wi sevɛnnɛ fun poro kapere ma ti ti. Pàa wi se fyɔɔn, jaŋgo Yɛnŋɛlɛ li fanŋga ki ta ki naga wi kala na. 4 Sanga ŋa ni yɔnlɔ ki yɛn wa, ŋa wìlan tun, we daga mboo kapyere ti pye mberi yɔn fili. Sanni jɛnri yembinɛ li yaa wɔ, lere se ya tunŋgo pye. 5 Mbanla ta laga dunruya wi ni, mi yɛn dunruya woolo pe yanwa.» 6 Naa Zhezu wìla kaa ki sɛnrɛ ti yo, a wì si cɛnrɛ wa tara ti na mɛɛ ki fɛnrɛgɛ ki koli maga turugo wa fyɔɔn wi yɛngɛlɛ ke na, 7 ma suu pye fɔ: «Kari ma sɔɔn yɛgɛ ki jogo wa Silowe titɛgɛ tɔnŋgbɔɔ pi ni.» Silowe ko kɔrɔ wo yɛn pitunŋɔ. A fyɔɔn wì si kari ma saa wi yɛgɛ ki jogo. Wi sɔngɔrɔsaga wìla pye na yaan. 8 Wi cɛnyɛɛnlɛ poro naa leele mbele pàa pye naa yaan faa wila yaara ti yɛnri leele pe yeri, pàa pye na yuun fɔ: «Mì yo ki naŋa ŋa wo wìla pye na cɛɛn na yaara yɛnri leele pe yeri?» 9 A pèle yo fɔ: «Wowi.» A pèle yo fɔ: «Ayoo, wo ma. Wùu lɛ win.» Ɛɛn fɔ, a naŋa jate wì sho fɔ: «Muwi.» 10 A pè suu yewe ma yo fɔ: «Ma yɛngɛlɛ kè pye mɛlɛ mɛɛ yɛngɛ?» 11 A wì si pe yɔn sogo ma yo fɔ: «Naŋa ŋa pe yinri Zhezu, wo wì fɛnrɛgɛ pye maga turugo wa na yɛngɛlɛ ke na, mɛɛ na pye ma yo mbe sanla yɛgɛ ki jogo wa Silowe titɛgɛ tɔnŋgbɔɔ pi ni. A mì si kari ma saa na yɛgɛ ki jogo nɛɛ yaan.» 12 A pè suu yewe ma yo fɔ: «Ki naŋa wi yɛn se?» A naŋa wì sho fɔ: «Mi si jɛn o.» 13 Kona, a pè si kari fyɔɔn ŋa wìla sagala wi ni wa Fariziye pe yeri. 14 Ma si yala, Zhezu wìla fɛnrɛgɛ ki pye maa yɛngɛlɛ ke yɛngɛ pilige ŋga ni, kìla pye Zhufuye pe cɛnpilige ko ni. 15 Ki kala na, a Fariziye fun pè suu yewe wi yɛngɛlɛ kàa pye yɛgɛ ŋga na ma yɛngɛ ki ni. A wì si pe pye fɔ: «Fɛnrɛgɛ wì pye ma taga wa na yɛngɛlɛ ke na, a mì si saa na yɛgɛ ki jogo. Koo ŋga yiŋgɔ mila yaan.» 16 Kona, a Fariziye pèle sho fɔ: «Ki naŋa ŋa yɛɛn, wii yiri Yɛnŋɛlɛ yeri. Katugu wi yɛn na cɛnpilige ki jogo.» Ɛɛn fɔ, a pèle sho fɔ: «Kapege pyefɔ wi yaa pye mɛlɛ mbe si ya mbaa ki kafɔnŋgɔlɔ ŋgele ke cɛnlɛ piin?» A pè si kɔn pe yɛɛ na. 17 A Fariziye pè si nuru naa ma fyɔɔn ŋa wìla sagala wi yewe ma yo fɔ: «Mboro wo na, naŋa ŋa wɔ̀ɔn yɛngɛlɛ ke yɛngɛ, ma yo mɛlɛ wi kanŋgɔlɔ?» A wì sho fɔ: «Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ wi.» 18 Ma si yala, Zhufuye pe sila taga ki na mbe yo wìla pye fyɔɔn faa, koni wi yɛngɛlɛ kè yɛngɛ. Kì kaa pye ma, a pè suu sevɛnnɛ pe yeri, 19 mɛɛ pan ma pe yewe ma yo fɔ: «Ye pinambyɔ ŋa ye yo wì se fyɔɔn wowi ŋa le? Wì pye mɛlɛ nɛɛ yaan yiŋgɔ?» 20 A wi sevɛnnɛ pè sho fɔ: «Wè taga ki na ma yo we pyɔ wowi, wàa wi se fyɔɔn. 21 Ɛɛn fɔ, wì pye yɛgɛ ŋga na nɛɛ yaan yiŋgɔ, we si ko jɛn. Wi yɛngɛlɛ yɛngɛfɔ fun we suu jɛn. Ye wo jate wi yewe. Pyɔ ma, wi mbe ya mbege yɛgɛ yo ye kan!» 22 Wi sevɛnnɛ pàa pye na para ma, katugu pàa pye na fyɛ Zhufuye pe yɛgɛ. Katugu Zhufuye pàa yo ma fili ki na ma yo na lere ŋa ka yo Zhezu wo wi yɛn Kirisi we, pe yaa wi purɔ mboo wɔ wa shɛrigo ki ni. 23 Ko kì ti wi sevɛnnɛ pàa yo fɔ: «Pyɔ ma, yoo yewe!» 24 A Fariziye pè si fyɔɔn ŋa wìla sagala wi yeri naa ki shyɛn wogo na, ma suu pye fɔ: «Kaselege ki yo Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ na! Wège jɛn ma yo ki naŋa ŋa, kapege pyefɔ wi.» 25 A wì si pe pye fɔ: «Na kàa pye kapege pyefɔ wi, nakoma kapege pyefɔ ma, mi si ko jɛn. Ɛɛn fɔ, yaraga nuŋgba mì jɛn. Mìla pye fyɔɔn, yiŋgɔ mila yaan.» 26 A pè suu yewe ma yo fɔ: «Yiŋgi wì pye ma na? Wɔ̀ɔn yɛngɛlɛ ke yɛngɛ mɛlɛ?» 27 A wì si pe pye fɔ: «Mìgi yo ma ye kan makɔ, ɛɛn fɔ, yee logo na yeri. Yiŋgi na, a ye nɛɛ jaa mberi logo na yeri naa? Anmɛ yoro fun yaa jaa mbe pye wi fɔrɔgɔfɛnnɛ wi le?» 28 A pè suu tɛgɛlɛ ma suu pye fɔ: «Mboro ma yɛn ki naŋa ŋa wi fɔrɔgɔfɔ! Woro wo na, we yɛn Moyisi fɔrɔgɔfɛnnɛ. 29 Wège jɛn ma yo Yɛnŋɛlɛ làa para Moyisi wi ni. Ɛɛn fɔ, ŋa wo na, we suu yirisaga jate ki jɛn.» 30 Fyɔɔn ŋa wìla sagala, a wì si pe pye fɔ: «Kì si lere pari dɛ. Ye suu yirisaga jɛn, ma si yala wì mi yɛngɛlɛ koro yɛngɛ. 31 Wège jɛn ma yo Yɛnŋɛlɛ laa la nuru kapere pyefɛnnɛ pe yeri, ɛɛn fɔ, li maa nuru lere ŋa wi maa li gbogo nali nandanwa kala li piin wo yeri. 32 Malɛ we faga logo mbe yo lere ŋa pè se fyɔɔn, lere wa wa yɛngɛlɛ yɛngɛ. 33 Ki pye ki naŋa ŋa wii yiri Yɛnŋɛlɛ yeri, wi se jɛn na ya kala la pye.» 34 A pè suu pye fɔ: «Maga lɛ wa ma sepilige ki na, pa ma yɛn wa kapege ki ni. Maa jaa mbaa we nari win!» A pè suu purɔ maa wɔ wa shɛrigo ki ni. 35 A Zhezu wì sigi logo ma yo pàa fyɔɔn ŋa wìla sagala wi purɔ. A wì si kari wi kɔrɔgɔ ma suu pye fɔ: «Ma taga Lere wi Pinambyɔ wi na le?» 36 Fyɔɔn ŋa wìla sagala, a wì sho fɔ: «Ambɔ wi we Fɔ, wi naga na na mbe ta mbe taga wi na.» 37 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Màa yan, wowi ŋa wila para na ma ni yiŋgɔ we.» 38 A wì sho fɔ: «Mì taga ma na we Fɔ.» A wì si kanŋguuro kan Zhezu wi tanla maa gbɔgɔ. 39 Kona, a Zhezu wì sho fɔ: «Mì pan laga dunruya ŋa wi ni, kiti mbe ta wi kɔn, fyɔɔnlɔ pe ta paa yaan, mbele paa yaan pe ta pe kanŋga fyɔɔnlɔ.» 40 Fariziye mbele pàa pye wa Zhezu wi ni maga sɛnrɛ ti logo, a pè suu yewe ma yo fɔ: «Woro fun, we yɛn fyɔɔnlɔ wi le?» 41 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Ndɛɛ ki pye ye yɛn fyɔɔnlɔ, kapere se jɛn na pye ye na. Ɛɛn fɔ, kì kaa pye yè yo yaa yaan, ye kapere tì koro ye na. »

10

1 «Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, na lere ŋa si ye wa simbaala go ki yɔn ki ni, wiga lugu ki kɛɛ ka na mbe ye wa ki ni, ko fɔ wo yɛn yoo, wi yɛn beŋganri pyefɔ. 2 Ɛɛn fɔ, ŋa wi ma ye wa simbaala go ki yɔn ki ni, wo wi yɛn simbaala kɔnrifɔ we. 3 Yeyɔngɔ welefɔ wi ma kɔrɔ ki yɛngɛ wi kan, simbaala pe maa magala li logo. Wi ma wi simbaala pe yeri pe mɛrɛ ti na ma pe yirige wa funwa na. 4 Na wiga ka pe ni fuun pe yirige wa funwa na, wi mɛɛ keli pe yɛgɛ na kee, pe mɛɛ taga wi na; katugu pòo magala li jɛn. 5 Paa taga nambanŋa na. Ɛɛn fɔ, pe maa fee ki fɔ wi yɛgɛ wi. Katugu pee nambanmbala pe magaŋgala ke jɛn.» 6 Zhezu wìla ki yomiyɛlɛ li wa ma pe kan, ɛɛn fɔ, pe sila li kɔrɔ jɛn. 7 A Zhezu wì si pe pye naa fɔ: «Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, mi yɛn simbaala go ki yeyɔngɔ. 8 Mbele fuun pè keli ma pan na yɛgɛ, pe yɛn yoolo naa beŋganri pyefɛnnɛ. Ɛɛn fɔ, simbaala pee logo pe yeri. 9 Muwi mi yɛn yeyɔngɔ ye. Lere ŋa ka ye wa na ni, wi yaa shɔ. Wi yaa la yiin mbaa yinrigi, mbaa yaakara taa mbaa kaa. 10 Yoo wo na, wo ma pan mbe yu, mbe lere gbo, konaa mbe jɔgɔwɔ pye cɛ. Ɛɛn fɔ, mi wo pan, jaŋgo leele pe yinwege ta, pege ta jɛŋgɛ. 11 «Muwi mi yɛn simbaala kɔnrifɔ jɛnŋɛ we. Simbaala kɔnrifɔ jɛnŋɛ wi maa yɛɛ kan kunwɔ pi yeri wi simbaala pe kala na. 12 Ɛɛn fɔ, ŋa wi maa simbaala pe kɔnri penjara na, na wi woro simbaala kɔnrifɔ, na simbaala wo woolo jate ma, wiga cɛngɛ yan kila paan pe kɔrɔgɔ, wi ma simbaala pe yaga ma fe. Cɛngɛ ki mɛɛ pan ma simbaala pele yigi, pe mɛɛ fe ma jaraga. 13 Wi ma fe, katugu wi maa simbaala pe kɔnri penjara na win. Simbaala wogo ko naa jori. 14-15 Mi wo na, mi yɛn simbaala kɔnrifɔ jɛnŋɛ, yɛgɛ ŋga na na To wìlan jɛn, a mi fun mùu jɛn, ki pyelɔmɔ nuŋgba pi na, mi fun mìla simbaala pe jɛn, a poro fun pànla jɛn. Mila na yɛɛ kaan kunwɔ pi yeri na simbaala pe go shɔgɔ ki kala na. 16 Simbaala pele yɛgɛ wa na yeri naa, poro woro laga ki simbaala go ŋga ki ni. Ki daga mbe pe kɔnri mbe pan pe ni. Pe yaa kanla magala li logo. Kona pe yaa pinlɛ mbe pye simbaŋgbelege nuŋgba, simbaala kɔnrifɔ nuŋgba wi yaa pye pe na. 17 «Mi yɛn mala To wi ndanla, katugu mi yɛn nala yɛɛ kaan kunwɔ pi yeri, jaŋgo mbanla yinwege ki ta naa fɔnŋgɔ. 18 Lere ma wila na kaan kunwɔ pi yeri. Ɛɛn fɔ, muwi mì yere ki na mbanla yɛɛ kan kunwɔ pi yeri. Fanŋga yɛn na yeri mbanla yɛɛ kan kunwɔ pi yeri, fanŋga si yɛn na yeri fun mbanla yinwege ki ta naa fɔnŋgɔ. Ko tunŋgo ko na To wì kan na yeri mbe pye.» 19 A Zhufuye pè si kɔn naa pe yɛɛ na ki sɛnrɛ ti kala na. 20 Pe lɛgɛrɛ la pye na yuun fɔ: «Yinnɛ tipele lì ye wi ni. Yara tì ye wi ni, yiŋgi na, a ye nɛɛ nuru wi yeri?» 21 A pele nɛɛ yuun fɔ: «Sɛnrɛ nda wila yuun yɛɛn, yinnɛ tipele fɔ sɛnrɛ ma. Yinnɛ tipele mbe ya mbe fyɔɔn yɛngɛlɛ yɛngɛ?» 22 Were sanga wo wìla gbɔn, a pe nɛɛ fɛti wa piin wa Zheruzalɛmu, poo yinri Dedikasi. 23 Zhezu wìla pye na yanri yanri wa Salomɔ toŋgboolo pe ni, wa shɛrigo gbɔgɔ laga nawa. 24 Kona, a Zhufuye pè si saa wa maa maga, ma suu pye fɔ: «Ma yaa we yaga we jatere wila we kɔɔn shyɛn fɔ sa gbɔn wagati wiwiin? Na kaa pye mboro ma yɛn Kirisi we, ki yo maga filige we kan.» 25 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Mìgi yo ma ye kan makɔ, ɛɛn fɔ, yee taga na na. Kagala ŋgele mila piin na To wi fanŋga ki na, ke yɛn na para na sɛnrɛ na. 26 Ɛɛn fɔ, yee taga na na, katugu ye woro na simbaala poro pele. 27 Na simbaala pe maa na magala li nuru, mì pe jɛn, pe ma taga na na. 28 Mi yɛn na yinwege mbakɔgɔ ki kaan pe yeri. Pe se ka ku naa fyew. Lere se ka pe shɔ na kɛɛ. 29 Na To ŋa wì pe kan na yeri, wì gbɔgɔ ma wɛ yaraga pyew ki na. Lere se ya mbe pe shɔ na To wi kɛɛ. 30 Mi naa na To wi ni we yɛn nuŋgba.» 31 A Zhufuye pè si sinndɛɛrɛ wulo naa mboo wa ti ni. 32 Kona, a Zhezu wì si pe pye fɔ: «Mì kapyere jɛndɛ lɛgɛrɛ pye ye yɛgɛ na, na To wi fanŋga na. Ki kajɛŋgɛ kikiin ki ti a ye nɛɛ jaa mbanla wa sinndɛɛrɛ ni mbanla gbo?» 33 A Zhufuye pè suu pye fɔ. «Ma kajɛŋgɛ pyege kala ma ki ti waa jaa mbɔɔn wa sinndɛɛrɛ ni mbɔɔn gbo. Ɛɛn fɔ, katugu maa para na Yɛnŋɛlɛ li mɛgɛ ki jogo. Mboro sɛnwee pyɔ maa ma yɛɛ piin Yɛnŋɛlɛ!» 34 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Ki yɛn ma yɔnlɔgɔ wa ye lasiri sɛwɛ wi ni fɔ Yɛnŋɛlɛ lìgi yo ma yo fɔ: 'Ye yɛn Yɛngɛŋgɛlɛ kele.' 35 Wège jɛn ma yo nda ti yɛn ma yɔnlɔgɔ wa Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi ni, ti se ya wɔ wa. Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ tì gbɔn leele mbele na, Yɛnŋɛlɛ lì poro yeri yɛngɛŋgɛlɛ. 36 Mi wo na, Yɛnŋɛlɛ lìlan wɔ mala tun laga dunruya wi ni, mɛlɛ a yè sho mi yɛn na para na Yɛnŋɛlɛ li mɛgɛ ki jogo, naa mì yo mi yɛn Yɛnŋɛlɛ li Pinambyɔ we? 37 Na kàa pye mi woro nala To wo kapyegele piin, yaga ka taga na na. 38 Ɛɛn fɔ, na mi kaa ke piin, ali na yee taga na na, ye taga ki kapyegele koro na, jaŋgo yege jɛn ye filige ki na fɔ na To wi yɛn na ni, mi fun mi yɛn na To wi ni.» 39 Kona, a pe nɛɛ wi lagajaa naa mboo yigi. Ɛɛn fɔ, a wì si shɔ pe yeri. 40 A Zhezu wì si kari naa wa Zhuridɛn wi kɛɛ sanŋga ki na, wa laga ŋga Zhan wìla ki peli na leele pe batize we. A wì si cɛn wa ko laga ko na. 41 Lelɛgɛrɛ la kari wi kɔrɔgɔ. Pàa pye na yuun fɔ: «Zhan sila kafɔnnɔ la kpɛ pye, ɛɛn fɔ, sɛnrɛ nda fuun wìla yo ki naŋa ŋa wi kanŋgɔlɔ, tìla pye kaselege.» 42 Lelɛgɛrɛ la taga Zhezu wi na wa ki laga ki n a.

11

1 Wa Betani ca, naŋa wà la pye wa na yaa, pàa pye naa yinri Lazari. Betani ca ko wìla pye Mari naa wi nɔ sepyɔ Mariti pe ca ye. 2 Ki Mari wo wìla latikɔrɔ nuwɔ taan gbɔn we Fɔ wi tɔɔrɔ ti na, maa turugo wi yinzire ti ni. Wi nɔ sepyɔ naŋa lawi Lazari ŋa wìla pye na yaa we. 3 A wi nɔ sepiile jɛɛlɛ pè si tunŋgo torogo wa Zhezu wi yeri ma yo pe saa pye fɔ: «We Fɔ, ma wɔnlɔ naŋa wila yaa.» 4 Naa Zhezu wìla kaa ki sɛnrɛ ti logo sanga ŋa ni, a wì sho fɔ: «Lazari yama pi woro wi kunwɔ yama. Ɛɛn fɔ, pi yaa tɛgɛ mbe Yɛnŋɛlɛ li gbɔgɔwɔ pi naga, jaŋgo pe Yɛnŋɛlɛ li Pinambyɔ wi gbɔgɔ ki yama pi kala na.» 5 Mariti, naa Mari konaa Lazari pàa pye ma Zhezu wi ndanla. 6 Naa Zhezu wìla kaa ki logo ma yo Lazari wìla pye na yaa, a wì si koro wa laga ŋga wìla pye, ma piliye shyɛn pye wa naa. 7 Ko puŋgo na, a wì suu fɔrɔgɔfɛnnɛ pe pye fɔ: «Ye pan we sɔngɔrɔ wa Zhude tara.» 8 A fɔrɔgɔfɛnnɛ pè suu pye fɔ: «We Nagafɔ, ki fa mɔ gbɛn, Zhufuye pàa pye na jaa mbɔɔn wa sinndɛɛrɛ ni mbɔɔn gbo, a mɛ nɛɛ jaa mbe sɔngɔrɔ wa naa!» 9 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Pilige nuŋgba yɔnlɔ ki woro lɛri kɛ ma yiri shyɛn? Na lere kaa tanri yɔnlɔ na, wila kurugo, katugu wi maa yaan dunruya wi yanwa pi na. 10 Ɛɛn fɔ, na lere kaa tanri yembinɛ, wi maa kunrugu. Katugu yanwa woro wi ni.» 11 Naa Zhezu wìla kaa ko sɛnrɛ to yo, a wì si pe pye fɔ: «We wɔnlɔ naŋa Lazari wila wɔnlɔ, ɛɛn fɔ, mi yaa saa yɛn.» 12 A wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pè suu pye ma yo fɔ: «We Fɔ, na kaa pye wila wɔnlɔ, pa wi yaa sagala.» 13 Zhezu wìla pye na jaa mbe yo Lazari wìla ku win. Ɛɛn fɔ, a wi fɔrɔgɔfɛnnɛ poro nɛɛ ki sɔnri ndɛɛ wɔnlɔwɔ jɛmbɛ po sɛnrɛ wìla pye na yuun. 14 Kona, a Zhezu wì sigi yo maga filige pe kan ma yo fɔ: «Lazari wì ku. 15 Mii pye wa na, ki kala na, mi yɛn na yɔgɔri yoro kala na. Jaŋgo ye ta ye taga na na. Ɛɛn fɔ, ye pan we kari wi kɔrɔgɔ.» 16 Kona, a Toma ŋa pàa pye na yinri Waan, wò si fɔrɔgɔfɛnnɛ sanmbala pe pye fɔ: «Woro fun, ye pan we kari, jaŋgo we sa pinlɛ we ku we Nagafɔ wi ni!» 17 Naa Zhezu wìla ka saa gbɔn wa, a wì sigi yan pè Lazari wi le, a wì piliye tijɛrɛ pye wa fanga ki ni makɔ. 18 Betani ca ki sila lali Zheruzalɛmu ni, ki mbaa culo taanri yɔn ko tin. 19 Ki kala na, Zhufuye pe lɛgɛrɛ la kari wa Mariti naa Mari pe yeri mbe sa pe nɔ sepyɔ wi kunwɔ pi shari mbe pe kotogo ki sogo pe na. 20 Naa Mariti wìla kaa ki logo ma yo Zhezu wila paan, a wì si yiri ma kari saa fili. Ɛɛn fɔ, Mari wo la koro ma cɛn wa go. 21 A Mariti wì si Zhezu wi pye fɔ: «We Fɔ, ki pye maa pye laga, na nɔ sepyɔ wi se jɛn na ku. 22 Ɛɛn fɔ, mìgi jɛn ma yo ali yiŋgɔ maga yaraga ŋga fuun yɛnri Yɛnŋɛlɛ li yeri, li yaa ki kan ma yeri.» 23 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Ma nɔ sepyɔ wi yaa yɛn mbe yiri wa kunwɔ pi ni.» 24 A Mariti wì suu pye fɔ: «Mìgi jɛn ma yo wi yaa ka yɛn mbe yiri wa kunwɔ pi ni, kuulo pe yɛnpilige, dunruya kɔpilige.» 25 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Muwi mi yɛn kuulo pe yɛnmɛ naa yinwege ye. Lere ŋa ka taga na na, ali na wiga ku, wi yaa ka yinwege ta naa. 26 Lere ŋa wi yɛn yinwege na mɛɛ taga na na, wo se ku naa fyew. Ma taga ki na le?» 27 A wì sho fɔ: «Ee, we Fɔ, mì taga ki na ma yo mboro ma yɛn Kirisi we. Ma yɛn Yɛnŋɛlɛ li Pinambyɔ, ŋa wila daga mbe pan laga dunruya wi ni.» 28 Naa Mariti wìla kaa ko sɛnrɛ to yo ma, a wì si sɔngɔrɔ ma saa wi nɔ sepyɔ Mari wi yeri, mɛɛ ki yo wi kan larawa ma yo fɔ: «We Nagafɔ wi yɛn wamɛ, wila ma yinri.» 29 Naa Mari wìla kaa ki sɛnrɛ ti logo, a wì si yiri nɛɛ fyɛɛlɛ na kee Zhezu wi kɔrɔgɔ. 30 Ko la yala Zhezu wi fa ye wa ca gbɛn. Wìla pye wa laga ŋga Mariti wìla saa wi fili we. 31 Zhufuye mbele pàa pye wa go Mari wi ni naa kotogo ki sogo wi na, naa poro la kaa wi yan wì yiri na kee fyɛlɛgɛ na, a pè si taga wi na. Pàa ki yan ndɛɛ pa wìla pye na kee wa fanga ki yɔn na mbe sa gbele. 32 Naa Mari wìla ka saa gbɔn wa laga ŋga Zhezu wìla pye, maa yan, a wì si kanŋguuro kan Zhezu wi jegele ma yo fɔ: «We Fɔ, ki pye màa pye laga, na nɔ sepyɔ wi se jɛn na ku.» 33 Naa Zhezu wìla kaa wi yan wila gbele, konaa Zhufuye mbele pàa pinlɛ wi ni ma kari pe ni, a wì nawa pì si tanga wi na, a wi jatere wì piri wi na fɔ jɛŋgɛ. 34 A wì si pe yewe ma yo fɔ: «Yoo le se yeri?» A pè suu pye ma yo fɔ: «We Fɔ, ta paan ma yaa ki yan!» 35 A Zhezu wì si gbele. 36 Kona, a Zhufuye pe sho fɔ: «Ye wele, wìla pye maa ndanla fɔ jɛŋgɛ!» 37 Ɛɛn fɔ, a pèle sho fɔ: «Wo ŋa wì fyɔɔn wi yɛngɛlɛ ke yɛngɛ, wi saa ya mbege pye fun Lazari wiga ka ku wi le?» 38 A Zhezu wi nawa pì si tanga wi na naa, a wì si kari wa fanga ki yɔn na. Waliwege layi, ki yɔn kìla pye ma tɔn sinndɛlɛgɛ ni. 39 A Zhezu wì sho fɔ: «Ye sinndɛlɛgɛ ki laga wa!» A kufɔ wi nɔ sepyɔ Mariti wì suu pye ma yo fɔ: «We Fɔ, wi yaa pye wila lugo makɔ. Katugu wi pilige tijɛrɛ wogo koyi ŋga yɛɛn wa fanga ki ni.» 40 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Mì yo mɔɔ pye ma yo na maga taga na na ma yaa Yɛnŋɛlɛ li gbɔgɔwɔ pi yan?» 41 Kona, a pè si sinndɛlɛgɛ ki laga wa fanga ki yɔn na. A Zhezu wì suu yɛgɛ ki yirige wa naayeri ma sho fɔ: «Na To, mila ma shari, naa màla sɛnrɛ ti logo we. 42 Mìgi jɛn ma yo ma maa nuru na yeri pilige pyew. Ɛɛn fɔ, mila ko yuun ki leele mbele pànla maga yɛɛn poro kala na, jaŋgo pe taga ki na fɔ mboro màla tun.» 43 Naa wìla kaa ko sɛnrɛ to yo ma, a wì si gbele ŋgbanga ma yo fɔ: «Lazari yiri laga funwa na!» 44 A gboo wì si yɛn ma yiri, parisantɔnlɔgɔ kìla pye ma migi wi tɔɔrɔ naa wi kɛyɛn yi na. Wi yɛgɛ kìla pye ma fo paraga ni. A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Yoo sanga yoo yaga wila kee.» 45 Zhufuye mbele pàa kari wa Mari wi laga ma ŋga Zhezu wìla pye ki yan, pe lɛgɛrɛ la taga wi na. 46 Ɛɛn fɔ, pe ni, pèle la kari Fariziye pe kɔrɔgɔ ma saa ŋga Zhezu wìla pye ki yɛgɛ yo ma pe kan. 47 Kì kaa pye ma, a Fariziye poro naa saraga wɔfɛnnɛ teele pe ni, pè si pe kiti kɔnfɛnnɛ ŋgbelege ki gbogolo mɛɛ pe pye fɔ: «Yiŋgi we yaa pye? Katugu ki naŋa ŋa wila kafɔnŋgɔlɔ lɛgɛrɛ piin. 48 Na we kaa yaga wila kee ki ni ma, leele pe ni fuun pe yaa taga wi na, pa Ɔrɔmu tara fanŋga fɛnnɛ pe yaa pan mbe we shɛrigo gbɔgɔ ki tɔngɔ, naa we tara woolo pe ni.» 49 Pe ni, nuŋgba la pye wa pàa pye naa yinri Kayifu. Wo wìla pye saraga wɔfɛnnɛ pe togbɔɔ ki yɛlɛ li ni. A wo si pe pye fɔ: 50 «Yee jɛn mbe jɛn mbe yo naŋa nuŋgba ka ku leele pe ni fuun pe yɔnlɔ ko mbɔnrɔ, jaŋgo we tara ti ni fuun tiga ka tɔngɔ.» 51 Wi sila ki sɛnrɛ ti yo wi yɛɛ fanŋga, ɛɛn fɔ, maga ta wìla pye saraga wɔfɛnnɛ togbɔɔ ki yɛlɛ li ni, a wì si Yɛnŋɛlɛ li yɔn sɛnrɛ yo ma yo Zhezu wi daga mbe ku Zhufuye pe kala na. 52 Ko tara woolo poro nuŋgba la ma Zhezu wila daga mbe ku pe kala na. Ɛɛn fɔ, wila daga mbe ku, jaŋgo Yɛnŋɛlɛ li woolo mbele pè jaraga dunruya wi lagapyew, mbe pe gbogolo pe yɛɛ na pe pye nuŋgba. 53 Mbege lɛ le ko pilige ko na, a Zhufuye fanŋga fɛnnɛ pè si yo ma fili ki na ma yo pe yaa Zhezu wi gbo. 54 Ko kì ti Zhezu wi sila koro mbaa yanri Zhufuye pe sɔgɔwɔ mbaa wi yɛɛ nari. A wì si kari wa gbinri wi tanla, ca ka ni pege yinri Efirayimu, ma saa cɛn wa, wo naa wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe ni. 55 Zhufuye pe Paki fɛti wo wìla pye na yɔngɔ, a ki tara ti lelɛgɛrɛ si kari wa Zheruzalɛmu ki fɛti wi yɛgɛ, mbe sa keli mbe pe yɛɛ pye kpoyi Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ na. 56 Pàa pye na Zhezu wi lagajaa. Naa pàa kaa gbogolo wa shɛrigo gbɔgɔ ki ni, a pe nɛɛ pe yɛɛ yewe na yuun fɔ: «Yiŋgi yaa jate? Wi yaa pan laga fɛti wi na lee wi se pan laga?» 57 Ma si yala, saraga wɔfɛnnɛ teele poro naa Fariziye pe ni, pàa konɔ kan leele pe yeri ma yo na wa ka Zhezu wi saga jɛn, wigi yo pe kan, jaŋgo pe ta poo yig i.

12

1 Kìla koro pilige kɔgɔlɔni, Paki fɛti wii gbɔn. A Zhezu wì si kari wa Betani ca. Lazari ŋa Zhezu wìla wi yɛn maa yirige wa kunwɔ pi ni, pa wìla pye ma cɛn wa ki ca ki ni. 2 Wa ki laga ki na, a pè si suro sɔgɔ Zhezu wi kan. Mariti wo wìla pye naga yaakara ti yɛɛlɛ. Mbele pàa pinlɛ na nii Zhezu wi ni, Lazari wìla pye pe ni. 3 Kona, a Mari wì si latikɔrɔ nuwɔ taan litiri kɔngɔ lɛ. Wi sɔnŋgɔ kìla pye ma ŋgban fɔ jɛŋgɛ. Pàa wi gbegele sinmɛ mba pe yinri nari pi piiri po pa ni. A wì suu gbɔn Zhezu wi tɔɔrɔ ti na, nɛɛ ti tunrugu wi yinzire ti ni. A ki latikɔrɔ nuwɔ taan pì si yiri ma go ki ni fuun ki yigi. 4 Zhezu wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe ni, nuŋgba la pye wa, Zhudasi Izikariyɔti, wo wi mbaa ka Zhezu wi le kɛɛ. A wo sho fɔ: 5 «Yiŋgi na pee sigi latikɔrɔ nuwɔ taan sɔnŋgbanga woo ŋa wi pɛrɛ warifuwe pyɔ cɛnmɛ taanri (300 ) na, mbege penjara ti yɛɛlɛ fyɔnwɔ fɛnnɛ pe na?» 6 Kii cɛn ndɛɛ fyɔnwɔ fɛnnɛ pe wogo ko kìla pye maa jori, ko kì ti wìla pye na para ma. Ɛɛn fɔ, wìla pye na para ma, katugu wìla pye yoo. Pe penjara leyaraga kìla pye wo yeri. Nda pàa pye na nii wa, wìla pye nari yuun. 7 Ɛɛn fɔ, a Zhezu wì suu pye fɔ: «Jɛlɛ wi yaga yɛw! Ki daga wigi wogo ŋga ki pye sanni na kupilige ki sa gbɔn panla le. 8 Fyɔnwɔ fɛnnɛ pe yaa pye laga ye ni sanga pyew, ɛɛn fɔ, mi wo na, mi se pye laga ye ni sanga pyew.» 9 Naa Zhufuye janwa gbɔlɔ làa kaa ki logo ma yo Zhezu wìla pye wa Betani, a pè si kari wa. Pe sila kari wa Zhezu wo nuŋgba kala na. Ɛɛn fɔ, pàa kari mbe ta sa Lazari wi yan fun, wo ŋa Zhezu wìla wi yɛn maa yirige wa kunwɔ pi ni we. 10 Ki kala na, a saraga wɔfɛnnɛ teele pè si yere ki yerewe mbe Lazari wi gbo fun. 11 Katugu wi kala na, Zhufuye pe lɛgɛrɛ la pye na lari pe na, na tari Zhezu wi na. 12 Ki goto, janwa gbɔlɔ na làa pan Paki fɛti wi na, a pè sigi logo ma yo fɔ Zhezu wila paan wa Zheruzalɛmu. 13 A pè si sɛngɛmbanra kɔn mɛɛ kari saa fili mbege naga fɔ paa wi gbogo. A pe nɛɛ jɔrɔgi na yuun fɔ: «Gbɔgɔwɔ yɛn Yɛnŋɛlɛ woo. Ŋa wila paan we Fɔ wi mɛgɛ ki na, Yɛnŋɛlɛ sa duwaw wi na! Yɛnŋɛlɛ sa duwaw Izirayɛli tara wunluwɔ wi na!» 14 A Zhezu wì si sofile wa ta mɛɛ lugu ma cɛn wi na paa yɛgɛ ŋga na Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi yɛn naga yuun ma yo fɔ: 15 Yaga kaa fyɛ, yoro Siyɔn woolo wele! Ye wele, ye wunluwɔ wila paan. Wi yɛn ma cɛn sofile pyɔ na. 16 Wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe sila ki wogo ki kɔrɔ jɛn ki pyesanga wi ni. Ɛɛn fɔ, naa Yɛnŋɛlɛ làa kaa gbɔgɔwɔ kan Zhezu wi yeri, a pè si nawa to ki na ma yo Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wìla ki sɛnrɛ ti yo wi kanŋgɔlɔ. A leele fun pège pye maga yɔn fili wi kan. 17 Mbele fuun pàa pye Zhezu wi ni naa wìla Lazari wi yeri ma yo wi yiri wa fanga ki ni, maa yɛn maa yirige wa kunwɔ pi ni, ŋga pàa yan, pàa pye naga yɛgɛ yuun pele kan. 18 Ko kala kì ti janwa wìla kari mbe saa fili. Katugu pàa ki logo ma yo wìla ki kafɔnnɔ li pye. 19 Kona, a Fariziye pe nɛɛ pe yɛɛ piin fɔ: «Ye sigi yan, ye se ya yaraga ko ka pye wi na, leele pe ni fuun paa tari wi na!» 20 Leele mbele pàa kari wa Zheruzalɛmu mbe sa Yɛnŋɛlɛ li gbɔgɔ fɛti wi na, Girɛki tara fɛnnɛ pèle la pye pe ni. 21 A poro si fulo Filipu wi tanla, wo la yiri wa Betisayida ca, wa Galile tara. A pè suu pye fɔ: «Na to, waa jaa mbe Zhezu wi yan.» 22 A Filipu wì si saa ki yo ma Andire wi kan, a pe ni fuun shyɛn pè si saa ki yo ma Zhezu wi kan. 23 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Lere wi Pinambyɔ wi yaa gbɔgɔwɔ ta wagati ŋa ni wì gbɔn. 24 Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, na pee shɔlɔ pile na lugu wa tara li ku, li ma koro li nuŋgba. Ɛɛn fɔ, na liga si ku mbe kɔ, li ma pyɔ lɛgɛrɛ sɛ. 25 Lere ŋa wi yinwege ki yɛn maa ndanla, wo yaa kaga la. Ɛɛn fɔ, ŋa kaa yinwege ki panra laga dunruya ŋa wi ni, wo yaa ka yinwege mbakɔgɔ ki ta. 26 Lere ŋa kaa jaa mbaa tunŋgo piin na kan, wi daga mbe taga na na. Kiga pye ma, mi yaa pye laga ŋga na, pa na tunmbyee wi yaa pye wa fun. Lere ŋa kaa tunŋgo piin na kan, na To wi yaa kaa gbɔgɔ.» 27 «Yiŋgɔ, na jatere wì piri na na, mi yaa yo mɛlɛ? Mbege yo mbe yo fɔ: Na To, wagati ŋa wi ni, na shɔ ŋga ki yaa pye na na ki kɛɛ le? Ayoo. Ɛɛn fɔ, ko kala na mì pan laga dunruya wi ni mbe jɔlɔ ko wagati wo ni. 28 Na To, ma mɛgɛ ki pye ki gbɔgɔ!» Kona, a magala là si yiri wa yɛnŋɛlɛ na ma yo: «Mùu gbɔgɔ, mi yaa si nuru naa mboo gbɔgɔ.» 29 Janwa ŋa wìla pye wa maga magala li logo, wìla pye na yuun fɔ Yɛnŋɛlɛ lì tin. A pele nɛɛ yuun naa fɔ: «Mɛrɛgɛ wa wì para wi ni.» 30 Ɛɛn fɔ, a Zhezu wì si pe pye fɔ: «Ki magala na lii yiri mi kala na mbeli logo, ɛɛn fɔ, lì yiri yoro kala na. 31 Yiŋgɔ kiti yaa kɔn dunruya woolo pe na, yiŋgɔ pe yaa dunruya ŋa wi to Sɔtanla wi purɔ. 32 Mi wo na, na paga kanla lɛ tara ti na mbanla yirige wa naayeri, mi yaa kaa leele pe ni fuun pe tile paa paan na kɔrɔgɔ.» 33 Wìla ki sɛnrɛ ti yo ma, jaŋgo wo jate wi mbaa ku yɛgɛ ŋga na, mbege naga. 34 A janwa wì suu pye fɔ: «Pège yo we kan wa lasiri sɛwɛ wi ni ma yo Kirisi wi yaa koro yinwege na fɔ sanga pyew. Mɛlɛ a ma si ya ma yo ki daga pe Lere wi Pinambyɔ wi yirige wa naayeri? Ambɔ wi yɛn Lere wi Pinambyɔ wo?» 35 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Yanwa pi yɛn laga ye ni bere mbe wagati jɛnri pye. Yanwa pi yɛn laga ye ni wagati ŋa ni, yaa tanri pi na, jaŋgo wɔwɔ piga ka gbɔn ye na, katugu lere ŋa kaa tanri wa wɔwɔ pi ni, wila wi karisaga ki jɛn. 36 Wagati ŋa wi ni, yanwa pi yɛn laga ye ni, ki kala na, ye taga pi na, jaŋgo ye pye yanwa piile.» Naa Zhezu wìla kaa ko sɛnrɛ to yo, a wì si kari ma saa wi yɛɛ lara pe na. 37 Ali maga ta wìla kafɔnŋgɔlɔ lɛgɛrɛ pye pe yɛgɛ na, pe sila taga wi na. 38 Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ Ezayi wìla sɛnrɛ nda yo, pa tìla ti yɛɛ yɔn fili yɛɛn, fɔ: We Fɔ, ambɔ wì taga we sɛnyoro ti na? We Fɔ wuu yawa pi naga ambɔ na ? 39 Kìla pye yɛgɛ ŋga na pe sila si ya taga, Ezayi wìla ki yo naa ma yo fɔ: 40 Yɛnŋɛlɛ lì pe pye fyɔɔnlɔ, lì pe tijinliwɛ pi kɔ pe na, jaŋgo paga kaa yaan pe yɛngɛlɛ ke ni, paga kaa kagala kɔrɔ jɛnni wa pe kotogo na. Jaŋgo paga ka kanŋga mbe pan mi Yɛnŋɛlɛ na kɔrɔgɔ, mbe pe sagala . 41 Ezayi wìla ko yo ma, katugu wìla Zhezu wi gbɔgɔwɔ pi yan mɛɛ para wi sɛnrɛ na. 42 Konaa ki ni fuun, wa Zhufuye teele pe ni, pe lɛgɛrɛ la taga Zhezu wi na. Ɛɛn fɔ, Fariziye pe yɛgɛ fyɛrɛ ti kala na, pe sila pye naga yuun naga finligi, jaŋgo paga ka pe purɔ mbe pe wɔ wa shɛrigo ki ni. 43 Leele poro mbaa pe gbogo ko la pe ndanla ma wɛ Yɛnŋɛlɛ lo mbaa pe gbogo ko na. 44 A Zhezu wì si gbele ŋgbanga ma yo fɔ: «Lere ŋa ka taga na na, wii taga mi nuŋgba na. Ɛɛn fɔ, wì taga ŋa wìlan tun wi na fun. 45 Lere ŋa kanla yan, wì ŋa wìlan tun wi yan fun. 46 Muwi, mì pan laga dunruya wi ni paa yanwa yɛn, jaŋgo lere ŋa fuun ka taga na na, wiga ka koro wa wɔwɔ pi ni. 47 Na lere ŋa kanla sɛnrɛ ti logo, wi si woro na tanri ti na, mi ma mi yaa kiti kɔn wi na. Katugu mii pan mbe kiti kɔn dunruya woolo pe na, mì pan mbe pe shɔ win. 48 Lere ŋa ka je na na, na wii yɛnlɛ na sɛnrɛ ti na, wi kiti kɔnfɔ wi wa. Sɛnrɛ nda mì yo, to ti yaa ka kiti kɔn ki fɔ wi na dunruya kɔpilige. 49 Katugu mii para na yɛɛ fanŋga, ɛɛn fɔ, na To ŋa wìlan tun, nda mi daga mbaa yuun konaa mbaa nari leele pe na, wo jate wìgi konɔ kan na yeri. 50 Mìgi jɛn ma yo ŋga wì yo kila piin, ki maa yinwege mbakɔgɔ ki kaan. Kì pye ma, nda mila yuun, mi yɛn nari yuun na yala ŋga na To wì yo na kan ko ni. »

13

1 Kìla koro pilige nuŋgba, Paki fɛti wii gbɔn. A Zhezu wì sigi jɛn ma yo wi wagati wìla gbɔn wi dunruya wi yaga, wi kari wa wi To wi tanla. Mbele fuun pàa taga wi na laga dunruya wi ni ma pye wi woolo, pàa pye maa ndanla suyi. Pàa si koro maa ndanla fɔ ma saa gbɔn wa ki kɔsaga. 2 Zhezu wo naa wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe ni, yembinɛ suro to pàa pye na nii, ma yala Sɔtanla wìla ki le wa Simɔ Izikariyɔti pinambyɔ Zhudasi wi nawa makɔ, ma yo wi Zhezu wi le kɛɛ. 3 Zhezu wìla ki jɛn ma yo pa wìla yiri wa Yɛnŋɛlɛ li yeri ma pan, pa wi yaa si sɔngɔrɔ mbe kari wa li yeri, fɔ Yɛnŋɛlɛ làa yawa pi kan wi yeri yaraga pyew ki na. 4 A wì si yiri le tabali wi tanla maa derigbɔgɔ ki wɔ maga tɛgɛ, mɛɛ paraga lɛ maga pɔ wa wi sɛnnɛ. 5 Ko puŋgo na, a wì si tɔnmɔ le leyaraga ka ni, mɛɛ ki lɛ naa fɔrɔgɔfɛnnɛ pe tɔɔrɔ ti jogo, nɛɛ ti wɔwɔ paraga ŋga wìla pɔ ki ni. 6 Naa wìla kaa gbɔn Simɔ Pyɛri wo na, a wo sho fɔ: «We Fɔ, mboro ma yaa na tɔɔrɔ ti jogo?» 7 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Ŋga mila piin yiŋgɔ, mɛɛ ki kɔrɔ jɛn, ɛɛn fɔ, ma yaa kaga kɔrɔ jɛn puŋgo na.» 8 A Pyɛri wì suu pye fɔ: «Ayoo, ma sanla tɔɔrɔ ti jogo fyew.» A Zhezu wì suu pye fɔ: «Na mii ma tɔɔrɔ ti jogo, ma se tawa ta na yeri.» 9 A Simɔ Pyɛri wì suu pye fɔ: «We Fɔ, maga kanla tɔɔrɔ to nuŋgba jogo, ɛɛn fɔ, na kɛyɛn naa na go ki jogo fun!» 10 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Lere ŋa wì woli makɔ, wii jori mbe woli naa, ndɛɛ mboo tɔɔrɔ to jogo. Katugu wi ma pye kpoyi. Ye yɛn kpoyi Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ na, ɛɛn fɔ, ye ni fuun ma.» 11 Zhezu wìla lere ŋa wi mbaa wi le kɛɛ wi jɛn, ko kì ti wìla yo fɔ: «Ye ni fuun ma ye yɛn kpoyi.» 12 Naa Zhezu wìla kaa pe tɔɔrɔ ti jogo, a wì suu yɛɛra yaripɔrɔ ti lɛ mari le, mɛɛ saa cɛn le tabali wi tanla naa, mɛɛ pe pye fɔ: «Ŋga mì pye ye na, yege kɔrɔ jɛn le? 13 Ye maa na yinri: 'We Nagafɔ' naa 'We Fɔ', tanga yɛn ye yeri yaa na yinri ma. Katugu pa mi yɛn ma. 14 Na yège yan mi ŋa mi yɛn Nagafɔ naa ye Fɔ, mì wo ye tɔɔrɔ ti jogo, yoro fun ye daga mbaa ye yɛɛ tɔɔrɔ ti jogo ye yɛɛ kan. 15 Yɛgɛ nagawa mì pye ma naga ye na, jaŋgo ŋga mì pye ye na, yaa ko yɔngɔ piin ye yɛɛ kan. 16 Kaselege ko na, mìla ki yuun ye kan: Tunmbyee wìla gbɔgɔ mbe wɛ wi to wi na. Pitunŋɔ fun wila gbɔgɔ mbe wɛ wi tunvɔ wi na. 17 Koni ki wogo yège jɛn, na ye kaa tanri ki na, fɛrɛwɛ yaa pye ye woo. 18 «Mi woro na para ye ni fuun sɛnrɛ na, mbele mì wɔ mì pe jɛn. Ɛɛn fɔ, ki daga Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wila ŋga yuun kigi yɛɛ yɔn fili, ki ŋga fɔ: 'Lere ŋa wila nii ja na ni, wì yiri na kɔrɔgɔ .' 19 Mi yɛn naga yuun ye kan yiŋgɔ sanni ki kala li sa gbɔn. Jaŋgo na liga ka gbɔn, yege jɛn ye yo fɔ: 'Muwi mi yɛn ŋa wi yɛn.' 20 Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan: Lere ŋa fuun kanla pitunŋɔ wa yigi jɛŋgɛ, kona muwi ki fɔ wi yigi jɛŋgɛ. Lere ŋa ka silan yigi jɛŋgɛ, na tunvɔ wo ki fɔ wi yigi jɛŋgɛ.» 21 Naa Zhezu wìla kaa ki sɛnrɛ ti yo, a wi nawa pì si piri wi na fɔ jɛŋgɛ. A wì sho fɔ: «Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, ye ni nuŋgba yaa kanla le kɛɛ.» 22 A fɔrɔgɔfɛnnɛ pe nɛɛ pe yɛɛ wele, wìla pye na para ŋa sɛnrɛ na pe sila wi jɛn. 23 Fɔrɔgɔfɛnnɛ pe ni, nuŋgba la pye wa, wìla Zhezu wi ndanla fɔ jɛŋgɛ. Wìla pye ma cɛn ma mara Zhezu wi na. 24 A Simɔ Pyɛri wì si ŋgayinnɛ yirige ko fɔrɔgɔfɔ wo kan ma yo wi Zhezu wi yewe lere ŋa wila piin wi ni. 25 A ki fɔrɔgɔfɔ wì si yɛri ma kari Zhezu wi yeri ma suu yewe ma yo fɔ: «We Fɔ, ambɔ wi?» 26 A Zhezu wì sho fɔ: «Mi yaa siŋgbele le wa sɛgɛ, mi kali kan lere ŋa yeri, wowi.» A Zhezu wì si siŋgbele la kɔn ma li le wa sɛgɛ mɛɛ li kan Zhudasi wi yeri, Simɔ Izikariyɔti pinambyɔ we. 27 Naa Zhudasi wìla kaa siŋgbele li shɔ mali li, a Sɔtanla wì si ye wi ni. A Zhezu wì suu pye fɔ: «Ŋga ma daga mbe pye, ki pye fyaw!» 28 Kìla pye yɛgɛ ŋga na a Zhezu wì si ko yo ma, mbele pàa pye na nii wi ni, wa sila ki kɔrɔ jɛn. 29 Mbege ta Zhudasi wo wìla pye na pe penjara leyaraga ki teri, ki kala na, pe lɛgɛrɛ la pye naga jate ndɛɛ Zhezu wìla yo pè jori yaraga ŋga kala fɛti wi na, wi sa ka lɔ, nakoma wi yaraga ka kan fyɔnwɔ fɛnnɛ pe yeri wi pe saga. 30 Naa Zhudasi wìla kaa siŋgbele li shɔ mali li, mɛɛ yiri teere. Kìla yala yembinɛ lì wɔ. 31 Naa Zhudasi wìla kaa yiri, a Zhezu wì sho fɔ: «Yiŋgɔ gbɔgɔwɔ kan Lere wi Pinambyɔ wi yeri, gbɔgɔwɔ kan Yɛnŋɛlɛ li yeri fun wi kala na. 32 Na Yɛnŋɛlɛ liga gbɔgɔwɔ ta wi kala na, pa li yaa gbɔgɔwɔ kan wi yeri li yɛɛ kala na. Li yaa suu kan wi yeri sanni jɛnri. 33 Na piile, mi yɛn laga ye ni wagati jɛnri ni naa. Ye yaa kaa na lagajaa. Ɛɛn fɔ, ŋga mì yo Zhufuye pe kan mila ki yuun ye kan yiŋgɔ fɔ: Mila kee laga ŋga na, ye se ya kari wa. 34 Mila ŋgasele fɔnnɔ kaan ye yeri fɔ: Ye ye yɛɛ ndanla. Ki daga ye ye yɛɛ ndanla paa yɛgɛ ŋga na ye yɛn mala ndanla we. 35 Na yaga ye yɛɛ ndanla, pa lere pyew wi yaa ki jɛn mbe yo ye yɛn na fɔrɔgɔfɛnnɛ.» 36 A Simɔ Pyɛri wì si Zhezu wi yewe ma yo: «We Fɔ, maa kee se?» A Zhezu wì suu pye fɔ: «Mila kee laga ŋga na, ma se ya taga na na mbe kari wa yiŋgɔ. Ɛɛn fɔ, puŋgo na, ma yaa ka taga na na.» 37 A Pyɛri wì suu pye fɔ: «We Fɔ, yiŋgi na mi se si ya taga ma na yiŋgɔ? Mì yere ki yerewe mbe ku ma kala na!» 38 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Mà yere ki yerewe mbe ku na kala na kaselege? Mila ki yuun ma kan kaselege ko na, sanni ŋgopɔlɔ wi sa gbele, ma yaa ki yo mbege filige mbe sa ta yosaga taanri mbe yo fɔ ma silan j ɛn.»

14

1 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Yaga ka ye jatere wi pinri yɛɛ na. Ye taga Yɛnŋɛlɛ li na, ye taga na na fun. 2 Cɛnsara lɛgɛrɛ wa na To wi go. Ki pye ki woro kaselege, mi se jɛn naga yo ye kan. Mila kee sa laga gbegele wa ye kan. 3 Na mi ka sa laga ki gbegele ye kan, pa mi yaa sɔngɔrɔ mbe pan mbe ye lɛ, jaŋgo mi yɛn laga ŋga na, yoro fun ye pye wa. 4 Mila kee laga ŋga na, yège konɔ li jɛn.» 5 A Toma suu pye fɔ: «We Fɔ, wee ma karisaga ki jɛn, we yaa pye mɛlɛ sigi konɔ li jɛn?» 6 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Muwi mi yɛn konɔ, naa kaselege, konaa yinwege ye. Lere wo wa se ya gbɔn wa na To wi na mi puŋgo na. 7 Ndɛɛ ki pye yanla jɛn, anmɛ yanla To wi jɛn fun. Mbege lɛ yiŋgɔ wo na, yòo jɛn, maa yan.» 8 A Filipu wì suu pye fɔ: «We Fɔ, ma To wi naga we na pa ko yaa we bɔ.» 9 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Filipu, wagati titɔnlɔwɔ ŋa fuun mì pye ye ni, ali bere ma fanla yan jate! Lere ŋa fuun wìlan yan, wo na To wi yan. Mɛlɛ a mà sho fɔ: 'Ma To wi naga we na?' 10 Mɛɛ taga ki na mbe yo mi yɛn na To wi ni, a na To fun wi yɛn na ni? Sɛnrɛ nda fuun mila yuun ye kan, mi woro nari yuun na yɛɛ fanŋga. Ɛɛn fɔ, na To ŋa wi yɛn na ni wo wila wi kapyegele ke piin. 11 Ye taga na na, yege jɛn ye yo mi yɛn na To wi ni, na To fun wi yɛn na ni. Na yee taga na na na sɛnyoro to kala na, ye taga na na kafɔnŋgɔlɔ ŋgele mì pye yè yan koro kala na. 12 Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, lere ŋa ka taga na na, kapyegele ŋgele mila piin, ki fɔ wi yaa kaa ke si piin. Mbe kaa kele piin tugbɔŋgɔlɔ naa mbe wɛ koro na yɛrɛ, katugu mila kee na To wi kɔrɔgɔ. 13 Yaraga ŋga fuun ye mbe yɛnri wi yeri na mɛgɛ ki na, mi yaa ki pye mbe ye kan, jaŋgo Tofɔ wi gbɔgɔwɔ ta Pinambyɔ wi kala na. 14 Na yaga yaraga ka yɛnri na mɛgɛ ki na, mi yaa ki kan ye yeri.» 15 «Na mi ka pye mbe ye ndanla, pa ye yaa la tanri na ŋgasegele ke na. 16 Mi yaa na To wi yɛnri, wi yaa Sagafɔ torogo ye kan, wi yaa koro ye ni sanga pyew. 17 Wo wi yɛn Yinnɛ na li maa kaselege yuun we, dunruya woolo pe se ya mbeli ta. Katugu pe woro nali yaan, pee sili jɛn. Ɛɛn fɔ, yoro wo na, yèli jɛn. Katugu li yɛn ye ni, li yaa ka pye wa ye nawa. 18 «Mi se ka ye yaga paa pijiriwele yɛn, mi yaa ka pan ye kɔrɔgɔ. 19 Sanni jɛnri, dunruya woolo pe sanla yan naa. Ɛɛn fɔ, yoro wo na, ye yaa kanla yan. Katugu mi yɛn yinwege na, yoro fun ye yaa ka pye yinwege na. 20 Na ki pilige kiga ka gbɔn, ye yaa ki jɛn mbe yo mi yɛn na To wi ni, yoro ye yɛn na ni, a mi fun mi yɛn ye ni. 21 «Lere ŋa wilan ŋgasegele ke yigi na tanri ke na, wo mi yɛn ma ndanla. Mi yɛn ma ŋa ndanla, wo yaa na To wi ndanla, mi fun wi yaa na ndanla, mi yaa kanla yɛɛ naga wi na.» 22 Zhude, ŋa pe sila pye na yinri Izikariyɔti, a wo suu yewe ma yo: «We Fɔ, yiŋgi na ma yaa sɔɔn yɛɛ naga woro na, mɛɛ yaa sɔɔn yɛɛ naga dunruya woolo poro na?» 23 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Mi yɛn ma lere ŋa ndanla, wi yaa lanla sɛnrɛ ti nuru. Wi yaa na To wi ndanla. Mi naa na To wi ni, we yaa pan wi kɔrɔgɔ mbe koro wi ni. 24 Mi woro ma lere ŋa ndanla, wo nala sɛnrɛ ti logo. Sɛnrɛ nda yaa nuru na yeri mila yuun, mi na woro ma, na To ŋa wìlan tun, pa tila yinrigi wa wi yeri. 25 «Mìgi kagala ke yo ye kan mala ta laga ye sɔgɔwɔ. 26 Ɛɛn fɔ, na To wi yaa Sagafɔ ŋa torogo ye kan na mɛgɛ ki na, Yinnɛkpoyi le, lo li yaa ye naga kala li ni fuun li ni, mbe ye nawa to kagala ŋgele fuun mì yo ma ye kan ke na. 27 «Mi yɛn na yɛyinŋge kaan ye yeri. Na yɛyinŋge ko mì kan ye yeri. Mi sigi kan ye yeri paa yɛgɛ ŋga na dunruya woolo pe maa ki kaan. Yaga ka ye jatere wi piri ye yɛɛ na, yaga si ka fyɛ. 28 Yège logo ma yo mìgi yo ye kan fɔ: 'Mila kee, ɛɛn fɔ, mi yaa ka sɔngɔrɔ mbe pan ye kɔrɔgɔ.' Na mi ka pye mbe ye ndanla, pa ye yaa la yɔgɔri mbege jɛn mbe yo mila kee na To wi kɔrɔgɔ, katugu na To wì gbɔgɔ ma wɛ na na. 29 Mìgi kagala ke yo ye kan yiŋgɔ, sanni ke ka sa pye, jaŋgo na kaga ka pye, ye taga na na. 30 Mi se sɛnlɛgɛrɛ yo mbe ye kan naa, katugu dunruya ŋa wi to wila paan. Yawa kpɛ woro wi ni na na. 31 Ɛɛn fɔ, ki daga dunruya woolo pege jɛn na To wi yɛn mala ndanla, fɔ ŋga na To wì yo mbe pye ko mila piin. Ye yiri na we k ari.»

15

1 «Muwi mi yɛn ɛrɛzɛn tirige jɛŋgɛ ye. Na To wo wi yɛn ki kɛrɛ kɔnfɔ we. 2 Njege ŋga fuun ki woro na sɛni, wi yaa ki kɔn mbege wa. Ŋga fuun kila sɛni, wi yaa ki yaanla, jaŋgo kila sɛni ki wɛ faa wi na. 3 Sɛnrɛ nda mì yo ma ye kan, tì ye pye kpoyi makɔ. 4 Ki kala na, ye koro na ni, pa mi yaa koro ye ni. Tige njege ki se ya sɛ ki yɛ na ki woro wa tige ki na. Ki pyelɔmɔ nuŋgba pi na, na yee koro na ni, ye se ya yaraga ka pye ye yɛ. 5 «Muwi mi yɛn ɛrɛzɛn tirige ye. Yoro ye yɛn njere re. Ŋa ka koro na ni, a mi koro wi ni, wi yaa pye paa tige ŋga ki maa pire lɛgɛrɛ sɛni ki yɛn. Katugu na mi ma, ye se ya yaraga ka pye ye yɛ. 6 Ŋa si koro na ni, pe yaa wi yirige mboo wa wa funwa na paa tige njege yɛn ŋga ki woro na sɛni, a pege kɔn maga wa wa funwa na kila waga. Ki njewara pe mari koli mari wa wa kasɔn ki ni ti sogo. 7 Na yaga koro na ni, a na sɛnrɛ ti koro ye ni, yaraga ŋga fuun kala ka ye ta, yege yɛnri, pa ye yaa ki ta. 8 Na yaga pye paa tige ŋga ki maa pire lɛgɛrɛ sɛni ki yɛn, ko ki ma gbɔgɔwɔ kan na To wi yeri. Kona ye maga naga ma yo ye yɛn na fɔrɔgɔfɛnnɛ. 9 Yɛgɛ ŋga na mi yɛn mala To wi ndanla, yoro fun pa ye yɛn mala ndanla ma. Ye koro yanla ndanla. 10 Na ye kaa tanri na ŋgasegele ke na, pa ye yaa koro mbanla ndanla paa yɛgɛ ŋga na mì tanga na To wi wogolo ke na ma koro maa ndanla we. 11 «Mìgi kagala ke yo ye kan, jaŋgo na nayinmɛ pi pye ye ni, ye nayinmɛ pi ta pi yɔn fili. 12 Na ŋgasele li na fɔ: Yɛgɛ ŋga na ye yɛn mala ndanla, ye ye yɛɛ ndanla ma fun. 13 Ndanlawa pa si gbɔgɔ mbe wɛ mba po na naa fɔ: Lere wa mboo yɛɛ kan kunwɔ pi yeri wi wɛnnɛ pe kala na. 14 Yoro ye yɛn na wɛnnɛ, na ye kaa tanri ŋga mì yo yaa piin ki na we. 15 Mi woro na ye yinri naa tunmbyeele, katugu tunmbyee we, wila wi to wi kapyege ki jɛn. Mi yɛn na ye yinri na wɛnnɛ, katugu sɛnrɛ nda fuun mì logo na To wi yeri, mìri yo ye kan. 16 Yoro ma ye mi wɔ. Ɛɛn fɔ, muwi mì ye wɔ, mì ye tɛgɛ yaa kee ye saa pire sɛni, ki pire ti koro wa suyi. Kona, yaga yaraga ŋga fuun yɛnri na To wi yeri na mɛgɛ ki na, wi yaa ki kan ye yeri. 17 Ŋgasele na mila kaan ye yeri loli na fɔ: Ye ye yɛɛ ndanla.» 18 «Na dunruya woolo paga ye panra, yege jɛn ye yo fɔ pè keli mala panra ye na. 19 Ndɛɛ ki pye ye yɛn dunruya wi woolo, ye jɛn na dunruya woolo pe ndanla, katugu ye yɛn dunruya wi woolo. Ɛɛn fɔ, mì ye wɔ laga dunruya wi ni, ye woro dunruya wi woolo, ko kì ti dunruya woolo pe ye panra. 20 Ye nawa to sɛnrɛ nda mìla yo ye kan ti na, fɔ: 'Tunmbyee wila gbɔgɔ mbe wɛ wi to wi na.' Na kàa pye pànla jɔlɔ, pe yaa ye jɔlɔ ma fun. Na kàa pye pànla sɛnrɛ ti yigi, pa pe yaa ye sɛnrɛ ti yigi fun. 21 Ɛɛn fɔ, pe yaa kaa ko ki ni fuun ŋga ko piin ye na mi kala na. Katugu pee ŋa wìlan tun wi jɛn. 22 Ki pye mii ja pan mbaa yuun pe ni, pe se jɛn na pye kapere pyefɛnnɛ. Ɛɛn fɔ, koni tanga woro pe yeri pe kapere ti wogo ki na. 23 Lere ŋa kanla panra, wìlan To wì panra fun. 24 Lere fa kapyegele ŋgele pye, ndɛɛ ki pye mii ja koro pye wa pe sɔgɔwɔ, pe se jɛn na pye kapere pyefɛnnɛ. Ɛɛn fɔ, yiŋgɔ pànla kapyegele ke yan, mɛɛ we panra, mi naa na To wi ni. 25 Ɛɛn fɔ, ko pye ma, jaŋgo sɛnrɛ nda ti yɛn ma yɔnlɔgɔ wa Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi ni ti ta tiri yɛɛ yɔn fili. Ti nda fɔ: 'Pànla panra go fu .' 26 «Mi yaa Sagafɔ torogo ye kan mbe yiri wa na To wi yeri. Wo wi yɛn Yinnɛkpoyi na li maa kaselege ki yuun, na li yaa yiri wa na To wi yeri we. Mi yaa li torogo ye kan mbe yiri wa na To wi yeri, li yaa kaa na sɛnrɛ yuun. 27 Yoro fun, ye yaa kaa na sɛnrɛ yuun. Katugu ye yɛn na ni maga lɛ wa na tunŋgo ki lɛsag a ki na.

16

1 «Mìgi kagala ŋgele ke yo ye kan, jaŋgo na kaga ka gbɔn, yaga ka wɔ wa tagawa pi ni. 2 Pe yaa kaa ye puro la ye yinrigi wa shɛriyinrɛ ti ni. Sanga wa na paan yɛrɛ, mbele pe yaa kaa ye kuun, pe yaa kaa ki sɔnri ndɛɛ paa tunŋgo piin Yɛnŋɛlɛ lo kan ma. 3 Pe yaa kaa ko piin ma, katugu pee na To wi jɛn, pee si mi fun na jɛn. 4 Mìgi kagala ke yo ye kan yiŋgɔ, jaŋgo na kaga ka gbɔn ye na sanga ŋa ni, ye nawa to ke na, yege jɛn ye yo fɔ mìla ke yo faa ma ye kan.» «Mi sigi kagala ke yo ye kan maga lɛ wa ki lɛsaga ki na, katugu mìla pye ye ni. 5 Koni mila kee ŋa wìlan tun wi kɔrɔgɔ. Wa kpɛ silan yewe ye ni mbe yo fɔ: 'Maa kee se?' 6 Ɛɛn fɔ, kì yɛsanga wa ye na fɔ jɛŋgɛ, katugu mìgi yo ye kan. 7 Konaa ki ni fuun, mila ki yuun ye kan kaselege, fɔ na mi ka kari, ko yaa mbɔnrɔ ye na. Katugu na mii kari, Sagafɔ wi se pan ye kan. Ɛɛn fɔ, na mi ka kari, mi yaa wi torogo ye kan. 8 Na wiga ka pan sanga ŋa ni, wi yaa ki naga dunruya ŋa wi woolo pe na pege jɛn fɔ pe yɛn na pe yɛɛ punŋgu kapege ko naa ŋga ki yɛn ma sin, naa Yɛnŋɛlɛ li kiti kɔngɔ ki kanŋgɔlɔ. 9 Pe yɛn na pe yɛɛ punŋgu kapege ki kanŋgɔlɔ, katugu pee taga na na. 10 Pe yɛn na pe yɛɛ punŋgu ŋga kì sin ki kanŋgɔlɔ, katugu mila kee na To wi kɔrɔgɔ, ye sanla yan naa. 11 Pe yɛn na pe yɛɛ punŋgu kiti kɔngɔ ki kanŋgɔlɔ, katugu pè kiti kɔn makɔ dunruya ŋa wi to wi na. 12 «Yarilɛgɛrɛ yɛn na yeri mbe yo ye kan. Ɛɛn fɔ, ye se ya mberi jɛn yiŋgɔ. 13 Yinnɛkpoyi na li maa kaselege ki yuun, na liga ka pan, li yaa kaa ye yɛgɛ sinni wa kaselege ki ni fuun ki ni. Li se kaa para li yɛɛ fanŋga. Ɛɛn fɔ, nda fuun li yaa ka logo, to li yaa kaa yuun ye kan. Kona kagala ŋgele ke yaa ka pye puŋgo na, koro li yaa kaa yari ye kan. 14 Li yaa kaa na gbogo, katugu ŋga li yaa kaa taa na yeri, ko li yaa kaa yari ye kan. 15 Ŋga fuun ki yɛn na To wi yeri, mi na wogo yi fun. Ko kì ti mì yo ŋga li yaa kaa taa na yeri, ko li yaa kaa yari ye kan.» 16 «Sanni jɛnri ye sanla yan, ko puŋgo na naa jɛnri, ye yaa na yan naa.» 17 Kona, a wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pele nɛɛ pe yɛɛ yewe na yuun fɔ: «Ko kɔrɔ wo yɛn mɛlɛ? Ŋga wì yo we kan ma yo fɔ: 'Sanni jɛnri ye sanla yan, ko puŋgo na naa jɛnri, ye yaa na yan naa.' Konaa: 'Mila kee na To wi kɔrɔgɔ.' » 18 A pè sho naa fɔ: « 'Sanni jɛnri' ko kɔrɔ wo yɛn mɛlɛ? Nda wila yuun we siri kɔrɔ jɛn.» 19 A Zhezu wì sigi jɛn ma yo pàa pye na jaa mboo yewe, a wì si pe pye naa fɔ: «Mìgi yo ye kan ma yo fɔ: 'Sanni jɛnri ye sanla yan, ko puŋgo na naa jɛnri, ye yaa na yan naa.' Ko kala kì ti yaa ye yɛɛ yewe le? 20 Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, ye yaa kaa gbele mbaa kawa, ɛɛn fɔ, dunruya woolo pe yaa kaa yɔgɔri ŋga ki yaa na ta ki kala na. Ɛɛn fɔ, ye yɛsanga ki yaa ka kanŋga nayinmɛ. 21 Jɛlɛ wi kaa jaa mbe se wagati ŋa ni, wi ma yɛgɛ san, katugu wi sesanga wi gbɔn. Ɛɛn fɔ, na wiga ka se mbe kɔ, wi nawa pi ma yinŋgi wi na, wi ma fɛgɛ wi jɔlɔgɔ ki kala, katugu wi lere fɔnŋɔ se laga dunruya wi ni. 22 Yoro fun pa ye wogo ki yɛn ma. Ye yɛn ma yɛgɛ san yiŋgɔ; ɛɛn fɔ, mi yaa ka ye yan naa, kona ye yaa kaa yɔgɔri, lere se ka ya mbege nayinmɛ pi wɔ wa ye nawa. 23 «Na ki pilige kiga ka gbɔn, ye se kanla yewe yaraga ka ni naa. Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, yaraga ŋga fuun ye mbe yɛnri na To wi yeri na mɛgɛ ki na, wi yaa ki kan ye yeri. 24 Maga lɛ wa fɔ ma pan ma gbɔn nala, ye fa yaraga ka yɛnri na mɛgɛ ki na. Yaa yɛnri, pa ye yaa ka ta, kiga pye ma, pa ye nayinmɛ pi yaa pi yɛɛ yɔn fili.» 25 «Mìgi kagala ŋgele ke ni fuun ke yo ye kan yomiyɛgɛlɛ ni. Ɛɛn fɔ, wagati wa wa na paan, na wo ka ka gbɔn, mi se kaa para ye ni naa yomiyɛgɛlɛ ni. Ɛɛn fɔ, mi yaa kaa na To wi kala li yari ye kan mbaa li finligi. 26 Na ki pilige kiga ka gbɔn, ye yaa kaa na To wi yɛnri na mɛgɛ ki na. Mi woro naga yuun ye kan mbe yo mi yaa kaa wi yɛnri ye kan. 27 Katugu ye yɛn mala To jate wi ndanla, ye yɛn maa ndanla, katugu mì ye ndanla. A yè taga ki na fun ma yo pa mì yiri wa Yɛnŋɛlɛ li yeri. 28 Pa mì yiri wa na To wi yeri ma pan laga dunruya wi ni. Yiŋgɔ mi yaa wɔ laga dunruya wi ni mbe sɔngɔrɔ wa na To wi yeri.» 29 Kona, a wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pè suu pye fɔ: «Yiŋgɔ wo ni, maa para nari finligi we kan. Ma woro na para naa yomiyɛgɛlɛ ni. 30 Yiŋgɔ wège jɛn ma yo mà kala pyew li jɛn, mɛɛ jori lere mbaa ma yewe naa. Ki kala na, wè taga ki na ma yo pa mà yiri wa Yɛnŋɛlɛ li yeri.» 31 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Yè taga na na yiŋgɔ? 32 Wele, wagati wa yɛn paan, wì yɛrɛ gbɔn makɔ. Ye ni fuun nuŋgba nuŋgba ye yaa ka jaraga mbe kari ye yinrɛ mbanla yaga na nuŋgba. Ɛɛn fɔ, konaa ki ni fuun, mi woro na nuŋgba, katugu na To wi yɛn na ni. 33 Mìgi kagala ke yo ma ye kan, jaŋgo ye yɛyinŋge ta ye pye nuŋgba na ni. Ye yaa jɔlɔgɔ ta laga dunruya wi ni, ɛɛn fɔ, ye kotogo ta! Mì fanŋga ta dunruya wi na!»

17

1 Naa Zhezu wìla kaa ko sɛnrɛ to yo ma, a wì suu yɛgɛ ki yirige wa naayeri ma yo fɔ: «Na To, wagati wì gbɔn ma gbɔgɔwɔ kan ma Pinambyɔ wi yeri, jaŋgo ma Pinambyɔ fun wi gbɔgɔwɔ kan ma yeri. 2 Katugu mà fanŋga kan wi yeri maa tɛgɛ leele pe ni fuun pe go na, jaŋgo leele mbele fuun mà kan wi yeri, wi yinwege mbakɔgɔ ki kan pe yeri. 3 Yinwege mbakɔgɔ ko yɛn fɔ leele pɔɔn jɛn pe yo mboro ma yɛn Yɛnŋɛlɛ jɛnnɛ nuŋgba le, pe Kirisi wi jɛn, wo ŋa mà tun we. 4 Mɔ̀ɔ gbɔgɔ laga tara ti ni, kapyege ŋga mà kan na yeri mbe pye, mìgi pye maga yɔn fili. 5 Na To, gbɔgɔwɔ mba mìla pye wa pi ni wa ma tanla sanni dunruya wi sa da, yiŋgɔ pi kan na yeri wa ma yɛɛ tanla. 6 «Leele mbele mà kan na yeri ma yiri laga dunruya wi ni, mɔ̀ɔ naga pe na pe ta pɔɔn jɛn pe Yɛnŋɛlɛ. Pàa pye ma woolo, a mà si pe kan na yeri. A pɔ̀ɔn sɛnrɛ ti yigi na tanri ti na. 7 Yiŋgɔ pège jɛn ma yo yaraga ŋga fuun mà kan na yeri, pa kì yiri wa ma yeri. 8 Katugu sɛnrɛ nda màa yo na kan, mì ti ni fuun ti yo ma pe kan, a pè yɛnlɛ ti na. Pège jɛn kaselege ma yo pa mì yiri wa ma yeri, a pè taga ki na ma yo mboro màla tun. 9 «Poro mila ma yɛnri pe kan we. Mi woro nɔɔ yɛnri dunruya woolo poro kan. Ɛɛn fɔ, mbele mà kan na yeri, poro wɛlɛ mila ma yɛnri pe kan. Katugu poro pe yɛn ma woolo wele. 10 Mbele fuun pe yɛn ma woolo, pe yɛn na woolo. Mbele fuun pe yɛn na woolo, pe yɛn ma woolo, na gbɔgɔwɔ pi yaa naga laga dunruya wi ni poro fanŋga na. 11 Mi se pye laga dunruya wi ni naa, poro yɛn laga dunruya wi ni, mi yɛn na kee ma kɔrɔgɔ. Na To, mboro ŋa ma yɛn kpoyi, maa wele pe na ma mɛgɛ ki fanŋga na, ki fanŋga nuŋgba ŋga mà kan na yeri we. Jaŋgo pe pye nuŋgba, paa yɛgɛ ŋga na mi naa mboro we yɛn nuŋgba we. 12 Sanga ŋa ni mìla pye pe ni, mìla pye na wele pe na ma mɛgɛ ki fanŋga na, mɛgɛ ŋga mà kan na yeri we. Mì pe go sige, wa kpɛ si puŋgo, ndɛɛ ŋa wìla daga mbe puŋgo wo, jaŋgo sɛnrɛ nda tìla yɔnlɔgɔ wa Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi ni, ti ta tiri yɛɛ yɔn fili. 13 Ɛɛn fɔ yiŋgɔ, mila kee ma kɔrɔgɔ. Mi yɛn naga kagala ke yuun mbanla ta laga dunruya wi ni bere. Jaŋgo na nayinmɛ pi pye pe ni pi yɔn fili. 14 Mɔ̀ɔ sɛnrɛ ti yo pe kan, a dunruya woolo pè pe panra, katugu pe woro dunruya wi woolo, paa yɛgɛ ŋga na mi fun mi woro dunruya wi woo we. 15 Mi woro nɔɔ yɛnri ma pe wɔ laga dunruya wi ni. Ɛɛn fɔ, mila ma yɛnri ma pe shɔ Sɔtanla wi yeri. 16 Pe woro dunruya wi woolo, paa yɛgɛ ŋga na mi fun mi woro dunruya wi woo we. 17 Pe tɛgɛ ma pe pye kpoyi ma yɛɛ kan kaselege sɛnrɛ ti fanŋga na, ma sɛnrɛ ti yɛn kaselege. 18 Mì pe tun wa dunruya wi ni paa yɛgɛ ŋga na màla tun laga dunruya wi ni we. 19 Pe kala na, mìla yɛɛ kan ma yeri mbe pye kpoyi, jaŋgo poro fun pe pye kpoyi ma yɛgɛ na kaselege ki fanŋga na. 20 «Mi woro nɔɔ yɛnri poro nuŋgba kala na. Ɛɛn fɔ, mbele fuun pe yaa ka pe sɛnyoro ti logo mbe taga na na, mila ma yɛnri ki woolo pe kan fun. 21 Jaŋgo pe ni fuun pe pye nuŋgba pe yɛɛ ni. Na To, yɛgɛ ŋga na ma yɛn na ni, a mi yɛn ma ni, pe pye nuŋgba we ni ma fun, jaŋgo dunruya woolo pege jɛn pe yo mboro màla tun. 22 Gbɔgɔwɔ mba mà kan na yeri, mùu kan pe yeri, jaŋgo pe pye nuŋgba paa yɛgɛ ŋga na mi naa mboro, we yɛn nuŋgba we. 23 Mi yɛn pe ni, a ma yɛn na ni, jaŋgo pe pye nuŋgba, ki nuŋgbama pi pi yɛɛ yɔn fili, dunruya woolo pege jɛn pe yo mboro màla tun, pege jɛn pe yo pe yɛn mɔɔ ndanla paa yɛgɛ ŋga na mi yɛn mɔɔ ndanla we. 24 «Na To, mbele mà kan na yeri, mi yɛn laga ŋga na, mila jaa pe pye wa na ni fun, jaŋgo panla gbɔgɔwɔ pi yan, mba mà kan na yeri we. Katugu mɔ̀ɔ ndanla na dunruya wi fa da. 25 Na To, mboro ŋa ma yɛn sinŋɛ, dunruya woolo pe sɔɔn jɛn, ɛɛn fɔ, mì wo ma jɛn. Mbele mà kan na yeri, pège jɛn ma yo mboro màla tun. 26 Mɔ̀ɔ naga pe na pe ta pɔɔn jɛn. Mi yaa sila ma nari pe na bere, jaŋgo mi yɛn mɔɔ ndanla ndanlawa mba ni, pɔɔn ndanla ma fun, konaa mi kpaw mbe pye pe ni.»

18

1 Naa Zhezu wìla kaa ki sɛnrɛ ti yo ma saa kɔ, a wo naa wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe ni pè si yiri ma saa Sedirɔn lɔgɔ ki kɔn ma yiri. Naŋgɔ kɛrɛ tà la pye wa ki laga ki na, a wì si saa ye wa wo naa wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe ni. 2 Zhudasi ŋa wìla pye na Zhezu wi nii kɛɛ, wìla ki laga ki saga jɛn fun. Katugu Zhezu wo naa wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe ni pàa pye na finli wa wagati lɛgɛrɛ na. 3 A Zhudasi wì si sorodasheele ŋgbelege ka lɛ, konaa shɛrigo gbɔgɔ sorodasheele pele ni ma kari pe ni wa naŋgɔ kɛrɛ ti ni. Saraga wɔfɛnnɛ teele konaa Fariziye poro pàa pe pinlɛ wi ni. Pàa malaga gbɔnyaara lɛ, naa lambaala, konaa sɛngɛmbanra tɛ kasɔnrɔ ni. 4 Zhezu wìla ŋga fuun ki yaa pye wi na ki jɛn. Ki kala na, a wì si kari ma saa pe fili mɛɛ pe yewe ma yo fɔ: «Ambɔ yaa lagajaa?» 5 A pè sho fɔ: «Zhezu ŋa wì yiri wa Nazarɛti wo waa lagajaa.» A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Muwi.» Zhudasi ŋa wìla pye na Zhezu wi nii kɛɛ, wìla pye le pe ni. 6 Naa Zhezu wìla kaa pe pye fɔ: «Muwi», a pè si sɔngɔrɔ puŋgo na, mɛɛ toori le tara. 7 A wì si nuru naa ma pe pye fɔ: «Ambɔ yaa lagajaa?» A pè sho fɔ: «Zhezu ŋa wì yiri wa Nazarɛti wo waa lagajaa.» 8 A wì sho fɔ: «Mì ye pye ma yo wowi mi we. Na kàa pye muwi yaa lagajaa, ye mbele poro yaga paa kee.» 9 Ŋga wìla yo, pa kila daga mbege yɛɛ yɔn fili yɛɛn we, fɔ: «Mbele mà kan na yeri na To, wo wa kpɛ si puŋgo na kɛɛ.» 10 Tokobi wà la pye Simɔ Pyɛri wi yeri, a wo suu kɔw mɛɛ saraga wɔfɛnnɛ togbɔɔ wi tunmbyee wi kalige nuŋgbolo li gbɔn ma li laga. Pàa pye naa yinri Malikusi. 11 A Zhezu wì si Pyɛri wi pye fɔ: «Ma tokobi wi le wa wi wofogo ki ni. Ma sigi jɛn mbe yo jɔlɔgɔ wɔjɛnɛ na na To wi kan na yeri mi yaa wɔ wa li ni wi le?» 12 Kona, a sorodasheele ŋgbelege konaa pe to gbɔɔ wi ni, naa Zhufuye sorodasheele pe ni, pè si Zhezu wi yigi maa pɔ. 13 Naa pàa kaa wi pɔ, a pè si keli ma kari wi ni wa Annɛ yeri gbɛn. Wo wìla pye Kayifu wi jɔ to we. Kayifu wo wìla pye ki yɛlɛ li ni saraga wɔfɛnnɛ togbɔɔ we. 14 Kayifu wo wìla Zhufuye pe yɛri ma yo fɔ: «Naŋa nuŋgba mbe ku leele pe yɔnlɔ ko mbɔnrɔ.» 15 A Simɔ Pyɛri wo naa fɔrɔgɔfɔ wa ni, pè si taga Zhezu wi na. Saraga wɔfɛnnɛ togbɔɔ wìla ki fɔrɔgɔfɔ wi jɛn. A wo si pinlɛ ma ye Zhezu wi ni wa saraga wɔfɛnnɛ togbɔɔ wi laga. 16 Ɛɛn fɔ, a Pyɛri wo si koro wa funwa na le yeyɔngɔ ki tanla. Fɔrɔgɔfɔ sanŋa ŋa saraga wɔfɛnnɛ togbɔɔ wìla pye ma jɛn, a wo si yiri mɛɛ pan ma para jɛlɛ ŋa wìla pye na yeyɔngɔ ki wele wi ni mɛɛ Pyɛri wi pye a wì ye. 17 Kona, a tunmbyee jɛlɛ ŋa wìla pye na yeyɔngɔ ki wele, wì si Pyɛri wi pye fɔ: «Mì yo mboro fun ma yɛn ki naŋa ŋa wi fɔrɔgɔfɔ wa?» A Pyɛri wì sho fɔ: «Ayoo, wo wa ma mi.» 18 Tunmbyeele poro naa Zhufuye sorodasheele pe ni, pàa kasɔn gbɛri wa ma yere na waga. Katugu were tìla pye na kuun. Pyɛri wìla pye wa pe ni na waga fun. 19 Wa go nawa, a saraga wɔfɛnnɛ togbɔɔ wì si Zhezu wi yewe wi fɔrɔgɔfɛnnɛ poro naa wi nagawa sɛnrɛ ti wogo ki ni. 20 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Mìla pye nala sɛnrɛ ti yuun nari finligi lere pyew wi yɛgɛ na. Mìla pye na leele pe nari sanga pyew wa shɛriyinrɛ to naa shɛrigo gbɔgɔ ki ni, wa laga ŋga Zhufuye pe ni fuun pe maa pe yɛɛ finli we. Mii yaraga ka yo larawa. 21 Màga kanla yewe naa. Mbele pàa pye na nuru na yeri pe yewe nda mìla yo pe kan ti ni. Nda mìla yo ki woolo pèri jɛn.» 22 Naa Zhezu wìla kaa to yo ma, sorodasheele mbele pàa pye le wi tanla, a wo wa nuŋgba suu fele ma sho fɔ: «Pa maa para saraga wɔfɛnnɛ togbɔɔ wi ni yɛɛn!» 23 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Na kàa pye sɛnpere mì yo, ŋga mì yo a kì pye tipege, maga naga. Na kaa si pye sɛnjɛndɛ mì yo, yiŋgi na mɛɛ na gbɔn?» 24 A Annɛ wì si Zhezu wi yaga wa pɔsaga ma suu torogo wa Kayifu yeri, saraga wɔfɛnnɛ togbɔɔ we. 25 Ko sanga wo ni, Simɔ Pyɛri wìla pye ma yere wa kasɔn ki tanla na waga. A pè suu yewe ma yo fɔ: «Mi yo mboro fun ma yɛn ki naŋa ŋa wi fɔrɔgɔfɔ wa?» A Pyɛri wì sigi je ma yo fɔ: «Ayoo, wo wa ma mi.» 26 Pyɛri wìla naŋa ŋa nuŋgbolo gbɔn mali laga, wi sefɔ wà la pye saraga wɔfɛnnɛ togbɔɔ wi tunmbyee wa. A ko tunmbyee wo si Pyɛri wi pye fɔ: «Mì yo mɔɔ yan na wi ni wa naŋgɔ kɛrɛ ti ni?» 27 A Pyɛri wì si je naa ma yo kaselege ma. Ki wagati nuŋgba wi ni, a ŋgopɔlɔ wì si gbele. 28 Ko puŋgo na, a Zhufuye pè si yiri Zhezu wi ni wa Kayifu wi go mɛɛ kari wi ni wa gboforonɛri wi yuŋgbɔgɔ ki ni. Ki goto yirifaga ko layi. Ɛɛn fɔ, pe sila ye wa yuŋgbɔgɔ ki ni, jaŋgo paga ka pye fyɔngɔ ni Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ na, pe ta pe Paki fɛti suro ti li. 29 Kì kaa pye ma, a gboforonɛri Pilati wì si yiri wa funwa na pe kɔrɔgɔ, mɛɛ pe yewe ma yo fɔ: «Yiŋgi kala yè yo ki naŋa ŋa wì pye?» 30 A Zhufuye pè suu pye fɔ: «Ki pye kapege pyefɔ ma, wè se jɛn na pan mboo le ma kɛɛ.» 31 Kona, a Pilati wì si pe pye fɔ: «Yoro jate yaa kee wi ni ye sa kiti kɔn wi na ye yala ye lasiri wi ni.» A Zhufuye pè suu pye fɔ: «Kii daga we lere wa gbo, na gboforonɛri wii yɔn kan.» 32 Zhezu wìla ki naga ma yo wi yaa ku kunwɔ lɔmɔ mba na, pa ki sɛnrɛ tila daga mberi yɛɛ yɔn fili yɛɛn. 33 Kona, a Pilati wì si sɔngɔrɔ ma ye wa wi go, mɛɛ Zhezu wi yeri maa yewe ma yo fɔ: «Mboro ma yɛn Zhufuye pe wunlunaŋa we le?» 34 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Mboro ma ko jate naga yuun ma yɛ lee, nakoma pele wɛlɛ pege yo ma kan na kanŋgɔlɔ?» 35 A Pilati wì suu pye fɔ: «Ma mi yan Zhufu le? Ma tara woolo poro naa saraga wɔfɛnnɛ teele pe ni, poro pè pan mɔɔ le na kɛɛ. Yiŋgi mà pye kpaw?» 36 A Zhezu wì si Pilati wi pye fɔ: «Na wunluwɔ pi woro dunruya woo. Ki pye pi yɛn dunruya woo, na tunmbyeele pe jɛn nala malaga ki gbɔn, jaŋgo paga kanla le Zhufuye pe kɛɛ. Ɛɛn fɔ, na wunluwɔ pi woro dunruya wo woo.» 37 A Pilati wì suu pye fɔ: «Ki cɛn ma yɛn wunlunaŋa kɛ?» A Zhezu wì suu pye fɔ: «Ko mà yo we. Wunluwɔ wi mi. Ko kì ti pànla se, a mì pan laga dunruya wi ni, mbe pan mbaa kaselege ki sɛnrɛ yuun. Lere ŋa fuun wi yɛn kaselege fɔ, wi maa na sɛnrɛ ti nuru na tanri ti na.» 38 A Pilati wì suu pye fɔ: «Kaselege ko yɛn kikiin?» Naa Pilati wìla kaa ki sɛnrɛ ti yo, a wì si yiri laga funwa na naa Zhufuye pe kɔrɔgɔ mɛɛ pe pye fɔ: «Mii jɛrɛgisaga yan ki naŋa ŋa wi na, ŋga ki mbe ya pye wi gbowo pi go. 39 Ɛɛn fɔ, mbe yala ye kalɛgɛ ŋga ki yɛn ye yeri ki ni, sanga pyew, Paki fɛti wi ka gbɔn, mi ma kasopyɔ wa wa ye kan. Yaa jaa mbe Zhufuye wunlunaŋa wi wa le?» 40 A pè si gbele ŋgbanga naa ma yo fɔ: «Ayoo, wo ma! Barabasi wo waa jaa!» Ma si yala, Barabasi wo la pye beŋganri pyefɔ.

19

1 Kì kaa pye ma, a Pilati wì si konɔ kan wi sorodasheele pe yeri, a pè Zhezu wi gbɔn sapige ni. 2 A sorodasheele pè si wuuro migi wunluwɔ njala ma li kan Zhezu wi kan, mɛɛ wunluwɔ derigbɔgɔ yɛngɛ ka le wi kan (mbe ta mbaa tɛgɛ wi na). 3 A pe nɛɛ fulo wi tanla, nɛɛ wi piin fɔ: «Zhufuye wunlunaŋa, waa ma shari!» A pe nɛɛ wi feele. 4 A Pilati wì si yiri laga funwa na naa ma Zhufuye pe pye fɔ: «Yè wele, mi yaa wi yirige laga funwa na ye kan ye ta yege jɛn fɔ mii jɛrɛgisaga yan wi na, ŋga ki mbe ya pye wi gbowo pi go.» 5 Kona, a Zhezu wì si yiri laga funwa na. Wuuro njala là pye wa wi go na, naa derigbɔgɔ yɛngɛ ki ni wi na. A Pilati wì si pe pye fɔ: «Naŋa wi ŋa!» 6 Naa saraga wɔfɛnnɛ teele poro naa Zhufuye sorodasheele pe ni, pàa kaa wi yan, a pe nɛɛ gbele ŋgbanga na yuun fɔ: «Wi kan tiparaga na! Wi kan tiparaga na!» A Pilati wì si pe pye fɔ: «Yoro jate, yoo yigi ye saa kan tiparaga na, katugu mii jɛrɛgisaga yan wi na, ŋga ki mbe ya pye wi gbowo pi go.» 7 A Zhufuye pè suu pye fɔ: «Lasiri konɔ yɛn we yeri, mbe yala we lasiri wi ni, wi daga mbe ku wi. Katugu wì yo wi yɛn Yɛnŋɛlɛ li Pinambyɔ.» 8 Naa Pilati wìla kaa ki sɛnrɛ ti logo, a wì si fyɛ naa fɔ jɛŋgɛ. 9 A wì si ye naa wa yuŋgbɔgɔ ki ni, mɛɛ Zhezu wi yewe ma yo fɔ: «Ma yiri se yeri?» Ɛɛn fɔ, Zhezu wi sila wi yɔn sogo. 10 A Pilati wì suu pye fɔ: «Muwi ma woro na yuun na ni we? Mɛɛ jɛn fanŋga yɛn na yeri mbɔɔn wa, fanŋga si yɛn na yeri mbɔɔn kan tiparaga na?» 11 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Fanŋga kpɛ woro ma yeri na na, ndɛɛ Yɛnŋɛlɛ li ŋga kan ma yeri mbe yiri wa naayeri. Ki kala na, ŋa wìlan le ma kɛɛ, wo kapege ko wɛ mboro wogo ko na.» 12 Maga lɛ le ko sanga wo na, a Pilati wi nɛɛ pyewe jaa mbe Zhezu wi wa. Ɛɛn fɔ, a Zhufuye pè si gbele ŋgbanga ma yo fɔ: «Na maga wi wa, ma woro wunlumbolo to wi wɔnlɔ. Lere ŋa fuun kaa yɛɛ pye wunluwɔ, wo yɛn na wiin wunlumbolo to wi ni.» 13 Naa Pilati wìla kaa ko sɛnrɛ to logo ma, a wì si Zhezu wi yirige wa funwa na, mɛɛ saa cɛn wa kiti kɔnjɔngɔ ki na, wa laga ŋga pe yinri Pave. Ko kɔrɔ wo yɛn «Laga ŋga pè wɔlɔgɔ.» Pe maa ki yinri naa: Gabata Eburuye sɛnrɛ ti ni. 14 Kìla pye pilige ŋga pàa Paki fɛti yaara ti gbɛgɛlɛ ko ni, yɔnlɔ fugo ki na. A Pilati wì si Zhufuye pe pye fɔ: «Ye wunlunaŋa wi ŋa.» 15 Kona, a pe nɛɛ gbele ŋgbanga na yuun fɔ: «Wi gbo! Wi gbo! Wi kan tiparaga na!» A Pilati wì si pe pye fɔ: «Mbe sa ye wunlunaŋa wi kan tiparaga na?» A saraga wɔfɛnnɛ teele pè sho fɔ: «Na wunlumbolo to wo ma, wunluwɔ wa yɛgɛ woro we yeri naa.» 16 Kona, a Pilati wì suu le pe kɛɛ pe saa kan tiparaga na. A pè si Zhezu wi yigi nɛɛ kee wi ni. 17 A Zhezu wo jate wì suu tiparaga ki tugo ma yiri wa ca nawa, ma kari wa laga ŋga pe yinri «Yiŋgɔrɔgɔ laga», Eburuye sɛnrɛ ti ni pe maa ki yinri Gɔligota. 18 Wa ki laga ki na, a sorodasheele pè si Zhezu wi kan wa tiparaga ki na. Pàa leele shyɛn pele kan fun tipaara ta na le Zhezu wi tanla. Nuŋgba la pye wi kɛɛ ŋga na, sanŋa wi yɛn wi kɛɛ ŋga na. 19 A Pilati wì si ti pè sɛwɛ wa yɔnlɔgɔ ma saa wi mara wa Zhezu wi tiparaga ki na. Sɛnrɛ nda tìla pye ma yɔnlɔgɔ wa tori nda fɔ: «Nazarɛti ca fɛnnɛ Zhezu, Zhufuye pe wunlunaŋa we!» 20 Zhufuye pe lɛgɛrɛ laga sɛnrɛ ti kara. Katugu pàa Zhezu wi kan tiparaga ki na laga ŋga na, kìla pye ma yɔngɔ ca ki ni. Pàa ki sɛwɛ wi yɔnlɔgɔ Eburuye sɛnrɛ ni, naa Ɔrɔmu tara fɛnnɛ sɛnrɛ ni konaa Girɛki sɛnrɛ ni. 21 A Zhufuye saraga wɔfɛnnɛ teele pè si saa Pilati wi pye fɔ: «Kii ja daga maga yɔnlɔgɔ ma yo fɔ: 'Zhufuye wunlunaŋa.' Ɛɛn fɔ, ki yɔnlɔgɔ ma yo fɔ: 'Wì yo wi yɛn Zhufuye pe wunlunaŋa.' » 22 A Pilati wì sho fɔ: «Ŋga mì yɔnlɔgɔ makɔ, mì ko yɔnlɔgɔ wi.» 23 Naa sorodasheele pàa kaa Zhezu wi kan wa tiparaga ki na ma saa kɔ, a pè suu yaripɔrɔ ti tɛgɛ tɛgɛsaga tijɛrɛ. Sorodashe nuŋgba, tɛgɛsaga nuŋgba. Ko puŋgo na, a pè suu tɔgɔjan wi lɛ, yɔlisaga sila pye wi na, pàa wi ti maga lɛ wa naayeri ma saa kan wa nɔgɔna. 24 A pè si pe yɛɛ pye fɔ: «Yaga ka ti we ki derigbɔgɔ ŋga ki walagi. Ɛɛn fɔ, ye pan we pɛtɛ gbɔn ki na, we ta wege tafɔ wi jɛn.» Ko la pye ma, jaŋgo ŋga kì yɔnlɔgɔ wa Yɛnŋɛlɛ li sɛnrɛ sɛwɛ wi ni, ki ta kigi yɛɛ yɔn fili. Ki ŋga fɔ: Pànla yaripɔrɔ ti yɛɛlɛ pe yɛɛ na, ma pɛtɛ gbɔn na derigbɔgɔ ki wogo na . Ko sorodasheele pàa pye. 25 Le Zhezu wi tiparaga ki tanla, Zhezu wi nɔ wìla pye ma yere le, naa wi nɔ jɔnlɔ wi ni, naa Kulopasi jɔ Mari wi ni, konaa Mari ŋa wìla yiri wa Magidala wi ni. 26 Naa Zhezu wìla kaa wi nɔ wi yan, naa wi fɔrɔgɔfɔ ŋa wìla pye maa ndanla wi yan yeresaga le wi tanla, a wì suu nɔ wi pye fɔ: «Nɔ, ma pinambyɔ wi ŋa.» 27 Ko puŋgo na, a wì suu fɔrɔgɔfɔ wi pye fɔ: «Ma nɔ wi ŋa.» Maga lɛ le ko sanga wo na, a ki fɔrɔgɔfɔ wì si kari Zhezu wi nɔ wi ni wa wi go. 28 Ko puŋgo na, naa Zhezu wìla kaa ki jɛn ma yo kala pyew li kɔ, a wì sho fɔ: «Wɔgɔ yɛn na na.» Wìla ko yo, jaŋgo sɛnrɛ nda tìla yɔnlɔgɔ wa Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi ni, ti ta tiri yɛɛ yɔn fili. 29 Leyaraga kà la pye le ki laga ki na, kìla pye ma yin tɔnndangara ta ni peri yinri vinɛgiri. A sorodasheele pè si ŋgbala lɛ maa fyɔn wa ki vinɛgiri wi ni, mɛɛ wi migi yizɔpi tige njege ka na, mɛɛ saa wi taga wa Zhezu wi yɔn ki na, wuu shɔnri. 30 Naa Zhezu wìla kaa wi wɔ, a wì sho fɔ: «Ki ni fuun ki yɔn kì fili.» A wì suu go ki sogo mɛɛ ku. 31 Paki fɛti wi yɛtɛgɛwɛ pilige ko layi. Zhufuye lelɛɛlɛ pe sila pye na jaa gboolo pè koro wa tipaara ti na cɛnpilige ki ni. Katugu ki cɛnpilige kìla pye piligbɔgɔ pe yeri. Kì kaa pye ma, a pè si saa Pilati wi yɛnri ma yo leele mbele pàa kan wa tipaara ti na, pe pe saanra ti gbɔn pèri kaari, pe gboolo pe tirige. 32 Kì pye ma, a sorodasheele pè si saa leele mbele pàa kan Zhezu wi ni ja wi koŋgbanŋa wì saanra ti gbɔn mari kaari, ma shyɛn woo wi woro ti gbɔn mari kaari fun. 33 Naa pàa kaa gbɔn Zhezu wo na, a pè suu yan wì ku makɔ. Kì kaa pye ma, a pè si wo saanra to yaga pe siri kaari. 34 Ɛɛn fɔ, a sorodashe wà suu sun njanraga ni wi kanŋgaga ki na. Le ki yɔngɔlɔ nuŋgba ke ni, a kasanwa naa tɔnmɔ si yiri wa ki tulugo ki ni. 35 Lere ŋa wila ki kagala ke yuun, wo kpaw wì ke yan yɛnlɛ ni. Ŋga wila yuun ki yɛn kaselege. Wìgi jɛn ma yo kaselege ko wila yuun, jaŋgo yoro fun ye taga. 36 Ko la pye, jaŋgo Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi laga ŋga kigi yɛɛ yɔn fili. Ki ŋga fɔ: «Pe se ka wi kajelege ka kpɛ kaw .» 37 A laga ka ki yo naa wa Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi ni ma yo fɔ: «Ŋa pè sun njanraga ki ni, wo pe yaa kaa wele .» 38 Ko puŋgo na, Zhozɛfu ŋa wìla yiri Arimate ca wì si saa Pilati wi yɛnri Zhezu gboo wi ni. Zhozɛfu wìla pye Zhezu wi fɔrɔgɔfɔ wa, ɛɛn fɔ, kìla pye larawa, katugu wìla pye na fyɛ Zhufuye fanŋga fɛnnɛ pe yɛgɛ. A Pilati wì si konɔ kan wi yeri. A Zhozɛfu wì si kari ma saa Zhezu gboo wi tirige wa tiparaga ki na maa lɛ. 39 A Nikodɛmu wì si pan fun, wo wìla keli ma kari Zhezu wi kɔrɔgɔ pilige ka yembinɛ la ni. Wìla pan sinmɛ nuwɔ taan ni, mba pàa miiri tire naa alowɛsi tire pinlɛ ti yɛɛ ni maa gbegele. Pìla culo nafa ma yiri kɛ yɔn ko tin. 40 A pe shyɛn pè si Zhezu gboo wi lɛ nɛɛ sinmɛ nuwɔ taan pi wuun wi na, ma parisanyɛɛrɛ ti miligi wi na maa fo ma yala Zhufuye pe kalɛgɛ ki ni. 41 Wa laga ŋga pàa Zhezu wi kan tiparaga ki na, naŋgɔ kɛrɛ tà la pye wa, fanga fɔnŋgɔ kà la pye wa ki naŋgɔ kɛrɛ ti nawa, pàa ki kɔn walaga na. Pe sila gboo le wa ki ni faa. 42 Pilige ŋga ki mbaa toro cɛnpilige kii gbɔn ko layi, fanga fun kìla pye ma yɔngɔ le, ki kala na, a pè si saa Zhezu gboo wi le wa ko ni.

20

1 Lɛti yirifaga ki na, maga ta laga ki fa laga jɛŋgɛ, Mari ŋa wìla yiri wa Magidala ca, a wì si kari wa fanga ki yɔn, mɛɛ saa sinndɛlɛgɛ ki yan pège koŋgo maga laga wa fanga ki yɔn na. 2 Kona, a wì si fe ma saa ki yo Simɔ Pyɛri naa fɔrɔgɔfɔ ŋa wìla pye ma Zhezu wi ndanla pe kan, ma yo fɔ: «Pè we Fɔ wi gboo wi wɔ wa wi fanga ki ni, ɛɛn fɔ, we suu tɛgɛsaga jɛn.» 3 A Simɔ Pyɛri wo naa fɔrɔgɔfɔ sanŋa wi ni, pè si yiri nɛɛ kee wa fanga ki yɔn. 4 Pe ni fuun shyɛn pàa pinlɛ na fee. Ɛɛn fɔ, a fɔrɔgɔfɔ sanŋa wo si fe ŋgbanga ma kari ma Pyɛri wo toro, mɛɛ keli ma gbɔn wi na wa fanga ki yɔn. 5 A wì si fɔli ma wele wa, mɛɛ parisanyɛɛrɛ ti yan wa. Ɛɛn fɔ, wi sila ye wa ki nawa. 6 Simɔ Pyɛri ŋa wìla pye wi puŋgo na, naa wì ka saa gbɔn, a wì si ye wa fanga ki nawa, mɛɛ parisanyɛɛrɛ ti yan wa fun, 7 naa paraga ŋga pàa tɛgɛ ma Zhezu gboo wi go ki fo ki ni. Ki sila pye ma pinlɛ parisanyɛɛrɛ ti ni, ɛɛn fɔ, kìla pye ma gbogolo ki yɛɛ na laga ka na. 8 Kona, fɔrɔgɔfɔ sanŋa ŋa wìla keli ma gbɔn wa fanga ki yɔn, a wì si ye wa fun, mari yan mɛɛ taga ki na ma yo Zhezu wì yɛn ma yiri wa kunwɔ pi ni. 9 Katugu Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi yɛn na sɛnrɛ nda yuun ma yo fɔ: Zhezu wìla daga mbe yɛn mbe yiri wa kunwɔ pi ni, fɔrɔgɔfɛnnɛ pè sila ti kɔrɔ jɛn gbɛn. 10 Ko puŋgo na, a fɔrɔgɔfɛnnɛ shyɛn pè si sɔngɔrɔ ma kari pe yinrɛ. 11 Ma si yala, Mari wìla pye ma yere wa fanga ki tanla wa funwa na na gbele. Maa ta wìla gbele, a wì si fɔli ma wele wa fanga ki ni, 12 mɛɛ mɛrɛgɛye shyɛn yan wa, pè yaripɔrɔ fire le ma cɛn, wa laga ŋga pàa Zhezu gboo wi siŋge we. Nuŋgba la pye wa go kɛɛ ki yeri, sanŋa wìla pye wa tɔɔrɔ kɛɛ ki yeri. 13 A mɛrɛgɛye pè suu yewe ma yo fɔ: «Jɛlɛ, yiŋgi na, a mɛ nɛɛ gbele?» A wì si pe pye fɔ: «Pànla Fɔ wi gboo wi wɔ, pè saa wi tɛgɛ laga ŋga na mi sigi jɛn.» 14 Naa wìla kaa ko sɛnrɛ to yo ma, mɛɛ kanŋga ma wele wa wi puŋgo na, mɛɛ Zhezu wi yan wì yere le. Ɛɛn fɔ, wi sila ki jɛn mbe yo Zhezu wowi. 15 A Zhezu wì suu yewe ma yo fɔ: «Jɛlɛ, yiŋgi na, a mɛ nɛɛ gbele? Ambɔ maa lagajaa?» A Mari wi nɛɛ ki jate ndɛɛ naŋgɔ kɛrɛfɔ wowi, mɛɛ wi pye fɔ: «Na to, na kaa pye mboro maa wɔ ma saa wi tɛgɛ laga ka na, ki naga na na mi yaa saa lɛ.» 16 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Mari!» A wì si wa ma kanŋga wa wi yeri mɛɛ para wi ni Eburuye sɛnrɛ ni ma yo fɔ: «Arabuni!» Ko kɔrɔ wo yɛn fɔ: «We Nagafɔ.» 17 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Maga kanla yigi. Katugu mì fa kari na To wi kɔrɔgɔ. Ɛɛn fɔ, kari ma saga yo sefɛnnɛ pe kan, fɔ mila kee wa yɛnŋɛlɛ na, na To wi kɔrɔgɔ, wo ŋa wi yɛn yoro fun ye To we, na Yɛnŋɛlɛ li kɔrɔgɔ, lo na li yɛn yoro fun ye Yɛnŋɛlɛ le.» 18 Kona, Mari ŋa wìla yiri wa Magidala ca, wì si kari ma saa ki yo fɔrɔgɔfɛnnɛ pe kan ma yo wì we Fɔ wi yan, fɔ wì yɛn ma yiri wa kunwɔ pi ni. A wì si nda Zhezu wìla yo maa kan, ti yɛgɛ yo ma pe kan. 19 Ki lɛti nuŋgba wi yɔnlɔkɔgɔ ki ni, fɔrɔgɔfɛnnɛ pàa pe yɛɛ gbogolo go ka ni, ma kɔɔrɔ ti sɔgɔ pe yɛɛ na. Katugu pàa pye na fyɛ Zhufuye fanŋga fɛnnɛ pe yɛgɛ. A Zhezu wì si pan ma yere wa pe sɔgɔwɔ mɛɛ pe pye fɔ: «Yɛyinŋge ki pye ye ni!» 20 Naa wìla kaa ki sɛnrɛ ti yo, a wì suu kɛyɛn naa wi kanŋgaga ki naga pe na. A fɔrɔgɔfɛnnɛ pe nawa pì si yinŋgi pe na fɔ jɛŋgɛ, naa pàa we Fɔ wi yan we. 21 A Zhezu wì si pe pye naa fɔ: «Yɛyinŋge ki pye ye ni! Na To wìlan tun yɛgɛ ŋga na, mi fun mila ye tunnu ma fun.» 22 Naa wìla kaa ko sɛnrɛ to yo ma, a wì si pe fɛ wi yɔn tifɛlɛgɛ ki ni mɛɛ pe pye fɔ: «Ye Yinnɛkpoyi li ta! 23 Yaga leele mbele kapere kala yaga pe na, ti yaa kala yaga pe na. Na yee yɛnlɛ mbe mbele kapere kala yaga pe na, pe se ka ti kala yagawa ta.» 24 Ma si yala, Toma ŋa pàa pye na yinri Waan, wo ŋa wìla pye Zhezu wi fɔrɔgɔfɛnnɛ kɛ ma yiri shyɛn wa, wo sila pye wa sanmbala pe ni sanga ŋa ni Zhezu wìla wi yɛɛ naga pe na we. 25 Ko puŋgo na, a fɔrɔgɔfɛnnɛ sanmbala pè suu pye fɔ: «Wè we Fɔ wi yan.» Ɛɛn fɔ, a Toma wì si pe pye fɔ: «Na mii pɔndiile yɔngɔlɔ ke yan wa wi kɛyɛn yi na, mbe yombɛlɛ le wa pɔndiile yɔngɔlɔ ke ni, mbanla kɛɛ ki le wa wi kanŋgaga ki ni, mi se taga ki na fyew.» 26 Ki yapelege nuŋgba naa mbe kɔ, fɔrɔgɔfɛnnɛ pàa pe yɛɛ gbogolo wa go ki ni naa. Kona Toma wìla pye wa pe ni. Go ki kɔɔrɔ tìla pye ma sɔgɔ pe na. Ɛɛn fɔ, Zhezu wì si pan ma yere wa pe sɔgɔwɔ mɛɛ pe pye fɔ: «Yɛyinŋge ki pye ye ni!» 27 Ko puŋgo na, a wì si Toma wi pye fɔ: «Ma yombɛlɛ li le laga mala kɛyɛn yi wele. Ma kɛɛ ki le laga na kanŋgaga ki ni. Maga ka koro wa mbatagawa pi ni, ɛɛn fɔ, taga na na!» 28 A Toma wì suu pye fɔ: «Na Fɔ, naa na Yɛnŋɛlɛ!» 29 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Katugu màla yan, ko kala na mà taga na na. Ɛɛn fɔ, mbele paa tari na na pee silan yan, fɛrɛwɛ yɛn pe woo!» 30 Zhezu wìla kafɔnŋgɔlɔ kele pye naa lɛgɛrɛ wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe yɛgɛ na, ke woro ma yɔnlɔgɔ laga ki sɛwɛ ŋa wi ni. 31 Ɛɛn fɔ, ki wogolo ŋgele koro yɔnlɔgɔ, jaŋgo ye taga ki na fɔ Zhezu wo wi yɛn Kirisi, ma pye Yɛnŋɛlɛ li Pinambyɔ. Na yaga taga wi na ye yinwege ta wi m ɛgɛ ki na.

21

1 Ko puŋgo na, a Zhezu wì suu yɛɛ naga naa wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe na, wa Tiberiyadi lɔgbɔgɔ yɔn ki na. Wìla wi yɛɛ naga pe na yɛgɛ ŋga na ki ŋga: 2 Simɔ Pyɛri, naa Toma ŋa pàa pye na yinri Waan, naa Natanayɛli ŋa wìla yiri wa Kana ca, wa Galile tara, naa Zebede pinambiile shyɛn pe ni, konaa Zhezu wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pele ni shyɛn, pàa pye laga nuŋgba. 3 A Simɔ Pyɛri wì si sanmbala pe pye fɔ: «Mi yaa sa ŋgbanra wɔ.» A pè suu pye fɔ: «We yaa pinlɛ ma ni fun.» Kona, a pè si yiri ma saa ye tɔnmɔ kɔrɔ ka ni. Ɛɛn fɔ, pe sila yaraga ka yigi ko yembinɛ lo ni. 4 Naa laga kila kaa na lari, a Zhezu wì si pan ma yere wa lɔgɔ koŋgo ki na, ɛɛn fɔ, fɔrɔgɔfɛnnɛ pe sila ki jɛn mbe yo Zhezu wowi. 5 Kona, a wì si pe pye fɔ: «Na piile, ye ŋgbanra ta ta le?» A pè sho fɔ: «Ayoo.» 6 A wì si pe pye fɔ: «Ye ye mɛrɛ ti wa wa tɔnmɔ kɔrɔ ki kalige kɛɛ ki na, pa ye yaa ta yigi.» A pè si mɛrɛ ti wa wa, ɛɛn fɔ, pe sila ya mberi tile mbe yiri ti ni, naa tìla pye ma yin ŋgbanra ti ni ki kala na. 7 Kona fɔrɔgɔfɔ ŋa wìla pye ma Zhezu wi ndanla, a wì si Pyɛri wi pye fɔ: «We Fɔ wowi.» Naa Simɔ Pyɛri wìla kaa ki sɛnrɛ ti logo ma yo we Fɔ wowi, a wì suu derege ki lɛ maga le, katugu wìla ki wɔ maga tɛgɛ, mɛɛ to wa tɔnmɔ nɛɛ kee wi kɔrɔgɔ. 8 A fɔrɔgɔfɛnnɛ sanmbala poro si pan tɔnmɔ kɔrɔ ki ni, na mɛrɛ ti tile, tìla pye ma yin ŋgbanra ti ni. Pe sila pye ma lali lɔgɔ koŋgo ki ni, ki fogo ki mbaa mɛtɛrɛ cɛnmɛ yɔn ko tin. 9 Naa pàa kaa gbɔn wa lɔgɔ koŋgo ki na ma tigi wa tara, a pè si kasɔn naŋgara yan naa ŋgbanga ni wa ki na, konaa buru ni wa ki tanla. 10 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Ŋgbanra nda yè yigi, ye pan ta ni na kan.» 11 A Simɔ Pyɛri wì si saa ye wa tɔnmɔ kɔrɔ ki ni, mɛɛ mɛrɛ ti tile ma yiri ti ni wa lɔgɔ ki ni, tìla pye ma yin ŋgbanra tugbɔɔrɔ ni. Ti ni fuun tìla pye ŋgbanga pyɔ cɛnmɛ naa nafa shyɛn ma yiri kɛ ma yiri taanri (153 ). Ali maga ta tìla pye ma lɛgɛ ma, mɛrɛ ti sila kɔɔnlɔ. 12 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Ye pan ye ka.» Fɔrɔgɔfɛnnɛ wa kpɛ sila ya mboo yewe mbe yo fɔ: «Ambɔ wi mboro?» Katugu pàa ki jɛn ma yo we Fɔ wowi. 13 A Zhezu wì si fulo ma buru wi lɛ maa yɛɛlɛ pe na, naa ŋgbanga ki ni. 14 Ki taanri wogo ko layi Zhezu wìla wi yɛɛ naga wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe na, naa wìla yɛn ma yiri wa kunwɔ pi ni we. 15 Naa pàa kaa ka ma kɔ, a Zhezu wì si Simɔ Pyɛri wi pye fɔ: «Zhan pinambyɔ Simɔ, mɔɔ ndanla ma wɛ mi yɛn ma mbele pe ndanla yɛgɛ ŋga na ki na le?» A Pyɛri wì suu pye fɔ: «Ee, we Fɔ. Màga jɛn ma yo ma yɛn mala ndanla.» A Zhezu wì suu pye fɔ: «Ta yaakara kaan na simbapiile pe yeri.» 16 A wì suu pye naa ki shyɛn wogo ma yo fɔ: «Zhan pinambyɔ Simɔ, mi yɛn mɔɔ ndanla le?» A Simɔ wì suu pye fɔ: «Ee, we Fɔ. Màga jɛn ma yo ma yɛn mala ndanla.» A Zhezu wì suu pye fɔ: «Maa na simbaala pe wele.» 17 A wì suu pye naa ki taanri wogo ma yo fɔ: «Zhan pinambyɔ Simɔ, mi yɛn mɔɔ ndanla le?» A kì si Pyɛri wi nawa wɔ, naa Zhezu wìla wi yewe ki taanri wogo ki na ma yo fɔ: «Mi yɛn mɔɔ ndanla le?» A wì si Zhezu wi pye fɔ: «We Fɔ, mà kala li ni fuun li jɛn. Màga jɛn ma yo ma yɛn mala ndanla.» A Zhezu wì suu pye fɔ: «Maa yaakara kaan na simbaala pe yeri.» 18 «Kaselege ko na, mila ki yuun ma kan, sanga ŋa ni màa pye lefɔnŋɔ, màa pye nɔɔ kurusijara wi poo ma yɛ na kee ma landanlaga na. Ɛɛn fɔ, na maga ka pye naŋa lelɛɛ, ma yaa ma kɛyɛn yi jaraga, lere wa wi yaa ma kurusijara wi pɔ ma kan mbe kari ma ni wa laga ŋga ma woro na jaa mbe kari wa we.» 19 Zhezu wìla ko sɛnrɛ to yo Pyɛri wi kan maga naga wi na, paa yɛgɛ ŋga na wi mbaa ka ku mbe gbɔgɔwɔ taga Yɛnŋɛlɛ li na we. Ko puŋgo na, a Zhezu wì suu pye fɔ: «Taga na na!» 20 Naa Pyɛri wìla kaa kanŋga ma wele, a wì si fɔrɔgɔfɔ ŋa wìla pye ma Zhezu wi ndanla wi yan wì taga pe na. Wo wìla cɛn ma tɛlɛgɛ Zhezu wi na yembinɛ na ni pàa li we. Wìla Zhezu wi yewe ma yo fɔ: «We Fɔ, ambɔ wi yaa ma le kɛɛ?» 21 Naa Pyɛri wìla kaa wi yan, a wì si Zhezu wi pye fɔ: «We Fɔ, ŋa we sin, yiŋgi ki yaa ka wo ta?» 22 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Ali na mi kaa jaa wi koro yinwege na fɔ mbe sa sɔngɔrɔ mbe pan, ma yiŋgi kala yɛn ko ni? Mboro wo na, taga na na san.» 23 A ko ki kan ki sɛnrɛ tì jaraga tagafɛnnɛ pe sɔgɔwɔ ma yo ki fɔrɔgɔfɔ wi se ka ku. Ma si yala, Zhezu wi sila ki yo mbe yo wi se ka ku. Ɛɛn fɔ, Zhezu wìla ki yo ma yo fɔ: «Ali na mi kaa jaa wi koro yinwege na fɔ mbe sa sɔngɔrɔ mbe pan, ma yiŋgi kala yɛn ko ni?» 24 Ko fɔrɔgɔfɔ nuŋgba wo wila ki kagala ke sɛrɛya wi yuun, wo wì ke yɔnlɔgɔ. Wège jɛn ma yo wi sɛrɛya wi yɛn kaselege. 25 Ɛɛn fɔ, Zhezu wì kagala kele pye naa lɛgɛrɛ. Ki pye pe ke ni fuun nuŋgba nuŋgba ke yɔnlɔgɔ sɛwɛ, mi yɛn naga sɔnri fɔ ki sɛwɛɛlɛ pe se jɛn na kun laga dunruya wi ni.