Ori8atokenti Tsinihoiaton ne Roiatatokenti 8atio.
1 Kenh Kaiaton tsinithotenek8ensinon ne Iesos-Keristos, David roienha, Abraham roienha. 2 Abraham roienha ne Isaak; Isaak roienha ne Jacob; Jacob roienha ne Judah tanon ne rontatekenhokonha. 3 Juda roienha ne Phares oni ne Zara Thamar rote8e-tonni; Phares roienha n'Esron, Esron roienha n'Aram. 4 Aram roienha n'Aminadab, Aminadab roienha ne Naasson; Naasson roienha ne Salmon. 5 Nok ne Salmon roienha ne Booz Rahab rote8etonni Booz roienha n'Obed, Rut rote8etonni; Obed roienha ne Jesse. 6 Nok ne Jesse rohnontiio David roienha; David ronontiio roienha ne Salomon, Urikenha rone rote8etonni. 7 Nok ne Salomon roienha ne Roboam, Roboam roienha n'Abias; Abias roienha n'Asa. 8 Nok n'Asa roienha Josaphat, Josaphat roienha ne Joram, Joram roienha n'Osias. 9 Nok n'Osias roienha ne Joathan, Joathan roienha n'Achaz, Achaz roienha n'Ezechias. 10 Nok n'Ezechias roienha ne Manassé, Manassé roienha n'Amon; Amon roienha ne Josias. 11 Nok re Josias roienha ne Jakim, nonen Babylonke siiaon8atinask8enhasere, niho8iraientaon ne Jakim nehne Jechonias tanon ne rontatekenhokonha. 12 Nok nonen siiehon8atinask8enha Babjlonke niho8iraientaon ne Jechonias nehne Salathiel; Salathiel roienha ne Zorobabel. 13 Nok ne Zorobabel roienha n'Abiud; Abiud roienha n'Eliacim; Eliacim roienha n'Azor. 14 Nok n'Azor roienha ne Sadok; Sadok roienha ne Achim nok n'Achim roienha ne Eliud. 15 Nok n'Eliud roienha ne Eleazar, nok n'Eleazar roienha ne Matthan, Matthan roienha ne Jacob. 16 Nok ne Jacob roienha ne Sose n'On8ari rone nok aonha ionk8ate8etonni ne Iesos-Keristos ron8anatonk8en. 17 Kentho kati kahiaton tsinikon teiotereseranet Kaieri ia8enre teiotereseranet tsinatehiatere n'Abraham tanon ne David; Etho tsiotasa8e tsiniiore Babylonke siiaon8atinask8enha8e Kaieri oni nehneh ia8enre naleiotereseranet; Etho are tsiotasa8e Kaieri are nehneh ia8enre teiotereseranet tsiniiore niiehonakeraton ne Iesos-Keristos. 18 Kenh niia8enhon tsi ronakeraton ne Iesos-Keristos: On8ari ne ronistenha, Sose ron8atiniaktenhni; ok taontierentsi onen oia niionnhoten, areko ok ohseronni siniteron eh nithote8eiennonui ne Rotkon-Roiatato-Kenti. 19 Nese 8aonni ne rone, Sose tsinihori8ak8arision 8arere senha ioianere notasetonkeha taha te8entete tsiniiot nahatehate. 20 Nok tanon sekonok nehe nihanontonnionsk8e, Raronhiakeronon 8ahotehtsaten, nok 8aha8enhase: Sose, David iaienha, tosa tesanonhianik ne taeseniiasehake ne teseniteron: Kahtiken onk8e eh niiakoieren, Rotkonse Roiatatokenti roiatonni ne kaiatakon raiatat. 21 Nok roskenraketa enkenhake nenhio8iraientane; Iesos enhtsenatonk8e: Asekenraonha sari8atontane ne kari8aneren. 22 Neh 8ahonni etho naha8enseron naho8ennaierite ne Niio, Rotitokensehak8e ron8a8ennakaratatsk8e, ratonhak8e: 23 Iah tekanak8aienteri nenhio8iraientane; Emmanuel enhon8anatonk8e; neh sakat naiahiron Niio te8ak8ekonhatie. 24 Ak8ekon 8ahari8aierite tsinithotati ne Raronhiakeronon nonen Sonsahaie ne Sose, ok 8kennen tatonsaharhoton ne rone. 25 Nok ki tanon iah othenon lehaieren tsiniiore iarennakerate ne tako8anen roienha; nok Iesos 8ahonatonk8e.
Tekenihaton teioteri8asonterak8en.
1 Herod Shihonontiio, nihonakeraton ne Iesos tsi tkanataien ne Bethlehem, etho kati 8ahonne8e Asen nihati Ratisenno8anens tsi tkarak8inekens nontahonne. 2 Rontonne: kahnon8e nihonakeraton ne Sitaeronon RonBanontiio 8atonsere? Tionk8atkathon ne rahotsistok tsi tkarak8inekens; nese 8aonni taiak8e nasak8a8enniioste. 3 Herod Bahoteronhienten tsi nahoten 8ahari8aronke, nok kanatak8ekon ne Jelusalem taiontonnekhon. 4 Basakoiataroroke ne ratitsihenstatsi, oni neratiiatons; 8asakori8anontonse, 8ahenron: kahnon8e, nonrennakerate ne Keristos. 5 Bethlehem, taonniron, aseken etho niiot tsi roiaton ne rotokensehak8e raton: 6 Iah teionatakenrat ne Bethlehem Kon8anatonk8a Sitaeronon rahonatenata, enhiakotohoststen ne kanato8anens, aseken enthaiakenne ne Ra8enniio enhon8ennakeraton rahotiok8a Israerronon. 7 Ethone onen n'Erod otasetonke ionsasakononke ne ratisenno8anens, 8asakori8anontonse: katke ak8a non8e nithonatkathon notsistok. 8 Nok Bethlehemke iasakotori, 8asaka8enhase: 8ase8e hetsise8aiatisakha ne raksaa; nok ensesk8arori nonen hentsi8e8aiata tsenrion, aontiesenhake hahi8enniiostana oni nii. 9 Ak8a neok Saharihokten neh nikarihoten, tontahatiiakenne ethone oni oksaok 8akon8aken n'Otsistok ne thonatkathonne, ahonha8akahente tsiniiore iahoniie8e, nok etho iatkatane tsinon8e nihotonni ne Raksaa. 10 Iah tiiaieri8ahe8e tsi nahontsennonni Sonsahontkatho n'Otsistok. 11 Iahonta8eiate, etho 8ahon8aiatatsenri raksaa nik8ekon ne ronistenha On8ari, 8ahontisk8entaren tsi rentakere nok 8ahon8a8enniioste. 8ahatinonteksi ne rahotihnata nok Bahonhion, o8istanoron, kanetanoron, kaienk8arakon nok kanonk8atseranoron iontatiatokasta. 12 Rahotiserentakon 8asakotokaten ne Ra8enniio ne tosa Erodne iahonsahontohestste, okkati tiiohahate 8ahonthahita tsi 8ahontenti. 13 Onen 8ishonatention, Niio raoronhiakeronon 8ahotokaten ne Sose, 8aha8enhase: 8atketsko, tetsiatak ne Raksaa oni ne ronistenha, nok Egyptke iase8atek8asen, ehoni iase8enterontak tsiniiore ienskonrori: Aseken n'Erod enhoiatisake ne raksaa, aontonseke ahorio. 14 lahaietak8e ne Sose, iokontatie 8athoiatak8e ne raksaa oni ne ronistenha nok Egyptke niiaonne. 15 Ehniiore eh iehatiteron tsi niiore iarenheie n'erod; ehare non8e enskat iakaierite tsi niha8en ne Roianer, tsi ratonhak8e ne Rotoken sehak8e: Egyptke ieshinonkon ne riienha. 16 8ahonak8en n'erod sahattoke tsi ron8anikonrhatenni ne ratisenno8anens, 8ahatennhane 8ahontata8entho n'eksaokonha tsi ni Kanata, oni tsi niiaon8entsia ne Bethlehem, tekoni teiakaoseriiakon nontontasa8en, aseken etho niiore nitiotasa8e tsi ron8arorne Ratisenno8anens. 17 Ehare non8e enskat taho8ennokate tsinitha8en ne Rotokensehak8e Jeremi: 18 Rama non8e nate8atenonhianite; ontsitoko, 8ahaka8ensenanion, 8ahakonikonraksenseron oni: Rachel iakonnhatens n'akohienhokonha, iah oni othenon tataionikonra8enrie aseken onen iako8entaon. 19 Sarenheie n'erod, oksaok ne Raronhiakeronon ionsahorori ne Sose Egyptke iehenteron, 20 8aha8enhase; Satkestsko nok tetsiatak ne raksaa oni ne ronistenha, nok Israerrononke niionsase8e; Aseken onen rona8entaon ne ron8aiatisaksk8e nahon8ario ne raksaa, 21 Onen ki are ne Sose 8ahatketsko, 8athoiatak8e ne raksaa oni ne ronistenha, nok Israerke niionsahonne. 22 Nok tanon 8ahari8aronke, tsi Archelaus shonontiio ne Sitaerononke, ne Erod rahonaktake, 8ahatsanike netho niiaonsahonenon; Raronhiakeronon kati are sahorori ne Sose, ne Galilene nonk8ati niiaonhne 23 Nazareth Kanatakon 8ahontien; onenare iakaierite tsiniha8en ne Rotokensehak8e; ratonhak8e; Nazaretronon enhon8anatonk8ake.
Asenhaton Nateioteri8asonterak8en.
1 Ehnon8e 8ikaha8is ne 8a8atis nihotasa8e 8asakorionnientsini honon8ent8ia ne Sitaeronon. 2 Eatonne: 8ase8atat re8at: Aseken onen akta ili8e ne Niio rahonakerasera. 3 Aseken onen 8ara8e; ne rotonhak8e tsi ra8en ne Rotokenseliak8e Isai: Kenhni ha8ennoten ne karhakonson ra8ennotaties, ratonnes: hetsise8ahaaseronnien ne Eoianer, tsionniarak8enhatoii tsi rohatenion 4 Oniak8aher onon8erhon ionniaton ne raliotseronniat nok ona rotiatannhenne; tsistarare taiion otsinakontak8ane otsikketa ronnhek8en. 5 Ok kenh tontaia8en tsi uon8es'en's' nires, Jerusalem, Judeenok oui ratinakeraserak8ekon ne Jourdain taiontentionko oni neneh. 6 Nok ak8ekon tasakonek8ahestonhatie, Jourdain Kaihonhakon, tsiakotiatoke8enhatie tsi iakori8aneren. 7 Nok tanon 8asakoken Kentioko8anen, ne Pharisien, oni 8adusean ratiri8anontons aontenek8aeste, 8asaka8enhase: Ka8atsiraksensk8a! Onka ietsirori iiaef>e8atek8ase ne Niio raonak8ensera? 8 Tioseret Kati ne tkari8aieri tsi 8ase8atatre8at. 9 Nok tosa sekon aonse.e8atonheke ne se8aniKonrakon: Abraham se sak8aniha. Aseken nii K8arori, tsi haak8eni ne Niio kenhiken kanenhiakeron aontasakoiatineken8e n'Abrahara sakoienhokonha akenhake. 10 Onenak8ekon niiekon8atiri8enton tsinikon ioteronton; nese 8aonni tsinikon ne iah te8aianiiontha ne 8ahiio enkarontiakon nok otsirake en8ation. 11 Nese ok 8ahi nii na8enke k8anek8ahesta nakaieronnihake tsi tsise8atatre8ata; nok tanon n'onaken tare neh senha rok8eniatsero8anen, ak8ekon iah le8akerihonte neok oni ne rahota akatha8a: rahonha ensetsise8anek8aheste Eahonikonra tokentiserakon oni otsirake. 12 Raha8e ne rashe8ata, ak8ekon enhase8e ne rahonatsia, rahononsoharake ienhate8eienton; nok ne ka8abe otsirake n'iah te8as8as ienhoti. 18 Ethone sikaha8is, Iesos iahoiatorennene 8a8atis Kaihionhakon ne Jourdain, Galile nontare neh raniente nahatenek8aheste. 14 8atharihoroke ne 8a8atis, 8ahenron: ii tanon teioton8entriohon naskenek8aheste nok kenh ise takeri8anontonni. 15 Nok tanon ne Iesos tontahenron: etho niare tbiiotonhak: Aseken ctho niionkbiri8isahani naeteniri8aierite. Ethone onen ok tarennikonriake. 16 Nok noTien 8ahatenek8aheste, 8atontahateskoko; nensok tontonteronhiakhasi, nok ne 8a8atis 8ahoken ne Niio Rahonikonratokenti Orite rotiatontak8enhatie Karon h lake nontare. 17 Nok Karonhiake oni taha8enninekenne, 8ahenron: nehne Riienha rinorook8ako8a, rahonhake 8akien nakenoronk8asera.
Kaierihaton nateioteri8asonterak8en.
1 Onen non8a ne Iesos karhakon iahotori ne Kanikonra eh non8e iatalionikonraseren n'olkon. 2 N'onen saha8entontiete ne kaieri ni8asontasen onen 8ahatonkariake. 3 Ethone oni onen ne sakonikonrotak8as Bahoteranentakten, 8ahenron: Toka Niio laienha akenhake, tsiron kanatarok Baton kehiken Kanenhiakeron. 4 Iesos tontaho8enna8eron, nok 8ahenron: Kaiaton: iah kanatarok ok tenronnhek8enne ronk8e, neae oni tsinitha8enninekens ne Niio, 5 Ethone notkon onatatokentike niiahoiatenha8e, nok ononnatokenti kanonsakenhiate iahostsk8aien. 6 Nok 8ahahenhase: toka Kiio laienha akenhake, iasatiatent: kaiaton.se 8ahi: tsi entesakotori ne raoronhiakerononratisnonke ensistsk8aralie tosa aesasitak8arase n'onenhiake. 7 Iesos tontaha8enhase: Kaiaton nab oni: Tsi iah tatatsenikonraseren ne laianer. ia Niio. 8 8ekon notkon tiononto8anen niionsahoiatenhaBe, nok On8entsiak8ekon 8ahonatonha>e, oni tsiniiotieren ne tekarensaron; 9 Nok 8aha8enhase: Ori8akBekon kehiken enkonhion, kaBenniioki, onBentsiake iatasatonstsoten, a.sksenniiien. konseraksen 1 Aseken kaiaton, tsi entsennaien ne Koianer, ia Niio, raonha ok oni hentse8enniiostake. 11 Ethone onen notkon 8ahotka8e, nok ok eh kanenraratie ne ratironhiakeronon oni 8ahon8anonte. 12 8ahari8aronke ne Iesos tsi ron8annhoton ne 8a8atis, Galile niiahare. 13 Ehren oni 8arete ne Nazaretne, Capernaum niionsare eh ionsahatien, kaniatarakta kanataien, tsi tetiaton8entsianekhenhatie ne zabulontanon nephtali. 14 Ne are nehne niakaierite tsi nihatonhak8e ne Rotokensehak8e Esai, raton. 16 Tsi 8aton8entsiate ne Zabulon oni ne Nephtali tsi 8ahohatatie ne teioniataroien, isinonk8ati ne Jourdain, nehne Galile niah teiakori8iioston. 16 Tohiken asatakon iakonnhetiene, kas8athetsero8anen 8aontkatho; nehoni nak8a tiaisoQonk8isenne ne kenheiatne, 8atiakos8athene. 17 Ethone oni onen ne Iesos tahatasa8en 8ahateriBanoton, oni 8ahenron; 8ase8atatre8at aseken akta ih8e ne Niio rahonakerasera. 18 Tsi tehoteniataratasehatie ne Iesos tsi kaniatare ne Galile, etho 8asakoken iatatekenhaha nehne 8imon, Tier ron8anatonk8en, tanon Andre teiatennontere, iataharo.sk8e, aseken nitsiask8ask8e. 19 Nok iasaka8enhase: karo kasene, nok ii enkenon Onk8e entsitsiarioka8inesheke. 20 Ok etho taiatsiak8arisi ne raonahare, 8ahon8asere. 21 8ekon ihsi niiore niionsare ehare sasakokea iatatekenhaha oni nehne, 8ak, Zepede roien ha tanon 8an teiatennontere, kaon8akon niiati, tehonti ne ron8aniha Zepide, satik8atak8as ne raonahare; nok iasakononke. 22 Ok etho taiatsiak8arisi ne raotihon8eia oni ne ron8aniha,- 8aon8asere. 23 Nok ne Iesos tehoststekafenhatiesk8e, tsini 8aton8entsia ne Galile, 8akotatihaties tsi kanonsoton n'ononsatokenti, rorihotasionhaties Ori8atokenti Karonhiakeka, nok 8esakotsientonhaties n'iatekannrotenson, tsi ok naiakoiata8enseke n'onk8eokon. 24 j^ese 8ahonni 8ahasenno8annha rahotinakeraserakoti ne 8yrian; eh oriikeiih iontatiathesk8e n'iakonnraronnion, niatekannroteiison, Otkon iakonatienni, iaka8ennitaronnIs, iakoiatakenheioa; nok sesakotsieathak8e. 25 Nok kentioko8anen tahon8anonteratiete ne Galile, Decapolis, oni ne Jerusalem, Judee, ook oni niainonk8ati ne Jourdain.
8isk-haton nateioteri8asonterak8en.
1 8ahattoke ne Iesos tsi kentioko8anen ron8anonteratie, onontoliarake niiahare: nok eh iahatien, oksaok 8athon8atiataton ne raotiok8a. 2 Nok kenh nahaiere tsi Basakorihonnien. 3 lakotaskat n'iakonikonrenten: aseken ako8enk ne karonhiakc. 4 lakotaskat ne teionsenthos: aseken entsionlatenikonraie8enthote. 5 lakotaskat n'ok tiiaka8eron ia8eronhatie; aseken ako8enk en8aton non8entsia. 6 lakotaskat ne tkari8aieri iontonkariakta oni iakoniatathata: aseken enhiontatatahten. 7 lakotaskat niakota'nitenraskon, aseken entsiontatitenre. 8 lakotaskat n'iaka8eriasiio: aseken enhon8akea ne Niio. 9 lakotaskat n'iakoianerenseriio: aseken Niio sa koienhokonha enhiontatenatonk8ake. 10 lakotaskat ne kari8iioston iontatkenrenseronniatha: aseken ako8enk ne karonhiake. 11 Ense8ataskat ne katke kiok, niatekon enhietsiienhase, enhietsironhiakente oni, nok oni nii akeri8ake niatekon enhietsiienno8enta-nionhase. 12 8e8atsennonni oni se8atonnharen, aseken ko8a16 ROlATATOKENTt 8ATI0. nen ense8atsennonniate ne karonhiake: aseken etho nihon8atiierase nethonatierenton Thotitokensehak8e. 13 Ise ahoiotsis tsi ion8entsiate; nok tanontokat en8atasoko iie teioiotsis, ohnahoten tentsie-iotsiatarbote? neok 8ahi skasta n'aste iaiakoti nok taionsk8aseronk8ate. 14 Ise ahos8athesera tsi ion8entsiate: iah8ahi taonton aiotaseton n'onontoharake kanalahere. 15 lah oni 8ahi ok8irokon tiieiehaserotha nahe* haseroten; iehaserotak8ake 8ahi enhienioten; nok ak8ekon tenhiakos8atheten ne kanonskon ieteron. 16 Eh kati oni niise na8e8aier teietsis8atlieten no 8e8as8athesera nonk8eokon ethonaonta8eahonfianenton ne Kt8i8e8aniha Karonhiake tenteron. 17 Tosase8erhek skianerenserari.sionhe kenh; iah: neh tanon nakierite tsinihotiiaton ne Rotitokensehak8e. 18 Aseken k8arori, obenton naonsonton8entsiarisi, iahtekonte tsi ienkaierite tsinikaiaton ak8a ok oni eh niia8en8ere. 19 Onka kiok, enskat oni ahari8aiesate tsinikon 8ali8arori, etho'li' oni nahaiere tsi asakorihonnien norik8eokon, neh raonhaa nenthosennaska n'onen ienra8e ne karonhiake; nok tanon nenlhori8aieriton tsi ensakorionnienni enhasennanoronne nekaronhia* ke. 20 Aseken 8ak8arori, iah karonhiake tese8etanene iah senha tenti8e8ari8aierike tsi niiot ne ratiiatons oni ne Pharisien. 21 8e8ari^aronkas tsi ron8atirorisk8e ne se8ahsotsera: Tosa sherio nonk8e; nok enhon8ari8ente nonkakiok enhata8entho. 22 Nok nii, katon, enhostonte nonka kiok ok tenhorihose enhonakHase ne teiatennontere; nok tokat enhabenhase: iah tes^inikonra, enhon8ari8ente tsi katsienhaien; nok nenha8enhase; tesanon8ara8enrie, rore8atatseraien n'onesson ahonHaiatonti. lane ne Niio, eh aonsaseiarane tsi ronikonraksens ne tsiatatekenha ise sari 8ake. 24 Ok eh sati tsinahoten ahsa8i, niare saseniri8aseronni ne tsiatatekenha ethone tentese ienseri8aierite oni. 25 Tosa sanisko naonsaseri8aseronni tsinon8e nasenikonraksaton, aseken iotteron ne kariton iahon8arihon, nok tehaiatoretha ia honsahorihon, nok iaiesannhoton. 26 Ori8iio tsi konrori tsi ok enskarokten nonaken katakRen nek8enis tentesiakenne neh non8e. 27 8e8aterientare tsini hon8atiri8atati ne iestsisothokonkenha: Tosa satenak8aiesat. 28 Katon kati nii, ok satekari8aneren neneok oni takon8akanerake ne tsiothon8isen nakon8askanekseke. 29 Tokat tsi se8eientetakon naskarati sari8aientatenni, stako, ihnon oni iasati: aseken senha ioianere ne skati taonsaskaratake ka8enniioki tosa tsiatak8ekon Oneson aontetsirat. 80 Tokat tsi se8eientetakon nasenentsati sari8aientatenni, itsiak ihnon oni iasati.- aseken senha ioianere ne skati tasenentsontake tsiniiot ne tsiatak8ekon asatetsirate. 31 8ekon are oiah son8atirori: Tokat onkakiok enshate8entete ne rone, raiatonseronkih ne tetsiontekhasiata. 32 Katon kati nii: Onkakiok enshate8entetane ne rone niah kentehsera tenhiostonthe, iatehaiati ki enhakaronni, nok onkakiok enshotiniakenetho ionk8e ori8iio tsi enhonnhike. 33 8e8ari8aronken oni tsi ron8ennenni ne se8atsotserakenha: Tosa tsesat Niio Eaosennaj ensatate8ennaierite tanon tsini sarharastston. 34 Katon kati nii: Tosat seri8anirat tsiokoni naontahiotieraton: iah oni tsi karonhiate, aseken Niio rahonistsk8ara. 35 Iah oni non8entsiaj aseken ne konrasitoke8ata ne rabosita; Tosa on i Jerusalem; aseken Onontiioko8a raotenata. 36 Tosa oni seri8anirastst ne 8anontsine aontastako: aseken iah task8eni, nenskat oni asennratonni ok ne's'en's' ne kanonk8iseraontsi. 37 Neok tanon kenhak ne sa8enna; enh, enh, iah, iah; aseken nisinonh kari8aksen. 38 8e8ari8aronken oni tsi kaiaton, 8aton: Okara iatenskene n'okara, nok n'ona8ira, ona8ira. 39 Katon kati nii: Tosa se8ahtsent; ok eken tanon non8a, tokat tsi se8eientetakon aiesaranonsaiake senatonhas oni ne skati. 40 Tokat oni onka kiok enhiaiatonseron ne sakhare tahakaneruke, iahatson kenik8ekonhak natiata8i. 41 Onka kiok aiatennekaronk8en ahetsiatenrosen tsiniioi'e ne se8ateniententsera, asennon n'iasohestst. 42 Hehtson n'iari8anontonni, nok tosa hetsiatarontiens ne ranihas. 43 8e8aterientarfe oni sekon tsi ron8atirori: enshenon8ehake ak8ekon nonk8e, nok tanon enshes8enseke tsiniiakon iesas8ens. 44 Katon kati nii: 8henon8ehak ne iesas8ens, nok Teshenon8eratonsek ne iesakenronni, sheiateras8iiosten ne iesakenronni, nok sheiaterennaiennihek ne teiesonnharikhons oni iesakenrenseronnis. 45 Aia8ens iaonteri8ihe8e ne tokenske etsise8aienha aonton ne Etsise8aniha Karonhiake tenteron: aseken iah tatehatihas, ok satesakos8alhetenni ne ionk8etaksen tsiniiot ne tionk8etaieri. 46 Nahoten ensatonnrak8ate neneok ashenoronk8ake ne iesanoronk8a? iah oni kenh naha eh tehatiierha ne ionk8etaksen okonha? 47 lokat non8a neok teseiarhoton ne tesatennontere, ohnahoten iesobeststa tsiniiot notiake? iah oni kenh neneh eh tehatiierha ne ionk>'etaksen. 48 F^h tanisa nontese8ari8aierik tyinithoriHaieri ne Etsise8aniha Karonhiake tenteron.
laiak-haton Nateioteri8asonterak8en.
1 8e8anikonrarak tosa 8ene kenhak nenhietsitenre ne iakotent, n'aionttokanion; aseken iahki othenon tatatsise8ari8aserak8ase ne Etsise8aniba Karonhiake lenteron. 2 Tosa kati se8ale8ennoten n'onen enhietsitenre; tsinihatiierha ne Kaianeren ronatkon8aroron ratiriho8anatha Isi ronterennaientak8anioiik8a, oni tsi tekanatokenhaton ne tahon8atirensaron n'onk8eokon Ori8iiotsi k8arori ak8a iehatiiatentatha 3 Kenh tanon nasiere n'ashetenre, tosa 8attok no sesenek8ati tsini8atierha netsi 8e8eientetakon. 4 Tosa senestonhak tsi satanitenron; nok ne ianiha n'iah othenon tehotrenhostenni, 8ene enhronni tsi tenshiari8aserak8ase. 5 Nok n'onen ensaterennaien; tosa shenakeren ne kaianeren rona tkon8arorokton, ratinon8e nahatitake n'onen ronaterennaien, aontonU8eneste oni tsi tekanatokenhaton ahon8atiken n'onk8esonha. Ori8iio tsi k8arori tsi iah othenon teshotirhare n'onakenke. 6.Vok tanon nise nensaterennaieri satatennhoton sanonskon, teiakanerese ne Taniha tsi saterennaien; nok ne Ianiha ne tiotkon teiakanere tsi oni non8e niiotaseton, 8ene enronni n'onen henhiatonraseronse. 7 Nok oni n'onen saterennaien, tosa ok neh ton^ tasatasafhak tsinihatiierha no iah tethonetakon; aseken ronnere neh ensonk8entenrate tsi 8eso enhiak8atati. 8 Tosa kati ielsinakeren: Hoferientare se ne Etsise8aniha tsinahoten tese8aton8entsioni ohenton natsise8ari8anontonse. 9 Kenh kati nense8aiere nense8aterennaien: Tak8aienha ne Karonhiake tesiteron! aiosasennaien! 10 Aiesa8enniiostake! aiesa8ennarak8ake non8entsiake tsinitiot ne Karon iiiake tiesa8ennarak8a. 11 Tak8anont ne kenh 8ente iakionnhek8en niate8eniiiserake. 12 8asanikonrhen ne ionk8ari8aneren tsi niiot nii tsionk8anikonrhens nothenon ionkhinikonraksata. 13 Nok tosa aionk8asenni ne kari8aneren; ehren tanon tak8ari8ak8iten ne iotaksens, aseken ise ne tsiniienhen8eensenakereke, kasastensera oni Kanentonsera iah takari8entane. Amen! 14 Aseken nentsise8anikonrhen tsinikonietsinikonraksaton nonk8e, enshonikonrhen ki oni nise tsinikon hetsise8anikonraksaton ne Etsise8aniha Karonhiake thenteron. 15 Nok tanon niah tentsise8anikonrhensere, iah ki oni ne raonha taonsahonikonrhen tsinitsise8anikonraksata. 16 Nok nense8entontiete, tosa tense8atkonsastaren tsinihatiierlia ne Kaianeren ronatkon8aroron, n'iataonsahatiierkenha's' ak8ekon aionttok tsi ronentontieton. Ori8iio tsi k8arori tsi iehatiiatentatha. 17 Nok tanon nise, satkonsohare, satoka oni n'onen sentontietane. 18 Ne tosa aionttok, nok tanon ne laniha ak8ekon tehakanere, raonhaa teiakanere tsi nonnisataseton, 8ene enronni n'onen tenhiari8aserak8ase. 19 Tosa se8arorok non8entsia ahotsoko8atsera, otsinon8a, oskcnra oni entiatek8isa, ne oni ne sakonasetharotinikonrotak8as ratinensk8as oni. 20 Neh tanon se8atateroroks Karonhiake tiostsoko8atsera, n'iah othenon tekontiierha notsinon8asonha, iah oni ne ratinensli8as. 21 Aseken tsinon8e nikaien ne se8atsoko8atsera etho ki oni non8e iekaien ne se8eri. 22 Okara 8ahi aos8atheseran'oieronta; toka non8a iah othenon teiohre ne skarake tsiatak8ekon teios8athe. 23 Neh kati ne iah tentiori8aierike ne sakara, tsiatak8ekon kitentiokarasheke; toka kati non8a neh saien ne tetiukaras, oh kationte ak8a niiatenhia8enne tsinon8e tetiokarasko8a. 24 Iah taonton onka tekeni taokos8etseraientake; apeken tokatsaiatatenhos8en, enhonon8ene nesaiatat; ok ne's'en's ne saiatat enhokonnienste, enhokenron ki ne saiatat, iahkati oni nise taonton ne sataietsiiotense, ne Niio tanon notkonseraksen. 25 Nese 8aonni k8arori, katon: Tosa tese8aterientarak tsi tsionnhe, tsinahoten ense8ake, tsi oni nahoten ense8anekira; tsioni ni8aststa ne se8aieronke, nahoten aese8atseronniate: iahken senha atojinhest tekanoron tsiniiot natennatsera, nok oni ne ieieronke tsiniiot ne iontseronniatha. 26 Tese8aiatoret notsitenhokonha; iah tekontiienthos, iah oni tekontiient8ak8as, iah oni othenon tekonte8eientons ne kanonsoharakeson; nok sane sakonontensn'Etsise8aniha Karonhiakethenteron. Iah onteken senha ise tetsise8anoronk8a tsiniiot n'ononha? 27 Onka oni tsinitsion hahak8eni ne tsi tiotkon tahotatenikonrharake se8asita nahatatneniestste? 28 Nahoten oni ahori8ake tese8atatenikonrhare natak8ennia ahori8ake? Tese8aiatoret tsiniiot tsi konteiarous n'ahontesonha: iah teiotiiote iah oni etkontiseriies; 29 Nok sane K8arori^ roiatanerak8atonnesane ne 8alomon, nok iah non8entoa tiiehero tsi ratseronnisk8e tsiniiot n'ononha. 30 Iah onteken senha ise tatsise8aseronni tsiniiot n'ohontesonha, non8a iohniote, nok n'enhiorhenne kakiok non8e ien8ation, O Kanoron ki onte oni tsi se8anikonrasto? 31 Tosa kati tonsese8anikonrharak, n'aese8atonheke: nahoten naha enhiak8ake? ok ne's', nahoten ente8anekira? toka's' oniken nahoten ente8atseronniate? 32 Etho'k' sek nehne niiot tsi ronnesaks ne iah tehotiianere: roterient^ese ne Karonhiake Tetsise8aniha tsi eh niiot tsi tese8aton8entsioni. 33 Neh tanon tas-e8atierent se8esak ne Niio rahonakerasera, nok ne kenh ioha8iton aksekon nehne ok tentkonne. 34 Tosakati tonsese8ennikonrharak toh naia8enne tpi enhiorhenne; aseken enkene nenhiorhenne tsi nateioton8entsiohon: se8enniseratson se 8ahi niiok8eniatsera.
Tsiatdk-haton nateioteri8asonterak8en.
1 TosA tesheiatoret nenserheke losa taiesaiatorete. 2 Aseken, ok eh nentsiesaierase Isinensheierase; oni tsi entsiehsatenienthase nenRheiatenienthase 3 Oil nah oni niia8ens tsi sattokas onaonskeri rokarisenne tsiatatekenha, iah nise tesattokas ok iateiohnaharohare sakarisen. 4 Ok ne's' nasiron: niare tation tiatateken skohko sakarisen onahonskeri; nok nise nikaronta ne sakarisen. 5 Onk8etaksensk8a! neh niare sasoko nise sakarisen, ethone ensaterientisake oh nasiere aonsasoko ne tsiatatekenha rokarisen onaonskeri. 6 Tosa erhar ietsiiatiens nori8atokentison, tosa oni ne k8isk8is ietsiiatiens ne se8anekorha; iotteront ne takonsk8aseronk8ate nok aietsiiatakari. 7 8e8ari8anonton nok enhietsiion; se8esak nok ense8atsenri; se8annhontishon nok enhietsinnhotonk8ase. 8 Aseken ron8a8i8 ne rari8anontons; ratsienries ne resaks; ron8annhontonk8enni ne rannhohaiaks. 9 Onka nah neh non8a n'onenhia ahontahaon ne roienha ne kanatarok ahori8anontonse. 10 Nok ne kentsionk enhari8anonton oniare ontekenh henthaon? 11 Tokat non8a ise ne tsionk8etaksenhokonha eh niiore tsi se8ak8enion n'ioianere aontaietsiion ne ietsiienhokonha; ohkati onte ak8at niiot ne Karonhiake Tetsise8aniha tsi entesakaon tsiniiakon ron8ari8anontonni 1 12 Tsini tesaskaneks naiesaierase ne tkari8aieri, etho oni nise naseieras; aseken eh nikaianerenseroten eh oni nihotirihoten ne Eotitokensehak8e. 13 Tatsiata8eiat tsinonkati nikannhobaha; aseken ne Kannhoho8anen ani teiohahakaron oneson iakoiatenha8itha; Kentioko8anen oni neh nitiens. 14 Aseken nikannhobaha niiobaba oni ne Karonhiake iakoiatenba8itba; kenb oni niiakonha ne ietsenries. 15 8e8atatenikonrarak kati, enbietsiiatorenne ne rotitokensetseraksens, teiotinakarontonba enbobnatiatontak8enbatie, nese naoskon Ok8abo oni tsini batinensk8as. 16 Rati8eiennake kati enttetsiienterestak8e. Kanenbaraniiontba kenbnaha nobiktake, Haten 8isoD bonion8arake aonbianiiontbake? 17 Nese 8abi ne karontiio Babiio ki ne 8aianiiontba; tsikiniiot ne karontaksen 8aiaksenki 8aianiiontba. 18 lab non8enton 8aiaksen tiiaonbianiionten ne karontiio; tsikiniiot ne karontaksen, iab ki te8aianiiontba ne 8abiio. 19 Tsinikarontake nMab te8aianiiontba ne 8abiia, enkaiakon nok otsirake en8ation. 20 Eati8eiennake kati ok entise8aientereste. 21 Tsiniiakon ne ionkennis: 8e8enniio! 8e8enniiof iab tebonta8eiatane ne Karonbiake; neok tanon ne ronikonraieriton ne kakenibakaronbiakon thenteron, 22 Kentioko8anen enbionkenhase n'etbone te8enniserate: 8e8enniio I 8e8enniiof iab kenb naba ise tesasennakon tsi ionk8atokensebak8e? iab oni kenb ise tesasennakon tetsiakbiiatek8atanion n^onatkonseraksens? iab oni ken ise tesasennakon niatekon iori8anerak8atenion tsiniionk8aieranion? 23 Etbone tanon nii onen tentekbeienbase; iah non8enton tetk8aienterine: ebren kati ise8et tsi non8e nikiteron, ise ne 6e8ari8aneraakskonko8a. 24 Onkakiok rotbonte tsinaboten katon, nok enbate8eienton, neb tentbiiatenientenste ne ronk8e oststenrake rotenonsonni; 25 Enbiokennore^ nok etbo tenbiobnonke nenkana8aronnionne, tenbio8eratase oni, iab otbenon taia8enne aseken ioniron tsi kentsk8abere. 26 Nok tanon non8a ne rothonte tsinahoten kaion nok iah tahate8eienton, neh tenthiiatenientenste, ne iah tehonikonra onesaronk8ake rotenonsonni. 27 Nok nentiokennore, etho tenhiononko n'oneka, tentio8eratase oni, enkanonsienenne ak8a ihken ionerak8at tsi en8atkenrenseronni* 28 Ak8a ihken ionerak8at tsi 8ahakohnerak8enhaton tsinihoianerenseriio nonen sasakotatiasi. 29 Aseken eh ki nitiotte tsi sakotatis tsinihosaststensera, nok iah tsinihatiierha ne ratiiatons.
8atekon-haton nateioteri8asonterak8en.
1 Nok kentioko8anen ron8anonteratiene satontahanontastsnente. 2 8aiatat eh raiataratie ne roststa8i8, iathotontsotliase ne Iesos, nok 8ahenron: 8aianer! ak8ase ok tasanonton nasere shitsient. 3 Nok ne Iesos iahonisnonsaerhase, nok 8ahenron; eh nontonkenikonra8en, 8atsie8entann. Ak8a oksaok sahaiegentane. 4 8ahenron ne Iesos: 8enikonrarak tosa onka sherori; 8as tanon rahotihenton ratitsihenstatsi seri8aierit tsini hori8ataton ne Mois aia8ens neh 8eno ahononhnien, 5 Nok nonen siiahara8e ne Capernaumke, rasenno8anen 8ahoiatorenne ronitentasehatie. 6 Nok ratonne: 8aianer 1 8aiatat nakennhatsera ra8ennitaronni nok 8eso oni tsi roronhiakan. 7 Tahenron ne Iesos: ehienke, nok enhshitsiente. 8 Tontahenron ne rasenno8anen: 8aianer! iah se te8akerihonte n'iasata8eiate nakenonskon; enskat ok tanon aontasatati, nok enshaie8cntane. 9 Aseken nii neok nonk8ene 8akaterihonte, sekoa kis 8aton8 nakheienhase nakonk8eta, 8a8, nensok 8are; tihaiatate, kats, tare; nok nakennhatsera kenh natsier, oksaok eh nenhaiere. 10 8ahonerako ne Iesos tsiniiot tsi 8aharonke, 8asaka8enhase ne ron8anonteratiene: Ori8iio tsi k8arori, tsi iah te8atkathon n'lsraerrouonke neh niko8anen te8etak8en. 11 Nese 8aonni katon kentioko8anen, tsi tkarak8inekens oni tsi late8atsothos nentienseron, nok enskatne ienhatik8ekon kanakeraserakon ne karonhiakon, Abraham, Isaak, Jacob. 12 Nok nak8a Niio sakoienhokonha astste tsi oni non8e tetiokaras ienhiontatiatonti, eh non8e natenhionsenthoseke oni tenhionnokaraniehonheke. 13 ICthone onen 8aha8enhase ne rasenno8anen: 8a8, nok etho nenhia8enne tsiniiot tsi tisetakon. Eh oni nikaha8i tontahaie8entane ne rahonnhatsera. 14 Onen Don8a ne Iesos iahara8e tsi thononsote ne tier, kanaktakekaiationni ne tier ron8ennhonsa iotonk8arhos ionon8aktani. 15 Neok natiianisnonsaerhase; oksaok sontkestsko nok 8atiakosniene. 16 Nok nonen 8iiokarahane, kentioko8anen eh8aontatiataktate nolkon iakohnatiennine, Ak8ekon 8asalioiatineken8e, Ak8ekon oni niionsasakotsiente tsiniiakon iakohnon8aktanihak8e; 17 jNeh naontakaierite tsiniha8en ne Rotokense hak8e Isai, tsi ra8en: 8athatatek8en ak8ekon oni ionsahaha8e nonk8annraokonkenha. 18 8ahattoke ne Iesos tsi kentioko8anen 8ahon8aiatorenne, 8ahari8anonton ne tahatiiaiahke. 19 8aiatat ne raiatons 8ahoiatorenne, 8ahenron: 8aianer! tiotkon enkonhnonteratieseke tsi ok oni non8e niienhense. 20 Tontahenron ne Iesos: lohnatsonhionton naha ne Tsistso, nok kontsinakonni notsitenhokonha; Nok ne Niio Koienha ak8ekon iah tehoien natkonsera. 21 Tihaiatate 8ahenron nehneh: 8aianer! takaterharat niare 8hiiatatahannha ne rakenikenha. 22 Tontahenron ne Iesos; kasts taknonteratie, iontatiatata naka8enheionta. 23 Ok ron8anonteratietane ne raotiok8a tsi lahatita. 24 lokontatie taka8eroten ak8a ikenb ka8ero8anen, skanoroDs hahatihonhiohne; rotas sane ne Iesos. 25 Akta niiahonne ne raotiok8a nok 8ahon8aiete, .ronton; 8aianer I tak8aiatakennha 8atiak8enheie. 26 Tontasaka8enhase: nahoten 8e8aterontba nise8erientaha? Ethone tontahatane, 8ahatarbase no8eron oni tsi kaniatare \ nok oksaok tonsaka8eriiake. 27 8ahakohnerak8enhaton ne tciekaneronhnion nok 8ahahironlinion; Onkah nah kehiken, ak8ekon no8eron oni tsi kaniatare ro8ennarak8a? 28 Nok nonen sihaonrarho skaionhati, Gersenian raotinakeraserakon, teniiase notkonseraksen ronatienni taiatotasi tsi ioshon8enion iathon8aterate; iah onka tetsiontoheststak8e neh non8e tsi natehohnatehnonhianitonne, 29 Nok 8athotihenrete^ 8aniron: nahoten taseniente, Iesos Niio laienha? taskenironhiakentane ken tsi kenh nontase, areko sane tiieiohe? 30 Iah ihnon teken^ k8isk8is iohnentioko8anen tkonnesk8e tehiohnastskaontiesk8e. 31 Ron8anekennihak8e kati nohnatkonseraksen^ 8akonniron: tokat ensesk8aiatineken8e^ astion ki arahona kenhiken tkonnes k8isk8is niiaonsaiak8e, 32 8asaka8enhase, 8asene: tontakontiiakenne, nok eh niiakonne; nensok ne k8isk8is 8akonteko kaniatarake iakontiatonti ak8ekon oni etho 8akonniheie. 33 8ahonteko ne k8isk8i8 sakotinonnhak8e; kanatakon niionsahonne iahontrori tsinaha8enne, oni ne teniiase Otkon rohnatiennine niiatatake, 34 Kanatak8ekon 8aheiakenne 8athon8ateratana ne Iesos; nok nonen sahon8aken, 8ahon8aneken n© ehren aonsarete tsinihonaton8entsia,
Tioton-haton nateioteri8asonterak8en.
1 8ahatita nok tonsahaiaiake, sara8e tsi thotenata. 2 8aiatat roiatakenheion ICanaktake raiatiorinitie eh 8ahon8aiathe8e. Tehakanere ne Iesos tsinithonetakon, 8aha8enhase re roiatakenheion! 8anikonraniroiihakkien I 8onterake8e ne sari8aneraaksera. 3 Nok ne ratiiatons tahonniron ne rahotinikonrakon: ori8iio tsi rari8aietsatha kehiken. 4 Eoterientaratsihon ne Iesos tsini thotinikonra8ens, 8asaka8enhase; 8ahenron: oh niiotiercn tsi 8anon tonniontseraksen 8e8ationtonnions. 5 Kah nikaien senha 8atiesen; naiahiron: 8onterake8e ne sari8aneraaksera; tsiniiot ne, satkestsko, nok satenti? 6 Neh kiok oni aese8atokatak8e tsi rok8eniatse^ raien ne Niio Roienha non8entsiake aonsaharake8e n'iakohri8aneren; Ethone 8aha8enhase, satkestsko, nok ionsashaf ne sanakta, nok sasatenti. 7 Tontahatkestsko nok sahatenti. 8 Ak8ekon ok 8ahakohnerak8enhaton tsinahoten 8aontkatho, nok 8athoni^anon8eronnion ne Niio tsi eh nikak8ehniatseroten sako8i n'onk8e. 9 8ekon isiniiore niionsare ne Iesos, eh iahoken ne ronk8e, 8atio ron8aiasts, renstsk8ahere are tsi raka^ rotasiatha, iahatati, 8ahenron: taknonteratiesek* Tontahatenstatsi nok 8ahosere. 10 Tsinikari8es tehotskakon ne Iesos, 8atio raononskon, eh iaonta8eiate ne ratikarotasions oni nonak8aiesentasonha, etho oni ne rononha takarane tsi ronatek8ahere ne Iesos oni ne raotiok8a nok 8ahontekhonni, 11 Tsiniiot tsi 8ahontkatho ne Pharisian; 8asakotiri8anon tonse ne raotiokha, ronton: oh niiotieren tsi tehontonts ne etsise8ako8anen, ne ratikarotasions oni ne ratinak8aiesenhokonha? 12 Kok tanon ne Iesos rothontetsihon, 8asaka8enhase: iah othenon tatehon8aton8entsioni ne ratetsiensts ne skennen tiiakonnhe, neh 8ahi tanon ne ia^ kohnon8aktani. 13 8asene tanisa, oni ietsirori tsinahoten kenton tie kenh nika8ennoten: atanitenron ikere, iah natate8enniiotsera. Aseken iah neh tekheroriane ne tionk8etaieri aonsaiontatre8ate, neh tanon ne iakori8aneraakskon. 14 Ethone ne 8a8atis raotiok8a 8ahon8aiatorenne nok 8ahonniron: oh niiotieren nii oni ne Pharisian iotkate ionk8entontietha, nok ne sentiok8a iah tehonentontietha? 15 Iesos tontasako8enna8eron: tsinihati ron8atihonkara8i tsi 8atenniote,en8aton kenh nahotinikonrak* Ben seke tsinikari8es ratik8ekonhaties ne rohniakon? ien8atenniserihe8e ki tanon ne ienhon8aiatenha8e ne rohniakon, ethone onen enhonentontietahnion. 16 Neh oni sakat katke asehtsi nitiakohnanentaktak8en n'onen iok8enniakaionhon: aseken enhionehare ne kennanentaktak8en tanon onen senha enhioBonhio8annha tsi teiorihon. 17 Iah oni katsetakaionne teiehnekarha n'otsitsiase, aseken tenkatsetarite nok en8a8erontane. Katsetasetsike's'tanon 8aheren notsitsiase iah nehne oh taia8enne. 18 Tsini kari8es neh rohtarak8en, rasenno8anen eh 8ahoketote rahohenton ne Iesos 8ahanitente 8athatontsoten, ratonne: Kheienha onen tiaka8enheion; karo ki tanon aontasete, nok sanisnonsaerhas nok entsionnheke. 19 Tontahatane ne Iesos, 8ahne, oni ne raotiok8a. 20 8kaiatat ne tsiothon8isen onen tekeni ia8enre niioserake siionnrakaionse, 8ahohnonterane, nok iakaiena tsi tetkak8athon ne raotiata8i. 21 Aseken te8atonhak8e na8erientakon: ne'k'ok's' oni ne raotiata8itne iakiena enskie8entanese. 22 Nok tontahatkarhateni ne Iesos, 8athatkaneren nok 8arenhase: tsiaken kien! nese sesatsiente tsi tisetakon. Nok oksaok 8akaie8entane. 23 Nonen siiaharaBe ne Iesos tsi thononsote ne rasenno8anen, 8asakoken kentioko8anen ronterennotha, otiake oni ronaterakareraston. 24 8asaka8enhase: saseniiakenn: Katiken ia8enheion nese ok ne iotas. Nok ok taon8aieron. 25 Tsi kati ak8ekon sonsabatiiakenne, ethone iahata8eiate, iahanentsa, nok sontketsko. 26 Ok kenh tiiakaha8e tsi 8ate8ateri8areni neh non8e. 27 Onen shihotoheststonhalie ne Iesos, teniiase teniron8ekon 8ahon8anonterane, tehotihenretane, iatonne: David laienha! takenitenr. 28 Nok n'onen siiahara8e kanonskon, 8ahon8aiatorenne nok 8asaka8enhase, 8ahenron: tisenetakon ken tsi enkk8eni tsinahoten seniri8anontons niihne? tontaniron: Ori8iio on8e, tokenske 8aianer ensk8eni! 29 Ethone kenh niiahaiere nikarake nok 8ahenron: Etho niia8enn tsinitisenetakon. 30 Nok tonsaniron8eksi; 8asakotia8enratse, 8ahenron: tosa onka ietsirori. 31 Nok tanon ne rononha, ok eh ionsaiatasa8en, 8athon8arensaronnion tsini ionsane. 32 Ak8a onen sishoiakenhonhatie, eh 8aon8aiathe8e iah tehatati oni Otkon rotienni. 33 Oksaok sahatati nonen sonsakaiakenne n'otkon, ak8ekon ok 8ahakohnerak8enhaton, 8ahahironnion: Areko non8enton etho tetia8enhon n'Israerrononke. 34 Nok ne Pharisian 8ahonniron are nenehe: otkonseraksen rohiehna8ase tsi sesakotek8atba n'otkonseraksen. 35 Nok sane ne Iesos ak8ekon nontaha8enontonhatie tsi kanataienton oni iohnatak8enraron, 8akotatisk8e tsi ronterennaientak8anionk8a, roriho8anatonhatiesk8e n'Ori8ase Niio raori8atokentitsera, sesakotsientanionsk8e oni niakohnon8aktanionnisk8e tsi ienakerenion. 36 8asakotenre, nonen sahonikonraientane tsini iot tsi ratinakere, ok tiiatehonarenihon aniosiken teiotinakarontonha iah teiotiien ne ranonhne. 37 8asaka8enhase ne raotiok8a: Ori8iio tsi t;^eto8anen nok kenhnihatiha no rotiiote. 38 Hetsise8ennitentas kati ne Rahetak8eniio ahontasakotori kannhatesra tsi rohetaien.
Oieri-haton nateioteri8asonterak8en.
1 Ethone ne Iesos iasakononke ne tekeni ia8enre nihati raotiok8a, 8asakok8eniatseron, naonsasakohnatek8ate n'otkon aiakohnatienni, oni aonsasakotitsiente tsiok naiakohiata8enseke. 2 Kentho ratisennare ne tekeni ia8enre nihati: 8imon ton8ako8anen, tier shon8anatonk8en; tanon n'iatatekenha 8an. 3 Philippe, Barthelemi, Aton8a, 8atio rakarotasionsk^^e; 8ak alph^ roienha; Lebb^ Tad^ ron8anatonk8en. 4 8imon kanaenronon; tanonne rotenninon, 8itas Iskariot. 5 8asaka8enhase ne raotiok8a tsi iasakotori; 8ahenron: tosa tanon eh niiahase8e tsi ratinakerenion ne kaiatonni ratisennaiens, iah oni tsi rohnatenataien ton ne 8amaritanronon. 6 Israerrononke ok tanon tese8aststekafa saietsiiahaharat ne iakohiatatonhon. 7 Ense8atonheke n'onen enhietsiiatatisheke: Onen akta ta8e ne Niio raonakerasera. 8 8aietsitsient n'iakonon8ak tanionni oni ne iakoBtsta8is, 8aietsiionnhetn'iaka8enheion; iesentenraton, 8asetenrat ki. 9 Tosa se8arorok no8istanoron, o8ista oni aontake ne sanatatserakon. 10 Tosat iase8aiarenhaf ne kaneka niienhense8e, tekeni oni tahese8atiata8itseraientake, ahta, nok oni natennists; aseken tehotentson nahon8anonte ne raiotenseriio. 11 Nok ne kakiok non8e tkanataien iense8atenatoi-enne, se8ari8isak onka iakorihonte naiesate8eienton, etho oni tsiterontak tsi niiore ensesatenti neh non8e. 12 Tesatenon8eraton kakiok non8e iensata8eiate: ensiron: 8kennen kenhak ne kenh kanonskon. 13 Tokat entiakori8aierike ne iakohnonsote enhiakorane ne skennen, nok ne iah, iseke tente8e. 14 Kakiok non8e, tsiok oni non8e iah tenhietsinaktotanire iah oni taiontaonpatate ne sa8enna, ensesarasitoke8e nonen tentesiakenne neh non8e. 15 Ori8iio tsi k8arori tsi sen ha enhiotesero8anaten neh non8e, tsiniiot ne Gomor oni ne 8odorae nonen tentesakoiatoretane tsi nense8aton8entsiarisi. 16 Etho niiot tsi iak8atori tsiniiot ne teiotinakarontonha ok8ahotserokon iakon8anatori, se8atatenikonrarak kati se8anikonriiohak oni. 17 8e8atatenikonrarak kati nonk8ene nonk8ati; aseken enhietsiiatinionte tsi rontkennisahata, enhontennhaneoni aietsisok8a8eson tsi ronterennaientak8a. 18 Oni ii akerihonniat enhietsiiatenha8ison rahotihenton ratikorason nori8iio ahonnonni tsiki niiot nonk8eokon. 19 Nok tanon nonen enhietsiiena, tosa tese8atatenikonrharen tsi nahoten aese8enron, tsi oni naese8aiere tsi aese8atati: aseken enk8a8ennon neh non8e nenkaha8i. 20 Aseken iah ise taese8atati, Ehtsise8anihase raonikonra ense8atatiate nethone. 21 lenkahe8e n'ok ne neh teiatennontere enhori8ente kenheiatne, Roniha ne roienha, ratiksaokonha ensesakohnatkarhateni ne ron8atiienha nok ensakotirio. 22 Ii aksenna enhietsis8ate nonk8eokon; neok tanon enhatsennonni ne iatenrokten. 23 Kakiok non8e tkanataien entietsikenrenseronni, neh noia tetkanataien niionsase8e: aseken ori8iio tsi k8arori areko ok on8entsiak8ekon tentise8enonton tsiniiore tentre ne Niio Roienha. 24 Iah senha tethanontons ne ron8ai'ionnienni tsiniiot ne sakorihonnienni, nok oni ne rannhatsera tsiniiot nak8a raiatak8eniio. 25 Ethose ok nithotte ne ron8arihonnienni tsiniiot tsi rate8eiensta, oni ne rannhatsera tsiniiot tsi ron8annhas. Tokat non8a otkon ron8anatonk8en ne Raniserak8eniio, toh kati onte ak8a senha niienshon8atinatonk8ake ne sakohienhokonha. 26 Tosa kati othenon se8atsanisek. Aseken ak8ekon niien8atotasi ne iataseton, oni niien8aterihotasi tsinikon ne ioteri8aseton. 27 Tese8ari8athet tsinahoten asatakon k8arori, nok kanonsakeson tatese8ahenret tsinikon tek8atsiaonni. 28 Tosa se8atsanisek tsinahoten aiorio noieronta, iah tanon taiorio natonnhests; neh tanon se8atsanisek tsinahoten aiotirio natonnhests oni noieronta nok otsirake iaiotiiatonti. 29 Iah kennah tekatsitenserake tiiatekehnes n'enskat k8enis? Ak8ekon sane etsise8aniha sako8enniio tsi konnes. 30 Teiohe oni ak8ekon 8asheton tsinikon se8anonk8iserote. 31 Tosa kati se8ateronsek senhase ise se8aiatanoron tsiniiot n'otsitenhokonha. 32 Onka iah tenhakatehasere nonk8ene, iahki oni nii taontahiiatehase raohenton ne Rakeniha Karonhiake thenteron. 33 Nok tanon nenhakatonnhiiase nonk8ene, tenthiiatonnhiiase ki oni nii tsi thenteron ne Rakeniha. 34 Tosat se8erhekskennen ken kienne non8entsiake; iah neh tekienne ne skennen, ashareko8a tanon. 35 Aseken tekhekhasionhe ne iatatienha, tiatatien. ha, oni ne tiatatsafa. 36 Neh oni enshon8as8enseron nak8a rahonnhatseraokon. 37 Onkakiok senha roniha, ok ne's' ne ronistenha senha sakonoronk8a tsiniiot nii iah tatehakeri8atson; ok neh sakat ne senha roienha ok ne's' ne raienha senha sakonoronk8a tsiniiot nii iah othenon tatehakeri8atson. ROtATAToKBNTi 8aTi5. 33 88 Oni Tie iah tenhatketathe ne raoronhiakensera nok ahakianenha8e iah othenon tatehakeri8atson. 39 Oni nenhononstaton tsi ronnhe, enhotonse; neh tanon enshatsenri nenhakate8entetase. 40 Onka tenhiahrhoton, tenhakarhoton; nok ne tenhakarhoton tenhorton ki ne takatennieton, 41 Onka rotokense tenhorhoton tsiniiot tsi roto kense; eh ki niiottsi tenhon8ari8aserak8ase tsiniiot ne rotokense, nok ne thori8aieri enhokonnienste, eh ki nenhon8atonraseronse tsiniiot ne thori8aieri. 42 Nok oni ne ska8isa ok onekanos aon8anekanon* ten saiatat nakitiok8a; ori8iio tsi k8arori tsi iatekakonte tenhoteri8aserak8ase.
Enskat haton ia8enre teioteri8asonterak8eti.
1 NoNEN saha8eiennentane ne Iesos 8asakoiane* renseron ne raotiok8a, akte niionsare, nasakorihonnien asakotati oni tsi ronatenataienton. 2 Ethone oni ne 8a8atis 8aharonke tsini hatieranions ne Iesos, teniiase ne raotiok8a iasakotori ahon8ari8anontonse aniron: 3 Ise ken ne kari8ataton on8entsiake entre, katen ohia enshak8arhareke? 4 Tontasako8enna8eron ne Iesos, 8ahenron: 8asene nok satsisenirori ne 8a8atis tsinaoten tsiatkathos onitsiaronkas 5 Tsiekens ne teieron8ekonne, tsionten-ties ne ieeinaksen, tsiontons n'iakoststa8is, tsionronkas ne teionhontak8ekon, Tsiontonnhests niaka8enheion, nok iontataronkatenti ori8atokenti ne iakotent. 6 lakotaska ne iah tenhiontateri8aientatennire nil akeri8ake. 7 Nok nonen sonsaiatenti, Iesos Kanenrakon iahatati, 8ahenron: nahoten se8atkenseronnonne karhakoH? Ok8ire kenh ne te8atkarenrons tsi iahote? 8 Oh kati nekenhen nahoten se8atkenseronnonne? b2 84 nolATATOKlENTI 8aTI(5. rok8enniatsanit kenh ne etsise8aken? tsiniiot ne rolinontiioson. 9 Oh kati nekenh ak8a nahoten? Kotokense onteken? enh, k8arori tsi sakotoheststenni ne Eotitokense. 10 Aseken raonha roton tsi 8aton n'oiatonseratokenti: ienhiiaiori nenhiahaaseronnien tsini ienhense. 11 Ori8iio tsi k8arorij tsi iah sekon noiah tehonakeraton neh senha hahaiatanoronke tsiniiot ne 8a8atis; nok sane neh nak8a nitraha ne Karonhiake sekon neneh senha ieshaiatanoron. 12 Tsinahe thonakeraton ne 8a8atis, ethonahe site8askennhen ne Karonhiake, nok neki ne ratisaste rontk8enies. 13 Aseken ne Thotitokenseak8e oni ne kaiatonseratokenti ok iarennakerate tehon8arensaronnions. 14 Nok naese8atontatseke tsihenkiron; nese 8ahi ne Eli tontarene. 15 lonronk ne tenhionhontakarontake. 16 Ohnahoten taontakheiatenientenste neh niionk8etoten? ne's' teshontieren ne ratiksaokonha tsi iontkerontak8a ratistsk8aronnion nok iesakotinonks ne rontenrookon. 17 Ronton: ionk8aonra8aton nok iah tatese8anonniak8en; ioterennatatitenrat ionk8aterennote nok iah tese8atatitenranion. 18 Aseken ne sa8ati8 iah tehonekirenhaties iah oni tatehostskaonties; nok sane sekon ron8enni: Eotkonserai en. • 19 Nok ne Niio Roienha tehastskaons ranekirha oni; nok ronton: 8hako8ane, tsionekaka8e, rontenro oni ne ratikarotasions oni n'onak8aiesentasonha. Nok ki tanon 8eneiotonhun nateri8ak8arisionsera tsinonk8ati ne sakoienhokenha. 20 Ethone onen tahatasa8en 8asakori8a8ten tsinon8e eso natehoieronnionhaton nok iah teshonatatre8aton, 8ahenron: 21 8ententasere Korasin, ise oni Betsaita 1 Aseken, Time ok ne's'en's' 8idonne etho naiori8anerak8atenionke tsi naonkieren, katkaron ahontahonatakenroserhon tsinahonsahonatatre8aton. 22 Nese karionni katon, tsi k8arori: Tikenha tsi nensakote8eiennatsaniten ne Tirronon, oni ne 8itonronon, n'onen tentesakoiatoretane tsinise niiot. 23 Nok nise Capernaiim, ise enskat ne iatesaketotak8e tsi teiesarensaronsk8e, tentesenonk8ihse n'onesson. Aseken tsinikon satkathon n'iori8akerak8atenion, aiotkathon ne 8odome sekon nah neh non8a nakanataientake. 24 Nese 8aonni k8arori katon, tikenha tsi nenthon8anak8isronhase ne 8odomronon n'onen tcntesakoiatoretana. 25 Ethone ne Iesos tontahenron: konsennaiens Eakeni, ok tise8enniio tsi Karonhiate oni tsi lon8entsiate, ne tsi sheri8asetenni neh nikarihotens ne iontokhas oni ne ienikonrasson, nok neh ne kenniiakasa shetokatenni. 26 Eh niiot, Rakeni, nehkitsi eh nitisanikonriiohon. 27 Ori8ak8ekon Rakeniha raka8i; iahonka tehon8aienteri ne Roienha, ak8a neok ne Roniha, toka ken onkakiok enshakororihake ne Roienha. 28 Kasene ise ne tese8a8ishenheion oni 8e8a8ishenne, nok ii enk8asnienon. 29 8e8atketat nak8atientaniakt, 8e8ari8aienterhann oni tsi te8akeri8aieri oni keriasiio, oni ense8atsenri aotorisensera ne se8atonnhests. 30 Aseken iah te8ateri8atore nakeri8asonha, iah oni teiokste nakriena.
Tekenihaton ia8enre teioteri8asonterak8en.
1 Ethone ne Iesos 8athahetiiakon onatsia kaienthoseron A8entatokentike; 8ahontonkariake ne raotiok8a ok kati neh 8ahatirato8kare nok 8ahonneke. 2 8ahonniron ne Pharisian tsi 8aontkatho: 8atia8enre na8entatokentike eh naieiere tsinihatiierha ne 8entiok8a. 3 Tontasako8enna8eron, nok 8abenron: iah kenh tese8a8ennanotha tsini hoieren ne David oni ne raotiok8a 8aontonkariake? 4 Oh nihoieren tsi iehota8eiaton Niio raononsakon, 8ahanatarake ne Ron8a8enniiostak8a, iah ne sane teho8enk narake iah oni n« raotiok8a, ak8a neok rononhaa ne Eatitsihenstatsi? 5 Iah oni kenh tese8a8ennanotha ne Kaianerensera tsi iah tehotinnhis ne Hatitsihenstatsi n'ononsatokentike ahotiioten n'a8entatokentike? 6 Ae8e8aterientarake tsi 8ak8arori, tsi senha raiatanoron non8entsiake non8a ihres tsiniiot n'Ononsatokenti. 7 Nese karihonni iah taietsiri8enton ne iah teiakonnhikon naese8aterientarake tsinahoten kenton ne kenh 08enna: Atanitenrat te8akaton8entsioni iah n 'atate8en niiosta. 8 Aseken ne Niio Roienha raho8entsi i'a8entatokenton. 9 8onsahatenti netho, tsi ronterennaientak8a niionsare. 10 8aiatat eh raiataratie skati ronentsakenheion; neh 8ahatiri8akenserak8e naon8ari8arho, 8ahon8ari8anontonse 8ahonniron: iah kenh te8atia8enre na8entatokentike aonsaiontatetsente? 11 Tontasako8enna8eron, 8ahenron: onkakiok tsinitsion Oson8akon iakaiatenne ne raotsenen, iah onteken oksaok taonsahaiatatako a8entatokentike sane 8enniserate? 12 Eso onte 8ahi tetiattihen tsi natekanoron n'onk8e ok ne neh katsenen. 8atons kati naontaieri8aierite n'a8entatokentike. 13 Ethone kati onen 8aha8enhase ne ronk8e: sanentsak8arisi, 8ahanenlsak8arisi nok sahaie8entane. 14 8ahatiiakenne ne Pharisian, 8ahon8atsienhaien, ohonte nahatiiere naon8ario. 15 Nok tanon ne Iesos Bakohnikonraienteritsihon, oksaok sahatenti; nok kentioko8anen 8abon8asere, ak8ekon oni niiesesakotsienthak8e. 16 Nok sakonnhesehak8e nahatiriho8anj ts. 17 Naontakaierite tsiniha8en ne Eotokensehak8^ Isai. 18 lahiiatori nakennhatsera, ne riiatarak8en rinoronk8ako8a neok oni 8akon8esk8ata; enhiion nakenikonra, neh ensakorori ne Niio raonakerasera n'onk8eokon. 19 lah tahateri8atek8aseke, iah tatahohenretake, iah oni onka taon8a8ennaronke haha8ennotatiet8i tekanatokenhaton. 20 Iah oni tahas8ate ne sekon nikaienk8arotonnions tsiniiore niienhasenniase ne kaianeren. 21 Ak8ekon ok nonk8e enhon8asennaniahesen. 22 8aiatat etho 8ahon8aiate8e otkon rotienni, teharon8ekon iah oni tehatati, nok sahotsiente: ak8a ki iah othenon tatetiotokte, rothare oni tehatkathonnions. 23 Ak8ekon ok 8ahakonerako nok iontonhak8e: iah kennaha neh tekenh ne David Roienha? 24 Nok tanon tsi 8ahonaonsonkote ne Pharisian; 8ahonniron are neneh: kehiken ak8a Beelsebul ok ahosennakon sesakotek8alak8a nonatkonseraksen nese 8ahi tkon8atkonserak8eniio. 25 JNok tanon ne Iesos sakohnikonraienteritsihon 8asaka8enhase, 8ahenron: tsini kanakeraserake n'iah skari8at tekenh iah ki othenon taonsakaieronnihake, tsini kanatake oni tsini ka8at8irake ne iah skennen, iah othenon taioteri8atentia8e. 26 Nekati kehiken, non8a; Rotkonseraksen ahonsahoiatineken8e ne ratkonseraksen, ak8akati 8ahi tatehotiri8ate: oh kati nenhiotonhatie tsi enhninakereke? 27 Nok tokat tokenske Beelsebul ahosennakon tsi sekheiatek8ata n'onatkonseraksen, kahkati nithatihas ne ietsiienhokonha tsi sesakohnatek8ata? nese 8aonni ok rononha tentsetsiiatorete. 28 Nok tanon tokat non8a Niio raonikonrake tsi sekheiatek8ata nonatkonseraksen, ori8iio kati tsi onen se8aiatorenhon ne Niio raonakerasera. 29 Oh naia8enne ne ronk8e iahota8eiaten ne roiataniron oni ahonensk8enhaton, ne iah niare tenhonerenkhe ne roiataniron? ethone onen en8aton enhonenek8enhaton. 30 Onka iah teiakenik8ekon akte kinihotieraton, nok ne iah tateion keniiena8akon tsi keroroks, ratiesatha. 31 Nese 8aonni 8ak8arori, ak8ekon niien8aton naonsaiontatenikonrhense nonk8e akori8aneraaksera; kenkaien nenhon8anikonraiesate ne Holkon Ronikonratokenti iah neneh tetsiontatenikonrhensere. 32 Nok onkakiok ra8ennake roiesatak8cn n'Onk8e Ron8aienha enshon8anikonrhense, nok tanon onka enhon8aiesate ne Rotkon Ronikonratokenti iah taonsaon8anikonrhense ne kentho on8entsiake iah oni non8enton. 33 Ne ens oni ne se8aton: 8ahiio, neki tsi karontiio, 8aiaksen, neki tsi karontaksen, aseken kaikne kiok entieien teristak8e tsini karontoten. 34 8e8a8at8irak8ensk8a, oh nahoni naia8enne naontakari8aierike tsi aese8atati, ak8ase tsionk8etaksen, aseken tsinitkananon na8eriane eh kiniiottsi ien8atati na8ennasa. 35 Tronk8etaieri ak8aki neok tatak8as tsini tioianere tkananon ne ra8eriane; nok ne ronk8etaksen neh ki tatak8as tsini te8ahetken ne ra8eriane. 36 Nese Haonni k8arori: tsi neh tenhiontatiatoretak8e nonk8e n'onaken te8enniseronte tsinikon tiakotati ne ka8ennaksen. 37 Aseken sa8enna entsisarihoke8ate, sa8enna oni ensari8ente. 38 Ethone onen otiake ne ratiiatons oni ne Pharisian 8ahon8enhase: 8aianer! ori8iio tsi iak8askaneks ne tak8akanerarake iori8anerak8at tsi nasiere. sensk8a oni kanak8aiesen, kari8anontons enskat ne iori8anerak8at, iah ki tanon takonhion ne iori8anerak8at neok tsi nihoiata8enhon ne JRotoken«ehak8e, Jonas * 40 Aseken asen nonta asen oni ni8asontake tsionnho8ane kaiatakon iehaiatitak8e ne Jonas, eh kati oni nehneh nenhia8eane n'onk8e Ron8aienha, asen nen8ata, asen oni ni8asontake on8entsiakon ienhenterontake. 41 Ninivronon enkon8ari8asten ne kenh ka8atsirate tsi non8e Kaiatoretatserate8enniserontake; aseken ne rononha Jonas rao8ennake shonatatre8atak8en: nok non8a ne kenh ihres senha raiatanoron tsiniiot ne Jonas. 42 Entieronon Kon8akorako8a enhiakori8asten oni enhiakori8ente nekenh ka8atsirate. Aseken naonha On8entsiokten tsi ontaonsatatha ne 8alomon raottokbasera: nok non8a kenhihres senha isinon8e tsini aiatoten tsiniiot ne 8alomon. 43 Katke tenthon8aiaken8e ne ranikonraksen tsirotiennine ne ronk8e, on8entsiathensne tenhaststekafa ra8esakonhaties ahaorishentane, iah tanon tahatsenri. 44 Ethone enhenron: eh ienske tsi te8akenonsote, tsinon8e te8akiakenhon. Nok nonen ensra8e, 8ahatkatho, ononsoskon isken, tsionhe8en oni skaraseston. 45 Ehren sarete, nok tsiatak nihati ionsasiikohonkaron ne senha tehotinakaratsanit tsiniiot neraonha, eh saonne8e oni ionsahonta8eiate ak8a oni sahontenaktonni; nok ne kenh ronk8e iense8atohestste tsi nenshaiese; eh kati oni neneh nenhioiata8en ne kenh ka8atsirate ka8atsiraksensk8a. 46 Nok sekon ok sishakotarani nonk8eokon, astste tontahatitane ne ronistenha oni ne tehontennontere, ron8aiatisakonhatie tahatitharen. 47 Nok iahon8arori 8ahiron: kenh astste thonhnete sanistenha oni tese8atennontere iesaiatisaks taese8atharen. 40 kOtATAToKENTl 8ATtO. 48 8ahenron tsi tontaho8enna8eron, neh nika8en-' noten taha8enninekenne: Onka nakcDistenha, onka onine tekatennontere? 49 Nok iahatsiatato tsinonkati ne raotiok8a, 8ahenron: neh kehiken akenistenha, neh oni tekatennontere. 50 Aseken onkakiok enthon8anikonraierite ne Rakeniha ne Kai'onhiake thenteron, neh tohiken onkiatatekenha, oni onkia tennosenha, oni akenistenha.
Asen-haton ia8enre teioteri8asonterak8en,
1 Ok neh sahenniserat satontahaiakenne ne Iesos kanonskon, kaniatarakta sahatien. 2 Nok kentioko8anen 8ahon8aiatorenne, nese Baonni kaon8akon iahatita, nok eh tahatien, nok n'onk8eokon atsiaktatie tekanenraton. 3 Nok eso iori8ake Basakorihotasiase tekari8akentonk8enke tsi 8ahenron: 8aiatat ne raienthos 8ahaiakenne 8ahaienthosera. 4 Nok tsi rohienthonhatie, otiake nonatsia ohahak tatie 8akakerontane; otsitenhokonha 8akonneke. 5 Nok otiake oststenrak8entarake 8akakerontane tsi non n'iah eso teiokenrahere. Ak8a neneh oksaok takateronten aseken nitkaienha. 6 Nok non en sontakarakoten 8akontiatastsa; nok tsi iah nakon tetioteronte ak8aki onstsa. 7 JNok otiake ohiktokon iakakerontane; takonteiaron nohikta nok 8ahotirio. 8 Nok otiake tsinon8e niion8ent8iio iakakerontane, nok ontonnisa: skanatsia 8ate8atennia8eke, otiake iaiak ni8asen, otiake asen ni8a8en onteiaron. 9 Onka tehaontakarontak8en naharonkate, raronk. 10 Ethone ne raotiok8a 8ahon8ateranentakten, nok 8ahonniron: oh niiotieren tsi neok ne tesheri8akentonk8enni? 11 Tontasako8enna8eron, 8ahenron 1 ne ki tsi ietsiia8i rise naese8ari8aienterhanene karonhiakeka, noknerononha iah tehon8ana8i nahatiienterhane. 12 Aseken sekon enshonhion ne roien, eiishotiesten oni; kenhkaien n'iah otheiion tehoien, ieiohe ak8ekon enshon8akHa tsinikonha roienha. 13 Neh kati 8aonni neok ne tekheri8akentonk8enni, ne 8ahi tsi enhontkatho iah tiiatahatikaraientane, iah onitahotinikonraientane. 14 Rononhake kati taho8ennaierite tsiniha8en ne Eotokensehak8e Isai, Ra8en: Ense8athonletie, enseronke nok iah ki taese8anikonraientane, oni tense8akaneratie ense8atkathoiahki tiiataese8akarahientane. 15 Aseken iolokoton tsi roneriasaniron nekenh ronon8entsiate; iohniron tsi tehonhontakaronte, tehonatateron8ekon oni: Ratitsanis ne ratikarake aontkathote, nok tsi tehonhontakaronte ahonronkate, nok raoneriane ahotinikonraientastak8e, nok iah taonsaontatre8atane, iah oni nii taonsakhetsientane. 16 lonataskat tanon nise se8akara, aseken kontkathos; ionataskat oni ne se8aonta aseken konronkas. 17 Aseken ori8iio tsi k8arori, kentiokoBanen Rotitokensehak8e, oni ne thotiri8aierisk8e, ronaskanekon naontkatho tsi nahoten se8atkathos, nok iah tehonatkathon; nok oni nahonronke tsi nahoten se8aronkas nok iah tehonaronken tsinise niiot. 18 8e8ataonsatat kati nise tsinahoten kenton ne raienthos: 19 Ne tsi rotaonsate ne ronk8e ne Niio rao8enna, nok iah tehonikonraientas, Ranikonraksen tare nok 8ahanenskotsinikon kaienthonne ra8eriane: neh 8ahi neneh roton, nohahakta ionatsiakerontaon. 20 Nok kenh kaien noststenrak8entarake ieioientaseron, neneh roton, ne rataonsatasts no8enna, ak8a oni 8abatonnharen tsi 8ahaiena. 21 Iah tanon teioteronte ne rahonhake, ne se 8ahonni iah tateka8ishastste: ka8enniio'k'8ahorane kanikonraksensera, atatkenronniatsera's'oni, akarionniate n'08enna ak8a's'oksa 8ahatatenikourotako. 22 Kenh kaien nohiktokon iekokerontaon, neneh, roton, rotaonsataton ne Niio Rao8enna, neh tanon tehonikonrharanis non8enlsiakeka, tsioni niiorihoten natsoko8atsera, neh kon8arios no8enna, nok iah tiie8atonnisaas. 23 Kenh tanon kaien ne tsi tion8entsiio ieiokerontaon? neneh roton. ne rotaonsate n'O^enna, ronikonraientas, 8atonnisahas, 8ateiarons oni, otiake enskat te8ennia8e, otiake iaiak ni8assen, oni nasen ni8asen. 24 8ekon are oiah tonsasakori8akentonk8en, 8ahenron; ak8a neh testiatieren ne Karonhiake tkanakeraseraien, ronk8e Kanenhiios 8ahaientho raon8entsiake. 25 Nok tanon tsini kari8es rotitas ne kannhatsera, onen tare ne Ros8ens, kanenhaksen eneken tontahoti tsi kaienthon nok 8ahatohestste. 26 Nok nonen sontakaontonten, oni 8akanatsioharen, onen 8ahotikentane ne kanatsiaksen. 27 Nok ne ratinnhatsera 8ahon8aiatorenne ne Ron8aianer, nok 8ahonniron: 8aianer, iah kenh naha ne tehsaienthon ne kanatsiio; kah kati nontakonne ne kanatsiaksen? 28 Tontahari8aseraka, 8ahenron: neh 8ahi ne raksRens eh nihoieren, tontahonniron ne kannhatsera; asathontate kati ken eh iaiak8e nok aiak8ako ne kanenhaksen? 29 Nok tontahenron; tosa: On8a's' naha tsi ense8ak8enhatie ne kanenhaksen ense8anioton-ko oni neneh ne kanenhiio. 30 loneronhatie tetsiaron tiateiaron tsiniiore ien8atonnisa; nok tsini ieienthok8as, enkheienhase nakennhatsera: neh niare tase8atierer t seRako ne kanatsiaksen nok se8enthokonnianion naontsahatonhake; akenonsoharake tanon niiase8ahaf ne kanatsiio. 31 Ohia are tonsasakori8akentonk8en; 8ahenron: neh te>kiatieren ne Karonhiake tkanakeraseraien tsiniiot, otsinek8ar Icanen ieienthota, onkakiok 8atrak8e nok raon8entsiake 8ahaientho. 32 Neh tiaonhaa nitkanenhaa tsinikon ne kanensonha: nok tanon nonen ioteiaron ne senha sko8anen tsiniiot notiake, ak8a oni karonta iaonton; iakae8e ki notsitenhokonha ahonenrokon kontsinakonnis. 33 8ekon are ohia tonsasakori8akentonk8en, 8ahenron: neh teskiatieren ne Niio raonakerasera, tsiniiot ne iosherhatken: tsiothon8isen asen natkaieste n'othesera tanon ne Iosherhatken tsiniiore ak8a ien8attenko. 34 Ak8ekon teknri8akentonk8en.tserakon tsinikon ne Iesos 8ashakorori n'onk8eokon, iah othenon teshakorori ne iah tatakari8akentonk8en. 35 Ne naontaho8ennaierite ne Rotokense, tsi ra8en: tenkastsk8eksi nok tenkeri8akenton8e: enkerihotasionko neneh sontonton8entsionni siioteri8aseton. 36 Ethone are ne Iesos sasakotkenrate nonk8eokon nok kanonskon niionsare, 8athon8anenronni ne raotiok8a nok 8ahonniron: tak8anikonraientaten nahoten ken ton toh ihken Kanenhaksen skaienthon. 37 Tontasako8enna8eron, 8ahenron: tohiken kanenhiio raienthos, nehne Onk8e Roienha. 38 Nok ne kaehta neh tsi ion8entsiate; kanenhiio Niio sakoienhokonha, kanenhaksen otkon sakoienhokonha. 39 Nok ne Rasts8ens, otkonseraksen 8ahi, tsiniieient hok8as, tsi nense8aton8entsiari8i; nok ne ratiienthok8as, Ratironhiakeronon 8ahi nehneh. 40 Tsi kati niiot tsi teieiestasions ne kanenhaksen nok otsirake iakoties, etho oni nehneh nenkaieren n'onen en8aton8entsiokten. 41 Onk8e Roienha enteshakotori ne Raoronhiakeronon okon, neh tenshatiiestahsi ne Kari8aiesatatsera ne raonakeraserakon, nok oni ne iakori8are ne 8ahetken. 42 Nok tsi tkanonk8aien n'onesson iensakotiiatonti, etho non8e natenhionsenthoseke oni tenhionnokaraniehonheke. 43 Ethorie onen ne tiakori8aieriton tenhionteronronten tsi niiotne Karak8a, raonakeraserakon ne Kon8aDiha, oiika tehahontakarontak8en naharonkate, raronk. 44 Nesekon testiatieren ne Niio raonakerasera tsiniiot n'o8istanoron 8asehton kaehtakon, ne ronk8e 8ahatsenri, sahasete; nok tsi nahatsennonni sahatenti 8ahatenninon nion tsinihoien nok neh sahaninon. 45 Nesekon testiatieren ne Niio raonakerasera: tsiniiot ne ronk8e ra8esakonhaties Kanenhianorons. 46 Nok enskat iahatsenri nehne kanoron, sahatenti, ak8ekon 8ahatenninon tsinihoien nok 8ahaninon. 47 Ne sekon testiatieren ne Niio raonakerasera: tsiniiot ne kaniatarake 8aharontion, ak8ekon taioienahatie. 48 Nonen 8akanane, ehtiioke niienhatiha8e ne ratitsiak8as; onen ehenhontien tenhatiiestasi, rahotihon8akon enhonneta ne ioianere; nok ihsi ienshonati ne iotaksen. 49 Etho nenhia8enne nonen ense8aton8entsiarisi: enthonne ne Eatironhiakeronon okon, nok tensakotikhasi ne ionk8etaksen tanon ne tionk8etaieri. 50 Nok tsi tkanonk8aien n'onesson ienshakotiiatonti, eh non8e natenhionsenthoseke oni tenhionnokaraniehonheke. 51 8ahenron ne Iesos: Ori8ak8ekon ken 8ese8anikonraientane? tontahonniron, etho niiot 8aianer! 52 Nok 8asaka8enhase 8ahenron: ne kati 8ahonni ne Eaiatons nak8a rari8aienteri ne Niio raori8asonha, neh teshiatieren tsiniiot ne ronk8e raorontotserakon tatak8as nori8ase oni nori8akaionshon. 53 Nonen saharihokten ne Iesos ehren sarete neh non8e, 54 Nok nonen sonsara8e raonakeraserakon, sakorihonniennisk8e tsi ronterennaientak8a; nok tsini iakonerak8enhatonsk8e iontonnionsk8e: kah nehneh nithoha kehiken tsinihattokha, oni ne raok8eriiat. 55 lah kenh naha neh teken ne ras8enkaraketas heBoienha? iah kenh naha On8ari tekon8aiasts ne ronistenha, nokne tehontennontere, 8ak, Sose, 8imon tan on Jude. 56 Iah kenh kentekonnes ne rontennosenha? Kah kati nekenh ak8a nithahas ne kenhkaien neh nikarihotens? 57 Ak8a ihken tsi rontateri8aientatennihake ne raonhake, nok tanon ne Iesos 8ahenron: ak8a raonakeraserakon ok tanon raononskon iah tehon8akonniensta ne Rotokense. 58 Iah oni ken eso talehoieronnion neh non8e, Botsi ronatenno8entastskon.
Kaierihdfon-ia8enre Teiote?i8asonte?'ak8en.
1 Ethone ne llonontiio Herod Bahosennaronke ne lesos: 2 Nok 8asaka8enhase ne raosennaokon: 8aBatis 8ahi shotonnheton; nese 8aonni raha8e ne Kak8eniat ne iori8anei*ak8at tsi nahaiere. 3 Aseken raonha Herod rolennhaonne ron8annhotonk8e ne 8aBatis, Herodias ahori8a, neneh iatatekenha Philippe ronek8e. 4 Ne tsi ra8ennihak8e ne 8a8atis; 8atia8enre ne neh asatatenakonnien. 5 Ak8a thoianerasehak8e nahatennhane ahon8ario; kenh ki tanon nonkati ieshatsanisk8e ne tsi ak8ekon ok nonk8e tiakaBetakonne tsi Rotokense ne 8aBatis. 6 Enskat kati tsi rotenniote ne ronontiio Herod, tsi niieskaes tsinihonakeraton, Knnon«ihen BatkanonniakBe ne Erodias akoienha, nok thahaBerientiio ne Herod. 7 Nese Baonni akBa BahariBanirate akBekon enron, tsi nahoten, tsi oni nikon akariBanonton. 8 Niare ionsaionikonraien nonistenha, ethone onenBakenron: Akeratne aontakaratie tsi askoa non8a ne 8aBatis raonontsi. 9 8ahonikonraksen ne rotiontiio; nok ki tanon neh tsi rotate8ennaniraton, oni tsi ronatbontenion nenskatne ronatek8ahere, 8ahatennhane kati naontakonhion. 10 Kok iashakotori 8ahon8aniariakha ne 8a8atis tsi non8e tannhotonk8e. 11 Nok akeratne karatie n^onontsi, takonhion ne Kaiatase, nok onistenha ionsaiahon. 12 Eh 8ahonne8e ne raotiok8a ionsahatiha8e, oni 8ahonte8eienton ne raoieronta ) nok 8ahon8aroriana ne Iesos. 13 8ahari8aronke ne Iesos ehren sarete neh non8e kaon8akon 8ahatita, eh non8e niiahare tsi non8e raonhaa iakenhake, nok nonen 8aheri8aronkanion, taiontentionko naktatiesonha kanataienton nok 8aon8asere ehtakesson niiahahen. 14 Nok sontahatitako ne Iesos kaon8akon, iotiok8atsani 8asakoken, nok 8ahonikonkararen raotariitenraserakoiij nok sasakotsentanion ne iakohnon8aktanionni. 15 Nok nonen siiokarahane, 8ahon8aiatorenne ne raotiok8a, nok 8ahonniron: Karhakon 8ahi ite8es, onen oni ontenniserokten; tonsassheiareniat kati, oni taonsaionreni tsi kanonsoton, aieninon oni niieks. 16 Tontahenron ne Iesos, iah tateioton8entsiohon naonsaiontenti, ise tanon ietsiion niieks, 17 Nok tontahonniron: 8isk ok nikanatarake ionk8aien tanon tekentsiake. 18 JNok tontasaka8enhase, kase8ahaf kihasa. 19 Nok neh tahatierente 8asakorori nonk8esonha n'ohontake aiontien, 8atrak8e ne 8i8k nikanatarake oni ne tekentsiake, nok Karonhiake iahatkatho 8athonon8eraton Niio, ethone 8athanatariakhon nok raotiok8a tasakaon nok ionsasakotiiakhonhase. 20 Nok ak8ekon 8ationstskaon 8ahakotane oni j nok tekeni )a8enre ni8atherake sakanane ne iotatenronokonha. k8etake 8ationstskaon iah te8aseton ne tsionathon 8isen iah oni neksaokonha. 22 Ak8a neok oiue8eiennentane oksaok ne Iesos 8asakorori ne raotiok8a, Kaon8akon ahonyahontita nok abon^ahontatiteronna ihsi nakaniatarati tsinikari8es ne raonha tenj^esakoreniate nonk8eokon^ 23 Nok nonen saha8eiennentane tonsasakoreniate, onontoharake niiahare tsinon8e raonhaa akenhake, aontiesenhake tsi abaterennaien; sekon etbo nire» on en taiokara8e. 24 Kenb kaien ne kaon8eia, on8arok onte Kaniatarhen nate8anislskaronta8etane, aseken tboti8erokatOTl. 25 Nok onen siiorbenhonhatie, sasakonoDterane ne JessOfci, onekakesson ihre, 26 ^ok ne raotiok8a, 8ahon8aken onekakesson ihre, 8ahonateronhienten 8abonniron oni; 8abonk8a-' tianeronne ak8aoni 8athotihenrete tgi nahotiteronne, 27 Ak8a ok tanon iononteratietane iahatati ne lesos, nok 8ahenron: skennen se8anontonnionhek } ii^e: losa Kati othenon se8ateronn, 28 Nok Tier tabatati ^ 8ahenron: 8aianer! neneh iso enkenhalve, tsiron Onekakesson niieke iekef tsi tesete*29 Nok tahenron; kasts, nensok ne Tier tahatitaka onekakesson niiahare tsi itrate ne Iesos. 80 i8ok tanon 8ahat^tanike tsini iononto8anens ionontak8aronlontiey, oneR ok oni siiahoiatenhonhatie^ 8atbobenrele kati 8ahenrun: 8aianer i takiatakennha. 31 i8ok tontabatsialate ne Iesos nok 8ahoiena, 8a' henron:. 8unk8e aaaiko-nrasto, ohniiotieren tsi8asatenno8ente? 32 Ak8a neok saiatita kaon8akon oksaok 8atka8eriiake, 33 Ethone oni onen ne kaon8akon ratiiatit 8ahon' 8aiatorenne rontonne; tiakari8akenniate Niio 8ahi laienha. 34 lonsahonrarho ihsinakaniatarati^ ionsahonne8e Ui baion8enttiiute ne GeueisareU 35 Tsiniiore iahon8aienterene n'etho ratinakere, 8athonteri8areiiiate tsi ienakerenion naktatiesonha, nok eh 8aontatiallie8e tsiniiakon ne iakonnrarak8e. 36 Nok I'on8anekennihak8e nasakaon arahona's' en's' neok oni tsi tetkak8athon ne raotiata8i iaieiena; tsiniiakon ne kenniieiakoieren saieie8entane.
8isk-haton ia8enre teioteri8asonterak8en.
1 Ethone ne ratiiatonsoni ne Pharisian Jerusalem nontaonne Bahon8aiatorenne Iesos, 8ahonniron: 2 Ohniiotieren tsi iah tehatiri8aierists ne senti ok8a tsinihotiri8ataton ne rotikstenhokonkenha lahse 8ahi tehontsiohares n'onen tehonstskaonne? 3 Tontasako8enna8eron, 8ahenron: ise ki 8ahi oni pe8ari8aiesata tsini hori8ataton ne Niio, tsini tsise8atateri8isahani. 4 Aseken ra8en ne Niio: 8hekonnienst, ianiha oni ne sanistenha. Ea8en oni naiia: onkakiok ensakoiesate roniha ok nene ronistenha, ron8ario. 5 Nok nise se8aton: tokat non8a enhokenrenseronni ne roniha ok ne's'ens ronistenha: tsinikon ensatonraseron, ise ensesatsennonniate. 6 Iah neok teken tsi iah tasakokonnienstane ne ron8aienha, ak8a ki iah tahonnhiseraientane. Et kati nite8es tsi ise se8ari8isahatsera iorioton ne Niio Eaori8atahton. 7 Akon8ara: Ori8iio tsi thori8aieriton tsinitsise8aiatanote ne Eotokensehak8e Isai. 8 Tsi ra8en: liatisehne'k'ok ionksennaiens neok iaken ne iaken tsi ionkkonniensta; kenhkaien ne raoneri ih non neneh teiak8atere. 9 Ak8a tanon ok se8atieren oni kari8aiesatonke tsi ionksennaiens; aseken neok sakotirionnienni tsini hotirihoten, tsioni uihotiri8ataton ne ronnonk8e. 10 Ethone iasakononke nonk8eokon, nok 8asaka8enhase: 8e8ataonsatat se8anikonraientann oni kehiken. 11 lah se neh tehoiatakhsatha tehokaronniatha oni ne ronk8e tsi nahoten rennek8anons, neh tanon tsinikon tkaiakens tsi rasakaronte neh roiataksata oni rokaronniatha. 12 Nonen neh sahenron, 8ahon8ateranentakten ne raotiok8a nok 8ahonniron: iah kenh tesattoken tei oiah nontahonatierase ne Pharisian tsinahoten 8asiron? 13 I8Tok tontahenron: tsinikon iohniote ne iah Rakeniha Karonhiake thenteron tenhoniotake, cnskateriotsion. 14 Roneronhatie; ne 8ahi ne tehatiron8ekon, teieron8ekon sakonasharine: tokat teharon8ekon enhonenstsine ne teharon8ekon, tetsiaron ienniiatenne tei teiontiakon. 15 Ethone Tier tahatati; 8ahenron: tak8ari8athetentsi nahoten Kenton nekenh tekari8akentonk8en. 16 Nok 8ahenron ne Iesos: Areko oni ken nise tese8anikonraientas? 17 Iah kenh tate8e8aiatoretha tsi nikon ionnek8anons tsi ieiatakon niiahonenonhatie, nok onakenke tei tiolaseton ienskontiiakenne. 18 Kenhkaien tsinikon tkaiakens tsi iesakaronte, aka8eriane te8atenties, neh tohiken iakoiataksatha n'onk8e. 19 Aseken Aka8eriane tkaiakens 8ahnontonniontseraksens; Atatahseton, Kanak8aiesatsera, Kanen8k8en, Kanikonrhaton, ne oni n'atatenratonnisera. 20 Neh tohiken nakarihoten iakokaronniatha n'oTik8e. Kenh kaien ne taionstskaon iah teiakotsiohare, iah othenon teiakokaronniatha n'onk8e. 21 Ethone ne Iesos ehren sarete neh non8e, Tyrne tanon 8idonne niiahare. 22 8kaiatat tsiothonHisen eh 8ahoketote Kanaanronon nakaiatoten eh non8e nikanakerek8e, 8atioLenrete 8akenron: 8aianer! David laienha! askitenre; iakotentsihon keienha otkonseraksen iakotienni. 23 lah othenon tethotati; nok ne raotiok8a 8aonc 8ateranentakten nok 8aon8ari8aneken, ronton: sasa tek8at, sotsi 8ahi tei()nk8aterientakariatha. 24 Tahenron t^i tahatati: iieok ee tionk8atorieton, â– naonsakheiahaharate n'ibraerhaka roiiintatonhon. 25 Nok tanon naonha senha akta niiahaho nok 8ahonitenten; 8aton: 8aianer! takiatakcnnha. 26 Tontaha8enna8eron 8ahenron: iah Be tetkari8aieri neksaa akonatarok taiek8e nok erliar oBira akon8atinonte. 27 Tontakenron, ak8a neneh tokenske 8aianer! nok kis'en's' sane n'erhar u8ira konneks en's' tbinitkaniserens ne Kakotsenenhokon raotekk8arane. 28 Ethone ne Iesos tontaha8enna8eron, 8ahenron: 0, t8i8athon8i8en! ko8anen tsi ti^ctakon; eh kati niia8enn tsini saskaneks, nokoksaoksakaie8entane nakoienha. 29 Nok sahatenti ne Iesos neh non8e, kaniatarakta Galile sara8e; 8ahanontarahne nok onontoharake iahatien. 30 Nok niateionk8etotenson eh 8aon8e tsi renteron; iontatiatenha8inontie, ne iontsinokata, tieron8ekon, iah tciontati, iakoiatakenheion, sekon 8e80 noiasonha tsini iakoiata8ens; rahsitakta ne Iesos 8aontatiteron, nok sasakotsiente. 31 Ne kati 8aonni nonk8esonha iakonerak8enhatonsk8e tsi iontkattos, tsiontati n'iah teiontatihak8e, ietsieiataieri n'iakoiatakenheionne, ihtsiens n'iah teiensk8e, tsiekens oni ne teieron8ekonne; nok 8athon8anon8eronnion n'Israerhaka Ron8aniio. 32 Ethone ne Iesos iasakononke ne raotiok8a, nok 8ahenron; ori8iio tsi khetenre kehiken tekanenrison: onense8ahi neh asen nonta siionk8ari.skonhonhatie eh oni nahe iah othenon tekakk8asonrionhatie; nok iah oni tekere raonentakon tsi aonsakheiatori; on8a's'en'b' Daha ohahakeson enhonatakenrok8ase. 33 Nok taonnii'on ne raoliok8a: kah kati naontaiak8aha8e ne kenh non8e karhakonko8a niatakaieri, aiakotaten oni neh nikentiok8a. 34 Nok ne Tesos 8asakori8anontonse 8ahenron: toh nikon se8anataraien? tontahonniron: tsiatak, tanon tokara nikentsiake. 35 Ethone are onen 8asakorori nonk8eokon ne Ehtake aiontien. 8t) 8atrak8e ne tniatak nikanatarake oni ne kentsionk, 8ahaiakon 8athonon8eraton ne Niio, nok raotiok8a iasakaon nok nerononha onk8eokon ionBasakonon. 37 Nok ak8a ak8ekon 8ationst^Jkaon 8ahakotaneoni, nok 8onteroroke ne iolatenronhokonha, ak8a tsiatak ni8atherake ienatararak8a tsinikon 8ahotatenre. 38 Tsiniiakon neh non8e nationstskaon neh onte nahoten ne kaieri ni8ennia8eheserasen, iah te8asseton ne t8ionathon8i8en iah oni neksaokonha. 39 Nok nonen satotL8Usakoreniate nonk8e okon kaon8akon ionsahatita, nok Magdala nonk8ati ionyahaton8entdiorenne.
laiakhaton ia8enre teioteri8asonterak8en.
1 Ethone ne Pharisian oni ne 8adusean, eh 8aonne8e; nok 8athon8anikonraseren 8ahon8ari8aneken asakonatonhase othenon iori8anerak8at Karonhiakeka. 2 8ahenron tsi tontasako8enna8eron: se8aton's' en's^ ne tontakaronhiarite tsi iaten8astsotho: 8enniseriiostano nenhiorhenne. 3 Nok norhonkenenonk8ati, se8aton's' en's' neneh; iokennoresere, aseken 8atioharennato.e tsiteioronhiariton. Akon8ara! 8e8a8eiente neneh ne taese8aiatorete tsini 8atieronnist8ta ne karonhiakeson nok iah tese8ak8enies taese8aiatorete tsiniia8entserons tsi iok8enraron. 4 Ka8atsiraksensk8a oni kanak8aiesen, kari8anontons ne kari8anoron. Iah ki tanon noiah takonHanatonhase neok ne tsinihoiata8enhon ne Rotokensehak8e Jonas, nok sasakotkenrate ehren oni 8arehte. 5 Nok nonen siiahonne8e re raotiok8a isi nakaihonhati lahotinikonrhen nahontahotinataraninonke. 6 Nok 8asaka8enhase ne Iesos: neh 8ahi enskat se8atatenikonrarak ne 8adusean raonathenk8atha. 7 8ahonnere ne rononha nok Rahonniron: neh 8ahitei iah tete8anatarenha8i. 8 Nok ne Iesos, sakohnikonraienteritsion, nok 8ahenron: ori8iio ki onte oni tsi kenh niHe8ttnontonniontseraha, nahoten, niiotoni tsi se8anontonnion tsi iah tese8anatarenha8i? 9 Arekoken tese8anikonraientas, iah oni ken tetsise8eiaras ne 8isk nikanatarake Hisk ok oni ni8ennia8ehetserasen niionk8etake, toh oni ni8atsenontserake iotatenron? 10 Ne oni ne tsiatak nikanatarake nok kaieri nihonnia8eheserasen, toh are neneh nikon tsi se8aroron? 11 Oh kati nekenh niiot tsi iah te8e8anikonraientas, tsi iahse Kanatarok tekiton tsi katon; se8atatenikonrarakne Pharisian oni 8adusean raonattenk8atha. 12 Ethone onen 8ahotinik'»nraientane tsi iahkanatarok_, teionthenk8aiha tehenton tsi sakoti; 8enrati, nese tanon tsinihotirihoten ne Pharisian oni 8adusean. 13 Nok tsini iohahes no Cesare Philippe, 8asakori8anontonse ne raotiok8a, 8iihenron: nahoten iontonnions nonk8ookon nii akeri8ake, ii ne Onk8e Roienha. 14 Nok tontahonniron: otiake ki ionton, ise ne 8a8atis; otiake, Elie; otiake Jeremie, okne's' en's' onkakiok Kotokense. 15 Tontahenron; nok kati nise^onka'onte ise8ere? 16 8imon tahatati; 8ahenron: ise ne Keristos Niio UonnheonHe laienha. 17 Tontahenron ne Iesos: 8ataskat 8imon Jonas iaienha, iahse o8aron, iah oni nonek8ensa tesarihotasienni, neh tanon ne Rakeniha Karonhiake theiiteron. 18 Nok 8akonrori oni: ise ne Tier, nok etho oststanrake enkenonsonni nakenonsatokenti; iah oni nori8enton tiiakon8asenni nonatkonseraksen. 19 Entkonhion oni ne Karonhiake tionnhotonk8a: nok tsinikon ensnerenke non8entsiake entkaneren ne Karon hiake, tyi oni nikon ensnerensi non8entsiake entkanerension ne Karonhiake. 20 Etho oni onen 8asakotia8ehratse ne^raotiok8a nahontrori tsi rahonha ne Iesos Keristos. 21 Ethone oni onen tahatasa8en ne Iesos 8asakorihotasien ne raotiok8a tsi iatekakonte. Jerusalem niienhenre, nok etho non8e eso enthon8aronhiakente ne Ratitsihenstak8eniios oni ne Ratiiatons; eh oni non8e enthon8ario, nok asenhaton nen8ata^enshatonnhete. 22 Tier otasetonkeha 8ahoriste,' 8ahenron f8aianer! 8atatitenr tosa eh niia8enn. 23 Nok tanon ne raonha tontahatkarhateni 8aha8enhase ne Tier: 8atkonseraksen ehren iset ne kiatakta! takeri8aneraaktenni: aseken iah ki tesanikonraientas ne Niioraori8asonha, neok nonk8e akori8asonlia. 24 Ethone ne Tesos 8asaka8enhase ne raotiok8a: Onka kiok enrerheke ahakateranentakten, ak8akiratate8entet, nok ratketat ne raoiasa nok rakser. 25 Aseken nenhaskennha'^ne raotonnhestst enhotonse, nok nii akeri8ake enhate8entete enshatsenri nehneh. 26 Nahoten naha oni ^ahatsennonniatak8e "^ne ronk8e, nonHentsiak8ekon tahatentsa nok ahasente ne raotonnhestst? Ok ne ens nahoten ahontaonhion ne ronk8e tsi tahutaton ne raotonnhestst? 27. Aseken n'Onk8e Eoienha tentre Roniha raoiatanerak8atsera enthoiataneruk8atak8enhatie, oni ne raoronhiakeronon okon, ethone 8kastson tsi ensakoieritse tsini iakoiotenseroten. 28 Ori8iio tsi k8arori, tsi otiake kentho ratiiatare ne iah taonniheie, tsiniiore ienhontkatho n'(Jnk8e Roienha enhata8eiate raonakeraserakon.
Tsiatakhaton ia8enre te(ote?i8asonterak8en.
1 NoK lAiAK nonta onakonke, Iesos 8asakoiatenha8e neTier, 8ak, 8an iatatekeiiha, nok tsi tiotasoton niiasakoiatenha8e, Onontoharake. 2 Nok rabolihenton etho 8athatteni; eh nahakonsotenne tsiniiot ne karak8a, nok ne raotseronniat eh nakenrakenne tsiniiot noniete. 3 Nok etho 8ahon8atiken, ne Mois, Oni Elie, tehotithare. 4 Ethone taha8enninekenne ne Tier, 8ahenron: 8aianer! ioianere ne kentho aete8enterontake; ne kati nasathontatseke Asen naete8atatoseroton, enskat nise 8a8enk, enskat Mois nok enskat n'Elie. 5 8ekon ok nihotaratie teiotsikerathe 8ahakorhoroke nok oh taka8enninekenne, 8aton: neh kehikenne Riienha Kinoronk8a on8e hetsise8ataonsatat kati. 6 Tsinahoten 8ahonronke ne raotiok8a, ak8a ehtako 8ahatiiatakerontane tsi nahonateronhienten. 7 Nok tanon ne Iesos eh niiahare, iasakoiatorianeron; raton: tese8atann tosa oni 8e8ateronn. 8 Noic tsi tonsahontkak8arisi iah onka nakoren teseshakotiken raonhatsi8a ok ne Iesos. 9 Nok nonen satontahonanontastsnentonhatie, 8asakotia8enratse ne Iesos, 8ahenron: Tosa onka ietsirori tsi naha8en tsi 8ese8atkatho, tsiniiore ienshatonnhete n'onk8e Roienha. 10 Nok ne raotiok8a 8ahon8ari8anontonse 8ahonniron: oh niiotieren tsi ronton ne ratiiatons Elie tenthahente? 11 Nok ne Iesos tonta8ako8onna8eron; 8ahenron: tokenske neneh tsi Elie tenthahente, nok ori8ak8ekon enshak8atako. 12 Nok tanon k8arori tsi onen rok8athon ne Elie, nok iah tehon8aientereon, tsi tanon nithatinon8es nihon8aierase, eh kati oni nene nenhoiata8en n'onk8e Roienha enhon8aronhiakente. 13 Ethone ne raotiok8a 8ahotinikonraientane tsi 8a8atis rotonhak8e, 14 Nok nonen sonsahoniie8e tsi kanenraien, 8aintat akta 8arefo nok rahohenton 8athatontsoten. 15 Nok 8ahenron; 8aianer: atsitenr© ne riienha ra8ennitaronnis, ak8a ihken tsi rotent, iotkate n'otsirake ienhentakerane, oni na8enke. 16 Nok iehiiataktaton tsinonk8a ne eentiok8a, iah tehotik8enion naonsahon8atsienton. 17 8ahenron ne Iesos tsi tontaho8enna8eron: Ise ne se8atenno8entastskon oni se8anikonraksen? tohnekenh neii8e ente8ak8ekonhatieseke? oni ok ten8ukeron ia8eronhatio? kenh kinioh nontatsiatenhaf, 18 Nok tahak8isron ne Iesos tsi 8ahatteten notkonxeraksen, oksaok sakaiakenne, oksaok oni sahaie8enlane, 19 Ethone ne raotiok8a otasetonkeha, tsi8ahon8aiatorenne oni 8uhon8ari8anontonsc, 8ahonniron: ohniiotieren tsi iah nii teionk8ak8enion aonsaiak8atekRuton. 20 Tontalienron ne le^ov. ne t^i sotsi se8atenno8entastskon, A-eken ori8iio tsi k8arori, araohna ehnaonske tsi aoiittse8etakon tsini kanatsia notsiiiek8ur ieientliotha, aese8onhase kehiken iohnonte: kenh nonk8.iti niaro niihahase; ehse niienhen8e; iah oni otheuon taese8anoronseheke. 21 Nok taiion kehiken nikannroten, ak8a neneh aterennaient, tanon a8entontieton ok entsioiatineken8e neh ni8atkonseroten. 22 Nok sekon G-aliie sitreslc8e, 8ahenron ne Iesos: ienkae8e n'onk8e Roienha, enhon8atiatsiak8arisiase nonk8eokon. 23 Nok enthontennhane aon8ario, nok tanon asenhaton nen8ata eashatonnhete, 8ahotinikonraksen ne raotiok8a. 24 Nok nonen 8iiaonne8e Capernaiim, Tier 8ahon8ari8anontonse ne ratikarotasions; 8ahonniron; iah kenh tehakariaks ne Didrakme ne laianer. 25 Tontahenron; enh: nok nonen 8onsahata8eiafe ne kanonskon, tahohnenne tahorori ne Iesos; tsi 8ahenron: Oh nise niiot tfii tesiatoreta, 8imon /" Onka 8akotikaraiennis ne Rotinonliiosson? 8akotiienhokonha kenh, katen neneh teionta8enrie? 26 Tier 8ahenron: neneh ok tiiakaon8entsiate; tontahenron ne Iesos; iah kati othenon teiakokaraien neksaokonha? 27 Nekiok oni ne tosa aielhiri8aientaten, 8as kaniatarake niiahase, nok ianarionti^ neh nente8atierente enset^koko testekaraf etho ensetsenri enskat stater, neh iasheion ne sateionkeniri8ake.
J8atelcon haton ia8enre teioteri8asonterak8en,
1 Ak8a neok iononteratietane^ 8aon8aiatorenne ne raotiok8a_, rontonne: Onka enthon8ako8anen nonen Karon h lake? 2 Nok ne Iesos, raksaa iahononke, rahotinenrihen 8athotaste. 3 Nok 8ahenron: ori8iio tsi k8arori, tokat iah tate-nse8atonnhatenionhe, iah oni eh tent8i8e8aiatoten6ere tsiniiotn'eksaokonha iah ki taese8ata8eiate ne karonhiake. 4 Nese 8ahonni onkakiok enhanitente tsiniiot kehiken raksaa, neh tohiken tako8anen ne Karonhiake. 5 Nok onka kiok enhote8eienton neh nihateksata ii aksennakon, ak8a ii-rakate8eientons. 6 Kenh tanon kaien ne sukoriHaientatennis neh niieksatotens nehne tiaka8etakon naksennakon; senha ioianere ne kanenio8anen aon8anenhianiionthase nok kaniatarake iaon8aiatonti. 7 lakotentestennire nonU8eokon ne kari8aientatennisera; etho neneh tsi tenhiontateri8aieniatenniheke; nok ki rotentasere ne ronk8e nensakori8aientaten. 8 Nene toka sasnonsa ok ne'w'ne sasita sari8aientatenni, stoskar, nok ihnon iasatieseron i aseken senha ioianere, asastRinokatane, Rkati oni asenentsontatie iaBata8eiate ne Karonhiake, tsiniiot ne tetsiaron tasasitonlakc oni tasenenstsontonke nok otsirake iaiesaiatonti. 9 Tokatoni sakara Bari8aientatenni stako nok ihnon iasati, aseken senha ioianere onsti akenhatie iasata8eiate karonhiahkon; tsiniiot ne tetsiaron taskaratake nok tsi tiotekhaon8easatetsirate. 10 8e8anikonrarak, tosa ieteikenron ne niieksatasa, aseken 8ak8arori: kehiken raotironhiakeronon, tiotkon on8e tehon8akonsakanere ne Eaiveniha karonhiake thenteron. 11 Aseken n'onk8e Roienha ne saskennhasere tsi nahoten ioieshaonne. 12 Oh niiot nise tsi tese8aiatoreta? ne ronk8e enskat te8ennia8e ronask8aien teiotinakarontonha, nok enskat aontiataton, iah onte kenh ok eh tasakotsiak8arisi, ne tiotonni8asen tioton oni ia8enre, nok onontoharakoson niiare ahaiatisakha ne iotiatatonhon? 13 Nok nentiotokentane enshaiatatsenri, ori8iio tsi k8arori tsi senha neh enhatonnharen, tsinihotonnhahere tsi tesakokanere ne tioton nikontiiatasen tioton oni ia8enre iah teionatiatatonhon. 14 Etho kati oni neneh nithonikonroten ne Etsise8aniha Karonhiake thenteron, ne tosa oni enskat aieiesha nekenh niiakasa. 15 Tokat tsiatatekenha enhianikonrakaate, 8as, hestsre tsiaron otasetonke, tokat enhiataonsatatse tensetsenikonratKa ki. 16 Nok n'iah tenhiataonsatathe, teionk8etake satonk8eta8entat nori8iio akenhake, tsi nenhonathonteke ne teniiase, ok n'es'nasen. 17 Tokat iah othenon ori8a tasakaonni, kentiok8a srori; nok nesekon iah tenhataonsatatire ne kentiok8a, satennikonranentasi tosa oni serhek rori8iioston kenh. 18 Ak8a ori8iio tsi k8arori, tsinahoten ense8anerenke non8entsiake entkaneren ne Karonhiake, oni c2 teinahoten ense8anerension enlkanerension ki oni ne Karonhiake. 19 8ak8arori oni, ieiohe ne teniiase skari8at enhnonni tsinikon enhniri8anonton ak8ekon entesakaon ne Rakeniha Karonhiake thenteron. 20 Aseken tsinon8e nihonatkennison teniiase ok ne's' nasen nihati, eh Fe kiatare. 21 Ethone Tier 8ahoteranentakten, nok 8ahenron: 8aianer f toh niiori8ake enshinikonrhensenenhakenikonraksate nonkiatatekenha? twiatak onteken niiori8ake? 22 Tontahenron ne Iesos: iah takonrori nakiron tsiatak niiori8ake; tsi tanon nikon ne tsiatak niiori8ake ne tsiatak ni8asen. 23 Ne 8aonni ne testiatieren ne Karonhiake Tkanakeraseraien tsiniiot ne Ronontiio, 8asakokontseratironten ne raonnhatsera okon. 24 Nonen shontahatasa8en 8ahakontseraseronni: saiatat eh 8athon8ataste neh n'oieri ni8ennia8ehelserasen Talent, rotkarotak8e. 25 Nok tyi iah othenon tehoien nahakariakte: 8ahatennhane naon8atenninon, oni ne rone, nok oni ne sakoienhokonha nok neh aontkariakte tsinikon rotkarote. 26 Nok nerannhatsera 8athatontsotonnion rasitakta ne Roianc r ronitentase, raton: 8aianerl aisaterharate nok ak8ekon enkonkariakse. 27 8ahonikonkararen ne Roianer nok sahotka8e ak8ekon oni 8ahaiatonKo tsinihotkarotak8e. 28 Ak8a tanon neok tsi ionsahaiakenne ne kenb rannhatsera^ eh 8atiaterane enskat ne ronatenro enskatne oni rotiiote, enskat to8ennia8e k8enis rokarotani: ok sibakontatie iathohonriake ratonne: takkariaks onen tsinikon konkarotani. 29 Kenhkaien ne ronatenro rotentsihon 8athatontsotonnion raton: satcrharat nok enkonkariakse. 30 Iah tanon othenon tehotaonsataton okeken 8abatennhane 8ahon8annhoton tsiniiore iahakarokteii. 31 Ori8iio onte tsi 8ahotinikonraksen ne ronatia^ce tsiniiot tsi 8ahontkatho; eh kati saonnete nok ori8ak8ekon saon8arori ne Roianer tsi naha8enne. 32 Oksnok ne Roianer ionsahatennhane ionsaon8ennonke nok 8aha8enhase: sennhatseraksensk8a ak8ekon nii konhia8i tsinikon satkarotak8e aseken 8askeneken. 33 lab katiken taioianerenhon natsitenron ne tsiatenro tsiniiot tsi konlenron nii? 34 8ahonakk8en ne Roianer, nok ratiriton 8aeakonaskon tsiniiore ienhakarokten tsini hotkarote. 35 Etho oni nene nentsise8aierase ne Rakeniha ivj ronhiake thenteron, n'iah ee8eriasak8ekon tataonsese8ataterrikonrhensere tsi natese8atatenikonraksata ne se8atatekenokonha.
Tiotonhatont ia8enre Teioteri8asonterak8en.
1 NoNEN saharihokten ne Iesos, ehren sarete ne Galilene isih niiaharetsi te8aton8entsiakhenhatie ne Jude' isih nonk8ati ne Jourdain. 2 tientioko8anen 8ahon8asere, eh oni non8e sasakorsientanion ne iakonon8aktanionni. 3 Ethone oni 8ahon8aiatorenne ne Pharisian ron8anikonrotakohe 8ahonniron: en8aton ken non8a ne ronk8e aonsahate8entete ne rone tsiok nahoten aontakarionniate? 4 Tontasako8enna8eron, 8ahenron: iah kenh teseBa8ennanote tsini kaiaton ne sontahatasa8en sasakoieronnistste, roskenraketa oni tsiothon8isen 8asakoiatonni. 5 Nok 8ahenron: neh enkarionniate ne ronk8e ensakotsiakBarisi ne ron8aienha nok enhateranentakten ne rone, nok enskat ienshiaton? 6 Ne e 8aoniii iah tatesniiase, ak8a tanon ok sahoti8ara. Tsikati nahoten Niio tehokhen, tosa ronk8e teshakhasi. 7 Tontahonniron: oh kati niiolierea tsi eh nihoieren ne Mois tsi ra8en! enkon8aiatonseron ne tetsiontekhasiatha, nok enshatek8ate ne rone? 8 Tontasako8enna8cjron 8ahenron: ne 8ahi tsinise8eriasaksen, neh 8aonni ne Mois hetsise8ari8a8i naonsese8atek8ate ne se8aniakon, nok iah ki eh tetiotonne ne tiotierenton, 9 Katon nii: onkakiok enshatek8ate ne rone, nok oia enshoniake, enhari8anerake ne Kentesera, ka8enniio ki iah kentesera teniostonthe, oni onkakiok enshatateniakten ne 8kon8atek8aton enhari8anerake oni neneh. 10 8uhonniron ne raotiok8a: toka non8a eh nihoteri8aienni ne ronk8e t8inonk8ati ne rone, senha ki ioianere tosa roniak. 11 Tontahenron: iah ki neneh ak8ekon teiakok8enion, neok tanon tsiniiakon ne iontata8i. 12 Aseken otiake ok iah sihoniakon sarennakerate; nok otiake onk8e eh nihon8atiri8isahani; nok otiake Karonhiake ahorionniat tsi eh nihonatateri8isahani, onka enhak8eni nahonikonraientane, ronikoaraientann. 13 Ethone are onen etho 8ahontatiathe8e eksaokonha, neh ok oni niasakoiena, nok ne raotiok8a ok ti ie8e8akotirektak8e. 14 8ahenron ne Iesos: Karo itient neksaokonha, tosa oni ietsiiotasts; Aseken neh tiakonakte neKaronhiakon tsiniiakon tsiontatieren. 15 8atesakonisnonsaronnionhase, nok sahatenti. 16 8aiatat eh 8ahoketote, 8ahenron: 8aianer! ise ne tiKari8aieri! oh nakiere tsi aontakeri8aierite oncn akata8eiate Karon hiakon iaonsakonnhekeon8e? 17 Tontaho8enna8eron: oh niiotieren tsi saton, tisari8aieri? Niioseok thori8aieri; Kenh kaien nasata8eiate Karonhiakon, 8eri8aierit tsini kari8ataton, 18 Tontahenron: Kah nikaien? Nok ne le^os tontaho8enna8eron: Tosa sherio n'onk8e; Tosa saststeristne kentesera; tosa senensko: tosa sheienno8enten. 19 8hekonnienst ne iesaienha; nok, shenoronk8ak iionk8e tsinise nisatatcnoronk8a. 20 Tontahenron ne ranekenteron: ok te8akeri8enha8iton neh nakarihotens sontonkateiarontie; nahoten kati s^kon te8akatoktanis? 21 Tontahenron ne Iesos: toka non8a aserheke ak8a aesaianerek, 8as, satenninon tsinahoten saien, shetenrnt n'iakotent, nok entisatsoko8atfseraientane Karonhiake; et'none tontase nok takser. 22 Nonen saha8ennaronke ne kenh ranekenteronha neh nika8ennoten, tahaniarenne nok 8ahonikonraksen ne tsi rok8atsene. 23 Ethone ne Iesos 8asakaRenhase ne raotiok8a: ori8iio tsi k8arori, tsi tenkaniotane nahata8eiate ne Karonhiakon ne Rotsoko8a. 24 8ekon sak8arori: tsi sen ha Hatiesen n'oniak8aer taontohestste tsi te8:iontaK:aronte ienikhonk8a tsiniiot ne rotsoko8a ahata8eiate karonhiakon. 25 8ahotinerako ne raotiok8a tsinahoten 8ahonronkenok 8ahonniron: onka kati nekenhen enhieniakenne? 26 8asakotkatho ne Iesos nok 8ahenron: ethoneneh tsinonk8ati nonk8ene iah othenon taonton; nok ki tsinonk8ati ne Niio, ori8ak8ekon thiien8aton. 27 Ethone Tier tahatati 8ahenron: oh kati nii nenhionk8aiata8en ii nori8ak8ekon ionk8ate8enteton nok kenh k8anonteraties? 28 Tontahenron ne Iesos: ori8iio tsi k8arori, ise kehiken ne tak8anonteraties tsinon8e nase tsiontons, nekati n'onen onk8e Roienha raonistsk8arane oni raoiatanerak8atserakon enhen8tsk8arake etho oni nise ense8enstsk8aronnionke 8e8ani8tsk8uratseratson tenhietsiiatoretake ne tekeni ia8enre nihotitarake n'Israerronon. 29 Nok onka kiok enhote8enteton, kanonsa, tehatennontere, iatennosenha roniha ronistenha, ok ne's-' iena, nok onhoientane nenronnheke on8e on8esentsorakon. 30 Kentioko8anen tanon ne iehente ohnaken entsiakaonniate, nok n'onaken ihien neh entsiehente.
Te8asen-haton Teioteri8asonterak8en.
1 Aseken neh testiatieren ne Karonhiake tsiniiot ne saiatat ne ronk8e orhonketsi 8ahaiakenne 8ahannhatseri sakha, 2 Nok nonen sahonteri8aseronnisa ska8ista enhonatkariakse ne se8ennisera, ethone iasakotori tsi thotenenharhare. 3 8ekon are sahaiakenne asen siio8istahehatie, 8aBakoken kanathen ratitaraien iah othenon tehontierha. 4 8asaka8enhase: 8ase8e 8e8aiote?i8era oni nise tsi te8akatenenharhare, nok enk8akariakse tsi satekena. 5 Eh neneh 8ahonneLe. 8ekon are sahaiakenne iaiak oni ne tioton siio8istahe ok are etho nonsahaiere. 6 Onen enskat ia8onre 8iio8istahe sekon are sahaiakenne, 8a3akoken are n'iah othenon tehontierha, nok 8asaka8enhase: oh niiotieren ken8entatieson kenh non8e nise8enst8k8ahere nok iah oihenon tese8atierha? 7 Tontahonniron iah ki onka teionkhinnhas. Tontahenron 8ase8e oni nieetsi te8akatenenharhare se8aiotensera nok ense8atkariakse tsi satekena. 8 Nok siiokarasneha 8asaka8enhase ne rahonnhatsera: ionsaietsinonk nok ietsikariaks tsinikon tehonatentson; neh taietsiiatierent n'onaken roti, onaken rononniat ne ratihentene. 9 8ka8istatson tahon8ennon n'onaken nihoti, 10 Neh &ahonni isihnon nihotirharek8e nahohnatkariakse ne ratihentene; 8ka8istatson ki oni neneh tahon8ennon; 11 8ahatiiena kineneh nok ki tanon 8ahon8enratonnionhase ne raiatak8eniio. 12 Ronton: ok satesk8akariakse nenskat ok 8aka8intaheke 8ahotiioten tsiniiot nii ne ken8entatie ionk8aiatote tm iorak8atarihen. 13 Ne ok ne8ahcnron tyi tontasakoricasei'ak8ase: lah othenon te8atenro tek8akaronnis; iah kenh teionk8ateri8aseronni tsi ska8ista ense8atkariakse? 14 8e8aiena ne tsia8enk nok satsiatenti, Kenon8es nii neh oni neneh nakhekariakse ne kenh kaien tsiki nise niiot. 15 Kanekhere 8ahi entkanonton tsini ienhenkha8e tei nahoten 8akien? ohia ken nitisatieraso tyi te8ukeri8aieri? 16 Etho kati oni neneh nenhia8enne, neh entsiehente n'onaken iako, nok onaken entwiakaonniate ne iehentene; aneken kentioko8anen iontathonkara8i kenh ki tanon niiakonha iontatiatarak8en. 17 Jerusalem yiiahonenontonhatie, eh Basakotiatalisk8ate ne tekeni ia8enre nihati iiok 8ahenron: 18 Kenh ihken Jerusalem 8ete8o onen enthon8'iiena n'Onk8e Roienha enhon8atirihon ne ratitsiiiensto'^anens oni ne ratiiatons, nok enhon8ari8enteenho!i8ario. 19 Enhon8anatsiak8ai-isien ne ionk8etaksen nahon8atentoriate, enhon8asok8aBesson nok enhon8aiasakeetfsko; nok ki tanon asenhaton nen8ata en^hatonnhete. 20 Ethone eh on8e ne Zebede rotinistenha, 8atho tonstsolhase nok 8ahoneken ne tanitharen. 21 8arenhase; nahoten isere? tontakenron, asathon tat^eke no kenh ines keienhokonha, saiatat tsi se8eientetakon ahenstskBarake nok ne saiatat sesenek8atinonen ienseseBe saiatanerakBatserakon. 2l Tontahenron ne Iesos: iah tetsiaterientare tsi nahoten seniri8anontons. Ensenik8eni kenh aeseninekira tsi niiot tsi knekirane? tontaniron enhiakenik8eni. hoten senii'i8anonton^, iah neneh ii tekhei i8is, ak8a neneh raonhatsi8a Rakeniha roteri8aientii neh non8e niiori8ake. 24 Ori8iio tsi 8ahotinak8en noieri nihati tsinahoten 8ahonronke ne iatatekenhaa rahotiri8ake. 25 Nok tanon ne Iesos iasakononke nok 8asaka8enhase: 8e8ateriontare 8ahi tsi 8akoti8enniio' n'onk8e ne Katikorasson, oni ne RatisennaH8on. 26 Tosa kati nise eli nase8aier: ok eken aese8atatennhatseronnien nonka enrerheke aionkko8anen, 27 Nok oni nenrerheke entkanontonHeke, se8atatenaskonnien oni neneh. 28 Tsi ki niiot n'0nk8e Roienha, iah neh tehaniente nahon8akonnien8te; anakokonnienste tanon, nok oni kentioko8anen asaka8enheiase. 29 Kentioko8anen 8ahon8asere nonen sonsahatenti ne Jeriko non8e. 30 Teniiase teniron8ekon tni8tsk8ahere bhhaakla, 8aniri8aronke tsi leBos rotohestst.>nhatie, 8athotihenrete, 8aiiiron: 8e8onniio, David iaienha takenitenr. 31 Nok n'onk8eokon 8ahon8anariste tsi tehotihenretha; nok ne rononha ok eken senha taiak8isronne tsi iatOM: 8e8enniio, David iaienha takenitenr. 32 8attatane ne Iesos nok iasakohnonke, 8ahenron: ohnahoten tetsiaton8entsioni? 33 Taniron: 8e8enniio! Aiakenikenseke. 34 8asakotenre ne Iesos tsi Bawakoken, kenhniiahaiere nikarake nok oksaok 8aniken; nok 8ahon8asere.
Te8asen enskathaton ia8enre teioteri8asonterak8en.
1 Onen kanatakta sihonne ne Jerusalem, onen oni sahonne8e ne Bethphage' tsiiononte ne Olivier teniia ee ne raotiok8a iasakotori. 2 8ahenron: eh iahasene kehiken tkanataien. Entsiatkatho kenseri iatatienha iasaronte: ieteineronsi nok kaietsiiatenhaf. 3 Tokat onka kiok othenon eniahiron, enReniion; jRoianer tehoton8eiitsioni, nok oksaok eiitkon8anatka8e. 4 Neh 8ahonni eh nahn8erme, neh naho8ennaierite tsiniha8eii ne Kotokeiisehak8e. 5 letsirori ne 8ion-ronon 8e8enron: Onen tare ne lanontiio 8atonsere Kenseri tahose. 6 F'h kati neneh 8anele, ak8ekon oni 8aniri8aierite tsini sakonnhaonne ne Iesos. 7 Takon8aiatenha8e ne Kenseri, oni ne roienha, rahonatseronniat 8akon8arase nok eh taon8en8t8k8aren. 8 Iotiok8at8anit ok neh nakotseronniat 8ahetak8entarho tsinon8e nenhatohestste, o.tiake iennhatoskaronsk8e nok neh iakotiesk8e rahohaake. 9 Ak8ekon ok oni iontonhak8e: JRon8asennaien ne David Koienha! ahon8anenton ne tare raosennakon ne Ha8enniio! ahon8ascnnaien Karonhiake. 10 AkHekon ok taiontonneke nok 8abakonikonkararen nonen niiahata8eiate Kanatakon Jerusalem, iontonhak8e; Onka nah onte? 11 Ak8ekon ok iontonhak8e: neneh Iesos Eotokense Nazareth nithasenon. 12 Nok ne Iesos Ononsatokentike iahata8eiate; ak8ekon astste tontasakoiatonti tsini i^kon Kanonskon ionlenninonsk8e oni ne ieninonsk8e, 8ahatek8aratserakarhathoseron ne ronatek8aratserotonk8e ne tehontat8ista8is, nok 8asakoh iiistsk8aratserakarhatoscron norite ronatkerontonk8e. 13 Nok 8asaka8eniiase: Kaiaton, 8aton: iontei-ennaientak8a enkon8anatonk8ake nakenonsa, nok nise ienensk8atha se8atatenonsonniatenni. 14 Ok kenh tontaia8en tsi 8ahon8aiatorenne ne tehatiron8ekon oni ne rontsinokata nok ak8ekon tontasakotsientonhatie. 15 8ahotisense ne ratitsihenstak8eniios oni ne ratiiatons, sahontkatto tsiniiori8anerak8atenions tsi nihoieren ne Iesos, oni tsi iontonnionsk8e n eksaokon: Ahon8asennaien ne David Roienha. 16 8ahon8enliase; 8ahonniron: eathonte ken; tsi nahoten iontonnions? nok ne Iesos tontahenron: enh; iah kati kenh non8enton tese8a8ennanote ne kenh nika8ennoten: cksaokonha neh oni ne sekon ienonkerha iatenhiakotiete tsi neniiiesanenton? 17 Nok ehren 8arete, Betani niiahare eli oni non kati iahanon8ete. 18 Nok n'orhonkene kanatakon eiionsaha8enon hatie, 8ahatonkariake. 19 lahatkatho ohaakta tkerhite t8ionion8arontonha ko8a, akta niiahare; iah tanon othenon teiohienton neok ne ioneratonte; nok 8arenhase: Tosa oni niha non8enton 8aianiionten, ak8a oksaok onstathen ne karonta. 20 8ahotinerako ne raotiok8a tsi nahoten tsi oni niiot tsi 8ahontkatho, nok 8ahonniron: oh nah onte naha8enne tsi tontaia8entsi onstathen ne kenh kerhite? 21 Nok ne Iesos tontahenron: ori8iio tsi kHarori; nori8iio ahonlese8etakon iah oni othenon tahontese8atenno8entake neseHeriane, iah neok taese8ak8eni neh naese8aiere tsi nahoiata8en ne tsionion8aroiitonhako8a; nese's en's' tanon aese8enhase ne kenh iononte ehreiit set, kaniatarake iasatiatonti eh se nenhia8enne. 22 Tsiok nahoten entsise8aneken ne Niio Ka8enniioki neok n'ak8a te8etakon, ak8ekon entsitsion. 23 Nonen Ononsatokentike siiehenteron, oh 8ahonne8e ne Ratitsihenstak8eniios oni ne rotikstenhokon nok 8ahon8enhase; kah nitisak8eniatserenha tsinisierha non8a, onka oni iesak8eniatsera8i? 24 Tontasako8enna8eron, nok 8ahenron: Tsiori8at oni nii enk8ari8anontonse toka ensk8arori ethone ki oni nii enk8arori kah nite8ak8eniateerenha tsinitierha non8a. 25 Kah nitia8enon ne 8a8ati.-, raotenck8aeston? Karonhiake kenh katen Oiik8one? 8atonteri8utihanion, rontonhak8e: toka ente8enron: Karonhiake, onthenron 8ahi: oh kati niiotieren tsi iah tetise8etakon? 26 Nok nente8enron: Onk8ene; neneh iatetsiotteron tsini kentioko8anen ionton Eotoken>se ne 8a8atis. 27 Ethone kati onen 8ahonniron tsi 8athon8a8enna 8eron: iali othenon teionk8aterienTare. Tontahenron ne raonha, iah ki oni nii tek8aroriane tsi ni8ak8enia tseroten. 28 Nahoten nise ense8enron? ne saiatat ne ronk8e tekeni teho8iraien, 8aha8enhase saiatat; 8as kien saiotensera akhetakon. 29 Tahenron iah eh tiiake, Kok tanon tontahatateri8asten nok eh 8arete. 30 Neh oni neneh 8aha8enha8e ne saiatat; etho 8ahenron 8aianer nenhia8onne eh ienhke. Nok iah eh tiieha8enon. 31 Kah nikaien ne toniiase tahonikonraierite ne Ron8aniha? tahonniron nehne thotierenton, Tontahenron; Ori8iio tsi k8arori: neh ne i-atikarotasions oni ne tsionatak8akareni ohenton 8ahetsiiatoheststak8en tsi nonk8ati ne Karonhiake. 32 Aseken ateri8ak8arisiontserakon thoientakon ne 8a8atis, nok iah tetsise8ataonsatati; ne ok ne ionk8etaksen okonha iakotaonsataton oni tiaka8elakon; nok nise se8atkalhon, nok iah tetise8etakon iah oni tetsise8atatre8aton. v;3 8e8ataonsatat sekon oiah tekari8akentonk8en; 8aiatat ne ronk8e 8ahanenharaientho, 8ahatehenronni, oni tsi ienekonniata tanon tahanikatoten ne iononsaniron; ethone onen 8asakoni ne ratinenharaienthos, nok 8ahatenti. 34 Nok nonon t8ini8aiaris, iasakotori ne raonnhatsera naontahatiha8e tsinikon rao8enk. 35 Nok tanon ne ratinenharaienthos 8asakotiiena ne kannhatsera, 8asakotisok8:i8eson, otiake 8asako. tirio, nok otiake 8ahon8atinenhioiake. 36 8ekon ionsasakotori onen oni uenha kentioko^ 8anen, eh ki oni neneh nontahon8jtiierase. 37 lakae8e ki nak8a nene Roienha iahotori, nok 8ahenron: tokat iiaha neneh tenthou8arhoton ne JRiieiiha. 38 Nok tanon ne ratinenharaienthos, Bahonniron siiahon8aken tare: kenh tare ne rao8enk 8atonsere; hetsite8ario tanisa nok onk8a8enk en8aton tsini hoien. 39 Bahon8aiena kati astste ionsaon8aiatonti nok 8ahon8ario. 40 Oh onte nensakoiere tohiken ratinenharaien thos nonen tentre ne Raiatak8eniio? 41 Tontahonniron: Ori8iio on8e tsi enhatennhane enhon8ana8entho nok akoren ensesakoni nenhon8a8iseke tsi nikon rao8enk. 42 Tontahenron ne Iesos, iah ken nonBenton teseBaBennanote ne K-natongeratokenti; tsi Baton: neneh rotineniasBenhon ne tehati^tstenrotha neh BakaiienhiakBeniione tsi tekaiosaien: neh kehikcn n'akBa Roianer eh nihokBatak8en, oni ok tiionerakBat tsi teBatkattos? 43 Nekati Bahonni kBarori katon: entsetsihkBa ne N^iio raonakerasera, neh entniontaton nenhiakeiaron. 44 Onkakiok tenhonenhionko tenhaiatarine, nok tenhoiatoi-arake nonka eniionenhienienne. 45 Kenh kaien ne ratitsihenstakBeniios oni ne Pharisian Bahotinikonraientane tsi rononha Basakoton tsi nahaiere tsi BathariBakentonBe. 46 Nese Baonni ronnerhakBe asakBaiena; neh tanon ionsahatitsanike tsi akBekon ok ionton Rotokense.
Te8asen nok tekeni aton ia8enre teioteri8asonterak8en,
1 8ekon are ne Iesos tontahatati oni BathariBaken tonkBe tsi Bahenron. 2 Neh testiatieren ne Karonhiake tkanakeraseraien tsiniiot n'Onontiio-koBa 8ahatennioten Bahoniake enskat ne Roienha. 3 Tafiakotori ne raonnhatsera nasakotinonksa ne iontathonkara8i; iah tanon onka tetiotention. 4 Tihatite sekon ionsasakotori; 8ahenron: ietsirori ne khehonkara8i tsi onen kafteiennentaon kakk8ahere; ak8ekon kon8atirio ne kheiaresenstonne, onen kati ka8eiennentaon karo kasene nok se8atekkonni. 5 Iah othenon ori^a tetliononni, ok eken eh niiaonne tyinon8e thotiri8aien. 6 Otiake 8asakotiiena ne kannhatsera 8asakotikenrenseronni oni 8asakohna8entho. 7 8ahonakk8on n'OMontiio-ko8a 8:ihari8aronke, iasakotori raosotarha 8a8:ikona8entho ne ronta8entho8, nok 8asakohnatenatenta8e. 8 Nok 8asaka8enhase ne kannhatsera: Atsk8i! onen 8ahi ka8eiennentaon Kakk8ahere; nok ki tanon iah tehotirihontak8e ne ron8atihoiikara8ine. 9 8asene kati tsi teiohaokenseron nok ak8ekon ietsinonkaron tsiniiakon enhietsiken. 10 Ok tiiathonreni tsi iohatenion 8asakotiiataroroke tsiniiakon 8asakotiiatatsenri, tionk8etaieri nok oni ne ionk8etaksen ak8aki 8akanonsine tsi kakk8ahere. 11 Nok nonen sisakotkensere ne Konontiio-ko8a tsiniiakon iakotekk8ahere; saiatat 8ahoken n'iah tehotseronniaton ne iontenniotak8a. 12 8aha8enhase: ohniiotieren kiatateken tisata8oiaton ne kentho iahse tesatseronniaton ne iontekk8arak8a? iah othenon tehok'^enion naontahotatike 13 Ethone 8asaka8enhdse ne kannhatsera: hetsise8anerenk nok tsi teiiokaras iat8ise8aiatonti, etho non8e natenhionsenthoseke oni tenhionnokaraniehonheke. 14 A.seken kentioko8anen iehiontatinonkon nok ki kenh niiakonha iontatiatarak8en. 15 Ethone akte sahonnete ne Pharisian, 8ahatitsienhaien oh nahatiiere naho8ennannhike. 16 lasakonatori kati ne raohnonk8eta, 8ahonniron: 8e8enniio! ionk8aterientare tsi tisari8aieri, ori8iio oni tsi neh sherihonnieniii ne Niio raori8asonha, iah oni lateBonk8etaieRtaf>ion8: Astken iah ki neh teskahenhions tt^iniieiritotens. 17 Ask8arori kfiti tsiniee ninarikonroten: ioteri 8ison kenh naiekariake tsini hotenienten ne Cesar, tokat kenh iah? 18 Nok tanon ne Iesos roterientaratsion tsini hotinikonroten 8asaka8enhase: Tsionk8etaksensk8a! ohniiotieren tsi ise8ere asak8anikonrotako? 19 Tak8anatonhas tsinahoten iekariakta. 8ka8ista 8ahon8anatonhase. 20 Nok Bahenron: onka raiatare, rasennare oni? 21 Tontahonniron; Cesar, Tonlasaka8enhase: hatsitsion ki 8ahi tsinikon rao8enk ne Cesar: nok Niio tsinikon Niio rao8enk. 22 8ahotinerako tsi nasakoierase, nok sahontenti. 23 Ok neh sahennisera 8ahon8aiatorenne ne 8adusean Meneh ronton iah tetsiontonnhests nonk8e; 8ahonBari8anontonse. 24 8ahonniron; 8e8enniio! Ra8en ne Mois: onkakiok arekotenho8iraientake enienheie, neh ne teiatennontere shotiniak n'iotereons nahoi8atsironnien ne Eotsikenha. 25 Kenh kati niia8enhon: tsiatak natehontennontere; 8ahoniake ne thako8anen nok iah teho8iraientaon tsiniiore iarenheie; neh kati ne rokenha sahotiniake. 26 Etho oni neh naha8enne ne tekenihaton oni nasenhaton tsiniiore ne tsiatakhaton, 27 Nok onaken 8ahaonniate ne tsiothon8isen, 8akenheie. 28 Ne kati 8ahi nonen entsiontonnhete kah nikaien ne tsiatak nihati enrohneke ne kenh tsiothon8isen? ak8ekon se 8ahi niiehoiiiiiakon. 29. Nok tanon ne Iesos 8ahenron; tsi tontasako8enna8eron: se8aiatatons net^i iah othenon tese8a8ennaienteri ne Kaiatonseratokenti, iah oni ne Niio raok8eniatsera. 30 Aseken iah tetsiakoniakH ne Karonhiake, etho tanon nitsieiatoten ttsiniiot ne Xiio raoronhiakeronon okon. 31 Nok kenh kaien tsi tsiontomihests niako8eDtaon, iah kenh tese8a8ennanote teinahoten rotonhon ne Niio tsi ra8en. 32 li Kao-Niio n'Abraham, Tsaak oni ne Jacob? Iah kati 8ahi teshako-Niio ne Niio niako8entaon, neh tanon Ron8a-Niio n'iakonnhe. 33 8ahakohnei-ak8enhaton nonk8eokon tsini hori8ak8arision tsinahaiere tsi tontasako8ennaBeron. 34 8ahatiri8aronke ne Pharisian tsi sakosk8ekon ne 8adusean 8ahontkennisa. 35 8aiatat tsinihati 8akorihonnienni ne'Kaianerensera, neh 8ahori8anontonse 8ahenron tsi 8athonikonraseren, 36 8aianor 1 Kah nikaien Kari8jtk8eniio tsinikonionk8atenientent^e ne Kaianerenseratokenti? 37 Tontahenron ne Iesos: 8anikonrak8ekon patonnhetserak8ekon seriasak8ekon oni tsi entsenon8ehake ne Niio Ea8eniio tsi 8onnhe. 38 Neneh tiotierenton neh oni tkako^anen. 39 Nok testiatieren ne tekenihaton: Enshenon8ehake ak8ekon nonk8e tsi nise nisatateiion8es. 40 Ethonon8e ak8ekon nikaien oni niioteroron tsini Baton ne Kaianerenteratokenti oni ne EotitokenseakBe. 41 Nok tsi etho ronatkennison ne Pharisian, BasakoriBanonton^e ne Iesos. 42 Bahenron: Onka nise iseBere RonBaienha ne Keristos? Tahonniron, David. 43 Tontahenron: Oh kati nahaniiotieren tsi>a8en ne David 8ahonikonrata ne Kanikonra, ronalonkBa Raoianer tsi raton: 44 Koianer raBenni ne Rakianer tsi keBeientetakon satien ttiniiore ienkheiarasitokeBate ^ne ^iesasBens. 45 Oh kati nekenh naia8enne ne Eoienha akenhake raton 8e Rake8enniio? 46 lah onka oni ne tsio8ennat tetiotati, iah oni sekon noiah tetslotenienten aonsahon8ari8anontonse ne karo takaha8ite.
Te8asen-asen ia8enre aton Teioteri8asonterak8en.
1 Ethone ne Iesos iahatati tsinonk8ati nonk8e okon oni ne raotiok8a. 2 8ahenron: Ratiiatons oni ne Pharisian Mois raonistsk8arane ratistsk8ahere. 3 Tsikati nahoten enhietsiri8atatse naese8ari8anoronk8e, se8ari8anoronk eh oni nase8aier; tosa ki tanon teietsiiate-^eiennak, aseken neok ne ronton, iah ki eh tehatiierha. 4 Aseken karieno8anens, iorienakste oni ratirienonnis nok eakotiketasts nonk8eokon; iah tanon ne rononha kenh tiiehatiierha, sekon's' en'a' oni neok n'iataonnisnonsaren. 5 Ak8a oni neok, neok ronesakon ne taon8atirenearonste nonk8e okon ne rahoti8eiennake: Aseken kenno8anens ronaninaniionton, oni Bakoses tekafasontak8en ne rahonaliata8it. 6 Neok ronesakon teinon8e niiotkonniens tsi 8atenniole, oni tsi ronterennaientak8a. 7 Tahon8atinon8eratonseke n'oiik8eokon tsi ionk8ene, nok ahon8atinatonk8ake n'onk8eokon, 8onk8a8enniio! 8 To.sa tanon nise aietsinatonk8ake: 8onk8a8enniio! Aseken Keristos ok raonhaa hetsise8arihonnienni nok nise ak8ekon tiiese8atatekenha. 9 Tosa oni onka shonatonkBak ne kentho on8entsiake iahniha: Aseken enskat ok 8anisen, nehne Karonhiake thenteron. 10 Tosa oni aietsinatonk8ak 8onk8arionnienni, Keristos se 8ahi hetsiseBarionnionni. 11 Okokeri tanon onka tsinitsioii ak8a anioh ratatonnid neh s;o8atatentihatseronnien. 12 Aseken neiihatatkonnienste enhon8akcnron nok nenhatatkenron, enhon8akonnienst^. 13 Nok ki tanon nise r^ie8ententasero ne 8e8aiatons oni Pharisian Akon8ara! iestsinnhotoose nonk8eokon Haionta8eiate ne Karonhiake; iah ki tanon oni nise tesc8ata8oiatane, iah oni teietsiia8is niienre iakataBeiat, n'iaiontn8eiate. 14 8e8enteiitasere ise ne 8e8aiatons oni Pharisian Akon8ara! iestsinon.skarihatons ne iakotcreons noh se8ari8akenseraic8a tsini se8aterennaientaktseres; ne tse Bahonni senha kare8atatneroBanen ense8atreBatakBe. 15 8eBententasere ise ne 8e8aiatons oni Pharisian Akon8ara! Aseken on8entsiak8ekon nitise8etha ne taietisiri8ateni; nok nonen tenhateri8ateni ten8atiaseren tsisenha rancsonronon enhaton tsiniiot nise. 16 8o8ententascre ise ne teieronBekon ietaiiasarine! 8cBatons en's': iah othenon tckari8a n'ononsatokenti aieri8anirastte; kenh kaien enhiakonontannhake nenhieri8anirar^tste tsiniiostston no8istanoron. 17 TesoBanonBaraBenrie oni tcscBaron8ekon! Kah nah nikaien senha kanoron: oBistanoron, ok ne neh Ononsatokenti ne se Bahi ionoronstak8en noBistanoron? IB Oni 8eBatons en's' Bahiken; onkakiok enhariBanirastste tsi letsienharak8a, iah othenon teiotieren; kenh kaien kariBa naieri8anirastste tsinahoten kaere. 19 TccieBanonBaraBcnrie oni tcse8aronBekon! Kanikaien naha senha kanoron, tsiniiot neh kaere, ok ne neh letsienharak8a kari8anoronsta tsinahoten eh kaere? 20 Neh kati nonka enhari8anirastste tsi letsienharak8a neh ki enhari8anirastste oni tsinikon neh kaere. 21 Nok n'ononsatokenti enhari8anirastste, Ononsatokenti ki enhari8anirastste, oni neh renteron. 22 Nokonkakiok tsi tkaronkiate enhari8anirastste, Niio raonistsk8ara enhari8anirastste oni netho renstsk8ahere. 23 8c8ententasere ise ne 8e8aiatons oni Pharisian Akon8ara! Ak8a neneh ionerak8at ak8ekon oni niiese8okariaks tsiniiore n'ohontesonha; nok isi ietsise8are nak8a kontiri8ak8eniios tsinonk8ati ne Kaianerenseratokenti: neh 8aiii tohiken, ateri8ak8arisiontsera, atanitenron, Te8etakon, neh kehiken teioton8entsiohonne aese8aststeniaronke, tosa kineneh sane aese8ariontion notiake. 24 letsiiasarine ne teieron8ekon! 8e8anon8akenststa ne kenh nikatsinon8asa, nok iese8atiatanek8aDons n'oniak8aer. 25 8e8ententasere ise ne 8e8aiatons oni Pharisian Akon8ara! Ak8a neneh ionerak8at nastste nonk8ati aese8anoharenion nakerasonha oni ne katsesonha, nok tanon ne nakon titkahere, kanensk8en, oni kanon8aratonsera. 26 Pharisian tese8aron8ekon! Katsetakon nonk8ati tase8atierent se8anohare, tosa oni aiohrak nastste nonkali. 27 8e8ententasere ise ne, 8e8aiatons oni Pharisian Akon8ara! Ak8a eh nise8aiatoten tsi ieiatatarion's*ihken kak8atak8en karaseston, ak8a ki's' en's' anio io8eienston n'astste nonk8atik8en nok ki tanon ne nakon titkaskenrhahere oni ostienhokonkenha nonk8eokon. 28 Ak8a kis en's' anio oni nise se8aianere astste n'onk8ene nok ki tanon ne nakon, se8aiati n'aiontatieron oni ne kari8aneren. 29 8e8ententasere ise ne 8e8aiatons oni Pharisian Akon8ara! Aseken ietsiiatatahas ne Rotitokense, Nok tsise8akerak8a tsi ratiiatatarion ne thotiri8aierisk8e. 30 Nok se8aton's' en's; iah non8enton tiiaionk8ari8anon8ehontsi ron8ana8enthon ne Botitokensehak8e. 31 Ori8iio,kati tsi se8aterientare tsi ise se8asotsera ue 8akona8enthon ne Rotitokense, 82 Nok isG se8anahnonhatie tsinikon thonatoktaiii ne ietsinihokon kenha.33 Oniare. ka8atsiraksensk8a! oh nense8aiej'e naonsese8aniakenne tsi tio'^ekha n'onesson? 34, Aseken naontak8atennietase, Rotitokense, thononk8etaieri oni ratiiatons, aietsiia8entho se are, aielsiiasakestsko, aietsisok8a8esonnion tsi se8aterennaientak8a, nok aietsisereson aietsinask8enha8ison tsi se8anataienton. 35 Naese8ateri8aketate tsinikon ionekiren non8entsia ne kanek8ensanoron, tiotasa8e tsi thon8ario n'Abel, tsiniiore ne Zakari Barachi roienkenli'a, akta tsi ietsienharak8a hetsise8ario. 86 Ori8iio tsi k8arori, akHekon ise entsise8arane. 37 Jerusalem, Jerusalem, ise ne 8herios ne Rotitokense nok ietsinenhioiaks ne tekheiatories! Toh niiori8ake 8akatenienten aonsakheiataroroke ne v8heienhokonha tsiniiot ne kitkit kaneraontsokon iakoiatasetha nakoienhokonha, nok iah tese8athontaton. 88 Onen kati Ononsokon en8aton tsi se8anonsote. 39 Aseken k8arori tsi iah tesesk8akensere ohenton tsiniiore iense8enron: ahon8anenton ne tare raosennakon ne Ra8enniio.
Te8asen kaieri aton ia8enre teioteri8asonterak8en.
1 Nok onen sishoiakenhonhatie, onen oni sishotentionhatie ne Iesos, 8ahon8ateranentakten ne raotiok8a, nahonHarori ahakahenhion tsiniiot tsi kanonsonni. 2 Nok 8ahenron ne Tesos: Ak8a 8ahikenh se8atkathos tsiniiotanion? Ori8iio tsi k8arori, tsi iah oni nenskat non8a tatekanenhiasere taiotatenron ne iah takarision. 3 Olivier trti tiononte iahatien, rah>nliako tMiBah^n8atcrancjitakten ne raotiok8a, 8ahonniron: AskOarori tanon katke ienkae8e nch naia8enno, ohoni naliotcn enkaicronniststak8en nonon teiitese, nehoni noncn eiise8aton8entHiarisi? 4 Tontats:»ko8enna8eron no Icsos, 8ah«iir<»n: 8e8atatcnikonrarak tosa onka aictsinikniirakarhaiho. 5 Asckcn kentioko8anen enthonne TienhionkseniioiihaHi rontonnc: ii no KerLstoi^, nok kcntioko8anon ensakotinikunrenha8o. Enso8ari^aronkanion iakotoriii^, oni ionteriiosere, t'^sa tanon se8atoronhienten: Af^ekcn iatokakonto ncneh tsi eh nonhia8enne; iah ki tanon, aroko oni neli tokon ne tsi iotokte. 7 Asokon tenhotiri8arheseron no toh'>ntoti8entsianokhaon tsinonk8ati ne vaotisasloiisera: nok enhiontonkarinkon, enkannratarineseron nok tenhiaon8entsish()nk8anion. 8 Ak8a sane ncneh noi)ktsi tiotasa8nk8en naicronhiakentak8c. 9 Ethane oni onen cnhiotsiiena, cnhietsironhiakento, enhietsirio, ak8ekon ok oni nonk8e enhietsitsHatak8c ti'aksenna. 10 Kentioko8anen noh non8c nonhotiri8anoron, tenhiontast^8cnseron, tenhioniatatonninonni')n inu. 11 Kentioko8anen oni ehnon8c nonhotikototo ne Eotitokcnsetseraksen nok kentioko8anen entsakotinikonrakarhatho. 12 Nnni, Oni no Rotitokense, iori8anerakBatonion, toiotioronnionhaton oni tsi nenhatiioranion, anritor<^-eko oni ayakotinikonrotako ne iontatiatarak8on. 25 Onon kati 8ahi nonOa tah.onenne tak8arori. 26 Nch kati nonhiesarori nenhiaihron: Karhakon Ihentoron: tsi iateiotennhonta8enhe tbcnteron; tosa tasotak. 27 Ak>^a tanon tsiniiot natc8anennokara8e, tsi tkarakyinokons tukahientak8o nok tsi iate'^astsothos iukaniharho 8ahokontane; eh nenhia8enne nonontentre n'Onk8e Roienha. 28 Aseken tsi iion8e nenhioiataststokotonke n'iako8entaon ethonon8e natenkontentasente n'Ak8eks. 29 Ak8a neok en8atenniserohestste neb ni8enniserotens, en8aterak8aton, iah oni tataonsakas8athete nasonrekha, entkaniserenne ne karonhiake tiotsistok8aronnion nok tenhiotihenton8e nahosastensera tsi Tkaronhiate. 30 Ethone oiien entkaieronnine kavonhiake n'Onk8e Eoienha raotenientensera, ethone oni oni akaon 8entsiak8ekon nonk8e enhiakaonsenanion enhiontatonstsk8enaiaakhonseke, enhon8aken oni n'Onk8e Eoienha tare tsi taiotsikeraronniontie karonhiakeson, enihok8eniatsero8anenhatie enthoiatanerak8atonhatie oni. 31 J8ok entesakotori ne raoronhiakerononokon, neok nenthatihonra8ate tsi ensakotiiataroroke ne 8akoiata8en tet8iaronk8en tsi ieioton8entsiokta nihon. 32 Kenh kati kaien tase8atennakerat kehiken Tsiohnion8arontonhake tekain8akentonk8en: Ak8a neok enkarana8en oni enkask8eionten, ok naha neh ense8aienteristak8e tsi onen toha taiokennhonti. 33 Eh kati oni neneh nenhia8enne nonen ense8atkathoseron kehiken nikarihotens, se8erhek onen k-kheto tare n'Onk8e Eoienha, ak8a oni onen kannhohakta irate. 34 Ori8iio tsi k8arori, non8a kenh ka8atsirate iah te8atohests tane ohenton neh naia8enne. 35 Karonhia On8entsIa entiatohestste, kenh kaien nake8enna iah neneh non8enton tiiaontohestste. 36 Kenh kaien tsinon8e ni8enniseronte, tsi oni niio8istahe iah onka teioterientare. iah oni ne Eatironhiakeronon, raonhatsi8a okroterientare ne Eakeniha. 37 Tsiki tanon niiotonne sihotenniseratenion ne Noe_, eh oni neneh nenhia8enne nohnen tentre n'onk8e Eoienha. 38 Asoken, tsiniiotonne ohenton sahonnotonko8a, skennen tatehoiia-^tskaoiik8e, ratinekirhak8e oni, rotiniakonskse, tsikiiiiiore iahiitita ne Nod raohon8akon. 39 Nok iah othenon tehonnerhakRe en8ennoton ken, tsiki niiore onen iahonnoton ak8ekon oni iahakoiatenha8e; Etho kati oni neneh nenhia8enne n'onen tentre n'Onk8e Roienha. 40 Teniiase -kaehtakon enhnesseke: 8aiatat enhon8aiena nok enhon8atkenrate ne 8aiatat. 41 Tekeniiaseenkenithetake tsi iethetak8a; 8kaiatat eiikon8aiena, enkon8atkenrate ne 8kaiatat. 42 8e8atennikonraren kali: iah se 8ahi tese8aterientare toh nenkaha8i tentre ne Etsise8aianer. 43 8e8ari8aienterihak tanon kehiken, Onka kiok ne ronk8e ahontahoterientarake tsi nen8atasontine ahononsorensere ne 8akosehta ahatie8atense naha, nok iah tarere ia8eronhatie teionkenonsariten. 44 Neh kati oni nise 8aonni 8e8atate8eiennentahonhak: Aseken tsi non8e ne iah tese8arhare nenra8e n'0nk8e Roienha. 45 Kah nihenteron non8a tohiken ne rannhatseriio rori8atoken oni, nene Roianer rorihonte nasako&tsteriwte ne raonnhatseraokon, neoni nasakohnonte tsi non8e nateioton8entsiohon? 46 Rotaskat netho rannhatsera neh nenhoierenhatie tsi roiotatie nonen ensra8e ne Roianer I 47 Ori8iio tsi k8arori, tsi ak8ekon enhorilionten tsi nihoien. 48 Kenh kahien tokat kannhatseraksen, enhenron ne.raonikon rakon: ronisk8as ki oni naontaren'Akianer! 49 Nok ok eken asakokenrenseronni asako8entho oni ne 8atehatinnhatsera, nok keken neh enskatne enhonton8esen ne tsionekaka8e. 50 Tohiken Rannhatsera Kaoianer eh non8e ni8enniserate neiisra8e, tsi oni niio8istahe n'iah otheuon tenhorhareke. 51 Nok elTTcn eiihoiatcnha'8ito, iich oni iafcnslia koicste nakori8nrat o)iha: etho nori8c natenlnoi.senthoseroij oni IcMliionnokaraniehonheke.
Te8asen nnk 8isk Teioferi8sasonferak^^ev,
1 Neh tenptiatieren neKaronhiakon tsiniiot n'oieri nikontiiatafcietserake Kontihai^erenha8inontie 8athon8atei-atane ne T(otiniakhe. 2 Bisk m'konti tkoiiMonk8etaieri, nok 8isk oni nikonti tiiotitcha. 3 Kchikeii tiiotitcha rieok iakontiha8e ne iehaserarak8a iah ne kcnhie. 4 Kenh kaien ne konltokha okyaok neneh tionenhicnatcn icJiaserarakl^ake. 5 Nok tsinikari^ey ronisk8as nara8e, 8aotiserentarane nok ialiotita8c oni. 6 Neh nahoicn nar^onthen ortsaroko ionton: onen kenh tare ne Hotsibcyarhare, 8aye5e kali iatct«iac8aterat. 7 Ak8c](on kati 8akontkcstsko nok 8akonttascraseronni. 8 8akonniron no tiiotiteha: Tak8enbiehnon iah nckcnh teionkh'atekse. 9 Nok ne konttoka takonniron: iah taonton nak8enhiehnon on8a'«' en's' naha entionk8atoktaKe; 8ascne f>o8atatninonsera tsi tioMteiininontlia. 10 Tsi kati nikari8en iutekontiiatakonte unen 8ara8e; nok ne iohnatate8ciennentaoii iaonnele iahonta8eiate tsi 8atennIote nok tontaiennhoton. 11 Nok onaken eh skonne ne tiiotiteha, Rakonniron ' 8e8enniio I 8e8enniio! tak8annhoior'k8a.s 1 12 Tontasako8enna8eron 8ahenron: ori8iio tni iah tek8aienteri. 13 8e8aterharat kati iah so 8ahi tepc8atcrientare kah ni8euniserate tsi oni niie8istahe entre n'Onk8e Eoienha. 14 As^eken ak8a neh sateiot tsiniiot ne ronk8e rateiitionhe, iasakohnonke ne raonnhatsera, 8asakorihonten ahatinikonraraketsinihoicn. 15 Nok riaiatat Bisk nika8istake tahaon, salatat tekeTii, saiatat enskat: tsiki nithonttoka: nokoksaok 8ahatcTiti. 16 Kehiken 8isk nika8i.^tako roiena, 8ahatenti, nok 8ahakarhatcniate tsiniiore 8isk niiathatentsa. 17 Eiho oni neneh nahaiere ne tekeni tehoiena, tekeni oni neneh iathatentsa. 18 Kenh tanon kaien ne ska8ista roiehna, 8aron8entsiok8ate nok eh 8ahasete. 19 Kari8e.stsinahe onen sara8e ne Ron8aianer, nok 8asakokontseratironten. 2() Eh Hatliatahne ne 8isk nihoBistaiena, 8ahonatonh.-Kse ne 8isk natehotontson 8ahenron: 8aianer! 8isk nika8irstake takaiak8enriiaienni eli kati oni nikon 8akeiai-()n ne saBista. 21 ^^ok ne Koianer 8ahenron: ioianere tsi se8eienniio; kenh sane ni;ori8aha nok ki taseri8aierite eso kati enkonrihonten: satonuharen raotonnharatserakon ne 8aiuner! 22 Onen neh eh isre ne teka8i.stake roiehna nok 8aheiiron: 8aianer teka8istake takatak8enniaienni, nok eh oni nikon 8akeiaron. 23 Nok ne Roianer 8ahenron: tsi sennhatseriio, kenh sane niioriBaha nok ki sari8atoken, eso kati enkonrihonten: satonnharen rautonnharaserakon ne 8aianer: 24 Kenh kaien ne ska8ista roiehna, eh 8athatane 8ahenron: 8aianer! 8akatericntare tsi niseniakastste, tsienthok8as tsi non8e niah tesaienthon seroroks tsi non8e niah tatesareniaton. 25 Ne8ahonni onkteronnenakon8istontiense,okenrolion kati 8akasetonne; kenh kati sekha8i tsinikon ne sa8enk. 26 Nok ne Raoianer tontaho8enna8eron; 8ahenron: kannhatscrakaensk8a, saterientarak8e, tsi d2 kienttok8as tsinon8e iah te8akientton, keroroks oni tsinon8e iah tate8akareiiiaton, 27 Teiotou8entsiobonne kati tsi ie8istaientak8a iahesaientake, nok tsi naoiisonka iaonsonktak8eD akenik8ekonhatie tsinikon aioteiaronke. 28 EhtHise8a8istak8akati, nok neh satsitsion noieri iiiho8i8taien. 29 Af^eken skatson iakoien tsiniiakoien, enshonhion nok sekon enfehoientane; kenh tanon kaien niah othenon tehoien ienkae8e oni tsi nihoienha enhon8ak8a oni neneh. 30 Astste kati iatsiseniiatonti niab othenon tekannhatserasta tsi non8e tetiokaras; eh oni non8e natenhionsenthoseron, tenhionnokaraniehonheko oni. 31 ]8e nonen tentre n'Onk8e Eoienha enthoiatanerak8atonhatie, tenthon8anitiok8atontie oni ne raoronhiakeronon okon, nok ethone enhennistsk8aren re raonistsk8aratseranerak8atserakon. 32 Nok akaon8entsiak8ekon nonk8e raohenton enhionteroroke, nok tensakoiataiestasi, tsikiniiot ne teiotinakarontonha ranonhne, tesakokhasions notinnhetien tanon ne Kontitsinn. 33 Tsi ra8eientetakon ensakoiatoheststak8e notinnhetien, nok ne kontitsinn sanek8ati ensakoiatoheststak8e. 34 Ethone ne Ronontiio ensaka8enhase tsiniiakon tsi ra8eientetakon iakoiatontieton: karo kasene iise ne Eakeniha hetsise8aiatateriston, se8ata8eiat tsi non8e niietsinaktaseronnienni soiitonton8cntsiata8a8en. 35 Aseken 8akatonkariakon, nok tak8anonten; 8akeniatathenhon, nok tak8anekanonten; 8akiebhaonhatiesk8e, nok tak8ate8eienton. 36 Akenekon kenhne, nok tak8aseronni; 8akenon8aktanihak8e nok tak8atkense, kennhotonk8e nok ieskHaiatatseni'ion: 37 Ethone entiahiron ne tiakori8aieri: 8aianer! Katke nik8aken njisatonkariakseke, nok akHanonten; ok ne ens aesaniataihenseke nok ak8anekanonten? 38 Nok katke nisaiessaonhatiesk8e, nok k8ate8eientOD ok ne ens sahnekon kenhne nok k8aseronni? 39 Katke nik8aken aesanonHaktaniheke, ok ne ena asennhotonke nok ak8atkenseron! 40 Tentesako8enna8eron ne Konontiio enhenron: Ori8iio, Ori8iio tsi karori twi niiori8ake etho niietsiierase n'ak8a niieiakaha nakatatekenha iise eh nisk8ai erase. 41 Ethone oni neneh ensaka8enhase ne sanek8ati iakoiatontieton: 8e8ari8aston! ehren ise8et nok 8asene tsi tiotekhaon8e, eh non8e nihon8anaktaseronnienni n'otkonseraksen oni ne raotiok8a. 42 Aseken 8akatonkariakon, nok iah tesk8anonten, 8akeniatalhenhon nokiah tesk8anekanonten. 43 Bakieshaonhatiesk8e, iah tesk8ate8eienton, Akenekon kenhne nok iah tesk8aseronni; 8akenon8aktanihak8e, kennhotonk8e iah tesk8atkense. 44 Ethone oni neneh tenthon8a8enna8eron, enthonniron: 8aianer! katke nik8aken, asatonkariakseke, aesaniatathenseke, aesaieshaonhatie, sahnekon akenhake aesanon8aktaniheke ok ne en's' asennhotonke nok iah tak8aialakennhaon? 45 Tentesako8enna8eron, enthenron: Ori8iio tsi k8arori tsi iah enskatha eh teietsiiatierase enskat ne niiakasa, iah ki oni nil eh tesk8atierase. 46 Nok neh kehiken tsi tiakoronhiakenon8e niienherihien; kenh kaien ne iakoianere enhiontonnharana tsi non8e ne tiakonnhe on8e ne oni tsiniienben8e.
Te8asen nok iaiak Teioteri8asonterak8en.
1 Ne nonen saharihokten ne Tesos, 8asaka8enhase ne raoiiok8a.
2 8e8alerientare 8ahi tsi tese8enniserake ok onen
enshatoiihete; onen oni enhon8ateh8entete n'Onk8e
Eoienha ne tahon8aientannharen.
8anen& ratiiaton.s oni no rotikstcnhokonlia rahononskon ne ron8ako8anen Kaifruu8aia-stsk8e.
4 i8Tok neh 8ahatitriiGiihaientak8y kah naliuntahatiicrato tsi ahon8aicna nok alioii8ario no losos.
5 Nok tanon rontonhak8o: Tosa ki tanon t!iini8cntanoron akenhake, on8a sotp-i enkariJio8annha tonhiakonikonrliaron oni n'onk8cukon.
6 Tsini kari8cs, sckon oni Bctani sitres no losos,
raononskon ne 8imon ro.-it6la8is.
7 Tsiothon8i.scn eli on8c Katsotcnha8i tite8onhienahere n'ak8a 8cnhienanoron, nok tsinikari8Gti tchosti8kaon, ranontsine ton8oron 8uhulioka8c.
8 Nok no raotiok8a ohia nontahonaticraso nok
8ahonniron: nahoten ka^ta cn8aton nikr»n 8akaio
Tei^asen nok tsiaiak Teioferi8asonUrak^en.
1 Nok nonen siiorhonkene, 8ahontkcnnisa no ratils-'ihenstak8eriiios oni ne rotikstenhokottha 8alion8aIsionhaien no Iesos oni nahon8ario.
2 8ahon8ancrenkc, PilaLne niiaon8aiatonha8e
ehoni iabon-8atsiak8arisi.
8istasen eh ionsahoti rahotihenlon ratitsihentak8eniios oni rotik^ste^hokonha.
4 Ealonne: onkennhike kanek8ensanoron 8akatenninon. Tahonniron ii kati ken onk8ari8a? 8atateri8aseronnien ki 8ahi nise.
5 Ok eh tiionsahoti ononsatokentike^ ehren sarete
nok iahatatniaterenko,
6 Kenh kaien' ne Eatitsihenstak8eniios sahatiiena
no8isla nok 8ahonniron: iah teioianere ne iataonsete8aieste ne ka8istak8eniioke aonsete8ata: Aseken
Onek8ensa iateiohnenon
7 Nok iathotiri8aientase ranahtsionni 8ahon8ahetaninon, tiiete enhiontatiatatahastake.
8 Nese 8aonni sekon non8a, 0Mek8ensa aoheta,
kon8anatonk8a.
9 Neh kati iakaierite tsiniha8en Rotokensehak8e
Jererai; ra8en: sahatiiena n'asen nika8istasen neneh
iatehonenon tsi ron8atenninon ne tehon8akonhentaki8en, ne oni ronateri8aseronniaton n'Israerhaka.
10 Neh sahon8ahetaninoute ne ranatsionni, tsiki
Tiihakeri8a8i ne Roianer.
11 Iesos iahon8aiathe8e rahoenton ne rakora, nok
tahori8anontonse, 8ahenron; Iseken ne Sitaeronon
lesanontiio? Tontahenron ne Iesos ak8a tasierite.
12 Eh non8e nahon8ari8arho ne rati tsi henstak8eniios oni ne rotikstenhokonha, iah othenon tatethori8aserak8en ne Iesos.
13 Ethono ne Pilat 8ahenron: iah kenh tesathonte
tsini iesari8arhos?
14 Iah ki othenon tethotati, nese 8ahonni 8ahonerako ne rakora.
15 Enskat tsinihorennhaonne ne rakora, neh non8e
nikaha8is tsinishatonnhethe enskat ens ne ranask8a
enshonnhotonko. ka8enniio, neh oni nenhon8ari8anonton iionk8e okon.
16. 8aiatat kati rannhotonk8e nethone neneh iah
tese8asehton Barabas ron8aiasts.
17 Ne kati nonen ak8ekoneh saontkennisa, 8asaka8enhase ne Pilat: kanikaien ense8arako Barabas
ahgnsahiiatka8e ok ne's'en's' Iesos neneh Keristos
ron8anatonk8a?
18 Aseken roterientare tsi kannoshatsera ok
abori8a tsi ron8aienahatie.
19 Nok tsinikari8es renstsk8ahere tsi tehaiatoretak8a, ioteri8anietonhatie nerone, 8alon: Tosa othenon sasterist ne kenh Tronk8etaieri rahori8ake,
Aseken ori8iio onte tsi 8ate8akateserentatieronnionse
non8a 8asontatek8e raoniia raiatatake.
20 Nok tanon ne Eatitsihensto8anens oni ne rotikstenhokonha, 8asakotinikonrata nonk8eokon ne Barabas abon8ari8anonton, nok ahon8atonte ne Iesos,
21 Tontabenron kati ne Rakora: kab nikaien
enshiiatka8e ne teniia-^e? Toiitahonniron Barabas.
22 Tontabenron ne Pihit: ob kati neneb nenboiata8en ne Iesos Keristos ron8ariatonk8a?
23 Ak8ekon ok tontahotibenrete: Tehaientannharak. Tontabenron ne rakora: oh nekenb naboten
sboteri8ate8aton? Ok ebken tabonk8isron ronton
tebaientannharak.
24 Pilat 8abattoketsi iab otbenonobri8a tebatons,
ok ebken tabonk8isronne, Oneka 8abari8anonton.
Akobenton nonk8e<)kon eb 8abatsiobare nok raton:
iab otbenon te8akiatoron ne raonek8ensa; ise kati
ense8ateri8aketate.
25 Ak8ebon ok tabonniron ii iak8ateri8aketat, oni
ne iakbiienbokonba!
26 Etbone ki tontabon8aiatineken8e ne Barabas:
nok 8ahatennbane 8abon8asok8a8esson ne Iesos,
etbone onen 8asakotsiak8arisien ne tabon8aientannbaren.
27 Nok ne Kora raosotar tsi teieri8akennbatba
niiabon8aiatenba8e ne Iesos, eb oni non8e naonniiiok8aror()ke.
28 Nonen sabon8aseronniasineraotseronniat, kane
tarbon sabon8aseronniate!
8atihnioii, tch<» 8al(miG"taiii[inlv8o, ronton: 8:itk8aiioii8or
Te8asen nok satekon Teioteri8asonterak8en.
1 Onen neneh ontiahiakserokten, nok ak8a neok
satontaentarenho n'a8ententa onke, oknaha ne 8aritere oni ne skaiatat 8ari eh 8akene8e tiatkensere ne
tsi raiatatak8e.
2 Ok tontaia8entsi 8atiaon8ent8isonk8e A eken Niio
raoronhiakeronon tahastsnente Karonhiake, ehren
8ahanenhieiiha8ite ne kanontektonne, nok eh 8ahani8tsk8aren.
3 Eh nihakonsoten tsiniiot tsi iororote, nok eh
nikenraken ne raotseronniat tsiniiot n'oniete,
4 Nok tyi nahonateronhienten ne ratinonne eh nahotiiata8en tsiniiot n'iaka8enheion,
5 Tahatati ne raronhiakeronon. 8asaka8enhase ne
t6ionathon8i^en: tosa ni.se seiiiteronn: Iesos 8e8ahi
hetsiseniiatisaks ne ron8aiatanentakton.
6 lahkenhleshenteron: Aseken shotonnheton, tsiniiot tsi rotrori. Kasene nok tsiatkatho tsi non8e
nihaiationnik8e ne Eoianer.
7 Tesenisterihen tanon satsiatenti nok sahietsirori
ne raotiok8a tsi 8hotonnheton nok entsise8ahenteste
Galilene; ehiensetsise8aken, tsikiniiot tsi hetsise8arori.
8. Ethone tontakeniiakenne noshon8akon, iotiteronsere tanon ionatsennonnihatie nok tonsatiahratate
saiakotirioriana ne raotiok8a.
9. JNok tsiniiore niionsakene, eh 8asakototasiase ne
lesos, nok 8asaka8enhase: 8atkeninon8eraton. Akta
niiahakene rasitake 8atkeninoronk8anion nok 8ahon8asennaien.
10 Ethone 8ahenron ne Iesos: tosa seniteronn; 8asene, nok ietsirori nonk8atatekenha Galile niiehonne
ethonon8e ientsionkhen.
11 Nok nonen sonsatiatenti, otiake ne ratinonnhak8e kanatakon saonnete nok 8a8akotirori ne ratitsihensto8anens ori8ak8ekon tsi naha8enseron.
12 Neh 8ahonni 8ahontkennisa ne ratitsihensto8anens oni ne rotikstenhokonha: 8kari8at taonnonni
ka8isto8anen 8asakotikariakse ne 8otar.
13 Nok 8ahoiiniron: 8e8enron: Asonthenne rotik8atton ne raotiok8a nok son8aiatatak8en tsini
kari8es ioni<8entask8e.
14 Nok ne toka ienhari8aronke ne rakora, ii neneh
tenhiak8ataren enhiak8ari8aseronni oni, 8kennen ki
nise tatense8atohestste.
15 -Rahatiicna no8is:ta. eh naniitiioro tsi'niiot tsi
ron8atirihonnieDni, nok 8itaoronon raotincnrakon
8ate8ateri8areni nch nikarihotcn, 8okon noiiBa iiikaha8is.
Kj Nolc ncnskat ia8cnre nihati Galilo niiahonne,
onontoharakc Un ki Mon8e nihonatotik8o nc Iesos.
17 Nolc 8aon8asoiinaicn notion t^ontsaon8akcn;
otiako tanon 8ahontcnno8cntc.
18 Nok akta 8arete no Ioscjg 8asaka8onhaso; kasasten.sorak8okon ionka8i no Karonliiako oni non8ontsiakc.
19 8asonc kati, nok ictsirioTinion, ak8ckon nonk8o,
ietsinek8ahost raosonnakon no Roniha, nok Hoionha
neoni no Ronikonriioston.
20. lelairihonnion naiori8anoronk8ako, aiontc8eienton oni ttiinikon Krfariliontc, nok tiotkon ente8ak8ekonhatio ttsiniiore ien8aton8onl«iokten.
Amen!
Tiotasa8ak8en tsini hoiaton n' Ori^afokenti ne Roiatatokenti Mark.
1 TsiNiiOT tsitiotasa8o ne Icso:^ Kcrislos Niio U.)ienha Raiatatako.
'I Ronen ne Rotitokensehak8c: iahiiatori ne rakeri8onha8e, raonha onhiahaasorunnion.
3 Konh niha8ennoten ne Karhakonson ra8ennotaties; raton: 8o8ahaasoronni ne Rayonniio rahuhaa,
t8ionniai*ak8enhaton tsi rotliate.
4 Karhakon sakohnok8ahestak8e ne 8a8atis, nok
yakoretsiaronsk8o naonisaioutalrc8ate oni aon.saiakoterake8aso ne Kari8aneien.
5 xVk8okon no Judeo lienakore oni nc Jorusalcmronon i'oii8aiaLoronbkcio: Nok no raonlia ak.^okun
tattakohnek8ahoaloniiatio Kaihionhakoii ne Jourdan.
6 Kenh nihok8enniotenDe ne 8n8atis; Oniak8aer
onon8ei'hon rotseronniatonne nok ohna rotiatannhenne, tsistarare tanon otsinakontak8ane otsikheta
rahotennatsera kenhne.
7 Hatonhak8e tsi sakotatisk8e: iah te8akerihonte
n'ahiiennikatsienanereiisi tsini haiatanoron ne tenhiatiatasonterako.
8 Onekanos nii kierata tsi k8anek8ahesta; nok
tanon ne raonha, Rotkon Eonikonratokenton entsise8anek8ahestak8e.
9 Ak8a taiotokentane ethone n'ara8e ne Iesos,
Nazaretke tahaientak8e, nok kaihionhakon oni nehne
8ahatenek8ahe8te.
10 Nok ak8a neok sonsahateskoko, iahatkato ne
8a8atis tontonteronhiakhasi nok eh tahaiakenne ne
Eotkon-Eonikonratokenti, Orite kenraken rotiatontak8enhatie tsi 8ahotienhase ne Iesos.
11 Eh oni taka8enninekenne, 8akenron: ise konhienha ak8ekon isha8e nakenon8esera.
12 Nok oksaok karhakon iahotori n'Onikonra.
13 Kaieri ni8aHonta8en nikari8es kontirio rohnariskonhonhaties, nok ron8aiatanonstatonhaties ne
rahoronhiakeronon okon, eh oni nahe 8utenientenseronnes n'otkon nahonikonrotako.
14 Onen sihon8annhoton ne 8a8atis, Kalilene son6ara8e ne Iesos 8akorihonniennihatie ne Niio rahonakerasera.
15 Eatonne: Onen ieiotenniserihe, akta oni onen
ih8e ne Niio rahonakerasera: sase8atatre8at, nok
tase8etak ne Kari8iio.
16 Onen kaniataraktatie sire ne Iesos, 8asakoken
iatatekenhaa, 8imon tanon Antre iataharos, aseken
nitsiak8ask8e.
17 8asalva8enbase ne Iesos: takehninonteratiesek
nok u enkenirihonnien Onk8e hentsetsiiataharosseke.
18 Ok eh taiatsiak8arisi ne rahonahahre nok 8ahon8a8ere.
J9 Iah sotgi ijipon tiie;^ha8enon, eh are ionsasakoken
iatatekenhaa, 8ak tanon 8an nene Zehede 8akoienhokonha, kaon8akon niiatit iataharaseronni.
20 lasakohnonke oni neneh: Ok oni neneh ehtaon8atsiak8arisi ne ron8aniha oni ne kannhatsera
iiolc 8ahon8asere.
21 Kafarnaiin iahontenatorenne; tsi 8ahorhonne
ia8entatokenton, Ononsatokcntike iahata8eiate nok
8asakori hon n ien.
22 Ak8ekon ok iakohnerak8enhatonsk8e tsinihattokhako8a, aseken iah eh tehaierhak8e tsi 8akotatis.
tsinihatiierha ne Ratiiatons, iieh tanon raierathak8e
tsinihok8en iatseroten.
23 8aiatat eh raiataro n'otkonseraksen rotienni,
tontahohenrete.
24 8ahenron: Ah! Fesos Nasaretronon toh natetiattihen? neh kenh taseniente nask8atonte? 8akaterientase onka nise: Ise ne JNiio laienha.
25 J8Tok tanon ne Iesos tahote8ennak8isronhase,
8aha8enhase: tastotek, satsiakenn oni tsinon8e nisiteron.
26 Nese 8aonni 8aharonhiaken oni 8athohenrete
tsi sakaiakenne ne rotiennine Otkonseraksen.
27 Ak8ekon ok iakohnerak8ask8e, iontonnionsk8e:
oh nahaiatotenko8ane kenh ronk8e? ok tisako8enniio
n'onatkonseraksen, ron8a8ennarak8a oni.
28 Nese 8aonni 8ahasenno8annha ne Kalilerononke.
29 Noli nonen sonsahaiakenne. 8ak tanon 8an
8aonne eh 8ahonnete tsi thotinonsote ne 8imon tanon
n'Antre.
80 Ethone niiotonk8arhosk8e ne 8imon ron8ennhonsa, kanaktake kaiationni; neh niare taontierente
8atkon8arensaronnion.
31 Ethone akta niiahare, 8ahanentsa nok 8ahakestsko, iokontatie 8akenton-k8anoste; nok saioiohtcn.
32 Okarahane nonk8ati, onen siiateiotsothon eh
8aontatiataroroke n'iakonon8aktanionni niatekannro=
tenson,
33 lotiok8atsanit tsi kannhokaronle iakoteroronne.
34 Eso oni eh sasakotsiente niatekannroten&on
lakonon8aktanitak8e; nok sasakoiatinekenseron oni
notkonseraksen iakonatiennine, nok sakonnhesehak8e
n'onatkonsei-aksen nakontrori tsi ron8aienteri.
35 Nok, sekon ok letiokaras 8ahatkesteko, tsinon8e
sbatitken niiahare eh iahaterennaien.
36 Nok ne 8imon, oni ne rontenrotiene 8athon8akarenha8e, nok 8ahon8asere.
37 Nok nonen 8iiahon8aiatorenne, 8ahonniron:
ak8ekon ok ise iesaiatisaks.
38 Tonlahenron: hennioh neh noiah tetkanataien
niiehete8e iakeiatati oni neneh; aseken neh te8akenienton tsi te8akenon.
39 Nese 8aonni ak8ekon niiehata8eiatak8e, nok
8akotatiatak8e tsi ronterennaientak8a ne Kalile-ronon, nok sesakoiatinekensk8e n'otkonseraksen iakohnatiennine.
40 8aiatat roststa8is 8ahoiatorenne, 8attotontsothase tsi 8ahoneken, 8ahenron: ask8eni nasere sitsient.
41 8athoniatasiharane ne Iesos tsi 8ahotkatho,
iathonisnonsaerhase, nok 8ahenron; neh ikere satsie8entann.
42 Ak8a neok iahate8ennokten ok eh tonhton tsi
roststarak8e nok sahaton.
43 8ahotia8enratse nahatrori, nok sahotek8ate.
44 8ahenron: senikonrarak tosa onka sherori; 8as
tanon shenatonnira ne ratitsihenstatsi nok ashen ikonrasenniete tsi aseri8aierite tsini hotenienten ne
Mois tsi tokenske sasaton.
45 Nok tanon ne vahonha: ethok iahatasa8en 8athateri8areniate oni Sahariho8anate tsi naha8enne.
Nese 8aonni iah tese8atonsk8e ne 8ene akenhatie tsi
ratenatorensk8e; tiotkon ok ihnon, tsi oni non8esahtitken itresk8e, sekonki's' sane ok kenh titia8ensk8e
i'on8aiatorcnsk8e.
Tekenihafon Teioteri8asonterak8en Tsini hoiaton ne Roiatatokenti Mark.
1 ToKARA nonta ohnakenke eh sara8e Kafarnaimke, tsiniiore iahakotokense tsi rioii8e nihota8eiaton.
2 lotiok8atsanit 8ahonteroroke, 8ationonsa8enren,
sekon oni n'aste aheren natekakennia, nok neh sakoroi-ihak8e n'o8enna.
3 Kaieri nihati eh 8ahonne8e, roiatakenheion
tehon8a8k8enha8i.
4 Nok tanon tsi iah othenon taonton n'akta ahonnete tsi naleiaontaniron onk8e, 8ahatinon8orok8i
nok eh noiik8ati tahatinaktente tsi raiationni ne
roiatakenheion.
5 8ahonikonraientane ne Iesos tsi tokenske ko8anen ne thonetak^en, 8aha8enhase ne roiatakenheion:
kien sonterake8e ne sari8anGraaksera.
6 Oksaok tahonniron ne rahotinikonrakon tsinihati eh ratiiatare ne ratiiatons.
7 Ori8iio tsi iori8atsanit tsi nahoten raton? Onka
nakoren iakok8eniatseraien uaonsaiontaterake8ase
tsi iakori8aneren, neok 8ahi ne Niio?
8 Ok shihoterientaratsihon ne Iesos tsini hotinikonra8ens, 8asaka8enhase: nahoten se8aton ne se8eriane?
9 Kahnikaien senha 8atiesen: nahiienhase ne
kenh roiatakenheion, sonterake8e ne sari8aneraaksera, ok neneh akiron: testann, tesek ne sanakta nok
sasatenti.
10 Neki ok oni naese8ari8aienterihake tsi rok8eniatseraien n'Onk8e E-oienha on8entsiake aonsaharake8e nc kari8aneren; 8aha8enhase ne roiatakenheion.
11 8akonrori: satkestsko, tesek ne sanakta, nok
sasatenti tsi tisanonsote.
rak8etihaton nok 8athon8anon8eronnion ne Niio, ion
tonnionsk8e; iah non8enton teionk8atkaton neh nikarihoten.
13 Nok tie Iesos tontahaiakenne kaniatarakta niionsare, ak8ekon ok ron8aiatoren8k8e, nok neraonha
8akorionnienni8k8e.
14 Tsiniiohaes eh 8ahoken Levi Alphe roienha, tsi
iekarotasiata eh rent8k8ahere, 8aha8enha8e; Taknonteratie. Tontahatane ne Levi nok 8ahosere.
15 Nok nonen siiahonne8e t8i thononsote ne Levi
eh 8athon8tskaon, ronentioko8anen ne ratikarotasions tanon n'ionk8etak8ensk8eokonlia 8athoiitonte
ne Ie808 oni ne raotiok8a.
16 8hahontkatho ne ratiiatons oni ne Pharisian,
tsi ohseronni tehonastskaon ne ratiiaton8 oni n'ionk8etaksensk8e okonha; 8ahon8ennenhase ne raotiok8a: ohniiotieren tsi tehontonsts ne ionk8etaksen?
17 8a8akori8aronka8e ne Iesos, nok ta8aka8enha8e;
iah 8ahi tatehon8aton8entsioni ne ratetsiensts ne
skennen tiiakonnhe, neh 8ahi naha ne iakohnon8aktani: iah kati oni nii neh tesekheiahaharatane ne
tiakori8aieri tsi nonkati ne tkari8aieri neh tanon
n'iakori8aneraakskon.
18 Onen non8a neh sahon8aiatorenne ne '8a8atis
raotiok8a tanon neneh Pharisian, ratiri8akohe ohniiotieren tsi ronentontietha; 8ahonnironkati: oh neneh niiotieren, ne 8a8atis raotiok8a, oni ne Pharisian
ronentontietha, nok ne sentiok8a iah neneh tehonentontietha?
19 Tontahenron ne Iesos: en8aton ken enhonentontiete tsinihati sakohonkara8i ne roniakon? iah
8ahi tahonton ahonentontiete tsinikari8es8ateuniote,
ratik8ekon oni ne roniakon.
20 Nok tanon ien8atenni8erihe8e n'ienhon8aiatenha8e ne roniakon, ethone tanon onen enhonentontiete.
21 Neh oni sateiot tsi iah okenhase tetsienikhonk8a n'onen iok8enniakaionhon, aseken enhionehare,
nok senha entsiosonhio8anen tsi tenskarine.
22 Neh "oni sekon shakat tsi iah katsetakaiontie
teiehnekarhan'otsitsiase; aseken ten8atetsetanekare
nok enkaiesha; katsetasetsihke tanon ienekarha
n'onekase.
23 Tiotokentko8a A8entatokentike 8athatihetiiake
onatsia kaienthon, 8ahatirataniiontonko kati ne
raotiok8a.
24 Nensok are tabonniroii ne Pharisian: 8atkatho! iah kenh naha te8atia8enre neh naieiere n'A8entatokentike?
25 Tontasako8enna8eron 8ahenron: iah kenh non8enton tese8a8ennanote tsi nihoieren ne David sahotoktase oni sahatonkariake, rahonha oni ne ronnehne?
26 Toh nahaiere siiahata8eiate Niio raononskon,
Abiatar Hihatsihenstatsi, iah kenh tehonatarakon, iah
oni ken tesakohnataranonten ne ronnehne ne kanataranoron ne oni neok ne ratitsihenstatsi 8atonsk8e
nahonneke.
27 8ekon tonlasaka8enhase, 8ahenron: Eon8enniserisenhenni ne ronk8e nia8entatokenton, iah tanon
ronk8e tehotatsenhenni.
28 Neh kati 8aonni n'0nk8e Roienha raiatak8eniio tsi ia8entatokenton.
Asen haton 7iateioteri8asonterak8en isinihoiaton Eti.
1 8ekon are ionsahata8eiate tsi ionterennaientak8a, saiatat eh raiatare ne skati roiatakenheion.
2 Ak8ekon ok iakoterharaton toh shiken nenhaiere, neh ahon8ari8arhost nahonsahotsiente n'A8entatokentike.
3 Nok ne Iesos, 8aha8enhase ne roiatakenheion:
Kanonsihen testann.
4 Ethone 8asaka8enhase 8ahenron: ahonton ken
naontaieri8aierite n'A8entatokentike, okne's naonsaionteri8ate8ate? Aonsaiontatonnhete nonk8e okTie's' naiontateriio? iah othenon telhonatati.
5 Ateriatikhonserakon 8asakotkatoseron, okikene
8ahonikonkarareii Isini honeriasaniron. 8aha8enhase kati ne ronk8e: saneiitsak8arisi, 8ahanentsak8arisi nok oksaok eh nonsaioianerenne tsiniiot ne
skati.
6 Oksaok sahatiiakenne ne Pharisian nok iasakotinikonrisake ne Erodianronon kah nahontahatiierate
naonton ahon8aiena.
7 Nok tanon sahatotarho ne Iesos, nok kaniatarakta niialiare 8ahonne ne raotiok8a; iotiok8atsaiiit
8ahon8asei'e, neneh Galile, Jude, Jerusalem, Idiime
ak8ekon oni nisinonkati ne Joiirdan liakotentionk8en.
8 8ahatiri8aronkanion ne Tj-r-ronon oni ne 8idonronon tsini iori8anerak8atenion tsini haierhak8e ne
lesos^ kentioko8anen oni neneh 8ahon8aiatorenne.
9 Nese 8aonni 8asaka8enhase ne raotiok8a: ka8eiennentaonhak ne kaon8eia toka ten8aton8entsio8e,
sotsi 8ahi kentioko8anen, on8a toka tenhionkhiiatorarake.
10 Aseken onen sikentioko8anen sisesakotsienton,
ne kati 8ahonni tsiki niiakon ne iakonnrare tsi ok
nakanni'oten ok kentitia8ensk8eionskaneks neok oni
ne iaiakoiatosere ne raonhake.
11 Nok nonatkoiiseraksen tsiok's'en's' niiore iahon8aken tare ronHasennaiensk8e; kontonhak8e: Ise ne
Niio laienha.
12 Nok tanon sakonnhesehak8e nakontrori tsi
raonha.
13 Onontoharake niiahare, nok 8atesakoiataiestasi
ne 8ahonne.
14 Nok 8asakoiatarako tekeni ia8enve nihati nahatik8ekonhatieseke neh oni n'iensakotori enhonteri8anotonra.
konon8aktanionni, oni naonsasakotiiatineken8e n'onatkonseraksen onk8e iakonatienni.
16 Kenhnihotisennotens ne tekeai ia8enre nihati:
8imon neneh Tier 8honatonk8en.
17 8ak Zebede roienha tanon ne rokenha 8an
nehne Boarneges ronatonk8en, 8atenientenstak8en,
Ea8eras Roienha.
18 Andre tanon Philippe, Bartelemi,8atio, Aton8a,
8ak Alphe roienha; Tadde tanon 8imon Kananeenronon.
19 Tanon 8itas Iskariot, neneh Iesos rotenninon.
20 Iotiok8atsanit are saieserenne noneo sonsahonta8eiate, ak8ekon iah tehotinaktotask8e ne tahonstskaon.
21 8iiahatiri8aronke ne rao8at8ire 8athotisterihen
8aon8aiatisakha aseken iontonnion8k8e, tehanon«ara8enrie.
22 Nok ne ratiiatons Jerusalem thotiientakon
rontonhak8e are neneh: rotkonseraien ne Beelzebul,
nok neh aosennakon tsi sesakotek8ata n'onatkon^eraksens.
23 Nok tanon ne Iesos iasakohnonke nok 8ahenron
tsi 8ate8akori8akentonk8en; oh naia8enne n'otkonseraksen astste iaonsahoiatonti n'otkonseraksen?
24 Aseken toka iah skanikonra tebken tsi kanakeraseraien iah ki taonton akanakeraserateke.
25 J8ok oni ne ska8at8ira tekari8atironte iah ki
taka8atsirateke.
26 Toka kati non8a ratateri8aiahaki n'otkonseraksen, nok tehori8atironte iah ki sotsi ihnon thiiare,
ak8a tanon iosnoratie enhaton.
27 Iah onka taiek8eni ahon8anonskari ne rosastenseraien, ne iah ohenton tahontahon8anerenkhe.
28 Ori8iio tsi k8arori, tsi ak8ekon enshonikonrhen
ne Niio ne kari8aneraak8era, oni tsinikon aiakori8aiesatak8en ne ka8ennaksens.
29 Nok tanon onkakiok enhosennaiesaton ne
Rotkon Ronikonra token ti iah non8enton tiiaonsahaROiATATOKENTl MARK. 105
tiatoke8e: ok eken tanon enhorane niatekakonte
ahatetsiratak8e.
30 Neh 8aonni eh nahaiere tsi 8ahatati ne Iesos ne
tsi ronton hak8e rotkonseraien n'otkonseraksen.
31 Onen eh 8aonne8e ne rontateken okonha oni
ne ronistenha, astste tontahatitane, iahonteri8aniete
iaon8ennonke, aseken sotsi kentioko8anen tehon8anen
ronnihne.
32 8ahon8arori, 8ahiron: kenh tonnete astste tie
sanistenha oni se8atatekenhokonha iesaiatisaks.
33 Tontahenron: Onka n'akenistenha oni ne tekatennontere.
34 8athatkatonnion8e tsi ietaraien nok 8ahenron:
Kenh 8ahi kaien n'akenistenha oni n'onk8atatekenha.
35 Aseken onka kiok enhon8anikonraierite neNiio,
neh onkiatatekenha oni akenistenha en8aton.
KaierUiaton tehwteri8asonterak8en tsini Jwiaion Roiatatokenti Mark.
1 8ekon are ne Tesos sasakorihonnien kaniatarakta,
iotiok8atsanit eh 8aonteroroke, ne se 8aonni kaon8akon iahatita, nok atsiaktatie eh 8akakenniotane.
2 Eso iori8ake 8asakorihonnien tsi 8atesakori8a*
kentonk8en, ratonhak8e.
3 8e8ataonsatat: 8aiatat ne ronk8e 8ahaienthosera.
4 Tsi ronatsiontionhatie, otiake ohaakta 8akake-'
rontane, otsitenokonha neneh 8akontekk8isa.
5 Otiake oststenrake 8akakerontane tsinon8e n'iah
eso teiokenraere; oksaok takanio aseken iah ki nakon
tetkaien;
6 Nok tanon ontsa nonen sontakarakoten oni onstathen aseken iah ki eso teioteronte.
7 Otiake ohiktokon iakakerontane, takonteiaron
neneh n'ohikta nok 8ahotirio iah kati othenon kasta
teiotonhon.
e2
8 Otiake tsinon8e niion8entsiio nakaientane, 8akanio nok 8akanatsioharen ak8a 8akanorari, otiake
asen ni8asen onteiaron nenskat, iaiak ni8asen, enskat
oni te8ennia8e onteiaron ne skanatsia.
9 lonronk 8ahenron: nonka teionhontakarontak8en
naionronkate.
10 Nok nonen rononhaa siionsonton ne ratik8ekonne tan on ne raotiok8a, 8ahon8ari8anontonse, oh
nahoten kenton tsi nahoten 8ahenron.
11 8ahenron: ietsiia8i nise naese8atokense tsini
hoianerenseroten ne Niio; kenh kaien nakorenson
neok neneh ne teiontateri8akentonk8enni.
12 Nese karionni iah tiiateiekaraientas tsi iontkathos, nok ionronkas iah se sane teiakonikonraientas
tsi nahoten ionronkas sotsi on8a entsiontatre8ate nok
aonsaiontiatoke8e nakori8aneraaksera.
13 Iah kati kenh 8ahenron tese8anikonraientas tsi
nahoten kenton tsi nahoten 8atkeri8akenton8e? neh
kati onte ken ak8a iaese8anikonraientane notiake?
14 Kaienthos: neh 8ahi roton no8enna raienthos.
15 Nok kenh kaien nohahakta iokerontaon, neneh
iakoton ne iontataronkatenni n'o8enna; nok ki tanon
nonen iakoronken, ok saok n'otkonseraksen tontahotak8enhatie tsi niiekaienthonne n'aka8eriane.
16 Eh oni neh niiot, noststenrake iokerontaon, neh
8ahi iakoton n'onen iakoronken no8enna, ak8a oni
8aontonnharen.
17 Nok tanon tsi iah tetiaka8etakon iah ki tateka8ishastste; ne 8aonni ka8enniioki 8ahakorane ne kanikonraksensera oni kakenronniatsera ahorionniat no8enna ak8a oksaok tsiontateri8astani.
18 Nok nohikLokon ieiokerontaon, neneh niakotaonsate tsi iothare.
19 Nok ki tanon iah teiontennikonranentasions
non8entsiakeka, tiotkon on8e atsoko8atsera ionnontonnionk8a, neh tsiorios iah oni te8ateiarons.
20 Kenh tanon kaien ne tsi non8e niion8entsiio
ieiokerontaon, neh iakoton n'ionronkas no8enna, nok
taiakote8eientontie, oni 8ateiarons: enskat asen
ni8asen, iaiak ni8asen, nok n'oiah enskat te8ennia8e.
21 Eatonhak8e oni: iah 8ahi ok8irokon tiieiehase-^
rotha, ok ne en's' ne kanaktokon iaionsete naeaseroten? iah k^enh naha teiehaserotak8ake teiehniotha
nohasera?
22 Asekea iah tekaien n'ioteri8aseton n'iah taonterihotasionhe.
23 lonronk nonka teionhontakarontak8en naionronkate.
24 8ekon are sasaka8enhase: ise se8anikonrarak
non8a kenh se8athonte. Ok eh nent^etsiierase tsi
nenhietsiierase, nok tanon nise ne se8athonte ientsetsiioheststen.
25 Aseken ne roien sekonki enshonhion, nok n'iah
othenon tehoien Ak8ekon enhon8ak8a tsini hoienha.
26 Ratonhak8e oni: neh testiatieren ne Niio raonakerasera, ne ronk8e 8ahaientho, nok nonen rothetison neok ne shotas shaieseronne oni tsi 8entatenion
oni 8asontatenion.
27 Nok sane n'onatsia 8akateronten oni onteiaron,
iah oh nahoten tehotokatahon oh naha8enne.
28 Aseken aonhan'on8entsiataionni ohonte kahente, eh ise8e n'orata nok oratakon eh tontenatsionni.
29 Nok nonen 8akanorari taionsaroroke 8aenatsiiake aseken onen ki ieiohe naieienthoko.
30 8ekou are ratonhak8e: oh nahoten taontete8atenientenste, ok ne en's' taete8ari8akentonk8ate ne
Niio raonakerasera?
31 Ak8a neh sateiot naieientho otsinek8arnikanenhoten ionthontoseratha, nehonte tiaonhaha kennikanenhna tsinikon ne kanensonha ieienthota.
32 Nok tanon nonen kaienthon 8akanio onteiaron
ak8ekon oni ionsaiakok8eni tsinikon ne ieienthos',
nok tsi nateionenro8anen tsi 8ationenrontcn, ak8a
iah othenon teken eh 8akontsinakonni notsitenhokonha.
33 Eh nithatastsk8e tsi tesakori8akentonk8ennis
oni tsi sakorionniennis tsiniiore nahotinikoiiraientarie ne Niio raori8asonha.
34 Ak8a neok ne tehari8akentonk8ak8e, nok onakenke tentesakori8atheten ne raotiok8a.
35 Nok nonen sontenniserokten, 8ahenron: tete8aiaiak.
36 Ok kati eh iekanenraien, iathatiiaiake toka
nikaon8ake ron8atinonteratie.
37 Nok tsi natka8eratase kenok nontakari8est8te
ok naha ak8a 8atnekitahas.
38 Nok sane ne Iesos ohenton iebenteron atkonserane rakonhen ak8a okskennen tihotas; 8ahon8aieie,
8ahonniron: 8aianer! iah kenh ne kenh othenon tesanontonnion ok oni ken tiia8eronhatiehak ne kentho
ente8a8entane?
39 8ahaie, noli 8ahatteten no8eron, 8ahenron:
Tastotek, tatesatotat oni, nok tonsaka8eriiake ion8esenhon8e ok tiskanekaien.
40 Ethone 8asaka8enhase: oh niiotieren tsi eh
niiore tsi se8ateronni? Areko kennekenh tetise8etak8en?
41 Ak8ekon ok ronateronhientenni nok rontonhak8e: oh nah onte ak8a nahaiatoten ak8ekon no8eron oni tsi kaniatare ron8a8ennarak8a.
8isk-haton teiote?i8asonterak8en fsini hoiaton Roiatatokenti Mark.
1 Iahonne8e isi nakaniatarati Katarenien-ronon raonaton8entsiake.
2 Ak8a neok 8ontahatitako ne Iesos, 8aiatat n'otkon rotienni, tontahak8irotka8e nok iathoterate.
3 Iah te8atonsk8e oahon8anerenke nese8ahonni
karhakonson ki thiresk8e.
4 Eso iori8ake ne tehon8arensteren oni tehon8anenststerenne ak8ekon tehoiakhon ne kati ahori8a iah
te8atonsk8e nahon8anikonrarake.
5 Tiotkon on8e karhakonson, onontoharakeson oni
thires, tehohenretanes ohnenhia ratatientanionnes.
6 Ak8a kati neok iahoken ne Iesos, iatharatate
8athonon8eron ak8a oni 8athotontsotase.
7 8athohenrete8abenron: Iesos, nahoten taskeniente ise Tie Niio iaienha? Konnekennis rahosennakonne Niio tosa niare askeronhiakente.
8 Aseken ratonhak8e ne Iesos: 8atkonseraksen,
tontatsiakenn ne raonhake.
9 Iesos 8ahori8anontonse 8ahenron nahoten iesaiasts? Kentiok8a 8ahenron ionkiasts, aseken ionk8entioko8anen.
10 Iionekennisk8e ne tosa aonsahotek8ate neh
non8e ni8aton8entsiate.
11 lah ihnon teken tionontahere, ionentiok()8anen
eh non8e tkon8atinonnhak8e k8isk8is.
12 Ak8ekon ok ron8anekennihak8e rontonhak8e:
eh iatontak8atori kenh ihken tkonnes k8i8k8is neh
iahonsaiakiiata8eiaten. Oksaok 8asakaon ne Iesos,
Tictho niiakonne.
13 Oksaok kati 8akontiiakenne, nok eh niiakonne
tsi tkonnes ne K8i8k8is, ka8enniio ok neneh 8ahotihiation nensok 8akonteko kaniatarake iakontiatonti,
ak8ekon eh8akonniheie ne te8ennia8ehetserasen nikonti.
14 Nok ne 8akotinonnhak8e 8ahontoko, sahatiri8aienhna kanatakon, nok tehonateri8areniatonhatie
tsi niiahonne.
15 Ak8ekon ok 8aheiakenne 8aontkensera tsinontaia8enne, iahon8aiatorenne ne Iesos, nok 8ahon8aken ne Kentiok8a rotiennine, renstsk8ahere rotseronni ak8a oni tetkari8aieri: ak8ekon ok 8ahakoteronhienten.
16 Nok nak8a ronatkathon 8asakotirori tsiniia8enhon n'otkon rotienni raiatatake nok oni tsini iotiiata8enhon ne K8isk8is,
17 Ne kati 8aonTii 8ahon8aneken nahonsahateratako ne raonaton8entsiake.
18 Nonen-8hiionsahatita kaon8akon, eh 8ahoke^
tote n'otkon rotiennine 8ahoneken nahaon nanesseke.
19 lah tanon tehothontaton ne Iesos, ok eken
8aha8enhase; 8ahenron: 8as sa8atsirake niionsase
nok sherori tsini iori8anerak8at tsinaiati erase ne
Ra8enniio, tsi oni naientenre.
20 8ahatenti neneh, nok etho'k' iabatasa8en 8ahatroriate, roriho8anatonhatie oni tsini ko8anen rotenron ne Iesos ak8ekon ok taiontonnekhon, 8ahakohnerak8enhaton oni ne Decaporisronon.
21 Iotiok8at8ani are saionteroroke nonen siionsara8e ne Iesos n'isi nakaniatarati.
22 8aiatat ne 8akolatis Jairus ron8aiats, eh 8ara8e
nok 8athotontsothase nonen sahoken.
23 Rohnekennis, raton: Onen thoha aontaiahiheie
keienha, konnekenni kati neh iase asheianisnonsaerhase nok aonsaieie8entane.
24 Ne se 8aonni ionsanehtak8eki ne Tesos tsi sahatenti; iotiok8atsanit are ron8anonteratiene.
25 8kaiatat tsiothon8isen eh kaiataratiesk8e, onen
tekeni ia8enre niioserake siionn'rakaionse.
26 Niah othenon tehotikHenion ne rontetsiens
arahona oni onte neok nostonha akon8atorissenthose,
ak8a iekenhaok tsi kon8entenstetenni, okheken takanerak8atasere t8iionon8aktani.
27 Ne kati sahosennaronke ne Iesos, ok tiiate8atenenra8eheste, rasbonne nonta8e nok rahotiata8itne
iakaiena.
28 Te8atonhak8e na8erientakon: enskie8entanese
naraona neok oni ne raotiata8itne kenh niiakiere.
29 Ak8a oni oksaok 8atkatane tsi iohnon8alitani,
nok onttoke naonhake tsi onen sakaie8entane.
30 Nok ne Iesos 8ahattokatsi tsi 8akaiakenne ne
rahonhake ne rahotanitenrat, tontahatkarhateni,
nok 8ahenron: onka kenh niiaheiere nakatseronniak8ake?
31 Nok ne raotiok8a 8ahonniron: Ak8ekon kik
8ahi nekenli tateiesaiatoraraks: tanon kenh seri8a
noTitons onka kenh niiahesaiehre?
32 8athatkatonhnion8e aktatie tsiniiot nahaiatisakseke neh nakaiere.
33!Nese 8aonni 8ahoteronhienten ne Tsiothon8isen, oni ioterientaratsion tsi naha8enne naonhake,
eh niiahahe nok 8athotont80thase Dok ori8ak8ekon
ontrori nori8iio.
34 Nok re Iesos tontahenron: neh sesatsiente
kien tsi tisetak8en, skennen k^^ti sasatenti, oni tsi
8aie8entaonhatie.
35 8ekon ok nihotare, etho 8ahonne8e ne 8akotatis
raonk8eta, 8ahonniron: Onen iaka8enheion ne
seienha, tosa kati senha ihsi non8e natetsenikonrharen ne Roianer.
36 Ak8a neok sahari8aronke ne Iesos neh nikarihoten, 8aha8enhase ne 8akotatis: Tosaothenon 8ateronn, neok ne tasetakonhak.
37 8a8akotia8enratse notiake naon8asere neok ne
8imon Tier, sak tanon 8an ne sak iatatekenha.
38 lahonne8e tsi thononsote ne 8akotatis, eh 8ahontkatho ko8anen ronaterakareraston, otiake teionsenthos, nok otiake teiakohenretha.
39 Iahata8eiate nok 8ahenron: ohnontieren tsi
se8aterakareraston, oh ohni nahoten te8e8asenthota?
Katiken ia8enheion ne kenh kaiataseha neseok ne
iotas.
40 Ak8ekon ok tihon8aieronhak8e; niarek8e tanon
ak8ekon saieiakenne ethone eh niiahare ne Iesos tsi
tkaiationni ne kaiataseha neok ronne ne kon8aienha
tanon nak8a raonha sakoiatenha8ine.
41 lahanentsa, nok 8ahenron: Talitha Cumi; sakat
naiahiron: Tsiatase u 8akonrori satkestsko.
42 Ok eh karatie sontkestsko ne kaiatase nok
sontentionko, onen tekeni ia8enre sateiahoseriiakonhatie, 8ahotinerakohaton.
43 8asakotia8enratse niare naontrori, ethone 8rieakonnhane nakon8anonte ne kaiatase.
laiak-haion Tewten8asonteraJi8en Tsinihoiaton Hoiatatokenti Mark.
1 Iesos sahatenti neh non8e, tsi thanakere niionsare, ron8anonteratie iie rahotiok8a.
2 Nok tsi 8aha8entatokentane tahatasa8en 8asakorihonnien, 8asakotati tsi ionterennaientak8a; kentioko8anen ne iakothonte tsi rothare, iakohnerak8ask8e
oni iontonhak8e: icah onte nithori8eriha tsinihari8aicnteris? Tsi oni ni8attokhatseriio tsi rattokha
tsi oni niionerak8atenion ne raho8eienna?
3 lah kenh naha neh teken ne ras8enkaraketas,
On8ari roienha, 8ak, Sose, Jude tanon 8imon rontatekenha? lah oni kenhnaha teiethiienteri ne roteniiosenha? Ak8a ki ok tihontateri8aientatennihak8e
ne raonharaiatatake.
4 Nok tanon tahenron ne Iesos: Ak8a se naha ne
Eotokense rahonakeraserakon ok ron8akenronni,
ra8atsirake, ieiohe oni nak8a rahononskon.
5 lah othenon tehoieronnistston ne iori8anerak8at
neh non8e, tokara ok sane nonsasakotsiente ne iakonon8aktani neok tsi 8atesakonisnonsaerhase.
6 Nok ronerak8ask8e tsini honatenno8entastskon;
etho ok kati aktatiesonha tsi ionatak8enraron sakorihonniennihatiesk8e, oni sakotatisk8e.
7 Ethone oni iasakononke ne tekeniia8enre nihati,
nok teionk8etakehatie tsi iasakotori, oni 8asakok8eniatseron ne kontinikonraksen kontiiatatake.
8 Neok enskat 8a8akori8atatse ne tosa othenon
iahatiha tsini iohahes, neok ne rahonatennists; tosa
ahatiiarenha8isek, kanatarok, o8ista aontake ne
rahotinatatserakon.
9 Neok ne rahonata ahatiha8i, tosa tekeni tahonatseronniak8aientake.
10 8asaka8enhase oni: kaki ok non8e nenhietsiia
ta8eiaten, tsiok hentsise8atentionhe neh non8e tontase8aiakenn.
11 Nok nonka kiok iah tatenhietsiiarhotonnire,
iah oni taietsiiataonsatate, sase8arasitokef nonen
tentise8atenti neh 8atenientenstakon tsi enhionteri8aketate. Ori8iio tsi k8arori tsi tikenha tsi nensakote8eiennatsaniten ne 8odom-ronon oni Gomor-ronon
tsiniiot neh non8e nihatinakere nonen tentesakoiatoretana.
12 Ok kati etho iahontasa8en iaonte8ennoten aonsaiontatre8ate.
13 8asakohnatek8atanion n'otkon iakonatienni,
sasakotitsientanion oni ne iakohnon8aktanionni.
14 Kare onen n'Onontiio Herod 8ahosennaronke
ne Iesos, aseken rosenno8annhaonhatie, 8ahenron
kati: tohiken 8a8atis sakonek8ahestak8e shotonnheton, nese 8aonni rok8eniatseraien ne karonhiakekha.
15 Otiake iontonhak8e: Elie 8ahi; nok sekon
otiake iontonhak8e: Rotokense, ok ne ens teshiatieren ne Kotokense.
16 8aho8ennaronke kati ethone 8ahenron, neh
thohiken 8a8atis ne 8akatannhaon ron8aniariakon,
onen shotonnheton.
17 Aseken rahonha Herod rotennhaon tsi ron8aiena
n'e 8a8atis nok ron8annhoton, ne tsi ok neneh raonhafa sota teniaktennine Herodias kon8aiastsk8e.
18 Ne kati tsi ra8ennihak8e n'Herod ne 8a8atis:
iah tetkari8aieri ne tsiatatekenkenha ronek8e aonsahsatateniakten.
19 Nese 8ahonni n'Herodias tehahonnharikhonsk8e, neok oni aoskanektsera nahon8ario, nok iah
tiie8atonsk8e.
20 Aseken n'Herod rotsanisk8e ne 8a8atis, roterientare se tsi tronk8etaieri oni Roiatatokenti, rokonnienstak8e; iotkate oni tsi rori8aiennisk8e nok ro8ennarak8ak8e ak8a's'oni raon8esata naho8ennaronkhake.
21 Kare onen iakahe8e tsiniieskaes tsinihonakeratonne Herod, 8asakotenniothase ne rahosennahokon.
22 Eh onta8eiate ne Herodias akoienha nok 8atkanonniak8e, ak8a eso tsi tahonikonriione ne Herod
oni n'enskatne ronatekk8ahere, 8arenlia.se ne kaiatase: Takeri8anontons tsinitesaskaneks nok ak8ekon
enkonhion.
23 Ak8a 8ahari8anirate tsi 8ahenron; Ak8ekon
enkonhion tsinikon tsi ok oni nahoten enskeri8anontonse, ok onte oni nasennon tsini 8akon8entsia.
21: 8akaiakenne, onistenha ionsaiori8anontonse,
nahoten 8akenron enkeri8anonton? Tontakenron
n'onistenha: 8a8atisraonontsi seri8anonton.
25 8katakhe ionsonta8eiate tsi thenteron neronontiio, 8ahorori tsi nahoten Baskaneks, 8akenron: ne
keri8anontons n'askon ak8a oni oksaok akeratne
aontakaratie ne 8a8atis raonontsi.
26 8ahonikonranon8ake n'Ononliio, nok iah tehok8enion naha8ennontion ne tsi kentioko8anen ron8athonte tsi nithotati. '
27 8aiatat ne rahonnhatsera iahotori, 8ahorihon
nahontahaha8i ne 8a8atis raonontsi.
28 Eh 8arete, nok tsi iontatennhotonk8a iahoniariake akeratne taharen, iaharon ne kaiatase, nok ne
kaiatase onistenha ionsaiaon.
29 lahatiri8aronke ne 8a8atis raotiok8a, eh 8ahonnete 8ahon8aiatata.
30 Onen etho sahonne8e tsi renteron ne Iesos, ne
ratik8ekonne, Ak8ekon 8aon8arori tsi nahatiieranion
tsi oni nahoten 8asakotirihonnien.
31 8ahenron: ostonha niare te8atotarho tsi non8e
iah tetionk8ene, nok ostonha ahese8atorishen; aseken
ak8ekon iah tehotinak totask8e ne tahonstekaon tsini
iotiok8atsanit iontkennisahask8e.
32 Kaon8akon kati iabontita, nok isih niiore niiahonne.
33 Nok tanon tsi 8aonttoke tsi sahontenti, kentioko8anen oni nahon8aienterene; ak8ekon ok kati
8ationratate atsiaktatie, rononha ratihente; eh kati
tkentiokote tsi iahonrarho.
34 8ontahatitako ne Iesos 8ahakahenhion tsini
kenlioko8anen etho iakotkennison; 8asakotenre, neh
tsi eh niiakoiata8enhon tsi niiot ne teiotinakarontonha
ne iah teiotiien nasakohnonna, nok eso are etho non8e
nasakorihonnien tsi 8asakotati.
35 Onen siiokarahane nonk8ati, 8ahon8ateranentakten ne raotiok8a, 8ahonniron: Onen iokara, tanon
tsi iah othenon taietsenri ne kentho.
36 Aonsaseiatoi'i kati, aonsaontenti nok iaonsahatiniiion niieks tsi tionatak8enraron, aseken iah othenon tehonatennatseraien.
37 Tontahenron: ise ki 8ahi aietsinonte: tontahonniron: i8ekon ne kaieri te8ennia8e k8enis aiak8anataraninonte iah ki ak8ekon taiakotane?
38 Tontahenron: toh nikon se8anataraien? 8e8atkens, nok nonen 8aontkense, 8ahonniron: 8isk, tanon
tekentsiake nikentsiasa.
39 Ethone kati onen 8asakonnhane nasakotirori
nak8ekon Ononhonrake aiontien, aionnitiok8ak8enraron oni.
40 Eh kati niiot tsi 8aontien, skatson te8ennia8e,
8iskson oni niionk8etassenhatie.
41 Ethone ne Iesos 8atrak8e ne 8isk nikanatarake
tanon ne tekentsiake, 8ahaterennaienhase, 8athanatariakon, iasakaon ne raotiok8a, nok nerononha
iaonsasakonon nonk8eokon, ak8ekon oni ne tekentsiake 8ahaliiakkon oni neneh.
42 Ak8ekon 8ationstskaon ak8a oni 8ahakotane.
43 Nok tekeni ia8enre ni8aterake 8akanane tsi nikon 8ahotatenre ne kanatarok, ostonha oni neneh
8ahotatenre ne kentsionk.
44 Neh nahoten ne 8isk ni8ennia8ehetserasen
niionk8etake ne rotiskenrakete 8athonstskaon.
45 Ak8a neok 8onte8eiennentane, oksaok ionsasakotori ne raotiok8a tonsahatiiaiake Betsahida nonk8atik8en; nok ne rahonha tonsasakonitiok8aronk8ate.
46 Nok nonensatoTisonnitiok8aronkoonontoharake
niiahare 8ahaterennaienna.
47 On8ar ok kaniatarhen sihatihonhiontie onen
taiokara8e, nok ne rahonha rahonhaa oni ehtiioke
itres.
48 Nok 8ahoni konraientane tsi serenkeneha tihonatentionhatie aseken roti8eraraonhatie; nok neh
nahoten tsi niiorhenhonhatieeh niiahare onekakesson
thire, ak8a oni anio neh nahoten narerheke akeiatoheststen.
49 8ahonnere neneh tsi 8aon8aken a8enkesson
tare, 8ahonk8alianeronne kati 8ahi, nensok 8athotihenrete.
50 Neh 8aonni 8ahonateronhienten tsi ratik8ekon
ki 8ahon8aken; nok tanon ne rahonha iasako8ennarane iahenron: 8kennen tikenhak, tosa se8ateronn
iise.
51 Ak8a neok tonte8enniioste iahatita oksaok
8atka8eriiake, Onen senha 8ahotinerak8enhaton.
52 Aseken tsiniiot neok iah ak8a tatehotiiatoreton
ne kanatarok ahori8ake sotsi sekon nihoneriasatsiioha.
53 8enazaret non8e iahatiserenne eh kati non8e
iahonrarho.
54 Ok sishon8aienterihatie ne ienakere shahatitako.
55 Ok kenh tiiahahe 8ate8ateri8areni tsi ienakere,
ok oni khe karatie taiontatiatakareni ne iakohnon8aktanionnis, etho niieiontatiatenhas tsi non8e nenhieri8aronke enhiahiron eh non8e itres.
56 Eh kati niiotonhatie tsi ni8a 8ataststekafa, tsi
kanataienton, ionatak8enraron, teienakeraserokenson, kanatakonson oni ok eh nikatensonhatie ne iakohnori8aktanionni, ron8anekennis arahona neok oni
ne kenniiaieiere raotiata8itne, nok tsiniiakon ne ieiakoiatoseronsk8e raiatake tsiontonsk8e tsi iakonon8aktani.
Tsiatak-haton nateioteri8asonterak8en tsini hoiaton ne Roiatatokenti Mark.
1 Ethone ne Pharisian oni ne ratiiatons Jerusalem
nitlionenon 8ahon8ateranentakten.
2 Nok neh enskat 8ahontkatho tsi iah teshontsiohares ne Iesos raotiok8a nathonstskaon ne kati 8aaakotiri8asten.
3 Aseken ne Pharisian oni ne Sitaeronon iah non8enton n'iah taonsaontsioharehe ohenton ne taonstskaon,neh enskat ratiri8enha8e nori8akaion.
4 Iah non8enton ne iah tahonsahontsioharehe ne
tsi iontkerontak8a natenthonne ohenton ne tahonstskaon. Esq iori8ake ne ronatatatia8enrati, tsiniiot are
n'aietsetohare, aieksohare, aienaktohare oni.
5 Neh kati 8ahonni 8ahon8ari8anontonse, 8aonniron: ohnihiotieren tsi iah tehatiri8aierits ne sentiok8a tsinikaiaton nori8akaion, iah 8ahi tehontsiohares
nonen tehonstska^nne.
6 Tonta8ako8enna8eron, 8ahenron: Ak8a onkeken
thoieriton Tsinitsise8enni ne Eotokensehak8e Esai
ise ne 8e8akon8ara; 8aton tsi kaiaton. Eatisene ok
ionksennaiens, nok ihnon teiak8atere tsinonkati ne
raoneriane.
7 Ok tiiori8akon tsi ionksennaiens, aseken neok
no!ik8esonha akori8asonha sakotirihonnienni.
8 Aseken ihsi iese8ation ne ]8"iio rao8enna, nok
neh se8atiena8aston nonk8eakori8atatsera; tsiki niiot
naietsetohare aieksohare; sekon eso noiasonha tsini
8e8aierha.
9 8asaka8enhase oni: 8e8arios ne Niio rahori8atatsera, nok neh se8askennhen nise 8e8ari8atatsera.
10 Aseken ra8en ne Mois: 8hekonnienst ne iesaienha: Toka onka kiok enhori8akenron ne roniha ok
nehens ne ronistenha, renheih.
11 Nok nise se8aton: Onka kiok enhorl8akenron
ueronihj^ qui ronistenha; Corban tsionni, 8e8entonta
•
atanitenrat, niihneentkaientak8e ne ensaiatakennha;
iahs ens oni tahonnhitseraientane.
12 Nok enhtsise8atia8enratse naonsasakoiotense
ne ron8aienha.
13 Eh iiitise8aieratha tsi so8ariosne I8^iio rao8ennn,
neh se8asere tsi nise8atatseiihenni, sekon eso noiasonha tsinise8aierha.
l-t Ethone onen iahentiok8atihentho, nok 8asaka8enhase, 8aheoron: sc8ataoosatat nok seBanikonraientann tsinahoten enkiron.
15 Tsinikon rennek8anons ne ronk8e iah othenon
takak8eni nahoiataksate ne ronk8e; neh tanon tsinikon tkaiakens ne raonhake neh tohiken roiataksatha
ne ronk8e.
16 Onka tenhionhontakarontak8en naionronke,
ionronk.
17 Nonen kanonskon siieshota8eiaton raonhaa oni
sisken, 8ahon8ari8anontonse ne raotiok8a, nahoten
kenton nethon tekari8akentonk8en.
18 8ahenron: iah oni kenneken oni nise tese8attokha! iah ken tese8anikonraientas tsinikon nastste
nonk8ati tkaientak8a tsi rennek8anons ne ronk8e,
tsi iah othenon takak8eni nahoiataksate?
19 Aseken iah ra8eriane tiie8ata8eiata, rahonek8entakon niiehe8es, nok eh non8e ienskontiiakenne
tsinon8e tiori8aien, ak8a ne ok nenhahonnhaseronni
tsini hokon.
20 Eatonhak8e kati, nese roiataksata tsinitkaiakens ne raonhake.
21 Aseken ne ieiatakon ok ne ens naBeriane, tkontiiakens Banontonniontseraksens, kentesera, onkBe
aiontateriio.
22 KanenskBen, aiontatkaronni nonk8e kaserohensera, kanikonrhaton, askennhatsera, atatkenronniatsera, kanaiesera.
23 Neh nakBekon nakon nitkonnes, neh oni iakoiataksatha n'onkBe.
24 Ethone ehren sarete neh nonBe, tsi natehonton
8entsiakhenhatie ne Tyr tanon ne 8idon niiahare;
kanonskon iahata8eiate iah tererhak8e onka aiakotokens; nok iah teiotonhon iiahioteri8aseton.
25 Asekeii skaiatat ne Tsiothon8isen enskat ioiata.setseraien n'otkon ioticmii, 8ahoseiinaronke ne Iesos,
eh on8e rasitakta ontisk8entaren.
26 (Kehiken tsiolhon8isen Grek-8irophenisian
nakanek8ensoten) ronekennihatie naonsahaiatineken8e notkon tsi iotienni nakoienha.
27 Iesos tontaha8enna8eron 8ahenron: niarek8e
iakohtann neksaokonha; iah se 8ahi tatekarensaron
neksaokon akonatarok erhar o8ira akonRatinonte.
28 Tontaho8enna8eron, 8akenron: Ak8a neneh
tokenske, 8aianer! nok ki sane n'erhar o8ira 8atons
ens natekk8aratsei-okon aontakonnoronko tsini iakosense neksaokonha.
29 Ethone 8arenhase: neh 8akarionni tsini ka8ennoten tasatati, 8as sasatenti nok tsiakoie8entaon ne
selenha.
30 Ionson8e tsi tiononsote, eh niiot tsioiakenhon
notkon, tsiakoie8entaon nakoienha kanaktake ieiationni.
31 Eh tontahatenti ne Iesos, Kalile kaniatarakta
natontare, 8atron8entsiiake ne Decapolis.
32 Eh 8ahon8aiathe8e iah tehatati oni tehaontakBekon 8aon8ennitenten nahonisnonsaerhase.
33 Niarek8e 8ahoiatotarho tsi ionk8ene, ethone
iahanisnonsata rahontakon; nok 8ahanistskevarho
rasnonke tanon rennasake kenh niiahaiere.
34: Tanon karonhiake iahatkatto, taronniserenne
nok 8ahenron: Epphetah, neneh naiahiron,8enonteksi.
35 Oksaok 8atatkak8eksi, tanon ontnerensi ne
rennasake ak8a ki skennen ko8a tahatati.
36 Nok tanon ne Iesos 8asal^otia8enratsenaontrori,
ok eken ne rononha senha tahatiri8akenniatane
8athonteri8areniate.
37 iVk8a ihken tsi rotinerak8enhatonsk8e ronton:
ak8ekon tkaieri tsini hoieren; sesakotsienta ne teionhontak8ekon tsiontatis niah teiontatisk8e.
8atekon-aton nateioferi8asonterak8en tsini hoiaton Roiatatokenti Mark.
1 Kentioko8anen are nethone ron8anonteratiesk8e ne Iesos, tanon iah othenon tehotiien niieks,
nese 8aonni iasakononke ne raotiok8a, 8ahenron!
2 Ori8iio tsi khetenre kehiken te8akanitiok8aton,
onen asen nonta shiionkariskonton, iah oni othenon
tehonatennatseraien.
3 Tanon naka8entakon aonsakheiatori enhiakonoronse tsiniiohahes aseken otiake ihnon nitiaka8enon.
4. Tontahon8a8enna8eron ne raotiok8a, 8ahonniron: ionikonrokta ki8ahi naiak8anataratsenri ne
kcnhnon8e tsinikon iatakaieri naiakotano.
5 8asakori8anontonse, 8ahenron: toh nikon 8e8anataraien? Tontahonniron: tsiatak.
6 Ethone 8asakorori nonk8eokon ak8ekon ehtake
aiontien, 8atrak8e ne tsiatak nikanatarake, 8ahaiatateriste, 8athaiakkon iasakaon ne raotiok8a nok ne
rononha onk8eokon iaonsasakohnon.
7 8ekon tokara nihotitsiaientak8e, eh kati oni
neneh nahaiere 8ahaterennaienhase nok 8ahenron:
ietsiion oni neneh.
8 8atonstskaon kati, nok ak8ekon oni 8ahonatane,
tanon tsiatak ni8asenontserake 8akanane tsinikon
8ahotikk8ine.
9 Neh nahoten ne kaieri ni8ennia8ehetserasen
niionk8etake ne 8atonstskaon; ethone onen tonsasakoreniate.
10 Nok oksaok ne raonha oni ne raotiok8a tonsahatiiaiake Dalmanutha niiaonne.
11 Ethononh nathontatken Pharisian 8athatiri8atirontonko, nok 8athon8anikonraserak8e 8ahon 8aneken enskat asakonatonhase ne iori8anerak8at karonhiakeka.
renne, iiok-8ahenron: Oh naboten kari8anontontta
ne iori8anerak8at kehiken niionk8etoten? Ori8iio tsi
k8arori tsi iah taontkatto.
13 Ok eh tasakotka8e nok ionsahatita oni tonsahatiiaiake.
14 Ok iah tehoneiaraon nahotinalaraninonke onen
enskatok sishotinataraien.
15 Kenh kaien enskat 8asakotia8enratse; 8ahenron: 8e8atsanisek ne Pharisian oni ne Herod raonattenk8atta.
16 Eontonhak8e ne rononhake; neh 8ahi tsi iah
teionk8anataraien.
17 Nok ne Iesos roterientaratsion tsinahoten ronnere, 8ahenron: nahoten neneh se8atroriaton tsi iah
tese8anataraien? iah ken tese8akahenhions, iah oni
kenh tese8anikonraientas? 8ekon oni kenh oni nise
tetise8anikonrakaras.
18 Tesb8akarat nok iah tese8atkattos? Tese8aontakaronte nok iahkentese8aronkas? iah oni ken tese8aien naonsese8eiarane?
19 Toh ni8aterake ionanonhon ne rotikk8ihon
8ahatinatarake ne8isk nihonnia8ehetserasen ne 8isk
nikanatarake kheiakhonni? Tontahonniron tekeni
ia8enre.
20 Nok ne tsiatak nikanatarake, toh neneh nikon
rotikk8ihon ne kaieri nihonnia8ehetserasen? tontahonniron tsiatak.
21 Tontahenron oh katine kenh niiot tsi iah tese8anikonraientas tsi nahoten kiton.
22 Nok nonen sihiahara8e Betsaida eh 8ahon8aiathe8e saiatat teharon8ekon 8ahon8ennitenten nahotsiente.
23 lahonentsa nok 8ahoiatotarho tsi ionk8ene tsiniiore iatekanatakte, ok neneh raostskeri 8aharho
rakarake nok 8ahonisnonsaerhase, nok 8ahori8anontonse nothenon ahatkattoseke.
24 8ahenron ne ronk8e tsi 8athatkatonnion, eh niiot
tsi khekens nonk8e ihiens tsiniiot ne karonta akenhake, e
25 8ekoii ne Iesos iatonBahanisnonsaren rakarake,
nok 8ahorori tahonsahatkathonnion; onen iakaierine
ak8a oni tehakariios.
26 Ethoiie tsi thoiioiisote ioiisahotori, nok 8ahenron: tosa kanatakon niionsase tosa oni onka sherori.
27 Ethone are onen sahontenti neh non8e tsi tionatak8enrare ne Cesare-Philipp niiahonne. Tsi niiohahes eh 8asakori8anontonse ne raotiok8a, tsi na
hoten aiontonheke nonk8esonha ne raonha raiatatake?
28 Tontahonniron: otiake ionton ipe ne 8a8atis5
otiake, Elie; nok notiake ionton Eotokense.
29 Tontahenron: onka kati nise ise8ere n'ii? Tier
tahatati, 8ahenron: ise ne Keristos.
30 8ahate8ennak8isron tsi 8asakotia8eni*a8tse neh
niiot tsi asakotirori onkakiok oni akenhake.
31 Ethone oni onen 8asakonikoni'aientaten tsi iatekakonte eso enharonhiaken n'onk8e Eoienha, tsi enhon8ate8entete ne ratiianerenseronni, ratitsihenstatsiokon nok oni ne ratiiatons, enhon8ario, nok ki tanon
tsi ensatonnhete nasenhaton nen8ata.
32 Ak8a iah othenon tehori8arhoron tsi neh rotharak8enhatie; nese 8ahonni ne Tier 8ahoriste nok
8ahori8asten.
33 Tontahatkarhateni ne Iesos 8asakotkathoseron
ne raotiok8a, 8ahote8ennateten ne Tier nok 8ahenron:
ehren iset ne kiatakta 8atkonseraksen; aseken iah
tesanikonraientas ne Niio raori8asonha neok nonk8e
akori8asonha.
34 lasakononke nonk8eokon oni ne raotiok8a nok
8ahenron: Onkakiok enhienrheke rinonieratie, ak8a
niare ratate8entet nok terak ne i-aoiasa nok rakser.
35 Aseken nenhionskennha tsi iakonnhe, enhiakotonse; nok nii akeri8ake, oni aksennakon enhiontc8entete neh enkon8aniakente.
36 Nahoten nah oni aionstste non8entsiak8ekon
taiontentsa, nok aiontetsirate nonakenke?
37 Ok ne ens, oh nahoten tahatata8istnk8e ne ronk8o
n§ I'iiotonnhest?
38 Aseken onka enhionkatehase, ok ne ens nake8enna, kentho tsi ion8entsiate kari8aneraakserakon,
enshotehase oni neneh n'Onk8elJoienha nonen tentre
erithoiatanerak8atonhatie Eoniha raoiatanerak8atsera oni ne raoronhiakeronon okon.
Tioton-aton teioteri8asonterak8en tshii holaton Roiatatokenti Mark.
1 Ratonhak8e oni tsi sakororihak8e: Ori8iio tsi
k8arori otiake kentho ratiiatare ne iah tahonniheie
ohenton naontkatto aon8e ne Niio Eaonakerasera
aosaststensera.
2 laiakhaton nonta onakenke, onontoharake niiasakoialenha8e ne ne Tier, 8aktanon 8an ehnon8eiathatteni rahotihenton.
3 Nok ne raotseronniat 8ate8ateronronten ehoni
nakenrakenne tsi niiot noniete, iah ki taontetsenri
non8entsiakeronon naiek8eni etho naierakenste.
4 Etho oni 8asakotiken Eli tanon Mois, Iesos tehotitharak8e.
5 Ethone Tier tahatati, iahenron tsi nonk8ati ne
lesos: 8aianer! ioianere ne kentho aete8enterontake;
Asen kati nahete8atoseroten, enskat ise sa8enk, enskat Mois nok n'enskat Elie.
6 Tsiniiot niah tahoterientarake nahoten raton:
Aseken esoki tsi ronateronhientenni.
7 Nok eh iotsikerai'atie 8ahakorhoroke; nok eh
taka8enninekenne Baton: neneh Riicnba Kinoronk8a
Ko8a; hetsise8a8ennarak8ak.
8 8athontkatonnion8e naktatie, nok iah onka nakoren tesakotiken, raonhaa ne Iesos eh renteron.
9 Nok nonen 8ishonanontastsnentonhatie 8asakotia8enratse nasakotirori onkakiok akenhake tsiniiot
tsi 8aontkatto, tsi tanon onen enshotatonnheton nonk8e Roienha.
noten, neok teshontaten8anontonni oh nahoten neneh
naonsaiontonnhete kenheiatne.
11 8ahon8ari8anontonse, 8ahoniron: oh niiotieren
tsi ronton ne ratiiatons tsi Elie enthahente?
12 Tontasako-8enna8eron nok 8ahenron: etho
nen3h, Elie rahentene oi'i8ak8ekon enshak8atako;
nok kenh kaien tsini kaiaton nonk8e Roienha raiatatake iatekakonte tsi eso enharonhiaken, nok enhon8akenron.
13 J8fok n'ii k8arori tsi onen rok8athon ne Elie,
etho oni nihon8aierase tsinilhatinon8es, tsiki niiot
tsi kaiaton.
14 JMok nonen sonsahonne8e tsi ratiteron notiake
raotiok8a Kentioko8anen tehon8atinenronni nok
ratiiatons tehotiri8atironte.
15 Nok ak8ekon ok 8ahakonerako nonen siionsaon8aken tontare; 8athon8anon8eronnion.
16 8asakori8anontonse ne ratiiatons, 8ahenron; oh
nahoten tese8ari8atii-ontak8en?
17 8aiatat tahatati 8ahenron: Kentho riiatte riienha neh notkon rotienni.
18 8kanorons ens iatahontkontak8e nonen enhoiena taka8aststotonnion ens rasakon oni tenhennokaraniehon, ne kati 8akheneken nesentiok8a naonsakon8aiatineken8e nok iah tehotik8enion.
19 Tontahenron ne Iesos: Kanoron ki oni tsini
fec8atenno8entastskon: toh nekenhak8a nen8e ente8ak8ekonhatie? ok oni ten8akeron ia8eronhatie? kenh
nontatfeiatenhaf.
20 Eh nontahoiatenhn8e, ak8a neok 8aoken ne
lesos, nensok n'otkon 8ahoronhiakente ne raksaa,
eh take 8ahoiatonti ak8a neok ne 8kaontsi.
21 Iesos 8ahori8anonton8e ne raksaa roniha: toh
nahe eh siiot? tontahenron ok eh siiot 8arennakerate.
22 Eso iori8ake otsirake, a8enke iehohiatontion
nahorio; ne kati nothenon ask8enieseke tak8aiatakennha, aontesanikonkararcn tsini ionk8entent.
23 Tontahenron ue Iesos: ne ki naontasetak8e;
ori8ak8ekon niieiakotonse ne tiaka8etakon.
24 Ok eh katsitaratie tsi tontahenron ne raksaa
roniha: Te8aketak8en, 8aianer! Takiena8asakenikonrastotserakon.
25 8ahatkatto ne Iesos tsi ak8ekon ok etho nontaiaka8enonhatie ethone 8ahate8ennatsaniten notkon,
8arenhase: 8atkon iah tesatati iah oni tesaronkas, ii,
8akonrori tontatsiakcnn ne kenh raksaa raiatakon
tosa oni non8enton ionsasata8eiat.
26 Teiohenrelane tsi tontakaiakenne notkon nok
eso 8ahoronhiakente, ak8a ki eh nahoiata8en ne
raksaa tsiniioh n'iaka8enheion; nese 8aonni 8aontonnion ra8enheion.
27 Nok ne Iesos tahonentsa, sahokestsko, oni sahatien.
28 i8Tonen kanonskon siiehenteron ne Iesos, 8ahon8ari8anontonse ne raotiok8a, Bahonniron: oh niiotieren tsi iah nii teionk8ak8ekon naonsaiak8aiatinekenhon nekenh Otkon?
29 Tontahenron: tehioton8entsiohon naionterennaien aiaka8entontiete oni nakon8asenni neh ni8atkonseroten.
30 Onen arc ehren sahonnete neh non8e, 8athatiiaiake ne Galile; rerhak8e ne Iesos ok iah onka taiakotokense.
31 8akorihonniennihak8e sane ne raotiok8a ratonhak8e: iatekakonte nonk8e Eoienha tsi 8ahon8ute8entete rahotisnonke ne rotiri8aneraakskon, enhontennhane enhon8ario; nok ki tanon nonen enha8enheion,
asenhaton nen8ata enshatatonnhete.
32 Iah othenon tehotinikonraientask8e neh nikarihoten, tanon ratitsanisk8e ne tahontaon8ari8anontonse.
33 Nonen 8iiahonne8e Kafarnaiimke, kanonskon
oni sihatiteron, 8asakori8anontonse; nahoten tontese8ari8atirontatiene ohahakeson?
34 lali onka tetiotati: neh rotitharak8enne onka
onte sen ha enkaiatanoronke oni enhako8aneu.
35 Konen sahontientak8entho, iasakohnonke ne
tekeni ia8enre nihati,nok 8asaka8enhase: Toka onkakiok raskaneks nahaiatanoronke raonhaanatentraska
oni enhon8aniihatseronni.
36 Raksaa iahononke rahotinenrihen 8athotaste,
8ahokitarho nok 8ahenron:.
37 Oiikakiok tenhiontatarhoton neb niieksatoten
ii aksennakon ak8a ii tehakarhotons; nok iahse ii
tataionkarhoton ne tenhionkarhoton neh tanon ne
takatennieton.
38 Ethone 8an tahatati, 8ahenron: 8aianer! iakhiken otiake ne 8kon8anatek8atha nonatkon nise 8asennakon tanon iah tete8es; lakhinnhese kati netsi iah
enskatne tete8es.
39 Tontahenron ne Iesos: tosa ietsinnhes; aseken
iah onka taiek8eni ne iori8anerak8at tsi naieiere nii
aksennakon nokakte aiakotentiatonhatie.
40 Aseken ne iah teionkhiri8as8ase ionkhiri8a8aseki.
41 Nok oni ne ska8isa onekanos onkakiok aietsinekanonte netsi Keristos raonk8eta, ori8iio tsi 8ak8arori tsi iah tehotonsere ne tekari8aserak8en.
42 I8Tok tanon nonka enshakori8aientaten enskat
niieksatasa oni tiaka8etakon n'aksennakon, senha ioianerekanenhio8anen ahon8anenhianiake nokkaniatarhen iahon8aiatonti.
43 Toka 8asnonsa 8ari8aientatenni, itsiak; senha
ioianere neiah tatasesnonsontake Karonhiakon asata8eiate, tsiniiot ne tasesnonsontonke nok asatetsi rate
tsinon8e netiotekhaon8e.
44 Tsinon8e, niah tekonniheions nahotitsinon8a,
oni iotekhaon8e.
45 Toka oni 8asita aesari8aientaten, itsiak: senha
ioianere atsinokotatie asata8eiate karonhiakon, tsiniiot ne tetsiaron tasasitontake, nok otsirake aiesaiatonti tsi non8e niah te8as8as:
46 Tsinon8e niah tekonniheions nahotitsinon8a,
oni iotekhaon8e.
47 Toka 8akara sari8aientatenni, stako: senha ioianere skati aesakaratakc asata8eiate Xiio raonakeraserakon, tsiniiot ne tetsiaron taskaratake, nok otsirake aiesaiatonti.
48 Tsinon8e niah tekonniheions nahotitsinon8a,
nok iotekhaon8e.
49 Aseken ak8ekon skastson oni otsire tenhiontatiotsistarhoste; nok ak8ekon tioiotsis tenkaiotsistarhoston ne Niio raori8anoronsera.
50 la8ekon ne tioiotsis, nok tanon nenhiotaksonne,
oh nahoten entsia8ekonhontseron?
51 Iseke kati tkaientak ne tioiotsis, nok skennen
tikenhaktsi natetsion.
Oieri, at on teioteri8asonterak8en tshii hoiaton Boiatatokenti Mark.
1 Oxen are ehren sarete neh non8e, iahara8e tsi
te8aton8entsiaken ne Jiide ihsi nakaihionhati ne Jourdan, kentioko8anen are 8ahon8aiatatsenri eh oni
8aonteroroke tsi ihres, 8akorihonniennisk8e tsinihorennhaonne.
2 Eh oni non8e naon8aiatorenne ne Pharisian
8ahoii8ari8anontonse kanikonrhatonke, 8ahonniron:
ron8ari8a 8ikenh ne ronk8e naonsahatek8ate ne rone?
3 Tontasako8enna8eron, 8ahenron: J8'ahoten kati
hetsise8ari8alati ne Mois.
4 Tahonniron: Mois rori8ataton, enhaiatonseron
ne tetsiontekhasiatha nok tonshiatekhasi.
5 Tontahenron ne Iesos: ne tsini se8eriasaksen
neh 8aonni eh nihoieren tsi roianerenseronni.
6 Nok tsi tiotasaRe nori8nk8ekon, Niio 8asakoiatonni, enskat roskenraketa nok enskat tsiothon8isen.
7 Ne se 8aonni ne ronk8e enhote8entete ne roniha
oni ronistenha nok neneh rone enhateranentakten.
8 Nok ne teniiase enskat olv ienssiaton, iah oni
tataonsanonk8etakehake ne teniiase ak8a tanon enskatok enskenhake.
9 Tosa kati ronk8e teshakhasi tsi'aahoten tehokken
ne Niio.
10 8ekon r.e raotiok8a sahon8ari8anontonse neneh
ahoi'i8akc nonen kanonskon sishati^.eron.
11 8ahenron: Onkakiok enshatek8atone rone nok
ohia enshatateniakten 8ahari8anerake naonhake.
12 Ok neh sakat ne tsiothon8isen toka enhote8entete ne rone, nok oia entsioniake, 8akari8anerake
kanak8a.
13 Onen are eh 8akanenraserenne, eksaokonha iontatiatenba8inontie neh nasakonisnonsaeihase; nok ne
raotiok8a 8asakotinnhese nakta naontaiontatiaLenha8e.
14 8ahori8aksase ne Iesos tsi 8ahatka^to, nok 8asaka8enhase: Tosa ietsiiotasts nekenthonaontaien n'ekeaokonha: Aseken ne Niio raonakerasera neh ako8enk ne tsiontatieren.
15 Nok ori8iio tsi k8aroris: Onka iah tenhatiena8astane tsiniiot ne raksaa ne Niio raonakerasera, iah
tiiahata8eiate.
16 Ethone kati onen 8asakokitarho, 8asakoiatateriste, oni 8atesakonisnonsaerhase.
17 I^ok ak8a neok sishoiakenhonhatie 8aiatat eh
nontahatakhe 8athotonst80thase oni 8ahoneken,
8ahenron: 8aianer ise ne tisari8aieri: Oh nakiere
ne karonhiake akatsennonni?
18 Tontahenron ne Iesos: Onontieren tsi saton ti
sari8aieri? iah Onka nakoren neok ne Niio thori8aieri.
19 Tsienteri 8ahi tsini 8atenienten: tosa seri8anerak kanak8a; tosa sherio; tosa senensko; tosa sheiano8enten; tosa onka shekaronni; shekonnienst ne
iesaienha.
20 Tontahenron: 8aianer! ok te8akeri8enha8iton
neh nikarihoten tsinahe tonkateiarontie.
21 Nok ne Iesos ostonha 8ahotkaroten 8ahonon8ene nok 8aha8enhase: Tsiori8at ki tisatoktani: 8as
satenninon tsini saien, nok sheion ne iakotent ethone
entisatsoko8atseraientane ne Karonhiake; tontasej
taknonteratie ensakete ne saiasa.
22 Ori8iio tsi 8ahonikonraksen Isini ka8ennoten
8aharonke, aseken eso roientak8e natsoko8atsera^
23 Ethone ne Iesos 8athatkatonnion, 8asaka8en^
base ne raotiok8a: Ori8iio on8e ki onte oni ne iakotsoko8a tsi serenkeneha tiionta8eiatanc ncNiio raona*
keraserakon.
24 8ahotinekheren ne raotiok8a tsini ka8ennoten
tahatati; 8ekon tonlaha8enninekenne ne Iesos, 8ahenron: K8aienhokonha, oi'i8iio tsi 8entore natsoko8atsera kon8aniahesen naionta8eiate tsi IhonakeraseraieQ
ne Niio!
25 8enha 8atiesen ne Oniak8aer taontohestste tsi
te8aontakaronte ne te8atsinetaronkotha, tsiniiot ne
rotsoko8a ahata8eiate Karonhiake.
26 Onen senha 8ahotinikonrinekenne, nok tehontateri8anontonnisk8e: Onka kati nekenh karonhiake
enhiente?
27 Nok tanon ne Iesos 8asakotkatoseron, nok 8asaka8enhase; ak8a neneh iah te8atonsere tsinonk8ati
nonk8e, iah ki tanon tsi non kati ne Niio, aseken ak8ekon niiehak8enies ne JNiio.
28 Ethone ne Tier tahatati 8ahenron: nok nii nori8ak8ekon ionk8atennikonranentatsion nok k8anonteraties.
29 Iesos tontaho8enna8eron, 8ahenron: Ori8iio
tsi 8akonrori tsi iah te8atetsenrionhe nonka iakote8enteton, kanonsa, iatatekenha, iatennosenha, roniha,
toka ronistenha, tokas oni rone, ok ne ne 8akoienha,
oni on8entsia nii akeri8ake oni ne Kari8iio.
30 Ne iah tentsieienasere kentho tsi 8enniserate
oni ten8atiaseren ne te8ennia8e, kanonsa, atatekensera, atennosensera kanistensera ontatieahokon, oni
on8entsia,oni kanikonraksens erakon; nok nonakenke,
iaonsaiakonnheke on8e.
31 Kentioko8anen tanon ne iehente ohnaken entsionton;. nok n'onaken ihhien neh entsiehente.
f2
32 Neh ronathahitake ne Jerusalem niieiothahinort,
ohenton ihre ne Iesos; ronateronhientennij kateronhontserakon oni tsi ron8anonteratie; netsi sakoiatatisk8atonne ne tekeni ia8enre nihati nok ori8ak8ekon
sakorori t^ini hoiata8ensere.
33 Katon: Kehiken Jerusalem 8ete8e; onen nonk8e Roienha enhon8atiena8aste ne rati tsi hen8tak8eniios oni ne ratiiatons; nok enhon8ari8ente arenheie,
nok enhon8anate8entetase ne ronnonk8eiaksen.
34 Tenhon8aieron, enhon8asok8a8es8on, enhon8anistskerosera8e; ienhon8ario; nok ki tanon enshatonnhete nasenhaton nen8ata.
35 Ethone ne 8ak tanon 8an Zebede 8akoienhokonha, 8aon8a8ennarane, 8aniron: 8aianer! askeni8ennarak8e tsi nahoten akeniri8anontonse.
36 Tontahenron: nahoten tetsiaton8entsioni?
37 Tontaniron: askenon nonen 8aiatanerak8at8erakon aaiatat tsi se8eientetakon ahenstsk8arake nok
ne saiatat sesenek8ati.
38 Tontahenron ne Iesos: iah tetsiaterientare tsi
nahoten seniri8anonton8. Ensenik8eni kenh nenskatne aete8anekira? oni akatenek8aestak ahetsiatenek8ahestak8e?
39 Tontaniron: enhiakenik8eni, Nok ne Iesos tontahenron: etho neneh tokenske enseninekira naketsetakon, oni entsiatenek8aheste tsiniiot tsi enkatenek8aheste:
40 Kenh ki kaien ne tsi ke8eientetakon ok ne's' ne
skenek8ati aionni8tsk8aren, iah neneh ii takheion;
nese ok neneh enhiontaton nonka enhiontatatk8atak8enni.
41 8ahotiri8aksase noieri nihati tsi nahoten 8aniron ne 8ak tanon ne 8an.
42 J8Tok tanon ne Iesos ionsasakononke, 8ahenron:
se8aterientare 8ahi tsini hatiierha nonk8eokon sakoBaststeriston, oni ne ratisennason iesesakoti8enniio.
43 Tosa kati nise eh niiotonhak ne se8anearakon:
ok eken se8atatennhatseronnien nirere aionkko8anen.
44 Onka tsinitsion enrerheke rari8ak8eniiok, ok
ak8ekon tiieiakonnhatsera enkenhake.
45 Eh se oni 8ahi niiot nonk8e Eoienha iah neh
tehaniente nahon8akonniensto, nehtanon nasakokonnienste, nok eso tenhakonhentak8e tsi enrenheie tsinonk8ati nonk8etak8ckon.
46 8iiahonne8e Jeriko, onen oni sishoritentionhe
ne Jeriko non8e ronne ne raotiok8a oni kentioko8anen, saiatat teharon8ekon Bartime ron8aiasts, kenton naiahiron, Time roienha, ohahakta renstsk8ahere
tehatsaritesk8e.
47 8ahonikonraieritane tsi Iesos Xazarelronon ro»
tohetstonhatie, 8athohenrete, 8ahenron: Iesos David
iaienha! askitenre.
48 Kentioko8anen 8ahon8ari8asten oni ron8aroris
ne tatahatotate; ok eken senha tontahak8isron tsi
tonsahohenrete: David iaienha! askitenre.
49 8athatane ne Iesos, nok 8ahenron karo nitre.
iaon8ennonke kati ne teharon8ekon 8ahiron: 'J'iakari8akenniate 8esaiatateri taiennonke oksa kati testann.
50 Ok eh tahatsiak8arisi ne tehate8eiarak8a, tontahatane, eh iahara8e tsi itrate ne Iesos.
51 Nok ne Iesos tahatati 8ahenron: nahoten saskaneks nakonhiatierase? Tahenron ne teharon8ekon:
8aianer! Akken.
52 Nok ne Iesos 8ahenron: eh niia8en neh sehsatsiente tsi tisetakon.
53 Ol^saok sahaken, nok 8ahononteratie Iesos tsiniahare.
Enshat-aton ia8enre teioteri8asonferak8en fsini hoiaton Jioiatatokenti Mark.
1 Onen thoha siiaonne8e ne Jerusalem, onen Bethphage Oni Betani non8e 8ihonne, Onontakta ne Olivier teniiase ne raotiok8a iasakotori.
2 8asene 8ahenron: Kehiken tkanataien, ak8a neok
ienseninatarane entsiatkato te8ahontes 8asharonte
nareko onkateiakosatenston, seninerensi nok kaseniiatenhaf.
3 Toka onkakiok othenon onhiahiron: 8eniron!
Eoianer ki tehoton8entsioni nok oksaok entkon8atka8e.
4 Eh kati neneh 8anete, iahane8e 8aiatkatto tsi
tekanatokin astste 8asaronte ne te8aontes; nok 8aiasarontako.
5 Otiake netho ionk8ene 8aliiron ohniiotieren
kehiken 8eseninerensi?
6 Ok neh tontaiatasa8en tsini hoieren tsi sakorionnienni ne Iesos nok iah Onka othenon tetsia8en.
7 lakon8aiatenha8e kati ne te8aontes tsi tare ne
lesos, nok raonatseronniat 8akon8arase ne te8aontes
nok eh tahanistsk8aren.
8 Ok eh nikatens 8ahestskaron tsini ienhenre, otiake ok neneh akotseronniat nok otiake ok8iresonha
iakotiesk8e.
9 Nok tsiniiakon nohenton 8ahen oni nonaken
taien, iontonne: Hosana! ahon8asennaien ne tare
raosennakon ne Ra8enniio!
10 Takon8anon8eraton, n'etsite8aniha Ta8it raonakerasera, raosennakon ne Ra8enniio tsi tare! ahon8anenton Karonhiake!
11. Eh niiot tsi 8ahata8eiate ne Iesos Jerusalem,
iahak8atto oni nononsatokentike; ak8a tanon neok
ne 8ahakaenhionnion, aseken onen siiokara, ne se
8aonni oksaok saontenti Betani niionsaonne, neok
shonne ne tekeni ia8enre nihatik8ekonne.
12 Nok ne tsi 8ahorhenne nonen satontahonne eh
8ahatonkariake.
13 lahatkatto isiniiore tiok8irote 8isonko8a, eh
niiahare ra8esakonhatie nothenon ahatsenri, neok
nene neioneratonte aseken areko tiieiohe tsini 8aia
niiontha.
14 Ethone tahatati ne Iesos oni 8arenhase neh iok8irote: Iah non8enton onka taonsaionhiake ne sahik!
ronathontetsihon ne raotiok8a tsi neh 8ahcnron.
15 Onen kati ionsaonne8e Jerusalem; Ononsatokentike niiahare sasakotek8ate tsini iakon netho iontenninonsk8e oni ne ieninonsk8e, 8aharisionko tsi
teionthiosarak8a, oni tsi iontenask8atkerontak8a
norite.
16 8akonnhesehak8e oni n'Ononsatokcntike aiontohestste aietsetenha8i.
17 Eatonhak8e tsi sakorionniennihak8e: iah kenh
te8aton tsi kaiaton: Ak8ekon nonk8e enkon8anatonk8ake nakenonsa lonterennaientak8a? nok nise kanensk8atsera se8atatenonsonniatenni.
18 Tsini hati 8ahonronke ne ratiiatons oni ne ratitsihenstatsiokon 8ahonterientisake oh nahatiiere nahon8ario, aseken 8ahonateronhienten tsi ak8ekon ok
iakonerak8ask8c kon8akonnienstak8e oni ne raori8asonha.
19 Nok sahatenti nonen siiokarahane.
20 Nok tsi 8ahorhenne orhonkene eh shonne, 8ahontkatto ne raotiok8a tsi oterake tiotasa8e tsi iostathen ne 8isonko8a.
21 Ethone 8areiavane ne Tier tsinitia8enhon,
8ahenron: 8aianer, Ak8ekonseken iostathenhon thiken 8isonko8a sre8aton.
22 Tontahenron ne Iesos: tase8etakonhak ne Niio
Raosennakon.
23 Aseken ori8iio tsi k8arori, onkakiok enrenhase
ne kenh iononte; ehren iset kaniatarake iasatesko;
neiah taontahatenno8entake ne ra8eriane, entha8etakon tanon tsinahoten raton ak8ekon etho nenhia8enne tsinenha8en.
24 Nese karionni k8arori: tsinikon ense8ari8anonton aterennaientatserakon kase8etakonhak tsi ense8arane, eh oni nenhia8enne.
25 Nok tanon nonen saterennaienne, sasanikonrhen
nonkakiok iesanikonraksaton aontiesenhake aonsaianikonrhense oni nise ne laniha Karonhiake thenteron tsinikon ehtsenikonraksaton.
26 Aseken ne iah tentsisanikonrhensere, iah ki
oni neneh taonsahonikonrhcn tsini tsenikonraksatoil
ne laniha Karonhiake thenteron.
27 On en are ionsaonne8e Jerusalem, tsikati nikari8es Ononsatokentitserakon ihres etho Bahon8atera-^
nentakten ne ratitsihenstatsi oni ne ratiiatons.
28 8ahonniron: kah niteshas, onka oni iesak8eniatsera8i tsinisierha?
29 Tontasako8enna8eron ne Iesos, 8ahenron: tsiori8at oni nii enk8ari8anontonse, tontak8ari8aserakBas kati, ethone oni nii enk8arori tsinitekhas tsinikatieranions.
30 Karonhiake kenh nitia8enon ne 8a8atis raotenek8ahests katen Onk8ene! Ennioh tak8arori.
31 Neok ne rahotinikonrakon thontonhak8e: toka
eniak8enron karonhiake, enthenron oh kati niiolieren
tsi iah tetise8etakon.
32 Xok naiak8enron: Onk8ene, Onk8ene neneh
nonk8ati iotteronk, aseken akBekon ok tiaka8etakonne tsi Rotokense ne 8a8atis.
33 Nekati ahori8a ok tonsahonniron: iah othenon
teiak8ari8aienteri. Nok tontahenron ne Iesos; iah
ki oni nii tak8arori onka ahok8eniatsera kieratha
tsini kierha.
Tekeniaton ia8enre teioteri8asonteraJi8en tsini hoiaton Roiatatokenti Mark.
1 Ethone are onen tonsasakori8akentonk8en,
8ahenron: 8aiatat ne ronk8e 8ahanenharaientto,
8ahatehenronni aktatie, 8aronni teionhiaritak8a,
8ahanonsonni oni neiononsaniron, ethone tasakoni
ne ratinenharaienthos.
2 Nok nonen siiakahe8e tsini8aiaris iasakotoi-i
kannhatsera, nahontahatiha8i tsini iotonnison.
3 Tasakotiiena neneh, ak8a niare 8asakotisok8a8esson ethone raotiiatoskon sasakonatek8ate.
4 8ekon tihate ionsahotori, 8ahon8anenhioiake nekOlATAtOKENTi MARK. 135
tieh, nok iionen sahonaterihonkoten tsi 8aon8akenrenseronni, ethone sahon8atek8ate.
5 8ekon are oiah ionsahotori, tahon8ario neneb;
sekon kentioko8anen tihatite iesesakotorion, eh oni
neneh nontahon8atiierase, otiake 8ahoo8atisok8a8osbon, nok 8ahoij8atirio notiake.
6 Kare onen neh nak8a Eoienha TJonoronk8a iahotori nonaken 8ahaonniate; 8ahenron: tenthon8arhoton naha ne neh ne Riienha,
7 Kok tanon ne ratineuharaienthos 8ahonniron
nonen siiaon8aken tare: neh tohiken rahonenhare
8atonsere, ennioh hetnite8ario nok ii onk8a8enk en8aton tsini hoi en.
8 8ahon8aiena, 8ahon8ario nok ihnon iahohnati.
9 Oh onte nenhaiere ne Raiatak8eniio? tentre nok
enhatennhane enhon8ana8entho netho tehontenenharanonne, nok akoren ensesakohnenharani.
10 lah oni kenh naha non8enton tese8a8ennanote
n'Oiatonseratokenti tsinikaiaton, 8aton: Neh sakanenhiak8eniione tsi tekaiosaien ne rotinenhias8enhon
ne ratinonsonni?
11 Neh kehiken ne Eoianer etho nihokanonni, nok
ok tiionerak8at tni tete8akanere.
12 Ethone 8ahontenienten nahon8aiena, aseken
8ahatiienterene tsi rononha 8atesakori8akentonk8ak8e, nok onk8eokon ionsasakotitsanike; nese 8ahonni
ok ehren tonsahonnete.
13 Ok eken iasakonatori otiake ne Pharisian oni
Herodian ahontenienten tahon8anikonraseren tsinenhonniron.
14 8ahonniron, tsi 8ahon8aiatorenne: 8aianer!
ionk8aterientare tsi sari8ak8arision, nok oni tsi iah
tatesonk8etaiesta8ions tsi sheri8ak8arisiennis ne Niio
raori8asonha: tak8arori kati: ioteri8ison kenh nahon8akariak8e ne Cesar, katenh iah? enhiak8akariake
kenh? katenh iah taiak8akariake?
15 Nok tanon ne raonha roterientaratsion tsinithotinikonroten, 8asaka8enhase: oh niiotieren tsi
tesk8anikonraserha? Tak8anatonhas niare toh nika-=
8istoten akatkatho.
16 8ahon8anatonhase, nok ethone sahenron: Onka
kehiken rakonsare oni netho rasennare? 8ahonniron,
Cesar 8ahi.
17 Tontahenron ne Iesos: satsitsion ki 8ahi tsinikon Cesar rao8enk, nok Niio ne Niio rao8enk. Nok
8ahotinerako.
18 Onen non8a 8aducean eh sahonne8e, neneh ronton iah tekaien naonsaiontonnhete ne iako8entaon,
8ahon8ari8aneken, 8ahonniron:
19 8aianer: Alois sonk8aianerensera8i, raton: Onka kiok enhrenheie areko teho8atsiraien, neneh teiatennontere enshotiniake ne ronekenha nahot8atsironnien ne rotsiha.
20 Kenh kati niia8enhon: tsiatak natehontennontere, 8ahoniake ne tako8anen, iah teho8iraientaon
tsiniiore iahrenheie.
21 Neh kati neshokenhasahotiniake, iah oni neneh
teho8iraientaon ok nah 8arenheie; etho oni neneh
naha8enne nasenhaton niieherate.
22 Ak8ekon niiahotiniake ne tsiatak nihontatekenha nok iah onka teho8iraientaon. Onaken 8ahaonniate ne tsiothon8isen 8akenheie.
23 Kahkati nekenh nikaien enshotiniakonhatie
nonen entsiontonnhete ak8ekonse niiehotiniakon ne
tsiatak nihati?
24 Iesos tontasako8enna8eron, 8ahenron: neh se8aiatatontha tsi iah othenon tese8anikonraienteri
n'Oiatonseratokenti iah oni ne Niio raosastensera.
25 Aseken nonen entsiontonnhete, iah onka tetsioniakhe; iali ne rotiskenrakete iah oni ne tsionathon8isen, etho tanon nentsieiatoten tsiniiot n'Eronhiakeronon karonhiake tienakere.
26 Nok kenh kaien ne iako8entaon, ense8anikonraientane tsi tokenske entsiontonnhete; iah kenh
non8enton tese8a8ennanote ne Mois raoiatonserakon,
nahoten ra8en nok8irokon satnitaren ne JNiio, sahenron: II ne Abraham Isaak, Jacob, Eon8a-Niio?
27 lah tehon8a-Niio niako8entaon ne Niio; neok ne
iakonnhe Eon8a-Niio, ko8anen kati 8ahi tsi se8aiatatons.
28 Ethone saiatat ne Raiatons, tsinaha8erientiio
tsinahaiere tsi tontasako8enna8eron, eh niiahare Isi
renteron ne Ieso8, nok 8ahori8anontonse: kah nikaien tkako8anen tsinikon 8atenienten?
29 Tontabenron ne Iesos, kenh kalen tkon8ako8anen: 8aiatat ok ne Niio hetse8enniiostak rahonhatsi8a ne Niio 8onk8a8enniio.
30 8anikonrak8ekon, sei-iasnk8ekon, sasastenserak8ekon tsi Hetsenon8ehak ne Niio: neh kehiken ne
tiotierenton.
31 Nok kenh kaien tsionontere ak8a oni sereka
taonsatiatieven: 8henon8ehak nonk8e tsinise nisatatenon8es; nok iah sekon noiah tekaien.
32 Tontahenron ne i-aiatons: 8aianer: Ak8a tasierite tsi neh 8asiron, saiatat ok ne Niio iah oni tekaien
sekon noiah neok ne Raonha.
33 Ne oni nahon8anon8ehake, aka8oriasak8ekon
akonikonrak8ekon, akosastenserak8ekon oni, oni ne
taiontatenon8ehake sateiakonk8e tsi nakaonha niiontatenon8es, neh onte tkasahatta ne kari8iioseokonha.
34 Nok ne Iesos saha8enhase ne raiatons: tsi 8ahonikonraientane tsini hotakarite oni rori8ak8arision
tsiniiot tsi tahatati; 8ahenren: Akta isete ne Niio
raonakeraserakon. Nok iah onka sekon noiah teson8ari8anontonni,
35 Nok noiien Ononsatokentike sisesakotatis 8ahenron: oh nah niiottsi ronton ne ratiiatons tsi Ta8it
Roienha ne Keristos?
36 Aseken ra8en ne Ta8it Rotkon Roiatatokenti
eahonikonrata: Roianer ra8enni n'Akianer tsi ke8eientetakon satien tsiniiore iatakheniarorarake oni asheiarasitoke8atake ne iesas8ens.
37 Oh kati nekenh naia8enne ne Roienha akenhake, ratonse Rake8enniio? Ak8ekon ok iakaon8esk8anihak8e naiakothonteke tsi rothare.
38 Ratonhak8e oni tsi sakotatisk8e: ietsitsaiiisek
tohiken ratiiatons nene ronon8esk8ani aontiata8atc
tsi ionk8ene taiofasesonahotiata8iton.
39 Neh oni ratinon8es ohenton iahatistsk8arake
tsi ionterennaientak8a tsi oni iontenniotta.
40 8akotinonskarihatons ne ionatereons, ratiri8akenserak8a tsi ronaterennaientakseresons; sen ha
rononha kave8atatsero8anen enhotirane.
41 Ak8a eh non8e nateiotokenton nihenstsk8ahere
ne Iesos, tsi non8e niie8istatahasta, tehakanere kati
tsiniiot tsi ie8istarha.
42 Kentioko8anen niakok8atse eso 8aeren, karehonen iotereonskon eh on8e iotent, tekeni k8enis 8atkaren.
43 Ethone iasakononke ne raotiok8a, nok 8ahenron; ori8iio tsi k8arori tsi neh aonhaa isinonh tsinakaiere tsiniiot notiake.
44 Aseken notiake neh 8aeren tsinikon ne iakoketotani, nok ne kenh kaienh, ken ten tsi hon ethok oni
niioientak8a tsinikon 8ahoti.
Asenhaton ia8enre teioten8asonteraM8rn fsmi hoiaton Roiatatolienti Mark.
1 NoNEN sishoiakenhonhatie ne Iesos, saiatat ne
raotiok8a, 8ahenron: 8aianer! 8kaenhion tsiniioianere tsi tekanenhiasere oni tsini kanonsiio!
2 Iesos tontaho8enna8eron, 8ahenron: teskanere
8ahi kenh non8a kehiken nikanonsa? iah oni nenskat tataonsakanenhiaserake niah takarision.
3 Nok nonen Olivier onontoharake siiehatiteron,
teiotokenton tsi tkanonsote nononsatokenti, Tier, 8ak,
8an tanon Antre 8ahon8ari8anontonse 8ahonniron:
4 Tak8arori katke eh niienhia8enne, oh oni nahoten enhiak8aienterestak8e nonen eh nenhia8ensere?
5 Ethone are ne Iesos, tontahenron: 8e8atatenikonrarak tosa onka aietsinikonrasenni.
boiatatok8nti.mark. 139
6 Aseken ronentioko8anen nentionksennenha8i,
enhontonne: II ne Keristos, nok kentioko8anen ensakoti nikonrakarhatho.
7 Tosa se8ateronn nonen onse8ari8aronke, 8ateriio,
ionteriiosere, aseken iatekakonte neneh eh nenhia8enne, nok iah ki neh teken ne tsi iotokte.
8 Aseken ok neneh teionton8entsianekhanion tenhiakori8avheseron, tenhiaon8entsishonk8anion, enhiontonkariakhon, tenhiakori8arheseron; ak8a ncok
neneh nenkontihente naiakonikonranon8ake.
9 8e8atatenikonrarak kati nise: aseken enhietsiiena enhietsiiatenha8ison oni tsi teieiatoretak8a, oni
tai ionterennaientak8a, enhietsisok8a8essonnion; ienhietsiiate8e oni rahotihenten ne Ratikorasson oni
Rotinontiiosson nii akerihonniat, neok oni nahontkathote.
10 Kenh tanon kaien ne Kari8iio, iatekakonte tsi
ak8ekon nonk8e enhiontataronkaten,
11 Nok nonen ienkae8e, enhietsiiena, oni enhietsiiasarineson, tosa tese8atatenikonrharen ne tahonenne
ahontese8aterientisake tsi nahoten ense8enron, etho
ok nikon tase8atati tsinikon enhtsise8anikonrata ne
Konikonriioston neh non8e nenkaha8i; iah se ise
taese8atati nethone Konikonriioston se enhatati.
12 lenkahe8e iatatekenha enhori8ente kenheiatne,
Eoienha oni enhori8ente, ratiksaokonha ensakotiri8ente ne ron8atiienha.
13 Nok enhietsis8enseron nonk8eokon nii akeri8ake; nok ki tanon onka iatenrokten neli tohiken enhaniakenne tsiniienhen8e.
14 Neh kati nonen ense8atkatto Kari8aiesasera
iakokaronniatta eh naioton tsiniiot tsi rotrori ne Hotokensehak8e Daniel eh non8e nakak8atak8en tsinon8e iah teionakte (ratennikonraren onka ro8ennanotta
ne kenh Rotokense); ethone ne Jud^ non8e niienakere Onontoharake enhiontek8assen.
15 Tosa tethastnent ne kanonsake iehahrates niaonsahako othenon akenhake ne kanonskon.
16 Oni ne kaehtakon iehres tosa 8ahket naonsahakoha raotseronniat.
17 Ne tanon iotitentasere noianenkontiiatoten oni
nenkonststaronthake neh non8e ni8enniseratenion.
18 Hetsise8aneken ne Niio aia8ens tosa koserako
akenhake nonen iense8aiathe8e naese8ateko.
19 Aseken tsini kententetsero8anen 8enniserontak8en nehnon8e nenka8i, areko non8enton eh tetia8enhon tsinahe tioton8entsiatasa8e, iab oni non8enton
nonakenke etho tataonsontenonhianite.
20 8ekon oni ne iah taha8enniserokeri ne Roianer
neh ni8enniserotens iah onka taioniai^enhon; nok ki
tanon non8a neneh 8akoiatarak8en Akorionniat tsi
ta8enniserokeri.
21 Ethone oni enhiesarori nenhiahiron; Kentho
renteron ne Keristos; ok ne ens kentho itres; tosa
tasetak.
22 Aseken enhontiatontak8e ne Keristos oni Rotitokense, iori8anerak8atenion tsinenhatiieranion natahatiierekenha asakotinikonrakarhatto ne iakohianere.
23 8e8anikonrarak kati; onense 8ahi tahonenne
ori8ak8ekon k8arori.
24 Nonen en8atennisorohestste, en8aterak8aton,
oni nasonrekha.
25 Entkatsistok8aniserenne ne kuronhiake, nok
ten8atkarenron naosastensera tsi karonhiate.
26 Ethone enhon8aken nonk8e Roienha otsikerakeson natentre, enthosastensero8anenhatie enthoiatanerak8atonhatie oni.
27 Entesakotori ne raoronhiakeronon okon ensesjikotiiataroroke ne raonk8eta on8entsiak8ekon teiakorenion.
28 Kenh kaien 8e8akaenhion, tsionion8arontonhake
tekari8akentonk8en, nonen enkask8eionten oni enkarana8en, ok naha se8atons ohnen toha taiokennhonti.
29 Neh kati oni nise ense8aienteristak8e nonen
ense8atkatoseron eh oni nenhia8enseron kehiken,
se8erhek onen akta i8e, onen oni on8e.
30 Ori8iio tsi k8arori, tsi iah te8atoheststane ne
keiih ka8atsirate ohenton neh naia8enne.
31 8atohestane tsi karonhiateoni ion8ontsiate, nok
naUe8enna iah neneh non8enton tiiakontohestste.
32 Kenh kaien kah non8e te8enniserate, oni tsinenhio8istahe iah onka teioterientare, iali oni n'Eronhiakeronon, sekon oni iah ne Roienha, Ak8aki raonhatsi8aok ne Eakeniha.
33 8e8atatenikonrarak kati se8atie8aten 8e8aterennaien oni aseken iah tese8aterientare katke niienkahe8e.
34 Eh nase8aier tsiniiot ne ronk8e ratentionhe,
8asakorionten ne raonnhatseraokon nahatinikonrarake tsini hoien, ak8ekon niiasakotenienthase, nok
saiatat 8ahohonkariake nasakonikonrarake.
35 8e8arharek kati, iah se 8ahi tese8aterientare
katke natentre ne ranonsak8eniio; toka okarasneha,
toka asonthen, toka tsini tkontatis ne kitkit, ok ne
ens orhonkene;
36 Tosa on8ar ok ak8a aesentaseke ahonsara8e.
37 Tsinikon k8aroris ak8ekon satese8ari8ake: 8e8arharek.
Kaieri-aton ia8enre teioteri8asontei'ak8en tsini hoiaton Roiatatokenti Mark.
1 Onen satese8enniserake ok satetsiotatenron tsi
en8entanoronne ne8hotonnhestston, oni ne iah te8attenk8aton tsini ienataraks; Ok onen tsinithotiieren
ne ratitsihenstak8eniios oni ne ratiiatons rotiri8isakon kah naontahatiierate ahon8aiena ne Iesos nok
ahon8ario.
2 Rontonhak8e ki neneh: tosa tsi ni8entanoron
kenhak, on8a kehiken etho entkaientak8e othenon
isinon8e tsinenhia8enne tsinonk8ati nonk8eokon.
3 Betani sistres ne Iesos 8imon roststa8is raononskon satehostskaon, 8kaiatat ne tsiothon8isen iahonta8eiate katsetenha8i neh nak8a ihken 8enieniio oni
8enienanoron karatie, nok Iesos ranontsine ton8eron
nok 8ahahoka8e.
4 Otiake ohia noiitahoiiotierase nok 8ahonniron ne
raotinikonrakon: nahoten atonron en8aton kehiken
kenhnon8e nakarho, ak8a ki ori8ak8ekon 8akaiessa.
5 lahontekenhsenha taioianerenhon, aontenninonke ne kenhie nok iakotent aiontatatitenraton:
Etho niiot tsi kon8ari8ahestennihak8e ne tsiothon8isen.
6 Iesos 8ahenron: ia8eronhatie tosa olhenon se8aststerist, Ori8iiose naha tsi takaierite nii kiatatake.
7 Aseken tiotkon tenhse8atiestonhatieseke ne iakotent, tiotkon oni 8e8atesennaien naietsitenre: nok
iah nii tiotkon tatask8akanerake.
8 Aonha aok8eniat tsi nakaiere: tahonenne taioiatoka8e nakieronta neh ia8et nonen enhionl-ciatata.
9 Ori8iio tsi k8arori: Kakiok non8e tsini ion8en
tsia nenkon8a8ennanoton ne kenh Kari8iio; ok oni
neneh etho miori8ake tenskon8arensaronseke tsi nakaiere non8a.
10 Ethone ne 8itaslskariot enskat ne tekeni ia8enre nihati 8asakoiatisakha ne ratitsihenstatsi nasakotenninon ne Iesos.
11 Iah tiiaieri8ahe8e tsinontahontsennonni; 8ahon8arharaststen oni o8ista enhon8akariakse; eh nontahatasa8en onen neok saresake oh naia8enne aontiesenne ahoiena nok iasakotsiak8arisien.
12 Neneh tiotenniseratierenton tsini ienataraks
neiah te8attenk8aton etho oni non8e nenkon8ario
neteiotinakarontonha neneh 8hotonnhestston, 8ahon8ari8anontonse ne raotiok8a, kah 8aonniron non8e:
nenhiak8ak8atako tsi oni nahoten aete8ake ne 8hotonnhestston?
13 Ethone teniiase ne raotiok8a iasakotori nok
terane ne ronk8e onekanos enhatsetenha8i; hetsiseniser.
14 J8'ok tsinoii8e ienhata8eiate hetsisenirori ne
raiionsak8eniio enseniron: Roianer roteri8anietonhatie, kah iaken non8e niionaktahien tsinon8e nataiak8astskaon nakitiok8a ne shotonnhestston?
15 Kanonsoharake tionakto8anen tkanaktaien eh
niienhtsiseniiatenha8e; etho non8e nasenik8atako tsiniiot tyi teioton8entsiohon.
16 Kanatakon niiahane, ak8ekon eh naha8enne
tsiniiot tsi tesakorori; nok 8anik8atako ne 8hotonnhestston.
17 Okarasneha nonk8ati onen etho 8ara8e ronne ne
tekeni ia8enre nihati.
18 Nok onen satohonastskaon, 8ahenron ne Iesos;
Ori8iio tsi k8arori tsi saiatat non8a kenh teiatiatonts
enhakatenninon.
19 Ak8ekon ok tahontonneke nok 8ahotinikonranon8ake; 8ahon8ari8anontonse ronton: II onteken?
20 Tontaheni'on saiatat tsinitsion non8a kenh teiakiatonts.
21 Ori8iio onkeken tai satentionhe nonk8e Roienha
tsi ki niiot tsi kaiaton neraonha raiatatake; nok ki
tanon rotentasere netho ronk8e nenhotenninon nonk8e Roienha; senha aioianerenhon ne tosa non8enton
ahonakeraton.
22 Nok tsini ivari8es tehonastskaonk8e, Tesos 8atrak8e kanatarok, Bahaterennaienhase, 8athaiakon
tasakon neraotiok8a, 8ahenro.i: 8e8aienanok ise8ak •
neh nake8aronk.
23 8ahatsetarako nok 8ahaiatateriste, nok iashaivaon; nok ak8ekon 8ahatinekira.
24 Nok 8ahenron: neh kehiken nakenek8ensa, neh
nori8ase onek8ensa skak8atak8aton, oni kentioko8anen iontatenek8ensarise.
25 Ori8iio tsi k8arori: tsi iah sekon teseknekirane
nonenharakeri ohenton tsiniiore ien8atenniserihe8©
Rakenineha ienseknekira.
26 Nok nonen sahatirennokten, onontoharake
Olivier niiaonne.
27 Ethone onen 8ahenron: on8a kenh 8asontate
ak8ekon ense8ari8anoron nii akeri8ake; aseken 8aton
tsi kaiaton: henhiiente ne rahnonne, nok tenkonreni
ne teiotinaknrontonha.
28 Nok taiioii nonen ense8akatonnheton, enk8ahenteste tsiniiore Galile.
29 Tier tahatati, 8ahenron: ok oni nak8ekon notiake ahotiri8anoron iah ki nii non8enton.
30 Iesos tontaho8enna8eron 8ahenron: ori8iio tsi
konrori on8a kenh 8enniserate tsi enhiokara8e, ohenton tekeni tahontontati ne kitkit asen niiori8ake enskatonnhiiase.
31 Nok ne tier, tahari8areke tsi raton: ok onte
oni naionkhiiariskontane aionkhiriosere iah ki non8enton tiiakonhiatonnhiiase. Ak8ekon ok etho nahatiiere.
32 Ethone onen iaonne8e Getsemane konRanatonk8a; 8asaka8enhase ne raotiok8a: kentho se8atien, niare katerennaienna.
33 Tier ok tanon 8ak oni 8an iasakoiatenha8e
ethone onen tontasa8en tsiniiot nahoteronhienten oni
8ahoiatishonk8e.
34 Nok 8ahenron: 8kanorons akiheiatetsiniioteronhientenni nakatonnhest; kentho se8enterontak, nok
se8atie8aten.
35 Ostonha ihsinonh niiahare, ehtake 8ahatisk8entare, raterennaiensk8e naontonseke skennen tatahatonkote.
36 Ratonhak8e: Eakeni? ori8ak8ekon tisk8enieae;
ehren asha8ite ne kanikonraksensera; eh ki sane
niia8enn tsini sanikonroten.
37 Eh sara8es tsi ratiteron, rotitas; nok 8aha8enhaseneTier: 8imon, sentas kenh? iah kenh taesakBenion arahona enskat aio8istahe aesatie8atake?
38 8atie8aten, nok saterennaien, tosa aesasenni ne
kanikonrotak8en: Aseken kaiatastore ne kanikonra,
nok no8aron ioiatakenheion.
39 Ehren sarete, nok ok neh tontarate tsi sahaterennaien.
40 8ekon etho sara8e shotitas are (ak8a se aniot
ok tithoDanontonse tehotiron8eks) iah oni othenon.
tatethon8a8enna8erons.
41 Onen neh nasenhaton etho sonsahak8atho, 8asaka8enhase: 8e8entaf onen oni se8atorissen; onen
iaonteri8ihe8e: iatekakonte nonk8e Roienha tsi
enhon8atiena8aste nionk8etaksen.
42 Hennioh niha tese8atann onen ken ihre ne rakatenninonre.
43 8ekon ok niha8ennatatie ne Iesos, eh 8ahoketoto ne 8itas Iskariot; rotiok8ine, ronsharenha8inontie, ratinnienha8inontie oni ne neh ratitsihenstatsi
oni ratiiatous sakotinnhaonhatie.
44'8akoteniententsera8i • no rotenninonre ra8en
nehne tenhinoronk8anion neh helsise8aiena oni iahtsise8aiatenhaf.
45 Ka8enniiok 8ara8e akta niiahare nok 8ahenron:
8aianer, 8aianer; nok 8athonorouk8anion.
46 Ethone onen oksaok oni 8ahon8aiena.
47 Nok saiatat tsinihati netho ronnesk8e tahasharotsiate ne raoshareko8a nok 8ahoiente enskat ne
Ratsihenstatsiko8a raonnhatsera ak8a neok ne iahohontiakte.
48 Ethone ne Iesos tahatati 8ahenron: eh nise8aierenhatie tsi tak8aienasere tsiniiot nonk8etaksensk8a
atsise8aienasere 8e8asharenha8inontie, oni se8annhienha8inontie.
49 Ok tiiate8enniserake ite8esk8e ononsatokentiteerakon kherie»nniennihaties nok iah tesk8aiena; neh
ki neneh 8aonni eh naha8enne nakanane tsini kaiaton.
50 Ethone ak8ekon ne raotiok8a 8ahon8ate8entete
nok hahonteko.
51 8aiatat ranekenteron eh raiataratie raonekon
ak8a neok ne ion enaktoroksta ehneken tithotioD,
ptiake ne ratinekeiuerontsonha iahon8aiena.
Q
52 Ok eh tahatsiak8arisi ne rahoniataraha rahonekon tsi sahatotarisi nok 8ahateko.
53 Ethone onen Eatsihenstatsi ko8ane niiahon8aiatenha8e ne Iesos, ethonon8e ak8ekon nahontkennisa
ne ratiri8ak8eniios.
54 Ih si niiore thontarene ne Tier tsi rononteratie
ne Iesos, iahonne8e rahotehenrakon ne ratsihenstatsiko8a, ethooni tikaraties tsi ronnes ne Kannhatsera,
etho oni rotenhien tsi iotekha.
55 Ratiri8isaksk8e ne Ratitsihenstak8eniios oni ne
ratiiatons oh nahoten ahonsahoteri8ate8aton ne Iesos,
nahon8ari8entak8e, iah te8atetsenriesk8e naio8eienston.
56 Kentioko8anen ron8ano8entanionnisk8e; iah
ki othenon ohri8a te8aton8k8e.
57 Kare onen otiake tontahatitane, 8ahon8ari8arho,
8ahonniron:
58 8ak8a8ennaronken kehiken ra8en: enkenonsarisi kehiken kanonsote Ononsatokenti nonk8e iakoson, nok asen nen8ata oia enskenonsisa n'iah Onk8e
taiakonni.
59 8ekon are neneh iah teiotonhon nak8a skari8at
ahon tahon asts ton.
60 Ethone onen tontahatane ne Ratsihenstatsiko8a
kanonsihen tsi katsienhaien eh 8athatane, 8ahori8anontonse ne Iesos, 8ahenron: Oh niiotieren tsi iah
othenon tetesaton niia8eta iesari8arhos?
61 Ok tatehotote ne losos iah othenon tahenron.
8ekon ne Ratsihenstat8iko8a 8ahori8anontonse,8ahenron: Ise ken ne Keristos Niio laienha?
62 Tahenron ne Iesos: II; nok henstsken nonk8e
Roienha tsi ra8eientetakon ne Niio henhenstsk8arake,
oni nonen otsikerakeson natentha8enonhatie.
63 Ethone ne Ratsihenstatsiko8a 8aharatsionko ne
raotiata8i, nok 8ahenron: nahoten sekon noia aonsete8ari8isaktake?
64 Ak8ekon onte 8ahi se8athonte tsini iori8atsanit
ne taha8enninekenne: nahoten ise8ere? Ethone onen
ak8ekon 8ahon8ari8ente tehotentson narenheie.
65 Onen oni tahontasa8eii otiake 8ahon8anistskerosera8e, 8athon8akarannhake, 8ahon8akonrekhon;
nok rontonhak8e: latsienterenn onka 8aesakonreke,
nok ne ratiriton ok neneh ne rahotihnia ron8aienthak8e.
66 Nok tsinikari8es rotenhientak8e ne Tier, skaiatat kannhatsera eh on8e.
67 8ahokaheDhionnion ne Tier, nok ethone 8akenron: ori8iio oni nise tsi senik8ekonhatiesk8e ne Iesos
Nazaretronon.
68 Nok 8ahatonnhiie, 8ahenren: iah tehiienteri,
iah oni othenon tekeri8aienteri tsinahoten saton, nok
sahaiakenne, ak8a nook tonsahatennhoha8enrate tontati ne kitkit.
69 8ekon ok neh sakaiatat ionsahoken, nok 8ahakororianion netho ronnes, 8akenron neh sahatiiata
kehiken ihrate.
70 8ekon are sahatonnhiie, iahtekari8es tsinahe,
8ahonniron netho ronnes: Ori8iio onte oni nise tsi
Galile-ronon nasiatoten aseken eh oni nise nise8ennoten.
71 Ethone onen ak8a tahonak8en nok 8ahari8anirate, 8ahenron: Ori8iio tsi iah tehiienteri neh ehtsiton.
72 Ethone onen neneh tekenihaton tontati ne kitkit; ok sisreiaratie ne Tier tsinahoten tha8en ne
lesos: Asen nenskatonnhiiase ohenton ne tekeni tente8atati ne kitkit: 8atho8terihen sahaiakenhne nok
8ahaststaren.
8isk-haton ia8enre teiote7i8asonterak8en tsini hoiaton Boiatatokenti Mark.
1 Ak8a neok saorhenne, 8ahatitsienhaientak8entho
ne ratitsihenstatsi, ratiianerenseronni nok oni ne
ratiiatons, 8ahon8anerenke ne Iesos nok Pilat ne
niiahon8asarine.
2 Nok ne Pilat tahori8anontonse, 8ahenron: iseken
ne Sitaeronon lesanontiio? tontahenron ne Iesos
ak8a neok ne tasierite.
3 Tanon niateiori8ake ron8ano8entanionnisk8e ne
ratitsihenstak8eniios^, iah ki othenon tahontahatati.
4 8ekon ne Pilat sahori8anontonse 8ahenroQ: iah
kenh othenon tataontaseri8aserako? 8atkatto toh
niiesaierha.
5 Nok tanon ne Iesos iah othenon tatetha8en, nese
8aonni ori8iio tsi 8ahonerako ne Pihit.
6 Enskat tsinihotirannhaonne neh non8e nikaha8is
tsi 8hatonnhethe: Kanenrak8ekon's' ens8aheri8anonton nok tenhon8aiatatokente kah nikaien tsinihati
ratinnhoton enshon8annhotonko.
7 8aiatat kati rannhotonk8e nethone Barabas ron8aiasts onk8e 8akorio.
8 Ak8ekon ok 8athotihenrete 8ahonniron: eh ki
natak8aieras oni tak8atesennon tsiniiorannhaon.
9 Tontahenron ne Pilat: ense8atontate kati ken
nahonsahiiatka8e ne Sitaeronon Eon8anontiio?
10 Koterientaratsion se tsi ak8a neok tsini hon8anossas ne ratitsihenstak8eniios ron8aienastonhatie.
11 Nok ki tanon ne ratitsihenstak8eniios, 8asakotinikonrata n'onk8eokon Barabas hahatiri8anonton
ahonsahon8atka8e.
12 Tontahenron ne Pilat: oh kati nekenh neneh
nenhoiata8en ne Hetsise8anatonk8a Sitaeronon
Eon8anontiio?
13 Nok tontahotihenrete: teshtsientannharen.
14 Pilat tontahenron: oh nekenb nahoten ronnhikon? nok onen senha tabonk8isron 8athotihenrete:
teshtsientannharen.
15 Etho kati nahaiere ne Pilat tsinihatiri8anonton8j sabotka8e ne Barabas: nok 8ahatennhane 8ahon8asok8a8esson ne Iesos, ethone onen 8asakotsiak8arisien ne tahon8aientannharen.
16 Ethone onen Atehenrakon tsi teieiatoretak8a
niiahon8aiatenha8e ne 8otar eh oni non8e ak8ekon
iahonnitiok8aroroke,
17 Tanon kanetarhon taon8aiata8ite nok ohikta
kakak8entonni tahon8anon8aroroke.
18 Noktahontasa8en ok tahon8aieron. tehon8anon8eratons, ronton: 8atk8anon8eraton Sitaeronon iesanontiio.
19 Atennists ens oni tehon8anon8arehekhons, ron8anistskeroserahatons, tehon8atont8otanisk8e oni
ron8atisk8entarhose.
20 8ahonaterihonkoten tsi ron8atentoriata sahon8aiata8itasi ne Kanetarhon nok neh ne rahotseronniat
sahon8aseronniate nok 8ahon8atiatatentiate ne tahon8aientannharen.
21 8imon Cyrenn-ronon Alexandre tanon Rufus
ron8aniha eh hisrehne kaehtake natontaha8enonluitiene, neh 8ahon8atonnioktak8en ahatiasaketate ne
lesos raoiasa.
22 Nok Golgotha niiahon8aiatenha8e, neh naiahiron Kakenk8arake.
23 Ehnon8e nahon8anekarhase otsitsia tanoa
(Myr) tekaieston iah tanon othenon tehonekiren.
24 Nok nonen sahon8aiasakestsko ethone 8ahati8astiakon ne raoh8ensonha ahotitokense onka aho8enk
en8aton.
25 Asenhaton siio8istahehatie saton8aientannhareii.
26 Kenh kaien kaiatonk8en tsinahoten ron8ari8entak8en: Sitaeronon R©n8anontiio.
27 Teniiase teninensk8a8k8e 8ahon8ariskonte tsi
8athon8atiientannharen, 8aiatat tsi ra8eientetakon
nok saiatat sanek8ati.
28 Onen are nehne lakaierine tsi 8aton tsi Kaiaton: eh nontahon8atate tsiniiot nonk8etaksensk8a.
29 Nok tsiniiakon neh non8e niiontoheststak8e
ron8enratoi]nihak8e, ak8a's' en's' teionnonkarenrona
tsi ion ton: Astsk8i! ise nesesenonsarisions N'ononsatokenti nok asen nonta sesenonsonni.
30 8atatiatakennha tanon non8a onen tontasastsnent ne Kaiasake.
k8eniios oni ne ratiiatons rontonhak8e: Ak8a kenh
neDeh iebak8enies nakoren asakoiatakennha, nok iah
tehak8enies ne raonha ahatatiatakennha.
32 Tethastsnent tanisa non8a onen Nisraelonon
Eon8anontiio ne Kaiasake, aiak8atkatto, nok aontaiak8etak. Eon8ari8ak8ennihak8e oni neneh ne ronariskonhon.
33 laiakhaton 8iio8istabehatie on8entsiak8ekon
taiokara8e, tsiniiore ne tioton-haton.
34 Nok tiotonhaton siio8istahehatie ethone nathohenrete ne Iesos 8ahenron: Eloi, Eloi lamma sabacthani? neh sakat naiahiron: AkeJNiio, AkeNiio, ohnontieren takate8enteton?
35 Nok otiake netho ronnes 8aharonke tsinaboten
8abenron; 8abenron: onen Elie iebononks.
36 8aiatat iatbaratate tekanekak8a iotsitsiatkenne
iabaro8e nok kanakarakenbiate iarobaren nok 8abonnbontbo nabanekira ak8a ratonne; Te8aterbarat
katesiken entre kenb ne Elie nok aonsaboiatanentasi
ne kaiasake.
37 8ekon tonsabobenrete ne Iesos nok 8abatonni8eraton,
38 Nok nononsalokentike te8a8ontotak8enneohniataraba ebneken tontasa8en tsi onteratsion tsiniiore
n'ehtake.
39 Nok ne Rasenno8anen nakta ratak8e, 8abatkatbo tsi ra8enbeion oni tsiniiot tsi 8atbobenrete, 8abenron: Ori8iio on8e kebiken ronk8e tsi Niio Roienkenba.
40 Tsionatbon8isen oni isib niiore tetkontikanerak8e, neb eb kontiiatarak8e On8ari-8atere, nok On8ari
8ak niraba ronistenba tanon ne Sose, nok 8alome.
41 Nebne ron8anonteratiesk8e nok ron8aseronniennibatiesk8e Galile 8bitres; nok ionentioko8anen
eekon notiake nebne ronnene Jerusalem 8bontarete.
42 Tsi onen niiokara, nok neh 8enniserate tsinon8e
ori8ak8ekon niiek8atak8aB, neh tsi enlakta kenhne
tsi 8entanoron.
43 Sose Arimate-aka enskat ne ratsienhahieus oni
tronk8etaieri rorhak8e oni tsinonk8ati ne Niio raonakerasera, tahatetsanite Pilatne 8arete nok 8ahori8anontonse, Iesos raoieronta.
44 8ahonerako ne Pilat tsi onen ok aha8enheion,
iahononke ne Easenno8anen 8ahori8anontonse onen
kenh 8aonnise tha^enheion?
45 Nok nonen sahatrori ne Rasenno8anen, oksaok
8ose 8ahotsiak8arisien ne Iesos raoieronta.
46 Nok ne Sose kaniataro8anen 8ahaninon, sahoiatanentahsi ne kaiasake, nokneh noniataraha 8atha8ac8enhekte, nok kenststenrarakonne etho 8abate8eienton, nok kenststenro8anen 8ahanontekte tsi iokaronte.
47 Nok n'On8ari-8aritere tanon On8ari Sose ronistenha tekenikaneratie tsinon8e iahahien.
laiak haton ia^enre teiote?'i8asonteraJ{8en tsini hoiafon Eoiatatokenti Mark.
1 Tsi 8ahententane, On8ari-8atere, On8ari 8ak
ronistenha tanon 8alome 8akonhnenhiehnaninon 8enhienakon ahon8aiatokaste ne Iesos.
2 Ak8a on8ar ok sontakarak8inekenne a8ententaonke lakonne8e tsi thaiatatak8e.
3 Tekontateri8anontonnionnire kontonne: Onka
naha enhionkhinenhiarak8a8e ne kanontekton?
4 Nok nonen siiakontkatho, 8akontierent8i ok ehren kanenhiak8iton: ak8a ihken tsi kanenhio8anenne.
5 Nok nonen siiakonne8e tsi iokaronte, 8ahon8aken ranekenteron tsi ka8eientetakon naho8on8ati
renstsk8ahere, kenrai^enseroskon rostston, nok 8ahon ateron h i enten.
6 'J'abenron ne rahonha: Tosa se8ateronn, Iesos
8ahi Nazaretronon hetsise8ahiati8aks ne tehon8aientannhare: Onen 8hotonnheton, iah kentho teshenteron: kentho 8ahi ron8aiatatenhenne.
7 8asene tanon saietsiroriana ne raotiok8a onl ne
Tier, tsi Galile 8are etho oni non8e iensetsise8aken,
teiki niiot tei thotrori.
8 Oksaok tontakontonneke, iiok sakonteko • Ak8a
tokenske tei 8ahonateronhienten: iah neneh onka
teiakotirori tsini ionateronhientenni.
9 A8ententaonke kati 8hotonnheton ne Iesos: On8ari-8atere neh ne tsiatak niahatek8atenni n'otkon
neh tontierente sahoken.
10 8ontenti saiakororiananeratik8ekonhatiene, rotinikonraksensk8e oni tehonsenthosk8e neh eikaha8i.
11 8aiiontennoh8ente neneh tei eaiakorori tsi
sronnhe, nok oni tsi 8akenron sahiken.
12 8ekon are ohia natontahaierate tsi sasakototasiase, teniiase kaehtakeson ihnene.
13 8ekon are neneh sahontenno8ente sonsahon8atirori.
14 Khare onen neh nenskat ia8enre nihati enskatne ratiteron etho sasakototasiase, nok 8asakotteten
tsini honatenno8entastskon tsi iah tetesakonetakon
neh son8aken.
15 Nok 8a8aka8enhase: 8asene on8entsiak8ekon
teee8areni ietsirionniennira akBekou nonk8e ne
Kari8iio.
16 Enhiontsennonni nentiaketak8e, nok enhiontkaronni nenhiontenno8ente.
17 Nok kenh kaien enkaieronniststakon nentiaketak8e: Aksennakon enskon8anatek8ate n'onatkonseraksen; n'iate ka8ennake enhionronkhake.
18 Enkon8atiiena noniare; iah othenon taiakoiata8en nenhienekira n© iakoriotha, entsieie8entane n'iakonon8aktani nensakonanisnonsaerhase.
19 Nonen saharihokten ne Eoianer, 8ahattaratate
Karonhiake niionsare nok tsi tha8eientetakon ne Niio
ionsahatien.
20 Nok ne rononha, 8ahontenti 8asakotirionniennira okti8ak8ekon, nok ne Eoianer sakohiena8asehaties, nok iori8anerak8atenions rari8anirastak8e ne
raoti8en7ia. Amen.
Tiotasa8ak8en Ori8afokenti tsiniJioiatonne Roiatatokenti.
1 Eonentioko8anen onen ronatenienten nak8a
ahontahatiierite tsi ahatiiaton neh aontroriheke tsinahotenson nori8iio ionk8aterientare.
2 Tsikiniiot tsi ionkhirori nak8a rononha ronatkathon oni sakonatatisk8e n'O8enna.
3 Ne kati oni nii ahori8a 8akei-e ioianere se onte,
Kien Theophil nakonhiatonse ak8a akak8atak8en tsi
onen ak8eken 8akatkense tsiniiot tsi tiotasa8e oni
tsi ieiotokte.
4 Eh naonta8e ak8a otokenhon aseri8aienterihake
tsinahoten saterihonte.
5 Herod 8hihonontiio ne Jude non8e, 8aiatat ne
Eatsihenstatsi 8akari ron8aiasts, Abia ra8atsiratatie;
nok ne rone Aaron neneh ra8atsiratatie Arisa8e Kon8aiasts.
6 Nok rotiianerek8e rahohenton ne J8fiio, ori8ak8ekon oni rotiri8aieritonhatiene tsini 8atenienten oni
tsini kari8ataton ne Roianer raori8asonha, iah tehotinnhiseraien.
7 Nok iah tehoti8iraientak8e, aseken iah te8ate8etonsk8o n'Arisa8e, onen onitetsiaron sihotikstenha.
8 Khare kati are onen ne 8akari roiotaties tsini
hoiotenseroten ne Ratitsihenstatsi rahohenton lie
Niio.
9 Tsini hotiianerenseroten ne ratitsihenstatsi, rahonha 8athoiatonko niahata8eiate nok ahatienk8aroriniate raononskon ne Eoianer.
hati iakoterennaien iionen ienkahe8e taini iontienk8aroniaiatha.
11 Niio Eaoronhiakeronon etho 8ahokeri, akta tsi
oni Ka8eientetak8en tsi iontienk8aronniatak8a eh
ihrate.
12 Tahatonneke ne 8akari tsi 8ahoken nok 8ahoterOTihienten.
13 Nok tanon ne Earonhiakeronon 8ahenron: tosa
sateronn, 8akari; aseken ne saterennaient onen ieioh
raohenton ne Niio; nok ne teseniteron Arisa8e roskenrakete enhio8iraientane, nok 8an enhtsenatonk8e.
14 Nok ko8anen ensatonnharak8e, oni kentioko8anen enhiontonnharonnion tsi henrennakerate.
15 Aseken henhaiatanoronke rahohenton ne Eoianer, nok iah thahanekirhake notsitsia iah oni n'iakonon8aratonta; nok tsi enthatiatata ne ronistenha
Kaiatakon eiitnik8ekhene ne Eotkon Roiatatokenti.
16 Nok kentioko8anen n'lsraerronon sakotiienhokonha ensesakohaharate nok entsiontatre8ate tsinonk8atti Raotiianer oni EaoNiio.
17 Aseken raonha enhahente, Elie raonikonra nok
raok8eniat enhoieratonhatie, aonsasaka8eriasaseronni
nakokstenhokonha tsinonk8ati nontatienokonha, nok
n'ionk8etaksen tsinonkati ne Kaianeren, aotiok8aseronnien ne Eoianer ne tokenske iakotate8eiennentaon.
18 Ethone ne 8akari tontaho8enna8eron ne Earonhiakeronon, 8ahenron: nahoten enkienterestak8e tsi
eh nenhia8enne? Aseken onen akekstenha, onen oni
eso iahoserak8en ne 8akeniakon.
19 Nok ne Earonhiakeronon Tontahenron: II ne
Kabriel rahohenton ne Niio ihkete, nok neh tionkatoriatak8en ne tahetenitharen-, oni nakonrori neh nikari8iios.
20 Nok on8a en8atasa8en iah taonsasatatiheke, iah
oni taonsasatati tsiniiore ienkonne8e neh nikarihotens; netsi iah tetisetak8en nake8enna, ehse sane
niia8ensere nonen ien8atenniserihe8e.
21 Onen neneh noiik8eokon etho iakorhare, nok
iakohnerak8as tsini honisk8as.
22 Kok nonen sontahaiakenne iak tehok8enion
nasakotatike neok ne tehanisnonsaieronnionhatonsk8e, oksaok 8ahenre nonk8esonha, 8athotieronnionse
kati 8ahi tsini Kari8es iehenteron.
23 Ak8a neok sontenniseroheststanion ne ra8ennisera nahohioten tsini hoterionte, sahatenti.
24 Kenh naheha onakenke, Onen n'Arisa8e oia
nakaiatotenne, Bisk ni8ennitake nikari8es iotaseton,
nok 8atonhak8e.
25 Tiakari8akenniate, etho kenh nontahaierate ne
Roianer tsi tontahakeiarane oni naonsahaksennaseronni nonk8ene.
26 laiak-aton ni8ennitake, onen are ne Raronhiakeronon Kabriel tontahotori ne Niio Galilene Kanatakon ne Nazareth Kon8anatonk8a.
27 Tsi non8e tkenterontak8e ne Kaiatase onen
sikari8ison enhotiniake ne ronkHe ron8anatonk8a
8ose Ta8it ra8atsiratatie; nok ne Kaiatase On8ari
kon8aiastsk8e.
28 Nok nonen siiahata8eiatc ne Raronhiakeronoii
tsinon8e nikenterontak8e, 8ahenron: 8atkonnon8eraton ise ne iesa8i ne Kaianeren 8enik8ekon ne Roianer: sonhaa iesaiatanoronston tsiniiakon ne tsiakothon8i.sen.
29 Nok nonen sahoken eso tsi 8atiotonharenron ne
tsini ka8ennoten tahatati; nok ok aonikonrakon tatkaiatorete nahoten onte kenton tsiniiot tsi 8athanon8eraton.
30 Nok ne Raronbiakeronon 8arenhase: tosa sateronn On8ari: Aseken saien ne Kaiataterisera raohenton ne Niio.
31 Onen kati non8a oia nensiatotenne, nok roskenrakete nensa8iraientane nok Iesos hentsenatonk8e.
32 Henhaiatanoronke nok henhon8anatonk8ake
Enekentsi Roienha; Nok ne Roianer Niio henhonistsk8aratseron ne Roniha Ta8it rahonistsk8ara.
33 Nok enhonontiioke tsiniienhen8e tsi henha8atsiratatie ne Jacob; nok iah non8enton tiiaontokten ne
rahonakerasera.
34 Ethone ii'On8ari tontaho8enna8eron ne Raronhiakeronon 8akenron: oh nenhia8enne n'etho naia8en iah tehiienteri ne roskenrakete?
35 Nok ne Earonhiakeronon tontaha8enna8eron
8ahenron: Eotkon Roiatatokenti enhiaiatorenne, nok
n'Enekentsi rahosastensera ensarak8a8erhoste; ne
se 8aonni o8iratokenti ki nensa8iraientane, enhon8anatonk8ake Niio Roienha.
36 Onen oni non8a ne tsiaraseha Arisa8e oko8anatake oia nakaiatotenne; nok onen neh iaiak-aton niiotennitaratie ne iah te8ate8etons kon8anatonk8ak8e.
37 Aseken iah ki othenon tahonoronse ne Niio.
38 Ethone n'On8ari 8akenron: kenh kiteron raonnhatsera ne Roianer: etho ni8akiata8en tsini saton!
nok ne Earonhiakeronon ehren sarete.
39 Eh oni non8e si8enniseratenion 8atiosterihen
n'On8ari ontenti 8akanontiiakon tsi ionontenion tsiniiore iaon8e tsinon8e enskat tkanataien ne Juda.
40 Nok 8akari raononskon iaonta8eiate, nok Bationon8eraton n'Arisa8e.
41 Ak8a neok saho8ennaronke n'Arisa8e tsi 8ationon8eraton n'On8ari, tontaharathenionko ne raksaha
kaiatakon, nok n'Arisa8e 8akaiatihne ne Rotkon Roiatatokenti rahonikonriiotsera.
42 Nok 8atiohenrete, nok 8akenron: 8onhaaiesaiatateriston tsiniiakon ne tsiakothon8isen, nok Kaiatateriston ne ioteiarontie tsiatakon.
43 Etho oni kenh niiore tsi onkateras8iioste tsi
tonkatkensere ne Rakianer ronistenha?
44 Aseken, ak8a neok sakon8ennaronke 8ateskenon8eron, ok naha ne raksaha atonnharak tahahorianeron kiatakon.
45 lotaskasts ne tia8etakon: Aseken tsinikon
kon8arori ne Roianerne tioientakon ak8ekon etho
nenhia8enseron.
46 Ethone onen n'On8ari 8akenron: Rosennaien ne
Ra8enniio nakenikonra;
47 Nok raonhake ok 8akatonnhahore tsinonkati
P© Niio neh oni eakeskontakohe.
48 Neh tsini hakkonnienston atatkenronniatserakon; nese 8aonni enhiontonlieke tsinen8e: enhiontonheke iotsennoniii.
49 Xe tsini liakiatanoror\ston ne Rosastensero8anen, nok Eosennatokentiko8a.
50 Nok ne Eaotanitenrasera en8atatie tsi nen8e
enhie8atsiratatie ne ron8atsanise.
51 8ene raonniaton ne rahosastensera: Ak8ekon
rori8arision tsini hontennikonraientonsk8e ne ratinaies.
52 8esakostsk8arak8en ne ratisenno8anens, nok
neh sakosenno8anaton n'iontatkenronnis.
53 8akotatenni ne iontonkariaksk8e; kententetserakon sesakotorion ne iakotsoko8a-kenhne.
54 8ahoiatanonslatelsraerraonnhatsera, naonsareiarane rahotanitenrat.
55 Tsikiniioh tsi sakorharaststenni nonk8anisera,
neh tohiken Abraham nok oni tsinonkati ne sakoienhokonha tsinen8e.
56 Thoha asen ni8ennitake iohnariskonhon nok
onen tontontenti.
57 Kkhare onen iakahe8e naio8iraientane n'Arisa8e, roskenraketa 8arennakerate.
58 Ak8ekon ok ne tehonnonsanekhaon oni ne rontatenonk8e kon8atonnharanihak8e tsini hentenron ne
Ra8enniio.
59 Nok nonen siiakahe8e nahon8a8arak8etare ne
raksaa, 8akari ron8anatonk8anene tsiki nihosennoten
ne roniha.
60 Nok tanon takenron ne ronistenha, lahten: 8an
enhon8aiastsheke.
61 Tontahonniron: iah onkaeh teiosennoten tsinis
8atsira.
62 Ethone 8ahon8ari8anontonse ne roniha, asakotokaten nahoten enhon8anatonk8e.
63 Nok ne 8akari Oststenra 8ahari8anonton, eh
8ahaiaton; 8an enhon8aiastsheke ak8ekon ok 8ahakohnerak8enhaton.
64 Ethone onen sontnerensinera8ennason, nok 8a*
thonon8eronnion ne Niio.
65 Taiontonnekhon ne tehonnonsanekhanion, nok
8ate8ateri8areni tsi ionontenion ak8a 8ation8entsia8erho tsinikanakerasera ne Jude.
66 Tsiniiakon ionronkas, iontonliak8e naka8erientakon: Oh onte ak8a niiatenhia8enne tohiken raksaa?
'Nok nik8ekonhatiene ne Niio rahosaststensera.
67 Onen ne J8akari, roniha 8ahaiatine ne Eotkon
Roiatatokenti rahonikonriiotserat, iahari8aken, 8ail enron:
68 Tahon8anon8eraton ne Roianer Israerronon
Eao-Niio, ne tsi sasaka8eiarane nok sasakohnerensi ne
raotiok8a.
69 Oni tsi 8asontion enskat ne rosastensero8anen
nasakoiatakennha Ta8it ra8atsirakon 8ahaiakenne.
70 Tsi ki niiot tsi ronatati ne Ro ti token sehak8e, ne
tiotkon tahatinakeratie.
71 Tsi ensesonk8anerensi tsi ionkhinaskonni ne
ionkhis8ens.
72 i8Te 8ene aonton ne raotanitenrasera nonk8aniserake nok aiakeiarastak8ake tsini hori8atokenti.
73 Eh niiot tsi rori8anirati etsite8anikenha Abraham.
74 Tsi, ensesonk8anerensi tsi ionkhinask8aien ne
ionkhikenrenseronnis, nok ensesontion ne 8kennen
tatsite8asennaien.
75 Raori8atokentitserakon raoteri8ak8arisiontserakon oni tsini tionnhes.
76 Nok nise seksaa, Niio ro8ennenha8e enhiesanatonk8ake, aseken hentsenteste ne Roianer nok hentsiahahaseronnien.
77 Naserionnien ne raotiok8a tsinaieiere ne karonhiake aiontsennonni tsi aonsaiakoterake8ase nakori8aneraaksera.
78 Ak8a rahotanitenraserakon ne 8onk8a-Niio, eh
oni takaientak8e tsi 8asonk8atkense ne Eneken tkarak8inekensta,
79 Aontonsseke taonsaiakos8atheDe nasatakon oni
kari8aneraakserakon iakonnhetie nok eh nonk8ati
aonRasonk8asarine tsinonkati ne 8kennen.
80 Nok ne raksaa roteiarontie, oni ronikonro8annliaonhatie; nok karhakon ranakerek8e tsiniiore
iaontenniserihe8e Onk8ene ahrete.
Tekeni-aton Teioteri8asonterak8e7i Kori'^atokenti tsini hoiaton Boiatatokenti. Luc.
1 Eh non8e pi8enniseratenion Sahariho8anate ne
Cesar- August n'ak8ekon nonk8eokon aiontatsennaren.
2 Nok nonen siiakahe8e neh naia8enne, Cjrenius
rakora kenhne ne 8yri non8e.
3 Ak8ekon kati tsiontatsennaranesk8e tsinon8e
Tiakotonnishen.
4 Tabatenti kati oni neneh ne Sose tsi tkanataien
ne Nazareth Galilene, tsi tkanataien ne Bethlehem
niiahare, neh tsi ethonon8e thonatonnisentak8e ne
Ta8it ra8atsiratatie.
5 N"enskatne aon8atisennaf^en n'On8ari, neseken
kari8isonhonne enhotiniake, onen oni oia nikaiatoten.
6 Tsinikari8es etho ienes onen iakahe8e naio8iraientane.
7 8arennakerate ne roienha neh oni ne tako8anen,
oniataraasonha 8atto8a8enhekte nok tsi kontek8aientak8a ne katsenen 8ahoiationnite, aseken iah tehotinaktatsenrion tsi ios8enkarentonnion,
8 Iah ihnon tehken eh non8e, katsenen sakohnaststerista astste ronnon8estsk8e nok asontak8ekon
sakotinonnaties ne raotitsenenhokon.
9 Ok taontierentsi kenh 8ahoketote Earonhiakeronon, ak8a oni 8athoti8annhake ne Niio raos8athetsera, nok 8athonatonharenron.
base: Tosa se8ateronn: Aseken non8a neh k8aroriatie
ne ko8anen aese8atonnharen, ok neh sakat tsinonkati nonk8etak8ekon.
11 Ne tsi on8a kenh 8eniiiserate, Ta8it raonatakon
etsise8ennakerati ne 8esakoskontakohe ne oni ne
Keristos, Eoianer.
12 Nok kenh kaien 8atenientenstak8en, neh oni
entsise8aienlerestak8e: nonen entsise8aiatatsenri
neraksaa oniataraasonha teha8a8enhekston, nok Katsenen tsi kontekk8atahasta raiationni.
13 Nok ok eh iakaniionten rotitiok8atganit ratironhiakeronon Karonhiake tahatiientak8e tehon8anon8eronnions ne Niio, ronton:
14 Ahon8asennaien ne Niio Karonhiake! 8kennen
Kenhak non8entsiake! niakonikonriio nonk8e.
15 Nok nonen Karonhiake siionsahonne ne Eatironhiakeronon, 8ahonniron ne katsenen sakonasterista:
Enhnioh Bethlehem niiore niiehete8e, te8atkensera
tsini tia8enhon tsioni nahoten Bason k8atokaten ne
Ila8enniio.
16 Kasterihenke kati eh 8ahonnete, nok iasakotiiatatsenri n'On8ari tanon ne Sose nok oni ne raksaa
tsi kontekk8atahasta raiationni.
17 Nok nonen 8ahon8aken, neh sahatitharak8o tsiniiot tsi ton8atirori ne raksaa raiatatake.
18 Tsiniiakon 8ahonronke, 8ahakonerak8enhaton
tsi nahoten ronton nekatsenen sakonaststerista.
19 Nokn'On8ari ak8a neneh neok ne iote8eientontie aonikonrakon oni se8atateiarak8ennihak8e.
20 Nok sahontenti ne katsenen sakonaststerista,
ronBanentons oni tehon8anon8eronnionne ne Niio:
tsi eh naha8enne tsi 8ahonronke tsi oni 8aontkatto
tsiniiot tsi ron8atirori.
21 Nok nonen siiakahe8e ne satekon nonta, onen
8enhon8a8arak8etare ne raksaa, ethone Iesos 8ahon8anatonk8e, neneh Raronhiakeronon thosenna8i areko
sihaiatat ronistenha kaiatakon.
satokentike n'On8ari nakanane tsini hoianerenBerison
ne Mols, Jerusalem niiahon8aiatenha8e rahohenton
ne Eoianer.
23 Tsini kaianerenseroten ne Eoianer raoianerensera: nente8atierente roskenrakete eniako8iraientane
Ak8a ila8enniio enho8enniioste.
24 Neh ens oni nahenane tsini kaiatonk8e ne Roianer raoianerenserakon; 8akon8anatka8e ens tsioianat Orite, ok ne ens neh no8ira.
25 8aiatat ne ronk8e Jerusalem ranakerek8e,
8imeon ron8aiastsk8e, neh kebiken nethori8aieri oni
rosennaiens ne Niio; rorharek8e oni neneh nahoken
n'akonikonriiotsera n'Israerroronon; ak8a oni nik8ekonhatiene ne Ronikonratokenti.
26 Nok rotokatennihne ne Eotkon Eoiatatokenti,
tsi iah tarenheie ohenton nahoken ne Keristos, Roianer.
27 Ak8a kati taiotokentane onen are Ononsatokentike 8arete, onen ethoron8aiatenha8ine Eaksaa Iesos
nanihnane tsini kaianerenseroten ne raonha raiatatake.
28 8ahokitarro, 8athonon8eronnion ne Niio, nok
8ahenron:
29 Onen non8a 8e8enniio! 8kennen tenkiheie tsiniskerhara ststen ni.
30 Aseken ontkatto ne kkarake ne Etsienha sesetenratane.
31 Neh oni enskat ne 8ak8atak8en akohenton akotiok8ak8ekon nonk8eokon.
32 Netaiako88athetak8e nonk8eokon, nok Akonentonsera akenhake ne sentiok8a Israerronon.
33 Nok ne Sose oni ne ronistenha rotinerakohon
t8iniiontonhak8e ne raksaa raiatatake.
34 Nok ne 8imeon 8asakoiatateriste, nok 8aren"
hase n'On8ari, ronistenha: Kehiken raksaa, kentioko8anen nenhiontkaronniate, kentioko8anen oni nenhiontsennonniate n'Israerronon, nok oni tenhiontennikonratihatanionk8e nonk8eokon.
35 J8Tok ienkahe8e neli nenhia8enne tsiniiot n'assareko8a taeseriasa8eheste, nonen enhiontennikonrotasionko ne ionk8etaksen8.
36 Alien oiii iotokense etho kanakerek8e, Phanuel
sakoienha, Aser ra8atsiratatie, onen siiokstenha, tsiatak niioserake teniiasene ne ioniakonhonne.
37 Onen neh nahoten satekon niioserasen nok kaieri tsinahe siiotereons; Ononsatokentike titkanakerek8e, a8entakon aterennaientatserakon oni tsi rosennaiens ne Niio.
38 Eh oni neneh on8e, 8athonon8eronnion oni
neneh ne Ra8enniio, nok 8ahakororianion ne raonha
rahori8ake tsiniiakon ne iakorharek8e aonsaiontnerensi ne Jerusalem ronon.
39 ]Nok nonen saniri8aierite tsini hoianerenseroten ne Roianer, Galilene niionsane tsi thonatenataien,
ne Kazareth.
40 Nokne raksaa roteiarontie, ronikonro8annhaonhatie oni, raiati nattokhatsera; nik8ekonhatie oni ne
Niio raotanitenron.
41 Niateioserake, tsini 8hatonnhethe, Jerusalem
iesnethak8e ne ron8aienha.
42 Nok onen tekeni ia8enre satehaoseriiakon, onen
are ne roniha oni ne ronistenha Jerusalem 8anete
tsini hotirennhaonne nonen 8entanoronsere.
43 Nok nonen sahententane, saiatenti, ok eh iehenteron ne Iesos Jerusalemke, iah othenon tehonattoken
ne ron8aienha.
44 8anere nenehe ethokinaha 8ahaiataratie tsi saiotonk8etakatatie; se8ennisera niiore niiahane ron8aiatisakonhatie tsinon nisakotinonk8e oni ne tehontatienteris.
45 Nok iah kaneka tehon8aiatatsenrion, saiakehte
kati Jerusalem niionsane sahon8aiatisakha.
46 Asen nonta onakenke niionsahon8aiatatsenri
ononsatokentike, rahotinenrihen ne ratiianerenseronni sakotaonsate nok tetessakori8anontonnis.
47 Nok tsini iakon niakothontek8e, iakonerak8ask8e tsini hattokha, oni tsi tetessako8enna8erons.
48 Nok 8ahotinerako nonen sonsaon8aken, nok ne
ronistenha 8akenron; oh niiotieren kien tsi eh nasiere? Kenh nii ionkeniiiikoTiraksenseres keniiatisakonhaties.
49 Tontasako8enna8eron, 8ahenroD: oh nehne nahoten takeniiatisakta? iah kenh nah tetsiaterientare
tsi teioton8entsiohon nakaststeriste ne Rakeniha
rahori8asonha?
50 Nok ki iah tehotinikonraientaon tsinahoten
8fihenton tsiniiot tsi tahatati.
51 Onen kati sahonne, Nazareth ionsahonne8e;
8ako8ennarak8ak8e. Kenh kaien ne ronistenha ak8ekon taiote8eientontie a8erientakon tsinikon tsi oni
nika8ennotens 8aronkas.
52 Nok ne Iesos attokhatserakon tsi roteiarontie,
nok ateri8ak8arisiontserakon rahohenton ne Niio oni
nonk8eokon.
Asenhaton teioten8asonte?^ak8en Ori8atoke?iti fsini hoiaton •Roiatatokenti. Luc.
1 8i8K-ATON la8enre niioserake sihonontiiko8a ne
Tiber Cesar, ethone ne Konsk8irat sihakoraserak8eniio ne Jude, nok ne Herod Galile, nok ne rokenha
Philip Iture tanon Trakonit, nokne Lysanias Abilene
neneh non8e nihoteriontak8e.
2 Ann tanon Caiphe nitsihenstatsi ko8a ihken,
onen ne 8an 8akari roienha tahatasa8en 8asako8ennaronkaten ne Niio rao8enna.
3 Ak8ekon nontarete naktatiesonha ne Jourdan,
sakoretsiaronne, aonsaiootatre8ate nok aonsaionkiatoke8e ne kari8aneren.
4 Tsiki niiot tsi kaiaton raoiatonserakon ne Rotokensehak8e Esai, raton: kenh niha8ennoten ne kar
hakon ra8ennotaties: 8e8ahahaseronni ne Roianer
rahohaha, 8e8ahahak8arisi tsi rothate.
5 Ak8ekon enskananon tsi ionrak8anion, Ak8ekon
enkarision tsi ionontenion oni tsi ionniaronnion, nok
enskatak8arision ne iotk8aton, nok enskatak8arision
tsinon8e nenhiohahakarenrenionke.
6 Nok ak8ekon nonk8e enhon8aken ne Niio raoiatakennhatsera.
7 8aka8ennihak8e tsiniiakon ron8aiatorensk8e naiontenek8aheste: onka ietsirori nahese8atek8ase ne
Niio raonakk8ensera.
8 Teiotitokentonhak kati natatre8atatsera tsi sase8atatre8at, nok tosa ease8erhek ahe8e8atonheke oni
ne se8erientakon: Abraham 8ak8aniha: aseken 8ak8arori tsi iah othenon tahonoronse ne Niio, kehiken
kanenhiakeron aontasakoiatineken8en' Abraham sakoienhokonha akenhake.
9 Onen ak8ekon niiekon8atiri8enton tsi tioteronton,
tsinikarontake ne iali te8aianiiontha enkaiakon nok
otsirake en8ation.
10 Ethone oni ak8ekon ok nonk8eokon 8ahon8ari8anontonse ionton: oh nenhiak8aiere?
11 Tontasako8enna8eron, nok 8ahenron: onkakiok
tekeni tehotiata8itseraien en skat ki sakaon ne iah
teiakoien; nok oni ne rotennatseraien eh oni neneh
nihaier.
12 Ak8ekon oni ne ratikarotasions ron8aiatorensk8e nok ron8ari8anontonnihak8e, ronton: 8e8enniio! oh nenhiak8aiere?
13 Tontahenron: Tosa ihsinon nase8ari8anonton
tsiniiot tsi oni nikon ietsiri8a8i.
14 Ok oni ne 8otar ron8ari8anontonnihak8e oni
neneh, ronton: Oh nii nenhiak8aiere? Tontahenron,
tosa ok tontaietsiianontons, aietsinikonrhaten oni
onkakiok akenhake; ok tase8ennikonriakonhak tsini
se8atkariakse.
15 Nok tsi onen siiakorharenion nonk8eokon, ienrhak8e kati neh onte kehiken ne Keristos.
16. Tahenron ne 8an; neok se nii na8enke k8anek8ahesta, tihaiatate ohnaken tare nehe senha rok8e
Diatsero8anen, ak8ekon iah te8akerionte neok oni nahiiennikatsenanerensi, neh Onikonratokenti nok
Otsire hentsise8aDek8ahestak8e.
17 Raha8e ne raoshe8ata, nok enhatatase8ase, nok
raononsoharake ienhate8eienton ne raonatsia; nokne
ka8ahe otsirake iah te8as8as ienhoti.
18 Eso tsi nithaierathak8e tsi sakoretsiaronsk8e,
oni tsi sakotatisk8e nonk8eokon.
19 Herodias 8akarionni tsi 8ahotteten ne 8an ne
Rakora Herod ok neneh iatatekenha Philip rone rotinnhikon,
20 8ekon ionsarohestste ne raonnhistsera onen
ak8a 8ahatennhane 8ahon8annhoton ne 8an.
21 Nok tsi iontenek8ahesta nonk8eokon, etho oni
neneh 8ahatenek8aheste ne Iesos; nok tsinikari8es
roterennaien, tontonteronhiakhasi.
22 Nok Rotkon Eoiatatokenti tahastsnente, 8ahotienhase, orite kenraken rotiatontak8enhatie; etho oni
taka8enninekenne 8akenron: Ise konhienha konnoronk8a-ko8a; ise oni issa8e ne katon8esk8ata.
23 Onen neh nahoten n'asen sihahoserasenhatie ne
lesos, nok ak8ekon ok n'onk8eokon ienrhak8e Sose
roienha, nok ne Sose Heli neneh Roniha.
24 Mattat roienha, Levi roienha, Melchi roienha,
Janna roienha, Sose roienha.
25 Mattathie roienha, Amos roienha, Nahum roienha, Esli roienha, Nagge roienha.
26 Maath roienha, Mattathie roienha, 8emei roienha, Sose roienha, Juda roienhac
27 Johanna roienha, Rhesa roienha, Zoro babel
roienha, 8alathiel roienha, Nere roienha.
28 Melchi roienha, Addi roienha, Cosam roienha,
Elmodam roienha, Er roienha.
29 Jose roienha, Eliezer roienha, Jorim roienha,
Matthai roienha, Levi roienha.
30 8imeon roienha, Juda roienha, Joseph roienha,
Jonan roienha, Eliakim roienha.
31 Melea roienha, Hainan roienha^ Mattatha roienha, Nathsin roienhaj David roienha.
32 Jesse roienha, Obed roienha, Booz roienha, 8almon roienha, Naasson roienha.
33 Aminadab roienha, Aram roienha, Esrom roienha, Phares roienha, Juda roienha.
34 Jacob roienha, Issaak roienha, Abraham roienha, Thara roienha, Nakor roienha.
35 8aruk roienha, Rhagaii roienha, Phalek roienha,
Heber roienha, 8ala roienha.
36 Cainan roienha, Arphaxad roienha, 8em roienha,
Noe roienha, Lamech roienha.
37 Mathusala roienha, Enok roienha, Jared roienha, Mahalaliel roienha, Cainan roienha.
38 Enos roienha, 8eth roienha, Adam roienha, Niio
roienha.
Kaierl-aton teioteri8asonterak8en n' Ori8atokenti tsini hoiaton Roiatatokenti. Luc.
1 Onen non8a Iesos raiatihatie ne Rotkon Roiatatokenti, Jourdan niionsare, nok ne kanikonra aok8eniat 8ahotori tsinonkati ne karhakon.
2 Kaieri ni8asontasen nikari8es 8atenientenseronnes notkonseraksen nahonikonrotako, eh oni nahe iah
othenon tehokon, nok nonen sontenniserohestste 8ahatonkariake.
3 Nensok 8akenron notkon: Nehne Niio laienha
akenhake tsiron kanatarok Baton kehiken kanenhiakeron.
4 Tontaha8enna8eron ne Iesos, nok 8ahenron: kaiaton tsi iah kanatarok ok taronnhek8en ne ronk8e,
henronnhek8en oni ne Niio Rao8enna.
5 Ethone notkon tsinon8e tiononto8anen niiahoiatenha8e, etho oni non8e ken ok nontakari8estste on8entsiak8ekon 8ahonatonhase.
6 Nok 8akenron: Ak8ekon enkonhion kehiken tsiniiotieren; aseken li ionka8i li kati enkanonton onka
ensekheion.
7 Ka8enniioki asathontate tagkatontsothase, nok
sa8enk en8aton.
8 Tontahenron ne Iesos: Ehren iset 8atkonseraksen! Aseken kaiatoQ ne Baton: saiatat ok ne Niio
Ka8enniio hentse8enniiostake, nokraonhaahentseniahesenhake.
9 Jerusalem sekon niionsahoiatenha8e, Kanonsakenhiate n'Ononsatokentiko8a eh 8ahostsk8aren, nok
8akenron: J!^ehne Niio laienha akenhake ehtake
iasatiatent.
10 Kaiatonse 8ahi tsi entesakotori ne Raoronhiakeronon okon naiesaiatanonstate.
11 Nok ratisnonke entsistsk8aratie tosa aesasitak8arase nonenhiake.
12 Tontahenron ne Iesos: 8ekon are neneh kaiaton: tsi iah tatsenikonrotako ne laianer oni laniio.
13 Nonen siiathastsahate notkon, tontahatonneke
8atoken tsiniiore.
14 Ethone Botkon Eonikonratokenti 8ahonikonrata ne Iesos ne Galile niiaonsare; nok 8ahasenno8annha neh non8e ni8aton8entsiate.
15 Aseken sakotatisk8e tsi ronterennaientak8anionk8a, ak8ekon ok oni tehon8arensaronsk8e.
16 Kkare onen iahara8e Nazareth, tsinon8e thoteiaron, nok tsi 8aha8entatokentane iahata8eiate Ononsatokentike, tsiki nihorennhaonne; 8athatane naha8ennanoton.
17 Esai Rotokense raoiatonsera tahonhion, nok
eh non8e nathakhasi tsinon8e nikaiaton ne 8aton:
18 lakenik8ekon ne Ra8enniio rahonikonra, aseken
rakiatanoronston; neh ahori8a thakatorion n'akherionnien ne iakotent, nok aonsakhetsiente niaka8eriasanon8aks.
19 Nakherori tsi tsiontnerensionhe ne ienask8a,
tsiekensere ne teieron8ekon, aonsaiontate8enniione
ne iontatkenren seronni, akeriho8anate tsi onen ihio
ne Ea8enniio ra8ennisera.
tsi nok sahalien; Ak8ekon ok rahonha tehon8akaner©
netho ietaraien.
21 Ethone onen tahatasa8en 8asaka8enhase: On8a
kenh 8enniserate onen 8akahnane teini8aton ne kenh
kaiatonserat: Ak8a non8a ise hetsise8athonte tsi
roth are.
22 Ak8ekon ok oni ron8ari8a8asehak8e, nok iakohnerak8ask8e tsini ka8enniios ne tha8enninekens;
nok iontonhak8e: iah kenh naha neh teken ne Sose
roienha?
23 Nok tontahenron: iah teiotenno8ent tsi ensk8enhase: 8atetsiensts, ise niare satatetsient, eh oni
natsier tsinon8e nisenakere tsinahotenson ionk8ari8aronken nahesaieren ne Kapernaiimke.
24 8ekon are tontahenron: ori8iio tsi k8arori, tsi
rahonakeraserakon ok iah tateharensaron oni ron8ari8akenronni ne Kotokense.
25 Tsiki niiotonne ne Elie On8entsiake shires,
ionentioko8anenne ne ionatereonskonne nethonon8e
si8enniseratenion n'Israerrononke; nasen niioserake
6iiatese8a8ennen sonteronhiak8eke; nese8aonni 8aontonkariakon on8entsiak8ekon.
26 Nok sane iah oni nenskat teshakoiatakennhaseron ne Elie, neok ne 8idonienronon iotereons 8arepta
non8e nikanakerek8e,
27 Ronentioko8anenne oni ne rotiststa8is, Elise
rotokense On8entsiake shires, iah ki sane enskatha
tesesakotsienton^ neok enskah ne Naamen 8irienronon.
28 Ak8ekon ok oia nontahonatierase tsinihati ratiteron tsinika8ennoten 8aonronke.
29 Nese 8aonni ak8ekon ok tontahatitane 8ahon8aiatineken8e ne raotinatakon, nok eh non8e niiahon8aiatenha8e tsinonBe ieiotenontiakon Kanatakta,
ronnerhak8e ok eh niienshak8aiatente.
30 Tehatiiatokenson tanon tonsahatohestste nok
Bahatenti.
31 Kapernaiimke niionsare Galilene Tkanataien,
ifiok etho sesakotatisk8e na8cntatokentike.
32 Nok iakohnerak8ask8eteini horihoten: Aseken
ne rao8enna ikene ne Kak8eniat.
33 8aiatat raiatarak8e tsi iakotkennison, n'otkon
rotiennine, tontaia8entsi 8athohenrete tsi niha8enna.
34 8ahcnron: Ah! 8ateionk8asastenseraien kenh
naha ise Iesos Nazaretronon? Neh kenh taseniente
nask8atonte? 8akaterientare tsi ise ne Niio laienha
8aiatatokentiko8a.
35 Nok ne Iesos 8ahatteten 8ahenron: tastotek,
nok tontatsiakenn ne raonhake, Nok notkonseraksen
ak8a niare kanenhrihen eh 8ahoiatonti, iah ki neneh
sane tehokare8aton, nok tontakaiakenne.
36 Ak8ekon ok 8ahakohnerak8enhaton; nok iontonnionsk8e: oh naka8ennoten kehiken, eh niiore tiji
iotik8enies oni ioti8enniio nonatkonson, nok skontiiakens?
37 Nese 8aonni8ahasenno8annha tsini ienakerasera
neh non8e.
38 Nok nonen satontahaiakenne ne Iesos tsi ionterennaientak8a, 8imon rahononskon ionsahata8eiate,
elhone iotonk8arhosk8e ne 8imon ron8ennhonsa, 8ahonterennaienkati niare.
39 Nok iahtastsakete tsi tkaiationni, 8ahatteten ne
kannratarinon, nok oksaok sakentonk8anoste; oksaok
oni sontkestsko, nok saioioten.
40 Nok nonen siiate8atsothosere eh iontatiathesk8e
tsiniiakon ne niatekannrake iakonon8aktanithak8e;
neok ne skastson iatesakonisnonsaerhase nok saieie8entane.
41 Tohka oni nonsasakoiatineken8e nonatkonseraksen, ak8a ens neok ne kontonne: Ise ne Keristos
Niio laienha; sakonnhesehak8e tanon nakontrori tsi
raonha ne Keristos.
42 Ak8a neok 8ahorhenne sahatenti, ehnon8e niiahare tsinon8e iah onka tetiens; nok nonk8eokon ron8aiatisaksk8e, nonen siiaon8aiatatsenri 8aon8aneken
ne tosa oksaok ahatohestste.
43 Tontasako8enna8eron 8ahenron: iatekakonte
H
se oni nebne tsi 8akateri8aienni n'akherionnien nakteson tienakercnion teiiiiiorihoten ne Niio raonakera8era; aseken neh tionkatoriaton.
44 Nok tsiiontercnnahientak8anionk8a ne Galile
Tjon8e nisakotatisk8e.
8isk-aton nateiofen8asonterak8en Nori8afokenti tsini hoiaton Roiatatokenti Luc,
1 Onen arc kentioko8anen 8ahon8aiatorenneiontaonsatathe ne Niio rao8ennaj Genesareth kaniataraktatie shire.
2 lahatkatho tekaon8ake atsiakta tkaon8aien, ehtiioke ronnesk8e, 8bonharoharesk8e ne raotihon8eia,
8imon kati rahoon8akon iahatita.
3 Nok 8ahenron: ostonha isiniiore sathonhiontak8at, eh tahatien nok 8asakotati nonk8eokon.
4 Nok nonen saharihokten, 8aba8enha8e ne 8imon:
Kaniatarhen niiahase, nok saharonti Rataharo.
5 Tontahenron ne 8imon: asontak8ekon ionk8aiote iah othenon teiak8a8kok8en; nok ki sane tsi ise
tasatati sekonki ense8akaharonti.
6 Eh kati nahaiere, nok tsiniia8eto8anen 8ahotina8i ak8a skanorons tahonatabariakse.
7 lasakotinonke ne rontenro nahon8atiiena8ase
ihsi nehne niiore tatihon8aientak8e. Eh 8ahonne8e,
tetsiaron 8ahonthon8ike sekon skanorons ahonatnekitahase.
8 Tsiniiot tsi 8ahatkatho ne 8imon Tier, 8athotontsothase Iesos, raton: 8e8enniio! Ehren asete ne kiatakta: aseken 8akeri8aneraakskon.
9 Aseken eso tsi tahatonneke, oni nerontenro, tsinaha8enne tsi 8ahontaharoko; ak8a ok sathotiiata8on
ne 8ak nok oni ne 8an Zebede sakoienbokonha nehne
8imon rontenhrotiesk8e.
10 Etbone ne Iesos 8aha8enhase ne 8imon: Tosa
sateronn; ihsi enkaha8ite onk8e iakonnheoni enseshe
iarioka8inesheke.
11 Nok nonen siionsahonrarho, ak8ekon ok eh
taontsiak8arisi nok 8ahon8asere.
12 Enskat kati tsinikari8es etho non8e natehostsfekafenhaties tsi kanataienton, eh 8athonterane roststa8is, tsi 8ahoken ne Icsos, chtake 8ahatiatonti nok
8ahoneken, raton: 8aianer! ok tasanonton nasere
aonsakie8entane.
13 Oksaok ne Iesos iathonisnonsaerhase, 8ahenron:
neh ikere aonsasie8entane; nok oksaok sahaie8entane.
14 Nok 8ahotia8enrat8e nonkakiok asakorori. 8as,
tanisa 8ahenron, nok shenatonhas ratitsihenstatsi,
nok satkaf tsi sasie8entane tsini hori8ataton ne Mois,
neneh Bene ahononnien;
15 Nok tanon tsi isinison 8ahosenno8annhaonhatie,
ok kikeh nontaiotioko8annhaonhatie nahon8ataonsatate nok notiake aonsasakotsiente tsi iakonon8aktani.
16 Nok tanon karhakon iehatasetak8e, nok roterennaientak8e.
17 Khare kati are onen tsi sakotatis, raiataktatie
ratistsk8aronniontic ne Pharisien, ratiianei-enseronni
nehne Galile, Jude, nok oni Jerusalem nithonenonBeron etho ronatahonsatc, nok oni ne Niio rahosastensera ethoontotabi naonsaionton ne iakohuon8aktani.
18 Etho 8ahonne8e tehon8ask8enha8i roiatakenheion, ronesakonhaties kahnon8e iahonta8ehiatak8e,
nok rahohenton iahon8aiiaktaien,
19 8ahotiioha kati kahnon8c iahon8aiatiniontak8en, sotsi kentioko8ancn. kanonsake kati iahatirathen, eh oni nonkati tahonsentak8e tsi raiationni
ne roiatakenheion akohenton nonk8eokon tsi renteron
ne Iesos.
20 8ahatkatto tsinithonetak8en, 8aha8enhase ne
roiatakenheion: v8onk8e, 8ontcrake8e ne sari8aneraaksera,
21 Oksaok are ne ratiiatons oni ne Pharisian
8ahonniron ne rahonerientakon: Ori8iio kehiken
ronk8e tsi rate8ennaiesatha, onka nakoren eniek8eni
entsierakc8e ne kari8aneren neok ne Niio?
22 Nok tanon ne Iesos 8akonikonraienteritsion,
8asaka8enhase, 8ahenron: ohniiotieren tsi eh nikanikonroten se8anontonnions?
23 Kah nikaien senha 8atiescn: ok nene aiahiron:
sonterake8e ne sari8aneraaksera: ok neh naiahiron
nalkestsko nok satenti?
24 Neh ki ok oni naese8alerientaraketsi rok8eniatseraien nonk8e Roienha on8entsiake aonsashakorake8ase ne kari8aneren; 8aha8enhase ne roiatakenheion: II 8akonrori, satkestsko satketat nesanakta
nok sasatenti tsi tisanonsote.
25 Ne nak8a oksaok, tehatikaneronnion tsi tontahatkestsko neroiatakenheion 8ahatrienonni ne raohnakta nok sahatenti tehonon8eronnionne ne Niio.
26 Ak8ekon ok taiontonnekhon, nok tehon8anon8eronnionsk8ene Niio; iontonhak8e: Ori8iio tsi on8a
kenh 8onniseratenion 8ete8ari8aronke tsi nahoten ne
iah non8enton tetiakori8aronken.
27 Nok nonen sonsahaiakenne, eh iahoken saiatat
rakarotasions Levi ron8aiasts, tsi iekarotasiatha renstBk8ahere, 8aha8enhase, taknonteratie.
28 Ak8ekon ok eh iekaien, tontahatane nok 8ahonontei-atie.
29 8atenniotatsero8anen 8ahatennioten ne Levi
raononskon, kentioko8anen ne ratikarotasions ratiiarare oni ne thiiete tsi 8athonstskaon.
30 Nok netho ratinakere neratiiatons oni ne Pharisian 8ahonerientaksen tsi nahaiere nekenh ronk8e,
ronton: oh neh ne niiotieren tsi tese8atonsts ne ratikarotasions nok oni ne ionk8etaksens?
31 Nok tanon ne Iesos tontasako8enna8eron, 8ahenI'on: iah othenon tatehon8aton8entsioni ratetsiensts
ne skennen tiiakonnhe, neh 8ahi n'iakonon8aktani.
32 Iah tesekheiahaharatane tsinonkati kaianeren
ne tionk8etaieri, oni niakoianere, neh tanon ne iakori8aneraakfekon.
33 8ahonniron oni: oh nah niiotieren ne 8a8atis
raotiok8a tei iotkate ronentontietha, ronterennaiens
oni; eh oni neneh nihatiierha ne Pharisian raotitiok8a; nok nise 8entiok8a tehonstskaons oni ratinekirha?
34 Tontasaka8enhase: En8aton katikenh naietsiionkariakte tsinihati sakohonkara8i ne roniakon,
tsinikari8eft ratik8ekon ne roniakon?
35 Nok ki tanon ien8atenniserihe8e ne ienhon8aiatenha8e ne roniakon; ethone onen enhonentontiete.
36 Nok kenh natontahaiere tsi 8atesakori8akentonk8en: iah naha onka ase teienanentakta nonen
iok8enniakaionhon; aseken iiase enhionehare nakaion,
oni tsi iah tetiatenro nase tanon nonen iokaionhon.
37 Ak8a sekon neh sakat tsi iah katsetakaionne
teienekarha notsitsiase; a8eken nonekase tenkatsetanekare, nok enkaneka8erontane nok oni ne katse
enkaiesha.
38 Ok eken tanon non8a nonekase katsetasetsike
ki enkarake; nok eh nente8e tetsiaron enkeniniakenne.
39 Iah oni onka nonekakaion ahanekira, nok oksaok aonsahari8anonton nonekase: aseken raton:
neh kanekiio nonekakaion.
laiak-aton teiote?'i8asonterak8e)i nOrt8atokenti tsini hoiaton Rolatatokenti Luc.
1 Enskat are a8entatokentike kon8anatonk8a
tekeniaton tiotierenton, onatsia kaienthon 8athatihetiiake, onen kati ne raotiok8a 8ahatiratoskare nok
8athonsaranie oni 8aonneke:
2 Onen ai-e taontasa8en otiake ne Pharisian 8ahonniron: oh niiotieren kehiken eh nise8aieriia tsinahoten 8atia8enre neh naieiere na8entatokentike?
3 Tontasako8enna8eron ne Iesos, 8ahenron: Iah
174 iiofatatokeKti llx'.
kenh iion8eiitou tose8a8ennanote tsinihoieren n&
Ta8it sahatonkariake, oni iie rontenrotiene.
4 Toh nahaiere tsi iahata8eiate ne I8Tiio raononsakon, nok tsi 8alrak8e ne kanataranoron, 8arake,
tasakaon oni ne rontenrotiene, saeto sane ralitBihenstatsi ok raona8onk nahonneke?
5 Nok sahenron: Raiatak8eniio kati oni nonk8e
Roienha ak8ckon tsi la8entatokenton.
6 Tsi are oia saia8entatokentane, sahata8eiate tsi
ionterennaientak8a nok 8asakotati, saiatat etho raiatare rosnonsakenlieion tsi ra8eientetakon.
7 Neok ne 8ahon8:itennikonraren ne ratiiatons oni
ne Pharisian katesiken enshotsiente kenli na8entatokentike, neh naontahatiierate ahon8ari8arho.
8 Nok tanon ne raonha sakonikoiiraienteritsion:
8aha8enhase ne rosnonsakenheion, 8atkestsko, nok
kanonsihen natestann: tahatkestsko nok etho iathatane.
9 Ethone onen ne Tesos 8ahenron: Tsiori8at enk8ari8anontonse: 8atia8enre kenh naontaieri8aierite
na8entatokentike, ok nes naonsaionteri8ate8ate?
aiontatonnhete nonk8e, ok nes naiontateriio?
10 Nok nonen ak8ekon sasakokahenhion; 8aha8enhase ne rosnonsakenheion: sanenstsak8arisi. Eh
nahaiere; nok eh nonsahasnonsiione tsiniiot neskati.
11 Nok tsi nahotisense 8ahonterientisakhon oh
onte naon8aierase ne Iesos.
12 Eh oni non8e si8enniseratenion, onontoharake
niiahare 8ahaterennaienna, ak8a oni ok iatharhente
roterennaien.
13 Nok nonen saorheiine, iasakolinonke ne raotiok8a, nok tekeni ia8enre nihati 8asakoiatarako, neh ne
8asakonatonk§e, Ratik8ekonhatie;
14 Kenh nihotisennotens: 8imon, neh oni ne Tier
ronatonk8en; tanon ne iatatekenha Andre; 8ak tanon
8an; Philip tanon Barthelemi.
15 8atio tanon Aton8a; 8ak Alphe roienha;
8imon Zelotes ron8anatonk8ak8e.
16 Jude 8ak rokenha; nok 8itas Iskariot nehne
ronk8etaksensk8a.
17 Ethone onen tontahonnontastsnente nok tsi
ionontaientaon iatonsahatane ron8anonteratie ne raotiok8a raotitiok8a, oni iotiok8atsanit niateionk8etoteuson, Jude-roiion, Jerusalem-ronon, oni ne kaniatarakta tiakotentionk8en Tyr-ronon oni 8idon-ronon
ak8ekon neh ieniente nahon8a8ennaronke oni naonsaionton tsi iakohnon8aktanionni.
18 Ak8ekon oni notkonseraksen iakohnatiennine
saieie8entaseron.
19 Ak8ekon ok oni iakoskennhenne ne nehok ne
laiakohiatosere raotseronniatne, Aseken Tkaiakensk8e ne raotanitenrat neh tsiakotsientak8e.
20 Ethone ne Iesos 8asakotkatto ne raotiok8a. nok
8ahenron: 8e8ataskat nise se8entent aseken se8a8enk
ne Niio raonakerasera.
21 8e8ataskat ise non8a se8atonkariaks: Aseken
hentsise8ahtane: 8e8ataskat ise non8a tese8asenthos:
Aseken hentsise8anikonriione.
22 Hense8ataskastston nonen henhietsis8enseron
nonk8eokon, oni henhietsiiatineken8e ne raotitiok8akon, henhietsiienratonhase oni henhietsisennatonte
aniosihken iakoseimaksenonk8e lioienharahori8ake.
23 8eBatonnharonnion neh non8e ni8enniseratenion
oni se8aton8essonnion: Aseken ko8anen tense8ateri8a
serak8ase Karon hiake; ehse oni nehne nisakotiiera
sehak8e ne 8akotii»ihokonkenha ne Eotitokenseak8e.
24 8e8ententasei-e tanon nise se8atsoko8a; aseken
se8uketes ne se8anikonriiotsera.
25 8e8ententasere ise non8a se8ahton! Aseken entsise8atonkariake. 8e8ententasere ise non8a se8aiesson! Aseken entsionshenanion nok tense8asenthoseron.
26 8e8ententasere ise ne tenhietsirensaronnion
nonk8eokon! JChse oni nehne nisakotiierasehak8e ne
sakotiniokonkenha ne Rotitokensetseraksensk8e.
27 Ise tanon non8a kenh tak8athonte, 8ak8arori:
ietsinoroiik ne iestsis8ens; ietsiiatakennha ne ietsiiatak8as8ens.
28 letsiiataterist ne ietsiri8as8ens, nok ietsiiaterennaienhas ne teietsiionnharikhons.
29 Nok nenhiaranonsaiake sahtsienhas ne Bkati;
nok onkakiok ahiatiata8itserak8ato.sa hetsennhes niahaha8e ne sathasteren.
30 Ak8ekon niiasheion nalioten enhiesari8anontonse; nok tosa saseri8anonton tsinahoten ieiakoha
ne sa8enksonha.
31 Eh nasheieras nonk8eokon tsinitesenon8es naiesai erase.
32 Aseken neneok ashenoronk8ake ne lesanoronk8a, nahoten ensatonnrak8ate? Aseken ne ionk8etaksen sakotinoronk8a oni neneh ne ron8atinoronk8a.
33 Oh oni nahoten asatonnrak8ate neneok asheiatsennonniatenniheke ne iesatsennonniatennis? Ehse
oni nehne nihatiierha ne ionk8etaksen.
34 Oni, neneok ashenihassekene lesanihas nahoten
asatonnrak8ate? Aseken tehontatenihaa oni ne neh
ne ionk8etaksen, ak8aski ens ok sateia8enhonhatie.
35 Neh kati 8ahonni iestsinon8ehak ne ietsikenronnis, ietsinoronk, ietsihni oni, nok tosa othenon
sase8arharek; ko8anen tense8ateri8aserak8ase, nok
ethone oni enhietsinatonk8ake Niio Henekentsi sakoienhokonha; aseken rotanitenron tsinonkati ne ionk8etaksen.
36 8e8atanitenraskonhak kati, tsiki nihotanitenraskon ne Etsise8aniha.
37 Tosa teietsiiatoret nakoren: iah ki oni ni^e
tataietsiiatorete, tosa ietsiri8ent nakoren iah kl oiii
nise taietsiri8ente; 8heion, nok entsiehson.
38 8heion, entsieson; ak8a oni en8ateniententseriiohake tsi entsiesatenienthase, en8atsioron, ak8a
oni tenhiontaniraton nok sekon en8ata8enratseke,
aseken ok ki keh natentiesaierase tsi entiesatennietase
tsinise nensheierase.
ion: ahonton kenh ne leharon8ekon oni teharon8ekon ahossariiie? iuh ontekeuh teuitsiaron liianiiaton?ie tsi teioiitiakon?
40 Tah 8ahi.sen ha tehaiatanoron ne late8oiensta
tsiniiot ne rorionnienni; nok ki tunon ne i-ori8atoken
ienra8e tsinilhotte ne sakorionniennis,
41 Oh nah oni niiotieren tsi neh Batkattos ne tsiatatekenha rokarisen onaonskeri; tanon iah nisete-5attokas ok iateionaliarohare ne 8akai-isen?
42 En8aton kenh natsienhase ne tsiatatekenha:
kekenho, skoko tanon niare ne.sakarisen, iah nise
tesattokas ok iateionaharohare sakarir?en? Akon8ara! neh tasatierent sa^oko ne sakarisen, ethone
ensanontonnion toh nasiere tsi a'jnsasoko ne tsiatatekenha lokarisen.
43 Oi'i8iio tsi karontaksen ne iah te8ahiio ne
8aianiiontta; oni karontiio ne 8ahiio 8aianiiontta.
44 Aseken kaikhne entieienterestak8e tsini karontoten: iah 8ahi ohiktake te8aianiiontta ne 8isonko8a,
iah oni 8ahi tsiokareleske tekanenharaniiontta.
45 Ea8eriane tatak8as kari8iios ne tronk8etaieri,
tsiki niiot ne ronk8etaksen ne kiok ne kari8aksen
tatak8as ne ra8eriane; aseken tsiniiot tsi ite8atna8eriane eh ki niiot tsi ie8atatisna8ennasa.
46 Oh nahoten ahori8ake tsi se8aton: 8e8enniio!
8e8enniio: iah se tesk8a8ennarak8a. ^
47 Enk8arori tsinahoten teshiatieren, ne rakeniahesen, tehake8ennakanere. oni rake8ennanoronk8a.
48 Neh teshiatieren tsiniiot ne ronk8e ratenonsonni, 8ahakenrok8ate tsiniiore tiostenrak8entare nok
etho thahenstsk8aren; iah othenon takak8eni nothenon nakaiere nonekanos aseken iohniron tsi tkenstsk8ahere.
49 Nok ne saiatat rake8ennaronken oni nehneh iah
ki tehake8ennanoronston, ak8a neh teshiatieren, neh
ok okenrake tontahorontonti tsi 8ahatenonsonni;
aseken neh nente8atierente tenhiononko nonekanos
enkanonsienenne; nok ten8atenonhianite tsi nenhia8enne. h2
TsiataJictton teioferi8asonteraJi8en nOri^atolienti tsini hoiaton Roiaiatokenti Luc.
1 NoNEN saharihokten ne Tesoa tsl sakotatihak8e
Tionk8eokon, Kapernaiimke iahata8eiate.
2 Ethonon8e saiatat onen shirenheions nehne rasenno8anen raonnhatsera eso oni tsi ronoroTik8ak8e.
3 Nok sahosennaronke Tesoa ne I'anenno8anen, iasakotori ne ronaterionte, ahon8anekennira ahathontatseke aontare nok ahonsahotsiente ne raonnhatsera
nak8a ronoronk8a.
4 lahonne8e nehne tsi itres ne TesoR, 8ahon8ennitentase, ronton ori8iio tsi tehotentson nahon8a8ennarak8e tsiniiot tsi rari8anontonB.
5 Aseken rontonhak8e sakohnoronk8a nontionk8eta, sonk8anonsisahani oni tsi ionterennaientak8a.
G Oksaok kati ionsahonnete ne Iesos: Onen iah
ihnon tehken sishonne tsinon8e nihononsote iasakotori ne rontenroson, 8athon8ateratana nok ahonniron: 8aianer! tosa ihsinon8e natesatat8ishenheiat:
aseken iah te8akerionie nasata8eiate nakenonskon.
7 Neh se8aonni iah te8akeron 8akerionle onteken
nii akonhiatisakha; enskat ok tanon aontavsatati nok
enshaie8entane nal^ennhatsera.
8 Aseken nii neok ne konk8e, 8akaterionte, 8akonk8etaien ne ronteriios; saiatat ens 8ahinnhane
enkiron 8as, ehse 8are; tihaiatate: kasts, tare se;
nok iiakennhatsera; kenh natsier, ehse nenhaiere.
9 8ahonerako ne Iesos tsinika8ennoten 8aharonke;
nok 8athatkarhateni kanenrakon nahatieratc, nok
8ahenron: Ori8iio tsi k8arori, tsi iah kaneka te8akatkatton neh naontaiaka8etakon n'Israerrononke tsiniiot ne kenh kaien.
10 Nonen sonsahonne8e ne iehon8anatorionne,
shoie8entaonko8a nerannhatsera ronon8aktanihak8e.
11 Nok tsi 8ahorhenne Iesos iahara8e tsi tkanataien Nairn Kon8aiasts; kentioko8anen nonk8esonha,
otiake oni ne raotiok8a ron8anonteratie.
12 Onen thoha shiiahanatarane, eh 8athonterane
ratirontotserenha8i 8ahon8aiatatahannhe, iotereoiis
neok OTii enskat io8iraientak8ene kenh ranekenteronkenha, Kentioko8anen kati netho ienakere kon8ariskontonhatie.
13 8ahonikonranon8ake ne Roianer tsiniiot tsi
8ahatkatto, 8tirenhase: tosa tesasentho.
14 Nok akta niiahare kenh oni niiahaiere tsi karontolseraratie; nok 8athatitane neratirontotserenha8i, nok 8ahenron: 8enekenteron II 8akonrori,
8atkestsko.
15 Tahatkestsko nok 8ahatien rahorontotserakon,
sahatati oni, nok ne Iesos saha8iron ne ronistenha.
16 Ak8ekon ok taiontonneke nok tehon8anon8eronnionsk8e ne Niio; iontonhak8e: ori8iio tsi raiatanoronko8a nahoketote nonk8entiok8akon; nok 8asakotenre ne Niio ne raotiok8a.
17 Kanakeraserak8ekon ne Jude oni naktatiesonha
ienakerenion ak8ekon 8aheri8aronkanion tsinaha8enne ne iori8anerak8at.
18 8an ori8ak8ekon sahon8arori ne raotiok8a neh
nikarihotens,
19 Nok ne 8an teniiase 8asakoiatarako tsini hofiok8a: nok iasakotori tsi itres ne Iesos, nahon8ari8anontonae. ahniron: ise ken ne tare, katen sekon oia
enshak8arhareke?
20 lahane8e tsi itres ne Iesos, 8aniron: 8an sontiatorihatie tsi 8akeniiatorenne, nakeniri8anontonse: ise
ken ne tare katen sekon oia ensessak8arhareke?
21 Ak8a are taiotokentane ethonon8e kentioko8anen sasakotsientanion niatekannrake iakohnon8aktanilha, sasakoiatineken8e Onatkonseraksen, nok
otiake tonsasakokak8arisi ne teieron8ekonne.
22 Ethone ne Iesos tontasako8enna8eron, 8ahenron: 8asene satsiseniroriana ne8an tsinahoten 8etsiatkatto tsi oni nahoten 8etsiaronke: tsiekens ne teieron8eiionne, tsiontenties ne iah tehiensk8e, tsieie8entas
ne iakoststa8is, tsionronkas ne teionhontak8ekon
tsiontoniihests ne iaka8enheion, nok Kari8iio iontataronkateniiiB ne iakotent.
23 Nok iakotaskal nonka iah tenhiakolateri8aientatonni nii akeri8ake.
24 Nok iionen 8onsaiatenti ne 8an 8akonnhaonhatiene, el hone ne le^os 8asakori8anonlonse nonk8eokon no 8an raiatatake, 8ahenroji: oh nalioten se8atkenseronnonneneKarhakon? neh kenh tsi te8atk8irakarenron.s tsi iahote?
25 Oh kali nekenh nahoten se8atkenseronnonne?
Neh kenb ne rok8enniatsanit? Rotinontiioyjson 8ahi
rahotinonskon ieteron neh niiot tsi iontseronnis oni
naton8esentserakon iakonnhetie.
26 Oh kati nekenh nahoten? Rotokense kenh?
Nehe, ori8iio oni tsi K8arori tsi senha isihnon8e tsinihaiatanoron tsiniiot ne Eotokense.
27 Nese 8ahi r^ton tsi 8aton tsi kaiaton: iahiiatori
ne rake8ennenha8e neh enhiahentete nok enhiahahaseronnien.
28 Aseken 8ak8arori tsiniiakon ne tsionathon8i6en
iakohnate8eton iah tehaiatare enskat nahotokonseheke ne senha abaiatanoronke tsiniiot ne 8an; Nok
sane n'ak8a kenh nitraha ne Rakoniha raonakeraserakon rotoheststenni ne 8an.
29 Tsiniiakon nonk8esonha oni ne ratikarotasions,
ne 8an 8akonek8ahe8ton 8athontenon8eraton tsinoukati ne Niio, neh tsi 8ahonronke neh nika8ennoten.
30 Kenh kaien ne Pharisian oni ne ratiianerenseronni sahontatk8ase ne Niio raotanitenrat ne tsi iah
tehonathontaton raonha asakonek8aheston.
31 Ethone ne Roianer 8ahenron: Onka onte taonhsakheierontaren ne kenh ka8atsirate? oh oni nahoten tetsiontieren?
32 Ak8a neh sesakotiieven ratiksaokonha tsi iontkerontak8a ratistsk8aronnion, nok tehotihenretha
tehontatennis oni: lonk8ahonra8aton nok iah tatese8anonniak8en; loterennaststarat 8ak8aterennothase
nok iah tatese8asenthon.
33 Aseken ne 8an, iah tatehostskaonties ne kunatai'ok, iah oni tehoiiekirenhatie.s notsitsia; iiok so8aton: Ronessoiu'onontHeraien.
34 Onk8e Roienha 8ara8e, teliostskaonties ronekirenhaties: iiok se8aton: Neli keliiken ne sakho8ane
oni tsionekaka8e, ratikarota.-^ions oni onk8etaksenokonha ronlenro.
85 Nok tanon nattokhatsera Bene iotonhon Isinonkati ne 8akoienhokonlia.
36 8aiatat ne Phari^ian 8aliohonkaron tahastskahonna rahononskon, eh kati 8arete nok iahata8eiate
tsi rononsote ne Phaiisian^ nok atekk8arataerakta
8ahanist.^k8aren.
37 Eh oni non8e kanatakon kanakerek8e 8kaiatat
tsiothon8isen nehne iah tetionk8etaieri, ak8a neok
8akari8aroiike tsi neh uetho Pharisian raononskon
iatehostskaon ne Iesos, eh 8ahete katsetenha8i kananonhatie ne 8enhieniio oni 8enhienakon.
38 TeBasenthosere, rashonne lontontonstsoten, nok
neh naokaseri 8ahositoharete tanon aononk8is tetkarake8atha, nok ne's' en's' tontahahoka8e ne 8enhieniio.
39 8aliatkato ne Pharisian rotenniote, 8ahenron ne
ra8ericntakon: toka non8a ahotokenseheke kehiken
ori8iio ki tsi ahoterientarake, oh niionk8etoten
nekenh tsiothon8isen roiatoseronk8as; nese Bahi
nonon8a ne iah teionttokha.
40 Nok ne Ieso8 tahatati 8ahenron: 8imon, 8akeri8aien othenonsonha akonri8anontonse. Nok tahenron: 8aianer! 8atati.
41 8aiatat ne ratenninonsko8a, teniiasse sakokarotani; 8aiatat Bisk te8ennia8e nikak8enistake nok ne
aaiatat 8isk neh ne ni8asen.
42 Nok tanon tenitsiaron iah othenon tehotiien nanikariakte, tetsiaron kati 8asakaon. 8atrori kati onen
kah onte nikaien ne teniiase senha enhonoronk8e?
43 8imon tahatati, nok 8ahenron: Neh ki ne eso
ro8i. Tontahenron ne Iesos: Ak8a tasierite tsi 8atesiatorete.
44 Ethone onen tonsahatkarhateni tsinonkati keriteron ne tsiothon8isen, nok 8aha8enhase ne 8imon:
Iskens 8ahi kehiken tsiothon8isen? 8anonskon 8akata8eiaton nok iah tesknekarani naonkarasitohareton;
nok tanon naonha aokaseri 8akasitana8entak8a nok
aononk8is skarake8atha.
45 Iah tateskenoronk8anion; nok naonha tsinahe
te8akata8eiaton iah te8atorissens tekanoronk8aniontons ne kasitake.
46 Iah teskoka na8enhieniiohake; nok naonha neh
nak8a 8enhienakon 8akasitokasta.
47 Neh 8aonni 8akonrori, tsi ak8ekon sonterake8e
saeto sane eso iori8aneren: Aseken eso ki tsi 8akanon8ene: aseken ne kenhniiori8aha ron8entenron
kenh ki niiori8aha tsi ensakonon8ene.
48 Ethone 8arenhase ne tsiothon8isen: 8onterake8e
ne 8ari8aneraaksera.
49 Nok tsinihati ne tehontonsts, 8ahonniron ne
raoneriane: Oh nehne nahaiatoten onka oni kehiken
sarake8as ne kari8aneren.
50 8ekon sarenhase: neh tsi tisetak8en neh 8esaiatakennha; 8as kati nok skennen tsi sasatenti.
8atekon aton tehioteri8asonterak8eji Ori8atokenti tsini hoiaton Roiatatokenti Luc.
1 Ethone are onen tonsahaststekafa tsi kanataienton oni tsi ionatak8enraron, roteri8anotatie oni
rotrorihatie tsini kanakeraseroten ne Niio raonakerasera; nok ne tekeni ia8enre nihati Ratik8ekonne
neh ronnesk8e.
2 Tohka oni nikonti tsiohnaton8isen nehne sesakotsienton tsi ionatiennine notkonseraksen oni sekon
tikannratesonha; neh eh kontiiatare n'On8ari kon8anatonk8ak8e 8ari-8atere nehne tsiatak niiotiennine
n'otkon.
3 Tanon, 8ann, Cusas rone neh ne Herod roststeristasehak8e raori8asonha; nok 8iisann, sekon oni
ionentioko8anen ne ron8aiatakennhenhatiesk8e ti5inonkati nahotiientatserakon.
4 Kok tsini kentioko8anen etho iakoteroronhatie,
oni tsi kanataienton tiontentionk8ask8e ron8aiatorenhonhatie, kenh nahaiere tsi 8atesakori8aken
tonk8en.
5 8aiatat ne ronkRe 8ahaienthosera ne raonatsia;
tsi kali ronatsiontionhatie, otiake nonatsia ohohaktyntie Rakakerontane, Rationsk8aseronk8ate onk8eokbn tanon otsitenhokonha takonneke.
6 Otiake oststenrake 8akakerontane; nok nonen
sahkanio oksaok orstathen aseken iah ki tetiotonris
tsi tiohniote.
7 Otiake obiktokon iakakerontane; takonnetak8e
nehne tsi takonteiaron nok 8ah«)tirio.
8 Nok otiake tsinon8eniion8entsiio nakakerontane,
8akonteiaron nok ontonnisa otiake enskat te8ennia8e
Hatkananeta tsi onteiaron-8athohenrete tsi iaharihokten, 8ahenron: lonronk ne teionhontakarontak8en
naionronkate.
9 Nok ne raotiok8a 8ahon8ari8anontonse oh nahoten kenton tohiken tekari8akentonk8en.
10 Tontahenron: ietsiia8i nise naese8ari8aienterhane tsiniiot ne Niio raonakerasera; nok tanon ne
rononha neok ne tehon8atiri8akentonk8ennis, ne tosa
tahatikaraientane tsi enhontkatto, nok tosa ahotinikonraientane tsi enhonronke.
11 Kenh kati kaien kenton ne tekari8akentonk8en; Onatsia, nehne Niio rao8enna.
12 Kenh kaien nohahaktatie iokerontaon, neh
iakoton, ne iakotaonsate no8enna; nok ki Otkon
onaken tare 8hatak8as no8enna naka8eriane, on8a
sotsi enhieniakenne tsinonkati Kaiatateritsera naontaiaketak8e.
13 Kenh kaien n'oststenrake iokerontaon, neh
iakoton ne 8aontonnharen t&i 8aonronke no8enna, nok
ki tsi iah teioteronte: neki ok ne iate8uktatha Isi
tiaketak8a, iiok noiien kanikonrotaU8euke Kahtonte
tiienskonne.
14 Kenh kaien nohiklokon ieiokerontaon, iieh
iakoton nonen kon8a8eniiaienteri nok ki eh nonkati
twiakoiatontietoti tsini iorihoten iion8entHiakeka,
teiakohnikonrhare atsoko8atsera oni lainaiedera, nese8uonni iah ki tiie8atonnisahas.
15 Nok kenh kaien ne tsinon8e niion8entsiio niiokerontaon, neh neneh iakoton ne kon8a8ennaronken,
aka8eriane iaka8eten oni iakote8eientori, nok kanikonriiotserakon enkanorari.
16 Iah 8ahi neneh onka n'oksaok aienakoroke nonen
8aehaseroten, iah oni8uhi ne kanaktokon tiinionsete;
ieliaserotak8ake tanon enhieniolen, naiontkatto tsiniiakon ionta8eiatha, oni taiakos8atheten.
17 Aseken iah tekaien ne ioteri8aseton ne iah
taonterihotasionhe, iah oni othenon ne kari8arhoron
iah8ene taontonsere.
I8 8e8anikonrarak kati tsiniiot tsi se8athcnte:
aseken onka roien, sekonse enhsonhion; nok niah
othenon tehoien, sekon oni t«inikonha roienha enshon8ak8a.
19 Ethone onen etho Baonne8e ne ronistenha oni ne
rontatekenha; iah tanon teiotonhon nakta ahoneton
aOtsi kentioko8anen, tehon8anitiok8aton.
' 20 lahon8arori kati, 8ahiron: sanistenha oni «e8atatekenhokonha kentho astste thonnete nok iesaiatisaks.
' 21 Tontasako8enna8eron, nok 8ahenron: neh ne
ron8a8ennarak8a oni ron8a8ennanoronk8a ne Xiio
neh Akenistenha oni akatatekenha.
22 Ohnakenke kehiken onen are kaon8akon iahatita oni neraotiok8a, nok 8ahenron; tete8aiaiak,
nensok 8athatiiaiake.
23 Nok tsiniiore niiahonne eh 8ahota8e; io8ei*atsanit 8ahotiiena tsini kaniatara ak8a 8atnekitahas
nok skanorons ahatiskone.
24 Ethone kati onen 8ahon8aiete, 8ahonniron:
8e8enaiio! 8e8enniio! 8atete8enheie. Tontahatane,
nok 8asakotarhase tsi iahote oni tsi ionontak8arontonties; Ak8a okHaok ok skennen tsi tonsaka8eriiake.
25 Ethone 8asaka8enhase: kah nekenh ak8a nitise8etak8en? nok tauon ne rononha neok ne rohniiteronhientenni, nok rontonhak8e: Onka naha oiite
ak8a kehfken ok ti>ako8enniio no8eron, onekano.^, nok
ron8a8ennarak8a?
26 Nok eh non8e niiahonne tsi thatinakere ne Gadarenianronon, Galile teiotiniatara.
27 Ak8a neok iahatitako, 8aiatat tontahoterate
neh non8e nihanakerek8e, neh nonen 8aonnifse sihotienni nonesonronon, ak8ekon iah tehotseronni iah
oni kanonskon tehatiensk8e, oststenrokonson tihanakerek8e.
28 Ak8a neok 8ahoken ne Iesos, 8athohenrete, nok
8ahoseiinaien, 8athoionstROthase nok 8ahenron: ohnahoten ionkeniri8aien, Iesos, Niio laienha? Konnekennis tosa askeronhiakente,
29 Aseken ne Iesos rattetanihak8e notkon, ratonhak8e oni iosnorenn tontatsiakenn, aseken onen
8aonnise sihonaskonnis; eso ioi»i8ake oronk8asa
ron8anerenkston nok ak8ekon niiatehoiakhon, nok
karhakonson tiienhoiatenha8e notkon.
30 Iesos 8ahari8anontonse notkon 8ahenron: Xahoten iesaiasts? tontakenron: kentiok8a. Ne tsi
onen siionentioko8anen nonatkon sihon8atienni.
31 Ron8anekennihak8e kati ne le.sos, tosa Onesson iahonsasakotori,
32 Iah ihnon tehken tionontahere eh tkonnesk8e
ionentioko8anen k8isk8is, nok 8ahon8aneken nasakaon ne k8isk8is iaonsaiakonata8eiaten; nok8asakaon.
33 8ahon8atka8e ne ronk8e, nok iakonttak8arisiate
k8isk8is ionsaiakonata8eiaten; ok eh nontontenenrakarhatto nek8isk8is kaniatarake 8akontiatonti nok
ak8ekon etho 8akonniheie.
34 Oksaok nehnesahontekonesakouaststeriatak8ej
sahatiri8aienna kanatakon, ok om thiiatonteri8are11 i ate.
85 8ahehiakenne nonk8eokon 8aontkensei*a tsinontaia8en, iiok eh iakanenvasereniie tsi thenteron ne
leso.s, eh oni 8ahon8aken iiotkon rotiennine, Iesos
I'asitakta renstsk8ahere, shotseronni, ak8a oni skeniien tatethanikonraieri, nok 8ahakoteronhienten.
36 Kenh kaien nori8ak8ekon ronatkathon 8asakotirori tsi naha8eniie tsi sahaniakenne notkon rotiennine.
37 Ethone kati onen ak8ekou ok 8ahon8aneken ne
ehren ahonsarete ne rahonon8entsiake; netsi sotsi
ronateronhientennine. 8ahatita kati kaon8akon nok
sahatenti.
38 Nok notkon rotiennine, 8ahoneken nahnc-heice;
nok ne Iesos ok eken sahotek8ate nok 8ahenron.
39 8asatenti nok seriho8anat tsinaientenre ne j8iio,
8ahatenti kati nok kanatakesson roriho8anatonhaties
tsi nahotenre ne Iesos.
40 Nonen siionsara8e no Iesos; ak8ekon ok taiontonnharonnion; aseken thon8arharek8e.
41 8aiatat eh 8ahoketote Jairus ron8aiasts neh ron8aivo8anen nesakonatatis 8athotonst80thase ne Iesos,
nok 8ahoneken nahathontate iahre tsi thononsotc.
42 Aseken onen tiahiheions ne sakoienha neok oni
enskat ro8iraien nehnahoten ne tekeni ia8enre teiahoseriiakon. Ok kati ok eh iotiok8entonhne nonk8eokon tsi niiire ne Iesos.
43 8kaiatat kati tsiolhon8isen otho kaiataratie
nonen tekeni ia8enre niioserake siionon8aktanitta
naonek8ensa, onen oni siieiosahaton tsinikon tsi oni
nahoten ioientak8a iakonnhatak8e rontetsiens, iah
ki othenon tehotiri8ak8enion naonsakaie8entane.
44 Ak8a skenenha ohnaken nonta8e, nok tsi
tetkak8atton neraotiata8i iakaiena; ak8a ok saok
8atkatane naonek8ensa nok sakaie8entane.
45 Iesos tontahatkarhateni, nok 8ahenron: Onka
kenii liiiaonkiere? ak8ekonok iontonnhiiak8e; Tier
tahatati, nok oni notiake, 8ahonniron: 8e8enniio!
ieiothe kati kenh nekenh ok tiiotonhiototatie tsi
ite8o: tanon saton onka kenh niiaonkiere?
4G Tontahenron: Onkase kiok kenh niiaonkiere:
aseken 8akattoke tsi 8akaiakenne iiiihnc nakatanitenrosera.
47 Ethone ne tsiothon8isen 8ahonikonraientanetsi
iah tehoteri8asetenni tsi nakaiere, ioiatissonk8ane
rasitakta 8ate8atonstsoten, nok kanenrak8ekon iakotlonte tsi ontrori nahoten ahori8nke kenh niiakaiere,
uok oni tsi oksaok sakaie8entane.
48 Xok 8arenhase: kien, toaa sateronn: neh seaatsiente tsi tisetak8en; 8as skennen sasatenti.
49 8ekon ok nihotharatie, eh 8ara8e ne sakotatis
raonnhatsera, 8ahenron: onen ia8enheion ne tsienha,
tosa kati laonsatsenikonrharen ne Eoianer.
50 Iesos 8ahohonsonkote, Bahenren: tosa sateronn;
neok ne tasetak8enhak nok enskaie8entane.
51 Nok nonen siiaonne8e tsi tkanonsote, iah onka
nakoren tesakoiatinionton ne Iesos neok ne Tier, 8ak
tanon 8an, oni nehne kaiatase kon8aienha.
52 Ak8ekon ok tehonsenthoserons, rontatonstsk8enaiahakons tsinikon8annhatens oni tsini hotinikonraiion8aks; 8asaka8enhase kati: Tosa tese8asentho:
iahseteia8onheion, ncokse neiotas.
53 Ok tilion8aicronhak8e aseken ronaterientare tsi
ori8iio ia8enheion.
54 Nok tanon nonen ak8ekon sonsasakoiatineken8e, tahanentsa, nok 8ahenron: tsiatase satkestsko.
55 8on8e naonikonra, nok sontkestsko; nok 8asakorori nakon8anonte.
56 Kenh kaien ne rotikstenha 8ahotinerako; nok
tanon 8asakotia8enrastse nasakotirori onkakiok aken
hake tsi naha8enne.
Tioton-aton tewteri8asonterak8en Ori8atokenti tsini hoiaton Hoiatatokenti Luc.
1 Ethone onen nc Tesos 8ai^akoiatarako ne tekeni
I'a8enre Nihatik8ekoniie nok 8asakok8oniatseron nasakotik8eni iionalkonserakHen, oni iiaonsasakotitsiente niakonon8aktani.
2 lasakotori asakotirionniennira ne Niio raonakerasera, nok aonsasakotitsiente niakonon8aktanionnis.
3 8asaka8enhase oni: tosa othenon iase8aha tsi
se8atentionhe, iah natennists, kaiare, kanatarok, iah
oni no8ista; tosa oni tekeni tese8atiata8itseraientak.
4 Nok nonen kah kiok non8e ienhietsiiata8eiaten,
etho se8enterontak tsiniiore tentise8atenti netho
non8e.
5 Kakioknon8e iah tenhietsiiate8eientonne, sase8arasitokef^nonen tentise8aiakenne neh non8e nikanataien, neh tohiken enhotiri8entak8e.
6 Eb kati nehne nahatiiere, 8ahontenti, ok tiiathonreni tsi ienakerenion, oni tsi iohnatak8enraron,
8akotirionniennihatie oni sesakotitsientonhatie niakohnon8aktani.
7 Ethone oni onen ne Herod rakora 8ahari8aronke
tsini haieranion8k8e ne Iesos; nok iah te8atons nahonikonratokenno, aseken otiake, ionton: 8an 8hotonnheton.
8 Nok notiake ionton: Eli isro; nok sekon otiake
iontonhak8e; nehne thonatierenton thotitokensehak8e shotonnheton.
9 Ethone ne Herod 8ahenron: 8akatennhaon ron8aniariakon ne 8an: Onka kati ne kenh non8a kehiken neh nihaierha tsiniiot tsi karonkas? raskaneksk8e nahoken.
10 Nonen sonsahonne8e ne raotiok8a ak8ekon sahon8arori tsi nahatiieranion, nok ne Iesos 8asakoiatatisk8ate ihsi niiahonne Kanatakta ne Bethsaida.
11 8ahakotokense nonk8eokon, 8ahon8atisere;
eonha nok easakotsientanion nc ionskaneksk8e naonsaionton.
12 Nok nonen siiate8aytsothohsere, 8ahonniron ne
tekeni ia8enre JRatik8ekonne: 8asheiatori kehiken
kentiuk8aien, tm tkanataienton oni tisi tiakononsoton
niiaonsaien eh iaoiisaionnon8ete oni iataonsaionstskaon, iahse 8uhi olhcnon taieri8atscnri tsinon8e nitc8es.
13 Tontasako8enna8eron ne Iesos, nok 8ahenron:
Ise iestfeinonth: tontahonniron: 8erenkene 8isk ok
nitsionk8anataraien tanon lekentsiake: tohka kati
aiak8aninonra ne kanenrak8ekon aiakhinonte.
14 Neh nahoten ne 8isk ni8ennia8ehetserasen
niionk8etake. Ethone 8a8aka8enhase ne raotiok8a,
8ahenron: iestsirori, 8iskson niionk8etassenhatie tsi
ionnitiok8arorokhon.
15 Oksaok eh nahatiiere 8ahatineni-aseronni.
16 Ethone 8atrak8e ne 8isk nikanatarake oni ne
tekentsiake, Karonhiake iahatkatto, 8ahaiatateriste,
iasakaon ne rao.tiok8a niaonsasakotiiakhonhase nonk8eokon.
17 Ak8ekon 8ationstskaon 8ahakotane oni; tanon
tekeni ia8enre ni8atherake 8akanane ne iotatenronhokonha.
18 Nok nonen raonhaasiionsonton nahaterennaien;
etho oni nehne ratiteron ne raotiok8a, 8asakori8anontonse, 8ahenron: Onka ionkonnis nonk8eokon?
19 Tontahonniron: otiake ki ionton, 8an, otiake
oni, Eli, sekon otiake ionton, nehne thonatierenton
thotitokensehak8e saiatat 8hotonnheton.
20 Ethone kati are onen tontahenron: nok nise,
Onka ise8ere nil? Tier tahatati, 8ahenron: ise ne
Kcristos Niio laienha.
21 8asakotia8enrastse tanon nahontrori.
22 8ekon are sahenron: latekakonte tsi eso enharonhiaken nonk8e Koienha, enhon8ate8entete ne ronaterihonton, ratitsihenstatsi okon oni ne ratiiatons;
ienkahe8eoni henhon8ariote, nok ki tanon Asen-aton
nen8ata enshatatonnhete.
23 Ok oni ak8ekon thisaka8ennihak8e: onkakiok
enhienrheke rinonteratie, ak8aniare iontatate8entet
Tiakaonhat8erakon, iontketat nakoiasa tsi 8entatenion,
nok ionkianenhaf.
24 Aseken nenhienonstate tsi iakonnhe enhiahiheie; nok rienhionkate8entetase tsi iakonnhe neh
enhiakonnheke.
25 Oh nahoten enraRtstc ne ronk8c non8entRiak8ekon tahatenstsa, nok ok raonha tahatateriio ahatatatonte oni?
26 Aseken onka enhionkatehase, ok no ens nake8enna, enshotehase ki oni nehne nonk8e Roienha
nonen tentre rahotiiatanerak8atserakon ne Koniha
oni ne raotironhiakeronon okon.
27 Ori8iio tsi k8aroris, tsi ratiiatare non8a ne
kentho ne iah tahonniheie ohenton nahontkatto ne
Niio raoiatanerak8atsera.
28 8atekon nonta neh sitha8en, onontoharake 8ahaterennaienna iasakoiatenha8e ne Tier, 8ak tanon
8an.
29 Tsini kari8es roterennaien eh 8athatteni, nok
8akenrakcnne ne raotseronniat eh naha8enne tsiniiot
tsi ioronhrote.
30 Nok teniiasse 8athatitharen neh ne Mois tanon
Eli.
31 Ak8aoni ihkentsi rotiiatanerak8at, neh rotitharak8on tsi nenhia8enne tsi ienrenheie Jerusalemke.
32 Kenh kaien ne Tier oni ne rontcnrotiene eh nahotiiata8en tsiniiot nak8a ihken iakoserentaras; nok
nonen sonsahatiie iah tiiaieri8ahe8e tsini hoiatanerakHattsi sahonBaken eh oni nehne niiot ne teniiasse.
33 Ak8a onen sateshontekhasionhe, onen tahatati
ne Tier, 8ahenron: 8aianer! ioianere ne kentho aheIc8enterontake: Asen kati nite8atatoseroten enskat
ise sa8enk, enskat Mois, tanon enskat Eli: iah tehottoken tsi nahoten 8ahenron.
34 8ekon ok nihotharatie, eh iotsikeraratie nok
taiakorhoroke, onen senha 8ahotiteronne.
35 Etho otsikerakon taka8enninekenne 8akenron:
Neh kehiken ne Eiienha Rinoronk8a on8e: Hetsise8a8ennarak8ak,
36 Ak8a Tieok 8aka8ennentane raonhaa sonton ne
lesos. Ak8ekon ok 8ahatiri8asete iah oni onka tesakotirori nethone tsiniiot tsi ronatkatton.
37 Tei 8ahorhenne onen satontahonontastsncntonhatie iotiok8atsanit 8athon8aterate.
38 8aiatat tsi ni kentiok8a tontahohenrete, 8ahenron: 8e8enniio! 8akonneken hatsitenre ne Riienha
neok oni enskat 8ake8iraien.
39 Nok otkon rohienas, ok ens tontaia8entsi 8athohenrete; ehtake henhoiatisereson, entka8astslotonnion rasakon, ak8a ens serenkeneha tenshonikonrote
nonen enhaiatentane..., i.
40 Khenekcnni ne sentiok8a naon8atsiente iah ki
tehotik8enion.
41 Tonlahenron ne Iesos: kanoron ki oni ne lako.
tenno8entastskon oni niaka8eriasaksen! Toh nekenh
ak8a nen8e ente8ak8ekonhatieseke ok oni ten8akeron
ia8eronhatien: karo nontastsiatenhaf ne hetsienha.
42 Ak8a neok iahatenti, ok naha notkon 8ahoiena
neh oni ihken ne iatiotiete; nok tanon ne Iesos
8ahatteten notkon, nok sahotsiente 8aho8iron oni ne
roniba.
43 Ak8ekon ok 8ahakohnerako tsini kasastenseruo
ne Niio raosaststensera. Nok tsi ak8ekon ok iakori8anerak8ask8e tsini haierhak8e ne Iesos, 8asaka8enhase ne raotiok8a 8ahenron:
44 8e8ataonsatat tanon kehiken nika8ennotens:
Aseken ien8atenniserihe8e nenhon8aiena nonk8e
Eoienha oni enhon8atsiak8arisi rahotisnonke ne ronnonk8e.
45 Iah tehotinikonraicntaon nahoten ak8a kenton
neh nika8ennoten, nok tehotinonhianiksk8e ne tahontahon8ari8anonton8e.
46 Onen non8a neh 8uhatitharak8e oni 8aonskennha onka senha akaiatanoronke.
47 Nok tanon ne Iesos sakohnikonraienteritsion
tBinithonnontonnions iie raoneriane, iahoiatatihentho raknaha nok raiatakta 8athotaHte.
48 Ethone tasaka8enhase: Onkakiok tenhon8arhoton kehiken raksaha, iiki tenhakarhoton; iiok oni
onka tenhionkarhoten tenhon8arhoton ki iie takateny)ieton; aseken neh luik8a kenh uitraha Isinitsion, neh
enhaiatanoron ko.
49 8an tahatati, 8ahenron: 8aiancr iakhiken nisc
sasennakon skon8anatek8ata nonatkonseraksen; iakhinnhese kati, netsi iah tete8es.
50 Tontahenron ne Iesos; tosa iestsinnhes: Aseken ne iah teionkhiri8as8ase, ionkhiri8a8ase ki.
51 Nok nonen thoha siiakahe8e naonsahatenti tsi
ion8entsiate, ak8a tahaterientasa ne Jerusalem niiahre.
52 Ohenton iasakotori Bahatiri8aienna oni niahatinonsaseronni; 8ahontenti nok 8amaritan thotinatak8enrare eh iahonta8eiate.
53 Iah tanon thatethon8arhoton netsi Jeritsalem
niiaha8enonhatiene.
54 8ahontkatto ne raotiok8a, 8ak tanon 8an 8aniron: 8aianer! Asathontatc kenh neh naiak8aiere
tsini hoieren ne P^li, karonhiake naontontsirine nok
aiako8entho?
55 Tontahatkarhateni ne Iesos nok 8asakotteten,
8ahenron: iah ki oni tatese8aiatoreta tsiniiot tsi iese8a8enninekens.
56 Aseken iah neh tehaniente nonk8e Roienha
nahario nonk8e akotonnhests, neh tanon nahaiatakcnnha. Akte kati niionsahonne.
57 Nok tsi ronatentionhatie saiatat eh 8ahoketote,
nok 8ahenron: 8e8enniio! enkonnonteratieseke tsi
ok oni non8e niienhense.
58 Tontaho8enna8eron, 8ahenron: lonatsonhionton naha ne tsistso, nok kontsinakonni notsitenhokonha; nok nonk8e Koienha, ak8ckon nchne iah tchoien
nahoten ahatkonserak8e.
59 Nok tihaiatate, 8aha8enhase: Taknonteratie.
Nok ne kenh kaien tahenron: Takenaktothas ki niare
ahiiatatahannha ne rakenikenha.
60 Tontahenron ne Iesos: eh kaientak na8enheionta neh iontatiatata naka8enheionta, nok ki nise 8as
serio8anatana ne Niio raonakerasera.
61 8ekon are tihaiatate 8ahenron: 8e8enniio! enkonnonteratieseke; askenaktothase ki niare akeri8aseronni tsi nahoten 8akien.
62 Nok tanon ne Iesos tontahenron: Tsini iakon
nonaken iatetsiekanere nonen iakotarakarhathonhatie, iah teiakotate8oiennentaon tsi nonkati ne Niio
raonakerasera.
Oieri-aton teioteri8asonterak8en Ori8atokenti tsini hoiaton Boiatatokenti Luc.
1 Ethone are onen ne Roianer sasakoiatarako tsiatak
nihatiiatasen nok teionk8etakehatie tsi iasakotori tsi
kanataienton tsi oni non8e neraonha niienhenre.
2 Eatonhak8e: ori8iio tsi kaeto8anen; nok kenh
nihatiha ne ratiienttok8as: Hetsise8aneken kati ne
Raetakfieniio nahontasakotenniete kannhatsera.
3 8ase8e, eh niiot tsi iak8atori tsiniiot teiotinakarontonha iakon8anatori Ok8ahotserokon,
4 Tosa iase8anatatserenhaf no8ista, tosa oni nekaiare, iah oni nata; tosa oni onka tenhietsinon8eraton
tsiniiohahes.
5 Nok kakiok non8e ienshenonsorenne neh tasatierent: teshenon8eraton ne iakohnonsote.
6 Toka enhieterontake ne tionk8etaieri enhiakorane ki ne skennen; nok neiah, iseke natente8e.
7 Nok etho tsiterontak, isek, snekira oni tsinahoten enhiesaerhase: Aseken tehatentsahas tsini hakk8a ne rannhatsera. Tosa oni tese8anonsa8enronk.
I
8 Kakiok non8e iense8atenatorenne, tokat enhietsiiate8eienton ise8ak tsinahoten enhietsinonte.
9 J8Tok saietsitsient ne iakohnon8aktanionni nok
iestsirori, se8enron: Onen akta ia8etonhatie ne Niio
raonakerasera.
10 Nok tsi non8e ne iah tentietsiiate8eientonne
Base8aiakenn, nok se8enhas.
11 Ok nehe sak8arasitoke8ate nionk8akenraraonne
iak8asitokon tsi ionk8ata8eiatonne ne se8anatakon:
8e8ari8aienterihak ki sane tsi onen ta8e ne Niio raonakerasera.
12 Nok 8ak8arori, neh non8e te8enniserate karo
tsi nenhon8anatesero8anaten ne 8odom-ronon tsiniiot
netho non8e nihatinakere.
13 8ententasere Korasin; sententasere Bethsaida!
aseken naiohnatkaton ne Tyr oni ne 8idon tsinikon
nise satkattos ne iori8anerak8atenion8; katkaron
nah nehne tahontaiakotatre8aton, kaiare aiakok8ason nok okenrake aiontesereseke.
14 Nese 8aonni ne Tyr oni ne 8idon karo tsi nenkon8anate8eiennat8aniten tsinise niiot nonen ien8atenniserihe8e tenhiontatiatorete.
15 Nok nise Kapernaiim, satsennakarataton tsiniiore tkaronhiate, nok tentesenonk8ise nonesson.
16 Onka eht8ih8e8ataon8ata8ts, rakataonsatasts;
Nok ne ehtsise8a8ennontie8, rake8ennonties; nok ne
rake8ennonties ro8ennonties ki ne takatennieton.
ITEthoneonen sahonne8e ne tsiatak nihatiiatassen,
shonatsennonnihatie, shontonne: 8aianer! Ak8ekon
nonatkonseraksens 8ahakhi8enniete ne 8asenna.
18 Tontahenron: Ak8a eh niiot tsi tehikanere ne
ranesonronon tontahaiatenne Karonbiake tsiniiot
nate8anennekara8e.
19 On8a kati 8ak8asa8tenseron ne taietsiniarorarake ne Kaniaraksens oni iense8asahate tsini hosastensera ne raks8en8: iaii oni othenon taese8aiotastse.
20 Tosa ki sane neh ae8e8atonnharat tsi teietsinia
rorarakon nonatkonson; ueh tanon aese8atonnharaste tsi tise8asennare ne Karonhiake.
21 Ethone ne Iesos 8ahatonnharen ne ra8eriane,
Dok 8ahenron: Konhiatsennonniase, Rakeni,
8e8enniio ne karonhia oni non8entsia! tsi sheri8asetenni neh nakarihotens ne iakohnikonro8anens nok
oni ne ionttokhas, nok eksaokonha sheriotasienni; Eh
kati niiot, Rakeni! Aseken eh ki nitisanikonriiohon.
22 Ak8ekon Rakenineha nitia8enon tsinikon
8akien; nok iah onka tehon8aienteri ne Roienha neok
ne Roniha; iah oni onka tehon8aienteri ne Roniha
neok ne Roienha, tanon tokat onkakiok ensakororike
ne Roienha.
23 Ethone onen eh nonsahatierate tsinonkati ne
raotiok8a, nok 8ahenron: iakotaskasts ne iontkathos
tsinahoten se8atkathos.
24 Aseken k8arori, ronentioko8anen Rotitokensehak8e, oni Rotinontiiosson, ronaskanekon nahontkatho tsinahoten se8atkathos nok iah tehonatkathon,
nok oni nahonronke tsinahoten se8aronkas nok iah
tehonaronken.
25 Ethone saiatat tehari8akennhas tontahatane,
8ahotenienten ne tahonikonraseren tsi 8ahenron:
8e8enniio! oh nakiere ne Karonhiake akatsennonni?
26 Tontahenron: oh kati niiot tsi kaiaton ne Kaianerenserakon? oh oni niiot tsi se8ennanotha?
27 Tontaho8enna8eron, 8ahenron: Hentsenoronk8ake ne Niio Ra8enniio tsi sonnhe, ak8a seriasak8ekon, satonnhetserak8ekon, sahsaststenserak8ekon,
sanontonniontserak8ekon oni; nok oni ne satesonk8e
tsi nise nisatatenoronk8a.
28 Tontahenron ne Iesos: Ak8a tasierite, eh kati
natsier nok Karonhiake ensatsennonni.
29 Nok tanon ne tehari8akennhas tontahenron
nahatateri8iiosten: Onka nerieth satekonk8e?
30 Iesos tontaho8enna8eron, 8ahenron: 8aiatat ne
hes sakohnaseta 8ahon8aieDa, ak8ekon 8ahon8anenskOjUok ok eh iehentakere asennen niha8enheiou onen
saonteko.
31 Taiotokentane ratsihenstatsi neh oni nehne
rothahitake eh 8ara8e, nok ihsi nahak8atase.
32 Levit oni eh 8ara8e akte oni nehne nahatohestste
tsi raiationni.
33 Khare onen 8amaritan rathahine eh oni nehne
8ara8e, 8athoniatasiharane tsi nahotenre.
34 Akta niiahare nok 8ahokentoronnion, nok
8arenhienarhoseron oni otsitsia tahonekonti; nok
raonha sahostsk8aren raosatensnetsi tios8enkarenton
iahohiatinionte ak8a oni otokenhon 8athosniene.
35 Nok tsi 8ahorhenne teka8istake tahatako rahonatatserakon, tahaon ne rononsote, nok 8ahenron:
hetsiate8eienton, nok tsinikon nihsinon8e nensatkaronni ii enskonkariakse tsi natentke.
36 Kah kati onte nikaien nasen nihati isere onk8e
8ahonionni, ne 8alvonasetha ron8arione?
37 Tontahenron kanekhere ki neh nerotenron oni
roiatakennhaon: Tontahenron kati ne Iesos: 8as kati
oni nise eh natsier.
38 Onen kati tsi ronatentionhatie, iahontenatorenne ionatak8enrare; nok skaiatat tsiothon8isen
Marth kon8aiasts neh 8ahote8eienton aononskon.
39 Enskat ioken8hentak8e On8ari kon8aiasts, rasitakta nehne ontien, eh oni kenteron, nok iotaonsate ne
lesos rao8enna.
40 Nok ne Marth neh ne teiotatenikonrhare tsinahoten kaiotenseraien ne kanonskon, nese 8aonni eh
iatkatane tsi renstsk8ahere ne Iesos nok 8akenron:
8aianer! iah kenh tateskanere tsi iate8akiatista ne
kekenha? 8ennhann niha 8akiena8as.
41 Tontahenron ne Eoianer: Marth, Marth, neok
nise tesatate8eiennharaton ne niatekonsonha.
42. Tsiori8at ok sane ne kari8ak8eniio: On8ari
iotaterak8enni ne ioiataterit, nese 8aonni iahki
taoDsakon8akk8a.
Enskat-aton ia8enre tewferi^asonterak8en Nori^atokenti tsini hoiaton Eoiatatokenti Luc.
1 Onen are raonhaa ionsonlon, 8ahaterennaien,
nok nonen 8abaterennaientako 8aiatat ne raotiok8a
8ahori8anontonse 8ahenron: 8e8enniiio! tak8ari
onnien tsi naiak8aiere naiak8ateremiaien, tsi nihoieren ne 8an tsi 8akorionnienni ne raotiok8a.
2 Tontahari8aserako, 8ahenron: Ense8enron nenBe8aterennaien: Tak8aienha karonhiake tesiteron!
Aiesasennaien! Aiesa8enniiostake! Aiesanikonraierite
non8entsiake tsiniiot ne Karonhiake tiesanikonraieriton!
3 Tak8anont ne kenh 8ente ne iakionnhek8en.
4 Nok sasanikonrhen tsi niionk8ari8aneren: Aseken tsionk8anikonrhens oni nii tsiniionkhinikonraksatha nonk8e. Nok tosa ask8aiatatka8e ne kari8ak
senke ehren tanon ask8ari8ak8iten ne iotaksen.
5 8ekon tontahenron: Onka kiok tsinitsion ahotenrohsentake asonthen niiahonnhoharane nok ahenron: Orie takenatarani asen nikanatarake.
6 Aseken onkiatenro 8ahakenonsorenne, nok iah
othenon te8akien nahoten ahinonte.
7 Nok ahontahenron ne kanonskon thenteron:
tosa othenon tontakenikonrharen aseken onen 8akatennhoton, onen oni kheienne ne kheienhokonha iah
kati taonton ne taontakatkestsko nok aontakonhion?
8 X8arori, tsi iah tataontahatkestsko nok aont.ahaon netsi ronatenro; nok sane tenthatkestsko netsi
tehonikonrharani nok enthaon tsinikon tehoton8entsioni.
9 Neh kati ahori8a k8arori, katon: 8e8ari8anonton,
nok enhiestshiion; 8e8esak, nok ense8atsenri; 8e8annhohaiak, nok enhiestsinnhotonk8ase.
10 Aseken, tiontata8is ne ieri8anontons, ietsenries
ne iakesaks; nok enhon8annhotonk8ase ne rannhohaiaks.
11 Onka oni tsinitsion aho8iraientake, kanatarok
ahori8anontonse iie roniha, ohnenhia ontekenh enthaon? ok ne ens oniare aontahaon nonen kentsionk
enhari8anonton.
12 Tak8arere ontekenh aontahaon ne Onnhonsa
ahari8anonton?
13 Etho kati taese8aiatorete, se8a8eiente ise ne
tsionk8etaksens neioianere tsi naietsiiatierase ne
ietsiienhokonha, toh kati onte senba nenshakaon ne
Etsise8aniha Karonhiake thenteron ne raonikonratokenti onkaresson ron8ari8anontonnis?
14 Ethone are enskat 8ahaiatineken8e notkon iah
te8atati: nok tanon ak8a neok sonsakaiakenne notkon
oknaha8ahatati ne rotiennine; 8ahakonerak8enhaton.
15 Otiake are sane 8ahiron: Beelzebul 8ahi nehne
kon8ako8anen notkonseraksen ahosennakon raieratha
tsi sesakoiatinekens nonatkonsson.
16 Otiake neok ne ron8atenientensehak8e, 8aon8ari8anonton8e iori8anerak8at, karonhiakekha.
17 Nok tanon tsi roterientaratsion tsinihotinikonra8ens, 8ahenron: tsini kanakeraserake ne iah skari8at
tehken enhiakaon8entsiaiesha; oni tsini ka8atsirake
ne iah skanikonrat tehken en8at8atsiraton.
18 Tokat non8a notkonseraksen ok raonhake
tehori8atironte, oh kati niiot tsi en8ahteke ne raonakerasera? 8e8atonse 8ahi Beelzebul 8akiena8ase tsi
8ekheiatek8atha nonatkonseraksen.
19 Tokat non8a Beelzebul aonkiena8aseheke, onka
kati nehne ron8atiiena8ase ne ietsiienhokonha? nese
8aonni ok rononha tenhiestsiiatorete.
20 Nok tanon tokat Niio raosnonko tkaientak8a tsi
sekheiatek8atha nonatkonsson, Ori8iio kati 8ahi tsi
onen se8aiatorenhon ne Niio raonakerasera.
21 Konaktiio ne ronk8e ne rosaststenseraien, ak8ekon skennen tikaien tsini hoien.
22 Nok tanon nahononsorenne ne rosaststenserakennion, 8ahok8a tsini hatatiatakennhastak8e, nok
ak8ekon ienhaa8e tsini hoientak8e.
23 lah sahonkeniri8at tehken ne iah tehakeri8a8ase; nok ne iah enskatne teiakeniroroks ratiesafcha.
24 Katke nenshon8aiatineken8e notkon tsi sakotiennine noiik8e, eh niienhenre tsi iohnenniokoton
ra8esakonhaties nahaonrishentane; nok nenhoioha,
enhenron: tsi te8akenonsote ienske, tsi oni non8e
te8akiakenhon.
25 8ara8e, 8kanonsaseronni, tsionhe8anion oni.
26 Oksaok sahakete, nok, sasakononksa tsiatak
nikontkonserake senha ratinessonronon tsiniiot ne
raonha, nok sahonta8eiate eh oni sahontenaktonni;
ne kati ahori8a onen senha henhentarahekte tohiken
ronk8e tsnitiotonne ne tiotierenton.
27 Arek ok tiiehote8ennokte, skaiatat tsiothon8isen tontahiohenrete nok 8akenron: iakotaskasts ne
ieiatakon tsiatatak8e, oni ne iesastaronte!
28 Tontahenron: neh tanon naha iakotaskasts
niakotaonsate ne Niio rao8enna nok ron8a8ennarak8a.
29 Nok tsi ak8ekon ok akta iaka8enontonhatie,
ethone are onen 8ahenron; kehiken ka8atsirate ka8atsiraksensk8a: kari8anontons iori8anerak8at, iah ki
tanon onte eii teia8ensere, neok en8atkatho tsiniia8enhon ne Jonas Rotokensehak8e raiatatake.
30 Aseken ne Jonas rahonateniententseraiotonhon
ne Ninifronon; eh kati oni non8a nenhia8enne nonk8e
Eoienha tsinonkati nekenh ka8atsirate.
31 Entieronon kon8akorako8a, tentkatane nok enhiakori8aiakse oni enhiakori8ente non8a kenh ka8atsirate: aseken naonha8aon8entsioktennaonronkene
8alomon rahottokhatsera, senha non8araiatanoronne
kenh ihres tsiniiot ne 8alomon.
32 Ninifronon tenthatitane nonentenhiontatiatoretane ensakotiri8aiakse nok ensakotiri8ente nekenh
non8a ka8atsirate: aseken ne rononha shonatatre8aton sasakotati ne Jonas, nok senha non8a raiatanoron
nekenh ihres tsiniiot ne Jonas.
33 Iah 8ahi nehne onka tekahaserotha neok saok
iaonsete tsinon8e tiotaseton, ok ne ens ok8irokon,
iehaserotak8ake 8ahi enhienioten naiontkatho tsi teios8atte teini iakon tionta8eiatha.
34 Okara 8ahi aos8athetsera iioieronta. Toka skariio tsiatak8ekon ki tenhios8atheke, nok tanon nenBkaraksenhake tsiatak8ekon ki tentiokara^seke.
35 8en ikon rarakkati tosa tetiokarasek ne sahasera.
3fi Toka non8a tsiatak8ekon teios8athe, iah oni
kaneka teiotasatare, ak8a ki ak8ekon tiiatensas8athfeke, tsi kis ens niiot ne kahasera tesas8athetennis.
37 8ekon ok sihotare, saiatat Pharisian, 8aboonkaron n en tie, eh 8arete ne Iesos, nok atekk8aratserakta
8ahanistsk8aren.
38 8ahonekheren ne Pharisian tsi iah tehotsiohare
oh en ton ne tahastskaon.
39 Nok tanon ne Roianer, tontahenron: ionerak8at
ki oni nise Pharisian nese8aiatoten tsi astste ok nonkati 8e8anohares ne se8astsesonha, se8akerassonha
oni; nok ne se8eriane titkahere ne kanensk8en, oni
8anontonniontseraksen.
40 Tesc8anon8ara8enrie I Onka roson ne eneken,
iah kenh oni raonha tehoson ne nakon?
41 Ashetenrate tanon niare tsini saien, ethone
onen ori8ak8ekon ensaianereke.
42 8e8ententasere ise Pharisian! Ak8a nehne iese8akariaks tsi se8aienthok8as, oni tsi tekanatokenhaton nok oni nohontessonha; nok se8entorhane taese8asniene ne Niio raori8asonha nese tanon aontese8atierenton nok ethone ne kenh kaien.
43 8e8entent Pharisian! neok tsion8esata nohenton iaese8enst8k8arake nononsatokentike nok taietsinon8eratonseke nonk8eokon tsi ionk8ene.
44 8e8ententasere, se8aiatons oni Pharisian tsionk8etaksensk8a f ak8aneh tetsise8atieren tsiniiotnonen
iah othenon tetsioken tsi ieiatat, nese 8aonni iah ki
othenon teietokata neh ierataties.
45 Ethone oni otiake ne sakotirionnienni taontati,
8ahonniron: 8e8enniio! Tak8asentenni oni nii tsinaten saton.
46 Tontasako8enna8eron, 8ahenron: 8e8ententasere oni nise kaianerensera ielsirionnienni! Aseken
iokste iestsiketas nonk8esonha, nok nise iah tese8ak8enies neok oni ne kenh niiahese8aiere.
47 8e8ententasere! Aseken tsiestshiiatatahas ne
Ilotitokenseak8e ne ietsiniokonkenha sakotirio.
48 Ori8iio tsi 8ene tsionnis tsi se8ari8anon8es tsini
hotiieranion ne ietsiniokonkenha aseken nerononha
sakotirio nok nise ase tsi tsionnis tsi ratiiatatarion.
49 Nese ahori8a 8aton ne i8Tiio raottokhatsera:
ienkheiatennietase Rotitokense; nok ente8akona8entho, ensakotisereson oni.
50 Niaonteri8ilie8e, neh non8a ne kenh ka8atsirate
ahonateri8aienhase tsinikon rotinek8ensinekenhon ne
Rotitokensehak8e tsinahe tionton8entsiatasa8e.
51 Abel raonek8ensa ente8atasa8en tsiniiore ne
Zakari raonek8ensa, neh nak8a akta tsi iontienk8aronniatak8a ononsatokentike ron8ario: Tokenske
tsi k8aroris tsi rononha enhonteri8aketate non8a
kenh ka8atsirate.
52 tte8ententasere, ise Kaianerensera ietsirionnienni! 8e8atiatak8eniioston n'attokhatsera aonnhotonk8a; iah se sane nise tiiese8ata8eiaton • neok
naiestsinnhese ne iaionta8eiate onka ienrhak8e iakata8eiate.
53 8ekon ok neh sihotarak8enhatie, 8athon8atkenniaienthoten ne Pharisian tanon ne 8akotirionnienni
niateiori8ake 8ahon8ari8anontonnionhase.
54 Neok ne teon8askotanis, rotirharek8e neh nahontahatiierate othenon ahon8ari8annhontako nahonatessenniiose ahon8ari8arhoste.
Tekeni-aton ia8enre teioteri8asonterak8en Ori8atokenti tsini hoiaton Roiatatokenti Luc.
1 Onen are ak8a iah tetsiotiatohests tsini iotiok8atsanit 8ahon8aiatorenne, 8asaka8enhase ne raotiok8a:
8e8nnikonrarak tosa se8arann ne Pharisian rahonattenk8atha neh n'ak8a aoskon neok ne iontkon8aroroksta.
2 Aseken iah tekaien neioteri8aseton ne iah takatokensere; iah oni 8ene taontonsere ne kari8aseton.
3 Nese 8aonni, tsinikon asatakon entise8a8enninekenhon ak8ekon kas8athetserakon entsise8ar8aronke;
nok tsiniiori8ake notasetonke tenshetsiaonni kanonsakenhiastson enskariho8anaton.
4 Nok ise onk8atenro k8arori: tosa othenon se8atsanisek tsinahoten iohrios noieronta nok iah senha
teiok8eniatseraien n'ihsinon8e tsi nakaiere.
5 Enk8arori ki tanon tsinahoten aese8astsaniseke:
neh se8ateanisek tsinahoten iakorios, nok onakenke
Onesson iaiakoiatonti; neh tohiken se8atsanisek.
6 Iah kenhnaha tekeni k8enis tiiatekenes ne 8isk
nikatsitenserake? nok sane iah oni nenskat teshakoiatanikoiivhens ne Niio.
7 leiohe ak8ekon 8asheton tsinikon se8anonk8iserole, Tosakati se8ateronn senhase ise se8aiatanoron
tsiniiot notsitenhokonha,
8 K8arori non8a, Onkakiok enhakeri8anirastse
nonk8ene, enshori8anirastse ki nonk8e Eoicnha
nonon ienra8e tsi tkentiok8aien ne Niio Iiaoronhiakeronon okon.
9 Oni nenhakatonnhiiase nonk8ene, enshon8atonnhiiase oni ne raonha rahotihenten ne Niio Eaoronhiakeronon okon.
10 Onkakiok enhokenrenseronni nonk8e Roienha,
en8aton nenshon8anikonrhense; kenhkaien nenhon8asennaiesate ne Ronikonriioston iah nehne non8enton tihiahonsaon8anikonrhense.
11 Nok nonen enhietsiiatenha8ison tsi ronterennaientak8anionk8a, tehatiiatorethake, Eatikoranesson, tosa se8ateronn, oni aese8atennikonrisake nahoten aese8enron.
12 Atseken Eonikonratokentihentsitsion tsinahoten
ensc8enron neh nenkaha8i.
13 8aiatat kanenrakon tahatati, 8ahenron: 8e8enniio! hestsrori rikenha teiakeniiak tsini ionkeni
hien.
14 Iesos tontaho8enna8eron, 8ahenron: Onka
ionkeri8a8i ne takeniiatoretase, ok ne ens netakenikhasiase?
15 8ekon sahenron: 8e8atkatto, tosa se8askennhaseliak: aseken iah othenon taiakoiatakennhaste ne
tohkiok oni naontaiakostsoko8ahake.
1 6 J8Jok 8atesakori8akentonk8en, 8ahenron: 8aiatat
naha ne rok8atseko8a8ahotonnien.
17 Eatonhak8e ne raonikonrakon: oh naha nenkiere? iah te8akenaktaien kahnon8e nakate8eienton
tisinikon en8akatonnisahase.
18 Khare onen 8ahaterientatsenri, nok 8ahenron:
kenh kinalia nakiere, enskenonsarisionko tsi kientak8a, nok kanonso^^anen nenskenonsonni, nok ak8ekon eh enl^ionte tsiiiil-ion enkienttoko.
19 Nok entkenhase nakatonnhests: Akatonnhests,
onen 8ahi esoioserake tsinikon satateroroki; 8atorissen l^ati onen, tesastskaon, snekira, satekkonni tanonnon8a onen.
20 Nok ne Niio raton nehne: sentent iah tesanikonrat! On8a kenh 8asontate entsiesari8anontonse
ne 8atonnhests; onka en8astste tsinikon saroron?
21 Etho nenhoiala8en ne raonhaa tihatateroroki,
nok iah tehok8astse tsinonkati ne Niio.
22 Ethone 8asaka8enhase ne raotiok8a: Neh
8aonni 8ak8arori: ne tosa tae.se8aLatenikonrharen
ne tfeionnhek8en, nahoten aese8ake, oni aese8atseronnlate.
23. Aseken atonnhests senha kanoron tsiniiot
natennatsera; nok oieronta tsiniiot ne 8atseron
niatta.
24 Tese8aiatoret tsini kontiierha ne tsioka8e: iah
tekontiienthos iah oni tekontiientholi8as, iah oni
teiotinonsoton, nok sane ak8ekon sakohnontens ne
Niio: toh onte senha isih non8e nise8aiatanoron
tsiniiot notsiten hokonha.
25 Onka oni tsinitsion nehne niiateshatastsnie
ahak8eni skaiosa nahatatneniestste?
26 Toka non8a iah tese8ak8enion neok neh kenh
niiori8asa, nahoten kati se8aststeristak8a notiakesson?
27 Tese8aiatoret tsi niiot tsi katsitsiararaks nohontesonha, iah othenon teiotiiote; nok sanek8arori, tsi
iah tihiehero ne 8alomon rahoiatanerak8atserakon eh
nahok8ennianerak8aton tsiniiot nononha.
28 Tokat non8a eh niiore tsi tehasnie ne Niio
nonhontessonha, non8a kenh iohniote, nok enhiorhenne enkaiakon ihsi ien8ation; ise kati onteken
ak8a iatsise8aiatanikonrhen, se8anikonrasto.
29 Tosa kati sase8atonhek: nahoten en hiak8ake?
nahoten oni enhiak8anekira? tosa tese8anikonranetak.
30 Aseken neh non8entsiakekha ok teiekanere
iakesaks neh nahotenson; roterientare se ne Etsise8aniha tsi nahoten tese8aton8entsioni.
31 Neh tanon tase8atierent se8esak ne Niio raonakerasera, nok ne kenh ioha8iton ak8ekon nehne ok
tatentetsise8a8entastse.
32 Tosa se8ateronn, se8ententsihon nitsion ok;
thonikonriiohonse ne Etsise8aniha naetsitsion ne
raonakerasera.
33 ^e8atenninon, tsini se8aien, nok ietsitenrat;
se8at8istonni non8a ne iah te8akaions; Karonhiakekha astsoko8astsera, tsinon8e ne iah kenh tiiahatiiere ne sakonasetha, iah oni notsinon8a takontitakeate.
34 Aseken tsinon8e nikaien ne se8astsoko8atsera,
eh ki oni ienkaientake ne se8eri.
35 8e8atiatannhenhak, nok iotekhak ne se8ahaserenha8e.
36 lestsinakeren tsiniiot ne ron8arhai*e ne E.on8aianer tahontare roteki^8aranon, natahatiierekenha nok
saok aonsaon8annhotonk8as ka8enniio tenthannhohaiake.
37 Uonataskat neh nihatiiinhatseroten, ron8arhare
ne Ivon8aianer nonen ensra8e! Ori8iio tsi k8arori,
ak8a neok nenshatiatannhake nok enshakohnonte,
raonha oni enshakokk8aerhase.
38 Ori8iio tsi ronataskat neh nikannhatseroten, tsi
ki ok ni8atasontine ensra8e tiotkon ki karhare, ronatie8ate oni!
39 8e8aterientare 8ahi, nonka kiok aontahoterientarake tsiniio8istahe enhon8anonsorenne ne sakohnasetta: Ori8iio 8ahi tsi enhatie8aten nok enhaskennha tsini ohien.
40 Eh kati oni nise nase8aier, se8atate8eiennentaonliak: aseken tsinon8e ne iah tense8arhareke
eh non8e nenra8e n'Onk8e Eoienha.
41 Tier tahatati, 8ahenron: 8aianer! ii ok kenh
ionk8enton kehiken nika8ennoten, katen Onk8etak8ekon iakohton?
42 Tontahenron ne Eoianer: Onka neh ne ronk8e
re Roianer ahorihontake asakoststerisle ne kannhatsera, asakokariakse oni tsi natehonatenstson.
43 Rotaskat neh nikannhatseroten, roiotatie ne
raoiotensera nonen ensra8e ne Roianer!
44 Ori8iio tsi k8arori: tsi enhorihonten ahaststeriste tsini hoi en.
45 Nok tanon tokat non8a netho kannhatsera
enhenron, ne rahonikonrakon: Iah se naha iosnore
tatahontare no Roianer: nok enthatatasa8eii enshakosok8a8esson asakokenrenseronni oni ne ratinnhatsera, oni kontinnhatsera, nok ne raonha, ahanekira,
tahastskaon, nok ahatatenon8aratonte.
46 Tohiken nikannhatseroten Raoianer eh non8e
natentre tsi non8e niah tenhorhareke iah oni tehoterientare tsini io8istahe; Ehren enhoiatenha8ite, nok
enhaon tsinatehotenstson, iatenssakoieste ne iah teiakori8atokcn.
47 Nok kenh kaien ne rannhatsera ronikonraienterhaon ne Raoianer, nok iah tehotataskennhaon nahonikonraieriton, isinon8e tsi nenhon8anon8areke.
48 Kenh kaien ne iah tehonikonraicnteri, tanon
neh kenh niiehoieren tsinahoten ne teiotenstson nahon8are8ate, karoki tanon nehne tsi nenhon8anon8areke: Aseken onka eso enhon8a8i, esoki enshon8ari8anontonse: oni nisinon8e tsi nenhon8atak8ennia
ienni ihsiki non8e nenshon8ari8anontonse.
49 Otsire kka8i tsi 8ako non8entsiake; oh kati nahoten aonsakeri8anontontake, tokat non8a onen iotekha?
50 Enskat naha oni tsi enkatenek8aheste; nok neh
tekaterientnkariatta oksa iakaef!
51 Ise8ere oni ken naha neh kenh kka8i ne skennen tsi 8ako non8entsiake? 8ak8arori, tsi iah; neh
tanon ne taiakokhasionko.
52 Aseken onen en8atasa8en 8isk nenhatihake ska8atsii'a, asen nenthontenro8e, nok ne teniiase neok
nehne nenthiatenro8e.
53 Eoniha enhote8entete ne roienha nok ne roienha enhote8entete ne roniha; Onistenha enhiote8entete njikoienha, nok nakoienha Onistenha. Ok neh
sahkat ne tiatastsafa.
54 8aka8ennihak8e oni nonk8eokon: Ne ens ne
8ese8atkatho taiostsataketote tsi iate8astsotos, 8ese8enrons ens: iokennoresere; ethoensoni naha8enne.^
55 i8Tok nense8attoke Entie nontaka8erenha8e, oksaok ense8enron: 8atarihatane, eh ens oni nehne naha8enne.
56 Tese8anon8ara8enrie, ak8a kenh nchnehe iese8aienteres tsinahoten ken ton tsini ia8ens tsi tkaronhiate oni tsi ion8entsiate; nok iah kenh nehne
taese8ak8eni niaese8aienterene ne kenh non8a non8e
niiok8enrare?
57 Oh oni nahoten ahori8a tsi iah tese8ari8aienteres ne tsionhake tsinilkari8aieri?
58 8askennha n'ohahalvesson aonseseniri8aseronni
nateseniri8akennhasere; ne tosa taiesaiatorete aiesari8ente oni, nok aoiitaiesannhoton.
59 Ori8iio tsi konrori tsi iah tataontasiakenne neh
non8e tsiok enskarokten.
Asenh-aton ia^enre teioien8asonterak'i^en Ori8atokenti tsini hoiaton Ruiatatokenti Luc.
1 Ethone oni otiake netho ionk8erie, ori8ak8ekon
sahon8arihoktase tsini holiiata8enhon ne Galileanronon nehiie Pilat sakc8enthon nok ronatienk8aronniatak8en ne j^ahotinek8ensa.
2 Iesos tontasako8enna8eron, 8ahenron: Ise8ere
katiken sen ha ne rotiri8aneraakskonne neh nahon8atiierase tsiniiot notiake Galileanronon?
3 lah eh teiot; nok tanon k8arori, ne iah tentsise8atatre8atane ehse oni nise nense8ahiata8en.
4 Toka's'oni nehne ise8ere ne satekon ia8enre niionk8etake teiakoiatorarakon oni rona8entaon sakanikatienenne ne 8iloe, senha teiakotenstson nasakoreBate ne Ea8enniio tsiniiot notiake ne Jerusalem-ronon?
5 Iah oni neneh; nok tanon ne iah tentsise8atatre8atane ehse oni nise nense8aiata8en.
6 Kenh oni nahaicre tsi 8ate8akori8akentonk8en:
8aiatat ne ronk8e 8isonko8a rotk8irote raotehenrakon,
*khare onen rahisakhe nok iah othenon tehotsenrion.
7 Nok 8aha8enhase ne ratsitsiaienthos: onen neh
asenniioserake sitkahisakhes kehiken iok8irote, nok
iah othenon teketsenries: itsiak kati; nahoten ahori8a ok se8atieren tiioton8entsiaticronk8cn?
8 Nok ne ratsitsiaienthos tontaho8enna8eron, 8ahenron: 8aianer, ioniotak niha sekon non8a ioseratatie, niare enkterotasionko nok en8akitonti.
9 Tokat non8a en8aianiionten ioniotak ki; tokat
iah ethone ki enkaiakon.
10 Enskat oni a8entatokentike ononsatokentike
sakotatihak8e.
11 Etho 8ahaken tsiothon8isen nonen satekon ia8enre niioserakesiiotienni notkon, onen oni iah teskak8enies ehneken iaonsontkatho tsinateiono8iiakon.
12 Iesos iahennonke nok 8ahenron: kien sahsie8entane tsi sanon8aktani.
13 lathanisnonsaerhase; eonliatak8arisi onisakaie8entane, nok tehonon8eronnionsk8e ne Niio.
14 Kenh kaien ne ratsihenstak8eniio neh non8e
niionierennaientak8a oia nontahotierase tsi a8entatokentike sahatetsiente ne Iesos, tahatati kati 8ahenron: laiak 8ahi nonta ioteri8ison naiakoioten; ethonon8e kati aontese8e naonsaietsitsiente nok tosa n'a8cntatokentike.
15 -Nok ne Eoianer tontaho8onna8eron, nok 8ahenI'on: Tesanon8ara8enrie! iah kenh teietsinerensions
na8entatokentike ne se8atsenenhoken naiestsinekanontenra?
16 Iah kati tetkari8aieri na8entatokentike aonsakon8anerensi cnskat n'Ai.n-aham sakoienha nonen satekon ia8enre niioserake siioneren notkonseraksen.
17 Neok ne tontahatinek8entarenne neron8ari8aiaksk8e; noknonk8cokon tehiontenon8eratonnionsk8e
tsi iontkattos niori8anerak8atenion tsini haierhak8e.
18 Ratonhak8e oni: Nahoten testiatieren ne Xiio
raonakerasera, oh onte oni nahoten taontakatenientenste?
19 Ak8a neh testiatieren tsiniiot neronk8e raotehenrakon 8ahaienthootsinek8ar nikanenhoten; Bakanio, nok karonta iahonton, ieiohe ki notsitenhokonha
ahonenrokon etho konstsinakonnianions.
20 Nahoten taontakatenientenste ne Niio raonakerasera?
2 I Ak8a neh testiatieren tsiniiot ne ionttenk8atta,
ne tsiothon8isen asen nikaksake ottesera 8atkaieste,
tsiniiore ak8a ien8attenko.
22 Tehoststekafenhatiesk8e tsi ionatak8enraron,
8akorionniennihatie, nok Jerusalem 8athahohienhenhatie.
23 8aiatat8ahori8anontonse 8ahenron: 8e8enniio!
niiakonha kenh ne iontsennonniane Karonhiake.
24 Tontahenron: se8askennha ne tsinonkati nikannhohaha ahese8ata8eiatak8e, aseken k8arori, kentioko8anen enhionteniente n'iaionta8eiate nok iah taiek8eni.
25 Nok nouen enshata8eiate ne Ron8aniha, enshannhoton oni, ok astste iense8enterontake, ethone
entise8atasa8en ense8annhohaiake, ense8atonheke, 8e8enniio! tak8annhotonk8as^nok ne raonha enthenron
iah othenon te8akaterientare kah nitise8cnon.
26 Ethone oni ense8enron • tsiatakta teionk8astskaon ionk-8anekiren oni, nok onk8anatakon tsi tekanatokenhaton 8heiatatisk8e.
27 Tentetsise8enhase: katon ki 8ahi iah tek8aienteri ehren sase8et.
28 Ethone onen tense8asenthoseron, tense8anokaraniehon oni tsi enhiestsiken; Abraham, Isaak, Jacob,
oni ne Eotitokense okon raonakeraserakon ne J8'iio,
nok nise astste entiestsiiatonti.
29 Tsi iate8astsotho9, oni tsi Tkarak8inekens, ottoreke nok Entie nentienseron nenhiontekk8aren raonakeraserakon ne Niio.
30 Ethone onen enhiontharatate ne iontatkenronnis, nok ehtake niienhentsien n'iontatkonniensta.
31 Ok neh sahennisera eh 8aonne8e Pharisian 8ahonniron: Ehren aonsasete aseken Herod ihrere aiario.
32 Tontahenron: satsise8aroriana tohiken ratsistso:
8ekon nisekheiatek8atanions nonatkonseraksen, nok
non8a tanon nenhiorhenne enke8eiennentane tsi skatetsentanions, nok nasen-aton nen8ataenkatorissen.
33 Nese 8aonni 8akateri8aienni ki nakatenti non8a
oni nenhiorhenne, nok tsi ientsiorhenne: lahse 8ahi
taonton nakte non8e narenheie ne Eotokense neck ne
Jerusalem Kanatakon.
34 Jerusalem, Jerusalem ise ne sheia8enttos ne Rotitokense, nok shenenhioiaks ne tiesatennietenni!
toh niiori8ake 8akatenienten nakheiataroroke ne 8eienhokonha, tsinikaierha ne kitkit tsi iakoiataroroks
nakoienhokonha kaneraonstsokon, nok iah tesathontaton.
35 j8'ese 8aonni ononsokon en8aton tsi sanonsote;
nok ori8iio tsi 8akonrori tsi iah taonsaskken, tsiniiore,
ienkahe8e nasiron: Eon8asennaien ne Tare raosennakon ne Ra8enniio.
Kaieri-aton ia8enre Teioteri8asonterak8en Ori8atokentl tsini hoiaton Hoiatatokenti Luc.
1 Enskat oni naba Iesos 8atastskaonna tsi rononsote ne ron8ako8anen ne Pharisian, ak8ekon ok raonha
tehon8akanere.
2 8aiatat rotiato etho oni nekiie raiatarak8e raohenton ne Iesos.
3 J8Tok ne Iesos 8asakori8anontonse ne Tehatiri8akennhas oni ne Pharisian, Eaton: aonton kenh
naonsaiontaletsiente ne iakohnon8aktani n'A8entatokentike?
4 lah othenon tethonatati. Ethone onen ne Iesos
tahonentsa nok sahotsiente oni sahotori.
5 Ethone are ionsasako8ennarane nok 8ahenron:
Onkakiok tsinitsion ialiatkatho tsi iona8erote iakaiatenne ne raotsenen tionnhonsk8aron iah ontekenh
oksaok taonsahaiatatako sahetosane a8entatokentike?
6 Iah othenon tehotik8enion nothenon ahontahonatatike.
7 Ak8a oni 8atesakokaraientane tsi ak8ekon ok
neh ronaskennhen tsinon8e tkanaktiio iahontien,
8ahenron tsi Batesakori8akentonk8en.
8 Katkekiok enhiesaonkaron tiakotenniote, tosatsi
tkanaktiio iahsatien, aseken tokat enhaiatarake ne
senha raiatanoron tsiniiot nise.
9 Nok ahienhase ne hetsisenihonkara8i: kenh
kaien satsenakton: Onen nise atehensera tentisatiatonti tsi ohnaken iensesanistsk8aren.
10 Kenh tanonnasieren'onen enhiesaonkaron, ohnaken tasatien, naontonseke nonen entre ne iahonkara8i
naiarori ahenron; Ohenton niiahase Orie, nok ak8ekon ok teniesarensaron tsini iakon enhieterontake.
11 Aseken ehtake niienhentsien ne iontharatasts,
nok enhiontharatate ne iontatkenronni.
12 8aha8enhase oni ne roonkara8ine: Katke nensa
tennioten, tosa seonkaron ne se8atenroson, iah oni ne
tesatennontere, ok ne ens ne sa8atsire, tosa oni ne
tese8anon-sanekbanion rotik8astses; on8aa ens naha
oni nehne tentiesaonkaron ne rononha nok ak8ekon
entsisatkariakse.
13 Neh tanon eheonkaron ne iakotentenion, teiontsarites oni ne teieron8ekon.
14 Ensataskastston tsi iah teiakoien naonsaiesaieristse; entsiesaieritse tsi nentsiontonnhetene tiakori8aieri.
15 8aiatat tsini kentiok8a tahatati, 8ahenron:
Eotaskat onka ienhanatarake Niio raonakeraserakon.
16 Tontahenron ne Iesos: 8aiatat 8ahatennioten,
nok kentioko8anen 8asakohonkaron.
17 Nok nonen siial^ahe8e taionstskaon, iahotori ne
rahonnhatsera asakohnonksa tsiniiakon 8akohonkara8i aseken onen ak8ekon ka8eiennentaon.
18 Ak8a enskat tsi nontahatiiere, taonteraiatak8e;
8ahenron ne tahatierente: 8kennen sanontonnionhek
ak8a ok on8a enkatkensera ne 8akon8entsianinon.
19 Nok ne saiatat 8ahenron, 8isk niioianeke teiotinakares 8akenask8aninon iatekakonte kati tsi enkheiatenienten, skennen katisanontonnionhek iah oh
takiere netho iahke.
20 8ekon ne saiatat 8ahenron nehne: Ak8a on8ar
ok 8akeniakonhonhatie, iah kati takiere netho iake.
21 Onenkati sara8e ne kannhatsera, sahorori ne
raiatak8eniio. Tsi nahosense ne raiatak8eniio, 8ahenron! 8as, kanatakonsson oni tsi tekanatokenhaton,
sheiatarorokha ne iakotentenion, teionstsarites, teieron8ekon oni, ak8ekon kenh nontasheiatenhaf.
22 Tontahenron ne rannhatsera: onen ki 8akeri8aieritonhatie, nok ki tanon sekon ionaktote.
23 Tontahenron, ne Raiatak8eniio! 8as ohahakesson, atehenraktontie oni, nok tsiniiakon ensheken
ak8a ok tasheiatenhaf, akanonsinn tsi 8akenonsote.
24 Aseken ori8iio tsi iah onka tiiaontennhonta
nakatennatsera tsinihati kheonkara8ine.
25 Kentioko8anen are roa8anonteratie: tontahatkarhateni, nok 8asaka8enhase,
26 Onkakiok raskaneks naiakenik8ekhene; tanon
iah tesakotak8as8ens, roniha, ronistenha, rone, 8akoienhokonha, rontennosenhokon oni rontatekenhokon
iehiohe uak8a raonha tsi ronnhe, iah onkiatenro te8atonserc.
27 Nok oni ne iah teiontketasts nakoiasa, iah
onkiatenro te8atonsere n'iah iihne tentientane.
28 Onka oni tsinitsion ahatenonsonniane, ne iah
neh taontahatierentane, ahakaenhion roien onteken
tsinikon kari8anontons iaonstsahate nak8a iaha8eienuentane.
29 Tosa neok naontahatasa8en aontahenstsk8aren
nok iah tiiahasa, onen nehne nonk8eokon enhon8atentoriatak8ake tsi enhiontkatoseke.
30 Enhiontonheke: Ak8a nehne iehok8enion naontahatasa8en nok iah tiiehoson?
31 Ok ne ens ne rakora 8ahateriiosere, iah onte kenh
neh taontahatierente, ahari8isake iatekaieri kenh
noieri ni8ennia8ehetserasen niionk8etake iatahoterate
ne te8asen ni8ennia8ehetserasen tahotiok8ine?
32 Tokat iah taonton, ienhoteri8anietase ki sekonok ihnon hentre, skennen tikenhak.
33 Eh kati niiot tsinitsion ne iah tense8ate8entetane tsini se8aien; iah ki onk8atenro te8atonsere.
34 la8ekon ne teioiotsis; nok tanon nenhiotaksenne, oh nahoten entsienenhisatake?
35 Iah othenon teskasta, ak8ekon iah teioianere
naiakon8entsiaresenstak8e; astste tanon ien8ation.
Onka teionhontakarontak8en naionronke, ionronk.
8isk-aton ia8enre teiote?i8asonterak8en 0?i8atokenti tsini hoiaton Boiatatokenti Luc.
1 Ak8ekon ne ratikarotasions oni nionk8etaksensk8eokonha ron8ateranentaktennihak8e ne Iesos
tsini honatahonsate tsi nahoten raton.
2 Nok tanon ne Pharisian oni ne ratiiatons oia
nontahonatierase, nok 8ahonniron: nisakonoronk8a
nionk8etaksensk8eokoiiha ak8a tehontonsts.
3 Nok ne Iesos tontasakori8akentonk8en, 8ahenron.
4 Onka kiok tsinitsion enskat te8ennia8e ahonask8aientake teiotinakarontonha, skaiatat aontiataton,
iah ontekenh ok eh tasakotsiak8arisi karhakonko8a
ne tioton ni8asen tanon tioton nok neh ahaiatisakha
ne iotiatatonhon tsiniiore iaonsahaiatastsenri.
5 Nok nonen enshaiatastsenri, enhanitsionk8aketate tsini shostsennonnihatie.
6 Nok nonen ensra8e tsi rononsote iah ontekenh
tiiasakohnonkhon ne rontenroson oni ne tehonnonsanekhanion, nok enhenron: te8atonnharonnion tanon
non8a aseken skiatastsenrion ne 8akatenask8atonnine teiotinakarontonha?
7 Etho kali niiot tsi k8arori tsi senha entiontsennonnianion ne karonhiake ne saiatatrori8aneraakskon
enshatatre8ate tsiniiot ne tioton ni8asen tanon tioton
rotiianere iah oni othenon tehotinnhitseraien.
8 Ok ne ens ne tsiothon8isen oieri niio8istaien, enskat aioti, iah ontekenh oksaok takahaseroten nok aontonte8eienton aionhe8e tsiniiore iaonsakatsenri.
9 Nok nonen enskatsenri, ienhiakononkhon konstsihokon oni ne tekonnonsanekhanion, en8atonne:
te8atonnharen tanisa aseken se8aketsenrion ne 8ak8istontionne?
10 Eh kati niiot k8arori tsi senha enhiontonnharonnion n'Eronhiakerononokon, nenskat iakori8ane
raakskon enhiakonikonranon8ake nok entsiontatre8ate.
11 Eatonhak8e oni: 8aiatat ne ronk8e tekeni tehoneken terontseraien.
12 Kkare onen 8ahenron ne kenhniraa: Eakeni,
takon onen tsinikon nii aka8enk. Nok 8ateshakoii
hasiase tsinikon roien.
13 Iah tekari8es onen ak8ekon roienahatie ne kenh
niraha tsinikon rao8enk, nok 8ahatenti, ihnon tienakere eh niiahare, eh non8e iahatekk8isa kenteserakon
ne rao8istak6nha.
14 Onen ak8ekon sihotekk8ison nerao8ista, 8ahontonkariakhon neh non8e niienakere, onen oni neraonha tontasa8en 8ahotentane.
15 Onenki 8ahannhatserisakha, nok ne 8ahonnhane iahotori asakonikonraratioseke tsini haon8entsia raotsenenokon k8isk8is.
16 Ethonon8e nihaskaneksk8e ahotsennonnihon
oni neh arakseke ne k8isk8is ionatatenrase, sekon ki
ens nehne iah tehon8a8isk8e.
17 Eh oni non8e onen tonsahos8athene oni sareiarane ne raonhake, 8ahenron: toh are onte noii8a nithonatekhonni ne rakeniha raonnhatsera, kenh nii non8e atonkariakon 8akeriios.
18 Tensektane kali nok rakenineha ienske, enkiron: Eakeni, risentenni ne Niio, oni nise.
19 Iah kati tese8akerionte ne takienha aonsakaton, eh kati natakierasts tsiniiot ne sannhatsera.
20 Tonsahatane, sahatenti ronineha niionsare. 8ekon ok ihnon satontare; ok naha tahoken ne Eoniha,
8athoniatasiharane tsi nahotenre; iathoterate nok
iahoniasa oni 8athonoronk8anionton.
21 Nokneranekenteron 8ahenron: Rakeni, 8akennhikon kentho ehtake nakaronhiati oni sahenton, iah
kati tese8akien naonsaionkenatonk8ake Hetsienha.
22 Nok ne rokstenha 8asakonnhane ne kannhatsera: ahontahatiha8e nok ahon8aseronniate nak8a
niatese8ak8enniios, nok ahon8asnonsa8ite oni tahon8ata.
23 letsinonksa tionnhonsk8aron o8ira ionaressens,
iestsirio; tete8a8tskaon nok te8atonnharonnion.
24 Aseken kehiken riienha ra8enheionne, onen
shotonnhetonhatie, rotiatatonhonne nok onen sara8e.
I:^ok tahontasa8en 8ahontonnharen nok 8ahontekhonni.
kon natontare; sekon ok kati ihsi niiore tareok naha
8aharonke tetiotonhare, kareaiiote, oni teiakononniak8en.
26 Kannhatsera kati iahononke, 8ahori8anontonse
oh nitiotieren?
27 Nok ne kannhatsera 8ahenron: Estse kenha 8ahi
onen isro ne kati 8aonni rotenniote ne laniha ne iahken tsi skennenko8a tironnhe sara8e.
28 Nok tsi nahonakk8en iah teshothontaton niahon8ahota8eiaton; Onen ki ne roniha iahaiakenne nok
8athorhotonnion oh naia8ennekenha aonsahata8eiate.
29 Tontaho8enna8eron ne roniha 8ahenron: onen
eso ioserake shikonhiotense iah oni non8enton teskonhiatennikonrate8aton, nok sane iah non8enton teskenask8a8i arahona kaiatakeras o8ira akenhake naiak8aton8eshonk8e nakatenro okon.
30 Ak8a nehne ionerak8at ne kehiken etsienha,
ak8ekon tsionatak8akareni 8akontekk8isa tsinikon
ehtsia8ine, tanon tsi sara8o 8asheia8entho nionaresens.
31 Nok ne roniha tahenron, kien, tiotkon nise
tenik8ekonhatie, nok tsinikon 8akien ise sa8enk.
32 Teioton8entsiohonne ki aiontennioten oni aiontonnharen, neh kehiken ehtsekenha ra8enheionne,
nok shotonnhetonhatie; rotiatatonhonne, nok onen
sara8e.
laiak-aton ia8enre teioteri8asonterak8en Ori8atokenti tsini hoiaton Boiatatokenti Luc.
1 Ratonhak8e oni ne Iesos: saiatat ne rostsoko8a
enskat ronnhatseraien ne rororoki 8ahon8ari8arho
rotiesatenni ne rao8enksonha.
2 Iahononke, 8aha8enhase: oh nahoten keri8aronkas nise sari8ake? 8kontseraseronni kati tsiniiot
tsi saterihonte; aseken iah ki sekon noia kenh tiiaonsasiere naka8enk sonha.
3 8ahenron ne kenh raroroks ne ra8erienlakon:
oh natenhia8eiinekenha onense 8ahi ne raiatak8eniio
sahakeriontako tsi Kaststeristak8e ne rao8enksonha?
iah takk8eni non8entsia kenh nakiere, nok katehens
ne takastsarite.
4 8akaterientare tsi nenkiere naontetsenri ne
taionkarhoton tsi rotinonsoton nonon entsionkerion
tak8en.
5 Ethone akteson tsi iasakohnonkhon ne ronatkaroton, 8ahori8anontonse ne rahente, 8ahenron: Toh
nikon iakarotani nakkos8e?
6 Tontahenron: Enskat te8ennia8e nikanak8ake
kenhie. Nok ne raroroks tontahenron: 8atsiena
ne saiatonsera, nok kenh sanistsk8aren oiah sasonni
8isk ok nense8assen.
7 Tihaiatate sahori8anontonse: ok nise, toh nikon
satkarote? Enskat te8ennia8e nika8inotserake
onatsia. Nok ne raroroks tontahenron: satsiena ne
saiatonsera, nok oiah 8asonni ne satekon ni8assen.
8 Nok ne Hostsoko8a, 8athorensaron ne raonnhatsera iah tehori8atoken, neh tsi niha8eiente tsi
nahaiere, aseken non8entsiakekha akoienhokonha
senha iontatenikonrare tsinikari8es iakonnhetie, tsiniiot ne kas8athetsera akoienhokonha.
9 Nok nii k8aroris oni, se8atenroseronni ne 8astsoko8atserakserij aia8ens nonen ense8atokten, taiestsiiarhoton rahotinakeraserakon iatekakonte.
10 Onka rori8atoken tsinon8e niiori8aha rori8atoken ki tsinon8e niioriho8anens; nok ne iah tehori8atoken tsinon8e niiori8aha, iah ki tehori8atoken
tsinon8e niioriho8anens.
11 Tokat kati non8a iah tesari8atokenne tsinonkati
ne 8astsoko8atseraksen, onka kati enhiesatak8enniaienhase nori8iio, 8astsoko8atseriio oni?
12 Tokat oni non8a iah tesari8atoken tsinon8e
nakoren ako8enk, onka kati entieson ne sa8enk?
13 Iah tahakrieni ne rannhatsera tekeni taokos8etseraientake; aseken tokat saiatat enhos8en, nok
enhonorank8e ne saiatat; tokat enhokonnienste
saiatat, enhokenron ne saiatat iah kati oni nise taonton
ne Niio hatsise8aiotense tanon Otkon.
14 Tsinihati ne Pharisian ronataonsatek8e tsinahoten 8ahenron ok tahon8aieron aseken rohnaskennbasene ne rononha.
15 8asaka8enhasekati: Ise8ere kinise se8aianerese
nonk8ene; nok tanon ne Niio ak8ekon raienteri tsini
se8eriasotens; Aseken tsinikon ieri8anoronsta nonk8e
okon ak8ekon rori8aston ne Niio.
16 Kaianerensera tanon Eotitokenseak8e 8atatiene
tsiniiore ne 8an, Nok eh nahe tiotasa8e onen kariho8anaton ne Niio raonakerasera; ak8ekon ok oni
iakoskennhen niaionta8eiate.
17 8enha se 8atiesen naontohestste tsi karonhiate
oni tsi ion8entsiate tsini iot ne skaiatonk8a aiohsense
tsini kaiaton ne kaianerensera.
18 Onkakiok enshatek8ate ok ne ens tenshiatekhasi nok oia enshoniake, enhari8anerake kentesera,
nok ODkakiok enshatateniakten ne skon8atek8aton
enhari8anerake kentesera.
19 8aiatat oni naha ne rok8astseko8a; neok ne
kanoronson rastseronniatak8e, neok oni ne niateskakk8iio8son iraksk8e ok tiiate8enniserake.
20 8aiatat oni nerotent Lazar ron8aiastsk8e tsi
ronnhokaronte ne rok8astse rahiationnik8e, raiatak8ekon roststa8isk8e.
21 Easkaneks8e narahona neh ahrake ne tkaniserens rabotekk8arane ne rok8astse, iah tanon onka
tehon8a8isk8e; erhar ok eh kontik8attosk8e nok
kontikanonstsk8e tsi roststaronnion.
22 Khareonen 8arenheie ne rotent,Ratironhiakeronon iahon8aiatenha8e ranask8akon n'Abraham;
8arenheie oni nehne ne rok8astseko8a nok 8ahon8aiatata.
23 Nok nonen sihotetsiraton, oni Onesson roronhiaken, 8ahatarakestsko, nok ihnon iahoken Abraham, nok ranask8akon eh thotonnhahere ne Lazar.
K
24 8athohenrete, 8ahenron: Rakeni Abraham,
askitenre, ahontastsiatori ne Lazar, a8enke iatahanisnonso8e nok aha tie8enthotak8e kennasake; aseken
iah tiiaieri8ahe8e tsini 8akeronhiaken kehikeo kenh
non8e otonkokon.
25 Tontaho8enna8eron n' Abraham 8ahenron:
Kien saseiarann tsi sastsoko8ane non8entsiake nok ne
Lazar eso roieshaon, on8a kati nehne non8a onen
rotsennonni, nok nise ioronhiakentastsanit saronhiakentha.
26 Iah ki oni neok teiori8a ioshonhio8anen tsi ioton8entsiiakon ne teionk8akhasiaton; nese 8aonni iah
tese8atons ne kentho iaiontenti nok eh iaien tsi tesiteron_, iah oni neh aontaiontenti nok kentho nahontaien.
27 Nok nerok8astse, 8ahenron: 8akonneken kati
Eakeni Abraham, iahonsastsiatori ne Lazar rakenineha.
28 Aonsasakororiana ne 8isk nateiak8atennontere
aontonsseke tosa aiak8ariskon.
29 Tontahenron n' Abraham: sakoti8ennenha8e ne
Mois oni ne Rotitokense, neh ratiser.
30 8ekon tontahenron ne rok8astse: tosa, rakeni
Abraham; toka se non8a enshontatre8ate nonka kiok
iaka8enheion ahonsahon8atiroriana.
31 Nok n' Abraham tontahenron: tokat iah tenhontahonsatathe tsini honenne Mois oni nerotitokensehak8e, iah kisenha tahontahonnetak8e naonsasakotiken aonsaiontonnhete niaka8enlieionne.
TsiataJi-aton ia8enre teiote7i8asonteraJi8en 0?i8atokenti tsini hoiatoji Roiatatokenti Luc.
1 Ethone ne Iesos 8asaka8enhase ne raotiok8a:
iatekakonte nehne tsi tenhiontateri8aientaten; nok
rotentasere onka enshakori8aientaten.
2 8enha ioianere tsi katheta 8atenenhiarak8a ahon8anenhianiionthase nok kaniatarhen iahon8aiatonti,
Isiniiot nasakori8aientaten enskat n'eksaokonha.
3 8e8atatenikonrarak kati: tokat tetsiatennontere
enhianikonraksate, hestsiatteten; tokat enshatatre8ate, sasanikonrhen ki oni nise.
4 Tokat tsiatak niiori8ake se8ennisera aianikonraksate, nok ok oni khe niiori8ake tahontare nok aiarori ahenron: skatateri8astani, sasanikonrhen.
5 Ethone ne Ratik8ekonne 8ahon8enhase ne Roianer: Tak8aiestas ne te8etakon.
6 Nok ne Eoianer tahenron: arahona tsini kanenha
notsinek8ar nikatsinetaroten ni8aaese8aientake ne
te8etak8en: lah othenon tehken aese8enhase kehiken
kerhite: Batenaharostsi nok kaniatarake iekaniotann;
nok ense8a8ennarak8e.
7 Onkaoni tsinitsion ahonnhatseraientake ken8entatie ahoioteke ok ne ens katsenen asakononnatieseke, nok iahoken tontare oksaok aha8enbase: atekk8aratserakta iset nok tesastskahon.
8 Toka kenh aha8enhase: Takekhonnien, sateniionten, nok takekk8aerhas tsiniiore ien8akatane oni
en8akehniatana8en; Ethone onen nise tensastskaon
ensnekira oni?
9 Neh kenh enhatonnrak8ate ne kenh kannhatsera tsi eh nahaiere tsiniiot tsi ron8annhaon? ikere
iah onte.
10 Eh kati oni nise niiot, nonen ense8ari8aierite
tsi neniestsinnhaon, se8enron: iah othenon teiak8atonron; aseken neki ok nonk8aiotensera ionk8aiotenhon.
11 Nok nonen Jerusalem siiaha8enonhatie tsitehonton8entsiakhenhatie ne 8amari tanon ne Galile
niiahare.
12 Onen thoha siiara8e ionatak8enrare, oieri nihati rotiststa8is 8athonterane, ihnon kati ok tontahatitane.
13 Nok 8athotihenrete, nok 8ahonniron: Iesos,
8aianer! ask8entenre.
14 Nok nonen sasakoken, 8aHaka8eiihase: 8ase8e,
Hatitsihenstatsine iahasene. Nok tsniiore niiahonenonhatie eh sahatiie8entane.
15 Nok saiatat, ak8a neok 8ahattoke saliaie8entane,
sahakete tehonon8eronnionne ne Niio tsiniha8enna
ra8ennotatie;
16 Nok rasitakta ne Iesos sahatisk8entaren tehoiion8eratons. 8amaritan tohiken nahaiatoten.
17 Ethone ne Iesos tahatati, 8ahenron: lah kenh
teshotiie8entaon noieri nihati, kah kati niiehonenon
ne tioton sekon nihati?
18 Neok kenh kehiken nok thihate tontahonon8eratonne ne Niio.
19 Ethone 8aha8enhase; testann, nok sasatenti;
neh sesatsiente tsi tisetakon.
20 Onen oni Pharisian 8ahon8ari8anontonse, katke
en8a8e ne Niio raonakerasera, tontasako8enna8eron,
8ahenron: iah nah sotsi ok ihnon, taontontrori nonen
en8a8e ne Niio raonakerasera.
21 Iah oni naha taiahiron: Kenh 8ahi ihres; ok
ne ens kenh 8ahi itres. Aseken non8a tese8aiatokensson ih8es ne ^'ilo raonakerasera.
22 8asaka8enhase oni ne raotiok8a: ien8atenniserihe8e tsinon8e nense8askaneke naese8atkatho enskat
oni nonk8e Eoienha ra8ennisera; noic iah ki tanon
tese8atkathosere.
23 Nok enhietsirori enhiahiron: kentho ihres;
tokas oni kenh nonkati itres. Tosa ki tanon eh
niiahase8e, tosa oni ietsinonteraticson.
24 Aseken tsiniiot nate8anennekara8e, tekaronhiiakta tsi kahniararha, eh kati oni nehne nenhia8enne nonen tentre nonk8e Eoienha.
25 Niarek8e ki tanon eso enharonhiaken, enhon8ate8entete oni ne kenh ka8atsirate.
26 Tsiki niia8enhon Noe sihotenniseratenion; eh
kati oni nehne nenhia8enne nonk8c Roienha enhotenniserateke.
sk8e oni teiontateniaktennihak8e tsiniiore iahata8eiate ne Noe rahohon8akon; nok tonhnohton ak8ekon oni 8ahakorio.
28 Eh oni niia8enhon nihotenniseratenion ne Lot:
teiakostskaonk8e, ienekirhak8e, iehniiionsk8e, iontenninonsk8e, ieientho.sk8e, nok iontenonsonnianion8k8e.
29 Nok tanon nonen sontahaiakenne ne Lot tsi
kanataien ne 8odom; Otsire iontenatentasta tekaieston 8ahokennore ak8ekon 8ahakorio.
30 Etho kati oni nehne nenhia8enne nonen ien8atenniserihe8e nonk8e Koienha ra8ennisera.
31 Neh non8e te8enniserate, onka kanonsake enharatake, nok ne rao8enssonha kanonykon tkakeron,
tosa tethastsnent naonsahakoha; nok ne kahetakon
ienhreseke, tosa shakoha tsinahoten tkaien ne kanonskon.
32 8ane8eiarann tsini ioiata8enhon ne Lot ronekenha.
33 Onka enhaskennha tsi ronnhe, enhotonse; nok
n'enhate8entete hensronnhete.
34 8ak8arori neh non8e te8asontate teniiase enhninastf-eke skanaktatne: saiatat enhon8aiena, nok
enhon8atka8e ne saiatat.
35 Tekeniiase tsionathon8isen enskatne enkenithetake: skaiatat enkon8aiena nok enkon8atka8e ne
skaiatat.
36 Teniiasse kaehtakon enneseke, saiatat enhon8aiena, enshon8atka8e ne saiatat.
37 Tontahon8a8enna8eron 8ahonniron: kah ne
kenh non8e 8aianer eh nenhia8enne? Tontahenron:
ak8a tsi ok non8e nenhioiataststokotonke nonk8e
kenha eh oni non8e nenkontkennisa n'Ak8eksokon,
8atekon-aton ia8enre teioteri8asonterak8en Ori8atokenti tsini hoiaton Roiatatokenti Luc.
1 8ekon, are oia tonsasakori8akeiitonk8en, 8asakonatonnihtak8e tsi teioton8entsiohon ne tiotkon
aiakoterennaientake, tosa taie8ishenheie;
2 8aheiiron: 8aiatat naha ne tehaiatoretha nehne
iah othenon tehostsanis ue Niio iah oiii onka tesakokonniensta iionk8esonha.
3 Ok neh sakanata, enskat ne ioterchons kanakerek8e, niate8enniserake ronenrotaniresk8e nabari8ak8arisiase tsi teiori8arheon.
4 Kari8es tsinahe iah othenon ori8a teronnis:
khare kati onen 8ahanontonnion nok 8ahenron ne
ra8erientakon: saeto sane nehne tsi iah tehitsanis ne
Niio iah oni othenon tekhekonnienstanonk8eokon:
5 Kenh ki kaien kehiken iotereons te8akenikonrharanis, onen ki nah enkeri8ak8arisien, kati oni ken
onhiorane tiotkon on8e ten8akaterientakariaton.
6 8ahenron kati ne J8oianer: ak8a otokenhon se8ataonsatat: tsini haton ne tehaiatoretatseraksensk8a.
7 Nok ne Niio, iah onteken tataontasakonnhe ne
sakoiatarak8en tiotkon on8e iatehotihenretha raonhake, ethoneh ne sane ronisivohe nahatre8ate ne
rononha raotiri8ake.
8 Bak8arori, iah tehoniskohe tsi tentesakonnhe.
Kenh oni kaien, nonen tentre n'onk8e Roienha ise8ere
ken enhatsenri ne te8etakon tsi ion8entsiate?
9 Kenh oni nontahaierate tsi 8athari8akenton8e,
neh notiake tsi akaonhaa ki ok iakoianere nok iah
othenon notiake.
10 Teniiase 8ahenron 8ahiaterennaienna Ononsatokentike, saiatat Pharisian, nok nesaiatat rakarotasions nehne.
11 Ihrate ne Pharisian nok raton tsi roterennaien:
Niio! tekonnon8eratons tsi iah eh tekiatoten nil
tsiniiot notiake nonk8esonha; ratinensk8as, iah tethotiri8aieri, ratinak8aiesen, tsi oni niiot ne kenh rakarotasions.
12 Tekeni te8akentontietha tsioiaiaksera^ nok
ak8ekon kkariaks noierihaton tsini 8akien.
13 'Nok re rakarotasions otasetonke tontahatonstsoten ak8ekon iah te8atarakestsk8enhatie, nok raton
tisi roterennaien: Niio! Takitenr 8akeri8aneren.
14 Ori8iio tsi k8arori: neh kehiken shotiatoke8enhatie tsi shotentionhatie nok iah ne saiatat: aseken
onka iontatharatasts ehtake niienhentsien; nok onka
ehlake iontatonni enhiontharatate.
15 Otiake oni eh iesakotiiatatastsk8e eksaokonha
neok oni ne iasakoiatosere; 8ahotis8aten ne raotiok8a
tsi 8aontkatho, nok 8asakotinnhese neh niiesakotiiatenhask8e.
16 Nok tanon ne Iesos iasakohnonke nehne nok
8ahenron: tosa iestsiiotasts karo aontaiente neksaokonha, tosa oni iestsinnhes: aseken neh ako8enk ne
Niio raonakerasera ne tsiontatieren.
17 Ori8iiotsi k8arori, nonka iah tenhaienasere tsiniiot neksaa ne Niio raonakerasera, iah ki tiiahata8eiate.
18 8aiatat rasenno8anen 8ahenron tsi 8ahori8anontonse: 8aianer ise ne tisari8aieri! Oh nenkiere ne
Karonhiake akatsennonni?
19 Iesos tahenron: oh neh niiotieren tsi saton tisari8aieri? Iah onka nakoren tetiakori8aieri neok enskat nehne Niio.
20 8aterientare tsinahoten ne kontiri8ak8oniios:
tosa seri8anerak ne kentesera; tosa sherio; tosa
senensko; tosa sheiano8enten; shekonnienst ne
iesaienha.
21 Tontahenron: shontonkenikonrote ok nehne
oni hak8ekon 8hi8akeri8aieritonhatie.
22 Iesos saha8annaronke nehnika8ennoten, 8ahenron: sekon ki tsiori8at tisatoktani: satenninon tsinisaien, nok sheiakhonhas ne iakotent, onen tokenske
entisastsoko8atseraientane Karonhiake; nok tontase
oni tenesek.
23 8ahonikonraksen tanon tsini ka8ennoten 8ahagennaronke sotsisekenh rok8astsehne.
24 Nok ne Iesos 8ahattoke tsi 8ahonikoiiraksen,
8ahenron: ori8iio tsi 8entore ne Karonhiake aionta8eiate ne iakok8astse.
25 8ekon senha 8atiesen n'Onfak8aher taontohestste tsi teiohontakaronte ne ienikhonk8a, tsiniiot ne
rok8astse Karonhiake ahata8eiate.
26 Tsiniiakon 8abonronke 8ahiron: onka kati nehkenhak8a enhieniakenne?
27 Tontahenron: tsinahoten ne iah taiek8eni nonk8e, enhak8eni ne Niio.
28 Tier tahatati: ok kati nii nak8ekon ionk8ate8enteton nok k8ateranentaktenni?
29 Tontahenron: ori8iio tsi k8arori tsi iah te8atestsenrionhe oni nenskat ne rote8enteton, raononsa,
rao8atsire, tehatennontere, ok ne ens rone, sakoienhokonha ne Niio raonakerasera ahorionniatsera.
30 Ne iah senha ihsinon8e taonsahaienasere kentho
tsi ion8entsiate, nok nihsinonkati enkaha8ite, enhronnheke on8e.
31 Ethone ne Iesos 8asakoiatotarho ne tekeni i;i8enre Nihatik8ekonne, nok 8asaka8enhas©: kehiken
non8a Jerusalem 8ete8e, oneii ak8ekon enkaiiane
tsinihotiiaton ne Rotitokensehak8o nonk8e Iloienha
raiatatake.
32 Aseken enhon8ate8entete tsinenkati nionk8etaksenokon; ok tenhon8aieron, enhon8akenrenseronni, nok enhon8anistskerosera8e rakonsake.
33 Nok tsi nenhon8asok8a8essonsi ethone enhon8ario; nok tanon asen-aton nen8ata enslmtonnhete.
34 Iah tanon othenon tehotinikonraieniaon; eh oni
niiore tsi ronateri8asetennine noh nikarihoten ak8a ki
iah othenon tehotinikonraientask8e tsinahoten ratonhak8e.
35 Onen toha siiahra8e ne Jeriko, teharon8ekon
ohahakta renstsk8ahere tehastsarites.
36 8ahattoke kati tsi kentioko8anenhatie ihien,
8ahari8anonton oh niiotierenhatie.
37 Nok 8ahon8arori tsi Iesos Nazaretronon rotoheststonbatie.
feoiAa?AtotCENTi Lijc. 225
38 Nensok 8athohenrele, 8ahenron: Iesos Ta8it
Taienha! Takitenr.
39 8ahon8annhese nohenton ihien, nok tanon ne
raonha tahak8isronDe tsi tehohenreta raton: Ta8it
laienha! Askitenre.
40 8athatane kati ne Iesos, iahatennhane iahon8eDnoDke, nok nonen eh sathatane 8ahori8anontonse.
41 8ahenron: oh nahoten saskaneks? Tontahenron:
8e8enniio! Akkenheke.
42 Tontahenron ne Iesos: eh niia8enn skenhek:
neh 8esatsiente tsi tisetak8en.
43 Nok oksaok 8ahaken; nok 8ahosere ne Iesos
tehonon8eronnionne ne Niio: Nok nonk8eokon ne
8aontkatto 8atton8anon8ei*on oni nehne ne Niio.
Tioton-aton ia^enre teioteri8asonterak8en Ori8atokenti tsini hoiaton Roiatatokenti Luc.
1 Kanatakonson niiahare ne Iesos siiahatenatorenne
ne Jeriko.
2 8aiatat ne rakarotasions ehnon8enihanakerek8e
Zache ron8aiastsk8e eso tsi rok8a8tsene.
3 Raskanek8k8e ahoken ahoienterhane oni ne Iesos,
nok iah te8atonsk8e sotsi kentioko8anen tanon neraonha sotsi nihanenhiesha.
4 Neh kati 8aonni ohenton niiahatakhe, tiohientaststokote eh iaharathen nok 8ahatnenhioharak8e,
aontonseke ahoken nonen eh non8e nenhre.
5 Nok nonen eh non8e shara8e ne Iesos, 8ahatarakestsko nok 8ahoken, 8aha8enhase: Zach^ iosnorenn
tasastsnent aseken sanonskon non8a enkata8eiate.
6 8athosterihen oni rotsenuonnihatie tsi tontahastsnente neh tsi 8ahota8eiaten.
7 Ak8ekon ok oia nontaiakotierase nok iontonnionsk8e; tsi non8e iah tetionk8etaieri nahata8eiate.
8 Nok ne Zache eh 8athatane rahohenton ne Ro2^6
ianer 8ahenron: 8aianer asennen nenkheion tsini^a-^
kien ne iakotent: nok kaneka nakhekaronnihke
kaierinatentiaseren tsi enskien.
9 8ahenron ne Iesos: On8a kenh8enniserate onta8eiate n'atanitenresera ne kentho non8e nikanonsote,
aseken kehiken Abraham oni nehne roienha 8ahaton.
10 Aseken nonk8e Hoienha neh eresakhe oni raskennhasere tsinahoten iohtonhon.
11 Tsinikari8es iakotaonsatek8e neh nikarihoten,
lesos iahatasonteren nok iathari8akenton8e, netsi
onen akta ihre ne Jerusalem oni tsi roterientare tsi
onen thoha Bene aonton ne Niio raoiatanerak8atsera.
12 8ahenron kati: 8aiatat ne ronk8e neh ne ra8atsiranoron ratentionhe ihnon 8are 8ahatkorastane, nok
ki oksaok tentre.
13 lasakohnonke kati oieri nihati neraonnhatsera,
oieri nika8istake tasakahon, nok 8ahenron: 8e8eiaron
kehiken tsiniiore tentke.
14 Kenh kaien ne thatinakere ron8as8ensk8e, nese
8aonni iaon8ateri8anietase ron8arorihatie, rontonne:
iah tateionk8aton8entsioni jie raonha kehiken asonk8aststeriste.
15 J8e kati nonen sonsara8e, onen oni siiehotiatak8eniioston ne tkanakeraseraien, 8ahatennhane ionsa
hon8atinonke ne kannhatsera ne sakotak8enniaienni
ne rao8ista, ahotokens toh nikonhatie tehonatenstson
tsi rotikarhateniaton.
16 Ne rahente eh 8athatane nok 8ahenron:
8aianer! Oieri niieiotihenthon ne sa8ista.
17 Tontahenron: etho, ioianere tsi sennhastseriio;
nekati tsi sari8atoken tsi non8e kenh niiori8aha,
Oieri nikanatake 8akonhiatak8eniioste.
I8 Thihaiatate ihsre^ 8ahenron: 8aianer I 8isk
niieiotihenthon ne sa8ista.
19 8aha8enhase oni nehne: 8isk ki nikanatake
enhsiatak8eniioke.
20 Onen ne saiatat ihsre, 8ahenron nehne: 8aianer,
kenh sekha8i ne sa8ista kanok8ak8enonui.
21 Aseken kontsanikon, 8akaterientare tsini seniakastste; tesek8a tsinahoten ne iah tesatak8enniaien,
nok tsienthok8as tsinon8e n'iah tesaienthon.
22 Nok tontaha8enhase: 8ennhatseraksensk8a!
8a8enna tenkonhiatoretak8e; 8aterientare tsi keniakastste, tekehk8a tsinon8e niah othenon te8akatak8enniaien, kienthok8as tsinon8e iah te8akienthon.
23 Nahoten kati ahori8a tsi iah ne bankne tiiesaionton nak8ista, tsinaonsonka iaonsonkk8en nok oni
tsinikon aioteiaronke.
24 Onen kati 8asakonnhane neh ratiteron 8ahenron: 8atsise8akk8a no8ista nok neh ionsatsitsion
noieri nihoion.
25 Nok taonniron: 8aianer! Onen oieri niho8istaien.
26 Eh kati niiot 8ak8arori: tsi nenhiakoientake
ne skastson sekon entsiontaton nok niah othenon
tehoien sekon oni nehne enhon8akk8a tsinikonha
enhoientake.
27 Nok kenh kaien ne ionks8ens oni iah tehonathontaton akheiaststeriston karo nontaietsiiatenhaf
nok akkenton ietsiia8entho.
28 Nonen saharihokten, onen are tonsahathahak8e
tiotkon tsi Jerusalem niiaha8enonhatie.
29 Nok nonen akta shire ne Bethphage oni ne
Betani, onontakta ne Olivier, teniiase ne raotiok8a
iasakotori.
30 8ahenron: eh iahasene kehiken tkanataien; nok
nonen ientsiata8eiate kanatakon enseniken kenseri
8assaronte neh n'areko non8enton teiakosatenston;
8eninerensi nok taseniiatenhaf.
31 Nok tokat onka kiok enhietsiri8anontonse
ohnontieren tsi 8eseuinerensi: Enseniron: Hoianer
ki tehoton8entsioni.
32 Oksaok 8aiatenti, nok ak8ekon eh niiot tsi
8aiatkatho tsiniiot tsi tesakorori.
33 Ak8a kati onen ninerensions, 8ahonniron neraotitsenen: oh nontieren tsi 8eseninerensi?
34 Tontaniron: Eoianer ki tehoton8entsioni.
35 8akonh8aiathe8e kati tsi renteron ne Iesos, nok
raonatseronniat 8akon8arase eh tahon8enst8k8aren
ne lesQs.
36 Nok ok eh niholistskarontie tsini hose.
37 Nok nonen saonne8e tsi ionontenton n'olivier,
kentiok8ak8ekon ne raotiok8a 8ahontonnharonnion,
8athotihenrete tsi 8athon8anon8eronnion ne Niio
tsinikon ronatkathon ne iori8anerak8atenion.
38 Eontonnionne: Tahon8anon8eraton ne Ronontiio tare Eaosennakon ne Ba8enniio! 8kennen kenhak
karonhiakon, nok ahon8anenton Ehnekentsi!
39 Otiake neh ratiiataratie ne Pharisian 8ahonniron: 8aianer! 8heiarist ne sentiok8a.
40 Iesos tontahenron: ahontka8e ne rononha,
Onenhiaki tenhiotihenrete.
41 Nok onen akta shire, 8ahatkatho tsi kanataien,
ak8a 8athasentho, 8ahenron:
42 Aia8ens kenhas oni nise, arahona oni on8akenh
8enniserateae6ari8aientereon, tsini karihotens tsi oni
non8e aontakaientak8e asetsenri ne skennen! lah ki
oh taonsaia8enne oneuse tesateron8ekon.
43 Aseken ien8atenniserihe8o ne tenhiesanatannhake ne iesas8ens, oni enhiesannhotonnion.
44 Nok enhiesanatarisi, ensakohna8entho seienhokonha niseke ienakere; Nok iah oni tahonenre
nenskat oni takanenhiaserake, ne tsi iah tesenniseraientereon tsi iata8eiatennine ne Niio.
45 Nok Ononsatokentiko8ane iahata8eiate, ok saok
tahatasa8en tontasakoiatineken8e neiontenninonsk8e
oni ne iehninonsk8e.
46 8asaka8enhase: Kaiaton tsi ionterennaientak8a
nakenonsa; nok nise ienensk8atha se8atatenonsonniatenni.
47 Nok niate80nniserake etho sakorionniennihak8e; nok ne ratitsihenstatsiokon, ratiiatons, oni ne
ronaterionton ratiri8isaksk8e oh nahatiiere nahon8ario,
48 tah tanon othenon tehatiri8astsenriesk8e nahostonte; aseken ak8ekon ok nonk8eokon ron8a8ennanoronk8ak8e.
Te8asen-aton teioteri8asonterak8en Ori8atokenti tsini hoiaton Roiatatokenti Luc.
1 Tsinikari8es sakotatisk8e oni sakorionniennihak8e Ononsatokentiko8ane, eh 8ahonne8e ne ratitsihenstak8eniio8, ratiiatons oniratiianerenseronni.
2 8aboriniron, tsi 8ahon8a8ennarane: tak8arori
kah nitisak8eniatserenha kekiken non8a nisierha; ok
ne ens onka iak8eniatsera8i?
3 Nok ne Iesos 8ahenron tsi tontasako8enna8eron:
tsiori8at oni nii enk8ari8anontonse, nok tontak8ari8aserak8as.
4 Karonhiakekha kenh ne 8an raotenek8ahestak
katen on8entsiakekha?
5 Rontonhak8e ne raotinikonrakon: toka enhiak8enron karonhiakekha, enthenron 8ahi oh kati nontieren tsi iah tetise8etak8en.
6 Nok nenhiak8enron on8entsiakekha, onk8eokon
nehne enhionkhinenhioiake; aseken ak8ekon ok
tiaka8etak8enne tsi Uotokense ne 8an.
7 Ne kati 8aonni 8aonniron: iah othenon teionk8aterientare, kah nitia8enonne.
8 Tontahenron ne Iesos: Iah ki oni nii tak8arori,
kah nitkieratha tsini kierha.
9 Ethone are onen tonsasakori8akentonk8en nonk8eokon 8ahenron: Enskat oni nah neronk8e 8ahanenharaientho, nok ratinenharaienthos 8asakohni,
nok kari8es tsinahe rotention.
10 Nok tsini8aiaris raonnhatsera iahotori 8ahaiakoha; nok tanon ne ratinenharaienthos niarek8e
8ahon8asok8a8esson nok rahoiatoskon sahon8atori.
11 8ekon tihaiatate ionsahotori, eh oni nehne nontahon8aierase, nok tontahon8atek8ate.
12 8ekon ionsahotori nasen-aton: tahon8akare8atanion oni nehue nok astste tahon8aiatonti.
13 Ethone onen 8ahenron ne rotenenharhare:
One kenh nenkiere? Eiienha neh nak8a thinoronk8a ienhiiatori, toka nah nehne tenhon8arhoton.
14 Nok ne ratinenharaienttos 8ahonniron nonen
siiahon8aken tare: Neh 8ahi tohiken ne rao8enk se8atonsere; enhnio kati hetsite8ario, nok ii onk8a8enk
en8aton tsini hoien.
15 Astste ionsahon8aiatonti nok 8ahon8ario. Oh
©nte nenhatiere ne ranenharak8eniio?
16 Tentre, nok enhatennhane enhon8ana8entho
tohiken ratinenharaienttos, nok akoren ensesakohnenharani. Nok ne rononha tahonniron: iah ki onte
eh teia8en8ere!
IT 8asakotkathoseron, nok 8ahenron: nahoten
kati nehne kenton tsini kaiaton: Neh ne rotinenias8enhon ne ratinonsonni, neh 8akanenhiak8eniione tsi
tekaiosaien?
18 Onkakiok eh enhaiatienenne onenhiake, tenhaia
tarine; nok tenhoiatorarake nonka enhorrienenne.
19 Ilatitsihenstak8eniio8 oni ne ratiiatons, 8ahontenienten nok saok ahon8aiena: aseken 8ahotinikouraientane tsi rononha 8atesakori8akentonk8ate:
onk8eokon ki se8akotistsanisk8e.
20 Onen senha 8ahon8anehtentakte, neh non8a
ionsahon8anatori nak8a karionnienni oni rontatonnis
aontaionk8etaierike, natahatiierekenha naho8ennakarenrako nok neh ahostonte kaianerensera akon8anaskon.
21 Kenh kati nahatiiere tsi 8ahon8a8ennarane,
8ahonniron: 8e8enniio! ionk8aterientare tsi neok
ne ka8ennanorons tese8enninekens, neok oni ne
tkari8aieri serionnienni, nok oni tsi iah tatesonk8etaiestasions ak8a oni neok nori8iio tsinisherionnienni
ne Niio raori8asonha.
22 Ionk8ateri8aienni kenh naiak8akariake tsini
sonk8akaraienni ne Cesar, katen iah?
23 Roterientaratsion neraonha tsini hotinikonraieraton, 8asaka8enhase: Ohniiotieren tsi ise8ere ask8anikonrhaten?
24 Tak8analonhas toh nika8i stolen: onka eh
kasennare oni kakonsare? tahonniron Cesar:
25 Tontahenron: 8atsitsion kinioh ne Cesar
teinahoten Cesar rao8enk^ nok Niio ne Niio rao8enk.
26 lah othenon teshotiri8atsenrion ne tahontahon8a8enna8eronke akohenton nonk8eokon, ak8aneokne
rotinerakohon nok thatontotate.
27 Onen non8a 8adusean nehne rontenno8entha tsi
tsiontonnhests; sahon8ateranentakten nok 8ahon8ari8anontonse.
28 8ahonniron; 8e8enniio! Mois ra8en tsi sonk8aianerensera8i, onkakiok enhrenheie roniakon nok iah
teho8iraientaon, neti ne teiatennontere shotiniak ne
iotereons, aot8atsironnien ne rotsikenha.
29 Enskatkati netsiatak natehontennontere, 8ahoniake ne tako8anen, nok 8arenheie iah teho8iraien.
30 Nehne shokenha gahotiniake, iah oni nehne
teho8iraientaon nok 8arenheie.
81 Onen neh nasenhaton sahotiniake, tsiniiore
iathotinenrokten ne tsiatak natehontennontere ak8ekon 8ahonniheie nok iah onkateio8iraientaon.
32 Nok onaken iahaonniate ne tsiothon8isen 8akenheie.
33 Kah kati nikaien ensroneke nonen entsiontonnhete? ^ ak8ekon se8ahi niiehotiniakon netsiatak
nihati.
34 Iesos tontasako8enna8eron, 8ahenron: iakohniaks tsiniiakon iakonnhetie ne kentho ion8entsiate.
35 Nok tanon tsiniiakon enhiakorihontake naonsaiontonnhete oni niahonsaiakonnheke neh non8e te8enniserate iahse tetsiakoniakhe.
36 Aseken iah tetsiahiheionsere: aseken tenshontieren Eronhiakeronon okon, nok Niio sakoienokonha
enskenhake tsi onen tsiakotonnheton.
37 Nok kenh kaien tsi tokenske tsiontonnhests
niaka8enheon, Mois rattrori ok8irokon satnitareOj
8ahenron: II raoti-Niio ne Abraham, leaak nok
Jacob.
38 lah kati 8ahi lehon8a-Niio ne iaka8enheion,
neok kati 8abi neiakonnhe; aseken ak8ekon niieiakonnhe ne raonhake.
39 Ethone otiake tontahontati ne ratiiatons 8ahonniron: 8e8enniio! ori8iio tsi tasierite tsinahoten
8a8iron.
40 Ethone onen iah onka othenon teshon8ari8anontonni tsi ok nitioteri8aieraton.
41 Tontasaka8enhase: oh kati nah neh niiot tsi
ionton Ta8it Eoienha ne Keristos?
42 Aseken ak8a raonha ne Ta8it ra8en raoiatonserakon teieri8ak8atha: Roianer ra8enhni n'Akianer:
satien tsi ke8eientetak8en.
43 Tsiniiore iatakheniarorarake ne iesas8ens, nok
asheiarasitoke8atak8ake.
44 Oh kati nekenh naia8enne ne roienha akenhake,
raton se ne Ta8it Rake8enniio?
45 Nok tsi ak8ekon ok nonk8e ron8ataonsate,
8a8aka8enhase ne raotiok8a.
46 Teietsinikonrarasek ne ratiiatons, ratinon8e
nahotikhareson tsi rontiata8asts, nok ronnon8esk8ani
tahon8atinon8eratonseke tsi ionk8ene^ ehneken iahatistsk8arake tsi ionterennaientak8a, nok ohenton
ahatistsk8arake tsi 8atenniote.
47 8akotinonskariatha iohnatereons tsini honaterennaientatseresons; aseken senha ihsinon8e tsi nenhon8atire8atak8e.
Te8asen nok enskat teioteri8asonterak8en Ori8atokenti tsini hoiaton Moiatatokenti Luc.
1 Tsini kari8es tehakanere ne Iesos, 8asakoken
iakok8atsenion iahe8istaren kanerok8akon.
2 8ahaken oni iotent iotereons tekeni k8enis
iakaren.
8 8ahenron: tiakari8akenniate, 8ak8arori tsi senha neh kehiken iotent iotereons ihsinon tsi nakaiere
tsiniiot Dotiake.
4 Asekennekenh kaien neh 8ahakoti tsini iakoketotennis, nok naonha kententetserakon eh oni nikon
ioieDtak8anaioiatakennshaste nok neh 8ahoti.
5 Kenh kaien notiake neh ne iakotharak8en tsini
iononsanerak8at n'onousatokentiko8a tsi oni niiok8asts, 8ahenron:
6 Ne kenh nise tese8akanere; ien8atenniserilie8e
neiah oni nenskat tataonsakanenhiaserake ne iah
takarision.
7 Nok 8ahon8ari8anontonse 8ahonniron: 8aianer?
Katke nekenh eh nenhia8enseron? oh oni nahoten
enkaieronniststak8en nonen eh nenhia8ensere?
8 Nok tontahenron: se8anikonrarak tosa iestsinikonrakarhatho: aseken ronentiokoBanen enthonne
enhionksennenha8i, enhontonne; ii ne Keristos, onen
oni thoha iakahe8e; tosa kati iesteiser.
9 Nok nense8ari8aronkanion iakoteriio oni ateriiosera, tosa se8ateronhienten: iatekakontese tsi neh
enkontihente; iah ki tanon teiohnonteratietane ne
iotoklak8en.
10 Ethone oni 8asakorori 8aheni*on: ok nehne
teionton8entsianekhanion tenhiakori8arhesevon.
11 On8entsiak8ekon tatenhiaon8entsishonk8anion,
enhiontonkariakon, enkannratarineseron, enhiakoteI'onhientanionhase, nok niatekon tsinenhia8enseron
lfc«i ikaroiihiate.
12 latekari8akonte ki tanon tsi iatenhonnisnonsaren ne se8aiatake, enhietsikenrenseronni, enhietsiiasarinesson tsi ionterennaientak8a, oni enhietsinnhoton; nok enhietsiiatenha8ison rahotihenton ne rotinontiiosson, nii aksennakon.
13 Nok neh kehiken ense8ari8aniraststak8e.
14 Ak8a kati on8a ok saok iase8atennikonrisa,
netosa othenon aese8atennikonraienton tsinahoten
ense8enron nethonon8e nenkaha8i.
15 Aseken iik8a ii enkion nethone ne kanikonriio
ka8enniio oni tsiniiore ne iah onka takak8eni aietsiri8aiakse oni aietsirihorarake ne ietsiri8as8enR.
16 Ok oni ok neh ne ietsinihokon, ietsinistenhokon,
tese8atennontere, se8atatenonk8e, nok oni ne se8atenrookon enhietsiiatenninon; kentioko8anen oni tsinitsion nenhon8atirio.
17 Ak8ekon ok oni enhiestsis8enseron nii akeri8ake.
18 Iah tanon oni ne skanonkHisera taese8atonse.
11) Kanikonriiotserakoii tsionnhetie.
20 Nonen ense8atkatho Jerusalem, tenhotinatannhen ne ronteriios, se8erhek onen akta ih8e nahonikonraksensera.
21 Ethone ne Juderor.on tsi iohnontenion enhiontek8assen, nok enhiontennhotontsinniakon Jerusalem
kanatakon ieteron, nok iah taonsaionta8eiate ne
kanatakon naktatiesonha ienakereniontie.
22 Aseken onen nehne kare8atatsera en8enniserontak8en; nori8ak8ekon akanane tsini kaiaton.
23 lotitenlasere noiah nenkontiiatoten oni nenkonststaronthake neh non8e ni8enniseraie! Aseken
kententetsero8anen iakotentasere, nok kare8atatsero8anen iakohrasere neh non8e niienakere.
24 Ak8ekon enhiontateniaroskare, nok enhiontatenask8enha8enseron tsi ienakerenion, nok nehne iah
teiakori8iioston enhiontenatak8eniioste ne Jerusalem,
tsiniiore ienkanane tsinikanaton ne iah teiakori8iioston aka8ennisera.
25 Ten8atieronnionhaton tsi karak8are, oni asonrekha, oni tsi iotsistok8aron, eh niiorc tsi enhiakotentaseron nonk8e okon tsiniiore ok tentsiakori8aie8asseke oh ak8a nenhiakoiata8ensere non8entsiake;
tenhiotenonhianiton tsi enhiorakarheke ne kaniatarakeko8a.
26 Eh nenhiakoiata8en nonk8e tsiniiot nonen iahiheions neh tsinenhiakoteronseke, nok oni tsi enhiakorhareke oh nenhia8ensere non8entsiak8ekon. Aseken
onen ten8atkarenron ne Karonhiakekha ahosaststensera.
27 Nok ethone oni onen enhon8aken nonk8e Rolen ha otsikerakesson natentha8enonhatie kasastenserakon oni Kaiatanerak8atserakon.
28 Neh kati nonen ente8atasa8en eh nenhia8enseron, se8atarakestsko nok ehneken iase8atkatto,
aseken onen akta i8e ne se8aiatakennhatsera.
29 Kenh nahaicre tsi 8atesakori8akentonk8en:
tese8aiatoret 8ahenron ne tsionion8arontonhako8a
nok oni notiake ne karontasonha.
30 Neh 8ahi sc8aienterestak8a nonen teiohkennhontiesere nonen enkask8eionten.
31 Etho kati oni nise niiot, nonen ense8atkatho
enkonne8e neh nikarihotens, se8erhek tsi onen akta
ih8e ne Niio raonakerasera.
32 Ori8iio ak8a ori8iio tsi k8arori tsi iah taontohestste ne kenh ka8atsirate ohenton neh naia8enseron.
33 Karonhia, on8entsia en8atohestste, nok nake8enna iah neneh non8enton tiiakontohestste.
34 8e8atatenikonrarak kati tosa se8asenni ne
kakon, tsini ienekiratha, oni ne tiiohri8atesonha non8entsiakekha; nok aese8anenrenten nonen en8a8e
neh ni8enniseroten.
35 Aseken eh niiot tsi enhiako8enonni akaon8entsiak8ekon nonk8e tsiniiot ne 8ataharo.
36!8e8atie8aten kati, tiotkon on8e tase8aterennaientak, niaese8a8e aese8arihontake ne taese8atohestste
tsinenhia8enseronne, nok skennen tatsise8aken
nonk8e Eoienha.
37 Tsini 8enniseres Ononsatokentiko8ane sakotatisk8e, nok nonen enhiokara8e enshaiakenne nok tsi
tiononte n'Olivier iehanon8eststak8e.
38 Orhonketsisens eh kanenraserens Ononsatokentiko8ane naon8ataonsatate tsi sakotatis.
Te8asen tekeni-aton ia^enre teioteri8asonterak8en Ori8atokenti tsini hoiaton oiatatokenti Luc.
1 Onen thoha siiakae8e tsini 8entanorons ne iah te8attenk8aton, oni kon8anatonk8a 8hotonnhestston.
2 Kenh kaien ne ratitsihen8tak8eniios oni ne ratiiatons ratiri8isaksk8e oh onte ak8a nahatiiere naonton
ahon8ario; aseken sakotistsanisk8e nonk8eokon.
3 Ethone onen n'Otkonseraksen 8ahonikonrata ne
8itas Iskariot ron8anatonk8a saiatat tsinihati ne tekeni ia8enre Nihatik8ekon ne Icsos.
4 Neh tohiken eh 8arete nok 8athatitharen neratitBihenstak8eniios oni ne ratiri8ak8eniios tsinenthaierate tsi ensakote8entetase.
5 Toh kati onte neneh nontahontsennonni nok 8ahonteri8isa o8ista enhon8akariakten.
6 Nok eh niiot tsi 8asakorharaststen; neok oni
8resak8k8e naontiesenne ok oni tosa ak8a akariho8annha tsi ahoiena.
7 Onen kati non8a neh iaontenniserihe8e tsini ienataronnis ne iah tekasherhatkenlon eh oni non8e ni8enniserate nenkon8ario teiotinakarontonha o8ira
neneh 8hotonnhestston.
8 Iesos iasakotori Tier, tanon 8an 8ahenron: 8asene
senik8atakoha nahoten ente8ake naete8aierite tsini8atenienten ne 8hotonnhestston.
9 Tontaiiiron: Kah kati neicenh non8e ienhiakenikhonni?
10 Iesos tontahenron: ne nonen ienseninatarane
tense8aterane ne ronk8e onekanos ratsetenha8i; hetsiseniser, nok iat8iata8eiat tsinon8e ienshata8eiate.
11 Nok hetsisenirori ne ranonsak8eniio, seniron:
Roianer iateri8anietennihatie: kah iaken non8e niiohnaktaien tsinonh nataiak8a8tskaon nakitiok8a ne
8hotonnhestston?
12 Tionakto8anen tionaktaien oni kanonsaseronni
tsi non8e nentsiseninatonhase; etho kati non8enasenikhonni ne 8hotonnhestston.
13 Oksaok 8aiatenti, nok ak8ekon eh niiot tsi 8anitsenri tsinithoieren tsi tesakorori, etho kati non8e
nanikhonni ne 8hotonnhestston.
14 Nok noiien siiakahe8e, atekk8arasteerakta 8arehte, oni ne tekeni ia8enre Ratik8ekonne.
15 Ethone 8asaka8enhase, 8ahenron: eso tsi 8akaskanekoii ne sekon enskat iataonsete8atonte kehiken
8hotonnliestston ohenton nakeronhiaken.
16 Aseken 8ak8arori tsi iah sekon tateskastskaonne,
tsiniiore nohenton akanane rahonakeraserakon ne
I^iio.
17 Nok ethone 8atrak8e ne katse 8ahaiatateriste,
nok 8ahenron: Tese8ak nok se8atatiakhonhas.
18 Aseken 8ak8arori tsi iah teseknekirane nonenhai-akeri, tsiniiore ien8a8e ne Niio raonakerasera.
19 Ethone onen kanatarok saharako, 8ahaiatateriste oni neneh, 8athaiake, tasakaon nok 8ahenron:
Neh kehiken nakieronta ne iestsiiate8entetase; eh
nase8aier nii akeiaratserakon.
20 Etho oni neneh nahaiere ne kastse nonen sahatikk8entane, tasakaon, 8ahenron: Kehiken kastse
neh nase tsi kak8atak8en akenek8ensake ne oni ne
ietsinek8ensarise.
21 Kenh sane sekon non8a nateiatiatonts ne rakatenninonre.
22 Ak8a ki ok iatekakonte tsi satentionhe nonk8e
Roienha tsini kari8ataton; nok ki tanon rotentasere
onka ne ronk8e enhotenninon.
23 Onen neneh 8athontateri8anontonnionhase
onka onte ienhoteras8aksenne tsinihati neh niienhaiere.
24 Rotitharak8enne oni onka onte senha tsinihati
enhaiatanoronke.
25 Nok tanon ne Iesos 8asaka8enhase, 8ahenron:
Rotinontiiosson ak8aok tisakoti8enniio nonk8e okon;
nok ne ron8atiri8a8i iesesakohnaststerista ron8atinatonk8a thotiri8aieri.
26 Iah tanon nise etho taiohton: ok ekenh tanon
ne senha raiatanoron eh nithatattat tsiniiot nak8a
niieraha, oni ne rari8ak8eniio tsiniiot ne rannhatsera.
27 Kah nikaien senha raiatanoron, neh atekk8uratserakta renstsk8ahere ok ne ens ne rak8aherha?
Neh 8ahi natekk8aratserakta renstsk8ahere? Tsi ki
non8a n'ii niiot se8entiok8ihen thikistsk8ahere tsiki
niiot ne rakk8aherha.
28 Ise oni 8ahi ne ionk8ariskonhonhaties tsinahe
8akeronhiakenhaties.
29 Ne kati 8aonni 8ak8atak8enniaienhasene kanakerasera tsiki niiot tsi rakatak8enniaienni ne Ral^eniha.
30 Nenskatne iataonsete8astskaon iaonsete8ane-kira oni akatekk8arane akenakeraserakon;, Nok
8anistsk8aratseranoronke aontese8enstsk8arake taiestsiiatoretake ne tekeni ia8enre nihotitarake n'lsraerronon. ^—
31 8ahenron oni ne Roianer: 8imon I 8imon! Jah
tehatorissens nonessonronon renekha naiashe8e tsiniiot nonatsia.
32 Nok ki tanon konhiaterennaienni, ne tosa aesari8anoronse: Ne kati oni nise nonen tensatonnhateni
enseri8iiosten, shenikonranirat 8e8atatekenokon.
33 Ton tahenron ne Tier: 8aianer! 8akatate8eiennentaon akonhiariskonte, tokat tsi ioutatennhotonk8a,
ok oni ne kenheiatne.
34 Iesos tontaho8enna8eron, 8ahenron: Tier 8akonrori, tsi iah taontontati ne kitkit non8a kenh
8enniserate n'iah niare asen taskatonnhiiasere tsi
askienterihake.
35 Nok sekon tontasaka8enhase: othenon kenh
tise8atoktani ne se8aiatoskons siiak8atori? Tontahon8a8enna8eron: iah othenon. s>
36 Nok tontahenron: onen kati non8a irastst ne
ronatatseraien, nok oni ne roiaraien, nok onka iah
tehossaraien nassareko8a ratenninon ne rahotiata8it
nok enskat rassaraninon assareko8a.
37 Aseken 8ak8arori tsi iatekakonte oni neneh eh
niia8ensere, oni enkahnane tsini kaiaton nii kiatatake.
Eh nontahon8atate tsiniiot ne tsiakoteri8ate8aton.
Aseken ori8iio on8e tsi onen eh niia8ensere tsiniiot tsi
te8atrori nii akeri8ake.
38 Nok tontahonniron: 8aianer! kenh 8ahi tekeni
teionk8assaraien n'assareko8a. Nok tontahenron:
ethoki tsinikon.
39 Onen are 8ahatenti onontoharake olivier niiahare, nok 8aon8asere ne raotiok8a.
40 Nok nonen siiahara8e neh non8e, 8asaka8enhase:
8e8aterennaien aia8ens tosa aese8asenni ne kanikonrotak8en.
41 Isi niioreniiahare, neh nahoten nenskat iaiakohnenhionti, nok iathatonstsoten nok iahaterennaien.
42 Raton: Eakeni! asathontatseke ehren askha8iten kehiken kastse! Tosa ki sane ii tsini8akenikonroten naia8enne, ise tanon tsini tisanikonroten!
43 N"ok Raronhiakeronon Karonhiake nontare
8aKonikonranirate.
44 Nok ne rahonha skanorons iahrenheie onen
senha tahak8isronne tsi roterennaien; nok 8athatarihenseronkote ak8a 8akanahotonnion tsiniiot n'onek8ensa.
45 Tonsahatane sahaterennaientako, eh niionsare
tsi thatiteron ne raotiok8a, ionsara8e rotitas tsini
hotinikonraksens.
46 8asaka8enhase: oh niiotieren kenh se8entas?
8e8atkestsko, nok se8aterennaien aia8ens tosa aese8asenni ne kanikonrotak8en.
47 8ekon ok nihotharatie etho 8ah one nrake tote,
nok neh ranenrisere ne 8itas ron8aiast6k^e, nok Iesos
8ahoteranentakten ne tahonoronk8anion.
48 Nok ne Iesos tahenron: 8itas enskat kenh tentsenoronk8anion tsi hentsiatenninon nonk8e Roienha?
49 Ethone onen 8ahotinikonraientane tsini ia8ensere ne raiataktontie ratiterontak8e, 8ahonniron:
8aianer! enhiakhiiassaroiake kenh?
50 8aiatat kati tahassarohtsiate, nok 8ahoiente
nehne ratsihenstatsiko8a rahonnhatsera, nok iahohontiakte tsi ra8eientetakon nonk8ati.
51 Nok tanon ne Iesos tahatati 8ahenron: rohneronhatie sekon non8a. Nok sahohontoten sahotsiente
oni.
52 Ethone oni ne Iesos 8asaka8enhase ne ratitsihenslak8eniios oni ratisenno8anens nok oni ne rotikstenhokonha ne ron8aienasere, 8ahenron: shoteri8ate8aton kenh hetsise8aienasere tsi se8assarenha8inontie nassareko8a oni ne kannhia?
53 Niate8enniserake sane te8ak§ekonhatiesk8e
ononsatokentiko8ane nok iah tesk8aiena; onenki
iakahe8e ne se8ennisera, nok asatakonronon ahosaststensera.
54 Onen ki 8ahon8aiena nok iahon8aiatenha8e,
ratsihenstatsiko8ane iahon8aiatinionte; nok ne Tier
ok ihsi niiore thontare.
55 Atehenrihen etho 8ahontekate nok eh 8ahontien, eh oni neneh 8ahatien ne Tier.
56 8kaiatat ne kannhatsera Bahoken tsi eh rotenhien ne Tier, niare 8athoiatoretanion nok ethone
8akenron: Ne nori8iio tsi neb kehiken saniiatat.
57 8ahatonnhiie 8ahenron: tsi sathon8isen iah
othenon tehiienteri.
58 Kenh ok nahe tihaiatate sahoken, 8ahenron:
nehonte 8ahi seseniiatat tohiken; tontahenron ne
Tier, iah ii tehken neneh akenhake.
59 Ne nahoten nenskat 8aka8istaheke ohnakenke
tihaiatate sekon sahenron: Neh onte nori8iio tsi ok
neh saniiatat kenhiken: Kalileanronon oni 8ahi
neneh.
60 8ekon are tontahenron ne Tier: Tiakari8akenniate sonk8e! iah othenon tekeri8aienteri tsi nahoten
saton. Nok areko ok tiiehote8ennokte nensok tontati
ne kitkit.
61 Nok ne Roianer tontahatkarhateni 8athotkaneren ne Tier; nok ne Tier sareiarane tsi nithotati:
ohenton naontontati ne kitkit asen nenskatonnhiiase,
62 Oksaok ne Tier sahaiakenne nok 8athasentho
neh nak8a ihken.
63 Kenh kaien ne ron8atiena8aston ne Iesos, ok
tihon8aieronhak8e oni ron8akonrekhonsk8e.
64 8athon8akarannhake nok ron8akonreks, ronton:
iatsienterenn onka 8aesakonreke.
65 8ekon eso iori8ake tsinitbatiieratak8e tsi ron8enratonnihak8e.
66 Nok tsi 8ahorhenne ethone onen ne ronaterionton ratitsihenstatsiko8astson oni ratiiatons 8ahontkennisa, nok tsi katsienhaien niiahon8aiatenha8e.
67 Nok 8ahonniron: tak8arori ise ken ne Keristos.
Toiitasako8enna8eron: nok oni nak8arori katiken
entise8etak8e.
68 Tsikiniiotnak8ari8anontonse, iahse tataontask8a8enna8eronj iah oni taonsask8atka8e.
69 latekakonte ki nonk8e Roienha tsi ienshenstsk8arake tsi tha8eientetakon oni raosastenserakon ne
Niio.
70 Ak8ekon ok tahonniron: Niio kati kenh nekenhen laienha? tontasako8ajQna8eron 8ahenron: ak8a
ki 8ahi ise oni neh se8aton tsi neh rakienha.
71 Tontahonniron: nahoten sekon aonsete8ari8isaktake ak8a 8ahi non8a ii ionk8athonte tsini ka8ennoten
taha8enninekenne.
Te8asen asen-aton ia8enre teioteri8asonterak8en nO'ri8atokenti tsini hoiaton.Roiatatokenti JLuc.
1 Oksaok tontahatitane, nok Pilatne niiahon8aiatenha8e.
2 Nok tahontasa8en 8ahon8ari8arho, ronton: sak8attokase kehiken sakonikonrataas nonk8eokon ateriioserake, nok rannhes nahon8akariakse ne Cesar,
Keristos ratatenatonk8a ronontiio oni iaken.
3 Nok ne Pilat taLori8anontoase 8ahenron: is©
ken iesanontiio ne Sitaeronon? Nok ne Iesos tontaho8enna8eron 8ahenron: ak8a atasierite tbinahoton
8aeiron.
4 Pilat sasaka8enhase ne ratitsihenstak8eniios oni
nonk8eokon: iah othenon teketsenriett nahonnhitseraientake ne kenh ronk8e.
5 Ok eken senha tahonk8isron, tei ronton: tesakonikonrharanis nonk8eokon roteri8anotaties kanakeraserak8okon ne Jude Galile thotasa8e tsiniiore ne
kentho.
6 Pilat 8ahasennaronke Galile, 8aliari8anonton
Galileanronon kenh nahaiatoten.
7 8ahotokense tsi Herod raoianerenserakon roiatontieton. Eh kati iahotori, Jerusalemke oni neneh
ihresk8e ne Herod neh non8e ni8enniseratekBe.
8 Herod 8ahatsennonni shahoken ne Iesos: aseken
onen 8aonnisesihaskaneks nahoken ne tsi eso iori8ake
rari8aronkask8e ne raonha raiatatake; rerhak8e kati
enhatkatto kenh othenon iori8ianerak8at tsinenhaiere.
9 Eso kati iori8ake 8ahori8anontonnionhase, iah
tanon oni nenskat tethotati ne Iesos.
10 Nok ne ratitsihenstak8eniios oni ne ratiiatons,
8athontenonhianite tsi nahon8ari8arho.
11 Kenh kaien ne Herod oni ne raonk8eta, 8ahokenron ok oni tahoieron, 8ahatennhane kenraken
8ahon8aseronniate nok Pilatno ionsahotenniete.
12 Nok neh 8enniserate 8aiatenroseronni ne Pilat
tanon ne Herod: tethiatasts8ensk8e se nohenton.
13 Ethone ne Pilat iasakohnonke ne ratitsihen»tatsiokon, ronaterionton, onk8eokon nok 8ahenron:
14 Kenhiken ronk8e hetsise8aiatte se8aton ranenraksata: nok ak8a ise se8attonte tsi 8ahiri8anontonnionhase, iah nii othenon tekatkattos nahonnhikon
tsiniiot tsi hetsise8ari8arhos.
15 Iah oni ne Herod: eh se 8ahi iehiiatorionne,
nok iah othenon tethoiatonk8en ne tahotentson narenheiate.
16 Ne kati ok nii nenkatennhane enhon8asok8a8esson nok euhsiiatkai^e.
It Onon are siieiohe ne saiatat ahoDsahon8annhotonko tBinihati ratinnhoton netsi 8entanoronsere.
18 Ak8ekon ok tontahotihenrete ronton: ehren
hetsiatenha8it kehiken nok Barabas sastsennhotonko.
19 Nehrannhotonk8enne ne kenh kaien ne tsi onk8e
gakorio.
20 Pilat sekon lontahatati, roskennhen naonsahotka8e ne Iesos.
21 Ok eken tontahotihenrete, ronton: tetsientannharen! tetsientaunharen!
22 Nok tontahenron onen neh nasen-aton: oh n©
kenh ak8a nahoten shoteri8ate8aton? iah othenon
tekestsenries nahonnhikon nahostonte arenheiate;
neok kati nenhon8asok8a8eshon nok hensiiatka8e.
23 Nok tanon taonk8isronne tsi ratiri8anontons
tahon8aientannharen: takanerak8atane oni tsi tehotihenreta ne ratitsihenstatsi oni nonk8eokon,
24 Ethone onen ne Pilat tahari8ente etho naia8enne tsini hatiri8anontonsk8e.
25 Ethone oni nonsabon8annhotonko ne shoteri8ate8atonne, aseken eh ki oni nihatiri8anontonsk8e nok
8asakotsiak8arisien ne Iesos.
26 Nok nonen sihon8asarine, saiatat 8ahon8aonkariake, 8imon ron8aiasts Cyrenean-ronon ahotiasaketastse ne Iesos.
27 Kentioko8anen nonk8eokon ron8anonteratiene
oni tsionathon8isen, iontatonstsk8enaiaakhonnionne
nok teionsenthosere ron8annhatens.
28 Nok ne Iesos tontahatkarhateni nok 8ahenron:
Jerusalem-ronon, tosa tese8asentho nii akeri8ake;
ise tanon tese8atatasenthos, nok oni neh ne ietsiienhokonha.
29 Aseken ien8atenniserihe8e nenhiontonheke:
lakotaskasts ne iah teionte8etons, oni ne iah teioti8iraientaon nok oni ne iah teionaststaronte.
30 Ethone onen ienhiahironnion tsi ionontenion:
Kase8atenontienent; oni tsi ionniaronnion: Tak8aiataset.
31 Tokat noii8a eh nakon8aierase iioientaee, oh
kati nehneh neDhkon8aierase noientakaion?
32 Teniiase oni iie tenonk8etaksensk8a iahon8atiiatenha8e nenekatne iahon8atirio.
33 Nonen siiahoniie8e tsi iohnontokeronte etho
non8e iiahonHaiasakestsko, nok oni ne teniiase, saiatal
tsi ra8eientetakon nok ne saiatat sanek8ati.
34 Katonhak8e ne Iesos: Jiakeni! 8hetenr! Katiken ronaterientare tsini hontierba. Ethone oni onen
8ahontatiakhonhase ne rao8enksonha, nok 8ahati8astotsi.
35 Etho oni k^kenniotak8e teiekaneronnion; oni
jie ratikorasson tihon8aieronhak8e, ronton: 8akoiatakennhaon notiake: ratatiatakennha tanon non8a
onen ne Keristos, oni Niio Roienha akenhake.
36 Oni ne 8otar thihon8aieronhak8e, akta niiahon3ie nok iotsit8iatli:en 8ahon8anekanonte.
37 Rontonnes: Nene aiesanontiioke ne Sitaeronon
Batatiatakeunha nok sasatateniakent.
38 Ehneken tsi rotenontsistate ios8enkaranentakonne, nok eh kaiaton, Grek, Roman, tanon Hebraik
ka8ennontak8en, Baton: Neh Kehi ken ne Sitaeronon
Ron8anontiio.
39 8aiatat ne ronk8etaksensk8a oni ne ronahriskonhon, niatekon ra8ennihak8e, rosentanionnisraton:
neh ne Keristos nasiatoten nsatatiakakcnnha, nok oni
iiii.
40 Nok tahatati ne saiatat, 8ahori8asten 8ahenron;
lah kenh tetsestsanis ne Niio ehse ojii nise niiesari8enton?
41 Ehse nii nateiontiatenstson; aseken ehki niionkeninnhikon; nok nerahonha iah othenon tehostonton.
42 Nok iahatati tsi roiatenton ne Iesos, 8ahenron:
8e8enniio! aonsaskeiarane nonen saiatanerakBatserakon natentese.
43 Iesos tontaho8enna8eron 8ahenron: ori8iioak8a
ori8iio tsi 8akonrori tsi on8a kenh 8enniserate entenik8ekhene karonhiakon.
44 Neh nahoten ne iaiak siio8istahehatie on8entsiak8ekon taiokara8e tsiniiore ne tioton.
45 Onterak8aton, Ononsatokentike oni iohniatarentonhak8e asennen 8ate8atoren.
46 Ethone ne Iesos 8athohenrete, 8ahenron: Eakeni sakonhion nakatonnhests; ak8a neok 8ahate8ennokten nok 8ahatonniseraton.
47 Tsinaha8enne tsi 8ahatkatho ne 8otarko8a, 8ahonenton ne Niio, nok 8ahenron: ori8iio tsi thori8aierik8e ne kenh ronk8ekenha.
48 Tsi oni niiakon ne iakotenroronne sahontkatoseron tsi naha8enseron, sahontentionko nok rontatonstsk8enaiahakhonnionne,
49 Kenh kaien ne ron8aienterine, oni tsionathon8isen neh ne Galile thon8aseronton ihsi niiore thonnete tehatikaneronnion tsiniia8ens.
50 Nok saiatat ne ronk8e Sose ron8aiasts, ratsienhaiens tronk8etaieri oni roianere.
51 N'iah othenon tehori8anon8ehon tsini hotiri8ison oni ne raoti8eienna; Arimathee thanakerek8o
Sitaeronon raonatenata, neh oni nenskat ne rorharek8e ahatkatto ne Niio raonakerasera.
52 Pilat 8ahoiatoreniie, nok 8ahori8anontonse ne
lesos raoieronta.
53 8ahoiatanentahsi ne kaiasake, ohniatarahane
8aho8enonni, nok kenstenrarakon eli 8ahoiatata, tsinon8e nareko non8enton onka tetiontatiataten.
54 Neh 8enniseratonionk8e neh non8e tsinon8e niiek8atak8as, oni onen si8entanoronsere.
55 Kenh kaien ne tsionathon8isen Galile thon8aseron ne Iesos, 8ahon8asere ne Sose8akontikahenbioa
tsiniiossonhioten tsinon8e nahaien ne Iesos raoieronta.
56 Nok sakontenti, oni 8akontik8atako 8enhienakonhonsson; ken8entatie 8akontorissen na8entatokentike, tsiniiot tsi iotsiate ne kaianerensera.
Te8asen kaieri aton ia8enre teioferi8asonferak8en Ori8atokenti tsini hoiaton Roiatatokenti-Luc.
1 NoK tsi 8ahententane orhonketsi eh 8akonnete tei
thaiatatak8e neh kontiha8i ne 8enhienakonhonson nononha iotik8atak8en.
2 8akontkatlo kanenhiarak8en ne kanontektonne
tsi iokaronte.
3 Nok iakonstsnente, iah kahneka tetsionatkatton
ne Iesos raoieronta.
4 8ekon ok kati etho niiotineraRohon, teniiase rotiiatanerak8at eh 8ahotiketote.
5 Nok tsi nahonateronhienten neok ne takontiniarenne; Haniron kati: ohniiotieren tsi ehnonh nitsise8aiatisaks neronnhe tsinonh niiekeron ne iako8entaon,
6 Iah kentho tehenteron; onen tanon shotonnheton, sase8eiarann tsiniiot tsi hetsise8arorihak8e sekon
Galile shitres.
7 Tsi ra8en: iatekakonte tsi enhon8aiena ne rotiri8aneraakskon n'OnkHe Koienha, tenhon8aientannharen, enshatatonnhete nasen-aton nen8ata.
8 j8^ok sakonneiarane neh nika8ennotens.
9 Oksaok kati sakontenti, ionsaiakotirori nenskat
ia8enre Kihatik8ekonne oni notiake.
10 On8ari-8atere, tsiann, tanon On8ari 8akronistenha ne 6kontiri8enha8ine oni saiakotirori neh nekarihotens ne Iesos Katik8ekonne.
11 Eh nehne naha8enne tsi ronathonte skonttrori
ne tsionaihon8isen tsiniiot nahakotestshen: nese 8aonni iah othenon tethonetakon.
12 Nok ki sane, Tier tontahatane nok 8ahatkensera; iahatketoten noshon8akon, neok 8ahatkatho noniataraha akta kaien; neok ne shonerakohonhatie
t8inaha8enne.
13 Ok neh sahennisera, teniiashe iathahine, Emmaiiske niiahonenonhatie, neh nahoten ne iaiak ni8asen ni8ateniententserake natetiatere ne Jerusalem.
r «•
14 Xok neh rotitharak8enhatiene tsi niiaRenseron.
15 Tsi kati nahe neh rotitharak8enhatie, eh 8asakohnonterahne ne Iesos, nok 8ahonne.
16 Tsi niiot noiah naha8enne ne nikarake nese 8aonni iah tehon8aienteresk8e.
17 Nok 8ahenrou: oh nekenh nahoten tesenitharak8enhatie? oh oni niiotiereri tsi seninikonraksens.
18 8aiatat Cleophas ron8aiasts tahatati, 8ahenron:
8onhaa onteken nekenh ne Jerusalem-ronon ne iah
taseri8aienterihake tsini ia8enseron non8a kenh8enniseratenionk8e?
19 Tontahenron, oh nekenh nahoten: tontaniron:
lesos 8a hi Nazaretronon raiatatake, Hotokensehak8e,
ra8eiennanoron, ra8ennanoron onirahohenton neNiio
oni akohenton nonk8eolion;
20 Tsinihon8aierase ne ratitsihenstatsiokon oni ne
ratikorasson, ron8ari8enton narenheie, nok tehon8aientannhare.
21 Iak8erhak8e rahonha onte enseshakoskontako
n'Israerronon; nok sane onen neh on8a asen-aton
nuiita etho nitia8enhon.
22 &ekon ki neneh sane ionerak8at tsinaha8enne:
otiake iionk8athon8isentsera eh iekonne8k8e tsi thon8aiataten.
23 Nok iah tetsiohimtkathon ne raoieronta, 8akonniron oni, ratironhiakeronon 8asakotirori tsi sronnhe,
24 Otiake tsini iakion eh 8ahonnete 8ahontkensera,
eh ki niiot tsi 8ahontkatho tsiniiottsi tsionatrori, nok
ne raonha iah ki nehne kaneka teshon8aken.
25 Ethone onen tahenron: kanoron ki oni tsi iah
tese8anikonra, tsi oni nise8atenno8entast8kon nahontese8etak8e tsinithonatati ne Kotitokensehak8e.
26 Iah kenh tateioton8eutsiohonne neh niiot tsi
haharonhiaken ne Keristos, nok ahonsahata8eiate raoiatarerak8atserakon?
27 Ethone oni 8asakohnikonraientaten tsini hotiiaton n'Oiatonseratokentike, ne Mois oni ne jRotitokensehak8e ne raonha raiatatake.
28 ]^ok nonen siiabonne8etfti iohnatak8enrare, eh
nahaiere tsiniiot nahotoheststak8enhatie.
29 Nok ne rohnonha 8ahon8aiatannhe, 8aniron:
onen iokara, onen oni thoha aontaiokara8e, testann
niha. Enskatne kati 8ahonta8eiate anioh 8asakoriskonte.
30 Tsi kati shathonstskaon, 8ahanatararako, nok
8ahaiatateri8te; 8atbaiako iiok tashakahon.
31 Ethone onen tonsaiatkak8arisi nok 8ahon8aienterene; Nok ne raonba ok eb tonsabatatonte.
32 JN'ok 8aniron: lab kenb naba oni tetiotaribensk8e nonkeneriane Bontasonkenirorianionne obabake8on tsini ka8ennoten n'Oiatonseratokenti?
33 Nok tontanitane, Jerusalem niionsane, tsi tbatiteron nenskat ia8enre nibati, neb ne ronatiake;
34 Eontonbak8e oni neneb: ori8iio tsi sbotonnbeton ne Koianer, 8imon sboken.
35 Nok oni ne kenb kaien saiatrori tsi nabotiiata8en n'obabakeson, oni eb nonsabon8aienterene sasakonataranonte.
36 Tsinikari8es neb rotitbarak8en eb 8aboketote ne
lesos, nok 8asaka8enbase: skennen tikenhakniseko!
37 Nok ne rononba, tsi nontabontonneke oni 8abotiteronne 8abonnere 8abonk8atianeronne 8abi.
38 8asaka8enbase: oh nontieren se8abterons nok
niatekon se8anontonnions?
39 8e8atkatbo kesnonke oni kasike, ak8a se ii:
kenb oni niiatak8aier nok tak8akaenbion; kati kenb
neneb io8arare oni iostientare nakon8ara tsi nii niiot.
40 Nok 8asakobnatonbase ne rasnonke oni rasike.
41 Nok iab te8atons nabontabonnetak8e tsi nahontonnbaren oni rotinerakobon, 8asaka8enbase: se8akk8aien kenb?
42 Kentsiakenrita tanon otsinakontak8ane otsikbeta 8abon8aerbase;
43 8atrak8e nok rabotibenton 8atbastskaon.
44 Nok 8asakorori 8abenron: eb 8abi ni8akieren
tsi k8arori sekon sbite8es: tsi iatekonte enkanane tsi
ni hotiiaton ne Mois oni Rotitokensehak8e nok oni ne
Karennakon nii kiatatake.
45 Ethone onen 8atesakohnikonras8athete nahotinikonraientane tsinika8ennoten n'Oiatonseratokenti.
46 Oni 8ahenron: etho niiot tsi kaiaton; eh oni
nateioton8entsiohonne neh naharonhiaken ne Keristos, nok nasen-aton nonta tahontahatkestsko ne kenheiatne.
47 Nok raonha raosennakon aionteri8anoton aiakohnikonkararen, nok tsi entsiakoterake8ase ne kari8aneren akaon8enteiak8ekon nonk8e, kentho Jerusalem ien8atasa8en.
48 Ise 8ahi nori8ak8ekon se8atkathon; onen kali
entk8atennietase tsini horharastston ne Kakeniha.
49 Niare kati Jerusalem se8enterontak tsiniiore
iense8ahrane n'Enekenkha ahosaststensera.
50 Ethone onen astste niiasakohiatenha8e tsiniiore
Bethani, nok ehmeken iathatsiatate oni 8asakoiatateriste.
51 Nok tsinikari8es sakoterennaiennihatie eh tonsahontekhasi, karonhiakon niionsare.
52 Nok ne rononha 8ahon8asennaien, nok shonatsennonnihatie Jerusalem niionsahonne.
53 Nok ken8entatiesson ononsatokentike ronaterennaien tehon8anon8eronnions oni ron8atsennonnia
sne Niio. Amen!
Haori8iiotsera ne 8onk8aianer Iesos Keristos tsini hoiaton ne Roiatatokenti 8an.
1 Tsi tiotasa8eEanakerek8en'08enna, nok n'O8enna
Niio nik8ekonne, nok kehiken O8enna Niio kenhne.
2 Ok Niio sinik8ekon tsi tiotasa8e.
3 Uri8ak8ekon Eaonha roson, iah othenon tekason
n'iah raonha tahosoa.
4 Raonhake kaientak8e n'atoimliest, nok n'atonnhe.st neh akos8athetsera kenhne nonk8eokon.
5 Asatakon 8atios8athene nok nasatakonronon iah
tehon8anikonraientaon.
6 8aiatat tahotori ne Niio 8a8atis ron8aiastsk8e.
7 Neh raniente nahatkatto nok abatrori tsinonkati
ne kas8athetsera eh naonta8e ak8ekon aontaiaketak8e
Kaonhake.
8 Iah raonha tehken ne kas8athetsera, ne ok tanon
tsi thon8atoriaton nahatrori tsinonkati ne Kas8athetsera.
9 Ne oni ne tokenske kas8athetsera, n'ak8ekon
nonk8e teiakos8athetennis naonnakerate tsi ion8entsiate.
10 Eanakerek8e tsi ion8entsiate raonha roson tsi
ion8entsiate, nok ki iah tehon8athontati ne iakon8entsiakeronon.
11 Kok8athon tsi roton8entsiate, nok iah tatehon8arhoton ne ronhion8entsiakeronon.
12 Nok tsiniiakon tehon8arhoton, sako8i no Niio
sakoienhokonha aionton. Nehne tsiniiakon tiaka8etakon ne raosennakon.
13 Nehne iah Onek8ensake tetiakoientakon, iah
oni onk8e tehotennikonra; ak8a tanon Niione tiakoientakon.
14 Nok Onk8e rotatonni n'O8enna, on8entsiake
8arennakerate, nok ionk8atkatton ne rahoiatanerak8atsera, eh nihoiatanerak8atseroten tsini hoiatanerak8atseroten n'enskat ok Niio Roienha, titkahere
atanitenrasera oni ateri8ak8arisionsera.
15 Neh ratroriathak8e ne 8a8atis, satehohenreta
tsi ratonhak8e: neh 8ahi ne ritonhak8e sikaton:
rihentestonhatie ne raknonteratie aseken onen sihanakere, nii sakehnakerenne.
16 Nok ak8ekon ionk8ata8eiaton ne raotanitenraserakon, ak8a neok n'atanitenron n'atanitenron.
17 Aseken ne kaianerensera Mois roson; nok
kenhkaien natanitenron oni ne kari8ak8arisionsera,
lesos Keristos nehneh raha8ine.
18 lah non8enton onka tehon8aken ne Xiio; neh
nak8a Ronineha thoiakenhon neh oni nenskat ok
Eoienha sonk8arori neh nikarihoten.
19 Kenh niiot tsi rori8ak8arision ne 8a8atis:
sahon8ari8anontonse ne ratitsihenstatsi okon iesakohnatorionne, 8ahonniron: oh nasiatoten?
20 Aseken ak8a tahari8aierite, iah oni tehotonnhiien tsi 8ahenron: Iah ii teken ne Keristos.
21 Nese 8aonni tontahon8ari8anontonse: Onka
kati nise? Ise ken n'Ehe? tahenron iah ii teken.
8atoken.se kati ken? Tontasako8enna8eron, nok
8ahenron: iah.
22 8ekon tontahonniron: tak8arori niha oh nasiatoten aontiesenhake iaonyaiakhirori ne tionkhiiatorion? ohnahoten satatenatonk8a?
. 23 8ahenron: ii ne karhakonson ra8ennotaties,
raton: se8ahahak8arisi ne Roianer raohaha, tsini
ha8en ne Rotokensehak8e Esai.
24 Pharisian are neneh ne iesakonatorionne.
25 8ekon sahon8ari8anontonse, 8ahonniron: oh
kati nontieren tsi senek8ahesta; iah se ise tehl^en ne
Keristos, iah oni ne Elie, iah oni tesatokense?
26 Tontahenron ne 8a8atis: neok nii na8cnke
khenek8ahesta nok tanon saiatat se8entiok8akon
renteron nehne iah tetsise8aienteri.
27 i8eh tenhiatiatasonterako, takhenleston, oni;
neh oni neiah te8akerionte neok oni nahiiennikatsenanerensi.
28 Bethani non8e kehiken naha8enseron ihsi
nakaihionhati ne Jourdain tsinon8e nisakohnek8ahestak8e ne 8a8atis.
29 Tsi 8ahorhenne 8a8atis 8ahoken ne Iesos eh
nontaha8enonhatie tsi ihres, 8ahenron: neh kehiken
ne Niio Hoienha, oni sarake8as uonk8e akori8aneraaksera.
30 Nehne ritonhon tsi 8aken: saiatat tenhiatiatasonterako neh ne takhenteston aseken ohonton
sihanakere tsi nii niiot.
31 lah sane nii tehiienterine: nok ki ne 8enc
akenhake tsinonk8ati n'lsraerronon neh 8ahonni
a8enke tekhenek8ahestanon.
32 Ethone oni nihatrori ne 8a8atis tsi raton:
8ahiken ne Kotkon Roiatatokenti Orite kenraken
rotiatontak8enhatie tsi 8ahotienhase.
33 lah ki oni tethiienterine: i-ahonhaki ne iehakatorion akhenek8ahestana na8enke ra8en: neh nenstsken enhotienhase ne Rotkon Roiatatokenti neh
ensakohnek8aheste nonikonratokentike.
34 Xok riken, eh oni niiot tsi 8akatrori tsi nehne
Niio Roienha.
35 Tsi ai-e saiorhenne, 8athatane ne 8a8atis teniiase
ronnene ne raotiok8a.
36 Nok tehakanere tsi rotoheststonhatie ne Iesos,
8ahenron: Meh kehiken ne Niio Roienha.
37 Nok ne teniiase ne raotiok8a, oni ne ron8athonte tsiniiot tsi tahatati, oksaok Iesos sahon8ateranentakten.
38 Nok ne Iesos tontahatkarhateni, 8ahonikonraientane tsi ron8anonteratie, 8asaka8enhase: Nahoten 8eniniente? tontahon8a8enna8eron 8aniron:
Rabbi! (neh sakat naiahiron, 8aianer) kah non8e
nisiteron?
39 Tontahenron: kasene nok tsiatkatto. Eh
niiahane nok 8aiatkatto tsinon8e nihenterontak8e;
etho oni ne rononha 8ahiatien nehneh 8enniserate,
aseken onen oieri siio8istahehatie tsini 8atenniserine.
40 Andr^, 8inion Tier iatatekenha nekenhen
saiatat ne teniiase ron8a8ennaronken ne 8a8atis,
neh oni ne roseron ne Iesos.
41 Raonha oni tahatierente iahoken ne iatatekenha
8imon, 8aha8enhase: 8asakeniken nii ne Keristos.
42 Nok eh niiahoiatenha8e tsi ihtres ne Iesos:
8ahenron ne Iesos nonen sahoken: Ise ne 8imon
Jonas iahienha; Cephas entsiesanatonk8ake (neh
sakat naiahiron oststenra).
43 Tsi 8ahorhenne Galile niionsare ne Iesos, eh.
8ahok«n ne Philip, 8aha8enhase oni neneh: takser.
44 Betsabida oni neneh thanakerek8e ne Philip
tsinon8e tninakerek8e ne Andre tanon ne Tier.
45 Nok ne Philip Nathanael ionsahoken nok
8ahenron: Onen nii sak8aken neh rotonhon tsi
roiaton ne Mois, oni ne Kotitokensehak8e ron8atroriaton: nehne Iesos Nazaretronon Sose Koienha.
46 Tontahenron ne Nathanael: kah nekenh naonta8e
naontaionk8etaierike Nazaretke ahontahaiakenne.
Tontahenron ne Philip: kastski nok hetsiatkatto.
47 Iesos iahoken Nathanael eh nontaha8enonhatie,
8aha8enhase tsi 8ahenron: neh kehiken ne tokenske
on8e Israerhaka niah tekaien naienikonrhate.
48 Nathanael tahenron: katke sistienteri? Iesos
tontaho8enna8eron nok 8ahenron ohenton siiaiennonke ne Philip ok8irokon tesiterontak8e satekonkanerak8e.
49 Nathanael tontaho8enna8eron, nok 8ahenron:
v8aianer! ise ne Niio laienha, ise iesanontiio nTsraerhaka.
50 Tontahenron ne Iesos: neh tsi 8akonrori t«i
tekonkanerak8e n'ok8irokon sitesiterontak8e neh ahori8a tasetak8e; ensatkatoseron ne senha kari8anorons
tsiniiot ne kehiken.
51 8aha8enhase oni: ori8iio, ori8iio tsi 8akonrori:
tsi ensatkatto tenhioteronhiakhasion eh niienshonenonhatie neNiio Raoronhiakeronon enthonastsnentonhatie oni tsinon8e nenhenterontake n'onk8e Roienha.
Tekenihafan feiote?i8asonferaIi8en fsini hoiaton Boiatatohenti 8an.
1 AsEN nonta onakenke taiontennioten Gana Galile
non8e, etho i8esk8e ne Iesos ronistenha.
2 8ahon8aonkaron oni nehne ne Iesos oni ne raotiok8a.
3 Nok 8ahontnekokten n'otsitsia, nok ne Iesos ronistenha 8aha8enhas«: iah t^shotinekaien n'otsitsia.
4 Nok TIG Tesos tontalia8enna8eron, 8ahenron: nahoten kati nii ahetiatsteristak8ake tsi sathon8iseuha?
areko tehio tsi ka8istaeks nii aka8enk.
5 E-onistenlia ionsaiaka8enhase ne kannhatseraokon: eh nase8aier tsi ok oni niiot tsi hentsise8annhane.
6 laiak nikatsetake otara etho katsetotonk8e, neh
ronststane tsini hotirennhaonne ne Sitaeronon neh
non8e nikaha8is tsini 8entanoron toka asenson nikanak8ake niiotieni.
7 8ahenron kati ne Iesos: se8anekanann kehiken
katsetoton onekanos; nokak8a 8ahatinane.
8 Ethone sahenron: se8anekarako onen, nok hetsise8anatonnira ne rosts8enkaraniionte. Nok iahon8anatonhase.
9 Ne kati nonen sahatkense ne rosts8enkaraniionte
n'onekanos otsitsia iotonhon (iah ki tanon tehoterientarak8e kah nonta8e, kenh kaien ne kannhatsera ne
rotinekaten ronaterientaratsion nehneh) 8aha8enhase
ne roniakon.
10 Nok 8ahenron: Neh ens niare taiontierente
8ahenekira nekanekiio; nok ak8a skenenha entkaiothiiate nonen eso iakohnekiren; nok nise sekon neh
nisate8eienton ne kanekiio.
11 Nehne tontierente iori 8aner ak8at tsinahaiere ne
lesos Cana-Galile non8e, nok 8ehne 8aronni ne raoiatanerak8atsera, nok taon8etak8e ne raotiok8a.
12 Ethone onen Kapharnaumke niiahare ronhne ne
ronistenha rontatekenhokonha, oni ne raotiok8a, iah
ki tanon tiiehoniskohon.
13 Aseken onen thoha iakahe8e tsini honentanoronse ne Sitaeronon kon8anatonk8a 8hotonnhestston,
Jerusalem niionsare ne Iesos.
14 lahara8e, Ononsatokentike 8asakoken ronatenask8atkeronton, tionnhonsk8aron, teiotinakarontonha,orite etho oni ronatekk8aratseroton ne lehontat8ista8is.
15 Ok aseriie tahatk8ironniate, nok ak8ekon saROlATATOKJlNTI §AN. 255
pakotek8ate n'Ononsatokentike oni ne rahotitsenenhokon; 8athat8istok8atanion nok 8ahatekk8aratserakarhathoseron.
16 Nok 8asaka8enhase n'Oriteronatenask8atkerontak8e, ehren se8aha8it kehiken ne kenh non8e, tosa
iontkerontak8a se8atatenonsonniaten ne Rakeniha
raononsa.
17 Ethone ne raotiok8a sahonneiarane tsini8aton
tsi kaiaton: 8anonsa aok8eniat onkiatakari.
18 Tahontati ne Sitaeronon 8ahonniron: oh nahoten enhiak8atokatak8e tsi sak8eniatseraien neh nasiere?
19 Iesos tontasako8ennafieron 8ahenron; sase8anonsarisi ne kenh Ononsatokenti, nok asen nen8ata
enskenonsisa.
20 Tontahonniron ne Sitaeronon: Kaieri niioserasen nok iaiak niiekanonsison ne kenh kanonsote, nok
nise asen ok nen8ata ensesenonsisa.
21 Nehse neneh rentonhak8e tsinenhioiata8en ne
raoieronta.
22 Nese 8aonni nonen sonsahatonnhete, sahonneiarane ne raotiok8a tsinaholen ra8en; taonnetak8e tsini
kaiaton, oni tsinithotati ne Iesos.
23 Tsinikari8es Jerusalem ihres, kentioko8anen
taon8etak8e, netsi iontkathos iori8anerak8atenions
tsini haierhak8e.
24 lah ki tanon ne Iesos ak8a tetesaka8etak8enne
aseken ak8ekon niiesakoienterisk8e.
25 Nok oni tsi iah teresaksk8e onka nonk8e ahon8ari8anirat8e: aseken ak8ekon raienteri tsini iaka8eriasotens nonk8e.
Asenhafon nateioferi8asonterak8en tsini hoiaton Roiafatokenti 8an.
1 8aiatat raiatarak8e tsinihati ne Pharisian Nicodem
ron8aiast8k8e, oni ron8ako8anen ne Sitaeronon.
2 Asonthenne 8ahoiatoreune ne Iesos, nok 8ahen,
ron: 8e8enniio, ionk8aterientare tsi Niio thiatennieton
neh nasiere tsi ask8arihonnien tsiniiot ne 8akotatis:
aseken iah onka takak8eni neh nakaiere tsi nifiierha
ne iah tanik8ekon ne Niio.
3 8ahenron ne lesoR tsi tontaho8enna8eron: Ori8iio tsi 8akonrori tsi iah teionta8eiatane ne Niio raonakeraserakon ne iah ase tentsionnakerathe.
4 Tontahenron ne Nicodem: oh nekenh naia8enne
ne sekon ahonsarennakerate nonen rokstenha? en8aton kenh ne iaonsahata8eiate ronistenha kaiatakon
nok sekon ahonsarennakerate?
5. Tontahenron ne Iesos: Ori8iio ak8a ori8iio tsi
konrori, ne iah tensrennakerathe n'onekanosne nok
kanikonrake, iah ki non8enton tiiahata8eiate ne
Karonhiake.
6 Tsinikon no8aronne tioientakon o8aronk ki
ihken, nok n'onikonrake tioientakon onikonra ki
ihken.
7 Tosa kati sanekheren tsi konrori, tsi iatekakonte
ase ensesennakerate.
8 Ok 8ahi ten8anonton kah niienka8erenha8e tsi
iahote, nok sathonte tsi iorakare, iah tanon tesaterientare kah nonta8e, iah oni tsi niiaha8enonhatie;
etho kati niiot tsiniiakon n'onikonrake iakohnakeraton.
9 8ekon tontahenron ne Nicodem: oh nekenh naia8enne neh naia8enne?
10 Iesos tontaho8enna8eron nok 8aha8enhase:
8herihonniennis n'Israerronon tanon iah tesaterientare neh nikarihoten.
11 Ori8iio, ori8iio tsi konrori: tsi neok iak8atroris
tsinahoten ionk8aterientare, oni iak8ari8anirasts tsi
nahoten ionk8atkathon: nok sane iah tesataonsatasts
tsi nahoten iak8aton.
12 Nese ok sane konroris non8entsiakekha; oh
kati nekenh naia8enne naontasetak8e ne Karonhiakekha akonrori?
13 Aseken iah non8enton onka tii«iakok8athon ne
Karonhiake, nakoren akenhake, neh ok neb nitha8enon; neh n'Onk8e Eoienha Karonhiake thanakere.
14 Nok tsini hoieren ne Mois tsi roniarakestsk8en
Xahentake ko8a; etho oni neneh nenhia8enne n'Onk8e Roienha enhon8aiatakaratate.
15 Netho naonta8e tosa aiahiheie tsini iakon entiaka8etakon ne raosennakon, aiakoientake tanon n'aiontsennonni-ou8e.
16 Aseken ne Niio tsini sakohnoronk8ahon nonk8e,
iah tatesakohnonhianiheki n'en.skat ok ro8iraien, asakaon tosa aiahiheie tsini iakon tiaka8etakon raonhake,
ok eken tanon neh aiakoientake ne raon halve aietsenri atsennonniat.
17 Aseken ne Niio, iah neh tethotoriaton ne Roienha tsi ion8entsiate naiontkaronniate nonk8e, neh
tanon raniente naontonseke raonhake aietsenri atsennonniat.
18 Iah non8enton tiiahatkaronni ne tha8etakon
raonha raosennakon, nok tanon neiah tetha8etakon,
onen ok neneh rotkaronnihon: aseken iah ki tetha8etakon ne Raosennakon tsi neok enskat Niio JKoienha.
19 Kenh kaicn enhiakokaronniate: Netsi iioh ne
teios8athe noisk8ehne, nok nonk8e senha neh iakohnon8ehon ne taontaiakokaraseke tsiniiot ne taiakos8atheke; aseken sotsi ie8eiennaksen.
20 Aseken onka neok iaka8esakonhaties ne iotaksen, ies8enski ne teios8athe, iah oni akta teientha tsteios8athe, on8a sotsi enhiontatattokase tsi ie8eiennai
ksen.
21 Nok tanon neneh iakesaks ne tkari8aieri akta
ki ientha tsi teios8athe, nok eh nahonta8e 8ehne aonton nako8eienna, aseken Niiohne tiotiientakon.
22 Ethone are onen ne Iesos Jud^ niionsare, ronhne
ne raotiok8a, etho oni non8e iahotinisko, nok sakohnek8ahestak8e.
23 Nok ne 8a8atis Enon neneh non8e nisakonek8ahestak8e akta ne 8alini ne tsi eh non8e nikaihionhatenionk8e, eh kati non8e ieienthak8e ne ionskaneks
naiontenek8aheste.
24 Aseken areko sihon8annhoton ne 8a8atis neh
non8e 8ikaha8is.
25 8a8atis raotiok8a tanon Sitaeroiion 8athatiri8atironten atatenek8ahestak^aliori8ake.
26 Etho sahonne8e^tsi^ renteron ne 8a8atis, shontoniie: 8aianer, 8akohiiek8ahesta se ken oni neneh
onen thohiken tisenesk8e ihsi nakaihionhati Jourdan
neh oni ne hetseri8anirati, ak8a oni ihken tsi raonkBetanakerens.
27 Tontabenron" ne 8a8atis: iahse othenon tahak8eni ne ronk8e neiah Karon hiake tahontahon8atennietasere.
28 8e8athonte oni 8ahi nise tsi 8aken: iah ii tehken ne Keristos neok tsi ohenton tionkatorion.
29 Onka tenilase ne rone neh ki 8ahi neh rone:
nok tanon neronatenroro8ennarak8aoni rotahonsate,
nok neh ratonnharak8a tsi ro8ennaronkas; eh kati
oni nii niiot, onen tokenske 8akahnane tsi^8akatonnhahere.
30 Aseken enhasenno8annha nok nii tentkastohne.
31 Ak8ekon niiesakosennakenhnion neKaronhiake
nitha8enon; aseken non8entsiake nitha8enon, ron8entsiakeronon ki nehneh, eh oni-^niiot tsi ratatis tsi
niiot nonk8esonba; nok tanon ne Karonhiake nitha8enon, ak8ekon niiesakok8enion.
32 Nok neh rattroris tsinihotkatton "^oni tsini horonken, nok iah onka tehon8atahonsatatis.
33 Nok onka rotaonsatati, rori8aniraton ki tsi
Niio ihken ne Niio.
34 Aseken ne i8iio thotennieton nekiok ratrori ne
Niio rao8enna aseken iah ki ok tiieroheststa ne Niio
tsini honikonra8is.
35 Roniha ronoronk8a ne Roienha, ak8ekon oni
nihiehori8a8i.
36 Karonhiake enhatsennonni nentretak8e raosennakon ne Eoienha; nok ne iah tetha8etakon raosennakon ne Eoienha iah non8enton tiiahatkatto ne Karonhiake, ok eken tanon neh enhorane ne Niio raonak8ensera.
Kaieri-haton nafehioten8asonferak8en tsini hoiaton RoiatatoJcenti 8an.
1 v8ahotokense Tie Iesos tsi ronton ne Pharisian tsi
raonha senha rotioko8annhaonhatie, senha oni raonha
eso sakohnek8ahesta tsiniiot ne 8a8atis.
2 [ah sane ak8a rahonha ne Iesos tesakohnek8ahestak8e nehne raotiok8a sakotinek8ahestak8e.
3 8ahatenti ne Jiide non8e, nok Galile niionsare.
4 8amari kati nonk8ati sahatoheststak8e.
5 lahanatarane 8amari-ronon ratinakere 8ychar
kon8aiasts iah ihnon tehken tsinon8e ne Jacob nihaon8entsia8i ne roienha Sose.
6 Eh oni non8e nihotna8erotak8e^ne" Jacob f8atha8ishenheie ne Iesos tsi rathahine, eh 8ahatorishen
akta tsi iona8erote, onen toka neh nahoten ne iaiakhaton siio8istahehratie.
7 Etho kanekotsienhe tsiothon8isen ^8amaritanronon, 8ahenron ne Iesos: taknekanont.
8 Aseken ne raotiok8a kanatakon iehonenonne
ronatennatseraninonronne.
9 Takenron ne kenhen tsiothon8isen 8amaritanronon: oh neneh niiotieren tsi takeri8anontonni akonhnekanonte Sitaeronon 8ahi nasiatoten nok nii 8amaritan-ronon? Iah 8ahi naha tatehatitarha ne Sitaeronon tanon ne 8amaritan-ronon.
10 8ahenron ne Iesos tsi tontaha8enna8eron T Neh
nasienterihake ne Jsiio raotanitenresera, hatsienterihake oni onka ne Haiari8anontonse atsnekanonte,ise
aontesatierenton atseri8anontonni, nok ne raonha
aonsaianekanonten ne kanekiio.
11 Tontakenron ne ^tsiothon8isen:'^ 8aianer! iah
othenon tesaien nasetsientak8e tanon ioshon8es; kah
kati nekenh naontesanekenha ne kanekiio?
12 8enha onteken ise tsiatanoron tsiniiot ne sak8anikenha Jacob neh sonk8a8i ne kenh iohna8erote, eh
ranekirathak8e, oni ne sakoienhokonha oni ne raotsenenhokon?
13 Tontaha8enna8eron ne Iesos, 8ahenron: tsiniiakon enhienekirakehiken iohna8erote sekonse enlsiakohniatathen.
14 Nok tanon nenhakekira nenhinekanonte iah
non8enton tiiahonsahoniatathen, aseken ok nehe
nenhinekanonte ien8atna8eronni ne rahonhake ne iah
taonsteske tiotkon tanon enhiohnekotake tsi niienhen8e.
15 8akenron ne tsiothon8isen: 8e8enniio! asknekanonte neh nikanekoten ne tosa nonHenton aonsonkehniatathen, towa oni non8enton sekon taontaknekotsienha.
16 8ahenron ne Iesos: 8as iatsihnonk ne teseniteron, kenh nitre.
17 Tontakenron ne tsiothon8isen: iahse te8akeniakon. 8ahenron ne Iesos: taseri8aierite tsi 8asiron iah
te8akeniakon.
I8 Aseken onen 8isk nisaniakon, nok ne tetsiseniiashe iah teseniniakon: ne kati 8aonni taseri8aierite
ki tsi nasiere tsi tasatati.
19 Nok tontakenron, ne tsiothon8isen: 8e8enniio!
Ori8iio tsi 8atokense.
20 lakhinihokonkenha Eon8asennaientak8ak8e kehikentsi iohnonte; nok nise saton Jerusalem se non8e
niioteri8ison naon8asennaien ne Niio.
21 Iesos tontaha8enna8eron, 8ahenron: tsi sathon8isen, kataketak, tsi ta8e nennisera, tsi iah, tsi ok
iohnonte iah oni ne Jerusalem tatsise8asennaien ne
!Ron8aniha.
22 Neh se8asennaiens tsinahoten n'iah tese8aienteri: nok nii, neh nii iak8asennaiens tsinahoten iak8aienteri, aseken Sitaerononke entkaientak8e ne kaiatakennhatsera.
23 Nok tanon ienkahe8e onen oni ieiohe nori8iio
on8e lion8asennaiens enhon8asennaien ne Eoniha
kanikonrake oni ori8iio: Ethose oni niiot tsi rari8anontons ne Roniha tsi ahon8asennaien.
24 Raonikonroskon ne Niio; eh kati oni neneh niiot
De ron8asennaiens ak8a onikonroskon tsi Ron8asennaiens.
25 Tontakenron ne tsiothon8isen: 8akaterientare
kineneh tsi entrenonk8e 8esakoskontakohe (Roii8anatonk8a Keristos) nekati iionen enbra8e neh ensonk8arori ori8ak8ekon.
26 Iesos tontahenron: ak8a ii non8a dg kenh
teionkehnithare.
27 Onen eh sahoiine8e ne raohtiok8a, 8ahotinekberen tsi tsiothon8isen tehotithare; iah ki sane onka
tehon8ari8anontonni, naia8enke; nahoten seri8anontons? oh oni nahoten senitharak8en tsi tesenithare?
28 Ok hkeh iekatsetaien naotse, kanatakon niionsakatakhe, nok 8ahakororianion nonk8eokon, 8atonne.
29 Kasene ehtsise8atkensera kenh thenteron ne
ronk8e ak8ekon 8ahakrori tsini 8akieranion. Tokatsenon8a nehne Keristos.
30 8aheiakenne, nok eh 8ahente tsi thenteron.
31 Onen nebne ne raotiok8a ron8asteron8i ronton:
8aianer! tesastskaon niha.
32 Tontasako8enna8eron, 8ahenron: iah tese8aterientare tsini ka8aroten kekhe.
33 8athontatsahonnionhase ne raotiok8a nok 8ahonniron: onka kiok kati naba 8abi ron8anonten?
34 Tontahenron ne Iesos: nese nii akatennatsera
nabinikonraierite ne takatorion, oni nakierite ne raoiotensera.
35 lab kenh naba tese8aton, sekon kaieri ni8ennitake onen ienkahe8e tsini ieienthok8as? Nok nii
k8arori katon: 8e8atarakestsko, nok 8e8akaenhion,
onense iohuorarihonhatie, onen oni ieiobe nakaient8ak8en.
36 Tehon8ari8aserak8enni ne raientbok8as, nok
raroroks tsini iotonnison tsi nonkati ne tsiniienhen8e
aionnbeke; eh naonta8e ok sataiatonnbaren ne raienthos tsiniiot ne raient8ak8as.
37 lonton's en's' oni 8ahi naba: saiatat tahoienthonbatie nok tibaiatate tahoient8ak8enhatiej ak8a
neneh tokenske.
38 lek8atorion oniken nise naese8aienthokoha
tbinon8e n'iah othenon teee8aiotenhon, thibatite thotiiotenhen, nok eh ionsese8atasa8en.
39 Kentioko8anon neh Don8e niienakore 8amaritan
taiaketak8e ne raonhake. Tsi kari8anirastsk8e ne
tsiothon8isen tsi 8atonhak8e; ak8ekon 8ahakrori tsini
8akieranion.
40 Nonen eh sahonne8e ne 8amaritan tsinon8e
nihenteron, 8ahon8aneken nostonha ahonisko rahotinatakon; te8enniserake kati nikari&es 8ahonissko ne
rahotinatakon.
41 Nok senha kentioko8anen taiaketak8e nonen
sahon8a8ennaronke.
42 Nok skon8ennihak8ene tsiothon8isen': lab onen
ise tesa8enna tetsiak8asere: aseken ak8a ii onen
sak8a8ennaronken, nok ionk8aterientare tsi^tokenske
nehe ne Keristos sesakoskontakohe n'onk8e.
43 Te8enniserake onakenke sahatenti neh non8e
Galile niionsare.
44 Aseken onen shihotrori ne Iesos tsi raonakeraserakon ok iah tatehon8arensarons ne Rotokense.
45 Ori8iio tsi tahon8ate8eienton ne Galileenronon
siionsara8e ne Galile, aseken rohnatkatoseron tsini
hoieranion ne iori8anerak8atenions tsini kari8es 8entanorons Jerusalem non8e^ ehse oni ne rononha iehonnesk8e.
46 8onsahatenti ne Iesos ne Galile non8e, Kana
niionsare tsinon8e tethonekatenion nonekanos Otsitsia vahonniaton. 8aiatat Kasenno8anen Capernaiim
non8e nihanakerek8e neh kati ne roienha ronon8aktanihak8o neh non8e sikaha8is.
47 8ahari8aronke tsi onen tethotention ne Iesos ne
Jiide, Galilene niiesha8enon, 8ahoiatisakha nok 8ahoneken neh iare aonsahotsientana ne roienha trenheions.
48 Tahenron ne Iesos: Katiken oni nise entise8etak8e neiah tenhse8atkatosere ne iori8anerak8at.
49 Tontahenron ne Easenno8anen: 8aianer! eh
niha iahase ohenton arenheie ne riienha.
50 8ahenron ne Iosob! 8as sasatenti; shoie8entaon
n'eteienha. Taretak8e tsi nahoten 8ahenron ne Iesos
nok sahatenti.
51 Nok tsiniiohahes tonsahonterane ne raonnhatsera okon, ron8aroriane, rontonne:- onen bhoie8ontaon n'etgienha.
52 Nok 8ahari8anonton kah sikaha8ie nitsioianerenhon. Nok tahonniron: tetenre noh nahoten tsiatakaton siio8ietahehatie nahentonk8anoste.
53 8athaiatorete tsi ak8a eh sikaha8is sahenron ne
lesos: shoie8entaon ne etsienha; taretak8e nok oni
ne rao8atsire.
54 Neh kehiken ne tekenihaton ne teiori8anerak8at tsi nahaiere ne Iesos n'onen Galile sisro Jude
sahtetha8enon.
8isk-aton nateioteri8asonierak^en tsini hoiaton Boiatatokenti 8an.
1 Ethone are onen ionsakae8e tsini honentanoronse
ne 8i taeronon 'Jerusalem niiahare ne Iesos.
2 Jerusalem non8e, akta tsi iontenask8atkerontak8a
teiotinakarontonha, niiona8erote, nebne Bethesda ratinatonk8ak8e ne Hebreh neh oni ne 8isk niionekotentonhak8e.
'6 Kentioko8anen etho non8e niieiatakerontatiene
ne iakohnon8aktanionni, teieron8ekon, ionstshinokata, nok oni ne iakohiatakenheion neh iakorhare ne
taontneka8enrie.
4 Aseken 8atoken tsi natekaron tatsnentak8e
raronhiakeronon, nok tenhaneka8enrie nekenh iohnaBerote, nok's' en's' ne rahente iahatsnente sahaie8entane's' tsi ok oni nikannroten ahonon8aktanittake.
5 Etho saiatat rentakere onen ascn niioserasen i^ok:
satekon tsinahe sihonon8aktani.
6 8ahoken ne Iesos eh raiationni, roterientaratsihon oni tni onen 8aonnise etho satehoterientakarien,
8aha8enhase, 8ahenron: tesaton8entsioni ken naonsasie8entane?
7 Tontahonron ne rohnon8aktani: 8aianer! iah
te8akonk8etaien ne iahakiatente tsi iona8erote nonen
tekaneka8enrie; nok teionkiataskennies tsiniiore
niienhenke, akorens ens iahastsnente.
8 8ahenron kati ne Iesos: 8atkestsko, tesek ne
sanakta nok sasatenti.
9 Neh nak8a oksaok sahaie8entane, nok 8atrak8e
ne raonakta nok saha.tenti; A8entatokentike kenhiken 8enniserate eh naha8en.
10 8ahon8enhase are ne Sitaeronon ne kenh shoie8entaonhatie, 8ahonniron: ia8entatokenton non8a
8atia8enre nasatketate ne sanakta.
11 Tontahenron, neh ki ne sahaketsiente raton:
tesek ne sanakta nok sasatenti.
12 Ethone sahon8ari8anontonse, 8ahonniron: Kah
nires neneh raton: tesek ne sanakta nok sasatenti?
13 Iah tanon tehoterientare onka; aseken ne Iesos
ok eh kanenrakon tishotatonton.
14 Onakenke kati ne Iesos ionsahoken Ononsatokentike, 8aha8enhase: onen 8ahi tsi saie8entaon,
tosa kati saseri8anerak, on8a's' en's' naha senha isinon8e tsi nensaiata8en.
15 Oksaok sasakororiana ne Sitaeronon tsi Iesos ne
shotsienton.
16 Nese 8ahonni ron8aseresk8e ne Sitaeronon,
ronnesaksk8e oni kah naontahatiierate ahon8ario; ne
tsi a8entatokentike rotetsienton.
17 Nok tanon ne Iesos tontasako8enna8eron, 8ahenron: Iah tehatorishenhe ne Eakeniha tsi roiotatie,
eh kati oni nii niiot 8akiotatie ki.
18 Onen tanon ne Sitaeronon senha tahonk8isron
tsi 8athonhionnharikhon, iah neok teiori8ake tsi roiotens na8entatokentike, neh oni tsi raton. Niio ne
Rakeniha ak8a kati eh nithatattasts tsi niiot ne Niio.
19 Tontasako8enna8eron kati ne Ie30!=i, 8ahenron:
Ori8iio ak8a Ori8iio tsi k8aroris: tsi iah othenon
tahak8eni ne Eoienha ne raonhaa akenhake, ne iah
tatahokanerake ne Roniha othenon nahaiere; aseken
tsiki nenhaiere ne Roniha, eh ki nenhaiere ne Rolen ha.
20 Aseken ne Roniha ronoronk8a ne Roienha, nok
a8kekon ronatonnihatie tsinihatierha, sekon oni senha
iori8anerak8atenions enshorihonnien tsiniiot ne kenh
kaien, nese 8aonni ak8a ise ense8anerak8enhaton.
21 Tsi ki niiot, tsi sesakaonnhests ne Roniha ne
iaka8enheion, eh ki oni neneh niiot ne Roienha ok
tenhanonton onka ensesakaonnhete.
22 Aseken iah onka tatasakoiatorete ne Roniha,
ori8ak8ekon tanon nehne Roienha rok8eniatsera8i ne
tahaiatorete.
23 Eh naonta8e ak8ekon ahon8akonnienste ne Roienha, tsi nihon8akonniensta ne Roniha. Onka iah
tehokonniensta ne Roienha iah ki tehokonniensta ne
Roniha, aseken raonha thotennieton.
24 Ori8iio ak8a ori8iio tsi k8arori, onka kiok enhataonsatate nake8enna entretak8e oni raosennakon ne
thakatorion, roien naronnheke on8e, iah oni tahorane
ne kare8atatsera, onen ok tanon tehotohestston ne
kenheiatne tsinonk8ati tsi iensronnheke on8e.
25 Ori8iio ak8a ori8iio tei k8arori, tsi ien8atenniserilie8e onen oni ieiohe, tsinon8e nenhon8a8ennaronke
niaka8enheion ne Niio Roienha, nok tsiniiakon enlion8a8ennaronke enhiakonnheke.
26 Aseken tsiniiot ne Roniha roien ne rahonhake
tharonnheke, eh ki niiot t>\ ro8i ne Roienha ahoientake ne raonhake tbaronnlieke.
27 Raonha oni rok8eniatsera8i ne tasakoiatorete,
aseken Onk8e Roienha.
28 Tosa kati neneh se8anerako, tsi ien8atenniserihe8e tsiniiakon non8entsiokon ieiekeron enhon8a8ennaronke ne Niio Roienha.
29 Nok tsiniiakon entiakori8aieriton, neh tentie
iakenstak8e non8entsiokon ne Karonhiake iaionta8elate; keiih kaieii ne iah tetiakori8aieriton neh tentieiakenstak8e non8entsiokon naiontetsirate on8e.
30 Iah othenow takeri8ak8eni ne ok ii taontakanonton. Neh tetiatoretak8a tsiniiot tsi karonkas, nok
iottak8arision nakiatoretatsera; af-eken iah neh teksere nakatennikonra, neh tanon rinikonrasere ne
Rakeniha thakatorion.
31 Nene ok ii akatateri8aniratiheke, iah othenon
tekasta, iah oni teiori8iio.
32 Tihate tanon ne rakeri8anirati, 8akaterientare
oni tsi ori8iio ioteri8ak8arision tsinihakeri8anirati.
33 leietsiiatorion tsi itresk8e ne 8a8atis, thori8ak8arision tsi rotrori nori8iio.
34 Iah sane tekesaks nonk8e aionkeri8aniratse^
neki ok nise se8atsennonniat tsi katrori neh nikarihoten.
35 Ak8a neh teskaierontare tsinonk8a ne 8a8atis,
tsiniiot ne kahaseriio oni teios8athe, nese oni 8aonni
8escBaianerase ki nikari8esha aetsionnharak8o tsi
teios8athe ne raos8athetsera.
36 8enha tanon ii ioriho8anens 8akeri8anirati tsiniiot ne 8a8atis: aseken tsi nikaiotenserotens ne Rakeniha rakk&eniatsera8i tsi nakiere, neh kati tsi eh
nikierha, neh 8akeri8anirati tsi Rakeniha takatorion.
37 Nok oni ne Rakeniha takatorion, ak8a raonha
rakeri8anirati; iah non8enton tetsise8a8ennaronken,
iah oni tetsise8akonsaken.
38 Nok iah tese8aienas ne rao8enna, aseken iah ki
tehsise8ataonsatati ne thotennieton.
39 8e8alennikonraren tsi se8a8ennanotons ne kaiatonseratokenti, nese 8ahi se8anlahesen ahese8anatonhase tsiniieiothahino!! ne Karonhiake, neh onikari8anirasts nukeri8asonha.
40 Iah ki tanon te^se8athontasts niine aese8atsenri
naetsionnlieke on8e.
41 lahse Onk8ene tetckhas nakiatanerak8atsera.
42 Nok ki tanon k8aienteri; 8akaterientare oni tsi
i: ] tese8aien ne Niio raonoronk8atsera.
43 "Rakeniha raosennakon te8akientakon, nok iah
tatesk8arhotonnis; tihaiatate, raonha oni rahotennikonra tsi ahontare, tentsise8arhoton neneh.
44 Oh nah oni naia8enne naontese8etak8e, ise
iieneok se8esaks nonk8esonha akorensarontsera, nok
iah neh tese8esaks ne Niio ok raorensarontsera?
45 Tosa se8erhek ii kenh enk8ari8arho rahohenton
ne Rai^eniha; kaien onka enhietsiri8arho, Mois,
nehne se8arharek8en, neh entsise8ari8arho.
46 Aseken nat8ise8a8ennarak8ake ne Mois, ask8a
8ennarak8ake ki oni nii: aseken ii akatennikonra
tsini hoiaton.
47 Toka se8atenno8entta tsini hoiaton, oh katl
naia8enne nahontese8etak8e tsini k8aroris?
laiak-aton nateioteri8asonterak8eti tsini hoiaton ne Roiatatokenti 8an.
1 Ethone are onen ne Iesos tonsahaiaiake ne Galile
tsi kaniatare ne Tiberiad.
2 Kentioko8anen ron8anonteratiene; ne tsi iontkatosk8e ne iori8anerak8atenions tsinisakotierasehak8e
ne iakohn(jn8aktanionni.
3 Onontoharake Ivati niiahare ne Iesos, eh iahatien
nok oni ne raotiok8a.
4 Onen thoha siiakahe8e tsini honentanoronse ne
Sitaeronon nehne 8hotonnhestston.
5 8ahatarakestsko ne Iesos, 8ahatkatto tsini iotiok8atsanit ron8anonteratie • 8aha8enhase ne Philippe,
8ahenron: kah non8e iente8anataraninon naiethinonte neh nikentiok8a?
6 ]^eok naholenienten tsi neh 8ahenron, aseken
roterientarak8e tsi nenhaiere.
7 Tontahenronne Philippe: okonine tekeni te8ennia8e nikak8enistake aete8anataraninonte, sekon ki
iah takak8eni ne ok oni nostonhasonha aiakoniatosere.
8 Tihaiatate enskat ne raotiok8a, nehne 8imon Tier
iatatekenha Andre ron8aiasts, tahenron.
9 XeDtho ihres raksaa^ Bisk nihonataraien teiotikonstonres tanon tekentsiake: nahoten kati neneh
kasta neh nikentiok8a?
10 8abenron kati ne Iesos: iestsliirori ehtake iontien. Kahentiiohne neh non8e; neh nahoten ne 8isk
ni8ennia8ehetserasen niioniv8etal^e neh non8e nahontien.
11 8atrak8e kati ne Iesos ne kanatarok nok 8ahaiatateriste, 8asakotiiakonhase ne raotiok8a tsiniiakon
ieterontak8e; Basakohnon oni neneh ne tekentsiake
tsinikon teiakoton8entsioni.
12 Nok nonen eahakohtane, Basaka8enhase ne raotiok8a: satsioronko ne iotatenronokonha tosa othenon
akaiesha.
13 8ahatiroroke kati, nok tekeni ia8enre ni8atherake Bakanane tsinikon Bahotatenre ne Bisk nikanatarake teiotikonstonres, neh nonen ak8ekon siiakotaon.
14 Tsi Baontkatto nonkBesonha tsi nahaiere ne
lesos, iontonnionsk8e: Ori8iio tsi neh kehiken ne
Eotokense tare on8entsiake.
15 J8Tok tanon ne Iesos roterientaratsion tsi enthonne ienhon8aiatenhaBe nahon8anontiioste, ehren sarete,
onontoharake raonhatsi8a iahatek8ashen.
16 Nok nonen siiokarasnehatontahonnontastsnente
ne raotiok8a kaniatarakta niiaonne.
17 8ahontita rahotiniarotakon, nok tonsahatiiaiake
Kapernaumke niiaonne; ok eh ialiokara8e iah tesesakohnonteraon ne Ie.sos.
18 Onen oni tontasa8en BatkaBerak8e.
19 Nuk tanon nonen neh nahoten nasen ni8asen
ni8ateniententserake siiehonenon tehonatkarerali:Bastonhatie, iahontkatto onekakesson tare ne Iesos, eh
niiaha8enonhatie tsinon8e nihatihonhiontie; oriBiio
tsi Bahonateronhienten.
20 lahenron kati: iise, tosa se8ateronn.
21 Ori8iio tsi sahontsennonni nonen sontahatita,
oksaok oni eh iahonrarho tsi non8e niiahonenonha
tiene.
22 Nok ne tsi 8ahorhenne, tsiniiakon ne kenh nakaniatarati ieterontak8e, iakotcrientaratsion tsi neok
eiiskat kaniarotaientak8e ne raotiok8a shonatitahk8en nok oni tsi iah teshotiten ne Iesos rononhaa ok
ne raotiok8a teshotiiaiakon.
23 Nok tanon nonen etho sonsakontkennisa noniarotasonha Tiberiad natontakonne akta tsi non8e ne
lesos nihaiatateriston ne 8isk nikanatarake oni sakononten.
24 8ahotinikonraientane tsi iah eh tehaiataratie ne
lesos oni ne raotiok8a, ok kati neh 8aontitak8e
netho skaniarotakerontak8e, nok Xapernaiimke
iathonnoiake ron8aiatisakonhatie ne Iesos.
25 8ahonniron nonen siiaon8aiatatsenri ihsi nakaniatarati: 8aianer! katkc kentho nitisa?
26 Tontahenron ne Iesos tsi tontasako8enna8eron:
Ori8iio Ori8iio, tsi k8arori, tsi iah neh tesi^8aiatisaktonhaties tsi 8ese8atkatto ne iori8anerak8at, neh tanon
tsi k8anataranonten nok oni tsi se8atahon.
27 Tosa neolc se8aser tsinahoten ne kenheions. neh
tanon ne ionnhe on8e oni iaiakohiathe8e Karonhiake,
neh oni n'onk8e Eon8aienha hent.sitsion: Aseken ne
Roniha Niio, ak8a raonhake tehonetorarakon ne raonikonra.
28 Tontahonniron: oh kati naiak8aiere naontasak8anikonraierite ne Niio?
29 Tontahenron ne Iesos: kenh kaien rari8anontons ne Niio: ahontatsise8e8etak8e ne totorion.
30 Tontahonniron: oh nisierha naiori8anerak8aton
iak8atkatto, nok entiak8etak8e? oh nisaiotenseroten?
31 lakhinihokonkenha Kanataranoron rotinatarakon kahentakeko8a tsiki niiot tsi kaiaton: 8akona_tnranonten ne karonhiake nitiotenatarinon.
32 Tontahenron ne Iesos tsi tontasako8enna8eron:
Ori8iio ak8a ori8iio tsi k8aroris; iahse karonhiake
tethonatarenha ne Mois no etsise8anataranonten.
Rakeniha tanon tokenske etsise8anataranontens ne
karonhiake nitia8enon.
33 Aseken nehe rahonatarok ne Niio ne karonhiake
nitha8enon, nok sakaonnhests nonk8e.
34 Tontahonniron kati: 8aianer neh ki tiotkon
ask8anataranontenseke.
35 Tontahenron ne Iesos: li ne ionnhe ne kanatarok, iah non8enton tiiahatonkariake nenhakeniahese; iah oni tahonsahoniatathen nentretak8e nak
eennakon.
36 On en ki sane k8arori, tsi tak8atkattos, iah ki
sane tetise8etak8en.
37 Tsinikon raka8is ne Rakeniha, ak8ekon en8akrane, nok iah tahonsahiiatineken8e nenhakeniahese:
38 Aseken tsi te8akastsnenton ne karonhiake, iah
neh tete8akenienton nii akatatenikonraierite neh
tanon nahinikonraierite ne thakatennieton.
39 Kenh kati nihonikonroten ne Rakeniha ne
thakatennieton: nene tosa othenon aonkatons tsinikon raka8i, ak8ekon tanon aonsakheionnhete nonen
en8atenniserokten.
40 Kenh oni natehoton8entsioni ne thakatennieton;
tsiniiakon enhon8anoronk8e entiaketak8e oni raosennakon ne thotennieton Karonhiake aiontsennonni,
nok ensekheionnhete nonaken tsi te8enniseronte.
41 8ahonerientaksenne ne Sitaeronon tsi ronattonte, 8ahenron: li, ne karonhiake nitiotenatarinon.
42 Aseken ronlonhak8e: iali kenh naha neh
teken ne Sose Eoienha ak8ekon niietsite8aienteri ne
ronihaoni ne ronistenha? Oh l^ati naha niiotieren ne
raonha tsi raton: karonhiake nite8akenon?
43 Tontasako8enna8eron ne Iesos, 8ahenron: Tosa
sotsi se8ari8akatat.
44 Iah onka takak8eni aonkiatorenne; ne iah
Eakeniha no oni ne thakatorion taontahoiatatirontane, nok nii enshiionnhete nonen onaken te8enniseronte.
45 8aton tsi rotiiaton ne Eotitokonsohak8o: Niio
ne entkaientak8e tsi enhon8atirihonuien. Noh kati
nonka kiok enbo8eiinarak8en ne Rakeniha, Raonha
oni enhorihonnioiini, noli tohiken eiihakiatoreiine.
46 lah ki sane non8enlon onka nakoren tehoken ne
Roniha, neok nak8a Niione nilha8enon neh roken ne
Koniha.
47 Ori8iio ak8a ori8iio tsi k8aroris, onka entretak8e n'aksennakon henronnheke on8e,
48 li ne kanatarok niakonnliek8en.
49 8e8asotsera rolinatarakon ne kanataranoron
kaentakeko8a, nok ronah8eutaon.
50 Kenh kaien nehne karonhiaij:e nitiotenatarinon;
neh neiah terenlieionsere onka enhanatarake ne
kenh kanatarok,
51 li ne kanatorok ne ionnhe, nehne karonhiake
nitia8enon; toka onkakiok neh enhanatarake henronnheke -on8e, nok ne kanatarok nenthiion neh
nak8a ii ake8aronk, neh oni ne kheia8ire naiakonnhek8en nonk8e okon.
52 Ronateri8ak8eksene kati ne Sitaeronon, nok
rontonhak8e; oh ne kenh neneh ncnhaiere kehiken
nasonk8anonte ne rao8aronk?
53 Tontasaka8enhase nelesos: Ori8iio Ori8iio tsi
k8aroris niah tense8a8arakhe nonk8e Roienha rao8aronk, iah oni tense8anekirane ne raonek8ensa iah ki
taetsionnheke ne tsionhake.
54 Onka kiok ihraks nake8aronk oni ranekirha
nakenek8ensa, roien naronnheke On8e, nok enshiionnhete nonaken te8enniseronte.
55 Aseken ak8a ori8iio tsi kakk8a nake8aronk, nok
ienekirata nake nek8ensa.
56 Onka enha8arake nake8aronk oni enhanekira
nakenek8ensa nehtohiken tenhiakenik8ekhene.
57 Tsikiniiot ne Ralveniha ne takatorion Ronnho
nok raonhake konnlie, eh kati oni nii nenhiionnhete
ncnhake8arake.
58 Kenh kaien ne karonhiake nitiotenatarinon, iah
ch tekanataroten tsiniiot ne ietsinihokonkenlia
rotinatarakon tanon rona8enlaoii; nok ne kenh kaien
enhronnheke On8e neneh nenhanatarake.
59 Tsi ionterennaientak8a non8o kehiken reh
niba8en sissakorionnenni Kapernaiinnke.
60 Eonentioko8anen ne ]'aotiok8a nahoDniron
Bahati8ennaronke neh nika8eiinoten: Ori8iio tsi
ka8ennasatste tsinaboten raton.
61 Jtoterientaratsion se ne Iesos tsini hotinikonva8ensk8e ne raotiok8a 8a£aka8enhase kali: 8e8ari8aientatenni kati kenh tsinahoten katon?
62 Oh kati ne kenh naia8ennenatsise8aken nonk8e
Eoienha eh niiaonsare tsi non8e thenleiontak8e ne
tiotierenton?
63 Kanikonra se iakaonnhests nok no8aronk iah
neneh othenon tekastak: kehiken nika8ennoten
k8arori8 neh nak8a aoskon kanikonra oni ionnlie.
64 Nok sane sekon otiake tsinitsion neh iah tetise8etak8en: aseken ok sihoterientare ne Iesos, onka
neinh laontaretak8e. onka oni ienbotenninon.
65 8a6aka8enhase kati: neh 8ahi 8aonni 8aken tsi
k8arori: iah onka takak8eni aonkrane ne iah
Riikeniba tenbo8ire.
Q6 Ethone onen kentioko8anen tsini hati ne raotiok8a 8ahon8ate8entete nok ehren saonnete.
67 Iesos 8asaka8enhase ne tekeni ia8enre J8Tihati:
iah oniken oni nise tese8ere abonsese8atenti?
68 8imon Tier tabatati, 8abenron: 8aianer! onka
aonsaiakhiiateranentakten? ise isha8e no8enna ne
ion n he on8e.
69 Nok tionk8etak8en ionk8aterientare oni tsi ise
ne Keristos Niio Roienha.
70 Tontahenron ne Iesos: iah kenh naba ii tek8aiatarak8en ne tekeni ia8enreNitsion? nok sane sekon
saiatat ak8a ranessonronon.
71 8itas Iskariot rotonbakfie tsineh 8abenron,
8imon roienba, aseken raonbakenbnenenbotenninon,
raiataresane ne tekeni ia8enre Nihati.
Tsiatak-afon nateioten'8asonterak8en tsinihoiaton Rciatatokenti 8u)i.
1 Galtle ok teshastekufask8e ne Teso3, asoken iah
teboianerasehak8e ne Iesos ue Jiicle niiaoasaro, neh
tsi ron8aiatisaksk8e ne Sitaeronon nahon8ario.
2 Onen are thoha iaonsakahe8e tsini ouentanoronse
ne Sitaeronon Katinatonk8a Bentanoronson.
3 Nok ne tehontennontere 8ahon8enhase: 8asatenti ne kentho nok Jude niionsase, aontiesenhake
ahontkatto oni nehne ne sentiok8a tsini saiotenseroten.
4 lab se's' 8ahi teiakotasetonhaties tsi iakoiotatieg
niienre 8akeri8ak8arision. Tsi eh nisierha, satotasL
ki tsinonkati nonk8ene.
5 Aseken ak8ekon netebontennontereiah tethon8etak8enne.
6 Iesos tontasaka8enbase: Areko teio nakennisera;
ok tan on tiotkon nise tise8atesenniio,
7 lab teietsbi8ens nonlv8eokon,noktanonionks8ens,
neb tsi kberi8as8ase tsini ie8eiennaksen,
8 8asene nise non8a nekenb 8ontanoron; iab nil
sekon non8a eb tiiake ne kenh 8entanoron. asekea
areko tiieiobe nakennisera.
9 Neok ne 8asakorori neb nikariboten nok ok
iebenteron Galile.
10 JNok tanon nonen sbibonatention ne rontatekenhokonba, etbone onen ne raonba 8abatenti eb 8arete,
iab ki tanon 8ene tekenbatie ok otasetor)keba.
11 Sitaeronon ron8aiatisakonhatiesk8e tsini8entanorons, nok rontonnionsk8e: Kah nires?
12 Eso tsi iakottaronnionk8e nonk8eokon ne raonba
raiatatake. Otiake iontonbak8e tronk8etaieri. x^ok
oLiake iontonbali8e: iab sakonikonrbatenni nonk8esonba.
13 lab ki sane ak8a onka tetkari8ak8arisiatak8e
ne raiatatake, netsi ron8atitsanisk8e ne Sitaeronon.
14 Nok onen neh naboten asennen siiotcaniserom2
hestston ne 8entanorons, Onen 8ahata8eiate ne Iesos
ononsatokentiko8ane, nok eh sakotatisk8e.
15 Nok ne Sitaeronon rotinerak8ask8e, ronton:
Kah neneh nithoha tsi rari8aienteris tsini kaiaton
Oiatonseratokentike, iah se8ahi non8enton tethote8eienston?
16 Iesos tontasako8enna8eron, nok 8ahenron; Iah
iihne tetioientakon nakeri8atatsera; eh tanon nonkati tioientakon tsinonkati ne thakatorion.
17 Toka onka kiok enhonikonraierite, enhaienterhane ne kari8atateera; Katehsiken, niiohne kenh
nitia8enon, toka ken ok ii ti8akatennikonratsi 8aktare.
18 Onka raonha raotennikonra raststa tsi ratatis,
ne ki neraonharahorensarontsera rehsaks; nok tanon
neneh rehsaka raorensarontsera ne thotorion, neh
ori8iio, iah oni tekaien ne kanikonrhaton ne raonhake.
19 Iah kenhnahaMoistetsise8aianerensera8i? Nok
sane iah onka tsi nitsion tekakaenhions tsiniiothare
ne kaianerensera. Nahoten tak8aiatisakta nask8ario?
20 Tontahonniron nonk8eokon: 8anesonronontseraien 8ahi. Onka iesaiatisaks naiesario?
21 Iesos tontahari8a8erako, nok 8asaka8enhase:
Enskat iakate8eiennonni, nok ak8ekon ok se8anerakohon.
22 Nok sane nise, ne tsi Mois etsihse8a8i ne iontate8arak8etarons, iahse sane Mois-ne tetiohientakon
neh tanon tsinonkati ne kanisera, hetsise8a8arak8etarons ne ronk8e n'a8entatokentike. '4
23 Toka non8a a8entatokentike rate8arak8etarons
ne ronk8e, neneh tosa aonsonte8ate tsiniiotsiate ne
Mois raoianerensera, oiah kati kenh nitise8atierase
niihne neh tsi raiatak8ekon ne ronk8e sahitsiente
a8entatokentike 8enniserate.
24 Tosa neok tese8aiatoret tsiniiot tsi kaieronni,
neh tanon tehse8aiatoret tsinitkari8aieri.
25 Ethone otiake ne Jerusalem-aka 8aonniron: iah
kenh naha neh teken ne tehon8aton8entsioni ahon8ario?
26 Onen tanon non8a kenh iatesakorihoseratha tsi
rothare, nok iah othenon tehon8enni: tokase non8a
onen enhotiri8aientereon ne ratikorason tsi ori8iio
on8e neh kehiken ne Keristos?
27 lonk8aterientare sane tsinitha8enon ne kenh
kaien; nok nonen enhra8e no Keristos, iahonka taioterientarake kah nitha8enon.
28 Ok tatehohenretak8e ne Iesos tsi 8akotatis
n'ononsatokentiko8ane nok raton: tak8aienteri, se8aterientare oni tsini te8akenon: nok iah ii te8akatennikonra tsi te8akenon; nok ki tanon rori8atoken ne
thakatorion, nok iah tetsise8aienteri nise.
29 Kiienteri tanon nii: aseken raonhake te8atientakon, raonha oni thakatorion.
30 Ethone onen 8ahontenienten ahon8aiena; iah
kitanon onka tiiateionisnonsaere neraiatake, aseken
areko siiehoteri8ihe8i.
31 Nok kentioko8anen nonk8eokon tahon8etak8e,
nok iontonhak8e; nonen henra8e ne Keristos senha
onte kenh isinon8e tsinenhaiereniori8anerak8atenion
tsinihoieren ne kenh kaien?
32 Pharisian 8asakoti8ennaronkanion tsini iontonnions nonk8eokon; nok iathonteri8atieste ne ratitsihenstak8eniios, ratiriton iasakonatori ahon8aiena.
33 Nok ne Iesos 8asaka8enhase: 8ekon kenh nikari8essa ente8ak8ekon, onen etho niienske tsi thenteron ne takatennieton.
34 Ensk8aiatisake, iah ki tanon task8aiatatsenri,
nok tsinon8e nenkiterontake, iah tahese8ak8eni iahese8a8e.
35 8ahonnironnion ne Sitaeronon: Kah onte niienhenre tsi iah tatsite8aiatatsenri? Eh onte kenh nonk8ati niienhenre tsiniieiaka8enon ne tiiateiakorenihon
akonakeraserakon ne Grrek, nok Grek ensakorionnien?
3"6 Nalioten kati neneh kenton tsi raton: Ensk8aiatisake, iah ki tanon task8aiatatsenri; uok tsiiion8e
iienkiterontake, iah taeye8ak8eni iahese8aHe?
37 Nok nonen neh nonaken iotenniseroheststak8en
ne 8entanorons, etho Hires ne ledos, tehohcnretta
raton: tokasenon8a onkakiok roiiiatathenB, karo itret,
nok ihine ranekira.
38 Onka ta8etakon niibne, tsiniiot tsi kaiaton
n'Oiatonseratokentike, kaihionhiios entkana8eroten
rahonek8en takon.
39 (Neh rentonhak8e, Isihenshakotienhase ne Rotkon Eonikonriioston tsiiii iakon tiaka8etakon ne raonhake: Aseken arekoki shiton8atka8en ne Eotkon
Roiatatokenti, ne tsi areko tehoronhiakenserentaon
ne Iesos.)
40 Kentioko8anen tsiniiakon 8aonronke neh nika8ennolen, iontonhak8e: Ori8iio on8e kehiken tsi Rotokense.
41 Otiake iontonhak8e: neh kehiken ne Keristos.
Nok notiake iontonhak8e: Gulile kati kenh nentre ne
Keristos?
42 Iah kenh naha te8aton ne kairttonseratokenti,
tsi Ta8it ra8atsirakon nentre ne Keristos, tsi oni tiohnatak8onrare ne Bethlehem, tsi non8e nihanakerek8e ne Ta8it.
43 8ationteri8atihanion kati nonk8eokon neraonha
raiatatake.
44 Otiake tsini hati ronnerhak8e ahon8aiena; iah
ki tanon onka tiialeiosnonsaraon ne raiatake.
45 Nese 8aonni ne ratiriton sahontenti, eh sahonnete tsi thatiteron ne ratitsihenstak8eniios oni ne
Pharisian: tahonniron neneh: oh niiotieren tsi iah
tetetsise8aiatenha
46 Tontahonniron ne ratiriton: Areko non8enton
teiotetsenrion enskat ne ronk8e eh nahoieren tsi
ahatati tsiniiot ne kenhkaien.
47 Nok ne Pharisian tontahonniron: Tokasenon8a
oni nise onen 8atetbiso8anikonratsa?
48 lah ante ken onka ne Ratikorason, ok ne's 'en's
ne Plmi'isian tethon8etakon?
49 Kari8anoron ki oiite oni tsini ionk8etotens niah
othenori teiakoterientare nahoteii ne kaianerensera,
ak8a aoskon neok ne iotak8a.s8at.
50 Nicodeme (neh tohiken nasonthenne rotkenseronnoune ne Iesos neh oni etho raiatare) 8asaka8enhase:
51 Tekaiatoreta kenh nonk8aianerensera ohenton
nahoken ne ronk8e nok oni naiotokense tsini hotieren?
52 Tontahon8a8enna8eron, nok 8ahon8enhase: iah
oni kenh naha nise Galile tetisenon? 8eri8isak, nok
Beri8aienterihak tsi iah non8enton Galile tethoientakon
ne Rotokense.
53 i8ok tonsahonreni skatson tsi rotinonsoton.
8atekon-aton nateioteri8asonterak8en n' Ori8atokenti tsini hoiaton Rti 8an.
1 NoK ne Iesos tsi tiononte Olivier niiahare.
2. Nok ak8a neok satontahentarenho sekon Onou8atokentiko8ane sara8e ak8ekon ok nonk8eokon 8ahon8aiatorenne; nok 8ahatien oni 8asakotati.
3 Nok ne ratiiatons oni ne Pharisian etho 8akon8aiathe8e; tsiothon8isen nehne kari8aoeraakserakon
kon8aiena.
4 8ahon8enhase: 8aianer! Kehiken tsiothon8i8en
ueh nak8a ahonnhiserakon kon8aiena, kari8aneraksk8e kentesera.
5 Kenh kati niiot tsi sonk8ari8atati ne Mois kaianerenserakon, naiontatenenhioiake netho niiakonnhiseroten: nahoten kati nise ensiron?
6 Neok se are ne ron8a8ennisaks tsi neh rontonhak8e, nahatiri8atsenri nahon8ari8arho. Nok tanon
ne Iesos, 8athastsakete ehtake, nok rasnonsake 8arate
8ahaiaton on8entsiake.
*? 8ekon ok nihon8ari8anontonni, sahattak8arisi,
8asaka8enhase: Onka tsinitsion n'iah othenon tehori8aneraakseraien, neh thatiorent iebonenhionti.
8 Nok sekon tonsahatsakete on8entsiake sahahiaton.
9 Neh kati nonen sahonronke neh Tiika8enTioten,
8ahontatienterene ne raonerientakon; eatiiatatshonha sahatiiakenne, neh taontierente nesenha rotikstenha tsiniiore ak8a iahontsahate; nese 8aonni, iatonsahaonhahaste ne Iesos tanon nekenh tsioton8isen ehto
katak8e
10 Ethone ne Iesos sahattak8arisi, nok iah onka
nakoren teseshakoken neok ne tsiothon8isen, 8arenhase: tsi sathon8isen, kah niiahonne ne ie8ari8arhosk8e? iah kenh onka teiesari8enton?
11 Tontakenron; iah onka, 8aianer! Nok ne Iesos
tontarenhase: iah ki oninii takonri8ente, 8as, nok
tosa 8aseri8anerak.
12 Nok ne Iesos sekon are ionsahatati, 8ahenron:
li ahos8athesera tsi ion8entsiate, iah tahontahokara8e
nenhaknonteratie, neh tanon tenhos8atheke ne ionnhe.
13 Ethone nePharisian 8ahon8enhase, 8ahonniron:
ok ise tisatateri8anirati: iah tsi satekena naontaiaketak8e ne sari8aniratsera.
14 Iesos tontasako8enna8eron, 8ahenron: etho
Tiehne tsi ok ii tikatateri8anirati, satekena ki naontaiaketak8e nakeri8aniratsera; aseken 8akaterientare
tsinite8akenon, tsi oni niiaonkenonhatie; iah tanon
nise tese8aterientare kah nite8akenon, kah oni 8ake.
15 Neh nise tese8aiatoretatsiniiorihoten no8aronk:
iah tanon onka nii tatekheiatoretta.
16 Nok ki sane ne takiatorete, iottak8arision ki nakiatoretatsera: aseken iah te8akonhaa; neh tanon iakenik8ekonhatie ne Eakeniha, oni neh thakatorion.
17 leiohe eh niiot tsi kaiaton ne 8e8aianerenserakon, tsi satekena naontaiaketak8e ka8enniioki ok neh
sakat tsi iatrori ne teniiase.
18 Ii katateri8anirati, nok oni ne Rakeniha ne thakatorion rakeri8anirati oni neneh.
19 Ethone ton tab on n iron: kah nihenteron ne laniha? Iesos tontahari8aserako: iah tese8aterientaro
onka nil, iah oni ne Eakeniha; aseken nask8aienteri,
ateiee8aienteri ki oni neneh ne Rakeniha.
20 Tsi ie8istaroroksta non8e nontaha8enninekenne
neh nika8ennotens shisakotatis Ononsatokentiko8ane; iah ki tanon onka tehon8aiena, iietsi areko siieiotenniserihe ne ra8ennisera.
21 Nok ne Iesos tontasaka8enhase are. 8katentionhe, nok ensk8aiatisake; nok kitanon se8ari8aneraakserakon ense8enheie: tsinon8e 8ake, iah taese8ak8eni lahese8a8e.
22 Rontonhak8^e kali ne Sitaeronon: Raonhaonteken enhatateriio, tsi raton: tsinon8e 8ake, iah taese8ak8eni iahese8a8e?
23 Ethone 8asaka8enhase: ehtake nise se8anakere;
nok lanon nii ehneiven tkenakere: kentho nise teion
8entsiakeronon; iah tanon nii kentho tekon8entsiakeroiion.
24 Nese 8aonni k8arori 8akenh se8ari8aneraak serakon ense8a8entane: aseken ne iah tentise8etak8ane
tsi ii, se8ari8aneraakserakon ki ense8enheie.
25 Ethone tontahonniron: oh nise nasiatoten? nok
ne Iesos tontasaka8enhase: tsi ki niiot tsi k8arori tsi
tiotasa8e.
26 Eso 8akeri8aien nak8enhase oni nak8ari8entak8e; 8akaterientare ki tanon tsi rori8atoken ne thakatorion, neh kati tsinahoten tsioni nikon ri8ennaronken nehe sekheroris nonk8eokon.
27 Iah tehotinikonraientaon tsi JRoniha roton tsinahoten 8ahenron.
28 Tontahenron kati ne Iesos: tsi nentsise8aia
takaratate nonk8e Roienha ethone ense8atokense tsi
ii, tsi iah oni othenon nii te8akaterienta tsi nikierha,
neh tanon katroris tsinahoten ne Rakeniha rakerionnienni.
29 Aseken iakenik8ekonhaties ne thakatorion: iah
tehakate8enteton ne Rakeniha; aseken tiotkon tahoTiikonriiohonhatie tsini 8akierenhatie.
30 Kentioko8anen tahon8etak8e tsinikari8es rotharak8e.
31 Nok 8asaka8enhase ne Tesos tsiriihad ne Sitaeronon thonetak8en ne raonhake: Toka ense8atiena8aston nake8enna, ori8iio tsi akitiok8a enseBaton:
32 Nok ense8ari8aienterhane nori8iio, nok neh nori8iio ense8anerensi.
33 Tontahonniron: ii ne tsi ra8atsiratatie n'Abraham, nok iah non8enton onka teionkhinaskonni; oh
kati niiotieren tsi saton: ense8atnerensi?
34 Iesos tontasako8enna8cron 8ahenron: ori8iio
ak8a ori8iio tsi k8aroris: onka kaFi8aneren tsini hoierenhaties, kari8anerenki ahostsenen tsi ronnhe.
85 Iah 8ahi tehenteron on8e kanonskon ne ranask8a; neh 8ahi ne Roienha renteron on8e.
36 Tokat kati non8a nehne Roieaha entsise8anerensi, ori8iioon8eki tsi ense8atnerensi.
37 8akaterientare tsi Abraham rao8atsire nise; nok
ki sane se8atenientens nask8ario, ne tsi iah tiiekaienta8 nake8enna ne 8e8erianeson.
38 Neh k8arori tsinahoten 8akatkatton Rakenineha;
nok oni nise neh se8aiotaties tsinise8atkaton netsise8anihneha.
39 Tontahon8a8enna8eron, nok 8ahonniron: Neh
nak8a Abraham sak8aniha, Iesos tontahenron: Toka
non8a Abraham etsise8aienhokonha akenhake, eh ki
oni nise nahese8aiere tsini hoieren n'Abraham.
40 Kenh tanon non8a se8ari8aiote nask8ario, ii enskat ne konk8e neok k8arori nori8iio neh nak8a
Niiohne te8akaronken: iah naha eh tehoieren n'Abraham.
41 Neh ki hetsise8a8eiennasere ne etsise8aniha.
Tontahonniron: iah se ok tiionkhiiate8eton: enskat
lonkBanisen, neh nak8a nehne Niio.
42 Nok tanon tontahenron ne Iesos: Toka non8a
Niio etsise8aniha akenhake, tiakari8akenniate ori8iio
tsi ask8anoronk8e, aseken Niiohne te8akiakenhon,
nok raonhake riite8akenon: aseken iah ok te8akatennikonra tsi te8akenon, raonha tanon thakatorion.
43 Oh kati niiotieren t.si iah tene8anikonraientas
tsini ke8ennoten? iieki tssi iah taese8ak8eni naese8ataonsatute nake8enria.
44 Neh iiak8a Eanesonronon ne etsise8aniha tsir.on8e oni tise8aientakon, neh kati oiii ise8ere atsise8anikonraierite tsini hoskanektseroten ne etsise8aniha. Ok onk8e shiraks tsi tiotasa8e. iah oni tehok8enion nahori8atokenhake, aseken iah tehoien ne
tkari8aieri. Ne hens nak8a ra8erientakesRon nahano8ente; aseken rono8en, neh oni Ron8aniha ne
kohno8cn.
45 Nok nii nehtsi ori8iio tsini k8arori, iah tetesk8etak8en.
46 Onka tsinitsion enhak8eni ahakeri8arho ne ka
ri8aneren? Nok toka non8a ori8iio tsini kBarori, ohnihiotieren tsi iah tetesk8etak8a?
47 Onka Niio raonk8eta ihken, rataonsatasts ki
ne Niio ra()8enna, nok nise iah tese8ataonsatasts,
neki tsi iah Niio tehaonk8eta tehken nise.
48 Ethone ne Sitaeronon tontahon8a8enna8eron
nok 8ahonniron: Iah kenh naha tetionk8aieriton tsi
ionk8en 8amaritan nasiatoten, nok sanesonronontseraien?
49 Iesos tontahari8aserako: iahte8akenesonronontseraien; Rikonniensta tanon ne Rakeniha, nok nise
tak8ari8akenronni.
50 Iah othenon tekesaks nii akerensarontsera, tihaiatate nehne rehsaks nok tehaiatoretta.
51 Ori8iio^ ori8iio tsi k8aroris, onka enhake8ennarak8e, iah non8enton tharenheie,
52 Tontahonniron kati ne Sitaeronon: Onen tokcnske ori8iio Hahationni tsi saneso)ii'onontsei'aien:
Abraham ra8enheion, Rotitokensehak8e oni, nok Baton: onka enhake8ennarak8e iah non8enton tharenheie.
53 8enha kenh ise tsiatanoron tsiniiot ne 8ak8aniha Abraham nonon ra8enheion? Rotitol ensehak8e
oni rona8entaon: Onka kati nekenh nise 8atatonuis?
5 i Iesos tontahari8aserako, 8ahcnron: Tokat non8a
ok ii tatakataterensaron, iah othenon tekastak nakerensarontsera; Rakenihase tehakerensarons, nohne
se8atons neh etsise8a Niio akenhake.
55 Iah se sane tetsiso8aienterhaon; nok tanon nil
riienteri: nok nakiron iah tehiicnteri, eh ki naonkeno8enseke, tsiki nise niiot: riienteri ki neneh nok
ri8onnarak8a oni.
56 Abraham etsise8aniha, ko8anen tsi rotonnhahere nahattkatto enska nii akennisera; roLkatton
katon nok rotsennonnihon.
57 Tontahonniron neh non8e ne Sitaeronoii: areko
8idk tesoserassen, nok hestsken n'Abraham!
58 Nok ne Iesos tontasaka8enhase: ori8iio ori8iio
tsi k8aroris ohenton sarennakerate n' Abraham sikenakere.
59 Ethone are onen 8athatinenhiak8anion nahon8aiente; nok tanon ne Iesos 8ahatatasote tontahaiakenhne n'ononsatokentiko8ane, tohatiiatokensson
sahatohestste; nok eh niiot tsi sahatenti.
Tloton-aton nateioteri8asonterak8en Nbri8atokenti tsinl hoiaton Roiatatokenti 8an.
1 Tsi ihre ne Iesos etho 8ahoken ne ronk8e ok sateharon8ekon sarennakerate.
2 8ahon8ari8anontonse ne raotiok8a 8ahonniron:
8aianer! onka iakori8aneren: kenhiken, katen nenoh
roniha ok ne's'ens ne ronistenha tsi eh niiot tsi ronakeraton?
3 Tontasako8enna8eron ne Iesos, 8ahenron: iah
ne raonha tehori8aneren, iah oni ne roniha, ia!i oni
ne ronistenha; nekl tanoa netho naonta8c 8ehne aonton ne Niio raoiotensem.
•t latekakonte tsi eh nenk'iere tsini hakennhaon ne
takatoriun, ioLiesaoii'k' wekon niia8eiiniscrote; ta8o
tsinon8e nentiokara8e tsinon8e ne iah onka taonsaiakoioten.
5 Tsini kari8es Onk8ene ihkes, akos8atetsera ihken
nonk8eokon,
6 Kn8enniio'k' iahate8ennokten nensok on8ontsiake^8ahonistskeronti nokrakarake ne teharon8ekon
8ahana8aststarho.
7 Nok 8aha8enhase: 8as, nok ionsasatkonsohare
tsi tioi»a8erote ne 8iloe' (nehneh sakah naiahiron
te8atennieton) eh kati niiahare nok ionsahatkonsohare, nok shaken nonen etho yatontare.
8 Ioi)tonhak8e ne tehonnonsanekhaon oni tsi ni
iakon ne iakoterientare tsi teharon8ekon: iah kenh
naha neh teken nekens ens tenstsk8ahere oni tehatsarites?
9 Otiake iontonhak8e: raonha: nok notiake iontonhak8e: ak8a ihken tsi teshiatieren, nok ne raonha,
ratonhak8e: Ak8ase ii.
10 8ahon8ari8anontonse kati 8ahonniron: ohniia8enhon tsi sesken?
11 8ahenron tsi tontasako8enna8ei'on: neh thiken
lesos ron8anatonk8a8ahana8aststonni tanon kkarake
Raharho, tanon 8ahenron 8as sasatkonsohareha tsi
tiona8erote ne 8iloe. Ne kati nonen eh siiahake8e
nok 8akatkonsohare ethone nonsakken.
12 8ahon8ari8anontonse 8ahonniron: kah nihres
notho ronk8e? Tontahcnron iah othenon te8akaterientare.
13 Tsi thatiteron ne Pharisian niiahon8aiatenha8e
ne tetharon8ekonne.
14 Ia8entatokentonne sahahna8aststonni ne Iesos
oni sonsahotsiente ne teharon8ekonne.
15 Nese 8ahonni sahon8ari8anontonse ne Pharisian, oh ak8a niia8enhon tsi shaken. Nok tontahenron: 8ahana8aslstarho kkarake, nok sakatkonsohare
nok ok saok sakken.
16 Nese 8aonni otiake ne Pharisian 8aonniron:
thohiken ronk8e iah Niio teihotennieton aseken iah
tehenlanoronsla ne Niiohne: Nok rontonhak8e notiake: aonton ken iieronk8etaksen neh niiori8anerak8at
tsi nahaiere? nese8aoimi 8attonteri8atihanioii.
17 8ekon sahon8enhase ne teharon8ekonne: nahoten nise isere raiatatake ne te.ssiaron8ekhsion? Tontahari8aserako; Rotokense.
18 Nok tanon ne Sitaeronon 8ahontenno8ente tsi
teharon8ekonne oni tsi aonsahoie8entaon: tsiniiore
iahon8atinonke ne ron8aienha ne teharon8ekonne.
19 8ahon8atiri8anontonse 8aonniron: Neh kenh
kehiken n'etsiseniienha ne tsiaton ok sateharon8ekon
sarennakerate? oh kati iiiia8enhon tsi shaken
11 on 8a?
20 'l^ontaniri8aseroko ne ron8aienha, nok 8aniron:
iontiaterientare tsi neh ne sakeniienha nok oni tsi
ok sateharon8ekon sarennakerate.
21 Kenh kaien oh niia8enhon tsi shaken onka oni
ahonsahotsienton iah neneh othenon teiontiaterientare. Onen eso tehahoseriiakon, hetsisenii'i8anontons
nok raonha enhatrori neh non8e niiori8ake.
22 Neh 8aonni eh naniiere ne ron8aienha tsi taiatati ne tsi sakotitsanisk8e ne Sitaeronon: Aseken ne
Sitaeronon otiake onen sisakotitaston ne ionton
oni ne tiaka8etakon tsi raonha ne Keristos, oni sesakotiiatinekenhon tsi ionterennaientak8a.
23 Neh kati ahori8a ne roniha oni ne ronistenha
8ahniron: iatekaieri tsi natehaoseriiakon hetsiseniri8anontons ak8a raonha.
24 lonsahon8ennoniie kati onen oni neh ne tekenihaton, kehiken teharon8ekonne, nok 8aon8enhase:
Niio let^enonHeraton; ionk8aterientare thohiken
ronk8e tsi onk8etaksensk8a.
25 Tontasako8enna8eron, nok 8ahenron: iah te8akaterientare naionk8etaksenhake; tsiori8at ki tanon
nii 8akaterientare: ne tsi tekeron8ekonne nok tsi
sekken non8a.
26 8ekon are tontahonniron: oh nihoieren? oh
naha8en tsi tonsaiarou8eksi?
27 Tontasako8enna8eron: onen k8arori nok iah
tese8ataonsataton. Oh kati nahoten se8ari8anontonta lie sekon aonsesse8aronke? ise8ere oniken nise
hatsise8entiok8aiesten?
28 Ethoneonen 8alion8akenren8eronni, nok 8ahon8enhase: ise niha hetsitiok8aiesten; Aseken nii
Mois raotiok8ake iak8aiatare.
29 loiik8aterieiitare ne Mois tsi tehotithare ne
Niio, nok ne kenh kaien ak8okon iah teionk8aterientare kah nitha8enon.
30 Tontahenron tsi tontasako8enna8eron: Nioh ke
nienh, iori8anerak8at 8ahi tsi iah tese8aterientare
kah nitha8enon; tanonse raonha shaketsienton ne
kkarake.
31 lonk8aterientare 8ahi tsi iah tesako8ennarak8a
ne Niio n'ionk8etaksen, nok tanon ne Niio raonk8eta
oni ron8u8ennarak8a neh sako8ennarak8a.
32 Iah 8ahi non8enton areko teionk8ari8aronken
n'onka ne ronk8e onen aonsasakotsienton neok sateieron8ekon saonnakerate.
33 Neh kati kehiken n'iah Niio thahontahotorion
iah ki othenon tahari8ali8eni neh nahaiere tsini
haierha.
34 Tontahon8a8enna8eron 8ahonniron: kari8aneraakserakon sennakeraton tanon ken ise ensk8arionnien, nok sahon8aiatineken8e.
35 8ahari8aronke ne Iesos tsi tethon8aiatinekenhon; iatonsaiatalken are, nok 8aha8enhase. tisetakon
ken raosennakon Niio It(>ienha?
36 Tontahenron ne kenhkaien; onkah neneh 8e8enniio! aontaketak raonhake?
37 Tontahenron ne Iesos: hestsken, nok ak8a oni
raonha non8a tesenittare.
38 Ethone tontahenron: te8aketakon 8e8enniio!
nok 8ahosennaien.
39 Nok sahenron ne Iesos: neh keniente tsi 8ako
non8entsiake nakk8atako ne kaiatohretatsera, ahontonsseke aonsaieken ne teieron8ekon; nok ne ieken
taieron8eke.
40 Neh 8aonni otiake ne Pharisfan netho ronnesk8e, 8ahon8ari8ariontonse, 8aonniron: Nok nil,
teiak8aron8ekon oniken nii?
41 Tontasako8enna8eron ne Tesos, nok 8ahenron:
iah othenon taese8ari8aneraakseraientake ne tokenske taese8aron8ekon: Nok ki tanon tsi se8aton;
iak8aken, neh ahori8a se8ari8aneraakseraien.
Oieriaton nateioteri8asonterakBen n' Ori8atokenti isini hoiaton Roiatatokenti 8an.
1 Ori8iio ak8a ori8iio tsi k8arori; onka iah kannhohak8eniioke tethata8eiatak8a tsinonh nikonliteron
ne teiotinakarontonha, akte tanon non8e thaientak8a
tsi iehata8eiata, neh tohiken naieron oni ranensk8as.
2 Kenh kaien nak8a tsi kannhokaronte nitres tsi
iehata8eiata, neh tohiken tokenske rahotsenenhokon
re teiotinakarontonha.
3 Enhonnhotonk8a8e ne tehonnhohaien, ron8a8ennaienleri ne teiotinakarontonha; ak8a oni entesakohnatonhnion tsi iensakohnonke ne raotseneuhokon
nok astste niienshakoiatenha8e.
4 Nok nonen sakoiatinekenhon ne rahotsenenhokon, ohentonson 8are, nok ron8anonteraties ne rahotsenenhokon aseken ron8aienteri.
5 Iah tanon tahon8asere neiah tehon8aienteri; ok
eken tanon enkonteko, aseken iah teiakoti8ennaienteri ne thiiete.
6 Eh nahaiere tsi 8atesakori8akentonk8en ne
lesos, noli iah tehotinikonraientaon tsi nahoten
renhton.
7 8ekon kati ne Iesos sahenron: Ori8iio ak8a
ori8iio tsi li ne tsi kannhokaronte tsi non8e nitkonnetta ne teiotinakarontonha.
8 Ak8ekon kati tsinihati nohenton rotik8athon
tsiniiore n'ii, ak8ekon neh n'aieron oni ratinensk8as;
iah ki oni tehon8anatahonsatati ne teiotinakarontonha.
9 li ne tsi kannhokaronte; onka iihne enhionta8eiate neh enhieniakenne, eiihionta8eiate orii entsieiakenne nok enhiestsenri ne kakk8iio.
10 Neok tanientes naieron naliJ^tieronk8e, ahario
oni abatonte: neh n'ii kehniente tsi 8ako n'akheionnhete, neh oni nak8a ok taontie.sen,
11 li ne ranonnbatseriio: ranonnhatseriio sako8is
ne rahotsenenhokon tsi ronnhe.
12 Nok ne rannhatsera, oni ne iah tehanonne ne
katsenen, iah oni raonha tehotsenenhokon, ok eh
tensakotsiak8arisi ne katsenen nenhaken ta8e
ohk8aho nok 8ahateko; nok n'ok8aho ok tontate8enniioste oni 8ate8anitiokok8ate ne katsenen. •
13 Neh 8ahonni 8ahateko ne tsi rannhatsei-a, iah
othenon tehannhatens ne katsenen.
14 Kehnonnhatseriio n'ii, keienteris naketsenen,
oni ionkienteri n'ononha.
15 Tsi kiniiot tsi rakienteri ne Rakeniha eh oni
n'ii nihiienteri ne Rakeniha. Nok aketsenenhokon
keia8is tsi konnhe.
16 8ekon eso 8akenask8aien nareko akatebenrakon
teiobnata8eiaton, tcioton8entsiohon kati oni neneh
aonlakbeiatenba8e, nok enhionke8ennarak8ake,
enskat ok enkentiok8aientake saiatat oni nensakoststeri stake.
17 Ne 8aonni rakenoronk8a ne Rakeniha, neh tsi
ok tikiens tsi konnhe, neh nataonta8e aonsakiena.
18 Iah onka taionkekk8a^ak8a ki li akatennikonra
tsi katsiak8arisions; 8akk8eniatseraien n'akatkenrate 8&kk8eniatseraien oni naonsakiena; Rakeniha
eh niiot tsi rakrori.
19 8ekon are tonsabatiri8atirontonko ne Sitaeronon tsini ka8ennoten 8abonronke.
20 Aseken kentioko8anen ne iontonhak8e: Rotkonseraien, tehanon8ara8enrie oni ohniiotieren tsi
hetsise8ataonsate?
21 Nok notiake ionton: iahse eh teha8ennoten ne
Rotkonseraien; enhak8eni ken n'otkon taousasakokak8arisi ne teierou8ekon?
22 Ethone are onen 8oiitontanoronne ne Jerusalem ko, Koserake kenhne.
23 Nok ne Iesos kanonskonson tehaloratanions, tsi
roniihokaronte ne 8alomon.
24 Eh kati 8athon8anenronni ne Sitaeronon nok
8ahoii8onhase: toliak8a nen8e ensk8anikourorarakon? Toka ise enkenhake ne Keristos tak8ari8ak8ari8ien onen tsi tak8arori.
25 Iesos tontasako8enna8eron, nok 8ahenron:
Onen k8arori nok iah tetise8etak8en; neh 8akeri8anii-ati tsini kaiotenseroten 8akiote Raosennakon ne
Iva ken ilia.
26, Neh 8aonni iah tetise8etak8en ne tsi iah ise
teken naketsenenhokon, tsini8akieren tsi k8arori.
27 Konroiikas naketsenen nake8enna, kheienteris
oni n'ii, nok nononha ionknonteraties.
28 Nok n'ii neh kheia8is ne ionnheon8e, iah oni
non8enton tiiakontiiessa, iah oni onka tataonsaionkhsiotarisi.
29 Rakeniha rakenask8a8i, neh thaonhaa thohsastensero8anen, iah tateshon8asiotarisionhe ne Rakeniha.
30 li tanon ne Rakeniha ak8a ok neh sakat.
31 Ethone are onen ne Sitaeronon tonsahatinenhiak8e nahon8anenhioiake.
32 Iesos tontasako8enna8eron nok 8ahenron: Eso
iori8ake 8ak8anatonhase ne tkari8aieri neneh Eakenineha te8akha: kah kati non8a nikaien tak8anenhiohiahaktane?
33 Tontahonniron ne Sitaeronon; iah tek8anenhioiahaktane ne tsiqri8at aoritesari8aieriton; neh
8ahi tsi 8asate8ennaiesate, oni tsi thisonk8eha, Niio
satatonnis.
31 8ahenron ne Iesos tsi tontasako8enna8eron:
Iah kennah tekaiaton ne se8aiatonserakon: 8aken:
Niio nese8aiatotens?
35 Toka kati non8a Niio iakohnatonk8en tsiniiakon iontataronkatenni ne Niio rao8enna (iahse sane
tese8ate8atane tsini kaiaton).
36 8e8aton ken 8akate8ennaiesate li ne Rakeniha
rakiatatokentiston nok on8entsiake takatorion, tsi
8akiron: Niio Rakienha?
37 Toka iah Kakeniha tehoiotensera ten8akiotek8en, tosa ki katak8etak.
38 Kenh kaien neh nen8akierenhatie, nok iah
taontask8etak8ane, tase8etak neh nika8eiennoten;
eh naonta8e aese8aterientarane oni aonte3e8etak8e
tsi iakehnik8ekon ne Rakeniha.
39 Neh 8akarionni sekon are sonnerhak8e ahonaasak8aiena; nok kiok eh tahatatatonte rahotihenton.
40 Nok sekon are iatonsahaiaiake ne Jordan,
tsinon8e 8a8atis thonekoserhon 8ontahatasa8en, nok
eh oni non8e ionsahatatiteron.
41 Nok kentioko8anen 8ahon8aiatorenne, nok ion
tonhak8e: iah othenon tehahotasion ne iori8anerak8a
ne 8a8atis; nok ki tsinikon tho8enninekenhon ne kenh
kaien raiatatake ak8ekon ori8iio.
42 Nok kentioko8anen are eh non8e tontahon8etak8e.
Enskat-aton ia'^enre teioteri8asonterak8en Ori8atokenti tsini hoiaton Roiatatokenti 8an.
1 Bethani non8e saiatat nihonon8aktanihak8e Lazar
ron8aia8tsk8e, eh non8e niionatenatak8enrare n'On8ari tanon Marta rontennosenha.
2 Neh kehiken On8ari ne 8enhienakon oni 8enhienanoron 8ahahoka8e ne Roianer, nok ok neh nahononk8is sakarake8ate; nok ne Lazar rohnon8aktanihak8e aonha iatennosenha.
3 latiateri8aniete kati nerontennosenliatsi itres ne
Roianer tiatonne; 8aianer onen rohnon8aktani ne
hetsenoronk8a.
4 Nok 8ahenron ne Iesos tsi 8ahari8aronke: iah
ki neneh teiakoriotha neh nikannroLen, neok t anon
N
re Niio raoiatanerak8atserat, eh naonta8e ahor.8asenno8anate ne Niio Roienha.
5 Iesos ranoronk8ak8e ne Maria, nok oni ne tiatatekenha, oni ne Lazar.
6 Nok nonen sahari8aronke tsi rohnon8aktani ne
Lazar, sekon te8enniserake sahonibko tsinon8e niresk8e.
7 Ethone onen 8asaka8enhase ne raotiok8a: Jude
onen niietsite8e.
8 Tbntahonniron ne raotiok8a: 8aianer! on8ar ok
tokara nonta tiesaiatisaksk8e ne Sitaeronon naiesanenhioiake, onen kati ok are eh iensese.
9 Tontahenron ne Iesos: iah kenh tekeni ia8enre
teka8istaeks ne se8ennisera? onka entiekene enhatenli iah ki tahositiake: aseken neh teho68athetak8a
tsi teios8athe tsi ion8ent8iate.
10 Kenh kaien nasonthenne enhatenti enhositiake,
aseken iah ki tateho^8athe tsi teios8athe.
11 Nonen saharihokten, ethone 8asaka8enhase:
Lazar onk8atenro rohtas. Eh tanon 8ake sahiietane.
12 Tontahon8a8enna8eron ne raotiok8a, nok 8aonniron: 8aianer! onenki enshaie8entane nenhotasseke.
13 J8Tehse neneh 8ahenton ne Iesos tsi ra8enheion,
ronnerhak8e ne rohnonha neh kenh renton nahakota8e.
14 Ethone onen ne Iesos iatharihoserate 8ahenron:
Lazar ra8enheion;
15 Nok 8akatonnhahere nise se8ari8ake ne tsi iah
eh tekesk8e. Toka eh naonta8e aontese8etak8e. Enhnio tanon eh iete8e.
16 Ethone n'Aion8a Didyme ron8anatonk8a, 8asaka8enhase ne rontenro: Etho oni n'ii iete8e aontonseke enskatne al^ete8enheie.
17 Nonen siijiimra8e ne Iesos, 8ahari8aronke tsi
onen kaieri nonta hiihon8aiataten ne Lazar.
18 Neok nahotcn ne 8isk ia8enre stade natetiatere
ne Bethani tanon ne Jerusalem.
19 Kentioko8anen sitaeronon etho iehotine tsi tiotinonsote ne Marta taiion n'On8ari, kon8atinikonranirathe tssi teiohnatennonterak8en.
20 Ak8a neok 8akari8aronke ne Marta tsi tare ne
lesos, oksaok 8athoteratana, nok n'On8ari ok iekenteron.
21 8akenron ne Marta tsi 8aho8ennarane ne Iesos:
8aianer I kentho's en's aseseke iah naha taha8enheion
nontiatennosenkenha.
22 Nok ki tanon 8akaterientare non8a tsinikon
enhtseneken ne Niio, enthion ne Niio.
23 Tontahenron ne Iesos: enshatonnhete ne tsiatennosenha.
24 Tontakenron ne Marta; 8akaterientare tsi
enshatonnhete nonen tentiontkestsko ak8ekon nonk8e
neh nonen onaken tsi te8enniKeronte.
25 Tontahenron ne Iesos: li ne tsi tsiontonnhests
oni ne iakaonnhets; onka ta8etak8en niihne ia8eronhatien nenha8enheion, enhronnheke.
26 Onka ronnhe, tha8etakon niihne iah non8enton
tiiarenheie, tisetak8en kenh neneh?
27 Tontakenron: Tokenske 8aianer! Te8aketakon
tsi ise ne Keristos, Niio laienha karharastston entesete
tsi ion8entsiate.
28 Nok nonen sakarihokten otasetonke saiohnonksa
ne tiatatekenha On8ari, 8akenron: kenh itres ne
Koianer nok thiennonks.
29 Ak8a neok onronke tontakatenstak8e nok eh
8ahete.
30 Areko siiehero ne Iesos tsi tionatak8enrare;
sekon eh niresk8e tsi nonh Marta natehonatatken.
31 Kenh kaien ne Sitaeronon neh ratiterontak8e
kon8anikonrorihak8e n'0n8ari, 8ahontkatto tsi sotsi
tontakatenstatsi oni iakaiakenne, 8akon8asere rontonne: tsi thaiatat 8ate8asenthosere.
32 8iiaon8e n'On8ari tsi itres ne Iesos, onen oni
sahoken, rasitakta 8ate8atonstsoten, nok 8akenron:
8aianer! nene kentho asesseke iahse thaha8enheion
n'ontiatennosenkenha.
33 Iesos 8ahaken te8aeenthos oni ne Sitaeronon ne
kon8anonteratiene 8ahoiatissonk8e nok 8ahonikonkararen.
34 Nok8ahenron; kah non8e nise8aien? Tontahonniron: 8aianer kasts nok satkatbo.
35 Nok 8athasentho ne Iesos.
36 Neh 8aonni 8ahonniron ne Sitaeronon; ori8iio
8ahi tsi rohnoronk8ak8e.
3*7 Nok otiake iontonhak8e: neh kehiken ehotsienton ne teharon8ekonne, iah kati onteken tahok8enion
no tosa aha8enheion ne kenh ronk8e?
38 Ethone are sekon sahonikonranon8ake 8ahatkatho tsi non8e nihaiatat (ioshonhio8anen kassonhionnine nok ohnenhia kanontektonne.)
39 8ahenron ne Iesos: 8e8anenhiarako. Nok tanon
ne Marta iatennosenha ne ra8eniieion 8akenron: 8aianer! Onen ne kenh 8akeras; aseken onen kaieri
nonta eh sihaiatat.
40 Tontahenron ne Iesos: iah kenh tekonrori,
nentisetak8en ensatkatho ne Niio raoiatanerak8atsera?
41 8ahatinenhiarako kati ne kanontekton tsi raiatat. Nok ne Iesos Karonhiake iahatkatto nok 8ahenron: Rakeni tekonnon8eratons tsi take8ennarak8en,
konhiatsennonniase tsi takathontatis.
42 Ok se sane si8akaterientare tsi take8ennarak8a;
neki ne teionkatiataton raotiri8a tsi nahoten katon,
toka naha eh naonta8e ahonthontate tsi ise teskatennieton.
43. J8Tok nonen saharihokten, 8athohenrete: Lazar
tontatsiakenn.
44 Ne nak8a oksaok tontahatkestsko ne ra8enheion,
tehanenststerenhatie tehasitaneren oni, nok iakotasta
rohnon8aroron, 8ahenron ne Iesos: hetsise8anerensi
nok hetsise8atka.
45 Nese 8aonni kentioko8anen ne Sitaeronon n'On8ari kon8anonsorenhonne, 8ahontkatho tsi nahaiere
ne Iesos tahonnetak8e rahonhake.
46 Nok notiake, Pharisian neneh sahon8atiroriana
tsi nahaiere ne Iesos.
47 Ethone onen ne ratitsihenstak8eniios oni ne
Pharisian 8aontkennisa nok 8ahatitsienhaien, nok 8ahonniron: oh nite8akierha? Aseken kehiken ronk8e
tehaterihok8atha ne iori8anerak8atenions.
48 Tokat ok tatentsiteHakanerake ak8ekon ok
enthon8etak8e; nok enthonne ne Romain enhionkhiiatonte, ii, onk8anakerasera, oni n'onk8entiok8a.
49 Ethone saiatat Caiph ron8aiasts, neh ratsihensto8anenne neh sikaha8is, tahatati, 8ahenron: iah
othenon tese8anikonraientas.
50 Nok, iah oni tatese8aiatoretta tsi onk8at8ennonniat ne saiatat harenheie, ne kanenrak8ekon akori8ake, ka8enniio ki tosa aete8anitiok8ahton.
51 Iah raonha tehotennikonra tsi nahoten 8ahenron; nok tanon ne tsi raonha Ratsihenstatsiko8a kenhne n'ethone, tsi kati niiot ne 8ahonikonrahentete
nok tahonenne tahatrori tsi saka8enheiasere ne Iesos
ne Sitaeronon.
52 Iah oni neh ok teken ne Sitaeronon, neh oni
nasakoiataroroke nok oni iatasakoiestste ne Niio
sakoienhokonha n'ok tiiateiakorohnihonne.
53 Neok kati onen sahatiri8isake oh onte nahatiiere
nahon8ario.
54 Nese 8aonni ne Iesos iah ki onk8ene tesrethak8e; ok eken tanon ehren 8arete neh non8e, kahentakta tkanataien Ephraim kon8aiats eh niiahare; eh
oni iahatien nok oni ne raotiok8a.
55 Onen thoha siiakahe8e tsini^honentanoronse ne
Sitaeronon (kon8anatonk8a8hotcnnhostston);]kentioko8anen kati neh tienakere Jerusalem 8ahente saiontonnhakanonhniahna tsi onen 8entanoronsere.
56 Nok Iesos ron8aiatisaksk8e, tehontateri8ahnontonnionnisk8e oni Ononsatokentike rontonhak8e:
nahoten ise8ere? ise8ere onteken iah tahontare tsinikari8es 8entanoron?
57 Kenh kaien ne ratitsihenstak8eniios oni ne
Pharisian sakotirihontonk8e^ ri'onka aiakoterientarake kah non8e nires, ahon8atirori, eh naonta8o aontiesenne ahon8aiehna.
Tekeni-aton ia8enre teioteri8asonferak8en Ori8atokenti tsini hoiaton Roiatatokenti 8an.
1 Iatak nonta ohenton naontanoronne ne8hoionnhestston, Betani Bara8e ne Iesos tei non8e nihanakerek8e ne Lazar nehne ra8enheionne, neh oni ne shahonnheton.
2 Nok eh non8e nahon8akhonnien nokarasa, Marth
ontsteriste natekk8arane, nok ne Lazar etho oni neneh
rotekk8arak8e.
3 Nok ethone n'On8ari niiahate8ak8e nak8a ihken
8enhieniio oni 8enhienanoron nok Iesos rasike ton8eron nok ok neh nahononk8is tontakarake8ate, nok
ak8a 8akanonsine tsini 8enhienakon.
4 Ethone saiatat tsini hotiok8a, neneh 8itas Iskariot
neh oni ne ienhotenninon 8ahenron ne rahonikoarakon.
5 Oh niiotieren kehiken tsi iah te8atenhienaninon
asen nika8istake iataiohnenon, nok iakotent aiontatatitenraton?
6 Eh niiot tsi tahatati, iah sane ne teiori8ake tsi
asakotenrheke ne iakotent, neh tanon tsi ratieronk8a,
nok raonha ranatatserenha8ak8e raonha oni raha8isk8e tsinahoten iaketahask8e.
7 Tontaho8enna8eron, nok 8ahenron: Tosa othenon saststerist; aseken neh ontenti oni enskat teskaierontare tsinenhia8enne nonen enhionkiatata.
8 Aseken tiotkon ense8aiontake ne iakotent; nok
n'ii iah tiotkon taete8ak8ekon.
9 Kentioko8anen ne 8itaoronon 8ahakotokense tsi
eh renteron, eh 8aontkennisa, iah Iesos ok tehon8aniente, neh oni nahonsaon8aken ne Lazar shotonnheton tsi ra8enheionne.
10 Nok ne ratitsihenstak8eniios 8ahatiri8isa nahon8ario oni neneh ne Lazar.
11 Ne tsi kentiokoBanen ne Sitaeronon eh ieienttak8e raonha raori8ake nok tiaketak8ak8e Iesos
Kaosennakon.
12 Tsi 8ahorhenne, tsini iotiok8atsanit iakohne neh
non8e sikaha8i ne tsi 8entanoronsere, 8aeri8aronke
tsi Jerusalem nontaha8enonhatie ne Iesos.
13 8ahatik8iriake ne teioteneratak8enouni nok
ontenenratenti 8athon8ateratana nok tehotihenretane
rontonne: Hosanna! Ahon8anenton ne Israerronon
Eon8anontiio, nehne Baosennakon ne E-a8enniio
tahoi entakon h atie.
14 Nok ne Iesos Bahanask8atsenri kenseri katsinn,
neh Bahosaten tsiki niiot tsi kaiaton.
15 Tosa sateronn 8ion saienha: Onen tare ne
lanontiio kenseri oBira tahose.
16 lah othenon ak8a tehoneron ne raotiokBa tsi
nahaBen, tsi kati niiore onen iaonBasennoBanate,
onen sahonneiarane tsi raonha rohton tsi eh niiot tsi
kaiaton, nok tsi nahatiiere neh Batrori tsi onen iakaierite.
17 KentiokoBanen ne tsiniiakon teiekanerakBe
satontahokestsko ne Lazar ossonBakon oni sahahonnhete, akBekon ok ronBariBaniratihak8e.
18 J8Teh oni sen ha BakentiokoBanate sathonBateratana neh tsi iakoronken tsi eh nihoieren.
19 8ahontonnion8e ne Pharisian: seBatkattos Bahi
tsi iah othenon teteBatkBenies, onen are kenh non8a
akBekon ok nonkBeokon ronBanonteraties.
20 Otiake ratiiatarakBe ne Grek tsiniiakon iakohne
oni ronBasennaiennire ne Niio neh nonBe siBentanoronsere.
21 Neh kati BahonBaiatorenne ne Philippe Galileronon, Betsaida kanatakon nonBe nihanakerekBe,
8ahonBaneken, Bahonniron: 8eBenniio; iakBaskaneks
ii'asak8aken Iesos.
22 Philippe saraBe, Andre sahorori, nok n' Andre
tanon Philippe ionsahonBarori ne Iesos.
23 Tontahenron ne Iesos tsi tontasako8enna8eron:
Onen iakahe8e nahasenno8annha n'Onk8e Roienha.
24 Ori8iio ak8a ori8iio tsi k8arori: Onatsia kanen
oii8entsiake enhiakoti, Deiah tenkenheionsere enekat
ki ok tsi enkaientake; nok nenkenheie, esoki enkanenhonten.
25 Onka ranoronk8a tsi ronnhe, enhotonse; nok
ne iab tehononste tsi ronnhe ne kentho on8entsiake,
neh enhaha8ake tsiniienhen8e! iah oni takari8entane.
26 Onka rakeri8a8ase raknonteratie ki, nok tsinon8e nenkeseke etho oni nehne enreseke nakennhatsera, nok iienhakeri8a8ase enhokonnienste ne Rakeniha.
27 Onen non8a ok os'sonti8akonnha8ens; oh onte
nahoten akerase? rakeni! askiatanonstate non8a
nikaha8is; nesenanete8akenienton tsi te8akehnon.
28 Rakeni! tsennanoronst ne sasenna. Ethone
karonhiake nontonte8ennine 8akenron: Onen risennanoronston nok sekon ki henshisennanoronste.
29 Nok tsiniiakon nelljo iiensk8e, oni ne 8aonronkanion neh nika8ennoten, iontonhak8e 8aka8ere
onte 8ahi; nok notiake iontonhak8e neneh: Raronhiakeronon 8ahi 8atnitharen.
30 Tontahatati ne Iesos, 8ahenron: iah ii te8akeri8ake kehiken nika8ennoten tsi 8ese8a8ennaronke, ise
tanon se8ari8ake.
31 Onen on8e naori8entatsera tsi ion8entsiate;
Onen oni astste enhon8aiatontiete ne ron8ako8anen
tsi ion8entsiate.
32 Nok nii nonen ense8akateratak8en ne kentho
ion8entsiate, ak8ekon nonk8e akonhake entekeiatatihentho.
33 Neh 8ahenton8e tsi neh 8ahenrontsini 8enheiontoten henreriheiate.
34 Tontahonniron nonk8eokon: Onk8aiatonsera
ionk8arori tsi henronnheke on8e ne Keristos: oh
kati nekenh niiolieren tsi saton enshatharatate
n'Onk8e Roienha? Onka kati nekenh nonk8e Roienha?
35 Tontabenron ne [esos: 8ekon nikari8os.sa tese8as8athetseraien: se8atenti kati sekon ok natese8as8athe, sotsi iotteroii on8a tentise8akara8e: aseken
nasatakon rotentionhatie, iah ki tehoterieatare kah
8are.
36 Tase8etak8enhak tsini kari8es tese8as8athetseraien, netho naonta8e os8athesera se8aienha aese8aton. Noneri saharihokteii ne Iesos, oksaok ehren
Barete, nok sasakotatonten.
37 Nok saetho sane eso ne iori8anei-ak8atenioa
tsini hoieranion rahotihenton, iah ki othenon tetiorak8en tsi iah tethonetak8en ne raosennakon.
38 Ne kati 8ahonni takaierine tsini ka8ennoten
tho8enninekenhon ne Rotokenseak8e Isai: i8aianei'l
Onka tiaka8etakon nonk8a8ennake, nok onka ron8atokatenti ne Roianer raonentsa?
39 Neh 8ahonni iah tethonetakon, ne tsi sekon
saton ne Tsai:
40 8atesakoron8eke, nok 8asaka8eriasanirate, tosa
ratikarake ahontkahtot, nok raoneriane iahotinikonraientane, nok ahonsahontatre8ate, nok ahonsakhetsiente.
41 Eh niiot tsi thotati n'Isai, sahatkatho ne raoiatanerak8atsera, raonha onirohton shihothare.
42 EonentiokoBiinen sane ne ratitsihenstak8eniios
tahonnetak8e raosennakon, iah ki tanon 8ehne
tehonnonnisk8e, no tsi sakotitsanisk8e ne Pharisian,
on8a sotsi tenthon8atiiatineken8e tsi ionterennaientak8a.
43 Aseken neki 8ahatirako n'onk8e akorensarontsera tsiniiot ne Niio raoren.sarontseni.
44 Ok tathohenrete ne le.sos nok 8a!ienron: Onka
kiok akonhake ta8etak8en, iah^e akoiibake ok tetha8etak8en, nese o;ii tsinoukati ne t<-tk:it:)rion.
45 Onka tehakkauere tehokuiiere ki oni ne takatorion.
46 Neh keniente tsi 8ako non8entsiakc, ne taks8athete, nene tosa taontaiakokara^seke tsiniiakon entiaketak8o niihne. n2
47 Nok nonka kick enhionke8ennaronke, nok iah
taontaiaketak8e iah ki tatakheiatorele: Aseken iah
ki neh tekeniente ne takheiatorete nonk8e, iieok tanon
n'akheniakente.
48 Onka euhakkenron iah oni tahataonsatate nake8ennaokon; raha8e ne tenhoiatorete, ok neh
ii'08enna ne 8akerio8anaton neh tenhoiatorete
n'onaken te8enniseronte.
49 Aseken iah ii te8akatennikonra tsiniiot tsi
8akatati; Rakenihase ne takatorion raonha rakrori
oni rakerionnienni tsinenkiere tsi enkatati oni tsi
enke8enninekenne.
50 Nok Bakaterientare tsi iakaonnhests ne raori8aokon; tsi kati nikon katroris, eh ki nikierha tsi
skatrori, tsinihoieren tsi rakrori ne Eakeniha.
Asen-haton ia8enre teioteri8aso7iterak8en Ori8atokenti tsini hoiaton Roiatatokenti 8an.
1 Onen thoa sa8entanoronne ne 8hotonnhestston,
roterientare ne Iesos tsi onen ieiohe nahonsaliatenti
tsi ion8entsiate, Eonineha niiahonsare, tsini sakohnoronk8ak8e ne raonk8eta on8entsiakeronon, ok ki
eh niieheiot l^iiniore ieiotokte.
2 Nok noneii sahatik8entane n'okarassa, onen sihonikonraten n'oikon ne 8itas-lskariot 8imon roienha^
nahotennirion.
3 Nok tsi roteiientnre ne Tesos tsi ak8ekon niiehoiatak8eniio^ton ne Roriiha, nok tsi Niiohne thoientakon, tsi oni Niiohne niionsaha8enonhatie.
4 Tahanistsk8arako natek8aratserakta, 8ahatiata8itasi; ohniataraha 8ahateuiionten nok tahatiatannhake.
5 Nok akeratne 8ahanekaren, nok tasakositohare
ne raotiok8a, nok neh tonta.->uko.situkc8atonhatie ne
roteniionte.
6 Kahre onen iahara8e tsi tenstsk8ahere ne 8imon
Tier; tahenron neneh ne Tier: 8aianer! enskasitohare kenh nekenhen?
7 Tontaho8eniia8eron ne Iesos, nok 8ahenron: iah
non8a tesaterientare tsini 8akierenhatie, onakenke ki
ensatokenee.
8 Tontahenron ne Tier; iah ki nah Tion8enton
tiiaskasitohare. Tontahenron ne Ieso8: nene iah
tenkonhiavsitoharehe, iah ki taetenik8ekhene.
9 8imon Tier tontahenron; 8enhaioianereak8ekon
ne kesnonsake oni kenontsine awenohare.
10 Tontahenron ne Iesos: nonen rotiatohare, neok
tetsioton8entsiohon naonsaon8asitohare, nok ak8ekou
en8atenohare; onen kati se8atiatohare iah ki tanon
ak8ekon tehken.
11 Aseken roterientare onka rotenninonrc; nese
8aonni 8ahenron: iah ki ak8ekon tehken.
12 I^ok nonen sasakositoharesi, sahatseronni nok
8ahanistBii8aren atekk8aratserakta nok 8asaka8enhase; se8aterientare kenh nahoten 8atenienten8takon
tsi nak8aierase?
13 Koianer noli Ea8enniio tak8anatonk8a, ak8a
neneh tise8ari8aierists: aseken tokenske li.
14 Ne kati kehiken ts li ine Roianer, oni ne Ra8enniio tanon li 8ak8asitohare; etho kati oni nise nenBe8aiere enhietsiiasilohare nakoren.
15 Aseken 8ak8anatonhase, neh naon8ese8aiere, tsi
nak8aierase.
16 Ori8iio ak8a ori8iio tsi k8arori, tsi iah senha
kannhatsera tehaiatanoron tsiniiot ne raiatak8eniio,
oni ne rari8enha8i tsiniiot ne thotorion.
17 Toka se8aterientare neh nikarihotens, ense8aiatateri neh nense8aiere.
18 Iah ki tanon tiiek8ak8ekta, aseken kheienteri
ki nonlva I'cheiatarak8en; Nok ki tanon iatekakonte
tsi enkahnane tsinikaiaton, tsi 8aton: nehne teiakiatonsts 8ahakalkarhateni.
19 Tahonenne ok tk8aroris ohenton eh naia8enne;
n'aia8ens n'onen ienkae8e eh oni nenhia8enno
aontese8etak8e tsi li takatorion ne Rakeniha.
20 Ori8iio ak8a ori8iio tsi k8arori: nonkakiok
ienhiiatenniete nok enthon8akonnionste, enhakkonnienste ki oni nii; nok neiihakkonnienyte enhokonnienste ki De thakatorion.
21 Nonen saharihokten ne Tesos, ak8aanio tsiniiot
nahoiiikonranon8ake, nok ok tiiahatroriko8a, nok
8ahenron: Ori8iio, ori8iio tsi k8arori, saiatat tsinitsion enhakatenninon.
22 8athontatkathoseron ne raotiok8a ok tihotinikonrotht thiken onka onte sakohton.
23 8aiatat tsinihati, nehne ronoronk8ak8e ne Iesos,
ak8a kati rak8istsake iehakonhen rohtas.
24 8imon Tier iahotkatho tsiniiot nahorori nahari8anonton, kah nihaiatare ne rohton.
25 Eh kati iahattate tsi rotte ne Iesos, nok 8ahenron: 8aianer! onka nekenhen?
26 Tontahenron ne Iesos, neh nonthiion kanatarana8enton. Nok 8ahanatarana8ente ni8aha 8itas
Iskariot tahaon, 8imon roienha.
27 Nok nonen eiiarennek8ane, onen 8ahotienhase
n'otkonseraksen: Nok ne Iesos 8aha8enhase: tesasterihen eh natsier tsinaholen 8ari8aien.
28 lah tanon onka teiohnikonraientaon tsinihati
tehonatekk8arat6erannhenne tsi nahoten 8ahentOQ
tsi nahoten 8ahenron.
29 Aseken otiake 8aonnere, ne kenh tsi 8itas ranatatserenha8e, tsi kati niiot nahororike ne Iesos ne
8itas nahaninon tsinahoten teioton8entsiohon tsi
8entanoronsere; ok ne ens nasakotcnrate ne iakotent.
30 Ak8a neok siiarennek8ane ne 8itas ne kanatarok oksaok 8ahatenti; onen asonthenne sihken.
31 Nok nonen siiehoiakenhon, 8ahenron ne Iesos:
On8a onen enhasennanoronne n'0nk8e Roienha, nok
raonhake enhasennanoronne ne Niio.
32 Ne kati tsi raonhake enhasennanoronne ne Niio,
raonhake kati oni ne Niio en^hosennanoronste; ak8a
ok oni iosnore tsi enhosennanoronste.
k8ekon. Ensk8aiatisake, nok tsini8akiereii tsi kherori
ne Sitaeronon, tsi iah thiiahonne8e tsinoa8e 8ake,
onen kati oni nise 8ak8arori.
34 Tsiori8at nori8ase 8ak8atenienthase; nehne,
taese8atatenoronk8ake tsi ki n'ii nik8anoronk8a eh
natao3e8atatenoronk8ake.
35 Neh enkaieronniststak8en tsi ise nakitiok8a ne
tense8atatenoronk8ake.
56 8imon Tier tabatati, 8ahenron: 8aianer 1 kah
8ase? tontahenron ne Iesos: Ttsinon8e 8ake, iah
task8ehni non8a nasksere; nok tanoa niare ohnakenke eh niienhense.
37 Tontahenron ne Tier: 8aianer 1 oh niiotierea
tsi iah kenh non8a takk8eni nakonsere? enkate8entete tsi konnhe nise sari8ake.
38 Tontahenron ne Iesos: ensate8entete tsi sonnhe
n'ii akeri8ake! Ori8iio ak8a ori8iio tsi konrori tsi iah
taoutontati ne kitkit n'iah asen taskatonnihiiasero.
Kaieri-aton ia8enre feioten8asonterak8en Ori8atokenti tsini hoi'iton Roiatatokenti 8an.
1 TosA tese8atatenikonrharen tise8etak8en Niiohno,
tase8etak8enhak kati oni niihne,
2 E.so nah kanaktake tkanaktenion ne Rakeniha
raononskon, aseken nohia naiotonhakeak8arorike ki;
8ak8anaktaseronniennire kati.
3 Nok nonen ense8akatention, enk8anaktaseronnienni oni, tentke nok iensk8aiatenhaHe; n'etho ki
oni nise non8e naeseh8eaterontake tsinon8e nenkiterontake.
4 Nok se8aterientare tsi non8e sake, se8ahahaienteri oni.
5 Aton8a tabatati, 8ahenron: 8aianer I iah othenon
teionk8aterientare kah 8abrfe; oh kati naia8enne
naiak8ahaienterihake.
6 Tontahenron ne Iesos: li nohaha, oni nori8iio,
oni ne ionnbe: iah onka tiiaon8ene Rakeniacha n'iali
iihne taontaieientak8ane.
7 Neh nenek8aienterihake, entBise8aienterhane ki
oni ne Rakeniha; onen ki tanon non8a 8atsise8aionterhane, 8at8ise8aken oni.
8 Philipp tahatati, 8ahenron: 8aianerl tak8anatonhas ne Eoniha; etho ok natetsionk8aton8entsioni.
9 Tontaho8enna8eron ne Iesos, 8ahenron: Onen
tiahe Bite8ak8ekonhaties nok iah tesk8aienteri I
Philipp onka kiok rakken, rokenki ne Rakeniha; oh
kati niiotieren tsi saton, tak8anatonhas ne Roniha?
10 Iah kenh tetisetak8en tsi iakenik8ekon ne Rakeniha? tsini io8ennake konrori iah ii te8akatennikonra; nese ne Rakeniha iakenik8ekon eh nihote8eiennisonhonhaties.
11 Tasetak8enhak tsi iakenik8ekon, teiakenik8ekon oni ne Rakeniha; Toka iah arahona ki neh
aontasetak8e tsini 8akieranion.
12 Ori8iio ak8a ori8iio tsi 8ak8arori: n'onka
entha8etakon n'aksennakon, eh nenhaiere tsi ni
8akieranion, nok senha sekon ihsinonh tsinenhaiere,
aseken rakenineha sake.
13 Nok tsi ok nahoten ense8ari8anonton n'ii aksennakon eh se nenkiere; eh naonta8e Roienha aharihonni ahon8asenno8anate ne Roniha.
14 8aeto sane niiori8aha ense8ari8anonton naksennakon ehki nenkiere.
15 Toka tak8anoronk8a Be8ate8eienton ki nakeri8aokon.
16 Nok enhineken ne Rakeniha, nok oiah ensetsitsion ne sakohnikonriiosta, neh tiotkon ense8ak8ekonhatieseke.
17 Neneh Ronikonriioston, nene iah onka tehon8aienteri nonk8e; aseken iah ki tehon8akens, iah
oni tehon8aienteri: hetsise8aienteri ki tanon nise;
aseken se8ak8ekonhaties, tiotkon oni ense8ak8ekoQhatie.
18 Tah ki taese8ententane ne kanisera; tentk8at
kenserase.
19 Onen iah taonsaionnise, iah nonk8e taonsaionkken; ensk8akenseke ki tanon nise; nok tsinikonnhe
etho oni nise nentsionnheke.
20 Etho non8e te8enniscrate ense8atkatho tsi iakenik8ekon ne Rakeniha, nok oni nise tsi te8ak8ekonhatie.
21 Onka enhate8eienton nakeri8asonha enhari8aierite oni, neh tohiken rakenoronk8a; nok ne rakenoronk8a, enhonoronk8e ne Rakeniha, enhinoronk8e
oni nii, nok bene enhiiatonnien.
22 Jude (iah Iskariot tehken) tahatati 8ahenron:
8aianer! oh niiolieren tsi ontionhiake ok 8ehne ensatatonni nok iah nonk8ene?
23 Tontaho8enna8eron ne Iesos_, nok 8ahenron:
n'onka rakenoronk8a enhate8eienton nake8enna, neh
enhonoronk8e ne Rakeniha; nok nii entsite8aiatorenne
nok raonhake iente8atien.
24 Kenh kaien ne iah tehakenoronk8a, iah honi
tehake8eiinanoronk8a, neh oni ne e^e8a8ennaronken
n'iah ii te8ake8enna, neh tanon ne Rakeniha ne takatori < m.
25 Onen k8arori neh nikarihoten sekon ok nite8ak8ekonhaties.
26 Nok tanon ne 8akohnikonriiosta, nehne Ronikonriioston, aksennakon enthotenniete ne Rakeniha,
ak8ekon niientsise8arionnien, ensetsise8eiarak8en
oni tsini iori8ake k8arori.
27 8akion ne skennen, neh oni nak8a ii aka8enk
HP skennen neh k8a8is, iah eh tekierha tsi k8a8is
teiniiot nonk8e tsi iontata8is. Tosa katiothenou tese8eriasi.slionk, tosa oni se8ateronsek.
28 8e8aronken tsi k8arori 8aken. 8katentionhe,
nok tentk8atkensera. Ne nask8anoronk8ake ori8iio
tsi aese8atonnharake tsi katon: Rakenineha sake,
aseken senha ki Rakeniha raialanoron tsi nii niiot.
8enne; toka nah aontese8etak8e nonen ienkahe8e oni
eh nenhia8en.
30 Onen thoha aontiake tsi tete8atharha: aseken
tare ne ron8ako8anen tsi ion8entsiate; iah sane othenon tehori8ake niihne.
31 Ne kiok aietokatak nonk8eokon tsi rinoronk8a
ne Rakeniha, tsi neok oni eh ni8akierenhatie tsinithanon8es, tese8atann nok ehren ite8et ne kenh
non8e.
8isk-aion ia8enre tdoteri8asonterak8en Ori8atokentl tsini hoiaton Roiatatokenti 8an.
1 Ir ne kanenharak8eniio, nok ne Rakeniha ranenharaienthos.
2 Ak8ekon rannhatiaks tsinikon ne iah te8aianiiontha nakonhake, sakoratensta tsinikon ne 8aianiiontta, naia8ens kenha senha eso aonhianiionten.
3 Onen ok se8ak8ekon neh tsiseoatiatoke8aton
tsini ka8ennoten k8arionnienni.
4 Akonhake ok kati se8aI.ennikonranentaktonhak,
nok nii iseke. Tsiki niiot n'onenhare onnhata iah
taonhianiionten ne iah kanenharak8eniioke taontaionnhatotake, iah kati oni nise othenon taese8ak8eni
n'iah iihne taese8enterontake.
5 li ne kanenhetrak8eniio, nok ise n'onnhatasonha.
Eso enhotonnien ncnhiakenik8ekon, aseken n'ehren
non8e iah othenon taese8ateiaronhase.
6 Nonka iah teiakenik8ekon, astste iehon8aiatontion tsiki niiot n'onnhata, nok enHastatten; nok tentiakoronko otsirake ien8ation eh oni en8astsha.
7 JNe toka ente8ak8ekonhake nok ense8aha8ake
nake8enna, tsi ok nahoten se8ari8anonton eh se nenhia8enne.
8 Neh enhasenno8anatak8e ne Rakeniha n'eso
ensedateiaronhase, nok ethone akitiok8a ense8aton.
9 Tsini hakenon8ehon ne Rakeniha, etho kali oni
nii nik8anon8ehon; akehnon8etserakon kati tsionnhek.
10 NeDse8ate8eienton nakcriftasonha akenon8eteerakon ki entsionnheke; tsi ki nii ni8akenonstaton
ne Eakeniha raori8aokon nok raonou8etiserakon
koniihe.
11 Neh aori8a 8ak8arori, niseke aonkatonnharake,
nok aontonnharatseriiohake oni uise tsi aese8atonnhaien.
12 Kenh kaien nakateniententsera: taese8atatenon8ehake tsi nii nik8anon8ehon.
13 I ah onka senha ihsinonka teionoronk8atseraien
tsiniiore nasakote8entetase tsi ronnhe ne rontenroBon.
14 Onk8atenro enkenhake neh nense8aiere tsini
k8annhas.
15 lah kannhatsera tesk8anatonk8a, aseken ne
rannhatsera iah tehoterientare tsini hatierha ne raiatak8eniio: onk8atenro tar.on k8anatonk8en, aseken
ak8ekon niiek8anatonni tsinikon iiakenineha te8akaronken.
16 Iah 8ahi iee tesk8aiatarak8en, ii tanon 8ahi
k8aiatarak8en, k8anaktaseronnienni oni, naontonseke
ak8ekon naontese8ete, nokaese8ateiaronhase, tiotkon
oni eh naiotonhatie, neh'oni'ne tsi ok nahoten atsise8ariHanontonse ne Rakeniha ii aksennakon, entetsitsion.
17 Ne kati kehiken enskat 8ak8atenientense,nehne
taese8atatenoii8ehake tsinatetsion.
18 Toka enhietsis8en nonk8eokon, se8ari8aienterihak tsi ii 8akhentou naionks8en.^^^.^P
19 Ne netho naese8a8eiennoten tsiniiot nonk8esonha oi'i8iio tsi aietsinoronk8e,:nok tsi iah eh teiot,
ok eken tanon k8aiatotarhoii nonk8ene, neh 8aonni
iestsis8ens nonk8eokon.
20 8ase8eiarann tsini ka8ennoten k8arori, tsi iah
senha tehaiatak8eniio ne rannhatsera tsiniiot ne
caiatak8eniio. Toka ionkkenrenseronni enhiestsi
konrenseronni ki oni nise; toka ionke8ennarak8en,
enhiestsi8ennarak8e ki oni nise.
21 Aksenna enkarionni tsi eh nenhiestsiierase,
aseken iah tehon8aienteri ne thakatorion.
22 Iah tahotinnbitseraientake ne iah taontonkenon,
iah oni takheiatatike, nok tanon non8a rotikete ne
raotiri8aneraaksera.
23 Onka raks8ens, ros8ens ki oni ne Rakeniha.
24 Ne ne iah eh taontieranionke rahotihenton tsinahoten ne iah onka nakoren eh teioieren, iah tahotiri8aneraakseraientake; onen sane non8a ronatkathon
nok sanesekon niionkhis8ens, ii nok oni ne Rakeniha.
25 Neh ki tanon nebne ne iakaierine tsini kaiaton
Tie raotiiatonserakon: ok ti8akstonstston tsi ionks8enhon.
26 Nok tanon nonen henra8e ne 8akohnikonriiosta,
nehne Rakenineha enthiiatenniete, nehne Ronikonriioston, Rakenineha oni thoientakon, raonha enhakeri8aniratse.
laiak-aton ia8enre teioteri8asonterak8en Ori8atokenti tsini hoiaton Hoiatatokenti 8an»
1 Neh 8aonni 8ak8arori neh nikarihotens nene tosa
aese8atateri8aientaten.
2 Enhietsiiatek8ate tsi ronterenna'ientak8a: ienkae8e oni nenhietsirio, ronhnere taiak8ari8aierite tsi
nonkati ne Niio.
3 Neh 8aonni eh nenhietsiierase ne tsi iah teionkhiienterhaon ne Rakeniha, iah oni nii.
4 Neh 8aonni 8ak8arori, nonen ienkae8e aonsese8eiarane tsi k8arori; nok iah oksaok tetk8arori tsi
tiotasa8e neh ki tsi te8ak8ekonhatieskee.
5 Onen tanon non8a eh sake tsi thenteron ne takatorion: nok iah onka tsinitsion te8akeri8anontonnis
nakenron kah8aae?
6 Ok eken tsiniiot ne 8ese8anikonrario tsi 8ak8arori neh nikarihoten.
7 Ori8iiose sane tsinik8arori: 8e8atsennonniat oni
naonpakatenti. Aaekon ne iah tenskatentionhe iah
ki tahontare ne 8akohnikonriiosta, nok tanon nenskatenti enthiiatenniete iseke.
8 Nok nonen enhra8e, raonha ensakohnikonraeenni
nonk8eokon kari8anerenhenne, ateri8akyarisiontserakon nok kaiatoretatserakon.
9 Kari8anerenhenne, ne tsi iah tethonetak8en
n'aksennakon.
10 Ateri8ak8arisiontserakon ne tsi Rakenineha
sake, nok iah taonsask8akenseke.
11 Kaiatoretatserakon ne tsi onen tekon8aiatoretak8enthon non8entsiakeronon kon8ako8anen.
12 8ekon eso iori8ake 8akeri8aien nak8arori; iah
ki taese8ak8eni naese8aronke non8a.
13 Nok tanon nonen enhra8e ne Eonikonratokenton, kari8iiotserakon enstsise8asharine, aseken iah
tehaonhaatsienhatati; neh tanon enshatrori tsinikon
enhoronken, nok neh oni enhtsise8arori tsi nenhia
8enseronne.
14 Eaonha enhaksenno8anate; aseken tenrak8e
naka8enk nok enhtsise8arori.
15 Tsinikon roien ne Rakeniha, aka8enk; nese
aori8a 8akiron, tenrak8o naka8enk nok neh hentsise8arorianion.
16 Ak8a niskari8essa onen iah taonsask8aken; nok
iah tekari8es onakenke onen are ensesk8aken: aseken
Rakenineha sake.
17 Otiake ne raotiok8a 8ahonniron: nahoton renton
tsi raton: iah teskari8es onen iah taonsask8aken; nok
kenh nikari8essa ohnakenke onen are ensesk8akenj:
aseken Rakenineha sake.
I8 Rontonhak8e kati: nahoton.kenton neh nika8ennoten: nikari8esha? Iah teionk8anikonraientas
tsinahoten renton.
k8ari8anontonse, 8asaka8enhase: teee8atateri8anontonnionni tsi nahoten 8akiton tsi 8akiron: kenh nen8e8eha onen iah taonsask8aken: nok kenhnen8eha
onakenke onen are ensei^k8aken.
20 Ori8iio ak8a ori8iio tsi k8arori, tsi tense8asenthoseron, nok entsionsenanion; nok enhiontonnharonnion nonk8eokon: katon ense8anikonraksenseron, nok
ki tanon atonnharateera tenstiatteni ne se8anikonrakBentsera.
21 Tsiniiot ne tsiothon8isen io8iraientasere, 8attokas eso oni tsi ioronhiaken aseken onen ieiotenniserihe8i; nok tanon nonen teiotohestston, iah othenon
tese8eiare naoronhiakensera, neok enskat tsi tsiotonnhahere tsi onen are enskat n'onk8e saionnakerate.
22 Etho kati non8a oni nise niiot se8anikonraksens; sekon ki tanon ensk8aken nok entsise8atonnharen, nok iah onka taonsaietsik8a ne se8atsennonniatsera.
23 Nok ethone iah othenon taonsask8ari8anontonse. Ori8iio, ori8iio, tsi k8arori ak8a tsi ok nahoten entsise8ari8anontonse ne Kakeniha nil aksennakon ak8ekon entsitsion.
24 Tsiniiore non8a, areko othenon tese8ari8anonton
naksennakon; se8ari8anonton nok ense8arane, naese8atsennonniatseriiohake.
25 Tekeri8akentonk8a non8a tsi k8arori; ien8atenniserihe8e tanon nonen iah tataonsak8ari8akentonk8enniheke tsi enk8arori, ak8a tanon entkeri8ak8arisiate tsi enhiiatrori ne Eakeniha.
26 Ethone aksennakon ense8ari8anonton, nok iah
takiron enhineken kenh ne Rakeniha nise se8ari8ake.
27 Aseken hetsise8anoronk8a oni neneh ne Eakeniha, aseken tak8anon8ehon, nok tise8etakon tsi
Niione nite8akehnon.
28 Uakenineha nite8akehnon, on8entsiake te8akehnonton; nok non8a skatkenratane non8entsiake,
nok Knkenineha sake.
8ak8arision, iah oni tesesaststa ne tekari8akentonk8en.
30 Onen ori8iio 8ahationni tsi ori8ak8eko nniiesaterientare, iah oni tateioton8ent8iohon naiesar8ainontonse; neh kati 8aonni tioiik8etakon tsi Niione tisaientak8en.
31 Tontahenron ne Iesos, onen kenh tise8etak8en?
32 On8atsiok ienkaiie8e, onen ki oni ieiohe ne
taietsiiareniate, tsise8aiatatson tsiniienhense8e, nok
akonhaa iense8akatatenre; iah ki nehne te8akonhaa.
33 Aseken iakenik8ekon ne Rakeniha.
34 Neh 8aonni 8ak8arori neh ne skennen aese8anontoanionheke nii akeri8ake, se8anikonranon8akhe
nonk8ehne; se8anikonraaironhak tanon, kesennion
non8entsiakekba.
Tsiatak-aton ia8enre teiGteri8asonterak8en Ori8atokenti tsini hoiaton Roiatatokenti 8an.
1 Ne nonen saharihokten ne Iesos; Karonhiake iahatkatho, 8ahenron: Rakeni! onen ieiohe; ehtsenno8anat ne Etsienha, naiasenno8anate oni nise n'Etsienha.
2 Tsiniiot tsi hetsk8eniatsera8i nonk8ene, nasakaonnhete on8e tsiniiakon hetserak8enni.
3 Kenh kaien enhiakaonnhete on8e: neh naiakoterientarake tsi sonhaa ok ne Niio, nok ne tetsiatorion,
Iesos-Keristos,
4 Konsenno8anaton non8entsiake, onen 8akeri8aieriton tsini skennhaon.
5 Onen kati non8a ise tontaksenno8anat Rakeni!
ise tsiatakta te8akha ne kasenna ohenton saontonton8entsiatasa8on.
6 Khetokatenni ne 8asennatsinihati takonk8etaBi;
ise sonk8etakenha nok tontaka8i; nok iesa8ennanoronston.
7 Onen oni ronaterientare tsi iseke nitia8enon tsinikon taka8i.
8 Aseken sekhe8enna8i tsinikon take8enna8i, nok
rotiiena; thonetakon oni tsi iseke te8akientakon tsi
iee oni teskatorion.
9 Kheiaterennaiennis; iah onk8eokon tekheiaterennaionnis; ne tanon ne tsinihatitakonk8eta8i, aseken
iseki oni sonk8eta.
10 Nok tsinikon 8akien, sa8enk; nok tsinikon
sa8enk aka8enk oni nii, nok rononha enhionksenno8anate.
11 Nok onen iah onk8ene teskes, nok tanon ne
rononha ethonehnehe ronnes; nok nii iseke sake.
8eniseratokenti! sheiatanonstat sasennakon, neh kehiken kheton tsinihati ne takonk8eta8i, aia8ens skari8at ahononnihake tsiki nii niiot tsi ok seteniiata.
12 Tsinikari8es iak8ak8ekonhatiesk8e nonk8ene,
Baeennakon kheiatanonstatonhatiesk8e; kheiatanonstaton ne takonk8eta8i; iah oni nenskat teha8enheion,
neok ne kaiatatonsera roienha neh naonta8e akaierine tsinikaiaton.
13 Nok onen non8a iseke sake8e, sekon ok on8entsiake nikes kihiken non8a 8aktare, aia8ens akatsennonniatserakon ahontonnharen.
14 Kheia8i ne sa8enna, nok ron8atis8enhon nonk8eokon, neh tsi iah onk8ene tehotiiatontieton, tsi ki
niiniiot iah onk8ene te8akiatontieton.
15 Iah neh tekonnekennitha ne taonsaseiatak8e
non8entsiake, seiatanonstat tanon tsini iakokaronniatha.
16 Iah se tehotinikonranentakon non8entsiake tsi
ki nii niiot iah te8akenikonranentakon.
17 8heiatatokentist sari8ak8arisiontserake; sa8enna aonhaa iottak8arision.
I8 Tsi niiot tsi teskatorion nonk8ene, eh kati oni
nii ni8akieren iesekheiatorion onk8ene.
19 Nok ak8a ok ti8akatonnhahere ne rononhake,
aia8ens oni ne rononha ateri8ak8arisiontserakon aontonnhakanonni.
20 Iah rononha ok tekheiaterennaiennis, neh oni
teiniiakon nentiaketak8e n'aksennakon tsi ensakohnatati.
21 Aia8ens tiotkon ekari8at ahononnihake, tsi ki
niiot, nise Eakeni, iihne iiise, nok nii iweke; aia8ens
kati oni ne rohnonha enskat akenhake n'iihne nok
n'onk8eokon aontaiaketak8e tsi ise teskatorion.
22 Nok sekheia8i tsinibka8i ne kasenna, neh naonta8e ekari8at ahonnonni tsi ki niiot nii tsi saonkeniri8at.
23 lak8ak8ekon, nok nise ii tenik8ekon; aia8ens
enskatne tsi iahati8eiennentane, nok nonk8eokon
aieri8aienterene tsi ise teskatorion, nok shenoronk8a,
tsiki nii niskenoronk8aon.
24 Eakeni! Kaskaneks ne tsinihati takonk8eta8i,
ne tsinon8e nikiteron etho oni neneh ahatiterontake
aiak8ak8ekonhake; naontkatho nakiatanerak8atsera,
neh nise taka8i aseken ok siskehnon8ehon ohenton
eaontonton8entsiatasa8en.
25 8eniseratokenti! iah teiesaientereon n'onk8eokon; nok tanon nii konhientereon, nok oni ne rononha thonetakon tsi ise teskatorion.
26 Kherori oni ne 8asenna, nok sekon ensekherori;
naontonseke tsinikanon8etseroten tsi takehnon8ehou
neh ahonatienhase, nok oni nii akheiatienhase.
8atekon-afon ia8enre teioteri8asonteraJi8en Ori8atokenti tsini hoiaton Roiatatokenti 8an.
1 NoNEN saharihokten ne Iesos, ethone Cedron tsi
tkana8ahere niiahare ronhnene raotiok8a, ethonon8e
ni8atehenraientak8e iontiata8aststa, eh kati iahataBeiate oni ne raotiok8a.
2 8itas ne rotenninonrene raienteriue oni neneh
nehnon8e: aseken iotkato ki ne Iesos eh iehonteroroksk8e ne raotiok8a.
k8oniios orI ne Pharisian, 8olar tanon ratiriton, nok
etho 8arete ratihaserenha8inontie, oiii ne iontatientta.
4 Nok ne Iesos roterientaratsion tsini hoiata8engere, iahatenti nok 8ahenron: Onkahetsise8aialinaks?
5 Tontahonniron, Iesos Nazaretronon. Tontahenron|ne Iesos: li 8ahi. Etho oni neneh raiataratie ne
8itas nene rotenninonrene.
6 Ne kati nonen sasakorori ne Iesos tsi 8ahenron:
li; ohnaken 8ahonatentiate, nok ehtake iahatiiatakerontane.
7 8ekon tontasakori8anontonse: onka hetsise8aiatisaks? nok tontahonniron: Iesos Nazaretronon.
8 Tontahenron ne Iesos, k8arori 8ahi tsi li; neh
kati nensk8aiatisakseke, tosa ki othenon ietsiiaststerist ne kenh kaien.
9 Neh 8aonni eh naha8enne nakaierine tsini
ha8en; iah enskatha te8akatonk8etatonni tsinikon
takonk8eta8i.
10 Kenh kaien ne 8imon Tier, rotasaraniionte asareko8a, tahassarotsiate, nok saiatat 8ahoiente ne ratsihensto8anen rahonnhatsera, noli iahohontiakte tsi
nonkati ra8eientetakon: Malchus ron8aiastsk8o ne
kenh kannhatsera.
11 Nok tanon ne Iesos 8aha8enhase ne Tier: sasate8eienton ne sasareko8a. Iah kenh teknekirane
tsini haknekarani ne Rakeniha?
12 Ethone onen ne ron8ako8anen ne shotitiok8a
tanon ne Sitaeronon raotiriton 8ahon8aiena ne Iesos
nok 8ahon8anerenke.
13 Nok oksaok Annke niiahon8asarine: aseken
raHennhonsa kenhne ne Caiph, neh ratsihensto8anen
kenhne neh eikaha8is.
14 Ok neh sahaiatat ne Caiph, sakohnikonratenhenne ne Sitaeronon tsi teioton8entsiohon ne saiatat
arenheie teiniiot ne kanenrak8ekon.
15 8imon Tier tanon sekon saiatat ron8anonteratiene ne Iesos; nok ne saiatat roienterine ne ratsihensto8anen, ok ihne ne Iesos tsi iahata8eiate rahotehenrakon ne ratsihensto8anen.
16 Astste nenneh nakannhohati ratak8e ne Tier,
nok ne saiatat, ne teiatatienterine ne ratsihensto8anen, ionsahaiakenne, nok iatnitharen ne te8.itennhohanonne, aonha kati iaholiiatinionte ne Tier.
17 Nok ne kenh kannhatsera te8atennhohanonne,
8aha8enhase ne Tier: iah kenh nise tesiatare raotiok8akon ne kenh ronk8e? tahenron: iah li tehkcn.
18 Kenh kaien ne ratinnhatsera oni ne ratiriton
8ahontHienhonni, eh ronhnes aseken iothorek8o, nok
shontenhiensk8e; etho kati oni neneh raiatarak8e ne
Tier, rotenhientak8e oni neneh.
19 Nok ne ratsihensto8anen 8ahori8anontonse ne
lesos, ne raotiok8a ratiiatatake tsi oni nihorihoten.
20 Tontahenron ne Iesos tsi tontaho8enna8eron:
8akeri8ak8arision tsini kherori nonk8eokon; tiotkon
tsi ionterennaientak8a kherionnienni, ononsatokentike oni tsinon8e nihontkennisaliata ne Sitaeronon,
nok iah te8akatroriaton naioteri8aseton.
21 Oh kati niiotiereti tsi takeri8anontonnis? neh
sheri8anontons n'iakoronkanion tsinaholen 8aken,
aseken iakoterientare tsini te8akatati.
22 Nonen neh sahenron ne lesog, saiatat karihton
eh rahtak8e, ok neh ne rahonnia 8ahoiente ne Iesos
nok 8ahenron: Etho kenh nise nise8eiente ne taontatse8enna8eron ne ratsihensto8anen?
23 Tontahenron ne Iesos: toka onke8ennannhike,
satrori; nok toka non8a takeri8aier^te oh kati niiotieren tsi 8askiente?
24 Ranerenhatiene ne Iesos ne Ann sihiahotori
Caiphke ratsihenstak8eniioke.
25 Nok ne 8imon Tier etho oni neneh ihresk8e,
nok rotenhientak8e; 8ahon8enhase kati: iah oni kenh
nise tesiatare tsinihati ne raotiok8a? 8ahatonnhiie,
nok 8ahenron: iah li tehken.
26 Nok saiatat ne ratsihensto8anen raonnhatsera
iatatenonk8e ne Tier rohontiakonne, 8ahenron: iah
kenh nah oni nise eh tetkonken atehenrakon?
27 8ekon are sahatonnhiio ne Tier, nok ok eh ka8ennaratie ne kitkit tonuiLi. o
28 8atontahon8aiatineken8e ne Iesos ne Caiphke,
tsi teieiatoretak8a niionsahon8asarine (onen siiorhonkene nonkatik8en), iah tanon tiiehonata8eiaton tsi
teieiatoretak8a, ne neh tosa ahotinnhistak8e, senha
ok oni ahati8arake ne Teiotinakarontonha 08ira 8hotonnhestston.
29 Nese 8aonni tahaiakenne ne PiLat nok 8ahenron: oh rahoten slioteri8ate8atonhatie ne kenh
ronk8e?
30 Toritahon8a8enna8eron nok 8abomiiron: iah se
kentho tahontasak8aiatenha ne iah onk8etaksensk8a takenhake.
31 Tontnsaka8enliase ne Pilat: iseki hetsise8aiena
nok tetsise8aiatoret tsini 8e8aianerenseroten. Tontahonniron kati ne Sitaerouon: iah teionk8ateri8aienni nonka kiok aiakhiionnhiake.
32 Nok neb neh 8aonni eh naha8enne, no iakaierite
tsini ka8ennoten thotati ne Iesos, sahatrori tsini 8enheiontoten renheiatane.
33 8ekon kati ionsahata8eiate tsi tehaiatoretak8a
ne Pilat, nok iahononke ne Iesos, nok 8ahenron: iseken iesanontiio ne Sitaeronon?
34 Tontahcnron ne Iesos: ise ken satennikonra
tsinahoten saton, kah niiehonenonnotiake ne iesarori
nil kiatatake?
35 Pikat tontahenron: Sitaeronon kenh nakiatoten? ne 8ahi ne sonk8eta oni ratitsihenstak8eniios
8aonkatsiak8arisien tsi sonnhe; oh nisatieren?
36 Tontahenron ne le.sos; Iah on8entsiake tekehnakeraseraien. Tokanon8a on8entsiake akaientake
nakenakerasera, ahontcriiose nakonk8cta ne tosa
aionkiena ne Sitaeronon; ok ki tiia8eri8akon iah se
kenh tekenakeraseraien.
37 Ethone saenron ne Pihat: sanontiio kenh? tontahenron ne Iesos: neh ki n'ak8a neh 8akennakeraststak8en, neh oni te8akenienton tsi te8akenon non8entsiake nakeri8anirate ne tkari8aieri. Onka roriBatoken, roronken nake8enna.
38 Pilat tontahenron: nahoten iiehneh n'Ori8iio?
Nok neh sahenron, ionsahaiakenne tsi thatiteron ne
SitaeronoQ niionsare, nok 8asaka8euhase: iah otlienon teketsenries nahonnhikon.
39 Ne kati kehiken tsi nise8arennhaon, nene enskat
ensk8atsiak8arisien tsinihati ratinnhoton tyini 8entanoronsere ne 8hotonnhe>Jtston; aese8athontate katiken neneh ahonsahiiatsiak8ansi ne SitaeronoQ Koa8anontiio?
40 J8'ok ak8ekon ok are tontahotihenrete 8ahonniron: tosa rahonha kenhak, Barabas niha, onk8etaksensk8a kenhne ne Barabas.
Tioton aton ia8eive teioferi8asoiterak8en Ori8atokenti
1 tsini hoiaton Roiatatokenti 8an.
Ethone onen ne Pilat 8abatennhane 8ahon8aiena
ne Iesos nok 8ahon8asok8a8esson.
2 Nok ne 8otar ohikta 8ahonnon8arotseronni nok
neh 8ahon8anon8aroroke, tanon kanetarhon tahon8aseronniate.
3 Tanon ron83nnihak8e. Sitaeronon Tesanontiio!
8atk8anon8eraton; nok ok neh ne rahotinnhnia ron8aientak8e.
4 8ekon are ionsahaiakenne ne Pilat, nok 8asaka8enhase: kenh riiatenha8i, naese8ari8aienterihake
tsi iah othenon lekeri8atscnries nahonnhikon.
5 Tontahaiakenne kati ne Iesos ohikta ronon8aroronhatie tanon kanetarhon rotseronniatonhatie. Nok
8ahenron ne Pilat: Neh ne ronk8el
6 Ak8a neok sahon8aken ne ratitsihenstak8eniios
oni ratirihton 8athotihenrete, ronton: teststientannharen! teststientannharen! tontahenron ne Pilat, ise
niha hetsise8aiena nok tetsise8aientannharen; aseken
nii, iah othenon tekeri8atsenries nahonnhikon.
7 Tontahonniron ne Sitaeronon: ionk8aianerense
raien, nok tsini ionk8aianerenseroten henrenheie:
aseken Niio Roienha ratatonnis.
8 Pilat Baba8ennaronke neh nika8ennoten oiien
Beiiha 8ahoteronhienten.
9 Nok ionsahata8eiate tsi teieiatoretak8a, nok 8aha8enhase ne Iesos: kah nitisenon? iah othenon tate.
hori8aserak8en ne Iesos.
10 Nok 8ahenron ne Pilat: iah kenh tataontaskeri"
8a8erak8ase? iah kenh tesaterientare tsi 8akk8eniatse
raien nakatennhane taiesaientannharen, nok oni na"
onsaiesatka8e?
11 Tontaenron ne Tesos: iah se othenon taesak8eniatseraientake nii kiatatake ne iah ehneken taontaiesa8i; nese 8aonni senha ko8anen ronnhikon ne
rakatenninon.
12 Eh nontahatasa8en ne Pilat 8ahaskennha nahoniakente; nok ne Sitaeronon tehotihenreta ronton:
toka hentseniakente kehiken, iah ki tetsiatenro ne
Cesar: aseken onka iontenontiiosta iah ki teiatenro
no Cesar.
13 8aharonke neh nika8ennoten ne Pilat. Astste
niiahoiatenha8e ne Iesos nok 8ahanistsk8aren Anistsk8aratseranoronke, tsinon8e nikon8anatonk8a kenstenrak8entarhon, nok ne Hebreh Cabbatha.
14 Onen neh entakta ne 8entanoron 8hotonnhostston, nok neh nahoten iaiak siio8istahehatie neh sikalia8i; nok ne Pilat 8asaka8enhase ne Sitaeronon: Neh
ne Etsise8anontiio!
15 Tontahotihenrete: ehren, ehren ehtsiatcnha8it!
testshientannharen! tontahenron ne Pilat: Tenliiientannharen kenh ne kenh ne Etsise8anontiio? tontahonniron ne rati tsi hensto8anens: iah sekon noiah
teionk8anontiiotseraien neok enskat ne Cesar.
16 Ethone onen 8asakotsiak8arisien ne lahon8aientannharen, 8ahon8aiena kati ne Iesos nok iahon8aiatenha8e.
17 Nok ne Iesos 8ahatiasaketate tsiniiore iahara8e
tsinonh nikon8anatonk8a, Calvaire, nok ne Hebreu
Golgotha.
18 Eh oon8en'athon8aientannharerijteniiase 8ahon8ariskonte raiataktatie rotiiatenton, uok raonha
le-os asennen nihoiatenton.
19 Pilat 8ahatennhane 8aeiatonk8aieronnistste,
kaiasake 8aharanentakte eh kaiaton kchiken nika8ennoten: Iesos Nazaretronon Sitaerorion Kon8anontiio.
20 Nok kentioko8anen ne sitaeronon 8ahati8ennanoion ne ioiatonk8anentakon, aseken kanatakta ki
roiatentonhak8e ne Iesos, tanon kehiken ioiatonk8anentakon, Hebreu, Greek tanon Latin ka8ennontak8en.
21 Ne?e 8aonni ne sitaeronon ron8atitsihenstak8e'
niios 8ahon8enhase ne Pilat: tosa siaton: Sitaeronon
Roii8anontiio, neh ki tanon tsinahoten nak8a raonha
ra8en: li ionkenontiio ne Sitaeronon.
22 Tontahenron ne PilaL: tsinahoten 8akkiaton,
kaiaton.
23 Nonen sahati8eiennentane ne sotar, 8ahon8aiatiharen ne Iesos, 8ahatiroroke ne raotseronniat, nok
kaieri nathatikhasi skastshon 8ahatiiena, 8athonnek8e
oni neneh ne raokhare; iah tanon neneh tekanikhon,
iatekaieston tsi ionhni tsi okniions.
2-4 Nok 8ahonniron; tosa tanon neneh tete8arit,
te8a8astotsi tanon nok enhionk8atokense onka rao8enken8aton. Neh 8aonni eh naha8enne neneh iakaierine tsini kaiaton, tsi 8aton: 8ahontatiakhonhase
naka8ensonkenha, nok nakekkare 8ahati8astotsi neh
neh. Eh kati nahatiiere ne 8otar.
25 Akta tsi roiatentonhak8e ne Iesos nikenterontak8e ne ronistenha, oni ne ronistenha tiatatekenha
nene Cleophas rone nok oni ne 8aritere.
26 Nok ne Iesos 8ahatkatho ne ronistenha, tanon
kaiatakta eh 8ahoken ne ronoronk8ak8e, 8arenhase
ne ronistenha: tsi sathon8isen, neh kehiken ne ehtsienha!
27 Tanon ionsaha8enhase ne Nik8ekonne: neh kehiken ne sanistenha, nok eh nontontasa8en 8attiatiaeete.
28 Ethone kali onen ne Tesos tsi roterientaratsion
tsi onen ak8ekon ieioioriton, 8ahenron naontakaierite
tsini kaiaton: 8akeniatathens.
29 Nok etho kat^^etaientak8e iotsitsiatken ikare.
Tekanekak8ake kati Bahatinekata nok kanakarakenhiate iahonoobaren, eh nahatiiere tsi 8aon8anekaDonte.
8O Nok nonen sabanekira ne Iesos ne iotsitsiatken,
8ahenron: Onen ak8ekon onte8eiennentane. Nok
tahaniarenne, nok 8ahatonni^eraton.
31 Ne kati kehiken tsi ronenlanoronsere ne Sitaeronon, netosa kaiasake ahotiiatentonheke na8entatokentonke, asekeu neh ki 8entanoronsere ne 8entanoron, 8alion8aneken ne Pikat ne tahon8atisiniakon, nok
ahonsahon8atiiataniiontako.
32 Eh kati 8aonne8e ne 8otar, nok 8athon8asiniakon ne tiotierenton roiatenton, nok Mii ne saiiiLit
nenskatne rotiiatentonhak8e,
33 Nok nonen kenh siiahatiiere tsi roiatenton ne
lesos, 8ahonttoke tsi onen ra8enheion, iah kati talehon8asiniakon.
34 8aiatat tanon ne 8otar, asik8e 8aliobastste ranahalake, onek8ensa koutihenle takontiiakenue nok
ethone n'onekanos.
35 Neh ne rotkatton, neh rotrori, nok satekena
iiaontaiaketaiv8e ne raotroriat; neh oni roterientare
tsi thari8aieri6t tsini hatrori, eh naonta8e aontese8otak8e.
36 Neh 8aonni eh naha8enseron ne iakaierine t.^ini
kaiaton: iah oni nenskat ne raostiensonha tutakaiakon.
37 Nok eekon oia kaiaton ne 8aton: enshon8aken
ne ron8ahason.
38 Ethone onen kehiken onakenke, ne Sose Ariniatironon, otasetonkeha tsi raiatarak8e Iesos raotiok8ake aseken sakotsanisk8e ne sitaeronon, 8ahoneken
ne Pihit nahote8entetase ne Iesos raoieronta; 8ahote
8entetase neneh ne Pilat, eh 8ai-ete nok sahoiatanentasi.
39 Nicodeme on neline asontbenne rotkenseronnonne ne Ies08, eh 8ara8e, raha8inontie ne 8enhienanorons enskat te8ennia8e nikakontserake tsi sat ok ena.
40 8atnek8e kati ne Iesos raoieronta nok oniatarahane 8atni8a8enheke oni 8atniicste ne 8enhieiiakons,
tsiki nihotiianerenseroten oni niholircnnhaonne Sitaeronon nasakotiiatata.
41 Atehenrakon kenhne tbi non8e natebon8aieiitannhare, etho oni atehenrakon ioshou8e on8ar ok sika6hon8ison, areko oni onka teiontatiatatahaston.
42 Etho kati iahon8aiatente ne Iesos, neh tsi onen
ronentanoronsere ne Sitaeronon oni tsi ka8eienneutaon kashon8ison.
Te8asen-aton tewteri8asontet^ak^en Ori8atokejiti tsini hoiaton Roiatatokenti 8an.
1 A8ENTENTA0NKE, 8ari8atere eh 8ahete tsi thaiatatak8e sekon oli: satetiokaras, nok ontkatho tsi kanenhiarak8en ne kanontektonne.
2 Tonsonratate saiakororiana ne 8imon Tier tanou
ne Iesos ronoronk8ak8e, 8akenron: i^on8aiatatak8en
ne lioianer n'o8hon8akon; iah oni teionk8aterientare
kah niiehon8aiatenha.
3 Nensok rotention ne Tier tanon ne saiatat, nok
eh 8anete tsi tioshon8e.
4 Nok tetsiaron tenitakke; ne tanon ne saiatat
ne tehoka tsiniiot ne Tier, neh kati rahente iahara8e
tsi tioshon8e.
5 Nok iathastsakete iahatketoten, 8ahatkatho n'oniatarahasonha eh kakeron ] iah ki tanon tiiehostsnenton.
6 Ethone ne 8imon Tier ohnakea ratakhe eh 8ara8e,
Bok iahastsnente oshon8n,kon 8ahatkatho oni ne ra011 ha noniatarahasonha ehtake kakeron.
7 Nok ne rotenontsistoroktonne ne Iesos iah tiiatekaieston n'otiake oniataraasonha ak8a neaeh akte nikaien tanon ka8cnonni.
8 Ethone onen ne rahentene siiahane8e tsi iokaronte, iahastsnente oui neneh nok 8ahatkatho taretak8e oni.
9 Aseken areko sihoterientare tsiniiot tsi kaiaton
tsi enshatonnhete.
10 Nok saiatenti.
11 Kenh kaien n'On8ari astste naoshon8ati kenteron te8asenttoa; tsi kati nikari8es te8asenttos, iaontketoten oshon8akon.
12 Nok eh 8ahakoken Tenironhiakeronon kenrakenseroskon ronastston, nistsk8ahere saiatat tsi rakonhentak8e, nok saiatat tsi iatehasitaientak8e ne Iesos.
13 Nok 8akon8enhase: oh niiotieren tsi tesasenthos? tontakenron: ne ki tsi teionkek8enni ne Roianer, tanon iah te8akaterientarekah onte niiehon8aiatenha.
14 Noknonen siiaonte8ennokten, 8ate8atkarhateni,
noli 8ahoken eh ihrate neneh Iesos; iah ki tanon tetiotenentare iah oni teia8eron neh ontekenh ne Iesos.
15 8ahenron ne Iesos: oh niiotieren tsi tesasenthos? onka seiatisaks, 8ahere naonha tsi onnontonnioii neh kenh ne ratsitsiaienthos, 8aha8enhase kati:
8aianer: toka ise iestsiatenha, takrori tsinon8e nisaien nok iensekko.
16 8arenhase ne Iesos: 8ai'i! nok tonsontkarhateni, 8aha8enhase: Kabbonni!
17 Tontahenron ne Iesos tosa kenh niiatatier: aseken areko Rakenineha tiiese8akenon; 8as tanon seroriana n'iak8atatekenha: Eakenineha sake, nok etsise8anineha oni nise; Ake-Niione, Etsise8a-Niione oni
nise.
18 8ari-tere ionson8e nok saiakorori lie raotiok8a
tsi sahoken ne Roianer nok oni tsi raonha rarori neh
nikarihoten.
19 Nok okarasneha nonk8ati, neh 8enniserate re
tiotenniseratierenton noiaiakserake, ak8ekon kannhoton tsinikon kannhokaronte tsinon8e nihonatkennison ne raotiok8a ne tsi sakotistsamVk8e neSitaeronon, eh 8ahata8eiate ne Iesos, rahotinenrihen etho
8athatane nok 8asaka8enhase: skennen tikenbak!
20 Nok nonen saharihokten, 8asakonatonhase rasnonsakesson oni ranahatake; nok ne raotiok8a 8ahontonnharen tsi sahon8aken ne Roianer.
21 Nok sekon sahenron ne Iesos: skennen takenhake niseke! Tsiniiot tsi takatorion neEakeniha etho
oni nise niiot tsi iak8atori.
22 Nok nonen saharihokten, raonnisera iasakorontate nok 8ahenron; se8aiena ne B,onikonriioston.
23 Onka kiok,entsiestsirake8asenakori8aneraakse^
ra, entsiakoterake8ase; nok nenhietsinerenkse, enhiakotnerenkse.
5i4 Kenh kaien n'Aton8a ron8anatonk8a Dydime,
enskat raiatarak8e ne tekeni ia8enre Nihati, iah eh
tehenterontak8e sahak8atho ne Iesos tsinon8e notiako nihatiterontak8e.
25 Nok ne ronatiake, sahon8arori 8ahonniron:
sesak8aken ne Koianer. Nok tahenron: toka iah
tenkatkatosere tsi karon8araieronnianion, iah oni tiiakanisnonsorokhe tsi non8e nikaron8arotonk8e, iah
oni tiiakienasere ne ranahatake, iah ki taontaketak8e.
26 Nok satekon nonta ohnakenke, kanonskon are
ratiteron ne raotiok8a, raiatare oni n'Aton^'a, Iesos
eh 8ahoketote, kannhotonnion sane tsi kannhokaronton, rahotinenrihen eh 8athatane, nok 8ahenron:
skennen tikenhak niseke!
27 Ethone iaha8enhase n'Aton8a; kenhiasanisnonsoten, nok skahenhion ne kesnonke; iatsiena oni ne
kenahatake; nok tosa sasatenno8entastskonhak, sari8atokenhak tanon.
28 Nok n'Aton8a tahenron: 8aianer nok Ake-Niio.
29 Nok ne Iesos tontahenron: neh tsi 8askken
Aton8a, tasetak8e; iakotaskat nonka iah teiakotkathon nok tiaka8etakon.
30 8ekon eso tsinilioieren ne Iesos raliotihenton ne
ratik8ukonne ne iali tekaiaton ne kentho kaiatonserakon.
31 Nok tsi kaiaton ne kenh kaien, neh ki naontese8etak8e tsi Keristos ne leso8, Niio Eoienha, nok tsi
entihse8etak8e ne raosennakon eiise8aientane naetsionnheke on8e.
Te8asen enskat ia8enre teioferi8asonferak8en Ori'^atoktnti tsiiii hoiaion Roiatatokenti 8an.
1 8ekon are onakenke sasakototasiase ne raotiok8a,
kanitiiarakta ne Tiberiade, nok kenh naliaiere tsi 8asakotolasiase.
2 8imon Tier, nok Aton8a Didyme ron8anatonk8a
tanon Natanael Gaiile Cana tlianakcrek8e, nok Zebede
sakoienhokonha, tanon sekon teniiase ne raotiok8a,
enskatne ratiterontak8e.
3 8imon Tier 8asaka8enhase; 8akarioka8inehe,
tontahonniron: ente8e ki. 8ahontenti kati, nok kaonBakon iahontita; iah tanon othenon tehatiskok8en neneh 8asontate.
4 Nok siiorhenhonhatie nonkati atsiakta eh tontahatane ne Iesos; iah tanon tehon8a'untereon ne raotiok8a tsi raonha ne Iesos.
5 Nok 8asaka8enhase ne Iesos: k8aienhokonha se8entsiaien kenh ostonha naiehke? tontahon8a8enna8eron, ta lion n iron: iah.
6 Nok sahenron ne Iesos: tsi ka8eientetakon nakaon8ati te8aharonti nok ense8askoko. 8ahonabaronti
kati, nok iah teshatik8eniesk8e taontahontihentho nahare, tsinl ia8eto8anen 8ahotiiena.
7 Nese 8aonni ne Iesos ronoronk8ak8e, 8aha8enhase ne Tier: nehne Roianer tohlken: nok saharonke
ne Tier tsi nehne Roianer, sahatekharenaseken rahonokon ke-ihne tanon tontahatiatannhake, nok kaniatanike iahatatiatonti.
8 Nok ne ronatinke kaon8akon nench ncntal^onne,
a.seken iah ki sotwi kaniatarhen tiiehoime^k8e neok ne
toka tekeDi te8ennia8e nikaiosake, ronharisere titkcntsiahere.
9 Nok iionen sonsahontitako ehtiioke, 8aliontkatho
iotsiraslstokote ak8a otsiroskon nok eh kentsiaronnion
oni kanatarok.
10 8ahenron ne Iesos: kase8entsienhaf non8ar ok
se8askok8enhatie.
11 8imon Tier oh niiahare nok tahaharatironten,
8i.sk iosenserote asen ia8enre nak8a ihken kentNio8anens kontiiataratie; saeto sane niiaseta kontiialaratiene iah ki tateiotaharinkon.
12 Nok ne Iesos 8asaka8enhase: kasene tese8astskaon nentie. Nok iah onka tsinihati ne raotiok8a
tekak8eniesk8e ahori8anontonse akenron: onka ni.^e?
Roliiiikonraientas tsi raonl.a ne Roianer.
13 Eh kati nontare ne Iesos, 8atrak8e ne kanatarok nok tasako8ihon, oni ne kentsionk.
14 Onen neh nasen-aton sonsafsakototasiase ne Iesos
ne raotiok8a tsinahe satethotonnheton.
15 Nok nonen sahatik8entane, Iesos 8aha8enbasene
8imon Tier: 8imon Jonas iaienha ihsiken noii8e niskenoronk8a tsiniiot neronatiake? tontahenron:.honh
8e8enniio! saterientai-e tsi konnoronk8a. Tontahenron shenont kinio naketsenenhokon teiotinakaronionha o8ira.
16 Tontahenron sekon: 8imon Jonas iaienha, takenoronk8a ken? tontahenron: henh se8enniio!.saterientare tsi konnoronk8a. 8ahenron shenont kinio naketsenenhokon.
17 8ek(m are sahenron onen neh nasenhaton: 8imon Jonas iaienha takenoronk8aken? 8ahonikonraksen ne Tier t.si asen natontahatnaneta t.si raton: takenoronk8a ken? tontahenron kati: saianer ise noi-i8ak8ekon tsienteri, saterientare t^i konnoronk8a. Tontahenron ne Iesos: shenont kinio naketsenenhokon.
18 Ori8iio, ori8iio tsi konrori: ase sisonnhe satia
tannhaksk8e tsi oni nitesenon8es eli niiehesesk8e;
nok nonen ensatiatisa tensate8eiatate nok akoren enhiaiatannhake eh oni niienhiaiatenha8e tsinon8e iah
tiiesanontonnion.
19 Neh aori8a neh 8ahenron nahotokaten tsini 8enheiontoten ienhrenhefate ne Niio raori8ake; nok nonen neh sahenron, 8aha8enhase: taknonteratie.
20 Nok tsi 8ahatkarhateni ne Tier, iahoken tarene
lesos ronoronk8ak8e neh oni ne Iesos rak8istBake rakonhentak8e tsini kari8es tehonastskaon, neh oni ne
rori8anontonni ra8en: 8aianer! onka nekenh enhiatenninon?
21 Ne kati tsi 8ahoken ne Tier, 8ahori8anontonse
ne Iesos 8ahenron: 8aianer! nok ne kenh kaien oh
neneh nenhoiata8en,
22 Tontahenron ne Iesos: ok takanonton nahenterontake tsiniiore tentke^ iah ki neneh othenon tesari8ake? taknonteratie nise.
23 Bate8ateri8areni neh nika8ennoten raonatatekenserakon, tsi iah tharenheie ne thohiken. Iah sane
teha8en ne Iesos iah tarenheie; neok ne: ok takanonton nahenterontake tsiniiore tentke, sari8ake katikenh?
24 Ne thohiken roiaton kehiken nikarihotens oni
ratrori, nok ionk8aterientare tsi ioteri8ak8arision ne
raotroriat.
25 8ekon eso iori8ake tsini hoieren ne Iesos, neh
nak8a otokenhon ak8ekon aontaieiaton iah tekere
akak8eni onteken non8entsia aontha8a tsini kaiatonserake aieiatonk8e. Amen!