1

Kɨma Pɨwɨma Pɨwɨha Isɨhiya Asɨtimatɨtaatɨwɨhandisɨhaapɨhaare

1 Jɨhɨ aimehuraanɨhɨ kahapaamapɨpa sangɨ noaipasɨhura Pɨwɨha wa ahondaise. Iyataatɨ sa pɨwa Autaahaatɨhoaisatɨ maasɨ ahondaise. Iyataatɨ sa pɨwaisangi Autaahaatɨhore. 2 Iyataatɨ kɨmɨka Pɨwɨma Autaahaatɨhoaisatɨ maasɨ aimehura ahondaise. 3 Iyataatɨ sa Pɨwaisɨ Autaahaatɨho netɨ isɨsi ketapɨ kaaraahɨ amɨ kaisatɨ maasɨ kahapaamapɨpa nahataapa Autaahaatɨho kiyatɨ ahiyataise. Iyataatɨ kahapaamapɨpa nahataapa Autaahaatɨho kiyatɨ ahaimbɨpa nehɨ Autaahaatɨho sawahohɨhɨ kiyataamaise. Owetise. Autaahaatɨho sa Pɨwai netɨ isɨsi kaisatɨ maasɨ kahapaamapɨpa nahataapa kiyatɨ ahiyataise. 4 Iyataatɨ sa Pɨwa isɨhiya asɨyɨhiyaimatɨwɨ bimɨtaatɨwɨhandamɨ tanyaahaasɨ isɨhiya asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ pɨwa ketɨ ahondaise. Iyataatɨ sa Pɨwa isɨhiya asɨtimatɨtaatɨwɨhandisɨhaapɨhɨ amɨ nausainjɨtɨhandɨ ahondaise. Iyataatɨ sa Pɨwa Utaahoe. Isɨ amɨ ko nausainjɨtɨhandamatiyatɨ Autaahaatɨho siyatɨ setahoe tatɨ netɨ isɨhiyaisɨ gɨwunyaatɨ netɨ nunjatɨ gɨwunyaitandɨhoe. 5 Siyatɨ isɨhiya Autaahaatɨhopɨ wɨndɨ biyatɨ namusesɨpatatɨ gɨmaawunyaatahiyai netɨ biyatɨ gɨwunyaatɨ nusesɨpahonɨhɨ kopɨ mmondaatɨwɨ ko nausainjɨtɨhandamatiyatɨ nasataise. Siyatɨ nasatɨ nɨwusainjɨhandɨ kandɨ isɨhiya kopɨ wɨndɨ gɨmunyaapɨ monɨhopo. Siyauhɨhandɨ komɨ nausainjɨtɨhandɨ wɨndɨ namaayotatɨ kandɨnɨhɨ wapɨhɨ asɨhatimbɨpɨhɨ taatɨ nausaatataise. 6 Aihɨ utaaho wo komɨ ambɨpatɨ Jonɨhoai Autaahaatɨho komɨ pɨwɨha nunya nusoaasihɨ nasataise. 7 Iyatɨ nausainjɨtɨhandisaho nasatɨ isɨhiyai nusesɨpatɨ gɨwunyaitandɨhopɨha pɨwɨha ausaatɨ isɨhiyai kaundataase. Amɨ isɨhiya nahatiya pɨwɨha ka atisawaawɨ kopɨ baiwɨ gɨwunyaitaatɨwo. 8 Iyataatɨ Jonɨho so isɨhiyai netɨ biyatɨ nunjatɨ gɨwunyaatɨ nusesɨpaitandɨ nausainjɨtɨhandisahomaahe. Owetise. Nausainjɨtɨhandisaho ipotɨ nasatɨ isɨhiyai netɨ biyatɨ nunjatɨ gɨwunyaatɨ nusesɨpaitandɨhopɨha pɨwɨha nehɨ jɨhɨ ausaitandɨ noaipahore. 9 Iyataatɨ ko nausainjɨho akɨtɨ akohore. Akɨtɨ akohosɨ isɨhiya nahatiyai nga nɨwusainjɨhore. Iyataatɨ wanɨ ko yaho detɨ yapɨpataapɨhɨ taatɨ nasataise Autaahaatɨhopunɨ amɨ Autaahaatɨhomɨhaiwaapunɨ netɨ isɨhiya nahatiyai nunjatɨ gɨwunyaatɨ nusesɨpaitando. 10 Iyataatɨ sa Pɨwa maapɨ yapɨpataapɨhɨ isɨhiyaamɨ otɨhatɨhɨ ahondaise. Iyataatɨ yapɨpatunɨ kahapaamapɨpaunɨ isɨhiyaunɨ saiwa Autaahaatɨho sa Pɨwaaraahɨ amɨ kaisatɨ maasɨ kiyatɨ ahiyataise. Saihɨhandɨ kandɨ isɨhiya komɨ kiyatɨ ahaisawɨhiya wɨndɨ mmonɨwɨ usɨtɨmaiwɨ amɨ wɨndɨ kopɨ baiwɨ gɨmaawunyaahopo. Owetise. 11 Iyataatɨ so komɨhatɨ yapɨpata tɨtɨhɨ komɨhiyenda napihɨhandɨ kandɨ komɨhiya koai wɨndɨ baiwɨ namumwaapɨ ahosumwawaayopo. 12 Amɨ siyauhɨhandɨ kandɨ isɨhiya usa wowaatɨ koaisɨ wɨndɨ ahosumwaamapɨ kopɨ kiya satɨwɨ nyangi Japɨhɨ Nanyamaitandɨ Autaahaatɨho Ahɨwisɨhore tɨwɨ gɨwunyaapɨ koai numwaahohiyɨhiyai ko kaundihɨ kiya noaipapɨ tɨtɨhɨ Autaahaatɨhomɨ manyinyaimatawaayopo. Aiwɨ kiya mwaaya maatiyaimatawaayopo. 13 Iyataatɨ isɨhiya noaipapɨ Autaahaatɨhomɨ manyinyaimatohiyɨhiya saniya sapiyaamɨ ambɨpatɨ tɨmaamaipɨ maapɨ isɨhiya kiyohɨrɨhɨretɨ kaiwɨ nanohohɨtɨhandaahɨmaahe. Iyataatɨ isɨhiya sawanaamɨ watɨpɨhandɨ gwɨnyaahohɨtɨhandaahɨmaahe. Iyataatɨ amɨ nehɨ isɨhiyaamɨ gwɨnyaapɨ maaritohɨtɨhandaahɨmaahe. Owetise. Autaahaatɨho sawahomɨ watɨpɨhandaahɨ kiyaamɨ omaŋɨtɨtɨhɨ netɨ gɨwunyaatɨ nusepemaisɨhɨ kiya noaipapɨ komɨ mwaaya maatiya manyinyaimatawaayopo. 14 Iyataatɨ sa Pɨwɨha isɨhiyai netɨ Autaahaatɨhopɨ siyatɨ setahore tatɨ nunjɨtandɨ akɨtɨ akɨtɨnɨhɨ nehɨ utaahoematatɨ nasataise. Nasatɨ nyamɨhatɨhɨ bindataise. Bindataatɨ isɨhiyaanangi maarɨho apɨpaahɨ aungwohandɨ nanyinyatɨ gaahandɨ kanyisatɨ watɨpɨhaiwa kiyataise. Iyataatɨ ko sawahomɨhetapɨ Autaahaatɨhopɨ ko siyatɨ setahore tatɨ isɨhiyai netɨ nunjataise. Siyatɨ ko netɨ nanyɨsihɨ kometirɨhɨretapɨ komɨ gaahaiwa yundanyɨha otiwa kaumbwaatɨ awaindɨhandɨ nausainjɨtɨhandɨ nyahɨ mmonɨhaayo. 15 Aihɨ Jonɨho pɨwɨha ausaataatɨ Utaaso sopɨ satatɨ kandaase. “Utaaho sopɨ nɨnɨ jɨhura sandɨ kasatohɨhore. Utaaho nisɨ ipotɨ napisɨho so nɨngi nanɨtipɨhaatɨ apɨpaahɨ awaisɨhore. Nɨngi nanɨtipɨhaatɨ awaisɨhore tohɨtɨmandɨ apaapɨmaato nɨnɨ sangɨ noaipahonɨhura ko jɨhɨ aimehura bimainjahotihɨ kandapɨ kandaato,” tatɨ Jonɨho Jisaasihopɨ kandaase. 16 Iyataatɨ Autaahaatɨho isɨhiyaapɨ kiya gaahapa wapa kamaiwɨ nehɨhandɨ koaisunyaatɨ apɨpaahɨ akɨtɨ akɨtɨnɨhɨ aungwohandɨ nasɨsoaarɨ maarɨho asɨpaindɨhandɨ Jisaasihoai nahandɨ kandɨnɨhɨ tisaahɨwatɨ numwihɨ komɨhetɨ tisaitatɨ ahondaise. Aihɨ nyangisɨ Jisaasiho apɨpaahɨ akɨtɨ akɨtɨnɨhɨ aungwohandɨ maarɨho asɨpinyisatɨ nanyinyataatɨ komɨ gaahaiwa pɨhɨtatɨ jinjɨhaatɨ tiwatɨ nyepiyatɨ nyangi nanyinyataise. 17 Iyataatɨ Autaahaatɨho komɨ wɨnɨhapɨpa Mosesihomɨhetapɨ Judaahiyaanangi nanyinyataise. Nanyamihɨ andɨtitaatɨ wɨndɨ nyahɨ minjapepihɨrɨhaayo. Aihɨ Jisasɨ Kɨraisihomɨhetapɨ Autaahaatɨho maarɨho nanyinyataise. Iyatɨ amɨ Jisaasihomɨhetapɨ nɨnɨ kɨmetahonɨne tatɨ Autaahaatɨho netɨ nyangi nanyisataise. 18 Iyataatɨ utaaho wo Autaahaatɨhoai apɨpaahɨ maipɨhonjisangi wɨndɨ mausose. Owetise. Autaahaatɨhomɨ Mwaaho Jisaasiho Autaahaatɨhoaisatɨ maasɨ bimainjatɨ napisɨhohɨhɨ amɨ sawaho Autaahaatɨhosɨ Autaahaatɨhopɨ ko siyatɨ setahoe tatɨ ausaatɨ nyangi kanyatatɨ nanyisataise.

Kɨma Pɨwɨma Jonɨho Isɨhiyai Baawusisɨho Pɨwɨha Jisaasihopɨ Ausaasɨtɨhandapɨhaare

19 Aihɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya pɨrisihiya isɨhiyaapɨ nandapa tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai dɨpumanɨwɨ nunyohiyɨhiyaisunɨ amɨ isɨhiya usa Ripaihiya Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandaatɨhɨ otɨpɨpatɨ nehɨhatɨ kiyohiyɨhiyaisunɨ natɨwusaasauhɨ aunahɨpatɨ Jerusaremɨhanda namasi nasawaayopo. Napɨwɨ Jonɨhoai saundɨwɨ, “kɨnyɨ diyaamahoŋe?” undɨwɨ nunjenawaayopo. 20 Saundɨwɨ nunjenɨhauhɨ Jonɨho wɨndɨ kiyai apɨhɨmundataamaase. Owetise. Tɨtɨhɨ biyatɨ ausaatɨ kiyai saundataase. “Isɨhiyaisɨ Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Ahɨwisohonɨnɨmaahe. Owetise,” Undataase. 21 Aihɨ kiya koai kaundawaatopo. “O kiyonaahɨ kɨnyɨ diyaamahoŋe? Kɨnyɨ Eraijaahopɨ napɨtaise tohɨhoŋo?” undɨwɨ nunjenawaayopo. Nunjenɨhauhɨ Jonɨho kiyai saundataase. “Nɨnɨ Eraijaahonɨnɨmaahe. Owetise,” undataase. Saundihɨ amɨ kiyaamɨha wa jɨhaatɨ satɨwɨ koai nunjenawaayopo. “Pɨwɨha atisatɨ netɨ awaisɨhopɨ ausaitandɨho napɨtaise tauhɨ jaawaatɨ bindɨhaayonɨ kɨnyɨ koŋo?” undawaatopo. Saundauhɨ Jonɨho wihoaaŋɨha kiyai saundataase. “Nɨnɨ konɨnɨmaahe. Owetise,” undataase. 22 Saundihɨ kiya jɨhaatɨ Jonɨhoai satɨwɨ kaundawaatopo “Isɨhiya kinyapɨ nyangi natɨwinyoaasauhɨ nasawaahiyaanɨne. Isɨ nyahɨ kiyai kaundɨtɨhaaha kanyate. Kɨnyɨ kɨwahonyapɨ sɨsaindɨhonɨne tɨpɨ kanyate. Kanyatisamɨhɨ japɨhɨ nowaatɨ isɨhiya nyangi natɨwɨnyoaasohiyɨhiyai kɨnyɨ kanyatisamɨha kaundɨtaano,” undawaatopo. 23 Aihɨ Jonɨho kiyai saundataase “Jɨhura Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaasɨho Aisaiyaaho satatɨ katisɨhonɨne:‘Yapɨpatɨ isɨhiya iwɨwɨrɨho owehata utaaho wo bindataatɨ sandaase. Awaisɨho wanɨ napɨtandaisɨ sahɨ nepemaitɨwɨ samɨ maipɨhaiwa namapɨ samɨ maarɨho omaŋɨtɨtɨhɨ nepɨ tɨmaŋɨnɨwɨse,’ tatɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaasɨho Aisaiyaaho katisɨhonɨne,” undataase. 24 Iyataatɨ Isɨhiya Jonɨhoai nunjenohiyɨhiya siya Parisihiya natɨwusaasauhɨ napɨwɨhiyaare. 25 Parisihiya natɨwusaasauhɨ napɨwɨhiyaasɨ kiya Jonɨhoai saundawaapo. “Kɨnyɨ Kɨraisihoŋɨmaahe. Iyataatɨ amɨ kɨnyɨ Eraijaahoŋɨmaahe. Iyataatɨ amɨ kɨnyɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atimbɨ nepɨ ausaitaapɨhoŋɨmaahe. Isɨ gisɨ ndɨ kahɨtihɨ isɨhiyaisɨ waapohora baawusapaise?” undɨwɨ nunjenawaayopo. 26-27 Saundɨwɨ nunjenɨhauhɨ Jonɨho wihoaaŋɨha kiyai saundataase. “Utaaho wo yaho samɨ otɨhatɨhɨ bitondaise. Ko nisɨ ipotɨ otɨpɨpatɨ namasatɨ apɨpaahɨ awaipatɨ nɨnɨ kiyohɨpati nusatipɨhaahatɨ kaitaise. Iyataatɨ sopɨ isɨhiyaisɨ japɨhɨ numwaitandɨ Autaahaatɨho Awaisɨhoe tɨwɨ sahɨ wɨndɨ mmonɨwɨ gɨmunyaahopo. Iyataatɨ utaaho so nɨngi nanɨtipɨhaaho awaisɨhore. Iyataatɨ nɨnɨ awaisɨhonɨnɨndaahandɨ kandɨ nehɨhonɨne. Nehɨhonɨnisɨ otɨpɨpatɨhiya awaisawɨhiya kiyaamɨ awaisawɨhiya kiyai nusatipɨhaapɨ apɨpaahɨ awaisawɨhiyaamɨ otɨpɨpatɨ kiyohɨwaiwa kaindɨ komɨ asuipatamɨ wɨrɨhɨrɨ nausohaumwaamaito. Isɨ ko awaisɨho nisɨ ipotɨ otɨpɨpatɨ namasatɨ kaitaise. Aihɨ nɨnɨ ko otɨpɨpatɨ kaitandɨhandapɨ jɨhɨ turɨmanɨtɨ isɨhiyai waapohora baawusataayo,” tatɨ Jonɨho kiyai kaundataase. 28 Iyataatɨ aunahɨpatɨ Betanihanda waapɨhaatɨ Jorɨtanɨhaatamɨ wihɨnɨ detɨ opaininɨ Jonɨho isɨhiyai baawusihɨ saiwa noaipataise.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Autaahaatɨhomɨ Sipɨsipɨhandɨ Mwaahomatiyahore Tisɨhaare

29 Aihɨ bowihɨ Jisaasiho napihɨ Jonɨho koai iwinjatosatɨ sandaase. “Utaaho kɨmoaisɨ iwinjapɨse. Utaaho so Autaahaatɨhomɨ Sipɨsipɨhandɨ Mwaahomatiyahore. Iyataatɨ ko isɨhiya nahatiya yapɨpatambɨhiyaamɨ maipɨhaiwa nemwaitandɨ napwɨtandɨhore. 30 Iyataatɨ utaaso sopɨ nɨnɨ jɨhura sandɨ kasatohɨhore. Utaaho wo nɨngi nanɨtipɨhaaho apɨpaahɨ awaisɨhore. Isɨ ko otɨpɨpatɨ nisɨ ipotɨ namasatɨ kaitaise. Iyataatɨ nɨngi nanɨtipɨhaatɨ awaisɨhore tohɨtɨmandɨ apaapɨmaato nɨnɨ sangɨ noaipahonɨhura ko jɨhɨ aimehura bimainjahore ndɨ kasatohɨho kɨmɨ kopɨsato. 31 Iyataatɨ nɨnɨ nɨwahonɨnɨsangi kopɨ kore ndɨ tɨtɨhɨ wɨndɨ baindɨ mmonɨtɨ gɨmunyaataahandɨ kandɨ isɨhiyaisɨ waapohora baawusataayo. Iyataatɨ sandɨ nɨnɨ isɨhiyaisɨ baawusohɨtɨmandɨ Isɨraherɨhiyai kopɨ nunjɨtandɨ nɨnɨ baawusataayo,” ndaase. 32-33 Aihɨ amɨ Jonɨho sandaase. “Nisangi Kɨraisihopɨ Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Ahɨwisɨhoe ndɨ wɨndɨ monɨtɨhonɨne. Monɨtɨhonɨnɨtihɨhandɨ kandɨ nehɨ waapohora isɨhiyaisɨ baawusɨtandɨ Autaahaatɨho netɨ natanoaasataise. Iyataatɨ Autaahaatɨho nɨngi natanoaasihɨ nasohɨho nɨngi sata kandataase. ‘Itɨpɨho utaaho womɨhasɨnɨ nasatɨ bimonɨhɨ kɨnyɨ iwinjaitaise. Isɨ utaaso so komɨhasɨnɨ Itɨpɨho bimiso isɨhiyai Itɨpɨho waatɨ tisaahɨwatɨ numwɨtandɨhore’ ndatɨ Autaahaatɨho nɨngi kandataase. 34 Aihɨ nɨnɨ saindɨ iwinjatɨ mmonataatɨ Jisaasihopɨ Autaahaatɨhomɨ Mwaahore ndɨ ausaatɨ nɨnɨ sangi kasatataato,” tatɨ Jonɨho kandaase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Otɨpɨpatɨhiya Jɨhapɨhiyai Namɨhainjɨtɨhandapɨhaare

35 Bowihɨ Jonɨho komɨ otɨpɨpatɨhurɨ nehɨ yahurisatɨ bitondaise. 36 Bitosɨhɨ Jisaasiho taatɨ napihɨ Jonɨho iwinjataise. Iwinjatosatɨ komɨ otɨpɨpatɨhuri saundataase “Kɨmoai sɨhoaahɨ iwinjapɨse. Autaahaatɨhomɨ Sipɨsipɨhandɨ Mwaahomatiyahore,” undataase. 37 Jonɨho komɨ otɨpɨpatɨhuri saundihɨ kurɨ atimɨmapɨ Jisaasihoai nuwipinjai nomaise. 38 Nuwipinjai naihɨ Jisaasiho nepemaitatɨ usonata kurɨ taamɨ nuwipinjai naihɨ sata nunjenataise. “Sahuraahɨ napindape?” undatɨ nunjenataise. Aihɨ kurɨ wihoaaŋɨha saundamaase. “Rabaihoŋe, (Katɨpunjingɨhoŋe) kɨnyɨ maahɨwapɨhɨ bindapaahoŋe?” undɨmɨ nunjenamaise. Iyataatɨ pɨwɨha sa Rabaihoŋe undisɨmaamɨ tanyaaha pɨwɨha Ipɨruha amɨ Aramaikɨhaara Katɨpunjingɨhoŋe undamaase. 39 Aihɨ ko Jisaasiho kuri saundataase “Sahuraahɨ namɨ nisɨ bimohɨpɨpɨhɨ mmonɨmise,” undataase. Aihɨ kurɨ numwɨ ko bimimbɨpɨhɨ mmonamaise. Iyataatɨ sura ipɨho aimɨ yaataatiwatɨ 4 kirokɨhura asɨhataahuraatihɨsɨ namapɨ kapɨhɨ koaisamɨ maasɨ bindamaise. 40 Jonɨho Jisaasihopɨ pɨwɨha katihɨ atɨwimɨmapɨ Jisaasihoai nuwipinjai maasɨ naisururamɨ wo Saimonɨ Pitaahomɨ saingɨho Andɨruhoe. 41 Aihɨ Andɨruho ketɨ notɨ komɨ saaho Saimonɨhoai saundataase: “Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Ahɨwisɨho Kɨraisihoai nyahɨ aimɨ usonɨhaayo,” undataase. 42 Aimɨ usonɨhaayo undatɨ Andɨruho komɨ saahoai numwaasi niyatɨ Jisaasihoaapɨhɨ noaipataise. Noaipasɨhɨ Jisaasiho koai usonataatɨ saundataase “Kɨnyɨ Saimonɨhoŋe, Jonɨhomɨ mwaahoŋɨ. Isɨ kinyɨ ambɨpatɨ wanɨ Sipaasihoŋɨtɨtaape,” undataase. Iyataatɨ Sipaasitotɨmandɨ Pita tawaatopo. Pita totɨmandɨ Nawɨhaaraŋe tawaatopo.

Kɨma Pɨwɨma Piripiyɨ Natanairiyai Jisaasiho Nɨngi Nanipinjai Namɨse Undindɨhandapɨhaare

43 Aihɨ bowihɨ Jisaasiho yapɨpatɨ Garirihandaahapɨ naitandɨ taatɨ tɨmanɨnataatɨ Piripɨhoai iwinjataise. Iwinjatɨ koai saundataase, “Kɨnyɨ nambɨ nɨngi nanipinje,” undataase. 44 Iyataatɨ Piripɨho so aunahɨpatɨ Betesaitaahandaahapɨhore. Iyataatɨ amɨ Betesaitaahandɨ sandɨ Pitaayɨ Andɨruyaamɨ aunahɨpatɨ bimipate. 45 Aihɨ Piripɨho niyatɨ Natanairɨhoai usonataatɨ saundataase. “Utaaho wopɨ napɨtaise tɨwɨ jɨhura Mosesihounɨ amɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atiwɨ nepɨ ausaahohiyɨhiyaunɨ katɨwɨ jɨpatɨpaiwɨ ahiyohɨhoai aimɨ nyahɨ usonɨhaayo. Iyataatɨ ko Josepɨhomɨ mwaaho Nasaretɨhandaahapɨhore. Iyataatɨ komɨ ambɨpatɨ Jisaasihoe,” undaataase. 46 Aihɨ Natanairɨhomɨha Piripɨhoai saundataase. “O amɨ Nasaretɨhandaahapɨ wɨndɨ gaahandɨ noaipaitaihɨno?” undataase. Saundihɨ Piripɨho Natanairɨhoai saundataase “Gi ipɨpɨhɨ mmondaapɨ namme,” undataase. 47 Aihɨ kurɨ numwɨ noaipasɨhɨ Jisaasiho Natanairɨhoai usonata sandaase. “Kɨmo utaamo Autaahaatɨhopɨ biyatɨ gɨwunyaasɨtɨhandaahɨ tɨtɨhɨ Isɨraherɨhore. Iyataatɨ ko jaiwɨtɨtandɨhandɨ owehore,” daase. 48 Aihɨ Natanairɨho Jisaasihoai saundataase. “Kɨnyɨ nisɨ omaŋɨtɨtɨhɨ napitaimbɨ nisonapaapɨse?” undataase. Aihɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha Natanairɨhoai saundataase. “Jɨhɨ Piripɨho sangɨ notɨ pɨwɨha kahɨtihɨhura kɨnyɨ kaanɨhɨ ipatamɨ tambɨpɨhɨ biminɨhɨ nɨnɨ gisonɨho,” undataase. 49 Undihɨ Natanairɨho Jisaasihoai saundataase. “Katɨpunjingɨhonye, kɨnyɨ akɨtɨnɨhɨ tɨtɨhɨ katapaase. Kɨnyɨ Autaahaatɨhomɨ Mwaahoŋɨ Isɨraherɨhiyaanamɨ Awaisɨhoŋe, nyangi nyainjaapɨ bimingɨhoŋo,” undataase. 50 Aihɨ Jisaasiho wihoaaŋɨha Natanairɨhoai saundataase. “Nɨnɨ gisɨ ipatamɨ tambɨpɨhɨ kaanɨhɨ biminɨhɨ gisonɨho tohɨtɨmandapɨ kɨnyɨ nisapɨ Autaahaatɨhomɨ Mwaahoe tɨpɨ gɨnunyaapaino? O amɨ ipotɨhura sandi nusatipɨhaahaiwa awaiwaiwa kaisanɨhɨ noaipahonɨhɨ mmondaapo,” undataase. 51 Sa koai saundatosatɨ kiyai wa saundataase. “Nɨnɨ akɨtɨnɨhɨ sangi kɨmandɨ kasatataato, ipotɨhura yamɨhapatɨ tɨwɨtawamahonɨhɨ Autaahaatɨhomɨ enjerɨhiya otɨpɨpatɨhiya yamɨhapataatɨhapɨhiya Nɨnɨ Isɨhiyaamɨ Saahonɨnɨ Jɨhonɨnɨ Awaisɨhonisaapɨhɨ noaatɨpapɨ amɨ nasaamasaihɨ sahɨ usondaapo,” undataase.

2

Kɨma Pɨwɨma Autaahaatɨhomɨ Watɨpɨhanda Jisaasiho Watɨpɨhandɨ Wuwanɨnɨhɨ Jɨhapɨhandɨ Kaindɨhandapɨhaare

1 Aihɨ asisɨha aimɨ yatairɨ sanaihɨ kasɨnɨhetɨ Jisaasihounɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanunɨ yapɨpatɨ Pɨropinjɨhandɨ Garirihanda noaipahaayo. Aihɨ asisɨha setɨ yapɨpatɨ Pɨropinjɨhandɨ Garirihandamɨ aunahɨpatɨ Kenaahanda utaaho wo apopaatɨ netɨ wɨraitandɨ nandapa netɨ tɨmanataise. Aihɨ Jisaasihomɨ sanaatɨ kura niyatɨ kapɨhɨ bindataise. 2 Aihɨ utaaho netɨ apopaati wɨraitandura Jisaasihounɨ nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanɨnunɨ utaaho apopaatɨ netɨ wɨrahonɨhɨ iwinjaitɨhaawɨ gaatauhɨ niyahaayo. 3 Aihɨ waapoho wainɨhandɨ isɨhiyai nunyawɨ owetihɨ Jisaasihomɨ sanaatɨ Jisaasihoai saundataase. “Waapoho wainɨhandɨ kandɨnɨhɨ nunyauhɨ wɨndɨ ahɨmotatɨ kandɨnɨhɨ owendaise,” undataase. 4 Saundihɨ Jisaasiho sanaati saundataase, “Apopaanye, nɨngi saime saime dɨtaapɨ kɨnyɨhandɨmaahe. Nisɨhande. Apɨho Autaahaatɨho kandonɨhɨ nɨnɨ noaipatɨ Awaisɨhonɨnimatɨtandɨhura sange,” undataase. 5 Aihɨ Jisaasihomɨ sanaatɨ isɨhiya otɨpɨpatɨhiya kapɨhapɨhiyai saundataase. “Nisɨ maasɨhɨho Jisaasiho sangi wapaapɨ saiwɨ sapa kaiwɨse satonaaraahɨ sahɨ atiwɨ kaiwɨse,” undataase. 6 Aihɨ kapɨhɨ onaahaiwa nawɨhaara kaiwɨhaiwa ikwɨwihɨtɨrɨtihɨ wihɨnɨhɨramɨ naasohɨtɨhaiwa ahondaise. Iyataatɨ saiwa onaiwa Judaahiyaanamɨ wɨnɨhapɨpetɨ japepihɨrɨwɨ ikwauhɨrunɨ kahapaamapɨpaunɨ bausanɨwɨ bausɨtaatɨwɨhaiwe. Iyataatɨ saiwa onaiwa waapoho waatɨ pɨhɨtatɨ windɨtandɨhaiwa apɨpaahɨ aungwohaiwaare. 7 Aihɨ saiwa onaiwopɨ waapoho nipɨ nepɨ tisaipɨ nuhaitaatɨwɨ otɨpɨpatɨhiya kapɨhapɨhiyai Jisaasiho kaundataase. Kaundihɨ kiya waapoho nipɨ nepɨ nuhaahauhɨ kaiwa onaahaiwa nahatewa tisaitataise. 8 Aihɨ Jisaasiho otɨpɨpatɨhiya waapoho nipɨ nepɨ nuhaahohiyɨhiyai saundataase. “Nɨnɨ kasatonɨhɨ waapoho nipɨ nepɨ nuhaahauhɨ tisaitisɨmomɨ nuhaapɨ wanɨ isɨsi naiwɨ utaaho nandapa tɨhauhɨ jaatɨ bimisɨhoai nunyawɨse,” undataase. Aihɨ kiya komɨ pɨwɨha atiwɨ nuhaapɨ isɨsi naiwɨ awaisɨho koai nunyawaayopo. 9 Nunyauhɨ ko nandapa tɨhohɨtɨhandɨ jaatɨ bimisɨho waapoho so noaipatɨ tɨtɨhɨ wainɨhandimatisɨho netɨ nanatɨ mmonataise. Iyataatɨ ko waapoho wainɨhandɨ sandapɨ maahapɨhapɨ nesi napɨwɨhoe tatɨ wɨndɨ gɨmunyaase. O amɨ otɨpɨpatɨhiya Jisaasiho kaundihɨ waapoho nipɨ nepɨ nuhaahohiyɨhiyaahɨ sandapɨ gwɨnyaapɨhiyaare. Aihɨ nandapa tɨhohɨtɨhandɨ jaatɨ bimisɨho netɨ nanatɨ mmonata waapoho wainɨhandɨ apɨpaahɨ gaahandɨtihɨ namatɨ apopaatɨ netɨ wɨraitandɨhoai gaatatɨ numwaataise. 10 Gaatatɨ numwaatɨ saundataase. “Usɨpɨpaapɨhura wainɨhandɨ waapoho gaaho biyatɨ jɨpaisɨho jɨhɨ isɨhiyai nunyauhɨ kiya waatɨ nanɨhauhɨ ipotɨ waapoho wainɨhandɨ gotɨ wonjɨ jɨpiyahandɨ nunyawaayopo isɨhiya nanawaawɨ waapoho kɨmo jɨpiyahoe jɨmaayahoe maatɨwɨ kiyaamɨ amɨtɨha aimɨ naharimainjɨhandisɨ nehɨ nanɨhaiwɨ nandaatɨwo. Siyatisɨ kɨnyɨ kɨretɨ saimbɨ kamaimbɨ gaaho waapoho ipɨhatimbosapapɨ wanɨ kɨmura kɨnyɨ gaahatɨ kaimbɨ otɨpɨpatɨhiyai nunyapusoaasapaise,” undataase. 11 Iyataatɨ sandɨ watɨpɨhandɨ Jisaasiho kaihɨ noaipasɨtɨmandɨ yapɨpatɨ Pɨropinjɨhandɨ Garirihandamɨ aunahɨpatɨ taunɨhandɨ Kenaahanda wuwanɨnɨhɨ watɨpɨhandɨ jɨhapɨhandɨ namasatɨ kiyataise. Iyataatɨ sandɨ Autaahaatɨhomɨ watɨpɨhandɨ kiyatɨ satatɨ, “Nɨnɨ Autaahaatɨhonɨne,” tatɨ kiyai nunjataise. Siyatɨ kaihɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanɨnɨ sandɨ komɨ wandɨha watɨpɨhandɨ mmonɨhaawɨ, “Autaahaatɨhomɨ Mwaaho Akohore,” taatɨ kopɨ nyahɨ gɨwunyaahaayo. 12 Utaaho apopaati netɨ wɨrasɨhɨ nandapa tɨhohɨtɨhandɨ aimɨ owetihɨ Jisaasihounɨ komɨ sanaatunɨ komɨ saingoyaunɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanunɨ kapɨhɨ namasi aunahɨpa Kapaniyaamɨhandaahapɨ nohaayo. Nowaatɨ asisɨha wanya bindɨhaayo.

Kɨma Pɨwɨma Isɨhiya Taawɨ Aŋɨ Awaindɨhandaatɨhɨ Kahapaamapɨpa Nunyawɨ Nehauhɨ Jisaasiho Saiwɨ Kamaiwɨse Undatɨ Tahamanausoaasindɨhandapɨhaare

13 Bimainjaatɨ Judaahiyaanamɨ kimbapɨho Pasopaahandɨ asisɨha awaisɨha noaipaitandɨhura aimɨ detɨtihɨ Jisaasihounɨ nyahɨ komɨ otɨtpɨpatɨhiyaanɨnunɨ kapɨhɨ namasi Jerusaremɨhandaahapɨ niyahaayo. Iyataatɨ asisɨha sa jɨhura Isɨraherɨhiyaamɨ aŋaaŋamɨ maasomwaaŋɨ jɨtɨpatɨ jandihɨ mmonataatɨ Autaahaatɨho namatɨ Isɨraherɨhiyaamɨ manyinyai tɨmaawatɨ Isipɨhiyaamɨ manyinya jɨhɨ bwandɨpɨhiyai tiwɨtandɨ notaatɨ nehɨ nusatipatɨ naindɨhandapɨ gwɨnyaapɨ namɨhanɨwɨ mmonɨhohɨhaare. 14 Aihɨ Jisaasihounɨ nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanunɨ maasɨ Autaahaatɨhomɨ aŋɨ awaindɨhandaatɨhapɨ niyahaayo. Niyaatɨ Jisaasiho mmonata mɨhatɨhɨ isɨhiya bindawa taawɨ sipɨsipɨho kauho amɨ koho nunyawɨ nawɨho nehohiyɨhiyaisunɨ amɨ isɨhiya usa nawɨho Judaahiyaamɨ (Aŋɨ Awaindɨhandamɨ) nawɨhoetemapɨ nunyawɨ nehohiyɨhiyaisunɨ usonataise. 15 Usonatosatɨ wɨrɨhɨrɨ taahɨwaiwa netɨ tɨmaamahɨwatɨ pɨpɨtɨpiyatɨ isɨwatata kɨraahɨ isɨhiya nahatiyaisunɨ amɨ kohasɨpɨ sipɨsipɨhandisunɨ amɨ kauho sapai tahamanatɨ mɨhaapɨ nehɨhaatɨmataise. Iyatɨ isɨhiya nawɨho Judaahiyaamɨ nunyawɨ nehohiyɨhiyaamɨ ganɨho netɨ nepuhotɨ kiyaamɨ nawɨho netɨ kɨpwɨratɨ mɨhopɨ mɨhinɨ yondaise. 16 Iyatɨ isɨhiya koho nunyawɨ nehohiyɨhiyai saundataase. “Sahɨ koho kɨmo nesi nehɨhaatɨ nuwɨse. Nisɨ Apɨhomɨ aŋaaŋɨ kahapaamapɨpa nunyawɨ naitaatɨwɨhaaŋamataiwɨ sahɨ kamaiwɨse,” undataase. 17 Iyataatɨ pɨwɨha wa jɨhura satɨwɨ jɨpatɨpaiwɨ ahiyawaayopo:“Nɨnɨ kinyɨ aŋaaŋɨ nopɨsasinjaaŋaaŋɨ netɨ japɨhɨ itatamanɨtɨ baindɨ tɨtɨhemaitandɨhandapɨ maarɨho nanɨtɨmasɨtɨhandɨ isɨhiya nɨngi yaasɨhandɨ naninyawaayopo,” tatɨ ahotisɨhaapɨ amɨ nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanɨnɨ gwɨnyapenahaayo. 18 Aihɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya sandɨ Jisaasiho kaindɨhandɨ mmonawaawɨ koai waapɨhundɨwɨ saundawaatopo. “Kinyapɨ ko isɨhiyai aŋɨ awaindɨhandaahapɨ tahamanatɨ nehɨhaatemaitandɨho Autaahaatɨho ahɨwihɨ kiyataisɨ awaisɨhoe taatɨ gwɨnyaitaanɨ sɨwipatɨ watɨpɨhatɨ wɨtɨ wanɨ kɨmɨkura kɨnyɨ kaimono?” undawaatopo. 19 Aihɨ Jisaasiho komɨha wihoaagɨha kiyai saundataase. “Kɨmandɨ aŋɨ awaindɨmandɨ sahɨ nepɨ nopɨsasisaihaahɨ nɨnɨ netɨ asisɨha mairɨ metɨ japɨhɨ aŋɨmatɨto,” undataase. 20 Aihɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya Jisaasihoai saundawaatopo. “Nyamɨ asoya kɨmandɨ aŋɨ awaindɨmandɨ aŋɨmatawaasauhɨ kɨnaungwɨha pɨhɨtatɨ 46 kiyatɨ sanausohaaŋɨsɨ kɨnyɨ ketɨ asisɨha mairɨ metɨ nga aŋɨmatɨtaano tapanno?” undawaatopo. 21 Jisaasiho sandɨ aŋɨ awaindɨmandapɨ kaundindɨmandɨ tɨtɨhɨ aŋɨ awaindɨhandapɨ kaundataamaase. Owetise. Komɨ ambɨpatapɨ nepemaahɨwatɨ kaundataase. 22 Aihɨ ipotɨhura Jisaasiho napwihɨ asisɨha mairɨ ma sanaihɨ Autaahaatɨho japɨhɨ ahowimatɨ numwaasɨhɨ nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanɨnɨ ko pɨwɨha katisɨhaapɨ akɨte taatɨ gwɨnyaawa mmonɨhaayo. Iyaatɨ amɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanɨnɨ Jisaasihopɨ saitaise saitaise tɨwɨ jɨhura jɨpatɨpaiwɨ ahiyohɨwaiwaunɨ Jisaasiho sawaho pɨwɨha sa katihɨ atisohɨhaunɨ tɨtɨhɨ akɨtɨhandɨ noaipasɨhɨ nyahɨ mmonahaawɨ tɨtɨhɨ akɨte taatɨ gwɨnyaahaayo.

Isɨhiya Nahatiya Kiyaamɨ Maarɨhoaatɨhɨ

Gwɨnyaahohɨwaiwa Jisaasiho Mmonahore 23 Aihɨ asisɨha Judaahiyaanamɨ awaisɨha jɨhura Autaahaatɨho Isipɨhiyaamɨ manyinyai tiwɨtandɨ notaatɨ Isɨraherɨhiyai nehɨ Nusatipa Naindɨhandapɨ namɨhanɨwɨ mmonɨhohɨhetɨ Jisaasiho Jerusaremɨhanda bindataise. Bindataatɨ Autaahaatɨhomɨ watɨpɨhandaahɨ watɨpɨhaiwa kaihɨ isɨhiya mmonawaayopo. Mmonawaawɨ Jisaasiho watɨpɨhandɨ kaindɨhandapɨ kopɨ gɨwunyaawaayopo. 24 Aihɨ kiyai Jisaasiho usonataatɨ nisapɨ akɨtɨnɨhɨ gɨnunyaawaamaayopo tatɨ usonataise. Sandɨ apaapɨmaahe amɨ kiyaamɨ omaŋɨtɨtɨhɨ aimɨ usonataate. Iyataatɨ sandapɨ ko kiyai nehɨ wɨndɨ maawinjase kiya koai nepɨ awaisɨhoemaitaatɨwo. 25 Iyataatɨ isɨhiya usa Jisaasihoai isɨhiyaapɨ siya saiwɨ saiwɨ kiyaamɨ omaŋɨtɨtɨhɨ gwɨnyaapɨhiye undɨwɨ kaundɨtaatɨwɨhiya owetise. Nehɨ sawaho isɨhiyaamɨ gwɨnyaahohɨtɨhandɨ aimɨ ketɨ mmonahore.

3

1 Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Nikodimaasihoaisatɨ Pɨwaatinjɨtɨhandapɨhaare 1 Utaaho wo komɨ ambɨpatɨ Nikodimaasiho bindataise. Iyataatɨ so utaaso Judaahiyaamɨ awaisɨhore. Iyataatɨ amɨ ko Parisihore. 2 Isɨ ko waara apatɨhɨ Jisaasihoaapɨhɨ notɨ noaipataise. Noaipatɨ Jisaasihoai saundataase. “Katɨpunjingɨhonye, Autaahaatɨho gi natasoaasihɨ kɨnyɨ isɨhiyai katɨpunjɨtaapɨhoŋimatɨpɨ nasapaise. Aihɨ nyahɨ sandapɨ aimɨ gwɨnyaahaayo. Iyataatɨ Autaahaatɨho utaaho woaisɨ watɨpɨhandɨ nunyatɨ koaisɨ andɨtɨmaawihonaahɨ wanɨ kɨnyɨ watɨpɨmaiwa kaingɨwɨmaiwaamatiyahaiwa ko wɨndɨ kamaitaise” undataase. 3 Saundatɨ kaundihɨ Jisaasiho wihoaaŋɨha koai saundataase. “Nɨnɨ apɨpaahɨ akɨtɨnɨhɨ gi sandɨ kahɨtataato, utaaho wo akɨtɨnɨhɨ japɨhɨ nepemaitatɨ wanɨhoemaamatataataahɨ Autaahaatɨho koai wɨndɨ winjaatɨ bɨmimɨtaise,” undataase. 4 Saundatɨ kaundihɨ Nikodimaasiho komɨha jɨhaatɨ Jisaasihoai saundataase. “Utaaho aimɨ gwɨnyanatɨ awaisɨhotaho napitiyatɨ japɨhɨ noaipatɨ sangɨho wanɨhoematɨtaise? Iyataatɨ utaaho aimɨ gwɨnyana awaisɨhotaho ko japɨhɨ sanaatamɨ gwɨsɨhaatɨhɨ notɨ kɨpwɨnɨhonɨhɨ sanaatɨ japɨhɨ koai wɨndɨ namotɨmaawitaise. Owetɨtaise,” undataase. 5 Aihɨ Jisaasiho komɨha koai saundataase. “Nɨnɨ apɨpaahɨ akɨtɨnɨhɨ sandɨ gi kahɨtataato. Utaaho wo waapohoraahunɨ amɨ Itɨpɨhoraahunɨ noaipatɨ asoho wanɨhoemaamatataataahɨ Autaahaatɨho komɨ isɨhiyai winjaatɨ bimindɨtɨhɨ ko wɨndɨ monatɨ katɨhɨ namandaitaise hɨtɨtɨ nɨnɨ gi kahɨtataato. 6 Iyataatɨ tɨtɨhɨ isɨhiyai isɨhiya namuwaisaihɨ amɨ kiya tɨtɨhɨ saniya sapiya namwiyohiyɨhiya siya noaipapɨ tɨtɨhɨ isɨhiyaamɨ ambɨpatɨ maapɨ yapɨpatambɨhatɨ newaayopo. Iyataatɨ Autaahaatɨhomɨ Itɨpɨho netɨ namoyaatɨ amɨ nusepemaisawɨhiya siya tɨtɨhɨ Autaahaatɨhomɨ manyinya isɨhiyaimatawaayopo. 7 Isɨ nɨnɨ gi sandɨ kahɨtataato, Autaahaatɨhomɨ Itɨpɨhoraahɨ sangi namotisisonɨhɨ noaipapɨ tɨtɨhɨ Autaahaatɨhomɨ isɨhiyaatimatɨwɨ komɨhɨretɨ japepihɨrɨwɨse hɨtɨtɨ kahɨtohɨtɨmandapɨ yaimbɨmapɨ pɨhɨtɨpɨ wɨndɨ gɨmunyapenɨme. 8 Iyataatɨ mbɨpa kapaamɨ maaritirɨhɨretɨ japepihɨratɨ wɨrawɨra kihɨkihoaaŋɨ mbwaapɨ notaise. Iyataatɨ itɨpɨho mbɨpaamɨ uhapa atisapaahandɨ kandɨ mbɨpa sapa maahɨwihoaaŋapɨ nasahapa maahɨtɨtɨpiyatɨ notaise tɨpɨ kɨnyɨ wɨndɨ monɨpɨhoŋe. O amɨ isɨhiya nahatiya Autaahaatɨhomɨ Itɨpɨhoraahɨ namotaisawɨhiya sɨkɨretɨ saiwɨhiya noaipaitaapo,” undataase. 9 Aihɨ Nikodimaasiho komɨha wihoaaŋɨha Jisaasihoai sata nunjenataise. “Autaahaatɨhomɨ Itɨpɨhoraahɨ namotiyonɨhɨ kiya noaipapɨ Autaahaatɨhomɨ isɨhiyaimatɨwɨ komɨhɨretɨ japepihɨrɨtaapo tingɨtɨmandɨ nɨnapitiyatɨ noaipaitaihɨhandapɨse?” undatɨ nunjenataise. 10 Aihɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha koai saundataase. “Kɨnyɨ Isɨraherɨhiyai katɨpunjingɨhoŋɨ awaisɨhoŋɨsɨ nisɨ pɨwɨha kɨma gi kahɨtohɨmaapɨ gi wɨndɨ gɨmaahunyaatatɨ wɨndɨ namaahesɨpainjɨhɨnno? 11 Nɨnɨ gi akɨtɨnɨhɨ kahɨtataato. Nyahɨ mmonaatɨ newaatɨ atisohɨwaiwaapɨ pɨwɨha ausaawaatɨ sangi kasatonɨhandɨ kandɨ sahɨ wɨndɨ atɨhomiwɨ nyamɨ pɨwɨha kasatohɨha sahɨ nepɨ dawaataatemapɨhiyaate. 12 Iyataatɨ sapɨ kiyai biyatɨ nga gɨwunyaatatɨ nusesɨpatɨtondɨ kahapaamapɨpa maapɨ yapɨpataapɨhɨ ahetatɨ noaipasɨpɨpaapɨ nepemaitɨ nɨnɨ sangi kasatonɨhandɨ kandɨ sahɨ wɨndɨ gɨmunyaahopo. Owetise. O amɨ yamɨhapataatɨhapɨhaiwa Autaahaatɨho kaiwaiwaapɨ kasatisanaahɨ sahɨ nga wɨndɨ monɨwɨ gɨmunyaitaapo. 13 Iyataatɨ isɨhiya usa mambɨhiya yamɨhapataatɨhapɨ naiwɨ Autaahaatɨho kaiwaiwa wɨndɨ mmonɨwɨ nesi japɨhɨ namaasopo. Nehɨ nɨnɨ Isɨhiya Nahatiyaamɨ Saahonɨnɨ Jɨhonɨnɨ Awaisɨhonɨnɨ jɨhura yamɨhapataatɨhɨ bimambɨtɨ nasohɨhonɨnɨ naasonɨnɨhɨ Autaahaatɨho kaiwaiwa mmonɨtɨ gwɨnyaatɨhonɨne. 14 Iyataatɨ jɨhura yapɨpatɨ isɨhiya iwɨwɨrɨho owehata Mosesiho akwɨranɨhomɨ sɨwipatɨ kiyatɨ autaahɨ ipatetɨ nimaataise isɨhiya akwɨranɨhomɨ sɨwipatɨ mmonawaawɨ kiyaamɨ timbɨpa owetanɨhɨ kiya wɨndɨ namaapopɨ asɨyɨhiya bimɨtaatɨwo. Isɨ amɨ Isɨhiya Nahatiyaamɨ Saahonɨnɨ Jɨhonɨnɨ Awaisɨhonɨhisangi naasɨkatɨ kaiwɨ isɨhiya nanɨmaapɨ ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatetɨ nanimaapɨ nɨwɨtaapo. 15 Nanimaasaihɨ nɨnɨ ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatetɨ nimaatohɨtɨhandapɨ isɨhiya gɨnunyapenawaawɨ nyangi ko japɨhɨ nanyamaitandɨ napotaise tɨwɨ nisapɨ gɨnunyaahohiyɨhiya wɨndɨ namaapopɨ kiyaanɨhɨ jinjapɨhɨ jinjapɨhɨ bimɨtaapo. 16 “Iyataatɨ Autaahaatɨho isɨhiya yapɨpatambɨhiya nahatiyai maarɨho apɨpaahɨ aungwohandɨ nunyataise. Siyatɨ maarɨho aungwohandɨ nunyataatɨ nɨnɨ komɨ Mwaahonɨnɨ nehɨ naasonɨhi kiyaapɨhɨ natanoaasataise. Natanoaasindɨmandɨ apaapɨmaahe amɨ utaaho itapa wo waatɨ nisapɨ gɨnunyaahohiyɨhiya wɨndɨ namaapopɨ kiya asɨyaimatɨwɨ jinjapɨhɨ jinjapɨhɨ kiyaanɨhɨ bimɨtaatɨwe. 17 Iyataatɨ Autaahaatɨho nɨnɨ komɨ Mwaahonɨhi natanoaasihɨ kɨmaapɨ yapɨpataapɨhɨ nasohɨtɨmandɨ isɨhiyai netɨ pɨwɨha kiyaamɨhetɨ yawutaatɨ sahɨ maipɨhaiwaisawɨhiyaatisɨ samɨ maipɨhaiwaapɨ pɨwɨha naitaapo undɨtandɨmaahe. Owetise. Isɨhiyai nɨnɨ kiyaamɨ maipɨhaiwaatɨhapɨ japɨhɨ numwaitandɨ nɨngi Autaahaatɨho natanoaasihɨ nasataayo. 18 Isɨ isɨhiya usa nisapɨ nyamɨ maipɨhaiwa kiyohɨwaiwa nenyamatɨ japɨhɨ nanyamaitandɨhoe tɨwɨ gɨnunyaasaihaahɨ Autaahaatɨho kiyaapɨ satatɨ ‘Kiyaamɨ maipɨhaiwaapɨ pɨwɨha awaisɨha wɨndɨ namaitaapo,’ tatɨ katɨtaise. O amɨ isɨhiya usa nisapɨ wɨndɨ gɨmaanunyaasaihɨhiyai kiyaamɨhetɨ pɨwɨha awaisɨha netɨ yawutaatɨ saundɨtɨ, ‘Sahɨ maipɨhiyaatisɨ samɨ maipɨhaiwaapɨ pɨwɨha nepise,’ undɨtɨ kiyaamɨhetɨ yawutaito tatɨ Autaahaatɨho aimɨ katise. Pɨwɨha netɨ kiyaamɨhetɨ yawutaito tatɨ Autaahaatɨho katindɨmandɨ apaapɨmaase isɨhiya nisapɨ satɨwɨ, ‘Ko Autaahaatɨhomɨ Mwaaho naasohɨhɨ nyamɨ maipɨhaiwa nenyamatɨ japɨhɨ nanyamaitandɨhoe,’ tɨwɨ nisapɨ gɨmaanunyaahohiyɨhiyai Autaahaatɨho pɨwɨha awaisɨha netɨ kiyaamɨhetɨ yawutaitandɨhandapɨto. 19 Iyataatɨ isɨhiya nisapɨ gɨmaanunyaahohiyɨhiyai Autaahaatɨho saundatɨ, ‘Sahɨ maipɨhaiwaisawɨhiyaatisɨ samɨ maipɨhaiwaapɨ pɨwɨha awaisɨha nepise,’ undɨtandɨhandamɨ tanyaaha siyate. Nɨnɨ nausainjɨhonɨnisɨ nisɨ kiyohɨwaiwa nausaatatɨ sisɨhaamatiyatɨ isɨhiyai nɨwusaatataise. Aihɨ isɨhiya apɨpaahɨ maipɨhaiwaisawɨhiyaasɨ nisɨ kiyohɨwaiwaapɨ maarɨho naninyawɨ gɨmaanunyaapɨ daahɨ kiyaanɨhɨ maipɨhaiwaisaahɨhɨ maarɨho nunyawɨ kiyohɨtɨhandaahɨ Autaahaatɨho kiyaamɨhetɨ pɨwɨha netɨ yawutaatɨ sahɨ samɨ maipɨhaiwaapɨ pɨwɨha awaisɨha nepise undɨtaise. 20 Iyataatɨ isɨhiya maipɨhaiwai maarɨho nunyawɨ kiyohiyɨhiya sisɨhaamatiyatɨ nausaatahaiwa nɨnɨ kiyohɨwaiwaapɨ poundonɨhɨ kiya kaiwai ahosumwapɨ ipɨhatiwɨmaitaapo. Iyataatɨ isɨhiya maipɨhaiwaisawɨhiya amɨ saiwɨ gwɨnyaitaapo sisɨhaamatiya nausaatindɨhandetɨ nyahɨ naisaihɨ nyamɨ maipɨhaiwa kiyohɨwaiwa auta noaipaitaiso tɨwɨ gwɨnyapenawaawɨ sisɨhaamatiya nausaatindɨhandetapɨ kiya wɨndɨ namaapɨtaapo. 21 Iyataatɨ isɨhiya akɨtɨnɨhɨ tɨtɨhɨ gaahaiwa kiyohiyɨhiya siya sisɨhaamatiya nausaatindɨhandetapɨ nanɨhaiwɨ napɨtaapo. Iyonɨhɨ isɨhiya kiyaamɨ kiyohɨwaiwa usonawaawɨ Autaahaatɨhomɨ watɨpɨhandaahɨ kiyawaayopo tɨwɨ gwɨnyaitaapo,” tatɨ Jisaasiho Nikodimaasihoai pɨwɨha saiwa kaundataase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasihopɨ Jonɨho Isɨhiyai Baawusisɨho Pɨwɨha Katindɨhandapɨhaare

22 Aihɨ Jisaasihounɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanunɨ Jerusaremɨhanda bimainjaatɨ kapɨhɨ namasisɨ Judiyaahandamɨ yapɨpatɨ wihoaaŋɨhataahapɨ nohaayo. Nowaatɨ kapɨhɨ bindɨhaawɨ isɨhiyai waapohora baawusɨhaayo. 23 Aihɨ Jonɨhoaisangi sura aunahɨpa Ainonɨhanda Sarimɨhandamɨ detɨ isɨhiyai baawusataise. Iyataatɨ sapɨhɨ waapɨhaatɨ asaketɨhapɨhisɨ amɨ kapɨhɨ waapoho asaketimbɨpɨhɨ isɨhiya namandariwɨ koenda nasauhɨ kiyai kapɨhɨ baawusataise. 24 Iyataatɨ Jonɨho isɨhiyai baawusisura sura sangɨ napwɨtatɨ nehɨ bindataahuraare. 25 Aihɨ sura utaaho wotihɨ Jonɨhomɨ otɨpɨpatɨhiyaatihɨ satɨwɨ itɨhɨnnawaatopo. “Jonɨho isɨhiyai baawusindɨhandɨ yatɨhɨtihɨ amɨ Jisaasiho isɨhiyai baawusindɨhandɨ autaahɨ apɨpaahɨ awaindɨhande,” tɨwɨ itɨhɨnnawaatopo. 26 Itɨhɨnnawaawɨ namapɨ Jonɨhomɨ otɨpɨpatɨhiya nuwɨ Jonɨhoai saundawaatopo. “Katɨpunjingɨhonye, jɨhura utaaho wo waapɨhaatɨ Jorɨtanɨhaatainɨ gisatɨ maasɨ bimihɨ kɨnyɨ kopɨ sɨsiyahoe tɨpɨ kanyatingɨho wanɨ taatɨ isɨhiyai baawusataise. Aihɨ isɨhiya taahiyɨhiya koaapɨhɨ niyohɨtɨmandɨ tɨtɨhɨmaahe,” undawaatopo. 27 Saundauhɨ Jonɨho komɨ otɨpɨpatɨhiyai wihoaaŋɨha sata kaundataase. “Isɨhiyaarɨ kiyaamɨ gwɨnyaahohɨtɨhandɨ watɨpɨhandaahɨ saiwɨhaiwa wɨndɨ kamaitaapo. Owetɨtaise. Autaahaatɨho yamɨhapataatɨhɨ bimisɨho watɨpɨhandɨ nunyatɨ gɨwunyaahonaahɨ saiwɨhaiwa kaitaapo. Iyataatɨ Autaahaatɨho Jisaasihoai watɨpɨhandɨ nunyatɨ kaundihɨ isɨhiya koaapɨhɨ nga tɨtɨhɨ nowaayowɨ sahɨ kopɨ napaapɨ itɨhɨtopo? 28 Iyataatɨ jɨhura pɨwɨha sandɨ sangi kasatonɨhɨ sahɨ aimɨ gwɨnyaapɨhiyaate. Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Ahɨwisɨhonɨnɨmaahe. Owetise. Ko ipotɨ napɨtaihɨ Autaahaatɨho nɨngi jɨhɨ natanoaasihɨ pɨwɨha kati jɨhɨ napɨtɨhonɨne satɨtɨ sangi aimɨ kasatonɨhɨ sahɨ aimɨ gwɨnyaapɨhiyaate. 29 Isɨ pɨwɨha wa namɨhandɨ sandɨ kasatɨtaano, utaaho wo apopaati netɨ wɨrataataahɨ saatɨ apopaatɨ tɨtɨhɨ komɨhaatimatɨtande. Iyataatɨ apopaati netɨ wanɨ wɨrasɨho pɨwɨha gaaha katonɨhɨ komɨ naisoho kahapaamapɨpa netɨ turɨmasɨho kapɨhɨ detɨ bitondaatɨ atisata apɨpaahɨ aungwohandɨ asakiyatɨ maaritataise. Iyataatɨ pɨwɨha namɨhandɨ katohɨmaamɨ tanyaaha siyate. Isɨhiya taahiyɨhiya pɨhɨtɨwɨ Jisaasihoenda niyohiyɨhiya siya noaipapɨ tɨtɨhɨ Jisaasihomɨhiyaimatɨtaatɨwɨ nowaayopo. Aihɨ nɨnɨ komɨ otɨpɨpatɨ kaitandɨhatɨ netɨ jɨhɨ turɨmanɨhohɨhonɨnɨ sandɨ mmonataatɨ apɨpaahɨ aungwohandɨ maaritataayo. 30 Isɨ ko nanɨtipɨhaatɨ noaipatɨ utaaho apɨpaahɨ awaisɨhotɨtaise. Iyonɨhɨ nɨnɨ noaipatɨ komɨ yatɨhɨ otɨtɨhɨ bimɨto,” undatɨ Jonɨho komɨ otɨpɨpatɨhiyai kaundataase. 31 “Iyataatɨ autaahɨ yamɨhapataatɨhapɨ napisɨho so isɨhiya nahatiyai nusatipɨhaatɨ apɨpaahɨ awaisɨhore. O amɨ isɨhiya kɨmaapɨ yapɨpatambɨ noaipahohiyɨhiya siya yapɨpatambɨhaiwaapaahɨhɨ mmonɨwɨ nusesɨpatatɨ gɨwunyaatahiyaare. Isɨ kiya tɨtɨhɨ kɨmaapɨ yatɨhɨ yapɨpatambɨhaiwaapaahɨhɨ yapɨpatambɨhiya mmonɨwɨ katohɨrɨhɨretɨ pɨwɨha ausaapɨ katɨtaapo. O amɨ autaahɨ yamɨhapataatɨhapɨ napisɨho so isɨhiya nahatiyai nusatipɨha apɨpaahɨ autaahɨ awaisɨhore. 32 Siyatɨ apɨpaahɨ awaisɨhosɨ ko aimɨ mmonatɨ gwɨnyaasɨwaiwaapɨ pɨwɨha ausaatɨ isɨhiyai kaundɨtaise. Pɨwɨha ausaatɨ kaundonɨhandɨ kandɨ isɨhiya komɨ pɨwɨha wɨndɨ atɨhomaawitaapo. Isɨhiya pɨhɨtɨwɨhiyaamɨ otɨhatɨhapɨ nehɨ naasohɨ naasaamɨhɨ nga komɨ pɨwɨha atisawaayopo. 33-34 Iyataatɨ utaaho Autaahaatɨho natausaasihɨ napisɨho soai Autaahaatɨho komɨ Itɨpɨho pɨhɨtatɨ waatɨ tisaitatɨ tirandɨwaho numwihɨhosɨ ko Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha nga ausaitaise. Isɨ isɨhiya komɨ pɨwɨha katisɨha atiwɨ nepɨ isɨwatawaawɨ japepihɨrohiyɨhiya Jisaasihopɨ satɨwɨ, ‘Ko pɨwɨha akɨtɨha kandaase,’ tɨwɨ gɨwunyaawaawaahɨ amɨ kɨmɨkaiwɨ Autaahaatɨhopɨsangi, ‘Pɨwɨha akɨtɨha katahoe,’ tɨwɨ mɨkaiwɨ gɨwunyaitaapo. 35 Iyataatɨ Sapɨho komɨ Mwaahoai maarɨho aungwohandɨ nunyataatɨ namatɨ nahatewa watɨpɨhaiwa komɨ ikwɨraatɨhɨmataise. Aihɨ nahataapa ko jatataise. 36 Isɨ utaaho Autaahaatɨhomɨ Mwaahopɨ gɨwunyaataataahɨ so asɨtimatɨtandɨhandɨ aimɨ netaise. O amɨ utaaho wo Autaahaatɨhomɨ Mwaahomɨ pɨwɨha atɨhomisatɨ ahosumwatataahɨ so komɨ astɨtimatɨtandɨhandɨ wɨndɨ namaitaise. Owetɨtaise. Autaahaatɨho pɨwɨha netɨ komɨhetɨ yawutaitandɨhapɨhɨ aimɨ netɨ sawaho tɨmanɨnatɨ bindataise. Iyatɨ Autaahaatɨho isɨhiya maipɨhiyaapɨ apowindɨhandaatɨhɨ kandɨ ko naitandɨhapɨhɨ aimɨ bindataise,” undatɨ Jonɨho komɨ otɨpɨpatɨhiyai kaundataase.

4

Kɨma Pɨwɨma Apopa Waatɨ Yapɨpa Samariyaahandaahapɨhaatisa Jisaasiho Pɨwaatinjɨtɨhandapɨhaare

1 Aihɨ suraanɨhɨ isɨhiya Parisihiya Jisaasihopɨ pɨwɨha satɨwɨha atisawaayopo. Isɨhiya taahiyɨhiya Jisaasihopɨ gɨwunyaahauhɨ Jisaasiho kiyai numwaatɨ Jonɨho isɨhiyai baawusisawɨhiyai nusatipɨhaatɨ apɨpaahɨ taahiyɨhiyai waapohora baawusataise tɨwɨha atisawaayopo. 2 Iyataatɨ sura Jisaasiho sawahomɨ ikwɨraahɨ isɨhiyai baawusataamaise. Owetise. Komɨ otɨpɨpatɨhiyaanangisaahɨhɨ nahatewetɨ kanyatihɨ isɨhiyai nyahɨ baawusɨhaayo. 3 Aihɨ Jisaasiho komɨ otɨpɨpatɨ kaindɨhandapɨ isɨhiya Parisihiya aimɨ atisopo tauhɨ atisataise. Atisataatɨ Parisihiyai nisapɨ apowɨtaiso tatɨ gwɨnyapenataatɨ namatɨ kapɨhɨ Judiyaahanda namasi yapɨpatɨ Garirihandaahapɨ naihɨ nyahɨ maasɨ nohaayo. 4 Iyataatɨ Jisaasiho daihɨra Samariyaahandaahɨra daundirɨhɨraapɨ maaritataatɨ kɨra naihɨ nohaayo. 5 Aihɨ kɨra naihɨ nowaatɨ yapɨpatɨ Samariyaahandamɨ aunahɨpatɨ taunɨhandɨ Saikaahanda noaipahaayo. Iyaatɨ sapɨhɨ jɨhura Jekopɨho komɨ mwaaho Josepɨhoai yapɨpatɨ numwipatɨ kapɨhɨ Saikaahanda detɨ ahendaise. 6 Iyataatɨ jɨhura Jekopɨho anɨmwaahɨpatɨ waapoho niwɨtaatɨwɨ yamwaasɨpatɨ kapɨhɨ aunahɨpa Saikaahandamɨhinɨ ahendaise. Aihɨ Jisaasiho daihɨra utaarɨhandaatɨhɨ daindɨhandapɨ nurɨpotɨndɨwihɨ namatɨ otapɨhaatɨ ipɨho otɨhasɨnɨtihɨhura waapohomɨ anɨmwaahɨpatainɨ detɨ bindataise. 7-8 Iyataatɨ Jisaasiho apopaatisatɨ pɨwaatinjura nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanɨnɨ nawɨho nunya nandapa naitɨhaawɨ nahatiyaanɨnɨ aimɨ nowaamahonɨhuraare. Aihɨ siyatɨ Jisaasiho waapohomɨhinɨ bimihɨ apopaatɨ waatɨ Samariyaahaatɨ waapoho niwɨto tatɨ onɨha isɨsi nasataise. Aihɨ Jisaasiho kaati saundataase. “Waapoho wo nandaanɨ naninye,” undataase. 9 Saundihɨ kaatɨ apopaatɨ kaatamɨha wihoaaŋɨha Jisaasihoai saundataase. “Kɨnyɨ Judaahoŋɨtihɨ amɨ nɨnɨ Samariyaahaanɨnisɨ nɨngi kɨnyɨ waapoho wo naninye tɨpɨ napaapɨ sandɨ kandapaase?” undataase. Iyataatɨ apopaatɨ Jisaasihoai kɨnyɨ Judaahaaŋɨtihɨ amɨ nɨnɨ Samariyaahaanɨne undindɨmandɨ apaapɨmunje amɨ Judaahiya Samariyaahiyaisawɨ maasɨ nandapa namaanɨwɨ amɨ wɨndɨ pɨwaamanɨwɨ kiyaisɨ nehɨ yiyandɨhɨ bindawaahuraatihɨ kandapɨ kaatɨ kaundataase. 10 Kaatɨ apopaatɨ Jisaasihoai sata kaundihɨ Jisaasiho komɨha wihoaagɨha kaati saundataase. “Autaahaatɨhomɨ gaahandɨ gi nehɨ nahɨmɨtandɨhandapunɨ amɨ wanɨ nɨnɨ gi taatɨ pɨwaahɨtohɨmonisapunɨ gwɨnyaapaapaahɨ kɨnyɨ satɨpɨ nɨngi waapoho naninye disamɨhɨ waapoho asɨtimatɨpɨ jinjapɨhɨ jinjapɨhɨ bimɨtaapɨho ko wɨndɨ namaapatatɨ konɨhɨ noaasɨho gi nɨnɨ nahɨmɨto,” undataase. 11 Saundihɨ apopaatɨ Jisaasihoai kaatamɨha saundataase. “Awaisɨhoŋe, waapoho kɨmo onɨhɨ mɨhopɨ anɨmwaahɨpatopɨ nimandataise. Iyataatɨ kɨnyɨ onɨhaunɨ wɨrɨhɨrunɨ apɨpaahɨ owehoŋisɨ waapoho so asɨtimatɨwɨ bimɨtaatɨwɨho kɨnyɨ napitaimbɨ nipɨnɨmɨtaapɨse? 12 Iyataatɨ jɨhura nyamɨ asɨho Jekopɨhounɨ komɨ mwaayaunɨ komɨ sipɨsipɨhandunɨ waapoho kɨmo ko nanawaayopo. Nanɨwɨ bimambɨwɨ nyamɨ asɨho Jekopɨho waapoho kɨmo nyangi nanyamihɨhore. Isɨ kɨnyɨ nyamɨ asɨho Jekopɨho waapoho kɨmo nanyamisɨhoai kɨnyɨ nusatipɨhaapɨ awaisɨhoŋɨtapaapɨ waapoho wo gaaho nanyamɨtaapɨnno? Owetɨtaise,” undatɨ apopaatɨ Jisaasihoai kaundataase. 13 Saundihɨ Jisaasiho komɨha pɨwɨha wihoaaŋɨha kaati sata kaundataase. “Isɨhiya nahatiya waapoho kɨmo nanɨhohiyɨhiya waapohopɨ jinjapɨhɨ nawɨtaise. 14 O amɨ waapoho isɨhiyai nɨnɨ numwɨtandiyohɨmomɨ utaaho wo netɨ nanataataahɨ koai sɨhɨ ipotɨsangi wɨndɨ waapohopɨ pɨhɨtatɨ wɨndɨ namausɨtaise. Owetɨtaise. Nisɨ waapoho isɨhiyai numwɨtandiyohɨho numwisanɨhɨ isɨhiyaamɨ omaŋɨtɨtɨhɨ notɨ anɨmwaahɨpatopɨ waapoho jinjapɨhɨ noaatɨ konɨhɨ nimandipatamatiyatɨ konɨhɨ noaatɨ tisaitatɨ tirandɨwa nimandɨtaise. Iyonɨhɨ amɨ isɨhiyaamɨ omaŋɨtɨtɨhapɨsangi sɨkiyatɨ waapoho pɨhɨtatɨ jinjapɨhɨ konɨhɨ noaatɨ nimandataatɨ isɨhiyai asɨtimatɨwɨ bimɨtaatɨwɨhandɨ numwɨtaise,” undatɨ Jisaasiho kaati kaundataase. 15 Aihɨ apopaatɨ kaatɨ Jisaasihomɨ pɨwɨha kaundisɨhaapɨ wɨndɨ apɨpaahɨ namausesɨpainjɨhɨ kaatɨ wɨretɨ tɨtɨhɨ waapohopɨ gwɨnyapenataatɨ Jisaasihoai sata kaundataase. “Awaisɨhoŋe, waapoho so katingɨho nɨngi naninye. Nanɨmisamɨhɨ nɨnɨ nanataatɨ waapohopɨ nahatewetɨ wɨndɨ nɨngi namainyonɨhɨ niwɨtandɨ kɨmandɨ daahɨ utaarɨmandaatɨhɨ wɨndɨ namaapɨtaano,” undataase. 16 Aihɨ Jisaasiho pɨwɨha komɨha kaatɨ apopaati sata kaundataase. “Kɨnyɨ japɨhɨ numbwɨ kinyɨ kɨwɨhoai numwaasi jahɨra kɨmbɨhɨ napɨtaapɨ numwe,” undataase. 17 Saundihɨ apopaatɨ kaatamɨha wihoaaŋɨha Jisaasihoai saundataase. “Nɨnɨ nɨwɨho owehaanɨne,” undataase. Saundatɨ kaundihɨ Jisaasiho komɨha kaati saundataase. “Kɨnyɨ nɨwɨho owehaanɨne tingɨtɨmandɨhɨ tɨtɨhɨ akɨtɨnɨhɨ katapaase. 18 Iyataatɨ jɨhura isɨhiya ikwɨrɨ naasairɨtahiyai namaatɨpapɨ japɨhɨ usesi noaipapɨhaaŋe. Aihɨ wanɨ kɨnyɨ utaaho yahoaisapɨ maasɨ bimingo so tɨtɨhɨ kinyɨ kɨwɨhomaahe. Aihɨ kɨnyɨ nɨwoya owehaanɨne tingɨha tɨtɨhɨ akɨtɨnɨhɨ katapaase,” undataase. 19 Aihɨ kaatɨ apopaatɨ Jisaasihoai saundataase. “Kɨnyɨ nɨngi wɨndɨ maanisonɨhinɨhɨ kiyohɨwaiwaapɨ kɨnyɨ ausaapɨ katinɨhɨ nɨnɨ kinyapɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaitandɨhoe ndɨ gwɨnyaataayo. 20 Iyataatɨ nyamɨ asoya kɨmbɨhɨ Samariyaahandaahapɨhiya sisɨho kɨmo detɨ ahetisɨmoaasɨnɨ ahoyanɨwɨ Autaahaatɨhopɨ gwɨnyaapɨ gaapundawaayopo. Saiwɨ ahoyanɨwɨ Autaahaatɨhopɨ gwɨnyaapɨ gaapundauhɨhandɨ kandɨ sahɨ Judaahiyaatɨ apɨpaahɨ watɨpɨtɨwɨmapɨ andɨtitɨwɨ satɨwɨhiyaate. ‘Ahoyanɨwɨ Autaahaatɨhopɨ gwɨnyaapɨ gaapundɨtaatɨwɨhapɨhɨ nehɨ Jerusaremɨhandaahɨhe,’ tɨwɨ katɨwɨhiyaate,” undatɨ Jisaasihoai kaatɨ kaundataase. 21 Aihɨ Jisaasiho komɨha kaati saundataase. “Apopaanye, nɨnɨ pɨwɨha apɨpaahɨ akɨtɨnɨhɨ sandɨ gi kahɨtataato sɨhɨ Apɨho Autaahaatɨhopɨ isɨhiya gwɨnyaapɨ gaapundɨtaatɨwɨ kɨmo sisɨmoaasɨnapaahɨhɨ wɨndɨ gwɨnyaasi namaapɨtaapo. Aiwɨ amɨ Apɨho Autaahaatɨhopɨ gaapundɨtaatɨwɨ Jerusaremɨhandaahapaahɨhɨ wɨndɨ gwɨnyaasi namaitaapo. Owetɨtaise. Nehɨ kiyaamɨ omaŋɨtɨtɨhapɨ Autaahaatɨho sawahopaahɨhɨ gɨwunyaapɨ koai pɨwaundɨwɨ gaapundɨwɨ nepɨ mepɨ autaahepumwaitaapo. 22 Iyataatɨ sahɨ Samariyaahiyaatɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atiwɨ nepɨ ausaahohiyɨhiyaamɨ pɨwɨhaunɨ amɨ pɨwɨha aunɨhɨhɨraatɨhɨ ahotiwaiwaunɨ wɨndɨ minjapepihɨropo. Siyawaawɨ sahɨ gwɨnyaapɨ samɨ gaapundohɨhopɨ sahɨ wɨndɨ mmonɨwɨ namaasesɨpatatɨ gɨmaasunyaatahiyaate. O amɨ nyahɨ Judaahiyaanɨnɨhɨ nyamɨ gaapundohɨhopɨ nga ginunyainjɨhɨ mmonɨhaawɨ nyangi nanyesɨpatahiyaanɨne. Iyataatɨ amɨ nyahɨ gaapundohɨhopɨ mmonaatɨ gɨnyunyaatahiyaanɨne tohɨtɨmandɨ apaapɨmaato amɨ nyahɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha jɨha nahata biyaatɨ nga isɨwataatɨ amɨ japepihɨrɨhaayo. Iyonɨhɨ Isɨhiyai Autaahaatɨho japɨhɨ numwaitandɨhandɨ nyahɨ Judaahiyaanamɨhetapɨ noaipataise. Aihɨ Autaahaatɨho utaaho isɨhiyai japɨhɨ numwaitandɨhoai netɨ natausaasihɨ maapɨ yapɨpataapɨhɨ nasatɨ nyahɨ Judaahiyaamɨhetapɨ ko noaipataise. 23 Iyataatɨ asisɨha yaha taatɨ nasataise. Iyataatɨ amɨ asisa sa wanɨ kɨmuraare isɨhiya Autaahaatɨho akohopɨ akɨtɨnɨhɨ gwɨnyaapɨ gaapundɨwɨ pɨwaundɨwɨ koai nɨwimaapɨ mepɨ autaahemwahohiyɨhiya Autaahaatɨhomɨ Itɨpɨho kiyai netɨ nunjatɨ nusepemaahɨwa gɨwunyaasɨrɨhɨretɨ koai pɨwaundɨwɨ komɨ ambɨpatɨ nɨwimaapɨ mepɨ autaahepumwapɨ gaapundɨtaatɨwo. Isɨhiya sawitaatɨwɨhiyaapɨ Autaahaatɨho maaritatɨ amɨ taatɨ daataise. 24 Iyataatɨ Autaahaatɨho nehɨ utaahomaahe. Owetise. Amɨ Autaahaatɨho Itɨpɨhore. Amɨ Autaahaatɨho Itɨpɨhosɨ isɨhiya kopɨ gwɨnyaapɨ pɨwaundɨwɨ koai nɨwimaapɨ mepɨ autaahepumwapɨ gaapundohiyɨhiya Autaahaatɨhomɨ Itɨpɨho netɨ gɨwunyaatɨ nunjirɨhɨretunɨ amɨ kiya Autaahaatɨho apɨpaahɨ akɨtɨ akɨtɨnɨhɨ akohoso tɨwɨ tɨtɨhɨ akɨtɨnɨhɨ gɨwunyaahorɨhɨretɨ japepihɨrɨwɨ koai mepɨ autaahepumapɨ pɨwaundɨwɨ amɨ gaapundɨtaatɨwe,” undatɨ Jisaasiho apopaati kaundataase. 25 Aihɨ kaatɨ apopaatɨ Jisaasihoai kaatamɨha saundataase. “Kɨraisiho Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Ahɨwisɨho napɨtaise. Nasataahura nahataapa Autaahaatɨhopɨ akohoe tatɨ akɨtɨhaiwa netɨ nanyisatɨ kanyatɨtaise. Kanyatonɨhɨ nyangi biyatɨ nanyesɨpatɨtaise ndɨ gwɨnyaatɨhaanɨne,” undataase. 26 Aihɨ Jisaasihomɨha kaati saundataase. “Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Namɨhanatɨ Ahɨwisɨhonɨnɨ kɨmɨkonɨnɨ gi wanɨ taatɨ pɨwɨha kahɨtataato,” undataase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasihoai Komɨ Otɨpɨpatɨhiya Japɨhɨ Napɨwɨ Nɨwipaahohɨtɨhandapɨhaare

27 Siyatɨ Jisaasiho taatɨ apopaati pɨwaundihɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanɨnɨ nandapa naitɨhaawɨ taunɨhanda niyohiyɨhiyaanɨnɨ japɨhɨ nasawa noaipahaayo. Nasawa noaipa Jisaasiho apopaatisa maasɨ taatɨ pɨwaatindɨhandapɨ pɨhɨtaatɨ gwɨnyaahaayo. Otɨpɨpatɨhiyaanɨnɨ pɨhɨtaatɨ gwɨnyaahohɨtɨmandɨ Judaahiyaanamɨ wɨnɨhapɨpa siyɨhapa ahiyauhe, asɨhiyaisaahɨhɨ Autaahaatɨhomɨhaiwaapɨ nyahɨ wɨndɨ katawaamunjɨtaano tɨwɨ ahiyawɨhandɨtihɨ kandapɨ nyahɨ pɨhɨtaatɨ gwɨnyapenɨhaayo. Siyaatɨ pɨwɨha gwɨnyaahaahandɨ kandɨ Jisaasihoai, “Kɨnyɨ pɨwɨha maahɨwa taapɨ kaundapaise,” undaatɨ nyahɨ wɨndɨ koai namunjenɨho owetise. Iyaatɨ amɨ apopaati “Kɨnyɨ napindape?” undaatɨ nyahɨ wɨndɨ namunjenɨho. Owetise. 28 Aihɨ apopaatɨ kaatɨ kaatamɨ onɨha waapoho niwɨtandɨ isɨsi napisɨha ahiyamapɨ japɨhɨ aunahɨpataahapɨ notaise. Notɨ isɨhiya kapɨhɨ aunahɨpata bimohiyɨhiyai sata kaundataase. 29 “Utaaho wo jɨhura nisɨ kaindɨ daayohɨwaiwa wɨndɨ monaho wanɨ napitiyatetɨ nisonataatɨ nahatewaapɨ kandataase. Isɨ ko Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Ahɨwisɨhotindɨho? Sahɨ koai usondaatɨwɨ ketɨ napɨwɨse,” undataase. 30 Satatɨ apopaatɨ notɨ isɨhiya aunahɨpata bimohiyɨhiyai kaundihɨ kiya pɨwɨha kaatamɨ kaundisɨha atiwɨmapɨ taahiyɨhiya Jisaasiho bimimbɨpɨhɨ nasawaayopo. 31 Aihɨ sura Jisaasihomɨ otɨpɨpatɨhiyaanɨnɨ Jisaasihoai saundɨhaato. “Katɨpunjingɨhoŋe, kɨnyɨ nandapa aimɨ nanɨme,” undɨhaato. 32 Aihɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha nyangi sata kanyatataase. “Nandapa wapa sahɨ monɨwɨhapa yahapa isɨtɨhonɨne,” tatɨ kanyatataase. 33 Aihɨ nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanɨnɨ yawanaanɨnɨ siyaatɨ kanɨhaato. “Utaaho wo nandapa isɨsi nasatɨ koai aimɨ numwihiso?” taatɨ kanɨhaato. 34 Aihɨ Jisaasiho komɨha nyangi sata kanyatataase. “Nandapa wapa sahɨ monɨwɨhapa nɨnɨ yahapa isɨtɨhonɨne satohɨpɨpa siyahapaapɨto. Apɨho Autaahaatɨho nɨngi natanoaasihɨ nasohɨhomɨ gwɨnyaasɨrɨhɨretɨ komɨ otɨpɨpatɨ jɨhɨ kaindɨ owemaitaano ndɨto. 35 Iyataatɨ amɨ sahɨ satawaatopo, ‘Waatɨho murɨtanɨhɨ murɨtanɨhɨ 4 kiyatɨ saniyonɨhɨ nandapa aimɨ akuraahiyatɨ tɨhonɨhɨ kɨpwɨtaapo,’ tawaatopo. Isɨ sahɨ osaataatɨ kɨmaiwa taahɨwɨmaiwai samɨ ndɨha naingaapɨ mmonɨwɨ jasawise. Iyataatɨ nandapa kɨpwɨtaatɨwɨ aimɨ akuraahiya tɨmetimbɨpaamataiwɨ isɨhiya kɨmiya nisɨ pɨwɨha atitaatɨwɨ tɨmanɨnɨwɨ nasawaayopo. 36 Iyataatɨ amɨ wanisangi utaaho nandapa akuraahaihɨ taatɨ kɨpwisɨhomatiyatɨ isɨhiyai Autaahaatɨho iwinjatɨtandɨ taatɨ numwaasɨho nawɨho aimɨ netaise. Iyataatɨ utaaho nandapa kɨpohɨpatamatiyatɨ isɨhiyai kiya napɨwɨ asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ naitaatɨwɨ taatɨ numwaatɨ ahoyataise. Iyataatɨ amɨ utaaho nandapa isapɨpa nimasɨhomatiyatɨ isɨhiyai utaaho wo Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha ausaatɨ kaundisɨhounɨ amɨ utaaho nandapa akuraahaihɨ kɨpwisɨhomatiyatɨ utaaho wo isɨhiya Autaahaatɨhopɨ gɨwunyaahohiyɨhiyai numwaatɨ ahoaisɨhounɨ maisahurɨ maaritɨtaatɨmo. 37 Iyataatɨ pɨwɨha wa isɨhiya satohɨha akɨtɨhaare. Iyataatɨ pɨwa ka satɨhaapɨto, ‘Utaaho wo osaataatɨ isapɨpa jɨhɨ niyaamasɨhɨ amɨ utaaho wo nandapa kapa akuraahaihɨ kɨpotaise,’ tihɨhaapɨto. 38 Aihɨ nɨnɨ sangi isɨhiya usa samɨ jɨhɨ otɨpɨpatɨ kaiwɨ daiwɨ namɨhaahauhɨhapɨhɨ ipotɨ nandɨsoaasataayo. Sahɨ kiyaamɨ otɨpɨpatɨ kiyohɨpatamɨ nandapa akɨpɨpa sahɨ usaimanɨnɨwɨ kɨpwɨwɨ nimanɨtaatɨwo.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasihopɨ Isɨhiya Samariyaahiya Taahiyɨhiya Gɨwunyaawaayopo Tahaare

39 Amɨ Samariyaahiya taahiyɨhiya aunahɨpatɨ awaipatɨ Saikaahandaahapɨhiya Jisaasihopɨ Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Ahɨwisɨhoso tɨwɨ gɨwunyaawaayopo. Iyataatɨ apopaatɨ kiyai Jisaasihopɨ saundatɨ, “Nɨnɨ nahatewa kiyohɨwaiwaapɨ ko ausaatɨ kandataase,” undindɨhandɨ atisawaawɨ kiya Jisaasihopɨ gɨwunyaawaayopo. 40 Aihɨ amɨ Samariyaahiya Jisaasihoenda nasawaayopo. Napɨwɨ kɨmbɨhɨ nyangisapɨ bime undɨwɨ nunjenawaayopo. Iyauhɨ amɨ ko kiyaisatɨ asisɨha yataira bindataise. 41-42 Aihɨ isɨhiya taahiyɨhiya usa komɨ maahomwaaŋapɨ pɨwɨha kaundisɨha atisawaawɨ Jisaasihopɨ gɨwunyaawaayopo. Aiwɨ kiya apopaati saundawaatopo, “Nyahɨ kɨnyɨ pɨwɨha katinɨhɨ atisohɨhaapɨ kopɨ gɨwunyaahaamaayo. Owetise. Nehɨ nyahɨ yawanaanɨnɨ ko sawahomɨ pɨwɨha kanyatisɨha atisɨhaawɨ amɨ nyahɨ ko utaaho akɨtɨnɨhɨ isɨhiya yapɨpataapɨhiyai japɨhɨ numwaitandɨhoso taatɨ mmonɨhaawɨ nyahɨ kopɨ gɨwunyaahaayo,” undawaatopo.

Kɨma Pɨwɨma Gamanɨhomɨ Otɨpɨpatɨho Womɨ Mwaahoai Jisaasiho Tɨtɨhɨwisɨtɨhandapɨhaare

43 Asisɨha Yataira Saikaahanda Samariyaahiyaisa Jisaasiho bimainja aimɨ kairɨ yatairɨ sanaihɨ sapɨhɨ namasi amɨ Garirihandaahapɨ japɨhɨ niyataise. 44 Iyataatɨ sandɨ Garirihanda jɨhura Jisaasiho satatɨ, “Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaasɨho pɨropetɨhoai komɨ isɨhiya wɨndɨ baiwɨ usopɨ komɨ ambɨpatɨ nepɨ nɨwimaapɨ namumwaahopo,” tatɨ katipata japɨhɨ ko niyataise. 45 Aihɨ Garirihandaahiya Judaahiyaamɨ kimbapɨho Pasopaahandɨ asisɨha awaisɨha kɨnaungwɨha nahatewetɨ mmonɨwɨ nandapa maahoaipatɨ tɨhɨwɨ nanɨhohɨha noaipasɨhɨ Jerusaremɨhandaahapɨ niyawaayopo. Iyawaawɨ kura Jisaasiho Jerusaremɨhanda kaiwaiwa nahatewa mmonawaayopo. Saiwɨhiyaasɨ amɨ Jisaasiho japɨhɨ Garirihanda nasatɨ noaipasɨhɨ kiya koai maaritɨwɨ usowɨ numwaawaayopo. 46 Iyauhɨ Jisaasiho aunahɨpa taunɨhandɨ Kenaahandɨ yapɨpatɨ Pɨropinjɨhandɨ Garirihanda ahetipataahapɨ japɨhɨ notaise. Iyataatɨ sapɨhɨ jɨhura ko waapoho netɨ nepemaisɨhɨ noaipatɨ wainɨhandimatimbɨpɨhe. Aihɨ amɨ sapɨhɨ aunahɨpatɨ Kapaniyaamɨhanda gamanɨhomɨ otɨpɨpatɨho womɨ mwaahoai yaawataise. 47 Aihɨ Jisaasiho Judiyaahandaahɨraapɨ Garirihanda aimɨ yaho napise tauhɨ ko metɨhomɨ sapɨho atisataise. Atisamapɨ ko Jisaasihoenda nasatɨ nunjenataise komɨ mwaaho aimɨ napwɨtandɨ detɨtisɨhoai notɨ tɨtɨhɨwiwɨtando. 48 Aihɨ amɨ Jisaasiho koai saundataase. “Nɨnɨ samɨ ndɨhetɨ sɨwipatɨ watɨpɨhaiwa samɨ maarɨho jandohaiwa wɨndɨ kamaisanaahɨ sahɨ nisapɨ ko nyangi nyatatamanatɨ nga andɨtinyaiwɨtaiso tɨwɨ wɨndɨ gɨmaanunyaitaapo. Apɨpaahɨ owetɨtaise,” undataase. 49 Aihɨ amɨ gamanɨhomɨ otɨpɨpatɨho Jisaasihoai saundataase. “Awaisɨhonye, nisɨ metɨho aimɨ napwɨtaisɨ sangɨ naponɨhɨ kɨnyɨ nɨngisapɨ ketɨ kɨmɨkuraanɨhɨ namme,” undataase. 50 Aihɨ Jisaasiho koai saundataase. “Numwe. Kinyɨ kimwaahoai timbɨpa numwɨhaahonɨhɨ asohoematatɨ nga bimɨtaiso,” undataase. Saundihɨ amɨ ko Jisaasihomɨ pɨwɨha atɨwisatɨ maarɨho naasohɨ gwɨnyaatɨ notaise. 51 Iyataatɨ ko asisɨha bowihɨ taatɨ daihɨra naihɨ komɨ otɨpɨpatɨhiya napɨwɨ daihɨra nutanɨnɨwɨ koai saundɨwɨ kaundawaatopo. “Kinyɨ kimwaaho aimɨ timbɨpa owetatɨ gaawimainjɨhɨ nepatɨ binye,” undawaatopo. 52 Saundauhɨ amɨ ko kiyai saundatɨ, “Timbɨpa metɨhoai maahɨwura numwɨhaase?” undatɨ nunjenataise. Aihɨ kiya koai amɨ saundawaatopo. “Batɨ asɨhataahura wanɨ kɨrokɨhuraarɨ sisɨha busoaatɨ owendaise,” undawaatopo. 53 Saundauhɨ amɨ metɨhomɨ sapɨho gwɨnyaataise, Jisaasiho koai saundatɨ, ‘Kinyɨ kimwaaho namaapotɨ asoho bimɨtaise,’ undisurura kuraatihɨ. Aihɨ sandapɨ ko metɨhomɨ sapɨho sawahounɨ komɨ apwaataatɨ amɨ manyinya amɨ otɨpɨpatɨhiyaunɨ Jisaasihopɨ satɨwɨ, “Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Ahɨwisɨhoe,” tɨwɨ gɨwunyaawaayopo. 54 Iyataatɨ sura Jisaasiho Judiyaahanda namasi yapɨpatɨ Garirihanda bindataatɨ kɨmatɨ sɨwipatɨ watɨpɨmatɨ kiyatɨ metɨhoai komɨ pɨwɨhaara tɨtɨhɨwisɨtɨmandɨ kasɨnɨhandɨ yapɨpatɨ Garirihanda kiyataise.

5

Kɨma Pɨwɨma Utaaho Ikwauhɨrɨ Bɨwatehoai Jisaasiho Tɨtɨhɨwisɨtɨhandapɨhaare

1 Amɨ saiwa siyatɨ sanaihɨ Judaahiya Jerusaremɨhanda ahoyanɨwɨ kiyaamɨ kimbapɨho wo mmonawaayopo. Iyauhɨ amɨ Jisaasiho Jerusaremɨhanda kimbapɨho ko mmondandɨ niyataise. 2 Iyataatɨ Jerusaremɨhanda sipɨsipɨhandamɨ onepatɨ awaipatamɨ detɨ kapɨhɨ durɨhɨrɨ waapatɨhɨrɨ gwɨharaahɨrɨ wɨrɨ ahendaise. Iyataatɨ sɨrɨ duriramɨ ambɨpatɨ Judaahiyaamɨ pɨwɨha Aramaikɨhaara katawaawɨ Betesɨta tɨwɨ ambɨhɨtɨwɨhɨre. Iyataatɨ sɨrɨ duriramɨ mangɨrainɨ aŋaaŋɨ usaaŋaipɨhonya (mbarandaahonya) ikwɨrɨ naasairɨ 5 kiyatɨhonya aŋɨmatauhɨ sapɨhɨ aŋɨmatɨndataise. 3 Aihɨ sapɨhɨ aŋɨ usaaŋaiponyaapɨhɨ isɨhiya timbɨpaisahiya taahiyɨhiya bindawaayopo. Iyawaawɨ kiyaamɨ usa ndɨha niyotahiyaare amɨ usa ikwauhɨrɨ napotɨ bɨwatetɨ namɨhatahiyaare. Amɨ kiyaamɨ usa watɨpɨhandɨ kiya andɨtitɨtaatɨwɨhandɨ owehiyaare. (Iyataatɨ durirɨ sɨrɨ ahoainɨhonɨhapɨ sapɨhɨ jatawaayopo. 4 Amɨ asisɨha wiwa wiwetɨ yamɨhapataatɨhapɨ Autaahaatɨhomɨ otɨpɨpatɨho enjerɨho nasatɨ duriri netɨ ahoyonɨhapɨ. Siyatɨ ko duriri netɨ ahoyonɨhɨ ketɨ kuraanɨhɨ timbiyohiyɨhiyaamɨ wo jɨhɨ notɨ tɨmandainjɨho komɨ timbɨpa kura ketɨ owendaise). 5 Aihɨ utaaho wo sapɨhɨ ko timbiyatoaatihɨ kɨnaungwɨha 38 kiyatɨ sanausoho bindataise. 6 Aihɨ Jisaasiho koai iwinjataatɨ ko aimɨ apɨpaahɨ kɨnaungwɨha utaarɨhandɨ timbainjahotihɨ gwɨnyaataise. Amɨ siyatɨ usonataatɨ koai saundataase. “Kɨnyɨ kinyɨ timbɨpa owetanɨhɨ noaipapɨ gaahoŋimatɨtaapɨ maaritapaino?” undatɨ koai Jisaasiho nunjenataise. 7 Nunjesɨhɨ amɨ timbaisɨho Jisaasihoai saundataase. “Awaisɨhonye, durɨhɨrɨ waapɨhaatɨ ahoainatɨ tiwayaahonɨhura nɨngi netɨ durɨhɨraatɨhɨ nɨmandaitandɨho utaaho wo nɨnɨ owehonɨne. Iyataatɨ waapɨhaatɨ durɨhɨrɨ ahoainjɨhura nɨnɨ taatɨ nasonɨhɨ utaaho wo jɨhɨ nɨngi nanɨtipatɨ notɨ durɨhɨraatɨhɨ tɨmandainjɨhe,” undataase. 8 Saundihɨ amɨ Jisaasiho koai saundataase. “Kɨnyɨ nepapɨ tɨtɨhɨ dope. Dopɨ kinyɨ yutɨhɨrɨ gwaumbwɨ nanohingɨpɨpa nawopɨ isɨsi numwe,” undataase. 9 Saundihɨ nehɨ ketɨ kuraanɨhɨ utaaso soai gausendaise. Iyatɨ komɨ ambɨpatɨ ikwauhɨrɨ andɨtitɨtandɨhandɨ watɨpɨhandɨ ko netaise. Netɨ ko dotɨ komɨ yutɨhɨrɨ nawotɨ isɨsi notaise. Asisɨha sura Jisaasiho utaasoai tɨtɨhemwasura Judaahiyaamɨ asisɨha ikɨnohɨha Sapaatɨhandetɨ Saararehuraare. 10 Aihɨ amɨ sandapɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya utaaso tɨtɨhɨwimainjoai nɨwisapuposawɨ bitosɨhɨ saundawaatopo. “Kɨma asisɨma nyamɨ Sapaatɨhandetɨ ikɨndɨhaahuraasɨ kɨnyɨ kinyɨ yutɨhɨrɨ nawopɨ tɨpwɨtɨpɨ napaapɨ nyamɨ asisɨ Sapaatɨmandɨ nanyopɨsasise? Nyamɨ wɨnɨhapɨpa satiso ‘Kɨnyɨ kinyɨ yutɨhɨrɨ gwaapwingɨpɨpa nawopɨ isɨpɨ dahomaime,’ tiso,” undɨwɨ nunjenawaayopo. 11 Kiya koai saundauhɨ amɨ ko komɨha kiyai saundataase “Utaaho nɨngi tɨtɨhenɨmasɨho satatɨ kandihe, ‘kɨnyɨ kinyɨ yutɨhɨrɨ gwaapwingɨpɨpa nawopɨ isɨsi numwe,’ ndihe,” undataase. 12 Saundihɨ amɨ kiya koai saundɨwɨ nunjenawaayopo. “Utaaso so gi satatɨ, ‘kɨnyɨ kinyɨ yutɨhɨrɨ nawopɨ isɨsi numwe,’ hɨtiso diyaamahore,” undɨwɨ nunjenawaayopo. 13 Saundɨwɨ kiya koai nunjenɨhauhɨhandɨ kandɨ utaaho komɨ timbɨpa owetatɨ tɨtɨhɨwimainjɨho koai tɨtɨhɨwisɨhopɨ wɨndɨ monatɨ gɨmunyaase, amɨ kapɨhɨ isɨhiya apɨpaahɨ taahiyɨhiya wɨrɨsandɨhandɨ bitohauhɨ amɨ kiyaamɨhatɨhɨ Jisaasiho nihɨrɨnatɨ wometiho. 14 Aihɨ kapɨhata wonjɨ otɨhɨtihɨ utaaso soai Jisaasiho Aŋɨ Awaindɨhandaatɨhɨ usonataise. Usonataatɨ koai saundataase. “Kɨnyɨ maipɨhandɨ jɨhaatɨ wɨndɨ kamaime amɨ wiwa kɨnyɨ apɨpaahɨ daahɨ awaindɨhandɨ naaŋɨhandɨ nepɨ nopɨsasɨndaino,” undatɨ Jisaasiho koai kaundataase. 15 Aihɨ utaaso sapɨhɨ namasi notɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiyai saundataase. “Utaaho nɨngi tɨtɨhɨnisɨho Jisaasihore,” undataase. 16 Aihɨ sandɨ Jisaasiho kaindɨmandɨ ko Judaahiyaamɨ asisɨha ikɨndaatɨwɨha Sapaatɨhandetɨ Saararehura kaihɨ kandapɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya Jisaasihoai naaŋɨhandɨ nunyawaayopo. 17 Iyauhɨ amɨ Jisaasiho komɨha kiyai saundataase. “Nisɨ Apɨho isɨhiyai iwɨtatamanɨtandɨ otɨpɨpatɨ nasisoaarɨ konɨhɨ taatɨ kaihɨ amɨ nisangi ko kaime dirɨhɨretɨ isɨhiyai netɨ iwɨtatamanɨtandɨ otɨpɨpatɨ taatɨ kiyataayo,” undatɨ kaundataase. 18 Amɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya sandɨ atisawaawɨ kandapɨ Jisaasihoai soho koaisɨnɨhɨ nemaitaatɨwɨ mɨtaahɨ awaindɨhandɨ waatɨ gwɨnyaawaayopo. Sandɨ apaapɨmaahe, amɨ ko Judaahiyaamɨ asisɨha ikɨndaatɨwɨha Sapaatɨhandamɨ wɨnɨhapɨpa satatɨ, “Isɨhiya asisɨha kɨmetɨ ikɨndaatɨwɨhuraasɨ otɨpɨpatɨ kamaiwɨse,” tatɨ katimbɨpa netɨ nopɨsasatunɨ amɨ ko satatɨ, “Autaahaatɨho nisɨ Apɨhore,” ndaatɨ ko noaipatɨ sawaho Autaahaatɨhoaisatɨ nauratetatɨ amɨ ko Autaahaatɨhoemainjɨhe.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Satatɨ Autaahaatɨhomɨ Mwaaho Otɨpɨpatɨ Kaitandɨ Watɨpɨhandisahore Tindɨhandapɨhaare

19 Aihɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha kiyai saundataase. “Nɨnɨ sangi akɨtɨnɨhɨ kasatataato, nɨnɨ Autaahaatɨhomɨ Mwaahonɨnɨ nehɨ nɨngisunyaatɨ nɨnɨ nɨwahonɨnɨ wapa kiyataamaayo. Nisɨ Apɨho taatɨ kaihɨ iwinjahohɨpɨpa sapaahɨhɨ nɨnɨ komɨ Mwaahonɨnisangi taatɨ kiyataayo. 20 Amɨ nisɨ Apɨho nɨnɨ komɨ Mwaahonɨnɨhi maarɨho naninyataatɨ ko sawaho taatɨ nahataapa kaimbɨpa nɨngi netɨ nanɨsataise. Amɨ kɨmaiwa wanɨ nɨnɨ taatɨ kiyohɨwɨmaiwai nusatipɨhaatɨ apɨpaahɨ awaiwaiwa nɨnɨ sɨwipatɨ watɨpɨhatɨ kaitandɨ nɨngi Apɨho nanɨsɨtaise. Iyonɨhɨ nɨnɨ kaiwa kaisanɨhɨ amɨ sahɨ ese tɨwɨ samɨ maarɨho jandohaiwa mmonɨwɨ pɨhɨtɨwɨ gwɨnyaitaapo. 21 Iyataatɨ amɨ nisɨ Apɨho isɨhiya napohiyɨhiyai ahowimasɨhɨ kiya nepahauhɨ asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ kiyai nunyahore. Isɨ amɨ sɨrɨ Apɨho kairirɨ kɨretɨ nɨnɨ komɨ Mwaahonɨnɨ nɨnɨ gwɨnyaatɨ maaritɨtɨ isɨhiya kawitaahinyonɨhiyai amɨ kiya asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ numwɨto. 22 Iyataatɨ amɨ nisɨ Apɨho isɨhiyai netɨ tipɨtapa tɨtɨhɨ gaahiyai asɨtimatɨtaatɨwɨhandunɨ amɨ maipɨhiyai kiya kiyaanɨhɨ napwɨtaatɨwɨhandunɨ numwɨtandɨhandɨ sawaho wɨndɨ miwatise. Satɨ otɨpɨpatɨ isɨhiyai netɨ tipɨtapaatɨ usonɨtɨ gaahiyai asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ nunyatɨ amɨ maipɨhiyai kiya napwɨtaatɨwɨhandɨ numwɨtandɨhandɨ nahandɨ nɨnɨ komɨ Mwaahonɨngi satɨ otɨpɨpatɨ kinyɨhate ndatɨ naninyataise. 23 Amɨ isɨhiya nisɨ Apɨhoai nepɨ mepɨ autaahemwahohiyɨya amɨ sɨrɨ kɨretɨ nɨnɨ komɨ Mwaahonisangi nepɨ nanimaapɨ nɨngi kiya mepɨ autaahepɨnɨmaitaatɨwo. Iyataatɨ amɨ isɨhiya usa nɨnɨ komɨ Mwaahonɨngi maaritɨwɨ nepɨ wɨndɨ mepɨ autaahepɨnɨmaanɨmahohiyɨhiya amɨ kiya sɨrɨ kɨretɨ nisɨ Apɨho Autaahaatɨho nɨngi natanoaasihɨ nasohɨhoai maaritɨwɨ wɨndɨ mepɨ autaahepumaamawaayopo. 24 “Amɨ nɨnɨ sangi apɨpaahɨ akɨtɨ akɨtɨnɨhɨ kasatataato. Isɨhiya wowaatɨ nisɨ pɨwɨha ka japepihɨrɨwɨ amɨ nɨngi natanoaasisɨho Autaahaatɨhopɨ gɨwunyaahohiyɨhiya aimɨ kɨmura wanɨ namasawɨ kiya asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ taawɨ newaayopo. Amɨ kiya aimɨ napwɨtaatɨwɨhandɨ namasi asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ taawɨ newaayopo. Isɨ Autaahaatɨho kiyai netɨ wɨndɨ pɨwɨhaapematɨ wɨndɨ tipɨtapaatɨ mausondaise. Owetɨtaise. 25 Nɨnɨ sangi apɨpaahɨ akɨtɨnɨhɨ kasatataato asisɨha wa yaha taatɨ nasataise. Iyataatɨ amɨ asisa sa aimɨ wanɨ kɨmɨkuraare isɨhiya asɨyɨhiya kiya amɨ kiyaamɨ maipɨhaiwaatɨhɨ bindawaawɨ aimɨ napomahohiyɨhiya nɨnɨ Autaahaatɨhomɨ Mwaahonɨnɨ pɨwɨha ausaatɨ kandɨ kandunjisanɨha atitaatɨwɨhuraaro. Iyataatɨ isɨhiya nisɨ pɨwɨha akɨtɨnɨhɨ atiwɨ nepɨ japepihɨrohiyɨhiya kiyai pɨwɨha ka nga numwaatɨ asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ nunyonɨhɨ asɨyɨhiyaimatɨtaapo. 26 Amɨ siyatɨ nisɨ Apɨho isɨhiya asɨtimatɨwɨ bimɨtaatɨwɨhandamɨ sawaho tanyaahosɨ amɨ isɨhiyai kiya wɨndɨ namaapopɨ asɨyɨhiyaimatɨtaatɨwɨhandɨ nunyataise. Amɨ sɨrɨ kɨretɨ nisɨ Apɨho isɨhiyai kiya asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ numwipatamataindɨ isɨhiyai kiya asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ numwɨtandɨ nɨngi watɨpɨhandɨ aimɨ nanɨmihɨ nɨnɨ noaipatɨ isɨhiya kiyaanɨhɨ asɨtimatɨtaatɨwɨhandamɨ tanyaahonɨnimatataayo. 27 Iyataatɨ ko Apɨho nɨngi isɨhiyai tipɨtapaatɨ usondandɨhandɨ watɨpɨhandɨ aimɨ nanɨmise amɨ Nɨnɨ Isɨhiyaamɨ Saahonɨnɨ Jɨhonɨnɨ Awaisɨhonɨnɨtiho. 28 Kɨmandɨ taatɨ nɨnɨ sangi kasatohɨtɨmandapɨ sahɨ wɨndɨ pɨhɨtɨwɨ gɨmunyaapɨse amɨ asisɨha wa taatɨ nasataise ketɨ isɨhiya napohiyɨhiya kiya napopɨ ahotohɨpɨpɨhapɨ nisɨ pɨwɨha gapɨpa atɨnitaatɨwɨhuraaro. 29 Atɨnisawaawɨ kiya napopɨ yamwandɨwɨ ahotohɨpɨpɨhapɨ nepapɨ noaatɨwɨ doaitaapo. Nepapɨ tɨtɨhɨ gaahandɨ kiyohiyɨhiya asɨyɨhiyaimatisaihɨ amɨ maipɨhandɨ kiyohiyɨhiyai Autaahaatɨho saundatɨ, ‘Sahɨ maipɨhiyaatisɨ samɨ maipɨhaiwaapɨ pɨwɨha nepɨse,’ undatɨ kiyaamɨhetɨ pɨwɨha netɨ yawutaatɨ nemaitaise.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Otɨpɨpatɨ Kaiwaiwa Ko Sawahopɨ Isɨhiyai Autaahaatɨhomɨ Mwaahore Tatɨ Netɨ Nunjataise Tahaare

30 “Iyataatɨ nɨnɨ nehɨ nɨwahonisɨ watɨpɨhanda wapa wɨndɨ nga kamaito. Nehɨ Autaahaatɨho kɨnyɨ saimbɨ kaime ndatɨ kandatɨ amɨ nanɨsirɨhɨretɨ isɨhiyai netɨ tipɨtapaatɨ usonataayo. Sandɨ siyataatɨ isɨhiyai nehɨ tɨtɨhɨ nga tipɨtapaatɨ usonataayo. Amɨ sandɨ tɨtɨhɨtindɨmandɨ apaapɨmaahe amɨ nɨnɨ nisɨ Apɨho nɨngi natanoaasisɨhomɨ maaritimbɨpa kiyataate amɨ nɨnɨ nehɨ nɨwahonisɨ maaritohɨrɨhɨretɨ wɨndɨ kamaindo. 31 “Amɨ nɨnɨ nɨwahonisapɨ pɨwɨha katisanɨhɨ isɨhiya wɨndɨ satɨwɨ, ‘kɨnyɨ kɨwahonyapɨ pɨwɨha katingɨha akɨtɨ akaahe,’ tɨwɨ wɨndɨ namaitaapo. 32 Iyataatɨ nisɨ Apɨho nisapɨ satatɨ, ‘Ko katatɨ kaiwaiwa akɨtɨhaiwe,’ tatɨ kandaataahɨ amɨ ko akɨtɨ nisapɨ kandaase. 33 Iyataatɨ sahɨhɨ samɨ pɨwɨha Jonɨho Isɨhiyai Baawusisɨhoaapɨhɨ nasenɨwɨha nusoaasauhɨ ko nisapɨ satatɨ, ‘Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Ahɨwisɨhoe,’ tatɨ tɨtɨhɨ katise. 34 Nɨnɨ sa pɨwɨha katohɨma nisapɨ Jonɨhoai sahɨ nunjenɨhauhɨ amɨ ko nisapɨ sangi tɨtɨhɨ kasatataase. ‘Komɨ Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Ahɨwisɨhoe,’ satatɨ kasatisɨhaapɨ kandaato. Amɨ nɨnɨ isɨhiya nisapɨ gwɨnyaahohɨrɨhɨretapɨ pɨhɨndɨ gwɨnyaataamaato. 35 Jonɨho isɨhiyai baawusisɨho komɨ otɨpɨpatɨ kiyatɨ pɨwɨha katatɨ ausaasɨwaiwa sisɨha norɨhɨrɨ ramɨhandɨ tɨhataatɨ nausaatipatamatiyatɨ nausaatataise. Aihɨ sahɨhɨ nehɨ apɨpaahɨ masɨhonjɨ maaritɨwɨ komɨ nausainjɨtɨhandetɨ masɨhonjɨ pɨnowaayopo. 36 “Iyataatɨ nɨnɨ otɨpɨpatɨ nahataapa taatɨ kiyohɨwɨmaiwa nisapɨ isɨhiyai netɨ nunjataise, amɨ Jonɨho nisapɨ katiwaiwai nusatipɨhaatɨ awaindɨhando. Nɨnɨ nisɨ Apɨho otɨpɨpatɨ nɨnɨ kaindɨ owemaitandɨ nanɨmipatɨ kaindɨ taatɨ kiyohɨwɨmaiwa kaiwa nisapɨ isɨhiyai netɨ nunjatɨ anusaataise. Iyatɨ kɨmɨkaiwa isɨhiyai netɨ nisapɨ kaundatɨ anusaatɨ nunjataise koai Sapɨho natausaasihɨ nasahoe undato. 37 Iyataatɨ amɨ nisɨ Apɨho nɨngi natanoaasihɨ nasohɨho sawaho nisapɨ ausaatɨ ko nisɨ maasɨhɨhoe tatɨ netɨ nasisatɨ pɨwɨha kandaase. Aihɨ amɨ sahɨhɨ ko nisapɨ pɨwaatisɨha wɨndɨ atɨhomiwɨhiyaate. Amɨ komɨ ndɨmaahomwaaŋɨ wɨndɨ mausopɨhiyaate. 38 Iyawaawɨ sahɨ samɨ omaŋɨtɨtɨhɨ nisapɨ satɨwɨ, ‘Autaahaatɨho koai natausoaasihɨ napisɨho kɨmɨkore,’ tɨwɨ wɨndɨ gɨmaanunyaahopo. 39 Aiwɨ sahɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha jɨhɨ wapɨhɨ jɨpatɨpindiwaiwa baiwɨ itatamanɨwɨ baahaiwɨ mmonawaatawaayopo amɨ sahɨ saiwɨ gwɨnyaawaawo pɨwɨha ketapɨ nyahɨ asɨtimataatɨ bimɨtɨhaahandɨ naito tɨwo. Pɨwɨha jɨpatɨpindihɨ sahɨ awɨtɨwɨ mmonɨhohɨha nisapɨ pɨwɨha katatɨ nasisatɨ netɨ anusaataise. 40 Pɨwɨha saiwa sahɨ awɨtɨwɨ mmonɨhohɨwiwa nisapɨ kasatatɨ anusoaasɨhandɨ kandɨ sahɨ nisenda asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ nasamɨtandɨ namaasopo. 41 “Iyataatɨ nɨnɨ isɨhiya nɨngi nepɨ mepɨ autaahepɨnɨmaitaatɨwo ndɨ waatɨ gwɨnyaatɨ daataamaayo. 42 Amɨ nɨnɨ sangi aimɨ jasoho sahɨ samɨ maarɨho Autaahaatɨhoai wɨndɨ apɨpaahɨ akɨtɨnɨhɨ namunyawɨhiyaatɨtiho. 43 Nɨnɨ nisɨ Apɨho Autaahaatɨho andɨtɨniwatɨ kandatɨ natanoaasihɨ nasonɨhandɨ kandɨ sahɨ wɨndɨ nɨngi nisonɨwɨ namaanɨmaahopo. Amɨ utaaho wo nehɨ koai sawahounyoaatɨ komɨ watɨpɨhandisa nasonɨhoai sahɨ numwaitaapo. 44 Iyataatɨ sahɨ sawanaatɨ mepɨ autaahematɨwɨ ambɨpatɨ awaipatɨ namɨndaatɨwɨ maaritawaayopo. Siyawaahandɨ kandɨ sangi Autaahaatɨho jasonatɨ samɨ ambɨpatɨ netɨ autaahɨ nasimaitandɨhɨretɨ sahɨ wapa kaiwɨ bɨmitohopo. Isɨ amɨ sahɨ napitaiwɨ nisapɨ gɨnunyaitaapo? 45 Amɨ sahɨ nisapɨ saiwɨ wɨndɨ gɨmunyaapɨse asisɨha ipotɨhetɨ ko komɨ Sapɨhomɨ ndɨhetɨ nyamɨ maipɨhaiwa netɨ anyusaatɨ yainyutaatɨ sahɨ maipɨhiyaate nyatɨtaiso tɨwo. Amɨ nehɨ Mosesihomɨ pɨwɨhaahɨhɨ sangi sandɨ kasitaise. Amɨ sahɨ Mosesihomɨ pɨwɨha gwɨnyaahaayo kapa nyangi andɨtinyaihonɨhɨ Autaahaatɨho sahɨ gaahiyaatɨ maipɨhandɨ owehiyaate nyatɨtaise tɨwɨ gwɨnyaawaayopo. Iyawaahandɨ kandɨ sahɨ Mosesihomɨ pɨwɨha wɨndɨ gɨmunyaahowɨ ka wɨndɨ sangi andɨtɨmaasiwɨtaise. 46 Iyataatɨ Mosesiho pɨwɨha nisapɨ katatɨ pɨwɨha jɨhura jɨpatɨpaise. Isɨ amɨ sahɨ komɨ pɨwɨha nisapɨ jɨpatɨpaisɨha akɨte tɨwɨ mmonɨwɨ gwɨnyaawaawaahɨ amɨ nɨnɨ wanɨ taatɨ kiyohɨwɨmaiwaapɨ akɨte tɨwɨ gwɨnyaapɨ gɨnunyaitauhe. 47 Amɨ jɨhura Mosesiho pɨwɨha nisapɨ katatɨ jɨpatɨpiyataise. Jɨpatɨpaihɨhandɨ kandɨ sahɨ komɨ pɨwɨhaapɨ wɨndɨ gɨmunyaahopo. Amɨ komɨ pɨwɨha nisapɨ katatɨ jɨhɨ jɨpatɨpaisɨhaapɨ sahɨ gɨwunyaawaawaahɨ wanɨ nɨnɨ sangi taatɨ kasatɨtɨ kiyohɨwɨmaiwa amɨ sahɨ mmonɨwɨ gwɨnyaitauhe. Sahɨ saitɨhandɨ kandɨ sahɨ apɨpaahɨ wɨndɨ gɨmaanunyaahopo amɨ Mosesiho nisapɨ pɨwɨha katatɨ jɨpatɨpaisɨha sahɨ wɨndɨ monɨwɨ gɨmaawunyaapɨhiyaatɨndaato,” undatɨ Jisaasiho kaundataase.

6

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Isɨhiya Taahiyɨhiya 5,000 handi Nusatipapɨhiyai Nandapa Numwindɨhandapɨhaare

1 Siyamapɨ ipotɨ wura Jisaasiho nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨ mmonawa newaatɨ kiyaatɨ nɨwipinjohiyɨhiyaanisatɨ durɨhɨrɨ waapatɨhɨrɨ Garirihandamɨ wihɨnɨ mɨhihɨnapɨ notaise. Iyataatɨ sɨrɨ durɨ waapatiramɨ ambɨpatɨ wɨtɨ Taiperiyaasihande. 2 Amɨ isɨhiya taahiyɨhiya wɨrɨsandɨhandɨ Jisaasiho watɨpɨhaiwa kiyatɨ isɨhiya timbɨpaisahiyai tɨtɨhɨwisɨhɨ iwinjahohiyɨhiya koai nuwipinjai nowaayopo. 3 Iyataatɨ Jisaasiho nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanisatɨ sisɨho masɨhonjaasɨnɨ nasaamanatɨ bindataise. 4 Iyataatɨ sura Judaahiyaamɨ kimbapɨho awaisɨho Pasopaahandɨ jɨhura Autaahaatɨho Isɨpɨhiyai tiwataatɨ amɨ Isɨraherɨhiyai Isipɨhiyaamɨ ikwɨraatɨhapɨ numwaasuraapɨ gwɨnyaapɨ maaritɨwɨ mmondaatɨwɨho aimɨ detɨndaise. 5 Aihɨ Jisaasiho komɨ ndɨha naingaatɨ jata amɨ isɨhiya apɨpaahɨ awaindɨhandɨ wɨrɨsandɨhandɨ koenda taawɨ nasauhɨ iwinjataise. Iyauhɨ amɨ nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanamɨ wo komɨ ambɨpatɨ Piripɨhoai Jisaasiho saundatɨ nunjenataise. “Nyahɨ nandapa maahapɨhapɨ nawɨho nunya newaatɨ isɨ wɨrɨsandɨ kɨmiyai numwɨtɨhaawe?” undatɨ nunjenataise. 6 Iyataatɨ Jisaasiho Piripɨhoai nunjesɨtɨndɨ amɨ Jisaasihopɨ ko gɨwunyaaso tatɨ iwinjatataatɨ nunjenataise. Amɨ Jisaasihohɨ komɨ kaitandɨhandapɨ aimɨ mmonahoso. 7 Nunjesɨhɨ amɨ Piripɨho komɨha wihoaaŋɨha Jisaasihoai saundataase. “Isɨmiya kɨmiya wɨrɨsandɨmandɨ apɨpaahɨ masɨ masɨhonyaisangi nandaatɨwɨ nawɨho ikihɨ yatɨwɨsangi 200 kina kiyaatɨ nyahɨ newaatɨ nandapa bɨretɨhandɨ wɨndɨ nga nyahɨ nunya namaito. Owetatɨ amɨ nausetɨtɨtaise,” undatɨ Jisaasihoai kaundataase. 8-9 Aihɨ amɨ nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanamɨ wo komɨ ambɨpatɨ Andɨruho Saimonɨ Pitaahomɨ saingɨho Jisaasihoai saundataase. “Metɨho wo kɨmbɨhɨ nandapa konɨho baarihanda tɨhɨwɨhandɨ bɨretɨhandɨ ikwɨrɨ naasairɨtihɨ amɨ araiho yahurɨ isɨwaho yahore. Iyataatɨ amɨ sapa nandapa wɨndɨ taahɨpɨpaametisɨ isɨ wɨrɨsandɨmiyaapɨ wɨndɨ gaametɨtaise. Amɨ nausetɨtɨtaise,” undataase. 10 Saundihɨ Jisaasiho nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanangi sanyatataase. “Isɨhiya yatɨhɨ woyɨhaatɨhɨ bimɨta sahɨ kaundɨwɨse,” nyatataase. Iyataatɨ sapɨhɨ woyɨha kɨtarɨhɨrɨ pɨhɨtatɨ ahetihɨ isɨ wɨrɨsandɨhiya kapaatɨhɨ bindawaayopo. Iyataatɨ isiya siyaamɨ otɨhatɨhɨ nehɨ usɨhiya gwɨnyaahiyaahɨhɨ 5,000 kaiwɨhiyaare. 11 Kiya saiwɨ yatɨhɨ bimauhɨ Jisaasiho bɨretɨhandɨ konɨho baarihanda tɨhɨwɨha ikwɨ naasairɨtaha netɨ isɨwatataatɨ Autaahaatɨhoai kaapɨ kɨnyɨ iparɨhoŋɨ gaahoŋe, gaare undatɨ nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanangi nanyamihɨ amɨ nyahɨ newa isɨhiya kapɨhɨ yatɨhɨ bimohiyɨhiyai newaunyɨhaayo. Iyatɨ araihoaisangi sɨrɨ kɨretɨ kiyatɨ nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanangi nanyamihɨ amɨ nyahɨ newa isɨhiya wɨrɨsandɨhiyai nunyahaayo. Iyonɨhɨ kiya nepɨ pɨhɨtɨwɨ nanawaayopo. 12 Aiwɨ isɨhiya nahatiya nga nanɨwɨ kiyaamɨ gwɨsɨha tisainjɨhɨhura ko nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanangi sanyatataase. “Nyahɨ nandapa sapa nawɨpɨpa kanaahɨpa ahotimbɨpa wɨndɨ newaatɨ nopɨsasaatɨ tɨmaamaitɨhaawɨ amɨ sahɨ kapa asɨwɨ nepɨ ahoyawɨse,” nyatataase. 13 Aihɨ kiya nandapa bɨretɨhandɨ konɨho baarihanda tɨhɨwɨhapa isɨhiya nanawaawɨ kanaahɨpa nawɨpɨpa ahotimbɨpa newa ikihɨ basɨketɨhandɨ ikwɨmaindɨmwɨtihɨ auhɨramɨ asundɨpɨho yahurɨtahaiwa 12 kiyahaiwaara asawa newaatɨ kɨpohaayo. 14 Isɨ wɨrɨsandɨhiya siya sandɨ sɨwipatɨ watɨpɨhatɨ Jisaasiho kaindɨmandɨ mmonawaawɨ kiya satawaatopo. “Ese akɨte uta kɨmo Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha jɨpatɨpindisɨhaatɨhapɨ jɨhura satatɨ, ‘Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaitandɨho maapɨ yapɨpataapɨhɨ napɨtaise,’ tatɨ katisɨhore,” tawaatopo. 15 Satauhɨ Jisaasiho kiyaamɨ omaŋɨtɨtɨhɨ taawɨ gwɨnyaahohɨtɨhandɨ mmonataise. Iyataatɨ kiya koai nepɨ tarɨwundɨwɨ wɨndɨ maarɨmitɨhandɨ kandɨ kɨnyɨ nyamɨ awaisɨhoŋimatɨpɨ nyainjaapɨ bime undɨtaatɨwɨ kiyaamɨ maarɨhoaatɨhɨ taawɨ gwɨnyaawaayopo. Siyauhɨ ko namatɨ kiyaapɨ nawɨsatitatɨ nehɨ sawahohɨhɨ jahɨra sisɨho masɨhonyaasɨnapɨ niyataise.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Durɨhɨrɨ Waapɨhaatetɨ Autaahɨ Itɨpatɨ Daindɨhandapɨhaare

16 Aihɨ amɨ Jisaasiho nyangisenda sangɨ napise. Aihɨ amɨ aimɨ notɨ asisɨha napandotɨ asɨhatɨtandɨ asɨhananaataatɨhɨ nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanɨnɨ yatɨhɨ durɨhɨrainɨ noaatɨpɨhaayo. 17 Noaatɨpawa kinnɨ kopuho wo newa isɨsi jahɨra Kapaniyaamɨhandaahapɨ durɨhɨrɨ nahaitawa nohaayo. Iyonɨhɨ aimɨ netɨ asɨhatamasɨhɨ amɨ Jisaasiho nyangisenda sangɨ napise. 18 Iyataatɨ amɨ itɨpɨho watɨpɨho itɨpinatɨ durɨhɨrɨ awaindɨ sisɨhomatiyatɨ dotɨ waapɨhaati netɨ tiwayaataise. 19 Aihɨ nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanɨ kopuhotɨ aimɨ otɨhɨ wonjɨ nowaatɨ utaarɨhandɨ 5 kiromita kiyaatɨ amɨ 6 kiromita kiyaatisangi otɨhapɨhɨtihɨhura Jisaasiho durɨhɨraatɨhɨ autaahɨ wɨndɨ wɨmitatɨ nanɨhiyatɨ taatɨ itɨpapɨ napihɨ nyahɨ koai iwinjahaayo. Iyatɨ ko taatɨ detɨ kopuhomɨhinɨ nasataise. Napihɨ nyahɨ apɨpaahɨ awaindɨhandɨ maipiyawaatɨ yayahaayo. 20 Yayonɨhɨ amɨ Jisaasiho nyangi sanyatataase. “Nɨnisɨ sahɨ wɨndɨ yamaiwɨse,” nyatataase. 21 Sanyatihɨ amɨ nyahɨ koai kopuhotɨ numwaitɨhaawɨ maaritaatɨ numwaahaayo. Iyonɨhɨ ketɨ kuraanɨhɨ nyahɨ gwɨnyaasi niyohɨpɨpɨhɨ nyamɨ kopuhoaatɨhɨ nowaatɨ noaipɨhaayo.

Kɨma Pɨwɨma Isɨhiya Jisaasihopɨ Daahohɨtɨhandapɨhaare

22 Aihɨ bowihɨ isɨhiya wɨrɨsandɨhandɨ durɨhɨramɨ wihɨnɨ Jisaasiho kiyai nandapa numwimbɨpɨhɨ bimohiyɨhiya sapɨhɨ kopuho nehɨ naasohɨ ahotihɨ mmonawaayopo. Iyataatɨ kiya iwinjahauhɨ Jisaasiho so kopuhotɨ wɨndɨ nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanisatɨ yahomwaase. Nehɨ nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanɨnɨ yawanaanɨhɨhɨ yamwaasi niyonɨhɨ kiya nyainjawaayopo. 23 Amɨ kopuho wiwa durɨhɨrɨ Taiberiyaasihandaatɨhapɨhaiwa nasatɨ sapɨhɨ Jisaasiho isɨ wɨrɨsandɨhiyai nandapa Autaahaatɨhoai gaahoŋɨ iparɨhoŋe gaare undatɨ numwihɨ nanɨhohɨpɨpɨhɨ detɨ nasatɨ ahondaise. 24 Aihɨ isɨ wɨrɨsandɨhandɨ mmonawa Jisaasihounɨ amɨ nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanunɨ owendaise. Aihɨ namapɨ kiya kapɨhɨ kopuho ahotiwaiwotɨ yamwaasi Jisaasihopɨ daapɨ aunahɨpa Kapaniyaamɨhandaahapɨ nowaayopo.

Kɨma Pɨwɨma Isɨhiya Nanɨwɨ Asɨyɨhiyaimatɨtaatɨwɨ Jisaasiho Nandapa Akɨpɨpaare Tahaare

25 Daapɨ nuwɨ durɨhɨramɨ wihɨnɨ mɨhihɨnɨ Jisaasihoai kiya usonawaawɨ amɨ saundawaatopo. “Katɨpunjingɨhoŋe, kɨnyɨ napitaimbɨ amɨ maahɨwura kɨmbɨhapɨ napise?” undɨwɨ nunjenawaayopo. 26 Amɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha kiyai saundataase. “Sahɨ nisapɨ daapɨ nasohɨtɨmandɨ nɨnɨ sɨwipatɨ watɨpɨhandɨ kiyohɨtɨmandapɨ ko Autaahaatɨhomɨ Mwaahoso tɨwɨ nisapɨ sahɨ gwɨnyaapɨ amɨ mmonawaawɨmaahe. Owetise. Nehɨ amɨ nɨnɨ sangi nandapa nasanyonɨhɨ sahɨ nanawaawɨ samɨ gwɨsɨha tisainjɨhɨ kandapɨ sahɨ nisapɨ daawaayopo. 27 Nandapa sahɨ nainjaihɨ ketɨ kuraanɨhɨ netɨ nopɨsasɨnatɨ owetɨtandɨhapaapɨ andɨtatɨ napamaamapɨse. Amɨ nehɨ nandapa sangisɨ sahɨ asɨyɨhiyaatimatɨwɨ jinjapɨhɨ jinjapɨhɨ kiyaatɨnɨhɨ bimɨtaatɨwɨhandɨ nasamɨtandɨhapaapaahɨhɨ sahɨ andɨtatɨ napamapɨ daapɨse. Sapa nandɨpa sahɨ nanawaawɨ kiyaatɨnɨhɨ asɨyɨhiyaatimatɨtaatɨwɨhapa Nɨnɨ Isɨhiya Nahatiyaamɨ Saahonɨnɨ Jɨhonɨnɨ Awaisɨhonɨnɨ sangi nasamɨto. Amɨ nɨngi nisɨ Apɨho Autaahaatɨho komɨ watɨpɨhandɨ naninyatɨ isɨhiyaamɨ ndɨhetɨ satatɨ sapa gaasɨ kɨnyɨ kaime ndihɨhonɨniso,” undatɨ kiyai kaundataase. 28 Aihɨ amɨ kiya koai saundɨwɨ nunjenawaayopo. “O amɨ nyahɨ napitiyahaawɨ Autaahaatɨho gwɨnyaatɨ maaritirɨhɨretɨ japepihɨrɨtɨhaawe?” undɨwɨ koai nunjenawaayopo. 29 Nunjenɨhauhɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha kiyai saundataase. “Sahɨ Autaahaatɨhomɨ otɨpɨpatɨ kawitaatɨwɨhatɨ kɨmate. Nɨnɨ ko natanoaasihɨ nasohɨhonisapɨ sahɨ gɨnunyaitaatɨwɨ Autaahaatɨho maaritataise,” undataase. 30 Ko saundihɨ amɨ kiya koai saundawaatopo. “O amɨ gisɨ Autaahaatɨho natasoaasonɨhɨ nambɨhoŋɨtapaapaahɨ kɨnyɨ suwipatɨ wɨtɨ apɨpaahɨ watɨpɨhatɨ kaime. Amɨ nyahɨ kinyapɨ koai Autaahaatɨho natausaasihɨ nasahoe taatɨ gwɨnyaitaano. Isɨ kɨnyɨ nyamɨ ndɨhetɨ napindɨ kaitaise? 31 Amɨ nyamɨ asoya asisa iwɨwɨrɨho waapɨhaatɨ isɨhiya nandapa owetatɨ awasɨhapɨhɨ nandapa wapa ambɨpatɨ mannaahandɨ kandamɨ tanyaaha kɨmandɨ napinde tɨwɨhandɨ (Mosesihomɨhetapɨ) Autaahaatɨho numwihɨ nanɨhopo. Siyatɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨhaatɨhɨ wanɨsangi kɨma jɨpatɨpindatɨ sandaase. ‘Ko kiyai yamɨhapataatɨhapɨhapa nandapa bɨretɨhandɨ numwihɨ kiya nanɨhopo,’ tatɨ jɨpatɨpindataiso. (Isɨ amɨ kɨnyɨ Mosesihoai nusatipɨhaapɨ awaisɨhoŋɨ amɨ Autaahaatɨhoaapɨhapɨ nambɨhoŋɨtapaapaahɨ nyangi wɨndɨ jahomaanyamaŋɨta nandapa nasisoaarɨ nanyɨnye,” undɨwɨ kaundawaatopo). 32 “Amɨ nɨnɨ akɨtɨnɨhɨ sangi kasatataato. Sapa yamɨhapataatɨhapɨ nandapa mannaahandɨ samɨ jaaso jaasisa nepɨ nanɨhohɨpɨpa Mosesiho kiyai nunyataamaise. Amɨ nisɨ Apɨho nandapa apɨpaahɨ akɨpɨpa yamɨhapataatɨhapɨ napimbɨpa wanɨ nisɨ Apɨho taatɨ sangisɨ nasanyataise. 33 Amɨ Autaahaatɨhomɨ nandapa akɨpɨpaahɨ nɨnɨ nɨwahonɨne. Nɨnɨ yamɨhapataatɨhapɨ maapɨ yapɨmbatambɨ isɨhiyai asɨyɨhiyaimatɨtaatɨwɨhandɨ numwɨtandɨ noaatɨpataayo,” undataase. 34 Saundihɨ amɨ kiya koai saundawaatopo. “Awaisɨhoŋe, sapa nandɨpa kɨnyɨ katingɨpɨmba nyangi nasisoaarɨ nanyɨnye,” undawaatopo. 35 Saundauhɨ Jisaasiho kiyai komɨha saundataase. Nɨnɨ nandapa akɨpɨpaamataindɨhonɨne isɨhiya kapa nanawaawɨ asɨyɨhiyaimatɨwɨ kiyaanɨhɨ bimɨtaatɨwo. Utaaho itapa wowaatɨ nisapɨ gɨnunyaapɨ nisenda nasohiyɨhiyai nandapaapɨ wɨndɨ apɨpaahɨ jahomumanatɨ amɨ waapohopɨ apɨpaahɨ kiyai wɨndɨ namaawɨtaise. 36 Amɨ nɨnɨ sangi sahɨ aimɨ nɨngi nisohopo satɨtɨ kasatonɨhandɨ kandɨ sahɨ nisapɨ wɨndɨ mmonɨwɨ gɨmaanunyaahopo. 37 Isɨhiya nahatiya nisɨhiyaimatɨtaatɨwɨ nisɨ Apɨho namɨhanatɨ nanɨmisawɨhiya noaipapɨ kiya tɨtɨhɨ nisɨhiyaimatɨtaapo. Iyataatɨ nisenda nasohiyɨhiyai nɨnɨ wɨndɨ owemundɨto. 38 Amɨ nɨnɨ yamɨhapataatɨhapɨ maapɨ nasohɨtɨmandɨ nɨnɨ nɨwahonisɨ maaritɨtɨ gwɨnyaahohɨpɨpa kaitandɨ napɨtɨhonɨnɨmaahe. Owetise. Nisɨ Apɨho nɨngi natanoaasisɨho maaritatɨ gwɨnyaasɨpɨpa kawitandɨ napɨtɨhonɨne. Isɨ amɨ isɨhiya ko nanɨmisawɨhiyai nɨnɨ wɨndɨ owemundɨtɨ numwaito. 39 Nɨngi natanoaasihɨ nasohɨho nɨnɨ kɨmandɨ kaitandɨ maaritataise. Isɨhiya nahatiya ko nɨngi nanɨmisawɨhiyai nɨnɨ apɨpaahɨ wɨndɨ wowaati namihɨrɨtɨ amɨ kiya nahatiyai asisɨha ipotɨhetɨ nisɨhetapɨ Autaahaatɨho isɨhiya nahatiyai netɨ tipɨtapaatɨ usohonɨhura jahɨra ahowimasanɨhɨ nepasaihɨ kiyai asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ numwɨto. 40 Amɨ nisɨ Apɨho gwɨnyaatɨ maaritirɨhɨretɨ siyatɨ maaritatɨ gwɨnyaataise. Isɨhiya nɨngi ninjapɨ ko Autaahaatɨhomɨ Mwaahoso tɨwɨ nisopɨ amɨ nisapɨ gɨnunyaahohiyɨhiya nahatiya kiyaanɨhɨ jinjapɨhɨ jinjapɨhɨ asɨtimatɨwɨ nasisoaarɨ bimɨtaatɨwɨhandɨ naitaapo. Aisaihɨ asisɨha ipotɨhetɨ nɨnɨ kiyai ahowimatɨ asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ numwɨto. (Amɨ ipotɨ Autaahaatɨho isɨhiya nahatiyai netɨ tipɨtapaatɨ usohonɨhura nɨnɨ kiyai jahɨra ahowimatɨ numwaatɨ asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ numwɨto.”) 41 Iyataatɨ Jisaasiho satatɨ, “Nɨnɨ nandapa bɨretɨhandanɨnɨ yamɨhapataatɨhapɨ napɨtɨhonɨne,” tatɨ katindɨhandapɨ usaarɨ Judaahiya ko pɨwɨha sa tɨtɨhɨmetɨha kandaase tɨwɨ bɨpi yatɨhɨ kopɨ pɨhɨtɨwɨ pɨwaatɨwɨ itɨhɨtawaatopo. 42 Aiwɨ kiya satawaatopo. “Kɨmo utaamo Josepɨhomɨ mwaaho Jisaasihore. Nyahɨ komɨ sapiyɨ saniyai usonaahiyaane. Isɨ amɨ ko sandɨ wanɨ satatɨ, ‘Nɨnɨ yamɨhapataatɨhapɨ napɨtɨhonɨne,’ tatɨ napindapɨse?” tɨwɨ kanawaatopo. 43 Kiya sawana sanɨhauhɨ Jisaasiho kiyai saundataase. “Sahɨ sawanaatɨ pɨwɨma pɨhɨtɨwɨ gwɨnyaapɨ kamanɨwɨ namɨhaapɨse. 44 Isɨhiya wo waatɨ nehɨ koai kaatisunyaatɨ nisenda wɨndɨ namaapɨtaise. Nehɨ nisɨ Apɨho nɨngi natanoaasihɨ nasohɨho ahɨwatɨ numwaatɨ natausaasonɨho natausaasonɨhaatɨhɨhɨ nisenda napɨtaise. Iyonɨhɨ amɨ soai saati asisɨha ipotɨhetɨ nɨnɨ nɨwahonɨnɨ ahowimasanɨhɨ jahɨra nepaitaapo. 45 Iyataatɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atiwɨ nepɨ ausaahohiyɨhiyaamɨ pɨwɨha jɨpatɨpiyohɨwaiwaatɨhɨ pɨwɨha wa satatɨ jɨpatɨpindise: ‘Autaahaatɨho isɨhiya nahatiyai kataunjɨtaise,’ Aisaiyaaho 54:13 tatɨ jɨpatɨpindise. Satisɨ nisɨ Apɨhoai isɨhiya atɨwiwɨ amɨ usowɨ ko kataunjimbɨpa nehohiyɨhiya nahatiya nisenda napɨtaapo. 46 Iyataatɨ pɨwɨha kɨma nɨnɨ wɨndɨ sandaamaato isɨhiya nahatiya nisɨ Apɨhoai aimɨ kiyaamɨ ndɨhaara usopɨ usɨtiyopo ndɨ kandaamaato. Owetise. Nehɨ nɨnɨ nɨwahonɨnɨhɨ koaisatɨ bimambɨtɨ nasohɨhonɨnɨhɨ nisɨ Apɨhoai nɨnɨ usotɨhonɨne. 47 Apɨpaahɨ akɨtɨnɨhɨ nɨnɨ sangi kasatataato. Utaaho itapaatɨ wowaatɨ nisapɨ gɨnunyaasɨho gɨnunyaasaamaatɨ jinjapɨhɨ jinjapɨhɨ bimɨtaise. 48 Nɨnɨ nandapa akɨpɨpaamataindɨhonɨne isɨhiya kapa nanawaawɨ asɨyɨhiyaimatɨwɨ kiyaanɨhɨ bimɨtaatɨwo. 49 Jɨhura iwɨwɨrɨho waapoho nandapa isɨhiya owehapɨhɨ samɨ jaasoya jaasisa nandapa mannaahandɨ nanawaahandɨ kandɨ kiya asɨtimaamatɨwɨ kiyaanɨhɨ napopo. 50 Amɨ kiya siyauhɨhandɨ kandɨ nandapa bɨretɨhandɨ yamɨhapataatɨhapɨ napindindɨhɨ nehɨ kandi wɨndisɨ isɨhiya wowaatɨ kandɨ nanɨhohiyɨhiya wɨndɨ namaapopɨ kiyaanɨhɨ asɨyɨhiyaimatɨwɨ jinjapɨhɨ jinjapɨhɨ bimɨtaapo. 51 Nɨnɨ nandapa akɨpɨpaamataindɨhonɨnɨ isɨhiya wowaatɨ kapa nanawaawɨ asɨyɨhiyaimatɨtaatɨwɨ yamɨhapataatɨhɨ namasi maapɨ nasataayo. Amɨ utaaho itapaatɨ wowaatɨ kɨmba nandɨpa nanataataahɨ sosaatɨ asɨtimatatɨ jinjapɨhɨ jinjapɨhɨ bimɨtaise. Sapa nandɨpa bɨretɨhandɨ nɨnɨ soai saati nandandɨ numwɨtandɨhapa nɨnɨ nɨwahonisɨ ambɨpate. Isɨhiya yapɨpataapɨhiya asɨyɨhiyaimatɨtaatɨwɨhandɨ naitaatɨwɨ nɨnɨ nisɨ ambɨpatɨ ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatetɨ nunyandɨ namatɨ napwɨto,” undataase. 52 Amɨ sandapɨ Judaahiyai apowihɨ pɨwɨha Jisaasiho katisɨha kiya nepɨ itɨhɨtɨwɨ sawana sanawaatopo. “Uta kɨmo nyangi komɨ ambɨpatɨ nyahɨ nandɨhaawɨ napitiyatɨ nanyamɨtandɨse?” tɨwɨ kiya nasenawaayopo. 53 Amɨ Jisaasiho kiyai saundataase. “Nɨnɨ sangi apɨpaahɨ akɨtɨnɨhɨ kasatataato. Amɨ sahɨ Nɨnɨ Isɨhiyaamɨ Saahonɨnɨ Jɨhonisɨ ambɨpatɨ wɨndɨ namaanɨwɨ amɨ nisɨ jɨtɨpatɨ wɨndɨ namaanawaawaahɨ sahɨ wɨndɨ asɨyɨhiyaatimatɨwɨ bɨmimɨtaapo. 54 Utaaho itapa wowaatɨ nisɨ ambɨpatunɨ jɨtɨpatunɨ nanɨhohiyɨhiya kiyaanɨhɨ jinjapɨhɨ jinjapɨhɨ asɨyɨhiyaimatɨwɨ bimɨtaapo. Aisaihɨ nɨnɨ kiyaisɨ asisɨha ipotɨhetɨ ahowimasanɨhɨ asɨyɨhiyaimatɨtaapo. 55 Amɨ nisɨ ambɨpatɨ nandapa akɨpɨpe. Iyatɨ amɨ nisɨ jɨtɨpatɨ waapoho akohoe. 56 Utaaho itapa wo waatɨ nisɨ ambɨpatɨ amɨ nisɨ jɨtɨpatɨ nanɨhohiyɨhiya siya nisɨhatɨhɨ nandaapɨ bimaawɨ nɨngisawɨ tɨmaamaitauhɨ amɨ nɨnɨ kiyaamɨhatɨhɨ nandaatɨ kiyaisatɨ maasɨ tɨmaamaitɨtɨ bindataayo. 57 Nisɨ Apɨho isɨhiya asɨyɨhiyaimatɨtaatɨwɨhandisaho nɨngi natanoaasihɨ napɨtɨ amɨ komɨhetapɨ nɨnɨ asohonɨnimandɨ bindataayo. Isɨ amɨ sɨrɨ kɨretɨ isɨhiya wowaatɨ nisɨ ambɨpatɨ amɨ jɨtɨpatɨ nanɨhohiyɨhiya nisɨhetapɨ asɨyɨhiyaimatɨwɨ bimɨtaapo. 58 Iyataatɨ amɨ bɨretɨhandɨ nandapa kɨmba nɨnɨ nɨwahonɨnɨ yamɨhapataatɨhɨ namasi maapɨ nasataayo. Iyataatɨ sapa nandapa bɨretɨhandɨ samɨ jaasoya jaasisa jɨhura nanawaahandɨ kandɨ napohɨpɨpaamatiyahapaamaahe. Isɨhiya wowaatɨ bɨretɨhandɨ nandapa kɨmba nanɨhohiyɨhiya kiyaanɨhɨ asɨyɨhiyaimatɨwɨ bimɨtaapo,” undataase. 59 Jisaasiho pɨwɨha sa isɨhiyai Kapaniyaamɨhanda Judaahiyaamɨ aŋɨ gwɨharaahandaatɨhɨ kataunjataatɨ kandaase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Isɨhiya Asɨtimatɨwɨ Bimɨtaatɨwɨhandapɨ Pɨwɨhaisohoe Tahaare

60 Jisaasihoai nɨwipinjawɨ komɨ otɨpɨpatɨ mmonɨwɨ nepɨ kiyohiyɨhiya otɨpɨpatɨhiya taahiyɨhiya usa Jisaasihomɨ pɨwɨha sa atisawaawɨ kiya satawaatopo. “Kɨma pɨwɨma ko katanyasisɨma apɨpaahɨ nyamɨ gwɨnyaahohɨtɨhandɨ amɨtɨha omaŋɨtɨtɨhɨ netɨ mɨmaipiya nanyopɨsasɨhaare. Isɨ nyahɨ wɨndɨ atisa namaito,” tɨwɨ sawana kanɨwɨ nasenawaayopo. 61 Usa ausaapɨ wɨndɨ kamundɨwɨhandɨ kandɨ nehɨ koai sawaho sandɨ komɨ otɨpɨpatɨhiya itɨhɨtɨwɨ katohɨtɨndɨ Jisaasiho mmonatosa kiyai ko saundataase. “Kɨmandɨ nɨnɨ pɨwɨma kandisasohɨtɨmandɨ sangi netɨ nasopɨsasatɨ samɨ omaŋɨtɨtɨhɨ mɨmaipɨsimatataiso? 62 O amɨ nɨnɨ Isɨhiyaamɨ Saahonɨnɨ jɨhɨ sahɨ ninjasaihɨ jɨhɨ nɨnɨ bimohɨpɨpɨhapɨ nasaamasanɨhɨ sangi napitɨsimatɨtaise? Amɨ sura sahɨ nisapɨ gwɨnyaitaawo e owetɨtaiso? 63 Nehɨ Autaahaatɨhomɨ Itɨpɨhohɨhɨ isɨhiyai kiya asɨyɨhiyaimatɨtaatɨwɨhandɨ nunyataise. Isɨhiya sawanaamɨ watɨpɨhandɨ andɨtitohɨtɨhandɨ kiyai wɨndɨ samaawitaise. Apɨpaahɨ owe. Nɨnɨ pɨwɨha kasatohɨma Autaahaatɨhomɨ Itɨpɨho netɨ kaaraahɨ sangisɨ asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ nasamɨtaise. 64 Amɨ samɨ usaatɨ nisapɨ gɨmaanunyaahopo. (Jisaasiho wuwanɨhura namasatɨ otɨpɨpatɨhiyai numwaasuraapɨ koai komɨ tiworisai utaaho nusepaatɨ kiyaamɨ ikwɨraatɨhɨ nunyatɨ awusaitandɨhoai usonahosɨ sandɨ kandaase). 65 Sandɨ kandapɨ nɨnɨ sangi aimɨ kasato, utaaho wo nehɨ sawaho koaisunyaatɨ nisenda wɨndɨ namaapɨtaise. Nehɨ nisɨ Apɨho koai netɨ nusemahonaahɨhɨ ko nisenda napɨtaise,” ndɨ kasato. 66 Amɨ sandapɨ suraapɨ Jisaasihoai nɨwipinjohiyɨhiya taahiyɨhiya koai namapɨ wɨndɨ nɨwipinjawɨ koaisawɨ maasɨ dahomaayopo. 67 Kiya sawɨsauhɨ Jisaasiho namatɨ koai nɨwipinjohiyɨhiya ikwɨmaindɨmwɨtihɨ auhɨramɨ isundɨpɨhurɨ yahurɨtisawɨhiyai saundatɨ nunjenataise. “Amɨ sahɨho? Sangisangi nɨngi nanɨmasi nutaawo?” undatɨ kiyai nunjenataise. 68 Aihɨ Saimonɨ Pitaaho Jisaasihoai saundataase. “Awaisɨhonye, nyahɨ utaaho kinyatiyaho diyaamahoenda nuto. Nehɨ kɨnyɨ kɨwahoŋɨ isɨhiyaanɨ asɨtimatɨtɨhaahandɨ nanyamɨtandɨha pɨwɨha isɨpɨhoŋe. 69 Amɨ nyahɨhɨ aimɨ mmonaatɨ gwɨnyaahaayo, kɨnyɨ nehɨ Autaahaatɨho sawahomɨhoŋɨtihɨ amɨ gi Autaahaatɨho nangɨmahanatɨ natasoaasihɨhoŋɨtiho,” undataase. 70 Saundihɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha kiyai saundataase. “Samɨ wongi napitɨsimatataise. Nɨnɨ sahɨ isɨhiyaatɨ ikwɨ maindɨmwɨtihɨ auhɨramɨ isundɨpɨhurɨ yahurɨtahiyaatangi nasamaatɨ nasamahanɨhonɨhandɨ kandɨ samɨ woŋɨ Bwaasɨrɨhɨraŋe,” undatɨ kiyai ko kaundataase. 71 Sandɨ Jisaasiho ipotɨhura isɨhiya koai sohoai tiwɨtaatɨwɨ nusepaatɨ kiyaamɨ ikwɨraatɨhɨ numwɨtandɨho Judaasiho Saimonɨho aunahɨpatɨ Kariyotɨhandaahapɨhomɨ mwaahopɨ kandaase. Judaasiho so Jisaasihomɨ otɨpɨpatɨhiya ikwɨmaindɨmwɨtihɨ auhɨramɨ isundɨpɨhurɨ yahurɨtisawɨhiyaamɨ wore.

7

Kɨma Pɨwɨma Jisaasihopɨ Komɨ Saingoya Wɨndɨ Gɨmaawunyaahohɨtɨhandapɨhaare

1 Saiwa siyatɨ noaipasuraapɨ Jisaasiho Garirihanda aunahɨpɨhaiwaara daayatɨ isɨhiyai usonataise. Amɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya koai sohoai tiwɨtaatɨwɨ gwɨnyaahauhɨ kandapɨ Judiyaahanda Jisaasiho wɨndɨ otɨpɨpatɨ kiyatɨ dahomaise. Owetise. 2 Iyataatɨ Judaahiyaamɨ asisɨha kimbapɨho wo awaisɨho kiyaamɨ saisatoya isɨhiya iwɨwɨrɨho owehapɨhɨ nehɨhaatɨ nanopɨ daayohuraapɨ gwɨnyaapɨ aŋaaŋɨ etɨtaataiwɨ aŋɨmatɨwɨ asisɨha ikwɨrɨ naasairɨtanɨhɨ wɨramɨ isundɨpɨho murɨmoetɨ bimɨtaatɨwɨhura aimɨ detɨndaise. 3 Siyatɨ detɨtihɨ Jisaasihomɨ saingoya koai saundawaatopo. “Kɨnyɨ kɨmbɨhɨ namasi Judiyaahandaahapɨ numwe. Amɨ isɨhiya taahiyɨhiya kinyɨ pɨwɨha atiwɨ nehohiyɨhiya kɨnyɨ otɨpɨpatɨ watɨpɨhaiwa kaingɨwaiwa kaisamɨhɨ gisonɨwɨ gi nepɨ mepɨ autaahepɨhɨmaita numwe,” undawaatopo. 4 “Amɨ isɨhiya nahatiya ko kaimbɨpa usondaatɨwaahɨ utaaho wo komɨ kaiwaiwa noaatatɨ noaasatɨ kiyataamaise. Isɨ kɨnyɨ saiwa sɨwipatɨ watɨpɨhaiwa kiyapainɨ isɨhiya nahatiya gi gisonda nepɨ kaiwa kaimbɨ nunjaane,” undɨwɨ komɨ saingoya koai kaundawaatopo. 5 Amɨ komɨ saingoyaisangi kopɨ wɨndɨ gɨmaawunyaapɨhiyaasɨ amɨ sandɨ koai kaundawaatopo. 6 Amɨ Jisaasiho kiyai saundataase. “Amɨ sahɨhɨ samɨ maaritohɨrɨhɨretɨ japepihɨrɨwɨ asisɨha wiwa wiwetɨ nuwɨse. Amɨ nahatura nehɨ sapɨhuraare. Amɨ nɨngi nisɨ asisɨha nɨnɨ isɨhiyai japɨhɨ numwaitandɨ Autaahaatɨho ahɨnisɨhonɨne ndɨ isɨhiyai netɨ nunjɨtandɨhura sangɨ noaipase. 7 Isɨhiya yapɨpatambɨhiya sangi wɨndɨ mɨmaipɨsiwɨ mandɨtɨpɨmaasitaapo amɨ nɨngisaahɨ kiya mɨmaipɨniwɨ mandɨtɨpɨnisawaayopo amɨ nɨnɨ konɨnɨhɨ taatɨ saundɨmɨ niyonɨho. Sahɨ taawɨ kiyohɨwɨmaiwa amɨ samɨ dahopa pɨwɨha apɨpaahɨ maipe undonɨho. 8 Sahɨ kimbapɨho mmondaatɨwɨ naiwɨse. Nɨnɨ wɨndɨ namaito amɨ asisɨha nisapɨhura sangɨ noaipaso,” undataase. 9 Ko kiyai saundatosatɨ daahɨ Garirihanda bindataise.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Aŋaaŋɨ Gohaparɨhaiwaamɨ Kimbapɨho Mmosɨtɨhandapɨhaare

10 Komɨ saingoya kimbapɨhopɨ aimɨ naiwɨmɨhauhɨhura amɨ Jisaasiho kiyaamɨ ipotɨ niyataise. Iyataatɨ ko nehɨ sawahohɨhɨ isɨhiyai wɨndɨ pɨwaamundatɨ niyataise. 11 Aihɨ sura so kimbapɨho awaisɨhoetɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya Jisaasihoai tiwɨtaatɨwɨ isɨwɨtaatɨwɨ daawaayopo. Saiwɨ kiya daawaawɨ isɨhiya kimbapɨhopɨ ahoyanohiyɨhiyai saundɨwɨ nunjenawaayopo. “Utaaso so maahapɨhe?” undɨwɨ kiyai nunjenawaayopo. 12 Iyataatɨ Jisaasihopɨ isɨhiya wɨrɨsandɨhiya pɨwɨha pɨhɨtɨwɨ yatɨhɨ bɨpi gwaamwɨrɨnɨwɨ katɨwɨ kanawaatopo. Iyawaawɨ usa satawaatopo. “Ko utaaho gaahoe,” tawaatopo. Iyauhɨ amɨ usa satawaatopo “Owe. Ko isɨhiyai jɨnjaipundataase,” tawaatopo. 13 Amɨ kiya kopɨ sanawaahandɨ kandɨ kiya wɨndɨ auta isɨhiyaamɨ ndɨhetɨ amɨ isɨhiya atisaihɨhapɨhɨ kopɨ pɨwɨha kanɨwɨ kamaatopo amɨ kiya Judaahiyaamɨ awaisawɨhiyaapɨ yayawaawo wiwa kiya kiyai naaŋɨhandɨ numwɨtauho. 14 Aŋaaŋɨ gohaparɨhaiwaamɨ kimbapɨho aimɨ mmomɨ nuwɨ asisɨha kanaaha aimɨ sanotɨ amɨ kanaaha wihoaaŋɨha ahotihɨ Jisaasiho Jerusaremɨhanda niyatɨ Autaahaatɨhomɨ Aŋaaŋɨ Awaindɨhandaatɨhɨ namasatɨ isɨhiyai pɨwɨha kataunjataise. 15 Siyatɨ taatɨ kataunjihɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya Jisaasiho isɨhiyai kataunjirɨhɨretɨ mmonɨwosawɨ kiya apɨpaahɨ awaindɨhandɨ yaiwɨmawaayopo. Yaiwɨmapɨ kiya kopɨ satawaatopo. “Uta kɨmo nyamɨ sɨkurɨhandɨ awaindɨhanda wɨndɨ namohosɨ ko gwɨnyaatɨ mmonatɨ nesɨwɨmaiwa napitiyatɨ maahapɨhapɨ nehaiwe?” tawaatopo. 16 Kiya satauhɨ Jisaasiho komɨha kiyai saundataase. “Nɨnɨ isɨhiyai kɨmaiwa taatɨ kandunjohɨwɨmaiwa nɨnɨ nɨwahonɨnɨ gwɨnyaahohɨwaiwa kandunjataamaayo. Owe. Nɨngi natanoaasisɨho Autaahaatɨho kandihɨhaiwa isɨhiyai kandunjataayo. 17 Isɨhiya usa amɨ wowaatɨ Autaahaatɨho gwɨnyaatɨ maaritimbɨpa ko maaritirɨhɨretɨ kaitaatɨwɨ gwɨnyaapɨ maaritohiyɨhiya siya nɨnɨ isɨhiyai kandunjohɨwɨmaiwa mmondaapo. Kaiwa nɨngi Autaahaatɨho kandatɨ nanɨsihɨ isɨhiyai kaindunjataayono e nehɨ nɨngisɨ gwɨnyaatɨ nɨwahonisɨ watɨpɨhanda isɨhiyai kaindunjataayono tɨwɨ mmondaapo. 18 Utaaho wo pɨwɨha kandaatɨ satatɨ nehɨ nɨngi nɨwahonɨnɨ gwɨnyaahohɨpɨpa kandaato tatɨ katisɨho so sawahoai ambɨpatɨ awaipatɨ isɨhiya numwɨtaatɨwɨ kandaase. O amɨ utaaho wo koai natausaasihɨ napisɨhoai isɨhiya ambɨpatɨ awaipatɨ nunyawɨ nɨwimaitaatɨwɨ maaritatɨ gwɨnyaaso so utaaho apɨpaahɨ tɨtɨhɨ ainahɨho amɨ pɨwɨha jaipɨpa wɨndɨ komɨhetɨ ahɨmotatɨ owehoe. 19 Iyataatɨ Mosesiho sangi wɨnɨhapɨpa aimɨ nasamise. Nasamisɨ sahɨ ye akɨte tɨtaapo. Amɨ samɨ woŋɨ nehɨ naasongisangi sapa wɨnɨhapɨpa katirɨhɨretɨ wɨndɨ japepihɨrɨwɨ kamaayopo. Isɨ amɨ sahɨ nɨngi napaapɨ nɨwɨtaatɨwɨ maarɨho noamahopo?” undataase. 20 Ko kiyai saundihɨ amɨ kapɨhɨ isɨhiya wɨrɨsandɨhiyaamɨ otɨhatɨhapɨ usa koai saundawaatopo. “Itɨpɨho maipɨho wo yaho kinyɨhetɨ bindataise. Isɨ ko gi netɨ nangopisasihɨ kɨnyɨ naharɨtapaase. Isɨhiya diya gi tɨhɨwɨtaatɨwiyauhise?” undawaatopo. 21 Saundauhɨ Jisaasiho komɨha kiyai saundataase. “Nɨnɨ sɨwipatɨ wɨtɨ watɨpɨhatɨ Autaahaatɨhomɨ watɨpɨhanda kiyonɨhɨ sahɨ katɨ mmonɨwɨ katapɨ sahɨ nahatiyaatɨ awaindɨhandɨ yaiwɨmawaayopo. 22 Samɨ metɨhonya wohonyai asisɨha samɨ ikɨnohɨha awaisɨha Sapaatɨhandetɨ kiyaamɨ ambɨpatɨ sahɨ namaupwɨ atɨtatɨ namasorɨhaapɨ nemaitaatɨwɨ Mosesiho sangi kasatataase. (Amɨ sandɨhɨ Mosesiho sangi kasatataamaase. Owe. Samɨ jaasoya namasawɨhande). Aihɨ metɨho wohoai sahɨ asisɨha awaisɨha samɨ ikɨndaatɨwɨha Sapaatɨhandetɨ ambɨpatɨ namandipapɨ ahoaamawaayopo. 23 Iyawaawɨ sahɨ Mosesihomɨ wɨnɨhapɨpa wɨndɨ sɨmehɨmwaapɨ nga japepihɨrɨtaatɨwɨ gwɨnyaawaawɨ metɨhonya wohonyai asisɨha Sapaatɨhandetɨ kiyaamɨ ambɨpatɨ namandipapɨhiyaate. Saiwɨhiyaatisɨ sahɨ nisapɨ napindapɨ aposise amɨ nɨnɨ samɨ asisɨha awaisɨha ikɨnohɨha Sapaatɨhandetɨ gaahatɨ kaindɨ utaamoai netɨ tɨtɨhemwahohɨtɨmandapo? 24 Sahɨ nehɨ samɨ ndɨhaara yamaatɨhɨ auta mmonɨhohɨrɨhɨretɨ kahapaamapɨpa nepɨ tipɨtapaapɨ mmonɨwɨ namaamapɨse. Amɨ sahɨ wɨnɨhapɨpaamɨ tanyaahaapɨ mmonɨwɨ baiwɨ gwɨnyaawaawaahɨ amɨ nɨnɨ kiyohɨwɨmaiwa mmonawaawɨ tɨtɨhe tɨtauhe,” undatɨ Jisaasiho Judaahiyaamɨ awaisawɨhiyai kaundataase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasihopɨ Ko Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Namɨhainjɨhotindɨho Tɨwɨ Isɨhiya Nasenohɨtɨhandapɨhaare

25 Amɨ Jerusaremɨhandaahapɨhiya isɨhiya usa satɨwɨ Jisaasihopɨ nasenawaayopo. “Kɨmo utaamo Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya tiwɨtaatɨwɨ pɨwɨha kanɨwɨ kopɨ taawɨ daahohɨhotindɨho? 26 Amɨ kohɨ nehɨ nanɨhiyatɨ yamaaya isɨhiyaamɨ otɨhaatɨ kiyaamɨ ndɨhetɨ pɨwaatatɨ daaya bitondaiso. Siyatɨ bitosɨhandɨ kandɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya koai pɨwɨha wa kamundopo. Isɨ amɨ kiya kopɨ Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Ahɨwisɨho Kɨraisiho tohɨhore tɨwɨ mmonɨwɨ aimɨ gwɨnyaawaawɨtindɨho? 27 Amɨ Kɨraisiho nasonɨhura ko napimbɨpɨhapɨ ahapɨhapɨ nasataise tɨwɨ isɨhiya wɨndɨ mondaapo. Amɨ uta kɨmomɨ aunahɨpa amɨ saniya sapiyai nyahɨ usonaahiyaane. Isɨ ko siyahapɨhapɨ nasahoe taatɨ nyahɨ aimɨ mmonaahiyaane,” tawaatopo. 28 Amɨ Jisaasiho Jerusaremɨhanda Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandaatɨhɨ isɨhiyai kataunjataatɨ komɨ maahomwaaŋɨ nausaatɨ pɨwɨha waapɨta sandaase. “Ye. Akɨte. Sahɨ nɨngi baiwɨ akɨtɨ nisopɨ amɨ nɨnɨ nasohɨpɨpɨhapɨ ko sapɨhapɨ nasahoe tɨwɨ mmonɨwɨhiyaate. Amɨ nɨnɨhɨ nehɨ nɨngi nɨwahonɨnunyaatɨ nasataamaayo. Nɨngi Apɨho netɨ natanoaasihɨ nasohɨho apɨpaahɨ akɨtɨhosɨ isɨhiya kopɨ utaaho akɨtɨhoe tɨwɨ gwɨnyaapɨhore. Koai sahɨ wɨndɨ mausopɨhiyaate. 29 Amɨ nɨnɨhɨ ko natanoaasihɨ koaapɨhapɨ napɨtɨhonɨnisɨ nɨnɨ koai usotɨhonɨne,” undataase. 30 Sa saundihɨ atiwosawɨ kiya koai isɨpɨ nepɨ wɨraitotɨwiyawaahandɨ kandɨ koai usa wɨndɨ ikwɨra isɨpɨ nepɨ wɨmirahopo amɨ kiya koai sandɨ kawitaatɨwɨha asisɨha Autaahaatɨho ahaisɨha sangɨtiho. 31 Amɨ isɨhiya taahiyɨhiya isɨhiya wɨrɨsandɨhiyaamɨ otɨhatɨhapɨ kopɨ gɨwunyaawaayopo. Gɨwunyaawaawɨ kiya satawaatopo. “Utaamo kɨmo watɨpɨhaiwa apɨpaahɨ awaiwaiwa kiyataisɨ Kɨraisiho kɨmo kore,” tawaatopo.

Kɨma Pɨwɨma Judaahiyaamɨ Awaisawɨhiya Jisaasihoai Nepɨ Wɨraitaatɨwɨ Tingaatɨhaisahiyai Natɨwusaasohɨtɨhandapɨhaare

32 Isɨhiya wɨrɨsandɨhiya usa bɨpi yatɨhɨ saiwa Jisaasihopɨ gwaamwɨrɨnɨwɨ kanɨwɨ katauhɨ amɨ Parisihiya usa kaiwa atɨhonjiwɨ atisawaayopo. Saiwɨ atiwosawɨ kiyaunɨ pɨrisihiya isɨhiyaapɨ nandapa kohasɨpɨho tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai waamaitumwapɨ dɨpumanohiyɨhiyaamɨ awaisawɨhiya mɨtɨhiya pɨrisihiyaunɨ Jisaasihoai isɨpɨ nepɨ wɨraitaatɨwɨ tingaatɨhaisahiyai natɨwusaasawaayopo. 33 Amɨ Jisaasiho sandaase. “Nehɨ masɨwonjɨ kapɨhata sangisatɨ nɨnɨ bimambɨtɨ nasamasi nɨngi natanoaasihɨ nasohɨhoenda japɨhɨ naito. 34 Naisanɨhɨ sahɨ nisapɨ daawaahandɨ kandɨ nɨngi sahɨ wɨndɨ maanondaapo. Amɨ nɨnɨ naindɨ bimisanɨhapɨ sahɨhɨ wɨndɨ kapɨhɨ namaapɨtaapo. Amɨ sandɨ nɨnɨ bimohɨpɨpɨhɨ sahɨ wɨndɨ namaasohɨtɨnda sahɨ nɨngi wɨndɨ maanondaapo,” undataase. 35 Ko saundihɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya sawana sanawaayopo. “Ko nutandaimbɨpɨhɨ maahapɨhapɨ niyonɨhɨ nyahɨ koai wɨndɨ mausondaanɨhɨse. Nyamɨ isɨhiya Judaahiya nuwɨ torɨwatɨwɨ bimohɨpɨpɨhɨ Gɨrikɨhiyaamɨ aunahɨpa awaiwaiwa taunɨhanda notɨ Gɨrikɨhiyai kataunjɨtandɨtindɨho? 36 Iyataatɨ ko sandaase, nyahɨ kopɨ daahaahandɨ kandɨ koai wɨndɨ mausondo. Iyatɨ amɨ nyahɨ ko niyatɨ bimimbɨpɨhɨ wɨndɨ namaito ndaase. Pɨwɨha saamɨ tanyaaha napitɨtaha kanyatindɨho?” tɨwɨ kanɨwɨ nasenawaayopo.

Kɨma Pɨwɨma Waapoho Isɨhiyai Asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ Numwɨtandɨhopɨhaare

37 Aŋaaŋɨ gohaparɨhaiwaamɨ kimbapɨhomɨ asisɨha ipotɨha apɨpaahɨ awaisɨhetɨ dotɨ bitondaatɨ Jisaasiho komɨ maahomwaaŋɨ nausaatɨ waatɨ satatɨ kaahandaase. “Isɨhiya wo waatɨ kiyaamɨ naahwɨtarɨhɨrɨ awaurisatɨ waapohopɨ nawisawɨhiya nisenda kiya napɨwɨse, nɨnɨ kiyai waapoho numwisanɨhɨ nando. 38 Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha jɨpatɨpindisɨha katipatamatiyatɨ isɨhiya nisapɨ gɨnunyaahohiyɨhiyaamɨhetapɨ kiyaamɨ maarɨho omaŋɨtɨtɨhapɨ waapɨhaatɨ nasisoaarɨ noaatɨ nawetɨmaitaise. Kaatamɨ waapoho isɨhiya nanɨwɨ asɨtimatɨtaatɨwo,” tatɨ katipatamatiyatɨ Jisaasiho sa kandaase. 39 Iyataatɨ sandɨ Autaahaatɨhomɨ Itɨpɨhopɨ Jisaasiho kandaase amɨ kopɨ gɨwunyaahohiyɨhiyai ipotɨhura Autaahaatɨho numwɨtandɨhopo. Amɨ sandɨ ko apaapɨmaase. Jisaasiho ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatetɨ sangɨ napotɨ amɨ yamɨhapataatɨhɨ sangɨ niyatɨ Autaahaatɨho koai sangɨ awaisɨhoematɨ ambɨpatɨ awaipatɨ sangɨ nunyataatɨ Autaahaatɨho isɨhiyai Itɨpɨho sangɨ numwihɨhopɨse.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasihopɨnawaawɨ Isɨhiya Nepɨ Yiyandɨhɨ Tipɨtapaatohɨtɨhandapɨhaare

40 Aihɨ isɨhiya wɨrɨsandɨhiyaamɨ taahiyɨhiya usa Jisaasiho katiwiwa atisawaawɨ satawaatopo. “Amɨ akɨtɨnɨhɨ utaamo kɨmo Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaasɨhore. Iyatɨ amɨ Autaahaatɨho natausaasonɨhɨ napɨtaise tauhɨ isɨhiya kopɨ jasohɨhore,” tawaatopo. 41 Iyauhɨ amɨ usa kopɨ satawaatopo “Uta kɨmo Kɨraisihore, isɨhiyai japɨhɨ numwaitandɨ Autaahaatɨho namɨhana ahɨwisɨhore,” tawaatopo. Isɨhiya usa satawaahandɨ kandɨ amɨ kiyaamɨ usa satɨwɨ nasenawaayopo. “Kɨraisiho Garirihandaahapɨ noaipaitaiso? Owe. Ko wɨndɨ sapɨhapɨ namoaipaitaise. 42 Iyataatɨ jɨhura isɨhiya Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha jɨpatɨpiyotɨha satatɨ Kɨraisiho Isɨraherɨhiyaamɨ awaisɨho Daawitɨhomɨ jɨtɨpatɨ japepihɨratɨ amɨ Daawitɨhomɨ aunahɨpatɨ awaipatɨ Betɨrehemɨhandaahɨ noaipaitaise tatɨ ahɨmotiso?” tɨwɨ nasenawaayopo. 43 Amɨ sandɨ kiya Jisaasihopɨ sanawa nepɨ yiyandɨhematɨwɨ tipɨtapaatawaayopo. 44 Saiwɨ kiyaamɨ usa Jisaasihoai isɨpɨ nepɨ tiwɨto tɨwɨ gwɨnyaawaahandɨ kandɨ amɨ kiyaamɨ usa koai wɨndɨ isɨpɨ tɨmaawopo.

Kɨma Pɨwɨma Judaahiyaamɨ Awaisawɨhiya Jisaasihopɨ Gɨmaawunyaahohɨtɨhandapɨhaare

45 Iyataatɨ amɨ tingaatɨhaisahiya Jisaasihoai isɨpɨ nepɨ wɨrasi napɨtaatɨwɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya natɨwusaasohiyɨhiya Jisaasihoai nepɨ wɨndɨ wɨmirapɨ nehɨ taanahiya japɨhɨ nasawaayopo. Napɨwɨ pɨrisihiya isɨhiyaapɨ nandapa kohasɨpɨho tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai waamaindumapɨ dɨpumanɨhohiyɨhiyaamɨ pɨrisihiya awaisawɨhiya mɨtɨhiyaisunɨ amɨ Parisihiyaisunɨ nehɨ sawana napɨwɨ iwinjawaayopo. Winjɨhauhɨ tingaatɨhaisahiyai kiya saundɨwɨ nunjenawaayopo. “Napindapɨ sahɨ Jisaasihoai wɨndɨ isɨpɨ wɨmirasi nehɨ nasopo?” undɨwɨ nunjenawaayopo. 46 Saundɨwɨ nunjenɨhauhɨ amɨ kiyaamɨha wihoaaŋɨha kiyai saundawaatopo. “Nyahɨ komɨ pɨwɨha atɨwisɨhaawɨ isɨhiya usa kamaatɨwɨhamwaaŋɨ watɨpɨhandisatɨ isɨhiyai pɨwɨha nunyatɨ kataunjihɨ kandapɨ nyahɨ koai wɨndɨ miwaatɨ newa wɨmiraho,” undawaatopo. 47 Saundauhɨ amɨ awaisawɨhiya tingaatɨhaisahiyai saundawaatopo. “O amɨ ko sangi maawɨ komɨ pɨwɨhaara netɨ nasepemaahɨwatɨ japatisataiso? 48 Sahɨ mmonɨwɨ gwɨnyaapɨhiyaato? Nyahɨ awaisawɨhiyaanamɨ usaanɨnisangi amɨ Parisihiyaanamɨ usaanɨnɨ Jisaasihopɨ gɨwunyaahonɨho? Apɨpaahɨ owetise. Nyahɨ kopɨ wɨndɨ gɨmaawunyaaho. 49 Amɨ nehɨ isɨhiya nahatiya komɨ pɨwɨha atɨwiwɨ amɨ kopɨ gɨwunyaahohiyɨhiya siyaahɨhɨ Mosesihomɨ wɨnɨhapɨpaapɨ wɨndɨ mmonɨwɨ amɨ namusesɨpatatɨ gɨmaawunyaapɨhiyaare. Isɨ amɨ kiyai Autaahaatɨho ahosumwaitaise,” undawaatopo. 50 Aiwɨ Awaisawɨhiya nehɨ isɨhiya nahatiya Jisaasihopɨ nanɨhaiwɨ gɨwunyaahohiyɨyaapɨ satauhɨ amɨ kiya awaisawɨhiya sawanaamɨ wo komɨ ambɨpatɨ Nikotemusiho kapɨhɨ kiyaisatɨ bindataise. Ko jɨhɨ wura apatindɨtɨhɨ Jisaasihoenda notɨ nahowisahore. Siyahosɨ ko komɨ sasaahoyai nunjenataise. 51 “Utaaho wo kata kaiwaiwa pɨwɨha isɨhiya atiwɨ nepɨ katɨwɨ atisohɨpɨpɨhɨ nyahɨ newa atisa tipɨtapaawa monaiwatɨhaawɨ ko yaawɨhandɨ nenetɨtɨhaawɨ nyamɨ wɨnɨhapɨpa kanyatataatindɨho e owetindɨho?” tatɨ nasenataise. 52 Ko satihɨ amɨ awaisawɨhiya komɨ sasaahoya koai saundawaatopo. “Amɨ kɨnyɨ sa satapaapaahɨ amɨ gisangi Garirihandaahapetɨhoŋe? Kɨnyɨ baimbɨ pɨwɨha awɨtɨpɨ mwɨtɨpɨsapɨ mmome. Kɨnyɨ pɨwɨha mwɨtɨpɨsapɨ awɨtɨpɨ mmonapaapaahɨ gisɨ gɨhunyaatatɨ biya nangesɨpatɨtaise amɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaitandɨho pɨropetɨho aunahɨpatɨ Garirihandaahapɨho wo noaipaitaise tatɨ pɨwɨhaatɨhɨ wɨndɨ ahɨmotise,” undɨwɨ kaundawaatopo. 53 Aihɨ isɨhiya nahatiya kiyaamɨ aŋɨpɨpɨhapɨ kɨhɨra nowaayopo.

8

Kɨma Pɨwɨma Apopaatɨ Maipɨhandɨ Kaihɨhaati Jisaasihoaapɨhɨ Numwaasi Nasohɨtɨhandapɨhaare

1 Iyauhɨ amɨ Jisaasiho Sisɨho ipatɨ oripɨhatɨ nawatɨ napuwaho Oripɨhoaasɨnapɨ niyataise. 2 Aihɨ kohokoaisatɨ japɨhɨ noaatɨpatɨ niyatɨ Jerusaremɨhanda Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandamɨ masaataatɨ naaporɨhɨrotɨ niyatɨ nandaataise. Ko siyatɨ nandaasɨhɨ isɨhiya nahatiya koenda napɨwɨ komɨhinɨ ahoyanawaayopo. Ahoyanauhɨ amɨ ko yatɨhɨ bindataatɨ kiyai pɨwɨha kataunjataise. 3 Ko taatɨ siyatɨ kataunjihɨ amɨ Judaahiyaamɨ wɨnɨhapɨpa katɨwunjohiyɨhiyaunɨ amɨ Parisihiyaunɨ apopaatɨ waatɨ namaatatɨ warɨhoaisɨhaatɨ utaaho woaisatɨ maipɨhandɨ kiyatɨ kaatamɨ ambɨpatɨ tɨmaamaitihɨhaati winjapɨ numwaasi Jisaasihoaapɨhɨ nasawaayopo. Numwaasi napɨwɨ isɨhiyaamɨ ndɨhetɨ ahɨwisauhɨ bitondaise. 4 Ahɨwisauhɨ bitosɨhɨ amɨ kiya Jisaasihoai saundawaatopo. “Katɨpunjingɨhonye, kɨmaatɨ apomaatɨ namaatatɨ warɨhoaisɨhaatɨ utaaho woaisatɨ kaatamɨ ambɨpatɨ tɨmaamahɨwatɨ maipɨhandɨ kaihɨ isɨhiya iwinjawaawɨ nyangi kanyatauhɨ nyahɨ kaati numwaasi nasɨhaayo. 5 Iyataatɨ amɨ nyamɨ wɨnɨhapɨpa Autaahaatɨho Mosesihoai numwihɨ ko netɨ nyangi nanyamimbɨpaatɨhɨ satatɨ, ‘asɨhiya usa saisaihɨhiyai nawɨhaara nepɨ siyɨhiyai timapɨse,’ tatɨ pɨwɨha watɨpɨha katise. Isɨ amɨ kɨnyɨ nyangi napitɨnyatɨtaise? Kɨmaatɨ apomaati nyahɨ napitɨwitɨhaawe?” undɨwɨ koai nunjenawaayopo. 6 Kiya kɨmandɨ koai nunjenohɨtɨmandɨ amɨ ko wihoaaŋɨha kiyaisɨ pɨwɨha wa mɨmaipɨtɨha kaundonɨhɨ amɨ kiya ka nepɨ komɨhetemapɨ isɨhiya awaisawɨhiyaapɨhɨ koai numwaasi naiwɨ numwɨtotɨwɨ iwinjatawaawɨ jaiwaiwɨ nunjenawaayopo. Kiya koai taawɨ saiwɨ nunjenɨhauhɨ amɨ kohɨ nambɨtatɨ komɨ isundɨpɨhora yapɨpatetɨ ikwaatɨpɨhoaatɨhɨ pɨwɨha wapa jɨpatɨpiyataise. 7 Amɨ kiya kapɨhɨ kiyaanɨhɨ bitotawa koai jinjapɨhemapɨ taawɨ nunjenawaayopo. Iyauhɨ amɨ ko naingaatatɨ tɨtɨhematatosatɨ kiyai saundataase. “Samɨ woŋɨ maipɨhandɨ wɨndɨ kamaimbɨhoŋɨ nawɨha jɨhapɨha nepɨ apomaati yahɨpwɨ tipe,” undataase. 8 Saundatosatɨ japɨhɨ nambɨtatɨ yapɨpatetɨ ikwaatɨpɨhoaatɨhɨ wapa jɨpatɨpiyataise. 9 Amɨ kiya Jisaasiho pɨwɨha sa kaundisa atiwɨmapɨ sapɨhɨ namasi kiya nahatiya nɨnaaso napahainji nowaayopo. Nowaawɨ namasawɨ jɨhɨ gwɨnyaahiya tahapatahiya kɨnaungwɨha awaisɨhaatahiya kaiwunjawɨ nuwɨ owetihɨ kapɨhɨ waimwaaya kɨnaungwɨha yatɨhɨtahiya ipotɨ nowaayopo. Saiwɨ kiya kiyaamɨ aŋɨpɨpɨhapɨ nɨnaaso kɨhɨra nuwɨmɨhauhɨ sapɨhɨ nambɨtatɨ bitosɨpɨpɨhɨ kapɨhɨ Jisaasiho bitondaise. Aihɨ amɨ apopaatisangi sapɨ nehɨ sawɨhaamɨhɨ kiya nesipɨwɨ ahɨwisopɨpɨhɨ kapɨhɨ bitondaise. 10 Aihɨ Jisaasiho naingaatatɨ mbatatɨ bitonda apomaati saundataase. “Itapo. Kɨmbɨhɨ isiya maahɨra niyauhaise? Kiyaamɨ wo naasohisangi kinyapɨ satatɨ ‘Kɨmaatɨ apɨpaahɨ akɨtɨnɨhɨ maipɨhaatisɨ kaatamɨ maipɨhandapɨ pɨwɨha netɨ napone,’ tatɨ pɨwɨha netɨ kinyɨhetɨ yangutaitandɨho wo bɨmitosɨ maahapɨhe?” undatɨ kaati kaundataase. 11 Aihɨ apopaatɨ kaatamɨha Jisaasihoai saundataase “Awaisɨhonye, owe. Kiyaamɨ wo naasohisangi kɨmbɨhɨ wo bɨmitose. Ko pɨwɨha netɨ nisɨhetɨ yanutaatɨ satatɨ, ‘Kɨnyɨ apopaaŋɨ apɨpaahɨ maipɨhaaŋisɨ pɨwɨha nepɨ napope,’ ndatɨ nɨngisɨ kandɨtandɨho,” undataase. Aihɨ Jisaasiho kaati saundataase. “Amɨ nisangi gi sahɨtɨtɨ, ‘Kɨnyɨ maipɨhandɨ kiyapainɨ kandapɨ saamaaŋɨ napope,’ hɨtɨtɨ wɨndɨ kamaahɨtataayo. Owetise. Isɨ kɨnyɨ numwe. Nopaahandɨ kandɨ kɨnyɨ maipɨhandɨ jɨhaatɨ wɨndɨ kamaime,” undataase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Satatɨ Nɨnɨ Isɨhiya Yapɨpataapɨhiyai Nɨwusaatɨtandɨ Nausainjɨhonɨne Tatɨ Katindɨhandapɨhaare

12 Jisaasiho isɨhiyaisɨ japɨhɨ pɨwaundataatɨ kiyai saundataase. “Nɨnɨ isɨhiya yapɨpataapɨhiyai nɨwusaatɨtandɨ nausainjɨhonɨnɨ saasanotisɨhonɨne. Utaaho wo nɨngisatɨ tɨmaamaitatɨ nɨngi nanipinjisɨho so ko asɨhatindɨhandaatɨhɨ wɨndɨ dahomaitaise. Amɨ ko isɨhiya asɨtimatɨtaatɨwɨhandamɨ nausainjɨtɨhandɨ naitaise,” undataase. 13 Aihɨ amɨ Parisihiya pɨwɨha sa ko katihɨ atisawaawɨ Jisaasihoai saundawaatopo. “Kɨmaiwa otɨpɨpatɨ kɨnyɨ kaingɨwaiwaapunɨ amɨ kɨnyɨ kɨwahoŋɨ kɨwahonyetirɨhɨretapunɨ nehɨ kɨnyɨ kɨwahoŋɨ naasoŋɨhɨ taapɨ katinɨ nyahɨ isɨhiyaanɨ kɨnyɨ katingɨwɨmaiwaapɨ akɨte taatɨ wɨndɨ gɨmunyaito,” undawaatopo. 14 Kiya saundauhɨ amɨ Jisaasiho komɨha kiyai saundataase. “Ye. Amɨ kɨmandɨhɨ akɨte. Nɨnɨ nehɨ nɨwahonɨnɨ nɨwahonisapɨ pɨwɨha ausaatɨ kandaato. Saindɨ kandaahandɨ kandɨ nɨnɨ nɨwahonisapɨ pɨwɨha katohɨhaapɨ isɨhiya akɨte tɨwɨ gwɨnyaapɨ naitaapo. Amɨ sandɨ apaapɨmaato nɨnɨ nisɨ namasi nasohɨpɨpɨhapɨ sapɨhɨ namasi napɨtɨhonɨne ndɨ mmonɨtɨ amɨ nɨnɨ taatɨ naitandiyohɨpɨpɨhapɨ sapɨhapɨ naitandɨhonɨne ndɨ mmonɨtɨhonɨne. Amɨ sahɨhɨ nɨnɨ namasi nasohɨpɨpɨhapɨ wɨndɨ mmonɨwɨ amɨ nɨnɨ naitandiyohɨpɨpɨhapɨ ko sapɨhapɨ japɨhɨ naitaise tɨwɨ wɨndɨ monɨwɨhiyaate. 15 Sahɨhɨ isɨhiya nehɨ maapɨ yapɨmbataapɨhiya kaiwɨ gwɨnyaahohɨrɨhɨretɨ gwɨnyaapɨ amɨ isɨhiya kiyohɨwaiwa nepɨ tipɨtapaapɨ usonɨwɨhiyaate. Nɨnɨ utaaho womɨ kaiwaiwa amɨ kometirɨhɨretapɨ netɨ koai wɨndɨ tipɨtapaatɨ mausotɨhonɨne. 16 Iyataatɨ amɨ nɨnɨ utaaho woai netɨ tipɨtapaatɨ usonataataahɨ tɨtɨhɨ kaito amɨ nɨnɨ nehɨ nɨwahonɨnɨhɨ kiyataamaayono Apɨho nɨngi netɨ natanoaasihɨ nasohɨho nɨngisatɨ maasɨ bitosɨhɨ kiyataayono. Isɨ isɨhiya nɨnɨ isɨhiya usaisɨ tipɨtapaatɨ usonɨhohɨtɨhandɨ mmonawa tɨtɨhɨ akɨtɨ kiyataise tɨwɨ mmondaapo. 17 Iyataatɨ sahɨ sawanaatamɨ wɨnɨhapɨpaatɨhɨ pɨwɨha wa satatɨ jɨpatɨpindise ‘Utaahurɨ yahurɨ pɨwɨha wa katamaamɨ nehɨ naasɨka katisaihaahɨ kuramɨ pɨwɨha akɨtɨhe,’ tatɨ jɨpatɨpindise. 18 Nɨnɨ nɨwahonɨnɨ nɨwahonisapɨ pɨwɨha kandaato saindɨ amɨ setahonɨne ndɨ. Amɨ nisɨ Apɨho ko nɨngi natanoaasihɨ nasohɨho nisapɨ pɨwɨha ausaatɨ, ‘Ko siyatɨ setahoe,’ tatɨ kandaase,” undatɨ kiyai Jisaasiho kaundataase. 19 Saundihɨ amɨ kiya Jisaasihoai saundɨwɨ nunjenawaayopo. “Kinyɨ gapɨho katingɨho maahapɨhe?” undɨwɨ nunjenawaayopo. Nunjenɨhauhɨ amɨ Jisaasiho kiyai komɨha wihoaaŋɨha saundatɨ kaundataase. “Sahɨ nisapɨ wɨndɨ mmonɨwɨ gisunyaatatɨ namaasesɨpainje. Aiwɨ nisɨ Apɨhopɨ sahɨ wɨndɨ mmonɨwɨ gisunyaatatɨ namaasesɨpainje. Amɨ sangi nisapɨ ahoso tɨwɨ gisunyaatatɨ nasesɨpatamataataahɨ amɨ nisɨ Apɨhopɨsangi kɨmɨkɨretɨ gisunyaatatɨ nasesɨpatamaitaihe” undatɨ kaundataase. 20 Jisaasiho isɨhiya Autaahaatɨhopɨ gaarehaiwa nawɨho nesaiwɨ wihohɨwaiwa bokisihaiwa ahotirɨhɨrotɨ Autaahaatɨhomɨ aŋɨ Awaindɨhandaatɨhɨ bitondaatɨ isɨhiyai taatɨ kataunjataatɨ pɨwɨha saiwa kandaase. Aihɨ amɨ isɨhiya komɨ tiworisa koaisɨ wɨndɨ isɨpɨ nepɨ wɨmirahopo amɨ komɨ asisɨha sangɨ noaipasɨho.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Judaahiyai Saundatɨ Nɨnɨ Naitandiyohɨpɨpɨhapɨ Sahɨ Isɨhiyaatɨ Namaapɨtaapo Undindɨhandapɨhaare

21 Jisaasiho bapiyatɨ jɨhaatɨ isɨhiyai satatɨ kaundataase. “Nɨnɨ sangi nasamasi naisanɨhɨ amɨ sahɨ nɨngi wɨndɨ maanisondaapo. Maanisonɨwɨ sahɨ maipɨhandɨ kiyaatɨnɨhɨ kaimɨ nuwɨ kandisawɨ napwɨtaapo. Aiwɨ amɨ nɨnɨ naitandiyohɨpɨpɨhɨ sahɨ wɨndɨ namaitaapo,” undataase. 22 Saundihɨ amɨ Judaahiya sawana sanɨwɨ nasenawaayopo. “Ko nyangi sanyatindɨmandɨ nisɨ naitandiyohɨpɨpɨhɨ sahɨ wɨndɨ namaapɨtaapo nyatindɨmandɨ Jisaasiho sawaho netɨ owematɨtandɨtindɨho?” nɨwɨ kiya sawana nasenawaayopo. 23 Kiya sanɨhauhɨ Jisaasiho kiyai saundataase. “Sahɨ kɨmaapɨ yatɨhɨ yapɨmbatambɨhiyaate, amɨ nɨnɨhɨ mɨhaatɨ yamɨhapataatɨhapɨ napɨtɨhonɨne. Sahɨ kɨmaapɨ yatɨhɨ yapɨmbatambɨhiyaate. O amɨ nɨnɨhɨ maapɨ yatɨhɨ yapɨmbatambɨhonɨnɨmaahe. 24 Aihɨ amɨ kɨmandɨ kandapɨ nɨnɨ sangi aimɨ sandɨ kasato. Samɨ maipɨhaiwa kaiwaanɨhɨ ahotanɨhɨ kaiwa kiyaatɨnɨhɨ kaimɨ nuwɨ kaiwaisawɨ napwɨtaapo satɨto. Amɨ sahɨ nisapɨ satɨwɨ, ‘Yamɨhapataatɨhapɨho Jinjapɨhɨ Bimisɨho Kɨmɨkore. Kɨmɨkiyatɨ Bimisɨho Kɨmɨko Bindataise,’ tɨwɨ wɨndɨ gɨmaanunyaawaawaaho,” undatɨ kaundataase. 25 Saundihɨ amɨ kiya koai saundawaatopo. “O amɨ kɨnyɨ diyaamahoŋe?” undɨwɨ nunjenawaayopo. Nunjenɨhauhɨ amɨ Jisaasiho komɨha kiyai saundataase. “Aimɨ nɨnɨ sangi wuwanɨhuraapɨ sasatɨtɨ, ‘Nɨnɨ ahonɨne,’ satɨtɨ ausaatɨ nɨwahonisapɨ pɨwɨha kasatɨmɨ nasatoaasohɨmaare. 26 Nɨnɨ sametirɨhɨretapɨ pɨwɨha katɨtandɨhaiwa yɨhaiwa taahɨwaiwaisahonɨne. Aindɨ amɨ nɨnɨ sangi nga netɨ tipɨtapaatɨ jasondandɨhandɨ kandɨ wɨndɨ kamaasito. Iyataatɨ nɨngi natanoaasihɨ nasohɨho pɨwɨha nehɨ akɨtɨ akaahaahɨhɨ katahore. Isɨ amɨ nɨnɨ ko kandihɨ atindɨ nehohɨhaahɨhɨ maapɨ yapɨmbatambɨ isɨhiyai ausaatɨ kaundataayo,” undataase. 27 Saundihɨ sa pɨwa Jisaasiho kiyai kaundisaapɨ, “Ko komɨ Sapɨho Autaahaatɨhopɨnyaso,” tɨwɨ kiyai wɨndɨ apɨpaahɨ gɨmaawunyaatatɨ namusesɨpainje. 28 Siyatɨ kiyai wɨndɨ namusesɨpainjɨhɨ namatɨ Jisaasiho kiyai sata kaundataase. “Isɨhiyaamɨ Saaho Jɨho Awaisɨhoai sahɨ nepɨ ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatetɨ nɨwimaapɨ tipɨmandaasaihɨ ko napwɨtaise. Sahɨ koai sawisaihɨ naponɨhura mmonawaawɨ kɨmandɨ nɨnɨ sangi sasatɨtɨ, ‘Nɨnɨ kɨmɨkaindɨ Bimohɨhonɨne,’ satotɨmandapɨ, ‘Ye. Akɨte, ko kɨmɨkiyatɨ Konɨhɨ Bimisɨhoe,’ tɨwɨ mmonɨwɨ sangi gisunyaatɨtaise. Amɨ nɨnɨ nɨwahonisapɨ kasatohɨwiwa nɨnɨ nɨwahonɨnunyaatɨ sangi kasatataamaayono. Apɨho nɨngi netɨ nanisatɨ kiyanisihɨhapaahɨhɨ nɨnɨ kiyataayono. 29 Amɨ nɨngi natanoaasihɨ nasohɨho nɨngisatɨ maasɨndaise. Ko nɨngi wɨndɨ namaanɨmase amɨ nahatewa ko maaritiwaiwaahɨhɨ nɨnɨ nga nasɨsoaarɨ kiyonɨho,” undataase. 30 Amɨ ko sɨkiyatɨ taatɨ pɨwɨha kataunjihɨhetɨ kura isɨhiya taahiyɨhiya komɨ pɨwɨha atɨwisohiyɨhiya Jisaasihopɨ, “kɨmɨkoso,” tɨwɨ mmonɨwɨ gɨwunyaawaayopo.

Kɨma Pɨwɨma Isɨhiyai Jisaasiho Sahɨ Napwɨtɨwɨ Bimohɨwaiwaatɨhapɨ Nisɨ Pɨwɨha Akaaha Nuwatɨ Nasamaatɨ Nehɨhaatesamaitaise Undatɨ Kaundindɨhandapɨhaare

31 Aihɨ Jisaasiho Judaahiya kopɨ aimɨ gɨwunyaahohiyɨhiyai saundataase. “Nɨnɨ sangi pɨwɨha kandisasohɨwiwa sahɨ nepɨ anɨtiwɨ isɨwatawaawaahɨ sahɨ akɨtɨnɨhɨ nɨngi nanipinjawɨ amɨ sahɨ noaipapɨ nisɨ otɨpɨpatɨhiyaatɨ akɨtɨhiyaatimatɨtaapo. 32 Aiwɨ amɨ Nɨnɨ pɨwɨha Autaahaatɨhopunɨ amɨ nɨnɨ nɨwahonɨsapunɨ kasatohɨha akɨtɨ akaaha ka sahɨ mmonɨwɨ nepɨ gwɨnyaapɨ nasesɨpatamataatɨ kaaraahɨ sahɨ maipɨhandaatɨhɨ napwɨtɨwɨ bimohɨtɨhandaatɨhapɨ Autaahaatɨho nuwatɨ nasamaitaise,” undataase. 33 Aihɨ amɨ kiya koai kiyaamɨha wihoaaŋɨha saundawaatopo. “Nyahɨ Abɨraahamɨhomɨ isɨhiyaanɨne. Nyahɨ utaaho womɨ otɨpɨpatɨ nawɨho owehatɨ nehɨhatɨ waara wɨndɨ kamaawisaatɨ amɨ naputaatɨ womɨ otɨtɨhɨ apɨpaahɨ masɨhonjisangi wɨndɨ bɨmimaawaahiyaane. Isɨ amɨ kɨnyɨ satɨpɨ sahɨ napwɨtɨwɨ utaaho womɨ otɨpɨpatɨ nawɨho owehatɨ kawiwɨ bimohɨtɨtɨhapɨ nehɨhaatɨ noaipaitaapo tingɨtɨmandɨ napitɨtɨpɨha katise?” undɨwɨ nunjenawaayopo. 34 Saundauhɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha kiyai saundataase. “Nɨnɨ akɨtɨnɨhɨ sangi kasatataato. Isɨhiya nahatiya maipɨhandɨ kiyohiyɨhiya siya noaipapɨ maipɨhandamɨ otɨpɨpatɨ nawɨho owehatɨ kawiwɨ kataatɨhɨ naputawaayopo. 35 Utaaho wo nehɨ otɨpɨpatɨho nususasamɨ aŋɨpɨpɨhɨ wɨndɨ apɨpaaho konɨhɨ bɨmimɨtaise. Nehɨ kapɨhɨ nususasamɨ aŋɨpɨpɨhapɨ metɨhohɨhɨ sapɨhomɨ aŋɨpɨpɨhɨ nasisoaarɨ konɨhɨ bimɨtaise. 36 Isɨ amɨ nɨnɨ Autaahaatɨhomɨ Mwaahonɨnɨ sahɨ maipɨhaiwa kaiwɨ naputohɨtɨhandaatɨhapɨ sangi nutɨ nasamaasanaahɨ sahɨ akɨtɨnɨhɨ japɨhɨ wɨndɨ kaiwaatɨhɨ namaaputɨtaapo. Namaaputɨwɨ sahɨ nehɨhaatɨ noaipaitaapo maipɨhandɨ namasiso. 37 Amɨ nɨnɨ aimɨ mmonɨtɨ gwɨnyaaho sahɨ Abɨraahamɨhomɨ isɨhiyaatɨtiho. Sahɨ Abɨraahamɨhomɨ isɨhiyatɨtawaahandɨ kandɨ nisɨ pɨwɨha sangi kandisasohɨwaiwa atiwɨ namepɨ amɨ ka samɨ omaŋɨtɨtɨhɨ wɨndɨ kumwaasamundihɨ sahɨ nɨnɨ sohonɨhi nɨwɨtaatɨwɨ tɨmetawaayopo. 38 Amɨ nɨnɨ nisɨ Apɨhomɨ ndɨmaahomwaaŋɨ bitondaatɨ ko kandihɨ atindɨ mmonɨtɨ nehohɨha pɨwɨha kandaatonɨ amɨ sahɨ samɨ japɨho Bwaasɨrɨhɨrɨ kaitaatɨwɨ kasatiwaiwa kaiwa sahɨ kaiwɨse,” undataase. 39 Saundihɨ amɨ kiya kiyaamɨha wihoaaŋɨha koai saundawaatopo. “Amɨ nyahɨhɨ nyamɨ asɨho apɨho Abɨraahamɨhoe,” undawaatopo. Iyauhɨ amɨ Jisaasiho kiyai saundataase. “Amɨ akɨtɨnɨhɨ sahɨ Abɨraahamɨhomɨ satoyaatɨ mwaayaatɨtawaawaahɨ amɨ sahɨ ko kaipatɨ nepɨ kɨretɨ tɨtɨhɨ sahɨ kaitaapo. Amɨ sahɨhɨ Abɨraahamɨho kaipatɨ katɨ wɨndɨ kɨretɨ kamaayowɨ sahɨ Abɨraahamɨhomɨ saisatoyaatɨ mwaayaatɨmaahe. Owe. 40 Nɨnɨ pɨwɨha kɨmaiwa taatɨ sangisunɨ amɨ isɨhiyaisunɨ kasatɨtɨ kaundohɨwɨmaiwa Autaahaatɨho pɨwɨha akɨtɨnɨhɨ akaaha nahata kandihɨ atindɨ nehohɨwaiwa sangi kasatataato. Saindɨ nɨnɨ pɨwɨha akaaha kasatonɨhandɨ kandɨ sahɨ nɨngi sohonɨhi nɨwɨtaatɨwɨ samɨ omasɨha naitɨpwɨriwɨ tɨmetawaayopo. Abɨraahamɨhohɨ sahɨ kopɨ nyamɨ asɨhoe tohɨhohɨ Autaahaatɨhomɨ isɨhiyai koai pɨwɨha Autaahaatɨhopɨ kaundauhɨhiyai wɨndɨ siyatɨ sahɨ nɨngi kanisohɨtɨmandamatiyatɨ kamaawisahore. 41 Amɨ sahɨhɨ samɨ japɨho (Bwaasɨrɨhɨrɨ) kaipatɨ katɨ nepɨ kɨretɨ kiyawaayopo,” undataase. Saundihɨ amɨ kiya kiyaamɨha wihoaaŋɨha Jisaasihoai saundawaatopo. “Amɨ nyahɨhɨ nehɨhaatɨ maatɨmaatɨ daihɨraapɨ niya nanyamwɨwɨhiyaanɨnɨmaahe. Autaahaatɨho nehɨ naasohɨ sawahohɨhɨ nyamɨ Apɨhore. Nyahɨ komɨ mwaayaanɨ akɨyɨhiyaanɨne,” undawaatopo. 42 Saundauhɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha kiyai saundataase. “Amɨ akɨtɨnɨhɨ Autaahaatɨho samɨ Japɨho tanaahɨ sahɨ nɨngi maarɨho nanɨmɨtaapo. Amɨ nɨnɨ Autaahaatɨho koaisatɨ bimambɨtɨ wanɨ kɨmbɨhɨ kɨmonɨnɨndaayono. Nɨnɨ nɨwahonɨnunyaatɨ napɨtɨhonɨnɨmaahe amɨ Autaahaatɨho natanoaasihɨ napɨtɨhonɨne. 43 Sahɨ nisɨ pɨwɨha sangi kasatɨtɨ katohɨwɨmaiwa atiwɨ namehohɨtɨmandɨ napaape. Sandɨ apaapɨmaahe sahɨ satɨwɨ komɨ pɨwɨha katiwaiwa wɨndɨ newaatɨ atɨhomaawitɨhaawo tɨwɨ samɨ maarɨho atihɨrɨ nepɨ daahɨ nisaputohɨtɨhandaahe. 44 Sahɨhɨ samɨ japɨho Bwaasɨrɨhɨramɨ mwaayaate. Isɨ amɨ ko gwɨnyaatɨ maaritatɨ kaiwaiwa kaiwa sahɨ nepɨ iwinjapepihɨrɨwɨ amɨ watɨpɨtɨwɨ mwɨtetɨwɨ kaitaatɨwɨ maaritɨwɨmawaayopo. Ko aimapɨ isɨhiyai konɨhɨ tiwamainjahore. Wapa pɨwɨha akɨtɨ akaaha katatɨ pɨwɨha akaahaamɨhihoaaŋɨ bitotɨ kaitandɨhandɨ apɨpaahɨ owehore. Ko jaiwɨtɨtandɨhandɨ sandɨhɨhɨ tɨtɨhɨ komɨ pɨwɨhe nahatewetɨ pɨwaatisɨha amɨ ko nehɨ jaipɨpaahɨhɨ kurɨmundahoso. Amɨ ko nehɨ pɨwɨha jaipɨpaahɨhɨ katahosɨ amɨ ko noaipatɨ jaipɨpa namoyaasɨho sapɨhoematataise. 45 Amɨ nɨnɨhɨ pɨwɨha akɨtɨ akaaha katonɨhiyawa sahɨ nisɨ pɨwɨha katohɨhaapɨ satɨwɨ ‘Ko akɨtɨ akaaha kandaaso,’ tɨwɨ gɨmaanunyaahopo. 46 Amɨ nɨnɨ maipɨhaiwa kaindɨhonɨnɨtanaahɨ samɨ woŋɨ nga ausaapɨ nanisapɨ, ‘kinyɨ maipɨhaiwa kɨmaiwa kaimbɨhoŋe,’ ndɨpɨ kandɨtaino? Nɨnɨ maipɨhandɨ kamaindɨ apɨpaahɨ owehonɨne. Isɨ amɨ Nɨnɨ pɨwɨha akɨtɨ akaaha kandaatonɨ amɨ sahɨ nisɨ pɨwɨha katohɨwɨmaiwaapɨ satɨwɨ, ‘Ko akaaha kandaaso,’ tɨwɨ atiwɨ gwɨnyaapɨ namehohɨtɨmandɨ napaape? 47 Nehɨ Autaahaatɨhomɨ isɨhiya manyinyaahɨhɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atɨwiwɨ newaayopo. Amɨ sahɨhɨ Autaahaatɨhomɨ isɨhiyaatɨ manyinyaatɨmetisɨ komɨ pɨwɨha sahɨ wɨndɨ atiwɨ namaitaapo” undatɨ kaundataase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Abɨraahamɨho Sangɨ Noaipasɨhɨ Nɨnɨ Nɨwahonɨnɨ Bimohɨhonɨne Tatɨ Katindɨhandapɨhaare

48 Saundihɨ Judaahiya kiyaamɨha wihoaaŋɨha Jisaasihoai saundawaatopo. “Kɨnyɨ utaahoŋɨ Samariyaahandaahapɨhoŋe. Amɨ kinyɨ omaŋɨtɨtɨhɨ itɨpɨho maipɨho yaho bimohoŋe. Isɨ amɨ nyahɨ sandɨ tɨtɨhɨ akɨtɨ katɨhaatono e owetiso?” undɨwɨ kaundɨwɨ nunjenawaayopo. 49 Kiya koai saundauhɨ amɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha kiyai saundataase. “Nɨnɨ nisɨhetɨ nisɨ omaŋɨtɨtɨhɨ itɨpɨho maipɨho wɨndɨ bɨmimotɨ owehonɨne. Nɨnɨ nisɨ Apɨhoai nɨwimaatɨ komɨ ambɨpatɨ nɨwimaatɨ autaahɨ awaindemwataayo. Amɨ sahɨhɨ nisɨ ambɨpatɨ nepɨ yatɨhepɨnɨmawaayopo. 50 Nɨnɨ nɨwahonisɨ ambɨpatɨ netɨ naimaatataamaayo. Amɨ wo sanitandɨho yahore nisɨ Apɨho Autaahaatɨho, ko sahɨ nisapunɨ amɨ nisɨ kandɨ kandunjohɨwaiwaapunɨ gwɨnyaahohɨwaiwa netɨ tipɨtapaatɨ mmonatɨ amɨ nɨngi ambɨpatɨ awaipatɨ naninyatɨ netɨ autaahɨ nanimaataise. 51 Nɨnɨ sangi akɨtɨ akɨtɨnɨhɨ kasatataato utaaho wo nisɨ pɨwɨha kandɨ kandunjohɨhaamɨ tanyaaha nusesɨpatonɨhɨ isɨwatisɨho asɨtimatɨtandɨhandɨ netɨ ko wɨndɨ namaapwɨtaise. Apɨpaahɨ owetɨtaise” undataase. 52 Saundihɨ amɨ Judaahiya koai saundawaatopo. “Nyahɨ aimɨ mmonɨhaayo. Akɨtɨ akɨtɨnɨhɨ kɨnyɨ itɨpɨho maipɨhoaisapɨhoŋe. Abɨraahamɨhounɨ amɨ isɨhiya Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atiwɨ nepɨ ausaahohiyɨhiyaunɨ aimɨ napopo. Kiya saiwɨ aimɨ napwauhɨhandɨ kandɨ kɨnyɨ satapaase. Utaaho itapaatɨ wo waatɨ kinyɨ pɨwɨha nepɨ japepihɨrɨwɨ kiyohiyɨhiya apɨpaahɨ wɨndɨ namaapwɨtaapo tapaase. 53 Kɨnyɨ nyamɨ asɨho Abɨraahamɨhoai daahemwapɨ nusatipɨhaapɨhoŋo? Abɨraahamɨhohɨ aimɨ napwihɨ amɨ isɨhiya Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atiwɨ nepɨ ausaahohiyɨhiyaisangi aimɨ napopo. Amɨ kɨnyɨ uta akosoŋɨ diyaamahoŋɨtapa pɨwa sa katise?” undɨwɨ Jisaasihoai kiya nunjenawaayopo. 54 Amɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha kiyai saundataase. “Nɨnɨ nɨwahonisɨ ambɨpatɨ netɨ autaahematɨ naimaataataahɨ amɨ nɨnɨ ambɨpatɨ awaipatɨ wɨndɨ namaito. Nisɨ Apɨho ko sahɨ nyamɨ Autaahaatɨhoe tohɨho sohɨhɨ nisɨ ambɨpatɨ netɨ nanimaataise. Iyatɨ ko nɨngi ambɨpatɨ awaipatɨ naninyataise. 55 Sahɨ koai wɨndɨ mausohopo. Amɨ nɨnɨhɨ koaisɨ usonɨtɨhonɨne. Nɨnɨ koai wɨndɨ mausoho ndɨ kandaataahɨ amɨ samataindɨ nɨnɨ jaipɨtɨto. Aihɨ amɨ nɨnɨhɨ koai aimɨ usonɨtɨ amɨ komɨ asɨmwaatɨtɨhɨ pɨnundɨ komɨ pɨwɨha netɨ atindɨ japepihɨrataayo. 56 Samɨ jaasɨho Abɨraahamɨho nɨnɨ maapɨ yapɨmbataapɨhɨ napisanɨhura nisondandɨ awaindɨhandɨ asakiyatɨ maaritataise. Iyatɨ ko komɨ ndɨhaara nɨnɨ yapɨpataapɨhɨ napɨtɨ noaipaitandɨhura mmonataatɨ awaindɨhandɨ asakiyatɨ maaritise?” undataase. 57 Saundihɨ amɨ Judaahiya koai pɨwa sa atisawaawɨ saundawaatopo. “Kinyɨ kɨnaungwɨha sangɨ 50 kiyahoŋisɨ amɨ kɨnyɨ napitaimbɨ maahɨwura Abɨraahamɨhoai usonapaapɨse?” undɨwɨ nunjenawaayopo. 58 Saundɨwɨ nunjenɨhauhɨ amɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha kiyai saundataase. “Nɨnɨ sangi akɨtɨnɨhɨ kasatataato. Abɨraahamɨho sangɨ noaipasɨhɨ, ‘Nɨnɨ Konɨnɨhɨ Kɨmɨkaindɨ Bimohɨhonɨne’!” undataase. 59 Saundihɨ amɨ kiya koai yahɨwɨ tiwɨtaatɨwɨ nawɨha newaayopo. Iyauhɨ Jisaasihohɨ noaatatɨ Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandamɨ masaataatɨ matambɨpa namasi noaipasi nehɨhaatɨ ipaahaapɨ notaise.

9

Kɨma Pɨwɨma Utaaho Ndɨha Niyotaho Sanaatɨ Gwɨsɨhaatɨhapɨ Namohoai Jisaasiho Komɨ Ndɨha Nusorɨhaasɨtɨhandapɨhaare

1 Jisaasiho taatɨ notaatɨ utaaho wo sanaatamɨ gwɨsɨhaatapɨ aimɨ ndɨha niyotaho namohoai iwinjataise. 2 Aihɨ komɨ otɨpɨpatɨ mmona newa kiyawa nɨwipinjohiyɨhiyaanɨnɨ Jisaasihoai saundaatɨ nunjenɨhaayo. “Katɨpunjingɨhonye. Kɨmo utaamo sanaatamɨ gwɨsɨhaatɨhapɨ ndɨha niyotaho noaipasɨtɨmandɨ maipɨhandɨ ndɨ kaihe? Ko sawaho maipɨhandɨ kaiho e komɨ saniyɨ sapiya maipɨhandɨ kaiho?” undaatɨ nunjenɨhaayo. 3 Saundaatɨ nunjenɨhonɨhɨ amɨ Jisaasiho nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanangi komɨha wihoaaŋɨha satatɨ kanyatataase. “Maipɨhandɨ kɨmo utaamo sawaho kaihunɨ amɨ komɨ saniyɨ sapiya maipɨhandɨ kaihɨ kandapɨ komɨ ndɨha niyotaho ko sanaatamɨ gwɨsɨhaatapɨ noaipataamaise. Owetise. Komɨhetɨ Autaahaatɨhomɨ otɨpɨpatɨ watɨpɨhaiwa auta noaipahonɨhɨ isɨhiya mmondaatɨwe. 4 Otapɨhaatɨ saasanetisurɨmura jaawaatɨ Autaahaatɨho nɨngi natanoaasihɨ nasohɨhomɨ otɨpɨpatɨ biyaatɨ akɨtɨ nga kaitɨhaawo. Amɨ asɨhatindɨhandɨ taatɨ nasataiso. Isɨ amɨ apatindɨtɨhɨ isɨhiya usa otɨpɨpatɨ wɨndɨ kamaitaawo. 5 Nɨnɨ kɨmaapɨ yapɨmbataapɨhɨ bimohurɨmura nɨnɨ nɨwahonɨnɨ isɨhiya maapɨ yapɨmbataapɨhiyai nɨwusaatɨtandɨ nausainjɨhonɨne,” nyatataase. 6 Jisaasiho satatɨ kanyatatosatɨ ko yapɨpatɨ netɨ maahoaipuwatɨ sanyoaayatɨ ndɨha niyotisɨhomɨ ndɨha niyotisɨhaatɨhɨ ahɨwisatɨ iwinjaataise. 7 Iwinjaatosatɨ Jisaasiho ndɨ niyotisɨhoai saundataase. “Kɨnyɨ numwe. Numbwɨ Durɨhɨrɨ Siroamɨhanda bausane,” undataase. Iyataatɨ sɨrɨ Durɨhɨrɨ anɨmwaapitɨ Siroamɨhando tohɨtɨmandɨ tanyaaha satawaatopo. “Kiya koai natɨwusaasauhɨ ko notaise,” tawaatopo. Aihɨ ko notɨ anɨmwaahɨpatɨ Durɨhɨrɨ Siroaamɨhanda Bausanataise. Bausanamapɨ komɨ aŋɨpɨpɨhapɨ japɨhɨ taatɨ nasataahetɨ komɨ ndɨha nusorɨhainjɨhɨ kahapaamapɨpa nga mmonatɨ japɨ nasataise. 8 Aihɨ ko sawahomɨ aunahɨpataahapɨhiyaunɨ amɨ isɨhiya nehɨ usaunɨ koai jɨhura winjɨhauhɨ ko bindata isɨhiya nuwɨ napɨwɨyauhɨhiyai nawɨho amɨ wapa koai numwɨtaatɨwɨ nunjenatoaatisɨhotihɨ amɨ kiya namapɨ yaiwɨmapɨ satawaatopo. “E! Yahoai iwinjapewise! Utaaho ndɨha niyotihɨ bindata isɨhiyai nawɨho kahapaamapɨpa wapa koai numwɨtaatɨwɨ nunjenatoaatisɨhoro e koai nehɨ woro?” tɨwɨ nasenawaayopo. 9 Nasenɨwɨ kiyaamɨ usa “kɨmɨkore,” tawaatopo. Iyauhɨ amɨ kiyaamɨ usa satawaatopo. “Owe. Komaahe. Nehɨ komatendaise,” tawaatopo. Satauhɨ ko jɨhɨ ndɨha niyotisɨho kiyai saundataase. “Nɨnɨ kɨmɨkonɨne,” undataase. 10 Aihɨ kiya koai saundɨwɨ nunjenawaapo. “O amɨ kinyɨ ndɨma napitiyatɨ nangorɨhaatise?” undɨwɨ mwɨtɨpɨsawɨ nunjenawaapo. 11 Saiwɨ nunjenɨhauhɨ amɨ ko kiyai saundataase. “Utaaho isɨhiya katawaawɨ komɨ ambɨpatɨ Jisaasihoe tohɨho wepatɨ waapohoaisatɨ sanyoaayatɨ nisɨ ndɨhotɨ ninjaatɨ nanɨhasɨhe. Ninjaatɨ sandatɨ kɨnyɨ anɨmwaahɨpatɨ durɨhɨrɨ Siroamɨhanda numbwɨ bausane ndihɨ amɨ nɨnɨ nundɨ bausanataayo. Bausanataatɨ amɨ nisɨ ndɨha nanorɨhaata gaatihɨ nɨnɨ nga jatɨ kahapaamapɨpa nga mmonataayo,” undataase. 12 Ko saundihɨ amɨ kiya koai saundɨwɨ nunjenawaayopo. “O amɨ ko utaaso maahapɨhe?” undɨwɨ nunjenawaayopo. Iyauhɨ komɨha wihoaaŋɨha kiyai saundataase. “Nɨnɨ wɨndɨ moho” undataase.

Kɨma Pɨwɨma Parisihiya Jisaasiho Ndɨha Nusorɨhaasɨhoai Nunjenohɨtɨhandapɨhaare

13 Utaaho jɨhura ndɨha niyotisɨhoai isɨhiya numwaasi Parisihiyaapɨhɨ nowaayopo. 14 Iyataatɨ asisa sa ketɨ Jisaasiho utaaho ndɨha niyotisɨhoai nusorɨhaasurura Judaahiyaanamɨ asisa ikɨnohɨha Saararehura Sapaatɨhandete. 15 Aihɨ amɨ Parisihiya utaahoai “kinyɨ ndɨha nɨnapitiyatɨ nangorɨhaatatɨ gaasetise?” undɨwɨ koai nunjenawaayopo. Nunjenɨhauhɨ ko komɨha wihoaaŋɨha kiyai saundataase. “Ko wepatɨ waapohoaisatɨ sanyoaayatɨ nisɨ ndɨhotɨ ninjaasɨhɨ amɨ nɨnɨ bausanɨhonɨhɨ nisɨ ndɨha nanorɨhaatatɨ gaatihɨ wanɨ nɨnɨ baindɨ jatɨ kahapaamapɨpa nga mmonataayo,” undataase. 16 Aihɨ Parisihiya usa koai saundawaatopo. “Kɨmo utaamo (Jisaasiho) Sapaatɨhandamɨ wɨnɨhapɨpa wɨndɨ minjapepihɨrisɨ koai Autaahaatɨho natausaasihɨ nasahomaahe. Owetise,” tawaatopo. Usa satauhɨhandɨ kandɨ kiyaamɨ usa satawaatopo. “O amɨ utaaho maipɨhandisaho wo siyatɨ Autaahaatɨhomɨ otɨpɨpatɨ watɨpɨhaiwa wɨndɨ nga kamaitaise. Nehɨ Autaahaatɨho koai watɨpɨhandɨ nunyonaahɨ nga ko saiwa kaitaise,” tawaapo. Kiya satɨwɨ nepɨ yɨyandɨhematɨwɨ tipɨtapaatawaayopo. 17 Aihɨ amɨ Judaahiyaanamɨ awaisawɨhiya ko ndɨha jɨhɨ maipɨtisɨhoai jɨhaatɨ saundɨwɨ nunjenawaayopo. “Utaamo kɨmo (Jisaasiho) kinyɨ ndɨha netɨ nangorɨhaataise. Kɨnyɨ kopɨ napitaimbɨ amɨ diyaamahoe tɨpɨ gwɨnyaapaise?” undawaatopo. Kiya satɨwɨ koai nunjenɨhauhɨ komɨha wihoaaŋɨha kiyai ko saundataase. “Nɨnɨ kopɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaasɨhoe ndaato,” undataase. 18 Amɨ akɨtɨnɨhɨ so utaaso jɨhura ndɨha maipɨtatɨ niyotaho ko wanɨ nga nusorɨhaasɨhɨ jataise. Aihɨhandɨ kandɨ Judaahiyaanamɨ awaisawɨhiya kandapɨ akɨte tɨwɨ gwɨnyaitaatɨwɨ kiyai poundamataise. Saiwɨ ko ndɨha nusorɨhainjɨhɨ jasɨhomɨ saniyɨ sapiyaapɨ gaatawaatopo. 19 Gaatauhɨ kasanyurɨ napihɨ amɨ kiya kasanyuri satɨwɨ nunjenawaapo. “Amɨ kɨmo utaamo sainjanyuraasamɨ simwaahoro? Koai komɨ ndɨha aimɨ niyotamasɨhoai sanaatɨ namotaihɨhoro? Sasanyuraahɨ satamaaso? Amɨ wanɨ ko napitiyatɨ nga jase?” undɨwɨ nunjenawaapo. 20 Saundɨwɨ nunjenɨhauhɨ komɨ saniyɨ sapiyamɨha wihoaaŋɨha kiyai saundamaase. “Yasanyuraaŋɨhɨ usonɨhaayo kɨmohɨ yasanyuraanyamɨ metɨhotiho. Iyatɨ amɨ ko sanaatamɨ gwɨsɨhaatɨhapɨ aimɨ ndɨha niyotamasɨhoai sanaatɨ namohore. 21 Ko siya setahosɨ amɨ wanɨ komɨ ndɨha nusorɨhaatatɨ gaatihɨ biyatɨ mmonatɨ jasɨtɨmandapunɨ amɨ utaaho komɨ ndɨha tɨtɨhemwasɨhopunɨ yasanyuraaŋɨ wɨndɨ moho. Ko aimɨ gwɨnyaaho awaisɨhosɨ sawaho katɨtaise, koai sahɨ nunjenɨwise,” undamaase. 22 Komɨ saniyɨ sapiya pɨwɨha sa satɨmɨ katindɨmandɨ Judaahiyaanamɨ awaisawɨhiyaapɨ yayamaame. Amɨ kiya Judaahiyaanamɨ awaisawɨhiya aimɨ pɨwɨha wɨsasawɨ satauhe, isɨhiya usa Jisaasihopɨ satɨwɨ, “Autaahaatɨho Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Ahɨwisɨhoe,” tisaihɨhiyai amɨ yaawɨhandɨ nunyawɨ kiyaamɨ aŋɨhaiwa gwɨharaahaiwa Autaahaatɨhopɨ gwɨnyaapɨ gaapundɨtaatɨwɨ ahoyanohɨwaiwaatɨhɨ isɨhiyaisawɨ wɨndɨ ahomaayandaatɨwɨ nemaitaatɨwɨ kanɨhauhe. 23 Aihɨ sandapɨ komɨ saniyɨ sapiya sawahoai nunjenɨwise amɨ ko aimɨ gwɨnyaahoso undɨmɨ kaundise. 24 Saundihɨ Judaahiyaanamɨ awaisawɨhiya kasɨnɨhandɨ jahɨra utaaho jɨhura komɨ ndɨha niyotisɨhoai gaatɨwɨ numwaawaayopo. Aiwɨ ko napihɨ kiya koai saundawaayopo. “Kɨnyɨ pɨwɨha nehɨ akɨtɨhaahɨ watɨpɨtɨpɨ katɨpɨ Autaahaatɨhomɨ ambɨpatɨ nɨwimaape. Nyahɨ kɨmo utaamopɨ (Jisaasimopɨ) aimɨ mmonɨhaayo. Ko maipɨhore,” undawaatopo. 25 Koai saundauhɨ amɨ komɨha wihoaaŋɨha kiyai saundataase. “Amɨ ko maipɨhore e gaahore ndɨ nɨnɨ wɨndɨ moho. Kɨmandɨ naasaindɨhɨ nɨnɨ mmonataayo. Nɨnɨ jɨhura ndɨha niyotahonɨnisɨ amɨ wanɨ nɨnɨ nga nisɨ ndɨha nanorɨhainjɨhɨ jatɨ kahapaamapɨpa nga mmonataayo,” undataase. 26 Saundihɨ amɨ kiya koai jɨhaatɨ saundɨwɨ nunjenawaayopo. “Ko gi napitɨhisataise? Ko kinyɨ ndɨha napitiyatɨ nangorɨhaatɨ tɨtɨhehɨmataise?” undɨwɨ nunjenawaapo. 27 Iyauhɨ komɨha kiyai saundataase. “Nɨnɨ sangi aimɨ kasato. Kasatonɨhɨ sahɨ wɨndɨ baiwɨ atiwɨ namehopo. Japɨhɨ sahɨ napindapɨ atitaatɨwɨtopo. Sahɨ noaipapɨ koai nɨwipinjawɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaatimatɨtaatɨwɨtowo?” undatɨ nunjenataise. 28 Saundihɨ Parisihiya Judaahiyaanamɨ awaisawɨhiya apouwihɨ koai maipɨhaiwa kaundɨwɨ ambɨpatɨ maipɨhatɨ nusoaasawaayopo. Aiwɨ kiya koai saundawaatopo. “Nehɨ kɨnyɨ kɨwahoŋɨhɨ koai nɨwipinjapɨ komɨ otɨpɨpatɨhoŋe. Amɨ nyahɨhɨ Mosesihoai nɨwɨpinjaatɨ komɨ otɨpɨpatɨ mmonaatɨ newa kiyohiyɨhiyaanɨne. 29 Iyaatɨ nyahɨ aimɨ mmonɨhaayo. Mosesihoaisaahɨhɨ Autaahaatɨho komɨ pɨwɨha numwise. Amɨ kɨmo Jisaasimo noaipasɨrɨhɨraapɨ sapɨhapɨ nasahoe taatɨ nyahɨ wɨndɨ moho,” undawaatopo. 30 Saundauhɨ amɨ utaaso jɨhɨ ndɨha niyotisɨho kiyai komɨha wihoaaŋɨha satatɨ kaundataase. “Sahɨ akɨtɨnɨhɨ pɨwɨha sa nehɨ kai wa katawaatopo. Amɨ sahɨ ko napimbɨpɨhapɨ ahapɨhapɨ nasahoe tɨwɨ wɨndɨ mohopo. Amɨ kohɨ nisɨ ndɨha nanorɨhaatɨ tɨtɨhenɨmataise. 31 Nyahɨ mmonaatɨ nanyesɨpatahiyaane. Isɨhiya maipɨhiya maipɨhaiwa kaiwɨhiyaamɨ pɨwɨha Autaahaatɨho wɨndɨ atɨhomaawisahore. Ko nehɨ isɨhiya tɨtɨhɨ saasanotahiya komɨ gwɨnyaatɨ maaritirɨhɨretɨ japepihɨrohiyɨhiyaisaahɨhɨ atɨwisahore. 32 Utaaho wo amɨ komɨ ndɨha sanaatamɨ gwɨsɨhaatɨhapɨ niyotaho noaipahoai wo netɨ tɨtɨhɨwiwatɨ nusorɨhaase tauhɨ wɨndɨ atɨhomisopo. Kɨmandɨ nehɨ wanɨhandɨ noaipataise. 33 Kɨmo Jisaasimoai Autaahaatɨho netɨ natamausoaasonɨhondaataahɨ ko wapa watɨpɨhaiwa wɨndɨ nga kamaitaise. Owetɨtaise,” Undataase. 34 Ko saundihɨ Judaahiyaanamɨ awaisawɨhiya Parisihiya koai saundawaatopo. “Kɨnyɨ kinyɨ kɨnaatamɨ gwɨsɨhaatɨhapɨ maipɨhandɨ tisaindahoŋɨ noaipapɨhoŋe. Isɨ wanɨsangi maipɨhoŋisɨ nɨnɨ gaahonɨniso tɨpɨ nyangi kɨnyɨ pɨwɨha sa katɨpɨnyisapaino?” undɨwɨ nepɨ nehɨhaapemapɨ “sɨkoŋɨnɨhɨ numwe,” undɨwɨ natɨwusaasauhɨ notaise.

Kɨma Pɨwɨma Isɨhiya Satɨwɨ Nyahɨ Autaahaatɨhomɨhaiwaapɨ Ndɨha Niyotahiyaane Tɨwɨ Gɨmunyaahohɨtɨhandapɨhaare

35 Jisaasiho ko utaaho ndɨha niyotihɨ tɨtɨhemwasɨhoai Judaahiyaanamɨ awaisawɨhiya nepɨ nehɨhaatɨ yotopotauhɨ atisataise. Amɨ ko notɨ koai usonata saundataase. “Kɨnyɨ Isɨhiyaamɨ Awaisɨho Saaho Jɨhopɨ Komɨ Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Ahɨwisɨhore tɨpɨ gɨwunyaapaino?” undatɨ nunjenataise. 36 Saundatɨ nunjesɨhɨ amɨ ko Jisaasihoai saundatɨ nunjenataise. “Awaisɨhonye, so Isɨhiyaamɨ Awaisɨho Saaho Jɨho diyaamahore? Nɨnɨ wɨndɨ mohono kopɨ kɨnyɨ nɨngi kande amɨ nɨnɨ kopɨ gɨwunyaitaano,” undataase. 37 Saundihɨ amɨ Jisaasiho koai saundataase. “Wanɨ kɨnyɨ koai aimɨ usonapaise amɨ ko gi wanɨ taatɨ pɨwaahɨtisɨmoso,” undataase. 38 Saundihɨ amɨ ko ndɨ maipɨho Jisaasihoai saundataase. “Awaisɨhonye, nɨnɨ kinyapɨ gɨhunyaataayo,” undataase. Saundatɨ kapɨhɨ Jisaasihomɨhinɨ atotɨpɨwesatɨ Jisaasihoai netɨ mepɨ autaahemwataise. 39 Aihɨ Jisaasiho sandaase. “Nɨnɨ isɨhiya yapɨpataapɨhiyai netɨ tipɨtapaatɨ usondandɨ napɨtɨhonɨne. Saindɨ nɨnɨ kiyai netɨ tipɨtapaatɨ usosanɨhɨ isɨhiya ndɨha niyotisawɨhiya nusorɨhaatonɨhɨ jasaihɨ amɨ isɨhiya ndɨha gaahiya ndɨha niyotatɨ asahatɨtande,” daase. 40 Ko satihɨ kapɨhɨ Parisihiya Jisaasihomɨhinɨ detɨ bitotawaayopo. Bitotawa kiya Jisaasiho pɨwɨha sa katihɨ atisawaayopo. Atisawaawɨ kiya Jisaasihoai saundawaatopo. “Kɨnyɨ napotapaase? Nyangisangi ndɨha niyotahiyaano?” undɨwɨ nunjenawaayopo. 41 Saundɨwɨ nunjenɨhauhɨ Jisaasiho kiyai saundataase. “Amɨ samɨ ndɨha niyotonaahɨ maipɨhaiwaapɨ pɨwɨha sahɨ naitaatɨwɨha owetɨtaise. Owetɨtɨhatɨ katɨ amɨ sahɨ satɨwɨ nyahɨ nyamɨ ndɨha namaayotatɨ gaahiyaane tawaatowɨ amɨ samɨ maipɨhaiwaapɨ pɨwɨha naitaatɨwɨha yaiha ahisondaise,” undataase.

10

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Nɨnɨ Sipɨsipɨhandamɨ Satɨhonɨnɨ Gaahonɨne Tatɨ Katindɨhandapɨhaare

1 Jisaasiho pɨwɨha wa sandaase. “Nɨnɨ akɨtɨnɨhɨ sangi kasatataato. Sipɨsipɨhandamɨ naaporɨhɨrotɨ utaaho wo nandaitandaahɨ ko tɨtɨhɨ onepatetapɨ nandaitaise. Amɨ ko nehɨhetɨ wɨraapɨ naaporɨhɨrɨ nehɨmwaatɨ nandaahonaahɨ amɨ sohɨ utaaho ikohore. Ko sipɨsipɨhandɨ ikondandɨ nandaataise. 2 Amɨ utaaho tɨtɨhɨ sipɨsipɨhandamɨ satɨho sipɨsipɨhandi biyatɨ jatisɨho onepatɨ nuwatosatɨ naaporɨhɨrotɨ nandaitaise. 3 Iyataatɨ utaaho onepatɨ maasomwaaŋɨ jatisɨho onepatɨ nɨwusɨhɨ sipɨsipɨhandamɨ satɨho nandaataise. Aihɨ sipɨsipɨhandɨ ko satɨho jatisɨhomɨ pɨwɨha naahwɨtarɨhɨrɨ atɨwisataise tɨtɨhɨ atɨwisahandiso. Iyataatɨ sipɨsipɨhandɨ nehɨ nɨnaasaindamɨ ambɨpatɨ gaatatɨ jatisɨho gwɨtihɨ komɨ pɨwɨha gapɨpa atɨwisatɨ sipɨsipɨhandɨ koenda nasataise. Aihɨ satɨho jatisɨho sipɨsipɨhandɨ nahandi gwɨtatɨ numwaasi noaipataise. 4 Siyatɨ sipɨsipɨhandamɨ satɨho komɨ sipɨsipɨhandɨ nahandi nehɨhaatɨ ipaahaapɨ numwaasi noaipataise. Numwaasi ipaahaapɨ noaipatɨ ko jɨhɨ naihɨ amɨ komɨ sipɨsipɨhandɨ satɨhomɨ pɨwɨha naahwɨtarɨhɨrɨ atɨwisahandisɨ nɨwipinjai komɨ ipotɨ notaise. 5 Iyataatɨ amɨ utaaho nehɨ koai woaisaahɨ sipɨsipɨhandɨ wɨndɨ namaawipinjɨtaise. Daahɨ kopɨ yanɨhɨmaitaise amɨ nehɨ utaaho koai womɨ pɨwɨha naahwɨtarɨhɨrɨ wɨndɨ atɨhomaawisahandiso,” undataase. 6 Jisaasiho pɨwɨha kɨma nepemaahɨwatɨ kaundihɨhandɨ kandɨ kiya kaamɨ tanyaahaapɨ wɨndɨ mohopo. Owetise. 7 Saiwɨ kiya wɨndɨ monɨhauhɨ Jisaasiho jahaatɨ sandaase. “Nɨnɨ akɨtɨnɨhɨ sangi kasatataato. Nɨnɨ nɨwahonɨnɨ sipɨsipɨhandamɨ onepɨhonɨnɨ maasomɨhonɨne. 8 Nisɨ jɨhɨ nasohiyɨhiya siya ikohiyaasɨ isɨhiya usaamɨhapa ikonɨwɨ nepɨ nopɨsasohiyɨhiyaare. Ikohiyaasɨ amɨ sipɨsipɨhandɨ kiyaamɨ pɨwɨha wɨndɨ atɨhomaawise. 9 Nɨnɨ nɨwahonɨnɨ onepɨhonɨnɨ maasomɨhonɨne. Utaaho itapaatɨ wo waatɨ nɨnɨ maasomwaaŋɨ nɨwusanɨhɨ nandaasɨho nandaasaamaati Autaahaatɨho japɨhɨ numwaitaise. Autaahaatɨho siyatɨ numwaasɨho numwaasaamaatɨ nandaatɨ amɨ noaipatɨ notɨ nasayatɨ ko kaati iwɨtatamanatɨ andɨtɨwiwɨtandɨhapa nandapa amɨ wapaisangi naitaise. 10 Ikoho so nehɨ nasataamaise. Ko sipɨsipɨhandɨ ikonatɨ amɨ netɨ siwaiwai tiwamatɨ amɨ netɨ kaiwai nopɨsasɨtandɨ nasataise. Amɨ nɨnɨhɨ isɨhiyai asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ numwisanɨhɨ amɨ kiya asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ nga nepɨ bimɨtaatɨwɨ nasataayo. 11 “Iyataatɨ nɨnɨ nɨwahonɨnɨ sipɨsipɨhandamɨ satɨhonɨnɨ gaahonɨnɨ baindɨ iwinjatohɨhonɨne. Sipɨsipɨhandi jatisɨho gaaho sipɨsipɨhandi netɨ itatamanatɨ japɨhɨ numwaitandɨ komɨ ambɨpatɨ nihɨrahore. 12 Amɨ otɨpɨpatɨho nawɨho naitandɨ sipɨsipɨhandi jaatosɨho sohɨ sipɨsipɨhandamɨ satɨho akohomaahe. Owetise. Isɨ suhɨrɨ ainjɨhɨrɨhɨhɨrɨ sipɨsipɨhandi tiwatɨ nandandɨ nasonɨhɨ ko iwinjamapɨ sipɨsipɨhandɨ kiyatɨ bitohonɨhɨ namasi yanɨhɨmaitaise. Iyonɨhɨ suhɨrɨ ainjɨhɨrɨhɨrɨ sipɨsipɨhandi tiwatɨ ikotɨ nanatɨ netɨ kɨhɨra torɨwatɨ tahamanausoaasɨtaise. 13 Nawɨhopɨ otɨpɨpatɨ kaisɨho nehɨ nawɨho naitandɨ kiyataahosɨ amɨ sipɨsipɨhandapɨ wɨndɨ pɨhɨtatɨ gɨmunyaahoe. Siyahosɨ suhɨrɨ ainjɨhɨrɨhɨrɨ nasonɨhɨ usesi yanɨhɨmaitaise. 14 “Nɨnɨ sipɨsipɨhandamɨ satɨhonɨnɨ sipɨsipɨhandi baindɨ jaatohohɨhonɨnɨ gaahonɨne. Nɨnɨ nisɨ sipɨsipɨhandi baindɨ usotɨ mmonɨtɨ usɨtɨwisonɨhɨ amɨ nisɨ sipɨsipɨhandɨ nɨngi biyatɨ nisonatɨ usɨtɨnisahonɨne. 15 Amɨ nɨngi nisɨ Apɨho biyatɨ nisosɨhɨ amɨ nɨnɨ koai mmonɨtɨ usonɨtɨhonɨne. Amɨ sɨkaindɨ nisɨ sipɨsipɨhandi usotɨhonɨnisɨ nɨnɨ nisɨ sipɨsipɨhandi iwɨtatamanɨtɨ kandi netɨ nopɨsasɨtandɨhandaatɨhapɨ japɨhɨ numwaitandɨ nisɨ ambɨpatɨ namataayo. 16 Amɨ nɨnɨ sipɨsipɨhandɨ wiwa yahaiwaisahonɨne. Kaiwa kɨmandɨ sipɨsipɨmandamɨ naaporɨmɨrɨ kɨmɨrotɨ bitosɨtɨmandamɨhatɨhɨ wɨndɨ bɨmitose. Amɨ sipɨsipɨhandɨ sandi maawɨ nɨnɨ numwaasi napɨtɨ kɨmɨrɨ naaporɨmɨrotɨmaitaano. Nesipɨtɨmasanɨhɨ ipotɨhura sipɨsipɨhandɨ noaipatɨ ahoyanatɨ nehɨ naasaindɨtonɨhɨ amɨ sipɨsipɨhandɨ jatisɨho satɨho nehɨ naasohɨtɨto. Iyonɨhɨ sipɨsipɨhandɨ nasatɨ kɨmatɨhɨ nandaasɨtɨhandisangi jatisɨho satɨho nehɨ naasomɨ pɨwɨha naahwɨtarɨhɨrɨ atɨwito. 17 Nɨngi nisɨ Apɨho maarɨho nanɨmindɨmandɨ apaapɨmaahe amɨ nisɨ isɨhiyaisɨ japɨhɨ numwaitandɨ nɨnɨ nisɨ ambɨpatɨ nehɨ japɨhɨ naitandɨhatɨ katɨ gohɨ nehɨ masɨhonjɨ namahonɨhe. 18 Nisɨ ambɨpatɨ utaaho wo netɨ nanopisasatɨ wɨndɨ konɨhisɨnɨhɨ nemaanɨmaitaise. Nehɨ nɨnɨ nɨwahonɨnɨ maaritɨtɨ gwɨnyaahohɨrɨhɨretɨ nisɨ ambɨpatɨ maarɨho namataayo nisɨ isɨhiyai japɨhɨ numwaitando. Saindɨ nisɨ ambɨpatɨ maarɨho namatatɨhatɨ amɨ japɨhɨ nisɨ ambɨpatɨ maarɨho naitandɨ watɨpɨhandɨ nɨnɨ nɨwahonisɨhetɨ ahondaise. Amɨ nɨnɨ watɨpɨhonɨnɨ watɨpɨhandisahonɨniso. Nisɨ Apɨho nɨnɨ saitandɨ watɨpɨhandɨ nɨngi nanɨmihɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha watɨpɨha nɨnɨ nesihonɨne,” undataase. 19 Aihɨ ko Jisaasiho pɨwɨha saiwa satatɨ katiwɨmaiwaara kopɨ Judaahiya kiyaamɨ kiyohɨrɨhɨretɨ kaiwɨ maarɨho yɨyahwɨ gwɨnyaawaayopo. 20 Judaahiyaamɨ isɨhiya taahiyɨhiya usa Jisaasihopɨ satawaatopo. “Itɨpɨho maipɨho komɨhetɨ nasatɨ nandaatɨ koai netɨ nusopɨsasihɨ ko nahɨrisatɨ naharɨndaase. Komɨ pɨwɨha sahɨ atihɨrɨ mwɨtɨpisawɨ napindapɨ atɨwitaatɨwe?” tawaatopo. 21 Usa satauhɨ amɨ kiyaamɨ usa satawaatopo. “Kɨmaiwa pɨwaamaiwa ko katiwɨmaiwa utaaho itɨpɨho maipɨho bimoho katimumwaaŋɨ kandaamaase. Amɨ itɨpɨho maipɨho utaaho komɨ ndɨha niyotatɨ maipɨtisɨhoai nga nusorɨhaatɨ tɨtɨhemwaitaindɨho?” tɨwɨ sawana nasenawaapo.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasihoai Judaahiya Mandɨtɨpɨwisohɨtɨhandapɨhaare

22 Sura Judaahiyaamɨ asisɨha awaisɨha wa Autaahaatɨhopɨ gwɨnyaapɨ komɨ ambɨpatɨ nɨwimaitaatɨwɨ Jerusaremɨhanda ahoyandaatɨwɨha noaipataise. Iyataatɨ sa asisa jɨhura Aŋɨ Awaindɨhandɨ Jerusaremɨhanda ahetindɨhandɨ japɨhɨ nepɨ tɨtɨhɨ Autaahaatɨhomɨ aŋaaŋemapɨ namɨhanohururaapɨ gwɨnyaapɨ maaritɨtaatɨwɨha asisɨha noaipataise. Iyataatɨ Sura apɨpaahɨ bwaahuraare. 23 Aihɨ sura Jisaasiho mɨhatɨhɨ Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandamɨ naaporɨhɨrotɨ masaataatɨ amɨ usaaŋaipatɨ Soromonɨhomɨ usaaŋaipato tɨwɨhatainɨ daayatɨ bitondaise. 24 Aihɨ Judaahiya napɨwɨ koai otaatemapɨ nesɨwesɨpɨ bitotawaawɨ amɨ koai saundawaatopo. “Kɨnyɨ kɨwahonyapɨ ahonɨne nyatɨpɨ ausaapɨ kanyate amɨ nyahɨ kinyapɨ ko utaaho diyaamahotindɨho taatɨ awaindɨ pɨhɨtaatɨ gwɨnyaahoaatɨhaayono. Amɨ kɨnyɨ komɨ isɨhiyaisɨ japɨhɨ numwaitandɨ Autaahaatɨho nangɨmɨhainjɨhoŋɨtapaapaahɨ ausaapɨ kanyate,” undawaatopo. 25 Saundauhɨ amɨ Jisaasiho kiyaamɨ pɨwɨhaamɨ wihoaaŋɨha kiyai saundataase. “Nɨnɨ sangi aimɨ ausaatɨ kasato. Kasatonɨhandɨ kandɨ sahɨ posatihɨ nisapɨ wɨndɨ gɨmaanunyaahopo. Nisɨ Apɨhomɨ ambɨpataahunɨ amɨ komɨ watɨpɨhandaahunɨ otɨpɨpatɨ watɨpɨmaiwa nɨnɨ kiyohɨwɨmaiwa nisapɨ sangi netɨ nasisataise. 26 Nɨnɨ watɨpɨmaiwa kiyohɨwɨmaiwa nisapɨ netɨ nasɨsihɨhandɨ kandɨ sahɨ nisɨhiyaatɨ nisɨ sipɨsipɨhiyaatɨmendaatɨ amɨ sahɨ nisapɨ wɨndɨ gɨmaanunyaahopo. Amɨ Autaahaatɨho komɨ isɨhiyai japɨhɨ numwaitandɨ namɨhainjɨhoe tɨwo. 27 Nisɨ sipɨsipɨhandɨ nisɨ pɨwɨha naahwɨtarɨhɨrɨ atɨnihɨ amɨ nɨnɨ baindɨ usohonɨhɨ amɨ kandɨ nɨngi atɨnisatɨ nanipinjataise. 28 Aihɨ nisɨ sipɨsipɨhandi asɨtimatɨtandɨhandɨ nunyataayo. Kiya wɨndɨ namaapopɨ amɨ wɨndɨ owemetɨtaapo. Utaaho wo nisɨ ikwɨraatɨhapɨ nisɨ sipɨsipɨhandi ahɨwatɨ nemaanɨmaitaise. 29 Nisɨ Apɨho nisɨ sipɨsipɨhandɨ nɨnɨ yamaŋɨtandɨ nɨngi nanoaasataise. Iyataatɨ ko nisɨ Apɨho watɨpɨhaiwa amɨ watɨpɨhiya nahataapa nahatiyai nusatipɨhaatɨ apɨpaahɨ watɨpɨho awaisɨhore. Isɨ komɨ ikwɨraatɨhapɨ nisɨ sipɨsipɨhandi wapa amɨ wo ahɨwatɨ nemaanɨmaitaise. 30 Iyataatɨ nɨnunɨ nisɨ Apɨhounɨ noaipɨha tɨmaamaitɨha nehɨ naasaindindaaŋe,” undataase. 31 Saundihɨ Judaahiya pɨwɨha sa atiwosawɨ Jisaasihoai sohoai timaitaatɨwɨ nawɨha awaiwaiwa jahaatɨ pɨnuwɨ newaayopo. 32 Saiwɨ nehauhɨhandɨ kandɨ Jisaasiho kiyai saundataase. “Nɨnɨ sangi Apɨhomɨ otɨpɨpatɨ gaahaiwa watɨpɨhaiwa taahɨwaiwa pɨhɨndɨ kaindɨ nasɨso. Kaiwaamɨ maahɨwiwaapɨ sahɨ nɨngi tipɨnɨmaitaatɨwiyopo?” undataase. 33 Saundihɨ Judaahiya kiyaamɨha wihoaaŋɨha koai saundawaatopo. “Nyahɨ gisɨ kɨnyɨ otɨpɨpatɨ gaahaiwa kaingɨwaiwaamɨ wɨtapɨ tiwaahɨmaitɨhaawɨmaayo. Owe. Amɨ kɨnyɨ nehɨ utaahoŋɨtaapaahandɨ kandɨ Nɨnɨ Autaahaatɨhonɨne tipɨ Autaahaatɨhomɨ aunahɨpa nehɨnɨhɨ kandapɨ tiwaahɨmaitɨhaawiyo,” undawaatopo. 34 Saundauhɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha kiyai saundataase. “Sahɨ sawanaatamɨ wɨnɨhapɨpaatɨhɨ pɨwɨha wa satatɨ jɨpatɨpɨmindiso? ‘Nɨnɨ Autaahaatɨhonɨnɨ sapɨ sandaato sahɨ autaahaatɨhiyaate daato,’ tato? 35 Amɨ jɨhura Autaahaatɨho isɨhiyaapɨ pɨwɨha sa kandaase. Kandaatɨ kiyaapɨ Autaahaatɨho kiya autaahaatɨhiye ndaase. Iyataatɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha jɨpatɨpindisɨha nasisoaarɨ akɨtɨhaahɨhɨ ahondaise. 36 Iyataatɨ nɨngi Autaahaatɨho sawaho nanɨmahanatɨ netɨ natanoaasihɨ napɨtɨhonɨne. Isɨ amɨ sahɨ nisapɨ napaapɨ satɨwɨ gwɨnyaapɨ katopo? ‘Kɨnyɨ nehɨ utaahoŋɨtapaahandɨ kandɨ kɨnyɨ katɨpɨ kaingɨwɨmaiwaara kɨnyɨ Autaahaatɨhopɨ sisɨpɨtɨpɨ Autaahaatɨhomɨ aunahɨpa nepaise,’ tɨwo? Amɨ Autaahaatɨho natanoaasihɨ napɨtɨhonɨnisɨ amɨ nɨnɨ Autaahaatɨhomɨ Mwaahonɨne ndɨ kandaataahɨ tɨtɨhɨ akɨtɨ kandaato. 37 “Amɨ sahɨ mmonawaawɨ nɨnɨ nisɨ Apɨho Autaahaatɨho kaiwaiwa wɨndɨ kamaisanaahɨ amɨ nisɨ katohɨhaapɨ sahɨ wɨndɨ gɨmunyaapɨ nehɨ namapɨse. 38 O amɨ nɨnɨ nisɨ Apɨho kaiwaiwa kaiwa kaisanaahɨ nɨnɨ kiyohɨwiwaapɨ akɨte tɨwɨ gwɨnyaapɨse. Sahɨ satɨwɨ nisapɨ ‘ko Autaahaatɨhomɨ Mwaahoso,’ tɨwɨ gɨmunyaitaatɨwaahɨ amɨ nehɨ nisɨ otɨpɨpatɨ watɨpɨhaiwa taatɨ samɨmatɨhɨ kiyohɨwɨmaiwaapɨ akɨtɨhaiwaaso tɨwɨ gwɨnyaapɨse. Saiwɨ gwɨnyaawaawɨ kɨretapɨ sangi nisapɨ biyatɨ nasesɨpatonɨhɨ sahɨ mmondaatɨwo. Amɨ Sapɨho koaisatɨtihɨ maasɨ tɨmaamaitɨmɨ saiwa otɨpɨpatɨ watɨpɨhaiwa kiyamaiso tɨwɨ sahɨ mmonɨwɨ gwɨnyaitaatɨwo,” undataase. 39 Saundihɨ Judaahiya jahaatɨ Jisaasihoai nepɨ isɨwatɨtotɨwiyauhɨ ko kiyai nemapɨ katɨhɨ ketɨ kiyaamɨ ikwɨraatɨhapɨ napandɨwatɨ yanɨhɨmataise. 40 Siyatɨ yanɨhɨmatɨ Jisaasiho waapɨhaatɨ Jorɨtanɨhaatɨ nahaitatɨ wihɨnɨ mɨhihɨnɨ notaise. Iyatɨ jɨhura Jonɨho isɨhiyai baawusisɨho isɨhiyai baawusimbɨpɨhɨ notɨ noaipataise. Noaipatɨ ko sapɨhɨ bindataise. 41 Ko sapɨhɨ bimihɨ isɨhiya taahiyɨhiya koenda nasawaayopo. Napɨwɨ kiya saundawaatopo. “Jonɨho komɨ pɨwɨha amɨ otɨpɨpatɨ kaiwaiwai netɨ andɨtɨwiwɨtandɨ watɨpɨhaiwa ko wɨndɨ kamaise. Kamaayataahandɨ kandɨ Jonɨho kɨmo utaamopɨ pɨwɨha katiwaiwa nahatewa akɨtɨnɨhɨ noaipataise,” tawaatopo. 42 Satɨwɨ Jisaasiho sapɨhɨ bimihɨ isɨhiya taahiyɨhiya kopɨ gɨwunyaawaayopo.

11

Kɨma Pɨwɨma Rasaarusiho Napwindɨhandapɨhaare

1 Utaaho wo komɨ ambɨpatɨ Rasaarusihoai yaawihɨ timbiyataise. Aihɨ ko aunahɨpatɨ wɨtɨ katamɨ ambɨpatɨ Betanihandaahapɨhore. Iyataatɨ satɨ aunahɨpitɨ Betanihandɨ Mariyaahaatamunɨ kaatamɨ sanaanɨhaatɨ Mataahaatamunɨ aunahɨpate. 2 Iyataatɨ kɨmaatɨ Mariyaamaatɨ wanɨ kaatamɨ sanɨho Rasaarusihoai yaawihɨ nanototisɨmomɨ sanaamaatɨ kɨmɨkaatɨ Jisaasihoai atɨpatɨ awaindɨhandɨ waamainjotahatɨ noaatɨ iwinjaatɨ kataamɨ mɨsisɨhaara Jisaasihomɨ auhɨrɨ netɨ nɨwipiyaipasaamaate. 3 Isɨ amɨ kapurɨ Mariyaayɨ Mataaya Jisaasihopɨ pɨwɨha satɨmɨ nusoaasamaise. Awaisɨhoŋe, kinyɨ naisoho kɨnyɨ maarɨho aungwohandɨ numwingɨho Rasaarusihoai yaawataise tɨmɨ pɨwɨha nusoaasamaise. 4 Aihɨ Jisaasiho kapuramɨ pɨwɨha netɨ atisatosatɨ sandaase. “Sapa timbɨpa Rasaarusiho napwɨtandɨhapa ko timbiyataamaise. Owetise. Isɨhiya Autaahaatɨhomɨ watɨpɨhandɨ mmonawaawɨ amɨ komɨ ambɨpatɨ nɨwimaapɨ awaindepumaitaatɨwɨhapaare. Isɨhiya saisaihɨ amɨ kapetapɨ Autaahaatɨhomɨ Mwaahonɨnɨ ambɨpatɨ awaipatɨ naitando,” daase. 5 Iyataatɨ Jisaasiho Mataahaatisunɨ kataamɨ sanaapwɨhaatisunɨ amɨ Rasaarusihoaisunɨ komɨ maarɨho aungwohandɨ kinyai nunyamahore. 6 Siyahondaahandɨ kandɨ Rasaarusihoai yaawise undauhɨ atisataahandɨ kohɨ asisɨha yatairɨ kapɨhɨ bimimbɨpɨhɨ daahɨ bindataise. 7 Aihɨ saurɨ asisɨ yatɨwaurɨ sanaihɨhura komɨ otɨpɨpatɨ mmonɨwɨ nepɨ kaiwɨ nɨwipinjohiyɨhiyai saundataase. “Nyahɨ Judiyaahandaahapɨ japɨhɨ nutɨhaawo,” undataase. 8 Jisaasiho saundihɨ amɨ kiya komɨ otɨpɨpatɨhiya koai nɨwipinjohiyɨhiya koai saundawaatopo. “Katɨpunjingɨhonye! Kɨnyɨ Judiyaahandaahapɨ japɨhɨ nutaapo? Wɨndɨ otɨhɨ utaarɨhandɨ sanamaise amɨ Judaahiya Judiyaahandaahiya gi sohongi tɨhɨwɨtaatɨwiyauhɨ kɨnyɨ kapɨhɨ namasi yanɨhɨmahingɨhoŋe,” undawaatopo. 9 Kiya saundauhɨ amɨ Jisaasiho komɨ otɨpɨpatɨhiyai saundatɨ kaundataase. “Amɨ ipɨho naasoetɨ ipɨhomɨ yunjisɨhaamɨ auwaahandɨ 12 kiyahaiwaapɨ saasanɨmondaindɨho? Amɨ utaaho wo otapɨhaatɨ ipɨhoetɨ daisɨho ko wɨndɨ napepaatɨ tɨmaamɨhaitaise. Amɨ ko maapɨ yapɨmbatamɨ nausainjɨtɨhanda kahapaamapɨpa nga mmonatɨ neusosatɨ daayataiso. 10 Amɨ nehɨ apatɨhɨ ko daayataatɨ asahatihɨ kahapaamapɨpa wɨndɨ biyatɨ ko monataatɨ napepaatɨ tɨmɨhaitaise,” ndaase. 11 Amɨ ko sandɨ katatɨ owetihɨ kapɨhɨ wa kiyai saundatɨ kaundataase. “Nyamɨ naisoho Rasaarusiho nanototise. Isɨ amɨ nɨnɨ nundɨ koai ahowimaito,” undataase. 12 Amɨ komɨ otɨpɨpatɨhiya Jisaasihoai saundawaatopo. “Awaisɨhoŋe, amɨ ko nanotosonaahɨ komɨ timbɨpa gausetɨtaise. Iyonɨhɨ koai tɨtɨhɨwitɨtaise,” undawaatopo. 13 Iyataatɨ amɨ komɨ otɨpɨpatɨhiya Rasaarusiho aimɨ napomasɨhopinyaso tɨwɨ Jisaasiho kaundisɨhaapɨ wɨndɨ kiya mohopo. Amɨ kiya nehɨ akɨtɨnɨhɨ Rasaarusiho nanototihɨhopiso tɨwɨ gwɨnyaawaayopo. 14 Kiya saiwunyaahauhɨ namatɨ Jisaasiho kiyai tɨtɨhɨ kaundataase. “Rasaarusiho aimɨ napomase. 15 Aihɨ amɨ nɨnɨ sapɨ gwɨnyaataatɨ koaisatɨ maasɨ nga wɨndɨ bɨmimono ndɨ maaritataayo amɨ sahɨ nisapɨ gɨnunyaitaatɨwo. Isɨ wanɨ nyahɨ koenda nutɨhaawo,” undataase. 16 Jisaasiho kiyai sa kaundatɨ namɨhaasɨhura amɨ Tomaasiho komɨ ambɨpatɨ wɨtɨ Didimaasiho komɨ sasaahoya Jisaasihomɨ otɨpɨpatɨhiya usai saundataase. “Amɨ nyangisangi nutɨhaawo koaisaatɨ maasɨ napwɨtɨhaawo,” undataase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Mariyaayɨ Mataayai Maarɨho Asɨpɨwindɨhandapɨhaare

17 Jisaasiho komɨ otɨpɨpatɨhiyaisatɨ maasɨ nuwɨ Betanihanda noaipawaayopo. Noaipapɨ Jisaasiho atisata Rasaarusiho aimɨ anɨmwaahɨpatɨ akosɨhotɨ ahiyauhɨ asisɨha maurɨ maurɨ sanotaise tawaatopo. 18 Iyataatɨ Betanihandɨ 3 kiromita kiyatɨ Jerusaremɨhandamɨ detɨ ahendaise. 19 Aihɨ Judaahiya taahiyɨhiya Mariyaayɨ Mataayenda nasawaayopo. Amɨ kiya kapuri sanɨho Rasaarusiho napwindɨhandapɨ ikwɨrɨ ahowiwɨ isaumwapɨ maarɨho asɨpɨwiwɨ gɨwusoaitaatɨwo. 20 Iyawaawɨ Mataahaati Jisaasiho yaho taatɨ daihɨra napise undauhɨ atisataise. Atisamapɨ Jisaasihoai daihɨra iwinjaitandɨ Mataahaatɨ aŋɨpɨpɨhɨ namasi notaise. Naihɨ Mariyaahaatɨhɨ daahɨ aŋɨpɨpɨhɨ bindataise. 21 Mataahaatɨ notɨ daihɨra Jisaasihoaisamɨ nutanɨmɨ Jisaasihoai kaatɨ saundataase. “Awaisɨhoŋe, kɨnyɨ kɨmbɨhɨ bindapaapɨsɨ nisɨ nyɨnɨho wɨndɨ namwaapwɨtaihe. 22 Amɨ nɨnɨ mmonataayo wanɨsangi kɨnyɨ Autaahaatɨhoai wapaapɨ nunjesamaahɨ kapa gi nga nahɨmɨtaise,” undataase. 23 Saundihɨ Jisaasiho Mataahaati saundataase. “Kɨnyɨ sɨnɨho japɨhɨ asohoematatɨ nepaitaise,” undataase. 24 Amɨ Mataahaatɨ kaatamɨha Jisaasihoai saundataase. “Nɨnɨ gwɨnyaatɨ mmonataayo. Asisɨha ipotɨhetɨ isɨhiya japɨhɨ nepasaihɨhura ko japɨhɨ nepaitaise. Nepatɨ ko asɨtimatɨtandɨhandɨ naitaise,” undataase. 25 Saundihɨ amɨ kaati Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha saundataase. “Nɨnɨ nɨwahonɨnɨ isɨhiyai japɨhɨ ahowimatɨ numwaahohɨhonɨne. Aindɨ nɨnɨ nɨwahonɨnɨ isɨhiyai asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ nunyohɨhonɨne. Utaaho wo nisapɨ gɨnunyaasɨho ko napotaahandɨ kandɨ japɨhɨ nepatɨ konɨhɨ asohoematɨtaise. 26 Amɨ utaaho asoho bindataatɨ nisapɨ gɨnunyaasɨho ko wɨndɨ namaapwɨtaise. Mata nɨnɨ kɨma kahɨtohɨmaapɨ gɨnunyaapaino e owetiso?” undatɨ Jisaasiho nunjenataise. 27 Saundihɨ Mataahaatɨ Jisaasihoai kaatamɨha saundataase. “Ye. Awaisɨhoŋe. Nɨnɨ kinyapɨ, ‘ko Autaahaatɨhomɨ Mwaahore,’ ndaato. ‘Amɨ Komɨ Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Namɨhainjɨhore,’ ndɨ amɨ, ‘Autaahaatɨho koai yapɨpataapɨhɨ natausaasɨtandɨ katisɨho natausaasihɨ nasahore,’ ndɨ kinyapɨ nɨnɨ gɨhunyaataayo,” undataase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Rasaarusihopɨ Maarɨho Asɨpiyatɨ Gwindɨhandapɨhaare

28 Kaatɨ sa Jisaasihoai saundatɨ kaundamapɨ japɨhɨ kaatamɨ sanaapwɨhaatɨ Mariyaahaati gaatatɨ numwaatɨ kapuri nawɨsamɨ bitotamaamɨ Mataahaatɨ Mariyaahaati bɨpi saundataase. “Kataunjisɨho kɨmbɨhɨ kɨmo nasatɨ bitondaatɨ ginjaitandɨ kinyapɨ ko taatɨ nasenataise,” undataase. 29 Mariyaahaatɨ pɨwɨha sa atisamapɨ ketɨ dosi Jisaasihoenda notaise. 30 Amɨ Jisaasiho sangɨ aunahɨpata niyatɨ nandaatɨ kapɨhɨ Mataahaatɨ notɨ iwinjasɨpɨpɨhɨ daahɨ konɨhɨ bitondaise. 31 Aihɨ Judaahiya Mariyaahaatisawɨ maasɨ aŋɨpɨpɨhɨ bindawa maarɨho asɨpɨwiwɨ gɨwusehohiyɨhiya iwinjawaayopo Mariyaaha dosi ketɨ aŋaaŋɨ namasi naiho. Aihɨ kiya saiwɨ kaatɨ gwɨtandɨ Rasaarusihoai ahiyohɨpɨpɨhapɨ notaise tɨwɨ gwɨnyaawaayopo. Satɨwɨ gwɨnyaapɨ kaati nɨwipinjai nowaayopo. 32 Mariyaahaatɨ notɨ Jisaasiho bitosɨpɨpɨhɨ kapɨhɨ noaipatɨ winjataise. Kaatɨ iwinjatosatɨ komɨ auhɨraapɨhɨ yatɨhɨ tɨmahiyatɨ atotɨpɨwesatɨ koai saundataase. “Awaisɨhoŋe, amɨ kɨnyɨ kɨmbɨhɨ bindapaapɨsɨ nisɨ nyɨnɨho wɨndɨ namaapwɨtaihe,” undataase. 33 Saundihɨ Jisaasiho Mariyaahaati iwinjata kaatɨ taatɨ gotaise. Aihɨ amɨ Jisaasiho Judaahiya kaati nɨwipinjai nasohiyɨhiyai iwinjata amɨ kiyaisangi maasɨ taawɨ gowaayopo. Siyauhɨ amɨ Jisaasiho komɨ maarɨho apɨpaahɨ aungwohandɨ tundataise. Iyatɨ amɨ koaisɨ kusɨha wɨwitataise. Aihɨ ko gwɨtandiyataise. 34 Sawimainjɨhɨ Jisaasiho sandaase. “Sahɨ Rasaarusihoai maahapɨhɨ ahiyopo?” undatɨ nunjenataise. Aiwɨ kiya koai saundawaatopo. “Awaisɨhoŋe, kɨnyɨ nambɨ mmome,” undawaatopo. 35 Saundauhɨ Jisaasiho gotaise. 36 Gwihɨ Judaahiya Jisaasihoai iwinjaposawɨ satawaatopo. “Winjasawɨse. Amɨ Jisaasiho Rasaarusihoai komɨ maarɨho apɨpaahɨ aungwohandɨ nunyahoso,” tawaatopo. 37 Amɨ kiya Judaahiya usa Jisaasihopɨ satawaatopo. “Ko isɨhiya ndɨha niyotahiyai nusorɨhaatɨ tɨtɨhemwahosɨ amɨ kɨmo utaamoai tɨtɨhɨmaawiwatɨ napaapɨ nehɨ iwinjasɨhɨ ko napwise?” tawaatopo.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Rasaarusihoai Japɨhɨ Ahowimatɨ Gaatihɨ Nepasɨtɨhandapɨhaare

38 Jisaasiho komɨ maarɨho apɨpaahɨ awaindɨhandɨ tundatɨ yaawatɨ naaŋawisamasɨho nasatɨ Rasaarusihoai ahiyohɨpɨpɨhɨ anɨmwaahɨpatɨ akosɨhaamɨ mipatetɨ noaipataise. Iyataatɨ akosɨhaamɨ mipatetɨ nawɨha aungwohandɨ napundataise. 39 Siyatɨ napundihɨ ko sandaase. “Nawɨha nemapise,” ndaase. Satihɨ amɨ sotisɨhomɨ sanaamaatɨ Mataahaatɨ Jisaasihoai saundataase. “Awaisɨhoŋe. Rasaarusiho aimɨ napohore. Asisɨha aimɨ maurɨtihɨ maurɨtihɨ 4 kiyatɨ sanaise. Ko anɨmwaahɨpatopɨ ahotiho. Isɨ amɨ andɨhɨrɨ maipɨhandɨ noaipaitaise,” undataase. 40 Saundihɨ amɨ kaati Jisaasiho saundataase. “Nɨnɨ gi jɨhɨ napitɨndɨ kahɨto? Amɨ kɨnyɨ nisapɨ satɨpɨ Autaahaatɨhomɨ Mwaaho Komɨ isɨhiyai japɨhɨ numwaitandɨ Autaahaatɨho namɨhainjɨhoso tɨpɨ gɨnunyaapaapaahɨ kɨnyɨ Autaahaatɨhomɨ watɨpɨhandɨ awaindɨhandɨ mmondaise hɨtɨtɨ aimɨ kahɨto,” undataase. 41 Saundihɨ kiya namapɨ nawɨha awaindɨhandɨ mipatetɨ maahomwaaŋɨ nisapuwatɨ napundisɨha nupwɨ nemawaayopo. Nemɨhauhɨ Jisaasiho autaahɨ naingaatɨ jatataatɨ sandaase. “Apore, nɨnɨ gi gaahoŋe, gaare hɨtataato amɨ kɨnyɨ nisɨ pɨwɨha nahɨsetɨ kahɨtohɨha aimɨ atɨninɨho. 42 Kɨnyɨ nɨngi nasisoaarɨ nahatewetɨ atɨnimbɨhoŋe. Saimbɨ atɨnimbɨhoŋɨtihɨ nɨnɨ aimɨ mmoho. Saindɨ aimɨ mmonataahandɨ kandɨ amɨ isɨhiya kɨmiya nisɨminɨ kɨmbɨhɨ bitohohiyɨmiyaapimainjɨhɨ nɨnɨ saiwa kandaato. Amɨ kiya nisapɨ Autaahaatɨho natausaasihɨ nasahoe tɨwɨ mmondaatɨwo,” daase. 43 Jisaasiho satatɨ katatosa ko waatɨ waapɨhɨta kaahaata sandaase. “Rasaarusihonye, kɨnyɨ ipaahaapɨ noaipape,” ndaase. 44 Amɨ Jisaasiho satatɨ gaatihɨ Rasaarusiho atisatɨ japɨhɨ asohoematatɨ nepasi ipaahaapɨ noaipataise. Iyataatɨ komɨ ikwauhɨrɨ apotɨhɨra napapɨhɨwɨ amɨ ndɨmaahomwaaŋɨ apotɨhonjɨ masɨhonjɨ angaasipɨhanda napapɨhɨwɨ mmapɨhore. Setahosɨ Jisaasiho kapɨhɨ isɨhiyai saundataase. “Apotɨhɨrɨ koai mmapɨ napapɨhɨwɨ yamwaahohɨpɨpa sahɨ nepɨ nesɨpapumapise. Nesɨpapumasaihɨ amɨ ko daito,” undataase.

Kɨma Pɨwɨma Judaahiyaamɨ Awaisawɨhiya Mɨtɨhiya Jisaasihoai Tiwɨtaatɨwɨ Pɨwɨha Wɨsasohɨtɨhandapɨhaare

45 Judaahiya isɨhiya taahiyɨhiya Mariyaahaati iwinjaitaatɨwɨ nasawaayopo. Amɨ kiya Jisaasiho Rasaarusihoai ahowimasɨhɨ japɨhɨ asohoematatɨ nepasɨhɨ iwinjawaayopo. Iwinjawaawɨ kiya Judaahiyaamɨ usa taahiyɨhiya Jisaasihopɨ gɨwunyaawaayopo. 46 Iyauhɨ amɨ kiyaamɨ usa Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya Parisihiyaapɨhɨ nowaayopo. Nuwɨ Jisaasiho kaiwaiwaapɨ Parisihiyai kaundawaatopo. 47 Kaundauhɨ amɨ atiwosawɨ pɨrisihiya isɨhiyaapɨ nandapa tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai dɨpumanɨhohiyɨhiyaamɨ jɨhiya mɨtɨhiya iwinjatohiyɨhiyaatihɨ amɨ Parisihiyaatihɨ ahoyanawaayopo. Ahoyanɨwɨ Judaahiyaamɨ Kaunjorɨhiya Sanɨhetɨrenɨhiyai gaatɨwɨ nepɨ ahoyawaayopo. Ahoyanɨwɨ kiya sawana sanɨwɨ nasenawaapo. “Nyahɨ napitaitɨhaawe? Kɨmo utaamo (Jisaasiho) watɨpɨhaiwa taahɨwaiwa taatɨ kiyataiso? 48 Amɨ nyahɨ nehɨ koai iwinjasaihɨ kɨmaiwa watɨpɨmaiwa konɨhɨ kaimɨ notaataahɨ kopɨ isɨhiya nahatiya gɨwunyaitaapo. Saisaihɨ amɨ Romɨhiya napɨwɨ nyamɨ Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ awaindɨhandunɨ amɨ nyamɨ isɨhiyaisunɨ aunahɨpatɨ yapɨpatɨ nanyepɨ nepɨ nanyopɨsasɨtaapo,” nnawaatopo. 49 Amɨ sura kiyaamɨhatɨhɨ utaaho wo komɨ ambɨpatɨ Kaiyapaasiho bindataise. Iyataatɨ ko Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandɨ jatawa pɨrisihiya nandapa kohasɨpɨho tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai dɨpumanɨhohiyɨhiyaamɨ jɨho awaisɨho pɨrisihore. Siyatɨ ko awaisɨho mɨtɨhosɨ amɨ ko sandaase. “Sahɨ wapa sangi netɨ jatatamanɨtandɨhapaapɨ gɨmunyaapɨhiyaate. 50 Sahɨ sangi netɨ jatatamanɨtandɨhɨra yaihɨraasɨ amɨ kɨraapɨ sahɨ wɨndɨ monɨwɨ gɨmaasunyainje. Amɨ wiwa isɨhiya nahatiya nepɨ nopɨsasɨnɨwɨ napopɨ owetɨtaawɨ kiyaamɨ aunahɨpa netɨ utaaho nehɨ naasohɨ napotaataahɨ amɨ sɨra gaare. Iyonɨhɨ isɨhiya nahatiya wɨndɨ nepɨ nopɨsasɨnɨwɨ owemetɨtaatɨwo,” undatɨ kaundataase. 51 Kaiyapaasiho sa katisɨma nehɨ sawaho gwɨnyaatɨ kandaamaase. Owetise. Amɨ sura kɨnaungwɨha setɨ koai namɨhanauhɨ noaipatɨ pɨrisihiya isɨhiyaapɨ nandapa maahoaipatɨ tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai dɨpumanɨwɨ amɨ Judaahiyaamɨ Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ awaindɨhandɨ jatohiyɨhiyaamɨ pɨrisiho mɨtɨho jɨho awaisɨhore. Isɨ ko (Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaatɨ) Jisaasiho komɨ isɨhiya Judaahiyaapɨ napwɨtandɨhandapɨ jɨhɨ tɨmanatɨ pɨwɨha kandaase. 52 Iyataatɨ amɨ Jisaasiho nehɨ Judaahiyaisaahɨ japɨhɨ numwaatɨ iwɨtatamanɨtandɨ napotaamaise. Owe. Autaahaatɨhomɨ mwaaya maatiya nahatiyai numwaatɨ netɨ ahoyonɨhɨ kɨhapɨhɨ torɨwatɨwɨ bimohiyɨhiya noaipapɨ nehɨ naasiyaahɨtɨtaatɨwɨ Jisaasiho napotaise. 53 Aihɨ asisa setɨ suraapɨ namasawɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya Jisaasihoai koaisɨnɨhɨ owemapɨ nemaitaatɨwɨ pɨwɨha kanɨwɨ wɨsasawaayopo. 54 Siyauhɨ namatɨ Jisaasiho Jerusaremɨhanda otɨhatɨ kiyaamɨ ndɨhetɨ auta wɨndɨ dahomaise. Ko aunahɨpatɨ wɨtɨ iwɨwɨrɨho isɨhiya waapoho owehapɨhɨ awasɨhapɨhɨ detɨ ahetihɨhata notaise. Iyataatɨ ko aunahɨpa taunɨhandɨ masehonjɨ katamɨ ambɨpatɨ Epɨraimɨhanda notaise. Notɨ sapɨhɨ Jisaasiho komɨ otɨpɨpatɨhiyaisatɨ (noaatatɨ) bindataise. 55 Iyataatɨ asisɨha awaisɨha Autaahaatɨho Isɨraherɨhiyai nehɨ winjasɨhɨ nga bimohɨtɨhandapɨ Judaahiya gwɨnyaitaatɨwɨha kimbapɨho noaipaitandɨ aimɨ detɨndaise. Iyataatɨ so kimbapomɨ ambɨpatɨ Pasopaahande. Iyataatɨ Pasopaahandɨ sangɨ noaipasɨhɨ isɨhiya taahiyɨhiya kiya wapɨhɨ wapɨhɨ bimohɨpɨpɨhɨ namasi Jerusaremɨhandaahapɨ niyawaayopo. Kiya Pasopaahandapɨ nepɨ tɨtɨhematɨwɨ amɨ tɨmaŋɨwɨ wapa kaitaatɨwo amɨ kiya Pasopaahandetɨ Autaahaatɨhomɨ ndɨhetɨ gaahiya tɨtɨhɨ saasanotahiya noaipaitaatɨwo. 56 Iyawaawɨ kiya isɨhiya Jisaasihopɨ daawaayopo. Daapɨ aŋɨ Awaindɨhandaatɨhɨ bitotawa isɨhiya sawana sanɨwɨ nasenawaapo. “Amɨ Jisaasiho kimbapɨho Pasopaahandɨ mmondandɨ napɨtaindɨho e namaapɨtaindɨho?” nɨwɨ nasenawaayopo. 57 Iyataatɨ amɨ pɨrisihiya isɨhiyaapɨ nandapa maahoaipatɨ tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai dɨpumanɨwɨ Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandɨ jatohiyɨhiyaamɨ awaisawɨhiya jɨhiya mɨtɨhiya isɨhiyai pɨwɨha aimɨ tɨmanɨwɨ kaundawaatopo. Jisaasihoai wapɨhɨ bimonɨhɨ isɨhiya koai usonawaawaahɨ amɨ kiya napɨwɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiyai kaundɨtaatɨwo. Kaundisaihɨ amɨ kiya awaisawɨhiya Jisaasihoai nepɨ isɨpɨ wɨraitaatɨwo.

12

Kɨma Pɨwɨma Jisaasihoai Mariyaahaatɨ Werɨhandɨ Atɨpatɨ Iwinjaasɨtɨhandapɨhaare

1 Kimbapɨho Pasopaahandɨ noaipaitandɨ asisɨha ikwɨ naasairɨtihɨ wihɨnɨramɨ naasohɨtɨha 6 kiyatɨ ahondaise. Aihɨ Jisaasiho aunahɨpatɨ Betanihanda notɨ noaipataise. Iyataatɨ sapɨhɨ Betanisɨnda jɨhura utaaho Rasaarusiho napwihɨ anɨmwaahɨpatɨ akosɨhombɨ Jisaasiho ahowimasɨho bimimbɨpɨhe. 2 Aihɨ Jisaasihoaisawɨ maaritɨwɨ nandaatɨwɨhapa nandapa tɨhawaayopo. Tɨhɨwɨ Mataahaatɨ kiyai nandapa tɨhatɨ numwihɨ nanawaayopo. Aihɨ Rasaarusiho isɨhiya Jisaasihoaisawɨ maasɨ nandapa nanɨhohiyɨhiyaisatɨ bindataise. 3 Aihɨ amɨ Mariyaahaatɨ atɨpatɨ werɨhandɨ sandaahande tɨwɨhandɨ nawɨho apɨpaahɨ awaisɨho nunyatɨ nehandɨ netaise. Nesi nasatɨ Jisaasihomɨ auhɨretɨ nuhaatɨ kaatamɨ mɨtɨhomɨ misɨsɨhaara nuwipiyaipataise. Aihɨ aŋɨtɨtɨhɨ nahataapɨpɨhɨ gaamatɨ kandɨ werɨhandɨ atɨpatamɨ waamaindɨhɨrɨ gaahɨrɨ waamainjondaise. 4 Aihɨ amɨ Judaasɨ Isɨkariyotɨhoaisangi sura sapɨhɨ bindataise. Ko Jisaasihoai nɨwipinjohiyɨhiya otɨpɨpatɨhiyaamɨ wore. Iyataatɨ ko ipotɨhura Jisaasihoai tiworisaamɨ ikwɨraatɨhɨ numwisɨhore. Judaasiho Mariyaahaatɨ Jisaasihoai kawindɨmandapɨ wɨndɨ maarɨmitatɨ komɨ maarɨhoaatɨhɨ itɨhɨtatɨ gwɨnyaataise. Iyatɨ ko sandaase. “Kɨmandɨ werɨmandɨ nawɨho siriwaaho aungwohandɨ 300 kiyahopɨ nga usaisɨ nunyawɨ naitɨhande. Nepɨ nawɨho ko isɨhiya ikɨpɨpa owehiyai numwɨto. 5 Isɨ napindapɨ nepɨ nopɨsasopo?” tatɨ kandaase. Iyataatɨ sura isɨhiya nawɨhopɨ otɨpɨpatɨ kiyohiyɨhiya kɨnaungwɨha naasaamɨ otɨhatɨhɨ nawɨho samwaaŋɨ nehotɨhore. 6 Ko Judaasiho isɨhiya ikɨpɨpa owehiyaapɨ gwɨnyaatɨ maarɨho asɨpiyataatɨ sa pɨwɨha kandaamaase. Owetise. Ko ikonahosɨ ikondandɨ gwɨnyaataatɨ kandaase. Iyataatɨ ko Jisaasihoaisawɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaamɨ nawɨho iwinjatataahore. Iyataatɨ ko taahɨwaiwetɨ kiyaamɨ nawɨhomɨ bokisihandombɨ ikonatɨ noaatɨ nanahore. 7 Jisaasiho pɨwɨha sa atisatosa komɨha wihoaaŋɨha sandaase. “Kaati wɨndɨ namaawisapupɨ nehɨ iwinjasawise. Wanɨ kɨmuraapɨ asisɨma kɨmetapɨ werɨhandɨ sandɨ kaatɨ ahiyatosatatɨhande. Nɨnɨ napotɨ amɨ anɨmwaahɨpatopɨ yamwaatɨtandɨhuraapɨ nisɨ ambɨpatɨ nepɨ nɨmanɨtaatɨwo. 8 Amɨ isɨhiya ikɨpɨpa owehiyaahɨ sangisawɨ nasisoaarɨ maasɨ bimɨtaapo. O amɨ nɨnɨhɨ sangisatɨ maasɨ nasisoaarɨ wɨndɨ bɨmimɨto,” undataase.

Kɨma Pɨwɨma Rasaarusihoai Tiwɨtaatɨwɨ Pɨwɨha Wɨsasohɨtɨhandapɨhaare

9 Judaahiya pɨhɨtɨwɨ taahiyɨhiya Jisaasiho Betanihanda yaho nasatɨ binye tauhɨ atisawaayopo. Atiwɨmapɨ koai usondaatɨwɨ kiya nasawaayopo. Iyataatɨ amɨ nehɨ Jisaasihoaisaahɨ usonda nasawaamaayopo. Rasaarusiho Jisaasiho jɨhɨ anɨmwaahɨpatɨ akosɨhombɨ ahowimmasɨhoai maawɨ usondaatɨwɨ nasawaayopo. 10 Aihɨ amɨ sandapɨ Rasaarusihoaisangi tiwɨtaatɨwɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya mɨtɨhiya (Jerusaremɨhanda Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandɨ jatohiyɨhiya) pɨwɨha kanɨwɨ wɨsasawaayopo. 11 Amɨ sandɨ apaapɨmaahe. Amɨ isɨhiya taahiyɨhiya Jisaasiho Rasaarusiho napwihɨhoai ahowimasɨhɨ kandɨ mmonɨwɨmapɨ kiyaamɨ awaisawɨhiyai namasi Jisaasihopɨ gɨwunyaahauhe. Aihɨ amɨ sandɨ kandapimaawɨ Rasaarusihoai maawɨ tiwɨtaatɨwɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya gwɨnyaapɨ pɨwɨha wɨsasawaayopo.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Judaahiyaamɨ Awaisɨhoematatɨ Jerusaremɨhanda Niyatɨ Nandaasɨhɨ Isɨhiya Koai Nuwimaahohɨtɨhandapɨhaare

12 Isɨhiya asakaiwɨ wɨrɨsandɨhandɨ asisɨha awaisɨha Kimbapɨho Pasopaahandɨ mmondaatɨwɨ ahoyanɨwɨ Jerusaremɨhanda bindawaayopo. Iyauhɨ Jisaasiho Rasaarusihomɨ aŋɨpɨpɨhɨ (Betanihanda) nandapa tɨhɨwunyauhɨ nanatɨ nanotatɨ asisɨha ipotɨ kapɨhetɨ Jerusaremɨhandaahapɨ daihɨra yaho taatɨ nase tauhɨ isɨhiya wɨrɨsandɨhiya atisawaayopo. 13 Atiwɨmapɨ totɨpatɨ isaaha tisatɨwɨ isɨsi daihɨra amɨ ko Jisaasihoaisawɨ nutandaatɨwɨ nowaayopo. Nowaawɨ isɨ wɨrɨsandɨhiya satɨwɨ kaahaatɨwɨ konyahɨtawaatopo. “Autaahaatɨhopɨ maarite. Awaisɨhomɨ ambɨpataahɨ napisɨhoai Autaahaatɨho iwɨtatamanatɨ gaahandɨ kawisane. Ko Isɨraherɨhiyai Winjaatɨ Bimisɨho Awaisɨhoe,” tɨwɨ konyahɨtawaatopo. 14 Jisaasiho dongiho netɨ koaasɨnɨ yamwaatɨ awɨtɨmatatɨ bindataise. Sandɨ ko kaindɨmandɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha aimɨ katatɨ jɨpatɨpindirɨhɨretɨ kiyataise. Iyataatɨ pɨwa sa satatɨ katise, 15 “Isɨhiyaatɨ sahɨ aunahɨpa awaipatɨ Sitihandɨ Saiyonɨhandaahiyaate, sahɨ wɨndɨ yamaiwɨse. Yamaiwɨ sahɨ naingaapɨ jasawise. Sangi jainjaatɨ bimɨtandɨho Awaisɨho yaho taatɨ nasataise. Ko dongiho sɨpɨpɨhohoaasɨnɨ yamwaasi yaho taatɨ nasataise,” tatɨ jɨpatɨpindirɨhɨretɨ Jisaasiho kiyataise. 16 Sura saiwa siyatɨ Jisaasihoai nusoaipasurɨmura komɨ otɨpɨpatɨhiya koai nɨwipinjohiyɨhiya wɨndɨ gɨmaawunyainje. Nehɨ ipotɨhura Autaahaatɨho Jisaasihoai ahowimatɨ ambɨpatɨ awaipatɨ koai numwihɨhuraahɨ kiya pɨwa saamɨ tanyaahaapɨ gɨwunyainjɨhɨ mmonawaayopo. Sa pɨwa Jisaasihopɨ tɨtɨhɨ kandaaso tɨwo. Aihɨ amɨ kɨretɨ isɨhiya Jisaasihoai saiwa kawisawaayowo tɨwo. 17 Iyataatɨ isɨhiya Jisaasiho Rasaarusihoai anɨmwaahɨpatɨ akosɨhotapɨ ahowimasura maasɨ bitotawa iwinjahohiyɨhiya Jisaasiho sandɨ kaindɨndapɨ wɨndɨ namaamɨhaapɨ pɨwɨha nesi isɨhiyai kaundɨwɨ nahataapɨpɨhɨ gaamawaayopo. 18 Amɨ sandɨ sɨwipatɨ watɨpɨhandɨ (Autaahaatɨhomɨ watɨpɨhanda) Jisaasiho kaindɨmandapɨ atisawaawɨ koai usondaatɨwɨ ko bimimbɨpɨhɨ kiya nowaayopo. 19 Aihɨ namapɨ Parisihiya sawana sanawaatopo. “Mmome. Nyahɨ kaitɨhaawɨ gwɨnyaahohɨtɨhandɨ wɨndɨ kamaito. Amɨ isɨhiya nahandɨ kandɨnɨhɨ koenda nuwɨ koai taawɨ aimɨ nɨwipinjawaayowo,” nnawaatopo.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Komɨ Napwɨtandɨhandapɨ Katindɨhandapɨhaare

20 Isɨhiya Jerusaremɨhanda Autaahaatɨhoai nuwimaapɨ Kimbapɨho Pasopaahandɨ mmondaatɨwɨ niyohiyɨhiyaamɨhatɨhɨ asɨhiya usa Gɨrikɨhiya numwɨhandawaayopo. 21 Siya Gɨrikɨhiya Piripɨhoenda nowaayopo. (Piripɨho so aunahɨpatɨ wɨtɨ Garirihanda ahetipatɨ Betɨsaitaahandaahapɨhoe). Nuwɨ kiya Gɨrikɨhiya Piripɨhoai saundawaatopo. “Awaisɨhonye. Nyahɨ Jisaasihoai winjaitɨhaawɨ nasɨhaayo,” undawaatopo. 22 Saundauhɨ Piripɨho atisamapɨ notɨ Andɨruhoai kaundataase. Aihɨ amɨ Andɨruyɨ Piripiya maisahurɨ numwɨ Jisaasihoai kaundamaase. 23 Kaundihɨ Jisaasiho kuramɨ pɨwɨha wihoaaŋɨha saundatɨ kaundataase. “Isɨhiyaamɨ Awaisɨhonɨnɨ Saahonɨnɨ Jɨhonɨnɨ nisɨ isɨhiyai japɨhɨ numwaitandɨ Autaahaatɨho katatɨ nanɨmɨhainjɨhonɨnɨ ambɨpatɨ awaipatɨ naitandɨhura wanɨ kɨmuraare. 24 Nɨnɨ akɨtɨnɨhɨ sangi kasatataato. Witɨhandɨ yandɨpɨho yapɨpataatɨhɨ yamasaihɨ ko napotɨ wɨndɨ namaamasaatataataahɨ nehɨ ko naasohɨhɨ ahotɨtaise. O amɨ ko yandɨpɨho yapɨpataatɨhɨ yamasaihɨ napotɨ namasaatataataahɨhɨ asoho witɨhandɨ yandɨpɨho ningotɨ taahɨho noaipaitaise. 25 Utaaho wo sawaho maapɨ biyatɨ bimɨtandɨhandapɨ pɨhɨtatɨ gwɨnyaataataahɨ so ko komɨ ipotɨhura asɨtimatɨtandɨhandɨ wɨndɨ namaitaise. O amɨ utaaho wo sawaho maapɨ biyatɨ bimɨtandɨhandapɨ pohipinataataahɨ ko komɨ ipotɨhura asɨtimatɨtandɨhandɨ anɨtisatɨ isɨwatɨtaise. Iyatɨ ko asɨtimatɨtandɨhandɨ netɨ konɨhɨ jinjapɨhɨ jinjapɨhɨ bimɨtaise. 26 Amɨ sahɨ usaatɨ nɨnɨ samɨ awaisɨhonɨnɨ jainjatohɨhonisɨ otɨpɨpatɨ kanisohiyɨhiyaatɨ nɨngi akɨtɨnɨhɨ sahɨ nanipinjawɨse. Amɨ nɨnɨ bimohɨpɨpɨhɨ nisɨ otɨpɨpatɨhiyaisangi nɨngisawɨ maasɨ kapɨhɨ bimɨtaapo. Amɨ utaaho wo nisɨ otɨpɨpatɨ kanisɨhoai nisɨ Apɨho Autaahaatɨho ambɨpatɨ awaipatɨ numwɨtaise,” ndaase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Nɨnɨ Isɨhiyaamɨ Saahonɨnɨ Jɨhonɨhi Nepɨ Autaahɨ Nanimaitaapo Tindɨhandapɨhaare

27 Iyataatɨ Jisaasiho sandaase. “Wanɨ nɨnɨ nisɨ maarɨho omaŋɨtɨtɨhɨ amɨ ambɨpatɨ awaindɨhandɨ yaasatɨ naaŋanisataise. Aihɨ nɨnɨ pɨhɨndɨ gwɨnyaataayo. Amɨ nɨnɨ napitɨtɨtande? Nɨnɨ satɨtando, Apore, kɨmandɨ nisɨ ambɨpatɨ maarɨho yaasamandɨ nɨnɨ napwɨtandiyohɨtɨmandɨ nemapɨ nɨngi kandaatɨhapɨ nanɨmaape tɨtando? Owe. Nɨnɨ sandɨ wɨndɨ kamaatɨtaano. Amɨ kɨmandɨ kandɨ nisɨ ambɨpatɨ maarɨho yaasamandɨ wanɨ kɨmura naitandɨ nɨnɨ napɨtɨhonɨniso. 28 Apore, kinyɨ ambɨpatɨ nepɨ autaahɨ naimaapɨ awaindemape,” daase Jisaasiho. Jisaasiho satatɨ namɨhaasɨ pɨwɨha wa yamɨhapataatɨhapɨ satatɨ nasataise. “Nɨnɨ nisɨ ambɨpatɨ aimɨ netɨ awaindemaho. Amɨ nɨnɨ jɨhaatɨ netɨ awaindemaito,” taha nasataise. 29 Isɨhiya wɨrɨsandɨhandɨ kapɨhɨ detɨ bitohohiyɨhiya sa pɨwa atisawaayopo. Atisawaawɨ amɨ kiya satawaatopo. “Ausoaaha gandaase,” tawaatopo. Amɨ kiyaamɨ usa wɨretɨhiya satawaatopo. “Autaahaatɨhomɨ enjerɨhiya otɨpɨpatɨhiya yamɨhapataatɨhɨ bimohiyɨhiyaamɨ wo nasatɨ Jisaasihoai pɨwaundataase,” tawaatopo. 30 Satauhɨ Jisaasiho kiyai saundataase. “Kɨma pɨwɨma nisapɨhaamaahe. Owe. Sapɨhaare. 31 Wanɨ kɨmura Autaahaatɨho maapɨ yapɨmbataapɨhɨ isɨhiyai netɨ tipɨtapaatɨ usondandɨhuraare. Wanɨ kɨmura utaaho yapɨmbatamɨ mɨtɨho awaisɨhoematatɨ jatisɨhoai Autaahaatɨho nemaitandɨhuraare. 32 Amɨ nɨnɨhɨ wanɨ yapɨpataapɨhɨ bindataayo ipotɨhura isɨhiya nɨngi nepɨ autaahɨ nanimaitaapo. Nanimaasaihɨ sura isɨhiya nahatiyai nɨnɨ nɨwahonɨsaapɨhɨ numwaasi napɨto,” undatɨ kaundataase. 33 Jisaasiho sa pɨwɨma katisɨma ko sawaho ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatetɨ napwɨtandɨhɨraapɨ saindɨ napwɨto undatɨ isɨhiyai netɨ nunjatɨ kandaase. 34 Saundihɨ isɨhiya wɨrɨsandɨhiya komɨ pɨwɨmaamɨ wihoaaŋɨha koai saundawaatopo. “Nyahɨ Autaahaatɨhomɨ wɨnɨhapɨpaatɨhɨ pɨwɨha sataha atiso. ‘Utaaho Komɨ Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Namɨhainjɨhohɨ ko nasataahura wɨndɨ namaapotɨ konɨhɨ bimɨtaise,’ taha atiso. Isɨ amɨ kɨnyɨ satɨpɨ Isɨhiyaamɨ Saaho Jɨho Awaisɨhoai isɨhiya nepɨ (ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatetɨ) nɨwimaapɨ autaahepumwaitaapo tingɨtɨmandɨ napotɨpɨhaase? Amɨ so Isɨhiyaamɨ Saaho Jɨho tingɨma tanyaaha napotɨpɨhaase? Amɨ diyaamahopɨse?” undɨwɨ Jisaasihoai kiya bapaiwɨ nunjenawaayopo. 35 Saundɨwɨ nunjenɨhauhɨ amɨ Jisaasiho kiyai wihoaaŋɨha saundataase. “Nehɨ apɨpaahɨ masɨhonjɨ nausaatindɨhandɨ sangisatɨ maasɨ bimɨtaise. Wanɨ nausaatindɨhandɨ sangisatɨtonɨhɨmura sahɨ kandɨ nausainjɨtɨhandetɨ daiwise. Amɨ wiwa asɨhatindɨhandɨ sangi netɨ nasamaasaitaiso. Utaaho wo asɨhatindɨhandaatɨhɨ ko naimbɨpɨhapɨ wɨndɨ mose. Owetise. 36 Wanɨ nausainjɨtɨhandɨ utaarɨ wonjɨ sangisatɨ maasɨtonɨhɨmura amɨ sahɨ kandɨ nausainjɨtɨndapɨ gɨwunyaapise. Gɨwunyaawaawɨ amɨ sahɨ noaipapɨ nɨnɨ nausainjɨtɨhandamɨ tanyaahonisɨhiyaatɨ manyinyaatimatɨwɨ isɨhiyai nɨwusaatɨtaatɨwɨhiyaatimatɨtaatɨwo,” undataase. Ko kiyai saiwa kaundatɨ owemamapɨ namasi notaise. Notɨ koai isɨhiya wɨndɨ mausondaatɨwɨhapɨhɨ kiyaapɨ noaatataise.

Kɨma Pɨwɨma Judaahiya Taahiyɨhiya Jisaasihopɨ Gɨmaawunyaahohɨtɨhandapɨhaare

37 Jisaasiho sɨwipatɨ otɨpɨpatɨ watɨpɨhaiwa Autaahaatɨhomɨ watɨpɨhanda kaihɨ isɨhiya mmonawaayopo. Saiwa watɨpɨhaiwa taahɨwaiwa Jisaasiho kaihɨ mmonawaahandɨ kandɨ kopɨ isɨhiya taahiyɨhiya wɨndɨ gɨmaawunyaahopo. 38 Iyataatɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ awusaasɨho Aisaiyaaho jɨhura pɨwɨha wa katirɨhɨrɨ kɨretɨ sandɨ kiya kiyawaayopo. Iyataatɨ pɨwa ka Aisaiyaaho satise. “Awaisɨhoŋe, ndɨnɨhɨ nyamɨ pɨwɨha gɨnyunyaase? Owe. Amɨ ndɨnɨhɨ Awaisɨho komɨ watɨpɨhanda watɨpɨhaiwa kaiwaiwa mmose? Owe,” tatɨ katise. 39 Amɨ sandɨ kandapɨ kiya Jisaasihopɨ wɨndɨ baiwɨ gɨmaawunyaahopo. Aihɨ saiwɨ kiya Jisaasihopɨ gɨmaawunyaahotɨmandapɨ pɨwɨha wa Aisaiyaaho satatɨ katise. 40 “Autaahaatɨho kiyaamɨ ndɨha netɨ nurɨmaasatɨ nɨwisotise. Iyatɨ kiyaamɨ maarɨho nawɨhaamatiyatɨ daahɨ nɨwisapuse. Autaahaatɨho kiyai sawisataise amɨ kiya kiyaamɨ ndɨhaara wɨndɨ japɨ monɨwɨ amɨ kiyaamɨ marɨhoaatɨhɨ wɨndɨ gɨmunyaitaatɨwo. Amɨ wiwa kiyaamɨ ndɨha gaatanɨhɨ baiwɨ mmonɨwɨ amɨ kiyaamɨ maarɨhoaatɨhɨ biyatɨ gɨwunyaatonɨhɨ nisenda nepemaitɨwɨ napisaihɨ amɨ nɨnɨ kiyai netɨ wiwa tɨtɨhemwatɨpanotise,” tatɨ Aisaiyaaho katise. 41 Aisaiyaaho sa pɨwɨma katindɨmandɨ amɨ ko Jisaasihomɨ watɨpɨhandɨ ipotɨhura noaipaitandɨhandapɨ mmonataatɨ pɨwɨha sa Jisaasihopɨ kandaase. 42 Amɨ isɨhiya (Judaahiya) taahiyɨhiya naasɨkura Jisaasihopɨ gɨwunyaawaayopo. Amɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya mɨtɨhiya usaisangi maawɨ Jisaasihopɨ gɨwunyaawaayopo. Gɨwunyaawaahandɨ kandɨ amɨ kiya Parisihiyaapɨ yayawa Jisaasihopɨ kiya gɨwunyaahohɨtɨhandɨ ausaapɨ wɨndɨ kamaatopo. Amɨ mɨtɨhiya kiyai nepɨ nɨwisapusaihɨ amɨ kiya Judaahiya usaisawɨ tɨmaamaitɨwɨ kiyaamɨ aŋɨ gwɨharaahonyaapɨhɨ ahoyanɨwɨ Autaahaatɨhopɨ gwɨnyaapɨ amɨ gaapundɨwɨ aunɨhɨhɨrɨ wɨndɨ kamaataane tɨwo. 43 Amɨ kiya isɨhiya nyangi awaisawɨhiyaaso tɨwɨ nyamɨ ambɨpatɨ nanyimaito tɨwɨ gwɨnyaapɨ maaritɨwɨhiyaatawaawe. Amɨ Autaahaatɨho kiyaamɨ ambɨpatɨ netɨ nɨwimaitandɨ kiya kopɨ wɨndɨ maarɨmitawaawe.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Satatɨ Pɨwɨha Kandunjohɨha Isɨhiyai Tipɨtapa Usondaise Tatɨ Katindɨhandapɨhaare

44 Aihɨ Jisaasiho waapɨhɨtatɨ sata kandaase. “Utaaho wo nisapɨ gɨnunyaasɨho amɨ nehɨ nisapaahɨhɨ gɨnunyaataamaise. Apɨho nɨngi natanoaasihɨ nasohɨhopimaawɨ gɨwunyaataise. 45 Nɨngi nisonatɨ ninjaso so nɨngi netɨ natanoaasisɨhoai usonatɨ winjataise. 46 Nɨnɨ sisɨha nausainjɨtɨhandamataindɨ isɨhiyai nɨwusaatɨtandɨ yapɨpataapɨhɨ nasataayo. Amɨ utaaho nisapɨ gɨnunyaaso so asɨhatindɨhandaatɨhɨ ko wɨndɨ bɨmimɨtando. 47 “Amɨ utaaho wo nisɨ pɨwɨha atɨnisataahandɨ kandɨ pɨwɨha ka biyatɨ miwatisɨhoai nɨnɨ wɨndɨ tipɨtapaatɨ mausondo. Amɨ nɨnɨ isɨhiyai netɨ tipɨtapaatɨ usondandɨ napɨtɨhonɨnɨmaahe. Owetise. Nɨnɨ isɨhiya yapɨpataapɨhiyai japɨhɨ numwaitandɨ napɨtɨhonɨne. 48 Isɨhiya yapɨpatambɨhiyai netɨ tipɨtapaatɨ usondandɨho utaaho yahore. Isɨ ko utaaho wo nɨngi namaanɨmaatɨ ahosɨnɨmatɨ amɨ nisɨ pɨwɨha atɨhomisatɨ nenɨmasoai netɨ tipɨtapa usondaise. Nisɨ pɨwɨha atɨhomisɨha ka utaasoai saundatɨ, ‘kɨnyɨ utaahoŋɨ maipɨhandisapɨhoŋisɨ kɨnyɨ pɨwɨha nepe,’ undatɨ asisɨha ipotɨhetɨ netɨ tipɨtapa usondaise. 49 Amɨ nɨnɨ nɨwahonɨnɨ gwɨnyaahohɨha nɨnɨ kandaamaato. Pɨwɨha nahata nɨnɨ kandɨ ausaahohɨha nisɨ Apɨho watɨpɨtatɨ watɨpɨha kandatɨ natanoaasihɨ atindɨ nesi nasohɨhaahɨhɨ nɨnɨ kandɨ ausaataayo. 50 Nɨnɨ mmonataayo, Apɨhomɨ pɨwɨha watɨpɨha katisɨha isɨhiyai asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ nunyataise. Kiya nepɨ asɨyɨhiyaimatɨwɨ kiyaanɨhɨ jinjapɨhɨ jinjapɨhɨ bimɨtaatɨwo. Isɨ amɨ pɨwɨha katohɨha nahata nisɨ Apɨho nɨngi kandihɨha kandaato,” undatɨ kiyai kaundataase.

13

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Komɨ Otɨpɨpatɨhiyaamɨ Auhɨrɨ Baawusindɨhandapɨhaare

1 Iyataatɨ Judaahiyaamɨ kimbapɨho awaisɨho Pasopaahandɨ noaipaitandɨhurandaise. Aihɨ Jisaasiho sawahopɨ ko aimɨ mmonatɨ gwɨnyaataise amɨ ko yapɨpataapɨhɨ namasi komɨ Sapɨhoenda naitandɨhuraatiho. Iyataatɨ isɨhiya maapɨ yapɨmbataapɨhɨ bimohiyɨhiya komɨhiyai maarɨho biyatɨ nunyainjahore. Nunyainjahosɨ amɨ sura komɨ isɨhiyai apɨpaahɨ aungwohandɨ komɨ maarɨho nunyataise. Nunyatɨ amɨ ko napwɨtandɨhuraisangi ko kiyai maarɨho numwindɨhandɨ waatɨ ausaatɨ auta kiya komɨ isɨhiyai nunjataise. 2 Aimɨ asɨhataahura napwɨhisuraatihɨ Jisaasiho komɨ otɨpɨpatɨhiya koai nɨwipinjohiyɨhiyaisatɨ maasɨ nandapa asɨhataahuraapɨhapa taawɨ nanawaayopo. Iyauhɨ utaaho maipɨho Bwaasɨrɨhɨrɨ Judaasihoai netɨ gɨwunyaatosataise amɨ ko Jisaasihoai netɨ tiworisaamɨ ikwɨraatɨhɨmaitando. (Iyataatɨ Judaasiho so Saimonɨ Isɨkariyotɨhomɨ mwaahore) . 3 Iyataatɨ amɨ Jisaasiho aimɨ mmonatɨ biyatɨ gwɨnyaahore. Amɨ komɨ Sapɨho Jisaasiho sawahomɨ ikwɨraatɨhɨ kahapaamapɨpa nahataapa netɨ ahaiho. Amɨ koai sura kahapaamapɨpa taatɨ nusoaipatɨ isɨhiya kawisohɨpɨpai maawɨ Jisaasiho sawaho jatataise amɨ Sapɨho watɨpɨhandɨ koai aimɨ numwihɨhoso. Iyataatɨ amɨ Jisaasiho siyatɨ nɨngi nisɨ Apɨho natanoaasihɨ napɨtɨhoniso tatɨ mmonatɨ gɨwunyaatahore. Iyatɨ ko siyatɨ nɨnɨ nisɨ Apɨhoenda japɨhɨ niyataayono tatɨ mmonahore. 4 Aihɨ taawɨ nandapa nanawaawɨ Jisaasiho dotɨ bitondaatɨ komɨ apotɨhɨrɨ utaarɨhɨrɨ tiwatɨhaatɨ niyosɨrɨhɨrɨ nausohaatɨ ahiyataise. Iyatatosatɨ ko taurɨhandɨ wɨndɨ netɨ komɨ gwɨsɨhaapɨhɨ wisasana niyotaise. 5 Siyatosatɨ amɨ waapoho netɨ kopuho disiho woaatɨhɨ nuhaataise. Nuhaatosatɨ namasatɨ komɨ otɨpɨpatɨhiya koai nɨwipinjohiyɨhiyaamɨ auhɨrɨ baawusataise. Baawusatɨ taurɨhandɨ komɨ gwɨsɨhaatɨhɨ wɨsasainjɨtɨhanda kiyaamɨ auhɨrɨ nuwipiyaipataise. 6 Baawusamɨ notɨ Saimonɨ Pitaahoaapɨhɨ komɨ auhɨrɨ baawusɨtandɨ noaipataise. Aihɨ amɨ Pitaaho Jisaasihoai saundataase. “Awaisɨhonye, Kɨnyɨ nisɨ auhɨrɨ baanusɨtaapo,” undataase. 7 Saundihɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha Pitaahoai saundataase. “Nɨnɨ wanɨ kɨmandɨ sangi taatɨ kasisohɨtɨmandapɨ gi wɨndɨ gɨmaahunyainje. Amɨ ipotɨhura gi gɨhunyaatonɨhɨ kɨnyɨ mmondaise,” undataase. 8 Saundihɨ Pitaaho Jisaasihoai saundataase. “Kɨnyɨ nisɨ auhɨrɨ apɨpaahɨ wɨndɨ bahomaanusɨtaise. Owetɨtaise,” undataase. Saundihɨ Jisaasiho Pitaahoai wihoaaŋɨha saundataase. “Amɨ nɨnɨ gi wɨndɨ bahomaahusataataahɨ kɨnyɨ nɨngisapɨ wɨndɨ maasɨ bɨmimɨtaise. Aimbɨ kɨnyɨ noaipapɨ wɨndɨ nisɨ otɨpɨpatɨ kanimbɨ nɨngi namaanipinjɨtaise,” undataase. 9 Saundihɨ Pitaaho Jisaasihoai saundataase. “O amɨ kiyonaahɨ Awaisɨhoŋe. Nehɨ nisɨ auhɨrɨhɨ bahomaanusapɨ amɨ ikwɨrɨ mɨtɨhoai maawɨ baanuse,” undataase. 10 Aihɨ amɨ Jisaasiho Pitaahoai komɨha wihoaaŋɨha saundataase. “Utaaho aimɨ bausanamapɨho nehɨ komɨ auhɨrɨhɨ bausɨtaise. Amɨ komɨ ambɨpatɨ nahatepɨ aimɨ bausainjɨhɨ kipatɨ owehoso. Iyataatɨ amɨ sahɨhɨ kipatɨ owetatɨ aimɨ gaahiyaatɨ popɨtɨhiyaate. Iyataatɨ amɨ sandɨ nɨnɨ sahɨ nahatiyaatapɨmaato,” undataase. 11 Amɨ sandɨ Jisaasiho saundatɨ, ‘sahɨ nahatiyaatapɨmaato,’ undatɨ kaundindɨmandɨ apaapɨmunje. Amɨ koai utaaho komɨ otɨpɨpatɨhiyaamɨ wo Jisaasihomɨ tiworisaamɨ ikwɨraatɨhemaitandɨhoai usonatɨ gwɨnyaahosɨ kandapɨ sahɨ nahatiyaatɨ kipatɨ owetatɨ popɨtɨhiyaatɨmaahe,” undataase. 12 Jisaasiho siyatɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaamɨ auhɨrɨ baawusatɨ owematosatɨ komɨ apotɨhɨrɨ netɨ niyotɨ amɨ komɨ bimimbɨpɨhɨ notɨ netɨ bindataise. Bindataatɨ komɨ otɨpɨpatihiyai Jisaasiho saundatɨ nunjenataise. “Nɨnɨ wanɨ kɨmandɨ sangi kasisohɨtɨmandapɨ gisunyaatatɨ nasesɨpatataiso?” undatɨ nunjenataise. 13 Amɨ sahɨ nɨngi sandɨwɨ ‘Katɨpinyasingɨhonye’ amɨ ‘Awaisɨhonye,’ dohɨtɨmandɨhɨ tɨtɨhɨ kandawaatopo. Amɨ nɨnɨ kɨmɨ konɨniso. 14 Iyataatɨ amɨ nɨnɨ samɨ Awaisɨhonɨnɨ amɨ sangi kandisasohɨhonɨnɨ samɨ auhɨrɨ baasusataayo. Isɨ amɨ sahɨ nɨnɨ sangi kasisohɨtɨmandɨ nepɨ woŋɨ amɨ woai komɨ auhɨrɨ baawusapɨ bausanɨwɨse. 15 Iyataatɨ nɨnɨ sangi wanɨ kasisohɨtɨmandɨ amɨ sahɨ mmonɨwɨ nepɨ kaitaatɨwɨ nasisatɨ kiyataayo. 16 Iyataatɨ nɨnɨ sangi akɨtɨnɨhɨ kasatataato. Otɨpɨpatɨho komɨ awaisɨhoai daahemwatɨ nusatipɨhaataamaise. Iyataatɨ amɨ utaaho wo womɨ otɨpɨpatɨ kawitandɨ natausaasihɨ naisɨho koai netɨ natausaasisɨhoai daahemwatɨ nusatipɨhaataamaise. Owetise. 17 Iyataatɨ amɨ wanɨ sahɨ kɨmaiwa mmonɨwɨ gisunyaatataise. Isɨ amɨ sahɨ kɨmɨkaiwa nepɨ kiyawaawaahɨ samɨ maarɨho omaŋɨtɨtɨhɨ nga maaritɨtaapo. 18 “Iyataatɨ nɨnɨ sahɨ nahatiyaatapɨmaato. Amɨ nɨnɨ nisɨhiyaimatɨtaatɨwɨhiya namɨhanohiyɨhiyaisaahɨ amɨ nɨnɨ usonɨtɨ usɨtiyataayo. Aindɨ amɨ kɨmba nɨngi nanoaipaitandaimbɨmbaapaahɨ amɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha nisapɨ jɨpatɨpindisɨha noaipatɨ akaahaimatɨtandɨ noaipataise. Iyataatɨ pɨwɨha ka satise. ‘Utaaho nɨngisa maawɨ nandapa nɨnawɨpɨhɨ nanɨhohɨho nɨngi mandɨtɨnisatɨ sohonɨhi nɨtɨpɨwatɨ nɨwɨtandɨ komɨ auhɨrɨ atasɨha autaahɨ naimaase,’ tise. 19 “Iyataatɨ sandɨ sangɨ noaipasɨhɨ jɨhɨ nɨnɨ sangi kasatataayo. Amɨ kandɨ noaipahonɨhura sahɨ nisapɨ satɨwɨ, ‘Ko aimapɨ konɨhɨ susaatɨpimatatɨ bimisɨhoe,’ tɨwɨ nisapɨ gɨnunyaitaatɨwo. 20 Nɨnɨ akɨtɨnɨhɨ sangi kasatataato, utaaho itapaatɨ wowaatɨ nisɨ otɨpɨpatɨ kanitandɨ utaaho nɨnɨ nandusoaasisanɨhoai numwaatɨ nandapa nunyatɨ iwɨtatamanataataahɨ amɨ sosaatɨ nɨngi nanɨmaatɨ nɨtatamanataise. Iyataatɨ amɨ utaaho itapaatɨ wowaatɨ komɨ amɨ kaatamɨ maarɨhoaatɨhɨ maaritatɨ nanɨmaataataahɨ amɨ Autaahaatɨho nɨngi natanoaasihɨ nasohɨhoai numwaataise,” undataase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasihoai Utaaho Wo Judaasiho Tiworisaamɨ Ikwɨraatɨhemasɨtɨhandapɨhaare

21 Sa pɨwa katatɨ namɨhaatosatɨ Jisaasihoai komɨ maarɨho omaŋɨtɨtɨhɨ apɨpaahɨ awaindɨhandɨ nusopɨsasɨnatɨ naaŋawisataise. Aihɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyai satatɨ ausaatɨ kaundataase. “Nɨnɨ sangi akɨtɨnɨhɨ kasatataato. Samɨ woŋɨ nɨngi nepɨ anusaapɨ nisɨ tiworisaamɨ ikwɨraatɨhɨ ahɨnitaapo,” undataase. 22 Ko kiyai saundihɨ amɨ kiya komɨ otɨpɨpatɨhiyaahɨ nepɨ sawana mmotɨnɨwɨ jatɨnɨwɨ satawaatopo. “Nyamɨ utaaso diyaamahopise?” tawaatopo. 23 Iyataatɨ nyahɨ Jisaasihoai nɨwipinjohiyɨhiyaanamɨ wo Jisaasiho bapiyatɨ kopɨ maaritatɨ maarɨho numwisɨho Jisaasihomɨhinɨ detɨ nausanatondaise. 24 Aihɨ amɨ Saimonɨ Pitaaho komɨ mɨtɨhora kiyaunjatɨ Jisaasiho maarɨho bapiyatɨ numwisɨhoai saundataase. “Kɨnyɨ koai nunjeme utaaso diyaamahopise tɨpo,” undataase. 25 Saunda “nunjeme,” undihɨ amɨ ko Jisaasiho koai maarɨho bapiyatɨ numwisɨho detɨ Jisaasihomɨhetɨ komɨ mɨtɨho Jisaasihomɨ kɨrɨwipatotɨ nausatosatɨ saundatɨ nunjenataise. “Awaisɨhonye, kɨnyɨ utaaso diyaamahopɨse?” undatɨ nunjenataise. 26 Nunjesɨhɨ amɨ Jisaasiho pɨwɨha wihoaagɨha satatɨ kandaase. “Nandapa kɨmba wihoaagɨhapa netɨ waapoho supwɨhandaatɨhɨ tɨmandaatɨ utaaho woai nɨnɨ numwɨto. Nandapa nɨnɨ numwisanɨhɨ neso so kore,” undataase. Saundatosatɨ nandapa wihoaaŋɨhapa nawɨpɨpa netɨ supwɨhandaatɨhɨ tɨmandaatɨ Saimonɨ Isɨkariyotɨhomɨ mwaaho Judaasihoai nunyataise. 27 Numwihɨ Judaasiho nandapa nawɨpɨpa netɨ nainjɨhɨ ketɨ kuraanɨhɨ Bwaasɨrɨhɨrɨ komɨhetɨ nandaataise. Aihɨ Jisaasiho koai saundataase. “Kɨnyɨ wapa kaitaapɨ gwɨnyaahingɨpɨpa ketɨ tarɨwaimbɨ kaime,” undataase. 28 Saundihɨ amɨ nyahɨ nandapa taawa nanɨhohiyɨhiyaanɨnɨ kaundisaamɨ tanyaahaapɨ wɨndɨ nyangi namaanyesɨpata gɨmaanunyainje Judaasihoai Jisaasiho napindapunje taato. 29 Amɨ Judaasiho nyamɨ nawɨho nyainjatataahotihɨ nyahɨ usaanɨnɨ siyaatɨ gwɨnyaahaayo asisɨha kimbapɨho awaisɨhetɨ nyahɨ nandapa tɨhawa nandɨhaahapa japɨhɨ wapa naitandɨ kaundataatindɨho e isɨhiya taanahiyɨhiya mɨmaipaiwɨ bimohɨtɨmatɨmai wapa nepunye undatɨ kaundindɨho taatɨ gwɨnyaahaayo. 30 Aihɨ Judaasiho nandapa sapa nawɨpɨpa nesisɨ ketɨ nihɨti ipaahaapɨ noaipataise. Aihɨ asahatamataise.

Kɨma pɨwɨma Jisaasiho Koai Nɨwipinjohiyɨhiyai Pɨwɨha Wɨnɨhapɨpa Wanɨhapa Numwindɨhandapɨhaare

31 Judaasiho aimɨ ipaahaapɨ noaipasɨhura Jisaasiho sandaase. “Wanɨ Nɨnɨ Isɨhiyaamɨ Saahonɨnɨ Jɨhonɨnɨ (Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ) Autaahaatɨho Ahɨnisɨhonɨhi isɨhiya mepɨ autaahepɨnɨmapɨ ambɨpatɨ awaipatɨ nanɨmɨtaapo. Nanɨmisaihɨ nɨnɨ Isɨhiyaamɨ Saahonɨnɨ Jɨhonisɨhetapɨ Autaahaatɨho ambɨpatɨ awaipatɨ nehonɨhɨ kopɨ isɨhiya Autaahaatɨho apɨpaahɨ gaahore tɨwɨ komɨ ambɨpatɨ mepɨ autaahepumaitaapo. 32 Amɨ nisɨhetapɨ Autaahaatɨho ambɨpatɨ awaipatɨ nehonɨhɨ koai isɨhiya mepɨ autaahepumasaihɨ amɨ Autaahaatɨho sawaho Nɨnɨ Isɨhiyaamɨ Saahonɨnɨ Jɨhonɨhi ambɨpatɨ awaipatɨ nanɨmɨtaise. Amɨ ko sandɨ ketɨ kuraanɨhɨ kaitaise. 33 Nisɨ manyinyaate, nɨnɨ sangisatɨ utaarɨhandɨ wɨndɨ bɨmimɨto. Sangi nɨnɨ nasamaitandɨhura apɨpaahɨ masɨhonje. Isɨ nɨnɨ sangi nasamasanɨhɨ sahɨ nisapɨ daitaapo. Nɨnɨ Judaahiyai pɨwɨha kaundohɨha ka wanɨ sangisangi kasatataato nɨnɨ wapɨhɨ niyohɨpɨpɨhɨ sahɨ wɨndɨ namaapɨtaapo. 34 Iyataatɨ nɨnɨ wanɨ sangi wɨnɨhapɨpa saindɨ nasanyataayo. Sahɨ nisɨhiyaatɨ sawanaatɨ nɨnaasoŋɨ nɨnaasaaŋɨ samɨ maarɨho baiwɨ akɨtɨnɨhɨ namɨnɨwɨse. Nɨnɨ nisɨ maarɨho baindɨ akɨtɨnɨhɨ sangi nasanyonɨ amɨ sɨkɨretɨ sahɨ nisɨ isɨhiyaatɨ sawanaatɨ woŋɨ waaŋɨ samɨ maarɨho akɨtɨnɨhɨ namɨnɨwɨse. 35 Amɨ sahɨ nisɨ isɨhiyaatɨ sawanaatɨ saiwɨ samɨ maarɨho naminjaihɨ sandɨ sapɨ isɨhiya nahatiyai siyatɨ netɨ nunjɨtaise, siya isiya Jisaasihoai nuwipinjohiyɨhiye tatɨ nunjɨtaise,” undatɨ kaundataase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Satatɨ Pitaaho Nisɨ Ambɨpatɨ Netɨ Nanoaasɨtaise Tatɨ Katindɨhandapɨhaare

36 Pitaaho Jisaasihoai saundatɨ nunjenataise. “Awaisɨhonye, kɨnyɨ maahapɨhapɨ taapɨ niyapaise?” undatɨ nunjenataise. Aihɨ Jisaasiho Pitaahoai komɨha wihoaaŋɨha satatɨ kaundataase. “Nɨnɨ wapɨhapɨ taatɨ niyohɨpɨpɨhɨ kɨnyɨ wanɨ wɨndɨ nanipinjai namaitaise. Owetise. Amɨ kɨnyɨ nisɨ ipotɨ nanipinjai nɨnɨ wanɨ taatɨ niyohɨpɨpɨhɨ napɨtaise,” undataase. 37 Aihɨ amɨ Pitaaho Jisaasihoai saundatɨ nunjenataise. “O napaapɨ wanɨ nɨnɨ gi wɨndɨ namaahipinjɨto?” undatɨ nunjenataise. Amɨ nɨnɨhɨ kɨnyɨ wɨndɨ namwaapwɨtaapɨ nɨnɨ kinyɨ aunahɨpa netɨ napwɨtandɨ tɨmendaayo,” undataase. 38 Saundihɨ komɨ pɨwɨha netɨ Jisaasiho Pitaahoai saundataase. “Kɨnyɨ apɨpaahɨ akɨtɨnɨhɨ nisɨ aunahɨpa nepɨ nɨnɨ wɨndɨ namwaapwɨtandɨ napwɨtaapɨ tɨmetapaino? Nɨnɨ gi akɨtɨnɨhɨ akaaha kahɨtataato otɨpwɨsɨpaatɨ sangɨ gaatonɨhɨ kɨnyɨ nisapɨ mairɨmaara satɨpɨ ‘soai nɨnɨ wɨndɨ mausotɨhonɨne,’ tɨpɨ nepɨ nanoaasapɨ katɨtaise,” undataase.

14

Kɨma Pɨwɨma Isɨhiya Apɨhoenda Naitaatɨwɨ Nɨnɨ Daihonɨne Tatɨ Jisaasiho Katindɨhandapɨhaare

1 Jisaasiho isɨhiya koai nɨwipinjohiyɨhiyai saundataase. “Samɨ maarɨho yayapwitatɨ dotɨ wɨndɨ bɨmaasitone. Sahɨ samɨ maarɨho amɨ ndɨha Autaahaatɨhomɨhetɨ ahiyawɨ kopɨ gɨwunyaapɨse. Aiwɨ amɨ samɨ maarɨhounɨ ndɨhaunɨ nisɨhetɨ ahiyawɨ nausawɨ nisapɨ gɨnunyapɨse. 2 Nisɨ Apɨhomɨ aŋaaŋɨ kɨhɨrotohandɨ (rumɨhandɨ) sapɨhɨrɨ kɨhɨrotohɨrɨ yɨyandɨhɨ netɨ tisamanɨtandɨ niyataayono. Amɨ wɨndɨ sametanaahɨ nɨnɨ sangi kɨmandɨ kasatohɨtɨmandɨ wɨndɨ kamaasatɨtaanɨhe. 3 Amɨ nɨnɨ naindɨ wapɨhɨ sahɨ nɨngisawɨ bimɨtaatɨwɨhapɨhɨ netɨ tɨmanataataahɨ nɨnɨ japɨhɨ napɨtɨ sangi nasamaito nɨngisawɨ maasɨ bimɨtaatɨwo. Saisanɨhɨ amɨ nɨnɨ bimohɨpɨpɨhɨ kapɨhɨ sangisangi nɨngisawɨ maasɨ bimɨtaatɨwo. 4 Nɨnɨ taatɨ naitandiyohɨpɨmbɨhapɨ daihɨra sahɨ aimɨ mmonɨwɨhiyaate,” undataase. 5 Kiyai Jisaasiho saundihɨ amɨ Tomaasiho koai saundataase. “Awaisɨhonye, kɨnyɨ taapɨ naitaapaingɨpɨmbɨhapɨ nyahɨ wɨndɨ moho. Owe. Isɨ nyahɨ napitiyaatɨ mmona gwɨnyaito kɨnyɨ naitaapaingɨpɨpɨhapɨ daihɨraapo?” undatɨ nunjenataise. 6 Aihɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha koai saundataase. “Nɨnɨ nɨwahonɨnɨ isɨhiya nisɨ Apɨhoenda naitaatɨwɨ daihonɨne. Isɨ isɨhiya nisɨ Apɨhoenda daihɨra wɨraapɨ namaitaapo. Nɨnɨ nɨwahonɨnɨ kiyai numwaasi naisanaahɨ kiya nga naiwɨ nisɨ Apɨhoai usondaapo. Amɨ nɨnɨ nɨwahonɨnɨ daihonɨnisɨ nɨnɨ pɨwɨha akaaha isɨhiyai netɨ nunjisanɨhɨ kiya Autaahaatɨhopɨ nga mmonɨwɨ gɨwunyaatɨtaise. Kiya mmonɨwɨ gɨwunyaatonɨhɨ kiyai Autaahaatɨho kiya asɨtimatɨtaatɨwɨhandɨ numwɨtaise. 7 Amɨ sahɨ nisapɨ mmonɨwɨ gisunyaatataataahɨ amɨ nisɨ Apɨhopisangi sahɨ mmonɨwɨ gisunyaatɨtaise. Wanɨ kɨmuraapɨ namasatɨ kopɨ gisunyaatihɨ amɨ sahɨ koai aimɨ usonawaayopo,” undataase. 8 Saundihɨ Piripɨho Jisaasihoai saundataase. “Kɨnyɨ nisɨ Apɨho kɨmore tɨpɨ nyangi nepɨ koai nanyise nyamɨ ndɨha nanyorɨhaatonɨhɨ nyahɨ koai usondaano. Usonɨhaawɨ nyamɨ maarɨhoaatɨhɨ maaritaatɨ amɨ gwɨnyaahohɨtɨhandɨ ngaatɨtando,” undatɨ nunjenataise. 9 Saundatɨ nunjesɨhɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha Piripɨhoai saundataase. “Piripɨhoŋe, nɨnɨ sangisatɨ utaarɨhandɨ bimaamɨ nasataayonɨ kɨnyɨ nisapɨ wɨndɨ monɨpɨ sangɨ nangesapainjo? Utaaho wo nisapɨ mmonatɨ koai nusesɨpatataataahɨ amɨ Apɨhopisangi ko aimɨ mmonatɨ aimɨ koai nusesɨpatahoe. Isɨ kɨnyɨ napindapɨ nɨngi sandɨpɨ kinyɨ Gapɨhoai nepɨ nyangi nanyise ndɨpɨ nanɨsehise? 10 Kɨnyɨ nisapunɨ nisɨ Apɨhopunɨ wɨndɨ monɨpɨ gɨmaanyunyaahɨno? Nisɨ Apɨhounɨ nɨnunɨ yaindaaŋɨ tɨmaamaitɨha nehɨ utaaho naasomatiyahindaaŋe. Iyataatɨ nɨnɨ sangi pɨwɨha kasatohɨwiwa nehɨ nɨnɨ nɨwahonisɨ pɨwɨhaamaahe. Owe. Nisɨ Apɨho nɨngisatɨ maasɨ tɨmaamaitɨha bindataatɨ komɨ otɨpɨpatɨ kiyatɨ sangi ko pɨwaasatataase. 11 Isɨ sahɨ pɨwɨha nɨnɨ sangi sandɨ kasatotɨhaapɨ gwɨnyaapɨse. Nisɨ Apɨhoaisɨha yaindaaŋɨ nehɨ utaaho naasomatiyahindaaŋe satohaapo. O amɨ sahɨ wɨndɨ saiwɨ gɨmunyaitaatɨwaahɨ nɨnɨ otɨpɨpatɨ watɨpɨhaiwa kiyohɨwaiwa sahɨ mmonawaawɨ apɨhoaisaha yaindaanyapɨ satɨwɨ kindarɨ nehɨ utaaho naasomataimɨhindare tɨwɨ gwɨnyaapɨse. 12 Iyataatɨ nɨnɨ sangi apɨpaahɨ akɨtɨnɨhɨ kasatataato. Utaaho itapaatɨ wowaatɨ nisapɨ watɨpɨtatɨ mɨtɨho nusoaasatɨ andɨtatɨ napama gɨnunyaasɨho gɨnunyaasaamaatɨ nɨnɨ otɨpɨpatɨ watɨpɨhaiwa kiyohɨpatamatiyahatɨ kokaatɨ kaitaise. Iyataatɨ amɨ kokaatɨ nɨnɨ otɨpɨpatɨ watɨpɨhaiwa kiyohɨwaiwai nusatipɨhaatɨ apɨpaahɨ awaiwaiwa isɨhiyaamɨ maarɨho dotɨ bitohaiwa kaitaise amɨ nɨnɨ nisɨ Apɨhoaisatɨ apɨpaahonɨnɨ bimɨtandɨ niyataayono. 13 Amɨ sahɨ nisɨhiyaatɨ nisɨ Apɨhoai nisɨ ambɨpataahɨ sahɨ wapaapɨ nunjesaihaahɨ nɨnɨ atindɨ samɨ nasenohɨpɨpa kapa kasindɨ nasamɨto. Saindɨ nasanyataatɨ isɨhiyai netɨ nisɨ Apɨhopɨ ko apɨpaahɨ gaaho nehɨ koai wipetahoe undɨtɨ nunjɨto. 14 Iyataatɨ sahɨ wapaapɨ nɨngi nanɨsesaihɨhapa kapa nahataapa sangi atisindɨ netɨ kasindɨ amɨ nasamɨto,” undatɨ kaundataase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Itɨpɨho Gaahoai Netɨ Nandusaasɨtotindɨhatapɨhaare

15 Saundatosatɨ Jisaasiho koai nɨwipinjohiyɨhiyai wa pɨwɨha saunda kaundataase. “Sahɨ nɨngi samɨ maarɨho naninyawaawaahɨ nɨnɨ pɨwɨha kasatɨtɨ sapa kaiwɨse. Satohɨpɨpa kapa sahɨ nɨngi atɨniwɨ kaitaapo. 16 Sahɨ nɨngi atɨniwɨ kaisaihɨ amɨ nɨnɨ nisɨ Apɨhoai nunjendo wo nasamɨtandɨ. Ko Koai sangi nasanyonɨhɨ nasatɨ samɨhinɨ bindataatɨ sangi jatatamanatɨ netɨ andɨtisaiwɨtandɨho. 17 Iyataatɨ so Autaahaatɨhomɨ Itɨpɨho Gaahopɨto. Isɨ ko nasatɨ samɨhinɨ konɨhɨ nasisoaarɨ bitondaatɨ sangi jatatamanatɨ andɨtisaiwatɨ amɨ ko Autaahaatɨhometirɨhɨretapɨ isɨhiyai netɨ nunjatɨ gɨwunyaitaise. Iyataatɨ isɨhiya maapɨ yapɨmbatambɨhiya ko Itɨpoai wɨndɨ namumwaitaapo. Amɨ kiya koai wɨndɨ mausopɨ amɨ kopɨ kiyai wɨndɨ gɨmaawunyaatahiyaare. O amɨ sahɨhɨ Koai usonɨwɨhiyaate amɨ ko wanɨ sangisatɨ maasɨ bindataise. Amɨ ipotɨhura ko nasatɨ samɨ omaŋɨtɨtɨhɨ bimɨtaise. 18 “Nɨnɨ sangi manyinya maasaimaariyaamataindɨ wɨndɨ kiyaatangisɨnɨhɨ namaasamaamaito. Owe. Nɨnɨ sangisenda jahɨra napɨto. 19 Wɨndɨ otɨhɨmetanɨhɨ isɨhiya yapɨpatambɨhiya nɨnɨ wonɨnɨmetisanɨhɨ wɨndɨ maanondaapo. Amɨ sahɨhɨ nɨngi nisondaapo. Amɨ nɨnɨ asohonɨnɨ konɨnɨ bindataayono. Aiwɨ amɨ sangisangi asɨtimatɨwɨ kiyaatɨnɨhɨ bimɨtaapo. 20 Nɨnɨ japɨhɨ sangisaapɨhɨ napisanɨhura sahɨ mmonɨwɨ gwɨnyaitaapo. Nisɨ Apɨhounɨ amɨ nɨnunɨ yaindaaŋɨ tɨmaamaitɨha nehɨ utaaho naasomatiyahindaaŋe. Amɨ sahɨ nɨngisawɨ maasɨ tɨmaamaitauhɨ amɨ nɨnɨ sangisatɨ maasɨ tɨmaamaitonɨhɨ sahunɨ nɨnunɨ utaaho naasomatiyahiyaanɨne. 21 Nɨnɨ wɨnɨhapɨpa sangi nasanyohɨpɨpa wo netɨ biyatɨ japepihɨratɨ kapa katimbɨpa kaiso so nɨngi komɨ maarɨho naninyataise. Wo nɨngi komɨ maarɨho nanɨmisoai nisɨ Apɨho maarɨho numwɨtaise. Nunyonɨhɨ amɨ nɨngisangi koai maarɨho nunyatɨ amɨ nɨwahonɨnɨ koaapɨhɨ napɨto,” ndaase. 22 Jisaasiho kiyai saundihɨ Judaasiho wo (Judaasiho aunahɨpa Kariyotɨhandaapɨho Jisaasihoai tiworisaamɨ ikwɨraatemasɨhopɨmaato. Jisaasihoai nɨwipinjohiyɨhiyaamɨ wopɨto) Jisaasihoai saundatɨ nunjenataise. “Awaisɨhoŋe, napindapɨ kɨnyɨ nehɨ nyahɨ gi nangipinjohiyɨhiyaanangisaahɨhɨ kɨwahoŋɨ saindɨ otiwa kaumbwaahonɨne tɨpɨ nepɨ nanyisɨtaapɨse? Amɨ isɨhiya nahatiyai kɨnyɨ napindapɨ nepɨ namunjɨtaapɨse?” undatɨ nunjenataise. 23 Saundatɨ nunjesɨhɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha koai saundataase. “Utaaho wo nɨngi maarɨho naninyataataahɨ nɨnɨ sangi pɨwɨha watɨpɨndɨ sapa saiwɨ kaiwɨse ndɨ kasatɨtɨ amɨ kandisasohɨpɨpa kapa ko japepihɨratɨ kaitaise. Wo saisoai nisɨ Apɨho maarɨho numwɨtaise. Nunyonɨhɨ nisɨ Apɨhounɨ amɨ nɨnunɨ koenda nasaha amɨ koaisɨha kindaaŋɨnɨhɨ bimɨto. 24 Utaaho wo nɨngi komɨ maarɨho namaanɨmiso so amɨ nisɨ pɨwɨha ko wɨndɨ miwatatɨ minjapepihɨrahore. Nɨnɨ sangi pɨwɨha kasatohɨwiwa nehɨ nɨnɨ nɨwahonɨnɨ gwɨnyaatɨ kasatataamaayo. Owetise. Apɨho nɨngi netɨ natanoaasihɨ nasohɨho nanɨmihɨha sangi kasatonɨhɨ amɨ sahɨ atisawaayopo. 25 “Saiwa nɨnɨ sangisatɨ wanɨ maasɨ bimohurɨmura aimɨ kasatonɨhɨ amɨ sahɨ aimɨ atisawaayopo. 26 Samɨhinɨ nasatɨ bitonda sangi netɨ Jatatamanatɨ Andɨtisaiwɨtandɨho Itɨpɨho Gaahoai ko nisapɨ nisɨ aunahɨpa naitandɨ Apɨho natausaasonɨhɨ sangisenda napɨtaise. Isɨ ko samɨhatɨhɨ nasataahura nɨnɨ sangi kasatɨtɨ kandisasohɨpɨpa nahataapa ko netɨ kasata katasisatɨ amɨ netɨ gisunyaahonɨhɨ amɨ sahɨ nɨnɨ kasatɨtɨ kandisasohɨpɨpa nahataapa nga nepɨ gisunyaatonɨhɨ gwɨnyaitaapo. 27 “Nɨnɨ nisɨ maarɨho napaisaatɨtatɨ yatɨhɨnitindɨhandɨ sangi nasanyataayo. Nɨnɨ nɨwahonisɨ maarɨho tautauta ngaatatɨ notɨ nasayatɨ dotɨ bɨmitotɨ yatɨhɨ nɨpatisainjɨtɨhandɨ sangi nasanyataayo. Iyataatɨ isɨhiya yapɨpatambɨhiya kiyaamɨ naisɨhiyai maarɨho ambɨpatɨ napaisaatɨtatɨ yatɨhɨwitindɨhandɨ nunyawɨ namɨnɨhohɨpatamataindɨ nasanyataamaayo. Isɨ samɨ maarɨho wɨndɨ jandotɨ bito notɨ nasamaasisatɨ amɨ sahɨ wɨndɨ waapaapɨ yasatɨ yamaiwɨse. 28 Nɨnɨ sangi pɨwɨha sandɨ kasatohɨha sahɨ aimɨ atiwɨ nehopo. Nɨnɨ sangi nasamasi naindatɨ amɨ japɨhɨ sangisenda nɨnɨ napɨto satohɨhaaro. Amɨ sahɨ nɨngi akɨtɨ maarɨho naninyamawaawisɨ nɨnɨ nisɨ Apɨhoenda taatɨ naitandiyohɨtɨmandapɨ ko nga (nyapimaawɨ) niyataiso tɨwɨ sahɨ maaritɨtauhe. Amɨ sandɨ nɨnɨ apaapɨmaato. Amɨ Apɨho nɨngi natanoaasihɨ napɨtɨhonɨnisɨ ko nɨngi nanɨtipɨhaatɨ apɨpaahɨ jɨhɨ autaahɨ awaisɨhore. 29 Wapa aimɨ noaipaitandaihɨ amɨ kapa sangɨ noaipasɨhɨ sapa siyatɨ noaipaitaise satɨtɨ kasatataato. Amɨ kapa noaipahonɨhura sahɨ mmonɨwɨ e akɨte tɨwɨ gwɨnyaapɨ amɨ nisapɨ gɨnunyaitaatɨwo. 30 “Nɨnɨ sangisatɨ pɨwɨha wonjɨ otɨhɨ utaarɨ pɨhɨndɨ pɨwaamaatɨto. Maapɨ yapɨmbataapɨhɨ jatisɨho aimɨ yaho taatɨ nasataiso. Ko nɨngi wɨndɨ namaanɨtipɨhaatɨ amɨ wɨndɨ watɨpɨhometisɨ ko nɨngi wapa kanisatɨ netɨ niwatɨtandɨhapa owetise. 31 Ko nɨngi anɨtisa niwatɨtandɨhandɨ owendaahandɨ kandɨ amɨ isɨhiya maapɨ yapɨmbatambɨhiya nɨnɨ nisɨ Apɨhoai maarɨho nunyataatɨ amɨ ko kaime dimbɨpa atɨwindɨ kapa nahataapa kiyohɨtɨhandɨ mmondaatɨwɨ kɨmbɨhɨ namasi nutɨhaawɨ sahɨ dopise,” undatɨ Jisaasiho komɨ otɨpɨpatɨhiya koai nɨwipinjohiyɨhiyai kaundataase.

15

Kɨma Pɨwɨma Ipatɨ Akɨpatɨ Wainɨhandapunɨ Amɨ Katamɨ Isɨtɨtɨ Saatɨtɨhopɨhaare

1 Jisaasiho pɨwɨha wa satatɨ kandaase. “Nɨnɨ ipatɨ akɨpatɨ wainɨhandamataindɨhonɨnɨtihɨ amɨ nisɨ Apɨho wainɨhandamɨ osaataatamɨ satɨhoe. 2 Isɨtɨtɨ saatɨtɨho yandɨpɨho namingosɨhoai nisɨ Apɨho nawetatɨ tisatatɨ nemahore. Iyatɨ amɨ isɨtɨtɨ saatɨtɨho yandɨpɨho ningosɨhoai nisɨ Apɨho itatamanatɨ wanɨ nutihɨhapa isaaha naapɨho nainjɨha nawetatɨ isapɨyatɨ tɨwɨha nemataise amɨ isɨtɨtɨ saatɨtɨho yandɨpɨho awaisɨho amɨ taahɨho ningoaitando. 3 Sahɨ aimɨ noaipapɨ popɨtɨhiyaate amɨ nɨnɨ sangi pɨwɨha sa aimɨ kasatɨtɨ kandisasohɨha sangi netɨ popɨtɨhiyaatesamasɨho. 4 Sahɨ nɨngisawɨ maasɨ tɨmaamaitɨwɨse amɨ nɨnɨ sangisatɨ maasɨ tɨmaamaitɨtaano. Iyataatɨ ipatamɨ isɨtɨtɨho koai yandɨhɨ ahendaatɨ wɨndɨ nga yandɨpɨho namingoaitaise. Nehɨ ko ipatɨ akɨpatetɨ ahendaatɨ yandɨpɨho nga ningotaise. Amɨ sɨrɨ kɨretɨ sangisangi akɨpɨpa yandɨpɨho wɨndɨ ningopɨ namaamoyaitaapo amɨ sahɨ nɨngisawɨ maasɨ wɨndɨ tɨmaamaamaitawaawaaho. 5 “Nɨnɨ nɨwahonɨnɨ ipatɨ wainɨhandamataindɨhonɨnɨtihɨ amɨ sahɨ nisɨ isɨtɨtɨhomataiwɨhiyaate. Isɨ amɨ utaaho wo nɨngisatɨ maasɨ tɨmaamaitonɨhɨ amɨ nɨnɨ koaisatɨ maasɨ tɨmaamaitisanaahɨ yandɨpɨho akɨpɨpa taahɨpɨpa ningotɨ namoyaitaise. Amɨ sandɨ nɨnɨ apaapɨmaato. Nɨnɨ sangisatɨ maasɨ wɨndɨ bɨminyanaahɨ sahɨ wapa nga wɨndɨ kamaitauhɨto. 6 Utaaho wo nɨngisatɨ tɨmaamaitatɨ konɨhɨ nɨngisatɨ bɨmindataataahɨ amɨ ko noaipatɨ ipatamɨ isɨtɨtɨho nawetɨndɨwatɨ awaipɨtihɨ nepɨ yotɨwɨ sisɨhaapɨhɨ tɨmɨhauhɨ tɨhamasɨpatamatiyahoe. 7 Amɨ sahɨ kiyaatɨnɨhɨ nɨngisawɨ tɨmaamaitisaihɨ nisɨ pɨwɨha samɨ omaŋɨtɨtɨhɨ ahotanaahɨ sahɨ wapaapɨ gwɨnyaapɨ maaritohɨpɨpa Autaahaatɨho nasamɨtandɨ nehɨ nanɨhaiwɨ koai nunjenɨwɨ kaundɨwɨse. Amɨ sahɨ nunjenɨwɨ kaundohɨpɨpa kapa ko sangi nasamɨtaiso. 8 Sahɨ yandɨpɨho akɨpɨpa taahɨpɨpa ningopɨ namoyaawaawɨ amɨ nyahɨ kiyaanɨnɨhɨ akɨtɨ Jisaasihoai nɨwipinjɨhaayo tɨwɨ nepɨ isɨhiyai nunjawaayopo. Sahɨ siyawaawɨ nisɨ Apɨhoai ambɨpatɨ awaipatɨ nunyawaayopo. 9 “Nɨngi Apɨho maarɨho nanɨmipatamataindɨ kɨmɨkɨretɨ sangi nɨnɨ nisɨ maarɨho nasanyataayo. Nasanyataayonɨ sahɨ kiyaatɨnɨhɨ nɨngisawɨ tɨmaamaitɨwɨmapɨse amɨ nɨnɨ konɨnɨhɨ sangi maarɨho nasanyamɨ nutaano. 10 Iyataatɨ nɨnɨ nisɨ Apɨhomɨ wɨnɨhapɨpa pɨwɨha atɨwisonɨhɨ amɨ ko konɨnɨhɨ komɨ maarɨho naninyatoandaise. Isɨ amɨ sɨrɨ kɨretɨ sahɨ nisɨ wɨnɨhapɨpa pɨwɨha atɨniwɨ kiyaatɨnɨhɨ nisɨ asɨmwaatɨtɨhɨ bindawaawaahɨ amɨ nɨnɨ sangi konɨnɨhɨ nisɨ maarɨho nasanyamɨ nuto. 11 Saiwa nɨnɨ sangi kasatohɨwɨmaiwa amɨ nɨnɨ maaritɨtɨ nisɨ Apɨhomɨ wɨnɨhapɨpa atɨwisohɨtɨhandɨ sahɨ nepɨ amɨ nisɨ wɨnɨhapɨpa pɨwɨha sahɨ maaritɨwɨ atɨniwɨ ninjapepihɨrɨtaatɨwe. Aiwɨ amɨ sahɨ nisapɨ maaritohɨtɨhandɨ wɨndɨ ketɨ owemetatɨ kandɨnɨhɨ samɨ maarɨhoaatɨhɨ tisaitatɨ ahotɨtande. 12 Nisɨ wɨnɨhapɨpa siyate. Nɨnɨ sangi nisɨ maarɨho nasanyohɨpatamataiwɨ sahɨ woŋɨ woai kinyɨ maarɨho nunyapɨ namɨnɨwise. 13 Amɨ utaaho wo komɨ naisɨhiyaapɨ napotaataahɨ kiyai ko komɨ maarɨho numwindɨhandɨ apɨpaahɨ aungwohande tatɨ isɨhiyai netɨ nunjataise. 14 Amɨ sahɨ nɨnɨ kasatohɨpɨpa kapa nahataapa kiyawaawaahɨ sahɨ nisɨ naisɨhiyaate. 15 Iyataatɨ wanɨ sangi nisɨ otɨpɨpatɨhiyaate satataamaato. Owetise. Amɨ utaaho womɨ nehɨ otɨpɨpatɨho komɨ awaisɨho wapa kaitandɨ gwɨnyaatɨ netɨ tɨmanimbɨpa nahataapa ko wɨndɨ monahoso. Aihɨ namatɨ nɨnɨ sangi wanɨ nisɨ naisɨhiyaate satataato. Sandɨ nɨnɨ sangi nisɨ naisɨhiyaate satohɨtɨmandɨ amɨ pɨwɨha nahata nɨngi nisɨ Apɨho kandihɨ atindɨ nehohɨha ka nɨnɨ sangi kasatataate. Iyataatɨ amɨ sangi nɨnɨ nisɨ naisɨhiyaate satataato. 16 Sahɨ nɨngi nanɨmɨhanɨwɨ samɨ otɨpɨpatɨ naninyawaamaayopo. Owetise. Nɨnɨ sangi nasamɨhanataayo sahɨ noaipapɨ nisɨhiyaatimatɨtaatɨwo. Aindɨ nɨnɨ sangi otɨpɨpatɨ kɨmatɨ nasanyataayo. Ipɨ yandɨpɨho pɨhɨtɨwɨ taahɨho ningopɨ namwiyaitaatɨwo. Iyataatɨ ipɨ yandɨpɨho akɨpɨpa sahɨ namɨwiyohɨpɨpa kapaanɨhɨ sangisatɨ ahotɨmɨ nutandɨ nɨnɨ maaritataayo. Saiwɨ sahɨ wapaapɨ nisɨ Apɨhoai nunjesaihɨ amɨ sahɨ nisɨhiyaatisɨ ko kapa sahɨ nunjenohɨpɨpa sangi nasamɨtaise. 17 Isɨ amɨ nɨnɨ sangi wɨnɨhapɨpa pɨwɨha watɨpɨhapa kɨmba nasanyataayo. Sahɨ nɨnaasoŋɨhɨ samɨ naisɨhiya nahatiya nɨnaasoai maarɨho nunyawɨse.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasihoai Nɨwipinjohiyɨhiyai Isɨhiya Yapɨpatambɨhiya Mandɨtɨwitaapo Tahaare

18 “Amɨ isɨhiya yapɨpatambɨhiya sangi mandɨtɨsisaihaahɨ. Amɨ sahɨ gwɨnyaapɨse kiya nɨngi jɨhɨ mandɨtɨnisohɨtɨhandiso. Amɨ sɨrɨ kɨretɨ sangi kiya mandɨtɨsitaapo. 19 Amɨ sahɨ isɨhiya maapɨ yapɨpatambɨhiyaamataiwɨhiyaatɨtanaahɨ amɨ kiya sawanaamɨ isɨhiyai kawisohɨrɨhɨretɨ kasiwɨ kiyaamɨ maarɨho nasamɨtauhe. Nasamɨtɨhandɨ kandɨ amɨ nɨnɨ sangi kiyaamɨhatɨhapɨ yandɨhesamatɨ nisɨhiyaatimatɨtaatɨwɨ aimɨ nasamahanonɨhiyaate. Nasamɨhanonɨhiyaatɨtihɨ kandapɨ isɨhiya yapɨpatambɨhiya sangi mandɨtisaipɨ ahosɨsamawaayopo. Amɨ sahɨ yapɨpatambɨhiyaatɨmetiho. 20 Nɨnɨ sangi pɨwɨha kasatohɨha gwɨnyaapɨse. Wo otɨpɨpatɨ komɨ awaisɨhoai wɨndɨ namusatipɨhaase. Owetise. Amɨ samɨ awaisɨhonɨhi kiya mɨmaipɨniwɨ yaasɨhaiwa naninyowɨ amɨ sangisangi kiya mɨmaipɨsiwɨ yaasɨhaiwa nasamɨtaapo. Iyataatɨ amɨ kiya nisɨ pɨwɨha atɨnisawaawaahɨ amɨ samɨ pɨwɨhaisangi atɨsitaapo. 21 Amɨ kiya sangi mɨmaipɨsiwɨ yaasɨhaiwa nasanyohɨtɨndɨ amɨ sahɨ nisɨhiyaatɨtihe. Iyataatɨ amɨ kiya nɨngi natanoaasihɨ nasohɨhoai wɨndɨ mausonawaawe. 22 Amɨ nɨnɨ wɨndɨ namaapɨtɨ amɨ nɨnɨ kiyai pɨwɨha wɨndɨ kamundisanaahɨ kiya maipɨhandɨ owehiyaatatɨ amɨ maipɨhandapɨ pɨwɨha kiyai wɨndɨ namusaitaihe. Siyatɨ kiyai pɨwɨha wɨndɨ namusaitɨhatɨ katɨ amɨ nɨnɨ aimɨ napɨtɨ pɨwɨha kiyai kaundonɨhɨ amɨ kiya nisɨ pɨwɨha nemapɨ ahosɨnɨmahopo. Isɨ kiya satɨwɨ nyahɨ maipɨhandɨ owehiyaane tɨwɨ wɨndɨ kamaatɨtaapo. Kiya aimɨ maipɨhandisahiyaasɨ kandapɨ kiyai pɨwɨha aimɨ nusetaise. Isɨ kiya wɨndɨ yamaanɨhɨmaitaapo. Owetɨtaise. 23 Utaaho wo nɨngi mandɨtɨnisatɨ nisapɨ poundiso so amɨ nisɨ Apɨhoaisangi mandɨtɨwisatɨ kopɨ poundataise. 24 Nɨnɨ kiyaamɨ otɨhatɨhɨ bindataatɨ kiya ninjɨhauhɨ otɨpɨpatɨ watɨpɨhaiwa nɨnɨ kiyataayo. Iyataatɨ saiwa utaaho wo jɨhɨ aimɨ wɨndɨ kamaayɨhaiwa kiya mmonɨhauhɨ nɨnɨ kiyataayo. Amɨ nɨnɨ kiyaamɨhatɨhɨ saiwa wɨndɨ kamaisanaahɨ kiya maipɨhandɨ owehiyaatatɨ amɨ maipɨhandapɨ pɨwɨha kiyai namusaitaihe. Namusaitɨhatɨ katɨ amɨ nɨnɨ saiwa kiyonɨhɨ ninjapɨ mmonawaahandɨ kandɨ daahɨ nɨngisunɨ amɨ nisɨ apɨhoaisunɨ maindaanyangi mandɨtɨnyiwɨ pohipɨnyisawaayopo. Isɨ kiya aimɨ maipɨhandisahiyaasɨ kiyaamɨ maipɨhandapɨ kiyai pɨwɨha nusetaise. Kiya wɨndɨ yamaanɨhɨmaitaapo. 25 Iyataatɨ kiya sandɨ kiyohɨtɨmandɨ kiyaamɨ wɨnɨhapɨpaatɨhɨ pɨwɨha wa jɨpatɨpindisɨha noaipatɨ akaahaimatɨtande. Iyataatɨ sa pɨwa satise. ‘Nɨngi kiya nehɨ nuwipɨhandɨ mandɨtɨniwɨ pohipɨnisopo,’ tatɨ jɨpatɨpindise. 26 “Nɨnɨ nisɨ Apɨhoaapɨhapɨ sangi netɨ Jatatamanatɨ Andɨtisiwɨtandɨhoai nandusoaasisanɨhɨ ko sangisenda napɨtaise. Ko sangi Jatatamanatɨ Andɨtisaiwɨtandɨho so Itɨpɨhopɨto Autaahaatɨhometirɨhɨretapɨ pɨwɨha akɨtɨha netɨ autemasɨho. Itɨpɨho so nisɨ Apɨhoaapɨhapɨ noaipasi nasatɨ nisapɨ sangi pɨwɨha nesɨpa ausaatɨ kasatɨtaise. 27 Amɨ ko siyonɨ sangisangi nisapɨ isɨhiyai pɨwɨha nesɨpapɨ ausaapɨ kaundɨwɨse amɨ sahɨ wuwanɨhuraapɨ nɨngisawɨ maasɨ bimambɨwɨhiyaatiso.

16

1 “Nɨnɨ sangi saiwa aimɨ kasatataato amɨ nisapɨ gɨnunyaahohɨtɨhandɨ wɨndɨ namaamaitaatɨwo. 2 Judaahiyaamɨ aŋaaŋɨ gwɨharaahonya Autaahaatɨhopɨ gwɨnyaapɨ gaapundɨtaatɨwɨ ahoyanohɨpɨpɨhɨ sahɨ wɨndɨ namutaatɨwɨ isɨhiya nasisapupwɨ nepɨ natɨwɨsoaasɨtaapo. Ipotɨ wura yahura taatɨ nasataise. Kura noaipahonɨhɨ isɨhiya sangisɨ siyɨhiyaatangi tisawawaawɨ kiya saiwɨ gwɨnyaitaapo. Nyahɨ Autaahaatɨhoai gaahatɨ kawɨsatɨ koai newaatɨ mepɨ autaahewaumwɨhaayono tɨwɨ gwɨnyaitaapo. 3 Isɨhiya saiwa kasitaapo amɨ kiya nisɨ Apɨhoaisunɨ amɨ nɨngisunɨ wɨndɨ maanyonɨwɨhiyaaso. 4 Saiwa sangisɨ sangɨ nasoaipasɨhɨ nɨnɨ taatɨ wanɨ sangi kasatataato. Amɨ kaiwa sangisɨ nasoaipahonɨhura amɨ nisapɨ satɨwɨ, e ko satatɨ sahɨ jatɨnɨwo nyatatɨ aimɨ jɨhɨ tɨmana kanyatindɨhande tɨwɨ gwɨnyaitaatɨwo.

Kɨma Pɨwɨma Itɨpɨhomɨ Otɨpɨpatapɨ Jisaasiho Katindɨhandapɨhaare

5 Amɨ wanɨ nɨngisɨ natanoaasisɨho nisɨ Apɨhoenda taatɨ naitandiyonɨhandɨ kandɨ sahɨ samɨ woŋɨ sandɨpɨ kɨnyɨ maahapɨhapɨ taapɨ naitaapaise? Ndɨwɨ namaanɨsehopo. Owetise. 6 Amɨ nɨnɨ sangisɨ wanɨ aimɨ saiwa kasatonɨhɨ samɨ maarɨho yaasatɨ tisatataise. 7 Samɨ Maarɨho siyatɨ tisatihɨhandɨ kandɨ nɨnɨ sangisɨ akɨtɨ kasatataato. Nɨnɨ naitandiyohɨtɨmandɨ sahɨ sawanaatapɨ naitandiyonɨ gaare. Sandɨ apaapɨmaato. Amɨ nɨnɨ sangi nasamasi namaayataataahɨ sangisɨ Andɨtisaiwɨtandɨho sangisenda wɨndɨ namaapɨtaise. O amɨ nɨnɨ sangi nasamasi niyataataahɨhɨ amɨ koai nɨnɨ netɨ nandusoaasisanɨhɨ sangisenda ko napɨtaise. 8 Ko nasataahura isɨhiya yapɨpatambɨhiyai siyatɨ netɨ nunjɨtaise. “Sahɨ (samɨ) maipɨhandapɨ gwɨnyaahohɨrɨhɨretɨ tɨtɨhɨ gwɨnyaawaamaayopo. Owetise. Amɨ sahɨ Autaahaatɨho isɨhiyaisɨ usonatɨ kiya ainahiyɨhiyaare tatɨ gwɨnyaasɨrɨhɨretɨ sahɨ wɨndɨ mmonɨwɨ gɨmunyaahopo undatɨ netɨ nunjɨtaise. Iyatɨ amɨ Autaahaatɨho sahɨ isɨhiyaatɨ yapɨpatambɨhiyaatangi sasatatɨ sahɨ pɨwɨha nepɨse tatɨ netɨ tipɨtapaatɨ jasondaise, undatɨ netɨ kiyai nunjɨtaise. 9 Ko kiyai maipɨhaiwaametirɨhɨretapɨ netɨ nunjɨtaise tohɨtɨndɨ amɨ kiya nisapɨ satɨwɨ Autaahaatɨho Ahɨwisɨho Kɨmɨ Kosɨ nyangi japɨhɨ nanyamaitaise tɨwɨ gɨmaanunyaahohɨtɨhandape. 10 Iyatɨ amɨ ko nɨnɨ kiyohɨwaiwaapunɨ nɨnɨ nɨwahonisapunɨ isɨhiya yapɨpatambɨhiyai saundatɨ netɨ nunjɨtaise. Jisaasihohɨ ainahɨho tɨtɨhosɨ Autaahaatɨho ahowimatɨ numwasi niyatɨ awaisɨhoemwataise undɨtaise nɨnɨ sangi nasamasi nisɨ Apɨhoenda yamɨhapataatɨhapɨ naisanɨhɨ amɨ sahɨ nɨngi japɨhɨ wonɨhi wɨndɨ maanondaatɨwɨmandapo. 11 Iyatɨ ko isɨhiya yapɨpatambɨhiyai saundatɨ sangisɨ Autaahaatɨho sahɨ pɨwɨha nepɨse satatɨ netɨ tipɨtapa jasondaise undɨtaise. (Amɨ kiya Jisaasihoai pohipɨwiwɨ amɨ isɨhiya maipɨhiya Jisaasihopɨ gɨwunyaahohiyɨhiyai Autaahaatɨho sahɨ nisɨ ndɨhetɨ ainahiyɨhiyaatɨ tɨtɨhiyaate undɨtandɨ Jisaasiho komɨ ambɨpatɨ nunyainjɨtɨhandɨ nemawaayowo) . Amɨ sandɨ apaapɨmaahe, Autaahaatɨho Bwaasɨrɨhɨrɨ yapɨmbatɨ jatirɨhɨri aimɨ ipɨhatisamatɨ kɨnyɨ maipɨhoŋɨsɨ pɨwɨha aimɨ nepaise undatɨ kaundihe. 12 Nɨnɨ sangisɨ pɨwɨha kasatɨtandɨha pɨhɨtatɨ taahɨhandaahandɨ kandɨ wanɨ sahɨ nga wɨndɨ atiwɨ namaitaapo amɨ pɨwɨha pɨhɨtahaiwaaso. 13 Amɨ Itɨpɨho Autaahaatɨhometirɨhɨretapɨ pɨwɨha akɨtɨha netɨ ausaimasɨho nasataahura pɨwɨha akɨtɨha nahata ko Autaahaatɨhoaapɨhapɨ atisatɨ nesɨha sangi netɨ gisunyaahonɨhɨ amɨ sahɨ naitaapo. Iyataatɨ ko sawahomɨha pɨwɨha wɨndɨ kamaatɨtaise. Owetɨtaise. Amɨ nehɨ ko atisɨhaahɨhɨ katɨtaise. Kasatatɨ amɨ wiwa ipotɨ nasatɨ noaipaitandɨhaiwaapisangi kasatɨtaise. 14 Nɨnɨ pɨwɨha katisanɨha amɨ wapa nisɨhapa ko netɨ sangi kasatɨtaise. Iyataatɨ sɨretapɨ nɨngi ko mepɨ autaahenɨmatɨ ambɨpatɨ awaipatɨ naninyatɨ amɨ nisɨ watɨpɨhandɨ netɨ nasisɨtaise. 15 Amɨ nisɨ Apɨhomɨhapa kapa nahataapa nisɨhapaare. Aihɨ amɨ sandɨ kandapɨ Itɨpɨho nisɨhapaarɨ nahataapa nisaapɨhapɨ netɨ sangi kasatɨtaise satataato.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Komɨ Otɨpɨpatɨhiyai Saundatɨ Wɨndɨ Otɨhɨmetanɨhɨ Samɨ Maarɨho Yaasatɨ Tisatatamatatɨhandɨ Kandɨ Japɨhɨ Masɨhonjɨtanɨhɨ Sahɨ Maaritɨtaapo

Undindɨhandapɨhaare 16 Jisaasiho nyahɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaanɨ koai nɨwipinjohiyɨhiyaanangi sanyatatɨ, “Wɨndɨ otɨhɨmetanɨhɨ sahɨ nɨngi wɨndɨ maanondaapo. Maanonɨwɨ amɨ nehɨ masɨhonjɨtanɨhɨ sahɨ nɨngi japɨhɨ nisondaapo,” nyatatɨ kanyatataase. 17 Ko nyangi sanyatihɨ amɨ nyahɨ koai nɨwipinjohiyɨhiyaanamɨ usaanɨnɨ newaatɨ yawanaanɨ sanaatɨ nasenɨhaayo. “Ko satatɨ nyangi kanyatisɨma tanyaaha napotaha kanyatise? ‘Nehɨ masɨhonjapɨ sahɨ nɨngi wɨndɨ maanisonɨwawɨ amɨ nehɨ masɨhonjɨtanɨhɨ sahɨ nɨngi japɨhɨ nisondaapo. Amɨ nɨnɨ nisɨ Apɨhoenda niyataayono,’ nyatindɨmando?” nnaatɨ nasenɨhaayo. 18 Nasenaatɨ amɨ japɨhɨ jinjɨhaatɨ satatɨ, “Ko nyangi sanyatatɨ, ‘Nehɨ masɨhonjapo,’ nyatisɨmaapɨ nyangi wɨndɨ namaanyesɨpainje. Isɨ ko kaamɨ tanyaaha napotɨhaase nyahɨ wɨndɨ mohono?” naatɨ yawanaanɨ nasenɨhaayo. 19 Nyahɨ sanaatɨ nasenɨhonɨhɨ Jisaasiho mmonatosatɨ nyahɨ koai nunjendɨhaawiyohɨhaapɨ nyangi ko sanyatataase. “Amɨ nɨnɨ pɨwɨha sangi kasatohɨhaapɨ ko napitɨndaase tɨwɨ taawɨ kanawaatowo? Nɨnɨ wonɨhi sahɨ maanondaapo. Maanisonɨwawɨ amɨ japɨhɨ masɨhonjɨtanɨhɨ nɨngi sahɨ nisondaapo ndaato. 20 Nɨnɨ apɨpaahɨ akɨtɨnɨhɨ sangi kasatataato. Nɨngi nanoaipaitandaiwɨmaiwa nanoaipahonɨhɨ isɨhiya yapɨpatambɨhiya maaritɨtaapo. Maaritisaihɨ amɨ sahɨhɨ samɨ maarɨho tisatonɨhɨ maarɨho asɨpaiwɨ apɨpaahɨ waatɨ aungwohandɨ kaahaatɨwɨ sahɨ gwɨtaapo. Saiwɨ samɨ maarɨho yaasatɨ tisatonɨhɨ waatɨ waapɨhɨtɨwɨ gwɨwawɨhiyaatɨ kiyaatɨ amɨ nepemaitɨwɨ sahɨ maaritɨtaapo (nɨnɨ japɨhɨ nepatɨ jainjasanɨhɨ amɨ sahɨ nɨngi nisonawaawo) . 21 Sahɨ gwɨnyaapɨhiyaate. Apopaatɨ kaatamɨ maaha namwɨtandɨhuraatihɨ kaati ambɨpatɨ gwɨsɨha awaindɨ yaawihɨ kaatɨ nehotataise. Siyatɨ yaawihɨ nehotinjɨhaatɨ kaatɨ maaha aimɨ namotosahura kaati yaawindɨhandapɨ jahɨra wɨndɨ gɨmunyaase. Owetise. Nanɨpimatamatɨ maaha aimɨ noaipasɨhɨ kaapɨ maaritataise. 22 Amɨ sangisangi sɨkɨretɨ wanɨ samɨ maarɨho yaasihɨ nehotɨwɨ sahɨ maarɨho asɨpaiwɨ taawɨ gowaayopo. Taawɨ gowaahandɨ kandɨ amɨ nɨnɨ sangi japɨhɨ jainjasanɨhɨ samɨ maarɨho usaasinɨhonɨhɨ sahɨ maaritɨtaapo. Iyataatɨ sandɨ nisapɨ sahɨ maaritotɨndɨ wo wɨndɨ samɨ maarɨhoaatɨhapɨ namemaitaise. Owetɨtaise. 23 Sura (asisɨha setɨ) nɨnɨ japɨhɨ nepasi nisɨ Apɨhoenda naisanɨhura sahɨ nɨngi wapaapɨ wɨndɨ namaanisendaapo. Nɨnɨ akɨtɨnɨhɨ sangi kasatataato. Amɨ sahɨ aimɨ nisɨhiyaatɨ nisɨ naisɨhiyaatisɨ sahɨ nisɨ Apɨhoai wapaapɨ nunjesaihaahɨ nɨnɨ koaisatɨ maasɨ bindataayonɨ kapa sahɨ koai nunjehohɨpɨpa nasamɨtaise. 24 Nasatɨ wanɨ kɨmuraatisurɨmura sahɨ nisɨ ambɨpatɨ ambɨhɨtɨwɨ nyahɨ Jisaasihomɨ naisɨhiyaanɨ koai nɨwipinjohiyɨhiyaane tɨwɨ nisɨ Apɨhoai wapaapɨ wɨndɨ namunjenɨhopo. Isɨ amɨ wanɨ kɨmuraapɨ namasawɨ sahɨ nisɨ Apɨhoai wapaapɨ nunjepɨse amɨ sahɨ nunjenohɨpɨpa sangi ko nasamɨtaiso. Nasanyonɨhɨ amɨ samɨ maaritohɨtɨhandɨ noaipatɨ samɨ maarɨhoaatɨhɨ tisaitatɨ kandɨnɨhɨ ahotɨtando,” nyatatɨ kanyatataase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Nɨnɨ Yapɨpatambɨ Watɨpɨhandɨ Autaahaatɨhoai Tipɨndɨtandɨ Nainaamaninjɨtɨhandi Ipɨhatindɨmataayo Tindɨhandapɨhaare

25 Satatɨ kanyatatosatɨ Jisaasiho jɨhaatɨ wa sanyatataase. “Nɨnɨ sangisɨ saiwa pɨwiwa kaiwaamɨ tanyaaha akaaha noaasandihɨ nehɨ sɨwipatɨ namɨhandɨhaiwa kasatɨmɨ naso. Ipotɨhura nɨnɨ japɨhɨ sɨwipatɨ namɨhandɨha pɨwɨha sangi wɨndɨ kamaasatɨto. Owetɨtaise. Nehɨ tɨtɨhɨ pɨwɨha akaaha nisɨ Apɨhopɨ nɨnɨ sangi kasatɨto. 26 Yahura wura taatɨ nasataise. Nasataisɨ noaipahonɨhura sahɨ nisɨ Apɨhoai wapaapɨ nisɨ ambɨpata nunjendaapo. Iyataatɨ nɨnɨ sangisɨ sasatataamaato. Nɨnɨ samɨ aunahɨpa netɨ sapɨ nisɨ Apɨhoai nunjendo sasatataamaato. Owetise. 27 Amɨ Apɨhohɨ ko sawaho sangisɨ komɨ maarɨho nasanyahore amɨ sahɨ aimɨ nɨngi samɨ maarɨho naninyauho. Amɨ sahɨ nisapɨ satɨwɨ ko Autaahaatɨhoaapɨhapɨ nasahoso tɨwɨ gɨnunyaahauhɨ sandapɨ ko sangi maarɨho nasanyataise. 28 Nɨnɨ nisɨ Apɨhoaapɨhapɨ dosi maapɨ yapɨmbataapɨhɨ napɨtɨhonɨnisɨ amɨ wanɨ nɨnɨ yapɨmbataapɨhɨ namasi Apɨhoenda japɨhɨ taatɨ niyataayo,” nyatatɨ nyahɨ koai nɨwipinjohiyɨhiyaanangi kanyatataase. 29 Ko nyangi sanyatihɨ amɨ nyahɨ Jisaasihoai nɨwipinjohiyɨhiyaanɨ koai saundɨhaato. “Kɨnyɨ nyangi wanɨ tɨtɨhɨ pɨwɨha taapɨ kanyatapaase. Kɨnyɨ pɨwɨha nyangi wɨndɨ gɨmaanyunyaatɨha katapaamaise. Iyapaapɨ kɨnyɨ pɨwɨha namɨhanɨpɨha tɨtɨhɨ pɨwɨha noaasandihɨ katapaamaase. Owetise. 30 Iyataatɨ nyahɨ wanɨ kinyapɨ mmonɨhaayo. Kɨnyɨ nahataapa nga gwɨnyaapɨ aimɨ mmonɨpɨhoŋe. Isɨ utaaho wo gisɨ wapaapɨ nangisendandɨ taatɨ gwɨnyaahonɨhɨ ko sangɨ gi nangisehonɨhɨ kɨnyɨ koai ko nangisendandɨ gwɨnyaasɨpɨpaapɨ kaundɨtaise. Sandɨ netɨ nyangi nanyɨsihɨ kinyapɨ ko Autaahaatɨhoaapɨhapɨ nasahoe taatɨ gɨhunyaahaayo,” undaatɨ nyahɨ Jisaasihoai kaundɨhaato. 31 Nyahɨ koai saundonɨhɨ amɨ ko Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha nyangi sanyatataase. “Sahɨ wanɨ nisapɨ gɨnunyaawaayopo. 32 Sandɨhɨ amɨ nga sahɨ nisapɨ gɨnunyaawaahandɨ kandɨ kɨmandɨ kasatataato, sahɨ atiwɨse. Asisɨha kɨma aimɨ taatɨ detɨ nasataise. Iyatɨ aimɨ kɨma noaipataise. Sahɨ nɨngi nanɨmaitaapo. Nanɨmasaihɨ nɨwahonɨnɨ bitoaito. Iyataahandɨ kandɨ nehɨ apɨpaahɨ nɨnɨ nɨwahonɨnɨ bitondaamaayo. Owetise. Amɨ nisɨ Apɨho nɨngisatɨ maasɨ bitondaise. 33 “Nɨnɨ sangisɨ saiwa kasatohɨwɨmaiwa amɨ samɨ maarɨho yatɨhɨ japatisandandɨ kasatataato. Amɨ kɨmaapɨ yapɨmbataapɨhɨ sahɨ samɨ maarɨho amɨtɨha ambɨpatɨ netɨ nasopɨsasɨnatɨ mɨmaipɨsimatatɨ amɨ yaasɨhaiwa kiyaatɨnɨhɨ newaatɨtaapo. Saiwɨ newaahandɨ kandɨ sahɨ wɨndɨ yamaiwɨ andɨtitɨwɨ bitosawɨse. Amɨ nɨnɨ aimɨ maapɨ yapɨmbatambɨ watɨpɨhandɨ netɨ nainaamaŋɨnatɨ Autaahaatɨhoai tipɨndindɨhandi netɨ ipɨhatindɨmataayo,” nyatatɨ Jisaasiho nyangi netɨ andɨtɨnyiwatɨ kanyatataase.

17

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Komɨ Otɨpɨpatɨhiyaapɨ Gaapɨhundindɨhandapɨhaare

1 Pɨwɨha saiwa Jisaasiho komɨ otɨpɨpatɨhiyai kaundatɨ owematosatɨ komɨ ndɨmaahomwaaŋɨ naingaatɨ yamɨhapataatɨhɨ Autaahaatɨho bimimbɨpɨhɨ jatataatɨ sandaase. “Apore, kɨnyɨ nisɨ gaahandɨ amɨ yundanyɨha isɨhiyaisɨ nepɨ nunjɨtaapɨhura wanɨ kɨmuraare. Isɨ kɨnyɨ nisɨ gaahandɨ nahandɨ yundanyɨha nepɨ isɨhiyaisɨ nunje. Amɨ Nɨnɨ kinyɨ kimwaahonɨnɨ kinyɨ gaahandɨ nahandɨ yundanyɨha isɨhiyaisɨ netɨ nunjɨtaano. Nisɨ Apɨho apɨpaahɨ gaaho sanahɨho otiwa kaumbwaatɨ ambambohoe undɨto. 2 Amɨ kɨnyɨ nɨngi watɨpɨhandɨ aimɨ nanɨmise nɨnɨ isɨhiya nahatiyai kandaahɨ iwinjatataatɨ amɨ kɨnyɨ nisenda natɨpusoaasingiyɨhiyai kaundisanɨhɨ kiya asɨyɨhiyaimatɨwɨ kiyaanɨhɨ jinjapɨhɨ bimɨtaatɨwo. 3 Iyataatɨ kiya asɨyɨhiyaimatɨwɨ kiyaanɨhɨ jinjapɨhɨ bimɨtaatɨwɨhandamɨ tanyaaha siyate: Kiya kɨnyɨ nehɨ naasoŋɨ Autaahaatɨhoŋɨ akɨtɨhonyapɨ mmonɨwɨ gɨwunyaatatɨ amɨ nɨnɨ Jisasɨ Kɨraisihonɨnɨ kɨnyɨ natɨpɨnoaasinɨhɨ nasohɨhonisapɨ mmonɨwɨ gɨnunyaahohɨtɨndaahɨ kiya asɨyɨhiyaimatɨtaatɨwɨhandɨ nepɨ kiyaanɨhɨ jinjapɨhɨ bimɨtaatɨwo. 4 Kɨnyɨ otɨpɨpatɨ nɨngisɨ nanɨmingɨpatɨ aimɨ kaindɨ owemataatɨ kataahɨ isɨhiyai kinyapɨ saundɨtɨ ko nisɨ Apɨho apɨpaahɨ gaaho sanahɨho otiwa kaumbwaatɨ ambambohoe undɨtɨ kinyɨ yundanyɨha nahandɨ netɨ nunjo. 5 Apore. Yapɨpatɨ nahataapa sangɨ noaipasura ambɨpatɨ awaipatɨ netɨ gisatɨ maasɨ bimohɨpatɨ wanɨ kɨmura japɨhɨ nɨngi naninye. 6 “Isɨhiya amɨ kɨnyɨ isɨhiya yapɨpatambɨhiyaamɨhatɨhapɨ numwaapɨ nɨngisenda natɨpusoaasinɨhɨ nɨngi nanipaahohiyɨhiyai kinyapɨ ausaatɨ aimɨ kaundataato. Kaundonɨhɨ kiya kinyapɨ mmonɨwɨ gɨwunyainjɨhɨ kinyɨhiyaimatawaayopo amɨ kɨnyɨ kiyai nɨngisenda natɨpusoaasinɨhiyaaso. Aiwɨ kiya kinyɨ pɨwɨha aimɨ nepɨ taawɨ gisapepihɨrawaayopo. 7 Iyawaawɨ amɨ wanɨ kɨmuraanɨhɨ kiya aimɨ mmonɨwɨ gɨwunyaatataise. Nahataapa kɨnyɨ nɨngi nanɨmingɨpɨpa kinyaapɨhapɨ napiho. 8 Amɨ kɨnyɨ nɨngi kinyɨ pɨwɨha kandɨpɨ nanɨmingɨha kiyaisɨ kaundɨtɨ nunyonɨhɨ kiya nepɨ kiyaamɨ omaŋɨtɨtɨhɨ ahiyawɨ gwɨnyaawaayopo. Nepɨ gwɨnyaapɨ nisapɨ satɨwɨ ‘Ye’. Akɨte. Ko Autaahaatɨhoaapɨhapɨ nasataise tɨwɨ mmonɨwɨ gɨwunyaatataise. Gɨwunyaatatɨ nusesɨpainjɨhɨ mmonawaawɨ amɨ nisapɨ satɨwɨ koai Autaahaatɨho natausaasihɨ nasahore tɨwɨ gɨnunyaawaayopo. 9 “Apore. Nɨnɨ isɨhiya maapɨ yapɨmbɨmbatambɨhiyaapɨ gaapundataamaayo. Owe. Nɨnɨ isɨhiya nɨngisɨ kɨnyɨ nanɨmingiyɨhiya amɨ kiya kinyɨhiyaatihɨ kiyaapɨ gaapundataayo. 10 Isɨhiya nahatiya nisɨhiyaatohiyɨhiya amɨ kinyɨhiyaare. Amɨ isɨhiya nahatiya kinyɨhiyaatohiyɨhiya amɨ nisɨhiyaare. Iyataatɨ kiyaamɨhetapɨ nisapɨ isɨhiya nahatiya satɨwɨ ‘Ye. Akɨte. Ko apɨpaahɨ gaaho sanahɨho otiwa kaumbwaatɨ ambambohore,’ tɨwɨ nisɨ yundanyɨha gaahandɨ mmonawaayopo. 11 “Iyataatɨ wanɨ nɨnɨ gisenda napɨtandiyo. Nɨnɨ maapɨ yapɨmbataapɨhɨ wɨndɨ otɨhɨ bɨmimɨto. Iyataahandɨ kandɨ amɨ nisɨ isɨhiya kɨnyɨ nanɨmingɨnɨhiyaahɨ maapɨ yapɨmbataapɨhɨ kiyaanɨhɨ bimɨtaapo. Apore, amɨ kɨnyɨ gi woŋɨtinɨhɨ kinyatiyaho (maapɨ yapɨmbataapɨhɨ) wo owetise. Gisaahɨhɨ isɨhiya nahatiya nga mepɨ autaahepɨhɨmapɨ kinyapɨ nahatiya nga atotɨpɨwesawɨhoŋe. Kɨmiya nisɨ isɨmiyaisɨ kinyɨ ambɨpatɨ nɨngisɨ nanɨmingɨpatamɨ watɨpahanda anɨtimbɨ iwinjatɨme. Anɨtimbɨ iwinjatisamɨhɨ kiya noaipapɨ tɨmaamaitɨwɨ nehɨ naasiyaimaatɨtaatɨwo amɨ kinyunɨ nɨnunɨ noaipɨha tɨmaamaitɨha nehɨ naasaindaŋɨtohɨpatamataiwo. 12 Nɨnɨ kiyaisatɨ maasɨ bindataatɨ kinyɨ ambɨpatɨ nɨngisɨ nanɨmingɨpatamɨ watɨpɨhanda kiyai anɨtindɨ iwinjatataayo. Saindɨ anɨtindɨ iwinjatonɨhɨ wo netɨ wɨndɨ namihɨrinje. Nehɨ utaaho nihɨrɨndandɨhohɨhɨ ko nehɨ naasohɨhɨ netɨ nihɨrinje amɨ kinyɨ pɨwɨhaatɨhɨ jɨpatɨpindisɨha noaipatɨ akaahaimatɨtando. 13 Wanɨ gisenda nɨnɨ napɨtandiyo. Sandɨ nɨnɨ gisenda napɨtandiyataatɨ kɨmaiwa nɨnɨ kandaato amɨ isɨmiya nɨnɨ apɨpaahɨ aungwohandɨ nisɨ maarɨho wɨnitɨhandɨ maaritohɨpatamataiwɨ amɨ kiyaisɨ kiyaamɨ maarɨho aungwohandɨ wɨwitɨhandɨ maaritɨtaatɨwo. 14 “Kinyɨ pɨwɨha kɨnyɨ nɨngi kandɨpɨ namingɨha kiyaisɨ nɨnɨ aimɨ kaundonɨhɨ kandapɨ isɨhiya maapɨ yapɨpatambɨhiya kiyaisɨ mandɨtɨpɨwisawaayopo. Amɨ kiya maapɨ yapɨpatambɨhiya gwɨnyaapɨ kiyohɨwaiwa wɨndɨ kɨretɨ gwɨnyaapɨ amɨ kamaayauho. Amɨ nisangi sɨkaindɨ isɨhiya yapɨpatambɨhiya gwɨnyaapɨ kiyohɨwaiwa kɨretɨ wɨndɨ gwɨnyaatɨ kamaayohɨpatamataiwo. 15 Kɨnyɨ kiyaisɨ maapɨ yapɨmbataapɨhiyaamɨ otɨhatɨhapɨ nepɨ nawisapemaitaapɨ nɨnɨ gisɨ nangisenɨtɨ kahɨtataamaato. Owetise. Amɨ nehɨ kɨnyɨ kiyaisɨ anɨtimbɨ isɨwatɨpɨ baimbɨ iwinjatɨtaapɨ nangisenataayo. Baimbɨ iwinjatisamɨhɨ amɨ utaaho maipɨho kiyaisɨ wɨndɨ netɨ namusopɨsasɨtando. 16 Kiya kɨmaapɨ yapɨmbatambɨhiyaamɨ pɨwaatɨwɨ gwɨnyaapɨ kiyohɨwaiwa kɨretɨ nepɨ gwɨnyaapɨ kiyawaamaayopo amɨ nɨnɨ maapɨ isɨhiya yapɨpatambɨhiya pɨwaatɨwɨ gwɨnyaapɨ kiyowaiwa netɨ pɨwandɨ gwɨnyaatɨ wɨndɨ kamaayohɨpatamataiwo. 17 Kinyɨ pɨwɨha akɨtɨ apɨpaahɨ akaahaare. Isɨ kinyɨ pɨwɨha akaaha nepɨ kiyaamɨ omaŋɨtɨtɨhɨ kumbusosapɨ kaaraahɨ nepɨ kɨnyɨ kiyaisɨ nusepemaipɨ kinyɨhiyemape kiya noaipapɨ nehɨ tɨtɨhɨ kinyɨhiyaatɨto. 18 Kɨnyɨ nɨngisɨ maapɨ yapɨmbataapɨhɨ natɨpɨnoaasinɨhɨ nasohɨpatamataindɨ kɨmiya nisɨ naisɨmiya kɨnyɨ nanɨmingiyɨhiya nisɨ otɨpɨpatɨhiyaisɨ nɨnɨ wanɨ netɨ isɨhiya yapɨpatambɨhiyaamɨhatɨhɨ bimɨtaatɨwɨ nandusoaasataayo. 19 Amɨ kiya noaipapɨ nehɨ kɨwahoŋɨ naasonyamɨ otɨpɨpatɨhiyaimatɨwɨ nehɨ kinyɨ otɨpɨpatɨhɨ kahitaatɨwɨ nɨnɨ kiyaapɨ kinyaapɨhɨ nunyandɨ nɨnɨ noaipatɨ nehɨ kɨnyɨ kɨwahoŋɨ naasonyamɨ otɨpɨpatɨhonɨnimandɨ nehɨ kinyɨ otɨpɨpatɨhɨhɨ kahisataayo. 20 “Nɨnɨ kɨmiya wanɨ nisɨ naisɨmiya nisɨ otɨpɨpatɨmiyaapaahɨhɨ gaapundataamaayo. Amɨ kɨmɨkiya nisɨ otɨpɨpatɨmiya nisapɨ pɨwɨha isɨhiyaisɨ kaundisaihɨ amɨ isɨhiya kiya kiyaamɨ pɨwɨha atɨwiwɨ nisapɨ gɨnunyaapɨ nisɨ otɨpɨpatɨhiyaimatɨtaatɨwɨhiyaapimaawɨ gaapundataayo. Amɨ kɨnyɨ kiyaisɨ andɨtɨwiwɨtaapo. 21 Kɨmiya nisɨ naisɨmiya maarɨho naasohɨtanɨhɨ tɨmaamaitɨtaatɨwɨ nɨnɨ kiyaapɨ gaapundataayo. Apore, kɨnyɨ nɨngisapɨ tɨmaamaitinɨhɨ amɨ nɨnɨ gisatɨ tɨmaamaitohɨpatamataiwɨ kiya yaindaanyangisawɨ maasɨ tɨmaamaitɨtaatɨwo. Aiwɨ kiya noaipapɨ tɨmaamaitisaihɨ amɨ isɨhiya maapɨ yapɨmbatambɨhiya kiyaisɨ usonawaawɨ nisapɨ satɨwɨ ‘E koai Autaahaatɨho natausaasihɨ nasahoe,’ tɨwɨ gwɨnyaapɨ mmondaatɨwo. 22 Ambɨpatɨ awaipatɨ kinyɨ gaahandisahatɨ kɨnyɨ nɨngisɨ nanɨmingɨpatamataindɨhatɨ kiyaisɨ nunyataayo amɨ kiya tɨmaamaitɨtaatɨwo kinyunɨ amɨ nɨnunɨ tɨmaamaitohɨpatamataiwɨ. 23 Kɨnyɨ nɨngisapɨ tɨmaamaitɨpɨ nɨngisapɨtinɨhɨ amɨ nɨnɨ gisatɨ tɨmaamaitɨtɨ gisatɨndaayo. Sandɨ kɨnyɨ nɨngisapɨtinɨhɨ amɨ nɨnɨ gisatɨtohɨtɨmandɨ amɨ kɨmiya nisɨ isɨmiya kiyaamɨ maarɨho naasohɨtanɨhɨ tɨmaamaitɨtaatɨwe. Kiya saiwɨ maarɨho naasohɨtanɨhɨ tɨmaamaitisaihɨ kandaahɨ isɨhiya maapɨ yapɨpatambɨhiya nisapɨ satɨwɨ, ‘Koaisɨ Autaahaatɨho natausaasihɨ nasahore. Iyatɨ amɨ koaisɨ maarɨho numwipatamatiyatɨ komɨ isɨhiya kɨmiyaisɨ Autaahaatɨho maarɨho nunyataise,’ tɨwɨ mmonɨwɨ gwɨnyaitaatɨwo. 24 Apore, kɨmiya nisɨ naisɨmiya nisɨ otɨpɨpatɨmiyai kɨnyɨ nɨngi nanɨminɨhiyaare. Kiyaisɨ kɨnyɨ nanɨminɨhiyaatihɨ amɨ nɨnɨ bimohɨpɨpɨhɨ kiyaisangi nɨngisawɨ maasɨ bimɨtaatɨwɨ nɨnɨ maaritɨtɨ gwɨnyaataayo. Amɨ saiwɨ kiya nɨngisawɨ maasɨ bindawaawɨ yapɨpatɨ kahapaamapɨpa sangɨ noaipasuraapɨ kɨnyɨ nɨngi kinyɨ maarɨho naninyapaapɨ ambɨpatɨ awaipatɨ apɨpaahɨ kinyɨ gaahandisahatɨ nanɨmingɨpatɨ mmondaatɨwo. 25 Apore, kɨnyɨ tɨtɨhɨ gaahoŋiso amɨ isɨhiyaisɨ tɨtɨhɨ gaahatɨ kawimbɨ nepɨ tipɨtapaapɨ usonɨpɨhoŋe. Saimbɨ kɨnyɨ tɨtɨhoŋɨtinɨhandɨ isɨhiya maapɨ yapɨmbatambɨhiya apɨpaahɨ wɨndɨ gisɨ mangisopɨ gɨmaahunyaahopo amɨ nɨnɨhɨ gisɨ nasisoaarɨ gisonɨtɨ gɨhunyaatɨhonɨne. Aihɨ amɨ kɨmiya nisɨ isɨmiya aimɨ mmonɨwɨ gwɨnyaahopo kɨnyɨ nɨngisɨ natɨpɨnoaasinɨhɨ napɨtɨhonɨnɨtiho. 26 Kinyetirɨhɨretapɨ kɨmiya nisɨmiyaisɨ aimɨ ausaatɨ kaundɨtɨ nunjo. Isɨ amɨ kɨmɨkɨretɨ kaindɨ konɨnɨhɨ kinyetirɨhɨretapɨ kiyaisɨ kaundɨtɨ nunjamɨ nuto. Nunjamɨ naisanɨhɨ amɨ kiya kɨnyɨ nɨngisɨ maarɨho nanɨmingɨho kiyaamɨhatɨhɨtɨtando. ”

18

Kɨma Pɨwɨma Judaasiho Jisaasihoai Komɨ Tiworisaamɨ Ikwɨraatɨmasɨtɨhandapɨhaare

1 Saiwa sata katatɨ Sapɨhopɨ Jisaasiho gaapundatɨ owemamapɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaisatɨ waapɨhinjɨ kinjamɨ ambɨpatɨ Kitɨronɨhinjainɨ nuwɨ kinjamɨ gwaahorɨhɨrɨ nahaitawaayopo. Sinjɨ waapinjamɨ wihɨnɨ mɨhihɨnɨ tandɨpɨho mmaipɨ amoepatamɨ osaataatɨ waatɨ ahetihɨ kaatɨ nuwɨ noaipawaayopo. 2 Judaasiho Jisaasihoai komɨ tiworisaamɨ ikwɨraatɨhɨ awusaitandɨho saatɨ osaataatɨ mmonahore amɨ Jisaasiho komɨ otɨpɨpatɨhiyaisa sapɨhɨ ahoyanɨhauhɨ iwinjahoso. 3 Siyatɨ mmonahosɨ ko Judaasiho Romɨhiyaamɨ pwɨsɨpɨ yaipa kaiwɨ tunnɨwɨ yahwɨnohiyɨhiyai Jisaasihoai kaatɨ tandɨpɨho mmaipɨ amoepatɨ ipatamɨ osaataatɨ isɨpɨ nepɨ wɨraitaatɨwɨ numwaasi notaise. Aihɨ amɨ Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandaatɨhɨ pɨrisihiya isɨhiyaapɨ otɨpɨpatɨ kaiwɨ nandapa kohasɨpɨho tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai dɨpumanɨwɨ waamaitumahohiyɨhiyaamɨ mɨtɨhiya awaisawɨhiya jɨhiyaunɨ amɨ Parisihiyaunɨ tingaatɨhaisahiya usa Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandɨ jaawɨ bitohohiyɨhiyai natɨwusaasauhɨ Judaasihoaisawunɨ amɨ Romɨhiyaamɨ tunnɨwɨ yahwɨnohiyɨhiyaisawɨ maasɨ nowaayopo. Nowaawɨ kiya tunnɨwɨ yahwɨnohiyɨhiyaunɨ tingaatɨhaisahiyaunɨ amɨ apatindɨtɨhisɨ sisɨha norɨhɨrunɨ amɨ ramɨhandunɨ tɨpopɨ isɨpɨ amɨ pwɨsɨpɨ yaipatɨ kiyaamɨ tiworisaisawɨ tundaatɨwɨhandamataiwɨ wɨrapɨ isɨsi nowaayopo. 4 Amɨ Jisaasiho isɨhiya kiya koaisɨ kawitaatɨwiyohɨpɨpa nahataapa aimɨ mmonahosɨ kiyaamɨhinɨ detɨ notɨ kiyai saundataase. “Sahɨ utaaho diyaamahopɨ taawɨ daahopo?” undatɨ nunjenataise. 5 Ko saundatɨ nunjesɨhɨ amɨ kiya koai wihoaagɨha saundawaatopo. “Nyahɨ Jisaasiho Nasaaretɨhandaahapɨhopɨ daahaayo,” undawaatopo. Saundauhɨ amɨ Jisaasiho kiyai saundataase. “Nɨnɨ kɨmɨkonɨne,” undataase. Aihɨ Judaasiho Jisaasihoai tiwɨtaatɨwɨhiyai nusepaasɨho sapɨhɨ tunnɨwɨ yahwɨnohiyɨhiyaisatunɨ tingaatɨhaisahiyaisatunɨ bitondaise. 6 Aihɨ amɨ Jisaasiho kiyai “Nɨnɨ kɨmɨkonɨne,” undihɨ atisawaawɨ kiya namapɨ japɨhɨ kiya nasohihihoaaŋɨ onɨhitɨwɨ yapɨpatetɨ yatɨhɨ tɨmahiyawaayopo. 7 Tɨmahiyauhɨ Jisaasiho kiyai jɨhaatɨ saundatɨ nunjenataise. “Sahɨ utaaso diyaamahopɨ taawɨ daahopo?” undatɨ nunjenataise. Saundatɨ nunjesɨhɨ amɨ kiya wihoaaŋɨha koai saundawaayopo. “Nyahɨ Jisaasiho Nasaaretɨhandaahapɨhopɨ taawɨ daahaayo koai isɨwa newa wɨraitɨhaawo,” undawaatopo. 8 Saundauhɨ Jisaasiho kiyai wihoaaŋɨha saundataase. “Nɨnɨ sangisɨ aimɨ kasatohaare. Nɨnɨ kɨmɨkonɨne satɨto. Isɨ amɨ sahɨ nisapɨ taawɨ daawaawaahɨ kɨmiya nɨngi nanipinjohiyɨhiyai nawɨsawitɨwɨ nuwɨse undɨwise,” undataase. 9 Sandaahɨ ko pɨwɨha jɨhɨ satatɨ katisɨha noaipatɨ akaahaimatataise. Kɨmiya isɨmiya kɨnyɨ natɨpusoaasinɨhɨ nɨngisenda nasohiyɨmiyaamɨ wo namihɨrinje tatɨ katisɨha noaipatɨ akaahaimatataase. 10 Aihɨ Pitaaho namatanaatɨ kosasaihɨrɨ wɨrɨ kɨramɨ aŋɨhandopɨ wiwatɨ gwɨsinji nasahosɨ kɨrɨ napatɨ Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandaatɨhɨ otɨpɨpatɨ kaiwɨ pɨrisihiya isɨhiyaapɨ nandapa kohasɨpɨho tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai dɨpumanɨwɨ waamaindumwahohiyɨhiyaamɨ pɨrisiho mɨtɨho awaisɨho jɨhomɨ otɨpɨpatɨhomɨ atihɨrɨ gaatɨhɨrɨ tisatamasɨhɨ mɨhaapɨ yapɨpatetɨ tɨmahiyataise. Iyataatɨ so otɨpɨpatomɨ ambɨpatɨ Marɨkusihoe. 11 Aihɨ Jisaasiho Pitaahoai saundataase. “Kɨnyɨ kinyɨ namatanaatɨ kosasaihɨrɨ kɨramɨ aŋaaŋɨ pausihandopɨ japɨhɨ wipe. Nɨnɨ nisɨ ambɨpatɨ maarɨho yaasɨhaiwa naitandɨ nisɨ Apɨho maaritatɨ gwɨnyaasɨtɨhandɨ namaitandɨ kɨnyɨ gwɨnyaapaapo?” undataase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasihoai Anaasihoaapɨhɨ Numwaasi Niyotɨhandapɨhaare

12 Aihɨ amɨ tunnɨwɨ yahwɨnohiyɨhiyaunɨ kiyai tɨhaapundohiyɨhiyaunɨ amɨ Judaahiyaamɨ tingaatɨhaisahiya Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandɨ jaawɨ bitohohiyɨhiyaunɨ Jisaasihoai nepɨ isɨpɨ wɨrɨhɨrɨ ipipata komɨ ikwɨrɨ maindɨmwɨ wɨsasawaayopo. 13 Aihɨ koai jɨhɨ pɨrisihiya isɨhiyaapɨ Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandaatɨhɨ otɨpɨpatɨ kaiwɨ nandapa kohasɨpɨho tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai dɨpumanɨwɨ waamaitumwahohiyɨhiyaamɨ pɨrisiho mɨtɨho awaisɨho jɨho Anaasihoaapɨhɨ numwaasi nowaayopo. Iyataatɨ Anaasiho so Kaiyapaasihomɨ sanaahoe. Iyataatɨ Kaiyapaasiho so jɨhura pɨrisihiya isɨhiyaapɨ nandapa kohasɨpɨho tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai dɨpumanɨwɨ Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandaatɨhɨ otɨpɨpatɨ kiyohiyɨhiyaamɨ mɨtɨho awaisɨho jɨhoematatɨ bimainjahore. Iyataatɨ Kaiyapaasiho so kɨnaungwɨha setɨ sura pɨrisiho mɨtɨho jɨho awaisɨhoematatɨ bindataahore. 14 Iyatɨ nehɨ kɨmɨko Judaahiyaamɨ awaisawɨhiyai satatɨ kaundisɨhoe. “Utaaho nehɨ naasohɨhɨ isɨhiya nahatiyaamɨ aunahɨpa netɨ kiyaapɨ nanɨpimatɨ napwɨtandɨ gaare,” undatɨ kaundisɨhore.

Kɨma Pɨwɨma Pitaaho Jisaasihoai Nɨnɨ Wɨndɨ Mausotɨhonɨne Tindɨhandapɨhaare

15 Saimonɨ Pitaaho utaaho wo Jisaasihoai nɨwipinjohiyɨhiyaamɨ woaisamɨ Jisaasihoai tiworisa nepɨ wɨrasi niyauhɨ kurɨ Jisaasihoai nɨwipinjai komɨ ipotɨ niyamaise. Naimɨ ko Jisaasihoai nɨwipinjohiyɨhiyaamɨ so Jisaasihoai nɨwipinjai awaisɨho jɨho pɨrisihiya isɨhiyaapɨ Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandaatɨhɨ otɨpɨpatɨ kaiwɨ amɨ nandapa kohasɨpɨho tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai waamaindumapɨ dɨpumanɨhohiyɨhiyaamɨ mɨtɨhomɨ masaataatɨ nandaataise. Iyataatɨ utaaso soai pɨrisiho awaisɨho jɨho mɨtɨho biyatɨ usonatɨ pɨwaundatɨ nahowisahosɨ nandaataise. 16 Nandaasɨhɨ Pitaaho mɨhapaahɨ ipaahaapɨ onepatainɨ bitondaise. Aihɨ Jisaasihoai nɨwipinjohiyɨhiyaamo jɨhaapɨ mɨhaapɨ ipaahaapɨ matambɨpaamɨ onepataapɨhɨ noaipataise. Noaipatɨ apopaatɨ otɨpɨpatɨhaatɨ onepataapɨhɨ jatisaamaati pɨwaundatɨ Pitaahoai numwaasi mɨhatɨhɨ pɨrisihiya isɨhiyaapɨ Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandaatɨhɨ otɨpɨpatɨ kaiwɨ nandapa tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai waamaindumapɨ dɨpumanɨhohiyɨhiyaamɨ awaisɨho jɨho mɨtɨho pɨrisihomɨ aŋɨtɨtɨhɨ masaataatɨ nandaamaise. 17 Nandaasɨhɨ apopaatɨ onepatɨ jatisaamaatɨ Pitaahoai saundataase. “Gisangi kɨmo utaamoai (Jisaasimoai) nɨwipinjingɨhoŋɨnaahoetise?” undatɨ nunjenataise. Aihɨ Pitaaho kaati saundataase. “Owetise. Nɨnɨ koai nɨwipinjohɨhonɨnɨmaahe. Nɨngi wonɨne,” undataase. 18 Aihɨ amɨ mbwaasɨhɨ sapɨhɨ otɨpɨpatɨhiyaunɨ amɨ tingaatɨhaisahiyaunɨ sisɨha tɨhoaawaayopo. Aiwɨ kiyaamɨ ambɨpatɨ dɨwimaatɨtandɨ sisɨhetɨ bitotawa tɨhwindawaayopo. Iyauhɨ amɨ Pitaahoaisangi kapɨhɨ notɨ kiyaisatɨ maasɨ bitondaatɨ komɨ ambɨpatɨ dimaatɨ tɨhwindataise.

Kɨma Pɨwɨma Pɨrisihiya Isɨhiyaapɨ Nandapa Kohasɨpɨho Tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai Dɨpumanɨhohiyɨhiyaamɨ Pɨrisiho Mɨtɨho Jɨho Awaisɨho Jisaasihoai Nunjenatɨ Tipɨtapaatɨ

Usosɨtɨhandapɨhaare 19 Aihɨ sura pɨrisihiya isɨhiyaapɨ nandapa kohasɨpɨho tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai waamaindumapɨ dɨpumanɨhohiyɨhiyaamɨ awaisɨho jɨho mɨtɨho Jisaasihoai komɨ otɨpɨpatɨhiya koai nɨwipinjohiyɨhiyaapunɨ amɨ pɨwɨha ko isɨhiyaisɨ kataunjiwaiwaapunɨ nunjenataise. 20 Aihɨ amɨ Jisaasiho ko awaisɨho jɨho mɨtoai saundataase. Nɨnɨ nasɨsoaarɨ isɨhiya nahatiyaisɨ pɨwɨha auta kaundɨtɨ kandunjataayo. Nɨnɨ isɨhiyaisɨ kandunjohɨwaiwa nahatewa isɨhiya nahatiya Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandaatɨtunɨ amɨ aŋɨ gwɨharaahonya isɨhiya ahoyanɨwɨ Autaahaatɨhopɨ gɨwunyaapɨ gaapundopɨpɨhɨ kiya ahoyanɨhauhɨ kapɨhɨ kandunjo. Nɨnɨ pɨwɨha wa isɨhiya usa atɨhomaanisauhɨ noaatɨtɨ wɨndɨ kamaato. Owetise. 21 Isɨ amɨ kɨnyɨ nɨngisɨ napindapɨ nanɨsehise? Nɨnɨ pɨwɨha katohɨwaiwa isɨhiya atɨniwɨ nehohiyɨhiyaisɨ nunjeme nisɨ kaundohɨwaiwaapɨ kiya gwɨnyaapɨhiyaaso. 22 Jisaasiho sa satatɨ katihɨhura kapɨhɨ isɨhiya daitatɨ kaiwɨ jaawɨ bitohohiyɨhiyaamɨ wo Jisaasihoai ndɨmaahomwaaŋɨ pɨhaapɨpatɨ tɨwihɨwatɨ saundataase. “Napaapɨ kɨnyɨ awaisɨho jɨho mɨtɨmoai pɨwɨha sɨretɨ saimbɨ kaundise?” undataase. 23 Aihɨ amɨ Jisaasihomɨha wihoaaŋɨha koai saundataase. “Nɨnɨ pɨwɨha maipɨha mɨmaipɨndɨ katisanaahɨ sa satinɨhɨto tɨpɨ kɨmbɨhɨ isɨmiya nahatiyai kaunde. Iyataatɨ amɨ nɨnɨ tɨtɨhɨ gaahaahɨhɨ katisanaahɨ kɨnyɨ nɨngisɨ napaapɨ ndɨmaahomwaaŋɨ nɨwihise?” undataase. 24 Aihɨ amɨ Anaasiho Jisaasihoai pɨrisiho awaisɨho jɨho mɨtɨho wo Kaiyapaasihoaapɨhapɨ netɨ natausaasataise. Natausaasihɨ komɨ ikwɨrɨ wɨsasohɨrɨhɨrɨ kɨrɨnɨhɨ wɨsasandihɨhoai tingaatɨhaisahiya numwaasi nowaayopo.

Kɨma Pɨwɨma Pitaaho Jɨhaatɨ Jisaasihoai Nɨnɨ Mausotɨhonɨne Tindɨhandapɨhaare

25 Pitaaho sapɨhɨ konɨhɨ daahɨ bitondaatɨ komɨ ambɨpatɨ dimaatɨ sisɨhaapɨhɨ tɨhwindataise. Aihɨ amɨ kapɨhɨ isɨhiya usa bitohohiyɨhiya koai saundawaatopo. “Gisangi utaaho kɨmoai (Jisaasihoai) nɨwipinjohiyɨhiyaamɨ woŋe,” undɨwɨ koai kaundawaatopo. Saundauhɨhandɨ kandɨ ko daahɨ noaasatɨ sandaase. “Owetise. Nɨnɨ koai (Jisaasihoai) nɨwipinjohiyɨhiyaamɨhonɨnɨmaahe,” ndaase. 26 Aihɨ sura sapɨhɨ pɨrisihiya isɨhiyaapɨ Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandaatɨhɨ otɨpɨpatɨ kaiwɨ nandapa kohasɨpɨho tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai waamaindumapɨ dɨpumanɨhohiyɨhiyaamɨ pɨrisiho awaisɨho mɨtɨho jɨhomɨ otɨpɨpatɨho wo bindataise. Iyataatɨ so otɨpɨpatɨho Pitaaho atihɨrɨ tisatamasɨhomɨ naisohore. Isɨ amɨ ko Pitaahoai saundatɨ, “Kɨnyɨ Jisaasihoaisapɨ tandɨpɨhomɨ osaataatɨ bitohinɨhɨ gisahonɨ kɨnyɨ kɨmɨkoŋe,” undatɨ nunjenataise. 27 Nunjesɨhɨ amɨ Pitaaho jɨhaatɨ satatɨ, “Owetise. Nɨnɨ Jisaasihoai nɨwipinjohiyɨhiyaamɨhonɨnɨmaahe,” ndaase. Satihɨ ketɨ kuraanɨhɨ otɨpwɨsɨpaatɨ sapɨho gandaase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasihoai Pairotɨho Tipɨtapaatɨ Usosɨtɨhandapɨhaare

28 Aihɨ Judaahiya Jisaasihoai numwaasi Kaiyapaasihomɨ aŋɨpɨpɨhɨ namasi gamanɨhomɨ awaisɨhomɨ aŋɨpɨpɨhɨ awaimbɨpɨhapɨ nowaayopo. Sandɨ kiya asisɨhaatɨhɨ kohokoaisawɨ kiyawaayopo. Numwaasi nowaahandɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya sawana mɨhatɨhɨ gamanɨhomɨ awaisɨhomɨ aŋɨtɨtɨhɨ wɨndɨ namɨndaahopo. Amɨ kiya kiyaamɨ kimbapɨho awaisɨho Pasopaahandapɨ maahoaipatɨ sipɨsipɨhandɨ amɨ kauho wapa tipɨ tɨhɨwɨ nandaatɨwɨhuraatihɨ amɨ wiwa kiya Autaahaatɨhomɨ ndɨhetɨ noaipapɨ kipopɨ ainjotahiyaanɨ taane tɨwɨ. Kiya tɨtɨhɨ popɨtɨhiya Autaahaatɨhomɨ ndɨhetɨ jɨhura Isipɨhanda Autaahaatɨho kiyai nehɨ iwinjasɨsɨhɨ nga bimotɨhandapɨ gwɨnyaapɨ maahoaipa kohasɨpɨho tipɨ tɨhɨwɨ nandaatɨwo. 29 Kiya saiwɨ gamanɨho awaisɨhomɨ aŋɨtɨtɨhɨ sawana wɨndɨ namɨndaapɨ ipaahaapɨ bindawaayopo. Iyauhɨ Pairatɨho noaipatɨ kiyai saundataase. “Napaapɨ kɨmomɨhetɨ sahɨ pɨwɨha nepɨ yawutaahopo?” undatɨ nunjenataise. 30 Saundatɨ nunjesɨhɨ amɨ kiya kiyaamɨha wihoaaŋɨha Pairotɨhoai saundawaatopo. “Amɨ ko maipɨhandɨ wɨndɨ kamaayahotanaahɨ nyahɨ koai gisaapɨhɨ wɨndɨ numwaasi nasaatɨ pɨwɨha komɨhetɨ wɨndɨ newa yahomaawutaitaanɨhe,” undawaatopo. 31 Saundauhɨ Pairotɨho kiyai saundataase. “Sahɨ sawanaatɨ kɨmoai nepɨ samɨ wɨnɨhapɨpa katirɨhɨretɨ japepihɨrɨwɨ tipɨtapaapɨ usonɨwɨ sohoai tipɨse,” undataase. Saundihɨ kiya kiyaamɨha wihoaaŋɨha koai saundawaatopo. “Nyahɨ utaaho woai sohoai wɨndɨ tɨmaawɨto amɨ sahɨ Romɨhiyaatɨ nyahɨ Judaahiyaanangi sahɨ isɨhiya usai siyɨhiyai wɨndɨ tipɨse nyatɨwɨ kamaanyatowo,” undawaatopo. 32 Kiya kɨma pɨwɨma satɨwɨ katohɨtɨmandɨ jɨhɨ Jisaasiho ko sawaho napwɨtandɨhɨretapɨ katisɨha netɨ akaahematɨtandɨ katawaatopo. 33 Pairotɨho gamanɨho awaisɨhomɨ aŋɨtɨtɨhɨ jɨhatɨhɨ nandaatɨ Jisaasihopɨ gaatihɨ tunnɨwɨ yahwɨndaatɨwɨhiya numwaasi koaapɨhɨ nandaawaayopo. Numwaasi nandaahauhɨ koai Pairotɨho saundatɨ nunjenataise. “Kɨnyɨ Judaahiyai iwinjaapɨ bimingɨhoŋɨ awaisɨhoŋo?” undataase. 34 Saundihɨ amɨ Jisaasiho Pairotɨhoai wihoaaŋɨha saundataase. “Sa pɨwa kɨnyɨ nɨngisɨ nanɨsenɨhingɨma kɨwahoŋɨ gwɨnyaapɨha kandapaino e isɨhiya usa nisapɨ gisɨ kahɨtauhɨha katapaino?” undataase. 35 Saundihɨ amɨ Pairotɨho Jisaasihoai saundataase. “Kɨnyɨ sandingɨma nɨnɨ Judaahonɨnɨtihɨno. Kɨnyɨ kɨwahonyɨ isɨhiya kiyaamɨ awaisawɨhiyaisawɨ nɨngisaapɨhɨ nangɨmaasi nasawaayopo. Kɨnyɨ napindɨ kainɨhe?” undataase. 36 Saundatɨ nunjesɨhɨ amɨ Jisaasiho Pairotɨhoai komɨha wihoaaŋɨha saundataase. “Nɨnɨ isɨhiya awaisawɨhiya maapɨ yapɨmbataapɨhɨ jatohiyɨhiyaamataindɨhonɨnɨmaahe. O amɨ nɨnɨ isɨhiya awaisawɨhiyaimatɨwɨ maapɨ kɨmbɨhɨ yapɨmbataapɨhɨ jatohiyɨhiyaamataindɨhonɨnɨtisanaahɨ amɨ isɨhiya nɨngi nanipinjohiyɨhiya nisapɨ nisɨ tiworisaisawɨ dopɨ tunnɨwɨ yahwɨndaapo amɨ nɨngi Judaahiyaamɨ awaisawɨhiyaamɨ ikwɨraatɨhepɨmaanɨmaitaatɨwo. Nisɨhiya nga saitɨhandɨ kandɨ amɨ owetise. Amɨ nɨnɨ usa maapɨ kɨmbɨhɨ yapɨmbataapɨhɨ awaisawɨhiyaimatɨwɨ jatohiyɨhiyaamatɨmaindɨhonɨnɨtiho,” undataase. 37 “Amɨ kɨnyɨ awaisɨhoŋɨ isɨhiyai iwinjapɨ bimingɨhoŋe,” undatɨ Pairotɨho Jisaasihoai kaundataase. Pairotɨho saundihɨ amɨ Jisaasiho wihoaaŋɨha saundataase. “Amɨ saahɨ nehɨ kɨnyɨ kɨwahonyɨ pɨwɨhaare. Nɨnɨ maapɨ yapɨmbataapɨhɨ napɨtɨ nisɨ naatɨ nanɨmwindɨmandɨ tanyaaha nehɨ kɨma naasaape. Pɨwɨha nehɨ akɨtɨnɨhɨ akaahaahɨhɨ katisanɨhɨ isɨhiya pɨwɨha nehɨ akaahaamɨhihoaaŋɨ pɨniyohiyɨhiya ka atɨniwɨ mmonɨwɨ naitaatɨwo,” undataase. 38 Saundihɨ amɨ Pairotɨho Jisaasihoai saundatɨ nunjenataise. “Pɨwɨha akɨtɨnɨhɨ akaasa sa naasaahɨ napitiyahaapɨse?” undatɨ nunjenataise.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasihoai Ipɨ Tɨtɨhɨ Atawɨhatetɨ Tipɨ Tipɨmandaitaatɨwɨ Pairotɨho Katindɨhandapɨhaare

Aihɨ Pairotɨho jahɨra ipaahaapɨ isɨhiyaapɨhɨ noaipatɨ kiyai saundataase. “Kɨmo utaamomɨhetɨ maipɨhapa ko kaimbɨpa wapa nɨnɨ moho amɨ nɨnɨ sandɨ kɨmba maipɨhapa kaimbɨpaapɨ ko napone ndɨ katɨtandɨhaapo. 39 Amɨ sahɨ nɨnɨ kiyatoaasohɨtɨhandapɨ mmonɨwɨhiyaate. Kɨnaungwɨha nahatewetɨ samɨ kimbapɨho Pasopaahandapɨhura naputohiyɨhiyaamɨ wo sahɨ kopɨ maaritauhɨhoai nutusoaasonɨho. Isɨ amɨ nɨnɨ samɨ awaisɨho sangisɨ jainjaatɨ bimisɨhoai (Jisaasihoai) nutusoaasɨtando?” undatɨ nunjenataise. 40 Saundatɨ nunjesɨhɨ kiya kaahaatɨwɨ saundawaatopo. Owe. Somaahe. Nyahɨ Barapaasihopɨ maaritɨhaayo undawaatopo. (Barapaasiho so maatɨmaatisatɨ tunnatɨ ikonahore) .

19

1 Aihɨ Pairotɨho awaisɨho katihɨ kiya Jisaasihoai numwaapɨ pwɨsɨpatɨ wɨrɨhɨrɨ yamaŋɨrɨhɨra yupwapɨ tiwawaayopo. 2 Yupwapɨ kiya tunnɨwɨ yahwɨnohiyɨhiya wɨrɨhɨrɨ mwɨtɨpatisahɨrɨ nepɨ awaisawɨhiya (kiŋɨhiya) isɨhiyai iwinjaawɨ bimohiyɨhiyaamɨ tingaatɨhaamataiwɨ kaiwɨ komɨ mɨtɨhoaatɨhɨ nɨwipaawaayopo. Aiwɨ kiya apotɨhɨrɨ nyanyipɨhɨrɨ wɨrɨ utaarɨhɨrɨ nepɨ koai nɨwisowaayopo. 3 Aiwɨ kiya koai saundɨwɨ, “Kɨnyɨ Judaahiyaamɨ Awaisɨhoŋɨ (Kiŋɨhoŋɨ) Koŋɨnɨhɨ Kinyɨ isɨhiyai baimbɨ iwinjaapɨ bimaamɨ numwe,” undɨwɨ koaapɨhɨ jinjapɨhɨ nuwɨ napɨwaiwɨ asanapa pɨhaapɨpatɨ tɨwiwawaayopo. 4 Aihɨ amɨ jɨhaapɨ Pairotɨho awaisɨho ipaahaapɨ noaipatɨ Judaahiyai saundataase. “Sahɨ japɨ atiwɨse. Nɨnɨ sangisɨ sasatɨtɨ kɨmo utaamomɨhetɨ maipɨhandɨ kandapɨ pɨwɨha komɨhetemaitandɨhandɨ wɨndɨ nɨnɨ moho satɨtɨ amɨ sahɨ mmondaatɨwɨ koai nɨnɨ ipaahaapemaitaano,” undataase. 5 Aihɨ Jisaasiho tingaatɨha wɨrɨhɨrɨ mwɨtɨpatisahɨra kaiwɨ nɨwipaahohɨha nipata amɨ apotɨhɨrɨ nyanyipɨhɨrɨ niyosi ipaahaapɨ noaipataise. Siyatɨ noaipasɨhɨ Pairotɨho isɨhiya wɨrɨsandɨhiyai saundataase. “Jasawise utaaho kɨmbɨhɨ kɨmoso!” undataase. 6 Aihɨ pɨrisihiya isɨhiyaapɨ Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandaatɨhɨ otɨpɨpatɨ kaiwɨ amɨ nandapa kohasɨpɨho tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai dɨpumanɨwɨ waamaitumwahohiyɨhiyaamɨ pɨrisihiya mɨtɨhiya awaisawɨhiya jɨhiyaunɨ amɨ Autaahaatɨhomɨ Aŋɨ Awaindɨhandɨ jaawɨ bitohohiyɨhiya tingaatɨhaisahiyaunɨ Jisaasihoai iwinjawaayopo. Iwinjawaawɨ kiya satɨwɨ kaahaatawaatopo. “Koai ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatetɨ tipɨ tipɨmandaape. Ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatetɨ tipɨ tipɨmandaape,” tawaatopo. Kiya satauhɨ Pairotɨho kiyai saundataase. “Nɨnɨ utaamo kɨmomɨhetɨ maipɨhapa kapaapɨ ko napone tɨtandɨhapa wapa mohonɨ sahɨ sawanaatɨ koai nepɨ tipɨ tipɨmandaapɨse,” undataase. 7 Aihɨ Judaahiya kiyaamɨha wihoaaŋɨha koai saundawaatopo. “Nyahɨ wɨnɨhapɨpa wapa yahapaisahiyaane. Iyataatɨ kapa nyamɨ wɨnɨhapɨpa satatɨ utaaho wo nɨnɨ Autaahaatɨhonɨne tatɨ Autaahaatɨhomɨ aunahɨpa netɨ sisɨpɨtonɨhoai sohoai tipise tatɨ ahotise. Isɨ kɨmo utaamo napone. Amɨ ko nɨnɨ Autaahaatɨhomɨ mwaahonɨne tatɨ ko noaipatɨ Autaahaatɨhoaisatɨ nauratendaiso,” undawaatopo. 8 Saundauhɨ Pairotɨho pɨwa sa atisataatɨ apɨpaahɨ daahɨ aungwohandɨ yayataise. 9 Yayatɨ mɨhatɨhɨ gamanɨhomɨ aŋɨhandaatɨhɨ jɨhatɨhɨ nandaataise. Nandaatɨ Jisaasihoai saundatɨ nunjenataise. “Kɨnyɨ maahapɨhapɨ nambɨhoŋe?” undatɨ nunjenataise. Saundatɨ nunjesɨhandɨ kandɨ Jisaasiho Pairotɨhoai wa wihoaaŋɨha kamundise. 10 Siyatɨ kamundihɨ Pairotɨho Jisaasihoai saundatɨ nunjenataise. “Kɨnyɨ nɨngisɨ wihoaaŋɨha wɨndɨ kandɨpɨ pɨwaamandapaino? Pɨwaamandɨpɨ amɨ kɨnyɨ mmonapaino e owetiso? Nɨnɨ gi nehɨ ginjatɨ amɨ nandɨsoaasatɨ amɨ sohongi tɨngɨtɨ tɨhipɨmandaito amɨ gi sahitandɨ nɨnɨ watɨpɨhandisahonɨniso,” undataase. 11 Aihɨ Jisaasiho komɨha wihoaaŋɨha sata kaundataase. “Amɨ Autaahaatɨho gi watɨpɨhandɨ wɨndɨ namaahinyonaahɨ isɨhiya nɨngi wapa kanitaatɨwɨ kɨnyɨ nga wɨndɨ kamundɨtaise. Isɨ amɨ isɨhiya nɨngi nepɨ kinyaapɨnɨmahohiyɨhiya siya kɨnyɨ maipɨhandɨ kaingɨtɨhandi nusatipɨhaapɨ apɨpaahɨ awaindɨhandɨ kiyawaayopo,” undataase. 12 Saundihɨ awaisɨho Pairotɨho pɨwa sa atisatosatɨ suraapɨ daihɨraapɨ daataise Jisaasihoai wɨndɨ tipɨse mundatɨ nehɨ iwinjaitando tato. Ko saihɨhandɨ kandɨ Judaahiya wɨndɨ namaamɨhaapɨ kiyaanɨhɨ satɨwɨ kaahaatawaatopo. “Kɨnyɨ kɨmoai nehɨ iwinjapɨ namɨhaapusoaasapaapaahɨ amɨ Sisaaho awaisɨhomɨ naisohoŋɨmaahe. Amɨ utaaho wo nɨnɨ awaisɨhonɨne tatɨ katisɨho so noaipatɨ Sisaahomɨ tiworɨhoemataiso,” undawaatopo. 13 Saundauhɨ Pairotɨho sa pɨwa atisatosatɨ Jisaasihoai numwaasi ipaahaapɨ noaipataise. Iyatɨ Pairotɨho gwɨtɨho isɨhiyai netɨ tipɨtapaatɨ usonatɨ pɨwɨha atisɨhomɨhoaasɨnɨ bindataise. Iyataatɨ so gwɨtɨho nawɨha awaiwaiwaara kaiwɨhore. Amɨ pɨwɨha Ipɨruhaara so gwɨtɨho nawɨhaara namasawɨ kiyohopɨ satɨwɨ Gaapata tɨwɨ ambɨhɨtɨwɨhore. 14 Iyataatɨ sura aimɨ ipɨho otɨhapɨndaise. Amɨ sura kura Judaahiya jɨhura Isipɨhanda Autaahaatɨho Isɨraherɨhiyai nehɨ iwinjasɨhɨ baiwɨ bimohɨtɨhandapɨ gwɨnyaitaatɨwɨhɨrɨ Saararehɨrɨ noaipaitandɨ detɨndaise. Iyataatɨ sandɨ asisɨha awaisɨha kimbapɨho Paasopaahandapɨ Judaahiya nepɨ tɨmaŋɨnɨwɨ amɨ kahapaamapɨpa nepɨ tɨmaŋɨtaatɨwɨhuraare. Aihɨ Pairotɨho Judaahiyai saundataase. “Samɨ Awaisɨho kɨmosɨ sahɨ iwinjasawise!” undataase. 15 Aihɨ amɨ kiya satɨwɨ kaahaatawaatopo. “Ko sohoai tipe. Sohoai tipe. Tipɨ ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatetɨ tipɨmandaape,” tɨwɨ kaahaatawaatopo. Kiya satauhɨ Pairotɨho kiyai saundatɨ nunjenatise. “Nɨnɨ samɨ awaisɨho sangi jainjaatɨ bimisɨhoai titɨ ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatetɨ tipɨmandaitando?” undatɨ nunjenatise. Ko saundihɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya pɨrisihiya isɨhiyaapɨ nandapa kohasɨpɨho tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai dɨpumanɨhohiyɨhiyaamɨ mɨtɨhiya jɨhiya wihoaaŋɨha Pairotɨhoai saundawaatopo. “Nyahɨhɨ nyamɨ awaisɨho nyangi nyainjatisɨho wo owehiyaane amɨ nehɨ Sisaahohɨhe,” undawaatopo. 16 Saundauhɨ namatɨ Pairotɨho Jisaasihoai netɨ kiyaamɨ ikwɨraatɨhemataise kiya sawana koai ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatetɨ tipɨ tipɨmandaitaatɨwo.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasihoai Ipɨ Tɨtɨhɨ Atawɨhatetɨ Tipɨ Tipɨmandaahohɨtɨhandapɨhaare

17 Aihɨ amɨ tunnɨwɨ yahwɨnohiyɨhiya Jisaasihoai iwinjaawɨtopɨ numwaasi nowaayopo. Iyauhɨ ko ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatɨ katetɨ sawaho napwɨtandɨhatɨ netɨ tɨpwɨtihɨ numwaasi tipɨ tipɨmandaitaatɨwɨhapɨhapɨ nowaayopo. Aiwɨ kiya koai wapɨhɨ kapɨhapɨ ambɨpatɨ Mɨtɨhomɨ Andɨtataahapɨ numwaasi nowaayopo. (Iyataatɨ pɨwɨha Ipɨruhaara Gorɨkota tɨwɨ ambɨhɨtɨwɨhapo) . 18 Sapɨhɨ koai numwaasi nuwɨ ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatetɨ tipɨmandaapɨ tiwawaayopo. Iyawaawɨ utaahurɨ wurɨ maipɨhurisawɨ maasɨ tipɨmandaawaayopo. Woai Jisaasihomɨ ikwɨrɨ gaatɨhɨraihoaaŋɨtihɨ amɨ woai komɨ ikwɨrɨ konaamohihoaaŋɨtihɨ tipɨmandaapɨ tiwawaayopo. 19 Iyauhɨ awaisɨho Pairotɨho katihɨ pɨwɨha wa Jisaasihomɨ mɨtɨhomɨ autaahɨ satɨwɨ (Nasaaretɨhandaahapɨ Jisaasiho Judaahiyai iwinjatisɨho Awaisɨhoe,) tɨwɨ jɨpatɨpaiwosawaayopo. 20 Iyauhɨ Judaahiya taahiyɨhiya sa pɨwa awɨtawaayopo amɨ Jisaasihoai tipɨ tipɨmandaahohɨpɨpɨhɨ aunahɨpa awaipatamɨ detɨtihiso. Iyataatɨ amɨ sa pɨwa pɨwɨha Ipɨruhaaraahunɨ amɨ Romɨhiyaamɨ pɨwɨha Ratinɨhaaraahunɨ amɨ Gɨrikɨhaaraahunɨ jɨpatɨpiyauhiso. 21 Aihɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya pɨrisihiya isɨhiyaapɨ nandapa kohasɨpɨho tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai dɨpumanɨhohiyɨhiyaamɨ mɨtɨhiya jɨhiya itɨhɨtɨwɨ amɨ Pairotɨhoai saundawaatopo. “Kɨnyɨ satɨpɨ ‘Kɨmo utaamo Judaahiyai Iwinjatisɨho Awaisɨhoe,’ tɨpɨ wɨndɨ jɨpatɨpɨmaime. Amɨ kɨnyɨ satɨpɨ, ‘Kɨmo utaamo satatɨ, Nɨnɨ Judaahiyai Iwinjaatɨ Bimohɨhonɨnɨ Awasɨhonɨne tatɨ katahore,’ tɨpɨ jɨpatɨpaime,” undawaatopo. 22 Saundauhɨ amɨ Pairotɨho kiyai komɨha wihoaaŋɨha satatɨ kaundataase. “Aimɨ nɨnɨ isɨhiyai kaundonɨhɨ jɨpatɨpaiwosohɨrɨhɨrɨ kɨretɨ kiyatɨ jɨpatɨpindane,” undataase. 23 Aihɨ tunnɨwɨ yahwɨnohiyɨhiya Jisaasihoai ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatetɨ tipɨmandaapɨ tiwawaayopo. Tipɨmandaaposawɨ komɨ apotɨhɨrɨ wɨrɨ nesɨpapɨ yɨyandɨhɨmapɨ matɨmurɨ matɨmurɨmapɨ kiya newaayopo. Newaawɨ amɨ wɨrɨ kɨri utaarɨhɨrɨ kɨraatɨhɨ kupwɨnatɨ nipaatirɨhɨrɨ osaamapɨ apotɨhɨrɨ nehɨ naasairaahɨ gwɨnɨwɨhɨrisɨ kiya wɨndɨ yɨyandɨhemapɨ namehopo. 24 Namepɨ namapɨ kiya sanawaayopo. “Nyahɨ kɨmɨrɨ apotɨmɨrɨ wɨndɨ namwaapwɨrɨtɨhaawo. Namaapwɨra diyaamaho kɨrɨ nese taatɨ ipɨpa wapa isɨtɨhaawo,” nɨwɨ isawaayopo. Kiya saiwɨ kiyohɨtɨmandaahɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha wa utɨpɨhoaatɨhɨ ahotisɨha noaipatɨ akaahaimatataise. Iyataatɨ pɨwɨha sa satatɨ,“Kiya nisɨ apotɨhɨrɨ tipɨtapaapɨ kɨhonjɨ kɨhonjɨ newaayopo. Aiwɨ amɨ kiya ipɨpa nisɨ apotɨhɨrɨ osamandirɨhɨrapɨ isawaayopo wo kɨrɨ naitando,” tatɨ jɨpatɨpindise. Aihɨ sɨrɨ kɨretɨ tunnɨwɨ yahwɨnohiyɨhiya kiyawaayopo. 25 Aihɨ sapɨhɨ Jisaasihoai tipɨmandaaposohɨpɨpɨhɨ ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatainɨ asɨhiya burɨ burɨ bitotawaayopo. Iyataatɨ Jisaasihomɨ sanaatɨtihɨ amɨ waatɨ kaatamɨ sanaapwɨhaatɨtihɨ amɨ waatɨ kaatamɨ ambɨpatɨ Mariyaahaatɨ Kɨropaasihomɨ apwaataatɨtihɨ amɨ waatɨ kaatamɨ ambɨpatɨ Mariyaahaatɨ aunahɨpa Makɨtaraahandaahapɨhaate. 26 Iyauhɨ Jisaasiho sanaatisunɨ amɨ koai nɨwipinjisɨho Jisaasiho komɨ maarɨho biyatɨ nunyamasɨhoaisamɨ kindarɨ detɨ bitosɨhɨ iwinjataise. Aihɨ Jisaasiho komɨ sanaati saundataase. “Kɨnyɨ kɨmo utaamoai numwaapɨ kimoaahotane,” undataase. 27 Amɨ kaati saundatosatɨ Jisaasiho komɨ maarɨho biyatɨ numwisɨhoai saundataase. “Kɨmaati kinyɨ kɨnaatemapɨ numwaape,” undataase. Saundihɨ sura kuraapɨ so Jisaasihoai nɨwipinjiso kaati numwaasi komɨ aŋɨpɨpɨhɨ notɨ iwɨtatamanatɨ iwinjatataise.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Napotɨ Maarɨho Napatatɨ Nusoaasindɨhandapɨhaare

28 Jisaasiho mmotɨnataatɨ komɨ otɨpɨpatɨ nahatewa aimɨ kiyatɨ owemataise. Iyataatɨ Autaahaatɨhomɨ utɨpɨhoaatɨhɨ ahotisɨha netɨ akaahemaitandɨ ko sandaase. “Nɨngi waapohopɨ nainyatɨ nisɨ nahutarɨhɨrɨ anɨwasise,” ndaase. 29 Aihɨ sapɨhɨ woyɨha wa waapoho wainɨhandisɨha ahondaise. Aihɨ wɨndɨ kandetɨ waapoho nandaatɨ ahotanɨhɨ namopɨ nandaatɨwɨhandɨ sɨponjɨhandɨ kapɨhɨ ahondaise. Ahotihɨ kandɨ nepɨ wainɨhandaatɨhɨ tɨmandaapesi ipatɨ isopɨhatamɨ irɨhɨrɨ tisatɨwɨ mwɨtipɨ Jisaasihomɨ mipatetɨ maahomwaaŋɨ ahɨwisawaayopo. 30 Ahɨwisauhɨ Jisaasiho sandɨ wainɨndɨ netɨ nanataise. Netɨ nanatɨ ko sandaase. “Aimɨ nahataapa gaatatɨ owendaise,” ndaase. Satatosatɨ komɨ mɨtɨho nambɨtatɨ komɨ maarɨho nusoaasatɨ napatataise.

Kɨma Pɨwɨma Tunnɨwɨ Yahwɨnohiyɨhiyaamɨ Wo Jisaasihoai Komɨ Bopitatainɨ Yahotɨ Muwatɨ Nawihɨ Jɨtɨpatɨ Noaasɨtɨhandapɨhaare

31 Aihɨ sura asisɨha Judaahiyaamɨ ikɨndaatɨwɨhaapɨ nepɨ tɨmanɨndaatɨwɨhuraare. Iyataatɨ sandɨ Sapaatɨhandɨ kiya mmondaatɨwɨ taatɨ napindɨndɨ apɨpaahɨ awaindɨhande. Iyatɨ sura asisɨha Pɨraindehuraare. Aihɨ Isɨhiya ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatetɨ tipɨmandaahohiyɨhiya nimandɨtaatɨwɨhandapɨ poundihɨ Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya Pairotɨhoai pɨwɨha Jisaasihoaisunɨ utaahurɨ koaisawɨ maasɨ tipɨmandaahohururisunɨ kingwaasɨ ketɨ napwisaihɨ nepɨ yamwaitaatɨwɨ kingwaasamɨ auhɨrɨ ipahɨwɨtaatɨwɨ kaundawaatopo. 32 Saiwɨ tunnɨwɨ yahwɨnohiyɨhiya nuwɨ utaahurɨ Jisaasihoaisawɨ tipɨmandaahohururamɨ auhɨrɨ niyapɨ ipahɨwawaayopo. 33 Kuramɨ auhɨrɨ niyapɨ amɨ Jisaasihomɨhɨrɨ niyaitotɨwɨ koaapɨhɨ nuwɨ mmonawa ko aimɨ napomataise. Napomasɨhɨ namapɨ kiya komɨ auhɨrɨ wɨndɨ maapaihopo. 34 Aihɨ kiya tunnɨwɨ yahwɨnohiyɨhiyaamɨ wo Jisaasihoai bopitatainɨ yahotaise. Yahwihɨ ketɨ kuraanɨhɨ jɨtɨpatɨ waapohoaisatɨ ahoyatɨ noaatɨ nawetataise. 35 Aihɨ utaaho sandɨ mmosɨho kandapɨ pɨwɨha saindɨ mmoho tatɨ ausaatɨ kandaase. Iyataatɨ sa pɨwɨha ko katisa akɨtɨhaare. Amɨ noaipasɨhɨ tɨtɨhɨ mmosɨpɨpaapɨ ko kandaaso. Isɨ amɨ sa pɨwa ko katisaapɨ akɨte tɨwɨ sahɨ gwɨnyaapɨ gɨwunyaapɨse. 36 Iyataatɨ saiwa noaipasɨwɨmaiwa wa pɨwɨha Autaahaatɨhomɨ pɨwɨhaatɨhɨ jɨpatɨpindisɨha akaahaimatɨtandɨ kiya kiyawaayopo. Iyataatɨ ka pɨwa satise. “Kiya komɨ andɨtatɨ wɨtɨ naasaipɨsangi wɨndɨ maapaihopo tise. ” 37 Iyataatɨ amɨ pɨwɨha waisangi Autaahaatɨhomɨ pɨwɨhaatɨhɨ satatɨ ahondaise Kiya yahohɨhoai baiwɨ mwɨtɨpɨsawɨ usowɨ iwinjaitaapo tatɨ ahondaise.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasihomɨ Ambɨpatɨ Anɨmwaahɨpatɨ Akosɨha Wanɨhatopɨ Ahiyawɨ Yamwaahohɨtɨhandapɨhaare

38 Aihɨ utaaho wo komɨ ambɨpatɨ Josepɨho aunahɨpatɨ taunɨhandɨ Arimatiyaahandaahapɨho Jisaasihomɨ ambɨpatɨ naitandɨ notɨ awasɨho Pairotɨhoai nunjenataise. Iyataatɨ Josepɨho so Jisaasihomɨ otɨpɨpatɨho Jisaasihoai Judaahiyaapɨ yayatɨ noaatatɨ nɨwipinjahore. Aihɨ Pairotɨho koai gaasɨ Jisaasihomɨ ambɨpatɨ nepe undihɨ amɨ Josepɨho Jisaasihomɨ ambɨpatɨ ipɨ tɨtɨhɨ atawɨhatetapɨ netaise. 39 Aihɨ Nikodimaasihoaisangi nasataise. So Nikodimaasiso jɨhura Jisaasihoenda apatɨhɨ notɨ iwinjatɨ pɨwaundisɨhore. Iyatɨ ko wapa gaahapa biyatɨ waatɨ waamaisotɨhapa ipatɨ yatɨwamɨ waapohomɨ kaiwɨhapa nesi nasatɨ Josepɨhoaisatɨ maasɨ kapa isɨsi nomaise. Iyataatɨ sapa waamainjotimbɨpaamɨ naaŋindɨhandɨ 30 kirogɨremɨ kiyahapaare. 40 Josepiyɨ Nikodimaasiya Jisaasihomɨ ambɨpatɨ nemaise. Nepɨ isɨhiya napwauhɨhiyai yamwaitaatɨwɨ Judaahiya kiyohɨrɨhɨretɨ kaimɨ apotɨhɨrɨ gaahapaara mmapɨ waamainjotimbɨpa atɨpatɨ werɨhandɨ Jisaasihomɨ ambɨpatetɨ jaamaise. 41 Iyataatɨ sapɨhɨ Jisaasihoai tunnɨwɨ yahwɨnohiyɨhiya tipɨ tipɨmandaahohɨpɨpɨhɨ detɨ osaataatɨ waatɨ ahendaise. Iyataatɨ saatɨ osaataatɨ anɨmwaahɨpatɨ akosɨha wa isɨhiya napohiyɨhiyaamɨ ambɨpatɨ sangɨ ahiyawɨhatɨ wɨtɨ ahendaise. 42 Iyataatɨ sura Judaahiya kiyaamɨ asisɨha awaisɨha ikɨndaatɨwɨhaapɨ nepɨ tɨmaŋɨndaatɨwɨhuraare. Aihɨ sapɨhɨ detɨ anɨmwaahɨpatɨ akosɨha wa ahendaise. Aihɨ kurɨ Josepiyɨ Nikodimaasiya Jisaasihomɨ ambɨpatɨ nesi numwɨ ahiyamaise.

20

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Asohoematatɨ Japɨhɨ Nepasɨtɨhandapɨhaare

1 Sandehura asisɨhaatɨhɨ biyatɨ sangɨ bowihɨ kohokoaisa Mariyaahaatɨ aunahɨpa Makɨtaraahandaahapɨhaatɨ anɨmwaahɨpatɨ akosɨhaapɨhapɨ notɨ noaipataise. Noaipatɨ jata nawɨha awaisɨha anɨmwaahɨpatɨ akosɨhaamɨ awɨha nisapupwɨ napuhohɨha nundɨwa nehɨhaatɨ ahondaise. 2 Aihɨ kaatɨ nihɨti Saimonɨ Pitaahoendaahunɨ amɨ wo otɨpɨpatɨho Jisaasiho koai maarɨho biyatɨ nunyamasɨhoendaahunɨ notɨ kuri saundataase. “Awaisɨhoai anɨmwaahɨpatɨ akosɨhombɨ aimɨ isɨhiya nemahopo. Nemahowɨ koai maahapɨhɨ ahiyawaayondɨho wɨndɨ mohono,” undataase. 3 Aihɨ Pitaahotihɨ amɨ so wo Jisaasihoai nɨwipinjohiyɨhiyaamotihɨ aunahɨpa namasi anɨmwaahɨpataapɨhapɨ nomaise. 4 Kurɨ naupwasi nomaise. Naupwasi nomaamɨ wo jɨhɨ nihɨti Pitaahoai nusatipɨhaatɨ notɨ jɨhɨ anɨmwaahɨpatapɨhɨ noaipataise. 5 Ko siyatɨ noaipatɨ nambɨtatɨ mɨhatɨhɨ akosɨha anɨmwaahɨpatopɨ jataise. Jata apotɨhɨrɨ kɨhoepɨhɨrɨ Jisaasihoai mmapɨ yamwaahohɨrɨhɨrɨ ahotihɨ mmonataise. Mmonataahandɨ kandɨ ko mɨhatɨhɨ wɨndɨ namɨndaase. 6 Saimonɨ Pitaaho komɨ ipotɨ nasatɨ tɨtɨhɨ mɨhatɨhɨ anɨmwaahɨpataatɨhɨ nandaatɨ apotɨhɨrɨ kɨhoepɨhɨrɨ ahotihɨ mmonataise. 7 Iyatɨ amɨ apotɨhɨrɨ wɨrɨ Jisaasihomɨ mɨtɨho mmapɨ napapɨhohɨrɨhɨrɨ ahotihɨ mmonataise. Wɨrisatɨ tɨmaamaitatɨ ahɨmotatɨ nehɨ kɨri yandɨhɨ napapotɨmanɨnatɨ ahondaise. 8 Aihɨ Jisaasihomɨ otɨpɨpatɨho jɨhɨ anɨmwaahɨpataapɨhɨ noaipasɨhoaisangi nandaatɨ mmonatɨ amɨ satatɨ e Jisaasiho aimɨ japɨhɨ asohoematatɨ nepataise tatɨ gwɨnyaataise. 9 Iyataatɨ sura kiya wɨndɨ baiwɨ gɨmunyaahopo Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha satatɨ Jisaasiho anɨmwaahɨpatombɨ japɨhɨ nepaitaise tatɨ ahotisɨhaapo. 10 Aihɨ kurɨ Jisaasihomɨ otɨpɨpatɨhurɨ aunahɨpataahapɨ japɨhɨ niyamaise.

Kɨma Pɨwɨma Mariyaahaatɨ Makɨtaraahandaahapɨhaatɨ Jisaasihoai Iwinjatɨ Nutainjɨtɨhandapɨhaare

11 Mariyaahaatɨ sapɨhɨ detɨ anɨmwaahɨpatamɨhinɨ bitondaatɨ kaatɨ taatɨ gotaise. Siyatɨ kaatɨ taatɨ gotaahetapɨ nambɨtatɨ anɨmwaahɨpatɨ akosɨhotɨ jataise. 12 Jataatɨ Kaatɨ Autaahaatɨhomɨ enjerɨhurɨ otɨpɨpatɨhurɨ yahurɨ yamɨhapataatɨhapɨhurɨ apotɨhɨrɨ kɨhoepɨhapa niyopɨhurɨ Jisaasihomɨ ambɨpatɨ ahiyohɨpɨpɨhɨ bindamaise. Kuramɨ wo Jisaasihomɨ mɨtɨho ahotimbɨpɨhɨtihɨ amɨ wo auhɨrɨ ahotimbɨpɨhɨ bindamaise. 13 Saimɨ bindamaamɨ kurɨ Mariyaahaati saundamaase. “Apopaanye, kɨnyɨ napindapɨ taapɨ gopaise?” undɨmɨ nunjenamaise. Nunjesɨhɨ amɨ kaatɨ kuri saundataase. “Nisɨ Awaisɨhomɨ ambɨpatɨ nesi wapɨhɨ nepɨ ahiyauhɨ nɨnɨ wɨndɨ monataatɨto,” undataase. 14 Saundatosatɨ nepemaitataahetapɨ jata kapɨhɨ Jisaasiho nehɨ koai utaaho womatiyaho bitosɨhɨ iwinjataise. Iwinjataahandɨ kandɨ kopɨ Jisaasihoetatɨ kaatɨ usonatɨ gɨmaawunyainje. Owetise. 15 Aihɨ Jisaasiho kaati saundatɨ nunjenataise. “Itapo, kɨnyɨ napindapɨ taapɨ gopaise? Aimbɨ diyaapɨ taapɨ daahise?” undatɨ nunjenataise. Saundatɨ nunjesɨhɨ amɨ kopɨ kaatɨ siyatɨ kapɨhɨ osaataatɨ utaaho nehɨ koai otɨpɨpatɨ kiyatɨ bitondaahoso tatɨ gwɨnyaataise. Siyatɨ gwɨnyaataatɨ koai saundataase. “Kɨnyɨ nisɨ awaisɨhomɨ ambɨpatɨ wapɨhɨ nepɨ ahiyapaapaahɨ amɨ ahapɨhɨ ahiyo nde amɨ nɨnɨ komɨ ambɨpatɨ naitaano,” undataase. 16 Aihɨ Jisaasiho kaati saundataase. “Mariya!” undatɨ kaatamɨ ambɨpatɨ ambɨhundataase. Saundihɨ kaatɨ komɨhihoaaŋɨ nepemaitatɨ koai saundataase. “Raponi,” undataase. 17 Aihɨ Jisaasiho Mariyaahaati saundataase. “Kɨnyɨ nɨngi maaniwate amɨ nɨnɨ Apɨhoenda mɨhaatɨ yamɨhapataatɨhɨ sangɨ niyono. Amɨ kɨnyɨ nisɨ nɨhoaarɨsa nɨngi nanipinjawɨ amɨ nisɨ otɨpɨpatɨhiyaimatohiyɨhiyenda numwe. Numbwɨ kɨnyɨ kiyai kaunde nɨnɨ nisɨ Apɨhoendaahunɨ amɨ samɨ Japɨhoenda japɨhɨ niyataayono. Amɨ kɨmɨko nisɨ Apɨmo amɨ samɨ Japɨhore. Kɨmɨko Autaahaatɨmomɨ nɨnɨ pɨwɨha atɨwindɨ komɨ asɨmwaatɨtɨhɨ pɨniyohɨhoendaahunɨ amɨ samɨ Autaahaatɨho sahɨ komɨ pɨwɨha atɨwiwɨ komɨ asɨmwaatɨtɨhɨ pɨniyohɨhoendaahunɨ japɨhɨ niyataayono tise undɨpɨ kaunde,” undataase. 18 Aihɨ Mariyaaha aunahɨpa Makɨtaraahandaahapɨhaatɨ Jisaasihomɨ otɨpɨpatɨhiyaapɨhɨ notaise. Notɨ pɨwɨha kaati Jisaasiho kaundisɨha nesi notɨ kiya Jisaasihomɨ otɨpɨpatɨhiyai saundatɨ kaundataase. “Nɨnɨ Awaisɨho aimɨ nepasɨhɨ iwinjatɨ pɨwaundo amɨ ko nɨngi pɨwɨha kɨma kandataase,” undatɨ kaundataase.

Kɨma Pɨwɨma Komɨ Otɨpɨpatɨhiyaapɨhɨ Jisaasiho Nehɨ Akohɨ Noaipatɨ Nunjaayainjɨtɨhandapɨhaare

19 Aihɨ Jisaasihoai nɨwipinjawɨ komɨ otɨpɨpatɨ mmonɨwɨ nepɨ kiyohiyɨhiya Sandehura aimɨ ipɨho notɨ taatɨ asɨhatihɨhura aŋaaŋɨ wɨndaapɨhɨ maasomwaaŋɨ naputɨwɨ bindawaayopo. Kiya Judaahiyaamɨ awaisawɨhiya Jisaasihoai mandɨtɨwiwɨ tiwohiyɨhiyaapɨ yayawaawɨ sandɨ kandapɨ maasomɨhaiwa nahatewa naputɨwɨ mɨhatɨhɨ ahoyanɨwɨ bindawaayopo. Kiya saiwɨ naputɨwɨ bimauhɨ Jisaasiho nehɨ akohɨ noaipatɨ kiyaamɨ otɨhatɨhɨ bitondaise. Noaipatɨ bitondaatɨ kiyai ko saundataase. “Sahɨ samɨ maarɨho ambɨpatɨ nahandɨ gaatatɨ yatɨhɨsitatɨ japatisanane,” undataase. 20 Ko kiyai saundatosatɨ komɨ ikwɨrɨ amɨ bopitatɨ koai komɨ tiworisa tipɨ yahohɨwaiwaamɨ yamwipatɨ kiyai nunjataise. Nunjihɨ amɨ kiyai komɨ otɨpɨpatɨhiya Awaisɨhoai usonawaawɨ kiyaamɨ maarɨhoaatɨhapɨ asakaiwɨ maaritawaayopo. 21 Maaritauhɨ Jisaasiho kiyai jɨhaatɨ saundataase. “Sahɨ samɨ maarɨho ambɨpatɨ nahataapa gaatatɨ yatɨhɨsitatɨ japatisanane. Nɨnɨ nisɨ Apɨho natanoaasihɨ maapɨ yapɨmbataapɨhiyaamɨ otɨhatɨhɨ nasohɨpatamataindɨ sahɨ nuwɨ isɨhiya maapɨ yapɨmbataapɨhiyaamɨ otɨhatɨhɨ bimɨtaatɨwɨ amɨ nɨnɨ sangisɨ nandisoaasataayo,” undataase. 22 Saundatosatɨ Jisaasiho kiyaamɨhasɨnɨ komɨ Mbɨpa Itɨpɨho Gaaho ipousoaasatɨ kiyai saundataase. “Sahɨ Mbɨpa Itɨpɨho Gaaho nepise. Nepɨ koai samɨ omaŋɨtɨtɨhemapɨse. 23 Amɨ sahɨ isɨhiyaamɨ maipɨhaiwa nepumwawaawaahɨ amɨ Autaahaatɨhoaisangi isiya sɨkiyaamɨ maipɨhaiwa aimɨ nemwasɨhɨ owendaise. Komɨ ndɨhetɨ maipɨhaiwa owehiya bitotawaayopo. Amɨ sahɨ isɨhiya usaamɨ maipɨhaiwa wɨndɨ nepɨmumwawaawaahɨ amɨ Autaahaatɨhoaisangi sɨkɨretɨ nemwaumwasɨhɨ kaiwaanɨhɨ wɨndɨ owemetatɨ ahusondaise,” undataase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Tomaasihoaapɨhɨ Noaipasɨhɨ Tomaasiho Jisaasihoai Usosɨtɨhandapɨhaare

24 Jisaasiho komɨ otɨpɨpatɨhiya koai nɨwipinjawɨ komɨ otɨpɨpatɨ mmonɨwɨ nepɨ kiyohiyɨhiyaapɨhɨ noaipasura komɨ otɨpɨpatɨhiya ikwɨ maindɨmwɨtihɨ auhɨramɨ yahurɨtisawɨhiyaamɨ wo komɨ ambɨpatɨ Tomaasiho kiyaisatɨ maasɨ wɨndɨ bɨmimise. (Iyataatɨ komɨ ambɨpatɨ wɨtɨ awɨtipo undɨwɨ ambɨhundɨwɨhore. Amɨ pɨwɨha Ibɨruha amɨ Aramaikɨhaara Ditimaasi undɨwɨ ambɨhundɨwɨhore) . 25 Aihɨ amɨ Jisaasihomɨ otɨpɨpatɨhiya usa ko Tomaasihoai saundɨwɨ, “Nyahɨ Awaisɨhoai ko noaipa nyainjasɨhɨ usoho,” undawaatopo. Saundauhɨ amɨ ko komɨha kiyai saundataase. “Nɨnɨ nɨwahonɨnɨ komɨ ikwɨraatɨhɨ nerɨhɨramɨ yamwipataatɨhɨ nisɨ ikwɨrɨ ahiyatɨ iwitɨ amɨ nisɨ isundɨpɨho komɨ bopitatainɨ yaipatamɨ yamwipataatɨhɨ ahiyatɨ iwiwataataahɨ nɨnɨ Jisaasiho japɨhɨ anɨmwaahɨpatombɨ nepataise ndɨ gɨwunyaito. O amɨ nɨnɨ koai saindɨ mausotɨ amɨ nisɨ ikwɨra maawiwataataahɨ nɨnɨ wɨndɨ apɨpaahɨ gɨmunyaito,” undataase. 26 Amɨ Saararehɨrɨ aimɨ wɨrɨ sanaihɨhura Jisaasihomɨ otɨpɨpatɨhiya japɨhɨ ahoyanɨwɨ aŋɨtɨtɨhɨ bindawaayopo. Bimauhɨ amɨ sura Tomaasihoaisangi maasɨ kiyaisatɨ bindataise. Aiwɨ maasomwaaŋɨ nahatewa anɨtiwɨ napuposawɨ bimauhɨ Jisaasiho nehɨ akohɨ kiyaamɨ otɨhatɨhɨ noaipatɨ bitondaise. Noaipatɨ bitondaatɨ kiyai ko saundatɨ, “Sahɨ samɨ maarɨho ambɨpatɨ nahataapa gaatatɨ yatɨhɨsitatɨ japatisanane,” undataase. 27 Saundatosatɨ Tomaasihoai saundataase. “Kinyɨ isundɨpɨho nisɨ ikwɨraatɨhɨ kɨmbɨhɨ ahiyapɨ mmome. Mmonɨpɨ amɨ kinyɨ ikwɨrɨ mbapɨ nisɨ bopitatainɨ ahiyapɨ nipɨ nisome. Nisonɨpɨ kɨnyɨ maarɨho yɨyahwɨ gwɨnyaahingɨho namape. Namapɨ tɨtɨhɨ nisapɨ gɨnunyaape,” undatɨ watɨpɨha kaundataase. 28 Saundihɨ Tomaasiho komɨha Jisaasihoai saundataase. “Kɨnyɨ nisɨ Awaisɨhoŋe. Kɨnyɨ nisɨ Autaahaatɨhoŋe,” undataase. 29 Saundihɨ amɨ Jisaasiho komɨha koai saundataase. “Kɨnyɨ nɨngi kinyɨ ndɨhaara nisonapaapɨ wanɨ e akɨte tɨpɨ gɨnunyaapaino? Amɨ isɨhiya nɨngi wɨndɨ maanonawaahandɨ kandɨ gɨnunyaahohiyɨhiya siya awaindɨhandɨ kiyaanɨhɨ maaritɨtaapo,” undatɨ kaundataase.

Kɨma Pɨwɨma Jonɨho Bukɨmandɨ Kɨmandɨ Jɨpatɨpaindɨmandamɨ Tanyaahaapɨhaare

30 Jisaasiho komɨ otɨpɨpatɨhiyaamɨ ndɨhetɨ sɨwipatɨ pɨhɨtatɨ taahɨwaiwa kaiwaiwa nɨnɨ wɨndɨ jɨpatɨmaayo. 31 Amɨ nɨnɨ kɨmaiwa pɨwɨma kɨmandɨ bukɨmandaatɨhɨ jɨpatɨpiyohɨma amɨ sahɨ Jisaasihopɨ satɨwɨ Autaahaatɨhomɨ Mwaaho Komɨ Isɨhiyaisɨ Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Ahɨwisɨho kɨmɨkore tɨwɨ kopɨ sahɨ gɨwunyaitaatɨwɨ jɨpatɨpiyataayo. Aiwɨ amɨ sahɨ kopɨ gɨwunyaahohɨtɨhandaahɨ noaipapɨ asɨyɨhiyaatimatɨtaatɨwo. Asɨyɨhiyaatimatɨwɨ kiyaatɨnɨhɨ bimɨtaatɨwɨ nɨnɨ jɨpatɨpiyataayo.

21

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Komɨ Otɨpɨpatɨhiyaapɨhɨ Noaipatɨ Iwinjatɨ Nunjainjɨtɨhandapɨhaare

1 Ipotɨ asisɨha wonya naasonya sanaihɨhura Jisaasiho komɨ otɨpɨpatɨhiyaapɨhɨ jɨhaatɨ noaipatɨ nunjaanataise. Iyataatɨ Durɨhɨrɨ Garirihandainɨ ko kiyai noaipatɨ iwinjataise. Sɨrɨ duriramɨ ambɨpatɨ wɨtɨ Taiberiyaasihande. Ko kiyaapɨhɨ siyatɨ noaipataise. 2 Iyataatɨ Jisaasiho komɨ otɨpɨpatɨhiyaapɨhɨ noaipatɨ nunjaayainjura komɨ otɨpɨpatɨhiya kura maasɨ bimohiyɨhiya kɨmiyaare: Saimonɨ Pitaaho Tomaasiho komɨ ambɨpatɨ wɨtɨ awɨtipɨho (Ibɨruha amɨ Aramaikɨhaara Didimaasiho) amɨ Natanairɨho aunahɨpatɨ taunɨhonjɨ gwɨharaahonjɨ Pɨropinjɨhandɨ Garirihanda ahetipatɨ Kanaahandaahapɨhotihɨ amɨ Sepetihomɨ mwaahurɨtihɨ amɨ Jisaasihomɨ otɨpɨpatɨhurɨ wurɨ yahurisangi maasɨ bindawaayopo. 3 Siya saiwɨ bindawaawɨ Pitaaho komɨ naisɨhiya Jisaasihomɨ otɨpɨpatɨhiya wiyai saundataase. “Nɨnɨ araihopɨ ikihɨ umbenɨhandɨ durɨhɨraatɨhɨ tɨmatɨ mmondandɨ notaayo,” undataase. Saundihɨ komɨ sasaahoya koai saundawaatopo. “O amɨ nyangisangi gisaatɨ maasɨ araihopɨ ikihɨ tɨmaitɨhaawɨ nutɨhaawo,” undawaatopo. Kiya sanɨwɨmapɨ kopuho awainaahoetaho wotɨ yamwaasi durɨhɨraatɨhɨra araihopaitaatɨwɨ nowaayopo. Iyataatɨ sura apatindɨtɨhɨ kiya araihopɨ ikihɨ umbenɨhandɨ tɨmapɨ mmonawaahandɨ kandɨ araiho wo namohopo apɨpaahɨ owetise. 4 Aihɨ asisɨha bowatɨ ipɨho taatɨ noaipasɨhɨ Jisaasiho durɨhɨramɨ aripatainɨ bitosɨhɨ kiya kopɨ Jisaasihoe tɨwɨ wɨndɨ mausohopo. Owetise. 5 Aihɨ ko kiyai saundatɨ nunjenataise. “Naisɨhiyaate, sahɨ araiho wo nowaayowo?” undatɨ nunjenataise. Nunjesɨhɨ kiya wihoaaŋɨha koai saundawaatopo. “Owetise. Araiho apɨpaahɨ maipɨhonjisangi wo namoho,” undawaatopo. 6 Aihɨ ko kiyai saundataase. “Sahɨ samɨ araihopɨ ikihɨ samɨ kopuhomɨ ikwɨrɨ gaatɨhɨraihoaaŋɨ tɨmapɨ yotɨwise amɨ sahɨ araiho wonya noaitaawo,” undataase. Aihɨ kiya ikihɨ umbenɨhandɨ durɨhɨraatɨhɨ mɨhaapɨ yotawaayopo. Yotɨwɨ kiya araiho waatɨ pɨhɨtɨwɨ taahɨho ikihopɨ kɨpwinjɨhɨ nowaayopo. Aiwɨ kiya ikihɨ umbenɨhandɨ araihopɨ apɨpaahɨ naaŋamasɨhɨ wɨndɨ nga aipɨ kopuhotɨ yamaatemaamahopo. Owe. 7 Iyataatɨ otɨpɨpatɨho kiyaamɨ wo Jisaasiho koai apɨpaahɨ maarɨho numwisɨho Pitaahoai saundataase. “Kɨmo awaisɨho nyangi pɨwaanyase,” undataase. Saundihɨ Saimonɨ Pitaaho komɨ apotɨhɨrɨ tiwatɨhaatapɨhɨrɨ otɨpɨpatɨ kaitandɨ nausohaatɨ ahiyatosirɨhɨrɨ ko sa pɨwa Awaisɨhoe tauhɨ atisataatɨ netɨ nipatataise. Ko komɨ saaketɨhandɨ siyatɨ netɨ nipainji durɨhɨraatɨhɨ napwaatatɨ ikwauhɨrɨ tɨmatɨ naahimanɨmɨ aripatainapɨ notaise. 8 Aihɨ Jisaasihomɨ otɨpɨpatɨhiya usa kopuhotɨ aripatainapɨ nasawaayopo. Nasawaawɨ kiyaamɨ dawaapɨpɨhɨ ikihɨ umbenɨhandɨ araiho tisaitamasɨhihɨ aisi napɨwɨ aripatainɨ yaminɨ durɨhɨramɨ mangɨrainɨ notawaayopo. Iyataatɨ kiya kiyaamɨ kopuhoaisawɨ durɨhɨramɨ mangɨrainamɨ wɨndɨ onɨhɨmetawaayopo. Nehɨ masɨhonjɨ 100 mita kiyahapɨhɨtawaayopo. 9 Saiwɨ kiya napɨwɨ mangɨrainɨ noaipapɨ jawa sisɨha wa taatɨ tɨhataise. Aihɨ araiho wo sisɨhaapɨhɨ tɨhɨndataise. Aihɨ amɨ kaatɨha bɨretɨhandɨ wonyaisatɨ maasɨ sisɨhaapɨ ahondaise. 10 Aihɨ Jisaasiho kiyai saundataase. “Sahɨ araiho wanɨ nohohɨwiwaamɨ wonya nesi napɨwɨse,” undataase. 11 Saundihɨ Saimonɨ Pitaaho kopuhotɨ naupwaatatɨ ikihɨ umbenɨhandɨ netɨ aisi araiho aungwohaiwaahɨhɨ tisaitamasɨhɨ aripataatɨhɨ nasaamanataise. Iyataatɨ araiho kiya nohohɨho nahato noaipatɨ 153 kiyahore. Siyatɨ araiho apɨpaahɨ pɨhɨtatɨ taahɨhondaahandɨ kandɨ ikihɨ umbenɨhandɨ wɨndɨ naminjaase. Owetise. 12 Aihɨ Jisaasiho kiyai saundataase. “Sahɨ napɨwɨ nandapa asisɨhaatɨhapɨhapa nanɨwɨse,” undataase. Saundihɨ kiya komɨ otɨpɨpatɨhiya yayawaawɨ kiyaamɨ wo naasohisangi andɨtitɨwɨ koai saundɨwɨ, “Kɨnyɨ diyaamahoŋe?” undɨwɨ wɨndɨ namunjehopo. Amɨ sandɨhɨ kiya kopɨ Awaisɨho kɨmɨkoso tɨwɨ gwɨnyaawaawe. 13 Aihɨ Jisaasiho detɨ sisɨhaamɨhinɨ notɨ kaatɨha bɨretɨhandɨ netɨ kiyai nunyataise. Iyatɨ amɨ araihoaisangi sɨkɨretɨ kiyatɨ netɨ kiyai nunyataise. 14 Sandɨ Autaahaatɨho koaisɨ aimɨ ahowimatɨ numwaasɨhura Jisaasiho aimɨ mairɨmaara komɨ otɨpɨpatɨhiyaapɨhɨ noaipataise.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasiho Pitaahoai Saundatɨ Kɨnyɨ Nisɨ Sipɨsipɨhandɨ Sɨpɨpɨhohonyai Nandapa Nanunye Undindɨhandapɨhaare

15 Jisaasihoaisawɨ komɨ otɨpɨpatɨhiya aimɨ nandapa nanɨwɨ owendaise. Aihɨ Jisaasiho Saimonɨ Pitaahoai saundatɨ nunjenataise. “Saimono Jonɨhomɨ mwaahonye, kɨnyɨ nɨngi aungwohandɨ kinyɨ maarɨho naninyapaino? Aimbɨ kinyɨ maarɨho nanɨmingɨho kɨmiyaamɨ maarɨho naninyohɨtɨhandi nusetipɨhaapɨ kɨnyɨ naninyapaino?” undatɨ nunjenataise. Aihɨ Pitaaho Jisaasihoai saundataase. “Ye. Awaisɨhonye, kɨnyɨ mmonɨpɨhoŋe. Nɨnɨ gi maarɨho nahinyonɨho,” undataase. Aihɨ amɨ Jisaasiho koai saundataase. “Kɨnyɨ nisɨ sipɨsipɨhandɨ mwaahonyai winjatɨme,” undataase. 16 Saundatɨ Jisaasiho kapɨhandɨ jɨhaatɨ saundatɨ nunjenataise. “Saimono Jonɨhomɨ mwaahonye, kɨnyɨ nɨngi kinyɨ maarɨho naninyapaino e owetiso?” undatɨ nunjenataise. Saundatɨ nunjesɨhɨ amɨ Pitaaho komɨha wihoaaŋɨha saundataase. “Ye. Awaisɨhonye. Kɨnyɨ mmonɨpɨhoŋe, nɨnɨ gisɨ maarɨho nanginyonɨho,” undataase. Aihɨ Jisaasiho koai saundataase. “Kɨnyɨ nisɨ sipɨsipɨhonyai iwinjatɨme,” undataase. 17 Saundatɨ nunjenatosatɨ jɨhaatɨ mairɨmandaahandɨ Jisaasiho Saimonɨ Pitaahoai saundatɨ nunjenataise. “Saimonɨhoŋɨ Jonɨhomɨ mwaahonye, kɨnyɨ nɨngisɨ kinyɨ maarɨho naninyapaino?” undatɨ nunjenataise. Kɨmandɨ jɨhaatɨ mairɨmandɨ Jisaasiho Pitaahoai nɨngi maarɨho naninyapaino undatɨ nunjesɨtɨmandapɨ Pitaaho maarɨho omaŋɨtɨtɨhɨ naaŋawisataise. Naaŋawihɨ namatɨ Pitaaho Jisaasihoai saundataase. “Awaisɨhonye. Kɨnyɨ nahataapa mmonɨpɨhoŋe. Mmonɨpɨhoŋisɨ nɨnɨ gisɨ maarɨho nahinyohɨtɨhandɨ mmonapaise,” undataase. Saundihɨ amɨ Jisaasiho Pitaahoai saundataase. “Nisɨ sipɨsipɨhonyai kɨnyɨ nandapa nanunyapɨ nɨwinjatɨme,” undataase. 18 Saundatosatɨ amɨ wa Jisaasiho Pitaahoai saundataase. “Nɨnɨ gisɨ apɨpaahɨ akɨtɨnɨhɨ kahɨtataato. Kɨnyɨ waimwaahoŋɨhura kɨnyɨ nepɨ tɨmaŋɨnɨpɨ yamepatɨ apotɨhɨrɨ ipɨhatimbɨ wɨsasanɨmapɨ kɨnyɨ daitaapɨ gwɨnyaapɨ maaritingɨpɨpɨhapɨ daayapaise. Saimbɨ daimbɨpɨhoŋɨtapaahandɨ kandɨ amɨ kɨnyɨ aimɨ noaipapɨ aungwɨhoŋɨtapaahura kɨnyɨ ikwɨrɨ mbapɨ dɨhɨmwanɨpɨ usai numwisamɨhɨ kiya kinyɨ yamepatɨ nepɨ wɨngisasawɨ nangɨmaasi kɨnyɨ wapɨhɨ nutaapɨ maarɨmitingɨpɨpɨhɨ gisi nutaapo,” undataase. 19 Sandɨ Jisaasiho katindɨmandɨ ipotɨhura Pitaaho napwɨtandɨhɨretapɨ namɨhanatɨ kandaase. Ko napotaatɨ Autaahaatɨhoai ambɨpatɨ awaipatɨ numwɨtandɨhɨretapo. Saundatosatɨ ipotɨha Jisaasiho Pitaahoai saundataase. “Kɨnyɨ nɨngisɨ nanipinjapɨ nisɨ kiyohɨrɨhɨretɨ kaime,” undataase.

Kɨma Pɨwɨma Jisaasihoai Nɨwipinjohiyɨhiyaamɨ Wo Jisaasiho Koai Maarɨho Numwisɨhopɨ Katisɨhaare

20 Aihɨ Pitaaho nepemaitatɨ dawaataatɨ jataatɨ kiya Jisaasihoai nɨwipinjohiyɨhiyaamɨ wo Jisaasiho koai maarɨho apɨpaahɨ numwisɨho kuramɨ ipotɨ taatɨ nɨwipinjai nasataise. Iyataatɨ so nandapa ipotɨhapa Jisaasiho koai nɨwipinjohiyɨhiyaisatɨ nainjura Jisaasihomɨ kɨrɨwipatotɨ komɨ mɨtɨho nausatɨ bimisɨhore. Iyatɨ amɨ kɨmɨko Jisaasihoai saundatɨ, “Awaisɨhonye, gisɨ kinyɨ tiworisaamɨ ikwɨraatɨhɨ diyaamaho netɨ angusaitaihise?” undatɨ nunjesɨhore. 21 Aihɨ amɨ Pitaaho kɨmɨkoai iwinjatosatɨ Jisaasihoai saundatɨ nunjenataise. “Awaisɨhonye, kɨmoai napa napitɨwimatatɨ amɨ ko napa kaitaise?” undatɨ nunjenataise. 22 Saundatɨ nunjesɨhɨ amɨ Jisaasiho Pitaahoai wihoaaŋɨha saundataase. “Amɨ nɨnɨ maaritohɨtɨhandɨ kɨmo konɨhɨ bimaamɨ notɨ nɨnɨ japɨhɨ napisanɨhuraatɨtandɨ nehɨ nɨwahonisɨhandisɨ nɨnɨ koai kɨretɨ kawito. Isɨ amɨ kɨnyɨ kandapɨ napindapɨ taapɨ waatɨ gwɨnyaahise? Kɨnyɨ nɨngi nanipinjapɨ nɨngisɨ nanoaipasɨhɨ nehohɨpɨpa kɨnyɨ nepe,” undataase. 23 Saundihɨ amɨ sandapɨ Jisaasihoai nɨwipinjohiyɨhiyaamɨhatɨhɨ taahiyɨhiya pɨwɨha saapɨ atisawaayopo. So Jisaasihoai nɨwipinjohiyɨhiyaamo wɨndɨ namwaapwɨtaise tɨwo. Iyataahandɨ kandɨ Jisaasiho wɨndɨ satatɨ ko wɨndɨ namwaapwɨtaise tatɨ kamaatise. Nehɨ kohɨ sandaase. “Amɨ ko wɨndɨ namwaapotɨ konɨhɨ bimaamɨ notɨ nɨnɨ japɨhɨ napisanɨhuraatɨtandɨ sandɨ kinyɨhandɨmaahe kandapɨ kɨnyɨ waatɨ gwɨnyaitaapo,” ndaase. 24 Iyataatɨ kɨmɨko kɨmaiwaapɨ pɨwɨha atisatɨ mmonatɨ nesɨha ausaatɨ kandaase. Iyatɨ amɨ kɨmɨkaiwa utɨpɨhoaatɨhɨ jɨpatɨpiyataise. Aihɨ amɨ nyahɨ aimɨ mmonɨhaayo ko katiwaiwa akɨtɨtiho. 25 Iyataatɨ kahapaamapɨpa Jisaasiho kaiwaiwa pɨhɨtatɨ apɨpaahɨ taahɨwaiwaare. Isɨ amɨ nahatewa kaiwaanɨhɨ kwɨsiwɨ jɨpatɨpaisaihaahɨ amɨ yapɨmbataapɨhɨ wapɨhɨ utɨpɨhaiwa kaiwa ahaitɨhapɨhɨ owetɨtaihe.