1

1 Tulaý nami iýgi iýgi kalil brantosaisonaqa Anjam soqnej. Anjam a Qotei ombla soqneb. Anjam a segi Qotei. 2 Tulaý nami Anjam a Qotei ombla soqneb. 3 Aqa baý na Qotei na iýgi iýgi kalil gereiyej. Iýgi bei gam bei na brantosai. Iýgi iýgi kalil branteleýeb qaji di Anjam a segi na marnaq branteb. 4 Anjam a segi ýambile qa utru. Ýambile di puloý bul. Deqa ýambile dena tamo uýgasari naýgi suwantnjreqnu. 5 Puloý di ambruq di suwaýejunu. Ambru na puloý di mosotosaieqnu. 6 Tamo bei brantej aqa ñam Jon. Qotei na a qariýyonaq bej. 7 A anjam palontqa bej. A puloý qa anjam palontoqnej. Tamo uýgasari kalil naýgi aqa anjam qusib puloý qa naýgo areqalo siýgilatqajqa deqa palontoqnej. 8 Jon a puloý sai. A puloý qa anjam palontqa bej. 9 Puloý di puloý bole. A mandamq aisiqa tamo uýgasari kalil naýgi suwantnjreqnu. 10 Ariya Anjam a mandamq di soqnej. Aqa baý na Qotei na mandam atej. Ariya tamo uýgasari mandamq di soqneb qaji naýgi a qa poinjrosai. 11 A aqa segi qure utruq ainaqa aqa leý naýgi a areiyosai. 12 Ariya tamo uýgasari qudei naýgi a areiyeb. Tamo uýgasari naýgi di aqa ñam qa naýgo areqalo siýgilateb qaji. Onaqa a na naýgi giltnjrej. Yim naýgi Qotei aqa aýgro sqajqa deqa. 13 Naýgo meani na ýambabtnjro qaji dena naýgi Qotei aqa aýgro brantosai. Naýgo segi areqalo na naýgi Qotei aqa aýgro brantosai. Tamo bei aqa areqalo na dego naýgi Qotei aqa aýgro brantosai. Qotei a segi na marej deqa naýgi aqa aýgro tiýtiý branteb. 14 Anjam di a tamo yusiqa gago ambleq di soqnej. Onaqa iga aqa ñam koba ti aqa siýgila ti di unem. Aqa ñam agiende. A segi qujai Qotei aqa Ýiri. A iga qa are tulaý boleiyeqnu. A segi anjam bole qa utru. 15 A qa nami Jon na tamo uýgasari naýgi minjroqnsiqa endegsi leleýoqnej, "E tamo deqa nami endegsi merýgoqnem, 'Tamo ijo qoreq na bqas qaji a na e tulaý buýbejunu. Di kiyaqa? E ýambabosaisonamqa a nami soqnej deqa.' " 16 A iga kalil qa are tulaý boleiyoqnsiqa iga geregereigeqnu. 17 Bole, nami Qotei a Moses aqa baý na iga dal anjam egej. Ariya Yesus Kristus aqa wau na Qotei a iga qa are tulaý boleiyeqnu. A segi anjam bole qa utru. 18 Tamo bei na Qotei aqa ulatamu unosai. Qotei aqa Ýiri qujai a segi Qotei. A aqa Abu Qotei aqa areq di sosiqa beteryejunu. A na qujai iga Qotei osorgej. 19 Bati bei Juda tamo kokba naýgi na atra tamo kokba ti Livai naýgi ti qariýnjrnabqa naýgi Jerusalem qure uratosib Jon aqa areq gilsib nenemyeb, "Ni tamo yai?" 20 Ariya Jon a anjam ulitosai. A segi qa ubtosiqa minjrej, "E Kristus sai." 21 Onaqa naýgi na olo nenemyeb, "Di ni tamo yai? Ni Elaija kio?" Onaqa a na minjrej, "Sai." Onaqa naýgi na olo minjeb, "Ni Qotei aqa medabu o qaji tamo kobaquja iga a qa tariýeqnum qaji tamo de kio?" Onaqa a na kamba minjrej, "Sai. E a sai." 22 Deqa olo nenemyeb, "Ni tamo yai? Ni segi qa kiersi mareqnum di geregere mergimqa iga olo aisim tamo naýgi iga qariýgonub qaji di minjrqom." 23 Onaqa Jon na minjrej, "Nami Qotei aqa medabu o qaji tamo Aisaia a anjam endegsi neýgreýyej, 'Tamo bei a wadau sawaq di sosimqa a tulaý koba leleýosim tamo uýgasari naýgi endegsi minjroqnqas, "Tamo Koba a bqas. Deqa niýgi na aqa gam gereiyetiye." ' Aisaia a nami anjam degsi neýgreýyej. Gam gereiyetqa tamo agi e." 24 Farisi naýgi na atra tamo naýgi di qariýnjrnab Jon aqaq gileb. 25 Onaqa naýgi na olo Jon nenemyeb, "Ni Kristus sai. Ni Elaija sai. Ni Qotei aqa medabu o qaji tamo di sai. Deqa ni kiyaqa tamo uýgasari naýgi yansnjreqnum?" 26 Onaqa Jon na kamba minjrej, "E ya na naýgi laýa yansnjreqnum. Ariya nuýgo ambleq di tamo bei unu. Niýgi a qa qaliesai. 27 Agi e nami a qa endegsi merýgoqnem, 'A ijo qoreq na bqas.' E nami niýgi degsi merýgoqnem. Tamo di a ñam ti. E ñam saiqoji. Deqa e na a kaýgalyqajqa e tamo bolesai." 28 Jon a Betani qureq dia anjam di minjroqnej. Betani qure di Jordan ya taqal beiq di unu. Dia Jon na tamo uýgasari naýgi yansnjroqnej. 29 Nebeonaqa Yesus a walwelosiq Jon aqa areq beqnaqa unsiqa marej, "Niýgi uniye. Tamo di a Qotei aqa Kaja Du. A na qujai tamo uýgasari mandamq endi unub qaji naýgo une kobotetnjrqajqa bej. 30 E tamo deqa nami endegsi merýgoqnem, 'Tamo ijo qoreq na bqas qaji a na e tulaý buýbejunu. Di kiyaqa? E ýambabosaisonamqa a nami soqnej deqa.' 31 E nami a qa qaliesai. Ariya Israel tamo uýgasari naýgi a qa qalieqajqa deqa e bosim ya na tamo naýgi yansnjreqnum." 32 Jon a na naýgi degsi minjrsiqa olo endegsi minjrej, "Qotei aqa Mondor a laý qure uratosiq binoý bulosiqa mandamq aisiqa Yesus aqa gateq di awoonaq e unem. 33 E nami a qa qaliesai. Ariya Qotei agi e ya na tamo uýgasari naýgi yansnjrqajqa qariýbej qaji a na merbej, 'Ijo Mondor Bole aisim tamo bei aqa gateq di awoamqa ni unqam. A na qujai Mondor aqa siýgila na tamo uýgasari naýgi yansnjroqnqas.' 34 Qotei a na e degsi merbonaqa e tamo di unsimqa marem, 'Bole, tamo di a Qotei aqa Ýiri.' " 35 Olo nebeonaqa Jon a na aqa aýgro aiyel joqsiqa naýgi koba na tigelesoqneb. 36 Sonabqa Yesus a walwelosiq gileqnaqa unsiqa naýgi aiyel minjrej, "Niýgi uniye. Tamo di a Qotei aqa Kaja Du." 37 Degsi minjrnaqa naýgi aiyel Jon dauryqa uratosib Yesus dauryosib gileb. 38 Onaqa Yesus a bulosiqa naýgi aiyel a dauryosib beqnabqa unjrsiqa nenemnjrej, "Niýgi aiyel kiyaqa e daurbeqnub?" Onaqa minjeb, "Rabai, ni tal qabia unum?" Ñam "Rabai" di Hibru anjam. Gago anjam, "Qalie Tamo Koba." 39 Ariya Yesus na naýgi aiyel minjrej, "Niýgi aiyel bosib ijo tal uniye." Ariya naýgi aiyel Yesus dauryosib gilsib tal a soqnej qaji di uneb. Unsib seý bati 4 onaq bilaqtej deqa naýgi a ombla soqneb. 40 Tamo aiyel Jon aqa anjam qusib Yesus dauryeb qaji bei aqa ñam Andru. A Saimon Pita aqa was. 41 A Yesus uratosiq aqa was Saimon itosiq minjej, "Iga Mesaia unonum." Ñam "Mesaia" di Hibru anjam. Gago anjam, "Kristus." 42 Degsi minjsiqa Saimon osiq Yesus aqa areq osi gilej. Onaqa Yesus na Saimon unsiqa minjej, "Ni Saimon, Jon aqa ýiri. Bunuqna ino ñam Sifas mermoqnqab." Ñam "Sifas" di Hibru anjam. Gago anjam, "Pita." Aqa damu, "Meniý." 43 Olo nebeonaqa Yesus a Galili sawaq gilqa osiqa Filip itosiq minjej, "Ni e daurbe." 44 Filip a Betsaida qure qaji. Di Andru wo Pita wo naýgo qure utru. 45 Ariya Filip a mati olo aisiqa Nataniel itosiq minjej, "Ni au. Iga tamo a qa nami Moses a dal anjam neýgreýyej qaji a unonum. Qotei aqa medabu o qaji tamo naýgi dego a qa osib neýgreýyeleýeb. Tamo di Yesus Nasaret qure qaji. A Josep aqa ýiri." 46 Onaqa Nataniel na kamba Filip minjej, "Nasaret di qure kobaquja sai. Di qure kiñala. Kristus a qure dena bqa kere kio?" Onaqa Filip na minjej, "Ni bosim tamo di unime." 47 Onaqa Nataniel a walwelosiq Yesus aqa areq beqnaqa unsiqa a qa marej, "Niýgi uniye. Tamo di a Israel tamo bolequja. A gisaý anjam marosaieqnu." 48 Onaqa Nataniel na Yesus nenemyej, "Ni kiersim e qa qalieonum?" Onaqa Yesus na kamba minjej, "Filip a ni metmosaisonaqa ni qura utruq di awesonamqa e ni numonum." 49 Onaqa Nataniel a Yesus aqa anjam di qusiqa minjej, "O Qalie Tamo Koba, ni degsi maronum deqa e poibqo, ni Qotei aqa Ýiri. Ni Israel naýgo Mandor Koba." 50 Onaqa Yesus na kamba minjej, "Ni qura utruq di awesonam e ni numonum e degsi ubtsi mermonum deqa ino areqalo e qa siýgilatonum e? Di e ijo siýgila kiñala segi babtonum ni unonum. Bunuqna e ijo siýgila kokba babtoqnit ni unoqnqam." 51 Osiqa marej, "Niýgi quiye. E bole merýgwai. E segi Tamo Aýgro. Deqa bunuqna laý waqamqa Qotei aqa laý aýgro naýgi ijo jejamuq na laý qureq oqoqnsib olo mandamq aioqnib niýgi unqab."

2

1 Bati aiyel koboonaqa Kana qure agi Galili sawaq di unu dia aýgro wala bei aqa uýa baý ojej. Deqa tamo uýgasari naýgi koroosib iýgi goieb. Anjam qariýyonab Yesus aqa aniqali a koro deq gilej. 2 Yesus aqa aýgro naýgi ti dego metnjrnab koro deq gileb. 3 Koroosib iýgi uyeqnabqa wain saiinjrnaqa Yesus aqa aniqali na minjej, "Naýgi wain saiinjrqo." 4 Onaqa Yesus na minjej, "Ai, di ino wau. Di ijo wau sai. Ijo wauqa bati brantosaiunu." 5 Onaqa aqa aniqali na kaýgal tamo naýgi endegsi minjrej, "Yesus a anjam kie merýgimqa di dauryiye." 6 Tal dia ya nobu 6-pela kokba meniý na gereiyo qaji ateleýonab soqneb. Juda naýgi Qotei pailyqa oqnsib ya nobu dena ya tigoqnsib naýgo baý ti jejamu ti yansoqneb. Deqa ya nobu di ateleýonab soqneb. Ya nobu quja quja 100 lita. 7 Ariya Yesus na kaýgal tamo naýgi minjrej, "Ya nobu di maqteleýiye." Onaqa naýgi ya nobuq di ya qameleýonab maqeleýeb. 8 Onaqa Yesus na olo minjrej, "Ya bei tigsib osi gilsib goio lanja tamo yiye." Onaqa kaýgal tamo naýgi Yesus aqa anjam di dauryosib ya bei tigsib osi gilsib goio lanja tamo yeb. 9 Yesus na ya laýaj di bulyonaq wain babej. Deqa goio lanja tamo a uyo oneiyosiq marej, "Endi wain bole." Wain di qabe na bej di a qaliesai. Kaýgal tamo ya tigeb qaji naýgi segi qalie. Ariya goio lanja tamo a na tamo uýa baý ojej qaji di metonaq aqa areq bonaq minjej, 10 "Bati gaigai tamo naýgi iýgi goioqnsib wain qaqatiý bole namo tamo naýgi anainjreqnab uyeqnab olo bunu wain qaqatiý bolesai di anainjreqnub. Ariya ni degosai. Ni wain qaqatiý bole tentosim namo wain qaqatiý bolesai anainjronum uyonub olo bunu wain qaqatiý bole anainjronum." 11 Yesus a Kana qureq dia Qotei aqa maýwa di babtej. Kana qure agi Galili sawaq di unu. A nami Qotei aqa maýwa bei babtosaioqnej. Bati deqa qujai a na maýwa babtqa utru atej. Maýwa dena a na aqa ñam koba ti aqa siýgila ti boleq atej. Onaqa aqa aýgro naýgi aqa siýgila di unsibqa naýgi a qa naýgo areqalo siýgilateb. 12 Ariya uýa baý ojo bati di koboonaqa Yesus aqa aube naýgi ti aqa aýgro naýgi ti aqa aniqali koba na Kana qure uratosib Kaperneam qureq aieb. Aisib dia bati qudei soqneb. 13 Qotei a nami Israel naýgi Isip sawaq dia padalqa laqnabqa eleýosiq aqaryainjrej deqa are qalqajqa yori bati jojomonaqa Yesus a Jerusalem aiej. 14 Aisiq atra tal koba miligiq gilej. Gilsiqa ýam atej tamo naýgi na bulmakau ti kaja ti binoý ti qariýyeqnabqa tamo qudei naýgi na awaiyeqnab unjrej. Silali piloqneb qaji tamo naýgi naýgo awo jaramq di awesosib silali pileqnabqa naýgi dego unjrej. 15 Unjrsiqa rauýga osiq dena toqoý gereiyosiq ganiýyoqnsiq naýgi kalil naýgo kaja ti naýgo bulmakau ti winjrnaqa atra tal uratosib jaraieb. Silali piloqneb qaji tamo naýgi dego winjrsiq naýgo awo jaram bilbelyosiq silali bimbleýyej. 16 Osiqa tamo naýgi binoý qariýyoqnsibqa dena silali oqneb qaji naýgi endegsi minjrej, "Niýgi binoý di eleýosib jaraiiye. Ijo Abu aqa tal endi awaiyo tal sai." 17 Onaqa Yesus aqa aýgro naýgi aqa kumbra di unsibqa Qotei aqa anjam bei nami neýgreýyeb qaji deqa olo are qaleb. Agi nami endegsib neýgreýyeb, "O Abu, e ino tal qa tulaý arearetbqo. Deqa e ino tal bole sqajqa waukobaeqnum." 18 Yesus a na tamo naýgi di winjrnaqa Juda tamo kokba naýgi unsibqa deqa nenemyeb, "Ni Qotei aqa siýgila kie babtimqa iga unsim dena poigwas, 'Bole, Qotei na ni qariýmqoqa bosim tamo naýgi di winjronum'?" 19 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "E siýgila endegsi babtqai. Niýgi na atra tal kobaquja endi koýgrontibqa bati qalub qa e olo tigeltqai." 20 Onaqa naýgi na minjeb, "Atra tal endi gereiyeqnab wausau 46 koboej. Ni kiyaqa anjam grotosim ni bati qalub qa olo tigeltqa maronum? Keresai." 21 Yesus a atra tal qa marej di aqa segi jejamu qa sigitosiqa yawo anjam marej. 22 Deqa bunuqna a moisiq bati qalub koboonaqa olo subq na tigelonaqa aqa aýgro naýgi aqa anjam deqa olo are qalsibqa Qotei aqa anjam nami neýgreýyeb qaji deqa ti Yesus aqa anjam marej qaji deqa ti poinjrnaqa a qa naýgo areqalo siýgilateb. 23 Ariya Qotei a nami Israel naýgi Isip sawaq dia padalqa laqnabqa eleýosiq aqaryainjrej deqa are qalqajqa yori bati brantonaqa Yesus a Jerusalem di sosiqa Qotei aqa maýwa gargekoba babteqnaqa tamo uýgasari tulaý gargekoba naýgi unoqnsibqa aqa ñam qa naýgo areqalo siýgilatoqneb. 24 Ariya Yesus a naýgi areinjrosai. Di kiyaqa? A tamo kalil naýgo kumbra a qalie bole. 25 A powo bei qa truquosai. Deqa tamo bei na tamo naýgo kumbra Yesus a qalieqajqa minjqa keresai. A segi tamo naýgo areqalo a qalie bole.

3

1 Jerusalem dia tamo bei soqnej aqa ñam Nikodemus. A Farisi tamo. A Juda naýgo gate bei. 2 A qolo Yesus aqa areq bosiqa minjej, "O Qalie Tamo Koba, iga qalieonum, Qotei na ni qariýmej deqa ni bosim gago qalie tamo unum. Qotei a tamo bei ombla sqasai di a maýwa ni yeqnum qaji di babtqa keresai." 3 Onaqa Yesus na kamba minjej, "Ni que. E bole mermqai. Tamo bei a aýgro mom bunuj bulosim ýambabqasai di Qotei na a taqatosim aqa Mandor Koba sqasai. Deqa a Qotei unqa keresai." 4 Onaqa Nikodemus na nenemyej, "Tamo qeliqo qaji a kiersim olo aqa ai miligiq aisim aýgro mom bunuj bulosim ýambabqas?" 5 Onaqa Yesus na kamba minjej, "Ni que. E bole mermqai. Tamo bei a ya na ti Qotei aqa Mondor na ti aýgro mom bunuj bulosim ýambabqasai di Qotei na a taqatosim aqa Mandor Koba sqasai bolesai. 6 Aqa ai wo abu wo naýgi aiyel jejamu ti sosib dena a ýambabteb. Deqa a dego jejamu ti unu. Ariya Qotei aqa Mondor na a ýambabtqas di a mondor ti sqas. 7 E ni mermonum, 'Niýgi aýgro mom bunuj bulosib ýambaboiye.' Ni ijo anjam di qusim prugugetaim. 8 Jagwa a segi puyoqnsiqa sawa sawaq gileqnaqa ni aqa anjam ato queqnum. Ariya a qabe na kio boqnsiq qabiteqnu di ni qaliesai. Tamo kalil Qotei aqa Mondor aqa siýgila na aýgro mom bunuj bulosib ýambabeqnub qaji naýgi kere dego." 9 Onaqa Nikodemus na Yesus nenemyej, "Kumbra di kiersi brantqas?" 10 Onaqa Yesus na kamba minjej, "Ni Israel naýgo qalie tamo koba. Ni kiyaqa ijo anjam endeqa poimosai? 11 Ni que. E bole mermqai. Iga anjam qalieosim deqa agi mareqnum. Iga kumbra unoqnsim deqa saeqnum. Ariya niýgi gago anjam endi olo qoreiyeqnub. 12 E mandam endeqa anjam merýgonumqa niýgi qusib nuýgo areqaloq di siýgilatosai. Deqa e laý qure qa anjam dego merýgwai di niýgi kiersib nuýgo areqaloq di siýgilatqab? 13 Tamo bei a laý qureq oqosai. E Tamo Aýgro e segi qujai laý qureq dena mandamq aiem. 14 Nami Moses a wadau sawaq di sosiqa a amal sigitosiq soqtosiqa gaintej. Dego kere e Tamo Aýgro dego soqtbosib gaintbqab. 15 Amqa tamo kalil e qa naýgo areqalo siýgilatqab qaji naýgi ýambile gaigai sqab. 16 "Qotei aqa Ýiri qujai unu. Qotei na tamo uýgasari kalil mandamq endi unub qaji naýgi tulaý qalaqalainjrsiq deqa aqa segi Ýiri qujai di naýgi enjrej. A endegsi are qalej, 'Tamo uýgasari kalil ijo Aýgro qa naýgo areqalo siýgilatqab qaji naýgi di padalqasai. Naýgi ýambile gaigai sqab.' Qotei a degsi are qalsiq deqa aqa segi Ýiri qujai naýgi enjrej. 17 Qotei a na tamo uýgasari mandamq endi unub qaji naýgo kumbra qa naýgi peginjrqajqa deqa are qalsiq aqa Ýiri naýgoq qariýyosai. A na naýgi eleýam naýgi padalaib deqa are qalsiq aqa Ýiri qariýyonaq mandamq aiej. 18 Qotei na tamo naýgi Yesus qa naýgo areqalo siýgilateqnub qaji naýgi peginjrqasai. Ariya tamo naýgi Yesus qa naýgo areqalo siýgilatosaieqnub qaji naýgi Qotei na peginjrqas. Di kiyaqa? Naýgi aqa segi Ýiri aqa ñam qa naýgo areqalo siýgilatosai deqa. 19 Qotei na tamo naýgi di peginjrqas di aqa utru agiende. Puloý a mandamq ainaqa tamo naýgi ambru qa arearetnjroqnej. Naýgi puloý qa arearetnjrosaioqnej. Di kiyaqa? Naýgi kumbra uge uge yoqneb deqa. 20 Tamo kalil kumbra uge uge yeqnub qaji naýgi puloý jeuteqnub. Naýgo kumbra uge uge di puloý na boleq ataim deqa naýgi puloý aqaq bosaieqnub. 21 Ariya tamo uýgasari anjam bole dauryeqnub qaji naýgi puloý aqaq beqnub. Boqnsib wau bole bole yeqnabqa tamo uýgasari naýgi unoqnsib endegsib mareqnub, 'Bole, naýgi Qotei aqa siýgila oqnsib deqa wau bole bole yeqnub.' " 22 Ariya bati bei Yesus aqa aýgro naýgi ti walwelosib Judia sawaq gileb. Gilsib dia aqa aýgro naýgi ti sosibqa a na tamo uýgasari naýgi yansnjroqnej. 23 Jon yansnjro qaji a Ainon qureq di sosiqa a dego tamo uýgasari naýgi yansnjroqnej. Ainon qure di Salim qure jojomq di unu. Dia ya koba soqnej deqa tamo uýgasari naýgi Jon aqa areq beqnabqa a na yansnjroqnej. 24 Bati deqa Herot na Jon tonto talq waiyosaisoqnej. 25 Bati bei Jon aqa aýgro qudei naýgi Juda tamo bei ti jejamu yanso kumbra qa anjam na qotoqneb. 26 Onaqa Jon aqa aýgro naýgi Jon aqa areq gilsib minjeb, "O Qalie Tamo Koba, nami tamo ni ombla Jordan ya taqal beiq di sosibqa ni a qa anjam maroqnem qaji bini tamo uýgasari kalil naýgi aqa areq gileqnabqa a na yansnjreqnu. Naýgi inoq bosaieqnub." 27 Onaqa Jon na kamba minjrej, "Qotei laý qureq di unu qaji a na tamo bei iýgi yqasai di a iýgi oqa keresai. 28 Niýgi segi ijo anjam bei e nami merýgoqnem qaji di quoqneb. Agi e merýgoqnem, 'E Kristus sai. Qotei na e qariýbonaqa e namoosim Kristus bqajqa gam gereiyetoqnem.' 29 Tamo uýa baý ojqas qaji a segi na uýa di oqas. Aqa was a laýa qalaq di tigelesosimqa tamo uýa baý ojqo qaji aqa anjam quoqnqas. Qusimqa tulaý areboleboleiyqas. Dego kere e bini tulaý areboleboleibqo. 30 Kristus aqa ñam tulaý kobaqas. Ijo ñam aguq aiqas." Jon a na naýgi degsi minjrej. 31 Tamo laý qureq di sosiqa dena mandamq aiej qaji a na iýgi iýgi kalil tulaý buýnjrejunu. Tamo naýgi mandamq endena branteleýeb qaji naýgi mandam endeqa kumbra yeqnub. Osib mandam endeqa anjam segi mareqnub. Ariya tamo laý qureq di sosiqa dena mandamq aiej qaji a na iýgi iýgi kalil tulaý buýnjrejunu. 32 Kumbra a uneqnu qaji a deqa saeqnu. Anjam a queqnu qaji di a babteqnu. Ariya tamo bei na aqa anjam di ojosaieqnu. 33 Tamo naýgi Yesus aqa anjam ojeqnub qaji naýgi a qa naýgo areqalo siýgilatoqnsib mareqnub, "Bole, Qotei a anjam bole qa utru." Naýgi degsib mareqnub. 34 Tamo Qotei na qariýyej qaji a Qotei aqa anjam babtosiq mergeqnu. Di kiyaqa? Qotei na aqa Mondor aqa siýgila potosiq taqal bei segi Yesus yosai. A na aqa siýgila kalil Yesus yekritej. 35 Abu Qotei na aqa segi Ýiri Yesus tulaý areiyoqnsiq qalaqalaiyeqnu. Deqa a na iýgi iýgi kalil aqa segi Ýiri aqa baýq di ateleýeqnu. 36 Tamo naýgi Qotei aqa Ýiri qa naýgo areqalo siýgilatqab qaji naýgi ýambile gaigai sqab. Ariya tamo naýgi Qotei aqa Ýiri aqa anjam dauryqa uratqab qaji naýgi ýambile itqasai. Qotei aqa minjiý naýgoq di sqas.

4

1 Farisi naýgi endegsib queb, "Yesus a na Jon buýyosiqa tamo uýgasari tulaý gargekoba yansnjreqnaqa naýgi a dauryeqnub. Jon a tamo gargekoba yansnjrosaieqnu." Farisi naýgi degsib queb. Bole, Yesus a segi na tamo uýgasari naýgi yansnjrosaioqnej. Aqa aýgro naýgi na yansnjroqneb. Tamo Koba Yesus a qalieej, Farisi naýgi degsib queb. Deqa a Judia sawa uratosiqa olo Galili sawaq aiej. 4 A gam dauryosiqa Samaria sawa amble potosiqa walwelosiq aiej. 5 Aisiq Samaria naýgo qure kiñala bei aqa ñam Sikar di brantej. Qure qalaq dia mandam taqal bei soqnej. Mandam taqal di Jekop a nami aqa ýiri Josep yej. 6 Ya uyqajqa sub bei dia soqnej. Ya sub di Jekop a nami bogej qaji. Yesus a walwelosiq qanam jige seý bati 12 onaqa aqa jejamu asgiyonaqa aqaratqa osiqa ya sub qalaq di awoej. 7 Onaqa aqa aýgro naýgi iýgi awaiyqa marsib qure ambleq aieb. Aieqnabqa Samaria uýa bei a ya tugwajqa bej. Bonaqa Yesus na minjej, "Ya gambaý tigsim e anaibe." 9 Onaqa Samaria uýa dena Yesus kamba minjej, "Ni Juda tamo. E Samaria uýa. Deqa ni kiyaqa e merbonum, 'Ya gambaý tigsim e anaibe'?" Uýa a na degsiqa Yesus minjej. Di kiyaqa? Juda naýgi Samaria naýgi ti koba na anjam marosaieqnub deqa. 10 Onaqa Yesus na uýa di minjej, "Ni iýgi Qotei na laýa emqajqa di qalieosim qamu tamo ni na ya tigsim anaiyqajqa mermqo qaji a qa poimqo qamu ni na e merbimqa ýambile gaigai sqajqa ya di anaimonum qamu." 11 Onaqa uýa dena minjej, "Tamo Koba, ni ya tugwajqa ya gambaý saiqoji. Ya sub endi tulaý guma koba. Deqa ni qabe na ýambile gaigai sqajqa ya di oqam? 12 Gago moma utru Jekop a nami ya sub endi bogsiqa gago moma naýgi enjrej. A segi ya sub endena ya uyoqnej. Aqa aýgro naýgi aqa bulmakau ti aqa kaja ti naýgi dego sub endena ya uyoqneb. Ni na a buýyqam kio?" 13 Onaqa Yesus na kamba minjej, "Tamo naýgi ya sub endena ya uyoqnqab di naýgi olo bunu ya qarnjroqnqas. 14 Ariya e na tamo naýgi ya anainjrqai di naýgi bunu ya qarnjrqasai. Ya e na anainjrqai di naýgi uyibqa naýgo are miligiq di ya ani bul polyoqnimqa naýgi ýambile gaigai sqab." 15 Onaqa uýa dena Yesus minjej, "O Tamo Koba, ya di anaibimqa e olo ya qarbqasai. Yimqa e olo bosiy ya sub endena ya tugwasai." 16 Onaqa Yesus na minjej, "Ni mati aisim ino gumbuluý metosim niýgi ombla endeq boiye." 17 Onaqa uýa na minjej, "E tamo saiqoji." Onaqa Yesus na minjej, "Ni tamo saiqoji di kere maronum. 18 Di kiyaqa? Ni nami tamo 5-pela osim uratnjrem. Ariya tamo ni bini ombla unum qaji di ino tamo sai. Deqa ino anjam di bole." 19 Onaqa uýa dena minjej, "O Tamo Koba, ni anjam di ubtsi merbonum deqa e poibqo, ni Qotei aqa medabu o qaji tamo bole. 20 Gago moma naýgi nami Samaria manaq endia korooqnsib Qotei qa louoqneb. Ariya niýgi Juda tamo niýgi mareqnub, 'Qotei qa louqajqa sawa qujai agi Jerusalem.' " 21 Onaqa Yesus na minjej, "Uýa, ni ijo anjam endi qusim poimeme. Bati bei brantimqa manaq endia niýgi Abu qa louoqnqasai. Jerusalem dia dego niýgi Abu qa louoqnqasai. 22 Niýgi Samaria qaji tamo uýgasari niýgi louqa oqnsib niýgi yai qa loueqnub di niýgi geregere poiýgosai. Ariya iga Juda qaji iga louqa oqnsim iga yai qa loueqnum di iga geregere poigeqnu. Di kiyaqa? Qotei na iga Juda tamo iga giltgej. Deqa gago baý na Qotei na tamo uýgasari naýgi eleýqas. 23 Ariya bati bei brantqas agi brantqo. Tamo naýgi ijo Abu qa louqa oqnsib aqa Mondor Bole na ti kumbra bole na ti a qa louoqnqab di naýgi bole na louqab. Yim ijo Abu a naýgi qa tulaý areboleboleiyqas. 24 Qotei a segi Mondor. Deqa tamo naýgi Qotei qa louqa oqnsib aqa Mondor Bole na ti kumbra bole na ti a qa louoqnqab di naýgi bole na louqab." 25 Onaqa uýa dena Yesus minjej, "E qalie, Mesaia bqas." "Mesaia" di Hibru anjam. Gago anjam, "Kristus." Osiqa Yesus minjej, "Mesaia a bosimqa Qotei aqa anjam kalil ubtsim mergekritqas." 26 Onaqa Yesus na minjej, "Mesaia agi e segi. Aqo ombla anjam mareqnum." 27 Yesus na uýa degsi minjnaqa aqa aýgro naýgi olo qureq na bosibqa a uýa de wo anjam mareqnab unsibqa tulaý koba prugeleýeb. Ariya naýgi Yesus nenemyosai, "Ni kiyaqa uýa de wo anjam mareqnub?" Degosai. 28 Onaqa uýa dena aqa ya nobu uratosiqa olo qure miligiq aisiqa tamo uýgasari naýgi minjrej, 29 "Niýgi bosib tamo di uniye. E kumbra nami yoqnem qaji di a na ubtekritqo. Tamo di Kristus kio?" 30 Degsi minjrnaqa naýgi qure uratosib Yesus unqajqa beb. 31 Beqnabqa Yesus aqa aýgro naýgi na minjeb, "O Qalie Tamo Koba, ni bosim iýgi uye." 32 Onaqa Yesus na minjrej, "Ijo iýgi uyo bei unu di niýgi qaliesai." 33 Onaqa aqa aýgro naýgi aqa anjam di qusibqa segi segi maroqneb, "Tamo bei na iýgi bei uyqajqa osi bosiq yqo kio?" 34 Onaqa Yesus na minjrej, "E na ijo Abu e qariýbej qaji aqa areqalo dauryosiy aqa wau kobotqai. Ijo iýgi uyo bole agide. 35 "Niýgi mareqnub, 'Bai qolqe koboamqa iýgi meliqas.' Niýgi degsib mareqnub. Ariya e na niýgi endegsi merýgwai. Niýgi ýam atsib iýgi wau uniye. Iýgi meliosi unu. 36 Tamo naýgi iýgi meli gentoqnsib koroiyoqnsib awai eqnub. Naýgo awai agiende. Naýgi ýambile gaigai sqab. Deqa tamo naýgi iýgi yageqnub qaji ti tamo naýgi iýgi meli genteqnub qaji ti koba na areboleboleinjrqas. 37 Deqa anjam endi bole, 'Tamo bei na iýgi yagwas. Bei na iýgi meli gentqas.' 38 E niýgi qariýgonumqa gilsib wau niýgi na wauosai qaji dena iýgi eleýonub. Tamo qudei naýgi waukobaeb. Niýgi laýa gilsib iýgi eleýonub." 39 Bati deqa uýa na Samaria tamo uýgasari gargekoba qure dia soqneb qaji naýgi Yesus qa sainjrnaq qusibqa Yesus qa naýgo areqalo siýgilateb. Di kiyaqa? Uýa na endegsi minjrej, "Tamo dena e kumbra nami yoqnem qaji di ubtekritqo." 40 Degsi minjrnaq qusibqa Yesus aqa areq gilsib minjeb, "Ni gago qureq endia iga koba na sqom." Degsi minjnabqa Yesus a bati aiyel naýgo qureq dia soqnej. 41 Sosiqa Qotei aqa anjam palontosiq naýgi minjreqnaqa tamo uýgasari gargekoba aqa anjam qusib poinjrnaqa a qa naýgo areqalo siýgilateb. 42 Osib uýa di minjeb, "Ni na bosim Yesus qa anjam mergonum qusim gago areqaloq di sonaq olo a segi na mergwo qusim turtsim gago areqalo a qa torei siýgilatonum. Osim endegsi poigwo, 'Bole, Yesus a na qujai tamo uýgasari mandamq endi unub qaji naýgi oqas.' " 43 Ariya bati aiyel koboonaqa Yesus a qure di uratosiqa walwelosiq Galili sawaq gilej. 44 A segi nami endegsi marej, "Qotei aqa medabu o qaji tamo bei aqa segi qure utruq gilsim anjam minjroqnqas di naýgi aqa anjam quetqa asginjrqas. Deqa a ñam saiqoji sqas." 45 Yesus a Galili sawaq di brantonaqa tamo uýgasari sawa dia soqneb qaji naýgi a qa areboleboleinjrnaqa a osib geregereiyeb. Di kiyaqa? Nami Juda naýgo yori bati koba qa Yesus a Jerusalem di sosiqa Qotei aqa maýwa gargekoba yeqnaq tamo uýgasari naýgi di unoqneb. 46 Ariya Yesus a olo Kana qureq aiej. Qure di agi Galili sawaq di unu. Qure dia nami a na ya laýaj bulyonaqa wain babej. Aisiq di sonaqa Kaperneam qureq dia Rom naýgo Mandor Koba aqa qaja tamo bei aqa ýiri makobaiyonaq ýeiesoqnej. 47 Deqa qaja tamo di Yesus a Judia sawa uratosiq bosiq Galili sawaq di soqnej di qusiqa aqa areq bosiq pailyosiq minjej, "O Tamo Koba, ijo aýgro moiqa laqnu. Deqa ni bosim a boletime." 48 Onaqa Yesus na qaja tamo di minjej, "Nuýgo segi ýamdamu na ijo maýwa bei unqasai di niýgi e qa nuýgo areqalo siýgilatqasai." 49 Onaqa qaja tamo dena olo Yesus minjej, "O Tamo Koba, ni urur au. Ijo aýgro a moio uge." 50 Onaqa Yesus na minjej, "Ni gile. Endego ino aýgro a boleqo ýambile unu. A moiqasai." Onaqa a Yesus aqa anjam di qusiqa aqa areqaloq di siýgilatosiq gilej. 51 A gileqnaqa aqa kaýgal tamo qudei naýgi aqa talq dena bosib gamq di turosib minjeb, "Ino aýgro a boleosiq ýambile unu." 52 Onaqa a na nenemnjrej, "Seý bati gembub a boleqo?" Onaqa minjeb, "Ya qanam seý bosiq iýgi uyo bati tiýynaqa aqa jejamu kaýkaý koboonaqa a boleej." 53 Degsi minjnabqa a qalieej, "Seý bati deqa tiýtiý Yesus na ya merbej, 'Endego ino aýgro a boleqo ýambile unu. A moiqasai.' " A degsi qalieosiq deqa a Yesus qa aqa areqalo siýgilatej. Tamo kalil a ombla tal qujaiq di soqneb qaji naýgi dego Yesus qa naýgo areqalo siýgilateb. 54 Yesus a Judia sawa uratosiq bosiq Galili sawaq di sosiqa bati deqa a maýwa di yej. A nami Galili sawaq dia maýwa bei yosaioqnej. Aqa maýwa qujai nami yej qaji agi a ya laýaj bulyonaq wain babej.

5

1 Bati bei Yesus a Juda naýgo yori bati koba unqa marsiqa Jerusalem aiej. 2 Jerusalem dia ya kuru bei soqnej. Ya kuru di kaja naýgo siraýme qalaq di soqnej. Ya kuru di aqa ñam Betesda. Di Hibru anjam na mareqnub. Ya kuru areqsi jagwa oqajqa tal kiñilala 5-pela soqneb. 3 Dia tamo ma ti, tamo ýam qandimo, tamo siýga uge, tamo jejamu lainjro qaji tulaý gargekoba soqneb. Naýgi ya anýilqajqa tariýoqnsib soqneb. 4 Bati qudei Tamo Koba Qotei aqa laý aýgro ya kuru miligiq aioqnsiqa ya enteqnaqa anýiloqnej. Ya anýiloqnimqa tamo a namo yaq aiqas qaji aqa ma koboqas. Utru deqa naýgi ya anýilqajqa tariýoqneb. 5 Ariya Yesus a Jerusalem aiej bati deqa tamo bei wausau 38 ma ti soqnej qaji a di tariýesoqnej. 6 Onaqa Yesus na tamo di ýeiesonaq unsiqa a bati olekoba ma de ti soqnej di qalieosiqa nenemyej, "Ni olo boleqajqa are unu e?" 7 Onaqa minjej, "O Tamo Koba, ya anýiloqnimqa tamo yai na e aqaryaibosim urur yaq osi aiqas? Tamo bei saiqoji. E aiqa yeqnam ma tamo qudei naýgi na e buýboqnsib namo yaq aieqnub." 8 Onaqa Yesus na minjej, "Ni tigelosim ino sapera qoboiyosim walwel." 9 Degsi minjnaqa bati qujai deqa aqa jejamu boleonaqa a tigeloqujatosiq aqa sapera qoboiyosiqa walwelosiq gilej. Bati di Juda naýgo yori bati. 10 Deqa Juda tamo kokba naýgi na tamo boleej qaji di unsib minjeb, "Bini gago yori bati. Iga wauqa getento. Deqa ni ino sapera qoboiyaim." 11 Onaqa a na kamba minjrej, "Tamo e boletbqo qaji a na merbqo, 'Ni ino sapera qoboiyosim walwel.' " 12 Onaqa naýgi na nenemyeb, "Tamo yai na ni mermqo, 'Ni ino sapera qoboiyosim walwel'?" 13 Onaqa a na minjrej, "Tamo e boletbqo qaji aqa ñam di e qaliesai." A naýgi degsi minjrej. Di kiyaqa? Tamo gargekoba sonabqa Yesus a naýgo ambleq na ulaýej deqa. 14 Onaqa nebeonaq Yesus a atra tal miligiq gilsiqa tamo a na boletej qaji a di sonaqa itosiqa minjej, "Ni que. E ni boletmonum. Deqa ni olo une bei ataim. Gulube kobaquja bei ino jejamuq di olo branto uge." 15 Onaqa tamo di aisiqa Juda tamo kokba naýgi minjrej, "Tamo e boletbej qaji agi Yesus." 16 Onaqa Juda tamo kokba naýgi Yesus ugeugeiyqajqa maroqneb. Di kiyaqa? A maýwa di yori bati qa yoqnej deqa. 17 Onaqa Yesus a naýgo anjam di qalieosiqa naýgi minjrej, "Ijo Abu a nami gaigai wauoqnej agi bini wauoqnsi unu. Deqa e dego waueqnum." 18 Onaqa Juda tamo kokba naýgi Yesus aqa anjam di qusibqa naýgi a qalib moiqajqa naýgo areqalo torei siýgilaeb. Di kiyaqa? A yori bati segi gentosai. A dego marej, "Qotei a ijo Abu." Aqa anjam dena a segi qa marej, "Aqo Qotei wo ombla kerekere." Utru deqa naýgi Yesus qalib moiqajqa naýgo areqalo torei siýgilaeb. 19 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Niýgi quiye. E bole merýgwai. E Qotei aqa Ýiri. E ijo segi areqalo na kumbra bei yqa keresai. Kumbra ijo Abu na yeqnaq e uneqnum qaji di segi e yeqnum. E Qotei aqa Ýiri deqa kumbra kalil ijo Abu na yeqnu qaji di e dego yeqnum. 20 E ijo Abu aqa segi Ýiri deqa a na e tulaý qalaqalaiboqnsiqa kumbra kalil a na yeqnu qaji di e olo osorbeqnu. Bunuqna ijo Abu na kumbra tulaý siýgila kokba dego osorboqnqas. Yimqa niýgi unsib tulaý prugeleýqab. 21 Ijo Abu na tamo moreýo qaji naýgi olo ýambile enjroqnsiqa subq na tigeltnjreqnu. Deqa e Qotei aqa Ýiri e kamba dego ijo segi areqalo na tamo naýgi ýambile enjreqnum. 22 Ijo Abu na tamo naýgo une qa naýgi peginjrosaieqnu. E aqa segi Ýiri deqa a na wau di e ebej. Deqa e na tamo naýgo une qa naýgi peginjreqnum. 23 E wau di yeqnum deqa tamo kalil naýgi ijo Abu aqa ñam soqteqnub dego kere naýgi ijo ñam dego soqtetboqnqab. Di kiyaqa? E Qotei aqa Ýiri deqa. Tamo naýgi ijo ñam soqtosaieqnub qaji naýgi ijo Abu e qariýbej qaji aqa ñam dego soqtosaieqnub. 24 "Niýgi quiye. E bole merýgwai. Tamo a ijo anjam qusim ijo Abu e qariýbej qaji a qa aqa areqalo siýgilatqas di a ýambile gaigai sqas. Deqa e aqa une qa a pegiyqasai. A moio gam uratqo deqa a olo ýambile unu. 25 "Niýgi quiye. E bole merýgwai. Bati bei brantqas agi brantqo. Deqa tamo uýgasari moreýo qaji naýgi ijo kakoro qusib dena naýgi ýambile oqab. Di kiyaqa? E Qotei aqa Ýiri deqa. 26 Ijo Abu a segi ýambile qa utru. E aqa Ýiri. A na e siýgila ebej deqa e dego ýambile qa utru. 27 E Tamo Aýgro. Deqa ijo Abu na e ñam ebej. Ñam dena e na tamo uýgasari naýgo kumbra qa peginjrqai. 28 Niýgi ijo anjam di qusib deqa are koba qalaib. Bati bei brantimqa tamo uýgasari kalil subq di unub qaji naýgi ijo kakoro quqwab. 29 Qusib olo sub uratosib tigelqab. Tamo uýgasari kumbra bole bole yoqneb qaji naýgi tigelosibqa ýambile sqab. Tamo uýgasari kumbra uge uge yoqneb qaji naýgi tigelabqa e na naýgo kumbra uge deqa naýgi peginjrsiy naýgi padaltnjrqai." 30 Yesus a degsi marsiqa olo marej, "E ijo segi areqalo na wau bei yqa keresai. Ijo Abu na e anjam merbeqnaq dauryoqnsim tamo uýgasari naýgi peginjreqnum. E kumbra tiýtiý na naýgi peginjreqnum. Di kiyaqa? E ijo segi areqalo dauryosaieqnum. Ijo Abu e qariýbej qaji aqa areqalo dauryeqnum. 31 "E segi na ijo wau ti ijo kumbra ti ubtsiy marqai di tamo naýgi ijo anjam qusib bole qa maraib. 32 Ariya tamo bei unu agi Qotei. A na dego ijo wau ti ijo kumbra ti ubtsiq mareqnu. E qalieonum, anjam a mareqnu qaji di anjam bole. 33 "Mandam tamo bei aqa anjam na ijo anjam siýgilatqajqa e deqa are qalosaieqnum. Ariya e qalieonum, niýgi nami tamo qudei qariýnjrnab naýgi Jon aqaq gilnabqa Jon na naýgi anjam minjroqnej. Ariya niýgi Jon aqa anjam qa are qaliye. Yimqa anjam dena Qotei na niýgi oqas. Jon a ijo wau ti ijo kumbra ti ubtsiq maroqnej. Niýgi deqa are qaliye. Di kiyaqa? Jon a anjam bole ubtsiq maroqnej deqa. 35 Jon a lam puloý bul sosiqa tamo naýgi suwaýtnjroqnej. Yeqnaqa niýgi aqa suwaýoq di sokiñalayoqnsib deqa areboleboleiýgoqnej. 36 "Ariya anjam e palonteqnum qaji dena Jon tulaý buýyejunu. Wau kalil ijo Abu na e yosiy kobotqajqa ebej qaji wau dena Jon aqa wau tulaý buýyejunu. E wau di yeqnum deqa tamo uýgasari naýgi unoqnsib endegsi poinjreqnu, ijo Abu na e qariýbonaq bem. 37 Ijo Abu e qariýbej qaji a segi e qa anjam mareqnu. Ariya niýgi aqa kakoro nami quosaioqneb. Aqa ulatamu dego niýgi nami unosaioqneb. 38 Qotei aqa anjam dego nuýgo are miligiq di sosai. Di kiyaqa? Tamo Qotei na qariýyonaq mandamq aiej qaji aqa anjam niýgi nuýgo areqaloq di siýgilatosaieqnub. 39 "Niýgi are qaleqnub, Qotei aqa anjam neýgreýq di so qaji dena niýgi ýambile gaigai sqab. Niýgi degsib are qaloqnsib deqa niýgi Qotei aqa anjam di gaigai sisiyoqnsib peleiyeqnub. Ariya anjam di e qa mareqnu. 40 Ariya niýgi ýambile oqa marsib e qa bqajqa urateqnub. 41 "E mandam tamo naýgoq dena ñam koba oqajqa e deqa are qalsim anjam endi marosaieqnum. 42 Ariya e niýgi qa qalieonum. Nuýgo are miligiq dia niýgi Qotei qalaqalaiyosaieqnub. 43 E ijo Abu aqa ñam na bonamqa niýgi ijo anjam osai. Tamo bei aqa segi ñam na bqas di niýgi aqa anjam oqujatqab. 44 Niýgi nuýgo segi was naýgoq dena ñam koba oqajqa are qaleqnub. Ariya Qotei a segi qujai unu. Niýgi aqaq dena ñam koba oqajqa are qalosaieqnub. Niýgi kumbra degyeqnub deqa niýgi kiersib e qa nuýgo areqalo siýgilatqab? Di keresai. 45 "E ijo Abu aqa ýamgalaq dia nuýgo une qa pegiýgwai edegaib. Nuýgo une qa pegiýgwajqa tamo qujai agi Moses. Niýgi are qaleqnub, Moses a na niýgi aqaryaiýgwas. Di sai. 46 Niýgi Moses aqa anjam nuýgo areqaloq di siýgilatonub qamu ijo anjam dego nuýgo areqaloq di siýgilatonub qamu. Di kiyaqa? Moses a e qa anjam neýgreýyej deqa. 47 Ariya niýgi Moses aqa anjam nami neýgreýyej qaji di nuýgo areqaloq di siýgilatosaieqnub. Deqa niýgi kiersib ijo anjam dego nuýgo areqaloq di siýgilatqab? Di keresai."

6

1 Bati bei Yesus a Galili ya agu taqal beiq gilej. Ya agu di aqa ñam bei Taiberias ya agu. 2 Nami Yesus a Qotei aqa maýwa gargekoba babteqnaqa tamo uýgasari tulaý gargekoba naýgi unoqneb. Agi a na tamo ma ti soqneb qaji naýgi boletnjreqnaqa tamo uýgasari naýgi unoqneb. Deqa Yesus a ya agu taqal beiq gileqnaqa naýgi a dauryosib giloqneb. 3 Onaqa bati di Yesus a na aqa aýgro naýgi joqsiqa koba na manaq oqsibqa mana goge dia awesoqneb. 4 Bati deqa Juda naýgo yori bati koba bei jojomej. Qotei a nami Israel naýgi Isip sawaq dia padalqa laqnabqa eleýosiq aqaryainjrej deqa are qalqajqa bati jojomej. 5 Onaqa Yesus a ýam atsiqa tamo uýgasari tulaý gargekoba a dauryosib aqa areq beqnabqa unjrsiqa aqa aýgro bei Filip nenemyej, "Iga qabe na iýgi awaiyosim tamo uýgasari kalil di anainjronam kereqas?" 6 Filip aqa areqalo kie Yesus kamba minjim a quqwajqa deqa laýa nenemyej. Kumbra kie a segi yqajqa di a nami qalieej. 7 Onaqa Filip na kamba Yesus minjej, "Iga 200 kina osim dena iýgi awaiyosim iýgi kiñala kiñala anainjrqom di kereqasai." 8 Ariya Saimon Pita aqa was Andru di Yesus aqa aýgro bei a na Yesus minjej, 9 "Aýgro wala bei unu. A bem 5-pela qe kiñilala aiyel ojejunu. Di dego tamo uýgasari gargekoba endi anainjrqom di tulaý kereqasai." 10 Onaqa Yesus na aqa aýgro naýgi minjrej, "Niýgi na tamo uýgasari minjribqa kalil mandamq di awoeleýebe." Sawa dia ñiý koba soqnej. Deqa Yesus aqa aýgro naýgi na tamo uýgasari minjrnabqa kalil ñiýq di awoeleýeb. Tamo awoeleýeb qaji sisiyeb 5,000. 11 Awoonabqa Yesus na bem ti qe ti di osiqa Qotei pailyosiqa tamo uýgasari awoeleýeb qaji naýgi jeisi anainjreqnaq uyoqneb. Uynab kalil menetnjrej. 12 Naýgi menetnjrnaqa Yesus na aqa aýgro naýgi minjrej, "Niýgi iýgi oto kalil koroiyiye. Oto bei urataib." 13 Degsi minjrnaqa naýgi bem 5-pela aqa oto kalil tamo uýgasari naýgi urateleýeb qaji di koroiyosib gumba kokba 12-pelaq di jignab maqeleýej. 14 Tamo uýgasari kalil naýgi Yesus aqa maýwa di unsib deqa maroqneb, "Bole, Qotei aqa medabu o tamo nami Qotei na qariýyim bqajqa marej qaji agi a di." 15 Onaqa Yesus a naýgo anjam di qusiqa endegsi qalieej, tamo uýgasari kalil naýgi bosib a ojsib a naýgo Mandor Koba sqajqa minjqab. Yesus a degsi qalieosiqa naýgi a mandor koba ataib deqa a sawa di uratosiqa a segi manaq oqsiq di soqnej. 16 Ariya bilaqtonaqa Yesus aqa aýgro naýgi alile aieb. 17 Aisib qobuý bei gogetosib qobuý suweiyosib gileb. Naýgi mareb, "Iga ya agu taqal beiq gilsim Kaperneam qureq di tiryqom." Naýgi degsib marsib gileb. Qoloonaqa Yesus a naýgoq bosaisoqnej. 18 Naýgi ya agu ambleq di gileqnabqa jagwa koba tigelosiqa ya korkortosiqa naýgi pulutnjrej. 19 Naýgi 5-pela o 6-pela kilomita oyoosib gileqnabqa Yesus a ya baýgaq na walwelosiqa naýgi daurnjrsiq gilej. Gilsiq qobuý jojomyonaqa ýam ateb a ya baýgaq na walwelosiq beqnaqa unsib ulakobaeb. 20 Deqa Yesus na minjrej, "Endi e beqnum. Ulaaib." 21 Degsi minjrnaqa naýgi areboleboleinjrnaqa a metonab qobuý gogetej. Onaqa qobuý a ururosiq sawa naýgi gilqajqa gilteb qaji di tiryej. 22 Nebeonaqa tamo uýgasari qudei naýgi ya agu taqal beiq di soqneb. Naýgi qalie, ya bilaq qobuý qujai segi dia tiryosiq soqnej. Qobuý bei dia sosai. Yesus aqa aýgro naýgi segi qobuý di gogetosib gileb. Yesus a naýgi koba na qobuý di gogetosai. 23 Ariya qobuý qudei Taiberias qure uratosib bosib sawa Tamo Koba Yesus a nami Qotei pailyosiq tamo uýgasari naýgi iýgi anainjrnaq uyeb qaji sawa di jojom di tiryeb. 24 Onaqa tamo uýgasari naýgi uneb, Yesus a di sosai. Aqa aýgro naýgi dego di sosai. Deqa naýgi qobuý di gogeteleýosib gilsib Kaperneam qureq dia Yesus qa ýamoqneb. 25 Osib naýgi ya agu taqal beiq dia Yesus itosib nenemyeb, "O Qalie Tamo Koba, ni bati gembu endeq bem?" 26 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Niýgi quiye. E bole merýgwai. Niýgi ijo siýgila unsib e qa poiýgwo deqa niýgi e qa ýamosai. E niýgi bem anaiýgonam uynab menetýgej utru deqa niýgi e qa ýamoqnab. 27 Jejamu qa iýgi a koboqas. Niýgi iýgi deqa wauaib. Iýgi gaigai sqas qaji deqa niýgi wauoiye. Iýgi dena niýgi ýambile gaigai sqab. Ýambile gaigai sqajqa iýgi di e Tamo Aýgro na niýgi anaiýgwai. Ijo Abu Qotei na e giltbej deqa e na iýgi di anaiýgwai." 28 Onaqa naýgi na kamba Yesus nenemyeb, "Iga wau kie yonamqa Qotei a marqas, 'Di ijo wau bole agide'?" 29 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Qotei aqa wau agi merýgwai. Niýgi tamo Qotei na qariýyej qaji a qa nuýgo areqalo siýgilatiye. Tamo di agi e segi." 30 Onaqa naýgi Yesus aqa anjam di qusibqa olo nenemyeb, "Ni Qotei aqa maýwa kie babtim iga unsim ni qa gago areqalo siýgilatqom? Nami gago moma naýgi wadau sawaq di sosib laý qure qa bem uyoqneb. Agi Qotei aqa anjam bei nami endegsib neýgreýyeb unu, 'A na laý qure qa bem tamo uýgasari naýgi anainjreqnaq uyoqneb.' Degsib neýgreýyeb. Ariya ni wau kie yim iga unsim ni qa poigim gago areqalo ni qa siýgilatqom?" 32 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Niýgi quiye. E bole merýgwai. Moses a na laý qure qa bem di niýgi anaiýgosaioqnej. Ijo Abu a segi na laý qure qa bem bole niýgi anaiýgeqnu. 33 Bem bole Qotei na niýgi eýgeqnu qaji di laý qureq dena mandamq aisiq tamo uýgasari mandamq endi unub qaji naýgi ýambile enjreqnu." 34 Onaqa naýgi na Yesus minjeb, "O Tamo Koba, bati gaigai iýgi di anaigoqne." 35 Onaqa Yesus na minjrej, "E segi ýambile qa bem bole. Deqa tamo bei a ijoq bqas di a bunu mamyqasai. Tamo bei a e qa aqa areqalo siýgilatqas di a bunu ya qaryqasai dego. 36 "E niýgi merýgonum, niýgi gaigai nuýgo ýamdamu na e nubeqnub. Ariya niýgi e qa nuýgo areqalo siýgilatosaieqnub. 37 Tamo uýgasari kalil Qotei na e ebej qaji naýgi ijoq boqnqab. Tamo ijoq bqas qaji di e na olo wiyqa keresai bolesai. 38 E ijo segi areqalo dauryqajqa e deqa laý qure uratosim mandamq aiosai. Abu e qariýbej qaji aqa areqalo dauryqajqa deqa e laý qure uratosim mandamq aiem. 39 Abu e qariýbej qaji aqa areqalo endegsi unu. Tamo uýgasari kalil a na ebej qaji bei e na uratit padalqasai. E na naýgi kalil diýo bati qa olo subq na tigeltnjrqai. 40 Ijo Abu aqa areqalo endegsi unu. Tamo kalil e Qotei aqa Ýiri nubsib e qa naýgo areqalo siýgilatqab qaji naýgi ýambile gaigai sqab. Diýo bati qa e na naýgi olo subq na tigeltnjrqai." 41 Onaqa Juda tamo kokba naýgi Yesus aqa anjam di qusibqa naýgi a qa ugeosib a qa yomuoqneb. Di kiyaqa? A marej, "E segi bem bole laý qure uratosim mandamq aiem qaji." Deqa naýgi a qa yomuoqneb. 42 Yomuoqnsib maroqneb, "Tamo di Yesus. A Josep aqa ýiri. Aqa ai wo abu wo naýgi qa iga qalie. A kiyaqa marqo, 'E laý qure uratosim mandamq aiem'?" 43 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Niýgi segi segi anjam koba e qa maroqnaib. 44 Ijo Abu na e qariýbonaq mandamq aiem. Tamo bei aqa segi areqalo na ijoq bqa keresai. Ijo Abu na are bulyetim ijoq bqas. Yim diýo bati qa e na olo subq na tigeltqai. 45 Qotei aqa medabu o qaji tamo naýgi nami anjam endegsib neýgreýyeb unu, 'Qotei a na tamo uýgasari kalil naýgi aqa kumbra osornjroqnim naýgi a qa qalieoqnqab.' Deqa tamo uýgasari kalil ijo Abu aqa anjam quoqnsib a qa qalieeqnub qaji naýgi ijoq beqnub. 46 "Tamo bei a ijo Abu aqa ulatamu unosai bolesai. E segi qujai ijo Abu aqa ulatamu unem. Agi e nami Qotei ombla sosim dena bem. 47 Niýgi quiye. E bole merýgwai. Tamo a e qa aqa areqalo siýgilatqas di a ýambile gaigai sqas. 48 E segi ýambile qa bem uyo bole. 49 Nami nuýgo moma naýgi wadau sawaq di sosibqa laý qure qa bem uyoqneb. Ariya bunuqna naýgi kalil moreýekriteb. 50 Ariya e segi qujai bem bole laý qure uratosim mandamq aiem qaji. Tamo uýgasari naýgi bem di uyqab di naýgi moreýqasai. 51 E segi ýambile qa bem bole laý qure uratosim mandamq aiem qaji. Tamo bei a bem di uyqas di a ýambile gaigai sqas. Bem di agi ijo segi jejamu. E na tamo uýgasari mandamq endi unub qaji naýgi ijo segi jejamu naýgi anainjrit uyqab. Uysib naýgi ýambile sqab." 52 Onaqa Juda naýgi Yesus aqa anjam di qusib segi segi ýiriýosib maroqneb, "Tamo di a kiersimqa aqa segi jejamu iga anaigim uyqom?" 53 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Niýgi quiye. E bole merýgwai. E Tamo Aýgro. Deqa niýgi ijo jejamu ti ijo leý ti uyqasai di niýgi ýambile gaigai sqasai. 54 Tamo naýgi ijo jejamu ti ijo leý ti uyqab di naýgi ýambile gaigai sqab. Deqa diýo bati qa e na naýgi olo subq na tigeltnjrqai. 55 Di kiyaqa? Ijo jejamu di iýgi uyo bole. Ijo leý di ya uyo bole. 56 Tamo naýgi ijo jejamu ti ijo leý ti uyqab di naýgi e ombla sqab. E naýgi ombla sqai. 57 Ijo Abu ýambile unu qaji a na e qariýbej deqa aqa siýgila na e segi dego ýambile unum. Dego kere tamo naýgi ijo jejamu ti ijo leý ti uyqab di naýgi dego ijo siýgila na ýambile sqab. 58 E segi bem bole laý qure uratosim mandamq aiem qaji. Nami nuýgo moma naýgi laý qure qa bem uyoqneb. Ariya bunuqna naýgi kalil moreýekriteb. E segi bem uyo bole. Deqa tamo naýgi bem bole di uyqab di naýgi moreýqasai. Naýgi ýambile gaigai sqab." 59 Yesus a Kaperneam qureq Juda naýgo Qotei tal miligiq dia sosiqa Qotei aqa anjam di palontsiq tamo uýgasari naýgi minjroqnej. 60 Onaqa Yesus aqa aýgro naýgi aqa anjam di qusibqa naýgi segi segi gargekoba endegsib maroqneb, "Anjam di gulube koba. Tamo yai a anjam di poiyqa kere?" 61 Degsib maroqnsib Yesus qa yomueqnabqa aqa are miligiq di qalieosiqa minjrej, "Ijo anjam dena nuýgo areqalo ugetetýgwo e? 62 Qure e Tamo Aýgro nami soqnem qaji deq olo oqitqa niýgi e nubsibqa kiersib are qalqab? 63 Qotei aqa Mondor a segi na tamo uýgasari naýgi ýambile enjreqnu. Nuýgo segi jejamu na niýgi aqaryaiýwa keresai. Ijo anjam kalil e na merýgeqnum qaji di Mondor aqa anjam. Anjam dena niýgi ýambile oqab. 64 Ariya niýgi qudei e qa nuýgo areqalo siýgilatosaieqnub." Yesus a naýgi degsi minjrej. Di kiyaqa? Aqa aýgro yai naýgi a qa naýgo areqalo siýgilatqasai di a nami qalieej. Tamo yai na Yesus ojsim jeu tamo naýgo baýq di atqas qaji di dego a nami qalieej. 65 Osiqa minjrej, "Tamo naýgi di e qa naýgo areqalo siýgilatosaieqnub. Utru deqa e niýgi merýgonum, 'Qotei na tamo bei siýgila yqasai di a ijoq bqa keresai.' " 66 Yesus a anjam degsi marnaqa aqa aýgro gargekoba naýgi a dauryqa uratosib jaraieb. 67 Onaqa Yesus a na aqa aýgro 12-pela naýgi minjrej, "Niýgi dego e uratbosib jaraiqab e?" 68 Onaqa Saimon Pita na minjej, "O Tamo Koba, iga ni uratmosim tamo yai aqaq gilqom? Ni segi qujai ýambile gaigai sqajqa anjam mergeqnum. 69 Iga ni qa gago areqalo siýgilatosim endegsi qalieonum, Qotei aqa segi Tamo Bole a na nami giltej qaji agi ni qujai." 70 Onaqa Yesus na minjrej, "E segi na ijo aýgro 12-pela niýgi giltýgem. Ariya nuýgo ambleq di ijo aýgro bei a mondor uge ti unu." 71 Yesus a Saimon Iskariot aqa ýiri Judas qa degsi marej. Yesus aqa aýgro 12-pela naýgi deqaji bei agi Judas. A na bunuqna Yesus ojsim jeu tamo naýgo baýq di atqas qaji.

7

1 Bati bei Yesus a Galili sawaq dia laqnej. A Judia sawaq dia laqajqa uratej. Di kiyaqa? Juda tamo kokba naýgi a qalib moiqajqa maroqneb deqa. 2 Ariya Juda naýgo yori bati koba jojomej. Yori bati di aqa utru agi marqai. Juda naýgo moma naýgi nami jagwa oqajqa tal gereiyeleýosib osi laqneb deqa are qalqajqa bati. 3 Deqa Yesus aqa aube naýgi na minjeb, "Ni Galili sawa endi saim. Ni sawa endi uratosim Judia sawaq gile. Gilsim dia ino maýwa babtoqnimqa ino aýgro naýgi unoqnqab. 4 Tamo bei na aqa kumbra babtqa osimqa a uliosim yqasai. Deqa ni ino maýwa boleq na yqa marsimqa ni tamo uýgasari kalil naýgo ýamgalaq di tigelosim yoqne." 5 Yesus aqa aube naýgi a qa naýgo areqalo siýgilatosai deqa naýgi degsib misiliý anjam minjeb. 6 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Ijo bati kereosaiunu. Ariya bati kalil di nuýgo bati. 7 Tamo uýgasari mandamq endi unub qaji naýgi niýgi jeutýgwa keresai. Ariya naýgi gaigai e jeutbeqnub. Di kiyaqa? E naýgo kumbra uge uge babtetnjreqnum deqa. 8 Niýgi Jerusalem gilsib yori bati di uniye. E gilqa keresai. Di kiyaqa? Ijo bati kereosaiunu." 9 Degsi minjrsiqa a Galili sawaq di soqnej. 10 Ariya aqa aube naýgi yori bati di unqajqa gilnabqa a dego gilej. A boleq na gilosai. A loumosiq gilej. Yim tamo naýgi a unaib deqa. 11 Ariya yori bati di brantonaqa Juda tamo kokba naýgi Jerusalem dia Yesus qa ýamoqneb. Ýamosib maroqneb, "Yesus a qabi unu?" 12 Onaqa tamo uýgasari naýgi segi segi anjam gargekoba laýa laýa Yesus qa maroqneb. Qudei naýgi mareb, "Yesus a tamo bolequja." Qudei naýgi mareb, "Sai. A na tamo uýgasari naýgi gisa gisaýnjreqnu." 13 Naýgi degsib maroqneb. Ariya naýgi Juda tamo kokba naýgi ulainjrsib deqa naýgi a qa boleq na anjam marosaioqneb. 14 Ariya yori bati gilsiq ambleqyonaqa Yesus a segi brantosiqa atra tal miligiq gilsiq dia tamo uýgasari naýgi Qotei aqa anjam palontosiq minjroqnej. 15 Onaqa Juda tamo kokba naýgi Yesus aqa anjam di qusibqa naýgi are koba qaloqnsib segi segi maroqneb, "Yesus a powo kobaquja di qabe na osiqa anjam mareqnu? A nami skul beiq gilosai." 16 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Anjam e mareqnum qaji endi ijo anjam sai. Anjam endi ijo Abu e qariýbej qaji aqa anjam. 17 Tamo bei a Qotei aqa areqalo dauryqajqa are soqnimqa anjam e mareqnum qaji endi aqa utru a geregere poiyqas. Osim qalieqas, ijo anjam endi Qotei aqaq dena bej. E ijo segi areqalo na marosaieqnum. A degsim qalieqas. 18 Tamo bei aqa segi areqalo na anjam marqas di a aqa segi ñam soqtqa osim deqa anjam marqas. Ariya Qotei agi e qariýbej qaji aqa ñam e soqtqa osim deqa anjam mareqnum. Deqa e tamo bole. E gisaý tamo sai. 19 "Nami Moses na niýgi dal anjam eýgej. Ariya nuýgo ambleq di tamo bei a dal anjam di dauryosaieqnu. Kiyaqa niýgi e lubsib moiotbqa mareqnub?" 20 Onaqa tamo uýgasari naýgi na kamba Yesus minjeb, "Mondor uge inoq di unu. Yai naýgi na ni lumsib moiotmqa mareqnub?" 21 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "E maýwa qujai babtonamqa niýgi kalil are koba qaleqnub. 22 Ariya niýgi are qaliye. Moses a na niýgi muluý eýgej. Onaqa niýgi yori bati qa nuýgo aýgro naýgi muluý breinjreqnub. Bole, Moses a muluý qa utru sai. Nuýgo moma naýgi muluý qa utru. 23 Niýgi Moses aqa dal anjam geregere dauryqa oqnsib deqa niýgi yori bati qa nuýgo aýgro naýgi muluý breinjreqnub. Ariya e yori bati qa tamo qujai aqa jejamu boletonumqa niýgi unsibqa kiyaqa e qa ýiriýonub? 24 Laýa ýamdamu na iýgi iýgi tenemtoqnaib. Kumbra bole na iýgi iýgi kalil tenemtoqniye." 25 Ariya bati deqa tamo uýgasari qudei Jerusalem di soqneb qaji naýgi Yesus aqa kumbra di unsibqa naýgi segi segi endegsib maroqneb, "Yesus a kio Juda tamo kokba naýgi na qalib moiqajqa mareqnub? 26 Niýgi uniye. A boleq na anjam mareqnaqa naýgi a anjam bei minjosaieqnub. Naýgi qalieonub kio, tamo di a Kristus? 27 Kristus aqa qure utru di tamo bei a qaliesai. Ariya tamo endi aqa qure utru di iga qalie bole." 28 Onaqa Yesus a atra tal miligiq di sosiqa a na tamo uýgasari naýgi Qotei aqa anjam palontosiq minjroqnej. Osiqa leleýosiq endegsi minjrej, "Niýgi are qalonub, niýgi e qa qalie. E qabe na bem di niýgi qalie e? Ariya e ijo segi areqalo na bosai. Ijo Abu na e qariýbonaq bem. Ijo Abu a segi kumbra bole qa utru. Ariya niýgi a qa qaliesai. 29 E a qa bole qalie. E a ombla sonamqa dena e qariýbonaq agi bem." 30 Onaqa naýgi Yesus aqa anjam di qusibqa naýgi a ojsib tonto talq di waiyqa mareb. Ariya a ojqa bati kereosaisoqnej deqa tamo bei na a ojosai. 31 Bati deqa tamo uýgasari gargekoba naýgi Yesus qa naýgo areqalo siýgilateb. Osib mareb, "Kristus a bosim Qotei aqa maýwa gargekoba tamo endena babteqnu qaji di buýyqa keresai." 32 Tamo uýgasari naýgi anjam degsib Yesus qa mareqnab Farisi naýgi qusibqa atra tamo kokba naýgi ti koroosib qaja tamo qudei naýgi qariýnjrnabqa Yesus ojqa gileb. 33 Deqa Yesus a endegsi marej, "E niýgi koba na sokiñalaysiy ijo Abu e qariýbej qaji aqaq olo oqwai. 34 Oqitqa niýgi e qa ýamqab e nubqasai. Qure e sqai qaji di niýgi oqwa keresai." 35 Onaqa Juda naýgi segi segi maroqneb, "Yesus a qabitimqa iga a unqasai? A Grik naýgo sawaq gilqas kio? Gilsim dia Juda tamo qudei naýgi koba na sosib Grik naýgi anjam minjroqnqas kio? 36 A marqo, 'Niýgi e qa ýamqab e nubqasai. Qure e sqai qaji di niýgi oqwa keresai.' Utru kiyaqa a degsi marqo?" 37 Ariya yori bati gilsiq koboqa laqnaqa yori kobaquja brantej. Bati deqa Yesus a tigelosiqa leleýosiq marej, "Tamo bei a ya qaryimqa ijoq bosim ya uyem. 38 Tamo bei a e qa aqa areqalo siýgilatqas di aqa are miligiq na ýambile gaigai sqajqa ya oqoqnsim ya ani bul polyoqnqas. Nami Qotei aqa anjam degsib neýgreýyeb unu." 39 Yesus a ya qa marej di a Qotei aqa Mondor qa sigitosiqa yawo anjam marej. Yesus a laý qureq oqsiq ñam koba osaisoqnej deqa Qotei aqa Mondor bosaisoqnej. A bunuqna oqsim Qotei aqa Mondor qariýyim bamqa tamo naýgi Yesus qa naýgo areqalo siýgilatqab qaji naýgi Qotei aqa Mondor oqab. Deqa Yesus a yawo anjam degsi marej. 40 Onaqa tamo uýgasari qudei naýgi Yesus aqa anjam di qusib mareb, "Bole, Qotei aqa medabu o qaji tamo kobaquja nami Qotei na qariýyim bqajqa marej qaji agi a endi." 41 Onaqa tamo qudei naýgi mareb, "Tamo endi a bole Kristus." Onaqa tamo qudei naýgi mareb, "Sai. Kristus a bqas di a Galili sawaq dena bqasai. 42 Kristus a Devit aqa leý dena ýambabosim aqa qure utru Betlehem dena bqas. Nami Qotei aqa anjam degsib neýgreýyeb unu." 43 Tamo uýgasari naýgi degsib Yesus qa anjam tititosib ýiriýosib poeleýeb. 44 Osib tamo qudei naýgi Yesus ojqa mareb. Mareb di tamo bei na ojosai. 45 Onaqa qaja tamo Farisi naýgi na qariýnjrnab Yesus aqaq gileb qaji naýgi olo puluosib atra tamo kokba ti Farisi ti naýgoq ainabqa minjreb, "Niýgi kiyaqa Yesus ojsib osi bosai?" 46 Onaqa qaja tamo naýgi na kamba minjreb, "Iga Yesus aqa anjam quonum di anjam bolequja maroqnaj. Tamo bei nami anjam deqaji marosaioqnej. Deqa iga a ojosai." 47 Onaqa Farisi naýgi na minjreb, "Yesus a na niýgi dego gisaýgwo e? 48 Niýgi uniye. Juda tamo koba bei Yesus qa aqa areqalo siýgilatosai. Farisi tamo bei dego Yesus qa aqa areqalo siýgilatosai. Sai bolesai. 49 Ariya tamo uýgasari laýa laýaj naýgi dal anjam qaliesai deqa agi Yesus qa naýgo areqalo siýgilatonub. Deqa Qotei a na naýgi qoreinjrim torei padalqab." Farisi naýgi na qaja tamo naýgi degsib minjreb. 50 Onaqa Juda gate bei Nikodemus agi nami Yesus aqaq gilsiq anjam minjej qaji a Farisi naýgo ambleq di tigelosiqa endegsi minjrej, 51 "Gago dal anjam kiersi unu? Iga tamo bei ojsim aqa une laýa minjqom e? Sai. Gago dal anjam a degsi sosai. Iga mati aqa anjam qusim aqa kumbra geregere qalieqom." 52 Onaqa Farisi naýgi na kamba minjeb, "Ni dego Galili qaji tamo kio? Qotei aqa anjam nami neýgreýyeb qaji di geregere peleiye. Peleiyqam endegsi poimqas, Qotei aqa medabu o qaji tamo bei Galili sawaq dena bqasai." 53 Onaqa koro koboonaqa naýgi kalil jaraiosibqa naýgo segi segi talq gileleýeb.

8

1 Ariya Yesus a Oliv manaq oqej. 2 Nobqolo ambru a olo tigelosiqa atra tal miligiq gilej. Gilsiq di sonaqa tamo uýgasari kalil naýgi aqa areq beqnabqa a di awesosiqa Qotei aqa anjam palontosiq minjroqnej. 3 Ariya uýa bei tamo wo une ateqnab tamo qudei naýgi na unsibqa dal anjam qalie tamo naýgi ti Farisi naýgi ti minjrnab naýgi na uýa di ojsib osi bosib tamo uýgasari naýgo ýamgalaq di tigelteb. 4 Osib Yesus minjeb, "O Qalie Tamo Koba, uýa endi tamo bei wo une ateqnab tamo qudei naýgi na unonub. 5 Ni qalie, Moses a nami dal anjam endegsi neýgreýyej, 'Uýa bei a tamo wo une atimqa meniý na qalib moiem.' Deqa ni kiersi marqam?" 6 Naýgi Yesus laýa are qameteb. Naýgi endegsib are qaleb, "Iga Yesus laýa are qametonam a anjam bei grotimqa qusim a ojqom." Onaqa Yesus a kamba naýgi anjam bei minjrosai. A mana qamsiq turuosiqa baý gei na mandamq di neýgreýyoqnej. 7 Onaqa naýgi na olo anjam di Yesus nenemyonabqa a tigelosiqa minjrej, "Nuýgo ambleq di tamo yai a une saiqoji? A na namo meniý osim uýa di qalem." 8 Osiqa olo turuosiqa mandamq di neýgreýyoqnej. 9 Onaqa naýgi Yesus aqa anjam di qusibqa naýgi segi segi kalil oqedosib jaraieb. Tamo kokba naýgi namoosib jaraionab qudei bunueb. Osib Yesus uratonab a segi di soqnej. Uýa di a Yesus aqa ulatamuq di tigelesoqnej. 10 Onaqa Yesus a olo tigelosiqa uýa di minjej, "Uýa, tamo naýgi qabitonub? Tamo bei na ino une qa olo mermosai." 11 Onaqa uýa dena Yesus minjej, "Od, Tamo Koba, tamo bei na ijo une qa olo merbosai." Onaqa Yesus na minjej, "E dego ino une qa mermqasai. Deqa ni gile. Olo une bei ataim." 12 Yesus a uýa degsi minjnaq gileqnaqa a na tamo uýgasari naýgi olo endegsi minjrej, "E mandam endeqa puloý. Tamo a e daurbqas di a ambruq di walwelqasai. A suwaýoq di walweloqnsim ýambile gaigai sqas." 13 Onaqa Farisi naýgi Yesus aqa anjam di qusibqa endegsib minjeb, "Ni ino segi wau qa ti kumbra qa ti anjam mareqnum. Deqa tamo naýgi ino anjam quetmaib." 14 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Di bole. E ijo segi kumbra qa anjam mareqnum. Ariya tamo naýgi ijo anjam quetbqa kere. Di kiyaqa? E qabe na bem di e segi qalie bole. E qabitsiy puluosiy olo oqwai di dego e qalie. Ariya e qabe na bem di niýgi qaliesai. E qabitsiy puluosiy olo oqwai di dego niýgi qaliesai. 15 Niýgi laýa mandam qa kumbra na tamo naýgi peginjreqnub. E tamo naýgo kumbra qa peginjrosaieqnum. 16 Ariya e na tamo naýgo kumbra qa naýgi peginjrqai di tamo naýgi ijo anjam quetbqa kere. Di kiyaqa? E segi na tamo naýgi peginjrosaieqnum. Ijo Abu e qariýbej qaji a ombla na wauoqnsim tamo naýgi peginjreqnum. 17 Nuýgo dal anjam bei endegsib neýgreýyeb unu, 'Tamo aiyel naýgi anjam qujai marqab di naýgo anjam bole.' 18 Deqa e segi na ijo wau qa ti ijo kumbra qa ti anjam mareqnum. Ijo Abu e qariýbej qaji a dego e ombla na ijo wau qa ti ijo kumbra qa ti anjam mareqnum." 19 Onaqa Farisi naýgi na Yesus nenemyeb, "Ino Abu qabi unu?" Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Niýgi e qa qaliesai deqa ijo Abu qa dego niýgi qaliesai. Niýgi e qa qalie qamu niýgi ijo Abu qa dego qalie qamu." 20 Yesus a atra tal miligiq di sosiqa tamo uýgasari naýgi anjam degsi minjrej. A silali ato qaji warum jojomq di awesoqnej. Warum dia tamo naýgi Qotei atraiyoqnsibqa silali atoqneb. Yesus ojqa bati kereosaisoqnej deqa tamo bei na a ojosai. 21 Onaqa Yesus a na olo tamo uýgasari naýgi endegsi minjrej, "E niýgi uratýgitqa niýgi e qa ýamqab e nubqasai. Niýgi nuýgo une ti sosibqa moreýqab. Qure e oqwai qaji di niýgi oqwa keresai." 22 Onaqa Juda naýgi Yesus aqa anjam di qusibqa naýgi segi segi endegsib maroqneb, "Yesus a kiyaqa marqo, 'Qure e oqwai qaji di niýgi oqwa keresai'? A na aqa segi jejamu qalim moiqas kio?" 23 Onaqa Yesus na olo minjrej, "Niýgi mandam tamo. E laý goge qaji tamo. Niýgi mandam endeqaji tamo. E mandam endeqaji tamo sai. 24 Deqa e niýgi merýgonum, niýgi nuýgo une ti sosibqa moreýqab. E segi qujai Qotei. Niýgi deqa nuýgo areqalo siýgilatqasai di niýgi nuýgo une ti sosibqa moreýqab." 25 Onaqa naýgi na Yesus nenemyeb, "Ni tamo yai?" Onaqa Yesus na minjrej, "E nami ijo ñam ubtsim merýgem. 26 E nuýgo kumbra qa anjam gargekoba merýgwajqa ijo areqaloq di unu. Deqa e nuýgo kumbra qa niýgi pegiýgwai. Ariya ijo Abu e qariýbej qaji a anjam bole qa utru. Deqa anjam kalil a na merbeqnu qaji di e quoqnsim tamo uýgasari mandamq endi unub qaji naýgi minjreqnum." Yesus a na naýgi degsi minjrej. 27 Naýgi qaliesai, Yesus a naýgi aqa Abu qa anjam degsi minjrej. 28 Deqa a na olo minjrej, "Niýgi na e Tamo Aýgro soqtbosib gaintbibqa bati deqa niýgi poiýgwas, e segi qujai Qotei. Osib qalieqab, e ijo segi areqalo na kumbra bei yosaieqnum. Anjam kalil ijo Abu na merbeqnaq queqnum qaji di segi mareqnum. 29 Ijo Abu e qariýbej qaji a e ombla sosiqa taqbejunu. A na e uratbosaieqnu. Di kiyaqa? E gaigai kumbra kalil a tulaý areareteqnu qaji di yeqnum." 30 Yesus a anjam degsi marnaqa tamo uýgasari naýgi qusibqa naýgi gargekoba Yesus qa naýgo areqalo siýgilateb. 31 Ariya Yesus a na Juda naýgi a qa naýgo areqalo siýgilateb qaji naýgi endegsi minjrej, "Niýgi ijo anjam siýgila na ojqab di niýgi ijo aýgro tiýtiý sqab. 32 Deqa niýgi anjam bole geregere qalieqab. Yimqa anjam bole dena niýgi aqaryaiýgimqa une bei na niýgi ojqa keresai." 33 Onaqa naýgi na kamba minjeb, "Iga Abraham aqa moma. Iga nami tamo bei aqa kaýgal tamo laýaj sosai. Deqa ni kiyaqa mergonum, 'Une bei na niýgi ojqa keresai'?" 34 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Niýgi quiye. E bole merýgwai. Tamo kalil une yoqnsib laqnub qaji naýgi une aqa kaýgal tamo laýaj bul unub. 35 Kaýgal tamo laýaj naýgi laýa wau tamo unub. Naýgi abu saiqoji. Ariya aýgro naýgi abu ti. Deqa naýgi gaigai naýgo abu ombla na sqab. 36 E Qotei aqa Ýiri deqa e Abu ti. Deqa e na niýgi aqaryaiýgitqa une bei na niýgi ojqa keresaibolesai. 37 "E qalie, niýgi Abraham aqa moma unub. Ariya ijo anjam nuýgo are miligiq di sosai. Utru deqa niýgi e lubsib moiotbqa mareqnub. 38 Kumbra kalil ijo Abu na e osorbej qaji agi e na olo niýgi saiýgeqnum. Ariya niýgi dego kumbra kalil nuýgo abu na osorýgeqnu qaji di niýgi yeqnub." 39 Onaqa Juda naýgi Yesus aqa anjam di qusibqa olo kamba minjeb, "Gago abu bole agi Abraham." Onaqa Yesus na minjrej, "Niýgi Abraham aqa aýgro qamu kumbra Abraham nami yoqnej qaji di niýgi dego yeqnub qamu. 40 Sai. Qotei aqa anjam bole kalil a na e merbeqnaq queqnum qaji di e niýgi olo merýgeqnum. Yeqnaqa niýgi olo e lubsib moiotbqa mareqnub. Abraham a nami kumbra deqaji yosaioqnej. 41 Niýgi nuýgo abu aqa kumbra yeqnub." Onaqa naýgi na minjeb, "Gago ai naýgi laýa laýa laosib iga ýambabtgosai. Gago Abu qujai agi Qotei." 42 Onaqa Yesus na minjrej, "Qotei a nuýgo Abu qamu niýgi e qalaqalaibonub qamu. Di kiyaqa? E Qotei aqaq dena bem deqa. E ijo segi areqalo na bosai. Qotei na e qariýbonaq bem. 43 "Kiyaqa niýgi ijo anjam endi poiýgosai? Utru endegsi merýgwai. Niýgi ijo anjam quqwa keresai deqa. 44 Niýgi nuýgo abu Satan aqa aýgro. Niýgi nuýgo abu Satan aqa areqalo dauryqajqa tulaý siýgilaeqnub. Satan a nami tamo qalo qaji tamo soqnej agi bini unu. A kumbra bole dauryosaieqnu. Di kiyaqa? A kumbra bole dauryqajqa torei urateqnu. A anjam marqas di a gisaý anjam segi marqas. A gisaý anjam qa utru. A gisaý tamo. A gisaý anjam kalil aqa abu. 45 Ariya e anjam bole merýgeqnum deqa niýgi ijo anjam nuýgo areqaloq di siýgilatosaieqnub. 46 E une yonum niýgi degsib are qaleqnub e? Niýgi degsib are qalqab di niýgi ijo une babtiye. Ariya e anjam bole marqai di niýgi kiyaqa ijo anjam nuýgo areqaloq di siýgilatosaieqnub? 47 Qotei aqa aýgro naýgi aqa anjam kalil queqnub. Niýgi Qotei aqa aýgro sai deqa niýgi aqa anjam quosaieqnub." 48 Onaqa Juda naýgi Yesus aqa anjam di qusibqa minjeb, "Iga bole maronum, ni Samaria qaji tamo. Mondor uge inoq di unu." 49 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Mondor uge ijoq di sosai. E ijo Abu aqa ñam soqteqnum. Ariya niýgi na olo ijo ñam ugetetbeqnub. 50 E ijo segi ñam soqtqa are qalosaieqnum. Ijo Abu a segi na ijo ñam soqtetbeqnu. Agi a na qujai nuýgo une qa niýgi pegiýgwas. 51 Niýgi quiye. E bole merýgwai. Tamo bei na ijo anjam qusim dauryqas di a olo moiqa keresai. Saibolesai." 52 Onaqa Juda naýgi na minjeb, "Endego iga qalieonum, mondor uge inoq di unu. Abraham a moiej. Qotei aqa medabu o qaji tamo kalil naýgi dego moreýekriteb. Ariya ni maronum, 'Tamo bei na ijo anjam qusim dauryqas di a olo moiqa keresai.' 53 Ni na gago moma utru Abraham buýyqam kio? A moiej. Qotei aqa medabu o qaji tamo kalil naýgi dego moreýeb. Deqa ni segi qa kiersi marqam?" 54 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "E ijo segi ñam soqtonum qamu e laýa soqtonum qamu. Ariya ijo Abu na ijo ñam soqtetbeqnu. Agi niýgi a qa mareqnub, 'A gago Qotei.' 55 Ariya niýgi a qa qaliesai. Ariya e segi a qa qalie. E a qa qaliesai degsi marqai di e niýgi bul gisaý tamo sqai. E a qa qalieosim deqa agi aqa anjam dauryeqnum. 56 "Nuýgo moma utru Abraham a nami ijo bqajqa bati unqa marsiqa areboleboleiyonaq soqnej. A unsiqa tulaý areboleboleiyej." 57 Onaqa Juda naýgi Yesus aqa anjam di qusibqa minjeb, "Ino wausau 50 osaiunu. Ni Abraham unem e?" 58 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Niýgi quiye. E bole merýgwai. Abraham a ýambabosaisonaqa e nami Qotei ombla soqnem." 59 Onaqa naýgi Yesus aqa anjam di qusibqa naýgi a qa minjiý oqetnjrnaqa meniý eleýosib Yesus meniý na qalsib moiotqa yonab a loumosiq atra tal uratosiq ulaýej.

9

1 Yesus a walwelosiq gilsiq gam qalaq dia tamo bei ai miligiq na ýam qandimo ýambabej qaji di awesonaq unej. 2 Onaqa Yesus aqa aýgro naýgi na Yesus nenemyeb, "O Qalie Tamo Koba, yai aqa une na tamo di ai miligiq na ýam qandimo ýambabej? Aqa segi une na kio aqa ai wo abu wo naýgo une na kio?" 3 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Tamo di aqa segi une na sai. Aqa ai wo abu wo naýgo une na sai dego. Qotei na tamo di boletimqa aqa wau di boleq dimqa tamo uýgasari naýgi unsib Qotei aqa ñam soqtqab. Utru deqa tamo di ai miligiq na ýam qandimo ýambabej. 4 Sawa suwaýesoqnimqa ijo Abu e qariýbej qaji aqa wau yoqnqom. Ambruamqa tamo naýgi wauqa keresai. 5 E mandamq endi sosimqa e mandam endeqa puloý unum." 6 Yesus a naýgi degsi minjrsiqa mandamq di miselosiq aqa misel mandam ti ojnaq jagi bulonaq osiqa tamo di aqa ýamdamuq di atej. 7 Atsiqa qariýyosiq minjej, "Ni gilsim ya bei ñam Siloam di yal." "Siloam" di Hibru anjam. Aqa damu, "Qariýyqo." Onaqa tamo di gilsiq yalonaqa ýam poiyonaqa sawa unej. Sawa unsiqa olo puluosi bej. 8 Bonaqa aqa qure qujai naýgi ti tamo naýgi a nami ýam qandimo sosiqa silali qa ýilnjreqnaq unoqneb qaji naýgi ti a olo unsibqa mareb, "Tamo nami ýam qandimo sosiqa silali qa ýilgoqnej qaji agiende kio?" 9 Onaqa tamo qudei naýgi mareb, "Od, agi a qujai." Onaqa tamo qudei naýgi mareb, "A sai. Tamo endi aqa ulatamu tamo ýam qandimo aqa ulatamu bul." Onaqa a segi na minjrej, "Agi e di." 10 Onaqa tamo uýgasari naýgi na nenemyeb, "Ni ýamdamu kiersi poimqoqa sawa unonum?" 11 Onaqa a na kamba minjrej, "Tamo bei aqa ñam Yesus a na jagi gereiyosiq ijo ýamdamuq di atsiqa merbqo, 'Ni gilsim Siloam yaq di yal.' Degsi merbqoqa e gilsim yalonumqa ýam poibqoqa sawa unonum." 12 Onaqa tamo uýgasari naýgi na olo nenemyeb, "Tamo ni boletmqo qaji a qabi unu?" Onaqa a na minjrej, "A qabitqo kio di e qaliesai." 13 Onaqa tamo nami ýam qandimyesoqnej qaji di tamo uýgasari naýgi na osib Farisi naýgoq osi gileb. 14 Bati Yesus na jagi gereiyosiq tamo di aqa ýamdamuq di atnaqa ýam poiyej di Juda naýgo yori bati qa. 15 Deqa tamo uýgasari naýgi na tamo di osib Farisi naýgoq osi gilnabqa naýgi na endegsib nenemyeb, "Ni ýamdamu kiersi poimqoqa sawa unonum?" Onaqa a na minjrej, "Tamo bei aqa ñam Yesus a jagi gereiyosiq ijo ýamdamuq di atqoqa e yalonum ýam poibqoqa sawa unonum." 16 Onaqa Farisi qudei naýgi endegsib mareb, "Iga qalie, Qotei na Yesus qariýyosai. Di kiyaqa? A yori bati gentqo deqa." Ariya tamo qudei naýgi mareb, "Sai. Une tamo a kiersim maýwa deqaji babtqas?" Farisi naýgi anjam deqa ýiri ýiriýosib poaiyeleb. 17 Onaqa tamo nami ýam qandimyesoqnej qaji di Farisi naýgi na olo nenemyeb, "Yesus a na ino ýamdamu boletqo deqa ni a qa kiersi are qalonum?" Onaqa a na minjrej, "E are qalonum, a Qotei aqa medabu o qaji tamo bole." 18 Bole, tamo di a nami ýam qandimo sosiqa olo ýam poiyej. Ariya Juda tamo kokba naýgi deqa areqalokobaiyeb. Osib aqa ai wo abu wo naýgi metnjrnab beb. 19 Bonabqa endegsib nenemnjreb, "Tamo endi nuýgo aýgro e? A bole aqa ai miligiq na ýam qandimo ýambabej e? Boleamqa niýgi mergibqa iga quqwom. A kiersi bini ýam poiyqoqa sawa uneqnu?" 20 Onaqa aqa ai wo abu wo naýgi na kamba minjreb, "Di bole, a gago aýgro. A ai miligiq na ýam qandimo ýambabej di iga qalie. 21 Ariya a kiersi bini ýam poiyqoqa sawa uneqnu di iga qaliesai. Tamo yai na aqa ýamdamu boletqo di dego iga qaliesai. A tamo boleqo. A segi nenemyibqa a segi na marqas." 22 Aqa ai wo abu wo naýgi Juda tamo kokba naýgi ulainjrsib deqa anjam degsib minjreb. Juda tamo kokba naýgi nami maroqneb, "Tamo bei na marqas, 'Yesus a bole Kristus,' degsi marimqa tamo di iga taqalq waiyonam a bunu olo Qotei tal miligiq gilqasai." 23 Deqa naýgi aiyel Juda tamo kokba naýgi ulainjrsib minjreb, "A tamo boleqo. A segi nenemyiye." 24 Onaqa tamo nami ýam qandimyesoqnej qaji di Juda tamo kokba naýgi na olo metonab bonaq minjeb, "Ni Qotei aqa ñam soqtosim anjam bole merge. Iga qalieonum, Yesus a une tamo. Ni degsi merge." 25 Onaqa a na kamba minjrej, "A une tamo kio sai kio di e qaliesai. Ariya e nami ýam qandimo soqnem bini e olo ýam poibqoqa sawa uneqnum di e qalieonum." 26 Onaqa naýgi na olo nenemyeb, "Yesus a ni kiermqo? A kiersi ino ýamdamu boletqoqa ni sawa uneqnum?" 27 Onaqa a na kamba minjrej, "E nami merýgonum niýgi ijo anjam quetbosai. Kiyaqa ololo merýgit quqwab? Niýgi dego Yesus aqa aýgro sqajqa deqa e nenembeqnub e?" 28 Onaqa Farisi naýgi na tamo di misiliýyosib minjeb, "Ni Yesus aqa aýgro. Iga Moses aqa aýgro. 29 Iga qalie, nami Qotei a bole Moses anjam minjoqnej. Ariya Yesus a qabe na kio bej di iga qaliesai." 30 Onaqa tamo dena kamba minjrej, "E nuýgo anjam di quonum ugeibqo. Yesus a na ijo ýamdamu boletqoqa e sawa uneqnum. Ariya niýgi mareqnub, 'Yesus a qabe na kio bej di iga qaliesai.' 31 Iga qalie, tamo naýgi une ateqnub qaji naýgi Qotei pailyqab di Qotei a naýgo pail quqwasai. Ariya tamo naýgi Qotei qa ulaoqnsib aqa areqalo dauryeqnub qaji naýgi Qotei pailyqab di Qotei a naýgo pail quqwas. 32 Tamo ai miligiq na ýam qandimo ýambabo qaji di tamo bei na boletonaq iga nami unosaioqnem. 33 Qotei na Yesus qariýyosai qamu a kumbra bole bei babtqa keresai." 34 Onaqa Farisi naýgi na kamba minjeb, "Une aqa kumbra inoq di beterejunu. Ni une ti sosimqa ýambabem agi bini ni degsi unum. Deqa ni Qotei aqa anjam iga mergaim." Degsib minjsib a taqalq waiyosib a olo Qotei tal miligiq gilqajqa saidyeb. 35 Farisi naýgi na tamo di taqalq waiyonab Yesus a degsi qusiqa a qa ýamosiq itosiq minjej, "Ni Tamo Aýgro qa ino areqalo siýgilatonum e?" 36 Onaqa a na kamba Yesus minjej, "O Tamo Koba, Tamo Aýgro di yai? Ni merbimqa e qusiy ijo areqalo a qa siýgilatqai." 37 Onaqa Yesus na minjej, "Ni Tamo Aýgro itonum agi e. Endego aqo ombla anjam mareqnum." 38 Onaqa a na Yesus minjej, "O Tamo Koba, e ni qa ijo areqalo siýgilatonum." A degsi Yesus minjsiqa aqa areq di siýga pulutosiqa a biýiyej. 39 Onaqa Yesus a marej, "E tamo uýgasari naýgo kumbra qa naýgi peginjrqajqa deqa mandamq aiem. Deqa tamo ýam qandimo unub qaji naýgi olo ýam poinjrqas. Tamo ýamdamu bole ateqnub qaji naýgi olo ýam qandimnjrqas." 40 Onaqa Farisi qudei Yesus aqa areq di soqneb qaji naýgi aqa anjam di qusib nenemyeb, "Iga dego ýam qandimgejunu kio?" 41 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Niýgi ýam qandimýgejunu qamu niýgi une saiqoji unub qamu. Ariya niýgi maronub, 'Iga ýamdamu bole ateqnum.' Deqa niýgi une ti unub."

10

1 Osiqa Yesus a olo anjam endegsi minjrej, "Niýgi quiye. E bole merýgwai. Tamo bei a kaja naýgo jeý miligiq gilqa osimqa siraýmeq na gilqa uratosim qalaq na jeý prugosim miligiq gilqas di a bajiý tamo. 2 Tamo a siraýmeq na jeý miligiq gilqas di a kaja naýgo mandor bole. 3 Deqa siraýme taqato tamo na siraý waqtetoqnim miligiq giloqnsim aqa segi kaja naýgo ñam metnjroqnim naýgi aqa kakoro qusib boqnib joqsim oqedoqnqas. 4 Aqa segi kaja kalil naýgi joqsim oqedoqnsim a naýgi qa namoosim giloqnimqa naýgi aqa kakoro qa poinjrqo deqa naýgi a dauryoqnqab. 5 Tamo laýaj bei na naýgi metnjrqas di naýgi aqa kakoro qaliesai deqa naýgi a dauryqasai. Naýgi a uratosib jaraiqab." 6 Yesus a na Farisi naýgi yawo anjam degsi minjrnaqa naýgi qusib utru poinjrosai. 7 Deqa Yesus a na aqa yawo anjam di aqa damu ubtosiqa endegsi minjrej, "Niýgi quiye. E bole merýgwai. Kaja naýgo jeý miligiq gilqajqa siraýme agi e segi. 8 Tamo kalil e bosaisonam nami beb qaji naýgi bajiý tamo. Ariya kaja naýgi naýgo medabu dauryosai. 9 E segi siraýme. Tamo bei a e qa bosim jeý miligiq giloqnqas di Qotei na a oqas. Amqa a miligiq gile oqede osim iýgi bole uyoqnqas. 10 "Bajiý tamo naýgi iýgi bei qa bosaieqnub. Naýgi kaja bajiýosib ñumqajqa deqa beqnub. Ariya e degyqa bosai. E na kaja naýgi ýambile enjritqa naýgi ýambile sqajqa e deqa bem. 11 E kaja naýgo Mandor bole. Deqa e na kaja naýgi aqaryainjrqa osiy ijo segi ýambile uratosiy moiqai. 12 Tamo laýaj bei a silali qa segi wauqa osimqa a kaja naýgi geregere taqatnjrqasai. Tamo di a kaja naýgo mandor bolesai. Kaja naýgi di aqa sai. Deqa bauý juwaý bamqa unsim kaja naýgi uratnjrsim a ulaýqas. Amqa bauý juwaý na kaja qudei ñumim kalil segisegiosib jaraiqab. 13 A silali qa segi wauqa osimqa a kaja naýgi geregere taqatnjrqasai. Deqa a kaja naýgi qa are sosai. Deqa bauý juwaý bamqa a kaja naýgi uratnjrsim ulaýqas. 14 "E kaja naýgo mandor bole. E ijo segi kaja naýgi qa qalie. Ijo segi kaja naýgi e qa dego qalie. 15 Ijo Abu a e qa qalie. E ijo Abu qa qalie. Dego kere e ijo segi kaja naýgi qa qalie. Naýgi dego e qa qalie. Deqa e na kaja naýgi aqaryainjrqa osiy ijo segi ýambile uratosiy moiqai. 16 Ijo kaja qudei dego jeý oqeq di unub. Naýgi jeý miligiq endi sosai. Deqa e naýgi dego joqsiy bosiy ijo kaja jeý miligiq endi unub qaji naýgi ti turtnjrsiy jeý qujaiq di breinjrqai. Yim naýgi mandor qujaiq di sosib ijo medabu dauryoqnqab. 17 Ijo Abu na e tulaý qalaqalaibeqnu. Di kiyaqa? E ijo segi ýambile uratosiy moiqai. Osiy olo subq na tigelqai. 18 Tamo bei na ijo ýambile yaibqa keresai. E ijo segi areqalo na ijo ýambile uratosiy moiqai. E siýgila ti unum deqa e na ijo ýambile uratqa kere. E siýgila ti unum deqa e na olo ijo ýambile oqa kere. Ijo Abu na nami merbej, 'Ni degye.' Deqa e degyqai." 19 Onaqa Juda naýgi Yesus aqa anjam di qusibqa areqalo bei bei osib poeleýeb. 20 Osib tamo gargekoba naýgi endegsib mareb, "Yesus a mondor uge ti unu. Deqa a tulaý nanariqo. Niýgi kiyaqa aqa anjam queqnub?" 21 Ariya tamo qudei naýgi mareb, "Tamo a mondor uge ti sqas di a anjam bole deqaji marqa keresai. Mondor uge a na tamo ýam qandimo boletqa kere e?" 22 Nami Juda naýgo moma naýgi atra tal siraý waqteb. Deqa olo are qalqajqa yori bati Jerusalem dia brantej. Bati di ulili aiqa bati. 23 Onaqa Yesus a atra tal miligiq gilsiqa dena atra tal me ñam Solomon dia walweloqnej. 24 Walweleqnaqa Juda tamo kokba naýgi Yesus aqa areq di koroosib minjeb, "Bati gembub koboamqa ni na ino ñam ubtsim geregere mergwam? Ni Kristus boleamqa geregere merge." 25 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "E nami niýgi merýgonum, 'E Kristus.' Merýgonumqa niýgi quonub ugeiýgwo. Wau kalil e ijo Abu aqa ñam na yeqnum qaji di niýgi geregere tenemtoqniye. Tenemtosib endegsi poiýgwas, 'Bole, Yesus a Kristus.' 26 Niýgi ijo kaja sai deqa niýgi e qa nuýgo areqalo siýgilatosaieqnub. 27 Ijo kaja naýgi ijo medabu queqnub. E naýgi qa qalie. Naýgi e daurbeqnub. 28 E naýgi ýambile enjritqa naýgi ýambile gaigai sqab. Deqa naýgi padalqasai bolesai. Tamo bei na naýgi ijo baýq dena yaibqa keresai. 29 Ijo Abu a na naýgi e ebej. A segi qujai Qotei Koba. A na iýgi iýgi kalil tulaý buýnjrejunu. Deqa tamo bei na ijo kaja naýgi ijo Abu aqa baýq dena yaiyqa keresai bolesai. 30 Aqo ijo Abu wo iga tamo qujai." 31 Onaqa Juda naýgi Yesus aqa anjam di qusibqa naýgi a qalib moiqajqa marsib meniý eleýeb. 32 Osib Yesus qalqa laqnab endegsi minjrej, "E na niýgi Qotei aqa wau bole bole gargekoba osorýgoqnem. Niýgi wau deqa kiersib are qalsib deqa e lubsib moiotbqa meniý eleýonub?" 33 Onaqa Juda naýgi na kamba endegsib minjeb, "Iga ino wau bole bei qa are qalsim ni meniý na lumqasai. Ni Qotei misiliýyonum deqa lumqom. Agi ni Qotei aqa sawa osim maronum, 'E segi Qotei.' Ni degsi maraim. Ni mandam tamo. Deqa ni lumqom." 34 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Nuýgo dal anjam bei nami endegsib neýgreýyeb unu, 'E niýgi merýgonum, "Niýgi qotei." ' Nuýgo dal anjam nami degsib neýgreýyeb unu. 35 Agi nami Qotei a tamo naýgi endegsi minjrej, 'Niýgi qotei.' Qotei aqa anjam kalil neýgreýq di unu qaji di iga olo bulyqa keresai. 36 Ariya ijo Abu a segi na e giltbosiqa qariýbonaq mandamq aiem. Deqa e maronum, 'E Qotei aqa Ýiri.' E degsi maronumqa niýgi kiyaqa merbonub, 'Ni Qotei aqa sawa osim maronum, "E segi Qotei?" ' 37 "E ijo Abu aqa wau yosaiotqa niýgi ijo anjam quetbaib. 38 Ariya e Qotei aqa wau yeqnum. Deqa niýgi ijo anjam quib ugeiýgim niýgi ijo wau uniye. Unsib poiýgwas, bole, e Qotei aqa Ýiri. Osib dena niýgi geregere qalieqab, ijo Abu na e beterbejunu. E na ijo Abu beteryejunum." 39 Onaqa naýgi Yesus aqa anjam di qusib a ojqa yonab a naýgi alelnjrsiqa ulaýej. 40 Ulaýosiqa olo Jordan ya taqal beiq gilej. Gilsiqa sawa Jon na nami tamo uýgasari naýgi yansnjroqnej qaji sawa di soqnej. 41 Sonaqa tamo uýgasari gargekoba naýgi aqaq giloqneb. Aqaq giloqnsib segi segi maroqneb, "Bole, Jon a na aqa anjam siýgilatqa osiqa Qotei aqa maýwa bei babtosaioqnej. Ariya anjam kalil a na Yesus qa maroqnej qaji di bole." 42 Naýgi degsib maroqneb. Deqa Yesus a sawa dia sonaqa tamo uýgasari gargekoba naýgi a qa naýgo areqalo siýgilatoqneb.

11

1 Tamo bei aqa ñam Lasarus a maiyej. Lasarus aqa qure utru Betani. Qure di Maria aqa nawi Marta wo naýgo qure utru. 2 Maria agi Tamo Koba Yesus aqa siýgaq di goreý bilentosiq aqa gate baýga na nuntej qaji agi a. Aqa nawi Lasarus a maiyej. 3 Deqa Maria wo Marta wo naýgi na tamo qudei qariýnjrnab Yesus aqaq gilsib minjeb, "O Tamo Koba, tamo ni tulaý qalaqalaiyeqnum qaji a maiyqo." 4 Onaqa Yesus a naýgo anjam di qusiqa minjrej, "Ma di tamo moiqajqa ma sai. Tamo uýgasari naýgi Qotei aqa siýgila unsib aqa ñam soqtqajqa deqa a ma di oqo. Gam dena e Qotei aqa Ýiri e dego ñam koba oqai." 5 Yesus a Marta na aqa nawi Maria na Lasarus na naýgi qalub tulaý qalaqalainjroqnej. 6 Lasarus a maiyej anjam di qusiqa quosaibulosiqa sawa a soqnej qaji dia bati aiyel olo soqnej. 7 Osiqa aqa aýgro naýgi minjrej, "Iga olo Judia sawaq aiqom." 8 Onaqa naýgi na Yesus minjeb, "O Qalie Tamo Koba, nami yala Juda naýgi meniý na ni lumqa mareb. Di ni olo deq aiqam e?" 9 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Seý oqsiq qanamqo sawa suwaýqo. Deqa tamo naýgi sawa unsib walwelqa kere. Maýgalqasai. 10 Ariya seý aisiq qoloqo sawa ambruqo. Deqa tamo naýgi walwelqa keresai. Maýgalqab." 11 Yesus a anjam degsi marsiqa olo minjrej, "Gago was Lasarus a ýeiejunu. E aisiy dudumyqai." 12 Onaqa Yesus aqa aýgro naýgi aqa anjam di qusibqa minjeb, "O Tamo Koba, a ýeiejunu degam aqa ma saiqas." 13 Naýgi Lasarus a bole ýeiejunu edegeb. Di sai. A bole moiej. Yesus a Lasarus aqa moio qa sigitosiqa ýeio qa marej. 14 Deqa a na olo ubtosiqa minjrej, "Lasarus a bole moiqo. 15 Niýgi ijo siýgila unsib e qa nuýgo areqalo siýgilatqajqa deqa e aqaq aiosaisonam a moiqo. Deqa e ijo kumbra deqa areboleboleibqo. Niýgi tigelab iga Lasarus aqaq aiqom." 16 Onaqa Tomas aqa ñam bei Didimus a na Yesus aqa aýgro qudei naýgi minjrej, "Uýgum. Iga kalil aisim Yesus a ti moiqom." 17 Onaqa Yesus a naýgi ti aisibqa Betani qure jojomyeb. Osib anjam endegsi queb, Lasarus a nami moiej subq ateb. Bati qolqe koboej. 18 Betani qure di Jerusalem qure jojom. 3 kilomita dego. 19 Deqa Juda tamo uýgasari gargekoba Betani qureq bosib Marta wo Maria wo naýgo jaja moiej deqa are latetnjrqajqa koroosib soqneb. 20 Onaqa Marta a anjam endegsi quej, "Yesus a beqnu." A degsi qusiqa walwelosiqa gamq di turqajqa gilej. Maria a talq di awesoqnej. 21 Marta a gilsiq Yesus gamq di turosiq minjej, "O Tamo Koba, ni nami endi so qamu ijo jaja a moiosai qamu. 22 Ariya bini e qalieonum, ni iýgi kie qa Qotei pailyqam a na emqas." 23 Onaqa Yesus na Marta minjej, "Ino jaja a olo subq na tigelqas." 24 Onaqa Marta na kamba minjej, "E qalie, diýo batiamqa tamo uýgasari kalil naýgi subq na tigelabqa ijo jaja dego ombla tigelqab." 25 Onaqa Yesus na minjej, "E segi subq na tigelo qa utru. E segi ýambile sqajqa utru. Tamo a e qa aqa areqalo siýgilatosim moiqas di uýgum. A ýambile sqas. 26 Tamo kalil ýambile sosib e qa naýgo areqalo siýgilateqnub qaji naýgi olo bunu moiqasai. Naýgi ýambile gaigai sqab. O Marta, ni ijo anjam di qusim ino areqaloq di siýgilatonum e?" 27 Onaqa Marta na Yesus minjej, "Od, Tamo Koba. E qalieonum, ni Kristus, Qotei aqa Ýiri. Ni qujai Qotei na nami qariýmonaqa mandamq aiem qaji. Deqa e ni qa ijo areqalo siýgilatonum." 28 Marta a anjam degsi marsiqa olo puluosi aisiq aqa nawi Maria metonaq aqa areq bonaq ombla sasalosibqa minjej, "Qalie Tamo Koba Yesus a bqo. A endi unu. A ni qa marqo." 29 Onaqa Maria a Marta aqa anjam di qusiqa tigeloqujatosiq Yesus unqa gilej. 30 Yesus a qure miligiq aiosaisoqnej. A Marta wo gamq di anjam mareb sawaq di soqnej. 31 Sonaqa Juda tamo uýgasari Maria ombla aqa talq dia are latetoqneb qaji naýgi Maria a tigeloqujatosiq tal uratosiq gileqnaqa unsib are qaleb, "A Lasarus aqa subq dia akamtqajqa gileqnu." Naýgi degsi are qalsib tigelosib Maria dauryosib gileb. 32 Maria a gilsiq sawa Yesus soqnej qaji di brantosiqa Yesus unsiqa aqa areq di siýga pulutosiqa minjej, "O Tamo Koba, ni nami endi so qamu ijo jaja a moiosai qamu." 33 Onaqa Yesus a Juda tamo uýgasari Maria dauryosib beb qaji naýgi Maria ombla akamoqneb di unsiqa naýgi qa are ugeiyonaqa nenemnjrej, 34 "Niýgi Lasarus qabia subq ateb?" Onaqa naýgi na minjeb, "O Tamo Koba, ni bosim aqa sub une." 35 Degsi minjnabqa Yesus a dego akamej. 36 A akamonaqa Juda naýgi di unsibqa mareb, "Niýgi uniye. Yesus a Lasarus tulaý qalaqalaiyoqnej deqa akamqo." 37 Onaqa Juda tamo qudei naýgi Yesus qa yomuosib mareb, "Yesus a nami tamo ýam qandimo boletnjroqnej. A kiyaqa Lasarus boletosai? Amqa a moiqasai." 38 Onaqa Yesus a naýgo yomu anjam di qusiqa are gulubeiyonaqa walwelosiq Lasarus aqa subq gilej. Sub di mana miligiq di bogeb. Lasarus nami subq atsib meniý kobaquja na sub me getenteb. 39 Deqa Yesus na minjrej, "Meniý kobaquja di taqal atiye." Onaqa tamo moiej qaji aqa nawi Marta a na Yesus minjej, "O Tamo Koba, a nami moiej bati qolqe gilqo. Iga meniý taqal atqom di aqa qusa quleqwas." 40 Onaqa Yesus na kamba minjej, "E nami mermonum, ni e qa ino areqalo siýgilatqam di ni Qotei aqa siýgila unqam." 41 Degsi minjnaqa naýgi meniý kobaquja di taqal atnabqa Yesus a laý goge tarosiqa Qotei endegsi pailyej, "O Abu, ni ijo pail endi quonum deqa e ni qa tulaý areboleboleibqo. 42 E qalieonum, ni gaigai ijo pail queqnum. Ariya e tamo uýgasari ijo areq endia tigelejunub qaji naýgi qa are qalsim deqa e ni pailmonum. Amqa naýgi qalieqab, ni na e qariýbonam mandamq aiem." 43 Yesus a degsi Qotei pailyosiq koboonaqa a tulaý koba maosiq marej, "O Lasarus, ni subq dena tigelosim au." 44 Degsi marnaqa tamo moiej qaji a subq dena tigelosiq oqedej. Aqa siýga ti baý ti nami gara na dalaeb. Aqa ulatamu dego gara na qoseb. Deqa Yesus na minjrej, "Aqa gara di pambloýyib walwelosim gilem." 45 Bati deqa Juda tamo uýgasari Maria aqa talq dia are latetoqneb qaji naýgi Yesus aqa siýgila di unsibqa naýgo ambleq di tamo gargekoba naýgi Yesus qa naýgo areqalo siýgilateb. 46 Ariya naýgi qudei Farisi naýgoq gilsib kumbra Yesus yej qaji deqa sainjreb. 47 Sainjrnab qusibqa atra tamo kokba ti Juda tamo kokba ti metnjrnab naýgo areq bosib koba na koroosib mareb, "Iga kierqom? Yesus a maýwa gargekoba yeleýeqnu. 48 Iga a uratonam degsi kumbra yoqnqas di tamo uýgasari kalil naýgi a qa naýgo areqalo siýgilatqab. Yim Rom naýgi bosib gago atra tal niñaqyosib iga dego kobotgoiqab." 49 Wausau deqa tamo bei aqa ñam Kaiafas a Juda naýgo atra tamo gate soqnej. Deqa a naýgo ambleq di tigelosiqa minjrej, "Niýgi tulaý nanarionub. Anjam laýa laýa mareqnub. 50 Niýgi are qaliye. Tamo qujai a tamo uýgasari kalil qa moiqas di kere. Amqa iga kalil padalqasai." 51 Kaiafas aqa segi areqalo na anjam di marosai. A wausau deqa atra tamo gate soqnej deqa a Qotei aqa medabu osiqa anjam di marej. Yesus a Juda naýgi qa moiqas anjam di ubtsiq marej. 52 Bole, Yesus a Juda naýgi segi qa moiqasai. Qotei aqa aýgro kalil sawa bei beiq di unub qaji naýgi qa ti moiqas. Moisim naýgi kalil koroinjrimqa naýgi aqa segi tamo uýgasari sqab. Kaiafas a anjam di ubtsiq marej. 53 Ariya bati deqa Juda tamo kokba naýgi Yesus qalib moiqajqa anjam gereiyoqneb. 54 Onaqa Yesus a di qalieosiq deqa a Juda naýgo ambleq di walwelosaioqnej. A segitosiqa qure kiñala bei wadau sawa jojom deq gilsiqa aqa aýgro naýgi koba na dia soqneb. Qure di aqa ñam Efraim. 55 Onaqa Juda naýgo yori bati koba jojomej. Qotei a nami Israel naýgi Isip sawaq dia padalqa laqnabqa eleýosiq aqaryainjrej deqa are qalqajqa yori bati jojomonaqa Juda tamo uýgasari tulaý gargekoba naýgo qure qureq dena tigelosib yori bati di unqajqa deqa Jerusalem beb. Juda naýgo kumbra agiende. Yori bati di brantosaisoqnimqa naýgi Jerusalem bosib naýgo segi jejamu yansosib yori bati tariýqab. Deqa naýgi Jerusalem beb. 56 Ariya naýgi Jerusalem bosib Yesus qa ýamoqneb. Deqa naýgi atra tal miligiq bosib segi segi maroqneb, "Niýgi kiersib are qalonub? Yesus a yori bati unqajqa Jerusalem bqas kio sai kio?" 57 Naýgi degsib maroqneb. Di kiyaqa? Atra tamo kokba ti Farisi ti naýgi na tamo uýgasari naýgi nami endegsib minjreb, "Tamo bei a Yesus qabi soqnimqa unsim bosim iga mergem. Yim iga Yesus ojsim tonto talq waiyqom."

12

1 Ariya Juda naýgo yori bati koba jojomej. Bati 6-pela amqa brantqas. Deqa Yesus a tigelosiqa Betani qureq gilej. Qure di Lasarus agi Yesus na subq na tigeltej qaji aqa qure utru. 2 Gilnaqa qure deqaji tamo uýgasari naýgi unsibqa areboleboleinjrnaqa iýgi goieteb. Ariya Marta a iýgi suweiyosiq Lasarus wo Yesus wo tamo qudei ti metnjrnaq bosib koba na awoosib iýgi uyoqneb. 3 Onaqa Maria a goreý quleq tulaý boledamu silali kobaquja na awaiyej qaji di jaliýaq jigsiqa osi bosiqa Yesus aqa siýgaq di bilentosiqa aqa segi gate baýga na nuntetej. Onaqa goreý aqa quleq na tal keretej. 4 Onaqa Yesus aqa aýgro bei aqa ñam Judas Iskariot bunuqna Yesus osim jeu tamo naýgo baýq di atqas qaji a Maria aqa kumbra di unsiqa ýiriýosiq marej, 5 "Iga kiyaqa goreý di qariýyosai? Osim meniý silali 300 osim tamo iýgi iýgi saiqoji unub qaji naýgi aqaryainjrosai?" 6 Judas a tamo iýgi iýgi saiqoji unub qaji naýgi qa are qalsiq anjam di marosai. A bajiý tamo. A Yesus aqa aýgro naýgo silali jugwajqa quý taqatoqnej. Deqa naýgi quý miligiq di silali ateqnab a na olo bajiýoqnej. A deqa are qalsiq marej. 7 Onaqa Yesus a Judas aqa anjam di qusiqa minjej, "Uýa di uratim a goreý di ojeme. Ojesoqnimqa e moiqai. Moiitqa naýgi na e subq atqab. 8 Tamo iýgi iýgi saiqoji unub qaji naýgi bati gaigai niýgi ti sqab. Ariya e bati gaigai niýgi ti sqasai." 9 Ariya Juda tamo uýgasari tulaý gargekoba naýgi qalie, Yesus a Betani qureq bosiq di soqnej. Deqa naýgi a unqa beleýeb. Naýgi Yesus segi unqajqa bosai. Naýgi qalie, Yesus a nami Lasarus subq na tigeltej. Deqa naýgi a dego unqa beb. 10 Yesus a Lasarus subq na tigeltej deqa atra tamo kokba naýgi Lasarus dego qalsib moiotqa maroqneb. 11 Di kiyaqa? Juda tamo uýgasari tulaý gargekoba naýgi atra tamo kokba naýgi daurnjrqa uratosib Yesus qa naýgo areqalo siýgilatosib a dauryeb. 12 Juda tamo uýgasari tulaý gargekoba naýgi yori bati di unqa marsib Jerusalem beleýeb. Beleýosib Jerusalem dia ýereýesonab nebeonaqa naýgi endegsib queb, "Yesus a Jerusalem bqas." 13 Naýgi degsi qusib deqa naýgi tuwom baýga eleýosib Yesus gamq di turqajqa aieb. Aisib Yesus beqnaqa gamq di turosibqa tulaý koba leleýosib endegsib minjeb, "Iga Qotei qa tulaý areboleboleigwo. Tamo a bqo endi Tamo Koba Qotei aqa ñam na bqo. Deqa Qotei na a tulaý gereiyeme. A Israel naýgo Mandor Koba." 14 Onaqa Yesus a donki osiqa quraq di awoej. Aqa kumbra deqa nami Qotei aqa anjam endegsib neýgreýyeb unu, 15 "O Saion tamo uýgasari, niýgi ulaaib. Niýgi uniye. Nuýgo Mandor Koba a donki bunuj quraq di awoosiq beqnu." 16 Nami Yesus aqa aýgro naýgi anjam di aqa utru poinjrosai. Ariya bunuqna Qotei na Yesus ñam kobaquja yonaqa naýgi Qotei aqa anjam neýgreýq di so qaji deqa olo are qalsibqa qalieeb, anjam di Yesus qa neýgreýyeb. Osib tamo uýgasari naýgo kumbra deqa olo are qalsib aqa utru poinjrej. 17 Lasarus a moisiq subq di sonaqa tamo uýgasari gargekoba naýgi Yesus ombla sosib a Lasarus metosiq subq na tigeltonaq uneb. Unsib deqa anjam mare mare laqneb. 18 Mare mare laqnab tamo uýgasari tulaý gargekoba queleýeb. Queleýosib deqa Yesus a donki bunuj quraq di awoosiq Jerusalem beqnaqa naýgi a gamq di turqajqa aieleýeb. 19 Ainabqa Farisi naýgi na unjrsibqa segi segi maroqneb, "Iga Yesus siýgila na saidyeqnamqa keresaiigeqnu. Niýgi uniye. Tamo uýgasari kalil naýgi a dauryeqnub." 20 Ariya tamo uýgasari Qotei louqa marsib yori bati di unqajqa Jerusalem aieleýeb qaji naýgo ambleq di Grik tamo qudei soqneb. 21 Deqa Grik tamo naýgi di Filip aqaq di branteb. Di kiyaqa? Filip a dego Grik tamo deqa. Filip aqa qure utru Betsaida. Qure di Galili sawaq di unu. Ariya naýgi Filip aqaq di brantosib minjeb, "O gago was, iga Yesus unqa bonum." 22 Onaqa Filip a aisiqa Grik tamo naýgo anjam mareb qaji di Andru minjej. Minjsiqa Andru ombla gilsib anjam di olo Yesus minjeb. 23 Minjnab qusiqa naýgi kamba minjrej, "E Tamo Aýgro. Deqa e ñam koba oqajqa bati brantqo. 24 Niýgi quiye. E bole merýgwai. Wit yago breiyibqa mandamq aisim moiqasai di a laýa sqas. Ariya moiqas di a olo qoqi oqsim gei gargekoba ateleýqas. 25 Dego kere tamo bei na aqa segi ýambile tulaý qalaqalaiyqas di a padalqas. Ariya tamo bei a mandamq endia aqa segi ýambile qoreiyqas di a ýambile gaigai sqas. 26 Tamo bei a ijo wau yqa osimqa a e daurbem. Yimqa qure e sqai qaji di ijo wau tamo a dego e ombla sqas. Tamo bei a ijo wau yoqnqas di ijo Abu na a ñam kobaquja yqas." 27 Osiqa Yesus a olo anjam endegsi marej, "Endego e are tulaý gulubekobaibqo. Deqa e endegsi Qotei pailyqai kio, 'O ijo Abu, ni na marimqa gulube e qa bqa laqnu endi e qa baiq'? Uýgum, e degsi Qotei pailyqasai. Gulube aqa bati endi e qa branteme. E deqa mandamq aiem. 28 O ijo Abu, ni na ino ñam tulaý kobaqujatime." Yesus a anjam degsi marnaqa laý goge dena anjam endegsi bej, "E ijo ñam agi kobaqujatonum. Deqa olo kobaqujatqai." 29 Onaqa tamo uýgasari Yesus aqa areq di tigelesoqneb qaji naýgi anjam di qusibqa segi segi maroqneb, "Kola anjam atqo kio?" Onaqa tamo qudei naýgi mareb, "Sai. Laý aýgro bei na Yesus anjam minjqo." 30 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Anjam niýgi quonub qaji di e aqaryaibqajqa bosai. Di niýgi aqaryaiýgwajqa bej. 31 Niýgi quiye. Qotei a tamo uýgasari mandamq endi unub qaji naýgo une qa naýgi peginjrqajqa bati brantqo. Qotei na mandam endeqa gate koba Satan taqal waiyqajqa bati agi brantqo. 32 E bini mandamq endi unum. Ariya bunuqna jeu tamo naýgi na e soqtbosib goge gaintbqab. Yimqa bati deqa e na tamo uýgasari kalil naýgi metnjritqa naýgi e qa bqab." 33 Yesus aqa segi moiqajqa gam di boleq atqa osiqa degsi marej. 34 Onaqa tamo uýgasari naýgi dena kamba Yesus minjeb, "Kristus a bati gaigai sqas. Nami dal anjam degsi marnab iga quem. Deqa ni kiyaqa maronum, 'E Tamo Aýgro soqtbosib gaintbqab'? Tamo Aýgro di tamo yai?" 35 Onaqa Yesus na minjrej, "Puloý a nuýgo ambleq di sokiñalaysim niýgi olo uratýgwas. Puloý a nuýgo ambleq endi unu. Deqa niýgi puloý di osib puloýq na laqniye. Yimqa ambruiýgwasai. Tamo ambruq na laqnu qaji a ambruq di sosim qabitqas kio? Di a qalieqasai. 36 Puloý a nuýgo ambleq endi unu. Deqa niýgi puloý di osib puloý qa nuýgo areqalo siýgilatiye. Niýgi degyqab di niýgi puloý aqa aýgro bole sqab." Yesus a anjam degsi minjrsiqa naýgi uratnjrnaq naýgi a olo unosai. 37 Yesus a Qotei aqa maýwa gargekoba naýgo ýamgalaq di yoqnej. Yeqnaqa naýgi unoqnsib deqa naýgo areqalo siýgilatosai. 38 Naýgo kumbra uge dena anjam bei nami Qotei aqa medabu o tamo Aisaia na marej qaji di aqa damu brantej. A endegsi marej, "O Tamo Koba, tamo yai a gago anjam endi qusiqa aqa areqaloq di siýgilatqo? Tamo yai a Tamo Koba Qotei aqa siýgila unqo?" Aisaia a nami anjam degsi marej. 39 Deqa naýgi Yesus qa naýgo areqalo siýgilatqa keresai. Utru deqa Aisaia a anjam bei dego endegsi neýgreýyej, 40 "Qotei a naýgo ýamdamu getentetnjrej. A naýgo are miligi dego getentetnjrej. Deqa naýgi naýgo ýamdamu na Qotei aqa kumbra bei unqa keresai. Naýgi naýgo are miligiq na Qotei aqa anjam dego poinjrqa keresai. Deqa naýgi are bulyosib e qa bqa keresai. Deqa e na naýgi olo boletnjrqasai." 41 Aisaia a nami Yesus aqa siýgila unsiq deqa Yesus qa degsi marej. 42 Bole, Juda tamo kokba gargekoba naýgi are bulyosib Yesus qa naýgo areqalo siýgilateb. Ariya naýgi Farisi naýgi ulainjrsib deqa naýgi boleq na Yesus aqa ñam marosaioqneb. Naýgi are qaleb, "Iga boleq na Yesus aqa ñam marqom di Farisi naýgi na iga Qotei tal miligiq gilqa saidgwab." 43 Naýgi degsib are qaleb. Di kiyaqa? Naýgi tamo na naýgo ñam soqtqajqa arearetnjroqnej. Naýgi Qotei na naýgo ñam soqtqajqa arearetnjrosaioqnej. 44 Onaqa Yesus a tulaý koba leleýosiq marej, "Tamo bei a e qa aqa areqalo siýgilatqas di a e qa segi aqa areqalo siýgilatqasai. Ijo Abu e qariýbej qaji a qa dego aqa areqalo siýgilatqas. 45 Tamo bei a e nubqas di a ijo Abu e qariýbej qaji di dego unqas. 46 E puloý bulosim mandamq aiem. Deqa tamo uýgasari kalil e qa naýgo areqalo siýgilatqab qaji naýgi ambruq di sqasai. 47 Tamo bei a ijo anjam qusimqa ariya a dauryqasai di e aqa une deqa a pegiyqasai. E na tamo uýgasari mandamq endi unub qaji naýgo une qa peginjrqa bosai. E naýgi oqajqa bem. 48 Ariya tamo bei na e qoreibosim ijo anjam quqwa uratqas di aqa une qa pegiyqajqa tamo unu. Diýo batiamqa anjam e mareqnum qaji dena tamo di aqa une qa pegiyqas. 49 E ijo segi areqalo na anjam endi marosaieqnum. Ijo Abu e qariýbej qaji a na anjam merbeqnaqa quoqnsim agi mareqnum. 50 E qalieonum, ijo Abu Qotei aqa anjam di ýambile gaigai sqajqa anjam. Deqa anjam kalil e mareqnum qaji endi ijo Abu na e merbeqnaq quoqnsim agi mareqnum."

13

1 Qotei a nami Israel naýgi Isip sawaq dia padalqa laqnabqa eleýosiq aqaryainjrej deqa are qalqajqa yori bati koba jojomonaqa Yesus a endegsi qalieej, "E mandam endi so bati koboqo. E moisiy ijo Abu aqaq olo oqwa bati brantqo." A degsi qalieosiq deqa aqa segi tamo uýgasari mandamq di soqneb qaji naýgi tulaý qalaqalainjroqnsiq gilsi gilsiq aqa moiqa bati itej. 2 Ariya bilaqtonaqa a na aqa aýgro naýgi joqsiqa koba na awoosib iýgi uyoqneb. Iýgi uyeqnabqa Satan a Judas Iskariot aqa are miligiq aisiqa Judas na Yesus osim jeu tamo naýgo baýq di atqajqa areqalo di tigeltetej. Judas a Saimon Iskariot aqa ýiri. 3 Ariya Yesus a qalieej, aqa Abu na iýgi iýgi kalil aqa baýq di ateleýej. A Qotei aqaq dena bej olo puluosim Qotei aqaq oqwas di dego qalieej. 4 Deqa a aqa aýgro naýgi ti iýgi uyoqnsibqa a tigelosiqa aqa gara olekoba piqtosiq jejamu piyo qaji gara osiqa tigej. 5 Tigsiqa kaýgal tamo bulosiqa tabirq di ya qamsiq aqa aýgro naýgo siýga yansetnjroqnsiqa jejamu piyo qaji gara tigej qaji dena nuntetnjroqnej. 6 Osiqa Pita aqa siýga yansetqa laqnaqa minjej, "O Tamo Koba, ni ijo siýga yansetbqam e?" 7 Onaqa Yesus na kamba minjej, "Kumbra e endego yeqnum endi ni utru poimosaiunu. Bunuqna ni poimqas." 8 Onaqa Pita na Yesus saidyosiq minjej, "Ni ijo siýga yansqasai. Saibolesai." Onaqa Yesus na minjej, "E ni yansmqasai di ni e ombla sqa keresai." 9 Onaqa Saimon Pita na minjej, "O Tamo Koba, ni ijo siýga segi yansaim. Ijo baý ti gate ti dego yansetbe." 10 Onaqa Yesus na minjej, "Tamo a yalqo a olo yalqasai. Aqa siýga segi yansqas di kere. Dena a torei milalo sqas. Niýgi milalo unub. Ariya e niýgi kalil qa marosai." 11 Yesus a qalieej, aqa aýgro bei agi Judas a na Yesus osim jeu tamo naýgo baýq di atqas. Deqa a marej, "Niýgi kalil milalo sosai." 12 Yesus a naýgo siýga yansetnjrsiq koboonaqa aqa segi gara olekoba olo jigsiqa awoosiq nenemnjrej, "Kumbra e endego niýgi eýgonum qaji endi niýgi utru poiýgwo e? 13 Niýgi e merbeqnub, 'O Qalie Tamo Koba. O Tamo Koba.' Niýgi e degsib merbeqnub. Di kere merbeqnub. Agi e segi qujai. 14 E nuýgo Tamo Koba. E nuýgo Qalie Tamo Koba dego. Ariya e nuýgo siýga yansetýgonum. Deqa niýgi dego nuýgo was naýgo siýga yansetnjroqniye. 15 Kumbra e endego niýgi eýgonum qaji endi niýgi kamba dego degsib yqajqa deqa kumbra osorýgonum. 16 Niýgi quiye. E bole merýgwai. Kaýgal tamo na aqa tamo koba buýyqa keresai. Tamo a wau bei yqa gilqas qaji a na tamo a qariýyqo qaji di buýyqa keresai. 17 Kumbra e yeqnum qaji endi aqa utru niýgi poiýgwo. Deqa niýgi ijo kumbra endi dauryqab di niýgi tulaý areboleboleiýgwas. 18 "Ijo anjam endi e niýgi kalil qa marosai. E segi na niýgi giltýgem deqa e niýgi qa qalieonum. Ariya anjam bei Qotei aqa neýgreýq di unu qaji di aqa damu brantqas. Anjam agiende, 'Tamo e ombla bem uyqas qaji a na e jeutbqas.' 19 Kumbra di brantosaisonaqa e nami merýgonum. Deqa bunuqna kumbra di brantimqa niýgi e qa nuýgo areqalo siýgilatosib marqab, 'Bole, Yesus a segi Qotei bole.' 20 Niýgi quiye. E bole merýgwai. Tamo bei na tamo bei e qariýyonum qaji a oqas di a e dego oqas. A e oqas di a na ijo Abu e qariýbej qaji a dego oqas." 21 Yesus a naýgi anjam degsi minjrsiq koboonaqa a are tulaý gulubekobaiyonaqa marej, "Niýgi quiye. E bole merýgwai. Ijo aýgro bei na e osim jeu tamo naýgo baýq di atqas." 22 Onaqa Yesus aqa aýgro naýgi segi segi kokoqoqneb. Naýgi qaliesai, Yesus a aýgro yai qa degsi marej. 23 Yesus aqa aýgro bei agi Yesus na tulaý qalaqalaiyoqnej qaji a Yesus aqa areq di awesoqnej. 24 Deqa Saimon Pita a baý na aýgro di minjej, "Ni na Yesus nenemyimqa a aýgro yai qa degsi marqo di mermqas." 25 Onaqa aýgro dena Yesus beteryosiqa nenemyej, "O Tamo Koba, ni aýgro yai qa maronum?" 26 Onaqa Yesus na minjej, "Aýgro e na endego bem osiy quiq di tuqtosiy anaiyqai qaji a na e osim jeu tamo naýgo baýq di atqas." Degsi minjsiqa bem quiq di tuqtosiq Saimon Iskariot aqa ýiri Judas anaiyej. 27 Anaiyonaq uynaq Satan a Judas aqa are miligiq ainaqa Yesus na minjej, "Ni kumbra yqam qaji di endego yoqujat." 28 Yesus a na Judas degsi minjnaqa aqa aýgro kalil awoeleýesoqneb qaji naýgi aqa anjam di qusibqa utru poinjrosai. 29 Judas a na naýgo silali jugwajqa quý taqatoqnej. Deqa naýgi are qaleb, Judas a gilsim yori bati aqa iýgi iýgi awaiyqajqa deqa kio Yesus na degsi minjej. Naýgi qudei are qaleb, Judas a gilsim iýgi awaiyosim tamo iýgi iýgi saiqoji unub qaji naýgi anainjrqajqa deqa kio Yesus na degsi minjej. 30 Ariya Judas a bem di uysiqa warum uratosiq oqedej. Di qolo. 31 Judas a oqedonaqa Yesus a endegsi marej, "Bini e Tamo Aýgro ñam koba oqai. E ñam koba otqa dena Qotei a dego ñam koba oqas. 32 Qotei a ñam koba osimqa a na e dego ñam koba ebqas. A urur ñam koba ebqas. 33 O ijo aýgro niýgi quiye. E niýgi koba na sokiñalaysiy uratýgitqa niýgi e qa ýamoqnqab. Qure e oqwai qaji di niýgi oqwa keresai. Ijo anjam di e nami Juda tamo naýgi minjroqnem agi bini niýgi dego olo merýgonum. 34 Endego e dal anjam bunuj eýgwai. Dal anjam bunuj agiende. Niýgi nuýgo was naýgi qalaqalainjroqniye. E niýgi qalaqalaiýgeqnum dego kere niýgi kamba dego nuýgo was naýgi qalaqalainjroqniye. 35 Niýgi nuýgo was naýgi qalaqalainjroqnibqa tamo kalil naýgi nuýgo kumbra di unsibqa dena qalieoqnqab, niýgi ijo aýgro bole." 36 Onaqa Saimon Pita na Yesus nenemyej, "O Tamo Koba, ni qabitqam?" Onaqa Yesus na minjej, "Qure e oqwai qaji di ni mati oqwa keresai. Bunuqna ni e daurbosim qure deq bqam." 37 Onaqa Pita na olo Yesus nenemyej, "O Tamo Koba, kiyaqa e bini ni daurmqa keresai? Ni marimqa e ni qa ijo ýambile uratosiy moiqai." 38 Onaqa Yesus na kamba minjej, "Ni e qa ino ýambile uratosim moiqa kere e? Ni que. E bole mermqai. Tuwe anjamosaisoqnimqa ni maroqalubtqam, 'E Yesus qaliesai.' "

14

1 Osiqa Yesus a na aqa aýgro kalil naýgi olo endegsi minjrej, "Niýgi are gulubeiýgaiq. Niýgi Qotei qa nuýgo areqalo siýgilateqnub. Ariya niýgi e qa dego nuýgo areqalo siýgilatoqniye. 2 Laý qureq dia ijo Abu aqa talq di warum gargekoba unub. E oqsiy nuýgo segi segi warum gereiyetýgwai. Degsi sosai qamu e anjam endi niýgi merýgosai qamu. 3 E nuýgo segi segi warum gereiyetýgsiy olo bosiy niýgi joqsiy qure e sqai di niýgi dego e ombla sqab. 4 Qure e sqai deq oqwajqa gam di niýgi qalie." 5 Onaqa Tomas na Yesus minjej, "O Tamo Koba, qure ni oqwam qaji di iga qaliesai. Deqa iga kiersim qure deq oqwajqa gam qalieqom?" 6 Onaqa Yesus na minjej, "E segi gam. E segi anjam bole qa utru. E segi ýambile qa utru dego. Deqa tamo bei a gam bei na ijo Abu aqaq oqwa keresai. Ijo Abu aqaq oqwajqa gam agi e segi qujai. 7 Niýgi e qa qalieonub qamu niýgi ijo Abu qa dego qalieonub qamu. Agi endego niýgi ijo Abu qa qalieosib a unonub." 8 Onaqa Filip na Yesus minjej, "O Tamo Koba, ni na ino Abu iga osorgimqa di iga qa kereqas." 9 Onaqa Yesus na minjej, "O Filip, e bati olekoba niýgi koba na soqnem. Ni e qa qalieosaiunum e? Tamo a e nubqo di a ijo Abu dego unqo. Deqa ni kiyaqa e merbonum, 'Ni na ino Abu iga osorge'? 10 E ijo Abu beteryejunum a dego e beterbejunu di ni poimosai kio? Anjam e na niýgi merýgeqnum qaji endi ijo segi areqalo na marosai. Ijo Abu na e beterbesosiqa aqa wau ojeqnu. 11 E ijo Abu beteryejunum a dego e beterbejunu. Niýgi ijo anjam di qusib poiýgem. Ariya niýgi qusib ugeiýgimqa wau kalil e nuýgo ýamgalaq di yeqnum qaji deqa olo are qalsib dena nuýgo areqalo e qa siýgilatiye. 12 "Niýgi quiye. E bole merýgwai. Tamo bei a e qa aqa areqalo siýgilatqas di wau kalil e yeqnum qaji a dego yoqnqas. Osim ijo wau di buýyosim wau tulaý kokba yoqnqas. Di kiyaqa? E ijo Abu aqaq olo oqwai deqa. 13 E Qotei aqa Ýiri deqa niýgi iýgi bei qa osib ijo ñam na Qotei pailyqab di e na iýgi di eýgwai. Yim dena ijo Abu a ñam koba oqas. 14 Niýgi iýgi bei qa osib ijo ñam na Qotei pailyqab di e na iýgi di eýgwai." 15 Osiqa Yesus a olo anjam endegsi minjrej, "Niýgi e qalaqalaibo degosib ijo anjam dauryoqniye. 16 Amqa e na ijo Abu minjitqa a na Aqaryaiýgo tamo bei qariýyimqa nuýgoq bosim siýgilatýgwas. Osim bati gaigai niýgi koba na sqas. 17 Aqaryaiýgo tamo di a anjam bole qa Mondor. Tamo uýgasari mandamq endi unub qaji naýgi Mondor di oqa keresai. Naýgi a unosaieqnub. Naýgi a qa qaliesai dego. Ariya niýgi a qa qalie. A niýgi koba na unub. Bunuqna a bosim nuýgo are miligiq di sqas. 18 E niýgi mandum aýgro bul uratýgwasai. E niýgi qa olo bqai. 19 Tamo uýgasari mandamq endi unub qaji naýgi sokiñalaysibqa e olo nubqasai. Ariya niýgi na e olo nubqab. E ýambile unum deqa niýgi dego ýambile sqab. 20 Sosib bati deqa niýgi endegsib qalieqab, e na ijo Abu beteryejunum. Niýgi na e beterbejunub. E na niýgi beterýgejunum. 21 Niýgi quiye. Tamo bei a ijo dal anjam qusim dauryoqnqas di a na e tulaý qalaqalaiboqnqas. Tamo a e qalaqalaiboqnqas di ijo Abu na kamba a qalaqalaiyoqnqas. E dego a tulaý qalaqalaiyoqnsiyqa aqaq di brantoqnsiyqa e segi qa babtoqnqai." 22 Onaqa Judas bei Judas Iskariot sai a na Yesus endegsi nenemyej, "O Tamo Koba, kiyaqa ni tamo uýgasari kalil mandamq endi unub qaji naýgoq di brantqa saidosim gago segiq di brantoqnsim ni segi qa babtoqnqam?" 23 Onaqa Yesus na kamba minjej, "Tamo bei na e tulaý qalaqalaibqas di a ijo anjam dauryoqnqas. Yimqa ijo Abu na kamba tamo di qalaqalaiyimqa aqo ijo Abu wo aqaq bosim a ombla gaigai sqom. 24 Tamo bei a e qalaqalaibqasai di a ijo anjam dauryqasai. Anjam e na niýgi merýgeqnum qaji endi ijo anjam sai. Anjam endi ijo Abu e qariýbej qaji aqa anjam. 25 "Anjam endi e niýgi koba na sosim deqa merýgeqnum. 26 Bunuqna Aqaryaiýgo tamo a niýgi qa bosim siýgilatýgwas. A Qotei aqa Mondor Bole. Ijo Abu na a qariýyim ijo ñam na bosim anjam kalil niýgi merýgekritqas. Osim nuýgo areqalo tigeltetýgimqa anjam kalil e nami niýgi merýgoqnem qaji deqa olo are qalqab. 27 "E niýgi uratýgwa osiyqa nuýgo are latetýgwai. E segi are lawo na unum niýgi degsib are lawo na sqajqa deqa e na nuýgo are latetýgwai. Mandam tamo uýgasari naýgi na degsib nuýgo are latetýgwa keresai. Deqa niýgi are gulubeiýgaiq. Osib ulaaib. 28 E niýgi endegsim merýgonum quonub, 'E niýgi uratýgsiy olo niýgi qa bqai.' Niýgi e qalaqalaibonub qamu niýgi ijo anjam deqa areboleboleiýgwo qamu. Di kiyaqa? E ijo Abu aqaq olo oqwai deqa. Ijo Abu na e tulaý buýbejunu. 29 E ijo Abu aqaq oqosaisosim anjam endi agi merýgonum. Deqa bunuqna e ijo Abu aqaq oqitqa niýgi e qa nuýgo areqalo siýgilatqab. 30 "Mandam endeqa gate koba Satan a beqnu. Deqa e olo anjam olekoba titsiy merýgoqnsiy sqasai. Satan a na e gulube bei ebqa keresai. 31 Ariya ijo areqalo agiende. Tamo uýgasari mandamq endi unub qaji naýgi endegsib qalieqab, e na ijo Abu tulaý qalaqalaiyeqnum deqa aqa anjam kalil a na e merbeqnu qaji di e olo dauryeqnum. Ariya niýgi tigelab iga gilqom."

15

1 Osiqa Yesus a olo anjam endegsi minjrej, "E segi wain ýamtaý bole. Ijo Abu a wain wau qa lanja. 2 Ijo dani qudei naýgi gei bole atqasai di ijo Abu na naýgi giýgeýnjrsim taqal breinjrqas. Ijo dani gei bole ateleýeqnub qaji di ijo Abu na gereinjreqnaqa naýgi olo gei koba ateleýeqnub. 3 Ijo anjam e nami merýgoqnem qaji dena niýgi gereiýgwo. Deqa niýgi torei milalejunub. 4 Niýgi e beterbesoqnibqa e dego niýgi beterýgesqai. Ýam dani a segi sqas di a geitqa keresai. Qoboq di qamesqas di a geitqas. Dego kere niýgi e beterbesqasai di niýgi gei bole atqa keresai. 5 "E segi wain ýamtaý bole. Niýgi ijo dani bul. Tamo bei a e beterbesqas di e dego a beteryesqai. Yimqa a gei koba ateleýoqnqas. Niýgi e uratbqab di niýgi kumbra bole bei yqa keresai. 6 Tamo bei a e beterbqasai di a ýam dani bul giýgeýyosib taqal breiyib kaýgraýamqa koroiyosib ýamyuoq di breiyib yugwas. 7 "Niýgi e beterbesosib ijo anjam nuýgoq di soqnimqa niýgi iýgi bei qa osib Qotei pailyqab di a na iýgi di eýgwas. 8 Niýgi ýam dani bul sosib gei koba ateleýabqa tamo uýgasari naýgi nuýgo kumbra di unsibqa niýgi qa endegsib marqab, 'Naýgi Yesus aqa aýgro bole.' Amqa nuýgo kumbra dena ijo Abu aqa ñam tulaý kobaqujaqas. 9 Ijo Abu na e tulaý qalaqalaibeqnu dego kere e na niýgi tulaý qalaqalaiýgoqnem. Deqa niýgi gaigai ijo qalaqalaiyo kumbra ti soqniye. 10 Niýgi ijo dal anjam kalil dauryoqnqab di niýgi ijo qalaqalaiyo kumbra ti sqab. E ijo Abu aqa dal anjam dauryoqnsimqa aqa qalaqalaiyo kumbra ti unum dego kere. 11 Ijo areqalo agiende. E segi tulaý areboleboleibeqnu niýgi dego tulaý areboleboleiýgoqnem. Utru deqa e na anjam endi niýgi merýgonum. 12 Ijo dal anjam agiende. E na niýgi qalaqalaiýgeqnum dego kere niýgi na nuýgo was naýgi dego qalaqalainjroqniye. 13 Tamo bei na aqa kadoi naýgi tulaý qalaqalainjrsim deqa a na naýgi aqaryainjrqa osimqa aqa segi ýambile uratosim moiqas di a kumbra tulaý boledamu yqas. Qalaqalaiyo kumbra dena qalaqalaiyo kumbra kalil tulaý buýnjrejunu. 14 Niýgi ijo anjam e na merýgeqnum qaji endi dauryoqnqab di niýgi ijo segi kadoi bole sqab. 15 Kaýgal tamo naýgi naýgo tamo kokba naýgo wau utru geregere qaliesai. Deqa e niýgi olo kaýgal tamo qa merýgwasai. Anjam kalil ijo Abu na e merbeqnaq queqnum qaji di e na ubtsim niýgi merýgeqnum. Deqa e niýgi ijo kadoi qa merýgeqnum. 16 "Niýgi na e giltbosai. E na niýgi ijo segi qa osim giltýgem. Osim niýgi wau eýgem. Yimqa niýgi gilsib gei koba ateleýoqnibqa nuýgo gei bole gaigai sqas. Deqa niýgi ijo ñam na iýgi bei qa ijo Abu pailyqab di a na eýgwas. 17 E na niýgi dal anjam endegsi merýgwai. Niýgi segi segi na nuýgo was naýgi qalaqalainjroqniye." 18 Osiqa Yesus a olo anjam endegsi minjrej, "Tamo uýgasari mandamq endi unub qaji naýgi na niýgi jeutýgoqnqab di niýgi endegsi poiýgem, naýgi nami e dego jeutgoqneb. 19 Niýgi mandam endeqa tamo qamu tamo uýgasari mandamq endi unub qaji naýgi na niýgi qalaqalaiýgonub qamu. Agi naýgi na naýgo segi aýgro naýgi qalaqalainjreqnub dego kere. Ariya niýgi mandam endeqa tamo sai. E na niýgi giltýgem deqa niýgi mandam endeqa kumbra urateb. Utru deqa mandam endeqa tamo uýgasari naýgi na niýgi jeutýgeqnub. 20 E nami merýgonum, kaýgal tamo na aqa tamo koba buýyqa keresai. Niýgi ijo anjam deqa geregere are qaliye. Jeu tamo naýgi na e ugeugeibeqnub dego kere niýgi dego ugeugeiýgoqnqab. Naýgi ijo anjam dauryoqneb qamu naýgi nuýgo anjam dego dauryonub qamu. 21 Ariya jeu tamo naýgi ijo Abu e qariýbej qaji a qa qaliesai. Deqa naýgi na niýgi ugeugeiýgoqnqab. Di kiyaqa? Niýgi ijo ñam ejunub deqa. 22 "E bosim jeu tamo naýgi di anjam minjrosai qamu naýgi une saiqoji qamu. Ariya bini naýgi naýgo une di ulitqa gam saiqoji. 23 Tamo bei na e jeutbqas di a na ijo Abu dego jeutqas. 24 E wau bunuj tamo bei na nami yosaioqnej qaji di naýgo ambleq di yosai qamu naýgi une saiqoji qamu. Ariya e naýgo ambleq di wau bunuj yeqnamqa naýgi unoqneb. Deqa naýgi na aqo ijo Abu wo jeutgeqnub. 25 Naýgo kumbra uge dena Qotei aqa dal anjam bei nami neýgreýyeb qaji di aqa damu branteqnu. Agi nami endegsib neýgreýyeb, 'Tamo naýgi na e laýa jeutbeqnub.' 26 "Niýgi siýgilatýgwajqa Mondor a ijo Abu ombla unub. E na a qariýyit niýgi qa bqas. A anjam bole qa Mondor. A ijo Abu aqaq dena bqas. Bosim ijo wau qa ti ijo kumbra qa ti anjam babtqas. 27 Niýgi dego e qa anjam babtqab. Di kiyaqa? Nami e ijo wau utru atem bati deqa niýgi e ombla sosib ijo wau unoqneb dena bosi bosib agi bini niýgi e ombla unum.

16

1 "Niýgi ijo ñam ulontaib deqa e na anjam endi merýgeqnum. 2 Juda tamo kokba naýgi na niýgi taqal waiýgosib niýgi olo Qotei tal miligiq gilqa saidýgwab. Yimqa bunuqna bati bei bamqa tamo naýgi niýgi liýgoqnsib moiotýgeqnub qaji naýgi endegsib are qalqab, 'Iga Qotei aqa wau bole yeqnum.' 3 Naýgi aqo ijo Abu wo qa qaliesai deqa naýgi na niýgi degýgwab. 4 Ariya bini e naýgo kumbra deqa niýgi saiýgonum. Bunuqna naýgi na niýgi degýgibqa niýgi ijo anjam endeqa olo are qalqab." Osiqa Yesus a olo anjam endegsi minjrej, "Nami e niýgi koba na sosim deqa e na anjam endi niýgi merýgosaioqnem. 5 Ariya bini e niýgi uratýgsiy ijo Abu e qariýbej qaji aqaq olo oqwai. Ariya nuýgo ambleq di aýgro bei na e kamba nenembosai, 'Ni qabitqam' degbosai. 6 E na anjam endi merýgonumqa niýgi qusib are gulubeiýgwo. 7 Niýgi quiye. E bole merýgwai. E niýgi aqaryaiýgwajqa deqa uratýgsiy oqwai. E oqwasai di niýgi siýgilatýgwajqa Mondor a nuýgoq bqasai. Ariya e oqsiy Mondor qariýyitqa a nuýgoq bqas. 8 Bosim mandam endeqa tamo uýgasari naýgo une babtoqnim naýgi poinjroqnqas. Kumbra bole qa utru di dego a na osornjroqnim naýgi qalieoqnqab. Qotei a mondoý tamo uýgasari naýgo une qa naýgi peginjrqas. Kumbra di dego naýgi qalieqajqa deqa Qotei aqa Mondor na naýgi osornjroqnqas. 9 Une aqa utru agiende. Mandam endeqa tamo uýgasari naýgi e qa naýgo areqalo siýgilatosaieqnub. 10 Kumbra bole aqa utru agiende. E ijo Abu aqaq oqitqa niýgi e olo nubqasai. 11 Qotei na tamo naýgo une qa peginjrqas kumbra di aqa utru agiende. Mandam endeqa gate koba Satan aqa une qa Qotei na pegiyosim a ýamyuoq waiyqas. 12 "E anjam gargekoba niýgi merýgwajqa ijo areqaloq di unu. Bini e merýgwasai. Di kiyaqa? Nuýgo areqalo na ojqa keresai deqa. 13 Ariya anjam bole qa Mondor a bosimqa nuýgo areqalo gereiyetýgimqa niýgi anjam bole kalil poiýgekritqas. A aqa segi areqalo na anjam merýgwasai. A anjam quoqnsim di segi niýgi merýgoqnqas. Osim kumbra mondoý branteleýqas qaji di dego ubtsim merýgoqnqas. 14 A ijo anjam osim niýgi merýgoqnqas. Osim kumbra dena a na ijo ñam koba ti ijo siýgila ti boleq atoqnqas. 15 Ijo Abu aqa iýgi iýgi kalil di ijo dego. Deqa e niýgi merýgonum, Qotei aqa Mondor a ijo anjam osim niýgi merýgoqnqas." 16 Osiqa Yesus a olo anjam endegsi minjrej, "Niýgi sokiñalaysib e nubqasai. Olo sokiñalaysib e nubqab." 17 Onaqa Yesus aqa aýgro qudei naýgi segi segi mareleýoqneb, "Yesus a marqo, 'Niýgi sokiñalaysib e nubqasai. Olo sokiñalaysib e nubqab.' Osiq marqo, 'Ijo anjam di aqa utru agiende. E ijo Abu aqaq olo oqwai.' A kiyaqa degsi marqo?" 18 Naýgi degsib marsib olo mareb, "Yesus a marqo, 'Niýgi sokiñalaysib e nubqab.' Anjam di aqa utru iga poigosai." 19 Naýgi degsib Yesus nenemyqa osib segi segi mareqnab a qalieosiqa endegsi minjrej, "E niýgi merýgonum, 'Niýgi sokiñalaysib e nubqasai. Olo sokiñalaysib e nubqab.' Ijo anjam di aqa utru niýgi poiýgosai deqa niýgi segi segi nenemeqnub. 20 Niýgi quiye. E bole merýgwai. Niýgi e qa are tulaý ugeiýgimqa akam ti sqab. Ariya mandam endeqa tamo uýgasari naýgi areboleboleinjrim sqab. Niýgi are gulubeiýgwas. Ariya nuýgo are gulube di olo koboamqa niýgi areboleboleiýgwas. 21 Uýa a aýgro oqa batiamqa aqa jejamu tulaý jaqatiýyoqnimqa a are gulubekobaiyqas. Ariya a aýgro osim aqa jaqatiý koboamqa a aqa jaqatiý deqa olo are qalqasai. A aýgro osim deqa tulaý areboleboleiyim sqas. 22 Dego kere bini niýgi are gulubeiýgwo. Ariya bunuqna e niýgi olo niýgitqa niýgi are gulube di uratosib tulaý areboleboleiýgwas. Nuýgo arebolebole di tamo bei na olo yaiýgwa keresai. 23 Bati deqa niýgi na olo e anjam bei nenembqasai. Deqa niýgi quiye. E bole merýgwai. Niýgi iýgi bei qa osib ijo ñam na Abu pailyqab di a na eýgwas. 24 Niýgi nami ijo ñam na Qotei pailyosaioqneb. Ariya bini niýgi iýgi bei qa osibqa niýgi ijo ñam na Qotei pailyoqniye. Osib deqa niýgi iýgi di osib niýgi tulaý areboleboleiýgoqnqas." 25 Osiqa Yesus a olo anjam endegsi minjrej, "E anjam merýgeqnum endi yawo na anjam merýgeqnum. Bunuqna e olo yawo anjam bei merýgwasai. Anjam aqa damu geregere plaltosiy ijo Abu qa merýgoqnqai. 26 Yimqa bati deqa niýgi ijo ñam na ijo Abu pailyoqnqab. Deqa e niýgi qa olo ijo Abu pailyqasai. Niýgi segi na ijo Abu pailyoqnqab. 27 Ijo Abu a na niýgi tulaý qalaqalaiýgeqnu. Di kiyaqa? Niýgi na e qalaqalaibeqnub deqa. Osib niýgi endegsi poiýgeqnu, Qotei na e qariýbonaq bem. 28 Nami e ijo Abu ombla sosim dena mandamq aiem. Bini e olo mandam uratosiy aqaq olo oqwai." 29 Onaqa Yesus aqa aýgro naýgi aqa anjam di qusib minjeb, "Od, endego ni boleq na anjam ubtosim mergonum. Ni yawo anjam mergosai. 30 Deqa iga bini poigwo, ni kumbra kalil qa qalieonum. Deqa tamo bei na ni anjam bei nenemmosaisoqnimqa ni a qa tariýqasai. Ni namoqna aqa anjam kamba minjqa kere. Utru deqa iga ni qa gago areqalo siýgilatosim qalieonum, ni Qotei ombla sosim dena bem." 31 Onaqa Yesus na kamba minjrej, "Niýgi e qa nuýgo areqalo siýgilatonub e? Di keretonub. 32 Niýgi quiye. Bati bei bqas agi jojomqo. Od, bati di bqo. Deqa jeu tamo naýgi na niýgi teteiýgibqa niýgi kalil e uratbosibqa segisegiosib nuýgo qureq jaraiibqa e segi sqai. Bole, e segi sqasai. Di kiyaqa? Ijo Abu a e ombla unum deqa. 33 Niýgi na e beterbosib are lawo na sqajqa deqa e na anjam endi niýgi merýgonum. Niýgi mandamq endia sosib niýgi gulube koba oqnqab. Deqa uýgum. Niýgi are siýgilatiye. E segi na mandam endeqa siýgila kalil gotraýyosim tigelejunum."

17

1 Yesus a na aqa aýgro naýgi anjam degsi minjrsiq koboonaqa laý goge tarosiqa Qotei endegsi pailyej, "O Abu, bati brantqo. E ino segi Aýgro deqa ni na e ñam koba ebime. Yim e kamba dego ni ñam koba emqai. 2 Di kiyaqa? Ni na e siýgila ebem. Osim e na tamo uýgasari kalil naýgo gate sqa marsim e giltbem. Deqa tamo uýgasari ni na e ebem qaji naýgi di e na ýambile enjritqa naýgi ýambile gaigai sqab. 3 Ýambile gaigai sqajqa kumbra agiende. Tamo ýambile gaigai sqab qaji naýgi ni qa qalieqab. Agi ni segi Qotei bole. E Yesus Kristus qa dego naýgi qalieqab. Agi ni na e qariýbonam bem. 4 "Ino ñam koba ti ino siýgila ti di e na tamo uýgasari mandamq endi unub qaji naýgi osornjroqnem. Osim wau kalil ni na e yqajqa ebem qaji agi yekritem. 5 O Abu, nami mandam a brantosaisonaqa e ni ombla ñam koba ti soqnem. Ñam di ni na e olo ebimqa aqo ombla ñam koba ti sqom. 6 "Mandam endeqa tamo uýgasari ni na ebem qaji naýgi di e na ino ñam osornjroqnem. Naýgi ino segi tamo uýgasari sonabqa ni na naýgi e ebem. Naýgi ino anjam dauryoqneb. 7 Bini naýgi qalieonub, iýgi iýgi kalil ni na e ebem qaji di inoq dena branteb. 8 Anjam kalil ni na e merboqnem qaji di e na kamba naýgi minjreqnam naýgi quoqnsib endegsi poinjrej, e nami ni ombla sosim dena bem. Deqa naýgi e qa naýgo areqalo siýgilatosib qalieeb, ni na e qariýbonam bem. 9 "E naýgi qa osim ni pailmonum. Mandam endeqa tamo uýgasari kalil naýgi qa e ni pailmosai. Tamo uýgasari ni na e ebem qaji naýgi segi qa osim ni pailmonum. Di kiyaqa? Naýgi ino segi tamo uýgasari unub deqa. 10 Ijo segi tamo uýgasari kalil naýgi di ino dego. Ino segi tamo uýgasari kalil naýgi di ijo dego. Naýgoq dena ijo ñam kobaqujaeqnu. 11 "E inoq olo bqai. Deqa e mandamq endia olo sqasai. Ariya ijo segi tamo uýgasari naýgi mandamq endi sqab. O Abu, ino kumbra kalil boledamu. Ni segi qujai une saiqoji. Ino segi ñam koba ni na ebem qaji ñam dena ni na ijo segi tamo uýgasari naýgi geregere taqatnjroqnime. Amqa aqo aiyel are qujaitejunum dego kere naýgi kamba dego are qujaitosib sqab. 12 E naýgi ti sosimqa ino ñam kobaquja ni na ebem qaji ñam dena naýgi taqatnjroqnem. Deqa ijo aýgro bei padalosai. Ijo aýgro qujai agi ni na nami padalqajqa giltem qaji a segi padalqas. A padalamqa ino anjam bei nami neýgreýyeb qaji di aqa damu brantqas. 13 E inoq bqai. E tulaý areboleboleibeqnu dego kere ijo segi tamo uýgasari naýgi dego tulaý areboleboleinjrqajqa deqa e mandamq endia sosimqa anjam endi maronum. 14 "E na ino anjam naýgi minjrem. Utru deqa tamo uýgasari mandamq endi unub qaji naýgi na naýgi jeutnjreqnub. Di kiyaqa? Ijo aýgro naýgi mandam endeqa tamo sai. Agi e dego mandam endeqa tamo sai. 15 Ni na ijo segi tamo uýgasari naýgi joqimqa naýgi mandam uratosib laý qureq oqwajqa e deqa ni pailmosai. Naýgi mandamq endi soqnibqa ni na naýgi taqatnjresoqnimqa tamo uge Satan a na naýgi ugeugeinjraim deqa ni pailmonum. 16 Naýgi dego mandam endeqa tamo sai. Agi e dego mandam endeqa tamo sai. 17 Ino anjam kalil bole. Ni na ino anjam bole di naýgi minjroqnimqa naýgo are miligiq di wauoqnimqa dena naýgi ino segi tamo uýgasari tiýtiý sqab. 18 Nami ni na e qariýbonam mandamq aisim tamo uýgasari naýgo ambleq di soqnem. Deqa e na kamba ijo segi tamo uýgasari naýgi qariýnjritqa mandam endeqa tamo uýgasari naýgo ambleq di sqab. 19 E niýgi qa osiy ijo segi jejamu osiy ni emekritqai. Ijo kumbra dena naýgi ino segi tamo uýgasari tiýtiý sosib ino anjam bole dauryoqnqab. 20 "E ijo aýgro 11-pela naýgi qa segi ni pailmosai. Bunuqna ijo aýgro 11-pela naýgi ijo anjam mare mare laqnibqa tamo uýgasari gargekoba naýgi naýgo anjam quoqnsib e qa naýgo areqalo siýgilatoqnqab. E naýgi qa dego ni pailmonum. 21 O Abu, ni ijoq di unum. E dego inoq di unum. Aqo aiyel are qujaitosim unum. Ijo segi tamo uýgasari kalil naýgi dego aqo aiyel koba na are qujaitosib sqajqa deqa e ni pailmonum. Soqnibqa mandam endeqa tamo uýgasari naýgi na unjrsibqa naýgi dego e qa naýgo areqalo siýgilatqab. Osib qalieqab, ni na e qariýbonam bem. 22 Aqo aiyel are qujaitosim unum. Ijo segi tamo uýgasari kalil naýgi dego aqo aiyel koba na are qujaitosim sqajqa deqa ñam koba ti siýgila ti ni na ebem qaji di e na kamba olo naýgi enjrem. 23 E ijo segi tamo uýgasari naýgoq di unum. Ni ijoq di unum. Kumbra dena naýgi kalil dego aqo aiyel koba na are qujaitosib sqab. Soqnibqa mandam endeqa tamo uýgasari naýgi na unjrsibqa qalieqab, ni na e qariýbonam bem. Osib qalieqab, ni na e tulaý qalaqalaibeqnum dego kere ijo segi tamo uýgasari naýgi dego ni na tulaý qalaqalainjreqnum. 24 "O Abu, tamo uýgasari ni na e ebem qaji qure e sqai qaji di naýgi dego e ombla sqajqa deqa e ni pailmonum. Naýgi e ombla sosibqa riaý ti ñam koba ti ni na nami ebem qaji di unqajqa deqa ti e ni pailmonum. Nami ni mandam atosaisosimqa agi riaý ti ñam ti di ni na e ebem. Di kiyaqa? Ni na e tulaý qalaqalaiboqnem deqa. 25 O Abu, ino kumbra kalil tulaý tiýtiýo. Mandam endeqa tamo uýgasari naýgi ni qa qaliesai. Ariya e ni qa qalie. Ijo segi tamo uýgasari naýgi dego ni qa qalie. Deqa naýgi qalieonub, ni na e qariýbonam bem. 26 E na ino ñam naýgi osornjroqnem. Naýgi olo osornjrqai. Yimqa ni na e tulaý qalaqalaibeqnum dego kere naýgi dego ino qalaqalaiyo kumbra ti sqab. Amqa e segi naýgi ti sqai."

18

1 Yesus a degsi Qotei pailyosiq koboonaqa a na aqa aýgro naýgi joqsiqa koba na walwelosib Kidron ya dosib taqal beiq aisib nañu agu beiq di soqneb. 2 Bati gaigai Yesus aqa aýgro naýgi koba na nañu agu dia korooqneb. Deqa Yesus aqa aýgro Judas agi Yesus osim jeu tamo naýgo baýq di atqas qaji a nañu agu di qaliesoqnej. 3 Deqa a na qaja tamo gargekoba naýgi waýal ti lam ti sebru ti eleýonab joqsiqa nañu agu deq gileb. Atra tamo kokba ti Farisi ti naýgi na naýgi qariýnjrnab Yesus ojqa gileb. 4 Gulube kalil Yesus aqaq di brantqas qaji di a nami qaliesoqnej. Deqa jeu tamo naýgi aqaq bonabqa a naýgo areq gilsiqa nenemnjrej, "Niýgi yai qa bonub?" 5 Onaqa naýgi na kamba minjeb, "Iga Yesus Nasaret qaji a qa bonum." Onaqa Yesus na minjrej, "E agiende." Judas agi Yesus osiqa jeu tamo naýgo baýq di atej qaji a naýgi koba na tigelesoqneb. 6 Onaqa naýgi Yesus aqa anjam di qusibqa qore na ululoýosib ýereýeb. 7 Onaqa Yesus na olo nenemnjrej, "Niýgi yai qa bonub?" Onaqa naýgi na minjeb, "Iga Yesus Nasaret qaji a qa bonum." 8 Onaqa Yesus na minjrej, "E nami merýgonum, e agiende. Niýgi e qa bonub di e segi ojiye. Ijo aýgro naýgi uratnjrib gileb." 9 Yesus a naýgi anjam degsi minjrej deqa aqa anjam bei nami marej qaji di aqa damu brantej. Agi a nami endegsi marej, "O Abu, tamo kalil ni na e ebem qaji bei e na uratit padalqasai." 10 Onaqa jeu tamo naýgi Yesus ojeqnab Saimon Pita a na aqa sebru osiqa atra tamo gate aqa kaýgal tamo bei gateq di qalqajqa waiyej grotosiqa dabkala segi gentetej. Kaýgal tamo di aqa ñam Malkus. 11 Onaqa Yesus na Pita minjej, "Ino sebru olo ate. Jaqatiý kalil ijo Abu na ebqa merbej qaji di e oqai. Jaqatiý di ya uge uyo bul." 12 Onaqa qaja tamo naýgi ti naýgo gate ombla na Yesus ojsib aqa baý tonteteb. 13 Osib Kaiafas aqa soube Anas aqa talq osib gileb. Kaiafas a wausau deqa Juda naýgo atra tamo gate soqnej. 14 Agi a na nami Juda tamo kokba naýgi minjrej, "Tamo qujai a tamo uýgasari kalil qa moiqas di kere." 15 Naýgi Yesus osi gileqnabqa Saimon Pita wo Yesus aqa aýgro bei wo naýgi qoreq na daurnjrsib gileb. Yesus aqa aýgro di atra tamo gate a qalie. Deqa a Yesus dauryosiq torei jeý miligiq gilsiq atra tamo gate aqa talq di brantej. 16 Ariya atra tamo gate a Pita qaliesai. Deqa Pita a siraýme qalaq oqeq di tigelesoqnej. Onaqa Yesus aqa aýgro agi atra tamo gate a qaliesoqnej qaji a na bosiq kaýgal uýa siraýme taqatoqnej qaji di minjnaqa odyonaqa Pita osiq ombla na jeý miligiq gilsib tal qalaq di tigelesoqneb. 17 Onaqa kaýgal uýa siraýme taqatoqnej qaji a na Pita nenemyej, "Ni Yesus aqa aýgro bei kio?" Onaqa Pita na kamba minjej, "Eo. E aqa aýgro sai." 18 Tal qalaq dia atra tamo gate aqa kaýgal tamo naýgi ti aqa tal taqato tamo ti naýgi yornjrnaqa ýam tuýguyosib ýamyuo areq di tigelesosib ýam yoroqneb. Onaqa Pita a dego bosiq naýgi koba na tigelesosib ýam yoroqnej. 19 Ariya bati deqa qaja tamo naýgi na Yesus osi gilsib atra tamo gate aqa tal gogetosib aqa ulatamuq di tigelteb. Tigeltonabqa atra tamo gate a na anjam gargekoba Yesus nenemyoqnej. Yesus aqa aýgro naýgi qa ti aqa anjam tamo uýgasari naýgi minjroqnej qaji deqa ti nenemyoqnej. 20 Onaqa Yesus na kamba minjej, "E boleq na tamo uýgasari naýgi ijo anjam minjroqnem. E bati gaigai Juda naýgo Qotei tal miligiq dia, atra tal miligiq dia, naýgo koro sawaq dia ijo anjam palontosim minjroqnem. E uliosim anjam minjrosaioqnem. 21 Deqa ni kiyaqa e nenemkobaibeqnum? Tamo uýgasari ijo anjam quoqneb qaji naýgi segi nenemnjrimqa naýgi segi na mermqab. E anjam minjroqnem qaji di naýgi qalie. Naýgi segi na mermqab." 22 Yesus a na atra tamo gate degsi minjej. Onaqa qaja tamo bei Yesus aqa areq di tigelesoqnej qaji a na baý lubtosiqa Yesus aqa ulatamuq di qalej. Osiqa minjej, "Ni kiyaqa atra tamo gate aqa medabu ojonum?" 23 Onaqa Yesus na kamba minjej, "E anjam maronum endi gisaýamqa ubtsi merbe. Ariya ijo anjam boleamqa di ni kiyaqa e lubonum?" 24 Onaqa Anas na aqa qaja tamo naýgi minjrnaqa Yesus osib atra tamo gate Kaiafas aqaq gileb. Yesus aqa baý tontesonabqa osi gileb. 25 Ariya Saimon Pita a ýamyuo areq di tigelesosiq ýam yoreqnaqa tamo qudei naýgi na minjeb, "Ni dego Yesus aqa aýgro bei kio?" Onaqa Pita a saidosiq minjrej, "Eo. E aqa aýgro sai." 26 Onaqa atra tamo gate aqa kaýgal tamo bei a na Pita minjej, "E ni kio Yesus ombla nañu aguq di sonam numonum?" Tamo di agi Pita na tamo dabkala gentetej qaji aqa aube. 27 Onaqa Pita a olo saidosiq minjej, "Di e sai." Pita a na degsi minjnaqa bati qujai deqa tuwe anjamej. 28 Onaqa nobqolo malu qameqnaq Juda tamo kokba naýgi na Kaiafas aqa talq dena Yesus osib Rom naýgo mandor koba Pailat aqa tal kobaqujaq osi gileb. Osi gilsib naýgi segi Pailat aqa tal miligiq gilosai. Naýgi endegsib are qaleb, "Pailat a Juda tamo sai. A sawa bei qaji tamo. Deqa iga aqa tal miligiq gilqa keresai. Gago dal anjam degsi unu. Iga aqa tal miligiq gilqom di iga une ti sqom. Sonamqa gago yori bati koba brantqas di iga iýgi uyqa keresai." Naýgi degsi are qalsib deqa naýgi segi Pailat aqa tal miligiq gilosai. 29 Deqa naýgi oqeq di tigelesonabqa Pailat a segi oqedosiq naýgoq di brantej. Osiqa nenemnjrej, "Tamo endi a une kie yqo deqa niýgi a osib ijoq bonub?" 30 Onaqa naýgi na Pailat minjeb, "Tamo endi a kumbra uge yosai qamu iga inoq osi bosai qamu." 31 Onaqa Pailat na olo minjrej, "Niýgi na a osib nuýgo segi dal anjam na aqa une qa pegiyiye." Onaqa naýgi na kamba Pailat minjeb, "Iga Juda tamo. Deqa iga na tamo moiotqa keresai." 32 Naýgi Pailat degsib minjeb deqa anjam bei nami Yesus a marej qaji di aqa damu brantej. Agi Yesus a segi nami aqa moiqajqa gam ubtej. 33 Onaqa Pailat a olo puluosiqa aqa tal miligiq gilsiqa aqa qaja tamo naýgi minjrnaqa naýgi na Yesus osib beb. Bonabqa Pailat na nenemyej, "Ni Juda naýgo Mandor Koba e?" 34 Onaqa Yesus na kamba minjej, "Ni ino segi areqalo na anjam di merbonum kio tamo qudei naýgi na e qa saimonub qusim anjam di merbonum kio? Ni e merbe." 35 Onaqa Pailat na olo minjej, "Ni are qalonum, e Juda tamo e? Sai. E sawa bei qaji. Nuýgo segi leý deqaji naýgi na ni osi bonub. Agi atra tamo kokba naýgi na ni ijoq osi bonub. Deqa ni merbe. Ni une kie yonum deqa ni osi bonub?" 36 Onaqa Yesus na minjej, "Mandam endeqa mandor kokba naýgi na tamo taqatnjreqnub e naýgi unub dego sai. E mandam endeqaji mandor sai. Tamo e na taqatnjreqnum qaji naýgi dego mandam endeqaji tamo sai. E mandam endeqaji mandor qamu Juda tamo kokba naýgi e ojeqnab qamu ijo wau tamo naýgi ti qotonub qamu." 37 Onaqa Pailat na olo Yesus nenemyej, "Ni bole mandor e?" Onaqa Yesus na minjej, "Od, ni kere merbonum. E mandor. E anjam bole ubtqajqa deqa mandamq aisim ýambabem. Tamo kalil anjam bole dauryeqnub qaji naýgi ijo anjam queqnub." 38 Onaqa Pailat na minjej, "Anjam bole di kie?" Osiqa Pailat a olo tigelosiq oqedosiqa Juda tamo kokba naýgoq gilsiqa minjrej, "E tamo endi aqa jejamuq di une bei unosai. 39 Deqa e nuýgo kumbra bei dauryqai. Nuýgo kumbra bei agi endegsi unu. Wausau gaigai nuýgo yori bati koba branteqnaqa e na Juda tamo qujai tonto talq dena uratoqnsim eýgeqnum. Deqa niýgi na merbiye. Wausau endeqa e tamo yai uratsiy eýgwai? E nuýgo mandor koba Yesus uratsiy eýgwai e?" 40 Onaqa Juda tamo kokba naýgi olo tulaý siýgila na saidosib minjeb, "Ni Yesus uratim oqedaiq. Tonto tamo Barabas uratim oqedem." Barabas a leý ojo tamo bei.

19

1 Onaqa Pailat na Yesus osiqa aqa qaja tamo naýgo baýq di atsiqa minjrej, "Niýgi na Yesus bu toqoý na kumbaiýyiye." Degsi minjrnaqa naýgi na Yesus osib bu toqoý na kumbaiýyeb. 2 Kumbaiýysib koboonaqa naýgi na sil luwit osib lulumosib dena mandor kokba naýgo gate tatal bul gereiysib aqa gateq di atetosib siýgila na teqiyeb. Osib gara jugo olekoba lent mandor kokba naýgi gaigai jigeqnub deqaji bei osib Yesus jigeteb. A segi qa Mandor Koba maroqnej deqa naýgi na kumbra degyeb. 3 Osib Yesus aqa areq bosib a misiliýyoqnsib gisaý na biýiyoqnsib minjoqneb, "O Juda naýgo Mandor Koba, kaiye." Naýgi degsib Yesus misiliýyoqnsib baý lubtosib aqa ulatamuq di qaloqneb. 4 Onaqa Pailat a Yesus olo osiqa aqa talq dena oqeq atsiqa tamo uýgasari naýgo ulatamuq dia tigeltej. Tigeltosiq minjrej, "Niýgi tamo endi uniye. E aqa jejamuq di une bei yala unosaibolesai. Niýgi di qalieqajqa deqa e Yesus niýgi qa osi bonum." 5 Ariya Yesus a oqedej. Gate tatal sil luwit na gereiyosib aqa gateq di ateteb qaji de ti gara lent a jigeteb qaji de ti qoji oqedej. Onaqa Pailat na olo minjrej, "Tamo endi uniye." 6 Degsi minjrnaqa atra tamo kokba ti naýgo qaja tamo naýgi ti Yesus unsibqa naýgi murqumyoqnsib Pailat waiýyoqnsib minjoqneb, "Ni na ýamburbasq di qame! Ni na ýamburbasq di qame!" Onaqa Pailat na minjrej, "Niýgi segi na Yesus osib ýamburbasq di qamiye. E aqa jejamuq di une bei unosai." 7 Onaqa Juda tamo kokba naýgi na olo Pailat minjeb, "Yesus a segi qa marqo, 'E Qotei aqa Ýiri.' Aqa une deqa a moiem. Gago dal anjam degsi unu." 8 Onaqa Pailat a naýgo anjam di qusiqa a tulaý ulaugetej. 9 Osiqa a olo Yesus osiq tal miligiq gilsiqa nenemyej, "Ni qabe na bem? Ni e merbe." Onaqa Yesus a mequmesoqnej. A na kamba anjam bei Pailat minjosai. 10 Onaqa Pailat na olo minjej, "Ni anjam bei merbqasai e? Ni que. E tamo kobaquja. Deqa e na odqai di naýgi ni uratmib ni gilqam. E na saidqai di naýgi ni uratmqasai. Naýgi ni osib ýamburbasq di qamqab. Ni degsi poimosai e?" 11 Onaqa Yesus na Pailat minjej, "Qotei laý qureq di unu qaji a na ni siýgila emosai qamu ni na e kumbra bei ebqa keresai qamu. Deqa ino une kiñala. Ariya atra tamo gate agi e ojsiq ino baýq di atqo qaji aqa une kobaquja." 12 Yesus a na Pailat degsi minjnaqa qusiqa olo oqedosiqa Juda tamo kokba naýgi minjrej, "Uýgum. E Yesus uratit gilqas." A na naýgi degsi minjreqnaqa naýgi na olo tulaý saidoqnsib murqumyoqnsib minjoqneb, "Ni Yesus uratim gilaiq. Ni a uratqam di ni mandor koba Sisar aqa wau tamo bolesai. Yesus a marqo, 'E segi mandor koba.' A degsi marqo deqa a na Sisar jeu atqo." 13 Naýgi na Pailat degsib minjnab qusiqa a olo Yesus osiq oqedosiqa aqa awo jaram kobaq di awoej. Pailat a gaigai tamo naýgo une qa peginjrqa oqnsiq deqa awo jaramq dia awooqnej. Jaram so qaji sawa di aqa ñam Meniý Bijal. Hibru anjam na Gabata mareqnub. 14 Ariya Juda naýgo yori bati brantqa laqnej deqa yori bati aqa iýgi iýgi kalil gereiyosib atnab soqnej. Seý bati 12 onaq qanam jigeej. Deqa Pailat na Yesus osiqa Juda tamo kokba naýgi minjrej, "Niýgi nuýgo mandor koba uniye." 15 Onaqa naýgi tulaý koba leleýosib minjeb, "Ni na a taqal waiy! Osim ýamburbasq di qame!" Onaqa Pailat na minjrej, "E nuýgo mandor koba osiy ýamburbasq di qamqai e?" Onaqa atra tamo kokba naýgi na kamba minjeb, "Gago mandor bei saiqoji. Gago mandor qujai agi Sisar." 16 Onaqa Pailat a naýgo areqalo dauryosiqa Yesus osiq naýgo baýq di atsiqa minjrej, "Niýgi na Yesus osib ýamburbasq di qamiye." 17 Degsi minjrnaqa ariya qaja tamo naýgi na Yesus osib aqa qawarq di aqa segi ýamburbas qoboiyetosib a baý ojsib Jerusalem qure uratosib osi gilsib sawa agu kiñala bei aqa ñam Tamo Gate Tanu di branteb. Ñam di Hibru anjam na Golgota mareqnub. 18 Di brantosib Yesus osib ýamburbasq di qameb. Tamo aiyel dego ýamburbasq di gaintnjrsib ñumeb. Yesus a ambleq di gaintsib tamo bei aqa baý qonaýq di gainteb. Bei aqa baý woq di gainteb. 19 Onaqa Pailat a ýam sarqei bei osiqa quraq di anjam endegsi neýgreýyej, "Yesus Nasaret qaji a Juda naýgo Mandor Koba." Degsi neýgreýyosiq ýam sarqei di osi gilsiqa qaja tamo naýgi enjrnaqa naýgi na osib Yesus aqa ýamburbas mutu gogeq di qameb. 20 Sawa agu Yesus ýamburbasq di qameb qaji di Jerusalem qure jojom. Deqa Juda tamo uýgasari tulaý gargekoba naýgi gile beoqnsib anjam Pailat na neýgreýyej qaji di sisiyoqneb. Anjam di Hibru anjam na Rom naýgo anjam na ti Grik naýgo anjam na ti turtsiq neýgreýyej. 21 Onaqa Juda naýgo atra tamo kokba naýgi na Pailat minjeb, " 'Yesus a Juda naýgo Mandor Koba' anjam degsi neýgreýyaim. 'A marej, "E Juda naýgo Mandor Koba," ' degsi neýgreýye." 22 Onaqa Pailat na minjrej, "Uýgum. E anjam neýgreýyonum degesoqnem." 23 Ariya qaja tamo naýgi na Yesus ýamburbasq di qamsibqa naýgi Yesus aqa gara eleýqa marsib gilteleýeb. Gilteleýosib tumbol qolqe ateb. Aqa gara jugo olekoba di gara baýga qujai na gereiyeb. Gara baýga bei na totoryosai. Gara di tulaý boledamu. 24 Deqa qaja tamo naýgi segi segi qairosib mareb, "Iga gara di bumbraýyqasai. Iga meniý silali alaýonam tamo yai aqa meniý na buýnjrqas a na gara di oqas." Degsib marsib meniý silali alaýeb. Naýgi kumbra di yeb deqa Qotei aqa anjam bei nami neýgreýyeb qaji di aqa damu brantej. Agi nami endegsib neýgreýyeb, "Naýgi ijo gara eleýqa marsib gilteleýqab. Gilteleýosib meniý silali alaýqab." 25 Yesus aqa ai wo aqa ani yala wo ýamburbas utruq di tigelesoqneb. Maria Makdala qaji wo Klopas aqa ýauqali Maria wo naýgi aiyel dego bosib koba na tigelesoqneb. 26 Onaqa Yesus a tirosiqa aqa ai wo aqa aýgro bei a tulaý qalaqalaiyoqnej qaji a wo naýgi aiyel ýamburbas utruq di tigelesonab unjrsiqa aqa ai metosiq minjej, "O ai, di ino aýgro." 27 Osiqa aýgro di minjej, "Di ino ai." Onaqa bati qujai deqa aýgro dena Yesus aqa ai osiqa aqa segi talq dia ombla sosibqa taqatoqnej. 28 Ariya Yesus a endegsi qalieej, "Wau kalil ijo Abu na ebej qaji agi kobotonum." Osiqa Qotei aqa anjam bei nami neýgreýyeb qaji di aqa damu brantqajqa deqa marej, "E ya qarbqo." 29 A degsi marnaqa qaja tamo naýgi qusibqa gara ñeýgi bei osib wain isa kobaq di tuqtosib ýamtaý bei aqa dani osib mutuq di gara ñeýgi qosisib osib Yesus anaiyqajqa soqtosib aqa medabuq di ateb. Wain di ya nobu bei ýamburbas utruq di nami atnab soqnej qaji dena tigsib Yesus anaiyeb. 30 Onaqa Yesus a wain isa koba di uysiqa marej, "Bini e ijo wau kobotonum." Degsi marsiqa aqa gate gulaiýosiqa mondor titosiq moiej. 31 Ariya Juda naýgo yori bati koba brantqa laqnej deqa yori bati aqa iýgi iýgi kalil gereiysib atnab soqnej. Nebe yori bati kobaquja. Deqa Juda naýgi mareb, "Iga yori bati qa tamo naýgi ýamburbasq di uratnjrim sqasai." Osib Pailat aqa areq bosib minjeb, "Ni na ino qaja tamo naýgi minjrimqa gilsib tamo ýamburbasq di gaiýejunub qaji naýgo siýga gentetnjribqa urur moreýabqa osib subq atqab." 32 Onaqa Pailat a naýgo anjam di qusiqa odosiq aqa qaja tamo qudei qariýnjrnaq gilsib tamo aiyel Yesus koba na ýamburbasq di gaiýesoqneb qaji naýgo siýga gentetnjreb. 33 Osib Yesus aqa areq gilsib uneb a nami moiej. Deqa naýgi aqa siýga gentosai. 34 Ariya qaja tamo bei a na aqa qaja osiq Yesus aqa jar baýgaq di qamnaq leý ti ya ti aiej. 35 E Jon. Naýgi kumbra di yonabqa e ijo segi ýamdamu na unem. Deqa e bini mare mare laqnum. Anjam e mareqnum qaji endi bole. E segi qalieonum, e anjam bole mareqnum. Deqa niýgi ijo anjam endi qusib Yesus qa nuýgo areqalo siýgilatiye. 36 Qaja tamo naýgi kumbra di yeb deqa Qotei aqa anjam bei nami neýgreýyeb qaji di aqa damu brantej. Agi endegsib neýgreýyeb, "Naýgi aqa tanu bei gentqasai." 37 Qotei aqa anjam bei dego aqa damu brantej. Anjam agiende, "Naýgi qaja na aqa jar baýgaq di qamsibqa koqyesqab." 38 Onaqa tamo bei aqa ñam Josep a Yesus aqa jejamu osim subq atqa marsiqa Pailat a nenemyqa gilej. Josep a Arimatea qure qaji. A Yesus daurysi laqnej qaji. A Juda tamo kokba naýgi ulainjrsiq deqa uliosiq Yesus daurysi laqnej. A boleq na dauryosaioqnej. Ariya Josep a Pailat aqa areq gilsiqa nenemyej, "Ni e odbimqa e Yesus aqa jejamu osiy subq atqa kere e?" Onaqa Pailat na Josep odyonaqa a Yesus aqa jejamu osiq subq atqa gilej. 39 Nikodemus agi nami qolo Yesus aqaq gilej qaji a dego Josep ombla na Yesus aqa jejamu osib subq atqa gileb. Nikodemus a gilqa osiqa ýam so aqa ya quleq ti utru aiyela turtosiq gereiyosiq osi gilej. Ýam so aqa ya di aqa gulube 30 kilogram. 40 Onaqa naýgi aiyel Yesus aqa jejamu osib gara boledamu na dalaosib ýam so aqa ya di osib aqa jejamuq di liyeb. Juda naýgi na tamo subq atqa oqnsib degyeqnub. 41 Sawa Yesus ýamburbasq di qameb qaji qalaq dia mandam taqal bei soqnej. Mandam taqal dia sub bunuj bei soqnej. Sub dia nami tamo bei atosaisoqneb. 42 Sub di isaq di sosai. A jojomq di soqnej. Juda naýgo yori bati aqa iýgi iýgi kalil gereiyqa bati brantej deqa naýgi aiyel na Yesus aqa jejamu osib sub dia ateb.

20

1 Yesus a subq di sonaq yori batiej. Nebeonaqa nobqolo ambru Maria Makdala qure qaji a tigelosiqa Yesus aqa subq gilej. Gilsiq ýam atej meniý kobaquja sub me getenteb qaji di waqosiq taqalq di sonaq unej. 2 Unsiqa olo puluosiq urur ti aisiq Saimon Pita wo Yesus aqa aýgro bei agi a tulaý qalaqalaiyoqnej qaji a wo naýgi aiyel itnjrsiqa minjrej, "Gago Tamo Koba Yesus aqa jejamu subq dena osib jaraionub. Qabia kio atonub di iga qaliesai." 3 Degsi minjrnaqa Pita wo aýgro de wo naýgi anjam di qusibqa Yesus aqa sub unqajqa gileb. 4 Naýgi aiyel gurgurosib giloqnsib aýgro dena Pita buýyosiqa namoosi gilsiq subq di brantej. 5 Osiq sub meq di tigelosiqa miligi tirosiq gara Yesus dalaeb qaji di sonaq unej. A sub miligiq aiosai. 6 Onaqa Saimon Pita a bunuqna urur ti bosiq brantsiqa a torei sub miligiq aiej. Aisiq a dego gara Yesus dalaeb qaji di unej. 7 Gara mutu bei Yesus aqa gate qoseteb qaji di dego lubosiq taqal beiq di sonaq unej. Gara mutu di gara qudei ti turtsi sosai. A segiq di soqnej. 8 Onaqa aýgro bei agi namo subq di brantej qaji a dego sub miligiq aiej. Aisiq gara di unsiq endegsi poiyej, "Bole, Yesus a subq na tigelqo." 9 Qotei aqa anjam bei nami endegsib neýgreýyeb unu, "Kristus a subq na tigelqas." Bati deqa Yesus aqa aýgro naýgi anjam di poinjrosaisoqnej. 10 Ariya naýgi olo puluosib naýgo qureq aieb. 11 Onaqa Maria a sub qalaq di tigelesosiqa akamoqnej. Akamoqnsiqa sub miligi tirej. 12 Tirosiqa laý aýgro aiyel sub miligiq di sonab unjrej. Naýgi gara qat jigsib Yesus ýeioteb qaji lumeq dia awesoqneb. Bei gateqsi bei siýgaqsi awesoqneb. 13 Onaqa laý aýgro aiyel naýgi na Maria minjeb, "Uýa, ni kiyaqa akameqnum?" Onaqa minjrej, "Naýgi ijo Tamo Koba osib jaraionub. Qabia kio atonub di e qaliesai." 14 Maria a naýgi degsi minjrsiq bulosiqa aqa qoreq di Yesus a tigelesonaq unej. Ariya Maria a qaliesai, di Yesus. 15 Onaqa Yesus na Maria minjej, "O uýa, ni kiyaqa akameqnum? Ni yai unqa bonum?" Onaqa Maria a are qalej, "Tamo endi mandam taqal endi taqateqnu qaji kio?" Degsi are qalsiq minjej, "O Abu, ni na kio ijo Tamo Koba osim sawa qabia atonum di merbimqa e gilsiy oqai." 16 Onaqa Yesus na minjej, "O Maria." Degsi minjnaqa Maria a Yesus qa poiyonaqa Yesus areiysiq minjej, "O Rabonai." Di Hibru anjam. Aqa damu, "O Qalie Tamo Koba." 17 Onaqa Yesus na Maria minjej, "Ni e ojaim. Di kiyaqa? E ijo Abu aqaq oqosaiunum deqa. Ariya ni ijo was naýgoq gilsim endegsi minjre, 'Yesus a marqo, "E ijo Abu aqaq olo oqwai. Ijo Abu agi nuýgo Abu dego. Ijo Qotei agi nuýgo Qotei dego." ' Ni gilsim naýgi degsi minjre." 18 Onaqa Maria Makdala qaji a Yesus aqa anjam di qusiqa a gilsiq Yesus aqa aýgro naýgi itnjrsiqa minjrej, "E gago Tamo Koba Yesus unonum." Osiqa anjam kalil Yesus na minjej qaji di olo naýgi sainjrej. 19 Ariya yori bati koboosiq bilaqtonaqa Yesus aqa aýgro naýgi siraýme kalil qandimteleýosib warum miligiq di soqneb. Di kiyaqa? Naýgi Juda tamo kokba naýgi ulainjreb deqa. Onaqa bati qujai deqa Yesus a tal miligiq di brantosiqa naýgo ambleq di tigelosiq minjrej, "O ijo aýgro, niýgi are lawo na soqniye." 20 Osiqa aqa baý ti jar baýga ti naýgi osornjrej. Onaqa naýgi kalil Tamo Koba Yesus unsibqa naýgi tulaý areboleboleinjrej. 21 Onaqa Yesus na olo minjrej, "Niýgi are lawo na soqniye. E ijo Abu na qariýbonaq mandamq aiem. Dego kere e na niýgi qariýgitqa gilsib ijo anjam mare mare laqniye." 22 Yesus a na aqa aýgro naýgi anjam degsi minjrsiqa aqa mondor puynjrsiqa minjrej, "Niýgi Qotei aqa Mondor Bole oiye. 23 Niýgi tamo uýgasari naýgo une kobotetnjrqab di Qotei a dego naýgo une kobotetnjrqas. Ariya niýgi tamo uýgasari naýgo une kobotetnjrqasai di Qotei a dego naýgo une kobotetnjrqasai." 24 Yesus a naýgoq di brantej di Tomas a naýgi koba na sosai. Tomas a Yesus aqa aýgro 12-pela deqaji bei. Aqa ñam bei Didimus. 25 Onaqa Yesus aqa aýgro naýgi gilsib Tomas itosib minjeb, "Iga gago Tamo Koba Yesus unonum." Degsi minjnabqa a naýgo anjam di qunaq ugeiyonaq minjrej, "E ijo ýamdamu na Yesus aqa baý tutu na qameb qaji pirigi di unsiy ojqai di e marqai, 'Bole, Yesus a subq na tigelqo.' E aqa jar baýga qaja na qameb qaji di dego unsiy ojqai di e marqai, 'Bole.' E unqasai di e bole qa marqasai." 26 Ariya bati 7-pela koboonaqa Yesus aqa aýgro naýgi olo tal miligiq di soqneb. Tomas a dego naýgi koba na soqneb. Siraýme kalil qandimeleýesonabqa Yesus a olo tal miligiq di brantosiqa naýgo ambleq di tigelosiqa minjrej, "O ijo aýgro, niýgi are lawo na soqniye." 27 Osiqa Tomas minjej, "O Tomas, ni ino baý gei na ijo baý bile qameb qaji aqa pirigi qamsim une. Ino baý waiysim ijo jar baýga aqa pirigi dego oje. Areqalo aiyeltaim. Areqalo qujaitosim e qa ino areqalo siýgilat." 28 Onaqa Tomas a na Yesus minjej, "O Yesus, endego e poibqo, ni ijo Tamo Koba. Ni ijo Qotei dego." 29 Onaqa Yesus na olo Tomas minjej, "Ni ino ýamdamu na e nubsim deqa ino areqalo e qa siýgilatonum e? Ariya tamo uýgasari naýgo ýamdamu na e nubosaieqnub qaji naýgi e qa naýgo areqalo siýgilatqab di naýgi tulaý areboleboleinjrqas." 30 Yesus a Qotei aqa maýwa tulaý gargekoba aqa aýgro naýgo ýamdamuq di yoqnej. Ariya e aqa maýwa kalil deqa neýgreýyosai. Aqa maýwa quja quja segi e buk miligiq endi neýgreýyonum. 31 Niýgi ijo anjam endi sisiyosib Yesus qa nuýgo areqalo siýgilatosib a bole Kristus Qotei aqa Ýiri degsi poiýgwajqa deqa e na anjam endi neýgreýyonum. Yimqa niýgi Yesus aqa ñam na ýambile gaigai sqab.

21

1 Onaqa bati bei Yesus a Galili ya agu qalaq dia sosiqa olo aqa aýgro naýgoq di brantej. Ya agu di aqa ñam bei Taiberias. Yesus a aqa aýgro naýgoq di olo brantej deqa e kiñala saqai. 2 Ya agu qalaq dia Yesus aqa aýgro 7-pela naýgi soqneb. Aýgro bei Saimon Pita. Bei Tomas aqa ñam bei Didimus. Bei Nataniel. Nataniel aqa qure utru Kana. Kana a Galili sawaq di unu. Sebedi aqa ýiri aiyel naýgi dego ya agu qalaq di soqneb. Ariya Yesus aqa aýgro aiyel dego naýgi koba na soqneb. 3 Onaqa Saimon Pita a na naýgi minjrej, "E qe oqajqa deqa kakaý waiyqa aieqnum." Onaqa naýgi na minjeb, "Iga koba na aiqom." Degsi minjsib naýgi koba na aisib qobuý gogetosib kakaý waiyoqneb. Di qolo. Waiyeqnab nebeej. Naýgi qe bei osai bolesai. 4 Ariya nobqolo ambru naýgi qobuý miligiq di sosib ýam ateb Yesus a alile di tigelesonaq uneb. Ariya naýgi qaliesai, di Yesus. 5 Onaqa a na nenemnjrej, "O ijo aýgro, niýgi qe onub e?" Onaqa naýgi na minjeb, "Eo. Iga qe osai." 6 Onaqa minjrej, "Niýgi qobuý aqa qala bei baý woq di kakaý waiysib qe oqab." Onaqa naýgi Yesus aqa anjam di dauryosib baý woq di kakaý waiyeb qe tulaý ani eb. Qe di tulaý gulube deqa naýgi na soqtosib qobuý goge di atqa keresaiinjrej. 7 Onaqa Yesus aqa aýgro bei agi Yesus a tulaý qalaqalaiyoqnej qaji a na Pita minjej, "Tamo di gago Tamo Koba Yesus." Onaqa Saimon Pita a anjam di qusiqa aqa gara jugo wauqa osiq piqtej qaji di olo jigsiq qobuý dena prugosiq yaq aisiq Yesus aqa areq gilej. 8 Onaqa Yesus aqa aýgro naýgi qobuý na beb. Naýgi alile jojom 100 mita dego. Deqa kakaý qe na maqesonaq naýgi bosib qobuý na titosib aisib alile di tiryeb. 9 Alile di tiryosib ýam ateb Yesus a nami ýam tuýguyosiq qe koitonaq ýamyuoq di sonaq uneb. Bem qudei dego sonaq uneb. 10 Onaqa Yesus na minjrej, "Niýgi qe onub di qudei osi boiye." 11 Onaqa Pita a olo qobuý gogetosiqa kakaý qe ti titosiq alile di atej. Qe di kokba. Qe kalil sisiyeb 153. Di qe gargekoba. Ariya kakaý yala braýosai. 12 Onaqa Yesus a na qe qudei osiqa koitej. Osiqa naýgi minjrej, "Niýgi bosib qe ti bem ti endi uyiye." Ariya naýgi ulaosib deqa aýgro bei na yala nenemyosai, "Ni tamo yai?" Degosai. Naýgi qalie, di Tamo Koba Yesus. 13 Onaqa Yesus a ýamyuo jojomyosiqa bem ti qe ti di osiq naýgi anainjronaq uyeb. 14 Yesus a nami subq na tigelosiqa aqa aýgro naýgoq di brantoaiyeltej. Bini qalubqo. 15 Naýgi iýgi uynab menetnjrnaqa Yesus na Saimon Pita nenemyej, "O Saimon, Jon aqa ýiri, ni ijo aýgro kalil buýnjrsimqa ni segi e tulaý qalaqalaibeqnum e?" Onaqa Pita na minjej, "Od, Tamo Koba, ni qalieonum, e ni qalaqalaimeqnum." Onaqa Yesus na minjej, "Deqa ni na ijo kaja du du naýgi geregereinjroqnime." 16 Osiqa olo Pita nenemyej, "O Saimon, Jon aqa ýiri, ni e qalaqalaibeqnum e?" Onaqa Pita na minjej, "Od, Tamo Koba, ni qalieonum, e ni qalaqalaimeqnum." Onaqa Yesus na minjej, "Deqa ni na ijo kaja naýgi taqatnjroqnime." 17 Osiqa olo nenemyoqalubtej, "O Saimon, Jon aqa ýiri, ni e qalaqalaibeqnum e?" Yesus na Pita anjam di nenemyoqalubtej deqa Pita a are gulubeiyonaq minjej, "O Tamo Koba, ni iýgi iýgi kalil qa qalie. Deqa ni qalieonum, e ni qalaqalaimeqnum." Onaqa Yesus na olo minjej, "Deqa ni na ijo kaja naýgi geregereinjroqnime. 18 "O Pita, ni que. E bole mermqai. Ni aýgro wala sosimqa bati deqa ni ino segi areqalo dauryosim sawa ni gilqajqa maroqnem ni deq giloqnem. Ariya bunuqna ni qeliosimqa ino baý soqtim tamo bei na ni tontmosim sawa ni gilqajqa uratqam qaji deq osi gilqas." 19 Pita aqa moiqajqa gam di Yesus na ubtetqa osiqa deqa degsi minjej. Pita a gam kie na moisim dena Qotei aqa ñam soqtqas di Pita a qalieqajqa deqa Yesus na degsi minjej. Osiqa Pita minjej, "Ni e daurbe." 20 Osiqa Pita ombla walweloqnsibqa Pita a bulosiqa aýgro Yesus na a tulaý qalaqalaiyoqnej qaji a naýgi aiyel daurnjreqnaq unej. Aýgro di agi nami Yesus aqa aýgro naýgi ti awoosib iýgi uyoqnsibqa a Yesus beteryosiq nenemyej, "O Tamo Koba, aýgro yai na ni osim jeu tamo naýgo baýq di atqas?" 21 Pita a aýgro di unsiqa Yesus nenemyej, "O Tamo Koba, bunuqna ino aýgro di a kumbra kie na moiqas?" 22 Onaqa Yesus na Pita minjej, "Aýgro di a moiosaisoqnimqa e olo bqai degsi minjitqa ni deqa are koba qalaim. Di ino wau sai. Di ijo wau. Ni e daurbe." 23 Yesus a na Pita degsi minjej. Deqa Yesus aqa aýgro di a moiqasai anjam di sawa sawaq gileqnaqa Kristen was qu kalil naýgi quoqneb. Aýgro di a moiqasai Yesus na Pita degsi minjosai. A na minjej, "Aýgro di a moiosaisoqnimqa e olo bqai degsi minjitqa ni deqa are koba qalaim." 24 Aýgro di agi e segi. E Jon. E na anjam endi neýgreýyonum. E ijo segi ýamdamu na Yesus aqa kumbra kalil endi unsim deqa agi neýgreýyonum. Iga qalieonum, ijo anjam endi bole. 25 Yesus a mandamq endia sosiqa a kumbra tulaý gargekoba yoqnej. Deqa e are qalonum, Yesus aqa kumbra kalil deqa saosim neýgreýyqom di buk tulaý tumbol kobaosim sawa sawa kalilq dia maqosim sawa atqa keresaiqas.