The New Testament of our Lord and Saviour Jesus Christ

Matius 1

1 Koi kani'imari a susunganna puli ni Yesus Kristus, men lee' ni Daud ka' lee' ni Abraham. 2 Abraham tama ni Ishak, Ishak tama ni Yakub, Yakub tama ni Yehuda ka' utusna sambana, 3 Yehuda tama ni Peres tii Zerah men i Tamar a sinana, Peres tama ni Hezron, Hezron tama ni Ram, 4 Ram tama ni Aminadab, Aminadab tama ni Nahason, Nahason tama ni Salmon, 5 Salmon tama ni Boas men i Rahab a sinana, Boas tama ni Obed men i Rut a sinana, Obed tama ni Isai, 6 Isai tama ni Tomundo' Daud. Daud tama ni Salomo. Sina ni Salomo iya'a boroki' ni Uria. 7 Salomo tama ni Rehabeam, Rehabeam tama ni Abia, Abia tama ni Asa, 8 Asa tama ni Yosafat, Yosafat tama ni Yoram, Yoram tama ni Uzia, 9 Uzia tama ni Yotam, Yotam tama ni Ahas, Ahas tama ni Hizkia, 10 Hizkia tama ni Manasye, Manasye tama ni Amon, Amon tama ni Yosia, 11 Yosia tama ni Yekhonya ka' utusna sambana. Raaya'a tumuo' na tempo lipu' Israel ni'atori na Babel. 12 Noko daa lipu' Israel ni'atori na Babel, koi kani'imari a susunganna puli ni Yesus: Yekhonya tama ni Sealtiel, Sealtiel tama ni Zerubabel, 13 Zerubabel tama ni Abihud, Abihud tama ni Elyakim, Elyakim tama ni Azor, 14 Azor tama ni Zadok, Zadok tama ni Akhim, Akhim tama ni Eliud, 15 Eliud tama ni Eleazar, Eleazar tama ni Matan, Matan tama ni Yakub, 16 Yakub tama ni Yusuf, ka' i Yusuf langkai' ni Maria men nangamea'kon i Yesus men uga' ngaanon Kristus. 17 Mbaka' ringkat ni Abraham pataka ni Daud isian koi sompulo' paat sunsun lee'. Ka' ringkat ni Daud pataka na tempo lipu' Israel ni'atori na Babel uga' isian koi sompulo' paat sunsun lee'. Kasi ringkat na tempo lipu' Israel ni'atori na Babel pataka ni Kristus uga' isian koi sompulo' paat sunsun lee'. 18 Koi kani'imari a tundunan nongamea'an ni Yesus Kristus. Koo'po tia i Maria tii Yusuf men motondoloi iya'a nosuo', ni'inti'imo se' nampaiwawamo gause kuasana Alus Molinas. 19 Gause i Yusuf sa'angu' mian men sinampang minglimang men kana', mbaka' ia bude' mampapakamaa' i Maria na mian biai'. Ia mingkira' mansarak salan wuni-wuni bo pengerensai i Maria. 20 Pintanga' i Yusuf mompoo'inarutikon pingkira'na iya'a, notakamo a malaa'ikatna Tumpu na ipionna, ka' norobu taena, “Yusuf, lee' ni Daud! Alia i koo babata momosuo'i i Maria, gause anak men pimpaiwawakononna nosida tia kuasana Alus Molinas. 21 Maria bo mangamea'kon sa'angu' anak moro'one. Anak iya'a tiodaa ngaanioon i Yesus, gause i Ia men bo pansalamatkon mian-Na na dosana.” 22 Kinosidana men koiya'a ni Yusuf tii Maria kada' sida a wurungna Tumpu koi men ia tadulkon nabii-Na men koi kani'imari: 23 “Imamat ini'imari! Sa'angu' laandue' men sianpo nontoo poobeel tia moro'one, bo mampaiwawa ka' bo mangamea'kon sa'angu' anak moro'one. Anak iya'a bo ngaanion i Imanuel.” Na wurung Ibrani, Imanuel aratina, “Alaata'ala mansambai i kita.” 24 Sarataa i Yusuf nowangon, ia nongololoikonmo koi men ia posuu'kon malaa'ikatna Tumpu na ipionna. Ia nosuo'mo tii Maria. 25 Kasee i Yusuf tii Maria sian nontoo poobeel pataka nongamea' a anak iya'a. Sarataa anak iya'a nongamea', Yusuf nangaanimo anak iya'a i Yesus.

Matius 2

1 Yesus nongamea' na kota Betlehem na libutan Yudea, na tempo batomundo'an ni Herodes. Tempo iya'a, isian toropii mian men isian pinginti'ianna na bitu'on, men ringkat na paraas bete'an taka na Yerusalem. 2 Raaya'a waale'e-le'emari bapikirawar, taena, “Aana Anak iya'a men ningamea'kon bo pontomundo'i lipu' Yahudi? Kai nimiile' bitu'on-Na paraas bete'an, mbali' i kai notaka monsoosa' i Ia.” 3 Sarataa ia rongor i Tomundo' Herodes a panduungna mian men isian pinginti'ianna na bitu'on iya'a, tongkodi' tuu' i ia ka' uga' giigii' samba Yerusalem. 4 Mbaka' ia rimpungmo a giigii' tanaasna imam ka' wawa ukum Toratna lipu' Yahudi bo pimikirawaranna se' maana bo ngamea'anna Tomundo' Pansalamatkon men ia toonkon Alaata'ala. 5 Mbaka' ia bantilkonmo i raaya'a taena, “Na Betlehem libutan Yudea. Gause isian wurungna Tumpu men ia tulis nabii koi kani'imari: 6 ‘Koo Betlehem men na tano' Yehuda, koo mase taasi' kota itiu'na na giigii' kota moola' sambana na Yehuda. Gause na ko'oom a ringkatanna sa'angu' tanaas men bo pantanaasi mian-Ku Israel.’ ” 7 Noko daa nongorongor tundunanna i raaya'a, mbaka' i Herodes nengeleelo'mo mian men isian pinginti'ianna na bitu'on iya'a, kasee lilu-lilung. Kasi ia pikirawari pore-pore se' maripi a nimiile'anna i raaya'a bitu'on iya'a. 8 Noko daa iya'a ai Herodes nomosuu'mo i raaya'a kada' mae' na Betlehem taena, “Rae' ka' sarak pore-pore a Anak iya'a. Sarataa tausionmuumo, bantilkon na ingku' kada' i yaku' uga' mae' ka' monsoosa' i Ia.” 9 Sarataa nongorongor potoona tomundo' iya'a, raaya'a nomae'mo. Mbaka' nokampiile'anmo soosoodo a bitu'on men ia piile' i raaya'a na bete'an. Bitu'on iya'a nongolukonimo i raaya'a pataka notaan singintu tampatna Anak iya'a. 10 Raaya'a nobeles tuu' gause nimiile' bitu'on iya'a. 11 Mbaka' i raaya'a ninsoopmo na laigan ka' nimiile' Anak iya'a tii Maria men sina-Na. Kasi i raaya'a nobanintuur ka' notumutuku' rumbuk tano' nonsoosa' Anak iya'a. Noko daa iya'a, raaya'a nombongkatimo tuuman ka' nongorookon na Ko'ona mosoni, kamangian ka' muur. 12 Gause Alaata'ala nomotoo i raaya'a na ipion kada' alia mule'kon waale'e ni Herodes, mbaka' i raaya'a nomule'konmo na lipu'na, kasee nuntutu' salan men sambana. 13 Sarataa noporus a mian men isian pinginti'ianna na bitu'on iya'a, Yusuf ningipimo nimiile' malaa'ikatna Tumpu men norobu taena, “Wangon ka' wawa a Anak kanono' tia sina-Na, pamarere ka' dodongo na Mesir pataka bantilkonon-Ku soosoodo na ko'oom, gause i Herodes bo mansarak ka' mampapatei Anak kanono'.” 14 Mbaka' nowangonmo i Yusuf, ka' rondompo iya'a ia wawamo a Anak iya'a tia sina-Na mamarere na Mesir. 15 Raaya'a nodumodongomo indo'o pataka nolapus i Herodes. Sarataa ari Yusuf namarere na Mesir ka' komburi'na nileelo' umuar na Mesir, mbaka' nosidamo a wurungna Tumpu men ia tadulkon nabii-Na men koi kani'imari: “Yaku' mengeleelo' Anak-Ku kada' umuar na Mesir.” 16 Sarataa ia inti'i i Herodes se' mian men isian pinginti'ianna na bitu'on iya'a nangakalimo i ia, ia nomaso'mo tuu'. Mbaka' ia nomosuu'mo mampapatei giigii' anak morio' moro'one na Betlehem ka' na dodongoan sambana men pookarani'anna. Anak men nipapatei iya'a giigii' men umur rua' taun waaro'ona sintutu' tia tempo men ia inti'i na mian men isian pinginti'ianna na bitu'on. 17 Tempo anak morio' iya'a nipapatei, mbaka' nosidamo a wurungna Tumpu koi men ia tadulkon i Nabii Yeremia taena, 18 “Nokamporongoranmo a ranggusna mian wiri na Rama, barananang ka' tumando' kasiongo'an. Rahel mingiwirii anakna kasee i ia kunda tia tata'uon, gause anakna iya'a nosianmo.” 19 Sarataa i Herodes nolapusmo, mbaka' malaa'ikatna Tumpu nintipiile'mo na ipionna i Yusuf tempo i ia dauga' na Mesir. 20 Malaa'ikat iya'a norobu taena, “Wangon ka' wawa Anak kanono' tia sina-Na, kasi rae' na lipu' Israel, gause mian men nansarak mampapatei i Ia daa nokolapusmo.” 21 Mbaka' nowangonmo i Yusuf ka' nangawawa Anak iya'a tia sina-Na mae' na lipu' Israel. 22 Gause ia rongor i Yusuf se' i Arkhelaus, anak ni Herodes, nombolosimo tamana bo tomundo' na libutan Yudea, mbaka' ia nolayaonmo waara'a. Gause ia bantilkon Tumpu na ipion soosoodo, mbaka' ari Yusuf nomae'mo na libutan Galilea. 23 Sarataa notaka na Galilea, raaya'a nodumodongomo na sa'angu' kota men ngaanon Nazaret. Sarataa nodumodongo na Nazaret, mbaka' nosidamo a wurungna Tumpu koi men ia tadulkonmo nabii men nuntundunkon Anak iya'a taena, “Ia bo ngaanon Samba Nazaret.”

Matius 3

1 Na tempo ari Yesus dauga' dumodongo na Nazaret, notakamo i Yohanes Pansarani na tano' maleas Yudea ka' nuntundunkon lelena Tumpu taena, 2 “Sosoli ka' kadarai a gau'muu men ba'idek gause Batomundo'anna Surugaa karani'mo!” 3 Yohanesmo iya'a men ia tundun i Nabii Yesaya taena, “Bo isian sa'angu' mian na tano' maleas mengeleelo'kon ka' mambantilkon taena, ‘Toropoti a salan bona Tumpu; loosikon a salan bo Ko'ona.’ ” 4 Pakean ni Yohanes wuluna unta a niwawau, ka' boborna lolosna anit a niwawau. Kakaanna katumbang tia gurana wani'. 5 Biai' a samba Yerusalem, mian na longkop libutan Yudea ka' uga' mian na longkop libutan men pookarani' Weerkauna Yordan taka ni Yohanes. 6 Raaya'a nonsosoli ka' nangkadarai wawauna men sala', kasi ia sarani i Yohanes na Weerkauna Yordan. 7 Kasee tempo i Yohanes nimiile' se' biai' a mian Farisi tia mian Saduki men taka mikisarani, mbaka' ia norobumo na ko'ona i raaya'a taena, “Wee i kuu men koi lee'na ule ba'idek! Ime a men nambantilkon na ko'omuu se' i kuu sian kana'onna ukumanna Alaata'ala na ilio komburi? 8 Pipiile'kon a wawaumuu se' i kuu daa nonsosolimo ka' nangkadaraimo gau'muu men ba'idek. 9 Alia mongooskon na noamuu se' i kuu daa bo tonsapu na ukuman montookon i Abraham daa pulimuu. Bantilkononku na ko'omuu se' watupo karaani'i sida wawauonna Alaata'ala bo lee' ni Abraham! 10 Usong noko toropotmo bo pantara' kau pataka na wakatna. Sanda' kau men sian miwoo'kon woo' men pore sabole bo tara'ion ka' tibarkonon na apu. 11 Yaku' mansarani i kuu tia weer bo oosna se' i kuu daa nonsosolimo ka' nangkadaraimo gau'muu men ba'idek. Kasee moko daa i yaku' bo taka i Ia men dauga' labi i yaku' a kuasa-Na. Ia bo mansarani i kuu tia Alus Molinas ka' tia apu. Mangawawa sapato-Napo yaku' koo'. 12 Ia noko into-intonmo ikiran bo pantaapi giigii' gandum-Na pataka moloe'. Gandum bo soopkonon-Na na alang, kasee ota'na bo tunuon-Na na apu men sian pokoon papateion.” 13 Na tempo i Yohanes na Weerkauna Yordan, Yesus norumingkatmo na Galilea mae' mbaale'e na ko'ona. Taka inde'e, Ia nikisaranimo ni Yohanes. 14 Kasee i Yohanes nontopongi nangalia i Ia. Taena i Yohanes, “Bookoi se' i yaku' mba'a men tio saranion-Muu. Kasee kani'i, nongko'upa se' i Kuu a men notaka mikisarani na ingku'?” 15 Mbaka' ia simbati i Yesus tae-Na, “Sobii, sian kongupana, gause bookoi tio koiya'a kada' i kita mongololoikon tuutuu' koi men pingkira'na Alaata'ala.” Mbaka' i Yohanes nansaranimo i Yesus. 16 Noko daa nisarani, Yesus no'umuarmo na weer iya'a. Na tempo iya'a langit nokobongkatianmo ka' i Yesus nimiile' Alusna Alaata'ala men koi marampatii nalau na Ko'ona. 17 Kasi nokamporongoran a wurungna Alaata'ala nda'amari surugaa, tae-Na, “Ni'imo a Anak-Ku men kolingu'-Ku. Ia men daa kokana'-Ku.”

Matius 4

1 Noko daa iya'a ai Yesus ia andaarkonmo Alus Molinas mae' na tano' maleas kada' bo topongionna Ibiliis. 2 Patompulo' ilio patompulo' rondom i Yesus noba'apata, sian nokumaan. Mbaka' Ia nololumo. 3 Mbaka' Ibiliis notakamo mimitopongi i Yesus ka' norobu taena, “Gause i Koo Anakna Alaata'ala, mbaka' posuu' a watu karaani'i bi sida roti.” 4 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: ‘Mian taasi' tongko' tuo'kon roti, kasee tuo'kon giigii' wurung men ia wurungkon Alaata'ala.’ ” 5 Noko daa iya'a, Ibiliis nangawawamo i Yesus na Yerusalem, Kota Molinas, ka' nongowoot i Ia na wuunganna Laiganna Alaata'ala. 6 Kasi Ibiliis norobu ni Yesus taena, “Kalu se' Koo Anakna Alaata'ala, alaka' tumbur waaro'o! Gause na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: ‘Alaata'ala bo momosuu' malaa'ikat-Na bo pandagai i Koo pore-pore. Raaya'a bo mantanai i Koo tia limana dako' saraat tontutup na watu.’ ” 7 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Na Alkitaap isian uga' nitulis koi kani'imari: ‘Alia i koo mimitopongi Tumpu Alaata'alanta.’ ” 8 Mbaka' ia andaarkonmo Ibiliis i Yesus lumopon na wawona buu'na men alayo' tuu', kasi ninsiso'kon na Ko'ona giigii' batomundo'an na tano' balaki' tiamo isiina men pore tuu'. 9 Kasi Ibiliis norobu soosoodo taena, “Karaaro'o giigii' bo rookononku i Koo, kalu i Koo banintuur ka' tumutuku' rumbuk tano' monsoosa' i yaku'.” 10 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Ibiliis! Rae' i koo. Gause na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: ‘Koo tio monsoosa' Tumpu Alaata'alanta, ka' tongko' i Ia a lolo'oon!’ ” 11 Komburi'na Ibiliis somo nomae'. Kasi notaka a malaa'ikat toropii nangkalesang i Yesus. 12 Sarataa ia rongor i Yesus se' i Yohanes nitarungkumo, Ia namarereimo' Yudea ka' nomae' na Galilea. 13 Kasi Ia namarerei Nazaret ka' nodumodongo na Kapernaum, na soripi'na Danau Galilea men tonsoop libutan Zebulon ka' libutan Naftali. 14 Tempo i Yesus nangawawau men koiya'a, mbaka' nosidamo a wurungna Tumpu koi men ia tadulkon i Nabii Yesaya taena, 15 “Tano' Zebulon ka' tano' Naftali, na salan mae' na tobui, na sambotakna Weerkauna Yordan. Ya'amo a Galilea men ia dodongoi mian biai' men taasi' samba Yahudi! 16 Mian men tumuo' na kapintungan nimiile'mo Ruar men tarang tuu'! Ka' lipu' men layaonkon lapus nimiile'mo Ruar men nobete'!” 17 Muntumbei i Yesus dumodongo na Kapernaum, Ia nambantilkonmo na mian tae-Na, “Sosoli ka' kadarai a gau'muu men ba'idek, gause Batomundo'anna Surugaa karani'mo!” 18 Na sa'angu' tempo rae-rae' i Yesus moso'ole na Danau Galilea. Ia nimiile' rua' mian moto'utus men palimangonna i raaya'a pupuka' susum. Sa'angu' ngaanna i Simon men uga' dele leelo'on i Petrus, ka' sa'angu'na soosoodo i Andreas, utusna. Raaya'a pintanga' mumuka' susum na Danau Galilea. 19 Taeni Yesus na ko'ona i raaya'a, “Mai i kuu, lolo' i Yaku' kada' poposidaon-Ku pumuka' mian.” 20 Raaya'a liuliu namarerei puka'na ka' nongololo' i Yesus. 21 Noko daa iya'a ai Yesus nomae'mo. Kasi i Ia nimiile' soosoodo rua' mian moto'utus sambanaan men i Yakobus tii Yohanes, anak ni Zebedeus. Raaya'a pintanga' montotobo'i puka' tia tamana na lalomna duangan. Raaya'a rua' ira ia angemo i Yesus. 22 Raaya'a liuliu namarerei tamana ka' duangan, kasi nongololo' i Yesus. 23 Yesus nomae'mo longkop libutan Galilea ka' nimisiso' mian na laigan bakitumpuan. Ia nengelelekon Lele Pore men mambantilkon Batomundo'anna Surugaa. Ka' i Ia uga' nengelesi'i biai' kaliangan nggeona mian ka' men sian maka'ala. 24 Lele ni Yesus iya'a norumeebarmo longkop lipu' Siria, mbali' biai' a mian men taka na Ko'ona. Raaya'a mangawawa mian biai' men takaionna biai' kaliangan nggeo, ka' men munsuri repaan. Giigii' mian men lampingionna meena, mian men loka'on, ka' mian men repo', ia lesi'i i Yesus. 25 Mbaka' biai' tuu' a mian men nongololo' i Yesus na tempo iya'a. Isian men ringkat Galilea, ka' uga' men ringkat na Dekapolis, Yerusalem, Yudea, ka' isian uga' men ringkat sambotakna Weerkauna Yordan.

Matius 5

1 Sarataa i Yesus nimiile' mian biai' iya'a, Ia nolumoponmo mbaara'a buu'na. Tongko' sai oruang-Na, murit-Na nuntuu'imo i Ia. 2 Mbaka' i Yesus nuntumbeimo nimisiso' i raaya'a tae-Na, 3 “Barakaatan a mian men talalais ka' tongko' mongooskon Alaata'ala, gause i raaya'amo a mianna Batomundo'anna Surugaa! 4 Barakaatan a mian men noana masiongo', gause Alaata'ala bo mantata'u i raaya'a! 5 Barakaatan a mian men mompopokoo' wakana, gause i raaya'a bo pontombonoi tano' balaki' kani'i! 6 Barakaatan a mian men tongko' mingkira'kon mangawawau men kikira'na Alaata'ala, gause Alaata'ala bo mantarai men kikira'na. 7 Barakaatan a mian men molingu'kon mian sambana, gause i raaya'a uga' bo kolingu'kononna Alaata'ala! 8 Barakaatan a mian men molinas a noana, gause i raaya'a bo mimiile' Alaata'ala! 9 Barakaatan a mian men mantakakon pooka'amatan, gause i raaya'a bo ngaanon anakna Alaata'ala! 10 Barakaatan a mian men talalaison gause mingilimang koi men kikira'na Alaata'ala, gause i raaya'a men bo pontombonoi Batomundo'anna Surugaa! 11 Barakaatan i kuu men irokion, talalaison, ka' potaekonon gause i kuu mongololo' i Yaku'! 12 Nabii men notuo' olukon uga' nitalalais koiya'a! Bi lewa' ka' beles i kuu, gause balaki' tuu' a tambona Alaata'ala men nitoropotikonmo na surugaa bo ko'omuu.” 13 “Kuu mase timuson bona mian na tano' balaki'. Kalu timuson iya'a nalambasmo, sida mbali' wawauon ma'asing soosoodo? Sianmo kana'na saliwakon somo balo'konon ka' peepee'ionna mian. 14 Kuu uga' ruar bona mian na tano' balaki'. Sa'angu' kota na wawona buu'na sian pokoon bo lilungkonon. 15 Ka' uga' sianta mian men muntutungi boloak, kasi mansa'u tia gumbang. Kasee sabole uga' pokelaonna na sulaanna boloak iya'a kada' sida munguruari giigii' mian men na laigan iya'a. 16 Koiya'a uga' a ruarmuu tiodaa kampiile'an na mian kada' i raaya'a mimiile' giigii' wawaumuu men pore, kasi muntunde' Tamamuu men na surugaa.” 17 “Alia i kuu mansarui se' i Yaku' notaka bo panganui ukum Torat ka' pisiso'na nabii. Yaku' notaka taasi' bo panganui, kasee bo pinsidakon giigii' iya'a. 18 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' kalu langit ka' tano' balaki' kani'i dauga' isian, sa'angu' hurup kabai se' titikpo na ukum Torat sian kosapuian, pataka giigii' men nitoonkon iya'a nisidakonmo. 19 Mbali' iya'a, ime a men mongkosiankon sa'angu'po men nipotookon na ukum Torat, mau mune' tongko' titiu', ka' mimisiso'kon mian sambana men koiya'a, mian iya'a bo mongoruangi oruangan men kando'ona tuu' na Batomundo'anna Surugaa. Kasee i ime a men mangawawau ka' mimisiso'kon mian sambana giigii' men nipotookon iya'a, ia bo mongoruangi oruangan men kanda'ana tuu' na Batomundo'anna Surugaa. 20 Mbali' iya'a, bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i kuu tio mingilimang po'uusna Alaata'ala labi tia limangna wawa ukum Torat ka' mian Farisi. Kalu sian, mbaka' i kuu sabole sian minsoop na Batomundo'anna Surugaa.” 21 “Kuu ninginti'imo pisiso'na pulinta men koi kani'imari: Alia mampapatei mian. Ime a men mampapatei mian tio ukumon. 22 Kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu se' ime a men maso'kon mian sambana, ia bo ukumon, ka' i ime a men munguduli mian sambana, ia tio ukumion na Mahkama Agama. Ka' kalu isian men mangaani mian sambana, ‘Pompon,’ tio soopkonon na leapna apu na naraka. 23 Mbali' iya'a, kalu i kuu pintanga' momokela kurbaan na mesba men na Laiganna Alaata'ala, kasee notonginau' se' dauga' isian mian men makitkon i kuu, 24 porena parerei kutung a kurbaan na mesba iya'a, kasi rae' pooka'amat tia mian iya'a. Moko daasi iya'a, kasi i kuu sida mule'kon soosoodo ka' momokela kurbaanmuu na Alaata'ala. 25 Kalu isian mian mongowoot i kuu na pungukumi, kuu tio donga-dongan pooka'amat tii mian iya'a tempo i kuu dauga' potorae' na salan. Kalu sian, mbaka' i kuu wootonnamo mian iya'a na pungukumi, ka' pungukumi iya'a bo mongorookon i kuu na pulisi. Kasi pulisi bo monsoopkon i kuu na tarungkuan. 26 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i kuu sian umuar na tarungkuan kalu giigii' samayamuu sianpo bontor.” 27 “Kuu ninginti'imo pisiso' men koi kani'imari: Alia i kuu muntumpangkon samba-samba. 28 Kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu se' ime a men mintioki sa'angu' wiwine ka' ningkikira'i, mbaka' i ia nuntumpangkonmo na noana. 29 Mbali' iya'a, kalu matamuu paraas uanan manggau'kon i kuu baradosa, kuati ka' balo'kon a matamuu inono'! Mbulokon sa'angu' sampana wakamuu anuion dako' wakamuu tibunta tibarkonon na naraka. 30 Kalu limamuu men paraas uanan manggau'kon i kuu baradosa, kolongi ka' balo'kon a limamuu inono'. Mbulokon sa'angu' sampana wakamuu anuion dako' wakamuu tibunta soopkonon na naraka.” 31 “Isian uga' pisiso' men koi kani'imari: Ime a men mengerensai boroki'na tio mantarai surat poorensaanna suo' bona boroki'na iya'a. 32 Kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu se' sanda' moro'one men mengerensai boroki'na kasee boroki'na iya'a sian nogora', langkai' men koiya'a minsidakon boroki'na muntumpangkon. Ka' moro'one men mosuo' tia wiwine men ia rensai langkai'na, moro'one iya'a uga' muntumpangkon.” 33 “Kuu ninginti'imo uga' pisiso'na pulinta men koi kani'imari: Alia basumpa' men borek. Upa a men kuu toonkonmo na sumpa'muu na Alaata'ala, tio bo wawauonmuu. 34 Kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i kuu alia tia basumpa'. Alia basumpa' mau uga' mangaan langit, gause langit a oruanganna Alaata'ala. 35 Alia basumpa' mau uga' mangaan tano' balaki', gause tano' balaki' a pimpee'anna Alaata'ala. Ka' alia basumpa' mangaan Yerusalem, gause Yerusalem kotana Tomundo' Balaki'. 36 Ka' uga' alia basumpa' mangaan takala'muu, gause i kuu sian momoko mompopobulak kabai se' mompopo'itom wuukmuu, maupo tongko' sansila'. 37 Kalu daa, bi ngaanon, ‘Daa’, kasee kalu sian, bi ngaanon, ‘Sian.’ Kalu saliwanakon iya'a, na ko'ona men gau'na ba'idek a norumingkatanna.” 38 “Kuu ninginti'imo pisiso' men koi kani'imari: Mata bolosion tia mata, ka' wese' bolosion tia wese'. 39 Kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu se' alia pangawaloskuu kalu mian mangka'idek i kuu. Tongko' kalu isian mian mangarapa' kasumpi'muu men paraas uanan, rookon soosoodo a kasumpi'muu men paraas kauri'. 40 Ka' kalu too isian mian men mongowoot i kuu na mian men bo pungukumi gause mingkikira'i bokukummuu, rookon uga' tia jubamuu. 41 Kalu isian sa'angu' mian mamparipari i kuu kada' mamasa'ankon wawana koi sa'angu' kilo a ko'oloana, pasa'ankon koi rua' kilo. 42 Kalu mian mama'ase' upa-upa na ko'omuu, tarai. Ka' alia i kuu sian mombolosii mian men mombolos upa-upamuu.” 43 “Kuu ninginti'imo pisiso' men koi kani'imari: Kolingu'kon a simbaya'muu, ka' komakitkon a mian men maso'kon i kuu. 44 Kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu se' kolingu'kon a mian men maso'kon i kuu, ka' sambayangkon a giigii' mian men mantalalais i kuu. 45 Gause tia wawaumuu men koiya'a, nanasamo i kuu se' anakna Tamamuu men na surugaa. Gause Alaata'ala nompopobete' ilio bona mian men pore a noana tia uga' mian men ba'idek a gau'na. Ia mamalaukon usan bona mian men pore ka' uga' men ba'idek a gau'na. 46 Kalu i kuu tongko' mongkolingu'kon mian men mongkolingu'kon i kuu, bo upana Alaata'ala ka' mantarai tambo na wawaumuu men koiya'a? Taasi' uga' pagawena pajak minginti'i mangawawau men koiya'a? 47 Ka' kalu i kuu tongko' mangka'amat poto'utusanmuu, upa a poosasala'na tia lipu' men sian minginti'i Alaata'ala? Raaya'apo mangawawau men koiya'a! 48 Tamamuu men na surugaa mongkolingu'kon tuu' giigii' mian, sian momoosasala'kon. Mbaka' i kuu uga' tio koiya'a.”

Matius 6

1 “Imamat pore-pore ini'imari! Alia i kuu mansalankon agama tongko' se' kada' bo piile'onna mian biai'. Kalu i kuu mangawawau men koiya'a, kuu sian mantausi tambo men rookononna Tamamuu men na surugaa. 2 Mbali' iya'a, kalu i kuu mantarai upa-upa na mian men talalais, sakat duupkonon popuukon koi wawauna mian men minti pa'a-pa'agama. Kikira'na i raaya'a men mangawawau koiya'a na laigan bakitumpuan ka' na bendar kada' bo koporekononna mian. Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' ya'amo a tambona men ia poko labotmo i raaya'a. 3 Kasee kalu i kuu mantarai upa-upa na mian, sakat inti'ionna limamuu men kauri' a upa men rookononna limamuu men uanan. 4 Sai'muu iya'a rookon roko-rokot daamo, sakat inti'ionna mian. Tongko' Tamamuu na surugaa a ninginti'i. Mbaka' Tamamuu men mimiile' wawaumuu men sian piile'onna mian a bo pangawalos wawaumuu.” 5 “Kalu i kuu sambayang, alia sambayang koi mian men minti pa'a-pa'agama. Kikira'na i raaya'a sambayang potokerer na laigan bakitumpuan ka' na gimpangna bendar kada' bo piile'onna mian. Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' ya'amo a tambona men ia poko labotmo i raaya'a. 6 Kasee kalu i kuu sambayang, pinsoop na tambin ka' ompori a soopan. Moko daa iya'a, kasi i kuu sambayang na Tamamuu na surugaa men sian piile'on. Mbaka' Tamamuu men mimiile' wawaumuu men sian piile'onna mian bo mangawalos wawaumuu. 7 Mbali' iya'a, kalu i kuu sambayang, alia tongko' muntundun men sian tabateanna koi lipu' men sian minginti'i Alaata'ala. Raaya'a mansarui too pa'ase'na bo loloikonon montookon sambayangna i raaya'a daa biai' taa'. 8 Kuu alia men koi i raaya'a. Gause koo'po tia i kuu nama'ase' na Tamamuu na surugaa, Ia noko pinginti'imo panduungmuu. 9 Mbali' iya'a, kuu tio sambayang koi kani'imari: ‘Tamamai na surugaa! Bi angga'ion a ngaan-Muu. 10 Takakon a Batomundo'an-Muu kada' men kikira'-Muu bo lolo'on na tano' balaki' mongololo' koi men na surugaa. 11 Sulano taraion-Muu i kai kakaan men kosukupmai na ilio koini'i. 12 Kai miki'ampuni sala'mai koi i kai uga' mangampuni mian men isian sala'na na ko'omai. 13 Amo' dalaion i kai topongionna upa men mantakakon ba'idek, kasee oloakon i kai na giigii' iya'a. Gause i Kuu a Tomundo' men mungkuasai ka' angga'ion pataka sidutu. Amin.’ 14 Kalu i kuu mangampuni mian men isian sala'na na ko'omuu, mbaka' Tamamuu men na surugaa uga' mangampuni sala'muu. 15 Kasee kalu i kuu sian mangampuni sala'na mian na ko'omuu, Tamamuu na surugaa uga' sian mangampuni sala'muu.” 16 “Ka' kalu i kuu ba'apata, ro'upmuu alia piile'on marepa koi mian men minti pa'a-pa'agama. Raaya'a mombolii dudusna kada' inti'ionna mian sambana se' i raaya'a pintanga' ba'apata. Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' ya'amo a tambona men ia poko labotmo i raaya'a. 17 Kasee kalu i kuu ba'apata, alaka' pirurup, kasi minamina'i a wuukmuu. 18 Tio koiya'a kada' daa sian inti'ionna mian se' i kuu ba'apata, kasee tongko' Tamamuu men sian piile'on a minginti'i wawaumuu. Mbaka' Tamamuu men mimiile' wawaumuu men sian piile'onna mian a bo pangawalos wawaumuu.” 19 “Alia i kuu mantambun kupang na tano' balaki', gause tongko' bo atakon ka' kaanonna araka. Ka' uga' mian puraga minsoop mamangan. 20 Kasee pantambun kupang na surugaa men daa sian atakon ka' sian kaanonna araka. Ka' uga' mian mamangan sian minsoop ka' mamangan. 21 Gause aana a kupangmuu mbaka' ino'o uga' a kokabusanna a noamuu!” 22 “Mata mase boloakna waka. Kalu matamuu tarang, longkop wakamuu moruar. 23 Kasee kalu matamuu sian tarang, mbaka' pika' a wakamuu. Kalu ruarna wakamuu pika'mo, mbaka' wakamuu nopika'mo tuu'!” 24 “Sa'angu' mian sian sida balimang na rua' tanaas. Gause kalu koiya'a, ata' iya'a mongkomakitkon tanaas men sa'angu' ka' mongkolingu'kon men sambana. Kabai se' i ia momorongori tanaas men sa'angu' ka' sian momorongori men sambana. Koiya'a uga' i kuu. Kuu sian sida balimang bona Alaata'ala ka' bona kupang!” 25 “Mbali' iya'a, bantilkonon-Ku na ko'omuu se' alia i kuu babatakon tutuo'muu, ka' upa men bo kaanon ka' inumonmuu. Alia babatakon wakamuu ka' upa men bo pakeonmuu. Taasi' uga' tutuo'muu a umangga'na tia kakaan, ka' wakamuu a umangga'na tia pakean? 26 Piile' ansee a sapu' na lealaa. Raaya'a sian mangasok, sian mamadak, sian mantambun ka' manganaa' na alang. Kasee mau mune' koiya'a, Tamamuu men na surugaa mamakaan i raaya'a. Taasi' uga' i kuu a umangga'na tuu' tia sapu' iya'a? 27 Isian mbali' i kuu men gause babata, ninsidakon umurmuu nokanturangan mau mune' tongko' titiu'? 28 Nongko'upa i kuu se' babatakon pakean? Piile' uga' a bunga men sian ni'asok. Ia sian balimang ka' sian mangawawau pakean, kasee pore a tutuo'na. 29 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' Tomundo' Salomopo men kupangon tuu' sian nopake men koi koporena bunga iya'a! 30 Rakut na ale' tumuo' koini'i, kasee liila kabus tunuon. Mau mune' koiya'a, Alaata'ala namakei rakut iya'a men tamban pore tuu'. Upa mune' i kuu! Kasee i kuu sian laan parasaya! 31 Mbali' iya'a, alia babata ka' mangaan, ‘Upa a men bo kaanonta?’ ka' ‘Upa a men bo inumonta?’ kabai se' ‘Upa a men bo pakeonta?’ 32 Giigii' iya'a sarakonna lipu' men sian minginti'i Alaata'ala. Kasee Tamamuu men na surugaa inti-inti'i se' i kuu mamaraluukon giigii' iya'a. 33 Kasee tukokon a Batomundo'anna Alaata'ala ka' upa-upa men kokana'na Alaata'ala, mbaka' giigii' men paraluukononmuu iya'a bo rookonon-Na. 34 Mbali' iya'a, alia i kuu babatakon ilio liila, gause Alaata'ala uga' bo muntulung i kuu ilio liila. Repaan men kuu suri sangilio tongko' bona ilio sangilio.”

Matius 7

1 “Alia i kuu mompoposala' mian dako' i kuu poposala'on. 2 Gause koi upa a pompoposala'muu mian, mbaka' koiya'a uga' a bo pansasala' i kuu. Ka' takalan men kuu takalkon bo takalkonon na ko'omuu. 3 Nongko'upa i kuu se' tongko' mimiile' pupu' na matana simbaya'muu, kasee balak na matamuu sian kuu inti'i? 4 Koi upa a kosidana i kuu mangaan na simbaya'muu taemuu: ‘Mai yaku' anuikona a pupu' na mataam kanono'!’ poali isian balak na matamuu? 5 Wee i kuu men minti palo-paloos! Anui kutung a balak na matamuu kada' i kuu manasa mimiile', ka' sida manganui pupu' na matana simbaya'muu.” 6 “Alia i kuu mongorookon na au' upa men molinas dako' i kuu pimbalikionna ka' rungkabion. Ka' alia mongorookon mutiaramuu na bau' dako' peepee'ionna.” 7 “Pama'ase', mbaka' i kuu taraion. Pansarak, mbaka' i kuu mantausi. Mikileaki, mbaka' omporon leakikonon i kuu. 8 Gause sanda' mian men mama'ase' bo taraion, ka' mian men mansarak bo mantausi, ka' mian men mikileaki omporon, omporon bo leakikonon. 9 Na ko'omuu mbali' se' isian minti'i men mantarai anakna watu kalu anakna iya'a mama'ase' kakaan? 10 Kabai isian mbali' a men mantarai ule kalu anakna mama'ase' susum? 11 Mau mune' gau'muu malia' ba'idek, kasee sabole inti'ionmuu a men pore bo rookonon na anakmuu. Upa mune' Tamamuu men na surugaa! Ia mongorookon men pore na mian men mama'ase' na Ko'ona.” 12 “Giigii' upa men kikira'muu wawauonna mian na ko'omuu, wawau uga' a men koiya'a na ko'ona i raaya'a. Ya'amo a tukona pisiso'na ukum Torat ka' kitapna nabii.” 13 “Pinsoop na soopan men itiu', gause balaki' a soopan tia salan men mae' na kosilaka'an. Ka' uga' biai' a mian men minsoop lumiu na soopan balaki' iya'a. 14 Kasee itiu' a soopan ka' itiu' a salan mae' na tutuo' men pore. Ka' tongko' titiu' a mian men daa mantausi soopan tia salan itiu' iya'a.” 15 “Maka'amat i kuu na minti nabi-nabii. Raaya'a taka na ko'omuu koi domba, kasee men tuutuu'na i raaya'a serigala men minsilaka'i. 16 Na wawauna a pinginti'ianmuu i raaya'a. Kau ruri'on sian miwoo'kon anggur. Ka' rakut ruri'on sian miwoo'kon ara. 17 Koiya'a uga', kau men pore a tutuo'na miwoo'kon woo' men pore, ka' kau men ba'idek a tutuo'na miwoo'kon woo' men sian pore. 18 Kau men pore a tutuo'na sian miwoo'kon woo' men sian pore, ka' kau men ba'idek a tutuo'na sian miwoo'kon woo' men pore. 19 Giigii' kau men sian miwoo'kon woo' men pore sabole bo tara'ion ka' tibarkonon na apu. 20 Mbaka' na wawauna minti nabi-nabii iya'a a bo pinginti'ianmuu i raaya'a.” 21 “Sian giigii' mian men mangaan i Yaku', ‘Tumpu! Tumpu!’ se' daa bo minsoop na Batomundo'anna Surugaa. Kasee men tonsoop, tongko' mian men daa mangawawau koi pingkira'na Tamang-Ku men na surugaa. 22 Na Ilio Pungukumian, biai' a mian men morobu koi kani'imari: ‘Tumpu! Tumpu! Taasi' uga' i kai nengelelekon potoona Alaata'ala nangaan ngaan-Muu? Taasi' uga' i kai numbuse'i meena ka' nangawawau biai' upa kosamba' nangaan ngaan-Muu?’ 23 Na temposi iya'a kasi bo simbation-Ku koi kani'imari: ‘Yaku' sian nontoo inti'i i kuu! Rae' i kuu men tongko' mangawawau ba'idek!’ ” 24 “Mian men mongorongor wurung-Ku ka' mongololo' men koiya'a, ia koi mian pande men momokerer laiganna na watu. 25 Na tempo usan kalu waa' tia baleba' mantakai laigan iya'a, laigan iya'a sian koruntun gause nipokerer na watu. 26 Kasee mian men mongorongor wurung-Ku see sian mongololo', ia koi mian bobo' men momokerer laiganna na bone. 27 Na tempo usan kalu waa' tia baleba' mantakai laigan iya'a, laigan iya'a sabole koruntun ka' kobaraba'ian!” 28 Sarataa i Yesus nangkakabusi pisiso'-Na, giigii' mian men nomorongor pisiso'-Na kodaawan. 29 Pimisiso'-Na koi mian men kuasaan ka' poosasala' tia pimisiso'na wawa ukum Toratna i raaya'a.

Matius 8

1 Sarataa i Yesus notumokuru nda'amari buu'na, biai' tuu' a mian nongololo' i Ia. 2 Kasi notaka na Ko'ona sa'angu' mian men kustaon. Mian iya'a nobanintuurmo monsoosa' i Yesus ka' norobu taena, “Tuan, kalu i Kuu maloos, Kuu sabole sida mengelesi'i i yaku' kada' maloe' koi aturanna agama.” 3 Yesus nondoekonmo lima-Na, nongkoyong mian iya'a kasi norobu tae-Na, “Daa, Yaku' maloos. Bi poloe'mo i koo!” Tempopo iya'a uga', na'anumo a kustana mian iya'a ka' noloe'mo i ia. 4 Kasi i Yesus norobu na ko'ona tae-Na, “Imamatoon pore-pore! Alia i koo mambantilkon ni imepo. Kasee rae' na imam ka' pipiile'kon na ko'ona se' kustaam daa na'anumo. Moko daa iya'a kasi rookon a kurbaan koi men ia posuu'kon i Musa na ukum Torat kada' manasa na mian se' kustaam tuutuu' na'anumo!” 5 Sarataa i Yesus notaka na Kapernaum, taka a sa'angu' moomoola'na surudaduna Roma miki tulung na Ko'ona. 6 Taena, “Tuan, tutulungingku repo' na laigan, somo toko-tokol. Ka' i ia marepa tuu'.” 7 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Yaku' bo waale'e na laigaan mengelesi'i ia.” 8 Taena moomoola'na surudadu iya'a, “Sobii Tuan, gause i yaku' kani'i mian men sian kana'na mangalabot i Kuu na laiganku. Tongko' ngaan toro santaa' daamo, kada' tutulungingku iya'a malesi'. 9 Gause i yaku' mian men posuu'on, ka' surudadu men kando'onana tii yaku' tio uga' mongololoikon posuu'ku. Kalu i yaku' momosuu' sa'angu' surudadu, ‘Rae'!’ mbaka' i ia sabole mae'. Ka' kalu i yaku' mengeleelo' men sambana, ‘Mai ka'ita!’ mbaka' i ia sabole taka. Kabai se' kalu yaku' momosuu' tutulungingku, ‘Limang a kani'i!’ mbaka' sabole uga' limangonna.” 10 Yesus samba' nomorongor men taena moomoola'na surudadu iya'a. Ia norobumo na mian men mongololo' i Ia tae-Na, “Tuutuu' mba'a. Ka' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' na lipu' Israelpo Yaku' sianpo nontoo rumpaki mian men imaanan tuu' koi kaya'a! 11 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' mian biai' men ringkat paraas bete'an ka' paraas sopokan bo taka ka' umoruang kumaan ruru-ruru' tia ari Abraham, Ishak ka' i Yakub na Batomundo'anna Surugaa. 12 Kasee mian men bookoi mianna Batomundo'anna Surugaa iya'a bo tibarkonon na kapintungan men pika' tuu'. Indo'o i raaya'a bo tumando' ka' marepa tuu'.” 13 Kasi taeni Yesus na moomoola'na surudadu iya'a, “Ule'konmo, ka' bi sida na ko'oom koi men koo parasaya.” Na tempopo iya'a uga', tutulungina nalesi'mo. 14 Yesus nomae'mo na laigan ni Petrus. Sarataa notaka, Ia nimiile' monian ni Petrus men sinana boroki'na somo toko-tokol gause suminggar. 15 Yesus nongkoyongmo limana, mbaka' i ia liuliu nalesi'. Noko daa iya'a ia nowangonmo ka' nangkalesang i Yesus. 16 Sarataa guntumalommo, biai' a mian men lampingionna meena ia wawa mian waale'e ni Yesus. Meena iya'a tongko' ia buse'i Yesus tia wurung santaa', ka' nengelesi'i giigii' mian men manggeo. 17 Tempo i Yesus nengelesi'i mian, mbaka' nosidamo a wurungna Tumpu koi men ia tadulkon i Nabii Yesaya, taena, “Iamo a men bo pamasa'ankon repaanta ka' mengelesi'i nggeonta.” 18 Sarataa i Yesus nimiile' se' biai' a mian na tiku-tikum-Na, Ia nomosuu'mo murit-Na lumembet na sambotakna danau. 19 Kasi notaka a sa'angu' wawa ukum Torat ka' nobantil taena, “Guru, yaku' mingkira' mongololo' i Kuu mau maana a rae'an-Muu!” 20 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Serigala isian bolo'na, ka' sapu' isian pimpeetaanna, kasee Anak Manusia sianta bo tokolan-Na.” 21 Kasi sa'angu' murit-Na norobu taena, “Tumpu, poturang i yaku' mule'kon kutung mae' mantanom tamangku.” 22 Kasee tongko' ia simbati i Yesus tae-Na, “Lolo' i Yaku', ka' patalai a mian lapus mantanom mianna i raaya'a men nolapusmo.” 23 Sarataa i Yesus nolumakit na duangan, murit-Na nongololo'mo i Ia. 24 Ola-olan taka baleba' men makorong tuu' na danau iya'a, tamban duanganna i raaya'a paibamba'ionna bokol. Kasee i Yesus tongko' royot. 25 Mbaka' murit-Na nuntuu'imo ka' ninsimpu taena, “Tumpu! Kaba'on! Silaka'mo i kita!” 26 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Nongko'upa mbali' i kuu se' layaon? Kuu sian laan mamarasaya i Yaku'!” Kasi i Yesus nokumekerer ka' nongkokundakon baleba' ka' danau iya'a kada' bi rokot. Kasi notodoo tuu' a danau iya'a. 27 Murit ni Yesus samba', taena, “Mian upa kaya'a, tamban baleba' tia danau momorongori i Ia?” 28 Yesus notakamo na sambotakna danau iya'a, na dodongoanna lipu' Gadara. Indo'o isian mian rua' ira men ia lampingi meena ringkat na wangunan nomootuungi i Yesus. Rua' mian iya'a kolayaon, pataka sianta mian men momoko lumiu na salan iya'a. 29 Raaya'a nangkakaro'kon taena, “Anakna Alaata'ala! Upaioonmo i kai kani'i? Koo too bo mantalalais i kai mau mune' koo'po tempona?” 30 Sian oloa indo'o isian bau' biai' men pintanga' mansarak kumaan. 31 Mbaka' meena iya'a nokumakaase' ni Yesus taena, “Kalu i Koo momosuu' i kai umuar, posuu' i kai balimba' na bau' karaatu'u.” 32 Mbaka' ia posuu'mo i Yesus tae-Na, “Rae'mo!” Noko daa koiya'a, no'umuarmo a meena iya'a, kasi ninsoop na bau'. Salulusan bau' iya'a kabus notumumbur na liu' waaro'o na danau, kasi nopate nolomos. 33 Pontondong bau' iya'a notumetende'mo na kota ka' nuntundunkon giigii' men nosida, ka' uga' nuntundun rua' mian men ia lampingi meena. 34 Mbaka' giigii' mian na kota iya'a nangarae'imo i Yesus. Sarataa nopoopiile' tii Yesus, raaya'a nama'ase' i Ia kada' mamarerei dodongoanna i raaya'a.

Matius 9

1 Noko daa iya'a ai Yesus nolumakitmo na duangan ka' nolumembet na danau. Kasi i Ia notaka na kota men dodongoan-Na. 2 Tempo iya'a, isian mian nangawawa ni Yesus sa'angu' mian repo' men somo toko-tokol na ampasna. Sarataa i Yesus nimiile' se' i raaya'a parasaya tuu' na Ko'ona, Ia norobumo na mian repo' iya'a tae-Na, “Anak-Ku! Popotaan a noaam. Dosaam daa ni'ampunimo!” 3 Toropii wawa ukum Torat men indo'o norobu na noana i raaya'a taena, “Wurungna mian kaya'a koi se' i Iamo a Alaata'ala!” 4 Kasee i Yesus ninginti'i men na noana i raaya'a, mbali' Ia norobu tae-Na, “Nongko'upa i kuu se' mimikirkon upa-upa men ba'idek? 5 Aupa a daana, mangaan, ‘Dosaam daa ni'ampunimo,’ kabai se' mangaan, ‘Wangonmo ka' tumpang?’ 6 Kasee koini'i popo'inti'ikonon-Ku na ko'omuu se' na tano' balaki' kani'i Anak Manusia kuasaan mangampuni dosa.” Kasi i Yesus norobu na mian repo' iya'a tae-Na, “Wangonmo, nakat a ueraan ka' ule'kon na laigaan!” 7 Mbaka' nowangonmo a mian men repo' iya'a ka' nomule'kon na laiganna. 8 Mian biai' men nimiile' iya'a nolayaonmo. Kasi i raaya'a nuntunde' Alaata'ala gause nongorookon kuasa men balaki' tuu' na mian. 9 Sarataa i Yesus namarerei tampat iya'a, Ia nimiile'mo sa'angu' mian pagawena pajak men ngaanna i Matius. Ia oru-oruang na kantor pajak. Taeni Yesus na ko'ona, “Mai, lolo' i Yaku'!” Mbaka' ia norumingkatmo ka' nongololo' i Yesus. 10 Pintanga' i Yesus kumaan na laigan ni Matius notakamo a mian biai' men pagawena pajak ka' mian dosaon. Raaya'a nokumaanmo tii Yesus ka' murit-Na. 11 Sarataa mian Farisi nimiile' se' koiya'a, raaya'a norobumo na murit ni Yesus taena, “Nongko'upa a Gurumuu se' kumaan poopooruru' tia pagawena pajak ka' mian dosaon?” 12 Nomorongor upa men ia porobukon i raaya'a, mbaka' ia simbatimo i Yesus tae-Na, “Taasi' mian malesi' a paraluu dokter, kasee mian men manggeo. 13 Gause i Yaku' notaka taasi' bo pengeleelo' mian men kana' a wawauna, kasee bo pengeleelo' mian dosaon kada' mongololo' i Yaku'. Mbali' iya'a, rae' ka' sarak kada' inti'ionmuu a aratina wurungna Tumpu men koi kani'imari: ‘Men kikira'-Ku mase isian polingu', taasi' kurbaan.’ ” 14 Noko daa iya'a, murit ni Yohanes Pansarani notakamo ni Yesus. Raaya'a nobapikirawarmo taena, “Kai tia mian Farisi ba'apata see nongko'upa a murit-Muu se' sian?” 15 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Sida mbali' a sawe'na suo' moro'one masiongo' na posuo'anna kalu suo' moro'one iya'a dauga' indo'o tii raaya'a? Sabole sian! Kasee bo taka a tempona suo' moro'one iya'a bo alaon na ko'ona i raaya'a. Na temposi iya'a kasi i raaya'a ba'apata.” 16 “Sianta sa'angu'po mian a mantampalkon sangkeap toik u'uru na pakean men manau'mo. Gause kalu koiya'a, toik u'uru men pantampal iya'a sabole kumomput ka' memberak bokukum iya'a, mbaka' kaekae' dodoa a berakna. 17 Koiya'a uga' sianta mian men mantawa' anggur u'uru na batutu' anit manau' men motopu'mo. Gause kalu koiya'a, batutu' anit iya'a sabole bo koberak, mbaka' anggurna kowuwus ka' batutu' anitna kobaraba'ian. Anggur men u'uru sabole naa'on na batutu' anit men u'uru kada' batutu' anit ka' anggurna rua-rua'na kototobo' pore.” 18 Pintanga' i Yesus mambantilkon men koiya'a na murit ni Yohanes, notakamo a sa'angu' tanaasna laigan bakitumpuan. Ia nonsoosa' i Yesus ka' norobu taena, “Anakku wiwine baasi nolapus, kasee sabole dauga' sida potuo'ion-Muu asar i Kuu taka ka' mengepetkon lima-Muu na ko'ona.” 19 Mbaka' norumingkatmo i Yesus tia murit-Na, kasi nongololo' mian iya'a. 20 Na tanga'na salan isian sa'angu' wiwine men sompulo'mo rua' taun mariingi'on men dodoa. Wiwine iya'a nuntuntunimo i Yesus, nembeeli paraas tokurung-Na ka' nongkoyong puusna juba-Na. 21 Gause na noana taena, “Mau tongko' koyongonku a juba-Na sabole malesi' i yaku'.” 22 Yesus nolumingamo nintioki wiwine iya'a ka' norobu tae-Na, “Anak-Ku! Popotaan a noaam. Gause i koo parasaya na Ingku', mbaka' i koo malesi'!” Tongko' noko daa koiya'a, liuliu na'anu a mariingi'na wiwine iya'a. 23 Sarataa i Yesus notaka na laiganna tanaasna laigan bakitumpuan, Ia nimiile' isian mian men munduup poloit ka' biai' a mian men gora'. 24 Ia norobumo na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Uar kutung i kuu giigii'! Anak kanono' sian nolapus; ia tongko' noroyot.” Kasee mian na laigan iya'a nongkolengkeimo i Yesus. 25 Sarataa no'umuar a mian men na laigan iya'a, Yesus ninsoopmo na tambinna anak iya'a ka' ningintoni limana. Kasi nowangon a anak wiwine iya'a. 26 Mbaka' norumeebarmo a lele men koiya'a na longkop libutan. 27 Noko daa iya'a ai Yesus nomae'mo. Na tanga'na salan, isian rua' mian men mampisok nongololo' i Ia. Raaya'a mangkakaro' taena, “Lee' ni Daud! Kolingu'konon i kai!” 28 Sarataa i Yesus ninsoop na sa'angu' laigan, notakamo a rua' mian men mampisok iya'a na Ko'ona. Yesus nimikirawarimo i raaya'a tae-Na, “Parasayaonmuu uga' se' i Yaku' momoko mengelesi'i i kuu?” Ia simbati i raaya'a taena, “Daa, Tumpu, parasayaonmai!” 29 Kasi i Yesus nongkoyong matana i raaya'a ka' norobu tae-Na, “Bi sida na ko'omuu koi men kuu parasayamo.” 30 Mbaka' nopoopiile'mo a matana i raaya'a. Kasi ia potoo i Yesus tae-Na, “Imamat ini'imari! Alia sa'angu'po mian minginti'i se' koiya'a.” 31 Kasee i raaya'a nomae'mo na longkop libutan iya'a ka' nengelelekon upa men ia wawau i Yesus. 32 Tongko' nomae' a rua' mian men nopoopiile'mo iya'a, isianmo soosoodo sa'angu' mian umu' men ia lampingi meena, ia wawa mian taka ni Yesus. 33 Sarataa ia buse'i i Yesus a meena iya'a, mbaka' ninsidamo norobu a mian men umu' iya'a. Nimiile' koiya'a, samba' a mian biai'. Taena i raaya'a, “Men koi kani'i sianpo ia piile' mian na Israel!” 34 Kasee mian Farisi norobu taena, “Ia namake kuasana tanaasna meena bo numbuse'i-Na meena iya'a.” 35 Kasi i Yesus nangarae'i giigii' kota tia kampung. Ia nimisiso' mian na laigan bakitumpuanna ka' nengelelekon Lele Pore men mambantilkon Batomundo'anna Surugaa. Ia nengelesi'i biai' kaliangan nggeona mian ka' men repo'. 36 Ia nolingu' nimiile' mian biai' iya'a, gause i raaya'a noraranga'mo ka' nokodalaianmo, koi domba men sianta mian nontondong. 37 Kasi i Ia norobu na murit-Na tae-Na, “Padakon mase biai', kasee papalimang men bo pamadak tongko' titiu'. 38 Mbali' iya'a, pama'ase' na tombono ale' kada' i Ia mantakakon papalimang men bo pamadak ule'na aso-asok iya'a.”

Matius 10

1 Na sa'angu' tempo ai Yesus nengeleelo'mo sompulo' rua' murit-Na barimpung. Kasi i Ia nantarai i raaya'a kuasa bo pumbuse'i meena, ka' bo pengelesi'i biai' kaliangan nggeona mian ka' men repo'. 2 Ngaanna sompulo' rua' poposuu' iya'a: Men olukon i Simon men ngaanon uga' i Petrus tia utusna i Andreas, kasi rurua' anak ni Zebedeus men i Yakobus tii Yohanes, 3 Filipus tii Bartolomeus, Tomas tii Matius men pagawena pajak, kasi i Yakobus anak ni Alfeus, tii Tadeus, 4 ka' i Simon mian Zelot tii Yudas Iskariot men nangakalkon bo pongorookonna i Yesus. 5 Yesus nomosuu'mo sompulo' rua' poposuu'-Na iya'a tia potoo men koi kani'imari: “Alia i kuu mae' na lipu'na mian men taasi' Yahudi. Ka' alia mae' na kota na lipu' Samaria. 6 Kasee rae' na samba Yahudi lipu' Israel. Raaya'a koi domba men nopenta'. 7 Rae' ka' lelekon na ko'ona i raaya'a se' Batomundo'anna Surugaa karani'mo. 8 Mian men manggeo alaka' lesi'i. Mian men lapus alaka' potuo'i. Mian men kustaon alaka' lesi'i. Ka' buse'i a meena men mangalampingi mian. Kuu noko pangalabotmo bulu-bulu' barakaat iya'a. Mbali' iya'a, tarai a mian bulu-bulu'. 9 Alia mangawawa doi' mosoni, doi' salaka', kabai se' doi' kulaluk na lalomna boborna lolosmuu. 10 Ka' uga' alia mangawawa tuuman na rae'anmuu. Alia mangawawa bokukum rurua' kabai se' sapato ka' tokon rurua', gause mian men balimang salananmo mantausi tambona. 11 Kalu i kuu minsoop na sa'angu' kota kabai kampung, pansarak mian men daa mingkira' mangalaboti i kuu. Dodongo na ko'ona pataka tempo komae'anmuu soosoodo. 12 Kalu i kuu minsoop na laiganna mian, ngaan a koi kani'imari: ‘Sulano bi barakaationna Alaata'ala i kuu.’ 13 Kalu mian na laigan iya'a mangalaboti i kuu, sulano a upa men kuu wurungkon iya'a bi tontako' na ko'ona i raaya'a. Kasee kalu i raaya'a sian mangalaboti i kuu, upa men kuu wurungkon iya'a bi tongule'kon na ko'omuu. 14 Kalu isian mian men bude' mangalaboti i kuu ka' bude' momorongori wurungmuu, uar ka' parerei a mian na laigan kabai se' na kota inono', kasi taperi a awu na palaana saratmuu. 15 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' na Ilio Pungukumian, ukumanna Alaata'ala bona lipu' Sodom ka' lipu' Gomora a malaina tia ukuman bona kota iya'a!” 16 “Imamat ini'imari! Yaku' momosuu' i kuu koi domba na tanga'na serigala. Mbali' iya'a, kuu bi pande koi ule ka' noamuu maloos koi marampatii. 17 Kasee maka'amat i kuu na giigii' mian, gause isian men bo mangkalaakkon i kuu na moomoola'na agama. Ka' i kuu bo sasalionna i raaya'a na laigan bakitumpuanna. 18 Kuu bo wawaonna i raaya'a na mian moola' tia tomundo' gause na pongololo'an i Yaku'. Ya'amo a tempona bo pompo'inti'ikonanmuu i Yaku' na ko'ona tia mian men taasi' Yahudi. 19 Kasee kalu i raaya'a mangkalaakkon i kuu bo ukumion, alia babatakon men bo pinsimbatimuu kabai koi upa bo porobumuu. Gause men bo pinsimbatimuu bo bantilkonon na ko'omuu tempo iya'a. 20 Men morobu na tempo iya'a taasi' i kuu, kasee Alusna Tamamuu men na surugaa men muntundunkon i kuu. 21 Isian uga' mian bo minsasapu na utusna kada' utusna papateionna mian. Isian uga' tama bo minsasapu na anakna kada' anakna papateionna mian. Ka' anak bo mintimban minti'ina ka' minsasapu kada' minti'ina papateionna mian. 22 Kuu bo kokundaionna giigii' mian gause na pongololo'an i Yaku'. Kasee mian men mantaan pataka kokomburi'anna bo salamatkonon. 23 Kalu i raaya'a mantalalais i kuu na sa'angu' kota, pamarere na kota sambana. Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' sianpo paraa i kuu mantakai giigii' kota na Israel, Anak Manusia noko takamo. 24 Sa'angu' mian men guruion sian angga'ion mangalalabii guruna, ka' sa'angu' tutulungi sian angga'ion mangalalabii tanaasna. 25 Sianmo pangalabikonan kalu sa'angu' mian men guruion niwawaukon koikoimo tia guruna, ka' sa'angu' tutulungi niwawaukon koikoimo tia tanaasna. Kalu i Yaku' men bookoi tanaasna sangkau laigan ningaanimo Beelzebul, upa mune' i kuu men tonsoop mian na laigan iya'a. Kuu uga' sabole ngaanion men ba'idekna!” 26 “Alia layaonkon i raaya'a. Gause sianta upa mawuni men sian kampiile'an, ka' sianta upa men popowunion men sian ka'inti'ian. 27 Upa men Yaku' bantilkon na ko'omuu men tongko' kuu-kuuna a nongorongor, tadulkon iya'a na mian biai'. Ka' upa men Yaku' seasoikon na tilingamuu, lelekon na mian biai'. 28 Alia i kuu layaonkon i raaya'a men mampapatei wakana mian kasee sian kuasaan mampapatei alusna. Kasee i kuu tio layaonkon i Ia men kuasaan minsilaka'i waka ka' alusmuu na naraka. 29 Rua' sapu' pereet kalu balukkonon, angga'na tongko' sa'angu' doi' men titiu'na tuu'. Kasee mau mune' koiya'a, sianta sa'angu'po a men kodalaian mandawo' na tano' kalu sian koi pingkira'na Tamamuu men na surugaa. 30 Ka' i kuu, wuukpo na takala'muu nisaa'mo giigii'. 31 Mbali' iya'a, aliamomo' layaon, gause i kuu a umangga'na tia sapu' pereet men biai'!” 32 “Mian men mompotuutuu' na mian biai' se' i ia pololo'-Ku, ia bo potuutuu'on-Ku na Tamang-Ku men na surugaa. 33 Kasee i ime a men mangaan na mian se' i ia taasi' mian-Ku, mian iya'a uga' bantilkonon-Ku na Tamang-Ku na surugaa se' i ia taasi' mian-Ku.” 34 “Alia i kuu mansarui se' i Yaku' taka na tano' balaki' kani'i bo pantakakon pooka'amatan. Tatakang-Ku kani'i taasi' mantakakon pooka'amatan, kasee mantakakon mian sida poopapate. 35 Tatakang-Ku minsidakon anak moro'one sianmo mangkakana' tamana, anak wiwine sianmo mangkakana' sinana, ka' monianna men wiwine sianmo mangkakana' sinana langkai'na. 36 Mbaka' poto'utusanmuu a men maso'kon i kuu. 37 Ime a men mongkolingu'kon tamana tia sinana mangalalabii pongkolingu'konna i Yaku', ia sian kokana'-Ku bo murit-Ku. Ka' ime a men mongkolingu'kon anakna moro'one kabai men wiwine mangalalabii pongkolingu'konna i Yaku', ia sian kokana'-Ku bo murit-Ku. 38 Mian men bude' mamasa'an saliipna ka' mongololo' i Yaku', ia sian kokana'-Ku. 39 Gause mian men mampari-pari popo'olukon wakana, ia sian mantausi tutuo' men pore. Kasee mian men mongorookon wakana na Ingku', ia bo mantausi tutuo' men pore.” 40 “Ime a men mangalaboti i kuu, ia mangalaboti i Yaku'. Ka' i ime a men mangalaboti i Yaku', ia mangalaboti Tamang-Ku men nomosuu' i Yaku'. 41 Ime a men mangalaboti nabii gause nabii iya'a mianna Tumpu, mian men mangalaboti nabii iya'a bo mantausi koi tambona sa'angu' nabii. Ka' i ime a men mangalaboti sa'angu' mian men kana' a wawauna gause i ia mangangga'i mian iya'a, ia bo mantausi koi tambona sa'angu' mian men kana' a wawauna iya'a. 42 Imepo a men mimi'inumi mian men sian angga'ion kani'i, mau tongko' weer memel, gause mian iya'a pololo'-Ku, mbaka' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i ia sabole-bole mantausi tambona!”

Matius 11

1 Noko daa i Yesus nomotoo sompulo' rua' murit-Na, Ia namarereimo dodongoan iya'a. Ia nomae'mo nimisiso' ka' nengelelekon Lele Pore na kota men karani' indo'o. 2 Yohanes Pansarani men na tarungkuan nongorongor palimangon ni Kristus. 3 Mbaka' Ia nomosuu'mo toropii muritna mae' bapikirawar ni Yesus. Taena i raaya'a, “Too daa i Kuumo a men bo taka koi men ia toonkon Alaata'ala, kabai i kai tio mempeperai mian sambana?” 4 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Rae' ule'kon waale'e ni Yohanes ka' bantilkon a upa men kuu rongor ka' kuu piile' iya'a. 5 Mian mampisok nopoopiile'mo, mian repo' nolumempangmo, mian kustaon na'anumo, mian mabongol nopoorongormo, mian men lapus nipotuo'imo, ka' Lele Pore men ringkat na Alaata'ala nilelekonmo na mian talalais. 6 Barakaatan a mian men sian mongkokundai i Yaku'!” 7 Sarataa nomae' a mian men ia posuu' i Yohanes, Yesus nuntumbeimo nuntundun i Yohanes na mian biai' men isian tii Ia. Tae-Na, “Kuu nomae' na tano' maleas bo mimiile' upa? Mimiile' sansila' rakut men puuronna mombuul waale'e-le'emari? 8 Kuu nomae' bo mimiile' upa? Mimiile' sa'angu' mian men mopakean pore? Mian men mopakean pore dodongoanna na laiganna tomundo'! 9 Ansee i kuu no'umuar bo mimiile' upa? Bo mimiile' sa'angu' nabii? Tuutuu' mba'a. Ka' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i Yohanes labi tia tongko' nabii. 10 Gause i ia isian nitulis na Alkitaap koi kani'imari: ‘Imamat ini'imari! Yaku' bo momosuu' mian-Ku mongolukoni i Kuu. Mian iya'a bo montoropoti salan-Muu.’ 11 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' na tano' balaki' kani'i sian nontoo isian mian men mangalalabii i Yohanes a pangangga'ina mian. Kasee mian men itiu'na na Batomundo'anna Surugaa, iamo a balaki'na tii Yohanes Pansarani. 12 Nuntumbeiannapo i Yohanes Pansarani nengelelekon lele pataka koini'i, Batomundo'anna Surugaa ia lawuimo mian. Ka' men mangalawui iya'a montopongi mungkuasai. 13 Kasee giigii' nabii ka' kitap Torat pataka i Yohanes nuntundun upa men tio bo sida. 14 Ka' kalu i kuu mingkira' parasaya, Yohanesmo iya'a men i Nabii Elia, men kotakaanna nipopo'inti'ikonmo. 15 Daa tilingaan, imamat pore-pore! 16 Tio koi upa a pompookokoikonan-Ku mian men tumuo' na tempo koini'i? Raaya'a koi anak men poto'oruang na tampat pobalukan ka' ba'ilianna mian. Ka' i raaya'a mangkakaro'kon na lulusanna taena, 17 ‘Kai munduup poloit bo ko'omuu, kasee i kuu bude' manari! Kai mangananikon nanian kasiongo'an, kasee i kuu sian masiongo'!’ 18 Yohanes notaka, ka' i ia malia' ba'apata ka' sian ninginum anggur, kasee mian mangaan se' i Yohanes ia lampingimo meena! 19 Kasi Anak Manusia notaka, ka' i Ia nokumaan ka' ninginum, mbaka' mian norobu taena, ‘Piile' a mian kale'e! Modoko', bukuan lio', motobela' tia pagawena pajak ka' mian dosaon.’ Mau mune' koiya'a, pinginti'ianna Alaata'ala kampiile'an se' kana' na wawauna mian men mongololo pinginti'ianna iya'a.” 20 Kasi i Yesus nuntumbei nompoposala' mian na toropii kota men bude' monsosoli ka' mangkadarai gau'na i raaya'a men ba'idek, mau mune' na kota iya'a a biai'anna upa kosamba' men Ia wawau. 21 Taeni Yesus, “Silaka' i kuu mian na kota Khorazim, ka' silaka' i kuu mian na kota Betsaida! Gause kalu upa kosamba' men niwawaumo na libutanmuu uga' isian niwawau na kota Tirus tia kota Sidon, mbaka' sabole mianna kota iya'a nanau'mo noko ponsosolimo ka' nangkadaraimo gau'na i raaya'a men ba'idek, ka' mopakean kasiongo'an, ka' momokela awu na wawona takala'na i raaya'a. Kasee i kuu sian. 22 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' na Ilio Pungukumian, mian na Tirus tia mian na Sidon a malaina ukumanna Alaata'ala pookokoikonon tia ukumanmuu! 23 Ka' i kuu mian na kota Kapernaum! Pinginti'imuu mbali' se' i kuu bo leengketon taka surugaa? Sian! Kuu bo tibarkonon na dodongoanna mian lapus! Kalu upa kosamba' men niwawaumo na libutanmuu niwawau na lipu' Sodom mbaripian, mbaka' lipu' Sodom iya'a dauga' isian pataka koini'i! 24 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' na Ilio Pungukumian, mianna lipu' Sodom a malaina ukumanna Alaata'ala pookokoikonon tia ukumanmuu!” 25 Na tempo iya'a i Yesus nosambayang tae-Na, “Papa! Tumpu men montombonoi langit ka' tano' balaki'! Yaku' basukuur na Ko'omuu gause giigii' iya'a Kuu popowunikon na mian pande tia men pinginti'ianan, kasee Kuu pipiile'kon na mian men sian minginti'i upa-upa. 26 Papa, ya'amo a men kinokana'na noa-Muu.” 27 Kasi i Yesus norobu na mian biai' tae-Na, “Giigii' upa ia poko rookonmo Tama na surugaa na Ingku'. Sa'angu'po mian sian minginti'i Anak. Men minginti'i Anak tongko' Tama na surugaa. Sa'angu'po mian sian minginti'i Tama na surugaa. Men minginti'i Tama na surugaa tongko' Anak ka' mian men kikira'na Anak bo pompopo'inti'ikon Tama. 28 Mai taka na Ingku' giigii' i kuu men mamale, ka' men munsuri wawaan marawat. Yaku' mangalawei i kuu. 29 Pasa'an a wawa men Yaku' popasa'anikon na ko'omuu, ka' mikipisiso' na Ingku', gause i Yaku' ma'amat a noang-Ku ka' sian mongkodaakon waka. Mbaka' i kuu bo munsuri koporean. 30 Gause men posuu'konon-Ku iya'a ma'amat, ka' wawa men popasa'anikonon-Ku na ko'omuu malai.”

Matius 12

1 Na sa'angu' tempo na ilio Sabat, Yesus tia murit-Na nolumiu na ale'na gandum. Murit-Na numpupumo gandum ka' nangkaan gause mololu. 2 Sarataa ia piile' mian Farisi se' koiya'a, raaya'a norobumo ni Yesus taena, “Piile'! Murit-Muu nangawawau upa men sian patalaion wawauon na ilio Sabat.” 3 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Sianpo mbali' i kuu nambasa a upa men ia wawau i Daud na tempo i ia tia mian men nongololo' i ia see nokololuan? 4 Daud ninsoop na Laiganna Alaata'ala, kasi i ia tia mian men nongololo' i ia nangkaan roti men nirookonmo bona Alaata'ala. Poali na aturanna agama, roti iya'a sian sida kaanon. Men daa sida mangkaan tongko' imam. 5 Kabai i kuu sianpo nambasa na kitap Torat se' sanda' ilio Sabat imam men balimang na Laiganna Alaata'ala malia' mansala'kon ukum men bookoi sian sida balimang na ilio Sabat, kasee i raaya'a sian poposala'on? 6 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' kani'imari isian mian men angga'na labi tia Laiganna Alaata'ala. 7 Koi kani'imari a wurungna Tumpu men nitulis na Alkitaap: ‘Men kikira'-Ku mase isian polingu', taasi' kurbaan.’ Kalu i kuu tuutuu' minginti'i panduungna wurungna Tumpu iya'a, sabole i kuu sian mansasala' mian men sian sala'na. 8 Gause Anak Manusia a bo Pinginti'i na ilio Sabat.” 9 Yesus namarereimo tampat iya'a kasi nomae' na laigan bakitumpuanna i raaya'a. 10 Indo'o isian sa'angu' mian men repo' a limana sambotak. Mian na laigan bakitumpuan iya'a mingkira' mompoposala' i Yesus mbaka' i raaya'a nobapikirawarmo taena, “Too sida mengelesi'i mian na ilio Sabat?” 11 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Kalu se' i kuu dombaan, ka' na ilio Sabat dombamuu iya'a nandawo' na lobong men alalom, sian mbali' pari-parionmuu ka' uarkonon? 12 Mune' se' daa mian men isian angga'na pookokoikonon tia domba? Mbali' iya'a, sian kongupana mangawawau men pore na ilio Sabat.” 13 Kasi i Yesus norobu na mian men repo' a limana sambotak tae-Na, “Soorkon a limaam!” Mian iya'a nonsoorkonmo limana, mbaka' limana iya'a nalesi'mo koi limana men sambotak. 14 Kasee mian Farisi no'umuarmo na laigan bakitumpuan iya'a ka' nobasangada mampapatei i Yesus. 15 Yesus inti-inti'i se' mian Farisi mansasikon bo mangawawau ba'idek na Ko'ona. Mbali' iya'a, Ia namarereimo dodongoan iya'a. Biai' a mian men nongololo' i Ia, kasi giigii' men manggeo Ia lesi'i. 16 Kasee i Ia nongkokundakon tuu' i raaya'a kada' alia montootundun na mian sambana wawau-Na iya'a. 17 Tempo i Yesus nangawawau men koiya'a, mbaka' nosidamo a wurungna Tumpu koi men ia tadulkon i Nabii Yesaya taena, 18 “Piile'! Ni'imo a Mian-Ku men Yaku' ruruki, Mian men kolingu'-Ku, ka' men kokana'na noang-Ku. Alus-Ku bo rookonon-Ku na Ko'ona, ka' i Ia bo mengelelekon na biai' lipu' wawaung-Ku men kana'. 19 Ia sian poogagai, sian mangkakaro', ka' Ia sian mompopodaa waka-Na na bendar. 20 Lambangan men noko pekokmo sian pato'on-Na, boloak men momayo-mayo'mo sian poro'ion-Na. Ia bo mampari-pari pataka wawau men kana' sida na tano' balaki'. 21 Giigii' lipu' tongko' mongooskon i Ia.” 22 Sian paraa nanau' a noporusanna iya'a, sa'angu' mian men mampisok ka' uga' umu' gause ia lampingi meena, niwawamo ni Yesus. Mian iya'a ia lesi'imo i Yesus mbali' daa ninsidamo norobu ka' nopoopiile'. 23 Giigii' mian samba'. Taena i raaya'a, “Too tuutuu' i Iamo kani'i a lee' ni Daud men nitoonkon?” 24 Kasee sarataa mian Farisi nongorongor se' koiya'a, ia simbatimo i raaya'a taena, “Mian kaya'a namake kuasana Beelzebul men tanaasna meena bo numbuse'i-Na meena iya'a.” 25 Kasee i Yesus ninginti'i noana mian Farisi iya'a. Mbaka' i Ia norobumo na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Kalu sa'angu' batomundo'an pookakaresa, batomundo'an iya'a sabole sianmo umimput. Kalu sa'angu' kota kabai se' sa'angu' suo' pookakaresa ka' sian pooka'amat, sianmo bakitaan. 26 Koiya'a uga' na batomundo'anna Ibiliis. Kalu Ibiliis mumbuse'i simbaya'na, mbaka' i raaya'a pookakaresamo gause galal mintimbangi waka-wakanamo. Kalu koiya'a, batomundo'anna sianmo bakitaan. 27 Kuu nangaan se' i Yaku' mumbuse'i meena tia kuasa ni Beelzebul. Kalu koiya'a, ansee tia kuasa ni ime a mianmuu mumbuse'i meena? Mianmuusi iya'a a men bo pompopo'inti'ikon se' i kuu sala'! 28 Kasee kalu Yaku' numbuse'i meena tia kuasana Alusna Alaata'ala, mbaka' sabole Batomundo'anna Alaata'ala notakamo na ko'omuu. 29 Sianta mian men daa momoko miminsoopi laiganna mian men bukuan ka' mangarampasi kupangna kalu sian punguonna kutung a mian bukuan iya'a. Moko daasi punguon kasi i ia sida mangala kupangna mian iya'a. 30 Mian men sian umapak na Ingku', ia mangaka'idek i Yaku', ka' mian men sian sangada tii Yaku', ia mambaraba'i palimangon-Ku! 31 Mbali' iya'a, bantilkonon-Ku na ko'omuu se' giigii' dosa ka' wurung men mingiroki mian dauga' sida ampunion! Kasee kalu ia mingiroki Alus Molinas, ia sian sida ampunion! 32 Kalu mian mangaan upa-upa men mintimban Anak Manusia, ia dauga' sida ampunion. Kasee kalu ia mangaan upa-upa men mintimban Alus Molinas, ia sianmo sida ampunion, mau mune' na tempo koini'i kabai se' na tempo men bo rumpakion!” 33 “Sa'angu' kau men pore a tutuo'na sabole mantakakon woo'na men pore. Koiya'a uga' sa'angu' kau men ba'idek a tutuo'na sabole mantakakon woo'na men sian pore. Pore kabai se' ba'idek a kau iya'a, na woo'na mba'a pinginti'ianmuu. 34 Wee i kuu men koi lee'na ule ba'idek! Koi upa a kosidana i kuu mangaan upa-upa men pore, kasee i kuu ba'idek? Gause upa men porobukononna mian rumingkat na noana. 35 Mian men ma'amat momorobukon upa-upa men ma'amat, gause noana ma'amat. Kasee mian men ba'idek a gau'na momorobukon upa-upa men ba'idek, gause noana ba'idek. 36 Mbali' iya'a, bantilkonon-Ku na ko'omuu se' giigii' porobuan men sian kana' men ia porobukon mian tio tanggungonna na Ilio Pungukumian. 37 Gause koi men porobukononmuu i kuu bo popokana'on, ka' koi men porobukononmuu uga' i kuu bo ukumon.” 38 Noko daa iya'a, toropii wawa ukum Torat ka' mian Farisi norobumo ni Yesus. Taena, “Guru, kai mingkira' mimiile' i Kuu mangawawau upa kosamba' bookoi oos.” 39 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Mian men tumuo' na tempo koini'i ba'idek tuu' ka' sian malolo'! Raaya'a mama'ase' sa'angu' upa kosamba' kada' i raaya'a mamarasaya i Yaku', kasee i raaya'a sian taraion sa'angu'po upa kosamba' saliwakon upa kosamba' koi men nosida ni Nabii Yunus. 40 Nabii Yunus koi tolunondom tolungilio na lalomna kompongna susum balaki'. Koiya'a uga' a Anak Manusia bo dumodongo na lalomna tano' koi tolunondom tolungilio. 41 Na tempo pungukumian ni'imarian, mianna kota Niniwe bo potuo'ion singka-singkat tia mian men tumuo' na tempo koini'i. Mianna Niniwe iya'a bo mansasala' i kuu, gause mianna Niniwe iya'a nonsosolimo ka' nangkadarai gau'na i raaya'a men ba'idek na tempo i raaya'a nomorongor pisiso' ni Yunus. Poali na ko'omuu koini'i isian men labi i Nabii Yunus a kobalaki'na! 42 Na tempo pungukumian ni'imarian, tomundo' wiwine na tano' paraas Selatan bo potuo'ion singka-singkat tia mian men tumuo' na tempo koini'i. Ka' i ia bo mansasala' i kuu. Tomundo' wiwine iya'a ringkat na ko'oloaan tuu', na puusna tano' balaki', ka' taka nomorongor pisiso' ni tomundo' Salomo men pinginti'ianan. Poali na ko'omuu koini'i isian men labi i Salomo a kobalaki'na!” 43 “Kalu se' meena mamarerei sa'angu' mian, meena iya'a mae'mo tumikum na tampat men makangkung mansarak pintimalean, kasee sian nantausi. 44 Kasi i ia morobu taena, ‘Yaku' bo mule'kon na laigan men yaku' parereimo.’ Ia nomae'mo see nantakai laigan iya'a liing, moloe' nikarei, ka' nitotobo' pore-pore. 45 Kasi i ia umuar ka' nangange pitu' meena sambana men ba'idekna tii ia. Kasi i raaya'a ninsoop na mian iya'a, ka' nodumodongo indo'o. Komburi'na mian iya'a na'idekmo tuu' pookokoikonon tia men tumbena. Koiya'a uga' a men bo sida na mian men ba'idek na tempo koini'i.” 46 Pintanga' i Yesus morobu tia mian biai' iya'a, notakamo a sina-Na ka' utus-Na. Raaya'a potokerer na liwa mansarak pootuung tii Yesus. 47 Sa'angu' mian na mian biai' iya'a nambantilkonmo ni Yesus taena, “Piile'! Sina-Muu tia utus-Muu mokaraale'e na liwa, mampari-pari momootuungi i Kuu.” 48 Kasee ia simbati i Yesus a mian men nambantilkon iya'a tae-Na, “Ime mbali' a sinang-Ku? Ime mbali' a utus-Ku?” 49 Kasi i Ia ninsiso' murit-Na ka' norobu tae-Na, “Iraani'i a sinang-Ku tia utus-Ku! 50 Gause i ime a men mangawawau koi pingkira'na Tamang-Ku men na surugaa, iamo a utus-Ku moro'one, utus-Ku wiwine, ka' iamo a sinang-Ku.”

Matius 13

1 Na iliopo iya'a uga' i Yesus namarereimo laigan iya'a, kasi nomae' na soripi'na danau ka' no'umoruang indo'o. 2 Biai' a mian men notaka nunguruuti i Yesus, pataka i Ia somo nolumakit na duangan ka' no'umoruang. Kasee mian biai' iya'a giigii' potokerer na poso'oleon. 3 Kasi i Yesus nintimbaani'kon biai' kaliangan pisiso' na ko'ona i raaya'a. Tae-Na, “Imamat ini'imari! Isian po'ale' sa'angu' mae' mangkambur wine' na ale'na. 4 Banta-bantang i ia mangkambur, isian wine' men nandawo' na soripi'na salan. Kasi notaka a sapu' ka' nangkaan wine' iya'a pataka nokabus. 5 Isian uga' men nandawo' na karabatu, men sian laan tano'na. Wine' iya'a liuliu notumuo' gause tano'na monipis. 6 Kasee sarataa no'alayo'mo a ilio, wine' men notuo'mo iya'a nalaumo, kasi nakangkung ka' nopate, gause wakatna sian alalom. 7 Isian uga' wine' men nandawo' na rakut masolot ka' ruri'on. Kasi rakut masolot ka' ruri'on iya'a no'uminsur ka' ningipit wine' men notuo'mo iya'a pataka nopate. 8 Kasee isian uga' wine' men nandawo' na tano' men molumba', kasi niwoo'. Woo'na isian men para sa'atu paku', isian men poro nomompulo' paku', ka' isian uga' men poro tolumpulo' paku'.” 9 Noko daa nuntundunkon timbaani' iya'a, Yesus norobumo tae-Na, “Daa tilingaan, imamat pore-pore!” 10 Kasi murit ni Yesus notaka na Ko'ona nobapikirawar taena, “Nongko'upa i Kuu se' batimbaani' kalu batundun na mian biai'?” 11 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Kuu nitaraimo pinginti'ian kada' minginti'i upa men mawuni na Batomundo'anna Surugaa, kasee i raaya'a sian. 12 Gause mian men isianmo upa ia tombonoi bo taraion soosoodo, ka' i ia bo kalabian. Kasee mian men sianta upa tombonoionna, toro tiu'po men dauga' isian na ko'ona bo alaon. 13 Mbali' iya'a, Yaku' batimbaani' kalu batundun na mian biai', gause mau i raaya'a poopiile', kasee koi mian men mampisok. Ka' mau i raaya'a poorongor, kasee koi mian men mabongol ka' sian minginti'i. 14 Tempo i raaya'a nangawawau men koiya'a, mbaka' nosidamo a wurungna Tumpu men ia tundun i Nabii Yesaya taena, ‘Raaya'a bookoi nomorongor kasee sian ninginti'i; raaya'a bookoi nimiile' kasee sian ninginti'i upa men nosida. 15 Gause pinginti'ina mian karaani'i noko'ompodianmo, tilingana i raaya'a nopabongolmo ka' matana i raaya'a nirampitkonmo. Nosida koiya'a kada' matana i raaya'a alia mimiile', tilingana i raaya'a alia momorongor, pikiranna i raaya'a alia minginti'i ka' alia mule'kon na Ingku', pataka i Yaku' mengelesi'i i raaya'a.’ ” 16 “Kasee barakaation i kuu gause matamuu daa poopiile' ka' tilingamuu daa poorongor. 17 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' biai'mo a nabii mbaripian tia mian men malolo' na Alaata'ala mingkira' mimiile' men koi kuu piile'mo koini'i, kasee i raaya'a sian nimiile'. Raaya'a mingkira' mongorongor men koi kuu rongormo koini'i, kasee i raaya'a sian nongorongor.” 18 “Mbali' iya'a, porongori pore-pore a aratina timbaani'na po'ale iya'a. 19 Wine' men nandawo' na salan, ya'amo mian men nongorongor lelena Batomundo'anna Surugaa, kasee sian minginti'i. Mian iya'a ia rae'i i ia men gau'na ba'idek ka' nirampasi a upa men nipoko kamburmo na noana. 20 Wine' men nikambur na karabatu mase mian men nongorongor wurung iya'a, ka' lako-lako nangalabot tia noa beles. 21 Kasee wurung iya'a sian niwakat na noana i raaya'a. Mbali' iya'a, sian paraa notontaan nanau' a notuo'anna. Tempo i raaya'a takaionna repaan kabai se' talalaison gause lele iya'a, raaya'a liuliu minsasapu kaparasaya'anna. 22 Wine' men nikambur na rakut masolot ka' ruri'on mase mian men nongorongor wurung iya'a, kasee dauga' babatakon tutuo'na i raaya'a ka' uga' mingkira' tumuo' labian na tano' balaki' kani'i. Mbali' iya'a, wurungna Alaata'ala noko'ipit na noana i raaya'a, mbaka' sian niwoo'. 23 Ka' wine' men nikambur na tano' men molumba' mase mian men nongorongor lele iya'a kasi ninginti'i ka' miwoo'. Ule'na isian men para sa'atu paku', poro nomompulo' paku', ka' isian men poro tolumpulo' paku'.” 24 Yesus nuntundunkonmo soosoodo sa'angu' timbaani' tae-Na, “Batomundo'anna Surugaa iya'a koi sa'angu' po'ale' men nangkambur wine'na gandum na ale'na. 25 Na sa'angu' malom, tempona koroyotanna mian, notakamo a mian men maso'kon i ia ka' nangkambur woo'na padang na tanga'na gandum, kasi nomae'. 26 Takamo tempo kotuo'anna woo'na padang iya'a ka' muntumbeimo mimburak, mbaka' nokampiile'anmo uga' a padang biai' na ale' iya'a. 27 Kasi notaka a mian men ia tamboi po'ale' iya'a, ka' norobu taena, ‘Tuan, taasi' mbali' wine' pore a men kuu kambur na ale'muu? Koi upa mune' se' isian padang na ale' iya'a?’ 28 Ia simbati po'ale' iya'a taena, ‘Isian sa'angu' mian men maso'kon i yaku' a men nangawawau koiya'a!’ Kasi mian men nitamboi iya'a nimikirawar soosoodo taena, ‘Tuan, kuu mingkira' kalu i kai mae' mangarawuti padang iya'a?’ 29 Ia simbati po'ale' iya'a taena, ‘Alia. Kalu rawutionmuu a padangna iya'a, too mba'a bo ko'anuian tia gandum. 30 Sobii rua-rua'na bi tuo' pataka tempona pamadakan. Bantilkononkusi na mian men mamadak se' tambun kutung a padangna, koot, kasi tunu. Moko daa iya'a, kasi posuu'onku mantambun gandumna ka' manganaa' na alangku.’ ” 31 Yesus nuntundunkonmo soosoodo timbaani' sambana na mian biai' tae-Na, “Batomundo'anna Surugaa iya'a koi watuna sasawi ia ala mian kasi nikambur na ale'na. 32 Watuna sasawi iya'a sa'angu' wine' men itiu'na na giigii' wine' sambana. Kasee kalu tumuo' ka' uminsur, kobalaki'na mangalalabii aso-asok sambana. Ia mingkaumo pataka sapu' na lealaa taka mimpeeta na panga'na.” 33 Yesus nuntundunkonmo sa'angu' timbaani' soosoodo na mian biai' tae-Na, “Batomundo'anna Surugaa iya'a koi ragi men ia ala sa'angu' wiwine, kasi ia lauk na patompulo' liter tarigu ka' nikior pataka no'uminsur giigii'.” 34 Giigii' pisiso' ni Yesus na mian biai' Ia bantilkon tia timbaani'. Pisiso'-Na iya'a sianta sa'angu'po a men sianta nitimbaani'kon. 35 Tempo i Yesus batimbaani', mbaka' nosidamo a wurungna Tumpu koi men ia tadulkon nabii, men koi kani'imari: “Yaku' batimbaani' kalu morobu tii raaya'a; Yaku' bo mambantilkon upa-upa men niwunikon muntumbeipo ninsidakonan dunia kani'i.” 36 Noko daa iya'a ai Yesus namarereimo mian biai' iya'a ka' ninsoop na laigan. Kasi murit-Na notaka ka' norobu taena, “Kai mikisiso'kon aratina timbaani' padang na tanga'na gandum iya'a.” 37 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Mian men nangkambur wine' pore iya'a, ya'amo Anak Manusia. 38 Ale' iya'a, mase tano' balaki' kani'i. Wine' men pore iya'a mase mianna Batomundo'anna Surugaa. Padang iya'a mase mian men malolo' na ko'ona men gau'na ba'idek. 39 Mian men maso'kon po'ale' iya'a ka' nangkamburkon padang iya'a mase Ibiliis. Tempona pamadakan, mase kakabusanna tempo, ka' mian men mamadak mase malaa'ikat. 40 Koi padang men tambunon ka' tunuon na apu, koiya'a uga' na kakabusanna tempo. 41 Anak Manusia bo momosuu' malaa'ikat-Na mingirimpung giigii' mian na batomundo'an-Na men nanggau'kon mian nangawawau dosa tia giigii' mian sambana men nangawawau ba'idek. 42 Raaya'a giigii' bo tibarkonon na apu men leaambangan. Indo'o i raaya'a bo tumando' ka' marepa tuu'. 43 Ka' giigii' mian men malolo' na Alaata'ala bo kampiile'an a ruarna koi matana ilio na Batomundo'anna Tamana i raaya'a. Daa tilingaan, imamat pore-pore!” 44 “Batomundo'anna Surugaa iya'a koi kupang men ninaa' na lalomna tano' men ia tausi sa'angu' mian, kasi ia kekekon soosoodo. Gause nobeles tuu', mian iya'a nomae'mo nambalukkon giigii' upana, kasi nomule'kon ka' ningili tano' iya'a.” 45 “Batomundo'anna Surugaa iya'a uga' koi sa'angu' pobaluk mansarak mutiara men pore. 46 Sarataa i ia nimiile' sa'angu' mutiara men umangga' tuu', lako-lako i ia nomae' ka' nambalukkon giigii' upana, kasi ningili mutiara iya'a.” 47 “Batomundo'anna Surugaa iya'a uga' koi puka' men nita'an na danau, kasi noko'ule' susum men biai' kaliangan. 48 Sarataa a puka' iya'a nobuke'mo susum, ia leengketmo mian a puka' iya'a na katano'an. Kasi i raaya'a nongoruangkon ka' nungururuki susum iya'a. Men ma'amat ni'isiikonmo na karandang, men ba'idekna nibalo'konmo. 49 Koiya'a uga' a kakabusanna tempo. Malaa'ikat bo taka mengerensakon mian men ba'idek a gau'na ka' mian men malolo' na pingkira'na Alaata'ala. 50 Kasi mian men ba'idek a gau'na iya'a bo tibarkonon na apu men leaambangan. Indo'o i raaya'a bo tumando' ka' marepa tuu'.” 51 Yesus nimikirawarimo murit-Na tae-Na, “Too daa kuu inti'imo a giigii' timbaani' iya'a?” Ia simbati i raaya'a taena, “Daa, inti'ionmaimo!” 52 Taeni Yesus, “Sanda' wawa ukum Torat men nongololo'mo pisiso'na Batomundo'anna Surugaa, ia nipookokoikon koi sa'angu' tombono laigan men nunguarkon kupang men u'uru tia kupang men manau' na tampat men nanganaa'anna.” 53 Noko daa i Yesus nuntundunkon timbaani' iya'a, Ia namarereimo dodongoan iya'a. 54 Ia nomule'konmo na dodongoan-Na. Indo'o i Ia nomae'mo mimisiso' mian na laigan bakitumpuanna. Mian indo'o men nomorongori i Ia kosamba'an tuu'. Taena i raaya'a, “Maana nantausian-Na pinginti'ian tia kuasa mangawawau upa kosamba'? 55 Taasi' i Ia anakna i tukang? Taasi' i Maria a sina-Na, ka' moto'utus tii Yakobus, Yusuf, Simon ka' i Yudas? 56 Ka' taasi' giigii' utus-Na wiwine dumodongo iraani'i tii kita? Se' daa maana a nantausian-Na giigii' iya'a?” 57 Mbaka' i raaya'a bude' mangalaboti i Yesus. Kasi i Yesus norobu na ko'ona tae-Na, “Sa'angu' nabii mau mbariana angga'ionna mian, tongko' na kampung men dodongoanna, tia mianna sangkau laigan ia sian angga'ion.” 58 Mbaka' i Yesus sian nangawawau biai' upa kosamba' indo'o, gause i raaya'a sian parasaya.

Matius 14

1 Tempo i Yesus mimisiso' mian, lele-Na nokamporongoranmo ni Herodes men tomundo' na libutan Galilea. 2 Herodes norobumo na pagawena taena, “Sabole i Yohanes Pansarani inooro'o. Ia notuo'mo soosoodo noko daa lapus! Mbali' Ia kuasaan mangawawau upa kosamba'.” 3 Herodes norobu koiya'a gause mbaripian i ia nomosuu' nangarakop i Yohanes ka' numungu, ka' nonsoopkon na tarungkuan. Herodes nangawawau koiya'a gause i ia nosuo' tii Herodias, boroki' ni Filipus utusna. 4 Wawau ni Herodes men koiya'a piribiai'mo ia kokundakon i Yohanes taena, “Sian sida i koo mangala i Herodias bo boroki'im!” 5 Bookoi i Herodes mingkira' mampapatei i Yohanes, kasee i ia layaonkon mian biai' gause pimiile'na i raaya'a i Yohanes koi sa'angu' nabii. 6 Na tempo i Herodes nangaramekon ilio men nongamea'anna, anak wiwine ni Herodias nosumoili'mo na aropna sawe' biai'. Wawauna iya'a nompopobeles noa ni Herodes. 7 Mbaka' i Herodes nobasumpa' bo mongorookon na ko'ona upapo a men pa'ase'onna. 8 Gause asuionna sinana, mbaka' anak wiwine iya'a norobumo taena, “Yaku' mama'ase' takala' ni Yohanes Pansarani wawakonon na ingku' koikoini'ina tanaon na dulang!” 9 Sarataa nongorongor pa'ase'na iya'a, Herodes nasiongo'mo. Gause i ia nobasumpa'mo rongo-rongor sawe'na, uga' somo ia loloikon a pa'ase'na anak wiwine iya'a. 10 Ia nomosuu'mo mian mae' na tarungkuan mongkolongi takala' ni Yohanes. 11 Noko daa iya'a, niwawamo a takala' ni Yohanes na dulang ka' nirookon na wiwine laandue' iya'a. Kasi ia wawakon iya'a na sinana. 12 Noko daa iya'a, murit ni Yohanes Pansarani notakamo nondolo' biibiina ka' nantanom. Kasi i raaya'a nomae' nambantilkon ni Yesus. 13 Sarataa i Yesus nomorongor lele iya'a, Ia nasawe'mo na duangan ka' namarerei dodongoan iya'a, mansarak tampat men oloa na mian biai'. Kasee sarataa ia inti'i mian se' koiya'a, raaya'a namarereimo kotana sanda-sanda', ka' nogintano' nuntuus i Yesus. 14 Sarataa i Yesus nalau na duangan ka' nimiile' mian biai' iya'a, Ia nolingu'mo. Mbaka' i Ia nengelesi'imo mian men manggeo men isian indo'o tia mian biai'. 15 Maamaalommo, murit ni Yesus nuntuu'imo i Ia ka' norobu taena, “Ilio boomo sopok, ka' tampat kani'i oloa na dodongoanna mian. Mbulo posuu' a mian karaani'i bi rae' kada' daa i raaya'a sida mingili kakaan na kampung.” 16 Kasee taeni Yesus, “Sian sakat i raaya'a mae'. Kuusi a mantarai i raaya'a kakaan.” 17 Taena, “Kai tongko' isian roti lilima' ka' susum rurua'!” 18 Taeni Yesus, “Le'emarikon na Ingku'!” 19 Kasi i Yesus nomosuu' mian biai' iya'a umoruang na rakut. Noko daa iya'a, ia alamo i Yesus a roti lilima ka' susum men rurua' iya'a, kasi nolumelengea' waara'a langit ka' nobasukuur na Alaata'ala. Noko daa iya'a Ia rumpi-rumpikmo a roti iya'a ka' nongorookon na murit-Na kada' bo obo-oboskonon na mian biai' iya'a. 20 Raaya'a wiwi'na nobenteng nangkaan. Ka' labina roti men nikaan iya'a ia ruru' murit ni Yesus, dauga' nobuke' sampulo' rua' basung. 21 Mian moro'one men nangkaan roti iya'a isian toro lima' loloon mian, sianpo tonsoop tia wiwine ka' anak morio'. 22 Noko daa koiya'a ai Yesus liuliu nomosuu' murit-Na mae' baduangan mongolukoni i Ia na sambotakna danau. Kasi mian men biai' iya'a Ia posuu'mo mule'kon. 23 Sarataa nomae'mo a mian biai' iya'a, Yesus nolumoponmo suungna na buu'na ka' nosambayang. Pataka malom i Yesus dauga' inda'a suungna. 24 Duangan men ia lakiti murit ni Yesus noko toropiimo kilo a ko'oloana namarerei katano'an, ka' pailumbu'onna golong-golong gause sumpale'onna mombuul. 25 Toro jaam tiga karani' ilio notakamo i Yesus na ko'ona i raaya'a tumpa-tumpang na wawona weer. 26 Sarataa murit ni Yesus nimiile' i Ia notumumpang na wawona weer, tongkodi' tuu' i raaya'a. Raaya'a nangkakaro'mo nolayaon. Taena, “Tile'e santuo'!” 27 Kasee liuliu ia simbati i Yesus tae-Na, “Porampot a noamuu! Yaku' ini'i. Alia layaon!” 28 Kasi i Petrus norobu taena, “Tumpu, kalu tuutuu' i Yesus i Kuu, leelo' ansee i yaku' nooro'o na Ko'omuu tumumpang na wawona weer!” 29 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Mai!” Mbaka' nalaumo i Petrus na duangan, ka' notumumpang na wawona weer nuntuu'i i Yesus. 30 Kasee sarataa ia suri i Petrus se' makorong a mombuul na danau iya'a, ia nolayaonmo ka' nuntumbeimo tololop. Mbaka' ia nangkakaro'mo taena, “Tumpu, kaba'on!” 31 Yesus liuliu nondoekon lima-Na ka' ningintoni i Petrus. Kasi i Ia norobu tae-Na, “Wee i koo men sian laan parasaya! Nongko'upa i koo se' dauga' raranga' na Ingku'?” 32 Sarataa i raaya'a nasawe' na duangan, mombuul norokotmo. 33 Mbaka' murit ni Yesus men na duangan iya'a nonsoosa'mo i Ia. Taena i raaya'a, “Kuu tuutuu' Anakna Alaata'ala!” 34 Sarataa nolumembet na sambotakna danau, raaya'a notakamo na Genesaret. 35 Tongko' ia piile' mian men iraando'o se' i Yesus a men notaka, raaya'a nengelelekonmo na giigii' kota men pookarani' tia Genesaret. Kasi giigii' mian men manggeo niwawamo ni Yesus. 36 Raaya'a nama'ase' kada' patalaion mongkoyong juba-Na, mau tongko' puusna. Kasi giigii' men nongkoyong juba-Na sida nalesi'.

Matius 15

1 Kasi toropii mian Farisi tia wawa ukum Torat na Yerusalem notaka ni Yesus. Raaya'a nobapikirawar taena, 2 “Nongko'upa a murit-Muu se' munguluani adatna pulinta? Raaya'a sian mingoso' kutung kalu kumaan, koi men adatna pulinta!” 3 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Nongko'upa se' i kuu munguluani posuu'na Alaata'ala tongko' se' montookon mongololo' adatna pulimuu? 4 Gause isian wurungna Alaata'ala nangaan tae-Na, ‘Angga'i a tama tia sinamuu!’ Ka', tae-Na, ‘Ai ime a men mantadeankon tamana kabai se' sinana tiodaa pate a ukumanna.’ 5 Kasee i kuu isian pisiso'muu se' mian sida mambantilkon na tamana kabai se' sinana men koi kani'imari: ‘Giigii' upa men tio bo rookononku na ko'omuu, yaku' poko kurbaankonmo na Alaata'ala.’ 6 Mbaka' i kuu sianmo sakat mangangga'i tama tia sinamuu. Kuu sianmo mongololo' wurungna Alaata'ala kada' bi mongololo' adatna pulimuu. 7 Wee i kuu mian men minti pa'a-pa'agama! Tuutuu' a men ia tulis i Nabii Yesaya muntundun i kuu, taena, 8 ‘Mian karaani'i muntunde' i Yaku' tongko' na wewerna, see noana i raaya'a oloa na Ingku'. 9 Sianta kana'na i raaya'a monsoosa' i Yaku', gause aturanna mian a pisiso'kononna koikoi se' aturan iya'a a aturan-Ku.’ ” 10 Kasi i Yesus nengeleelo' mian biai' ka' norobu na ko'ona tae-Na, 11 “Porongori pore-pore kada' inti'ionmuu! Taasi' men minsoop na nganga' a men mengerere wakana mian, kasee wurung ba'idek men umuar na nganga' a men mengerere wakana mian.” 12 Mbaka' murit ni Yesus nuntuu'imo i Ia ka' nimikirawar taena, “Inti'ion-Muu se' mian Farisi kokoo'an tempo i raaya'a nongorongor wurung-Muu?” 13 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Giigii' aso-asok men taasi' ia asok Tamang-Ku men na surugaa bo bubution-Na tiwaka-wakatna. 14 Patalai i raaya'a. Raaya'a mase koi mian mampisok men mangalambin mian mampisok. Kalu mian mampisok mangalambin mian mampisok, sabole rua-rua'na mandawo' na bolo'.” 15 Kasi i Petrus norobu na Ko'ona taena, “Kai mikisiso'kon aratina timbaani' men mengerere wakana mian.” 16 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Sianpo inti'ionmuu mbali'? 17 Sianpo kuu inti'i se' giigii' kakaan men minsoop na nganga' waaro'o na kompong ka' bo uarkonon soosoodo. 18 Kasee upa ba'idek men umuar na nganga' sabole mimpu'u na noa, ka' iya'a a men mengerere wakana mian. 19 Gause na noa a nimpu'uanna giigii' pikiran men ba'idek. Pikiran koiya'a a men manggau'kon mian mampapatei mian, muntumpangkon samba-samba, mogora', mamangan, momborekkon mian, ka' momotaekon. 20 Raanono'mo a men mengerere wakana mian. Kasee kumaan men sian mingoso' sian mengerere wakana mian.” 21 Kasi i Yesus namarerei Genesaret ka' nomae' na libutan men karani' na kota Tirus tia kota Sidon. 22 Sa'angu' wiwine na libutan iya'a men samba Kana'an notaka ni Yesus ka' norobu boolak taena, “Tumpu, lee' ni Daud! Kolingu'konon i yaku'! Anakku wiwine lampingionna meena. Ia marepa tuu'.” 23 Kasee i Yesus sian ninsimbati wiwine iya'a. Kasi murit-Na nuntuu'i i Ia ka' nama'ase' taena i raaya'a, “Posuu' a wiwine kale'e mae'. Ia tongko' lolo-lolo' na komburi'ta ka' monggora'i!” 24 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Yaku' niposuu' tongko' bona lipu' Israel, men koi domba nopenta'.” 25 Kasee wiwine iya'a nuntuu'imo i Yesus ka' nobanintuur, kasi norobu taena, “Tumpu, tulungon i yaku'!” 26 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Sianta kana' a mangala kakaanna anak morio' ka' mintibarkon bona au'.” 27 Taena wiwine iya'a, “Indo' Tumpu, kasee au'po mangkaan puputna kakaan men mandawo' na meja'na tombonona.” 28 Mbaka' ia simbati i Yesus tae-Na, “Naung, balaki' tuu' a imaawan na Ingku'! Bi sida na ko'oom koi men kikira'am!” Mbaka' na tempopo iya'a, anakna wiwine iya'a nalesi'mo. 29 Yesus namarereimo libutan iya'a, kasi nomae' moso'ole na Danau Galilea. Noko daa iya'a, Ia nolumoponmo na buu'na ka' no'umoruang inda'a. 30 Biai' a mian notaka na Ko'ona nangawawa mian men repo', mian men pepa', mian men mampisok, men umu', ka' biai' a mian soosoodo men isian nggeo sambana. Raaya'a nomokelamo mian men manggeo na arop ni Yesus ka' mian biai' men manggeo iya'a ia lesi'imo i Yesus. 31 Mbaka' nosamba'mo a mian biai' men iraando'o gause nimiile' mian men umu' norobumo, men pepa' nalesi'mo, men repo' nolumempangmo, ka' men mampisok nopoopiile'mo. Kasi i raaya'a nuntunde' Alaata'ala men soosa'onna lipu' Israel. 32 Kasi i Yesus nengeleelo' murit-Na ka' norobu tae-Na, “Molingu' tuu' i Yaku' na mian biai' karaani'i. Tolungiliomo i raaya'a kamba'a tii Yaku', kasee sianta kakaanan. Ka' sian pokoon-Ku a momosuu' i raaya'a mule'kon tilolu, dako' poso' na salan.” 33 Kasi murit ni Yesus nobapikirawar na Ko'ona, taena, “Koi upa a bo pantausian kakaan na tampat kani'i men oloa na mian bo pamakaanta mian men biai' tuu' karaaya'a?” 34 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Pipii a roti men isian na ko'omuu?” Taena, “Pipitu', tia susum morio' toropii.” 35 Mbaka' ia posuu'mo i Yesus a mian biai' iya'a umoruang na tano'. 36 Kasi i Ia ala a roti pipitu' roti tia susum iya'a ka' nobasukuur na Alaata'ala. Noko daa koiya'a, Ia rumpi-rumpikmo, kasi nirookon na murit-Na. Mbaka' ia obo-oboskonmo i raaya'a na mian biai' iya'a. 37 Giigii' mian iya'a benteng nokumaan. Lapas nokumaan, raaya'a ningirimpungmo labina kakaan iya'a. Labina iya'a dauga' nobuke' pitu' basung. 38 Men nokumaan na tempo iya'a moro'one koi paat loloon mian, sianpo tonsoop men wiwine tia anak morio'. 39 Kasi i Yesus nomosuu' mian biai' iya'a mule'kon. Ia nolumakitmo na sa'angu' duangan ka' notarabut paraas libutan Magadan.

Matius 16

1 Kasi toropii mian Farisi tia mian Saduki notaka ni Yesus mingkira' mimitopongi i Ia. Raaya'a mama'ase' kada' i Yesus mangawawau upa kosamba' bookoi oos se' i Ia notaka nda'ara'amari na Alaata'ala. 2 Kasee ia simbati i Yesus tae-Na, “Kalu maamaalom piile'onmuu langit memea', kuu mangaan se' bo pengkar liila. 3 Ka' kalu ma'ulo-ulop piile'onmuu langit memea' ka' antongon, kuu mangaan se' bo usan kodi' ini'i. Kuu minginti'i mimiile' oosan na langit pataka i kuu minginti'i upa men bo sida, kasee i kuu sian minginti'i mimiile' upa men ia limang Alaata'ala na tempo koini'i! 4 Mian men tumuo' na tempo koini'i ba'idek tuu' ka' sian malolo'! Raaya'a mama'ase' sa'angu' upa kosamba' kada' i raaya'a mamarasaya i Yaku', kasee i raaya'a sian taraion sa'angu'po upa kosamba' saliwakon upa kosamba' koi men nosida ni Nabii Yunus.” Noko daa norobu koiya'a, Yesus nomae'mo namarerei i raaya'a. 5 Kasi i Yesus tia murit-Na nolumembet na Danau Galilea, kasee murit-Na nolimbo' nangawawa roti. 6 Yesus norobu na ko'ona tae-Na, “Pore-pore ka' maka'amat i kuu na ragina mian Farisi tia mian Saduki.” 7 Raaya'a nuntumbeimo pootunduni taena, “Ai Ia nangaan koiya'a gause i kita sian nangawawa roti.” 8 Kasee i Yesus ninginti'i upa men pootunduniikononna i raaya'a mbali' i Ia norobu tae-Na, “Wee i kuu men sian laan parasaya! Nongko'upa i kuu se' tongko' momootunduniikon sianta roti? 9 Sia-siannapo mbali' kuu inti'i? Sianmo mbali' kuu oos a roti lilima' men Yaku' rumpi-rumpik bona mian lima' loloon? Kasi pipii basung a labina roti men kuu rimpung? 10 Ka' koi upa a pipitu' roti men bona paat loloon mian? Pipii basung a labina men kuu rimpung? 11 Nongko'upa i kuu se' dauga' sian minginti'i se' taasi' roti a men tundunon-Ku? Kasee maka'amat i kuu na ragina mian Farisi tia mian Saduki!” 12 Na temposi iya'a kasi ia inti'i murit-Na se' i Yesus nambantili i raaya'a kada' maka'amat na pisiso'na mian Farisi tia mian Saduki, taasi' na ragi men bo pangawawau roti. 13 Kasi i Yesus tia murit-Na nomae' na libutan Kaisarea Filipi. Yesus nimikirawarimo murit-Na tae-Na, “Koi taena mian, ime mbali' a Anak Manusia?” 14 Ia simbati i raaya'a taena, “Isian men mangaan ai Yohanes Pansarani. Men sambana mangaan a i Elia. Ka' men sambana mangaan se' i Yeremia, kabai se' sa'angu' mian na giigii' nabii.” 15 Taeni Yesus soosoodo, “Kasee ka' na ko'omuu, ai ime i Yaku' kani'i?” 16 Ia simbati i Simon Petrus taena, “Kuu a Tomundo' Pansalamatkon, Anakna Alaata'ala, Alaata'ala Men Tumuo'.” 17 Kasi taeni Yesus, “Barakaatan i koo, Simon anak ni Yunus! Gause taasi'po mian a men ninsiso'kon na ko'oom, kasee Tamang-Ku men na surugaa. 18 Mbali' iya'a, bantilkonon-Ku na ko'oom se' i koo Petrus, koi watu men moonggor. Ka' na wawona watu kani'i a bo pomokereran-Ku jama'at-Ku, men sian pokoonna dodongoanna mian lapus tuaion! 19 Bo rookonon-Ku na ko'oom a kuncina Batomundo'anna Surugaa. Upa men koo kokundakon bo wawauonna mian na tano' balaki' kani'i, ia poko kokundakonmo Alaata'ala na surugaa. Ka' upa men koo patalaikon bo wawauonna mian na tano' balaki', ia poko patalaikonmo Alaata'ala na surugaa.” 20 Noko daa iya'a ai Yesus nomotoomo murit-Na kada' alia mambantilkon mau ni imepo se' i Iamo a Tomundo' Pansalamatkon. 21 Noko daa koiya'a, ai Yesus nuntumbeimo mompopo'inti'ikon na murit-Na se' i Ia tio mae' na Yerusalem, ka' na Yerusalem motu-motu'a, tanaasna imam, ka' wawa ukum Torat bo mengerepai i Ia. Ia bo papateion, kasee na ilio kotolu'na bo potuo'ion. 22 Kasee i Petrus nangawawa i Yesus waale'e na soripi'na ka' nongkomaso'i, taena, “Tumpu, sulano Alaata'ala mongoloakon men koiya'a! Men koiya'a sabole sian sida na Ko'omuu!” 23 Yesus ningilingamo i Petrus ka' norobu na ko'ona tae-Na, “Kumbaale'ena i koo, Ibiliis! Koo mantalantangi i Yaku'. Pinginti'iim kanono' pinginti'ina mian, taasi' pinginti'na Alaata'ala.” 24 Kasi i Yesus norobu na murit-Na, tae-Na, “Mian men mingkira' mongololo' i Yaku' tiodaa mongkolimbo'kon pingkira'na noana kasi mamasa'an saliipna ka' mongololo' i Yaku'. 25 Gause mian men mampari-pari mansalamatkon wakana na tano' balaki' kani'i, ia sian mantausi tutuo' men pore. Kasee mian men mongorookon wakana bo Ingku', ia bo mantausi tutuo' men pore. 26 Aupa mbali' a ee'na men takakononna mian mau ia montombonoi longkop tano' balaki' kasee komburi'na sian mantausi tutuo' men pore? Sianta upa men umangga' men sida pombolosi tutuo' men pore iya'a. 27 Gause Anak Manusia bo taka soosoodo tia malaa'ikat-Na. Ia bo taka tia kuasana Tama-Na, ka' na tempo iya'a, Ia bo mangawalos giigii' mian koi wawauna. 28 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' isian i kuu men daa mokaraani'i men sianpo lapus kalu koo'po mimiile' Anak Manusia taka bo pontomundo'i na batomundo'an-Na.”

Matius 17

1 Koi noommo ilio a noporusanna, Yesus nangawawamo i Petrus ka' i Yakobus tia utusna men i Yohanes nasawe' na buu'na sa'angu' men alayo'. Sianta mian sambana indo'o. 2 Kasi dudus ni Yesus nokoboliian na aropna i raaya'a. Ro'upna notarangmo somo koi ilio, ka' juba-Na nosidamo bubulak tamban dingkalapan. 3 Kasi totolu' murit-Na nimiile' i Musa tii Elia pintanga' batundun tii Yesus. 4 Mbaka' taeni Petrus na ko'ona i Yesus, “Tumpu, ma'amat tuu' i kita isian na tampat kani'i. Kalu Kuu mingkira', daa bo pokereriionku sa'up totolu' ka'ita, sa'angu' bo Ko'omuu, sa'angu' boni Musa, ka' sa'angu' boni Elia.” 5 Pintanga' i Petrus morobu, nalaumo a antong men tarang nansa'upi i raaya'a, ka' na antong iya'a isian wurung men nokamporongoran nangaan taena, “Ni'imo a Anak-Ku men kolingu'-Ku. Ia men daa kokana'-Ku. Porongori i Ia!” 6 Sarataa a murit ni Yesus nongorongor men koiya'a, raaya'a nolayaonmo tuu' tamban notonsumpul na tano'. 7 Kasee i Yesus nembeelimo i raaya'a ka' nongkoyong, kasi norobu tae-Na, “Kekerer. Alia layaon!” 8 Sarataa i raaya'a notumangak, raaya'a sian nimiile' sa'angu'po mian, somo i Yesus suungna indo'o. 9 Tempo i raaya'a notumokuru na buu'na iya'a, Yesus nomotoomo i raaya'a tae-Na, “Alia montoobantilkonkuu ni imepo aupa men kuu piile' umba'a kalu Anak Manusia sianpo potuo'ion moko daa lapus.” 10 Murit-Na nobapikirawarmo na Ko'ona taena, “Kalu koiya'a, nongko'upa a wawa ukum Torat muntundun se' i Elia tio taka olukon koo'po tia kotakaan-Na Tomundo' Pansalamatkon?” 11 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Ai Elia tuutuu' taka olukon, kada' giigii' upa bi toropot. 12 Ka' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i Elia noko takamo, see i ia sian inti'ionna mian. Raaya'a nangawawaukon i ia koi pingkira'na i raaya'a. Ka' koiya'a uga' a pangawawauna i raaya'a Anak Manusia.” 13 Ya'asi ka' ia inti'i murit-Na se' i Yesus nuntundun i Yohanes Pansarani men koi i nabii Elia. 14 Sarataa i Yesus tia murit-Na totolu' nomule'kon na mian biai' iya'a, notakamo a sa'angu' moro'one nobanintuur nonsoosa' i Yesus. 15 Moro'one iya'a norobumo taena, “Tumpu, kolingu'konon a anakku. Ia nikalo' ka' marepa tuu'. Ia malia' torimpa' na apu ka' mandawo' na weer. 16 Ia yaku' wawamo na murit-Muu, kasee i raaya'a sian nomoko nengelesi'i.” 17 Mbaka' ia simbatimo i Yesus tae-Na, “Alia uga' i kuu mian men tumuo' na tempo koini'i! Kuu tuutuu' mian men sian parasaya ka' men nosala'mo salan. Pataka ipi mbali' Yaku' tio dumodongo tii kuu? Pataka ipi mbali' i Yaku' tio mokotaan na upa men wawauonmuu? Wawa a anak kanono' le'emari!” 18 Kasi i Yesus nengerengeaki meena men nangalampingi anak iya'a. Mbaka' no'umuarmo a meena iya'a ka' anak iya'a liuliu nalesi'. 19 Sarataa somo raaraaya'ana, murit ni Yesus nuntuu'imo i Ia kasi nobapikirawar taena, “Nongko'upa i kai se' sian nomoko numbuse'i meena iya'a?” 20 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Kuu sian nomoko gause i kuu sian laan parasaya. Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' kalu i kuu imaanan mau tongko' koi kobalaki'na watuna sasawi, kuu momoko momosuu' buu'na kaya'a, ‘Balimba' kande'e!’ mbaka' sabole balimba' a buu'na kaya'a. Ka' sianta sa'angu'po a upa men sian pokoonmuu wawauon! 21 Kasee meena men koi umba'a sian pokoon buse'ion kalu sian sambayang ka' ba'apata.” 22 Sarataa i Yesus tia murit-Na nobarimpung na Galilea, Yesus norobumo na murit-Na tae-Na, “Sianmo paraa manau' a Anak Manusia bo rookonon na kuasana mian. 23 Ia bo papateionna i raaya'a, kasee na ilio kotolu'na Ia bo potuo'ion.” Mbaka' nasiongo'mo tuu' a murit-Na. 24 Sarataa ari Yesus tia murit-Na notaka na Kapernaum, pagawe pajakna Laiganna Alaata'ala notakamo ni Petrus ka' nobapikirawar taena, “Gurumuu se' mambayar pajakna Laiganna Alaata'ala kabai sian?” 25 Ia simbati i Petrus taena, “Daa, mambayar!” Sarataa i Petrus ninsoop na laigan, ai Yesus nongolukonimo nimikirawari i ia. Tae-Na, “Simon, koi upa pinginti'iim? Ime a men tio mambayar pajak bona tomundo' na tano' balaki' kani'i? Mianna kabai se' mian sambana?” 26 Ia simbati i Petrus taena, “Mian sambana.” Taeni Yesus soosoodo, “Kalu koiya'a rayat sakat mambayar pajak. 27 Kasee kada' i kita sian mingidek noana i raaya'a, mbaka' i koo posuu'on-Ku bapeka na danau. Ala a susum men olukon koo poko'ule'. Bongkati a nganga'na mbaka' i koo bo mantausi doi' men saa'na paat dirham bo pambayar pajaak tia pajak-Ku. Ala a doi' iya'a ka' bayar a pajakta.”

Matius 18

1 Na tempopo iya'a, notakamo a murit ni Yesus nobapikirawar na Ko'ona. Taena i raaya'a, “Ime a men balaki'na na Batomundo'anna Surugaa?” 2 Mbaka' i Yesus nengeleelo'mo sa'angu' anak morio' kasi Ia pokerer a anak iya'a na aropna i raaya'a. 3 Kasi i Yesus norobu tae-Na, “Kada' bo inti'ionmuu: Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' kalu i kuu sian mombolii gau'muu pataka sida koi anak morio' kani'i, kuu sian minsoop na Batomundo'anna Surugaa. 4 Mian men mompopokoo' wakana ka' sida koi anak morio' kani'i, iamo a men balaki'na na Batomundo'anna Surugaa. 5 Ime a men mangalaboti sa'angu' anak morio' koi kani'i gause mian iya'a mongololo' pisiso'-Ku, nono' a men ngaanon mangalaboti i Yaku'.” 6 “Kasee ime a men manggau'kon sa'angu' anak morio' karaani'i men parasaya na Ingku' sida baradosa, mbulokon mian iya'a kootiion watu pinggiling na toure'na, kasi pololopon na tobui men alalom. 7 Silaka' a dunia kani'i, gause isian upa-upa men manggau'kon mian baradosa. Daa mba'a uga' a upa-upa men koiya'a sabole sinampang isian, kasee silaka' a mian men mingilimang iya'a. 8 Too limamuu kabai se' saratmuu a manggau'kon i kuu baradosa, kolongi ka' balo'kon. Mbulokon limamuu kabai se' saratmuu somo sambotak kasee daa tumuo' tia Alaata'ala pookokoikonon tia limamuu kabai se' saratmuu sampa kasee i kuu tibarkonon na apu men sian kopate-pateanna. 9 Too matamuu a manggau'kon i kuu baradosa, kuati ka' balo'kon a matamuu inono'! Mbulokon i kuu mampisok sambotak kasee daa tumuo' tia Alaata'ala pookokoikonon tia dauga' isian rua-rua'na matamuu kasee i kuu tibarkonon na apuna naraka.” 10 “Imamat pore-pore ini'imari! Alia sian mangangga'i sa'angu'po anak morio'. Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' malaa'ikatna i raaya'a sinampang poopoopiile' tia Tamang-Ku men na surugaa. 11 Gause Anak Manusia taka bo pansalamatkon mian men sian minginti'i Tumpu! 12 Koi upa mbali' a pinginti'imuu? Kalu isian mian sa'angu' men dombaan sa'atu, ka' sa'angu' dombana iya'a nopenta', upa ansee a men bo wawauonna mian iya'a? Sabole parereionna kutung a domba men siompulo' sio' iya'a na buu'na, ka' mae' mansarak sa'angu' domba men nopenta' iya'a. 13 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' kalu tausionnamo a domba men nopenta' iya'a, sabole pongkobeleskonna sa'angu' domba men nopenta' iya'a labi tia pongkobeleskonna siompulo' sio' domba sambana men sian nopenta'. 14 Koiya'a uga' a Tamamuu men na surugaa sian kikira'-Na kalu isian sa'angu' anak morio' karaani'i sida penta'.” 15 “Kalu utusmuu sa'angu' kaparasaya'an nangawawau dosa, rae' ka' bantili i ia men tongko' rua' kuu daamo. Kalu porongorionna a bantilimuu, mbaka' wawamuu sida pore soosoodo. 16 Kasee kalu ia sian momorongori i kuu, angekon soosoodo sa'angu' kabai se' rurua' mian. Gause na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: ‘Titiu'namo rurua' kabai se' totolu' mian a men bo pinginti'ian too tuutuu' a mian sala'an kabai se' sian.’ 17 Kalu sian porongorionna a bantilina mian iya'a, bantilkon na jama'at. Ka' komburi'na, kalu sia-siannapo porongorionna a bantilina mian na jama'at iya'a, galalmo i ia koi sa'angu' mian men sian minginti'i Alaata'ala kabai se' koi pagawena pajak.” 18 “Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' upa men kuu kokundakon bo wawauonna mian na tano' balaki' kani'i ia poko kokundakonmo Alaata'ala na surugaa. Ka' upa men kuu patalaikon bo wawauonna mian na tano' balaki' kani'i, ia poko patalaikonmo Alaata'ala na surugaa. 19 Bantilkonon-Ku uga' na ko'omuu kalu isian rua' mian na tano' balaki' kani'i nopoo'akoori mama'ase' upa-upa, sabole pa'ase'na i raaya'a bo loloikononna Tamang-Ku men na surugaa. 20 Kalu isian rurua' kabai se' totolu' mian barimpung gause i raaya'a mian-Ku, Yaku' sabole isian tii raaya'a.” 21 Kasi notaka i Petrus nobapikirawar ni Yesus taena, “Kalu utusku sa'angu' kaparasaya'an mangawawau dosa na ingku', tio piripii yaku' mangampuni i ia? Pataka piripitu'?” 22 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Sian. Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' taasi' tongko' piripitu', kasee tio pitumpulo' kali pipitu'! 23 Gause Batomundo'anna Surugaa koi timbaani' kani'imari. Isian sa'angu' tomundo' men mama'ase' mansaa' samayana tutulungina. 24 Na tempo i ia muntumbei mansaa', niwawamo na ko'ona a sa'angu' tutulungi men samayaon sompulo' loloon doi' mosoni. 25 Kasee samayana mian iya'a sianmo pokoonna bontorion. Mbaka' tomundo' nomosuu'mo kada' mian iya'a balukkononmo tia anakna ka' boroki'na ka' uga' giigii' upana, kada' bo pombontori samayana. 26 Mbali' iya'a, tutulungi iya'a nobanintuurmo monsoosa' tomundo' iya'a, ka' nama'ase' taena, ‘Tuan, taraion tempo i yaku'! Yaku' bo mombontori giigii' samayangku.’ 27 Mbaka' nolingu'mo a tomundo' iya'a, mbali' ia sapuimo a giigii' samayana mian iya'a kasi nipatalai nomae'. 28 Sarataa no'umuar a tutulungi iya'a, ia nopootuungmo tia simbaya'na men uga' tutulungi. Simbaya'na iya'a samayaon sa'atu doi' dinar na ko'ona. Ia rakopmo a simbaya'na men samayaon iya'a ka' nipegot, kasi norobu taena, ‘Bontori a giigii' samayaam na ingku'!’ 29 Kasi nobanintuur a simbaya'na iya'a ka' nama'ase na ko'ona taena, ‘Taraion tempo i yaku'! Yaku' bo mombontori samayangku!’ 30 Kasee i ia kunda koiya'a. Ia nangatormo simbaya'na men samayaon iya'a bo tarungkuon pataka kobontorian a samayana. 31 Sarataa tutulungi sambana nimiile' upa men nosida, raaya'a nolingu'mo, kasi i raaya'a nambantilkon na tomundo'. 32 Mbaka' tomundo' iya'a nomosuu'mo nengeleelo' tutulungi iya'a ka' norobu na ko'ona taena, ‘Noaam se' ba'idek tuu'! Taasi' giigii' samayaam yaku' sapuimo gause koi pa'ase'em na ingku'? 33 Kalu koiya'a i koo uga' tio molingu'kon simbaya'am koi i yaku' nolingu'kon i koo!’ 34 Tomundo' iya'a nomaso'mo tuu' ka' nomosuu' kada' tutulungi men ba'idek a noana iya'a papolosion ka' soopkonon na tarungkuan pataka bontorionna a giigii' samayana.” 35 Kasi taeni Yesus, “Koiya'a uga' a Tamang-Ku men na surugaa bo mongkoiya'akon i kuu kalu i kuu sian maloos a noamuu mangampuni utusmuu sa'angu' kaparasaya'an.”

Matius 19

1 Noko daa i Yesus nambantilkon pisiso'-Na, Ia namarereimo Galilea ka' nomae' na libutan Yudea na sambotakna Weerkauna Yordan. 2 Biai' a mian men nongololo' i Ia, ka' i raaya'a ia lesi'i i Yesus indo'o. 3 Kasi notaka a toropii mian Farisi mimitopongi i Yesus. Raaya'a nobapikirawarmo taena, “Koi upa pinginti'i-Muu? Too poturangon a moro'one mengerensai boroki'na mau mune' upapo a pongkokundaianna?” 4 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Sianpo mbali' i kuu nambasa na Alkitaap se' i Ia men ninsidakon mian tumbena ninsidakon i raaya'a moro'one tia wiwine? 5 Noko daa Ia ninsidakon mian Ia norobu tae-Na, ‘Mbali' iya'a, moro'one bo mamarerei tamana tia sinana ka' mosa'angu' tia boroki'na, mbaka' rua' mian iya'a nosidamo koi sa'angu' waka.’ 6 Mbaka' moro'one tia boroki'na taasi'mo rurua' kasee sa'angu'. Mbali' iya'a, upa men ia posa'angu'mo Alaata'ala sian sida rensaonna mian.” 7 Kasi mian Farisi nobapikirawar soosoodo, taena, “Kalu koiya'a, nongko'upa i Musa se' nomosuu' mian mantarai surat poorensaanna suo' bona boroki'na men ia rensai?” 8 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Ai Musa nomoturang i kuu mengerensai boroki'muu gause i kuu bingilan. Kasee men tumbena taasi' koiya'a. 9 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' ime a men mengerensai boroki'na see boroki'na iya'a sian nogora', kasi langkai'na iya'a mosuo' soosoodo tia wiwine sambana, mbaka' moro'one iya'a muntumpangkon.” 10 Murit ni Yesus norobumo taena i raaya'a, “Kalu koiya'a poowawana mian men motosamba, mbulokon alia mosuo'.” 11 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Wurung men koi kanooro'o sian giigii' mian sida mangalabot, kasee tongko' mian men ia tarai Tumpu pinginti'ian men koiya'a. 12 Isian mian men sian sida mosuo' gause i ia nongamea' men koiya'a. Isian uga' men sian sida mosuo' gause ia gau'kon mian. Ka' isian uga' men sian mosuo' gause pingkira'na suungna kada' sida balimang na Batomundo'anna Surugaa. Ime a men momoko mongololo' pisiso'-Ku kani'i, alaka' lolo'.” 13 Kasi isian mian nangawawa anak morio' waale'e ni Yesus kada' i Ia mengepetkon lima-Na ka' mansambayangkon i raaya'a. Kasee murit ni Yesus tongko' nongkomaso'i mian iya'a. 14 Mbaka' i Yesus norobumo na murit-Na tae-Na, “Patalai a anak karaanono' taka na Ingku'! Alia mantaankon i raaya'a, gause mian men koi anak karaani'i a men bo mianna Batomundo'anna Surugaa.” 15 Kasi i Yesus nengepetkon lima-Na na anak morio' iya'a ka' nambarakaati. Noko daa iya'a, kasi i Ia namarerei tampat iya'a. 16 Sa'angu' tempo isian sa'angu' moro'one notaka ni Yesus. Ia nobapikirawar taena, “Guru, wawau pore koi upa men tio bo wawauonku kada' mantausi tutuo' men pore pataka sidutu?” 17 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Nongko'upa i koo se' mimikirawar na Ingku' upa men pore? Tongko' Sa'angu' a men pore. Kalu koo mingkira' mantausi tutuo' men pore, koo tio malolo' na potoona Alaata'ala.” 18 Taena mian iya'a, “Potoo men koi upa inooro'o?” Taeni Yesus, “Alia mampapatei mian, alia muntumpangkon samba-samba, alia mamangan ka' alia momborekkon mian. 19 Angga'i a tamaam tia sinaam, ka' kolingu'kon a simbaya'am mian koikoimo pongkolingu'koon wakaam.” 20 Taena anak malai moro'one, “Giigii' potoo kanooro'o yaku' poko loloikonmo. Dauga' upa soosoodo a men koo'po?” 21 Taeni Yesus, “Kalu koo mingkira' talakana a tutuo'om, rae' balukkon a giigii' upaam. Rookon a doi'na na mian men talalais. Kalu koiya'a, koo bo mokosue kupang na surugaa. Moko daa kasi taka mongololo' i Yaku'.” 22 Sarataa anak malai iya'a nongorongor wurung ni Yesus, ia nomae'mo. Noana masiongo' gause i ia biai' a kupangna. 23 Kasi i Yesus norobu na murit-Na tae-Na, “Imamat a men taeng-Ku. Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' marepa tuu' a mian kupangon minsida mianna Batomundo'anna Surugaa. 24 Bantilkonon-Ku na ko'omuu soosoodo se' bagiakon sa'angu' unta minsoop na bolo'na pakaut a daana, tia sa'angu' mian kupangon minsida mianna Batomundo'anna Alaata'ala.” 25 Sarataa murit ni Yesus nongorongor men koiya'a, raaya'a nosamba'mo tuu'. Taena, “Ka' koiya'a, ai ime ansee a men sida salamatkonon?” 26 Yesus nintiokimo i raaya'a kasi norobu tae-Na, “Manusia sian momoko mansalamatkon wakana, kasee giigii' upa pokoonna Alaata'ala.” 27 Kasi i Petrus norobu ni Yesus taena, “Piile'! Kai namarereimo giigii' upamai ka' nongololo' i Kuu. Ansee upa bo tambomai?” 28 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Tuutuu' mba'a. Ka' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' na tempo Alaata'ala mungule'kon giigii' upa na dunia koi men tumbe, Anak Manusia bo umoruang na oruangan kobalaki'an-Na. Na tempo iya'a, kuu men nongololo'mo i Yaku' bo umoruang na sompulo' rua' oruangan kobalaki'an ka' mungukumi sompulo' rua' bense'na lipu' Israel! 29 Ka' giigii' mian men mamarerei laiganna, kabai mamarerei utusna wiwine ka' utusna men moro'one, kabai se' mamarerei tamana kabai sinana, kabai mamarerei anakna, kabai se' ale'na gause na pongololo'an i Yaku', mian iya'a bo moko'ule' soosoodo pirisa'atu paku'. Ka' i ia bo moko'ule' tutuo' men pore pataka sidutu. 30 Kasee biai' a mian men tongaan tempo koini'i bo kosian tongaan tempo ni'imarian. Ka' uga' mian men tempo koini'i piile'onta sianta tongaan, bo tongaan tempo ni'imarian.”

Matius 20

1 “Batomundo'anna Surugaa koi timbaani' kani'imari. Sa'angu' mian men tombono ale'na anggur no'umuar ma'ulo-ulop mae' mansarak mian bo balimang na ale'na. 2 Sarataa nosangada se' sangilio tambona sa'angu' doi' dinar, ia nomosuu'mo i raaya'a balimang na ale'na anggurna. 3 Toro jaammo sembilan ma'ulop, tombono ale' iya'a no'umuarmo soosoodo kasi nimiile' toropii mian men sian palimangonna iraando'o na tampat pobalukan ka' ba'ilianna mian. 4 Mbaka' i ia norobumo na ko'ona i raaya'a taena, ‘Rae' i kuu balimang na ale'na anggurku. Tamboionkusi i kuu tambo koi men kosidana.’ Mbaka' i raaya'a nomae'mo. 5 Toro jaam dua blaas tanga'iloa' ka' jaam tiga tobiling, tombono ale' iya'a no'umuarmo soosoodo ka' nangange mian balimang na ale'na. 6 Kasi toro jaam lima maamaalom, tombono ale' iya'a no'umuarmo soosoodo ka' nimiile' mian sambana men sian nobalimang. Ia norobumo na ko'ona i raaya'a taena, ‘Nongko'upa i kuu se' sangiliomo tongko' potorokot karaa'ita, sian balimang?’ 7 Ia simbati i raaya'a taena, ‘Gause sianta mian men bo pangalaanmai tambo.’ Mbaka' ia posuu'mo tombono ale' iya'a taena, ‘Rae' i kuu uga' balimang na ale'ku.’ 8 Guntumalommo, norobumo a tombono ale' iya'a na mian men mandagai mian balimang taena, ‘Leelo' a mian men nobalimang ka' rookon a tambona. Po'olukon a mian men ninsoop komburi', kasi mian men olukon ninsoop.’ 9 Mbaka' notakamo a mian men nuntumbei balimang jaam lima. Raaya'a nitarai toro sa'angu'anna doi' dinar. 10 Kasi notaka soosoodo a mian men ma'ulo-uloppo a nuntumbeianna balimang. Raaya'a mansarui se' ko'ona a biai'na. Kasee i raaya'a uga' nitarai toro sa'angu'an doi' dinar. 11 Mbaka' sarataa nangalabot tambona, raaya'a nansasala'mo tombonona ale'. 12 Taena, ‘Mian men ninsoop komburi' tongko' nobalimang sa'angu' jaam. Kasee i kai men sumasangiliomo balimang marawat ka' ganggarionna pengkar. Mau mune' koiya'a tambona i raaya'a men kuu rookon koikoimo tia tambomai!’ 13 Kasee tombono ale' iya'a ninsimbati sa'angu' mian men isian na ko'ona i raaya'a taena, ‘Utus! Sian sala' i yaku' na ko'oom. Taasi' i koo nosangadamo tamboion doi' sa'angu' salaka' sangilio? 14 Ala oboos ka' rae'! Yaku' nantarai tambona mian men ninsoop komburi' koikoimo tia tambo men yaku' rookon na ko'omuu gause koiya'a men kikira'ku. 15 Sian sida mbali' i yaku' bo pinginti'i upangku koi pingkira'ku? Kabai i koo masindir montookon yaku' mongkolingu'kon mian?’ ” 16 Kasi i Yesus norobu soosoodo tae-Na, “Kasee biai' a mian men sian angga'ion tempo koini'i bo angga'ion tempo ni'imarian, ka' biai' a mian men angga'ion tempo koini'i sianta angga'ion tempo ni'imarian.” 17 Banta-bantang ari Yesus mae' na Yerusalem, na tanga'na salan Ia nangangemo sompulo' rua' murit-Na barimpung raaraaya'ana. Yesus norobumo na murit-Na tae-Na, 18 “Imamat ini'imari! Koini'i kita banta-bantang mae' na Yerusalem, ka' Anak Manusia bo rookonon na tanaasna imam tia wawa ukum Torat. Ka' i raaya'a bo mungukum Anak Manusia tia ukuman pate. 19 Ia bo kalaakonon na mian men taasi' Yahudi. Ia bo irokion, sasalion, ka' saliipkonon. Kasee na ilio kotolu'na, Ia bo potuo'ion.” 20 Kasi sinana anak ni Zebedeus tia anakna notaka nuntuu'i i Yesus. Ia nobanintuurmo mama'ase' men kikira'na. 21 Yesus nimikirawarimo wiwine iya'a tae-Na, “Aupa men kikira'muu?” Ia simbati wiwine iya'a taena, “Kikira'ku a anakku rua' ira kani'i po'oruangon na batomundo'an-Muu, sa'angu' paraas uanan-Muu ka' sa'angu'na paraas kauri'-Muu.” 22 Taeni Yesus, “Kuu sian minginti'i upa men pa'ase'onmuu. Se' daa pokoonmuu a minginum na inuman repaan men tiodaa bo inumon-Ku?” Ia simbati i raaya'a taena, “Daa, pokoonmai!” 23 Taeni Yesus soosoodo, “Daa mba'a. Kuu bo minginum na inuman repaan men bo inumon-Ku. Kasee ime a men bo umoruang na uanan-Ku kabai se' na kauri'-Ku taasi' i Yaku' a men bo pinginti'i. Tamang-Ku a men bo pinginti'i mian men taraion-Na oruangan men Ia poko toropotikonmo iya'a.” 24 Nongorongor se' koiya'a, sompulo' murit ni Yesus nongkomaso'konmo i raaya'a rua' ira moto'utus. 25 Kasee i Yesus nengeleelo' i raaya'a ka' norobu tae-Na, “Kuu poto'inti'i se' pamarentana lipu' men sian minginti'i Alaata'ala mantalalais mianna. Ka' moomoola'na lipu' iya'a mamarenta mianna koi pingkira'na susuung. 26 Kasee i kuu amo' koiya'a. Kuu men mingkira' sida mian moola', kuu tio sida bo tutulungna mian. 27 Kuu men mingkira' tongaan na mian, kuu tio sida koi sa'angu' ata'na mian. 28 Koiya'a wawauna Anak Manusia. Ia notaka taasi' kalesangon. Ia taka mangkalesang ka' mongorookon noa-Na tia waka-Na papateion bo pontololoki dosana mian biai'.” 29 Sarataa i Yesus tia murit-Na namarerei Yerikho, mian biai' nobeormo nongololo' i Ia. 30 Isian rua' mian mampisok poto'oruang na soripi'na salan. Sarataa i raaya'a nongorongor se' i Yesus nolumiu, raaya'a nangkakaro'mo taena, “Tumpu, lee' ni Daud! Kolingu'konon i kai!” 31 Mian biai' iraando'o nongkokundakon i raaya'a ka' nomosuu' kada' mimporokot. Kasee rua' mian mampisok iya'a tongko' kaekae' momboolaki mangkakaro'. Taena, “Tumpu, lee' ni Daud! Kolingu'konon i kai!” 32 Mbaka' notaanmo i Yesus, kasi nengeleelo' ka' nimikirawari i raaya'a tae-Na, “Aupa men kikira'muu kada' wawauon-Ku na ko'omuu?” 33 Ia simbati i raaya'a taena, “Tumpu, kai mingkira' bi poopiile'!” 34 Yesus nolingu'konmo i raaya'a, mbaka' Ia koyongmo a matana i raaya'a. Na tempopo iya'a i raaya'a nopoopiile'mo. Kasi i raaya'a nongololo' i Yesus.

Matius 21

1 Sarataa i Yesus tia murit-Na montorumpakimo Yerusalem, indo'omo na kampung Betfage men na Buu'na Zaitun, Ia nomosuu'mo murit-Na rurua' mae' olukon. 2 ka' nomotoo tae-Na, “Rae' na kampung katu'u men torumpakionta Kuu bo liuliu mungurumpaki keledai wiwine men tootoongkon tia anakna rundara beebeel. Alaka' kakai a kokootna rua-rua'na ka' wawa tu'umari na Ingku'. 3 Kalu isian mian mongkosamba'i i kuu, bantilkon inta', ‘Tumpu mamaraluui. Ka' keledai iya'a sian paraa maalin daa ule'konon-Namo.” 4 Tempo i Yesus nangawawau koiya'a, mbaka' nosidamo a wurungna Tumpu koi men ia tadulkon nabii men koi kani'imari: 5 “Bantilkon mian na kota Sion: Piile'! Tomundo'muu taka na ko'omuu. Ia ma'amat a noana ka' nolumakit na sa'angu' keledai wiwine lolo-lolo' a anakna.” 6 Mbaka' nomae'mo a rua' murit-Na iya'a ka' nangawawau koi men ia posuu'kon i Yesus. 7 Raaya'a nangawawamo keledai wiwine iya'a tia anakna rundara, kasi nangalatasi sengke'na tia jubana i raaya'a. Noko daa koiya'a, kasi i Yesus nolumakit. 8 Biai' a mian nanggampalkon bokukumna i raaya'a na salan, ka' men sambanaanna nongkolong panga' morio' ka' nendeer na salan. 9 Giigii' mian men potorae', mau men na olukon ka' men na komburi', mangkakaro'kon taena, “Tunde' a lee' ni Daud! Barakaatan i Ia men taka ia pokau Tumpu! Tunde' a Alaata'ala men na ko'alayo'an!” 10 Sarataa i Yesus ninsoop na Yerusalem, giigii' mian men na kota iya'a nogenggewumo. Taena, “Ime a mian kaya'a?” 11 Ia simbati mian men potololo' i Yesus taena i raaya'a, “Ni'imo i Nabii Yesus men ringkat na Nazaret libutan Galilea!” 12 Noko daa iya'a ai Yesus ninsoopmo Laiganna Alaata'ala ka' numbuse'i giigii' mian men ba'ili ka' men mobalu-baluk indo'o na tolodona Laiganna Alaata'ala. Meja'na mian men totolosi doi' ka' bangkona mian men mobaluk marampatii Ia tua-tua'kon. 13 Kasi i Yesus norobu na ko'ona tae-Na, “Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: ‘Laigan-Ku tio ngaanon laigan bo basambayangan.’ Kasee kuu wawaumo bo dodongoanna mian puraga!” 14 Mian men mampisok tia mian men pepa' notaka ni Yesus na Laiganna Alaata'ala. Raaya'a ia lesi'i i Yesus. 15 Kasee tanaasna imam tia wawa ukum Torat nomaso'mo nimiile' upa kosamba' men ia wawau i Yesus. Ka' i raaya'a nomaso' nomorongor anak mangkakaro' na Laiganna Alaata'ala men taena, “Tunde' a lee' ni Daud!” 16 Raaya'a norobumo ni Yesus taena, “Koo nongorongor upa men taena i raaya'a?” Ia simbati i Yesus tae-Na, “Daa, Yaku' rongor! Kasee sianpo kuu basa mbali' a isiina Alkitaap men koi kani'imari: ‘Tumpu! Anak morio' tia men ngamea' Kuu poko pisiso'mo muntunde' i Kuu’?” 17 Noko daa iya'a ai Yesus namarereimo mian biai' no'umuar na kota, mae' na Betania kasi notokol indo'o. 18 Koi liilana ma'ulo-ulop, banta-bantang i Yesus mule'kon na Yerusalem, Ia nopoosurimo nololu. 19 Ia nimiile' kau ara sangkau na soripi'na salan, kasi nuntuu'i kau iya'a, kasee sianta sa'angu'po a woo'na men Ia tausi saliwakon roonana. Kasi i Yesus nomorobu na kau iya'a tae-Na, “Koo sianmo miwoo' pataka manau'!” Kau iya'a liuliu nalau. 20 Nimiile' upa men nosida iya'a, samba' a murit ni Yesus. Raaya'a nimikirawarmo taena, “Koi upa se' daa liuliu nalau a kau ara kale'e?” 21 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Imamat a kau kale'e. Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' kalu i kuu parasaya ka' sian babata, kuu sida mangawawau koi men Yaku' wawaumo na kau kale'e. Ka' taasi' tongko' koiya'a. Kuu uga' sida momosuu' buu'na kani'i, ‘Bi ko'akit ka' bi tombalo' i koo na tobui!’ mbaka' buu'na iya'a sabole balimba'. 22 Kalu i kuu parasaya, mau upa a men pa'ase'onmuu na Alaata'ala na sambayangmuu bo dapotonmuu.” 23 Kasi i Yesus nomule'kon na Laiganna Alaata'ala, ninsoop ka' nuntumbei nimisiso' indo'o. Pintanga' i Ia mimisiso', notakamo a tanaasna imam tia motu-motu'ana lipu' Yahudi bapikirawar. Taena i raaya'a, “Upa a pimpu'uaan nangawawau men koiya'a? Ka' ime a nantarai i Koo kuasa mbali' nangawawau giigii' iya'a?” 24 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Yaku' uga' isian upa bo pikirawaron-Ku na ko'omuu. Alaka' simbati kada' bantilkonon-Ku i kuu se' kuasa ni ime mbali' daa i Yaku' mangawawau koiya'a. 25 Ime a men nantarai i Yohanes kuasa mansarani mian? Alaata'ala kabai mian?” Kasi tanaasna imam tia motu-motu'ana lipu' Yahudi nopootundunii raaraaya'ana, taena, “Kalu kita mangaan, ‘Kuasana ringkat na Alaata'ala,’ mbaka' simbation-Na, ‘Nongko'upa i kuu se' kosian mamarasaya upa men taeni Yohanes?’ 26 Kasee kalu simbationta se' tia kuasana mian ansee i kita bo komaso'kononna mian biai' gause pimiile'na mian giigii' se' i Yohanes sa'angu' nabii.” 27 Mbaka' ia simbatimo i raaya'a taena, “Sian inti'ionmai!” Kasi taeni Yesus, “Kalu koiya'a Yaku' sian mambantilkon na ko'omuu se' kuasa ni ime bo pimpu'uan-Ku mangawawau koiya'a.” 28 Taeni Yesus, “Kasee koi upa pinginti'imuu timbaani' kani'imari? Isian sa'angu' mian men anakon moro'one rurua'. Ia nomae'mo na anakna men balaki'na ka' nomosuu' taena, ‘Rae' i koo balimang na ale'na anggur ilio kani'i!’ 29 Ia simbati anakna taena, ‘Yaku' kunda!’ Kasee noko daa iya'a i ia ninsosolmo ka' nomae'mo na ale'na anggur. 30 Kasi tamana anak iya'a nomae' na anakna men korua'na ka' nomosuu' taena, ‘Rae' i koo balimang na ale'na anggur ilio kani'i!’ Ia simbati anak iya'a taena, ‘Daa, Papa!’ Kasee i ia sian nomae'.” 31 Yesus nimikirawarimo i raaya'a tae-Na, “Na rurua' anak iya'a, ime a men daa nongololoikon pingkira'na tamana?” Ia simbati i raaya'a taena, “Anak men balaki'na!” Taeni Yesus, “Tuutuu' mba'a. Ka' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' pagawena pajak tia wiwine men eloon mongolukoni i kuu minsoop na Batomundo'anna Alaata'ala. 32 Gause i Yohanes Pansarani notaka bo pinsiso'kon i kuu tutuo' men daa kikira'na Alaata'ala, see i kuu sian mamarasaya pisiso'na. Pagawena pajak tia wiwine men eloon a men daa namarasaya i ia. Mau mune' i kuu nimiile'mo giigii' iya'a, kuu sian nonsosoli ka' nangkadarai gau'muu men ba'idek ka' sian namarasaya i ia.” 33 Taeni Yesus, “Porongor soosoodo a sa'angu' timbaani' kani'imari. Isian sa'angu' mian montombonoi tano' ka' tano'na iya'a ia asoki anggur. Ia nambalamo tiku-tikumna, ka' nengkeke bolo' bo pimiisan anggur, ka' nangawawau sa'up bo badagaian ale' iya'a. Kasi ia nantamboikon ale'na anggur iya'a na papalimang, ka' nomae' na lipu' sambana. 34 Tempo daa sidamo pumpupuan woo'na anggur iya'a, mian men tombono tano' iya'a nomosuu'mo tutulungina mae' na papalimang ale' iya'a mangala ule' men bokoi obosna. 35 Kasee papalimang iya'a nangarakopmo tutulungi iya'a. Raaya'a numukul men sa'angu', nampapatei men sambana ka' nangalapak men sambana tia watu. 36 Noko daa iya'a mian men tombono tano' iya'a nomosuu'mo tutulungina men sambana, kasee labi tia men tumbena, ka' i raaya'apo niwawaukon koikoimo simbaya'na i raaya'a. 37 Kokomburi'annamo ia nomosuu'mo anakna na ko'ona i raaya'a, taena, ‘Kalu anakku sabole kolayaonna i raaya'a.’ 38 Kasee na tempo papalimang iya'a nimiile' anak iya'a, raaya'a nopootunduniimo taena, ‘Iamo kaya'a a men bo pontombonoi giigii' upana tamana. Mai kita papateia i ia kada' kitamo a pontombonoi budelna.’ 39 Raaya'a nangarakopmo ka' nintibarkon na liwana ale'na anggur iya'a, kasi nampapatei. 40 Kalu tombono ale'na anggur iya'a taka, upa a bo wawauonna na papalimang iya'a?” 41 Taena tanaasna imam tia motu-motu'ana lipu' Yahudi, “Ia bo minsilaka'i mian men ba'idek iya'a ka' ale'na anggurna bo tamboikononnamo na papalimang men sambanaan, men daa mongorookon ule'na na ko'ona kalu temponamo.” 42 Taeni Yesus soosoodo, “Sabole i kuu nambasamo na Alkitaap men koi kani'imari: ‘Watu men ia balo'konmo tukang nosidamo watu tuko men bo pandasi. Men koiya'a ia wawau Tumpu, ka' wawau-Na iya'a nompoposamba' i kita men nimiile'.’ 43 Mbali' iya'a, bantilkonon-Ku na ko'omuu se' Batomundo'anna Alaata'ala bo alaon na ko'omuu ka' bo rookonon na sa'angu' lipu' men daa mingilimang upa men kana' na Batomundo'an iya'a. 44 Ime a men mandawo' na watu iya'a bo koraso-raso', ka' ime a men utunonna watu iya'a bo magampial.” 45 Na tempo tanaasna imam ka' mian Farisi nongorongor timbaani' ni Yesus, raaya'a ninginti'i se' i raaya'a a men pi'intuon ni Yesus. 46 Raaya'a nampari-pari mangarakop i Ia, kasee i raaya'a layaonkon mian biai', gause mian biai' iya'a mansarui Ia nabii.

Matius 22

1 Kasi i Yesus nobatimbaani' soosoodo na ko'ona i raaya'a tae-Na, 2 “Batomundo'anna Surugaa koi sa'angu' tomundo' men nangawawau ramean posuo'anna anakna. 3 Ia nomosuu' tutulungina mondolo' mian men nipoko angemo na ramean posuo'an iya'a, kasee i raaya'a bude' taka. 4 Kasi ia nomosuu' soosoodo tutulungi sambana taena, ‘Bantilkon koi kani'imari na mian men bo dolo'on iya'a inta': Imamat ini'imari! Kakaan nipoko toropotimo, sapi' moro'one tia anakna sapi' men molongo' nipoko koyo'mo. Giigii' nipoko toropotimo. Mai taka na ramean posuo'an iya'a.’ 5 Kasee mian men ni'ange iya'a sian ningimamat. Isian men mae' na ale'na, isian men mae' ningilimang palimangonna, 6 ka' men sambana nangarakop tutulungina tomundo' iya'a, kasi nampapolosi ka' nampapatei. 7 Mbaka' nomaso'mo a tomundo' iya'a, kasi nomosuu' surudaduna mbaale'e mampapatei mian men nampapatei tutulungina iya'a ka' muntunu kotana i raaya'a. 8 Noko daa iya'a, ia norobumo na tutulungina taena, ‘Ramean posuo'an noko toropotmo, kasee mian men ni'ange olukon sianmo kokana'ku bo taka na ramean kani'i. 9 Mbali' iya'a, rae' na pogolimpanga'anna salan ka' ange a giigii' mian men rumpakionmuu indo'o taka na ramean posuo'an iya'a.’ 10 Kasi nomae' a tutulungi iya'a ka' ningirimpung giigii' mian men rumpakionna i raaya'a na bendar, mian men ba'idek a gau'na ka' mian men pore, pataka nobuke' tia sawe' a tampat ramean posuo'an iya'a. 11 Na tempo tomundo' iya'a ninsoop bo pootuung tia sawe'na iya'a, ia nimiile' sa'angu' mian men sian nopake pakeanna ramean. 12 Ia norobumo na ko'ona taena, ‘Oo bela'! Koi upa i koo ninsoop ka'ita see sian namake pakean barame?’ Kasee mian iya'a tongko' nimporokot. 13 Kasi tomundo' iya'a norobu na tutulungi taena, ‘Koot a saratna tia limana ka' tibarkon a mian iya'a na kapintungan men pika' tuu'. Indo'o i ia bo tumando' ka' marepa tuu'.’ ” 14 Kasi i Yesus nangkakabusi timbaani'-Na tae-Na, “Biai' a mian men ia ange Tumpu, kasee titiu' a men niruruki.” 15 Komburi'na nomae'mo a mian Farisi ka' nansangadakon se' koi upa i raaya'a sida monsosooli wurung ni Yesus na upa men pikirawaronna i raaya'a. 16 Raaya'a nomosuu' muritna i raaya'a tia winawa ni Tomundo' Herodes bapikirawar na Ko'ona taena, “Guru, kai inti'i i Kuu sian muntundun upa men kosian. Mbali' iya'a i Kuu mimisiso'kon pingkira'na Alaata'ala men tuutuu'na. Imepo uga' sian kolayaonmuu, gause i Kuu sian momposasala'kon mian. 17 Bantilkon na ko'omai: Koi pinginti'i-Muu, daa patalaion a mambayar pajak bona Kaisar kabai sian?” 18 Kasee i Yesus ninginti'i idekna noana i raaya'a kasi norobu tae-Na, “Wee i kuu mian men minti palo-paloos! Nongko'upa i kuu se' mimitopongi i Yaku'? 19 Pipiile'kon na Ingku' a doi' bo pambayar pajak iya'a.” Raaya'a nangawawamo na Ko'ona sa'angu' doi' dinar. 20 Kasi i Yesus nobapikirawar na ko'ona i rayaa tae-Na, “Gambar tia ngaan ni ime ini'i?” 21 Ia simbati i raaya'a taena, “Gambar tia ngaanna Kaisar.” Taeni Yesus na ko'ona i raaya'a, “Rookon bona Kaisar a upa men tio rookononmuu na Kaisar ka' rookon bona Alaata'ala a upa men tio rookononmuu na Alaata'ala.” 22 Nongorongor iya'a i raaya'a nosamba'mo, kasi nomae' namarerei i Yesus. 23 Na iliopo iya'a uga' notakamo ni Yesus a toropii mian Saduki, men koi na pinginti'ina se' mian men lapusmo sianmo tumuo' soosoodo. Raaya'a nobapikirawar na Ko'ona taena, 24 “Guru! Ai Musa nangaan se' kalu isian sa'angu' moro'one lapus ka' sian anakon, mbaka' utusna moro'one iya'a tio mosuo' tia baluna utusna kada' utusna isian lee'na. 25 Kasee na ko'omai isian pitu' moro'one moto'utus. Men balaki'na nosuo', kasee komburi'na lapus. Gause i ia sian no'anakon, mbaka' ia posuo'imo utusna. 26 Utusna men korua'na uga' koiya'a ka' men kotolu'na ka' pataka men kopitu'na. 27 Komburi'na kabus nolapus i raaya'a giigii', wiwine iya'a uga' nolapusmo. 28 Na pipitu' moro'one moto'utus iya'a, ime a men bo sida langkai'na wiwine iya'a na ilio pomotuo'ian mian lapus? Gause giigii' i raaya'a nompoboroki'mo i ia.” 29 Yesus ninsimbati i raaya'a tae-Na, “Kuu nosala'mo, gause i kuu sian minginti'i isiina Alkitaap kabai se' kuasana Alaata'ala! 30 Na tempo pomotuo'ian mian lapus, raaya'a sian mosuo' ka' sian poposuo'on kasee tumuo' koi malaa'ikat na surugaa. 31 Kuu mbali' sianpo nambasa men ia bantilkonmo Alaata'ala na ko'omuu se' mian lapus bo potuo'ion? Tae-Na, 32 ‘Yaku'mo a Alaata'ala ni Abraham, Alaata'ala ni Ishak ka' Alaata'ala ni Yakub?’ Ia taasi' Alaata'alana mian lapus kasee Alaata'alana mian tumuo'.” 33 Mian biai' men nongorongor iya'a samba'kon pisiso'-Na. 34 Na tempo mian Farisi nongorongor se' i Yesus ninsidakon mian Saduki iya'a somo nimporokot, raaya'a nobarimpungmo. 35 Ka' sa'angu' mian na ko'ona i raaya'a men wawa ukum Torat nobapikirawar mimitopongi i Yesus. Taena, 36 “Guru, potoo men koi upa a men tuko na ukum Torat?” 37 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Kolingu'kon a Tumpu Alaata'alamuu tia noa men tuutuu', ka' tia giigii' wakamuu ka' giigii' pinginti'ianmuu. 38 Koiya'a a potoo men tuko ka' men tumbena. 39 Potoo korua'na koikoimo potoo men tumbena: Kolingu'kon a simbaya'muu mian koikoimo pongkolingu'konmuu wakamuu. 40 Giigii' ukum Torat ka' kitap nabii nimpu'u na rua' potoo iya'a.” 41 Na tempona mian Farisi dauga' potorimpung, ai Yesus nobapikirawar na ko'ona i raaya'a tae-Na, 42 “Koi upa a pinginti'imuu i Tomundo' Pansalamatkon? Lee' ni ime i Ia?” Taena i raaya'a, “Lee' ni Daud.” 43 Taeni Yesus, “Kalu koiya'a, koi upa i Daud tia pisiso'na Alus Molinas sida mangaan i Tomundo' Pansalamatkon se' Tumpuna, na tempo ia norobu taena, 44 Tumpu Alaata'ala nangaanmo na Tumpungku tae-Na: ‘Oruang na paraas uanan-Ku, pataka Yaku' mompoporungku' giigii' mian men mangka'idek i Koo sida malolo' na Ko'oom.’ 45 Mbaka', kalu Daud se' nangaan Tomundo' Pansalamatkon iya'a Tumpuna, koi upa a kosidana se' daa Tomundo' Pansalamatkon uga' bo lee'na?” 46 Sianta sa'angu'po mian men nomoko ninsimbati i Yesus, ka' muntumbei ilio iya'a sianta sa'angu'po mian men momoko mimikirawar upa-upa na Ko'ona.

Matius 23

1 Kasi i Yesus norobu na mian biai' ka' na murit-Na tae-Na, 2 “Wawa ukum Torat ka' mian Farisi nitarai kuasa mompopo'inti'ikon ukum ni Musa. 3 Mbali' iya'a, lolo' ka' loloikon a giigii' men ia posuu'kon i raaya'a. Kasee alia mingilimang upa men ia limangmo i raaya'a, gause i raaya'a sian mansalankon upa men pisiso'kononna i raaya'a. 4 Raaya'a momosuu' mingilimang men marawat ka' mompopasa'anikon aturan iya'a na mian, kasee i raaya'a bude' muntulung mian kada' sida mingilimang men koiya'a. 5 Giigii' men ia limang i raaya'a tongko' kada' bo piile'onna mian. Raaya'a mantalekon mamake lui' sambayang men bambal tia mangarutu'i rendana jubana i raaya'a. 6 Raaya'a mingkira' umoruang na oruangan men pore na ramean ka' uga' na oruangan men porena na laigan bakitumpuan. 7 Raaya'a beleskon angga'ionna mian na pasar ka' mingkira' leelo'on Guru. 8 Kasee i kuu alia mingkira' leelo'on Guru, gause Gurumuu tongko' isian sa'angu' ka' uga' i kuu giigii' moto'utus sa'angu' kaparasaya'an. 9 Ka' i kuu alia mengeleelo' sa'angu'po mian na tano' balaki' kani'i tama, gause Tamamuu tongko' sa'angu'. Ia Tamamuu men na surugaa. 10 Ka' alia i kuu mingkira' leelo'on tanaas, gause Tanaasmuu tongko' sa'angu' men ngaanon Tomundo' Pansalamatkon. 11 Mian men balaki'na na ko'omuu tio sida bo puntulung i kuu. 12 Mian men mompopodaa wakana bo popokoo'on, ka' mian men mompopokoo' wakana bo popodaaon. 13 Silaka' i kuu wawa ukum Torat ka' mian Farisi! Kuu mian men minti pa'a-pa'agama! Kuu mongompot mian men minsoop na Batomundo'anna Surugaa, gause i kuu sian minsoop, ka' mian men mampari-pari minsoop na Batomundo'anna Surugaa talantangionmuu. 14 Silaka' i kuu wawa ukum Torat ka' mian Farisi! Kuu mian men minti pa'a-pa'agama! Kuu mangakalkon balu wiwine ka' mangarampasi laiganna ka' uga' mingirimboroi gau' ba'idekna tia sambayang biai' taa'. Mbali' iya'a, ukumanmuu a marepana tia ukumanna mian sambana. 15 Silaka' i kuu wawa ukum Torat ka' mian Farisi! Kuu mian men minti pa'a-pa'agama! Kuu mae' oloa mengelembeti tobui, ka' mansasayoi longkop tano' tongko' bo pinsidakon sa'angu' mian minsoop agamamuu, kasee i kuu minsidakon i ia mian men bo minsoop naraka, men idekna pinduan paku' koi idekmuu! 16 Silaka' i kuu tanaas men mampisok! Kuu mimisiso'kon se' kalu mian basumpa' mangaan Laiganna Alaata'ala, mian iya'a sian paraa mongololoikon sumpa'na. Kasee kalu ia basumpa' mangaan mosoni na Laiganna Alaata'ala, ia tio mongololoikon sumpa'na iya'a. 17 Kuu mian bobo' ka' mampisok! Upa mbali' a men tuko, mosoni men isian na Laiganna Alaata'ala kabai se' Laiganna Alaata'ala men ninsidakon mosoni iya'a molinas? 18 Kuu mimisiso'kon koi kani'imari: Kalu sa'angu' mian basumpa' mangaan mesba, mian kanono' sian paraa mongololoikon sumpa'na. Kasee kalu ia basumpa' mangaan kurbaan na mesba iya'a, ia tio mongololoikon sumpa'na iya'a. 19 Kuu se' mampisok tuu'! Upa mbali' a men tuko, kurbaan na mesba kabai se' mesba men minsidakon kurbaan iya'a molinas? 20 Mbali' iya'a, kalu sa'angu' mian basumpa' mangaan mesba, aratina i ia basumpa' mangaan mesba ka' uga' giigii' kurbaan men isian na mesba iya'a. 21 Ka' kalu sa'angu' mian basumpa' mangaan Laiganna Alaata'ala, aratina i ia basumpa' mangaan Laiganna Alaata'ala iya'a ka' uga' Alaata'ala men dumodongo na lalomna. 22 Ka' kalu sa'angu' mian basumpa' mangaan surugaa, aratina i ia basumpa' mangaan oruanganna Alaata'ala, ka' uga' i Ia men no'umoruang na oruangan iya'a. 23 Silaka' i kuu wawa ukum Torat ka' mian Farisi! Kuu mian men minti pa'a-pa'agama! Ule'na aso-asokmuu koimo solasi, popuuton ka' jintan, kuu rookon a koi sangobosan na lalomna sompulo' obosan bona Alaata'ala. Kasee upa men tuko na ukum Torat sian imamatonmuu, koimo wawau men maloos, polingu'an ka' palolo'an. Poali iya'amo a men tio limangonmuu, ka' alia mamatalai men sambana. 24 Kuu tanaas men mampisok! Laale na lalomna inumanmuu tapisonmuu, kasee unta kuu pulon! 25 Silaka' i kuu wawa ukum Torat ka' mian Farisi! Kuu mian men minti pa'a-pa'agama! Kuu koi sasangkir tia lean men ni'oso'i moloe' na liwana, kasee na lalomna mariingi' tuu'. Gause upa men kuu poko'ule' iya'a, kuu dapot na podoko'anmuu. 26 Kuu mampisok! Oso'i kutung bi poloe' a lalomna sasangkir tia leanmuu kada' na liwana uga' sida moloe'. 27 Silaka' i kuu wawa ukum Torat ka' mian Farisi! Kuu mian men minti pa'a-pa'agama! Kuu koi baleanan men niceet bubulak. Na liwana piile'on pore, kasee na lalomna buke' tia wuku ka' giigii' men bobosi'. 28 Koiya'a uga' i kuu. Na pimiile'na mian koi se' pore, kasee noamuu borek sowu-sowu ka' ba'idek tuu'. 29 Silaka' i kuu wawa ukum Torat ka' mian Farisi! Kuu mian men minti pa'a-pa'agama! Kuu mangawawau baleanan men pore bona nabii, ka' mompore-porei patungna mian men malolo' na Tumpu. 30 Ka' i kuu norobu taemuu, ‘Kalu se' i kai tumuo' na tempo pulimai mbaripian, kai sian tololo' tii raaya'a na pampapateian nabii.’ 31 Gause noamuu mompopodaa wakamuu men koiya'a, mbaka' i kuu mimpipiile'kon se' gau'muu koikoimo pulimuu, ka' i kuu tuutuu' lee'na mian men nampapatei nabii. 32 Mbali' iya'a, imputi ka' upusi a gau'na pulimuu men ia poko tumbeimo i raaya'a! 33 Wee i kuu men koi ule, ka' koi lee'na ule ba'idek! Koi upa i kuu mbali' daa sida mansalamatkon wakamuu na ukuman na naraka? 34 Imamat ini'imari! Yaku' bo momosuu' na ko'omuu nabii, mian pinginti'ianan, ka' wawa ukum Torat. Kasee sambana bo papateionmuu, ka' sambana bo saliipkononmuu. Isian men bo sasalionmuu na laigan bakitumpuanmuu, ka' laya'onmuu na sa'angu' kota mae' na kota sambana. 35 Mbaka' i kuu bo ukumon gause wawaumuu iya'a, ka' wawauna pulimuu men nampapatei giigii' mian men sian sala'an na tempopo nampapateian i Habel men sian sala'an pataka nampapateian i Zakharia, anak ni Berekhya, men kuu papatei na ola'na Laiganna Alaata'ala tia mesba. 36 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' mian men tumuo' na tempo koini'i bo ukumon gause giigii' iya'a. 37 Yerusalem! Yerusalem! Nabii kuu papatei. Mian men ia posuu' Alaata'ala kuu lapak tia watu pataka lapus! Piribiai'mo i Yaku' mingkira' mongoroot giigii' mian men dumodongo na ko'omuu koi sinana siok mongopo'i anakna na intuna laina, kasee i kuu bude'! 38 Imamat ini'imari! Laiganmuu kani'i bo parereion ka' sianmo mianna. 39 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' supu koini'i i kuu sianmo mimiile' i Yaku' soosoodo pataka i kuu morobu taemuu, ‘Barakaation i Ia men taka pokauonna Tumpu.’ ”

Matius 24

1 Na tempo i Yesus namarerei Laiganna Alaata'ala, murit-Na notakamo na Ko'ona ka' ninsiso' Laiganna Alaata'ala. 2 Yesus norobu na ko'ona i raaya'a, tae-Na, “Too daa i kuu nimiile' giigii' iya'a? Imamat iya'a. Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' ni'imarian sianta sa'angu'po watu na Laiganna Alaata'ala kani'i a men dauga' patalaion pootapi'. Wiwi'na bo runtunion!” 3 Komburi'na i Yesus nomae'mo na Buu'na Zaitun ka' na tempo i Ia oru-oruang, murit-Na notakamo bo pootundunii tii Ia men tongko' raaraaya'ana. Taena i raaya'a, “Bantilkon i kai se' ipi a bo sidaanna men tae-Muu umba'a, ka' oosan upa men bo pinginti'ian kotakaan-Muu ka' kakabusanna tempo?” 4 Ia simbati Yesus tae-Na, “Maka'amat dako' i kuu ko'akalian. 5 Gause biai' a mian bo taka ka' mangaan ngaan-Ku ka' morobu taena, ‘Yaku'mo a Tomundo' Pansalamatkon!’ Raaya'a bo mangakalkon mian biai'. 6 Kuu bo momorongor lelena mian poopapate ka' laungna sindapanna mian men poopapate, kasee alia uga' layaon. Gause upa-upa iya'a tio bo sida, kasee iya'a taasi'po kakabusanna tempo. 7 Lipu' men sa'angu' bo poopapate mintimbangi lipu' men sambana, ka' batomundo'an sa'angu' bo poopapate mintimbangi batomundo'an men sambana. Na toropii dodongoan takaionna loluan tia lili'. 8 Giigii' iya'a baasi tumbena, koi polos men baasi ia suri sa'angu' wiwine na tempo mindompu'. 9 Tempo iya'a i kuu bo rakopon ka' rookonon bo repaion kasi papateion. Kuu bo kokundaionna giigii' lipu' gause na pongololo'an i Yaku'. 10 Na tempo iya'a biai' a mian bude'mo sida murit-Ku. Raaya'a pookalaakkon tia simbaya'na men pooka'idek. 11 Bo taka a biai' minti nabi-nabii men tongko' momboreki mian biai'. 12 Idek bo kanturangan men dodoa tuu' pataka mian biai' sianmo pookolingu'kon. 13 Kasee mian men mantaan pataka kokomburi'anna bo salamatkonon. 14 Ka' Lele Pore men mambantilkon Batomundo'anna Alaata'ala bo lelekonon na longkop tano' balaki' kada' giigii' mian momorongor. Moko daa iya'a kasi taka a kakabusanna tempo. 15 Sa'angu' tempo i kuu bo mimiile' pinsilaka'i men ba'idek kumekerer na tampat men molinas, koi wurungna Tumpu men ia tadulkon i Nabii Daniel. (Sulano i kuu men mambasa iya'a sida minginti'i.) 16 Na tempo iya'a, mian men isian na libutan Yudea tio mamarere na buu'na. 17 Mian men monda'a na wawona laiganna amo' malau ka' minsoop na laigan mangala upana. 18 Mian men na ale' sobii ka' mule'kon mangala pakeanna. 19 Marepa a wiwine men mampaiwawa tempo iya'a, ka' sina men dauga' momosusui anak. 20 Pa'ase' na sambayangmuu kada' alia paraa mamarere na tempo memel kabai na ilio Sabat. 21 Gause na tempo iya'a bo taka a sa'angu' repaan men marepa tuu' koi men sianpo ia toosuri mian nuntumbeipo nosidaanna tano' balaki' pataka koini'i. Ka' sianmo isian repaan men koiya'a soosoodo. 22 Kalu Alaata'ala sian monsondo'i tempo marepa iya'a, mbaka' sianta sa'angu'po mian men salamat. Kasee kada' mian men Ia ruruki sida salamat, mbaka' bo sondo'ion-Na tempo iya'a. 23 Na tempo iya'a kalu isian mian morobu na ko'omuu taena, ‘Piile', kani'imo a Tomundo' Pansalamatkon!’ kabai taena, ‘Piile', kale'emo a Tomundo' Pansalamatkon!’ alia mamarasaya upa men ia ngaan mian kanono'. 24 Gause pansalamatkon borek tia minti nabi-nabii bo taka. Raaya'a bo mingilimang oos men pore tuu' ka' upa kosamba' bo pangakalianna mian, maupo mian men ia rurukimo Alaata'ala bo mian-Na. Uga' pi'akalionna i raaya'a kalu too pokoonna. 25 Daa Yaku' bantilkonmo a upa men bo rumpakion ini'imari. 26 Kalu i kuu momorongor mian morobu na ko'omuu taena, ‘Piile'! Ia isian na tano' maleas,’ alia i kuu waale'e. Kabai kalu taena, ‘Piile'! Ia ninsapit na lalomna tambin kani'i,’ alia mamarasaya. 27 Gause kotakaanna Anak Manusia bo sida koi kilap men tarang dumilep ringkat na bete'an taka na sopokan. 28 Aana a men isian bangke, ino'o moriwut a sapu' men mangkaan bangke. 29 Sarataa moko daa repaan na tempo iya'a, matana ilio bo pintung, ka' wulan sianmo tarang. Bitu'on bo mandawo' ra'amari na langit, ka' pungkuasai langit iya'a bo toyunggot. 30 Tempo iya'a oosanna Anak Manusia bo kampiile'an na langit. Giigii' lipu' na tano' balaki' bo wiri. Raaya'a bo mimiile' Anak Manusia taka ra'amari na wawona antong tia kuasa ka' lingkaangan tuu'. 31 Torompeet balaki' bo duupon, ka' Anak Manusia bo momosuu' malaa'ikat-Na mingirimpung mian men Ia ruruki bo mian-Na na longkop tano' balaki' ka' na puusna langit men sa'angu' pataka puusna men sambana. 32 Inau' a timbaani'na kau ara. Kalu panga'na malalas ka' molusa', ka' nosumumpemo, inti'ionmuu se' tempona pengkar booboomo. 33 Koiya'a uga' kalu i kuu mimiile' men taeng-Ku' kaekae'mo sida. Inti'ionmuu se' tempona booboomo. 34 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' giigii' upa men Yaku' poko bantilkonmo na ko'omuu iya'a bo sida koo'po tia mian men tumuo' tempo koini'i lapus giigii'na. 35 Langit ka' tano' balaki' bo penta', kasee wurung-Ku isian pataka sidutu. 36 Kasee sianta sa'angu'po mian men minginti'i iliona tia jaamna. Malaa'ikat na surugaa sian, Anakna Alaata'ala uga' sian. Tongko' Tama na surugaa a men daa ninginti'i. 37 Gause koi upa a men nosida na tempo ni Nuh mbaripian, mbaka' koiya'a uga' a men bo sida na tempo kotakaanna Anak Manusia. 38 Na tempo koo'po tia tano' balaki' ia limbusi weer, mian kumaan, ba'inum, mosuo' ka' mompoposuo' anakna. Koiya'a pataka na ilio ninsoopan ni Nuh na lalomna kapal. 39 Na tempo tano' balaki' ia limbusi weer iya'a ka' ninsilaka'i i raaya'a giigii', ya'asi ka' ia inti'i i raaya'a a upa men kaekae' sida. Koiya'a uga' a men bo sida na tempo kotakaanna Anak Manusia. 40 Na tempo iya'a, rua' mian pintanga' balimang na ale'. Sa'angu' mian bo wawaon, ka' men sa'angu' bo parereion. 41 Rua' wiwine pintanga' minggiling gandum. Sa'angu' bo wawaon, ka' men sa'angu' bo parereion. 42 Mbaka' mandagaisi, gause ilio kotakaanna Tumpumuu sian inti'ionmuu. 43 Imamat a timbaani' kani'imari! Kalu tombono laigan inti-inti'i se' jaam pipii a takaanna mian mamangan na tempo malom, ia sabole sian royot kada' mian mamangan sian minsoop na laiganna. 44 Mbali' iya'a, kuu uga' tio maka'amat. Gause Anak Manusia bo taka na tempo men sian sasaakionmuu.” 45 “Kalu isian tutulungi men malolo' ka' motu'a a noana, iamo a men nakatonna tanaasna bo pantanaasi tutulungi sambana ka' mantarai i raaya'a kumaan na tempona. 46 Barakaatan a tutulungi iya'a kalu tanaasna mule'kon ka' mantakai i ia pintanga' mingilimang palimangonna. 47 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' tanaas iya'a bo mamarasayakon giigii' kupangna na tutulungi iya'a. 48 Kasee kalu tutulungi iya'a ba'idek, ia bo morobu na noana taena, 49 ‘Tanaasku dauga' manau' ka' mule'kon.’ Mbaka' ia nampapolosimo tutulungi men sambana, ka' kumaan ba'inum tia mian men bukuan lio'. 50 Kasee kokomburi'anna tanaasna bo mule'kon na ilio men sian sasaakionna tutulungi iya'a, ka' jaam men sian inti'ion. 51 Mbaka' tutulungi iya'a bo papolosionna tanaasna, ka' tibarkonon na tampatna mian men minti pore-pore! Indo'o i raaya'a bo tumando' ka' marepa tuu'.”

Matius 25

1 “Na tempo kotakaanna Anak Manusia soosoodo, Batomundo'anna Surugaa koi timbaani' kani'imari. Isian sompulo' wiwine laandue' nompoo'ala panso, kasi mae' mangalaboti suo' moro'one. 2 Lilima' bobo', ka' lilima' pande. 3 Lilima' men bobo' nangawawa panso kasee sian nangawawa likison bo punturangina. 4 Lilima' men pande nangawawa panso tia uga' likison bo punturangina. 5 Suo' moro'one iya'a naalin ka' notaka, mbaka' wiwine iya'a nuntumbeimo nototundo' ka' noroyot. 6 Tanga'na rondom, kasi nirongor a mian mengeleelo'kon taena, ‘Takamo a suo' moro'one! Mai laboti i ia.’ 7 Sompulo' wiwine iya'a nowangonmo ka' nontotobo'i pansona i raaya'a. 8 Wiwine men bobo' iya'a norobu na wiwine men pande taena, ‘Taraion likisonmuu titiu' i kai, gause pansomai boomo pate.’ 9 Ia simbati wiwine men pande iya'a taena, ‘Sian sida! Dako' i kita giigii' kokabusionna likison. Rae' pingili na toko'.’ 10 Mbaka' wiwine men bobo' iya'a nomae'mo mingili likison. Sarataa noporus nomae' i raaya'a, suo' moro'one iya'a notakamo. Lilima' wiwine men nobatoropotmo iya'a ninsoopmo singka-singkat tia suo' moro'one na tampat ramean, ka' soopan ni'omporimo. 11 Komburi'na wiwine men sambana iya'a notakamo. Raaya'a nengeleelo'mo taena, ‘Tuan! Tuan! Kai miki leakikon soopan kada' i kai minsoop.’ 12 Kasee suo' moro'one iya'a ninsimbati taena, ‘Bantilkononku na ko'omuu se' yaku' sian poo'inti'i tii kuu.’ ” 13 Kasi i Yesus nongkokomburi'i timbaani'-Na iya'a tae-Na, “Mbali' iya'a, maka'amat gause iliona kabai se' jaamna sian inti'ionmuu.” 14 “Na tempo kotakaanna Anak Manusia soosoodo, Batomundo'anna Surugaa koi timbaani' kani'imari. Isian sa'angu' tanaas mae' na dodongoan men oloa. Ia nengeleelo'mo tutulungina ka' namarasayakon kupangna na ko'ona i raaya'a. 15 Na sanda' tutulungi iya'a ia tarai koi men pokoonna sanda-sanda'. Na sa'angu' tutulungi ia tarai lima' loloon doi' mosoni. Ka' na sa'angu' tutulungi soosoodo ia tarai rua' loloon doi' mosoni. Ka' na sa'angu' tutulungi men sambana ia tarai sololoon doi' mosoni. Kasi ia nomae'. 16 Tutulungi men nangalabot lima' loloon doi' mosoni iya'a lako-lako nomae' badagang, kasi nantausi soosoodo ule' lima' loloon doi' mosoni. 17 Koiya'a uga' a tutulungi men nangalabot rua' loloon doi' mosoni iya'a nantausi soosoodo ule' rua' loloon doi' mosoni. 18 Kasee tutulungi men nangalabot sololoon doi' mosoni iya'a nomae'mo nengkeke tano' kasi nanganaa' indo'o doi'na tanaasna. 19 Nanau' a noporusanna iya'a, tanaasna tutulungi iya'a nomule'kon ka' nopoosaa'i tii raaya'a. 20 Tutulungi men nangalabot lima' loloon doi' mosoni iya'a taka ka' nongorookon sompulo' loloon. Taena, ‘Tanaas, kuu nongorookon lima' loloon doi' mosoni na ingku'. Piile'! Yaku' nomoko nantausi ule' lima' loloon soosoodo.’ 21 Taena tanaas iya'a, ‘Pore tuu' a men koo wawau. Koo tutulungi men pore ka' malolo'. Gause i koo daa sida ooskonon mau tongko' na upa titiu', mbaka' biai' a men pokaukononku na ko'oom. Mai, pinsoop ka' munsuri beles tii yaku'.’ 22 Kasi tutulungi men nangalabot rua' loloon doi' mosoni iya'a notaka ka' norobu taena, ‘Tanaas, kuu nongorookon rua' loloon doi' mosoni na ingku'. Piile'! Yaku' nomoko nantausi ule' rua' loloon soosoodo.’ 23 Taena tanaas iya'a, ‘Pore tuu' a men koo wawau. Koo daa tutulungi men pore ka' malolo'. Gause i koo daa sida ooskonon mau tongko' na upa titiu', mbaka' biai' a men pokaukononku na ko'oom. Mai, pinsoop ka' munsuri beles tii yaku'.’ 24 Kokomburi'anna tutulungi men nangalabot sololoon doi' mosoni iya'a notakamo ka' norobu taena, ‘Tanaas, yaku' inti'i i kuu sa'angu' mian men maso'on. Kuu mamadak na ale' men sian kuu kamburi, ka' mangala ule' na ale' men sian kuu asoki. 25 Gause i yaku' layaonkon i kuu, doi'muu yaku' naa'mo na tano'. Mbaka' kani'imo a doi'muu.’ 26 Taena tanaas, ‘Koomo a tutulungi men ba'idek ka' molulu'! Kalu i koo inti'imo se' yaku' mamadak na ale' men sian yaku' kamburi, ka' mangala ule' na ale' men sian yaku' asoki, 27 nongko'upa mbali' i koo sian manganaa' doi'ku iya'a na baang kada' na tempo i yaku' mule'kon, yaku' daa mangalabot soosoodo doi'ku iya'a tia bungana?’ 28 ‘Mbali' iya'a, alamo a doi' men isian na ko'ona kaya'a ka' rookon na mian men nitarai sompulo' loloon doi' mosoni iya'a. 29 Gause sanda' mian men isianmo upa ia tombonoi bo taraion soosoodo, ka' i ia bo kalabian. Kasee mian men sian montombonoi upa-upa, toro tiu'po upa men daa isian na ko'ona bo alaon. 30 Ka' tutulungi men sian kana'na iya'a alaka' tibarkon na kapintungan men pika' tuu'. Indo'o ia bo tumando' ka' marepa tuu'.’ 31 Kalu Anak Manusia taka bookoi Tomundo' lolo'onna giigii' malaa'ikat-Na, Ia bo umoruang na oruangan kobalaki'an-Na. 32 Giigii' lipu' na dunia bo rimpungon na arop-Na. Kasi i Ia bo mengerensakon giigii' mian sida rua' tompuk koi pontondong ayop mengerensakon domba ka' bembe'. 33 Mian men mingilimang pingkira'na Alaata'ala rimpungon na paraas uanan-Na, ka' men sian mingilimang pingkira'na Alaata'ala rimpungon na paraas kauri'-Na. 34 Kasi Tomundo' iya'a morobu na mian men paraas uanan-Na taena, ‘Mai i kuu men barakaationna Tamang-Ku. Pinsoop na batomundo'an men nitoropotimo bo ko'omuu na tempopo ninsidakonan dunia. 35 Gause na tempo i Yaku' mololu, kuu nantarai i Yaku' kakaan, ka' na tempo i Yaku' moro'u, kuu nantarai i Yaku' weer. Tempo i Yaku' koi mian tumaka, kuu nangalabot i Yaku' na laiganmuu. 36 Tempo i Yaku' sian pakeanan, kuu nantarai i Yaku' pakean. Tempo i Yaku' nanggeo, kuu nandagai i Yaku'. Tempo i Yaku' nitarungku, kuu nengelego'i Yaku'.’ 37 Kasi mian men pore a wawauna iya'a norobu taena, ‘Tumpu, maripi mbali' a nimiile'anmai i Kuu mololu, kasi i kai nantarai i Kuu kakaan, kabai moro'u, kasi i kai nantarai i Kuu weer? 38 Maripi mbali' a nimiile'anmai i Kuu koi mian tumaka, kasi i kai nangalaboti i Kuu na laiganmai? Maripi mbali' i Kuu sian pakeanan, kasi i kai nantarai i Kuu pakean? 39 Maripi mbali' a nimiile'anmai i Kuu nanggeo kabai na tarungkuan, kasi i kai nengelego'i Kuu?’ 40 Tomundo' iya'a bo minsimbati taena, ‘Tuutuu' mba'a. Kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu se' na tempo i kuu ningilimang iya'a, maupo na sa'angu' utus-Ku men talalaisna, mbaka' i kuu ningilimangmo bo Ingku'.’ 41 Kasi Tomundo' iya'a morobu na mian men paraas kauri'-Na taena, ‘Rae', uar i kuu, mian men silaka'mo! Pinsoop na apu men sian morok men nipoko toropotimo bona Ibiliis ka' malaa'ikatna! 42 Gause na tempo i Yaku' mololu, kuu sian nantarai Yaku' kakaan. Tempo i Yaku' moro'u, kuu sian nantarai Yaku' weer. 43 Tempo i Yaku' koi mian tumaka, kuu sian nangalabot i Yaku' na laiganmuu. Tempo i Yaku' sian pakeanan, kuu sian nantarai i Yaku' pakean. Tempo i Yaku' nanggeo ka' nitarungku, kuu sian nangkalesang i Yaku'.’ 44 Kasi i raaya'a morobu na Ko'ona taena, ‘Tumpu, maripi mbali' i kai nimiile' i Kuu mololu, kabai moro'u, kabai koi mian tumaka, kabai sian pakeanan, kabai nanggeo, kabai nitarungku, ka' i kai sian ningimamat i Kuu?’ 45 Tomundo' iya'a bo minsimbati tae-Na, ‘Imamat ini'imari! Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' na tempo i kuu bude' mingimamat mian men talalaisna kani'i, mbaka' i kuu bude' mingimamat i Yaku'.’ 46 Mbaka' mian iya'a bo ukumon tia ukuman men sidutu, kasee mian men nangawawau pingkira'na Alaata'ala bo mentempoi tuo' men pore pataka sidutu.”

Matius 26

1 Sarataa i Yesus nangkakabusi tundunan-Na iya'a, Ia norobumo na murit-Na tae-Na, 2 “Kuu daa mingiti'i se' rua' ilio koini'i, takamo pangaramekonan Paska. Tempo iya'a, Anak Manusia bo rookonon ka' saliipkonon.” 3 Tempo iya'a nobarimpungmo a tanaasna imam tia motu-motu'ana lipu' Yahudi na laiganna Imam Moola' men ngaanna i Kayafas. 4 Raaya'a nopoosangadaimo mangarakop i Yesus wuni-wuni ka' mampapatei. 5 Kasee i raaya'a nangaan taena, “Amo'po wawauon na tempo ramean, dako' mantakakon kogora'an na mian biai'.” 6 Sarataa i Yesus na Betania, na laigan ni Simon men kustaon mbaripian, 7 notakamo ni Yesus a sa'angu' wiwine nangawawa sa'angu' botor pualam isiian minamina' men alayo' a ilina. Minamina' iya'a ia timbu'konmo na takala' ni Yesus men oru-oruang pintanga' kumaan. 8 Nimiile' men koiya'a murit-Na nomaso'mo ka' norobu taena, “Bo upa ka' mambaraba'i koi kani'i? 9 Gause minamina' kanono' sida balukkonon alayo' a ilina ka' doi'na sida rookonon bona mian men talalais.” 10 Kasee i Yesus inti-inti'i pikiranna i raaya'a kasi norobu tae-Na, “Nongko'upa i kuu se' mampapolosi noana wiwine kani'i? Ia nangawawaumo upa men pore na Ingku'. 11 Ka' mian talalais sinampang isian na ko'omuu, kasee i Yaku' sian sinampang isian na ko'omuu. 12 Gause ia nintimbu'kon minamina' iya'a na wakang-Ku, mbaka' ia nontoropotimo bo pantanoman i Yaku'. 13 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' longkop tano' balaki', mau maana a pengelelekonan Lele Pore, ino'o uga' upa men ia wawaumo wiwine kani'i bo bantilkonon bookoi pinginau'an i ia.” 14 Mbaka' sa'angu' mian men tonsoop na sompulo' rua' murit iya'a, men ngaanna i Yudas Iskariot, nomae'mo nari tanaasna imam. 15 Ia norobu taena, “Upa a men bo rookononmuu na ingku' kalu yaku' mongorookon i Yesus na ko'omuu?” Raaya'a nambayar tolumpulo' doi' salaka' na ko'ona. 16 Supu iya'a i Yudas nansarakmo salan men daa pore bo pongorookonanna i Yesus na ko'ona i raaya'a. 17 Na ilio tumbena pangaramekonan Roti Sianta Ragina notakamo ni Yesus a murit-Na ka' norobu taena, “Maana po'uus-Muu bo pontoropotianmai kakaan bo pangaramekonan Paska?” 18 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Rae' na kota na sa'angu' mian ka' bantilkon na ko'ona inta': Potuunna Guru, tempong-Ku boomo taka. Yaku' mo'uus mangaramekon Paska ruru-ruru' tia murit-Ku na laiganmuu.” 19 Kasi murit-Na nangawawau koi men ia posuu'kon i Yesus ka' nontoropoti kumaanan Paska. 20 Sarataa malommo, Yesus no'umoruangmo kumaan ruru-ruru' tia sompulo' rua' murit-Na. 21 Pintanga' i raaya'a kumaan, Ia norobumo tae-Na, “Imamat ini'imari! Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' isian i kuu men bo mongorookon i Yaku' kada' papateion.” 22 Kasi tia noa men masiongo' tuu' i raaya'a norobumo sa'angu'-sa'angu' taena, “Tumpu, taasi'po i yaku', indo'?” 23 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Mian men mongorom rotina na lalomna mangko' patombongan kani'i tii Yaku', iamo a men bo mongorookon i Yaku'. 24 Anak Manusia tuutuu' bo lapus koi men nipoko tulismo na Alkitaap, kasee silaka' a mian men mongorookon Anak Manusia iya'a. Mian iya'a bagia sian nidodongokon.” 25 Yudas, men bo mongorookon i Yesus ninsimbati taena, “Guru, taasi'po i yaku', indo'?” Taeni Yesus na ko'ona, “Daa, koomo mba'a.” 26 Pintanga' kumaan i raaya'a, Yesus nangalamo roti, nobasukuur ka' nungurumpi-rumpik, kasi nongorookon na murit-Na ka' norobu tae-Na, “Alamo ka' kaan, ni'imo a wakang-Ku.” 27 Noko daa koiya'a, Ia ala a pinginuman tia anggur ka' nobasukuur na Alaata'ala kasi nongorookon i raaya'a ka' norobu tae-Na, “Pinginum i kuu giigii' na sasangkir kani'i. 28 Gause ni'imo a rara'-Ku men mamakadodor toonna Alaata'ala. Rara'-Ku tonturo' bona mian biai' bo pangampuni dosana i raaya'a. 29 Kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu se' supu koini'i Yaku' sianmo minginum anggur soosoodo kani'i pataka na iliona men bo pinginuman-Kumo anggur men u'uru iya'a ruru-ruru' tii kuu na Batomundo'anna Tamang-Ku.” 30 Noko daa nangananikon nanian puntunde', ai Yesus tia murit-Na nomae'mo na Buu'na Zaitun. 31 Mbaka' i Yesus norobumo na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Na malom kani'i uga' i kuu giigii' sianta mantaan a noamuu mamarasaya i Yaku'. Gause nipoko tulismo na Alkitaap koi kani'imari: Yaku' bo mampapatei pontondongna domba ka' lulusanna domba bo bagera-gerap. 32 Kasee moko daa i Yaku' potuo'ion, Yaku' bo mongolukoni i kuu na Galilea.” 33 Ia simbati i Petrus taena, “Mau mune' i raaya'a giigii' sianta mantaan a noana mamarasaya i Kuu, kasee i yaku' sabole sian.” 34 Taeni Yesus na ko'ona, “Tuutuu' mba'a. Kasee bantilkonon-Ku na ko'oom se' rondommo kani'i koo'po tia siok muntuturuu', koo noko porotolumo ninsasapu na Ingku'.” 35 Ia simbati i Petrus taena, “Yaku' mau pate tii Kuu, sian minsasapu na Ko'omuu.” Giigii' murit men sambana uga' nangaan men koiya'a. 36 Mbaka' notakamo i Yesus tia murit-Na na tampat men ngaanon Getsemani. Kasi i Yesus norobu na murit-Na tae-Na, “Oruang karaa'ita. Yaku' dauga' kumbaale'e mae' sambayang.” 37 Ka' Ia nangawawa i Petrus tia anak ni Zebedeus rurua' mae' tii Ia. Muntumbeimo i Ia masiongo' ka' siasa. 38 Kasi i Ia norobu na ko'ona tae-Na, “Noang-Ku masiongo' tuu', koi se' kolapus-Kumo surion. Kuu ka'itamo tii Yaku' ka' maka'amat.” 39 Kasi i Ia nobalimba' ndee-ndee'e ka' nobanintuur tumutuku' rumbuk tano' ka' nosambayang, tae-Na, “Oo Tamang-Ku! Too daa sida oloakon na Ingku' a repaan men tio bo surion-Ku kani'i. Kasee alia koi men pingkira'-Ku, kasee uga' koi men pingkira'-Muu.” 40 Noko daa iya'a, Ia nombaale'emo na murit-Na. Ia takai i raaya'a nokoroyotmo. Kasi i Ia norobu ni Petrus tae-Na, “Sian mbali' i kuu momoko moburar badaga sa'angu' jaam tii Yaku'? 41 Maka'amat ka' basambayang dako' i kuu topongionna idek. Noamuu mo'uus mangawawau men kana', kasee i kuu sian mokotaan.” 42 Kasi i Ia nomae' men kopinduanna ka' nosambayang tae-Na, “Oo Tamang-Ku! Kalu repaan kani'i tio bo surion-Ku ka' sian sida oloakonon, patalaimo koi men po'uus-Muu!” 43 Ka' sarataa i Ia nde'emari soosoodo, Ia takai i raaya'a pintanga' royot, gause i raaya'a nototundo'mo. 44 Ia namarereimo i raaya'a indo'o ka' nomae' sambayang men koporotoluna. Sambayang-Na men ya'a-ya'amo. 45 Noko daa iya'a, Ia notakamo na murit-Na ka' norobu tae-Na, “Kuu dauga' royot tia mintimale? Piile'! Takamo a tempona Anak Manusia rookonon na limana mian men dosaon. 46 Wangonmo. Mai, kita mae'mo. Piile'! Mian men mongorookon i Yaku' karani'mo!” 47 Pintanga' i Yesus dauga' morobu, notakamo i Yudas, sa'angu' mian men tonsoop sompulo' rua' murit ni Yesus. Ka' men nongololo' i ia mian biai' potowawa bakoko' tia popool, ia posuu' tanaasna imam tia motu-motu'ana lipu' Yahudi. 48 Mian men mongorookon i Yesus noko pambantilkonmo oosan kani'imari na ko'ona i raaya'a: “Mian men ookionku, ya'amo i Ia. Rakop i Ia.” 49 Mbaka' i Yudas liuliu nuntuu'i i Yesus ka' norobu taena, “Tabea', Guru!” Kasi ia nongooki i Yesus. 50 Kasee i Yesus norobu tae-Na, “Oo bela', supu-supuanna koiya'a i koo taka?” Mbaka' i raaya'a nuntuu'imo i Yesus ka' nangarakop. 51 Kasee sa'angu' mian men nongololo' i Yesus numbubut bakoko'na ka' nontotok ata'na Imam Moola' tamban nokopantas a tilinganna. 52 Mbaka' taeni Yesus, “Soopkon soosoodo a bakoko'om na guma'na, gause giigii' mian men mamake bakoko' bo pate tia bakoko'. 53 Kabai punsuriim se' i Yaku' sian momoko mama'ase' na Tamang-Ku kada' i Ia liuliu momosuu' labi tia sompulo' rua' pasukan malaa'ikat bo puntulung i Yaku'? 54 Kasee kalu i Yaku' mikitulung na Tamang-Ku, mbaka' koi upa a bo kosidana men nitulismo na Alkitaap men mangaan se' tio sida koi kani'i?” 55 Tempo iya'a i Yesus norobu na mian biai' tae-Na, “Pansaruimuu se' i Yaku' too mian puraga mbali' i kuu taka poto'inton bakoko' tia popool bo pangarakop i Yaku'? Sanda' ilio i Yaku' no'umoruang mimisiso' mian na tolodona Laiganna Alaata'ala, see i kuu sian nangarakop i Yaku'. 56 Kasee giigii' kani'i tio sida kada' sidamo a men nitulis na kitapna nabii.” Kasi giigii' murit-Na kabus namarere ka' namarerei i Ia. 57 Noko daa i raaya'a nangarakop i Yesus, ia wawamo i raaya'a ni Kayafas men Imam Moola'. Indo'o isian wawa ukum Torat tia motu-motu'a men nobarimpungmo. 58 Ka' i Petrus nuntuntuni i Ia kasee olo-oloa mae' na tolodona Imam Moola' ka' sarataa ninsoop na tolodo, ia no'umoruang tari dadagai mempeperai kowawasanna parakala iya'a. 59 Tanaasna imam tia giigii' mianna Mahkama Agama mansarak mian bo pomborekkon i Yesus kada' Ia tio ukumon pate. 60 Kasee i raaya'a sian nantausi sala'-Na, mau mune' biai' a mian men nitakakon bo pomborekkon i Ia. Komburi'na notakamo a mian rurua', 61 men nangaan taena, “Mian kani'i nangaan tae-Na: Yaku' sida munguruntuni Laiganna Alaata'ala ka' mangawangonkon soosoodo na lalomna tolu' ilio.” 62 Kasi Imam Moola' iya'a nokumekerer ka' norobu ni Yesus taena, “Sian simbatioon a upa men ia raitkon mian karaaya'a na Ko'oom?” 63 Kasee i Yesus tongko' roko-rokot. Kasi taena Imam Moola' na Ko'ona, “Mimpu'u na Alaata'ala men tumuo', bantilkon na ko'omai, too i Koo a Tomundo' Pansalamatkon, Anakna Alaata'ala, kabai taasi'.” 64 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Daa. Kuu poko ngaanmo. Kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu se' supu koini'i kuu bo mimiile' Anak Manusia umoruang paraas uananna Alaata'ala men Pungkuasai, ka' taka ra'amari na wawona antong na langit.” 65 Mbaka' Imam Moola' iya'a nemberakmo pakeanna ka' norobu taena, “Ia mingidek Alaata'ala. Bo upa ka' dauga' mansarak mian bo pinginti'ianta. Koini'i daa kuu rongormo i Ia ningidek Alaata'ala. 66 Koi upa a pinginti'imuu?” Raaya'a ninsimbati taena, “Ia tio ukumon pate.” 67 Kasi i raaya'a ninginori ro'up-Na ka' isian uga' men numukul ka' nampapagi i Ia, 68 ka' norobu taena, “Io, Tomundo' Pansalamatkon! Bantilkon na ko'omai se' ime a men numukul i Koo.” 69 Petrus oru'oruang na liwana laigan na tolodo. Mbaka' notakamo a sa'angu' ata' wiwine na ko'ona ka' norobu taena, “Kuu uga' sinampang poololo' tii Yesus, samba Galilea iya'a.” 70 Kasee ia ninsasapu na giigii' mian taena, “Sian inti'ionku upa a panduuwung.” 71 Sarataa ia nomae' na soopanna tolodo, sa'angu' ata' wiwine sambanaan nimiile' i ia ka' norobu na mian men iraando'o taena, “Mian kani'i poopoololo' tii Yesus, samba Nazaret iya'a.” 72 Ka' ia ninsasapu soosoodo ka' nobasumpa' taena, “Yaku' mase sian inti'ionku inooro'o mian.” 73 Sian paraa nanau' mian men isian iraando'o notakamo ni Petrus ka' norobu taena, “Sabole i koo uga' tonsoop tii raaya'a. Men koiya'a nirongor na wuruung.” 74 Mbaka' i Petrus nuntumbeimo nobatadean ka' nobasumpa' taena, “Yaku' mase sian inti'ionku inooro'o mian.” Ka' na tempo iya'a nuntuturuu'mo a siok. 75 Mbaka' notonginau'mo i Petrus upa men ia bantilkonmo i Yesus na ko'ona tae-Na, “Koo'po tia siok muntuturuu' i koo noko porotolumo minsasapu na Ingku'.” Mbaka' no'umuarmo i Petrus ka' nowiri tamban bolingongoton.

Matius 27

1 Sarataa boomo ilio, giigii' tanaasna imam tia motu-motu'ana lipu' Yahudi nobarimpungmo ka' nopoosangadai mampapatei i Yesus. 2 Raaya'a numungumo i Ia kasi nangawawa mae' ni Pilatus men gubernuur na libutan iya'a. 3 Sarataa i Yudas men nongorookon i Yesus nimiile' se' i Yesus nikana'imo ukuman pate, ia ninsosolmo. Kasi ia nungule'kon doi' salaka' men tolumpulo' iya'a na tanaasna imam tia motu-motu'a, 4 ka' norobu taena, “Yaku' nodosaonmo gause nongorookon rara'na mian men sian sala'na.” Kasee ia simbati i raaya'a taena, “Upa a urusanmai tia kanono'? Kanono' urusaan suuwung!” 5 Mbaka' ia nambalo'konmo doi' salaka' iya'a na lalomna Laiganna Alaata'ala, kasi nomae' nintipegot. 6 Tanaasna imam nangalamo doi' salaka' iya'a ka' norobu taena, “Sian poturangon monsoopkon doi' kani'i na pundi, gause doi' kani'i doi'na rara'.” 7 Noko daa i raaya'a nopoosangadai, raaya'a namba'ilikonmo doi' iya'a ningili tano' men ngaanon Tano'na Tukang Kuren. Tano' iya'a nisidakon tampat bo baleananna mian men tumaka. 8 Mbali' iya'a, pataka koini'i tano' iya'a ngaanion Tano' Rara'. 9 Tempo i raaya'a mangawawau men koiya'a mbaka' nosidamo a wurungna Tumpu koi men ia tadulkon i Nabii Yeremia taena, “Raaya'a nangalabot tolumpulo' doi' salaka', ya'amo a ilina men ia poosangadaikonmo lipu' Israel bo pambayar i Ia. 10 Ka' doi' iya'a ia pakemo i raaya'a bo pingili Tano'na Tukang Kuren koi men ia potookonmo Tumpu na ingku'.” 11 Kasi i Yesus niwawa na gubernuurna libutan iya'a. Ka' gubernuur iya'a nimikirawari i ia taena, “Koomo a tomundo'na lipu' Yahudi?” Ia simbati i Yesus tae-Na, “Koi nooro'o men taemuu.” 12 Kasee tempo tanaasna imam tia motu-motu'a mambantilkon giigii' men raitkononna i raaya'a ni Yesus, Ia sian santaa' ninsimbati. 13 Mbaka' i Pilatus norobumo ni Yesus taena, “Sian rongoroon se' biai' a men raitkononna mian karaani'i na Ko'oom?” 14 Kasee i Ia sian ninsimbati santaa'po, tamban gubernuur iya'a nosamba' tuu'. 15 Sanda' ramean Paska, delena gubernuur iya'a sabole munguarkon sa'angu' mian na tarungkuan koi men ko'uusionna mian. 16 Ka' na tempo iya'a isian sa'angu' mian men nitarungku. Ngaanna i Barabas. Ia tongaan ba'idek tuu' a gau'na. 17 Tempo mian biai' nobarimpung na tampat iya'a, ai Pilatus norobumo na ko'ona i raaya'a taena, “Ime a men ko'uusmuu bo uarkononku bo ko'omuu, Barabas kabai se' i Yesus men ngaanon i Kristus?” 18 Pilatus inti-inti'i se' i raaya'a nangkalaakkon i Yesus gause i raaya'a kokoo'ankon i Yesus. 19 Sarataa i Pilatus no'umoruang na oruangan pungukumian, boroki'na nomotuun i ia taena, “Alia i koo mangawawau upapo na mian men sian sala'na kanono', gause i Ia i yaku' nunsuri marepa tuu' na lalomna ipionku rimputu'.” 20 Kasee tanaasna imam ka' motu-motu'a nomosuu' mian biai' mama'ase' ni Pilatus kada' i Barabas a uarkonon ka' i Yesus a ukumon pate. 21 Gubernuur iya'a norobu na ko'ona i raaya'a taena, “Na rurua' mian kani'i, ime a men ko'uusmuu uarkonon bo ko'omuu?” Ia simbati i raaya'a taena, “Barabas.” 22 Taena i Pilatus na ko'ona i raaya'a, “Ansee ka' koiya'a upaionkumo ni Yesus men ngaanon i Kristus?” Raaya'a giigii' nangkakaro' taena, “Ia tio saliipkonon!” 23 Taena i Pilatus, “Kasee idek upa a men Ia poko wawaumo?” Kasee i raaya'a tongko' kaekae' dodoa mangkakaro' taena, “Ia tio saliipkonon!” 24 Sarataa i Pilatus nunsuri se' ia sian moko ba'upa, ka' mian biai' kaekae' dodoa gora', ia nangalamo weer ka' ningoso' na aropna mian biai' ka' norobu taena, “Yaku' sian sala' na rara'na mian kani'i. Ya'a urusanmuu!” 25 Ka' giigii' mian ninsimbati taena, “Daa. Rara'-Na kaisi tia anakmai a bo pantaup!” 26 Kasi ia nunguarkon i Barabas bo ko'ona i raaya'a, ka' nomosuu' mian mansasali i Yesus, kasi nongorookon bo saliipkonon. 27 Surudaduna gubernuur nangawawamo i Yesus na laiganna gubernuur, kasi nengeleelo' giigii' surudadu barimpung mintikumi i Yesus. 28 Raaya'a nungukatimo pakean-Na ka' nimpisoki i Ia tia juba kakamumu'. 29 Raaya'a nanganam sa'angu' likok ruri' niwawau koi mahkota ka' nunsulon na takala'-Na, kasi nomo'intoni tokon na lima-Na uanan. Kasi i raaya'a nobanintuur ka' ningiroki i Ia, taena, “Tabea', oo tomundo'na lipu' Yahudi!” 30 Raaya'a ninginori i Ia ka' nangala tokon iya'a kasi nomoolkon na takala'-Na. 31 Noko daa i Yesus nibibiani, ia ukatimo i raaya'a a juba-Na, kasi nipopisokikon a pakean-Na soosoodo. Kasi i raaya'a nangawawa i Ia umuar bo saliipkonon. 32 Sarataa i raaya'a mae' umuar na kota, raaya'a nopootuungmo sa'angu' mian samba Kirene men ngaanna i Simon. Mian iya'a ia pakisaamo i raaya'a mamasa'an saliip ni Yesus. 33 Mbaka' notakamo i raaya'a na sa'angu' tampat men ngaanon Golgota, aratina: Tampat Lamasna Takala'. 34 Kasi i raaya'a nantarai i Ia minginum anggur men nibauri sopoyu'. Sarataa Ia nangananami, Ia nobude' ninginum. 35 Noko daa nansaliipkon i Ia, raaya'a nungundimo pakean-Na ka' nongobo-obos. 36 Kasi i raaya'a no'umoruang indo'o mandagai i Ia. 37 Ka' na wawona takala'-Na nipakampa'i tulisan men mangaan nongko'upa se' i Ia ni'ukum. Tulisan iya'a koi kani'imari: Ni'imo i Yesus Tomundo'na Lipu' Yahudi. 38 Singkat tii Ia uga' isian rurua' mian puraga nisaliipkon, sa'angu' paraas uanan-Na ka' sa'angu' paraas kauri'-Na. 39 Mian men lumiu inda'a ningililokkon takala'na ka' mingiroki i Yesus. 40 Raaya'a norobu taena, “Wee i Koo men bo munguruntuni Laiganna Alaata'ala ka' tongko' tolu' ilio pokoowonmo patindongon soosoodo. Salamatkon a wakaam. Kalu i Koo Anakna Alaata'ala, palau na saliiwip kanono'!” 41 Koiya'a uga' tanaasna imam tia wawa ukum Torat ka' motu-motu'a ningiroki i Ia ka' nangaan taena, 42 “Mian sambana pokoon-Na salamatkonon, kasee waka-Na sian pokoon-Na salamatkonon! Kalu i Ia tomundo'na lipu' Israel, porena i Ia malau na saliip iya'a kada' i kai parasaya na Ko'ona! 43 Ia mamarasayakon waka-Na na Alaata'ala. Sobii Alaata'alasi a pansalamatkon i Ia koini'i kalu Alaata'ala mo'lingu'kon i Ia. Gause i Ia isian nangaan se' i Ia Anakna Alaata'ala.” 44 Koiya'a uga' mian puraga men nisaliipkon tii Ia uga' mangaani. 45 Muntumbei jaam duablaas, nopintungmo a longkop libutan iya'a pataka jaam tiga. 46 Toro jaam tiga i Yesus nangkakaro'mo men boolak tae-Na, “Eli! Eli! Lema sabakhtani?” Aratina: Alaata'alang-Ku! Alaata'alang-Ku! Nongko'upa se' i Kuu mandalai i Yaku'? 47 Nomorongor iya'a toropii mian men potokerer iraando'o norobu taena, “Ia mengeleelo' i Elia.” 48 Sa'angu' mian men isian tii raaya'a nomae'mo pasa-pasasara' nangala garanggan mongura' ka' nongorom na anggur makarang, kasi ia potoor na kau ka' nisoorkon waara'a, mimi'inumi i Yesus. 49 Kasee mian sambana norobu taena, “Alia. Mai kita piile'a, too i Elia taka mansalamatkon i Ia.” 50 Yesus nangkakaro'mo boolak soosoodo kasi nolapus. 51 Singkat iya'a, toik men pongola'i olisna Laiganna Alaata'ala nokoberak rua' inda'ana tudun indo'ona. Isian lili' ka' buu'na watu kinobotakmo. 52 Baleanan kinobongkatian ka' biai' a mian men malolo' na Tumpu men nolapusmo notuo'mo soosoodo. 53 Ka' noko daa i Yesus tumuo' soosoodo, raaya'a uga' umuar na baleanan, kasi minsoop na Yerusalem, kota molinas, ka' mintipiile' na mian biai'. 54 Tanaasna surudadu tia surudaduna men mandagai i Yesus nolayaonmo tuu'. Sarataa i raaya'a nunsuri lili' ka' upa men nosida, raaya'a norobumo taena, “Mian kani'i tuutuu' Anakna Alaata'ala!” 55 Isian uga' indo'o biai' a wiwine men montoa'i na ko'oloaan. Wiwine iraaya'a a men nongololo' i Yesus ka' nangakalesang ringkatpo na Galilea. 56 Isian i Maria Magdalena, ka' i Maria sina ni Yakobus tii Yusuf, ka' sinana anak ni Zebedeus, ka' isian uga' men sambana. 57 Guntumalom notakamo a sa'angu' mian men kupangon, samba Arimatea. Ngaanna i Yusuf men uga' nosidamo murit ni Yesus. 58 Ia nomae'mo ni Pilatus ka' nama'ase' biibii ni Yesus. Mbaka' i Pilatus nomosuu'mo mianna kada' biibii ni Yesus iya'a rookonon na ko'ona. 59 Kasi i Yusuf nangala biibii iya'a ka' nambalun tia toik pobalun biibii men bubulak maloe'. Pobalun iya'a, toik lenang a niwawau. 60 Ia nomotokolmo biibii iya'a na baleanan u'uru men nipa'atkon na buu'na watu. Noko daa iya'a, ia ningilinda'mo watu balaki' ka' nongompodi soopanna baleanan iya'a, kasi ia nomae'. 61 Kasee Maria Magdalena tii Maria men sambanaan moraando'o poto'oruang na baleanan. 62 Koi liilana, noko daa ilio batoropotan, tanaasna imam tia mian Farisi notakamo ni Pilatus, 63 ka' nambantil taena, “Tuan, inau'onmai se' tempo i tukang borek dauga' tumuo', Ia isian norobu tae-Na, ‘Moko daa tolu' ilio, Yaku' bo tumuo' soosoodo.’ 64 Mbali' iya'a, posuu'kon mian mandagai baleanan iya'a pataka ilio kotolu'na, dako' murit-Na taka mamangan biibii-Na ka' mambantilkon na mian se' i Ia nipotuo'imo noko daa lapus. Ka' pimborekan men kokomburi'anna kani'i ba'idek tuu' tia men olukon.” 65 Taena i Pilatus na ko'ona i raaya'a, “Karaani'i a surudadu bo pandagaimuu. Rae' ka' dagai a baleanan iya'a pore-pore.” 66 Mbaka' i raaya'a nomae'mo tia surudadu, ka' i raaya'a nensegelmo watu men nongompodi baleanan iya'a ka' nandagai dako' singaonna mian.

Matius 28

1 Sarataa noporus a ilio Sabat, na ilio Minggu ma'ulop tuu', ai Maria Magdalena tii Maria men sambanaan nomae'mo mengelego'i baleanan ni Yesus. 2 Ola-olan nolili'onmo men dodoa gause isian malaa'ikatna Tumpu nalau ra'amari langit. Ia notaka na watu men nongompodi baleanan iya'a kasi ningilinda' ka' no'umoruang na wawona. 3 Ro'upna dingkalapan koi kilap ka' pakeanna bubulak tuu'. 4 Ka' surudadu men nandagai baleanan iya'a nolantutukanmo layaon ka' dudusna i raaya'a somo koi mian lapus. 5 Kasee malaa'ikat iya'a norobu na wiwine men iraando'o taena, “Alia i kuu layaon, gause inti'ionku se' i kuu mansarak i Yesus men nisaliipkon iya'a. 6 Ia sianmo kani'i, gause i Ia notuo'mo soosoodo koi men Ia poko ngaanmo. Mai piile' a tampat men nomotokolan i Ia. 7 Rae'mo donga-dongan ka' bantilkon na murit-Na se' i Ia notuo'mo soosoodo noko daa lapus. Ia mongolukoni i kuu na Galilea. Nda'asi ka' piile'onmuu i Ia. Imamat a men yaku' bantilkonmo na ko'omuu.” 8 Raaya'a liuliu namarerei baleanan iya'a tia noa layaon ka' lewa' tuu' kasi notumetende' mambantilkon na murit ni Yesus. 9 Ola-olan i Yesus nomootuungi i raaya'a ka' norobu tae-Na, “Tabea' na ko'omuu.” Raaya'a nangkarani'mo i Ia ka' nangarangkot sarat-Na ka' nonsoosa'. 10 Mbaka' i Yesus norobumo na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Alia layaon. Rae' ka' bantilkon na utus-Ku kada' i raaya'a mae' na Galilea. Nda'asi ka' i raaya'a mimiile' i Yaku'.” 11 Sarataa i raaya'a na tanga'na salan, toropii surudadu men nandagai baleanan iya'a nomae'mo na kota ka' nambantilkon na tanaasna imam giigii' upa men nosida iya'a. 12 Ka' noko daa nopoosangadai tia motu-motu'a, raaya'a nantaraimo surudadu iya'a doi' men biai' tuu', 13 ka' nambantilkon taena, “Kuu tio mangaan se' murit-Na notaka malo-malom ka' namangan biibii-Na na tempo i kuu royot. 14 Ka' kalu kani'i inti'ionna gubernuur, kaisi a mambantilkon na ko'ona kada' i kuu sian mungurumpaki repaan.” 15 Raaya'a nangalabot doi' iya'a ka' nongololoikon koi men nipotookonmo na ko'ona i raaya'a. Ka' tundunan kani'i notolelemo na lipu' Yahudi pataka koini'i. 16 Ka' sompulo' sa'angu' murit norumingkatmo mae' na Galilea, na buu'na men ia siso'konmo i Yesus na ko'ona i raaya'a. 17 Sarataa nimiile' i Ia, raaya'a nonsoosa'mo, kasee toropii mian dauga' babata. 18 Yesus nangkarani' i raaya'a ka' norobu tae-Na, “Giigii' kuasa na surugaa tia na tano' balaki' nirookonmo na Ingku'. 19 Mbali' iya'a, rae' ka' sidakon a giigii' lipu' bo murit-Ku. Sarani i raaya'a mangaan ngaanna Tama ka' Anak ka' Alus Molinas. 20 Pisiso' i raaya'a mangawawau giigii' men Yaku' poko bantilkonmo na ko'omuu. Imamat ini'imari! Yaku' sinampang mansambai i kuu pataka kakabusanna tempo.”

Markus 1

1 Koi kani'imari a tumbena Lele Pore men ringkat ni Yesus Kristus, men Anakna Alaata'ala. 2 Lele iya'a nosida koi men ia tulis i Nabii Yesaya na kitapna, taena, “ ‘Imamat ini'imari! Yaku' bo momosuu' mian-Ku mongolukoni i Kuu. Mian iya'a bo montoropoti salan-Muu.’ 3 Bo isian sa'angu' mian na tano' maleas men mengeleelo'kon ka' mambantilkon, taena, ‘Toropoti a salan bona Tumpu; loosikon a salan bo Ko'ona.’ ” 4 Koi men ia tulis i Yesaya, koiya'a uga' a tatakana i Yohanes Pansarani. Ia dumodongo na tano' maleas, ka' nuntundunkon lelena Tumpu, taena, “Sosoli ka' kadarai a gau'muu men ba'idek ka' i kuu tio saranion kada' Alaata'ala mangampuni dosamuu.” 5 Mian na longkop libutan Yudea ka' giigii' mian na kota Yerusalem notaka na ko'ona. Raaya'a nonsosoli ka' nangkadarai wawauna men sala', ka' ia sarani i Yohanes na Weerkauna Yordan. 6 Pakean ni Yohanes wuluna unta a niwawau, ka' boborna lolosna anit a niwawau. Kakaanna katumbang tia gurana wani'. 7 Koi kani'imari a men ia bantilkon i Yohanes mian, taena, “Moko daa i yaku' bo taka i Ia men dauga' labi i yaku' a kuasa-Na. Dumudungku' mangalakai lui'na sapato-Napo, yaku' koo'. 8 Ai yaku' mansarani i kuu tia weer, kasee i Ia bo mansarani i kuu tia Alus Molinas.” 9 Tempo iya'a, ai Yesus norumingkatmo na Nazaret na lipu' Galilea, notaka ni Yohanes. Yesus ia sarani i Yohanes na Weerkauna Yordan. 10 Sarataa i Yesus no'umuar na weer, Ia nimiile' langit nokobongkatian, ka' Alus Molinas koi marampatii nalau na waka-Na. 11 Kasi nokamporongoran a wurungna Alaata'ala nda'amari surugaa, tae-Na, “Koomo a Anak-Ku men kolingu'-Ku ka' i Koo a men daa kokana'-Ku.” 12 Noko daa iya'a, Alus Molinas nangandaarkonmo i Yesus na tano' maleas. 13 Ia dongo-dongo patompulo' ilio na tano' maleas ka' ia topongi Ibiliis. Ia na tanga-tanga'na ayop malela', kasee malaa'ikatna Alaata'ala nansambai Ia. 14 Noko daa i Yohanes nitarungkumo, taka i Yesus na Galilea mengelelekon Lele Pore men ringkat na Alaata'ala, 15 tae-Na, “Temponamo. Batomundo'anna Alaata'ala karani'mo. Sosoli ka' kadarai a gau'muu men ba'idek ka' parasayamo a Lele Pore men ringkat na Alaata'ala!” 16 Tempona i Yesus nomae' noso'ole na Danau Galilea, Ia nimiile' i Simon tii Andreas moto'utus. Raaya'a pintanga' muntuong puka' na danau, gause palimangonna i raaya'a pupuka' susum. 17 Taeni Yesus na ko'ona i raaya'a, “Mai i kuu, lolo' i Yaku', kada' poposidaon-Ku pumuka' mian.” 18 Raaya'a liuliu namarerei puka'na ka' nongololo' i Yesus. 19 Ndee-ndee'e Ia nimiile'mo i Yakobus tii Yohanes, anak ni Zebedeus, pintanga' montotobo'i puka'na na lalomna duangan. 20 Yesus liuliu nengeleelo' i raaya'a ka' raaya'a uga' namarereimo tamana men i Zebedeus tia mian men ia tamboi i raaya'a balimang na duangan, kasi nongololo' i Yesus. 21 Noko daa koiya'a, ari Yesus notakamo na kota Kapernaum. Na ilio Sabat, ai Yesus ninsoopmo na laigan bakitumpuan ka' nimisiso' mian. 22 Raaya'a kodaawan nongorongor pisiso' ni Yesus, gause pimisiso'-Na koi mian men kuasaan ka' poosasala' tia pimisiso'na wawa ukum Torat. 23 Tempo iya'a, isian sa'angu' mian men ia lampingi meena na lalomna laigan bakitumpuan iya'a. Mian iya'a nangkakaro', taena, 24 “Oo Yesus samba Nazaret, aupa a urusaan tii kai? Kabai i Koo taka bo pinsilaka'i i kai? Inti'ionku se' i ime i Koo: Koo a men Molinas nda'ara'amari na Alaata'ala.” 25 Kasee ai Yesus nengerengeaki meena iya'a, taena, “Pimporokot! Uarmo i koo na mian kanono'!” 26 Meena iya'a ningirimpa-rimpa'konmo mian men ia lampingi, ka' nangkakaro', kasi no'umuar. 27 Wiwi'na mian men nimiile' nosamba'mo, tamban i raaya'a nopootundunii, taena, “Se', aupa inta ini'i? Sa'angu' pisiso' u'uru men kuasaan. Meenapo posuu'on-Na umuar, ka' raaya'a malolo' na Ko'ona.” 28 Liuliu notolele a wawau ni Yesus na longkop libutan Galilea. 29 Tonguar na laigan bakitumpuan iya'a, ari Yesus nomae'mo na laigan ni Simon tii Andreas. Ai Yakobus tii Yohanes uga' nomae'. 30 Taka inde'e, Ia takai monian ni Simon men sinana boroki'na toko-tokol suminggar. Mian na laigan iya'a liuliu nambantilkon i Yesus. 31 Ia nomae'mo na tokolanna wiwine iya'a, ningintoni limana ka' nangawangonkon. Wiwine iya'a liuliu nalesi'. Noko daa koiya'a, wiwine iya'a nangkalesangmo i raaya'a. 32 Guntumalom, niwawamo ni Yesus a wiwi'na mian men manggeo tia mian men lampingionna meena. 33 Wiwi'na mian na kota iya'a nobarimpung na soopanna laigan iya'a. 34 Ia nengelesi'imo mian biai' men biai' kaliangan a nggeona. Ka' Ia uga' numbuse'i meena biai'. Ai Yesus sian namatalai meena iya'a morobu, gause raaya'a ninginti'imo i Ia. 35 Ma'ulo-ulop tuu', ilio dauga' pintung, Yesus nowangonmo ka' nomae' na liwana kota. Ia nomae' oloa na mian ka' nosambayang. 36 Kasee i Simon tia mian sambana mae' nansarak i Ia. 37 Sarataa ia rumpaki i raaya'a, raaya'a nambantilkonmo, taena, “Wiwi'na mian mansarak i Kuu.” 38 Kasee taeni Yesus, “Mai, kita rae' na dodongoan sambana, na kota men beebeel kaniaale'e, kada' inda'aa uga' ai Yaku' sida mengelelekon Lele Pore, gause i Yaku' notaka bo pengelelekon Lele Pore.” 39 Kasi i raaya'a nomae' longkop libutan Galilea. Ia nengelelekon Lele Pore na laigan bakitumpuan, ka' numbuse'i meena men nangalampingi mian. 40 Tempo iya'a, isian sa'angu' mian kustaon notaka ni Yesus, ka' nobanintuur na arop-Na. Ia nokitulung ni Yesus, taena, “Kalu i Kuu maloos, Kuu sida mengelesi'i i yaku'.” 41 Tongkibit a noa ni Yesus nolingu'. Ia doekon a lima-Na nongkoyong mian iya'a, ka' norobu tae-Na, “Daa, Yaku' maloos. Bi poloe'mo i koo!” 42 Tempo iya'a uga', na'anumo a kustana mian iya'a. Ia liuliu nalesi'. 43 Liuliu i Yesus nomosuu' mian iya'a mae' na imamna Yahudi, ka' nomotoo, tae-Na, 44 “Imamatoon pore-pore! Alia i koo mambantilkon ni imepo, kasee rae' na imam ka' pipiile'kon na ko'ona se' kustaam daa na'anumo. Moko daa iya'a kasi rookon a kurbaan koi men ia posuu'kon i Musa na ukum Torat kada' manasa na mian se' kustaam tuutuu' na'anumo.” 45 Kasee mian iya'a nomae' nuntundunkon ka' nontolele'kon na mian biai' upa men nosida na wakana. Noko daa koiya'a, ai Yesus sianmo ningkakateda minsoop na kota. Ia somo na liwana kota, na tampat men sianta mianna. Mau koiya'a, mian na sanda' lembo' dauga' sataka-taka na Ko'ona.

Markus 2

1 Porusmo toro pii ilio, ai Yesus notakamo soosoodo na Kapernaum. Tolele a tundunan, se' i Ia isianmo na laigan. 2 Mbaka' notakamo a mian biai' moruuruut, tamban na laigan iya'a sianmo pinsisipan, mau na soopanpo, nobootmo. Pintanga' i Ia muntundunkon wurungna Alaata'ala na ko'ona i raaya'a, 3 isian mian toropii ira notaka ni Yesus nangawawa sa'angu' mian repo'. Mian repo' iya'a ni'uer paat mian. 4 Kasee i raaya'a sian nomoko nangawawa ni Yesus gause mian indo'o biai' tuu'. Raaya'a somo nantataki atop intu-intu i Yesus. Noko daa nitataki, ia ululmo i raaya'a a mian repo' iya'a tia ueranna. 5 Ia piile' i Yesus se' i raaya'a parasaya na Ko'ona, mbaka' Ia norobumo na mian repo' iya'a, tae-Na, “Oo anak-Ku, dosaam daa ni'ampunimo!” 6 Kasee indo'o isian uga' wawa ukum Torat toropii ira poto'oruang. Raaya'a nompoo'inurutikonmo na noana taena, 7 “Nongko'upa a mian kaya'a se' mangaan koiya'a? Wawau-Na koi se' i Iamo a Alaata'ala. Ime a men daa sida mangampuni dosa saliwakon Alaata'ala suungna?” 8 Kasee i Yesus liuliu ninginti'i noana wawa ukum Torat iya'a. Yesus norobumo na ko'ona i raaya'a, tae-Na, “Nongko'upa se' i kuu mimikirawar koiya'a na noamuu? 9 Aupa a daana, mangaan na mian repo' kani'i, ‘Dosaam daa ni'ampunimo,’ kabai se' mangaan, ‘Wangonmo, leengket a ueraan ka' tumpang?’ 10 Kasee koini'i popo'inti'ikonon-Ku na ko'omuu se' Anak Manusia kuasaan mangampuni dosana mian na tano' balaki'.” Kasi i Yesus norobu na mian repo' iya'a, tae-Na, 11 “Porongori a wurung-Ku: wangonmo, nakat a ampaas ka' ule'kon na laigaan!” 12 Mian iya'a nowangonmo, liuliu nangala ampasna pototiok i raaya'a giigii' ka' no'umuar. Mbaka' i raaya'a wiwi'na nosamba'mo, kasi nuntunde' Alaata'ala. Taena, “Upa men koi kani'i baasi kita piile'!” 13 Noko daa iya'a, ai Yesus nomae'mo soosoodo na soripi'na danau. Biai' a mian notaka na Ko'ona, ka' i raaya'a ia pisiso' i Yesus. 14 Rae-rae' i Yesus indo'o, Ia nimiile' anak ni Alfeus sa'angu' men ngaanna, ai Lewi. Ia oru-oruang na kantor pajak. Taeni Yesus na ko'ona, “Mai, lolo' i Yaku'.” Mbaka' ia norumingkatmo, ka' nongololo' i Yesus. 15 Pintanga' i Yesus kumaan na laigan ni Lewi notakamo a mian biai' men pagawena pajak tia mian dosaon kumaan ruru-ruru' tii Yesus ka' murit-Na, gause biai' a mian nongololo' ari Yesus. 16 Sarataa wawa ukum Torat men mian Farisi nimiile' se' i Yesus kumaan tia papa'ase' pajak ka' mian dosaon, raaya'a norobumo na murit ni Yesus, taena, “Nongko'upa i Ia se' kumaan poopooruru' tia pagawena pajak ka' mian dosaon?” 17 Nomorongor upa men ia porobukon i raaya'a, mbaka' ia simbatimo i Yesus tae-Na, “Taasi' mian malesi' a paraluu dokter, kasee mian men manggeo. Yaku' notaka taasi' bo pengeleelo' mian men kana' a wawauna, kasee bo pengeleelo' mian dosaon kada' mongololo' i Yaku'.” 18 Tempo pintanga' ba'apata a murit ni Yohanes toropii ira ka' mian Farisi toropii ira, taka a mian toro pii ira norobu ni Yesus, taena, “Murit ni Yohanes tia muritna mian Farisi ba'apata, see nongko'upa a murit-Muu se' sian?” 19 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Sida mbali' a sawe'na suo' moro'one ba'apata na posuo'anna see suo' moro'one iya'a dauga' indo'o tii raaya'a? Kalu suo' moro'one dauga' indo'o tii raaya'a, sabole i raaya'a sian ba'apata. 20 Kasee bo taka a tempona suo' moro'one iya'a bo alaon na ko'ona i raaya'a. Na temposi iya'a kasi i raaya'a ba'apata. 21 Sianta sa'angu'po mian a mantampalkon sangkeap toik u'uru na pakean men manau'mo. Gause kalu koiya'a, toik u'uru men pantampal iya'a sabole kumomput ka' memberak pakean men manau'mo, mbaka' kaekae' dodoa a berakna. 22 Koiya'a uga', sianta sa'angu'po mian a mantawa' anggur men u'uru na batutu' anit manau'. Gause kalu koiya'a, anggur iya'a sabole memberak batutu' anit iya'a, mbaka' anggurna kowuwus ka' batutu' anitna kobaraba'ian. Kasee anggur men u'uru uga' tiodaa isiikonon na batutu' anit men u'uru.” 23 Na sa'angu' ilio Sabat, ari Yesus nosumalan na ale'na gandum. Potorae' i raaya'a, murit-Na numpupumo gandum. 24 Mbaka' mian Farisi norobumo ni Yesus, taena, “Piile'! Nongko'upa i raaya'a se' mangawawau upa men sian patalaion wawauon na ilio Sabat?” 25 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Sianpo mbali' i kuu nambasa a upa men ia wawau i Daud na tempo i ia tia mian men nongololo' i ia see nokololuan? 26 Ia ninsoop na Laiganna Alaata'ala tempo i Abyatar a Imam Moola', ka' nitarai nangkaan roti men nirookonmo bona Alaata'ala. Poali tongko' imam a men daa sida mangkaan roti iya'a. Kasee i Daud nangkaan tamban nantarai giigii' lolo'na.” 27 Kasi i Yesus norobu na ko'ona i raaya'a, tae-Na, “Ilio Sabat niwawau kada' bo pangalawei mian, ka' taasi'po mian niwawau kada' bo repaion na ilio Sabat. 28 Ka' Anak Manusia uga' a Pinginti'i na ilio Sabat.”

Markus 3

1 Noko daa koiya'a, ai Yesus ninsoopmo soosoodo na laigan bakitumpuan. Indo'o isian sa'angu' mian men repo' a limana sambotak. 2 Ka' isian uga' mian toropii ira indo'o. Raaya'a manganasai i Yesus, too-too mengelesi'i mian iya'a na ilio Sabat, kada' bo pompoposala'anna i raaya'a i Yesus. 3 Ai Yesus norobumo na mian men repo' a limana sambotak iya'a, tae-Na, “Mai, kekerer ka'ita na aropna mian!” 4 Noko daa koiya'a i Yesus norobumo na mian iraando'o, tae-Na, “Koi taena agama, upa a men sida wawauonta na ilio Sabat? Mangawawau men ma'amat kabai se' mangawawau men ba'idek? Mansalamatkon mian kabai se' mampapatei mian?” Kasee i raaya'a tongko' potorokot. 5 Yesus nasiongo'konmo noana i raaya'a men bingilan, ka' Ia nomaso'. Ia nantangak tiku-tikum na i raaya'a, ka' norobu na mian iya'a, tae-Na, “Soorkon a limaam!” Kasi ia soorkon, mbaka' limana mian iya'a uga' nalesi'mo. 6 Kasi mian Farisi toropii ira no'umuar na laigan bakitumpuan ka' nobasangada mampapatei i Yesus tia winawa ni Tomundo' Herodes toropii ira. 7 Noko daa koiya'a, ai Yesus tia murit-Na nobalimba'mo na danau. Biai' a mian men ringkat na Galilea nompololo'. Isian uga' men ringkat na Yudea, 8 Yerusalem, lipu' Idumea, sambotakna Weerkauna Yordan, ka' na tano' Tirus tia Sidon. Biai' a mian notaka na Ko'ona, gause i raaya'a nongorongor wiwi'na upa men Ia wawau. 9 Gause mian biai' tuu', mbaka' i Yesus somo nomosuu' murit-Na montoropoti duangan sa'angu' bo Ko'ona, dako' i Ia ko'ipit na mian. 10 Wiwi'na mian men manggeo, popeepeet mae' munsuduk i Ia, gause i Ia nengelesi'i mian biai'. 11 Mian men lampingionna meena, kalu mimiile' i Yesus, tonsungol na arop-Na, ka' i raaya'a mangkakaro', taena, “Koomo mba'a a men anak na Alaata'ala.” 12 Kasee i Yesus nongkokundakon tuu' meena iya'a dako' mambantilkon se' ai ime i Ia. 13 Noko daa iya'a i Yesus nolumoponmo mbaara'a buu'na. Ia nengeleelo' mian men kikira'-Na ka' raaya'a uga' notakamo na Ko'ona. 14 Ia nungururuki sompulo' rua' mian men ngaanon poposuu', bo pongololo' i Ia, ka' bo posuu'on-Na mengelelekon Lele Pore. 15 Raaya'a Ia tarai kuasa bo pumbuse'i meena. 16 Sompulo' rua' mian men Ia patuk iya'a: ai Simon men ia ngaani i Yesus i Petrus, 17 ka' i Yakobus tia utusna i Yohanes, rua-rua' irana iya'a anak ni Zebedeus, ka' rua-rua'na Ia ngaani i Yesus Boanerges, men aratina, anakna kokurung. 18 Men sambana: ai Andreas, Filipus, Bartolomeus, Matius, Tomas, Yakobus, anak ni Alfeus, Tadeus, Simon mian Zelot, 19 ka' i Yudas Iskariot, men nangakalkon bo pongorookonna i Yesus. 20 Noko daa iya'a, ari Yesus ninsoopmo na sa'angu' laigan. Mbaka' notakamo a mian biai' ningiriwuti i raaya'a tamban nokumaanpo, sianmo ia sida i raaya'a. 21 Ia rongor poto'utusan-Na a wawau-Na se' koiya'a, raaya'a notakamo nondolo' i Ia, gause taena i raaya'a se' i Ia sianmo matotong. 22 Ka' wawa ukum Torat men notaka nda'amari Yerusalem nambantilkon, taena, “Ai Yesus ia lampingimo Beelzebul, men tanaasna meena.” Taena uga', “Ai Yesus mumbuse'i meena men mangalampingi mian tia ukumaatna tanaasna meena.” 23 Ai Yesus nengeleelo' wawa ukum Torat iya'a, kasi norobu na ko'ona i raaya'a see tia timbaani', tae-Na, “Koi upa a Ibiliis ka' mumbuse'i Ibiliis? 24 Kalu sa'angu' batomundo'an pookakaresa ka' sian pooka'amat, batomundo'an iya'a sian bakitaan, 25 ka' kalu sa'angu' suo' pookakaresa ka' sian pooka'amat, suo' iya'a sianmo bakitaan. 26 Koiya'a uga' na batomundo'anna Ibiliis. Kalu meenana pootimbangi raaraaya'amo, ka' pookakaresamo, batomundo'anna sianmo bakitaan, mbaka' takamo a kosilaka'anna. 27 Kasee sianta sa'angu'po mian a men momoko miminsoopi laiganna mian men bukuan ka' mangarampasi kupangna, kalu sian punguonna kutung a mian bukuan iya'a. Moko daasi koiya'a, kasi i ia sida mangala kupangna mian iya'a. 28 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' giigii' dosana mian mau wurungpo men mingiroki Alaata'ala sida ampunion, 29 kasee kalu mian mingiroki Alus Molinas, ia sian sida ampunion pataka manau', gause mian iya'a nangawawaumo sala' men sidutu.” 30 Koiya'a nambantili ni Yesus wawa ukum Torat iya'a, gause i raaya'a nangaani i Yesus ia lampingi meena. 31 Mbaka' notakamo a sina ni Yesus tia utus-Na. Raaya'a potokerer na liwana ka' nomosuu' mian mengeleelo' i Yesus. 32 Isian mian biai' no'umoruang nintikumi i Yesus. Raaya'a norobu na Ko'ona, taena, “Piile', sina-Muu tia utus-Muu mokaraale'e na liwana, mampari-pari momootuungi i Kuu.” 33 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Ime mbali' a sinang-Ku ka' ime mbali' a utus-Ku?” 34 Ia nimiile' giigii' mian men no'umoruang tiku-tikum-Na kasi norobu tae-Na, “Iraani'i a sinang-Ku tia utus-Ku! 35 Ime a men mangawawau koi pingkira'na Alaata'ala, iamo a utus-Ku moro'one, utus-Ku wiwine, ka' iamo a sinang-Ku.”

Markus 4

1 Na sa'angu' tempo, ai Yesus nimisiso' mian soosoodo na soripi'na danau. Mbaka' notakamo a mian biai' tuu' ningiriwuti i Ia, pataka i Ia somo nolumakit na sa'angu' duangan men lanto-lanto, ka' no'umoruang indo'o. Kasee mian biai' iya'a, wiwi'na na tano' na soripi'na danau. 2 Yesus nobatimbaani' nimisiso'kon biai' kaliangan upa na ko'ona i raaya'a. Koi kani'i a pisiso'-Na, tae-Na, 3 “Porongori ini'imari! Isian po'ale' sa'angu' mae' mangkambur wine' na ale'na. 4 Banta-bantang i ia mangkambur, isian wine' men nandawo' na soripi'na salan. Kasi notaka a sapu' ka' nangkaan wine' iya'a pataka nokabus. 5 Isian uga' men nandawo' na karabatu, men sian laan tano'na. Wine' iya'a liuliu notumuo' gause tano'na monipis. 6 Kasee sarataa no'alayo'mo a ilio, wine' men notuo'mo iya'a nalaumo, kasi nakangkung ka' nopate, gause wakatna sian alalom. 7 Isian uga' wine' men nandawo' na rakut masolot ka' ruri'on. Kasi rakut masolot ka' ruri'on iya'a no'uminsur ka' ningipit wine' men notuo'mo iya'a pataka nopate, mbaka' sianmo niwoo'. 8 Kasee isian uga' wine' men nandawo' na tano' men molumba'. Ia notumuo' molumba' ka' niwoo'. Woo'na isian men ninturang poro tolumpulo' paku', poro nomompulo' paku', ka' isian uga' men para sa'atu paku'.” 9 Kasi tae-Na, “Daa tilingaan, imamat pore-pore!” 10 Sarataa i Yesus somo suungna, toropii mian men nongololo' i Ia tia sompulo' rua' murit-Na iya'a, nimikirawarmo na Ko'ona se' upa aratina timbaani' iya'a. 11 Taeni Yesus, “Kuu nitaraimo pinginti'ian kada' minginti'i upa men mawuni na Batomundo'anna Alaata'ala, kasee na mian sambana men sian mongololo' pisiso'-Ku, wiwi'na upa bantilkonon tia timbaani', 12 kada' daa sida a men nitulis: ‘Mau mimiile' see i raaya'a sian mingimamat; maupo mongorongor see i raaya'a sian minginti'i, dako' i raaya'a mombolii wawauna ka' ampunion.’ ” 13 Kasi ia pikirawari i Yesus i raaya'a, tae-Na, “Ai kuu se' daa ninginti'imo timbaani' kani'i kabai sianpo? Kalu sianpo, koi upa a pinginti'ianmuu timbaani' sambanaan? 14 Po'ale' men mangkambur wine' mintimbaani'kon mian men mengelelekon wurungna Alaata'ala. 15 Tano' na soripi'na salan mintimbaani'kon mian men mongorongor wurungna Alaata'ala iya'a, kasee liuliu notaka a Ibiliis ninsiasa wurungna Alaata'ala men baasi nilelekon na ko'ona i raaya'a. 16 Tano' men watuon mintimbaani'kon mian men mongorongor wurungna Alaata'ala, ka' liuliu mangalabot tia noa beles; 17 kasee raaya'a sian niwakat, mbali' tongko' notontaan sangkodi' a wurungna Alaata'ala. Komburi'na, kalu repaionna mian ka' talalaison gause i raaya'a nangalabot wurungna Alaata'ala iya'a, raaya'a liuliu minsasapu kaparasaya'anna. 18 Tano' men isian rakut ruri'on mintimbaani'kon mian men nongorongor wurungna Alaata'ala, 19 kasee dauga' babatakon tutuo'na i raaya'a ka' uga' mingkira' tumuo' labian na tano' balaki' kani'i. Biai' kaliangan a ko'uusna. Mbali' iya'a, wurungna Alaata'ala noko'ipit na noana i raaya'a, mbaka' sian niwoo'. 20 Kapupusanna, wine' men nikambur na tano' men molumba' mase mian men mongorongor ka' mangalabot wurungna Alaata'ala, kasi miwoo'. Ule'na isian men poro tolumpulo' paku', kabai poro nomompulo' paku', kabai se' para sa'atu paku'.” 21 Ai Yesus norobu soosoodo na ko'ona i raaya'a, tae-Na, “Mian moboloak taasi' sa'uon tia gumbang, kabai pokelaon na intuna tokolan, kasee pokelaon na sulaanna. 22 Koiya'a uga', upa men mawuni, komburi'na uga' bo kampiile'an. Ka' upa men nipopowuni, komburi'na bo bantilkonon. 23 Kalu i kuu mo'uus minginti'i Batomundo'anna Alaata'ala, imamat pore-pore!” 24 Ai Yesus ningimputimo tundunan-Na soosoodo, tae-Na, “Imamat a upa men kuu rongor! Takalan men kuu takalkon bo takalkonon na ko'omuu. Saliwakon koiya'a bo turangion na ko'omuu. 25 Gause mian men isianmo upa ia tombonoi bo taraion soosoodo, kasee mian men sianta upa tombonoionna, toro tiu'po men dauga' isian na ko'ona bo alaon na ko'ona.” 26 Kasi taeni Yesus, “Batomundo'anna Alaata'ala koi mian men mangkambur wine' na ale'na. 27 Sian inti'ionna mian iya'a koi upa a i'insurna wine' iya'a. Malom, tempo ia motokol, kabai ilio, tempo ia wangon, wine' iya'a sumukutmo ka' kaekae' alayo'. 28 Tano' suungna munguarkon woo'na, tumbe-tumbe boinganna, kasi koengna, moko daa, kasi wurasna men bentes. 29 Tempona woo'na mataakmo, ia padakonnamo mian iya'a, gause kopamadakanmo.” 30 Ai Yesus norobu soosoodo, taena, “Upa a pomookokoikonta Batomundo'anna Alaata'ala iya'a, kabai koi upa bo pintimbaani'kon tia pimpipiile'konta? 31 Batomundo'an-Na koi watuna sasawi men nikambur na tano'. Watuna sasawi a men morio' tuu', ka' sianta watuna gala sambana men koiya'a korio'na. 32 Kasee tempo i ia nikambur, ia tumuo' ka' uminsur labi gala sambanaan, kasi mimpanga' biai' ka' moola', mau sapu'po sida mimpeeta ka' lilungionna.” 33 Yesus nambantilkon wurungna Alaata'ala na mian biai' tia biai' timbaani' men koiya'a. Timbaani' iya'a sintutu' tia pinginti'ianna i raaya'a. 34 Sinampang i Ia mimisiso' mian, Ia batimbaani', kasee na murit-Na bantilkonon-Na a aratina wiwi'na, kalu raaraaya'ana. 35 Maamaalom na ilio iya'a, ai Yesus norobumo na murit-Na, tae-Na, “Mai kita lumembet na sambotakna danau.” 36 Murit ni Yesus namarereimo mian biai' ka' nolumakit na duangan ka' nangawawa i Yesus men noko ndo'omo na lalomna. Raaya'a nomae'mo ka' isian uga' duangan men sanggiran nomae'. 37 Kasi notaka a boyus men makorong tuu' ka' bokol munsumparak duangan, tamban duangan iya'a boomo mosool. 38 Na tempo iya'a, ai Yesus pintanga' royot na batolopuusan, takala'-Na notangunan. Mbaka' murit-Na ninsimpumo i Ia, ka' nambantilkon na Ko'ona, taena, “Guru, ai Kuu tongko' royot, kita mase boomo silaka'.” 39 Ai Yesus nowangonmo, ka' nongkokundakon boyus iya'a ka' nomorobui danau, tae-Na, “Rokot, bi todoo!” Uga' norokotmo a boyus ka' danau iya'a notodoomo tuu'. 40 Kasi i Yesus norobu na murit-Na, tae-Na, “Nongko'upa i kuu se' layaon tuu' koiya'a? Nongko'upa i kuu se' sian parasaya na Ingku'?” 41 Raaya'a nolayaonmo tuu', ka' nopootundunii simbaya'na, taena, “Ime a men tuutuu'na mian kaya'a? Mombuul tia danaupo momorongori i Ia!”

Markus 5

1 Ari Yesus notakamo na sambotakna danau na dodongoanna lipu' Gerasa. 2 Baasi nalau i Yesus na duangan, liuliu notaka a sa'angu' mian moro'one ringkat na wangunan. Mian iya'a ia lampingi meena, 3 ka' dodongoanna na wangunan iya'a. Ia sianmo dodoron kooton, mau tia rante, 4 gause piripiimo i ia nikalo' ka' nirante kasee rante tatakonna ka' kalo'anna baraba'ionna. Mian iya'a bukuan tuu'; sianta sa'angu' mian a men mamaka'ala manganaami. 5 Ilio malom ia tongko' sayo-sayo waale'e-le'emari na wangunan tia buu'na ka' mangkakaro' ka' membelai wakana tia watu. 6 Oloapo a nontoa'ianna mian iya'a se' i Yesus notaka, ia notumetende'mo ka' nonsoosa' na arop ni Yesus. 7 Boolak tuu' i ia nangkakaro'kon, taena, “Oo Yesus, Anakna Alaata'ala men na ko'alayo'an! Upaioonmo i yaku' kani'i? Sumpa' mangaan ngaanna Alaata'ala, pa'ase'onku, amo' talalaison i yaku'.” 8 Mbali koiya'a a norobuna gause i Yesus norobu na mian iya'a, tae-Na, “Meena men mangalampingi mian kani'i, uar!” 9 Kasi ia pikirawari Yesus a mian iya'a, tae-Na, “Ime a ngaawan?” Ia simbati mian iya'a, taena, “Ngaanku i Legion, gause i kai biai' tuu'.” 10 Piribiai' i ia nokumakaase' ni Yesus kada' amo' buse'ion i raaya'a umuar na dodongoan iya'a. 11 Karani' dodongoan iya'a isian bau' biai' tuu' pintanga' mansarak kumaan na tembanon. 12 Raaya'a nokumakaase' ni Yesus, taena, “Posuu' i kai balimba' na bau' karaatu'u, ka' patalai i kai miminsoopi.” 13 Ai Yesus sangada men koiya'a. Meena iya'a no'umuarmo na mian iya'a ka' nangalampingi bau' iraantu'u. Bau' salulusan iya'a notumetende'mo ka' notumumbur na liu' waaro'o na weer, mbaka' nopatemo nolomos. Kobiai'na bau' iya'a toro rua' loloon. 14 Pontondong bau' iya'a notumetende'mo ka' nuntundunkon lele iya'a na kota ka' na kampung men na tiku-tikumna. Mbaka' no'umuarmo a mian biai' mae' mimiile' upa men nosida iya'a. 15 Mian biai' iya'a notakamo ni Yesus ka' nimiile' mian iya'a men koi umba'ana ia lampingi meena biai' iya'a, mondo'o oru'oruang. Ia nobapakemo ka' nopatotongmo. Mbaka' i raaya'a nolayaonmo. 16 Mian men nimiile' upa men nosida iya'a nuntundunkonmo na ko'ona i raaya'a upa men nosida na mian men ia lampingi meena ka' uga' men nosida na bau' men biai' iya'a. 17 Kasi tombono dodongoan iya'a nama'ase' ni Yesus kada' i Ia mamarerei dodongoan iya'a. 18 Tolakit i Yesus na duangan, mian iya'a men ia lampingi meena, nama'ase'mo ni Yesus kada' i ia poturangon lumolo' na Ko'ona. 19 Kasee i Yesus sian nomoturang. Tae-Na, “Ule'kon na laigaan ka' bantilkon poto'utusaan a upa men ia wawau Tumpu na ko'oom, ka' polingu'-Na na ko'oom.” 20 Mian iya'a uga' nomae'mo ka' nuntundunkon mian na libutan Dekapolis upa men ia wawau i Yesus na ko'ona. Wiwi'na mian men nongorongor tundunanna iya'a nosamba'mo. 21 Ai Yesus nolumakitmo na duangan ka' nomule'kon soosoodo na sambotakna danau. Dauga' indo'o na soripi'na danau i Ia, noruuruubanmo a mian taka munguruuti i Ia. 22 Taka a sa'angu' mian, ngaanna ai Yairus. Ia tanaasna laigan bakitumpuan. Tongko' ia piile' se' i Yesus, ia liuliu nonsoosa' na arop-Na. 23 Ia nokumakaase' ni Yesus, taena, “Anakku wiwine manggeo tuu', boomo lapus. Taka walinta ka' epetkon a lima-Muu na wakana, kada' i ia malesi', dako' lapus.” 24 Ai Yesus uga' nomae'mo singka-singkat tii Yairus. Biai' a mian nompololo' tamban pogeegeet tiku-tikum. 25 Na tanga'na mian biai' iya'a isian sa'angu' wiwine men sompulo'mo rua' taun mariingi'on men dodoa. 26 Biai'mo a mian namakuli' i ia tamban kabus a kupangna nambayar nobapakuli'anna, see sia-sianapo nalesi', tongko' kaekae' ka' dodoa. 27 Ia nongorongormo lelena upa men wawauon ni Yesus. Mbaka' na tanga-tanga'na mian biai' iya'a, ia nembeelimo i Yesus see paraas tokurung-Na, kasi nongkoyong juba-Na, 28 gause na noana, taena, “Mau tongko' koyongonku a juba-Na sabole malesi' i yaku'.” 29 Poololo'kon iya'a uga' na'anumo liuliu a mariingi'na, ka' nunsuri wakana nalesi'mo. 30 Singkat iya'a uga' ai Yesus nunsuri isian kuasa-Na men no'umuar na waka-Na. Ia ningilinga mian biai' paraas tokurung-Na, ka' nimikirawar, tae-Na, “Ime a men nongkoyong jubang-Ku?” 31 Taena murit-Na, “Kuu daa nimiile' mian biai' tuu' kani'i pogeegeet, kadai i kuu dauga' mimikirawar, se' i ime a men nongkoyong i Yaku'?” 32 Kasee i Yesus dauga' nintioki tiku-tikum mansarak mian men nongkoyong i Ia. 33 Wiwine men nalesi' iya'a ninginti'i upa men ia surimo na wakana. Ia nolantutukanmo layaon, ka' notaka na arop ni Yesus nonsoosa', ka' nambantilkon tuutuu'na upa men nosida na ko'ona. 34 Kasi i Yesus norobu na wiwine iya'a, tae-Na, “Anak-Ku, gause i koo parasaya na Ingku', mbaka' i koo malesi'. Rae'mo tia noa ma'amat. Koo daa nalesi'mo.” 35 Pintanga' morobu i Yesus, notakamo a mian pii ira men poto'utusan ni Yairus, tanaasna laigan bakitumpuan iya'a. Raaya'a nambantilkon ni Yairus, taena, “Anakmuu nolapusmo. Nongko'upa ka' dauga' mungkulen i Guru.” 36 Yesus sianta nomorongori upa men ia tundun i raaya'a. Ia norobumo na tanaasna laigan bakitumpuan iya'a, tae-Na, “Alia layaon. Parasaya, daamo.” 37 Yesus liuliu nomae' na laigan ni Yairus see sianta namatalai sa'angu'po mian mongololo' i ia. Men sida mongololo', tongko' i Petrus tii Yakobus ka' i Yohanes, utusna. 38 Sarataa i raaya'a notaka na laiganna tanaasna laigan bakitumpuan, ia piile' i Yesus a mian se' sianmo ni'inti-inti'i. Isian men gora', wiri ka' tumando'. 39 Yesus liuliu ninsoop ka' norobu na ko'ona i raaya'a, tae-Na, “Nongko'upa se' gora' tuu' koi kani'imari ka' wiri? Anak kanono' sian nolapus; ia tongko' noroyot.” 40 Kasee i raaya'a tongko' nongkolengkei i Yesus. Mbaka' ia posuu'mo i Yesus i raaya'a wiwi'na umuar, kasi Ia wawa a sinana tia tamana anak iya'a, ka' murit-Na tolutolu'na ninsoop na tokolanna anak iya'a. 41 Kasi ia intoni i Yesus a limana anak iya'a, ka' norobu tae-Na, “Talita kum,” men aratina, “igo', Yaku' morobu na ko'oom, wangonmo.” 42 Anak wiwine iya'a liuliu nowangon ka' notumumpang. Umurna anak iya'a sompulo'mo rua' taun. Wiwi'na mian men isian iraando'o nosamba' tuu' nimiile' koiya'a. 43 Kasee wawau-Na iya'a sian tuu' patalaion-Na tundunon na mian sambana. Kasi Ia nomosuu' i raaya'a mantarai anak iya'a kumaan.

Markus 6

1 Ai Yesus namarerei dodongoan iya'a ka' nomae' tia murit-Na na kampung men dodongoan-Na. 2 Na ilio Sabat, ai Yesus ninsoopmo na laigan bakitumpuan, ka' nuntumbei nimisiso' mian biai' indo'o. Raaya'a nosamba' tuu' nongorongor pisiso' ni Yesus. Taena, “Maana nantausian-Na kaya'amari wiwi'na? Koi upa inta' a pinginti'ian men isian na mian kaya'a? Koi upa se' daa sidaon-Na a mangawawau upa kosamba'? 3 Taasi' tukang kau i Ia kani'i, men anak ni Maria, ka' moto'utus tii Yakobus, Yoses, Yudas, ka' i Simon? Ka' utus-Na men wiwine taasi' uga' isian iraani'i poododongoi tii kita?” Mbaka' i raaya'a bude' mangalaboti i Yesus. 4 Kasi i Yesus norobu na ko'ona tae-Na, “Sa'angu' nabii mau mbariana angga'ionna mian, tongko' na kampung men dodongoanna, tia na tanga-tanga'na poto'utusanna tia mianna sangkau laigan ia sian angga'ion.” 5 Ai Yesus sian sida nangawawau upa kosamba' na dodongoan iya'a saliwana nengelesi'i mian men manggeo bangar pii ira, men Ia epet tia lima-Na. 6 Yesus samba'kon i raaya'a kadai se' sian parasaya. Noko daa iya'a ai Yesus nomae'mo na kampung men tiku-tikum pookarani' ka' nimisiso' mian. 7 Ia leelo' a murit-Na sompu-sompulo' rua' irana, ka' niposuu' mae' rua'-rua'. Koo'po tia nomae', Ia nantarai i raaya'a kuasa bo pumbuse'i meena, 8 ka' Ia nomotoo i raaya'a koi kani'imari, tae-Na, “Alia mangawawa upa-upa na rae'anmuu. Men sida tongko' tokon. Alia mangawawa kakaan, kabai se' tuuman, ka' alia mangawawa doi' maupo na boborna lolos. 9 Mosapato kasee alia mangawawa bokukum rurua'.” 10 Ia uga' norobu tae-Na, “Kalu kuu tuuk na laiganna mian, ka' ia laboti mian, dodongomo ino'o; alia balimba' pataka i kuu mamarerei dodongoan kanono'. 11 Kasee kalu i kuu taka na sa'angu' dodongoan, ka' mian iraando'o bude' mangalaboti tia momorongori i kuu, parerei a dodongoan inono'. Taperi a awu na saratmuu bookoi oos se' i raaya'a sian kokana'na Alaata'ala.” 12 Mbaka' i raaya'a nomae'mo nengelelekon se' mian tiodaa monsosoli ka' mangkadarai wawauna men ba'idek. 13 Raaya'a numbuse'i meena biai' ka' menggegesi tia likisonna saitun mian men manggeo ka' mengelesi'i. 14 Ngaan ni Yesus notolelemo longkop dodongoan, tamban wiwi'na upa men Ia wawau i Yesus uga' nokamporongoranmo ni Tomundo' Herodes. Isian mian men nuntundun i Yesus, taena, “Yohanes Pansarani nipotuo'imo noko daa lapus. Ya'a mbali' mba'a i ia kuasaan mangawawau upa kosamba'.” 15 Kasee mian sambana nangaan, taena, “Ia, ai Elia.” Isian uga' men nangaan, taena, “Ia nabii, koikoimo tia nabii mbaripian.” 16 Ia rongor i Herodes se' koiya'a, ia norobumo taena, “Sabole i Yohanes Pansarani, men mbaripian yaku' kolongimo a takala'na. Koini'i i ia notuo'mo soosoodo!” 17 Gause i Herodes isian nomosuu'kon mian mangarakop i Yohanes ka' nonsoopkon na tarungkuan. Mbali' i Herodes nangawawau koiya'a gause pingkira' ni Herodias. Herodias boroki' ni Filipus, utus ni Herodes, kasee ia poboroki'mo i Herodes. 18 Wawau ni Herodes iya'a piribiai'mo ia kokundakon i Yohanes, taena, “Koo sian sida mosuo' tia boroki' na utuus kanono'.” 19 Koiya'a mbali' i Herodias nanganaa' maso'na ni Yohanes, ka' nomonano mampapatei i Yohanes, see sian pokoonna tuu'konon. 20 Ai Yohanes kolayaon ni Herodes, gause ia inti'i se' i Yohanes sa'angu' mian men kana' a wawauna ka' sianta idekna. Ka' wurung ni Yohanes mau kosiasana noana i Herodes, kasee uga' kikira'na rongoron. Ya'a mbali' ia posuu'kon i Herodes mian kada' mandagai i Yohanes pore-pore dako' silaka'. 21 Mbaka' daa taka uga' a sa'angu' tempo men ma'amat boni Herodias. Tempo iya'a ai Herodes mangaramekon ilio men nongamea'anna. Na tempo iya'a uga' i Herodes nangawawau ramean bona giigii' moomoola'na batomundo'anna, ka' moomoola'na surudaduna, ka' mian men angga'ion na Galilea. 22 Na ramean iya'a, anak ni Herodias men laandue' no'umosulen. Osulenna iya'a kinokana'na tuu' noa ni Herodes tia giigii' sawe'na. Mbaka' i Tomundo' Herodes norobumo na laandue' iya'a, taena, “Upapo a men kikira'am, tongko' pa'ase'. Sabole rookononku.” 23 Wurung iya'a ia basumpa'kon i Herodes a nontoonkon laandue' iya'a. Taeni Herodes, “Mau upa a men pa'ase'oon, rookononku, tamban mau batomundo'ankupo sambotak, rookononku!” 24 Wiwine laandue' iya'a no'umuarmo ka' nimikirawar na sinana, taena, “Mama, upa inta' a men pore bo pa'ase'onku?” Ia simbati sinana, taena, “Pa'ase' a takala' ni Yohanes Pansarani!” 25 Wiwine laandue' iya'a liuliu nomule'kon na Tomundo' ka' norobu taena, “Pa'ase'onku a takala' ni Yohanes Pansarani, rookononmuu i yaku' koikoini'ina tanaon na dulang.” 26 Ia rongor i Tomundo' se' koiya'a a pa'ase'na, liuliu nasiongo' tuu' i ia. Kasee sian pokoonna koo'konon a pa'ase'na wiwine laandue' iya'a gause ia nobasumpa'mo rongo-rongor sawe'na. 27 Mbaka' somo liuliu ia posuu'kon dadagana sa'angu' mae' mondolo' takala' ni Yohanes Pansarani. Mian men niposuu' iya'a nomae'mo na tarungkuan, liuliu nongkolongi takala' ni Yohanes. 28 Noko daa koiya'a, ia wawamo a takala' iya'a nitana na dulang ka' nirookon na wiwine laandue' iya'a. Wiwine laandue' iya'a nongorookonmo takala' iya'a na sinana. 29 Murit ni Yohanes nongorongor lele koiya'a, ia rae'imo i raaya'a ka' nidolo' a biibii ni Yohanes, ka' nitanom. 30 Poposuu' ni Yesus iya'a nomule'konmo soosoodo ka' nopooruru' tii Yesus. Raaya'a nambantilkonmo ni Yesus giigii' upa men ia wawaumo i raaya'a, ka' men ia pisiso'kon i raaya'a na mian. 31 Biai' tuu' a mian taka tia mae', tamban i raaya'a sianmo minsida kumaan. Mbaka' taeni Yesus na murit-Na, “Mai, kita rae' na dodongoan men sianta mianna men somo kita-kitana kada' sida mintimale kodi-kodi'.” 32 Raaya'a nolumakitmo na duangan ka' nomae' na tampat men oloa na mian biai'. 33 Kasee biai' a mian men nimiile' i raaya'a nomae' ka' ia inti'i mian uga' a nomae'anna. Mbaka' mian na giigii' kota na dodongoan iya'a notumetende'mo, nongolukoni i raaya'a. 34 Sarataa i Yesus nalau na duangan ka' nimiile' mian biai' iya'a, Ia nolingu'mo, gause i raaya'a somo koi domba men sianta mian nontondong. Mbaka' Ia nimisiso'konmo biai' upa na ko'ona i raaya'a. 35 Maamaalommo, murit ni Yesus nuntuu'imo i Ia ka' norobu taena, “Koini'i boomo malom, ka' dodongoan kani'i oloa mian. 36 Mbulo posuu' a mian karaani'i bi rae' kada' minsida mingili kakaan na libutan tia kampung men kara-karaani' ka'ita.” 37 Kasee ia simbati i Yesus tae-Na, “Kuusi a mantarai i raaya'a kakaan.” Taena i raaya'a, “Ansee, kada' kaimo a mingili kakaan bona mian biai'? Sabole tiodaa mamaraluukon doi' koi rua' atu doi' dinar.” 38 Ia pikirawar i Yesus na ko'ona i raaya'a, tae-Na, “Piile' kutung. Too pipii a roti men isian na ko'omuu?” Ia piile' i raaya'a, taena, “Isian roti lilima' ka' susum rurua'.” 39 Kasi i Yesus nomosuu' giigii' mian iya'a morimpung umoruang na rakut malalas. 40 Raaya'a no'umoruangmo pore-pore sarimpung-sarimpung. Isian men sa'atu mian a sarimpung, isian uga' men limampulo' mian a sarimpung. 41 Noko daa iya'a, ia alamo i Yesus a roti men lilima' ka' susum men rurua' iya'a, ka' nolumelengea' waara'a langit nobasukuur na Alaata'ala. Noko daa koiya'a Ia rumpi-rumpikmo a roti iya'a, kasi Ia rookon na murit-Na kada' bo obo-oboskonon na mian biai' iya'a. Ka' susum men rurua' iya'a uga' ni'obo-oboskonmo na ko'ona i raaya'a wiwi'na. 42 Raaya'a wiwi'na nobenteng nangkaan. 43 Ka' labina roti tia susum men nikaan iya'a ia ruru' murit ni Yesus, dauga' nobuke' sampulo' rua' basung. 44 Mian moro'one men nangkaan roti iya'a isian lima' loloon mian. 45 Noko daa koiya'a, liuliu Ia posuu' i Yesus a murit-Na mae' baduangan mongolukoni i Ia na Betsaida na sambotakna danau. Kasi mian men biai' iya'a Ia posuu'mo mule'kon. 46 Sarataa mian biai' nomae', Yesus nomae' na buu'na ka' nosambayang. 47 Na tanga'namo danau a duanganna murit-Na, ilio nomalommo. Kasee i Yesus dauga'na na katano'an. 48 Ia toa'i i Yesus i raaya'a se' marepa tuu' a mombose duanganna gause mombuulon ra'amari na aropna duangan. Mbaka' toro jaam tiga karani' ilio, ai Yesus notakamo na ko'ona i raaya'a tumpa-tumpang na wawona weer, koikoi se' mingkira' mingiliukon i raaya'a. 49 Sarataa i raaya'a nimiile' se' i Yesus notumumpang na wawona weer, mbaka' i raaya'a nangkakaro'mo nolayaon, gause pansaruina i raaya'a se' santuo'. 50 Wiwi' irana notongkodi' tuu' nimiile' i Ia. Kasee i Yesus liuliu norobu na ko'ona i raaya'a, tae-Na, “Porampot a noamuu! Yaku' ini'i. Alia layaon.” 51 Sarataa i Yesus nasawe' na duanganna i raaya'a, mombuul norokotmo. Raaya'a samba' tuu', 52 gause i raaya'a sianpo ninginti'i upa men nosida na roti lilima' men kosamba' iya'a. Ka' noana i raaya'a dauga' bingilan. 53 Sarataa nolumembet na sambotakna danau, raaya'a nobalabumo na Genesaret. 54 Nalaumo i raaya'a na duangan, liuliu ia inti'i mian biai' se' isian i Yesus. 55 Mbaka' i raaya'a notumetende'mo longkop dodongoan iya'a, kasi i raaya'a nangawawa ni Yesus giigii' mian men manggeo ni'uer tia ampa-ampasna. Ka' rongoronna i raaya'a se' i Yesus na dodongoanmo sa'angu'an, raaya'a mangawawamo mian men manggeo iya'a waatu'u. 56 Mau mbaria kotakaan ni Yesus, mau na kampung, mau na kota kabai se' na libutan, na dodongoan inono' mian men manggeo pokelaionna i raaya'a na pasar. Ka' pa'ase'onna i raaya'a kada' daa mian men manggeo iya'a patalaion mongkoyong juba ni Yesus, mau tongko' puusna. Wiwi'na men nongkoyongmo sida nalesi'.

Markus 7

1 Mian Farisi tia wawa ukum Torat toropii ira men na Yerusalem a dodongoanna notaka ni Yesus. 2 Raaya'a nimiile' murit ni Yesus toropii ira nokumaan see sian ningoso' men koi pisiso'na agamana. 3 Gause mian Farisi koikoimo tia samba Yahudi men sambana mongololoikon tuu' adat tia wawauna minti'ina i raaya'a. Raaya'a sian kumaan kalu sianpo ningoso' koi men ia pisiso'kon minti'ina i raaya'a. 4 Ka' mule'kon na pasar i raaya'a sian kumaan kalu sianpo noloop. Ka' dauga'na biai' a aturan sambanaan na minti'ina i raaya'a men loloikononna tuu', koimo na aturan mongoso'i galaas, mangko', ka' pakakas men kulaluk. 5 Koiya'a mba'a mbali' mian Farisi tia wawa ukum Torat nimikirawar ni Yesus, taena, “Nongko'upa a murit-Muu se' sian mongololoikon adatna pulinta? Nongko'upa i raaya'a se' kumaan see sian mingoso'?” 6 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Kuu karaani'i uga' se' minti pate-patete! Tuutuu' a men ia tulis i Nabii Yesaya muntundun i kuu, taena, ‘Mian karaani'i muntunde' i Yaku' tongko' na wewerna, see noana i raaya'a oloa na Ingku'. 7 Sianta kana'na i raaya'a monsoosa' i Yaku', gause aturanna mian a pisiso'kononna koikoi se' aturan iya'a a aturan-Ku.’ 8 Posuu'na Alaata'ala kauri'kononmuu kasee aturan na mian a men moonggor a pingintonimuu.” 9 Kasi i Yesus norobu soosoodo, tae-Na, “Kuu minsida tuu' mongoloakon posuu'na Alaata'ala kada' daa pokoonmuu a mamakapoonggor adatmuu! 10 Koi kani'imari a posuu' ni Musa, taena, ‘Angga'i a tama tia sinamuu!’ Ka', taena, ‘Ai ime a men mantadeankon tamana kabai se' sinana tiodaa pate a ukumanna.’ 11 Kasee ko'omuu koi kani'imari a pisiso'muu, taemuu, ‘Kalu mian nomorobui minti'ina, taena, “Giigii' upa men tio bo rookononku na ko'omuu mase Kurban. Yaku' poko kurbaankonmo na Alaata'ala.” ’ 12 Mbaka' mian iya'a sian patalaionmuu mongololoikon wawauna mangalawei tama tia sinana. 13 Mbaka' tia pisiso'muu susuung men kuu pisiso'kon mian, kuu sianmo mongololo' wurungna Alaata'ala. Ka' dauga'na biai' a upa men koiya'a wawauonmuu.” 14 Kasi i Yesus nengeleelo' soosoodo mian biai' iya'a ka' norobu tae-Na, “Porongori pore-pore kada' inti'ionmuu. 15 Sianta upa men na liwa ka' minsoop na wakana mian sida mengerere wakana, kasee ka' upa a men na lalom ka' umuar, nono' a men mengerere wakana. 16 Ka' men daa tilingaan, porongori.” 17 Yesus namarereimo mian biai' iya'a, ka' ninsoop na laigan. Murit-Na nimikirawarmo na Ko'ona, se' upa a patukna timbaani' iya'a. 18 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Sia-sianapo uga' minginti'i i kuu? Koo'po kuu inti'i se' upa men na liwa ka' minsoop na wakana mian sian mengerere i ia? 19 Gause men minsoop na lalom inono' sian minsoop na noa, kasee minsoop na kompong ka' uarkonon soosoodo.” Wurung ni Yesus iya'a mambantilkon se' wiwi'na kakaan sida kaanon. 20 Yesus norobu soosoodo, tae-Na, “Men umuar na nganga'na mian, nono' a men mengerere i ia. 21 Gause na lalomna waka, na noa a nimpu'uanna giigii' pikiran men ba'idek. Pikiran koiya'a a men manggau'kon mian mogora', mamangan, mampapatei mian, 22 muntumpangkon samba-samba, mongko'uusi upana mian, mangawawau men ba'idek, umakal, mongololoikon po'uusna noa, masindir, momotaekon, lambak, bolongoli. 23 Wiwi'na men ba'idek iya'a na noa a nimpu'uanna, ka' iya'a a men mangawawau mian sida marere na Alaata'ala.” 24 Noko daa koiya'a, ai Yesus namarereimo dodongoan iya'a ka' nomae' na libutan men karani' na kota Tirus. Ia ninsoopmo na sa'angu' laigan see Ia bude' inti'ionna mian se' isian ndo'o. Kasee tataka-Na sian kawunianna. 25 Isian sa'angu' wiwine men anakna lampingionna meena. Ia nongorongor se' isian i Yesus. Wiwine iya'a notakamo ka' nobanintuur na arop ni Yesus. 26 Ia nama'ase' kada' i Yesus mumbuse'i meena men nangalampingi anakna. Wiwine iya'a samba Yunani, lipu' Fenisia na Siria. 27 Yesus norobu na ko'ona, tae-Na, “Anak a olukon pakaanon bi benteng. Sianta kana' a mangala kakaanna anak morio' ka' mintibarkon bona au'.” 28 Ia simbati wiwine iya'a taena, “Indo' Tumpu, kasee au'po na intuna meja'po mangkaan puputna kakaan men tuongonna anak.” 29 Yesus norobu na ko'ona, tae-Na, “Kalu koi nooro'o a taeem, ule'kon i koo. Meena men nangalampingi anaak, no'umuarmo.” 30 Wiwine iya'a nomule'konmo. Ia takai na laigan, anakna toko-tokol na tokolan, ka' meena iya'a tuutuu' uga' no'umuarmo. 31 Noko daa iya'a ai Yesus namarereimo dodongoanna lipu' Tirus, ka' ningimputkon rae'an-Na lumiu na Sidon mae' na Danau Galilea. Ia sumalan lumiu na libutan Dekapolis. 32 Tongko' indo'o, isian mian nangawawa na Ko'ona sa'angu' mian men umu' ka' mabongol. Raaya'a nama'ase' kada' i Yesus mengepetkon limana na mian iya'a. 33 Yesus nangawawamo mian iya'a ka' daa somo raaraaya'ana, kasi Ia soopkon a rangkum-Na na tilingana mian iya'a rua-ruambotakna. Kasi Yesus no'uminor ka' numurusi sila'na mian iya'a. 34 Noko daa koiya'a, ai Yesus nolumelengea'mo waara'a na langit ka' ninoa booboolak kasi norobu na mian iya'a, tae-Na, “Epata,” men aratina, bi koloaian. 35 Tilingana mian iya'a nopoorongormo ka' sila'na nolundengmo soosoodo ka' ninsidamo morobu men manasa. 36 Yesus nomotoo mian men isian iraando'o kada' alia muntundun wawau iya'a na mian sambana. Mau koiya'a i Yesus nongkokundakon mian muntundun, kasee i raaya'a tongko' kaekae' ka' dodoa montolele'kon wawau iya'a. 37 Wiwi'na mian men nongorongor iya'a nosamba' tuu'. Raaya'a norobu taena, “Wiwi'na ia wawau, pore. Mian mabongol ia wawau sida nopoorongor, ka' mian umu', sida norobu.”

Markus 8

1 Sa'angu'mo tempo isian soosoodo mian biai' nobarimpung, kasee i raaya'a sianta kakaanna. Mbaka' ia leelo'mo i Yesus a murit-Na ka' norobu tae-Na, 2 “Molingu' tuu' i Yaku' na mian biai' karaani'i. Tolungiliomo i raaya'a kamba'a tii Yaku', kasee sianta kakaanan. 3 Ka' kalu posuu'on-Ku i raaya'a mule'kon tilolu, mbaka' i raaya'a sabole poso' na tanga'na salan. Daa isian men ringkat na ko'oloaan.” 4 Ia simbati murit-Na, taena, “Tampat kani'i oloa na mian. Koi upa a bo pantausian kakaan na tampat kani'i men oloa na mian bo pamakaanta mian karaani'i?” 5 Ia pikirawar i Yesus tae-Na, “Pipii a roti men isian na ko'omuu?” Taena, “Pipitu'.” 6 Mbaka' ia posuu'mo i Yesus a mian biai' iya'a umoruang na tano'. Kasi Ia ala a roti pipitu' iya'a ka' nobasukuur na Alaata'ala. Noko daa koiya'a, Ia rumpi-rumpikmo, kasi nirookon na murit-Na kada' obo-oboskononna i raaya'a na mian biai'. Murit-Na uga' nongololoikonmo koiya'a. 7 Mian biai' iya'a isian uga' men nangawawa susum morio' toropii. Yesus nunsukuurkon susum iya'a na Alaata'ala, kasi Ia posuu' a murit-Na mongobo-oboskon. 8 Wiwi'na mian benteng nokumaan. Lapas nokumaan, raaya'a ningirimpungmo labina kakaan iya'a. Labina iya'a dauga' nobuke' pitu' basung. 9 Raaya'a isian toro paat loloon a kobiai'na. Kasi ia posuu' i Yesus i raaya'a mule'kon. 10 Ka' i Yesus tia murit-Na liuliu nolumakit na duangan ka' notarabut paraas libutan Dalmanuta. 11 Taka a mian Farisi toro pii ira ni Yesus mae' nopoogagai tii Ia. Raaya'a mingkira' mimitopongi i Yesus. Raaya'a nama'ase' kada' daa i Yesus mangawawau upa kosamba' bookoi oos se' i Ia notaka nda'ara'amari na Alaata'ala. 12 Mbaka' i Yesus nasiongo'mo, tae-Na, “Upa inta a mian men tumuo' na tempo koini'i se' mama'ase' kada' i Yaku' mangawawau upa kosamba'? Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' bona mian tempo koini'i, Yaku' sian mangawawau sa'angu'po upa kosamba'.” 13 Ia parereimo i Yesus i raaya'a, kasi Ia nolumakit na duangan ka' nomae' na sambotakna danau iya'a. 14 Murit ni Yesus nolimbo' nangawawa roti. Raaya'a tongko' sa'angu' a men isian na ko'ona i raaya'a na duangan. 15 Yesus nambantili i raaya'a tae-Na, “Pore-pore ka' maka'amat i kuu na ragina mian Farisi tia ragi ni Herodes.” 16 Raaya'a nopootunduniimo, taena, “Mbali' koiya'a a wurung-Na gause i kita sian nangawawa roti.” 17 Yesus ninginti'i upa men pootunduniikononna i raaya'a. Mbaka' tae-Na, “Nongko'upa i kuu se' momootunduniikon sianta roti? Sia-siannapo nopoo'inti'i ka' ninginti'i i kuu? Mokudul tuu' a noamuu. 18 Kuu mataan, nongko'upa se' sian poopiile'? Kuu tilingaan, nongko'upa se' sian poorongor? Sianmo kuu oos 19 a roti lilima' men Yaku' rumpi-rumpik bona mian lima' loloon? Pipii basung a nobuke' labina kakaan men kuu ruru'?” Ia simbati i raaya'a, taena, “Sampulo'rua' basung.” 20 Ia pikirawar i Yesus soosoodo, tae-Na, “Ka' koi upa a pipitu' roti men bona paat loloon mian? Pipii basung a labina kakaan men kuu rimpung?” Taena i raaya'a, “Pitu' basung.” 21 Kasi taeni Yesus, “Sia-siannapo kuu inti'i?” 22 Noko daa koiya'a, ai Yesus tia murit-Na notakamo na Betsaida. Na Betsaida isian mian nangawawa sa'angu' mian mampisok ni Yesus, ka' nama'ase' na ko'ona kada' daa koyongon-Na ka' lesi'ion. 23 Mbaka' ia intonimo i Yesus a limana mian men mampisok ka' nibibit mae' na liwana kampung. Kasi ia inori i Yesus a matana mian iya'a, ka' nikoyong, kasi Ia pikirawari, tae-Na, “Piile'oonmo a upa-upa?” 24 Mian iya'a nontoa'imo waatu'u ka' norobu taena, “Indo'. Yaku' nimiile' mian pototumpang, see tongko' koi kau piile'onku.” 25 Ia koyong i Yesus soosoodo a matana mian iya'a. Noko daa iya'a, mian men mampisok iya'a nopoopiile'mo tuu'. Ia nalesi'mo ka' wiwi'na manasamo piile'onna. 26 Yesus norobu na ko'ona soosoodo, tae-Na, “Ule'kon na laigaan, ka' alia motanga' kampung.” 27 Noko daa koiya'a, Yesus tia murit-Na nomae'mo na kampung men na libutan Kaisarea Filipi. Na tanga'namo salan, ai Yesus nimikirawarimo murit-Na, tae-Na, “Koi taena mian, ime mbali' i Yaku' kani'i?” 28 Ia simbati murit-Na, taena, “Isian men mangaan ai Yohanes Pansarani. Men sambana mangaan a i Elia. Ka' men sambana soosoodo mangaan sa'angu' mian na giigii' nabii.” 29 Ia pikirawar i Yesus soosoodo, tae-Na, “Kasee ka' na ko'omuu, ai ime i Yaku' kani'i?” Ia simbati i Petrus, taena, “Kuu a Tomundo' Pansalamatkon.” 30 Kasi i Yesus nomotoo i raaya'a kada' alia mambantilkon mau ni imepo se' i ime i Ia. 31 Noko daa koiya'a, ai Yesus nuntumbeimo nimisiso' murit-Na se' Anak Manusia tio munsuri repaan biai' ka' kokundaionna motu-motu'a, tanaasna imam ka' wawa ukum Torat. Ia bo papateion, kasee na ilio kotolu'na, Ia bo tumuo' soosoodo. 32 Koiya'a a kanasana i Yesus nuntundunkon iya'a na murit-Na. Kasee i Petrus nangawawa i Yesus waale'e na soripi'na ka' nongkomaso'i. 33 Yesus ningilinga ka' nangarop murit-Na, kasi nongkomaso'i i Petrus, tae-Na, “Kumbaale'ena i koo, Ibiliis! Pinginti'iim kanono' pinginti'ina mian, taasi' pinginti'na Alaata'ala.” 34 Noko daa koiya'a, Ia leelo'mo i Yesus a murit-Na tia mian biai' men isian iraando'o, kasi norobu i Ia, tae-Na, “Mian men mingkira' mongololo' i Yaku' tiodaa mongkolimbo'kon pingkira'na noana kasi mamasa'an saliipna ka' mongololo' i Yaku'. 35 Gause mian men mampari-pari mansalamatkon wakana na dunia kani'i, ia sian mantausi tutuo' men pore. Kasee mian men mongorookon wakana bo Ingku' tia bona Lele Pore men ringkat na Alaata'ala, ia bo mantausi tutuo' men pore. 36 Aupa mbali' a ee'na men takakononna mian mau ia montombonoi longkop tano' balaki' kasee komburi'na sian mantausi tutuo' men pore? 37 Sianta upa men umangga' men sida pombolosi tutuo' men pore iya'a. 38 Kalu isian mian men makamaa' mompotuutuu' i Yaku' tia pisiso'-Ku na mian biai' men sian malolo' ka' dosaon, Anak Manusia uga' bo makamaa' mompotuutuu' mian iya'a na tempo Ia taka tia kuasana Tama-Na ka' lolo'onna malaa'ikat men molinas.”

Markus 9

1 Taeni Yesus, “Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' isian i kuu men daa mokaraani'i men sianpo lapus kalu koo'po mimiile' Batomundo'anna Alaata'ala taka tia kuasa-Na.” 2 Koi noommo ilio a noporusanna, ai Yesus nangawawamo i Petrus tii Yakobus ka' i Yohanes nasawe' na buu'na sa'angu' men alayo'. Sianta mian sambana indo'o. Kasi dudus ni Yesus nokoboliian na aropna i raaya'a. 3 Juba-Na nosidamo bubulak laangan. Sianta sa'angu' mian na tano' balaki' kani'i a men mamaka'ala mantatapi koiya'a a kobulakna. 4 Kasi totolu' murit-Na nimiile' i Elia tii Musa men pintanga' batundun tii Yesus. 5 Mbaka' taeni Petrus na ko'ona i Yesus, “Guru, ma'amat tuu' i kita isian na tampat kani'i. Mbulo i kai momokerer sa'up totolu', sa'angu' bo Ko'omuu, sa'angu' boni Musa, ka' sa'angu' soosoodo boni Elia.” 6 Ai Petrus nobatundun koiya'a gause ia tia samba-sambana rurua' nolayaonmo tuu', mbali' sianmo ia inti'i se' upa men bo tundunonna. 7 Noko daa koiya'a, ia sa'upimo antong i raaya'a, ka' na antong iya'a, ia rongor i raaya'a isian wurung, tae-Na, “Ni'imo a Anak-Ku men kolingu'-Ku. Porongori i Ia!” 8 Tongko' sangkodi', tempo i raaya'a nengelealokon na tiku-tikumna, raaya'a sian nimiile' sa'angu'po mian, somo i Yesus suungna indo'o. 9 Tempona i raaya'a notumokuru na buu'na iya'a, Yesus nomotoomo i raaya'a tae-Na, “Alia montoobantilkonkuu ni imepo aupa men kuu piile' umba'a kalu Anak Manusia sianpo potuo'ion moko daa lapus.” 10 Potoo iya'a ia tontoni i raaya'a. Kasee raaraaya'ana, raaya'a momootunduniikon se' upa a panduung ni Yesus mangaan “tumuo' soosoodo moko daa lapus”. 11 Ia pikirawar i raaya'a ni Yesus, taena, “Nongko'upa a wawa ukum Torat nuntundun se' i Elia tio taka olukon koo'po tia kotakaan-Na Tomundo' Pansalamatkon?” 12 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Ai Elia tuutuu' taka olukon, kada' giigii' upa bi toropot. Kasee koi upa a Anak Manusia? Nongko'upa se' na Alkitaap nitulis se' i Ia bo munsuri repaan ka' idekionna mian? 13 Kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i Elia noko takamo, ka' mian biai' nangawawaukon i Ia koi pingkira'na i raaya'a. Ya'a kana'mo tia men nitulis na Alkitaap men muntundun waka-Na.” 14 Tempona i Yesus tia murit-Na totolu' raando'omo tia murit-Na men sambana, ia piile' i raaya'a biai' a mian ningiriwuti iraando'o. Isian toro pii wawa ukum Torat pintanga' poogagai tia murit ni Yesus. 15 Sarataa ia toopiile' mian se' isian i Yesus, raaya'a samba' tuu'. Liuliu notumetende' mae' nangalaboti i Ia. 16 Yesus nimikirawar na murit-Na, tae-Na, “Upa iraando'o men poogagaikononmuu tia wawa ukum Torat?” 17 Na tanga'na mian biai' iya'a, sa'angu' a mian men ninsimbati, taena, “Guru, yaku' nangawawa anakku na Ko'omuu. Anakku iya'a ia popo'umu' meena. 18 Sarataa takaionnamo, mbaka' wawauonna meena iya'a kada' anakku mangkairimpa' na tano', nganga'na wura'on, wese'na mokoroit, ka' wakana sida moroson. Yaku' niki tulungmo na murit-Muu kada' mumbuse'ikon meena iya'a, kasee sian ia poko i raaya'a nibuse'i.” 19 Yesus norobu na ko'ona i raaya'a, tae-Na, “Alia uga' i kuu mian men tumuo' na tempo koini'i! Kuu tuutuu' mian men sian parasaya. Pataka ipi mbali' Yaku' tio dumodongo tii kuu? Pataka ipi mbali' i Yaku' tio mokotaan na upa men wawauonmuu? Wawa a anak kanono' le'emari.” 20 Anak iya'a ia wawakonmo i raaya'a ni Yesus. Tongko' ia toopiile' meena iya'a i Yesus, ia rosonkonmo meena a wakana anak iya'a, liuliu tinombabas, kasi tinongkolinda' na tano'. Nganga'na wura'on. 21 Ia pikirawar i Yesus na tamana anak iya'a, tae-Na, “Koi upamo a nau'na i ia nokoi kaya'a?” Ia simbati tamana, taena, “Dauga'napo itiu' i ia. 22 Isianmo piripii a meena mongko'uusi mampapatei i ia. Isian men ia babaskon na apu, ka' isian men na weer. Kasee kalu pokoon-Muu tulungon, kolingu'i i kai, alinta, ka' tulung i kai.” 23 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Upa a taeem umba'a, kalu pokoon-Muu? Wiwi'na upa-upa pokoon asar mian parasaya.” 24 Tamana anak iya'a liuliu nangkakaro', taena, “Yaku' parasaya! Tulung i yaku' kada' i yaku' parasaya tuutuu'.” 25 Ia piile' i Yesus se' kaekae' biai' a mian taka moruuruut, mbaka' Ia nengerengeaki meena iya'a, tae-Na, “Hee, koo meena men nombongoli tia nompopo'umu'! Uar na anak kanono', ka' aliamomo' mungule'i soosoodo i ia.” 26 Meena iya'a nangkakaro' ka' nompoporoson tia nunggugurkon wakana anak iya'a, kasi no'umuar. Anak iya'a somo koi mian lapus piile'on, tamban mian biai' norobu taena, “Daamo, lapusmo ile'e i ia.” 27 Kasee i Yesus ningintoni limana anak iya'a ka' nangawangonkon. Anak iya'a uga' nokumekerermo. 28 Na laiganmo i Yesus, notakamo a murit-Na men raaraaya'ana, ka' nimikirawar na Ko'ona, taena, “Nongko'upa i kai se' sian nomoko numbuse'i meena iya'a?” 29 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Meena men koi umba'a sian pokoon buse'ion, tongko' sambayang a men sida pumbuse'i. Sian sida tia upa sambana.” 30 Ai Yesus tia murit-Na nomae'mo namarerei dodongoan iya'a ka' ningimputkon rae'anna i raaya'a, lumiu na lipu'na Galilea. Ai Yesus bude' inti'ionna mian se' aana i Ia, 31 gause i Ia pintanga' mimisiso' murit-Na tae-Na, “Anak Manusia bo rookonon na kuasanana mian, ka' Ia bo papateionna i raaya'a. Kasee ka' papateion, Ia bo tumuo' soosoodo na ilio kotolu'na.” 32 Murit ni Yesus sian ninginti'i upa men Ia wurungkon, kasee i raaya'a babata mimikirawar na Ko'ona. 33 Ari Yesus notakamo na Kapernaum. Ndo'omo na laigan Ia pikirawarimo i Yesus a murit-Na, tae-Na, “Upa a men poogagaikononmuu umba'a na tanga'na salan?” 34 Raaya'a sian ninsimbati gause umba'a na tanga'na salan, raaya'a nopoogagaikon munsurung se' ime a men balaki'na i raaya'a. 35 Ai Yesus no'umoruangmo, kasi Ia leelo' a murit-Na sompu-sompulo' rua' irana iya'a, ka' norobu tae-Na, “Ime i kuu men mingkira' sida balaki'na, ia tiodaa sida koi morio'na, po'ata'onna mian biai'.” 36 Noko daa iya'a, ia ala i Yesus a anak morio' sa'angu' kasi Ia pokerer na tanga'na i raaya'a wiwi'na. Kasi Ia taawan i Yesus a anak iya'a, ka' norobu na murit-Na, tae-Na, 37 “Ime a men mangalaboti sa'angu' anak koi kani'i gause mian iya'a mongololo' pisiso'-Ku, nono' a men ngaanon mangalaboti i Yaku'. Ka' ime a men mangalaboti i Yaku', ia taasi' tongko' mangalaboti i Yaku', kasee mangalaboti uga' i Ia men nomosuu' i Yaku'.” 38 Kasi i Yohanes nobatundun ni Yesus taena, “Guru! Kai nimiile' sa'angu' mian numbuse'i meena see mangaan ngaan-Muu a numbuse'ina, mbaka' kai kokundakonmo i ia gause i ia taasi' tii kita.” 39 Kasee i Yesus norobu tae-Na, “Alia i kuu mongkokundakon i ia, gause sianta sa'angu' mian a men mangawawau upa kosamba' mangaan ngaan-Ku liuliu sida mingidek i Yaku'. 40 Mian men sian mangka'idek i kita, nono' aratina umapak na ko'onta. 41 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' mian men mimi'inumi i kuu, montoodaa i kuu lolo' ni Kristus, ia sabole-bole mantausi tambona.” 42 “Ime a men manggau'kon sa'angu' anak morio' karaani'i men parasaya na Ingku' sida baradosa, mbulokon mian iya'a kootiion watu pinggiling na toure'na ka' tuongon na tobui. 43 Too limamuu a manggau'kon i kuu baradosa, kolongi a limamuu inono'. Mbulokon limamuu somo sambotak kasee daa tumuo' tia Alaata'ala pookokoikonon tia limamuu sampa kasee i kuu tibarkonon na naraka, na apu men sian kopate-pateanna. 44 Apuna naraka iya'a sianta pate ka' ule morio' uga' sianta pate na apu iya'a. 45 Too saratmuu a manggau'kon i kuu baradosa, kolongi a saratmuu inono'. Mbulokon saratmuu somo sambotak kasee daa tumuo' tia Alaata'ala pookokoikonon tia saratmuu sampa kasee i kuu tibarkonon na naraka. 46 Apuna naraka iya'a sianta pate ka' ule morio' uga' sianta pate na apu iya'a. 47 Too matamuu a manggau'kon i kuu baradosa, kuati a matamuu inono'. Mbulokon matamuu somo sambotak kasee daa tumuo' tia Alaata'ala pookokoikonon tia matamuu sampa kasee i kuu tibarkonon na naraka. 48 Apuna naraka iya'a sianta pate ka' ule morio' uga' sianta pate na apu iya'a. 49 Wiwi'na mian bo molinasion tia apu, koikoimo upa men bo koyo'konon bona Tumpu molinasion tia timuson. 50 Timuson mase pore, kasee ka' natawas i ia, sianmo sidaon wawauon bi potee'. Mbali' iya'a, kuu tio bi sida koi timuson. Tumuo' pooka'amat tia simbaya'muu.”

Markus 10

1 Inda'a ai Yesus norumingkatmo mae' na libutan Yudea ka' na libutan na sambotakna Weerkauna Yordan. Indo'o uga' biai' a mian notaka ningiriwuti i Ia, ka' i Ia taka mimisiso' i raaya'a koi men dele wawauon-Na. 2 Mbaka' notakamo a toropii mian Farisi mimitopongi i Yesus. Raaya'a bapikirawar na Ko'ona, taena, “Koi upa pinginti'i-Muu? Too poturangon a moro'one men boroki'an mengerensai boroki'na?” 3 Kasee Ia simbati i Yesus tae-Na, “Koi upa a pisiso ni Musa bo ko'omuu?” 4 Taena, “Ai Musa namatalai mian mengerensai boroki'na kalu muntulis surat poorensaanna suo' bona boroki'na.” 5 Taeni Yesus, “Mbali' i Musa nuntulis pisiso iya'a bo ko'omuu gause i kuu bingilan. 6 Kasee na tumbe-tumbepo, tempona Alaata'ala ninsidakon mian, ‘Alaata'ala ninsidakon i raaya'a moro'one tia wiwine. 7 Mbali' iya'a, moro'one bo mamarerei tamana tia sinana ka' mosa'angu' tia boroki'na, 8 mbaka' rua' mian iya'a nosidamo koi sa'angu' waka. Mbaka' moro'one tia boroki'na taasi'mo rurua' kasee sa'angu'.’ 9 Mbali' iya'a, upa men ia posa'angu'mo Alaata'ala sian sida rensaonna mian.” 10 Tongko' na lalomnamo laigan, murit ni Yesus nobapikarawarmo soosoodo upa men ia poosisimbatkon toropii mian Farisi tii Yesus koi umba'ana. 11 Mbaka' taeni Yesus, “Ime a mengerensai boroki'na ka' mosuo' tia wiwine sambana, ai ia kanono' muntumpangkon boroki'na. 12 Mau wiwine a men mengerensai langkai'na ka' mosuo' tia moro'one sambana, wiwine iya'a uga' muntumpangkon langkai'na.” 13 Isian mian nangawawa anak morio' mbaale'e ni Yesus kada' daa i Yesus mongkoyong ka' mambarakaati anakna i raaya'a. Kasee murit ni Yesus tongko' nongkomaso'i mian iya'a. 14 Kasee Ia piile' i Yesus se' koiya'a, Ia pinsala'imo, tae-Na, “Patalai a anak karaanono' taka na Ingku'! Alia mantaankon i raaya'a, gause mian men koi anak karaani'i a men bo mianna Batomundo'anna Alaata'ala. 15 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' mian men sian mangalabot Batomundo'anna Alaata'ala koi pangalabotna anak morio', ai ia sian minsoop na Batomundo'an iya'a.” 16 Noko daa i Yesus nangaan koiya'a, Ia nongorootmo anak morio', kasi Ia epetkon lima-Na na anak morio' iya'a ka' nambarakaati. 17 Tempo i Yesus rumingkat mingimputkon rae'an-Na taka a sa'angu' mian tende-tende' mbaale'e na Ko'ona kasi nobanintuur na arop ni Yesus. Ia nobapikirawar, taena, “Guru men pore! Upa a men tiodaa wawauonku kada' i yaku' mantausi tutuo' men pore pataka sidutu?” 18 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Nongko'upa i koo se' mangaan i Yaku' pore? Sianta men pore saliwana Alaata'ala. 19 Ai koo ninginti'imo potoona Alaata'ala: ‘Alia mampapatei mian, alia muntumpangkon samba-samba, alia mamangan, alia momborekkon mian, alia mangakali mian, ka' angga'i a tamaam tia sinaam.’ ” 20 Taena mian iya'a, “Guru, giigii' potoo iya'a yaku' poko loloikonmo tempopo i yaku' nopoo'inti'imo.” 21 Yesus nintioki mian iya'a ka' nolingu', kasi i Ia norubu, tae-Na, “Dauga' sangkaliangan a men koo'po koo wawau. Rae' ka' balukkon a giigii' upaam ka' rookon a doi'na bona mian talalais. Kalu koiya'a, koo bo mokosue kupang na surugaa. Moko daa kasi taka mongololo' i Yaku'.” 22 Nongorongor i Yesus nangaan koiya'a, mian iya'a liuliu kinoboliian a dudusna. Ia nomae'mo kasee masiongo' tuu' a noana gause i ia biai' a kupangna. 23 Kasi i Yesus nengelealokon murit-Na ka' nambantilkon na ko'ona i raaya'a, tae-Na, “Marepa tuu' a mian kupangon minsida mianna Batomundo'anna Alaata'ala.” 24 Murit ni Yesus samba' nongorongor upa men Ia tundun i Yesus. Kasee Ia imputi i Yesus soosoodo a wurung-Na, tae-Na, “Anak-Ku, marepa tuu' mba'a minsida mianna Batomundo'anna Alaata'ala. 25 Bagiakon sa'angu' unta minsoop na bolo'na pakaut a daana, tia sa'angu' mian kupangon minsida mianna Batomundo'anna Alaata'ala.” 26 Murit ni Yesus nosamba'mo tuu', ka' i raaya'a nopootunduniimo, taena, “Ka' koiya'a, ai ime ansee a men sida salamatkonon?” 27 Yesus nintiokimo i raaya'a kasi norobu tae-Na, “Manusia sian momoko mansalamatkon wakana, kasee taasi' koiya'a kalu Alaata'ala. Gause giigii' upa pokoonna Alaata'ala.” 28 Kasi taeni Petrus, “Piile! Kai namarereimo wiwi'na upamai ka' nongololo' i Kuu.” 29 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Tuutuu' mba'a. Ka' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' mian men mamarerei laiganna, kabai utusna moro'one, kabai utusna wiwine, kabai sinana, kabai tamana, kabai anakna, kabai se' ale'na gause mongololo' i Yaku' ka' gause mengelelekon Lele Pore men ringkat na Alaata'ala, 30 mian kanono' koini'i uga' bo moko'ule' pirisa'atu paku' laigan, utus moro'one, utus wiwine, sina, anak tia ale' mau mune' pintanga' mongololongi repaan. Tempo ni'imarian mian iya'a bo mantausi tutuo' men pore pataka sidutu. 31 Kasee biai' a mian men tongaan tempo koini'i bo kosian tongaan tempo ni'imarian. Ka' uga' mian men tempo koini'i piile'onta sianta tongaan, bo tongaan tempo ni'imarian.” 32 Yesus tia murit-Na banta-bantang mae' na Yerusalem, ka' i Yesus na olukonna i raaya'a. Murit-Na samba' ka' layaon. Mau mian men mongololo' i Ia indoro'omari na komburi' uga' layaon. Ia angemo a sompulo' rua' murit-Na ka' Ia nuntumbeimo nambantilkon soosoodo na ko'ona i raaya'a upa men bo rumpakion-Na. 33 Tae-Na, “Koini'i kita banta-bantang mae' na Yerusalem ka' Anak Manusia bo rookonon na tanaasna imam tia wawa ukum Torat. Ka' i raaya'a bo mungukum Anak Manusia tia ukuman pate. Ka' i raaya'a bo mangkalaakon i Ia na mian men taasi' Yahudi. 34 Ka' i Ia bo irokion, ka' inorion, sasalion ka' saliipkonon. Ka' moko daa iya'a, na ilio kotolu'na Ia bo tumuo' soosoodo.” 35 Noko daa iya'a ai Yakobus tii Yohanes, anak ni Zebedeus, nuntuu'i i Yesus ka' nobantil, taena, “Guru, kai mongooskon kada' i kuu mangalabot pore pa'ase'mai.” 36 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Upa a ko'uusmuu men bo wawauon-Ku?” 37 Taena i raaya'a, “Too daa sida, tarai i kai umoruang na batomundo'an-Muu ni'imarian. Men sa'angu' mian umoruang na paraas uanan-Muu, sa'angu' mian na paraas kauri'-Muu.” 38 Kasee Ia simbati i Yesus tae-Na, “Kuu sian minginti'i upa men pa'ase'onmuu. Se' daa pokoonmuu a minginum na inuman repaan men tiodaa bo inumon-Ku ka' mongololongi sa'angu' repaan men bo rumpakion-Ku?” 39 “Ia simbati i raaya'a taena, “Daa, pokoonmai! Mbaka' taeni Yesus, “Daa mba'a. Kuu bo minginum na inuman repaan men bo inumon-Ku, ka' bo mongololongi sa'angu' repaan men bo rumpakion-Ku. 40 Kasee ime a men bo umoruang na uanan-Ku kabai na kauri'-Ku, taasi' i Yaku' a men bo pinginti'i. Alaata'ala a men bo pinginti'i ime a men bo umoruang na oruangan iya'a.” 41 Nongorongor se' koiya'a, sompulo' murit ni Yesus nongkomaso'konmo i Yakobus tii Yohanes. 42 Kasee i Yesus nengeleelo'mo i raaya'a ka' norobu tae-Na, “Kuu poto'inti'i se' raaya'a men ngaanion pamarentana lipu' men sian minginti'i Alaata'ala mantalalais mianna. Ka' moomoola'na lipu' iya'a mamarenta mianna koi pingkira'na susuung. 43 Kasee i kuu amo' koiya'a. Kuu men mingkira' sida mian moola', kuu tio sida bo tutulungna mian, 44 Kuu men mingkira' tongaan na mian, kuu tio sida koi sa'angu' ata'na mian giigii'. 45 Gause Anak Manusia taka taasi' bo kalesangon. Ia taka mangkalesang ka' mongorookon noa-Na tia waka-Na papateion bo pontololoki dosana mian biai'.” 46 Yesus tia murit-Na notakamo na Yerikho. Tempo i Yesus tia murit-Na ka' mian biai' namarerei kota iya'a, isian sa'angu' mian talalais men mampisok poto'oruang na soripi'na salan ka' mo'ase'-ase' upana mian men lumiu. Ngaanna ai Bartimeus, anak ni Timeus. 47 Sarataa Ia rongor se' i Yesus men samba Nazaret a nolumiu, ia nangkakaro'mo taena, “Yesus, lee' ni Daud! Kolingu'konon i yaku'!” 48 Mian biai' iraando'o nongkokundakon i ia ka' nomosuu' kada' mimporokot. Kasee ia tongko' kaekae' boolak mangkakaro', taena, “Lee' ni Daud! Kolingu'konon i yaku'!” 49 Ai Yesus notaanmo kasi tae-Na, “Leelo' i ia.” Mbaka' ia leelo'mo i raaya'a a mian mampisok iya'a. Kasi taena i raaya'a, “Popotaan a noaam! Mai ringkat. Ai koo Ia leelo' i Yesus.” 50 Mian mampisok iya'a liuliu nungukati jubana ka' nambalo'kon, kasi norumingkat donga-dongan ka' nombaale'e ni Yesus. 51 Taeni Yesus na ko'ona, “Upa a men kikira'am wawauon-Ku na ko'oom?” Ia simbati mian mampisok iya'a, taena, “Guru, yaku' mingkira' bi poopiile'.” 52 Kasi Ia simbati i Yesus soosoodo, tae-Na, “Rae'mo. Gause i koo mamarasaya na Ingku', koo nopoopiile'mo!” Mian mampisok iya'a liuliu nopoopiile'. Kasi ia nongololo' i Yesus na rae'an-Na.

Markus 11

1 Sarataa i Yesus tia murit-Na montorumpakimo Yerusalem, karani'mo Betfage tia Betania men na Buu'na Zaitun, ai Yesus nomosuu'mo murit-Na rurua', 2 ka' nomotoo tae-Na, “Rae' na kampung katu'u men torumpakionta. Taka intu'u kodi' i kuu bo liuliu mungurumpaki sa'angu' keledai rundara nitoongkon, men sianpo ia toolakiti mian. Alaka' kakai a kokootna ka' wawa tu'umari. 3 Ka' too isian mian mimikirawar na ko'omuu taena, ‘Nongko'upa i kuu se' mangkakai kokootna keledai kanono'?’ bantilkon inta', ‘Tumpu mamaraluui. Ka' sian maalin daa ule'konon-Namo ka'ita.’ ” 4 Raaya'a nomae'mo ka' nungurumpaki keledai rundara nitoongkon na aropna laigan na soripi'na salan, kasi ia kakai i raaya'a. 5 Isian toropii mian indo'o potokerer nimikirawar na ko'ona i raaya'a, taena, “Nongko'upa i kuu se' mangkakai kokootna keledai kanono'?” 6 Kasi ia simbati i raaya'a koi men Ia potookon i Yesus. Mbaka' i raaya'a ia patalaimo mian. 7 Kasi i raaya'a nangawawa keledai iya'a mbaatu'u ni Yesus. Taka intu'u ia latasimo i raaya'a a sengke'na keledai iya'a tia jubana, kasi ia lakiti i Yesus. 8 Biai' a mian nanggampalkon bokukumna i raaya'a na salan, ka' isian mian men nangala' na ale' panga' morio' men roonanaan ka' nendeer na salan. 9 Giigii' mian men potorae', mau men na olukon ka' men na komburi', mangkakaro'kon taena, “Tunde' a Alaata'ala! Barakaatan i Ia men taka ia pokau Tumpu! 10 Barakaatan a Batomundo'an-Na ini'imari men batomundo'an ni Daud minti'inta! Tunde' a Alaata'ala men na ko'alayo'an.” 11 Taka na Yerusalem i Yesus ninsoopmo na Laiganna Alaata'ala. Na lalomna Ia lealokonmo ka' ninasai wiwi'na. Kasee ka' boomo malom, ia nomae'mo na Betania tia sompulo' rua' murit-Na. 12 Koi liilana, tempona ari Yesus namarereimo Betania, Yesus nopoosurimo nololu. 13 Na oloapo ia nontoa'i kau ara koi kantu'u, marioompong a roonana. Ia rae'imo a kau ara iya'a toodaa woo'an, kasee taka intu'u i Ia, Ia sian nungurumpaki woo'na, tongko' roonana a biai', gause sianpo tempona miwoo'. 14 Mbaka' i Yesus nomorobu na kau iya'a tae-Na, “Muntumbei koini'i sa'angu'po mian sianmo mangkaan woo'om pataka manau'.” Giigii' murit-Na nongorongor. 15 Kasi taka a ari Yesus na Yerusalem. Tongko' ninsoop i Yesus na Laiganna Alaata'ala, Ia numbuse'imo mian biai' men ba'ili ka' men mobalu-baluk indo'o na tolodona Laiganna Alaata'ala. Meja'na mian men totolosi doi' ka' bangkona mian men mobaluk marampatii Ia tua-tua'kon. 16 Ia sianmo namatalai mian men mobaluk mangawawa upana lumiu na tolodona Laiganna Alaata'ala. 17 Kasi i Yesus nimisiso' ka' nambantili i raaya'a, tae-Na, “Taasi' nipokotulismo na Alkitaap, ‘Laigan-Ku tio ngaanon laigan bo basambayanganna mianna longkop tano'? Kasee kuu wawaumo bo dodongoanna mian puraga!’ ” 18 Sarataa tanaasna imam tia wawa ukum Torat nongorongor upa men ia wawau i Yesus, raaya'a nansarakmo akal kada' mampapatei i Ia. Raaya'a uga' layaonkon i Yesus gause biai' a mian men koporean upa men pisiso'konon-Na. 19 Guntumalommo Yesus tia murit-Na namarereimo kota iya'a. 20 Koi liilana ma'ulop tempo i raaya'a nolumiu, ia piile' i raaya'a a kau ara iya'a nokangkungmo tia waka-wakatna. 21 Mbaka' notonginau'mo i Petrus upa men ia ngaan i Yesus koi rimberi'na. Ia nobapikirawarmo taena, “Guru, piile'! Kau ara men Kuu tadeankon, nokangkungmo.” 22 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Parasayamo na Alaata'ala. 23 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' ime a momosuu' buu'na kani'i, taena, ‘Bi ko'akit ka' bi tombalo' i koo na tobui,’ asar noana amo' babata ka' parasaya se' bo sida a men ngaanonna, mbaka' men koiya'a bo sida na ko'ona. 24 Mbali' iya'a bantilkonon-Ku na ko'omuu se' upa a men pa'ase'onmuu na sambayangmuu, parasaya inono' se' Alaata'ala noko pantaraimo upa men kuu pa'ase', mbaka' i kuu bo mangalabot. 25 Kalu i kuu kumukerer sambayang, kasee noamuu kokoo'ankon mian gause i ia nampapolosi noamuu, ampuni kutung a mian iya'a, kada' Tamamuu men na surugaa mangampuni i kuu. 26 Kalu i kuu sian mangampuni sala'na mian, mbaka' Tamamuu men na surugaa uga' sian mangampuni sala'muu.” 27 Ai Yesus tia murit-Na notakamo soosoodo na Yerusalem. Rae-rae' i Yesus na tolodona Laiganna Alaata'ala taka a toropii tanaasna imam, wawa ukum Torat ka' motu-motu'a nantaankon i Ia. 28 Raaya'a nimikirawar, taena, “Upa a pimpu'uaan nangawawau men koiya'a? Ka' ime a nantarai i Koo kuasa mbali' nangawawau giigii' iya'a?” 29 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Yaku' uga isian upa bo pikirawaron-Ku na ko'omuu. Alaka' simbati kada' bantilkonon-Ku i kuu se' kuasa ni ime mbali' daa i Yaku' mangawawau koiya'a. 30 Alaata'ala kabai mian a nantarai i Yohanes kuasa bo pansarani mian? Koi upa i kuu?” 31 Tanaasna imam ka' motu-motu'a na Yahudi nopootunduniimo raaraaya'ana, taena, “Kalu kita mangaan, ‘Kuasana ringkat na Alaata'ala,’ mbaka' simbation-Na, ‘Nongko'upa i kuu se' kosian mamarasaya upa men taeni Yohanes?’ 32 Kasee mare-marepanapo kalu simbationta, ‘Kuasana ringkat na mian.’ Kita bo komaso'kononna mian biai' gause pimiile'na mian giigii' se' i Yohanes tuutuu' sa'angu' nabii.” 33 Mbaka' ia simbati i raaya'a, “Sian inti'ionmai.” Taeni Yesus, “Kalu koiya'a, Yaku' uga' sian mambantilkon na ko'omuu se' kuasa ni ime bo pimpu'uan-Ku mangawawau koiya'a.”

Markus 12

1 Ai Yesus nuntumbeimo nuntundun timbaani' na tanaasna imam, wawa ukum Torat ka' moomoola'na Yahudi. Tae-Na, “Isian sa'angu' mian nosumapar bo ale'na anggur. Ia nambalamo tiku-tikumna, ka' nengkeke bolo' bo pimiisan anggur, ka' nangawawau sa'up bo badagaian ale' iya'a. Kasi ia nantamboikon ale'na anggur iya'a na papalimang, ka' nomae' na lipu' sambana. 2 Sarataa temponamo kopumpupuan anggur, mian iya'a nomosuu'mo sa'angu' tutulungina mae' na mian men mingilimang ale'na anggur iya'a kada' mangala ule' men bokoi obosna. 3 Kasee papalimang na ale'na anggur iya'a tongko' nangarakop tutulungina tombono ale'na anggur iya'a ka' numukul ka' nomosuu' nomae' tia lima sompulo'. 4 Noko daa koiya'a, tombono ale'na anggur iya'a nomosuu'mo sa'angu' mianna men sambanaan mbaatu'u na ko'ona i raaya'a. Mian iya'a ia pukulmo i raaya'a pataka nobelaon a takala'na ka' ni'iroki. 5 Tombono ale'na anggur iya'a nomosuu'mo sa'angu' tutulungina men sambana, ka' mian iya'a ia papatei i raaya'a. Biai' uga' a mianna sambana men niposuu'. Isian men nipool ka' isian uga' men nipapatei. 6 Koini'i somo anakna sa'angu' men kolingu'na tuu'. Kokomburi'anna ia nomosuu'mo anakna, taena, ‘Kalu anakku sabole kolayaonna i raaya'a.’ 7 Tongko' ia piile' papalimang na ale'na anggur iya'a se' notakamo a anak iya'a, raaya'a nopootunduniimo, taena, ‘Iamo kaya'a a men bo pontombonoi giigii' upana tamana. Mai kita papateia i ia kada' kitamo a pontombonoi budelna.’ 8 Mbaka' anak iya'a nirakopmo ka' nipapatei. Biibiina ia balo'kon i raaya'a na liwana ale' iya'a.” 9 Yesus nimikirawarmo, tae-Na, “Upamo a wawauonna tombono ale'na anggur iya'a? Sabole i ia bo taka ka' mampapatei papalimang na ale'na, kasi mongorookon ale'na iya'a na papalimang sambana. 10 Kuu sabole nambasamo na Alkitaap, Watu men ia balo'konmo tukang nosidamo watu tuko men bo pandasi. 11 Men koiya'a ia wawau Tumpu, ka' wawau-Na iya'a nompoposamba' i kita men nimiile'.” 12 Moomoola' na Yahudi mansarak salan mangarokop i Yesus. Gause ia inti'i se' tundunan ni Yesus umba'a mintimbaani'kon i raaya'a koi papalimang ale'na anggur men ba'idek. Kasee i raaya'a layaonkon mian biai'. Mbaka' i raaya'a somo namarerei i Yesus. 13 Moomoola' na Yahudi nomosuu'mo mian Farisi tia toropii winawa ni Tomundo' Herodes mae' ni Yesus mansarak mangakalkon i Yesus tia upa men pikirawaronna i raaya'a. 14 Raaya'a notakamo ni Yesus ka' nobapikirawar, taena, “Guru, kai inti'i i Kuu sian muntundun upa men kosian, ka' mau i ime, sian kolayaon-Muu, gause i Kuu sian momposasala'kon mian. Kasee i Kuu mimisiso'kon pingkira'na Alaata'ala men tuutuu'na. Kalu na aturanna agamanta, daa patalaion a mambayar pajak bona Kaisar kabai sian? Tiodaa i kai mambayar pajak kabai sian?” 15 Kasee i Yesus inti-inti'i panduungna i raaya'a, kasi tae-Na, “Nongko'upa i kuu se' mimitopongi i Yaku'? Wawa le'emari a sa'angu' doi' dinar kada' piile'on-Ku.” 16 Ia wawamo i raaya'a. Kasi i ia pikirawar tae-Na, “Gambar tia ngaan ni ime ini'i?” Taena, “Gambar tia ngaanna Kaisar.” 17 Kasi taeni Yesus, “Rookon bona Kaisar a upa men tio rookononmuu na Kaisar ka' rookon bona Alaata'ala a upa men tio rookononmuu na Alaata'ala!” Raaya'a samba' tuu' nongorongor upa men taeni Yesus. 18 Toropii mian Saduki notaka ni Yesus. (Pinginti'ina i raaya'a se' mian lapus sianmo tumuo' soosoodo.) Mbali' iya'a, raaya'a nimikirawar taena, 19 “Guru, ai Musa nuntulis ukum koi kani'imari bo ko'onta': Kalu sa'angu' mian moro'one lapus namarerei boroki' men sian anakon, mbaka' utusna moro'one iya'a tio mosuo' tia baluna utusna kada' utusna isian lee'na. 20 Isian pitu' moro'one moto'utus. Men balaki'na nosuo' tia sa'angu' wiwine, kasi moro'one iya'a nolapus kasee sian no'anakon. 21 Men korua'na nomosuo'imo wiwine iya'a, ka' lapus kasee sian no'anakon. Koiya'a uga' na utusna men kotolu'na, 22 pataka men na kopitu'na. Pitu-pitu'na nomosuo'i kasee sian no'anakon. Raaya'a kabus nolapus. Ka' kokomburi'anna wiwinemo iya'a a men nolapus. 23 Na ilio pomotuo'ian mian lapus ni'imarian, mian men moto'utus pitu' ira iya'a, ime a men bo sida langkai'na wiwine iya'a? Gause pitu-pitu' irana nompoboroki'mo i ia.” 24 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Ai kuu mansala'imo, gause i kuu sian minginti'i isiina Alkitaap ka' sian minginti'i kuasana Alaata'ala. 25 Gause mian lapus men tumuo' soosoodo sianmo mosuo' ka' poposuo'on. Raaya'a tumuo' koi malaa'ikat na surugaa. 26 Kasee mian lapus sabole bo potuo'ion. Kuu taasi' noko pambasamo kitap ni Musa? Na kitap iya'a isian ningaan kau morio' ruri'on men kumait, ka' i Musa mondo'o kere-kerer. Isian wurungna Tumpu nambantilkon, tae-Na, ‘Yaku'mo a Alaata'ala ni Abraham, Alaata'ala ni Ishak, ka' Alaata'ala ni Yakub.’ 27 Alaata'ala iya'a taasi' Alaata'ala na mian lapus, kasee Alaata'ala na mian tumuo'. Ai kuu uga' mansala'imo tuu'!” 28 Isian sa'angu' wawa ukum Torat taka momorongori i Yesus poosisimbat tia toropii mian Saduki, ka' i ia uga' minginti'i se' upa men simbatikonon ni Yesus na mian Saduki kana' tuu'. Wawa ukum Torat iya'a nobapikirawarmo ni Yesus taena, “Wiwi'na ukum, potoo men koi upa a men tuko?” 29 Taeni Yesus, “Potoo men tuko mbaka': Porongori i kuu samba Israel! Tumpu Alaata'alanta mase Tumpu men sianta sambanaan. Tongko' i Ia. 30 Kolingu'kon a Tumpu Alaata'alamuu tia noa men tuutuu', ka' tia wiwi'na wakamuu ka' wiwi'na pinginti'ianmuu ka' tia wiwi'na men pokoonmuu. 31 Ka' potoo men korua'na mbaka': Kolingu'kon a simbaya'muu mian koikoimo pongkolingu'konmuu wakamuu. Sianta potoo sambana men nitukokon saliwana rurua' potoo kani'i.” 32 Kasi wawa ukum Torat iya'a ninsimbati i Yesus taena, “Tuutuu', Guru! Kana'mo inooro'o tae-Muu. Tumpu Alaata'ala uga' tongko' sa'angu' ka' kosian Alaata'ala sambana. 33 Ka' mian tiodaa mongkolingu'kon Alaata'ala tia noa men tuutuu', tia wiwi'na waka ka' wiwi'na pinginti'ian ka' tia wiwi'na men pokoonna. Ka' i ia uga' tiodaa mongkolingu'kon simbaya'na mian koikoimo pongkolingu'konna wakana. Ya'a a daana tia mongorookon kurbaan men tunuon ka' kurbaan sambana bona Alaata'ala.” 34 Ia porongor i Yesus a ninsimbatina wawa ukum Torat iya'a se' pore ka' kana'. Ia norobumo tae-Na, “Ai kuu kara-karaani'mo sida mian na Batomundo'anna Alaata'ala.” Noko daa iya'a sianta sa'angu'po mian men momoko bapikirawar soosoodo ni Yesus. 35 Tempo i Yesus mimisiso' na Laiganna Alaata'ala, Ia nobapikirawarmo na ko'ona i raaya'a, tae-Na, “Na pinginti'imuu, nongko'upa mbali' a wawa ukum Torat mangaan Tomundo' Pansalamatkon se' lee' ni Daud? 36 Gause Daud a men nangaan tia pisiso'na Alus Molinas taena: ‘Tumpu Alaata'ala nangaan na Tumpungku tae-Na: oruang na paraas uanan-Ku pataka Yaku' mompoporungku' giigii' mian men mangka'idek i Koo sida malolo' na Ko'oom.’ 37 Daud a men nangaan se' Tomundo' Pansalamatkon iya'a Tumpuna. Pinginti'imuu, koi upa a kosidana se' daa Tomundo' Pansalamatkon uga' bo lee'na?” Mian men biai' tuu' kokana'an nongorongor pisiso' ni Yesus. 38 Taeni Yesus, “Maka'amat na wawa ukum Torat. Gause i raaya'a mo'uus sumasayo mojuba alayo' ka' beleskon angga'ionna mian na pasar. 39 Raaya'a mo'uus umoruang na oruangan men porena na laigan bakitumpuan kabai na pootatakaianna mian biai'. 40 Raaya'a mangakali balu ka' mangala laiganna. Ka' bo pingililungina gau'na men ba'idek, raaya'a sambayang biai' taa'. Mian koiya'a sabole bo mantausi ukuman marawat.” 41 Yesus no'umoruang nangarop peti pingilinsonan doi' persembaahan na Laiganna Alaata'ala. Ia namakanasai mian biai' monsoopkon doi'na i raaya'a na peti. Biai' a mian kupangon mingilinson doi'na men biai' a angga'na. 42 Taka a sa'angu' wiwine balu men talalais ningilinson doi'na rurua' men tongko' titiu' a angga'na. 43 Yesus nengeleelo'mo murit-Na, tae-Na, “Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' balu men talalais kale'e a biai'na ia linson na peti tia na mian sambana. 44 Gause i raaya'a giigii' nantarai persembaahan tia labina kupangna. Kasee balu men talalais kale'e nongorookonmo upa wiwi'na men somo iya'a a isian na ko'ona, ka' men bookoi bo kaanonna liila ipuan.”

Markus 13

1 Tempo i Yesus no'umuar na Laiganna Alaata'ala, sa'angu' murit-Na nangaan, taena, “Guru, Piile'! Pore tuu' a laigan watu balaki' kale'e ka' moonggor tuu'.” 2 Taeni Yesus, “Yaku' mingkira' mambantilkon na ko'omuu laigan watu balaki' men taemuu se' balaki' ka' moonggor. Ni'imarian sianta sa'angu'po watu na Laiganna Alaata'ala kani'i a men dauga' patalaion pootapi'. Wiwi'na bo runtunion.” 3 Noko daa iya'a ari Yesus nomae'mo na Buu'na Zaitun ka' i Yesus no'umoruang nangarop patuk buu'na men kekelaanna Laiganna Alaata'ala. Ai Petrus, Yakobus, Yohanes ka' i Andreas nimikirawarmo raaraaya'ana ni Yesus, taena, 4 “Bantilkon i kai se' ipi a bo sidaanna men tae-Muu umba'a, ka' oosan upa men bo pinginti'ian kalu takamo a tempona kosidaanna giigii' iya'a.” 5 Taeni Yesus, “Maka'amat, dako' i kuu ko'akalian. 6 Biai' a mian bo taka mangaan ngaan-Ku, ka' morobu taena, ‘Yaku'mo a Tomundo' Pansalamatkon!’ Raaya'a bo mangakalkon mian biai'. 7 Kalu i kuu momorongor lelena mian poopapate ka' laungna sindapanna mian men poopapate, alia i kuu uga' layaon. Gause iya'a tiodaa sida koiya'a kasee iya'a taasi'po kakabusanna tempo. 8 Lipu' men sa'angu' bo poopapate mintimbangi lipu' men sambana, ka' batomundo'an sa'angu' bo poopapate mintimbangi batomundo'an men sambana. Ka' bo lili'on na toropii dodongoan, ka' bo liuonna pololuan. Wiwi'na iya'a baasi muntumbei repaan, koi polos men surionna wiwine men boomo mondodongokon anak. 9 Kuu tiodaa maka'amat, gause i kuu bo rakopon ka' wawaon na moomoola'na agama. Kuu bo poolon na laigan bakitumpuan. Ka' i kuu uga' bo wawaon na gubernuur ka' na tomundo' gause i kuu parasaya na Ingku'. Ya'amo a tempomuu men pore bo pambantilkonanmuu Lele Pore na ko'ona i raaya'a. 10 Lele Pore men na Alaata'ala tiodaa lelekonon kutung na sanda' lipu'. 11 Kalu rakopon i kuu ka' wawaon na mian men bo pungukumi mbaka' amo' babatakon men bo porobukononmuu. Porobukon men rookonon na ko'omuu tempo iya'a, gause upa men porobukononmuu kanono' taasi' rumingkat na ko'omuu kasee na Alus Molinas. 12 Isian uga' mian bo minsasapu na utusna kada' utusna papateionna mian. Isian uga' tama bo minsasapu na anakna kada' anakna papateionna mian. Ka' anak bo mintimban minti'ina ka' minsasapu kada' minti'ina papateionna mian. 13 Kuu bo kokundaionna giigii' mian gause na pongololo'an i Yaku'. Kasee mian men mantaan pataka kokomburi'anna bo salamatkonon.” 14 “Sa'angu' tempo i kuu bo mimiile' pinsilaka'i men ba'idek kumekerer na sa'angu' tampat men sian sida kekererionna. (Sulano i kuu men mambasa ini'i sida minginti'i.) Na tempo iya'a, mian men isian na libutan Yudea tio mamarere na buu'na. 15 Mian men monda'a na wawona laiganna tempo iya'a ka' upana isian na laigan, amo'mo malau ka' minsoop na laigan mangala upana. 16 Ka' mian men na ale' sobii ka' mule'kon mangala pakeanna. 17 Marepa a wiwine men mampaiwawa tempo iya'a, ka' sina men dauga' momosusui anak. 18 Pa'ase' na sambayangmuu kada' amo' tempo memel a kotakaanna tempo iya'a. 19 Gause na tempo iya'a bo taka a sa'angu' repaan men sianpo ia toosuri mian tumbe-tumbepo Alaata'ala ninsidakon tano' balaki' pataka koini'i. Ka' sianmo isian repaan men koiya'a soosoodo. 20 Kalu Alaata'ala sian monsondo'i tempo marepa iya'a, mbaka' sianta sa'angu'po mian men salamat. Kasee kada' mian-Na men Ia ruruki sida salamat, mbaka' bo sondo'ion-Na tempo iya'a. 21 Tempo iya'a kalu isian mian morobu na ko'omuu taena, ‘Piile', kani'imo a Tomundo' Pansalamatkon!’ kabai taena, ‘Piile', kale'emo a Tomundo' Pansalamatkon!’ alia mamarasaya upa men ia ngaan mian kanono'. 22 Gause pansalamatkon borek tia minti nabi-nabii bo taka. Raaya'a bo mingilimang oos ka' upa kosamba' bo pangakalianna mian, maupo mian men ia rurukimo Alaata'ala bo mian-Na. Uga' pi'akalionna i raaya'a kalu too pokoonna. 23 Maka'amat i kuu. Gause daa Yaku' bantilkonmo a upa men bo rumpakion ini'imari.” 24 “Kasee moko daa repaan iya'a, matana ilio bo pintung ka' wulan sianmo tarang. 25 Bitu'on bo mandawo' ra'amari na langit ka' pungkuasai langit iya'a bo toyunggot. 26 Na tempo iya'a mian bo mimiile' Anak Manusia taka ra'amari na lalomna antong tia kuasa balaki' ka' lingkaangan. 27 Ka' na tempo iya'a uga' Anak Manusia bo momosuu' malaa'ikat-Na umuar kada' bo pingirimpung giigii' mian men Ia ruruki na longkop tano' balaki', ringkat na puusna tano' balaki' pataka na puusna langit. 28 Inau' a timbaani'na kau ara. Kalu panga'na malalas ka' molusa', ka' muntumbeimo sumumpe, inti'ionmuumo se' tempona pengkar booboomo. 29 Koiya'a uga' kalu i kuu mimiile' men taeng-Ku' kaekae'mo sida. Inti'ionmuu se' tempona booboomo. 30 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' giigii' upa men Yaku' poko bantilkonmo na ko'omuu iya'a bo sida koo'po tia mian men tumuo' tempo koini'i lapus giigii'na. 31 Langit ka' tano' balaki' bo penta', kasee wurung-Ku isian pataka sidutu. 32 Kasee sianta sa'angu'po mian men minginti'i iliona tia jaamna. Malaa'ikat na surugaa sian, Anakna Alaata'ala uga' sian. Tongko' Tama na surugaa a men daa ninginti'i.” 33 “Amo' rame, kasee tio maka'amat. Gause i kuu sian minginti'i kotakaanna tempona. 34 Tempona timbaani'konon koi sa'angu' mian men namarerei laiganna ka' namarasayakon na tutulungina bo pinginti'i laiganna iya'a. Ka' giigii' tutulungi sanda' nitarai men bo dagaionna. Ka' uga' i ia nomosuu' dadagai soopan balaki' badaga pore-pore. 35 Mbaka' mandagaisi, gause i kuu sian minginti'i se' ipi a kotakaanna tombonona laigan iya'a, too guntumalom, kabai tanga'na rondom, kabai karani' ilio kabai se' too ma'ulo-ulop tuu'. 36 Kada' kalu ola-olan taka i ia, amo' takaionna i kuu pintanga' royot. 37 Upa men Yaku' bantilkonmo i kuu, bantilkonon-Ku uga' na mian wiwi'na se' badaga!”

Markus 14

1 Dauga' koi rua' ilio muntumbeimo pangaramekonan Paska tia ramean Roti Sianta Ragina. Tanaasna imam tia wawa ukum Torat, nansarakmo salan mangarakop i Yesus wuni-wuni ka' mampapatei. 2 Taena i raaya'a, “Amo'po wawauon na tempo ramean, dako' mantakakon kogora'an na mian biai'.” 3 Sarataa i Yesus na Betania, na laigan ni Simon men kustaon mbaripian, taka a wiwine sa'angu' nangawawa botor men watu pualam isiian minamina' narwastu. Minamina' narwastu iya'a alayo' tuu' a angga'na gause sianta baurna. Pintanga' kumaan i Yesus, ia pula'imo wiwine iya'a a talopna botorna, kasi nitimbu'ikon takala' ni Yesus. 4 Toropii a mian indo'o nomaso'mo, ka' nopootundunii simbaya'na, taena, “Upa a kana'na minamina' narwastu kale'e ka' lalaision? 5 Gause minamina' narwastu kale'e sida balukkonon tolu'atu labi doi' dinar, ka' ilina sida obo-oboskonon bona mian talalais.” Mbaka' ia komaso'i i raaya'a a wiwine iya'a. 6 Kasee taeni Yesus, “Patalai i ia. Nongko'upa i kuu se' mampapolosi noana? Ia nangawawaumo upa men pore na Ingku'. 7 Ka' mian talalais sinampang isian na ko'omuu. Sanda' ilio kalu i kuu mingkira', sidaonmuu laweion i raaya'a. Kasee i Yaku' sian sina-sinampang tii kuu. 8 Ia nangawawaumo upa men daa sidaonna wawauon. Wakang-Ku ia poko minamina'imo bookoi pontoropotianna bo pantanoman i Yaku'. 9 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' longkop tano' balaki', mau maana a pengelelekonan Lele Pore, ino'o uga' upa men ia wawaumo wiwine kani'i bo bantilkonon bookoi pinginau'an i ia.” 10 Na lalomna sompulo' rua' murit ni Yesus isian sa'angu' mian men ngaanna i Yudas Iskariot. Ia nomae' nari tanaasna imam bo mongorookon i Yesus na ko'ona i raaya'a. 11 Wiwi'na i raaya'a nobeles tuu' nongorongor men ia bantilkon i Yudas, ka' i raaya'a nontoon i ia se' bo taraionna doi'. Noko daa iya'a, ai Yudas nansarakmo salan men daa pore bo pongorookonanna i Yesus. 12 Na ilio tumbena pangaramekonan Roti Sianta Ragina mian malia' mongkoyo' domba Paska. Tempo iya'a murit ni Yesus nobapikirawar na Ko'ona, taena, “Maana po'uus-Muu bo pontoropotianmai kakaan bo pangaramekonan Paska?” 13 Kasi i Ia nomosuu' rurua' murit-Na, tae-Na, “Rae' na kota. Nda'a na kota i kuu bo pootuung sa'angu' moro'one tumambu' mangawawa gumbang buke' a weer. Lolo' i ia. 14 Na laigan men pinsoopanna, bantilkon na tombono laigan iya'a, inta': Potuunna Guru: maana a tampat men bo pangkaanan kakaan ramean Paska tia murit-Ku? 15 Tombono laigan iya'a bo minsiso'kon na ko'omuu sa'angu' olisna parawawo men balaki' men noko toropotmo tia pakakasna. Toropoti a kakaan bo ko'onta'.” 16 Kasi rurua' murit ni Yesus nomae' na kota iya'a. Ia takai i raaya'a wiwi'na sintutu' koi men taeni Yesus. Raaya'a uga' nontoropotimo kakaan men bo kaanon na Paska iya'a. 17 Sarataa malommo taka i Yesus tia murit-Na sompulo' rua' na laigan men nitoropotimo. 18 Poto'oruang i raaya'a kumaan, ai Yesus norobumo tae-Na, “Imamat ini'imari! Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' isian i kuu men bo mongorookon i Yaku' kada' papateion, men pintanga' kumaan tii Yaku'.” 19 Tongko' nongorongor iya'a, mbaka' noana i raaya'a nasiongo'mo. Raaya'a norobumo sa'angu'-sa'angu' taena, “Taasi'po i yaku', indo'?” 20 Taeni Yesus, “Mian iya'a sa'angu' mian na ko'omuu sompulo' rua' i kuu ka' men mongorom rotina na lalomna mangko' patombongan tii Yaku'. 21 Tuutuu' mba'a se' Anak Manusia bo lapus koi men nipoko tulismo na Alkitaap. Kasee silaka' a mian men mongorookon Anak Manusia. Mian iya'a bagia sian nidodongokon.” 22 Pintanga' kumaan i Yesus tia murit-Na, Yesus nangalamo roti, nobasukuur ka' nungurumpi-rumpik, kasi nongorookon na murit-Na ka' norobu tae-Na, “Alamo, ni'imo a wakang-Ku.” 23 Noko daa koiya'a, Ia ala a pinginuman tia anggur ka' nobasukuur na Alaata'ala kasi nongorookon i raaya'a, ka' wiwi' irana ninginum anggur iya'a. 24 Ia norobumo taena, “Ni'imo a rara'-Ku men mamakadodor toonna Alaata'ala. Rara'-Ku tonturo' bona mian biai'. 25 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' Yaku' sianmo minginum anggur soosoodo pataka na iliona men bo pinginuman-Kumo anggur men u'uru iya'a ruru-ruru' tii kuu na Batomundo'anna Alaata'ala.” 26 Noko daa nangananikon nanian puntunde', raaya'a nomae'mo na Buu'na Zaitun. 27 Yesus norobu na ko'ona i raaya'a, tae-Na, “Kuu giigii' kuuna sianta mantaan a noamuu. Gause nipoko tulismo a wurungna Alaata'ala, ‘Bo poolon-Ku a pontondong domba ka' giigii' domba bo bagera-gerap.’ 28 Kasee moko daa i Yaku' potuo'ion, Yaku' bo mongolukoni i kuu na Galilea.” 29 Ia simbati i Petrus, taena, “Mau i raaya'a giigii' sianta mantaan a noana, see men i yaku' mokotaan.” 30 Taeni Yesus, “Tuutuu' mba'a. Kasee bantilkonon-Ku na ko'oom se' rondommo kani'i, koo'po tia paraa muntuturuu' a siok kopinduanna, koo noko porotolumo minsasapu na Ingku'.” 31 Kasee i Petrus nanggagai, taena, “Yaku' mau pate tii Kuu, sian minsasapu na Ko'omuu.” Giigii' murit men sambana uga' nangaan men koiya'a. 32 Taka i Yesus tia murit-Na na tampat men ngaanon Getsemani. Taeni Yesus na murit-Na, “Oruang karaa'ita. Yaku' dauga' mae' sambayang.” 33 Kasi i Yesus nangange i Petrus, Yakobus, ka' i Yohanes mae' tii Ia. Muntumbeimo i Ia munsuri marepa tuu' ka' siasa. 34 Taeni Yesus na ko'ona i raaya'a, “Noang-Ku masiongo' tuu', koi se' kolapus-Kumo surion. Kuu ka'itamo ka' maka'amat.” 35 Ai Yesus nomae'mo ndee-ndee'e, kasi notumutuku' rumbuk tano' ka' nosambayang. Na sambayang-Na, Ia mama'ase' too daa sida kada' i Ia amo' munsuri repaan men bo tumaka. 36 Taeni Yesus, “Oo Papa, Tamang-Ku! Giigii' upa ai Kuu a Pinginti'i. Anui a repang-Ku kani'i na wakang-Ku. Mau koiya'amo, taasi' pingkira'-Ku a lolo'on, kasee pingkira'-Muu a lolo'on.” 37 Noko daa iya'a i Yesus nomule'konmo. Ia takai a murit-Na nokoroyotmo. Ia norobumo ni Simon Petrus, tae-Na, “Simon, se' royot i koo? Sian mbali' i koo momoko moburar badaga sa'angu' jaam?” 38 Kasi i Yesus norobu na ko'ona i raaya'a, tae-Na, “Maka'amat ka' basambayang dako' i kuu topongionna upa men ba'idek. Noamuu mo'uus mangawawau men kana', kasee i kuu sian mokotaan.” 39 Kasi i Ia nomae' soosoodo ka' nosambayang men koi Ia tundun na sambayang-Na umba'a. 40 Ka' sarataa i Ia nde'emari soosoodo, Ia takai i raaya'a pintanga' royot, gause i raaya'a nototundo'mo. Raaya'a sianmo ninginti'i i se' koi upa a bo pinsimbati i Yesus. 41 Ai Yesus nomae'mo nosambayang ka' nomule'kon soosoodo koporotoluna na ko'ona i raaya'a. Taeni Yesus, “Nongko'upa se' dauga' royot i kuu ka' mintimale? Daamo. Takamo a tempona. Piile'! Anak Manusia rookononmo na limana mian men dosaon. 42 Wangon, mai kita mae'mo. Ai ia men mongorookon i Yaku' takamo.” 43 Pintanga' i Yesus dauga' morobu, notakamo i Yudas, sa'angu' mian men tonsoop sompulo' rua' murit ni Yesus. Ka' men nongololo' i ia mian biai' potowawa bakoko' tia popool. Raaya'a ia posuu' tanaasna imam ka' wawa ukum Torat, tia motu-motu'a. 44 Ai Yudas men bo mongorookon i Yesus noko pambantilkonmo oosan kani'imari na ko'ona i raaya'a, taena, “Mian men ookionku, ya'amo i Ia. Rakop ka' wawa i Ia. Dagai pore-pore.” 45 Tongko' notaka i Yudas imba'a, ia liuliu nuntuu'i i Yesus ka' norobu taena, “Guru!” Kasi ia nongooki i Yesus. 46 Mbaka' ia intonimo i raaya'a i Yesus ka' nirakop. 47 Isian sa'angu' mian men indo'o tii Yesus numbubut bakoko'na ka' nontotok sa'angu' ata'na Imam Moola', tamban nokopantas a tilingana. 48 Yesus norobu na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Pansaruimuu se' i Yaku' too mian puraga mbali' i kuu taka poto'inton bakoko' tia popool bo pangarakop i Yaku'? 49 Sanda' ilio i Yaku' monda'a tii kuu mimisiso' mian na tolodona Laiganna Alaata'ala, see i kuu sian nangarakop i Yaku'. Kasee tio koiya'a kosidana kada' sidamo a men nitulis na Alkitaap.” 50 Kasi giigii' murit-Na kabus namarere ka' namarerei i Ia. 51 Sa'angu' anak malai moro'one, na malom iya'a tongko' nokalimbut toik lenang, mae' nongololo' i Yesus. Ia intoni i raaya'a a mian iya'a bo rakoponna, 52 kasee liuliu ia tikarkon a kalimbutna ka' notumetende' lada-ladak. 53 Tongko' daa koiya'a, ai Yesus niwawamo na Imam Moola'. Wiwi'na tanaasna imam ka' motu-motu'a tia wawa ukum Torat nobarimpung indo'o. 54 Petrus nuntuntuni i Yesus kasee olo-oloa mae' na tolodona Imam Moola'. Inda'a i ia no'umoruang nintingola' nari dadagai ka' ninguru. 55 Tanaasna imam tia wiwi'na mianna Mahkama Agama mansarak mian bo pomborekkon i Yesus kada' i Ia tio ukumon pate, kasee i raaya'a sian nantausi sala'-Na. 56 Biai' uga' a mian men nomborekkon i Yesus, kasee tundunanna i raaya'a sian pootutu'. 57 Kasi isian toro pii mian nokumekerer ka' nomborekkon wawau i Yesus, taena, 58 “Kai nongorongormo mian kaya'a nobatundun, tae-Na, ‘Yaku' bo munguruntun Laiganna Alaata'ala men ia wawau mian, kasee na lalomna tolu' ilio pokereron-Kumo a laigan sambana, men taasi' ia wawau mian.’ ” 59 Ya'apo tundunanna i raaya'a sian pootutu'. 60 Imam Moola' nokumekerermo na tanga-tanga'na mian biai' ka' nimikirawari i Yesus, taena, “Nongko'upa i Koo se' sian minsimbati? Koi upa men ia raitkon mian karaaya'a na Ko'oom?” 61 Kasee i Yesus tongko' roko-rokot, sian ninsimbati. Imam Moola' dauga' nimikirawari i Yesus soosoodo, taena, “Too i Koo a Tomundo' Pansalamatkon, Anakna Tumpu Tontunde', kabai taasi'?” 62 Taeni Yesus, “Yaku'mo mba'a inono'. Ka' i kuu bo mimiile' Anak Manusia umoruang paraas uananna Alaata'ala Men Pungkuasai, ka' taka ra'amari langit na tanga-tanga'na antong.” 63 Nongorongor wurung ni Yesus, Imam Moola' nemberak pakeanna ka' norobu taena, “Bo upa ka' dauga' mansarak mian bo pinginti'ianta? 64 Kuu daa nongorongormo i Ia ningidek Alaata'ala. Koi upa i kuu?” Kasi i raaya'a nompoposa'angu' wurungna i raaya'a, se' ai Yesus tiodaa ukumon pate. 65 Kasi toropii mian ninginori i Yesus ka' nongompodi ro'up-Na ka' numukul i Yesus, kasi norobu na Ko'ona, taena, “Io nabii, ngaan too i ime a numukul i Koo.” Tamban ari dadagai numukul i Ia. 66 Tempo iya'a i Petrus dauga' indo'o na tolodo, taka sa'angu' wiwine men ata'na Imam Moola'. 67 Ia toopiile' se' isian i Petrus minguru, ia pakalolo'imo a dudusna, taena, “Ai koomo mba'a a men poopoololo' tii Yesus, samba Nazaret iya'a.” 68 Kasee i ia ninsasapu, taena, “Sian inti'ionku ka' sian arationku se' upa a panduuwung.” Kasi i Petrus nomae' na soopan balaki' na gandaria. Tempo iya'a nuntuturuu'mo a siok. 69 Ia piile' wiwine iya'a se' isian i Petrus soosoodo, ia norobumo na mian iraando'o, taena, “Mianmo kani'i mba'a a samba-sambana i raaya'a.” 70 Kasee i Petrus ninsasapu soosoodo. Sian paraa nanau' mian men isian iraando'o norobu ni Petrus taena, “Sabole i koo tonsoop tii raaya'a, gause i koo mase samba Galilea.” 71 Kasi i Petrus nobatadean ka' nobasumpa', taena, “Yaku' mase sian inti'ionku inooro'o mian men kuu ngaan.” 72 Singka-singkat iya'a, nuntuturuu'mo a siok men kopinduanna. Liuliu notonginau' i Petrus se' ia poko bantilkonmo i Yesus, taena, “Koo'po tia siok muntuturuu' men kopinduanna, ai koo noko porotolumo minsasapu na Ingku'.” Petrus liuliu nowiri, tamban bolingongoton.

Markus 15

1 Ma'ulo'-ulop tuu', ari tanaasna imam tia motu-motu'a ka' ari wawa ukum Torat, tia wiwi'na mianna Mahkama Agama nomosa'angu'mo wurung. Ia pungu i raaya'a i Yesus, kasi niwawa taka ni Pilatus. 2 Pilatus nimikirawarimo i Ia, taena, “Koomo a tomundo'na lipu' Yahudi?” Ia simbati i Yesus tae-Na, “Koi nooro'o men taemuu.” 3 Liuliu tanaasna imam nambantilkon biai' kaliangan mangarait i Yesus. 4 Kasi ia pikirawari i Pilatus soosoodo, taena, “Nongko'upa i Koo se' sian minsimbati? Rongor, biai'mo kaliangan a wurungna i raaya'a mangarait i Koo.” 5 Kasee i Yesus santaa'po sianmo ninsimbati, tamban i Pilatus nosamba'mo. 6 Koi men nodelemo sanda' taun na pangaramekonan Paska, ai Pilatus munguarkon sa'angu' mian na tarungkuan men koi pa'ase'na mian biai'. 7 Na tempo iya'a isian mian ngaanon i Barabas tia mian toro pii men sian momorongori pamarenta. Raaya'a nitarungku singka-singkat, gause nampapateimo mian na tempo nangawawau kogora'an. 8 Mbaka' notakamo ni Pilatus a mian biai' mama'ase' kada' munguarkon sa'angu' mian na tarungkuan koi men nodelemo. 9 Ia pikirawar i Pilatus, taena, “Ko'uusmuu a tomundo'na lipu' Yahudi kani'i uarkononku?” 10 Pilatus inti-inti'i se' tanaasna imam nangkalaakkon i Yesus gause i raaya'a kokoo'ankon i Yesus. 11 Kasee tanaasna imam nomosuu' mian biai' mama'ase' ni Pilatus kada' i Barabas a men uarkonon bo ko'ona i raaya'a. 12 Dauga' ia pikirawari i Pilatus soosoodo, taena, “Ansee ka' koiya'a upaionkumo a mian kaya'a men taemuu se' tomundo'na lipu' Yahudi?” 13 Liuliu nangkakaro' i raaya'a, taena, “Saliipkonmo a mian kanono'!” 14 Kasee taena i Pilatus na ko'ona i raaya'a, “Kasee idek upa a men Ia poko wawaumo?” Kasee i raaya'a tongko' kaekae' dodoa mangkakaro' taena, “Saliipkon a mian kanono'!” 15 Gause i Pilatus mingkira' mompobeles noana mian biai', ia ala uarkon i Barabas men koi kikira'na i raaya'a, ka' ia posuu'konmo i Pilatus mian mansasali i Yesus, kasi nongorookon bo saliipkonon. 16 Noko daa iya'a, ai Yesus ia wawamo surudadu minsoop na tolodona laiganna Gubernuur, kasi nileelo' a surudadu wiwi'na barimpung. 17 Raaya'a nimpisoki i Yesus tia juba kakamumu', kasi nanganam sa'angu' likok ruri' niwawau koi mahkota ka' nunsulon na takala'-Na. 18 Noko daa iya'a, raaya'a nantabe'imo i Yesus, taena, “Tabea', oo tomundo' na lipu' Yahudi!” 19 Kasi ia pool i raaya'a a takala' ni Yesus tia tokon ka' ni'inori, kasi nobanintuur ka' nonsoosa' i Yesus. 20 Noko daa i Yesus nibibiani, ia ukatimo i raaya'a a juba-Na men kakamumu', kasi nipopisokikon a pakean-Na soosoodo. Noko daa iya'a, kasi ni'uarkon kada' bo saliipkonon. 21 Tempo iya'a, isian sa'angu' mian nolumiu, ngaanna ai Simon, samba Kirene, tama ni Aleksander tii Rufus. Ia baasi sai takana na kota. Liuliu ia pakisaa i raaya'a mamasa'an saliip ni Yesus. 22 Yesus ia wawamo i raaya'a na sa'angu' tampat men ngaanon Golgota, aratina: Tampat Lamasna Takala'. 23 Kasi i Yesus ia tarai i raaya'a anggur nibaur muur pakuli' pangalalapi polos, kasee ia nobude' ninginum. 24 Noko daa iya'a, ia saliipkonmo i raaya'a i Yesus. Kasi ni'obo-obos a pakean-Na, ka' ni'undi bo pinginti'ian too i ime a men mangala. 25 Nansaliipkonan i Ia, na jaam 9 ma'ulop. 26 Mbali' i Ia ni'ukum, daa piile'on na tulisan men nipakampa' inda'a na saliipna, men nitulis: Tomundo'na Lipu' Yahudi. 27 Singkat tii Ia uga' isian rurua' mian puraga nisaliipkon, sa'angu' paraas uanan-Na ka' sa'angu' paraas kauri'-Na. 28 Ka' koiya'a, nosidamo a men nitulis na Alkitaap, taena, “Ia uga' tonsoop saa'na mian men ba'idek a gau'na.” 29 Mian men lumiu inda'a ningililokkon takala'na ka' mingiroki i Yesus. Raaya'a norobu taena, “Wee i Koo men bo munguruntuni Laiganna Alaata'ala ka' tongko' tolu' ilio pokoowonmo patindongon soosoodo, 30 palau na saliiwip kanono' ka' salamatkon a wakaam.” 31 Koiya'a uga' tanaasna imam tia wawa ukum Torat ningiroki i Yesus. Raaya'a nopootundunii simbaya'na, taena, “Mian sambana pokoon-Na salamatkonon, kasee waka-Na sian pokoon-Na salamatkonon! 32 Kalu i Koo tuutuu' Tomundo' Pansalamatkon, Tomundo' na Israel, ansee koini'i palau na saliip kanono' kada' piile'onmai ka' parasayaonmai.” Mau rurua' mian men nisaliipkon singkat i Yesus uga' mangaani i Ia. 33 Na jaam duablaas, nopintungmo a longkop libutan iya'a pataka jaam tiga. 34 Ka' na jaam tiga i Yesus nangkakaro'mo men boolak tae-Na, “Eli! Eli! Lema sabakhtani?” Aratina: Alaata'alang-Ku! Alaata'alang-Ku! Nongko'upa se' i Kuu mandalai i Yaku'? 35 Nomorongor iya'a, toropii mian men potokerer iraando'o norobu taena, “Rongor, Ia mengeleelo' i Elia.” 36 Liuliu nomae' a mian sa'angu' nangala garanggan mongura' ka' nongorom na anggur makarang, kasi ia potoor na kau ka' nisoorkon waara'a, mimi'inumi i Yesus. Kasi norobu taena, “Daa, peperaionta ka' piile'on too i Elia taka mantaro' i Ia.” 37 Noko daa iya'a, Yesus nangkakaro'mo boolak kasi nopudul a noa-Na. 38 Singkat iya'a, toik pongola' na Laiganna Alaata'ala nokoberak rua' inda'ana tudun indo'ona. 39 Tempo tanaasna surudadu men nokumekerer na arop ni Yesus, nimiile' lalapus-Na se' koiya'a ka' nopudulmo a noa-Na, mbaka' ia norobumo taena, “Mian kani'i tuutuu' Anakna Alaata'ala!” 40 Isian uga' toro pii wiwine men montoa'i na ko'oloaan. Raaya'a ai Maria Magdalena, Salome, ka' i Maria sina ni Yakobus men itiu' tii Yoses, ka' isian uga' men sambana. 41 Wiwi' irana nongololo'mo i Yesus ka' nangkalesang tempona i Ia na Galilea. Ka' isian wiwine sambana iraando'o men noko takamo na Yerusalem tii Yesus. 42 Guntumalom notakamo, ka' ilio iya'a ilio batoropotan men montorumpaki ilio Sabat. 43 Mbaka' Yusuf, samba Arimatea, sa'angu' mianna Mahkama Agama men tongaan, men uga' mempeperai Batomundo'anna Alaata'ala, nambaranikon noana mae' ni Pilatus ka' mama'ase' biibii ni Yesus. 44 Pilatus nosamba' nongorongor se' i Yesus nolapusmo. Mbaka' ia nengeleelo'mo tanaasna surudadu ka' nimikirawar na ko'ona too nolapusmo i Yesus. 45 Sarataa ia rongor na tanaasna surudadu se' koiya'a, ai Pilatus namatalaimo i Yusuf mondolo' biibii ni Yesus. 46 Kasi i Yusuf ningili toik pobalun, ka' noko daa iya'a, ia taro'konmo a biibii ni Yesus men na saliip ka' nambalun tia toik pobalun. Pobalun iya'a, toik lenang a niwawau. Kasi ia nomotokol biibii ni Yesus na baleanan men nipa'atkon na buu'na watu. Noko daa iya'a, ia ningilinda'mo watu ka' nongompodi soopanna baleanan iya'a. 47 Maria Magdalena tii Maria sina ni Yoses nimiile' i Yesus nipotokol na baleanan iya'a.

Markus 16

1 Sarataa noporus a ilio Sabat, ai Maria Magdalena, Salome, ka' i Maria sina ni Yakobus, ningilimo rampa bo pintimbu'i biibii ni Yesus na lalomna baleanan. 2 Na Minggu, ilio tumbena minggu iya'a, ma'ulo'-ulop bete' a ilio, raaya'a nomae'mo na baleanan. 3 Raaya'a nopootunduniimo, taena, “Ai ime inta' a bo pingilinda'kon i kita watu men na soopanna baleanan?” 4 Kasee karani'mo i raaya'a, ia piile' a watu men balaki' tuu' iya'a noko tolinda'mo. 5 Liuliu raaya'a ninsoop na baleanan. Ia piile' i raaya'a paraas uananna isian sa'angu' anak malai mojuba bubulak umoruang paraas uanan. Raaya'a notongkodi' tuu'. 6 Kasee anak malai iya'a liuliu norobu na ko'ona i raaya'a, taena, “Alia layaon! Kuu mansarak i Yesus samba Nazaret men nisaliipkon iya'a. Ia notuo'mo soosoodo. Ia sianmo kani'i. Piile'! Kani'i a tampat men nomotokolanna i raaya'a i Ia. 7 Kasee koini'i, rae' i kuu, bantilkon murit-Na ka' i Petrus, inta', ‘Ai Yesus mongolukoni i kuu na Galilea. Ntu'uasi ka' piile'onmuu i Ia, koi men Ia poko bantilkonmo i kuu itaan.’ ” 8 Raaya'a liuliu no'umuar ka' notumetende' namarerei baleanan iya'a, gause notongkodi' ka' nolayaon tuu'. Raaya'a sian nontootundun upa-upa na sa'angu'po mian, supu-supuanna nolayaon. 9 Sarataa i Yesus notuo' soosoodo, na Minggu ma'ulo'-ulop, na ilio tumbena na minggu iya'a, tumbena tuu', Ia nintipiile' ni Maria Magdalena, men mbaripian ia buse'i i Yesus a meena pipitu' men nangalampingi i ia. 10 Kasi i Maria Magdalena nomae' nambantilkon na mian men sinampang mongololo' i Yesus, men tempo iya'a dauga' masiongo' ka' wiri. 11 Ia rongor i raaya'a se' i Yesus notuo'mo soosoodo ka' ia piile'mo i Maria Magdalena, kasee i raaya'a dauga' sian mamarasaya. 12 Noko daa koiya'a, isian murit ni Yesus rua' ira no'umuar namarerei kota. Yesus nintipiile' na ko'ona i raaya'a see poosasala' tia nintipiile'-Na ni Maria Magdalena. 13 Raaya'a nomule'konmo ka' nambantilkon simbaya'na, kasee i raaya'a dauga' sian mamarasaya. 14 Komburi'na ia nintipiile'mo na murit-Na men sompulo' sa'angu' ira iya'a, na tempo i raaya'a pintanga' kumaan. Ya'asi kasi ia sasala' i Yesus a men sian laan parasaya, ka' men baroan a noana, sian mamarasaya mian men noko pimiile'mo i Yesus men notuo'mo soosoodo. 15 Kasi i Yesus norobu na ko'ona i raaya'a, tae-Na, “Rae' i kuu na longkop tano' balaki' ka' lelekon a Lele Pore bona giigii' mian. 16 Mian men parasaya ka' saranion, ia bo salamatkonon. Kasee mian men sian parasaya, bo ukumon. 17 Mian men parasaya bo mingilimang oosan koi kani'imari: Ngaan-Ku a bo pumbuse'ina i raaya'a meena. Raaya'a morobu tia wurung men sian inti'ionna i raaya'a, 18 ka' mau mingintoni ule, kabai se' minginum rasung, raaya'a sian nongko'upa. Ka' mian manggeo, kalu epetonna i raaya'a tia limana, sida malesi'.” 19 Noko daa i Tumpu Yesus norobu koiya'a na ko'ona i raaya'a, Ia notoleengketmo waara'a na surugaa, kasi no'umoruang paraas uananna Alaata'ala. 20 Mbaka' murit ni Yesus nomae'mo mengelelekon Lele Pore na longkop tano', ka' Tumpu uga' muntulung i raaya'a, ka' mompotuutuu' Lele Pore tia oosan men ia limang i raaya'a.

Lukas 1

1 Teofilus men angga'ion! Biai'mo a mian nampari-pari nunsusun ka' nuntulis lelena upa giigii' men nosida na ko'onta, 2 koi men ia tundunkon mian men daa nimiile' tumbe-tumbenapo upa men nosida, ka' komburi'na nengelelekon lele iya'a. 3 Noko daa yaku' sarak pore-pore a upa men tuutuu'na nosida na tumbenapo, yaku' munsurikon pore kalu muntulis ka' mangawawau kitap men susunon pore-pore boni Tuan, 4 kada' inti'ion ni Tuan se' upa men nipisiso'kon na ko'omuu, nono' tuutuu' kana'mo. 5 Tempo batomundo'an ni Herodes na Yudea, isian imam men ngaanna i Zakharia. Ia tonsoop tompukanna imam Abia. Ngaanna boroki'na i Elisabet men lee' ni Imam Harun. 6 Rua-rua' irana tutuo'na sintutu' tia po'uusna Alaata'ala, malolo' na potoo-Na ka' titiu'po sianta idekna i raaya'a. 7 Kasee i raaya'a sian no'anakon, gause i Elisabet kamba' ka' uga' rua-rua' irana umurmo. 8 Na sa'angu' tempo, tompukanna imam Abia a men bo balimang na Laiganna Alaata'ala, ka' i Zakharia bo pingilimang palimangonna Tumpu. 9 Gause nokana' undi koi men doodoopo bo pinginti'ian too imam ime a men bo pingilimang, mbaka' ia uga' ninsoopmo na Laiganna Alaata'ala ka' nuntunu kamangian. 10 Pintanga' i Zakharia muntunu kamangian na lalomna Laiganna Alaata'ala, giigii' mian nobarimpungmo na liwana ka' nosambayang. 11 Na tempo iya'a, malaa'ikatna Tumpu nintipiile'mo ni Zakharia kere-kerer paraas uanan na mesba puntunuan kamangian. 12 Nimiile' men koiya'a, tongkodi' i Zakharia, mbaka' i ia nolayaonmo. 13 Malaa'ikat iya'a norobumo taena, “Zakharia, alia layaon! Pa'ase'em na sambayaang daa ia loloikonmo Tumpu. Boroki'im bo mangamea'kon sa'angu' anak moro'one bo ko'oom, ka' i ia tiodaa ngaanion i Yohanes. 14 Koo bo beles tuu', ka' uga' biai' a mian bo mongkobeleskon kongamea'anna. 15 Ia bo sida mian moola' koi pimiile'na Alaata'ala. Ia sian sida minginum anggur kabai se' minginum upa kolio', ka' uga' na kompongpo i ia bo bariosonna Alus Molinas. 16 Ia bo mimisiso' mian biai' na Israel kada' mule'kon malolo' na Alaata'ala, Tumpuna i raaya'a. 17 Ia taka mongolukoni Tumpu ka' noana tia kuasana koi noa tia kuasa ni Elia. Ia bo mompooka'amatikon tama tia anakna ka' mombolii gau'na mian men ba'idek kada' sida mian ma'amat. Ia bo mingilimang koiya'a kada' daa mian batoropot bona Tumpu.” 18 Zakharia norobumo na malaa'ikat iya'a taena, “Koi upa kada' yaku' sida mamarasaya men koiya'a? Yaku' langkai'mo ka' boroki'ku uga' boroki'mo.” 19 Ia simbati malaa'ikat iya'a taena, “Yaku' i Gabriel men balimang na Tumpu. Yaku' ia posuu' Tumpu morobu ka' mengelelekon lele pore kani'i na ko'oom. 20 Upa men yaku' porobukonmo bo sida kalu temponamo. Kasee ka' i koo sian mamarasaya, mbaka' i koo bo sida umu' pataka sida a men koi taengku'.” 21 Tempo iya'a, biai' a mian inde'e na liwana mempeperai i Zakharia. Raaya'a samba' gause i Zakharia nanau' tuu' na lalomna Laiganna Alaata'ala. 22 Tempo i Zakharia no'umuar, ia sianmo ninsida norobu na ko'ona i raaya'a, mbaka' ia inti'imo i raaya'a se' i Zakharia nimiile'mo simpalaalung na lalomna Laiganna Alaata'ala. Ia somo mosaasiso' gause no'umu'mo. 23 Noko daa i Zakharia ningilimang palimangonna na Laiganna Alaata'ala, ia nomule'konmo na laiganna. 24 Sian paraa nanau', Elisabet nampaiwawamo. Koi lima' bitu'on ia sian nintipiile' na mian biai'. 25 Taena i Elisabet, “Tumpu nuntulungmo i yaku', gause i Ia nanganuikonmo maa'ku na mian biai'.” 26 Konoomna bitu'on a nampaiwawaan ni Elisabet, Alaata'ala nomosuu'mo malaa'ikat Gabriel mae' na Nazaret, sa'angu' kota na tano' Galilea, 27 mae' na sa'angu' laandue' men sianpo nontoo poobeel tia moro'one. Ngaanna laandue' iya'a i Maria. Ia ndoloi ni Yusuf men lee' ni Daud. 28 Malaa'ikat iya'a notakamo ni Maria ka' norobu taena, “Tabea' na ko'oom, wiwine men nibarakaati! Tumpu mandagai i koo.” 29 Nongorongor wurung koiya'a, tongkodi' i Maria. Ia nompoo'inurutikonmo se' upa a aratina tabea' iya'a. 30 Taena malaa'ikat, “Maria, alia layaon, gause i koo kolingu'na Alaata'ala. 31 Koo bo mampaiwawa ka' mangamea'kon sa'angu' anak moro'one men tiodaa ngaanioon i Yesus. 32 Ia bo balaki' a kuasa-Na ka' bo ngaanon Anakna Alaata'ala men na ko'alayo'an. Tumpu Alaata'ala bo mongorookon na Ko'ona Batomundo'an ni Daud men puli-Na. 33 Ia bo pontomundo'i lee' ni Yakub pataka sidutu ka' batomundo'an-Na sian kokabu-kabusanna.” 34 Taena i Maria na malaa'ikat iya'a, “Koi upa bo kosidana men koiya'a, gause i yaku' sianpo langakai'an?” 35 Ia simbati malaa'ikat iya'a taena, “Alus Molinas bo malau taka na ko'oom, ka' kuasana Alaata'ala men na ko'alayo'an bo mandagai i koo. Mbali' iya'a, Anak men bo ngamea'konoon tio ngaanon Molinas, Anakna Alaata'ala. 36 Imamat ini'imari! Ai Elisabet, poto'utusaan men ngaanonna mian se' kamba', mase nampaiwawamo ka' bo mangamea'kon sa'angu' anak moro'one. Koini'i kompongna noommo bitu'on. 37 Gause sianta upa men sian pokoonna Alaata'ala wawauon.” 38 Taena i Maria, “Yaku' kani'i mase tongko' ata'na Tumpu. Bi sida na wakangku koi wurungmuu kanooro'o.” Kasi malaa'ikat iya'a namarerei i Maria. 39 Sian paraa nanau', ai Maria liuliu nomae'mo na sa'angu' kota men na buu'na Yehuda. 40 Taka na laigan nari Zakharia, ia ninsoopmo ka' nantabe'i i Elisabet. 41 Sarataa i Elisabet nomorongor tabea' ni Maria, anak men na kompongna nogumiokmo, ka' i Elisabet uga' ia bariosmo Alus Molinas. 42 Ia norobumo boolak taena, “Tumpu nambarakaati i koo labi wiwine sambana, ka' nambarakaati Anak na kompoong kanono'. 43 Ime i yaku' kani'i mbali' daa leleongionna sinana Tumpungku? 44 Sarataa yaku' nomorongor tabea'am, anak men na kompongku kani'i lako-lako nogumiok gause nobeles. 45 Barakaatan i koo, gause i koo parasaya se' upa men ia porobukon Tumpu na ko'oom bo sidakonon-Na.” 46 Taena i Maria, “Yaku' muntunde' Tumpu, 47 ka' noangku basukuur gause Alaata'ala, Pansalamatkon i yaku'. 48 Ia ningimamatmo i yaku', ata'-Na men talalais. Supu koini'i-waara'ana giigii' mian bo mangaan se' i yaku' nibarakaati, 49 gause Alaata'ala men Pungkuasai nangawawaumo upa men angga'an tuu' bona ingku'. Alaata'ala iya'a molinas. 50 Ka' lingu'-Na bo rookonon-Na sunsun ka' sunsun na mian men malolo' na Ko'ona. 51 Na wawau-Na men kosamba', Ia mimpipiile'kon kuasa-Na mantabunsalang giigii' mian men mintidaa-daa. 52 Ia mamalaukon tomundo' men pintanga' batomundo', ka' manganakat mian men sian angga'ion. 53 Men kololuan taraion-Na giigii' men pore bi kalabian, ka' Ia momosuu' mian kupangon mae' tia lima sompulo'. 54 Ia nuntulung Israel, ata'-Na, gause koiya'a a toon-Na men Ia toonkonmo na pulinta. 55 Tumpu sian mongkolimbo'i toon-Na. Ia molingu'kon i Abraham tia lee'na pataka sidutu.” 56 Maria nodumodongo ni Elisabet koi tolu' bitu'on a nau'na, kasi nomule'kon na dodongoanna. 57 Sarataa temponamo bitu'on ni Elisabet mindompu', mbaka' i ia nangamea'konmo sa'angu' anak moro'one. 58 Tempo pootolodoianna ka' poto'utusanna nongorongor se' Tumpu nongkolingu'kon i Elisabet, raaya'a uga' nobelesmo koi i Elisabet. 59 Sarataa walu'mo ilio a nongamea'anna anak iya'a, pootolodoianna ka' poto'utusanna notakammo munsunat anak iya'a. Raaya'a mingkira' mangaani anak iya'a i Zakharia koikoimo tia ngaanna tamana. 60 Kasee taena sinana anak iya'a, “Alia! Ia tiodaa ngaanion i Yohanes.” 61 Taena i raaya'a ni Elisabet, “Poto'utusanmuu sian isian ngaan men koi nooro'o.” 62 Kasi i raaya'a nosaasiso' mimikirawar ni Zakharia too ime a bo pangaanina anakna. 63 Zakharia nama'ase'mo watu bo puntulisan ka' nuntulis koi kani'imari: “Ngaanna i Yohanes.” Raaya'a giigii' nosamba'mo. 64 Na tempopo iya'a i ia lako-lako ninsida norobu soosoodo ka' nuntunde' Alaata'ala. 65 Mbaka' natakutmo a giigii' mian men pootolodoi tii raaya'a. Kasi upa men nosida iya'a notolele na longkop libutan na buu'na Yudea. 66 Giigii' i raaya'a men nomorongor lele iya'a ningintomkonmo ka' norobu taena, “Se' bo sida upa a anak kani'i na ilio komburi'?” Gause Tumpu mandagai i ia. 67 Zakharia, tama ni Yohanes, ia bariosmo Alus Molinas. Ia nuntundunkon upa men bo sida na ilio komburi', taena, 68 “Tontunde' a Tumpu, Alaata'alana lipu' Israel, gause i Ia muntulung mian-Na kada' salamat. 69 Ia mongorookon na ko'onta' Pansalamatkon men tingkai, men ringkat na lee' ni Daud men ata'na Tumpu, 70 koi men mbaripian ia tundunkon nabii men molinas. 71 Kita bo tulungonna Pansalamatkon iya'a kada' sianmo kuasaionna giigii' mian men maso'kon i kita. 72 Alaata'ala mimpipiile'kon lingu'-Na na pulinta, ka' toon-Na men molinas iya'a loloikonon-Na. 73 Ya'amo a sumpa' men Ia toonkonmo ni Abraham pulinta se' i Ia bo mongkolingu'kon i kita, 74 kada' kita tonsapu na mian men maso'kon i kita ka' sianmo pata-patakut monsoosa' i Ia, 75 kasee i kita sidamo monsoosa' i Ia tia noa men maloos ka' molinas tempo i kita dauga' tumuo' na tano' balaki'. 76 Ka' i koo, anakku, bo ngaanonna mian nabiina Alaata'ala men na ko'alayo'an, gause i koo bo sumalan mongolukoni Tumpu ka' mantatas salan bo Ko'ona. 77 Koo bo mimisiso'kon na mian-Na sasalanna Alaata'ala mansalamatkon i raaya'a tia mangampuni dosana i raaya'a. 78 Barakaat tia lingu'na Alaata'ala bo taka na ko'onta' mansalamatkon i kita. Koi ruarna ilio ma'ulo-ulop men ringkat na ko'alayo'an, 79 koiya'a uga' i Ia bo mintingkari giigii' mian men tumuo' na kapintungan ka' layaonkon lapus, kasi momosalan i kita na salan men ma'amat.” 80 Anak ni Zakharia iya'a no'uminsurmo ka' imaanna kaekae' moonggor. Ia dumodongo na tano' maleas pataka tempona i ia umuar mintipiile' na lipu' Israel.

Lukas 2

1 Na tempo iya'a, Kaisar Agustus men montomundo'i Batomundo'anna Roma, nomosuu' kada' muntulis ka' mansaa' giigii' mianna. 2 Nuntulisan ka' nansaa'an kobiai'na mian iya'a nilimang tempo i Kirenius Gubernuur na Siria. 3 Giigii' mian uga' nomae'mo na kotana sanda-sanda' kada' tulison a ngaanna bo saa'on. 4 Koiya'a uga' i Yusuf ringkat na kota Nazaret, na libutan Galilea, mae' na libutan Yudea, na kota Betlehem men nongamea'an ni Tomundo' Daud, gause i ia tonsoop lee' ni Daud. 5 Yusuf nonsoopkonmo ngaanna rua' ira tii Maria men ndoloina bo saa'on. Tempo iya'a i Maria mampaiwawamo. 6 Sarataa i raaya'a na Betlehem, notakamo a tempona i Maria mindompu. 7 Ia nangamea'konmo sa'angu' anak moro'one, anakna men balaki'na. Anak iya'a ia pokalimbutimo tia toik ka' nipotokol na pamakaanan ayop, gause raaya'a sian nantausi laigan bo torumpakanna. 8 Na sa'angu' dodongoan men karani' dodongoan iya'a, isian toropii pontondong domba men mandagai lulusanna domba na padang tempo malom. 9 Ola-olan taka a malaa'ikatna Tumpu kere-kerer karani' i raaya'a ka' ruarna Tumpu dingkalapan nunguruari i raaya'a, ka' i raaya'a nolayaonmo tuu'. 10 Kasee malaa'ikat iya'a norobu taena, “Alia i kuu layaon. Mbali' i yaku' notaka ka'ita mase mambantilkon na ko'omuu lele pore men kobeles tuu' bona mian na giigii' lipu'. 11 Ilio kani'i na kota ni Daud nongamea'mo a men bo Pansalamatkon i kuu, men i Kristus, Tumpu. 12 Koi kani'imari a bo oosanmuu: Kuu bo mungurumpaki sa'angu' anak ngamea' men nipokalimbuti tia toik ka' nipotokol na pamakaanan ayop.” 13 Ola-olan ia piile' i raaya'a a malaa'ikat iya'a nobiai'mo a samba-sambana men muntunde' Alaata'ala taena, 14 “Tontunde' a Alaata'ala na ko'alayo'an, ka' bi pooka'amat a mian na tano' balaki' kani'i men kokana'na Tumpu.” 15 Noko daa iya'a, giigii' malaa'ikat nomae'mo mule'kon na surugaa. Pontotobo' domba iya'a nopootunduniimo simbaya'na taena, “Mai kita mae' na Betlehem mimiile' upa men nosida iya'a, koi men ia bantilkon Tumpu na ko'onta'.” 16 Raaya'a lako-lako nomae' ka' nuntuungi i Maria tii Yusuf ka' anak ngamea' men nipotokol na pamakaanan ayop. 17 Sarataa nimiile' anak ngamea' iya'a, raaya'a nuntundunmo tundunanna malaa'ikat men nambantilkon anak ngamea' iya'a na ko'ona i raaya'a. 18 Giigii' i raaya'a nosamba' nongorongor tundunanna pontondong domba iya'a. 19 Kasee i Maria tongko' nongoos na noana lele men ia rongor iya'a ka' ningintoomkon pore-pore. 20 Pontotobo' domba iya'a nomule'konmo na dodongoanna. Ka' banta-bantang mule'kon, raaya'a muntunde' ka' mompopobalaki' Alaata'ala gause giigii' men ia piile' ka' ia rongor i raaya'a, sintuutuu' tia upa men ia bantilkon malaa'ikat na ko'ona i raaya'a. 21 Walu'mo ilio a nongamea'anna Anak iya'a, Ia nisunatmo ka' ia ngaani i raaya'a i Yesus, ngaan men ia bantilkon malaa'ikat bo Ko'ona men koo'po tia ia pintipu'unkon sina-Na. 22 Takamo tempona i Yusuf tii Maria mongoloe'i waka koi aturanna ukum Torat ni Musa. Raaya'a nangawawamo i Yesus mae' na Yerusalem bo rookonon na Tumpu, 23 gause isian nitulis na kitap ukumna Tumpu koi kani'imari: “Giigii' anak moro'one men balaki'na tiodaa rookonon bona Tumpu.” 24 Raaya'a uga' nomae' nangatorkon kurbaan koi men taena ukumna Tumpu, men sapaar sapu' sapatau kabai se' rua' sapu' marampatii. 25 Na tempo iya'a isian sa'angu' mian na Yerusalem men ngaanna i Simeon. Ia mian men kana' a wawauna, malolo' na Tumpu, ka' kuasana Alus Molinas uga' isian na ko'ona. Ia mempeperai tempona Alaata'ala mansalamatkon Israel. 26 Alus Molinas nambantilkonmo na ko'ona se' i ia sianpo lapus kalu sianpo mimiile' Tomundo' Pansalamatkon men ia toonkon Tumpu. 27 Gause pingkira'na Alus Molinas, mbaka' i Simeon ninsoopmo na Laiganna Alaata'ala. Na tempo iya'a uga' i Yusuf tii Maria ninsoopmo nangawawa i Yesus men dauga' ngamea' mongololoikon adat koi men nipisiso'konmo na ukum Torat. 28 Simeon nangalamo Anak iya'a ka' nantaawan, kasi nuntunde' Tumpu Alaata'ala taena, 29 “Tumpu, koini'i Kuu sidakonmo a toon-Muu. Patalaimo a ata'-Muu kani'i lapus pore-pore. 30 Gause matangku suungku nimiile'mo Pansalamatkon men Kuu takakon. 31 Pansalamatkon iya'a Kuu poko toropotikonmo bona giigii' lipu'. 32 Iamo a Ruar men bo pompopo'inti'ikon Alaata'ala na lipu' sambana ka' men bo pinsidakon lipu'-Muu Israel angga'ion.” 33 Tama tia sina ni Yesus samba' nongorongor giigii' upa men ia porobukon i Simeon muntundun Anakna i raaya'a. 34 Simeon nambarakaatimo i raaya'a ka' nambantilkon ni Maria taena, “Imamat ini'imari! Anak kani'i ia patukmo Alaata'ala bo pinsilaka'i ka' uga' bo pansalamatkon mian biai' na Israel. Ia sida bookoi oosna Alaata'ala, ka' bo minsidakon poogagaianna mian biai'. 35 Mbaka' ka'inti'ianmo a isiina noana mian biai'. Siongo' men bo surioon ni'imarian somo koi piso' mungusuk suloowom.” 36 Indo'o isian sa'angu' nabii wiwine men boroki'mo tuu', ngaanna i Hana. Ia anak ni Fanuel men bense' ni Asyer. Tongko' pitu' taun a nosuo'anna ka' nopoololo'anna tia langkai'na, 37 ia nobalumo ka' umurna walumpulo'mo papaat taun. Ia tongko' dongo-dongo na Laiganna Alaata'ala, ka' ilio malom tongko' bakitumpu, ba'apata ka' basambayang. 38 Na tempo iya'a i Hana uga' notaka na ko'ona i raaya'a ka' nobasukuur na Alaata'ala, kasi ia nuntundunkon Anak iya'a na giigii' mian men mempeperai kotakaanna Tumpu mansalamatkon Yerusalem. 39 Noko daa i Yusuf tii Maria ningilimang upa men tiodaa limangon koi taena ukumna Tumpu, raaya'a nomule'konmo na dodongoanna na kota Nazaret, na libutan Galilea. 40 Anak iya'a no'uminsurmo ka' kaekae' motikol. Ia pande tuu' ka' kolingu'na Alaata'ala. 41 Sanda' taun tama tia sina ni Yesus mae' na Yerusalem mangaramekon ramean Paska. 42 Na tempo umur ni Yesus sompulo'mo rua' taun, raaya'a nomae'mo na Yerusalem koi men doodoopo wawauonna i raaya'a sanda' taun. 43 Noko daa ramean Paska, raaya'a nomule'konmo. Kasee sian ia inti'i tama-Na tia sina-Na se' i Ia dauga' nintitako' na Yerusalem. 44 Raaya'a mongooskon se' i Ia isian nopoololo' tia mian biai'. Sangiliosi a nomae'anna i raaya'a, kasi i raaya'a nansarak i Ia too daa nomae' poololo' tia poto'utusanna kabai se' poo'inti'ianna i raaya'a. 45 Kasee sian ia tausi i raaya'a. Mbaka' i raaya'a nomule'konmo soosoodo na Yerusalem mae' mansarak i Yesus. 46 Sarataa tolungilio kasi ia tausi i raaya'a na lalomna Laiganna Alaata'ala. Ia oru-oruang na tanga'na guru agama Yahudi. Ia momorongori i raaya'a batundun ka' uga' bapikirawar na ko'ona i raaya'a. 47 Giigii' mian men nomorongor i Ia nosida samba' gause i Ia pande tuu' minsimbati. 48 Minti'i-Napo samba' nimiile' i Ia. Mbaka' sina-Na norobumo na Ko'ona taena, “Anakku, nongko'upa i Koo se' mangawawau koi kani'i na ko'omai? Tamaam tii yaku' noleapkonmo i Koo!” 49 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Nongko'upa mbali' i kuu muntuus i Yaku'? Too sian kuu inti'i se' Yaku' tiodaa ka'ita na Laiganna Tamang-Ku?” 50 Kasee i raaya'a sian ninginti'i patukna wurung ni Yesus. 51 Noko daa iya'a ai Yesus nomule'konmo poololo' tii raaya'a mae' na Nazaret. Ia dauga' dongo-dongo na tama tia sina-Na ka' malolo' na ko'ona i raaya'a. Sina-Na nongoosmo na noana giigii' upa men ia piile' iya'a. 52 Yesus kaekae' uminsur, kapandean-Na uga' kaekae' kanturangan, ka' kaekae' balaki' a polingu'na Alaata'ala tia mian na Ko'ona.

Lukas 3

1 Na kosompulo'na lima' taun batomundo'an ni Kaisar Tiberius, Pontius Pilatus nosidamo gubernuur na libutan Yudea, ka' i Herodes montomundo'i libutan Galilea. Filipus men utus ni Herodes montomundo'i libutan Iturea ka' libutan Trakhonitis, ka' i Lisanias montomundo'i libutan Abilene. 2 Na taun iya'a, Hanas tii Kayafas nosida Imam Moola'. Tempo iya'a Alaata'ala norobumo na tano' maleas na ko'ona i Yohanes men anak ni Zakharia. 3 Mbaka' nomae'mo i Yohanes na longkop tano' Yordan ka' nuntundunkon lelena Tumpu taena, “Sosoli ka' kadarai a gau'muu men ba'idek, ka' i kuu tio saranion kada' Alaata'ala mangampuni dosamuu.” 4 Pisiso' ni Yohanes iya'a sintutu' koi men nitulis na kitap ni Nabii Yesaya men koi kani'imari: “Bo isian sa'angu' mian na tano' maleas mengeleelo'kon ka' mambantilkon taena, ‘Toropoti a salan bona Tumpu; loosikon a salan bo Ko'ona. 5 Sanda' leokna bo tabunion ka' sanda' buu'na bo lempation. Salan men mangkailekut bo loosion, ka' salan men mangkailebok bo tabunion. 6 Giigii' mian na longkop tano' balaki' bo mimiile' pansalamatkonna Alaata'ala mian.’ ” 7 Biai' a mian men notaka ni Yohanes mikisarani. Taena i Yohanes, “Wee i kuu men koi lee'na ule ba'idek! Ime a men nambantilkon na ko'omuu se' i kuu sian kana'onna ukumanna Alaata'ala na ilio komburi'? 8 Pipiile'kon a wawaumuu se' i kuu daa nonsosolimo ka' nangkadaraimo gau'muu men ba'idek! Alia mongooskon na noamuu se' i kuu bo tonsapu na ukuman montookon i Abraham daa pulimuu. Bantilkononku na ko'omuu se' watupo karaani'i sida wawauonna Alaata'ala bo lee' ni Abraham! 9 Usong noko toropotmo bo pantara' kau pataka na wakatna. Sanda' kau men sian miwoo'kon woo' men pore sabole bo tara'ion ka' tibarkonon na apu.” 10 Mian biai' nimikirawarmo ni Yohanes taena i raaya'a, “Ka' kalu koiya'a, upa a men tiodaa wawauonmai?” 11 Ia simbati i Yohanes taena, “Ime a men isian bokukum rurua', ia tiodaa mongobosii mian men sian bokukumna, ka' i ime a men daa kakaanan, ia uga' tiodaa poo'obos.” 12 Isian uga' toropii pagawena pajak men notaka mikisarani. Raaya'a nimikirawar ni Yohanes taena, “Guru, upa a men tiodaa wawauonmai?” 13 Taena i Yohanes, “Alia mama'ase' labian koi men nibantilkonmo na ko'omuu.” 14 Ka' isian uga' toropii surudadu men nimikirawar na ko'ona taena i raaya'a, “Ka' i kai, upa a men tiodaa wawauonmai?” Ia simbati i Yohanes taena, “Alia aribiru ka' alia mangakali mian kada' taraionna upa-upa, kasee ala tongko' koi tambomuu.” 15 Tempo iya'a, noana mian biai' mansarui i Yohanes, too iamo a Tomundo' Pansalamatkon men peperaionna i raaya'a. 16 Mbaka' i Yohanes norobumo na ko'ona i raaya'a taena, “Yaku' mansarani i kuu tia weer, kasee i Ia men balaki'na kuasa tii yaku' bo taka, ka' mangalakaipo kookootna sapato-Na, yaku' koo'. Ia bo mansarani i kuu tia Alus Molinas ka' tia apu. 17 Ia noko into-intonmo ikiran bo pantaapi giigii' gandum-Na pataka moloe'. Gandum bo soopkonon-Na na alang-Na, kasee ota'na bo tunuon-Na na apu men sian pokoon papateion.” 18 Biai' kaliangan a nambantili ni Yohanes mian biai' na tempo ia nengelelekon Lele Pore. 19 Kasee ka' i Yohanes nambantili i Herodes, men tomundo' na libutan Galilea, gause i Herodes nosuo' tii Herodias boroki'na utusna, ka' uga' gause giigii' idek men ia wawaumo, 20 mbaka' i Tomundo' Herodes tongko' nunturangi idekna soosoodo, gause i ia nonsoopkon i Yohanes na tarungkuan. 21 Sarataa giigii' mian iya'a ia sarani Yohanes, Yesus uga' nisarani. Noko daa i Yesus nisarani, pintanga' i Ia basambayang, langit nokobongkatianmo. 22 Alus Molinas nalaumo na Ko'ona koi marampatii. Kasi nokamporongoran a wurungna Alaata'ala nda'amari langit tae-Na, “Koomo a Anak-Ku men kolingu'-Ku, ka' i Koo a men daa kokana'-Ku.” 23 Na tempo i Yesus nuntumbei palimangon-Na, umur-Na toro tolumpulo'mo taun. Koi pinginti'ina mian, Ia anak ni Yusuf, Yusuf anak ni Eli, 24 Eli anak ni Matat, Matat anak ni Lewi, Lewi anak ni Malkhi, Malkhi anak ni Yanai, Yanai anak ni Yusuf, 25 Yusuf anak ni Matica, Matica anak ni Amos, Amos anak ni Nahum, Nahum anak ni Hesli, Hesli anak ni Nagai, 26 Nagai anak ni Maat, Maat anak ni Matica, Matica anak ni Simei, Simei anak ni Yosekh, Yosekh anak ni Yoda, 27 Yoda anak ni Yohanan, Yohanan anak ni Resa, Resa anak ni Zerubabel, Zerubabel anak ni Sealtiel, Sealtiel anak ni Neri, 28 Neri anak ni Malkhi, Malkhi anak ni Adi, Adi anak ni Kosam, Kosam anak ni Elmadam, Elmadam anak ni Er, 29 Er anak ni Yesua, Yesua anak ni Eliezer, Eliezer iya'a anak ni Yorim, Yorim anak ni Matat, Matat anak ni Lewi, 30 Lewi anak ni Simeon, Simeon anak ni Yehuda, Yehuda anak ni Yusuf, Yusuf anak ni Yonam, Yonam anak ni Elyakim, 31 Elyakim anak ni Melea, Melea anak ni Mina, Mina anak ni Matata, Matata anak ni Natan, Natan anak ni Daud, 32 Daud anak ni Isai, Isai anak ni Obed, Obed anak ni Boas, Boas anak ni Salmon, Salmon anak ni Nahason, 33 Nahason anak ni Aminadab, Aminadab anak ni Admin, Admin anak ni Arni, Arni anak ni Hezron, Hezron anak ni Peres, Peres anak ni Yehuda, 34 Yehuda anak ni Yakub, Yakub anak ni Ishak, Ishak anak ni Abraham, Abraham anak ni Terah, Terah anak ni Nahor, 35 Nahor anak ni Serug, Serug anak ni Rehu, Rehu anak ni Peleg, Peleg anak ni Eber, Eber anak ni Salmon, 36 Salmon anak ni Kenan, Kenan anak ni Arpakhsad, Arpakhsad anak ni Sem, Sem anak ni Nuh, Nuh anak ni Lamekh, 37 Lamekh anak ni Metusalah, Metusalah anak ni Henokh, Henokh anak ni Yared, Yared anak ni Mahalaleel, Mahalaleel anak ni Kenan, 38 Kenan anak ni Enos, Enos anak ni Set, Set anak ni Adam, Adam anakna Alaata'ala.

Lukas 4

1 Yesus men ia bariosmo Alus Molinas namarereimo Weerkauna Yordan. Alus Molinas nangandaarkonmo i Ia na tano' maleas. 2 Ia dongo-dongo na tano' maleas patompulo' ilio a nau'na ka' i Ia ia topongi Ibiliis. Tempo na tano' maleas Ia sian notookaan upa-upa, ka' sarataa porus patompulo' ilio iya'a, Ia nololumo. 3 Ibiliis norobumo na Ko'ona taena, “Gause i Koo Anakna Alaata'ala, alaka' posuu' a watu kani'i bi sida roti.” 4 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: ‘Mian taasi' tongko' tuo'kon roti.’ ” 5 Kasi ia andaarkonmo Ibiliis i Yesus na tampat men alayo', ka' tongko' sangkudap mata Ibiliis ninsiso'kon na Ko'ona giigii' batomundo'an na tano' balaki'. 6 Ibiliis norobumo na Ko'ona taena, “Giigii' kuasa ka' kupang karaaro'o bo rookononku i Koo, gause giigii' iraaro'o nirookonmo na ingku' ka' i yaku' sida mongorookon na mian koi men kikira'ku. 7 Kalu i Koo monsoosa' i yaku', mbaka' giigii' kuasa ka' kupang karaaro'o bo tombonoioon.” 8 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: ‘Koo tio monsoosa' Tumpu Alaata'alanta, ka' tongko' i Ia a lolo'oon!’ ” 9 Noko daa iya'a, Ibiliis nangawawamo i Yesus na Yerusalem ka' nongowoot i Ia na wuunganna Laiganna Alaata'ala, kasi norobu ni Yesus taena, “Kalu se' i Koo Anakna Alaata'ala, alaka' tumbur waaro'o! 10 Gause na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: ‘Alaata'ala bo momosuu' malaa'ikat-Na kada' mandagai i Koo pore-pore. 11 Raaya'a bo mantanai i Koo tia limana dako' saraat tontutup na watu.’ ” 12 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: ‘Alia i koo mimitopongi Tumpu Alaata'alanta.’ ” 13 Noko daa Ibiliis nimitopongi i Yesus tia toropii kaliangan iya'a, ia namarereimo i Yesus ka' mempeperai tempo men pore. 14 Yesus ia bariosmo Alus Molinas ka' i Ia nomule'konmo na libutan Galilea. Ia notolelemo na longkop libutan iya'a. 15 Yesus nimisiso'mo mian na toropii laigan bakitumpuan, ka' giigii' mian muntunde' i Ia. 16 Yesus notaka na Nazaret na dodongoan men nobalaki'an-Na. Na ilio Sabat Ia ninsoopmo na laigan bakitumpuan koi men doodoopo wawauon-Na, kasi Ia nokumekerer mambasa Alkitaap. 17 Ia nitarai kitap Nabii Yesaya, ka' noko daa Ia kambangi a lulunanna kitap iya'a, Ia nantausi men nitulis koi kani'imari: 18 “Alusna Tumpu isian na Ingku', gause i Ia nengelengketmo Yaku' bo pengelelekon Lele Pore bona mian talalais. Ia nomosuu'mo i Yaku' mengelelekon se' mian men nirakop bo uarkonon, ka' mian men mampisok bo poopiile', ka' mian men nipo'ata' bo sida malewa, 19 ka' mengelelekon kotakaanna Tumpu mansalamatkon mian-Na.” 20 Yesus nungululunmo soosoodo kitap iya'a ka' nungule'kon na mian men mandagai laigan bakitumpuan, kasi no'umoruang. Giigii' mian na laigan bakitumpuan iya'a rontos na pintiokian i Ia. 21 Kasi i Ia nuntumbei mimisiso' i raaya'a tae-Na, “Na ilio kani'i nosidamo a isiina Alkitaap men baasi kuu rongor.” 22 Giigii' mian iya'a kodaawankon i Ia, ka' men Ia wurungkon pore ka' kosamba'. Taena i raaya'a, “Taasi' i Ia kani'i anak ni Yusuf?” 23 Mbaka' i Yesus norobumomo tae-Na, “Sabole i kuu bo mangaan na Ingku' timbaani' koi kani'imari: ‘Dokter, lesi'i a wakaam kutung. Wawau ka'ita na dodongoaan a upa men kai rongormo isian Koo wawau na Kapernaum.’ ” 24 Taeni Yesus soosoodo, “Tuutuu' mba'a. Kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu se' sianta nabii men angga'ion na dodongoanna suungna. 25 Men bantilkonon-Ku na ko'omuu kani'imari tuutuu'. Na tempo ni Nabii Elia, isian koi tolu' taun noom bitu'on sian no'usan pataka ninsidakon pololuan men dodoa tuu' na longkop dodongoan. Tempo iya'a biai' a wiwine balu na Israel. 26 Mau mune' koiya'a, Elia sian niposuu' mae' muntulung wiwine balu na lipu' Israel, kasee niposuu' mae' na sa'angu' wiwine balu na Sarfat na tano' Sidon. 27 Koiya'a uga' a na tempo ni Nabii Elisa, biai' a mian kustaon na lipu' Israel, kasee na ko'ona i raaya'a sianta sa'angu'po a mian men nilesi'i. Men nilesi'i tongko' i Naaman mian na lipu' Siria iya'a.” 28 Nongorongor koiya'a, giigii' mian men na laigan bakitumpuan iya'a nomaso'mo tuu'. 29 Raaya'a norumingkatmo, kasi nangaraap i Yesus umuar na kota ka' nangawawa na soripi'na liu' na kotana i raaya'a, bo tibarkononna. 30 Kasee i Yesus no'umuarmo nintingola' na ko'ona i raaya'a, kasi nomae'. 31 Kasi i Yesus nomae' na kota Kapernaum, na libutan Galilea. Inda'a i Ia nimisiso' mian na ilio Sabat. 32 Raaya'a kodaawan nomorongor pisiso'-Na, gause wurung-Na kuasaan. 33 Na lalomna laigan bakitumpuan iya'a isian sa'angu' mian men ia lampingi meena. Mian iya'a nangkakaro'kon taena, 34 “Oo Yesus samba Nazaret, upa a urusaan tii kai? Kabai i Koo taka bo pinsilaka'i i kai? Inti'ionku se' ime i Koo: Koo a men Molinas nda'ara'amari na Alaata'ala.” 35 Kasee i Yesus nengerengeaki meena iya'a tae-Na, “Pimporokot! Uarmo i koo na mian kanono'!” Mbaka' meena iya'a ningirimpa'konmo mian iya'a na tanga'na mian biai', kasi no'umuar namarerei mian iya'a, kasee daa sian nampapolosi i ia. 36 Giigii' mian samba', ka' norobu na simbaya'na i raaya'a taena, “Kinopore tuu' a men Ia wurungkon! Ia nomosuu' meena umuar tia kuasa-Na men tongaan, ka' i raaya'a uga' somo no'umuar.” 37 Kasi notolele a wawau ni Yesus na longkop libutan iya'a. 38 Kasi i Yesus namarerei laigan bakitumpuan iya'a ka' nomae' na laigan ni Simon. Monian ni Simon men sinana boroki'na tempo iya'a suminggar dodoa ka' i raaya'a nama'ase' ni Yesus kada' muntulung i ia. 39 Mbaka' Ia nokumekerermo na soripi'na wiwine iya'a, kasi nongkokundakon suminggarna, mbaka' wiwine iya'a liuliu nalesi'. Wiwine iya'a liuliu nowangon, kasi nangkalesang i raaya'a. 40 Sarataa ilio nosopokmo, giigii' mian nangawawamo mian men manggeo mae' ni Yesus. Nggeo men nangkana' i raaya'a biai' kaliangan. Yesus nengepetkon lima-Na na ko'ona i raaya'a sanda-sanda' ka' nengelesi'i. 41 Meena' uga' no'umuarmo na mian biai' potokaro' taena i raaya'a, “Koomo a Anakna Alaata'ala.” Kasi i Yesus nongkokundakon i raaya'a ka' sian namatalai morobu, gause raaya'a ninginti'i se' i Yesus iya'a a Tomundo' Pansalamatkon. 42 Sarataa ma'ulo-ulop i Yesus norumingkatmo ka' nomae' na sa'angu' tampat men sianta mianna. Kasee mian biai' nansarak i Ia. Noko daa ia tausi raaya'a, raaya'a nampari-pari kada' i Ia sian mamarerei i raaya'a. 43 Kasee i Yesus norobu na ko'ona tae-Na, “Na kota sambana Yaku' uga' tio mengelelekon Lele Pore men mambantilkon Batomundo'anna Alaata'ala, gause Yaku' niposuu' bo pingilimang men koiya'a.” 44 Kasi i Ia nengelelekon Lele Pore na laigan bakitumpuan na libutan Yudea.

Lukas 5

1 Na sa'angu' tempo, Yesus kere-kerer na soripi'na Danau Genesaret mengelelekon wurungna Alaata'ala. Mian biai' taka nunguruuti i Ia. 2 Ia piile' i Yesus isian duangan rurua' na soripi'na danau iya'a. Mian na duangan iya'a noko palaumo ka' pintanga'mo mongoso'i puka'na i raaya'a. 3 Yesus nolumakitmo na sa'angu' duangan, men duangan ni Simon. Kasi i Ia nomosuu' i Simon mumbuntulkon duangan iya'a waatu'u paraas ko'alaloman. Yesus no'umoruangmo na duangan iya'a ka' nimisiso' mian biai'. 4 Noko daa nimisiso' mian biai', Ia norobumo tae-Na, “Simon, bose waatu'u na ko'alaloman ka' ta'an a puka'muu kada' moko'ule' susum.” 5 Ia simbati i Simon taena, “Guru, sanondommo i kai na bapuka'an, kasee kosian upa men kai tausi. Kasee ka' i Kuu a nomosuu', mbaka' ta'anonku a puka' soosoodo.” 6 Noko daa ia ta'an i raaya'a a puka'na, nokana'mo susum men biai' tuu' puka'na i raaya'a tamban kinoraras. 7 Mbaka' i raaya'a somo nokikaba' na samba-sambana i raaya'a men isian na duangan sambana. Samba-sambana i raaya'a notakamo ka' nopootulungi nongowoot susum pataka nobuke' a duanganna i raaya'a rurua' ka' boomo mosool. 8 Tempo i Simon Petrus nimiile' se' koiya'a, ia nobanintuurmo kasi norobu taena, “Tumpu! Parerei i yaku' gause yaku' kani'i sa'angu' mian men dosaon.” 9 Simon tia giigii' mian men isian na duanganna samba' nimiile' kobiai'na susum men ia puka' i raaya'a. 10 Koiya'a uga' a samba-samba ni Simon men i Yakobus tii Yohanes, anak ni Zebedeus. Yesus norobumo ni Simon tae-Na, “Alia layaon! Muntumbei koini'i i koo sidamo pumuka' mian.” 11 Simon tia samba-sambana nimbingkatmo duanganna waara'a na katano'an, ka' i raaya'a namarereimo giigii' upana kasi nongololo' i Yesus. 12 Na sa'angu' tempo, Yesus isian na sa'angu' kota. Inda'a isian moro'one men kustaon longkop wakana. Sarataa ia nimiile' i Yesus, ia nobanintuurmo ka' nama'ase' taena, “Tuan, kalu i Kuu maloos, Kuu sabole sida mengelesi'i i yaku' kada' maloe' koi aturanna agama.” 13 Yesus nondoekonmo lima-Na, nongkoyong mian iya'a kasi norobu tae-Na, “Daa, Yaku' maloos. Bi poloe'mo i koo!” Tempopo iya'a uga', kustana na'anumo. 14 Kasi i Yesus nomotoo mian iya'a kada' alia mambantilkon ni imepo upa men nosida iya'a, ka' norobu tae-Na, “Rae' na imam ka' pipiile'kon na ko'ona se' kustaam daa na'anumo. Moko daa iya'a kasi rookon a kurbaan koi men ia posuu'kon i Musa na ukum Torat kada' manasa na mian se' kustaam tuutuu' na'anumo!” 15 Kasee i Yesus notolelemo, ka' biai' a mian taka na Ko'ona momorongor i Ia ka' miki lesi'i nggeona i raaya'a. 16 Noko daa iya'a ai Yesus nomae'mo na tampat men sianta mianna ka' nosambayang. 17 Na sa'angu'mo ilio pintanga' i Yesus mimisiso', isian toropii mian Farisi ka' wawa ukum Torat poto'oruang momorongori i Ia indo'o. Raaya'a ringkat na Yerusalem ka' na kota na Galilea tia Yudea. Yesus isian kuasana Tumpu men bo pengelesi'i mian manggeo. 18 Na tempo i Yesus pintanga' mimisiso' mian, isian toro pii mian notaka nangawawa sa'angu' mian repo' men toko-tokol na ampasna. Raaya'a mampari-pari mangawawa mian iya'a na lalomna laigan kada' daa sida pokelaon na arop ni Yesus. 19 Kasee i raaya'a sian nomoko nonsoopkon i ia gause mian indo'o biai' tuu'. Mbali' iya'a, raaya'a namasawe'konmo mian repo' iya'a na wawona atop. Kasi i raaya'a nantataki atop ka' nungulul i ia na ampasna na tanga'na mian biai' na arop ni Yesus. 20 Sarataa i Yesus nimiile' wawauna i raaya'a se' parasaya tuu' na Ko'ona, Ia norobumo na mian iya'a tae-Na, “Utus! Dosaam daa ni'ampunimo.” 21 Kasee wawa ukum Torat tia mian Farisi nompoo'inurutikonmo na noana i raaya'a taena, “Ime a mian kaya'a? Wurung-Na koi se' i Iamo a Alaata'ala. Ime a men daa sida mangampuni dosa saliwakon Alaata'ala suungna?” 22 Kasee i Yesus ninginti'i upa men isian na noana i raaya'a. Mbali' i Ia norobu tae-Na, “Nongko'upa se' i kuu mimikirawar koiya'a na noamuu? 23 Aupa a daana, mangaan, ‘Dosaam daa ni'ampunimo,’ kabai se' mangaan, ‘Wangonmo ka' tumpang?’ 24 Kasee koini'i popo'inti'ikonon-Ku na ko'omuu se' na tano' balaki' kani'i Anak Manusia kuasaan mangampuni dosa.” Kasi i Yesus norobu na mian repo' iya'a tae-Na, “Porongori a wurung-Ku: wangonmo, nakat a ueraan ka' ule'kon na laigaan!” 25 Mian iya'a liuliu nowangon ka' nanganakat ampasna pototiok i raaya'a giigii', kasi nomule'kon na laiganna ka' nuntunde' Alaata'ala. 26 Raaya'a giigii' samba' tuu', kasi nuntunde' Alaata'ala. Raaya'a nolayaonmo ka' norobu taena, “Kosamba' tuu' a upa men kita piile' na ilio kani'i.” 27 Noko daa iya'a i Yesus no'umuarmo. Ia nimiile' sa'angu' mian pagawena pajak men oru-oruang na kantor pajak. Ngaanna i Lewi. Taeni Yesus na ko'ona, “Mai, lolo' i Yaku'.” 28 Lewi norumingkatmo ka' namarerei giigii' palimangonna, kasi nongololo' i Yesus. 29 Noko daa iya'a ai Lewi nangawawaumo ramean balaki' boni Yesus na laiganna. Biai' a pagawena pajak ka' uga' mian sambana men nokumaan ruru-ruru' tii raaya'a. 30 Toropii mian Farisi ka' wawa ukum Torat nobarangunungmo ka' norobu na murit ni Yesus taena, “Nongko'upa se' i kuu kumaan ka' uga' ba'inum poopooruru' tia pagawena pajak ka' mian dosaon?” 31 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Taasi' mian malesi' a paraluu dokter, kasee mian men manggeo. 32 Yaku' taka taasi' bo pengeleelo' mian men kana' a wawauna, kasee bo pengeleelo' mian dosaon kada' i raaya'a monsosoli ka' mangkadarai gau'na men ba'idek.” 33 Mian Farisi norobumo na ko'ona i Yesus taena, “Murit ni Yohanes ka' uga' muritna mian Farisi malia' ba'apata ka' basambayang. Kasee murit-Muu, nongko'upa se' tongko' kumaan ka' ba'inum?” 34 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Sida mbali' a sawe'na suo' moro'one posuu'on ba'apata na posuo'anna see suo' moro'one iya'a dauga' indo'o tii raaya'a? Sabole sian! 35 Kasee bo taka a tempona suo' moro'one iya'a bo alaon na ko'ona i raaya'a. Na temposi iya'a kasi i raaya'a ba'apata.” 36 Kasi i Yesus nuntundunkon timbaani' na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Sianta mian men memberaki bokukum u'uru ka' mantampalkon na bokukum men manau'mo. Gause kalu koiya'a, bokukum men u'uru uga' koberak. Ka' toik pantampal men u'uru sian pookakana' tia bokukum men manau'. 37 Koiya'a uga' sianta sa'angu'po mian a men mantawa' anggur u'uru na batutu' anit manau' men motopu'mo. Gause kalu koiya'a, anggur men u'uru iya'a bo minsidakon batutu' anit manau' iya'a koberak, mbaka' anggur iya'a kowuwusmo, ka' batutu' anit iya'a kobaraba'ian. 38 Mbali' iya'a, anggur men u'uru uga' tio isiikonon na batutu' anit men u'uru. 39 Koiya'a uga' sianta mian men daa mingkira' minginum anggur u'uru noko daa minginum anggur men manau'. Gause taena i raaya'a, ‘Anggur men manau' iya'a a ma'amatna.’ ”

Lukas 6

1 Na ilio Sabat, Yesus tia murit-Na nolumiu na ale'na gandum. Tempo iya'a, murit-Na numpupumo gandum, kasi nimpiupur ka' nangkaan. 2 Toropii mian Farisi norobumo taena, “Nongko'upa i kuu se' nangawawau upa men sian patalaion wawauon na ilio Sabat?” 3 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Sianpo mbali' i kuu nambasa a upa men ia wawau i Daud na tempo i ia tia mian men nongololo' i ia see nokololuan? 4 Ia ninsoop na Laiganna Alaata'ala, nangala roti men nirookonmo bona Alaata'ala ka' nangkaan, kasi nantarai uga' mian men nongololo' i ia. Poali tongko' imam a men daa sida mangkaan roti iya'a.” 5 Taeni Yesus soosoodo, “Anak Manusia a bo Pinginti'i na ilio Sabat!” 6 Na sa'angu'anmo ilio Sabat soosoodo, Yesus nomae'mo mimisiso' mian na laigan bakitumpuan. Indo'o isian mian men repo' a limana uanan. 7 Isian toropii wawa ukum Torat tia mian Farisi men pintanga' momonano i Yesus too-too i Ia mengelesi'i mian na ilio Sabat, kada' bo pompoposala'anna i raaya'a i Yesus. 8 Kasee i Yesus ninginti'i sagiana i raaya'a. Mbaka' i Ia norobumo na mian men repo' a limana iya'a tae-Na, “Mai kekerer ka'ita na aropna mian!” Mian iya'a norumingkatmo ka' nokumekerer. 9 Kasi i Yesus nimikirawar na mian biai' men isian indo'o tae-Na, “Koi taena agama, upa a men sida wawauonta na ilio Sabat? Mangawawau men ma'amat kabai se' mangawawau men ba'idek? Mansalamatkon mian kabai se' minsilaka'i mian?” 10 Yesus nengelealokonmo mian men na tiku-tikum-Na, kasi norobu na mian men repo' a limana iya'a tae-Na, “Soorkon a limaam!” Mian iya'a nonsoorkonmo limana, ka' limana mian iya'a uga' nalesi'mo. 11 Kasee wawa ukum Torat tia toropii mian Farisi iya'a noburuki'mo tuu', ka' i raaya'a nopootunduniimo se' too upaionmo i Yesus. 12 Na tempo iya'a i Yesus nomae'mo na sa'angu' buu'na basambayang. Inda'a Ia nosambayangmo na Alaata'ala pataka sanondom. 13 Sarataa noruarmo, Ia nengeleelo'mo murit-Na, kasi nungururuki sompulo' rua' mian men Ia ngaan poposuu'. Ngaanna: 14 Simon men ia ngaani i Yesus i Petrus tia utusna i Andreas, Yakobus ka' i Yohanes, Filipus ka' i Bartolomeus, 15 Matius ka' i Tomas, Yakobus anak ni Alfeus, ka' i Simon (men ngaanon mian Zelot), 16 Yudas anak ni Yakobus ka' i Yudas Iskariot men komburi'na nangakalkon bo pongorookonna i Yesus. 17 Yesus notumokurumo na buu'na iya'a poopoololo' tia poposuu'-Na kasi notumataan kere-kerer na lempatna. Indo'o uga' isian murit-Na men sambana ka' biai' a mian sambana men ringkat na Yudea, na Yerusalem ka' na Tirus tia Sidon men na soripi'na tobui. 18 Raaya'a notaka bo momorongor i Yesus ka' mikipakuli'kon nggeona i raaya'a. Mian men lampingionna meena uga' notaka ka' nilesi'i. 19 Giigii' mian mampari-pari sulano munsuduk i Yesus, gause isian kuasa men umuar na waka-Na men sida mengelesi'i raaya'a giigii'. 20 Yesus nintiokimo murit-Na kasi norobu tae-Na, “Barakaatan i kuu giigii' mian men talalais, gause i kuumo a men bo mianna Batomundo'anna Alaata'ala! 21 Barakaatan i kuu men mololu koini'i, gause i kuumo a men bo pobentengon! Barakaatan i kuu men wiri koini'i, gause i kuumo a men bo lengke! 22 Barakaatan i kuu kalu koburuki'kononna mian, sian labotionna mian, irokion ka' potaekonon gause i kuu mongololo' Anak Manusia! 23 Nabii tempo mbaripian niwawaukon koiya'a uga'. Kalu men koiya'a kuu tempoimo, kuu tio lewa' a noamuu ka' rumunsak kobelesan, gause tambomuu men nitoropotikonmo na surugaa mase balaki' tuu'. 24 Kasee silaka' i kuu men kupangon koini'i, gause i kuu nentempoimo men pore! 25 Silaka' i kuu men benteng koini'i, gause i kuu bo mololu! Silaka' i kuu men lengke koini'i, gause i kuu bo masiongo' ka' wiri! 26 Silaka' i kuu kalu giigii' mian muntunde' i kuu, gause koiya'a uga' na tempo mbaripian pulina i raaya'a muntunde' nabii men borek.” 27 “Kasee i kuu men nongorongor i Yaku' koini'i, potoong-Ku koi kani'imari: Kolingu'kon a mian men maso'kon i kuu. Wawau a men pore bona mian men mangka'idek i kuu. 28 Alaka' barakaati a mian men mantadeankon i kuu, ka' sambayangkon a mian men mangawawau ba'idek na ko'omuu. 29 Kalu mian mangarapa' kasumpi'muu men sambotak, rookon uga' a kasumpi'muu sambotakna soosoodo. Kalu jubamuu rampasion, rookon uga' a bokukummuu. 30 Kalu mian mama'ase' upa-upa na ko'omuu, tarai. Kalu upamuu rampasion, sobiimo ka' mungule'i. 31 Upa men kikira'muu wawauonna mian na ko'omuu, wawau uga' a men koiya'a na ko'ona i raaya'a. 32 Kalu i kuu tongko' mongkolingu'kon mian men mongkolingu'kon i kuu, men koiya'a mbali' se' kana'mo? Mianpo men dosaon minginti'i mongkolingu'kon mian men mongkolingu'kon i raaya'a! 33 Ka' kalu i kuu mangawawau pore tongko' bona giigii' mian men mangawawau pore na ko'omuu, men koiya'a mbali' se' kana'mo? Mianpo men dosaon minginti'i mangawawau pore na mian men mangawawau pore na ko'ona! 34 Ka' kalu i kuu mombolosii upa-upa na mian see tongko' na mian men daa momoko mombolosi upa-upa iya'a, men koiya'a mbali' se' kana'mo? Mianpo men sian malolo' na aturan agama mantarai simbaya'na mombolos upa-upa kasi pa'ase'onna soosoodo! 35 Kasee i kuu tio mongkolingu'kon mian men maso'kon i kuu ka' mangawawau pore na ko'ona i raaya'a. Kuu tio mombolosii ka' alia mongooskon se' daa bo ule'konon. Gause kalu koiya'a, balaki' a tambomuu ka' manasa i kuu anakna Alaata'ala men na ko'alayo'an. Gause Alaata'ala pore a noa-Na bona mian men sian minginti'i basukuur, ka' bona mian men ba'idek a gau'na. 36 Kuu tiodaa isian polingu'muu koi Tamamuu na surugaa uga' isian polingu'-Na!” 37 “Alia i kuu mompoposala' mian mbaka' i kuu uga' sian poposala'on. Alia mungukum mian kada' i kuu uga' sian ukumon. Ampuni a mian kada' i kuu uga' ampunion. 38 Tarai a mian, mbaka' i kuu uga' taraion. Takalan pore men tamban peeton kasi tutupkonon pataka kowuwus bo rookonon na ko'omuu. Gause takalan men kuu takalkon bo takalkonon na ko'omuu.” 39 Noko daa iya'a ai Yesus nuntundunmo timbaani' na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Sida mbali' mian mampisok mangalambin mian mampisok? Sabole rua-rua'na bo mandawo' na bolo'. 40 Sa'angu' mian men guruion sian angga'ion mangalalabii guruna. Kasee mian men tamatmo na ilimuu' men ia sikolai, ia sidamo koi guruna. 41 Nongko'upa i kuu se' tongko' mimiile' pupu' na matana simbaya'muu, kasee balak na matamuu sian kuu inti'i? 42 Koi upa a kosidana i kuu mangaan na simbaya'muu taemuu, ‘Mai, yaku' anuikona a pupu' na mataam kanono'’ poali balak na matamuu sian kuu piile'? Wee i kuu men minti palo-paloos! Anui kutung a balak na matamuu kada' i kuu manasa mimiile' ka' sida manganui pupu' na matana simbaya'muu.” 43 “Kau men pore a tutuo'na sian miwoo'kon woo' men sian pore. Koiya'a uga' a kau men ba'idek a tutuo'na sian miwoo'kon woo' men pore. 44 Pore kabai se' ba'idek a kau iya'a, na woo'na mba'a pinginti'ianmuu. Rakut ruri'on sianta pantausian mumpupu woo'na ara, ka' na kau men ruri'on sianta pantausian mumpupu woo'na anggur. 45 Mian men ma'amat momorobukon upa-upa men ma'amat, gause noana ma'amat. Kasee mian men ba'idek a gau'na momorobukon upa-upa men ba'idek, gause noana ba'idek. Gause upa men porobukononna mian rumingkat na noana.” 46 “Nongko'upa mbali' i kuu se' mangaan i Yaku', ‘Tumpu! Tumpu!’ kasee i kuu sian mangawawau upa men bantilkonon-Ku na ko'omuu? 47 Bantilkonon-Ku se' sanda' mian men taka na Ingku' ka' mongorongor wurung-Ku tia mongololo' men koi taeng-Ku', 48 i ia koi mian men na tempo mangawawau laigan, ia nengkeke ala-alalom ka' nangawawau pandasi na wawona watu. Na tempo waa' mingiliu laigan iya'a, laigan iya'a sian koruntun gause wawauna moonggor. 49 Kasee mian men nomorongor wurung-Ku see sian mongololo', ia koi sa'angu' mian men nomokerer laigan na tano' see sian nipandasi. Sarataa liuonna waa', laigan iya'a liuliu koruntun ka' kobaraba'ian dodoa tuu'!”

Lukas 7

1 Noko daa i Yesus nimisiso' mian biai', Ia nomae'mo na Kapernaum. 2 Indo'o isian moomoola'na surudaduna Roma. Ia isian sa'angu' tutulungina men kolingu'na tuu' men manggeo tuu' ka' boomo lapus. 3 Na tempo i ia nongorongor lele se' isian i Yesus, ia nomosuu'mo toropii motu-motu'ana lipu' Yahudi mangarae'i ka' mengeleelo i Yesus kada' taka mengelesi'i tutulungina. 4 Sarataa nopootuung i Yesus, raaya'a ningkaase'mo kada' i Ia muntulung moomoola'na surudaduna Roma iya'a. Raaya'a norobumo ni Yesus taena, “Too daa sidaon-Muu tulungon a moomoola'na surudadu iya'a, 5 gause i ia mongkolingu'kon lipu'ta ka' i iamo a men nangawawau laigan bakitumpuanmai.” 6 Mbaka' nomae'mo i Yesus poololo' tii raaya'a. Sarataa torumpakmo na laiganna moomoola'na surudaduna Roma iya'a, surudadu iya'a nomosuu'mo toropii bela'na momootuungi i Ia ka' mambantilkon koi kani'imari: “Tuan! Sobiimo ka' makulen mae' na laiganku. Yaku' kani'i mian men sian kana'na mangalaboti i Kuu na laiganku. 7 Mbali' iya'a, yaku' suungku sian momoko taka na Ko'omuu. Mbaka' pa'ase'onku, tongko' ngaan toro santaa' daamo, kada' tutulungingku iya'a malesi'. 8 Gause i yaku' mian men posuu'on, ka' men kando'onana tii yaku' tio uga' mongololoikon posuu'ku. Kalu i yaku' momosuu' sa'angu' surudadu, ‘Rae'!’ mbaka' i ia sabole mae'. Ka' kalu i yaku' mengeleelo' men sambana, ‘Mai ka'ita!’ mbaka' i ia sabole taka. Kabai se' kalu i yaku' momosuu' tutulungingku, ‘Limang a kani'i!’ mbaka' sabole uga' limangonna.” 9 Nongorongor men koiya'a, samba' i Yesus. Ia nolumingamo na mian biai' men nongololo' i Ia ka' norobu tae-Na, “Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' na lipu' Israelpo Yaku' sianpo nontoo rumpaki mian men imaanan tuu' koi kaya'a!” 10 Sarataa toropii mian men ia posuu' surudadu iya'a nomule'kon na laigan, ia takai i raaya'a tutulungi iya'a noko palesi'mo. 11 Noko daa iya'a ai Yesus nomae'mo na kota Nain. Murit-Na tia mian biai' nomae' tii Ia. 12 Tempo i Yesus torumpakmo na soopanna kota, isian mian biai' nunguer biibii mae' na baleanan. Mian men nolapus iya'a anak moro'one suusuungna, ia anakna sa'angu' wiwine men nobalumo. Biai' a mianna kota nomae' tia balu iya'a. 13 Sarataa i Yesus nimiile' wiwine iya'a, Ia nolingu' tuu' a noa-Na kasi norobu tae-Na, “Aliamomo' wiri!” 14 Kasi i Yesus nuntuu'i ueran biibii iya'a ka' ningintoni. Mbaka' mian men nunguer biibii iya'a notaanmo. Yesus norobumo tae-Na, “Oo atu'! Bantilkonon-Ku na ko'oom, wangonmo!” 15 Anak malai moro'one men nolapusmo iya'a nowangonmo kasi no'umoruang ka' nobatundun. Mbaka' mian iya'a ia rookonmo i Yesus na sinana. 16 Giigii' mian natakutmo ka' muntunde' Alaata'ala. Raaya'a norobumo taena, “Nabii balaki' notakamo na ko'onta'! Alaata'ala takamo bo mansalamatkon mian-Na!” 17 Lele ni Yesus iya'a notolelemo na longkop libutan Yudea ka' uga' libutan na tiku-tikumna. 18 Yohanes nongorongor na muritna giigii' upa men nosida iya'a. 19 Mbaka' ia nengeleelo'mo rurua' muritna, kasi nomosuu' i raaya'a mae' ni Tumpu Yesus mimikirawar taena, “Too daa i Kuumo a men bo taka koi men ia toonkon Alaata'ala, kabai i kai tio mempeperai mian sambana?” 20 Rurua' murit ni Yohanes iya'a nomae'mo ni Yesus ka' nimikirawar taena, “Kai ia posuu' i Yohanes Pansarani mimikirawar na Ko'omuu, too daa i Kuumo a men bo taka koi men ia toonkon Alaata'ala, kabai kai tio mempeperai mian sambana?” 21 Tempo iya'a i Yesus nengelesi'i mian biai' ka' numbuse'i meena biai' kasi ninsidakon mian biai' men mampisok sida poopiile'. 22 Mbaka' ia simbatimo i Yesus tae-Na, “Rae' ule'kon waale'e ni Yohanes ka' bantilkon a upa men kuu rongor ka' kuu piile'. Mian mampisok nopoopiile'mo, mian repo' nolumempangmo, mian kustaon na'anumo, mian mabongol nopoorongormo, mian men lapus nipotuo'imo, ka' Lele Pore men ringkat na Alaata'ala nilelekonmo na mian talalais. 23 Barakaatan a mian men sian mongkokundai i Yaku'!” 24 Sarataa noporus a mian men ia posuu' i Yohanes, Yesus nuntumbeimo nuntundun i Yohanes na mian biai' men isian tii Ia. Tae-Na, “Kuu nomae' na tano' maleas bo mimiile' upa? Mimiile' sansila' rakut men puuronna mombuul waale'e-le'emari? 25 Kuu nomae' bo mimiile' upa? Mimiile' sa'angu' mian men mopakean pore? Mian men mopakean koiya'a ka' men tumuo' pore, dodongoanna na laiganna tomundo'! 26 Ansee i kuu no'umuar bo mimiile' upa? Bo mimiile' sa'angu' nabii? Tuutuu' mba'a. Ka' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i Yohanes labi tia tongko' nabii. 27 Gause i Yohanes isian nitulis na Alkitaap koi kani'imari: ‘Imamat ini'imari! Yaku' bo momosuu' mian-Ku mongolukoni i Kuu. Mian iya'a bo montoropoti salan-Muu.’ ” 28 Taeni Yesus soosoodo, “Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' na tano' balaki' kani'i sianta sa'angu'po mian men mangalalabii i Yohanes a pangangga'ina mian. Kasee mian men itiu'na na Batomundo'anna Alaata'ala, iamo a balaki'na tii Yohanes Pansarani.” ( 29 Giigii' mian men nongorongor wurung-Na tonsoop pagawena pajak nompotuutuu' Alaata'ala gause i raaya'a niki saranimo ni Yohanes Pansarani. 30 Kasee mian Farisi tia wawa ukum Torat nongkokundai sagiana Alaata'ala na ko'ona i raaya'a, gause nobude' ia sarani i Yohanes Pansarani.) 31 Kasi i Yesus norobu soosoodo tae-Na, “Tio koi upa a pompookokoikonan-Ku mian men tumuo' na tempo koini'i? Koi upa i raaya'a? 32 Raaya'a koi anak men poto'oruang na tampat pobalukan ka' ba'ilianna mian. Raaya'a mengeleelo'kon na anak sambana taena, ‘Kai munduup poloit bo ko'omuu, kasee i kuu bude' manari! Kai mangananikon nanian kasiongo'an, kasee i kuu sian wiri!’ 33 Yohanes Pansarani notaka, ka' i ia malia' ba'apata ka' sian ninginum anggur, kasee i kuu nangaan se' i Yohanes ia lampingimo meena! 34 Kasi Anak Manusia notaka, ka' i Ia nokumaan ka' ninginum, ka' i kuu norobu taemuu, ‘Piile' a mian kale'e! Modoko', bukuan lio', motobela' tia pagawena pajak ka' motobela' tia mian dosaon.’ 35 Mau mune' koiya'a, pinginti'ianna Alaata'ala kampiile'an se' kana' na wawauna mian men mongololo pinginti'ianna iya'a.” 36 Isian sa'angu' mian Farisi nangange i Yesus kada' kumaan na laiganna. Yesus nomae'mo na laiganna mian Farisi iya'a ka' nokumaan. 37 Na kota iya'a isian sa'angu' wiwine men tolele ba'idek a gau'na. Sarataa wiwine iya'a nongorongor se' i Yesus pintanga' kumaan na laiganna mian Farisi, ia nangawawamo sa'angu' botor pualam isiian minamina' men mawangi ka' nuntuungi i Yesus. 38 Ia nomae' wiri-wiri kasi nokumekerer na tokurung ni Yesus karani' sarat-Na ka' nengementaki sarat ni Yesus tia lolu'na ka' nansapui tia wuukna, kasi nongooki sarat ni Yesus ka' nintimbu'i tia minamina' men mawangi iya'a. 39 Sarataa mian Farisi men nangange i Yesus nimiile' upa men nosida iya'a, ia norobumo na noana taena, “Kalu i Ia kaya'a nabii, sabole inti'ion-Na too ime ka' koi upa a wiwine men nunsuduk i Ia. Sabole inti'ion-Na a wiwine kale'e se' ba'idek a gau'na.” 40 Kasi i Yesus norobu na ko'ona tae-Na, “Simon, isian men bo bantilkonon-Ku na ko'oom.” Ia simbati i Simon taena, “Guru, tundunon-Muusi.” 41 Taeni Yesus, “Isian rua' mian men samayaon na mian men mombolosii doi'. Men sa'angu', samayaon lima' atu doi' dinar, ka' sa'angu' mian soosoodo samayaon limampulo' doi' dinar. 42 Gause sianmo pokoonna i raaya'a bontorion, mbaka' mian men nombolosii doi' iya'a nansapuimo samayana rua-rua' irana. Na rurua' mian iya'a, ime a men mongkolingu'kon tuu' mian men nansapuimo samayana iya'a?” 43 Ia simbati i Simon taena, “Saruionku, mian men biai'na samayana nisapui.” Ia simbati i Yesus tae-Na, “Pinginti'iim kanooro'o tuutuu'.” 44 Kasi i Yesus nintioki wiwine iya'a ka' norobu ni Simon tae-Na, “Daa koo piile'mo a wiwine kani'i? Yaku' ninsoop na laigaan ka' i koo sian nantarai Yaku' weer bo pimbuu'on-Ku, kasee wiwine kaya'a nengementakimo sarat-Ku tia lolu'na ka' nansapui tia wuukna. 45 Koo sian nongooki i Yaku', kasee wiwine kaya'a taka-takapo i ia, ia sian otasna mongooki sarat-Ku. 46 Koo sian ningiminamina'i takala'-Ku, kasee wiwine kaya'a ningiminamina'i sarat-Ku tia minamina' men mawangi. 47 Mbali' iya'a, bantilkonon-Ku na ko'omuu se' wiwine kani'i molingu'kon tuu' i Yaku'. Lingu'na iya'a ninsiso'kon se' dosana men biai' ni'ampunimo. Kasee mian men daa ni'ampuni na dosana men tongko' titiu', lingu'na na Ingku' uga' tongko' titiu'.” 48 Kasi i Yesus norobu na wiwine iya'a tae-Na, “Dosaam daa ni'ampunimo.” 49 Mian men nokumaan ruru-ruru' tii Yesus norobumo na simbaya'na i raaya'a taena, “Se' ime i Ia kaya'a mbali' daa Ia momoko mangampuni dosa?” 50 Kasee i Yesus norobu na wiwine iya'a tae-Na, “Imaawan nansalamatkonmo i koo. Koini'i rae'mo i koo tia noa beles!”

Lukas 8

1 Sian paraa nanau' noporusanna iya'a, Yesus nomae'mo na toropii kota tia kampung mengelelekon Lele Pore men mambantilkon Batomundo'anna Alaata'ala. Sompulo' rua' murit-Na nomae' tii Ia. 2 Koiya'a uga' a toropii wiwine men isian meena ni'uarkon na ko'ona, ka' men nilesi'i na nggeona i raaya'a, tonsoop i Maria men ngaanon i Magdalena (pitu' meena men ni'uarkon na ko'ona); 3 uga' i Yohana, boroki' ni Khuza men pagawena laigan batomundo'an ni Herodes; Susana ka' uga' biai' a wiwine men sambana. Raaya'a nomae' nangkalesang i Yesus tia murit-Na, mau mune' i raaya'a somo namba'ilikon doi'na susuung. 4 Biai' a mian men ringkat na toropii kota mae' ni Yesus. Sarataa biai'mo a mian men notorimpung, Yesus nuntundunkonmo i raaya'a timbaani' men koi kani'imari: 5 “Isian po'ale' sa'angu' mae' mangkambur wine' na ale'na. Banta-bantang i ia mangkambur, isian wine' men nandawo' na soripi'na salan. Sanggiran ia pee'imo mian ka' men sanggiran ia kaanmo sapu' pataka nokabus. 6 Isian uga' men nandawo' na karabatu. Tempo wine' nosumukutmo, ia liuliu nalau gause tano'na kerengkengan. 7 Isian uga' wine' men nandawo' na rakut masolot ka' ruri'on. Kasi rakut masolot ka' ruri'on iya'a tumuo' singkat tia wine' iya'a ka' ningipit pataka nopate. 8 Kasee isian uga' wine' men nandawo' na tano' men molumba'. Sarataa notumuo' ia niwoo'mo para sa'atu paku'.” Noko daa nambantilkon timbaani' iya'a, Yesus norobumo tae-Na, “Daa tilingaan, imamat pore-pore!” 9 Murit ni Yesus nimikirawarmo na Ko'ona se' upa aratina timbaani' iya'a. 10 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Kuu nitaraimo pinginti'ian kada' minginti'i upa men mawuni na Batomundo'anna Alaata'ala. Kasee mian sambana nipisiso' tia timbaani' kada' mau mune' i raaya'a mimiile', kasee sian poopiile'. Ka' mau i raaya'a poorongor, kasee sian minginti'i.” 11 “Koi kani'imari a aratina timbaani' iya'a: Wine' iya'a mase wurungna Alaata'ala. 12 Wine' men nandawo' na soripi'na salan, mase mian men nongorongor wurung iya'a. Kasee notakamo a Ibiliis nangarampasi wurung iya'a na noana dako' i raaya'a mamarasaya ka' salamatkonon. 13 Wine' men nandawo' na karabatu mase mian men na tempo nongorongor wurung iya'a, ia nangalabotmo tia noa beles. Kasee wurung iya'a sian niwakat na noana i raaya'a. Raaya'a parasaya kasee tongko' kodi-kodi', ka' tempo takaionna solon-solong, raaya'a minsasapu kaparasaya'anna. 14 Wine' men nandawo' na rakut ruuri'on mase mian men nongorongor wurung iya'a, kasee dauga' babatakon tutuo'na i raaya'a ka' uga' mingkira' tumuo' labian ka' pore. Giigii' iya'a minsidakon i raaya'a sian mantakakon woo' men motu'a. 15 Wine' men nandawo' na tano' men molumba' mase mian men nongorongor wurung iya'a, kasi ia naa' na noana men pore ka' matondong. Raaya'a momoko bakitaan pataka mantakakon woo'.” 16 Taeni Yesus soosoodo, “Sianta mian men muntutungi boloak ka' mansa'u tia gumbang, kabai se' momokela na intuna tokolan. Ia tio momokela boloak iya'a na sulaanna kada' mian men minsoop sida mimiile' ruarna. 17 Sianta upa-upa men tonaa' men komburi'na sian pipiile'konon, ka' sianta upa-upa men nipopowuni men komburi'na sian kanginti'ian ka' lelekonon. 18 Mbali' iya'a, imamat pore-pore a pongorongormuu pisiso'-Ku. Gause mian men isianmo upa ia tombonoi bo taraion soosoodo, kasee mian men sianta upa tombonoionna, toro tiu'po men saruion dauga' isian na ko'ona uga' bo alaon.” 19 Sina ni Yesus tia utus-Na notaka na Ko'ona, kasee i raaya'a sian nomoko nomootuungi i Ia gause biai' tuu' a mian. 20 Isian sa'angu' mian norobu ni Yesus taena, “Sina-Muu tia utus-Muu mokaraale'e na liwa, mingkira' momootuungi i Kuu.” 21 Kasee ia simbati i Yesus tae-Na, “Mian men nongorongor wurungna Alaata'ala ka' mansalankon tia wawau men pore, raaya'amo a sinang-Ku tia utus-Ku.” 22 Na sa'angu' tempo i Yesus tia murit-Na nolumakitmo na duangan. Yesus norobumo na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Mai kita lumembet na sambotakna danau.” Mbaka' i raaya'a nomae'mo. 23 Pintanga' i raaya'a tarabut i Yesus notomporoyotmo. Ola-olan taka boyus na danau iya'a. Duanganna i raaya'a muntumbeimo isiionna weer pataka boomo silaka'. 24 Murit ni Yesus nomae'mo na Ko'ona ka' ninsimpu i Ia. Taena, “Guru! Guru! Silaka'mo i kita!” Yesus nowangonmo ka' nongkokundakon boyus tia bokol men kaekae' makorong ka' makansang tuu'. Boyus tia bokol iya'a uga' liuliu norokot ka' danau iya'a notodoomo. 25 Yesus norobumo na murit-Na tae-Na, “Nongko'upa i kuu se' sian mamarasaya i Yaku'?” Raaya'a nolayaonmo ka' nosamba'. Raaya'a nopoopikirawarimo simbaya'na taena, “Ime a men tuutuu'na mian kaya'a mbali' daa sida mongkokundakon mombuul tia bokol, ka' mombuul tia bokol iya'a momorongori i Ia?” 26 Yesus tia murit-Na notakamo na dodongoanna lipu' Gerasa na sambotakna Danau Galilea. 27 Sarataa i Yesus nalau na katano'an, ia pootuungimo sa'angu' moro'one men ia lampingi meena. Mian iya'a ringkat na kota. Ia nanau'mo sian mopake ka' sianmo nodumodongo na laigan. Ia tongko' dumodongo na leeng men pantanoman mian lapus. 28 Sarataa mian iya'a nimiile' i Yesus, ia nangkakaro'mo kasi nobanintuur ka' norobu taena, “Oo Yesus, Anakna Alaata'ala men na ko'alayo'an! Upaioonmo i yaku'? Pa'ase'onku, amo' talalaisoon i yaku'!” 29 Mian iya'a norobu koiya'a gause i Yesus nomosuu'mo meena umuar na wakana mian iya'a. Ia piribiai'mo lampingionna meena mbali' mau lima tia saratna punguon tia rante ka' dagaion pore-pore, ia dauga' momoko mamantas rante men nipungukon kasi wawaonna meena na tampat men oloa' na mian. 30 Yesus nimikirawarimo mian iya'a tae-Na, “Ime a ngaawan?” Ia simbati mian iya'a taena, “Ngaanku i Legion,” gause biai' tuu' a meena men ninsoop na wakana. 31 Meena iya'a ningkakaase' kada' i Yesus alia momosuu' i raaya'a mae' na pakom. 32 Karani' na tampat iya'a isian bau' biai' tuu' men pintanga' mansarak kumaan na tembanon. Meena iya'a nokumakaase' ni Yesus kada' patalaion minsoop na bau' karaatu'u. Ka' i Yesus daa sangada. 33 Mbaka' meena no'umuarmo na mian iya'a ka' ninsoop na bau' men biai' iya'a. Kasi salulusan bau' men biai' iya'a notumetende' ka' notumumbur na liu' waaro'o na weer, mbaka' nopatemo nolomos. 34 Pontondong bau' iya'a nimiile' upa men nosida. Mbaka' i raaya'a notumetende'mo ka' nuntundunkon lele iya'a na kota ka' na kampung men na tiku-tikumna. 35 Kasi mian biai' no'umuar ka' mae' nimiile' upa men nosida. Raaya'a notakamo ni Yesus, ka' indo'o i raaya'a nantakai mian men sianmo ia lampingi meena oru-oruang beebeel sarat ni Yesus. Ia nobapakemo ka' nopatotongmo. Raaya'a nolayaonmo. 36 Mian men nimiile' upa men nosida iya'a nuntundunkonmo na mian sambana koi upa a mian iya'a nilesi'i. 37 Kasi giigii' mian na lipu' Gerasa nama'ase' ni Yesus kada' i Ia mamarerei dodongoan iya'a, gause raaya'a giigii' nolayaonmo tuu'. Mbaka' i Yesus nolumakitmo na duangan ka' nomule'kon. 38 Mian men sianmo ia lampingi meena iya'a nama'ase'mo ni Yesus kada' i ia poturangon lumolo' na Ko'ona. Kasee i Yesus nomosuu' i ia mule'kon tae-Na, 39 “Ule'konmo na laigaan ka' lelekon a giigii' upa men ia wawaumo Alaata'ala na ko'oom.” Mbaka' mian iya'a nomae'mo na sanda' dodongoan na lalomna kotana ka' nengelelekon upa men ia wawau i Yesus na ko'ona. 40 Sarataa i Yesus nomule'kon na sambotakna danau, ia labotimo mian biai' tia noa beles gause i raaya'a noko potoperamo. 41 Kasi notaka ni Yesus a sa'angu' tanaasna laigan bakitumpuan. Ngaanna i Yairus. Ia nobanintuur ka' nama'ase' kada' i Yesus sabole-bole mae' na laiganna, 42 gause isian anakna wiwine men sa'a-sa'angu' ka' umurna baasi sompulo' rua' taun pintanga' sakaal. Yesus banta-bantang mae' na laigan ni Yairus, mian biai' na tiku-tikum-Na menggeet i Ia. 43 Na mian biai' iya'a isian uga' sa'angu' wiwine men sompulo'mo rua' taun mariingi'on men dodoa. Mian iya'a namakabusmo giigii' kupangna bo bapakuli'na na dokter, kasee sianta men kinalesi'na. 44 Wiwine iya'a nuntuntuni i Yesus, nembeeli paraas tokurung-Na ka' nongkoyong puusna juba-Na. Tempo iya'a uga' mariingi'na wiwine iya'a liuliu norokot. 45 Yesus nimikirawarmo tae-Na, “Ime a men nongkoyong i Yaku'?” Giigii' mian indo'o ninsasapu. Kasi i Petrus norobu taena, “Guru, biai' tuu' a mian nunguruuti ka' nenggeet i Kuu!” 46 Yesus norobu tae-Na, “Kasee isian mian men nongkoyong i Yaku'. Ya'a Yaku' inti'i, gause isian kuasa men no'umuar na wakang-Ku.” 47 Wiwine iya'a ninginti'i se' upa men ia wawau nokanginti'ianmo. Mbaka' i ia nangkarani'mo i Yesus ka' notumutuku' ranggu-ranggugur. Kasi i ia nuntundunkon na mian biai' nongko'upa mbali' i ia nongkoyong i Yesus, ka' nuntundunkon se' mariingi'na na'anumo tempopo iya'a. 48 Yesus norobumo soosoodo na ko'ona tae-Na, “Anak-Ku, gause i koo parasaya na Ingku', mbaka' i koo nalesi'mo. Rae'mo tia noa ma'amat!” 49 Pintanga' morobu i Yesus, notakamo a sa'angu' mian men poto'utusan ni Yairus, tanaasna laigan bakitumpuan iya'a. Ia nambantilkon ni Yairus taena, “Anakmuu nolapusmo. Sobiimo i kuu ka' dauga' mungkulen i Guru.” 50 Sarataa i Yesus nongorongor se' koiya'a, Ia norobumo ni Yairus tae-Na, “Alia layaon. Parasaya, daamo. Anaak sabole bo malesi'.” 51 Sarataa i Yesus notaka na laigan ni Yairus, Ia sian nomoturang mian sambana minsoop tii Ia saliwakon i Petrus, Yohanes, Yakobus ka' sina tia tamana anak iya'a. 52 Giigii' mian pintanga' wiri ka' tumando' gause anak men nolapus iya'a. Kasee i Yesus norobu tae-Na, “Alia wiri. Anak kanono' sian nolapus; ia tongko' noroyot!” 53 Raaya'a nongkolengkeimo i Yesus, gause i raaya'a poto'inti'i se' anak wiwine iya'a tuutuu' noko lapusmo. 54 Komburi'na i Yesus ningintonimo limana anak iya'a kasi norobu tae-Na, “Anak, wangonmo!” 55 Anak iya'a liuliu ninoa ka' uga' lako-lako nowangon. Noko daa koiya'a kasi i Yesus nomosuu' i raaya'a kada' mamakaan anak iya'a. 56 Minti'ina anak iya'a samba' tuu'. Kasee i Yesus nomotoo i raaya'a kada' alia muntundunkon upa men nosida iya'a mau ni imepo.

Lukas 9

1 Yesus nengeleelo'mo murit-Na men sompulo' rua' iya'a kasi nantarai i raaya'a kuasa bo pumbuse'i meena ka' bo pengelesi'i biai' kaliangan nggeona mian. 2 Ka' i Ia nomosuu' i raaya'a mae' mengelelekon Batomundo'anna Alaata'ala ka' mengelesi'i mian manggeo. 3 Taeni Yesus na ko'ona i raaya'a, “Alia mangawawa upa-upa na rae'anmuu, alia mangawawa tokon, kabai tuuman, kabai kakaan, kabai doi', kabai se' bokukum rurua'. 4 Kalu kuu tuuk na laiganna mian, ka' ia laboti mian, dodongo na laiganna pataka i kuu mamarerei kota iya'a. 5 Ka' kalu isian mian men bude' mangalaboti i kuu na sa'angu' kota, na tempo i kuu mamarerei kota inono', taperi a awu na palaana saratmuu bookoi oos se' i raaya'a sian kokana'na Alaata'ala.” 6 Kasi i raaya'a nomae' na longkop kampung pori-porimban mengelelekon Lele Pore iya'a ka' mengelesi'i mian manggeo men na biai' dodongoan. 7 Na tempo i Herodes men tomundo' na libutan Galilea nongorongor giigii' men nosida iya'a, ia noraranga'mo. Gause isian mian men nangaan se' i Yohanes Pansarani nipotuo'imo noko daa lapus. 8 Isian uga' mian men nangaan se' i Elia notakamo soosoodo. Mian sambana uga' nangaan se' sa'angu' nabii men na nabii mbaripian notuo'mo soosoodo. 9 Taena i Herodes, “Yaku' nomosuu'konmo mian nongkolongi takala' ni Yohanes. Kasee mian kani'i, ime i Ia men tuutuu'na? Biai'mo a lele-Na men yaku' rongor.” Mbaka' i Herodes nampari-parimo bo pootuung tii Yesus. 10 Poposuu' ni Yesus nomule'konmo ka' nuntundunkon ni Yesus giigii' men ia wawau i raaya'a. Yesus nangangemo i raaya'a ka' mae' nintisaal na kota Betsaida. 11 Kasee mian biai' inti-inti'i se' koiya'a. Mbaka' i raaya'a nuntuntunimo i Yesus. Raaya'a ia labotimo i Yesus, kasi i Yesus nuntundunkon na ko'ona i raaya'a Batomundo'anna Alaata'ala. Ka' Ia uga' nengelesi'i mian men mingkira' malesi'. 12 Sarataa ilio muntumbeimo sopok, murit-Na men sompulo' rua' notakamo na Ko'ona ka' norobu taena, “Guru, tampat kani'i oloa na dodongoanna mian. Mbulo posuu' a mian karaani'i bi rae' kada' i raaya'a mansarak kakaan ka' tampat bo tuukanna na kampung men isian na libutan kani'i.” 13 Kasee taeni Yesus, “Kuusi a mantarai i raaya'a kakaan.” Taena murit ni Yesus, “Kai tongko' isian roti lilima' ka' susum rurua'. Kabai se' kai tio mingili kakaan bona mian biai' karaaya'a?” 14 (Indo'o isian toro lima' loloon mian moro'one.) Taeni Yesus na murit-Na, “Posuu' a mian karaanono' umoruang morimpung, ka' sarimpung toro limampulo' mian.” 15 Murit ni Yesus iya'a nongololoikonmo koi men taeni Yesus. 16 Komburi'na i Yesus nangalamo roti lilima' ka' susum rurua' iya'a, kasi nolumelengea' waara'a langit, ka' nobasukuur na Alaata'ala. Noko daa koiya'a Ia rumpi-rumpikmo a roti iya'a kasi nongorookon na murit-Na bo obo-oboskononna i raaya'a na mian biai'. 17 Raaya'a wiwi'na nobenteng nangkaan. Ka' labina roti men nikaan iya'a ia ruru' murit ni Yesus, dauga' nobuke' sampulo' rua' basung. 18 Na sa'angu' tempo pintanga' i Yesus sambayang suungna, notakamo a murit-Na na Ko'ona. Kasi i Yesus nimikirawari i raaya'a tae-Na, “Koi taena mian biai', ime mbali' i Yaku' kani'i?” 19 Ia simbati i raaya'a taena, “Yohanes Pansarani. Isian sambana men mangaan ai Elia. Mian sambana soosoodo mangaan se' isian nabii tempo mbaripian men notuo'mo soosoodo.” 20 Yesus nimikirawarmo na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Koi taemuu murit-Ku, ai ime i Yaku' kani'i?” Ia simbati i Petrus taena, “Tomundo' Pansalamatkon men nda'ara'amari na Alaata'ala.” 21 Kasi i Yesus nomotoo i raaya'a kada' alia mambantilkon ni imepo upa-upa men nosida kani'i.” 22 Ka' taeni Yesus, “Anak Manusia tio munsuri repaan biai' ka' kokundaionna motu-motu'a, tanaasna imam ka' wawa ukum Torat. Ia bo papateion, kasee na ilio kotolu'na bo potuo'ion.” 23 Komburi'na taeni Yesus na giigii' mian men indo'o, “Mian men mingkira' mongololo' i Yaku' tio mongkolimbo'kon pingkira'na noana, kasi mamasa'an saliipna sanda' ilio ka' mongololo' i Yaku'. 24 Gause mian men mampari-pari mansalamatkon wakana na dunia kani'i, ia sian mantausi tutuo' men pore. Kasee mian men mongorookon wakana bo Ingku', ia bo mantausi tutuo' men pore. 25 Upa mbali' a ee'na men takakononna mian mau ia montombonoi longkop tano' balaki' kasee i ia silaka' ka' sian mantausi tutuo' men pore pataka sidutu? 26 Kalu isian mian men makamaa' mompotuutuu' i Yaku' tia pisiso'-Ku, Anak Manusia uga' bo makamaa' mompotuutuu' mian iya'a na tempo Ia taka tia kuasa-Na ka' kuasana Tama-Na ka' kuasana malaa'ikat men molinas! 27 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' isian i kuu men daa mokaraani'i men sianpo lapus kalu koo'po mimiile' Batomundo'anna Alaata'ala.” 28 Toro walu' ilio a noporusanna i Yesus nimisiso'kon upa-upa iya'a, Ia nangawawamo i Petrus, Yohanes, ka' i Yakobus nasawe' na wawona sa'angu' buu'na mae' sambayang. 29 Tempo i Yesus pintanga' sambayang inda'a, ro'up-Na nokoboliianmo ka' juba-Na nosidamo bubulak dingkalapan. 30 Kasi nokampiile'an a rua' mian batundun tii Ia. Mian iya'a ai Musa tii Elia. 31 Rua-rua' irana nintipiile' tia kobalaki'an ka' ruar men nda'ara'amari na surugaa. Raaya'a batundun tii Yesus, muntundun kolapusan-Na men sianmo manau' bo rumpakion-Na na Yerusalem. 32 Na tempo iya'a i Petrus tia simbaya'na tinomporoyotmo, kasee tempo i raaya'a nowangon, raaya'a nimiile' se' i Yesus nodingkalapanmo ka' uga' rua' mian iya'a men potokerer tii Ia. 33 Tempo rua' mian iya'a boomo mamarerei i Yesus, Petrus norobumo ni Yesus taena, “Guru, ma'amat tuu' i kita isian na tampat kani'i. Mbulo i kai momokerer sa'up totolu', sa'angu' bo Ko'omuu, sa'angu' boni Musa, ka' sa'angu' boni Elia.” (Petrus norobu koiya'a kasee sian ia inti'i a upa men ia porobukon.) 34 Dauga' pintanga' i Petrus morobu, notakamo a antong nansa'upi i raaya'a. Tempo ia sa'upi antong iya'a, raaya'a nolayaonmo. 35 Komburi'na na antong iya'a nokamporongoranmo a wurung men nangaan, “Ni'imo a Anak-Ku men Yaku' ruruki. Porongori i Ia!” 36 Noko daa wurung men koiya'a, ia piile' i raaya'a i Yesus somo suungna indo'o. Murit ni Yesus nompopowuni upa men nosida iya'a, ka' tempo iya'a sianpo nitundunii upa men ia piile' i raaya'a ni imepo. 37 Koi liilana i Yesus tia murit-Na totolu' notumokurumo na buu'na iya'a, ka' mian biai' notakamo na Ko'ona. 38 Sa'angu' moro'one men isian na mian biai' iya'a nengeleelo'kon taena, “Guru, miki piile'kon anakku. Ia anakku men sa'a-sa'angu'! 39 Kalu meena mangalampingi i ia, ia liuliu mangkakaro' ka' meena iya'a munggugurkon i ia pataka wura'on a nganga'na. Meena iya'a sinampang mampapolosi i ia ka' bude' mamarerei i ia. 40 Yaku' niki tulungmo na murit-Muu kada' mumbuse'ikon meena iya'a, kasee sian ia poko i raaya'a nibuse'i.” 41 Taeni Yesus, “Alia uga' i kuu mian men tumuo' na tempo koini'i! Kuu tuutuu' mian men sian parasaya ka' men nosala'mo salan. Pataka ipi mbali' i Yaku' tio dumodongo tii kuu ka' mokotaan na upa men wawauonmuu? Wawa le'emari anakmuu kanono'!” 42 Pintanga' anak iya'a waale'e ni Yesus, meena iya'a ningirimpa'konmo na tano' ka' nunggugurkon i ia. Kasee i Yesus nengerengeaki meena iya'a ka' nengelesi'i anak iya'a. Kasi i Yesus nungule'kon anak iya'a na tamana. 43 Giigii' mian samba' nimiile' kuasana Alaata'ala men balaki' tuu'. Na tempo mian biai' dauga' samba' tuu' mimiile' giigii' men ia wawau i Yesus, Ia norobumo na murit-Na tae-Na, 44 “Rongor ka' intoomkon pore-pore a wurung-Ku kani'imari. Anak Manusia bo rookonon na kuasana mian.” 45 Kasee murit ni Yesus sian ninginti'i upa men Ia wurungkon, gause aratina niwunikon na ko'ona i raaya'a dako' inti'ionna i raaya'a. Kasee i raaya'a babata mimikirawar ni Yesus aratina wurung-Na iya'a. 46 Murit ni Yesus nopoogagaimo munsurung se' ime a men balaki'na i raaya'a. 47 Yesus ninginti'i pikiranna i raaya'a, mbali' Ia nangalamo sa'angu' anak morio' kasi Ia pokerer a anak iya'a na soripi'-Na. 48 Kasi i Ia norobu na murit-Na tae-Na, “Ime a men mangalaboti anak kani'i gause mian iya'a mongololo' pisiso'-Ku, nono' a men ngaanon mangalaboti i Yaku'. Ka' ime a men mangalaboti i Yaku', mian iya'a uga' mangalaboti i Ia men nomosuu' i Yaku'. Gause mian men morio'na, iamo a men balaki'na.” 49 Taena i Yohanes, “Guru! Kai nimiile' mian numbuse'i meena see mangaan ngaan-Muu a numbuse'ina, mbaka' kai kokundakonmo i ia gause i ia taasi' tii kita.” 50 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Alia mongkokundakon i ia! Gause mian men daa sian mangka'idek i kuu, nono' aratina umapak na ko'omuu.” 51 Sarataa karani'mo a tempo ni Yesus bo nakaton waara'a surugaa, Ia namakadodormo noa-Na se' i Ia bo mae' na Yerusalem. 52 Mbaka' i Ia nomosuu'mo mian mae' mongolukoni i Ia. Raaya'a men niposuu' nomae'mo, kasi ninsoop na sa'angu' kampungna lipu' Samaria bo montoropotikon giigii' bo Ko'ona. 53 Kasee mian na kampung iya'a bude' nangalaboti i Yesus, gause noka'inti'ianmo se' i Ia banta-bantang mae' na Yerusalem. 54 Mbaka' na tempo rua' murit ni Yesus men i Yakobus ka' i Yohanes ninginti'i upa men nosida iya'a, raaya'a norobumo na Ko'ona taena, “Tumpu, kalu poturangon-Muu, kai mama'ase' kada' apu malau nda'ara'amari langit bo pinsilaka'i raaya'a.” 55 Kasee i Yesus noluminga ka' nongkokundakon i raaya'a. 56 Kasi i raaya'a nomae' na kampung sambana. 57 Na tempo i Yesus ka' murit-Na ningimputkonmo rae'anna soosoodo, isian mian men nangaan ni Yesus taena, “Yaku' mingkira' mongololo' i Kuu mau maana a rae'an-Muu!” 58 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Serigala isian bolo'na, ka' sapu' isian pimpeetaanna, kasee Anak Manusia sianta bo tokolan-Na.” 59 Kasi i Yesus norobu na sa'angu' mian men sambana tae-Na, “Lolo'mo i Yaku'.” Kasee mian iya'a norobu taena, “Poturang i yaku' mule'kon kutung mae' mantanom tamangku.” 60 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Patalai a mian lapus mantanom mianna i raaya'a men nolapusmo. Kasee i koo, rae' ka' lelekon a lelena Batomundo'anna Alaata'ala.” 61 Isian uga' mian sambana men nangaan taena, “Tumpu, yaku' mingkira' mongololo' i Kuu, kasee poturang i yaku' mule'kon kutung mae' mobantil na poto'utusanku.” 62 Kasee taeni Yesus na mian iya'a, “Mian men muntumbeimo bapajeko kasee mingilinga na komburi', ia sian kokana'-Ku bo mianna Batomundo'anna Alaata'ala.”

Lukas 10

1 Noko daa koiya'a Tumpu nungururukimo pitumpulo' murit-Na soosoodo, kasi nomosuu' i raaya'a rua'-rua' mian mongolukoni i Ia na sanda' kota ka' dodongoan men bo rae'ion-Na. 2 Taeni Yesus na ko'ona i raaya'a, “Padakon mase biai', kasee papalimang men bo pamadak tongko' titiu'. Mbali' iya'a, pama'ase' na tombono ale' kada' i Ia mantakakon papalimang men bo pamadak ule'na aso-asok iya'a. 3 Rae'mo! Imamat ini'imari! Yaku' momosuu' i kuu koi anakna domba na tanga'na serigala. 4 Alia mangawawa dompet kabai tuuman, kabai se' sapato. Alia tumataan na tanga'na salan mantabe'i mau imepo. 5 Kalu i kuu minsoop na sa'angu' laigan men olukon ngaanonmuu koi kani'imari: ‘Sulano bi tumuo' pore i kuu na lalomna laigan kani'i.’ 6 Kalu isian mian men mingkira' pooka'amat, mbaka' salammuu iya'a isian na ko'ona. Kalu ia bude' mangalabot, mbaka' salammuu iya'a bo mule'kon na ko'omuu. 7 Dodongo tongko' na sa'angu' laigan. Labot a upa men taropkononna mian bo ko'omuu, gause sa'angu' mian men balimang salananmo mantausi tambona. Alia mobaabalimba' a laigan dodongoanmuu. 8 Kalu i kuu mae' na sa'angu' kota ka' na kota iya'a i kuu labotionna mian pore-pore, alaka' kaan a upa-upa men nitaropkon ino'o na ko'omuu. 9 Alaka' lesi'i a mian men manggeo na kota iya'a ka' lelekon na mian biai' inta': ‘Batomundo'anna Alaata'ala karani'mo na ko'omuu.’ 10 Kasee kalu i kuu taka na sa'angu' kota ka' na kota iya'a i kuu sian labotionna mian, uar ka' rae' waale'e na salan kasi porobukon a koi kani'imari: 11 ‘Awu na kotamuupo men kumampit na saratmai, taperionmai bookoi oosanmai na ko'omuu. Kasee bo inti'ionmuu se' Batomundo'anna Alaata'ala karani'mo!’ 12 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' na Ilio Pungukumian, ukumanna Alaata'ala na lipu' Sodom a malaina kalu pookokoikonon tia ukumanna Alaata'ala na kota iya'a.” 13 “Silaka' i kuu mian na kota Khorazim, ka' silaka' i kuu mian na kota Betsaida! Gause kalu upa kosamba' men niwawaumo na libutanmuu uga' isian niwawau na kota Tirus tia kota Sidon, mbaka' sabole mianna kota iya'a nanau'mo noko ponsosolimo ka' nangkadaraimo gau'na i raaya'a men ba'idek, ka' mopakean kasiongo'an, ka' momokela awu na wawona takala'na i raaya'a. Kasee i kuu sian. 14 Na tempo pungukumian, mianna Tirus tia Sidon a malaina ukumanna Alaata'ala pookokoikonon tia ukumanmuu. 15 Ka' i kuu mian na kota Kapernaum! Pinginti'imuu mbali' se' i kuu bo leengketon taka surugaa? Sian! Kuu bo tibarkonon na dodongoanna mian lapus!” 16 Kasi taeni Yesus na murit-Na, “Imepo a men momorongori i kuu, ia momorongori i Yaku'. Mian men kundakon i kuu, ia kundakon i Yaku'. Ka' mian men kundakon i Yaku', ia uga' kundakon i Ia men nomosuu' i Yaku'.” 17 Komburi'na, murit ni Yesus men pitumpulo' iya'a nomule'konmo tia noa men beles tuu'. Taena, “Tumpu, meenapo malolo' na ko'omai, gause i kai mamarenta i raaya'a mangaan ngaan-Muu!” 18 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Yaku' nimiile' Ibiliis nandawo' nda'ara'amari langit koi bongki-bongkit. 19 Imamat ini'imari! Kuu Yaku' taraimo kuasa kada' sida memee'i ule tia beua' ka' bo pungurungku'i giigii' kuasana mian men maso'kon i kuu, ka' sianta sa'angu'po a men sida minsilaka'i i kuu. 20 Mau mune' koiya'a, alia i kuu beles montookon meena malolo' na ko'omuu. Porena i kuu beles gause ngaanmuu nitulismo na surugaa.” 21 Yesus uga' nobeles na tempo iya'a gause ia barios Alus Molinas. Taeni Yesus, “Papa, Tumpu men montombonoi langit ka' tano' balaki'! Yaku' basukuur na Ko'omuu gause giigii' iya'a Kuu popowunikon na mian pande tia men pinginti'ianan, kasee Kuu pipiile'kon na mian men sian minginti'i upa-upa. Papa, ya'amo a men kinokana'na noa-Muu.” 22 Kasi i Yesus norobu tae-Na, “Giigii' upa ia poko rookonmo Tama na surugaa na Ingku'. Sa'angu'po mian sian minginti'i Anak. Men minginti'i Anak tongko' Tama na surugaa. Sa'angu'po mian sian minginti'i Tama na surugaa. Men minginti'i Tama na surugaa tongko' Anak ka' mian men kikira'na Anak bo pompopo'inti'ikon Tama.” 23 Kasi i Yesus ningilinga murit-Na men raaraaya'ana ka' norobu tae-Na, “Barakaatan i kuu gause nimiile'mo men kuu piile' koini'i. 24 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' biai'mo a nabii ka' tomundo' mbaripian men mingkira' mimiile' men koi kuu piile'mo koini'i, kasee i raaya'a sian nimiile'. Raaya'a mingkira' mongorongor men koi kuu rongormo koini'i, kasee i raaya'a sian nongorongor.” 25 Na sa'angu' tempo isian sa'angu' wawa ukum Torat nokumekerer bo mimitopongi i Yesus. Ia nimikirawarmo taena, “Guru, upa men bo wawauonku kada' sida mantausi tutuo' men pore pataka sidutu?” 26 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Upa a men nitulis na ukum Torat? Koi upa a men kuu basa na ukum iya'a?” 27 Ia simbati wawa ukum Torat iya'a taena, “Kolingu'kon a Tumpu Alaata'ala tia noa men tuutuu', ka' tia giigii' wakamuu, ka' tia giigii' men pokoonmuu, ka' tia giigii' pinginti'ianmuu, ka' kolingu'kon a simbaya'muu mian koikoimo pongkolingu'konmuu wakamuu.” 28 Taeni Yesus, “Simbatmuu kanooro'o tuutuu'! Wawaumo a men koiya'a, mbaka' i kuu bo tumuo'.” 29 Kasee ka' i ia mingkira' mompopokana' wakana, mbaka' ia nimikirawarmo ni Yesus taena, “Ime mbali' a simbaya'ku?” 30 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Isian sa'angu' moro'one nalau na Yerusalem mae' na Yerikho. Na tanga'na salan, mian iya'a ia takaimo mian puraga ka' nirampasi a giigii' upa men isian na ko'ona. Mian iya'a nilana-lanas tamban somo noa banta-bantang, kasi niparerei rango-rangop na salan. Mian iya'a uga' tamban nobelaon men dodoa tuu'. 31 Kasintuunganna iya'a isian sa'angu' imam men nolumiu na salan iya'a. Sarataa i ia nimiile' mian men rampa-rampap na salan iya'a, ia nolumilismo waale'e na soripi'na salan ka' nobakaliuliu. 32 Koiya'a uga' a sa'angu' mian Lewi men nolumiu indo'o. Sarataa i ia nimiile' mian iya'a, ia uga' nolumilismo waale'e na soripi'na salan ka' nobakaliuliu. 33 Kasee komburi'na isian samba Samaria men na rae'anna uga' nolumiu indo'o. Sarataa ia nimiile' mian iya'a, notongkibitmo a noana gause nolingu'. 34 Mbaka' ia nuntuu'imo mian iya'a ka' nongoso'ikon belana tia anggur kasi ia pakuli' tia likison ka' nonggogoikon belana. Noko daa koiya'a, mian iya'a ia wootmo mian Samaria na keledaina, kasi niwawa na sa'angu' laigan tuukan ka' ia kalesang. 35 Koi liilana ia nangalamo rua' doi' dinar ka' nongorookon na tombono laigan men notuukanna iya'a ka' taena, ‘Kalesangkonon a mian kani'i ka' kalu isian upa-upa sambana men paraluukononna, ko'ule'konankusi ro'omari ka' bayaronku.’” 36 Kasi i Yesus nangkakabusi tundunan-Na iya'a tia nobapikirawar tae-Na, “Pinginti'imuu, na totolu' mian kani'i, ime a simbaya'na mian men nipuraga a upa-upana iya'a?” 37 Ia simbati wawa ukum Torat iya'a taena, “Mian men nongkolingu'kon mian iya'a.” Taeni Yesus na ko'ona, “Alaka' limang uga' a men koiya'a!” 38 Komburi'na i Yesus tia murit-Na ningimputkonmo rae'anna i raaya'a, kasi notaka na sa'angu' kampung. Indo'o isian sa'angu' wiwine men ngaanna i Marta nangalaboti i Yesus na laiganna. 39 Marta isian sa'angu' utusna wiwine men ngaanna i Maria. Maria kani'i no'umoruang beebeel sarat ni Tumpu mongorongor pisiso'-Na. 40 Kasee i Marta tongko' ningilimang biai' palimangon na laigan bo pangkalesang i Yesus. Marta nuntuu'imo i Yesus ka' norobu taena, “Tumpu, nongko'upa i Kuu se' sian mingimamat utusku men mandalai i yaku' balimang suungku? Posuu'kon i ia muntulungi i yaku'!” 41 Ia simbati Tumpu tae-Na, “Marta, Marta! Koo babata ka' mongkomalingkon mingilimang biai' kaliangan palimangon. 42 Poali men kana' tongko' sa'angu'. Ka' i Maria nungururukimo men porena iya'a, men sianmo alaon na ko'ona.”

Lukas 11

1 Na sa'angu' tempo i Yesus nosambayang na sa'angu' tampat. Noko daa Ia sambayang, sa'angu' murit-Na norobu taena, “Tumpu, kai mikipisiso' sambayang koi i Yohanes nimisiso' muritna sambayang.” 2 Mbaka' taeni Yesus na ko'ona i raaya'a, “Kalu i kuu sambayang, porobukon koi kani'imari: ‘Tama na surugaa, bi angga'ion a ngaan-Muu! Takakon a Batomundo'an-Muu. 3 Sulano taraion-Muu i kai sanda' ilio kakaan men kosukupmai. 4 Kai miki'ampuni dosamai, gause i kai uga' mangampuni sanda' mian men isian sala'na na ko'omai. Amo' dalaion i kai topongionna idek.’ ” 5 Kasi taeni Yesus na ko'ona i raaya'a, “Kalu isian i kuu mae' na laiganna bela'muu tempo tanga'na rondom ka' morobu taemuu, ‘Bela', bolosiioon roti totolu', 6 gause isian bela'ku men banta-bantang na rae'anna notuuk na laiganku ka' i yaku' sianta kakaan bo pantaropingku i ia!’ 7 Sabole bela'muu men na laigan men kuu rae'i iya'a sian minsimbati i kuu tia wurung men koi kani'imari: ‘Alia minsinga i yaku'! Soopan ni'omporimo ka' i yaku' tia anakku noko tokolmo. Yaku' sian sida wangon ka' mantarai upa-upa bo ko'oom.’ 8 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' mau mune' mian iya'a bela'muu, ia bude' wangon ka' mantarai i kuu upa-upa. Kasee ka' i kuu sian poo'inti'i makamaa' tongko' mama'ase' liuliu, mbaka' bela'muu men na laigan iya'a bo wangon uga' ka' mantarai i kuu upa-upa men pa'ase'onmuu. 9 Mbali' iya'a, bantilkonon-Ku na ko'omuu, pama'ase', mbaka' i kuu bo taraion. Pansarak, mbaka' i kuu bo mantausi. Mikileaki, mbaka' omporon bo leakikonon i kuu. 10 Gause sanda' mian men mama'ase' bo taraion, ka' mian men mansarak bo mantausi, ka' mian men mikileaki omporon, omporon bo leakikonon. 11 Na ko'omuu kani'i mbali', isian tama men mantarai ule na anakna kalu anakna mama'ase' susum? 12 Kabai se' mantarai beua' kalu ia mama'ase' opuu? 13 Mau mune' gau'muu malia' ba'idek, kasee sabole inti'ionmuu a men pore bo rookonon na anakmuu. Upa mune' a Tamamuu men na surugaa! Ia bo mongorookon Alus Molinas na mian men mama'ase' na Ko'ona!” 14 Na sa'angu' tempo i Yesus numbuse'i meena kada' umuar na sa'angu' mian men umu'. Sarataa meena iya'a no'umuar, mian iya'a ninsidamo norobu. Biai' a mian samba'. 15 Kasee isian mian men nangaan taena, “Ia namake kuasana Beelzebul men tanaasna meena bo numbuse'i-Na meena iya'a.” 16 Isian uga' mian sambana men mingkira' mimitopongi i Yesus, mbaka' i raaya'a nama'ase' ni Yesus kada' mangawawau upa kosamba' bookoi oos se' i Ia notaka nda'ara'amari na Alaata'ala. 17 Kasee i Yesus ninginti'i noana mian iya'a. Mbaka' i Ia norobumo na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Kalu sa'angu' batomundo'an pookakaresa ka' sian pooka'amat, batomundo'an iya'a sabole sianmo umimput. Kalu sa'angu' suo' pookakaresa ka' sian pooka'amat, suo' iya'a sabole sian bakitaan. 18 Koiya'a uga' na batomundo'anna Ibiliis. Kalu meenana pookakaresamo ka' pootimbangi raaraaya'amo, batomundo'an ni Ibiliis iya'a sianmo bakitaan. Ka' i kuu nangaan se' i Yaku' numbuse'i meena tia kuasana Beelzebul. 19 Kalu se' i Yaku' numbuse'i meena tia kuasana Beelzebul, ansee tia kuasana upa a mianmuu mumbuse'i meena? Mianmuusi iya'a a men bo mompopo'inti'ikon se' i kuu sala'! 20 Kasee kalu i Yaku' numbuse'i meena tia kuasana Alaata'ala, mbaka' sabole Batomundo'anna Alaata'ala notakamo na ko'omuu. 21 Kalu sa'angu' mian men moonggor tia sindapan men sukup mandagai laiganna, giigii' upana bo salamat. 22 Kasee kalu sa'angu' mian men moonggorna taka mangalawui ka' mungurungku'i i ia, mbaka' mian men moonggorna iya'a bo mangarampasi giigii' sindapan men kodaakononna tombono laigan iya'a, kasi mongobo-oboskon giigii' upana. 23 Ime a men sian umapak na Ingku', ia mangkakaresa i Yaku', ka' mian men sian umapak na Ingku' mambaraba'i palimangon-Ku!” 24 “Kalu meena mamarerei sa'angu' mian, meena iya'a mae'mo tumikum na tampat men makangkung mansarak pintimalean, kasee ka' sian nantausi, ia norobu taena, ‘Yaku' bo mule'kon na laigan men yaku' parereimo!’ 25 Ia nomae'mo see nantakai laigan iya'a noloe'mo nikarei ka' nitotobo' pore-pore. 26 Kasi i ia no'umuar ka' nangange pitu' meena sambana men ba'idekna tii ia. Kasi i raaya'a ninsoop na mian iya'a, ka' nodumodongo indo'o. Komburi'na mian iya'a na'idekmo tuu' pookokoikonon tia men tumbena.” 27 Noko daa i Yesus nangaan koiya'a, sa'angu' wiwine men isian na mian biai' iya'a norobu ni Yesus taena, “Barakaatan a wiwine men nangamea'kon ka' men nomosusui i Kuu!” 28 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Indo'. Kasee men barakaatan tuu' mase mian men mongorongor wurungna Alaata'ala ka' mingimamat wurung iya'a!” 29 Tempo mian kaekae' biai' munguruuti i Yesus, Ia ningimputimo tundunan-Na tae-Na, “Mian men tumuo' na tempo koini'i ba'idek tuu'. Raaya'a mama'ase' sa'angu' upa kosamba' kada' i raaya'a mamarasaya i Yaku', kasee i raaya'a sian taraion sa'angu'po upa kosamba' saliwakon upa kosamba' men nosida ni Nabii Yunus. 30 Koi Nabii Yunus men nosida oosan bona mian na lipu' Niniwe, koiya'a uga' a Anak Manusia bo sida oosan bona mian tempo koini'i. 31 Na tempo pungukumian ni'imarian, tomundo' wiwine na tano' paraas Selatan bo potuo'ion singka-singkat tia mian men tumuo' na tempo koini'i. Ka' i ia bo mansasala' mian men tumuo' na tempo koini'i. Tomundo' wiwine iya'a ringkat na ko'oloaan tuu', na puusna tano' balaki', ka' taka nomorongor pisiso' ni tomundo' Salomo men pinginti'ianan. Poali na ko'omuu koini'i isian men labi i Salomo a kobalaki'na! 32 Na tempo pungukumian ni'imarian, mian na lipu' Niniwe bo potuo'ion singka-singkat tia mian men tumuo' na tempo koini'i. Mianna Niniwe iya'a bo mansasala' mian men tumuo' tempo koini'i, gause i raaya'a nonsosolimo ka' nangkadaraimo gau'na men ba'idek na tempo i raaya'a nomorongor pisiso' ni Yunus. Poali men ka'ita koini'i a balaki'na tii Yunus!” 33 “Sianta mian men muntutungi boloak kasi manganaa' kabai mansa'u tia gumbang. Kasee i ia bo momokela boloak iya'a na sulaanna kada' mian men minsoop sida mimiile' ruarna. 34 Matamuu mase boloakna wakamuu. Kalu matamuu tarang, longkop wakamuu moruar. Kasee kalu matamuu sian tarang, mbaka' pika' a wakamuu. 35 Mbali' iya'a, maka'amat. Amo' ruar men isian na ko'omuu iya'a sida pika'. 36 Kalu longkop wakamuu moruar ka' sianta sambana men pika', mbaka' longkop wakamuu iya'a moruar tuu', koi men ia baangi ruarna boloak.” 37 Noko daa i Yesus norobu, sa'angu' mian Farisi nangangemo i Ia kumaan na laiganna. Mbaka' i Yesus mae'mo nokumaan na laiganna mian Farisi iya'a. 38 Mian Farisi iya'a samba' nimiile' i Yesus kumaan kasee sian ningoso' kutung koi aturanna agama. 39 Mbali' iya'a, Tumpu norobu na ko'ona tae-Na, “Wee i kuu mian Farisi! Kuu mongoso'i paraas liwana sasangkirmuu ka' leanmuu, kasee i kuu aribiru ka' wakamuu buke' tia wawau men ba'idek. 40 Kuu bobo'! Taasi' uga' Alaata'ala a men nangawawau paraas liwa iya'a, Ia uga' a men nangawawau paraas lalomna? 41 Men isian na lalomna sasangkir ka' leanmuu a men tio rookononmuu na mian talalais. Kalu i kuu mangawawau men koiya'a, mbaka' paraas liwa tia paraas lalomna giigii' sida moloe' na ko'omuu. 42 Silaka' i kuu mian Farisi! Ule'na aso-asokmuu koimo solasi ka' inggu ka' gala sambana, kuu rookon a koi sangobosan na lalomna sompulo' obosan bona Alaata'ala, kasee i kuu nongkolimbo'i wawau men maloos ka' sian mongkolingu'kon Alaata'ala. Men sa'angu' tio limangon ka' men sambana uga' amo' kolimbo'ion. 43 Silaka' i kuu mian Farisi! Kuu mingkira' umoruang na oruangan men porena na laigan bakitumpuan, ka' beleskon angga'ionna mian na pasar. 44 Silaka' i kuu! Kuu koi baleanan men sianta oosna. Mian men sumalan na wawona sian ninginti'i se' baleanan.” 45 Sa'angu' wawa ukum Torat norobu ni Yesus taena, “Guru, wurung-Muu men koiya'a uga' mingiroki i kai!” 46 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Silaka' i kuu wawa ukum Torat! Kuu momosuu' mian mingilimang men marawat, kasee i kuu toro tiu'po sian muntulung mian kada' sida mingilimang men koiya'a. 47 Silaka' i kuu! Kuu mangawawau baleanan men pore bona nabii poali pulimuu a men nampapatei nabii iya'a. 48 Wawau men kuu limangmo iya'a mompopo'inti'ikon se' i kuu mompotuutuu' upa men daamo ia wawau pulimuu. Gause tuutuu' i raaya'amo a men nampapatei nabii ka' i kuumo a men mompore-porei baleananna i raaya'a. 49 Mbali' iya'a, Alaata'ala men pinginti'i giigii' upa nangaan tae-Na, ‘Yaku' bo momosuu' nabii ka' poposuu'-Ku taka na ko'ona i raaya'a. Sambana bo papateion ka' sambana bo talalaison!’ 50 Mbaka' mian men tumuo' na tempo koini'i bo ukumon gause giigii' nabii men nipapatei iya'a na tempopo dunia kani'i nisidakon, 51 nuntumbeipo nampapateian i Habel pataka nampapateian i Zakharia, men nosida na ola'na mesba ka' Laiganna Alaata'ala. Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' mian men tumuo' na tempo koini'i bo ukumon gause giigii' iya'a. 52 Silaka' i kuu wawa ukum Torat! Kunci bo pengeleaki soopan pinginti'ian ninaa' na ko'omuu, kasee i kuu bude' minsoop mansarak pinginti'ian iya'a. Ka' mian men daa mampari-pari minsoop mansarak pinginti'ian iya'a talantangionmuu.” 53 Sarataa i Yesus namarerei laigan iya'a, wawa ukum Torat ka' mian Farisi nomaso'konmo tuu' i Ia. Raaya'a ninggimataimo i Ia ka' nimikirawar biai' kaliangan kada' mansasalani i Ia. 54 Raaya'a mongorori wurung ni Yesus too upa men sala' na tundunan-Na kada' pangarakopanna i raaya'a.

Lukas 12

1 Na loloon mian moruut tamban isian mian men kopee-pee'ian a saratna. Pintanga' a mian moruut, Yesus nuntumbeimo nimisiso' murit-Na. Tae-Na, “Maka'amat na ragina mian Farisi. Men panduung-Ku mase wawauna i raaya'a men minti palo-paloos. 2 Sianta upa mawuni men sian kampiile'an, ka' sianta upa men popowunion men sian ka'inti'ian. 3 Mbali' iya'a, upa men ngaanonmuu na kapintungan bo kamporongoran na karuaran, ka' men seasoikononmuu na tilingana mian na tambin bo lelekonon na mian biai'.” 4 “Bela'-Ku! Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' alia i kuu layaonkon raaya'a men mampapatei waka kasee sian sida mangawawau men labi iya'a. 5 Kasee siso'konon-Ku na ko'omuu ime a men tio kolayaonmuu. Alaata'ala a men kolayaon! Gause moko daa i Ia mampapatei, mbaka' Ia uga' kuasaan bo mintibarkon i kuu na lalomna naraka! Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' Iamo a men tio kolayaonmuu. 6 Lima' sapu' pereet kalu balukkonon, angga'na tongko' rua' doi' men titiu'na tuu'. Mau mune' koiya'a sianta sa'angu'po a men kolimbo'ionna Alaata'ala. 7 Wuukpo na takala'muu nisaa'mo giigii'. Mbali' iya'a, aliamomo' layaon, gause i kuu a umangga'na tia sapu' pereet men biai'!” 8 “Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' mian men mompotuutuu' na mian biai' se' i ia pololo'-Ku, ia uga' bo potuutuu'onna Anak Manusia na malaa'ikatna Alaata'ala. 9 Kasee i ime a men mangaan na mian se' i ia taasi' mian-Ku, mian iya'a uga' bantilkononna Anak Manusia na malaa'ikatna Alaata'ala se' i ia taasi' mian-Na. 10 Sanda' mian men mangaan upa-upa men mintimban Anak Manusia dauga' sida ampunion. Kasee kalu i ia mingiroki Alus Molinas, ia sian sida ampunion. 11 Kalu i kuu wawaon na tanaasna laigan bakitumpuan kabai na pamarenta ka' mian moola' sambana, alia i kuu babatakon too koi upa bo pansalangi wakamuu kabai upa a men tio bo ngaanonmuu. 12 Gause upa men tio ngaanonmuu iya'a bo siso'kononna Alus Molinas na tempona.” 13 Sa'angu' mian men isian na mian biai' iya'a nangaan ni Yesus taena, “Guru! Bantilkon na utusku kada' i kai poo'obos budelmai.” 14 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Utus, ime mbali' a men nanganakat i Yaku' bo pungukumi kabai bo pongobos budelmuu rua' kuu?” 15 Taeni Yesus soosoodo na giigii' mian men isian indo'o, “Pore-pore ka' maka'amat, alia i kuu mingkira'kon kupang biai'. Gause tutuo'na mian taasi' kupang a bo pinginti'i, mau mune' kupangna biai' tuu'.” 16 Kasi i Yesus nuntundunkon na ko'ona i raaya'a timbaani' men koi kani'imari: “Isian sa'angu' mian kupangon. Ia isian tano'na men biai' tuu' a ule'na. 17 Mian kupangon iya'a norobumo na noana taena, ‘Upa a men tio limangonku, gause i yaku' sianta tampat bo panganaa'anku ule'na tano'ku?’ 18 Kasi taena, ‘Koi kani'imarimo a men bo wawauonku. Alangku runtunionkumo kasi yaku' mangawawau men balaki' kada' bo panganaa'anku giigii' gandumku ka' upangku men sambana. 19 Noko daa koiya'a yaku' bo morobu na noangku: Yaku' nontombonoimo upa-upa biai' men sianta kabus pataka toropii taun. Koini'i yaku' mintimalemo, kumaan, ba'inum ka' munsuri beles!’ 20 Kasee Alaata'ala norobu na ko'ona tae-Na, ‘Wee i koo mian bobo'! Malom kani'i uga' noaam bo ule'ionna Tumpu. Kasi ime a men bo pontombonoi giigii' kupang men koo tambunmo bo ko'oom iya'a?’ 21 Koiya'a a kosidaanna na sanda' mian men mampari-pari bi kupangon bona waka-wakana, kasee sian mampari-pari kupangon men daa koi pingkira'na Alaata'ala.” 22 Kasi i Yesus norobu na murit-Na tae-Na, “Mbali' iya'a, bantilkonon-Ku na ko'omuu se' alia i kuu babatakon tutuo'muu, na upa men bo kaanon ka' inumonmuu. Alia babatakon wakamuu na upa men bo pakeanmuu. 23 Gause tutuo'muu a umangga'na tia kakaan, ka' wakamuu a umangga'na tia pakean. 24 Piile' a sapu' paapaa'! Raaya'a sianta mangasok, sianta mamadak, uga' sianta wokung kabai alang. Kasee Alaata'ala mamakaan raaya'a! Kuu a umangga'na tuu' tia sapu' iya'a! 25 Isian mbali' i kuu men gause babata, ninsidakon umurmuu nokanturangan mau mune' tongko' titiu'? 26 Kalu tongko' upa men morio' iya'a sianmo pokoonmuu wawauon, nongko'upa mbali' i kuu se' babatakon upa-upa sambana? 27 Piile' uga' a bunga! Ia sian balimang, ka' sian mangawawau pakean, kasee pore a tutuo'na. Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i Tomundo' Salomopo men kupangon tuu' sian nopake men koi koporena bunga iya'a! 28 Rakut na ale' tumuo' koini'i kasee liila kabus tunuon. Mau mune' koiya'a, Alaata'ala namakei rakut iya'a men tamban pore tuu'. Upa mune' i kuu! Kasee i kuu sian laan parasaya! 29 Mbaka' alia babatakon ka' susakon upa men bo kaanonmuu ka' inumonmuu. 30 Giigii' iya'a sarakonna lipu' na tano' balaki' kani'i men sian minginti'i Alaata'ala. Kasee Tamamuu na surugaa inti-inti'i se' i kuu mamaraluukon giigii' iya'a. 31 Kasee sarak kutung a batomundo'an-Na, mbaka' giigii' men paraluukononmuu iya'a uga' bo rookonon-Na.” 32 “Kuu men tongko' titiu' kuu, alia layaon! Gause Tamamuu na surugaa mingkira' minsidakon i kuu mian na batomundo'an-Na. 33 Balukkon a upa-upamuu ka' rookon a doi'na na mian talalais. Wawau bo ko'omuu a dompet men sianta kobaraba'ian, ya'amo kupang men ninaa' na surugaa. Kupang iya'a sianta kabus gause mian mamangan sian momoko mangala ka' apat sian momoko mambaraba'i. 34 Gause aana a kupangmuu mbaka' ino'o uga' a kokabusanna a noamuu!” 35 “Kuu tio sinampang batoropot mopake ka' boloakmuu sinampang kumait, 36 koikoimo tia tutulungi men pintanga' mempeperai tanaasna mule'kon ra'amari na ramean posuo'an. Kalu tanaas iya'a mule'kon ka' mentenggor soopan, raaya'a bo donga-dongan mengeleaki soopan. 37 Barakaatan a tutulungi men nitakai notoropotmo na tempo tanaasna nomule'kon. Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' tanaas iya'a bo batoropot ka' momosuu' tutulungina iya'a umoruang, kasi i ia mantaropi i raaya'a. 38 Barakaatan a tutulungi iya'a kalu tanaasna nantakai i raaya'a notoropotmo, mau mune' i ia taka na tanga'na rondom kabai se' karani'mo ilio! 39 Imamat ini'imari! Kalu tombono laigan inti-inti'i se' jaam pipii a kotakaanna mian mamangan, ia bo badaga kada' mian mamangan sian minsoop na laiganna. 40 Mbali' iya'a, kuu uga' tio batoropot, gause Anak Manusia bo taka na tempo men sian sasaakionmuu.” 41 Ia pikirawar i Petrus taena, “Tumpu, too patukna timbaani' iya'a bo ko'omai kabai se' bona giigii' mian?” 42 Ia simbati Tumpu tae-Na, “Kalu isian tutulungi men malolo' ka' motu'a a noana, iamo a men nakatonna tanaasna bo pantanaasi tutulungi sambana ka' mantarai i raaya'a kumaan na tempona. 43 Barakaatan a tutulungi iya'a kalu tanaasna mule'kon ka' mantakai i ia pintanga' mingilimang palimangonna! 44 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' tanaas iya'a bo mamarasayakon giigii' kupangna na tutulungi iya'a. 45 Kasee kalu tutulungi iya'a ba'idek, ia bo morobu na noana taena, ‘Tanaasku dauga' manau' ka' mule'kon.’ Mbaka' ia nampapolosimo tutulungi moro'one tia wiwine ka' nokumaan ka' ba'inum pataka nolio'. 46 Mbaka' tanaasna bo mule'kon na ilio men sian sasaakion tutulungi iya'a, ka' jaam men sian inti'ion. Ka' tutulungi iya'a bo papolosionna ka' sidakonon koikoimo tia mian men sian malolo' na Alaata'ala. 47 Tutulungi men minginti'i pingkira'na tanaasna kasee sian batoropot ka' sian mangawawau pingkira'na tanaasna iya'a bo pukulon piribiai'. 48 Kasee tutulungi men sian minginti'i pingkira'na tanaasna ka' komburi'na nangawawau upa men sala' pataka i ia tio papolosion, ia bo papolosion men sian laan dodoa. Kasee mian men nitaraimo biai', uga' biai' a men pa'ase'on na ko'ona. Ka' mian men nitarai kaparasaya'an biai', sabole uga' biai' a men pa'ase'on na ko'ona.” 49 “Yaku' taka bo mantakakon apu na tano' balaki' kani'i. Ooskonon-Ku tuu' apuna noko leapmo! 50 Dauga' isian repaan dodoa men tio salanion-Ku. Ka' noang-Ku siasa tuu' kalu repaan iya'a sianpo salanion-Ku. 51 Pansaruimuu se' tatakang-Ku mantakakon pooka'amatan na tano' balaki'? Sian, taasi' pooka'amatan, kasee mantakakon mian sida poosinsala'. 52 Muntumbei koini'i, suo' men isian lima' mian sianmo pokakana'. Totolu' mintimbangi rurua' kabai rurua' mintimbangi totolu'. 53 Tama sian mangka'amat anakna moro'one, ka' anak moro'one sian mangka'amat tamana. Sina sian mangka'amat anakna men wiwine, ka' anak wiwine sian mangka'amat sinana. Monian wiwine sian mangka'amat boroki'na anak, koiya'a uga' boroki'na anak sian mangka'amat monianna men wiwine.” 54 Yesus norobu soosoodo na mian biai' tae-Na, “Kalu i kuu mimiile' antong paraas sopokan, kuu liuliu mangaan, ‘Bo usan.’ Ka' tuutuu' usan. 55 Kalu i kuu munsuri mombuul taka paraas selatan, kuu mangaan, ‘Bo pengkar.’ Ka' tuutuu' pengkar. 56 Wee i kuu men minti pande-pande! Kuu minginti'i mimiile' oosan na langit ka' na katano'an pataka i kuu minginti'i upa men bo sida. Nongko'upa mbali' i kuu se' sian minginti'i mimiile' upa men ia limang Alaata'ala na tempo koini'i?” 57 “Nongko'upa mbali' se' sian inti'ionmuu a upa men daa kana'? 58 Kalu isian mian mongowoot i kuu na mian men bo pungukumi, pari-pari ka' pooka'amat tii ia tempo i kuu dauga' potorae' na salan. Kalu sian, mbaka' i kuu wootonnamo mian iya'a na pungukumi, ka' pungukumi iya'a bo mongorookon i kuu na pulisi, ka' pulisi bo monsoopkon i kuu na tarungkuan. 59 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i kuu sian umuar na tarungkuan kalu giigii' samayamuu sianpo bontor.”

Lukas 13

1 Na tempo i Yesus pintanga' batundun na murit-Na ka' na mian biai', isian mian notaka na Ko'ona nuntundun toropii samba Galilea men ia papatei i Pilatus na tempo i raaya'a pintanga' mongorookon kurbaan na Alaata'ala. 2 Nongorongor tundunan iya'a, Yesus norobumo tae-Na, “Gause samba Galilea iya'a nipapatei men koiya'a, mbaka' surionmuu se' i raaya'a a balaki'na dosana na giigii' samba Galilea men sambana? 3 Sabole sian! Kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu se' kalu i kuu sian monsosoli ka' mangkadarai gau'muu men ba'idek, kuu giigii' uga' bo silaka' koikoimo i raaya'a. 4 Koi upa uga' tia sompulo' walu' mian men nolapus na Siloam, na tempo menara iya'a nungutun i raaya'a? Kuu mansarui iya'a minsiso'kon se' i raaya'a a biai' a sala'na pookokoikonon tia giigii' mian sambana men dumodongo na Yerusalem? 5 Sabole sian! Kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu se' kalu i kuu sian monsosoli ka' mangkadarai gau'muu men ba'idek, kuu giigii' uga' bo silaka' koikoimo i raaya'a.” 6 Noko daa koiya'a ai Yesus nuntundunkonmo timbaani' men koi kani'imari tae-Na, “Isian sa'angu' mian men montombonoi kau ara na ale'na anggurna. Sa'angu' ilio ia nomae'mo mansarak woo'na kau iya'a, kasee sawuraspo sian nantausi. 7 Mbaka' i ia norobumo na dadagai ale' iya'a taena, ‘Piile'! Tolu'mo taun i yaku' taka mansarak woo'na ara na kauna kaya'a, kasee sian nontoo tausi sawuraspo. Tara'mo a kau kaya'a! Ia tongko' mamakabus likisonna tano'!’ 8 Kasee dadagai ale' iya'a ninsimbati taena, ‘Tuan, patalai ia tumuo' na taun kani'i soosoodo. Yaku' dauga' kutung mengkeke tano' na tiku-tikumna ka' momokelai pupuk, 9 too daa i ia miwoo' na taun nda'ana. Kasee kalu sian, kuu sidamo mantara'i.’ ” 10 Na sa'angu' ilio Sabat, Yesus nimisiso' na sa'angu' laigan bakitumpuan. 11 Indo'o isian wiwine men sompulo'mo walu' taun manggeo, gause ia lampingi meena. Wiwine iya'a boboru'ut ka' sian maloos a kekererna. 12 Na tempo i Yesus nimiile' wiwine iya'a, Ia leelo'mo muntuu'i i Ia, kasi norobu tae-Na, “Oo naung, kuu nalesi'mo!” 13 Kasi i Yesus nengepetkon lima-Na na wiwine iya'a, ka' na tempo iya'a uga' naloosmo a kekererna, kasi wiwine iya'a nuntunde' Alaata'ala. 14 Tanaasna laigan bakitumpuan iya'a nomaso'mo gause i Yesus nengelesi'i mian na ilio Sabat. Mbali' tanaas iya'a norobu na mian biai' taena, “Isian noom ilio a bo balimangan. Mbali' iya'a, mai taka na ilio sambana kada' lesi'ion. Alia na ilio Sabat!” 15 Ia simbati Tumpu tae-Na, “Kuu mian men minti pa'a-pa'agama! Na ilio Sabat giigii' mian munguarkon sapi' kabai keledaina na eko'anna ka' mangawawa bo pi'inumion. 16 Kasee kani'i na ko'onta koini'i isian sa'angu' wiwine lee' ni Abraham, men sompulo'mo walu' taun a nau'na ia koot Ibiliis. Sian sida mbali' i ia lakaion a kokootna na ilio Sabat?” 17 Ninsimbati ni Yesus iya'a kinakamaa'na tuu' mian men maso'kon i Ia, kasee giigii' mian sambana beles nimiile' giigii' wawau kosamba' men ia limangmo i Yesus. 18 Yesus nimikirawar tae-Na, “Koi upa a Batomundo'anna Alaata'ala? Koi upa a pomookokoikonan-Ku? 19 Batomundo'an-Na koi watuna sasawi ia ala mian kasi nikambur na ale'na. Watuna iya'a tumuo' kasi ningkau ka' sapu' mangawawau peetana na panga'na.” 20 Yesus nimikirawar soosoodo tae-Na, “Koi upa a pomookokoikonan-Ku Batomundo'anna Alaata'ala? 21 Batomundo'anna Alaata'ala koi ragi men ia ala sa'angu' wiwine, kasi ia lauk na patompulo' liter tarigu ka' nikior pataka no'uminsur giigii'.” 22 Na rae'an mae' na Yerusalem, Yesus lumiu na toropii kota tia kampung pori-porimban mimisiso'. 23 Kasi isian mian men nimikirawar na Ko'ona taena, “Tumpu, tongko' titiu' a mian men daa bo salamatkonon?” 24 Yesus norobumo na mian iraando'o tae-Na, “Pari-pari a minsoop na soopan men itiu'. Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' biai' a mian bo mampari-pari minsoop kasee sianmo sida. 25 Gause na tempo tombono laigan wangon ka' mongompori soopanna, kuu somo potokekerer na liwana ka' mentenggor omporon kasi morobu taemuu, ‘Tuan! Kai miki leakikon soopan kada' i kai minsoop.’ Tombono laigan iya'a bo minsimbati taena, ‘Yaku' sian ninginti'i se' ringkat aana i kuu!’ 26 Kuu bo minsimbati taemuu, ‘Kai nokumaanmo ka' noba'inummo ruru-ruru' tii Kuu, ka' i Kuu uga' daamo nimisiso' i kai na bendar na kotamai!’ 27 Kasee i Ia bo morobu soosoodo taena, ‘Yaku' sian ninginti'i i kuu se' ime. Rae'! Alia ka'ita i kuu men nangawawau upa ba'idek!’ 28 Na tempo i kuu mimiile' i Abraham, Ishak ka' i Yakub tia giigii' nabii na Batomundo'anna Alaata'ala, kuu bo tumando' ka' marepa tuu' gause i kuu nitibarkonmo na liwa! 29 Ka' mian men ringkat na paraas bete'an ka' paraas sopokan, paraas utara ka' paraas selatan, bo taka umoruang kumaan na Batomundo'anna Alaata'ala. 30 Imamat ini'imari! Isian mian men tongkomburi' bo sida mian men tongolukon, ka' isian mian men tongolukon bo sida mian men tongkomburi'.” 31 Na tempo i Yesus pintanga' mimisiso', isian toropii mian Farisi taka na Ko'ona ka' norobu taena, “Alia dumodongo ka'ita! Rae'mo na dodongoan sambana, gause i Herodes mansagia mampapatei i Koo.” 32 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Rae' bantilkon na mian men ba'idek a noana iya'a inta', ‘Ilio kani'i tia liila Yaku' mumbuse'i meena ka' mengelesi'i mian manggeo, kasee na ilio kotolu'na, Yaku' bo mamakabus palimangon-Ku.’ 33 Mau mune' koiya'a Yaku' tio mingimputkon rae'an-Ku ilio kani'i, liila ka' ipuan, gause sa'angu' nabii sian sida papateion kalu taasi' na Yerusalem. 34 Yerusalem! Yerusalem! Nabii kuu papatei! Mian men ia posuu' Alaata'ala kuu lapak tia watu pataka lapus! Piribiai'mo i Yaku' mingkira' mongoroot giigii' mian men dumodongo na ko'omuu koi sinana siok mongopo'i anakna na intuna laina, kasee i kuu bude'! 35 Imamat ini'imari! Laiganmuu kani'i bo parereion. Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' supu koini'i i kuu sianmo mimiile' i Yaku' soosoodo pataka i kuu morobu taemuu, ‘Barakaation i Ia men taka pokauonna Tumpu.’ ”

Lukas 14

1 Na sa'angu' ilio Sabat, Yesus nomae' kumaan na laiganna sa'angu' tanaasna mian Farisi. Giigii' mian men isian indo'o namakanasai tuu' i Ia. 2 Kasi notaka a sa'angu' mian men bangkak a saratna tia limana. 3 Kasi i Yesus nimikirawar na wawa ukum Torat ka' mian Farisi men isian indo'o tae-Na, “Koi taena ukumna agamanta, sida i kita mengelesi'i mian manggeo na ilio Sabat kabai sian?” 4 Wawa ukum Torat ka' mian Farisi iya'a tongko' rokot. Kasi i Yesus ningintoni limana mian iya'a ka' nengelesi'i, kasi nomosuu' i ia mule'kon. 5 Noko daa koiya'a i Yesus norobumo na mian biai' tae-Na, “Kalu i kuu isian anakmuu kabai sapi'muu men mandawo' na lobong tambu'an na ilio Sabat, kuu mbali' sian liuliu mongowoot ka' munguarkon anak kabai sapi' iya'a na ilio iya'a?” 6 Kasee sa'angu'po mian sian nomoko ninsimbati i Yesus na upa men Ia pikirawar. 7 Yesus nimiile' isian toropii sawe' men mungururuki oruangan men porena tuu'. Mbali' iya'a i Ia nuntundunkon timbaani' na ko'ona i raaya'a koi kani'imari, tae-Na, 8 “Kalu i kuu leelo'on na ramean posuo'an, alia i kuu mae' umoruang na oruangan men angga'ion. Gause kalu taka a mian sambana men nileelo' men angga'ion labi i kuu, 9 mbaka' tombono laigan men nengeleelo'mo i kuu somo bo taka na ko'omuu ka' mambantilkon taena, ‘Amo'si kookoo'an, oruangan kani'i nitoropotikonmo bona sawe' kale'e.’ Mbaka' tia noa men makamaa' i kuu somo umoruang na oruangan men na puusna tuu'. 10 Mbali' iya'a, kalu i kuu nileelo' na ramean posuo'an, ruruki a oruangan men na puusna kada' tombono laigan bo taka ka' mangaan na ko'omuu taena, ‘Bela', mai oruang na oruangan men porena.’ Mbaka' i kuu daa ni'angga'i na aropna giigii' sawe' men sambana. 11 Mian men mompopodaa wakana bo popokoo'on, ka' mian men mompopokoo' wakana bo popodaaon.” 12 Kasi taeni Yesus na tombono laigan, “Kalu i kuu mengleelo' mian bo mangawawau ramean kumaan ilio kabai kumaan malom, alia mengeleelo' bela'muu, kabai utusmuu, kabai poto'utusanmuu, kabai se' pootolodoianmuu men kupangon. Gause komburi'na i raaya'a bo mengleelo' i kuu uga', ka' tia men koiya'a i kuu mangalabot walosna wawaumuu men nengeleelo' i raaya'a. 13 Kasee kalu i kuu mangawawau ramean, alaka' leelo' a mian men talalais, mian men kaempa'on, mian repo', ka' mian mampisok. 14 Kuu bo barakaation, gause mian men koiya'a sian momoko mangawalos kaporeanmuu. Kaporeanmuu bo waloskononna Alaata'ala na tempo mian men kana' a wawauna potuo'ion.” 15 Na tempo sa'angu' mian men nokumaan ruru-ruru' tii raaya'a indo'o nongorongor wurung ni Yesus, ia norobumo taena, “Barakaatan a mian men bo kumaan na Batomundo'anna Alaata'ala!” 16 Kasee i Yesus norobu na mian iya'a tae-Na, “Isian sa'angu' mian nangawawau ramean men balaki' ka' nengeleelo' mian biai'. 17 Tempo puntumbeian ramean, mian iya'a nomosuu'mo tutulungina mae' na giigii' mian men ia ange taena, ‘Maimo. Wiwi'na noko toropotmo!’ 18 Kasee i raaya'a giigii', sa'angu'-sa'angu' nama'ase' kada' i raaya'a amo' kookoo'ion. Men olukon norobumo na tutulungi iya'a taena, ‘Yaku' baasi ningili ale' ka' i yaku' dauga' mae' mimiile'. Amo'si kookoo'ion i yaku'.’ 19 Men sambana nangaan taena, ‘Yaku' baasi ningili sapi' lima' paar ka' dauga' mimitopongi sapi' iya'a. Amo'si kookoo'ion i yaku'.’ 20 Men sambana soosoodo nangaan taena, ‘Yaku' baasi nosuo'. Mbali' iya'a, yaku' sianpo minsida taka.’ 21 Tutulungi iya'a nomule'konmo ka' nambantilkon men koiya'a na tanaasna. Tanaas iya'a nomaso'mo, ka' norobu na tutulungina taena, ‘Rae' dongan na bendar ka' na salan na kota. Wawamo ro'omari a mian talalais, mian men kaempa'on, mian mampisok ka' mian men repo'.’ 22 Noko daa koiya'a tutulungi iya'a norobumo taena, ‘Tanaas, men kuu posuu'kon daa yaku' limangmo, kasee oruangan dauga' isian.’ 23 Kasi tanaas iya'a norobu taena, ‘Rae' na sanda' salanoa' ka' na pogolimpanga'anna salan na liwana kota, ka' pari-pari a mian iraando'o taka minsoop laiganku kada' buke' tia mian. 24 Bantilkononku na ko'omuu se' sianta sa'angu'po a mian men nileelo'mo olukon iya'a bo kumaan na rameanku kani'i!’ ” 25 Biai' a mian nomae' poololo' i Yesus. Yesus ningilingamo i raaya'a ka' norobu tae-Na, 26 “Mian men taka na Ingku' see mongkolingu'kon sinana, tamana, boroki'na, anakna, utusna, kabai se' wakana suungna labi tia pongkolingu'konna i Yaku', ia sian sida bo murit-Ku. 27 Imepo a men bude' mamasa'an saliipna ka' mongololo' i Yaku', ia sian sida bo murit-Ku. 28 Kalu isian i kuu mingkira' mangawawau sa'angu' menara, men olukonionmuu sabole umoruang mansaa' doi'muu kada' inti'ionmuu too sukup bo pangawawau menara iya'a kabai sian. 29 Gause kalu komburi'na menara iya'a sian kabus niwawau, kasee pandasina nipoko wawaumo, mbaka' giigii' mian men nimiile' palimangon iya'a bo mongkolengkei i kuu. 30 Raaya'a bo mangaan taena, ‘Piile'! Mian kani'i nuntumbeimo nangawawau menara, kasee sianmo ia kabus niwawau!’ 31 Kalu sa'angu' tomundo' men isian sompulo' loloon surudadu bo poopapate tia tomundo' sambana men isian ruampulo' loloon surudadu, sabole men olukon wawauonna ia umoruang kutung mompoo'inarutikon too daa pokoonna mintimbangi tomundo' iya'a kabai sian. 32 Kalu inti'ionna se' sian tuaionna, sabole dauga'po oloa tomundo' iya'a, ia momosuu'mo mianna mimikirawar koi upa kada' sida pooka'amat.” 33 Kokomburi'anna i Yesus norobu tae-Na, “Koiya'a uga' i kuu. Sianta sa'angu'po a men bo sida murit-Ku, kalu i ia sian mansapukon giigii' upa men ia tombonoi.” 34 “Timuson iya'a pore, kasee kalu nalambasmo, sida mbali' wawauon ma'asing soosoodo? 35 Sianmo kana'na, mau bona ale' kabai se' bo pupuk. Mbaka' somo bo balo'konon. Daa tilingaan, imamat pore-pore!”

Lukas 15

1 Na sa'angu' tempo, biai' a pagawena pajak ka' mian men sian malolo' na aturan agama taka mongorongor i Yesus. 2 Mian Farisi ka' wawa ukum Torat nokokoo'anmo. Taena, “Mian kale'e mangalaboti mian dosaon ka' uga' kumaan tii raaya'a!” 3 Mbali' iya'a i Yesus nuntundunkonmo na ko'ona i raaya'a timbaani' men koi kani'imari, tae-Na, 4 “Kalu isian i kuu men dombaan sa'atu, kasi domba iya'a nopenta' a sa'angu', koi upa bo wawauonmuu? Sabole i kuu mamarerei domba men siompulo' sio' iya'a na padang ka' mae' mansarak men nopenta' iya'a pataka tausionmuu. 5 Ka' kalu kuu tausimo a domba iya'a, kuu lewa' tuu', kasi pasa'anonmuu, 6 ka' mule'kon. Komburi'na kuu mengeleelo'mo bela'muu ka' pootolodoianmuu ka' mambantil taemuu, ‘Mai kita balewa-lewa'. Dombangku men nopenta' iya'a yaku' tausimo soosoodo!’ 7 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' koiya'a uga' na surugaa. Isian men bo kobeles tuu' kalu isian sa'angu' mian dosaon men nonsosolimo ka' nangkadaraimo gau'na men ba'idek. Pongkobelesi labi tia belesna siompulo' sio' mian men pore men sian mamaraluukon monsosoli ka' mangkadarai gau'na men ba'idek.” 8 “Kabai se' kalu sa'angu' wiwine men isian sompulo' doi' dirham, kasi nopenta' a sa'angu', upamo a men bo wawauonna? Ia bo muntutungi boloak ka' mangkarei laiganna ka' mansarak pore-pore pataka tausionna a doi' iya'a. 9 Na tempo doi' iya'a ia tausimo, ia mengeleelo'mo simbaya'na tia pootolodoianna, kasi mambantilkon taena, ‘Beles tuu' i yaku'. Daa yaku' tausimo soosoodo a doi'ku men nopenta'. Mai kita balewa-lewa'!’ 10 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' koiya'a uga' a malaa'ikatna Alaata'ala beles kalu isian sa'angu' mian dosaon monsosoli ka' mangkadarai gau'na men ba'idek.” 11 Yesus norobu soosoodo tae-Na, “Isian sa'angu' mian men anakon moro'one rurua'. 12 Men itiu'na norobu na tamana taena, ‘Papa, rookonmo i yaku' koini'i a obosku na kupangta.’ Mbaka' tamana nongoboskonmo kupangna iya'a na anakna rurua'. 13 Toropii ilio a noporusanna, anakna itiu'na iya'a nambalukkonmo obosna kasi nomae' na dodongoan men oloa. Inda'a ia nambaraba'imo doi'na tia wawau men sian kana'na. 14 Sarataa giigii' doi'na nokabus, na lipu' iya'a ia takaimo sa'angu' repaan pololuan men dodoa, pataka ia nuntumbeimo marepa. 15 Kasi i ia nomae' balimang na sa'angu' mian men tombono dodongoan iya'a. Mian iya'a nomosuu'mo i ia mae' na ale'na mandagaikon bau'na. 16 Ia nololu tuu' tamban mingkira' mingisii kompongna tia mangkaan kakaanna bau' iya'a. Mau mune' koiya'a a loluna, sianta sa'angu'po a mian men nantarai kakaan bo ko'ona. 17 Na kokomburi'anna ia notonginau'mo ka' norobu taena, ‘Mian biai' men balimang na tamangku labian a kakaanna i raaya'a, kasee i yaku' kani'i boomo lapuskon mololu! 18 Yaku' bo mule'kon na tamangku ka' morobu na ko'ona men koi kani'imari: Papa, yaku' nodosaonmo na Alaata'ala ka' na ko'omuu. 19 Yaku' sianmo kana' bo ngaanon anakmuu soosoodo. Posidamo i yaku' kani'i bookoi papalimang men tamboionmuu.’ 20 Mbaka' i ia norumingkatmo mule'kon na tamana. Dauga' oloa a laigan, tamana noko pontoa'imo i ia. Gause lingu'na tamana mbaka' ia notumetende'mo ka' nomootuungi anakna iya'a, kasi ia root ka' ni'ooki. 21 Taena anak iya'a, ‘Papa, yaku' nodosaonmo na Alaata'ala ka' na ko'omuu. Yaku' sianmo kana'na bo ngaanon anakmuu soosoodo.’ 22 Kasee tamana nengeleelo'mo tutulungina ka' norobu taena, ‘Dongan! Ala pakean men porena tuu' ka' popisokikon na ko'ona. Posinsimi ka' posapatoi. 23 Noko daa koiya'a, pangala anakna sapi' men molongo' ka' pongkoyo'. Kita bo kumaan ka' balewa-lewa'. 24 Gause anakku kani'i nolapusmo, kasee koini'i notuo'mo soosoodo. Ia nopenta'mo, kasee koini'i nitausimo soosoodo.’ Kasi i raaya'a nuntumbei barame. 25 Tempo iya'a, anak men balaki'na dauga' na ale'. Sarataa i ia nomule'kon ka' karani'mo laigan, ia rongor isian laungna musiik ka' mian manari. 26 Mbaka' ia nengeleelo'mo sa'angu' mian tutulungina, kasi nimikirawar taena, ‘Isian upa na laigan kani'i?’ 27 Ia simbati tutulungi iya'a taena, ‘Utusmuu itiu'na notakamo! Ka' tamamuu nomosuu'mo nongkoyo' anakna sapi' men molongo', gause anak iya'a ia tausimo soosoodo see daa sian nongko'upa.’ 28 Anak men balaki'na iya'a noburuki'mo tamban ia sianmo ninsoop na laigan. Kasi tamana no'umuar ka' nangande-ande i ia kada' waale'e minsoop. 29 Kasee taena anak iya'a, ‘Piile'! Taunanmo a nau'na yaku' balimang bo ko'omuu. Giigii' upa men kuu posuu'kon yaku' sian nontoo panggagai. Kasee upa a men kuu rookon na ingku'? Sa'angu'po bembe' sian kuu rookon i yaku' bo barameanku tia simbaya'ku! 30 Anakmuu kaya'a tongko' mingkira' namakabus kupangmuu na wiwine men eloon, kasee sarataa ia nomule'kon, kuu nongkoyo'mo anakna sapi' men molongo' bo ko'ona!’ 31 Ia simbati tamana taena, ‘Anakku! Koo a men mokani'i tii yaku'. Giigii' men yaku' tombonoi koo uga' a men tombono. 32 Kasee kita salanan mangawawau ramean ka' balewa-lewa', gause utuus itiu'na iya'a nolapusmo, kasee koini'i notuo'mo soosoodo. Ia nopenta'mo, kasee koini'i nitausimo soosoodo.’ ”

Lukas 16

1 Taeni Yesus na murit-Na, “Isian sa'angu' mian kupangon. Mian iya'a montombonoi sa'angu' pagawe panganaa' doi' men mungurus kupangna. Mian kupangon iya'a niparawooti se' pagawena iya'a nambarundais doi'na. 2 Mbaka' ia nengeleelo'mo pagawe panganaa' doi' iya'a ka' norobu taena, ‘Upa ini'i men yaku' rongor koo wawau? Koini'i bantilkon na ingku' a palimangoon men mungurus kupangku. Koo sianmo sida balimang bo panganaa' doi'ku.’ 3 Pagawe panganaa' doi' iya'a nobapikirmo na noana taena, ‘Yaku' tio mangawawau upa koini'i? Tanaasku sianmo nomoturang i yaku' balimang. Bapasol, yaku' sian bukuan. Mo'ase'-ase', yaku' makamaa'. 4 Yaku' isian akal. Kalu yaku' sianmo balimang bookoi panganaa' doi', yaku' tio isian bela' men biai' kada' daa bo pangalaboti i yaku' na laiganna i raaya'a.’ 5 Kasi pagawe panganaa' doi' iya'a nengeleelo' sanda' mian men samayaon na tanaasna. Taena na mian men tumbena, ‘Pipii a samayaam na tanaasku?’ 6 Ia simbati mian iya'a taena, ‘Sa'atu gumbang likison saitun.’ Taena pagawe iya'a na ko'ona, ‘Kani'i a surat samayaam. Oruangmo dongan ka' tulis: limampulo' gumbang.’ 7 Noko daa koiya'a ia norobumo na mian korua'na taena, ‘Pipii a samayaam?’ Ia simbati mian iya'a taena, ‘Sololoon karung gandum.’ Pagawe panganaa' doi' iya'a norobumo na ko'ona taena, ‘Kani'i a surat samayaam. Tulismo: walu' atu karung.’ 8 Mbaka' tanaasna nuntunde'mo pagawe panganaa' doi' men kelo-kelos iya'a gause pagawena iya'a pande tuu' ningilimang men koiya'a. Gause mian na dunia kani'i a pandena mingilimang palimangonna i raaya'a tia simbaya'na men tumuo' na karuaran. 9 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' pakemo a kupangna dunia kani'i bo pamakadodor poowawamuu tia lulusanmuu, kada' kalu kupang na dunia kani'i sianmo angga'na, kuu bo labotion na sa'angu' dodongoan men isian pataka sidutu.” 10 “Mian men sida ooskonon na upa-upa men morio', ia uga' sida ooskonon na upa-upa men moola'. Kasee mian men sian sida ooskonon na upa-upa men morio', ia uga' sian sida ooskonon na upa-upa men moola'. 11 Mbaka', kalu i kuu sianmo sida ooskonon bo pinginti'i kupang na tano' balaki' kani'i, ime a men daa mongooskon i kuu bo pinginti'i kupang men tuutuu' isian angga'na? 12 Ka' kalu kuu sian sida ooskonon na upa men ia tombonoi mian sambana, ime a men daa mantarai i kuu upa men bo tombonoionmuu? 13 Sa'angu' ata' sian momoko balimang na rua' tanaas. Gause kalu koiya'a, ia bo mongkomakitkon men sa'angu' ka' mongkolingu'kon men sambana. Kabai se' i ia bo momorongori tanaas men sa'angu' ka' sian momorongori men sambana. Koiya'a uga' i kuu. Kuu sian sida balimang bona Alaata'ala ka' uga' bona kupang!” 14 Mian Farisi nongorongor giigii' men ia porobukon i Yesus. Raaya'a nangaanimo i Yesus, gause i raaya'a tongko' loingonkon doi'. 15 Kasee i Yesus norobu na ko'ona tae-Na, “Kuu mompopokana' wakamuu na mian biai', kasee Alaata'ala ninginti'i isiina noamuu. Gause upa men angga'ionna mian ka'idekna Tumpu. 16 Ukum men ia rookon i Musa ka' pisiso'na nabii dauga' sumalan pataka tempo ni Yohanes Pansarani. Muntumbei tempo iya'a pataka koini'i Lele Pore men muntundun Batomundo'anna Alaata'ala nilelekonmo, ka' giigii' mian mampari-pari minsoop na Batomundo'anna Alaata'ala iya'a. 17 Kasee bagia langit ka' tano' balaki' sianmo isian tia sa'angu' titik na ukum Torat sianmo pakeon. 18 Sanda' moro'one men mengerensai boroki'na kasi mosuo' tia wiwine sambana, moro'one iya'a muntumpangkon. Ka' moro'one men mosuo' tia wiwine men ia rensai langkai'na, moro'one iya'a uga' muntumpangkon.” 19 “Isian sa'angu' mian men kupangon. Ia sinampang mojuba kamumu' ka' toik malusa'. Sanda' ilio ia tongko' barame men labian. 20 Karani' soopanna laiganna mian kupangon iya'a nipokelai sa'angu' mian talalais ngaanna i Lazarus. Wakana burut tia warut men tamban kumeran. 21 Ia mingkira' mingisii kompongna tia puputna kakaan men mandawo' na meja'na mian kupangon iya'a. Au'po isian men taka mae' minsila'i keranna. 22 Mian talalais iya'a komburi'na nolapusmo kasi ia wawa malaa'ikat na oruangan men pore poobeel i Abraham. Mian kupangon iya'a nolapusmo uga' ka' nitanommo. 23 Na dodongoanna mian lapus, mian kupangon iya'a marepa tuu'. Ka' na tempo ia nolumelengea', ia nimiile' i Abraham na tampat men oloa ka' i Lazarus isian na soripi' ni Abraham. 24 Mian kupangon iya'a nengeleelo'mo i Abraham taena, ‘Bapa' Abraham, kolingu'i i yaku'! Poosuu' i Lazarus mongoromok rangkumna na weer kasi taka mengementakikon sila'ku. Yaku' marepa tuu' na lalomna apu kani'i!’ 25 Kasee ia simbati Abraham taena, ‘Anakku, inau'. Tempo i koo tumuo', koo nantausimo giigii' men porena, kasee i Lazarus nantausi men ba'idekna. Koini'i ia noporemo kani'i, ka' i koo marepa tuu'. 26 Saliwakon iya'a, na ola'ta isian liu' men sian pa'alaon lembetion kada' mian men ka'ita sian sida waatu'u, ka' mian men tu'una sian sida tu'umari!’ 27 Taena mian kupangon iya'a, ‘Bapa', kalu koiya'a, yaku' mama'ase' tuu' kada' i kuu momosuu' i Lazarus mae' na laiganna tamangku. 28 Gause dauga' isian lilima' a utusku ira'aa. Posuu'kon i Lazarus mompopo'inti'ikon i raaya'a dako' i raaya'a uga' minsoop na tampat men marepa kani'i.’ 29 Ia simbati i Abraham taena, ‘Raaya'a isianmo kitap ni Musa ka' kitapna nabii! Patalai porongorionnasi a upa men nitulismo na kitap iya'a!’ 30 Taena mian kupangon iya'a, ‘Sian, Bapa' Abraham! Kasee kalu isian mian men nolapusmo see tumuo' soosoodo ka' taka na ko'ona i raaya'a, raaya'a sabole monsosoli ka' mangkadarai gau'na men ba'idek.’ 31 Kasee ia simbati i Abraham taena, ‘Kalu i raaya'a sian momorongori pisiso' ni Musa ka' nabii, raaya'a bude' mamarasaya mau uga' isian mian men nolapusmo kasi tumuo' soosoodo ka' taka na ko'ona i raaya'a.’ ”

Lukas 17

1 Yesus norobumo na murit-Na taena, “Sabole isian upa-upa men manggau'kon mian mangawawau dosa. Kasee silaka' a mian men manggau'kon mian sambana sida baradosa! 2 Porena bona mian iya'a kalu toure'na kootiion watu pinggiling kasi ia tuongon waaro'o na tobui dako' ia manggau'kon mian men baasi parasaya kani'i mangawawau dosa. 3 Mbali' iya'a, maka'amat! Kalu utusmuu sa'angu' kaparasaya'an baradosa, bantili i ia. Kalu ia minsosol, ampuni i ia. 4 Mau mune' ia baradosa na ko'omuu piripitu' a sangilio, ka' piripitu' ia mule'kon na ko'omuu ka' mangaan taena, ‘Yaku' mintisala',’ ampuni i ia.” 5 Kasi poposuu' iya'a norobu ni Tumpu Yesus taena, “Tumpu, popomoonggor a imaanmai.” 6 Ia simbati Tumpu tae-Na, “Kalu i kuu imaanan mau tongko' koi kobalaki'na watuna sasawi, kuu sida morobu na kau ara kani'i taemuu, ‘Bi kobubut i koo ka' tontanom na tobui,’ ka' sabole kau iya'a bo mongololo' posuu'muu.” 7 “Too isian i kuu men montombonoi sa'angu' ata' men bapajeko na ale' kabai montotobo' domba. Kalu ata' iya'a mule'konmo, isian mbali' i kuu morobu na ko'ona, ‘Mai, kumaan kutung’? 8 Sabole sian! Kasee i kuu bo morobu na ata' iya'a taemuu, ‘Toropoti a kakaanku. Pamake pakean men moloe', ka' peperai pataka yaku' moko daa kumaan ka' ba'inum. Moko daasi iya'a kasi i koo sida kumaan.’ 9 Ata' iya'a mosoo tunde'on gause ningilimangmo posuu'na tanaasna, taasi' koiya'a? 10 Koiya'a uga' i kuu. Kalu i kuu daamo nangawawau giigii' men niposuu'kon, bantilkon a koi kani'imari inta': ‘Kai tongko' ata' men sian kana'na. Kai tongko' nangawawau upa men tio wawauonmai.’ ” 11 Na rae'an mae' na Yerusalem, Yesus nosumalan na kosupuanna Samaria tia Galilea. 12 Tempo i Ia baasi minsoop na sa'angu' kampung, ia pootuungimo sompulo' mian men kustaon. Raaya'a potokerer na ko'oloaan, 13 ka' mangkakaro' taena, “Yesus! Guru! Kolingu'konon i kai!” 14 Tempo i Yesus nimiile' i raaya'a, Ia norobumo tae-Na, “Rae' na imam. Pa'ase' kada' i raaya'a mamaresa wakamuu.” Potorae' i raaya'a, kustana na'anumo. 15 Sarataa sa'angu' mian men isian na sompulo' mian iya'a ninginti'i se' kustana na'anumo, ia nomule'konmo ni Yesus ka' nuntunde' Alaata'ala tia wurung men kamporongoran. 16 Kasi ia nobanintuur na sarat ni Yesus ka' nobasukuur na Ko'ona. Mian iya'a samba Samaria. 17 Kasi i Yesus norobu tae-Na, “Taasi' isian sompulo' mian a men nilesi'i? Aanamo a men sio' mian iya'a? 18 Nongko'upa se' tongko' mian men sa'angu'an lipu' kani'i a nomule'kon ka' nuntunde' Alaata'ala?” 19 Kasi i Yesus norobu na mian iya'a tae-Na, “Kekerermo ka' rae'. Gause i koo mamarasaya i Yaku', mbaka' i koo nisalamatkonmo.” 20 Toropii mian Farisi nimikirawar ni Yesus se' ipimo a kotakaanna Batomundo'anna Alaata'ala. Ia simbati i Yesus tae-Na, “Kotakaanna Batomundo'anna Alaata'ala sianta isian oosan men sida piile'onna mian, 21 pataka mian morobu taena, ‘Piile'! Ni'imo a Batomundo'anna Alaata'ala!’ kabai taena, ‘Piile'! Kara'amo a Batomundo'anna Alaata'ala!’ Gause Batomundo'anna Alaata'ala isian na ko'omuu.” 22 Noko daa koiya'a i Yesus norobumo na murit-Na tae-Na, “Bo taka tempona i kuu mingkira' mimiile' sangilio na tempona Anak Manusia, kasee i kuu sianmo mimiile'. 23 Mian bo morobu na ko'omuu taena, ‘Piile' itu'u! Isian i ia.’ Kabai taena, ‘Piile' ini'i! Isian i ia.’ Kasee i kuu alia umuar mansarak ka' lumolo' i ia. 24 Gause koikoimo tia bongki-bongkit tumilep ringkat na puusna langit pataka puusna langit, koiya'a uga' ni'imarian na iliona kotakaanna Anak Manusia. 25 Kasee i Ia tio mungurumpaki kutung biai' repaan ka' sian labotionna mian men tumuo' na tempo koini'i. 26 Koi men nosida na tempo ni Nuh, koiya'a uga' a men bo sida ni'imarian na iliona kotakaanna Anak Manusia. 27 Mian kumaan ka' ba'inum, mosuo' ka' mompoposuo' anakna. Koiya'a pataka na ilio ninsoopan ni Nuh na lalomna kapal ka' tano' balaki' ia limbusi weer ka' ninsilaka'i i raaya'a giigii'. 28 Koiya'a uga' na tempo ni Loot. Mian kumaan ka' ba'inum, mobaluk ka' mingili, mo'ale' ka' mangawawau laigan. 29 Kasee tempo i Loot no'umuar na Sodom, na ilio iya'a no'usanmo apu tia balerang nda'amari langit ninsilaka'i raaya'a giigii'. 30 Koiya'a uga' ni'imarian na iliona Anak Manusia pipiile'konon. 31 Na ilio iya'a mian men monda'a na wawona laiganna, alia mangala upana men isian na lalomna laiganna. Koiya'a uga' a mian men isian na ale', alia mule'kon na laiganna. 32 Inau' a upa men nosida na boroki' ni Loot! 33 Mian men mampari-pari mansalamatkon wakana na dunia kani'i sian mantausi tutuo' men pore. Kasee mian men mongorookon wakana na Ingku', ia bo mantausi tutuo' men pore. 34 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' na malom iya'a rua' mian pototokol na sa'angu' tokolan, sa'angu' bo wawaon ka' men sa'angu' bo parereion. 35 Rua' wiwine pintanga' minggiling gandum. Sa'angu' bo wawaon, ka' men sa'angu' bo parereion. 36 Rua' mian pintanga' balimang na ale'. Sa'angu' bo wawaon, ka' men sa'angu' bo parereion.” 37 Murit ni Yesus nimikirawar taena, “Tumpu! Maana a men bo sidaanna men koiya'a?” Ia simbati i Yesus tae-Na, “Aana a men isian bangke, ino'o moriwut a sapu' men mangkaan bangke.”

Lukas 18

1 Noko daa koiya'a i Yesus nuntundunkonmo sa'angu' timbaani' bo mimisiso' murit-Na kada' i raaya'a sinampang sambayang, ka' alia kobangaran. 2 Taeni Yesus, “Na sa'angu' kota isian pungukumi men sian layaonkon Alaata'ala, ka' uga' mau imepo sian angga'ionku. 3 Na kota iya'a uga' isian sa'angu' balu men sinampang taka na pungukumi iya'a mama'ase' moki salangi parakalana. Taena balu iya'a, ‘Tulung i yaku' na mian men mintimbangi yaku'.’ 4 Toropii tempo a nau'na pungukumi iya'a sian nuntulung balu iya'a. Kasee komburi'na pikiranna pungukumi iya'a koi kani'imari, taena, ‘Mau mune' yaku' sian layaonkon Alaata'ala ka' uga' mau imepo sian angga'ionku, 5 kasee ka' balu iya'a sinampang mungkulen i yaku', bagia salangionkumo a parakalana dako' i ia sataka-taka mengerepai i yaku'.’ ” 6 Kasi taena Tumpu, “Intoomkon a upa men taena pungukumi men kelo-kelos iya'a! 7 Alaata'ala sian mbali' mangapaki parakalana mian-Na men Ia rurukimo men ilio malom miki tulung na Ko'ona? Isian mbali' i Ia monsompo' muntulung i raaya'a? 8 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i Ia liuliu mangapaki i raaya'a! Kasee kalu Anak Manusia taka na tano' balaki', too daa dauga' rumpakion-Na a mian men parasaya?” 9 Yesus uga' nuntundunkon timbaani' kani'i men Ia patukkon na mian men sian mangangga'i mian sambana, kasee munsurikon se' wakana daa pore. 10 Taeni Yesus, “Isian rua' mian mae' sambayang na Laiganna Alaata'ala. Men sa'angu' mian Farisi, men sa'angu' pagawena pajak. 11 Mian Farisi iya'a nokumekerer ka' nosambayang na noana taena, ‘Oo Alaata'ala! Yaku' basukuur na Ko'omuu gause yaku' sian koi mian sambana men puraga, men ba'idek a gau'na, men muntumpangkon samba-sambana, kabai se' koi pagawena pajak kaya'a. 12 Yaku' ba'apata pinduan sa'angu' minggu, ka' i yaku' mongorookon na Ko'omuu sangobosan na lalomna sompulo' obosan basarakanku.’ 13 Kasee pagawena pajak iya'a nokumekerer olo-oloa ka' ia sian momoko lumelengea'. Ia numurusi sara'anna ka' norobu taena, ‘Oo Alaata'ala, kolingu'kon i yaku', mian men dosaon kani'i!’ ” 14 Taeni Yesus, “Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' na tempo mule'kon na laiganna, pagawena pajak a men popokana'onna Alaata'ala taasi'po mian Farisi iya'a. Gause sanda' mian men mompopodaa wakana bo popokoo'on, ka' mian men mompopokoo' wakana bo popodaaon.” 15 Isian mian men nangawawa anak morio' ni Yesus kada' i Ia mengepetkon lima-Na na ko'ona i raaya'a. Tempo murit ni Yesus nimiile' men koiya'a, raaya'a nongkomaso'imo mian iya'a. 16 Kasee i Yesus nengeleelo' mian iya'a kasi norobu na murit-Na tae-Na, “Patalai anak karaanono' taka na Ingku'! Alia mantaankon i raaya'a, gause mian men koi anak karaani'i a men bo mianna Batomundo'anna Alaata'ala. 17 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' mian men sian mangalabot Batomundo'anna Alaata'ala koi pangalabotna anak morio', ia sian minsoop na Batomundo'an iya'a.” 18 Sa'angu' tanaasna lipu' Yahudi nimikirawar ni Yesus taena, “Guru men pore! Tio mangawawau upa kada' i yaku' mantausi tutuo' men pore pataka sidutu?” 19 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Nongko'upa i koo se' mangaan i Yaku' pore? Sianta men pore saliwakon Alaata'ala. 20 Ai koo ninginti'imo potoona Alaata'ala: ‘Alia muntumpangkon samba-samba, alia mampapatei mian, alia mamangan, alia momborekkon mian, ka' angga'i a tamaam tia sinaam.’ ” 21 Taena mian iya'a, “Giigii' potoo men koiya'a yaku' poko loloikonmo tempopo i yaku' nopoo'inti'imo.” 22 Nongorongor koiya'a, Yesus norobumo tae-Na, “Dauga' isian sa'angu' kaliangan a men tio wawauwoon. Balukkonmo a giigii' upaam ka' obo-oboskon a doi'na na mian talalais. Kalu koiya'a, koo bo mokosue kupang na surugaa. Moko daa kasi taka mongololo' i Yaku'.” 23 Kasee sarataa nongorongor men koiya'a, mian iya'a nasiongo'mo tuu' gause i ia kupangon tuu'. 24 Yesus ninginti'i se' mian iya'a masiongo' tuu' a noana. Mbali' iya'a, Ia norobumo tae-Na, “Marepa tuu' a mian kupangon minsida mianna Batomundo'anna Alaata'ala! 25 Bagiakon sa'angu' unta minsoop na bolo'na pakaut a daana, tia sa'angu' mian kupangon minsida mianna Batomundo'anna Alaata'ala.” 26 Biai' a mian men nongorongor i Yesus nangaan koiya'a nimikirawar taena, “Ka' koiya'a, ai ime ansee a men sida salamatkonon?” 27 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Men sian pokoonna mian, pokoonna Alaata'ala wawauon.” 28 Kasi i Petrus norobu taena, “Piile'! Kai namarereimo giigii' upamai ka' nongololo' i Kuu.” 29 Taeni Yesus, “Tuutuu' mba'a. Ka' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' mian men mamarereim laiganna, kabai boroki'na, kabai utusna, kabai minti'ina, kabai anakna gause Batomundo'anna Alaata'ala, 30 mian iya'a tempo koini'i uga' bo mangalabot walosna men labi tia upa men ia parereimo, ka' na tempo men bo rumpakion ni'imarian, ia bo mantausi tutuo' men pore pataka sidutu.” 31 Yesus ningirimpungmo murit-Na men sompulo' rua' ka' nintisaal kasi norobu tae-Na, “Imamat ini'imari! Kita koini'i banta-bantang mae' na Yerusalem. Giigii' men ia tulismo nabii men muntundunkon Anak Manusia bo sida inda'a. 32 Ia bo kalaakonon na mian men taasi' Yahudi. Ia bo irokion, idekion ka' inorion. 33 Raaya'a bo mansasali ka' mampapatei i Ia, kasee na ilio kotolu'na i Ia bo tumuo' soosoodo.” 34 Giigii' iya'a titiu'po sian inti'ionna murit ni Yesus. Aratina wurung-Na iya'a niwunikon na ko'ona i raaya'a. Raaya'a sian ninginti'i panduungna tundunan-Na. 35 Tempo i Yesus torumpakmo na Yerikho, isian sa'angu' mian men mampisok poto'oruang na soripi'na salan ka' mo'ase-ase' upana mian men lumiu. 36 Sarataa mian iya'a nongorongor se' biai' a mian men lumiu, ia nimikirawarmo taena, “Isian upa?” 37 Taena i raaya'a na ko'ona, “Yesus, mian na Nazaret iya'a, lumiu.” 38 Mbaka' nangkakaro'mo a mian men mampisok iya'a taena, “Yesus, lee' ni Daud! Kolingu'konon i yaku'!” 39 Mbaka' i raaya'a men pototumpang olukon nongkokundakon i ia ka' nomosuu' kada' mimporokot. Kasee ia tongko' kaekae' momboolaki mangkakaro' taena, “Lee' ni Daud! Kolingu'konon i yaku'!” 40 Kasi i Yesus notumataan ka' nomosuu' mian kada' mangawawa mian mampisok iya'a na Ko'ona. Sarataa mian iya'a karani'mo ni Yesus, Yesus nimikirawarmo tae-Na, 41 “Upa a men kikira'am wawauon-Ku na ko'oom?” Ia simbati mian mampisok iya'a taena, “Tumpu, yaku' mingkira' bi poopiile'!” 42 Taeni Yesus, “Bi poopiile'mo! Gause i koo mamarasaya na Ingku', koo nopoopiile'mo.” 43 Tempo iya'apo uga' ia nopoopiile'mo, kasi ia nongololo' i Yesus ka' nobasukuur na Alaata'ala. Sarataa mian biai' nimiile' men koiya'a, raaya'a giigii' nuntunde'mo Alaata'ala.

Lukas 19

1 Yesus ninsoop lumiu na kota Yerikho. 2 Na kota iya'a isian sa'angu' mian kupangon men tanaasna pagawena pajak. Ngaanna i Zakheus. 3 Ia mingkira' mimiile' too ime i Yesus iya'a, kasee i ia pepende' ka' mian uga' biai' tuu', mbaka' ia sian namaka'ala nimiile' i Yesus. 4 Zakheus notumetende'mo nongolukoni mian biai', kasi nimenek na kau ara kada' sida mimiile' i Yesus men boomo lumiu indo'o. 5 Sarataa i Yesus nolumiu na kau iya'a, Ia nolumelengea'mo kasi norobu tae-Na, “Zakheus, palau dongan! Gause i Yaku' bo tuuk na laigaan ilio kani'i.” 6 Kasi i Zakheus nalau donga-dongan ka' nangawawa i Yesus tia noa beles. 7 Giigii' mian men nimiile' se' koiya'a noramumukmo gause kokoo'an montookon i Yesus notuuk na laigan ni Zakheus. Taena i raaya'a, “Nongko'upa se' i Ia daa tuuk na laiganna mian men sian malolo' na aturanna agama?” 8 Kasee i Zakheus nokumekerer ka' norobu ni Yesus taena, “Tumpu, piile'! Sangobosan na lalomna ruangobosanna kupangku bo rookononku na mian talalais, ka' imepo a men yaku' too akalimo, na ko'ona bo ule'kononku parapaat paku'!” 9 Kasi taeni Yesus, “Na ilio kani'i koo tia giigii' poto'utusaan na laigan kani'i ia salamatkonmo Alaata'ala, gause i koo uga' lee' ni Abraham. 10 Gause Anak Manusia taka bo mansarak ka' mansalamatkon mian men sian mamarasaya Alaata'ala.” 11 Pintanga' a mian dauga' momorongori i Ia, Ia nuntundunkonmo sa'angu' timbaani'. Na tempo iya'a Ia nda'amo karani' na Yerusalem, ka' mian mansarui se' Alaata'ala boomo mimpipiile'kon Batomundo'an-Na na tano' balaki'. 12 Taeni Yesus, “Isian sa'angu' mian lee'na tomundo' men bo mae' na dodongoan men oloa bo nakaton sida tomundo' na lipu'na, ka' moko daa iya'a, kasi ia mule'kon. 13 Koo'po tia ia rumingkat, ia nengeleelo'mo sompulo' mian tutulungina, kasi nantarai i raaya'a sanda-sanda' toro sa'angu'an doi' mosoni, kasi taena, ‘Doi' kani'i ala bo pobalu-balukmuu pataka yaku' mule'kon soosoodo.’ 14 Kasee mian men sa'angu' lipu' tii ia ka'idekan i ia. Sarataa i ia nomae', raaya'a nomosuu'mo mian men bo pambantilkon taena, ‘Kai kunda tomundo'ionna mian kani'i.’ 15 Kasee lee'na tomundo' iya'a ninakatmo ka' nosidamo tomundo', kasi nomule'kon na dodongoanna. Ia liuliu nengeleelo' tutulungina kada' inti'ionna se' pipii a ule' men ia tausimo i raaya'a. 16 Tutulungi men tumbena notakamo ka' norobu taena, ‘Tuan, sa'angu' doi' mosoni men kuu rookon na ingku', yaku' sidakonmo sompulo' doi' mosoni.’ 17 Taena tomundo' iya'a, ‘Pore tuu' a men koo wawau. Koo tutulungi men pore! Gause i koo daa sida ooskonon mau tongko' na upa titiu', mbaka' i koo poposidaonkumo bo pinginti'i na sompulo' kota.’ 18 Tutulungi men korua'na notakamo ka' norobu taena, ‘Tuan, sa'angu' doi' mosoni men kuu rookon na ingku', yaku' sidakonmo lilima' doi' mosoni.’ 19 Tomundo' norobumo na tutulungi iya'a taena, ‘Koo poposidaonku bo pungkuasai lima' kota.’ 20 Tutulungi men sambana notakamo ka' norobu taena, ‘Tuan, ni'imo a doi'muu. Yaku' tuummo tia lenso ka' ninaa'. 21 Yaku' layaonkon i kuu, gause i kuu mian men maso'on. Kuu mangala men taasi' kuu limang, ka' mangala ule' na ale' men sian kuu asoki.’ 22 Tomundo' iya'a norobumo na ko'ona taena, ‘Koo tutulungi men ba'idek! Ka' sintutu' tia wuruung mbaka' koo bo ukumionku. Koi taeem se' yaku' mian men maso'on. Taeem se' yaku' mangala upa men taasi'po yaku' a ningilimang ka' mangala ule' na ale' men taasi'po yaku' a nangasoki. 23 Kalu koiya'a nongko'upa mbali' i koo sian nanganaa' doi' iya'a na baang kada' kalu yaku' mule'konmo, yaku' mangalabot doi' iya'a tia bungana?’ 24 Kasi tomundo' iya'a norobu na mian men potokerer iraando'o taena, ‘Alamo a doi' kanooro'o na ko'ona ka' rookon na tutulungi men no'isianmo sompulo' doi' mosoni iya'a.’ 25 Kasee taena i raaya'a, ‘Tuan, ia noko isianmo sompulo' doi' mosoni.’ 26 Ia simbati tomundo' iya'a taena, ‘Bantilkononku na ko'omuu se' sanda' mian men isianmo upa ia tombonoi bo taraion soosoodo, kasee mian men sianta upa tombonoionna, toro tiu'po men dauga' isian na ko'ona bo alaon. 27 Ka' koini'i wawamo le'emari a giigii' mian men maso'kon i yaku' men bude'kon i yaku' a men bo pontomundo'i i raaya'a. Papatei i raaya'a giigii' piipiile' i yaku'!’ ” 28 Noko daa nangaan giigii' men koiya'a, raaya'a nomae'mo. Yesus a na olukon, kasi ia tuntuni i raaya'a mae' paraas Yerusalem. 29 Sarataa montorumpakimo Betfage ka' Betania na buu'na men ngaanon Buu'na Zaitun, Ia nomosuu'mo murit-Na rurua' mae' olukon. 30 ka' nomotoo tae-Na, “Rae' na kampung katu'u men torumpakionta. Kalu i kuu minsoopmo intu'u, kuu bo mungurumpaki sa'angu' keledai rundara men nitoongkon. Keledai iya'a sianpo ia toolakiti mian. Alaka' kakai a kokootna ka' wawa tu'umari. 31 Ka' too isian mian mimikirawar na ko'omuu taena, ‘Nongko'upa i kuu se' mangalakai keledai iya'a?’ bantilkon inta', ‘Tumpu mamaraluui.’ ” 32 Rua' murit ni Yesus iya'a nomae'mo ka' i raaya'a nantakai giigii' sintutu' koi men taeni Yesus. 33 Pintanga' mangalakai kokootna keledai rundara iya'a, norobumo a tombonona keledai iya'a taena, “Nongko'upa mbali' i kuu se' mangalakai kokootna keledai kanono'?” 34 Ia simbati i raaya'a taena, “Tumpu mamaraluui.” 35 Kasi i raaya'a nangawawa keledai rundara iya'a mbaatu'u ni Yesus. Komburi'na i raaya'a nangalatasikonmo pakeanna i raaya'a na sengke'na keledai iya'a ka' nomolakit i Yesus. 36 Pintanga' i Yesus lumiu laki-lakit na keledai iya'a, mian biai' nanggampalkonmo bokukumna i raaya'a na salan. 37 Sarataa i Yesus karani'mo Yerusalem, na salan men toku-tokuru na Buu'na Zaitun, giigii' murit-Na men biai' iya'a nuntumbeimo nokamporongoran muntunde' ka' basukuur na Alaata'ala gause giigii' upa kosamba' men ia piile'mo i raaya'a. 38 Raaya'a mangkakaro' taena, “Barakaatan a Tomundo' men notaka ia pokau Tumpu! Bi pore na surugaa! Tunde' a Alaata'ala men na ko'alayo'an!” 39 Toropii mian Farisi men isian na mian biai' iya'a norobu ni Yesus taena, “Guru, kokundakon a murit-Muu kada' mimporokot.” 40 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' kalu i raaya'a mimporokot, watu karaaya'a bo mangkakaro'.” 41 Tempo i Yesus karani'mo na Yerusalem, ka' sarataa nimiile' kota iya'a, Ia nowirimo. 42 Tae-Na, “Kolingu' i kuu mian na Yerusalem! Kaporeanna kalu ilio kani'i kuu minginti'i upa men daa mantakakon pooka'amatan! Kasee koini'i kuu sian mimiile' iya'a. 43 Sa'angu' tempo kuu bo mungurumpaki repaan. Mian men maso'kon i kuu bo mangawawau ompot na tiku-tikumuuu. Raaya'a bo mangalawui i kuu ka' mongompot i kuu tiku-tikum. 44 Raaya'a bo minsilaka'i i kuu ka' uga' giigii' mianmuu, ka' sianta sa'angu'po watu a men bo dalaionna i raaya'a dauga' pootapi' na kekelaanna, gause i kuu sian ningimamat tempona Alaata'ala taka mansalamatkon i kuu!” 45 Yesus ninsoop na Laiganna Alaata'ala ka' numbuse'i giigii' mian men mobalu-baluk indo'o. 46 Taeni Yesus na ko'ona i raaya'a, “Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: Alaata'ala nangaan tae-Na, ‘Laigan-Ku bo sida laigan basambayangan.’ Kasee kuu wawaumo bo dodongoanna mian puraga!” 47 Sanda' ilio i Yesus nimisiso' na Laiganna Alaata'ala. Tanaasna imam ka' wawa ukum Torat tia tanaasna lipu' Yahudi mingkira'amo mampapatei Ia, 48 kasee i raaya'a sian nantausi salan bo mangawawau men koiya'a, gause giigii' mian mingkira'kon i Ia ka' mo'uus momorongori wurung-Na.

Lukas 20

1 Na sa'angu' tempo pintanga' i Yesus mimisiso' ka' mengelelekon Lele Pore men ringkat na Alaata'ala bona mian biai' men na Laiganna Alaata'ala, isian tanaasna imam, wawa ukum Torat, tia motu-motu'a notaka indo'o. 2 Raaya'a norobu ni Yesus taena, “Io, bantilkon na ko'omai se' upa a pimpu'uaan nangawawau men koiya'a? Ka' ime a nantarai i Koo kuasa mbali' nangawawau giigii' iya'a?” 3 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Yaku' uga' mingkira' mimikirawar na ko'omuu. Pinginti'imuu, 4 Yohanes nansarani mian nimpu'u na kuasa ni ime, Alaata'ala kabai mian?” 5 Raaya'a nopootunduniimo kasi taena i raaya'a, “Kalu kita mangaan, ‘Kuasana ringkat na Alaata'ala,’ mbaka' simbation-Na, ‘Nongko'upa i kuu se' kosian mamarasaya upa men taeni Yohanes?’ 6 Kasee kalu kita mangaan, ‘Nimpu'u na kuasana mian,’ giigii' mian karaale'e bo mangalapak i kita tia watu, gause i raaya'a mamarasaya se' i Yohanes mase nabii.” 7 Mbaka' ia simbati i raaya'a taena, “Sian inti'ionmai.” 8 Mbaka' norobumo i Yesus na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Kalu koiya'a Yaku' uga' sian mambantilkon na ko'omuu se' kuasa ni ime bo pimpu'uan-Ku mangawawau koiya'a.” 9 Kasi i Yesus nuntundunkon na ko'ona i raaya'a timbaani' men koi kani'imari: “Isian sa'angu' mian no'ale' ka' ale'na ia asoki anggur. Ale' iya'a ia tamboikonmo na toropii mian papalimang, kasi ia nomae' na lipu' sambana ka' nodumodongo pataka nanau'. 10 Temponamo pumpupuan woo'na anggur iya'a, tombono ale' iya'a nomosuu'mo tutulungina mae' na papalimangna ale'na iya'a mama'ase' obosna ule'na. Kasee papalimang iya'a tongko' numukul tutulungi iya'a ka' nomosuu' nomae' tia lima sompulo'. 11 Mbaka' tombono ale' iya'a nomosuu'mo sa'angu' tutulungina men sambana. Kasee iapo uga' tongko' nipukul ka' ia iroki papalimang iya'a, kasi niposuu' mule'kon tia lima sompulo'. 12 Tombono ale' iya'a nomosuu'mo soosoodo tutulungi men kotolu'na. Kasee iapo uga' tongko' ia pukul i raaya'a ka' nitibarkon waale'e na liwana ale' iya'a. 13 Komburi'na tombono ale' iya'a norobumo taena, ‘Upa a men tio bo wawauonku soosoodo? Yaku' bo momosuu' anakku men kolingu'ku. Sabole ia kolayaonna i raaya'a!’ 14 Kasee tempo papalimangna ale' iya'a nimiile' anakna iya'a, raaya'a nopootunduniimo taena, ‘Iamo kaya'a a men bo pontombonoi giigii' upana tamana. Mai kita papateia i ia kada' kitamo a pontombonoi budelna.’ 15 Mbaka' ia tibarkonmo i raaya'a a anak iya'a waale'e na liwana ale' kasi nipapatei.” Yesus nimikirawarmo na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Koi upa a tombono ale' iya'a? Upamo a wawauonna na papalimangna ale'na iya'a? 16 Sabole ia bo taka ka' mampapatei papalimang iya'a, kasi mongorookon ale' iya'a na papalimang men sambana.” Nongorongor men koiya'a, mian biai' norobumo na Ko'ona taena, “Ansee, amo' sida a men koiya'a!” 17 Yesus nintiokimo i raaya'a kasi nangaan tae-Na, “Kalu koiya'a, upa aratina isiina Alkitaap men koi kani'imari: ‘Watu men ia balo'konmo tukang nosidamo watu tuko men bo pandasi’? 18 Ime a men mandawo' na watu iya'a bo koraso-raso', ka' ime a men utunonna watu iya'a bo magampial.” 19 Kasi wawa ukum Torat ka' tanaasna imam nampari-pari mangarakop i Yesus na tempopo iya'a, gause ia inti'i se' tundunan ni Yesus umba'a mintimbaani'kon i raaya'a koi papalimang ale'na anggur men ba'idek. Kasee i raaya'a layaonkon mian biai'. 20 Wawa ukum Torat ka' tanaasna imam iya'a nanganasaimo i Yesus. Raaya'a nomosuu'mo mian men mimpipiile'kon tatakana koi se' mian maloos, mimikirawari i Yesus kada' Ia sala' wurung, kasi i raaya'a nangarakop ka' namarawootkon i Yesus na gubernuur. 21 Mbaka' i raaya'a men niposuu' norobumo ni Yesus taena, “Guru, kai inti'i se' giigii' men Kuu ngaan ka' Kuu pisiso'kon iya'a tuutuu', ka' i Kuu sian momposasala'kon mian, kasee i Kuu mimisiso'kon pingkira'na Alaata'ala men tuutuu'na. 22 Kalu na aturanna agamanta, daa patalaion a mambayar pajak bona Kaisar kabai sian?” 23 Kasee ia inti'i i Yesus se' i raaya'a tongko' monsosoolani wurung-Na. Mbali' iya'a, Ia norobu tae-Na, 24 “Pipiile'kon na Ingku' sa'angu' doi' dinar. Gambar tia ngaan ni ime ini'i?” Ia simbati i raaya'a taena, “Gambar tia ngaanna Kaisar!” 25 Taeni Yesus, “Kalu koiya'a, rookon bona Kaisar a upa men tio rookononmuu na Kaisar, ka' rookon bona Alaata'ala a upa men tio rookononmuu na Alaata'ala.” 26 Wawa ukum Torat ka' tanaasna imam iya'a sian nandapot monsosoolani i Yesus tempo i Ia norobu potorongor mian biai'. Raaya'a nimporokotmo ka' nosamba'konmo pinsimbati ni Yesus. 27 Mbaka' notakamo ni Yesus a toropii mian Saduki men koi na pinginti'ina se' mian lapus sianmo tumuo' soosoodo. Raaya'a nimikirawar ni Yesus taena i raaya'a, 28 “Guru! Musa nuntulis ukum men koi kani'imari bo ko'onta': Kalu sa'angu' mian moro'one lapus namarerei boroki' men sian anakon, mbaka' utusna moro'one iya'a tio mosuo' tia baluna utusna kada' utusna isian lee'na. 29 Isian pitu' moro'one moto'utus. Men balaki'na nosuo' tia sa'angu' wiwine, kasee pataka nolapus ia sian no'anakon. 30 Kasi utusna men korua'na nosuo' tia baluna, kasee i iapo uga' nolapus ka' sian no'anakon. 31 Koiya'a uga' a utusna men kotolu'na pataka men kopitu'na. Pitu-pitu'na nomosuo'i kasee sian no'anakon. 32 Komburi'na wiwine iya'a uga' nolapusmo'. 33 Na ilio pomotuo'ian mian lapus, wiwine iya'a se' boroki' ni ime? Gause pitu-pitu' irana nompoboroki'mo i ia.” 34 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Mian men tumuo' tempo koini'i dauga' mosuo' ka' poposuo'on, 35 kasee mian men daa sida bo potuo'ion moko daa lapus ka' tumuo' na tempo men bo rumpakion, raaya'a sian mosuo' ka' sian poposuo'on. 36 Raaya'a sianmo lapus gause koikoimo malaa'ikat. Raaya'a mase anakna Alaata'ala, gause nipotuo'imo. 37 Musa isian nangaan se' mian lapus bo potuo'ion. Na tulisanna men muntundunkon kau morio' ruri'on men kumait iya'a, Musa nangaan se' Tumpu iya'a Alaata'ala ni Abraham, Alaata'ala ni Ishak ka' Alaata'ala ni Yakub. 38 Ia taasi' Alaata'alana mian lapus, kasee i Ia Alaata'alana mian tumuo'! Gause na pimiile'na Alaata'ala, giigii' mian sianta men lapus.” 39 Toropii wawa ukum Torat norobu taena, “Guru, pore tuu' a ninsimbati-Muu.” 40 Mbali' iya'a, raaya'a sianmo momoko nimikirawar upa-upa ni Yesus. 41 Yesus nimikirawarmo na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Na pinginti'imuu, nongko'upa mbali' a mian se' mangaan Tomundo' Pansalamatkon iya'a lee' ni Daud? 42 Poali i Daud uga' nangaan na kitap Mazmur taena, ‘Tumpu Alaata'ala nangaan na Tumpungku tae-Na: Alaka' oruang na paraas uanan-Ku, 43 pataka Yaku' mompoporungku' giigii' mian men mangka'idek i Koo sida malolo' na Ko'oom.’ 44 Daud nangaan se' Tomundo' Pansalamatkon iya'a Tumpuna. Pinginti'imuu, koi upa a kosidana se' daa Tomundo' Pansalamatkon uga' bo lee'na?” 45 Tempo giigii' mian dauga' pintanga' momorongori i Yesus, Ia norobumo na murit-Na tae-Na, 46 “Kuu tio maka'amat na wawa ukum Torat. Raaya'a na sasayoan mingkira' mojuba men alayo' ka' beleskon angga'ionna mian na pasar. Raaya'a mingkira' umoruang na oruangan men porena na laigan bakitumpuan kabai na pootatakaianna mian biai'. 47 Raaya'a mangakalkon balu wiwine ka' mangarampasi laiganna. Raaya'a mingirimboroi gau' ba'idekna tia sambayang biai' taa'! Ukumannasi a marepana tia ukumanna mian sambana!”

Lukas 21

1 Na Laiganna Alaata'ala, Yesus nimiile' toropii mian men kupangon monsoopkon doi'na i raaya'a na peti pingilinsonan doi' persembaahan. 2 Ia uga' nimiile' sa'angu' wiwine balu men talalais ningisiikon na peti iya'a rua' doi' kulaluk men titiu' tuu' a angga'na. 3 Kasi taeni Yesus, “Imamat ini'imari! Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' balu men talalais kale'e a biai'na ia linson na peti tia na mian sambana. 4 Gause i raaya'a giigii' nantarai persembaahan tia labina kupangna. Kasee balu kale'e mau mune' talalais, ia nongorookonmo doi'na wiwi'na tonsoop men paraluukononna bona tutuo'na.” 5 Isian toropii mian nuntundun Laiganna Alaata'ala men niporei tia watu men pore ka' uga' niporei tia biai' kaliangan upa men nirookon bona Alaata'ala. Mbaka' i Yesus norobumo na ko'ona i raaya'a tae-Na, 6 “Ni'imarian bo taka a tempona giigii' men kuu piile' kani'i bo runtunion, ka' sianta sa'angu'po watu na Laiganna Alaata'ala kani'i a men dauga' patalaion pootapi'!” 7 Raaya'a nimikirawar ni Yesus taena, “Guru, ipi a tempona kosidaanna men koiya'a? Ka' upa men bo oosan se' daa takamo tempona?” 8 Taeni Yesus, “Maka'amat! Alia i kuu ko'akalian. Biai' a mian bo taka ka' mangaan ngaan-Ku, ka' morobu taena, ‘Yaku'mo a Tomundo' Pansalamatkon!’ ka' taena, ‘Boomo kakabusanna tempo.’ Kasee i kuu alia mongololo' i raaya'a. 9 Kalu i kuu mongorongor lelena mian poopapate kabai mian sianmo malolo' na pamarenta, alia i kuu uga' layaon. Giigii' iya'a tio sida olukon. Kasee men koiya'a taasi' se' daa takamo a kakabusanna tempo.” 10 Kasi taeni Yesus soosoodo, “Lipu' men sa'angu' bo poopapate mintimbangi lipu' men sambana, ka' batomundo'an sa'angu' bo poopapate mintimbangi batomundo'an men sambana. 11 Na sanda' dodongoan bo isian lili' men dodoa, pololuan, ka' nggeo men lumalin. Ka' uga' bo isian upa-upa men kolayaon ka' upa kosamba' nda'ara'amari langit. 12 Kasee mongolukoni giigii' iya'a, kuu bo rakopon ka' talalaison. Kuu bo ukumion na laigan bakitumpuan ka' soopkonon na tarungkuan. Ka' i kuu bo wawaon na tomundo' ka' pamarenta gause i kuu murit-Ku. 13 Ya'amo a tempo men pore na ko'omuu bo mengelelekon Lele Pore men ringkat na Alaata'ala. 14 Pari-pari na noamuu se' i kuu sian babatakon upa men bo porobukononmuu mansalangi wakamuu. 15 Yaku' a bo pantarai i kuu wurung men kana' kada' mian men maso'kon i kuu sian momoko mintimbangi kabai se' manggagai i kuu. 16 Kuu bo silaka'ionna minti'imuu, utusmuu, poto'utusanmuu, ka' bela'muu. Toropii mianmuu bo papateionna i raaya'a. 17 Kuu bo kokundaionna giigii' mian gause na pongololo'an i Yaku'. 18 Kasee sansila'po wuuk na takala'muu sianta penta'. 19 Kalu i kuu mokotaan, kuu bo mantausi tutuo' men pore.” 20 “Kalu i kuu mimiile' se' Yerusalem ia tikumimo surudadu, inti'ionmuumo se' kota iya'a sianmo manau' bo silaka'mo. 21 Na tempo iya'a, mian men isian na libutan Yudea tio mamarere na buu'na. Raaya'a men isian na kota tio mamarerei kota, ka' i raaya'a men na liwana kota aliamomo' minsoop na kota, 22 gause tempo iya'a a tempo pungukuman kada' sida a giigii' men nitulismo na Alkitaap. 23 Marepa a wiwine men mampaiwawa tempo iya'a, ka' sina men dauga' momosusui anak! Dodongoan kani'i bo munsuri repaan men dodoa tuu', ka' maso'na Tumpu bona lipu' kani'i. 24 Isian men bo papateion tia bakoko', isian uga' mian men nirakop ka' niwawa na giigii' lipu', ka' mian men taasi' Yahudi bo mempee-pee'i Yerusalem pataka kabus a tempona men ia patukomo Tumpu bo ko'ona i raaya'a.” 25 “Bo isian oosan na matana ilio, wulan ka' bitu'on. Giigii' lipu' na tano' balaki' bo babata ka' layaon mongorongor kokuungna bokol ka' mimiile' tobui men makansang. 26 Mian poso' layaonkon montorumpaki upa men bo sida na longkop tano' balaki' kani'i, gause pungkuasai langit bo toyunggot. 27 Na tempo iya'a mian bo mimiile' Anak Manusia taka ra'amari na lalomna antong tia kuasa ka' lingkaangan tuu'. 28 Kalu upa-upa men koiya'a muntumbeimo sida, ringkat ka' lelengea', gause i kuu booboomo salamatkonon.” 29 Kasi i Yesus nuntundunkon na ko'ona i raaya'a timbaani' koi kani'imari, tae-Na, “Piile' pore-pore a kau ara ka' giigii' kau men sambana. 30 Kalu lonsongna kau iya'a kampiile'anmo, inti'ionmuu se' tempona pengkar booboomo. 31 Koiya'a uga' kalu i kuu mimiile' men taeng-Ku' kaekae'mo sida. Inti'ionmuu se' Batomundo'anna Alaata'ala karani'mo. 32 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' giigii' upa men Yaku' poko bantilkonmo na ko'omuu iya'a bo sida koo'po tia mian men tumuo' tempo koini'i lapus giigii'na. 33 Langit ka' tano' balaki' bo penta', kasee wurung-Ku isian pataka sidutu.” 34 “Dagai a wakamuu. Alia i kuu tongko' mingimamat barame ka' minginum upa kolio', kabai tongko' mingimamat upa-upa men bo tutuo'muu pataka i kuu sianmo toropot na ilio kotakaanna Tumpu men sian kuu inti'i. 35 Gause ilio iya'a bo mantakai giigii' mian na tano' balaki' kani'i. 36 Kuu tio sinampang maka'amat ka' sambayang, kada' i kuu mokotaan montorumpaki giigii' upa men bo sida iya'a pataka i kuu momoko poororo'up Anak Manusia.” 37 Yesus nimisiso' na Laiganna Alaata'ala tempo ilio, ka' malom Ia mantalei motokol na Buu'na Zaitun. 38 Sanda' ma'ulo-ulop giigii' mian taka na Laiganna Alaata'ala momorongori pisiso' ni Yesus.

Lukas 22

1 Ramean Roti Sianta Ragina men ngaanon Paska karani'mo tempona. 2 Tanaasna imam ka' wawa ukum Torat nansarakmo salan se' too koi upa bo pampapatei i Yesus, gause i raaya'a matakutkon mian biai'. 3 Kasi Ibiliis niminsoopi i Yudas men ngaanon uga' i Iskariot. Yudas tonsoop sompulo' rua' murit ni Yesus. 4 Ia nomae'mo ka' nopootundunii tia tanaasna imam ka' tanaasna dadagai Laiganna Alaata'ala se' koi upa a bo sasalan mongorookon i Yesus na ko'ona i raaya'a. 5 Raaya'a nobeles tuu' kasi nontoon i Yudas se' bo taraionna i raaya'a doi'. 6 Yudas uga' nansangadaimo, kasi ia nansarak salan men daa pore bo pongorookonanna i Yesus na ko'ona i raaya'a, kasee wuni-wuni dako' inti'ionna mian biai'. 7 Takamo a tempona pangaramekonan Roti Sianta Ragina. Ilio iya'a mian tio mongkoyo' domba Paska men bo kaanon na baramean. 8 Mbaka' i Yesus nomosuu'mo i Petrus tii Yohanes tae-Na, “Rae' pontoropoti kumaanan Paska bo ko'onta'.” 9 Raaya'a nimikirawarmo taena, “Maana po'uus-Muu bo pontoropotianmai?” 10 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Imamat ini'imari! Tempo i kuu minsoop na kota, kuu bo pootuung sa'angu' moro'one tumambu' mangawawa gumbang buke' a weer. Lolo' i ia pataka laigan men pinsoopionna, 11 ka' bantilkon na tombono laigan iya'a inta': ‘Guru nangaan tae-Na: maana a tampat men bo pangkaanan kakaan ramean Paska tia murit-Ku?’ 12 Tombono laigan iya'a bo minsiso'kon na ko'omuu sa'angu' olisna parawawo men balaki' men noko toropotmo tia pakakasna. Toropoti a kakaanta inda'a.” 13 Mbaka' nomae'mo i Petrus tii Yohanes, ka' nungurumpaki giigii' iya'a sintutu' koi men ia ngaan i Yesus. Raaya'a uga' nontoropotimo kakaan men bo kaanon na Paska iya'a. 14 Sarataa takamo a tempo kumaanan Paska iya'a, Yesus no'umoruangmo kumaan ruru-ruru' tia poposuu'-Na. 15 Kasi i Ia norobu na ko'ona tae-Na, “Yaku' mingkira' tuu' kumaan Paska kani'i ruru-ruru' tii kuu koo'po tia i Yaku' repaion! 16 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' Yaku' mase sianmo mangkaan kakaan Paska soosoodo pataka aratina Paska kani'i pipiile'konon na Batomundo'anna Alaata'ala.” 17 Noko daa koiya'a i Yesus nanganakatmo sasangkir men isian anggur, nobasukuur na Alaata'ala, kasi norobu tae-Na, “Ala kani'i, ka' poo'obos. 18 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' supu koini'i Yaku' sianmo minginum anggur soosoodo pataka kotakaanna Batomundo'anna Alaata'ala.” 19 Noko daa koiya'a i Yesus nangalamo roti, nobasukuur ka' nungurumpi-rumpik, kasi nongorookon na murit-Na ka' norobu tae-Na, “Ni'imo a wakang-Ku men nirookon bo pontololoki i kuu. Alaka' wawau a men koi kani'i bookoi pinginau'muu i Yaku'.” 20 Koiya'a uga', noko daa nangkaan, Ia nangalamo pinginuman tia anggur ka' nongorookon na ko'ona i raaya'a kasi norobu tae-Na, “Isiina pinginuman kani'i bookoi oosna toonna Alaata'ala men u'uru, men nipakadodor tia rara'-Ku, rara' men tonturo' bo ko'omuu.” 21 “Kasee piile'! Mian men bo pongorookon Yaku' isian kani'i tii Yaku'! 22 Anak Manusia sabole bo lapus koi men ia patukomo Alaata'ala, kasee silaka' a mian men mongorookon i Ia!” 23 Kasi i raaya'a nopoopikirawari simbaya'na se' ime a men bo mangawawau koiya'a. 24 Mbaka' murit ni Yesus nopoomaso'mo gause munsurung ime a men balaki'na. 25 Yesus norobumo na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Tomundo'na lipu' men sian minginti'i Alaata'ala mantalalais mianna, ka' i raaya'a mangaan wakana ‘Dadagai Rayat’. 26 Kasee kuu alia men koiya'a. Mian moola'na na ko'omuu tio sida koi men morio'na, ka' tanaas tio sida koi tutulungi. 27 Ime a men balaki'na: mian men taropion na meja', kabai se' mian men motarop? Sabole mian men taropion iya'a. Kasee Yaku' isian ruru-ruru' tii kuu bookoi mian men mantaropi. 28 Kuu a men sinampang ruru-ruru' tii Yaku' na giigii' repaan men nantakai i Yaku'. 29 Yaku' mantarai i kuu batomundo'an koi men i rookon Tama na surugaa na Ingku'. 30 Mbaka' i kuu bo kumaan ka' ba'inum ruru-ruru' tii Yaku' na Batomundo'an-Ku ka' i kuu uga' bo mongoruangi oruangan kobalaki'an ka' mungukumi sompulo' rua' bense'na lipu' Israel.” 31 “Simon, Simon, imamat ini'imari! Ibiliis nama'ase'mo mimitopongi i kuu giigii' kada' i kuu bi sida koi ota'na gandum men nitaapi. 32 Kasee Yaku' daamo nansambayangkon i koo dako' imaawan rungku'. Ka' sarataa i koo mule'konmo na Ingku', koo tio mompopomoonggor utuus sa'angu' kaparasaya'an.” 33 Ia simbati i Petrus taena, “Tumpu, yaku' maloos a noangku minsoop na tarungkuan ka' pate ruru-ruru' tii Kuu!” 34 Kasee taeni Yesus, “Petrus, bantilkonon-Ku na ko'oom se' koo'po tia siok muntuturuu' ilio kani'i, koo noko porotolumo mangaan se' i koo sian poo'inti'i tii Yaku'.” 35 Kasi i Yesus norobu na ko'ona tae-Na, “Tempo i Yaku' nomosuu' i kuu ka' sian nomoturang i kuu mangawawa dompet, pomantuan kabai sapato, kuu mbali' nunsuri isian men sianta na ko'omuu?” Ia simbati i raaya'a taena, “Sian!” 36 Taeni Yesus, “Kasee koini'i, ime a men isian dompet kabai tuuman tio wawaonna. Ime a men sianta bakoko'na tio mambalukkon jubana bo pingili bakoko'. 37 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' men nitulis na Alkitaap tio sida na wakang-Ku. Isian nitulis koi kani'imari: ‘Ia nigalal koi sa'angu' mian men ba'idek a gau'na.’ Upa men nitulis na Alkitaap iya'a koini'i pintanga'mo sida na Ingku'.” 38 Taena murit ni Yesus, “Tumpu, piile'! Kani'i isian bakoko' rurua'.” Ia simbati i Yesus tae-Na, “Daamo!” 39 Yesus namarereimo kota ka' nomae' na Buu'na Zaitun men malia' rae'ion-Na, ka' murit-Na uga' nomae' tii Ia. 40 Sarataa notakamo inda'a, Ia norobumo na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Sambayangmo dako' i kuu topongionna idek.” 41 Kasi i Ia nintisaal olo-oloa na ko'ona i raaya'a, ko'oloana toro koi balo'on tia watu, kasi Ia nobanintuur ka' nosambayang. 42 Tae-Na, “Oo Tamang-Ku! Too daa i Kuu sangada, oloakon na Ingku' a repaan men tio rumpakion-Ku kani'i. Kasee alia mongololo' pingkira'-Ku. Lolo' a pingkira'-Muu.” 43 Kasi sa'angu' malaa'ikat notaka na Ko'ona ka' nompopomoonggor i Ia. 44 Siasa tuu' a noa ni Yesus. Mbali' iya'a, Ia nosambayangmo tuu'. Ugot-Na koi rara' men tumuro' na tano'. 45 Noko daa nosambayang, Yesus nomule'konmo soosoodo na murit-Na. Ia takai i Yesus i raaya'a nokoroyotmo gause masiongo'. 46 Kasi i Ia norobu na ko'ona tae-Na, “Nongko'upa se' i kuu royot? Wangon ka' sambayangmo dako' i kuu topongionna idek.” 47 Pintanga' i Yesus dauga' morobu, notakamo a mian sa'angu' lulusan. Raaya'a ia tanaasi i Yudas men tonsoop sompulo' rua' murit ni Yesus. Kasi i Yudas nombaale'e ni Yesus bo mongooki i Ia. 48 Kasee i Yesus norobu na ko'ona tae-Na, “Yudas, too tia nongooki iya'a koo mangakalkon Anak Manusia?” 49 Tempo murit ni Yesus men isian indo'o nimiile' upa men nosida, raaya'a nimikirawarmo taena, “Tumpu, too i raaya'a tio lawuionmai tia bakoko'?” 50 Kasi sa'angu' mian men nitakai indo'o nontotok ata'na Imam Moola' tamban nokopantas tilingana paraas uanan. 51 Kasee i Yesus norobu tae-Na, “Aliamomo'!” Kasi i Ia nongkoyong tilingana mian iya'a ka' nengelesi'i. 52 Noko daa koiya'a i Yesus norobumo na tanaasna imam ka' na tanaasna dadagai Laiganna Alaata'ala tia motu-motu'a men notaka indo'o bo pangarakop i Ia tae-Na, “Pansaruimuu se' i Yaku' too mian puraga mbali' i kuu notaka poto'inton bakoko' tia popool? 53 Sanda' ilio i Yaku' monda'a tii kuu mimisiso' mian na tolodona Laiganna Alaata'ala, see i kuu sian nangarakop Yaku'. Kasee ni'imo a tempomuu balimang, ka' koini'i kuasana kapintungan a mingilimang.” 54 Raaya'a nangarakopmo i Yesus ka' nangawawa na laiganna Imam Moola'. Petrus nuntuntuni kasee olo-oloa. 55 Na tanga'na tolodo iya'a isian mian namatu'u apu ka' i raaya'a no'umoruang na tiku-tikumna apu iya'a. Petrus uga' no'umoruangmo nintingola' na ko'ona i raaya'a. 56 Isian sa'angu' ata' wiwine nimiile' i Petrus oru-oruang karani' apu iya'a. Ia ninggimatai i Petrus ka' komburi'na ia norobu taena, “Mian kaya'a uga' poololo' tii Yesus!” 57 Kasee i Petrus ninsasapu taena, “Taasi'. Yaku' sian ninginti'i i Ia!” 58 Sian paraa nanau', mian sambana uga' nimiile' i Petrus ka' norobu taena, “Koo uga' tonsoop tii raaya'a!” Taena i Petrus, “Sian, taasi' i yaku'.” 59 Toro sa'angu' jaam a noporusanna, mian sambana norobumo boolak taena, “Daa tuutuu' mian kaya'a poololo' tii Yesus, gause i ia uga' samba Galilea!” 60 Kasee ia simbati i Petrus taena, “Taasi'! Yaku' sian ninginti'i upa men koo porobukon.” Tempo iya'a uga' pintanga' i Petrus morobu, siok nuntuturuu'mo. 61 Tumpu ningilingamo ka' nintioki i Petrus. Kasi i Petrus tinonginau' se' Tumpu noko pambantilkonmo na ko'ona men tae-Na, “Koo'po tia siok muntuturuu' ilio kani'i, koo noko porotolumo minsasapu na Ingku'.” 62 Mbaka' no'umuarmo i Petrus ka' nowiri tamban bolingongoton. 63 Mian men nandagai i Yesus ningirokimo ka' numukul Ia. 64 Raaya'a nongompodi ro'up-Na ka' nimikirawar na Ko'ona taena, “Io, ngaan too ime a numukul i Koo” 65 Dauga' biai' soosoodo a wurung men irokikononna i raaya'a i Yesus. 66 Ma'ulopna, motu-motu'ana lipu' Yahudi, tanaasna imam tia wawa ukum Torat nobarimpungmo, kasi nangawawa i Yesus na Mahkama Agamana i raaya'a. 67 Taena i raaya'a, “Kalu i Koo kani'i Tomundo' Pansalamatkon, bantilkon na ko'omai.” Ia simbati i Yesus tae-Na, “Maupo bantilkonon-Ku na ko'omuu, kuu sian mamarasaya. 68 Ka' kalu Yaku' mimikirawar na ko'omuu, kuu uga' sian minsimbati. 69 Kasee supu koini'i Anak Manusia bo umoruang na paraas uananna Alaata'ala men Pungkuasai.” 70 Raaya'a giigii' norobumo taena, “Kalu koiya'a, Koo kani'i Anakna Alaata'ala?” Ia simbati i Yesus tae-Na, “Koi men taemuu.” 71 Kasi i raaya'a norobu taena, “Bo upa ka' dauga' mansarak mian bo pinginti'ianta! Daa kita rongormo a men Ia porobukon!”

Lukas 23

1 Giigii' mian men bo pungukumi iya'a nokumekerermo, kasi nangawawa i Yesus mae' ni Pilatus. 2 Indo'o raaya'a nuntumbeimo nangarait i Yesus. Raaya'a nangaan taena, “Kai piile'mo se' mian kani'i montombolongkon mian biai'. Ia nangasui mian kada' alia mambayar pajak bona Kaisar, ka' Ia nangaan waka-Na se' Iamo i Kristus, men sa'angu' Tomundo'.” 3 Kasi i Pilatus nimikirawar ni Yesus taena, “Koomo a tomundo'na lipu' Yahudi?” Ia simbati i Yesus tae-Na, “Koi nooro'o men taemuu.” 4 Mbaka' taena i Pilatus na tanaasna imam ka' na mian biai' iya'a, “Yaku' sian nantausi sa'angu'po sala'na mian kani'i kada' bo ukumkonon i Ia.” 5 Kasee i raaya'a dauga' mamparipari taena, “Ia mangasui mian na longkop Yudea tia pisiso'-Na, tumbena na Galilea, ka' koini'i takamo ka'ita.” 6 Tempo i Pilatus nongorongor men koiya'a, ia nimikirawarmo taena, “Mian kani'i se' samba Galilea?” 7 Sarataa nibantilkon se' i Yesus ringkat na libutan men tomundo'ion ni Herodes, Pilatus nomosuu'mo mian mangawawa i Ia mae' ni Herodes men tempo iya'a isian uga' na Yerusalem. 8 Sarataa i Herodes nimiile' i Yesus, beles tuu' i ia, gause nanau'mo a nongorongoranna i Yesus, ka' ia uga' mingkira' mimiile' i Yesus. Ia mongooskon se' daa mimiile' i Yesus mangawawau upa kosamba'. 9 Mbali' iya'a, biai' a men ia pikirawar i Herodes na Ko'ona, kasee santaa'po sian Ia simbati. 10 Tanaasna imam ka' wawa ukum Torat nokumekerermo ka' nangarait i Yesus men dodoa tuu'. 11 Mbaka' i Herodes tia surudaduna nuntumbeimo nangaani ka' ningiroki i Yesus, ka' nomopakei pakean kobalaki'an, kasi nungule'kon i Ia mbaale'e ni Pilatus. 12 Na ilio iya'a uga' i Herodes tii Pilatus men mbaripian sian pookakana' nosidamo notobela' soosoodo. 13 Pilatus ningirimpungmo tanaasna imam, tanaasna lipu' Yahudi ka' mian biai', 14 kasi norobu na ko'ona i raaya'a taena, “Kuu nangawawa mian kani'i na ingku' ka' taemuu se' i Ia montombolongkon mian biai'. Koini'i yaku' paresamo i Ia piipiile' i kuu, kasee titiu'po idek-Na men kuu raitkon i Ia sian yaku' rumpaki. 15 Ka' i Herodespo uga' sian nantausi sala'-Na. Mbali' iya'a, ia nungule'konmo i Yesus soosoodo na ko'omai. Imamat ini'imari! Mian kani'i bookoi sian nangawawau titiu'po men sala' men tio bo ukumon tia ukuman pate. 16 Mbali' iya'a, Ia bo sasalionku kasi uarkonon.” 17 Na sanda' ramean Paska, Pilatus tio munguarkon sa'angu' mian na tarungkuan bona mian biai'. 18 Kasee giigii' mian men norimpung indo'o nangkakaro'mo taena i raaya'a, “Papatei Ia! Uarkon i Barabas bo ko'omai!” 19 Barabas nitarungku gause sian momorongori pamarenta ka' nangawawau kogora'an na lalomna kota ka' nampapatei mian. 20 Pilatus mingkira' munguarkon i Yesus. Mbali' iya'a, ia norobu soosoodo na mian biai' iya'a. 21 Kasee i raaya'a tongko' mangkakaro', taena, “Saliipkonmo a mian kanono'! Saliipkonmo a mian kanono'!” 22 Kasi i Pilatus norobu men koporotoluna na ko'ona i raaya'a taena, “Kasee idek upa a men Ia poko wawaumo? Yaku' sian nimiile' sa'angu'po sala'-Na men tio ukumon tia ukuman pate! Mbaka' Ia bo sasalionku, kasi uarkonon.” 23 Kasee i raaya'a tongko' kaekae' dodoa mangkakaro'kon se' i Yesus tio saliipkonon. Ka' komburi'na upa men ia pangkakaro'kon i raaya'a niloloikonmo. 24 Mbaka' i Pilatus nongololoikonmo koi men kikira'na i raaya'a. 25 Ia nunguarkonmo mian men ia pa'ase' i raaya'a, mian men nitarungku gause nangawawau kogora'an ka' nampapatei mian. Kasee i Yesus ia rookon i Pilatus na ko'ona i raaya'a bo wawauonna koi pingkira'na i raaya'a. 26 Mbaka' i Yesus ia wawamo i raaya'a. Na tanga'na salan raaya'a nopootuungmo tia sa'angu' mian men ngaanna i Simon, Ia samba Kirene, ka' baasi bo minsoop na kota. Raaya'a nantaankon i ia ka' namakisaa nompopasa'anikon saliip iya'a na ko'ona, kasi i ia nuntuntuni i Yesus. 27 Biai' a mian nongololo' na komburi' ni Yesus. Isian uga' toropii wiwine. Raaya'a mingiwirii ka' mantando'i i Yesus. 28 Kasee i Yesus ningilinga i raaya'a ka' norobu tae-Na, “Oo wiwine men na Yerusalem! Aliamomo' mingiwirii i Yaku'. Wirii a wakamuu ka' anakmuu. 29 Imamat ini'imari! Bo taka tempona mian bo mangaan, ‘Barakaatan a wiwine men sian nontoo pampaiwawa, men sian nontoo anakon ka' sian nontoo pomosusui anak ngamea'!’ 30 Na tempo iya'a mian bo momorobui buu'na taena, ‘Utunimo i kai!’ ka' momorobui buu'na morio' taena, ‘Tabunimo i kai!’ 31 Gause kalu na kau men dauga' tumuo' mian noko pangawawaumo men koiya'a, upa mune' na kau men noko pakangkungmo!” 32 Isian uga' rua' mian sambana men ba'idek a gau'na, ia wawa i raaya'a bo ukumon pate singka-singkat' tii Yesus. 33 Sarataa notaka na tampat men ngaanon Lamasna Takala', raaya'a nansaliipkonmo i Yesus ka' uga' rua' mian men ba'idek a gau'na iya'a, men sa'angu' paraas uanan ka' sa'angu' soosoodo paraas kauri' ni Yesus. 34 Kasi i Yesus nosambayang tae-Na, “Tama, ampuni i raaya'a gause i raaya'a sian ninginti'i upa men wawauonna.” Pakean ni Yesus ni'undimo indo'o ka' ni'obo'-obos na mian men nokana' undi. 35 Mian biai' potokerer indo'o ka' nimiile' giigii' iya'a. Kasee moomoola'na Yahudi ningiroki i Ia taena, “Mian sambana pokoon-Na salamatkonon. Koini'i bi salamatkona waka-waka-Namo, kalu se' tuutuu' i Ia Tomundo' Pansalamatkon men ia ruruki Alaata'ala!” 36 Surudadu uga' ningiroki i Ia. Raaya'a nonsoori i Ia anggur men makarang, 37 kasi nangaan taena i raaya'a, “Kalu Koo tomundo'na lipu' Yahudi, salamatkonmo a wakaam!” 38 Na paraas wawona saliip ni Yesus isian nitulis koi kani'imari: Ni'imo a Tomundo'na Lipu' Yahudi. 39 Sa'angu' mian men ba'idek a gau'na men nisaliipkon inda'a uga' ningirokimo i Yesus taena, “Koo taasi' Tomundo' Pansalamatkon? Salamatkon a wakaam ka' uga' i kai!” 40 Kasee samba-sambana men sa'angu' nambantili samba-sambana iya'a taena, “Koo sian layaonkon Alaata'ala? Koo uga' ni'ukum pate koikoimo tii Ia. 41 Tongko' se' ukumanta rua' kita sintutu' tia wawaunta. Kasee i Ia kaya'a toro tiu'po sianta sala'-Na!” 42 Kasi ia norobu taena, “Yesus, inau'on i yaku' kalu i Kuu takamo bo pontomundo'i!” 43 Taeni Yesus na ko'ona, “Daa. Bantilkonon-Ku na ko'oom se' na iliopo kani'i i koo bo ruru-ruru' tii Yaku' na Firdaus.” 44 Toro jaam duablaas, nopintungmo a longkop libutan iya'a pataka jaam tiga, 45 gause ilio sianmo notaraang. Toik men pongola'i olisna Laiganna Alaata'ala kinoberakmo rua'. 46 Kasi i Yesus nangkakaro' boolak tae-Na, “Papa! Na lima-Muu a pongorookonan-Ku alus-Ku!” Noko daa norobu koiya'a, nopudul a noa-Na. 47 Tempo tanaasna surudadu nimiile' upa men nosida iya'a, ia nuntunde'mo Alaata'ala, kasi norobu taena, “Sabole mian kani'i sianta sala'-Na!” 48 Mian biai' men notaka nimiile' mian nisaliip iya'a nimiile'kon upa men nosida. Raaya'a giigii' nomule'konmo puru-purusi sara'an gause ninsosol tuu'. 49 Kasee giigii' poo'inti'ian ni Yesus, tonsoop wiwine men nongololo' i Ia ringkatpo na Galilea, potokerer oloa ka' nimiile' giigii' men nosida iya'a. 50 Isian sa'angu' mian men ngaanna i Yusuf. Ia tonsoop mianna Mahkama Agama. Ia mian men pore a wawauna ka' kana'. 51 Ia sian nansangadai men taena Mahkama Agama iya'a. Ia ringkat na Arimatea, sa'angu' kota na Yahudi ka' ia pintanga' mempeperai tempona Batomundo'anna Alaata'ala. 52 Ia nomae'mo ni Pilatus ka' nama'ase' biibii ni Yesus kada' rookonon na ko'ona. 53 Kasi ia nantaro' biibii ni Yesus na saliip ka' nambalun tia toik pobalun. Pobalun iya'a, toik lenang a niwawau. Noko daa koiya'a ia nomotokolmo biibii ni Yesus na baleanan men nipa'atkon na buu'na watu. Baleanan iya'a sianpo nitoopake. 54 Ilio iya'a ilio batoropotan, ka' boomo muntumbei iliona Sabat. 55 Wiwine men notaka tii Yesus ringkatpo na Galilea nongololo'mo i Yusuf ka' nimiile' baleanan iya'a. Raaya'a nimiile' uga' koi upa biibii ni Yesus nipotokol na lalomna baleanan iya'a. 56 Komburi'na i raaya'a nomule'konmo kasi nontoropoti rampa ka' minamina' bo pintimbu'i biibii ni Yesus. Na ilio Sabat, raaya'a sian balimang gause malolo' na ukum Torat.

Lukas 24

1 Na iliona Minggu, ma'ulo-ulop tuu' toropii wiwine iya'a nomae'mo na baleanan nangawawa rampa men ia toropotimo i raaya'a. 2 Ia takai i raaya'a a watu men nongompodi baleanan iya'a noko tolinda'mo. 3 Kasi i raaya'a ninsoop na baleanan iya'a, kasee i raaya'a sian nantakai biibii ni Tumpu Yesus. 4 Potokerer i raaya'a indo'o ka' samba'kon upa men nosida iya'a, ola-olan kere-kerer a rua' mian men nopakean tamban dingkalapan beebeel i raaya'a. 5 Raaya'a nolayaonmo tuu', mbaka' i raaya'a notumutuku' rumbuk tano'. Kasee mian men rua' ira iya'a norobumo taena, “Nongko'upa i kuu se' mansarak mian tumuo' na mian men nolapusmo? 6 Ia sianmo kani'i. Ia notuo'mo soosoodo! Inau' a upa men Ia tundunkonmo na ko'omuu tempo Ia dauga' na Galilea, 7 men tae-Na, ‘Anak Manusia tio rookonon na limana mian dosaon, kasi saliipkonon, ka' na ilio kotolu'na i Ia bo tumuo' soosoodo.’ ” 8 Mbaka' i raaya'a tinonginau'mo na wurung ni Yesus. 9 Sarataa i raaya'a nomule'kon ntu'umari na baleanan, raaya'a nuntundunkonmo giigii' men nosida iya'a na murit ni Yesus men sompulo' sa'angu' iya'a, ka' uga' na giigii' murit men sambana. 10 Wiwine men nambantilkon giigii' iya'a na poposuu' ni Yesus tonsoop ai Maria Magdalena, Yohana, Maria sina ni Yakobus, kasi toropii wiwine sambana men poopoololo' tii raaya'a. 11 Kasee poposuu' iya'a nansarui se' wiwine iya'a tongko' nuntundunkon upa men sian tuutuu'. Raaya'a sian namarasaya tundunanna wiwine iya'a. 12 Mau mune' koiya'a i Petrus noringkatmo ka' notumetende' mae' na baleanan iya'a. Ia nodumudungku'mo ka' nimiile' waatu'u na lalomna, kasee men ia piile' tongko' toik pobalun. Kasi ia nomule'kon see na noana mingintomkon upa men nosida iya'a. 13 Na ilio iya'a uga', rua' mian murit ni Yesus banta-bantang mae' na sa'angu' kampung men ngaanna Emaus. Ko'oloana toro sompulo' sa'angu' kilo na Yerusalem. 14 Potorae', raaya'a muntundun giigii' upa men nosida iya'a. 15 Tempo i raaya'a pintanga' pootundunii ka' pootarai pikiran, notakamo i Yesus poopoololo' tii raaya'a. 16 Raaya'a nimiile' i Yesus, kasee isian men ningililungi matana i raaya'a mbali' sian ia inti'i i raaya'a se' ime i Ia. 17 Kasi i Yesus norobu na ko'ona tae-Na, “Upa a men pootunduniikononmuu potorae' kani'i?” Raaya'a notaanmo ka' ro'upna i raaya'a kampiile'an masiongo'. 18 Kasi sa'angu' mian na rua' mian iya'a, men ngaanna i Kleopas, nimikirawar ni Yesus taena, “Dogi' tongko' i Koo a mian tumaka na Yerusalem men sian ninginti'i upa men nosida inda'a baa-baasi kani'i.” 19 Ia pikirawar i Yesus tae-Na, “Upa a men nosida?” Ia simbati i raaya'a taena, “Tundunan men nosida na waka ni Yesus samba Nazaret iya'a. Ia nabii. Wurung-Na ka' upa men Ia wawau kuasaan tuu', mau koi pomiile'na Alaata'ala ka' uga' koi pomiile'na giigii' mian. 20 Tanaasna imam ka' tanaasna lipu'mai nongorookon Ia bo ukumon pate, ka' i raaya'a nansaliipkonmo i Ia! 21 Poali kai mongooskon se' Iamo a men bo pembebaskon lipu' Israel! Ka' ilio kani'i ilio kotolu'namo nosidaanna giigii' iya'a. 22 Kasee isian toropii wiwine men simbaya'mai nomotongkodi'mo i kai. Gause ma'ulo-ulop tuu' i raaya'a nomae'mo na baleanan, 23 kasee i raaya'a sian nantakai biibii-Na. Kasi i raaya'a nomule'kon ka' nambantilkon se' i raaya'a nimiile' malaa'ikat, ka' malaa'ikat iya'a nangaan se' i Yesus notuo'mo soosoodo. 24 Toropii mian samba-sambamai uga' nomae' na baleanan iya'a, ia takai i raaya'a a upa men ia ngaan toropii wiwine iya'a tuutuu'. Kasee i raaya'a sian nimiile' i Yesus.” 25 Kasi i Yesus norobu na ko'ona tae-Na, “Kuu kani'i se' bobo' tuu'! Nanau'mo i kuu sian mamarasaya giigii' men ia poko ngaanmo nabii! 26 Taasi' uga' Tomundo' Pansalamatkon tio munsuri repaan kutung, kasi angga'ion?” 27 Kasi i Yesus nompopo'inti'ikon na ko'ona i raaya'a giigii' upa men nitulis na Alkitaap men muntundun waka-Na, muntumbei na kitap ni Musa ka' giigii' kitapna nabii. 28 Pintanga' mompopo'inti'ikon men koiya'a raaya'a noko karani'mo kampung men rae'ionna. Yesus nangawawaumo se' ako-akon Ia bo bakaliuliu. 29 Kasee i raaya'a nantaankonmo i Ia. Taena, “Tuuk kutung na ko'omai. Koini'i boomo malom ka' uga' muntumbeimo pika'.” Mbaka' i Yesus notuukmo tii raaya'a. 30 Sarataa i raaya'a umoruangmo kumaan, Yesus nangalamo roti, nobasukuur na Alaata'ala ka' nungurumpi-rumpik roti iya'a, kasi nongorookon i raaya'a. 31 Kasi matana i raaya'a sianmo nokolilungian ka' i raaya'a ninginti'imo se' mian iya'a i Yesus. Kasee i Yesus sianmo ia piile' i raaya'a soosoodo. 32 Raaya'a nopootundunimo taena, “Taasi' uga' noanta tongkibit tuu' tempo Ia batundun tii kita na tanga'na salan, ka' tempo Ia nompopo'inti'ikon isiina Alkitaap na ko'onta?” 33 Tempo iya'a uga' i raaya'a norumingkatmo ka' nomule'kon na Yerusalem. Inda'a raaya'a nantakaimo sompulo' sa'angu' poposuu' ni Yesus pintanga' barimpung tia mian sambana. 34 Mian men nobarimpung iya'a norobumo taena, “Tumpu notuo'mo soosoodo! Ia nintipiile'mo ni Simon!” 35 Rua' murit ni Yesus men baasi notaka nuntundunkonmo upa men nosida na tanga'na salan, ka' koi upa a ninginti'ina i raaya'a i Ia tempo i Ia nungurumpi-rumpik roti. 36 Pintanga' i raaya'a batundun, ola-olan isian i Yesus kere-kerer na tanga'na i raaya'a. Ia norobu tae-Na, “Sulano bi ratong a tutuo'muu!” 37 Raaya'a tinongkodi'mo ka' nolayon gause pansaruina se' i raaya'a nimiile' santuo'. 38 Kasee i Yesus norobu tae-Na, “Nongko'upa i kuu se' layaon? Nongko'upa a noamuu se' raranga'? 39 Piile' a limang-Ku ka' piile' a sarat-Ku. Yaku'mo ini'i! Purus ka' piile' pore-pore, gause santuo' sianta antokna kabai wukuna koi men kuu piile' na Ingku'.” 40 Yesus nangaan koiya'a poopoololo' nimpipiile'kon lima-Na tia sarat-Na na ko'ona i raaya'a. 41 Na tempo i raaya'a sianpo laan mamarasaya, gause beles tuu' ka' samba', Yesus nimikirawarmo na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Kuu isian kakaan kani'imari?” 42 Raaya'a nantaraimo i Ia sangkorot susum nigoreng. 43 Yesus nangalamo susum iya'a kasi nangkaan piipiile' i raaya'a. 44 Noko daa koiya'a i Yesus norobumo na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Sanda' upa men nitulis muntundunkon i Yaku' na kitap Torat Musa, kitap Nabii, ka' kitap Mazmur, nono' tio sida. Ni'imo a men Yaku' poko bantilkonmo na ko'omuu tempo i Yaku' dauga' ruru-ruru' tii kuu.” 45 Kasi i Yesus nunguruari pikiranna i raaya'a kada' minginti'i isiina Alkitaap. 46 Kasi i Ia norobu na tae-Na, “Na Alkitaap isian nitulis se' Tomundo' Pansalamatkon tio munsuri repaan ka' noko daa lapus Ia tumuo' soosoodo na ilio men kotolu'na. 47 Ka' i kuu tio mangaan ngaanna Tomundo' Pansalamatkon tempo i kuu mengelelekon na giigii' lipu' se' mian tio monsosoli ka' mangkadarai gau'na men ba'idek, ka' Alaata'ala mangampuni dosa. Lele iya'a tio lelekonon na giigii' lipu' muntumbei na Yerusalem. 48 Kuu a men bo pompotuutuu' giigii' kani'i. 49 Ka' i Yaku' uga' bo mamakatu na ko'omuu upa men ia toonkonmo Tamang-Ku. Kasee i kuu tio mempeperai na kota kani'i pataka kuasana Alaata'ala taka na ko'omuu.” 50 Noko daa koiya'a i Yesus nangawawamo i raaya'a umuar na kota mae' na Betania. Inda'a i Ia nanganakatmo lima-Na, kasi nambarakaati i raaya'a. 51 Pintanga' i Ia mambarakaati i raaya'a, Ia notoleengketmo waara'a surugaa torensa na ko'ona i raaya'a. 52 Raaya'a nobanintuurmo ka' notumutuku' rumbuk tano' nonsoosa' i Ia, kasi i raaya'a nomule'kon na Yerusalem tia noa men beles tuu'. 53 Raaya'a sinampang isian na Laiganna Alaata'ala muntunde' Alaata'ala.

Yohanes 1

1 Tumbenapo, koo'po tia dunia nisidakon, Ia men ningaan Wurungna Alaata'ala noko isianmo. Wurung iya'a ruru-ruru' tia Alaata'ala, ka' Wurungmo iya'a uga' a Alaata'ala. 2 Ia tumbenapo ruru-ruru' tia Alaata'ala. 3 Wurungmo iya'a a men bo pinsidakon giigii' upa. Giigii' men nosidamo ka' men no'isianmo iya'a, sianta sa'angu'po upa men taasi' i Ia a ninsidakon. 4 Iamo a pu'una tutuo' men pore, ka' tutuo'-Na iya'a a ruar bona mian. 5 Ruar iya'a munguruari kapintungan, ka' kapintungan sianta momoko mungurungku'i ruar iya'a. 6 Isian sa'angu' mian men notaka ia posuu' Alaata'ala. Ngaanna i Yohanes. 7 Ia notaka mompotuutuu' ruar iya'a, kada' tia tatakana giigii' mian sida parasaya. 8 Kasee taasi'po i Yohanes a ruar iya'a. Ia tongko' nompopo'inti'ikon ruar iya'a. 9 Ruar men tuutuu'na, men munguruari giigii' mian, notakamo na tano' balaki'. 10 Wurung iya'a isianmo na tano' balaki', ka' tano' balaki' iya'a i Ia a ninsidakon, kasee mian na tano' balaki' sianta ninginti'i i Ia. 11 Ia notaka na lipu'-Na suungna, kasee mian men na lipu'-Na iya'a sian nangalabot i Ia. 12 Kasee uga' isian mian men daa nangalabot ka' namarasaya i Ia, ka' i raaya'a uga' Ia tarai kuasa kada' sida anakna Alaata'ala. 13 Raaya'a taasi' anak men ia ngamea'kon mian gause pingkira'na moro'one, kasee nosida anak tia kuasana Alaata'ala. 14 Wurung men ruru-ruru' tia Alaata'ala iya'a nosidamo mian ka' nodumodongo na ko'onta'. Ka' uga' kita piile'mo a kobalaki'an-Na men ia rookon Alaata'ala na Anak-Na men sa'a-sa'angu'. Kita nimiile' na Anak iya'a biai' a kaporean men kana'. 15 Yohanes taka mompopo'inti'ikon Wurung iya'a. Ia nengeleelo'kon taena, “Kani'imo i Ia men taengku': Ia bo taka muntuntuni i yaku', ka' i Ia balaki'na tii yaku', gause koo'po tia i yaku' no'isian, Ia noko isianmo.” 16 Kaporean-Na sian kokabu-kabusanna, ka' Ia sinampang mambarakaati i kita giigii'. 17 Ukum Torat ia tadulkon i Musa. Kasee kaporean men kana' ia tadulkon i Yesus Kristus. 18 Sianpo isian mian men nontoo piile' Alaata'ala saliwakon Anak-Na men sa'a-sa'angu' men isian tii Ia. Ia a men nompopo'inti'ikon na ko'onta' Alaata'ala men Tama-Na. 19 Koi kani'imari a taeni Yohanes tempo isian moomoola'na Yahudi na Yerusalem nomosuu' toro pii imam ka' mian Lewi taka nimikirawari i ia. Taena i raaya'a, “Ime i koo kani'i?” 20 Ia sian nompopowuni kasee liuliu nonsosoikon taena, “Yaku' taasi' Tomundo' Pansalamatkon.” 21 Mbaka' taena i raaya'a, “Kalu koiya'a, ime mbali' i koo? Koomo i Elia?” Ia simbati i Yohanes taena, “Taasi'.” Mbaka' ia pikirawarimo i raaya'a soosoodo taena, “Kabai koomo a nabii men peperaion?” Ia simbati i Yohanes taena, “Taasi'.” 22 Taena i raaya'a, “Kalu koiya'a, ime ansee i koo kani'i? Gause tio bo bantilkononmai na tanaasmai men nomosuu' i kai se' ime i koo men tuutuu'na. Too koi upa a taeem?” 23 Ia simbati i Yohanes taena, “Yaku'mo a men ia tundun i Nabii Yesaya taena, ‘Isian mian na tano' maleas mengeleelo'kon ka' mambantilkon koi kani'imari: loosikon a salan bona Tumpu.’ ” 24 Mian men niposuu' iya'a uga' isian mian Farisi. 25 Taena i raaya'a, “Kalu i koo taasi' Tomundo' Pansalamatkon, taasi' i Elia, ka' uga' taasi' nabii men peperaion, kadai i koo se' mansarani mian?” 26 Taeni Yohanes, “Yaku' mansarani mian tia weer. Kasee isian sa'angu' mian na ko'omuu men sian kuu inti'i. 27 Ia taka muntuntuni i yaku', kasee mangalakai lui'na sapato-Napo, yaku' koo'.” 28 Giigii' iya'a nosida na Betania, na soripi'na Weerkauna Yordan paraas bete'an, na tampat ni Yohanes mansarani mian. 29 Koi liilana i Yohanes nimiile' i Yesus nuntuu'i i ia. Kasi taeni Yohanes, “Piile', ya'amo a Anak Dombana Alaata'ala men mansapui dosana dunia. 30 Iamo a men taengku' bo taka muntuntuni i yaku'. Kasee i Ia a balaki'na tii yaku', gause koo'po tia i yaku' no'isian i Ia noko isianmo. 31 Maune' i yaku' taka mansarani mian tia weer kada' samba Israel minginti'i i Ia, kasee tumbena i yaku' sianpo ninginti'i i Ia. ” 32 Ka' i Yohanes uga' nompopo'inti'ikon taena, “Yaku' nimiile' Alus Molinas nalau nda'amari langit koi sapu' marampatii ka' nodumodongo ni Yesus. 33 Tempo i yaku' sianpo nimiile' Alus Molinas nda'amari langit, yaku' sianpo ninginti'i i Ia. Kasee Alaata'ala men nomosuu' i yaku' mansarani tia weer nambantilkon na ingku' tae-Na, ‘Kalu i koo mimiile' Alus Molinas malau na sa'angu' mian, mbaka' mian men palauionna nono'mo a men bo mansarani tia Alus Molinas.’ 34 Yaku' poko piile'mo suungku, mbali' daa yaku' mompotuutuu' na ko'omuu se' i Iamo a Anakna Alaata'ala.” 35 Koi liilana i Yohanes no'isianmo soosoodo tia rua' muritna. 36 Sarataa ia nimiile' i Yesus nolumiu, ia norobumo na muritna taena, “Piile'! Le'emo a Anak Dombana Alaata'ala.” 37 Rua-rua'na murit ni Yohanes iya'a nomorongor upa men ia ngaan, kasi i raaya'a mae' nongololo' i Yesus. 38 Yesus ningilinga na komburi'na ka' nimiile' se' i raaya'a nolumolo'mo tii Ia. Mbaka' Ia pikirawarimo taena, “Upa a men sarakonmuu?” Ia simbati i raaya'a taena, “Rabi, aana dodongoan-Muu?” (Rabi aratina Guru.) 39 Taeni Yesus, “Mai, lolo' kada' piile'onmuu.” Mbaka' i raaya'a nomae'mo tii Yesus mimiile' dodongoan-Na. Raaya'a notaka toro jaam ampat maamaalom, ka' indo'o tii Yesus pataka malom. 40 Andreas, utus ni Simon Petrus, tonsoop korua'na mian men nomorongor upa men taeni Yohanes, ka' nongololo' i Yesus. 41 Ia liuliu nansarak i Simon utusna, ka' nambantilkon taena, “Kai nopootuungmo tii Tomundo' Pansalamatkon!” (Tomundo' Pansalamatkon aratina: Kristus) 42 Andreas nangatormo i Simon mae' ni Yesus. Yesus nintiokimo i Simon, ka' norobu taena, “Koo Simon, anak ni Yohanes. Koo bo ngaanon i Kefas.” (Kefas koikoimo i Petrus, aratina: buu'na watu.) 43 Koi liilana i Yesus nuntukokonmo mae' na libutan Galilea. Ia nopootuung tii Filipus, ka' nangange taena, “Mai, lolo' i Yaku'!” 44 Filipus iya'a samba Betsaida, kota men dodongoan nari Andreas tii Petrus. 45 Filipus nangarae'i i Natanael ka' nambantilkon taena, “Kai tausimo a mian men ia tundun i Musa na Kitap Torat ka' uga' men ia bantilkon nabii. Iamo i Yesus, samba Nazaret, anak ni Yusuf.” 46 Ia simbati i Natanael taena, “Minsoop na akal mbali' se' upa men pore bo taka ringkat na kota Nazaret?” 47 Ia simbati i Filipus taena, “Mai, alaka' piile' suuwung!” Yesus nimiile' se' i Natanael notaka na Ko'ona, mbaka' Ia nuntundunmo i Natanael taena, “Piile', ia men daa tuutuu' ngaanon samba Israel. Ia sianta idekna.” 48 Kasi i Natanael nimikirawar ni Yesus taena, “Koi upa se' i Kuu ninginti'i i yaku'?” Taeni Yesus, “Koo'po tia i Filipus nangarae'i i koo, Yaku' poko piile'mo i koo na intuna kau ara.” 49 Taeni Natanael, “Guru, Kuumo a Anakna Alaata'ala! Kuumo a Tomundo'na samba Israel!” 50 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Too i koo noparasaya montookon Yaku' nangaan se' nimiile' i koo na intuna kau ara? Upa-upa men labi tia koiya'a bo piile'oon.” 51 Kasi taeni Yesus soosoodo, “Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i kuu bo mimiile' langit kobongkatian ka' mimiile' malaa'ikatna Alaata'ala malau-masawe' mae' na Ingku' Anak Manusia.”

Yohanes 2

1 Koi itulunna isian posuo'an na kota Kana men na Galilea, ka' sina ni Yesus uga' isian indo'o. 2 Yesus tia murit-Na uga' nibantili na posuo'an iya'a. 3 Sarataa anggur na posuo'an iya'a nokabusmo, sina ni Yesus norobumo na Ko'ona taena, “Anggurna i raaya'a nokabusmo.” 4 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Mama, kadai se' i kuu morobu koiya'a na Ingku'. Sianpo taka tempona i Yaku' mimpipiile'kon wawaung-Ku.” 5 Kasee sina ni Yesus norobu na mian men balimang taena, “Wawau a upa men bantilkonon ni Yesus na ko'omuu.” 6 Na posuo'an iya'a isian gumbang nonoom men nitoropoti bo pimbuu'an gause koiya'a a adatna Yahudi. Sanda' gumbang iya'a isiina toro sa'atu liter. 7 Yesus norobumo na mian men balimang tae-Na, “Isiimo tia weer a gumbang karaanono'.” Mbaka' ia isiimo i raaya'a pataka nobuke'. 8 Kasi i Yesus norobu na ko'ona tae-Na, “Alaka' tauk a weer kanono' titiu' ka' wawakon na tanaasna ramean.” Mbaka' ia wawakonmo i raaya'a a weer iya'a na tanaasna ramean, 9 kasi ia inum a weer iya'a men nosidamo anggur. (Kasee tanaas iya'a sian ninginti'i nangalaan anggur iya'a, tongko' mian balimang men nantauk weer iya'a men daa ninginti'i.) Mbaka' tanaasna ramean iya'a nuntuu'imo moro'one men mosuo', 10 ka' norobu taena, “Mansanda' mian mantaropkon olukon anggur men pore ka' kalu sawe' bangarmo kasi anggur men sian laan pore. Kasee i kuu nanganaa' anggur men porena tuu' pataka koini'i!” 11 Ya'amo a upa kosamba' men tumbena tuu' ia wawau i Yesus. Ia nangawawau iya'a na Kana men na Galilea. Wawau kosamba' iya'a niwawau bookoi oosan men mompopo'inti'ikon kobalaki'an-Na. Mbaka' murit-Na noparasayamo na Ko'ona. 12 Noko daa posuo'an iya'a, Yesus tia sina-Na, utus-Na, ka' murit-Na nomae'mo na Kapernaum. Raaya'a nodumodongo indo'o toro pii ilio. 13 Torumpak ilio ramean Paska na lipu' Yahudi, Yesus nomae'mo na Yerusalem. 14 Na tolodona Laiganna Alaata'ala na Yerusalem, Ia nantakai mian mobaluk sapi', domba, marampatii, ka' uga' mian men totolosi doi' poto'oruang iraando'o. 15 Yesus nangalamo lui' bo pembebot ka' nangaraap i raaya'a giigii' tia domba ka' sapi' men isian na tolodona Laiganna Alaata'ala iya'a. Giigii' mejana mian totolosi doi' Ia tua-tua'kon tamban doi'na i raaya'a notampaas na tano'. 16 Kasi Ia norobu na mian men mobaluk marampatii tae-Na, “Uarkon giigii' iraanono'. Alia minsidakon Laiganna Tamang-Ku bo pobalukanmuu!” 17 Mbaka' murit-Na tinonginau'mo isiina Alkitaap men taena, “Lingu'-Ku na Laigan-Muu Alaata'ala, minsidakon munsuap noang-Ku.” 18 Moomoola'na Yahudi nanggagai i Yesus taena i raaya'a, “Kalu i Koo ia tarai Alaata'ala kuasa bo pinginti'i Laigan-Na kani'i, alaka' pangawawau upa kosamba' bo oosanmai.” 19 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Runtuni a Laigan kani'i, ka' tongko' tolu' ilio pokereron-Kumo soosoodo.” 20 Kasi taena i raaya'a, “Laiganna Alaata'ala kani'i tiodaa patompulo' ka' nonoom taun mbali' daa poko nipokerer. Se' daa i Koo mangaan bo momokerer tongko' tolu' ilio?” 21 Kasee panduung ni Yesus mangaan Laiganna Alaata'ala mase waka-Na suung-Na. 22 Sarataa i Yesus nipotuo'i noko daa lapus, kasi notonginau' a murit-Na se' iya'a Ia poko bantilkonmo mbaripian. Mbaka' i raaya'a noparasayamo na upa men nitulis na Alkitaap ka' upa men ia bantilkonmo i Yesus. 23 Na tempo i Yesus na Yerusalem, na ilio ramean Paska, biai' a mian men nosida parasaya na Ko'ona gause nimiile' upa kosamba' ka' sian dele men Ia wawau. 24 Kasee i Yesus sian mongooskon kaparasaya'anna mian na Ko'ona, gause Ia minginti'i a noana giigii' mian. 25 Ka' mian mosoo mompopo'inti'ikon na Ko'ona gau'na mian sambana, gause Ia minginti'i noana giigii' mian.

Yohanes 3

1 Isian sa'angu' mian Farisi, ngaanna i Nikodemus. Ia tonsoop sa'angu' tanaasna agama Yahudi. 2 Na sa'angu' rondom i Nikodemus notakamo ni Yesus ka' norobu taena, “Guru! Kai inti'i se' i Kuu guru men ia posuu' Alaata'ala. Gause sianta sa'angu'po mian men sida mangawawau upa kosamba' koi men Kuu wawau, kalu Alaata'ala sian muntulung i ia.” 3 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Tuutuu' mba'a. See bantilkonon-Ku na ko'omuu se' sianta sa'angu'po mian men sida mimiile' Batomundo'anna Alaata'ala kalu i ia sian ngamea'konon soosoodo.” 4 Taena i Nikodemus, “Koi upa a kosidana mian men moola'mo se' daa sida ngamea'konon? Sida mbali' a mian mule'kon na kompongna sinana ka' ngamea'konon soosoodo?” 5 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Tuutuu' sian sida, kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu kalu mian sian ngamea'konon tia weer ka' Alus Molinas, ia sian sida minsoop na Batomundo'anna Alaata'ala. 6 Mian ngamea'kononna mian, kasee kada' mantausi tutuo' u'uru, tiodaa ngamea'kononna Alus Molinas. 7 Alia i koo samba' kalu Yaku' mangaan se' i kuu giigii' tiodaa ngamea'konon soosoodo. 8 Mombuul mimbusa mbaria a men pingkira'na, ka' i kita momorongor seaakna. Kasee i kita sian minginti'i mbariaasi a notakaanna ka' mbaria a rae'anna. Koiya'a uga' a mian men ngamea'kononna Alus Molinas.” 9 Ia pikirawar i Nikodemus taena, “Koi upa a kosidana men koiya'a?” 10 Taeni Yesus, “Koo tamban guru na Israel, kasee kadai se' sian inti'ioon? 11 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i kai tongko' muntundun upa men kai inti'i ka' mompopo'inti'ikon upa men kai piile', kasee i kuu giigii' sian mamarasaya upa men taemai. 12 Yaku' nuntundunkonmo i kuu upa-upa na dunia kani'i, kasee i kuu sian parasaya. Koi upa bo pamarasayamuu kalu Yaku' muntundunkon i kuu upa-upa men na surugaa? 13 Sianta sa'angu'po a mian men nomae' na surugaa saliwakon Anak Manusia men nalau nda'amari na surugaa. 14 Koi i Musa na tano' maleas namasawe'kon ule tambaga na tokon, koiya'a uga' a Anak Manusia tio pasawe'konon, 15 kada' giigii' mian men parasaya na Ko'ona mantausi tutuo' men pore pataka sidutu. 16 Gause Alaata'ala molingu'kon tuu' mian na tano' balaki' kani'i, mbaka' Ia nongorookonmo Anak-Na men sa'a-sa'angu', kada' giigii' mian men parasaya na Ko'ona sian silaka', kasee mantausi tutuo' men pore pataka sidutu. 17 Alaata'ala nantatakakon Anak-Na na tano' balaki' kani'i taasi' bo pungukum mianna, kasee bo pansalamatkon. 18 Mian men parasaya na Anakna Alaata'ala sianta ukumon, kasee mian men sian parasaya ia ukummo Alaata'ala, gause ia sian parasaya na Anak-Na men sa'a-sa'angu'. 19 Ukuman iya'a koi kani'imari: Ruar iya'a noko takamo na tano' balaki', kasee mian tongko' mingkira'kon kapintungan, taasi'po ruar, gause wawauna i raaya'a ba'idek. 20 Sanda' mian men ba'idek a gau'na mongkokundai ruar. Ia kunda mae' na moruar, kada' wawauna men ba'idek sian kampiile'an. 21 Kasee mian men mangawawau upa men kana', ia taka na moruar kada' kampiile'an se' upa men ia wawau iya'a, sintutu' koi pingkira'na Alaata'ala.” 22 Noko daa iya'a ai Yesus tia murit-Na nomae'mo na Yudea. Raaya'a nodumodongo inda'a toro pii ilio ka' nansarani mian. 23 Yohanes nansarani mian na Ainon men sian oloa na Salim, gause na tampat iya'a daa biai' a weer. Ka' biai' a mian men taka na ko'ona miki sarani. 24 Tempo iya'a i Yohanes sianpo nisoopkon na tarungkuan. 25 Toro pii murit ni Yohanes tia samba Yahudi nompoogagaikon aturan pongoloe'ian waka. 26 Raaya'a nomae'mo ni Yohanes ka' nimikirawar taena, “Guru, dauga'na inau'onmuu a mian men mbaripian tii kuu na sambotakna Weerkauna Yordan, men kuu popo'inti'ikon na ko'omai? Ia uga' koini'i mansarani mian, ka' giigii' mian mae' na Ko'ona!” 27 Ia simbati i Yohanes taena, “Sianta sa'angu'po mian men sida mangala upa-upa bo ko'ona suungna, kalu sian rookononna Alaata'ala na ko'ona. 28 Kuu uga' nomorongormo upa men taengku', ‘Yaku' taasi' Tomundo' Pansalamatkon. Yaku' tongko' niposuu' mongolukoni i Ia.’ 29 Moro'one a pontombonoi wiwine men posuo'ionna. Lulusanna moro'one iya'a tongko' kumekerer na soripi'na moro'one ka' momorongori. Ka' lulusanna moro'one beles tuu' kalu momorongor wurungna moro'one iya'a. Koiya'a uga' i yaku' koi lulusanna moro'one iya'a. Koini'i yaku' beles tuu'. 30 Yesusmo a men tio angga'ion, kasee i yaku' sobiimo.” 31 Taeni Yohanes, “Men notaka nda'amari surugaa mingilingkudui giigii'. Men ringkat na tano' balaki' kani'i mase mian na tano' balaki', ka' muntundunkon upa-upa men na tano' balaki'. Yesus men notaka nda'amari surugaa mingilingkudui giigii' upa. 32 Ia nompopo'inti'ikon upa men Ia piile' ka' Ia rongormo, kasee sianta sa'angu'po mian men mamarasaya upa men tae-Na. 33 Mian men mamarasaya upa men taeni Yesus iya'a mompotuutuu' se' Alaata'ala a men kana'. 34 Gause mian men ia posuu' Alaata'ala iya'a nambantilkon wurungna Alaata'ala, gause Alaata'ala taasi' tongko' alu-alum nongorookon Alus-Na na Ko'ona. 35 Tama men na surugaa mongkolingu'kon Anak-Na ka' nongorookon giigii' kuasa na Ko'ona. 36 Mian men mamarasaya Anak iya'a bo mantausi tutuo' men pore pataka sidutu. Kasee mian men sian malolo' na Anak-Na iya'a sian mantausi tutuo' men pore, gause maso'na Alaata'ala dauga' isian na ko'ona.”

Yohanes 4

1 Mian Farisi nomorongor se' mian men ia tausi i Yesus bo murit-Na ka' men Ia sarani a biai'na tia men ia sarani i Yohanes. 2 (Ya'apo i Yesus sianta nansarani mian, tongko' murit-Na.) 3 Sarataa ia inti'i i Yesus se' mian Farisi nomorongormo se' koiya'a, Ia namarereimo Yudea ka' nomule'kon soosoodo na Galilea. 4 Yesus tio lumiu na Samaria mule'kon na Galilea. 5 Mbaka' notakamo i Ia na Sikhar, sa'angu' kota na Samaria. Sikhar iya'a sianta oloa na tano' men mbaripian ia rookon i Yakub boni Yusuf anakna. 6 Inda'a isian lobong tambu'an ni Yakub. Yesus nopamalemo tuu' gause nogintano' oloa. Mbali' iya'a, Ia no'umoruangmo ka' nintimale na soripi'na lobong iya'a. Tempo iya'a toro jaam duabelaas tanga'iloa'. 7 Sian nanau' notakamo a sa'angu' wiwine samba Samaria mae' tumambu'. Yesus norobumo na wiwine iya'a tae-Na, “Sida i Yaku' mama'ase' minginum?” 8 Tempo iya'a i Yesus somo suusuungna gause murit-Na nomae'mo na kota mingili kakaan. 9 Taena wiwine iya'a, “Tuan! Kuu samba Yahudi. Nongko'upa se' i Kuu mama'ase' minginum weer na ingku' wiwine na Samaria?” (Gause samba Yahudi sianta pooka'amat tia samba Samaria.) 10 Taeni Yesus, “Kalu koo inti'i a upa men ia rookon Alaata'ala, ka' koo inti'i se' i ime a men mama'ase' minginum weer na ko'oom, sabole i koo mama'ase' minginum na Ko'ona, ka' i koo taraion-Na weer men mantatakon tutuo' men pore.” 11 Taena wiwine iya'a, “Kuu Tuan sianta sasabuan, ka' lobong kani'i alalom tuu'. Mbaria a pantausian-Muu weer men mantatakon tutuo' men pore? 12 Yakub, pulimai, nongorookon lobong kani'i bo ko'omai. Ia mbaripian tia anakna tumambu' ka'ita, bo inumonna i raaya'a tia ayopna. Surion-Muu Tuan, se' i Kuu mbali' a balaki'na tii Yakub?” 13 Taeni Yesus, “Mian men minginum weer kani'i bo moro'u soosoodo, 14 kasee mian men minginum weer men rookonon-Ku, sianmo moro'u pataka sidutu. Gause weer men rookonon-Ku iya'a bo sida matana weer na lalomna wakana men umembuar mantarai tutuo' men pore pataka sidutu.” 15 Taena wiwine iya'a, “Tuan, taraimo i yaku' weer iya'a kada' i yaku' sianmo moro'u soosoodo, ka' kada' sianmo sakat ra'amari tumambu'.” 16 Taeni Yesus, “Rae'mo, ka' leelo' a langkai'im ra'amari.” 17 Taena wiwine iya'a, “Yaku' sian langkai'an.” Taeni Yesus, “Tuutuu' a upa men taeem, 18 gause i koo noko pirilima'mo nosuo' ka' moro'one men poototobo' tii koo koini'i taasi'po langkai'im.” 19 Taena wiwine iya'a, “Ni'isi ka' yaku' inti'i se' i Kuu sa'angu' nabii. 20 Pulimai monsoosa' Alaata'ala na buu'na kani'i, kasee i kuu samba Yahudi nangaan se' tongko' na Yerusalem a ponsoosa'anna mian Alaata'ala.” 21 Taeni Yesus, “Parasayamo, bo taka a tempona se' mian bo monsoosa' Tama na surugaa taasi'mo tongko' na buu'na kani'i ka' uga' taasi'mo tongko' na Yerusalem. 22 Kuu lipu' Samaria monsoosa' upa men sian kuu inti'i, kasee i kai lipu' Yahudi monsoosa' i Ia men kai inti'i. Kai monsoosa' men kai inti'i iya'a gause kasalamatan men ia takakon Alaata'ala ringkat na lipu' Yahudi. 23 Bo taka a tempona, ka' koini'i notakamo, se' mian bo monsoosa' Tama na surugaa koi men tuutuu'na ka' tia kuasana Alus Molinas. Ponsoosa' men koiya'a kikira'na Tama na surugaa. 24 Gause Alaata'ala iya'a Alus, mbaka' tongko' tia kuasana Alus Molinas a mian sida monsoosa' i Ia koi men tuutuu'na.” 25 Wiwine iya'a ninsimbatimo i Yesus taena, “Yaku' inti'i se' Tomundo' Pansalamatkon, men uga' ngaanon Kristus bo taka. Kalu i Ia takamo, Ia bo mambantilkon giigii' upa na ko'onta'.” 26 Taeni Yesus, “Yaku'mo mba'a inono' men koini'i pintanga' batundun tii koo.” 27 Pintanga' i Yesus batundun tia wiwinena Samaria iya'a, notakamo a murit-Na. Raaya'a samba' nimiile' se' i Yesus batundun tia wiwine. Kasee sianta sa'angu'po i raaya'a men nimikirawar na wiwine iya'a, “Ibu, upa a panduungmuu?” kabai men nimikirawar ni Yesus, “Nongko'upa i Kuu se' batundun tia wiwine kanono'?” 28 Mbaka' wiwine iya'a namarereimo gumbangna indo'o, ka' notumetende' mae' na kota ka' nambantilkon na mian taena, 29 “Mai piile' a mian kuaro'o men nambantilkon na ingku' giigii' men yaku' wawaumo. Too i Iamo a Tomundo' Pansalamatkon?” 30 Mbaka' i raaya'a namarereimo kota ka' nomae' ni Yesus. 31 Pintanga' iya'a, Yesus ia taropimo murit-Na bo kumaan. Taena i raaya'a, “Guru, mai kumaanmo!” 32 Mbaka' ia simbati i Yesus tae-Na, “Yaku' daa isian kakaan kasee men sian inti'ionmuu.” 33 Mbaka' murit ni Yesus nopoopikirawarimo taena, “Isian mbali' mian sambana men nangawawa kakaan bo Ko'ona?” 34 Kasi i Yesus norobu tae-Na, “Kakaan-Ku mase mongololoikon pingkira'-Na men nomosuu' i Yaku', ka' mamakabus palimangon men Ia rookon bo limangon-Ku. 35 Tempo i kuu mimiile' ale', kuu mangaan se' somo paat bitu'on mamadakmo. Kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu: Alaka' piile' tiku-tikum! Giigii' ale' somo potosongi', noko toropotmo bo padakon! 36 Mian men mamadak noko pangalabotmo tambona, ka' nantambun ule' bona tutuo'na men pore pataka sidutu. Mbaka' mian men nangasok ka' mian men namadak koikoimo munsuri beles. 37 Men koiya'a kana'mo tia timbaani' kani'imari: ‘Men sa'angu' mangasok, men sambana mamadak.’ 38 Yaku' nomosuu' i kuu mae' mamadak na ale' men taasi' i kuu a ningilimang. Mian sambana noko balimangmo inda'a, kasee i kuu mangala ule'na limangna i raaya'a.” 39 Biai' a samba Samaria na kota iya'a men noparasaya ni Yesus, gause isian tundunanna wiwine iya'a men taena, “Ia nambantilkon na ingku' giigii' upa men yaku' wawaumo.” 40 Mbaka' sarataa samba Samaria nopootuung tii Yesus, raaya'a nama'ase'mo kada' i Ia sabole-bole dumodongo tii raaya'a. Mbaka' i Yesus notuukmo ruangilio na ko'ona i raaya'a. 41 Tempo iya'a, nokanturanganmo biai' a mian men parasaya ni Yesus, gause upa men pisiso'konon-Na na ko'ona i raaya'a. 42 Raaya'a norobumo na wiwine iya'a taena, “Kai koini'i parasaya, taasi'mo tongko' upa men koo bantilkon na ko'omai, kasee daa kai rongormo a upa men tae-Na, ka' daa kai inti'imo se' tuutuu' Iamo a Pansalamatkon dunia.” 43 Sarataa i Yesus ruangiliomo na Sikhar, Ia nomule'konmo na Galilea. 44 Yesus isian nangaan tae-Na, “Sa'angu' nabii sian angga'ion na dodongoanna suungna.” 45 Kasee tempo i Yesus taka na Galilea, mian biai' nangalabotimo i Ia tia noa ma'amat, gause i raaya'a uga' nimiile'mo giigii' men ia wawau i Yesus tempo pangaramekonan Paska na Yerusalem, ka' i raaya'a uga' isian na ramean iya'a. 46 Mbaka' i Yesus nomule'konmo soosoodo na kota Kana men na Galilea, men mbaripian nangawawauan-Na weer nosida anggur. Tempo iya'a isian sa'angu' pagawena batomundo'an men anakna pintanga' manggeo na Kapernaum. 47 Sarataa i ia nomorongor se' i Yesus notakamo na Galilea ringkat na Yudea, ia nomae'mo na Ko'ona ka' nama'ase' kada' i Ia mae' na Kapernaum mengelesi'i anakna men sakaalmo. 48 Yesus norobumo na pagawena batomundo'an iya'a tae-Na, “Kalu i kuu sian mimiile' upa kosamba' men wawauon-Ku, kuu sian mamarasaya.” 49 Ia simbati pagawena batomundo'an iya'a taena, “Tumpu, indamo dongan, kada' takaionta a anakku sianpo lapus.” 50 Taeni Yesus, “Rae', ule'konmo. Anaak palesi'mo.” Pagawe iya'a parasaya men taeni Yesus, kasi i ia nomae'. 51 Na tanga'na salan, toro pii mian men balimang na ko'ona nomootuungi i ia ka' nambantilkon na ko'ona taena, “Anakmuu daa palesi'mo.” 52 Kasi i ia nimikirawar na ko'ona i raaya'a se' jaam pipii a nuntumbeianna nalesi'. Ia simbati i raaya'a taena, “Rimberi'po toro jaam satu tanga'iloa', sianmo nosuminggar.” 53 Kasi tamana anak iya'a notonginau' se' toro jaam koiya'a a men nangaanan ni Yesus na ko'ona men tae-Na, “Anaak palesi'mo.” Mbaka' i ia tia giigii' poto'utusanna noparasayamo ni Yesus. 54 Ya'amo a kopinduanna i Yesus nangawawau upa kosamba' na Galilea sarataa notaka ringkat na Yudea.

Yohanes 5

1 Noko daa iya'a, isian rameanna lipu' Yahudi, mbaka' i Yesus nomae'mo na Yerusalem. 2 Na kota Yerusalem, karani' soopanna balana kota na tampat men ngaanion Soopanna Domba, isian sa'angu' kolam men na wurung Ibrani ngaanon Betesda. Na kolam iya'a isian lilima' palapalangkat. 3 Na giigii' palapalangkat iya'a biai' a mian poto tokol manggeo. Isian men mampisok, isian men pepa', ka' isian men repo'. Raaya'a mempeperai weer na kolam iya'a kolebu, 4 gause tempo-tempo isian malaa'ikatna Tumpu malau na kolam iya'a ka' mengelebu weerna. Mian manggeo men olukon malau na kolam iya'a tempo weerna kolebu, ia bo malesi' maune' nggeo men koi upa. 5 Na tampat iya'a isian sa'angu' moro'one men tolumpulo'mo ka' wawalu' taun a nanggeoanna. 6 Yesus nimiile' i ia toko-tokol inda'a, ka' ia inti'i i Yesus se' nanau'mo a nanggeoanna. Mbaka' Ia pikirawarimo tae-Na, “Koo mingkira' malesi'?” 7 Taena mian men manggeo iya'a, “Tuan, sianta mian ka'ita bo pangawaaro'okon i yaku' na kolam kalu weerna kolebumo. Ka' baasi waaro'o i yaku' na kolam, mian sambana noko palaumo olukon.” 8 Mbaka' i Yesus norobumo na ko'ona tae-Na, “Wangonmo, nakat a ampaas ka' tumpang.” 9 Tempopo iya'a uga' nalesi'mo a mian iya'a. Mbaka' ia nakatmo a ampasna ka' notumumpang. Kasee iya'a nosida na ilio Sabat. 10 Mbali' iya'a moomoola'na Yahudi norobumo na mian men baasi nalesi' iya'a taena, “Koini'i ilio Sabat. Koo sian sida mamasa'an ampaas.” 11 Taena mian men baasi nalesi' iya'a, “Mian men nengelesi'i i yaku' umba'a a men nomosuu' i yaku' manganakat ampasku ka' nomosuu' tumumpang.” 12 Moomoola'na Yahudi nimikirawarmo taena i raaya'a, “Ime a mian men nomosuu' i koo manganakat ampaas ka' tumumpang?” 13 Kasee mian men baasi nalesi' iya'a sianmo ninginti'i mianna, gause i Yesus nintipenta'mo na mian biai'. 14 Kasee noko daa iya'a ai Yesus nopootuungmo mian men baasi nalesi'i iya'a na lalomna Laiganna Alaata'ala. Ia norobu na ko'ona tae-Na, “Koini'i i koo daa nalesi'mo. Aliamomo' mangawawau sala' soosoodo, dako' i koo munsuri men ba'idek tuu'.” 15 Mbaka' mian iya'a nomae'mo ka' nambantilkon moomoola'na Yahudi se' i Yesus a men nengelesi'i i ia. 16 Mbali' iya'a, moomoola'na Yahudi nanpari-pari mampapolosi i Yesus, gause i Ia nengelesi'imo mian na ilio Sabat. 17 Kasee i Yesus norobu na moomoola'na Yahudi iya'a tae-Na, “Tamang-Ku na surugaa dauga' balimang pataka koini'i, mbaka' Yaku' uga' tio balimang.” 18 Wurung men koiya'a ninsidakon moomoola'na Yahudi mampari-pari mampapatei i Yesus. Raaya'a nangawawau koiya'a taasi' tongko' montookon i Yesus nansala'kon ilio Sabat men taasi' koi aturanna agama, kasee uga' gause i Ia nangaan se' Alaata'ala iya'a Tama-Na. Kalu koiya'a, Ia momookokoikon waka-Na tia Alaata'ala. 19 Mbaka' i Yesus norobumo na moomoola'na Yahudi iya'a tae-Na, “Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' Anak sianta momoko mangawawau upa-upa tia kuasana suung-Na. Ia tongko' mangawawau upa men Ia piile' wawauonna Tama-Na. Gause upa men wawauonna Tama na surugaa, koiya'a uga' a wawauonna Anak-Na. 20 Tama na surugaa mongkolingu'kon Anak-Na ka' minsiso'kon na Ko'ona giigii' men wawauonna Tama na surugaa. Tama na surugaa uga' bo minsiso'kon na Ko'ona a wawau men balaki'na pataka i kuu samba'. 21 Koi Tama na surugaa mangawangonkon mian lapus, ka' momotuo'i i raaya'a, koiya'a uga' a Anak-Na momotuo'i ka' mantarai tutuo' men pore pataka sidutu na mian men kikira'-Na taraion. 22 Tama na surugaa sianta mungukumi sa'angu'po mian. Giigii' kuasa-Na men bo pungukumi mian Ia rookonmo na Anak-Na. 23 Tama na surugaa mangawawau koiya'a, kada' giigii' mian mangangga'i Anak koi i raaya'a mangangga'i Tama na surugaa. Mian men sian mangangga'i Anak iya'a, uga' sian mangangga'i Tama na surugaa men nomosuu' Anak-Na. 24 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' mian men momorongori wurung-Ku ka' parasaya na Ko'ona men nomosuu' i Yaku', ia isianmo tutuo' men pore pataka sidutu. Ia sianmo ukumon. Ia namarereimo kolapusan, ka' nantausimo tutuo' men pore pataka sidutu. 25 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' bo taka a tempona, ka' koini'i uga' noko takamo, se' mian lapus bo momorongor wurungna Anakna Alaata'ala. Ka' mian men momorongor wurung iya'a bo tumuo' soosoodo. 26 Koi Tama na surugaa pu'una tutuo' men pore, koiya'a uga' i Ia minsidakon Anak-Na bo pu'una tutuo' men pore. 27 Tama na surugaa nantaraimo i Ia kuasa bo pungukumi, gause i Ia Anak Manusia. 28 Alia i kuu samba'kon momorongor men koiya'a, gause bo taka a tempona se' giigii' mian men nolapusmo bo momorongor wurungna Anak Manusia, 29 ka' mian men pore a wawauna bo potuo'ion ka' umuar na baleananna ka' tumuo' pore pataka sidutu. Mian men ba'idek a gau'na uga' bo potuo'ion ka' umuar na baleanan, kasee bo ukumon. 30 Yaku' sian sida mangawawau upa-upa men tongko' pingkira'-Ku suung-Ku. Yaku' mungukumi mian koi men Yaku' rongor na Tama na surugaa. Ka' men pungukuming-Ku iya'a maloos, gause i Yaku' sian mongololoikon koi pingkira'-Ku suung-Ku, kasee koi pingkira'na Tama na surugaa men nomosuu' i Yaku'.” 31 “Kalu tongko' suung-Ku a men muntundunkon wakang-Ku, tundunan men koiya'a sida uga' sian parasayaonmuu. 32 Kasee isian mian men mompotuutuu' i Yaku', ka' Yaku' inti'i se' tundunanna iya'a tuutuu'. 33 Kuu nomosuu' mian mae' ni Yohanes, ka' i ia nompotuutuu' men kana'. 34 Yaku' nangaan men koiya'a taasi' se' kada' i Yaku' potuutuu'onna mian, kasee kada' i kuu salamatkonon. 35 Yohanes iya'a koi boloak men kait ka' munguruari, see i kuu tongko' kodi-kodi' lewa'kon ruar iya'a. 36 Kasee men potuutuu'on-Ku a balaki'na tia men ia potuutuu' i Yohanes. Giigii' limang men Ia rookon Tama na surugaa na Ingku' kada' limangon-Ku, men koiya'a mompopo'inti'ikon se' Tama na surugaa a men nomosuu' i Yaku'. Palimangon iya'a uga' a men limangon-Ku koini'i. 37 Ka' Tama na surugaa men nomosuu' i Yaku' uga' mompotuutuu' i Yaku'. Kuu sianpo nontoo rongor wurung-Na ka' uga' sianpo nontoo piile' dudus-Na. 38 Wurung-Na sian kuu naa' na noamuu gause i kuu sian parasaya na Ingku' men Ia posuu'. 39 Kuu mansarak minginti'i isiina Alkitaap gause pansaruimuu kalu i kuu minginti'imo isiina, kuu mantausi tutuo' men pore pataka sidutu. Alkitaap iya'a uga' mompotuutuu' i Yaku', 40 kasee i kuu bude' taka na Ingku' kada' mantausi tutuo' men pore pataka sidutu iya'a. 41 Yaku' sian moki angga'i na mian. 42 Kasee i kuu, inti'ion-Ku se' noamuu sian mongkolingu'kon Alaata'ala. 43 Yaku' taka tia kuasana Tamang-Ku na surugaa, kasee i kuu sian mangalabot i Yaku'. Kasee kalu isian mian sambanaan taka tia kuasana suungna, mian iya'a labotionmuu. 44 Koi upa a bo pamarasayamuu i Yaku' kalu i kuu tongko' mansarak kada' angga'ionna simbaya'muu, ka' taasi' mansarak angga'ionna Alaata'ala men sa'a-sa'angu'? 45 Alia i kuu mansarui se' i Yaku' bo mompoposala' i kuu na aropna Tama na surugaa. Kasee men bo mompoposala' i kuu mase i Musa men ooskononmuu. 46 Kalu i kuu mamarasaya i Musa, kuu sabole mamarasaya i Yaku', gause i ia isian nuntulis i Yaku' na kitapna. 47 Kasee ka' i kuu sian mamarasaya upa men ia tulis i Musa, mbaka' i kuu uga' sian mamarasaya upa men taeng-Ku'.”

Yohanes 6

1 Noko daa iya'a ai Yesus nomae'mo na sambotakna Danau Galilea, men uga' ngaanon Danau Tiberias. 2 Biai' a mian bero-beros mongololo' i Ia, gause i raaya'a nimiile'mo upa kosamba' men Ia wawau tempo nengelesi'i mian men manggeo. 3 Kasi i Yesus nolumopon mbaara'a buu'na ka' no'umoruang tia murit-Na. 4 Na tempo iya'a, karani'mo a ilio ramean Paska na samba Yahudi. 5 Sarataa i Yesus nimiile' na tiku-tikum-Na se' biai' tuu' a mian taka na Ko'ona, Ia norobumo ni Filipus tae-Na, “Mbaria a pingilianta kakaan kada' pamakaanta mian karaani'i?” 6 (Yesus ninginti'i upa men bo wawauon-Na, kasee Ia norobu koiya'a gause mansarak minginti'i noa ni Filipus.) 7 Ia simbati i Filipus taena, “Kakaan men tongko' ilion tia rua' atu doi' dinar sianpo sanda' bona mian karaani'i, maupo tongko' toro tiu'an.” 8 Sa'angu' murit ni Yesus men i Andreas, utus ni Simon Petrus, norobumo na Ko'ona taena, 9 “Kani'i isian sa'angu' anak moro'one men isian roti jelai lilima' ka' susum rurua'. Kasee daa sukup mbali' bona mian men koi kani'i a kobiai'na?” 10 Taeni Yesus, “Posuu'mo a mian karaanono' umoruang.” Na tampat iya'a biai' a rakut, mbaka' i raaya'a no'umoruangmo na rakut. Kobiai'na mian iya'a toro lima' loloon moro'one. 11 Kasi i Yesus nangala roti iya'a, ka' nobasukuur na Alaata'ala. Sarataa iya'a, Ia nongobo-obosmo roti iya'a na mian biai' men poto oruang indo'o. Koiya'a uga' na susum iya'a. Ka' i raaya'a nokumaan pataka benteng. 12 Sarataa i raaya'a wiwi'na nobentengmo, Yesus norobumo na murit-Na tae-Na, “Posa'angu' a labina. Alia isian men tontako'.” 13 Mbaka' i raaya'a nungururu'mo labina lilima' roti jelai iya'a men ia kaan i raaya'a, ka' labina dauga' nobuke' sompulo' rua' basung. 14 Sarataa mian biai' nimiile' upa kosamba' men ia wawau i Yesus, raaya'a norobumo taena, “Tuutuu', kani'imo a nabii men bo taka na tano' balaki'!” 15 Gause i Yesus ninginti'i se' i raaya'a bo taka ka' mamakisaa mangawawa i Ia bo sidakonon tomundo', mbaka' Ia nintirensamo suung-Na ka' nomae' na buu'na men sambana. 16 Sarataa guntumalommo, murit ni Yesus nalaumo na danau. Raaya'a nolumakitmo na duangan, 17 kasi nengelembeti danau iya'a mae' na Kapernaum. Tempo iya'a ilio noko pintungmo, kasee i Yesus koo'po notaka na ko'ona i raaya'a. 18 Tempo iya'a danau kaekae' mabokol gause mombuulon makorong. 19 Sarataa i raaya'a nobabose toro lima' kabai noom kilometer a ko'oloana, raaya'a nimiile'mo i Yesus tumpa-tumpang na wawona weer mangkarani' duangan. Raaya'a nolayaonmo. 20 Kasee i Yesus norobu na ko'ona tae-Na, “Yaku' ini'i. Alia layaon!” 21 Kasi tia noa beles, raaya'a nangalabotimo i Yesus na lalomna duangan, ka' tempo iya'a uga' duanganna nokambotmo na bone, na tampat men rae'ionna. 22 Koi liilana mian biai' men dauga' na sambotakna danau, nimiile' se' duangan men somo sa'angu' iya'a sianmo intu'u. Ia inti'i i raaya'a se' murit ni Yesus nomae'mo na duangan iya'a, kasee i Yesus sian nolumolo'. 23 Tempo iya'a isian toro pii duangan men ringkat na kota Tiberias notaka ka' nobalabu karani' tampat men nangkaananna mian biai' roti noko daa ia sukuurkon i Tumpu Yesus. 24 Sarataa mian biai' iya'a nimiile' se' sian isian i Yesus tia murit-Na, raaya'a nolumakitmo na duangan men baasi nobalabu iya'a ka' norumingkat mae' na Kapernaum mansarak i Yesus. 25 Sarataa mian biai' nopootuung tii Yesus na sambotakna danau, raaya'a nimikirawar taena, “Guru, mbaripi a notakaan-Muu ka'ita?” 26 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i kuu mansarak i Yaku' taasi' se' daa i kuu ninginti'imo aratina upa kosamba' men Yaku' wawaumo, kasee tongko' se' daa i kuu nangkaanmo roti pataka nobenteng. 27 Kuu balimang alia tongko' mansarak kakaan men bo kabus ka' bo mobosi'. Kasee alaka' balimang mansarak men sian mobosi' ka' men daa mantarai tutuo' men pore pataka sidutu. Kakaan iya'a bo rookononna Anak Manusia na ko'omuu, gause Anak Manusia a men ia potuutuu' Alaata'ala tia oos-Na.” 28 Kasi taena i raaya'a, “Upa a men bo wawauonmai kada' men wawauonmai iya'a koi kikira'na Alaata'ala?” 29 Taeni Yesus, “Koi kani'imari a men kikira'na Alaata'ala: kuu tio parasaya na Ko'ona men ia posuu' Alaata'ala.” 30 Mbaka' taena i raaya'a, “Upa a men bo wawauon-Muu men sida pongoosanmai, kada' daa piile'onmai ka' parasayaonmai i Kuu? Upa a men limangon-Muu? 31 Pulimai mbaripian nangkaan roti manna na tano' maleas, koi men nitulis na Alkitaap taena, ‘Ia namakaan i raaya'a tia roti men nda'amari na surugaa.’ ” 32 Kasi taeni Yesus, “Tuutuu' mba'a, kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu se' taasi' i Musa a men nantarai i kuu roti nda'amari surugaa, kasee Tamang-Ku. Ka' koini'i Tamang-Ku a mantarai i kuu roti men tuutuu'na nda'amari surugaa. 33 Gause roti men na Alaata'ala, mase i Ia men nda'amari surugaa men mantarai tutuo' men pore pataka sidutu bona mian na tano' balaki'.” 34 Taena i raaya'a, “Tuan, tarai i kai a roti sanda' ilio koi men tae-Muu.” 35 Taeni Yesus, “Yaku'mo a roti men mantarai tutuo' men pore pataka sidutu. Mian men taka na Ingku' sianmo bo mololu pataka sidutu. Ka' mian men parasaya na Ingku' sianmo bo moro'u pataka sidutu. 36 Kasee koi men Yaku' bantilkonmo na ko'omuu, maune' i kuu nimiile'mo i Yaku', kuu sian mamarasaya. 37 Giigii' mian men ia rookon Tamang-Ku na Ingku' bo taka na Ingku', ka' mian men taka na Ingku' sian kokundaion-Ku. 38 Gause i Yaku' nda'amari surugaa taasi' bo pangawawau upa men koi pingkira'-Ku suung-Ku, kasee koi pingkira'-Na men nomosuu' i Yaku'. 39 Ka' koi kani'imari a pingkira'-Na men nomosuu' i Yaku': amo' sa'angu'po a men malalap na giigii' mian men Ia rookon na Ingku', kasee kada' potuo'ion-Ku na ilio kokomburi'anna. 40 Gause ni'imo a pingkira'na Tamang-Ku: Kada' giigii' mian men nimiile' Anak ka' parasaya na Ko'ona bo mandapot tutuo' men pore pataka sidutu, ka' potuo'ion-Ku na ilio kokomburi'anna.” 41 Mbaka' samba Yahudi nokokoo'ankonmo i Yesus gause Ia norobu tae-Na, “Yaku'mo a roti men nda'amari surugaa.” 42 Raaya'a norobu taena, “Taasi' uga' i Yesus kani'i a men anak ni Yusuf? Inti'ionmai a sina-Na tia tama-Na! Koi upa mbali' se' i Ia sida mangaan se' i Ia nda'amari surugaa?” 43 Kasi taeni Yesus, “Alia kokoo'ankon i Yaku'! 44 Sianta sa'angu'po mian men sida taka na Ingku', kalu Tama men nomosuu' i Yaku' sian nambaetok noana kada' taka na Ingku'. Ka' ime a men taka na Ingku' bo potuo'ion-Ku na ilio kokomburi'anna. 45 Na kitapna nabii isian nitulis koi kani'imari: ‘Giigii' mian bo pisiso'onna Alaata'ala.’ Mbaka' giigii' mian men nomorongormo ka' nangalabot pisiso'na Tama na surugaa, bo taka na Ingku'. 46 Men koiya'a, taasi' se' daa isianmo mian men nimiile'mo Tama. Men daa nimiile'mo Tama na surugaa tongko' i Ia men ia posuu' Alaata'ala. 47 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' mian men parasaya, ia mandapot tutuo' men pore pataka sidutu. 48 Yaku'mo a roti men mantarai tutuo' pore pataka sidutu. 49 Pulimuu nangkaanmo roti manna na tano' maleas ka' i raaya'a nolapusmo. 50 Kasee roti men nda'amari surugaa taasi'po koiya'a. Mian men mangkaan roti iya'a sianmo lapus. 51 Yaku'mo a roti nda'amari surugaa men mantarai tutuo' men pore pataka sidutu. Mian men mangkaan roti kani'i, ia bo tumuo' pataka sidutu. Roti men rookonon-Ku bona mian na tano' balaki' kada' tumuo' mase antok-Ku.” 52 Nomorongor men koiya'a, samba Yahudi nopoogagaimo tia simbaya'na ka' norobu taena, “Koi upa mbali' a mian kanooro'o se' daa mongorookon antok-Na bo kaanonta?” 53 Kasi taeni Yesus, “Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu kalu i kuu sian mangkaan antokna Anak Manusia ka' minginum rara'-Na, kuu sian mantausi tutuo' men pore pataka sidutu. 54 Mian men mangkaan antok-Ku ka' minginum rara'-Ku bo mantausi tutuo' men pore pataka sidutu ka' bo potuo'ion-Ku na ilio kokomburi'anna. 55 Gause antok-Ku tuutuu' kakaan, ka' rara'-Ku tuutuu' bo inumon. 56 Mian men mangkaan antok-Ku ka' minginum rara'-Ku, ia poowawa pore tii Yaku' ka' Yaku' poowawa pore tii ia. 57 Tama na surugaa men tumuo' nomosuu' i Yaku' ka' i Yaku' tumuo' gause Tama na surugaa. Koiya'a uga' mian men mangkaan antok-Ku bo tumuo' gause i Yaku' a men momotuo'i. 58 Yaku'mo a roti men nda'amari surugaa. Roti iya'a taasi' koi roti men ia kaan pulimuu. Gause soro' nangkaan roti iya'a, raaya'a uga' nolapus. Kasee mian men mangkaan roti men nda'amari surugaa, ia bo tumuo' pataka sidutu.” 59 Giigii' iya'a ia bantilkon i Yesus na Kapernaum, na tempo i Ia mimisiso' na laigan bakitumpuan. 60 Sarataa nongorongor wurung ni Yesus, biai' a murit-Na men norobu taena, “Pisiso' kani'i marepa tuu'. Ime a men daa momoko mongololo'?” 61 Yesus ninginti'i se' murit-Na nokokoo'ankon i Ia men nangaan koiya'a. Mbaka' Ia norobumo tae-Na, “Kokoo'muu mbali' a wurung-Ku men koiya'a? 62 Ka' koi upa kalu i kuu mimiile' Anak Manusia masawe' soosoodo na dodongoan-Na men mbaripian? 63 Alus Molinas a men mantarai mian tutuo' pore pataka sidutu, taasi' wakana mian. Wurung men bantilkonon-Ku kani'i, mase wurungna Alus Molinas men mantarai tutuo' pore pataka sidutu. 64 Kasee isian i kuu men sian parasaya.” (Yesus ninginti'i na tumbenapo, se' ime a men sian parasaya ka' ime a men bo mongorookon i Ia kada' papateion.) 65 Kasi i Yesus norobu soosoodo tae-Na, “Ya'amo mbali' i Yaku' nambantilkon na ko'omuu se' sianta sa'angu'po mian men taka na Ingku', kalu Tama na surugaa sianta minsidakon men koiya'a.” 66 Muntumbei tempo iya'a biai' a murit ni Yesus men namarerei i Ia ka' nokundamo nongololo' i Ia soosoodo. 67 Mbaka' i Yesus norobumo na sompulo' rua' murit-Na tae-Na, “Too i kuu uga' bo mamarerei i Yaku'?” 68 Ia simbati i Simon Petrus taena, “Tumpu, ime a bo rae'anmai? Wurungmuu Tumpu mantarai tutuo' men pore pataka sidutu. 69 Kai parasayamo ka' kai inti'imo se' i Kuu a men molinas men ringkat na Alaata'ala.” 70 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Taasi' uga' i Yaku' a men nungururuki sompulo' rua' kuu kani'i? Kasee isian i kuu men kani'i sa'angu' mian koi ibiliis!” 71 Men panduungion ni Yesus mase i Yudas anak ni Simon Iskariot. Maune' i Yudas sa'angu' mian men tonsoop murit ni Yesus, kasee ia bo mongorookon i Yesus kada' papateion.

Yohanes 7

1 Noko daa iya'a ai Yesus nomae'mo longkop Galilea. Ia kunda dumodongo na Yudea, gause isian moomoola'na Yahudi momoosarak bo mampapatei i Ia. 2 Tempo iya'a karani'mo rameanna samba Yahudi men ngaanon ramean Sa'up Roon. 3 Mbaka' utus ni Yesus norobumo na Ko'ona taena, “Ringkatmo i Koo mae' na Yudea, kada' muriit sida uga' mimiile' upa men wawauoon. 4 Gause sianta sa'angu'po mian men mansapitkon mangawawau upa-upa, kalu ia mingkira' tolele na mian biai'. Kalu i Koo mangawawau upa-upa tiodaa pipiile'konoon na mian na tano' balaki'.” 5 (Mbali' utus-Na mangaan koiya'a gause raaya'apo uga' sian parasaya na Ko'ona.) 6 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Koini'i koo'po tempong-Ku, kasee i kuu daa sinampang tempoan. 7 Dunia kani'i sian mangka'idek i kuu, kasee mangka'idek i Yaku', montookon i Yaku' nompopo'inti'ikon se' wawauna dunia kani'i ba'idek. 8 Rae'mo i kuu na ramean iya'a! Yaku' sianpo mae', gause koini'i koo'po tempong-Ku.” 9 Koiya'a ninsimbati ni Yesus i raaya'a, ka' i Ia dauga' na Galilea. 10 Sarataa utus ni Yesus nomae' na ramean iya'a, Ia uga' nomae'mo kasee wuni-wuni ka' sianta paraa nintipiile' na mian. 11 Na ramean iya'a moomoola'na Yahudi nansarak i Yesus. Raaya'a nimikirawar na mian, taena, “Aana i Ia?” 12 Ka' biai' a mian pooseasoi muntundun i Ia. Isian mian men mangaan: “Ia mian ma'amat.” Isian uga' men mangaan: “Sian, Ia mantarai pisiso' sala' na mian biai'.” 13 Kasee sianta sa'angu'po mian men morobu rongor-rongor moomoola'na Yahudi gause layaonkon i raaya'a. 14 Pintanga' ramean iya'a, Yesus ninsoopmo na Laiganna Alaata'ala ka' nimisiso' mian. 15 Mbaka' moomoola'na Yahudi nosamba'mo ka' norobu taena i raya'a, “Koi upa a mian kaya'a se' biai' a inti'ion-Na, kasee sianta nosikola?” 16 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Pisiso'-Ku taasi' norumingkat na Ingku', kasee na Ko'ona men nomosuu' i Yaku'. 17 Mian men mingilimang pingkira'na Alaata'ala, sabole bo minginti'i se' pisiso'-Ku norumingkat na Alaata'ala kabai se' tongko' na Ingku'. 18 Mian men muntundun wakana, ia mansarak kada' angga'ionna mian. Kasee mian men mansarak mangangga'i Alaata'ala men nomosuu' i ia, mian iya'a kana' a wawauna, ka' sian borek. 19 Taasi' uga' i Musa a men nantarai i kuu Ukum Torat? Kasee sianta sa'angu'po i kuu men mongololoikon Ukum Torat iya'a. Nongko'upa se' i kuu momoosarak mampapatei i Yaku'?” 20 Taena i raaya'a taena, “Koo ia lampingi meena! Ime mbali' a men momoosarak ka' mampapatei i Koo?” 21 Taeni Yesus, “Tongko' sa'angu' palimangon a men Yaku' wawau na ilio Sabat, kuu noko kokoo'anmo. 22 Musa nambantilkonmo kada' i kuu tio basunat. Bookoi sunat kani'i taasi' ia tadulkon i Musa, kasee ia tadulkon pulinta. Ka' i kuu uga' munsunat mian na ilio Sabat! 23 Kalu i kuu munsunat mian na ilio Sabat dako' munguluani ukum ni Musa, kadai se' i kuu maso'kon i Yaku' montookon nengelesi'i mian na ilio Sabat? 24 Alia mungukumi mian tongko' mongololo'kon upa men kampiile'an, kasee ukumi koi men tuutuu'na.” 25 Toro pii samba Yerusalem norobu taena i raaya'a, “Taasi' Iamo kani'i a men sarakon bo papateion? 26 Ka' piile'! Ia sian bata-bata morobu na aropna mian biai' ka' sianta upa-upa men ia ngaan i raaya'a na Ko'ona. Kabai tanaasta ninginti'imo se' Iamo a Tomundo' Pansalamatkon? 27 Mian iya'a kita inti'imo a noringkatan-Na, kasee kalu Tomundo' Pansalamatkon taka sianta sa'angu'po a mian minginti'i se' mbaria a noringkatan-Na.” 28 Tempo i Yesus mimisiso' na Laiganna Alaata'ala, Ia nengeleelo'kon tae-Na, “Tuutuu' mba'a inti'ionmuu se' ime i Yaku' ka' mbaria a noringkatan-Ku. Kada' inti'ionmuu, Yaku' notaka taasi' tongko' pingkira'-Ku, kasee pingkira'na Alaata'ala. Ia Alaata'ala men tuutuu' ka' i Ia a nomosuu' i Yaku'. Kasee i kuu sianta minginti'i i Ia. 29 Yaku' ninginti'i i Ia, gause i Yaku' ringkat na Ko'ona ka' Iamo a men nomosuu' i Yaku'.” 30 Raaya'a momoosarak mangarakop i Yesus, kasee sianta sa'angu'po a mian men nongkoyong i Ia, gause tempona koo'po taka. 31 Kasee na mian biai' iya'a, isian uga' biai' a men noparasaya na Ko'ona ka' norobu taena, “Mian kanooro'o sabole i Tomundo' Pansalamatkon gause biai' tuu' a upa kosamba' men Ia wawaumo.” 32 Mian Farisi nomorongor se' biai' a mian momooseasoikon i Yesus, mbaka' i raaya'a tia tanaasna imam nomosuu'mo dadagai Laiganna Alaata'ala mangarakop i Yesus. 33 Mbaka' i Yesus norobumo na mian biai' men isian na lalomna Laiganna Alaata'ala tae-Na, “Somo kodi-kodi' i Yaku' dauga'na ruru-ruru' tii kuu ka' moko daa iya'a i Yaku' bo mae' na Ko'ona men nomosuu' i Yaku'. 34 Kuu bo mansarak i Yaku', kasee sian rumpakionmuu, gause i kuu sian momoko mantaka dodongoan-Ku.” 35 Kasi moomoola'na Yahudi nopoopikirawari, taena, “Mbaria a rae'an-Na, mbali' se' sian rumpakionta? Kabai i Ia bo mae' na samba Yahudi men na laosalaan, na tanga-tanga'na samba Yunani, bo pimisiso' i raaya'a? 36 Upa aratina wurung-Na kani'i: Kuu bo mansarak i Yaku', kasee sian rumpakionmuu, ka' i kuu uga' sian momoko mantaka dodongoan-Ku?” 37 Na ilio men kokomburi'anna ramean Sa'up Roon, iliona ramean men tuko, nokumekerermo i Yesus na Laiganna Alaata'ala ka' nengeleelo'kon tae-Na, “Mian men moro'u, porena i ia taka na Ingku' ka' minginum! 38 Mian men parasaya na Ingku', ia koi men nitulis na Alkitaap taena, ‘Na noana bo umembuar a weer men mantarai tutuo' men pore pataka sidutu.’ ” 39 Yesus muntundun Alus Molinas men bo labotonna mian men parasaya na Ko'ona. Tempo iya'a Alus Molinas koo'po notaka, gause i Yesus koo'po notonakat mbaara'a na surugaa. 40 Biai' a mian nomorongor upa men ia tundun i Yesus. Ka' na mian biai' iya'a isian men norobu taena, “Mian kaya'a sabole nabii men bo taka.” 41 Mian sambana uga' norobu taena, “Ia kani'i Tomundo' Pansalamatkon.” Kasee men sambana uga' norobu taena, “Taasi'. Tomundo' Pansalamatkon taasi' ringkat na Galilea! 42 Gause isian nitulis na Alkitaap se' i Tomundo' Pansalamatkon iya'a lee' ni Daud ka' ringkat na kampung Betlehem, dodongoan ni Daud mbaripian.” 43 Mbaka' mian biai' nompoogagaikonmo se' ime i Yesus too i Ia Tomundo' Pansalamatkon kabai taasi'. 44 Isian men mingkira' mangarakop i Ia, kasee sianta sa'angu'po mian men nongkoyong i Ia. 45 Sarataa nomule'kon a dadagai Laiganna Alaata'ala men niposuu' mangarakop i Yesus, tanaasna imam tia mian Farisi iya'a nobapikirawarmo na ko'ona i raaya'a taena, “Nongko'upa i kuu se' sianta nangawawa i Ia?” 46 Ia simbati dadagai iya'a taena, “Koo'po isian mian men morobu koi i Ia!” 47 Taena mian Farisi, “Kabai i kuu tinompololo'mo na pisiso'-Na men sala'? 48 Isian mbali' a tanaasta kabai se' sa'angu'po mian na mian Farisi men mamarasaya i Ia? 49 Kasee mian biai' karaani'i men sian minginti'i Ukum Torat, bi silaka' i raaya'a!” 50 Nikodemus, sa'angu' mian Farisi men mbaripian isian notaka ni Yesus, norobu na simbaya'na taena, 51 “Ukum Toratta mbali' se' mungukum mian, kalu koo'po tia nirongor ka' ni'inti'i se' upa men ia wawau?” 52 Ia simbati i raaya'a taena, “Kabai i koo uga' samba Galilea? Alaka' piile' na Alkitaap kada' inti'ioon se' sianta nabii men ringkat na Galilea.” 53 Kasi i raaya'a nompoo'ule'kon na laiganna,

Yohanes 8

1 kasee i Yesus nomae'mo na Buu'na Zaitun. 2 Ma'ulo-ulop tuu' i Yesus ndo'omo soosoodo na Laiganna Alaata'ala, ka' biai' a mian men taka na Ko'ona. Ka' i Ia no'umoruang mimisiso' i raaya'a. 3 Mbaka' wawa Ukum Torat tia mian Farisi nangawawamo na Ko'ona sa'angu' wiwine men nirumpaki nuntumpangkon langkai'na. 4 Raaya'a nomokerermo wiwine iya'a na tanga' ka' norobu ni Yesus, taena, “Guru, wiwine kani'i nirumpaki pintanga' muntumpangkon langkai'na. 5 Na Ukum Torat ni Musa ia nomosuu' i kita mangalapak wiwine men koiya'a pataka lapus. Koi upa a pinginti'i-Muu men koiya'a?” 6 Raaya'a mangaan men koiya'a bo mimitopongi i Ia, kada' i raaya'a mantausi sala'-Na. Kasee i Yesus nodumodungku' kasi nobatulis na tano' tia rangkum-Na. 7 Gause i raaya'a sapiki-pirawar na Ko'ona, mbaka' Ia nokumekerermo kasi norobu tae-Na, “Kuu men sianta dosaon, tio i kuu a men mongolukoni mangalapak wiwine kaya'a tia watu.” 8 Kasi i Ia nodumodungku' soosoodo ka' nobatulis na tano'. 9 Kasee sarataa i raaya'a nomorongor wurung iya'a, raaya'a nomae'mo sa'angu'-sa'angu', muntumbei na mian men motu'a. Komburi'na somo i Yesus suungna tia wiwine iya'a men dauga' isian na tampat iya'a. 10 Kasi i Yesus nokumekerer ka' norobu na wiwine iya'a tae-Na, “Aanamo i raaya'a? Sianta mian men nungukum i koo?” 11 Taena wiwine iya'a, “Sianta, Tumpu.” Kasi taeni Yesus, “Yaku' uga' sian mungukum i koo. Rae'mo, ka' muntumbei koini'i aliamomo' mangawawau dosa.” 12 Yesus norobumo soosoodo na mian biai' iya'a tae-Na, “Yaku'mo a ruarna dunia. Kalu i ime a mongololo' i Yaku' ia sian mae' na kapintungan, kasee ia isian ruar men mantarai tutuo' men pore pataka sidutu.” 13 Taena mian Farisi, “Koo a men mompotuutuu' wakaam. Tundunaan sian tuutuu'.” 14 Taeni Yesus, “Maune' Yaku' mompotuutuu' wakang-Ku, kasee tundunan-Ku tuutuu', gause Yaku' ninginti'i mbaria a noringkatan-Ku ka' mbaria a rae'an-Ku. Kasee i kuu sian ninginti'i se' mbaria a ringkatan-Ku ka' mbaria a rae'an-Ku. 15 Kuu mungukumi mongololo' sukatan na mian, Yaku' sian mungukumi sa'angu'po mian. 16 Kasee kalu i Yaku' mungukumi, mbaka' pungukuming-Ku iya'a tuutuu', gause i Yaku' taasi' tongko' suung-Ku, kasee Yaku' poopoololo' tii Ia men nomosuu' i Yaku'. 17 Ka' na kitap Toratmuu isian nitulis koi kani'imari: tundunan men porongorionna mian mase tio men potuutuu'onna rua' mian. 18 Yaku' a men mompotuutuu' wakang-Ku, ka' uga' Tamang-Ku men nomosuu' i Yaku' a mompotuutuu' i Yaku'.” 19 Mbaka' taena i raaya'a, “Aana mbali' a Tamaam?” Ia simbati i Yesus tae-Na, “Yaku', maupo Tamang-Ku sian inti'ionmuu. Kalu se' i kuu minginti'i i Yaku', kuu uga' minginti'i Tamang-Ku.” 20 Giigii' iya'a ia bantilkon i Yesus beebeel petina doi' kurbaan na tempo i Ia pintanga' mimisiso' mian na Laiganna Alaata'ala. Ka' sianta sa'angu'po mian men nangarakop i Ia, gause sianpo tempona. 21 Yesus norobumo soosoodo na mian biai' tae-Na, “Yaku' bo mae' ka' i kuu bo mansarak i Yaku', kasee i kuu bo lapus dauga' dosaon. Dodongoan men rae'an-Ku sian takaonmuu.” 22 Mbaka' moomoola'na Yahudi norobumo taena, “Too i Ia bo mintipate mbali' se' i Ia nangaan: ‘Dodongoan men rae'an-Ku, sian takaonmuu?’ ” 23 Kasi i Yesus norobu tae-Na, “Kuu ndo'omari, kasee i Yaku' nda'amari. Kuu ringkat na dunia, kasee noringkatan-Ku taasi' na dunia. 24 Gause iya'a, mbali' i Yaku' nambantilkon na ko'omuu umba'a se' i kuu bo lapus gause dosamuu. Kalu i kuu sian mamarasaya se' i Yaku'mo inono' men ngaanon YAKU' ISIAN, kuu bo lapus dauga' dosaon.” 25 Mbaka' i raaya'a nimikirawarmo na Ko'ona taena, “Ime mbali' i Koo?” Taeni Yesus, “Upa a kana'na i Yaku' morobu soosoodo tii kuu? 26 Dauga' biai' a men tio bantilkonon-Ku ka' ukumikonon-Ku i kuu. Kasee Yaku' tongko' mambantilkon na dunia upa men Yaku' rongor na Ko'ona men nomosuu' i Yaku', ka' i Ia Alaata'ala men tuutuu'.” 27 Raaya'a sian ninginti'i se' i Ia muntundunkon Tama na surugaa na ko'ona i raaya'a. 28 Mbaka' i Yesus norobumo tae-Na, “Kalu i kuu mamasawe'konmo Anak Manusia, temposi iya'a kasi inti'ionmuu se' i Yaku'mo inono' men ngaanon YAKU' ISIAN, ka' daa bo inti'ionmuu se' i Yaku' sianta mangawawau upa-upa koi pingkira'-Ku, kasee i Yaku' muntundunkon upa-upa koi men ia pisiso'kon Tama na surugaa na Ingku'. 29 Ka' i Ia men nomosuu' i Yaku' poopoololo' tii Yaku'. Ia sian mamatalai i Yaku' suusuung-Ku, gause i Yaku' sinampang mangawawau upa men kikira'-Na.” 30 Noko daa i Yesus nuntundunkon giigii' iya'a, biai' a mian men noparasaya na Ko'ona. 31 Kasi i Yesus norobu na samba Yahudi men parasaya na Ko'ona tae-Na, “Kalu i kuu tumuo' koi pisiso'-Ku, kuu tuutuu' murit-Ku. 32 Kalu i kuu tuutuu' nosidamo murit-Ku, kuu bo minginti'i pisiso' men kana'. Kalu koiya'a i kuu sianmo po'ata'on.” 33 Ia simbati samba Yahudi taena, “Kai mase lee' ni Abraham ka' i imepo sianpo nompo'ata' i kai. Koi upa i Koo mangaan se' kai sianmo po'ata'on?” 34 Taeni Yesus, “Tuutuu' mba'a, kasee bantilkonon-Ku na ko'omuu se' mian men mangawawau dosa mase ata'na dosa. 35 Ka' sa'angu' ata' sianta dumodongo na laigan pataka manau', kasee anak a men daa sinampang dumodongo na laigan. 36 Ka' kalu Anak minsidakon dosa sianmo mompo'ata' i kuu, mbaka' i kuu tuutuu' sianmo nipo'ata'.” 37 “Inti'ion-Ku se' i kuu lee' ni Abraham. Kasee i kuu momoosarak mampapatei i Yaku', gause i kuu bude' mangalabot pisiso'-Ku. 38 Upa men Yaku' piile' na Tama na surugaa ya'amo a men bantilkonon-Ku. Kasee i kuu mingilimang upa men kuu rongor na tamamuu.” 39 Taena i raaya'a, “Tamamai mase i Abraham.” Taeni Yesus, “Kalu se' tuutuu' i kuu anak ni Abraham, kuu sabole mingilimang palimangon men ia limangmo i Abraham. 40 Kasee i kuu momoosarak mampapatei i Yaku' men mambantilkon na ko'omuu upa men tuutuu'na men Yaku' rongor na Alaata'ala. Abraham sian mingilimang koi men limangonmuu. 41 Kuu mingilimang upa men limangonna tamamuu.” Taena i raaya'a, “Kai taasi' ningamea'kon na posuo' men sambu-sambumo. Tamamai tongko' sa'angu', men Alaata'ala.” 42 Taeni Yesus, “Kalu se' Alaata'ala iya'a Tamamuu, kuu bo molingu'kon i Yaku', gause i Yaku' ringkat na Alaata'ala. Ka' i Yaku' taka taasi' tongko' pingkira'-Ku, kasee pingkira'-Na men nomosuu' i Yaku'. 43 Nongko'upa mbali' se' i kuu sian minginti'i upa men bantilkonon-Ku? Gause i kuu sian mokotaan mongorongor pisiso'-Ku. 44 Ibiliismo a men bo tamamuu ka' i kuu mingkira' mangawawau men kikira'na tamamuu. Iamo a men mampapatei mian na tumbenapo ka' sianta wawauna men kana', gause na ko'ona sianta men tuutuu'. Kalu ia mimborek, ia morobu koi pingkira'na suungna, gause i ia bukuan mimborek ka' tamana giigii' borek. 45 Yaku' mambantilkon men tuutuu'na na ko'omuu, kasee i kuu sian parasaya na Ingku'. 46 Ai ime i kuu men daa momoko mimpipiile'kon se' tuutuu' i Yaku' nangawawau dosa? Yaku' nambantilkon upa men tuutuu', kasee kadai se' i kuu sian mamarasaya i Yaku'? 47 Kalu mian men ringkat na Alaata'ala, ia momorongori wurungna Alaata'ala. Kasee i kuu taasi' ringkat na Alaata'ala, mbali' iya'a i kuu sian momorongori.” 48 Moomoola'na Yahudi ninsimbatimo i Yesus taena i raaya'a, “Sian tuu' mbali' kalu i kai mangaan se' i Koo samba Samaria men ia lampingi meena?” 49 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Yaku' sian ia lampingi meena, kasee i Yaku' mangangga'i Tamang-Ku ka' i kuu sian mangangga'i i Yaku'. 50 Kasee i Yaku' sian mansarak kada' angga'ionmuu. Isian sa'angu' men mansarak kada' i Yaku' angga'ion ka' i Ia uga' a men mungukumi. 51 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu kalu ime a men mongololo' men taeng-Ku, ia sian lapus pataka sidutu.” 52 Taena moomoola'na Yahudi, “Koini'i daa kai inti'imo se' i Koo tuutuu' ia lampingimo meena. Gause i Abraham noko lapusmo ka' koiya'a uga' a nabii. Kasee i Koo nangaan, ‘Kalu ime men mongololo' men taeng-Ku, ia sian lapus pataka sidutu.’ 53 Kalu i Abraham noko lapusmo, ka' giigii' nabii uga' noko lapusmo, ime mbali' i Koo kani'i? Sian minsoop na akal kalu i Koo a balaki'na tii Abraham minti'imai!” 54 Taeni Yesus, “Kalu i Yaku' mansarak kada' i Yaku' bi angga'ion, men koiya'a sianta kana'na. Tamang-Ku men na surugaa a men mangangga'i i Yaku'. Tama na surugaa iya'a men taemuu se' Alaata'alamuu, 55 kasee i kuu sian minginti'i i Ia. Yaku' daa minginti'i i Ia. Kalu i Yaku' mangaan se' sian minginti'i i Ia, mbaka' i Yaku' mimborek koi i kuu. Kasee i Yaku' minginti'i i Ia ka' mongololo' men tae-Na. 56 Abraham minti'imuu beles tuu' se' i ia bo mimiile' ilio kotakaan-Ku ka' ia noko pimiile'mo ka' nobeles.” 57 Mbaka' taena moomoola'na Yahudi, “Umuur koo'po tia limampulo' taun ka' i Koo mangaan se' nimiile'mo i Abraham?” 58 Taeni Yesus, “Tuutuu' a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' koo'po tia i Abraham nongamea', Yaku' noko isianmo.” 59 Kasi i raaya'a nangala watu mangalapak i Yesus, kasee i Ia nintipenta'mo ka' namarerei Laiganna Alaata'ala.

Yohanes 9

1 Na tempo i Yesus nolumiu, Ia nimiile' sa'angu' mian mampisok ngame-ngamea'po. 2 Murit ni Yesus nimikirawarmo na Ko'ona taena i raaya'a, “Guru, ime a men nangawawau dosa, mian kaya'a suungna kabai minti'ina, mbali' i ia ningamea'kon mampisok?” 3 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Ia nampisok, taasi' ia gau'kon dosana ka' uga' taasi' ia gau'kon dosana minti'ina, kasee ia ningamea'kon mampisok kada' kuasana Alaata'ala sida piile'on balimang na wakana. 4 Daa dauga'na ilio, kita tio mingilimang palimangon-Na men nomosuu' i Yaku'. Malom bo taka ka' sa'angu'po mian sianmo momoko balimang. 5 Dauga'na i Yaku' na tano' balaki' kani'i, Yaku' a ruarna tano' balaki'.” 6 Sarataa i Yesus norobu koiya'a, Ia no'uminormo na tano' ka' nangalauk inor-Na iya'a tia tano', kasi nenggegeskon na matana mian men mampisok iya'a, 7 ka' norobu tae-Na, “Rae' pirurup na kolam Siloam.” Siloam aratina: “Men niposuu'.” Mbaka' mian iya'a nomae'mo nirurup kasi ia nomule'kon ka' mian iya'a nopoopiile'mo. 8 Kasee mian men pookarani'anna laigan ka' mian men ninginti'i se' i ia mbaripian sa'angu' mian men mo'ase'-ase', norobumo taena i raaya'a, “Taasi' mianmo kani'i a men sinampang mo'ase'-ase'?” 9 Isian mian men nangaan, “Tuutuu', mianmo kani'i.” Isian uga' men nangaan, “Taasi' i ia. Ia tongko' pookoikoianna mian iya'a.” Kasee mian iya'a nangaan taena, “Daa tuutuu' i yaku'mo.” 10 Taena mian, “Koi upa mbali' se' daa i koo nopoopiile'mo?” 11 Ia simbati mian iya'a taena, “Mian men ngaanion Yesus nangalauk inor-Na tia tano' ka' nenggegeskon na matangku ka' nomosuu' i yaku' tae-Na, ‘Rae' na kolam Siloam ka' pirurup.’ Kasi i yaku' nomae' ka' sarataa nirurup, yaku' nopoopiile'mo.” 12 Taena i raaya'a, “Aanamo a mian iya'a?” Taena mian iya'a, “Yaku' sian ninginti'i.” 13 Kasi i raaya'a nangawawa mian men mampisok mbaripian iya'a na mian Farisi. 14 Tempo i Yesus nangalauk inor-Na tia tano' ka' nompopotarang matana mian iya'a, na ilio Sabat. 15 Mbali' iya'a mian Farisi nimikirawarmo na mian iya'a koi upa se' daa i ia nopoopiile'mo. Ia simbati taena, “Ia nenggegesi matangku tia tano' men nilauk inor kasi i yaku' nirurup ka' koini'i i yaku' nopoopiile'mo.” 16 Toro pii mian Farisi norobu taena, “Mian men nangawawau koi kani'i taasi' ringkat na Alaata'ala, gause i Ia sian mongololo' aturan na ilio Sabat.” Mian Farisi sambana uga' norobu taena, “Kalu i Ia sa'angu' mian men dosaon, sian minsoop na akal se' daa momoko mangawawau upa kosamba' men koiya'a.” Mbaka' ninsidakonmo i raaya'a nopoogagai. 17 Mbali' iya'a mian Farisi nimikirawarimo mian iya'a soosoodo taena, “Ka' i koo, koi upa a pinginti'iim i Ia, gause i Ia nompopotarangmo mataam?” Ia simbati taena, “Ia nabii.” 18 Kasee moomoola'na Yahudi sian parasaya se' mbaripian i ia mampisok, ka' koini'i nopoopiile'mo. Mbali' iya'a, raaya'a nengeleelo'mo minti'ina, 19 ka' nimikirawar taena, “Kani'imo a anakmuu men taemuu se' mampisok ngame-ngamea'po? Kalu koiya'a, koi upa se' koini'i daa nopoopiile'mo?” 20 Ia simbati minti'ina mian iya'a taena, “Tuutuu'. Ia kani'i anakmai men ngame-ngamea'po mampisok, 21 kasee koi upa se' koini'i daa nopoopiile'mo, kai sian ninginti'i, ka' uga' sian kai inti'i se' i ime a nompopotarang matana. Alaka' pikirawar na ko'ona, ia daa balaki'mo. Ia sida muntundunkon i kuu.” 22 Minti'ina norobu koiya'a, gause layaonkon moomoola'na Yahudi, gause i raaya'a nosangadamo kalu ime a men mangaan se' i Yesus a Tomundo' Pansalamatkon, ia sianmo poturangon minsoop na laigan bakitumpuan. 23 Koiya'a mbali' minti'ina norobu taena, “Pikirawar na ko'ona, ia daa balaki'mo.” 24 Kasi i raaya'a nengeleelo' soosoodo mian men mbaripian mampisok iya'a ka' norobu taena, “Bantilkon a tuutuu'na na aropna Alaata'ala. Kai inti'i se' mian iya'a dosaon.” 25 Ia simbati taena, “Mian iya'a dosaon kabai se' sian, yaku' sian ninginti'i. Kasee men yaku' inti'i, mbaripian yaku' mampisok ka' koini'i daa nopoopiile'mo.” 26 Taena i raaya'a, “Upa a men Ia limang na ko'oom? Koi upa i Ia ninsidakon i koo nopoopiile?” 27 Ia simbati taena, “Yaku' poko bantilkonmo na ko'omuu, kasee i kuu sian namarasaya. Mbaka' bo upamuu ka' dauga' momorongor soosoodo? Kabai i kuu uga' mingkira' sida bo murit-Na?” 28 Kasi i raaya'a ningiroki ka' norobu taena, “Koo a muritna mian iya'a, kasee i kai murit ni Musa. 29 Kai inti'i se' Alaata'ala norobu ni Musa, kasee i Ia sian kai inti'i mbaria a noringkatan-Na.” 30 Taena mian iya'a, “Kosamba' tuu' se' i kuu sian ninginti'i noringkatan-Na tamban i Ia ninsidakon i yaku' poopiile. 31 Kita poto'inti'i se' Alaata'ala sian momorongori mian dosaon, kasee momorongori mian men malolo' ka' mingilimang men kikira'-Na. 32 Mbaripianpo pataka koini'i sianpo nitoorongor se' isian mian men nengelesi'i mian men mampisok ngame-ngamea'po sida poopiile'. 33 Kalu se' mian iya'a taasi' norumingkat na Alaata'ala Ia sian sida mangawawau upa-upa.” 34 Ia simbati i raaya'a taena, “Koo kani'i dosaon ngame-ngamea'po ka' i koo mimisiso' i kai?” Mbaka' supu iya'a i ia sianmo nipoturang minsoop na laigan bakitumpuan. 35 Ia rongor i Yesus se' mian iya'a sianmo ia poturang i raaya'a minsoop na laigan bakitumpuan, mbaka' ia sarakmo i Yesus a mian iya'a ka' norobu na ko'ona taena, “Parasayaoon a Anak Manusia?” 36 Ia simbati taena, “Tuan, ime mbali' i Ia, kada' i yaku' parasaya na Ko'ona?” 37 Taeni Yesus, “Koo noko pimiile'mo i Ia. Iamo a men pintanga' batundun tii koo koini'i.” 38 Taena mian iya'a, “Parasayaonku i kuu, Tumpu.” Kasi ia nobanintuur nonsoosa' i Yesus. 39 Taeni Yesus, “Yaku' taka na tano' balaki' bo pungukumi, kada' ime a men sian poopiile' sidakonon poopiile', ka' ime a men mangaan se' wakana daa poopiile', ia bo sidakonon mampisok.” 40 Wurung ni Yesus iya'a ia rongor toro pii mian Farisi men isian iraando'o, mbaka' i raaya'a norobumo ni Yesus taena, “Kalu koiya'a, kai kani'i mbali' mampisok?” 41 Taeni Yesus, “Kalu se' i kuu mampisok, kuu sian dosaon. Kasee i kuu nangaan, ‘Kai poopiile',’ mbaka' i kuu dauga' dosaon.”

Yohanes 10

1 “Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' ime a men minsoop na eko'anna domba see taasi' lumiu na soopanna, kasee mimenek, mian men koiya'a mamangan ka' mian puraga. 2 Kasee ime a men minsoop lumiu na soopan, ia a pontondong domba. 3 Dadagai eko'an mengeleaki soopan bona pontondong, ka' domba momorongori wurungna pontondong ka' i ia mengeleelo' dombana koi ngaanna sanda-sanda' ka' nantandan umuar. 4 Kalu giigii' dombana uarkononnamo na liwana, ia mae' na olukon ka' dombana tumuntun na komburi'na, gause i raaya'a mongoos wurungna. 5 Domba iya'a bude' mongololo' mian sambana. Raaya'a tongko' mamarere, gause wurungna mian sambana sian inti'ionna i raaya'a.” 6 Koiya'a a timbaani' men ia tundunkon i Yesus na mian Farisi, kasee i raaya'a sian ninginti'i se' upa a panduung-Na. 7 Mbaka' i Yesus norobumo soosoodo tae-Na, “Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' Yaku'mo a soopan bona domba. 8 Giigii' mian men notaka mongolukoni i Yaku', raaya'a mamangan ka' mian puraga kasee a domba iya'a sian momorongori i raaya'a. 9 Yaku' a soopan iya'a. Kalu ime a minsoop lumiu na Ingku', ia bo salamat ka' i ia bo minsoop ka' umuar mantausi kakaan. 10 Men mamangan tongko' taka mamangan ka' mampapatei ka' minsilaka'i. Yaku' taka kada' i raaya'a sida tumuo', ka' isian tutuo' men pore tuu'. 11 Yaku' a pontondong men ma'amat. Pontondong men ma'amat mongorookon noana bona dombana. 12 Kasee sa'angu' mian men tongko' tamboion men taasi' pontondong, ka' men taasi' tombonona domba iya'a, sarataa mimiile' serigala taka, ia tumetende' mamarerei domba iya'a. Mbaka' serigala iya'a mongorongkobimo ka' mengerensa-rensakon domba iya'a. 13 Mian men nitamboi iya'a mamarere, gause mian iya'a balimang tongko' mansarak tambona. Ia sian mingimamat domba iya'a. 14 Yaku' a pontondong men ma'amat. Yaku' minginti'i dombang-Ku ka' dombang-Ku minginti'i i Yaku', 15 Koimo Tama na surugaa minginti'i i Yaku' ka' i Yaku' minginti'i Tama na surugaa. Yaku' mongorookon noang-Ku bona dombang-Ku. 16 Dauga' isian dombang-Ku sambana, men taasi' na eko'an kani'i. Domba iya'a tio uga' bo wawaon-Ku ka' i raaya'a bo momorongor wurung-Ku. Raaya'a wiwi'na bo sida sa'angu' lulusan men tondongonna sa'angu' mian. 17 Tama na surugaa molingu'kon i Yaku', gause i Yaku' mongorookon noang-Ku men bo mule'kon na Ingku' soosoodo. 18 Sianta sa'angu'po mian momoko mamantas noang-Ku kalu sianta rookonon-Ku, kasee i Yaku' a men mongorookon koi pingkira'-Ku. Yaku' kuasaan mongorookon ka' kuasaan mangala soosoodo. Ya'amo a kuasa men Yaku' labot na Tamang-Ku na surugaa.” 19 Gause i Yesus norobu koiya'a, mbaka' samba Yahudi nopoogagaimo. 20 Biai' a mian norobu taena, “Ia nolampingonmo na meena ka' i Ia lengang! Bo upamuu ka' momorongori i Ia?” 21 Kasee isian uga' men norobu taena, “Mian men lampingionna meena sianta morobu koiya'a! Sida mbali' a meena mompopotarang matana mian mampisok?” 22 Na Yerusalem mian pintanga' mangaramekon Nomokereran Laiganna Alaata'ala. Ya'a nosida na tempo memel. 23 Yesus rae-rae' na Laiganna Alaata'ala na gandaria men ngaanon Gandaria Salomo. 24 Mbaka' samba Yahudi nintikumimo i Ia ka' norobu na Ko'ona taena, “Pataka ipi i Kuu mamatalai i kai tumuo' sian kabubuana? Alia mompopowuni, bantilkon na ko'omai kalu tuutuu' i Kuumo a Tomundo' Pansalamatkon.” 25 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Yaku' poko bantilkonmo na ko'omuu, kasee i kuu sian mamarasaya. Giigii' upa kosamba' men Yaku' limangmo iya'a mimpu'u na Tamang-Ku na surugaa, ka' limang iya'a a men mompotuutuu' i Yaku'. 26 Kasee i kuu sian parasaya, gause i kuu sian tonsoop dombang-Ku. 27 Men dombang-Ku sabole momorongori wurung-Ku. Yaku' minginti'i i raaya'a ka' i raaya'a mongololo' i Yaku'. 28 Yaku' mantarai i raaya'a tutuo' men pore pataka sidutu ka' i raaya'a sianta lapus. Sianta sa'angu'po mian men momoko mangarampasi i raaya'a na limang-Ku. 29 Tamang-Ku na surugaa a men nongorookon i raaya'a na Ingku', ka' i Ia a balaki'na tia mian giigii'. Sianta sa'angu'po mian men momoko mangarampasi i raaya'a na lima-Na. 30 Yaku' tia Tama na surugaa iya'a sa'angu'.” 31 Kasi samba Yahudi nangala watu soosoodo mangalapak i Yesus. 32 Kasee i Yesus norobu na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Biai' a palimangon pore men ia posuu'kon Tamang-Ku na surugaa men Yaku' pipiile'konmo na ko'omuu. Giigii' palimangon-Ku iya'a, aana a men minsidakon i kuu mangalapak i Yaku'?” 33 Taena samba Yahudi, “Taasi' se' i Koo ningilimangmo men pore mbali' se' i kai mangalapak tia watu, kasee ka' i Koo mingidek Alaata'ala. Koo tongko' mian, kasee mangaan wakaam koikoimo tia Alaata'ala.” 34 Kasi ia simbati i Yesus tae-Na, “Taasi' uga' isian nitulis na kitap Toratmuu: Taena Alaata'ala, ‘Kuu mase alaata'ala?’ 35 Kita poto'inti'i se' upa men nitulis na Alkitaap bo sida pataka sidutu. Alaata'ala nantarai ngaan alaata'ala na mian men nomorongor wurung iya'a. 36 Ansee kalu koiya'a, kadai se' i kuu mangaan i Yaku' mingidek Alaata'ala gause i Yaku' nuntundun se' i Yaku' Anakna Alaata'ala? Kada' bo inti'ionmuu se' i Yaku' ia rurukimo Alaata'ala ka' niposuu' na tano' balaki'. 37 Kalu men limangon-Ku taasi' palimangon men ia posuu'kon Tama na surugaa, alia mamarasaya i Yaku'. 38 Maune' i kuu bude' parasaya na Ingku', kasee ka' Yaku' limangmo a palimangon men ia posuu'kon Tama na surugaa iya'a, mbaka' parasayamo a upa men Yaku' limang iya'a, kada' i kuu poo'inti'i ka' minginti'i se' Tama na surugaa poowawa pore tii Yaku' ka' i Yaku' tia Tama na surugaa poowawa pore.” 39 Raaya'a momoosarak soosoodo bo mangarakop i Yesus, kasee sian ia dapot i raaya'a. 40 Kasi i Yesus nomae' soosoodo ka' nodumodongo na sambotakna Weerkauna Yordan men nansaranian ni Yohanes mian mbaripian. 41 Biai' a mian men taka na Ko'ona ka' i raaya'a pootundunii taena, “Yohanes sian nangawawau upa kosamba', kasee giigii' upa men ia bantilkonmo muntundun mian iya'a tuutuu'.” 42 Mbaka' indo'o nobiai'mo a mian men namarasaya i Yesus.

Yohanes 11

1 Isian sa'angu' mian men pintanga' manggeo, ngaanna i Lazarus. Dodongoanna na kampung Betania tia utusna ai Maria tii Marta. 2 (Mariamo kani'i a wiwine men mbaripian nintimbu'kon minamina' muur men mawangi na sarat ni Tumpu Yesus ka' nansapui tia wuukna. Ia moto'utus tii Lazarus men manggeo iya'a.) 3 Rua-rua'na utusna iya'a nengelelekonmo ni Yesus taena, “Tumpu, utusmai men kolingu'um iya'a manggeo.” 4 Sarataa nongorongor lele iya'a, Yesus norobumo tae-Na, “Nggeona sian kolapus, kasee bo pimpipiile'kon kobalaki'anna Alaata'ala, gause tia nggeo iya'a Anakna Alaata'ala bo pobalaki'on.” 5 Yesus tuutuu' mongkolingu'kon i Marta, Maria, ka' i Lazarus. 6 Kasee tempo i Yesus nongorongor se' i Lazarus manggeo, Ia sianpo liuliu nomae' ni Lazarus. Ia dauga' nantalekon nodumodongo koi ruangilio na tampat iya'a. 7 Noko daa iya'a ai Yesus norobumo na murit-Na tae-Na, “Mai kita mule'konmo na Yudea.” 8 Ia simbati murit-Na taena, “Guru, sianpo nanau' a samba Yahudi boomo mangalapak i Kuu tia watu, mune' daa koini'i i Kuu bo mae' soosoodo na dodongoanna i raaya'a!” 9 Taeni Yesus, “Taasi' uga' isian sompulo' rua' jaam a sangilio? Ime a men mae' na tempo ilio, saratna sian tonsude, gause i ia mimiile' ruar na tano' balaki' kani'i. 10 Kasee kalu sa'angu' mian mae' na tempo malom, saratna bo tonsude, gause sianta ruar na wakana.” 11 Koiya'a a men ia tundun i Yesus. Kasi Ia norobu tae-Na, “Lazarus lulusanta tinomporoyotmo, kasee i Yaku' bo mae' mangawangonkon i ia.” 12 Taena murit-Na, “Tumpu, kalu i Lazarus tongko' tinomporoyot, ia sabole bo malesi'.” 13 Yesus ninginti'i se' i Lazarus nolapusmo. Kasee murit-Na nansarui se' i Yesus nangaan i Lazarus tongko' tinomporoyot. 14 Mbali' iya'a ia popopanasakonmo i Yesus na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Lazarus nolapusmo. 15 Kasee i Yaku' beles daa sianta inda'a. Gause koiya'a a porena bo ko'omuu, kada' i kuu sida parasaya. Koini'i mai kita mae' ni Lazarus.” 16 Tomas men ngaanon i Rapi' norobu na murit ni Yesus sambana taena, “Mai kita lumolo', sobii mau i kita pate tii ia!” 17 Sarataa i Yesus notaka na tampat ni Lazarus, Lazarus noko paatmo ilio a nantanoman. 18 Betania pookarani' tia Yerusalem, kopoo'oloana toro tolu' kilometer, 19 mbali' biai' samba Yahudi notaka nengelego'i i Marta tii Maria bo mantata'u i raaya'a gause utusna i raaya'a nolapusmo. 20 Sarataa i Marta nomorongor se' i Yesus notakamo, ia nomae'mo nangalaboti i Yesus, kasee i Maria monda'a na laigan. 21 Marta norobumo ni Yesus taena, “Tumpu, kalu se' i Kuu nokotakamo tempo iya'a, sabole utusku sian lapus. 22 Maune' koiya'a, inti'ionku se' koini'i uga' Alaata'ala bo mantarai upa men pa'ase'on-Muu na Ko'ona.” 23 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Utuus bo tumuo' soosoodo.” 24 Taeni Marta, “Yaku' inti'imo se' i Lazarus bo tumuo' soosoodo na tempo pomotuo'ian mian lapus na ilio kokomburi'anna.” 25 Taeni Yesus, “Yaku' a bo pomotuo'i mian lapus ka' bo pantarai tutuo' men pore pataka sidutu. Mian men parasaya na Ingku' bo tumuo', maune' i ia noko lapusmo. 26 Ka' mian tumuo' men parasaya na Ingku' sian lapus pataka sidutu. Parasayaoonmo a men koiya'a?” 27 Taeni Marta, “Tumpu, yaku' parasaya se' i Kuu Anakna Alaata'ala, Tomundo' Pansalamatkon men bo taka na tano' balaki' kani'i.” 28 Sarataa i Marta norobu koiya'a, ia nomae'mo nondolo' utusna i Maria ka' nenseasokon taena, “Guru isian kaya'amari. Ia nimikirawar i koo.” 29 Nomorongor koiya'a, Maria liuliu norumingkat kasi nomae' nomootuungi i Yesus. 30 Tempo iya'a, Yesus koo'po ninsoop na kampung. Ia dauga' na tampat men nomootuungian ni Marta. 31 Samba Yahudi men pintanga' mantata'u i Maria na laigan, nimiile' i Maria norumingkat ka' liuliu no'umuar. Mbaka' i raaya'a nongololo'mo i ia, gause taena i raaya'a too i ia bo mae' na baleanan ka' wiri. 32 Sarataa i Maria notaka ni Yesus ka' nimiile' i Ia, Maria nobanintuurmo na arop ni Yesus ka' norobu taena, “Tumpu, kalu se' i Kuu notakamo tempo iya'a, sabole utusku sian lapus.” 33 Tempo i Yesus nimiile' i Maria tia samba Yahudi men notaka tii ia wiri, mbaka' i Yesus nasiongo'mo nolingu'kon tuu' i raaya'a. 34 Taeni Yesus, “Aana a nantanomanmuu i ia?” Ia simbati i raaya'a taena, “Tumpu, mai piile'.” 35 Kasi i Yesus nowiri. 36 Mbaka' samba Yahudi norobumo taena, “Piile'! Ia molingu'kon tuu' i Lazarus!” 37 Kasee isian mian men norobu taena, “Ia mompopotarang matana mian mampisok, kadai se' i Lazarus sian Ia lesi'i kada' sian lapus?” 38 Yesus nasiongo'mo soosoodo, kasi nomae' na baleanan. Baleanan iya'a sa'angu' leeng men ni'ompodi tia watu balaki'. 39 Yesus norobumo tae-Na, “Anui a watu kanono'!” Ia simbati i Marta, utusna mian men nolapus iya'a, taena, “Tumpu, ia noko paatmo ilio a nantanoman. Sabole bobosi'mo!” 40 Taeni Yesus, “Taasi' uga' Yaku' poko bantilkonmo na ko'oom: Kalu i koo parasaya, koo bo mimiile' kuasana Alaata'ala men balaki' tuu'?” 41 Mbaka' i raaya'a nanganuimo watu iya'a. Kasi i Yesus nolumelengea' na langit ka' norobu tae-Na, “Tama na surugaa, sukuur na Ko'omuu, gause i Kuu daa nomorongor i Yaku'. 42 Inti'ion-Ku se' i Kuu sinampang momorongor i Yaku', kasee i Yaku' muntundunkon kani'i bona mian men isian karaani'i, kada' i raaya'a mamarasaya se' i Kuumo a men nomosuu' i Yaku'.” 43 Sarataa norobu koiya'a, Yesus norobumo boolak soosoodo tae-Na, “Lazarus, mai uar!” 44 Mbaka' no'umuarmo a mian men nolapusmo iya'a. Limana tia saratna dauga'na balu-balun tia toik pobalun biibii, ka' ro'upna dauga'na sa'u-sa'ubi tia toik sasa'ubi ro'up. Kasi i Yesus norobu na mian men iraando'o tae-Na, “Anui a toik pobalunna kada' i ia sida mae'!” 45 Biai' a samba Yahudi men notaka nengelego'i i Maria. Gause i raaya'a nimiile' upa men ia wawau i Yesus, mbaka' i raaya'a noparasayamo na Ko'ona. 46 Kasee isian i raaya'a toro pii ira men nomae' na mian Farisi ka' nambantilkon upa men ia wawau i Yesus. 47 Mbali' iya'a mian Farisi ka' tanaasna imam nobarimpungmo tia Mahkama Agama. Raaya'a norobumo taena, “Upa a men tio wawauonta? Mian iya'a mangawawau biai' upa kosamba'. 48 Kalu patalaionta i Ia koi kani'i liuliu, giigii' mian bo parasaya na Ko'ona, ka' samba Roma bo taka munsurung Laiganna Alaata'alanta ka' munsurung lipu'ta.” 49 Isian sa'angu' mian na ko'ona i raaya'a men ngaanna ai Kayafas. Ia Imam Moola' na taun iya'a. Ia norobu na ko'ona i raaya'a taena, “Kuu sianta upa inti'ionmuu. 50 Sian mbali' inti'ionmuu se' bagiakon sa'angu' mian bo lapus, dako' giigii' lipu'ta kobaraba'ian?” 51 Kayafas mangaan men koiya'a, taasi' pingkira'na suungna, kasee pingkira'na Alaata'ala. Gause na taun iya'a iamo a Imam Moola', mbaka' bookoi i ia uga' nuntundunkonmo men sianta ia inti'i se' i Yesus bo lapus bona samba Yahudi kada' i raaya'a sida salamatkonon. 52 Ka' taasi' tongko' bona samba Yahudi, kasee uga' bo mingirimpung ka' momosa'angu' anakna Alaata'ala men sinangkarensa. 53 Muntumbei ilio iya'a moomoola'na Yahudi nobasangadamo bo mampapatei i Yesus. 54 Mbali' iya'a, Yesus sianmo nintipiile' na samba Yahudi. Ia namarereimo kota Yerusalem men na lipu' Yudea, kasi nomae' na kota Efraim karani' tano' maleas. Na kota Efraim iya'a Ia nodumodongomo tia murit-Na. 55 Tempo iya'a karani'mo a ilio ramean Paska na samba Yahudi. Koo'po tia ilio iya'a, biai' a mian na kampung nomae' na Yerusalem bo mongololo'kon aturan pongoloe'ian waka. 56 Na tempo i raaya'a nobarimpung na Laiganna Alaata'ala, raaya'a nansarakmo i Yesus. Raaya'a nopoopikirawarimo taena, “Koi upa a pinginti'imuu? Kabai i Yesus sianmo taka na ramean kani'i.” 57 Raaya'a muntundun koiya'a, gause tanaasna imam tia mian Farisi nunguarkon aturan, kalu ime a minginti'i se' aana i Yesus, tio mambantilkon na ko'ona i raaya'a kada' bo rakoponna.

Yohanes 12

1 Dauga' koi noom ilio a ilio ramean Paska, Yesus nomae'mo na Betania. Betania iya'a dodongoan ni Lazarus men ia potuo'i i Yesus noko daa lapus. 2 Indo'o ari Lazarus nangalabotimo i Yesus ka' i Marta nantaropi kumaan na basukuuranna. Lazarus tia giigii' sawe' no'umoruang kumaan singka-singkat tii Yesus. 3 Mbaka' i Maria notakamo nangawawa toro sambande' liter minamina' narwastu men mawangi ka' alayo' tuu' a ilina. Maria nintimbu'konmo minamina' iya'a na sarat ni Yesus kasi ia sapui tia wuukna. Woona minamina' iya'a simomoran longkop lalomna laigan. 4 Kasee i Yudas Iskariot, sa'angu' murit ni Yesus men bo mongorookon i Yesus kada' papateion, norobu taena, 5 “Nongko'upa se' minamina' narwastu kani'i sian balukkonon tolu' atu doi' dinar ka' a ilina rookonon bona mian talalais?” 6 Yudas norobu koiya'a taasi' se' molingu'kon mian talalais, kasee ka' i ia mamangan. Ia mala' mangala doi'na mian biai' men ninaa' na ko'ona. 7 Kasee i Yesus norobu tae-Na, “Patalai a wiwine kani'i! Ia mangawawau koi kani'i bona ilio pantanoman i Yaku'. 8 Mian talalais sinampang isian na ko'omuu, kasee i Yaku' sian.” 9 Biai' a samba Yahudi nongorongor se' i Yesus isian na Betania, mbaka' i raaya'a nomae'mo na Betania. Raaya'a nomae' taasi' tongko' gause isian i Yesus, kasee i raaya'a mae' mimiile' i Lazarus men ia potuo'i i Yesus noko daa lapus. 10 Mbali' iya'a tanaasna imam nobasangadamo bo mampapatei i Lazarus. 11 Gause upa men nosida ni Lazarus iya'a, mbaka' biai' a samba Yahudi namarerei tanaasna imam ka' namarasaya i Yesus. 12 Koi liilana mian biai' men notakamo mangaramekon ramean Paska nongorongor se' i Yesus banta-bantang ro'omari na salan mae' na Yerusalem. 13 Mbaka' i raaya'a nangalamo roonana kau kasi mae' mangalaboti i Ia, ka' i raaya'a mangkakaro'kon taena, “Tunde' a Alaata'ala! Barakaatan i Ia men taka ia pokau Tumpu. Barakaatan a Tomundo'na Israel!” 14 Yesus nantausi sa'angu' keledai rundara bo nolakitan-Na. Mbaka' nosidamo a men nitulis na Alkitaap taena, 15 “Alia matakut i kuu mian na Sion! Piile' a Tomundo'muu taka, lumakit na keledai rundara!” 16 Na tempo iya'a murit ni Yesus sianpo ninginti'i giigii' iya'a. Kasee sarataa i Yesus nipopobalaki' noko daa lapus, kasi i raaya'a notonginau' se' men ia wawau mian na Ko'ona nipoko tulismo na Alkitaap. 17 Mian biai' men isian tii Yesus na tempo i Ia nengeleelo' i Lazarus umuar na baleanan ka' nomotuo'i noko daa lapus, raaya'a mompotuutuu' wawau ni Yesus iya'a. 18 Mbali' iya'a mian biai' nomae'mo ni Yesus, gause i raaya'a nongorongor se' i Iamo men nangawawau upa kosamba' iya'a. 19 Mbaka' mian Farisi nopootunduniimo taena, “Kita sian sida mangawawau upa-upa! Piile', giigii' mian na tano' balaki' mae' mongololo' i Ia!” 20 Isian uga' samba Yunani toro pii ira men nomae' na Yerusalem na tempo ilio ramean Paska. 21 Raaya'a notaka ni Filipus ka' norobu taena, “Tuan, kalu sida, kai mingkira' pootuung tii Yesus.” (Filipus samba Betsaida men na Galilea.) 22 Mbaka' i Filipus nomae'mo nambantilkon ni Andreas, ka' noko daa iya'a, raaya'a rua' ira nambantilkonmo ni Yesus. 23 Yesus norobumo na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Temponamo Anak Manusia bo pobalaki'on. 24 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu kalu sawuras gandum sianta asokon na tano' ka' pate, ia tongko'-tongko'na sawuras. Kasee kalu wuras na gandum iya'a pate, ia bo ule'an biai' gandum. 25 Mian men tongko' mingimamat wakana susuung, komburi'na bo silaka' a wakana, kasee mian men sian mingimamat wakana na tano' balaki' kani'i, ia bo mantausi tutuo' men pore pataka sidutu. 26 Mian men bo papalimang-Ku tio mongololo' i Yaku' kada' mau mbaria i Yaku', ia isian tii Yaku'. Mian men bo papalimang-Ku bo angga'ionna Tamang-Ku.” 27 Taeni Yesus, “Koini'i noang-Ku siasa. Upa a men tio bo tundunon-Ku? Kabai Yaku' tio mama'ase' na Tama na surugaa kada' Yaku' sianta munsuri men bo sida iya'a? Sian, gause Yaku' notaka kada' munsuri repaan men koini'i. 28 Tama na surugaa, pobalaki' a ngaan-Muu!” Mbaka' nokamporongoranmo a wurung nda'amari langit tae-Na, “Yaku' pobalaki'mo ka' bo pobalaki'on-Ku soosoodo.” 29 Mian biai' men iraando'o nomorongor wurung iya'a. Raaya'a mangaan taena, “Waara'a kokurung!” Kasee isian uga' men mangaan, “Taasi'! Waara'a malaa'ikat morobu tii Ia!” 30 Kasi i Yesus norobu tae-Na, “Wurung kuwaara'a nokamporongoran taasi' bo Ingku', kasee bo ko'omuu. 31 Koini'i temponamo a dunia ukumion. Ka' koini'i Ibiliis men pungkuasai dunia kani'i rungku'ionmo. 32 Ka' kalu i Yaku' pasawe'kononmo na wawona tano' balaki', giigii' mian bo leelo'on-Ku taka na Ingku'.” 33 Ia norobu koiya'a bookoi pambantilkon-Na se' too koi upa a papate-Na na saliip. 34 Mian biai' norobumo na Ko'ona taena, “Koi men nitulis na kitap Torat, Tomundo' Pansalamatkon bo tumuo' pataka sidutu. Koi upa se' daa i Kuu mangaan se' Anak Manusia tio pasawe'konon na wawona tano'? Ime mbali' a Anak Manusia iya'a?” 35 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Sianmo paraa manau' a ruar iya'a munguruari kuu. Gause daa dauga' isian ruar, alaka' lempang na koruaran kada' i kuu sian takaionna kapintungan. Mian men rumae' na kapintungan sian minginti'i se' too mbaria a rae'anna. 36 Gause ruar iya'a daa dauga' tii kuu, parasayamo a ruar iya'a kada' i kuu sida anakna koruaran.” Noko daa norobu koiya'a, Yesus nomae'mo ka' sianmo nintipiile' na ko'ona i raaya'a. 37 Maune' i Yesus nangawawaumo biai' upa kosamba' na aropna samba Yahudi, kasee i raaya'a sian parasaya na Ko'ona. 38 Mbaka' nosidamo a upa men ia bantilkon i Nabii Yesaya taena, “Tumpu, ime a men parasaya na upa men bantilkononmai, mau kuasana Tumpu nipipiile'konmo na ko'ona i raaya'a?” 39 Raaya'a sian parasaya, gause i Yesaya uga' isian nangaan taena, “Alaata'ala nangaan: 40 ‘Yaku' minsidakon i raaya'a mampisok, ka' minsidakon i raaya'a sian momorongori, kada' i raaya'a alia poopiile', ka' pikiranna i raaya'a alia poo'inti'i, ka' alia mule'kon na Ingku', pataka i Yaku' mengelesi'i i raaya'a.’ ” 41 Yesaya nangaan koiya'a gause i ia noko pimiile'mo kobalaki'an ni Yesus, ka' i Yesaya isian nuntundun i Ia. 42 Maune' koiya'a, biai' a mian men noparasaya ni Yesus tonsoop uga' moomoola'na Yahudi. Kasee i raaya'a babata mimpipiile'kon se' i raaya'a parasaya, gause layaonkon mian Farisi too mba'a sianmo mamatalai minsoop na laigan bakitumpuan. 43 Raaya'a bagiakon tunde'onna mian, mau sian tunde'onna Alaata'ala. 44 Kasi i Yesus norobu tae-Na, “Mian men parasaya na Ingku', taasi' tongko' mamarasaya i Yaku', kasee uga' parasaya na Ko'ona men nomosuu' i Yaku'. 45 Ka' mian men mimiile' i Yaku', uga' mimiile' i Ia men nomosuu' i Yaku'. 46 Yaku' taka na tano' balaki' kani'i bookoi ruar, kada' giigii' mian men parasaya na Ingku' sian dumodongo na kapintungan. 47 Mian men momorongor pisiso'-Ku, kasee sian mongololoikon, taasi' i Yaku' a men mungukum i raaya'a, gause i Yaku' taka taasi' bo pungukumi dunia, kasee bo pansalamatkon. 48 Mian men sian mangalabot i Yaku' ka' sian momorongori wurung-Ku, ia noko isianmo men bo pungukumi na ilio kokomburi'anna. Wurung men Yaku' bantilkonmo a men bo pungukumi i ia na ilio kokomburi'anna. 49 Men Yaku' bantilkon taasi' koi pingkira'-Ku, kasee koi men ia posuu'kon Tama na surugaa na Ingku'. Iamo a men nambantilkon na Ingku' upa men tio porobukonon-Ku ka' bantilkonon-Ku. 50 Ka' inti'ion-Ku se' upa men Ia bantilkon na Ingku' iya'a mantarai tutuo' men pore pataka sidutu. Mbaka' i Yaku' mambantilkon koi men ia bantilkon Tama na surugaa.”

Yohanes 13

1 Somo koi liila a ilio ramean Paska. Ia inti'imo i Yesus se' temponamo i Ia bo mamarerei tano' balaki' kani'i, ka' mule'kon na Tama-Na. Ia mongkolingu'kon mian men tombonoion-Na na tano' balaki' kani'i, ka' i Ia mongkolingu'kon i raaya'a pataka kakabusanna palimangon-Na. 2 Yesus tia murit-Na pintanga' kumaan malom. Ibiliis nonsoopkonmo sagiana na noa ni Yudas Iskariot anak ni Simon bo mongorookon i Yesus kada' papateion. 3 Yesus ninginti'i se' Tama na surugaa nongorookonmo giigii' kuasa na Ko'ona. Ka' Ia inti'i uga' se' i Ia ringkat na Alaata'ala ka' bo mule'kon na Alaata'ala. 4 Mbali' iya'a Ia nokumekerermo, ka' nungukati juba-Na ka' nonggogoskon handuk na lolos-Na. 5 Noko daa iya'a Ia ningisiikonmo weer na loyang, kasi nuntumbei nimimbuu'i murit-Na ka' nansapui tia handuk men Ia gogoskon na lolos-Na. 6 Sarataa notaka ni Simon Petrus, ia norobumo taena, “Tumpu, kadai se' i Kuu mimimbuu'i i yaku'?” 7 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Koini'i sian inti'ioon a upa men wawauon-Ku kani'i, kasee daa bo inti'ioon.” 8 Taeni Petrus, “Alia! Kuu sian sida mimimbuu'i i yaku'.” Kasee ia simbati i Yesus tae-Na, “Kalu se' i Yaku' sian mimimbuu'i i koo, koo sian mantausi obosan tii Yaku'.” 9 Ia simbati i Simon Petrus taena, “Tumpu, kalu koiya'a, alia tongko' saratku, kasee uga' tia limangku ka' takala'ku!” 10 Taeni Yesus, “Mian men noko poloopmo, ia noloe'mo giigii'. Ia sobiimo ka' loe'ion soosoodo saliwakon saratna. Kuu karaani'i noloe'mo, kasee sianpo wiwi'kuuna.” 11 (Ia poko inti'imo i Yesus se' i ime men bo mongorookon i Ia kada' papateion. Mbali' iya'a Ia norobumo, “Kuu karaani'i noloe'mo, kasee sianpo wiwi'kuuna.”) 12 Noko daa i Yesus nimimbuu'i i raaya'a, Ia nimisokmo juba-Na ka' no'umoruang soosoodo. Kasi Ia norobu na ko'ona tae-Na, “Too daa inti'onmuu a upa men baasi Yaku' wawau na ko'omuu? 13 Kuu mengeleelo' i Yaku' Guru ka' Tumpu. Ka' tuutuu' uga' a men koiya'a, gause Yaku' tuutuu' Guru ka' Tumpu. 14 Kalu i Yaku' bookoi Tumpumuu ka' Gurumuu mimimbuu'i i kuu, kuu uga' tio poopimbuu'i. 15 Yaku' mantarai pisiso' kani'i na ko'omuu, kada' i kuu uga' mangawawau upa men Yaku' poko wawaumo na ko'omuu. 16 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' sianta sa'angu' ata' men mangalalabii tanaasna, kabai se' mian men niposuu' mangalalabii mian men nomosuu'. 17 Kalu i kuu ninginti'imo giigii' kani'i, mbaka' i kuu bo barakaation kalu mangawawau men koiya'a. 18 Upa men tundunon-Ku kani'imari taasi' muntundun i kuu wiwi'na. Inti'ion-Ku se' ime a men Yaku' rurukimo. Kasee upa men nitulis na Alkitaap tiodaa sida, koi men taena, ‘Mian men kumaan ruru-ruru' tii Yaku' bo mongorookon i Yaku' kada' papateion.’ 19 Koo'po tia men koiya'a sida, koini'ipo uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu, kada' kalu men koiya'a sidamo, kuu mamarasaya se' i Yaku' a men ngaanon YAKU' ISIAN. 20 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu kalu i ime mangalabot mian men posuu'on-Ku, ia mangalabot i Yaku'. Ka' ime men mangalabot i Yaku', ia mangalabot men nomosuu' i Yaku'.” 21 Noko daa i Yesus norobu koiya'a, Ia nolingu'mo tuu'. Kasi tae-Na, “Imamat ini'imari! Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' isian i kuu men bo mongorookon i Yaku' kada' papateion.” 22 Murit ni Yesus nopootiokimo samba'kon too ime a men panduung-Na. 23 Sa'angu' murit ni Yesus men kolingu'-Na no'umoruang na soripi' ni Yesus. 24 Simon Petrus nongkodemo murit iya'a kada' mimikirawar ni Yesus too ime a panduung-Na. 25 Murit men no'umoruang beebeel i Yesus iya'a nangkarani'mo i Yesus ka' nimikirawar taena, “Tumpu, ime a mianna?” 26 Taeni Yesus, “Mian men taraion-Ku roti men ni'orom na mangko', iamo a mianna.” Mbaka' i Yesus nangalamo roti sansaap ka' nongorom na mangko' kasi nongorookon ni Yudas anak ni Simon Iskariot. 27 Tongko' porus nangalabot roti iya'a i Yudas ia lampingimo Ibiliis. Kasi i Yesus norobu ni Yudas tae-Na, “Wawaumo dongan a upa men bo wawauoon.” 28 Sianta sa'angu'po i raaya'a men no'umoruang kumaan indo'o men ninginti'i se' kadai i Yesus mbali' norobu koiya'a ni Yudas. 29 Isian men mansarui se' too i Yesus momosuu' i Yudas mingili upa-upa men bo kokosida na ramean iya'a, kabai se' mantaraikon doi' bona mian talalais, gause Yudas iya'a panganaa' doi'na i raaya'a. 30 Noko daa i Yudas nangalabot roti iya'a, ia liuliu no'umuar. Tempo iya'a noko malommo. 31 Sarataa i Yudas nomae'mo, Yesus norobumo tae-Na, “Koini'i Anak Manusia pobalaki'on. Ka' na Anak Manusia iya'a, Alaata'ala uga' sida pobalaki'on. 32 Kalu Alaata'ala pobalaki'on mimpu'u na Anak Manusia, Alaata'ala uga' bo pobalaki'on Anak Manusia tia kuasa-Na. Ka' Alaata'ala donganmo mompobalaki' Anak Manusia. 33 Anak-Ku, Yaku' sianmo manau' dumodongo tii kuu. Kuu bo mansarak i Yaku', kasee men koi Yaku' bantilkonmo na moomoola'na Yahudi, koiya'a uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' na dodongoan men rae'an-Ku, sianta takaonmuu. 34 Yaku' mongorookon potoo u'uru na ko'omuu: Pookolingu'kon i kuu tia simbaya'muu. Koi i Yaku' mongkolingu'kon i kuu, koiya'a uga' i kuu tio pookolingu'kon. 35 Kalu i kuu pookolingu'kon, giigii' mian bo minginti'i se' i kuu murit-Ku.” 36 Simon Petrus nimikirawarmo ni Yesus taena, “Tumpu, mbaria mbali' a bo rae'an-Muu?” Ia simbati i Yesus tae-Na, “Na dodongoan men bo rae'an-Ku, sian sida lolo'oon koini'i, kasee komburi'na i koo daa bo mongololo' i Yaku'.” 37 Taeni Petrus, “Tumpu, kadai se' i yaku' sian sida lumolo' tii Kuu koini'i? Yaku' mau pate tii Kuu, daa!” 38 Taeni Yesus, “Tuutuu' i koo se' mingkira' pate bo Ingku'? Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' koo'po tia siok muntuturuu', koo noko porotolumo ninsasapu na Ingku'!”

Yohanes 14

1 “Alia siasa a noamuu. Parasaya a Alaata'ala ka' parasayamo uga' i Yaku'. 2 Na Laiganna Tamang-Ku biai' a dodongoan. Kalu se' sian koiya'a sabole bantilkonon-Ku na ko'omuu. Yaku' bo mae' waara'a montoropoti bo dodongoanmuu. 3 Moko daa i Yaku' mae' waara'a ka' montoropoti bo dodongoanmuu, Yaku' bo mule'kon soosoodo ka' mangawawa i kuu na dodongoan-Ku, kada' i kuu uga' inda'a tii Yaku' na dodongoan-Ku. 4 Ka' mbaria a rae'an-Ku inti'ionmuumo lolo'on a salan mae' na dodongoan iya'a.” 5 Tomas norobumo na Ko'ona taena, “Tumpu, sian inti'ionmai se' mbaria a rae'an-Muu, ansee koi upa a pinginti'imai salan mae' na dodongoan iya'a?” 6 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Yaku'mo a salan, ka' Yaku' a men kana', ka' Yaku' a bo pantarai tutuo' men pore pataka sidutu. Sianta sa'angu'po mian a men taka na Tama na surugaa kalu sianta tii Yaku'. 7 Kalu se' i kuu minginti'i i Yaku', kuu sabole uga' minginti'i Tamang-Ku. Koini'i i kuu ninginti'imo i Ia ka' i kuu nimiile'mo i Ia.” 8 Filipus norobumo ni Yesus taena, “Tumpu, siso'kon i kai a Tama men tae-Muu, koiya'apo ka' daamo.” 9 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Noko nanau'mo i Yaku' poopooruru' tii kuu giigii', Filipus, kasee sian inti'ioon i Yaku'? Kalu ime a men noko pimiile'mo i Yaku', ia noko pimiile'mo Tama na surugaa. Koi upa se' i koo mangaan, ‘Siso'kon i kai a Tama men tae-Muu?’ 10 Sian mbali' parasayaoon se' i Yaku' poowawa pore tia Tama ka' Tama poowawa pore tii Yaku'? Upa men Yaku' bantilkon na ko'omuu taasi' koi pingkira'-Ku, kasee koi pingkira'na Tama men dumodongo na Ingku'. Iamo a men mingilimang giigii' iya'a. 11 Parasayamo se' i Yaku' poowawa pore tia Tama ka' Tama poowawa pore tii Yaku'. Kabai koo'mo tia koo', parasayamo gause upa men Yaku' poko wawaumo iya'a. 12 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' ime a men mamarasaya i Yaku', ia bo mingilimang palimangon men Yaku' poko limangmo, ka' uga' palimangon men balaki'na soosoodo, gause i Yaku' mae' na Tama na surugaa. 13 Ka' mau upa a men pa'ase'onmuu mangaan ngaan-Ku, sabole taraion-Ku kada' Tama na surugaa pobalaki'on gause upa men limangon-Ku. 14 Kalu i kuu mama'ase' upa-upa na Ingku' mangaan ngaan-Ku sabole taraion-Ku.” 15 “Kalu i kuu mongkolingu'kon i Yaku', kuu bo mongololoikon giigii' posuu'-Ku. 16 Yaku' bo mama'ase' na Tama na surugaa, ka' i Ia bo mantarai i kuu sa'angu' Tutulungi men sambana, kada' i Ia mandagai i kuu pataka sidutu. 17 Tutulungi iya'a a Alus Molinas men mompopanasakon upa men kana'. Dunia sianta momoko mangalabot i Ia, gause dunia sianta mimiile' i Ia ka' sian minginti'i i Ia. Kasee i kuu minginti'i i Ia, gause i Ia mandagai i kuu ka' bo dumodongo na ko'omuu. 18 Yaku' sian mamarerei i kuu koi anak unon. Yaku' bo taka soosoodo na ko'omuu. 19 Sianmo paraa manau' dunia sianmo mimiile i Yaku', kasee i kuu bo mimiile' i Yaku'. Gause i Yaku' tumuo' mbaka' i kuu uga' bo tumuo'. 20 Takasi a tempona kasi inti'ionmuu se' i Yaku' poowawa pore tia Tamang-Ku ka' i kuu poowawa pore tii Yaku' ka' i Yaku' poowawa pore tii kuu. 21 Mian men mingintoni ka' mansalankon upa men posuu'konon-Ku, iamo a men mongkolingu'kon i Yaku'. Tamang-Ku mongkolingu'kon mian men mongkolingu'kon i Yaku'. Yaku' uga' molingu'kon mian iya'a ka' mintipiile' na ko'ona.” 22 Yudas (taasi' i Yudas Iskariot) nimikirawarmo ni Yesus taena, “Tumpu, kadai se' i Kuu mintipiile' na ko'omai, see taasi' mune' na dunia?” 23 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Mian men mongkolingu'kon i Yaku' bo mansalankon pisiso'-Ku. Tamang-Ku mongkolingu'kon i ia. Tamang-Ku tii Yaku' bo taka na ko'ona ka' dumodongo tii ia. 24 Mian men sian mongkolingu'kon i Yaku' sian mansalankon pisiso'-Ku. Pisiso' men kuu rongor iya'a taasi' ringkat na Ingku', kasee ringkat na Tama na surugaa men nomosuu' i Yaku'. 25 Giigii' iya'a bantilkonon-Ku na ko'omuu daa i Yaku' dauga' ruru-ruru' tii kuu. 26 Kasee Tutulungi men Alus Molinas iya'a men Yaku' pa'ase' bo posuu'onna Tama na surugaa. Iamo a men bo mimisiso'kon giigii' upa na ko'omuu ka' bo mompopo'inau'kon na ko'omuu giigii' upa men Yaku' poko bantilkonmo. 27 Koratongan tako'konon-Ku na ko'omuu. Koratongan-Ku a men rookonon-Ku na ko'omuu. Men rookonon-Ku iya'a taasi' koi men rookononna dunia na ko'omuu. Alia siasa, alia layaon. 28 Kuu nongorongormo i Yaku' nangaan, ‘Yaku' bo mae', kasee i Yaku' daa dauga' bo taka soosoodo na ko'omuu.’ Kalu i kuu mongkolingu'kon i Yaku', kuu bo beleskon i Yaku' mae' na Tama na surugaa, gause Tama na surugaa balaki'na tii Yaku'. 29 Bantilkonon-Ku iya'a na ko'omuu koini'i, koo'po tia giigii' iya'a sida, kada' kalu men koiya'a sidamo to'ipi i kuu bo parasaya. 30 Yaku' sianmo sakat biai' morobu soosoodo tii kuu, gause temponamo kotakaanna Ibiliis men pungkuasai dunia kani'i. Kasee i ia sian momoko mambarios wakang-Ku. 31 Giigii' iya'a tio sida kada' dunia minginti'i se' i Yaku' mongkolingu'kon Tama na surugaa ka' mingilimang giigii' upa men ia posuu'kon Tamang-Ku bo limangon-Ku. Koiya'amo kutung. Mai, kita mae'mo!”

Yohanes 15

1 Yesus norobumo soosoodo tae-Na, “Yaku'mo a pu'una anggur men tuutuu'na ka' Tamang-Ku a pontombonoi ale'. 2 Giigii' panga'-Ku men sian miwoo' bo pantasion-Na ka' giigii' panga' men miwoo' lalapion-Na kada' minturang soosoodo a woo'na. 3 Kuu noloe'mo gause ningilimangmo pisiso'-Ku men Yaku' bantilkonmo na ko'omuu. 4 Kuu tio poowawa pore tii Yaku' kada' i Yaku' uga' poowawa pore tii kuu. Koimo panga' sian sida miwoo' suungna kalu sian motokantang tia pu'una, koiya'a uga' i kuu sian sida miwoo' kalu i kuu sian poowawa pore tii Yaku'. 5 Yaku'mo a pu'una anggur, ka' i kuu a panga'na. Mian men poowawa pore tii Yaku' ka' i Yaku' poowawa pore tii ia, mbaka' i ia bo miwoo' biai'. Kalu ime a sian poowawa pore tii Yaku', ia sian momoko mingilimang upa-upa. 6 Mian men sianta poowawa pore tii Yaku' bo pantasion koi panga' kada' bi pakangkung. Panga' men koiya'a bo rimpungon ka' balo'konon na lalomna apu kada' kotunu. 7 Kalu i kuu poowawa pore tii Yaku' ka' pisiso'-Ku mambarios noamuu, alaka' pama'ase' na Tama na surugaa too upa a men kikira'muu. Kalu koiya'a, pa'ase'muu bo loloikonon. 8 Kalu i kuu miwoo' biai' mbaka' Tamang-Ku na surugaa pobalaki'on, ka' tia wawaumuu men koiya'a i kuu mimpipiile'kon se' i kuu tuutuu' murit-Ku.” 9 “Koi Tama na surugaa mongkolingu'kon i Yaku', koiya'a uga' i Yaku' mongkolingu'kon i kuu. Kuu tiodaa tumuo' koi mian men kolingu'konon-Ku. 10 Kalu i kuu mansalankon posuu'-Ku, kuu kolingu'konon-Ku, koimo i Yaku' mansalankon posuu'na Tamang-Ku, mbali' daa i Yaku' kolingu'konon-Na. 11 Wiwi'na kani'i bantilkonon-Ku na ko'omuu, kada' kobelesan-Ku sida surionmuu, ka' men kobelesanmuu uga' sida sampa. 12 Koi kani'imari a posuu'-Ku: Pookolingu'kon i kuu tia simbaya'muu, koimo i Yaku' mongkolingu'kon i kuu. 13 Sianta isian lingu' men mangalalabii polingu'na sa'angu' mian men mingkira' lapus bona bela'na. 14 Kalu i kuu mongololoikon upa men posuu'konon-Ku, kuumo a bela'-Ku. 15 Kuu sianmo ngaanon-Ku ata', gause ata' sian minginti'i upa men pintanga' limangonna tanaasna. Kuu leelo'on-Ku bela' gause giigii' men Yaku' rongor na Tamang-Ku, Yaku' poko bantilkonmo na ko'omuu. 16 Taasi'po i kuu a men nungururuki i Yaku', kasee i Yaku' a men nungururuki i kuu, kasi momosuu' i kuu mae' kada' miwoo' biai', ka' woo' iya'a sian kobaraba'ian. Mbaka' Tama na surugaa bo mantarai i kuu upa-upa men pa'ase'onmuu na Ko'ona mangaan ngaan-Ku. 17 Koi kani'imari a posuu'-Ku na ko'omuu: Pookolingu'kon i kuu tia simbaya'muu.” 18 “Kalu dunia mangka'idek i kuu, inau' se' i Yaku' noko olukonmo ia ka'idek dunia. 19 Kalu se' i kuu tombonoionna dunia, sabole i kuu bo kolingu'kononna dunia, gause i ia a tombono. Kasee i Yaku' noko pungururukimo i kuu na dunia, mbaka' i kuu taasi'mo dunia a pontombonoi. Mbali' iya'a, dunia mangka'idek i kuu. 20 Alaka' inau' a upa men Yaku' poko bantilkonmo na ko'omuu men taeng-Ku', ‘Ata' sianta mangalalabii tanaasna.’ Kalu i Yaku' talalaisonnamo i raaya'a, kuu uga' bo talalaisonna i raaya'a. Kalu i raaya'a mongololo' pisiso'-Ku, raaya'a uga' bo mongololo' pisiso'muu. 21 Giigii' iya'a bo wawauonna i raaya'a na ko'omuu, gause i kuu murit-Ku, gause i raaya'a sian minginti'i i Ia men nomosuu' i Yaku'. 22 Kalu se' i Yaku' sian notaka, ka' sian nambantilkon giigii' iya'a na ko'ona i raaya'a, raaya'a sian dosana. Kasee koini'i i raaya'a sian sida minsasapu na dosana. 23 Mian men mangka'idek i Yaku' uga' mangka'idek Tamang-Ku. 24 Kalu se' na ko'ona i raaya'a i Yaku' sian nangawawau upa-upa men koo'po tia ia toowawau mian sambana, mbaka' i raaya'a sian dosana. Maune' koini'i i raaya'a daa nimiile'mo upa men Yaku' wawaumo, kasee i raaya'a mangaka'ideki i Yaku' tia uga' Tamang-Ku. 25 Kasee tiodaa koiya'a, kada' sida a men nitulis na kitap Toratna i raaya'a men koi kani'imari: ‘Raaya'a mangka'idek i yaku' mau sianta bo pangka'idekanna.’ 26 Kuu bo taraion-Ku Tutulungi men ringkat na Tama na surugaa. Tutulungi iya'a a Alus Molinas ka' i Ia mambantilkon men kana'. Kalu se' i Ia takamo, Ia bo pompotuutuu' i Yaku'. 27 Ka' i kuu uga' tio mompotuutuu' i Yaku', gause i kuu noko poopoololo'mo tii Yaku' tumbenapo.”

Yohanes 16

1 “Giigii' kani'i bantilkonon-Ku na ko'omuu, kada' i kuu sian mongkokundai i Yaku'. 2 Kuu bo uarkonon na laigan bakitumpuan. Ka' bo taka a tempona mian men mampapatei i kuu see i ia munsurikon se' i ia mingilimang men pore na Alaata'ala. 3 Raaya'a mangawawaukon i kuu koiya'a gause i raaya'a sianpo ninginti'i Tama na surugaa ka' uga' sianpo ninginti'i i Yaku'. 4 Kasee koini'i bantilkonon-Ku na ko'omuu a men koiya'a, kada' kalu takamo a tempona, inau'onmuu se' men koiya'a Yaku' poko bantilkonmo na ko'omuu.” “Men koi kani'i sianpo Yaku' bantilkon na ko'omuu tumbenapo gause i Yaku' dauga' poopooruru' tii kuu. 5 Kasee koini'i Yaku' bo mae' na Ko'ona men nomosuu' i Yaku', ka' sianta sa'angu'po i kuu men mimikirawar se' mbaria a rae'an-Ku. 6 Ka' koini'i noamuu nasiongo'mo gause i Yaku' nambantilkon men koiya'a na ko'omuu. 7 Kasee tuutuu' a men koi kani'imari: Porena bo ko'omuu, kalu i Yaku' mae'. Gause kalu i Yaku' sian mae', Tutulungi sian taka na ko'omuu. Kasee kalu i Yaku' mae', bo posuu'on-Ku i Ia kada' taka na ko'omuu. 8 Kalu i Ia takamo, bo bantilkonon-Na na dunia se' upa a tuutuu'na dosa iya'a, ka' upa a men kana', ka' upa a ukumanna Alaata'ala. 9 Ia bo mambantilkon na dunia se' kalu sian mamarasaya i Yaku' mase dosaon. 10 Ka' i Ia bo mambantilkon se' i Yaku' a tuutuu'na, gause i Yaku' mae' na Tama na surugaa ka' i kuu sianmo mimiile i Yaku' soosoodo. 11 Ka' i Ia uga' bo mambantilkon se' Alaata'ala noko puntumbeimo mungukum, gause Ibiliis men pungkuasai dunia kani'i ni'ukumimo. 12 Dauga' biai' a men bo bantilkonon-Ku na ko'omuu, kasee koini'i sianpo pokoonmuu laboton. 13 Kasee kalu Alus iya'a takamo, Ia bo mambantilkon men kana', ka' mantandan i kuu kada' minginti'i giigii' men kana'. Ia sian morobu koi pingkira'-Na, kasee Ia mambantilkon upa men Ia rongormo, ka' Ia bo mambantilkon na ko'omuu upa men bo sida na ilio komburi'. 14 Ia bo mompopobalaki' i Yaku', gause upa men bantilkonon-Na na ko'omuu, laboton-Na na Ingku'. 15 Giigii' men isian na Tama tombonoion-Ku. Ya'a mbali' i Yaku' mangaan se' upa men bantilkononna Alus na ko'omuu, Ia labot na Ingku'.” 16 “Sianmo paraa manau' i kuu sianmo mimiile' i Yaku', ka' uga', sianmo paraa manau' i kuu bo mimiile' i Yaku' soosoodo.” 17 Toro pii murit-Na nopoopikirawarimo taena, “Upa a panduung-Na i Ia mambantilkon na ko'onta', ‘Sianmo paraa manau' i kuu sianmo mimiile' i Yaku', ka' uga', sianmo paraa manau' i kuu bo mimiile' i Yaku' soosoodo?’ Ka' upa a panduung-Na men tae-Na, ‘Yaku' bo mae' na Tama?’ ” 18 Raaya'a poopikirawari taena, “Upa aratina, ‘Sianmo paraa manau'?’ Sian inti'ionta se' upa a men tundunon-Na!” 19 Yesus ninginti'imo se' i raaya'a bo bapikirawar na Ko'ona. Mbaka' tae-Na, “Taeng-Ku' umba'a, ‘Sianmo paraa manau' i kuu sianmo mimiile' i Yaku', ka' sianmo paraa manau' i kuu bo mimiile' i Yaku' soosoodo.’ Ya'a a men pikirawaronmuu? 20 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i kuu bo wiri ka' tumando', kasee dunia bo kambelesan. Noamuu bo masiongo' kasee kasiongo'anmuu bo koboliian sida kambelesan. 21 Kalu se' sa'angu' wiwine boomo mindompu', ia sabole siasa gause takamo a tempona i ia munsuri repaan. Kasee kalu daamo pindompu'kononna a anakna, kolimbo'kononnamo a repaan men ia suri gause i ia beles tuu' montookon sa'angu' anak daa nipindompu'konmo na tano' balaki'. 22 Koiya'a uga' i kuu: Koini'i noamuu masiongo', kasee i Yaku' bo pootuung soosoodo tii kuu, mbaka' noamuu bo kambelesan. Ka' sianta sa'angu'po mian men momoko munsurung kambelesan iya'a na noamuu. 23 Na ilio iya'a i kuu sianmo mimikirawar upa-upa na Ingku'. Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' giigii' upa men pa'ase'onmuu na Tama na surugaa mangaan ngaan-Ku, sabole taraikonon-Na i kuu. 24 Pataka koini'i i kuu sianpo nama'ase' upa-upa mangaan ngaan-Ku. Alaka' pama'ase' kada' i kuu bo mangalabot, ka' kambelesanmuu sida sampa.” 25 “Giigii' kani'i bantilkonon-Ku na ko'omuu tia timbaani'. Bo taka tempona i Yaku' sianmo batimbaani', kasee Tama na surugaa bo bantilkonon-Ku na ko'omuu a men tuutuu'na. 26 Na tempo iya'a i kuu bo mama'ase' upa-upa na Tama na surugaa mangaan ngaan-Ku. Ka' taasi' se' tio i Yaku' a men bo puntundunkon na Tama na surugaa, 27 gause Tama na surugaa mongkolingu'kon i kuu. Ia mongkolingu'kon i kuu gause i kuu mongkolingu'kon i Yaku', ka' mamarasaya se' i Yaku' taka ringkat na Alaata'ala. 28 Tuutuu', Yaku' ringkat na Tama na surugaa, ka' noko takamo na tano' balaki'. Kasee koini'i Yaku' mamarereimo tano' balaki' ka' mule'kon na Tama na surugaa.” 29 Kasi murit ni Yesus norobu taena, “Koini'i Tumpu morobu sian mompopowuni ka' sian batimbaani'. 30 Koini'i kai inti'imo se' Tumpu minginti'i upa giigii', ka' sianta sakat sa'angu'po mian mimikirawar na Ko'omuu. Mbali' iya'a parasayaonmai se' i Kuu ringkat na Alaata'ala.” 31 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Koini'i daa parasayaonmuumo? 32 Inau'! Bo taka a tempona, ka' koini'i uga' noko takamo, se' i kuu bo bagera-gerap ka' bo mule'kon na laiganmuu sanda-sanda' mamarerei i Yaku' pataka somo suung-Ku. Kasee Yaku' sianta tongko' suung-Ku, gause Tama na surugaa poopoololo' tii Yaku'. 33 Giigii' kani'i bantilkonon-Ku kada' i kuu munsuri koratongan men ringkat na Ingku'. Na dunia i kuu bo marepa, kasee i kuu bi poonggor, gause dunia daa Yaku' poko rungku'imo.”

Yohanes 17

1 Noko daa norobu koiya'a, Yesus notumangakmo waara'a lealaa ka' nosambayang tae-Na, “Tama na surugaa, koini'i takamo a tempona. Pobalaki'mo a Anak-Muu, kada' Anak-Muu uga' mompopobalaki' i Kuu. 2 Tama na surugaa nantaraimo Anak kuasa na giigii' mian, kada' Anak mantarai tutuo' men pore pataka sidutu bona giigii' mian men Kuu rookonmo na Ko'ona. 3 Kalu mian minginti'i i Kuu, Alaata'ala men sa'a-sa'angu' ka' men kana', ka' uga' minginti'i i Yesus Kristus men Kuu posuu', mbaka' koiya'a a salan kada' daa mantausi tutuo' men pore pataka sidutu. 4 Yaku' namakabus palimangon men Kuu posuu'kon na Ingku' pataka i Kuu sida nipopobalaki' na tano' balaki' kani'i. 5 Tama! Pobalaki' i Yaku' koini'i kada' sida rumuru' tii Kuu ka' montombonoi kobalaki'an men tombonoion-Ku koo'po tia dunia kani'i nisidakon, tempo i Yaku' ruru-ruru' tii Kuu. 6 Tama na surugaa, Kuu Yaku' popo'inti'ikonmo na mian men Kuu rookon na Ingku' na dunia kani'i. Raaya'a tombonoion-Muu ka' Kuu rookonmo na Ingku'. Raaya'a nongololoikonmo wurung-Muu. 7 Koini'i ia inti'imo i raaya'a se' giigii' upa men Kuu rookonmo na Ingku' iya'a norumingkat na Ko'omuu. 8 Yaku' poko bantilkonmo na ko'ona i raaya'a a wurung men Kuu tundunkon na Ingku', ka' ia poko labotmo i raaya'a. Raaya'a ninginti'i se' i Yaku' tuutuu' ringkat na Tama na surugaa ka' i raaya'a parasaya se' Tama na surugaa a men nomosuu' i Yaku'. 9 Yaku' mansambayangkon i raaya'a. Yaku' sian mansambayangkon mian na dunia men sian parasaya, kasee bona mian men daa Kuu poko rookonmo na Ingku', gause i raaya'a tombonoion-Muu. 10 Giigii' men tombonoion-Ku uga' tombonoion-Muu, ka' giigii' men tombonoion-Muu uga' tombonoion-Ku. Raaya'amo a men nimpipiile'kon kobalaki'an-Ku. 11 Koini'i i Yaku' takamo na Ko'omuu, Tama na surugaa. Yaku' sianmo dumodongo na dunia, kasee i raaya'a dauga'na na dunia. Tama na surugaa men molinas! Dagai i raaya'a mimpu'u na kuasana ngaan-Muu, ngaan men Kuu poko rookonmo na Ingku', kada' i raaya'a sida poowawa pore koi Tama na surugaa tii Yaku' uga' poowawa pore. 12 Tempo i Yaku' dauga' ruru-ruru' tii raaya'a i Yaku' nandagaimo i raaya'a mimpu'u na kuasana ngaan-Muu Tama na surugaa, ngaan-Muu men Kuu rookonmo na Ingku'.Yaku' nandagaimo i raaya'a ka' sianta sa'angu'po i raaya'a men malalap, saliwakon i ia men nipokongaanmo men bo silaka' kada' sida a upa men nitulismo na Alkitaap. 13 Koini'i i Yaku' taka na Tama na surugaa. Giigii' sambayang-Ku kani'i tundunon-Ku na tempo i Yaku' dauga' na dunia kada' i raaya'a tuutuu' munsuri kobelesan-Ku na wakana i raaya'a. 14 Yaku' nambantilkonmo wurung-Muu Tama na surugaa na ko'ona i raaya'a, ka' mian na dunia mangka'idek i raaya'a, gause i raaya'a taasi' mian na dunia a tombono, koikoimo i Yaku' uga' taasi' mian na dunia a tombono. 15 Yaku' sian mama'ase' kada' i raaya'a dolo'on-Muu na dunia kani'i, kasee i Yaku' mama'ase' kada' i Kuu Tama na surugaa mandagai i raaya'a dako' i raaya'a singaonna upa men ba'idek. 16 Koikoimo i Yaku' taasi' mian na dunia a tombono, raaya'a uga' taasi' mian na dunia a tombono. 17 Sidakon molinas i raaya'a tia upa men kana'. Wurung-Muu daa kana'. 18 Koi Tama na surugaa nomosuu' i Yaku' mae' na mian na dunia, koiya'a uga' i Yaku' nomosuu' i raaya'a mae' na mian na dunia. 19 Kada' bo kaparaluuanna i raaya'a, Yaku' mongorookon wakang-Ku men tongko' bo Ko'omuu, kada' i raaya'a uga' sida tongko' bo Ko'omuu koi men tuutuu'na. 20 Yaku' taasi' tongko' mansambayangkon i raaya'a kani'i. Kasee i Yaku' uga' mansambayangkon mian men bo parasaya na Ingku' gause tundunanna i raaya'a mompotuutuu' i Yaku'. 21 Yaku' mama'ase' na Ko'omuu Tama na surugaa kada' i raaya'a giigii' poowawa pore, koi Tama na surugaa poowawa pore tii Yaku' ka' i Yaku' poowawa pore tia Tama na surugaa. Sulano i raaya'a sida poowawa pore tii Kita kada' inti'ionna mian na dunia se' Tama na surugaa a men nomosuu' i Yaku'. 22 Yaku' nompobalaki'mo i raaya'a koi men Kuu wawaumo Tama na surugaa na Ingku', kada' i raaya'a poowawa pore koi i Kita uga' poowawa pore. 23 Yaku' poowawa pore tii raaya'a, ka' Tama na surugaa poowawa pore tii Yaku'. Kalu i raaya'a tuutuu' sida poowawa pore, mbaka' inti'ionna mian na dunia se' Tama na surugaa a men nomosuu' i Yaku' ka' inti'ionna mian na dunia se' Tama na surugaa molingu'kon i raaya'a men parasaya koi i Kuu uga' molingu'kon i Yaku'. 24 Tama na surugaa, Yaku' mingkira' sulano i raaya'a men Kuu rookonmo na Ingku' sida ruru-ruru' tii Yaku' mau mbaana i Yaku', kada' i raaya'a mimiile' kobalaki'an-Ku. Kobalaki'an-Ku iya'a Kuu rookon na Ingku', gause i Kuu molingu'kon i Yaku' koo'po tia dunia kani'i nisidakon. 25 Tama na surugaa men maloos! Mau mune' mian na dunia sian minginti'i i Kuu, kasee i Yaku' minginti'i i Kuu; ka' mian karaani'i ninginti'i se' Tama na surugaa a men nomosuu' i Yaku'. 26 Yaku' nompopo'inti'ikonmo ngaan-Muu na ko'ona i raaya'a, ka' men koiya'a sinampang wawauon-Ku, kada' polingu'na Tama na surugaa na Ingku' sinampang uga' isian na noana i raaya'a, ka' kada' i Yaku' poowawa pore tii raaya'a.”

Yohanes 18

1 Noko daa i Yesus nosambayang koiya'a, Ia tia murit-Na no'umuarmo na kota Yerusalem ka' nomae' na sambotakna weerkauna Kidron. Na tampat iya'a isian sa'angu' taman, ka' i Yesus tia murit-Na ninsoopmo na taman iya'a. 2 Yudas men bo mongorookon i Yesus, ninginti'i tampat iya'a gause i Yesus dele pootatakai indo'o tia murit-Na. 3 Mbaka' i Yudas nomae'mo na tampat iya'a ka' nangawawa sa'angu' pasukan surudadu tia toro pii dadagai Laiganna Alaata'ala men ia posuu' tanaasna imam tia mian Farisi. Raaya'a potowawa lantera', panso ka' pakakas bo poopapate. 4 Yesus ninginti'imo giigii' men bo sida na Ko'ona, mbaka' Ia nangkarani'mo i raaya'a ka' nimikirawari tae-Na, “Ime a sarakonmuu?” 5 Ia simbati i raaya'a taena, “Yesus samba Nazaret.” Taeni Yesus, “Yaku'mo i Ia.” Yudas men ba'idek a noana ni Yesus uga' indo'o potokerer tii raaya'a. 6 Tempo i Yesus nambantilkon na ko'ona i raaya'a se', “Yaku'mo i Ia,” raaya'a giigii' nosumusungkele'mo ka' tinombabas. 7 Yesus nimikirawarimo i raaya'a soosoodo tae-Na, “Ime a sarakonmuu?” Ia simbati i raaya'a taena, “Yesus samba Nazaret.” 8 Taeni Yesus, “Yaku' bantilkonmo se' i Yaku'mo i Ia. Ka' kalu se' tuutuu' i Yaku' a men sarakonmuu, patalai a mian karaani'i mae'.” 9 (Wurung ni Yesus men koiya'a a ninsidakon upa men Ia poko ngaanmo men tae-Na, “Tama na surugaa! Giigii' mian men Kuu poko rookonmo na Ingku', sianta men lapus.”) 10 Simon Petrus men nangawawa bakoko' numbubutmo bakoko'na kasi nontotok sa'angu' mian men ata'na Imam Moola' tamban kinopantas a tilingana men uanan. Ngaanna mian men kinopantas a tilingana iya'a i Malkhus. 11 Mbaka' i Yesus norobumo ni Petrus tae-Na, “Soopkon a bakoko'om na guma'na! Pingiti'iim se' sian pokoon-Ku a munsuri repaan men rookononna Tama na surugaa na Ingku'?” 12 Mbaka' surudadu tia tanaasna ka' dadagai men ia posuu' samba Yahudi nangarakopmo i Yesus ka' nengkea'. 13 Tumbena i raaya'a nangawawa i Yesus mae' ni Hanas, monian ni Kayafas men moro'one. Kayafas a men Imam Moola' na taun iya'a. 14 Ka' i ia a men nambantili moomoola'na Yahudi se' mbulokon sa'angu' mian lapus bona giigii' mian. 15 Simon Petrus ka' sa'angu' murit men sambanaan nongololo' i Yesus. Sa'angu' murit iya'a poo'inti'i tia Imam Moola', mbali' iya'a ia sida ninsoop tii Yesus na tolodona laiganna Imam Moola', 16 kasee i Petrus dauga' inde'e mempeperai na liwana beebeel soopan. Mbaka' sa'angu' murit ni Yesus men poo'inti'i tia Imam Moola' mae' no'umuar ka' norobu tia ata' wiwine men mandagai soopan kasi nangawawa i Petrus minsoop na lalomna. 17 Ata' wiwine men mandagai soopan iya'a norobumo ni Petrus taena, “Koo taasi' uga' tonsoop muritna mian kale'e?” Ia simbati i Petrus taena, “Taasi'.” 18 Malom iya'a memel tuu' a lealaa, mbali' iya'a papalimang tia dadagai Laiganna Alaata'ala namatu'umo apu ka' ninguru iraando'o. Petrus nuntuu'imo i raaya'a ka' ninguru tii raaya'a. 19 Imam Moola' nimikirawar ni Yesus murit-Na ka' pisiso'-Na. 20 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Yaku' sinampang morobu na aropna mian biai' ka' sianta wuni-wuni. Yaku' sinampang mimisiso' mian na laigan bakitumpuan ka' na Laiganna Alaata'ala na tampat men malia' pootatakaianna samba Yahudi. Yaku' sianpo nontoo bantilkon upa-upa na mian biai' men wuni-wuni. 21 Nongko'upa se' i kuu mimikirawari i Yaku'? Pikirawar na ko'ona i raaya'a men nomorongormo i Yaku' mimisiso'. Sabole inti'ionna i raaya'a se' upa a men Yaku' wawau.” 22 Sarataa i Yesus norobu koiya'a, sa'angu' dadagai men indo'o nangarapa'mo i Yesus ka' norobu taena, “Koiya'a pinsimbatiim Imam Moola'!” 23 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Kalu i Yaku' muntundun upa men sala', bantilkon ka'ita too upa a men sala'! Kasee kalu men Yaku' tundun kani'i kana', kadai se' i kuu mangarapa' i Yaku'?” 24 Kasi Hanas nomosuu' mian mangawawa i Yesus men nikea' a limana mae' ni Kayafas, men Imam Moola'. 25 Simon Petrus dauga'na indo'o kere-kerer minguru. Taena mian men iraando'o, “Koo uga' tonsoop murit-Na, taasi'?” 26 Kasee i Petrus ninsasapu taena, “Taasi'!” Sa'angu' ata'na Imam Moola' men poto'utusanna mian men ia pantas i Petrus a tilingana norobu taena, “Taasi' uga' i yaku' nimiile' i koo na taman iya'a poopoololo' tii Ia?” 27 Kasi i Petrus ninsasapu soosoodo. Ka' noko daa koiya'a siok nuntuturuu'mo. 28 Ma'ulo-ulop tuu' i raaya'a nangawawamo i Yesus ringkat na laigan ni Kayafas mae' na laiganna gubernuur. Samba Yahudi sian ninsoop na laiganna gubernuur iya'a, dako' mangawawau men doso na waka koi men taena agamana, gause i raaya'a bo kumaan Paska. 29 Mbali' iya'a i Pilatus no'umuarmo nangaropi i raaya'a ka' nimikirawar taena, “Upa mbali' a men raitkononmuu na mian kani'i?” 30 Taena i raaya'a, “Kalu se' i Ia sian ba'idek a gau'na, kai sian mangawawa i Ia ka'ita na ko'omuu.” 31 Taena i Pilatus, “Alaka' wawa i Ia ka' ukumi koi Ukum Toratmuu!” Kasee taena samba Yahudi, “Kai sian sida mungukum mian tia ukuman pate.” 32 (Nosida men koiya'a kada' sida a men ia poko ngaanmo i Yesus muntundun lalapus-Na.) 33 Pilatus ninsoopmo soosoodo na laiganna gubernuur ka' nengeleelo' i Yesus, kasi nimikirawar taena, “Koomo a tomundo'na lipu' Yahudi?” 34 Ia simbati i Yesus taena, “Too daa men kuu pikirawar kanooro'o no'umuar na noamuu suungmuu kabai se' isian mian sambana men nuntundun i Yaku' na ko'omuu?” 35 Taeni Pilatus taena, “Yaku' mbali' se' samba Yahudi? Men nongorookon i Koo na ingku' mase lipu'um tia tanaasna imam. Upa a men Koo wawau?” 36 Ia simbati i Yesus taena, “Batomundo'an-Ku taasi' na dunia kani'i. Kalu se' batomundo'an-Ku na dunia kani'i, sabole mian-Ku mariwuku muntulungkon i Yaku' kada' sian rookonon na moomoola'na Yahudi. Kasee batomundo'an-Ku taasi' na dunia kani'i!” 37 Mbaka' taeni Pilatus, “Kalu koiya'a, Koo tomundo'?” Ia simbati i Yesus taena, “Kuu mangaan se' i Yaku' kani'i tomundo'. Gause bo pontomundo'i iya'a mbali' i Yaku' nongamea' ka' notaka na tano' balaki' kani'i kada' yaku' sida mambantilkon upa men kana'. Mian men mingkira' upa men kana', ia momorongori i Yaku'.” 38 Taena i Pilatus, “Upa iya'a men kana'?” Kasi i Pilatus no'umuar soosoodo na tampat pungukumian ka' norobu na samba Yahudi taena, “Yaku' sian nantausi sa'angu'po sala'-Na. 39 Kasee men dele na ko'omuu, yaku' mansanda' munguarkon sa'angu' mian na tarungkuan na ilio ramean Paska. Too daa i kuu mingkira' kalu i yaku' munguarkon tomundo'na samba Yahudi bo ko'omuu?” 40 Raaya'a nangkakaro'mo ninsimbati taena i raaya'a, “Sian! Alia i Ia, kasee i Barabas!” (Barabas sa'angu' mian men puraga.)

Yohanes 19

1 Kasi i Pilatus nondolo' i Yesus ka' nomosuu' mian membebot i Ia tia sambook. 2 Surudadu nanganam sa'angu' likok ruri' niwawau koi mahkota ka' nunsulon na takala' ni Yesus. Raaya'a uga' nimpisokimo i Ia tia juba kakamumu'. 3 Kasi i raaya'a nuntuu'i i Ia ka' norobu taena, “Tabea', oo tomundo' na lipu' Yahudi!” Kasi ia papagi i raaya'a a ro'up-Na. 4 Noko daa iya'a ai Pilatus no'umuarmo soosoodo ka' norobu na mian biai' taena, “Piile'! Yaku' nunguarkon i Ia, mimpipiile'kon na ko'omuu kada' inti'ionmuu se' i yaku' sianta nantausi sa'angu'po sala'-Na.” 5 Mbaka' i Yesus no'umuarmo, niposapeo'i ruri' ka' nojuba kakamumu'. Kasi i Pilatus norobu na ko'ona i raaya'a taena, “Piile' a mian kanono'.” 6 Sarataa tanaasna imam tari dadagai nimiile' i Yesus, raaya'a nangkakaro'mo taena, “Saliipkonmo a mian kanono'! Saliipkonmo a mian kanono'!” Mbaka' norobumo i Pilatus na ko'ona i raaya'a taena, “Alaka' wawa i Ia ka' saliipkon kuu-kuuna, gause i yaku' sianta nantausi sa'angu'po sala'-Na.” 7 Ia simbati samba Yahudi taena, “Mongololoikon koi men na ukummai, Ia tio ukumon pate gause i Ia mangaan se' waka-Na Anakna Alaata'ala.” 8 Sarataa i Pilatus nongorongor i raaya'a norobu koiya'a, ia nokanturanganmo a takutna. 9 Mbaka' ia ninsoopmo soosoodo na lalomna laiganna gubernuur, ka' sarataa i Yesus nisoopkon, Pilatus nimikirawarimo i Ia taena, “Koo ringkat aana?” Kasee i Yesus sian ninsimbati. 10 Mbaka' i Pilatus norobumo soosoodo taena, “Koo bude' morobu tii yaku'? Kada' bo inti'ioon, yaku' kuasaan bo munguarkon i Koo ka' kuasaan mansaliipkon i Koo!” 11 Ia simbati i Yesus taena, “Kalu Alaata'ala sian nantarai kuasa iya'a na ko'omuu, sabole i kuu sianta kuasaan na Ingku'. Mbali' iya'a, men balaki'na dosana tii kuu mase mian men nongorookon i Yaku' na ko'omuu.” 12 Sarataa i Pilatus nongorongor iya'a, ia nomoosarakmo bo munguarkon i Yesus. Kasee samba Yahudi mangkakaro' taena, “Kalu i Tuan munguarkon i Ia, Tuan taasi'po bela' ni Kaisar! Mian men mangaan se' wakana tomundo', ia mian men sian pooka'amat tii Kaisar!” 13 Tempo i Pilatus nongorongor wurung men koiya'a, ia nangawawamo i Yesus umuar, kasi ia no'umoruang na oruangan pungukumian na tampat men ngaanion Dasar Watu. (Na wurung Ibrani ngaanna Gabata.) 14 Tempo iya'a toro jaam duablaas tanga'iloa', ka' koi liilana ilio ramean Paska. Pilatus norobumo na samba Yahudi taena, “Ni'imo a tomundo'muu!” 15 Mbaka' nangkakaro'mo i raaya'a taena, “Papatei i Ia! Papatei i Ia! Saliipkon a mian kanono'!” Pilatus nimikirawarmo taena, “Tio saliipkononku mbali' a tomundo'muu?” Ia simbati tanaasna imam taena, “Tomundo'mai tongko' Kaisar, sianta sambanaan!” 16 Mbaka' i Pilatus nongorookonmo i Yesus na ko'ona i raaya'a bo saliipkonon. Raaya'a nangawawamo i Yesus. 17 Yesus no'umuarmo pasa-pasa'an saliip-Na mae' na tampat men ngaanon Lamasna Takala'. (Na wurung Ibrani ngaanna Golgota.) 18 Inda'a Ia nisaliipkon. Isian uga' rua' mian nisaliipkon singkat tii Ia, sa'angu' mian paraas kauri', sa'angu' mian paraas uanan ka' i Yesus na ola'na. 19 Na saliip ni Yesus i Pilatus nomosuu' mamakana' tulisan men koi kani'imari: Yesus samba Nazaret, Tomundo'na lipu' Yahudi. 20 Biai' a samba Yahudi mambasa tulisan iya'a, gause tampat men nansaliipkonan i Yesus sian oloa na kota. Tulisan iya'a na wurung Ibrani, wurung Latin ka' wurung Yunani. 21 Tanaasna imam norobu ni Pilatus taena, “Alia muntulis ‘Tomundo'na samba Yahudi’ kasee alaka' tulis, ‘Mian kani'i nangaan, Yaku' Tomundo'na samba Yahudi.’ ” 22 Kasee ia simbati i Pilatus taena, “Men yaku' poko tulismo sianmo kosapuian.” 23 Sarataa surudadu nansaliipkon i Yesus, raaya'a nangalamo pakean-Na. Pakean iya'a ni'obos paat, sanda-sanda' nandapot sangobosan. Raaya'a uga' nangala jubana. Juba iya'a koi toik saleak muntumbei nda'ana taka ro'ona, sianta kautanna. 24 Mbali' iya'a, raaya'a nopootunduniimo simbaya'na taena, “Alia i kita mongobos juba kaya'a men tongko' toro samberakan. Mai kita undia kada' inti'ion too ime a men mandapot.” Men koiya'a nosida kada' sida a upa men ningaan na Alkitaap taena, “Raaya'a mongobo-obos pakean-Ku, ka' mungundi jubang-Ku.” Ka' uga' surudadu iya'a nangawawau men koiya'a. 25 Karani' saliip ni Yesus isian sina-Na, ka' isian sa'angu' wiwine men utusna sina-Na, ka' i Maria boroki' ni Klopas, ka' i Maria Magdalena potokerer. 26 Sarataa i Yesus nimiile' sina-Na ka' murit-Na men kolingu'-Na potokerer karani' i Ia, Ia norobumo na sina-Na tae-Na, “Mama, nono' a anakmuu.” 27 Kasi i Yesus norobu na murit-Na iya'a tae-Na, “Nono' a sinaam.” Supupo iya'a sina ni Yesus nodumodongomo na laiganna murit iya'a. 28 Yesus ninginti'i se' giigii' noko daamo, ka' kada' sida a upa men nitulismo na Alkitaap, mbaka' Ia norobumo tae-Na, “Yaku' moro'u.” 29 Indo'o isian sa'angu' mangko' men buke' tia anggur makarang. Mbaka' i raaya'a nongoromkonmo garanggan mongura' na anggur men makarang ka' potoor na kau hisop itiu' sangkolong, kasi nondoekon paraas nganga' ni Yesus. 30 Noko daa i Yesus nonsosop anggur makarang iya'a, ia norobumo taena, “Daa pupulmo.” Kasi Ia nuntutuku'kon takala'-Na ka' nolapus. 31 Ilio iya'a batoropotan ilio Sabat men ramean balaki'. Gause moomoola'na Yahudi bude' biibii iya'a poto ndoeng na saliip na ilio Sabat, mbaka' notakamo i raaya'a ni Pilatus ka' mama'ase' na ko'ona kada' saratna i raaya'a pato'on ka' biibiina taro'konon. 32 Mbaka' surudadu ni Pilatus nomae'mo ka' nongolukoni namato' saratna mian rua' ira men nisaliipkon singkat tii Yesus. 33 Sarataa i raaya'a notaka inde'e ni Yesus, ia piile' i raaya'a noko lapusmo. Mbaka' i raaya'a sianmo namato' saratna. 34 Kasee isian sa'angu' surudadu nungusuk i Yesus tia kalait paraas rusuk-Na pataka liuliu no'umuar a rara' tia weer. 35 Mian men nimiile' upa men nosida iya'a, iamo a men nuntundunkon kani'i kada' i kuu uga' mamarasaya. Upa men ia tundunkon iya'a tuutuu' ka' inti'ionna se' upa men bantilkonna iya'a kana'. 36 Men koiya'a nosida kada' sida a men nitulis na Alkitaap taena, “Sianta sa'angu'po a wukuna men bo pato'on.” 37 Na Alkitaap uga' isian nitulis taena, “Raaya'a bo mengelelengea' i Ia men ia poko usukmo.” 38 Noko daa iya'a, Yusuf samba Arimatea nama'ase' ni Pilatus mangala biibii ni Yesus. (Yusuf iya'a murit ni Yesus kasee wuni-wuni gause layaonkon moomoola'na Yahudi.) Pilatus nomoturang i ia, mbaka' ia nomae'mo nangala biibii ni Yesus. 39 Nikodemus men mbaripian isian notaka ni Yesus tempo malom, uga' nomae' tii Yusuf. Nikodemus nangawawa mina' muur men nilauk tia mina' gaharu, wiwi'namo toro tolumpulo' kilo a kobiai'na. 40 Raaya'a rua' ira nangalamo biibii ni Yesus ka' nambalun tia toik pobalun ka' nintimbu'i tia minamina' iya'a mongololo' koi adatna samba Yahudi kalu mantanom biibii. 41 Karani' tampat men nansaliipkonan i Yesus isian sa'angu' taman. Na taman iya'a isian baleanan u'uru men sianpo nipokelaii biibii. 42 Gause ilio iya'a batoropotianna samba Yahudi bona ilio Sabat, ka' baleanan iya'a daa karani', mbaka' i raaya'a nomokelamo biibii ni Yesus inde'e.

Yohanes 20

1 Na ilio tumbena minggu iya'a, ma'ulo-ulop tuu' men dauga'na pintung, Maria Magdalena nomae'mo na baleanan ni Yesus. Ia piile' a watu men nongompodi baleanan iya'a notonsaalmo. 2 Mbaka' i ia notumetende'mo mae' nansarak i Simon Petrus ka' murit men kolingu' ni Yesus ka' nambantilkon na ko'ona i raaya'a taena, “Biibiina Tumpu ia alamo mian na baleanan-Na ka' sian kai inti'i se' aana a nomokelaan.” 3 Kasi i Petrus tia murit men kolingu' ni Yesus iya'a nomae' na baleanan. 4 Raaya'a rua' ira notumetende'mo, kasee murit men sa'angu'na iya'a ma'agorna tii Petrus mbaka' ia olukon notaka na baleanan. 5 Ia no'uminsoo' na lalomna baleanan ka' nontoa'i toik pobalun biibii indo'o kela-kela, kasee ia sian ninsoop. 6 Simon Petrus notakamo nuntuntuni i ia kasi liuliu ninsoop na baleanan iya'a. Ia nimiile' toik pobalun indo'o kela-kela, 7 ka' toik men isian na takala' ni Yesus sianta isian beebeel toik pobalun biibii iya'a, kasee na tampat sambanaan paraas soripi'na ka' nokolulunmo. 8 Kasi murit men olukon notaka iya'a uga' ninsoopmo ka' nimiile' ka' namarasaya. 9 (Pataka tempo iya'a i raaya'a sianpo ninginti'i upa men nitulis na Alkitaap se' Ia tio tumuo' soosoodo moko daa lapus.) 10 Noko daa iya'a rua' murit ni Yesus iya'a nomule'konmo. 11 Kasee i Maria Magdalena nokumekerer na soripi'na baleanan iya'a ka' nowiri. Pintanga' wiri, ia no'uminsoo' na lalomna baleanan, 12 kasi nimiile' rurua' malaa'ikat nopakean bubulak. Raaya'a no'umoruang na tampat men nomokelaan biibii ni Yesus, men sa'angu' paraas takala' ka' men sa'angu'na paraas sarat. 13 Malaa'ikat iya'a nimikirawarmo taena, “Ibu, nongko'upa i kuu se' wiri?” Ia simbati i Maria taena, “Biibiina Tumpungku ia alamo mian ka' sianta yaku' inti'i se' aana nomokelaan.” 14 Noko daa norobu koiya'a, ia nolumingamo paraas tokurungna. Ia nimiile' isian i Yesus kere-kerer indo'o, kasee ia sian ninginti'i se' i Yesus iya'a. 15 Taeni Yesus, “Ibu, kadai se' wiri? Ime a sarakoon?” Maria mansarui se' mian iya'a papalimang na taman, mbaka' ia norobumo taena, “Tuan, kalu se' i kuu a men ningilimba' i Ia, bantilkon na ingku' too aana nomokelaanmuu i Ia kada' dolo'onku.” 16 Taeni Yesus, “Maria!” Maria ningilingamo i Yesus kasi norobu na wurung Ibrani taena, “Rabuni!” (Aratina, Guru.) 17 Taeni Yesus, “Alia mingintoni ka' mantaankon i Yaku', gause i Yaku' koo'po nomae' waara'a na Tamang-Ku na surugaa. Kasee rae' na poto'utusan-Ku ka' bantilkon na ko'ona i raaya'a se' koini'i Yaku' waara'amo na Tamang-Ku men Tamamuu, Alaata'alang-Ku ka' uga' Alaata'alamuu.” 18 Mbaka' i Maria Magdalena nomae'mo nambantilkon na murit ni Yesus se' i ia nimiile'mo Tumpu ka' nambantilkon se' Tumpu a men nambantilkon giigii' iya'a na ko'ona. 19 Sarataa nomalommo, na ilio tumbena minggu iya'a, murit ni Yesus nobarimpungmo na sa'angu' laigan ka' giigii' soopan nisupat, gause i raaya'a layaonkon moomoola'na Yahudi. Ola-olan i Yesus notaka ka' nokumekerer na tanga'na i raaya'a ka' norobu taena, “Sulano bi ratong a tutuo'muu!” 20 Noko daa norobu koiya'a, Ia nimpipiile'konmo lima-Na tia rusuk-Na na ko'ona i raaya'a. Sarataa nimiile' Tumpu, raaya'a nobelesmo. 21 Kasi i Yesus norobu na ko'ona i raaya'a soosoodo taena, “Sulano bi ratong a tutuo'muu. Yaku' ia posuu' Tama na surugaa, koiya'a uga' i Yaku' momosuu' i kuu.” 22 Kasi Ia nunduupi i raaya'a ka' norobu taena, “Laboti a Alus Molinas. 23 Kalu i kuu mangampuni dosana mian, dosana uga' ampunionna Alaata'ala. Ka' kalu i kuu sian mangampuni dosana mian, Alaata'ala uga' sian mangampuni dosana mian iya'a.” 24 Kasee i Tomas men malia' ngaanon Rapi' tonsoop sompulo' rua' murit ni Yesus, sian nobarimpung tia samba-sambana tempo i Yesus notaka. 25 Mbaka' murit ni Yesus men sambana norobumo ni Tomas taena, “Kai nimiile'mo Tumpu!” Kasee ia simbati i Tomas taena, “Kalu i yaku' sianpo nimiile' salanna paku' men na lima-Na ka' momokela rangkumku na bela men namaku'an iya'a, ka' sianpo mongkoyong belana rusuk-Na, mau koi upa yaku' sianta mamarasaya.” 26 Sarataa kowalu'na ilio, murit ni Yesus nopootatakaimo soosoodo na tampat iya'a, ka' i Tomas isian uga' tii raaya'a. Maune' giigii' soopan nisupat, kasee i Yesus notaka ka' nokumekerer na tanga-tanga'na i raaya'a kasi norobu tae-Na, “Tabea' na ko'omuu.” 27 Kasi i Yesus norobu ni Tomas tae-Na, “Piile' a limang-Ku ka' pokela a rangkuum ka'ita, soorkon a limaam ka' koyong a belana rusuk-Ku ka' aliamomo' i koo sian mamarasaya, kasee parasayamo!” 28 Ia simbati i Tomas taena, “Tumpungku ka' Alaata'alangku!” 29 Taeni Yesus, “Gause i koo daa nimiile'mo i Yaku' mbaka' i koo noparasayamo. Barakaatan a mian men sian mimiile' i Yaku' kasee daa uga' mamarasaya.” 30 Dauga' biai' soosoodo a upa kosamba' men ia wawau i Yesus piipiile' murit-Na men sian nitulis na kitap kani'i. 31 Kasee giigii' men na kitap kani'i nitulis kada' i kuu mamarasaya se' i Yesus iya'a a Tomundo' Pansalamatkon, Anakna Alaata'ala, ka' gause i kuu parasaya na Ko'ona, kuu mantausi tutuo' men pore pataka sidutu.

Yohanes 21

1 Sarataa iya'a, Yesus dauga'na pensan soosoodo nintipiile' na murit-Na na Danau Tiberias. Koi kani'imari a tundunanna. 2 Sa'angu' tempo, pintanga' barimpung a ari Simon Petrus, Tomas men ngaanon uga' i Rapi', Natanael samba Kana men na Galilea, anak ni Zebedeus, ka' rua' murit ni Yesus men sambana, 3 Taeni Simon Petrus, “Yaku' mae' mumuka' susum.” Ia simbati i raaya'a taena, “Kai lumolo'!” Mbaka' i raaya'a nolumakitmo na duangan. Kasee na sanondom iya'a, sianta upa men ia dapot i raaya'a. 4 Sarataa ilio muntumbeimo bete', Yesus nokumekerermo na poso'oleon, kasee i raaya'a sian ninginti'i se' i Yesus itu'u. 5 Yesus norobumo na ko'ona i raaya'a taena, “Oo anak-Ku! Kuu daa susuman?” Ia simbati i raaya'a taena, “Sian.” 6 Taeni Yesus, “Tuong a puka'muu paraas uananna duangan, mbaka' i kuu bo moko'ule'.” Kasi i raaya'a nuntuong puka' iya'a, ka' puka' iya'a tamban sianmo ia poko i raaya'a nibubut gause biai' tuu' a susum nokana'. 7 Murit men kolingu' ni Yesus norobu ni Petrus taena, “Tumpu mba'a itu'u!” Sarataa i Simon ninginti'i se' i Yesus itu'u, ia nimisokmo bokukumna (gause ia sian nobokukum), kasi notumumbur na danau. 8 Murit men sambana nuntuntunimo waatu'u lumobos tia duangan gause daa sian oloa na katano'an, tongko' toro sa'atu meter, ka' banta-bantang iya'a, raaya'a uga' mumbubut puka'na men biai' tuu' susumna. 9 Sarataa notolobos, raaya'a nimiile' isian wara' men na wawona isian susum tia roti. 10 Yesus norobumo na ko'ona i raaya'a tae-Na, “Ala ka' pangawawa le'emari susum toro pii men baasi kuu puka'.” 11 Simon Petrus nasawe'mo na duangan kasi numbubut puka'na mae' paraas katano'an. Puka' iya'a buke' tia susum moola'. Wiwi'namo sa'atu limampulo' ka' totolu' susum. Ka' maune' biai' koiya'a, puka'na sian kino berak. 12 Yesus norobumo na ko'ona i raaya'a taena, “Mai mongkorowi.” Sianta sa'angu'po murit-Na men momoko mimikirawar se', “Ime i Kuu?” gause i raaya'a ninginti'i se' i Ia Tumpu. 13 Kasi i Yesus nangkarani' i raaya'a, ka' nangala roti iya'a ka' nongoboskon na ko'ona i raaya'a. Koiya'a uga' tia susum iya'a. 14 Ni'imo a koporotoluna i Yesus nintipiile' na murit-Na supu i Ia nipotuo'i noko daa lapus. 15 Noko daa i raaya'a nongkorowi, Yesus norobumo ni Simon Petrus tae-Na, “Simon, anak ni Yohanes, tuutuu' a pongkolingu'koon i Yaku' labi tia pongkolingu'konna i raaya'a i Yaku'?” Ia simbati i Petrus taena, “Tuutuu' Tumpu. Kuu inti'i se' i yaku' mongkolingu'kon i Kuu.” Taeni Yesus, “Totobo' a dombang-Ku.” 16 Kopinduanna i Yesus nimikirawar na ko'ona tae-Na, “Simon, anak ni Yohanes, tuutuu' i koo molingu'kon i Yaku'?” Ia simbati i Simon taena, “Tuutuu' Tumpu. Kuu inti'i se' i yaku' mongkolingu'kon i Kuu.” Yesus norobu na ko'ona tae-Na, “Totobo' a dombang-Ku.” 17 Koporotoluna i Yesus nimikirawar na ko'ona tae-Na, “Simon, anak ni Yohanes, tuutuu' i koo mongkolingu'kon i Yaku'?” Petrus nasiongo'mo gause i Yesus nimikirawari i ia pataka porotolu. Mbaka' ia simbati i Petrus taena, “Tumpu, Tumpu minginti'i giigii'. Tumpu minginti'i se' i yaku' mongkolingu'kon i Tumpu!” Kasi i Yesus norobu na ko'ona tae-Na, “Totobo'mo a dombang-Ku. 18 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' tempo i koo dauga' anak malai i koo suuwung mamarot loloos, ka' mae' too mbaria a kikira'am. Kasee kalu i koo langkai'mo to'ipi, koo monsoorkon limaam ka' mian sambana a men mongkoot i koo ka' mangawawa i koo na tampat men sian kikira'am bo rae'an.” 19 Yesus nangaan koiya'a kada' bo mompopo'inti'ikon se' koi upa a lalapus ni Petrus bo pompobalaki' Alaata'ala. Noko daa iya'a ai Yesus norobumo ni Petrus tae-Na, “Lolo' i Yaku'!” 20 Tempo i Petrus noluminga, ia piile' isian murit men kolingu' ni Yesus nuntuntuni i raaya'a. Iamo a murit men no'umoruang beebeel i Yesus na tempo i raaya'a pintanga' kumaan ka' men nimikirawar taena, “Tumpu, ime a mianna men bo mongorookon i Kuu kada' papateion?” 21 Sarataa nimiile' murit iya'a, Petrus nimikirawarmo ni Yesus taena, “Tumpu, upa a men bo sida na ko'ona kani'i?” 22 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Kalu se' i Yaku' mingkira' kada' ia tumuo' pataka i Yaku' taka soosoodo, taasi'po i koo a pinginti'i. Kasee i koo, lolo' i Yaku'!” 23 Mbaka' notolelemo na murit ni Yesus se' murit iya'a men kolingu' ni Yesus sianta lapus. Men tuutuu'na i Yesus sian nangaan se' murit iya'a sian lapus, kasee men Ia ngaan, “Kalu i Yaku' mingkira' kada' ia sian lapus pataka i Yaku' taka soosoodo, taasi'po i koo a pinginti'i.” 24 Iamo a murit men nompopo'inti'ikon giigii' men nosida kani'i ka' giigii' iya'a ia a men nuntulis. Ka' kita ninginti'i se' upa men ia tundunkon na tulisanna kani'i tuutuu'. 25 Dauga' biai' a upa sambana men ia wawau i Yesus. Kalu se' giigii' iya'a tulison sa'angu'-sa'angu', surionku sianta sukup a tampat na longkop tano' balaki' bo pomokelaan kitap men bo tulison iya'a.

Tundunan 1

1 Teofilus! Na kitapku men tumbena, yaku' nuntulis wiwi'na men ia limang ka' ia pisiso'kon i Yesus, 2 taka na ilio men nasawe'an-Na na surugaa. Koo'po tia Ia notonakat na surugaa, Ia nimisiso'mo poposuu'-Na men Ia poko rurukimo. Ia nimisiso'mo poposuu'-Na iya'a ia tulung Alus Molinas. 3 Sarataa Ia nunsuri repaan ka' nolapus, koi patompulo' ilio, tempo-tempo manasa Ia nintipiile' na poposuu'-Na se' i Ia notumuo'mo soosoodo. Ia nuntundunkon na ko'ona i raaya'a Batomundo'anna Alaata'ala. 4 Na tempo i Ia nobarimpung kumaan tii raaya'a, Ia nambantilkon tae-Na, “Alia mamarerei Yerusalem. Peperai ino'o pataka Tama na surugaa mongorookon Alus Molinas men Ia toonkon, koi men Yaku' tundunmo mbaripian na ko'omuu. 5 Gause i Yohanes nansarani tia weer, see somo toro pii ilio, kuu bo saranionna Alaata'ala tia Alus Molinas.” 6 Tempo poposuu' nobarimpung tii Yesus, raaya'a nobapikirawar taena, “Tumpu, too koini'i Tumpu mo'uus mungule'kon batomundo'an na samba Israel?” 7 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Tempo ka' ilio iya'a mosoo ka' inti'ionmuu, gause iya'a Tamang-Ku a bo pinginti'i. 8 Kasee i kuu bo mangalabot kuasa na tempo kotakaanna Alus Molinas na ko'omuu pataka minsidakon i kuu mompotuutuu' i Yaku'. Kuu bo mompopo'inti'ikon i Yaku' na Yerusalem, longkop Yudea, na Samaria, pataka longkop tano' balaki'.” 9 Noko daa i Yesus nuntundun koiya'a, Ia notoleengketmo waara'a na surugaa potopiile' i raaya'a pataka kinolilungian na antong. 10 Dauga' potolengea' i raaya'a mimiile' i Yesus men ninakat, ola-olan isian rua' mian nobukukum bubulak nokumekerer na soripi'na i raaya'a 11 ka' norobu taena, “Kuu samba Galilea, nokadai i kuu se' kumekerer kano'o ka' mengelelengea' langit? Yesus men namarereimo i kuu notonakat waara'a na surugaa bo mule'kon soosoodo koi men kuu piile' umba'a.” 12 Noko daa koiya'a, poposuu' namarereimo Buu'na Zaitun ka' nomule'kon na Yerusalem. Buu'na iya'a na Yerusalem tongko' toro sa'angu' kilo. 13 Taka na Yerusalem, raaya'a nomae'mo na laigan men notorumpakanna i raaya'a, ka' nasawe' na parawawo. Poposuu' iya'a i Petrus, Yohanes, Yakobus, Andreas, Filipus, Tomas, Bartolomeus, Matius, Yakobus anak ni Alfeus, Simon mian Zelot ka' i Yudas anak ni Yakobus. 14 Wiwi'irana sa'angu' noa, ka' sinampang barimpung basambayang tia toro pii wiwine, tonsoop tii Maria sina ni Yesus, ka' utus ni Yesus. 15 Sa'angu'anmo ilio, isian toro sa'atu ruampulo' mian men parasaya na Tumpu nobarimpung. Kasi i Petrus norumingkat ka' norobu taena, 16 “Utu-utus! Upa men nitulis na Alkitaap, mase tio sida. Mbaripian tia kuasana Alus Molinas i Daud nuntundun i Yudas men nosida bo pambaarkon mian mangarakop i Yesus. 17 Yudas iya'a tonsoop mian kai-kaimo, ka' uga' nobalimangmo tii kai.” 18 (Tambona limang ni Yudas men ba'idek kani'i a men ia ilikon tano'. Ia tinomparangop, kasi nolapus. Kompongna kinobotak ka' isiina tinonsupa' wiwi'na. 19 Giigii' mian na Yerusalem ninginti'i lele iya'a. Ya'amo mbali' raaya'a nangaani tano' iya'a koi wurungna i raaya'a, Hakal Dama, men aratina “Tano' Rara'”.) 20 Taeni Petrus, “Na kitap Mazmur isian nitulis koi kani'imari, ‘Poliingi a dodongoanna; alia dauga' sa'angu'po mian a mondodongoi.’ Isian soosoodo nitulis koi kani'imari, ‘Dalai bi alaa mian a oruanganna.’ 21 Mbaka' koini'i kita tio mansarak mian bo pombolosi i Yudas kada' poosambai tii kai mompotuutuu' se' i Yesus notuo'mo soosoodo. Kasee mian iya'a tio men doodoopo ruru-ruru' tii kai mongololo' i Yesus, sarataapo i Yohanes nuntumbei nansarani mian pataka tempo notonakatan ni Yesus mbaara'a surugaa namarerei i kai.” 23 Kasi raaya'a ninsiso' rua' mian men bo rurukion: i Yusuf men ngaanon i Barsabas (men mbalia' ngaanon i Yustus), tii Matias. 24 Raaya'a wiwi'na nosambayang taena, “Oo Tumpu, Kuu minginti'i noana mian wiwi'na. Siso'kon sulano too ime a men rurukion-muu men rua' ira kani'i, 25 bo pangalabot palimangonna poposuu' men ia parereimo i Yudas, gause i ia nungurumpakimo balaa' men sintutu' bo ko'ona.” 26 Kasi raaya'a nungundi mian men rua' ira, ka' men nokana' undi ai Matias. Tongko' daa koiya'a, ia uga' niturangikonmo poposuu' men sompulo' sa'angu' iya'a.

Tundunan 2

1 Na ilio Ramean Pentakosta, giigii' mian parasaya nobarimpung na sa'angu' tampat. 2 Ola-olan no'ioosan koi boyus nda'amari langit tamban laungna boolak na lalomna laigan men no'umoruanganna i raaya'a. 3 Kasi raaya'a nimiile' biai' upa men koi sila' kasee kumait ka' nosingkaamburan mintingke'i raaya'a sanda-sanda'. 4 Raaya'a ia barios Alus Molinas, ka' i raaya'a nobatundunmo biai' wurung men taasi' wurungna i raaya'a. Sanda-sanda' i raaya'a norobumo koi men ia rookon Alus Molinas bo porobukononna i raaya'a. 5 Tempo iya'a biai' a samba Yahudi men pa'agama na toro pii lipu' notumaka ringkat na ko'oloaan. Raaya'a uga' isian na Yerusalem. 6 Sarataa mian biai' nongorongor laung iya'a, raaya'a nangkarani'mo mian parasaya iya'a. Raaya'a tinongkodi' ka' nosamba' nongorongor se' wurungna i raaya'a sanda-sanda' men wurungkononna mian parasaya indo'o. 7 Raaya'a notangangmo ka' taena, “Mian men batundun karaale'e mase samba Galilea. 8 Koi upa kosidana mian karaale'e se' daa sida munguwurungkon koi wurung men na lipu' ringkatanta? 9 Kita men samba Partia, Media, Elam, mianna Mesopotamia, Yudea, Kapadokia, Pontus ka' Asia, 10 Frigia, Pamfilia, Mesir ka' mian na libutan Libia men pookarani' Kirene, mian men notumaka ringkat na Roma, 11 (mau samba Yahudi ka' uga' lipu' sambanaan men ninsoopmo Agama Yahudi), samba Kreta, samba Arab. Kita wiwi'na mongorongor i raaya'a batundun tia wurungta, muntundun wawau kosamba' men ia pipiile'kon Alaata'ala.” 12 Raaya'a giigii' nosamba'mo ka' notangang, kasi nopootundunii taena, “Upa aratina men koi kani'i?” 13 Kasee mian sambana tongko' mingiroki taena, “Mian karaaya'a pintanga' lio'kon anggur.” 14 Mbaka' norumingkatmo i Petrus tia sompulo' sa'angu' poposuu', ka' tia wurung men lansoongan ia norobu na mian biai' taena, “Utu-utus samba Yahudi tii kuu wiwi'na mian na Yerusalem! Porongor ka' intoomkon a wurungku kani'imari. 15 Mian karaani'i taasi' lio' koi pansaruimuu, gause ilio baasi jaam sembilan ma'ulo-ulop. 16 Kasee ya'amo a men ia bantilkon Alaata'ala ka' ia tundun i Nabii Yoel mbaripian koi kani'imari: 17 Taena Alaata'ala, ‘Na ilio kokomburi'anna, Yaku' bo mongorookon Alus Molinas-Ku bona giigii' mian. Anakmuu wiwine moro'one bo mongorongor wurung-Ku ka' muntundunkon na ko'omuu. Anakmuu men malai bo pipiile'ion-Ku simpalaalung, ka' minti'imuu bo mingipi men Yaku' popo'ipikon na ko'ona i raaya'a. 18 Ka' na ilio iya'a, Yaku' bo mongorookon Alus Molinas-Ku na mian men posuu'on-Ku, moro'one tia wiwine; i raaya'a bo mongorongor wurung-Ku ka' muntundunkon na ko'omuu. 19 Yaku' bo mangawawau biai' upa kosamba' nda'a na langit ka' oosan na tano' kani'i, koimo rara', apu ka' tibuk matabo' sangkompol-sangkompol. 20 Matana ilio bo sida pikit tuu', ka' wulan somo koi rara', mongolukoni kotakaanna ilionna Tumpu men balaki' ka' pore. 21 Tempo iya'a, ime a men parasaya ka' miki tulung na Tumpu, ia salamatkonon.’ 22 Utu-utus samba Israel! Porongori a wurungku kani'imari: Yesus samba Nazaret iya'a mase mian men ia potuutuu' Alaata'ala na ko'omuu. Alaata'ala nomokau i Ia ningilimang men kosamba', ka' oosan koi men kuu inti'imo. 23 Yesus men ia rookon Alaata'ala koi panduung-Na ka' sagia-Na, kuu papateimo, gause i kuu namatalai mian men ba'idek a gau'na nansaliipkon i Ia. 24 Kasee Alaata'ala nomotuo'i i Ia noko daa lapus. Alaata'ala nunguarkon i Ia na kolapusan, gause kolapusan sian momoko mungkuasai i Ia pataka manau'. 25 Ka' i Yesus, isian uga' ia tundun i Daud taena, ‘Yaku' nimiile' Tumpu sinampang na aropku. Ia isian na uananku, mbali' daa i yaku' sianta pokoonna upa sege-segeion. 26 Mbali' iya'a, noangku beles. Yaku' muntunde' Tumpu, ka' wakangku bo mempeperai men ooskononku na Ko'ona, 27 gause Tumpu sianta mandalai i yaku' tontako' na dodongoanna mian lapus, ka' i Kuu sianta momoturang poposuu'-Muu men malolo' iya'a munsuri kosilaka'an. 28 Kuu nuntundunkon na ingku' sasalanna tutuo'; Kuu mangawawau i yaku' beles na arop-Muu.’ 29 Utu-utus! Yaku' batundun losop-losop na ko'omuu muntundun i Daud men pulina lipu'ta. Ia nolapusmo ka' nitanom, ka' baleananna dauga' isian pataka koini'i. 30 Kasee ka' i Daud iya'a sa'angu' nabii, mbaka' ia ninginti'i se' Alaata'ala nontoon i Ia tia sumpa' se' Alaata'ala bo momo'oruang sa'angu' mian men lee'na bo sida tomundo' koi ia. 31 Mbali' iya'a ia noko pimiile'mo men na olukon, ka' nuntundun pomotuo'ian soosoodo i Tomundo' Pansalamatkon, koi men taena, ‘Ia sianta tontako' na dodongoanna mian lapus ka' waka-Na sianta baras.’ 32 Yesusmo kani'i a men ia potuo'i Alaata'ala, ka' i kai wiwi'na a nimiile'. 33 Ka' sarataa i Ia ia po'oruang Alaata'ala paraas uanan-Na, Ia nangalabot Alus Molinas men nitoonkon, kasi Ia rookon na mian biai'. Men kuu rongor ka' kuu piile' umba'a, mase Alus Molinas men ia rookon i Yesus na ko'omai. 34 Taasi' se' i Daud a men nasawe' na surugaa, kasee i ia tongko' nuntundun koi men taena, ‘Alaata'ala isian nangaan na Tumpungku tae-Na, 35 “Alaka' oruang na paraas uanan-Ku, pataka Yaku' mompoporungku' giigii' mian men mangka'idek i Koo sida malolo' na Ko'oom.’ 36 Mbali' iya'a giigii' samba Israel tio tuutuu' minginti'i se' Alaata'ala nangawawaumo i Yesus men kuu saliip iya'a nosidamo Tumpu ka' Tomundo' Pansalamatkon.” 37 Sarataa i raaya'a nongorongor se' koiya'a a sasalanna, raaya'a nunsurimo se' i raaya'a sala' ka' ninsosol, kasi nimikirawar ni Petrus tia poposuu' men sambana taena, “Utu-utus! Kalu se' koiya'a, tio koi upa men wawauonmai?” 38 Taeni Petrus, “Sosoli ka' kadarai a gau'muu men ba'idek. Kuu sanda-sanda' tio saranion mangaan ngaan ni Yesus Kristus, kada' dosamuu ampunion ka' i kuu sida mangalabot Alus Molinas men rookononna Alaata'ala. 39 Gause Alus Molinas men ia toonkon Alaata'ala iya'a mase bo ko'omuu pataka na lee'muu, ka' uga' bona mian men isian na dodongoan oloa men bo leelo'onna Tumpu Alaata'ala taka na Ko'ona.” 40 Koiya'a a men ia tundunkon i Petrus na ko'ona i raaya'a. Ka' uga' tia tundunan sambana, ia nangama-amati kada' i raaya'a minti rensa na lipu' men ba'idek iya'a, men bo ukumonna Alaata'ala. 41 Mian men nangalabot wurung ni Petrus nisaranimo, ka' na ilio iya'a, mian men parasaya nokanturanganmo toro tolu' loloon mian. 42 Raaya'a rampot na pisiso'na poposuu' ka' malia' pootatakai. Raaya'a sinampang kumaan ruru-ruru' ka' basambayang. 43 Tempo mian biai' nimiile' biai' a upa kosamba' tia oosan men wawauonna poposuu', mian biai' iya'a nosamba'mo. 44 Ka' giigii' mian men noparasayamo uga' sinampang poowawa pore, ka' giigii' upa men isian na ko'ona i raaya'a, wiwi'na mian a pontombonoi. 45 Ka' isian i raaya'a men mambalukkon kupangna ka' mongobo-oboskon na mian wiwi'na koi men paraluuionna i raaya'a sanda-sanda'. 46 Raaya'a sianta kobangaran kasee sanga-sangada barimpung sanda' ilio na Laiganna Alaata'ala. Raaya'a mungurumpi-rumpik roti ka' kumaan ruru-ruru' na laiganna i raaya'a sanda-sanda' poopoobobolos. Raaya'a beles ka' noana i raaya'a uga' ma'amat na mian. 47 Raaya'a muntunde' Alaata'ala ka' kolingu'na mian. Sanda' ilio koturangian a kobiai'na mian men salamatkononna Tumpu.

Tundunan 3

1 Sa'angu' ilio, montorumpaki tempo bo sambayangan, jaam tiga maamaalom, ninsoopmo i Petrus tii Yohanes na Laiganna Alaata'ala. 2 Indo'o raaya'a nimiile' isian sa'angu' moro'one men tiodaa bo ueronna mian gause repo' ngame-ngamea'po. Sanda' ilio mian repo' iya'a atoron ka' pokelaon karani' soopanna Laiganna Alaata'ala men ngaanon, Soopan Pore, kada' mo'ase'-ase' na mian men minsoop na Laiganna Alaata'ala. 3 Sarataa mian repo' iya'a nimiile' i Petrus tii Yohanes bo minsoop na Laiganna Alaata'ala, ia nama'ase'mo. 4 Petrus tii Yohanes rontos nintioki i ia, kasi taeni Petrus, “Tioki i kai.” 5 Kasi mian repo' iya'a nintioki ari Petrus. Na noana i ia mongooskon too daa isian upa men bo rookononna i raaya'a na ko'ona. 6 Taeni Petrus, “Mosoni tia salaka' sianta isian na ingku', kasee daa upa a men isian na ingku' rookononku na ko'oom. Mimpu'u na kuasa ni Yesus Kristus samba Nazaret, alaka' tumpang!” 7 Kasi ia sangkum i Petrus a limana uanan ka' niparaandaki norumingkat. Tempo iya'a uga' sarat tia bokulalina nopoonggormo. 8 Ia noporoditan rumingkat ka' notumumpang waale'e-le'emari. Kasi ia nongololo' ari Petrus minsoop na Laiganna Alaata'ala. Ia notumumpang ka' molaalonggo' kasi muntunde' Alaata'ala. 9 Wiwi'na i raaya'a uga' nimiile' i ia tumpa-tumpang muntunde' Alaata'ala, 10 ka' raaya'a uga' ninginti'i se' mianmo iya'a a men mala' umoruang na “Soopan Pore” na Laiganna Alaata'ala mo'ase'-ase' na mian. Mbali' iya'a raaya'a samba' ka' tangang gause nimiile' upa men nosida iya'a. 11 Mian men sianmo repo' iya'a ningintoni i Petrus tii Yohanes ka' kinololo-lolo'namo tii raaya'a. Tempona i raaya'a tolu' ira notaka na gandaria men ngaanon “Gandaria Salomo”, wiwi'na mian taka pototende' nintikumi i raaya'a gause samba' tuu'. 12 Sarataa i Petrus nimiile' mian men nintikumi i raaya'a, ia norobumo taena, “Oo samba Israel! Nongko'upa i kuu se' samba'kon wawau kani'i. Nongko'upa i kuu se' tongko' poto tiok na ko'omai, gause mian men nomokomo tumumpang kaya'a taasi' se' kuasamai a ninsidakon, ka' taasi' se' montookon i kai malolo' na Alaata'ala. 13 Alaata'ala men soosa'on ni Abraham, Ishak, ka' i Yakub, pulinta, nangangga'imo mian-Na men i Yesus. Mian-Na iya'a kuu rookon na pungkuasai mian, ka' kuu kokundai na arop ni Pilatus. Tempo iya'a bookoi i Pilatus mo'uus munguarkon i Ia. 14 Ia Mian Molinas ka' Ma'amat. Kasee i kuu nongkokundai i Ia ka' nampari-pari kada' i Pilatus tio mongololoikon pa'ase'muu, men munguarkon sa'angu' mian men bukuan mampapatei mian. 15 Kuu nampapateimo i Ia, kasee tuutuu'na, Ia a men pimpu'uanna katuo'anna giigii' mian. Alaata'ala nomotuo'imo i Ia noko daa lapus. Wiwi'na iya'a kai poko piile'mo. 16 Kuu daa nimiile'mo ka' ninginti'imo upa a men ninsidakon mian kani'i sianmo repo'. Ia noonggormo ka' nalesi'mo gause i ia noparasayamo ni Yesus tia kuasa-Na. Gause ia parasaya ni Yesus, mbaka' mian kani'i tuutuu' nalesi'mo koi men kuu piile' koini'i. 17 Utu-utus! Yaku' inti'i se' i kuu tia tanaasmuu nangawawaukon i Yesus tia wawau men sian kuu inti'i. 18 Kasee wawaumuu men koiya'a ninsidakonmo upa men ia bantilkon Alaata'ala mbaripianpo na nabii-Na se' Tomundo' Pansalamatkon men nitoonkonmo tiodaa munsuri repaan. 19 Utu-utus! Mbali' iya'a, sosoli ka' kadaraimo a wawaumuu men ba'idek, ka' parasaya a Alaata'ala kada' sapuion-Na wiwi'na dosamuu, 20 ka' kada' Tumpu minsidakon i kuu pore a noamuu. Ka' i Ia bo momosuu' i Yesus men ia tukokonmo Alaata'ala bo Tomundo' Pansalamatkon i kuu. 21 Ia sianpo sida mamarerei surugaa pataka Alaata'ala mungule'kon wiwi'na na dunia koi men tumbe, ka' koi men Ia bantilkonmo na toro pii nabii-Na mbaripianpo. 22 Musa isian nangaan taena, ‘Alaata'ala Tumpumuu bo manganakat sa'angu' nabii na ko'omuu men simbaya'muu sa'angu' lipu', koi i Ia nomosuu' i yaku'. Kuu tiodaa momorongori wiwi'na upa men ia bantilkon nabii iya'a. 23 Mian men sian mingimamat upa men ia bantilkon nabii iya'a, mian inono' bo rensakonon oloa na mian men parasayamo na Alaata'ala, ka' silaka'ion.’ 24 Nabii Samuel tia nabii men komburi', wiwi'na nuntundunkonmo upa men nosidamo tempo koini'i. 25 Toonna Alaata'ala men ia bantilkon nabii iya'a, mase bo ko'omuu. Toon men ia wawaumo Alaata'ala tia pulimuu i Abraham koi kani'imari: ‘Ringkat na lee'em, Yaku' bo mambarakaati wiwi'na lipu' na tano' balaki' kani'i.’ 26 Ya'a mbali' Alaata'ala nungururuki mian-Na ka' nomosuu' i Ia taka na ko'omuu olukon kada' i kuu barakaation-Na. Barakaat-Na koi kani'imari: Ia minsidakon i kuu monsosoli ka' mangkadarai wawaumuu men ba'idek.”

Tundunan 4

1 Pintanga' morobu i Petrus tii Yohanes na mian biai', ola-olan taka a toro pii imam tia tanaasna dadagai Laiganna Alaata'ala ka' mian Saduki nomootuungi i Petrus tii Yohanes. 2 Raaya'a maso' gause i Petrus tii Yohanes nambantilkon na mian biai' se' i Yesus notuo'mo soosoodo ka' iya'a koi sa'angu' pinginti'ian se' mian lapus dauga' tumuo' soosoodo. 3 Mbaka' i raaya'a nangarakopmo rurua' poposuu' iya'a ka' nonsoopkon na tarungkuan. Gause malommo, Petrus tii Yohanes dauga' nitaankon na tarungkuan pataka koi liilana. 4 Kasee biai' a mian men nongorongor pisiso'na poposuu' iya'a nosida mian parasaya. Mbaka' saa'na i raaya'a nokanturanganmo; isian toro lima' loloon mian moro'one. 5 Koi liilana, mianna Mahkama Agama tonsoop tanaasna agama, tia motu-motu'a na samba Yahudi ka' wawa ukum Torat nopootuu'imo na Yerusalem bo pootundunii. 6 Raaya'a nomae'mo ni Hanas, Imam Moola', ka' i Kayafas, Yohanes, Aleksander ka' tia giigii' mian sambana men tonsoop poto'utusanna Imam Moola'. 7 Kasi i Petrus tii Yohanes niwawa na ko'ona i raaya'a kasi nipikirawari taena, “Koi upa mbali' daa kuu poko a nengelesi'i mian repo' kaya'a, kabai se' nimpu'u ni ime i kuu nangawawau men koiya'a?” 8 Petrus ia barios Alus Molinas ninsimbati taena, “Tuan tanaasna lipu' tia tuan mianna Mahkama! 9 Ilio kani'i, kai ni'ukumi gause nangawawau upa pore nuntulung sa'angu' mian repo' ka' gause ari tuan mo'uus minginti'i koi upa a mian iya'a nilesi'i. 10 Mbaka' kada' bo inti'ionmuu tuan ka' giigii' samba Israel, mbali' daa mian kani'i kere-kerer nalesi'mo koi men kuu piile' koini'i, mase kuasa ni Yesus Kristus samba Nazaret iya'a. Yesus iya'a kuu saliipkonmo, kasee Alaata'ala nomotuo'imo i Ia noko daa lapus. 11 Yesusmo kani'i a men nitulis na Alkitaap, ‘Watu men kuu balo'konmo tukang, poali nosidamo watu tuko men bo pandasi.’ 12 Sianta sa'angu'po mian men sida mansalamatkon saliwakon i Yesus. Gause giigii' mian na longkop tano' balaki', sianta mian sambana men ia pokau Alaata'ala bo pansalamatkon i kita.” 13 Mianna Mahkama iya'a samba' nimiile' kabaranian ni Petrus tii Yohanes gause ia inti'i i raaya'a, rua' ira iya'a tongko' mian biasa, sianta nosikola alayo'. Kasi ia too'inau' i raaya'a se' rurua' mian iya'a samba-samba ni Yesus. 14 Raaya'a sianmo norobu upa-upa gause mian men nilesi'i iya'a mondo'o kere-kerer na aropna i raaya'a tii Petrus ka' i Yohanes. 15 Mbaka' ia posuu'mo i raaya'a i Petrus tii Yohanes umuar, mamarerei tampat Pungukumian, kasi i raaya'a noposangadai. 16 Taena, “Upaiontamo a mian karaaya'a? Wiwi'na mian na Yerusalem ninginti'imo se' wawau men kosamba' tuu' iya'a ia wawau i raaya'a rua' ira. Sian sidaonta pokosianon. 17 Kasee kada' wawau iya'a sian tolele na mian biai', mbaka' i raaya'a rua' ira tiodaa arasonta kada' sianmo sida batundun na mian mangaan ngaan ni Yesus.” 18 Mbaka' rurua' poposuu' iya'a nileelo'mo minsoop soosoodo, kasi nirorongi se' sianmo sida batundun kabai mimisiso' mangaan ngaan ni Yesus. 19 Kasee ia simbati i Petrus tii Yohanes taena, “Intoomkon pore-pore a men daa kokana'na Alaata'ala: mongololoikon po'uus nari tuan kabai mongololoikon po'uusna Alaata'ala. 20 Gause i kai sian sida mongkorokotkon upa a men kai piile'mo ka' upa a men kai rongormo.” 21 Mbaka' rurua' poposuu' iya'a ia arasmo mianna Mahkama soosoodo ka' niposuu' mule'kon, gause i raaya'a sian nantausi salan bo pungukum i Petrus tii Yohanes men sian paraa mantakakon kogora'an na mian biai' men muntunde' Alaata'ala. 22 Mian men nilesi'i tia wawau kosamba' iya'a labimo patompulo' taun a umurna. 23 Sarataa i Petrus tii Yohanes nipatalai nomae', raaya'a nomule'konmo na samba-sambana ka' nuntundunkon wiwi'na upa men ia bantilkon tanaasna imam tia moomoola'na samba Yahudi na ko'ona i raaya'a. 24 Sarataa samba-sambana nongorongor koiya'a, raaya'a nosa'angu'mo noa ka' nosambayang na Alaata'ala taena, “Tumpu, Kuu a men nangawawau langit ka' tano' balaki' ka' tobui tia giigii' isiina. 25 Alus-Muu men Molinas a ninsidakon mian-Muu men i Daud pulimai nuntundunkon wurung-Muu men taena, ‘Nongko'upa se' maso' a mian biai' men sian parasaya na Alaata'ala? Nongko'upa se' biai' a lipu' sambana mangawawau sagia men sianta kana'na? 26 Tomundo' na tano' balaki' batoropot batumburi, ka' tanaas basangada mintimban Tumpu tia Tomundo' Pansalamatkon.’ 27 Gause i Herodes tii Pontius Pilatus tuutuu' nopoosangadaimo tia lipu' sambana ka' samba Israel na kota kani'i. Raaya'a nosangadamo mongkokundai i Yesus, mian-Muu men Molinas men Kuu nakatmo sida Tomundo' Pansalamatkon. 28 Raaya'a poosangadai mongkokundai i Yesus koi men Kuu ngaanmo na olukonanpo men sabole bo sida, upa a men Kuu ngaanmo iya'a mimpu'u na kuasa ka' po'uus-Muu. 29 Koini'i Tumpu, piile'! Raaya'a mangaras i kai. Tarai i kai salan kada' i kai mian-Muu kani'i momoko mae' mengelelekon lele-Muu. 30 Kai miki tulung kada' mian manggeo sida malesi', ka' pipiile'kon a oosan tia upa kosamba' men sida tia kuasa ni Yesus, mian-Muu men Molinas iya'a.” 31 Noko daa i raaya'a nosambayang, laigan men nopootatakaianna notoyunggotmo. Raaya'a wiwi'na ia lingkuduimo Alus Molinas ka' nomokomo nambantilkon lelena Alaata'ala. 32 Tutuo'na giigii' mian men noparasayamo nosa'angu'mo noa ka' nosa'angu'mo pikiran. Sianta sa'angu'po mian men munsurikon se' upa men isian na ko'ona, tongko' i ia pontombonoi, kasee tombonoionna i raaya'a sanga-sangada. 33 Poposuu' iya'a isian kuasana Tumpu pataka i raaya'a nompotuutuu' se' i Yesus notuo'mo soosoodo, ka' balaki' tuu' a kaporeanna Alaata'ala na ko'ona i raaya'a. 34 Tutuo'na i raaya'a sa'angu'po sianta men marepa gause ime a men isian tano' kabai se' laigan, balukkononna ka' ilina wawaonna i raaya'a, 35 kasi rookonon na poposuu'. Raaya'asi a mongobo-oboskon na sanda' mian men mamaraluui. 36 Koiya'a uga' i Yusuf. Ia sa'angu' mian men lee' ni Lewi men ringkat na Siprus. Poposuu' nangaani ia i Barnabas (aratina Pantata'u). 37 Ia uga' nambalukkon tano'na, kasi ilina ia wawa ka' nirookon na poposuu'.

Tundunan 5

1 Kasee isian mian men ngaanna i Ananias. Ia tia boroki'na i Safira, uga' nopoosangadai nambalukkon tano'na i raaya'a. 2 Ka' sanggiran ilina tano' iya'a, ia sangadakonmo motoboroki' ka' ninaa'. Kasi men sanggiran ia wawamo ka' nirookon nari poposuu' bo persembaahanna i raaya'a. 3 Kasee taeni Petrus, “Ananias, kadai i koo se' pokoonna Ibiliis rungku'ion? Koo nomborekimo Alus Molinas gause i koo nanganaa'mo ilina tano'om men sanggiran. 4 Koo'po tia tano'om koo balukkon, koo a tombono, ka' sarataa koo balukkon, ilina uga' i koo a bo pinginti'i. Nongko'upa se' i koo nansagia ka' ningilimang men koiya'a? Taasi' i kai a men koo boreki kasee Alaata'ala.” 5 Tempo nongorongor wurung ni Petrus, Ananias tinombabasmo ka' nolapus. Mbaka' giigii' mian men nongorongor lele iya'a nolayaonmo tuu'. 6 Sarataa nimiile' upa men nosida, toro pii anak malai nuntuu'imo ka' nambalun biibii ni Ananias, kasi nunguarkon ka' mae' nantanom. 7 Toro tolu' jaam a noporusanna, boroki' ni Ananias ninsoopmo, kasee i ia sianpo ninginti'i upa men nosida na langkai'na. 8 Mbaka' taeni Petrus na ko'ona, “Tundunkon i yaku' too tongko' koi kani'i a ilina tano'muu?” Ia simbati boroki' ni Ananias taena, “Tuutuu', tongko' nono-nono'na.” 9 Taeni Petrus, “Nokadai i kuu motolangkai' se' sangada mimitopongi Alusna Tumpu? Rongor! Mian men nantanom langkai'im isianmo karaale'e na liwana soopan. Koo uga' bo ueronna i raaya'a ka' uarkonon.” 10 Tongko' koiya'a i ia liuliu notonsumpul karani' sarat ni Petrus lako-lako nolapus. Ka' sarataa ninsoop a anak malai, ia takai raaya'a, boroki' ni Ananias noko lapusmo. Anak malai iya'a nunguermo ka' nunguarkon boroki' ni Ananias kasi mae' nantanom na soripi'na langkai'na. 11 Nongorongor lele iya'a, giigii' mian na jama'at tia mian sambana nolayaonmo tuu'. 12 Biai' oosan tia upa kosamba' men wawauonna poposuu' na mian biai'. Giigii' mian parasaya poowawa pore ka' sinampang barimpung na gandaria ni Salomo na Laiganna Alaata'ala. 13 Kasee mian men sian parasaya na Tumpu, babata pooruru' tii raaya'a. Mian men parasaya na Tumpu angga'ionna tuu' mian. 14 Kaekae' manau' kaekae' kanturangan a mian men parasaya na Tumpu, mau wiwine ka' uga' moro'one. 15 Gause wawau nari poposuu' iya'a, mbaka' mian men manggeo wawaon na salan ka' pokelaon na tokolanna kabai se' na ampas, kada' koo'mo tii koo', koliuan ni Petrus, sulano kana'onna loolungna. 16 Mian men na tiku-tikumna kota Yerusalem bakalaituntun taka mangawawa mian manggeo ka' men lampingionna meena, ka' wiwi'na men koiya'a sida nalesi'. 17 Kokomburi'anna, Imam Moola' tia giigii' mianna men tonsoop mian Saduki, nangawawaumo kogora'an gause i raaya'a masindirkon ari poposuu'. 18 Raaya'a nangarakopmo ari poposuu' ka' nonsoopkon na tarungkuan men isian na kota. 19 Kasee malomna, sa'angu' malaa'ikatna Tumpu nengeleakimo soopanna tarungkuan, ka' nunguarkon ari poposuu' iya'a kasi taena, 20 “Rae' i kuu na Laiganna Alaata'ala ka' bantilkon mian biai' a giigii' lele men mantakakon tutuo' u'uru.” 21 Mbaka' ari poposuu' uga' nongololoikonmo koi men ia bantilkon malaa'ikat iya'a. Ma'ulo-ulop tuu', raaya'a nomae'mo na Laiganna Alaata'ala, ka' nuntumbei nimisiso' mian indo'o. Pintanga' iya'a, Imam Moola' tia mianna notakamo, mangawawau sidang mahkama tia giigii' tanaasna lipu' Israel. Kasi raaya'a nomosuu' mian mae' mondolo' ari poposuu' men na tarungkuan iya'a, kada' taka na ko'ona i raaya'a. 22 Kasee sarataa notaka na tarungkuan a mian men niposuu' mondolo' iya'a, ia takai i raaya'a ari poposuu' sianmo indo'o. Mbaka' i raaya'a somo nomule'kon na mahkama ka' nambantilkon upa men nosida iya'a. 23 Taena, “Kai takai a soopanna tarungkuan poto'ompor ka' nisupat pore-pore ka' uga' wiwi'na mian men mandagai soopan moraando'o. Kasee sarataa kai leaki a omporonna, kai sian nimiile' sa'angu'po mian na lalomna.” 24 Sarataa tanaasna dadagai Laiganna Alaata'ala tia tanaasna imam nongorongor upa men nibantilkon iya'a, raaya'a no'orobankonmo ari poposuu' iya'a too upa men bo sida. 25 Soro' koiya'a, notakamo a sa'angu' mian nangawawa lele taena, “Rongor kutung! Mian men ia tarungku i tanaas, koini'i pintanga' mimisiso' mian biai' na Laiganna Alaata'ala.” 26 Mbaka' tanaasna dadagai Laiganna Alaata'ala tia mianna, mae' nondolo' ari poposuu' soosoodo, kasee raaya'a sian nansambumo, gause layaon too mian biai' mangalapak i raaya'a tia watu. 27 Ari poposuu' nisoopkonmo na mahkama, kasi Imam Moola' namaresa i raaya'a. 28 Taena Imam Moola', “Laampo' kai poko bantilkonmo se' i kuu sianmo tuu' sida mimisiso'kon i Yesus na mian? Kasee piile' a limangmuu kani'i! Kuu nimisiso'mo mian longkop Yerusalem, ka' koini'i kuu ningilimba'imo i kai taemuu se' i kai a nanggau'kon mbali' i Yesus nipapatei.” 29 Petrus tia poposuu' sambana ninsimbatimo taena, “Kita tio malolo' na Alaata'ala, taasi' na mian. 30 Yesus men kuu saliipkon pataka nopate, ia potuo'imo Alaata'alana pulinta. 31 Alaata'ala nongorookonmo ni Yesus oruangan na paraas uanan-Na, bo Tanaas ka' bo Pansalamatkon, kada' samba Israel sida monsosoli ka' mangkadarai wawauna men ba'idek, kasi ampunion. 32 Kaimo tia Alus Molinas a men mompotuutuu' giigii' iya'a. Alus Molinas iya'a uga' a men ia rookon Alaata'ala na mian men mongololo' po'uus-Na.” 33 Sarataa Mahkama Agama nongorongor wurung men koiya'a, raaya'a nomaso'mo tuu', ka' nobasangadamo mampapatei ari poposuu'. 34 Kasee isian sa'angu' mian Farisi na mahkama iya'a, ngaanna ai Gamaliel. Ia wawa ukum Torat men angga'ionna mian wiwi'na. Ia nokumekerer kasi nomosuu' mian munguarkon ari poposuu' na liwana kodi-kodi'. 35 Kasi taeni Gamaliel na Mahkama Agama iya'a, “Utu-utus samba Israel! Inau' pore-pore kutung too upa a men bo wawauonmuu na mian karaale'e. 36 Gause mbaripian isian mian men ngaanon i Teudas. Ia nangaan wakana se' mian moola'. Ia isian lolo'na toro pato'atu mian. Kasee ia nipapatei ka' giigii' mian men nongololo' pisiso'na somo nobasia-siak, ka' limangna i raaya'a uga' sianmo no'imputan. 37 Noko daa iya'a, tempona basensusan, taka soosoodo i Yudas men samba Galilea. Gause wawauna men kokana'na mian, mbaka' biai' a mian men sian malolo' na pamarenta nompololo' i ia. Kasee i ia uga' nipapatei, ka' mian men nongololo' pisiso'na uga' somo nobasia-siak. 38 Bookoi upa men nosida kani'i, pingkira'ku: alia mungupai i raaya'a. Patalaimo. Gause kalu pisiso' tia wawauna i raaya'a rumingkat na mian, pisiso' tia wawau iya'a sabole sianta umimput. 39 Kasee kalu pisiso' tia wawau iya'a rumingkat na Alaata'ala, mbaka' i kuu sianta momoko mungurungku'i i raaya'a. Tongko' minsidakon i kuu mintimban Alaata'ala.” Pa'ase' ni Gamaliel ia porongori mahkama. 40 Mbaka' ari poposuu' nileelo'mo ka' nisasali, kasi nibantili se' aliamomo' mimisiso'kon i Yesus na mian. Noko daa koiya'a, ari poposuu' nipatalaimo umuar. 41 Raaya'a namarereimo sidang Mahkama Agama. Raaya'a beles gause Alaata'ala nansaa'mo i raaya'a tonsoop men ni'ideki gause mengelelekon i Yesus. 42 Ka' sanda' ilio, raaya'a sinampang mimisiso'kon Lele Pore na Laiganna Alaata'ala tia na laiganna mian, ka' nambantilkon se' i Yesus a Tomundo' Pansalamatkon.

Tundunan 6

1 Samba Yahudi men malolo' ni Yesus, kaekae' manau' kaekae' kanturangan. Tempo iya'a, samba Yahudi men mowurung Yunani, sianmo nangka'amat samba Yahudi men tuko. Kasi samba Yahudi men mowurung Yunani iya'a norobu taena, “Wiwinemai men nobalumo sianta nantausi obos kakaan sanda' ilio koi men ni'oboskon na wiwine balu sambana.” 2 Mbali' iya'a, ari poposuu' men sompulo' rua' ira, ningirimpungmo mian men malolo' ni Yesus iya'a, kasi norobu taena, “Sian pore kalu i kai sian mingimamat mengelelekon Wurungna Alaata'ala supu-supuana pungurusan kakaan. 3 Utu-utus! Mbaka' porena i kuu mansarak mungururuki pitu' mian men kuu-kuumo. Ka' mian iya'a tio men sianpo idekna a ngaanna, kuasaionna Alus Molinas ka' motu'a a noana. Raaya'a nakatonmai bo pingilimang palimangon iya'a, 4 kada' i kai sida mongononoai sambayang ka' mengelelekon Wurungna Alaata'ala.” 5 Wiwi'na mian iraando'o nansangadaimo papa'ase' nari poposuu'. Mbaka' i raaya'a nanganakatmo i Stefanus, sa'angu' mian men parasaya tuu' ni Yesus ka' kuasaionna Alus Molinas. Ka' mian sambana men ninakat, tonsoop ari Filipus, Prokhorus, Nikanor, Timon, Parmenas ka' i Nikolaus, men samba Antiokhia. Ia taasi' samba Yahudi, kasee ninsoopmo agama Yahudi. 6 Pitu' mian iya'a niwawamo na arop nari poposuu', kasi ari poposuu' nosambayang ka' nengepetkon limana na ko'ona i raaya'a. 7 Mbaka' lele na Alaata'ala kaekae' tolele, ka' mian men malolo' ni Yesus na Yerusalem kaekae' kanturangan, ka' uga' biai' a imam na Yahudi men noparasayamo ni Yesus. 8 Stefanus biai' tuu' a barakaatna tia kuasana men ia rookon Alaata'ala. Mbali' iya'a, biai' a upa kosamba' tia oosan wawauonna na mian biai'. 9 Kasee uga' isian mian sambana men sian momorongori i Stefanus. Raaya'a a mian na laigan bakitumpuan men ngaanon Laigan Bakitumpuanna Mian Men Sianmo Nipo'ata'. Men tonsoop mian na laigan bakitumpuan iya'a mase samba Yahudi na kota Kirene ka' kota Aleksandria tia samba Yahudi na libutan Kilikia ka' libutan Asia. Raaya'a poogagai tii Stephanus. 10 Mau mune' koiya'a, upa men bantilkonon ni Stefanus uga' sian pokoonna i raaya'a gagaion, gause Alus Molinas mantarai i Stefanus pinginti'ian batundun. 11 Ya'a mbali' i raaya'a nantamboimo toro pii mian bo puntundun koi kani'imari: “Kai nongorongor mian kanono' ningiroki i Musa tia Alaata'ala!” 12 Koiya'a a nangasuina i raaya'a mian na Yahudi tia tanaa-tanaasna ka' wawa ukum Torat. Mbaka' i raaya'a nangarakopmo i Stefanus, kasi nangawawa i ia mae' na Mahkama Agama. 13 Raaya'a uga' nangawawa toro pii mian bo pomborekkon i Stefanus. Raaya'a norobu taena, “Mian kaya'a tongko' mingiroki Laiganna Alaata'ala men molinas, ka' mingiroki ukum Torat men ia tadulkon i Musa tempo mbaripian. 14 Ka' uga' kai nongorongor mian kaya'a nuntundun se' i Yesus men samba Nazaret bo munguruntuni Laiganna Alaata'ala kani'i ka' mombolii adat men ia tadulkon i Musa na ko'onta'!” 15 Mbaka' giigii' mian men no'umoruang na sidang Mahkama Agama iya'a, rontos mintioki i Stefanus. Ka' tempo iya'a, ro'up ni Stefanus piile'on somo koi ro'upna malaa'ikat.

Tundunan 7

1 Taena Imam Moola', “Tuutuu' a upa men ia raitkon mian karaaya'a na ko'oom?” 2 Ia simbati i Stefanus taena, “Tabea' na ko'onta', utu-utus tia tanaas! Rongor kutung ni'imari. Koo'po tia pulinta men i Abraham nobalimba' na Haran, tempona pulinta iya'a dauga' dumodongo na Mesopotamia, Alaata'ala men angga'ion tuu' notaka ni Abraham 3 ka' norobu tae-Na, ‘Parerei a dodongoaan tia poto'utusaan. Rae' ka' dodongo na dodongoan men siso'konon-Ku i koo.’ 4 Mbaka' i Abraham namarereimo Kasdim ka' nobalimba' na Haran. Sarataa nolapus a tama ni Abraham, Alaata'ala nomosuu'mo i Abraham nobalimba' soosoodo ka' nodumodongo na tano' kani'i men dumodongoanta koini'i. 5 Tempo iya'a, sianta titiu'po a dodongoan kani'i men Ia rookon Alaata'ala bo tombonoion ni Abraham, kasee Alaata'ala nontoonmo se' i Ia bo mongorookon dodongoan kani'i, kada' bo tombonoion ni Abraham pataka na lee'na, mau mune' tempo iya'a i Abraham sianpo no'anakon. 6 Kasee Alaata'ala isian norobu ni Abraham soosoodo taena, ‘Lee'em tongko' bo sida koi mian notumaka na dodongoanna mian sambana. Raaya'a bo po'ata'on ka' talalaison pato'atu taun a nau'na. 7 Kasee lipu' men mompopo'ata' i raaya'a bo ukumon-Ku, ka' i raaya'a men nipopo'ata' bo umuar na dodongoan iya'a, kasi monsoosa' i Yaku' na dodongoan kani'i.’ 8 Noko daa Alaata'ala norobu koiya'a, Ia nuntukokonmo sunat bookoi sa'angu' oosan toon. Mbaka' tongko' nongamea' i Ishak anak ni Abraham, na ilio kowalu'na i Abraham nunsunatmo anak iya'a. Koiya'a uga' sarataa i Ishak no'anakon i Yakub, ia nunsunatmo anakna, ka' sarataa i Yakub no'anakon, ia uga' nunsunatmo wiwi'na anakna men sompulo' rua' ira. Ya'amo a men nosida pulinta samba Yahudi. 9 Pulinta moto'utus, nasindirkonmo utusna i raaya'a men i Yusuf. Mbali' iya'a, raaya'a nambalukkonmo i Yusuf na tano' Mesir. Kasee Alaata'ala mansambai i Yusuf, 10 ka' nuntulung i ia na repaan. Alaata'ala nantarai i Yusuf noa men pore tia pinginti'ian na tempo i ia niwawa ni Firaun tomundo'na Mesir, pataka tomundo' iya'a nanganakat i ia sida gubernuur na Mesir, ka' uga' bo pinginti'ina laiganna batomundo'an. 11 Noko daa koiya'a, notakamo a tempona pololuan men dodoa longkop Mesir tia Kana'an pataka mian munsuri marepa tuu'. Tempo iya'a pulinta sianmo nantausi kakaan. 12 Kasee sarataa ia rongor i Yakub se' na Mesir dauga' isian gandum, mbaka' ia nomosuu'mo anakna, men kana'mo pulinta, mae' na Mesir men tumbena. 13 Ka' kopinduanna i raaya'a nomae', Yusuf nambantilkonmo na utusna iya'a se' i iamo i Yusuf. Temposi iya'a ka' ia inti'i tomundo'na Mesir a poto'utus ni Yusuf. 14 Sarataa koiya'a, Yusuf nomotuunmo i Yakub tamana, kada' wiwi'na poto'utusanna balimba' na Mesir. Wiwi' irana koi pitumpulo' ka' lilima' mian. 15 Mbaka' i Yakub nobalimba'mo na Mesir, ka' i Yakub tia anakna men pulinta nolapus na Mesir. 16 Kasee biibiina i raaya'a ni'ule'kon ka' nitanom na baleanan men ia ilimo i Abraham na anak ni Hemor na Sikhem tia doi' salaka'. 17 Sarataa karani'mo tempona Alaata'ala bo mongololoikon toon-Na ni Abraham, mianta na tano' Mesir kaekae'mo kanturangan. 18 Kokomburi'anna namarentamo a sa'angu' tomundo'na Mesir men sian ninginti'i Yusuf. 19 Tomundo' iya'a nemeemee'kon ka' nantalalais pulinta. Ia namakisaa mian mangatori anak men ngamea' kada' kopatalaian ka' lapus. 20 Tempo iya'a i Musa nongamea'. Ia anak ngamea' men kotingkaina Tumpu a ro'upna. Ia nitondong sapi-sapit koi tolu' bitu'on na laiganna tamana, 21 ka' sarataa i Musa ni'atori, anak wiwine na tomundo'na Mesir nangalamo anak iya'a, kasi ia tondong koi anakna suungna. 22 Musa nipisiso'i tia biai' kapandeanna samba Mesir, ka' i ia nosidamo mian men pande morobu ka' tongaan a wawauna. 23 Tempo umur ni Musa patompulo'mo taun, ia ningkira'mo mengelego'i poto'utusanna men samba Israel. 24 Tempo iya'a i Musa nungurumpaki sa'angu' mian men sa'angu' lipu' tii ia, papolosionna sa'angu' mian men samba Mesir. Mbaka' i Musa nuntulungkonmo mian men papolosion ka' nampapatei samba Mesir iya'a. 25 Musa mongooskon se' mian men sa'angu' lipu' tii ia, daa ninginti'imo se' Alaata'ala nomokau i ia bo pansalamatkon i raaya'a. Kasee upa men ia piile', sian sintutu' tia upa men ia ooskon iya'a. 26 Koi liilana soosoodo, ia nimiile' samba Israel rua' ira poopapolosi. Musa nomoosarakmo ka' nompooka'amatikon. Ia norobu taena, ‘Kuu kani'i mase moto'utus. Nongko'upa i kuu se' poopalosi?’ 27 Kasee mian men nampapolosi samba-sambana iya'a nunduolkon i Musa, kasi taena, ‘Ime a men nanganakat i koo bo pantanaasi ka' pungukumi i kai? 28 Kabai i koo mo'uus mampapatei i yaku' koi i koo nampapatei samba Mesir imberi'?’ 29 Sarataa i Musa nongorongor upa men ia porobukon mian iya'a, Musa namareremo ka' nosida mian tumaka na Midian. Ka' na Midian ia no'anakon rurua'. 30 Sarataa patompulo' taun i ia na Midian, sa'angu' malaa'ikat notakamo na ko'ona na tano' maleas karani' buu'na Sinai. Malaa'ikat iya'a no'umuar na apuna rampo' men pintanga' kumait. 31 Musa samba' nimiile' men koiya'a. Mbali' iya'a, ia nuntuu'imo kara-karani' mamaresa se' upa iya'a. Kasi ia nongorongor wurungna Tumpu tae-Na, 32 ‘Yaku' a Alaata'alana puliim; Yaku' Alaata'ala ni Abraham, Ishak tii Yakub.’ Musa norangguguranmo na patakutan, tamban ia sianmo noko pimiile' rampo' men kumait iya'a. 33 Tumpu norobu soosoodo tae-Na, ‘Anui a sandaawal men koo pisok, gause tano' men nokumekereraan kanono' molinas. 34 Yaku' daa nimiile'mo ka' ningimamatmo idekna repaanna mian-Ku na Mesir. Yaku' nongorongormo pogimeleena i raaya'a na Ingku', ka' i Yaku' taka bo mansalamatkon i raaya'a. Mbali' iya'a, mai i koo kada' posuu'on-Ku mae' na Mesir.’ 35 Musa iya'a a men sianta ia labot samba Israel ka' nikokundai tia wurung koi kani'imari, ‘Ime a men nanganakat i koo sida pantanaasi ka' pungukumi i kai?’ Poali iamo a men ia posuu' Alaata'ala bo pantanaasi ka' pansalamatkon samba Israel, koi men ia bantilkon malaa'ikat na rampo' men kumait iya'a. 36 Musa iya'a a men nantanaasi samba Israel no'umuar na Mesir tia nangawawau upa kosamba' tia oosan na Mesir, na Tobui Memea', ka' na tano' maleas koi patompulo' taun a nau'na. 37 Musa a men norobu na samba Israel taena, ‘Alaata'ala bo mongorookon na ko'omuu sa'angu' nabii men rurukion na mian men kuu-kuumo, koi i Ia nungururuki i yaku'.’ 38 Musa a topobisara na samba Israel tia malaa'ikat na tano' maleas. Ia nongorongor wurungna malaa'ikat na Buu'na Sinai, ka' nantadulkon na pulinta. Ia a men nanglabot na Alaata'ala lelena tutuo' men pore bo ko'onta'. 39 Mau koiya'amo, pulinta sian momorongori. Raaya'a sian nangalabot i Musa ka' i raaya'a monoa mule'kon na Mesir. 40 Raaya'a norobumo ni Harun taena, ‘Wawauii i kai toro pii patung kada' bo pantandan i kai. Gause sianmo kai inti'i a wawau ni Musa men nangawawa ka' nunguarkon i kai na Mesir!’ 41 Kasi tempo iya'a, raaya'a nangawawau sa'angu' patung koi anakna sapi', kasi i raaya'a nongorookon kelai na patung iya'a ka' nangaramekon upa men ia wawau i raaya'a. 42 Mbaka' i raaya'a ia parereimo Alaata'ala ka' nipatalai mangkanggi giigii' upa na langit. Ya'a koi men nitulis na kitapna nabii koi kani'imari, ‘Oo samba Israel! Patompulo' taun na tano' maleas i kuu nongkoyo' ka' nengkelaikon ayop, see taasi' bo Ingku'. 43 Kemana diim Molokh a men paiwawaonmuu tia diimna bitu'on men ngaanon Refan; patungna a men wawaonmuu ka' kanggion. Mbali' iya'a, Yaku' bo mangatori i kuu na sambotakna lipu' Babel.’ 44 Kema men torumpakanna Alaata'ala na mian isian na pulinta na tano' maleas. Kema iya'a niwawau gause posuu'na Alaata'ala ni Musa, koi men ia pipiile'kon Alaata'ala na ko'ona. 45 Kasi kema men ia labot pulinta, ia wawamo i raaya'a minsoop na dodongoan kani'i. Tempo iya'a i Yosua nantanaasi i raaya'a mae' nunsurung dodongoanta kani'i, na lipu' men ia buse'i Alaata'ala na aropna i raaya'a. Ka' kema iya'a dauga'na pataka ni Daud. 46 Daud isian kaporeanna Alaata'ala. Mbali' iya'a ia nama'ase' kada' patalaion mangawawau Laigan bona Alaata'ala men soosa'on ni Yakub. 47 Kasee i Salomo a men nomokerer Laigan bona Alaata'ala iya'a. 48 Mau koiya'a, Alaata'ala men na ko'alayo'an sian dumodongo na laigan men wawauonna mian; gause na kitapna nabii, isian nitulis koi kani'imari: 49 ‘Taena Alaata'ala, Langit a oruangan-Ku ka' tano' balaki' a pimpee'an-Ku. Laigan koi upa a men pokereronmuu bo Ingku'? Mbariana a dodongoan bo pintimalean-Ku? 50 Taasi' uga' i Yaku' a men ninsidakon wiwi'na upa?’ 51 Utu-utus! Kuu bolongoli tuu'! Noamuu sian malolo' na Alaata'ala! Kuu sian momorongori wurungna Alaata'ala! Kuu koikoimo pulimuu, sinampang kundakon Alus Molinas! 52 Isian mbali' nabii men daa sian ia talalais pulimuu? Raaya'a nampapatei mianna Alaata'ala, men mbaripian nuntundunkon kotakaanna Mian men Kana' a wawauna. Ka' koini'i kuu kokundaimo ka' nipapatei a Mian iya'a. 53 Malaa'ikat nantadulkonmo ukum Torat na koomuu, kasee i kuu sianta nongololo'!” 54 Sarataa ia rongor mianna Mahkama Agama a upa men ia tundun i Stefanus, raaya'a nomakitmo tuu' tamban mongkoroit a wese'na. 55 Kasee i Stefanus men kuasaionna Alus Molinas tongko' notumangak waara'a na langit. Ia nimiile' kobalaki'anna Alaata'ala, ka' i Yesus nokumekerer paraas uananna Alaata'ala. 56 Kasi i Stefanus norobu taena, “Piile', yaku' nontoa'i surugaa nokobongkatian ka' Anak Manusia nokumekerer paraas uananna Alaata'ala!” 57 Mianna Mahkama Agama nongompodimo tilingana i raaya'a kasi nangkakaro', ka' liuliu nimimuruki i Stefanus. 58 Raaya'a nangawawamo i Stefanus na liwana kota, ka' nangalapak tia watu. Giigii' mian men nomborekkon i Stefanus nungukatimo bokukumna i raaya'a ka' nomokela na aropna sa'angu' anak malai men ngaanon i Saulus. 59 Pintanga' i raaya'a mangalapak i Stefanus, Stefanus nosambayangmo taena, “Oo Tumpu Yesus, labot a alusku!” 60 Kasi ia nobanintuur ka' norobu booboolak taena, “Oo Tumpu, alia mompopasa'anikon dosa kani'i na mian karaaya'a!” Noko daa nangaan koiya'a, Stefanus nolapusmo.

Tundunan 8

1 Ka' i Saulus uga' sangada tia wawauna mian men nampapatei i Stefanus. Na iliopo iya'a, mian na jama'at Yerusalem nipootorapikonmo ka' nitalalais men dodoa tuu' pataka mian men parasaya saliwakon poposuu', somo nobasia-siak longkop Yudea tia Samaria. 2 Mian men parasaya na Alaata'ala nantanommo i Stefanus, ka' i raaya'a masiongo' tuu' tamban wiri. 3 Kasee i Saulus momoosarak ka' minsilaka'i jama'at. Ia mae' na sanda' laigan ka' mandaat mian men parasaya na Tumpu, mau wiwine tia moro'one, kasi nonsoopkon na tarungkuan. 4 Mian parasaya na Tumpu men nobasia-siakmo iya'a nomae'mo longkop Yudea tia Samaria nengelelekon Lele Pore men ringkat na Alaata'ala. 5 Filipus nomae'mo na sa'angu' kota na Samaria ka' nengelelekon Tomundo' Pansalamatkon men ia toonkon Alaata'ala. 6 Sarataa mian biai' nongorongor upa men ia tundun i Filipus ka' nimiile' oosan men ia wawau, mbaka' biai' a mian men namakanasai upa men tundunonna iya'a. 7 Isian meena men somo potokuriris umuar na mian biai' men nolampingon, ka' uga' biai' a mian repo' tia men pepa' nilesi'i, 8 mbaka' nobelesmo tuu' a mian men na kota iya'a. 9 Na kota iya'a isian sa'angu' moro'one, ngaanna i Simon. Mian na Samaria nanau'mo mongkodaakon kadiimanna. Simon nambantilkon na mian se' i ia mangalalabii mian biai'. 10 Mbaka' giigii' mian morio'-moola' na kota iya'a, muntunde' i Simon taena i raaya'a, “Mianmo kaya'a a pingintoni kuasana Alaata'ala men tolele koi ‘Kuasa Balaki'’.” 11 Nanau'mo i ia mompoposamba' mian tia kadiimanna, tamban mian mangkaroro i ia. 12 Kasee sarataa i Filipus nengelelekon Lele Pore na ko'ona i raaya'a, raaya'a namarasayamo i Filipus, men nambantilkon Batomundo'anna Alaata'ala tii Yesus Kristus, Tomundo' Pansalamatkon iya'a. Mbaka' i raaya'a, mau moro'one ka' uga' wiwine, nisaranimo. 13 Simon suungna uga' noparasayamo, ka' niki sarani. Noko daa iya'a, ia nongololo'mo i Filipus liuliu. Simon samba' tuu' nimiile' oosan tia upa kosamba' men nosida iya'a. 14 Sarataa poposuu' na Yerusalem nongorongor se' mian na Samaria namarasayamo wurungna Alaata'ala, mbaka' poposuu' iya'a nomosuu'mo i Petrus tii Yohanes mae' na Samaria. 15 Tongko' notaka i Petrus tii Yohanes, raaya'a nansambayangkonmo samba Samaria, kada' i raaya'a pinsoopionna Alus Molinas, 16 gause Alus Molinas sianpo isian na ko'ona i raaya'a; raaya'a baasi nisarani mangaan ngaan ni Tumpu Yesus. 17 Kasi i Petrus tii Yohanes nengepetkon limana na mian men noparasayamo iya'a. Noko daa koiya'a, raaya'a ia pinsoopimo Alus Molinas. 18 Tongko' ia piile' i Simon se' Alus Molinas niminsoopimo i raaya'a na tempo poposuu' nengepetkon limana, Simon nonsoorkonmo doi'na ni Petrus tii Yohanes, 19 kasi norobu taena, “Tarai i yaku' kuasa, kada' kalu i yaku' mengepetkon limangku na mian sambumo, mian iya'a pinsoopionna Alus Molinas.” 20 Kasee ia simbati i Petrus taena, “Silaka' i koo tia doi'im! Pansaruiim mbali' se' upa men rookononna Alaata'ala sida ilioon tia doi'? 21 Koo sianta kana' bo pongololo' palimangonmai kani'i, gause noaam sian maloos na Alaata'ala. 22 Mbali' iya'a, sosoli ka' kadarai a sagiaam men ba'idek kanono', ka' pa'ase' na Tumpu, kada' i koo ampunion-Na. Gause i koo nimikirkonmo upa men ba'idek. 23 Gause yaku' inti'i i koo masindir tuu' ka' po'ata'onna noaam men ba'idek.” 24 Kasi i Simon norobu na ko'ona i raaya'a taena, “Pa'ase'kon na Tumpu, kada' alia sa'angu'po upa men kuu ngaan kanooro'o sida na wakangku.” 25 Sarataa i Petrus tii Yohanes nompotuutuu' wawauna Tumpu na ko'ona i raaya'a, ka' nuntundunkon wurungna Tumpu, raaya'a nomule'konmo na Yerusalem. Ka' na tanga'na salan, raaya'a uga' mengelelekon Lele Pore na biai' kampungna lipu' Samaria. 26 Sa'angu' malaa'ikatna Tumpu norobu ni Filipus taena, “Ringkat ka' rae' i koo paraas selatan na salan men nangkantang Yerusalem tia Gaza.” Salan iya'a sian laan liuonna mian. 27 Mbaka' i Filipus nomae'mo. Na tanga'na salan, ia ningiliu sa'angu' pamarenta moola'. Mian iya'a tanaasna pagawena pungurus doi' na tomundo' wiwine na lipu' Etiopia men ngaanon i Kandake. Tanaasna pagawe iya'a norumingkat na Yerusalem na bakitumpuan, 28 ka' banta-bantangmo mule'kon na dodongoanna. Tanaasna pagawe iya'a oru-oruang na lalomna keretana, pintanga' mambasa Kitap Nabii Yesaya. 29 Alus Molinas norobumo ni Filipus taena, “Tuu'i a mian na kereta kale'e.” 30 Mbaka' i Filipus nuntuu'imo, kasi nomorongori mian iya'a mambasa kitap Nabii Yesaya. Filipus nimikirawarmo taena, “Too daa inti'ionmuu a upa men kuu basa kanooro'o?” 31 Ia simbati tanaasna pagawe iya'a taena, “Sian! Tiodaa siso'kononna mian, kada' daa inti'ionku.” Mbali' iya'a ia ninsiloloaimo i Filipus masawe' umoruang tii ia. 32 Isiina Alkitaap men ia basa koi kani'imari: “Ia koi domba men nidaat bo koyo'on. Ia koi anakna domba men guntingion a wuluna, kasee sian morembee'. Koiya'a uga' i Ia, sianta santaa'po upa porobukonon-Na. 33 Ia irokion ka' wawaukonon sambu-sambumo. Ia bo papateion, kada' sianta lee'-Na bo paitundunonna mian.” 34 Noko daa koiya'a, pagawe moola' na Etiopia iya'a norobumo soosoodo ni Filipus taena, “Pitundunkon i yaku'. Ime a men ia tundun nabii na kitap kani'i? Waka-wakanamo kabai se' mian sambana?” 35 Mbaka' i Filipus nungule'imo nuntundun men baasi ia basa pagawe iya'a, bookoi nuntumbeina mengelelekon Lele Pore men ringkat ni Yesus. 36 Na tanga'na salan i raaya'a ningiliu tampat men isian weer. Pagawe iya'a norobumo ni Filipus taena, “Piile', karo'o isian weer! Too daa sida saranion i yaku'?” 37 Ia simbati i Filipus taena, “Kalu i kuu parasayamo tuutuu' na Tumpu, kuu sidamo saranion.” Kasi taena pagawe iya'a soosoodo, “Indo', yaku' daa parasayamo se' i Yesus Kristus iya'a Anakna Alaata'ala.” 38 Mbaka' pagawe iya'a nokitaankonmo keretana, ka' i raaya'a rua' ira nalau mbaaro'o na weer, kasi i Filipus nansarani i ia. 39 Sarataa i raaya'a no'umuar na weer, Alusna Tumpu nangawawamo i Filipus. Mbaka' pagawe iya'a sianmo nimiile' i Filipus. Pagawe iya'a ningimputkonmo rae'anna ka' nobeles tuu'. 40 Ola-olan i Filipus noko isianmo na kota Asdod. Ia ningimputkonmo rae'anna ka' nengelelekon Lele Pore na wiwi'na kota men liuonna mae' na Kaisarea.

Tundunan 9

1 Tempo iya'a, Saulus tongko' kaekae' loingon mangaras ka' mampapatei mian men malolo' ni Yesus. Saulus nomae'mo na Imam Moola', 2 ka' nama'ase' surat kuasa kada' ia sida muntuungi tanaasna laigan bakitumpuanna samba Yahudi na Damsyik, kada' kalu i ia muntuungi mian men mongololo' Salanna Tumpu, mau wiwine kabai moro'one, ia sida mangarakop ka' mangawawa i raaya'a na Yerusalem. 3 Banta-bantang mae' na Damsyik, sarataa karani'mo na kota iya'a, ola-olan isian ruar men masulo nda'amari langit nintimpa' na tiku-tikum ni Saulus. 4 Saulus notonsumpulmo na tano', kasi ia nongorongor Wurung taena, “Saulus, Saulus! Nongko'upa i koo se' mantalalais i Yaku'?” 5 Taeni Saulus, “Ime i Kuu, Tuan?” Taena Wurung iya'a, “Yaku'mo i Yesus men talalaisoon. 6 Kasee koini'i, wangon i koo ka' rae' na kota. Ndo'osi kasi bantilkonon i koo a upa men bo wawauoon.” 7 Mian men nompololo' i Saulus tinongkodi' tamban i raaya'a sianmo noko batundun, gause i raaya'a uga' nongorongor wurung iya'a, kasee i raaya'a sian nimiile' sa'angu'po mian. 8 Kasi i Saulus norumingkat ka' nokumambang, kasee ia sianmo nopoopiile'. Mbaka' i raaya'a nimbibitmo ka' namaraandaki i ia mae' na Damsyik. 9 Koi tolungilio i Saulus sian nopoopiile', ka' koiya'a a nau'na i Saulus sian nokumaan kabaipo ninginum weer. 10 Na Damsyik isian sa'angu' mian men malolo' ni Yesus, ngaanna i Ananias. Na simpalaalungna, ia nimiile' ka' nongorongor Tumpu nengeleelo' i ia tae-Na, “Ananias!” Ia simbati i Ananias taena, “Upa Tumpu?” 11 Taena Tumpu, “Rae' i koo koini'i na laigan ni Yudas na Salan Maloos. Sarakoon i Saulus men samba Tarsus. Mian iya'a pintanga' sambayang, 12 gause na simpalaalung ni Saulus, Yaku' ninsiso'konmo na ko'ona, se' sa'angu' mian men ngaanon i Ananias bo taka ka' mengepetkon limana na ko'ona kada' i ia sida poopiile' soosoodo.” 13 Ia simbati i Ananias taena, “Tumpu, yaku' nongorongormo mian biai' muntundun wawau ni Saulus men ba'idek. Ka' men tukona mase pantalalaisanna mian-Muu na Yerusalem. 14 Ka' koini'i i ia notakamo kani'imari tia kuasana tanaasna imam kada' bo mangarakop mian men parasaya na Ko'omuu.” 15 Kasee Tumpu norobu ni Ananias tae-Na, “Rae'mo! Gause i Yaku' nungururukimo i ia bo pengelelekon i Yaku' na mian men taasi' Yahudi tia na tomundo' ka' uga' na mian-Ku men samba Israel. 16 Ka' i Yaku' suung-Ku bo mimpipiile'kon na ko'ona biai' tuu' repaan men bo surionna montookon i ia mamarasaya i Yaku'.” 17 Mbaka' i Ananias nomae'mo na laigan ni Yudas, ka' nengepetkon limana ni Saulus. Kasi taeni Ananias, “Saulus, utusku! Tumpu Yesus men koo piile' na tanga'na salan tempo i koo banta-bantang mae' ka'ita, Iamo a men nomosuu' i yaku' taka na ko'oom, kada' mataam sida tarang soosoodo, ka' i koo kuasaionna Alus Molinas.” 18 Tempopo iya'a uga', isian upa men koi sisikna susum notonguar na mata ni Saulus, pataka i ia sidamo nopoopiile' soosoodo. Mbaka' i Saulus nowangonmo, kasi nisarani. 19 Ka' sarataa nokumaan, Saulus nopoonggormo soosoodo. Saulus nodumodongomo na Damsyik tia mian men malolo' ni Yesus koi toro pii ilio. 20 Saulus liuliu nomae' na laigan bakitumpuan ka' nuntumbei nengelelekon se' i Yesusmo a Anakna Alaata'ala. 21 Giigii' mian samba' mongorongor upa men tundunon ni Saulus. Raaya'a norobu taena, “Taasi' i ia mbali' a men na Yerusalem men nampapatei biai' mian men parasaya ni Yesus? Taasi' i ia uga' a men taka ka'ita bo mangarakop mian ka' mangawawa i raaya'a na tanaasna imam?” 22 Kasee i Saulus kaekae' porongorionna tuu' mian. Ia nuntundun se' i Yesus a Tomundo' Pansalamatkon, ka' upa-upa men bantilkononna muntundun i Yesus parasayaonna mian tuu', tamban samba Yahudi men dumodongo na Damsyik sian noko panggagai upa men ia tundunkon. 23 Sarataa koimo toro pii ilio, samba Yahudi nompoosangadaikonmo bo mampapatei i Saulus. 24 Kasee sagiana i raaya'a noka'inti'ianmo ni Saulus. Ilio-malom i raaya'a mempeperai na soopanna kota kada' bo mampapatei i Saulus. 25 Mau ne' koiya'a, na sa'angu'anmo malom, mian men mongololo' i Saulus, ningisiikonmo i Saulus na karandang, kasi nungulul waaro'o na liwana tembokna kota. 26 Saulus nomae'mo na Yerusalem, ka' ia momoosarak kada' sida basangada tia mian men malolo' ni Yesus. Kasee i raaya'a babatakon i Saulus, gause i raaya'a sianpo parasaya se' i Saulus daa tuutuu' noparasayamo ni Yesus. 27 Kasee i Barnabas notaka ni Saulus ka' nangawawa i Saulus na poposuu'. Barnabas nuntundunkon nari poposuu' se' i Saulus nimiile' Tumpu na tanga'na salan ka' Tumpu norobu na ko'ona. Ia uga' nuntundunkon se' i Saulus momoko mengelelekon i Yesus na mian na Damsyik. 28 Mbaka' i Saulus nalewamo waale'e-le'emari na Yerusalem tia ari poposuu', ka' i ia sianta babata mimisiso' mian na Yerusalem tia kuasana Tumpu. 29 Ia muntundun ka' poogagai tia samba Yahudi men mowurung Yunani, kasee i raaya'a mampari-pari ka' mampapatei i Saulus. 30 Sarataa ia too inti'i mian parasaya men sambana a upa men nosida iya'a, raaya'a nangawawamo i Saulus na kota Kaisarea, ka' noko daa iya'a, Saulus ia poporingkatmo i raaya'a mae' na kota Tarsus. 31 Mbaka' jama'at na longkop lipu' Yudea, libutan Galilea ka' na kota Samaria nunsurimo ratong. Raaya'a mangangga'i Tumpu ka' tulungonna Alus Molinas pataka sanda' jama'at nosidamo moonggor ka' ninturang biai'. 32 Banta-bantang i Petrus mangarae'i toro pii dodongoan, ia nengelego'imo mianna Tumpu na kota Lida. 33 Na kota iya'a, ia nuntuungi sa'angu' moro'one, ngaanna i Eneas. Mian iya'a walu'mo taun a norepo'anna tamban sianmo momoko wangon. 34 Petrus norobumo ni Eneas taena, “Eneas, Yesus Kristus mengelesi'i i koo. Wangon ka' totobo' a tokolaan.” Mbaka' i Eneas lako-lako nomoko nowangon. 35 Giigii' mian na kota Lida tia na rempa'na Saron nimiile' i Eneas, kasi i raaya'a noparasaya na Tumpu. 36 Kasi men na kota Yope, isian sa'angu' wiwine, ngaanna i Tabita. Ia sa'angu' mian men malolo' ni Yesus. (Na wurung Yunani, ia ngaanon i Dorkas men aratina, donga.) Biai' tuu' a wawauna men pore ka' i ia mo'uus muntulung mian men talalais. 37 Na tempo iya'a, ia nanggeo ka' nolapus. Soro' nipoloopi a biibiina, ia nipokelamo na tambin men na wawo. 38 Kota Yope sian laan oloa na kota Lida. Na tempo iya'a, mian men malolo' ni Yesus na kota Yope ninginti'i se' i Petrus isian na Lida. Raaya'a nomosuu'mo rua' mian kada' mae' mondolo' i Petrus na kota Lida, tia potuun koi kani'imari: “Donga-dongan waara'a na Yope.” 39 Mbaka' i Petrus liuliu norumingkat ka' nompololo' i raaya'a mae' na Yope. Taka-taka i Petrus niwawamo na tambin men na wawo. Giigii' wiwine balu men moraando'o nintikumimo i Petrus potorunsuk wiri ka' minsiso'kon bokukum tia jubana i raaya'a men ia kautkon i Dorkas tempo i ia dauga' tumuo'. 40 Petrus nomosuu'mo i raaya'a kada' umuar, kasi ia nobanintuur ka' nosambayang. Noko daa koiya'a, ia nangaropmo biibii ni Dorkas ka' norobu taena, “Tabita, wangon i koo!” Mbaka' i Tabita nangkambangkonmo matana, ka' sarataa ia nimiile' i Petrus, ia no'umoruangmo. 41 Kasi i Petrus ningintoni limana ka' nantaandaki ia nokumekerer. Noko daa iya'a, Petrus nengeleelo'mo mianna Tumpu tia wiwi'na wiwine balu, ka' nongorookon i Dorkas men notuo'mo soosoodo iya'a. 42 Upa men nosida iya'a notolelemo na longkop kota Yope, ka' na kota iya'a, biai' a mian men noparasayamo se' i Yesus a Tomundo' men Pansalamatkon i raaya'a. 43 Soro' koiya'a, Petrus dauga' koi toro pii ilio na kota Yope. Ia nintunda na sa'angu' mian men ngaanna i Simon. Palimangonna mingilimang anit.

Tundunan 10

1 Na kota Kaisarea isian sa'angu' mian, ngaanna i Kornelius. Ia sa'angu' kapiteen “Pasukan Italia.” 2 Ia sa'angu' mian pa'agama ka' raaya'a sangkau laigan layaonkon Alaata'ala. Ia piribiai'mo nuntulung samba Yahudi men marepa a tutuo'na, ka' i ia sinampang sambayang na Alaata'ala. 3 Sa'angu'mo tempo, toro jaam tiga maamaalom, ia ninsimpalaalungkon nimiile' sa'angu' malaa'ikatna Alaata'ala notaka ka' nengeleelo' i ia taena, “Kornelius!” 4 Kornelius nontoa'imo malaa'ikat iya'a pata-patakut ka' norobu taena, “Upa Tuan?” Ia simbati malaa'ikat iya'a taena, “Sambayaang tia upa men koo rookonmo na mian, daa ia labotmo Alaata'ala, ka' Alaata'ala uga' minginau' i koo. 5 Koini'i posuu' a mian mae' na kota Yope mengeleelo' i Simon men uga' ngaanon i Simon Petrus. 6 Ia koini'i nintunda na sa'angu' mian men mingilimang anit, ngaanna uga' i Simon. Laiganna na soripi'na tobui.” 7 Sarataa malaa'ikat men norobu ni Kornelius iya'a nomae', Kornelius nengeleelo'mo rua' mian men tutulungi balimang na laiganna, tia sa'angu' surudadu pangawalna men pa'agama ka' mala' mongololo' i ia. 8 Kasi i Kornelius nuntundunkon na ko'ona i raaya'a, giigii' upa men nosida na ko'ona, ka' noko daa iya'a ia nomosuu'mo i raaya'a mae' na kota Yope. 9 Koi liilana, toro jaam dua blaas tanga'iloa', raaya'a men niposuu' banta-bantang mae' montorumpakimo kota Yope, kasi i Petrus nasawe'mo na wawona laigan bo sambayang. 10 Ia nokololuanmo ka' mo'uus tuu' kumaan. Pintanga' a mian montoropoti kakaan, ola-olan isian simpalaalung na ko'ona. 11 Ia nontoa'i langit nokobongkatian, ka' isian upa koi toik men bambal ni'ulul nda'amari langit, nikoot loe-loe na papaat susuna toik iya'a. 12 Na lalomna isian biai' kaliangan ayop men papaat a saratna, ka' biai' ayop men sumondur tia sapu' men malela'. 13 Kasi isian wurung ia rongor tae-Na, “Petrus, wangon! Pongkoyo' ka' pangkaan!” 14 Ia simbati i Petrus taena, “Sian Tumpu! Yaku' sianpo nontoo kaan upa men sian sida kaanon koi na ukum Torat.” 15 Kasee wurung iya'a ia rongor soosoodo taena, “Upa men ia ngaanmo Alaata'ala sida kaanon, alia i koo mangaan se' sian sida kaanon ka' kobiit.” 16 Simpalaalung iya'a koi porotolu ia piile', kasi toik iya'a notonakat waara'a na surugaa. 17 Petrus samba' mompoo'inau'ikon upa men ia piile' na simpalaalungna iya'a. Pintanga' i ia mompoo'inau'ikon, mian men mansarak laiganna, men ia poosuu' i Kornelius, noko isianmo na soopan. 18 Kasi i raaya'a nengeleelo' mian ka' nimikirawar taena i raaya'a, “Too isian sawe' men nintunda ka'ita men ngaanon i Simon Petrus?” 19 Pintanga' i Simon Petrus mompoo'inau'ikon aratina simpalaalungna men ia piile' iya'a, Alus Molinas norobumo na ko'ona tae-Na, “Petrus, isian mian tolu' ira mansarak i koo. 20 Rae' palau dongan ka' alia bata-bata mongololo' i raaya'a, gause Yaku' a nomoosuu' i raaya'a.” 21 Mbaka' i Petrus nalaumo ka' norobu na ko'ona i raaya'a taena, “Yaku'mo a men sarakonmuu. Upa a panduungmuu taka na ingku'?” 22 Ia simbati i raaya'a taena, “Kapiteen Kornelius a men nomosuu' i kai nda'amari. Ia mian men kana' a wawauna ka' layaonkon Alaata'ala, ka' angga'ionna giigii' samba Yahudi. Sa'angu' malaa'ikatna Alaata'ala nomosuu' i ia mengeleelo' i tuan kada' mae' na laiganna. Ia niposuu' kada' mongorongor upa men tundunon ni tuan na ko'ona.” 23 Mbaka' i Petrus ninsiloloaimo i raaya'a kada' tuuk motokol na ko'ona. Koi liilana i Petrus nomae'mo poololo' tii raaya'a. Toro pii mian na Yope men parasaya na Tumpu, uga' nolumolo'. 24 Sangilio noko daa iya'a, raaya'a notakamo na Kaisarea. Ia takai i raaya'a i Kornelius tia poto'utusanna ka' lulusanna men sa'angu' noa men ia leelo' noko potoperamo. 25 Sarataa i Petrus notaka, Kornelius nomoorumpakimo ka' nobanintuur na arop ni Petrus ka' nonsoosa' i Petrus. 26 Kasee i Petrus ningintoni lima ni Kornelius, kasi norobu taena, “Ringkat! Yaku' uga' mian.” 27 Pintanga' i raaya'a poolalabot batundun, Petrus ninsoopmo na laigan. Ia takai biai' a mian men noko barimpungmo. 28 Kasi taeni Petrus na ko'ona i raaya'a, “Kuu poto'inti'i se' i kai samba Yahudi sianta patalaionna agamamai mangarae'i kabai se' molulusan tia mian men taasi' Yahudi. Kasee Alaata'ala ninsisiso'konmo na ingku', se' i yaku' sian sida mangaan imepo kobiit kabai se' haraam. 29 Ya'a mbali' tempo i tuan nikidolo' i yaku', yaku' sian marakuntu' taka. Mbaka' koini'i i yaku' mo'uus minginti'i se' upa a leelo'konon ni tuan i yaku'.” 30 Kasi i Kornelius nobatundun taena, “Ripaton, toro koini'imari a ilio, toro jaam tiga maamaalom, yaku' pintanga' sambayang na laigan. Ola-olan sa'angu' moro'one nokumekerer na aropku. Bokukumna mian iya'a dingkalapan. 31 Ia norobu na ingku' taena, ‘Kornelius! Alaata'ala daa nangalabotmo sambayaang ka' i Ia ninginau'mo men koo rookon na mian. 32 Mbaka' posuu' a mian mae' mengeleelo' i Simon Petrus na Yope. Ia koini'i nintunda ni Simon men mingilimang anit. Laiganna na soripi'na tobui.’ 33 Ya'a mbali' i yaku' liuliu nomosuu' mian mae' mengeleelo' i tuan. Ka' i tuan tuutuu' tia noa ma'amat notaka ka'ita. Koini'i kai giigii' nobarimpungmo ka'ita na aropna Alaata'ala mongorongor upa men ia posuu'kon Tumpu bo tundunon ni tuan na ko'omai.” 34 Kasi i Petrus nobatundun taena, “Koini'i tuutuu' yaku' inti'imo se' Alaata'ala sianta momoosasala'kon mian. 35 Mian men mamarasaya Alaata'ala ka' mingilimang men kana', mian inono' kokana'na Alaata'ala. Alaata'ala sian mungururuki mau too samba upa. 36 Kuu daa ninginti'imo lele men ia tadulkon Alaata'ala na samba Israel. Lele iya'a mase Lele Pore muntundunkon koi upa a mian sida ma'amat na Alaata'ala gause i Yesus Kristus, men Tumpu na giigii' mian. 37 Kuu uga' ninginti'imo upa men nosida na longkop Yudea, muntumbei na Galilea, noko daa pansaranian men ia posuu'kon i Yohanes. 38 Alaata'ala nungururuki i Yesus samba Nazaret iya'a ka' nongorookon Alus Molinas tia kuasa-Na na Ko'ona. Kuu uga' daa ninginti'i se' i Yesus iya'a, mau mae' mbaana, Ia mangawawau men pore, ka' mengelesi'i giigii' mian men lampingionna Ibiliis, gause Alaata'ala mansambai i Ia. 39 Kaimo a mian men nimiile'mo giigii' upa men Ia limang na dodongoanna samba Yahudi tia na Yerusalem. Kasee maune' koiya'a, raaya'a nampapateimo ka' nansaliipkon i Ia. 40 Kasee na ilio men kotolu'na, Alaata'ala nomotuo'imo i Ia ka' nimpipiile'kon i Ia na mian. 41 Taasi' na giigii' mian, kasee tongko' na ko'omai men ia rurukimo Alaata'ala na olukonanpo bo pompopo'inti'ikon i Ia. Sarataa i Ia notumuo' soosoodo noko daa lapus, kai nokumaan ka' noba'inum tii Ia. 42 Ka' i Ia nomosuu' i kai mengelelekon Lele Pore iya'a na mian ka' mompotuutuu' se' i Iamo a men ia nakat Alaata'ala nosida pungukumi mian men dauga' tuo' tia mian men nolapusmo. 43 Giigii' nabii nuntundunmo i Ia. Raaya'a nuntundun se' giigii' mian men parasaya ni Yesus, bo ampunion a dosana mimpu'u na kuasa ni Yesus.” 44 Pintanga' i Petrus morobu, Alus Molinas nalau ka' niminsoopi giigii' mian men mongorongor lele iya'a. 45 Samba Yahudi toro pii ira men parasaya ni Yesus ka' nompololo' i Petrus ringkat na Yope samba' nimiile' se' Alaata'ala nongorookonmo Alus Molinas na mian men taasi' Yahudi. 46 Raaya'a uga' nongorongor mian biai' morobu biai' kaliangan wurung ka' muntunde' Alaata'ala. Kasi i Petrus norobu soosoodo taena, 47 “Piile'! Mian karaani'i ia pinsoopimo Alus Molinas koikoimo i kita. Sida mbali' a mian mantalantangi raaya'a saranion tia weer?” 48 Mbaka' i Petrus nomoosuu'mo kada' i raaya'a saranion bo pompotuutuu' se' i raaya'a parasayamo ni Yesus Kristus. Noko daa koiya'a, raaya'a nama'asemo kada' i Petrus dumodongo tii raaya'a toro pii ilio a nau'na.

Tundunan 11

1 Ari poposuu' tia mian men parasaya ni Yesus na longkop Yudea, nongorongor se' mian men taasi' Yahudi uga' namarasayamo wurungna Alaata'ala. 2 Sarataa i Petrus nomae' na Yerusalem, samba Yahudi men noparasayamo ni Yesus iya'a, nompoposala'mo i Petrus. 3 Taena i raaya'a, “Nongko'upa i kuu se' mae' na laiganna mian men taasi' Yahudi, men sianpo nisunat? Kuu tamban kumaan singka-singkat tii raaya'a!” 4 Ya'a mbali' i Petrus nuntundunkonmo na ko'ona i raaya'a giigii' kakalianganna upa men nosida tumbenapo. Taeni Petrus, 5 “Yaku' pintanga' sambayang na kota Yope, kasi i yaku' nosimpalaalungon. Yaku' nimiile' isian upa men koi sa'angu' toik bambal ni'ulul nda'amari langit, loe-loe nikoot na papaat susuna, ka' notaan na aropku. 6 Pintanga' i yaku' mamakanasai lalomna, ola-olan yaku' nimiile' ayop men papaat a saratna, ayop men malela', ayop men sumondur tia sapu' men malela'. 7 Kasi yaku' nongorongor wurung men koi kani'imari, ‘Alaka' wangon, Petrus! Pongkoyo' ka' pangkaan!’ 8 Kasee yaku' simbati taengku', ‘Sian, Tumpu! Yaku' sianpo nontoo kaan kakaan men sian sida kaanon koi na ukum Torat.’ 9 Kasee yaku' rongor soosoodo a wurung men nda'amari surugaa taena, ‘Upa men ia ngaanmo Alaata'ala se' sida kaanon, alia i koo mangaan se' sian sida kaanon ka' kobiit.’ 10 Yaku' nimiile' men koiya'a koi porotolu. Ka' komburi'na notonakatmo mbaara'a na surugaa. 11 Tempopo iya'a tolu' mian men ringkat na Kaisarea, men niposuu' mondolo' i yaku' notakamo na laigan men nintundaanku. 12 Kasi Alus Molinas nomosuu' i yaku' mae' poololo' tii raaya'a, tia sian bata-bata. Mian men noom ira karaaya'a, tempo iya'a uga' nolumolo' tii yaku' mae' na Kaisarea, ka' i kai giigii' ninsoop na laigan ni Kornelius. 13 Kasi i Kornelius nuntundunkon na ko'omai koi upa i ia nimiile' sa'angu' malaa'ikat nokumekerer na laiganna ka' norobu taena, ‘Posuu' a mian mae' na kota Yope mengeleelo' sa'angu' mian men ngaanon i Simon Petrus. 14 Ia bo mantadulkon lele men mansalamatkon i kuu sangkau laigan.’ 15 Ka' baasi muntumbei morobu i yaku', Alus Molinas niminsoopimo i raaya'a koi men tumbena nosida na ko'onta' mbaripian. 16 Kasi i yaku' notonginau', se' Tumpu isian norobu koi kani'imari: ‘Yohanes mansarani tia weer, kasee i kuu bo saranionna Alaata'ala tia Alus Molinas.’ 17 Mbaka' manasamo se' Alaata'ala uga' mongorookon barakaat na mian men taasi' Yahudi iya'a, koikoimo men Ia rookon i kita, tempo i kita noparasaya ni Tumpu Yesus Kristus. Kalu koiya'a, se' sida mbali' i yaku' mantalantangi Alaata'ala?” 18 Sarataa nongorongor men koiya'a, raaya'a sianmo nanggagai soosoodo. Raaya'a nuntunde' Alaata'ala, kasi taena i raaya'a, “Kalu koiya'a, mian men taasi' Yahudi uga' ia tarai Alaata'ala tempo bo monsosoli ka' mangkadarai wawauna men ba'idek!” 19 Kasee sarataa i Stefanus nipapatei, mian men parasaya ni Yesus nipoototorapikon, pataka i raaya'a somo nobasia-siak waale'e-le'emari. Isian men namarere na lipu' Fenisia, ka' isian uga' men tadul na togong Siprus tia na kota Antiokhia. Mau ne' i raaya'a mengelelekon lele ni Yesus tongko' na samba Yahudi. 20 Kasee isian mian men parasaya ni Yesus men ringkat na Siprus tia Kirene. Raaya'a a men nomae' na Antiokhia nengelelekon Lele Pore men ringkat ni Yesus na samba Yunani. 21 Kuasana Tumpu isian na ko'ona i raaya'a, mbali' biai' a mian men noparasayamo ka' nongorookon wakana i raaya'a na Tumpu. 22 Lele iya'a uga' notadulmo na jama'at Yerusalem. Mbaka' i raaya'a nomosuu'mo i Barnabas mae' na Antiokhia. 23 Ka' sarataa i Barnabas notaka na Antiokhia ka' nimiile' se' koi upa a barakaatna Alaata'ala na mian biai' iya'a, ia nobelesmo tuu'. Kasi ia nama'ase' kada' i raaya'a sida malolo' na Tumpu tia noa men tuutuu'. 24 Gause i Barnabas kani'i mian men ma'amat a noana ka' kuasaionna Alus Molinas, ka' i ia parasaya tuu' na Tumpu, mbaka' nokanturanganmo biai' a mian men nongololo' Tumpu. 25 Kasi i Barnabas nomae' na Tarsus nansarak i Saulus. 26 Sarataa nopootuung tii Saulus, ia nangawawamo i Saulus mae' na Antiokhia. Raaya'a koi sa'angu' taun a nau'na nodumodongo tia jama'at na Antiokhia, ka' nimisiso' mian biai'. Na Antiokhiamo iya'a a tumbena mian men malolo' ni Yesus ningaan mian Sarani. 27 Tempo iya'a isian toro pii nabii men ringkat na Yerusalem notaka na Antiokhia. 28 Isian sa'angu' nabii iya'a, ngaanna i Agabus. Alus Molinas namatana' i ia mambantilkon se' na longkop tano' balaki' bo takaionna pololuan men dodoa tuu'. (Ka' men koiya'a uga' nosida na tempo batomundo'an ni Kaisar Klaudius.) 29 Mbaka' mian men malolo' ni Yesus nosangadamo mantarai ruru'anna bona utus sa'angu' kaparasaya'an men dumodongo na Yudea; sanda' mian mungururu' koi men pokoonna. 30 Ka' sangadaan iya'a uga' ia limangmo i raaya'a, kasi i Barnabas tii Saulus niposuu' mangator ruru'anna i raaya'a na penatuana jama'at.

Tundunan 12

1 Sian paraa nanau' noko daa iya'a i Tomundo' Herodes nantalalaismo toro pii mianna jama'at na Yerusalem. 2 Herodes nomosuu'mo mian nampapatei tia sinangkidi i Yakobus men utus ni Yohanes. 3 Sarataa i Herodes nimiile' se' wawauna iya'a kobelesna samba Yahudi, ia ningimputkonmo limangna men koiya'a; ia uga' nomosuu'mo mian mangarakop i Petrus. Wawau men koiya'a nosida na tempo Ramean Roti Sianta Ragina. 4 Sarataa i Petrus nirakop, ia nisoopkonmo na tarungkuan. Na tarungkuan iya'a i Petrus ia posuu'kon i Herodes dagaionna surudadu koi papaat reguu. Sa'angu' reguu, paat surudadu. Moko daasi Ramean Paska, kasi i Herodes mungukumi i Petrus na aropna mian biai'. 5 Mbaka' i Petrus nitaankonmo na tarungkuan; kasee jama'at na Yerusalem tia noa men tuutuu' mansambayangkon i ia na Alaata'ala. 6 Malom koi liilana i Herodes mungukumi i Petrus na aropna mian biai', tempo iya'a i Petrus toko-tokol royot nipungu tia rua' rante ka' ia pootatanga'ikon rua' surudadu pangawal. Na soopanna tarungkuan iya'a, pangawal sambana uga' moraando'o mandagai tarungkuan iya'a. 7 Ola-olan malaa'ikatna Tumpu nokumekerer indo'o ka' isian ruar na lalomna tambin na tarungkuan iya'a. Malaa'ikat iya'a ninsimpumo i Petrus pataka i Petrus nosuri. Kasi taena malaa'ikat iya'a, “Wangon, dongan!” Tempo iya'a uga' rante besi men nipungukon i Petrus liuliu nokolakasian. 8 Kasi taena malaa'ikat iya'a, “Pisok a bokukuum tia sapatoom.” Mbaka' i Petrus liuliu nimisok bokukum tia sapatona. Taena malaa'ikat iya'a soosoodo, “Pisok a jubaam ka' lolo' i yaku'.” 9 Mbaka' i Petrus nongololo'mo malaa'ikat iya'a no'umuar na tarungkuan. Kasee i Petrus sian ninginti'i se' upa men wawauonna malaa'ikat iya'a na ko'ona, tuutuu' nosida. Petrus nansarui too tongko' simpalaalung. 10 Raaya'a ningiliukonmo badagaan men tumbena tia men korua'na, kasi i raaya'a notaka na omporon besi men umuaran mae' na kota. Omporon iya'a nokoleakian suungna, kasi i raaya'a no'umuar ka' ninsalan na salan itiu'. Ola-olan malaa'ikat iya'a namarereimo i Petrus. 11 Noko daasi koiya'a, kasi i Petrus ninginti'i upa men nosida na ko'ona. Taena, “Koini'i yaku' inti'imo se' Tumpu tuutuu' nomosuu'mo malaa'ikat-Na nansapukon i yaku' na kuasa ni Herodes, ka' na giigii' upa men sagiaonna tanaasna samba Yahudi bo wawauon na ingku'.” 12 Noko daa i Petrus ningintoomkon upa men ia tempoi iya'a, ia nomae'mo na laigan ni Maria men sina ni Yohanes. Yohanesmo iya'a a men uga' ngaanon i Markus. Indo'o biai' a mian barimpung pintanga' sambayang. 13 Petrus nentenggormo omporonna bala, kasi sa'angu' wiwine tutulungi, ngaanna i Rode, nengelego'i mimiile' se' i ime a men mentenggor omporon iya'a. 14 Liuliu ia inti'i a wurung ni Petrus. Gause nolewa', ia donga-dongan ninsoop soosoodo, kasee sianpo nengeleaki omporon iya'a. Ia nambantilkon mian se' i Petrus isian na liwa. 15 Taena i raaya'a, “Koo mbuol!” Kasee i Rode mompotuutuu' se' i Petrus waale'e na liwa. Mbaka' taena i raaya'a, “Waale'e malaa'ikat ni Petrus!” 16 Kasee i Petrus tongko' satenggo-tenggor omporon. Mbaka' sarataa ia leaki raaya'a a omporon ka' nimiile' se' tuutuu' isian i Petrus na liwana, raaya'a samba' tuu'. 17 Petrus nempepesmo i raaya'a tia limana kada' i raaya'a alia gora', kasi ia nuntundunkon koi upa Tumpu nunguarkon i ia na tarungkuan. Kasi taena, “ Men yaku' tundun kani'i, bantilkon ni Yakobus ka' uga' na utus sambana.” Noko daa koiya'a i Petrus nomae'mo balimba' namarerei dodongoan iya'a. 18 Koi liilana nogenggewumo a surudadu pangawal. Raaya'a samba'kon tuu' upa men nosida ni Petrus. 19 Kasi i Herodes nomosuu' mian mansarak i Petrus, kasee sian ia tausi i raaya'a. Mbaka' i Herodes nomosuu'konmo kada' pangawal iya'a pikirawarion, kasi papateion. Soro' koiya'a i Herodes namarereimo Yudea ka' notorondongo na Kaisarea. 20 Herodes maso'kon tuu' samba Tirus tia Sidon. Mbali' i raaya'a nosangadamo mae' ni Herodes. Tumbena i raaya'a nangama-amati i Blastus, men mantanaasi laigan batomundo'an ni Herodes, pataka i Blastus muntulungkon i raaya'a. Kasi i raaya'a nomae' ni Herodes, ka' nama'ase' pooka'amat, gause mian na dodongoanna i raaya'a somo mongooskon kakaan men isian na dodongoan ni Herodes. 21 Sa'angu'mo ilio men nipatukokonmo, Herodes nimisokmo pakean kobalaki'an, kasi no'umoruang na oruangan batomundo'anna, ka' nuntumbei norobu na aropna mian biai'. 22 Mian men nongorongor iya'a mangkakaro'kon ka' muntunde' i Herodes, taena, “Kaya'amari wurungna diim, taasi' wurungna mian!” 23 Tempopo iya'a uga' malaa'ikatna Tumpu nantakakonmo balaa' ni Herodes, gause ia sian mangangga'i Alaata'ala. Herodes nolapusmo ia kaan gaanggalang. 24 Mbaka' wurungna Alaata'ala kaekae' tolele ka' kaekae' biai' a mian men momorongori wurung iya'a. 25 Sarataa i Barnabas tii Saulus namakabus palimangonna men mangator ruru'an, raaya'a namarereimo Yerusalem ka' nomule'kon na Antiokhia, nangawawa i Yohanes men ngaanon i Markus.

Tundunan 13

1 Jama'at na Antiokhia isian nabii tia guru. Raaya'a i Barnabas, Simeon men ningaani i Niger, Lukius samba Kirene, Menahem (men nitondong singka-singkat Tomundo' Herodes men montomundo'i sangobosan libutan na batomundo'anna tamana) kasi i Saulus. 2 Tempo i raaya'a pintanga' bakitumpu ka' ba'apata, Alus Molinas norobu na ko'ona tae-Na, “Saalkon i Barnabas tii Saulus bo Ingku' kada' i raaya'a mingilimang palimangon men ko'uus-Ku bo limangonna i raaya'a.” 3 Noko daa noba'apata ka' nosambayang, raaya'a nengepetkonmo limana na takala' ni Barnabas tii Saulus, kasi nompoporingkat i raaya'a rua' ira. 4 Gause ia posuu' Alus Molinas, mbaka' i Barnabas tii Saulus nomae'mo na kota Seleukia, kasi i raaya'a notarabut mae' na togong Siprus. 5 Sarataa notaka na kota Salamis, raaya'a nengelelekonmo wurungna Alaata'ala na laigan bakitumpuanna samba Yahudi. Yohanes Markus nomae' bo puntulungi i raaya'a. 6 Togong iya'a longkop ia rae'i i raaya'a pataka na Pafos. Na Pafos, raaya'a nopootuung tia sa'angu' samba Yahudi, ngaanna i Baryesus. Ia mian kadiiman ka' muntundun se' i ia nabii. 7 Sergius Paulus, gubernuur na togong iya'a, motolulusan tia mian men kadiiman iya'a. Gubernuur iya'a sa'angu' mian men pande. Ia nengeleelo' i Barnabas tii Saulus, gause ia mingkira' mongorongor wurungna Alaata'ala. 8 Kasee i Barnabas tii Saulus poosarakon ni Elimas, mian men kadiimanan iya'a, ka' talantangion kada' gubernuur iya'a, sian mamarasaya i Yesus. (Bar Yesus na wurung Yunani ngaanon Elimas.) 9 Kasee i Saulus men uga' ngaanon i Paulus, ia kuasaimo Alus Molinas. Ia nongororontosimo mian men kadiiman iya'a, 10 kasi norobu taena, “Wee i koo, anakna Ibiliis! Koo men mimborek tuu' ka' ba'idek a gau'um! Koo maso'kon giigii' upa men kana'. Nongko'upa i koo se' sian koroko-rokotaan a mingiliaskon Salanna Tumpu men mansalamatkon mian? 11 Koini'i piile', Tumpu bo mungukum i koo! Koo bo mampisok pataka i koo sianmo mimiile' ruarna ilio toro pii ilio.” Tempopo iya'a, Elimas nunsuri koi isian seeru' mo'itom nongompot matana, pataka i ia mae' somo mokaakayo mansarak mian bo pimbibit i ia. 12 Sarataa gubernuur iya'a nimiile' upa men nosida, ia namarasayamo Tumpu, gause ia nokokana'an tuu' pisiso'na Tumpu men ia tundunkon i Paulus. 13 Na kota Pafos i Paulus tia samba-sambana notarabutmo mae' na kota Perga men na libutan Pamfilia. Kasee i Yohanes Markus namarereimo i raaya'a, ka' nomule'kon na Yerusalem. 14 Na Perga ari Paulus ningimputkonmo rae'anna na kota Antiokhia na libutan Pisidia. Na ilio Sabat, raaya'a nomae'mo na laigan bakitumpuan ka' no'umoruang. 15 Sarataa kitap Musa tia kitap nabii nibasakon, tanaasna laigan bakitumpuan iya'a nomosuu'mo mian bapikirawar ni Paulus tia samba-sambana taena i raaya'a, “Utu-utus, kalu i kuu isian potoomuu bona mian karaani'i, alaka' bantilkon.” 16 Mbaka' i Paulus norumingkatmo ka' nantabe'i tia limana, kasi norobu taena, “Utu-utusku samba Israel tia giigii' utus sambana karaani'i men layaonkon Alaata'ala! Rongor a wurungku: 17 Alaata'ala na samba Israel nungururukimo pulinta, ka' ninsidakon lipu' kani'i biai' tempo i raaya'a dumodongo na Mesir koi mian men notumaka. Kasi tia kuasa men balaki' Alaata'ala nangawawa i raaya'a umuar na Mesir. 18 Ia uga' sian sungkolkon wawauna i raaya'a na Padang Gurun koi patompulo' taun a nau'na. 19 Kasee pitu' lipu' na libutan Kana'an Ia silaka'i ka' libutan iya'a Ia obo-oboskon na samba Israel kada' dodongoan iya'a sida tombonoionna i raaya'a. 20 Giigii' iya'a nosida koi paat atu limampulo' taun a nau'na. Noko daa nongoboskon libutan Kana'an, Alaata'ala nantaraimo i raaya'a wawa ukum.Wawa ukum men kokomburi'anna ya'amo i nabii Samuel. 21 Kasi i raaya'a nama'ase' sa'angu' tomundo'. Alaata'ala nongorookonmo i Saul anak ni Kish men bense' Benyamin, bo pontomundo'i i raaya'a, koi patompulo' taun. 22 Sarataa Alaata'ala namalaukon i Saul na batomundo'anna, Ia nanganakatmo i Daud bo pontomundo'i samba Israel. Ka' i Daud isian ia ngaan Alaata'ala koi kani'imari tae-Na, ‘Yaku' nantausimo i Daud men anak ni Isai. Ia kokana' na noang-Ku. Iamo a mian men bo pingilimang upa men kikira'-Ku.’ 23 Na lee' ni Daud iya'a a men ninsidakonanna Alaata'ala sa'angu' Tomundo' Pansalamatkon bona samba Israel, koi men Ia toonkonmo. Ka' i Yesusmo a Tomundo' Pansalamatkon iya'a. 24 Koo'po tia i Yesus nuntumbei palimangon-Na i Yohanes noko pambantilkonmo na samba Israel, kada' i raaya'a monsosoli ka' mangkadarai wawauna men ba'idek kasi saranion. 25 Ka' sarataa karani'mo kabus a palimangonna i Yohanes nimikirawarmo na mian biai' taena, ‘Pinginti'imuu, ime mbali' i yaku' kani'i? Yaku' taasi'po mian men peperaionmuu. Kasee porus i yaku', mian iya'a bo taka, ka' mantalu'i sapatonapo kasandangku.’ 26 Utu-utus lee' ni Abraham, ka' giigii' utus sambana men isian karaani'i men layaonkon Alaata'ala! Alaata'ala nantakakonmo lele men mansalamatkon na ko'onta'. 27 Kasee mian men dumodongo na Yerusalem tia tanaasna i raaya'a sian mamarasaya se' i Iamo a pansalamatkon iya'a. Raaya'a sian minginti'i pisiso'na nabii men basaon sanda' ilio Sabat, mbali' i raaya'a nungukum i Yesus. Kasee uga' tia limang men koiya'a, raaya'a nangawawau upa men ia ngaanmo nabii. 28 Mau mune' i raaya'a sian nantausi titiu'po sala'-Na men sida bo ukumon pate, kasee i raaya'a nama'ase' ni Pilatus kada' i Ia papateion. 29 Noko daa i raaya'a ningilimang giigii' koi men nitulis na Alkitaap men muntundun i Ia, raaya'a namalaukonmo biibii-Na na saliip ka' nomokela na lalomna baleanan. 30 Kasee Alaata'ala nomotuo'i i Ia noko daa lapus. 31 Ka' koi toro pii ilio i Ia taka nintipiile' na mian men notaka tii Ia mbaripian ringkat na Galilea mae' na Yerusalem. Raaya'amo a men koini'i nosida bo pompopo'inti'ikon i Ia bona samba Israel. 32 Mbaka' koini'i kai mantadulkon Lele Pore na ko'omuu, mambantilkon upa men ia toonkonmo Alaata'ala na pulinta. 33 Alaata'ala nongololoikonmo toon-Na iya'a na ko'onta' men lee'na i raaya'a tempo i Ia nomotuo'i i Yesus. Ka' men koiya'a, na mazmur korua'na isian nitulis koi kani'imari, ‘Koomo a anak-Ku; ilio kani'i Yaku' mompopanasakon se' i Yaku' a Tamaam.’ 34 Alaata'ala nomotuo'imo i Ia noko daa lapus. Koini'i i Ia sianmo lapus. Men koiya'a Alaata'ala isian nangaan tae-Na, ‘Yaku' sabole bo mongorookon na ko'omuu barakaat molinas koi men Yaku' toonkonmo ni Daud.’ 35 Koiya'a uga' na mazmur sambana nitundun koi kani'imari, ‘Alaata'ala sian mamatalai mian-Na men malolo' iya'a baras na lalomna baleanan.’ 36 Daud noko lapusmo ka' nitanom ruru-ruru' tia pulina, noko daa ia ningilimang upa men ia posuu'kon Alaata'ala bo limangonna. Biibiinapo i Daud noko barasmo ka' nokabus. 37 Kasee i Yesus men ia potuo'i Alaata'ala sianta paraa nobaras. 38 Mbali' iya'a, utu-utus, kada' bo inti'ionmuu, gause Yesus iya'a, mbali' sida nilelekon na ko'omuu se' dosa sida ampunion. 39 Ka' mimpu'u na Ko'ona, sanda' mian men parasaya, dosana sida kolekasian, ka' men koiya'a sian tausionmuu na ukum Torat Musa. 40 Ya'a mbali' i kuu tio mingimamat pore-pore; amo' paraa sida na ko'omuu koi men wurungna nabiina Alaata'ala mbaripian taena, 41 ‘Wee i kuu mian men mo'uus mingiroki wurungna Alaata'ala! Imamat pore-pore! Kuu bo samba', kasi lapus! Gause na tempo kani'i i Yaku' pintanga' mingilimang upa men sian parasayaonmuu, mau mune' isian mian men muntundunkon na ko'omuu.’ ” 42 Sarataa i Paulus tii Barnabas namarerei laigan bakitumpuan iya'a, mian men na laigan bakitumpuan nama'ase' kada' i raaya'a sida taka soosoodo na ilio Sabat men tuntunna, kada' mimisiso'kon bi panasa giigii' iya'a. 43 Noko daa mian no'umuar na laigan bakitumpuan iya'a, Paulus tii Barnabas ia lolo'mo samba Yahudi tia mian sambana men ninsoopmo agama Yahudi mbaripianpo ka' layaonkon Alaata'ala. Mbaka' rua' poposuu' iya'a nambantilimo i raaya'a kada' mongooskon kaporeanna Alaata'ala. 44 Na ilio Sabat tuntunna, karani' kabus a mian na kota iya'a taka mongorongor wurungna Tumpu. 45 Sarataa samba Yahudi nimiile' mian biai' iya'a, raaya'a nasindirmo tuu'. Raaya'a ningirokimo i Paulus ka' nanggagai giigii' men ia tundun. 46 Kasee i Paulus tii Barnabas tongko' batundun. Taena, “Wurungna Alaata'ala mase tio tundunkonon kutung na ko'omuu. Kasee i kuu bude' mangalabot. Kuu a men nuntundun se' i kuu sian sida mangalabot tutuo' men sidutu. Mbaka' koini'i i kai mamarerei i kuu kasi mae' na mian men taasi' Yahudi. 47 Gause ni'imo a men ia posuu'kon Tumpu na ko'omai; taena Tumpu, ‘Yaku' mompoposida i kuu bo sida ruar na mian men taasi' Yahudi, kada' i kuu mansalamatkon mian na longkop tano' balaki'.’ ” 48 Tempo mian men taasi' Yahudi nongorongor iya'a, raaya'a beles tuu', kasi i raaya'a nuntunde' wurungna Tumpu. Ka' giigii' mian men ia patukomo Alaata'ala bo mantausi tutuo' men pore ka' sidutu uga' noparasaya. 49 Wurungna Tumpu uga' notolelemo longkop libutan iya'a. 50 Kasee moomoola'na kota iya'a tia wiwine angga'ion men layaonkon Alaata'ala, ia asuimo samba Yahudi. Raaya'a nangawawaumo poosasala'an tii Paulus ka' i Barnabas, ka' numbuse'i i raaya'a na libutan iya'a. 51 Mbaka' poposuu' nangkaberimo awu men na saratna na aropna i raaya'a bookoi mompo'inti'ikon mian iya'a, kasi i raaya'a nomae' na Ikonium. 52 Mian men malolo' ni Yesus na Antiokhia beles tuu' ka' kuasaionna Alus Molinas.

Tundunan 14

1 Na kota Ikonium i Paulus tii Barnabas uga' nomae' na laigan bakitumpuanna Yahudi ka' norobu men somo koiya'a pataka biai' samba Yahudi tia samba Yunani nosida parasaya ni Yesus. 2 Kasee isian samba Yahudi men sian mamarasaya nangasuimo mian men taasi' Yahudi, pataka i raaya'a nangka'ideki mian biai' men parasaya ni Yesus. 3 Mbali' iya'a i Paulus tii Barnabas nodumodongo nanau' indo'o. Ka' i raaya'a sian babata muntundunkon Tumpu na ko'ona i raaya'a. Tumpu uga' nimpipiile'konmo se' kaporean-Na iya'a tuutuu'. Ia nantarai i raaya'a kuasa kada' ari poposuu' sida mangawawau oosan tia upa kosamba'. 4 Kasee mian na kota iya'a sianmo nopookakana'. Isian men sangada tia samba Yahudi ka' isian men sangada tia ari poposuu'. 5 Kasi samba Yahudi tia tanaasna i raaya'a ka' mian men taasi' Yahudi nosangadamo mantalalais ka' mangalapak ari poposuu' tia watu. 6 Sarataa ari poposuu' ninginti'i men koiya'a, mbaka' i raaya'a namareremo na kota Listra tia kota Derbe men na libutan Likaonia, ka' na tiku-tikumna libutan iya'a. 7 Ka' na libutan iya'a uga' i raaya'a nengelelekonmo Lele Pore soosoodo. 8 Na kota Listra isian sa'angu' moro'one men repo' a saratna ngame-ngamea'po, pataka mian iya'a sian nontoo tumpang, gause saratna lundeng tuu'. 9 Mian iya'a no'umoruang indo'o, momorongori i Paulus batundun. Paulus nimiile' se' mian repo' iya'a parasaya. Mbali' iya'a, mian iya'a sida lesi'ion. Kasi i Paulus nintioki mian iya'a, 10 ka' norobu boolak na mian iya'a taena, “Kekerer bi paloos!” Mian iya'a liuliu nolumonggo' kasi notumumpang. 11 Sarataa mian biai' nimiile' upa men ia wawau i Paulus iya'a, raaya'a nangkakaro'mo tia wurung Likaonia, taena, “Diim nalaumo na tano' balaki' koi dudusna mian.” 12 Kasi i raaya'a nangaani i Barnabas i Zeus, ka' i Paulus ia ngaani i raaya'a i Hermes, gause ia a men bukuan morobu. 13 Imam diim Zeus, men laigan ponsoosa'anna torumpakion na kota, taka nangawawa toro pii sapi' moro'one tia bunga na soopanna kota iya'a. Ia nolumolo' tia mian biai' bo mongorookon kurbaanna na poposuu' iya'a. 14 Sarataa i Barnabas tii Paulus nongorongor upa men pintanga' wawauonna mian i raaya'a, poposuu' iya'a nembera-berakmo bokukumna ka' notumetende' na tanga-tanga'na mian biai' kasi nangkakaro' taena, 15 “Wee, no'upaon i kuu se' mangawawau men koi kani'i? Kai kani'i uga' mian men koikoimo i kuu! Kai notaka ka'ita bo mengelelekon Lele Pore na ko'omuu, kada' i kuu mamarerei wawaumuu men sian mingkaliangan, ka' taka na Alaata'ala men tumuo', men ninsidakon langit ka' tano' balaki' ka' tobui tia giigii' isiina. 16 Tempo mbaripi, Alaata'ala namatalaimo giigii' lipu' tumuo' koi po'uusna i raaya'a sanda-sanda'. 17 Maupo koiya'a Ia sinampang mompopo'inti'ikon waka-Na. Ia mimpipiile'kon wawau pore men Ia limangmo. Ia nantarai i kuu usan nda'amari langit ka' uga' dale'na tano' na tempona. Ia nantaraimo i kuu kakaan ka' nompopobeles noamuu.” 18 Mau mune' poposuu' marepa tuu' mongkokundakon mian mangawawa kurbaan na ko'ona i raaya'a, kasee komburi'na mian uga' sianmo nangawawa. 19 Toro pii samba Yahudi taka na Listra norumingkat na Antiokhia na Pisidia tia na Ikonium mantata' mian biai' iya'a, pataka mian biai' notonggilolo'mo na ko'ona i raaya'a. Raaya'a nangalapak i Paulus tia watu, kasi nandaat na liwana kota, gause raaya'a nansarui se' i Paulus nolapusmo. 20 Kasee sarataa mian biai' men malolo' ni Yesus nokumekerer na tiku-tikumna, Paulus nowangonmo, kasi ninsoop na kota soosoodo. Koi liilana i Paulus tii Barnabas nomae'mo na kota Derbe. 21 Na kota Derbe i Paulus tii Barnabas nengelelekonmo Lele Pore, ka' biai' a mian men noparasaya ni Yesus. Sarataa koiya'a i raaya'a nomule'konmo na Listra, ka' na Ikonium, kasi nomae' na Antiokhia men na libutan Pisidia. 22 Na kota iya'a, raaya'a nompoporampotmo noana mian men malolo' ni Yesus ka' nambantili i raaya'a kada' sinampang parasaya ni Yesus. Taena, “Kita tio munsuri repaan kutung, kasi sida munsuri beles na Batomundo'anna Alaata'ala.” 23 Ka' na sanda' jama'at i Paulus tii Barnabas nanganakatmo tanaasna jama'at. Raaya'a sambayang ka' ba'apata kasi nongorookon tanaas iya'a na Tumpu men parasayaonna i raaya'a. 24 Noko daa iya'a ai Paulus tii Barnabas ningimputkonmo rae'anna lumiu na libutan Pisidia pataka na libutan Pamfilia. 25 Kasi i raaya'a nengelelekon wurungna Alaata'ala na kota Perga, kasi ningimputkon mae' na kota Atalia na soripi'na tobui. 26 Na Atalia, raaya'a notarabutmo ka' nomule'kon na Antiokhia, kota men mbaripian nongorookonan i raaya'a na Alaata'ala kada' munsuri barakaat kaporean-Na mingilimang palimangon koi men ia limangmo i raaya'a. 27 Sarataa notaka na Antiokhia i raaya'a ningirimpungmo mian na jama'at iya'a, kasi nuntundunkon upa giigii' men ia wawau Alaata'ala na palimangonna i raaya'a. Raaya'a uga' nuntundun koi upa Alaata'ala nantarai salan bona mian men taasi' Yahudi noparasaya ni Yesus. 28 Na kota iya'a i Paulus tii Barnabas, nodumodongo nanau' tia mian men malolo' ni Yesus.

Tundunan 15

1 Toro pii mian na tano' Yudea notaka ka' nimisiso'kon mian men parasaya na Antiokhia se' kalu i raaya'a sian sunaton koi taena ukum Torat Musa, raaya'a sian salamat. 2 Paulus tii Barnabas mompoogagaikon tuu' pinginti'ina toro pii mian iya'a. Komburi'na, nitukokonmo kada' i Paulus tii Barnabas tia toro pii mian sambana men na Antiokhia, mae' na Yerusalem kada' momootunduniikon tia ari poposuu' ka' motu-motu'a na Yerusalem upa men poogagaikononna i raaya'a. 3 Mian na jama'at Antiokhia nangator i raaya'a taka liwana kota, kasi i raaya'a nomae' lumiu na Fenisia tia Samaria. Na Fenisia tia Samaria i raaya'a muntundunkon koi upa a mian men taasi' Yahudi men namarasayamo Alaata'ala. Lele iya'a kinobelesna tuu' mian men parasaya indo'o. 4 Sarataa i raaya'a notaka na Yerusalem, jama'at tia poposuu' ka' motu-motu'a nangalabotimo i raaya'a pore-pore. Kasi i raaya'a nuntundunkon upa men ia wawau Alaata'ala na palimangonna i raaya'a. 5 Kasee toro pii mian Farisi men noparasayamo, norumingkat ka' norobu taena, “Mian men taasi' Yahudi men noparasayamo tio sunaton ka' tio mongololo' ukum Torat Musa.” 6 Kasi ari poposuu' tia motu-motu'a nobarimpung momootunduniikon upa men ia tundun mian Farisi. 7 Nanau' tuu' i raaya'a momootunduniikon. Kasi i Simon Petrus nokumekerer ka' norobu taena, “Utu-utus! Kuu ninginti'imo se' mbaripian, Alaata'ala nungururukimo na ko'onta' i yaku' bo pengelelekon Lele Pore na mian men taasi' Yahudi, kada' i raaya'a uga' mongorongor ka' parasaya. 8 Ka' Alaata'ala men minginti'i noana mian, ninsiso'konmo se' i Ia mangalabot mian men taasi' Yahudi iya'a; Ia ninsiso'kon giigii' iya'a tia nongorookon Alus Molinas na ko'ona i raaya'a koikoimo men Ia rookonmo na ko'onta'. 9 Pimiile'na Alaata'ala i kita tii raaya'a sian poosasala'. Ia mingilinasi noana i raaya'a, gause i raaya'a noparasayamo. 10 Kalu koiya'a, nokadai mbali' i kuu koini'i sian momorongori Alaata'ala ka' mo'uus mangkana'kon ukum men marawat bona mian men malolo' ni Yesus, mau mune' pulinta ka' uga' i kitapo sian momoko mingilimang? 11 Gause i kita noparasayamo se' i kita nisalamatkon mimpu'u na kaporean ni Yesus Tumpunta. Koiya'a uga' mian men taasi' Yahudi.” 12 Mbaka' giigii' mian men nobarimpung iya'a somo norokot. Kasi i raaya'a nomorongori i Barnabas tii Paulus muntundun oosan tia upa kosamba' men ia wawaumo Alaata'ala na palimangonna i raaya'a na mian men taasi' Yahudi. 13 Noko daa i raaya'a norobu, Yakobus norobu taena, “Utu-utus, porongori kutung i yaku'! 14 Simon baasi nuntundunkon koi upa a Alaata'ala nompopo'inti'ikon pimiile'-Na mian men taasi' Yahudi, ka' mungururuki men sida bo mian-Na. 15 Koiya'a sintutu' tia men ia tundunkonmo nabii. Gause isian nitulis koi kani'imari: 16 ‘Taena Tumpu, Noko daa iya'a Yaku' bo mule'kon, ka' momokerer soosoodo laigan ni Daud men nokoruntunmo, ka' montotobo'i runtunanna, ka' mompopomoonggor, 17 kada' giigii' mian men sambana mansarak Tumpu, tonsoop giigii' mian men taasi' Yahudi, men Yaku' leelo'mo bo tombonoion-Ku. Koiya'a a wurungna Tumpu, 18 men Ia bantilkonmo mbaripianpo.’ ” 19 Kasi taeni Yakobus soosoodo, “Pinginti'ingku i kita sian sida mengerepai mian men taasi' Yahudi men nongorookonmo wakana i raaya'a na Alaata'ala. 20 Kasee i kita tio muntulis surat bo ko'ona i raaya'a, ka' mambantili kada' i raaya'a alia mangkaan kakaan men kobiit men nikelaikonmo na patung, kabai se' mangkaan antok men sian ni'uarkon a rara'na, kabai mangkaan rara'. Ka' uga' kada' i raaya'a mongoloakon waka na wawau men mogora'. 21 Gause ukum Torat Musa mbaripianpo nibasakonmo sanda' ilio Sabat na laigan bakitumpuan ka' nibantilkonmo mian na giigii' kota.” 22 Ari poposuu' tia motu-motu'a ka' giigii' mianna jama'at nosangadamo bo mungururuki toro pii mianna men bo posuu'on mae' na Antiokhia poololo' i Paulus tii Barnabas. Mbaka' i raaya'a nungururukimo i Silas ka' i Yudas men ngaanon i Barsabas. Raaya'a rua' ira tonsoop mian men angga'ionna mian parasaya na Yerusalem. 23 Raaya'a uga' namakatu surat na mian men niposuu' iya'a. Isiina surat iya'a koi kani'imari: “Bona giigii' utus men ringkat na toro pii lipu' sambana men taasi' Yahudi, men dumodongo na Antiokhia, Siria ka' Kilikia. Salammai poposuu' tia motu-motu'a men utusmuu. 24 Kai rongor isian toro pii mianmai men nomae'mo na ko'omuu ka' nompoposiasa tia pisiso'na i raaya'a men sala' pataka i kuu nosiasa. Kasee i kai sian nomosuu' i raaya'a mangawawau men koiya'a. 25 Ya'a mbali' i kai nopootunduniimo, ka' nosangadamo nungururuki toro pii mian ka' nomosuu' i raaya'a mae' na ko'omuu singka-singkat tii Barnabas ka' i Paulus men kolingu'mai. 26 Rua' ira kani'i mian men nongorookonmo noana gause na pongololo'an Tumpunta i Yesus Kristus. 27 Ya'a mbali' i kai nomosuu'mo i Yudas tii Silas mae' na ko'omuu. Raaya'a uga' bo mambantilkon na ko'omuu isiina surat kani'i. 28 Gause Alus Molinas ka' i kai uga' nansangadaimo kada' i kuu sobii ka' posuu'on mingilimang upa men marawat saliwakon mingilimang men tio limangonmuu koi kani'imari: 29 Alia mangkaan kakaan men nikelaikonmo na patung, alia mangkaan rara', alia mangkaan antokna ayop men sian ni'uarkon a rara'na ka' alia mogora'. Kalu i kuu umoloa na giigii' wawau men koiya'a i kuu nangawawaumo men pore. Koiya'amo kutung. Tabea'mai!” 30 Sarataa nobasiloloa, Yudas tii Silas nomae'mo na Antiokhia. Na Antiokhia i raaya'a nengeleelo'mo giigii' mianna jama'at barimpung, kasi i raaya'a nongorookon surat iya'a. 31 Sarataa mian na jama'at nambasa surat iya'a, raaya'a nobeles tuu' gause isiina surat iya'a mantata'u noana i raaya'a. 32 Yudas tii Silas men uga' nabii, nanau' nambantili utus sa'angu' kaparasaya'an na Antiokhia ka' nompoporampot imaanna i raaya'a tia nompopomoonggor. 33 Ka' sarataa i Yudas tii Silas nodumodongo nanau' na Antiokhia, mian parasaya men na Antiokhia nompoporingkatmo i raaya'a tia noa beles kada' mule'kon na dodongoanna mian men nomosuu' i raaya'a. 34 Kasee i Silas nongotoongmo noa se' i ia dumodongomo na Antiokhia. 35 Paulus tii Barnabas uga' nodumodongomo nana-nanau' na Antiokhia. Indo'o i raaya'a tia biai' mian sambana singka-singkat nimisiso'mo mian ka' nengelelekon wurungna Tumpu. 36 Noko daa koiya'a i Paulus norobumo ni Barnabas taena, “Mai kita mule'konmo mengelego'i utus sa'angu' kaparasaya'an na giigii' kota men nengelelekonanta wurungna Tumpu, kada' piile'onta too koi upamo i raaya'a.” 37 Barnabas mo'uus mangawawa i Yohanes Markus, 38 kasee i Paulus sian mansangadai, gause i Yohanes Markus bude' pootulungi ka' uga' namarerei i raaya'a na Pamfilia. 39 Mbaka' i Paulus tii Barnabas nopoogagaimo tamban poomaso-maso'kon ka' komburi'na i raaya'a nobarensa-rensamo. Barnabas nangawawamo i Markus ka' notarabut mae' na Siprus. 40 Paulus nungururuki i Silas, kasi utus sa'angu' kaparasaya'an na Antiokhia nongorookon i raaya'a na Tumpu kada' munsuri barakaat kaporean-Na. Noko daa iya'a, kasi Paulus tii Silas nomae'. 41 Raaya'a nomae'mo tikum Siria tia Kilikia ka' nompoporampot noana mian men na jama'at.

Tundunan 16

1 Ari Paulus ningimputkonmo rae'anna i raaya'a na Derbe tia na Listra. Na Listra isian sa'angu' mian men malolo' ni Yesus, ngaanna i Timotius. Sinana samba Yahudi men noparasayamo ni Yesus, kasee tamana samba Yunani. 2 Timotius tolele na mian parasaya men dumodongo na Listra tia Ikonium se' sa'angu' mian men pore a noana. 3 Paulus mo'uus kada' i Timotius lumolo' tii ia. Mbali' iya'a i Paulus nunsunatmo i Timotius. Ia nangawawau koiya'a, gause giigii' samba Yahudi na libutan iya'a ninginti'i se' tama ni Timotius samba Yunani. 4 Na sanda' kota men rae'ionna i raaya'a, bantilkononna na mian men parasaya na Tumpu a giigii' kasangadaan men ia tukokonmo ari poposuu' tia motu-motu'a na Yerusalem. Raaya'a mambantili mian men noparasayamo na Tumpu, kada' mongololo' aturan iya'a. 5 Mbaka' mian na jama'at iya'a nokanturanganmo rampot a kaparasaya'anna i raaya'a, ka' sanda' ilio kanturangan a kobiai'na i raaya'a men parasaya. 6 Alus Molinas sian nomoturang i Paulus tii Silas mengelelekon wurungna Alaata'ala na poropinsi Asia. Mbaka' i raaya'a ningimputkonmo mae' na libutan Frigia tia Galatia. 7 Sarataa notaka na pookotoonan tia Misia i raaya'a nontopongimo ninsoop na poropinsi Bitinia, kasee Alus ni Yesus nongkokundakon i raaya'a. 8 Mbaka' sarataa noporus Misia i raaya'a liuliu nomae' na Troas. 9 Malomna na Troas i Paulus nimiile'mo simpalaalung. Na simpalaalung iya'a ia nimiile' sa'angu' mian samba Makedonia kere-kerer na aropna ka' kumakaase' tuu' kada' i Paulus mae' na Makedonia ka' muntulung i raaya'a. 10 Gause isian simpalaalung iya'a, mbaka' i kai liuliu nobatotobo' ka' nomae' na Makedonia. Kai parasaya se' Alaata'ala a men nomosuu' i kai mae' mengelelekon Lele Pore na samba Makedonia. 11 Kasi i kai namarerei Troas ka' notarabut mae' na Samotrake. Koi liilana, kai nomae'mo na kota Neapolis. 12 Na Neapolis kasi kai nomae' na Filipi, sa'angu' kota na lipu' Makedonia men mangalalabii kota sambana koramena. Filipi tonsoop sa'angu' kota men biai' a samba Roma dumongo. Na Filipi i kai nodumodongo toro pii ilio. 13 Na ilio Sabat i kai nomae'mo lumolo' soripi'na weer kauna na liwana soopan balaki' na kota iya'a, gause i kai munsuri se' na libutan iya'a isian basambayanganna samba Yahudi. Kasi i kai no'umoruang ka' nobatundun tia wiwine men nobarimpung na basambayangan iya'a. 14 Wiwine men nobarimpung iya'a, isian sa'angu' pobaluk toik kamumu', ngaanna i Lidia. Ia mian na kota Tiatira, ka' i ia monsoosa' Alaata'ala. Alaata'ala nongoloangimo noana kada' mangalabot upa men pisiso'konon ni Paulus na ko'ona. 15 Mbaka' i Lidia sangkau laigan nisaranimo. Noko daa nisarani i ia nengeleelo'mo i kai, kasi norobu taena, “Kalu i kuu munsuri se' i yaku' tuutuu' parasayamo ni Yesus, mai i kita tuuk kutung na laiganku.” Koiya'a a nampari-parina kada' i kai mongololoikon pa'ase'na. 16 Na sa'angu'mo ilio, tempo i kai potobantang mae' na basambayangan, kai nopootuung tia sa'angu' ata' wiwine. Wiwine iya'a ia lampingi meena pataka i ia momoko mompopo'inti'ikon upa men bo sida na ilio komburi'. Wawauna wiwine iya'a men mompopo'inti'ikon tutuo'na mian, mantakakon ule' balaki' bona mian men montombonoi i ia. 17 Wiwine iya'a lolo-lolo' i Paulus tii kai, ka' mangkakaro' taena, “Mian karaani'i posuu'na Alaata'ala na ko'alayo'an! Raaya'a taka bo mambantilkon na ko'omuu koi upa a wawaumuu kada' i kuu salamat.” 18 Toro pii ilio wiwine iya'a tongko' karo-karo'. Paulus sianmo nokotaan, mbaka' ia ningilingamo wiwine iya'a kasi norobu na meena iya'a taena, “Mimpu'u ni Yesus Kristus, yaku' momosuu' i koo umuar na wiwine kaya'a!” Mbaka' meena iya'a liuliu namarerei wiwine iya'a. 19 Sarataa men tombono ata' iya'a nunsuri se' pantausianna i raaya'a doi' sianmo isian, raaya'a nangarakopmo i Paulus tii Silas, kasi nandaat na tolodona pamarenta moola' kada' wawaon na pamarenta men mungkuasai. 20 Raaya'a nangawawamo i Paulus tii Silas na i'intoni kuasa na Roma, kasi norobu taena, “Mian karaani'i samba Yahudi. Raaya'a monggora' kota dodongoanta kani'i. 21 Raaya'a mimisiso' mian mingilimang adat men dele wawauon men pootetengkea'i tia ukumta na Roma. Kita sian sida mangalabot kabai se' mongololo' adat men dele wawauon men koiya'a!” 22 Mbaka' mian biai' uga' nongololo'mo nintimbangi i Paulus tii Silas, ka' pamarenta moola' nomosuu' mian nemberak pakean men potopisok nari poposuu' iya'a, kasi nomosuu' mian nembebot i raaya'a rua' ira. 23 Sarataa i raaya'a nibebot men tamban dodoa, raaya'a nisoopkonmo na tarungkuan. Tanaasna tarungkuan iya'a niposuu'mo kada' mandagai i raaya'a pore-pore. 24 Gause isian posuu' iya'a, mbaka' tanaasna tarungkuan nantaankonmo i Paulus tii Silas na tambinna tarungkuan men na tanga', ka' nangkalo' saratna i raaya'a tia balak. 25 Toro tanga'namo rondom i Paulus tii Silas pintanga' sambayang ka' muntunde' Alaata'ala tia nanian; mian sambana men na tarungkuan iya'a uga' nomorongor i raaya'a manani. 26 Ola-olan isian lili' men balaki' tuu', pataka pandasi na tarungkuan iya'a uga' tololo' nokoyunggot. Giigii' omporonna tarungkuan nokobongkatian ka' giigii' rante men nipungukon mian na tarungkuan uga' nokolekasian. 27 Mbaka' tanaasna tarungkuan iya'a nowangonmo notongkodi'. Sarataa ia nimiile' omporonna tarungkuan se' potoleak, ia numbubutmo bakoko'na bo mintikoyo', gause ia nansarui too mian na tarungkuan kabusmo namarere. 28 Kasee i Paulus nengeleelo' booboolak taena, “Alia mintipate! Kai giigii' dauga' karaani'i!” 29 Tanaasna tarungkuan iya'a nama'ase'mo boloak, kasi notumetende' nangkaba' ninsoop na lalomna, ka' nintisumpul ranggu-ranggugur na arop ni Paulus tii Silas. 30 Kasi ia nangawawa i raaya'a umuar ka' norobu taena, “Tuan, upa a men tio limangonku kada' i yaku' salamatkonon?” 31 Ia simbati Paulus tii Silas taena, “Parasayamo ni Tumpu Yesus Kristus, kada' i koo salamat, koo tia giigii' mian men na laigaan!” 32 Kasi i Paulus tii Silas nuntundunkon wurungna Tumpu na tanaasna tarungkuan iya'a tia na giigii' mian men dumodongo na laiganna. 33 Tanga'na rondompo iya'a uga' tanaasna tarungkuan iya'a nangawawamo i raaya'a, kasi nongoso'ikon belana. Ka' i ia tia giigii' mian men na laiganna liuliu nisarani. 34 Noko daa iya'a, tanaasna tarungkuan nangawawamo i Paulus tii Silas na laiganna ka' nantaropi kakaan. Tanaasna tarungkuan sangkau laigan beles tuu', gause i raaya'a giigii' noparasayamo na Alaata'ala. 35 Koi liilana ma'ulop i'intoni kuasa na Roma nomosuu'mo pulisi mae' na tarungkuan ka' nambantilkon kada' i Paulus tii Silas uarkononmo na tarungkuan. 36 Tanaasna tarungkuan iya'a nambantilkonmo ni Paulus tii Silas taena, “Tuan, i'intoni kuasa nambantilkonmo kada' i kuu uarkononmo. Koini'i i kuu sidamo mule'kon. Maka'amatsi na salan!” 37 Kasee i Paulus norobu na pulisi iya'a taena, “Kai samba Roma. Sianpo tia ni'ukumi i kai nipoko bebotmo na aropna mian biai' ka' nisoopkon na tarungkuan. Mune' koini'i i raaya'a momosuu' i kai mae' potorokot? Kai bude' koiya'a. Posuu' a i'intoni kuasa kada' taka ka'ita munguarkon i kai.” 38 Pulisi nambantilkonmo na i'intoni kuasa na Roma. Sarataa ia rongor se' i Paulus tii Silas iya'a samba Roma, raaya'a natakutmo. 39 Kasi i raaya'a nomae' ni Paulus tii Silas mama'ase' kada' amo' kookoo'ion, ka' nangator i raaya'a rua' ira umuar na tarungkuan, ka' nama'ase' kada' i raaya'a mamarerei kota iya'a. 40 Paulus tii Silas namarereimo tarungkuan iya'a, ka' nomae' na laigan ni Lidia. Raaya'a nopootatakai tia mian parasaya ka' nompoporampot noana i raaya'a. Sarataa koiya'a kasi ari Paulus nomae'.

Tundunan 17

1 Paulus tii Silas ningimputkonmo rae'anna i raaya'a lumiu na Amfipolis tia Apolonia, kasi notaka na kota Tesalonika. Na Tesalonika isian laigan bakitumpuanna samba Yahudi. 2 Ka' i Paulus uga' nomae' na laigan bakitumpuan iya'a, koi men mala' wawauonna kalu isian laigan bakitumpuanna samba Yahudi. Ia nomootunduniikonmo Alkitaap koi porotolu Sabat pootuntun. 3 Ia nompopo'inti'ikon ka' nompopanasakon se' Tomundo' Pansalamatkon men ia toonkon Alaata'ala tio munsuri repaan ka' lapus, kasi tumuo' soosoodo moko daa lapus. Ka' taeni Paulus, “Yesus men lelekononku na ko'omuu iya'a, Iamo a Tomundo' Pansalamatkon men nitoonkon.” 4 Toro pii mian sida noparasaya, kasi nongololo' i Paulus tii Silas. Koiya'a uga' biai' a samba Yunani men mangangga'i ka' malolo' na Alaata'ala, tia biai' wiwine men tongaan. 5 Kasee samba Yahudi nasindirmo. Raaya'a nengeleelo'mo mian men tongko' potolaak na salan ka' nopoosangadai mangawawau kogora'an, kasi minsiasa kota iya'a ka' nuntumburi sa'angu' mian parasaya men ngaanna i Yason na laiganna. Raaya'a mansarak i Paulus tii Silas, gause i raaya'a bo mangawawa i Paulus tii Silas na liwa na aropna mian biai'. 6 Kasee sarataa i raaya'a sian nungurumpaki i Paulus tii Silas, raaya'a nandaatmo i Yason tia toro pii mian parasaya sambana na aropna pamarenta men pungkuasai na kota iya'a. Raaya'a mangkakaro' taena, “Mian men mangawawau kogora'an waale'e-le'emari notakamo. Koini'i, kota dodongoantapo ia pinsoopimo i raaya'a. 7 Ka' i Yason uga' nangalabotimo i raaya'a na laiganna. Raaya'a giigii' nunguluanimo upa men ia tukokonmo Kaisar, gause i raaya'a nangaan se' isian tomundo' sambana men ngaanon i Yesus.” 8 Wurungna i raaya'a men koiya'a nanggau'konmo mian biai' tia pungkuasai kota iya'a nosida siasa. 9 Kasi pungkuasai na kota iya'a nomosuu' i Yason tia mian parasaya men sambana mambayar doi' pataru. Noko daa iya'a, kasi i raaya'a nipatalai mae'. 10 Malompo iya'a, mian parasaya na kota iya'a nomosuu'mo i Paulus tii Silas mae' na kota Berea. Taka-taka na Berea i Paulus tii Silas nomae'mo na laigan bakitumpuanna samba Yahudi. 11 Samba Yahudi na Berea a porena noa tia samba Yahudi men na Tesalonika. Raaya'a nobeles tuu' nongorongor lele ni Yesus, ka' sanda' ilio i raaya'a mansarak minginti'i isiina Alkitaap bo pinginti'ianna i raaya'a too tuutuu' a men pisiso'konon ni Paulus. 12 Biai' i raaya'a men noparasaya ni Yesus, ka' taasi' titiu' a samba Yunani men tongaan men noparasaya ni Yesus, mau wiwine ka' uga' moro'one. 13 Sarataa samba Yahudi men na Tesalonika nongorongor se' i Paulus nengelelekonmo wurungna Alaata'ala na Berea, raaya'a uga' nomae'mo na Berea ka' nangasui, kasi nangawawau mian na Berea sida siasa. 14 Kasee mian parasaya men na Berea nangatormo i Paulus donga-dongan na soripi'na tobui, ka' i Silas tii Timotius dauga' nodumodongo na kota iya'a. 15 Noko daa nangator i Paulus taka Atena, utus sa'angu' kaparasaya'an iya'a nomule'konmo na Berea nangawawa potuun ni Paulus kada' i Silas tii Timotius muntuntuni i ia donga-dongan. 16 Pintanga' i Paulus mempeperai i Silas tii Timotius na kota Atena, noana nasiongo'mo nimiile' na kota iya'a biai' tuu' a patung niwawau bo kanggion. 17 Mbali' iya'a na laigan bakitumpuan, Paulus pootundunii tia samba Yahudi ka' mian sambana iraando'o men daa layaonkon Alaata'ala. Koiya'a uga' na pasar, sanda' ilio ia pootundunii tia sanda' mian men isian na pasar. 18 Guru men mingintoni pisiso' na mian Epikuros tia pisiso'na mian Stoa uga' nopoogagai tii ia. Toro pii guru iya'a norobu taena, “Upa a men inti'ionna mian kaya'a? Pinginti'ianna tongko' titiu', kasee i ia biai' a tundunanna!” Ka' toro pii mian sambana nangaan taena, “Paasan i ia mengelelekon diimna lipu' sambana.” Raaya'a morobu koiya'a, montookon i Paulus muntundun Lele Pore men ringkat ni Yesus, ka' muntundun i Yesus men nipotuo'i noko daa lapus. 19 Kasi i raaya'a nangawawa i Paulus na pootatakaian na Buu'na Areopagus. Inda'a i raaya'a norobumo ni Paulus, taena, “Kai mo'uus mongorongor pisiso' u'uru men lelekonoon. 20 Ka' gause i koo muntundunkon upa-upa men sian dele rongoronmai, mbaka' koini'i i kai mo'uus minginti'i aratina.” 21 (Gause giigii' samba Atena tia mian notumaka men nodumodongo indo'o mo'uus tuu' mondolangkon tempo momorongori kabai se' momootunduniikon upa men dauga' u'uru na ko'ona i raaya'a.) 22 Tempo i Paulus nokumekerer na aropna mian men nobarimpung na Areopagus iya'a i Paulus norobumo taena, “Tabea' na ko'omuu, samba Atena! Yaku' nimiile' se' na upa giigii', kuu pa'agama tuu'. 23 Gause tempo i yaku' nansasayoi tikum kotamuu ka' namakanasai biai' kaliangan upa men kanggionmuu, yaku' uga' nimiile' sa'angu' pomokelaanmuu kelai men nitulisii koi kani'imari: ‘Bona Tumpu Men Sian Ni'inti'i.’ Bantilkononku na ko'omuu, se' Tumpu men soosa'onmuu kasee sian inti'ionmuu, nono'mo a men lelekononku na ko'omuu. 24 Alaata'ala men ninsidakon dunia kani'i tia giigii' isiina i Iamo a Tumpu mau na langit ka' uga' na tano' balaki'. Ia sian dumodongo na laigan ponsoosa'an men wawauonna mian. 25 Ia uga' mosoo tulungionna mian, gause Iamo a men mantarai tuo' tia noa ka' giigii' upa na mian. 26 Ringkat na sa'angu' mian Ia nangawawaumo giigii' lipu' ka' nomosuu' i raaya'a mondodongoi longkop tano' balaki'. Ia uga' a men namatuko tempo ka' uga' kosupuanna dodongoanna i raaya'a. 27 Alaata'ala nangawawau iya'a, kada' i raaya'a mansarak i Ia. Sulano i raaya'a pootuung tii Ia tempo i raaya'a mansarak. Kasee bookoi Alaata'ala sian oloa na ko'onta' sanda-sanda'. 28 Koi men taena mian, ‘Kita tumuo', gumiok, ka' kinosidanta na tano' balaki' kani'i gause kuasa-Na.’ Koikoimo uga' men ia ngaan mian men pande na ko'omuu. Taena i raaya'a, ‘Kita giigii' mase anak-Na.’ 29 Gause i kita anakna Alaata'ala, mbaka' i kita sian sida mompookokoikon Alaata'ala tia patung mosoni kabai salaka' kabai se' watu men ia wawau mian tia kapandeanna. 30 Alaata'ala sian liuliu mungukumi mian na tempo kabobo'an mbaripi, kasee koini'i Ia momosuu' giigii' mian longkop tano' kada' monsosoli ka' mangkadarai wawauna men ba'idek. 31 Gause i Ia nuntukokonmo sa'angu' tempo bo mungukumi longkop dunia kani'i tia pungukumian men tuutuu' maloos. Palimangon iya'a bo limangonna sa'angu' mian men ia rurukimo Alaata'ala. Mbaka' kada' giigii' mian mamarasaya se' Alaata'ala nungururukimo i Ia, Alaata'ala nomotuo'imo mian iya'a noko daa lapus!” 32 Sarataa i raaya'a nongorongor tundunan men tumuo' soosoodo moko daa lapus, isian men nongkolengkei i Paulus. Kasee isian uga' men norobu taena, “Kai dauga' mo'uus mongorongor soosoodo tundunan men koi kai rongormo.” 33 Kasi i Paulus namarerei i raaya'a. 34 Kasee isian uga' men nongololo'mo i Paulus ka' noparasayamo ni Yesus. Raaya'a men noparasayamo iya'a tonsoop i Dionisius, mianna pungurus Areopagus, ka' sa'angu' wiwine, ngaanna i Damaris, ka' uga' dauga' toro pii mian sambana.

Tundunan 18

1 Noko daa iya'a, Paulus namarereimo kota Atena ka' nomae' na kota Korintus. 2 Na Korintus ia nopootuung tia sa'angu' samba Yahudi, ngaanna i Akwila men ringkat na libutan Pontus. Akwila baasi notaka ringkat na Italia tia boroki'na i Priskila. Raaya'a notaka na Korintus gause i Kaisar Klaudius nomosuu' giigii' samba Yahudi umuar na kota Roma. Paulus nangarae'i i raaya'a rua' ira, 3 kasi nodumodongo pooruru' tii raaya'a ka' nobalimang, gause basarakanna i raaya'a koikoimo mangawawau kema. 4 Kasee sanda' ilio Sabat i Paulus mae' batundun na laigan bakitumpuan kada' minsidakon samba Yahudi kabai se' samba Yunani parasaya ni Yesus. 5 Sarataa i Silas tii Timotius notaka ringkat na Makedonia, Paulus namakemo giigii' iliona bo mengelelekon lelena Alaata'ala na samba Yahudi, mompotuutuu' se' i Yesus a Tomundo' Pansalamatkon men ia toonkon Alaata'ala. 6 Kasee ka' i raaya'a mompoogagaikon ka' mingiroki i Paulus. Mbaka' i ia nangkaberkonmo awuna pakeanna bookoi mompopo'inau', kasi norobu taena, “Kalu i kuu silaka', sala'muumo suungmuu! Taasi'mo sala'ku! Muntumbei koini'i yaku' mae'mo mengelele'kon Lele Pore na mian men taasi' Yahudi.” 7 Kasi i Paulus namarerei i raaya'a ka' mae' nodumodongo na sambotakna laigan men laigan bakitumpuan iya'a. Laigan iya'a laiganna mian men taasi' Yahudi, kasee mian iya'a monsoosa' Alaata'ala. Ngaanna i Titius Yustus. 8 Kasee i Krispus, tanaasna laigan bakitumpuan sangkau laigan parasaya ni Tumpu Yesus. Ka' biai' uga' samba Korintus men sambana nongorongor lele men ia tundunkon i Paulus. Raaya'a parasaya ni Yesus, kasi nisarani. 9 Na sa'angu'mo malom, na simpalaalung, Tumpu norobu ni Paulus tae-Na, “Alia layaon! Imputkon a porobuaan, alia mimporokot, 10 gause i Yaku' mongololo' i koo. Sianta sa'angu'po mian mangawawau ba'idek na ko'oom, gause biai' mian na kota kani'i men mian-Ku.” 11 Ya'a mbali' i Paulus nodumodongomo na Korintus koi sa'angu' taun pintanga' a nau'na, ka' nimisiso'kon wurungna Alaata'ala na ko'ona i raaya'a. 12 Sarataa i Galio nosida gubernuur na libutan Akhaya, samba Yahudi nosa'angu'mo ka' nintimbangi i Paulus ka' nangawawa i ia na mian men bo pungukumi. 13 Raaya'a nuntundunkon men ia parawootkon koi kani'imari, “Mian kaya'a mangasui mian biai' kada' monsoosa' Alaata'ala tia wawau men pootetengkea'i tia ukum Torat!” 14 Baasi bo simbation ni Paulus i Galio norobumo na samba Yahudi taena, “Wee i kuu, samba Yahudi! Kalu men parawootkononmuu kani'i sa'angu' pansala'ian kabai se' ka'idekan, mbaka' i yaku' tio momorongor kutung men parawootkononmuu. 15 Kasee kani'i tongko' nopoosinsala' nomoogagaikon wurung tia ngaan ka' ukummuu! Mbaka' i kuumo a men tio mompooka'amatikon. Yaku' bude' mungukumi upa men koi kani'i!” 16 Kasi i Galio numbuse'i i raaya'a umuar. 17 Mbaka' i raaya'a nangarakopmo i Sostenes, tanaasna laigan bakitumpuan iya'a, ka' nampapolosi i ia na aropna mian men bo pungukumi. Kasee i Galio sian tuu' nimbiranga' upa men nosida iya'a. 18 Noko daa iya'a ai Paulus dauga' nodumodongo nanau' na Korintus. Kasi ia nobasiloloa na mian parasaya na Tumpu men isian na kota iya'a, ka' i Paulus tii Priskila ka' i Akwila notarabut mae' na libutan Siria. Baasi na kota Kengkrea i Paulus nungkuurimo wuukna men ia patalai umalayo', gause niatna na Tumpu ia loloikonmo. 19 Sarataa notaka na Efesus i Paulus namarereimo i Priskila tii Akwila. Paulus suungna uga' ninsoop na laigan bakitumpuan ka' nopootundunnii tia samba Yahudi indo'o. 20 Raaya'a nama'ase' kada' i Paulus dumodongo bi panau' tii raaya'a, kasee i Paulus bude'. 21 Maune' koiya'a, tempo i ia rumingkatmo mae', ia norobu taena, “Kalu poturangonna Alaata'ala i yaku' bo mule'kon soosoodo ka'ita.” Noko daa norobu koiya'a, ia norumingkatmo mamarerei Efesus. 22 Sarataa taka na Kaisarea, ia nomae'mo na Yerusalem muntundunkon salamna na jama'at, kasi nobakaliuliu na Antiokhia. 23 Noko daa nodumodongo toro pii ilio indo'o, ia nomae'mo nengelego'i mian na lipu' Galatia tia Frigia ka' nompoporampot imaanna mian men malolo' ni Yesus. 24 Pintanga' i Paulus mompoporampot noana mian parasaya iya'a, Apolos, sa'angu' samba Yahudi men nongamea' na Aleksandria, notakamo na Efesus. Ia pande batundun ka' minginti'i isiina Alkitaap, 25 ka' nipisiso' kada' minginti'i Salanna Tumpu. Ia malesi' tuu' mimisiso'kon i Yesus na mian, ka' pimisiso'na pore tuu', maune' baasi pansaranian ni Yohanes a men ia inti'i. 26 Ia sian babata ka' nuntumbeimo norobu na laigan bakitumpuan. Tempo i Priskila tii Akwila nongorongor pisiso' ni Apolos, raaya'a nangawawamo i ia na laiganna i raaya'a, ka' nompopopanasakon pore-pore na ko'ona wawauna Alaata'ala men mansalamatkon mian, men limangon ni Yesus. 27 Noko daa iya'a, Apolos nobakinoamo mae' na Akhaya. Mbaka' utus sa'angu' kaparasaya'an men na Efesus, nuntulismo surat bona mian na Akhaya men parasaya ni Yesus, kada' i raaya'a mo'uus mangalabot i Apolos. Ka' tempo i Apolos notaka na Akhaya, mian men noparasayamo ni Yesus gause kaporeanna Alaata'ala munsurikon kumana' tuu' a upa men ia limang i Apolos. 28 Gause kuasaan tuu' i Apolos nungurungku'i samba Yahudi na poogagaian na aropna mian biai'. Apolos morobu tia mamake Alkitaap ka' mompotuutuu' se' i Yesusmo a Tomundo' Pansalamatkon men nitoonkon.

Tundunan 19

1 Apolos dauga' na Korintus i Paulus noko pansasayoimo libutan men oloa tobui, kasi notaka na Efesus. Na kota Efesus ia nopootuung tia toro pii mian men nosidamo malolo' ni Yesus. 2 Paulus nimikirawarmo na ko'ona i raaya'a taena, “Kuu se' ia pinsoopimo Alus Molinas tempo i kuu noparasaya ni Yesus?” Ia simbati i raaya'a taena, “Sianpo! Kai sianpo nontoo rongor se' isian Alus Molinas.” 3 Taeni Paulus, “Kalu koiya'a, tia pansaranian koi upa i kuu nisarani?” Taena i raaya'a, “Koi men nansarani ni Yohanes.” 4 Kasi ia bantilkon i Paulus taena, “Yohanes mansarani mian kada' mimpipiile'kon se' mian iya'a nonsosolimo ka' nangkadarai wawauna men ba'idek. Ka' i Yohanes uga' nambantilkon na samba Israel, se' i raaya'a uga' tio parasaya ni Yesus men taka komburi' muntuntuni i Yohanes.” 5 Sarataa i raaya'a nongorongor tundunan ni Paulus, raaya'a nisaranimo mangaan ngaan ni Tumpu Yesus. 6 Ka' tempo i Paulus nengepetkon limana na ko'ona i raaya'a, Alus Molinas niminsoopimo i raaya'a, kasi i raaya'a nuntumbei morobu tia wurung men kosamba' ka' nambantilkon lele men ringkat na Alaata'ala. 7 Kobiai'na i raaya'a isian toro sompulo' rua' ira. 8 Paulus koi tolu' bitu'on ninsoop na laigan bakitumpuan ka' sian babata morobu na mian na laigan iya'a. Ia mampari-pari mompopo'inti'ikon na ko'ona i raaya'a Batomundo'anna Alaata'ala. 9 Kasee toro pii mian na laigan bakitumpuan iya'a bolongoli ka' bude' parasaya na Tumpu. Na aropna mian biai' men nobarimpung indo'o i raaya'a nompoposala' Salanna Tumpu men mansalamatkon mian. Mbali' iya'a i Paulus namarereimo i raaya'a, kasi nomae' tia mian men malolo' ni Yesus na lalomna sikolaan ni Tiranus. Indo'o sanda' ilio ia pootundunii tia mian biai'. 10 Ia nangawawau koiya'a koi rua' taun a nau'na, pataka giigii' mian men dumodongo na poropinsi Asia, mau samba Yahudi kabai samba Yunani, giigii' nongorongormo wurungna Tumpu. 11 Alaata'ala nomokau i Paulus nangawawau biai' upa kosamba'. 12 Kalu lenso kabai toik boborna lolos men isianmo ia pake i Paulus wawakonon ka' epetkonon na mian men manggeo, nggeona i raaya'a sida penta' ka' meena umuar na ko'ona i raaya'a. 13 Isian toro pii samba Yahudi men mae' waale'e-le'emari mumbuse'i meena na toro pii mian. Raaya'a montopongi mangaan i Tumpu Yesus bo pumbuse'ina meena. Punguwurungkonna koi kani'imari, “Yaku' mumbuse'i i kuu mimpu'u na ngaan ni Yesus men lelekonon ni Paulus!” 14 Isian pitu' anak moro'one, anakna sa'angu' tanaasna imam samba Yahudi men ngaanna i Skewa. Anak pitu' ira iya'a a men numbuse'i meena mangaan ngaan ni Tumpu Yesus. 15 Kasee meena iya'a norobu na ko'ona i raaya'a taena, “Yesus inti'ionku ka' i Paulus uga' inti'ionku. See i kuu kani'i i ime?” 16 Kasi mian men nolampingon na meena iya'a norumongkor ka' tia soropu' tuu' nongorongkobi pataka i raaya'a somo notumetende' potola'u gause pakeanna i raaya'a ia bera-berakmo mian men lampingonna. Raaya'a namarerei laigan iya'a tamban burut bela. 17 Sarataa giigii' samba Yahudi tia samba Yunani men dumodongo na Efesus nongorongor lele iya'a, raaya'a natakutmo ka' ngaan ni Tumpu Yesus kaekae' tolele. 18 Biai' a mian men parasaya ni Yesus taka na aropna mian biai', kasi mompotuutuu' upa ba'idek men ia wawau i raaya'a tempo mbaripian. 19 Ka' i raaya'a men mala' baduuduup ningirimpungmo giigii' kitapna i raaya'a, kasi nuntunu na aropna mian biai'. Angga'na kitap iya'a, kalu saa'on a ilina isian toro limampulo' loloon doi' salaka'. 20 Giigii' men nosida iya'a ninsidakon wurungna Tumpu kaekae' tolele ka' kaekae' biai' a mian parasaya. 21 Porus upa men nosida iya'a i Paulus nuntukokonmo bo mae' na Makedonia tia Akhaya, kasi laus na Yerusalem. Kasi taeni Paulus, “Soro' na Yerusalem, kasi i yaku' mae' na Roma.” 22 Mbaka' i Paulus nomosuu'mo rua' mian tutulungina men i Timotius tii Erastus mae' na Makedonia, kasee i Paulus dauga' nodumodongo koi toro pii tempo na poropinsi Asia. 23 Na tempo iya'a nosidamo a kogora'an men dodoa tuu' na Efesus, gause pisiso' muntundun Salanna Tumpu. 24 Na kota Efesus iya'a isian sa'angu' mian men pande mangawawau salaka' bo pakakas, ngaanna i Demetrius. Ia bukuan mangawawau balaidi' bona diim wiwine men ngaanna, Artemis bo balukkononna. Palimangonna mian iya'a sida mantakakon ule' men balaki' tuu' bona papalimangna. 25 Ya'a mbali' i Demetrius nengeleelo'mo papalimang tia mian sambana men koikoimo a palimangonna i raaya'a, kasi ia norobu taena, “Utu-utus! Kuu ninginti'i se' palimangon kani'i mase sa'angu' basarakanta men mantakakon ule' biai'. 26 Koini'i kuu piile'mo ka' kuu rongormo a upa men ia wawau i Paulus. Ia nangaan se' patung men wawauonna mian taasi'po diim. Ka' i ia nomokomo ninsidakon mian biai' mamarasaya pisiso'na, taasi' tongko' kani'i na Efesus, kasee uga' karani' longkop libutan na Asia. 27 Marepa i kita kalu palimangonta kani'i bo idekonna. Ka' taasi' tongko' iya'a, kasee balaidi'na Artemis diim wiwine men angga'ion tuu' sabole sianmo angga'ionna mian ka' kobalaki'anna bo pee'kononna mian, poali iamo a diim wiwine men soosa'onna mian biai' na poropinsi Asia, ka' uga' na longkop dunia!” 28 Sarataa mian biai' nongorongor se' koiya'a, raaya'a nosoropu'mo kasi mangkakaro'kon taena, “Pobalaki' a Artemis, diim wiwine na samba Efesus!” 29 Mbaka' kogora'an iya'a notolelemo pataka nolongkop kota. Kasi mian biai' men ninsidakon kogora'an iya'a nangarakopmo i Gayus tii Aristarkhus samba Makedonia, men nansambai i Paulus na rae'anna, kasi nandaat i raaya'a mae' na pootatakaianna mian biai' men isian na kota iya'a. 30 Paulus mingkira' minsoop na tanga-tanga'na mian biai' mongololo' i raaya'a na urusan, kasee mian men malolo' ni Yesus men iraando'o nongkokundakon i ia. 31 Toro pii mian moola' na poropinsi Asia iya'a, men motobela' tii Paulus, uga' nomosuu' mian mambantilkon ni Paulus kada' i ia alia mae' mintipiile' na pootatakaianna mian biai' iya'a. 32 Tempo iya'a, mian biai' men na pootatakaian iya'a nogenggewumo. Isian men mangkakaro' koi kani'i, isian uga' men mangkakaro' koi kanono', gause kobiai'anna mian men notaka indo'o sian ninginti'i kabubuanna se' too nokadai mbali' i raaya'a nobarimpung indo'o. 33 Isian sa'angu' mian men ngaanna i Aleksander ia dudulkon samba Yahudi na aropna mian biai'. Ia ninginti'i na mian biai' upa men nosida iya'a. Mbaka' ia nongkodemo tia limana bo mama'ase' kada' taraion tempo bo muntundunkon tuutuu'na na aropna mian biai' kada' i ia sian poposala'on. 34 Kasee tongko' ia inti'i i raaya'a se' i ia uga' sa'angu' samba Yahudi, singka-singkat soosoodo i raaya'a nangkakaro' koi toro rua' jaam a nau'na taena, “Pobalaki' a Artemis, diim wiwine na samba Efesus!” 35 Kokomburi'anna, juru tulis na kota iya'a nomokomo nompoporokot mian biai' iya'a. Ia norobu taena, “Samba Efesus! Sanda' mian ninginti'i se' kota Efesusmo a men montotobo' balaidi'na Artemis diim wiwine men angga'ion tuu' tia montotobo' watu molinas men nandawo' nda'amari langit. 36 Sianta sa'angu'po mian a men moko panggagai iya'a. Mbali' iya'a rokot kutung ka' alia mangawawau upa men sian poo'inau'ikonon kutung. 37 Gause mian men kuu wawa karaani'i, taasi' se' i raaya'a ningirigaimo ka' nangala pakakasna balaidi' kabai se' too ningirokimo diimta men wiwine. 38 Kalu i Demetrius tia papalimangna iya'a isian men parawootkononna i raaya'a na sa'angu' mian, patalai i raaya'a mangawawa parakalana na mian men bo pungukumi. Mian iya'a sabole mangalaboti men koiya'a, ka' pamarenta uga' daa sian kopalu-palusanna. 39 Kasee too dauga' isian upa sambana men ko'uusmuu, nono' tio pootunduniikonon biai' mian koi aturanna pamarenta. 40 Gause upa men nosida na ilio kani'i, sida minsilaka'i i kita. Kita sida ngaanon nangawawau kogora'an gause i kita sianta upa bo kekereran kabai parikokotan bo pompotuutuu' kogora'an kani'i.” 41 Sarataa ia nuntundun upa giigii' iya'a, juru tulis nomosuu'mo mian biai' kada' mule'kon.

Tundunan 20

1 Sarataa norokot a mian men genggewu na Efesus, Paulus ningirimpungmo mian men malolo' ni Yesus ka' nompoporampot noana i raaya'a. Kasi ia nobasiloloa ka' ningimputkon rae'anna na Makedonia. 2 Ia uga' nansasayoi toro pii dodongoan na libutan iya'a, ka' nantarai biai' kaliangan ururan mompoporampot noana mian men parasaya ni Yesus. Noko daa iya'a, kasi ia nomae' na libutan Yunani. 3 Na Yunani ia nodumodongo koi tolu' bitu'on. Baasi bo batotobo' tarabut mae' na Siria, no'isianmo lele, se' samba Yahudi noko poosangadai bo mampapatei i ia. Mbali' iya'a ia nongotoongmo noa mule'kon lumiu na Makedonia. 4 Sopater anak ni Pirus, men ringkat na Berea, nomae' tii Paulus; koiya'a uga' i Aristarkhus tii Sekundus samba Tesalonika i Gayus samba Derbe, ka' i Timotius, kasi i Tikhikus tii Trofimus men ringkat na poropinsi Asia. 5 Raaya'a nongolukoni i kai, kasi nempeperai i kai na Troas. 6 Noko daa ramean Roti Sianta Ragina, kai notarabutmo namarerei Filipi. Kolima'na ilio, kai nopootatakaimo soosoodo tii raaya'a na Troas. Na Troas kai nodumodongomo saminggu. 7 Minggu malom, kai nobarimpungmo bo kumaan singka-singkat koi moto'utus. Paulus nopootundunniimo tia mian biai', gause koi liilana, ia mansagiamo mae'. Paulus morobu pataka tanga'na rondom. 8 Na lalomna laigan na sunsun men nda'anana, men nobarimpunganmai iya'a, isian boloak biai'. 9 Isian sa'angu' anak malai moro'one, ngaanna i Eutikhus. Ia no'umoruang na lawang. Gause i Paulus sian koroko-rokotanna batundun, anak malai iya'a nototundo'mo tuu' pataka i ia tinomporoyot na lawang iya'a, ka' nandawo' nda'apo na sunsun kotolu'na waaro'o. Tempo i raaya'a nengeleengket, anak iya'a noko lapusmo. 10 Kasee i Paulus nalaumo mbaaro'o, kasi nintitua'kon wakana na wawona wakana moro'one iya'a men nolapusmo ka' nongoroot, kasi norobu taena, “Alia bata-bata, ia dauga' tuo'!” 11 Noko daa iya'a ai Paulus nasawe'mo mbaara'a na wawo soosoodo, kasi nongobo-obos roti ka' nokumaan singka-singkat. Noko daa nobatundun tia mian biai' pataka ma'ulo-ulop, Paulus nomae'mo. 12 Mian biai' nangatormo anak malai iya'a na laiganna, ka' anak iya'a dauga' notuo'. Raaya'a beles ka' nunsuri kinotata'u. 13 Kai nasawe'mo na kapal, kasi notarabut olukon mae' na Asos bo mangalaboti i Paulus koi potoona, gause i Paulus sian nolumakit na kapal kasee noluan. 14 Sarataa nopootatakai na Asos, Paulus nasawe'mo na kapal, kasi i kai notarabut mae' na Metilene. 15 Ringkat na Metilene i kai uga' notarabutmo; koi liilana kai montorumpakimo togong Khios. Koi ipuanna, kai nomae'mo na Samos, ka' koi itulunna, kasi nobakaliuliu na Miletus. 16 Paulus nongotoongmo noa se' sianmo tuuk na Efesus, kada' sian mambaraba'i tempo na poropinsi Asia. Koo'mo tii koo' ia mo'uus kada' dongan tadul na Yerusalem, na ilio ramean Pentakosta. 17 Na Miletus i Paulus nobapotuunmo bona mian na Efesus, mama'ase' kada' tanaasna jama'at na Efesus, taka pootuung tii ia. 18 Sarataa i raaya'a notaka i Paulus norobumo na ko'ona i raaya'a taena, “Kuu daa ninginti'imo tutuo'ku men koini'imo a nau'na ruru-ruru' tii kuu, na ilio tumbepo notakaanku na Asia. 19 Tempo i yaku' balimang bona Tumpu, yaku' sian mongkodaakon wakangku, ka' piribiai' nunturo'kon lolu'. Yaku' munsuri repaan gause samba Yahudi mingkira' mampapatei i yaku'. 20 Inti'ionmuu se' i yaku' sian kobude'an mambantilkon na ko'omuu upa men daa kumana' bo ko'omuu. Yaku' mimisiso' i kuu na pootatakaianna mian biai' ka' uga' na laiganna mian. 21 Mau na samba Yahudi kabai se' na samba Yunani i yaku' sabole mompopo'inau', kada' i raaya'a monsosoli ka' mangkadarai wawauna men ba'idek ka' taka na Alaata'ala, kasi parasaya ni Tumpu Yesus. 22 Koini'i, kada' mongololoikon po'uusna Alus Molinas, mbaka' i yaku' mae'mo na Yerusalem. Ka' i yaku' sian ninginti'i se' upa men bo sida na ingku' inda'aa na Yerusalem. 23 Yaku' tongko' minginti'i se' na sanda' kota, Alus Molinas nompopo'inti'ikon se' i yaku' bo minsoop na tarungkuan ka' munsuri repaan. 24 Kasee sian bo upangku a tutuo'ku kani'i, asar i yaku' momoko mingilimang palimangon men ia pokaumo Tumpu Yesus na ingku', ka' asar i yaku' malolo' pataka lapus mengelelekon Lele Pore muntundunkon kaporeanna Alaata'ala. 25 Yaku' nansasayoimo utus giigii', ka' nengelelekonmo Batomundo'anna Alaata'ala. Koini'i surionku sianmo bo pootuung soosoodo tii kuu. 26 Mbali' iya'a, bantilkononku kada' bo inti'ionmuu, se' kalu koini'i isian i kuu men silaka', nono' taasi'mo sala'ku. 27 Yaku' sian kobude'an muntundunkon giigii' sagiana Alaata'ala na ko'omuu. 28 Kuu tio mandagai wakamuu sanda-sanda' ka' uga' giigii' jama'at men ia rookonmo Alus Molinas na ko'omuu bo dagaionmuu, gause i kuu ninakatmo bo guru jama'at inono'. Kuu tio mandagai jama'atna Alaata'ala inono' koi pontondong domba mandagai dombana, gause Alaata'ala a tombono jama'at iya'a men Ia ilimo tia rara' men nolapusanna Anak-Na. 29 Koporusanku sabole taka a guru men borek men gau'na koi serigala men soropu'. Ka' mian men dagaionmuu sian kolingu'kononna. 30 Ka' na ko'omuupo sabole bo isian mian men mantadulkon lele men borek. Raaya'a mangawawau koiya'a, kada' mian men malolo' ni Yesus sida sala' salan ka' mongololo' i raaya'a. 31 Mbali' iya'a i kuu tio sinampang batoropot! Inau' se' tolu' taun a nau'na, tia biai' lolu', ilio malom i yaku' sian nontoo rokot na pimisiso'an i kuu. 32 Koini'i i kuu rookononkumo na Alaata'ala kada' i kuu munsuri kaporean-Na men na wurung-Na men nilelekonmo. Wurung iya'a kuasaan bo mompopomoonggor i kuu ka' mantarai i kuu barakaat men ia toropotimo Alaata'ala bona giigii' mian-Na men Ia rurukimo. 33 Yaku' sianpo nontoo pongko'uusi doi' kabai pakeanna sa'angu'po mian. 34 Kuu daa ninginti'i se' yaku' suungku a nansarak upa men bo kokosidamai tia lulusanku men nolumolo' i yaku',. 35 Na giigii' upa men yaku' limangmo i yaku' nimpipiile'konmo upa men pore bo lolo'onmuu, se' tia balimang men kakat koi kani'i i kita tio muntulung mian men marepa a tutuo'na. Gause i kita tio minginau' upa men ia tundunmo i Tumpu Yesus tae-Na, ‘Mian men mantarai tia men mangalabot, men mantarai a biai'na barakaatna.’ ” 36 Sarataa i Paulus soro' nobatundun, ia nobanintuurmo tii raaya'a kasi nosambayang. 37 Raaya'a giigii' nowirimo ka' nongoroot i Paulus, kasi nambantilkon kada' pore-poresi na salan. 38 Raaya'a masiongo' gause i Paulus nuntundun se' i raaya'a sianmo mimiile' i Paulus soosoodo. Kasi i raaya'a nangator i Paulus taka na kapal.

Tundunan 21

1 Kai nobasiloloamo na tanaasna jama'at na Efesus, ka' namarerei i raaya'a. Kasi i kai notarabut mae' na togong Kos; ka' koi liilana kai notakamo na togong Rodos. Indo'o kai notarabutmo mae' na Patara. 2 Na Patara kai nuntuungi kapal men bo mae' na Fenisia. Mbaka' i kai nolumakitmo na kapal iya'a, ka' notarabut. 3 Kasi i kai nimiile' togong Siprus paraas kauri'mai, kasee i kai notarabut patuk Siria. Kai nolumobos na Tirus, gause kapal men nolumakitanmai bo mantaro'kon upa men ia lakit i raaya'a. 4 Na tampat iya'a i kai nangarae'imo mian men malolo' ni Yesus, ka' nodumodongo tii raaya'a toro saminggu. Koi men ia siso'kon Alus Molinas, raaya'a nuntudunkonmo ni Paulus kada' alia mae' na Yerusalem. 5 Kasee sarataa kokabusanna tempo i kai nodumodongo indo'o, kai namarereimo i raaya'a ka' ningimputkon rae'anmai. Giigii' mian men malolo' ni Yesus iya'a, anak tia boroki'na i raaya'a nompololo' nangator i kai pataka na liwana kota. Na liwana kota iya'a, na poso'oleon i kai giigii' nobanintuurmo ka' nosambayang. 6 Noko daa iya'a, kai nobasiloloamo, kasi nasawe' na kapal, ka' i raaya'a uga' nomule'konmo na laiganna i raaya'a. 7 Kai notarabutmo soosoodo ringkat na Tirus pataka na Ptolemais. Na Ptolemais i kai nangarae'imo utus sa'angu' kaparasaya'an bo mambantilkon salammai na ko'ona i raaya'a. Kai notuuk na ko'ona i raaya'a, koi sangilio. 8 Koi liilana i kai nomae'mo soosoodo, kasi notaka na Kaisarea. Indo'o i kai nangarae'imo sa'angu' mian men mimisiso'kon Lele Pore, ka' notuuk na laiganna. Ngaanna i Filipus. Ia tonsoop pitu' mian men niruruki na Yerusalem. 9 Isian papaat anakna wiwine laandue' men ia sidakonmo Alaata'ala kada' momoko mengelelekon lelena Alaata'ala. 10 Sarataa nana-nanau' i kai indo'o, notakamo a sa'angu' nabii men norumingkat na Yudea; ngaanna i Agabus. 11 Ia notaka na ko'omai, kasi nangala boborna lolos ni Paulus. Boborna lolos iya'a, ia pungukonmo saratna tia limana suungna ka' norobu taena, “Koi kani'imari a men ia bantilkon Alus Molinas: Tombono boborna lolos kani'i, bo punguonna samba Yahudi koi kani'i na Yerusalem, ka' rookonon na mian men taasi' Yahudi.” 12 Sarataa kai rongor se' koiya'a, kai tia giigii' mian malolo' ni Yesus men dumodongo na Kaisarea mampari-pari mama'ase' mantaankon i Paulus kada' i ia alia mae' na Yerusalem. 13 Kasee ia simbati i Paulus taena, “Upa a kana'na i kuu wiri koi kani'i pataka minsidakon noangku masiongo'? Yaku' maloos a noangku men taasi' tongko' bo rakopon indo'o, kasee mau yaku' patepo na Yerusalem gause mengelelekon i Tumpu Yesus, yaku' daa.” 14 Paulus bude' momorongori i kai, mbaka' i kai nimporokotmo, sianmo nongkokundakon i ia. Taemai, “Sobii, kada' Tumpusi a pinginti'i wakana.” 15 Sarataa nodumodongo indo'o nana-nanau', kai nontotobo'mo wiwi'na upamai, kasi norumingkat mae' na Yerusalem. 16 Toro pii mian men malolo' ni Yesus men na Kaisarea uga' nomae' tii kai bo mangator i kai na laigan ni Manason, gause i kai bo mintunda na laiganna. (Manason iya'a samba Siprus men nanau'mo na pongololo'an i Yesus.) 17 Sarataa i kai notaka na Yerusalem, utus sa'angu' kaparasaya'an nangalabotimo i kai tia noa beles. 18 Koi liilana kai tii Paulus nomae'mo mangarae'i i Yakobus. Giigii' tanaasna jama'at uga' isian indo'o. 19 Noko daa nantabe'i i raaya'a i Paulus nuntundunkonmo na ko'ona i raaya'a giigii' upa men ia wawaumo Alaata'ala na palimangon ni Paulus na mian men taasi' Yahudi. 20 Sarataa nongorongor tundunan ni Paulus i raaya'a giigii' nuntunde'mo Alaata'ala. Kasi i raaya'a norobu ni Paulus taena, “Oo utus! Kada' inti'ioon se' toro piimo loloon a samba Yahudi men noparasaya ni Yesus. Raaya'a giigii' mase mian men malolo' ka' matete na ukum Torat. 21 Ka' koini'i rongoronna i raaya'a, se' i koo mimisiso' giigii' samba Yahudi men dumodongo na lipu'na mian men taasi' Yahudi kada' sianmo mongololoikon ukum Torat Musa. Taena i raaya'a se' i koo mambantili samba Yahudi kada' i raaya'a sianmo munsunat anakna i raaya'a, ka' sianmo mongololo' adatna samba Yahudi. 22 Koini'i samba Yahudi na Yerusalem men noparasayamo ni Yesus sabole bo minginti'i se' i kuu isianmo ka'ita. Mbaka' koini'i koi upa? 23 Porena lolo'mo a bantilimai. Isian paat mian kani'i, men isianmo toonna bona Tumpu. 24 Mbaka' i kuu tio mae' mangawawau pongoloe'ian waka singka-singkat tii raaya'a, ka' i kuu a bo pontoropoti doi' bo ko'ona kada' i raaya'a sida mungkuuri wuukna. Wawaumuu men koiya'a sida mompopo'inti'ikon mian biai' se' lele men ia rongor i raaya'a muntundun i kuu sian tuutuu', gause i kuupo mansalankon ukum Torat. 25 Kasee mian men taasi' Yahudi men noparasayamo ni Yesus, kai pakatuiimo surat mambantilkon upa men kai tukokonmo, se' i raaya'a sian sida mangkaan kakaan men nikelaikonmo na patung, sian sida mangkaan rara', kabai mangkaan antokna ayop men sian ni'uarkon a rara'na, ka' sian sida mogora'.” 26 Mbaka' koi liilana i Paulus nomae'mo tia mian men paat ira iya'a, kasi nangawawau pongoloe'ian waka singka-singkat tii raaya'a. Noko daa iya'a, raaya'a ninsoopmo na Laiganna Alaata'ala bo mambantilkon se' dauga' toro pii ilio kasi soro' a pangawawauan pongoloe'ian waka, ya'asi ka' kurbaanna i raaya'a sanda-sanda' rookonon. 27 Sarataa tempo pitu' ilio iya'a karani'mo kabus, toro pii samba Yahudi men norumingkat na poropinsi Asia nimiile' se' isian i Paulus na Laiganna Alaata'ala. Raaya'a nangasuimo mian biai' ka' nangarakop i Paulus. 28 Raaya'a mangkakaro' taena, “Oo samba Israel, tulungon! Kani'imo a mian men mae' waale'e-le'emari ka' mimisiso'kon na giigii' mian pisiso'na men sian pookakana' tia pisiso'na samba Israel, ukum Torat ka' Laiganna Alaata'ala kani'i. Ka' koini'i, ia ningiriingi'mo laigan men molinas kani'i gause ia nangawawamo samba Yunani minsoop na Laiganna Alaata'ala!” 29 (Raaya'a morobu koiya'a gause i raaya'a nimiile'mo i Trofimus samba Efesus iya'a, poopoololo' tii Paulus na kota; ka' i raaya'a mansaraui se' i Paulus nonsoopkonmo i Trofimus na Laiganna Alaata'ala.) 30 Giigii' mian na kota iya'a nogenggewumo, ka' i raaya'a somo pototende' ka' munguruuti. Raaya'a nangarakopmo i Paulus ka' nandaat i ia umuar na Laiganna Alaata'ala. Tempopo iya'a uga' soopanna Laiganna Alaata'ala ni'omporimo. 31 Pintanga' a mian men mangawawau kogora'an iya'a momoosarak mampapatei i Paulus, mian sambana nambantilkonmo na tanaasna surudadu na Roma, se' longkop Yerusalem kaekae' genggewu. 32 Tanaasna surudadu iya'a liuliu nengeleelo' toro pii surudadu men alayo'mo a pangkatna tia surudadu men sianpo alayo' a pangkatna kasi donga-dongan nomae' tii raaya'a na aropna mian men mangawawau kogora'an iya'a. Sarataa mian biai' nimiile' se' isian tanaasna surudadu tia surudaduna, raaya'a sianmo nampapagi i Paulus. 33 Tanaasna surudadu iya'a nuntuu'imo ka' nangarakop i Paulus, ka' nomosuu' mian mongkoot tia rante rurua'. Kasi tanaasna surudadu iya'a nimikirawar se' ime i Paulus iya'a ka' too upa a men ia wawaumo. 34 Sanggiran mian indo'o nangaan koi kani'i, ka' men sanggiran nangaan koi kanono'. Mian biai' nosidamo genggewu pataka tanaasna surudadu iya'a sianmo ninginti'i se' upa a men tuutuu'na nosida. Mbali' iya'a, ia nomosuu'mo kada' i Paulus wawaon na dodongoanna surudadu. 35 Sarataa baasi na palampang i Paulus men ia wawa i raaya'a, mian men nangawawau kogora'an iya'a nimurukmo men dodoa tuu', pataka i Paulus somo ia uer surudadu. 36 Mian men nangawawau kogora'an iya'a potololo' na komburi'na surudadu ka' mangkakaro' taena i raaya'a, “Papatei i ia!” 37 Baasi bo minsoop na dodongoanna surudadu, Paulus norobumo na tanaasna surudadu iya'a taena, “Too sida i yaku' morobu titiu' ni tanaas?” Kasi ia simbati tanaas iya'a taena, “Koo se' daa minsida wurung Yunani? 38 Kalu koiya'a, koo taasi' samba Mesir men mbaripian sian malolo' na pamarenta, kasi nambaarkon paat loloon mian men nangawawau kogora'an men pake sindapan ka' ninsoop na tano' maleas?” 39 Ia simbati i Paulus taena, “Yaku' samba Yahudi. Yaku' mian na kota Tarsus, kota men tolele na poropinsi Kilikia. Yaku' mama'ase' too daa patalaion morobu na mian biai' karaale'e.” 40 Mbaka' sarataa i Paulus nipatalai morobu, ia nokumekerermo na palampang, kasi nongkode tia limana. Giigii' mian norokotmo. Kasi i Paulus norobu na ko'ona i raaya'a tia wurung Ibrani taena:

Tundunan 22

1 “Tuan tia utu-utus giigii'! Yaku' dauga' muntundunkon tuutuu'na na ko'omuu. Porongori!” 2 Sarataa i raaya'a nongorongor i Paulus morobu tia wurung Ibrani, raaya'a norokotmo tuu'. Mbaka' i Paulus ningimputimo tundunanna taena, 3 “Yaku' samba Yahudi, nongamea' na kota Tarsus na libutan Kilikia, kasee i yaku' nobalaki' ka'ita na Yerusalem. Gamaliel guru balaki' nimisiso'kon men manasa tuu' na ingku' ukum men ia rookon i Musa na pulinta. Yaku' uga' kakat tuu' balimang bona Alaata'ala koikoimo tii kuu kani'i koini'i. 4 Yaku' nantalalais mian men mongololo' Salanna Tumpu kani'i pataka lapus. Raaya'a giigii', mau moro'one kabai wiwine, yaku' rakop ka' nisoopkon na tarungkuan. 5 Imam Moola'po tia giigii' Mahkama Agama, sabole mompotuutuu' se' men tundunonku kani'i taasi' borek. Gause i raaya'amo a men nantarai i yaku' surat kuasa men bona samba Yahudi na Damsyik. Surat iya'a men yaku' wawa kada' sida mangarakop i raaya'a men parasaya Salanna Tumpu iya'a, ka' nangawawa i raaya'a na Yerusalem kada' ukumon.” 6 “Tempo i yaku' banta-bantang na rae'an ka' sarataa karani'mo Damsyik, tempo tanga'iloa', ola-olan isian ruar men masulo tuu' nintimpa' nda'amari langit na tiku-tikumku. 7 Yaku' tinonggiromukmo na tano', kasi i yaku' nongorongor isian wurung tae-Na, ‘Saulus, Saulus! Nokadai i koo se' mantalalais i Yaku'?’ 8 Kasi yaku' pikirawar taengku', ‘Ime i kuu, Tuan?’ Ia simbati tae-Na, ‘Yaku'mo i Yesus samba Nazaret men talalaisoon.’ 9 Mian men isian iraando'o tii yaku', uga' nimiile' ruar iya'a, kasee i raaya'a sian nongorongor wurung men yaku' rongor iya'a. 10 Kasi i yaku' uga' nobapikirawar taengku', ‘Tumpu, upa a men tio bo wawauonku?’ Ia simbati Tumpu tae-Na, ‘Wangon ka' rae' na Damsyik. Inda'asi ka' bantilkonon na ko'oom a giigii' po'uusna Alaata'ala men Ia tukokonmo bo wawauoon.’ 11 Yaku' nampisok gause ruar men masulo iya'a. Mbaka' mian men nomae' tii yaku' nimbibit ka' nangator i yaku' mae' na Damsyik. 12 Indo'o isian sa'angu' mian, ngaanna i Ananias. Ia sa'angu' mian men pa'agama ka' malolo' mansalankon ukum Torat. Giigii' samba Yahudi men dumodongo na Damsyik mangangga'i tuu' i ia. 13 Ia notaka mengelego'i i yaku', kasi nokumekerer na soripi'ku ka' norobu taena, ‘Saulus, utusku, bi sida poopiile' soosoodo i koo!’ Yaku' lako-lako notumangak ka' nimiile' i ia. 14 Kasi ia norobu na ingku' taena, ‘Alaata'ala men na pulinta nungururukimo i koo, kada' i koo minginti'i po'uus-Na, ka' sida mimiile' i Yesus, Mian men Kana' a wawauna, ka' sida mongorongor wurung-Na. 15 Koo bo pompotuutuu' i Yesus ka' mengelelekon na giigii' mian upa men koo piile' ka' koo rongor. 16 Koini'i aliamomo' dauga' mempeperai manau'. Ringkatmo ka' rookon a wakaam kada' saranion. Pa'ase' na Tumpu kada' dosaam sida ko'oso'ian.’ ” 17 “Yaku' nomule'konmo na Yerusalem, ka' tempo i yaku' pintanga' sambayang na Laiganna Alaata'ala i yaku' nosimpalaalungonmo. 18 Na simpalaalung iya'a, yaku' nimiile' Tumpu, ka' Ia norobu na ingku' tae-Na, ‘Dongan parerei a Yerusalem, gause mian karaani'i sian momorongori men kuu potuutuu' na Ingku'.’ 19 Yaku' norobu taengku', ‘Tumpu! Raaya'a ninginti'i se' i yaku'mo a men niminsoopi laigan bakitumpuan mangarakop ka' mampapolosi mian men parasaya na Ko'omuu. 20 Koiya'a uga' tempo i Stefanus men mompopo'inti'ikon i Kuu nipapatei, yaku' uga' isian ka' nansangadai i raaya'a mampapatei mian-Muu iya'a. Tamban i yaku' nandagaikon pakeanna i raaya'a men nampapatei i Stefanus.’ 21 Kasee Tumpu norobu soosoodo na ingku' tae-Na, ‘Rae'mo, gause i Yaku' bo momosuu' i koo mae' na dodongoan men oloa na mian men taasi' Yahudi.’ ” 22 Mian biai' dauga' momorongori i Paulus morobu, kasee nongorongor wurung men baasi nodaa ia wurungkon, raaya'a nangkakaro'mo men bukuan tuu' taena, “Papateimo a mian koi kaya'a. Ia sianmo sida patalaion tuo'!” 23 Pintanga' poto karo' i raaya'a nambalo'konmo jubana i raaya'a na tano', ka' namaaskon awu waara'a na lealaa. 24 Mbaka' tanaasna surudaduna Roma nomosuu'mo kada' i Paulus wawaon na dodongoanna surudadu bo paresaon ka' papolosion indo'o kada' inti'ion too no'upaon a samba Yahudi se' mangkakaro'kon i Paulus koiya'a. 25 Kasee tempo i Paulus nipungumo bo sasalion, ia norobumo na surudadu men alayo'mo a pangkatna men kere-kerer taena, “Sida mbali' a mansasali mian samba Roma mau koo'po tia i ia ukumion?” 26 Nongorongor se' koiya'a, surudadu iya'a nomae'mo na tanaasna ka' nambantil taena, “Tanaas! Aupa a men bo wawauonmuu na mian kaya'a? Ia samba Roma!” 27 Mbaka' tanaasna surudadu iya'a nuntuu'imo i Paulus ka' nimikirawar taena, “Bantilkon i yaku', too tuutuu' i koo samba Roma!” Ia simbati i Paulus taena, “Indo', yaku' samba Roma.” 28 Tanaasna surudadu iya'a uga' norobumo taena, “Yaku' nosida samba Roma mase tio biai' a doi' yaku' uarkon bo nambayarku!” Ia simbati Paulus soosoodo taena, “Kasee i yaku' samba Roma ngame-ngamea'po.” 29 Tempopo iya'a uga', surudadu men mamaresa i Paulus nosumusungkele'mo, ka' tanaasna surudadupo natakutmo, gause ia tinompolongmo nomosuu' surudaduna nongkoot i Paulus, poali i Paulus iya'a samba Roma. 30 Tanaasna surudadu na Roma iya'a mo'uus tuu' minginti'i too koi upa a tuutuu'na mbali' samba Yahudi mompoposala' i Paulus. Mbali' iya'a, koi liilana, ia nengeleelo'mo tanaasna imam ka' mianna Mahkama Agama kada' barimpung. Kasi i Paulus nidolo' na dodongoanna surudadu ka' niwawa na aropna i raaya'a giigii'.

Tundunan 23

1 Paulus nintiokimo mianna Mahkama Agama ka' norobu taena, “Utu-utusku! Pataka ilio kani'i, yaku' munsuri tumuo' tia noa molinas koi pimiile'na Alaata'ala.” 2 Tempo i Paulus norobu koiya'a i Ananias Imam Moola' nomosuu'mo mian men poto kerer na soripi' ni Paulus mangarapa' nganga' ni Paulus. 3 Mbaka' i Paulus norobumo na Imam Moola' iya'a taena, “Koo sabole bo rapa'onna Alaata'ala, koo mian men minti palo-paloos! Koo umoruang kano'o mungukumi i yaku' mongololo' ukum Torat, kasee i koo suuwung munguluani ukum iya'a, gause i koo nomosuu' mian mangarapa' i yaku'!” 4 Mian men isian na soripi' ni Paulus norobu na ko'ona taena, “Koo mingiroki Imam Moola'na Alaata'ala!” 5 Ia simbati i Paulus taena, “Utu-utus! Yaku' sian ninginti'i i ia se' Imam Moola'. Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari, ‘Alia i kuu mingiroki tanaasna lipu'muu.’ ” 6 Paulus ninginti'i se' mianna mahkama iya'a isian men mian Saduki ka' men sambana mian Farisi. Mbali' iya'a i Paulus norobumo na mahkama iya'a taena, “Utu-utus! Yaku' sa'angu' mian Farisi, ka' pulingku uga' mian Farisi. Yaku' ukumion ka'ita gause i yaku' parasaya se' mian lapus bo tumuo' soosoodo.” 7 Sarataa i Paulus nuntundun koiya'a, mian Farisi tia mian Saduki nuntumbeimo nopoogagai, pataka raaya'a noko'obosmo rua'. 8 (Gause pinginti'ina mian Saduki, se' mian lapus sianmo tumuo' soosoodo. Raaya'a sian mamarasaya se' isian malaa'ikat, ka' sian mamarasaya se' isian alus, kasee mian Farisi mamarasaya giigii' iya'a men sian parasayaonna mian Saduki.) 9 Mbaka' nosidamo a kogora'an men dodoa tuu'. Toro pii mian Farisi men nosidamo wawa ukum Torat nokumekerermo ka' nompoogagaikon tuu'. Taena i raaya'a, “Pinginti'imai mian kaya'a sianta sala'na titiu'po! Kabai too isian alus kabai se' malaa'ikat men morobu na ko'ona!” 10 Poogagaian iya'a nododoamo tuu', pataka tanaasna surudadu iya'a natakutmo, too mba'a i raaya'a munsurung mompoobiir ka' minsilaka'i i Paulus. Mbaka' tanaasna surudadu iya'a nomosuu'mo surudaduna mondolo' i Paulus na tanga-tanga'na mian biai' iya'a ka' nangawawa na dodongoanna surudadu. 11 Sarataa malomnamo soosoodo, Tumpu nokumekerermo na soripi' ni Paulus ka' norobu tae-Na, “Porampot a noaam! Koo nompopo'inti'ikonmo i Yaku' na Yerusalem, ka' uga' tio mompopo'inti'ikon i Yaku' na Roma.” 12 Koi liilana ma'ulop, samba Yahudi nobarimpungmo bo momootunduniikon poosangadaian. Raaya'a nobasumpa'mo se' sianpo sida kumaan kabai se' ba'inum, kalu i raaya'a sianpo mampapatei i Paulus. 13 Isian labi patompulo' mian men nobasangada na barimpungan iya'a. 14 Raaya'a nomae'mo na tanaasna imam ka' na motu-motu'ana samba Yahudi, kasi nambantilkon, taena, “Kai nompoobasumpa'mo, se' i kai sianpo kumaan kabaipo ba'inum, kalu i kai sianpo mampapatei i Paulus. 15 Mbaka' koini'i i kuu tia mianna Mahkama Agama tio mama'ase' na tanaasna surudadu na Roma, kada' ia mangawawa i Paulus mule'kon ka' pootuungkonon tii kuu, akon se' i kuu bo mamaresa soosoodo parakalana pore-pore. Kasi i kai batoropot mamapapatei i ia, koo'po tia i ia taka ka'ita.” 16 Kasee isian pono'anakon ni Paulus moro'one men anakna utusna wiwine nongorongor sangadaanna mian men nobarimpung iya'a. Mbaka' ia nomae'mo na dodongoanna surudadu ka' nambantilkon ni Paulus upa men ia rongor iya'a. 17 Kasi i Paulus nengeleelo' sa'angu' surudadu men alayo'mo a pangkatna ka' nambantilkon na ko'ona taena, “Wawa a anak malai kani'i na tanaasmuu; isian upa men bo bantilkononna na ko'ona.” 18 Surudadu iya'a nangawawamo anak malai iya'a na tanaasna i raaya'a ka' nambantilkon taena, “Paulus men nitaankon iya'a nengeleelo' i yaku' ka' nama'ase' niki ator anak kaya'a na ko'omuu; isian upa men bo bantilkononna na ko'omuu.” 19 Tanaasna surudadu ningintonimo limana anak malai iya'a, kasi nangawawa i ia suungna nimpamping, ka' nimikirawari taena, “Upa a men bo bantilkonoon na ingku'?” 20 Ia simbati anak malai iya'a taena, “Samba Yahudi nopoosangadaimo mama'ase' kada' i kuu mangawawa i Paulus mae' na Mahkama Agama liila, akon se' i raaya'a dauga' mamakanasa soosoodo parakala ni Paulus. 21 Kasee alia i kuu mongololoikon pa'ase'na i raaya'a, gause isian labi patompulo' mian men ninsapitmo bo mempeperai mampapatei i Paulus na tanga'na salan. Raaya'a wiwi'na nobasumpa'mo se' sianpo kumaan kabaipo ba'inum, kalu sianpo mampapatei i Paulus. Koini'ipo i raaya'a noko batoropotmo; somo mempeperai mongorongor wurungmuu tanaas.” 22 Ia simbati tanaasna surudadu iya'a taena, “Alia mambantilkon ni imepo se' i koo notakamo nambantilkon men koiya'a na ingku'.” Kasi ia nomosuu' anak malai iya'a mule'kon. 23 Kasi tanaasna surudadu iya'a nengeleelo' rua' surudadu men alayo'mo a pangkatna, ka' nambantilkon na ko'ona i raaya'a taena, “Toropoti a surudadu rua' atu mian tia pitumpulo' surudadu men lumakit na kuda, ka' rua' atu surudadu men minginton tombolusuk bo mae' na kota Kaisarea jaam sembilan malom kani'i. 24 Ka' uga' toropoti a toro pii kuda bo lakitan ni Paulus, kasi wawa i ia pore-pore ni Gubernuur Feliks.” 25 Kasi tanaasna surudadu iya'a nuntulis surat men isiina koi kani'imari: 26 “Gubernuur Feliks men angga'ion. Tabea' ni Klaudius Lisias! 27 Mian kani'i ia rakopmo samba Yahudi. Gause yaku' rongor se' i ia samba Roma, mbaka' i yaku' tia surudadungku nomae'mo nansalamatkon i ia. Kalu sian i ia bo papateionnamo i raaya'a. 28 Gause i yaku' mo'uus minginti'i se' koi upa a tuutuu'na sala'na men raitkononna i raaya'a, mbaka' i yaku' nangawawamo i ia na Mahkama Agamana i raaya'a. 29 Olan ni'inti'i se' i ia sian nangawawau sala' men sida ukumkonon pate kabai tarungkukonon i ia. Men ia raitkon i raaya'a na ko'ona tongko' ukum agamana i raaya'a. 30 Yaku' nitundunii se' isian sagiana samba Yahudi men ba'idek ni Paulus. Mbaka' i ia liuliu yaku' posuu' kada' mae' ni Tuan Gubernuur. Ka' i yaku' nomosuu'mo mian men marawootkon i ia, kada' mangawawa men raitkononna i raaya'a ni Tuan.” 31 Kasi surudadu iya'a nondolo' i Paulus koi men niposuu'kon i raaya'a ka' nangawawa malo-malom mae' na kota Antipatris. 32 Koi liilana, surudadu men paat atu iya'a nomule'konmo na dodongoanna na Yerusalem, ka' surudadu men nolumakit na kuda mingimputkon rae'anna i raaya'a tii Paulus. 33 Sarataa surudadu men nolumakit na kuda iya'a notaka na Kaisarea i raaya'a nangatorkonmo surat iya'a na gubernuur, ka' nongorookon i Paulus na gubernuur iya'a. 34 Noko daa gubernuur nambasa surat iya'a, ia nimikirawarimo i Paulus too samba upa. Sarataa ia inti'i se' i Paulus norumingkat na Kilikia, 35 ia norobumo taena, “Io ansee! Kalu mian men mamarawootkon i koo takamo, kasi i yaku' mamaresa parakalaam.” Kasi ia nomosuu' kada' i Paulus taankonon na laigan batomundo'an ni Herodes.

Tundunan 24

1 Sarataa kolima'na ilio, Imam Moola' men ngaanna i Ananias ka' motu-motu'ana samba Yahudi nomae'mo na Kaisarea tia sa'angu' topobisara men ngaanna i Tertulus. Raaya'a namarawootkonmo i Paulus ni gubernuur Feliks, kasi nuntundunkon pa'ase'na i raaya'a. 2 Sarataa gubernuur nengeleelo' i Paulus, Tertulus namarawootkonmo koi kani'imari taena, “Tuan Gubernuur men angga'ion! Na lalomna bapamarentaan ni tuan, lipu'mai norampotmo. Ka' tia kapandean ni tuan mamarenta, uga' biai'mo a upa men nitotobo'i bona lipu'mai. 3 Giigii' iya'a sinampang labotionmai tia noa men beles, ka' i kai mangangga'i tuu' mau uga' mbaana. 4 Kasee dako' mamakabus tempo ni tuan, yaku' mama'ase' kada' i tuan mongorongor men parawootkononmai mau tongko' kodi-kodi'. 5 Kai inti'i se' mian kaya'a ba'idek a gau'na. Ia minggiongga' samba Yahudi na longkop tano' balaki', ka' ia nantanaasi samba Nazaret men mantakakon kogora'an. 6 Ia tamban nontopongi ningilimang men kobiit na Laiganna Alaata'ala, kasee ia daa kai rakopmo. Bookoi i ia ukumionmai tia ukumna agamamai. 7 Kasee i Lisias, tanaasna surudadu, nunguarkonmo i ia na ko'omai, 8 ka' nomosuu' kada' mian men mamarawootkon mae' pootuung tii Tuan. Kalu i Tuan mamaresa mian kaya'a, Tuan sabole mongorongor tuutuu'na giigii' upa men kai pa'ase' na ko'ona.” 9 Samba Yahudi men indo'o uga' nompoposala'mo i Paulus ka' nompotuutuu' men ia tundun i Tertulus. 10 Kasi gubernuur iya'a nongkode i Paulus, se' ia daa sida morobu. Mbaka' i Paulus norobumo taena, “Yaku' inti'i se' i Tuan nosidamo u'ukumi na lipu' kani'i men taunanmo a nau'na. Ya'a mbali' i yaku' munsuri beles muntundunkon men surionku tuutuu'na kani'i na arop ni Tuan. 11 Tuan sida mamakanasa se' sianpo paraa sompulo' rua' ilio men niparereimo i yaku' nomae' bakitumpu na Yerusalem. 12 Samba Yahudi sian nontoo rumpaki i yaku' poogagai tia sa'angu'po mian, kabai ningirimpung mian ka' nangawawau kogora'an, mau na Laiganna Alaata'ala, kabai se' na laigan bakitumpuan, kabai mau mbaana, na lalomna kota. 13 Raaya'apo sian momoko mompotuutuu' ni Tuan upa men ia raitkon i raaya'a na ingku'. 14 Sian pinsasapukononku ni Tuan, se' i yaku' monsoosa' Alaata'ala men na pulimai, men koi Salanna Tumpu, men saruionna i raaya'a se' sala'. Kasee i yaku' dauga' mamarasaya giigii' men nitulis na kitap ni Musa tia na kitapna nabii. 15 Yaku' uga' koikoimo i raaya'a, parasaya na Alaata'ala, se' giigii' mian bo tumuo' soosoodo moko daa lapus; mian men pore, kabaipo mian men ba'idek a gau'na! 16 Ya'a mbali' i yaku' sinampang mampari-pari kada' noangku molinas koi pimiile'na Alaata'ala, ka' uga' koi pimiile'na mian. 17 Sarataa toro pii taun namarerei Yerusalem, yaku' nomule'konmo soosoodo na Yerusalem nangawawa ruru'anna mian bo puntulung lipu'ku ka' bo kurbaan men rookonon bona Alaata'ala. 18 Tempo i yaku' pintanga' mingilimang iya'a i raaya'a nuntuungi i yaku' na Laiganna Alaata'ala, noko daa i yaku' ningilimang pongoloe'ian waka. Tempo iya'a, sianta mian biai' men tii yaku', ka' sianta kogora'an. 19 Tongko' isian toro pii samba Yahudi men ringkat na poropinsi Asia. Raaya'a a men bookoi tio isian ka'ita mae' marawoot ni tuan, too mba'a i raaya'a isian men bo raitkononna na ingku'. 20 Kabai patalai a mian karaani'i muntundunkon too upa a men ka'idekna i raaya'a men ia tuungi na ingku' tempo i yaku' niwawa na Mahkama Agama. 21 Men ia tuungi i raaya'a tongko' wurung men sa'angu' kani'i, men yaku' ngaan na ko'ona i raaya'a. Wurungku men koi kani'imari: Yaku' ni'ukumi ilio kani'i gause i yaku' parasaya se' mian lapus bo potuo'ion.” 22 Kasi i Feliks men ninginti'imo biai' sasalanna mian men mongololo' Salanna Tumpu, nangkakabusi pungukumian parakala iya'a taena, “Tio takasi a tanaasna surudadu men i Lisias, kasi parakala kani'i putuskononku.” 23 Kasi ia nomosuu' surudadu men alayo'mo a pangkatna men nangawawa i Paulus kada' mantaankon i Paulus, kasee amo'po paraa ukumon. Ka' kalu lulusanna taka mangawawai upa-upa bo ko'ona, uga' amo' kokundakonon. 24 Koi toro piimo ilio i Feliks notakamo; ia sambai Drusila boroki'na, men samba Yahudi. Ka' i Feliks nomosuu' mian mondolo' i Paulus, kasi i Paulus nuntundunkon ni Feliks kaparasaya'anna ni Kristus Yesus. 25 Kasee sarataa i Paulus ningimputi tundunanna muntundunkon wawau men kana', ka' men sian mongololoikon pingkira'na noa, ka' pungukumian na tempo men kokomburi'anna, Feliks nolayaonmo ka' norobu taena, “Koini'i i koo sidamo mae'. Isiansi tempongku, kasi leelo'onku i koo soosoodo.” 26 Na lalomna urusan iya'a i Feliks mongooskon se' i Paulus bo mantarai i ia doi'. Ya'a mbali' i Feliks momosuu' mian munsulelei mondolo' i Paulus kada' morobu tii ia. 27 Sarataa porus rua' taun, gubernuur Feliks ia bolosimo i Perkius Festus. Kasee i Paulus ia nondodiimo i Feliks na lalomna tarungkuan gause ia mo'uus mangala noana samba Yahudi,.

Tundunan 25

1 Sarataa tolungilio a notakaan ni Festus na propinsi iya'a, ia norumingkatmo na Kaisarea mae' na Yerusalem. 2 Tanaasna imam tia tanaasna samba Yahudi nonsoopkonmo ni Festus upa men ia raitkon i raaya'a i Paulus. 3 Raaya'a mangama-amati i Festus kada' ia mo'uus mongololoikon pa'ase'na i raaya'a men momosuu' mian mangawawa i Paulus na Yerusalem, gause i raaya'a nopoosangadaimo bo mampapatei i Paulus na tanga'na salan. 4 Kasee ia simbati i Festus taena, “Paulus dauga' nitaankon na Kaisarea ka' i yaku'po sianmo manau' bo mule'konmo. 5 Mbaka' patalai miansi men tongaan na ko'omuu a men mae' na Kaisarea poololo' tii yaku' mamarawootkon parakalana mian kaya'a na ingku', too mba'a i ia nangawawaumo sala'.” 6 Noko daa nodumodongo na Yerusalem toro walu' kabai se' sompulo' ilio, Festus nomule'konmo na Kaisarea. Koi liilana i Festus no'umoruangmo na oruangan pungukumian, ka' nomosuu' kada' i Paulus wawaon na ko'ona. 7 Sarataa i Paulus notaka, samba Yahudi men ringkat na Yerusalem nokumekerermo na tiku-tikumna, ka' nuntumbei nuntundunkon men dodoa tuu' raitkononna i raaya'a ni Paulus. Kasee i raaya'a sian nomoko mompotuutuu' men raitkononna i raaya'a. 8 Mbaka' i Paulus nuntundunkonmo men tuutuu'na taena, “Yaku' sian nangawawau titiu'po upa men sala' na ukum Toratna samba Yahudi kabai na Laiganna Alaata'ala, kabaipo na Kaisar.” 9 Gause i Festus mo'uus mangala noana samba Yahudi, mbaka' ia nimikirawarimo i Paulus taena, “Too daa mo'uus i koo mae' na Yerusalem kada' ukumionku inda'a a upa men raitkononna mian na ko'oom?” 10 Ia simbati i Paulus taena, “Sian. Koini'i i yaku' kani'imo na aropna mian men u'ukumina i Kaisar. Yaku' tio ukumion ka'ita. Tuan daa ninginti'i se' i yaku' sian sala'ku na samba Yahudi. 11 Kalu i yaku' nunguluanimo ukum ka' ningilimang upa-upa men somo bo ukumkonon tia ukuman pate, yaku' sian babatakon pate. Kasee kalu men raitkononna i raaya'a sian tuutuu', sian sida sa'angu'po mian men mongorookon i yaku' na ko'ona i raaya'a. Pa'ase'onku kada' i yaku' ukumion ni Kaisar!” 12 Noko daa nopootundunnii tia pagawena men sambana, Festus norobumo taena, “Koo nama'ase' ukumion ni Kaisar, mbaka' i koo tio mae' ni Kaisar.” 13 Sian paraa nanau' notakamo i Tomundo' Agripa tii Bernike na Kaisarea, mae' sumasayo ni Festus. 14 Sarataa toro piimo ilio i raaya'a na Kaisarea, Festus nompopo'inti'ikonmo parakala ni Paulus ni Tomundo' Agripa. Taeni Festus, “Isian mian kani'imari men ia taankon i Feliks. 15 Tempo i yaku' na Yerusalem, tanaasna imam tia motu-motu'ana samba Yahudi namarawootkon na ingku' mian iya'a, ka' nama'ase' kada' i yaku' mungukum i ia. 16 Kasee yaku' simbati taengku' samba Roma sian sida mongorookon mian men nirait bo ukumon kalu mian iya'a sianpo poo'tatakaikonon tia mian men nangarait ka' taraion tempo kada' i ia muntundunkon pansalangina wakana na upa men niraitkonna mian na ko'ona. 17 Mbaka' tempo i raaya'a notaka na ingku', yaku' sian paraa nempeperai nanau'. Koi liilana, yaku' liuliu nangawawau sidang pungukumian ka' nomosuu' kada' mian iya'a wawaon na sidang. 18 Tempo mian men nangarait i ia nokumekerer ka' nuntundunkon men raitkononna, raaya'a sian nuntundun upa-upa men ba'idek koi men saruionku bo tundunonna. 19 Raaya'a tii Paulus tongko' nopoosasala' pinginti'i agamana i raaya'a, ka' isian soosoodo sa'angu' mian men ngaanon i Yesus. Mian iya'a nolapusmo kasee i Paulus mantaankon pinginti'ina se' mian iya'a tuo'. 20 Gause sianmo yaku' inti'i se' koi upa kada' inti'ionku a tuutuu'na parakala iya'a, mbaka' i yaku' nimikirawarimo i ia too daa mo'uus mae' na Yerusalem kada' parakalana ukumion na Yerusalem. 21 Kasee i Paulus nama'ase' mamasawe'kon parakalana. Ia uga' nama'ase' kada' ia dauga' taankonon pataka parakalana putuskonon ni Kaisar. Ya'a mbali' i yaku' nomosuu'konmo kada' ia dauga' taankonon, pataka i ia sida wawaon mae' ni Kaisar.” 22 Kasi i Agripa norobu ni Festus taena, “Yaku'po suungku uga' mo'uus mongorongor tundunan ni Paulus.” Kasi taeni Festus, “Liila i Tuan daa sida mongorongor tundunanna.” 23 Mbaka' koi liilana i Agripa tii Bernike notakamo ka' nilaboti pore-pore koi men dele wawauon mangalaboti pamarenta moola'. Raaya'a ninsoopmo na tambin men bo pungukumian singka-singkat tia moomoola'na surudadu ka' mian men tongaan na kota iya'a. Ka' i Festus nomosuu' kada' i Paulus wawaonmo minsoop. 24 Kasi i Festus norobu taena, “Tomundo' Agripa tia giigii' mian men notaka kani'i! Piile' a mian kani'i ia kalaakonmo samba Yahudi na ingku', mau men na Yerusalem ka' uga' men kani'i. Raaya'a mangkakaro'kon kada' i Paulus sianmo sida patalaion tumuo'. 25 Kasee ka' i yaku' sian nantausi upa-upa men ia wawaumo men sintutu' ukumkonon pate na ko'ona. Ka' i ia suungna nama'ase'mo kada' parakalana ukumionna i Kaisar. Ya'a mbali' i yaku' nongotoongmo noa se' i ia tio wawaon mae' ni Kaisar. 26 Kasee i yaku' sianpo nantausi tundunan men manasa na ko'ona men bo tulisonku na surat boni Kaisar. Ya'a mbali' i yaku' nomosuu' i ia na ko'omuu, ka' men tukona ni Tomundo' Agripa men angga'ion! Panduungku, kada' moko daa paresaonmuu, isian upa men bo tulisonku. 27 Gause punsuringku, sian kana' kalu mamakatu sa'angu' mian men nitaankon kasee sian muntundunkon sala'na men raitkonon na ko'ona.”

Tundunan 26

1 Agripa norobumo ni Paulus taena, “Koo daa patalaionku muntundunkon pansalangiim wakaam.” Mbaka' i Paulus nongkodemo tia limana kasi nuntundunkon men tuutuu'na taena, 2 “Tomundo' Agripa men angga'ion! Yaku' munsuri beles tuu' se' daa sida muntundunkon na arop ni Tomundo' tuutuu'na giigii' men raitkononna samba Yahudi na ingku'. 3 Men tukona tuu', gause i Tomundo' minginti'i giigii' adat ka' men poogagaikononna samba Yahudi. Ya'a mbali' pa'ase'onku too daa i Tomundo' maloos mongorongor tundunanku. 4 Giigii' samba Yahudi ninginti'i koi upa a tutuo'ku tempopo dauga' anak malai. Raaya'a ninginti'i se' tumbenapo i yaku' nodumodongomo na lipu'ku suungku na Yerusalem. 5 Nanau'mo a ninginti'ianna i raaya'a i yaku'. Ka' kalu i raaya'a mo'uus, raaya'a sida mompotuutuu' se' tumbenapo i yaku' tonsoop mian Farisi. Mian Farisi iya'a a men muntukokon tuu' aturanna agamamai. 6 Ka' koini'i i yaku' kumekerer ka'ita bo ukumion gause i yaku' parasaya na toon men ia wawau Alaata'ala bona pulimai. 7 Toon iya'amo uga' a men ooskononna sompulo' rua' bense' na lipu' Israel. Pintanga' mempeperai toon iya'a i raaya'a monsoosa' Alaata'ala ilio-malom. Tomundo' men angga'ion, gause i yaku' parasaya men koiya'a, mbaka' ia poposala'mo samba Yahudi. 8 Tanaas, no'upaon i kuu sian mamarasaya se' Alaata'ala sida momotuo'i mian lapus? 9 Mbaripian pinginti'ingku se' i yaku' tio mamparipari dako' mian sida parasaya ni Yesus samba Nazaret iya'a. 10 Ka' koiya'a a men yaku' limangmo na Yerusalem. Yaku' nangawawa surat kuasana tanaasna imam kada' sida monsoopkon na tarungkuan mian biai' men parasaya na Tumpu. Yaku' nansangadai se' i raaya'a tio ukumon pate. 11 Yaku' piribiai' mantalalais i raaya'a na laigan bakitumpuan, kada' mamakisaa i raaya'a mongkokundai kaparasaya'anna. Gause noangku buruki' tuu', mbaka' mau na kota sambanapo i yaku' mae' mompootorapikon i raaya'a.” 12 “Koiya'a men na sagiangku tempo i yaku' nomae' na Damsyik, tia nangawawa surat kuasana tanaasna imam. 13 Tomundo' men angga'ion! Tempo i yaku' na tanga'na salan, tanga'iloa' i yaku' nimiile' ruar nda'amari langit men labi matana ilio a ruarna. Ruar iya'a nintimpa' tiku-tikumku ka' na tiku-tikumna mian men pototumpang tii yaku'. 14 Kai giigii' tontokol na tano'. Kasi i yaku' nongorongor isian wurung na wurung Ibrani tae-Na, ‘Saulus, Saulus! Nongko'upa i koo se' mantalalais i Yaku'? Koo bo marepa. Koo a men bo munsuri mapolos kalu i koo bude'kon potoona Tombonoom.’ 15 Mbaka' yaku' simbatimo taengku', ‘Ime i kuu, Tuan?’ Ia simbati Tumpu tae-Na, ‘Yaku'mo mba'a i Yesus men talalaisoon. 16 Wangon ka' kekerer! Yaku' mintipiile' na ko'oom. Panduung-Ku kada' manganakat i koo sida papalimang-Ku. Koo tio mompotuutuu' na mian sambana upa men koo piile'mo na Ingku' ka' upa men bo pipiile'konon-Ku na ko'oom na ilio men rumpakioon. 17 Yaku' bo mansalangi i koo na lipu' Israel, ka' na mian men taasi' Yahudi. Yaku' bo momosuu' i koo mae' na ko'ona i raaya'a. 18 Koo bo mompopotarang matana i raaya'a kada' i raaya'a umuar na kapintungan ka' minsoop na karuaran, ka' i raaya'a sida tonsapu na kuasana Ibiliis, kasi kuasaionna Alaata'ala. Mbaka' tia parasaya na Ingku', dosana i raaya'a sida ampunion, ka' i raaya'a sidamo mianna Alaata'ala men Ia rurukimo.’ ” 19 “Tomundo' Agripa, ya'a mbali' i yaku' mampari-pari malolo' na simpalaalung men yaku' labotmo na Alaata'ala iya'a. 20 Yaku' nambantilkon na mian, se' i raaya'a tio monsosoli ka' mangkadarai wawauna men ba'idek ka' mongorookon wakana i raaya'a na Alaata'ala, kasi mimpipiile'kon na tutuo'na se' i raaya'a mingilimang men kana'. Yaku' nambantilkon men koiya'a, tumbena na Damsyik, kasi na Yerusalem ka' na longkop Yudea, ka' uga' na mian men taasi' Yahudi. 21 Gause wawaungku men koiya'a, mbaka' samba Yahudi nangarakopmo i yaku' na Laiganna Alaata'ala ka' nomoosarak mampapatei i yaku'. 22 Kasee daa pataka koini'i i yaku' dagaionna Alaata'ala, pataka i yaku' sida kumekerer ka'ita ka' mompopo'inti'ikon Lele Pore na mian giigii', morio' tia moola'. Upa men tundunonku kani'i sianta sambanaan, tongko-tongko'na upa men ia ngaanmo nabii tonsoop i nabii Musa, 23 se' Tomundo' Pansalamatkon men ia toonkon Alaata'ala iya'a tio munsuri repaan, ka' i Iamo a mian men tumbena notumuo' soosoodo noko daa lapus; kada' tia koiya'a, Ia sida mengelelekon ruar, mau na samba Yahudi ka' uga' na mian men taasi' Yahudi.” 24 Pintanga' i Paulus muntundunkon men tuutuu'na iya'a, norengeakanmo i Festus taena, “Lengangmo i koo Paulus! Pinginti'iaan men biai' kanono' nompopolengangmo i koo!” 25 Kasee ia simbati i Paulus taena, “Tomundo' men angga'ion! Yaku' sianta lengang. Wurung men yaku' taa'kon kani'i tuutuu' ka' no'umuar na pikiranku men matotong. 26 Tomundo' Agripa daa ninginti'i tuutuu'na giigii' iya'a. Ya'a mbali' daa i yaku' momoko morobu ni Tomundo'. Surionku, sianta sa'angu'po upa-upa kani'i men sianpo ia inti'i i Tomundo', gause giigii' iya'a taasi' nosida na tampat men sapi-sapit. 27 Tomundo' Agripa men angga'ion! Parasayaon ni Tomundo' a upa men ia tundunmo nabii? Surionku i Tomundo' mamarasaya i raaya'a!” 28 Kasi i Agripa norobu ni Paulus taena, “Pongooskoon se' pokoowon a monsoopkon i yaku' sida mian Sarani na tempo men tongko' kodi-kodi'?” 29 Mbaka' ia simbati i Paulus taena, “Na tempo men tongko' kodi-kodi' kabai se' na tempo men manau', yaku' mansambayangkon na Alaata'ala kada' i Tomundo' tii tuan men nongorongor tundunanku ilio kani'i sida koi i yaku', saliwakon ukuman kani'i!” 30 Kokomburi'anna i Tomundo' ka' i gubernuur tii Bernike ka' mian men sambana norumingkatmo ka' no'umuar na liwa. 31 Sarataa inde'emo na liwana i raaya'a nopootundunimo simba-simbaya', taena, “Mian kale'e sian nangawawau titiu'po upa men sida ukumkonon pate kabai se' tarungkukonon i ia.” 32 Kasi i Tomundo' Agripa norobu ni Festus taena, “Mian kale'e sidamo patalaion mae' kalu se' i ia mbaripian sian namasawe'kon parakalana ukumion ni Kaisar.”

Tundunan 27

1 Sarataa ia sangadakon i raaya'a se' i kai tio tarabut mae' na Italia, Paulus tia toro pii mian sambana men nitaankon nirookonmo ni Yulius, tanaasna surudadu men mandagai Kaisar. 2 Kai nolumakitmo na kapal men notaka ringkat na kota Adramitium. Kai norumingkat tia kapal iya'a men noko bataropotmo bo tarabut mae' na labuan men isian na poropinsi Asia. Aristarkhus samba Makedonia, men notaka ringkat na Tesalonika, uga' notarabut tii kai. 3 Koi liilana i kai notakamo na kota Sidon. Paulus ia laboti i Yulius pore-pore. Ia nipatalai mengelego'i lulusanna, kada' i raaya'a munturangi men bo kokosida ni Paulus. 4 Indo'o i kai ningimputkonmo tarabutanmai. Gause mombuul momoorumpaki rae'anna kapal, kai notarabutmo pani-panisik na soripi'na poso'oleonna togong Siprus, men daa tolilung titiu' na mombuul. 5 Ka' sarataa notarabut na tobui men poo'arop tia libutan Kilikia ka' Pamfilia, kai notakamo na kota Mira na poropinsi Likia. 6 Na Mira, tanaasna surudadu men i Yulius iya'a nuntuungimo sa'angu' kapal men norumingkat na kota Aleksandria men bo tarabut mae' na Italia. Mbaka' i ia ningilimba'mo i kai na kapal iya'a. 7 Toro pii ilio a nau'na i kai tarabut malaas tuu' ka' tia marepa tuu', mbali' i kai tongko' notaka na kota Knidus. Ka' gause mombuul dauga' ba'idek, kai sianmo sida notarabut mingimputkon rae'an paraas rae'an tumbena. Mbaka' i kai notarabutmo paraas selatan na togong Kreta, mingiliu taduna Salmone kada' sian busaionna mombuul. 8 Kai marepa tuu' notararabut pani-panisik na soripi'na poso'oleon na togong iya'a, ka' komburi'na i kai notakamo na sa'angu' labuan men ngaanion Labuan Pore, men sian oloa na kota Lasea. 9 Tempo iya'a Ilio Ba'apataan noko porusmo. Kai norugimo biai' tempo, mbali' iya'a sianmo sida tarabut, gause tempona tobui men makansang tuu'. Ya'a mbali' i Paulus nambantili i raaya'a koi kani'imari taena, 10 “Utu-utus! Pinginti'ingku, silaka' tuu' kalu i kita mingimputkon rae'anta. Kita bo mungurumpaki karugian balaki' men taasi' tongko' karugian upa men kita lakit ka' kapal men nolumakitanta, kasee i kitapo bo silaka'.” 11 Kasee tanaasna surudadu iya'a momorongori wurungna pontolopuusi tia kapiteen men tombono kapal iya'a. Ia sian momorongori wurung ni Paulus. 12 Labuan iya'a sian pore bo balabuanna kapal na tempo memel. Ya'a mbali', kobiai'anna mian na kapal iya'a sangada mingimputkon tarabut mamarerei labuan iya'a, gause i raaya'a mampari-pari taka na kota Peniks ka' dumodongo pataka koporusanna tempo memel. Kota Feniks mase labuan na togong Kreta men mangarop barat daya tia barat laut. 13 Tempo iya'a mombuul na selatan mumbusai kori-koriar. Mbaka' mianna kapal mansarui se' i raaya'a daa sidamo tarabut soosoodo. Mbali' iya'a i raaya'a nongowootmo tapu kasi notarabut pani-panisik na soripi'na poso'oleon na togong Kreta. 14 Kasee sian paraa nanau' nobaleba'onmo. Mombuul men ngaanon mombuul timur laut morimbous ringkat katano'an, 15 ka' mundupa'i kapal men nolumakitanmai. Kapal sian sagiaon tarabutkonon gause momoorumpaki mombuul, mbaka' i kai namatalaimo kapal kaka'anuskononna mombuul. 16 Sarataa ningiliukon togong Kauda men itiu' paraas selatan iya'a i kai tinolilungmo titiu'. Indo'o tio narepa tuu', mbali' daa i kai nomoko nongowoot sampanmai. 17 Noko daa niwoot a sampan na kapal, kapal iya'a nipakapoonggormo tia putal men nipogalegos na kapal iya'a. Gause matakutkon too-too keres na bone na Sirtis men letek, mbaka' nipalaukonmo a kadut, kasi nipatalai a kapal wawaonna mombuul. 18 Mombuul kaekae' dodoa pataka koi liilana upa men nilakit na kapal, somo nibalo'kon na tobui. 19 Ilio kotolu'na, mianna kapal iya'a nambalo'konmo pakakasna kapal. 20 Toro pii ilio a nau'na i kai sian nontoo piile' matana ilio tia bitu'on, ka' mombuul uga' tongko' kaekae' dodoa. Komburi'na i kai sianmo mansarui se' dauga' bo salamat. 21 Toro pii ilio mian na kapal sian nokumaan. Mbaka' i Paulus nomae'mo nokumekerer na tanga-tanga'na i raaya'a ka' norobu taena, “Utu-utus! Kalu se' i kuu nongololo' upa men yaku' bantilkon ka' sian notarabut ringkat na togong Kreta i kita sian mentempoi repaan tia karugian koi kani'i. 22 Kasee koini'i pa'ase'onku kada' i kuu alia raranga' a noamuu. Kuu sianta sa'angu'po men bo lapus. Kita tongko' bo karugian kapal kani'i. 23 Gause rimputu' Alaata'ala men soosa'onku, ka' men montombonoi i yaku', nomosuu' malaa'ikat-Na taka na ingku'. 24 Malaa'ikat iya'a norobu na ingku' tae-Na, ‘Paulus! Alia layaon! Koo bo poo'a'arop tia Kaisar. Ka' gause polingu'na Alaata'ala na ko'oom, giigii' mian men notarabut tii koo bo salamat.’ 25 Ya'a mbali', utu-utus, poporampot a noamuu! Gause i yaku' parasaya na Alaata'ala se' giigii' iya'a bo sida koi men Ia bantilkonmo na ingku'. 26 Kasee i kita bo paparkononna bokol na karampokan na sa'angu' togong.” 27 Na rondom men kosompulo'na paat, kai dauga' lanto-lanto na tobui na Adria. Toro tanga'namo rondom, mianna kapal nunsuri kapal kaekae' tongkarani' na katano'an. 28 Mbaka' i raaya'a nungululmo watu nikoot tia lui' bo munsukat ko'alalomna tobui. Ya'asi ka' ni'inti'i se' ko'alalomna ruampulo' dapa. Sian paraa nanau' ia sukatmo i raaya'a soosoodo, ka' ko'alalomna iya'a somo sompulo' lima' dapa. 29 Raaya'a layaonkon kapalna keres na garanggan. Ya'a mbali' i raaya'a namalaukonmo papaat tapu paraas tolopuusanna kapal, ka' i raaya'a mo'uus kada' donga-dongan ma'ulop. 30 Ola-olan mianna kapal montopongi mamarerei kapal iya'a. Raaya'a namalaukon sampan, ako-akon se' bo mamalaukon tapu na sunge'na kapal. 31 Kasee i Paulus norobu na surudadu men alayo'mo a pangkatna ka' na surudadu men iraando'o taena, “Kalu mianna kapal karaaya'a sian mondodongoi kapal, kuu sabole sian salamat.” 32 Ya'a mbali' surudadu iya'a namantasmo kokootna sampan, pataka sampan iya'a na'anusmo. 33 Koo'po tia bete' a ilio i Paulus nengeleelo'mo i raaya'a giigii' kada' kumaan. Taeni Paulus, “Sompulo' paatmo ilio i kuu wiwi'na tongko' dodongoionna matakut, mantaankon lolu, ka' sianta nokumaan. 34 Yaku' mama'ase' kada' i kuu kumaan mau tongko' toro tiu'. Men koiya'a pore bo ko'omuu, kada' mompopomoonggor wakamuu. Gause i kuu giigii' bo salamat, ka' sianta nongko'upa.” 35 Noko daa norobu koiya'a, Paulus nangalamo roti, ka' nobasukuur na Tumpu na aropna i raaya'a giigii'. Kasi ia nongobo-obos roti iya'a, ka' nangkaan. 36 Mbaka' noana i raaya'a wiwi'na norampotmo soosoodo, ka' i raaya'a uga' nokumaanmo. 37 Saa'mai men nolumakit na kapal iya'a, isian rua' atu pitumpulo' ka' nonoom mian. 38 Sarataa wiwi'na nokumaan benteng i raaya'a nambalo'konmo gandum men ia lakit waaro'o na tobui, kada' kapal sida malai. 39 Sarataa no'iliomo, mianna kapal nontoa'imo katano'an, kasee i raaya'a sian ninginti'i se' too katano'an upa. Raaya'a nontoa'i taduna tia poso'oleonna. Maupo i raaya'a sianpo ninginti'i katano'an iya'a, raaya'a nomoti'angu'mo noa tio mamaka'ala mongoloboskon kapalna waatu'u. 40 Mbaka' i raaya'a namantasmo kokootna tapu, ka' tapuna ia patalaimo i raaya'a imbaaro'o na apal. Singkat tii ya'a i raaya'a uga' nangalakaimo lui' men nikootkon ulin. Kasi i raaya'a namasawe'kon kadut men paraas aropna kapal, kada' kapal iya'a busaionna mombuul waatu'u paraas katano'an. 41 Kasee kapal iya'a nokeresmo na bone. Maraas sunge'na nokeresmo ka' sianmo nogumiok, ka' paraas na tolopuusanna kobaraba'ian ia gimba-gimbal bokol men moola'. 42 Surudadu men na kapal iya'a nobakinoamo mampapatei giigii' mianna ukuman dako' i raaya'a lumangu waatu'u na katano'an ka' mamarere. 43 Kasee surudadu men alayo'mo a pangkatna nongkokundakon i raaya'a, gause i ia mingkira' mansalamatkon i Paulus. Ia nomosuu'mo giigii' mian men daa momoko lumangu, tumumbur olukon ka' lumangu waatu'u katano'an. 44 Ka' men sambana, tumuntunsi komburi' tia marikokot na dopi' kabai se' na bense'na kapal iya'a. Koiya'a men kai wawau pataka giigii' i kai sida nosalamat taka na katano'an.

Tundunan 28

1 Sarataa nosalamat taka na katano'an, kasi kai inti'i se' togong iya'a ngaanon Malta. 2 Mianna togong iya'a ma'amat tuu' na ko'omai. Kai wiwi'na ia laboti i raaya'a pore-pore, ka' namatu'uii apu bo ko'omai, gause no'usanmo ka' lealaapo memel. 3 Paulus nangalamo kau ka' nomokela na apu. Pintanga' ia mingilimang koiya'a, no'umuarmo a sa'angu' ule, gause nunsuri panasna apu iya'a ka' nuntumbuk lima ni Paulus. 4 Sarataa mianna togong iya'a nimiile' ule iya'a ningkaloe na lima ni Paulus, raaya'a nopootunduniimo taena, “Mian kaya'a sabole nampapateimo mian, gause mau mune' i ia nosalamatmo na kosilaka'an na tobui, diim wiwine men mingintoni ka'adilan sian mamatalai i ia tumuo'.” 5 Kasee i Paulus nimpipiskonmo ule iya'a na apu, ka' i Paulus sian nunsuri mapolos titiu'po. 6 Na pinginti'ina i raaya'a sian paraa manau' i Paulus sabole bo bangkak, kabai se' bo lapus. Kasee sarataa ia peepeerai i raaya'a nana-nanau' sianta upa men bo kolayaon men nosida ni Paulus, pikiranna i raaya'a nokoboliianmo, kasi i raaya'a norobu taena se' i Paulus sa'angu' diim. 7 Sian oloa na tampat iya'a, isian tano' ni Publius, pamarenta men tukona na togong iya'a. Ia nangalabotimo i kai tia noa men pore, ka' i kai notorumpak na ko'ona koi tolungilio. 8 Tempo iya'a, tama ni Publius pintanga' manggeo, gause ia kana' suminggar tia topuus. Paulus nangarae'i mian iya'a, kasi nansambayangkon ka' nengepetkon limana na wakana mian men manggeo iya'a, ka' mian iya'a nalesi'mo. 9 Gause upa men ia wawau i Paulus iya'a, mbaka' giigii' mian manggeo na togong iya'a notakamo ni Paulus, ka' i raaya'a uga' nilesi'i. 10 Raaya'a nangangga'i tuu' i kai, ka' sarataa i kai mingimputkonmo tarabut i raaya'a nangawawakonmo giigii' upa men bo kokosidamai na rae'anmai. 11 Porus tolu' bitu'on na togong iya'a i kai norumingkatmo, nolumakit na sa'angu' kapal men ringkat na kota Aleksandria. Kapal iya'a uga' nobalabu na togong Malta na tempo memel. Lambangna kapal iya'a “Diim rapi' Kastor tia Poluks.” 12 Kai nobalabumo na labuanna kota Sirakusa ka' nodumodongo koi tolungilio. 13 Na Sirakusa i kai notarabutmo nogumoigil pani-panisik pataka na kota Regium. Koi liilana mombuul na selatan numbusaimo, mbali' daa tongko' ruangilio i kai notakamo na kota Putioli. 14 Na Putioli i kai nopootuungmo tia toro pii utus sa'angu' kaparasaya'an, ka' gause daa ia siloloai i raaya'a i kai nodumodongomo tii raaya'a koi saminggu. Noko daa iya'a, kasi i kai norumingkat mae' na Roma. 15 Utu-utus na Roma men parasaya ni Yesus, nongorongor lelemai, pataka i raaya'a notadul na pasar Apius ka' na laigan tuukan men ngaanion Laigan Tuukan Tolu'. Raaya'a nangalabotimo i kai. Sarataa i Paulus nopootuung tii raaya'a, Paulus nobasukuurmo na Alaata'ala, ka' noana norampotmo. 16 Sarataa notaka na kota Roma, Paulus nipatalaimo dumodongo suungna, kasee ia dagai sa'angu' surudadu. 17 Sarataa tolungilio i Paulus nengeleelo'mo tanaasna samba Yahudi men isian na Roma. Ka' sarataa i raaya'a nobarimpung i Paulus norobumo na ko'ona i raaya'a taena, “Utu-utus! Yaku' sianta sala'ku na lipu'ta, kabai se' nunguluani adat men dele wawauon men kita labot na pulinta. Kasee mau koiya'a, yaku' nirakopmo na Yerusalem ka' nirookon na samba Roma. 18 Sarataa parakalangku niparesa, moomoola'na Roma iya'a mo'uus munguarkon i yaku', gause nanasamo se' i yaku' sian nangawawau sa'angu'po sala' men sida ukumkonon tia ukuman pate. 19 Kasee ka' samba Yahudi manggagai, mbaka' i yaku' somo namasawe'kon parakalangku kada' ukumion ni Kaisar. Yaku' nangawawau koiya'a, taasi' se' montookon i yaku' isian upa men bo parawootkononku na lipu'ku suungku. 20 Ka' ya'a mbali' i yaku' nama'ase' kada' pootuung tii kuu ka' pootundunii, gause i yaku' nikalo'mo montookon nengelelekon Pansalamatkon men ooskononna samba Israel.” 21 Kasi i raaya'a norobu taena, “Kai sianpo nontoo labot sa'angu'po surat na samba Yudea muntundun i koo. Ka' sianta sa'angu'po samba Yahudi men notaka nangawawa leleem, kabai nuntundun i koo ba'idek. 22 Kasee i kai uga' mo'uus mongorongor kaparasaya'aan, gause i kai nongorongormo isian mian na longkop dodongoan men mompoposala' mian men sa'angu' salan tii koo.” 23 Mbaka' i raaya'a tii Paulus nuntukokonmo ilio men bo pootatakaianna i raaya'a. Na ilio iya'a biai' a mian notaka na laigan men notorumpakan ni Paulus. Ma'uloppo pataka maamaalom i Paulus mambantilkon ka' mompotuutuu' Batomundo'anna Alaata'ala na ko'ona i raaya'a. Ia nambasa na kitap ni Musa tia kitapna nabii mampari-pari kada' i raaya'a sida parasaya ni Yesus. 24 Isian uga' men namarasayamo upa men ia bantilkon i Paulus, ka' isian uga' sambana men sian mamarasaya. 25 Mbaka' tia pinginti'i men poosasala' i raaya'a namarereimo laigan iya'a. Koo'po tia raaya'a nomae', Paulus nuntundun men koi kani'imari na ko'ona i raaya'a taena, “Tuutuu' a men ia porobukon Alus Molinas na tundunnan ni Nabii Yesaya na pulimuu, men koi kani'imari: 26 ‘Rae' ka' bantilkon na lipu' kani'i se' i kuu sinampang mongorongor, kasee sian arationmuu; kuu sinampang mamakanasai, kasee sian inti'ionmuu a upa men bo sida. 27 Gause mian na lipu' kani'i nobingilanmo, tilingana i raaya'a nopabongolmo, ka' matana i raaya'a nisidakonmo tompiom. Men koiya'a nosida kada' matana i raaya'a sianmo sida poopiile', ka' tilingana i raaya'a alia poorongor, pikiranna i raaya'a alia poo'inti'i, ka' kada' i raaya'a alia mule'kon na Ingku', ka' dako' i Yaku' mengelesi'i i raaya'a.’ 28 Utu-utus! Tio inti'ionmuu se' pansalamatkon men ringkat na Alaata'ala koini'i nilelekonmo na mian men taasi' Yahudi. Raaya'a bo malolo'!” 29 Sarataa i Paulus norobu koiya'a, samba Yahudi namarereimo laigan iya'a, ka' nopoogagai raaraaya'amo tamban poomaso-maso'kon. 30 Paulus nodumodongo na Roma koi rua' taun na laigan men ia sewa. Ia beles mangalaboti giigii' mian men taka na ko'ona mengelego'i i ia. 31 Ia sian babata mengelelekon na ko'ona i raaya'a i Tumpu Yesus Kristus ka' Batomundo'anna Alaata'ala. Paulus malewa mingilimang men koiya'a, gause sianmo upa men mantalantangi.

Roma 1

1 Yaku' i Paulus, ata' ni Kristus Yesus. Yaku' ni'ange bo sida poposuu' ka' niruruki bo pengelelekon Lele Pore men ringkat na Alaata'ala. 2 Lele Pore iya'a ia toonkonmo Alaata'ala na tempo mbaripianpo koi men ia tadulkonmo nabii-Na ka' nitulis na Alkitaap men molinas. 3 Lele Pore iya'a muntundunkon Anakna Alaata'ala. Na komianan-Na, Ia lee' ni Daud. 4 Kasee na koTumpuan-Na, Ia Anakna Alaata'ala. Men koiya'a sida nanasa gause kuasa men balaki' tuu' tempo i Ia notumuo' soosoodo noko daa lapus. Iamo i Yesus Kristus, Tumpunta. 5 Gause i Yesus, isian kaporeanna Alaata'ala men Ia rookon na ingku' pataka i yaku' nosida poposuu' bona giigii' lipu', kada' i raaya'a parasaya ka' malolo' ka' mompobalaki' ngaan ni Kristus. 6 Kuu uga' tonsoop tii raaya'a men ni'angemo kada' tombonoionna i Yesus Kristus. 7 Bona ko'omuu men dumodongo na kota Roma. Kuu a men kolingu'na Alaata'ala, men ni'ange bo sida mian-Na. Sulano kaporean ka' koratongan men ringkat na Alaata'ala Tamanta ka' i Tumpu Yesus Kristus surionmuu na tutuo'muu. 8 Tumbena yaku' munsukuurkon i kuu na Alaata'alangku mimpu'u ni Yesus Kristus, gause imaanmuu notolelemo na longkop tano' balaki'. 9 Yaku' balimang bona Alaata'ala tia noa men tuu' tempo mengelelekon Lele Pore muntundunkon Anak-Na, ka' Alaata'ala ninginti'i se' na sambayangku, yaku' sinampang minginau' i kuu. 10 Yaku' pa'ase' na sambayangku, sulano Alaata'ala mantarai yaku' salan taka na ko'omuu, gause i yaku' nanau'mo mingkira' mengelego'i i kuu. 11 Yaku' mingkira' pootuung tii kuu kada' sida mongoboskon na ko'omuu upa men ia rookon Alus Molinas na ingku' bo pompoporampot i kuu. 12 Panduungku mase koi kani'imari: kita men koikoimo nosidamo mian parasaya ni Yesus Kristus, kita tiodaa poopoporampot imaan, yaku' na ko'omuu ka' i kuu na ingku'. 13 Utu-utus! Yaku' bude' kalu i kuu sian minginti'i se' i yaku' malia' basagia taka na ko'omuu, kasee pataka koini'i sinampang kotalantangian. Kikira'ku kada' isian ee'na palimangonku na ko'omuu koi men yaku' limangmo na lipu' sambana men taasi' Yahudi. 14 Yaku' munsuri se' isian men tio limangonku, mau bona lipu' Yunani kabai uga' bona lipu' sambana, mau bona mian men nosikola kabai se' mian men sian nosikola. 15 Koiya'a mbali' i yaku' uga' mingkira' tuu' mengelelekon Lele Pore na ko'omuu men dumodongo na kota Roma. 16 Yaku' sianta kakamaa'ku a mengelele'kon Lele Pore, gause na Lele Pore iya'a muntundunkon Alaata'ala men kuasaan mansalamatkon sanda' mian men parasaya, tumbena bona lipu' Yahudi, ka' uga' bona lipu' Yunani. 17 Gause na Lele Pore iya'a Alaata'ala minsiso'kon na ko'onta' se' koi upa i Ia mompopokana' i kita. Sasalanna, kita tio parasaya na Alaata'ala na tumbe pataka kokomburi'anna, koi men nitulis na Alkitaap, “Mian men popokana'onna Alaata'ala gause parasaya na Ko'ona bo mantausi tutuo' men pore.” 18 Alaata'ala na surugaa mantakakon maso'-Na na giigii' mian men bolongoli, gause wawauna i raaya'a ba'idek mantalintangi mian minginti'i pisiso' men kana'. 19 Isian men na Alaata'ala men daa pokoonna mian inti'ion. Ka' men koiya'a manasa, gause Alaata'ala a men nompopopanasakon. 20 Sarataapo Alaata'ala ninsidakon dunia, isian upa na Ko'ona men sian piile'on kasee sida inti'ion, koimo kuasa-Na men sidutu ka' koTumpuan-Na. Ya'a inti'ionna mian na giigii' upa men Ia sidakonmo. Mbali' mian sianta salanan mangaan se' sian minginti'i Alaata'ala. 21 Mau mian ninginti'imo Alaata'ala, kasee mian bude' mangangga'i i Ia bookoi Alaata'ala men tio angga'ion ka' uga' bude' basukuur na Ko'ona. Raaya'a tongko' niminoakon men sian mingkaliangan, pataka noana i raaya'a sianmo minginti'i men kana' ka' nombiotmo. 22 Raaya'a munsurikon koi se' isian pinginti'ianna, kasee men tuutuu'na nosidamo bobo'. 23 Kobalaki'anna Alaata'ala men sidutu bolosionna i raaya'a tia patung men dudusna koi upa-upa men sian sidutu, koimo mian, sapu', ayop men papaat a saratna ka' ayop men dumaanga'. 24 Koiya'a mbali' Alaata'ala nandalaimo i raaya'a bariosonna pisuuna kada' mangawawau koi pingkira'na noana i raaya'a pataka poorere waka. 25 Alaata'ala men tuutuu'na bolosionna i raaya'a tia pinginti'ianna men borek. Men kanggion ka' soosa'onna i raaya'a taasi'mo Alaata'ala men ninsidakon tano' balaki', kasee raaya'a nonsoosa'mo upa-upa men isian na tano' balaki' iya'a. Bookoi Alaata'ala men ninsidakon tano' balaki' a men tiodaa tunde'on pataka sidutu! Amin. 26 Gause i raaya'a nangawawaumo men koiya'a mbaka' Alaata'ala nandalaimo i raaya'a tololo' na pisuuna men kakamaa'. Tamban isian wiwine men sianmo ningkikira'i moro'one koi men dele kasee poopakemo simbaya' wiwine men bookoi doso. 27 Koiya'a uga' a moro'one sianmo ningkikira'i wiwine koi men dele kasee pisuuna dodoa tuu' pataka i raaya'a poopake simbaya' moro'one. Mbali' i raaya'a nungurumpaki ukumanna na waka-wakana men sintutu' tia wawauna men nansala'konmo. 28 Gause i raaya'a munsuri sakat minginti'i Alaata'ala, mbaka' Alaata'ala nandalaimo i raaya'a monoa men ba'idek, pataka i raaya'a mangawawau upa-upa men bookoi sian sida wawauon. 29 Raaya'a tongko' miminoakon men ba'idek, men sian kana', dekongan, wawau men ba'idek, masindir, mingkira' mampapatei mian, poosinsala', umakal, ka' monoa ba'idek. 30 Raaya'a muntundun mian, momotaekon, maso'kon Alaata'ala, aripuru, mintidaa-daa, lambak, minsida mingilimang men ba'idek, sian malolo' na minti'i, 31 sianta tiidoona, sianta malolo', sianta minginti'i molingu' ka' sianta polingu'na. 32 Mau inti-inti'i men taena ukumna Alaata'ala se' sanda' mian men mangawawau upa-upa men ba'idek iya'a tio papateion, raaya'a taasi' tongko' nangawawau, kasee uga' nansangadai mian men mangawawau koiya'a.

Roma 2

1 Mbaka', kuu men mungukumi mian sambana, kuu sianta kekereranmuu mangawawau men koiya'a. Gause kalu i kuu mungukumi mian sambana, mbaka' i kuu uga' galal mungukumi waka susuung, gause mangawawau men koikoimo. 2 Inti'ionta se' maloos a ukumanna Alaata'ala bona mian men mangawawau koiya'a. 3 Isian i kuu men nungukumi mian men mangawawau sala', kasee i kuu uga' mangawawau men koikoimo. Pongooskonmuu se' i kuu sian kana'onna ukumanna Alaata'ala? 4 Nongko'upa mbali' i kuu sian manggalal upa polingu'na Alaata'ala men balaki', noa-Na men pore, men sian sungkol? Too i kuu sian minginti'i se' Alaata'ala nompopo'inti'ikonmo noa-Na men pore gause kikira'-Na kada' i kuu monsosoli ka' mangkadarai dosamuu? 5 Kasee ka' i kuu bolongoli ka' bude' mangkadarai dosamuu, mbaka' i kuu nunturangimo ukuman na wakamuu na ilio pimpipiile'konanna Alaata'ala maso'-Na tia ukuman-Na men kana'. 6 Alaata'ala bo mangawalos sanda' mian sintutu' tia upa men ia limangmo. 7 Ia mongorookon tutuo' men pore pataka sidutu na mian men mampari-pari mingilimang men pore, ka' mansarak men tunde'on ka' angga'ion ka' tutuo' men sian silaka'. 8 Kasee giigii' mian men tongko' mingimamat waka-wakana ka' bude' malolo' na pisiso' men kana', ka' tongko' mongololo' men ba'idek, mian iya'a bo komaso'konon ka' ukumonna Alaata'ala. 9 Sanda' mian men mingilimang ba'idek bo mantaup repaan ka' talalaison, tumbe-tumbena lipu' Yahudi, ka' uga' lipu' Yunani. 10 Kasee giigii' mian men mingilimang men pore bo tunde'on ka' angga'ion ka' taraionna Alaata'ala koratongan, tumbe-tumbena lipu' Yahudi, ka' uga' lipu' Yunani. 11 Gause pimiile'na Alaata'ala giigii' mian sian poosasala'. 12 Giigii' mian na lipu' sambana men dosaon kasee sian minginti'i ukum Torat, raaya'a uga' ukumon pate see taasi' mimpu'u na ukum Torat. Kasee giigii' mian na lipu' Yahudi men tumuo' mongololo' ukum Torat see dosaon, raaya'a bo ukumion mimpu'u na ukum Torat. 13 Gause taasi' mian men mongorongor ukum Torat a men kana' na Alaata'ala, kasee mian men mongololo' ukum iya'a a men popokana'onna Alaata'ala. 14 Kalu lipu' sambana men sian minginti'i ukum Torat kasee tia pingkira'na noana mingilimang men koi taena ukum Torat, mbaka' mau i raaya'a sian minginti'i ukum Torat, kasee noanamo i raaya'a men bookoi ukum Toratna. 15 Wawauna mimpipiile'kon se' isiina ukum Torat isian nitulis na noana i raaya'a. Noana uga' mompotuutuu' men koiya'a. Noana i raaya'a mansasala' kabai se' mompotuutuu' wakana. 16 Men koiya'a bo kampiile'an na ilio ni Kristus Yesus men pokauonna Alaata'ala mungukumi giigii' men mawuni na noana mian. Koiya'a a Lele Pore men yaku' lelekon. 17 Kasee kalu i kuu mangaan se' i kuu lipu' Yahudi, koi upa mbali' se' koiya'a? Kuu montontoni ukum Torat. Kuu kodaawan gause poo'inti'imo tia Alaata'ala. 18 Bookoi i kuu minginti'i men kikira'na Alaata'ala, ka' minginti'i upa men pore ka' upa men sian pore, gause i kuu nipisiso'mo na ukum Torat. 19 Kuu minginti'i se' i kuu mase pimbibit mian mampisok, ka' punguruari i raaya'a men na kapintungan. 20 Kuu bo pimisiso' mian men bobo', ka' bo punggurui mian men sianpo motu'a a noana, gause i kuu nungurumpakimo giigii' pinginti'ian tia pisiso' men kana' na ukum Torat. 21 Kasee kalu i kuu mimisiso' mian sambana, nongko'upa se' i kuu sian mimisiso' waka susuung? Kuu mambantili mian se' alia mamangan. Kasee i kuu mamangan. 22 Kuu mambantili mian taemuu, “Alia muntumpangkon samba-samba.” Kasee i kuu muntumpangkon samba-samba. Kuu biitkon patung men kanggion. Kasee i kuu mamangan upa-upa men isian na laigan kekelaanna patung iya'a. 23 Kuu mongkodaakon ukum Torat. Nongko'upa se' i kuu mingiroki Alaata'ala ka' mingilintuani ukum Torat iya'a? 24 Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Gause i kuu mba'a mbali' ngaanna Alaata'ala ni'ideki na lipu' sambana men taasi' Yahudi.” 25 Kalu i kuu matete na ukum Torat mbaka' sunat men kuu wawaumo uga' isian kana'na. Kasee kalu i kuu ningilintuanimo ukum Torat, mbaka' sunat men kuu wawaumo iya'a sianmo kana'na. 26 Kalu isian mian na lipu' sambana men taasi' Yahudi, men sian nisunat kasee mongololo' men taena ukum Torat, mbaka' pimiile'na Alaata'ala mian iya'a koikoimo tia men nisunatmo. 27 Kalu koiya'a, mbaka' mau mian men sian nisunat kasee matete na ukum Torat, raaya'amo a men bo pungukumi i kuu men nisunat ka' men isian ukum men nitulis, kasee mingilintuani ukum iya'a. 28 Gause men tuutuu' Yahudi taasi' mian men tongko' ngaanon lipu' Yahudi, ka' men tuutuu' nisunat taasi' mian men sunaton tia sunat men na wakana. 29 Kasee mian men daa tuutuu' lipu' Yahudi, ia isian noa men malolo' na kaparasaya'anna. Men ngaanonna lipu' Yahudi sunat, mase sunat men na noa, men limangonna Alus Molinas, taasi'po men tongko' koi nitulis na kitap. Mian men koiya'a tunde'onna Alaata'ala mau sian tunde'onna mian.

Roma 3

1 Upa mbali' a men tongaan na lipu' Yahudi, ka' upa a kana'na sunat? 2 Biai' tuu' a men tongaan. Gause tontuko na ko'ona i raaya'a a nantako'anna Alaata'ala Wurung-Na. 3 Koi upa ansee kalu i raaya'a isian men sian malolo'? Sida mbali' a men koiya'a mombolii palolo'na Alaata'ala na ko'ona i raaya'a? 4 Men koiya'a sabole sian! Alaata'ala a men kana' ka' giigii' mian a men mimborek. Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Kada' i Kuu inti'ion se' kana' na giigii' wurung-Muu, ka' bangar kalu i Kuu poposala'onna mian.” 5 Kasee kalu wawaunta men sala' mimpipiile'kon kokana'anna Alaata'ala, koi upa pinginti'inta? Kelo-kelos mbali' a Alaata'ala kalu i Ia mungukum i kita? Yaku' morobu koi taena mian biai'. 6 Sabole sian! Taasi' se' Alaata'ala kelo-kelos! Kalu Ia kelo-kelos, koi upa a pungukumi-Na tano' balaki'? 7 Kasee koi upa kalu kita mangaan se' sala'ta ka' pimborekanta minsidakon kokana'anna Alaata'ala kaekae' manasa pataka munturangi kobalaki'an-Na? Nongko'upa mbali' i kita dauga' ukumion koi mian men dosaon? 8 Nongko'upa kita sian mangaan: “Mai kita mangawawau men ba'idek kada' men pore kampiile'an.” Isian mian momotaekon i kai ka' mangaan se' koiya'a a wurungmai. Mian men koiya'a salananmo bo ukumon! 9 Koi upa ansee? Kita lipu' Yahudi mbali' a porena tia mian men na lipu' sambana? Sabole sian. Gause ningaanmo se' mau lipu' Yahudi, kabai se' lipu' Yunani, kita giigii' bariosonna dosa. 10 Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Sianta mian men daa kana', sa'angu'po mian sian. 11 Sianta sa'angu'po mian minginti'i Alaata'ala, ka' sianta sa'angu'po mian men daa mansarak i Ia. 12 Giigii' mian ningoloamo na Alaata'ala. Raaya'a giigii' sianmo kumana'. Sianta men daa pore a wawauna, sa'angu'po mian sian. 13 Nganga'na i raaya'a koi baleanan men sian nitabuni; sila'na i raaya'a mangalame-lame'i mian, wewerna i raaya'a isian moso'na koi ule sanduk. 14 Nganga'na i raaya'a tongko' mengeneengkon tadean ka' mingideki. 15 Raaya'a malai a saratna mompoturo' rara'na mian. 16 Sanda' rae'anna i raaya'a mantakakon pooka'idekan tia kosilaka'an, 17 ka' i raaya'a sian minginti'i pooka'amat. 18 Raaya'a sian layaonkon Alaata'ala.” 19 Kasee kita minginti'i se' giigii' upa men nitulismo na ukum Torat nikana'kon bo ko'ona i raaya'a men tumuo' mongololo' ukum Torat, kada' i raaya'a sanda-sanda' sianmo momoko morobu. Giigii' mian na tano' balaki' ukumionna Alaata'ala. 20 Sianta sa'angu'po mian men popokana'onna Alaata'ala montookon i ia mongololo' ukum Torat. Ukum Torat a ninginti'ianna mian dosa. 21 Kasee koini'i, Alaata'ala mimpipiile'kon se' koi upa i Ia mompopokana' mian, men taasi' montookon mian mongololo' ukum Torat. Kitap ni Musa ka' kitapna nabii uga' nompopo'inti'ikon men koiya'a. 22 Alaata'ala mompopokana' giigii' mian men parasaya ni Yesus Kristus. Giigii' mian men parasaya popokana'on-Na, gause pimiile'-Na giigii' mian sian poosasala'. 23 Giigii' mian mangawawau dosa, ka' sianmo mantaka Alaata'ala men kuasaan. 24 Kasee isian kaporeanna Alaata'ala men Ia rookon bulu-bulu' mbaka' mian men tololokionna i Kristus Yesus popokana'on-Na. 25 Alaata'ala ninsidakon i Kristus Yesus bookoi kurbaan. Kalu mian parasaya ni Yesus mbaka' noana Alaata'ala ma'amat soosoodo gause rara' ni Yesus na kolapusan-Na. Alaata'ala nangawawau koiya'a kada' mimpipiile'kon se' i Ia mingilimang men kana', gause Ia sian nungukum mian men dosaon mbaripian, na tempo men Ia dauga' moko pera. 26 Ia mompopo'inti'ikon se' i Ia mingilimang men kana' na tempo koini'i ka' sian kelo-kelos. Ia a men mompopokana' mian men parasaya ni Yesus. 27 Kalu koiya'a, isian mbali' a men kodaakononta? Sian! Nongko'upa mbali' se' sianta men bo kodaakononta? Too mengkekereri wawaunta men kana'? Sian! Kita tongko' mengkekereri imaanta ni Yesus! 28 Popo'inti'ikononmai se' mian popokana'on gause imaan, taasi' se' montookon ia daa matete na ukum Torat. 29 Isian mbali' a Alaata'ala men tongko' bona lipu' Yahudi? Taasi' uga' i Ia Alaata'ala bona lipu' sambana men taasi' Yahudi? Tuutuu' mba'a! Ia uga' Alaata'ala bona lipu' sambana. 30 Gause Alaata'ala sa'a-sa'angu', mbaka' i Ia mompopokana' mian men sunaton gause imaanna, ka' uga' mompopokana' mian men sian sunaton gause imaanna. 31 Kalu koiya'a, kai mbali' se' mongkosiankon ukum Torat gause imaan? Sian, taasi' koiya'a! Kai tongko' mompomoonggor ukum Torat iya'a.

Roma 4

1 Koi upa mbali' a pinginti'inta? Upa a men ia rumpaki i Abraham pulinta? 2 Kalu i ia nipopokana' gause wawauna, mbaka' i ia uga' salanan kodaawan. Kasee i ia sian koiya'a na pimiile'na Alaata'ala. 3 Na Alkitaap isian nitulis, “Abraham noparasaya na Alaata'ala, mbali' Alaata'ala nangaan se' i ia mian men kana'.” 4 Mian men balimang, tambona taasi' tongko' pantarai bulu-bulu', kasee koi obosna. 5 Kasee taasi' koiya'a bona mian men sian mongooskon palimangonna, see daa parasaya na Alaata'ala men mompopokana' mian men dosaon. Kalu mian iya'a parasaya, mbaka' Alaata'ala mangaan i ia mian men kana'. 6 Koiya'a uga' a men ia ngaan i Daud. Taena barakaatan a tutuo'na mian men ngaanonna Alaata'ala mian men kana', taasi' se' montookon wawauna. Taena koi kani'imari: 7 “Barakaatan a tutuo'na mian men sala'na ampunion, ka' men dosana tololokion! 8 Barakaatan a tutuo'na mian men dosana ia kolimbo'konmo Tumpu.” 9 Tutuo' men barakaatan iya'a se' tongko' sida bona mian men sunaton kabai uga' tia mian men sian sunaton? Kai poko ngaanmo se' i Abraham noparasaya na Alaata'ala, mbaka' Alaata'ala nangaanmo i ia mian men kana'. 10 Maripi mbali' a nangaananna Alaata'ala i ia mian men kana'? Sianpo tia nisunat kabai se' noko daa nisunat? Taasi' noko daa nisunat, kasee sianpo tia nisunat. 11 Komburi'na i Abraham uga' nisunat, kasee sunatna iya'a tongko' bookoi sa'angu' oos se' Alaata'ala nangaanmo i ia mian men kana' na Ko'ona, gause ia parasaya na Ko'ona. Abraham ia labot Alaata'ala tempo i ia sianpo nongololo' aturan sunat. Ka' i ia nigalalmo minti'ina giigii' mian men sian nisunat see parasaya kada' daa i raaya'a ngaanonna Alaata'ala mian men kana'. 12 Ka' uga' i Abraham nosidamo minti'ina mian men nisunat, men taasi' tongko' nisunat, kasee uga' parasaya koi i Abraham minti'inta tempopo i ia sianpo nisunat. 13 Gause taasi' montookon ukum Torat mbali' i Abraham tia lee'na nitarai toon se' raaya'a bo montombonoi tano' balaki', kasee supu-supuana i ia parasaya na Alaata'ala mbali' nipopokana'. 14 Kalu mian men mongooskon ukum Torat mangalabot upa men ia toonkon Alaata'ala, mbaka' sianta kana'na imaanna i raaya'a, ka' toonna Alaata'ala uga' kosiankononna. 15 Ukum Torat manggau'kon maso'na Alaata'ala pataka Ia mungukum mian. Kasee kalu sianta ukum Torat, uga' sianta men mingilintuani ukum. 16 Mbali' toonna Alaata'ala iya'a mimpu'u na imaan, kada' sida koi kaporeanna Alaata'ala. Toon iya'a sabole sida bona giigii' lee' ni Abraham, taasi' tongko' bo ko'ona i raaya'a men matete na ukum Torat, kasee uga' bo ko'ona i raaya'a men tumuo' mongololo' imaan ni Abraham. Abraham a minti'inta giigii'. 17 Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Yaku' poposidamo i koo bo minti'ina biai' lipu'.” Alaata'ala nangaan i Abraham bo minti'inta giigii' gause i ia parasaya na Alaata'ala men momotuo'i mian lapus, ka' minsidakon tia wurung-Na upa men sianta isian nosida isian. 18 Gause mau mune' sianta upa men bo ooskononna i Abraham, kasee i ia mongooskon ka' uga' parasaya se' i ia bo sida minti'ina biai' lipu', koi ia bantilkon Tumpu men tae-Na: “Koiya'a a kobiai'na lee'em na ilio komburi'.” 19 Pinginti'i ni Abraham tempo iya'a i ia sianmo anakon gause langkai'mo, ka' umurna karani'mo sa'atu taun, ka' boroki'na men i Sara kamba'. Kasee mau koiya'a, imaan ni Abraham sian kinoboliian. 20 Ia sinampang parasaya ka' sian babata na toonna Alaata'ala. Imaanna tongko' kaekae' moonggor, pataka i ia nompobalaki' Alaata'ala. 21 Abraham parasaya tuu' se' Alaata'ala momoko mingilimang upa-upa men Ia toonkonmo na ko'ona. 22 Koiya'a mbali' Alaata'ala nangaanmo i ia mian men kana'. 23 Men ningaan koi kani'imari: “nangaanmo i ia mian men kana'.” Tulisan iya'a taasi' tongko' boni Abraham, 24 kasee uga' bo ko'onta'. Kita uga' ngaanon mian men kana', gause i kita parasaya na Alaata'ala men nomotuo'imo i Yesus, Tumpunta, noko daa lapus. 25 Yesus iya'a nirookonmo bo papateion gause dosanta, kasi ia potuo'i Alaata'ala kada' i kita sida popokana'onna Alaata'ala.

Roma 5

1 Koini'i kita ia popokana'mo Alaata'ala gause i kita parasaya na Ko'ona. Mbali' kita tumuo' pooka'amat tia Alaata'ala gause Tumpunta i Yesus Kristus. 2 Gause i kita parasaya ni Yesus Kristus, mbaka' i kita sida munsuri kaporeanna Alaata'ala. Kaporean-Na iya'a minsidakon i kita tumuo' koini'i. Ka' noanta beles gause i kita mongooskon bo munsuri kobalaki'anna Alaata'ala! 3 Taasi' tongko' men koiya'a. Kita uga' beles mau mongololongi repaan, gause kita inti'i se' repaan minsidakon i kita mokotaan na repaan, 4 ka' kita inti'i se' kopokotaananta bo minsidakon i kita kokana'na Alaata'ala. Ka' kalu i kita sida kokana'na Alaata'ala, mbaka' i kita sida mongooskon upa men sianpo kita piile'. 5 Men ooskononta iya'a sian mampapakamaa' i kita, gause noanta ia soopimo polingu'na Alaata'ala. Alaata'ala ningilimang iya'a nomokau Alus-Na, men Ia rookonmo na ko'onta'. 6 Tempo i kita sian momoko ba'upa, na tempo men sintutu' koi ia patuko Alaata'ala, Kristus nolapus bo ko'onta', mau mune' i kita mian men sian minginti'i Alaata'ala. 7 Bona mianpo men kana', too sianta mian men mingkira' papateion. Kasee kalu bona mian men ma'amat too daa isian uga' mian men mingkira' papateion. 8 Kasee nolapusan ni Kristus a mimpipiile'konanna Alaata'ala polingu'-Na na ko'onta' tempopo i kita dauga' dosaon. 9 Rara' ni Kristus tempo nolapusan-Na iya'a nompopokana'mo i kita koini'i. Mbaka' i kita sabole salamatkononna i Kristus na maso'na Alaata'ala. 10 Tempo i kita dauga' pooka'idek tia Alaata'ala, kita Ia sidakonmo pooka'amat tii Ia gause nolapusan ni Kristus, mbaka' sarataa nopooka'amatmo tia Alaata'ala, kita sabole uga' salamatkononna i Kristus men notumuo' soosoodo. 11 Taasi' tongko' men koiya'a. Kita uga' beles gause kaporeanna Alaata'ala mimpu'u na Tumpunta i Yesus Kristus. Gause i Kristus iya'a, mbaka' koini'i i kita nopooka'amatmo tia Alaata'ala. 12 Dosa ninsoop na tano' balaki' gause wawauna sa'angu' mian, ka' dosa iya'a ninsidakonmo kolapusan. Ka' waya'na, kolapusan iya'a nosidamo obosna giigii' mian gause giigii' mian nangawawaumo dosa. 13 Sianpo tia isian ukum Torat, dosa noko isianmo na tano' balaki' kani'i. Kasee kalu sianpo isian ukum, mbaka' dosa sianpo nigalal upa. 14 Kasee na temponapo i Adam pataka na tempo ni Musa, kolapusan nungkuasai giigii' mian. Tamban giigii' mian men sian nangawawau sala' koi men ia wawau i Adam, uga' nolapus. Adam mase koi i Ia men taka komburi'. 15 Kasee kaporeanna Alaata'ala poosasala' tia wawau ni Adam men sala'. Wawauna sa'angu' mian men sala' nanggau'konmo mian biai' sida nolapus. Kasee supu-supuana sa'angu' mian men i Yesus Kristus, mbaka' Alaata'ala nimpipiile'konmo na mian biai' kaporean-Na tia barakaat-Na men balaki' tuu'. 16 Kaporeanna Alaata'ala poosasala' tia waya'na dosana sa'angu' mian. Sarataa sa'angu' mian nangawawau sala', mbaka' mian ni'ukumi ka' ukumon. Kasee sarataa mian biai' nangawawau dosa, mbaka' Alaata'ala nongorookonmo kaporean-Na mbali' mian sida popokana'on. 17 Gause dosana sa'angu' mian mbaka' kolapusan iya'a nungkuasaimo giigii' mian. Kasee kaporeanna Alaata'ala men ringkat na wawauna sa'angu' mian men i Yesus Kristus a balaki'na tuu'. Giigii' mian men mangalabot kaporeanna Alaata'ala men balaki' iya'a a men bo popokana'on-Na, ka' mian iya'a bo tumuo' ka' mungkuasai tii Yesus Kristus. 18 Koimo sa'angu' wawau men sala' nanggau'kon giigii' mian ni'ukum, mbaka' koiya'a uga' a sa'angu' wawau men kana' ninsidakon giigii' mian sida popokana'on ka' taraion tutuo' men pore. 19 Koimo sa'angu' mian men sian malolo' nanggau'kon mian biai' sida dosaon, koiya'a uga' gause palolo'anna sa'angu' mian ninsidakon mian biai' sida popokana'on. 20 Sarataa no'isian ukum Torat mbaka' ni'inti'imo se' biai' a wawaunta men sala'. Kasee kaekae' biai' a dosana mian, mbaka' uga' kaekae' biai' a kaporeanna Alaata'ala. 21 Panduungna koi kani'imari. Dosa nungkuasaimo ka' ninsidakon kolapusan. Koiya'a uga', kaporeanna Alaata'ala mungkuasai ka' ninsidakon tutuo' men pore pataka sidutu gause i kita popokana'onna i Yesus Kristus, Tumpunta.

Roma 6

1 Kalu koiya'a, koi upa pinginti'inta? Sida mbali' i kita sinampang mangawawau dosa kada' kaporeanna Alaata'ala iya'a sida minturang? 2 Sian! Taasi' koiya'a! Taasi' uga' i kita nolapusmo ka' sianmo bariosonna dosa? Koi upa a kosidana i kita tumuo' sinampang mangawawau dosa? 3 Sian inti'ionmuu mbali' se' tempo i kita nisarani mimpu'u ni Kristus Yesus, mbaka' i kita men nisarani iya'a nolapusmo tii Ia? 4 Na pansaranian iya'a, kita nitanommo tii Kristus, ka' nolapusmo tii Ia, kada' koi i Kristus nolapus ka' ia potuo'i Alaata'ala tia kuasa-Na men balaki', mbaka' koiya'a uga' i kita potuo'ion kada' sida tumuo' men u'uru. 5 Gause i kita moto kantang tii Kristus ka' nolapusmo tii Ia, mbaka' i kita uga' bo potuo'ion koikoimo i Ia nipotuo'i. 6 Kita minginti'i se' gau'ta men olukon nipapateimo singka-singkat tii Kristus na saliip, kada' gau'ta men bariosonna dosa iya'a anuion. Kalu koiya'a, kita sianmo popo'ata'onna dosa. 7 Gause kalu sa'angu' mian lapusmo, mbaka' mian iya'a sianmo bariosonna dosa. 8 Kalu i kita nolapusmo tii Kristus, mbaka' uga' parasayaonta se' i kita bo tumuo' tii Kristus. 9 Gause i kita ninginti'i se' i Kristus nipotuo'imo noko daa lapus, ka' i Ia sianmo lapus soosoodo. Kolapusan sianmo mungurungku'i waka-Na. 10 Kolapusan men nosida ni Kristus mase kolapusan gause dosanta. Men koiya'a tongko' sida pensan pataka sidutu. Ka' tutuo' men salanion-Na koini'i mase tumuo' bona Alaata'ala. 11 Kuu uga' tio minginti'i se' i kuu nolapusmo tii Kristus ka' sianmo bariosonna dosa, ka' i kuu tumuo' bona Alaata'ala gause moto kantang tii Kristus Yesus. 12 Mbaka' alia mamatalai dosa mambarios wakamuu men bo lapus, dako' i kuu mongoloingikon pingkira'na noa men dosaon. 13 Alia i kuu mongorookon sampana wakamuu bariosonna dosa bo pingilimang men ba'idek. Kasee rookon a wakamuu na Alaata'ala bookoi mian men mbaripian nolapusmo kasee koini'i nipotuo'imo. Rookon a giigii' sampana wakamuu na Alaata'ala kada' bo pingilimang men kana'. 14 Dosa sianmo mambarios i kuu gause i kuu taasi'mo na ukum Torat kasee i kuu tuo'kon kaporeanna Alaata'ala. 15 Kalu koiya'a, koi upa ansee? Sida mbali' i kita mangawawau dosa montookon sianmo matete na ukum Torat, kasee tuo'kon kaporeanna Alaata'ala? Sian! Taasi' koiya'a! 16 Sian inti'ionmuu mbali' se' kalu i kuu malolo' na sa'angu' mian ka' balimang koi ata', mbaka' i kuu po'ata'onna mian men lolo'onmuu iya'a? Kuu mase ata', too ata'na dosa men mantakakon kolapusan, kabai se' ata' men malolo' na Alaata'ala ka' mantakakon men kana'. 17 Kasee sukuur na Alaata'ala! Mau mune' i kuu mbaripian ia po'ata'mo dosa, kasee koini'i i kuu tia noa men tuu' malolo' na pisiso' men kana' men nipisiso'konmo na ko'omuu. 18 Kuu sianmo bariosonna dosa, ka' koini'i i kuu sidamo ata' men malolo' na Alaata'ala ka' mingilimang men kana'. 19 Gause i kuu sian dongan minginti'i, mbaka' i yaku' mangaan ata' kada' dongan inti'ionmuu. Mbaripian i kuu nongorookon sampana wakamuu po'ata'onna giigii' wawau marere ka' ba'idek men mantakakon ka'idekan. Kasee koini'i i kuu tio mongorookon sampana wakamuu po'ata'onna upa men kana' men mantakakon tutuo' men molinas. 20 Tempo i kuu ia po'ata' dosa, kuu sianpo ia barios upa men kana'. 21 Tempo iya'a, upa ansee a ule'na men kuu rumpaki na giigii' upa men kakamaa'muu limangon koini'i? Giigii' limang men koiya'a tongko' mantakakon kolapusan. 22 Kasee koini'i i kuu sianmo bariosonna dosa, ka' nosidamo ata'na Alaata'ala. Ule'muu mase tutuo' men molinas, ka' tutuo' men pore pataka sidutu. 23 Waya'na dosa mase kolapusan, kasee Alaata'ala mantarai bulu-bulu na ko'onta tutuo' men pore pataka sidutu, gause moto kantang tii Kristus Yesus, Tumpunta.

Roma 7

1 Utu-utus! Kuu giigii' daa minginti'i ukum, ka' minginti'i se' ukum tongko' kana'konon tempo mian dauga' tumuo'. 2 Wiwine men langkai'an, ia dauga' gunta-guntang ukum tia langkai'na tempo langakai'na dauga' tumuo'. Kalu langkai'na lapusmo, boroki'na iya'a sianmo gunta-guntang ukum tia langkai'na. 3 Kalu wiwine iya'a poototobo' tia moro'one sambana na tempo langkai'na dauga' tumuo', mbaka' wiwine iya'a ngaanon nuntumpangkonmo langkai'na. Kasee kalu langkai'na nolapusmo, mbaka' koi taena ukum, wiwine iya'a sianmo gunta-guntang ukum. Ka' kalu ia mosuo' soosoodo tia moro'one men sambana, ia sianmo ngaanon muntumpangkon langkai'na. 4 Utu-utusku! Koiya'a uga' i kuu. Kuu ngaanon noko lapusmo na ukum Torat, gause i kuu moto kantang tii Kristus. Mbali' i kuu tombonoionna i Kristus. Ia a men nipotuo'i noko daa lapus kada' tutuo'ta ule'an bona Alaata'ala. 5 Mbaripian kita tumuo' mongoloingikon pingkira'na noa men dosaon. Na tempo iya'a, pingkira'ta men dosaon men ia tata' ukum Torat, nosidamo men tuko na tutuo'ta. Mbaka' tutuo'ta mantakakon kolapusan. 6 Kasee koini'i, kita sianmo gunta-guntang na ukum Torat. Kita nolapusmo na ukum men mbaripian mungguntang i kita. Kita sianmo balimang bona Tumpu koi men mbaripian, koi ukum Torat men nitulis. Koini'i kita isian tutuo' men u'uru men siso'kononna Alus Molinas na ko'onta'. 7 Kalu koiya'a, koi upa pinginti'inta? Ba'idek mbali' a ukum Torat? Sabole sian! Gause ukum iya'a a men ninginti'ianku dosa. Sian inti'ionku se' mingkikira'i iya'a sala' kalu ukum Torat sian nambantilkon se', “Alia mingkikira'i upana mian sambana.” 8 Gause ukum iya'a mbaka' dosa nondolangkon mantakakon biai' kaliangan pingkira'na noa men dosaon. Kalu se' sianta ukum Torat, mbaka' dosa uga' pate, sian umuar na noangku. 9 Mbaripian i yaku' tumuo' sianpo minginti'i ukum Torat. Kasee tempo i yaku' ninginti'imo ukum iya'a, mbaka' dosa nambariosmo i yaku', 10 ka' i yaku' koikoi se' nolapusmo. Ukum iya'a bookoi mantakakon tutuo' men pore, kasee tongko' nantakakon kolapusan na ingku'. 11 Gause ukum iya'a mbaka' dosa nondolangkon nangakali ka' nampapatei i yaku'. 12 Molinas a ukum Torat, ka' giigii' men ia posuu'kon Alaata'ala na ukum iya'a molinas, kana' ka' pore. 13 Kalu koiya'a sida mbali' a men pore iya'a mantakakon kolapusan na ingku'? Sian, taasi' koiya'a! Kasee dosa a men nantakakon kolapusan. Dosa namake men pore bo pantakakon kolapusan na ingku'. Mbali' dosa sida nanasa se' dosa. Gause isian potoona Alaata'ala, mbaka' manasa se' dosa iya'a ba'idek tuu'. 14 Kita ninginti'i se' ukum Torat nimpu'u na Alus Molinas. Kasee i yaku' kani'i mian men dosaon gause yaku' nosidamo ata'na dosa. 15 Yaku' sian minginti'i upa men yaku' limang. Upa men kikira'ku limangon, sian limangonku, kasee upa men ka'idekku, ya'a a men daa kikira'ku limangon. 16 Kalu men limangonku pootetengkea'i tia pingkira'ku, mbaka' yaku' sangada se' ukum Torat iya'a pore. 17 Kalu koiya'a, taasi'mo i yaku' a men mingilimang, kasee dosa men isian na ingku' a men nambarios i yaku'. 18 Inti'ionku se' pingkira'na noangku men dosaon sianta titiu'po a men daa kana'. Yaku' mingkira' mingilimang men pore, kasee sian pokoonku a mansalankon. 19 Yaku' sian mingilimang men pore men kikira'ku limangon, kasee yaku' tongko' mingilimang men ba'idek men bookoi i yaku' bude' mingilimang. 20 Kalu se' i yaku' mingilimang upa men yaku' bude' mingilimang, men koiya'a taasi'po i yaku' a men mingilimang, kasee dosa a men mambarios i yaku'. 21 Sida ngaanonku men dele na ingku' koi kani'imari: Kalu i yaku' mingkira' mingilimang men pore, mbaka' tongko' men ba'idek a men takakononku. 22 Noangku mingkira'kon ukumna Alaata'ala, 23 kasee inti'ionku se' na wakangku dauga' isian kuasa sambana men pootetengkea'i tia pingkira' men ia potuutuu'mo noangku. Mbaka' yaku' sian momoko mungurungku'i dosa men mambarios i yaku'. 24 Silaka' i yaku'! Ime mbali' a men bo pansalamatkon i yaku' na waka men mantakakon kolapusan kani'i? 25 Sukuur na Alaata'ala! Ia nomokaumo i Yesus Kristus Tumpunta bo pansalamatkon i yaku'. Mbali' noangku matete na ukumna Alaata'ala, kasee isian uga' pingkira'na noa men bariosonna dosa.

Roma 8

1 Koini'i sianta ukuman bo ko'ona i raaya'a men moto kantang tii Kristus Yesus. 2 Gause i Kristus Yesus, mbaka' tutuo'muu bariosonna Alus Molinas pataka i kuu sianmo bariosonna dosa tia kolapusan. 3 Upa men sian pokoonna ukum Torat limangon, gause i kita mian men sian momoko, ya'a a men ia poko limangmo Alaata'ala. Alaata'ala nungurungku'imo dosa men mambarios i kita. Ia nomosuu' Anak-Na men notaka koi mian men dosaon, kada' bo pontololoki dosana mian. 4 Alaata'ala nangawawau koiya'a kada' pingkira'-Na men isian na ukum Torat iya'a sida salankononta men tumuo' mongololoikon koi taena Alus Molinas ka' taasi' mongoloingikon pingkira'na noa men dosaon. 5 Mian men mongoloingikon pingkira'na noa men dosaon, mian iya'a tongko' miminoakon pingkira' men sian pore. Kasee mian men mongololoikon koi taena Alus Molinas, mian iya'a tongko' miminoakon pingkira'na Alus Molinas. 6 Kalu noana mian bariosonna pingkira' men dosaon, mbaka' waya'na kolapusan. Kasee kalu noana mian bariosonna Alus Molinas, mbaka' ee'na tumuo' ma'amat ka' ratong. 7 Mian men noana bariosonna pingkira' men dosaon, ia pootetengkea'i tia Alaata'ala, gause i ia sian mongololo' ukumna Alaata'ala, ka' i ia sian momoko mongololo' ukum iya'a. 8 Mian men tumuo' mongoloingikon pingkira'na noa men dosaon, ia sian momoko mompopobeles Alaata'ala. 9 Kasee i kuu taasi' tumuo' mongoloingikon pingkira'na noa men dosaon. Kuu tumuo' mongololoikon koi taena Alusna Alaata'ala, kalu Alusna Alaata'ala tuutuu' mondodongoi i kuu. Mian men sianta Alus ni Kristus, mian iya'a taasi'po mian ni Kristus. 10 Kasee kalu i Kristus mondodongoi noamuu, mbaka' mau wakamuu lapus gause dosa, kasee Alusna Alaata'ala mantarai tutuo' men pore na ko'omuu, gause i kuu popokana'onna Alaata'ala. 11 Alaata'ala nomotuo'i i Yesus noko daa lapus. Kalu Alusna Alaata'ala mondodongoi wakamuu, mbaka' Alaata'ala men nomotuo'i i Kristus Yesus noko daa lapus uga' bo momotuo'i wakamuu men sida lapus iya'a. Ia nomokau Alus-Na kada' bo pingilimang men koiya'a na ko'omuu. 12 Mbaka', utu-utus, isian men tio limangonta, kasee alia i kita mingilimang pingkira'na noa men dosaon. 13 Gause kalu i kuu tumuo' mongoloingikon pingkira'na noa men dosaon, mbaka' i kuu bo lapus. Kasee kalu i kuu tumuo' mongololoikon koi taena Alus Molinas ka' mangkadarai giigii' wawaumuu men dosaon, mbaka' i kuu bo tumuo'. 14 Giigii' mian men tanaasionna Alusna Alaata'ala a men ngaanon anakna Alaata'ala. 15 Alus Molinas men ia rookon Alaata'ala na ko'omuu sian minsidakon i kuu koi ata', pataka i kuu layaon. Kasee Alus iya'a tongko' minsidakon i kuu sida anakna Alaata'ala. Gause Alus mambarios i kita, mbaka' i kita sida mangaan Alaata'ala koi kani'imari: “Oo Papa, Tamangku na surugaa!” 16 Alus Molinas tia alusta, rua-rua'na mompotuutuu' se' i kita anakna Alaata'ala. 17 Kalu i kita anakna Alaata'ala, mbaka' i kita uga' a men bo pangalabot budel-Na men ia toropotikonmo Alaata'ala bo ko'onta. Kita ruru-ruru' tii Kristus bo mangalabot upa men ia toropotikonmo Alaata'ala boni Kristus, gause kalu i kita mongololongi repaan koi men ia lolongi Kristus, mbaka' i kita uga' bo pobalaki'on tii Ia. 18 Pinginti'ingku, giigii' repaan men lolongionta koini'i poosasala' tuu' tia kobalaki'anna Alaata'ala men bo pipiile'konon na ko'onta'. 19 Giigii' men nisidakon mongooskon tuu' tempona Alaata'ala mimpipiile'kon giigii' anak-Na. 20 Gause giigii' men nisidakon nidalaimo bi sian kumana'. Mbali' sian kumana' taasi' se' pingkira'na giigii' men nisidakon iya'a, kasee pingkira'na Alaata'ala a ningilimang men koiya'a. 21 Kasee giigii' men nisidakon iya'a mongooskon se' sa'angu' tempo bo dampasion ka' sianmo kuasaionna kuasa men minsilaka'i kada' giigii' men nisidakon iya'a loangion ka' angga'ion ruru-ruru' tia anakna Alaata'ala. 22 Kita inti'i se' pataka koini'i giigii' men nisidakon mongkoinanang gause karepaan, koi sa'angu' wiwine men marepa tempo mindompu'. 23 Ka' taasi' tongko' men nisidakon a men mongkoinanang. Kitapo uga' mongkoinanang na noanta. Kita nangalabotmo Alus Molinas bookoi parasikootta men ia rookon Alaata'ala, kasee i kita uga' dauga' mempeperai Alaata'ala montololoki wakanta, ka' minsidakon i kita anak-Na. 24 Kita daa nisalamatkonmo, kasee dauga' isian men ooskononta. Kalu upa men ooskononta nipiile'mo, mbaka' men koiya'a taasi'mo men ooskonon. Gause ime mbali' a men dauga' mongooskon upa men ia poko piile'mo? 25 Kasee kalu i kita mongooskon upa men sianpo kita piile', mbaka' i kita tio moko pera. 26 Koiya'a uga' a Alus Molinas. Ia taka muntulung i kita kalu i kita sianmo maka'ala. Gause sian inti'ionta se' tio koi upa i kita basambayang, mbaka' Alus iya'a a men mae' na Alaata'ala ka' mama'ase' bo ko'onta' tia noa men tuutuu' pataka sianmo pokoon neengkonon. 27 Mbaka' Alaata'ala men minginti'i noana mian, minginti'i se' upa a panduungna Alus iya'a, gause Alus iya'a mama'ase' na Alaata'ala bona mian-Na, sintutu' tia pingkira'na Alaata'ala. 28 Kita inti'i se' Alaata'ala mingilimang giigii' upa pataka minsidakon upa men pore bona giigii' mian men molingu'kon i Ia, mian men ia leelo' Alaata'ala koi sagia-Na. 29 Tumbe-tumbenapo ia poko inti'imo Alaata'ala a giigii' mian men rurukion-Na bo mian-Na. Raaya'a men Ia poko inti'imo iya'a uga' nipatukomo sida koi Anak-Na men i Kristus, kada' i Kristus iya'a a men sida balaki'na na giigii' i kita men utus-Na. 30 Raaya'a men ia patukomo Alaata'ala tumbenapo, uga' Ia leelo'. Men nileelo'mo iya'a, uga' Ia popokana'. Men nipopokana'mo, uga' Ia tarai tutuo' men pore. 31 Koini'i koi upa a pinginti'inta giigii' iya'a? Kalu se' Alaata'ala mangapaki kita, ime mbali' a men momoko mintimbangi i kita? 32 Anak-Napo sianmo Ia kolingu'kon, kasee Ia rookonmo bo ko'onta' giigii'. Kalu koiya'a sabole giigii' upa men sambana uga' rookonon-Namo na ko'onta' tonsoop tiamo Anak-Na iya'a. 33 Ime mbali' a men momoko mangarait i kita men ia rurukimo Alaata'ala? Sianta isian gause Alaata'ala a men nompopokana'mo i kita. Too isian men mompoposala' i kita? 34 Kristus Yesus a bo pangapaki kita. Iamo a men nolapus, upa mune' men daa nipotuo'imo ka' no'umoruang paraas uananna Alaata'ala. 35 Isian mbali' a men momoko minsidakon i Kristus sianmo molingu'kon i kita? Repaanta se' momoko minsidakon men koiya'a? Kabai i kita repaion? Kabai i kita talalaison? Kabai pololuanta? Kabai kola'u-la'uanta? Kabai mangaropi kosilaka'anta? Kabai kolapusanta? 36 Na Alkitaap isian men nitulis koi kani'imari: “Gause mongololo' i Kuu, mbaka' sanda' ilio i kai mangaropi kosilaka'an men kolapus; kai nigalalmo koi domba men somo pera-pera koyo'on.” 37 Kasee na giigii' repaan iya'a pa'alaonta tuu' a mongololongi, gause i Kristus molingu'kon kita. 38 Pinginti'ingku mau kolapusan kabai kotuo'an, mau malaa'ikat kabai diim, mau men isian koini'i kabai men bo rumpakion, 39 kabai giigii' kuasa, mau men na lealaa kabai men na tano', kabai upa sambana men nisidakon, giigii' iya'a sian momoko minsidakon Alaata'ala sianmo molingu'kon i kita koi men Ia pipiile'konmo ni Kristus Yesus, Tumpunta.

Roma 9

1 Upa men yaku' tundun kani'imari tuutuu', gause i yaku' mian ni Kristus. Yaku' sian mimborek. Noangku men totobo'onna Alus Molinas mompotuutuu' se' upa men yaku' tundun kani'imari kana'. 2 Yaku' marepa tuu' ka' noangku sinampang masiongo'. 3 Yaku' maloos mau kana'onna tadean ka' rensakonon tii Kristus supu-supuana utusku men sa'angu' lipu' tii yaku'. 4 Lipu' Israel iya'a ia sidakonmo Alaata'ala bo anak-Na, ka' Alaata'ala uga' nimpipiile'kon kuasa-Na na ko'ona i raaya'a. Ia nontoon i raaya'a, ka' nantarai ukum Torat. Ia nambantilkon se' tio koi upa i raaya'a bakitumpu na Laiganna Alaata'ala, ka' i raaya'a uga' nangalabotmo giigii' toon-Na. 5 Raaya'a uga' lee'na pulimai. Tomundo' Pansalamatkon na komianan-Na, uga' ringkat na lipu'na i raaya'a. Ia a men mantanaasi giigii' upa. Ia a Alaata'ala men tio tunde'on pataka sidutu! Amin. 6 Yaku' taasi' mangaan se' toonna Alaata'ala sianmo loloikonon-Na. Gause taasi' giigii' mian men ringkat na lipu' Israel se' daa tuutuu' lipu' Israel. 7 Taasi' giigii' lee' ni Abraham se' daa lee'na koi pinginti'ina Alaata'ala. Gause Alaata'ala nangaan ni Abraham tae-Na, “Tongko' lee' ni Ishak a men ngaanon lee'em.” 8 Aratina koi kani'imari: Taasi' giigii' lee' ni Abraham a men nosida anakna Alaata'ala, kasee men ngaanon anakna Alaata'ala mase tongko' lee' men nongamea' gause toonna Alaata'ala. 9 Toonna Alaata'ala koi kani'imari: “Na tempo men koi kani'i, Yaku' bo mule'kon, ka' i Sara bo anakon sa'angu' anak moro'one.” 10 Ka' taasi' tongko' koiya'a. Ripka uga' nampaiwawakon anak rapi' men tamana ai Ishak pulinta. 11 Sianpo tia anak rapi' iya'a nongamea', ka' sianpo ninginti'i mingilimang upa men pore kabai men ba'idek, Alaata'ala namakadodormo men koi pingkira'-Na men bo rumpakionna anak rurua' iya'a. Upa men ia ruruki Alaata'ala iya'a taasi' nimpu'u na wawauna mian, kasee nimpu'u na pingkira'-Na. 12 Alaata'ala nambantilkonmo ni Ripka tae-Na, “Men balaki'na bo sida ata'na utus men itiu'na.” 13 Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Yakub a kolingu'-Ku, kasee i Esau a ka'idek-Ku.” 14 Kalu koiya'a, koi upa pinginti'inta? Kelo-kelos mbali' a Alaata'ala? Sabole sian! 15 Gause Alaata'ala nangaan ni Musa tae-Na, “Yaku' bo mimpipiile'kon polingu'-Ku na mian men kikira'-Ku kolingu'konon, ka' i Yaku' mingilino-linoi mian men kikira'ku lino-linoion.” 16 Mbaka' men wawauonna Alaata'ala taasi' koi pingkira'na mian kabai men pari-parionna mian, kasee koi lino-linoan-Na bona mian. 17 Gause isian nitulis na Alkitaap koi kani'imari: “Taena Alaata'ala ni Firaun tomundo'na Mesir, ‘Mbali' Yaku' nanganakat i koo gause i koo sida mimpipiile'kon kuasang-Ku ka' minsidakon ngaan-Ku tolele na longkop tano' balaki'.’ ” 18 Alaata'ala mingilino-linoi sa'angu' mian, kalu uga' i Ia mingkira' men koiya'a, ka' minsidakon mian bingilan kalu i Ia mingkira' men koiya'a. 19 Mbali' isian i kuu mangaan na ingku' taemuu, “Kalu koiya'a, nongko'upa mbali' a mian se' dauga' poposala'onna Alaata'ala? Gause ime mbali' a men momoko mantalintangi pingkira'-Na?” 20 Upa mbali' a mian, mbali' se' momoko mompoogagaikon Alaata'ala? Sida mbali' a men niwawau morobu na Ko'ona men nangawawau koi kani'imari: “Nongko'upa mbali' i kuu nangawawau i yaku' koi kani'i?” 21 Sian sida mbali' a mian men mangawawau kuren tano' sian sida bo pinginti'i tano'na? Tano'na iya'a sidaonna wawauon kuren men umangga' ka' men sambana sidaonna wawauon kuren men sian laan umangga'. 22 Koiya'a uga' a men ia wawau Alaata'ala. Mau Ia sida mongkomaso'i ka' mimpipiile'kon kuasa-Na, Ia mokotaan na mian men tio bo ukumon, men ninsidakon i Ia maso'. 23 Ka' Alaata'ala uga' mimpipiile'kon kobalaki'an-Na men pore tuu' na ko'onta' men kolingu'-Na. Kita Ia poko toropotimo bo pangalabot kobalaki'an-Na iya'a. 24 Kitamo a men Ia poko leelo'mo bo sida mian-Na. Taasi' tongko' lipu' Yahudi, kasee uga' tia mian na lipu' sambana. 25 Na kitap Hosea, Alaata'ala nangaan koi kani'imari: “Men taasi' mian-Ku bo ngaanon-Ku mian-Ku, ka' mian men sian kolingu'-Ku bo ngaanon-Ku mian men kolingu'-Ku.” 26 “Ka' maana a nuntundunkonan na mian koi kani'imari: ‘Kuu taasi' mian-Ku,’ ino'o i raaya'a bo ngaanon anakna Alaata'ala, Alaata'ala men tumuo'.” 27 Wurung ni Nabii Yesaya makotop nuntundun lipu' Israel taena, “Mau mune' kobiai'na lipu' Israel koi bone na poso'oleon, kasee tongko' titiu' a men bo salamatkonon. 28 Gause ukuman men ia ngaanmo Tumpu uga' bo limangon-Na na tano' balaki'. Ia liuliu mingilimang, ka' kalepu a limang-Na.” 29 Nabii Yesaya uga' nangaan mbaripian taena, “Kalu Tumpu men mungkuasai upa giigii' sian mantarai kita lee', mbaka' sabole i kita giigii' nosilaka'mo koi mian na Sodom tia Gomora.” 30 Koi kani'imari a kosidaanna: Lipu' sambana men taasi' Yahudi sian nampari-pari kada' popokana'onna Alaata'ala, kasee koini'i nipopokana'mo gause i raaya'a parasaya. 31 Kasee lipu' Israel sinampang mampari-pari matete na ukum Torat kada' popokana'onna Alaata'ala, see sian ia poko i raaya'a. 32 Nongko'upa mbali' i raaya'a sian nomoko? Gause i raaya'a taasi' mampari-pari popokana'on mimpu'u parasaya na Alaata'ala. Raaya'a tongko' mongooskon wawauna wakana. Koiya'a mbali' i raaya'a tonsude na “Watu tonsudean.” 33 Watu iya'a, na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Imamat! Na Sion Yaku' pokelaimo sa'angu' watu men minsidakon mian tonsude, sa'angu' watu balaki' men minsidakon mian torimpa'. Ka' mian men parasaya na Ko'ona sian papakamaa'on.”

Roma 10

1 Utu-utus! Kikira'ku tuu' kada' lipu'ku sida salamatkonon. Raaya'a sambayangkononku kada' sulano salamatkonon. 2 Yaku' nimiile' i raaya'a kakat tuu' bakitumpu bona Alaata'ala. Kasee kakatna i raaya'a sian mimpu'u na pinginti'ian men kana'. 3 Raaya'a sian minginti'i koi upa Alaata'ala mompopokana' mian. Ka' gause i raaya'a mampari-pari kada' popokana'on koi men pinginti'ina i raaya'a, mbaka' i raaya'a bude' popokana'on koi men taena Alaata'ala. 4 Kristus nongkokomburi'imo giigii' ukum Torat, kada' mian men parasaya na Ko'ona sida popokana'on. 5 Kalu mian mingkira' popokana'onna Alaata'ala koi na ukum Torat, Musa isian nuntulis koi kani'imari: “Mian men mongololoikon ukum Torat a men tumuo'kon ukum iya'a.” 6 Kasee kada' popokana'onna Alaata'ala gause parasaya na Ko'ona, isian nitulis koi kani'imari: “Alia mangaan na noamuu se': ime mbali' a men bo masawe' waara'a na surugaa?” kada' mondolo' ka' mamalaukon i Kristus. 7 “Kabai se': ime mbali' a men momoko malau na pakom?” kada' mondolo' i Kristus ka' mamasawe'kon. 8 Panduungna mase koi kani'imari: “Lele men ringkat na Alaata'ala iya'a karani' tuu' na ko'omuu. Isian na nganga'muu ka' na noamuu.” Lele iya'a a men kai lelekon ka' men tiodaa parasayaonna mian. 9 Kalu i kuu mompotuutuu' tia nganga'muu se' i Yesus iya'a Tumpu, ka' noamuu parasaya se' Alaata'ala nomotuo'imo i Ia noko daa lapus, mbaka' i kuu salamatkonon. 10 Gause noana mian tiodaa parasaya, kada' i ia popokana'onna Alaata'ala. Ka' nganga'na tio mompotuutuu' i Yesus, kada' i ia salamatkonon. 11 Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Mian men parasaya na Ko'ona sian papakamaa'on.” 12 Koiya'a sida na giigii' mian, gause sian poosasala'na lipu' Yahudi tia lipu' Yunani. Tumpunta sa'a-sa'angu' ka' i Ia a Tumpu na giigii' mian. Ia pore tuu' a noa-Na na giigii' mian men miki kaba' na Ko'ona. 13 Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Giigii' mian men miki kaba' na Tumpu bo salamatkonon.” 14 Kasee koi upa a kosidana mian miki kaba' na Tumpu men sianpo parasayaonna i raaya'a? Koi upa i raaya'a sida parasaya na Tumpu kalu sianpo nongorongor se' ime a Tumpu? Ka' koi upa a bo pongorongorna i raaya'a kalu sianta mian men bo puntundunkon? 15 Ka' koi upa a men bo puntundunkon na mian kalu sianta mian bo pomosuu'? Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Pore tuu' a tatakana mian men mengelelekon Lele Pore!” 16 Kasee sianta giigii' samba Israel nangalabot Lele Pore iya'a. Nabii Yesaya isian nangaan taena, “Tumpu! Ime mbali' a men daa namarasaya upa men lelekononmai?” 17 Kasee isian mian men daa parasaya gause i raaya'a nongorongormo lele, ka' lele iya'a sida nirongor gause isian mian men nengelelekonmo i Kristus. 18 Kasee i yaku' mimikirawar: lipu' Israel mbali' se' sianpo nongorongor lele iya'a? Sabole noko pongorongormo! Gause na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Wurungna i raaya'a notolelemo na longkop tano' balaki'; upa men ia bantilkon i raaya'a takamo na puusna tano'.” 19 Yaku' mimikirawar soosoodo: lipu' Israel mbali' sianpo ninginti'i? Tumbe-tumbena i Musa nangaan taena, “Yaku' bo minsidakon i kuu masindirkon i raaya'a men taasi' mian-Ku, ka' minsidakon i kuu soropu'kon lipu' men bobo'.” 20 Yesaya uga' sian babata nangaan taena, “Yaku' ia rumpaki mian men sian mansarak i Yaku'. Yaku' nintipiile'mo na mian men sian nimikirawar se' ime i Yaku'.” 21 Kasee lipu' Israel ia ngaan i Nabii Yesaya taena, “Dundung sangilio i yaku' nonsoorkon limang-Ku kada' mangalabot lipu'-Ku men sian malolo' ka' men gagaan.”

Roma 11

1 Yaku' mimikirawar soosoodo: “Alaata'ala mbali' nongkokundaimo mian-Na?” Sabole sian! Yaku' uga' samba Israel men lee' ni Abraham, ka' ringkat na bense' ni Benyamin. 2 Alaata'ala sian nongkokundai mian-Na men ia poko rurukimo mbaripianpo. Sian mbali' kuu inti'i a men nitulis na Alkitaap men nuntundun i Elia na tempo i ia namarawootkon lipu' Israel na Alaata'ala? Ia norobu taena, 3 “Tumpu! Nabii-Muu ia papateimo mian ka' raaya'a uga' nunguruntunmo mesba-Muu. Koini'i somo suungku a men tumuo', ka' i raaya'a mansarak mampapatei i yaku'.” 4 Koi upa mbali' a ninsimbatina Alaata'ala i Elia? Ia simbati tae-Na, “Yaku' dauga' nantako' pitu' loloon mian men bo mian-Ku. Raaya'a sianpo nontoobanintuur monsoosa' diim Ba'al.” 5 Koiya'a uga' a koini'i dauga' isian tarana mian men ia rurukimo Alaata'ala gause kaporean-Na. 6 Alaata'ala men pore a noa-Na nungururukimo i raaya'a, mbaka' taasi' se' montookon wawauna i raaya'a. Gause kalu upa men ia wawau Alaata'ala iya'a supu-supuana wawauna i raaya'a, mbaka' kaporeanna Alaata'ala men koiya'a taasi'mo men tuutuu'na. 7 Koi upa ansee? Lipu' Israel sian nantausi upa men ia sarak i raaya'a. Men nantausi mase mian men ia rurukimo Alaata'ala. Men sambana nosidamo bingilan, sianmo nomorongori Alaata'ala. 8 Raaya'a koi men isian nitulis na Alkitaap: “Alaata'ala ninsidakonmo noana i raaya'a sianmo poo'inti'i. Raaya'a sianmo poopiile' ka' nabongolmo pataka koini'i.” 9 Nabii Daud uga' nangaan taena, “Patalai a rameanna i raaya'a bi sida bo pangarakop raaraaya'amo, ka' sida bolo' bo tombolonganna kada' bo pangawalos i raaya'a! 10 Patalai i raaya'a bi pampisok kada' sianmo poopiile', ka' patalai bi somo poto poru'ut pataka manau'.” 11 Yaku' mimikirawar soosoodo: tempo lipu' Israel nandawo', raaya'a mbali' se' nosilaka' pataka manau'? Sabole sian! Kasee ka' i raaya'a dosaon, mbaka' lipu' sambana salamatkonon, kada' lipu' Israel masindirkon lipu' sambana. 12 Gause lipu' Israel nangawawau sala' ka' sianmo nongololoikon pingkira'na Alaata'ala, mbaka' Alaata'ala nambarakaatimo lipu' sambana. Upa mune' kalu sampamo a saa'na lipu' Israel men mangka'amat Alaata'ala. Kalu koiya'a, mbaka' sabole biai' soosoodo a barakaat men rookononna Alaata'ala na giigii' lipu'. 13 Kasee koini'i yaku' morobu na ko'omuu men taasi' Yahudi! Pataka koini'i, yaku' koi poposuu' bona lipu' men taasi' Yahudi, ka' yaku' mangangga'i tuu' palimangonku. 14 Yaku' mampari-pari minsidakon lipu'ku masindir, ka' koo' tia koo' yaku' momoko mansalamatkon toropii ira. 15 Gause i raaya'a ia kokundaimo Alaata'ala, mbaka' mian biai' na tano' balaki' nangka'amatmo Alaata'ala. Upa mune' kalu lipu' Israel labotion-Namo soosoodo. Men koiya'a somo koi mian men tumuo' soosoodo moko daa lapus! 16 Kalu roti men olukon notaak nirookon na Alaata'ala, mbaka' giigii' roti men sambana uga' nirookonmo na Alaata'ala. Ka' kalu wakatna kau tombonoionna Alaata'ala, mbaka' giigii' panga'na uga' Alaata'ala a pontombonoi. 17 Toropii panga'na kau saitun iya'a nitoto'imo, ka' men toto'ian iya'a nisumpakimo tia panga'na kau saitun men posituo'na. Kuu men taasi' Yahudi nisumpakikon kada' munsuri giigii' men ma'amat na wakatna kau saitun men pore iya'a. 18 Mbaka' alia i kuu mansapa' i raaya'a men nitoto'imo iya'a. Tiodaa inau'onmuu se' i kuu tongko' koi panga' men nisumpakikon. Ka' taasi' panga' a mantarai kakaan bona wakat, kasee wakat a men mantarai kakaan bona panga'. 19 Kabai i kuu mangaan taemuu: “Isian panga' men toto'ion kada' daa i yaku' sumpakikonon na panga' men nitoto'i iya'a.” 20 Tuutuu' uga' a men koiya'a. Kasee i raaya'a nibalo'konmo gause sian parasaya, ka' i kuu nilabotmo gause parasaya. Mbaka' alia i kuu mongkodaakon men koiya'a, kasee i kuu bi layaon. 21 Gause kalu Alaata'ala nongkokundai lipu' Israel men koi panga' men tuutuu'na iya'a, too i kuu uga' kokundaion-Na! 22 Mbaka' i kita tio minginti'i se' pore tuu' a noana Alaata'ala, kasee uga' mapanas tuu'. Ia ningilimang tia wawau men mapanas na mian men sala'an, kasee noa-Na pore na ko'omuu men sinampang mangangga'i polingu'-Na. Kalu i kuu sianmo koiya'a, mbaka' i kuu uga' bo toto'ion koi panga'. 23 Kasee kalu lipu' Israel iya'a sianmo bingilan ka' mingkira' parasaya, mbaka' i raaya'a uga' sida sumpakikonon soosoodo, gause Alaata'ala kuasaan bo punsumpak i raaya'a soosoodo. 24 Kuu men taasi'po lipu' Israel mase koi panga'na kau saitun men posituo'na. Kalu i kuupo men poosasala' tia kau saitun men tuutuu'na sida sumpakikonon na kau men tuutuu'na, upa mune' ka' lipu' Israel men nitimbaani'kon koi panga' men tuutuu'na iya'a. Sabole Alaata'ala sida munsumpak i raaya'a soosoodo na kauna saitun men tuutuu'na. 25 Utu-utus! Alia i kuu munsurikon se' wakamuu pande. Isian men bantilkononku na ko'omuu men sianpo ia inti'i mian. Isian mianna lipu' Israel men nosidamo bingilan, kasee men koiya'a tongko' nosida pataka sampa a saa'na mian men lipu' sambana taka na Alaata'ala. 26 Moko daa koiya'a, giigii' lipu' Israel bo salamatkonon. Gause na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Pansalamatkon men ringkat na Sion bo taka. Ia bo panganui gau' men ba'idek na lee' ni Yakub. 27 Koi kani'imari a toon-Ku tii raaya'a. Yaku' bo mangampuni dosana i raaya'a.” 28 Lipu' Israel bude' mangalabot Lele Pore, ka' i raaya'a pooka'idek tia Alaata'ala. Men koiya'a sidamo bo kaporeanmuu men taasi' lipu' Israel. Kasee ka' Alaata'ala men nungururuki, mbaka' lipu' Israel iya'a dauga' kolingu'konon-Na, gause i Ia minginau' pulina lipu' Israel. 29 Gause kalu Alaata'ala mungururuki mian ka' mambarakaati mian iya'a, mbaka' i Ia sian mungule'i giigii' upa men Ia wawaumo iya'a. 30 Mbaripian i kuu sian malolo' na Alaata'ala. Kasee koini'i i kuu ia taraimo Alaata'ala lino-linoan gause lipu' Israel bingilan. 31 Koini'i lipu' Israel uga' sian malolo' na Alaata'ala, mbali' i kuu nitarai lino-linoan. Koiya'a uga' ini'imarian i raaya'a taraion lino-linoan. 32 Gause Alaata'ala namatalaimo giigii' mian bariosonna kobingilanna kada' i Ia sida mingilino-linoi i raaya'a giigii'. 33 Kobalaki'anna Alaata'ala uga' sian sagiaon! Balaki' tuu' a pinginti'ianna Alaata'ala! Kita sian momoko manganasai upa men Ia patukomo. Kita sian momoko minginti'i koi upa pingilimang-Na. 34 Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Ime mbali' a men ninginti'imo pinginti'ianna Tumpu? Ime mbali' mian men nosida bo pambantili i Ia?” 35 “Ime mbali' a men isian nantarai Tumpu upa-upa, pataka Tumpu tio mungule'kon na ko'ona?” 36 Gause giigii' upa Alaata'ala a ninsidakon, ka' i Ia a nontondong, ka' uga' Ia sidakon bo Ko'ona. Tontunde' i Ia pataka sidutu! Amin.

Roma 12

1 Utu-utus! Alaata'ala isian lino-linoan-Na na ko'onta'. Mbali' pa'ase'onku tuu' na ko'omuu kada' i kuu mongorookon wakamuu bookoi kurbaan men tumuo' ka' molinas bona Alaata'ala. Kurbaan iya'a a men kokana'na noa-Na, ka' koiya'a bakitumpu men tuutuu'na. 2 Alia i kuu koi mianna dunia. Patalai a Alaata'ala mungu'urui noamuu, kada' i kuu koboliian ka' momoko minginti'i pingkira'na Alaata'ala: upa men pore, men kokana'na noa-Na, ka' upa men daa talakana. 3 Mimpu'u na kaporeanna Alaata'ala na ingku' bantilkononku i kuu sanda-sanda' kada' alia munsurikon wakamuu a nda'anana tia men tuutuu'na. Kuu tio minginti'i wakamuu men tuutuu'na, ka' tiodaa mimiile' taka koi upa imaan men ia rookon Alaata'ala na ko'omuu. 4 Sanda' wakana mian mase biai' a sampana, ka' sampana waka iya'a mompoo isian limangna. 5 Koiya'a uga' i kita mianna Tumpu. Mau mune' biai' mian, kasee i kita koimo sa'angu' waka gause moto kantang tii Kristus. Ka' i kita sanda-sanda' pookantang koi sampana sa'angu' waka. 6 Kita giigii' isian barakaat men poosasala' men ia rookon Tumpu na ko'onta' sintutu' koi men pantarai-Na. Kalu barakaatmuu iya'a bo pantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala, alaka' tadulkon a lele iya'a sintutu' koi imaanmuu. 7 Mian men nitarai barakaat bo pangalawei mian, ia tiodaa tuutuu' mangalawei mian. Mian men nitarai barakaat bo pimisiso', ia tiodaa mimisiso'. 8 Mian men nitarai barakaat bo pantarai ururan, ia tiodaa mungururani mian. Mian men nitarai barakaat bo pantarai mian tia upa men isian na ko'ona, ia tiodaa mingilimang tia noa men maloos. Mian men nitarai barakaat bo pantanaasi mian, Ia tiodaa malesi' mingilimang iya'a. Mian men nitarai barakaat molingu'kon mian, ia tiodaa mingilimang tia noa beles. 9 Polingu'muu amo' tongko' alu-alum. Kokundai a men ba'idek, ka' tontoni a men pore. 10 Kuu tiodaa pookolingu'kon tia simbaya'muu koi moto'utus, ka' i kuu tiodaa mongolukoni poo'angga'i tia simbaya'muu. 11 Bi palesi' balimang, alia molulu'. Alaka' balimang bona Tumpu tia noa men kakat. 12 Kuu tio beleskon upa men ooskononmuu, mokotaan na repaan, ka' puntunai sambayang! 13 Lawei a simbaya'muu men sa'angu' kaparasaya'an ka' laboti i raaya'a na laiganmuu tia noa men beles. 14 Pa'ase' na Alaata'ala kada' i Ia mambarakaati mian men mantalalais i kuu. Pa'ase' kada' i Ia mambarakaati i raaya'a ka' alia mantadeankon. 15 Kalu isian mian men beles, alaka' beles tii raaya'a, ka' kalu isian mian men wiri uga' alaka' wiri tii raaya'a. 16 Alaka' tumuo' men poolakama' tia simbaya'muu. Alia minti kanda-kanda'a, kasee alaka' pooruru' tia mian men sian pangaankonan. Alia munsurikon se' wakamuu pande. 17 Kalu mian mingilimang men ba'idek na ko'omuu, alia mangawalos tia men ba'idek. Limang a upa men koporena giigii' mian. 18 Kalu se' daa pokoonmuu, pari-pari kada' sida tumuo' pooka'amat tia giigii' mian. 19 Utu-utusku men kolingu'ku! Alia i kuu mangawalos sala'na mian, kasee patalai Alaata'alasi a pongkomaso'i. Gause na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Yaku' a bo pangawalos. Yaku' a bo pungukum i ia.” Koiya'a taena Tumpu. 20 Kasee, “Kalu mian men mangka'idek i kuu kololuan, tarai ia kumaan; kalu i ia koro'uan, tarai minginum. Gause wawaumuu men koiya'a minsidakon i ia makamaa' koi munsu'un wara'na apu na takala'na.” 21 Alia mamatalai men ba'idek mungurungku'i i kuu, kasee pakana' a men kana' bo pungurungku'imuu men ba'idek.

Roma 13

1 Sanda' mian tiodaa malolo' na pamarenta na dodongoanna, gause sianta pamarenta men sian norumingkat na Alaata'ala. Pamarenta men isian ia nakat Alaata'ala. 2 Mbali' mian men mintimban pamarenta, koikoimo tia mintimban upa men ia aturmo Alaata'ala. Mian men koiya'a bo mungurumpaki ukuman. 3 Gause mian men mingilimang pore sianta layaonkon pamarenta. Men layaonkon pamarenta mase tongko' mian men mingilimang ba'idek. Limang a men pore dako' i kuu layaonkon pamarenta, ka' i kuu bo tunde'onna pamarenta. 4 Gause pamarenta mase papalimangna Alaata'ala bo kaporeanmuu. Kasee kalu i kuu mangawawau men ba'idek, mbaka' i kuu uga' tiodaa layaonkon pamarenta, gause i raaya'a kuasaan mungukum mian. Raaya'a mase papalimangna Alaata'ala men mansalankon maso'na Alaata'ala na mian men mingilimang ba'idek. 5 Mbaka' i kuu tiodaa malolo' na pamarenta. Taasi' tongko' montookon se' i kuu layaonkon maso'na, kasee uga' gause na noamuu kuu inti'i se' men koiya'a a men kana'. 6 Koiya'a mbali' i kuu tiodaa uga' mambayar pajak, gause pamarenta mase papalimangna Alaata'ala men mansalankon limangna Alaata'ala. 7 Alaka' rookon na pamarenta a upa men tiodaa bo rookonon na ko'ona. Bayar a pajak kalu i kuu tiodaa mambayar pajak. Bayar uga' a beamuu kalu men tiodaa bo bayaronmuu. Katakuti a mian men tiodaa bo katakutionmuu ka' angga'i a mian men tiodaa bo angga'ionmuu. 8 Alia basamaya upa-upa mau ni imepo. Men daa sida tongko' basamaya men pookolingu'kon. Gause mian men molingu'kon simbaya'na, ia sida ngaanon nongololoikonmo men taena ukum Torat. 9 Na ukum Torat isian nitulis koi kani'imari: Alia muntumpangkon samba-samba. Alia mampapatei mian. Alia mamangan. Alia mingkikira'i upana mian. Giigii' ukum iya'a ka' uga' ukum sambana niposa'angu' na sa'angu' ukum, men koi kani'imari: “Kolingu'kon a simbaya'muu koi i kuu molingu'kon wakamuu.” 10 Mian men molingu'kon simbaya'na sian mingilimang men ba'idek na mian iya'a. Mbaka' mian men molingu'kon simbaya'na mase mian men nongololoikonmo men taena ukum Torat. 11 Wawau men koiya'a tiodaa limangonmuu gause i kuu minginti'i se' tempo koini'i mase amo'mo royot. Tempomuumo mosuri, gause koini'i pansalamatkonan i kita a karani'namo tia mbaripian men noparasayaanta. 12 Malom karani'mo porus, somo sangkodi' iliomo. Mbaka' mai kita kadaraia wawaunta men mongololo' wawauna kapintungan ka' pakana' a ebanganna karuaran. 13 Kita tiodaa mingilimang upa-upa men kana' koi men malia' limangonna mian men na ruar. Alia barame men mantakakon ba'idek ka' balio-lio'. Alia mogora' ka' mongoloingi pisuu. Alia poosinsala' ka' masindir. 14 Patalai i Tumpu Yesus Kristus a men bo pinginti'i upa men tiodaa bo limangonmuu. Alia mingimamat pingkira'na noa men dosaon kada' mongoloingi pingkira'na iya'a.

Roma 14

1 Mian men raranga' a kaparasaya'anna uga' tiodaa labotionmuu pore-pore. Alia mompoogagaikon pinginti'ina. 2 Isian mian men pinginti'ina se' sida mangkaan giigii' upa. Kasee isian mian sambana men noana raranga', men pinginti'ina tongko' sida mangkaan gala, sian sida mangkaan antok. 3 Mian men daa mangkaan giigii' upa alia mompopokoo' mian men sian mangkaan, ka' mian men sian mangkaan alia mompoposala' mian men mangkaan, gause Alaata'ala nangalabotimo mian iya'a. 4 Ime i kuu mbali' mompoposala' papalimangna mian sambana? Too se' ia kana', kabai se' sala', ya'a tombononasi a pinginti'i. Kasee i ia sinampang mingilimang men kana' gause Tumpu momoko minsidakon men koiya'a. 5 Isian mian men pinginti'ina se' isian ilio men porena tia ilio men sambana, ka' mian sambana pinginti'ina soosoodo se' giigii' ilio iya'a koikoimo. Sanda' mian tio isian koi pinginti'ina susuung. 6 Mian men koporeankon sa'angu' ilio, mian iya'a mangawawau koiya'a bo pangangga'ina Tumpu. Mian men mangkaan giigii' upa, mangawawau koiya'a bo pangangga'ina Tumpu, gause ia basukuur na Alaata'ala na kakaan iya'a. Koiya'a uga' mian men isian kakaan men sian kaanonna, mian iya'a mangangga'i Tumpu ka' basukuur na Alaata'ala. 7 Sianta sa'angu'po i kita men tumuo' bona waka susuung. Ka' uga' sianta sa'angu'po i kita men lapus bona waka susuung. 8 Kalu i kita tumuo', kita tumuo' bona Tumpu. Ka' kalu i kita lapus, kita lapus bona Tumpu. Mbaka' mau kita tumuo' kabai se' lapus, kita Tumpu a pontombonoi. 9 Koiya'a mbali' i Kristus nolapus ka' notumuo' soosoodo kada' i Ia sida bo Pinginti'i mau na mian lapus kabai se' na mian men dauga' tumuo'. 10 Kasee i kuu, nongko'upa mbali' se' mompoposala' utusmuu sa'angu' kaparasaya'an? Kabai nongko'upa mbali' se' mompopokoo' i ia? Gause i kita giigii' tiodaa taka na Alaata'ala, na oruangan men pungukumian-Na. 11 Gause isian nitulis koi kani'imari: “Taena Tumpu, Tuutuu' a wurung-Ku kani'imari: Giigii' mian bo banintuur na arop-Ku, ka' giigii' mian bo mompotuutuu' Alaata'ala.” 12 Mbaka' i kita sanda-sanda' tiodaa mambantilkon wawaunta na Alaata'ala. 13 Mbaka' aliamomo' i kita poopoposala'! Kasee mbulokon i kuu montontoni men koi kani'imari: Alia i kita montombolongkon utusta sa'angu' kaparasaya'an pataka i raaya'a mangawawau dosa. 14 Koi mian men moto kantang tii Tumpu Yesus, pinginti'ingku sianta kakaan men doso na pimiile'na Tumpu. Kasee men koiya'a uga' sida doso na sa'angu' mian kalu mian iya'a munsuri se' doso bo ko'ona. 15 Kalu i kuu mampapolosi noana utusmuu sa'angu' kaparasaya'an tongko' gau'kononna upa men kuu kaan, mbaka' wawaumuu sianmo koi na polingu'. Alia i kuu minsilaka'i i ia supu-supuana upa men kaanon gause Kristus nolapusmo bona mian iya'a. 16 Mbaka' mau upa men surionmuu pore na ko'omuu, alia pangawawaukuu dako' irokionna mian. 17 Gause Batomundo'anna Alaata'ala taasi'po araasanna upa men kaanon tia men inumon, kasee upa men kana', tia koratongan ka' kolewa'an men ringkat na Alus Molinas. 18 Mian men balimang boni Kristus tia limang men koiya'a, ia kokana'na Alaata'ala ka' uga' angga'ionna mian. 19 Mbaka' mai kita mampari-pari upa men mantakakon koratongan ka' upa men isian kana'na bo pompopomoonggor i kita sanda-sanda'. 20 Alia i kuu mambaraba'i palimangonna Alaata'ala montookon gau'kononna kakaan! Giigii' kakaan mase molinas, kasee i kuu bo mansala'i kalu montookon gau'kononna kakaan mian sambana sida mangawawau dosa. 21 Mbulokon alia momo'intom antok kabai minginum anggur kabaipo upa-upa men montombolongkon utusmuu sa'angu' kaparasaya'an sida mangawawau dosa. 22 Upa men parasayaonmuu na kakaan iya'a, alaka' limang tongko' bona Alaata'ala. Barakaatan a tutuo'na mian men sian mompoposala' wakana gause upa men limangonna surionna kana'. 23 Kasee mian men raranga'kon too sida kaanon kabai sian, kalu ia mangkaan, mbaka' ia nansala'imo, gause nangawawaumo taasi' koi men parasayaonna. Ka' giigii' upa men nilimang taasi' koi men parasayaonna mbaka' dosa.

Roma 15

1 Kita men sian raranga' a kaparasaya'anta tiodaa poo'inti'i ka' muntulung mian men raranga' a kaparasaya'anna. Alia i kita tongko' mansarak men koporena wakanta. 2 Sanda' i kita tiodaa mansarak minginti'i upa men koporena simbaya'ta kada' bo kaporeanna ka' mamakadodor kaparasaya'anna. 3 Gause i Kristus uga' sian mansarak men koporena waka-Na, kasee isian nitulis koi kani'imari: “Wurungna i raaya'a men mingideki i Kuu nokana'mo na ingku'.” 4 Giigii' men nitulis mbaripianpo na Alkitaap mase nitulis bo pimisiso' i kita. Gause pisiso' men isian na Alkitaap minsidakon i kita mokotaan na repaan ka' kotata'u pataka i kita sida mongooskon Alaata'ala. 5 Sulano Alaata'ala men minsidakon i kita mokotaan na repaan ka' men mantata'u i kita, uga' muntulung i kuu kada' sida tumuo' pookakana' koi men kikira' ni Kristus Yesus, 6 kada' i kuu sa'angu' noa ka' sa'angu' wurung mompobalaki' Alaata'ala men Tamana Tumpunta i Yesus Kristus. 7 Mbaka' i kuu tiodaa poolaboti koi i Kristus uga' nangalaboti i kuu, kada' i kuu mompobalaki' Alaata'ala. 8 Panduungku koi kani'imari: Kristus nosida papalimangna lipu' Yahudi kada' mompopo'inti'ikon se' Alaata'ala mongololoikon toon-Na bona pulinta. 9 Ka' Alaata'ala uga' ninsidakonmo lipu' sambana men taasi' Yahudi mompobalaki' i Ia gause Ia ningilino-linoi i raaya'a. Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Koiya'a mbali' i yaku' bo mompobalaki' i Kuu na lipu' sambana men taasi' Yahudi. Yaku' bo mangananikon mazmur bona ngaan-Muu.” 10 Isian soosoodo nitulis koi kani'imari: “Giigii' lipu' sambana men taasi' Yahudi, alaka' lewa' tia mianna Alaata'ala!” 11 Ka' kani'i soosoodo: “Giigii' lipu' sambana men taasi' Yahudi, Tunde' a Tumpu! Giigii' lipu' tiodaa muntunde' i Ia!” 12 Ka' i Nabii Yesaya uga' nangaan taena: “Na lee' ni Isai a ringkatanna sa'angu' mian men bo mamarenta giigii' lipu' sambana men taasi' Yahudi. Ia a men bo ooskononna giigii' lipu'.” 13 Alaata'ala a pu'una upa men oskononta. Sulano i Ia muntulung i kuu ka' mantarai kobelesan tia koratongan gause i kuu parasaya na Ko'ona. Sulano kuasana Alus Molinas minsidakon i kuu mongooskon tuu' Alaata'ala. 14 Utu-utusku! Inti'ionku se' biai'mo tuu' a upa men pore men isian na ko'omuu. Kuu uga' biai'mo a pinginti'ianmuu ka' momoko poo'ururanii tia simbaya'muu. 15 Kasee na suratku kani'i isian toro pii kaliangan a men sian kobabatangku tetelesikonon ka' popo'inau'konon na ko'omuu, gause kaporeanna Alaata'ala men nongorookon palimangon kani'i na ingku'. 16 Alaata'ala ninsidakonmo i yaku' bo papalimang ni Kristus Yesus, kada' bo posuu'on mae' na lipu' sambana men taasi' Yahudi. Yaku' koi imam men mengelelekon Lele Pore men ringkat na Alaata'ala, kada' i raaya'a sida bo kurbaan men kokana'na Alaata'ala, men popolinasonna Alus Molinas. 17 Mbali' koi mian men moto kantang tii Kristus Yesus, yaku' kodaawan gause upa men yaku' limangmo bona Alaata'ala. 18 Yaku' sian muntundun sambana. Yaku' tongko' muntundun upa men ia limangmo i Kristus na ingku' pataka mian na lipu' sambana men taasi' Yahudi sida malolo' na Alaata'ala. Yaku' ningilimang men koiya'a tia wurungku ka' uga' na wawaungku, 19 men isian oosan kosamba' ka' upa men sian dele. Giigii' iya'a sida gause ia barios Alusna Alaata'ala. Lele Pore ni Yesus Kristus yaku' lelekonmo na giigii' mian, muntumbei na Yerusalem pataka na Ilirikum. 20 Yaku' nampari-parimo nengelelekon Lele Pore na dodongoanna mian men sianpo nongorongor ngaan ni Kristus, dako' i yaku' mingimputi upa men ia limangmo mian sambana. 21 Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Mian men sianpo nongorongor lele-Na bo mimiile' i Ia, ka' raaya'a men sianpo nongorongor i Ia bo minginti'i i Ia.” 22 Mbali' yaku' piribiai'mo nonsompo' sagiangku bo mangarae'i kuu, gause dauga' mengelelekon Lele Pore na mian men sianpo nongorongor iya'a. 23 Kasee koini'i na libutan kani'i sianmo isian bo balimanganku. Taunanmo i yaku' mingkira' mangarae'i kuu. 24 Kikira'ku tempo i yaku' mae' na Spanyol, yaku' sida lumiu na ko'omuu ka' tuuk kodi-kodi' mongoloangi noangku pootatakai tii kuu, kada' moko daa koiya'a ooskononku i kuu sida mae' na Spanyol. 25 Kasee koini'i yaku' bantangmo mae' mangawawakon ruru'an bona mianna Alaata'ala na Yerusalem. 26 Gause jama'at na Makedonia tia men na Akhaya nosangadamo mantarai ruru'an bona mianna Alaata'ala men talalais na Yerusalem. 27 Raaya'a nobeles mangawawau men koiya'a. Bookoi i raaya'a tiodaa muntulung mian men talalais na Yerusalem, gause mian na lipu' sambana men taasi' Yahudi nandapotmo obosan barakaatna Tumpu men isian na lipu' Yahudi. Mbali' mian na lipu' sambana men taasi' Yahudi tiodaa mangalawei ka' mantarai ruru'an bona mian talalais na lipu' Yahudi. 28 Kalu daamo a palimangonku, ka' ruru'an men niruru' yaku' rookonmo bo ko'ona i raaya'a na Yerusalem, mbaka' i yaku' mae'mo na Spanyol kasee daa tuuk na kotamuu. 29 Kalu i yaku' takamo na ko'omuu, sabole biai' a barakaat men ringkat ni Kristus bo ko'omuu. 30 Utu-utus! Gause Tumpunta i Yesus Kristus, ka' polingu' men ringkat na Alus Molinas, mbaka' pa'ase'onku na ko'omuu, sulano i kuu uga' tii yaku' tuutuu' mansambayangkon i yaku'. 31 Alaka' sambayang kada' Alaata'ala mansalamatkon i yaku' na samba Yudea men sian parasaya. Sambayangkon kada' ruru'an men wawakononku mianna Alaata'ala na Yerusalem labotionna i raaya'a tia noa men pore. 32 Koiya'a uga' kalu poturangonna Alaata'ala, yaku' sida taka na ko'omuu tia noa men beles. Ka' yaku' sida kotata'u a noangku na tempo isian tii kuu. 33 Sulano Alaata'ala men pu'una koratongan mansambai giigii' i kuu. Amin.

Roma 16

1 Yaku' moki piile' na ko'omuu utusta wiwine men i Febe. Utusta iya'a papalimangna jama'at na Kengkrea. 2 Labot i ia koi sa'angu' mianna Tumpu. Mian men parasaya na Alaata'ala tiodaa poolaboti tia simbaya'na. Kalu ia moki tulung, uga' tulung i ia, gause i ia nuntulungmo mian biai', tonsoop tii yaku'. 3 Salamku ni Priskila tii Akwila. Raaya'a simbaya'ku men balimang ni Kristus Yesus. 4 Raaya'a toro-toro lapus gause nansalangi i yaku'. Yaku' basukuur na ko'ona i raaya'a, ka' taasi' tongko' i yaku', kasee giigii' jama'atna mian na lipu' sambana men taasi' Yahudi uga' basukuur na ko'ona i raaya'a. 5 Salamku na jama'at men barimpung na laiganna i raaya'a. Salamku ni Epenetus, utusku sa'angu' kaparasaya'an men kolingu'ku. Iamo a mian na poropinsi Asia men tumbena noparasaya ni Kristus. 6 Salamku uga' ni Maria. Ia nobalimangmo men kakat bo ko'omuu. 7 Salamku ni Andronikus tii Yunias. Raaya'a sa'angu' lipu' tii yaku' ka' isianmo ninsoop na tarungkuan singka-singkat tii yaku'. Sianpo tia i yaku' noparasaya ni Kristus, raaya'a noko olukonmo parasaya. Raaya'a uga' tonsoop poposuu' men tongaan. 8 Salamku ni Ampliatus, men kolingu'ku tia polingu' men ringkat na Tumpu. 9 Salamku ni Urbanus, simbaya'ta men balimang ni Kristus. Ka' salamku ni Stakhis men kolingu'ku. 10 Salamku ni Apeles. Palolo'anna ni Yesus Kristus manasamo. Salamku uga' ni Aristobulus sangkau laigan, 11 ka' ni Herodion men sa'angu' lipu' tii yaku'. Salamku uga' bona utus sa'angu' kaparasaya'an na suo' ni Narkisus sangkau laigan. 12 Salamku ni Trifena tii Trifosa men kakat balimang bona Tumpu, ka' ni Persis men kolingu'ku. Ia uga' nokakatmo balimang bona Tumpu. 13 Salamku ni Rufus moto sina, men surionku se' sinana iya'a uga' koimo sinangku. Rufus a mian men ia rurukimo Tumpu. 14 Salamku ni Asinkritus, ni Flegon, ni Hermes, ni Patrobas, ni Hermas ka' bona giigii' utus sa'angu' kaparasaya'an men ruru-ruru' tii raaya'a. 15 Salamku ni Filologus tii Yulia, ni Nereus tia utusna men wiwine, ni Olimpas ka' bona giigii' mian parasaya men ruru-ruru' tii raaya'a. 16 Poosalami ka' poo'ooki tia noa men molinas i kuu men sa'angu' kaparasaya'an. Giigii' jama'at ni Kristus moki tundunkon salamna bo ko'omuu. 17 Utu-utus! Pa'ase'onku tuu', maka'amat na mian men tongko' mantakakon poosasala'an ka' mingiliaskon kaparasaya'anna mianna Tumpu. Men koiya'a pootetengkea'i tia upa men nipisiso'konmo na ko'omuu. Alia mangkarani' mian men koiya'a. 18 Gause mian men koiya'a wawauna, taasi' balimang na Tumpunta i Kristus, kasee tongko' mongoloingikon pingkira'na noana i raaya'a. Raaya'a mangande-ande wurungna, ka' mambaetok mian men sian poo'inti'i upa-upa. 19 Giigii' mian ninginti'imo se' kuu malolo' na Lele Pore, ka' yaku' beleskon tuu' i kuu, kasee kikira'ku kada' i kuu minginti'i upa men daa pore, ka' alia mingimamat upa men ba'idek. 20 Alaata'ala men mantarai koratongan na mian, sabole donganmo minsidakon Ibiliis sianmo momoko ba'upa na ko'omuu. Sulano kaporean ni Yesus Tumpunta surionmuu na tutuo'muu! 21 Timotius men simbaya'ku balimang moki tundunkon salamna bo ko'omuu. Lukius, Yason ka' i Sosipater, men sa'angu' lipu' tii yaku', moki tundunkon salamna bo ko'omuu. 22 Men nuntulis surat kani'i mase yaku' i Tertius. Salamku bo ko'omuu men parasaya na Tumpu. 23 Gayus men nintundaanku a laiganna, ka' men barimpunganna jama'atmai uga' moki tundunkon salamna bo ko'omuu. Erastus men panganaa' doi'na pamarentana kota moki tundunkon salamna bo ko'omuu. Ka' uga' i Kwartus, utusta sa'angu' kaparasaya'an, moki tundunkon salamna bo ko'omuu. 24 Sulano kaporeanna Tumpunta i Yesus Kristus surionmuu na tutuo'muu. Amin. 25 Tontunde' a Alaata'ala! Ia kuasaan mamakadodor imaanmuu sintutu' tia Lele Pore men yaku' lelekon muntundun i Yesus Kristus. Loloonanmo taun a Lele Pore iya'a sianpo ia inti'i mian koi men ia popo'inti'ikon Alaata'ala. 26 Kasee koini'i, gause ia posuu' Alaata'ala men sidutu, mbaka' Lele Pore iya'a nipopo'inti'ikonmo ka' nilelekon na giigii' lipu' koi men ia poko tulismo nabii, kada' giigii' lipu' parasaya ka' malolo' na Alaata'ala. 27 Iamo a Alaata'ala men sa'a-sa'angu', men balaki' a pinginti'ian-Na! Sulano i kita mangangga'i Alaata'ala pataka sidutu mimpu'u ni Yesus Kristus! Amin.

1 Korintus 1

1 Yaku' i Paulus men ia ange Alaata'ala gause pingkira'-Na bo sida poposuu' ni Kristus Yesus. Yaku' ka' i Sostenes utusta sa'angu' kaparasaya'an, nuntulis surat kani'i. 2 Bona jama'atna Alaata'ala men isian na kota Korintus. Kuu ia angemo Alaata'ala kada' sida mian-Na men molinas, gause i kuu ia tombonoi Kristus Yesus. Koiya'a uga' a giigii' mian na longkop dodongoan men monsoosa' Tumpunta i Yesus Kristus, men Tumpuna i raaya'a ka' uga' Tumpunta. 3 Sulano kaporean ka' koratongan men ringkat na Alaata'ala Tamanta ka' i Tumpu Yesus Kristus surionmuu na tutuo'muu. 4 Yaku' sinampang basukuur na Alaata'alangku gause i kuu daa nangalabotmo kaporeanna Alaata'ala men ia tadulkon i Kristus Yesus. 5 Gause i kuu nosidamo mian ni Kristus, mbaka' i kuu nangalabotmo biai' tuu' a upa men pore. Kuu isian pinginti'ian na giigii' upa, ka' i kuu minginti'i munguwurungkon men pore. 6 Koiya'a mbali' lele ni Kristus nipotuutuu' ka' nipoporampot na noamuu, 7 pataka sianta sa'angu'po barakaat a men malalap na ko'omuu na tempo i kuu mempeperai kotakaanna Tumpunta i Yesus Kristus. 8 Kristus bo mamakadodor i kuu pataka na kokomburi'anna tutuo'muu, kada' na iliona kotakan-Na soosoodo, takaion-Na i kuu sianta idekmuu. 9 Alaata'ala mase ooskononku tuu'. Ia a men nengeleelo' i kuu kada' sida poowawa pore tia Anak-Na, Yesus Kristus, Tumpunta. 10 Utu-utus! Mimpu'u na ngaanna Tumpunta i Yesus Kristus, pa'ase'onku kada' i kuu sanga-sangada ka' alia poosasala'. Kuu tiodaa pookakana', sa'angu' noa ka' sa'angu' pinginti'i. 11 Utu-utusku! Isian poto'utusan ni Kloe narawoot na ingku' se' isian mian na jama'atmuu nopoogagai. 12 Taena se' isian na ko'omuu men nangaan taemuu, “Yaku' mongololo' i Paulus.” Isian uga' mian sambana men nangaan taena, “Yaku' mongololo' i Apolos.” Men sambana nangaan taena, “Yaku' mongololo' i Kefas,” ka' men sambana soosoodo nangaan taena, “Yaku' mongololo' i Kristus.” 13 Isian mbali' i Kristus ko'obo-obos? Yaku' mbali' se' nolapus nisaliip bo ko'omuu? Kuu mbali' se' nisarani kada' bo pongololo' i yaku'? 14 Daa sulano yaku' sian nansarani mian sambana na ko'omuu saliwakon i Krispus tii Gayus, 15 dako' isian mian men mangaan se' i yaku' nansarani i ia kada' sida bo pongololo' i yaku'. 16 Daa uga'. Ari Stefanas sangkau laigan, yaku' a men nansarani. Kasee saliwakon iya'a, pinginti'ingku sianmo mian men yaku' sarani. 17 Kristus nomosuu' i yaku' taasi' kada' bo pansarani mian, kasee kada' bo pengelelekon Lele Pore. Porobungku taasi' koi porobuna mian men pande. Koiya'a a men yaku' limang, dako' penta' a kuasa ni Kristus men nolapus na saliip. 18 Pinginti'ina mian men bo silaka' se' lele kolapusan ni Kristus na saliip iya'a tundunanna mian bobo'. Kasee na ko'onta' men salamatkononna Alaata'ala, lele iya'a mase wawauna Alaata'ala men mompopo'inti'ikon kuasa-Na. 19 Gause na Alkitaap Alaata'ala isian nangaan tae-Na, “Mian men isian pinginti'ianna bo silaka'ion-Ku, ka' pinginti'ianna mian men ilimuu'an bo kosiankonon-Ku.” 20 Kalu koiya'a, upa mbali' a mian men pinginti'ianan? Upa mbali' a wawa ukum Torat? Upa mbali' a mian men minsida poogagai tempo koini'i? Alaata'ala nompopo'inti'ikonmo se' pinginti'ianna dunia kani'i mase tongko' kabobo'an! 21 Gause mau koi upapo a pinginti'ianna mianna dunia, ia sian minginti'i Alaata'ala kalu tongko' mongooskon pinginti'ianna. Kasee koi pinginti'ianna Alaata'ala, mbaka' i Ia mingkira' mansalamatkon mian men parasaya Lele Pore men kai lelekon, men taena mian men sian parasaya se' tundunanna mian bobo'. 22 Samba Yahudi mama'ase' bi isian oos bo pompotuutuu', ka' samba Yunani mansarak pinginti'ianna mianna dunia. 23 Kasee i kai tongko' mengelelekon i Kristus men nolapus na saliip. Lele iya'a kokoo'na samba Yahudi, ka' mian men taasi' Yahudi mangaan se' sianta kana'na. 24 Kasee na mian men ia leelo'mo Alaata'ala bo sida mian-Na, mau samba Yahudi kabai men taasi' Yahudi, pinginti'ina i raaya'a se' lele iya'a mase wawauna Alaata'ala mompopo'inti'ikon kuasa-Na tia pinginti'ian-Na. 25 Gause wawauna Alaata'ala men saruionna mianna dunia se' bobo' mase iya'a a pandena tia pinginti'ianna dunia, ka' wawauna Alaata'ala men saruionna mianna dunia sian kuasaan mase iya'a balaki'na kuasa tia kuasana dunia. 26 Utu-utus! Inau' se' koi upa tutuo'muu tempo Alaata'ala nengeleelo' i kuu bo sida mian-Na. Tongko' titiu' i kuu men pinginti'ianan koi taena mian, tongko' titiu' i kuu a men kuasaan, tongko' titiu' i kuu a men daa isian pangaankonan. 27 Kasee Alaata'ala nantalekon mungururuki men kobobo'na mianna dunia kani'i kada' daa mian men pinginti'ianan sida makamaa'. Ka' Alaata'ala nungururuki men taena mianna dunia se' sian momoko ba'upa kada' mian men momoko ba'upa sida makamaa'. 28 Alaata'ala nungururukimo men saruionna mian se' kando'onana, men irokion, ka' men sianta aratina, kada' bo pongkosiankon men saruionna mianna dunia se' daa isian kana'na. 29 Koiya'a mba'a mbali' sa'angu'po mian sian sida mongkodaakon wakana na Alaata'ala. 30 Alaata'ala a men ninsidakon i kuu moto kantang tii Kristus Yesus. Ia nomokau i Kristus kada' bo pinsidakon i kita poo'inti'i, ka' nompopokana' i kita, ka' ninsidakon i kita sida mian-Na men molinas, ka' nontololoki i kita. 31 Mbaka' wawauna mian tiodaa koi men isian nitulis na Alkitaap: “Mian men kodaawan tio mongkodaakon men ia limang Tumpu.”

1 Korintus 2

1 Utu-utus! Tempo i yaku' notaka na ko'omuu ka' nambantilkon sagiana Alaata'ala men sianpo ia inti'i mianna dunia, yaku' sian nangalame-lame'i tundunanku, kabai namake pinginti'ianna mianna dunia. 2 Gause yaku' otoongmo na noangku se' na tempo men yaku' ruru-ruru' tii kuu, yaku' sian muntundun upa-upa saliwakon i Yesus Kristus men nolapus na saliip. 3 Tempo i yaku' isian na ko'omuu, yaku' sian laan maka'ala, layaon tamban lantutukan. 4 Lele men yaku' tadulkon na ko'omuu, yaku' tundun taasi' koi tundunanna mian men tongko' mangalame-lame'i tundunanna kada' bo pambaetokna mian. Nuntundunku lele iya'a nompopo'inti'ikon se' i yaku' isian kuasana Alus Molinas. 5 Yaku' nangawawau koiya'a kada' kaparasaya'anmuu ni Kristus taasi' mimpu'u na pinginti'ianna mian, kasee mimpu'u na Alaata'ala men kuasaan. 6 Mau mune' koiya'a, na mian men kaparasaya'anna daa moonggormo, kai muntundunkon pinginti'ian, kasee pinginti'ian iya'a taasi' pinginti'ian men ringkat na dunia, kabai pinginti'ianna i'intoni kuasa na tano' balaki' kani'i, men bo penta'. 7 Pinginti'ian men yaku' tundunkon iya'a ringkat na Alaata'ala. Pinginti'ian iya'a mawuni ka' sian inti'ionna mianna dunia, poali sianpo tia tano' balaki' kani'i nisidakon, Alaata'ala nontoropotikonmo pinginti'ian iya'a bo kaporeanta. 8 Sianta sa'angu'po a mian men kuasaan na tempo koini'i men minginti'i pinginti'ian iya'a. Kalu i raaya'a ninginti'imo, mbaka' sabole i raaya'a sian nansaliipkon Tumpunta men kuasaan iya'a. 9 Kasee na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Upa men sian nitoopiile' ka' men sian nitoorongor ka' men sian ia toopinoakon mian, giigii' iya'a ia toropotikon Alaata'ala bona mian men molingu'kon i Ia.” 10 Kasee Alaata'ala nomokau Alus-Na nompopo'inti'ikon na ko'onta'. Alus iya'a mansarak minginti'i giigii' upa tonsoop sagiana Alaata'ala mau men mawuni tuu'. 11 Gause ime mbali' a men daa minginti'i noana mian saliwakon santuo' men isian na wakana? Koiya'a uga' sianta sa'angu'po mian men minginti'i noana Alaata'ala saliwakon Alusna Alaata'ala. 12 Kita sian nitarai alus na dunia kani'i, kasee nitarai Alus men ringkat na Alaata'ala kada' i kita minginti'i giigii' polingu' men ia rookonmo Alaata'ala na ko'onta'. 13 Mbaka' kalu i kai mompopopanasakon Alaata'ala na mian men daa isian Alus Molinas, kai sian muntundunkon koi pinginti'ina mian, kasee koi pisiso'na Alus Molinas. 14 Mian men sianta Alusna Alaata'ala sian momoko mangalabot upa men ringkat na Alus iya'a. Gause na mian men koiya'a, giigii' upa iya'a tongko' koi sa'angu' kabobo'an. Mian iya'a sian momoko minginti'i gause giigii' iya'a tongko' sida nasaion kalu isian Alus Molinas. 15 Mian men isian Alus Molinas minginti'i manganasai giigii' upa, kasee sianta sa'angu'po mian men minginti'i manganasai mian men isian Alus Molinas. 16 Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Ime mbali' a men daa momoko minginti'i noana Tumpu, pataka i ia mamaka'ala mantarai Tumpu ururan?” Kasee kitamo mba'a a men daa isian noa men koikoimo tia noa ni Kristus!

1 Korintus 3

1 Utu-utus! Yaku' sian sida morobu tii kuu koi mian men mongololoikon koi taena Alus Molinas. Yaku' tongko' sida morobu tii kuu koi mian men dauga' tumuo' koi pingkira'na noa men dosaon, koi mian men kaparasaya'anna ni Kristus dauga' ngamea'. 2 Mbaripian i yaku' tongko' nantarai i kuu susu, taasi' kakaanna mian moola', gause i kuu sianpo momoko mangkaan koi men na mian moola'. Koini'ipo uga' i kuu koo'po momoko mangkaan. 3 Kuu dauga' mongoloingikon pingkira'na noa men dosaon. Gause kalu i kuu dauga' masindir ka' poosinsala' tia simbaya'muu, taasi' uga' men koiya'a mompopo'inti'ikon se' i kuu mongoloingikon pingkira'na noa men dosaon ka' dauga' tumuo' koi mianna dunia? 4 Kuu isian men mangaan taemuu, “Yaku' mongololo' i Paulus,” ka' men sambana mangaan taena, “Yaku' mongololo' i Apolos.” Kalu i kuu dauga' koiya'a mase mompopo'inti'ikon se' i kuu dauga' tumuo' koi gau'na mian. 5 Bookoi ime mbali' i Apolos? Ka' ime mbali' i Paulus? Kai mase tongko' papalimangna Alaata'ala men mimisiso' i kuu kada' parasaya ni Kristus. Kai sanda-sanda' mase tongko' mansalankon palimangon men ia rookon Tumpu na ko'omai. 6 Yaku' mangasok ka' i Apolos mintimbu'i, kasee Alaata'ala a men momotuo'i. 7 Mbaka' men tuko mase Alaata'ala, gause i Ia a men bo pomotuo'i. Mian men mangasok kabai men mintimbu'i mase sianta sangupa. 8 Rua-rua'na iya'a koikoimo koi pimiile'na Tumpu. Raaya'a bo mangalabot tambona sintutu' koi malena. 9 Kai koikoi mian men poosangadai tia Alaata'ala, ka' i kuu mase koi ale'na Alaata'ala, kabai uga' koi Laiganna Alaata'ala. 10 Gause kaporean men ia rookon Alaata'ala na ingku', mbaka' i yaku' nosida koi sa'angu' mian men minginti'i mangawawau laigan. Yaku' nangawawaumo pandasina laigan iya'a, ka' mian sambana momokerer laigan na pandasi iya'a. Sanda' mian tiodaa mansarak minginti'i se' koi upa bo pomokerer laigan na pandasi iya'a. 11 Gause Alaata'ala nomokela i Yesus Kristus bookoi pandasi men sa'a-sa'angu' na laigan iya'a. Sianta pandasi men sambana. 12 Mian men momokerer laigan na pandasi iya'a, isian men mamake mosoni, isian men mamake salaka', isian men mamake watu umangga', isian uga' men mamake kau, rakut makangkung kabai saami'. 13 Palimangonna sanda' mian daa bo kampiile'an na ilio kotakaan ni Kristus. Gause na ilio iya'a, apu minsidakon palimangonna sanda' mian kampiile'an. Apu a bo pimiile'an too koi upa koporena ka' poonggorna palimangon iya'a. 14 Kalu laigan men ia pokerer mian na pandasi iya'a mokotaan apu, mbaka' mian men nangawawau laigan iya'a bo mangalabot tambona. 15 Kasee kalu palimangonna mian iya'a kotunu, ia bo ndalus. Ia bo salamat, kasee koi mian men nomboronsang apu. 16 Sian inti'ionmuu mbali' se' i kuu Laiganna Alaata'ala? Alusna Alaata'ala a men dumodongo na ko'omuu. 17 Kalu isian mian men mambaraba'i Laiganna Alaata'ala, Alaata'ala uga' bo minsilaka'i mian iya'a. Gause Laiganna Alaata'ala mase tongko' bona Alaata'ala, ka' i kuumo mba'a a men ngaanon Laiganna Alaata'ala iya'a. 18 Alia isian mian men momboreki waka-wakana. Kalu isian mian men mangaan se' i ia daa pinginti'ianan koi pinginti'ina mianna dunia, mbaka' mian iya'a tiodaa sida bobo' koi pinginti'ina mianna dunia, kada' daa i ia tuutuu' isian pinginti'ianna. 19 Gause men taena mianna dunia se' daa pinginti'iananmo, pimiile'na Alaata'ala mian iya'a mase bobo'. Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Alaata'ala minsidakon mian men pinginti'ianan tombolong na lalomna pinginti'ianna.” 20 Isian uga' nitulis koi kani'imari: “Tumpu inti-inti'i se' pinginti'ina mian men pinginti'ianan mase pinginti'i men sianta kana'na.” 21 Mbaka' alia isian i kuu men mongkodaakon mian, gause giigii' upa mase Alaata'ala a men nongorookon na ko'omuu kada' bo tombonoionmuu. 22 Paulus, kabai Apolos, kabai Kefas, kabai dunia kani'i, kabai kotuo'an tia kolapusan, kabai tempo koini'i kabai men bo rumpakion, giigii' iya'a daa tombonoionmuu. 23 Kasee i kuu giigii' i Kristus a tombono, ka' i Kristus, Alaata'ala a tombono.

1 Korintus 4

1 Kai tiodaa inti'ionmuu se' papalimang ni Kristus men ia pokau Alaata'ala mengelelelekon sagia-Na men sianpo ia inti'i mianna dunia. 2 Ka' papalimang men nitarai kaparasaya'an tiodaa malolo' na tanaasna. 3 Kalu i yaku', sian laan kongupangku a ukumionmuu kabai se' ukumionna mian sambana. Yaku'po sian mungukumi wakangku. 4 Pinginti'ingku yaku' sian nansala'i. Kasee taasi' se' men koiya'a i yaku' sianta sala'an. Tumpusi a pinginti'i bukat i yaku' sala'an kabai sian. 5 Mbaka' alia mungukumi mian sambana kalu koo'po tempona, tempo men kotakaanna Tumpu ni'imarian. Temposi iya'a, Ia bo mompopopanasa giigii' upa men koini'i mawuni na kapintungan. Ia uga' bo mimpipiile'kon giigii' men sagiaonna mian. Moko daa iya'a kasi sanda' mian tunde'onna Alaata'ala. 6 Utu-utus! Kada' bo kaporeanmuu, giigii' iya'a yaku' kana'konmo na wakangku ka' ni Apolos. Panduungku kada' i kuu mimiile' i kai pataka inti'ionmuu a upa men nitulis koi kani'imari: “Alia mingilintuani men nitulis na Alkitaap.” Kalu koiya'a i kuu sian sida mompopodaa sa'angu' mian ka' mompopokoo' mian sambana. 7 Ime mbali' a men munsurikon se' i kuu a balaki'na tia mian sambana? Isian mbali' a men tombonoionmuu men taasi' ia rookon Alaata'ala? Ka' kalu nirookon, kadai mbali' i kuu se' lambak koikoi upa men tombonoionmuu iya'a taasi'po nirookon? 8 Daa mba'a. Kuu isianmo giigii' men kikira'muu! Kuu daa nosidamo mian men kupangon! Kuu nosidamo tomundo'! Ka' i kai sian. Kinopore tuu' kalu i kuu tuutuu' nosidamo tomundo' kada' daa i kai sida mamarenta singka-singkat tii kuu! 9 Punsuringku kai men poposuu', ia sidakonmo Alaata'ala koi mian men komburi'na tuu'. Kai koi mian men bo ukumon pate, men sianta angga'na. Mian na tano' balaki' tia malaa'ikat rontos poto tiok na ko'omai. 10 Gause i Kristus, mbaka' i kai nosidamo koi mian bobo', ka' i kuu nosidamo mian ni Kristus men pinginti'ianan! Kai sian momoko ba'upa, kuu daa moonggor! Kuu angga'ion, kai irokion! 11 Pataka koini'i, kai mololu, koro'uan. Pakeanmai tongko' men kako-kakot na waka. Kai talalaisonna mian. Kai sianta dodongoan bo torondongoanmai. 12 Kai mariwuku mingilimang palimangonmai men marawat. Kalu tadeankonon, tongko' walosonmai tia mambarakaati. Kalu talalaison, kai roko-rokot. 13 Kalu mian momotaekon i kai, walosonmai tia wurung men pore. Kai mase tongko' koi kaar na tano' balaki' kani'i. Pataka koini'i kai galalonna mian tongko' koi rere na giigii' upa. 14 Men yaku' tulis kani'i, taasi' bo pampapakamaa' i kuu, kasee kada' bo pambantili i kuu men koikoimo anakku men kolingu'ku. 15 Mau mune' koi mian ni Kristus kuu isian loloonanmo a gurumuu, kasee tamamuu sianta biai'. Na tutuo'muu koi mian men moto kantang tii Kristus Yesus, yaku' suungku a men sida bookoi tamamuu, gause i yaku' a men olukon nantadulkon na ko'omuu Lele Pore men muntundun i Kristus. 16 Mbali' pa'ase'onku na ko'omuu kada' i kuu mongololo' koi wawaungku. 17 Mbaka' yaku' nomosuu'mo i Timotius mae' na ko'omuu. Ia koimo anakku men kolingu'ku. Ia malolo' na Tumpu. Ia bo mompopo'inau'kon na ko'omuu tutuo' men yaku' salanimo koi mian ni Kristus Yesus, koi men yaku' pisiso'konmo na sanda' jama'at. 18 Isian toropii mian na ko'omuu men nolambakmo, gause i raaya'a mansarui se' i yaku' sianmo taka na ko'omuu. 19 Kasee kalu i yaku' poturangonna Tumpu, sianmo manau' yaku' uga' bo taka na ko'omuu. Temposi iya'a kasi piile'onku too upa a men pa'alaonna mian lambak iya'a limangon. Too i raaya'a tongko' morobu kasee sianta ee'na. 20 Gause mianna Batomundo'anna Alaata'ala taasi' tongko' inti'ion na wurungna, kasee na tutuo'na men bariosonna Alaata'ala. 21 Alaka' ruruki too koi upa a men kikira'muu kalu i yaku' taka mengelego'i i kuu. Too i yaku' tio mangawawa sambook, kabai kikira'muu kada' tatakangku isian noa men pore ka' mimpipiile'kon polingu'ku?

1 Korintus 5

1 Yaku' tuutuu' nongorongormo lele se' isian sa'angu' moro'one na jama'atmuu men mogora'. Ia mogora' tia silaabona men boroki'na tamana. Bookoi mianpo men sian minginti'i Alaata'ala sian mingilimang men koiya'a! 2 Mau mune' koiya'a, kasee i kuu dauga' mompopodaa wakamuu. Bookoi i kuu tiodaa masiongo', ka' mian men koiya'a a wawauna, alaka' buse'i dako' pooruru' tii kuu. 3 Gause mau mune' wakangku sianta ino'o tii kuu, kasee punsuringku koikoi se' isian tii kuu. Punsuringku koi se' i yaku' takamo na ko'omuu kada' mungukum mian men koiya'a wawauna. 4 Tempo i kuu poorimpungi, galal i yaku' se' isian tii kuu. Kuasana Tumpunta i Yesus a pimpu'uanmuu, 5 ka' mian iya'a tiodaa rookononta na Ibiliis kada' wakana silaka' kasee santuo'na sida salamatkonon na ilio kotakaanna Tumpu. 6 Kuu sian sida mompopodaa wakamuu. Kuu sabole minginti'i se' ragi men tongko' titiu' minsidakon giigii' tarigu men nitomokmo sida kumiuumbung! 7 Balo'kon kutung a ragi men manau' iya'a kada' daa i kuu sida koi tarigu men baasi sai tomok, men sianta ragina. Kuu tio koi mian men sianta dosana. Gause i Kristus nikurbaankonmo bookoi dombanta na tempo Paska. 8 Mbaka' alia i kita mangaramekon Paska tia roti men soopionna ragi manau', koimo monoa ba'idek ka' mangawawau men ba'idek. Mai kita mangaramekon Paska mangkaan roti sianta ragina, men mintimbaani'kon noa maloos ka' wawau men kana'. 9 Na suratku men mbaripian, yaku' nambantilkon na ko'omuu kada' alia molulusan tia mian men mogora'. 10 Panduungku na surat iya'a taasi'po se' sian sida molulusan tia mianna dunia kani'i men mogora', kabai mian men dekongan, kabai mian men kelo-kelos kabai men mangkanggi patung. Gause kalu i kuu umoloa na ko'ona, mbaka' i kuu somo tiodaa umuar na tano' balaki' kani'i. 11 Kasee panduungku kada' i kuu alia molulusan tia mian men mangaan wakana se' daa utus sa'angu' kaparasaya'an, see mian iya'a mogora', kabai dekongan, kabai mangkanggi patung, kabai momotaekon mian, kabai balio-lio', kabai kelo-kelos. Kumaanpo sangoruang tii raaya'a alia! 12 Upa mbali' a kuasangku mbali' se' daa sida mungukumi i raaya'a men taasi' mian na jama'at? Mian na jama'atmuu a men tio ukumionmuu! 13 Raaya'a men sianpo nosida mianna jama'at, Alaata'alasi a bo pungukumi. Alaka' buse'i na jama'atmuu a mian men mangawawau idek.

1 Korintus 6

1 Kalu i kuu poosinsala' simbaya'muu sa'angu' kaparasaya'an, kadai i kuu se' mama'ase' na mian sambana men taasi' sa'angu' kaparasaya'an bo pungukumi parakalamuu, kasee sian mama'ase' na mian men parasaya na Tumpu? 2 Sian mbali' kuu inti'i se' mianna Alaata'ala a bo pungukumi mianna dunia kani'i? Kalu i kuu a bo pungukumi mianna dunia kani'i, sian mbali' pokoonmuu a mungukumi parakala men sianta aratina? 3 Sian mbali' kuu inti'i se' i kita bo pungukumi malaa'ikat? Upa mune' kalu tongko' men bo limangonmuu na tutuo'muu sanda' ilio! 4 Kalu isian parakala men koiya'a, kadai mbali' i kuu se' marawoot na mian men sian angga'ionna jama'at? 5 Men koiya'a bantilkononku na ko'omuu kada' i kuu makamaa'! Sabole isian mian na ko'omuu men minginti'i bo pungukumi parakalana utus sa'angu' kaparasaya'an! 6 Kasee na jama'atmuu isian mian men poosinsala' tia utusna sa'angu' kaparasaya'an, ka' ia mamarawootkon parakalana na mian men sian parasaya ni Kristus! 7 Isianpo parakalana mian sa'angu' tia mian sambana, ya'a noko sidamo bookoi pinginti'ian se' i kuu noko rungku'mo. Mbulo i kuu wawaukonon men sian maloos! Mbulo i kuu popondaluson! 8 Poali i kuu mingilimang men kelo-kelos. Kuu mompopondalus mian sambana. Upa mune' men koiya'a kuu poko wawaumo na utusmuu sa'angu' kaparasaya'an! 9 Sian mbali' inti'ionmuu se' mian men sian malolo' na pingkira'na Alaata'ala sian sida pontombonoi Batomundo'anna Alaata'ala? Alia i kuu kobaetok! Mian men mogora', mian men mangkanggi patung, men muntumpangkon samba-samba, moro'one men mambalukkon wakana, moro'one men poopake simbaya'na moro'one, 10 mian mamangan, mian dekongan, men bukuan lio', men momotaekon mian ka' men kelo-kelos, giigii' iya'a sian sida pontombonoi Batomundo'anna Alaata'ala. 11 Isian toropii i kuu men koiya'a a gau'muu mbaripian. Kasee koini'i kuu niloe'imo. Kuu nosidamo mian men tongko' bo Ko'ona Alaata'ala. Kuu ia popokana'mo Alaata'ala, gause i kuu noparasayamo ni Tumpu Yesus Kristus, ka' gause i kuu ia bariosmo Alusna Alaata'alanta. 12 Isian men mangaan se' mian sida mingilimang giigii' upa. Kasee pinginti'ingku sianta se' daa kumana' giigii'. Mau mune' i yaku' sida mingilimang giigii' upa, kasee i yaku' bude' mamatalai wakangku baetokonna upa-upapo. 13 Isian uga' men mangaan se' kakaan tongko' bona kompong, ka' kompong mase nitoropoti bona kakaan. Kasee rua-rua'na iya'a bo kosiankononna Alaata'ala. Wakanta taasi' bo pogora', kasee tongko' bona Tumpu, ka' Tumpu a bo pinginti'i wakanta iya'a. 14 Alaata'ala nomotuo'imo i Tumpu Yesus noko daa lapus. Koiya'a uga' a Alaata'ala bo momotuo'i kita tia kuasa-Na. 15 Sian mbali' inti'ionmuu se' wakamuu mase sampana waka ni Kristus? Sida mbali' i yaku' mangala sampana waka ni Kristus ka' minsidakon sampana wakana wiwine men mambalukkon wakana? Sabole sian sida. 16 Kabai sianpo kuu inti'i se' mian men mamake wiwine men mambalukkon wakana, ia sidamo sa'angu' waka tia wiwine men mambalukkon wakana iya'a! Gause na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Rua-rua'na nosidamo sa'angu' waka.” 17 Kasee mian men mosa'angu' tia Tumpu, Alusna Tumpu tia santuo'na mian iya'a sidamo sa'angu'. 18 Pingoloa na wawau men mogora'! Gause giigii' dosa sambana men limangonna mian sida na liwana wakana mian iya'a. Kasee mian men mogora' mangawawau dosa na waka-wakana. 19 Sian mbali' inti'ionmuu se' wakamuu mase dodongoanna Alus Molinas? Alus iya'a dumodongo na wakamuu. Ka' Alaata'ala a men nongorookon Alus iya'a na ko'omuu. Wakamuu mase taasi'po i kuu a tombono. Wakamuu Alaata'ala a tombono. 20 Kuu mase ia ilimo Alaata'ala ka' noko bontormo. Mbaka' wakamuu tio bo pompobalaki' Alaata'ala.

1 Korintus 7

1 Koini'i yaku' minsimbati upa men kuu tulis na suratmuu. Isian men mangaan se' moro'one bagia sian membeeli wiwine. 2 Kasee dako' i kuu mogora', mbaka' sanda' moro'one mbulokon isian bo boroki'na, ka' koiya'a uga' a sanda' wiwine isian bo langkai'na. 3 Langkai'na tiodaa mingilimang upa men tiodaa limangonna na boroki'na. Koiya'a uga' a boroki'na tiodaa mingilimang upa men tio limangonna na langkai'na. 4 Wiwine men suo'anmo, wakana taasi'mo tongko' i ia a pinginti'i. Men pinginti'i wakana mase langkai'na. Koiya'a uga' a moro'one men suo'anmo, wakana taasi'mo tongko' i ia a pinginti'i. Men pinginti'i wakana mase boroki'na. 5 Mbaka' i kuu men moto samba, alia mompootaankon pisuumuu sanda-sanda' saliwakon men kuu sangadakonmo too toro pii ilio, kada' i kuu sida mongononoai sambayang. Kalu i kuu sangada men koiya'a, komburi'na i kuu tio mangawawau soosoodo koi men tio wawauonna mian men moto samba dako' Ibiliis mimitopongi i kuu men sian mokotaan pisuumuu. 6 Yaku' sangada kalu mian moto samba poosangadai men koiya'a, kasee taasi' momosuu' se' tio koiya'a. 7 Bookoi i yaku' mingkira' kalu giigii' mian sida koi yaku' sian nosuo'. Kasee sanda' mian ia taraimo Alaata'ala barakaat men sian pookokoi. Men sa'angu' mian isian barakaat men koi kani'i, ka' men sambana isian barakaat men koi kale'e. 8 Mian men sianpo nosuo', ka' wiwine men nobalumo, ururaniionku koi kani'imari: Pore uga' kalu i kuu sumusuung koi yaku'. 9 Kasee kalu i kuu sian mokotaan pisuu, kuu tiodaa mosuo'. Gause mbulokon i kuu mosuo' dako' i kuu oniikiton. 10 Ka' i kuu men nosuo'mo, kuu potoowonku koi kani'imari: Bookoi potoo kani'i taasi' rumingkat na ingku' kasee rumingkat na Tumpu. Boroki' sian sida mamarerei langkai'na. 11 Kasee kalu boroki' namarereimo langkai'na, ia tiodaa sianmo mosuo' soosoodo, kabai se' tio mule'kon na langkai'na. Ka' langkai' sian sida mengerensai boroki'na. 12 Bona mian sambana, potoowonku koi kani'imari. Potoo kani'i taasi'po potoona Tumpu. Kalu utusta sa'angu' kaparasaya'an moboroki' men sian parasaya ni Kristus, ka' boroki'na sangada poododongoi tii ia, boroki' men koiya'a sian sida rensaionna. 13 Ka' kalu wiwine men parasaya ni Kristus molangkai' men sian parasaya ni Kristus, ka' langkai'na sangada poododongoi tii ia, langkai' men koiya'a sian sida rensaionna. 14 Gause langkai' men sian parasaya iya'a nirookonmo na Tumpu gause boroki'na. Koiya'a uga' boroki' men sian parasaya iya'a nirookonmo na Tumpu gause langkai'na. Kalu sian koiya'a, anakna i raaya'a sabole somo koi anakna mian men sian parasaya, poali anak iya'a uga' nirookonmo na Tumpu gause isian sa'angu' minti'ina men parasaya. 15 Kasee kalu mian men sian parasaya iya'a mamarerei boroki'na kabai langkai'na men parasaya ni Kristus, patalai i ia mamarerei. Kalu men koiya'a, kuu men wiwine kabai men moro'one sobiimo poododongoi tii ia. Kasee kikira'na Alaata'ala kada' i kuu tumuo' pooka'amat. 16 Kuu men sida boroki'na mian men sian parasaya na Tumpu, koi upa a ninginti'imuu se' i kuu sian momoko mansalamatkon langkai'muu? Koiya'a uga' i kuu men sida langkai'na mian men sian parasaya na Tumpu. Koi upa a ninginti'imuu se' i kuu sian momoko mansalamatkon boroki'muu? 17 Sanda' mian tiodaa tumuo' koi men ia rookonmo Tumpu na ko'ona tempo Alaata'ala nengeleelo' i ia bo sida mian-Na. Koiya'a potoongku na giigii' jama'at. 18 Kalu sa'angu' mian nipoko sunatmo na tempo Alaata'ala nengeleelo' i ia, mbaka' i ia alia mongkosiankon sunat iya'a. Koiya'a uga' kalu sa'angu' mian sianpo nisunat na tempo Alaata'ala nengeleelo' i ia, mian iya'a sobiimo ka' mama'ase' sunaton. 19 Gause mongololo' aturanna sunat kabai sian mongololo', sian nongko'upa. Men kana' mase mongololoikon potoona Alaata'ala. 20 Sanda' mian tio tumuo' koi tutuo'na na tempo ia leelo' Alaata'ala bo sida mian-Na. 21 Kalu i kuu ata'na mian na tempo ia leelo' Alaata'ala, sian kongupana men koiya'a. Kasee kalu tanaasmuu momoturang i kuu sianmo po'ata'on, alaka' labot. 22 Kalu sa'angu' ata' leelo'onna Tumpu bi parasaya mase i ia sidamo mianna Tumpu men sianmo po'ata'onna dosa. Ka' sa'angu' mian men sian po'ata'on see leelo'onna Tumpu bi parasaya mase i ia sidamo ata' ni Kristus. 23 Alaata'ala ningilimo i kuu ka' noko bontormo nibayar. Mbaka' alia i kuu mingkira' po'ata'onna mian. 24 Utu-utus! Mau koi upa a tutuo'muu tempo i kuu ia leelo' Alaata'ala bo sida mian-Na, kuu tio tumuo' koiya'a tia Alaata'ala. 25 Bona mian men sianpo nosuo'. Men koiya'a yaku' sianta potoona Tumpu. Kasee mau koiya'a, yaku' mambantilkon ururanku koi sa'angu' mian men sida porongorion gause polingu'na Tumpu. 26 Minginau' biai' a repaan men isian na tempo koini'i, surionku bagia kalu mian mansalani tutuo'na koi men pintanga' salanionna. 27 Kalu i kuu boroki'anmo, alia mansarak kada' poorensa. Kalu i kuu sian boroki'an, sobiimo ka' mansarak boroki'. 28 Kasee kalu i kuu mosuo', men koiya'a taasi' dosa. Ka' uga' kalu sa'angu' wiwine laandue' mosuo', ia taasi' se' mangawawau dosa. Tongko' se' ka' i raaya'a men nosuo'mo iya'a mase bo mungurumpaki repaan na tutuo'. Ka' kikira'ku kada' i kuu sian mongololongi repaan men koiya'a. 29 Utu-utus! Panduungku koi kani'imari: Kita sianmo biai' a tempo. Muntumbei koini'i, sanda' mian men boroki'anmo, ia tiodaa tumuo' koikoi se' ia sian boroki'an. 30 Mian men wiri, ia tiodaa koikoi se' i ia sian masiongo'. Mian men beles koikoi se' i ia sian beles. Mian men ningilimo, koikoi se' i ia sian montombonoi upa-upa. 31 Ka' mian men mingilimang palimangonna dunia, ia tiodaa tumuo' koikoi se' i ia sian mongononoai palimangonna dunia iya'a. Gause dunia men koi kani'i a lalandena boomo porus! 32 Kikira'ku kada' i kuu alia babatakon tutuo'muu. Mian men sianta boroki'na bo mongononoai palimangonna Tumpu, gause ia mingkira' mingilimang men pingkira'na Tumpu. 33 Kasee mian men boroki'an bo mongononoai biai' palimangon na tano' balaki' kani'i, gause ia mingkira' mongololoikon pingkira'na boroki'na. 34 Mbali' noana ko'obo-obosmo. Sa'angu' wiwine men sian langkai'an, kabai se' sa'angu' anak wiwine laandue', bo mongononoai biai' upa na palimangonna Tumpu, gause kikira'na kada' waka tia noana sida tombonoionna Tumpu. Kasee sa'angu' wiwine men langkai'anmo mongononoai palimangon na dunia kani'i, gause ia mingkira' mongololoikon pingkira'na langkai'na. 35 Giigii' iya'a mase yaku' tulis kada' sida bo kaporeanmuu. Yaku' taasi' se' mangalia i kuu mowauwau. Men kikira'ku tongko' kada' daa i kuu mingilimang men kana' ka' men sida wawauon, ka' kada' i kuu sida mongononoai palimangonna Tumpu. 36 Kalu sa'angu' moro'one munsuri se' i ia mingkikira'i ndoloina gause i ia sianmo mokotaan pisuuna, asar ndoloina iya'a daa bo posuo'ionna gause daa notu'amo, patalai i ia mingilimang upa men surionna pore bo limangonna. Wawauna men koiya'a taasi'po dosa. Patalai bi posuo'. 37 Kasee kalu sa'angu' moro'one nongotoongmo na noana se' sian mosuo' tia ndoloina iya'a, ka' upa men ia otoongmo iya'a taasi' nipakisaa, mbaka' men ia limangmo iya'a mase pore, kalu ia tuutuu' mingilimang upa men ia otoongmo iya'a. 38 Mbaka' moro'one men mosuo' tia ndoloina iya'a, ia mingilimang men pore, ka' moro'one men sian mosuo', koiya'a men porena. 39 Sa'angu' wiwine men nosuo'mo gunta-guntang ukum tia langkai'na tongko' tempo langkai'na iya'a dauga' tumuo'. Kalu langkai'na lapusmo, wiwine iya'a sidamo mosuo' soosoodo tia moro'one men kikira'na, kasee moro'one iya'a tiodaa mian men parasaya na Tumpu. 40 Kasee kalu ia sianmo mosuo' soosoodo, koiya'a a porena bo ko'ona. Koiya'a pinginti'ingku. Ka' surionku, upa men yaku' neengkon iya'a mase yaku' neengkon tia kuasanna Alusna Alaata'ala.

1 Korintus 8

1 Koini'i tundunkononku a aratina antok men nikelaikon bona patung. Bookoi “kita giigii' isian pinginti'ianta na pimbolianan.” Poali pinginti'ian iya'a minsidakon mian sida lambak, kasee molingu'kon mian minsidakon kaparasaya'anna mian sida moonggor. 2 Mian men mansarui se' isian pinginti'ian mase sianpo ninginti'i men tiodaa inti'ionna. 3 Kasee mian men tuutuu' molingu'kon Alaata'ala, mian iya'a inti'ionna Alaata'ala. 4 Koi upa ansee a mangkaan antok men nikelaikonmo bona patung? Kita inti'imo se' na tano' balaki' kani'i patung men kanggion mase sianta aratina. Alaata'ala sa'a-sa'angu'. Sianta men sambana. 5 Daa uga' biai' a upa men ngaanon diim tia tumpu men sambanaan, mau men isian na lealaa kabai men isian na tano' balaki'. 6 Kasee na ko'onta', Alaata'ala tongko' sa'angu'. Iamo a Tama men ninsidakon giigii' upa na dunia. Kita tongko' tumuo' bo Ko'ona. Ka' uga', Tumpu mase sa'a-sa'angu', men i Yesus Kristus. Alaata'ala nomokau i Yesus kada' minsidakon giigii' upa na dunia ka' minsidakon i kita tumuo'. 7 Mau mune' koiya'a, sianta se' daa giigii' mian minginti'i men koiya'a. Isian toropii mian men mbaripian malia' mangkanggi patung. Koiya'a mbali' pataka koini'i uga' i raaya'a dauga' munsuri se' antok men nipoko kelaikonmo bona patung mase antok men niboliankon. Mbaka' kalu i raaya'a mangkaan antok men koiya'a, raaya'a munsuri se' dosa, gause noana i raaya'a raranga'. 8 Bookoi upa men kaanonta sian momorei poowawanta tia Alaata'ala. Kalu i kita sian mangkaan, kita sian nongko'upa. Ka' uga' kalu i kita mangkaan antok men koiya'a, kita sian mandapot dale' upa-upa. 9 Kasee pore-pore! Alia pataka wawaumuu men mingilimang giigii' upa montombolongkon mian sambana mangawawau dosa, gause noana raranga'. 10 Tuutuu' mba'a. Kuu ninginti'imo se' sian kongupana a kumaan na pimbolianan. Kasee kalu isian sa'angu' mian nimiile' se' i kuu oru-oruang inde'e ka' kumaan, mbaka' mian men raranga' a noana iya'a uga' lente' mangkaan antok men nikelaikonmo na patung. 11 Mbaka' pinginti'ianmuu men koiya'a montombolongkon utusmuu sa'angu' kaparasaya'an men raranga' a noana iya'a sida silaka'. Poali i Kristus nolapus uga' tonsoop bona mian iya'a men raranga' a noana. 12 Ka' kalu i kuu sala'an men koiya'a na utusmuu sa'angu' kaparasaya'an, mbaka' i kuu mampapolosi noana i raaya'a men dauga' raranga', ka' i kuu baradosa ni Kristus. 13 Koiya'a mbali', kalu kakaan men kaanonku montombolongkon utusku men sa'angu' kaparasaya'an mangawawau dosa, mbaka' i yaku' sianmo mangkaan antok men niboliankon pataka manau', dako' i yaku' manggau'kon i ia mangawawau dosa.

1 Korintus 9

1 Taasi' uga' i yaku' kani'i mian men sida mangawawau koi pingkira'ku? Taasi' uga' i yaku' kani'i poposuu'? Yaku' mbali' sianpo nimiile' i Yesus, Tumpunta? Kuu mbali' taasi' ee'na palimangon men yaku' limangmo bona Tumpu? 2 Mau mune' mian sambana sian sangada se' i yaku' kani'i poposuu', koo'mo tia koo', kuu sabole sangada na ingku'. Gause tutuo'muu koi mianna Tumpu mase mompopo'inti'ikon se' i yaku' kani'i poposuu'. 3 Kalu mian miminsala'i yaku', simbationku koi kani'imari: 4 Kai mbali' sian sida mangalabot kakaan tia men bo inumon na upa men kai limangmo? 5 Kai mbali' sian sida mangawawa boroki' men sa'angu' kaparasaya'an poololo' tii kai na rae'anmai, koi men ia wawaumo utus ni Tumpu Yesus ka' poposuu' sambana tonsoop i Kefas? 6 Kabai tongko' i yaku' tii Barnabas a men tiodaa mosibasarak men bo kokosidamai? 7 Sianta surudadu men mosibasarak bo ko'ona suungna na tempo mae' poopapate! Sianta po'ale' men mangasok anggur na ale'na kasee sian mangkaan woo'na anggur men na ale'na iya'a! Sianta pontotobo' domba kasee sian minginum susuna dombana iya'a! 8 Yaku' muntundun men koiya'a taasi' tongko' rumingkat na upa men piile'on sanda' ilio, kasee ukum Torat uga' mangaan men koiya'a. 9 Na kitap ni Musa isian nitulis koi kani'imari: “Sapi' men pintanga' umiik, alia peno'on kasee patalai bi kaan.” Alaata'ala mbali' se' tongko' mingimamat sapi'? 10 Kabai isian panduung-Na bo ko'onta'? Daa mba'a! Men koiya'a nitulis bo ko'onta'. Gause kana' uga' kalu mian men bapajeko kabai se' mian men mingiik mongooskon obosna palimangonna. 11 Kai nangkamburmo wine' men na Alus Molinas na tutuo'muu. Mbaka' kalu i kai mangala tambo na ko'omuu, sala' mbali' i kai mingilimang men koiya'a? 12 Kalu mian sambana sida mongooskon men koiya'a na ko'omuu, upa mune' i kai sabole sida tuu'. Kasee i kai sianpo paraa koiya'a. Kai tongko' mingkira' mamasa'an giigii' iya'a dako' mantakakon upa-upa men sida bo pinsingkuri Lele Pore men muntundun i Kristus. 13 Kuu sabole minginti'i se' mian men balimang na Laiganna Alaata'ala mandapot kakaanna i raaya'a na Laiganna Alaata'ala. Ka' mian men balimang na mesba mandapot obosanna i raaya'a na upa men nikurbaankon indo'o. 14 Koiya'a uga' Tumpu namatuko se' mian men mengelelekon Lele Pore, ia tiodaa tumuo' na palimangonna iya'a. 15 Kasee i yaku' sian nontoopa'ase' tambo na ko'omuu. Ka' panduungku na surat kani'i taasi' se' kada' i kuu mantarai bo ingku' koini'i. Mbulokon i yaku' lapus kalu yaku' tio mingilimang men koiya'a, dako' penta' a men kodaakononku. 16 Kasee kalu na pengelelekonan Lele Pore, yaku' sianta salanan kodaawan. Yaku' tio mingilimang gause Alaata'ala nomosuu'mo i yaku'. Silaka' i yaku' kalu sian mengelelekon Lele Pore iya'a! 17 Kalu se' i yaku' mingilimang palimangon iya'a rumingkat na pingkira'ku susuung, mbaka' i yaku' sida mongooskon tambo. Kasee i yaku' mengelelekon Lele Pore gause ia pokau Tumpu, taasi' pingkira'ku susuung. 18 Kalu koiya'a, upa ansee a bo tambongku? Tambongku koi kani'imari: yaku' daa sida mengelelekon Lele Pore iya'a ka' sian mama'ase' mian men bo pingimamat i yaku', gause yaku' sian mangawawau men bookoi sida wawauonku na pengelelekonan Lele Pore iya'a. 19 Mau mune' yaku' sian ia po'ata mian, kasee i yaku' ninsidakonmo wakangku bo ata'na giigii' mian. Yaku' mingilimang men koiya'a kada' sida monsoopkon bi biai' a mian men mongololo' i Kristus. 20 Mbali' bona lipu' Yahudi, yaku' mimpipiile'kon se' i yaku' uga' koi lipu' Yahudi, kada' daa monsoopkon i raaya'a bi sida mian men mongololo' i Kristus. Bona mian men tumuo' mongololo' ukum Torat, yaku' mimpipiile'kon se' i yaku' mongololo' ukum iya'a, mau mune' yaku' sianmo tio mongololo' ukum iya'a. Yaku' mingilimang koiya'a kada' daa monsoopkon i raaya'a bi sida mian men mongololo' i Kristus. 21 Bona mian na lipu' sambana men taasi' Yahudi, yaku' mimpipiile'kon koikoi se' i yaku' mian men taasi' Yahudi, men tumuo' sian matete na ukum Torat. Yaku' ningilimang men koiya'a kada' daa monsoopkon i raaya'a bi sida mian men mongololo' i Kristus. Kasee taasi' se' i yaku' sian matete na ukumna Alaata'ala. Yaku' tamban matete na ukum ni Kristus. 22 Bona mian men kaparasaya'anna dauga' raranga', yaku' mongololo' koi pinginti'ina i raaya'a, kada' daa monsoopkon i raaya'a bi sida mian men malolo' ni Kristus. Yaku' mongololo' tutuo'na giigii' mian, kada' koo'mo tia koo' yaku' momoko mansalamatkon toropii ira. 23 Giigii' palimangonku yaku' limang gause minginau' Lele Pore, kada' i yaku' uga' tonsoop mantausi barakaat na Lele Pore iya'a. 24 Kuu sabole minginti'i se' na tempo poopa'a-pa'agorkon tumetende', biai' a mian mongololo' tumetende', kasee men mandapot tambo tongko' sa'angu' mian. Mbaka' alaka' tetende' koi na aturan kada' i kuu mantausi tambomuu. 25 Sanda' mian men poopa'a-pa'agorkon tumetende', ia tio mungkuasai wakana na giigii' upa. Ia mingilimang koiya'a kada' posapeo'ion tia bunga men dongan malau. Kasee i kita mungkuasai wakamai na giigii' upa kada' posapeo'ion tia bunga men sian malau pataka sidutu. 26 Mbali' yaku' sian tumetende' men sianta panduungna noangku. Kabai se' poopukul, yaku' sian mansambumo mumukul. 27 Kasee yaku' mansara-sarak mingilimang men marepa kada' mungkuasai wakangku. Yaku' mingilimang koiya'a gause i yaku' bude' kalu moko daa mengelele'kon Lele Pore na mian sambana, yaku' sianmo mantausi tambo.

1 Korintus 10

1 Utu-utus! Kuu tiodaa minginau' upa men nosida na pulinta na tempo i raaya'a nongololo' i Musa. Raaya'a giigii' ia moongi antong, ka' giigii' nosalamat nengelembeti tobui. 2 Nengelembeti tobui ka' moongna antong iya'a a men nipake bo pansarani i raaya'a giigii' kada' sida pololo' ni Musa. 3 Raaya'a giigii' nangkaan kakaan men koikoimo ringkat na Alaata'ala, 4 ka' i raaya'a giigii' uga' ninginum men koikoimo ringkat na Alaata'ala. Raaya'a ninginum na Watu men ringkat na Alaata'ala ka' poololo' i raaya'a. Kristus a Watu iya'a. 5 Kasee mau koiya'a, Alaata'ala bude'kon wawauna kobiai'anna i raaya'a. Mbali' Alaata'ala namatalai i raaya'a nolapus na tano' maleas. 6 Giigii' iya'a sida bo piile'onta, bo pompopodaga i kita dako' mingkikira'i upa-upa men ba'idek koi men ia wawaumo i raaya'a. 7 Kita uga' sian sida mangkanggi patung koi mian men isian na ko'ona i raaya'a. Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Mian umoruang kumaan ka' ba'inum, kasi sumoili' mangkanggi patung.” 8 Alia i kita mogora' koi mian men isian na ko'ona i raaya'a. Mbali' na ko'ona i raaya'a isian ruampulo' totolu' loloon mian a men nolapus na ilio sangilio iya'a gause ningilimang men koiya'a. 9 Alia i kita mimitopongi Tumpu koi men ia limang toro pii mian na ko'ona i raaya'a tempo mbaripian, pataka i raaya'a nolapus ia tumbuk ule moso'an. 10 Kita uga' alia mongkoinanang koi men ia limang toro pii mian na ko'ona i raaya'a tempo mbaripian pataka i raaya'a ia papatei malaa'ikat kolapusan. 11 Giigii' men koiya'a nosida na ko'ona i raaya'a kada' bo piile'onna mian sambana, ka' nitulis kada' bo pompopodaga i kita. Gause i kita koini'i mase tumuo' na tempo kokomburi'anna. 12 Mbaka' mian men mansarui se' daa kekereranna moonggor, ia tiodaa maka'amat dako' ia mandawo'. 13 Sanda' saga-saga men lolongionmuu mase saga-saga men malia' lolongionna mian. Kasee Alaata'ala malolo' na toon-Na. Kuu sian patalaion-Na topongionna upa men sian pa'alaonmuu. Tempo i kuu takaionna saga-saga, Ia bo mantarai salan kada' i kuu sida mokotaan a noamuu. 14 Mbaka', utu-utusku men kolingu'ku, kuu aliamomo' mangkanggi patung. 15 Pomorobuingku i kuu koi pomorobuingku mian men motu'amo a noana. Kuu tiodaa mompoo'inarutikon wurungku kani'i. 16 Na tempo i kita minginum anggur na sasangkir barakaat ka' munsukuur Alaata'ala, taasi' uga' iya'a mompopo'inti'ikon se' i kita motokantang tii Kristus na kolapusan-Na? Ka' na tempo kita mongobo-obos roti bo kaanonta, taasi' uga' iya'a mompopo'inti'ikon se' i kita tonsoop sampana waka ni Kristus? 17 Gause roti men oboson iya'a sa'a-sa'angu', ka' i kita giigii' mangkaan roti iya'a, mbaka' i kita men biai' kani'i nigalalmo sa'angu' waka. 18 Piile' uga' a lipu' Israel. Raaya'a men nangkaan kakaan men nikurbaankonmo na wawona mesba, raaya'a uga' nandapat obosna mesba iya'a. 19 Nongko'upa mbali' se' mangaan men koiya'a? Kelai men rookonon bona patung mbali' isian aratina? Patung men kanggion mbali' isian aratina? 20 Taasi'. Kasee kelai men nikelaikonmo bona patung taasi' rookonon bona Alaata'ala, kasee bona diim. Yaku' bude'kon i kuu malolo' na diim. 21 Kuu sian sida minginum anggur na rurua' sasangkir. Kalu monsoosa' Tumpu, uga' na Tumpumo. Amo' dauga' monsoosa' diim. Kuu sian sida kumaan sa'angu' kaanan tia Tumpu ka' uga' sa'angu' kaanan tia diim. 22 Kabai kita mingkira' minsidakon Tumpu mosorop? Kita mbali' a bukuanna tii Ia? 23 Taena mian, “Kita sida mingilimang men kikira'ta.” Tuutuu'! Kasee taasi' giigii' men kikira'ta se' daa kumana'. “Kita sida mingilimang men kikira'ta.” Tuutuu'! Kasee taasi' giigii' men kikira'ta iya'a se' daa mamakadodor kaparasaya'anta. 24 Alia isian mian men mampari-pari kaporean men tongko' bona waka-wakana. Sanda' mian tiodaa mampari-pari uga' men bo kaporeanna mian sambana. 25 Kuu sida mangkaan antok men balukkonon na pobalukan antok. Antok iya'a sobiimo ka' seneion dako' sian kokana'na noamuu. 26 Gause na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Tano' balaki' kani'i tia giigii' isiina mase Tumpu a tombonona.” 27 Kalu angeonna mian men taasi' sa'angu' kaparasaya'an kada' kumaan, ka' i kuu sangada angeonna, upa men nitaropkon na ko'omuu, alaka' kaan. Sobiimo ka' mensenei nangalaan kakaan iya'a, dako' sian kokana'na noamuu. 28 Kasee kalu isian men mambantil na ko'omuu taena, “Antok kani'i nikelaikonmo bona patung,” mbaka' alia mangkaan antok iya'a, gause minginau' mian iya'a ka' minginau' men taena noa. 29 Panduungku taasi' se' men taena noamuu, kasee men koi taena noana mian men nambantilkon iya'a. Kabai isian men bapikirawar koi kani'imari: “Nongko'upa mbali' a wawaungku se' tiodaa mongololoikon isiina noana mian sambana? 30 Kalu i yaku' mangkaan antok see daa sukuurkononku na Alaata'ala, nongko'upa mbali' a mian se' mompoposala' i yaku' gause antok iya'a, poali antok iya'a yaku' sukuurkonmo na Alaata'ala?” 31 Mbali' mau upa a men limangonmuu kabai se' kaanonmuu kabai se' inumonmuu, giigii' iya'a alaka' limang tongko' bo pompobalaki' Alaata'ala. 32 Alia i kuu manggau'kon mian mangawawau dosa, too se' i raaya'a lipu' Yahudi, kabai se' lipu' Yunani, kabai se' jama'atna Alaata'ala. 33 Alaka' tumuo' koi yaku'. Yaku' mampari-pari mingilimang giigii' upa men kikira'na giigii' mian. Yaku' mingilimang koiya'a taasi' se' bona waka susuung. Panduungku mase kada' daa mian biai' sida salamatkonon.

1 Korintus 11

1 Mai lolo' a wawaungku koi yaku' uga' mongololo' wawau ni Kristus. 2 Yaku' muntunde' i kuu gause i kuu daa sinampang minginau' i yaku' ka' i kuu mongololo' pisiso' men yaku' tadulkon na ko'omuu. 3 Kasee kikira'ku kada' i kuu minginti'i men koi kani'imari: men mantanaasi giigii' moro'one mase i Kristus, ka' men mantanaasi wiwine mase moro'one, ka' men mantanaasi i Kristus mase Alaata'ala. 4 Sanda' moro'one men basambayang kabai se' mantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala kasee molimbaung, ia mampapakamaa' i Kristus men mantanaasi i ia. 5 Kasee sanda' wiwine, tempo ia basambayang kabai tempo ia mantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala, kalu ia sian molimbaung, mbaka' wiwine iya'a mampapakamaa' moro'one men mantanaasi i ia. Wiwine men koiya'a koikoimo tia men nibokulu'imo. 6 Gause kalu wiwine bude' molimbaung, mbaka' bagia bi guntinga a wuukna. Kasee kalu wiwine guntingon kabai se' bokulu'ion, ya'a koikoimo mampapakamaa' i ia, mbaka' i ia tiodaa molimbaung. 7 Moro'one sian kana' molimbaung, gause ia mimpipiile'kon koi upa a Alaata'ala ka' kobalaki'an-Na. Kasee wiwine mimpipiile'kon kobalaki'anna moro'one. 8 Gause taasi' wiwine a ni'ala ka' niwawau sida moro'one, kasee moro'one a men ni'ala ka' niwawau sida wiwine. 9 Moro'one taasi'po niwawau bona wiwine, kasee wiwine a men niwawau bona moro'one. 10 Koiya'a mbali' wiwine tiodaa molimbaung bookoi sa'angu' oosan se' ia mase tanaasionna moro'one. Men koiya'a uga' kokana'na malaa'ikat. 11 Mau mune' koi mianna Tumpu, wiwine sian sida tumuo' susuung men sian paraa tia moro'one, ka' moro'one uga' sian sida tumuo' susuung men sian paraa tia wiwine. 12 Mau mune' wiwine nisidakon ringkat na moro'one, kasee noko daa iya'a, moro'one ngamea'kononna wiwine, ka' raaya'a giigii' mimpu'u na Alaata'ala. 13 Alaka' poo'inarutikon a men koi kani'imari: Sida mbali' a sa'angu' wiwine sambayang na aropna mian biai' kasee sian nolimbaung? 14 Koi men ia inti'imo mian biai', ka' i kuu uga' minginti'i se' kalu moro'one kea' a wuukna, ya'a mase kakamaa'. 15 Kasee kalu wiwine, wuuk men alayo' iya'a sida sa'angu' kobelesanna i raaya'a, ka' nirookon na ko'ona kada' bo limbaungna. 16 Kalu isian men mingkira' mompoogagaikon men koiya'a, kai kabaipo jama'atna Alaata'ala men sambana tongko' mongololo' men koiya'a. Sianta men sambanaan. 17 Yaku' sian muntunde' i kuu na potoongku men koi kani'imari. Poorimpungianmuu bakitumpu sianmo mantakakon men pore, kasee mantakakon men sian pore. 18 Tumbena yaku' nongorongor se' na poorimpungianmuu isian mian men sian poolakama'. Ka' surionku lele iya'a kobiai'anna tuutuu'. 19 Kabangaranamo uga' kalu na ko'omuu isian mian men sian poolakama', kada' manasa se' ime a mian men daa kana'! 20 Kasee na tempo i kuu poorimpungi bakitumpu mangkaan roti ka' minginum anggur bona Tumpu, wawaumuu iya'a taasi' bona Tumpu. 21 Gause na tempo i kuu kumaan, kuu sanda-sanda' po'olu-olukoni mangala kakaan tia anggur pataka isian men dauga' mololu, ka' men sambana tamban lio'. 22 Nongko'upa mbali' se' koiya'a? Taasi' uga' i kuu laiganan? Kuu sida kumaan ka' ba'inum na laiganmuu. Kabai i kuu mingkira' mompopokoo' jama'atna Alaata'ala ka' mampapakamaa' mian men talalais? Koi upa ansee a men tiodaa bo bantilkonon na ko'omuu? Too men koiya'a tiodaa tunde'onku? Sian! Yaku' sian muntunde' i kuu. 23 Gause men yaku' pisiso'kon na ko'omuu iya'a mase tongko' yaku' labot na Tumpu. Na malom tempo i Tumpu Yesus ia rookon mian kada' papateion, Ia nangala roti, 24 ka' noko daa Ia nunsukuurkon roti iya'a na Alaata'ala, Ia nungurumpi-rumpikmo, kasi norobu tae-Na, “Ni'imo a wakang-Ku men nirookon bo pontololoki i kuu. Alaka' wawau a men koi kani'i bookoi pinginau'muu i Yaku'.” 25 Koiya'a uga' sarataa noko daa nangkaan roti, Ia nangalamo pinginuman tia anggur kasi norobu tae-Na, “Isiina pinginuman kani'i bookoi oosna toonna Alaata'ala men u'uru, men nipakadodor tia rara'-Ku. Sanda' i kuu minginum men koi kani'i, alaka' wawau a men koiya'a bookoi pinginau'muu i Yaku'.” 26 Sanda' pangkaananmuu roti ka' pinginumanmuu anggur men koi kani'i, kuu mengelelekon kinolapusanna Tumpu pataka kotakaan-Na. 27 Mbali' mian men mangkaan rotina Tumpu kabai se' minginum anggurna Tumpu see sian kana' a wawauna, mian iya'a mangawawau dosa na Tumpu men nongorookonmo waka-Na tia rara'-Na bookoi kurbaan. 28 Sanda' mian tiodaa manganasai wawauna kutung, kasi i ia sida mangkaan roti ka' minginum anggur iya'a. 29 Gause kalu mian mangkaan roti ka' minginum anggur kasee sian mingimamat wakana Tumpu, mbaka' men kaanonna ka' inumonna iya'a tongko' mantakakon ukumanna Alaata'ala na wakana. 30 Mbali' biai' i kuu men manggeo ka' sian maka'ala ka' isian uga' men tompolapus. 31 Kasee kalu i kita manganasai kutung wawaunta, kita sian ukumonna Alaata'ala. 32 Kasee kalu too i kita ukumonna Alaata'ala, mbaka' Ia mangawawau koiya'a kada' montotobo'i i kita dako' i kita ukumon singka-singkat tia mianna dunia men sian parasaya. 33 Utu-utusku! Kuu tiodaa poopeperai kalu i kuu poorimpungi bakitumpu mangkaan roti ka' minginum anggur. 34 Kalu isian men mololu, ia tiodaa kumaan na laigannapo. Kalu i kuu mingimamat men koiya'a, poorimpungianmuu sian mantakakon ukumanna Alaata'ala na ko'omuu. Men sambanaan daa bo bantilkononku na ko'omuu tempo kotakaanku.

1 Korintus 12

1 Utu-utus! Koini'i yaku' muntundunkon barakaat men rookononna Alus Molinas. Yaku' mingkira' kada' i kuu minginti'i men tuutuu'na. 2 Kuu minginti'i se' na tempo i kuu sianpo ninginti'i Tumpu, kuu nibaetokmo pataka mangkanggi patung men umu'. 3 Mbaka' bantilkononku se' mian men tondongonna Alusna Alaata'ala, ia sian momoko mangaan “Bi kana'a tadean i Yesus!” Koiya'a uga' sianta sa'angu'po mian men momoko mangaan: “Yesus a men Tumpu!” kalu mian iya'a sian pisiso'onna Alus Molinas. 4 Isian biai' kaliangan a barakaat men ringkat na Alaata'ala, kasee giigii' rookononna Alus men sa'a-sa'angu'. 5 Isian biai' kaliangan a palimangon men sida limangon, kasee Tumpu men bo pinginti'i mase sa'a-sa'angu'! 6 Isian biai' kaliangan a palimangon men kosamba', kasee giigii' iya'a limangonna Alaata'ala men sa'a-sa'angu'. 7 Kita sanda-sanda' taraion barakaatna Alus Molinas men kumana' bo kaporeanta giigii'. 8 Isian mian men taraionna Alus iya'a barakaat pinginti'ian tempo morobu. Mian sambana taraionna Alus iya'a barakaat mompopo'inti'ikon Alaata'ala. 9 Mian sambana taraionna Alus iya'a barakaat imaan moonggor. Mian sambana taraionna Alus iya'a barakaat kuasa bo pengelesi'i mian. 10 Mian sambana taraion barakaat kuasa bo pangawawau upa kosamba'. Mian sambana taraion barakaat bo pantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala. Mian sambana taraion barakaat minginti'i mindilang aana men Alus Molinas tia men taasi'. Mian sambana taraion barakaat momorobukon toropii kaliangan wurung men kobangang, ka' isian uga' mian sambana taraion barakaat minginti'i mangarat wurung men kobangang iya'a. 11 Giigii' barakaat iya'a limangonna Alus men sa'a-sa'angu' iya'a. Sanda' mian mandapot barakaat koi men kikira'na Alus rookonon na ko'ona. 12 Wakana mian sa'a-sa'angu', kasee biai' a sampana. Giigii' sampana iya'a, mau mune' biai', mase galal sa'angu' waka. Kita men parasaya ni Kristus uga' koi wakana mian. 13 Kita men parasaya, mau lipu' Yahudi kabai se' lipu' Yunani, ata' kabai se' mian men sian nipo'ata', giigii' i kita ia saranimo Alus men sa'a-sa'angu' iya'a kada' daa i kita sida posa'angu'on na waka ni Kristus. Kita giigii' nitaraimo ninginum na Alus men koikoimo. 14 Wakana mian uga' biai' a sampana, taasi'po tongko' sangkaliangan. 15 Koi upa kalu se' sarat mangaan taena, “Yaku' taasi' lima, mbaka' i yaku' taasi'po sampana waka.” Tuutuu' mbali' a sarat se' sian tonsoop sampana waka? 16 Koi upa kalu se' tilinga mangaan taena, “Yaku' taasi' mata, mbaka' i yaku' taasi'po sampana waka.” Tuutuu' mbali' a tilinga se' sian tonsoop sampana waka? 17 Kalu wakana mian tongko' mata giigii', koi upa bo poorongorna waka iya'a? Kabai se' kalu wakana mian tongko' tilinga giigii', koi upa a waka iya'a sida poo'ook? 18 Kasee giigii' sampana waka iya'a ia pokela Alaata'ala na wakana mian koi pingkira'-Na. 19 Kalu giigii' sampana waka tongko' sangkaliangan, koi upa se' daa sida ngaanon waka? 20 Tuutuu' mba'a se' biai' a sampana waka, kasee waka sa'a-sa'angu'. 21 Mbali' mata sian sida mangaan na lima koi kani'imari: “Koo sian kumana' na ingku'!” Kabai se' takala' mangaan na sarat taena, “Koo sian kumana' na ingku'!” 22 Poali sampana waka men bookoi sian momoko ba'upa iya'a, ya'amo a men kumana' tuu' bo ko'onta. 23 Ka' sampana waka men bookoi sian angga'ion, ia a men angga'ionta tuu'. Sampana waka men sian sida pakatedaon na mian biai', imamatonta tuu'. 24 Kasee sampana waka men daa sida pakatedaon mosoo imamatonta. Alaata'ala nantapi'mo sampana wakanta pataka men sian laan angga'ion, ya'a a men imamaton tuu'. 25 Mbali' giigii' sampana waka sian sida poosinsala', kasee tio poo'imamat. 26 Kalu sa'angu' sampana waka karepaan, mbaka' sampana waka men sambana uga' tololo' munsuri karepaan. Kalu sa'angu' sampana waka angga'ion, mbaka' giigii' sampana waka uga' munsuri beles. 27 Kuu giigii' mase waka ni Kristus ka' i kuu sanda-sanda' mase sampana waka iya'a. 28 Koiya'a uga' a na lalomna jama'at. Alaata'ala namatukokonmo bookoi limangna sanda' mian. Men tumbena poposuu', korua'na nabii, kotolu'na guru, kasi mian men isian barakaat mangawawau upa kosamba', ka' uga' mian men isian barakaat mengelesi'i mian, kabai se' minsida mangalawei mian, kabai se' minsida mantanaasi, kabai se' men minginti'i momorobukon toropii kaliangan wurung men kobangang. 29 Raaya'a taasi' se' daa giigii' nosida poposuu' kabai se' nabii kabai se' guru. Taasi' se' daa giigii' isian barakaat bo pangawawau upa kosamba', 30 kabai se' bo pengelesi'i mian, kabai se' men bo pomorobukon wurung men kobangang, kabai se' bo pangarat wurung men kobangang iya'a. 31 Mbaka' kuu tiodaa mampari-pari mantausi na Alus Molinas barakaat men tuko. Ka' koini'i yaku' mompopo'inti'ikon na ko'omuu salan men porena tuu'.

1 Korintus 13

1 Mau mune' i yaku' minginti'i biai' kaliangan wurungna mian, ka' uga' wurungna malaa'ikat, kasee i yaku' sian molingu'kon mian sambana, mbaka' giigii' men neengkononku iya'a tongko' koi laungna tawa-tawa tia gong men kalansingan, kasee sianta aratina. 2 Mau yaku' isian barakaat mantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala, ka' minginti'i giigii' upa men sian inti'ionna mian sambana, ka' montombonoi giigii' pinginti'ian, ka' parasaya tuu' na Alaata'ala pataka mamaka'ala momosuu' buu'na bi balimba', kasee i yaku' sian molingu'kon mian sambana, mbaka' i yaku' sian tuu' mingkaliangan! 3 Mau giigii' men tombonoionku rookononku na mian talalais, ka' uga' maloos tunuon a wakangku, kasee i yaku' sian molingu'kon mian sambana, mbaka' giigii' men yaku' limangmo iya'a sian tuu' isian ee'na. 4 Mian men molingu'kon mian sambana, ia sian sungkol, kasee pore a noana. Ia sian masindir, sian mongkodaakon wakana ka' sian mintidaa-daa. 5 Ia sian aripuru, sian mingimamat men tongko' bona waka-wakana, ia sian maso'on, ka' ia sian mongkokoo'i mian men isian sala'na na ko'ona. 6 Mian men molingu'kon mian sambana, ia sian mingkikira'i men kelo-kelos, ia tongko' mingkira'kon men kana'. 7 Ia mokotaan mongololongi giigii' repaan, ka' mingkira' mamarasaya men pore na sanda' mian. Upa men ooskononna bona mian sian kolimbo'ionna, ka' i ia mokotaan mempeperai giigii' upa. 8 Polingu' sian kokabu-kabusanna. Barakaat mantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala bo sianmo imputna, barakaat momorobukon wurung men kobangang bo sianmo imputna, barakaat mompopo'inti'ikon Alaata'ala bo sianmo imputna. 9 Gause pinginti'ianta sian biai' ka' lelena Alaata'ala men tadulkononta sian kalepu. 10 Kasee kalu isianmo men daa kalepu, mbaka' barakaat men sian kalepu iya'a bo penta'. 11 Tempo i yaku' dauga' morio', yaku' morobu koi anak morio', noangku koi anak morio', pinginti'ianku koi anak morio'. Koini'i sarataa i yaku' nobalaki'mo, gau'na anak morio' iya'a yaku' parereimo. 12 Koini'i koikoi se' i kita mimiile' dudusta na mongkitaan, men sian laan manasa, kasee ni'imarian piile'on manasa koi men poororo'up. Koini'i baasi sanggiran a men inti'ionku, kasee ni'imarian daa bo manasa inti'ionku, koi yaku' uga' inti'ionna Alaata'ala. 13 Mbaka' koini'i isian koi tolu' kaliangan a men tiodaa sinampang limangonta: mamarasaya, mongooskon ka' molingu'kon. Men tuko na totolu' kaliangan iya'a mase molingu'kon.

1 Korintus 14

1 Kuu tiodaa molingu'kon mian sambana. Ka' pari-pari a barakaat men rookononna Alus Molinas, men tukona tuu' barakaat mantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala. 2 Mian men momorobukon wurung men kobangang, ia taasi'po morobu na mian, kasee morobu na Alaata'ala. Sianta mian men minginti'i upa men tundunonna, gause Alus Molinas a men minsidakon i ia mengeneengkon upa-upa men tongko' Alaata'ala a ninginti'i. 3 Kasee mian men mantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala, ia uga' momorobui mian kada' bo pamakadodor i raaya'a, bo pantarai ururan ka' bo pantata'u i raaya'a. 4 Mian men momorobukon wurung kobangang tongko' mamakadodor waka-wakana, kasee mian men mantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala, ia mamakadodor jama'at. 5 Kikira'ku kada' i kuu giigii' minsida momorobukon wurung men kobangang. Kasee men porena kalu i kuu minsida mantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala. Gause mian men mantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala a kumana'na tia mian men momorobukon wurung men kobangang. Jama'at sida pakadodoronna mian men momorobukon wurung men kobangang tongko' kalu isian mian bo pangarat wurung iya'a. 6 Utu-utus! Kalu i yaku' taka na ko'omuu ka' yaku' momorobukon wurung men kobangang, men koiya'a mbali' isian kana'na bo ko'omuu? Sian! Kasee kalu i yaku' muntundunkon men ia pipiile'kon Tumpu na ingku' kabai pinginti'ian kabai lele kabai pisiso' men ringkat na Alaata'ala, ya'a daa isian kana'na. 7 Koiya'a uga' a pakakas musiik men sian minoa kasee isian laungna, koimo poloit kabai se' kecapi. Kalu sian kana' a pamakenta, koi upa bo pinginti'ina mian musiik iya'a? 8 Kabai kalu terompetna surudadu duupon sambu-sambumo, ime mbali' a men daa batoropot poopapate? 9 Koiya'a uga' i kuu. Kalu i kuu momorobukon wurung men kobangang, kasee wurung iya'a sian manasa, mbaka' sianta sa'angu'po a mian men minginti'i upa men tundunonmuu iya'a. Tundunanmuu iya'a sianta patukna ka' tongko' bo penta'. 10 Na tano' balaki' kani'i sabole biai' kaliangan a wurungna mian, kasee sianta sa'angu'po wurung iya'a men sianta aratina. 11 Kasee kalu i yaku' sian minginti'i men neengkononna sa'angu' mian, mbaka' mian men mengeneengkon iya'a tongko' koi mian sa'angu'an lipu' na ingku'. Ka' i yaku' uga' koi mian men sa'angu'an lipu' na ko'ona. 12 Koiya'a uga' i kuu. Kuu mingkira' tuu' bi isian barakaat na Alus Molinas. Kasee men tukona tuu', kuu tiodaa mampari-pari bi isian barakaat men mamakadodor jama'at. 13 Mbaka' mian men momorobukon wurung men kobangang, ia tiodaa mama'ase' na Alaata'ala kada' i ia uga' minsida mangarat upa men ngaanonna iya'a. 14 Gause kalu i yaku' sambayang mowurung men kobangang, mbaka' noangku sambayang kasee yaku' sian minginti'i upa-upa. 15 Tiodaa koi upa ansee a bo limangonku? Koi kani'imari a men bo limangonku: Yaku' bo sambayang mowurung kobangang, kasee i yaku' uga' sambayang mowurung men inti'ionku. Yaku' bo monani mowurung kobangang, kasee i yaku' uga' monani mowurung men inti'ionku. 16 Gause kalu i kuu basukuur na Alaata'ala tongko' mowurung kobangang ka' isian mian sambana men sian minginti'i wurung kobangang iya'a, mbaka' mian iya'a sian sida mangaan se', “Yaku' daa sangada” na sukuurmuu iya'a, gause i ia sian minginti'i upa men kuu ngaan. 17 Mau mune' sukuurmuu na Tumpu iya'a pore, kasee sambayangmuu iya'a sian mamakadodor mian sambana. 18 Yaku' basukuur na Alaata'ala gause i yaku' tii kuu giigii', yaku' a minsidana momorobukon wurung men kobangang. 19 Kasee na poorimpungianna jama'at, yaku' bagia tongko' mowurung lilima' taa' men daa dongan inti'ionna mian kada' i yaku' sida mimisiso' i raaya'a. Sobii ka' mowurung loloonan taa' men kobangang kasee sian dongan inti'ionna mian. 20 Utu-utus! Alia pinginti'ianmuu koi anak morio'. Kalu na araasanna men ba'idek, kuu tiodaa koi anak morio' men sian minginti'i mingilimang ba'idek. Kasee kalu pinginti'ian men kana', kuu tiodaa koi pinginti'ianna mian men motu'amo. 21 Na Kitap Ukum Torat isian nitulis koi kani'imari: “Taena Tumpu, ‘Yaku' momokau mian men morobu wurung sambana, ka' mian men taasi' tombono dodongoan kada' morobu na mian-Ku. Kasee mau koiya'a, raaya'a bude' momorongori Yaku'.’ ” 22 Mbaka' barakaat momorobukon wurung men kobangang sida koi sa'angu' oosan bona mian men sian parasaya, taasi' bona mian men parasaya. Ka' barakaat mantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala sida oosan bona mian men parasaya, taasi' bona mian men sian parasaya. 23 Mbaka' kalu i kuu poorimpungi, ka' giigii' mian momorobukon wurung men kobangang, koi upa ansee kalu isian toropii mian sambana men taasi' sa'angu' kaparasaya'an mantakai i kuu? Raaya'a sabole mansarui se' i kuu nolengangmo! 24 Kasee kalu giigii' i kuu mantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala, ka' takaionna mian men taasi'po sa'angu' kaparasaya'an kabai se' mian men taasi'po tombono dodongoan, mbaka' giigii' upa men kuu tadulkon iya'a sida bo pampapakamaa' i ia na dosana, ka' minsidakon i ia minginti'i dosana isian ukumanna. 25 Mbali' men dauga' naa-naa' na noana bo ka'inti'ian, pataka i ia sida tumutuku' rumbuk tano' monsoosa' Alaata'ala. Ia bo mompotuutuu' se' Alaata'ala isian na ko'omuu. 26 Utu-utus! Koi upa mbali' i kita? Kalu i kuu poorimpungi, isian men moguyu' mazmur, isian men mimisiso', isian men muntundunkon men ia pipiile'kon Tumpu na ko'ona, isian men momorobukon wurung men kobangang, ka' isian uga' men mangarat upa men niporobukon iya'a. Kasee giigii' iya'a tiodaa limangon bo pamakadodor jama'at. 27 Kalu isian men mingkira' momorobukon wurung men kobangang, mbaka' tongko' toro rua' kabai se' tolu' mian daamo, men poobobolos morobu. Ka' tiodaa isian men bo pangarat upa men tundunonna mian iya'a. 28 Kalu sianta mian men minsida mangarat, mbaka' mian men momorobukon wurung men kobangang iya'a tiodaa mimporokot na poorimpungian iya'a. Patalai i raaya'a morobu na wakana susuung ka' na Alaata'ala daamo. 29 Rua' kabai se' tolu' mian men isian lele men ringkat na Alaata'ala, raaya'a tiodaa mantadulkon lele iya'a. Pintanga' i raaya'a muntundun, mian sambana tio mompoo'inarutikon upa men tundunonna i raaya'a. 30 Kasee kalu Alaata'ala mantadulkon lele-Na na sa'angu' mian men poto'oruang na poorimpungian iya'a, mbaka' mian men pintanga' morobu iya'a tiodaa mimporokot kutung. 31 Kuu giigii' sida poobobolos mantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala, kada' daa i kuu giigii' sida mangalabot pisiso' ka' noamuu sida moonggor. 32 Mian men isian barakaat bo pantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala, ia momoko mambarios noana ka' moko pera poobobolos. 33 Alaata'ala bude'kon men sinangkatingkeng. Kikira'-Na tongko' men ratong. 34 Koi men dele na giigii' jama'atna Alaata'ala, wiwine tiodaa mimporokot na poorimpungianna jama'at. Raaya'a sian poturangon morobu. Raaya'a tio malolo' koi men isian nitulis na ukum Torat. 35 Kalu i raaya'a mingkira' minginti'i upa-upa, raaya'a tiodaa mimikirawar na langkai'na i raaya'a na laigan. Kakamaa' kalu se' sa'angu' wiwine morobu na poorimpungianna jama'at. 36 Wurungna Alaata'ala mbali' se' na ko'omuu a norumingkatanna? Kabai wurung iya'a mbali' tongko' na ko'omuu a pantadulkonan? 37 Kalu isian mian men munsuri se' daa isian barakaat bo pantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala, kabai se' ia isian barakaat men sambana men ringkat na Alus Molinas, mian iya'a tiodaa minginti'i se' upa men yaku' tulis kani'i mase potuun men ringkat na Tumpu. 38 Kasee kalu isian mian men kunda koiya'a, alia mingimamat i ia. 39 Utu-utus! Mbaka' pari-pari a barakaat mantadulkon lele men ringkat na Alaata'ala. Ka' alia mune' mongkokundakon mian men momorobukon wurung men kobangang. 40 Kasee giigii' tiodaa limangon pore-pore koi sasalanna.

1 Korintus 15

1 Utu-utus! Yaku' mompopo'inau'kon na ko'omuu Lele Pore men yaku' lelekon mbaripian na ko'omuu. Kuu noparasayamo Lele Pore iya'a, ka' moonggor a kaparasaya'anmuu. 2 Mbali' i kuu salamat gause Lele Pore iya'a, kalu i kuu tuutuu' montontoni upa men yaku' lelekonmo. Kabai isian mbali' i kuu men parasaya kasee men ooskononmuu iya'a nopenta'mo na ngaya-ngaya? 3 Yaku' nantadulkonmo men tuko na ko'omuu koi men yaku' labot. Koi kani'imari a men tuko iya'a. Kristus nolapus gause dosanta, sintutu' tia men ia tundun nabii men nitulis na Alkitaap. 4 Ia nitanom, kasee komburi'na Ia nipotuo'imo na ilio men kotolu'na sintutu' tia men ia tundun nabii men nitulis na Alkitaap. 5 Kristus men nipotuo'imo iya'a uga' nintipiile'mo ni Kefas, ka' Ia uga' nintipiile' na sompulo' rua' murit-Na. 6 Noko daa koiya'a, Ia nintipiile'mo na mian parasaya men lima'atu labi mian. Raaya'a giigii' singkat nimiile'. Kobiai'anna mian men nimiile' i Yesus tempo iya'a dauga' tumuo' pataka koini'i. Tongko' toropii ira a men nolapusmo. 7 Noko daa koiya'a Ia nintipiile'mo ni Yakobus, kasi na giigii' poposuu'. 8 Ka' men kokomburi'anna tuu', Ia nintipiile' na ingku'; yaku' koi anak ningamea'kon sianpo tia tempona. 9 Gause i yaku' mase poposuu' men koo'namo tuu' na giigii' poposuu'. Yaku' bookoi sian sida ngaanon poposuu', gause i yaku' nantalalaismo jama'atna Alaata'ala. 10 Kasee ka' kaporeanna Alaata'ala, mbaka' i yaku' nosidamo koi men isian koini'i. Ka' kaporeanna Alaata'ala na ingku' iya'a sian penta' na ngaya-ngaya. Tamban yaku' a men kakat tuu' balimang na giigii' poposuu'. Kasee iya'a bookoi taasi'po i yaku' a ningilimang. Men koiya'a nosida gause kaporeanna Alaata'ala men yaku' surimo. 11 Mbaka', mau ni ime a nangalabotanmuu Lele Pore, too na ingku' kabai se' na poposuu' men sambana, koiya'a a Lele Pore men kai lelekon na ko'omuu ka' men parasayaonmuu. 12 Kalu kai mengelelekon se' i Kristus nipotuo'i noko daa lapus, koi upa se' isian mian na ko'omuu mangaan se' mian lapus sian potuo'ion? 13 Kalu mian lapus sian potuo'ion, mbaka' i Kristus uga' sian nipotuo'i noko daa lapus. 14 Kalu i Kristus sian nipotuo'i, mbaka' sianta kana'na a men kai lelekon ka' sianta kana'na a kaparasaya'anmuu. 15 Ka' uga' i kai nimimborekkon Alaata'ala gause i kai nangaan se' i Ia nomotuo'imo i Kristus, poali sian nipotuo'i, kalu se' tuutuu' mian lapus sian potuo'ion. 16 Gause kalu se' tuutuu' mian lapus sian potuo'ion, mbaka' i Kristus uga' sian nipotuo'i. 17 Ka' kalu i Kristus sian nipotuo'i, mbaka' kaparasaya'anmuu sianta kana'na, ka' uga' dosamuu sianpo ni'ampuni. 18 Kalu koiya'a, mbaka' silaka' a giigii' mian men noparasayamo ni Kristus kasee nolapusmo. 19 Kalu i kita mongooskon i Kristus tongko' bona tutuo'ta na tano' balaki' kani'i, mbaka' i kitamo a mian men koo'na tuu' na giigii' mian. 20 Kasee men tuutuu'na koi kani'imari: Kristus mase nipotuo'i noko daa lapus. Ia men olukon nipotuo'i na giigii' mian men nolapusmo. 21 Gause wawauna sa'angu' mian mbaka' isian kolapusan. Koiya'a uga' gause wawauna sa'angu' mian mbaka' mian potuo'ion moko daa lapus. 22 Gause koikoimo tii Adam mbaka' giigii' mian lapus. Koiya'a uga' gause moto kantang tii Kristus mbaka' giigii' mian bo potuo'ion. 23 Kasee sanda' mian tio mempeperai tempona i raaya'a bo potuo'ion. Kristus a men olukonpo nipotuo'i. Moko daa iya'a kasi mian ni Kristus a potuo'ion na tempo kotakaan ni Kristus. 24 Moko daa koiya'a kasi taka a kakabusanna tempo. Kasi i Kristus bo mongorookon Batomundo'an-Na na Alaata'ala, Tama na surugaa moko daa silaka'ion-Na a giigii' bapamarentaan, kakuasa'an ka' upa men moonggor. 25 Gause Kristus tiodaa mingintoni bapamarentaan koi sa'angu' Tomundo' pataka Alaata'ala mompoporungku' giigii' mian men mangka'idek i Kristus sida malolo' na Ko'ona. 26 Kolapusan men ka'idekna mian uga' komburi'na bo rungku'ion-Na, 27 gause isian nitulis na Alkitaap se' giigii' upa ia poko sidakonmo Alaata'ala malolo' ni Kristus. Kasee kalu ngaanon se' giigii' upa Ia sidakonmo malolo' ni Kristus, men koiya'a manasamo se' somo Alaata'ala a men sian tonsoop. 28 Kasee kalu giigii' upa sidamo malolo' ni Kristus, mbaka' i Kristus men koi Anak uga' bo minsidakon waka-Na malolo' na Alaata'ala men ninsidakon giigii' upa malolo' na Ko'ona, kada' daa Alaata'ala a men mantanaasi giigii' upa. 29 Kalu mian lapus sian potuo'ion, upa a kana'na mian men saranion bona mian men nolapusmo? Kalu se' tuutuu' a mian lapus sian potuo'ion, mbaka' bo upana i raaya'a mingilimang men koiya'a? 30 Ka' i kai, bo upamai ka' mangaropi kosilaka'an sanda' tempo? 31 Utu-utus! Sanda' ilio yaku' toro-toro lapus. Men taengku' kani'i mase tuutuu'. Mbali' yaku' momoko mambantilkon na ko'omuu men koiya'a gause i yaku' kodaawankon i kuu men parasayamo ni Kristus Yesus, Tumpunta. 32 Kalu bo piile'on koi pinginti'ina mian, bookoi upa a kana'na i yaku' mintimbangi mian na Efesus men koi ayop manganta'? Kalu mian lapus sian potuo'ion, mbaka' “mai kita kumaan, ba'inum ka' mongoloangi noanta, gause liila kita lapusmo.” 33 Alia i kuu kobaetok! Molulusankon mian men ba'idek a gau'na mase tongko' mambaraba'i tutuo' men pore. 34 Kuu tiomo poo'inti'i, ka' aliamomo' mangawawau dosa! Isian mian na jama'atmuu men sian minginti'i Alaata'ala. Men koiya'a bantilkononku kada' i kuu minginti'i makamaa'. 35 Kasee too isian mian men bapikirawar koi kani'imari: “Koi upa bo pomotuo'i mian lapus? Ka' koi upa a wakana i raaya'a kalu tumuo' soosoodo?” 36 Wee i kuu mian men bobo'! Wine' men asokonmuu sian tumuo' asokon kalu sian pate kutung. 37 Ka' upa men asokonmuu, taasi'po men tuo'mo, kasee baasi wine'na, koimo wine'na gandum kabai se' wine'na aso-asok men sambanaan. 38 Kasee kalu wine' iya'a tuo'mo, Alaata'ala a men mantaraikon dudus bona sanda' aso-asok koi men pingkira'-Na. Sanda' wine' tumuo' poosasala' a dudusna. 39 Taasi' se' daa giigii' men tumuo' na tano' balaki' kani'i koikoimo a dudusna. Dudusna mian sa'angu'an, dudusna ayop sa'angu'an, dudusna sapu' sa'angu'an, dudusna susum sa'angu'an. 40 Isian upa-upa na lealaa, ka' uga' isian upa-upa na tano' balaki', kasee porena upa-upa na lealaa poosasala' porena upa-upa men na tano' balaki'. 41 Porena matana ilio poosasala' tia porena wulan, ka' porena wulan poosasala' tia porena bitu'on, ka' porena bitu'on men sa'angu' poosasala' tia porena bitu'on men sambana. 42 Koiya'a uga' a pomotuo'ian mian lapus ni'imarian. Waka men tanomon sida baras, kasee waka men potuo'ion sianmo baras. 43 Waka men tanomon ba'idek piile'on, kasee waka men potuo'ion pore piile'on. Waka men tanomon sian bukuan, kasee waka men potuo'ion bukuan. 44 Waka men tanomon mase waka men na tano' balaki', kasee sarataa potuo'ion, mbaka' wakamo men ringkat na surugaa. Isian waka men ringkat na tano' balaki', isian uga' waka men ringkat na surugaa. 45 Mbali' na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Adam a mian men tumbena. Ia nosidamo waka men tumuo'.” Kasee Adam men kokomburi'anna a Alus men momotuo'i. 46 Waka men olukon taasi' ringkat na surugaa, kasee ringkat na tano' balaki'. Noko daa iya'a, kasi waka men ringkat na surugaa. 47 Mian men tumbena awuna tano' balaki' a niwawau, kasee mian men komburi'na norumingkat na surugaa. 48 Giigii' mian men na tano' balaki' koikoimo tia mian men awuna tano' balaki' a niwawau, ka' mian men na surugaa koikoimo tia mian men na surugaa a norumingkatanna. 49 Kita koini'i koi dudusna mian men ringkat na awuna tano' balaki', kasee ni'imarian dudusta koi dudusna mian men ringkat na surugaa. 50 Utu-utus! Koi kani'imari ansee: wakanta men antok tia rara' mase sian sida pontombonoi Batomundo'anna Alaata'ala, ka' waka men kobaraba'ian sian poowawa tia waka men sian kobaraba'ian. 51 Isian men bantilkononku na ko'omuu men sianpo ia inti'i mian mbaripian: sianta giigii' i kita bo lapus, kasee i kita giigii' bo boliion! 52 Kita boliion tongko' sangkudap mata, na tempo laungna terompet men kokomburi'anna. Kalu rongoron a laungna terompet, mbaka' mian lapus bo potuo'ion men sianmo kobaraba'ian ka' i kita boliion. 53 Gause men kobaraba'ian kani'i tiodaa bolosion men sian kobaraba'ian, ka' men sida lapus tiodaa bolosion men daa sianmo lapus. 54 Ka' moko daa men kobaraba'ian bolosion men daa sian kobaraba'ian, ka' men sida lapus bolosion men daa sianmo lapus, kasi isian ee'na Wurungna Tumpu men nitulis koi kani'imari: “Kolapusan ia rungku'imo Tumpu.” 55 “Wee i koo kolapusan! Taka aana i koo? Wee i koo kolapusan! Aana a moso'om?” 56 Dosa mase moso' men mantakakon kolapusan, ka' ukum Torat a men bo pinginti'ianta dosa. 57 Kasee sukuur na Alaata'ala! Kita nobangarmo gause Tumpunta i Yesus Kristus. 58 Mbaka' bi poonggor, utu-utusku men kolingu'ku! Alia raranga'! Bi kakat liuliu na palimangon men bona Tumpu! Gause i kuu daa minginti'i se' men limangonmuu bona Tumpu sabole sian penta' na ngaya-ngaya.

1 Korintus 16

1 Ruru'an doi' men bona mian men sa'angu' kaparasaya'an, pa'ase'onku kada' i kuu mingilimang koi men yaku' pisiso'konmo na jama'at na Galatia. 2 Sanda' ilio Minggu, kuu sanda-sanda' tiodaa mansaalkon doi'muu men sintutu' tia basarakanmuu. Alaka' naa' iya'a doi'muu dako' i kuu badudur tempo kotakaanku. 3 Kalu i yaku' takamo, yaku' bo momosuu' mian men daa kikira'muu. Raaya'a taraionku surat kada' mangawawa ruru'anmuu iya'a waale'e Yerusalem. 4 Kalu se' i yaku' tiodaa mae', mbaka' i raaya'a bo mansambai i yaku'. 5 Yaku' bo taka na ko'omuu, moko daa i yaku' lumiu na Makedonia, gause i yaku' tiodaa lumiu nda'aa. 6 Too i yaku' dumodongo tii kuu na Korintus toropii tempo, kabai se' pataka koporusanna tempo memel, kada' daa i kuu sida muntulung i yaku' men bo pingimputkon rae'anku. 7 Gause koini'i yaku' bude' mimiile' i kuu men tongko' sangkodi'. Kalu poturangonna Tumpu, kikira'ku kada' i yaku' sida dumodongo tii kuu men mana-manaau'. 8 Kasee i yaku' dauga'na ka'ita na Efesus pataka na iliona ramean Pentakosta, 9 gause ka'ita isian palawangan balimang men balaki' ka' kumana', mau mune' biai' tuu' a men mantalintangi. 10 Kalu i Timotius taka na ko'omuu, pari-pari kada' daa i ia sida dumodongo na ko'omuu men sian babata, gause ia uga' koikoimo tii yaku' mingilimang palimangonna Tumpu. 11 Mbaka' alia isian mian men mompopokoo' i ia se' koi mian men sian angga'ion! Kasee alaka' lawei i ia kada' i ia sida mambantangkon rae'anna, ka' sida taka soosoodo na ingku', gause i yaku' mempeperai i ia taka singka-singkat tia utus sa'angu' kaparasaya'an men sambana. 12 Utusta men i Apolos, yaku' posuu' kada' daa poololo' tia utus sa'angu' kaparasaya'an men sambana mae' mengelego'i kuu, kasee ka' ia bude' tuu' taka koini'i. Kalu isianmo piloangan, ia sabole taka. 13 Maka'amat! Bi poonggor a imaan! Alia layaon. Bi bukuan! 14 Giigii' palimangonmuu tio limangon tia noa men molingu'. 15 Utu-utus! Dauga' isian men pa'ase'onku na ko'omuu. Kuu minginti'i se' i Stefanas tia poto'utusanna mase mian na Akhaya men tumbe-tumbena ninsoop Sarani, ka' i raaya'a uga' nongononoaimo balimang muntulung mianna Tumpu. 16 Mbaka' alaka' lolo' a mian men koiya'a, ka' giigii' mian men kumakamale balimang tii kuu. 17 Yaku' beles gause tatakana ari Stefanas tii Fortunatus ka' i Akhaikus, gause i raaya'a nombolosi i kuu taka na ingku'. 18 Raaya'a nompopobelesmo i yaku' koi i raaya'a nompobeles i kuu. Alaka' angga'i uga' a mian men koi i raaya'a! 19 Jama'at na Poropinsi Asia moki tundunkon salamna bo ko'omuu. Akwila tii Priskila ka' jama'at men poorimpungi na laiganna i raaya'a moki tundunkon salamna bo ko'omuu. 20 Giigii' utus sa'angu' kaparasaya'an moki tundunkon salamna bo ko'omuu. Poosalami ka' poo'ooki tia noa men molinas i kuu men sa'angu' kaparasaya'an. 21 Salamku kani'i yaku' a men nuntulis! Yaku' i Paulus. 22 Mian men sian molingu'kon Tumpu, sobii bi kana'a tadean! Maranata! Tumpumai, takamo! 23 Sulano kaporean ni Tumpu Yesus sinampang isian na ko'omuu. 24 Yaku' molingu'kon i kuu giigii' men parasaya ni Kristus Yesus.

2 Korintus 1

1 Yaku' i Paulus, poposuu' ni Kristus Yesus' gause pingkira'na Alaata'ala. Yaku' nuntulis surat kani'i ia tulungi utusta sa'angu' kaparasaya'an men i Timotius. Bona jama'atna Alaata'ala men isian na kota Korintus ka' bona giigii' mianna Alaata'ala na libutan Akhaya. 2 Sulano kaporean ka' koratongan men ringkat na Alaata'ala Tamanta ka' i Tumpu Yesus Kristus surionmuu na tutuo'muu. 3 Tontunde' a Alaata'ala, Tamana Tumpunta i Yesus Kristus. Ia a Tama men pore tuu' a noa-Na, ka' Alaata'ala men mantata'u noanta giigii'. 4 Ia a men mantata'u i kai na sanda' repaanmai pataka i kai momoko mantata'u mian men lolo-lolong na biai' kaliangan repaan tia pantata'u men kai labot na Ko'ona. 5 Kai nongololongi repaan dodoa koi men ia lolongi i Kristus, ka' i kai uga' noko tata'u tuu' ni Kristus. 6 Kalu i kai mongololongi repaan, men koiya'a minsidakon i kuu kotata'u ka' salamat. Kalu i kai nitata'u, mbaka' men koiya'a minsidakon i kuu kotata'u, kada' i kuu mokotaan mongololongi repaan koi men kai lolongi. 7 Kai sinampang mongooskon ka' sian raranga'kon i kuu, gause kai inti'i se' kalu i kuu munsuri repaan koikoimo tii kai, mbaka' i kuu uga' bo poporampoton koikoimo tii kai. 8 Utu-utus! Kikira'mai kada' i kuu minginti'i repaan men kai lolongi na Poropinsi Asia. Repaan men kai lolongi iya'a mase marepa tuu', pataka i kai sianmo mongooskon se' daa dauga' tumuo'. 9 Surionmai somo koi se' ni'ukum pate. Kasee men koiya'a nosida kada' daa i kai sian mongooskon wakamai, kasee kada' mongooskon Alaata'ala men momotuo'i mian lapus. 10 Alaata'ala iya'a a men nansalamatkonmo i kai na kosilaka'an balaki' men kolayaon iya'a, ka' uga' i Ia a men mansalamatkon i kai koini'i. Ka' tongko' i Ia a men ooskononmai bo pansalamatkon i kai na ilio komburi', 11 gause i kuu tonsoop mangalawei i kai na sambayangmuu. Alaata'ala mingkira' mambarakaati i kai bookoi simbatna sambayangmuu bo ko'omai, kada' biai' a mian minginti'i basukuur na Alaata'ala. 12 Kai beles, gause noamai mompotuutuu' tutuo'mai na tano' balaki' kani'i, tontuko na poowawamai tii kuu, daa kai salankonmo tia noa men maloos ka' noa men pore men ringkat na Alaata'ala. Kai ningilimang men koiya'a taasi'po koi pinginti'ianna mian, kasee tia kaporean men ia rookon Alaata'ala. 13 Gause i kai tongko' muntulis bo ko'omuu upa men sidaonmuu basaon ka' men daa inti'ionmuu. Ka' ooskononku, sulano i kuu tuutuu' minginti'i i kai, 14 koi i kuu minginti'i men sambana na ko'omai, kada' na iliona i Tumpu Yesus, kuu bo kodaawankon i kai koi i kai uga' bo kodaawankon i kuu. 15 Gause nongooskon men koiya'a, mbaka' i yaku' isian sagia mbaripian koi pinduan mengelego'i i kuu, kada' i kuu koi pinduan mantausi barakaat na tatakangku. 16 Mbaripian isian sagia kada' tuuk kutung na ko'omuu, kasi bakaliuliu mae' na Makedonia, ka' tempo mule'kon yaku' tuuk na ko'omuu soosoodo kada' i kuu sida mangalawei yaku' na rae'anku men mae' na Yudea. 17 Sagiangku iya'a, mbali' se' tongko' yaku' sagia men bakaisaak? Kabai sagiangku iya'a mbali' se' tongko' pingkira'ku susuung pataka i yaku' mangaan “Daa” ka' uga' mangaan “Sian?” 18 Alaata'ala men malolo' a men mompotuutuu' men taengku' se' toonmai na ko'omuu taasi'po tumbena mangaan “Daa” ka' kodi-kodi' mangaan “Sian.” 19 Gause i Yesus Kristus, Anakna Alaata'ala, men lelekononmai tii Silwanus ka' i Timotius na ko'omuu taasi'po mangaan “Daa” ka' kodi-kodi' mangaan “Sian.” Ia tongko' mangaan “Daa.” 20 Gause mimpu'u ni Yesus, Alaata'ala nangaanmo “Daa” na giigii' toon-Na. Koiya'a mbali' mimpu'u na Ko'ona kita mangaan “Tuutuu'” kada' Alaata'ala pobalaki'on. 21 Alaata'ala a men namakadodor i kai ka' i kuu pataka sida noonggor ni Kristus. Ia a men nampadakiti i kita mingilimang limang-Na, 22 ka' nongoosi i kita se' i Ia men bo pontombonoi. Ia nongorookon Alus Molinas na noanta bookoi sa'angu' parasikoot na upa giigii' men nitoropotikonmo bo ko'onta'. 23 Yaku' mama'ase' Alaata'ala mimiile' isiina noangku. Ia minginti'i se' nongko'upa mbali' i yaku' sianpo nomae' na Korintus. Men koiya'a mase dako' mampapolosi noamuu. 24 Taasi' se' kai momosuu' i kuu na upa men tio parasayaonmuu, gause imaanmuu moonggormo. Kasee men tuutuu'na, kai daa mansangadai i kuu kada' munsuri beles tuu'.

2 Korintus 2

1 Koiya'a mbali' yaku' namakadodormo na noangku se' i yaku' sian taka na ko'omuu dako' mompoposiongo' i kuu soosoodo. 2 Gause kalu i yaku' mompoposiongo' i kuu, dauga' i ime a bo pantata'u i yaku'? Sabole sianta saliwakon i kuu men yaku' poposiongo'mo iya'a. 3 Koiya'a mbali' i yaku' nuntulis surat bo ko'omuu. Yaku' bude' taka na ko'omuu kalu isian men minsidakon i yaku' masiongo', gause i kuu a men tio mompopolewa' i yaku'. Mbali' yaku' mongooskon i kuu giigii' se' upa men minsidakon i yaku' lewa' uga' minsidakon i kuu lewa'. 4 Tempo i yaku' nuntulis surat iya'a bo ko'omuu, yaku' siasa tuu' a noangku ka' masiongo' tamban i yaku' nowiri. Panduungku taasi' se' i kuu bi pasiongo', kasee kada' inti'ionmuu se' i yaku' molingu'kon tuu' i kuu. 5 Kalu mian men nosala' mbaripian isian nantakakon kasiongo'an, men koiya'a taasi' laan ia limang bo ingku', kasee ia limang bo ko'omuu giigii', kabai koo'mo tia koo', kana' na ko'omuu toropii kuu. Yaku' bude' muntundun men sian kana'. 6 Kobiai'anna i kuu nansangadaimo ukuman na mian iya'a, kasee koini'i ukumanna daamo, tongko' koiya'a. 7 Koini'i porena i kuu mangampuni ka' mantata'u dako' i ia masiongo' tuu' pataka kopato' a noana. 8 Mbali' pa'ase'onku kada' i kuu mimpipiile'kon soosoodo na ko'ona se' i kuu tuutuu' molingu'kon i ia. 9 Yaku' nuntulis surat men olukon iya'a bo ko'omuu, kada' mimitopongi i kuu, bukat i kuu mongololo' giigii' pisiso'ku kabai sian. 10 Kalu i kuu mangampuni mian men nangawawau sala' na ko'omuu, mbaka' i yaku' uga' mangampuni mian iya'a. Gause yaku' mangampuni kalu isian sala'na na ingku' men tio ampunionku. Yaku' mangampuni koi sangada ni Kristus kada' sida bo kaporeanmuu. 11 Yaku' mingilimang koiya'a dako' Ibiliis momoko mambaetok i kita, gause i kita minginti'i panduungna. 12 Tempo i yaku' notaka na Troas bo mengelelekon Lele Pore men muntundun i Kristus, Tumpu nantaraimo salan bo ingku' kada' sida balimang na dodongoan iya'a. 13 Kasee noangku siasa gause na dodongoan iya'a yaku' sian nopootuung tia utusku sa'angu' kaparasaya'an men i Titus. Mbali' i yaku' nobasiloloamo na mian men isian na dodongoan iya'a kasi nomae' na Makedonia. 14 Kasee sukuur na Alaata'ala! Gause i kai moto kantang tii Kristus mbaka' Alaata'ala sinampang mantanaasi i kai mobeor mompopo'inti'ikon kobangaran-Na. Alaata'ala momokau i kai kada' lele ni Kristus tolele na longkop dodongoan koi woo men pore ka'ookan. 15 Bona Alaata'ala, kai koi woo pore men ringkat ni Kristus men ka'ookan na mian men bo salamatkonon, ka' uga' na mian men bo silaka'ion. 16 Bona mian men silaka'ion, kai koi woo bobosi' men kolapus, kasee bona mian men salamatkonon, kai koi woo pore men momotuo'i. Kasee ime a men daa momoko mansalankon limang men koiya'a? 17 Gause i kai poosasala' tia mian sambanaan men mansarak dale' na pengelelekonan Wurungna Alaata'ala. Kai mian ni Kristus momorobukon men tuutuu'na, koi men tiodaa porobukononmai. Kai ia posuu' Alaata'ala ka' i Ia mimiile' i kai.

2 Korintus 3

1 Kabai piile'onmuu kokoi se' i kai muntumbei soosoodo muntunde' wakamai? Kabai kikira'muu kada' i kai koi mian sambana men mimpipiile'kon na ko'omuu surat men muntunde' i raaya'a, kabai se' mama'ase' na ko'omuu surat men bo puntunde' i kai? 2 Kuumo mba'a a surat men bo puntunde' i kai, men tinontulismo na noamai ka' men daa sida inti'ion ka' sida basaonna giigii' mian. 3 Mian sida mimiile' se' i kuumo a surat ni Kristus, men ee'na palimangonmai. Surat iya'a taasi' nitulis tia tinta kasee ia tulis Alusna Alaata'ala, Alaata'ala men tumuo'. Taasi' uga' nitulis na watu, kasee na noana mian. 4 Kai mangaan se' mongooskon Alaata'ala gause men ia limang i Kristus. 5 Kai sianta bo kekereranmai mangaan se' i kai a men momoko mingilimang kani'i, kasee Alaata'ala a men ninsidakon i kai mingilimang men koiya'a. 6 Ia ninsidakon i kai papalimang men momoko mantadulkon toon men u'uru. Toon iya'a taasi' koi ukum men nitulis, kasee mimpu'u na Alus Molinas. Gause ukum men nitulis iya'a mantakakon kolapusan, kasee Alus Molinas mantarai tutuo' men pore. 7 Na tempo toon men mantakakon kolapusan iya'a nitulis na watu, ruarna Alaata'ala tarang na ro'up ni Musa. Ruarna tarang tuu' pataka samba Israel sian nomoko nintioki ro'upna, mau mune' ruar men na ro'upna iya'a uga' nomayo'mo. Kalu isian ruar men tarang tuu' tempo nangawawauan toon men mantakakon kolapusan iya'a, 8 sabole toon men limangonna Alus Molinas iya'a a moruarna. 9 Kalu toon men mungukum mian iya'a pore, sabole toonna Alaata'ala men mompopokana' i kita a porena tuu'. 10 Bookoi toon mbaripian men saruion se' daa pore koini'i sianmo laan pore gause isianmo toon men pore tuu'. 11 Kalu upa men nomayo'mo iya'a lingkaangan, upa mune' kalu men lingkaangan iya'a sianmo mayo'. 12 Gause i kai mongooskon men koiya'a, mbaka' i kai sian babata morobu. 13 Kai taasi' koi i Musa men nansa'ui ro'upna tia toik dako' samba Israel mimiile' ruarna Tumpu men lingkaangan iya'a momayo-mayo'. 14 Pinginti'ianna samba Israel nokolilungianmo. Ka' pataka na ilio kani'ipo pinginti'ianna i raaya'a dauga' kolilungian na tempo i raaya'a mambasa kitapna toon men manau'. Men mingililungi iya'a tongko' sida anuion kalu parasaya ni Kristus. 15 Pataka iliopo kani'i, kalu i raaya'a mambasa kitap ni Musa, dauga' isian upa men mingililungi noana i raaya'a. 16 Kasee kalu mian taka na Tumpu, upa men mingililungi i ia uga' anuion. 17 Ka' Tumpu mase Alus. Kalu isian Alusna Tumpu na ko'onta, mbaka' i kita sidamo minginti'i Tumpu. 18 Koini'i ro'upta giigii' sianmo kolilungian, ka' i kita mingkinta'kon ruarna i Tumpu Yesus men lingkaangan, kada' i kita boliion pataka sida koi Ia. Kaekae' manau', kita kaekae' lingkaangan tuu'. Lingkaangan iya'a ringkat na Tumpu, Tumpu men Alus Molinas.

2 Korintus 4

1 Palimangon kani'i ia pokau Alaata'ala na ko'omai gause polingu'-Na. Mbali' noamai sian kobude'an. 2 Kai bude' balimang men wuni-wuni ka' kakamaa'. Kai sian kelo-kelos na mian kabai se' mingiliaskon Wurungna Alaata'ala. Kai tongko' mangaan men tuutuu'na. Alaata'ala mimiile' i kai. Koiya'a mbali' ooskononmai kada' giigii' mian manganasai i kai pore-pore ringkat na poluuna noana. 3 Kalu Lele Pore men kai lelekon iya'a kookoo'napo manasa bona mian, mbaka' sianpo manasa tongko' bona mian men banta-bantangmo mangarae'i kosilaka'an. 4 Diim men mantanaasi tano' balaki' tempo koini'i a men mingililungi pinginti'ianna mian men sian parasaya iya'a. Koiya'a mbali' mian sian mimiile' ruarna Lele Pore men mompobalaki' i Kristus. Kristus mimpipiile'kon Alaata'ala. 5 Lele men kai tadulkon iya'a taasi' lelena wakamai. Lele iya'a mase lelena waka ni Yesus Kristus men bookoi Tumpu. Kai bookoi ata'muu gause pingkira' ni Yesus. 6 Alaata'ala a men nangaan tae-Na, “Na kapintungan bi isian ruar.” Ia uga' a men nompopo'isian ruar na noanta, kada' daa pinginti'ianta sida moruar ka' i kita minginti'i kuasana Alaata'ala. Kuasana Alaata'ala isian na ro'up ni Kristus. 7 Ruar iya'a koi kupang, kasee i kai tongko' koi kuren tano' men bookoi nanganaa'an kupang iya'a, kada' kampiile'an se' kuasa men balaki' iya'a ringkat na Alaata'ala, taasi'po norumingkat na ko'omai. 8 Na giigii' kaliangan kai repaion kasee i kai sian mune' marepa. Noamai nolimoonganmo, kasee sian mune' nokopato'. 9 Biai' a mian men mantalalais i kai, kasee i kai sian nontoosusuung. Ka' tempo-tempo babaskononna mian, kasee i kai daa sian nolapus. 10 Kai sinampang munsuri kolapusan ni Yesus na wakamai kada' daa tutuo'-Na uga' kampiile'an na ko'omai. 11 Na tutuo'mai, kai sinampang toro-toro lapus gause mengelelekon i Yesus, kada' tutuo' ni Yesus uga' sida tongaan ka' kampiile'an na wakamai men sian tumuo' sidutu kani'i. 12 Mbaka' sida ngaanon se' koini'i kolapusan kaekae' surionmai na wakamai, kasee na ko'omuu, tutuo' men pore a men kaekae' surionmuu. 13 Isian nitulis na Alkitaap men koi kani'imari: “Parasayaonku! Mbali' yaku' morobu.” Koiya'a uga' i kai. Parasayaonmai, mbali' neengkononmai. 14 Kai inti'i se' Alaata'ala men nomotuo'imo i Tumpu Yesus uga' bo momotuo'i i kai koi Yesus nipotuo'i, ka' mangawawa i kai tii kuu mae' na Ko'ona. 15 Giigii' repaan men kai lolongi mase bo kaporeanmuu. Kalu kaekae' biai' a mian men munsuri kaporeanna Alaata'ala, mbaka' uga' kaekae' biai' a sukuur men tadulkonon bona Alaata'ala, ka' i Ia sida pobalaki'on. 16 Koiya'a mbali' noamai sian kobude'an. Mau mune' wakamai tongko' kaekae' koo', kasee noamai sinampang u'uruion sanda' ilio. 17 Ka' repaan men sian sangupa kani'i, men lolongionmai kodi-kodi', bo mantakakon kobelesan men sidutu na ko'omai. Kobelesan iya'a sian pokoonna repaan kanaion. 18 Kai sian mingimamat upa men kampiile'an, kasee tongko' men sian kampiile'an. Men kampiile'an tongko' mokotaan kodi-kodi', kasee men sian kampiile'an iya'a daa isian pataka sidutu.

2 Korintus 5

1 Kai inti'i se' kalu wakanta men koi samparas men dodongoionta na tano' balaki' kani'i runtunionmo, mbaka' Alaata'ala noko pontoropotimo dodongoan bo ko'onta' na surugaa. Dodongoan iya'a mantaan pataka sidutu, gause taasi' ia wawau mian. 2 Na lalomna tutuo'ta men koini'i, kita mongkoinanang, gause i kita mingkira' mondodongoi dodongoan na surugaa. 3 Kita mingkira' mondodongoi dodongoan iya'a men ia wawau Alaata'ala dako' santuo'ta sianta dodongoanna. 4 Kita men dauga' dumodongo na lalomna samparas men na tano' balaki' kani'i, kita mongkoinanang gause men pasa'anonta marawat. Taasi' se' too i kita mingkira' mintisapu na wakanta men na tano' balaki' kani'i, kasee ka' i kita mingkira' montombonoi waka men na surugaa iya'a, kada' daa waka men bo lapus kani'i bolosion waka men tumuo' pataka sidutu. 5 Alaata'ala a men montoropoti i kita kada' montombonoi giigii' iya'a, ka' Ia uga' a men mantarai i kita Alus Molinas bookoi parasikoot na giigii' men bo tombonoionta'. 6 Koiya'a mbali' a noamai sinampang munsuri moonggor. Kai inti'i se' na tempo i kai dauga' dumodongo na waka kani'i, kai sianpo ruru-ruru' tia Tumpu. 7 Tutuo'mai mimpu'u na kaparasaya'anmai, taasi' tongko' mimpu'u na upa men kampiile'an. 8 Koiya'a mbali' noamai mokotaan. Bookoi pingkira'mai sianmo dumodongo na waka kani'i kada' daa i kai sida dumodongo ruru-ruru' tia Tumpu. 9 Mbali' kai mampari-pari kada' i kai kokana'na Tumpu, mau i kai dauga' dumodongo na wakamai kani'i, kabai se' nosianmo. 10 Gause giigii' i kita sabole bo taka ni Kristus, na oruangan men pungukumian-Na, ka' i kita sanda-sanda' bo mandapot walosna men sintutu' tia wawaunta na tano' balaki' kani'i, mau wawau men pore kabaipo wawau men ba'idek. 11 Inti'ionmai se' upa aratina layaonkon Tumpu. Koiya'a mbali' kai mampari-pari kada' inti'ionna mian a tutuo'mai. Alaata'ala minginti'i tuu' tutuo'mai, ka' ooskononku se' manasa uga' a tutuo'mai na noamuu. 12 Kai taasi' mompopodaa waka kada' bi tunde'onmuu soosoodo. Kai tongko' mompopo'inti'ikon men pore na ko'omuu kada' daa i kuu kodaawankon i kai, kada' inti'ionmuu se' tio koi upa pinsimbatimuu mian men tongko' mongkodaakon men kampiile'an na mian ka' taasi' isiina noana. 13 Kalu se' kampiile'an i kai somo koi mian lengang, men koiya'a limangonmai kada' bo kaporeanna Alaata'ala. Ka' kalu kampiile'an i kai matondong, ya'a mase bo kaporeanmuu. 14 Polingu' ni Kristus a men munsura' i kai, gause inti'ionmai se' sa'angu' mian nolapus bona giigii' mian. Mbaka' sida ngaanon giigii' mian nolapusmo. 15 Ka' i Kristus nolapus bona giigii' mian kada' daa mian men tumuo' sianmo tongko' tumuo' bona waka-wakana, kasee tumuo' boni Kristus men nolapus ka' nipotuo'i kada' bo kaporeanna i raaya'a. 16 Koiya'a mbali' i kai sianmo manganasai mian koi pinginti'ina mian. Isian uga' i kai nanganasai i Kristus na komianan-Na, kasee men koini'i kai sianmo manganasai i Ia men koiya'a. 17 Mian men moto kantang tii Kristus mase mian men nisidakon u'uru. Tutuo'na men olukon noporusmo, nibolosi men u'uru. 18 Giigii' iya'a ia limang Alaata'ala. Ia nomokau i Kristus nomooka'amatikon i kita tia Alaata'ala, kasi Ia nomosuu' i kita kada' minsidakon mian sambana mangka'amat i Ia. 19 Kai mengelelekon koi kani'imari: Alaata'ala nomokau i Kristus nomooka'amatikon mian na tano' balaki'. Alaata'ala nangawawau men koiya'a, mbali' i Ia sianmo ningimbuat sala' men nilimangmo na Ko'ona. Ka' i kai ia pokau Alaata'ala bo pantadulkon lele pooka'amatan iya'a. 20 Mbali' i kaimo a mian men ia posuu' i Kristus. Alaata'ala momokau i kai bo pantadulkon potuun-Na. Kai men mian ni Kristus mama'ase' i kuu mangka'amat Alaata'ala. 21 Kristus sian dosaon, kasee Alaata'ala ninsidakon i Ia bo pamasa'an dosanta, kada' daa i kita popokana'onna Alaata'ala gause i kita moto kantang tii Kristus.

2 Korintus 6

1 Koi moto lulusan men sa'angu' palimangon, kai mungururanii kuu kada' i kuu alia mandalai kaporeanna Alaata'ala men kuu labotmo tongko' bo penta' na ngaya-ngaya. 2 Gause Alaata'ala nangaan tae-Na, “Na tempo men Yaku' mingkira', Yaku' nongorongormo i kuu; ka' na ilio pansalamatkonan-Ku, Yaku' nangkaba'mo i kuu.” Men tuutuu'na, koini'i mase tempo men daa Alaata'ala dauga' mingkira' muntulung i kuu. Koini'imo mba'a a ilio pansalamatkonan. 3 Kai mampari-pari dako' men kai limang kokoo'na mian, kada' palimangonmai sian poposala'on. 4 Kasee men tuutuu'na, na biai' kaliangan upa-upa kai mimpipiile'kon se' kai mase papalimangna Alaata'ala men mokotaan. Maupo i kai mongololongi repaan ka' sempor, kai poko salanimo tia noa men sian sungkol. 5 Kai nipapolosi, nitarungku, toraponna mian. Kai balimang kookooan, tempo-tempo sian motokol, ka' tempo-tempo uga' mololu. 6 Kai montombonoi noa men maloos, poo'inti'i, sian sungkol, ka' uga' montombonoi noa men pore na mian. Kai mongololoikon koi taena Alus Molinas, ka' isian polingu' men sian alu-alum. 7 Kai mengelelekon lele men kana' ka' tumuo' bariosonna Alaata'ala. Kai mingilimang men kana' bookoi ebanganmai bo pintimbangi kabai se' bo pansalangi wakamai. 8 Kai angga'ion, kasee uga' irokion. Tunde'on ka' uga' potaekonon. Mau mune' i kai mian maloos, kasee ngaanionna mian se' mimborek. 9 Kai bookoi sian tongaan, kasee uga' inti'ionna mian. Kai baagia lapus, kasee uga' dauga' tumuo'. Mau mune' i kai ukumon ka' pari-parion papateion, kasee i kai sian nipapatei. 10 Mau mune' noamai poposiongo'on, kasee i kai uga' sinampang beles. Kai kampiile'an talalais, kasee i kai ninsidakonmo mian biai' kupangon. Kai kampiile'an sianta upaon, kasee men tuutuu'na i kai montombonoi giigii' upa. 11 Utu-utus samba Korintus! Kai sian morobu wuni-wuni na ko'omuu. Kai nombongkatimo noamai na ko'omuu. 12 Kai sian montotokurung i kuu, tongko' i kuu a men daa nontotokurungmo i kai. 13 Koini'i patalai i yaku' koi se' morobu na anakku. Pa'ase'onmai kada' i kuu uga' mombongkati noamuu na ko'omai. 14 Alia poopaari tia mian men sian parasaya ni Yesus. Men koiya'a sianta kana'na. Sida mbali' a wawau men kana' koti'angu' tia wawau men ba'idek? Sida mbali' a ruar koti'angu' tia pintung? 15 Sida mbali' i Kristus pooka'amat tia Belial? Upa mbali' a pookokoianna mian parasaya tia mian men sian parasaya? 16 Upa mbali' a pookokoianna laiganna Alaata'ala tia pimbolianan? Kita mase laiganna Alaata'ala, Alaata'ala men tumuo'. Ia nangaan tae-Na, “Yaku' bo dumodongo tii raaya'a, ka' tumuo' ruru-ruru' tii raaya'a. Yaku' bo sida Alaata'alana i raaya'a, ka' raaya'a bo sida mian-Ku.” 17 “Mbaka' parerei a mian men sian parasaya iya'a, ka' alia poololo' tii raaya'a. Alia montopongi munsuduk upa men koo' sida sudukon, kada' daa i kuu labotion-Ku.” 18 “Yaku' bo sida Tamamuu, ka' i kuu bo sida anak-Ku moro'one, ka' anak-Ku wiwine.” Koiya'a taena Tumpu men kuasaan tuu'.

2 Korintus 7

1 Utu-utusku men kolingu'ku! Gause i kita koini'i isian toonna Alaata'ala iya'a, mbaka' mai kita mongoloe'i wakanta na giigii' men mengerere waka tia noanta. Kita tio layaonkon Alaata'ala kada' i kita sida tumuo' men talakana tongko' bo Ko'ona. 2 Labot i kai na noamuu. Kai sianta sala'mai na sa'angu'po mian. Sianta sa'angu'po mian men kai popondalus kabai men nangalaanmai dale'. 3 Yaku' mangaan koiya'a taasi'po mompoposala' i kuu. Gause koi men yaku' poko bantilkonmo mbaripian se' i kai molingu'kon tuu' i kuu, ka' i kita sa'angu' noa pataka lapus. 4 Yaku' mongooskon tuu' i kuu. Yaku' mongkodaakon i kuu. Noangku kotata'u tuu' gause i kuu. Noangku beles tuu' maupo i kai mongololongi repaan biai'. 5 Tempo i kai notaka na Makedonia, kai sian tuu' namaka'ala nintimale. Kai nunsuri marepa tuu' na giigii' upa. Gause saliwakon poosinsala' tia mian, noamai uga' layaon. 6 Kasee Alaata'ala mantata'u mian men kopato' a noana, uga' nantata'umo i kai tia tataka ni Titus. 7 Taasi'po tongko' tataka ni Titus, kasee ia uga' nambantilkon se' koi upa a noana men kuu popobeles. Ia nambantilkon na ko'omai se' i kuu mingkira' tuu' pootutuung tii yaku', ka' i kuu nangkadarai tuu' wawaumuu men mbaripian ka' koini'i mingkira' mangalawei yaku'. Wawau men koiya'a ninsidakon i yaku' nobeles tuu'. 8 Mau mune' suratku men yaku' pakatu olukon ninsiongo'i noamuu, kasee i yaku' sian monsosoli. Tuutuu' uga' i yaku' isian nonsosoli kodi-kodi' gause yaku' piile' suratku iya'a ninsiongo'i i kuu, kasee siongo'muu iya'a sian paraa nanau'. 9 Ka' koini'i yaku' munsuri beles, taasi' se' beleskon i kuu nasiongo', kasee ka' siongo'muu iya'a ninsidakon i kuu nonsosoli ka' nangkadarai gau'muu men sala'. Gause siongo'muu iya'a koi pingkira'na Alaata'ala, pataka i kuu titiu'po sian nipopondalus gause i kai. 10 Siongo' men koiya'a minsidakon noa koboliian, mbali' daa mian sida salamatkonon. Siongo' men koiya'a sian sosolion. Kasee siongo' men tongko' koi pingkira'na mian, men koiya'a mantakakon kolapusan. 11 Imamat koi upa a ee'na i kuu men masiongo' koi pingkira'na Alaata'ala! Kuu mongonoai men kana'. Kuu mampari-pari montotobo'i men sala'. Ee'na ninsidakon i kuu maso'kon dosa, layaon, piongonkon i kai, ka' ninsidakon i kuu malesi' mungukum mian men sala'an! Na giigii' kani'i, kuu nimpipiile'konmo se' kuu sianmo sala'. 12 Mbaka' maupo i yaku' nuntulismo surat iya'a bo ko'omuu, taasi'po se' supu-supuana mian men sala' iya'a. Taasi'po uga' se' supu-supuana mian men nunsurikon wawauna mian men sala' iya'a, kasee kada' inti'ionmuu se' Alaata'ala nimiile' paloosna noamuu mingimamat i kai. 13 Mbali' noamai kinotata'u. Saliwakon kinotata'u, kai uga' nobeles tuu' gause nimiile' belesna noa ni Titus. Kuu giigii' a kinobelesna. 14 Yaku' noko daawankon i kuu na ko'ona, ka' i kuu sian nampakamaa' i yaku'. Giigii' men kai bantilkon na ko'omuu kana'. Koiya'a uga' a upa men kodaakononmai na ko'ona i Titus uga' tuutuu' kana'. 15 Koini'i ia molingu'kon tuu' i kuu, gause inau'onna a wawaumuu giigii' men malolo' na ko'ona, ka' tatakana men kuu laboti tia noa men layaon tamban lantutukan. 16 Yaku' beles tuu' gause i kuu sida ooskononku na giigii' upa.

2 Korintus 8

1 Utu-utus! Kikira'mai kada' i kuu minginti'i uga' koi upa a kaporeanna Alaata'ala na giigii' jama'at na Makedonia. 2 Raaya'a ia takai repaan men dodoa tuu'. Kasee i raaya'a sinampang munsuri beles ka' mingkira' tuu' poo'obos upa-upa bo pangalawei mian sambana mau mune' i raaya'a talalais tuu'. 3 Potuutuu'onku se' i raaya'a mantarai sampokona ka' mangalalabii men pa'alaonna i raaya'a mau sianta mian men nomosuu'. 4 Raaya'a nama'ase' tuu' na ko'omai too daa i raaya'a patalaion mantarai ruru'an bona mianna Alaata'ala. 5 Raaya'a nantarai tamban labi koi men ooskononmai. Tumbe-tumbena i raaya'a nongorookon wakana bona Tumpu, ka' uga' nongorookon wakana bo ko'omai koi men pingkira'na Alaata'ala. 6 Koiya'a mbali' i kai mansasara'i i Titus kada' i ia mengelego'i i kuu ka' mingimputi palimangonna men ia tumbeimo mbaripian, kada' i kuu mamakabus ruru'anmuu bona mian na Yudea. 7 Koini'i kuu noporemo na giigii' upa: na imaanmuu, na upa men wurungkononmuu, na pinginti'ianmuu, na pingkira'muu pootulungi ka' na polingu'muu na ko'omai. Mbaka' porena kalu i kuu mangawawau men pore na palimangon men umangga' kani'i. 8 Men taengku' iya'a taasi'po se' momosuu', kasee tongko' muntundunkon koi upa a mian sambana nampari-pari nangalawei simbaya'na, mbaka' i yaku' uga' mingkira' minginti'i too koi upa polingu'muu. 9 Gause i kuu minginti'i kaporeanna Tumpunta i Yesus Kristus na ko'onta. Ia kupangon kasee ninsidakon waka-Na sida talalais bo ko'omuu kada' tia kotalalaisan-Na iya'a mbaka' i kuu sida kupangon. 10 Koi pinginti'ingku salananmo i kuu mamakabus upa men kuu tumbeimo na taun men niparereimo. Gause i kuu a men olukon nansagia kani'i ka' nuntumbeimo ningilimang. 11 Mbaka' koini'i kuu tio mampari-pari mamakabus limang iya'a koi kalesi'muu tumbena men baasi mansagia limang iya'a. Tio pakabusonmuu koi men daa pa'alaonmuu. 12 Kalu i kuu tuutuu' mingkira' mantarai, mbaka' labotonna Alaata'ala kalu men rookononmuu iya'a mimpu'u na upa men isian na ko'omuu, taasi'po mimpu'u na upa men sianta na ko'omuu. 13 Gause taasi'po se' i kuu nirawati kada' mian sambana sida malai, kasee kada' rua-ruantimbangna munsuri malai. 14 Mbaka' koini'i upamuu men nobiai'mo minsidakon mingisii men sianta na ko'ona i raaya'a, ka' sa'angu'si tempo kalu i raaya'a nobiai'mo a upana, kasi i raaya'a mingisii men sianta na ko'omuu. Mbaka' kalu koiya'a sida kotanga-tanga'ian. 15 Koi men isian nitulis na Alkitaap, “Mian men nandapot ule' biai', sian koturangian, ka' mian men nandapot ule' titiu', sian kolalapian.” 16 Sukuur na Alaata'ala gause i Ia ninsidakonmo i Titus montombonoi noa koi i kai men mingkira' muntulungi i kuu. 17 Titus sangada tuu' koi pa'asemai men mae' mengelego'i i kuu. Koo'po tia isian pa'ase'mai iya'a ia noko isianmo noa men mingkira' tuu' poopiile' tii kuu. 18 Ramba-rambanga' tii ia, kai uga' mompololo'kon utusta men angga'ion tuu' na sanda' jama'at gause limangna mengelelekon Lele Pore. 19 Taasi' tongko' koiya'a, kasee ia a men ia patukmo jama'at bo pansambai i kai na rae'anmai mangawawakon ruru'an iya'a, kada' Tumpu sida tunde'on ka' i kuu mimiile' se' noamai maloos mangalawei. 20 Kai ima-imamat tuu' dako' isian mian mompoposala' i kai na ruru'an men balaki' men wawakononmai kani'i. 21 Kai mingkira' mingilimang men kana' taasi'po tongko' koi pimiile'na Tumpu, kasee uga' koi pimiile'na mian. 22 Ramba-rambanga' tii Titus ka' utusta sa'angu', kai mompololo' sa'angu' utusta soosoodo men toro piripiimo kai pitopongi, ka' i ia sinampang mingkira' pootulung. Koini'i ia mingkira' tuu' muntulung i kuu gause ia mongooskon tuu' i kuu. 23 Titus lulusanku men balimang tii yaku' muntulung i kuu. Ka' mian rua' ira iya'a men bo mae' tii ia, raaya'a utus sa'angu' kaparasaya'an men ia posuu' jama'at ka' men mangangga'i tuu' i Kristus. 24 Mbaka' i kuu sulano pipiile'kon a polingu'muu na ko'ona i raaya'a kada' giigii' jama'at minginti'i se' i kuu molingu'kon i raaya'a ka' upa men kodaakononmai na ko'omuu uga' tuutuu'.

2 Korintus 9

1 Bookoi sian paraa i yaku' muntulis surat bo ko'omuu muntundun ruru'an men bona mian men sa'angu' kaparasaya'an. 2 Inti'ionku a paloosna noamuu men mingkira' mangalawei raaya'a, ka' yaku' kodaawankon i kuu na mian men isian na Makedonia. Yaku' bantilkon na ko'ona i raaya'a se' na taunpo men niparereimo, kuu samba Akhaya noko toropotmo mongorookon ruru'an. Ka' paloosmuu iya'a ninsidakonmo noana mian biai' sida nongololo' men koiya'a. 3 Kasee koini'i yaku' momosuu' utusta sa'angu' kaparasaya'an iya'a mae' na ko'omuu dako' upa men kodaakononmai na ko'omuu sian penta' na ngaya-ngaya. Mbaka' i kuu tio batoropot, gause yaku' bantilkonmo mian na Makadonia se' i kuu noko toropotmo. 4 Alia isian mian na Makedonia men mompololo' i yaku' taka na ko'omuu, see takaionna i raaya'a i kuu sianpo notoropot. Mbaka' i kai sabole makamaa', ka' i kuu uga' makamaa', gause kai poko ooskonmo i kuu. 5 Koiya'a mbali' yaku' monoa momosuu' ari Titus taka na ko'omuu mongolukoni bo pontoropoti ruru'an men kuu toonkonmo iya'a. Men koiya'a yaku' limang kada' kalu takamo i yaku', men rookononmuu iya'a noko toropotmo, kada' daa manasa se' men rookononmuu iya'a kuu rookon tia noa men maloos, taasi' nipakisaa. 6 Imamat a kani'imari! Mian men mangkambur wine' titiu' mandapot ule' men tongko' titiu'. Kasee mian men mangkambur wine' biai', mandapot ule' men biai' uga'. 7 Sanda' mian tio mantarai koi paloosna noana, alia alu-alum kabai se' gause pakisaaon, gause Alaata'ala molingu'kon mian men mantarai tia noa men beles. 8 Alaata'ala kuasaan mantarai i kuu kaporean men tamban biai' kada' i kuu sinampang montombonoi biai' a upa-upamuu, ka' momoko mingilimang biai' tuu' a upa men pore. 9 Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Ia nongobo-oboskon ka' nongorookon na mian talalais. Wawau-Na men kana' isian pataka manau'.” 10 Ia montoropoti wine' bona kakambur ka' kakaan bo ko'onta'. Ia uga' bo montoropoti wine' ka' minsidakon piribiai' paku' ule'na, ka' munturangi bi biai' a upa men kana' men kuu limang na tutuo'muu. 11 Alaata'ala bo munturangi giigii' upamuu kada' i kuu sinampang mingkira' tuu' poo'obos. Ka' ruru'anmuu men bo oboskononmai bo minsidakon biai' a mian basukuur na Alaata'ala. 12 Gause limang pore men kuu limang kani'i taasi' tongko' bo punturangi men sianta na mianna Alaata'ala, kasee uga' bo minsidakon biai' a mian basukuur na Alaata'ala. 13 Gause wawaumuu men pore men kuu pipiile'kon iya'a, mbaka' mian na Yerusalem bo muntunde' Alaata'ala, gause i raaya'a mimiile' palolo'anmuu na Lele Pore men muntundun i Kristus men potuutuu'onmuu iya'a. Raaya'a uga' bo muntunde' Alaata'ala gause i kuu pore tuu' a noamuu mongoboskon upamuu na ko'ona i raaya'a ka' mian sambana. 14 Raaya'a bo mansambayangkon i kuu tia noa men molingu' gause kaporeanna Alaata'ala men balaki' tuu' na ko'omuu. 15 Kita tio basukuur na Alaata'ala gause pantarai-Na men sian tuaion tundunon.

2 Korintus 10

1 Yaku' i Paulus mama'ase' tuu' na ko'omuu tia noa men koi noa ni Kristus men sian sungkol ka' pore a noana. Taena mian se' i yaku' pore a noangku kalu poo'a'arop tii kuu, kasee mapanas a noangku kalu oloa na ko'omuu. 2 Pa'ase'onku na ko'omuu, alia mingilimang men minsidakon i yaku' somo tio maso' na ko'omuu kalu kotakaanku. Gause i yaku' sabole mongkomaso'i mian men mangaan se' tutuo'mai koi tutuo'na mianna dunia. 3 Mau i kai dauga' tumuo' na tano' balaki', kasee pintimbangimai taasi' koi mianna dunia. 4 Ebanganmai pootimbangi taasi'po ebanganna mianna dunia, kasee ebanganna Alaata'ala men kuasaan ka' momoko munguruntun bakitaanan. 5 Kai mongkosiankon wurungna mian men pokaliau'onna, ka' giigii' upa men mantalintangi mian kada' sian minginti'i Alaata'ala. Kai mungurungku'i giigii' pinginti'ianna mian ka' minsidakon malolo' ni Kristus. 6 Kai noko toropotmo mungukum giigii' mian men sian malolo' kalu palolo'anmuu ni Kristus talakanamo. 7 Kuu tio minginti'i upa men tuutuu'na na ko'omuu. Kalu isian mian men munsuri se' i ia tombonoionna i Kristus, tio inti'ionna se' i kai uga' tombonoionna i Kristus koi i ia. 8 Yaku' sian makamaa' kalu i yaku' tamban mongkodaakon kuasa men ia rookonmo Tumpu na ko'omai, gause kuasa iya'a nirookon kada' mamakadodor i kuu, taasi' minsilaka'i i kuu. 9 Kasee alia pansasaaki kuu se' suratku mompopolayaon i kuu. 10 Gause taena mian, “Surat ni Paulus maboros ka' makotop, kasee kalu i ia isian na ko'onta', ia sian momoko ba'upa ka' wurungna sianta upa-upana.” 11 Kasee mian men muntundun koiya'a, ia tio minginti'i se' men kai tulismo na suratmai men dauga' poo'oloa tii kuu bo wawauonmai uga' kalu poo'a'arop tii kuu. 12 Kai mase sian momoko mingilimang koi mian men muntunde' waka-wakana. Kai sian momoko mangaan se' wakamai koikoimo tia wakana i raaya'a. Raaya'a muntunde' wakana koi pinginti'ina i raaya'a, ka' mompookokoikon wakana tia wakana simbaya'na. Bobo' tuu' i raaya'a! 13 Kai sian koiya'a. Kalu i kai kodaawan, kai sian mansasarkon kosupuanna balimanganmai. Kai tongko' muntundunkon limangmai men ia posuu'konmo Alaata'ala bo ko'omai, men norumeebarmo pataka na ko'omuu uga'. 14 Mbaka' i kai sian mansasarkon kosupuanna balimanganmai. Taasi' se' i kai sianpo notaka na ko'omuu. Gause na tempo i kai mengelelekon Lele Pore men muntundun i Kristus, kai daa notakamo na ko'omuu. 15 Kai sian mongkodaakon palimangonna mian sambana men na liwana kosupuan men ia bantilkon Alaata'ala bo ko'omai. Kasee ooskononmai kaparasaya'anmuu ni Kristus kaekae' moonggor, kada' i kai sida munturangi palimangonmai na ko'omuu, 16 pataka i kai sida mengelelekon Lele Pore na libutan sambana men olo-oloa na libutanmuu. Kai sian mongkodaakon upa men ia limangmo mian sambana na libutanna i raaya'a. 17 Na Alkitaap isian nitulis, “Mian men kodaawan tio mongkodaakon men ia limang Tumpu.” 18 Gause mian men tunde'onna Tumpu mase mian men daa kokana'-Na, taasi'po mian men muntunde' waka-wakana.

2 Korintus 11

1 Kikira'ku kada' i kuu amo' sungkolkon kabobo'anku kani'imari. Bookoi i kuu nimpipiile'konmo se' sian sungkolkon i yaku'. 2 Yaku' mosoropkon i kuu koi Alaata'ala uga' mosoropkon i kuu. Kuu koi sa'angu' wiwine men sianpo nosuo', ka' i kuu yaku' ndoloikonmo bo poposuo'onku tia sa'angu' moro'one, men i Kristus. 3 Kasee i yaku' sasaak too pinginti'ianmuu toliasmo koi i Hawa men ia akalkon ule, ka' palolo'anmuu ni Kristus sianmo tia noa maloos. 4 Gause i kuu ma'amat a noamuu mangalaboti mian men taka na ko'omuu ka' mimisiso'kon i Yesus men sambanaan, taasi'po i Yesus men kai popo'inti'ikonmo na ko'omuu. Ka' i kuu uga' mingkira' mangalabot alus ka' “lele pore” men poosasala' tuu' tia Alus Molinas ka' Lele Pore men kuu labotmo na ko'omai. 5 Kasee koi pinginti'ingku, yaku' titiu'po sian kando'ona tia mian men mangaan wakana se' poposuu' men tongaan. 6 Mau yaku' sian minginti'i mantaa'kon wurung, kasee kalu na pinginti'ian, yaku' uga' sian koiya'a. Gause na giigii' upa kai sinampang mimpipiile'kon pinginti'ian iya'a na ko'omuu. 7 Yaku' sian mokitamboi na ko'omuu tempo nengelelekon Lele Pore men ringkat na Alaata'ala. Sala' mbali' i yaku' mompopokoo' wakangku kada' i kuu sida angga'ion? 8 Sida ngaanon i yaku' galal namangan jama'at men sambanaan bo pangalawei i kuu. Na tempo i yaku' nengelelekon Lele Pore na ko'omuu, yaku' isian ruru'an men ia rookon jama'at sambanaan. 9 Kalu tempo i yaku' isian tii kuu ka' sianta upa-upangku, mbaka' yaku' sian paraa nengerepai sa'angu'po mian na ko'omuu. Giigii' men sianta na ingku' ia toropoti utus sa'angu' kaparasaya'an men ringkat na Makedonia. Yaku' nandagai pore-pore dako' isian men mengerepai i kuu, ka' pari-parionku kada' sinampang koiya'a. 10 Koi wurung ni Kristus men kana', koiya'a uga' a wurungku kani'imari: wawaungku men koiya'a men kodaakononku ka' sian sida taankononna mian imepo na longkop libutan Akhaya. 11 Nongko'upa mbali' i yaku' bude' mengerepai i kuu? Too i yaku' sian molingu'kon i kuu? Sian! Alaata'ala a minginti'i yaku'! 12 Kasee upa men yaku' limangmo koini'i tio imputionku kada' poposuu' men sambanaan iya'a sianta kekereranna bo mongkodaakon wakana ka' morobu se' i raaya'a balimang koi i kai. 13 Gause i raaya'a taasi'po poposuu' men tuutuu'na. Raaya'a papalimang men kelo-kelos, ka' i raaya'a koikoi se' poposuu' ni Kristus. 14 Sian kosamba' i raaya'a men mingilimang koiya'a, gause Ibiliispo minsalungan koikoi se' malaa'ikatna ruar. 15 Mbaka' sian kosamba' kalu papalimangna Ibiliis uga' minsalungan koikoi se' papalimangna Alaata'ala men mingilimang upa men kana'. Komburi'na uga' i raaya'a bo mandapot walosna men sintutu' tia giigii' limangna i raaya'a. 16 Soosoodoionku dauga' pensan. Alia paraa isian men mansasaaki se' i yaku' bobo'. Kasee kalu i kuu munsurikon se' i yaku' koiya'a, patalai i yaku' men bobo' kani'i kodaawan titiu'. 17 Upa men yaku' bantilkon kani'imari, bantilkononku taasi' koi mian men morobu koi porobuna Tumpu, kasee koi porobuna sa'angu' mian bobo' men munsurikon kodaawan. 18 Gause biai' a mian men mongkodaakon wakana koi men limangonna na tano' balaki', mbaka' i yaku' uga' mingkira' kodaawan. 19 Kuu sian sungkolkon mian men bobo', gause i kuu munsuri wakamuu minginti'i! 20 Kuu mandalai mian mompopo'ata' i kuu, ka' mompopondalus i kuu, ka' mansarak dale' na ko'omuu, ka' mintidaa-daa na ko'omuu, ka' mangarapa' i kuu! 21 Kakamaa'ku mbali' kalu i kai mangaan se' sian momoko mingilimang men koiya'a? Kasee upa men pa'alaonna mian sambana kodaakonon, yaku' uga' mamaka'ala! (Yaku' morobu koi mian bobo'.) 22 Too i raaya'a samba Ibrani? Yaku' uga' samba Ibrani! Too i raaya'a lipu' Israel? Yaku' uga' lipu' Israel. Too i raaya'a lee' ni Abraham? Yaku' uga' lee' ni Abraham! 23 Too i raaya'a papalimang ni Kristus? Porobungku kaporongoran koi porobuna mian lengang, kasee i yaku' papalimang men porena tii raaya'a. Yaku' a bukuanna balimang, yaku' a piribiai'na nisoopkon na tarungkuan, yaku' a piribiai'na nipapolosi ka' malia' men boomo lapus. 24 Yaku' pirilima' ia babali samba Yahudi. Sanda' pambabalian tio piripatompulo' lalapion a sa'angu'. 25 Porotolu i yaku' nipool tia kau. Isian pensan nilapak tia watu. Porotolu notompu na lambut ka' pensan men lanta-lantap na tobui sanondom sumasangilio. 26 Na rae'anku yaku' piribiai'mo mangaropi kosilaka'an: mangaropi kosilaka'an na waa', mangaropi kosilaka'an na mian puraga, mangaropi kosilaka'an na lipu' Yahudi ka' uga' na mian na lipu' sambana men taasi' Yahudi, mangaropi kosilaka'an men na lalomna kota, ka' mangaropi kosilaka'an na tano' maleas, mangaropi kosilaka'an na tobui, ka' mangaropi kosilaka'an na mian men mompopo'inti'ikon wakana se' utus sa'angu' kaparasaya'an kasee men tuutuu'na taasi'po. 27 Yaku' mingkakamale ka' balimang men kookooan. Malia' sian royot, sian kumaan, sian minginum. Piribiai' i yaku' kololuan ka' komemelan gause sianta pakean. 28 Saliwakon iya'a, sanda' ilio isian men tio inau'onku bo pontondong giigii' jama'at. 29 Kalu isian mian men sian momoko ba'upa, mbaka' bookoi i yaku'po uga' munsurikon sian momoko ba'upa. Kalu isian mian men mangawawau dosa, mbaka' noangku' kalulusan. 30 Kalu i yaku' tio mongkodaakon wakangku, mbaka' i yaku' mongkodaakon men kokosiananku. 31 Alaata'ala, Tama ni Tumpu Yesus, minginti'i se' i yaku' sian nimborek. Tontunde' i Ia pataka sidutu! 32 Tempo i yaku' na Damsyik, Gubernuur men ia leengket i Tomundo' Aretas nomosuu' dadagai kota iya'a mangarakop i yaku'. 33 Kasee i yaku' ni'ulul na sa'angu' karandang niliukon lawang na tembokna kota. Mbali' yaku' sian ia dapot i raaya'a.

2 Korintus 12

1 Bookoi sianta kana'na a kodaawanku, kasee yaku' tio mangawawau. Yaku' bo mongkodaakon upa men yaku' piile' na simpalaalung men ringkat na Tumpu. 2 Yaku' minginti'i sa'angu' mian ni Kristus men sompulo'mo paat taun niparereimo nileengket na surugaa men kotolu'na. Yaku' sian minginti'i too wakana tuutuu' notoleengket kabai tongko' santuo'na, tongko' Alaata'ala a ninginti'i. 3 Men koiya'a tuutuu' nosida, too wakana tuutuu' notoleengket kabai tongko' santuo'na, sian yaku' inti'i. Tongko' Alaata'ala a ninginti'i. 4 Ola-olan i ia nileengket minsoop na Firdaus ka' inda'aa ia nongorongor wurung men sian sida wurungkononna mian ka' uga' sian nipoturang bo wurungkononna mian. 5 Mian iya'a a men kodaakononku. Wakangku sian kodaakononku saliwakon mongkodaakon men kokosiananku. 6 Kalu i yaku' uga' mingkira' mongkodaakon upa-upa, mbaka' i yaku' taasi' mian bobo', gause yaku' muntundunkon men tuutuu'na. Kasee i yaku' momolintaani wurungku dako' isian mian men mansasaaki i yaku' sianmo koi men ia piile'mo i raaya'a yaku' limang, kabai men ia rongormo yaku' wurungkon. 7 Kasee dako' i yaku' mintidaa-daa gause upa men nipipiile'konmo men kobangang iya'a, mbaka' i yaku' nitarai koi ruri' na wakangku. Ruri' iya'a koi poposuu'na Ibiliis kada' mengerepai i yaku' dako' i yaku' mintidaa-daa. 8 Porotolu i yaku' nosambayang na Tumpu kada' ruri' iya'a sida ko'anuion na ingku'. 9 Kasee ia simbati Tumpu taena, “Sidamo a kaporean-Ku men nirookon na ko'oom, gause kuasang-Ku bukuan tuu' kalu i koo sian momoko ba'upa.” Koiya'a mbali' i yaku' beles tuu' mongkodaakon men kokosiananku, gause tempo i yaku' sian momoko ba'upa, mbaka' kuasa ni Kristus mandagai i yaku'. 10 Koiya'a mbali' i yaku' beles a noangku kalu sian momoko ba'upa, kalu potaekonon, idekion, talalaison, kabai repaion gause parasaya ni Kristus. Gause na tempo i yaku' sian momoko ba'upa, mbaka' tempo iya'a isian kuasa minsidakon i yaku' moonggor. 11 Daa! Yaku' nosidamo koi mian men bobo', kasee i kuu a nontombolongkon i yaku' mbali' nosida koiya'a. Bookoi i kuu a men tio muntunde' i yaku', gause maupo i yaku' sianta aratina, see i yaku' titiu'po sian kando'ona tia mian men mangaan wakana se' poposuu' men tongaan. 12 Giigii' upa men bookoi oosan se' i yaku' sa'angu' poposuu' nipipiile'konmo na ko'omuu tia noa men mokotaan. Yaku' ningilimang oosan men kobangang ka' upa men sian dele ka' upa men kuasaan. 13 Na wawau men koi upa i kuu nipopokoo' ka' jama'at men sambana sian? Dogi' tongko' men koi kani'imari: yaku' sian nengerepai i kuu. Tiodaa mbali' i yaku' minti sala' na wawaungku men koiya'a? 14 Koini'i yaku' nobatoropotmo mae' mengelego'i i kuu men koporotoluna. Ka' i yaku' bude' mengerepai i kuu, gause men sarakonku taasi'po upa men tombonoionmuu kasee noamuu. Gause taasi'po anak a men tio mansarak mantambun kupang bona minti'ina, kasee minti'ina a men mansarak bona anakna. 15 Mbali' yaku' beles a noangku mongorookon giigii' upangku bo ko'omuu tamban tia wakangku. Kalu i yaku' molingu'kon tuu' i kuu, sida mbali' i kuu sian laan molingu'kon i yaku'? 16 Mau mune' i kuu sianta men yaku' repai, kasee i kuu muntundun se' i yaku' nandapot dale' na ko'omuu gause yaku' akali. 17 Isian mbali' i yaku' nangala dale' na ko'omuu nomokau i raaya'a men yaku' posuu' taka na ko'omuu? 18 Tuutuu' uga' i yaku' nama'ase' i Titus mae' poololo' tia utus sa'angu' kaparasaya'an men sambana iya'a. Isian mbali' i Titus nangala dale' na ko'omuu? Sian mbali' i kai rua' kai tumuo' sa'angu' noa, ka' mingilimang men koikoimo? 19 Dogi' nanau'mo i kuu mansasaaki se' i kai mansalangi wakamai. Utu-utusku men kolingu'ku! Alaata'ala ka' i Kristus mongorongor i kai mangaan koi kani'imari: giigii' kani'i nosida bo pamakadodor kaparasaya'anmuu. 20 Gause i yaku' babata kalu takaionku i kuu sian koi men ooskononku ka' i kuu mungurumpaki i yaku' sian koi men ooskononmuu. Yaku' babata too i kuu isian men poosinsala', masindir, maso', tongko' mingimamat waka susuung, momotaekon, mangawawau tundunan, mintidaa-daa, ka' men mantakakon kogora'an. 21 Yaku' babata too-too na tempo i yaku' taka ni'imarian, Alaata'ala bo mompopokoo' i yaku' na aropmuu ka' i yaku' tio masiongo' gause biai' a mian na ko'omuu men dosaon mbaripian sian nonsosoli ka' sian nangkadarai mingilimang men ba'idek, men mogora', ka' men rasu'on.

2 Korintus 13

1 Kotakaanku kani'imari koporotolunamo i yaku' taka mengelego'i i kuu. Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Kalu isian i kuu men poorait, mbaka' tio isian rurua' kabai totolu' mian bo pompotuutuu' men pooraitkononmuu iya'a kada' men pooraitkonon iya'a sida potuutuu'on.” 2 Mian men mbaripian noko pangawawaumo dosa ka' giigii' mian men sambana, yaku' popodagamo tempo i yaku' nengelego'i i kuu men kopinduanna. Koini'i yaku' dauga' poo'oloa tii kuu see popodagaonku soosoodo se' kalu i yaku' taka soosoodo, raaya'a sianmo taraionku lino-linoan. 3 Mbaka' i kuu bo mimiile' ee'na men kikira'ionmuu se' i yaku' ia pokau i Kristus. Kalu i Kristus balimang, Ia sian bude-bude' kasee pipiile'konon-Na a kuasa-Na na ko'omuu. 4 Bookoi na tempo i Ia nisaliipkon, Ia sian momoko ba'upa, kasee koini'i Ia notuo'mo gause kuasana Alaata'ala. Kai men moto kantang tii Kristus uga' sian momoko ba'upa, kasee na tutuo'mai tii kuu uga' isian kuasana Alaata'ala gause moto kantang tii Kristus. 5 Piile' a wakamuu too i kuu tuutuu' tumuo' ringkat na kaparasaya'anmuu ni Kristus. Nasai a wakamuu! Sian mbali' kuu inti'i se' i Kristus Yesus isian na ko'omuu? Kasee kalu i Ia kosian na ko'omuu, mbaka' kaparasaya'anmuu tongko' mokoikoi. 6 Ooskononku i kuu minginti'i se' i kai taasi'po mian men tongko' mokoikoi. 7 Kuu sambayangkononmai na Alaata'ala dako' i kuu mingilimang men sala'. Taasi'po kada' mimpipiile'kon se' i kai kani'i mokosida mingilimang palimangonmai, kasee kada' i kuu mingilimang upa men kikira'na Alaata'ala, maupo i kai kampiile'an koi mian men sian momoko. 8 Gause i kai sian sida mansasala' men kana'. Kai tio mompotuutuu' men kana'. 9 Kai beles a noamai mau i kai sian maka'ala, kasee i kuu daa bukuan. Kai uga' mansambayangkon i kuu kada' i kuu sida talakana. 10 Koiya'a mbali' yaku' nuntulis surat kani'i koo'po tia isian na ko'omuu, kada' kotakanku, yaku' sianmo paraa mongkomaso'i i kuu tia kuasa men ia rookon Tumpu na ingku'. Kuasa iya'a nirookon bo pamakadodor i kuu taasi'po bo pinsilaka'i. 11 Utu-utusku! Kuu tio beles! Pari-pari a tutuo'muu bi talakana. Labot a giigii' ururanku. Kuu tio sa'angu' noa ka' tumuo' pooka'amat. Mbaka' Alaata'ala men pu'una polingu' ka' pu'una pooka'amatan iya'a bo mansambai i kuu. 12 Poosalami ka' poo'ooki tia noa men molinas i kuu men sa'angu' kaparasaya'an. Giigii' mianna Tumpu moki tundunkon salamna bo ko'omuu. 13 Sulano kaporean ni Tumpu Yesus Kristus, ka' lingu'na Alaata'ala, ka' poowawa men pore tia Alus Molinas surionmuu na tutuo'muu.

Galatia 1

1 Yaku' i Paulus men poposuu'. Yaku' nosida poposuu' taasi'po ia sidakon mian kabai ia nakat mian, kasee ia sidakon i Yesus Kristus ka' Alaata'ala, Tama na surugaa, men nomotuo'i i Yesus noko daa lapus. 2 Yaku' ka' giigii' utus sa'angu' kaparasaya'an men isian tii yaku' munsurati i kuu mianna jama'at men isian na libutan Galatia. 3 Sulano kaporean ka' koratongan men ringkat na Alaata'ala Tamanta ka' i Tumpu Yesus Kristus surionmuu na tutuo'muu. 4 Yesus nongorookon waka-Na bookoi kurbaan gause dosanta, kada' i kita sianmo bariosonna kuasa men ba'idek tempo koini'i. Ia nangawawau koiya'a gause pingkira'na Alaata'ala, Tamanta. 5 Tontunde' a Alaata'ala pataka sidutu! Amin. 6 Kosamba'ku tuu' i kuu! Kuu ia leelo'mo Alaata'ala gause kaporean ni Kristus, kasee koini'i i kuu dongan tuu' montotokurung Alaata'ala ka' mongololo' lele pore sambanaan, taasi'po Lele Pore men tuutuu'na. 7 Bookoi sianta lele pore sambanaan. Tongko' se' isian mian men mangararanga' i kuu ka' mansarak mombolii Lele Pore men muntundun i Kristus. 8 Mian men mengelelekon lele pore sambanaan saliwakon Lele Pore men kai lelekonmo, patalai i ia bi kana'a tadean, mau mian iya'a tonsoop mianmai kabai malaa'ikat na surugaa. 9 Kai poko bantilkonmo mbaripianpo, koini'i bantilkononku soosoodo: Imepo a mian men mengelelekon lele pore sambanaan men poosasala' tia men kuu labotmo na ko'omai, patalai i ia bi kana'a tadean. 10 Ansee koi upa i yaku' koini'i? Too i yaku' mingkira' tunde'onna mian, kabai tunde'onna Alaata'ala? Kabai yaku' mansarak bo pangalangku noana mian? Kalu se' i yaku' dauga' mansarak mangala noana mian, mbaka' i yaku' taasi'mo ata' ni Kristus. 11 Utu-utusku! Kuu tio minginti'i se' Lele Pore men malia' lelekononku iya'a taasi' nimpu'u na mian. 12 Lele Pore iya'a taasipo yaku' labot na mian ka' taasi' mian a nimisiso'kon na ingku', kasee i Yesus Kristus a men nompopo'inti'ikon na ingku'. 13 Kuu sabole nongorongormo tutuo'ku mbaripian tempo i yaku' dauga' na agama Yahudi. Inti'ionmuu se' dodoa tuu' a pantalalaisku jama'atna Alaata'ala ka' mampari-pari mamakabus. 14 Mian men sangkorap tii yaku' na lipu'ku Yahudi, sianta men mangkana'i lesi'ku mongololoikon aturanna pulimai. 15 Kasee ka' kaporeanna Alaata'ala, Ia nungururuki i yaku' tempo i yaku' dauga' na lalomna kompongna sinangku, ka' Ia nengeleelo' i yaku'. 16 Ia maloos a noa-Na mimpipiile'kon Anak-Na na ingku' kada' Anak iya'a sida lelekononku na mian na lipu' sambana men taasi' Yahudi. Titiu'po yaku' sian nomae' miki ururanii na sa'angu'po mian. 17 Yaku' uga' sian nomae' na mian men isian na Yerusalem men olukonanpo noko sidamo poposuu' sianpo tia i yaku' nosida poposuu'. Kasee i yaku' nomae' na tano' Arab, kasi na tano' Arab nomule'kon na Damsyik. 18 Sarataa tolu' taun, yaku' nomae'mo na Yerusalem mengelego'i i Kefas. Yaku' nodumodongo tii ia koi sompulo' lima' ilio. 19 Kasee i yaku' sian nopootuung tia poposuu' men sambanaan saliwakon i Yakobus men utus ni Tumpu Yesus. 20 Alaata'ala mimiile' se' tundunanku men yaku' tulis bo ko'omuu kani'i tuutuu'. Yaku' sian mimborek. 21 Kasi yaku' nomae' na libutan Siria ka' libutan Kilikia. 22 Kasee jama'at ni Kristus na Yudea sian ninginti'i se' yaku'mo i Paulus. 23 Raaya'a tongko' nongorongor tundunanna mian men mangaan taena, “Mian men mbaripian nantalalais i kai men parasaya ni Kristus, koini'i mengelelekon kaparasaya'an men mbaripian pari-parionna popopenta'on.” 24 Raaya'a sida nuntunde' Alaata'ala gause upa men Ia limangmo na ingku'.

Galatia 2

1 Sarataa noporus sompulo' paat taun a nomae'anku men tumbena na Yerusalem, yaku' nomae'mo soosoodo na Yerusalem tii Barnabas, ka' i Titus uga' yaku' wawa. 2 Yaku' nomae' gause Alaata'ala nompopo'inti'ikonmo na ingku' se' i yaku' tio mae' na Yerusalem. Inda'a kai nopootunduniimo men kai-kaina tia mian men tongaan na jama'at. Yaku' nompopopanasakon na ko'ona i raaya'a Lele Pore men yaku' lelekon na mian na lipu' sambana men taasi' Yahudi. Yaku' bude' kalu men yaku' limangmo mbaripian maupo men koini'i penta' na ngaya-ngaya. 3 Raaya'a nangalabot men yaku' popopanasakon na ko'ona i raaya'a. Titus men yaku' wawa, ia samba Yunani, kasee i ia sian nipari-pari mongololo' aturanna sunat. 4 Daa isian mian sambana men mampari-pari kada' i Titus sunaton, kasee i raaya'a mian men tongko' namangan minsoop rumuru' tii kai koikoi se' sa'angu' kaparasaya'an tii kai. Raaya'a ninsoop wuni-wuni ninggimatai i kai men sianmo nolumolo' aturanna ukum Torat gause noto kantangmo tii Kristus Yesus. Raaya'a nangawawau men koiya'a kada' i kai mongololo' koi pinginti'ina. 5 Kasee mau koiya'a, titiu'po i kai sian nintirungku' na ko'ona i raaya'a, gause i kai minginau' kada' Lele Pore men kana' iya'a tio sinampang isian na ko'omuu. 6 Ka' mian men tongaan na jama'at, raaya'a sian nunturangi sa'angu'po upa na Lele Pore men yaku' tundunkon. (Too koi upa a limangna i raaya'a, yaku' sian kongupangku, gause pimiile'na Alaata'ala giigii' mian sian poosasala'.) 7 Tamban i raaya'a men tongaan iya'a, parasaya se' Alaata'ala nantaraimo i yaku' palimangon mengelelekon Lele Pore na mian na lipu' sambana men taasi' Yahudi, koikoimo i Petrus men ia tarai Alaata'ala palimangon mengelelekon Lele Pore na lipu' Yahudi. 8 Gause Alaata'ala balimang na waka ni Petrus minsidakon i ia sida poposuu' bona lipu' Yahudi, ka' Alaata'ala uga' balimang na wakangku minsidakon i yaku' sida poposuu' bona mian na lipu' sambana men taasi' Yahudi. 9 Yakobus, Kefas ka' i Yohanes men ooskonon bookoi moomoola'na jama'at mompotuutuu' se' Alaata'ala nongorookon kaporean-Na na ingku' kada' momoko mingilimang palimangon kani'i. Mbali' i yaku' tii Barnabas ka' i raaya'a nopoo'intonimo lima bookoi oos se' i kai sanga-sangada. Kai tii raaya'a nopoosangadai se' i kai bo balimang na lipu' sambana men taasi' Yahudi ka' i raaya'a na lipu' Yahudi. 10 Tongko' pa'ase'na i raaya'a kada' i kai tio mingimamat mian men talalais, ka' bookoi ya'amo a men pari-parionmai limangon. 11 Kasee tempo i Kefas nantakai i kai na Antiokhia, isian yaku' rae'i ka' nisasala', gause men ia wawau sala'. 12 Koo'po tia mian men ia posuu' i Yakobus notaka, ia dauga' kumaan ruru-ruru' tia utus sa'angu' kaparasaya'an na Antiokhia men taasi' samba Yahudi. Kasee sarataa i raaya'a notaka, ia nokundamo pooruru' kumaan tii raaya'a men taasi' Yahudi gause layaonkon mian men matete na aturan sunat men baasi notaka iya'a. 13 Ka' mian sambanaan men lipu' Yahudi uga' tololo' minti pate-patete koi i Kefas, pataka i Barnabaspo tololo' tii raaya'a. 14 Sarataa i yaku' nimiile' gau'na i raaya'a se' sian sintutu' koi men daa kana' tia Lele Pore, yaku' norobumo ni Kefas na aropna mian biai' men isian indo'o taengku', “Kalu i koo samba Yahudi notuo'mo koi mian na lipu' sambana men taasi' Yahudi, nongko'upa mbali' i koo koini'i mingkira' minsidakon mian parasaya na lipu' sambana men taasi' Yahudi tumuo' koi lipu' Yahudi?” 15 Kai a lee'na lipu' Yahudi, taasi' lee'na mian dosaon na lipu' sambanaan. 16 Kasee inti'ionmai se' sianta sa'angu'po mian men popokana'onna Alaata'ala gause mongololoikon ukum Torat. Mian sida popokana'on tongko' kalu i ia parasaya ni Yesus Kristus. Mbali' kai uga' namarasaya i Kristus Yesus kada' i kai popokana'on gause kaparasaya'anmai ni Kristus iya'a, ka' taasi'po montookon mongololoikon ukum Torat. Sianta sa'angu'po a mian men popokana'on gause mongololoikon ukum Torat. 17 Kai mansarak kada' popokana'onna i Kristus. Kasee supu-supuana sianmo mongololoikon ukum Torat, kai nigalalmo mian dosaon koi mian na lipu' sambana men taasi' Yahudi. Kalu koiya'a ansee i Kristus mbali' a ninsidakon i kai dosaon? Sabole sian! 18 Kalu i yaku' mungule'i soosoodo mongololoikon ukum Torat men yaku' parereimo, mbaka' i yaku' mimpipiile'kon se' i yaku' noko pansala'konmo ukum Torat iya'a. 19 Yaku' koi se' nolapusmo gause ukum Torat ka' sianmo mongololoikon ukum iya'a, kada' i yaku' sida tumuo' bona Alaata'ala. Yaku' nolapusmo na saliip tii Kristus. 20 Koini'i taasi'mo i yaku' a men tumuo', kasee i Kristus a men tumuo' na wakangku. Mbali' yaku' tumuo' koini'i gause parasaya na Anakna Alaata'ala men molingu'kon i yaku' ka' men nongorookon waka-Na bo ingku'. 21 Yaku' sian mongkosiankon kaporeanna Alaata'ala. Kalu mian popokana'onna Alaata'ala gause mansalankon ukum Torat, men koiya'a ansee sianta kana'na i Kristus nolapus.

Galatia 3

1 Wee i kuu samba Galatia! Kuu bobo' tuu'! Ime a men nanganampe' i kuu? Kolapusan ni Yesus Kristus na saliip yaku' poko tundunkonmo men manasa tuu' na ko'omuu. 2 Tongko' kani'imari a men kikira'ku inti'ion na ko'omuu: kuu mbali' se' nangalabot Alus Molinas gause mansalankon ukum Torat, kabai gause nongorongor Lele Pore ka' noparasaya ni Kristus? 3 Nongko'upa mbali' i kuu se' bobo' tuu' koiya'a! Kuu nuntumbeimo tumuo' u'uru na Alus Molinas, kasee koini'i i kuu mansarak popokalepuon mongooskon men pokoonna waka susuung! 4 Penta' na ngaya-ngaya mbali' a giigii' men kuu poko surimo iya'a? Sulano sian penta' na ngaya-ngaya! 5 Alaata'ala nongorookonmo Alus-Na ka' nangawawaumo upa kosamba' na ko'omuu. Ia ningilimang men koiya'a taasi'po montookon i kuu nansalankon ukum Torat kasee supu-supuana i kuu nongorongormo Lele Pore iya'a ka' noparasayamo ni Kristus. 6 Isian nitulis na Alkitaap koi kani'imari: Abraham noparasaya na Alaata'ala, ka' Alaata'ala nangaanmo i ia mian men kana'. 7 Mbaka' tiodaa inti'ionmuu se' mian men parasaya na Alaata'ala a men daa lee' ni Abraham. 8 Mbaripianpo nitundunmo na Alkitaap se' Alaata'ala bo mompopokana' mian na lipu' sambana men taasi' Yahudi kalu i raaya'a parasaya na Ko'ona. Lele Pore iya'a mbaripianpo nibantilkonmo ni Abraham, men koi kani'imari: “Gause i koo, mbaka' Yaku' bo mambarakaati giigii' lipu' na tano' balaki'.” 9 Mbali' mian men parasaya tonsoop barakaationna Alaata'ala, koi i Abraham, mian men parasaya iya'a. 10 Mian men mongooskon popokana'on gause matete na ukum Torat, giigii' bo mandapot tadean. Gause na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Kana'onna tadean a mian men sian malolo' mongololoikon giigii' aturan men nitulis na kitap ukum Torat.” 11 Sianta sa'angu'po mian men popokana'on gause matete na ukum Torat. Men koiya'a nipopanasakonmo na Alkitaap men taena, “Mian men tumuo' mase mian men popokana'onna Alaata'ala gause parasaya na Ko'ona.” 12 Ukum Torat taasi'po mimpu'u na imaan. Isian nitulis na Alkitaap se' mian men mongololoikon ukum Torat a men tumuo'kon ukum iya'a. 13 Kasee i Kristus nontololokimo i kita men nokana' tadean gause ukum Torat. Ia nokana'mo tadean gause i kita. Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Sanda' mian men patekon nipaku na saliip, mian iya'a ia kana' tadean.” 14 Kristus Yesus nontololoki i kita kada' barakaat men ia toonkon Alaata'ala na ko'ona i Abraham, rookonon uga' na lipu' sambana men taasi' Yahudi. Mbaka' i kita men noparasayamo na Alaata'ala sida mangalabot Alus Molinas men ia toonkon Alaata'ala. 15 Utu-utus! Kuu tunduniionku upa men dele sida na mian. Kalu isian mian nopootoon ka' men nipootoonkon iya'a nisangadaimo, mbaka' sianta sa'angu'po mian men sida mingilintuani kabai se' munturangi toon iya'a. 16 Alaata'ala toro piripii nontoonkon barakaat men bo rookonon-Na ni Abraham ka' lee'na. Na Alkitaap sian nitulis koi kani'imari: “ka' bona biai' lee'em” koikoi biai' mian. Kasee men nitulis indo'o “ka' bona lee'em men sa'angu'.” Aratina sa'a-sa'angu' mian men ai Kristus. 17 Panduungna tundunanku mase koi kani'imari: toonna Alaata'ala boni Abraham niwawaumo ka' nisangadaimo olukonanpo. Ukum Torat baasi no'isian pato'atu tolumpulo' taun porus iya'a, ka' ukum Torat iya'a sian momoko mompopopenta' kabai mongkosiankon toonna Alaata'ala men olukon iya'a. 18 Gause kalu barakaat men ia rookon Alaata'ala nimpu'u na ukum Torat, mbaka' barakaat iya'a sianmo nimpu'u na toonna Alaata'ala. Poali barakaat iya'a ia poko rookonmo Alaata'ala na ko'ona i Abraham gause toon iya'a. 19 Kalu koiya'a bo upa a ukum Torat iya'a? Simbatna, ukum iya'a niturangikon bo pimpipiile'kon sala'na mian. Ukum Torat iya'a dauga' sumalan tongko' pataka kotakaanna sa'angu' lee' ni Abraham, men ningaan na lalomna toonna Alaata'ala boni Abraham. Ukum Torat iya'a ia tadulkon malaa'ikat na sa'angu' topobisara. 20 Sa'angu' topobisara taasi' tongko' bona mian santimbang. Ia bona mian ruantimbang. Kasee Alaata'ala suung-Na nantadulkon toon-Na boni Abraham, sianta topobisara-Na. 21 Kalu koiya'a, ukum Torat iya'a mbali' se' pootetengkea'i tia toonna Alaata'ala? Sabole sian! Gause kalu ukum Torat sida mantarai tutuo' men pore na mian, mbaka' mian sida popokana'onna Alaata'ala gause matete na ukum Torat iya'a. 22 Kasee na Alkitaap isian nitulis se' dosa mambarios giigii' mian. Mbali' somo mimpu'u na kaparasaya'an na ko'ona i Yesus Kristus, barakaatna toon iya'a sida rookonon na mian men parasaya. 23 Sianpo tia taka a tempona mian parasaya ni Kristus, ukum Torat somo koi mian men mandagai i kita. Kita nitarungku pataka tempona Alaata'ala namatalai mian parasaya ni Yesus. 24 Mbaka' ukum Torat koikoi montondong i kita pataka kotakaan ni Kristus kada' i kita sida popokana'onna Alaata'ala gause i kita parasaya ni Kristus. 25 Koini'i, gause takamo a tempona mian sida parasaya ni Kristus, mbaka' i kita sianmo tondongonna ukum Torat. 26 Kuu giigii' nosidamo anakna Alaata'ala gause noparasayamo ni Kristus Yesus. 27 Kuu nisaranimo ka' sidamo mian ni Kristus, ka' tutuo'muu koi i Kristus. 28 Sianta poosasala'na a lipu' Yahudi tia lipu' Yunani, ata' tia mian men sian nipo'ata', moro'one tia wiwine. Kuu giigii' niposa'angu' gause moto kantang tii Kristus Yesus. 29 Ka' kalu i kuu tombonoionna i Kristus, mbaka' i kuu uga' lee' ni Abraham ka' sida mangalabot barakaat men ia toonkon Alaata'ala.

Galatia 4

1 Panduungna tundunanku koi kani'imari. Tempo sa'angu' anakna mian men bo pontombonoi obosan sianpo wawa noa, titiu'po i ia sian poosasala'na tia ata'na mian iya'a. Mau mune' anak iya'a a men bookoi pontombonoi giigii' upa, 2 kasee i ia dauga' isian mian men bo pinginti'i ka' bo pandagai i ia pataka tempo men ia patuk tamana. 3 Koiya'a uga' i kita. Tempo i kita sianpo wawa noa, kita uga' popo'ata'onna aturan men mantanaasi tutuo'ta na tano' balaki' kani'i. 4 Kasee sarataa takamo a tempo men kokana'na Alaata'ala, mbaka' Ia nomosuu'mo Anak-Na men nongamea' na sa'angu' wiwine, ka' Anak iya'a matete na ukum Torat. 5 Alaata'ala nomosuu'mo i Ia bo pontololoki mian men tumuo' matete na ukum Torat, kada' i kita sida anakna Alaata'ala. 6 Gause i kuu nosidamo anakna Alaata'ala, mbaka' Ia nomosuu'mo Alusna Anak-Na minsoop na noanta ka' mengeleelo' tae-Na, “Oo Papa, Tamangku na surugaa!” 7 Mbali' i kuu taasi'mo ata' kasee nosidamo anakna Alaata'ala. Kalu i kuu anakna Alaata'ala mbaka' i Ia bo mongorookon giigii' upa men Ia toropotimo bo ko'omuu. 8 Mbaripian i kuu sian ninginti'i Alaata'ala. Kuu ata'na upa men saruionmuu se' Alaata'ala kasee men tuutuu'na taasi' Alaata'ala. 9 Kasee koini'i i kuu ninginti'imo Alaata'ala, kabai men kana' tuu' Alaata'ala ninginti'imo i kuu. Nongko'upa mbali' i kuu mule'kon soosoodo na aturan na dunia men sian momoko mantakakon upa-upa? Nongko'upa mbali' i kuu mo'uus popo'ata'onna aturan iya'a soosoodo? 10 Kuu mangaramekon ilio, bitu'on, lu'unu ka' taun men tuko. 11 Yaku' sasaak a noangku too-too men yaku' kamalekonmo na ko'omuu penta' na ngaya-ngaya. 12 Utu-utus! Pa'ase'onku tuu' na ko'omuu kada' i kuu sida koi yaku', gause i yaku' nosidamo koi i kuu. Kuu sian nontoo wawau men sala' na ingku'. 13 Kuu sabole dauga' minginau' men tumbena yaku' taka na ko'omuu. Mbali' yaku' sida nengelelekon Lele Pore na ko'omuu, gause sian laan malesi'. 14 Maupo koiya'a a wakangku, men bookoi nengerepai i kuu, kasee i kuu sian makamaa'kon kabai nobiitkon i yaku'. Kuu nangalaboti i yaku' koikoi se' nangalaboti sa'angu' malaa'ikatna Alaata'ala kabai koi nangalaboti i Kristus Yesus. 15 Kasee koini'i koi upamo a tutuo'muu men pore tuu' iya'a? Inti'ionku se' na tempo iya'a i kuu maloos a noamuu mungkuati matamuu ka' mongorookon na ingku'. 16 Too i kuu koini'i maso'kon i yaku' supu-supuana i yaku' nambantilkon men tuutuu'na na ko'omuu? 17 Mian sambana mampari-pari mangala noamuu kasee sagiana i raaya'a sian pore. Raaya'a mingkira' mengerensa i kita kada' i kuu malesi' mongololo' i raaya'a. 18 Bookoi pore kalu i kuu malesi' mingilimang men ma'amat. Koiya'a tio sinampang limangonmuu, alia tongko' men isian i yaku' na ko'omuu. 19 Anakku! Supu-supuana i kuu, koini'i i yaku' munsuri karepaan koi wiwine men pintanga' mondolosi. Yaku' dauga' marepa kalu sianpo kampiile'an a wawau ni Kristus na ko'omuu. 20 Yaku' piongon tuu' mingkira' isian tii kuu koini'i, kada' sida mombolii bo pambantilingku kani'i, gause sianmo inti'ionku se' upa a men daa sida wawauonku na ko'omuu. 21 Wee i kuu men mingkira' tumuo' mongololo' ukum Torat! Sian mbali' inti'ionmuu a upa men nitulis na ukum Torat? 22 Isian nitulis se' i Abraham anakon rurua'. Anak men sa'angu', sinana wiwine men nipo'ata', ka' anak men sa'angu', sinana wiwine men sian nipo'ata'. 23 Kasee anakna wiwine men nipo'ata' iya'a nongamea' koi men dele na mian, kasee anakna wiwine men sian nipo'ata' nongamea' gause ia toonkon Alaata'ala. 24 Men koiya'a bookoi sa'angu' timbaani'. Rurua' wiwine iya'a mintimbaani'kon rurua' toonna Alaata'ala. Wiwine men sa'angu' mintimbaani'kon toon men ringkat na buu'na Sinai. Giigii' anakna nosida ata'. Wiwine iya'a i Hagar. 25 Hagar a men koi toon men ringkat na buu'na Sinai men kekelaanna na tano' Arab, ka' i ia mintimbaani'kon kota Yerusalem men koini'i, gause mian men tumuo' na Yerusalem koini'i koi ata'. 26 Kasee Yerusalem men na surugaa mase kota men sian nipo'ata', ka' i iamo a sinanta. 27 Gause na Alkitaap isian nitulis, “Bi beles i koo wiwine men kamba', men sian nimindompu'kon anak! Bi beles ka' lewa' i koo men sian nunsuri polosna mindompu'! Gause wiwine men ia parerei langkai'na bo mandapot anak men biai'na, tia wiwine men poododongoi tia langkai'na.” 28 Utu-utus! Kuu koikoimo i Ishak. Kuumo a anakna Alaata'ala men ningamea'kon gause toon-Na. 29 Na tempo iya'a anak men nongamea' koi men dele na mian, nantalalais anak men nongamea' gause pingkira'na Alus Molinas. Koiya'a uga' a koini'i. 30 Kasee koi upa a men nitulis na Alkitaap? Isian nitulis koi kani'imari: “Buse'i a ata' wiwine iya'a tia anakna, gause anakna iya'a sian sida pontombonoi saliwakon anakna wiwine men sian nipo'ata'.” 31 Utu-utus! Koiya'a uga' i kita taasi' anakna wiwine men nipo'ata', kasee anakna wiwine men sian nipo'ata'.

Galatia 5

1 Kita tuutuu' sianmo po'ata'on gause wawau ni Kristus bo ko'onta'. Mbaka' bi poonggor ka' aliamomo' mingkira' popo'ata'on. 2 Yaku' i Paulus mambantilkon na ko'omuu: kalu i kuu miki sunat, mbaka' i Kristus sianmo kumana' na ko'omuu. 3 Tetelesikononku na sanda' mian men miki sunat se' i ia tio mongololoikon giigii' isiina ukum Torat. 4 Kuu sianmo moto kantang tii Kristus kalu i kuu mongooskon popokana'on gause mongololoikon ukum Torat, ka' sianmo mongooskon kaporeanna Alaata'ala. 5 Kasee Alus Molinas mimisiso' i kita kada' i kita mongooskon popokana'onna i Kristus gause i kita parasaya na Ko'ona. 6 Mian men moto kantang tii Kristus Yesus, kalu nisunat kabai sian nisunat, sianta aratina. Men tuutuu'na tongko' parasaya ni Kristus, ka' men koiya'a sida piile'on na polingu'ta. 7 Mbaripian i kuu malesi' mongololo' Tumpu! Ime a men nantalintangi i kuu pataka i kuu sianmo mongololo' men kana'? 8 Sabole men nambaetok i kuu pataka sianmo malolo' taasi'po Alaata'ala men nengeleelo'mo i kuu. 9 Ragi men tongko' titiu' minsidakon giigii' tarigu men nitomokmo sida kumiuumbung. 10 Gause mongooskon i Kristus mbaka' i yaku' parasaya se' i kuu sianmo isian pinginti'ianan men sambanaan. Kasee mian men mangararanga' noamuu, too ime i ia, sabole ukumonna Alaata'ala. 11 Utu-utus! Kalu se' i yaku' dauga' mimisiso'kon se' mian tio sunaton, nongko'upa mbali' i yaku' dauga' talalaison? Kalu se' i yaku' mimisiso'kon men koiya'a, mbaka' mian sianmo gora'kon lele ni Kristus men nisaliip. 12 Ko'uusku kada' mian men mangararanga' noamuu alia tongko' sunaton kasee bi pontokui wakana! 13 Utu-utus! Kuu ni'ange kada' sida mian men sianmo nipo'ata'. Mau mune' sianmo nipo'ata', alia i kuu munsurikon se' daa sida mongoloingi pingkira'na noa men dosaon, kasee pookolingu'kon ka' poolawei simbaya'muu. 14 Giigii' ukum Torat tonsoop sa'angu' potoo men koi kani'imari: “Kolingu'kon a mian sambana koi i kuu molingu'kon wakamuu.” 15 Kasee kalu i kuu tongko' pookakat ka' pookaan, kuu tio maka'amat. Alia poosilaka'i. 16 Panduungku koi kani'imari. Patalai a Alus Molinas mambarios i kuu ka' alia tumuo' mongoloingikon pingkira'na noa men dosaon. 17 Gause pingkira'na noa men dosaon pootetengkea'i tia pingkira'na Alus Molinas, ka' pingkira'na Alus Molinas pootetengkea'i tia pingkira'na noa men dosaon. Rua-rua'na sian pootutu', mbali' i kuu sian momoko mingilimang upa men kikira'muu. 18 Kasee kalu Alus Molinas mambarios i kuu, mbaka' i kuu sianmo tumuo' mongololoikon ukum Torat. 19 Wawauna mian men mongoloingikon pingkira'na noa men dosaon manasa ka'inti'ian, koimo mogora', wawau men sian kana', mongoloingikon pisuu, 20 mangkanggi patung, baduuduup, poomaso', poosinsala', kokoo'ankon upa-upana mian, dongan buruki', koni'i-ni'i, pooka'idek, sian pookakana', 21 masindir, balio-lio', barame men mantakakon ba'idek, ka' uga' men sambanaan. Giigii' kani'i tetelesikononku na ko'omuu koini'i koi men yaku' rorongikon mbaripian se' mian men mingilimang koiya'a sian sida bo pontombonoi Batomundo'anna Alaata'ala. 22 Kasee kalu mian men bariosonna Alus Molinas, raaya'a isian polingu', beles, ratong, sian sungkol, muntulung mian, ma'amat a noana, malolo', 23 mangkando'oakon waka, ka' momoko mandagai waka. Giigii' wawau men koiya'a sianta ukum men mongkokundakon. 24 Mian men ia tombonoimo i Kristus Yesus, daa nangkadaraimo pingkira'na noa men dosaon tia gau'na. 25 Alus Molinas a men nungu'uruimo tutuo'ta. Mbaka' kita tio tumuo' koi pingkira'na Alus Molinas. 26 Alia i kita mingkira' angga'ion, ka' poopapolosi noa, ka' masindirkon upana mian.

Galatia 6

1 Utu-utus! Kalu isian mian kita inti'i nangawawau sala', mbaka' i kuu men daa tumuo' bariosonna Alus Molinas, tia noa men ma'amat tio muntulung mian iya'a mule'kon na salan men kana'. Ka' i kuu tio maka'amat dako' uga' topongionna idek. 2 Kuu tio pookaba' na tempo mongololongi repaan. Kalu i kuu mingilimang men koiya'a i kuu mongololoikonmo potuun ni Kristus. 3 Gause kalu sa'angu' mian mansarui wakana poremo, poali sian, mbaka' mian iya'a momboreki waka-wakanamo. 4 Sanda' mian tio manganasai gau'na too pore kabai ba'idek. Kalu gau'na pore ia sida kodaawan, kasee alia kodaawankon gau'muu gause na pinginti'imuu ko'omuu a porena tia gau'na mian sambana. 5 Gause sanda' mian tio mantauwaap wawauna waka-wakanamo. 6 Mian men pisiso'ion wurungna Tumpu, ia tiodaa mantarai upa-upa men pore na mian men nimisiso'. 7 Alia kobaetok na idek. Alaata'ala sian sida bo poguaskonon. Gause upa a men asokonna mian, nono' a men dapotonna ule'na. 8 Kalu mian mingilimang men koi pingkira'na noa men dosaon, mbaka' i ia bo mungurumpaki kolapusan. Kasee kalu i ia mingilimang men koi pingkira'na Alus Molinas, ia bo mungurumpaki na Alus Molinas iya'a tutuo' men pore pataka sidutu. 9 Amo' i kita kobangaran mingilimang men pore, gause kalu i kita sinampang mingilimang men pore mbaka' sa'angu' tempo i kita bo mandapot tambona. 10 Ya'a mbali' kalu isian palawangan, mai kita mingilimang men pore na giigii' mian, kasee men olukonna tuu' na utusta sa'angu' kaparasaya'an. 11 Imamat pore-pore ini'imari men yaku' tulis tia hurup men moola'. 12 Mian men koni'i-ni'i a men mamparipari i kuu mongololo' aturanna sunat. Raaya'a mingilimang koiya'a dako' talalaisonna mian gause parasaya ni Kristus men nolapus na saliip. 13 Poali mianpo men nisunat sian mongololo' aturanna ukum Torat. Kasee i raaya'a mingkira' kada' i kuu sunaton, mbaka' i raaya'a sida kodaawan gause i kuu matete na aturanna waka iya'a. 14 Kasee yaku' bude' kodaawan kalu taasi' na Tumpunta i Yesus Kristus, men nolapus na saliip. Gause i Kristus nisaliip mbaka' dunia noko lapusmo bo ingku', ka' i yaku' nolapusmo koi pimiile'na mianna dunia. 15 Sunaton kabai sian, sianta aratina, kasee men aratian mase mian men montombonoi tutuo' u'uru. 16 Giigii' mian men sangada koiya'a ooskononku sulano Alaata'ala mimpipiile'kon lino-linoan-Na na ko'ona i raaya'a ka' minsidakon tumuo' pooka'amat. Koiya'a uga' na giigii' samba Israel men tonsoop mianna Alaata'ala. 17 Imputna, alia isian mian mengerepai i yaku' soosoodo, gause na wakangku isian pakit men bookoi oos se' i yaku' mian ni Yesus. 18 Utu-utus! Sulano kaporeanna Tumpunta i Yesus Kristus surionmuu na tutuo'muu. Amin.

Efesus 1

1 Bona mianna Alaata'ala na kota Efesus men parasaya ni Kristus Yesus. Yaku' i Paulus, poposuu' ni Kristus Yesus gause po'uusna Alaata'ala, 2 mongooskon kada' Alaata'ala Tamanta ka' Tumpu Yesus Kristus mantarai kaporean ka' koratongan na ko'omuu. 3 Tontunde' a Alaata'ala men Tamana Tumpunta i Yesus Kristus! Ia nantarai i kita wiwi'na barakaat rohani men na surugaa gause kita moto kantang tii Kristus. 4 Koo'po tia dunia kani'i nisidakon, Alaata'ala nungururukimo i kita men moto kantang tii Kristus. Panduung-Na kada' i kita molinas ka' sianta idekta na arop-Na. Alaata'ala nongkolingu'kon i kita, 5 mbaka' i Ia namatukokonmo na olukonanpo kada' i kita sida anak-Na, gause upa men ia wawaumo i Yesus Kristus bo ko'onta. Ya'amo a po'uusna Alaata'ala men Ia wawau. 6 Tontunde' a kaporeanna Alaata'ala men balaki' tuu' iya'a! Gause kaporean-Na, Ia nongorookonmo Anak-Na men kolingu'-Na bo ko'onta'. 7 Gause rara' ni Kristus tempo nolapus, dosanta nitololokimo. Alaata'ala nangampunimo wiwi'na dosanta gause balaki' tuu' a kaporean-Na na ko'onta. 8 Kaporean iya'a niturangikon na ko'onta' ka' uga' nongorookon pinginti'ian men manasa. 9 Alaata'ala nambantilkon na ko'onta' sagia-Na men mawuni koi po'uus-Na. Sagia-Na iya'a tumbe-tumbepo Ia poko patukokonmo bo wawauonna i Kristus. 10 Sagia-Na iya'a, kada' wiwi'na upa, mau men na surugaa, kabai men na tano' balaki', posa'angu'on, ka' i Kristus a bo tanaasna. Ka' sagia iya'a bo pupusionna Alaata'ala kalu takamo a tempona. 11 Alaata'ala mingilimang wiwi'na upa men ko'uus-Na koi men Ia tukokonmo. Tumbe-tumbena Ia nungururukimo i kai. Ia mo'uus kada' i kai men moto kantang tii Kristus sida bo mian-Na. 12 Panduung-Na kada' i kai men tumbe-tumbena nongooskon Kristus muntunde' kobalaki'anna Alaata'ala. 13 Kuupo uga', gause i Yesus Kristus, nosidamo mianna Alaata'ala tempo i kuu nongorongor Lele Pore men kana'. Lele Pore iya'a mompopo'inti'ikon se' i kuu sida salamatkonon. Kuu noparasayamo ni Yesus Kristus ka' ni'oosimo tia Alus Molinas men Ia toonkon. 14 Ka' Alus Molinas iya'a bo oos kada' i kita mantausi upa men ia toonkonmo Alaata'ala bona mian-Na. Na komburi'na i kita men noparasayamo sabole tololokionna Alaata'ala. Tontunde' a kobalaki'an-Na! 15 Mbali' iya'a, tempo i yaku' nongorongor se' i kuu parasaya ni Tumpu Yesus, ka' i kuu mongkolingu'kon wiwi'na mianna Alaata'ala, 16 sianta otasna i yaku' munsukuurkon i kuu na Alaata'ala, ka' i yaku' sinampang sambayang mangaan ngaanmuu. 17 Pa'ase'onku kada' Alaata'alana Tumpunta i Yesus Kristus, Tamanta men balaki', mantarai i kuu pinginti'ian men ringkat na Alus-Na, kada' i kuu minginti'i i Ia. 18 Pa'ase'onku kada' Alaata'ala munguruari pikiranmuu, kada' inti'ionmuu tuu' a upa men ooskononmuu na Alaata'ala men nengeleelo' i kuu. Ka' uga' kada' inti'ionmuu a barakaat biai' men pore tuu', men bo toropotionna Alaata'ala bona mian-Na, 19 ka' inti'ionmuu a kobalaki'anna kuasana Alaata'ala, men balimang tia kuasa men balaki' na ko'onta' men parasaya. Kuasana Alaata'ala men balaki' tuu' iya'a 20 a men nomotuo'i-Na i Kristus noko daa lapus, ka' nantarai i Ia oruangan paraas uanan-Na na surugaa. 21 Kristus a balaki'na kuasa, ka' Ia mungkuasai wiwi'na pamarenta, tanaas, kuasa sambana, ka' wiwi'na men tongaan, mau men tumuo' tempo koini'i, kabai se' men tumuo' na tempo komburi'. 22 Alaata'ala ninsidakon wiwi'na iya'a kuasaion ni Kristus, ka' nongorookon i Kristus na jama'at bo pantanaasi wiwi'na upa. 23 Jama'at iya'a men waka ni Kristus; waka iya'a ia poposampa i Kristus, ka' i Kristus uga' mompoposampa giigii' upa men na dunia.

Efesus 2

1 Mbaripian i kuu koikoi nolapusmo gause i kuu dosaon ka' sianta nongololo' potoo-Na. 2 Na tempo iya'a kuu dauga' mongololoikon wawauna dunia kani'i, gause i kuu malolo' na tanaasna batomundo'an na lealaa; tanaas iya'a a alus men koini'i pintanga' mambarios noana mian men sian malolo' na Alaata'ala. 3 Mbaripian i kita wiwi'na koikoimo tii raaya'a. Kita tumuo' mongololoikon gau'ta men ba'idek, ka' mingilimang men pingkira'na waka, pikiran, ka' noa. Tempo iya'a i kita mian men ia kana'mo tadean koikoimo tia mian sambana. 4 Kasee balaki' tuu' a polingu'na Alaata'ala. Ia ningilino-linoi i kita, 5 ka' na tempo i kita dauga' koi mian lapus gause sianta malolo' na posuu'-Na, Ia nomotuo'imo i kita ruru-ruru' tii Kristus. Ka' i kuu nisalamatkonmo gause kaporean-Na. 6 Gause i kita moto kantang tii Kristus Yesus, Alaata'ala nomotuo'imo i kita, ka' nantarai i kita oruanganan ruru-ruru' tii Ia na surugaa. 7 Alaata'ala nangawawau koiya'a kada' na tempo ilio komburi' piile'onna mian biai' a kobalaki'na kaporeanna Alaata'ala. Kaporeanna iya'a ia pipiile'kon Alaata'ala na ko'onta men moto kantang tii Kristus Yesus. 8 Gause kaporeanna Alaata'ala, Ia nansalamatkonmo i kuu men parasaya ni Kristus. Men koiya'a taasi' gause wawaumuu, kasee tongko' nantaraina Alaata'ala. 9 Kuu nisalamatkon taasi' gause wawaumuu. Mbaka' sa'angu'po mian sian sida mompopodaa wakana. 10 Kita ia sidakon Alaata'ala, ka' kita moto kantang tii Kristus Yesus kada' i kita sida mingilimang upa-upa men pore koi men ia toropotimo Alaata'ala bo ko'onta. 11 Utu-utus men taasi' samba Yahudi, alia limbo' se' i kuu tempo mbaripian ngaanionna samba Yahudi, mian men sian nisunat. Samba Yahudi mangaan wakana se' nisunat, aratina, wakana i raaya'a ni'oosimo tia wawauna mian. 12 Na tempo iya'a ai kuu sian moto kantang tii Kristus. Kuu taasi' mianna Israel, mbali' sianta tonsoop mian men ia ruruki Alaata'ala, ka' i kuu sian tonsoop mantausi barakaat men ia toonkon Alaata'ala bona mian-Na. Kuu tumuo' na dunia kani'i sianta minginti'i Alaata'ala ka' sianta upa-upa men bo ooskononmuu. 13 Kasee koini'i, gause i kuu moto kantang tii Kristus Yesus, kuu men mbaripian poo'oloa, koini'i nopookarani'mo gause rara' ni Kristus tempo nolapusan-Na. 14 Koiya'a a nompooka'amatikonna i Yesus i kita. Ia nomposa'angu' samba Yahudi tia mian men taasi' Yahudi sida sa'angu' lipu'. Pooka'idekan men nongola'i i raaya'a, ia runtunimo i Kristus tia nongorookon waka-Na. 15 Ukum agama Yahudi tia potoona ka' aturanna noko sapuianmo tempo i Kristus nolapus, kada' rua' lipu' iya'a sida sa'angu' lipu' mian u'uru men moto kantang tii Ia. Koiya'a a nangawawau ni Kristus pooka'amatan. 16 Kristus nolapus na saliip kada' mompopenta' pooka'idekan, ka' momposa'angu' rua' lipu' iya'a. Raaya'a nosidamo sa'angu' waka men nipooka'amatikon tia Alaata'ala. 17 Kristus notaka mengelelekon pooka'amatan. Lele iya'a bo ko'onta wiwi'na, mau i kuu men taasi' Yahudi men mbaripian oloa na Alaata'ala, maupo i kai samba Yahudi men karani' na Alaata'ala. 18 Gause palimangon ni Kristus, mau samba Yahudi kabai se' taasi', kita wiwi'na sida taka na Alaata'ala Tamanta, mimpu'u na Alus Molinas men tongko' sa'angu'. 19 Mbali' iya'a, kuu taasi'mo mian sambanaan kabai se' mian na liwana, kasee koini'i i kuu tonsoopmo mian na lalomna, men koikoimo mianna Alaata'ala. 20 Kuu koi sa'angu' laigan men nipokerer na wawona pandasi nari poposuu' ni Kristus ka' nabii, ka' i Kristus Yesus a bookoi watu tuko. 21 Ia nomosa'angu' wiwi'na pakakasna laigan iya'a men Ia pokerer, kada' sida laigan molinas bona Tumpu Alaata'ala. 22 Gause i kuu moto kantang tii Kristus, kuu uga' pintanga' pokereron tia mian sambana bo sida sa'angu' dodongoanna Alaata'ala tia Alus Molinas.

Efesus 3

1 Mbali' iya'a, yaku' i Paulus, basambayang na Alaata'ala, yaku' a men nitarungku gause parasaya ni Kristus Yesus ka' nengelelekon i Ia na ko'omuu men taasi' samba Yahudi. 2 Sabole i kuu nongorongormo se' gause kaporeanna Alaata'ala, mbaka' Ia nongorookon palimangon kani'i na ingku' supu-supuana i kuu. 3 Alaata'ala nambantilkon ka' nompopopanasakon sagia-Na men mawuni na ingku', koi men yaku' tulismo titiu' ra'ana. 4 Kalu i kuu mambasa upa men yaku' tulismo, kuu bo minginti'i pinginti'ianku na sagia mawuni ni Kristus iya'a. 5 Tempo mbaripian sagia mawuni iya'a sianpo nibantilkon na mian, kasee koini'i Alus Molinas na Alaata'ala nambantilkonmo na poposuu'-Na ka' nabii-Na men molinas. 6 Sagia mawuni iya'a koi kani'imari: Gause Lele Pore, mau mian taasi' samba Yahudi uga' nandapot barakaatna Alaata'ala, men mbaripian nitoropoti tongko' bona samba Yahudi. Gause moto kantang tii Kristus Yesus, mbaka' mian men taasi' Yahudi tia samba Yahudi koikoimo nosidamo sampana sa'angu' waka, ka' koikoimo nandapot upa men ia toonkon Alaata'ala. 7 Yaku' ia tarai Alaata'ala palimangon bo pengelelekon Lele Pore gause kaporean-Na. Kaporeanna iya'a ia rookon Alaata'ala mimpu'u na kuasa-Na men balimang na wakangku. 8 Yaku'mo a men talalaisna tia wiwi'na mianna Alaata'ala. Mau koiya'a, kaporeanna Alaata'ala Ia rookonmo kada' i yaku' sida mengelelekon Lele Pore bona mian men taasi' Yahudi, ka' mambantilkon barakaatna i Kristus men sian pokoon saa'on. 9 Yaku' ia taraimo Alaata'ala barakaat kada' inti'ionna mian wiwi'na se' koi upa a sagiana Alaata'ala men mawuni iya'a bo wawauon. Alaata'ala a men Ninsidakon giigii' upa, ka' mbaripian sagia-Na bona dunia dauga' mawuni. 10 Kasee koini'i, tia jama'at-Na, Ia nimpipiile'kon na wiwi'na men mingintoni kuasa na lealaa koi upa a kapandeanna Alaata'ala men biai' kaliangan iya'a. 11 Alaata'ala nangawawau wiwi'na iya'a nomokau Tumpunta i Kristus Yesus koi sagia-Na men sidutu. 12 Koini'i i kita salanan taka na Alaata'ala, ka' sianmo layaon, gause moto kantang tii Kristus ka' noparasayamo na Ko'ona. 13 Mbali' iya'a, pa'ase'onku, alia bata-bata na repaanku nitarungku gause i kuu. Wiwi'na iya'a bo kaporeanmuu. 14 Mbali' iya'a, yaku' monsoosa' na aropna Tamanta na surugaa. 15 Wiwi'na mian-Na, mau men na surugaa kabai se' na tano' balaki', manggalal i Ia koi Tamana. 16 Kuu sambayangkononku na Alaata'ala men barakaat-Na sian poko saa'on, ka' i yaku' mama'ase' kada' mimpu'u na barakaat-Na iya'a, Ia mantarai kuasa ka' mompoporampot noamuu tia Alus-Na. 17 Pa'ase'onku kada' i Kristus sinampang isian na noamuu gause i kuu parasaya na Ko'ona, ka' pa'ase'onku soosoodo tutuo'muu miwakat moonggor mimpu'u na polingu'-Na. 18 Yaku' sambayang mama'ase' kada' i kuu, koikoimo tia wiwi'na mianna Alaata'ala, sida minginti'i ka' munsuri koi upa a kobambal-Na, ko'arutu'-Na, ko'alayo'-Na, ka' ko'alalom-Na polingu' ni Kristus, 19 men sianta pokoon inti'ion wiwi'na koi pinginti'ianna mian. Sulano i kuu minginti'i polingu' ni Kristus iya'a kada' i kuu popokalepuon tia wiwi'na tutuo'na Alaata'ala. 20 Kuasana Alaata'ala men balimang na wakanta momoko mingilimang taasi' tongko' koi men pa'ase'onta kabai se' pikirkononta. 21 Sulano ngaanna Alaata'ala pobalaki'onmuu bi sunsun ka' sunsun na Jama'at men moto kantang tii Kristus Yesus, mau koini'i pataka sidutu. Amin.

Efesus 4

1 Mbali' iya'a, ururanku na ko'omuu—yaku' a men nitarungku gause nosida poposuu' ni Kristus. Pa'ase'onku kada' i kuu tio tumuo' sintutu' koi panduungna Alaata'ala men nengeleelo'mo i kuu. 2 Mbaka' i kuu tio mompopokoo' wakamuu, ma'amat a noa, sian sungkol. Pipiile'kon a polingu'muu ka' pootulungi tia simbaya'muu. 3 Pari-pari a tutuo'muu alia poosinsala', kada' kasangadaanmuu men ia sidakon Alusna Alaata'ala sinampang isian. 4 Tongko' isian sa'angu' waka, ka' Alusna Alaata'ala tongko' sa'angu'. Ka' uga' i kuu ia leelo'mo Alaata'ala kada' mongooskon upa men koikoimo. 5 Tongko' isian sa'angu' Tumpu, sa'angu' kaparasaya'an, sa'angu' pansaranian, 6 ka' sa'angu' Alaata'ala men Tamana wiwi'na mian. Ia Tumpu na wiwi'na mian. Ia balimang na mian wiwi'na, ka' dumodongo na wiwi'na mian. 7 Kasee biai' tuu' a kaporeanna Alaata'ala men Ia takakon na ko'onta' sanda-sanda' koi men ia rookon i Kristus. 8 Koi men nitulis na Alkitaap, “Na tempo Ia nasawe' na dodongoan men alayo' tuu', Ia nangawawa mian biai' men Ia rakop, ka' Ia nongorookon upa-upa bona mian.” 9 Ka' kalu ngaanon Ia nasawe', sabole uga' tumbe-tumbe Ia nalau ndo'ona tuu' taka na tano' balaki'. 10 Ai Ia men nalau iya'a, Iamo uga' a men nasawe' taka na tampat men alayo' tuu' na langit nda'ana, kada' na wiwi'na upa-upa, mau na dunia kani'i kabaise na langit, isian i Ia. 11 Ai Kristus a men nantarai upa-upa bona mian. Sanggiran mian nosida poposuu' ni Yesus, sanggiran nosida nabii, sanggiran nosida pengelelekon Lele Pore, ka' men sanggiran uga' nosida guru jama'at bo pontondong jama'at tia guru men pimisiso' jama'at. 12 Koiya'a a sasalan ni Kristus montoropoti mianna Alaata'ala kada' mian-Na sida mingilimang palimangon bona Tumpu, ka' mompopomoonggor jama'at, men bookoi waka ni Kristus. 13 Mbali' iya'a, kita wiwi'na bo sida sa'angu', gause upa men parasayaonta koikoimo, ka' pinginti'ianta Anakna Alaata'ala koikoimo. Kita bo sida mian men kaekae' motu'a na imaan. Kita kaekae' kalepu pataka tutuo'ta sida koi i Kristus. 14 Mbali' iya'a, kita taasi'mo anak morio', men waale'e-le'emarikononna pisiso' men biai' kaliangan. Pisiso' men sala' iya'a, ia pisiso'kon mian men bukuan umakal, kada' mian tololo' na salan men sala'. 15 Taasi' koiya'a i kita! Kita tio mangawawau upa-upa men kana' tia noa men isian polingu', kada' i kita na wiwi'na upa kaekae' kalepu koi Kristus, men mantanaasi i kita. 16 Na pantanaasian-Na, wiwi'na sampana waka tongkana' pore-pore na sanda' sumpakanna. Kalu wiwi'na sampana waka iya'a balimang koi men kokana'na, mbaka' waka iya'a sida balaki' ka' moonggor gause isian polingu'-Na. 17 Mbali' iya'a, mimpu'u na Tumpu bantilkononku ka' rorongikononku na ko'omuu: aliamomo' tumuo' koi mian men sian minginti'i Alaata'ala. Raaya'a miminoakon upa men sian kana'na, 18 ka' pikiranna i raaya'a sianta manasa. Raaya'a sianta minginti'i tutuo' men ia rookon Alaata'ala, gause i raaya'a bobo' ka' sian minginti'i Alaata'ala. Raaya'a mangawawau men koiya'a gause bingilan. 19 Raaya'a sianta poo'inti'i makamaa'. Raaya'a mongololoikon po'uusna noa susuung, mangawawau sambu-sambumo, ka' loingonkon wiwi'na men ba'idek. 20 Kasee taasi' koiya'a men kuu inti'imo ni Kristus. 21 Kuu nongorongormo i Ia, ka' nosidamo pololo'-Na men nipisiso' tia upa men tuutuu' kana' koi ni Yesus. 22 Kuu tio mamarerei tutuo' men olukon. Mbaripian i kuu ia akalimo po'uusna noamuu men nangawawa i kuu na kosilaka'an. 23 Noamuu tia pikiranmuu tio u'uruion wiwi'na, 24 ka' i kuu tio tumuo' koi mian u'uru men ia sidakonmo Alaata'ala koi pingkira'-Na kada' tutuo'muu tuutuu' kana' ka' molinas. 25 Mbali' iya'a, aliamomo' mimborek, kasee morobu men kana' na simbaya'ta, gause kita wiwi'na koikoimo sampana waka ni Kristus. 26 Kalu i kuu maso', alia paraa maso'muu minsidakon i kuu baradosa. Alia manganaa' maso'muu pataka ilio sopok, 27 dako' isian pindolatanna Ibiliis. 28 Mian men mamangan, aliamomo' mamangan, kasee i ia tio mingilimang palimangon men kumana', kada' mandapot upa men bo pongobosina mian men talalais. 29 Alia munguwurungkon men ba'idek, kasee wurungkon a men kana' kada' muntulungi mian koi men kosidana. Wurung men koiya'a mantakakon kaporean bona mian men nongorongor. 30 Alia mompopasiongo' Alus Molinasna Alaata'ala. Kuu ni'oosimo tia Alus Molinas, gause i kuu ia tombonoi Alaata'ala, ka' Alus Molinas iya'a sa'angu' pataru se' i kuu bo salamatkonon na ilio ni'imarian. 31 Alia i kuu kookoo'an. Alia manganaa' noa. Alia mumburuki'i mian. Alia poodeelu, momotaekon mian, ka' wiwi'na men ba'idek alia mangawawau. 32 Kasee i kuu tio ma'amat a noamuu ka' pookolingu'kon tia simbaya'muu. Poo'ampuni simbaya'muu koi Alaata'ala nangampuni i kuu gause wawau ni Kristus.

Efesus 5

1 Mbali' iya'a i kuu tio malolo' na wawauna Alaata'ala, gause i kuu anak-Na men kolingu'-Na. 2 Kuu tio mongkolingu'kon mian sambana koi i Kristus uga' nongkolingu'kon i kita. Ia nongorookon waka-Na bookoi kurbaan bo ko'onta, ka' nosida sa'angu' kurban men mawangi ka' kokana'na Alaata'ala. 3 Kuumo a mianna Alaata'ala. Alia mogora'. Ka' alia mangawawau upa-upa men bo kogora'an, kabai mongko'uusi upana mian. Mangaanpo upa-upa men koiya'a, kuu sian sida. 4 Koiya'a uga' i kuu, alia munguwurungkon men ba'idek, mompo'udul, ka' tumampakan gause men koiya'a sianta kana'. Porena i kuu tio basukuur na Alaata'ala. 5 Imamat pore-pore: mian men wawauna tongko' mogora', kabai mangawawau upa-upa men bo kogora'an, kabai mongko'uusi upana mian men koikoimo tia mangkanggi patung, giigii' mian men koiya'a sian tonsoop mian na Batomundo'an ni Kristus ka' Alaata'ala. 6 Alia i kuu ko'akalian na giigii' tundunan men sianta mingkaliangan, gause wawau men koiya'a a men mantakakon maso'na Alaata'ala na giigii' mian men sian malolo' na Ko'ona. 7 Mbali' iya'a, aliamomo' pooruru' tia mian men koiya'a a wawauna. 8 Mbaripian i kuu dauga' tumuo' na kapintungan, kasee koini'i kuu nosidamo mianna Tumpu. Koini'i i kuu tumuo' na karuaran. Mbali' iya'a, kuu tio tumuo' koi mian na karuaran. 9 Gause ruar tongko' mantakakon wawau men pore, men kana', ka' men maloos koi pimiile'na Alaata'ala. 10 Pari-pari i kuu minginti'i wawau koi upa men mompopobeles noana Tumpu. 11 Alia mingilimang men mantakakon upa-upa men ba'idek koi limangonna mian men tumuo' na kapintungan. Kasee i kuu tiodaa mambantilkon wawau men kana' kada' manasa se' wawauna mian men na kapintungan sianta kana'. 12 Mangaanpo upa-upa men wawauonna i raaya'a wuni-wuni, kakamaa'. 13 Giigii' upa men na pintung, kalu ruarion, bo kampiile'an manasa, 14 ka' wiwi'na men sida piile'on manasa, mase ruar. Mbali' isian ningaan, “Posuri i kuu men dauga' royot, ka' tuo' soosoodo moko daa lapus! Kristus a bo punguruari i kuu.” 15 Mbali' iya'a, imamat pore-pore a tutuo'muu. Alia tumuo' koi mian bobo', kasee tumuo' koi mian pande. 16 Pake pore-pore a tempo men isian na ko'omuu, gause tempo koini'i, biai' a wawauna mian men ba'idek. 17 Mbali' iya'a, alia mimbobo', kasee pari-pari kada' i kuu minginti'i po'uusna Tumpu. 18 Alia i kuu lio' na pinginuman anggur, gause lio' iya'a mantakakon wawau men ba'idek. Koporeanna, kuu tio kuasaionna Alus Molinas. 19 Batundun na simbaya'muu tia mamake mazmur, ka' nanian puntunde' ka' nanian men rookononna Alus Molinas. Panani ka' tunde' a Tumpu tia noa men beles. 20 Kuu tio sinampang basukuur na Alaata'ala Tamanta, mangaan ngaanna Tumpunta i Yesus Kristus. 21 Bo pangangga'i i Kristus, kuu tio pooporongori tia simbaya'muu. 22 Wiwine men suo'an, porongori a langkai'muu koi i kuu momorongori Tumpu, 23 gause langkai' a bo pantanaasi boroki' koi Kristus mantanaasi jama'at, ka' i Kristus uga' mansalamatkon jama'at men bookoi waka-Na. 24 Koi jama'at momorongori Kristus, koiya'a uga' boroki' tio momorongori langkai'na na wiwi'na upa-upa. 25 Moro'one men suo'an, kolingu'kon a boroki'muu koi i Kristus mongkolingu'kon jama'at, ka' nongorookon waka-Na bona jama'at. 26 Kristus nangawawau koiya'a kada' jama'at sida molinas tia pisiso'-Na ka' pansaranian. 27 Panduung ni Kristus kada' Ia montombonoi jama'at men angga'ion ka' molinas ka' sianta sala'na kabai upa-upa men ba'idek. 28 Koiya'a uga' a langkai' tio mongkolingu'kon boroki'na, koi pongkolingu'konna wakana. Ime a men mongkolingu'kon boroki'na, ai ia uga' mongkolingu'kon wakana. 29 Sianta mian men mangka'ideki wakana, kasee sabole i ia mandagai ka' mingimamat wakana, koi i Kristus mingimamat jama'at-Na. 30 Kita ninginti'i koiya'a gause i kita a sampana waka ni Kristus. 31 Na Alkitaap isian nitulis, “Mbali' iya'a moro'one bo mamarerei tamana tia sinana ka' mosa'angu' tia boroki'na, mbaka' rua-rua'na sidamo sa'angu' waka.” 32 Men koiya'a isian aratina men alalom, kasee panduungku mase pookantangan ni Kristus ka' jama'at. 33 Kasee isian uga' panduungna na ko'omuu: sanda' langkai' tio mongkolingu'kon boroki'na koi i ia mongkolingu'kon wakana, ka' sanda' boroki' tiodaa mangangga'i langkai'na.

Efesus 6

1 Kuu anak, porongori a minti'imuu, gause koiya'a a wawau men sintutu' tia po'uusna Tumpu. 2 “Angga'i a tamamuu tia sinamuu.” Baasi ini'i a posuu'na Alaata'ala men olukon men daa isian toon. 3 Toon iya'a koi kani'imari: kalu i kuu mangangga'i tamamuu tia sinamuu, kuu bo manau' a tuo'anmuu na tano' balaki' ka' tuo'muu mantausi barakaat biai'. 4 Ka' i kuu men nosida tama, alia mampapolosi noana anakmuu. Porena i kuu montondong i raaya'a ka' mimisiso' men kana' tia pisiso' men ringkat na Tumpu. 5 Utu-utus men nosida ata', porongori a men montombonoi i kuu na tano' balaki' kani'i. Lolo' tuutuu' a posuu'na ka' angga'i i ia koi i kuu mangangga'i i Kristus. 6 Alia i kuu tongko' mangawawau men koiya'a na tempo i kuu dauga' dagaion kada' mangala noana men montombonoi i kuu, kasee i kuu men nosidamo ata' ni Kristus, kuu tio mingilimang po'uusna Alaata'ala tia noa men tuutuu'. 7 Limang a palimangonmuu tia noa beles koikoi se' limangonmuu bona Tumpu ka' taasi' bona mian. 8 Inau' se' sanda' mian, mau ata' kabaipo men taasi' ata' bo mantausi ule' na Tumpu Alaata'ala na wiwi'na men pore men ia wawau. 9 Utu-utus men mompo'ata' mian sambana, koiya'a uga' i kuu tio mangawawau upa men pore na ata'muu. Alia mangaraas i raaya'a. Inau' uga' se' i kuu tia ata'muu koikoimo tombonoionna Tumpu men na surugaa ka' pimiile'-Na wiwi'na mian koikoimo. 10 Kokomburi'anna, kuu tio sida moonggor tia kuasa men kuu tausi na Tumpu, gause i kuu moto kantang tii Ia. 11 Pakana' a wiwi'na ebangan men ia rookon Alaata'ala na ko'omuu. Ebangan iya'a kada' i kuu bakitaan mintimbangi akalna Ibiliis. 12 Gause upa men timbangionta taasi' mian. Kasee i kita mintimbangi pungkuasai ka' kuasa men ba'idek, mintimbangi men mantanaasi kapintungan na dunia, ka' mintimbangi meena men na lealaa. 13 Mbali' iya'a, koini'i pakana' a wiwi'na ebangan men ia rookon Alaata'ala, kada' na tempo men ba'idek i kuu momoko mintimbangi giigii' kuasa men ba'idek, ka' kalu takamo na kokomburi'anna poopapateanmuu, kuu dauga' moonggor ka' sian rungku'ion. 14 Kuu tio batoropot. Pakana' a pisiso' men kana' bookoi boborna lolosmuu, ka' wawaumuu men kana' bookoi bokukum besi. 15 Noamuu tio maloos mengelelekon Lele Pore men mantakakon pooka'amatan; ya'amo a bookoi sapatomuu. 16 Kuu tio sinampang parasaya na Tumpu. Kaparasaya'anmuu iya'a bookoi kaliau'muu, kada' i kuu momoko momoro'i wiwi'na pana' apuon men ringkat na ko'ona men gau'na ba'idek. 17 Kuu nisalamatkonmo, bookoi sapeo' wajamuu, ka' tontoni a Wurungna Alaata'ala men bookoi sinangkidina Alus Molinas. 18 Na poopapateanmuu, kuu tio sinampang sambayang mama'ase' tulung na Alaata'ala, koi men taena Alus Molinas na ko'omuu. Mbali' iya'a, kuu tio batoropot ka' sinampang mansambayangkon wiwi'na mianna Alaata'ala. 19 Sambayangkon i yaku' kada' na tempo batundun na mian, Alaata'ala mantarai wurung men kana', kada' i yaku' momoko mengelelekon Lele Pore men sianpo inti'ionna mian. 20 Yaku' nosida poposuu' men nitarungku gause Lele Pore iya'a. Sambayangkon i yaku' kada' momoko muntundunkon Lele Pore iya'a, koi men tio tundunonku. 21 Tikhikus, utusta men kolingu' ka' papalimangna Tumpu men malolo', bo mompopo'inti'ikon na ko'omuu giigii' upa men nosida na ingku', kada' i kuu minginti'i tutuo'ku ka' palimangonku. 22 Koiya'a panduungku, mbali' i yaku' momosuu' i ia kada' muntundunkon tutuo'mai na ko'omuu, ka' mompomoonggor noamuu. 23 Kai mama'ase' kada' Alaata'ala, Tamanta, ka' Tumpunta i Yesus Kristus, mangawawau kada' wiwi'na jama'at pooka'amat, ka' pookolingu'kon, ka' sinampang parasaya ni Kristus. 24 Sulano kaporean men ia rookon Alaata'ala surionna wiwi'na mian men molingu'kon Tumpunta i Yesus Kristus, tia polingu' men sianta otasna.

Filipi 1

1 Kai rua' kai, Paulus tii Timotius men ata' ni Kristus Yesus. Bona giigii' mian ni Kristus Yesus men dumodongo na kota Filipi, tonsoop guru jama'at ka' papalimangna jama'at. 2 Sulano kaporean ka' koratongan men ringkat na Alaata'ala Tamanta ka' i Tumpu Yesus Kristus surionmuu na tutuo'muu. 3 Sinampang i yaku' tonginau' i kuu, yaku' basukuur na Alaata'ala. 4 Ka' sinampang i yaku' mansambayangkon i kuu giigii', yaku' sambayang tia noa men beles. 5 Yaku' basukuur na Alaata'ala gause sarataapo na ilio tumbena pataka koini'i, kuu sanga-sangada mengelelekon Lele Pore. 6 Sabole Alaata'ala men nuntumbeimo palimangon men pore na ko'omuu bo mamakabus palimangon-Na iya'a pataka ilio kotakaan ni Kristus Yesus. 7 Bookoi salananmo i yaku' monoa koiya'a na ko'omuu gause i yaku' inau-inau' giigii' i kuu. Kuu uga' nangalabotmo tii yaku' kaporean men ia rookon Alaata'ala na ingku', mau mune' i yaku' na lalomna tarungkuan kabai se' i yaku' mamakadodor ka' mompotuutuu' Lele Pore iya'a. 8 Alaata'ala minginti'i se' i yaku' tuutuu' piongonkon tuu' i kuu tia noa molingu' men ringkat ni Kristus Yesus. 9 Koi kani'imari a sambayangku bo ko'omuu: Sulano polingu'muu kaekae' kanturangan, mimpu'u na pinginti'ian men tuutuu'. Sulano i kuu momoko minginti'i men kana', 10 kada' i kuu minginti'i mungururuki men pore, ka' sida molinas, sian mangawawau men ba'idek, pataka montorumpaki ilio kotakaan ni Kristus. 11 Sulano na tutuo'muu biai' a wawau men kana' men limangonna i Yesus Kristus. Mbaka' Alaata'ala bo popobalaki'on ka' tunde'on. 12 Utu-utus! Kikira'ku kada' inti'ionmuu se' men nosida na ingku' ninsidakon biai' a mian nongorongor ka' namarasaya Lele Pore, 13 pataka giigii' dadagai laigan ni tomundo' ka' giigii' mian sambana ninginti'imo se' i yaku' nitarungku gause ningilimang palimangonna i Kristus. 14 Koiya'a mba'a mbali' kobiai'anna utus sa'angu' kaparasaya'an na kota kani'i sida noparasaya tuu' na Tumpu gause i yaku' nitarungku, pataka i raaya'a kaekae'mo momoko mengelelekon potuunna Alaata'ala ka' sianmo pata-patakut. 15 Isian mian men mengelelekon i Kristus gause masindir ka' mingkira' poosinsala'. Kasee isian uga' mian men mengelelekon i Kristus gause isian panduungna men pore. 16 Mian men isian panduung men pore mengelelekon i Kristus gause molingu'kon i yaku'. Raaya'a minginti'i yaku' se' na tarungkuan kada' mompotuutuu' Lele Pore. 17 Kasee mian men sambana mengelelekon i Kristus tia noa men madengkul. Raaya'a mengelelekon tongko' mingimamat waka-wakanamo, ka' mongooskon sida mengerepai i yaku' na tarungkuan. 18 Kasee sian nongko'upa. Mau koi upamo uga', mau limangon tia noa men madengkul kabaipo tia noa men maloos, sabole i Kristus lelekonon uga'. Mbali' yaku' beles. Ka' yaku' sinampang munsuri koiya'a. 19 Inti'ionku se' na komburi'na gause sambayangmuu ka' gause tulungonna Alus ni Yesus Kristus, mbaka' yaku' bo uarkonon na tarungkuan. 20 Men kikira'ku tuu' ka' ooskononku mase kada' na giigii' upa yaku' sian makamaa'. Ooskononku tuu' kada' koini'i uga', yaku' dauga' barani' koi mbaripian. Mau mune' yaku' tumuo' kabai se' lapusmo, Kristus sida popobalaki'on. 21 Gause kalu yaku', tutuo'ku tongko' boni Kristus! Kalu yaku' lapus, uga' tonsoop koporengku. 22 Kasee kalu i yaku' dauga' tumuo' na tano' balaki' kani'i, mbaka' pinginti'ingku dauga' isian palimangonku men kumana'. Tio koi upa yaku'? Sian inti'ionku. 23 Yaku' paibiiron ruantimbang. Kikira'ku tuu' yaku' mamarereimo tano' balaki' kani'i mae' dumodongo tii Kristus, gause koiya'a a men pore tuu'. 24 Kasee minginau' i kuu, porena kalu i yaku' dauga' dumodongo na tano' balaki'. 25 Sabole tio koiya'a. Mbali' inti'ionku se' i yaku' dauga' dumodongo tii kuu giigii', ka' mimisiso' i kuu kada' tutuo'muu sida moonggor ka' i kuu sida beleskon kaparasaya'anmuu. 26 Kalu ko'ule'konanku na ko'omuu, mbaka' kanturangan a men kodaakononmuu ni Kristus Yesus gause i yaku'. 27 Kasee mau koi upa, koini'i i kuu tio tumuo' sintutu' tia Lele Pore men muntundun i Kristus. Kalu yaku' sida pootuung tii kuu, daa piile'onku, kabai se' sian sida taka, daa rongoronku se' i kuu mokotaan mosa'angu' noa, ka' ramba-rambanga' mampari-pari montontoni kaparasaya'an men sintutu' tia Lele Pore iya'a. 28 Mau mune' koi upamo, sulano rongoronku se' i kuu sian layaonkon mian men mantalintangi i kuu. Wawaumuu men koiya'a mompotuutuu' se' i raaya'a a men bo silaka' kasee i kuu bo salamatkonon, gause Alaata'ala a men mansalamatkon i kuu. 29 Gause polingu'na Alaata'ala, mbaka' i kuu taasi' tongko' nisidakon kada' parasaya ni Kristus, kasee uga' kada' mongololongi repaan men koi ia lolongi Kristus. 30 Koini'i i kuu tonsoop mongololongi repaan koi men kuu piile' yaku' lolongi mbaripian, ka' men dauga' lolongionku pataka koini'i, koi men kuu rongormo.

Filipi 2

1 Kuu daa nipakadodormo gause moto kantang tii Kristus. Kuu nokotata'u gause i Kristus molingu'kon i kuu. Kuu poowawa pore gause Alus Molinas. Kuu nikolingu'kon ka' ni'imamat. 2 Mbaka' popobeles a noangku bi beles tuu' tia wawau men koi kani'imari: Kuu tio tumuo' sa'angu' noa, tio koikoimo a pongkolingu'kon mian, montombonoi noa men koikoimo ka' isian kasangadaan men koikoimo. 3 Alia mingilimang upa-upa men tongko' bona waka susuung kabai mompopodaa waka. Kasee i kuu sanda-sanda' tio mompopokoo' wakamuu ka' munsuri wakana mian sambana a porena tia wakamuu. 4 Imamat a mian sambana. Alia tongko' mingimamat waka susuung. 5 Kuu giigii' tio montombonoi noa men koi noa ni Kristus Yesus. 6 Mau mune' Ia koikoimo tia Alaata'ala, kasee i Ia sian munsurikon se' koTumpuan-Na iya'a tio taankonon-Na. 7 Kasee Ia nansaukon giigii' iya'a, ka' nosida koi ata'. Ia nosida koi mian, ka' kampiile'an tumuo' koi mian. 8 Ia nompopokoo' waka-Na, ka' notumuo' malolo' na Alaata'ala pataka nolapus, men nolapuskon nisaliip. 9 Koiya'a mbali' Alaata'ala nengeleengket i Ia ala-alayo', ka' nantarai ngaan men mingilingkudui giigii' ngaan sambanaan. 10 Mbaka' ngaan ni Yesus angga'ion. Giigii' men isian na surugaa ka' men na tano' balaki', ka' men na lalomna tano', tio banintuur monsoosa' i Ia. 11 Raaya'a giigii' bo mompotuutuu' se' i Yesus Kristus a Tumpu, kada' Alaata'ala Tama na surugaa popobalaki'on. 12 Utu-utusku men kolingu'ku! Kuu sinampang malolo' na tempo i yaku' isian na ko'omuu. Mbaka' upa mune' koini'i tempo i kita poo'oloa, kuu dauga' tio malolo'. Pari-pari a tutuo'muu bi kana' koi men tio limangonna mian men nisalamatkonmo. Angga'i Alaata'ala ka' katakuti i Ia, 13 gause Ia a men balimang na wakamuu ka' minsidakon i kuu mingkira' ka' momoko mingilimang men kokana'-Na. 14 Limang a giigii' upa se' alia barangunung kabai poogagai, 15 kada' i kuu sida mimpipiile'kon se' i kuu anakna Alaata'ala men sianta idekna, men tumuo' maloos ka' kana' na tanga-tanga'na mian men ba'idek a gau'na ka' dosaon. Mbaka' i kuu koi bitu'on men munguruari tano' balaki'. 16 Kalu i kuu mompopo'inti'ikon lele men mantarai tutuo' men pore iya'a, mbaka' yaku' isian kekereranku kodaawankon i kuu na ilio kotakaan ni Yesus Kristus, gause i kuu mompotuutuu' se' men yaku' pari-pari iya'a isian ee'na, ka' men yaku' limang sian penta' na ngaya-ngaya. 17 Too i yaku' bo papateion ka' rara'ku bookoi kurbaan men tonturo' na kurbaan men kuu kurbaankon bona Alaata'ala. Kurbaan iya'a a wawaumuu gause i kuu parasaya na Ko'ona. Mau mune' sida koiya'a, yaku' maloos ka' tonsoop nobeles tii kuu. 18 Koiya'a uga' i kuu tio lewa' ka' tonsoop beles tii yaku'. 19 Kalu Tumpu Yesus sangada, mbaka' i yaku' liuliu mansarak momosuu' i Timotius mangarae'i i kuu, kada' i yaku' sida kotata'u mongorongor lelemuu. 20 Tongko' i Timotius a mian men sa'angu' noa tii yaku', ka' men tuutuu' mongononoai bo kaporeanmuu. 21 Mian men sambanaan tongko' mingilimang men bona waka-wakana, taasi'po men pore boni Kristus Yesus. 22 Kuu daa ninginti'i se' i Timotius nitopongimo ka' ia mokotaan a noana. Ia nobalimangmo tii yaku' mengelelekon Lele Pore. Kai rua' kai koi anak tia tamana. 23 Sarataa inti'ionku se' koi upa a kodaawanna parakalangku, ya'asi ka' posuu'onku i ia taka na ko'omuu. 24 Ooskononku sabole sianmo paraa manau' Tumpu minsidakon i yaku' mae' mengelego'i i kuu. 25 Utusta sa'angu' kaparasaya'an men i Epafroditus men kuu posuu' bo puntulung i yaku', surionku tio posuu'onku mule'kon na ko'omuu. Ia nansambaimo i yaku' na palimangon ka' na upa men pari-parionku. 26 Ia piongonkon tuu' i kuu giigii', ka' siasa a noana gause i kuu nandapotmo lele se' i ia manggeo. 27 Tuutuu' mba'a i ia nanggeo pataka boomo lapus. Kasee Alaata'ala molingu'kon i ia, ka' taasi' tongko' na ko'ona, kasee uga' na ingku' dako' i yaku' dodoa masiongo'. 28 Koiya'a mbali' i yaku' mingkira' tuu' momosuu' i ia mule'kon na ko'omuu, kada' i kuu beles soosoodo kalu pootutuung tii ia, ka' noangku uga' sida ratong. 29 Labot i ia tia noa men beles koi men tio limangonmuu bona utus men sa'angu' kaparasaya'an. Angga'i a mian men koi i ia. 30 Supu-supuana palimangonna i Kristus ia toro-toro lapus. Ia nantangka'konmo noana bo pompopokalepu upa men sianpo sidaonmuu limangon muntulung i yaku'.

Filipi 3

1 Utu-utusku! Saliwakon koiya'a, sulano i kuu munsuri beles gause i kuu moto kantang tia Tumpu. Yaku' sian munsuri kobude'an monsoosoodoi upa men yaku' poko tulismo na ko'omuu na olukonanpo, gause giigii' iya'a pore kada' i kuu salamat. 2 Maka'amat na mian men mingilimang upa ba'idek, mian men sida ngaanon au'. Raaya'a mampari-pari kada' mian tio sunaton. 3 Poali i kita a mian men noko pangalabotmo sunat men tuutuu'na, taasi' i raaya'a. Kita bakitumpu na Alaata'ala pisiso'ionna Alus-Na ka' i kita basukuur gause i kita moto kantang tii Kristus Yesus. Kita sian mongooskon wawauna adat men tongko' kampiile'an. 4 Bookoi i yaku' sida mongooskon wawauna adat iya'a. Kalu isian mian men mongooskon men tongko' kampiile'an, yaku' a biai'na. 5 Yaku' nisunat tempo umurku baasi walu' ilio. Yaku' nongamea' bookoi lipu' Israel, ringkat na bense' ni Benyamin. Yaku' samba Ibrani men tuko. Yaku' matete na ukum Torat, ka' tonsoop mian Farisi. 6 Yaku' malesi' tuu' mingilimang upa men surionku koi pingkira'na Alaata'ala, pataka yaku' mantalalais mianna jama'at. Kalu piile'on koi ukum Torat, yaku' mian men kana', sianta idekna. 7 Kasee ka' i Kristus, mbaka' men mbaripian yaku' galal koi sa'angu' wawau men mantakakon dale', koini'i sida sa'angu' wawau men mompopondalus. 8 Taasi' tongko' iya'a, kasee giigii' upa galalonku koi wawau men tongko' mompopondalus i yaku'. Koini'i yaku' minginti'i i Kristus Yesus Tumpungku, men umangga' tuu'. Gause i Kristus, mbaka' i yaku' nansau'konmo giigii'. Giigii' iya'a galalonku tongko' koi kaar kada' i yaku' sida mandapot i Kristus, 9 ka' moto kantang tii Ia. Yaku' sian nipopokana' gause matete na ukum Torat men yaku' kakamalekon. Yaku' nipopokana' gause i yaku' parasaya ni Kristus. Kokana'an iya'a ringkat na Alaata'ala ka' mimpu'u na kaparasaya'anku ni Kristus. 10 Ooskononku kada' i yaku' minginti'i i Kristus ka' munsuri kuasa men nomotuo'i i Ia noko daa lapus. Yaku' mingkira' mongololongi repaan tii Ia ka' lapus koi lalapus-Na, 11 pataka komburi'na i yaku' uga' potuo'ion moko daa lapus. 12 Taasi' se' i yaku' nantausimo men koiya'a, kabai se' nokalepumo. Kasee i yaku' mampari-pari giigii' iya'a, koi men kikira'-Na tempo i Ia ninsidakon i yaku' mian men tombonoion-Na. 13 Utu-utus! Yaku' bookoi sian munsuri se' i yaku' nantausimo. Kasee koi kani'imari a men wawauonku: Yaku' mongkolimbo'kon upa men yaku' totokurungmo ka' mampari-pari mandapot upa men isian na aropku. 14 Yaku' tumetende' muntuu' kakabusanna kada' mandapot tambo ka' tumuo' na surugaa, koi Alaata'ala nengeleelo' i kita men moto kantang tii Kristus Yesus. 15 Kita giigii' men motu'amo na imaan tio mogau' men koiya'a. Kasee kalu isian pinginti'imuu men sambana, mbaka' Alaata'ala bo mompopopanasakon na ko'omuu. 16 Kasee i kita tio sinampang tumuo' malolo' na pisiso'na Alaata'ala men kita inti'imo pataka koini'i. 17 Utu-utus! Lolo' a tutuo'ku. Imamat pore-pore a mian men tumuo' koi tutuo'mai iya'a. 18 Yaku' isianmo toro piripii nambantilkon na ko'omuu, ka' koini'i wiri-wiri soosoodoionku se' biai' a mian men tumuo' mingideki lele kolapusan ni Kristus na saliip. 19 Mian men koiya'a kokomburi'anna bo silaka'ion, gause Tumpuna i raaya'a mase pingkira'na waka-wakanamo. Wawau men kakamaa' a men kodaakononna i raaya'a, gause i raaya'a tongko' miminoakon upa men kokana'na mianna dunia kani'i. 20 Kasee i kita mianna surugaa. Kita mempeperai Tumpu Yesus Kristus, men ringkat na surugaa bo Pansalamatkon i kita. Ia a men kopiongonta peperaion. 21 Wakanta kani'i men sian maka'ala bo boliionna i Kristus sida koi waka-Na men pore ka' kuasaan. Ia sida mingilimang iya'a gause i Ia kuasaan bo pungurungku'i giigii' upa.

Filipi 4

1 Utu-utusku men kolingu'ku! Noangku piongonkon i kuu. Kuu a men kodaakononku tuu' ka' i kuu a men minsidakon i yaku' beles. Kuu tio sinampang parasaya na Tumpu. 2 Pa'ase'onku tuu' na ko'omuu Euodia ka' i Sintikhe, kada' i kuu men moto kantang na Tumpu sida pooka'amat soosoodo. 3 Pa'ase'onku na ko'oom Sunsugos, lulusanku men malolo', tulung i raaya'a gause i raaya'a nampari-parimo mengelelekon Lele Pore tii yaku' ka' i Klemens ka' lulusanku balimang sambanaan men ngaanna isian na kitap nuntulisan ngaanna mian men nantausi tutuo' pore na Alaata'ala. 4 Sinampang bi beles i kuu gause moto kantang tii Tumpu! Dauga' pensan soosoodo bantilkononku: bi beles! 5 Pipiile'kon na giigii' mian se' noamuu ma'amat. Kotakaanna Tumpu karani'mo! 6 Alia i kuu babatakon upa-upa. Na giigii' upa men lolongionmuu, alaka' sambayang. Tadulkon a pa'ase'muu na Alaata'ala, ka' sinampang basukuur na Ko'ona. 7 Mbaka' Alaata'ala bo mantarai i kuu koratongan men sian inti'ionna mian, kada' noamuu ka' men nonoaionmuu kodagaian gause i kuu moto kantang tii Kristus Yesus. 8 Utu-utus! Kokomburi'anna, kuu tio miminoakon upa men kana', men daa angga'ion, men sian kelo-kelos, men molinas, men pore piile'on, men pore rongoron, men umangga' ka' men tontunde'. 9 Limang a upa men yaku' pisiso'konmo men kuu labotmo, wurungku kabai se' wawaungku. Mbaka' Alaata'ala men pu'una koratongan bo mansambai i kuu. 10 Yaku' munsuri beles tuu' ka' basukuur na Tumpu gause koini'i i kuu ningimamat soosoodo i yaku'. Taasi'po se' i kuu mbaripian sianmo ningimamat i yaku'. Kuu dauga' mingimamat i yaku', kasee i kuu sianta pindolangan. 11 Yaku' muntundun men koiya'a taasi'po se' i yaku' marepa, gause i yaku' nansara-sarakmo kada' bangar tia upa men isian na ingku'. 12 Yaku' nongololongimo tumuo' men pootipolol, ka' uga' tumuo' men daa-ndaa'amo. Inti'ionkumo a bo pangaropi tutuo' men mau koi upapo, mau men benteng kabai men mololu, pore kabai se' marepa. 13 Giigii' upa men nosida na ingku' pa'alaonku laboton gause Tumpu mompopomoonggor i yaku'. 14 Kasee upa men kuu limangmo iya'a uga' pore, gause i kuu nangkaba'mo i yaku' na repaanku. 15 Samba Filipi! Kuu daa inti-inti'i se' tempo i yaku' namarerei Makedonia mbaripian, na tempo tumbena tuu' i yaku' mengelelekon Lele Pore iya'a, tongko' i kuu a jama'at men nangalawei yaku' kada' yaku' sida uga' mangalawei mian sambana. 16 Tempo i yaku' na Tesalonika sianta upa-upangku, kuu isian toro piripii namakatui i yaku' bo kaparaluuanku'. 17 Kasee taasi'po se' i yaku' mansarak mangalabot men rookonon. Men sarakonku kada' isian ule' men daa sida bo punturangi dale'muu. 18 Ka' yaku' nangalabotmo giigii' iya'a na ko'omuu men tamban biai'! Giigii' ruru'an men kuu pakatukon na ingku' yaku' labotmo ni Epafroditus. Koini'i upangku nobiai'mo. Ruru'anmuu iya'a koi woona kurbaan men wawangi men kurbaankonon bona Alaata'ala. Kurbaan iya'a kokana'-Na ka' kopore-Na. 19 Alaata'alangku men kupangon tuu' ka' montombonoi giigii' upa men pore bo mompoposampa men sianta na ko'omuu gause i kuu moto kantang tii Kristus Yesus. 20 Tontunde' a Alaata'ala Tamanta pataka sidutu! Amin. 21 Salamku bona giigii' mianna Alaata'ala men moto kantang tii Kristus Yesus. Utus sa'angu' kaparasaya'an men isian tii yaku' ka'ita moki tundunkon salamna bo ko'omuu. 22 Giigii' mianna Alaata'ala na kota kani'i tontuko i raaya'a men isian na laigan batomundo'anna Kaisar moki tundunkon salamna bo ko'omuu. 23 Sulano kaporean ni Tumpu Yesus Kristus surionmuu na tutuo'muu.

Kolose 1

1 Yaku' i Paulus, men ia nakat Alaata'ala bo sida poposuu' ni Kristus Yesus, ka' i Timotius utusta sa'angu' kaparasaya'an. 2 Bona utus sa'angu' kaparasaya'an na Kolose men moto kantang tii Kristus. Sulano kaporean ka' koratongan men ringkat na Alaata'ala Tamanta surionmuu na tutuo'muu. 3 Tempo i kai mansambayangkon i kuu, kai sinampang basukuur na Alaata'ala, men Tamana Tumpunta i Yesus Kristus. 4 Kai basukuur gause i kai nongorongormo imaanmuu ni Kristus Yesus ka' polingu'muu na giigii' mianna Tumpu, 5 gause isian men ooskononmuu, men nitoropotikonmo na surugaa bo ko'omuu. Upa men ooskononmuu iya'a, olukonanpo kuu noko pongorongormo pisiso' men kana' na Lele Pore, 6 men nitadulkonmo na ko'omuu. Lele Pore iya'a notolelemo na longkop tano' balaki' ka' mantakakon barakaat na tutuo'na mian. Lele pore iya'a uga' mantakakon barakaat na tutuo'muu, tempo i kuu nongorongor ka' tuutuu' ningintoomkon kaporeanna Alaata'ala. 7 Lele Pore iya'a daa kuu inti'imo ni Epafras, simbaya'mai balimang men kolingu'mai. Ia mase mian men balimang ni Kristus men malolo' balimang bo ko'omuu. 8 Iamo a men nompopo'inti'ikon na ko'omai se' i kuu pookolingu'kon gause ia tulung Alus Molinas. 9 Ya'a mbali' supu i kai nongorongor lelemuu men koiya'a, kai sinampang mansambayangkon i kuu. Kai mama'ase' na Alaata'ala kada' Ia mantarai i kuu pinginti'ian tia pangaratian men kana', kada' tuutuu' inti'ionmuu se' koi upa a men kikira'na Alaata'ala. 10 Kalu i kuu isian pinginti'ian tia pangaratian men kana', mbaka' tutuo'muu sida kokana'na Tumpu, ka' sinampang koporena noa-Na, ka' i kuu sida mantakakon upa men pore na giigii' limangmuu, ka' pinginti'imuu Alaata'ala uga' sida kanturangan. 11 Sulano i kuu popomoonggoron tia giigii' kuasana Alaata'ala men kuasaan tuu', kada' i kuu mokotaan na giigii' upa men tempoionmuu ka' sian sungkol. 12 Ka' sulano i kuu uga' basukuur tia noa beles na Tama na surugaa, men minsidakon i kuu mantausi upa men Ia tukokonmo bona mian-Na men bo mondodongoi ruar ni'imarian. 13 Alaata'ala nansalamatkon i kita na kuasana kapintungan ka' nonsoopkon i kita na Batomundo'anna Anak-Na men kolingu'-Na. 14 Wakana Anak iya'a a nontololokina Alaata'ala, kada' dosanta ampunion. 15 Kristus koikoimo tia Alaata'ala, kasee i Kristus piile'on ka' Alaata'ala sian piile'on. Kristus a bookoi Anak men balaki'na, aratina, Ia mangalalabii giigii' men nisidakon, 16 gause i Kristus a men ia pokau Alaata'ala ninsidakon giigii' upa men isian na surugaa tia men na tano' balaki', men kampiile'an tia men sianta kampiile'an, tonsoop uga' giigii' alus tia kuasa sambana men mamarenta ka' men mungkuasai. Kristus nipokau ninsidakon giigii' iya'a kada' sida bo Ko'ona. 17 Ia noko isianmo olukon koo'po tia upa sambana no'isian, ka' i Ia bo pinginti'i giigii' men noko isianmo. 18 Kristusmo a pantakala'i mian Sarani men koimo sa'angu' waka. Gause Iamo a men nimpu'uanna tutuo' men pore na mian Sarani iya'a. Iamo a Anak men balaki'na, aratina i Ia a men tumbena nipotuo'i noko daa lapus, kada' i Ia a men sida tontuko na giigii' upa men isian. 19 Gause pingkira'na Alaata'ala mbaka' giigii' men isian na Ko'ona uga' isian na waka ni Kristus. 20 Ka' i Kristus ia pokau Alaata'ala bo minsidakon giigii' upa pooka'amat tii Ia, mau men na tano' balaki' ka' uga' men na surugaa. Rara' ni Kristus men nolapus na saliip iya'a a men ia sidakon Alaata'ala nangka'amat giigii' iya'a. 21 Mbaripian i kuu tumuo' oloa na Alaata'ala. Kuu mangka'idek Alaata'ala na noa tia pikiranmuu koi men manasa piile'on na limangmuu men ba'idek, 22 kasee koini'i, tia nolapusan ni Kristus, Ia nompooka'amatikonmo i kuu tii Ia kada' sida pore soosoodo. Panduung-Na men koiya'a kada' i kuu men molinas, sianta sala'an, ka' sianta idekna sida wawaon taka na Alaata'ala. 23 Gause i kuu nipooka'amatikonmo tia Alaata'ala, mbaka' i kuu tio mokotaan ka' moonggor a kaparasaya'anmuu, alia raranga' ka' alia mingkira' tonsaal na upa men ooskononmuu na Lele Pore men kuu rongormo ka' men nilelekonmo na longkop tano' balaki' na intuna langit. Yaku' i Paulus, nosidamo papalimang bo pengelelekon Lele Pore iya'a. 24 Koini'i yaku' beles munsuri marepa supu-supuanna i kuu, gause repaanku iya'a mompoposampa repaan men tio surion ni Kristus bona jama'at-Na men uga' ngaanon waka-Na. 25 Yaku' nosidamo papalimang bona mian Sarani. Ya'a koi sa'angu' palimangon men ia pokaumo Alaata'ala na ingku' kada' mantadulkon giigii' Wurung-Na na ko'omuu. 26 Wurung iya'a sianpo nipopo'inti'ikon ka' mawuni men atuanmo taun na sanda' lee', kasee koini'i nipopo'inti'ikonmo na mian-Na. 27 Alaata'ala mo'uus mambantilkon na mian-Na se' upa men sianpo ni'inti'i ka' mawuni iya'a mase pore ka' angga'ion tuu' na giigii' lipu' sambana. Men sianpo ni'inti'i iya'a, mase i Kristus isianmo na tutuo'muu. Kristusmo iya'a men nosidamo men ooskonon bo pantausian upa men umangga'. 28 Iamo a men lelekononmai. Kai mambantili ka' mimisiso' sanda' mian koi giigii' pinginti'ian men isian na ko'omai. Kai mimisiso' men koiya'a kada' mian sida kalepu gause moto kantang tii Kristus. 29 Kada' momoko mambantili ka' mimisiso' mian, mbaka' yaku' mampari-pari tuu' balimang tia kuasa men ia rookon i Kristus na ingku'. Kuasa-Na men balaki' iya'a men balimang na wakangku.

Kolose 2

1 Kikira'ku kada' inti'ionmuu se' i yaku' narepa tuu' nampari-pari bo ko'omuu, ka' bo ko'ona i raaya'a men na Laodikia, ka' uga' bona giigii' mian men sianpo nopoopiile' tii yaku'. 2 Giigii' men koiya'a wawauonku kada' noamuu tia noana i raaya'a kotata'u ka' mosa'angu' gause pookolingu'kon, pataka i kuu tii raaya'a tuutuu' minginti'i ka' parasaya ni Kristus men mbaripian sianpo ia popo'inti'ikon Alaata'ala. 3 Mbali' tio minginti'i ka' parasaya ni Kristus, gause na waka-Na a tinonaa'anna pinginti'ian tia pangaratianna Alaata'ala men umangga', men mbaripian dauga' mawuni. 4 Ya'a bantilkononku na ko'omuu, kada' i kuu alia pokoonna mian akalion tia tundunan men pore rongoron kasee sian waya'na. 5 Mau i yaku' sianta isian tii kuu, kasee na noangku isian ruru-ruru' tii kuu ka' i yaku' beles mimiile' posa'angu'anmuu ka' kaparasaya'anmuu men sian raranga' ni Kristus. 6 Kuu daa namarasayamo i Kristus Yesus Tumpunta. Mbali' iya'a i kuu tio tumuo' moto kantang tii Ia. 7 Kuu tio miwakat na Ko'ona, ka' tutuo'muu tio mongololo' koi men taeni Yesus. Ka' i kuu tio kaekae' moonggor a imaanmuu koi men nipisiso'konmo na ko'omuu. Kuu tio uga' sinampang basukuur. 8 Maka'amat dako' isian mian men mangalame-lame'i i kuu tia pisiso'na i raaya'a men sianta kana'na ka' borek, koi pisiso' men mbari-mbaripianpo ka' pisiso'na alus na dunia, kasee taasi' pisiso' men koi taeni Kristus. 9 Giigii' upa men isian na Alaata'ala isian uga' ni Kristus tempo Ia tumuo' na dunia koi mian. 10 Ka' gause i kuu moto kantang tii Kristus, mbaka' tutuo'muu uga' Ia poposampamo. Iamo a men mantanaasi giigii' alus men mamarenta ka' men mungkuasai. 11 Kuu nisunatmo gause moto kantang tii Kristus. Sunatmuu iya'a taasi' koi sunat men wawauonna mian, kasee sunat men ia wawau i Kristus. Sunat iya'amo a men nengelekaskon i kuu na kuasana pingkira'na noa mangawawau dosa. 12 Sunat iya'a ningaan nengelekaskon gause i kuu nitanommo tii Kristus tempo nisarani, ka' tia pansaranian iya'a i kuu uga' nipotuo'imo soosoodo tii Kristus gause noparasayamo na kuasana Alaata'ala men nomotuo'i i Kristus noko daa lapus. 13 Kuu mbaripian koi mian men nolapusmo, gause i kuu dosaon ka' sianta nisunat koi men wawauonna mian. Kasee koini'i i kuu nipotuo'imo singka-singkat tii Kristus, ka' Alaata'ala nangampunimo giigii' dosanta. 14 Alaata'ala nansapui surat samayanta men bookoi na aturanna ukum sida kana'konon na ko'onta. Ka' surat samayanta iya'a ia kana'konmo Alaata'ala na saliip ni Kristus. 15 Na saliip iya'a i Kristus ninsidakonmo giigii' alus men mamarenta ka' men mungkuasai kada' sian momoko ba'upa. Alus iya'a bo pai toa'ionna mian biai' tempo i Kristus nangawawa i raaya'a bookoi mian men nirakop noko daa nirungku'i. 16 Gause alus iya'a sianmo momoko ba'upa, mbaka' alia i kuu mondodii mian mompoposala' i kuu na araasanna kakaan kabai se' men inumon, kabai se' iliona agama, kabai na pangaramekonan wulan u'uru, kabaipo aturan na ilio Sabat. 17 Giigii' aturan iya'a tongko' pookokoianna upa men bo taka. Kasee men tuutuu'na iya'a mase i Kristus. 18 Alia i kuu mingkira' baetokonna mian men mo'ako-akon se' sian lambak. Raaya'a monsoosa' malaa'ikat ka' mongkodaakon simpalaalungna ka' uga' mau kosian tuutuu', kasee noana i raaya'a mompopodaa waka tia pikiran men tongko' minginau' upa men na dunia. 19 Kristus a men mantanaasi ka' montondong longkop waka men ia pookantangkon sanda' sumpakan kada' uminsur koi kikira'na Alaata'ala. Mau koiya'a, raaya'a sian montontoni i Kristus men bookoi takala'. 20 Kalu i kuu nolapusmo singka-singkat tii Kristus ka' koini'i sianmo bariosonna alus na dunia, kadai mbali' i kuu dauga' mongololo' biai' aturan? Koikoi se' i kuu dauga' tumuo' koi pingkira'na dunia, 21 koimo aturan men mangaan se' alia minginton kani'i, alia mimpitamis kanono', alia munsuduk kale'e. 22 Giigii' aturan iya'a tongko' bona upa men moko daa salankonon sianmo kana'na. Aturan iya'a tongko' aturan tia pisiso' men ia wawau mian. 23 Kuu bakitumpu men tongko' posikarangon susuung, mangaan waka se' sian lambak, ka' mantalalais waka. Aturan iya'a kampiile'an koi se' isian pinginti'ianna, kasee aturan men koiya'a sianta kana'na saliwakon tongko' mongololoikon pingkira'na dunia.

Kolose 3

1 Mbali' iya'a, gause i kuu nipotuo'imo singka-singkat tii Kristus, pari-pari bi dapotonmuu a upa men na surugaa na Ko'ona i Kristus men mamarenta ka' no'umoruang paraas uananna Alaata'ala. 2 Imamat a upa men na surugaa, alia tongko' mingimamat upa men na tano' balaki', 3 gause i kuu nolapusmo tii Kristus. Tutuo'muu men tuutuu'na koini'i dauga' mawuni na surugaa ruru-ruru' tii Kristus ka' Alaata'ala. 4 Kalu i Kristus men nantarai i kita tutuo' men pore mintipiile' to'ipi i kuu uga' bo pipiile'konon singka-singkat tii Ia ka' munsuri kobalaki'an-Na. 5 Mbali' iya'a, parereimo a gau' men na dunia koimo mogora', upa-upa men sian kumana', pisuu, pingkira' men ba'idek, ka' loingonkon giigii' upa, gause loingonkon giigii' upa koikoimo tia mangkanggi patung. 6 Giigii' iya'a tongko' mantakakon maso'na Alaata'ala na mian men sianta momorongori i Ia. 7 Mbaripian, tempo i kuu dauga' tumuo' men koiya'a, kuu uga' nongololo'mo giigii' pingkira' iya'a. 8 Kasee koini'i, upa-upa men ba'idek na tutuo'muu iya'a tio kokundaionmuu: Aliamomo' soropu', mimuruk, kabai se' monoa ba'idek na mian. Aliamomo' muntundun mian kabai mengeneengkon udul. 9 Aliamomo' poopimboreki tia simbaya'muu, gause tutuo' manau' tia gau' men koiya'a kuu parereimo. 10 Kuu koini'i nitaraimo tutuo' u'uru. Kuu nosidamo mian men isian tutuo' u'uru, men sinampang u'uruionna Alaata'ala men ninsidakon i kuu. Ia minsidakon i kuu koi i Ia. Panduung-Na kada' i kuu tuutuu' minginti'i i Ia. 11 Gause i kuu nosidamo mian men isian tutuo' u'uru, mbaka' sianta poosasala'na samba Yunani tia samba Yahudi, mian men nisunat kabai sian nisunat, samba Barbar kabai samba Skit, ka' uga' sianta poosasala'na a ata' tia mian men sianta nipo'ata', gause i Kristus a men mangalalabii giigii' upa, ka' i Ia dumodongo na ko'onta giigii'. 12 Kuu nosidamo mianna Alaata'ala. Alaata'ala nongkolingu'kon i kuu ka' nungururukimo i kuu bo sida mian-Na men tongko' bo Ko'ona. Ya'a mbali' i kuu tio mimpipiile'kon polingu'muu, tio pore a noamuu, sian lambak, mangkando'onakon wakana, ka' mokotaan repaan. 13 Alia i kuu poosoropu'i tia simbaya'muu. Kalu isian men manganaa' noa uga' tio mangampuni. Koi Tumpu nangampuni i kuu, koiya'a uga' i kuu tio poo'ampuni. 14 Ka' men tontuko mase i kuu tio pookolingu'kon, gause lingu' iya'a a men mompoposa'angu' giigii' utus pataka sida kalepu. 15 Pari-pari kada' noa ma'amat men rookonon ni Kristus sinampang isian na tutuo'muu. Alaata'ala nengeleelo' i kuu kada' sida sa'angu' waka, kada' i kuu giigii' tumuo' ratong koi men ia rookon i Kristus. Sulano i kuu tio basukuur na Tumpu. 16 Sulano pisiso' ni Kristus sinampang isian na ko'omuu. Sulano i kuu motu'a noamuu poopisiso' ka' uga' poobantili. Nanikon a mazmur ka' nanian puntunde' tia nanian men ringkat na Alus Molinas. Ponani bona Alaata'ala tia noa basukuur. 17 Giigii' upa men limangonmuu kabai men tundunonmuu, tio limangon ka' tundunon mangaan ngaanna Tumpu Yesus. Kasi basukuur na Alaata'ala Tamanta na surugaa bona giigii' upa mimpu'u ni Tumpu Yesus. 18 Kuu wiwine men suo'an! Kuu tio malolo' na langkai'muu, gause koiya'a a men kana' bona mianna Tumpu. 19 Kuu moro'one men suo'an! Kolingu'kon a boroki'muu. Alia mangkasar i raaya'a. 20 Kuu men anak! Porongori a giigii' upa men taena minti'imuu, gause koiya'a a men koporena Tumpu. 21 Kuu men nosidamo tama! Alia mampapolosi noana anakmuu dako' tasala' a noana i raaya'a. 22 Ka' uga' i kuu men sida ata'! Na giigii' upa i kuu tio momorongori mian men montombonoi i kuu na dunia kani'i. Alia tongko' malolo' na ko'ona i raaya'a tempo i raaya'a dauga' piipiile' na ko'omuu. Alia i kuu tongko' mingkira' tunde'on. Palolo'anmuu na ko'ona i raaya'a tio tia noa men maloos, gause i kuu mangangga'i Tumpu. 23 Mau too palimangon upa a men limangomuu, nono' tio limangonmuu tia noa men kakat, kokoi se' i kuu balimang na Tumpu, taasi'po balimang na mian. 24 Bi inti'ionmuu se' i kuu bo mangalabot tambo men ringkat na Tumpu. Upa men ia toropotikon Tumpu bona mian-Na, nono'mo a men bo rookonon na ko'omuu. Gause tombono men tuutuu'na men pintanga' balimanganmuu koini'i mase i Kristus. 25 Ka' mau imepo a men mangawawau sala', ia bo mantauwaap sala'na iya'a, gause pimiile'na Tumpu mian sian poosasala'.

Kolose 4

1 Kuu men isian ata'muu! Wawaumuu na ata'muu tio kana' ka' maloos. Tio inti'ionmuu se' i kuu uga' isian men montombonoi i kuu na surugaa. 2 Alia i kuu kobangaran basambayang, ka' i kuu tio maka'amat tia basukuur na sambayangmuu. 3 Ka' sambayangkon uga' i kai kada' i kai taraionna Alaata'ala tempo men pore kada' sida mengelelekon i Kristus men mbaripian sianpo ni'inti'i. Lele iya'a men yaku' lele'kon mbali' ninsidakon i yaku' nitarungku. 4 Alaka' sambayangkon i yaku' kada' momoko mompopanasakon lele iya'a koi men tio bo tundunkononku. 5 Na powawamuu tia mian men sian parasaya, kuu tio minginti'i ka' mamaguna sanda' tempo pore-pore kada' mimpipiile'kon se' i kuu mian parasaya. 6 Sulano tundunanmuu sinampang koporena mian ka' kokana'na. Sulano i kuu minginti'i koi upa a pinsimbatimuu mian men daa kana'. 7 Tikhikus, utusta men kolingu', bo mambantilkon na ko'omuu giigii' men yaku' lolongimo. Ia malolo' balimang tii kai bona Tumpu. 8 Panduungku nomosuu' i ia mae' na ko'omuu mase kada' inti'ionmuu a lelemai ka' i ia sida mompopomoonggor noamuu. 9 Onesimus bo mae' poololo' tii Tikhikus. Ia mianmuu men malolo', ka' i kai mongkolingu'kon i ia. Ia tii Tikhikus bo mambantilkon na ko'omuu giigii' kaliangan upa men nosida na dodongoanku kani'i. 10 Aristarkhus, men koikoimo nitarungku tii yaku', niki tundunkon salamna na ko'omuu. Koiya'a uga' i Markus men topensan ni Barnabas. Kuu nipotoomo kada' mangalaboti i Markus kalu i ia takamo na ko'omuu. 11 Yesus men ngaanon i Yustus uga' niki tundunkon salamna. Biai' a samba Yahudi men noparasayamo, kasee tongko' i raaya'a tolu' ira a men koini'i balimang tii yaku' bona Batomundo'anna Alaata'ala. Raaya'a nompobeles noangku. 12 Epafras men mianmuu uga' niki tundunkon salamna na ko'omuu. Ia papalimang ni Kristus Yesus, men sian otasna mansambayangkon i kuu. Ia mama'ase' na Alaata'ala kada' kaparasaya'anmuu moonggor koi mian men motu'a a pikiranna, ka' i kuu isian kaparasaya'an men tuutuu' koi pingkira'na Alaata'ala. 13 Yaku' mompotuutuu' i ia, se' i ia mampari-pari tuu' balimang bo ko'omuu, ka' uga' bona mian men na Laodikia ka' Hierapolis. 14 Dokter Lukas men kolingu'ta, ka' uga' i Demas niki tundunkon salamna na ko'omuu. 15 Tundunkon a salammai na utus sa'angu' kaparasaya'an men na Laodikia, ka' uga' boni Nimfa, ka' bona jama'at men bakitumpu na laiganna. 16 Moko daa surat kani'i basakonon na ko'omuu, pari-pari uga' kada' sida basakonon na jama'at na Laodikia. Koiya'a uga' surat men bona jama'at na Laodikia tio basakonon na ko'omuu. 17 Ka' bantilkon ni Arkhipus kada' i ia mingimamat ka' mamakabus palimangonna Tumpu men nirookon na ko'ona. 18 Salamku, yaku' i Paulus. Yaku' suungku a nuntulis salamku kani'i. Alia limbo' se' i yaku' dauga' na lalomna tarungkuan! Sulano kaporean na Alaata'ala surionmuu na tutuo'muu!

1 Tesalonika 1

1 Tabea' na ko'omuu mian na jama'at Tesalonika men noparasayamo na Alaata'ala Tama na surugaa ka' ni Tumpu Yesus Kristus. Yaku' i Paulus nuntulis surat kani'i ia sangadai i Silwanus ka' i Timotius. Sulano kaporean ka' koratongan men ringkat na Alaata'ala surionmuu na tutuo'muu. 2 Kai sinampang basukuur na Alaata'ala gause i kuu wiwi'na, ka' kai mansambayangkon i kuu. 3 Kai sinampang minginau' men kuu limang tia imaan, ka' wawaumuu men mangalawei mian sambana gause molingu'kon i raaya'a, ka' noamuu men mokotaan na upa men ooskononmuu na Tumpunta i Yesus Kristus. 4 Utu-utus men kolingu'na Alaata'ala! Inti'ionmai se' Alaata'ala nungururukimo i kuu kada' sida bo mian-Na. 5 Gause Lele Pore men kai lelekonmo taasi' tongko' nilelekon na ko'omuu tia wurung, kasee uga' nilelekon tia kuasana Alus Molinas, ka' i kai parasaya tuu' se' kana' a Lele Pore iya'a. Kuu daa ninginti'i wawana tutuo'mai tempo i kai ruru-ruru' tii kuu. Ka' giigii' men koiya'a kai limang gause bo kaporeanna tutuo'muu. 6 Ka' i kuu nongololo'mo koi wawaumai ka' nongololo'mo wawauna Tumpu. Maupo i kuu na lalomna repaan men dodoa tuu', kasee tia noa men beles i kuu namarasayamo Wurungna Tumpu. Kambelesan iya'a ia limang Alus Molinas. 7 Palolo'anmuu iya'a sida bo lolo'onna wiwi'na mian men parasaya na Tumpu na libutan Makedonia ka' Akhaya. 8 Nuntumbeipo na ko'omuu Wurungna Tumpu nokamporongoranmo men taasi' tongko' na libutan Makedonia tia Akhaya, kasee na longkop dodongoan. Na longkop dodongoan uga' notolelemo a imaanmuu na Alaata'ala. Mbali' iya'a i kai sianmo paraa muntundun men koiya'a. 9 Mian na giigii' dodongoan muntundun koi upa i kuu nangalaboti i kai ka' koi upa i kuu nongkokundaimo mangkanggi patung kasi noparasaya na Alaata'ala men tumuo' ka' men kana', ka' ningilimang upa men ko'uus-Na. 10 Ka' i raaya'a uga' muntundun koi upa i kuu mempeperai kotakaanna i Yesus anak-Na ringkat na surugaa men ia potuo'imo Alaata'ala noko daa lapus. Yesusmo iya'a men mansalamatkon i kita na ukuman komaso'anna Alaata'ala men bo rumpakion.

1 Tesalonika 2

1 Utu-utus! Kuu noko pinginti'imo se' men kai limang tempo i kai taka na ko'omuu sianta penta' na ngaya-ngaya. 2 Maune' kuu inti'i se' i kai koi men kookoo'potiaanna nitalalaismo ka' ni'ideki na Filipi, kasee ka' ia tulung Alaata'alanta, kai momoko mengelelekon na ko'omuu Lele Pore men ringkat na Alaata'ala maupo isian mian na ko'omuu men mantalantangi tuu' i kai. 3 Ururanmai taasi' nimpu'u na pisiso' men sala' kabai se' sagia men madengkul ka' uga' taasi' men aka-akal. 4 Kasee tuutuu'na, mase Alaata'ala nimiile'mo i kai se' daa sida bo pomokauan-Na mengelelekon Lele Pore. Mbali' iya'a i kai morobu, taasi' bo pompopobeles mian, kasee bo pompopobeles Alaata'ala men minginti'i noamai. 5 Kuu daa poto inti'i se' i kai sianta nontoo lame-lame'i tundunanmai ka' sianta sagia mansarak dale' men wuni-wuni. Alaata'ala nimiile' i kai! 6 Kai uga' sianta mansarak kada' angga'ionna mian, mau na ko'omuu kabai na mian sambana. Bookoi, koi poposuu' ni Kristus i kai sida mangawawau men koiya'a, kasee i kai sianta mangawawau. 7 Kai tongko' mangawawau men pore na ko'omuu, koi sina mingimamat anakna. 8 Koiya'a uga' i kai. Gause polingu'mai men balaki' tuu' na ko'omuu, mbaka' i kai taasi' tongko' mo'uus mambantilkon Lele Pore men ringkat na Alaata'ala, kasee uga' tutuo'mai rookononmai na ko'omuu gause i kuu kolingu'mai. 9 Utu-utus! Kuu sabole dauga' ninginau' upa men kai pari-pari nilimang ka' nikamalekon. Tempo i kai mengelelekon na ko'omuu Lele Pore men ringkat na Alaata'ala, ilio malom i kai basarak bo kokosidamai dako' i kai mengerepai i kuu sa'angu'po mian. 10 Kuu a nimiile' i kai, koiya'a uga' Alaata'ala, se' i kai tumuo' molinas, maloos ka' sianta idekmai na ko'omuu men noparasayamo na Tumpu. 11 Kuu ninginti'i se' i kai koi tama mingimamat anakna, mambantili i kuu ka' mompoporampot noamuu sanda-sanda', 12 ka' nokumakaase' kada' sulano tutuo'muu mongololo' koi po'uusna Alaata'ala men nengeleelo' i kuu minsoop na Batomundo'an-Na ka' munsuri kobalaki'an-Na. 13 Isian sambanaan soosoodo men ninsidakon i kai sianta otasna basukuur na Alaata'ala. Tempo i kai nengelelekon na ko'omuu Lele Pore men ringkat na Alaata'ala, kuu nongorongor ka' namarasaya lele iya'a taasi' koi lele men tundunanna mian, kasee kuu parasayamo se' tuutuu' lele men ringkat na Alaata'ala. Alaata'alamo iya'a a men pintanga' balimang na wakamuu sanda-sanda' men noparasayamo ni Kristus. 14 Utu-utus! Kuu uga' nunsurimo repaan koi men ia suri jama'atna Alaata'ala na Yudea men tombonoion ni Kristus Yesus. Repaan iya'a ia gau'kon simbaya'muu sa'angu' lipu', koi jama'at na Yudea nunsuri repaan men ia gau'kon samba Yahudi. 15 Samba Yahudi iya'a nampapateimo i Tumpu Yesus ka' nabii ka' uga' nantalalaismo i kai. Upa men ko'uusna Alaata'ala sianta sirinaionna ka' giigii' mian komaso'kononna i raaya'a. 16 Raaya'a mantalantangi i kai mengelelekon wurungna Alaata'ala na lipu' sambana men taasi' Yahudi kada' i raaya'a sida salamatkonon. Koiya'a a wawauna i raaya'a sinampang munturangi dosana pataka sampa a idekna ka' koini'i i raaya'a ia kana'mo ukuman gause maso'na Alaata'ala. 17 Utu-utus! Tempo i kai notorensa kodi-kodi' men sianmo poopiile', kasee i kai dauga' ina-inau' i kuu. Kai piongonkon tuu' i kuu mbali' i kai mampari-parimo mae' mengelego'i i kuu. 18 Kai tio bo mae' na ko'omuu. Yaku' i Paulus isianmo toro piripii nansagia bo mae', kasee i kai talantangionna Ibiliis. 19 Gause ime mbali' a men ooskononmai kabai men kolewa'mai kabai kokana'mai tuu' na arop ni Yesus, Tumpunta, na tempo kotakaan-Na kalu taasi' i kuu? 20 Tuutuu' i kuu a kokana'mai ka' kolewa'mai.

1 Tesalonika 3

1 Komburi'na, gause i kai nopiongonmo tuu', mbaka' i yaku' somo nintitako' na Atena. 2 Kasi i kai nomosuu' i Timotius, utusta sa'angu' kaparasaya'an, men balimang tii kai bona Alaata'ala mengelelekon Lele Pore men ringkat ni Kristus. Kai nomosuu' i ia mae' na ko'omuu kada' mompoporampot noamuu ka' mambantili i kuu kada' imaanmuu moonggor, 3 dako' isian mian men dauga' raranga' a imaanna, mau munsuri repaan men koi kani'i. Kuupo ninginti'i se' i kita nipoko tukokonmo men bo koiya'a, 4 gause na tempo i kai dumodongo tii kuu, kai poko bantilkonmo na ko'omuu se' i kita bo munsuri repaan. Ka' kuu inti'i se' men koiya'a koini'i noko sidamo. 5 Ya'a mbali' sianmo pokoonku taankonon a noangku pataka somo nomosuu'mo i ia, kada' inti'ionku a imaanmuu, gause i yaku' oroban a noangku too i kuu ia topongimo Ibiliis, mbaka' giigii' upa men kai limangmo sianmo aratina. 6 Kasee koini'i i Timotius nomule'konmo ka' nangawawa lele men kobelesmai. Ia nuntundunkon imaanmuu ka' polingu'muu. Ka' i kuu sinampang minginau' i kai ka' mo'uus poorurumpak tii kai, koi i kai uga' mo'uus poorurumpak tii kuu. 7 Mbaka' i kai uga', utu-utus, na giigii' kasemporan tia repaanmai sida nokotata'u gause i kuu ka' imaanmuu. 8 Koini'i i kai beles tuu' a noamai asar sulano i kuu sinampang parasaya na Tumpu. 9 Koini'i kai basukuur tuu' na Alaata'ala gause giigii' kobelesan men kai suri na arop-Na norumingkat na ko'omuu. 10 Ilio malom i kai sambayang tia noa men tuu' kada' i kita sida pootatakai ka' munturangi upa men sianpo isian na imaanmuu. 11 Sulano Alaata'ala, Tamanta suungna, ka' i Yesus, Tumpunta, mantarai i kai salan mae' na ko'omuu. 12 Ka' sulano Tumpu minsidakon i kuu kaekae' kanturangan a pookolingu'konmuu tia simbaya'muu ka' tia giigii' mian koi i kai mongkolingu'kon i kuu. 13 Sulano i Ia mompoporampot noamuu kada' sianta idekna ka' i kuu sida molinas na aropna Alaata'ala, Tamanta, na tempo i Yesus, Tumpunta, taka singka-singkat tia mian-Na men molinas.

1 Tesalonika 4

1 Utu-utus! Kai nambantilkonmo na ko'omuu tutuo' men daa kokana'na Alaata'ala. Kai inti'i se' men koiya'a daa kuu limangmo. Kasee koini'i pa'ase'onmai tuu' na ko'omuu mimpu'u ni Tumpu Yesus kada' i kuu labi mingilimang men iya'a. 2 Kuu uga' daa ninginti'imo se' pisiso' men kai lelekonmo na ko'omuu iya'a ringkat ni Tumpu Yesus. 3 Koi kani'imari a men kokana'na Alaata'ala: Kuu tio tumuo' molinas ka' alia mogora'. 4 Sanda' moro'one, na lalomna suo'na tio minginti'i se' koi upa a tutuo'na mian suo'an men daa kokana'na Alaata'ala ka' mangangga'i mian. 5 Alia tongko' mongoloingikon pisuu koi limangna mian men sian minginti'i Alaata'ala. 6 Men koiya'a, alia sa'angu'po mian mansambumo kabai se' mangakalkon utusna men sa'angu' kaparasaya'an. Gause Tumpu mangawalos wiwi'na iya'a koi men kai bantilkonmo na ko'omuu ka' nitetelesikon mbaripianpo. 7 Alaata'ala nengeleelo' i kita taasi' bo pongoloingikon pisuu, kasee kada' bo pingilimang men molinas. 8 Mbali' iya'a ime a men mongkokundai pisiso' men pore iya'a, ia taasi' mongkokundai mian men nuntundunkon pisiso' iya'a, kasee i ia mongkokundai Alaata'ala men nongorookonmo Alusna men Molinas na ko'omuu. 9 Pookolingu'konmuu tia utusmuu men sa'angu' kaparasaya'an, sianmo paraa tulisonku na ko'omuu, gause i kuu uga' ia pisiso'mo Alaata'ala pookolingu'kon. 10 Limang men koiya'a kuu limangmo na giigii' utus sa'angu' kaparasaya'an na libutan Makedonia. Kasee utu-utus, pa'ase'onmai tuu' kada' i kuu pookolingu'kon tuu' tia simbaya'muu. 11 Pari-pari a tutuo'muu bi ratong ka' sian mansampoti urusanna mian sambana. Kuu tio balimang basarak susuung, koi men kai rorongikonmo na ko'omuu. 12 Kalu i kuu mangawawau men koiya'a, kuu sian paraa mongooskon mian sambana, ka' i kuu uga' bo angga'ionna mian men sian parasaya na Tumpu. 13 Utu-utus! Ko'uusmai i kuu bi pinginti'i sasalanna mian lapus, dako' i kuu masiongo' koi mian men sian mongooskon Tumpu. 14 Gause kalu i kita parasaya se' i Yesus nolapus ka' notumuo' soosoodo, mbaka' tio parasayaonta se' Alaata'ala uga' bo momotuo'i giigii' mian men nolapusmo men parasaya ni Yesus kada' i raaya'a tumuo' ruru-ruru' Alaata'ala. 15 Men koiya'a koi kani'imari a wurungna Tumpu men bantilkononmai na ko'omuu: kita men dauga' tumuo' pataka kotakaanna i Tumpu Yesus sianta mongolukoni i raaya'a men nolapusmo. 16 Gause na tempo pongoosan popo'inti'ikonon, singkation wurung boolak na tanaasna malaa'ikat ka' laungna torompeetna Alaata'ala, mbaka' Tumpu bo malau nda'amari surugaa ka' mian men parasaya ni Kristus men nolapusmo, olukon potuo'ion. 17 Moko daa iya'a, kasi i kita mian parasaya men dauga' tumuo' na tano' balaki' nakaton singka-singkat tii raaya'a na lalomna antong waara'a momoorumpaki Tumpu na lealaa. Koiya'a i kita pataka sidutu ruru-ruru' tia Tumpu. 18 Mbali' iya'a i kuu tio pootata'u tia simbaya'muu tia tundunan iya'a.

1 Tesalonika 5

1 Utu-utus! Tempona ka' kosidaanna iya'a mosoo tulisonmai na ko'omuu, 2 gause i kuu uga' ninginti'imo tuu' se' tempo kotakaanna Tumpu iya'a koi tatakana mian men mamangan na tempo malom. 3 Kalu mian mangaanmo se' wiwi'na poremo, sianta upa men minsinga, mbaka' ola-olan i raaya'a takaionna kosilaka'an koi wiwine men mamaa takaionna mondolosi. Raaya'a sabole bo kandapotan. 4 Kasee i kuu, utu-utus, taasi' tumuo' na kapintungan pataka tempo iya'a minsidakon i kuu tongkodi', koi i kuu tongkodi' takaionna mian mamangan. 5 Kuu wiwi'na mian men tumuo' na karuaran na tempo ilio. Kita taasi' mian men tumuo' na kapintungan tempo malom. 6 Mbali' iya'a porena kalu i kita sianta royot koi mian sambana, kasee alaka' badaga ka' bi panasa a pikiran. 7 Mian men royot, royot na tempo malom, ka' mian men lio', lio' na tempo malom. 8 Kasee i kita tonsoop mian na ilio ka' na karuaran. Mbali' iya'a pikiranta tio manasa. Kita tio sinampang parasaya na Tumpu ka' molingu'kon mian sambana ka' mongooskon tia noa men sianta raranga' se' Alaata'ala bo mansalamatkon i kita. 9 Alaata'ala sian namatukokon i kita bo kana'onna ukuman gause maso'-Na, kasee i Ia namatukokon i kita salamatkononna Tumpunta i Yesus Kristus, 10 men nolapus bo ko'onta', kada' na tempo kotakaan-Na, too i kita dauga' tumuo' kabai se' lapusmo i kita bo tumuo' ruru-ruru' tii Ia. 11 Mbali' iya'a i kuu tio pootata'u tia simbaya'muu ka' pootulung koi men uga' pintanga' limangonmuu koini'i. 12 Utu-utus! Pa'ase'onmai na ko'omuu, kada' i kuu mangangga'i mian men pakaya' balimang na ko'omuu, men mantanaasi i kuu na lalomna palimangonna Tumpu ka' mambantili i kuu. 13 Kuu tio tuutuu' mangangga'i ka' mongkolingu'kon i raaya'a, gause palimangonna i raaya'a. Kuu tio tumuo' pooka'amat tia simbaya'muu. 14 Utu-utus! Pa'ase'onmai na ko'omuu kada' i kuu mambantili mian men molulu', mompoporampot noana mian men raranga', muntulungi mian men sian momoko ba'upa, ka' noamuu amo' sungkol na giigii' mian. 15 Imamat, alia isian mian mangawalos men ba'idek tia ba'idek, kasee pari-pari kada' i kuu sinampang mangawawau men pore na simbaya'muu ka' na giigii' mian. 16 Kuu tio sinampang beles, 17 ka' sinampang basambayang. 18 Kuu tio basukuur na giigii' upa men tempoionmuu, gause koiya'a a men ko'uusna Alaata'ala na ko'onta' mian men moto kantang tii Kristus Yesus. 19 Alia mantalantangi Alus Molinas, 20 ka' alia mongkosiankon upa men ia bantilkon nabii. 21 Poosarak a tuutuu'na giigii' lele, ka' lolo' a men kana'. 22 Alia mangawawau giigii' upa men ba'idek. 23 Sulano Alaata'ala men mantarai i kita koratongan minsidakon i kuu tuutuu' molinas, ka' mandagai alus tia noa ka' wakamuu kada' i kuu kalepu ka' sianta idekmuu na tempo kotakaanna Tumpunta i Yesus Kristus. 24 Alaata'ala men nengeleelo' i kuu bo minsidakon giigii' iya'a, ka' Ia sianta mongkolimbo'kon wurung-Na. 25 Utu-utus! Sambayangkon i kai. 26 Tundunkon a salammai na giigii' utus sa'angu' kaparasaya'an ka' poo'ooki tia noa men molinas. 27 Pa'ase'onku tuu' na ko'omuu mimpu'u na Tumpu, kada' surat kani'i basakononmuu na giigii' utus sa'angu' kaparasaya'an. 28 Sulano kaporeanna Tumpunta i Yesus Kristus surionmuu na tutuo'muu.

2 Tesalonika 1

1 Tabea' na ko'omuu mian na jama'at Tesalonika men noparasayamo na Alaata'ala Tamanta, ka' ni Tumpu Yesus Kristus. Yaku' i Paulus, nuntulis surat kani'i ia sangadai i Silwanus ka' i Timotius. 2 Sulano kaporean ka' koratongan men ringkat na Alaata'ala Tamanta ka' i Tumpu Yesus Kristus surionmuu na tutuo'muu. 3 Utu-utus! Kai tio sinampang basukuur na Alaata'ala, gause upa men kuu limangmo. Ka' uga' i kai tio mangawawau men koiya'a, gause kaekae' kanturangan a imaanmuu ni Yesus ka' kaekae' kanturangan a polingu'muu na simbaya'muu. 4 Mbali' iya'a i kai muntundunkon i kuu na sanda' jama'atna Alaata'ala men rae'ionmai. Kai kodaawan muntundunkon korampotanna imaanmuu maupo na tempo i kuu muntuungi repaan ka' talalaison. 5 Men koiya'a minsidakon bo pinginti'ianta se' maloos a pungukumina Alaata'ala mian, ka' sida mompopanasakon se' i kuu men koini'i munsuri repaan gause batomundo'an iya'a sida bo mianna batomundo'anna Alaata'ala. 6 Gause pungukumina Alaata'ala maloos, mbaka' mian men mantalalais i kuu bo walosonna Alaata'ala ka' talalaison. 7 Alaata'ala bo minsidakon i kuu tii kai men talalaison bi sida koloangian a noanta na tempo kotakaan ni Tumpu Yesus ra'amari surugaa mintipiile' singka-singkat tia malaa'ikat-Na men balaki' a kuasana na lalomna apu men kait. 8 Tumpu Yesus bo mungukum mian men sianta mo'uus mamarasaya Alaata'ala ka' sianta mo'uus mamarasaya Lele Pore men ringkat ni Yesus Tumpunta. 9 Raaya'a bo munsuri ukuman kosilaka'an pataka sidutu, ka' rensakonon kada' oloa na Tumpu ka' oloa na kuasa-Na men balaki'. 10 Men koiya'a bo sida na ilio kotakaan ni Tumpu Yesus. Ia bo pobalaki'onna giigii' mian-Na men molinas ka' bo kodaakononna giigii' mian men parasaya. Ka' i kuu tonsoop tii raaya'a gause Lele Pore men kai tadulkonmo na ko'omuu kuu parasayamo. 11 Mbali' iya'a, kai sinampang mansambayangkon i kuu kada' Alaata'alanta minsidakon i kuu tumuo' koi men po'uus-Na. Koiya'a panduungna Alaata'ala mengeleelo' i kuu. Sulano tia kuasa-Na Ia muntulung i kuu mingilimang po'uusmuu mangawawau men pore, ka' Ia uga' mompopokalepu giigii' men kuu limangmo gause imaanmuu. 12 Sasalan men koiya'a minsidakon Tumpunta i Yesus sida popobalaki'on na ko'omuu, ka' i kuu uga' sida popobalaki'on ni Yesus gause kaporeanna Alaata'alanta tii Tumpu Yesus Kristus.

2 Tesalonika 2

1 Utu-utus! Kotakaanna Tumpunta i Yesus Kristus, ka' posa'angu'anta dumodongo tii Ia, pa'ase'onmai na ko'omuu 2 kada' i kuu alia samba' ka' siasa a noamuu kalu mongorongor mian mangaan se' takamo a iliona kotakaan ni Tumpu Yesus. Too lele iya'a ia takakon alus, kabai se' tundunanna mian, kabai ia ngaan mian se' i kai isian nuntulis men koiya'a na suratmai. 3 Alia i kuu mo'uus akalionna mian mau men koi upapo. Gause koo'potia ilio kotakaan ni Tumpu Yesus iya'a, dauga' isian men bo sida olukon. Mian biai' bo mamarerei kaparasaya'anna ni Yesus, ka' bo pipiile'konon a sa'angu' mian men ba'idek a gau'na, ka' mian iya'a tio silaka'. 4 Mian men ba'idek a gau'na iya'a bo mintimbangi Alaata'ala ka' mompopodaa wakana se' ia mangalalabii giigii' men soosa'onna mian ka' giigii' diim men saruionna mian se' Alaata'ala. Ka' i ia uga' bo umoruang na lalomna Laiganna Alaata'ala ka' mambantilkon se' wakanamo a Alaata'ala. 5 Sianmo kuu inau' mbali', se' men koiya'a toro piripiimo yaku' tundunkon na ko'omuu tempo i yaku' dauga' ruru-ruru' tii kuu? 6 Ka' koini'i i kuu ninginti'imo se' dauga' isian upa men mantaankon mian men ba'idek a gau'na iya'a mbali' i ia sianpo mintipiile' pataka na tempo men ia patukokon Alaata'ala. 7 Wawau ba'idek men lilu-lilung muntumbeimo isian, kasee koini'i daa dauga' isian men mantaankon. Sarataa men mantaankon iya'a saalkononmo, 8 mbaka' na tempo iya'a, kasi mian men ba'idek a gau'na iya'a kampiile'an. Kasee i Tumpu Yesus bo mampapatei i ia tia soa-Na, ka' mamakabus tempo i Ia mintipiile' na kotakaan-Na. 9 Kotakaanna mian men ba'idek a gau'na iya'a gause palimangonna Ibiliis, ka' uga' lolo'onna biai' kaliangan wawau men sian dele, ka' toropii oosan, ka' upa kosamba' men bo pangakalina mian. 10 Mian men ba'idek a gau'na iya'a bo umakal tia biai' kaliangan akal ba'idek kada' mingiliaskon mian men tio bo silaka'. Raaya'a bo silaka' gause sianta mamarasaya ka' sianta mo'uuskon lele men kana' men ringkat na Alaata'ala ka' momoko mansalamatkon i raaya'a. 11 Mbali' iya'a Alaata'ala nantakakon na ko'ona i raaya'a sa'angu' kuasa men mingiliaskon pataka i raaya'a mamarasaya men sianta kana', 12 kada' giigii' mian men sianta mamarasaya lele men kana' ka' men mo'uuskon upa ba'idek bo ukumon. 13 Utu-utus men kolingu'na Tumpu! Kai tio sinampang basukuur na Alaata'ala gause i Ia na tumbe-tumbenapo nungururukimo i kuu kada' salamatkonon. Kuu nisalamatkon gause Alus Molinas nuntukokon i kuu kada' sida mian-Na men molinas, ka' gause i kuu mamarasaya lele men kana' men ringkat na Alaata'ala. 14 Koiya'a a panduungna Alaata'ala, mbali' tia Lele Pore men kai lelekonmo, Ia nengeleelo'mo i kuu, kada' sida munsuri kobalaki'anna kuasana Tumpunta i Yesus Kristus. 15 Mbali' iya'a, utu-utus, bi poonggor i kuu ka' tontoni a pisiso' men kai pisiso'konmo na ko'omuu, mau men kai tundunkon kabaipo men kai suratikon. 16 Tumpunta i Yesus Kristus ka' Alaata'ala Tamanta a men mongkolingu'kon i kita ka' sinampang mompoporampot noanta ka' mantarai i kita pongooskonan men pore gause kaporean-Na. 17 Sulano Tumpunta i Yesus Kristus ka' Alaata'ala Tamanta mantata'u ka' mompoporampot noamuu kada' i kuu sida mingilimang men kana' ka' munguwurungkon men pore.

2 Tesalonika 3

1 Imputna, pa'ase'onmai na ko'omuu, utu-utus, sambayangkononmuu i kai, kada' Wurungna Tumpu dongan lelekonon ka' angga'ionna mian koi men nosidamo na ko'omuu. 2 Sambayangkon i kai kada' sida tonsapu na giigii' mian men poto kuraanap ka' mian men mangawawau ba'idek, gause sianta wiwi'na mian daa mian men parasaya. 3 Kasee Tumpu malolo'. Ia bo mompoporampot noamuu ka' mandagai i kuu na upa men ba'idek. 4 Ka' kai mongooskon tuu' wawauna Tumpu na ko'omuu mbali' upa men kai potookon i kuu pintanga'mo limangonmuu ka' uga' bo limangonmuu ni'imarian. 5 Sulano Tumpu sinampang mimisiso' i kuu kada' minginti'i tuu' se' Alaata'ala molingu'kon i kuu, ka' minginti'i se' i Kristus mompoporampot noamuu. 6 Utu-utus! Pa'ase'onmai mimpu'u ni Tumpu Yesus Kristus, kada' i kuu mingoloa na wiwi'na utusmuu sa'angu' kaparasaya'an men molulu' ka' sianta mo'uus mongololo' pisiso' men kuu labotmo na ko'omai. 7 Kuu ninginti'imo upa men tio lolo'onmuu na wawaumai, gause i kai malesi' balimang tempo dauga' ruru-ruru' tii kuu, 8 ka' i kai sianta mumbulu-bulu' kakaanmuu, kasee i kai kumakamale ka' basarak ilio malom dako' mengerepai i kuu sa'angu'po mian. 9 Kai mangawawau men koiya'a taasi' se' i kai sian sida miki imamat na ko'omuu, kasee panduungmai kada' wawaumai iya'a sida lolo'onmuu ka' limangon. 10 Gause na tempopo i kai men dauga' torondongo tii kuu, kai poko rorongikonmo na ko'omuu men koi kani'imari: “Kalu mian men bude' balimang, ia sian sida kumaan.” 11 Kai mambantilkon men koiya'a gause kai rongor isian mian men molulu' ka' tongko' mansampoti urusanna mian sambana. 12 Mian men koiya'a posuu'onmai ka' popo'inau'on mimpu'u ni Tumpu Yesus Kristus, kada' i raaya'a balimang tia noa men ratong, ka' mansarak bo kaanonna. 13 Ka' i kuu, utu-utus, alia kobude'an mingilimang men pore. 14 Kalu isian mian men sian mongololo' upa men kai bantilkon na surat kani'i, tu'osi a mian inono', ka' alia pooruru' tii ia, kada' i ia sida makamaa'kon wawauna. 15 Kasee amo' komaso'kononmuu i ia; tongko' bantili koi mambantili utusmuu. 16 Tumpu a men nimpu'uanna koratonganta. Sulano i Ia sinampang mantarai i kuu koratongan na giigii' upa. Sulano Tumpu mansambai i kuu giigii'. 17 Salamku Paulus bo ko'omuu! Salam kani'i yaku' suungku a nuntulis. Tulisan men koi kani'i a bookoi oosna giigii' suratku. 18 Sulano kaporeanna Tumpunta i Yesus Kristus surionmuu na tutuo'muu.

1 Timotius 1

1 Yaku' i Paulus, poposuu' ni Kristus Yesus gause ia potoo Alaata'ala men Pansalamatkon i kita, ka' uga' gause ia potoo i Kristus Yesus men pimpu'uanna upa men ooskononta. 2 Bona i Timotius, men yaku' popo'anakmo na sa'angu' kaparasaya'an! Sulano kaporean, lino-linoan, ka' koratongan men ringkat na Alaata'ala Tama na surugaa, ka' i Kristus Yesus, Tumpunta, surioon na tutuo'om. 3 Kikira'ku kada' i koo no'omo na kota Efesus, koi men yaku' rorongikonmo na ko'oom tempo i yaku' nomae' na libutan Makedonia. Gause na Efesus isian toropii mian men mengelelekon pisiso' men sala', ka' i koo tio mongkokundakon i raaya'a dako' i raaya'a mimisiso'kon men sala'. 4 Bantilkon na ko'ona i raaya'a se' aliamomo' mamarasaya uma-uman ka' alia muntundun susunganna puli men sian kapupulanna. Giigii' iya'a tongko' mantakakon poogagaian, ka' sian munsunsungkon sagiana Alaata'ala men sida inti'ion kalu i kita parasaya na Ko'ona. 5 Panduungna bantilingku kani'i kada' mian minginti'i molingu'kon simbaya'na tia polingu' men ringkat na noa men molinas, noa men minginti'i upa men kana' ka' men sala', ka' tuutuu' parasaya na Tumpu. 6 Kasee isian i raaya'a men ningiliaskonmo men koiya'a. Raaya'a muntundun men sian mingkaliangan. 7 Raaya'a mingkira' kada' sida bo pimisiso'kon ukum Torat, kasee men tundunonna kabai se' men kakatkononna ka' popo'inti'ikonon sian inti'ionna i raaya'a. 8 Kita poto inti'i se' ukum Torat iya'a pore kalu salankonon koi men tuutuu'na. 9 Tio inti'ionta se' ukum Torat mase niwawau taasi' bona mian men kana', kasee bona mian men mingilintuani ukum, mian men ba'idek a gau'na, men sian malolo' na Tumpu, men dosaon, men sian monsoosa' Tumpu, men tongko' mingkira'kon upa-upa na dunia, men mampapatei tama kabai se' sinana, men mampapatei simbaya'na, 10 men mogora', men pookikira'i simbaya' moro'one, men mamangan mian ka' mentetende'kon, men mimborek, men basumpa' kasee borek, ka' giigii' mian men mangawawau upa men sian sintutu' tia pisiso' men kana'. 11 Pisiso' men kana' iya'a isian na Lele Pore men ringkat na Alaata'ala men kuasaan ka' men tio tunde'on. Lele Pore iya'a nipokau na ingku' bo lelekononku. 12 Yaku' basukuur ni Kristus Yesus, Tumpunta, men nompopomoonggor i yaku', gause Ia nimiile' se' i yaku' sida ooskonon. Ia patukokonmo i yaku' bo pingilimang palimangon-Na, 13 mau mune' mbaripian malia' mingiroki Tumpu, mengerepai mian, ka' soropu'on. Mau koiya'a, Alaata'ala nantarai i yaku' lino-linoan, gause tempo iya'a i yaku' sianpo parasaya, mbaka' sian yaku' inti'i a upa men yaku' limang. 14 Balaki' tuu' a kaporeanna Tumpunta na ingku'. Ia ninsidakon i yaku' kada' momoko mamarasaya i Ia ka' molingu'kon mian. Barakaat men koiya'a nirookonmo gause i yaku' moto kantang tii Kristus Yesus. 15 Men tundunonku kani'imari mase tuutuu' ka' tio laboton bi tuu'. Tundunan iya'a koi kani'imari: Kristus Yesus notaka na tano' balaki' kani'i mase mae' mansalamatkon mian men dosaon. Ka' i yaku'mo a mian dosaon men ba'idekna na giigii' mian! 16 Kasee mau koiya'a, Alaata'ala nantarai i yaku' lino-linoan kada' i yaku' men dosaon tuu' kani'i sida bo pimiile'anna mian se' i Yesus Kristus sian sungkolkon i yaku'. Ka' ni'imo a men sida bo piile'onna mian ni'imarian men parasaya na Ko'ona, kada' mantausi tutuo' men pore pataka sidutu. 17 Alaata'ala, Tomundo' na giigii' tempo, tio angga'ion ka' pobalaki'on pataka manau', gause Ia a men sidutu, sian piile'on ka' sa'a-sa'angu'! Amin. 18 Timotius anakku! Palimangon kani'i posuu'kononku i koo gause minginau'kon men ia tadulkon nabii muntundun wakaam. Potuun iya'a tio inau'oon tempo i koo mampari-pari mungurungku'i upa-upa men mantalintangi kaparasaya'aan na Tumpu. Tontoni a kaparasaya'aan men kana' ka' alia mingilintuani koi men taena poluuna noaam. 19 Isian mian men sianmo mingimamat men taena poluuna noana, pataka kaparasaya'anna i raaya'a silaka'mo. 20 Mian iraaya'a tonsoop i Himeneus tii Aleksander. Rua-rua' irana yaku' rookonmo na Ibiliis bo ukumonna, kada' i raaya'a modoa mingiroki Alaata'ala.

1 Timotius 2

1 Mbali' men tumbena tuu' pa'ase'onku na ko'oom koi kani'imari: sambayangkonoon a giigii' mian. Tadulkonoon a pa'ase'na i raaya'a, ka' uga' basukuur na Alaata'ala. 2 Sambayangkonoon a tomundo' ka' giigii' i'intoni kuasa. Pa'ase' kada' i kita ratong ka' rampot, ka' sinampang malolo' na Alaata'ala ka' mingilimang upa men kana'. 3 Ya'a a men pore ka' kokana'na Alaata'ala men Pansalamatkon i kita. 4 Kikira'-Na kada' giigii' mian salamatkonon ka' minginti'i men tuutuu'na. 5 Gause sa'a-sa'angu' a Alaata'ala ka' sa'a-sa'angu' a topobisara bo pangkantang Alaata'ala tia mian. Mian men topobisara iya'a i Kristus Yesus. 6 Yesus nongorookonmo waka-Na bo pontololokina giigii' mian. Koiya'a sasalanna Alaata'ala nimpipiile'kon pingkira'-Na mansalamatkon mian na tempo men koi Ia patukokonmo. 7 Ka' i yaku' ninakat sida pambantili ka' poposuu' kada' mae' na mian na lipu' sambana men taasi' Yahudi ka' mimisiso'kon na ko'ona i raaya'a kaparasaya'an men kana'. Men tundunonku kani'i tuutuu'. Yaku' sian mimborek. 8 Kikira'ku kada' mau maana, moro'one basambayang mengeleengket lima men molinas, ka' sian maso' kabai poosinsala' tia mian. 9 Koiya'a uga' wiwine. Kalu bapeasi, sian paraa batatamberei. Pakean men pisokonna tio koi men na aturan ka' koi men kana'. Alia mongopiir wuuk men batatamberei kabai se' mompore-porei waka tia mosoni kabai mutiara kabai pakean men alayo' a angga'na. 10 Kasee porena wiwine tio mompore-porei waka tia gau' men pore koi wawauna wiwine men bakitumpu. 11 Tempo pisiso'on wiwine tio mimporokot ka' tuutuu' momorongori. 12 Yaku' sian mamatalai wiwine mambantili kabai se' mangatur moro'one. Raaya'a tio mimporokot. 13 Gause men tumbena ia sidakon Alaata'ala mase i Adam, kasi i Hawa. 14 Ka' taasi'po i Adam kasee wiwine a men nokobaetok pataka i ia nangawawau dosa. 15 Mau koiya'a, wiwine bo salamatkonon gause i raaya'a mondompu'kon anak, kalu i raaya'a sinampang parasaya ni Kristus, ka' molingu'kon mian sambana ka' tumuo' molinas koi men kana'.

1 Timotius 3

1 Tuutuu' a wurung men koi kani'imari: “Mian men mingkira' sida guru jama'at mingkikira'i palimangon men umangga' tuu'.” 2 Mbaka' mian men bo guru jama'at tio mian men sianta idekna, sa'a-sa'angu' a boroki'na, minginti'i mantaankon pingkira'na noa, motu'a a noana, ka' sian sida sambu-sambumo a wawauna. Ia tio mingkira' mangalaboti mian na laiganna, ka' minginti'i mimisiso' mian. 3 Sian sida mian men bukuan balio-lio' kabai se' soropu'on. Ia tio mian men pore a noana ka' sian mingkira' poogagai. Ia sian sida tongko' loingonkon doi'. 4 Ia tio pore a pangawawana suo'na, ka' mimisiso' anakna kada' momorongori ka' uga' mangangga'i i ia. 5 Gause kalu mian men sian minginti'i mangawawa suo'na, koi upa a bo pontondongna jama'atna Alaata'ala? 6 Mian men baasi noparasaya sian sida bo guru jama'at. Gause kalu i ia bo guru jama'at, too mba'a i ia mintidaa-daa ka' kana'onna ukuman koi Ibiliis nokana' ukuman tempo mbaripian. 7 Ia tio uga' mian men pore a ngaanna koi pinginti'ina mian biai' men taasi' tongko' na jama'atna, dako' i ia poposala'onna mian, ka' tonso'ol na sosoolna Ibiliis. 8 Papalimangna jama'at uga' tio mian men angga'ion, wawauna tio sintutu' tia porobuanna, sian sida men bukuan minginum upa kolio' ka' sian loingonkon doi'. 9 Mianna tio maloos a noa montontoni pisiso' men ia popo'inti'ikon Alaata'ala. 10 Raaya'a tio topongion kutung. Inti'ionsi se' sianta wawauna men ba'idek, kasi i raaya'a sida bo papalimangna jama'at. 11 Boroki'na i raaya'a uga' tio mian men angga'ion ka' sian momotaekon mian. Boroki'na tio mian men momoko mantaankon pingkira'na noa ka' sida ooskonon na giigii' upa. 12 Papalimangna jama'at tio sa'a-sa'angu' a boroki'na. Ia tio pore a pangawawana anakna tia suo'na. 13 Papalimangna jama'at men pore a balimangna bo angga'ion, ka' momoko muntundunkon na mian biai' se' i ia parasaya ni Kristus Yesus. 14 Kikira'ku sianmo paraa manau', yaku' mangarae'i i koo Timotius. Mau koiya'a i yaku' uga' dauga' muntulis surat kani'i bo ko'oom, 15 kada' kalu i yaku' tompaalin taka, inti'ioon se' koi upa a tutuo'ta koi sa'angu' poto'utusanna Alaata'ala, Alaata'ala men tumuo'. Kita jama'at-Na. Jama'atmo iya'a a men bookoi tumbak ka' bo pamakadodor pisiso'na Alaata'ala men kana'. 16 Sian sagiaon a pisiso' men ia popo'inti'ikon Alaata'ala: Kristus nintipiile' koi dudusna mian, ka' ia potuutuu' Alus Molinas, ka' giigii' malaa'ikat poto piile'. Lele-Na nilelekon na giigii' lipu'. Na longkop tano' balaki' isian mian men namarasaya, ka' i Ia nileengket waara'a na surugaa ka' ni'angga'i.

1 Timotius 4

1 Poali Alus Molinas tuutuu' nambantilkonmo se' na tempo men kokomburi'anna isian mian men mansaukon kaparasaya'anna. Raaya'a mongololo' pisiso'na diim tia meena men mansala'kon. 2 Pisiso' iya'a bantilkononna mian men minti pa'a-pa'agama kasee borek. Noana i raaya'a sianmo minginti'i upa men kana' ka' men sala'. 3 Raaya'a mongkokundakon mian mosuo' ka' mangaan se' isian kakaan men doso kaanon. Men tuutuu'na Alaata'ala a ninsidakon iya'a giigii' bo labotonna mian men parasaya ka' minginti'i pisiso' men kana', kasee giigii' iya'a tiodaa sukuurkonon. 4 Giigii' upa men ia sidakon Alaata'ala iya'a pore, ka' sianta sa'angu'po upa men sida kokundaion kalu nilabotmo tia sukuur na Alaata'ala. 5 Mbali' giigii' iya'a nosidamo pore gause sambayangta ka' upa men ia bantilkon Alaata'ala. 6 Pisiso'kon a giigii' iya'a na utus sa'angu' kaparasaya'an. Kalu i koo sinampang mingimamat pisiso' men kana' ka' mingimamat Wurungna Alaata'ala men parasayaonta men nilolo'mo pataka koini'i, mbaka' i koo bo sida papalimang ni Kristus Yesus men balimang pore. 7 Alia momorongori tundunan men sian inti'ion a patukna kabai uma-umanna motu-motu'a men sianta kana'na. Koo tio mansara-sarak minginti'i malolo' na Alaata'ala. 8 Mansarak ugot bo kaporeanna waka tongko' titiu' a kana'na, kasee kalu mansarak minginti'i malolo' na Alaata'ala isian kana'na bona giigii' upa, gause isian ee'na bona tuo' koini'i ka' uga' tuo' ni'imarian. 9 Pisiso' iya'a tuutuu' ka' sida laboton bi tuu'. 10 Mbali' i kita mampari-pari ka' kakat balimang, gause i kita tongko' mongooskon Alaata'ala men tumuo'. Iamo a Pansalamatkon giigii' mian, ka' mian men parasaya na Ko'ona a men tuutuu' salamatkonon-Na. 11 Pisiso'kon a giigii' iya'a ka' posuu'kon bi lolo'onna mian. 12 Koo mase dauga' anak malai kasee alia isian mian men sian minsirinai i koo. Koo tio sida men bo lolo'onna giigii' mian parasaya na Tumpu, mau na tundunaan, na wawauum, na polingu'um tia simbaya'am, ka' na kaparasaya'aan ni Yesus Kristus tia tutuo'om men molinas. 13 Kopera-peraawan i yaku' taka, koo tio kakat mambasakon Alkitaap na mian ka' mambantili tia mimisiso' i raaya'a. 14 Alia i koo mandalai barakaat men ia rookon Alus Molinas na ko'oom tempo toropii penatua nansampekon lima na wawona takala'am ka' nantadulkon potuunna Alaata'ala. 15 Alaka' limang a giigii' iya'a tia noa men kakat, kada' kampiile'an na giigii' mian se' palimangoon ninturangmo pore. 16 Dagai a wakaam ka' dagai uga' a upa men pisiso'konoon. Alia kobangaran mingilimang iya'a, gause wawauum men koiya'a mansalamatkon wakaam tia mian men momorongori i koo.

1 Timotius 5

1 Alia i koo mengerengeaki mian moro'one men motu'ana tii koo, kasee bantili i ia koi se' i ia a tamaam. Bantili a anak malai moro'one koi utuus moro'one, 2 ka' wiwine men motu'ana tii koo tio galaloon koi sinaam. Wiwine laandue' tio galaloon koi utuus wiwine men morio'na ka' tiodaa bantilioon tia noa men tuutuu' maloos. 3 Angga'i a wiwine balu men sianta poto'utusanna. 4 Kasee kalu wiwine balu iya'a anakon kabai se' tumpuanmo, mbaka' i raaya'a a men tio pisiso'oon se' tio mingimamat minti'ina. Raaya'a tio minginti'i mangawalos polingu'na minti'ina, gause wawau men koiya'a a men daa kokana'na Alaata'ala. 5 Wiwine men tuutuu' nobalumo ka' sianmo mian men bo pingimamat, ia tongko' mongooskon Alaata'ala. Ilio malom i ia sambayang miki tulung na Ko'ona. 6 Kasee wiwine mau nobalumo, see ka' tongko' mongololoikon pingkira'na noana, mbaka' mau i ia dauga' tumuo', ia sida ngaanon noko lapusmo. 7 Bantilkon a pisiso' iya'a na ko'ona i raaya'a dako' tutuo'na i raaya'a sasala'on. 8 Kasee kalu isian mian men sian mingimamat poto'utusanna, ka' tontuko men sangkau laigan, mbaka' mian iya'a nansaukonmo kaparasaya'anna. Ia a ba'idekna tia mian men sian parasaya. 9 Wiwine balu men tonsoop na kitapna jama'at tiodaa umur nomompulo' taun waara'ana, ka' sa'a-sa'angu' a langkai'na. 10 Ia tio tolele koi sa'angu' wiwine men mangawawau pore, koimo montondongi anakna pore-pore, mingkira' mangalaboti sawe' na laiganna ka' mimimbuu'i utus sa'angu' kaparasaya'an, mangalawei mian men marepa ka' kakat mingilimang biai' kaliangan palimangon men pore. 11 Mau nobalumo kasee umurna sianpo motu'a, men koiya'a alia monsoopkon na saa'na wiwine balu. Gause kalu i raaya'a dauga' mingkira'kon moro'one ka' mosuo' soosoodo, raaya'a mongkolimbo'konmo toonna ni Kristus. 12 Gause i raaya'a nangalusimo toonna men olukon men bona Tumpu, mbaka' i raaya'a kana'onna ukuman. 13 Ka' uga' i raaya'a bo sida molulu', malia' malau masawe' na laiganna mian. Ka' men ka'idek tuu' kalu i raaya'a weweron, ka' sampotan, ka' muntundun upa-upa men sian sida tundunon. 14 Mbali' kikira'ku kada' wiwine men balu kasee daa sianpo motu'a, bagia bi posuo' soosoodo. Raaya'a bi anakon kada' bo pontondongi laiganna, dako' mian men maso'kon i kita isian pimpu'uanna mingidek ngaanta. 15 Gause toropii wiwine balu nolumiasmo mongololo' Ibiliis. 16 Kalu sa'angu' moro'one kabai wiwine men parasaya na Tumpu isian poto'utusanna men wiwine balu, utusna moro'one kabai wiwine men parasaya iya'a tio muntulung i ia. Alia mamatalaikon jama'at a bo pangkalesang, kada' daa jama'at sida muntulung wiwine balu men tuutuu' sianta sa'angu'po a poto'utusanna. 17 Penatua men daa pore a limangna na jama'at tio angga'ion pinduan paku'. Ka' men tukona, raaya'a men kakat mengelelekon Wurungna Tumpu tia mimisiso' mian. 18 Gause na Alkitaap isian ningaan koi kani'imari: “Alia i kuu memeno' nganga'na sapi' men pintanga' umiik,” ka' uga', “Sa'angu' papalimang tio mantausi tambona.” 19 Aliapo' sai-sai i koo mamarasaya upa men raitkononna mian na penatua kalu sianta toro rua' kabai se' toro tolu' mian men bo pompotuutuu' i raaya'a. 20 Raaya'a men sinampang mangawawau dosa tio bantilioon na aropna mian biai' na jama'at kada' mian sambana bi layaon. 21 Pa'ase'onku tuu' na ko'oom se' na giigii' upa men limangoon koo tio mongololo' pisiso'ku kani'imari: alia mansasaaki mian ka' alia mompoosasala'kon pangaropi mian. Alaata'ala ka' i Kristus Yesus tia malaa'ikat men Ia rurukimo mimiile' i kita. 22 Alia i koo masasara' manganakat mian bo balimang na jama'at. Alia tonggilolo' na dosana mian sambana. Dagai uga' a waka susuung kada' sinampang molinas. 23 Alia tongko' minginum weer bulu-bulu'. Inum uga' a anggur toro tiu', gause kompoong sian laan pore ka' i koo malia' sian laan maka'ala. 24 Isian mian men dosana manasamo koo'po tia i ia taka na pungukumian. Kasee isian dosana mian sambana men komburi'si ka' ka'inti'ian. 25 Koiya'a uga' isian wawau men pore men daa dongan ka'inti'ian. Ka' kalu sian dongan ka'inti'ian, wawau iya'a sabole sian kawunianna pataka manau'.

1 Timotius 6

1 Giigii' utus sa'angu' kaparasaya'an men munsuri rawatna palimangonna koi ata'na mian uga' tio minginti'i se' tanaasna tio bo angga'ionna, kada' ngaanna Alaata'ala tia pisiso' men ringkat na Ko'ona sian irokionna mian. 2 Kalu tanaasna iya'a mian parasaya, alia i raaya'a mansapa' montookon se' daa utus sa'angu' kaparasaya'an. Kasee i raaya'a tio mingilimang palimangon men pore tuu', gause mian men mangalabot palimangon men pore iya'a uga' koikoimo mian parasaya men kolingu'na. Pisiso'kon ka' bantilkon a giigii' men koi kani'imari: 3 Kalu isian mian mimisiso', kasee tia pisiso' sambana men taasi' koi wurungna Tumpunta i Yesus Kristus men daa kana', ka' taasi' koi pisiso'na kaparasaya'anta, 4 mbaka' mian iya'a kominti-minti kasee sianta titiu'po a men inti'ionna. Men pangka'idekian, ia bukuan mangawawau kogora'an ka' mompogagaikon wurung pataka mian masindir, poomaso', momotaekon mian, mansasaaki mian, 5 ka' poosinsala' gause pinginti'ianna i raaya'a sianmo manasa ka' sianmo minginti'i men kana'. Raaya'a mansarui se' bakitumpu iya'a sida mantakakon dale'. 6 Bookoi bakitumpu mase mantakakon dale' men balaki', kalu mian bangar tia upa men isian na ko'ona. 7 Gause i kita sian nangawawa upa-upa minsoop na tano' balaki' kani'i ka' sianta upa men daa sida wawaonta na ko'ule'konan. 8 Kalu isianmo kakaan tia pakean, nono' daamo. 9 Kasee mian men mingkira' kupangon bo mungurumpaki solon-solong, ka' kososoolian na giigii' pingkira'na noa men bobo', men mantakakon balaa'. Pingkira' men koiya'a mantakakon kobaraba'ianna ka' kokosilaka'anna. 10 Loingonkon doi' mase pimpu'uanna giigii' idek. Isian toropii mian men nampari-pari mansarak doi' pataka mingiliaskon kaparasaya'anna. Wawauna nengerepai waka-wakanamo ka' mantakakon kasiongo'an. 11 Timotius! Koo sa'angu' mianna Alaata'ala. Mbaka' giigii' men ba'idek alia mingilimang. Pari-pari ka' limang a men daa kana', bakitumpu, malolo' na Alaata'ala, pookolingu'kon, mokotaan mongololongi repaan, ka' noaam tio pore na mian. 12 Koo tio mampari-pari mungurungku'i upa-upa men mantalintangi kaparasaya'aan na Tumpu. Pari-pari kada' mantausi tutuo' men pore pataka sidutu. Tutuo' iya'a men ia leelo'kon Alaata'ala na ko'oom tempo i koo nompotuutuu' na mian biai' se' i koo parasaya ni Kristus. 13 Bantilkononku na ko'oom koi kani'imari: Alaata'ala men nantarai kotuo'an bona giigii' upa, ka' i Kristus Yesus men nuntundunkon men kana' ni Pontius Pilatus, Raaya'a a men mongorongor potoongku kani'imari: 14 Lolo' a giigii' upa men niposuukon iya'a. Alia mangawawau men ba'idek ka' men sala' pataka kotakaanna Tumpunta i Yesus Kristus. 15 Tempo kotakaan-Na iya'a, Alaata'ala men sa'a-sa'angu' a bo Pinginti'i. Tontunde' i Ia. Ia Tomundo'na giigii' tomundo' ka' Moola'na giigii' men moola'. 16 Tongko' i Ia a men daa sian lapus. Ia dumodongo na ruar men sian pokoon karani'on. Sianta sa'angu'po mian a men daa nimiile'mo i Ia. Ka' mian mase sian mimiile' Alaata'ala. Tontunde' a Alaata'ala tia kuasa-Na men sidutu! Amin. 17 Rorongikon na mian men kupangon na tano' balaki' kani'i dako' i raaya'a mintidaa-daa ka' tongko' mongooskon kupang men sian mantaan pataka manau' iya'a, kasee ooskon a Alaata'ala. Ia pontombonoi giigii' upa ka' mantarai i kita giigii' men bo kaporeanta. 18 Ka' uga' rorongikon kada' i raaya'a pore a wawauna ka' mongononoai mingilimang men kana', ka' mingkira' pootarai ka' poo'obos. 19 Mbali' i raaya'a mantambun kupang men daa sida bo ooskononna i raaya'a na tempo kani'imarian, kada' raaya'a mantausi tutuo' men tuutuu'na. 20 Timotius! Alaka' imamat a upa men nipokaumo na ko'oom. Alia muntundun upa men sianta kana'na, men sian molinas, ka' alia mompoogagaikon pinginti'i men mimpu'u na kumakapandean men sian kana'. 21 Isian toropii mian men mimisiso'kon men koiya'a. Mbali' i raaya'a notoliasmo a imaanna. Sulano kaporeanna Tumpu surioon na tutuo'om.

2 Timotius 1

1 Yaku' i Paulus, poposuu' ni Kristus Yesus' gause pingkira'na Alaata'ala. Yaku' niposuu' kada' mengelelekon toonna tutuo' men pore men mimpu'u ni Kristus Yesus. 2 Bona i Timotius, men yaku' popo'anakmo ka' men kolingu'ku! Sulano kaporean, lino-linoan, ka' koratongan men ringkat na Alaata'ala Tama na surugaa ka' i Kristus Yesus, Tumpunta, surioon na tutuo'om. 3 Yaku' basukuur na Alaata'ala men soosa'onku tia noa men molinas koi men ia limangmo pulingku tempo mbaripian. Ka' ilio malom, na sambayangku, yaku' sinampang minginau' i koo. 4 Kalu yaku' tonginau' lolu'um, yaku' mingkira' mae' mengelego'i koo soosoodo kada' i yaku' tuutuu' munsuri beles. 5 Gause yaku' tonginau' na imaawan men tuutuu' malolo', men koimo imaanna ina'am men i Lois ka' uga' koi imaanna sinaam men i Eunike. Surionku imaawan uga' koiya'a. 6 Mbali' rorongikononku na ko'oom kada' i koo tio mangkakatkon mingilimang limaang tia barakaat men ia rookon Alaata'ala, tempo i yaku' nengepetkon lima na ko'oom. 7 Gause Alus men rookononna Alaata'ala na ko'onta' taasi'po Alus men minsidakon i kita layaon, kasee Alus men mompopomoonggor i kita ka' minsidakon i kita molingu' ka' mambarios wakanta. 8 Mbaka' alia makamaa' mompotuutuu' Tumpunta, ka' uga' alia mangkakamaa'kon montookon i yaku' nitarungku gause mengelelekon Lele Pore. Kasee sulano Alaata'ala mompopomoonggor i koo kada' momoko mongololo' i yaku' mongololongi repaan gause i koo mongololo' Lele Pore iya'a. 9 Alaata'ala a men nansalamatkon i kita ka' nengeleelo' i kita kada' sida mian-Na. Ia nangawawau men koiya'a taasi' montookon limangta, kasee men koiya'a nosida koi pingkira'-Na. Kristus Yesus a kaporean-Na men Ia rookon bo ko'onta' koo'po tia isian tano' balaki' kani'i. 10 Ka' Alaata'ala nimpipiile'konmo na ko'onta' polingu'-Na iya'a. Ia nantakakon i Yesus Kristus men Pansalamatkon i kita. Yesus a men nungurungku'imo kolapusan ka' nantakakon tutuo' men sidutu koi men na Lele Pore. 11 Yaku' ia nakatmo Alaata'ala sida poposuu' ka' sida guru kada' bo pengelelekon Lele Pore iya'a. 12 Mbali' yaku' muntuungi giigii' repaan kani'i. Kasee i yaku' sian mangkakamaa'kon, gause yaku' inti-inti'i men parasayaonku. Yaku' mingintii se' i Ia kuasaan mandagai upa men Ia pokaumo na ingku' pataka na ilio kotakaanna Tumpu. 13 Tontoni a pisiso' men kana' men koo rongor na ingku', ka' koo piile' tontonionku. Limang a men koiya'a tia kaparasaya'aan ka' polingu'um men ringkat ni Kristus Yesus. 14 Dagai a upa men umangga', men Ia pokaumo na ko'oom. Alus Molinas men dumodongo na wakanta a bo Pangalawei i koo. 15 Koo inti-inti'i se' giigii' mian men isian na Poropinsi Asia namarereimo i yaku' tonsoop i Figelus tii Hermogenes. 16 Kasee ari Onesiforus sangkau laigan piripiimo nompopobeles noangku. Sulano Tumpu mimpipiile'kon polingu'-Na na ko'ona i raaya'a. Onesiforus sian nangkakamaa'kon kokootku na tarungkuan. 17 Tempo i yaku' notaka na Roma ia nampari-pari nansarak i yaku' pataka ia sida nopootuung tii yaku'. 18 Sulano Tumpu mimpipiile'kon polingu'-Na ni Onesiforus na ilio kotakaanna Tumpu. Koo uga' minginti'i se' biai' tuu' a upa men ia limang na Efesus.

2 Timotius 2

1 Timotius men yaku' popo'anakmo! Koo tio rampot a noaam gause isian kaporean men ia rookonmo i Kristus Yesus na ko'onta'. 2 Pisiso' men koo rongormo yaku' tundun na mian biai', alaka' pokau na mian men daa ooskonoon, men daa minsida mimisiso'kon na mian sambana. 3 Koo tio mongololongi repaan tii yaku' gause i koo nosidamo surudadu ni Kristus Yesus men malolo. 4 Surudadu men pintanga' poopapate, ia sianmo mingimamat upa men tio bo limangonna sambanaan, kada' wawauna men koiya'a a kokana'na tanaasna. 5 Koiya'a uga' mian men poopa'a-pa'agorkon. Mian sida posapeo'ion tia bunga tongko' kalu mongololo' aturanna olaraga iya'a. 6 Ka' uga' sa'angu' po'ale' men mampari-pari balimang, tio i ia men olukon mangkaan upa men tausionna. 7 Intoomkon pore-pore a tundunanku kani'i, gause Tumpu bo mantarai i koo pinginti'ian na giigii' upa. 8 Inau' uga' i Yesus Kristus men nipotuo'i noko daa lapus, men ningamea'kon na lee' ni Daud. Ia a men lelekononku na Lele Pore kani'i. 9 Yaku' nungurumpaki repaan gause nengelelekon Lele Pore iya'a, pataka yaku' nikoot na lalomna tarungkuan koi mian men nangawawau idek. Mau mune' yaku' nikoot, kasee Wurungna Alaata'ala sian nikoot. 10 Mbaka' i yaku' mokotaan mamasa'an giigii' iya'a bona mian men ia rurukimo Alaata'ala, kada' daa i raaya'a salamat gause i Kristus Yesus, ka' tonsoop pobalaki'on pataka sidutu. 11 Tuutuu' a wurung men koi kani'mari: “Kalu i kita lapus tii Ia, kita uga' bo tumuo' tii Ia. 12 Kalu i kita mokotaan a noanta, kita uga' bo mamarenta tii Ia. Kalu i kita mongkokundai i Ia, mbaka' i Ia uga' sabole mongkokundai i kita. 13 Kalu kita sian mongololo' i Ia, Ia uga' dauga' mongololo'kon wurung-Na, gause Ia sian kinoboliian.” 14 Rorongi'kon na ko'ona i raaya'a a giigii' iya'a. Alaata'ala minginti'i wawaunta. Bantili i raaya'a se' alia mompogagaikon wurung gause men koiya'a sianta tuu' kana'na, tongko' minsilaka'i mian men mongorongor. 15 Pari-pari kada' i koo mengelelekon lele men kana' koi men kokana'na, pataka i koo koi papalimang men kokana'na Alaata'ala, men sian paka-pakamaa'. 16 Alia minsibungi tundunanna mian men sianta kana'na ka' sian molinas. Tundunan men koiya'a tongko' minsidakon mian munturangi idekna. 17 Tundunanna i raaya'a modeer koimo tamu' men kosilaka'. Mian men mangawawau koiya'a tonsoop i Himeneus tii Filetus. 18 Raaya'a nansala'konmo pisiso' men kana', ka' mimisiso'kon se' pomotuo'ian mian lapus noko daamo. Pisiso' men koiya'a nambaraba'imo kaparasaya'anna toropii mian. 19 Kasee pisiso'na Alaata'ala koi pimpu'uan moonggor men sian lungkak. Pisiso' men nitulisi pimpu'uan iya'a koi kani'imari: “Tumpu minginti'i giigii' mian-Na”, ka' “Sanda' mian men mangaan se' i ia mianna Tumpu, mian iya'a tio mangkadarai gau'na men ba'idek.” 20 Na laigan men moola' isiina taasi' tongko' pakakas mosoni tia salaka' a men isian, kasee isian uga' pakakas sambanaan men kau tia tano' a niwawau. Isian pakakas men tongko' bo pootatakaian men tuko, ka' sambana men bo pootatakaian sanda' ilio. 21 Mian men mongoloe'i wakana na giigii' idek, ia bo sida koi pakakasna laigan men umangga'. Ia posisaalon ka' sida kumana' tuu' bona tombonona. Ia toropotion bona giigii' limang men pore. 22 Mbaka' kokundai a pingkira' ba'idek men na anak malai. Pari-pari a mingilimang men kana', palolo' na Alaata'ala ka' molingu'kon simbaya', ka' uga' tumuo' pooka'amat tii raaya'a men mogimelee na Tumpu tia noa men molinas. 23 Alia minsibungi ka' mompoogagaikon mian men poto kuraanap men sianta kana'na. Gause men koiya'a tongko' mantakakon poodeeluan. 24 Mian men bo papalimangna Tumpu sian sida poodeelu, kasee tio ma'amat na giigii' mian. Ia tio minginti'i mimisiso' mian, ka' amo' dongan sungkol. 25 Ia tio mamatana' tia noa men pore mian men gagaan, gause too mba'a Tumpu dauga' mantarai tempo na ko'ona i raaya'a kada' monsosoli ka' mangkadarai gau'na men ba'idek, ka' minginti'i pisiso' men kana'. 26 Kalu i koo mangawawau men koiya'a, raaya'a sida mangkadarai gau'na, ka' dampas na sosoolna Ibiliis men nonggogoimo i raaya'a ka' namakisaa kada' mongololo pingkira'na.

2 Timotius 3

1 Imamat pore-pore! Na ilio kokomburi'anna bo taka a tempo men marepa tuu'. 2 Mian somo mingimamat waka-wakanamo ka' loingonkon doi'. Raaya'a lambak ka' mintidaa-daa, raaya'a tongko' momotaekon, sian mangangga'i minti'i, sian minginti'i polingu'na mian, ka' sian bakitumpu, 3 sian minginti'i molingu'kon mian, bude' pooka'amat, mingkira' mingiroki mian, sian momoko mandagai waka, mimuruk, bude'kon men pore. 4 Raaya'a mingkira' mimpali' na upa men ia tundunmo, mingilimang men sambu-sambumo, ka' kominti-minti. Raaya'a tongko' mingkikira'i malolo' na pingkira'na noa, ka' bude' malolo' na pingkira'na Alaata'ala. 5 Kalu tongko' bo piile'on, raaya'a uga' bakitumpu. Kasee men tuutuu'na i raaya'a mongkosiankon kuasana Tumpu. Parerei a mian men koiya'a. 6 Gause na ko'ona i raaya'a isian mian men mindolat na laiganna mian sambana ka' mambaetok wiwine men sian moonggor a imaanna, men biai' a dosana ka' men bariosonna pingkira' ba'idek. 7 Raaya'a sinampang moki pisiso', kasee sia-sianapo momoko minginti'i men kana'. 8 Koimo i Yanes tii Yambres nanggagai i Musa, koiya'a uga' i raaya'a mongkokundai men kana'. Noana i raaya'a ba'idek ka' imaanna i raaya'a sian tuutuu'. 9 Ka' raaya'a sabole sian kowaa-waara'aanna, gause koi i Yanes tii Yambres, mbaka' kabobo'anna i raaya'a bo kanginti'ian na giigii' mian. 10 Kasee koo daa ninginti'imo pisiso'ku, tutuo'ku, ka' koi upa pontontoningku upa men yaku' parasayamo, sian sungkol, ka' koi upa a polingu'ku na mian ka' kotaananna noangku. 11 Koo daa nimiile'mo repaan men yaku' lolongi gause nitalalais. Koo ninginti'imo giigii' iya'a men yaku' tempoi na Antiokhia tia na Ikonium ka' na Listra, kasee daa Tumpu nangalaweimo i yaku' na repaan iya'a. 12 Koiya'a mba'a a sanda' mian men mingkira' malolo' ka' moto kantang tii Kristus Yesus. Ia bo talalaison, 13 kasee mian men ba'idek a gau'na tia mian kelo-kelos tongko' kaekae' minturang a idekna i raaya'a. Raaya'a tongko' mambaetok mian ka' uga' bo baetokonna mian. 14 Kasee i koo tio sinampang montontoni upa men kana' men ia pisiso'konmo mian na ko'oom ka' men koo parasayamo, gause i koo inti-inti'i mian men nimisiso'kon i koo. 15 Tio inau'oon uga' se' tempo i koo dauga' morio', koo ninginti'imo Alkitaap men molinas men daa mantarai pinginti'ian na ko'oom. Koo inti'imo na Alkitaap se' mian salamatkonon kalu parasaya ni Kristus Yesus. 16 Giigii' men nitulis na Alkitaap nimpu'u na Alaata'ala. Alkitaap kumana' bo pimisiso', bo pompopo'inti'ikon men sala', bo pontotobo'i men sala', ka' bo pimisiso'kon wawau men kana'. 17 Mbaka' mianna Alaata'ala toropotion kada' momoko mingilimang giigii' men pore.

2 Timotius 4

1 Alaata'ala ka' i Kristus Yesus mongorongor i yaku' mongororongi i koo. Yaku' mambantilkon se' i Yesus Kristus bo taka soosoodo mantakakon Batomundo'an-Na, ka' i Ia bo mungukumi mian men tumuo' ka' men nolapusmo. 2 Mbaka' i koo tio mengelelekon Wurungna Alaata'ala na mian, ka' i koo tio batoropot mau na tempo men pore kabai men sian pore. Bantilkon a upa men sala' ka' singgo, ka' bantili tia noa men alia dongan sungkol. Pisiso' i raaya'a. 3 Gause bo taka tempona mian men sianmo mingkira' mongorongor pisiso' men kana'. Raaya'a bo mengeleelo' guru men kikira'na i raaya'a kada' pongorongoranna upa men kikira'na rongoron. 4 Raaya'a bude' mongorongor pisiso' men kana' kasee tongko' mingkira' tundunan men sian kana'. 5 Kasee i koo tio maka'amat na giigii' upa. Koo tio mokotaan na repaan. Limang a palimangoon mengelelekon Lele Pore, ka' nonoai a palimangon men nipokau na ko'oom. 6 Rara'ku pintanga' turo'konon bookoi kurbaanku bona Alaata'ala, ka' sianmo manau' yaku' lapusmo. 7 Yaku' nanau'mo nampari-pari balimang men pore bona Tumpu, ka' yaku' namakabusmo palimangonku. Pataka koini'i yaku' dauga' montontoni kaparasaya'anku. 8 Koini'i dale'na limang men kana' nitoropotikonmo bo ingku' na ilio komburi'. Dale' iya'a bo rookononna Tumpu men maloos a pungukumina. Ka' dale' iya'a taasi' tongko' bona ingku', kasee uga' bona giigii' mian men beleskon mempeperai kotakaan-Na. 9 Pari-pari kada' i koo dongan taka na ingku', 10 gause i Demas namarereimo i yaku'. Ia ningkikira'imo dunia. Ia nomae'mo na Tesalonika. Kreskes nomae'mo na Galatia ka' i Titus nomae'mo na Dalmatia. 11 Somo i Lukas men daa dauga' isian tii yaku'. Dolo' i Markus ka' ator na ingku' gause limangonna kumana' na ingku'. 12 Tikhikus yaku' posuu'mo mae' na Efesus. 13 Kalu i koo bo taka na ingku', wawa uga' a juba men yaku' tako' na Troas na laigan nari Karpus. Ka' wawa uga' toropii kitapku, ka' men tontuko kitap men anitna ayop a niwawau. 14 Aleksander men torowawau kulaluk, biai'mo a idek men ia wawau na ingku'. Tumpu bo mangawalos na ko'ona koi men ia limangmo. 15 Koo tio maka'amat na ko'ona gause ia mase mantalintangi tuu' pisiso' men pisiso'kononta. 16 Na tumbena i yaku' nansalangi parakalangku, sianta sa'angu'po mian men nuntulung i yaku'. Giigii' mian namarerei yaku'. Sulano wawauna i raaya'a alia popasa'anikonon na ko'ona i raaya'a. 17 Kasee Tumpu ninggimpili yaku' ka' nompopomoonggor i yaku' kada' Lele Pore lelekonon bi tuu', ka' giigii' mian na lipu' sambana men taasi' Yahudi nandapot nongorongor. Mbali' i yaku' sida tonsapu na nganga'na singa! 18 Ka' Tumpu bo mansalangi i yaku' na sanda' sagia men ba'idek. Ia bo mansalamatkon i yaku', kada' i yaku' sida minsoop na Batomundo'an-Na na surugaa. Tunde' i Ia pataka sidutu! Amin. 19 Yaku' moki tundunkon salamku boni Priskila tii Akwila ka' ari Onesiforus sangkau laigan. 20 Erastus dauga' na Korintus. Trofimus yaku' parereimo pintanga' manggeo na Miletus. 21 Pari-pari kada' sianpo tia tempona memel, koo takamo na ingku'. Ebulus tii Pudes ka' i Linus ka' uga' i Klaudia, ka' giigii' utus sa'angu' kaparasaya'an, moki tundunkon salamna bo ko'oom. 22 Sulano Tumpu mansambai aluus. Sulano kaporeanna Tumpu surionmuu na tutuo'muu.

Titus 1

1 Yaku' i Paulus, ata'na Alaata'ala ka' poposuu' ni Yesus Kristus. Yaku' ia nakat Alaata'ala bo pimisiso' sanda' mian men ia rurukimo Alaata'ala kada' imaanna i raaya'a sida moonggor. Yaku' uga' tio mamatana' i raaya'a kada' sida minginti'i pisiso' men kana' ka' mingkira' bakitumpu. 2 Pisiso' iya'a mimpu'u na upa men ooskononta: kita bo mungurumpaki tutuo' men pore pataka sidutu. Alaata'ala nontoonkonmo tutuo' iya'a sianpo tia nuntumbeian tempo, ka' Alaata'ala sian mimborek. 3 Na tempo koi men kikira'na Alaata'ala, Ia nompopanasakonmo toon-Na iya'a, ka' i Ia nomokau i yaku', kada' mengelelekon Lele Pore. Alaata'ala men Pansalamatkon i kita nomosuu' men koiya'a. 4 Bona i Titus, men yaku' popo'anakmo na sa'angu' kaparasaya'an! Sulano kaporean ka' koratongan men ringkat na Alaata'ala Tama na surugaa ka' i Kristus Yesus men Pansalamatkon i kita surioon na tutuo'om. 5 Yaku' namarerei i koo na togong Kreta, kada' i koo dauga' mingilimang upa-upa men tio limangoon. Koo tio manganakat penatua jama'at na sanda' kota koi men yaku' potookon na ko'oom. 6 Mian men bo penatua tiodaa mian men sianta idekna, sa'a-sa'angu' a boroki'na, anakna tio men parasaya ni Kristus, ka' taasi' men tolele koi anak men tabingal ka' sian momorongori. 7 Mian men bo guru jama'at mantanaasi limangna Alaata'ala, mbaka' ia tio mian men sianta idekna, sian mintidaa-daa, sian dongan maso', sian balio-lio', sian soropu' ka' sian loingonkon kupang. 8 Ia tio mingkira' mangalabot mian na laiganna, mingkira' mingilimang men pore, minginti'i mangatur tutuo'na, mingilimang men kana', matete, momoko mandagai waka, 9 ka' montontoni pisiso' men kana' koi men nipisiso'konmo na ko'ona kada' i ia momoko mungururanii mian tia pisiso' men kana', ka' mambantilkon sala'na mian men manggagai i ia. 10 Gause biai'mo a mian men sian malolo' a tutuo'na, men tontuko mian men montontoni sunat koi na ukum Torat. Raaya'a muntundun men sian mingkaliangan ka' mingiliaskon kaparasaya'anna mian. 11 Mian men koiya'a, alia mamatalai morobu, gause i raaya'a manggau'kon mian sangkau laigan sida genggewu tia pisiso'na i raaya'a men sian kana'. Raaya'a mangawawau koiya'a kada' bo pantausianna dale' men bookoi kakamaa'. 12 Isian nabiina i raaya'a men ringkat na togong Kereta nuntundun taena, “Samba Kreta panaammo mimborek; raaya'a koi ayop men manganta' ka' tongko' modoko' ka' molulu'.” 13 Upa men ia tundun nabii iya'a tuutuu'. Mbaka' tio maboros a pambantiliim i raaya'a kada' i raaya'a sinampang montontoni pisiso' men kana', 14 ka' sianmo mingimamat uma-umanna lipu' Yahudi, kabai se' aturanna mian men mongkokundai pisiso' men kana'. 15 Kalu mian men molinas mbaka' giigii' molinas. Kasee mian men ba'idek a gau'na tia mian men sian mamarasaya Tumpu, sianta sa'angu'po a upa men molinas. Raaya'a monoa men ba'idek, ka' poluuna noana i raaya'a tongko' mingkira' mingilimang men ba'idek. 16 Raaya'a mangaan se' daa minginti'i Alaata'ala, kasee wawauna i raaya'a mongkosiankon koi men taena Alaata'ala. Raaya'a mangawawau men koriri' ka' bude' malolo'. Raaya'a sianmo momoko mangawawau upa men pore.

Titus 2

1 Kasee i koo sian sida koiya'a. Koo tio mambantilkon upa-upa men sintutu' tia pisiso' men kana'. 2 Patana' a moro'one men motu'a kada' i raaya'a mantaankon pingkira'na noa ka' minginti'i tumuo' koi mian men sida angga'ion. Raaya'a uga' tio minginti'i mangatur tutuo', montontoni kaparasaya'an men kana', molingu'kon mian ka' mokotaan na repaan. 3 Koiya'a uga' i koo tio mungururanii wiwine men motu'a kada' gau'na i raaya'a sintutu' tia men daa kana' bona mian men malolo' na Alaata'ala. Raaya'a sian sida momotaekon mian sambana, ka' sian sida kampinene'an minginum inuman men kolio'. Raaya'a tio mimisiso'kon upa-upa men pore. 4 Wawauna i raaya'a men koiya'a sida mimisiso' wiwine men sianpo motu'a, kada' i raaya'a molingu'kon langkai'na tia anakna, 5 minginti'i mangatur tutuo', tumuo' molinas, mingimamat suo'na, ma'amat a noana ka' malolo' na langkai'na, kada' Wurungna Tumpu sian irokionna mian. 6 Koiya'a uga' na giigii' moro'one men sianpo motu'a. Ururani i raaya'a kada' i raaya'a minginti'i mangatur tutuo'. 7 Na giigii' upa i koo tio sida bo lolo'on mingilimang men pore. Kalu i koo mimisiso', tio mimisiso'kon men kana' ka' mimisiso' tia noa men tuu'. 8 Neengkon a taa' men kana', men sian dauga' tausionna mian seseneon, kada' mian men manggagai i koo sida makamaa' gause sianta upa-upa ba'idek men tausionna i raaya'a bo puntundunna i raaya'a i kita. 9 Sanda' ata' tio malolo' na tanaasna na giigii' upa, ka' mingilimang men kokana'na tanaasna. Alia mompoosisimbatkon tanaas, 10 ka' alia mamangan. Ata' tio mimpipiile'kon se' i raaya'a matondong ka' malolo', kada' tia wawauna i raaya'a men koiya'a minsidakon mian mangangga'i pisiso'na Alaata'ala men Pansalamatkon i kita. 11 Kaporeanna Alaata'ala men mansalamatkon giigii' mian nokampiile'anmo. 12 Kaporeanna Alaata'ala iya'a mimisiso' i kita kada' i kita mamarerei giigii' pingkira'na noa tia wawau men ba'idek. Kita tio minginti'i mangatur tutuo', mingilimang men kana', ka' malolo' na Tumpu na tempo koini'i. 13 Koini'i i kita pintanga' mempeperai upa men ooskononta. Kita bo barakaation tuu' tempo kotakaanna Alaata'ala men kuasaan ka' i Yesus Kristus men Pansalamatkon i kita. 14 Yesus nongorookonmo waka-Na bookoi kurbaan kada' bo pontololoki i kita na giigii' idek ka' kada' i kita sida mian-Na men molinas ka' malesi' mingilimang men pore. 15 Pisiso'kon iya'a giigii'. Ururanii ka' singgo a mian. Koo kuasaan mambantili i raaya'a. Alia isian mian men mansapa' i koo.

Titus 3

1 Rorongi a giigii' mianna jama'atmuu kada' i raaya'a malolo' na pamarenta ka' mian men kuasaan na libutan, ka' mingkira' mingilimang giigii' upa men pore. 2 Alia i raaya'a momotaekon mian, alia poogagai. Raaya'a tio seredee ka' tio pore a noana na giigii' mian. 3 Tempo mbaripian i kita uga' sian minginti'i upa-upa. Kita nokobaetokmo ka' sian malolo', po'ata'onna biai' kaliangan pingkira'na noa, mingilimang men ba'idek, masindir, ka'idekna mian, ka' pooka'idek. 4 Kasee Alaata'ala men Pansalamatkon i kita, nompopopanasamo polingu'-Na ka' porena noa-Na bona mian. 5 Mbali' i Ia nansalamatkonmo i kita. Ka' taasi' se' montookon i kita mangawawau men pore, kasee supu-supuana lino-linoan-Na na ko'onta'. Mbali' i kita niloe'i ka' ningamea'kon soosoodo. Kita nangkadarai gau'ta ia pisiso' Alus Molinas, 6 men ia rookonmo Alaata'ala na ko'onta' mimpu'u ni Yesus Kristus men Pansalamatkon i kita. 7 Gause kaporean ni Yesus, mbaka' kita popokana'onna Alaata'ala ka' i kita mantausi tutuo' men pore pataka sidutu koi men ooskononta. 8 Men nitundun kani'i tuutuu'. Mbaka' i yaku' mingkira' kada' i koo tia noa men sian raranga' mompopomoonggor i raaya'a, kada' i raaya'a men noparasayamo na Alaata'ala tuutuu' mampari-pari mingilimang upa men kana'. Koiya'a a men pore ka' men daa isian kana'na bona mian. 9 Alia mangawawau uaga, muntundun susunganna puli mbaripian, poosinsala' ka' mompoogagaikon ukum Torat. Gause giigii' iya'a sianta kana'na ka' sian mingkaliangan. 10 Mian men tongko' mantakakon kogora'an na jama'at tio bantilioon pensan kabai se' pinduan. Kalu i ia sian momorongori, mbaka' aliamomo' mangkarani' i ia. 11 Mbaka' inti'ioon se' mian men koiya'a tuutuu' nopa'idekmo ka' dosaon. Ia mungukumi waka-wakanamo. 12 Yaku' bo momosuu' i Artemas kabai i Tikhikus nooro'o na ko'oom, ka' kalu takamo, liuliu pari-parioon a momootuungi i yaku' na Nikopolis, gause yaku' poko otoongmo na noangku mae' na kota iya'a ka' dumodongo inda'a pataka porus a tempo memel. 13 Pari-pari ka' tulung i Zenas men wawa ukum iya'a ka' i Apolos men poto bantang mae' na rae'anna, kada' bo kokosidana i raaya'a. 14 Sulano mianta men sa'angu' kaparasaya'an uga' tio mansara-sarak mingilimang men pore kada' mantausi men bo kokosidana tutuo'na sanda' ilio, dako' tutuo'na i raaya'a sianta ee'na. 15 Giigii' mian men isian tii yaku' moki tundunkon salamna bo ko'oom. Yaku' moki tundunkon salamku bona simbaya'ta sa'angu' kaparasaya'an men molingu'kon i kai. Sulano i kuu giigii' munsuri kaporeanna Tumpu na tutuo'muu.

Filemon 1

1 Yaku', ai Paulus, men nitarungku gause na pongololo'an i Kristus Yesus, ka' i Timotius utusta sa'angu' kaparasaya'an, munsurati i koo Filemon men kolingu', samba-sambamai balimang, 2 ka' boni Apfia, utusta wiwine men sa'angu' kaparasaya'an, ka' boni Arkhipus, men sa'angu' palimangon tii kita, ka' bona jama'at men bakitumpu na laigaan. 3 Sulano kaporean tia koratongan men ringkat na Alaata'ala Tamanta, ka' i Tumpu Yesus Kristus, surionmuu na tutuo'muu. 4 Sinampang yaku' mansambayangkon i koo, yaku' basukuur na Alaata'alangku 5 gause yaku' rongor a imaawan ni Tumpu Yesus, ka' lingu'um na wiwi'na mian simbaya'ta parasaya. 6 Sambayangkononku kada' poowawanta men sa'angu' kaparasaya'an sida munturangi pinginti'ianmuu na wiwi'na barakaat men isian na ko'onta gause i kita moto kantang tii Kristus. 7 Nongorongor lingu'um na mian simbaya'ta parasaya, noangku beles tuu' ka' munsuri moonggor gause noana mian men simbaya'ta parasaya koo popobelesmo, utusku. 8 Ya'a mbali', gause kuasa ni Kristus yaku' sida momosuu' i koo mangawawau upa men tiodaa wawauoon, kasee yaku' sian mangawawau men koiya'a. 9 Gause minginau' lingu'um iya'a, mbaka' porena yaku' tongko' mama'ase' na ko'oom. Yaku' i Paulus men langkai'mo, daa dauga'na nitarungku gause parasaya ni Kristus Yesus, 10 mama'ase' i Onesimus, na ko'oom. Ia koimo anakku tuu' men yaku' tausi na tarungkuan kani'i. 11 Mbaripian, ia sianta kana'na na ko'oom, kasee koini'i ia isianmo kana'na na ko'oom ka' na ingku'. 12 Ia men kolingu'ku tuu', posuu'onku mule'kon na ko'oom. 13 Bookoi i ia taankononku itamo tii yaku' bo boloos mangkalesang i yaku' men dauga' na tarungkuan gause mengelelekon Lele Pore. 14 Kasee kalu noaam sian maloos, yaku' sian mantaankon i ia, kada' upa men pore, wawauoon tia noa maloos, alia paki-pakisaa. 15 Too i ia tongko' mamarere i koo kodi-kodi', kada' na kokomburi'anna ia sida mule'kon ka' dumodongo soosoodo tii koo pataka sidutu. 16 Ia amo'mo labotioon tongko' koi sa'angu' ata' gause i ia labimo iya'a. Ia utusta sa'angu' kaparasaya'an men kolingu' tuu'. Ai ia isianmo kana'na na ingku', upa mune' ka' na ko'oom. Ia kolingu' tuu', mau koi ata', ka' uga' koi utus men sa'angu' kaparasaya'an. 17 Kalu punsuriim se' i yaku' kani'i utuus sa'angu' kaparasaya'an, mbaka' pa'ase'onku kada' i ia uga' labotioon koi pangalabotiim i yaku'. 18 Kalu isian upa men sala' ia wawau na ko'oom, kabai se' tinonsamaya na ko'oom, daa i yaku'si a montololoki. 19 Yaku' i Paulus, nuntulis wurung kani'i tia limangku suungku: Yaku' a mombontori wiwi'na samayana. Sianta paraa popo'inau'onku na ko'oom se' i koo samayaon na ingku' na tutuo'om men u'uru koi sa'angu' mian Sarani. 20 Utusku! Laboti i Onesimus kada' i koo kumana' na ingku' men moto kantangmo tia Tumpu: Pa'ase'onku na ko'oom, porampot a noangku koi sa'angu' utus men moto kantangmo tii Kristus! 21 Mbali' suratku kani'i yaku' pakatu bo ko'oom, gause parasayaonku se' i koo bo mongololoikon pa'ase'ku. Inti'ionku se' i koo sabole mangawawau labi tia upa men pa'ase'onku kani'i. 22 Saliwakon iya'a, yaku' mama'ase' moki toropoti sa'angu' tambin na laigaan bo tuukanku. Ooskononku, Tumpu sabole mangalaboti sambayangmuu wiwi'kuuna, ka' mungule'kon i yaku' soosoodo na ko'omuu. 23 Ai Epafras, simbaya'ku nitarungku gause na pongololo'an i Kristus Yesus, miki tundunkon salam na ko'omuu. 24 Koiya'a uga' samba-sambangku balimang, ai Markus, Aristarkhus, Demas, ka' i Lukas miki tundunkon salam na ko'omuu. 25 Sulano kaporeanna i Tumpu Yesus Kristus surionmuu na tutuo'muu.

Ibrani 1

1 Mbaripian piribiai' a Alaata'ala nomokau nabii-Na bo pantadulkon potuun-Na na pulinta. Raaya'a nantadulkon potuunna Alaata'ala tia sasalan men poosasala'. 2 Kasee na tempo kokomburi'anna kani'i Alaata'ala nomokau Anak-Na bo pantadulkon potuun-Na na ko'onta'. Ia nangaan se' Anak-Na iya'a a men bo pontombonoi giigii' upa men isian, ka' Ia nomokau Anak-Na ninsidakon dunia kani'i. 3 Anak iya'a mimpipiile'kon kobalaki'anna Alaata'ala. Kobalaki'anna Anak koikoimo tia kobalaki'anna Alaata'ala. Ia uga' a men montondong giigii' upa tia wurung-Na men kuasaan. Noko daa i Ia ninsidakon mian sida loe'ion a dosana, Ia nasawe'mo na ko'alayo'an ka' no'umoruang paraas uananna Alaata'ala. 4 Anak iya'a mingilingkudui malaa'ikat, ka' ngaan men ia rookon Alaata'ala na Ko'ona manganda'anai ngaan men nirookon na malaa'ikat. 5 Alaata'ala sianta nangaan na sa'angu'po malaa'ikat men koi kani'imari: “Koomo a Anak-Ku; na ilio kani'i Yaku' sidamo Tamaam.” Alaata'ala uga' sianta nangaan na sa'angu'po malaa'ikat men koi kani'imari: “Yaku' bo sida Tama-Na, ka' Ia bo sida Anak-Ku.” 6 Kasee na tempo Alaata'ala nomosuu' Anak-Na men balaki'na taka na tano' balaki' kani'i, Ia norobu koi kani'imari: “Giigii' malaa'ikatna Alaata'ala tio monsoosa' Anak iya'a.” 7 Alaata'ala nangaan malaa'ikat koi kani'imari: “Yaku' nangawawau malaa'ikat-Ku sida koi mombuul, ka' papalimang-Ku sida koi leapna apu.” 8 Kasee Alaata'ala nangaan na Anak iya'a tae-Na, “Oo Alaata'ala! Oruangaan bo sidutu! Maloos a pontomundo'iim. 9 Koo mingkira'kon men kana', ka' bude'kon men ba'idek. Mbali' iya'a Alaata'ala men Alaata'ala-Muu nungururuki i Koo. Koo nitimbu'i likison bookoi oos kobelesan, ka' ninsidakon i Koo kada' angga'ion manganda'anai lulusaan.” 10 Alaata'ala nangaan uga' tae-Na, “Tumpu! Na tumbe-tumbe i Koo a ninsidakon tano' balaki', ka' lima-Muu a ninsidakon langit. 11 Giigii' iya'a bo kobaraba'ian, kasee i Koo sinampang isian. Giigii' iya'a bo sida buas koi pakean. 12 Tano' balaki' tia langit bo lupi'oon koi pakean, ka' bo bolosioon tia men sambana. Kasee i Koo koikoina, ka' kotuo'aan pataka sidutu.” 13 Alaata'ala sian nangaan na sa'angu'po malaa'ikat men koi kani'imari: “Alaka' oruang na paraas uanan-Ku, pataka Yaku' mompoporungku' giigii' mian men mangka'idek i Koo sida malolo' na Ko'oom.” 14 Kalu koiya'a, upa a tuutuu'na malaa'ikat iya'a? Raaya'a mase alus men bo papalimangna Alaata'ala, men posuu'on-Na bo pangalawei mian men bo salamatkonon.

Ibrani 2

1 Mbaka' kita tio tuutuu' mingimamat pisiso' men kita poko rongormo, dako' i kita mansaukon kaparasaya'anta. 2 Potuun men ia takakon malaa'ikat na pulinta tuutuu', mbaka' mian men sian ningimamat ka' sian nomorongori nandapot ukuman men sintutu' bo ko'ona. 3 Upa mune' kalu i kita sian mingimamat lele men pore tuu', men mansalamatkon i kita? Kita sabole kana'onna ukuman. Tumbena lele iya'a ia poko bantilkonmo Tumpu ka' ia potuutuu' mian men nomorongormo i Ia. 4 Alaata'ala uga' nompotuutuu' i raaya'a tia nangawawau biai' kaliangan oosan men kosamba', upa men sian dele, ka' kuasaan, ka' tia nongoboskon barakaat men ia rookon Alus Molinas koi men kikira'-Na. 5 Taasi'po malaa'ikat a men ia sidakon Alaata'ala bo pinginti'i dunia ni'imarian men kita tundun kani'i. 6 Na Alkitaap isian mian nangaan koi kani'imari: “Upa mbali' a mian mbali' inau'on-Muu? Upa mbali' a mian mbali' imamaton-Muu? 7 Kuu ninsidakon i raaya'a koo' tia koi malaa'ikat. Kuu nangangga'i i raaya'a ka' nongorookon oruangan men tongaan ka' umangga'. 8 Kuu ninsidakonmo giigii' upa sian momoko ba'upa na ko'ona.” Gause kalu ningaan se' Alaata'ala ninsidakon giigii' upa malolo' na ko'ona, aratina sianta sa'angu'po men sian malolo' na mian. Mau mune' koiya'a, koini'i kita sianpo nimiile' giigii' upa malolo' na mian. 9 Kasee i kita nimiile'mo i Yesus mantanaasi! Sarataa Alaata'ala ninsidakon i Ia kodi-kodi' koo' tia koi malaa'ikat, koini'i kita piile'mo se' Alaata'ala ninsidakonmo i Ia tongaan ka' angga'ion gause nongololongimo repaan pataka nolapus. Gause kaporeanna Alaata'ala mbaka' i Ia a men nongololongi kolapusan bona giigii' mian. 10 Kana'mo a Alaata'ala ninsidakon i Yesus kalepu gause nongololongi repaan. Alaata'ala ninsidakon giigii' upa bo Ko'ona. Ia ninsidakon mian biai' sida parasaya ni Yesus ka' munsuri kobalaki'an-Na. Yesus a men nantatas salan bona mian biai' kada' salamatkonon. 11 Yesus ninsidakon tutuo'na mian sianmo bariosonna dosa. Ka' mian men sianmo bariosonna dosa iya'a tii Yesus men ninsidakon koiya'a koikoimo montombonoi sa'angu' Tama. Mbali' i Yesus sian makamaa' mompotuutuu' i raaya'a bo utus-Na. 12 Yesus norobu na Alaata'ala tae-Na, “Yaku' bo minsidakon ngaan-Muu tolele na utus-Ku. Yaku' bo muntunde' i Kuu na lalomna jama'at.” 13 Tae-Na soosoodo, “Yaku' tongko' mongooskon Alaata'ala.” Ka' i Ia uga' nangaan tae-Na, “Ni'imo i Yaku' tia anak men ia rookonmo Alaata'ala na Ingku'.” 14 Gause mian men ningaan anak iya'a mase mian men isian waka men bo lapus, mbaka' i Yesus uga' sida koikoimo tii raaya'a ka' tumuo' koi mian. Ia nangawawau koiya'a kada' tia kolapusan-Na Ia sida minsilaka'i Ibiliis men mantakakon kolapusan. 15 Wawau ni Yesus minsidakon mian men na giigii' tutuo'na munsuri nipo'ata' gause layaonkon kolapusan sida sianmo layaon. 16 Taasi' malaa'ikat a men ia lawei i Yesus, kasee lee' ni Abraham. 17 Koiya'a mbali' na giigii' upa i Ia tio sida koikoimo tia utus-Na kada' i Ia sida Imam Moola' men mingilino-linoi mian ka' Ia malolo' na Alaata'ala. Ia ninsidakon mian men dosaon pooka'amat tia Alaata'ala. 18 Gause i Ia nongololongimo repaan tempo nitopongi, mbaka' i Ia sida mangalawei mian men pintanga' topongion.

Ibrani 3

1 Utu-utus men molinas men ia leelo'mo Alaata'ala minsoop surugaa! Intoomkon i Yesus! Ia Poposuu' tia Imam Moola' men potuutuu'onta. 2 Ia malolo' na Alaata'ala men nanganakat i Ia, koi i Musa mbaripian men malolo' ningilimang palimangonna na Laiganna Alaata'ala. 3 Kasee i Yesus a men tio angga'ion mangalalabii Musa. Gause mian men mangawawau laigan tio angga'ion mangalalabii laigan men ia wawau. 4 Gause sanda' laigan sabole isian men nangawawau, kasee Alaata'ala a men nangawawau giigii' upa. 5 Musa a papalimang men malolo' balimang na Laiganna Alaata'ala. Ia nengelelekon upa-upa men bo bantilkononna Alaata'ala na ilio komburi'. 6 Kasee i Kristus malolo' bookoi Anakna Alaata'ala men bo pantanaasi Laiganna Alaata'ala. Ka' kitamo karaani'i a Laiganna Alaata'ala kalu kita sinampang parasaya ka' mongooskon men kodaakononta. 7 Mbaka', koi taena Alus Molinas, “Kalu ilio kani'i i kuu mongorongor Wurungna Alaata'ala, 8 alia i kuu bingilan a noamuu koi pulimuu, na tempo i raaya'a bude' malolo'. Raaya'a nimitopongi Alaata'ala na tano' maleas too daa sian ukumon-Na.” 9 Taena Alaata'ala, “Inda'a pulimuu nimitopongimo i Yaku' bo pinginti'ianna too koi upa a men bo limangon-Ku na ko'ona i raaya'a, poali i raaya'a noko pimiile'mo upa men Yaku' limangmo koi patompulo' taun a nau'na. 10 Koiya'a mbali' Yaku' nongkomaso'i mian na tempo iya'a ka' norobu taeng-Ku', ‘Raaya'a sinampang sian malolo', ka' bude' mongololoikon posuu'-Ku.’ 11 Pataka Yaku' nomaso' ka' nobasumpa' taeng-Ku', ‘Raaya'a sian patalaion-Ku minsoop na pintimalean men Yaku' toropotimo.’ ” 12 Utu-utus! Maka'amat! Alia paraa isian i kuu men monoa ba'idek ka' sianta imaanna pataka i ia mimbalik ka' umoloa na Alaata'ala men tumuo'! 13 Kuu tio poo'ururanii sanda' ilio tempo men dauga' ngaannon “Ilio kani'i” dako' isian men baetokonna dosa pataka bingilan a noana. 14 Kita giigii' mase bo mandapot koi men ia dapot i Kristus kalu i kita montontoni kaparasaya'anta nuntumbeipo i kita parasaya pataka komburi'na. 15 Na Alkitaap isian nitulis, “Kalu ilio kani'i i kuu nomorongor Wurungna Alaata'ala, alia i kuu bingilan a noamuu koi pulimuu, na tempo i raaya'a bude' malolo' na Alaata'ala.” 16 Ime mbali' a mian men nomorongormo Wurungna Alaata'ala see sian malolo' na Ko'ona? Taasi' i raaya'a a men ia baarkon i Musa umuar na Mesir? 17 Ka' ime mbali' a men ia komaso'i Alaata'ala pataka patompulo' taun? Taasi' uga' i raaya'a men nangawawau dosa, men nolapus tabangkaar na tano' maleas? 18 Ime mbali' a men ia ngaan Alaata'ala na sumpa'-Na se' raaya'a sian patalaion-Na minsoop na pintimalean-Na? Raaya'a mase mian men nongkokundai i Ia. 19 Mbaka' kita inti'i se' raaya'a sian nipatalai ninsoop, gause i raaya'a sian parasaya na Alaata'ala.

Ibrani 4

1 Mbaka' kita tio maka'amat dako' isian i kita men sian minsoop na pintimaleanna Alaata'ala tempo toon minsoop na pintimalean-Na dauga' sumalan. 2 Gause Lele Pore iya'a nilelekonmo na ko'onta' koikoimo uga' na ko'ona i raaya'a. Kasee na ko'ona i raaya'a isian men sian noparasaya tempo nongorongor, mbali' lele iya'a sianta kana'na bo ko'ona i raaya'a. 3 Kasee kita men parasaya minsoop na pintimalean iya'a men ia toonkon Alaata'ala. Men koiya'a sintutu' tia men ia ngaan Alaata'ala men tae-Na: “Pataka Yaku' nomaso' ka' nobasumpa' taeng-Ku', ‘Raaya'a sian patalaion-Ku minsoop na pintimalean men Yaku' toropotimo.’ ” Raaya'a sian minsoop na pintimaleanna Alaata'ala mau mune' pintimalean iya'a isianmo nuntumbeipo dunia kani'i ia sidakon Alaata'ala. 4 Gause isian nitulis na Alkitaap men muntundun ilio kopitu'na koi kani'imari: “Ilio kopitu'na Alaata'ala nintimalemo na giigii' palimangon-Na.” 5 Imputna iya'a nitulis soosoodo koi kani'imari: “Raaya'a sian patalaion-Ku minsoop na pintimalean men Yaku' toropotimo.” 6 Isian mian sambana men bo minsoop na pintimalean iya'a, kasee mian men olukon nongorongor Lele Pore sian ninsoop gause i raaya'a sian malolo'. 7 Koiya'a mbali' Alaata'ala noko pongoosimo ilio men sambana soosoodo, men ngaanon “Ilio kani'i”. Toropii tempo a noporusanna Wurungna Alaata'ala men sian namatalai mian minsoop na pintimalean-Na, isianmo soosoodo Wurungna Alaata'ala men ia tadulkon i Daud koi men ningaan ra'ana: “Kalu ilio kani'i i kuu mongorongor Wurungna Alaata'ala, alia i kuu bingilan a noamuu.” 8 Kalu i Yosua nomoko nambaarkon i raaya'a minsoop na pintimalean iya'a, mbaka' porus tempo iya'a, Alaata'ala sianmo norobu soosoodo muntundun ilio men sambana. 9 Mbali' bona mianna Alaata'ala dauga' isian pintimalean koi Alaata'ala nintimale na ilio kopitu'na iya'a. 10 Gause mian men minsoop na pintimaleanna Alaata'ala bo mintimale na palimangonna, koikoimo Alaata'ala uga' nintimale na palimangon-Na. 11 Mbaka' mai kita mampari-pari minsoop na pintimalean men ia toonkon Alaata'ala iya'a. Alia pataka sa'angu'po i kita mandawo' koi raaya'a mbaripian, gause sian malolo' na Alaata'ala. 12 Wurungna Alaata'ala mase wurung men tumuo' ka' kuasaan, ka' masasom labi sinangkidi men mataan ruantimbang. Wurung iya'a surion mungusuk pataka mengerensa noa tia alus, pataka mengerensa sumpakan ka' isiina wuku, mbali' minginti'i tuu' pinginti'ian ka' sagia men isian na noana mian. 13 Sianta sa'angu'po upa na tano' balaki' men sian inti'ionna Alaata'ala. Giigii' upa mateda ka' sian mawuni na pimiile'-Na. Giigii' upa men kita limang tio tundunonta na Ko'ona koi men tuutuu'na. 14 Kita koini'i isian Imam Moola' men angga'ion, men ningiliumo langit taka na Alaata'ala. Imam Moola' iya'a i Yesus, Anakna Alaata'ala. Mbaka' i kita tio montontoni kaparasaya'anta. 15 Gause Imam Moola'ta iya'a taasi'po imam moola' men sian minginti'i men karepanta. Ia uga' nitopongimo na giigii' upa koi kita, kasee Ia sian nangawawau dosa. 16 Mbaka' i kita alia babata mangkarani' Alaata'ala men mamarenta tia noa pore, kada' i kita lino-linoion-Na ka' mungurumpaki kaporean-Na, ka' kolaweian na tempo men koi kokana'ta'.

Ibrani 5

1 Sanda' imam moola' niruruki ka' nipatuko bo pangatur poowawana mian tia Alaata'ala. Ia mongorookon soor ka' kurbaan bo pontololoki dosa. 2 Ia tio minginti'i mian men sian minginti'i upa-upa ka' mian men tolias, gause i ia uga' mian men sian kalepu. 3 Koiya'a mbali' i ia tio momokela kurbaan bo pontololoki dosana waka-wakana, taasi' tongko' gause dosana mian. 4 Ka' sianta sa'angu'po mian men mompoposida wakana susuung sida imam, kasee tio leelo'onna Alaata'ala, koi men nosida ni Harun. 5 Koiya'a uga' i Kristus. Ia sian nompobalaki' waka-Na sida Imam Moola', kasee ia pobalaki' Alaata'ala men norobu na Ko'ona tae-Na: “Koomo a Anak-Ku! Koo po'anakon-Kumo ilio kani'i.” 6 Isian uga' Wurungna Alaata'ala sambana men koi kani'imari: “Koomo a Imam pataka manau' koi imam Melkisedek.” 7 Na tempo i Yesus tumuo' na tano' balaki' kani'i, Ia nokumakaase' na sambayang-Na mama'ase' na Alaata'ala men momoko mansalamatkon i Ia dako' lapus. Ia tamban nunturo'kon lolu'-Na nokumakaase' tia nangkakaro' men bukuan. Gause palolo'an-Na mbaka' pa'ase'-Na iya'a uga' ia porongor Alaata'ala. 8 Maune' i Ia Anakna Alaata'ala kasee Ia nansara-sarakmo malolo' na Tama-Na, mongololongi repaan. 9 Ka' noko daa Alaata'ala ninsidakon i Ia talakana, mbaka' i Ia sida pu'una kasalamatan men sidutu bona giigii' mian men malolo' na Ko'ona, 10 ka' Alaata'ala nangaan se' i Ia Imam Moola' koi imam Melkisedek. 11 Dauga' biai' a men tio bantilkononmai i kuu muntundun i Yesus koi Imam Moola', kasee marepa popo'inti'ikononmai gause manau' kasi inti'ionmuu. 12 Bookoi temponamo i kuu sidamo bo guru, kasee i kuu dauga' tio pisiso'on soosoodo tia pisiso'na Alaata'ala men tumbe. Kuu baasi susu a sidaonmuu inumon, sianpo momoko mangalabot kakaan men makadang. 13 Mian men sinampang minginum susu, ia koikoimo anak men baasi ngamea', sianpo minginti'i pisiso' upa men kana'. 14 Kasee kakaan makadang iya'a bona mian moola'. Patukna timbaani' iya'a mase mian men daa poo'inti'imo mungururuki upa men ma'amat tia men ba'idek gause i raaya'a panaammo nunsuri men koiya'a.

Ibrani 6

1 Mbaka' mai kita parereia kutung a muntundun pisiso' ni Kristus men nipisiso'konmo olukon, ka' kita balimba' muntundun upa men kana' bona mian men poo'inti'imo. Sobiimo i kita mimpu'u soosoodo na pisiso' koimo mangkadarai gau' men sianta kana'na, ka' kaparasaya'an bona Alaata'ala, 2 ka' basaranian, pengepetkon lima, pomotuo'ian mian lapus, ka' ukuman pataka sidutu. 3 Kalu Alaata'ala mamatalai, mai kita muntundun upa men kana' bona mian men poo'inti'imo. 4 Gause mian men niruarimo a noana, ka' noko punsurimo polingu' men ringkat na surugaa, ka' nandapotmo barakaatna Alus Molinas, 5 ka' nunsurimo porena Wurungna Alaata'ala, ka' nunsurimo kuasana tempo men ni'imarian, 6 mbaka' kalu mian koiya'a dauga' mansaukon kaparasaya'anna, ia sabole sianmo sida monsosooli ka' mangkadarai gau'na, gause i ia galal mansaliipkon soosoodo Anakna Alaata'ala ka' mingideki i Ia na mian biai'. 7 Gause tano' men monsosop weerna usan men malia' mungusani wawona, ka' minsidakon aso-asok men kumana' bona mian men mingilimang, tano' iya'a mandapot barakaatna Alaata'ala. 8 Kasee kalu tano' iya'a mantakakon rampo' ruri'on ka' rakut ruri'on, mbaka' tano' iya'a sian kumana' ka' boomo tadeankonon. Komburi'na kabus tunuon. 9 Utu-utusku men kolingu'ku! Maune' i kai morobu koiya'a muntundun i kuu, kasee surionmai na wawaumuu isian men porena mbali' i kuu salamatkonon. 10 Alaata'ala sian kelo-kelos. Ia sian limbo'kon upa men wawauonmuu bo Ko'ona. Ia sian limbo'kon polingu'muu men kuu limangmo bo Ko'ona na tempo i kuu mangalawei simbaya'muu sa'angu' kaparasaya'an, mbaripianpo pataka koini'i. 11 Kasee kikira'mai kada' i kuu sanda-sanda' mampari-pari tumuo' koiya'a pataka kokomburi'anna tutuo'muu kada' upa men ooskononmuu bo rumpakionmuu. 12 Kai sian mingkira'kon i kuu sida mian molulu'. Kasee kikira'mai kada' i kuu tumuo' koikoimo tia mian men mangalabot upa men ia toonkon Alaata'ala, gause parasaya ka' moko pera na upa men Ia toonkon iya'a. 13 Tempo Alaata'ala nontoon i Abraham, Ia nobasumpa' se' upa men Ia poko toonkonmo iya'a bo wawauon-Na. Ia nobasumpa' tia mangaan ngaan-Na suungna gause sianta men balaki'na tii Ia. 14 Tae-Na, “Sabole i Yaku' bo mambarakaati i koo tamban biai' tuu' a barakaat ka' minsidakon i koo anakon biai'.” 15 Abraham moko pera mempeperai mbaka' i ia nangalabot upa men ia toonkon Alaata'ala na ko'ona. 16 Kalu mian basumpa', ia basumpa' tia mangaan men moola'na tii ia. Mbaka' sumpa'na iya'a minsidakon poogagaian sianmo umimput. 17 Koiya'a mbali' Alaata'ala nunturangi' sumpa'-Na iya'a. Ia namakadodor na mian men nangalabot toon-Na se' i Ia sian mombolii sagia-Na. 18 Rurua' men Ia ngaan iya'a sian koboliian. Ia sian mangalusi toon-Na tia sumpa'-Na. Mbali' kita men mongooskon Alaata'ala pakadodoron a noanta montontoni upa men ooskononta ni'imarian. 19 Men ooskononta iya'a koimo tapu men moonggor ka' mokotaan bo parikokotan na tutuo'ta. Tapu iya'a minsoop na Lokis Molinas men na sambotakna toik pongola'. 20 Yesus nantatasmo salan mae' na lokis iya'a, ka' i Ia noko pinsoopmo bo ko'onta. Ia nosidamo Imam Moola' pataka manau' koi imam Melkisedek.

Ibrani 7

1 Melkisedek kani'i tomundo' na Salem ka' imamna Alaata'ala na ko'alayo'an. Sarataa i Abraham mule'kon na poopapatean nungurungku'i toropii tomundo', Melkisedek taka nangalaboti i ia ka' nambarakaati. 2 Mbaka' i Abraham nantaraimo i Melkisedek sangobosan na lalomna sompulo' obosan upa men ia surung. Ngaan Melkisedek aratina tomundo' men pontomundo'ina kana'. Ya'a aratina men tumbe. Gause i ia tomundo'na Salem mbaka' aratina ngaanna uga' tomundo' men pontomundo'ina ratong. 3 Melkisedek kani'i sianta tundunan men muntundunkon se' i ia tamaan kabai se' i ia sinaan kabai se' i ia pulian. Sianta tundunan men muntundunkon ilio nongamea'anna ka' uga' nolapusanna. Ia koimo Anakna Alaata'ala; ia imam men pataka manau'. 4 Sida piile'onta ka'ita se' i Melkisedek angga'ion tuu', pataka i Abraham minti'inta nantarai i ia sangobosan na lalomna sompulo' obosan na giigii' upa men ia dapot na poopapateanna. 5 Na ukum Torat nipoko patukomo se' imam men lee' ni Lewi tio mangala sangobosan na lalomna sompulo' obosan ule' na poto'utusanna, mau mune' poto'utusanna iya'a uga' lee' ni Abraham. 6 Kasee i Melkisedek men taasi' lee'na i raaya'a nangala sangobosan na lalomna sompulo' obosan na giigii' men ia poko ule' i Abraham ka' nambarakaati i ia men isianmo toonna Alaata'ala. 7 Tuutuu' sian sida gagaion se' mian men sian alayo' a oruanganna barakaationna mian men daa alayo' a oruanganna. 8 Imam men mandapot sangobosan na lalomna sompulo' obosan, raaya'a bo lapus. Kasee koi men nitulis na Alkitaap, Melkisedek men nandapot sangobosan na lalomna sompulo' obosan iya'a, ia mian men ningaan tumuo' sidutu. 9 Mbaka' sida ngaanon se' i Lewi men komburi'na nandapot sangobosan na lalomna sompulo' obosan na mian Israel uga' ia nambayarmo obos iya'a na tempo i Abraham nambayar ni Melkisedek. 10 Maune' i Lewi sianpo nongamea', kasee sida ngaanon ia noko na lalomnamo waka ni Abraham pulina na tempo i Melkisedek nopoorumpak tii Abraham. 11 Ukum Torat nirookon na lipu' Israel tempo isian imam men ringkat na bense' Lewi. Kasee ka' imam men ringkat na bense' Lewi iya'a sian momoko mingilimang men kalepu, mbaka' tio isian imam moola' sambana koi imam Melkisedek, ka' taasi'mo men lee' ni imam Harun! 12 Kalu aturanna imam koboliianmo, mbaka' ukum Torat uga' tio koboliian. 13 Mian men kai tundun iya'a mase ringkat na bense' sambana, ka' sianta sa'angu'po mian na bense'-Na men ninakat sida imam. 14 Giigii' mian poto inti'i se' Tumpunta ringkat na bense' ni Yehuda, kasee i Musa sian notaatundun imam na bense' iya'a. 15 Upa men tundunkonon kani'i sida manasa soosoodo, kalu taka a sa'angu' imam sambana men koi Melkisedek. 16 Imam iya'a ninakat nosida imam, taasi' mongololo'kon lee'na imam, kasee mongololo'kon tutuo'-Na men kuasaan men sian kokabu-kabusanna. 17 Gause na Alkitaap isian nitulis, “Koo mase Imam pataka manau' koi imam Melkisedek.” 18 Koini'i aturan men olukon mase sianmo sumalan, gause sianmo moonggor ka' sianmo kumana'. 19 Ukum Torat sian minsidakon upa-upa sida kalepu. Kasee kita koini'i nitaraimo sa'angu' aturan men porena bo ooskononta, kada' i kita sida mangkarani' Alaata'ala. 20 Ka' aturan iya'a nipololo'i tia sumpa'na Alaata'ala. Sianta sumpa' men koiya'a na tempo imam sambana ninakat. 21 Kasee tempo i Yesus ninakat sida imam, Alaata'ala nunsumpa' i Ia tae-Na, “Tumpu noko basumpa'mo, ka' Ia sian mombolii. Tae-Na, ‘Koo mase Imam pataka manau'.’ ” 22 Koiya'a mbali' i Yesus sida bookoi parasikoot bona sa'angu' toon men porena tia toon men olukon. 23 Mianna bense' Lewi men nosida imam tio biai'. Raaya'a sian sida bo imam pataka manau', gause i raaya'a sabole bo lapus. 24 Kasee i Yesus tumuo' pataka sidutu, ka' limang-Na bookoi imam sian tolimba' na mian sambana. 25 Mbali' pataka manau' i Ia momoko mansalamatkon mian men taka na Ko'ona mae' na Alaata'ala, gause i Ia tumuo' pataka sidutu bo pantakakon pa'ase'na mian iya'a na Alaata'ala. 26 Imam Moola' men koiya'a a men kana' bo ko'onta. Ia molinas, sianta sala'-Na, sianta idek-Na, nirensakon na mian men dosaon, ka' nipasawe'kon na ko'alayo'an men mingilingkudui lealaa. 27 Ia taasi' koi imam moola' men sambana, men sanda' ilio tio mongorookon kurbaan kutung gause dosana waka-wakana, ka' moko daa iya'a kasi dosana mian. Ia nongorookon kurbaan tongko' pensan pataka sidutu, tempo i Ia nongorookon waka-Na bookoi kurbaan. 28 Ukum Torat manganakat mian men sian kalepu bo sida imam moola'. Kasee noko daa ukum Torat iya'a, Alaata'ala nangawawaumo toon tia sumpa' se' i Ia manganakat Anak-Na men talakana bookoi Imam Moola' pataka sidutu.

Ibrani 8

1 Tukona giigii' tundunan men nitundunkon kani'i mase muntundunkon se' i kita isian Imam Moola' men koiya'a, men umoruang paraas uananna Alaata'ala Men Kuasaan Tuu' men isian na surugaa. 2 Ia balimang bookoi Imam Moola' na Lokis Molinas men isian na lalomna Kema men tuutuu'na, men ia pokerer Tumpu, taasi'po ia pokerer mian. 3 Sanda' imam moola' ninakat bo pongorookon kurbaan ka' soor bona Alaata'ala. Koiya'a uga' a Imam Moola' kani'i. Ia tio isian upa bo rookonon-Na. 4 Kalu se' i Yesus isian na tano' balaki' kani'i, Ia sabole sian sida bo imam, gause isianmo imam men bo pongorookon kurbaan koi men tio wawauon na ukum Torat. 5 Palimangon men ia limang i raaya'a bookoi imam mase tongko' simpaatukanna kabai se' loolung na upa men isian na surugaa. Koiya'a mbali' ia poko bantilkonmo Alaata'ala mbaripian ni Musa, na tempo i Musa boomo momokerer Kemana Tumpu. Taena Alaata'ala, “Imamat pore-pore! Giigii' iya'a tio wawauoon koi men nipoko pisiso'konmo na ko'oom na wawona buu'na.” 6 Kasee koini'i i Yesus nandapotmo palimangon men umangga'na tia imam na tano' balaki' kani'i, gause i Ia nosidamo topobisarana toon men porena tia toon men olukon. Toon iya'a a porena tia toon men olukon gause Alaata'ala nontoonkonmo men porena bo ko'onta. 7 Kalu se' toon men olukon sianta men sala'na, mbaka' mosoomo isian toon men korua'na. 8 Kasee Alaata'ala nansasala' mian-Na, tae-Na, “Sabole bo taka a tempona, Yaku' bo mantakakon toon men u'uru bona lipu' Israel, ka' lipu' Yehuda. 9 Taasi' koi men Yaku' toonkonmo pulina i raaya'a na tempo i Yaku' nimbibit ka' nantandan pulina umuar na tano' Mesir. Pulina sian malolo' na toon men Yaku' toonkon i raaya'a, mbali' i Yaku' sian ningimamat i raaya'a. 10 Kasee koi kani'imari a toon men bo wawauon-Ku na lipu' Israel na ilio men bo taka: Yaku' bo minsidakon i raaya'a minginti'i manganaa' ukum-Ku na noana i raaya'a, ka' muntulis na noana i raaya'a. Yaku' bo sida Alaata'alana i raaya'a, ka' i raaya'a bo sida mian-Ku. 11 Raaya'a mosoo mimisiso' simbaya'na i raaya'a, ka' mambantilkon na utusna, ‘Alaka' inau' a Tumpu.’ Gause i raaya'a giigii', morio' tia moola', bo minginti'i i Yaku'. 12 Yaku' bo mingilino-linoi sala'na i raaya'a, ka' sianmo minginau' dosana i raaya'a.” 13 Tempo Alaata'ala nuntundunkon toon men u'uru, Ia nambantilkon toon men olukon iya'a nosidamo manau', ka' men nosidamo manau' iya'a, uga' boomo penta'.

Ibrani 9

1 Toon men olukon isian aturan bakitumpu, ka' isian aturan bona laigan molinas men ia wawau mian. 2 Isian Kemana Tumpu nipokerer. Na lokis torumpakan isian sulaan boloak, ka' isian uga' meja tia roti men nirookon bona Alaata'ala. Lokis iya'a ningaan Lokis Molinas. 3 Na sambotakna toik men mongola'i, isian lokis korua'na men ngaanion Lokis Molinas Tuu'. 4 Na lalomna lokis iya'a isian mesba men mosoni a niwawau bo puntunuan kamangian, ka' isian uga' Petina Toon men nikampiti mosoni longko-longkop. Na lalomna Peti iya'a isian kuren mosoni men ni'isii kakaan men ngaanion manna, isian tokon ni Harun men ninsumpe, ka' isian rurua' watu madempa' men na wawona nitulisii toonna Tumpu. 5 Na wawona peti iya'a isian rua' kerup laian men mintimbaani'kon kotakaanna Alaata'ala. Laina rurua' kerup iya'a kamba-kambang na wawona talopna peti men pontololokian dosa. Kasee giigii' men isian na lokis iya'a sianpo sida popo'inti'ikonon sanda-sanda'. 6 Koiya'a a kakalianganna nangatur Kema iya'a. Sanda' ilio isian imam minsoop na lokis men tumbe na Kema iya'a mansalankon limangna i raaya'a. 7 Kasee men daa sida minsoop na lokis men korua'na tongko' Imam Moola'. Ia mingilimang koiya'a tongko' sataun pensan. Imam Moola' mangawawa rara'na ayop bo kurbaankonon bona Alaata'ala gause sala'na ka' sala'na mian men sian ia talekon i raaya'a. 8 Aturan iya'a bookoi pompopanasakonna Alus Molinas se' kalu Kemana Tumpu men tumbena dauga'na isian, mbaka' salan minsoop na lalomna Lokis Molinas Tuu' iya'a sianpo kobongkatian. 9 Giigii' iya'a nosidamo timbaani' bo ko'onta' tempo koini'i. Soor ka' kurbaan men rookonon bona Alaata'ala sian sida mompopokana' noana mian men mangawawa kurbaan. 10 Aturan iya'a tongko' muntundun kakaan, inuman, ka' sanda' kaliangan pongoloe'ian. Giigii' tongko' aturan men kampiile'an men tongko' bo kopera-peraan pataka boliionna Alaata'ala. 11 Kasee i Kristus noko takamo bookoi Imam Moola' na giigii' upa pore men bo taka. Ia ninsoopmo ka' nobalimang na Kemana Tumpu men balaki'na ka' kalepuna. Kema iya'a taasi' ia wawau mian. Aratina Kema iya'a taasi' norumingkat na tano' balaki' men nisidakon kani'i. 12 Kristus ninsoopmo na Lokis Molinas Tuu' na lalomna Kema iya'a tongko' pensan pataka sidutu. Ka' tempo iya'a Ia sian nangawawa rara'na bembe' moro'one kabai rara'na anakna sapi' bo kurbaankonon-Na. Ia nangawawa rara'na Suungna, ka' nontololoki i kita pataka sidutu. 13 Rara'na bembe' moro'one ka' sapi' moro'one nipipirkon na mian ka' awuna kurbaan sapi' rundara nipaasikon na mian. Panduungna kada' mongoloe'i wakana mian men koi taena aturanna ukum Torat se' marere. 14 Kalu rara' tia awu iya'a sida mongoloe'i rerena wakana mian, upa mune' ka' rara' ni Kristus. Gause ia tulung Alus men sidutu, mbaka' Kristus nongorookonmo waka-Na bona Alaata'ala bookoi kurbaan men sianta idekna. Rara'-Na mongoloe'i noanta na wawau men sian kumana', kada' i kita sida balimang bona Alaata'ala men tumuo'. 15 Mbali' i Kristus nosida Topobisara bona sa'angu' toon men u'uru, kada' mian men ia poko leelo'mo Alaata'ala sida mangalabot budel sidutu men Ia poko toonkonmo. Giigii' iya'a nosida gause i Yesus nolapusmo bo pontololoki sala'ta men kita poko limangmo tempo toon men olukon. 16 Kalu isian surat potuun bo pongobos budel, tiodaa tuutuu' se' men tombono budel iya'a noko lapusmo. 17 Gause surat potuun iya'a tongko' sida kalu mian men tombonona nolapusmo. Surat potuun iya'a sianpo sida kalu men tombono budel iya'a dauga' tumuo'. 18 Mbali' toon men olukon uga' nipotuutuu' tia rara'na ayop men nikoyo'. 19 Sarataa i Musa nambantilkon na lipu' Israel giigii' potoo men isian na ukum Torat, kasi ia nangala rara'na anakna sapi' ka' rara'na bembe' moro'one, ka' nontomok tia weer. Noko daa iya'a, kasi ia namake rakut hisop ka' wuluna domba memea' nimpipiri Kitap Ukum Torat iya'a ka' giigii' mian. 20 Pori-porimban mangawawau iya'a i Musa norobu taena, “Ni'imo a rara' men mompotuutuu' toonna Alaata'ala men nipotookon bo ko'omuu.” 21 Kasi i Musa nimpipirkon soosoodo rara' iya'a na Kemana Tumpu ka' na giigii' pakakas bakitumpuan. 22 Koi taena ukum Torat, toro-toro giigii' upa tio loe'ion tia rara', ka' dosa sian ampunion kalu sianta rara' men tonturo'. 23 Giigii' pakakas men mintimbaani'kon upa-upa men isian na surugaa tio loe'ion koiya'a. Kasee pakakas men na surugaa iya'a tio loe'ion tia kurbaan men porena tia kurbaan ayop. 24 Mbali' i Kristus taasi'po ninsoop na Lokis Molinas men ia wawau mian, gause Lokis Molinas men ia wawau mian tongko' simpaatukanna Lokis Molinas men tuutuu'na. Kristus ninsoop na surugaa. Koini'i i Ia ra'aa na Alaata'ala bo topobisaranta. 25 Imam Moola' na Yahudi sanda' taun mangawawa rara'na sa'angu' ayop minsoop na Lokis Molinas Tuu'. Kasee i Kristus sian piribiai' minsoop mongorookon waka-Na. 26 Gause kalu koiya'a, ansee i Ia piribiai' nitalalais muntumbeipo dunia kani'i nisidakon. Kasee koini'i na tempo men kokomburi'anna Ia tongko' pensan taka kada' mompopokale dosa tia mongorookon waka-Na bookoi kurbaan. 27 Alaata'ala nangaan se' mian tongko' pensan lapus, ka' moko daa lapus kasi ukumion-Na. 28 Koiya'a uga' i Kristus tongko' pensan nirookon bookoi kurbaan bo pontololoki dosana mian biai'. Ia bo taka soosoodo kopinduanna, taasi'mo bo pontololoki dosa, kasee bo pansalamatkon mian men mempeperai kotakaan-Na.

Ibrani 10

1 Ukum Torat tongko' simpaatukanna barakaat men bo taka iya'a, taasi'po men tuutuu'na. Mbali' tia kurbaan men koikoimo men sinampang kurbaankonon sanda' taun, Ukum Torat sian sida mompopokalepu i raaya'a men taka bakitumpu. 2 Kalu se' mian men bakitumpu iya'a tuutuu' noloe'mo a dosana, raaya'a sianmo munsurikon dosaon, ka' munsurikon sianmo mosoo momokela kurbaan. 3 Kasee men tuutuu'na kurbaan men nikurbaankon sanda' taun iya'a tongko' mompopo'inau'kon mian na dosana i raaya'a, 4 gause rara'na sapi' moro'one tia rara'na bembe' moro'one sian momoko manganui dosa. 5 Mbali' na tempo i Kristus taka na tano' balaki', Ia norobu na Alaata'ala, tae-Na: “Kuu sian mingkira'kon kurbaan ka' soor, kasee i Kuu ninsidakonmo i Yaku' montombonoi waka. 6 Kuu sian mingkira'kon kurbaan men tunuon kabai kurbaan men bo pontololoki dosa. 7 Kasi Yaku' norobu taeng-Ku', ‘Alaata'ala, ni'imo i Yaku'! Yaku' taka bo mingilimang men kikira'-Muu, koi men nitulismo na lulunanna kitap men nuntundunkon wakang-Ku.’ ” 8 Tumbena i Kristus norobu tae-Na, “Kuu sian mingkira'kon kurbaan ka' soor. Kuu sian mingkira'kon kurbaan ayop men tunuon tia kurbaan bo pontololoki dosa.” Kristus norobu koiya'a, maupo uga' giigii' kurbaan iya'a niwawaumo sintutu' koi na ukum Torat. 9 Noko daa iya'a Kristus norobu tae-Na: “Alaata'ala! Ni'imo i Yaku'. Yaku' taka bo mingilimang men kikira'-Muu.” Mbaka' Alaata'ala nansapui toon men olukon iya'a, ka' nombolosi tia toon men korua'na. 10 Yesus Kristus daamo ningilimang upa men kikira'na Alaata'ala ka' nongorookonmo waka-Na bookoi kurbaan see tongko' pensan pataka sidutu. Gause kurbaan iya'a, mbaka' dosanta giigii' noloe'mo. 11 Sanda' imam kumekerer mansalankon limangna sanda' ilio ka' sinampang momokela kurbaanna men koikoimo. Kasee kurbaan iya'a sian sida manganui dosa. 12 Kasee i Kristus nomokela tongko' sa'angu' kurbaan bo pontololoki dosa. Noko daa nomokela kurbaan iya'a, Kristus no'umoruangmo pataka manau' na paraas uananna Alaata'ala. 13 Ka' koini'i Kristus tongko' mempeperai tempona Alaata'ala mompoporungku' giigii' mian men mangka'idek i Kristus sida malolo' ni Ko'ona. 14 Kristus tongko' pensan nongorookon waka-Na bookoi kurbaan ka' i Ia nompopokana' pataka manau' mian men popokalepuion. 15 Men koiya'a Alus Molinas uga' nompotuutuu' na ko'onta'. 16 Ia norobu tae-Na, “Koi kani'imari a toon men bo toonkonon-Ku na ko'ona i raaya'a ni'imarian: Yaku' bo monsoopkon ukum-Ku na noana i raaya'a, ka' muntulis na noana i raaya'a!” Koiya'a wurungna Tumpu. 17 Alaata'ala uga' norobu tae-Na, “Yaku' sianmo minginau' dosana ka' idekna i raaya'a”. 18 Kalu se' giigii' iya'a ampunionmo, mbaka' mosoomo momokela kurbaan bo pontololoki dosa. 19 Utu-utus! Gause kolapusan ni Yesus iya'a mbaka' i kita koini'i momoko miminsoopi Lokis Molinas Tuu'. 20 Yesus noko pantatasmo sa'angu' salan men u'uru bo ko'onta'. Salan iya'a lumiu na toik pongola' ka' mangawawa i kita na tutuo' men pore. Salan iya'a ia tatas i Yesus tia waka-Na. 21 Kita koini'i montombonoi sa'angu' Imam Moola' Tuu' bo pantanaasi Laiganna Alaata'ala. 22 Mbaka' maimo kita taka na Alaata'ala tia noa men maloos ka' imaan men moonggor, ka' noa men tuutuu' parasaya gause niloe'imo na upa men ba'idek, ka' wakanta nitogisimo tia weer molino. 23 Kita tio sinampang mompotuutuu' men kita ooskonmo, gause Ia men nontoonkon mase malolo'. 24 Ka' mai kita poo'imamat kada' molingu'kon simbaya'ta ka' mingilimang men pore. 25 Alia i kita kobude'an poorimpungi bakitumpu koi men malia' wawauonna toropii mian. Kasee mai kita poo'ururanii tontuko tuu' na tempo koini'i, gause kuu inti'imo se' ilio kotakaanna Tumpu kaekae' karani'. 26 Gause kalu i kita sawauwau dosa, kasee i kita noko pinginti'imo pisiso' men kana', mbaka' sianmo isian kurbaan men bo pontololoki dosanta. 27 Men daa isian na ko'onta' somo mempeperai pungukumian men koriri' ka' apu men lumeleaambang muntunu giigii' mian men mangka'idek Alaata'ala. 28 Kalu rua' kabai tolu' mian mompotuutuu' se' isian mian men mongkosiankon ukum men ia tadulkon i Musa, mbaka' mian iya'a tio ukumon pate men sianta lino-linoan. 29 Upa mune' kalu rawatna ukuman men rookonon na mian men sian mangangga'i Anakna Alaata'ala, men munsurikon sianta angga'na a rara'na toonna Alaata'ala men nongoloe'i dosana! Ia sian mangangga'i Alus Molinas men pu'una kaporean. 30 Kita minginti'i i Ia men norobu taena, “Yaku' a pangawalos! Yaku' bo mangawalos sala'na mian!” Ka' men norobu taena, “Tumpu bo mungukumi mian-Na.” 31 Koriri' tuu' kalu Alaata'ala men tumuo' mansangkumi ka' mungukum i kita. 32 Inau' a tutuo'muu men mbaripian. Na tempo iya'a, sarataa ruarna Alaata'ala nunguruari i kuu, kuu nongololongi solon-solong men balaki', kasee i kuu nomoko bakitaan. 33 Mbaripian i kuu ni'iroki ka' niwawaukon men sian pore na aropna mian biai'. Isian uga' i kuu men tonsoop nangkaba' i raaya'a men niwawaukon koiya'a. 34 Ka' i kuu tonsoop nunsurikon repaanna mian men nitarungku. Na tempo kupangmuu ni'omuru, kuu nangalabot iya'a tia noa pore, gause i kuu ninginti'i se' i kuu dauga' montombonoi upa-upa men pore tuu' ka' men mantaan pataka manau'. 35 Mbaka' alia babata. Kalu i kuu sinampang parasaya, mbaka' isian dale' men balaki' bo ko'omuu! 36 Kuu tio moko pera kada' moko daa i kuu mingilimang pingkira'na Alaata'ala, kuu mandapot upa men Ia toonkon iya'a. 37 Gause na Alkitaap isian nitulis, “Sianmo paraa manau', Ia men bo taka iya'a, daa takamo. Ia sian monsompo' kotakaan-Na. 38 Mian men tumuo' mase mian men popokana'on-Ku gause parasaya na Ingku'. Kasee kalu i ia mongkokundai i Yaku', mbaka' i ia sianmo kokana'-Ku.” 39 Kasee i kita taasi'po mian men mongkokundai i Ia ka' silaka'. Kita mase mian men parasaya na Alaata'ala ka' mantausi tutuo' men pore.

Ibrani 11

1 Kalu i kita imaanan mbaka' i kita sian raranga' na giigii' upa men ooskononta, ka' rampot a noanta na giigii' upa men sian piile'onta. 2 Mian mbaripian mase kokana'na Alaata'ala gause i raaya'a imaanan. 3 Gause i kita imaanan mbaka' i kita ninginti'i se' dunia kani'i ia sidakon Wurungna Alaata'ala. Mbali' upa men kita piile' koini'i taasi' nisidakon na upa men kampiile'an. 4 Gause i Habel imaanan mbaka' i ia nomokela kurbaan men porena tia kurbaan ni Kain. Mbali' Alaata'ala nangalabot kurbaanna ka' nompotuutuu' i ia bookoi mian men kana'. Habel nolapusmo, kasee ka' imaanna iya'a, mbaka' i ia dauga' morobu pataka koini'i. 5 Gause i Henokh imaanan mbaka' i ia nileengket dako' mongololongi lapus. Wakana sianmo nitausi, gause ia leengketmo Alaata'ala. Na Alkitaap isian nitulis se' koo'po tia i Henokh nileengket, Alaata'ala nangaan i ia se' kokana'-Na. 6 Kalu mian sianta imaanna mbaka' sabole sian kokana'na Alaata'ala. Gause mian men mongooskon Alaata'ala tio parasaya se' Alaata'ala isian, ka' uga' tio parasaya se' Alaata'ala mantamboi mian men tuutuu' mansarak i Ia. 7 Nuh ia tundunii Alaata'ala upa men bo rumpakionna, men sianpo nokampiile'an na ko'ona. Gause i Nuh imaanan mbaka' i ia layaon ka' malolo' na Alaata'ala pataka i ia nangawawau sa'angu' kapal men sida mansalamatkon wakana tia suo'na. Gause imaanna iya'a, ia nimpipiile'konmo se' sala' a wawauna mian na tano' balaki', kasee i ia mian men kana' a wawauna gause parasaya na Alaata'ala. 8 Gause i Abraham imaanan mbaka' i ia malolo' na Alaata'ala tempo Alaata'ala nengeleelo' i ia ka' nomosuu' mae' na dodongoan men ia toonkonmo Alaata'ala bo tombonoionna. Kasi Abraham nomae' men sian ia inti'i se' aana a bo rae'ionna. 9 Gause i Abraham imaanan mbaka' i ia nodumodongo koi mian men taasi' tombonona dodongoan men ia toonkon Alaata'ala na ko'ona. Ia nodumodongo indo'o na lalomna kema. Koiya'a uga' i Ishak tii Yakub, men koikoimo ia toon Alaata'ala. 10 Abraham nongooskon kota men isian pandasina, kota men ia toropoti Alaata'ala ka' nipokerer. 11 Gause i Abraham imaanan mbaka' i ia no'anakon tia boroki'na men i Sara, maune' i ia langkai'mo tuu', ka' i Sara kamba'. Abraham parasaya se' Alaata'ala bo mongololoikon toon-Na. 12 Maune' i ia na tempo iya'a koi mian men nolapusmo a wakana, kasee i ia dauga' nandapot lee' biai' men sian pokoon saa'on, koi kobiai'na bitu'on na lealaa ka' bone na poso'oleon. 13 Giigii' mian iya'a imaanan pataka nolapus, maune' raaya'a sianpo nandapot men ia toonkon Alaata'ala. Raaya'a tongko' nimiile' ka' nantaponi men dauga' oloa. Raaya'a mompotuutuu' se' i raaya'a tongko' mian men taasi' tombonona dodongoan ka' mian notumaka na tano' balaki' kani'i. 14 Wurung men koiya'a minsiso'kon se' i raaya'a pintanga' mansarak bo dodongoannamo. 15 Taasi' dodongoan men ia poko parereimo i raaya'a a inau'onna. Gause kalu koiya'a, mbaka' i raaya'a kaloanganan mule'kon na dodongoan iya'a. 16 Kasee i raaya'a mingintoomkon dodongoan men pore tuu' na surugaa. Koiya'a mbali' Alaata'ala sian makamaa' ngaanon Alaata'alana i raaya'a, ka' i Ia noko pontoropotikonmo sa'angu' kota bo ko'ona i raaya'a. 17 Gause i Abraham imaanan mbaka' i ia nongorookon i Ishak bookoi kurbaan tempo Alaata'ala nimitopongi imaanna. Abraham isianmo toon se' bo isian lee'na, kasee ia maloos a noana momokela anakna men sa'a-sa'angu' bookoi kurbaan, 18 maupo na ko'ona nipoko bantilkonmo: “Lee' men ringkat ni Ishak a men bo ngaanon lee'em.” 19 Ia parasaya se' Alaata'ala kuasaan momotuo'i mian lapus. Ka' sida ngaanon koikoi se' i Ishak nolapusmo ka' nipotuo'i. 20 Gause i Ishak imaanan mbaka' i ia nontoonkonmo barakaat men bo rumpakionna i Yakub ka' i Esau ni'imarian. 21 Gause i Yakub imaanan mbaka' tempo i ia boomo lapus, ia nambarakaatimo rurua' anak ni Yusuf, kasi nonsoosa' Alaata'ala tuku-tuku' na puusna tokonna. 22 Gause i Yusuf imaanan mbaka' tempo i ia montorumpaki kolapusanna, ia nuntundun no'umuaranna lipu' Israel na tano' Mesir ka' nantako' potuun bo pangkakaliangankon bangkena. 23 Gause minti'i ni Musa imaanan mbaka' i raaya'a nanganaa' i Musa tolu' bitu'on a nau'na sarataa i ia nongamea'. Raaya'a nimiile' se' i ia sa'angu' anak men tingkai ka' raaya'a sian layaonkon potoona tomundo'. 24 Gause i Musa imaanan mbaka' sarataa i ia nobalaki'mo, ia bude' ngaanon anakna anak ni tomundo'na Mesir men wiwine. 25 Ia bagiakon mongololongi repaan tia mianna Alaata'ala. Sobii ka' munsuri ma'amat men tongko' sangkodi' na tutuo'na mian men dosaon. 26 Ia bagiakon munsuri idekion supu-supuana i Kristus men ia toonkon Alaata'ala iya'a. Sobii ka' mandapot kupang na lipu' Mesir, gause i ia mongooskon tambo na ilio komburi'. 27 Gause i Musa imaanan mbaka' i ia namarereimo Mesir ka' sian layaonkon komaso'ionna tomundo' Mesir. Ia nokotaan gause i ia koikoi se' nimiile' Alaata'ala men sian kampiile'an iya'a. 28 Gause i Musa imaanan mbaka' i ia nuntumbei nangawawau Paska ka' nomosuu' lipu' Israel mimpipirkon rara'na domba na soopanna laiganna i raaya'a kada' Malaa'ikat Kolapusan alia mampapatei anakna i raaya'a men balaki'na. 29 Gause lipu' Israel imaanan mbaka' i raaya'a sida nengelembeti Tobui Memea' koikoi se' i raaya'a mae' na katano'an men makangkung, kasee samba Mesir ia limbusi tobui iya'a na tempo i raaya'a uga' nontopongi lumembet. 30 Gause lipu' Israel imaanan mbaka' i raaya'a nintikumi kota Yerikho koi pitu' ilio a nau'na pataka tembokna koruntun. 31 Gause i Rahab imaanan mbaka' mau i ia wiwine men mambalukkon wakana, see i ia sian nosilaka' tia mian men sian malolo' na Alaata'ala, gause i ia nangalabotimo pore-pore mian men mae' ninggimatai dodongoanna. 32 Ka' upa soosoodo a men tio ngaanonku? Tempongku tongko-tongko'na iya'a. Yaku' sianpo muntundunkon tutuo' nari Gideon, Barak, Simson, Yefta, Daud, Samuel, ka' giigii' nabii. 33 Gause i raaya'a imaanan mbaka' i raaya'a nungurungku'imo toropii batomundo'an. Raaya'a ningilimang men kana' pataka nangalabot upa men ia toonkonmo Alaata'ala. Raaya'a nongompodimo nganga'na singa, 34 nampapatei apu men dodoa, nitotok see sian nokana', sian momoko ba'upa kasee sida nobukuan ka' moonggor na poopapatean pataka sida mungurungku'i surudaduna lipu' saliwana. 35 Isian wiwine men imaanan, men nopoorumpak soosoodo tia poto'utusanna men noko lapusmo kasee ia potuo'i Alaata'ala. Isian uga' men nitalalais pataka nolapus. Raaya'a bude' uarkonon, kada' mantausi tutuo' men pore tuu'. 36 Isian uga' men ni'iroki ka' nibabali, ka' nikalo' kasi nitarungku. 37 Raaya'a nilapak tia watu pataka lapus. Isian men nikolong tia garagaji. Isian men nipapatei tia bakoko'. Raaya'a potokeaano' men tongko' nopake anitna domba ka' anitna bembe'. Raaya'a kaasiasi, nitalalais ka' nipapolosi. 38 Dunia kani'i sian kana' bo dodongoanna i raaya'a. Raaya'a potokeaano' na tano' maleas ka' na buu'na, ka' dumodongo na leeng tia selengkakna watu. 39 Maupo i raaya'a giigii' kokana'na Alaata'ala gause imaanan, raaya'a sianpo nungurumpaki upa men nitoonkon iya'a. 40 Alaata'ala nontoropotikonmo upa men porena bo ko'onta' tii raaya'a, kasee i raaya'a sianpo popokalepuon, dauga' mempeperai i kita, kada' singka-singkat tii kita.

Ibrani 12

1 Mian biai' iya'a a men mompotuutuu' imaanna. Raaya'a koi antong men mintikumi i kita. Mbaka' mai kita parereia giigii' dosa men mantalintangi i kita, ka' mampari-pari tia noa men mokotaan na tandingan men ia bantilkon Tumpu bo ko'onta'. 2 Mai kita limanga tia mata men tontuko ni Yesus. Ia a men pu'una kaparasaya'anta ka' uga' i Ia a men mompopokalepu kaparasaya'anta. Ia nokotaan mamasa'an saliip ka' sian ninsirinai se' kakamaa' a lapus na saliip. Ia tongko' ningintoomkon upa men kobeles men nitoropotikonmo bo Ko'ona, ka' koini'i i ia oru-oruang na paraas uananna oruangan kobalaki'anna Alaata'ala. 3 Intoomkon koi upa repana i Yesus mangaropi mian dosaon men mintimbangi i Ia! Mbaka' amo' kobude'an ka' kopato' a noamuu. 4 Gause tempo i kuu mampari-pari dako' mangawawau dosa, kuu sianpo nampari-pari men tamban nunturo'kon rara'. 5 Ka' alia mongkolimbo'i bantilina Alaata'ala kani'imari, men nirookon na ko'omuu bookoi anak-Na: “Anak-Ku, alia mansapa' ukumanna Tumpu, ka' alia kokoo'an kalu i Ia minsinggo i koo. 6 Gause Tumpu mungukum sanda' mian men kolingu'-Na, ka' mambabali sanda' mian men Ia labot bookoi anak-Na.” 7 Kuu tio mokotaan ukumanna Alaata'ala. Ia mungukum i kuu bookoi oosan se' i kuu tuutuu' anak-Na. Isian mbali' a anak men sian babalionna tamana? 8 Kalu i kuu sian tonsoop babalion koi men surionna giigii' anak, mbaka' i kuu taasi' anak men tamaan, kasee anak bule. 9 Kita montombonoi tama na dunia men mambabali i kita, ka' i kita mangangga'i i ia. Upa mune' kalu Tama na giigii' alus? Kita tiodaa malolo' na Ko'ona kada' i kita sida tumuo'. 10 Minti'inta men na dunia mambabali i kita tongko' na tempo men sian paraa manau', koi men daa ia sarui i raaya'a se' daa kana'. Kasee Alaata'ala mambabali i kita bo kaporeanta, kada' i kita sida molinas koi i Ia. 11 Tempo i kita nibabali, ukuman iya'a sian koporena noanta, kasee kasiongo'ta. Kasee noko daa nibabali, ukuman iya'a minsidakon i kita tumuo' koi men kana', ka' minsidakon i kita ratong. 12 Mbaka' popomoonggor a limamuu men lundeng tia tuurmuu men lungkak! 13 Ka' loosi a salan bo ko'omuu kada' saratmuu men pepeengko' sian koleti' kasee sida malesi'. 14 Pari-pari a tumuo' pooka'amat tia giigii' mian ka' pari-pari a tumuo' molinas, gause kalu sian molinas, mbaka' sianta sa'angu'po mian a mimiile' Tumpu. 15 Maka'amat! Alia sa'angu'po mian a men sian mungurumpaki kaporeanna Alaata'ala, dako' tumuo' a wakat men mapakat men mantakakon kogora'an ka' montombolongkon mian biai'. 16 Alia isian mian men mogora' kabai se' sian mangangga'i Tumpu, koi i Esau men nambalukkon obosanna bookoi anak men balaki'na, supu-supuana kakaan sa'angu' lean. 17 Kuu ninginti'i se' na komburi'na i Esau mingkira' mangalabot barakaat iya'a, kasee ia sian nitarai. Ia sianmo salanan montotobo'i sala'na, maupo i ia ningkakaase' tamban wiri. 18 Kuu sian nantakai upa-upa koi men ia takai lipu' Israel mbaripian. Raaya'a nantakai buu'na men sida sudukon, ka' isian apuna men lumeleaambang. Raaya'a nongololongi men pintung tia pika' ka' baleba'. 19 Raaya'a nongorongor laungna terompet ka' wurung. Sarataa mianna Israel nongorongor wurung iya'a, raaya'a ningkakaase' kada' aliamomo' morobu soosoodo na ko'ona i raaya'a. 20 Raaya'a sian nokotaan mongorongor potoo men ia takakon wurung iya'a men taena, “Giigii' men munsuduk buu'na kani'i, maupo ayop, ia tio lapakon watu pataka lapus.” 21 Upa men ia piile' mian koriri' tuu' pataka i Musa norobu taena, “Yaku' layaon tamban lantutukan!” 22 Kasee i kuu notakamo na Buu'na Sion mae' na kotana Alaata'ala, Alaata'ala men tumuo'. Kuu mae' na kota Yerusalem men na surugaa. Kuu notakamo na loloonan malaa'ikat, sa'angu' tompuk men rame. 23 Kuu notakamo na jama'atna giigii' anak men balaki'na. Ngaanna i raaya'a nitulis na surugaa. Kuu notakamo na Alaata'ala men mungukumi giigii' mian, ka' notakamo na giigii' santuo'na mian men kana' men nipopokalepumo, 24 ka' notakamo ni Yesus, topobisarana toon u'uru. Kuu notakamo na rara' men nipipirkon men muntundunkon upa men porena tia rara' ni Habel. 25 Mbaka' maka'amat dako' i kuu mongkokundai i Ia men morobu iya'a. Mian mbaripian sian momoko mamarere kalu i raaya'a kundakon i Ia men notaka na tano' balaki' mengelelekon lele men ringkat na Alaata'ala. Upa mune' i kita kani'i men daa momorongori i Ia men norobu nda'amari surugaa! Kalu i kita mongkokundai i Ia, kita sabole sian momoko mamarere! 26 Na tempo iya'a wurung-Na nunguyunggot tano' balaki', kasee koini'i i Ia nontoonkon tae-Na, “Yaku' dauga' pensan munguyunggot ka' men yunggoton-Ku taasi'mo tongko' tano' balaki' kasee tiamo lealaa.” 27 Wurung men nangaan “dauga' pensan” minsiso'kon se' giigii' upa men ia sidakonmo Alaata'ala bo yunggoton ka' saalkonon, kada' men tontako' somo men sian notoyunggot. 28 Mbaka' i kita tio basukuur na Alaata'ala gause i kita mangalabot na Ko'ona sa'angu' batomundo'an men sian koyunggot. Mai kita basukuur ka' monsoosa' Alaata'ala koi wawau men kana' na Ko'ona, mangangga'i ka' layaonkon i Ia, 29 gause Alaata'alanta koi apu men muntunu giigii' upa pataka kabus.

Ibrani 13

1 Kuu tio sinampang pookolingu'kon tia simbaya'muu sa'angu' kaparasaya'an koi mian men moto'utus. 2 Alia babatakon mangalaboti mian tumuuk na laiganmuu. Gause wawau men koiya'a mbaka' isian toropii mian sian ia inti'i noko pangalabotimo malaa'ikat na laiganna. 3 Inau' a mian men nitarungku, koikoi se' i kuu uga' mian men nitarungku. Inau' uga' a mian men nitalalais, koikoi se' i kuu uga' nitalalais. 4 Giigii' mian tiodaa mangangga'i aturanna suo'. Mian men moto samba sian sida pootumpangkon, gause Alaata'ala bo mungukumi mian men muntumpangkon samba-sambana, ka' mian men mogora'. 5 Alia tumuo' sida ata'na doi'. Kuu tio bangar tia upa men isian na ko'omuu. Gause Alaata'ala nangaan tae-Na, “Yaku' sabole sian mandalai i kuu sumusuung, ka' Yaku' sabole sian mamarei i kuu.” 6 Koiya'a mbali' i kita momoko morobu, “Tumpu a pangalawei i yaku'. Yaku' sian layaon. Upa mbali' a sidaonna mian limangon na ingku'?” 7 Inau' a moomoola'muu men muntundunkon Wurungna Alaata'ala na ko'omuu. Imamat a waya'na men takakononna tutuo'na i raaya'a, ka' lolo' a kaparasaya'anna i raaya'a. 8 Yesus Kristus koikoina, mau mbaripian, koini'i ka' pataka manau'. 9 Alia i kuu liaskononna biai' kaliangan pisiso' men sangaraasan. Gause men pore mase kalu noanta pakadodoron tia kaporeanna Alaata'ala. Alia mingimamat aturan na kakaan men sian mantakakon kaporean na mian men mongololo' aturan iya'a. 10 Kita men parasaya ni Yesus isian mesba, ka' imam Yahudi men balimang na Kemana Tumpu sian sida mangkaan kurbaan men isian na mesba iya'a. 11 Rara'na ayop men nirookon bookoi kurbaan bo pangampunian dosa, ia wawa Imam Moola' na Lokis Molinas Tuu', kasee wakana ayop iya'a nosida awu, nitunu na liwana kampung. 12 Mbali' i Yesus uga' nitalalais na liwana soopanna kota kada' dosana mian-Na sida koloe'ian tia rara'-Na. 13 Mbaka' mai kita mae' na Ko'ona na liwana kampung ka' munsuri idekion tii Ia. 14 Gause ka'ita na tano' balaki', kita sian montombonoi dodongoan men mantaan pataka manau'. Kita mansarak kota ni'imarian men bo kotakaanta. 15 Mbaka' mai kita mimpu'u ni Yesus ka' sinampang basukuur na Alaata'ala bookoi kurbaan men bo Ko'ona. Kurbaanta mase upa men wurungkononta mompobalaki' ngaan-Na. 16 Alia i kuu mongkolimbo'i mangawawau men pore. Alaka' poolawei, gause men koiya'a a kurbaan men daa kokana'na Alaata'ala. 17 Porongori a moomoola'muu ka' bi palolo' na ko'ona i raaya'a, gause i raaya'a sinampang mandagai noamuu, ka' bo puntundunkon na Alaata'ala upa men wawauonmuu. Kalu i kuu momorongori moomoola'muu, mbaka' i raaya'a bo mingilimang palimangonna tia noa men beles, taasi'po tia noa men kokoo'an. Kasee kalu i raaya'a kokoo'an mbaka' sian mantakakon bo kaporeanmuu. 18 Sambayangkon i kai liuliu. Pinginti'imai, noamai molinas. Na giigii' upa kai mingkira' tumuo' men kana'. 19 Pa'ase'onku tuu' kada' i kuu mansambayangkon i yaku' kada' Alaata'ala dongan mangawawa i yaku' mule'kon na ko'omuu. 20 Alaata'ala a pu'una koratongan. Rara' ni Yesus na kolapusan-Na a men nompotuutuu' toon men sidutu men ia toonkon Alaata'ala na ko'onta. Mbali' Ia nomotuo'imo Tumpunta i Yesus noko daa lapus. Yesus koini'i nosidamo Pontotobo' men Pobalaki'on bo ko'onta' men domba-Na. 21 Sulano Alaata'ala mompopotalakana tutuo'muu tia giigii' men pore bo pingilimang pingkira'-Na. Sulano mimpu'u ni Yesus Kristus, Alaata'ala mangawawau na ko'onta' upa men kikira'-Na, kada' i Yesus Kristus tunde'on pataka sidutu! Amin. 22 Utu-utus! Pa'ase'onku kada' i kuu mingimamat ururanku kani'i tia noa men sian sungkol, gause suratku kani'i sianta biai' taa'. 23 Kuu tio minginti'i se' utusta i Timotius ni'uarkonmo na tarungkuan. Kalu i ia dongan taka na ingku', mbaka' yaku' bo mangawawa i ia na tempo i yaku' mengeleleongi i kuu. 24 Salammai na giigii' moomoola'muu ka' na giigii' mianna Alaata'ala. Giigii' utus sa'angu' kaparasaya'an men ringkat na Italia moki tundunkon salamna bo ko'omuu. 25 Sulano kaporeanna Tumpu surionmuu na tutuo'muu.

Yakobus 1

1 Tabea' bona samba Israel men sompulo' rua' bense' na longkop dodongoan sambana! Yaku' i Yakobus men papalimangna Alaata'ala tii Tumpu Yesus Kristus. 2 Utu-utus! Kalu i kuu mentempoi repaan men dodoa, nono' tio galalonmuu koi sa'angu' kobelesan. 3 Gause i kuu minginti'i se' kalu i kuu sinampang parasaya na Tumpu na tempo i kuu munsuri repaan men dodoa, mbaka' noamuu sida uga' mokotaan. 4 Patalai a noamuu men mokotaan iya'a kada' minsidakon tutuo'muu kalepu ka' sianta titiu'po men sian kana' na ko'omuu. 5 Kalu isian i kuu men sian laan isian pinginti'ian, ia tio mama'ase' pinginti'ian iya'a na Alaata'ala. Mbaka' Alaata'ala sabole mantarai pinginti'ian na ko'ona, gause Alaata'ala mantarai sanda' mian tia noa men ma'amat ka' sian mingimbuat sala'muu. 6 Kasee i kuu, kalu mama'ase' tiodaa tia imaan ka' alia bata-bata. Kalu i kuu bata-bata, mbaka' i kuu koi nggolong-nggolong na tobui men waale'e le'emarikononna mombuul. 7 Mian men koiya'a alia mongooskon se' daa mangalabot upu-upa na Tumpu. 8 Ka' mian men papanga' a pikiranna sianta ratong a tutuo'na. 9 Utu-utus men talalais uga' bi munsuri beles gause Alaata'ala nongorookonmo oruangan men angga'ion. 10 Ka' i kuu men kupangon uga' tio munsuri beles kalu Alaata'ala sianta mangangga'i i kuu, gause mian men kupangon bo marandak koi mburakna rakut. 11 Gause ilio alayo'mo ka' nakarasmo tuu', mbaka' nalaumo a rakut iya'a pataka narandak a mburakna ka' sianmo pore piile'on. Koiya'a uga' a mian men kupangon. Ia uga' bo lapus tempo i ia pintanga' mingilimang palimangonna. 12 Barakaatan a mian men mokotaan tempo takaionna repaan men dodoa, gause kalu i ia sian rungku'ionna repaan men dodoa, ia bo mandapot tambo tutuo' pore men ia toonkon Alaata'ala bona sanda' mian men mongkolingu'kon Alaata'ala. 13 Kalu sa'angu' mian takaionna repaan men dodoa, ka' munsuri mo'uus mangawawau men ba'idek, alia i ia mangaan se' men koiya'a ia takakon Alaata'ala. Gause Alaata'ala sian pokoonna idek topongion, ka' uga' i Ia sian momosuu' mian mingilimang men ba'idek. 14 Kasee sanda' mian topongionna pingkira'na suungna tempo i ia tololo' ka' mongololoikon pingkira'na noana. 15 Ka' kalu pingkira'na noana iya'a loloikonon, mbaka' ia mantakakon dosa, kasi kalu dosa iya'a mararo'mo, mbaka' i ia mantakakon kolapusan. 16 Utu-utus men kolingu'ku, alia i kuu ko'akalian! 17 Sanda' upa pore ka' kalepu men rumpakionta, ringkat na surugaa, ia palaukon Alaata'ala. Iamo men ninsidakon giigii' upa men bo punguruari na langit, kasee Alaata'ala sianta men koboliian, koi loolung men koboliian gau'kononna punguruari na langit men mobabolii. 18 Wurung-Na men kana' a ninsidakon i kita bo anak-Na gause koiya'a a kikira'-Na. Ia nangawawau men koiya'a, kada' i kita mantausi oruangan men tuko na giigii' men Ia sidakonmo. 19 Utu-utus men kolingu'ku, porongor ini'imari! Sanda' mian tio mingkira' mongorongor tundunanna mian sambana, ka' alia tongko' weweron, ka' uga' alia dongan maso'. 20 Gause mian men maso'on sianta mantakakon upa men kana' na aropna Alaata'ala. 21 Mbali' iya'a, kokundai a upa men sianta kana'na tia giigii' upa men ba'idek. Laboti a Wurungna Alaata'ala tia noa men pore. Wurungna Alaata'ala men nitadulkonmo na ko'omuu iya'a kuasaan bo pansalamatkon i kuu. 22 Ka' i kuu uga' tio mongololoikon Wurungna Alaata'ala, ka' taasi' tongko' mongorongor. Gause kalu sian koiya'a, mbaka' i kuu tongko' mangakali waka susuung. 23 Mian men mongorongor Wurungna Alaata'ala kasee sian mongololoikon upa men ia rongor iya'a i ia sida timbaani'konon koi mian men mamakanasai ro'upna na mongkitaan. 24 Baasi noko daa nimiile' dudusna na mongkitaan, ia nomae'mo ka' liuliu nolimbo' se' koi upa a dudusna iya'a. 25 Kasee ime a men mansarak minginti'i ukum men kalepu, men minsidakon mian dako' po'ata'onna dosa, ka' uga' mongololo' ukum iya'a, men taasi' tongko' moko daa mongorongor limbo'mo kasee kakat mingilimang, mbaka' i ia bo barakaationna Alaata'ala gause upa men ia limangmo. 26 Kalu isian sa'angu' mian men mansarui wakana se' daa pa'agama, kasee sian mokotaan wewerna, mian iya'a mangakali waka-wakanamo. Mbaka' bakitumpuna sianta kana'na. 27 Bakitumpu men tuutuu'na ka' uga' sianta idekna na aropna Alaata'ala, Tama na surugaa, mase koi kani'imari: muntulung anak unon tia wiwine balu men muntuungi repaan, ka' uga' mandagai waka-wakanamo dako' silaka'ionna idekna dunia.

Yakobus 2

1 Utu-utus! Kita men parasaya ni Tumpu Yesus Kristus, Tumpu men angga'ion, alia poosasala' a pimiile' ka' pangaropinta mian men tongko' gau'kononna upa men piile'on. 2 Gause kalu isian sa'angu' mian kupangon men nosinsim mosoni ka' nopakean men pore notaka tii kuu na pootatakaianmuu, ka' isian uga' mian talalais nopakean men kobera-berak, 3 mbaka' i kuu mangangga'i tuu' mian men nopake pore iya'a. Kuu morobu na ko'ona taemuu, “Mai tanaas, oruang na oruangan men pore kani'i.” Kasee na mian men talalais iya'a i kuu morobu taemuu, “Kekerer kande'e.” Kabai taemuu, “Oruang kamba'a na tano' na soripi'na saratku.” 4 Wawaumuu men koiya'a mbaka' mompoosasala'kon pimiile'muu tia pangaropimuu mian ka' i kuu nosidamo pungukumi mian tia noa men madengkul. 5 Utu-utus men kolingu'ku, porongor! Mian men talalais na dunia kani'i mase ia poko rurukimo Alaata'ala bo sida mian kupangon na imaanna. Raaya'a men bo pontombonoi Batomundo'anna Alaata'ala, koi men Ia toonkonmo na sanda' mian men daa mongkolingu'kon i Ia. 6 Kasee i kuu tongko' mingiroki mian men talalais. Kada' bo inti'ionmuu se' mian kupangon a men mantalalais ka' manggau'kon i kuu wawaon na mian men bo pungukumi. 7 Mian men kupangon iya'a a men mingiroki ngaan men angga'ion men ninsidakon i kuu mianna Alaata'ala. 8 Kasee, kalu i kuu mongololoikon koi men taena ukum tuko men nitulis na Alkitaap: “Kolingu'kon a simbaya'muu koi wakamuu suungmuu,” mbaka' men koiya'a i kuu ningilimangmo men pore. 9 Kalu poosasala' a pimiile' tia pangaropimuu mian men tongko' gau'kononna upa men piile'on, kuu nangawawaumo dosa, ka' ukumna Alaata'ala nangaan se' i kuu nunguluanimo ukum. 10 Gause mau ime a men malolo' na giigii' ukumna Alaata'ala kasee sian mingimamat sa'angu'po ukum, ia sida ngaanon nunguluanimo giigii' ukum. 11 Gause men nangaan tae-Na, “Alia muntumpangkon samba-samba,” i Ia uga' a men nangaan tae-Na, “Alia mampapatei.” Mbaka' mau i kuu sian nuntumpangkon samba-samba, kasee i kuu nampapatei, kuu uga' nunguluanimo ukum. 12 Alaka' porobu ka' wawau a men kana' gause i kuu bo ukumion tia ukumna Alaata'ala men minsidakon mian dako' po'ata'onna dosa. 13 Gause Alaata'ala sian mingilino-linoi mian men sian mingilino-linoi simbaya'na. Kasee kalu mian mingilino-linoi simbaya'na, mbaka' Alaata'ala bo mingilino-linoi i ia na tempo pungukumian. 14 Utu-utus! Upa kana'na mian mangaan se' i ia daa imaanan, kasee i ia sian mingilimang? Sida mbali' a imaan men koiya'a mansalamatkon i ia? 15 Kalu isian sa'angu' utus moro'one kabai wiwine men sianta pakeanna ka' sianta men bo kaanonna sanda' ilio, 16 ka' isian i kuu sa'angu' mian morobu taemuu, “Maka'amatsi na salan. Pisok a pakean men ma'amu' ka' kaan uga' bi benteng!” Kasee mian men morobu iya'a sian nantarai upa-upa na mian iya'a, men koiya'a upa kana'na? 17 Koiya'a uga' a sasalanna imaan. Kalu imaan iya'a sian sintutu' tia wawaunta mbaka' imaan men koiya'a sida ngaanon sianta kana'na. 18 Kalu isian mian men mangaan taena, “Isian mian men mongooskon imaanna, ka' uga' isian mian sambana men mongooskon wawauna.” Men koiya'a simbationku koi kani'imari: “Pipiile'kon na ingku' a imaanmuu men sian lolo'on tia wawaumuu, kada' pipiile'kononku na ko'omuu a imaanku na wawaungku.” 19 Kuu daa sabole mamarasaya se' Alaata'ala tongko' sa'angu'. Men koiya'a tuutuu' ka' meenapo uga' mamarasaya men koiya'a, ka' i raaya'a lantutukan layaon. 20 Kuu tongko' mombobo'i! Tio pipiile'konon na ko'omuu mbali' se' sian kana'na a imaan men sian lolo'on tia wawau? 21 Kita inti'i se' i Abraham men pulinta, nisoopkon na saa'na mian men nipopokana' gause limangna men nongorookon i Ishak anakna na wawona mesba bona Alaata'ala. 22 Kuu uga' ninginti'i se' imaan ni Abraham sintutu' tia wawauna, ka' wawauna iya'a ninsidakon imaanna kalepu. 23 Gause wawauna iya'a mbaka' ninsidakonmo upa men taena Alkitaap koi kani'imari: “Kasi i Abraham noparasaya na Alaata'ala, ka' gause kaparasaya'anna iya'a, mbaka' Alaata'ala nonsoopkonmo i ia na saa'na mian men kana'.” Ya'a mbali' i Abraham ningaan ia pobela'mo Alaata'ala. 24 Koini'i daa kuu inti'imo se' mian sida popokana'onna Alaata'ala gause wawauna, taasi' tongko' gause imaanna. 25 Ka' koiya'a uga' i Rahab wiwine men mobaluk wakana iya'a. Ia uga' ia popokana' Alaata'ala gause ia ningilimang men pore. Ia nanganaa' na lalomna laiganna mian men mae' ninggimatai dodongoan, ka' nunguarkon i raaya'a na salan sambana. 26 Gause, koi waka men sianmo noana sida ngaanon waka men pate, koiya'a uga' a imaan men sianta lolo'on tia wawau uga' ngaanon imaan men pate.

Yakobus 3

1 Utu-utus! Sobii sakat biai' i kuu a men bo sida guru, gause kita inti'i se' i kita men tonsoopmo guru bo ukumion tia aturan men marawat tuu'. 2 Kita giigii' mala' montoowawau men sala'. Ime a men sian nontoo sala' na porobuanna, iamo a men daa kalepu a tutuo'na. Mian men koiya'a tuutuu' momoko mungkuasai wakana. 3 Kita mamakana' toom na nganga'na kuda, pataka i ia sida mongololo' men kikira'ta. Toom iya'a pakana'onta bo pambarios wakana kuda iya'a. 4 Ka' piile' uga' a kapal; maune' balaki' tuu' ka' busaionna mombuul men makorong, kasee kapal iya'a pokoonna ulin men itiu' parioson koi pingkira'na mian men montolopuusi. 5 Koiya'a uga' a sila'ta. Maune' i ia sa'angu' sampana waka men tongko' itiu', kasee i ia momoko mompopodaa wakanta. Intoomkon! Mau koi upa a kobalaki'na alas, kasee pokoonna apu santitik tunuon. 6 Sila'po uga' sida ngaanon apu. Sila' koi sa'angu' pimpu'uanna idek men mingidek giigii' wakanta. Ia momoko minsilaka'i wakanta ka' munsuap tutuo'ta, ka' i ia popokaitonna apuna naraka. 7 Giigii' kaliangan ayop men malela', sapu', ayop men dumaanga' ka' ayop na tobui uga' sida naamion ka' ia poko naamimo mian. 8 Kasee sianta sa'angu'po mian men momoko manganaami sila'. Sila' iya'a ba'idek, ka' sian pokoon barioson. Ia uga' koimo rasung men mamate. 9 Sila' sida bo puntunde'ta Tumpu Tamanta na surugaa, ka' sila' uga' sida bo pantadeankonta mian men ia sidakon Alaata'ala koikoimo tii Ia. 10 Sa'angu' nganga', tempo-tempo munguwurungkon barakaat ka' tempo-tempo uga' munguwurungkon tadean. Utu-utus! Men koiya'a sian sida wurungkonon. 11 Isian mbali' a sa'angu' matana weer men munguarkon weer malambas tia weer men mapakat? 12 Utu-utus! Isian mbali' a kau ara men miwoo'kon saitun, kabai se' anggur see miwoo'kon ara? Koiya'a uga' a matana weer men malansi sabole sianta munguarkon weer men malambas. 13 Kalu isian na ko'omuu mian men pande ka' pinginti'ianan, ia tio mimpipiile'kon men koiya'a tia wawau pore, men lolo'on tia noa men motu'a ka' sian lambak. 14 Kasee kalu mian iya'a tongko' masindir ka' mingkira' mingimamat waka-wakanamo, alia i ia mongkodaakon pingintianna iya'a, gause men koiya'a, ia momborekkon men tuutuu' kana' na Alaata'ala. 15 Men koiya'a taasi' pinginti'ian men ringkat na surugaa, kasee norumingkat na dunia, na pingkira'na mian tia meena. 16 Aana isian mian masindir tia men tongko' mingkira' mingimamat waka-wakanamo, nooro'o isian kogora'an, ka' biai' kaliangan wawau men ba'idek. 17 Kasee mian men isian pinginti'ian men ringkat na surugaa, men tumbena tukokonon mase wawauna tuutuu' kana', ka' mingkira' pooka'amat, seredee ka' malolo'. Ia isian polingu'na na mian ka' mantakakon wawau men pore. Sian poosasala' a pimiile'na giigii' mian, ka' sian minti pore-pore. 18 Wawau men pore iya'a a bookoi ule'na pooka'amatan men takakononna mian men mingkira' pooka'amat.

Yakobus 4

1 Upa mbali' a nimpu'uanna giigii' poodeeluan tia poogagaianmuu? Taasi' uga' giigii' iya'a nimpu'u na biai' kaliangan pingkira'muu men poosasala' na noamuu kada' i kuu mantausi kaporeanna dunia? 2 Kuu mingkira' kasee sianta mantausi, mbaka' i kuu monoamo mampapatei mian. Kuu malesi' mansarak men kikira'muu kasee sianta tausionmuu, mbaka' i kuu poogagaimo ka' poodeelu. Kuu sian mantausi upa-upa, gause i kuu sian mama'ase' na sambayangmuu. 3 Kabai i kuu mama'ase' uga', kasee sianta nangalabot upa-upa, gause sambayangmuu sala'. Ka' men kuu pa'ase' iya'a kikira'muu tio pakabuson bo pongololoikon pingkira'na noa susuung. 4 Wee i kuu mian men sian malolo'! Sianta kuu inti'i mbali' se' potobela'an tia dunia koikoimo tia maso'kon Alaata'ala? Mbaka', ime a men moto bela' tia dunia, ia manggau'kon wakana sida komaso'na Alaata'ala. 5 Alia i kuu mansarui se' men nitundun na Alkitaap sianta panduungna, men ningaan koi kani'imari: “Alus men ia takakon Alaata'ala mondodongoi wakanta mongko'uusi tuu' upa-upa!” 6 Kasee mau koiya'a, kaporeanna Alaata'ala men Ia rookon na ko'onta' mangalalabii po'uusna alus iya'a. Na Alkitaap isian nitulis: “Alaata'ala maso'kon mian men mintidaa-daa, kasee mian men mompopokoo' wakana, taraion-Na kaporean-Na.” 7 Mbali' iya'a bi palolo' na Alaata'ala, ka' tatagakon a Ibiliis, mbaka' Ibiliis bo mamarere. 8 Alaka' taka na Alaata'ala, ka' i Ia bo taka na ko'omuu. Wee i kuu men dosaon, aliamomo' mangawawau men ba'idek! Ka' i kuu men papanga' a pikiranmuu, polinasi a noamuu! 9 Kuu tio bi tuutuu' minsosol, wiri ka' tumando'! Lengkemuu bi koboliian sida wiri ka' belesmuu bi koboliian sida kasiongo'an! 10 Kuu tio mangkando'onakon wakamuu na aropna Tumpu, kada' Tumpu mangangga'i i kuu. 11 Utu-utus, alia i kuu poosesene! Ime a men mensesene utus sa'angu' kaparasaya'an kabai mompoposala', ia sida ngaanon mensesene ka' mompoposala' ukumna Alaata'ala. Ka' kalu i kuu mompoposala' ukumna Alaata'ala, nono' sida ngaanon i kuu sianmo nongololo' ukum iya'a, kasee i kuu nosidamo pungukumi ukum iya'a. 12 Tongko' Alaata'ala a men sida mangawawau ukum ka' mungukumi mian. Tongko' i Ia suungna a men kuasaan bo pansalamatkon ka' bo pinsilaka'i. Ime mbali' i kuu se' mompoposala' mian sambana? 13 Porongor i kuu men mangaan taemuu, “Ilio kani'i kabai se' liila, kai bo mae' na kota kani'i kabai na kota sambana, ka' dumodongo toro sataun ka' mobalu-baluk kada' mantausi ule'.” 14 Kasee i kuu sian ninginti'i se' bukat upa a men bo sida liila. Kalu koiya'a, upa a aratina tutuo'muu? Tutuo'muu inono' tongko' koi soana wala'on men tongko' kampiile'an kodi-kodi' liuliu penta'. 15 Bookoi i kuu tio mangaan koi kani'imari: “Kalu poturangonna Tumpu i kai bo tumuo' ka' mangawawau men koi kaya'a kabai se' men koi kale'e.” 16 Kasee koini'i i kuu mongkodaakon kolambakanmuu, ka' giigii' wawau men koiya'a sala'. 17 Mbali' iya'a kalu sa'angu' mian minginti'i too koi upa a mingilimang men pore, kasee i ia sian mingilimang, ia baradosa.

Yakobus 5

1 Porongori i kuu mian men kupangon! Alaka' wiri ka' tando' gause i kuu bo mentempoi repaan na ilio men bo rumpakion. 2 Kupangmuu nokobaraba'ianmo, ka' pakeanmuu ia kaanmo apat! 3 Mosoni tia salaka'muu no'atakonmo, ka' atakna iya'a bo pinginti'ian sala'muu ka' men bo mangkaan wakamuu koi apu. Kuu nantambunmo kupang na ilio men kokomburi'annamo. 4 Kuu sian nongorookon tambona mian men balimang na ale'muu. Koini'i porongor i raaya'a kokoo'ankon i kuu! Mian men mingirimpung ule'na ale'muu mangkakaro' mikitulung, ka' kakaro'na i raaya'a ia rongormo Tumpu men mungkuasai upa giigii'. 5 Tutuo'muu nunsurimo pore ka' kalabian na tano' balaki' kani'i. Kuu koi se' kaekae' mongolongo'i waka kada' bo koyo'on ni'imarian. 6 Kuu nungukummo ka' nampapatei mian men sian sala'na, ka' i raaya'a sian nomoko nintimbangi i kuu. 7 Mbali' iya'a, utu-utus, bi pokotaan i kuu na repaan pataka kotakaanna Tumpu! Piile' uga', koi upa a mian men mo'ale' mokotaan mempeperai pataka i ia mantausi ule' men umangga' na ale'na iya'a. Ia mokotaan memepeperai usan moko daa mangasok ka' pataka tempo pangalaan ule'na. 8 Kuu uga' tio mokotaan ka' mompomoonggor noamuu, gause ilio kotakaanna Tumpu karani'mo. 9 Alia mongkoinanang ka' poopoposala', utu-utus, kada' i kuu sian ukumonna Alaata'ala. Inau'! Pungukumi karani'mo, ia boomo taka. 10 Utu-utus, inau' a nabii men norobu mangaan ngaanna Tumpu. Raaya'a nokotaan na repaan. Raaya'a sida piile'on bo lolo'on. 11 Raaya'a ngaanon kambelesan gause i raaya'a nokotaan. Kuu nongorongormo i Ayub men mokotaan, ka' kuu inti'imo se' kokomburi'anna Tumpu nambarakaatimo i ia. Gause Tumpu balaki' tuu' a lingu'-Na ka' pore a noa-Na. 12 Kasee men tukona, utu-utus, alia i kuu basumpa' tia mangaan langit kabai tano' balaki' kabai se' upapo sambana. Tongko' uga' ngaan, “Tuutuu'” kalu men tuutuu', kabai se', “Sian” kalu men sian, kada' i kuu sian kana'onna ukumanna Alaata'ala. 13 Kalu isian i kuu men marepa, mian iya'a tio sambayang. Kalu isian i kuu men lewa', mian iya'a tio manani muntunde' Alaata'ala. 14 Kalu isian i kuu men manggeo, mian iya'a tio mengeleelo' penatua na jama'at, kada' i raaya'a mansambayangkon i ia ka' menggegesi tia likison ka' mangaan ngaanna Tumpu. 15 Kalu sambayangna i raaya'a neengkononna tia imaan, men koiya'a sida mengelesi'i mian men manggeo iya'a ka' Tumpu bo mangawangonkon i ia. Ka' kalu ia nangawawaumo dosa, mbaka' dosana iya'a bo ampunion. 16 Mbali' iya'a i kuu sanda-sanda' tio mompotuutuu' se' i kuu dosaon ka' poosambayangkon, kada' i kuu lesi'onna Alaata'ala. Sambayangna mian men malolo' na Tumpu, balaki' a kuasana. 17 Elia sa'angu' mian men koikoimo tii kita, ka' i ia nosambayang men tuutuu' tia imaan kada' alia usan, mbaka' sianmo no'usan koi tolu' taun noom bitu'on. 18 Kasi i ia nosambayang soosoodo mbaka' langit namalaukonmo usan pataka tano' balaki' isian ule'na. 19 Utu-utus, kalu isian i kuu men ningiliaskon men kana', ka' isian mian men daa nungule'kon i kuu na salan men kana', 20 mbaka' kuu tio minginti'i se' mian men ninsidakon mian dosaon iya'a mamarerei salanna men sala' nansalamatkonmo santuo'na mian dosaon iya'a dako' lapus ka' dosana men biai' iya'a sida ampunion.

1 Petrus 1

1 Yaku' i Petrus men poposuu' ni Yesus Kristus. Bona ko'omuu mian men ia ruruki Alaata'ala, men bapora-poras nolumambo' na toropii poropinsi na Pontus, Galatia, Kapadokia, Asia, ka' Bitinia. 2 Kuu ia rurukimo Alaata'ala Tamanta bo sida mian-Na sintutu' tia sagia-Na. Alus Molinas ninsidakonmo i kuu mian men molinas, kada' i kuu malolo' ni Yesus Kristus ka' pipirion tia rara'-Na. Sulano biai' tuu' a kaporean ka' koratongan surionmuu na tutuo'muu. 3 Tontunde' a Alaata'ala men Tamana Tumpunta i Yesus Kristus! Ia molingu'kon tuu' i kita ka' mantarai i kita tutuo' men u'uru. Mbali' i kita ningamea'kon soosoodo gause Alaata'ala nomotuo'i i Yesus Kristus noko daa lapus, ka' kita isian men ooskononta tuu' na ilio komburi'. 4 Kita bo mangalabot budel men ia toropotikonmo Alaata'ala bona mian-Na. Budel iya'a Ia naa' na surugaa ka' sian kobaraba'ian, kabai se' bobosi' kabaipo buas. 5 Giigii' iya'a nitoropotikonmo bo ko'omuu gause i kuu parasaya na Alaata'ala. Alaata'ala men kuasaan mandagai i kuu pataka salamatkonon. Men koiya'a toropotmo bo pipiile'konon na kakabusanna tempo. 6 Mbaka' i kuu tio beles, maupo koini'i i kuu pintanga' masiongo' gause mongololongi biai' kaliangan repaan. 7 Panduungna repaan iya'a kada' mimitopongi i kuu ka' mimpipiile'kon se' i kuu tuutuu' parasaya na Tumpu. Mosonipo men sida kobaraba'ian, topongion na apu bo pinginti'ian too daa mosoni bulu-bulu. Upa mune' a kaparasaya'amuu men umangga'na tia mosoni. Mbaka' i kuu bo tunde'on ka' angga'ion ka' popo'alayo'on na ilio kotakaan ni Yesus Kristus. 8 Maupo i kuu mbaripian sian nimiile' i Ia, kasee i kuu molingu'kon i Ia. Ka' koini'i uga' i kuu sian mimiile' i Ia, kasee i kuu parasaya na Ko'ona. Mbali' i kuu nolewa' ka' nobeles tuu' tamban sian pokoon tundunon, 9 gause men ooskononna kaparasaya'anmuu kuu rumpakimo. Santuo'muu salamatmo. 10 Nabii mbaripianpo a men nambantilkon kaporean men bo rookononna Alaata'ala na ko'omuu. Raaya'a ninggimatai ka' nanganasai se' koi upa kada' mian sida salamatkonon. 11 Raaya'a namakanasai too koi upa ka' ipi a bo kosidaanna men ia bantilkon Alus ni Kristus men mondodongoi i raaya'a. Alus iya'a nambantilkon repaan men bo rumpakionna i Kristus, ka' kobalaki'an men isian na Ko'ona moko daa i Ia mongololongi repaan iya'a. 12 Alus iya'a nambantilkon na nabii se' upa men ia tadulkon nabii taasi'po bo ko'ona i raaya'a, kasee bo ko'omuu. Upa men ia tadulkon nabii mbaripian koini'i manasamo piile'onmuu na mian men nengelelekon Lele Pore men muntundun i Yesus Kristus. Raaya'a nengelelekon Lele Pore na ko'omuu gause ia barios Alus Molinas men niposuu' nda'amari surugaa. Malaa'ikatpo mingkira' uga' minginti'i lele men nilelekon iya'a. 13 Mbaka' i kuu tio batoropot a noamuu. Maka'amat! Ooskon a kaporean men bo rookonon na ko'omuu na tempo kotakaan ni Yesus Kristus ni'imarian. 14 Palolo' na Alaata'ala ka' alia tumuo' koi pingkira'muu men mbaripian na tempo i kuu sianpo minginti'i Alaata'ala. 15 Kuu tio mingilimang men molinas na tutuo'muu, koikoimo tia Alaata'ala men nengeleelo' i kuu iya'a molinas. 16 Gause na Alkitaap isian nitulis, “Kuu tio molinas, gause i Yaku' molinas.” 17 Tempo i kuu sambayang kuu mangaan Alaata'ala iya'a Tama. Ia a men mungukumi sanda' mian sintutu' tia wawauna, ka' pungukumi-Na sian poosasala'. Mbaka' tempo i kuu dauga' nintunda na tano' balaki' kani'i, kuu tio layaonkon i Ia. 18 Inti'ionmuu se' i kuu nitololokimo na tutuo' men sianta kana'na men ia tako'kon pulimuu na ko'omuu. Nontololokina taasi'po upa men sida kobaraba'ian koi salaka' kabai se' mosoni, 19 kasee i kuu nitololoki tia rara' ni Kristus men umangga' tuu'. Kristus nosida bookoi domba men sianta idekna men nikurbaankonmo bona Alaata'ala. 20 Kristus ia ruruki Alaata'ala sianpo tia dunia kani'i nisidakon, ka' na tempo men kokomburi'anna kani'i Ia nitakakonmo na tano' balaki' kada' i kuu sida tololokion. 21 Kristus a men ninsidakon i kuu parasaya na Alaata'ala. Ia a men ia potuo'i Alaata'ala noko daa lapus ka' nipopobalaki'. Mbali' i kuu imaanan na Alaata'ala men ooskononmuu iya'a. 22 Gause i kuu malolo' na pisiso' men kana', mbaka' i kuu nongoloe'imo noamuu ka' i kuu sida molingu'kon utusmuu sa'angu' kaparasaya'an. Mbaka' i kuu tio pookolingu'kon tia noa men tuutuu', 23 gause i kuu ningamea'kon soosoodo. Tutuo'muu men u'uru taasi' norumingkat na mian men bo lapus, kasee rumingkat na Alaata'ala men sian lapus. Tutuo'muu men u'uru iya'a mimpu'u na Wurungna Alaata'ala men tumuo' ka' sidutu. 24 Na Alkitaap isian nitulis, “Giigii' mian koi rakut, ka' giigii' kotingkaianna koi mburakna rakut. Rakut malau, mburakna uga' sida mandawo', 25 kasee Wurungna Tumpu isian pataka sidutu.” Wurung iya'a mase Lele Pore men nipoko lelekonmo na ko'omuu.

1 Petrus 2

1 Mbaka' kadarai a giigii' gau'muu men ba'idek. Alia mimborek, alia minti pate-patete, alia masindir, ka' alia momotaekon mian. 2 Kuu tio sida koi anak men baasi nongamea', men sinampang moro'ukon susu bulu-bulu' men ringkat na Alaata'ala. Kalu minginum susu iya'a, kuu bo uminsur ka' salamatkonon. 3 Kuu nunsurimo koi upa a porena Tumpu. 4 Mbaka' alaka' taka na Tumpu. Ia koi watu men tumuo', men ia balo'konmo mian, gause nisasaaki se' sianta kana'na. Kasee i Ia bookoi watu men umangga' men ia ruruki Alaata'ala. 5 Kuu uga' koi watu men tumuo'. Mbaka' i kuu tio maloos a noamuu bo wawauon Laiganna Alaata'ala. Ka' i kuu sida bo imamna Alaata'ala, bo pongorookon kurbaan na Ko'ona koi men ia siso'konmo Alus Molinas. Alaata'ala mingkira' mangalabot kurbaan iya'a gause i Yesus Kristus. 6 Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Yaku' nungururukimo sa'angu' watu pandasi, men nipokela na Sion bookoi watu tuko; ka' mian men parasaya na Ko'ona sian papakamaa'on.” 7 Watu iya'a umangga' tuu' bo ko'omuu men parasaya. Kasee na mian men sian parasaya, raaya'a kana'mo koi men isian nitulis na Alkitaap men koi kani'imari: “Watu men ia balo'konmo tukang, nosidamo watu tuko men bo pandasi,” ka' “Watu iya'a a men ninsidakon mian tonsude; watu men ninsidakon i raaya'a torimpa'.” 8 Raaya'a notonsude gause sian malolo' na Wurungna Alaata'ala. Koiya'a a men ia patuko Alaata'ala bo ko'ona i raaya'a. 9 Kasee i kuu lipu' men niruruki. Kuu imam men balimang bona Alaata'ala men tomundo'muu. Kuu lipu' men molinas, mian men tombonoionna Alaata'ala. Alaata'ala nengeleelo' i kuu kada' umuar na kapintungan bo minsoop na ruar-Na men moruar tuu', kada' i kuu mengelelekon wawau-Na men kuasaan. 10 Mbaripian i kuu taasi'po mianna Alaata'ala, kasee koini'i i kuu nosidamo mian-Na. Mbaripian i kuu sianta lino-linoanna Alaata'ala, kasee koini'i i kuu isianmo lino-linoan-Na. 11 Utu-utusku men kolingu'ku! Kuu mase mian men taasi' tombono dodongoan, kasee mian men tongko' nolumambo' na tano' balaki' kani'i. Mbaka' pa'ase'onku tuu' na ko'omuu kada' i kuu alia mongoloingikon pingkira'na noa men dosaon, men mampari-pari mambaetok noamuu. 12 Gau'muu tio pore na lipu' men sian minginti'i Alaata'ala. Kalu i raaya'a momotaekon se' i kuu mangawawau ba'idek, raaya'a sida mimiile' wawaumuu men pore, ka' komburi'na i raaya'a sida muntunde' Alaata'ala na ilio kotakaan-Na. 13 Gause pingkira'na Tumpu, mbaka' kuu tio malolo' na giigii' pantanaasi mian, mau na tomundo' bookoi i'intoni kuasa men balaki', 14 kabai se' na gubernuur men ia pokau tomundo' bo pungukum mian men mangawawau ba'idek, ka' bo pangangga'i mian men mangawawau pore. 15 Gause Alaata'ala mingkira' kada' tia wawaumuu men pore, mbaka' kuu minsidakon rokot a nganga'na mian bobo' men batundun sambu-sambumo. 16 Kuu tio tumuo' koi mian men sianmo nipo'ata', kasee tutuo'muu men sian nipo'ata' iya'a alia pamakekuu bo pangkaliau'i idekmuu. Alaka' tumuo' koi ata'na Alaata'ala. 17 Angga'i a giigii' mian. Kolingu'kon a utusmuu men sa'angu' kaparasaya'an. Kuu tio layaonkon Alaata'ala ka' mangangga'i tomundo'. 18 Kuu men nosida ata'! Kuu tio malolo' na mian men balimanganmuu ka' angga'i i ia, taasi' tongko' na mian men ma'amat ka' pore a noana, kasee uga' tia mian men soropu'on. 19 Mian men maloos a noana mongololongi repaan men taasi' bo lolongionna supu-supuana ia minginti'i pingkira'na Alaata'ala, mbaka' mian iya'a a barakaationna Alaata'ala. 20 Gause upa a kana'na kalu i kuu mokotaan ukumon men tiodaa labotonmuu gause sala'muu? Kasee kalu i kuu mokotaan mongololongi repaan men mantakai i kuu gause nangawawau men kana', mbaka' Alaata'ala bo mambarakaati i kuu. 21 Koiya'a panduungna Alaata'ala nengeleelo' i kuu bo mian-Na. Kristus uga' noko pongololongimo repaan bo ko'omuu, ka' i Ia sida bo lolo'onmuu kada' i kuu mongololo' wawau-Na. 22 Ia sian nontoowawau dosa ka' nganga'-Na sian nontootundun men borek. 23 Na tempo i Ia ni'uduli, Ia sian nangawalos tia udul. Tempo i Ia nirepai, Ia sian nangaras mian men nengerepai, kasee tongko' Ia rookon a giigii' iya'a na Alaata'ala men maloos a pungukumi-Na. 24 Ia a men namasa'an dosanta na waka-Na tempo nisaliip, dako' dosa mambarios i kita ka' i kita sida tumuo' koi men kana'. Mbali' kita ma'anu gause i Kristus belaon. 25 Mbaripian i kuu koi domba men nopenta', kasee koini'i i kuu nomule'konmo mongololo' i Ia men bo pontondong ka' bo pontotobo' tutuo'muu.

1 Petrus 3

1 Koiya'a uga' i kuu giigii' wiwine men suo'an. Kuu tio malolo' na langkai'muu kada' kalu isian men sian mamarasaya wurung men ringkat na Alaata'ala, wawaumuu minsidakon i raaya'a parasaya. Ka' mosoo muntundunkon upa-upa na ko'ona i raaya'a, 2 gause i raaya'a mimiile' tutuo'muu men molinas ka' mangangga'i Tumpu. 3 Tingkaimuu amo' tongko' tingkai na liwana, koimo mandaka'i wuuk ka' mopake mosoni, kabai se' mopakean men umangga'. 4 Porena tingkaimuu ringkat na noamuu. Noamuu men pore ka' ratong iya'a a tingkai men sian koboliian ka' umangga' tuu' na pimiile'na Alaata'ala. 5 Koiya'a mba'a a wiwine men mongooskon Alaata'ala tempo mbaripian nompopotingkai wakana. Raaya'a malolo' na langkai'na. 6 Sarapo uga' koiya'a. Ia malolo' ni Abraham ka' mangaan i Abraham tuanna. Kuu koini'i anak ni Sara, kalu i kuu mingilimang men pore ka' sian layaonkon upa-upa. 7 Koiya'a uga' i kuu moro'one men suo'an. Kuu tio tumuo' poo'inti'i tia boroki'muu, ka' minginti'i se' tikolna i raaya'a sian koi tikolna moro'one. Angga'i i raaya'a gause i raaya'a koikoimo tii kuu bo mangalabot barakaat tutuo' men pore men ringkat na Alaata'ala. Limang a men koiya'a dako' Alaata'ala bude' mangalabot sambayangmuu. 8 Katuutuu'anna i kuu tio sanga-sangada ka' sa'angu' noa. Kuu tio pookolingu'kon koi mian moto'utus ka' ma'amat a noa ka' mompopokoo' waka. 9 Alia mangawalos men ba'idek tia ba'idek, kabai se' udul tia udul, kasee walos tia mama'ase' barakaat men ringkat na Alaata'ala. Gause Alaata'ala nengeleelo' i kuu bo mian-Na kada' i kuu mangalabot barakaat men ringkat na Ko'ona. 10 Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Mian men mingkira' munsuri tutuo' men ma'amat, ka' mingkira' mentempoi ilio men pore, ia tio mandagai nganga'na dako' muntundun men ba'idek, ka' sian mengeneengkon upa men borek. 11 Ia tio mingoloa na idek ka' mingilimang men pore; ia tio tuutuu' a noana mampari-pari pooka'amat. 12 Gause Tumpu sinampang mingimamat mian men kana' a wawauna, ka' Tumpu sinampang mongorongor sambayangna. Kasee Tumpu kundakon mian men mingilimang ba'idek.” 13 Ime mbali' a men mingkira' mangawawau men ba'idek na ko'omuu, kalu i kuu malesi' mangawawau men pore? 14 Kasee kalu i kuu talalaison gause mingilimang men pore, kuu bo barakaatan! Alia layaonkon upa men kolayaonna mian, ka' alia babata. 15 Kasee na noamuu i kuu tio mangangga'i i Kristus bookoi Tumpu. Ka' i kuu tio batoropot mompotuutuu' upa men ooskononmuu na sanda' mian men bapikirawar na ko'omuu. Kasee mian iya'a tio angga'ionmuu tia noa men pore. 16 Noamuu tio maloos kada' i kuu sianta idekmuu. Kalu i kuu potaekonon gause tumuo' men pore bookoi lolo' ni Kristus, mbaka' mian men momotaekon iya'a bo makamaa'. 17 Bagia mongololongi repaan gause mingilimang men pore, kalu men koiya'a kikira'na Alaata'ala. Alia i kuu mongololongi repaan gause mingilimang men ba'idek. 18 Kristus uga' nongololongi repaan. Ia nolapus tongko' pensan pataka sidutu gause dosana mian. Sa'angu' mian men sianta sala'na nolapus bona mian men isian sala'na. Kristus ningilimang men koiya'a kada' i Ia sida mangawawa i kuu mae' na Alaata'ala. Waka-Na nipapatei, kasee ia potuo'i Alus Molinas. 19 Gause Alus Molinas iya'a, mbaka' i Kristus nomae' na santuo' men nitarungku nengelelekon lele men ringkat na Alaata'ala. 20 Raaya'a sian malolo' na Alaata'ala na tempo ni Nuh. Na tempo iya'a Alaata'ala moko pera i Nuh mangawawau kapalna. Tongko' walu' mian men isian na kapal iya'a a men nosalamat na weer men ningilimbusi tano' balaki'. 21 Upa men nosida iya'a nintimbaanikon basaranian men koini'i mansalamatkon i kuu. Basaranian iya'a taasi'po koi mongoloe'i waka na giigii' men marere, kasee bookoi pa'ase'muu na Alaata'ala montombonoi noa men sian munsuri sala'. Basaranian iya'a mansalamatkon i kuu gause i Yesus Kristus nipotuo'imo noko daa lapus, 22 kasi nasawe' na surugaa. Koini'i Ia umoruang paraas uananna Alaata'ala kada' mamarenta giigii' malaa'ikat tia tanaas ka' giigii' i'intoni kuasa.

1 Petrus 4

1 Gause i Kristus nitalalais a waka-Na, mbaka' i kuu uga' tio mamakadodor noamuu mongololongi repaan koi i Ia. Gause mian men talalaison a wakana sianmo mangawawau dosa. 2 Mbaka' tutuo'muu men dauga'na na tano' balaki' kani'i tio tumuo' koi pingkira'na Alaata'ala ka' taasi'mo koi pingkira'na mian. 3 Daamo a mingilimang palimangon men kikira'na lipu' men sian minginti'i Alaata'ala. Mbaripian i kuu mogora', mongoloingikon pingkira'na noa susuung, balio-lio', barame men mantakakon ba'idek, mombosi'kon ba'inum ka' mangkanggi patung men sian sida wawauon. 4 Koini'i i raaya'a samba' gause i kuu bude' tumuo' koi i raaya'a men sianta tiidoona, ka' i raaya'a mingiroki i kuu. 5 Kasee ni'imarian, raaya'a tio muntundunkon wawauna na Alaata'ala men toropotmo mungukumi mian men tumuo' ka' men nolapusmo. 6 Koiya'a mba'a mbali' Lele Pore uga' nilelekon mbaripian na mian men nolapusmo. Mau mune' wakana i raaya'a nitalalais koi men sida na mian men tumuo' na tano' balaki' kani'i, kasee santuo'na sida tumuo' koi men kikira'na Alaata'ala. 7 Kakabusanna giigii' upa karani'mo. Mbaka' dagai a wakamuu ka' maka'amat, kada' i kuu sida sambayang. 8 Kasee men tontuko, kolingu'kon tuu' a mian sambana, gause kalu i kuu mangawawau men koiya'a, kuu sianmo manganaa' noa ka' mingkira' pooka'amat. 9 Kuu tiodaa mingkira' mangalaboti mian na laiganmuu kasee amo' poto koinanang. 10 Kuu sanda-sanda' tio mamake barakaat koi men kuu labot na kaporeanna Alaata'ala bo pootulungimuu tia mian sambana. 11 Kalu isian mian men momoko morobu, ia tio morobu koi porobuna mian men mantadulkon Wurungna Alaata'ala. Kalu isian mian men mangalawei mian sambana, ia tio mongooskon Alaata'ala bo pompopomoonggor i ia mingilimang men koiya'a, kada' Alaata'ala sida tunde'on na giigii' upa mimpu'u ni Yesus Kristus. Ia a men sida popobalaki'on ka' men kuasaan pataka sidutu. Amin. 12 Utu-utusku men kolingu'ku! Alia i kuu samba'kon saga-saga men koi leapna apu mangararangi i kuu. Alia munsuri koikoi se' isian upa men sangaraasan nosida na ko'omuu. 13 Kasee i kuu tio munsuri beles gause tonsoop munsuri repaan tii Kristus, kada' i kuu uga' munsuri lewa' ka' beles na tempo kobalaki'anna i Kristus pipiile'konon. 14 Barakaationna Tumpu i kuu, kalu i kuu irokion gause palolo'anmuu ni Kristus, gause Alusna Alaata'ala men kuasaan isian na ko'omuu. 15 Alia sa'angu'po i kuu talalaison gause nampapatei mian, kabai mamangan, kabai mangawawau men ba'idek, kabai se' monggora' mian. 16 Kasee kalu i kuu talalaison gause i kuu mian Sarani, alia makamaa', kasee i kuu tio mompopobalaki' Alaata'ala mimpu'u na ngaan ni Kristus. 17 Koini'i Alaata'ala muntumbei mungukumi mian, ka' mian-Na a men olukon ukumion-Na. Kalu pungukumian iya'a tumbeion na ko'onta', koi upa a bo kosidaanna i raaya'a men sian mamarasaya Lele Pore men ringkat na Alaata'ala? 18 Na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Kalu mian men kana'po marepa salamatkonon, upa mune' mian dosaon men sian minginti'i Tumpu.” 19 Mbaka' kalu isian mian men talalaison gause Alaata'ala mingkira' koiya'a, mian iya'a tio sinampang mingilimang men kana' ka' mamarasayakon wakana na Alaata'ala men ninsidakon i ia. Alaata'ala sinampang montontoni toon-Na.

1 Petrus 5

1 Koini'i yaku' mungururani i kuu men penatua. Yaku' bookoi simbaya'muu penatua, men nimiile'mo repaan ni Kristus, ka' yaku' uga' bo popobalaki'on kalu kobalaki'an ni Kristus pipiile'kononmo na ko'onta ni'imarian. 2 Tondong a lulusanna dombana Alaata'ala men isian na ko'omuu. Noamuu alia barana'ut, kasee tio noa men maloos, men sintutu' koi pingkira'na Alaata'ala. Alia tongko' mansarak kada' dale'an biai', kasee alaka' limang men tuutuu' ringkat na noa. 3 Alia i kuu mangawawau men koikoi se' mamarenta i raaya'a, kasee alaka' pipiile'kon a gau'muu men pore kada' bo lolo'onna i raaya'a. 4 Mbaka' tempo kotakaanna Pontondong Men Tongaan iya'a, kuu bo posapeo'ion tia bunga men pore tuu', men sian malau pataka sidutu. 5 Koiya'a uga' i kuu men anak malai. Porongori a mian men motu'a. Kuu tio mompopokoo' wakamuu ka' poo'imamat, gause na Alkitaap isian nitulis koi kani'imari: “Alaata'ala maso'kon mian men mintidaa-daa, kasee mian men mompopokoo' wakana, taraion-Na kaporean-Na.” 6 Mbaka' popokoo' a wakamuu na limana Alaata'ala men kuasaan, kada' i kuu angga'ion-Na kalu takamo a tempona. 7 Rookon na Alaata'ala a giigii' men kobabatamuu, gause i Ia a men montondongi i kuu. 8 Kuu tio maka'amat ka' batoropot gause Ibiliis mangka'idek i kuu. Ia koi ayop singa men waale'e-le'emari tiku-tikum moranggao' mansarak men bo kaanonna. 9 Tatagakon i ia tia imaanmuu men moonggor. Inti'ionmuu se' utusmuu sa'angu' kaparasaya'an na longkop tano' balaki' uga' mongololongi repaan koi i kuu. 10 Kasee moko daa i kuu mongololongi repaan sangkodi', Alaata'ala a bo pompopokalepu i kuu. Ia bo pamakadodor ka' pompopomoonggor ka' pompoporampot i kuu. Ia a Alaata'ala men pu'una giigii' kaporean. Ia nengeleelo'mo i kuu gause i Kristus, pataka i kuu uga' nunsurikon kobalaki'an-Na men sidutu. 11 Ia a men bo pinginti'i pataka sidutu! Amin. 12 Surat men tongko' titiu' kani'i, yaku' pakatu bo ko'omuu, ia tuliskon i Silwanus men yaku' galalmo koi utus sa'angu' kaparasaya'an men malolo'. Panduungku kada' mamakadodor i kuu ka' mompotuutuu' se' men yaku' tulis kani'i tuutuu' ringkat na kaporeanna Alaata'ala. Kuu tio montontoni kaporean-Na iya'a. 13 Lulusanmuu men isian na Babel, men koikoimo i kuu ia ruruki Alaata'ala, moki tundunkon salamna bo ko'omuu. Markus men anakku sa'angu' kaparasaya'an moki tundunkon salamna bo ko'omuu. 14 Poosalami ka' poo'ooki tia noa men molinas i kuu men sa'angu' kaparasaya'an. Sulano koratongan men ringkat na Alaata'ala surionmuu giigii' men moto kantang tii Kristus.

2 Petrus 1

1 Yaku' i Simon Petrus men ata' ka' poposuu' ni Yesus Kristus. Bona ko'omuu men nangalabot imaan men pore koi imaanmai! Imaanta mimpu'u na Alaata'alanta ka' i Yesus Kristus men bo Pansalamatkon i kita, gause Ia mingilimang men kana'. 2 Sulano kaporean ka' koratongan sinampang minturang na tutuo'muu gause i kuu minginti'i Alaata'ala ka' i Yesus men Tumpunta. 3 Alaata'ala men kuasaan nantaraimo i kita giigii' men kumana' bo tutuo' men molinas. Ia nangawawau koiya'a gause upa men kita inti'imo na Ko'ona. Ia nengeleelo'mo i kita bo munsuri kobalaki'an-Na ka' kaporean-Na. 4 Koiya'a a salan-Na mantarai i kita barakaat men pore tuu' ka' umangga' men Ia poko toonkonmo. Barakaat iya'a minsidakon i kuu momoko minsasapu na pingkira'na noa men ba'idek men minsilaka'i mianna dunia, ka' i kuu montombonoi gau' pore men ringkat na Tumpu. 5 Gause upa men ia limang Alaata'ala iya'a, mbaka' pari-pari kada' kaparasaya'anmuu gampaion tia tutuo'muu men pore. Saliwakon tutuo'muu men pore, uga' i kuu bi sida mian men pinginti'ianan, 6 ka' men sambana, kuu uga' tio momoko mandagai waka. Ka' mau momoko mandagai waka, kuu uga' tio mokotaan mongololongi giigii' upa. Komburi'na kuu uga' tio tumuo' koi pingkira'na Alaata'ala. 7 Ka' tutuo' men mongololoikon pingkira'na Alaata'ala uga' tio gampaion tia molingu'kon utus sa'angu' kaparasaya'an. Polingu' bona utus sa'angu' kaparasaya'an tio gampaion tia molingu'kon giigii' mian. 8 Giigii' iya'a a men tio tombonoionmuu. Kalu wawau iya'a tuutuu' isian na ko'omuu, kuu bo kakat tuu' ka' ule'an a pinginti'ianmuu na Tumpunta i Yesus Kristus. 9 Kasee mian men sian mangawawau koiya'a, pinginti'ianna ampudu', ka' i ia koi mian mampisok. Ia nolimbo'mo se' dosana men mbaripian niloe'imo. 10 Utu-utus! Pari-pari tuu' kada' i kuu men Ia leelo'mo ka' ia rurukimo Alaata'ala sida kaekae' moonggor. Kalu i kuu mangawawau men koiya'a, kuu sian mandawo' na dosa. 11 Mbaka' i kuu bo taraion obosan minsoop na Batomundo'an sidutu, men Batomundo'anna Tumpunta ka' i Yesus Kristus men Pansalamatkon i kita. 12 Koiya'a mba'a mbali' yaku' sinampang mongororongi i kuu na giigii' kani'i, mau mune' i kuu ninginti'imo ka' noparasayamo tuu' na pisiso' men kana' men kuu poko labotmo iya'a. 13 Surionku, kalu i yaku' dauga' dumodongo na wakangku kani'i men koi samparas, yaku' tiodaa mompopo'inau'kon na ko'omuu giigii' iya'a. 14 Gause inti'ionku se' sianmo manau' yaku' bo mamarerei wakangku, gause Tumpunta i Yesus Kristus, nambantilkonmo na ingku'. 15 Mbaka' tio pari-parionku kada' kalu i yaku' lapusmo, kuu sinampang ina-inau' giigii' iya'a. 16 Tempo i kai nambantilkon na ko'omuu kuasa ka' kotakaanna Tumpunta i Yesus Kristus, kai sian nimpu'u na uma-uman men sian kana'. Kai a men nimiile' kobalaki'anna kuasa ni Kristus iya'a. 17 Kai isian inda'a tempo i Ia ni'angga'i ka' ia pobalaki' Alaata'ala Tama-Na. Na tempo iya'a Alaata'ala men kuasaan nokamporongoran a wurung-Na norobu na Ko'ona tae-Na, “Ni'imo a Anak-Ku men kolingu'-Ku. Ia a men kokana'-Ku!” 18 Wurung iya'a kai rongor nda'amari surugaa tempo i kai ruru-ruru' tii Ia na wawona buu'na men molinas iya'a. 19 Mbali' potuunna Alaata'ala men ia lelekon nabii nipopomoongor na ko'omai. Porena i kuu mingimamat potuun iya'a, gause potuun iya'a koi boloak men munguruari pintung pataka bete' a ilio, ka' ruarna mandala' na bete'an munguruari noamuu. 20 Men tuko tuu' tio inti'ionmuu koi kani'imari: Wurungna Alaata'ala men ia tadulkon nabii men nitulis na Alkitaap sian norumingkat na pinginti'ianna nabii iya'a, 21 gause sianta Wurungna Alaata'ala men norumingkat na pinginti'ianna mian, kasee Alus Molinas a nambarios mian kada' sida mantadulkon Wurungna Alaata'ala iya'a.

2 Petrus 2

1 Mbaripian isianmo minti nabi-nabii na mianna Alaata'ala. Koiya'a uga' a koini'i. Kuu bo takaionna minti guru-guru. Raaya'a mantakakon pisiso' men sian kana' men minsilaka'i mian, ka' minsasapu na Tumpu men kuasaan men bo Pontololoki i raaya'a. Mbaka' dongan a kosilaka'anna i raaya'a. 2 Mau mune' koiya'a, biai' a men bo tololo' na tutuo'na minti guru-guru iya'a men mongoloingikon pingkira'ana noana i raaya'a. Ka' gau'na minti guru-guru iya'a bo minsidakon mian biai' mompoposala' Salan men Kana' mae' na Alaata'ala. 3 Mian men minti guru-guru iya'a dekongan, pataka i raaya'a bo muntundun tundunan men borek bo pansarakanna dale' na ko'omuu. Kasee ka' wawauna iya'a, mbaka' ukuman nipoko toropotimo nanau'mo ka' kosilaka'an sianmo sompo'on. 4 Alaata'ala sian namatalai malaa'ikat men dosaon tonsapu na ukuman, kasee Ia balo'kon na lalomna naraka. Raaya'a nisoopkon na lalomna naraka men pika' ka' nitaankon indo'o pataka iliona Pungukumian. 5 Koiya'a uga' tia mian na tano' balaki' tempo mbaripian. Alaata'ala sian namatalai i raaya'a tonsapu na ukuman. Alaata'ala nantakakon weer men ningilimbusi tano' balaki' nungukum mian men ba'idek na tempo iya'a. Tongko' i Nuh tia pipitu' mian sambana a men daa nisalamatkon. Koo'po tia weer men ningilimbusi tano' balaki' kani'i, Nuh nengelelekonmo tutuo' men daa kokana'na Alaata'ala. 6 Koikoimo uga' tia kota Sodom ka' Gomora. Alaata'ala nuntunu tamban nosida awu a kota iya'a kada' bo inti'ionna mian men ba'idek a gau'na se' koi upa a men bo rumpakionna. 7 Kasee i Loot nisalamatkon tempo iya'a, gause i ia a men kana' a wawauna na Alaata'ala. Noana ka'idekan tuu' mimiile' gau'na mian men sian matete na ukum ka' tongko' mongoloingikon pisuuna i raaya'a. 8 Sanda' ilio i Loot men kana' iya'a dumodongo na tanga-tanga'na mian men koiya'a. Ia nimiile' ka' nongorongor wawauna i raaya'a men ba'idek, pataka noana men kana' munsurikon kokoo'an. 9 Mbaka' manasamo se' Tumpu minginti'i mansalamatkon mian men malolo' na Ko'ona kalu i raaya'a mongololongi repaan. Ka' Ia minginti'i manganaa' mian men ba'idek a gau'na bo ukumon na ilio pungukumian, 10 tontuko bona mian men tumuo' mongoloingikon pingkira'na noa men dosaon ka' men mingiroki kakuasa'anna Alaata'ala. Minti guru-guru iya'a barani' tuu' ka' mintidaa-daa pataka i raaya'a sian babata mingiroki upapo men kuasaan na surugaa! 11 Poali malaa'ikatpo men moonggorna ka' kuasaan labi tia minti guru-guru iya'a, sian mingiroki i raaya'a kabai mangarait rongo-rongor Tumpu. 12 Kasee minti guru-guru iya'a koi ayop men pinganakonon tongko' bo rakopon ka' papateion. Raaya'a sianta pinginti'ianna, tongko' mingilimang koi men surionna wakana, mbali' i raaya'a mingiroki upa-upa men sian inti'ionna. Gause wawauna, mbaka' i raaya'a bo silaka' koi ayop men papateion. 13 Bookoi walosna wawauna i raaya'a men nanggau'konmo repaan, mbaka' i raaya'a uga' tio mongololongi repaan. Raaya'a mingilimang upa-upa na tempo ilio mongoloingi pingkira'na i raaya'a bo pongoloangina noana. Kalu raaya'a umoruang kumaan tii kuu na ramean, raaya'a ba'idek ka' kobiit, ka' tongko' loingonkon upa-upa men kikira'na noana. 14 Raaya'a sinampang mingkira' muntumpangkon samba-samba, ka' sian kobangaran mangawawau dosa. Mian men baasi noparasaya ka' men sianpo laan parasaya, baetokonna i raaya'a. Noana i raaya'a nodelemo loingonkon giigii'i upa. Raaya'a a mian men ia kana'mo tadean! 15 Gause i raaya'a sianmo minsalan na salan men maloos, mbaka' sala' salan. Raaya'a muntutu' salan men ia pinsalani i Bileam anak ni Beor. Bileam iya'a mingkira'kon tuu' tambona wawau men ba'idek. 16 Kasee i Bileam nisinggo na wawauna men ba'idek iya'a, tempo keledaina norobu koi wurungna mian. Mbali' nabii iya'a nitalingtangimo dako' mingilimang wawauna men lengang iya'a. 17 Minti guru-guru iya'a mase koi matana weer men pekot ka' koi seeru' men puuronna baleba'. Alaata'ala noko pontoropotimo bo ko'ona i raaya'a sa'angu' dodongoan men pika' tuu'. 18 Raaya'a nengeneengkonmo wurung men lambak ka' sian kana'na. Pisuu a bo pamaanina i raaya'a mian men baasi no'umuar na mian men sian kana' a wawauna. 19 Minti guru-guru iya'a nontoonkon mian men baasi no'umuar iya'a se' i raaya'a sianmo po'ata'onna upa-upa, poali guru iya'a dauga' po'ata'onna gau' men mambaraba'i mian. Gause mian men rungku'ionna upa-upa, ia po'ata'onna upa iya'a. 20 Mian men minginti'i Tumpu ka' i Yesus Kristus men Pansalamatkon i kita daa nansapukonmo wawauna dunia men mingidek mian. Kasee kalu tompololo' mingilimang soosoodo pataka rungku'ionna kuasa iya'a, mbaka' na kokomburi'anna idekna mian iya'a kaekae' dodoa. 21 Mian men koiya'a bagia sian ninginti'i Salan men Kana' na Alaata'ala, dako' i raaya'a minginti'i kasee komburi'na sian mingimamat potoo men ia rookon Alaata'ala na ko'ona i raaya'a. 22 Upa men ia wawaumo i raaya'a mompotuutuu' timbaani' men koi kani'imari: “Au' mangkaan soosoodo lua'na,” ka' “Bau' men nipoloopimo mule'kon mintombang soosoodo na pintombanganna.”

2 Petrus 3

1 Utu-utusku men kolingu'ku! Ni'imo a suratku men korua'na bo ko'omuu. Na suratku men tumbena ka' uga' men korua'na kani'i, yaku' mampari-pari mompopo'inau' na ko'omuu kada' i kuu malesi' miminoakon men kana'. 2 Yaku' mompopo'inau' na ko'omuu wurung men mbaripian ia neengkon nabiina Alaata'ala, ka' mompopo'inau' posuu'na Tumpu men Pansalamatkon i kita, men ia lelekon poposuu'muu na ko'omuu. 3 Tumbe-tumbena, kuu tio minginti'i se' na ilio kokomburi'anna bo taka mian men tutuo'na bariosonna pingkira'na noa susuung. Raaya'a bo mingiroki i kuu. 4 Taena i raaya'a: “Tumpu nontoon bo taka! Koini'i aana iya'amari i Ia? Pulinta ra'a-ra'amaripo noko lapusmo, kasee giigii' upa dauga' koikoina na tumbenapo tano' balaki' nisidakon!” 5 Raaya'a nintilimbo-limbo' se' mbaripianpo isianmo lealaa ka' tano' balaki' men ia sidakon Alaata'ala tia wurung-Na. Tano' balaki' na weer a nimpu'uanna, ka' tia weer Ia ninsidakon katano'an. 6 Ka' tano' balaki' mbaripian uga' ia limbusimo weer iya'a, mbali' nosilaka'mo. 7 Kasee lealaa ka' tano' balaki' men isian koini'i bo silaka'ion tia apu gause wurungna Alaata'ala uga'. Koini'i lealaa ka' tano' balaki' iya'a tondongion-Na, ka' dagaion pataka ilio pungukumian ka' pinsilaka'ian mian men ba'idek a gau'na. 8 Utu-utusku men kolingu'ku! Men koi kani'imari alia pongkolimbo'ikuu: se' na pimiile'na Tumpu, sangilio sian poosasala' tia sololoon taun, ka' sololoon taun sian poosasala' tia sangilio. 9 Tumpu sian maalin mongorookon upa men Ia poko toonkonmo maupo isian mian men mansasaaki se' i Ia sianmo taka. Kasee Ia moko pera na ko'omuu gause Ia sian mingkira' sa'angu'po mian isian men silaka'. Kikira'-Na kada' giigii' mian monsosoli ka' mangkadarai dosana. 10 Kasee ilio kotakaanna Tumpu bo taka koi mian mamangan. Na ilio iya'a, lealaa bo kabus poololo' tia laung men kokuungan, ka' giigii' upa men isian na tano' balaki' bo kabus kotunu. Tano' tia giigii' isiina bo kabus uga'. 11 Gause giigii' upa bo silaka'ion men koiya'a, koi upa mbali' a tutuo'muu men tuutuu'na? Kuu tio tumuo' molinas ka' tongko' bona Alaata'ala, 12 tempo i kuu mempeperai ka' mansasara'i kotakaanna iliona Alaata'ala. Na ilio iya'a lealaa bo kabus kotunu. Gause karasna, mbaka' giigii' upa na lealaa bo mowewe. 13 Kasee kita mempeperai lealaa ka' tano' balaki' men u'uru, dodongoanna mian men kana' men ia toonkonmo Alaata'ala. 14 Utu-utusku men kolingu'ku! Kopera-peraanmuu ilio iya'a, pari-pari kada' i kuu takaion-Na, sianta idekmuu kabai sala'muu, ka' pooka'amat tia Alaata'ala. 15 Kalu Tumpunta dauga' moko pera bookoi ya'amo a tempo men Ia rookon kada' i kuu sida salamatkonon. Paulus, utusta men kolingu', uga' nuntulis i kuu koiya'a tia pinginti'ian men ia rookon Alaata'ala na ko'ona. 16 Na giigii' suratna, Ia mungule'i muntulis men koiya'a. Tuutuu' mba'a isian toropii kaliangan na lalomna suratna iya'a men marepa inti'ion. Ka' ya'amo a men ia liaskon mian men sian minginti'i upa-upa ka' men sian moonggor a imaanna. Isiina Alkitaap men sambana koiya'a uga' a nangawawauna i raaya'a. Mbali' raaya'a minsilaka'i waka-wakanamo. 17 Utu-utusku men kolingu'ku! Kuu ninginti'imo wawau iya'a. Mbaka' paka'amat. Alia paraa i kuu tonggilolo' mangawawau sala' men koi ia wawau mian men sian matete na ukumna Alaata'ala, dako' i kuu mandawo' na kekereranmuu men moonggor. 18 Kasee bi kanturangan a pinginti'ianmuu na Tumpu ka' i Yesus Kristus men Pansalamatkon i kita, ka' bi kanturangan a tutuo'muu na kaporean-Na. Tontunde' i Ia, koini'i ka' pataka sidutu! Amin.

1 Yohanes 1

1 Surat kani'i muntundunkon Wurung men mantarai tutuo' pore men isianmo tumbenapo tano' balaki' nisidakon. Kai nongorongormo ka' nimiile'mo i Ia tia matamai. Kai nopoororo'upmo tii Ia ka' isianmo nongkoyong i Ia tia limamai. 2 Ia men mantarai tutuo' iya'a nipipiile'kon na ko'omai, ka' i kai nimiile'mo i Ia. Koiya'a mbali' i kai sida mompotuutuu' na ko'omuu se' i Ia a men mantarai tutuo' men pore pataka sidutu. Ia mbaripianpo ruru-rurumo tia Tama na surugaa, ka' nipipiile'konmo na ko'omai. 3 Upa men kai piile'mo ka' men kai rongormo iya'a, tundunkononmai na ko'omu uga', kada' i kuu uga' sida poowawa pore tii kai. Ka' i kita poowawa pore tia Tama na surugaa ka' tia Anak-Na men i Yesus Kristus. 4 Giigii' kani'i kai tulis ka' nipakatu na ko'omuu kada' i kita sida beles tuu'. 5 Kani'imari a lele men kai rongor na Anak-Na ka' men kai tadulkon na ko'omuu: Alaata'ala iya'a a ruar, ka' na Ko'ona sianta kapintungan. 6 Kalu i kita mangaan se' i kita poowawa pore tii Ia, kasee i kita tumuo' na kapintungan, mbaka' i kita mimborek ka' sian mongololo' pisiso' men kana'. 7 Kasee kalu i kita tumuo' na karuaran koi Alaata'ala isian na ruar, mbaka' pore a poowawanta tia mian sambana, ka' rara' ni Yesus Anakna Alaata'ala mongoloe'i kita na giigii' dosanta. 8 Kalu i kita mangaan se' sian dosaon, kita momboreki waka-wakantamo ka' pisiso' men kana' sianta na ko'onta'. 9 Kalu i kita mompotuutuu' na Alaata'ala se' i kita dosaon, Ia bo mongololoikon toon-Na ka' mingilimang men maloos. Ia bo mangampuni dosanta ka' mongoloe'i kita na giigii' wawaunta men sala'. 10 Kasee kalu i kita mangaan se' i kita sian nontoowawau dosa, mbaka' i kita koikoimo tia mangaan se' Alaata'ala mimborek, ka' i kita sian montontoni Wurung-Na na tutuo'ta.

1 Yohanes 2

1 Anakku! Giigii' kani'i yaku' tulis bo ko'omuu dako' i kuu mangawawau dosa. Kasee kalu isian mian men mangawawau dosa, kita daa isian men bo topobisaranta waara'a na Tama na suragaa. Iamo i Yesus Kristus men kana' a wawauna. 2 Yesus iya'a a kurbaan bo pontololoki dosanta, ka' taasi' tongko' dosanta, kasee uga' tia dosana mian na longkop tano' balaki'. 3 Kalu i kita matete na potuunna Alaata'ala, mbaka' iya'a bo pinginti'ianta se' i kita daa minginti'i Alaata'ala. 4 Mian men mangaan, “Yaku' minginti'i Alaata'ala,” kasee sian mongololo' potuun-Na, mian iya'a mimborek ka' sianta pisiso' men kana' na ko'ona. 5 Kasee mian men malolo' na Wurungna Alaata'ala, ia molingu'kon Alaata'ala tia noa men tuutuu'. Koi kani'imari a bo pinginti'inta se' i kita poowawa pore tia Alaata'ala: 6 mian men mangaan se' i ia poowawa pore tia Alaata'ala, ia tio uga' mongololo' koi tutuo' ni Kristus. 7 Utu-utusku men kolingu'ku! Men yaku' tulis kani'i taasi'po potuun men u'uru, kasee potuun men nanau'mo men noko isianmo na ko'omuu supupo i kuu noparasaya. Potuun men olukon iya'a mase wurung men kuu poko rongormo. 8 Maupo koiya'a, potuun men yaku' tulis kani'i u'uru uga'. Potuun u'uru kani'i tuutuu' gause sida piile'on na wawau ni Yesus Kristus ka' uga' na wawaumuu men u'uru. Gause kapintungan kaekae' penta' ka' ruar men tuutuu' nuntumbeimo baangan. 9 Mian men mangaan se' i ia isian na ruar kasee dauga' mangka'idek utusna sa'angu' kaparasaya'an, mian iya'a dauga' na kapintungan pataka koini'i. 10 Mian men molingu'kon utusna sa'angu' kaparasaya'an, ia tumuo' na ruar, ka' na ko'ona sianta men manggau'kon i ia kada' mangawawau men sala'. 11 Kasee mian men mangka'idek utusna sa'angu' kaparasaya'an, ia dauga' na kapintungan. Ia sumalan na kapintungan ka' sian inti'ionna se' maana a rae'anna, gause kapintungan iya'a ninsidakon i ia sian poopiile'. 12 Anakku! Yaku' nuntulis bo ko'omuu, gause dosamuu ni'ampunimo gause i Kristus. 13 Tama! Yaku' nuntulis bo ko'omuu, gause i kuu ninginti'imo i Ia men noko isianmo mbaripianpo. Anak malai! Yaku' nuntulis bo ko'omuu, gause i kuu nungurungku'imo i ia men gau'na ba'idek. 14 Anakku! Yaku' nuntulis bo ko'omuu, gause i kuu ninginti'imo Tama na suragaa. Tama! Yaku' nuntulis bo ko'omuu, gause i kuu ninginti'imo i Ia men noko isianmo mbaripianpo. Anak malai! Yaku' nuntulis bo ko'omuu gause i kuu moonggor ka' malolo' na Wurungna Alaata'ala, ka' i kuu nungurungku'imo i ia men gau'na ba'idek. 15 Alia i kuu mingkikira'i dunia kabai upa men isian na tano' balaki' kani'i. Kalu i kuu mingkikira'i dunia, kuu sian molingu'kon Tama na surugaa. 16 Gause giigii' men isian na dunia, koimo pingkira'na gau'na mian, ka' pingkira'na mata ka' mongkodaakon tutuo', giigii' iya'a taasi' rumingkat na Tama na surugaa, kasee rumingkat na dunia. 17 Dunia ka' giigii' isiina men kikira'ionna mian pintanga'mo penta'. Kasee mian men mongololoikon pingkira'na Alaata'ala dauga' tumuo' pataka sidutu. 18 Anakku! Tempo kani'i mase tempo men kokomburi'anna. Ka' koi men kuu rongormo, mian men mangka'idek i Kristus bo taka. Koini'i no'umuarmo a biai' mian men mangka'idek i Kristus. Mbaka' manasamo na ko'onta' se' koini'i tuutuu' tempo men kokomburi'annamo. 19 Raaya'a namarereimo i kita, gause men tuutuu'na i raaya'a taasi'po mianta. Kalu i raaya'a mianta, sabole i raaya'a dauga' tonsoop tii kita. Kasee i raaya'a namarereimo i kita, mbaka' manasa se' giigii' i raaya'a sian tonsoop tii kita. 20 Kasee Ia men Molinas nampadakitikonmo Alus-Na na ko'omuu. Mbali' i kuu giigii' minginti'i pisiso' men kana'. 21 Yaku' nuntulis kani'i bo ko'omuu taasi'po se' i kuu sian minginti'i pisiso' men kana'. Kasee i kuu daa ninginti'imo, ka' i kuu minginti'i se' sianta sa'angu'po men borek mimpu'u na pisiso' men kana'. 22 Ime a mian men mimborek iya'a? Taasi' uga' a mian men mangaan se' i Yesus taasi'po Tomundo' Pansalamatkon? Mian iya'a mangka'idek i Kristus. Ia mongkosiankon Tama na surugaa ka' uga' Anak. 23 Mian men mongkosiankon Anak, mbaka' sian uga' mangalabot Tama na surugaa. Ka' mian men mompotuutuu' Anak uga' mangalabot Tama na surugaa. 24 Mbaka' lele men kuu rongormo supu i kuu noparasaya tio imamatonmuu pore-pore. Kalu lele iya'a imamatonmuu pore-pore, kuu bo sinampang poowawa pore tia Anak ka' Tama na surugaa. 25 Koi kani'imari a men Ia toonkon na ko'onta': tutuo' men pore pataka sidutu. 26 Giigii' ini'i yaku' tulis bo ko'omuu muntundunkon mian men mampari-pari mambaetok i kuu. 27 Kasee Alaata'ala nampadakitikonmo Alus-Na na ko'omuu ka' Alus iya'a dumodongo na ko'omuu. Kuu sian paraa pisiso'onna mian sambana gause Alus Molinas a men mimisiso' i kuu na giigii' upa. Pisiso'-Na iya'a tuutuu', taasi' borek. Mbaka' i kuu tio malolo' na upa men pisiso'kononna Alus iya'a, ka' i kuu tio sinampang poowawa pore tii Kristus. 28 Anakku! Koini'i i kuu tio sinampang poowawa pore tii Kristus, kada' na tempo i Ia taka, kita momoko poororo'up tii Ia ka' sian makamaa'. 29 Kuu inti-inti'i se' i Kristus sinampang mingilimang men kana'. Mbaka' i kuu tio minginti'i se' sanda' mian men mingilimang men kana', mian iya'a ia ngamea'kon Alaata'ala.

1 Yohanes 3

1 Piile'! Alaata'ala Tamanta molingu'kon tuu' i kita, pataka i Ia mangaan i kita anak-Na. Ka' tuutuu' uga' se' i kita anakna Alaata'ala. Mbali' mianna dunia sian minginti'i i kita, gause i raaya'a sian minginti'i i Alaata'ala. 2 Utu-utusku men kolingu'ku! Koini'i i kita anakna Alaata'ala, kasee sianpo kita inti'i se' koi upa i kita ni'imarian. Kasee men daa inti'ionta koi kani'imari: tempo i Kristus pipiile'konon, kita bo sida koikoimo tii Ia, gause i kita bo mimiile' i Ia koi men tuutuu'na. 3 Sanda' mian men mongooskon i Ia tio mandagai wakana kada' molinas, koi i Kristus uga' molinas. 4 Sanda' mian men mangawawau dosa mingilintuani ukumna Alaata'ala, gause mingilintuani ukumna Alaata'ala, koiya'a a men ngaanon dosa. 5 Ka' inti'ionmuu se' i Kristus nitakakon kada' mompopokale dosanta. Ka' i Ia sian dosaon. 6 Sanda' mian men poowawa pore tii Ia, sian sinampang mangawawau dosa. Sanda' mian men sawauwau dosa, ia sian nontoopiile' ka' sian minginti'i i Kristus. 7 Anakku! Alia mamatalai sa'angu'po mian mingiliaskon kaparasaya'anmuu. Mian men mingilimang men kana' mase mian men kana', koi i Kristus uga' kana'. 8 Mian men sawauwau dosa, rumingkat na Ibiliis, gause Ibiliis nangawawau dosa na tumbe-tumbepo. Koiya'a mbali' Anakna Alaata'ala taka kada' i Ia mongkosiankon wawauna Ibiliis iya'a. 9 Mian men ia ngamea'kon Alaata'ala sian sinampang mangawawau dosa, gause i raaya'a nangalabotmo tutuo' u'uru na Alaata'ala. Ka' mian iya'a sian momoko sinampang mangawawau dosa, gause ia ngamea'kon Alaata'ala. 10 Koi kani'imari a kopoosasala'na anakna Alaata'ala tia anakna Ibiliis: mian men sian mingilimang men kana' na Alaata'ala, kabai sian molingu'kon utusna sa'angu' kaparasaya'an, mbaka' ia taasi' anakna Alaata'ala. 11 Na tumbe-tumbepo nipoko tundunkonmo a lele kani'i na ko'omuu se' i kita tio pookolingu'kon tia simbaya'ta. 12 Alia i kita koi i Kain men ia baetok i ia men gau'na ba'idek. Ia nampapatei utusna. Nongko'upa mbali' i Kain nampapatei utusna? Gause men ia limangmo iya'a sala', kasee men ia limangmo utusna kana'. 13 Utu-utus! Alia samba' i kuu kalu mianna dunia mangka'idek i kuu. 14 Kita minginti'i se' i kita notonsapumo na kolapusan, ka' nobalimba'mo na tutuo' men pore. Kita minginti'i iya'a gause i kita molingu'kon utusta sa'angu' kaparasaya'an. Mian men sian molingu'kon utusna sa'angu' kaparasaya'an mase sianpo tonsapu na kolapusan. 15 Mian men mangka'idek utusna sa'angu' kaparasaya'an, koikoimo tia mian men mampapatei mian sambana, ka' inti'ionmuu se' mian men mampapatei mian sambana sian montombonoi tutuo' pore pataka sidutu. 16 Koi kani'imari a bo sasalanta molingu'kon simbaya'ta: Kristus nongorookonmo tutuo'-Na bo ko'onta', mbaka' i kita uga' tio mongorookon tutuo'ta bona utusta sa'angu' kaparasaya'an. 17 Kalu isian mian men kupangon ka' i ia mimiile' utusna sa'angu' kaparasaya'an men marepa kasee tongko' mandalai utusna iya'a, koi upa kosidana i ia mangaan se' i ia molingu'kon Alaata'ala? 18 Anakku! Mai kita pookolingu'kon taasi'po tongko' na nganga' tia wurung, kasee pookolingu'kon tia polingu' men lolo'on tia wawaunta ka' pisiso' men kana'. 19 Koiya'a mba'a a ninginti'inta se' i kita mongololo' pisiso' men kana'. Mbaka' kalu i kita taka na Alaata'ala, noanta sida poporampoton, 20 kalu noanta mompoposala' i kita. Gause pinginti'ianna Alaata'ala a balaki'na tia pinginti'ianna noanta. Giigii' upa inti'ion-Na. 21 Utu-utusku men kolingu'ku! Kalu noanta sian mompoposala' i kita, mbaka' i kita momoko taka poororo'up tia Alaata'ala, 22 ka' upapo a men pa'ase'onta, labotonta na Ko'ona, gause i kita malolo' na potuun-Na ka' mingilimang upa men daa kokana'-Na. 23 Koi kani'imari a men Ia potuunkon na ko'onta: kita tio parasaya na Anak-Na men i Yesus Kristus, ka' i kita tio pookolingu'kon koi men ia potuunkonmo i Yesus Kristus na ko'onta'. 24 Mian men malolo' na potuunna Alaata'ala, ia poowawa pore tia Alaata'ala, ka' Alaata'ala poowawa pore tii ia. Koi kani'imari a pinginti'inta Alaata'ala powawa pore tii kita: isian Alus-Na men Ia rookonmo na ko'onta'.

1 Yohanes 4

1 Utu-utusku men kolingu'ku! Alia parasaya na sanda' alus, kasee alaka' nasai a alus iya'a, bukat daa norumingkat na Alaata'ala kabai taasi', gause biai' a minti nabi-nabii no'umuar ka' nomae' na longkop tano' balaki'. 2 Koi kani'imari a bo pinginti'inta too alus iya'a Alusna Alaata'ala kabai taasi'. Sanda' alus men mompotuutuu' se' i Yesus Kristus notaka na tano' balaki' ka' nosidamo mian, alus iya'a norumingkat na Alaata'ala. 3 Kasee sanda' alus men sian mompotuutuu' i Yesus, ia sian norumingkat na Alaata'ala. Alus iya'a mangka'idek i Kristus. Kuu nongorongormo se' alus iya'a bo taka na tano' balaki', ka' koini'i isianmo. 4 Anakku! Kuu norumingkat na Alaata'ala ka' i kuu daa nungurungku'imo minti nabi-nabii iya'a, gause Alus men dumodongo na ko'omuu balaki' a kuasana tia alus men isian na tano' balaki' kani'i. 5 Minti nabi-nabii iya'a mianna dunia. Mbaka' i raaya'a muntundunkon upa-upa na dunia, ka' mianna dunia momorongori wurungna. 6 Kasee i kita mase mianna Alaata'ala. Mian men minginti'i Alaata'ala, mian iya'a momorongori wurungta. Kasee mian men taasi' mianna Alaata'ala sian momorongori wurungta. Koiya'a bo pinginti'inta poosasala'na Alus men kana' ka' alus men borek. 7 Utu-utusku men kolingu'ku! Mai kita molingu'kon simbaya'ta, gause polingu' mimpu'u na Alaata'ala, ka' sanda' mian men molingu'kon simbaya'na ngamea'kononna Alaata'ala ka' minginti'i Alaata'ala. 8 Alaata'ala isian polingu'-Na. Mbaka' mian men sian molingu'kon simbaya'na, ia sian minginti'i Alaata'ala. 9 Alaata'ala nimpipiile'kon se' i Ia molingu'kon i kita pataka i Ia nantakakon na tano' balaki' Anak-Na men sa'a-sa'angu' kada' i kita mantausi tutuo' men pore na Ko'ona. 10 Men ngaanon polingu' koi kani'imari: Taasi' i kita a men molingu'kon Alaata'ala, kasee Alaata'ala a men molingu'kon i kita ka' nomosuu' Anak-Na bookoi kurbaan bo pontololoki dosanta. 11 Utu-utusku men kolingu'ku! Gause Alaata'ala molingu'kon tuu' i kita, mbaka' i kita tio uga' molingu'kon simbaya'ta. 12 Sianta sa'angu'po a mian men nimiile' Alaata'ala. Kalu i kita pookolingu'kon, Alaata'ala sinampang poowawa pore tii kita, ka' polingu'-Na manasa tuu' na tutuo'ta. 13 Kita inti'i se' i kita poowawa pore tia Alaata'ala ka' Alaata'ala poowawa pore tii kita, gause i Ia nongorookonmo Alus-Na na ko'onta'. 14 Kai noko pimiile'mo Anakna Alaata'ala ka' i kai mompotuutuu' se' Tama na surugaa nomosuu' Anak-Na iya'a bo Pansalamatkon na tano' balaki'. 15 Mian men mompotuutuu' se' i Yesus a Anakna Alaata'ala, Alaata'ala sinampang poowawa pore tii ia ka' i ia poowawa pore tia Alaata'ala. 16 Kita noko pinginti'imo ka' noparasayamo na polingu'na Alaata'ala na ko'onta'. Alaata'ala isian polingu'-Na. Mian men sinampang isian polingu', ia sinampang poowawa pore tia Alaata'ala ka' Alaata'ala poowawa pore tii ia. 17 Koi kani'imari a polingu' men nipopanasakonmo na tutuo'ta: Tutuo'ta na tano' balaki' kani'i koikoimo tutuo' ni Kristus. Mbali' i kita sian babata montorumpaki Ilio Pungukumian. 18 Mian men minginti'i polingu'na Alaata'ala, sian layaon gause polingu' men tuutuu' minsidakon i kita sianmo layaon. Kalu mian layaonkon ukuman, mian iya'a sianpo minginti'i polingu'na Alaata'ala men tuutuu'na. 19 Kita pookolingu'kon, gause olukonpo Alaata'ala noko polingu'konmo i kita. 20 Kalu isian mian mangaan, “Yaku' molingu'kon Alaata'ala,” kasee i ia mangka'idek utusna sa'angu' kaparasaya'an, mbaka' mian iya'a mimborek. Gause mian men sian molingu'kon utusna men piile'onna, sabole sian molingu'kon Alaata'ala men sian piile'onna. 21 Koi kani'imari a men Ia potuunkon i Kristus na ko'onta: Mian men molingu'kon Alaata'ala, ia tio uga' molingu'kon utusna sa'angu' kaparasaya'an.

1 Yohanes 5

1 Sanda' mian men parasaya se' i Yesus iya'a Tomundo' Pansalamatkon, mian iya'a ia ngamea'kon Alaata'ala, ka' sanda' mian men molingu'kon Alaata'ala men nangamea'kon, ia uga' molingu'kon mian sambana men ia ngamea'kon Alaata'ala. 2 Koi kani'imari a pinginti'inta se' i kita molingu'kon anakna Alaata'ala: kita molingu'kon Alaata'ala ka' mongololo' potuun-Na. 3 Gause molingu'kon Alaata'ala mbaka' i kita malolo' na potuun-Na ka' potuun-Na iya'a sian marepa bo ko'onta'. 4 Giigii' mian men ngamea'kononna Alaata'ala mungurungku'i men ba'idek na tano' balaki'. Ka' imaanta sida mungurungku'i men ba'idek na dunia. 5 Ime a momoko mungurungku'i men ba'idek na dunia? Tongko' mian men parasaya se' i Yesus a Anakna Alaata'ala. 6 Yesus Kristus a men notaka na tano' balaki' tia weer basaranian-Na ka' rara'-Na tempo nolapus. Ia notaka taasi' tongko' tia weer kasee tia weer ka' rara'. Alus Molinas mompotuutuu' i Ia, gause Alus Molinas mantadulkon men kana'. 7 Isian totolu' a men mompotuutuu' na surugaa: Tama men na surugaa, Wurungna Alaata'ala, ka' Alus Molinas. Totolu' iya'a mompotuutuu' men koikoimo. 8 Ka' isian totolu' a men mompotuutuu' na tano' balaki': Alus ka' weer ka' rara'. Totolu' iya'a mompotuutuu' men koikoimo. 9 Kita parasaya men potuutuu'onna mian, kasee men potuutuu'onna Alaata'ala a moonggorna. Koi kani'imari a men potuutuu'onna Alaata'ala: Ia mompotuutuu' Anak-Na. 10 Mian men parasaya na Anakna Alaata'ala nangalabotmo na noana upa men potuutuu'onna Alaata'ala iya'a. Kasee mian men sian parasaya na Alaata'ala, mansasaaki se' Alaata'ala mimborek, gause i ia sian parasaya se' Alaata'ala men mompotuutuu' Anak-Na. 11 Koi kani'imari a men potuutuu'onna Alaata'ala: Ia nantaraikonmo tutuo' men pore pataka sidutu na ko'onta', ka' tutuo' iya'a ringkat na Anak-Na. 12 Mian men mangalabot Anakna Alaata'ala mantausi tutuo' men pore. Ka' mian men sian mangalabot Anak, ia sian mantausi. 13 Yaku' nuntulis kani'i bo ko'omuu men parasaya na Anakna Alaata'ala kada' i kuu minginti'i se' i kuu mantausi tutuo' men pore pataka sidutu. 14 Koi kani'imari men ooskononta mbali' kita sian babata taka na Alaata'ala: inti'ionta se' i Ia mongorongor sambayangta, kalu i kita mama'ase' upa-upa na Ko'ona koi men daa sangadaion-Na. 15 Kalu inti'ionta se' i Ia mongorongor upa men pa'ase'onta, mbaka' i kita uga' minginti'i se' i kita mantausi giigii' upa men kita pa'ase'mo na Ko'ona. 16 Kalu i kuu mimiile' utusmuu sa'angu' kaparasaya'an mangawawau dosa men daa sian mantakakon kolapusan, kuu tio mansambayangkon i ia kada' Alaata'ala mantarai tutuo' men pore na mian iya'a. Koiya'a men tio wawauon bo ko'ona i raaya'a men dosana sian mantakakon kolapusan. Isian uga' dosa men mantakakon kolapusan. Dosa men koiya'a, yaku' sian momotookon i kuu mansambayangkon. 17 Giigii' wawau men ba'idek mase dosa, kasee isian dosa men sian mantakakon kolapusan. 18 Inti'ionta se' sanda' mian men ia ngamea'kon Alaata'ala sian sinampang mangawawau dosa, gause Anakna Alaata'ala mandagai i mian iya'a kada' i ia men gau'na ba'idek sian momoko mangawawau upa-upa na mian iya'a. 19 Kasee inti'ionta se' i kita ringkat na Alaata'ala ka' giigii' mianna dunia bariosonna i ia men gau'na ba'idek. 20 Inti'ionta uga' se' Anakna Alaata'ala notakamo ka' nongorookonmo pinginti'ian na ko'onta, kada' i kita minginti'i Alaata'ala men tuutuu'. Kita poowawa pore tia Alaata'ala men tuutuu', ka' poowawa pore tia Anak-Na men i Yesus Kristus. Iamo a Alaata'ala men tuutuu', ka' i Iamo a pu'una tutuo' men pore pataka sidutu. 21 Anakku! Maka'amat. Alia mangkanggi patung.

2 Yohanes 1

1 Yaku' penatua. Bona Sina men ia rurukimo Alaata'ala ka' anakna men kolingu'ku, men parasaya na pisiso' men kana'. Taasi' tongko' i yaku' a men molingu'kon i kuu, kasee giigii' mian men minginti'i pisiso' men kana' uga' molingu'kon i kuu. 2 Kita minginti'i molingu' gause pisiso' men kana' isian na noanta ka' sinampang isian tii kita pataka manau'. 3 Sulano kaporean, lino-linoan, ka' koratongan men ringkat na Alaata'ala Tama na surugaa ka' i Yesus Kristus, Anak-Na, surionmuu na tutuo'muu. Sulano giigii' iya'a salanionta' tia noa men maloos ka' noa men molingu'. 4 Yaku' nobeles tuu' nongorongor wawauna toropii anakmuu men mongololo' pisiso' men kana' koi men ia potuunkon Tama na suruuga na ko'onta. 5 Koini'i pa'ase'onku tuu' na ko'omuu, Sina, kada' i kita giigii' pookolingu'kon. Men yaku' pa'ase' kani'i taasi'po potuun men u'uru kasee potuun men nirookonmo na ko'onta' mbaripianpo tempo i kita noparasaya. 6 Pookolingu'kon aratina mase tio tumuo' koi potuunna Alaata'ala. Ka' potuun men kuu rongormo mbaripianpo koi kani'imari: kuu tio molingu'kon simbaya'muu. 7 Biai' a mian borek men no'umuar na ko'omuu mae' na longkop tano' balaki'. Raaya'amo a mian men sian parasaya se' i Yesus Kristus taka na tano' balaki' koikoi se' mian. Mian men koiya'a a men borek ka' mangka'idek i Kristus. 8 Maka'amat dako' penta' a upa men kai pari-parimo bo ko'omuu. Pari-pari kada' i kuu mandapot giigii' tambomuu men bo rookononna Alaata'ala. 9 Mian men sian montontoni pisiso' ni Kristus kasee lumias na upa men ia pisiso'kon i Kristus, mian men koiya'a sian poowawa pore tia Alaata'ala. Mian men sinampang montontoni pisiso' ni Kristus daa poowawa pore tia Alaata'ala Tama na surugaa maupo Anak. 10 Mbaka' kalu isian mian taka mambantilkon na ko'omuu pisiso' men sian ia pisiso'kon i Kristus, alia mangalaboti mian iya'a na laiganmuu kabaipo momorobui. 11 Gause mian men momorobui mian men koiya'a, ia uga' tonsoop mian men mingilimang ba'idek. 12 Biai' tuu' a men tio bantilkononku na ko'omuu, kasee surionku sian pore kalu tongko' na surat. Yaku' mingkira' kada' sida poowewer tii kuu kada' noanta sida beles tuu'. 13 Anakna utusmuu wiwine men ia ruruki Alaata'ala moki tundunkon salamna bo ko'omuu.

3 Yohanes 1

1 Yaku' penatua. Bona i Gayus, men kolingu'ku men parasaya na pisiso' men kana'. 2 Utusku men kolingu'ku! Yaku' sambayangkon kada' i koo sulano sian nongko'upa ka' malesi' na giigii' tutuo'om, koi men yaku' inti'i santuo'om uga' sian nongko'upa. 3 Yaku' nobeles tuu' gause isian toropii utus men sa'angu' kaparasaya'an taka nambantilkon na ingku' se' i koo malolo' na pisiso' men kana', ka' tumuo' mongololo' pisiso' men kana' iya'a. 4 Sianta upa sambana men kobelesku saliwakon nongorongor lele se' anakku tumuo' mongololo' pisiso' men kana'. 5 Utusku men kolingu'ku! Koo malolo' tuu' mangalawei utus sa'angu' kaparasaya'an maupo mianna sianpo koo inti'i. 6 Raaya'a nuntundunkonmo na jama'at se' i koo molingu'kon tuu' i raaya'a. Pore uga' kalu i koo mantarai upa men bo kokosidana i raaya'a na salan gause wawau men koiya'a daa kikira'na Alaata'ala. 7 Supu-supuana mingilimang palimangonna i Kristus, raaya'a namarereimo laiganna see sian nangalabot upa-upa na mian men sian minginti'i Alaata'ala. 8 Mbaka' i kita tio mangalawei simbaya'ta men koiya'a, kada' i kita uga' tonsoop munsunsungkon i raaya'a mengelelekon pisiso' men kana'. 9 Yaku' nuntulismo surat titiu' bona jama'at, kasee i Diotrefes men mingkira' tongaan se' ia bo pinginti'i sian mansangadai i kai. 10 Mbaka' kalu i yaku' taka, pa'ase'onku kada' pakanasai a upa men limangonna, gause ia nengeneengkon wurung men ba'idek na ko'omai. Wawauna men koiya'a sianpo kinodaana. Ia taasi' tongko' kundakon utus sa'angu' kaparasaya'an men taka, kasee ia uga' mongkokundakon mianna jama'at men nangalaboti mian men tumaka iya'a. Ia nanggau'kon mian men nangalaboti pataka i raaya'a notonguar na jama'at. 11 Utusku men kolingu'ku! Alia mongololo' men ba'idek, kasee lolo' a men pore. Mian men mingilimang pore, ia ringkat na Alaata'ala, kasee mian men mingilimang ba'idek, ia sianpo ninginti'i Alaata'ala. 12 Giigii' mian mompotuutuu' wawau men pore ni Demetrius. Ka' uga' limangna men kana' iya'a mompotuutuu' i ia. Kai uga' mompotuutuu' wawauna men pore. Ka' koo inti'i se' men taemai kani'i tuutuu'. 13 Biai' tuu' a men bo bantilkononku na ko'oom, kasee surionku sian pore kalu tongko' na surat. 14 Ooskononku sulano i yaku' dongan poorurumpak tii koo kada' i kita sida poowewer. 15 Sulano koratongan surioon na tutuo'om. Samba-sambaam men isian tii yaku' moki tundunkon salamna bo ko'oom. Yaku' moki tundunkon salamku na giigii' samba-sambaam sa'angu'-sa'angu'.

Yudas 1

1 Yaku' i Yudas men ata' ni Yesus Kristus ka' utus ni Yakobus. Bona ko'omuu men ia leelo'mo Alaata'ala Tama na surugaa, ka' men kolingu'-Na ka' men tondongion-Na pataka kotakaan ni Yesus Kristus. 2 Sulano bi biai' a lino-linoan, koratongan ka' polingu' men ringkat na Tumpunta i Yesus Kristus surionmuu na tutuo'muu. 3 Utu-utusku men kolingu'ku! Pintanga' i yaku' miminoa'kon bo tulisonku na suratku men muntundunkon na ko'omuu koi upa mbali' se' Alaata'ala mansalamatkon i kita, ola-olan yaku' nunsuri mingkira' tuu' muntulis surat mantarai ururan kada' i kita mampari-pari mompopomoonggor imaanta men ia rookon Alaata'ala tongko' pensan pataka sidutu bo ko'onta mian-Na. 4 Panduungku mangaan koiya'a gause isian toropii minti guru-guru ninsoop na ko'onta' wuni-wuni. Raaya'a ba'idek tuu' a noana ka' nansala'konmo kaporean men Ia rookonmo Alaata'ala na ko'onta. Raaya'a mongoloingikon pingkira'na noa susuung. Raaya'a mongkokundai i Yesus Kristus, Pinginti'i ka' Tumpunta men sa'a-sa'angu'. Mbaripianpo ukumanna i raaya'a ia tundunkonmo nabii. 5 Kasee, mau i kuu noko pinginti'imo, ka' sianmo babatakon giigii' iya'a, yaku' mingkira' mompopo'inau' soosoodo na ko'omuu se' Tumpu mase nansalamatkonmo mian-Na men ringkat na lipu' Mesir, kasee na komburi'na Ia uga' ninsilaka'i i raaya'a men sian parasaya. 6 Koiya'a uga' a malaa'ikat men ningilintuanimo kakuasa'anna ka' namarereimo dodongoanna i raaya'a. Raaya'a ia kalo' Alaata'ala pataka manau' ka' nipokela na dodongoan men pika' pataka ilio pungukumian men balaki' iya'a. 7 Inau' uga' a kota Sodom tia Gomora ka' kota na tiku-tikumna. Mian na kota iya'a ningilimang upa-upa koi men ia limang malaa'ikat iya'a. Raaya'a mongoloingikon pisuu ka' mingilimang men sian kana'. Mbali' kota iya'a nisilaka'i kada' sida bo oosan na giigii' mian, se' mian men ba'idek a gau'na bo ukumon tia apu men sidutu. 8 Mau koiya'a minti guru-guru iya'a mongooskon ipionna pataka i raaya'a mangawawau dosa na wakana, ka' mingiroki kakuasa'anna Alaata'ala, ka' mingideki malaa'ikat na surugaa. 9 Kasee moomoola'na malaa'ikat men ngaanna i Mikhael, tempo i ia tia Ibiliis nunsurung biibii ni Musa, ia sian nomoko nungukumi ka' ningideki Ibiliis iya'a. Ia tongko' nangaan taena: “Sulano Tumpusi a mongkokundakon i koo!” 10 Kasee minti guru-guru iya'a mingideki upa men sian inti'ionna i raaya'a. Raaya'a koi ayop men sian minginti'i upa-upa, tongko' mingilimang koi men surionna wakana. Poali wawau men koiya'a minsilaka'i raaraaya'amo. 11 Silaka'mo i raaya'a! Raaya'a mongololo' koi gau' ni Kain. Raaya'a uga' mongololo' koi wawauna i Bileam men sala' gause mingkira' kupangon. Raaya'a bude' malolo' koi i Korah pataka Alaata'ala ninsilaka'i i raaya'a koi men nosida ni Korah. 12 Tempo i kuu mangawawau ramean kumaan minginau'kon polingu'na Tumpu na ko'omuu, gau'na minti guru-guru iya'a mampapakamaa'. Gause i raaya'a modoko' tuu', sian poosuri makamaa', ka' tongko' mingimamat waka-wakanamo. Raaya'a koi antong men puuronna mombuul, kasee sian mamalaukon usan. Raaya'a uga' koi kau men mau na tempo kopiwoo'annamo kasee sian niwoo', kau men wakatna nibubutmo ka' nopatemo tuu'. 13 Raaya'a koi golong-golong na tobui men munguarkon wura', gause i raaya'a tongko' mimpipiile'kon wawauna men kaka'maa' tuu'. Raaya'a koi bitu'on men sayo-sayo. Mbali' Alaata'ala nontoropoti kekelaanna i raaya'a men pika' tuu'. Raaya'a indo'o pataka sidutu. 14 Mbaripian i Henokh, lee' ni Adam men kopitu'na, nuntundun potuunna Alaata'ala bo ko'ona i raaya'a. Taena, “Piile'! Tumpu bo taka tia malaa'ikat-Na men molinas men biai' tuu' tamban sian pokoon saa'on. 15 Tumpu bo mungukumi giigii' mian. Ia bo mungukum mian men ba'idek gause giigii' idek men ia wawau. Ka' Ia bo mungukum mian men dosaon, ka' mian men bolongoli gause giigii' porobuanna tongko' mingiroki Tumpu.” 16 Minti guru-guru iya'a sinampang mongkoinanang ka' mogimeleekon tutuo'na. Raaya'a tumuo' koi pingkira'na mian men dosaon. Raaya'a tongko' mongkodaakon wakana, ka' mangala noa na mian sambana kada' daa mantausi men kikira'na. 17 Kasee i kuu, utu-utusku men kolingu'ku, inau' a upa men mbaripian ia ngaanmo poposuu'na Tumpunta i Yesus Kristus. 18 Na tumbenapo ia poko bantilkonmo i raaya'a na ko'omuu se' na tempo men kokomburi'anna bo taka a mian men mingiroki i kuu. Raaya'a a men tumuo' mongoloingikon pingkira'na noa men ba'idek. 19 Raaya'a a men minsidakon mian pookakaresa. Raaya'a mongololo' wawauna dunia, ka' Alus Molinas kosian na ko'ona i raaya'a. 20 Kasee i kuu, utu-utusku men kolingu'ku, alaka' pakadodor a kaparasaya'anmuu mimpu'u ni Yesus Kristus. Kaparasaya'anmuu iya'a molinas tuu'. Kuu tio sinampang sambayang koi men pingkira'na Alus Molinas. 21 Alaata'ala molingu'kon i kuu. Mbaka' i kuu tio sinampang tumuo' koi men ko'uus-Na, ka' peperai a tutuo' men pore pataka sidutu men bo rookononna Tumpunta i Yesus Kristus, gause lino-linoan-Na na ko'omuu. 22 Kalu isian mian men raranga' a noana, kuu tiodaa molingu'kon i raaya'a. 23 Mian sambana tio salamatkononmuu, koikoi se' munsurung i raaya'a na lalomna apu. Bona mian sambana kuu tiodaa mimpipiile'kon polingu'muu, kasee i kuu tiodaa maka'amat dako' tololo' na ko'ona i raaya'a. Tio ka'idekionmuu a gau'na i raaya'a men ba'idek, koi i kuu mangka'ideki pakean men mariingi'. 24 Tontunde' a Alaata'ala gause i Ia kuasaan mandagai i kuu dako' mandawo'. Ia kuasaan mangawawa i kuu men sianmo idekmuu ka' isian noa men beles taka na Ko'ona men angga'ion tuu'. 25 Iamo a Alaata'ala men sa'a-sa'angu'. Ia nansalamatkon i kita momokau i Yesus Kristus, Tumpunta. Iamo a Alaata'ala men angga'ion, pobalaki'on, kuasaan, ka' tongaan na tumbe-tumbepo, koini'i, ka' pataka sidutu! Amin.

Wahyu 1

1 Isiina kitap kani'i muntundunkon upa men ia popopanasakon i Yesus Kristus, men ia bantilkon Alaata'ala na Ko'ona, kada' bantilkonon-Na na sanda' papalimang-Na upa men donganmo bo sida iya'a. Ka' i Kristus nomosuu' malaa'ikat-Na muntundunkon ni Yohanes papalimang-Na. 2 Mbaka' i Yohanes nompopo'inti'ikon wurungna Alaata'ala men ia bantilkon i Yesus Kristus na malaa'ikat-Na ka' ia tadulkon malaa'ikat iya'a na ko'ona; koiya'a a giigii' upa men ia piile'. 3 Barakaatan a mian men mambasakon kitap kani'i ka' mian men mongorongor wurung men nitundunkon, ka' mian men daa mingimamat upa men nitulis na kitap kani'i, gause tempo kosidaanna giigii' men yaku' piile' iya'a karani'mo. 4 Yaku' i Yohanes, nuntulis kitap kani'i bo ko'omuu men isian na pipitu' jama'at na libutan Asia Itiu'. Sulano i kuu munsuri kaporean ka' koratongan men ringkat na Alaata'ala men isian koini'i ka' men noko isianmo mbaripianpo ka' men bo taka, ka' uga' ringkat na pipitu' Alus men isian na aropna oruangan kobalaki'an-Na, 5 ka' uga' ringkat ni Yesus Kristus. Yesus Kristus a men malolo' na Alaata'ala ka' nompopo'inti'ikon i Ia. Ia a men tumbena tuu' tumuo' soosoodo noko daa lapus, ka' men mantanaasi giigii' tomundo' men isian na tano' balaki'. Yesus molingu'kon i kita, ka' ninsidakon i kita sianmo bariosonna dosanta gause rara'-Na tempo nolapusan-Na. 6 Ia ninsidakon i kita sa'angu' batomundo'an men mianna tongko' imam men papalimangna Alaata'ala, Tama-Na. Yesus Kristus iya'a a men pobalaki'on ka' kuasaan pataka sidutu. Amin! 7 Daa bo piile'onta! Ia bo taka tuumonna antong ka' giigii' mian bo mimiile' i Ia, tonsoop tii raaya'a men nungusuk i Ia. Ka' giigii' lipu' na tano' balaki' bo mantando'i i Ia. Sabolemo. Amin! 8 Taena Tumpu Alaata'ala, “Yaku'mo a Men Tumbena ka' Men Kokomburi'anna, men isian koini'i ka' men noko isianmo mbaripianpo ka' men bo taka. Yaku'mo a Men Kuasaan Tuu'.” 9 Yaku' i Yohanes, utusmuu sa'angu' kaparasaya'an. Kita sa'angu' barimpungan ni Yesus men koikoimo munsuri repaan, men koikoimo mianna batomundo'an-Na, ka' men koikoimo mampari-pari kada' mokotaan repaan. Yaku' ni'atori na togong Patmos, gause nengelelekon wurungna Alaata'ala koi men ia popo'inti'ikonmo i Yesus. 10 Na iliona Tumpu, pikiranku ia barios Alus Molinas ka' yaku' nongorongor wurung paraas tokurungku men tamban lansoongan koi laungna torompeet. 11 Taena, “Upa a men koo piile', alaka' tulis na sa'angu' kitap ka' pakatukon bona pipitu' jama'at: jama'at na Efesus, na Smirna, na Pergamus, na Tiatira, na Sardis, na Filadelpia, ka' na jama'at na Laodikia.” 12 Kasi yaku' noluminga mimiile' upa men yaku' rongor norobu na ingku'. Yaku' piile' isian pipitu' saratna sulaan boloak men mosoni a niwawau. 13 Ka' na tanga-tanga'na pipitu' saratna sulaan boloak iya'a, isian upa sa'angu' men koi mian, ia nojuba men ko'alayo'na rumbuk tano', ka' na sara'an-Na nosalempang mosoni. 14 Wuuk-Na bubulak tuu' koi kapos ka' mata-Na koi leapna apu. 15 Ka' sarat-Na dingkalapan koi tambaga men nisopu'mo. Wurung-Na koi rimbausna bokol. 16 Na lima-Na men uanan ninginton pipitu' bitu'on, ka' na nganga'-Na ua-uar a sa'angu' sinangkidi men masasom ruantimbang, ka' ro'up-Na moruar koi ruarna ilio tanga'iloa' men pengkar. 17 Tempo i yaku' nimiile' i Ia, yaku' liuliu nintisumpul beebeel sarat-Na somo roko-rokot koi mian lapus. Kasee i Ia nengepetkon lima-Na uanan na wakangku kasi norobu tae-Na, “Alia layaon! Yaku'mo a Men Tumbena ka' Men Kokomburi'anna. 18 Yaku'mo a men tumuo'. Yaku' nolapusmo, kasee piile', Yaku' tumuo' pataka sidutu, ka' i Yaku' mungkuasai kolapusan ka' mungkuasai dodongoanna mian lapus. 19 Mbali' iya'a tulis a upa men koo piile'mo tonsoop men isianmo koini'i, ka' upa men bo sida na ilio komburi'. 20 Ka' aratina pipitu' bitu'on men koo piile' na limang-Ku uanan, ka' pipitu' saratna sulaan boloak men mosoni, iya'a koi kani'imari. Pipitu' bitu'on, mase pipitu' malaa'ikatna pipitu' jama'at, ka' pipitu' saratna sulaan boloak, mase pipitu' jama'at.”

Wahyu 2

1 Kasi tae-Na na ingku', “Bona malaa'ikat na jama'at na Efesus alaka' tulis a koi kani'imari: Ni'imo a potoo-Na men ninginton pipitu' bitu'on na lima-Na uanan, ka' tumpa-tumpang na tanga-tanga'na pipitu' saratna sulaan boloak men mosoni. 2 Inti'ion-Ku a giigii' limangmuu, malemuu maupo palolo'anmuu. Inti'ion-Ku se' i kuu sian mokotaan a noamuu na mian men ba'idek. Ka' i kuu namaresamo mian men ba'idek a gau'na men mangaan se' i raaya'a poposuu', kasee men tuutuu'na taasi' poposuu', daa kuu inti'imo se' i raaya'a mimborek. 3 Ka' i kuu nitalalaismo montookon parasaya na Ingku' kasee i kuu daa dauga' mokotaan, ka' sianta kobude'an. 4 Kasee mau koiya'a, kuu sasala'on-Ku, gause i kuu sianmo polingu'muu koi men tumbe. 5 Mbali' iya'a tio inau'onmuu se' wawaumuu nosala'mo tuu'. Sosoli ka' kadaraimo a gau'muu men ba'idek ka' limang soosoodo a upa men pore koi men kuu limangmo na tumbe. Kalu sian koiya'a, Yaku' bo taka na ko'omuu ka' mangala saratna sulaanna boloakmuu na kekelana. 6 Kasee mau koiya'a dauga'na isian men pongkoporeikonan i kuu: kuu daa mangka'ideki wawauna mian men mongololo' i Nikolaus men uga' ka'idek-Ku. 7 Ime a men daa nongorongor upa men ia bantilkonmo Alus Molinas na jama'at, ia tio momorongori. Mian men daa momoko mungurungku'i kuasa men ba'idek, ia bo patalaion-Ku mangkaan woo'na kau pantarai tutuo' men pore men isian na taman Firdausna Alaata'ala.” 8 Kasi tae-Na na ingku', “Bona malaa'ikat na jama'at na Smirna alaka' tulis a koi kani'imari: Ni'imo a potoo men ringkat na Ko'ona Men Tumbena ka' Men Kokomburi'anna, men nolapusmo kasee notuo'mo soosoodo. 9 Inti'ion-Ku a repaanmuu ka' kotalalaisanmuu. Kasee mau koiya'a i kuu kupangon. Inti'ion-Ku se' i kuu pomborekkononna mian men mangaan wakana samba Yahudi, kasee taasi'. Men tuutuu'na i raaya'a mianna Ibiliis. 10 Alia mangkatakuti repaan men tio bo surionmuu! Tuutuu' uga' se' Ibiliis bo monsoopkon toro pii i kuu na tarungkuan kada' mimitopongi i kuu, ka' i kuu bo mungurumpaki repaan koi sompulo' ilio a nau'na. Kasee i kuu tio malolo' pataka lapus, ka' i Yaku' bo mongorookon tutuo' men pore pataka sidutu. 11 Ime a men daa nongorongor upa men ia bantilkonmo Alus Molinas na jama'at, ia tio momorongori. Mian men daa momoko mungurungku'i kuasa men ba'idek, ia sianmo lapus men kopinduanna.” 12 Kasi tae-Na na ingku', “Bona malaa'ikat na jama'at na Pergamus alaka' tulis a koi kani'imari: Ni'imo a potoo-Na men ninginton sinangkidi masasom ruantimbang. 13 Inti'ion-Ku a dodongoanmuu men na tampat men kuasaionna Ibiliis. Kasee i kuu malolo' na Ingku'. Ka' na tempopo i Antipas, mian men mompopo'inti'ikon i Yaku' ka' malolo' na Ingku' nipapatei na aropmuu na dodongoanna Ibiliis, kuu sian nompopowuni se' i kuu parasaya na Ingku'. 14 Kasee mau koiya'a, dauga' isian men kokoo'-Ku na ko'omuu. Isian toro pii i kuu men mongololo' pisiso' ni Bileam. Bileam nimisiso' i Balak, kada' mingiliaskon kaparasaya'anna samba Israel, kada' daa i raaya'a mangkaan kakaan men nikelaikonmo bona patung ka' mogora'. 15 Koiya'a uga' isian i kuu men dauga' montontoni pisiso'na pololo' ni Nikolaus. 16 Mbali' iya'a sosoli ka' kadarai a gau'muu men ba'idek! Kalu i kuu sian momorongori, Yaku' dongan bo taka na ko'omuu ka' mintimbangi i raaya'a tia sinangkidi men na nganga'-Ku. 17 Ime a men daa nongorongor upa men ia bantilkonmo Alus Molinas na jama'at, ia tio momorongori. Mian men daa momoko mungurungku'i kuasa men ba'idek, ia bo taraion-Ku mangkaan manna men mawuni nda'amari surugaa, ka' bo taraion-Ku watu bubulak men na wawona nitulisii ngaan u'uru men sianta sa'angu'po mian a men ninginti'i saliwakon mian men nangalabot watu bubulak iya'a.” 18 Kasi tae-Na na ingku', “Bona malaa'ikat na jama'at na Tiatira alaka' tulis a koi kani'imari: Ni'imo a potoona Anakna Alaata'ala men mata-Na koi leapna apu ka' sarat-Na dingkalapan koi tambaga men nisopu'mo. 19 Inti'ion-Ku a giigii' limangmuu, ka' pookolingu'konmuu, imaanmuu, palimangonmuu, ka' palolo'anmuu. Inti'ion-Ku se' limangmuu men kokomburi'anna a biai'na tia limangmuu men olukon. 20 Kasee i kuu dauga' sasala'on-Ku, gause namatalai Izebel, wiwine men mangaan wakana se' nabii. Ia mimisiso' men sala' ka' mingiliaskon papalimang-Ku kada' mogora' ka' mangkaan kakaan men nikelaikonmo bona patung. 21 Ka' i Yaku' nantaraimo i ia tempo kada' monsosoli ka' mangkadarai gau'na men ba'idek, kasee i ia bude' nongkokundai wawauna, tongko' mongoloingikon pisuu. 22 Peperai ka' piile'! Ia bo nggeoion-Ku, ka' mian men mogora' tii ia bo repaion-Ku men dodoa kalu i raaya'a sianta monsosoli ka' mangkadarai gau'na men ringkat na pisiso'na wiwine iya'a. 23 Anak ni Izebel bo papateion-Ku, kada' manasa na giigii' jama'at se' Yaku'mo a men minginti'i pikiran tia noana mian. Kuu sanda-sanda' bo waloson-Ku sintutu' koi men kuu wawaumo. 24 Kasee i kuu men sambana na jama'at na Tiatira men sianta nongololo' pisiso' men ba'idek iya'a, ka' men sianta mo'uus minginti'i ilimuu'na Ibiliis, bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i Yaku' daa sianta mangarawati i kuu. 25 Kasee pataka kotakaan-Ku soosoodo i kuu tio sinampang parasaya na Ingku' koi men kuu limangmo. 26 Mian men daa momoko mungurungku'i kuasa men ba'idek, ka' ningilimang palimangon-Ku pataka kokomburi'anna, ia bo taraion-Ku kuasa bo pungkuasai giigii' lipu', 27 koi kuasa men Yaku' labotmo na Tamang-Ku na surugaa. Ia bo mamarenta lipu' tia noa mapanas. Lipu' iya'a bo riurukon koi mingiriuruk kuren tano'. 28 Ka' i ia bo taraion-Ku bitu'on mandala'. 29 Ime a men daa nongorongor upa men ia bantilkonmo Alus Molinas na jama'at, ia tio momorongori.”

Wahyu 3

1 Kasi tae-Na na ingku', “Bona malaa'ikat na jama'at na Sardis alaka' tulis a koi kani'imari: Ni'imo a potoo-Na men montombonoi pipitu' Alusna Alaata'ala ka' men mingintoni bitu'on pipitu'. Inti'ion-Ku a giigii' limangmuu. Kuu kampiile'an tumuo' kasee koi pate! 2 Wangonmo! Popomoonggor a upa men daa dauga' isian na ko'omuu men karani'mo pate, gause sianta sa'angu'po na limangmuu men Yaku' piile' daa talakana na aropna Alaata'ala. 3 Mbali' iya'a inau' a upa men nipisiso'konmo na ko'omuu mbaripian ka' men kuu porongormo. Lolo' iya'a, sosoli ka' kadarai a gau'muu men ba'idek, gause kalu i kuu sianta badaga, Yaku' bo taka koi tatakana mian mamangan ka' sianta inti'ionmuu se' tempo koi upa a kotakaan-Ku na ko'omuu. 4 Kasee na Sardis isian toro pii mian men daa sian mingiriingi' pakeanna. Raaya'a mopakean bubulak ka' bo sumalan tii Yaku', gause i raaya'a daa kana' men bo koiya'a. 5 Mian men daa momoko mungurungku'i kuasa men ba'idek i ia bo popakeion pakean bubulak iya'a, ka' i Yaku' sianta mansapui ngaanna na kitap nuntulisan ngaanna mian men nantausi tutuo' pore na Alaata'ala, ka' bo bantilkonon-Ku na Tamang-Ku tia na malaa'ikat-Na se' i raaya'a tombononion-Ku. 6 Ime a men daa nongorongor upa men ia bantilkonmo Alus Molinas na jama'at, ia tio momorongori.” 7 Kasi tae-Na na ingku', “Bona malaa'ikat na jama'at na Filadelpia alaka' tulis a koi kani'imari: Ni'imo a potoo-Na Men Molinas, Men Kana', Men nontontoni kunci ni Daud. Kalu i Yaku' mengeleaki soopan, sianta mian men momoko mongompori, ka' kalu i Yaku' mongompori soopan, sianta mian men momoko mengeleaki. 8 Inti'ion-Ku a giigii' limangmuu ka' inti'ion-Ku se' men pokoonmuu sian sangupa, kasee i kuu daa mongololoikon pisiso'-Ku ka' malolo' na Ingku'. Porongor! Yaku' mengeleaki soopan bo ko'omuu ka' sianta sa'angu'po mian a momoko mongompori. 9 Porongor! Isian toro pii mian nosidamo mianna Ibiliis men mangaan wakana samba Yahudi, kasee men tuutuu'na taasi'po. Raaya'a mian men mimborek. Raaya'a tuutuu' bo posuu'on-Ku taka banintuur ka' tumutuku' rumbuk tano' na aropmuu ka' mintirungku' kada' daa inti'ionna i raaya'a se' i Yaku' mongkolingu'kon i kuu. 10 Gause i kuu mokotaan koi men Yaku' pisiso'konmo na ko'omuu, mbaka' i Yaku' bo mandagai i kuu na tempo repaan men bo taka na longkop tano' balaki' mimitopongi giigii' mian men dumodongo na lalomna. 11 Yaku' boomo taka. Tontoni a men Yaku' pisiso'konmo na ko'omuu, dako' tambomuu rampasionna mian. 12 Mian men daa momoko mungurungku'i kuasa men ba'idek, ia bo sidakonon-Ku orii' na Laiganna Alaata'alang-Ku, ka' i ia dumodongo na laigan iya'a pataka sidutu. Na ko'ona tulisiion-Ku ngaanna Alaata'alang-Ku, ka' ngaanna kotana Alaata'alang-Ku Yerusalem u'uru men nalau nda'amari surugaa ringkat na Alaata'alang-Ku. Ka' uga' ngaan-Ku men u'uru bo tulison-Ku na ko'ona. 13 Ime a men daa nongorongor upa men ia bantilkonmo Alus Molinas na jama'at, ia tio momorongori.” 14 Kasi tae-Na na ingku', “Bona malaa'ikat na jama'at na Laodikia alaka' tulis a koi kani'imari: Ni'imo a potoo men ringkat na Ko'ona men ngaanon i Amin, men malolo' na Alaata'ala ka' nompopo'inti'ikon i Ia, men kana', ka' men pimpu'uanna giigii' upa men ia sidakon Alaata'ala. 15 Inti'ion-Ku a giigii' limangmuu. Kuu tongko' mara'amu'. Porena kalu i kuu memel kabai mapanas! 16 Gause i kuu tongko' mara'amu', sianta memel kabai mapanas, mbaka' i kuu bo supa'konon-Ku. 17 Kuu mangaan taemuu se' i kuu kupangon biai', sianta men kosian na ko'omuu. Kasee sianta kuu inti'i se' i kuu marepa tuu', ka' bo kolingu' tuu' a tutuo'muu. Kuu talalais, mampisok ka' la'u-la'u, 18 mbaka' ururaniion-Ku kada' i kuu mingili mosoni na Ingku' men nisopu'mo kada' i kuu sida kupangon, ka' mingili pakean bubulak na Ingku' kada' i kuu sianta kampiile'an la'u-la'u men bo kakamaa', ka' uga' mingili pakuli'na mata bo pendelusi matamuu kada' i kuu sida poopiile'. 19 Mian men kolingu'-Ku, ia kororoion-Ku ka' sasalion-Ku. Mbali' iya'a bi tuu' a kaparasaya'anmuu. Sosoli ka' kadaraimo a gau'muu men ba'idek. 20 Piile'! Yaku' kumekerer na soopan ka' mentenggor omporon. Kalu too daa isian mian men mongorongor wurung-Ku ka' mongoloakikon omporon, Yaku' minsoop momootuungi i ia, ka' kumaan ruru-ruru' tii ia ka' i ia kumaan ruru-ruru' tii Yaku'. 21 Mian men daa momoko mungurungku'i kuasa men ba'idek i ia bo po'oruangon-Ku beebeel tii Yaku' na oruangan kobalaki'an-Ku, koi Yaku' nungurungku'imo kuasa men ba'idek ka' umoruang beebeel tia Tamang-Ku na oruangan kobalaki'an-Na. 22 Ime a men daa nongorongor upa men ia bantilkonmo Alus Molinas na jama'at, ia tio momorongori.”

Wahyu 4

1 Noko daa iya'a, yaku' nimiile'mo soopanna surugaa nokobongkatian. Kasi nokamporongoran soosoodo a wurung koi men yaku' rongor mbaripian. Wurung iya'a norobu na ingku' koi laungna torompeet taena, “Pasawe' ro'omari kada' siso'konon-Ku na ko'oom a upa men bo sida ini'imari.” 2 Yaku' liuliu ia barios Alus Molinas. Kasi yaku' nimiile' isian sa'angu' oruangan kobalaki'an na surugaa, ia oruangi' Mian Sa'angu'. 3 Ka' mian men no'umoruang na oruangan kobalaki'an iya'a, kampiile'an dingkalapan malalas koi watu umangga' men ngaanon watu yaspis ka' memea' koi watu umangga' men ngaanon watu sardis. Oruangan iya'a, ia tikumi tandalo men kampiile'an dingkalapan malalas, koi watu umangga' men ngaanon watu zamrud. 4 Na tiku-tikumna oruangan kobalaki'an iya'a, ia tikumi ruampulo' ka' papaat oruangan kobalaki'an men sambanaan, men ia oruangi ruampulo' ka' papaat tanaas men nimisok pakean bubulak ka' nosongko' mosoni. 5 Na oruangan kobalaki'an men na tanga' iya'a, umuar a kilap men tamban kumokurung ka' isian panso pipitu' men tarang na aropna oruangan iya'a. Panso pipitu' iya'a a pipitu' Alusna Alaata'ala. 6 Ka' na aropna oruangan iya'a, kampiile'an ayal molino koi kaca kristal men tamban linseengan. Tiku-tikumna oruangan kobalaki'an men na tanga' iya'a isian siinsiing papaat men burut tia mata na paraas aropna tia na paraas tokurungna. 7 Siinsiing men olukon dudusna koi singa, men korua'na koi sapi' moro'one, men kotolu'na, ro'upna koi ro'upna mian, ka' men kopaatna koi sapu' tumpuna men laya-layang. 8 Ka' papaat siinsiing iya'a, sanda'-sanda' laian nonoom. Na laina iya'a, paraas tiku-tikumna ka' na paraas lalomna, burut tia mata. Ilio malom siinsiing iya'a sianta otasna a mangananikon, “Molinas, molinas, molinas a Tumpu, Alaata'ala men kuasaan tuu'; men noko isianmo mbaripianpo ka' men isian koini'i ka' men bo taka.” 9 Papaat siinsiing iya'a muntunde' tia nanian, ka' minsindua ka' basukuur na Ko'ona men no'umoruang na oruangan kobalaki'an iya'a ka' men tumuo' pataka sidutu. Tempo siinsiing iya'a muntunde' tia nanian, 10 ruampulo' ka' papaat tanaas iya'a, uga' nobanintuurmo ka' notumutuku' rumbuk tano' na arop-Na men no'umoruang na oruangan kobalaki'an iya'a, ka' monsoosa' i Ia men tumuo' pataka sidutu. Kasi i raaya'a nomokela songko'na mosoni na aropna oruangan kobalaki'an iya'a, poopoololo' nangaan taena, 11 “Oo Alaata'ala, Tumpumai! Kuu a men sida bo tunde'on ka' angga'ion ka' men kuasaan, gause i Kuu ninsidakonmo giigii' upa, ka' gause po'uus-Muu mbaka' giigii' iya'a isian ka' nisidakon.”

Wahyu 5

1 Kasi yaku' nimiile' kitap nilulun na lima-Na uanan men no'umoruang na oruangan kobalaki'an iya'a. Kitap iya'a rua-ruambotakna buke' a tulisan, ka' nikampiti tia segel pipitu'. 2 Kasi yaku' nimiile' sa'angu' malaa'ikat men tingkai tuu' nengeleelo'kon men tamban lansoongan taena, “Ime a men daa sida bo panganui segel kani'i, ka' bo pangkambangi kitap nilulun kani'i?” 3 Kasee na surugaa kabai na tano' balaki' kabai se' na lalomna tano' sianta sa'angu'po mian men daa sida bo pangkambangi kitap nilulun iya'a ka' mambasa isiina. 4 Mbaka' yaku' nowirimo tuu', gause sianta mian men daa sida bo pangkambangi kitap nilulun iya'a ka' mambasa isiina. 5 Kasi norobu a sa'angu' tanaas iya'a na ingku' taena, “Alia wiri! Tuutuu'na, Singa na lipu' Yehuda, men lee' ni Daud nungurungku'imo musu-Na. Ia a men daa sida manganui pipitu' segelna ka' mangkambangi kitap nilulun iya'a.” 6 Kasi yaku' nimiile' sa'angu' Anak Domba kere-kerer karani' tanga'na oruangan kobalaki'an iya'a, ia tikumi papaat siinsiing ka' giigii' tanaas. Anak Domba iya'a koi se' nikoyo'mo, tandukan pipitu' ka' mataan pipitu'. Mata men pipitu' iya'a a pipitu' Alusna Alaata'ala men niposuu' na longkop tano' balaki'. 7 Kasi Anak Domba iya'a nogumensu' ka' nangalabot kitap nilulun iya'a na lima-Na uanan men no'umoruang na oruangan kobalaki'an iya'a. 8 Tempo i Ia nangalabot kitap nilulun iya'a, siinsiing papaat ka' tanaas ruampulo' ka' papaat nobanintuurmo ka' notumutuku' rumbuk tano' na aropna Anak Domba iya'a. Sanda-sanda' i raaya'a ninginton kecapi tia mangko' mosoni toro sa'angu'anna men buke' tia kamangian. Mangko' men ni'isii kamangian iya'a bookoi sambayangna mianna Alaata'ala. 9 Ka' papaat siinsiing tia tanaas ruampulo' ka' papaat ira nangananikonmo sa'angu' nanian u'uru taena: “Kuu a men daa sida bo pangalabot kitap nilulun iya'a ka' manganui segelna, gause i Kuu nipapateimo ka' tia rara'-Muu, mian men na sanda' bense', sanda' wurung, sanda' lee' ka' sanda' lipu' men isian na tano' balaki' kani'i Kuu ilimo bona Alaata'ala. 10 Ka' i raaya'a men Kuu ilimo, Kuu sidakonmo sa'angu' batomundo'an men mianna tongko' imam men papalimangna Alaata'alanta, ka' i raaya'a bo mamarenta bookoi tomundo' na tano' balaki'.” 11 Kasi yaku' nimiile' ka' yaku' nongorongor soosoodo wurungna malaa'ikat men kobiai'na loloonan ka' uga' juta'an. Raaya'a nokumekerer nintikumi oruangan kobalaki'an iya'a ka' papaat siinsiing tia tanaas. 12 Ka' i raaya'a manani men tamban lansoongan taena, “Anak Domba men nikoyo' iya'a a men daa sida bo pangalabot kuasa, kupang biai', pinginti'ian, ka' kakuatan. Ia a men daa sida bo angga'ion, popobalaki'on ka' tunde'on!” 13 Kasi yaku' nongorongor giigii' upa men tumuo' men na surugaa ka' men na tano' balaki' ka' men na lalomna tano', ka' men na tobui, wiwi'na norobu taena, “Oo Alaata'ala men no'umoruang na wawona oruangan kobalaki'an ka' Anak Domba! Kuu a men tunde'on ka' angga'ion ka' popobalaki'on ka' men mungkuasai pataka sidutu!” 14 Mbaka' papaat siinsiing iya'a ninsimbatimo taena, “Amin!” Ka' tanaas iya'a nobanintuurmo ka' notumutuku' rumbuk tano' ka' nonsoosa'.

Wahyu 6

1 Mbaka' yaku' piile' Anak Domba iya'a nanganuimo segel men olukon na segel men pipitu' iya'a. Kasi yaku' nongorongor wurungna sa'angu' siinsiing men tonsoop papaat siinsiing iya'a norobu men tamban kumokurung taena, “Mai!” 2 Mbaka' yaku' piile' isian sa'angu' kuda bubulak. Mian men nangalakiti, ninginton pana' ka' i ia nitarai songko'na tomundo'. Kasi ia no'umuar koi mian men nungurungku'imo timbangna ka' mae' poopapate soosoodo mampari-pari mungurungku'i. 3 Ka' tempo Anak Domba iya'a nanganui segel men korua'na, yaku' nongorongor siinsiing men korua'na norobu taena, “Mai!” 4 Mbaka' no'umuarmo a sa'angu' kuda men sambanaan. Kuda iya'a memea' mandiirak ka' men nangalakiti nitarai kuasa bo pompopenta' pooka'amatan na tano' balaki' pataka ninsidakon mian poopapate ka' na ko'ona nitarai sa'angu' sinangkidi men balaki'. 5 Ka' tempo Anak Domba iya'a nanganui segel men kotolu'na, yaku' rongor siinsiing men kotolu'na norobu taena, “Mai!” Mbaka' yaku' piile' isian kuda mo'itom ka' mian men nangalakiti ninginton timbangan sa'angu'. 6 Ka' yaku' rongor koi se' isian wurung na tanga-tanga'na siinsiing papaat iya'a mangaan taena, “Sa'angu' liter gandum men pore, ilina koi tambona mian balimang sangilio, ka' tolu' liter jelai, uga' ilina koi tambona mian men balimang sangilio. Kasee alia mambaraba'i kau saitun tia ale'na anggur iya'a.” 7 Ka' sarataa Anak Domba iya'a nanganui segel men kopaatna, yaku' rongor siinsiing men kopaatna norobu taena, “Mai!” 8 Yaku' piile' isian sa'angu' kuda men mampelas a wuluna, ka' men nangalakiti, ngaanna i Kolapusan, ka' na komburi'na ia tuntuni dodongoanna mian lapus. Ka' i raaya'a nitarai kuasa bo mampapatei mian koi sangobosan na lalomna papaat obosan na tano' balaki' kani'i tia sinangkidi, pololuan, nggeo ka' tia ayop na tano' balaki' men mangkaan antok mamata'. 9 Ka' tempo Anak Domba iya'a nanganui segel men kolima'na, yaku' piile' na intuna mesba isian santuo'na mian men nipapatei gause i raaya'a malolo' tuu' mengelelekon wurungna Alaata'ala. 10 Raaya'a mangkakaro' men tamban lansoongan taena, “Oo Tumpu men pungkuasai ka' molinas ka' men kana'! Dauga' koi upa a nau'na kasi i Kuu mungukumi mian men na tano' balaki' ka' mungukum i raaya'a gause nampapateimo i kai?” 11 Ka' na giigii' santuo' iya'a nitarai juba men bubulak, ka' nibantilkon se' i raaya'a tio mintimale titiu' pataka sampa a saa'na simbaya'na i raaya'a men balimang na Tumpu ka' utusna sa'angu' kaparasaya'an papateionna mian, koi i raaya'a nipapatei. 12 Kasi yaku' nimiile' Anak Domba iya'a nanganui segel men konoomna. Mbaka' nolili'onmo men dodoa tuu' ka' matana ilio no'itommo, somo koi toik mo'itom, ka' wulan nopemea'mo, somo koi rara'. 13 Bitu'on na langit marandak na tano' balaki', koi woo'na kau ara men dauga' mamata' marandak puuronna mombuul men makorong. 14 Ka' langit nokumonsormo koi kitap nilulun ka' buu'na tia togong notonsaalmo na kekelaanna. 15 Ka' giigii' tomundo' na tano' balaki' ka' mian moola' tia tanaasna surudadu ka' mian men kupangon tia giigii' mian men tongaan ka' giigii' ata' tia mian men sianta nipo'ata', ninsapitmo na lalomna leeng ka' na selengkakna watu. 16 Raaya'a nomorobui buu'na ka' watu iya'a taena, “Bi koruntun mangkana'i i kai ka' sapitkon i kai dako' piile'on-Na men no'umoruang na oruangan kobalaki'an ka' kana'onna maso'na Anak Domba iya'a. 17 Gause takamo a ilio kolayaon men komaso'anna Alaata'ala tia Anak Domba, ka' sianta sa'angu'po mian men daa mokotaan!”

Wahyu 7

1 Sarataa noporus koiya'a, yaku' nimiile'mo malaa'ikat papaat nokumekerer na papaat timbang puusna tano' balaki'. Raaya'a mantaankon papaat salanna mombuul kada' sianta men mumbusai na katano'an, kabai se' na tobui ka' na kau. 2 Kasi yaku' nimiile' sa'angu' malaa'ikat men sambanaan no'umuar na paraas bete'anna ilio. Ia nangawawa o'oosi men ia tombonoi Alaata'ala men tumuo', ka' i ia nengeleelo'kon tia wurung men boolak na malaa'ikat papaat men niposuu' bo pambaraba'i katano'an tia tobui 3 taena, “Amo'po baraba'ion a katano'an kabai tobui kabai kau, kalu i kai sianpo nongoosi mianna Alaata'ala na ngere'na i raaya'a koi oosna Alaata'alanta.” 4 Kasi nibantilkon na ingku' se' isian sa'atu patompulo' ka' papaat loloon mian, na sanda' bense' na lipu' Israel men ni'oosi tia oosna Alaata'ala na ngere'na i raaya'a. 5 Na bense' ni Yehuda sompulo' rua' loloon, Na bense' ni Ruben sompulo' rua' loloon, Na bense' ni Gad sompulo' rua' loloon, 6 Na bense' ni Asyer sompulo' rua' loloon, Na bense' ni Naftali sompulo' rua' loloon, Na bense' ni Manasye sompulo' rua' loloon, 7 Na bense' ni Simeon sompulo' rua' loloon, Na bense' ni Lewi sompulo' rua' loloon, Na bense' ni Isakhar sompulo' rua' loloon, 8 Na bense' ni Zebulon sompulo' rua' loloon, Na bense' ni Yusuf sompulo' rua' loloon, Na bense' ni Benyamin sompulo' rua' loloon. 9 Noko daa koiya'a, yaku' nimiile'mo soosoodo mian na sanda' lipu', sanda' bense', sanda' lee' ka' sanda' wurung, men biai' tuu' tamban sian pokoon saa'on. Raaya'a nokumekerer na aropna oruangan kobalaki'an ka' na aropna Anak Domba. Raaya'a mimisok juba bubulak ka' minginton roonana kau. 10 Kasi tia wurung men bukuan, raaya'a mengeleelo'kon taena, “Kita salamatkononna Alaata'ala men no'umoruang na oruangan kobalaki'an ka' Anak Domba!” 11 Ka' giigii' malaa'ikat poto kerer nintikumi oruangan kobalaki'an ka' uga' nintikumi tanaas tia siinsiing papaat iya'a. Malaa'ikat iya'a nobanintuurmo ka' notumutuku' rumbuk tano' na aropna oruangan kobalaki'an iya'a ka' nonsoosa' Alaata'ala, 12 poopoololo' nangaan, taena, “Amin! Tunde' a Alaata'alanta men nipobalaki' ka' pinginti'ianan. Kita tio basukuur na Ko'ona ka' mangangga'i i Ia. Ia kuasaan ka' moonggor pataka sidutu. Amin!” 13 Kasi sa'angu' tanaas iya'a nimikirawar na ingku' taena, “Ime i raaya'a men nojuba bubulak ka' ringkat aana?” 14 Yaku' simbati taengku', “Tongko' i Kuu a men daa ninginti'i.” Liuliu ia norobu na ingku' taena, “Raaya'amo kani'i a mian men daa ningiliumo repaan men dodoa tuu', ka' i raaya'a nantatapimo jubana na rara'na Anak Domba pataka nosida bubulak. 15 Ya'a mbali' i raaya'a kumekerer na aropna oruangan kobalaki'an na Alaata'ala ka' monsoosa' i Ia ilio malom na Laigan-Na. Ka' i Ia men no'umoruang na oruangan kobalaki'an iya'a bo dumodongo ka' montondong i raaya'a. 16 Raaya'a sianmo munsuri mololu tia moro'u, ka' uga' sianmo munsuri pengkar, 17 gause Anak Domba men na tanga-tanga'na oruangan kobalaki'an iya'a, bo montondong ka' mantandan i raaya'a mae' na matana weer men mantarai tutuo' men pore. Ka' Alaata'ala bo mansapui lolu'na i raaya'a.”

Wahyu 8

1 Sarataa Anak Domba iya'a nanganui segel men kopitu'na, mbaka' na surugaa sianmo isian wurung men nokamporongoran toro sambande' jaam a nau'na. 2 Kasi yaku' nimiile' pipitu' malaa'ikat men nokumekerer na aropna Alaata'ala. Malaa'ikat iya'a nitarai torompeet pipitu'. 3 Kasi notaka a sa'angu' malaa'ikat men sambanaan mae' nokumekerer karani' mesba. Malaa'ikat iya'a ninginton tunuan kamangian men mosoni, ka' i ia nitarai biai' kamangian bo rookononna singka-singkat tia sambayangna giigii' mianna Alaata'ala na wawona mesba mosoni men na aropna oruangan kobalaki'an iya'a. 4 Kasi nasawe' a tibukna kamangian men na limana malaa'ikat singka-singkat tia sambayangna mianna Alaata'ala iya'a waara'a na aropna Alaata'ala. 5 Kasi malaa'ikat iya'a nangala tunuan kamangian iya'a, ka' ningisii apu men ni'ala na mesba ka' nambalo'kon na tano' balaki'. Mbaka' nogolosa'onmo tilolo' kilap ka' lili'. 6 Sarataa koiya'a, pipitu' malaa'ikat men nompoo'inton torompeet iya'a nobatoropotmo munduup torompeetna. 7 Kasi malaa'ikat men tumbe iya'a nunduup torompeetna, mbaka' notakamo a usan ees, ka' apu bauran rara'. Giigii' iya'a nituong na tano' balaki', mbaka' sangobosan na lalomna tolu' obosan tano' balaki' nokotunumo, ka' sangobosan na lalomna tolu' obosan kau ka' uga' giigii' rakut malalas kabus nokotunu. 8 Kasi malaa'ikat men korua'na nunduup torompeetna, mbaka' no'isianmo upa men balaki' tuu' koi buu'na piile'on kasee leap nitibarkon na tobui. Ka' sangobosan na lalomna tolu' obosan tobui, nosidamo rara'. 9 Mbaka' nopatemo a sangobosan na lalomna tolu' obosan giigii' men tumuo' na lalomna tobui, ka' koi sangobosan kapal na lalomna tolu' obosan kapal kabus notompu. 10 Kasi malaa'ikat men kotolu'na nunduup torompeetna, mbaka' nandawo'mo a sa'angu' bitu'on balaki' men tarang koi tingkar. Bitu'on iya'a nungutun koi sangobosan na lalomna tolu' obosan weerkauna tia matana weer. 11 Ngaanna bitu'on iya'a, “Mapakat.” Mbaka' sangobosan na lalomna tolu' obosan weer napakatmo ka' biai' a mian men nolapus gause ninginum weer men mapakat iya'a. 12 Kasi malaa'ikat men kopaatna nunduup torompeetna. Mbaka' koi sangobosan na lalomna tolu' obosan matana ilio liuliu kinobaraba'ian ka' nosida pintung. Koiya'a uga' koi sangobosan na lalomna tolu' obosan wulan tia bitu'on kinobaraba'ian ka' nosida pintung pataka sangobosan na lalomna tolu' obosan ilio sianmo noruar, ka' sangobosan na lalomna tolu' obosan malom sianta wulan tia bitu'on. 13 Kasi yaku' nontoa'i isian sapu' koi tumpuna laya-layang alayo' tuu' na lealaa, ka' yaku' rongor sapu' iya'a morobu taena, “Silaka'! Silaka'! Silaka'mo a mian men isian na tano' balaki' kalu malaa'ikat totolu' men sambanaan munduupmo torompeetna.”

Wahyu 9

1 Kasi malaa'ikat men kolima'na nunduup torompeetna, ka' yaku' nimiile' sa'angu' bitu'on na langit nandawo' na tano' balaki'. Bitu'on iya'a nitarai kuncina soopanna pakom. 2 Mbaka' ia bongkatimo a soopanna pakom iya'a, kasi no'umuar a tibuk men matabo' tuu' koi tibukna mian poosuap pataka nopintung a ilio tia lealaa ia gau'kon tibuk men umuar na pakom iya'a. 3 Na tibuk iya'a, umuar a katumbang biai' malau na tano' balaki' ka' i raaya'a nitarai kuasa men koi kuasana beua' na tano' balaki'. 4 Ka' i raaya'a nipotoo se' sian sida mambaraba'i rakut kabai aso-asok kabai kau men na tano' balaki'. Men sida tongko' mampapolosi mian men sianta isian oosna Alaata'ala na ngere'na. 5 Raaya'a nipoturang taasi' bo pampapatei mian, kasee tongko' bo pampapolosi mian koi lima' bitu'on a nau'na. Polosna men surion iya'a koi polosna betoonna beua'. 6 Na lalomna lima' bitu'on iya'a, mian mampari-pari kada' bi lapus, kasee sianta. Raaya'a mo'uus lapus, kasee kolapusan mingoloa na ko'ona i raaya'a. 7 Wakana katumbang iya'a, koi kuda men nitoropoti bo mae' poopapate. Na takala'na i raaya'a isian upa men koi songko' mosoni ka' ro'upna koi ro'upna mian. 8 Wuukna i raaya'a alayo' koi wuukna wiwine ka' wese'na koi wese'na singa. 9 Sara'anna i raaya'a koi pakean besi, ka' laungna laina koi gelegumba'na roda men daatonna kuda tempo poopapate. 10 Wolo'na i raaya'a betoan koi wolo'na beua', ka' na wolo'na iya'a isian moso'na bo pampapolosina mian koi lima' bitu'on a nau'na. 11 Raaya'a isian tomundo'na men mamarenta i raaya'a. Iamo a malaa'ikatna pakom. Ngaanna kalu na wurung Ibrani i Abadon ka' na wurung Yunani i Apolion, men aratina pambaraba'i. 12 Balaa' men tumbena daa noporusmo, kasee dauga' rurua' balaa' men bo tumaka. 13 Kasi malaa'ikat men konoomna nunduup torompeetna ka' yaku' rongor isian wurung no'umuar na papaat susuna mesba mosoni men isian na aropna Alaata'ala. 14 Wurung iya'a mambantilkon malaa'ikat men konoomna taena, “Patalai a papaat malaa'ikat men tootoongkon na karani' weerkauna Efrat men balaki' iya'a.” 15 Mbaka' nipatalaimo a malaa'ikat papaat iya'a men nitoropotimo bo pampapatei sangobosan na lalomna tolu' obosan mian men isian na tano' balaki' na jaam, ilio, bitu'on ka' taun men nipoko patukokonmo. 16 Nitundunkon na ingku' se' saa'na surudadu men nangalakiti kuda iya'a rua'atu juta. 17 Ka' na simpalaalung, yaku' nimiile' kuda men biai' ka' mian men nangalakiti kuda iya'a nobokukum besi men memea' koi apu, malalas koi watu nilam, ka' mosongi koi balerang. Takala'na giigii' kuda iya'a koi takala'na singa, ka' na nganga'na umuar a apu, tibuk ka' balerang. 18 Koi sangobosan na lalomna tolu' obosan mian kabus nolapus ia papatei koi tolu' kaliangan balaa' kani'i: apu, tibuk, ka' balerang men umuar na nganga'na giigii' kuda iya'a. 19 Kuda men biai' iya'a isian kuasana na nganga'na ka' na wolo'na. Wolo'na takala'an koi ule, ka' tia takala'na men isian na wolo'na iya'a, raaya'a sida mampapolosi mian. 20 Kasee kalu tarana mian men sianta nolapuskon balaa' iya'a bude' monsosoli ka' mangkadarai gau'na men ba'idek. Raaya'a sian modoa mangkanggi diim ka' patung men mosoni, salaka', kulaluk, watu, ka' kau men giigii' iya'a sianta poopiile' ka' sianta poorongor kabai se' rumae'. 21 Raaya'a sianta mo'uus monsosoli ka' mangkadarai gau'na men ba'idek, men mampapatei mian, baduuduup, mogora', ka' mamangan.

Wahyu 10

1 Kasi yaku' nimiile' sa'angu' malaa'ikat sambanaan men moonggor nda'amari surugaa. Ia nolintuum antong, ka' na takala'na isian tandalo. Ro'upna dingkalapan koi matana ilio, ka' saratna koi orii' see leap. 2 Na limana ninginton kitap nilulun itiu' men nokokambangian mbali' tulisanna kampiile'an. Saratna uanan peepee' na tobui ka' kauri'na na katano'an. 3 Kasi i ia norobu men bukuan tuu' koi porobuna singa. Noko daa malaa'ikat iya'a norobu, nokamporongoranmo a kokurung piripitu'. 4 Noko daa nokamporongoran a laungna kokurung piripitu' iya'a, yaku' mo'uus muntulis, kasee yaku' rongor isian wurung nda'amari surugaa nambantilkon taena, “Popowuni a upa men ia ngaan kokurung piripitu' iya'a ka' alia i koo muntulis.” 5 Kasi malaa'ikat men yaku' piile' nimpee' na tobui ka' na katano'an iya'a nengeleengket limana uanan waara'a patuk langit. 6 Ia basumpa' mangaan ngaanna Alaata'ala men tumuo' pataka sidutu, men ninsidakon langit tia tano' balaki' ka' giigii' isiina, ka' tobui tia giigii', taena, “Tempona sianmo sida tolimba' soosoodo! 7 Kalu malaa'ikat men kopitu'na munduupmo torompeetna, mbaka' Alaata'ala bo mingilimangmo sagia-Na men mawuni, koi men ia poko tundunkonmo nabii men papalimang-Na.” 8 Kasi wurung men yaku' rongor nda'amari surugaa norobu na ingku' taena, “Rae', ala a kitap nilulun men nokokambangian iya'a na limana malaa'ikat men nimpee' na tobui ka' na katano'an.” 9 Mbaka' yaku' nomae'mo na malaa'ikat iya'a ka' nama'ase' kada' rookononna a kitap nilulun iya'a na ingku'. Taena malaa'ikat iya'a na ingku', “Ala ini'i ka' kaan. Na lalomna kompoong ia bo sida mapakat, kasee na nganga'am ia ma'asing koi gurana wani'.” 10 Kasi yaku' ala a kitap nilulun na limana malaa'ikat iya'a ka' nikaan. Na nganga'ku nanamna ma'asing koi gurana wani', kasee sarataa na lalomnamo kompongku ia sidamo napakat. 11 Kasi malaa'ikat iya'a nomosuu' i yaku' taena, “Lelekon soosoodo a sagiana Alaata'ala bona mian na giigii' lipu', giigii' lee', giigii' wurung, ka' na giigii' tomundo'.”

Wahyu 11

1 Noko daa iya'a, yaku' nitaraimo kau sangkolong men dudusna koi tokon susukat, ka' niposuu' taena, “Rae' sukat a Laiganna Alaata'ala tia mesba ka' saa' se' pipii a kobiai'na mian men bakitumpu na lalomna. 2 Kasee alia munsukat tolodona men patuk liwana Laiganna Alaata'ala iya'a, gause paraas iya'a nirookonmo bona mian na lipu' sambana men sianta mamarasaya Tumpu. Raaya'a bo mantanaasi kota men molinas iya'a koi patompulo' ka' rurua' bitu'on a nau'na. 3 Ka' yaku' bo momosuu' mian rurua' men mompopo'inti'ikon i Yaku' men mopakean kasiongo'an, kada' mengelelekon sagiana Alaata'ala koi sololoon rua' atu nomompulo' ilio.” 4 Mian rurua' men mompopo'inti'ikon i Yaku' iya'a a ruangkau saitun ka' rua' saratna sulaan boloak men isian na aropna Tumpu men mungkuasai tano' balaki'. 5 Kalu isian mian men mansagia mingilimang men ba'idek na ko'ona i raaya'a, mbaka' na nganga'na i raaya'a bo umuar a apu men mompopokale giigii' mian men maso'kon i raaya'a. Koiya'a a pampapateina giigii' mian men mansagia mampapolosi i raaya'a. 6 Raaya'a kuasaan mantaankon langit kada' sianta mantakakon usan na tempo i raaya'a mengelelekon sagiana Alaata'ala. Raaya'a uga' kuasaan mombolii weer sida rara', ka' mantakakon biai' kaliangan balaa' na tano' balaki' na sanda' tempo koi men ko'uusna i raaya'a. 7 Ka' kalu i raaya'a daamo nengelelekon sagiana Alaata'ala, ayop men umuar na pakom bo mangalawui i raaya'a, mungurungku'i ka' i raaya'a bo papateionna ayop iya'a. 8 Biibiina mian rurua' men nompopo'inti'ikon Alaata'ala bo tongkela na salanoa' na kota balaki' men nansaliipkonan Tumpuna i raaya'a mbaripian. Ngaanna kota iya'a nitimbaani'kon Sodom kabai se' Mesir. 9 Mian na giigii' lipu', giigii' bense', giigii' wurung, ka' giigii' lee' bo mimiile' biibiina i raaya'a koi tolungilio ka' sambande', ka' giigii' mian iya'a sianta momoturang biibii iya'a tanomon. 10 Giigii' mian men dumodongo na tano' balaki' munsurikon beles gause rurua' nabii iya'a men nantakakon repaan na mian biai' na tano' balaki' daa nolapusmo. Raaya'a barame ka' poopakatui tambo. 11 Sarataa tolungilio ka' sambande', Alaata'ala nomotuo'imo i raaya'a soosoodo. Raaya'a nokumekerermo, ka' giigii' mian men nimiile' i raaya'a, nolayaonmo tuu'. 12 Kasi rurua' nabii iya'a nongorongor wurung men boolak nda'amari surugaa nengeleelo' i raaya'a taena, “Mai, pasawe' ro'omari!” Kasi i raaya'a nasawe' waara'a na surugaa ia tuum antong, piipiile' mian men maso'kon i raaya'a. 13 Mbaka' na tempo iya'a nolili'onmo men dodoa tuu', ka' koi sangobosan na lalomna sompulo' obos kota iya'a kobaraba'ian, ka' pitu' loloon mian a nolapus. Mian men sambana nolayaonmo tuu', kasi i raaya'a nuntunde' Alaata'ala men na surugaa. 14 Balaa' men korua'na noporusmo, kasee piile', balaa' men kotolu'na tuntu-tuntunmo. 15 Kasi malaa'ikat men kopitu'na nunduup torompeetna, mbaka' nokamporongoranmo a wurung men boolak tuu' na surugaa mangaan taena, “Kuasa bo mamarenta dunia, koini'i intonionna Tumpu Alaata'alanta ka' Tomundo' Pansalamatkon men Ia toonkon. Alaata'ala bo mamarenta pataka sidutu.” 16 Mbaka' ruampulo' ka' papaat tanaas men nongoruangi oruangan kobalaki'anna i raaya'a na aropna Alaata'ala, nobanintuurmo ka' notumutuku' rumbuk tano' ka' nonsoosa' Alaata'ala. 17 Raaya'a mangaan taena, “Kai basukuur na Ko'omuu Tumpu Alaata'ala, men kuasaan tuu', men isian koini'i ka' men noko isianmo mbaripianpo, gause i Kuu nangalabotmo kuasa-Muu men balaki' ka' nuntumbeimo mamarenta bookoi tomundo'. 18 Giigii' mian men sianta mamarasaya Tumpu mimuruk, kasee koini'i temponamo i Kuu mimpipiile'kon maso'-Muu, ka' temponamo i Kuu mungukumi mian lapus. Temponamo i Kuu mantarai tambo na papalimang-Muu, nabii-Muu, ka' na giigii' mian-Muu men parasaya na Ko'omuu, moola' tia men morio'. Ni'imo a tempona pinsilaka'ian mian men mambaraba'i tano' balaki'.” 19 Mbaka' nokobongkatianmo a Laiganna Alaata'ala men na surugaa, ka' nokampiile'anmo a Peti Pootoonan men isian na lalomna. Kasi nokilapon men pokanta-kantang ka' golosa' men tamban gumelepet ka' lili' tia usan ees men dodoa tuu'.

Wahyu 12

1 Mbaka' nokampiile'anmo na langit a sa'angu' oosan kosamba' tuu'. Isian sa'angu' wiwine nolintuum matana ilio ka' na intuna saratna isian wulan. Na takala'na isian songko' men isian bitu'on sompulo' rua'. 2 Wiwine iya'a mampaiwawa, ka' gause takamo tempona mindompu', mbaka' i ia mangkakaro' kapolosan. 3 Kasi nokampiile'an soosoodo na langit a oosan kosamba'. Isian sa'angu' naga memea' balaki' tuu', takala'an pipitu' ka' tandukan sompulo'. Na sanda' takala'na isian songko'na tomundo'. 4 Wolo'na naga iya'a nandaat sangobosan na lalomna tolu' obosan bitu'on men isian na langit ka' ia tuong na tano' balaki'. Naga iya'a nokumekerer na aropna wiwine men boomo mindompu' mempeperai anak men pindompu'kononna bo pulononna. 5 Mbaka' wiwine iya'a nimindompu'konmo sa'angu' anak moro'one men bo mamarenta giigii' lipu' tia noa mapanas. Kasee ola-olan anak iya'a nirampasi na sinana ka' nitetende'kon waara'a na Alaata'ala na oruangan kobalaki'an-Na. 6 Wiwine iya'a namareremo na tano' maleas, na dodongoan men ia poko toropotikonmo Tumpu bo ko'ona. Na dodongoan iya'a ia nitotobo' koi sololoon rua' atu nomompulo' ilio a nau'na. 7 Mbaka' nosidamo a poopapatean na surugaa. Mikhael tulungionna malaa'ikatna poopapate pootimbangi tia naga, ka' naga' uga' tulungionna malaa'ikatna. 8 Kasee naga tia malaa'ikatna iya'a norungku', pataka i raaya'a sianmo nipatalai dumodongo na surugaa. 9 Naga balaki' iya'a nibalo'konmo na tano' balaki' singka-singkat tia giigii' malaa'ikatna. Iamo a ule men mbaripianpo, men ngaanon Ibiliis kabai se' i Satan, men nansala'kon salanna giigii' mian na dunia. 10 Kasi yaku' nongorongor wurung boolak na surugaa nangaan taena, “Koini'i takamo a tempona Alaata'ala mansalamatkon mian-Na. Koini'i takamo a tempona Alaata'ala mamarenta tia kuasa-Na. Koini'i takamo a tempona Tomundo' Pansalamatkon men nitoonkon mimpipiile'kon kuasa-Na, gause i ia men mangarait utusta sa'angu' kaparasaya'an na aropna Alaata'ala ilio malom, daa ni'uarkonmo na surugaa. 11 Utu-utusta men parasaya iya'a nungurungku'imo i ia tia rara'na Anak Domba iya'a, ka' tia lele kana' men ringkat na Alaata'ala men ia lelekon i raaya'a. Raaya'a maloos a noana mongorookon wakana pataka lapus. 12 Mbali' iya'a, bi kambelesan a surugaa tia giigii' men dumodongo na lalomna! Kasee silaka' a tano' balaki' tia tobui, gause Ibiliis nalaumo na ko'omuu tia maso'na men dodoa tuu', gause ia inti'i sianmo manau' a pungkuasaianna mian.” 13 Sarataa naga iya'a ninginti'i se' i ia nibalo'konmo na tano' balaki', ia nontorapmo wiwine men nondodongokon anak moro'one iya'a. 14 Kasee wiwine iya'a nitaraimo rurua' lai koi laina sapu' tumpuna men moola', kada' i ia sida lumayang na dodongoanna men nitoropoti na tano' maleas men bo pontotobo'an i ia koi tolu' taun sambande' kada' oloa na dodongoanna naga iya'a. 15 Kasi naga iya'a nunsupa'kon weer biai' na nganga'na patuk wiwine iya'a kada' bi pa'anus. 16 Kasee tano' balaki' nuntulungmo wiwine iya'a. Ia nombongkati nganga'na ka' numulon weer men ia supa'kon naga iya'a. 17 Mbaka' naga iya'a nomaso'konmo tuu' wiwine iya'a, pataka ia nomae'mo mansarak montorap lee'na wiwine iya'a men sambana men malolo' na posuu'na Alaata'ala, ka' men mompotuutuu' i Yesus. 18 Kasi naga iya'a nokumekerer na soripi'na tobui.

Wahyu 13

1 Kasi yaku' nimiile' sa'angu' ayop no'umuar na tobui. Ayop iya'a tandukan sompulo' ka' takala'an pipitu'. Na sanda' tandukna isian songko'na tomundo', ka' na sanda' takala'na nitulisii wurung men mingiroki Alaata'ala. 2 Ayop men yaku' piile' iya'a, dudusna koi sasa' kasee balaki', saratna koi saratna beruang, nganga'na koi nganga'na singa. Kasi ayop iya'a ia tarai naga kakuatan ka' kuasa men balaki' kada' sida mamarenta. 3 Sa'angu' takala' na pipitu' takala'na ayop iya'a yaku' piile' koi se' isian bela men minsilaka'i tutuo'na, kasee bela iya'a na'anumo. Mian na longkop tano' balaki' kodaawankon ayop iya'a ka' nongololo'. 4 Ka' i raaya'a monsoosa' naga iya'a, gause naga iya'a nantarai kuasa na ayop men no'umuar na tobui iya'a. Ka' i raaya'a monsoosa' uga' ayop iya'a. Raaya'a mangaan taena, “Sianta men koi ayop kani'i! Ka' sianta men momoko mintimbangi i ia.” 5 Ayop iya'a nipatalai munguwurungkon wurung men mintidaa-daa ka' mingiroki Alaata'ala. Ia nipatalai mamarenta patompulo' ka' rurua' bitu'on a nau'na. 6 Kasi ia ningiroki Alaata'ala, ningiroki ngaanna Alaata'ala ka' dodongoanna Alaata'ala ka' giigii' men dumodongo na surugaa. 7 Ia nipatalai uga' mintimbangi mianna Alaata'ala ka' mungurungku'i i raaya'a. Ka' i ia nitarai kuasa bona giigii' bense', giigii' lipu', giigii' wurung ka' giigii' lee'. 8 Ka' giigii' mian men dumodongo na tano' balaki' bo monsoosa' ayop iya'a. Men sian tinonsoop monsoosa' i ia, tongko' mian men ngaanna tinonsoopmo na kitap nuntulisan ngaanna mian men nantausi tutuo' men pore na Alaata'ala koo'po tia dunia kani'i nisidakon. Kitap iya'a tombonoionna Anak Domba men nentempoi nikoyo'. 9 Mbaka' porongori a tundunan kani'imari: 10 Mianna Alaata'ala men nipatukokon bo rakopon, ia bo rakopon. Mianna Alaata'ala men nipatukokon bo papateion tia sinangkidi, ia tio papateion tia sinangkidi. Mbali' iya'a mianna Alaata'ala tio mokotaan ka' malolo' na Ko'ona. 11 Ka' yaku' nimiile' ayop men sambanaan no'umuar na tano'. Ayop iya'a tandukan rurua' koi tandukna anakna domba, ka' porobuna koi porobuna naga. 12 Ayop men no'umuar na tano' iya'a kuasaan balaki' men mimpu'u na ayop men no'umuar na tobui. Kuasa men balaki' iya'a ia pake na aropna ayop men no'umuar na tobui. Ayop men kuasaan balaki' iya'a namakisaa giigii' mian na tano' balaki' kada' monsoosa' ayop men no'umuar na tobui, men mbaripian belaon dodoa see daa na'anumo. 13 Ayop men no'umuar na tano' iya'a nangawawau upa kosamba' tuu'. Na aropna giigii' mian, ia namalaukon apu na langit ra'amari na tano' balaki'. 14 Ka' giigii' mian men tumuo' na tano' balaki' ia akalimo tia wawau kosamba' men sidaonna wawauon na aropna ayop men no'umuar na tobui iya'a. Ka' i ia momosuu' mian men dumodongo na tano' balaki' kada' i raaya'a momokerer patung bo pangangga'i ayop men nibelai tia sinangkidi kasee men daa dauga' tumuo'. 15 Ayop men no'umuar na tano' iya'a nipatalai mantarai noa na patung iya'a, pataka patung iya'a minsida morobu ka' mampapatei giigii' mian men sianta mo'uus mangkanggi i ia. 16 Ka' ayop men no'umuar na tano' iya'a nanggau'kon mbali' giigii' mian moola' ka' morio', kupangon ka' talalais, ata' ka' mian men sian nipo'ata' ia pakisaa ni'oosi na limana uanan kabai na ngere'na i raaya'a. 17 Sianta sa'angu'po mian sida mingili kabai se' mambalukkon upa-upa kalu i ia sianta montombonoi oos iya'a, men ngaanna ayop iya'a suungna, kabai angka men mangaankon ngaan iya'a. 18 Men tukokonon tuu' kani'i kada' mian pinginti'ianan. Mian men pinginti'ianan, ia sida mansaa' angkana ayop iya'a, gause saa'na angka iya'a a ngaanna sa'angu' mian. Angkana nomo'atu nomompulo' ka' nonoom (666).

Wahyu 14

1 Tuntunna yaku' nimiile' Anak Domba nokumekerer na buu'na Sion ruru-ruru' tia mian sa'atu patompulo' ka' papaat loloon. Na ngere'na i raaya'a nitulisii ngaanna Anak Domba ka' ngaanna Tama-Na. 2 Kasi yaku' nongorongor wurung nda'amari langit men koi rimbausna bokol ka' koi kokurung men dodoa. Ka' wurung men yaku' roongor iya'a koi laungna kecapi men poguaskononna mian. 3 Mian men sa'atu patompulo' ka' papaat loloon iya'a mangananikon sa'angu' nanian u'uru na aropna oruangan kobalaki'an ka' na aropna papaat siinsiing ka' tanaas. Nanian iya'a sianta sa'angu'po mian men minsida mansara-sarak mangananikon, saliwakon sa'atu patompulo' ka' papaat loloon mian na tano' balaki' men ia salamatkonmo Alaata'ala. 4 Raaya'a mian men sian nolima-limang ba'idek tia wiwine, gause i raaya'a sianpo nosa'angu' tokolan tia wiwine. Raaya'a mongololo' mau mbaana a rae'anna Anak Domba iya'a. Raaya'amo a men nitololoki na giigii' mian na tano' balaki' bookoi kurbaan men tumbena tuu' bona Alaata'ala ka' bona Anak Domba. 5 Raaya'a sian nunguwurungkon men borek ka' sian ningilimang men ba'idek. 6 Kasi yaku' nimiile' sa'angu' malaa'ikat men sambanaan laya-layang na lealaa. Malaa'ikat iya'a nangawawa Lele Pore men pataka sidutu bo lelekonon na mian men isian na tano' balaki', bona giigii' lipu', giigii' bense', giigii' wurung, ka' giigii' lee'. 7 Ka' i ia nangkakaro'kon taena, “Angga'i a Alaata'ala ka' tunde' i Ia, gause takamo a tempo pungukumian-Na. Soosa' i Ia men ninsidakon tano' balaki' tia langit, tobui ka' matana weer!” 8 Kasi no'umuar soosoodo a malaa'ikat men korua'na nuntuntuni malaa'ikat men tumbena ka' nangkakaro'kon taena, “Kabus! Nokobaraba'ian a kota Babel men balaki' iya'a! Koikoi Babel nantarai giigii' lipu' na dunia minginum anggur kolio' men minsidakon giigii' lipu' mongololoikon pisuuna men ka'idekna Tumpu.” 9 Kasi no'umuar soosoodo a malaa'ikat men kotolu'na nuntuntuni malaa'ikat rurua' men tumbena, ka' nangkakaro'kon taena, “Mian men mangkanggi ayop iya'a tia patungna ka' mangala oosna ayop iya'a na ngere'na kabai limana uanan, 10 mian iya'a men dodoa komaso'kononna Alaata'ala, koi i ia minginum anggur men sianta laukna mau titiu'po, men nitawa'mo na sasangkir. Wiwi'na mian iya'a bo repaion na lalomna apu tia balerang na aropna malaa'ikat men molinas ka' na aropna Anak Domba iya'a. 11 Tibukna apu men mengerepai i raaya'a masawe' waara'a pataka sidutu. Mian men mangkanggi ayop tia patungna iya'a, ka' mian men nangala oosna ngaanna ayop iya'a, sianta otasna repaion ilio malom.” 12 Men tuko tuu' kani'i mase kada' mianna Alaata'ala men malolo' na posuu'-Na ka' men parasaya ni Yesus tio mokotaan na giigii' upa. 13 Kasi yaku' nongorongor wurung nda'amari surugaa mangaan taena, “Tulis a koi kani'imari: Muntumbei koini'i barakaatan a mian men lapus gause malolo' na Tumpu.” Kasi ia simbati Alus Molinas taena, “Tuutuu', kada' i raaya'a sida mintimale na palimangonna men marawat, gause upa men ia limang i raaya'a bo piile'onna Tumpu.” 14 Ka' yaku' nimiile' isian antong bubulak, ka' na wawona antong iya'a isian koi Anak Manusia oru-oruang nosongko' mosoni ka' ninginton sabit men masasom. 15 Kasi sa'angu' malaa'ikat men sambanaan no'umuar na Laiganna Alaata'ala. Ia nengeleelo' Mian men oru-oruang na wawona antong taena, “Sabitkon a sabiit kanono' ka' padakmo, gause koini'i takamo a tempona mamadak. Men bo padakon na tano' balaki' sidamo padakon.” 16 Kasi Anak Manusia men no'umoruang na wawona antong iya'a nansabitkon sabitna na tano' balaki', mbaka' tano' balaki' nipadakmo. 17 Kasi yaku' nimiile' soosoodo malaa'ikat men sambanaan no'umuar na Laiganna Alaata'ala men na surugaa. Ia uga' ninginton sabit men masasom. 18 Sarataa koiya'a sa'angu' malaa'ikat sambanaan men mungkuasai apu, ringkat na mesba nengeleelo' malaa'ikat men ninginton sabit masasom iya'a taena, “Sabitkon a sabiit kanono' na woo'na anggur men na tano' balaki', gause woo'na mataakmo.” 19 Mbaka' malaa'ikat men ninginton sabit masasom iya'a nansabitkonmo sabitna na tano' balaki' nansabit woo'na anggur ka' ningisiikon na pimiisan anggur men maso'na Alaata'ala. 20 Woo'na anggur iya'a nipiis na liwana kota, ka' na pimiisan anggur iya'a sarorokanmo a rara' koi weerkauna. Rara' men koi weerkauna iya'a ko'oloana koi tolu' atu kilometer ka' ko'alalomna karani' rua' meter.

Wahyu 15

1 Kasi yaku' nimiile' sa'angu' oos sambanaan na langit men sian dele ka' kosamba' tuu'. Isian pipitu' malaa'ikat tia pipitu' balaa' men kokomburi'anna. Balaa' iya'a a kokomburi'anna maso'na Alaata'ala. 2 Kasi yaku' nimiile' upa men kampiile'an ayal giriinapan koi kaca men bauran apu, ka' na soripi'na kaca iya'a poto kerer a mian men nungurungku'imo ayop iya'a tia patungna, men ngaanna ni'oosi tia angka. Mian men poto kerer iya'a ninginton kecapi men ia rookon Alaata'ala. 3 Ka' i raaya'a mangananikon nanian ni Musa men papalimangna Alaata'ala ka' nanianna Anak Domba men koi kani'imari: “Tumpu Alaata'ala men kuasaan tuu'! Tongaan tuu' ka' kosamba' a giigii' palimangon-Muu! Kuu a Tomundo' na giigii' lipu'. Kuu mingilimang men maloos ka' kana'! 4 Tumpu, ime a men sianta layaonkon i Kuu? Ime a men sianta muntunde' ngaan-Muu? Tongko' i Kuu a men molinas. Giigii' lipu' bo taka monsoosa' i Kuu gause ia piile'mo giigii' mian se' pungukumi-Muu iya'a maloos.” 5 Noko daa koiya'a yaku' nimiile' na surugaa Laiganna Alaata'ala men Kema Pompo'inti'ikonan Tumpu nokobongkatian. 6 Kasi malaa'ikat pipitu' men isian pipitu' balaa' iya'a no'umuar na Laiganna Alaata'ala. Raaya'a nopake toik lenang men bubulak moloe' tamban dingkalapan, ka' i raaya'a nosalempang mosoni. 7 Ka' sa'angu' siinsiing na papaat siinsiing iya'a nongorookon na malaa'ikat pipitu' iya'a mangko' mosoni pipitu' men buke' tia maso'na Alaata'ala. Iamo a Alaata'ala men tumuo' pataka sidutu. 8 Ka' Laiganna Alaata'ala iya'a nobuke'mo tia tibuk men ringkat na kobalaki'anna ka' kuasana Alaata'ala. Ka' na tempo pipitu' balaa' men ia wawa pipitu' malaa'ikat iya'a sianpo porus, sian sida sa'angu'po mian men minsoop na Laiganna Alaata'ala iya'a.

Wahyu 16

1 Ka' yaku' nongorongor wurung men lansoongan na lalomna Laiganna Alaata'ala morobu na malaa'ikat pipitu' iya'a taena, “Rae' ka' wuwuskon na tano' balaki' a maso'na Alaata'ala men isian na mangko' pipitu' iya'a.” 2 Malaa'ikat men tumbena nomae'mo ka' nunguwuwuskon isiina mangko'na na tano' balaki'. Mbaka' no'isianmo bisul men ba'idek ka' kosilaka' na giigii' mian men isian oosna ayop iya'a ka' men nangkanggi patungna. 3 Noko daa iya'a malaa'ikat men korua'na nunguwuwuskonmo isiina mangko'na na tobui. Mbaka' tobui nosidamo koi rara'na mian lapus, ka' giigii' men tumuo' na lalomna tobui kabus nopate. 4 Kasi malaa'ikat men kotolu'na nunguwuwuskon isiina mangko'na na weerkauna ka' na matana weer, mbaka' giigii' weer nosidamo rara'. 5 Ka' yaku' nongorongor malaa'ikat iya'a men mungkuasai weer norobu taena, “Alaata'ala, maloos a wawau-Muu. Kuu men isian koini'i ka' men noko isianmo mbaripianpo! Kuu a men Molinas, men nongorookonmo ukuman kani'i. 6 Gause i raaya'a nompopoturo'mo rara'na mian-Muu ka' rara'na nabii-Muu pataka i raaya'a nolapus, mbaka' koini'i i Kuu uga' nimi'inumimo i raaya'a tia rara'. Kana'mo kalu koini'i i raaya'a somo minginum rara'!” 7 Kasi yaku' nongorongor wurung men no'umuar na mesba nangaan taena, “Oo Tumpu Alaata'ala men kuasaan tuu'! Kana' ka' maloos a giigii' pungukumi-Muu.” 8 Noko daa koiya'a malaa'ikat men kopaatna nunguwuwuskonmo isiina mangko'na na matana ilio, mbaka' matana ilio uga' nitaraimo kuasa muntunu mian tia panasna men dodoa tuu'. 9 Manusia kotunu gause panasna pengkar, kasee i raaya'a tongko' mingiroki ngaanna Alaata'ala men pungkuasai balaa' iya'a. Maune' koiya'a, raaya'a sianta mo'uus monsosoli ka' mangkadarai gau'na men ba'idek ka' sianta mo'uus muntunde' kobalaki'anna Alaata'ala. 10 Kasi malaa'ikat men kolima'na nunguwuwuskon isiina mangko'na na oruangan kobalaki'anna ayop iya'a. Mbaka' na longkop batomundo'anna ayop iya'a nopintungmo, ka' mian mangkakati sila'na gause kapolosan. 11 Mbaka' i raaya'a ningirokimo Alaata'ala na surugaa gause kapolosan bisulna i raaya'a. Kasee i raaya'a sianta mo'uus monsosoli ka' mangkadarai gau'na men ba'idek. 12 Ka' malaa'ikat men konoomna nunguwuwuskonmo isiina mangko'na na weerkauna Efrat men balaki' iya'a, mbaka' weerkauna iya'a nopekotmo pataka tomundo' na bete'an sida nimpatas na weerkauna iya'a. 13 Kasi yaku' nimiile' totolu' upa ba'idek men dudusna koi barangkokok no'umuar na nganga'na naga ka' na nganga'na ayop, ka' na nganga'na minti nabi-nabii. 14 Totolu' upa iya'a mase meena men minsidakon wawau kosamba'. Totolu' meena iya'a mae' na giigii' tomundo' na longkop dunia ka' mingirimpung i raaya'a bo poopapate na ilio balaki' men iliona Alaata'ala men kuasaan tuu'. 15 Tumpu nangaan taena, “Porongor! Yaku' taka koi tatakana mian mamangan! Barakaatan a mian men sinampang badaga ka' montoropoti pakeanna men bo pisokonna dako' i ia lumiu la'u-la'u ka' makamaa' piile'onna mian.” 16 Kasi meena iya'a ningirimpung tomundo' na tampat men na wurung Ibrani ngaanion Harmagedon. 17 Noko daa koiya'a malaa'ikat men kopitu'na nunguwuwuskonmo isiina mangko'na na lealaa. Mbaka' nokamporongoranmo a wurung men boolak na lalomna Laiganna Alaata'ala men ringkat na oruangan kobalaki'an iya'a, taena, “Daamo!” 18 Mbaka' notumilepmo a kilap tia golosa' poopootuntun, ka' lili' dodoa tuu'. Sarataapo mian no'isian na tano' balaki' kani'i, sianpo nontoo suri lili' men koiya'a a kododoana. Lili'mo iya'a a men dodoana tuu'. 19 Kasi kota men balaki' iya'a nokorensa koi tolu' obosan ka' giigii' kota na tano' balaki' men sianta parasaya na Alaata'ala kabus no'kobaraba'ian. Alaata'ala sian limbo'kon idekna Babel, kota men balaki' iya'a. Mbaka' Ia sidakonmo a kota Babel kada' minginum anggur maso-Na men mosua-suap. 20 Tempo lili' iya'a nunguyunggot, giigii' togong tia buu'na nopenta'mo. 21 Usan ees moola' men sanda' wurasna karawatna toro limampulo' kilo nandawo' ra'amari na langit ka' nungutun mian. Mbaka' mian ningidekimo Alaata'ala gause balaa' men dodoa tuu' iya'a.

Wahyu 17

1 Sarataa koiya'a notakamo na ingku' a sa'angu' malaa'ikat na piputu' malaa'ikat men ninginton pipitu' mangko' iya'a, ka' norobu taena, “Mai ka'ita kada' siso'kononku na ko'oom se' koi upa a nungukumi wiwine men tolele bukuan mambalukkon wakana, men umoruang na tampat men biai' a weerna. 2 Giigii' tomundo' na tano' balaki' mogora' tii ia, ka' mian na tano' balaki' nolio'konmo gau'na wiwine men ba'idek iya'a.” 3 Kasi Alus Molinas nambarios pikiranku, ka' malaa'ikat iya'a nangawawa i yaku' na tano' maleas. Na tano' maleas iya'a, yaku' nimiile' sa'angu' wiwine oru-oruang na wawona ayop men memea' kakamumu' ka' buke' tia tulisan men mingiroki Alaata'ala. Ayop iya'a takala'an pipitu' ka' tandukan sompulo'. 4 Wiwine iya'a nopakean kakamumu' ka' memea' tuu', men niporei mosoni, watu men umangga', ka' mutiara. Na limana ninginton sasangkir mosoni men buke' tia wawauna men doso ka' ka'idekna mian gause ia mogora'. 5 Na ngere'na nitulisi sa'angu' ngaan men dauga' mawuni a aratina. Ngaan iya'a, “Babel men balaki', Pu'una giigii' wiwine men bukuan mogora' ka' ringkatanna giigii' men ba'idek na tano' balaki'.” 6 Ka' wiwine iya'a yaku' piile' lio'kon rara'na mianna Alaata'ala ka' rara'na mian men mompotuutuu' se' i Yesus iya'a Tumpu. Yaku' nosamba' tuu' nimiile' i ia. 7 Kasi malaa'ikat iya'a norobu na ingku' taena, “Nongko'upa i koo se' samba'? Yaku' bo mambantilkon na ko'oom men dauga' mawuni na wiwine iya'a ka' upa men dauga' mawuni na ayop lakitanna men takala'an pipitu' ka' tandukan sompulo'. 8 Ayop men koo piile' umba'a mbaripian isian kasee koini'i nosianmo. Ia ringkat na pakom ro'omari ka' mae' munsuri kosilaka'an. Ka' mian men dumodongo na tano' balaki' men ngaanna sianta nitulis na kitap nuntulisan ngaanna mian men nantausi tutuo' pore na Alaata'ala koo'po tia dunia kani'i nisidakon, bo samba' kalu i raaya'a mimiile' ayop iya'a, gause ayop iya'a mbaripian isian ka' koini'i nosianmo, kasee bo taka soosoodo. 9 Men koiya'a tio isian pinginti'ian. Pipitu' takala' iya'a, mase pipitu' buu'na men oruanganna wiwine iya'a. 10 Pipitu' takala' iya'a uga' pipitu' tomundo'. Lilima' tomundo' nandawo'mo, men sa'angu' dauga' pintanga' balimang, ka' men sa'angu' sianpo notaka. Kalu kotakaanamo i ia tongko' mamarenta kodi-kodi'. 11 Ka' ayop men mbaripian isian kasee koini'i nosianmo, iamo a tomundo' men kowalu'na. Ia uga' tonsoop tomundo' na pipitu' tomundo' men mbaripian iya'a ka' koini'i i ia banta-bantangmo montorumpaki silaka'. 12 Ka' sompulo' tanduk men koo piile' iya'a, mase sompulo' tomundo' men sianpo nuntumbei mamarenta. Kasee i raaya'a tongko' sa'angu' jaam a pantaraian kuasa bookoi tomundo' singka-singkat tia ayop iya'a. 13 Raaya'a sanga-sangada nongorookon kakuatan ka' kuasa na ayop iya'a. 14 Ayop tia tomundo' iya'a bo poopapate mintimbangi Anak Domba, kasee Anak Domba tia mian-Na bo mungurungku'i i raaya'a, gause i Ia a Tanaas na giigii' tanaas, ka' Tomundo' na giigii' tomundo'. Mian men isian tii Ia, mase mian men Ia leelo' ka' Ia ruruki ka' men malolo' na Ko'ona.” 15 Kasi malaa'ikat iya'a uga' norobu na ingku' taena, “Weerkauna men koo piile' no'umoruanganna wiwine men bukuan mogora' iya'a, mase biai' lipu', biai' mian, biai' lee', ka' biai' wurung. 16 Ka' sompulo' tanduk ka' ayop men koo piile' iya'a bo maso'kon wiwine men bukuan mogora' iya'a. Raaya'a bo mangarampasi giigii' kupangna ka' mangalala'ui ka' mangkaan antokna ka' muntunui wakana. 17 Gause Alaata'ala ninsidakonmo noana i raaya'a kada' mingilimang koi men po'uus-Na, pataka i raaya'a sangada mongorookon kakuasa'anna i raaya'a na ayop iya'a, kada' ayop iya'a mamarenta pataka sida a upa men ia bantilkon Alaata'ala. 18 Ka' wiwine men koo piile' iya'a, mase kota balaki' men mamarenta giigii' tomundo' na tano' balaki'.”

Wahyu 18

1 Noko daa iya'a, yaku' piile' isian malaa'ikat men sambanaan nda'amari surugaa. Ia kuasaan balaki' ka' wakana leap tarang munguruari tano' balaki'. 2 Ia mangkakaro' taena, “Kabus nokobaraba'ian a Babel, kota men balaki' iya'a, ka' nosidamo dodongoanna giigii' meena ka' nosidamo pinsapitanna giigii' alus ba'idek, ka' pinsapitanna giigii' sapu' men kobiit ka' men komaso'na mian. 3 Giigii' lipu' ninginummo anggurna men minsidakon i raaya'a mongoloingikon pisuuna. Giigii' tomundo' na tano' balaki' mogora' tii ia, ka' giigii' pobaluk na tano' balaki' sida nokupangon tia wawauna Babel men nongoloingikon pisuuna iya'a.” 4 Kasi yaku' nongorongor wurung men sambanaan nda'amari surugaa taena, “Uar i kuu mian-Ku! Parerei a kota kanono' kada' i kuu sianta tabalut na wawau ba'idek na mian men isian na kota, dako' i kuu tonsoop men kana'onna balaa' men bo takakonon na kota kanono'! 5 Gause dosana nolalambunanmo taka langit, ka' Alaata'ala ninginau'mo wawauna men ba'idek iya'a. 6 Walos i ia koi men ia wawaumo, tarai i ia pinduan paku' koi men ia limangmo. Isii a sasangkirna tia men bo inumon pinduan paku' a kokaraasna tia men ia toropotikonmo bo inumon. 7 Talalais i ia ka' poposiongo' men koi kobiai'na nompobalaki'na wakana, ka' pintidaa-daawanna men ia limangmo, gause i ia sinampang morobu na noana taena, ‘Yaku' kani'i koi tomundo' wiwine men mamarenta, yaku' taasi' balu ka' i yaku' sian munsuri masiongo'.’ 8 Mbali' iya'a, na lalomna sangilio, ia bo takaionna balaa' koi nggeo, kasiongo'an, ka' pololuan. Ka' i ia bo pobabungon tia apu, gause Tumpu Alaata'ala kuasaan bo mungukum i ia.” 9 Giigii' tomundo' na tano' balaki' men mogora' ka' nongoloingikon pisuuna tia wiwine iya'a, bo mingiwirii ka' mantando'i kota iya'a, kalu i raaya'a mimiile' tibuk matabo' na apu men muntunu kota iya'a. 10 Raaya'a bo kumekerer olo-oloa gause layaonkon kana'onna repaan ka' i raaya'a bo mangaan: “Silaka'! Silaka'mo tuu' i koo, kota Babel, kota men balaki' ka' moonggor. Ukumanmuu baasi sa'angu' jaam kasee narepamo tuu'!” 11 Giigii' pobaluk men isian na tano' balaki' uga' wiri ka' masiongo'kon kosilaka'anna wiwine iya'a, gause sianmo isian men bo pingili balukna i raaya'a. 12 Balu-balukna: mosoni, salaka', watu men umangga', mutiara, toik lenang, toik kakamumu', sutaraa, toik memea' ka' biai' kaliangan kau men mawangi, ka' toropii kaliangan pakakas men wese'na ayop gaja a niwawau, ka' toropii kaliangan pakakas men kau umangga' a niwawau, ka' toropii kaliangan pakakas men tambaga, besi, ka' watu marmer a niwawau, 13 kuangna kau ma'asing, rampa, minamina' mawangi, muur ka' kamangian, anggur, likison, tarigu ka' gandum, sapi', domba, kuda tia roda, ata' ka' uga' mian. 14 Raaya'a men mobalu-baluk norobumo na wiwine iya'a taena, “Giigii' upa pore men kikira'am sianmo isian, ka' giigii' men ma'amat nopenta'mo, ka' sianmo rumpakioon soosoodo!” 15 Raaya'a men mobalu-baluk nosidamo mian men kupangon gause daa isian wiwine iya'a. Raaya'a nokumekerer olo-oloa gause layaonkon kana'ionna repaanna. Raaya'a bo wiri ka' tumando', 16 kasi norobu taena, “Silaka'! Silaka'mo tuu' a kota men tolele kani'i! Mansanda' i ia mopake lenang molusa', ka' toik kakamumu' ka' toik memea', ka' mopake mosoni, watu men umangga', ka' mutiara. Kasee tongko' sa'angu' jaam, nopenta'mo a giigii' kupangna iya'a.” 17 Giigii' kapiteen na kapal ka' papalimangna, ka' giigii' mian men lumakit na kapal, ka' giigii' mian men basarakanna na tobui, nokumekerer olo-oloa, 18 ka' nangkakaro' tempo i raaya'a nimiile' tibukna apu men nuntunu kota iya'a taena, “Sianpo no'isian kota sambana men koikoimo tia kota balaki' kani'i!” 19 Mbaka' i raaya'a nunguwuwurkonmo awu na takala'na i raaya'a gause nasiongo' ka' nangkakaro' taena, “Silaka'! Silaka'mo tuu' a kota men balaki' kani'i! Kupangna men biai' ninsidakonmo giigii' mian men montombonoi kapal na tobui, nokupangonmo tia kupang men angga'an, kasee tongko' sa'angu' jaam, giigii' iya'a kabus nopenta'.” 20 Bi kambelesan a giigii' isiina surugaa, ka' i kuu mianna Alaata'ala, poposuu', ka' nabii, gause kota iya'a daa nokobaraba'ianmo! Alaata'ala bo mungukum i ia gause giigii' upa men ia limangmo na ko'omuu. 21 Noko daa iya'a sa'angu' malaa'ikat men moonggor nengeleengketmo sa'angu' watu men kobalaki'na koi watuna gilingan men balaki', ka' nintibarkon na tobui, kasi norobu taena, “Koi kani'i a bo pintibarkon kota Babel men tolele iya'a. Ia bo tibarkonon bukuan pataka sianmo rumpakion soosoodo. 22 Sianmo pomorongoran laungna kecapi ka' mian manani, ka' mian men munduup poloit tia torompeet. Sianmo sa'angu'po a mian men pande' mangawawau upa-upa rumpakion na ko'oom. Laungna watu pinggilingan uga' sianmo kamporongoran. 23 Ka' baangna boloak sianmo tarang na ko'oom, ka' wurungna wiwine tia moro'one men mosuo' sianmo rongoron na ko'oom. Miaan men mobalu-baluk iya'a tongaan tuu' na tano' balaki', ka' tia duuduuwup i koo mangakali giigii' lipu' na tano' balaki'.” 24 Babel ni'ukum gause na kota iya'a nokandapotanmo isian rara'na nabii, ka' na mianna Alaata'ala, ka' rara'na giigii' mian men nipapatei na tano' balaki'.

Wahyu 19

1 Noko daa iya'a, yaku' nongorongormo isian na surugaa wurung boolak koi wurungna mian biai' tuu' taena, “Haleluya! Tunde' a Alaata'ala! Alaata'ala a men mansalamatkon, Ia men balaki' ka' kuasaan. 2 Kana' ka' maloos a pungukumi-Na, ka' i Ia a men nungukummo wiwine men bukuan mogora' iya'a men nanggau'kon mian na tano' balaki' sida nangawawau men ba'idek. Alaata'ala a nungukum wiwine men bukuan mogora' iya'a, gause i ia nampapatei papalimang-Na.” 3 Kasi men koi wurungna mian biai' iya'a nokamporongoran soosoodo taena, “Haleluya! Tunde' a Alaata'ala! Tibukna apu men muntunu kota balaki' iya'a sianta kokabu-kabusanna!” 4 Mbaka' ruampulo' ka' papaat tanaas ka' papaat siinsiing men isian na tiku-tikumna oruangan kobalaki'an iya'a nobanintuurmo ka' notumutuku' rumbuk tano' kasi nonsoosa' Alaata'ala men no'umoruang na oruangan kobalaki'an. Raaya'a norobu taena, “Amin! Haleluya! Tunde' a Alaata'ala!” 5 Kasi nokamporongoran a wurung men ringkat na oruangan kobalaki'an mangaan taena, “Tunde' a Alaata'alanta i kuu giigii' papalimang-Na. Kuu men morio' kabai se' moola' men layaonkon Alaata'ala, tunde' i Ia!” 6 Noko daa koiya'a yaku' nongorongormo soosoodo isian koi wurungna mian biai' tuu' men mangkakaro'. Wurung iya'a, boolak tuu' koi rimbausna bokol ka' koi kokurung boolak, taena, “Haleluya! Tunde' a Alaata'ala, gause Tumpu Alaata'alanta men kuasaan tuu' nosidamo Tomundo'! 7 Mai kita balewa-lewa' ka' muntunde' kobalaki'an-Na, gause takamo a iliona posuo'anna Anak Domba, ka' wiwine-Na noko toropotmo. 8 Ia nitaraimo toik lenang men molusa' ka' dingkalapan bo pakeon.” (Toik lenang iya'a mase giigii' wawau pore men ia limangmo mianna Alaata'ala.) 9 Kasi malaa'ikat iya'a norobu na ingku' taena, “Tulis ini'i! Barakaatan a mian men nileelo' na ramean posuo'anna Anak Domba iya'a.” Kasi taena soosoodo na ingku', “Wurung kani'i tuutuu' wurungna Alaata'ala.” 10 Mbaka' yaku' nobanintuurmo ka' notumutuku' rumbuk tano' beebeel saratna malaa'ikat iya'a bo monsoosa' i ia, kasee i ia norobu na ingku' taena, “Alia! Alia monsoosa' i yaku'! Soosa' a Alaata'ala, gause yaku' uga' papalimangna Tumpu koikoimo tii koo ka' koikoimo tia utuus sa'angu' kaparasaya'an men mompotuutuu' i Yesus. Gause nompotuutuu'an i Yesus iya'a a men minsidakon mian mamaka'ala mengelelekon lele men ringkat na Alaata'ala.” 11 Kasi yaku' nimiile' surugaa nokobongkatian. Inda'a isian sa'angu' kuda bubulak, ka' men nangalakiti ngaanna i "Malolo' ka' Kana'." Maloos a pungukumi-Na tia poopapate-Na. 12 Mata-Na koi leapna apu ka' na takala'-Na nosongko' biai' songko'na tomundo'. Na waka-Na nitulisii ngaan kasee ngaan iya'a tongko' i Ia suungna a ninginti'i. 13 Ia nojuba men niromokmo na rara'. Ka' men nojuba iya'a ngaan-Na i "Wurungna Alaata'ala." 14 Ka' giigii' men poopapate na surugaa nongololo' i Ia. Raaya'a poto lakit na kuda bubulak ka' nopake toik lenang men bubulak moloe'. 15 Na nganga'-Na ua'uar a sa'angu' sinangkidi men masasom. Sinangkidimo iya'a a men bo pungurungku'i-Na giigii' lipu', ka' i Ia bo mamarenta i raaya'a tia noa mapanas. Alaata'ala men kuasaan tuu' bo mimpipiile'kon maso'-Na men mosua-suap. Maso'-Na iya'a dodoa tuu' koi mimiis anggur na piisanna. 16 Na juba-Na ka' na pa'a-Na nitulisii, Tomundo' na giigii' tomundo', Tanaas na giigii' tanaas. 17 Kasi yaku' nimiile' sa'angu' malaa'ikat na wawona matana ilio. Boolak a wurungna mengeleelo' giigii' sapu' men poto layang na lealaa taena, “Mai barimpung ka'ita kada' mongololo' ramean balaki' men ramekononna Alaata'ala, 18 kada' i kuu mangkaan antokna giigii' tomundo' tia tanaasna surudadu ka' mian men poopapate, ka' antokna mian men nangalakiti kuda, ka' antokna kuda ka' antokna giigii' mian men moola' kabai morio', mian men sianta nipo'ata' ka' mian men nipo'ata'.” 19 Kasi yaku' nimiile' ayop iya'a, ka' giigii' tomundo' na tano' balaki' tia giigii' surudaduna i raaya'a. Raaya'a nobarimpungmo bo poopapate pootimbangi tia Men nolumakit na kuda bubulak iya'a ka' surudadu-Na. 20 Mbaka' nirakopmo a ayop iya'a tia minti nabi-nabii men mbaripian nangawawaumo upa kosamba' na aropna ayop iya'a. (Upa kosamba' men ia wawau minti nabi-nabii iya'a a nangakalina mian men nangala oosna ayop iya'a tia giigii' mian men mangkanggi patungna ayop iya'a.) Ayop tia minti nabi-nabii men nirakop iya'a nitibarkonmo tituo' na lalomna apu ayal men mosoya-soya' kaitionna balerang. 21 Ka' giigii' surudaduna Ia papateimo tia sinangkidi men ua'uar na nganga'-Na men nolumakit na kuda bubulak iya'a. Mbaka' giigii' sapu' nobentengmo nangkaan antokna i raaya'a men nipapatei.

Wahyu 20

1 Sarataa iya'a yaku' piile' isian malaa'ikat nda'amari surugaa. Malaa'ikat iya'a ninginton kuncina soopanna pakom ka' rante balaki'. 2 Kasi ia nangarakop naga iya'a, ule men mbaripianpo, men Ibiliis kabai se' i Satan, ka' numungu i ia kasi nintibarkon na lalomna pakom koi sololoon taun a nau'na. Malaa'ikat iya'a nongompodimo ka' nensegel, kada' naga iya'a sianmo mingiliaskon kaparasaya'anna mian na giigii' lipu' pataka sianpo kabus koi sololoon taun a nau'na. Moko daa iya'a ia tio uarkonon kodi-kodi'. 4 Kasi yaku' nimiile' biai' oruangan kobalaki'an ka' mian poto oruang na oruangan iya'a. Raaya'a nitarai kuasa bo pungukumi. Yaku' uga' nimiile' santuo'na i raaya'a men nipantasimo a takala'na, gause i raaya'a nompotuutuu' i Yesus ka' nengelelekon wurungna Alaata'ala. Raaya'a sian nangkanggi ayop ka' patungna ka' uga' sian nangala oos na ayop iya'a na ngere'na kabai se' na limana i raaya'a. Mbaka' i raaya'a nipotuo'imo ka' mamarenta bookoi tomundo' singka-singkat tii Kristus koi sololoon taun a nau'na. 5 Ni'imo a men tumbena tuu' Alaata'ala nomotuo'i mian lapus. Kasee mian lapus men sambanaan sianpo potuo'ion kalu tempo men sololoon taun iya'a sianpo kabus. 6 Barakaatan i raaya'a men nipotuo'i olukon noko daa lapus. Raaya'a sida mian men molinas men tombonoionna Alaata'ala. Raaya'a sianmo lapus men kopinduanna, kasee i raaya'a bo sida imam na Alaata'ala ka' ni Kristus, ka' i raaya'a bo mamarenta bookoi tomundo' singka-singkat tii Ia koi sololoon taun a nau'na. 7 Sarataa kabus a tempo men sololoon taun iya'a, Ibiliis bo uarkonon na tarungkuanna, 8 ka' i ia bo mingiliaskon kaparasaya'anna mian na sanda' lipu' men na Gog ka' na Magog. Ibiliis iya'a bo mingirimpung i raaya'a men kobiai'na koi bone na poso'oleon kada' poopapate. 9 Mbaka' mian men ia rimpungmo Ibiliis notamporasmo na longkop tano' balaki', kasi i raaya'a nintikumi bo muntumburi kota men kolingu'na Alaata'ala men dodongoanna mian-Na. Kasee apu nalau nda'amari langit ka' nampapatei i raaya'a pataka kabus. 10 Kasi malaa'ikat mintibarkon Ibiliis men umakal iya'a na lalomna apu ayal men leap kaitionna balerang, na kekelaanna ayop tia minti nabi-nabii iya'a men nitibarkon mbaripian. Apu iya'a bo mengerepai i raaya'a giigii' ilio malom pataka sidutu. 11 Noko daa iya'a, yaku' piile' isian Alaata'ala no'umoruang na sa'angu' oruangan kobalaki'an men bubulak ka' balaki'. Tempo i Ia nokampiile'an, langit tia tano' balaki' penta' ka' sianmo kampiile'an soosoodo. 12 Ka' yaku' nimiile' mian lapus men morio' ka' moola' poto kerer na aropna oruangan kobalaki'an iya'a. Kasi nibukai a giigii' kitap. Ka' uga' nibukai a kitap sambanaan men nuntulisan ngaanna mian men nantausi tutuo' pore na Alaata'ala. Kasi giigii' mian lapus ni'ukumi sintutu' tia men ia wawaumo i raaya'a koi men nitulis na kitap iya'a. 13 Tobui nongorookon giigii' mian lapus men na lalomna kada' taka na Alaata'ala. Kolapusan tia dodongoanna mian lapus uga' nongorookonmo giigii' mian lapus men isian na ko'ona. Ka' i raaya'a giigii' ni'ukumi sintutu' tia wawauna. 14 Ka' kolapusan tia dodongoanna mian lapus nitibarkonmo na lalomna apu ayal leleeambangan. Apu ayal leleeambangan iya'a mase kolapusan men kopinduanna. 15 Sanda' mian men ngaanna sianta nitulis na kitap nuntulisan ngaanna mian men nantausi tutuo' pore na Alaata'ala iya'a, ia tonsoop mian men nitibarkon na lalomna apu ayal leleeambangan iya'a.

Wahyu 21

1 Kasi yaku' nimiile' langit men u'uru ka' tano' balaki' men u'uru, gause langit tia tano' balaki' men olukon noporusmo, ka' uga' tobui nosianmo. 2 Ka' yaku' nimiile' kota molinas, Yerusalem men u'uru, nda'amari surugaa ringkat na Alaata'ala. Kota iya'a nitoropoti pore-pore koi sa'angu' wiwine men bo mosuo' nitoropoti pore-pore mangaropi moro'onena. 3 Kasi yaku' nongorongor wurung men boolak na oruangan kobalaki'an iya'a mengeleelo'kon taena, “Porongor! Koini'i Alaata'ala dumodongomo pooruru' tia mian, ka' mian nosidamo mian-Na. Ia tumuo' ruru-ruru' tii raaya'a ka' Alaata'ala iya'a a Tumpuna i raaya'a. 4 Ia bo mansapui lolu'na i raaya'a, ka' sianmo isian kolapusan. Sianmo isian masiongo', kabai se' wiri, kabai se' mapolos, gause giigii' men manau' iya'a noporusmo.” 5 Kasi Alaata'ala men no'umoruang na oruangan kobalaki'an iya'a norobu taena, “Porongor! Koini'i yaku' minsidakon giigii' sida u'uru!” Ka' ia uga' norobu na ingku' taena, “Tulis ini'i, gause tundunan kani'i tuutuu' ka' sida ooskonon.” 6 Taena soosoodo, “Wiwi'na nosidamo! Yaku' a men ngaanon Alfa tia Omega, Men Tumbena ka' Men Kokomburi'anna. Sanda' mian men moro'u bo taraion-Ku minginum weer men sianta ilion men ringkat na matana weer men mantarai tutuo' men pore pataka sidutu. 7 Mian men daa momoko mungurungku'i kuasa men ba'idek, ia bo mungurumpaki giigii' iya'a, ka' i Yaku' a bo Alaata'alana ka' i ia bo sida anak-Ku. 8 Kasee mian men sela'on, sianta parasaya, mingilimang ba'idek, mampapatei mian, mogora', baduuduup, mangkanggi patung, ka' men mimborek bo mandapot obosna i raaya'a na lalomna apu men leleeambangan a leapna kaitionna balerang. Ya'amo a kolapusan men kopinduanna.” 9 Mbaka' notakamo na ingku' a sa'angu' malaa'ikat na pipitu' malaa'ikat men ninginton pipitu' mangko' men buke' tia pipitu' balaa' men kokomburi'anna iya'a, ka' norobu taena, “Mai ka'ita! Yaku' bo minsiso'kon na ko'oom wiwine men bo boroki'na Anak Domba.” 10 Kasi Alus Molinas nambarios pikiranku, ka' malaa'ikat iya'a nangawawa i yaku' na wawona buu'na men balaki' ka' alayo' ka' ninsiso'kon na ingku' Yerusalem kota men molinas iya'a men nda'amari surugaa ringkat na Alaata'ala. 11 Kota iya'a giriinapan gause ruarna ringkat na Alaata'ala ka' linseengan koi watu umangga' men pore tuu', koi watu umangga' men ngaanon yaspis, ka' molino koi kaca kristal. 12 Na tiku-tikumna kota iya'a nitembok men moonggor ka' alayo'. Soopanna sompulo' rua' ka' ia dagai malaa'ikat sompulo' rua'. Malaa'ikat iya'a sanda-sanda' mompoodagai soopan toro sa'angu'anna. Na sanda' soopan iya'a nitulisii ngaanna sompulo' rua' bense' na lipu' Israel, sa'angu' soopan, sa'angu' ngaan. 13 Soopan iya'a, totolu' na patuk bete'an, totolu' na patuk utara, totolu' na patuk selatan, totolu' na patuk sopokan. 14 Tembok iya'a, isian sompulo' rua' watu moola' bo pandasina men nitulisii ngaanna sompulo' rua' poposuu'na Anak Domba iya'a. Ngaan iya'a nitulis sa'angu' watu sa'angu' ngaan. 15 Malaa'ikat iya'a men norobu na ingku' isian tokon susukat men mosoni, bo punsukat kota iya'a ka' soopanna tia tembokna. 16 Kota iya'a gopat paat, ko'arutu'na koikoimo tia kobambalna. Mbaka' malaa'ikat iya'a nunsukatmo tia tokonna kota iya'a, ka' ko'arutu'na rua' loloon paato'atu (2.400) kilometer. Kobambalna tia ko'alayo'na koikoimo tia ko'arutu'na. 17 Kasi malaa'ikat iya'a nunsukat tembokna, olan kobondolongna noomompulo' (60) meter. Sukatan men ia sukatkon malaa'ikat iya'a, koikoimo sukatanna mian. 18 Tembok iya'a watu umangga' a niwawau, watu umangga' men ngaanon watu yaspis, ka' kotana mosoni bulu-bulu men linseengan koi kaca. 19 Pandasina tembok iya'a nibungai tia biai' kaliangan watu men umangga'. Pandasi men tumbena nibungai tia watu umangga' men ngaanon watu yaspis, men korua'na tia watu umangga' men ngaanon watu nilam, men kotolu'na tia watu umangga' men ngaanon watu mirah, men kopaatna tia watu umangga' men ngaanon watu zamrud, 20 men kolima'na tia watu umangga' men ngaanon watu unam, men konoomna tia watu umangga' men ngaanon watu sardis, men kopitu'na tia watu umangga' men ngaanon watu ratna cempaka, men kowalu'na tia watu umangga' men ngaanon watu beril, men kosio'na tia watu umangga' men ngaanon watu krisolit, men kosompulo'na tia watu umangga' men ngaanon watu krisopras, men kosompulo'na sa'angu' tia watu umangga' men ngaanon watu lazuardi, men kosompulo'na rua' tia watu umangga' men nganon watu kecubung. 21 Na sompulo' rua' soopanna iya'a, isian sompulo' rua' mutiara. Sanda' omporonna sa'angu' mutiara a niwawau. Sanda' salan na kota iya'a mosoni bulu-bulu a niwawau ka' molino koi kaca. 22 Yaku' sianta nimiile' Laiganna Alaata'ala na kota iya'a, gause Tumpu, Alaata'ala men kuasaan tuu' tia Anak Domba iya'a a Laiganna. 23 Kota iya'a mosoo ruarionna ilio kabai se' wulan, gause kobalaki'anna Alaata'ala a men munguruari, ka' Anak Domba iya'a bookoi boloakna. 24 Giigii' lipu' na tano' balaki' bo sumalan na ruar-Na ka' giigii' tomundo' na tano' balaki' bo mangawawa kupangna i raaya'a na kota iya'a. 25 Giigii' soopanna kota iya'a sinampang bongka-bongkat, gause inda'a sianmo isian malom. 26 Kobalaki'an ka' kupangna sanda' lipu' bo wawaon na kota iya'a. 27 Kasee mian men mimbolian, kabai se' mian men mimborek sian sida minsoop. Men sida minsoop tongko' mian men ngaanna nitulis na kitap nuntulisan ngaanna mian men nantausi tutuo' pore na Alaata'ala, ya'amo kitap men ia tombonoi Anak Domba.

Wahyu 22

1 Malaa'ikat iya'a uga' ninsiso'konmo na ingku' weerkauna men mantarai tutuo' men pore. Weerkauna iya'a lingkaangan koi kaca kristal, ka' umuar ringkat na oruangan kobalaki'anna Alaata'ala ka' Anak Domba iya'a. 2 Weerkauna iya'a isian na tanga'na salan na kota iya'a, ka' na ruantimbang weerkauna iya'a, isian kau pantarai tutuo' pore men sataun porosompulo' ka' pinduan miwoo'. Sanda' bitu'on pensan miwoo'. Sanda' lipu' mamake roonana kau iya'a bo pakuli'na. 3 Na kota iya'a sianta upa men ia kana' tadean. Oruangan kobalaki'anna Alaata'ala tia oruangan kobalaki'anna Anak Domba isian na kota iya'a. Papalimangna Alaata'ala bo monsoosa' i Ia, 4 ka' mimiile' ro'up-Na, ka' ngaan-Na bo kotulis na ngere'na i raaya'a. 5 Raaya'a sianta mosoo moboloak kabai se' ruarna ilio, gause sianmo isian malom, ka' Tumpu Alaata'ala a men munguruari i raaya'a. Raaya'a bo mamarenta koi tomundo' pataka sidutu. 6 Kasi malaa'ikat iya'a norobu na ingku' taena, “Men nibantilkon kani'i tuutuu' ka' sida ooskonon. Tumpu Alaata'ala a men nongorookon Alus-Na na nabii, nomosuu'mo malaa'ikat-Na bo minsiso'kon na papalimang-Na upa men donganmo sida.” 7 Taeni Yesus, “Imamat ini'imari! Yaku' boomo taka. Barakaatan a mian men daa mingimamat upa men ningaan na kitap kani'i.” 8 Yaku' i Yohanes a men nongorongor ka' nimiile' giigii' iya'a. Sarataa nongorongor ka' nimiile' giigii' iya'a, yaku' nobanintuurmo ka' notumutuku' rumbuk tano' na aropna malaa'ikat nonsoosa' i ia men ninsiso'kon giigii' iya'a na ingku', 9 kasee i ia norobu na ingku' taena, “Alia! Alia monsoosa' i yaku'! Soosa' a Alaata'ala! Gause i yaku' uga' papalimangna Tumpu koikoimo tii koo ka' koikoimo utuus sa'angu' kaparasaya'an men nabii ka' giigii' mian men mingimamat potoo na kitap kani'i.” 10 Kasi ia norobu soosoodo na ingku' taena, “Alia mompopowuni upa men ningaan na kitap kani'i, gause men bo sida iya'a karani'mo a tempona. 11 Ime a men mangawawau ba'idek, patalai i ia bi pangawawau men ba'idek. Mian men tongko' mo'uus mangawawau men sianta molinas, patalai bi pangawawau men sian molinas. Ka' mian men mongololoikon po'uusna Alaata'ala, patalai bi pongololo' men ko'uusna Alaata'ala, ka' mian men tumuo' tongko' bona Alaata'ala, patalai bi tumuo' tongko' bona Alaata'ala.” 12 Taeni Yesus, “Imamat ini'imari! Yaku' boomo taka ka' mangawawa tambo bo pantarai giigii' mian koi men ia limangmo. 13 Yaku'mo a men Alfa ka' Omega, Men Tumbena ka' Men Kokomburi'anna, Men Olukon ka' Men Kakabusanna.” 14 Barakaatan a mian men nantatapi jubana pataka maloe', gause i raaya'a men daa sida mangkaan woo'na kau pantarai tutuo' men pore ka' minsoop na kota iya'a lumiu na soopanna. 15 Kasee mian men mingilimang upa-upa men doso, men baduuduup, men mogora', mampapatei mian, mangkanggi patung, ka' mian men mimborek na wurung tia na wawauna, giigii' mian men koiya'a dumodongo na liwana kota iya'a. 16 “Yaku' i Yesus nomosuu'mo malaa'ikat-Ku mae' mompotuutuu' na ko'omuu potoong-Ku kani'i bona sanda' jama'at. Yaku'mo a lee' ni tomundo' Daud, Yaku'mo a mandala' men tarang iya'a.” 17 Alus Molinas tia wiwine men bo poposuo'on iya'a mangaan taena, “Mai!” Sanda' mian men mongorongor iya'a tio uga' mangaan “Mai!” Ime a men moro'u, ia tio taka ni Yesus, ka' ime a men mo'uus, ia tio mangala weer men mantarai tutuo' men pore iya'a. Weer iya'a bulu-bulu' sianta ilion. 18 Yaku' i Yohanes, mambantilkon koi kani'imari na sanda' mian men nongorongor wurung men ningaan na kitap kani'i: “Kalu isian mian men munturangi wurung men nitundun na kitap kani'i, mbaka' Alaata'ala bo munturangi ukuman na mian iya'a tia balaa' men nitulismo na kitap kani'i. 19 Ka' kalu isian mian men mangalalapi wurung men nitundun na kitap kani'i, mbaka' Alaata'ala bo mangala obosna na kau pantarai tutuo' pore ka' na kota men molinas iya'a, koi men nitulis na kitap kani'i.” 20 Yesus men nambantilkon giigii' potoo men nitulis na kitap kani'i norobu taena, “Tuutuu', Yaku' boomo taka!” Amin! Mai, Tumpu Yesus! 21 Sulano kaporeanna i Tumpu Yesus surionmuu na tutuo'muu. Amin!